liiiiliiiiiiiiiiaifiJia^
1 17?m
I
!1
I^^H
F OE D E R A,
CONVENTIONES, LITER^,
Et cujulcimque generis
ACTA PUBLICA,
I N T E R
R E G E S A N G L I iE,
Et al
lOS
quo
fvi
IS
IMPERATORES, REGES, PONTIFICES>
PRINCIPES, VEL COMMUNITATES,
A B
Ineunte SiECULO DUODECIMO, viz.ab AnnoiiOL
Ad nofira u{que tempora, habita aut tradata-
Ex Autographis , infra Secretiores ARCHIVORUM REGIORUM Thefauraf ii§
per muka Ssecula recoaditis , fidehter exfcripta.
^ IN LUCEM MISSA DE MANDATO NUPERi£ REGIN^.
Aecurante
T H O M A R r M E Ry
Ejufdetn Sereniffim^ Regina Hiftoriographo.
EDITIO TERTIA,
Ad originales Chartas in Turri Londinenfi denuo fumma fide collata & emendata ^ ftudio
G E 0 RG 1 1 HO L M E S.
TOMI TERTil PARS L ET IL
/^
HAG^ COMlTiSj
Apud JOANNEM NEAULME.
M D C C X L.
Pag. 11 1
I N D E X
HRONOLOGIGU
T 0 M I T E k 7 I l
^5^^!«^'^'«^^^^'^^'^^'^^^^^'«^^'^^«^^'^^«^r^-5i^^W^-<«^W^
p
1346
«347
1«.
iiEdv.^
Dec.
»;■
»7
ifan.
10
16
«7
20
16
6
7
14,
T*w. ///.
12
Repiante Edv. j.
»3
17
1 Mm.
3
DE inquirendo de illis qui Prifones deia
Scotia, captos iine Licentia liberave- 91«
runt. P»rt, I. f. 1 ^^
De Ducendo David de Brus ufi^ue Tar- fc|g
rim Londoniae. ibid.Sg
De Ducendo Malcplmum Fleiiiyng uf- §R
que Turrim pracdidVam. ibid. Wk
Super Expenlis David de Bruys. ibid. gS
De Capiendo illos qui deliberaverunt ^k
Prifones captos apud Dunclmum. ibid. aS
De Literis 8c Brevibus , Comitatum Ul- Jfe
toniae toiicernentibus , fub Nomine 8c fti- 58
lo Leonelli , Filii Rcgis , fiendis. 2 gg
Indentura fuper David de Bruys. ibid. ;^|§
Super Prifone, qui Archidiaconus Pari- ,§i||
fienfis dicebatur , fe Beringarium de Mon- §j|g
te Alto nominante, coram Concilio Re- ^g
gis, habendo. ibid.^g
Dc Capitaneo in Ducatu Britannise , du- S|«
rante Bello Gailico , Conftituto. ibid.gip
Super Archidiacono Saepedifto de Veri- ^k
ficationibus capiendis. ibid. gjjg
De Capitanco in Piftavia Conftituto. }
Super Expenfis Prifonum Scotiac. ibid.
Super djttis Expenfis. ibid.
Pro Johanne de Coupland, qui David g,j(
de Bruys Prifonem de Guerra cepit , in ^
Statu Baneretti pofito. ibid.&s
De Pardonatione pro didVo Johanne. 4. g|
Bulla iuper Nuncio Regis Armeniorum, |
& ad Pacem exhortatoria. ibid.
A. 21. E. j.
Pro Hibernicis, de veniendo adRcgem.p!»
ibid. «^^
De Retinentia Hehrici de Percy 8c Ra- 1|^
dulphi de Nevill , ad proficifcendum in 8|©
Comitiva Edw^ardi de Balliol Regis Sco- §k
tiae pro Vadiis confuetis. 4 g|l«
Exoncratio Comitis Lancaftrix de Offi- gjgj
cio Capitanei 8c Locum tenentis Regis in gfia
Ducatu Aquitaniae. 5- |ig
De Proteftione , pro Archidiacono Ce- g.g
ftriae, Cardinale. ''''''• §1
De Vadiis fuper Retinentia, juxta In- g§
denturam prxdiftara. ibid. gS
De Protettione , pro Archidiacono Dor- gg
fetix Cardinale. ibid. x^^
De Salvo Cuftodiendo Prifones apud g!§
Dunelmum captos. ibid.c»^
De Vcnive taciendo , ad inforraandum Sfe
Regem , fuper Statu Navigii. ibid. g'^
Contra Comites de Meneteth 8c de Fift", iig
de Juftitiariis Afiignatis. 6 §!|i
De Judicio Reddito contra diftos Co- pj^
mitesj 8c de Gratia pro Comite de Fife , >s|§
Confanguineo Regis. ibid. §i|S
De Aflecurando quod Rex non dabit S^
Poffefliones fuas in Aquitania , nili futuro |la
Hxredi Regis. ibid. §ll
De TraSando cum Adverfariis Scotise.^1
ibid. ;,
Super Duftione David de Bruys ufque |t|
Turrim Londonix. 7 '
De Audiendo 8c Terminando Gravami-
na inter Homines Regis Angliae , 8c Regis §^
Caftellse. ibid.g^
Super Jocalibus 8c Catallis Godefridi de g!^
Harecourt arreftatis. ibid.S,^
De Ornamentis Capellx pro Fefto Pa- '^p
fchx ad Regem ducendis. ibid.gS
De Pcnlione pro Eo qui primitus No- aS
va Regi detulit de Vidoria Dunolmenfi.a^
hid.m
De Prifonibus Scotix hinc inde Moven- ^^
dis. ibid.il
De Prifonibus Scotise ufque ad Caftrum gg
de Wyndcfore ducendis , 8c in fepiiralibus 4i|
Locis detinendis. 8 a»
>
a
'347
>
ilEdv.J
2
o
3
1} Mart
20
I o .Apr.
12
«3
26
iMaii.
6
2
12
14
«9
28
I yunii.
10
16
f Julii.
7
13
1 2 Aitg
I Seft.
SupeV Traiftatu Mdtt.monii intet Co-
mitem Flandriae 8t Ifabellam Filiani liegis.
Part. i p. 8
De Profequendo coram Commifiariis
Regum AngliK 3c Ifpanix, hinc inde as-
fignatis. ibid.
, De Vadiis, pro Gucrra Scotije, folven-
dis. ibid.
De Prifonibwj Francix fub Secura 81
ar£la Cuftodia detinenJis. 9
Pro Mercatoribus de Vcnetiis. ibid.
Prohibitio contra Procurationes proFx-
penfis Cardinalium , circa Trattatum Pa^is
Mocam in Francia trahentium. ibid.
De Rctcntione Galcarum , 8c Conve-
nien.io cum Duce 8c Concilio Janua:,
10
Quod ex Oflicio , 8c non ad Inftantiam
Abbatis Sandti Edmundi, Temporalia E-
pifcopatias Norwici Rex cepit in manum
fuam. ;jid.
De Ordine Miiitari, ,ad Prslium apud
Crefcy fufcepto ; 8c dc Pirdoiiatione. ibid.
Pro Duce Gclriae de Indempnitate , li
Filiam Ducis Brabantix non in Uxorem du-
cat, ibid.
De falvo Conducftu , pro Expenfis Da-
vid de Bruys 8c Prifonum Scotise quseren-
dis. ibid.
De Prifonibus ducendis ufque Caftrum
de Odyham. 11
De foftinando ad Regem , Tota Poten-
tia Franci<E Congregata, 8c Prxlium fe-
cum citra Pcntecolt-in commiflura. ibid.
De Hominibus ex Gaufa pixfata mitten-
dis ad Regem, ibid.
De Navibus pro Paffagio Comitis Lan-
caftriiE liberandis. ibid.
Super Paflagio diifti Comitis , de Inten-
dendo. ibid.
Super Retinentia Teutonicorum. ibid.
Pro Henrico Coniite Lancaftria: Cara
Donationis de Brageriaco 8c Culfionis Mo-
tietae. i x
Ad Nobiles Vafconiae, de ipforum Con-
ftantia , Laudatoria. ibid.
Ad Communitares Vafconia;, de ipfo-
rum Pcrlcverentia. ibid,
De Concordia inter Villam de Regula
8c Viliam dc Burdcgaha obfervanda. 13
De Cera Renovanda. jbid.
Pro Thoma dc Holand , fuper Captione
Conftabularii Francia;. ibid.
Conventiones cum Duce 8c Populo Ja-
nucnfibus. ibid.
De Tradtando fuper Matrimonio inter
Edwardum Piimogeniturii Regis 8c Leo-
noram Regis Portugalis Fiiiam. ly
De Trattando fuper diiSo Matrimonio,
81 de Tempore quo ditta LeonOra in An-
gliarn lit tranfmifl"i. ibid.
Litera milfa Regis Portugalix Cancclla-
rio. ibid.
De vidtualibus ad Regem , Advcrfarii
Fxercitu vaide Grandi , juxta Calefium
Coardtatum, ducendis. ibid.
De Calclio , jam Expugnato , Incolis
Anglicanis fuppeditando. 16
De Propofito Regis ad Equitandum ia
Regnum Franciae pro Juribus recuperandis.
ibid.
De Pecunia vel Lana ex Mutuo liberan-
dis. ibid.
De Pecunia liberanda. ibid.
De Lanis Mutuandis. 17
De Prilbnibus de Scotla, diverfis Con-
ftabulariis Callrorum , liberandis. 19
De Capitaneo Villje Calefii conftituto.
ibid.
De Tradtando cum Duce Auftria: fuper
* 2 Spoa-.
IV
>
p
1347 *
INDEX CHRONOLOGICUS.
>
13+8
2
n
Seft.
8
ij
8
18
20
3 Vec.
II
»3
*7
28
tfa».
ziEdv.J,
'f
m p
Sponfalibus. Tart. I. p. 19 || '*
Super Prifonibus Scotiae Removendis.g|g
ibid.sja
Pro Hominibus ad Arma & Sagittariis, |m
de feftinando ad Regem, qui cum Ad- gly
verfario Franciae Stacuit Pra:liari. 10 ^^
De Viftualibus Providendis pro Muni- ^
tione Villsde Caleys. ''^''^■11
Ad Literas de Credentia Refponfio Pa- SS
pa:. ibid.g
Procuratorium ad Traftandum dc Pa- 9«
ce ad Inltantiam Papac & Cardinalium.S6
ibid.Bfe
Treugse , Mediantibus Cardinalibus prae- gg
ditlis, prope Calefmm , Concordatse, &
per Commiflarios utriufque Regum Jura-
tx. 'bid.
Pro Comite Lancaftrix , de Prifonariis ,
Financias, non habita ad Fidcs 8c Jura-
menta confideratione , folvere recufantibus.
22
De Proteclione , pro Cardinalium Pro-
curatoribus. ibid.
De Capitaneo Calefii Conftituto. ibid. _
Pro Epifcopo Ciceftriae, de fuperfeden- gi
do. JJ '
De Abitu Regis ad Franciam, 8c in An-
gliam Reditu. ibid.
Super Evaflone Prifbnariorum. ibid.i
Pro Burgenfibus & Habitatoribus Vilk:;
de Dunkirk. ibid.
Litera mifTa Rcgi Caftellx, fuper Ne-
gotiis hinc inde Tradiatis & Tradiandi!..
ibid.
Super Dedudlu Regis cum Falconibus.
ibi.d.
De Expenfis folvendisPrifonibus deSco- _^
tia. 5.4 II
Ad Proviforem Ecclefiae Maguntina: iie
Credentia. ibi d.
Litera mifla Ludowico Duci Bavarrij;,!
Marchioni Brandeburgenfi, ac Comiti de
Tiroles, de Credentia. ibid.
De ProteiStione pro Hominibus de Sco-
tia venientibuf ad David de Bruys. ibi d.
Ad Papam de Ciedentia. ibi d
Ad Cardinales Literae Commendatori x.
ib;id.
De Prifonibus qui Fidem Violant are-
ftandis. ib: d.
Supcr Expenfis Prifonum Scotix. rif
De Denariis Solvcndis pro ExpenfisE'a- ^
vid de Anand Scoti. ibid.^
De Navibus pro Paflagio Johanna; Fi iiae ^
Rcgis areftandis. it "^-^
Pro Johanne Mautravers de Protedlit >ne ^
Innovanda. il >id. gS
Litei a mifta Regi Caftellse fuper Pa: lla-
gio Johanua: Filise Rcgis Primogenito e-
jufdem Regis Maritanda;. ibid.
Litera miira Reginx Caftellse. 26
Litera miira Elcanorce Gufman. '''''^•^0
Litcra mifla Johanni Domino de I.are^ig
& de Bifcaye. i bid. ||
Litera mifla Epifcopo Palenf. ibid.g^
Litera diredta Petro Filio Caftellae IPri- ^
mogenito. ii:>id.gi|y
Pro Arnaldo Duroforti Litera Papx^
Commendatoria. '''''^•^
De Denariis pro Providentiis Johacmae ^s
Filix Regis folvendis. ibid. ||
De Cuftodia Terrarum Comitifl« de §!s
Mar.
^7*
^
se
Fe^.
12
13
' +
A. 12. E. 3.
';
De Treugis intcr Regera Anglix &|
Comitem Petragoricenicm obfervandis. g
ibid.|
De Matrimonio inter Petrum, Primo- ^
gcnitum Regis Caftclla: , &: Johannam Fi- g
liam Regis, concordato, £c quod Eorum |
Filius pro Rege Caftellx habebitur. ibid. g
Dc Navibus, pro Paflagio Filix fupradi- §
£tx , Capiendis. ^S ^
De Nunciis ad Sentiendum Voluntatem ^
PapK fuper Frseparatoriis ad Traftatum ^
Pacis. • ibid.^
De Arbitratoribus , fuper Debatis inter|
fubditos Regum Anglix & Caftellae, Con- |
ftitutis. ibid. ^
Literse "miflae Tribus bonis Villis de 5
Flandria. ~9 =
Breve direftum Regi Scotiae de venien- |
do ad Parliamentum. . ibid.f
Inrtrudtiones, fuper Matrimonio Hifpa- ;
ni» fa;pedi6lo. 30;
>
ziEjv.^.
n
19 Vebr.
26
iMar.
16
SA{r.
16
»4
26
I Maii
4
I Jimii.
S
14
I JkIH.
12
^4
3°
\Aug.
3
4
S Stft
Pro Anibaldo Cardinale de Protedlionc.
rart. I. f. 30
Ad Regem Caftella: de Juftitia facienda.
- . 3'
De Navibus Areftandis prO Paflagio Jo-
hannx FiHa: Regis. ibid.
Pro Ducilfa Gelrenfi , forore Regis.
ibid.
Pro Miniftrallo Infantis Regis Caftellae,
in Comitiva Filix Regis. ibid.
De fufferentia Guerrx , capta inter Re-
gem & Reginam de Navarra. ibid.
De Protectione pro difta Regina. 32
De Stapula Stanni , Plumbi , & Panno-
rum Laneorum apud Caletum tenenda.
ibid.
Pro Nunciis de Scotia, qui, traiStaturi
fuper Deliberatione David de Bruys , in
Angliam nuper veniflent, ad Proptia redi-
turis. ibid.
De Capitanco Galearum Regis Confti-
tuto. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo , fuper Rega-
litatibus. 3}
De Remuneratione in Vafconia. ibid.
De Commilfariis , ad Traftanduna fuper
Injuriis Regi per Ducem Brabantise illatis.
ibid.
De Tradtando fuper Injuriis pet Ducis-
fam Gelrix Regi irrogatis. ibid.
De Tradtando , cum Epifcopo Leodenfi
& Comite de Loos , fuper Ligis pcrpetuis.
ibid.
Ad EledVores , Regem ad Imperiim de-
fignantes, Relponioria. ; 34.
Super Tieugis, Cakfit fiuper captis, ad
Requilnionem Papx Prorogandis. ibid.
De Nobilitando , & Cingulo Mililix de-
corando . ibid
Literac miflTre ad Partes Flandriie fuper
Intentione Regis deciaranda. ibid.
De Cera , pro Edwardo Avo Regis re-
novanda. ibid.
Super Anibaldo Cardinale , & Ptabenda
de Wetewang. ibid.
Pro Nunciis de Scotia, fuper Delibera-
tione David de Bruys trattaturis, in An-
gliam venturis. jy
Pro Radulpho de Caours, de Conces-
fionibus in Pidtavia. ibid.
Pro Gardiano & Fratribus Ordinis Mi-
norum luper Prandio confueto. ibid.
Pro Gardiano & Fratribus Ordinis Mi-
norum de Regula. ibid.
Super Deliberatione Karoli de Bloys.
ibid.
De Treugis in Britannia Obfervandis.
3«
De prsftta Duciflfa Gelria:. ibid.
Renovatio Literarum pro Arbitratoribus
fuper Debatis inter fubditos Regum An-
gliae & Caftella:. ibid.
Super Trcugis, ante Calefium tractatis,
Traftante Summo Pontifice , per unum
annum Prorogatis. ibid.
De torma Treugarum infra Britanniam
i!;it:",um. ibid.
;'ro Cardinalibns Mediatoribus , de Li-
ccntia Colligcndi Procuratias, fibi per fe-
dem Aportoiicam , in Anglia conceflas.
37
De Capella Beati Stephani , infra Pala-
tium Weftmonafterienle , Sumptibus Re-
giis conlummata. ibid.
Innovantur Literse pro Nunciis de Sco-
tia , fuper Ueliberatione David de Bruys
afturis. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo Rege Scotiae.
ibid.
Pro Radulpho de Caours, de Terris per
iplum adquirendis , ut ante conceflis. 38
Indentura inter Rcgem 8c fupradiftum
Radulphum. ibid.
Pro Alexandro de Seton , ad David de
Bruys in Angliam venturo. ibid.
Pro Comite Marchix, de Veniendo ad
Tractandum fuper Deliberatione pra:fati
David. ibid.
Super Reformatione Pacis cum Hiber-
nicis. . 'bi^.
De Procurationibus Cardinalium CoIIi-
gendis. . 'bid.
De Treugis , Londoniis Captis & Jura-
tis & fuper Pace, per Ifabellam Anglix,
& 'johannam Francix & Navarrx, Regi-
nas, traaanda. 39
De Treugisfupradidi» Proclamaudis.ibid.
De
V
fNDEX CHRONOLOGICUS.
>
p
1348
>
2
n
s
i/ Se}t,
■n\9
II
24.
ii^
8 Oc7i»*.
10
z8
jo Dh.
17«».
>
LjEl/t/^^.
De Morte Funefta Johannac, Filix R-e- S|@ iJ49
gis, Burdegalis tranfmifia;, Primogenito9|ij
Regis CaftellK iVlaritandie. Tart. I.f.jpag
Ad diftum Primogenitum , iuper prx- ^
fata Morte. 4'°Sp
Ad Reginam Caftellx de Morte Ante-^ ijj-o
difta. '''''^■ii
De Tradatoribus , ex parte Francix de- ^l|
putatis, ad Traftandum fuper Pace, jux- ||
ta Treugas nuper Londoniis captas. 'bid.|IS
Bulla Regi, pro Johanne de OfPord E- ^
leifio Cantuarienii. 41 ^
De CommiiTariis, ex Parte Anglix, ad Sb
traftandum de Pace , juxta quod Con-
ventum fuerat inTreugis memoratis. ibid.
Pro Comite Lancallria:, de Poteftati-
bus. 42^
De Parando , ad proficifcendum cum
Rege. ''^''^•ii
Pro Johanna , Conforte David de Bruys, g^
ad Eum in Angliam veniente. ibid. gjK
Pro CommilTariis, ad Traiftandum cum S§
Hominibus & Comite Flandrix. ibid.a^
Pro Nunciis de Scotia , ad Traftandum Sg
fuper Deliberatione David de Bruys , & g!«
fuper Finali Pace.
De Treugis ,
ceifis , inviolabilitcr tenendis. ibid. ||IS
Pro Johanna Conforte David de Bruys. |I8
ibid sie
Pro Epifcopo Karlioli , fuper Condudtu p^
, Johannx Filia; Regis DcfunftsE. ibid. i^
De Magno Sigillo , Sc de Paflagio Re- |g
gis. ibid. Ip
Forma Treugx , a Data Pracfcntium , §g
ad Primum diem Septembris dutaturx.S|g
44 |g
Forma Concordix inter Regem £c Co- ||ig
mitem Flandria;. 4? fe^
Concordije fupradiaae Confirmatio. 46 g|g
Pro Hominibus de Scotia , de non mo- yja
leftando contra Treugas. ibid. ^iy
De Parliamento propter fubitam Plagam |j]|
Peftilentia: Mortalis Prorogato. ibid.c|g
De Capitaneo Vill» Calefii Conftituto. |g
>
73
LjEi/t/.J
l^E^/c/.J,
43 ag
Advcrfariis Scotiae con- »^
I tehr.
ibid. '
A. 13. E. 3.
8 Uart
«4
2 Mnii
18
87«/«.
16
30
i6Se{t.
if os.
18
28
loNov.
I Dec.
Potcftas traftandi cum Carolo (Quarto)PiS
Imperatorfi. ibid. iiS
De Comrainariis , ad Innovationes Sa- gf^
cramcntorum Flandrenfium exigendum & l^
recipicndum. 47^11^
De PiKiiiclis, ad Sacramenta omnium.g^
extra partcs Flandrise Bannitorum, fimiii- g|ig
ter exigendum & recipicndum. ibid. 3j|g
De Condudtu , pro Nunciis fuper Deli- S^ja
beratione David de Bruys. ibid. «>j
De Poteftanbus , ex parte Francix , ad |i«
Tra<aandum fupcr Treugis 8c Pace. ibid. gjp
De Pavliamcnto propter Peftilentiam in- gj|
valefcentc-m ulterius Prorogato. ibid. S^
De Poteftatibus , ex parte Regis Anglix, ||
ad Traftandum fuper Treu^is & Pace |6
ineundis. ibid. |S
De Brageriaco 8c CulTione Monetae ibi- glS
dem , Comiti Lancaftrix conceflis. 48 pl|
Forma Treuga: , a Primo die Septem- pi^
bris, ufque Pentecofteni Anno i^fo Pro- ^|§
rogata: , ac interea de Pace coram Papa |||§
traftanda. ibid. gjg
De Morte Cancellarii Regis, & de Li- ||
beratione Magni Sigilli. 49 §|§
Pro Abbate Sancii Albani , Bulla dc 8j|
Confirmatione. ''^''^■ilB
Pro Duncano de Cambel, & Gilberto pte
Levenax , de Scotia , venicntibus ad An- |s§
drcam Cambel Prifonarium inAnglia. ibid. ««
Pro Edwardo de Balliolo Rege Scotiae.||
De Certiorando , fuper Donationibus |[k
Exceflivis faftis in Vafconia. ibid. ^
De Poteftatibus fuper Reformatione |g
Treugarura. ''^''^■11
De Poteftate Articulos , apud Dunkirk s8
cum Flandrise Comite concordatos , robo- sll8
randi. .'''''^■11
De aiiis Commiflariis ad di<ftos Articulos |b
approbandos. ibid. ||g
De Capitaneo & Locum Regis tenente g^
in partibus Piitaviae. ibid.||§
De non attemptando quicquam in Pra:- g|g
judicium Regis. ibid.a|g
Super Bajulatione Crucis in Hibernia. g^
De non permittendo, caufa Peftilentise , ag
8 reir.
18 Mar.
\A{r.
3°
{jMftii.
30
Symii
»3
14
I Julii
2
18
28
6Aug.
10
3 Sett.
12
'3
24
12 Oci.
'4
16
18
20
16
iHov.
Fugientes tranfire ad Partes Exteras.
Pm. I. f. ft
A. 24. E. 3.
Ad Audomarum Cardinalem pro Ec-
clefia Dubhnenfi , fuper Bajulatione Crucis.
ibid.
De Terris in Hibernia , juxta Ordina-
tionem in Pailiamento Anglicano, contra
Hoftiles Incurfus Defendcndis. 5-2
De Pi(ftoribus Eligendis. ibid.
Pro Guidone de Brian , fupcr ftrenuo
Geftu fuo. ibid.
Pro Tenentibus Archiepifcopatus Can-
tuarienfis de Pardonatione Palefrcdi. ibid.
Pro Duncano Comite de Fyf , ad par-
tes Scotias pro Redemptione fua quserenda
eundo. ibid.
De Poteftate ex parte Angliae , ad Tra-
ftandum fuper Pace vel Treugis cum De-
putatis Adverfarii Francia:. ibid.
De Juramento Praeftando. j-j
Pro Johanna de Bar , Comitifla , percgre
profetluva. ibid.
De Ccra Renovanda. ibid.
De Trcuga inter Regem & Adverfarios
fuos Francix capta a 13 die Junii ufque ad
Primum diem Augufti , Sc ex tunc per
unura Annuitj. ibid.
Pro Thoma le Baftard de Francia ve-
nicnte in Angliam ad Duellum, inter ip-
fum & Johannem Vifcontes Vadiatum.
r. m ■ r ^^
De Treugis cijm Adverfario Francix
Proclamandis. ibid.
Pro Cardinale de Naples 8c ejus Procu-
ratore. rf
De Licentia Proficifcendi ad Magnam
Romam. ibid.-
Ad Papam , de Nunciis fuper Pace co-
ram ipfo traftaturis, £c de Literis fecuri
Condu(£lus , fub fui Nominis BuUa fiendis,
ab iplb mittendis. ibid.
De Appellationibus audiendis infra Do-
minium de Caleys. ibid.
De Hiipanis Regnum Invadere , 8c Mari
Anglicano Dominari, Jadtantibus, & de
Orando pro Rege. ibid.
Super Morte Philippi, ad Pacem cum
Johanne Rcge Hortatoiia. j-6
De Poteftate ad Conventiones cum
Flandrix Comite roborandas. ibid.
De Parando ad Guerram contra Hifpa-
nos , Dominium Maris ad fe attrahere mo-
licntes. ibid.
Pro Peregrinantibus , ad Urbem Roma-
n,am , Licentia Rcgis. ibid.
- De Capitaneo in Britannia Conftituto.
S7
Pro di£):o Capitaneo , de lumptibus fup-
portandis. ibid.
De Procuratiis Cardinalium colligendis.
ibid.
De Condudtu pro Servicntibus Karoli
de Bloys. /8
De Duello inter Baftardum Franciae 8c
Johannem Vifcount. ibid.
De Poteftare Tra£tandi cum Scotis.
ibid.
De Querelis fuper Injuriis , poft & con-
tra Trailatum cum Comite Flandris a-
pad Dunkirk illatis, auJiendis. ibid.
Confirmatio Conventionum, cum Du-
ce & Populo Januenlibus, initarum. fg
De Subfidio, ad Armatam Naviumcon-
tra Ifpanos, levando. ibid.
Pro Comite de Eu , de Perfonis ab ipfo
ad partes Tranfmarinas, pro Redemptione
fuaquxrenda, tranlhiiftis. ibid.
De Potcftate Tradtandi, cum Margare-
ta Imperatrice Romanorum , fuper Regi-
minc 8c Cuftodia Zelandix, Hollandix 8c
Frifias. ibid.
Ad Traftandum cum Imperatrice 8c
Duce Bavaria:, fuper Ligis, inter illos 8c
Regem ineundis. ibid.
Super Regimine 8c Cuftodia prxdiftis,
Rcgi ad Imperatrice commiflis. 60
De Treugis cum Philippo de Valeiio
defunfto , apud Calefium ultimo initis ,
cum Johanne Filio prxtati Philippi fir-
mandis. ibid.
De Pardonatione, pro Bono Servitio in
Confliftu contra Hifpanos. ibid,
De Poteftate Tradtandi fuper Treugis 8c
Ligis cum Hominibus de Ifpania. ibid,
* 2 Su«
IV
p
»347 ^
INDEX CHRONOLOGICUS.
>
1J48
s
Se^t.
8
»;■
3 05oi-
8
1«
lo
3 Dec.
iiEdv.'},
'f
«W 12J.8
Sponfalibus. Tart. I. p. 19 'M **
Super Prifonibus Scotix Removcndis. g|
ibid.
S
S
'3
17
18
1 7«».
Pro Hominibus ad Arma & Sagittariis, <
de feftinando ad Regem , qui cum Ad- |
verfario Francije Statuit Pra;Iiari. lo !
De Vidtualibus Providendis pro Muni- '^
tione Villsede Caleys. ibid. ^
Ad Literas de Credentia Refponfio Pa-
pje. ibid. ^i
Procuratorium ad Traftandum de Pa- 1
ce ad Inltantiam Papx 8c Cardinalium . S®
ibid.||
Treugse , Mediantibus Cardinalibus prs-
ditiis , prope Caleiium , Concordatx , & M
per Commifrarios utriufque Regum Jura-
tz. ibid.;
Pro Comite Lancaftrix , de Prifonariis , <
Financias, noa habita ad Fides & Jura-
menta confideratione , folvere recufantibus. |ijg
2 i f ""
De Proteclione , pro Cardinalium Pro- ;
curatoribus. ibid. j
De Capitaneo Calefii Conftituto. ibid.J
Pro Epifcopo Ciceftrise, de luperfeden- g|B
do. 23 j
De Abitu Regis ad Franciam , Sc in An- _
gliam Reditu. ibid.i
Super Evafione Prifonariorum. ibid.g!
Pro Burgeniibus & Habitatoribus Vills:
de Dunkirlc. ibid.
Litera mifla Rcgi Caftells, fuper Ne-
gotiis iiinc inde Tra6i:atis 8c Tra£l.indi!..@j
ibid
Super Deduftu Regis cum Falconibus.^
ibid.'
De Expen/is folvendisPrifonibus deSco-
tia. 5-4!,^
Ad Proviforcm Ecclefise Maguntinx 'ief,^
Credentia. ibi d. ||||
Litera mifla Ludowico Duci Bavarriji:, §a
Marcliioni Brandehurgenfi , ac Comiti degl'^
Tiroles , de Credentia. ibid.^g
De Proteftione pro Hominibus de Sco-§B
tia venientibu« ad David de Bruys. ■'^''^•a^
Ad Papam de Ciedentia. ibi d Sjjj
Ad Cardinales Literx Commendatori .1;. g||y
ib:id.
De Prifonibus qui Fidem Violaat ai e-|
ftandis. ibi.d.s
Supcr Expenfis Prifonum Scotiae. :if!
De Denariis Solvendis pro ExpeafisEia- '
vid de Anand Scori. ib id.!
De Navibus pro Paflagio Johannse Fi iix Sfe
Rcgis areftandis. ib id.gfe
Pro Johanne Mautravers de Proteftione g@
Innovanda. ibid.SS
Liteia mifla Regi Caftellae fuper Pa^lfa-g^
gio Johannoe Filix Rcgis Primogenito e- ^^
jufdem Regis Maritandx. ibid.||r^
Litera miira Rcginx Caftellse. 2<5 a|g
Litera milfa Elcanora: Gufman. ijjid.^^
Litera mifla Johanni Domino de l.aregjjg
& de Bifcaye. ibi'*-'^!'^
Litera mifla Epifcopo Palenf. ibid.|)a
Litera diredta Petro Filio Caftells .Pri- |g
mogenito. il )>d. gj|
Pro Arnaldo Duroforti Litera Papx f
Commendatotia. ibid. _
De Denariis pro Providentiis Johaccnae 1
FilicE Regis folvendis. ibid. 1
De Cuftodia Terrarum Comitifla; dej
Mar. " i? \
Vtbr.
A. 12. E. 3. I
De Treugis inter Regem Angliac &|
obfcrvandis. I
Comitem Petragoricenlcm
ibid.t
1
•J
14
>y
De Matrimonio inter Petrum, Primo-|i^
gcnitum Regis Caftclla; , &: Johannam Fi- «j|g
liam Regis, coacordato , £t quod Eorum |j'|g
Filius pro Rege CalWhE habebitur. ibid. ^g
De Navibus , pro Pafl'agio Filix fupradi- |jg
&X. , Capiendis. iS §0
Dc Nunciis ad Sentiendum Voluntatem j^
Pap» fuper Prxparatoriis ad Trattatum ^
Pacis. • ''^''^•|i
De Arbitratoribus , fuper Debatis inr<=rlp
(ubditos Regum Anglix Sc Caftellse, Con-lS
ftitutis. _ ibid.Slp
Liter^ 'miflK Trlbus bonis Villis de ^
Flandria. 2.9 ™§
Breve direftum Regi Scotise de venien- H^
do ad Parliamentura. , ibid.sl^
lnftru£tiones, fuper Matrimonio Hiipa- p@
nia: fsepedifto. 30^
>
ilEdv.J.
We&r.
i.6
iMar.
16
S^pr.
16
24
26
I Maii.
4
I yunii.
14
; yuUi.
3°
I Atig.
12
SStft
II
Pro Anibaldo Cardiaale de Protedione.
Part. I. p. 30
Ad Regem Caftellac de Juftitia facienda.
• . 31
De Nivibus Areftandis pr6 Paflagio Jo-
hannx FiHje Regis. ibid.
Pro Ducifla Gelrenfi , forore Regis.
ibid.
Pro Miniftrallo Infantis Regis Caftellae,
in Comitiva Filix Regis. ibid.
De fufFerentia Guerrx, capta inter Re-
gem 8c Reginam de Navarra. ibid.
De Protetlione pro diifta Regina. 32
De Stapula Stanni , Plumbi , & Panno-
rum Laneorum apud Caletum tenenda.
tbid.
Pro Nunciis de Scotia, qui, traftaturi
fuper Deliberatione David de Bruys , in
Angliam nuper veniflTent, ad Propria redi-
turis. ibid.
De Capitanco Galearum Regis Confti-
tnto. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo , fuper Rega-
litatibus. 33
De Remuneratione in Vafconia. ibid.
De ComniiiTariis , ad Traftaudum fuper
Injuriis Regi per Ducem Brabantise illatis.
ibid.
De Traftando fuper Injuriis pcr Ducis-
fam Gelriae Regi irrogatis. ibid.
De Traittando , cum Epifcopo Lcodenfi
& Comite de Loos , fuper Ligis pcrpctuis.
ibid.
Ad Elefl-ores , Regem ad Impcritm de-
fignantes , Refponforia. 34.
Super Tieugis , Calcfii nuper captis , ad
Requiiitionem Papx Prorogandis. ibid.
De Nobilitando , & Cingulo Militiac de-
corando. ibid
Literae miflTx ad Partes Flandrije fuper
Intentione Regis declaranda. ibid.
De Cera, pro Edwardo Avo Rcgis re-
novanda. ibid.
Super Anibaldo Cardinale , & Ptxbenda
de Wetewang. ibid.
Pro Nunciis de Scotia, fuper Delibera-
tione David de Bruys tradlaturis, in An-
gliam venturis. 35-
Pro Radulpho de Caours, de Conces-
fionibus in Pi(£tavia. ibid.
Pro Gardiano & Fratribus Ordinis Mi-
norum iuper Prandio confueto. ibid.
Pro Gardiano 8c Fratribus Ordinis Mi-
norum de Reguia. ibid.
Super Deliberatione Karoli de Bloys.
ibid.
De Treugis in Britannia Obfervandis.
3«
De prsefata Ducifla Gelrias. ibid.
Reiiovatio Litcrarum pro Arbitratoribus
fuper Debatis inter fubditos Regum An-
gliae &. Caftella;. ibid.
Super Treugis, ante Calefium tractatis,
Traftante Summo Pontifice , per unum
annum Prorogatis. ibid.
De forma Treugarum infra Britanniam
iiiit-':um. ibid.
Pro Cardinalibus Mediatoribus , de Li-
centia Colligendi Procuratias, fibi per fe-
dem Apoftolicam , in Angiia conceflTas.
37
De Capella Beati Stephani, infra Pala-
tium Weftmonafterienle , Sumptibus Re-
giis conlummata. ibid.
Innovantur Literse pro Nunciis de Sco-
tia , fuper Deliberatione David de Bruys
afturis. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo Rege Scotiae.
ibid.
Pro Radulpho de Caours, de Terris per
iplum adquirendis , ut ante conceflis. 38
Indentura inter Regem 8c fupradiftum
Radulplium. ibid.
Pro Alexandro de Seton, ad David de
Bruys in Angliam venturo. ibid.
Pro Comite Marchia;, de Veniendo a<J
Tractandum fuper Deliberatione pra:fati
David. ibid.
Super Reformatfone Pacis cum Hiber-
nicis. ibid.
De Procurationibus Cardinaliura CoIIi-
gendis. . iWd.
De Treugis, Londoniis Captis & Jura-
tis & fuper Pace, per Ifabellam Anglix,
& 'johannam Franciae 8c Navarrs, Regi-
nas, tra<ftanda. 39
De Treugis fupradi£li< Proclamandis. ibid.
De
JCNDEX CHRONOLOGICUS.
>
o
1348
>
o
if Seft,
14
^i-
8 oBoi.
10
1349
18
i8
'9
ijm.
\.-i,'Eiv-.y
J
De Morte Funefta Johannac, Filias Re- g|^
gis, Burdegalis tranfmifla:, Primogenito ||!a
Regis Caftellse Maritandae. VArt. J.f-39alS
Ad didtum Primogenitum , fuper prse- ga
4o||
fata Morte.
Ad Reginam Caftellx de Morte Ante-
difta. ibid
De Tractatoribus , ex parte Francia: de- i^
putatis, ad Traftandum fuperPace, jux- |I8
ta Treugas nuper Londoniis captas. ibid. ao
Bulla Regi, pro Johanne de OfFord E- sls
le(3:o Cantuarienii. 41 SiS
De Comniiflariis, ex Parte Anglioe, ad g||i
traftandum de Pace , juxta quod Con- ^
ventum fuerat inTreugis memoratis. ibid. ^^
Pro Comite Lancallria: , de Poteftati- g|g
bus. 4^^
De Parando , ad proficifcendum cum ^
Rege. ''^''^•iil§
Pro Johanna , Conforte David de Bruys, »g
ad Eum in Angliam veniente. ibid. g|«
Pro Commiflariis, ad Traftandum cum |[a
Hominibus 8c Comite Flandri». ibid.gia
Pro Nunciis de Scotia , ad Tradtandum Sg
fuper Deliberatione David de Bruys , & §J|
fuper Finali Pace. _ 43 |j|
De Treugis , Adverfariis Scotix con- g^jg
cefTis, inviolabilitcr tcnendis. ibid. ^o
Pro Johanna Conforte David de Bruys. ils
ibidsllS
Pro Epifcopo Karlioli , fuper Conduftu a|§
Johannac Filia; Regis Defunftae. ibid. ^^
Dc MagQo Sigillo, & de Panagio Re- |i
gis. ibid. Ilg
Forma Treugx , a Data Prsefcntium , |j^
ad Primum diem Septembris duratura;. g||g
+4118
Forma Concordix inter Regem & Co-
mitem Flindriac. 4/
Concordige fupradiflae Confirmatio. 46 ajp
Pro Hominibus de Scotia , de non mo- ^jj;
leftando contra Treugas. ibid. g •
De Parliamento " ' ' ""
Peftilentix Mortalis
De Capitaneo Villa;
8' 35'°
1 ^ebr.
proptcr fubitam Plagam gg
s Prorogato. ibid.^^g
Calelii Conftiruto. ;
ibid. \
A.
3-
>
i3E(/t/.3
i4E(/</.3.
8 Mart
14
2 Mati.
i8
87«/».
16
30
.SAug.
i6Sept.
ly OS.
18
iS
10 Hov.
I Dee.
@
Poteftas traft.nndi cum Carolo (Quarto)is
Imperatore. ibid
De Comraifrariis , ad Innovationes Sa- S(
cramcntorum Flandrenfium exigendum & ^
recipicndum. 47 llli
De Pixdidis, ad Sacramenta omnium, X
extra partes Flandri^ Bannitorum, limili- g "
ter exigendum & recipicndum. ibid. g
De Conducftu , pro Nunciis fuper Deli- |
beratione David de Bruys. ibid. g
Dc Potcfratibus , ex parte Franciae , ad |
Traftandum fupcr Trcugis £c Pace. ibid. g
De Parliamento propter Peftilentiam in- ^
valefcentem ulterius Prorogato. ibid. ^
De Poteftatibus , ex parte Regis Anglix, ji
ad Traaandum fuper Treu^is & Pace p
ineundis. ibid. S
De Brageriaco 8c Cuffione Monetae ibi- h
dem , Comiti Lancaftrix conceiTis. 48
Forma Treugx, a Primo die Septem-
bris, ufque Pentecoftem Anno 13^0 Pro-
rogatac , ac interea de Pace coram Papa §|^
traftanda. ibid.g!|["
De Morte Cancellarii Regis, 8c de Li- |jg
beratione Magni Sigilli. 49 g|^
Pro Abbate Sandi Albani , Bulla dc ||
Confirmatione. ibid. a^
Pro Duncano de Cambel, 8c Gilberto i|jg
Levenax, de Scotia, venicntibus ad An- ^S
dream Cambel Prifonarium inAnglia. ibid. aij
Pro Edwardo de Balliolo Rege Scotix.
De Certiorando , fuper Donationibus g»
Exceffivis faftis in Vafconia. ibid.&R
De Poteftatibus fupcr Reformatione ^
Treugarum. ibid.sl|
Dc Potcftate Articulos, apud Dunkirlc 98
cum Flandrix Comite concordatos , robo- iW
randi. .''='<^-^
De aliis CommifTariis ad diftos Articulos |S
approbandos. ibid. glg
De Capitanco 8c Locum Regis tenente g|§
in partibus Pidtaviae. ibid. ||§
De non attemptando quicquam in Prx- |||g
judiciura Regis. ibid.SJig
Super Bajulatione Crucis in Hibernia. gjg
Dc non permittendo, caufa Peftikntix , 3^
8 Feir.
18 Mar.
1 Afr.
ifMaii.
30
SJunii.
'3
14
I yulii.
i
18
iS
6Aug.
10
3 Sept.
12
'3
24
12 Oii.
'4
16
26
zNov.
Fugientes tranfire ad Partes Exteras.
Part. l. f. ft
A. 24. E. 3.
Ad Audomarum Cirdinalem pro Ec-'
clefia Dublincnfi , fuper Bajulatione Crucis.
ibid.
De Terris in Hibernia , juxta Ordina-
tionem in Parliamento Anglicano, contra
Hoftiles Incurfus Defendendis. j-2
De Pidtoribus Eligendis. ibid.
Pro Guidone de Brian , fuper ftrenuo
Geftu fuo. ibid.
Pro Tenentibus Archiepifcopatus Can-
tuarienfis dc Pardonatione Palefredi. ibid.
Pro Duncano Comite dc Fyf , ad par-
tes ScotiaE pro Rcdemptione fua quserenda
eundo. ibid.
De Poteftate ex parte Anglije, ad Tra-
ftandum fupcr Pace vel Treugis cum De-
putatis Adverfarii Francia:. ibid.
De Juramento Praeftando. fi
Pro Johanna de Bar , Comitiffa , peregre
profeaura. ibid.
De Ccra Renovanda. ibid.
De Treuga inter Regem 8c Adveifarios
fuos Francix capta a 13 dic Junii ufque ad
Primum diem Augufti , 8c ex tunc per
unura AtinuTO. ibid.
Pro Thoma le Baftard de Francia ve-
niente in Angliam ad Ducllum , inter ip-
fum 8c Johannem Vifcontes Vadiatum.
f+
De Treugis ciim Adverfario Franciae
Proclamandis. ibid.
Pro Cardinale de Naples Sc ejus Procu-
ratore. j-j-
De Licentia Proficifcendi ad M.ignani
Romam. ibid^
Ad Papam , de Nunciis fuper Pace co-
ram ipfo traftaturis, 8c de Literis fecuri
Condu(£tus , fub fui Nominis Bulla fiendis,
ab ipi'o mittcndis. ibid.
De Appellationibus audiendis infra Do-
minium de Caleys. ibid.
De Hiipanis Regnum Invadere , 5c Mari
Anglicano Dominari, Jadtantibus, 8c de
Orando pro Rege. ibid.
Supcr Morte Philippi, ad Pacem cum
Johanne Rcge Hortatoria. f6
De Poteftate ad Conventiones cum
Flandrix Comite roborandas. ibid.
De Parando ad Guerram contra Hifpa-
nos, Dominium Maris ad fe attrahere mo-
lientes. ibid.
Pro Peregrinantibus , ad Urbcm Roma-
Uam , Liccntia Rcgis. ibid.
I De Capitaneo in Britannia Conftituto.
Pro didto Capitaneo,de fumptibus fup-
portandis. ibid.
De Procuratiis Cardinalium colligendis.
ibid.
De Condudlu pro Servientibus Karoli
de Bloys. y8
De Duello inter Baftardum Franciae 8c
Johannem Vifcount. ibid.
De Poteftare TrasStandi cum Scotis.
ibid.
De Querelis fuper Injuriis , poft 8c con-
tra Traftatum cum Comite Flandrix a-
pud Dunkirk illatis, auJiendis. ibid.
Confirmatio Conventionum , cum Du-
ce 8c Populo Januenfibus, initarum. ^9
De Subiidio, ad Armatam Naviumcon-
tralfpanos, levando. ibid.
Pro Comite de Eu , de Perfbnis ab ipfo
ad partes Tranfmarinas, pro Redemptione
fuaquxrenda, tranlinifiis. ibid.
De Potcftate Tradtandi, cum Margare-
ta Imperatrice Romanorum, i'uper itegi-
minc £c Cuftodia Zelandix, Hollandix 8c
Fritix. ibid.
Ad Traftandum cum Imperatrice 8c
Duce Bavarix, fuper Ligis, inter illos 8c
Regem ineundis. ibid.
Super Regimine 8c Cuftodia prxdidtis ,
Regi ad Imperatrice commiflis. 60
De Trcugis cum Philippo de Valefio
defunfto , apud Calefium ultimo initis ,
cum Johanne Filio prxfati Philippi fir-
mandis. ibid.
De Pardonatione , pro Bono Servitio in
ConfliiSu contra I-lifpanos. ibid.
De Potcftate Tradtandi fuper Treugis 8c
Ligis cum Hominibus de Ifpani». ibid,
* } Su«
•VI
INDEX CHRONOLOGIGU&
>
ifEdv.^,
2
n
a
1 1 Nov.
iS
S Dec.
i6
J Fe6r.
i Mart.
I M;>i/.
i?
30
I yHiii.
10
11
18
z6
>
Super Cochade Janua , de Inquirendo.|| ijj-i
Part. I. p. 6o.m
De Pardonatione , pro ArchicpilcopoE- SS
borum. 61 II
De migna parte Populi in ultima Pdli- 1|
lentia defuncta , & de iervientum Salariis |!|g
proindc moderandis. ibid. §]§
Super Bajulatione Crucis inHibernia.6i gg
De Tractando cum Impcratrice iuper |g|
iVliiis & Sumptibus, pro Regimine & Cu- ||g
ftodia Selandix , Hollandix , & Frili*. ibid. |||S
Sl|
A. 1,-. E. 3. ^g
M
Super Appellatione ad Regem , tanquam ap
Regem Francia: , audienda. ibid.gjS
Pro Domino dc Lebreto , de Annuo ^
Redditu , propter laudabile Obfequium Re- ^'|
gi pvsHitum. 63 HK
Super Guerra Francii , de Clero Eborum 3«
Provinciae Convocando. ibid. wo
Pro ComitiiTa d'Ormond , de Salva ||
Gardia in Ducatu Britannise. ibid.|6
De Acceptatione Protcllationis Edwardi f?ig
de Balliol , Regis Scotia; , iuper Traftatu §|®
cum Scotis. ibid. ^^,
Pro eodem Rege, ad Traftatum prxta- |l^
6lum, apud Hextildesham venturo. ibid. |S
De Conimiflariis , ex parte Rcgis, pro jjjjg
Traftatu anteditlo. 64 Sm
De Querelis , fuper Damnis , contra ^S
Traftatum cum ComiteFlandri.v apud Ca- gp
leflum, illatis, Audiendis &. Retormandis. '^
De Poteftate ad Tratlandum , luper Li- gj^
gis perpetuis, cum Imperatrice Romano- '^p
rum. ibid. |j|S
Confimilis Poteftas ad Traftandum cum <'5jfe
pracfata Imperatrice & Duce Bavaii.-c. ibid. |jS
De Concelfione , fuper Matnmonio , in- S§
ter Ilabellam Regis Primogenitam & Pri- g§
mogenitum Domini de Lebreto contrahen- ^j§
do, eifdem fafta. ''^''^•'11
De Procuratoribus ad Conventiones , SlS
cum Januenlibus dudum Initas, 8cnuper3ll^
Ratificatas, manutenendum 8c defenden- i^
dum. <^fir"
Dc Dote , FiUo Domini de Lebrelo ,
fuper iVlatrimonio cum Ifabella Filia Re-
gis, conceifa. •'''J- ,.
Litera Teltimonialis pro Domino d'An- 3;
ghen , mendose inlimulato Attemptatorum ^
contra Vitas Comitis 8c Comitiflie Flan- ^;
drix. ibid.
De Prote£tione proFiliisMarchionis Ju-
liacenfis. 66
De Traftando cum Rege Aragonise , fu- 1
per Ligis pcrpetuis &. AuxiUis mutuis.ibid. gj
Pro Hominibus de Gandauo de Pardo- "
natione. 'bid.^
De Traftando cum Imperatrice fuper |§
Diflcnfionibus, inter Eam 8c Willielmum, S|§
Filium ejus feniorcm , Pacificandis ; fin |»
minus , de afiiftendo eidem Imperatrici. ^f;
ibid. p
indentura cum Roberto Herle , fuper |^ i3fi
Cuftodia Calefii. ibid. |r
Super Expovutione Monet3e,8c deCus-g!
Ilone Groiforum. 67 gj
De Traftando fuper Ligis cum Comite,
8c ComniHnitate Flandrix. ibid.^^
Inftrudiones pro Duce Lancaftria , in g^
Traftatu Fiandria:. 'bid.^
De Poteftate Traftandi ,fuper FinaU Pa- ^JS
ce, ac de Treugis, cum Nunciis de Fran- gf^
cia , 68 II
Pro Nunciis de Scotia , apud Novum |^
Caftrum , cum tjuibuidam ,a Rege ibidem 02
mittendis, Tradtaturis. ibid. aa
De Traftando cum diftis Nunciis , fu- g^
per Deliberatione David de Bruys, 8c lu- §]«
per Ligis perpetuis ineundis. ibid. a'^
De Capitaneo Villx Calefije Conftituto. Sg
ibid. |K?
De Cera , circa Corpus Domini E. avi g§
Regis nunc , Renovanda. ibid. ysl
DeQuerelis, in Villa de Reins , in tna- j|k
nu Advtrfariorum exiftentc , antca recep-|B
tis, apud Civitatem Vanatenfem jam au- f;g
diendis. ibid.Sl§
Super Captione WilUelmi Douglas. 69 g!®
Dc Exemplificatione ConcelTionis , nu- t?IJ!
per Ifabelia; Filiac Regis 8c Filio Domini ^'ig
de Lebreto, fadtx. ibid.§!i§
Pro Duce Bavarix de Conduftu. ibid.^i;
De Diftufiori Poteftate iupcr Pacc finali ^
Tradtandi, 8clnducias cum Nunciis Fran- gj3
m
>
zfEiiv.'^
'.6Edv.^.
2
n
^7
10
1 Se^t.
4
6
11
lO^.
^Nov.
li
'f
16
I Dec.
4
17 7"
8 Teir.
10 Mar.
16
18
16
18
6 Maii
20 yun.
,7 >/.
cix pacifcendi. Ftrt. I. p 69.
Dc Induciis , a ^rsediftis Anibaftiatorl-
bus per modicum tempus nuper Initis , per
aUquot Dies prorogandis. ibid.
De Licentia profequendi pro Prifonario,
fccundum Jura 8c Legem Armorum. 70
Traftata & Conventa per Nuncios Re-
gum AngUx 8c Navarrise , fuper Guerra
Francix. ibid,
Forma Treugarum cum Gentibus His-
pannia: initarum. ibid.
Pro Archiepifcopo Damafci , de Inqui-
rendo fuper Damnis. 71
Proclamatio Treugarum cum Hifpanis.
ibid.
De fupervidendo Petit5ones in ukimo
Parliamento exhibitas. ibid.
De Conductu pro Johanna uxore K.a-
roli de Bloys. 71
De Securitate a didio Karolo recipienda.
ibid.
De Poteftate foUdandi Trcugas , cum
Nunciis Adverfavii Francix , apud Cale-
tum ultimo initas. ibid.
Dc Juvamento Da»id de Bruys , fuper
Progrelfu fuo in Scotiam , 8c Reditu ex-
inde , recipiendo. ibid.
, De Juramentis , per Praflatos, Proceres,
8c Mercatores de Scotia prxftandis, reci-
piendis. ibid.
De Conduftu fuper Negotio prxUbato.
ibid.
De Conduftu , pro Obfidibus Scotiae
vcnientibus in Angliam. 75
Super Receptione Sc Cuftodia didorum
Obfidum. ibid.
lic Treugis cnm Francia ad li Septem-
bris Anno ijfi. Prorogandis. ibid.
Pro Hominibus , ex eo quod Regiab Parti
adhxfcrunt, Bannitis de Flandria. 74,
De Proclamatione Treugarum Francise.
ibid.
De Corpore David de Bruis Salvo Cui-
todiendo. ibid.
De Oblidibus Scotiae Repiciendis. ibid.
Pro WillielmoDuceBaVarrisc in AbgUam
jam venturo. ibid.
Pro eodem Duce , de Filia Ducis Laa-
caftrias , Eidem deliberanda 8c in Uxorem
Ducenda. ibid.
De Navibus pro Paflagio Ifabellx filise
Rcgis verius partes Vaiconiae transfretatu-
ra: , areftandis. yf
Pro Abbate Abbatix de Croxton , per
Peftilentiam defolatx, deexonerando.ibid.
De Poteftate Trattandi fuper Ligis 8c
Retinentia cum Comite Aftarenfi. ibid.
Pro Jolianne de Bello Campo, Prifona-
rio in Francia , iuper Liberatione lua. ibid.
Super Difcordiis inter Imperatricem 8c
Ducem Bavarias , Regrs Avbitrationi Sub-
mirfis. ibid.
A. i6. E. j.
De Legibus 5c Confuetudinibus Scotias
confcrvandis. 76
De huendendo fuper pndidlis Legibus
conlervandis. ibid.
De Poteftate Traftandi fuper Delibera-
tionc David de Bruys, ac Finali Pace.ibid.
Pro Edwardo Rege Scotia:, dc Scotia
in Angliam venturo. ibid.
Pro Nunciis Villae de Pyfe.in Angliam,
ad Tradandum fuper Ligis , jam venturis.
ibid.
Pro Domino de Lebreto, de Indemp-
nitate. 77
Pro Romanorum Imperatrice , in An-
glia uunc agente , ad Proprias Partes redi-
tura. ibid.
Pro Nunciis Scotix , ufque Villam Be-
rewici , ad Tra£tandum fuper Deliberatio-
nc David de Bruys, venientibus. ibid,
De Tradtando, fuper Diberatione K aro-
li de Bloys. ibid.
Super Obfidibus de Scotia , David de
Bruys in Prifonam redituro, reftituendis.
ibid.
Super Receptione David de Bruys in
Prifonam reintrantis. 78
Secretx Inftruaiones fuper Negotio
pvxfato. ibid.
Ad Januenfes, de non praeftando Auxi-
lium Adverfario Regis. ibid.
De Cera renovanda. ibid.
Indcntura fuper Liberatioue Willielmi
«. Dou-
INDEX CHRONOL6GIGU&
m
>
p
>
nsi
ijd.
i+
18
lAug.
6 Seft.
lyEih.'^
if oa.
17
61>ec.
3°
10 3^»».
19 Fe^.
Douglas, & Retentione in Servitio Regis.gS 'JfJ
rarr. /. f. 78||
De Caftro d'el'EriTiytage , juxta pr3edi.|g
ftas Conventioncs , Willielmo Douglas li- |g
berando. . 1^^^
Pro Horainibus de Portugallia. ■'''''§(«
DeCuftodia Caftri de Breft commiffa.ibid . ||
Ad Regem Portugallix Rcrponfalis, '"- 1|
per mutua Benevolentia , 8c Amicitiae Foe- ^R
dere. '''''^■11
Pro Duce Lancaftrioe , ad Partes Trans- 1|
marinas , fuper quibufdain , ncquiter libi ||
per Ducem de Brunfwick impofitis , pro- S6
fefturo. 80 II
Pro Edwardo de Balliolo, Rege Scotix.SB
ibid.ll
Pro diao Rege , in Angliam , dc Man- p^
dato Regis , venturo. '''''^•^^^
Litera mifla Nobilibus 8c Communitati|§
Villa: de Pyie. '''''^■ii^
Excufatoria pro Epifcopo Armachano , gB
ne in Perfona veniat ad Parliamenta , Du- a^
blinix celebrata , quod cum Cruce , anteaa
fc Eredta , illuc fecure accedere nequit.ibid.^||
Pro Engelberto Gomite de Mark , dc^|
Annuitate. ibid.gi '
De Provifione ad Ecclefiam Eborum.
De Provifione adEcdefiam Wigornicn-^S
fem. 8lg||«
Pro David deBruys, jam inTurriLon-gy
donias exiftente. ibid.
De Traiftando cum Duce Bavarise fuper
Ligis perpetuis. ibid.
Super Deliberatione Karoli dc Bloys. ibid.
De fuperfedendo Exaftioni Primorum
Fruftuum , pcr Nuncium Papae , minus^
)ufte,a Perlbnis Ecclefiafticis extortx.ibid.g
>
illdv.li
'i-
16
^S
i9
i
A. 27. E. 3.
8
3°
6 Nov.
/
I Afr.
4
>7
2 Mmi.
3
26
6 Attg .
iii^oa.
De Traftando fuper Finali Pace refor-§|^
manda , & Trcugis cum Adverfario Fran- |l§
cix ineundis. 81 gj^
Dc non Recedendo ab Hibernia. ibid.glia
Pro Edwardo dc Balliolo, quod quales- &«
cunque Tradlatus cum Scotis non cedantglg
fibi in prxjudicium. ibid.jfe
De Condudtu pro Nunciis de Britannia, g||
ad Tradtandum fuper Deliberatione Karoli |
de Bloys. ibid.S
Treuga cum Rcge Francix inita a data k^j
Prxftiitium , ufque ad Primum Diem Au- gS
gufti duratura. ibid.^
Proclamatio Trcugx prxdiiftx. 83 gw
Ad Papam , fuper Literis de Creatione |j^
fua receptis. 84 SiiJ
Litera Refponfalis, diredla Papx, fuperg^
Liberatione Karoli de Bloys. ibid. gle
Pro Archiepifcopo Eborum , fuper Ba- i^
julatione Crucis, de non moleftando. ibid. lii:j|
De Capitanco Britannix Conftituto. ibid. jfl^
De Feodis , pro Officio Marefcalli An- 1|^
glix , in Hibernia coUigcndis. ibid. «3
Pro Jacobo d'Audele , de non veniendo^S
ad Parliamenta , £c de non fervicndo in ||p
Guerra. ibid.|kj
Pro Archiepifcopo Eborum , deCuneisSiia
liberandis. 8/ 1|
De Duello capiendo apudCalefium.ibid. gg
De Providcntiis , pro Filiis Caroli dc ^^
Bloys, faciendis. 'bid.gy
Pro Mercatoribus Portugallix 8c Algar-g'^
bix confideratione Alfonfi Rcgis. ibid.J^M
De Duccndo David de Brus ufque Vil- S'^
lam Novi Caftri iuper Tynam. ibid.w^
De Treugis (juxta Guynes initis , acS&
ufque ad primum Augufti dicm duraturis) c«^
ad Feftum Sanfti Martini prorogandis.ibid.y|S
De Traftatu Pacis , ante Guynes habi-§!s
to, ufquc ad Quindenam San£ti Michae- §||
lis , 8c Treuga ibidem capta , ufque ad §;§
Feftum Sandi Martini , ex parte Francix^lg
prorogatis. ^^glS
Pro Johanna Conforte David de Bruysg|fi
in Angliam ventura. ibid.il»
Pro Edwardo de Balliolo , Rege Scotix,^;5J
qui ad Mandatum Regis nupcr in Angliam aia
venit. ibid ^
Pro eodem Rege , de Centum libris Ei ajj
folvendis. ibid.gj'^
De Terris & Catallis in Scotia in ma- g!|
num Regis capiendis. ibid.gl??
De Traftando fuper Ligis cum DucegS
Bavarix incundis. ibid.g,*
De Traaando fuper Reformatione Con- W,
cordi* inter Imperatricem 8c Bavarix Du- iS
m
^SE^^u.^.
11 Dec.
14 Jan.
26
J°
ioM<»rf.
18
I Afr
18 Mmi^
6jn
\t
18
3°
I Jidu.
5
8
'3
16
ceni. Vnrt, I. p 87
Dc Traftando cum EIiz.abetha , quae
fuit Uxor Williclmi Douglas. ibid.
Dc Poteftate Tradtandi fuper Delibera-
tione David de Bruys. ibid.
Pio Mercatoribus , de partibus Catalo-
nix, in Angliam venientibus. ibid.
De Treugis (ad Feftum Sanfti Martini
dnraturis) ad ejufdem Fefti Quindcnam
prorogandis. ibid.
Convcntioncs , cum Hominibus de Ma-
rina Portugallix , per Quinquaginta Annos
duraturx. 88
Literx Acquietantiarum , a Rege 8c
Marchionc Juliacenfi , alternatim config-
natx. ibid.
Recognitio prxfati Marchionis , quod
fponte confignavit Literas Acquietanix fu-
pradiftas. 89
Forma Pacis inter homines de Baiona,
& Homines Terrx Maritimx Regni Ca-
ftellx. ibid.
t)e Literis fuper Diario , Marchioni dc
Julers conccffo , Regi reltituendis. 91
De Tradtando fuper Pace 8c Treugis
cum Advcrfario Francix. ibid.
Ad Papam , fuper Literis fuis ad Pacem
hortatoriis. ibid.
De Treugis, in Britannia Proclamandis.
t^ 91
De Pavagio pro Stapula Wcftmonafte-
rienfi concelfo. ibid.
Pro Hedtore de Baillol Milite de Fran-
cia, fuper Honore Purgando. ibid.
Forma Pacis intcr Homines de Baiona,
8c Homines de la Marifme de Comitatu
Bifcaye. 93
Pro Nicholao Conte fuper Duello Inva-
diato. ibid.
A. 28. E. 3.
De Potcftate Tradlandi fuperLigis per-
pctuis cum Rege Navarrx. ibid.
Pro Johanne Meyngrc Prifonarib , dc
Condudlu , ad Tcrram Sandtam profectu-
ro. ibid.
Pro Prifonario memorato. ibid.
De Ponte Novi Templi Londonix Re-
parando. 94
De Navibus Epifcopo Dunolmenfi libe-
randis. ibid.
De Traclando cum Adverfario Francix.
ibid.
Pro Rogero Davld, fuper Obfequio in
Guerra iufira Ducatum Britannix Regi prx-
ftando. ibid.
De Conceffione Caftri eidem Rogero
faifla in eodem Ducatu. ibid.
De Treugis cum Francia, a Data prx-
fentium , ad Primum diem Aprilis proxi-
inoanno, duraturis. 9;"
De prxdicSarum Treugarum Confcrva-
toribus infra Vafcohiam conftitutis. 96
Pro Blancha de Fuxo , Capitaliffa de
Bogio. ibid.
De Proteilione pro Procuratore Epifco-
pi Tufcuianenfis Cardinalis. ibid.
De Cuftodid Caftcllanix de Kymperele,
in Ducatu Britannix , Rogero David com-
miffa. 97
De Cera renovahda in Monafterio Weft-
monaftericnfi. ibid.
De ConduiSu pro Commiffariis dc Sco-
tia, fuper Dcliberatione David de Bruys ,
ad Novum Caftrum fuper Tynam ventu-
ris. ibid.
De Poteilatibus ad Tradlandum fuper
Deliberationc prxtadla. ibid.
Pro Edwardo Rege Scotix , delndemp-
nitatc, 8c dc non Prsjudlcando. ibid.
Pro Gilbcrto dc Pclagrua, de Homagio
rcrpedtuato. 98
Pro Edwardo Rege Scotix, dc Prote-
dtione. ibid.
Litcrx Tcftimoniales , fuper Allocatione
fj£ta Mcrcatoribus dc Jahua. ibid.
Conhrmatio Pacis , intcr Homines de
Baiona , 8c Homines Tcrrx Maritimx ,
Regni Caltcllx. ibid.
Confirmatio Pacis intcr HOmines dc
Baiona, 8c Homincs de laMarilmc dcCo-
mitatu Bifcay. ibid;
Conventiones fuper Deliberatione David
de Bruys. ibid.
Pro Domioo de Lebrcto, de Solutione
facicnda. 99
De
VIII
> [
p
'35'4
I N D E X
CHRONOLOGICUS.
>
5="
2
n
3
28 W^»J.
ISOflob.
«3fJ
ipii/ii.j
10
'J
17
18
I Not;.
II
12
j Dec.
4. Feir.
IX Mart
6 Maii
'3
«9
21
tjun.
10
18
I 7«/i«
6
8
De Tradatu cum Ambafl'iatonbus Fran- g|g; 135-/
cix coram Papa cominuando.P«rf./.p. 100 §jg
De Poteftate fubmittendi Regem Juris- ga
diftioni Papx, fuper Concordandis inTra- a|g
aatu , coram Eodem , cum Adverfario |jg
Franciac. '*''''• ijg
Dr. Poteftate fubmittendi Regem Arbi- 1^
rrio Papse , fuper Debatis cum Adverfario g|p
Francia;. >bi«l. ||
Procuratoria Prxlatorum fuper Traftatu ||
prxdiao. '''■''■Sll
Super Tratlatu prxnotato, Procuratona. gjS
Procerurn. '<"
Confirmatio Traaatias fuper Delibera-
tione David de Bruys. «oi
Confiimatio per Principem Wallix.ibid.
De Potcftate Jurandi in Animam K.egis,
fuper Traiftatu prxdifto. ibid.
De Poteftate jurandi inAnimam Princi-
pis. .. il'''^-
De Indempnitate pro Commiflariis, ad
Delibcrandum David de Bruys alTignatis.
ibid.
De Poteftate recipiendi David de Bruys
dc Johanne de Coupeland. 103
De Deliberando Filium Comitis de la
Marche, 8c Primogenitum Senelcalli reci-
piendo. ■'^'d-
De Poteftate complendi & perficiendi
Traftatum fxpedidtum. '^'''•bk
De recipiendo Obfides pro David de ||
Bruys. '"•1'ii
InJcntura inter Regem 8c Ehzabetham , ||
qua: fuit Uxor WiUielmi de Douglas. ibid.ffG
De Obfidibus , pro WilHelmo de Dou- 1|
glas defunfto, liberandis. ibid.^^
De Intendendo Obfervationi Treugarum
Scoti*. . ibid.
De Exonerando fuper Delibcratione Da-
vid de Bruys. '°^56~
De Securitate pro David de Bruys ca- 9S
pienda. '^id. |g
De Prxmuniendo ad intereflendum De- gig
liberationi David de Bruys. '''''^•|li 'J^*^
De Condudtu pro Oblidibus , fuper De- gg
hberatione David de Bruys in Angham |g
venturis. i^i^^-as
De Liccntia Vadiandi Duellum in Sco- ^
tia. il^il- SKJ
De Poteftatibus fuper Traftatu coram ^
•Papa. ''''''•^'
De non gravando per Jurifdiclionem gg
Ecclefiafticam. 106^0
Pro Karolo dc Bloys, ad partes Britan- aS
nix profefturo. ibid.ajs
De Baronibus 5c MiUtibus de Britannia. gls
ibid.i^
De Treugis in Britannia initis. ibid. afe
Pro Ro"ero David de Navibus areftan- §g
dis. '^ ^ '°7ii
Trftatus apud Berewyk fuper Redemp- ||i|
tione David de Bruys. ''^''^■ii
Confirmatio Trattatus fuper Redemp- ^1^4
tione prxdiifta.
A. 29. E. 3.
>
7>
igBdv.^.
syui.
16
^f
3 Aus.
4- Sept.
13 00.
3 Ittc.
13
ibid.i
De Exitibus Britannix conceflls. ibid.
Super Nova Moneta Scotix , de Procla-
matione facienda. ibid. ,
De Salvo Condudlu pro Nunciis Papx.J
108!
De Claiis & Pontibus , pro Eskippa-
mento Equorum Principis Wallix, provi- i
dendis. ibid.:
Pro Comite de Deflemound de non I
Gravando. 'bid. |
Pro Edwardo Rege Scotix , de Condu- [,
ftu. ibid.||
De Marinariis pro Paflagio Principis |||
WaUise EHgendis. ''^''^•11
Dc Condudlu , pro Hominibus KaroliSjg
de Bloys. ibid. ||
De Rege , in Traftatibus pro Pace ab sSt
Adverlario Francix delufo, de Guerra re- gjjp
fumenda & de Orando pro fclici Expedi- ^
tione. '°9ii
De Armaturis Inveftigandis , & dePre- gS
tio moderando. '^''^•i'S
Ad Literas Karoli Imperatoris , de Co- ||p
ronatione fua Romx, Gratulatoria.| it'i'1- §S
De Cera renovauda. '''''^•§«
Pro Uxore nuper WilUelmi de Douglas. gl^
ibid. wk
Pro Johanne dc Greyley , Capitali deS|i
Bogio, de Conceflionibus. ilor""
Pro Comite de Sarum , de Dilatione;
IoJJt;.^.
12 yai).
'7
Jj- yan.
»7
7 Fe6r.
8
12 Mar.
28
3«
18 ^fr.
concefla fuper Solutione Debitoruin in Vasi
conia. Part, I. f. iio
De Treugis , in partibus Caleti ineundis ,
quo TraiSatus , fuper Requeftis , per Ar-
chicpifcopum Rothomagi 8c Duccm dc
Bourbon nuper fadtis , fecurius fiat. ibid.
Litera Excufatoria , mifla Regi Caftella:.
ibid.
De Caftris, Villis, 8c Terris in Ducatu
Britannix in manum Regis refumendis.
ibid.
De Exitibus Ducatus Britannix Thomjc
de Holland concelTis. 1 1 1
Pro Principe Wallix , de Poteftate Tra-
ftandi fuper Alligantiis , cum quibufcum-
que ineundis. ibid.
Pro capiendo Capitaneum de Guynes.
ibid.
De Navibus pro Paflagio Principis Wal-
lix areftandis. ibid.
De Equis Appreciandis 8c fignandis. ibid.
De Equis Appreciandis. ibid.
Pro Clericis Burdegalx , Tonfuiatis 8c
Conjugatis, de non inquietando. ibid.
Pro Principe Walliae de Querela audien-
da. III
Pro eodcm Principe , de Poteftate ca-
piendi Homagia inDucatu Aquitanix.ibid.
Pro Duce Lancaftrix , Locum tcnente
Regis in Britannia , de Caftris liberandis.
ibid.
Pro Eodem Duce , de Intendendo. 1 1 j
Prohibitio facfta Epifcopo Elienii , dc
non transfretando. ibid.
De Pardonatione Fugationis, adlnflian-
tiam Edwardi de BaUiolo. ibid.
De Rege contra Scotos , Angliam In-
vafuros, Iter arrepturo. ibid.
De Veniendo ad Regem , ad partes Sco-
tix profefturum. ibid.
De Wallenfibus ad Comitia Militaria ,
apud Novum Caftrum fuper Tynam , du-
cendis. ibid.
De Intendendo Principi Wallix , Locum
tcnenti Regis in Ducatu Aquitanix. 1 14.
De Partibus Auftrahbus , contra Invafio-
nes loimicorum Franciz , defendendis.ibid.
Commilfio Roberti Senefcalli Scotix,
ad Traftandum fuper Deliberatione David
de Bruys. ibid.
Carta de Regno Scotix Regi conceflb.
ibid .
Dc Conceflione Galwidix, & Hxredi-
tatis de Balliolo , Regno Scotix non an-
nexse. iij"
De Inveftitura , per Traditionem Coro-
nx Aurex , 8c de Warantizando Donatio-
nes memoratas. ibid.
Conventiones inter Regem 8c Ed. de
BaUiol. fuper ConceflTionibus antedidlis.
116
Pro Edwardo de Balliolo, nuper Rege
Scotix, de Annuitate. 117
A. 30. E 5.
De Omni Jure ad Regnum Scotix Re-
laxatio. ibid.
Relaxatio de Omnimodis Alligantiis 8c
Promiflionibus. 118
De omni qualicunque Clameo Remiflio
8c Quietatio. ibid.
Pro Civitate Baiona: , de Appellationc
audienda 8c terminanda. 119
De Proteftione pro quibufdam in Co-
mitiva Principis WaUix. ibid.
Pro Eskippamento Equorum Principis
Wallix. iio
Pro Edwardo BaUiolo, de Relaxatione
Homagii fui. ibid.
De Proclamatione in Berewico facien-
da, pro antiquis Legibus Scotix utendis.
ibid.
De prxfata Proclamatione infra Reg-
num Scotix facienda. ibid.
De Poteftate Tradandi cum Homini-
bus de Scotia. ibid.
Pro Principe WaUix, de Baconibus Pro-
videndis. '^'
Pro Comitiva Principis WaUix , de Pro-
teaionibus. j^i^.
De Tra^bndo cum Johanne de Infulis.
ibid.
Forma Treugx inter Dominum dc
Douglas 8c Comitem de Northampton.
121
Pro &dwardo de BaUiolo de Aonuitate
fol-
INDEX CHRONOLOGICUS.
IX
1376 JoErfv.J.
^ \
z Maii.
10
19
8 fuit.
H
i yuUi.
18
i
10
»4
8
«9
loNiJW.
«J
'i-
>3f7
jiEi/f.j.
ro/». /zr,
te
»7
ij Dec.
»f
l87w,
ao
folvenda. Parf, I. f. iii
Ad Papam dc Excufando Regem , pcr Hi
Inanes Traftatus Truffatum & Delufum
fuper Nunciis , fub fpe fragili Traftatiis Sp
transfretandis. ibiii.aS
De Condudlu pro Nunciis Philippi de
Navarra. ibid.j^
Tranfumptum Commiffionis Roberti it
Senefcalli Scotiac , ad Traftandum pro De- 1
liberatione David de Bruys. ibid.j<
Litera mifla Papac pro declaratione Fa- ^
mac Regis Navarrae. ibid.j;
Litera miila Imperatori pro eodem Re-§ _
gc. ibid.sS
Litera Patens pro eodem Rege. ibid.glL^
De Conduftu , & de Navigio pro Ho-
minibus de Navarra. 123
Pro Hominibus de Tevydale. ibid.
De Conduftu pro Philippo de Navar-
ra, 8c Godefrido de Harecourt. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo de Annuitate
folvenda. ibid. p§
De 1 10 Sagittariis , juxta Latus Rcgis i|s
moraturis, eUgendts. 12491^
De Homagio Godefridi de Harecourt. t^ia
ibid. '^^-
Supet Homagiis Godefridi de Hare-
court, 8c Willielmi de Croucy.
Pro Godefrido de Harecourt. ibid.
Pro Williclmo de Croucy. ibid.
De J udice conftituto in Normannia. ibid.
De Ordinc Militari fufcipiendo. iz/
Pro Principe WaliiiE , de Poteftatc Tra-
ftandi fuper Pace cum Francia. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo nuper Rege
Scotix , de 4000 Marcarum fibi folvendis. |
ibid.
De Conduftu pro Karolo dc Bloys , ad |
partes Britannix profefturo. 1 16
De Condu£tu pro di£i;o ICaroloredituro.
ibid.^
Pro Duce Lancaftrix, Capitaneo Duca-^
tus Britannia; conftituto. ibid.|
Conditiones conceflx Karolo de Bloys , ^
fuper Dcliberatione fua. ibid. ^
Litcra milTa Epifcopo Albanenfi, fuper^
negotio Pacis. izS
Pro Philippo de Navarra ad partes Nor-
mannix redituro. ibid.
Pro Militibus de Scdtia , ad Prufliam i
profecturis. ibid.S
Pro Equitibus Akmannix , in Comitiva ;
Philippi dc Navarra. ibid.'
Indcntura de Conventionibus inter Re- <
gem 8c Philippum de Navarra. ibid.
Nova de Poyters. 1 19 ;
De Proclamando ne quis accedat Arma-
tus ad Introoifationcm Epifcopi Norwicen- I
fis. ibid.l
Super Viftoria Principis Wallix , 8c Cap-
tione Adverfarii de Francia , 8c de orando ^j^
pro Rege. ibid. «|y
De Pardonationc Venationis cum Ed- K|y
wardo de Balliolo. ibid.giS
LiteramifraCardinalifupernegotio Fran- Slp
cix, _ _ 130 lig
Pro Philippo de Navarra, Capitaneo in gg
Ducatu Normannia: conftituto. ibid.| "
De Conventionibus , cum prxfato Phi-
lippo obfervandis. ibid.
Pro difto Capitaneo a(rifl:enJo. ibid.
Ad Papam , luper Collegiis piivilegian- i
dis. ibid.'
Litcra ad Imperatorem , fuper negotio s
Franciae , 8c de Rebus Brabanticis , Refpon- j
fiva. iji^e
Pro Johanne de Chaundos , de bono Sj^
Servitio in Pugni de Poyters. ibid.alis
Pro Prifonariis Scotix, de reintrando in ^S
Priibnam. ibid.S^
Pro Thoma de Grey , Prifonario in Sco- %
tia. ibid.J
De Magno Sigillo liberato. ibid.
De veniendo ad tradandum fuper Deli-
berationc David de Bruys. ibid.»
De Poteftate traftandi fuper Treugis ing
Ducatibus Britannix 8c Normannix '31 f
De Operationibus , fuper Douglas Tour S|
inceptis, complendis. • ibid.S
Pro Liberis Caroli de Bloys. ibid.5
R^.
A.
3'
E.
Dc Debitis, fuper Computo cum Ed-
wardo nuper RegeScotii, folvcndis. ibid.i
Super Anauitate prjsdiai nuper Regis.'|l
ibid .»»
?3
$i£dv.'}.
n'
iz
loAiar.
i^
28
iz
1(5
11
8 Maii
10
12
13
3
'J
16
16
3°
3 7«'"
2 Jul.
'3
!;■
28
3°
fAug.
Super Vcnditione 8c Emptione Jacobid*
Bourbon. ibid.
Super Adventu PrincipisWallix cum Jo-
hanne de Francia in Angliam , dc Veciura
providcnda. ijj
1'rincipe Wallise cum Adverfariis Burdt-
galxdivertente, Treugs, McdiatiorieCar-
dmalium , Biennales captx lunt. ibid.
De Salvo Condudtu pro Quinque Galeis
de Venetia. 1,7
De Navibus , pro Paffhgio Hominum
Philippi de Navarra, arreftandis. ibid.
Pc Intendendb cideni Philippo. ibid.
Innovantur Liters de Conduitu pro Nun-
ciis de Scotia, iuper Dclibeiatione David
de Bruys , traftacuris. ibid.
Pro Ifabella Matre Regis. ibid.
Pro Edwardo de Balliolo, de Anhuitate
ftilvcnda. ibid.
De iuftincudo Vitam fme Potu 8c Cibo.
ibid,
De Recedendo ab Obfidione Villse de
Reynes juxta formam Treugarum , cum
Adverfario Francijc iiuper initarum. ibid.
Ad Regem Portugailix , fuper Bonis de
Guerralucratis, Relponliva. 138
Forma Treugarumcum Nunciis Scotise
iaitarum. ibid.
De Cuftodibus diftarum Treugarum. 1 39
Treugarum cum NunciisScotixinitarum
Exemplificatio. ibid.
In caula Inter Barnabonem de Vicecomi-
tibus 8c Pandulphum de Malateftis, iuper
Honore Militan manutcnendo. ibid.
De Cera renovanda. ibid.
Pro Sancionario Francix, deConduciu.
ibid.
DeCondutlu proContraroti!atore ibid,
Super Negotiis cum Papa expediendis.
140
De Gaudio Papx propter Traftatus nu-
per Burdegala: habitos , &: Punfta, ad Pa-
ccm fpe6i:ancia , quafi concordata , 8c de
Tanti Boni Conelufionc arbitrio Regis re-
fervata. ibid.
De Boufticaldo Prifonario Rcgis. ibid.
Pro Cardinalibus ad Traftatum tenen-
dum , venturis. ibid.
De Conduftu pro Cardinalibus prsenota-
tis. iLid.
Pro altero Cardinali,fuper Traftatu prx-
taclo. ibid.
Pro Epifcopo Lcftorenfi, fuperTrafta-
tu prsefato. 141
Pro Theobaldo Chaunteville, fuper Ne-
gotiis Adverfarii Francix. ibid.
Pro Johanne de Faveraliis capto in Bello
de Poyteis. ibid.
Dc CondudVu proComicc dcMarr. ibid.
Litera: de Conduttu. ibid.
De Conduclu pro Alcxandro de Menc-
teth. ibid.
De Conduftu fuper Rcdemptione qux-
rcnda. ibid.
Pro Hominibus Karoli dc Bloys. 141
Pro lCarolo de Bloys , iupcr Inftrumen-
tis piKfinito tcmporenonreftitutis,acquie-
tando. ibid.
Litera Acquietantix fadlaeidem Karolo,
de i)-coo Nobulis iupcr Rcdcmptione lua
lolutis. ibid.
Renovatio Delegationis , pro Henrico
Ducc Lancaltrise, luper Regimine Duca-
tiji Britanniz, nomine Rcgis & Johannis
dc Monteforti. 14J
De Intendendo eidcm Duci Lancaftrix.
ibid.
Pro eodem Duce , Capitaneo nomine
Regis in codem Ducatu conftituto. ibid.
Dc Condudtu pro ScutiteroComitis An-
tifiiodorenlis, Pulbnlrii Regis. ibid.
Super Juftitia, juxta Lcgem Armorura,
facicnda. ibid.
De quibufdam Conditionibus , in Treu-
gis inter Regem 8c Ifpannos initis, elar-
gatis. 144.
Dc Conduftu, proDuce Bavarrise. ibid.
De Condudtu , pro Scutiferis Domini de
Crahoun Priionarii. ibid.
De Securitatc , ab Archibaldo Douglat
8c aliis capta , de Reintrando Corpora fua
in Pnlbnam. ibid.
De Conduclu , fuper Ncgotiis David de
Bruys. ibid.
Dc Condudtu , fuper didtis Negotiis.
ibid.
Dc reviendo a Scotia ia Angliam caufa
* * ftu-
INDEX CHRONOLOGICUS;
>
p
■tJJ'7
?3
SiEilv.j.
3
i6Aug.
31
13 Sfft.
i6
3°
3 Odoi
14
I Nw.
7
S
16
18
20
»7
3 Dw.
6
20
|g
ftudendi. Tart. I. f. 144
De Miffione David de Bruys ulque Be-
rewicum , Sc de Tractando iviper Delibe-
ratione ejufdem. 145"
De Poteftate petendi Paftiones , Obliga-
tiones , 8c alias Securitates pro David de
Bruys. ibid.
De Conduftu, pro Epifcopo San&i An- |k
drex. ibid . E<!§
De Conduftu , pro Magnatibus Scotia:. g§
ibid.M
De Poteftate jurandi in Animam Regis, ^
quod confervabuntur & perticientur omnia pKj
luper Deliberatione David de Bruys con- HE
cordata. ibid.
De Condudlu , pro prsefato David de
Bruys. 146
De Condufta , pro Obfidibus , fuper
Deliberatione praefati David. ibid,
Quod Obfides non detineantur , nifi Cri- g
men, poft Adventum fuum in Prilbnam, "
fecerint. ibid.^
Nomina Obfidum. ibid.
De Condu6tu, pro Magnatibus, in Af- Sj
forciamentum Obfidum , vcnturis. ibid. *■
Quod David de Bruys fit Liberiui ipfius
poftquam Conditiones Deliberationis com-
plevit. 147
De Deliberando David de Bruys , Ar-
chiepiicopo Eborum & aliis. ibid.
De Poteftate recipiendi David de Bruys.
ibid.
De Indempnitatc pro Prxlatis & Nobi-
libus , ad David de Bruys deliberandum
aflignatis. ibid. _^
De Condudtu, pro Confiliariis Adveriarii §lig
Francix. ibid.
De Attemptatis contra Treugas Burde-
galac initas , Reformandis, ibid.
Procuratorium Epiicopi Aberdenenfis ,
pro Deiiberatione David Regis Scotiac.
148
DePoteftatc, ad omnia, dlftam Deii-
beiationem tangcntia , complenda, per Ro-
bertum Senefcallum commiifa. ibid a|
De Poteftatibus , per Epifcopos Regni m
Scotiae. 149 k|
De Poteftate commifla per Magnates Sco- gS
tias. ibid. yM.
Procuratorium Villarum & Burgcnfium g|
Regni Scotix. 'f°§'>
Pro Cardinale fuper Tra£tatu Pacis cum I "
Adverlario Francise. ibid.
Indentura Conventionum fuper Delibe-
ratione fa:p,.' difta. ifi 1
Piocuratorium David Regis , de fubeun- ^
do Cenfuras Ecclefiafticas. if^ ||'^
Supradiciarum Convcntionum Ratifica- gg
tio , per David de Bruys. ibid.S(|8
Ratificatio per Magnates Scotiac. if^ gljK
Approbatio &. Obligatio Mercatorum ^
Regni Scotiae, iuper Conventionibus pise- g|^
didSs, ibid. gna
Obligatio Prselatorum , de exequendo gjg
Cenluras Ecclefiafticas, contra Infraftore.s ^
Convcntionum pro Redemptione David 8«
Regis Scotise. '^^'Ss
De capiendo Defcrentes Bullas in Regnum §K
Anglix. . '^^11
De Conduftu pro Epifcopo Morincnfi. §g
ibid.n
Pro Prifonariis de Francia. ibid, Wk
Pro Prifonariis de Scotia. ibid. kiS
Pro Scolaribus Scotia: , de veniendo in Sl:
>
p
'357
13^8
Angliam iludendi caufa.
'T9
■^
Pro Karolo de Bloys, de fecunda Solu- §fe
tione fuper Redemptione fua , Acquietan- Sj§
tia. ibid. 3^
Conventionum fupradi£tarum Ratificatio §!|g
apud Scone. ibid.gl|3
De Procurationibus Cardinalibus folven- ^
dis. ibid. gi^
Super Captione Priibnariorum- Scotix ,
de inquirendo, ibid. g(^
Pro Prifonariis Scotiac. 160 T
Pro Obfidibus Karoli de Bloys. ibid. !
De Cuftodia Caftri de Breft commilTa. !
ibid. ^
Papac ad Regem , pro Pace, cumulatse ^
Exhortationes. ibid.|K
De Poteftate Reformandi Attemptata in ^|§
Aquitania, contra Treugas. ibid.K'«
De Conduftu Prilbnarii. 161 ^IS
Literx Teftimoniales, pro Dionifio de^lls
Morbeke , fuper Captione Adverfarii Fran- §lj|
cix. ibid. ife
De Capitaneo & Locum Regis tenente, ^
>
?3
JlE(fo.J.
JiEi/c.j
o
28
3°
7 7""-
»7
30
l^Peir.
to I
i6
Mar.
10
16
20
2oM/ir.
lAfr.
8
16
24
6 M0U
12
18
22
t yunii
z
17
18
ao
21
I yalii
3
4
f
inDucatuNormanniae.conftituto. Tart. I.
f. 161
Pro Johanna Conforte David de Bruys.
ibid.
Pro Domino de Albignyaco. ibid.
Pro Medico Adverfarii de Francia. ibid.
Pro Comite de Venthadour , de Licen-
tia Transtretandi , Plegiantibus Coraite de
Tankerville & Marefcallo Dedenham. 162
De Poteftate Literas de Conduftu fa-
ciendi. ibid.
De Exceflibus 8c Attemptatis contra Treu-
gas rcformandis. ibid.
Pro Suftraganeo Archiepifcopi Eborum.
ibid.
A. 32. E. 3.
Pro Arcebaldo de Douglas. ibid.
Pro Capellano Cardinalis Petragoricen-
fis. i6j
Pro Johanne Comite de Juny. ibid.
De Proclamatione , iuper Treugis ob-
fervandis. ibid.
Super Providentiis Cardinalium. ibid.
DeTreugis in Britanniaobiervandis. ibid.
Pro Epii(:opo Dunolmenfi contra Epi-
fcopum Chryfopolitaneniem. ibid.
De Capitanco Vills Calefii confiituto.
164
Pro Comite de Anegos, uno Obfidum
pro David de Bruys. ibid.
Pro Petro Cardinale , fuper Pacis cum
Adverlario Francise Traftatu. ibid.
Super Captione Karoli de Bloys. ibid.
Pro Edwardo de Ballioio nuper Rege
Scotiac , de Annuitate iba. ibid.
De Attemptatis in Aquitania , contra
Treugas, retormandi.';. ibid.
Pro JohanneQuakyn, de Rederoptione
quxrenda. i6f
Literte de Conduftu , fuper negotiis Da-
vid de Bruys. ibid.
De Conduftu pro Fatniliaribus , Cardi-
nalis Petragoricenfis Sc aliorum. ibid.
De Protedlione pro Proficiicentibus ad
partes Britanniac. ibid.
De Poteftate TraiSandi, fuper Alligan-
riis cum Duce & Ducifla Brabantiae. ibid.
De Conduftu pro Comite de Eu & aliis.
ibid.
Pro Rege Navarrsc & Philippo Fratre
ejus, de injufte occupatis reftituendis. 166
Pro Philippo de Navarra de Attempta-
tis, contra fotmam Traftatuum, reparan-
dis. ibid.
De Altercatione , fuper Captione Caftri
de l'Ermitage. ibid.
De Arbitris afllgnatis , fuper Captione
Caftri prscditti, & Prilonariorum. ibid.
De Conduftu pro Senelcallo Scotise. 167
De Denariis, pro RBdemptione David
de Bruys, recipicndis,£c ObliJibus admit-
tenJis. ibid.
Super Redemptione Karoli de Bloys fol-
veuda. ibid.
Super prima Solutione, pro Redemptio-
ne David de Bruys, ibid.
De Condu6tu fuper Solutione pr3£di£ta.
ibid.
De PoteftateprorogandiTerminum Tra-
iftatiis, cum Duce &. Duciifa Brabantias.
ibid.
Super Redemptione antememorata , Bul-
la de Praelatis Scotix non obligandis. 168
Super Literis Apoitolicis receptis , dc
Acquietantia. ibid.
Super Receptione Literarunj , de Exo-
nerando. ibid.
Ad Senefcallum Scotiw , de Primogeni-
to fuo (qui poftea Rex Scotiac) deliberan-
do. ibid.
Super f»rima Solutione Redemptionis Da-
vid de Bruys , de Acquietando. ibid.
Pro Comite deAnegos, uno Obfidum
pro David de Bruys. ibid.
De Proteftione pro Caleis de Venetia ia
Flandria venturis. 169
Literx de Condudtu. ibid,
De Homagio Domini de Aymeto re-
fpeiSuato. ibid.
De Capite Sanfti Benedi£ii , Abbati 8c
Conveotui Weftmonafterii , liberato. ibid.
Pro Cardinali Rothomagenfi. jbid.
Pro Petro de Craon. ibid,
Super Financia Archiepifcopi Cenomeo-
fis, ad Foyftiets de GUerra capti. ibid.
Pro
INDEX CHRONOLOGICUS.
xt
>
o
>
■3f9
14
3°
3
S
10 .<1«^.
24
3°
10
iS
19 ^«/"f.
8 oa.
14.
z6
7 Nov.
10
I Dec.
8
10
JjEf/v.J,
14
ij^a».
12
»7
18
28
ii >
§g o
P ■
ProDuceBritannijE.deExpenfis. P*«.I.a|g 135-9
P-i7o|g
Manucaptores pro Reditu Bonabes de aK
Rouge, DominideDerval. ibid.aKj
Pro David de Brus, in Angliam ad R^-isi
gem venturo. '^' »||3
Pro Jolianne de Galhardo , fuper Ad- gp
ventu fuo ad Obedientiam Regis. ibid.g^
Bulla iuper Injuriis Epifcopo Elienfi il- S!»
latis. ibid.g»
Pro Johanne , Primogenito Senelcalli aS
Scotix, in Angliam vcniente. 171 Sfe
De Britanniae Cuftodia, in Manu RegisgB
tcnenda. ibid.glB
Ad Capitaneos in Britannia , fuper difta ^
Cuftodia. ibid.i^^
De Prorogatione Conduftias Jacobi degjg
Burbon , ad partcs Franciae &. inde in An- g||g
gliam redituri. ibid.gl^
Pro Abbate de Brentholm , de Monafte- ^|g
rio reftituendo. ibid. ag
Pro Cardinalibus. '7' 8t^
Pro Epilcopo Sarlatenfi. ibid.giK
Bulla iuper Diicordia , inter Regem Na- Sp
varrse & Ducem Normaiinia: , iuborta. ibid . g«
Pro Sociis Domini de Lymholio. ibid.Si|
Pro Cardinalibus ad Propria redeuntibus.«|^
ibid. II
Super Negotiis Adverfarii Regis. ibid.^^
Inftrumentum Publicum , fuper Bulla degp
Prxlatis Scotise , pro Redemptione David©!s
de Bruys , non obligandis. 174SIS
De Navibus aieitandis pro Olivero aea@
Clikzon. ibid.^l
De Cuftodia Terrarum & Caftrorum , g^
quje fuerint Godfridi de Harecourt , com- %&
miifa. ibid.fi
Literae Teftimoniales , fuper Mora in i^
Sanifti Patricii Purgatorio. ibid.fe'^
Pro Comite de Salebrugge , Prifonario fflS
Regis. '7fii
Pro Waltero de Leftelye Milite, ac aliis '
de Scotia , ad partes Tranfmarinas progre- §j
dientibus. ibid.f'
Pro Comite Sutherland. ibid.j
De Condu6lu , pro quibufdam Magnati- i
bus de Scooii , fuper Negotiis David de^S
Bruys. ibid.Sg
De Procurationibus Cardinaiium folven- '^
dis. ^ ibid.p
Pro Epifcopo Cicefttenfi , de Licentia«'g
Annuitatem recipiendi. ibid.»«
De Obfidibus David deBruys conceden- S^
dis. ibid. Sl|
De diftis Obfidibus recipiendis. ibid.sSS
Pro Ifabella nuper Regina. '7^11^
Super Adventu Corporis Reginse praefa- |fa
tx. ibid.ti
De Adverfario Francix, in Caftrum de§g
Somerton, ducendo. ibid.S'||
Pro unoObfiiiiumDavid de Bruys. ibid.iljjj
De Vadiis,iuper Mora in CoroitivaCar- gp
dinaiis Petragoricenfis. ibid.&|[a
De Regardo, pro Commorantibus iu- gp
per Cuftodia Johannis de Francia. ibid.g;j5
De Condu£i:u pro Nunciis, ad didlum gi^
Johannem de Francia, venturis. ibid.
Pro ejuidem Secretario. 177
Pro Domino de Credonio. ibid.
Pro Domino fupraditto. i^^i"^»]
De Adveriario Francise , infra Caftrum ■
de Somerton, cuftodiendo. ibid.
Pro Hugone de Eglynton & Archibaldo
de Douglas. ibid.
Super Mercandifis de Scotia. ibid.sl||
Potellas , iuper expiratione Treugarum !?
Francia;, ad recipiendum ad Fidem Regis,
tanquam Francias Regis. ' ibid.
Aliae Poteftates, expiratis Treugis ante-9l|S<
diftis, de falva Gardia concedenda. ibid.§|^
Pro Coraite de Marr,in ComitivaDavid^jg
de Bruys, in Anglia morando. ibid.8||S
A. 33. E. 3. M
z Febr
9
8
'3
►:
Pro Familiaribus Domini de Daubeny.f
ibid.i
De Die Reintrandi in Prifonam proro-j
gato.
ibid.
De Cuftode Terrarum , quae fuerunt Go-
defridi de Harecourt, conftituto. ibid.|
Super Prifonario detento contra Legemj
Armorum , de Inquirendo. ibid.j
Pro Nobilibus Linguae Occitanse , in'
Nuncium ad Adverfarium Francise ventu- f
ris. ibid.l
Super Solutione Redeaiptionis , ad pre- \
ilEdv.
i+
Uiirt
4
12
iS
3°
I Maii.
6
12
,- JM
16
20
22
^+
16
17
28
8 Aug.
12
14
2 >
2"
28
1 Seft.
2
8
12
'3
\OSf.
10
'3
16
18
20
28
30
ces Johanuac , prorogata. P»rt. I. />. 178
De Hom.igio & Retcntione Comitis dc
Mar. lyj,
Pro Galeis de Vcnetia. ibid.
Pto Cardinali Pctragoricenfi , fuper Hx-
reditatibas luis iii Vaiconia. ibid.
Pro Nunciis Regis Navarrx, 180
Pro Duce Britannix, dc Expcnfis fuper
Juftis. jbid.
Pro Familiari David de Bruys. ibid.
De Trcugis, BurdegaLc concordatis, uf-
que ad Feftum Sanili Johannis BaptiftK,
continuandis. jbjd.
Pro Archiepifccpo Scnonenfi, fuptrPa-
ce Reformanda , tc Redemptione quxren-
tla. ibid.
Pro Comite de Mar. iSi
Pro Nunciis Civitatum Francix. ibid.
Dc Dextrariis in Angham duccndis, ibid.
Pro Edwardo de Balliolo, de Annuitate
folvenda. jeid.
Dcomnibus Appellationibus, ut ad Re-
gem Francise intcipofiiis, audicndis. ibid.
De Fide Notariis, nili dc Aquitania o-
riundis, non adhibenda. ibid.
Pro Magnatibus Fiancise , fuper Trafta-
tu Pacis, in Nuncium dciiinatis. 181
De Potefl^te Tiattandi cuin Rege Ca-
ftelk. ibid.
Pro Archibaldo dc Douglas. ibid.
Pio Mahemiato in Conflictu CreiTiaco.
ibid.
Dc Cultodia Brevium Britannia: com-
miila. ibid.
De Marca concedenda. ibid.
Ad Comitcm de Ormond, fuperMatri-
moaio contrahendo. 181
Super Perlonis de Familia Adveriarii
Franciae, juxta Proclaraationem , celeriter
recedentibus. ibid.
Pro Berardo de Lebreto. ibid.
Pio Thoma Bilet, dc Retinentia. ibid.
De Vino, a partibus Theolofaais, du-
cendo , pro Advcriario Regis. ibid.
Super Cuitodia Adveriairiiantedidiri. ibid.
Indentuia fa6la fuper Cuftodia prxfata.
184
De Vadiis, pro Duftione Johaanis de
Francia ulque Caftrum de Somerton fol-
'V,eBdis. ibid.
Super Duftione memorata. ibid.
Supcrdicta Ductione,de Intendendo.ibid.
, ProMargaretaComitif&deDouglgs.ibid.
Pro Johanne Penquadylc, de Redcmp-
tione quaerenda. ibid.
Pro Comite de Ahegoj. i8y
Pro Coinite mcroofatp ibid.
De Rege , luper Trattatibus pro Pace,
inanitcr delufo : de Gucrira Reiumpta; gc
dc Orando. ibid.
Super Du£tione Adverfarii Francis. ibid.
Pro Secretario AJvcrfarii Franciae. ibid.
Pro Principe Wallia:. ' ibid.
Pio Blanchia Comiiiifa Riclicraundiae.
ibid.
De Prote£tionibus pr<? Retinentia Jo-
hjnnis de Cobeham. i8(>
ProComitivaEdwardijle Defpenfer. ibid.
Pro Comitiva Johannis de Monte Acu-
to. ibid.
Pro Comitiva Comitis Sarum. ibid.
De Poteifate trattandi cum Patricio dc
Dunbarre. . ibid.
Pio Edwardo de Balliolo, de Pcnfione
Annua iolvcnda. ibid.
De Summonitione Concilii, in Abfentii
Regis tenendi. ibid.
Pro Chevanoia Marefcalli de Doudcn-
ham. 187
Pro Negotio Filii Comitis dc Venta-
dour. ibid.
De Cuftode Anglis: conftituto. ibib.
Poceftates pr.xdidio Cuftodi , abfcnte Re-
ge , oonceilx. ibid.
Super Anniverfario IfabellDe Matris Re-
gis. ibid.
De Proclamatione facieinda pro Flandren-
fibus. ibid.
De Sigillo , pro Cuftode fabricato , in
abfeatia Regis, utendo. ibid.
De Liberatione Magni Sigilli , fuper Pas-
fagio Regis ad partes Tranimarinas. 18S
De Capitaneis & Locum Rcgis tenenti-
bus, in Normannia conllitutis. ibid.
Litersc Acquietantix de partc Summx ,
pro Rcdemptione David de Bruys debitas,
apud Bruges in Flandria, foluta. ibid.
* * 2 De
KII
>
p
«3r9
INDEX CHRONOLDGICU&
13^0
>
j4.E</v.j,
6N0V.
10
•7
iS
11
I Dec.
6 Dec.
3°
\Jm.
>3
18
10
18 R*r.
I Ai4r/.
4
8
14
'r
'7
14
16
3«
I j4;i>-.
16
16
De ]»ecuniarum Summis, pro Libera- |b 1 360
tione ejufciem David jam debitis , "■"'"§!
piendis; & de Traftando, fuper Loco &
Termino,pro Solutione earum , qux po'^",
modilm fint folvenda. Part. 1. f- 188 f-
Pro Willielmo de More de Scotia. 189
De Conductu fuper variis Negotiis ,
hinc inde , Adverfarium de Francia Sc alios
Prifonarios concernentibus. 'bid.
De Dcputatis ad Treugas Scotise con-
fervandas. «'"'1
Bulla ad Pacem hortatoria , & de Cre-
dentia. >bid ,
De convocando Clerum , in Abfentia i
Regis. "9"
Pro Flandrenfibus , de Proclamatione
ibid
Conventa & Conditiones Conftabularii
Franciar, fupcr Multonibus folvendis, &
Fortalitiis Deftruendis. ibid
Literas de Conduftu , pro Negotiis Ad-
verfarii , & cacterorum Francis Prifonario-
rum, profequendis, habent fubfcripti , vi
delicet. .'9'
Acquietantia pro partc Redemftionis
David de Bruys. >bi<l.
Pro Olivero Domino de Clizon. 19^ g-
Pro difto Olivero. !'^i'^-|!
Pro Olivero prxnotato. jbid. gi
De Brevibus Britanniac, & Proficuis inde
provenientibus liberandis. ibid.
De Notificatione Status Dionyfii de
Morbek , ex caufa inter ipfum & Bernar-
dum de Troie, fuper Captione Johannis
de Francia, in Pugna de Poitiers. 193
Pro Epifcopo Herefordenfi , de Coad-
jutore aftignato. 'bid.
Pro Sorore Ducis Britannia:, de Robis
liberandis. »bid.
A. 34. E. 3.
Pro Familiaribus Johannis de Francia.
ibid. i
Super Mora Servientium Adverfarii de^j
Francia. .^'94S
De Johanne de Francia , & Prifona- |
riis, a Caftro Somertonienfi, amovendis. I
ibid. I
De iifdem ufque CaftrumdeBerkhamp- _
fted ducendis , & ibidem cuftodiendis. \
ibid.
Super Defenfione Regni , de Hominibus 1
arraiandis. '^^a
De Nunciis Papse , ad traftandum fuper |j
Pace deft natis. ibid. j
Super Duclione Adverfarii Sc cseterorum
Prifonariorum de Francia , de intendendo. §|
ibid.i
Indentura , de Treugis Triennalibus ^
Burgundiae Duci concelTis , & de Ducen- bij
tis Milibus Multonum Regi folvendis. §S
ibid. II
Obligatio Ducis Burgundiae , fuper Treu- M
gis & Mukonibus antediftis. 196 g|
Pro Familiaribus Prifonariorum Regis. g|
ibid.H
Supcr Conduftione AJverfarii Franciac,^!?
a Caftro de Somerton ufque ad Civitatem S|
Londonix. »97 ■
Super Invafione Francorum , de Armata |
paranda. 'pSl
De Monitione faifta Comiti de Ane- |
gos , in Scotia , de reintrando in Obfidem .
ibid. ai^
De Invafione anteditta, & fuper Cufto- 9^
dia Prifonariorum. ibid.g||
De Navibus Dilcarcandis, & proGuerraa|
Parandis, ''''^•i|
De Admirallo conftituto. 199 M
De Vadiis Hominibus ad Arma, Arma-^|
tis, & Sagittariis folvendis. ibid.j
Pro Roberto de Knolles in Britannia |
commorante. ibid |j||g
Super Munitione Caftri Philippae Regi- Sg
ns contra Aggreflus Adverfariorum Fran- gS
cis. ■''''^•If
Super Minis Auri & Argenti in Hiber- |s
nia, de Inquirendo. ibid. gs
Pro Jacobo de Burbon, de Providentiis SS
faciendis. 100 SG
Bulla, de Ecclefiafticis , in Regno Fran- 98
ciae, non moleftandis. ibid. Sj
De Ecclefiis in Armenia per Paganos g|
Devaftatis , & Chriftianis miferabiliter Tru- m
cidatis. ibid.gjj
Super Mora Adverfarii de Francia in^
3°
C> Maii.
14
18 Mnii.
»4
■3
16
«7
30
Magna Turri Londonise, & Rotulis Caii-
cellarisE inde amovendis. TArt. I. p. 200
De Arraata Naviuni pro Rcpulfionelni-
micorura. ibid.
Pro Conftantia Uxore Roberti de Knol-
les, ad Maritum in Britanniam profetftura.
ibid.
Pro Cuftodibus Adverfarii de Francia,
de Remuneratione facienda. ibid.
De Treugis per Primogenitos Regum
Anglix & Francise, Carnoti captis. 101
De Coniervatoribus Treugarum confti-
tutis. ibid.
Traftatus Magnx Pacis Bretigniaci,
prope Carnotum, Conclulse. loi
Supcr Comite Sutherlandiae. 109
Memorandum de Magno Sigillo , 8c
Reditu Regis de Partibus Francise. ibid.
[ De Treugis, cum Confanguineo Fran-
ciae, proclamandis. ibid.
Syunii. Litera Regis Francias ad Rupellenfes.
110
De parte Redemptionis David de Bruys
recipienda. ibid.
De Johanne Filio 8c Haerede Senefcalli
Scotia:. ibid.
Pro Filio Comitis de Ventadour. ibid.
Dc Paflagio Confanguinei Francise ad
Calefium. ibid.
Pro Karolo de Bl(:fis, qui, juxta Tra-
ftatum, Bretigniaci habitum, coram Re-
ge & Confanguineo fuo Francix, fuper
Quseftione de Ducatu Britaunise . fe fiftere
debet. ibid.
Pi-o Comite de Tankarville. ibid.
Pro Domino de Dervall , de Licentia
Transfretandi. in
Pro aliis de Francia Prifonariis. ibid.
Pro Duce Burgundiz de Acquietantia ,
fuper Solutione foooo Muhonum , juxta
Trailatum apud Villam de Guillon habi-
tum. ibid.
De Acquietantia pro David de Bruce.
ibid.
Papse Litera fuper Gaudio & Exulta-
tione propter Pacem , inter RegCs An-
gliae & Franciae , Reformatam , & de Re-
fponfione ad Supplicationum Capitula.
ibid.
Licentia a Summo Pontifice tradita , ad
abfovendum a Juramentis diftae Paci con-
trariantibus. ibid.
Confimiles Facukates ad abfolvendum a
Cenfuris Ecclefiafticis , occafione Commis»
forum , prxtextu Guerrarum , contra quos-
cunque Anglia: & Franciae Regum Subdi^,
tos, Fulminatis. iia
Bulla de Gaudio & Exultatione fuper
Pace Gratulatoria : de Liberatione Regis
Francia: Rogatoria; & deNunciis, adln-
choata memoratx Pacis perficienda , re-
mittcndis. ibid.
De Conftabulario Francix, Marefcallis,
& aliis , ad partes exteras , fuper Attemp-
titis contra Treugas rcformandis, profe-
(fturis. II J
Literx de Conduftu pro prxfatis , Con-
ftabulario, Marefcallis, & caeteris. ibid.
Litera Regis Francis adCommunitatem
VillsE de Rupella. ibid.
Pro Epifcopo Abrincenfi , de Salva Gar-
dia. ibid.
De Conduftu pro Nunciis Papx. ibid.
Super quibuld m Articulis , David de
Bruys tangentibus, coram Rege & Con-
cilio tractandis. ibid.
De Thefaurario Britannis conftituto.
ibid.
De Traftando fuper Pace 8c Liga per-
petua, cum David de Bruys. 114.
De Attemptatis contra Treugas, inter
Regem 8c Confanguineum fuum Fran-
cise ultimo initas , debite Reformandis.
ibid.
Pro Principe Wallise , de plenis Potefta-
tibus ad Tranfigendum , Exequendura ,
& Complendum omnia Capitula in Tra-
(ftatu Bretigniaci concordata. ibid.
Supcr Negotiis Ducis Britannis apud
Calelium Expediendis. iif
Licentia Karolo de Bloys concefla Com-
parendi coram Rege Sc Confanguineo fuo
Franciae in Villa Calefii, Sc abinde libere
Recedendi. ibid.
De Commiflariis fuper Quacftione , inter
Jo. de Mohtforti 8c Carolum dc Bloys,
pendente, aflignatis. ibid.
Pro
6 JhL
'J
18
11
16
i-^Aus.
»4
19
3'
INDEX (JHRONOLOGieUS;
xnr
>
3<).£</v.J.
zi Sept.
i°
2 05.
i8
11 O^.
24
14
26
24
2fi
24
26
24
\TflOT. ni.
16
24
4(S
Pro Literis Regis , fupfir Mitrimonio
contrahendo, Difpenfatio Papse. Part.I. p.
2IJ-
De Jocunditate Papx, proptcr Pacem
faepediiSram. ibid.|
Bulla , pro Auxilio , contra Barnibonem i
de Vicecomitibus , a ChriftianilVimo Rege ^
impetrando. ii6J
De Capitaneo 8c Locum tenente Regis, |
in Regno Francix , conftituto. ibid.f
Obiigatio Domini de Albigny, ad rein- j
trandum in Prifonam. ibid.|
Pro Duce Aurelienfi , fe in Obfidem i.
reddituro , de Cuftumis non folvendis.f
ibid.l
Pro Familiaribus ptxfati Ducis. ibid.^
Pro Comite de Tancarville, fuper Vi- 1
no & Mercimoniis in Angliam ducendis.^
Pro Ducibus Bituncenu &; Andegavenfi, f
in Obfides venturis. ibid.5
Obligatio Epifcopi de Noyon pro Re- 1
demptione fua. ibid. l
Super Redemptione antedifta , Obligatio l
Comitis de Tancarville , & Robertide Lor- f
ris. ibid. f
Pro Burgenfibus de Rupella, dePrivi-|
legiis conceftis. ibid.5
Super Treugis confervandis. 2 18 |
TOMI TERTII PARS II. i
c
Tradlatus Bretigniaci oftavo die Maii , •
proximo prsterito , tranfaclus, cum Arti- •
culis Calefii correftis , per Regem Francia;, '
ad eundem Locum RatificatUs. Part. II.]
f- 3;
Idem Traftatus , per Regem Anglix , i
cum Corredlionibus fupradiitis , ad praefa- j
tum Locum confirmatus. 6 |
Super diifto Traftatu , per Regem Fran- j
ciae Ratificato , Teftificatio Nuncii Pa-|
ps. 7!
Litera Regis Francix PromifToria de ■
prsedifto Tradtatu , tradendo apud Bruges.
ibid.
Et Confirmatur per Primogenitum difti
Regis , fub hac forma. 8
Ejufmodi Promilfio per Regem Anglix.
ibid.
Inftrumentum fuper Prgeftatione Jura-
menti per utrofque Reges, & deProtefta-
tionibus. ibid.
Forma Juramentorum fuper Tradtatibus
complendis. 9
Sacramentura Regis Franciae. ibid.
Sacraraentum Regis Angliae. ibid.
Super Memorato Tra£tatu, de Magnati-
bus jurandis, ex parte Regis Francis,Li-
tera Promilforia. ibid.
Ejufmodi Litera, de Magnatibus juran-
dis, ex parte Regis Anglise. ibid.
De Pace folenniter ex partc Angliae pro-
clamandu. 10
Litera Regis Franci» de Terris liberandis
& Renunciationibus faciendis. ibid.
Eadem Latine reddita; ibid.
Litera Renunciationis, ex parte Regis
Angliae. n
I Atteftatio Nuncii Papae fuper Juramen-
to , fadto per Regem Franciae , de Ces-
fionibus 8c Renunciationibus juxta Tradta-
tum Bretigniaci faciendis. 1 j
Super Literis Celfionum per Regem
Franciae, Die 8c Loco tradendis , Promis-
foria. ij-
Litera de Renunciationibus 8c Promis-
fionibus ex parte Regis Angliac. 17
De Amicitia 8c Alligantiis inter Reges
Anglise 8c Francix ex parte Regis Francix
8c Confirmata a Dalphino. ly
Confimilis Litera ex parte Regis An-
glis. 20
Proteftatio ex parte Regis Anglix, fuper
Alligantiis cum Patria Flandriae. ibid.
Ejufmodi Proteftatio, ex parte Franciae,
fuper Alligantiis cum Rege 8c Regno Sco-
tise. ibid.
Quod per iftas Alligantias , non prsju-
dicetur Articulo Pacis, Britanniam concer-
nenti. ^ j
Quod Juri Regis Angliae non fiat Prx-
judicium, eo quod Johannes, in Literis,
nominatur Rex Francix. ibid.
Quod non prxjudicabit , nominando
Carolum, Ducem Normannise. ibid.
m >
m p
m
r'
2
i^Edv.i-
»4
26
24
z60a.
H
26
24
26
24
26
^4
26
28
3«
iNov.
Pro Rcge Anglis, fuper Conduftu Re-'
gis Franciae adCalcfium, 8c Expenfis per
unum Menfem folutis, Quitatio. Tart. 11.
f. 21
Pro Rege Francia: , fuper Expenfis Ca-
lcfii faais Quitatio. ibid;
Super Millionibus folvendis, Oblfgatio
Regis FranciEE. 2i
Dc Refpearu DuccntorUm Milium Flo-
renorum. ibid.
Super Liberis Regis, in Hoftagio, us-
que ad Liberationem Regis Francis, Bo-
logni^ dcraorantibus, ad Calefium dimit-
tendis, Promillio prxfati Regis Franciac.
ibid.
Renunciatio ad Guerras , per Regem
Francix, Filios, 8c Magnates , Fafta 8c
Jurata. ibid.
Confimilis Renunciatio per Regem,Fi-
lios, 8c Magnates Anghse. 23
Litera fuper Liberatione Fortalitiorum.
ibid.
Litera Regis Francise , fuper Terris tra-
dendis , propriis Sumptibus , confirmata
per Carolum Primogcnitum. 25*
Quod , pro Uno vel Duobus Forialitiis
deficientibus, Rex Francise ad cxequen-
da Promifta procedere non dimitteti Ex-
emplificatio Sc Confirmatib Dalphini. ibid.
Dc Rcbcllibus contra Pacem rcprimen-
dis. ibid.
Litera ObCdum Regis Francise Obliga-
toria. ig
De Liberatione Obfidum Principalium.
ibid,
Super Liberatibne Captorum apud Poy-
tiers. 17
Quitatio Prifonariorum captorum in Pug-
ha de Poytiers. ibid.
Quitatio Priionariorum Obfidum. ibid.
Promiflio , celfante causa , Liberatio-
nis omnium Obfidum , 8c de modo qua-
liter, niedio tempore, tra£tabuntur. 28
Litera Regis Franciac fuper Rupella Re-
gi Anglise tradenda, 8c ejufdem per Dal-
phinum Confirmatio. ibid.
Super captis apud Poitiers, 8c ObfidibuS
pro Rupella dcliberanda. ibid.
Quitatio Philippi , Filii Regis Fran-
ciae , tradendi in Obfidem pro Rupella.
ibid.
Super Recambio Hoftagiorum. 29
De Recambio fupradido. ibid.
De Burgenfibus , in Obfides tradendis.
ibid.
De particularibus Literis, pro qualibet
Terra tradeudis. ibid.
Super Homagiis , non ultra , Regi Fran-
cix, led Regi Anglia: praeftandis. ibid.
Pro Johanne Britannise , iliper Comita-
tu de Monte Forti, juxta Trattatum Bre-
tigniaci, Ratificatoria. 30
Pro Philippo de Navarra , de Reddendis
ei pcr Regem Franci» juxta Tra<£latum
antedi£lum. ibid;
Pro Johanne deChandos, fuper Terris
Godefridi de Harecdurt, juxta Traftatum
Bretigniaci , fibi a Rege conceifis , per Re-
gem Franciae Sc Delphinum confirnlatoria.
ibid.
Pro Bannitis 8c Adhaerentibus; 3 1
Super Franchefiis Studentium. ibid.
Quod Collationes Beneficiorum , fadlic
hinc inde , Guerra durante, teneantur 8c
Frudtus percepti quitentur. ibidi
De Poflelfionibus Ecclefise Reftituendis.
ibid.
Quod nihil contra Pacem procurabit ,
Litera Regis Francise , Sc ejufdcm per
Dalphinura Confirmatio. 32
Pro Comitifla Flandrise, de Confrentio-
nibus 8c de Indempnitate. ibid.
Quitatio Comitis de Salebruche, ex no-
minatione Regis Francise. ibid;
Dc Burgenfibus , in Obfides vcnturis,
curialiter trattandis. ibid.
Commiflio ad Fortalitia liberanda. 35
Pro Duce BurgUndia: , de Duodccim
Millibus Mukonum, propter Damna,con-
tra 1 reugas illata , pardonatis. ibid.
Pro didlo Duce, de MuItonibuS relpb-
dtuatis, 8c Solutionibus appundtuandis. 34
De Nobilitate, per Primogenitnm Re-
gis Franciae concefla , per Regem Edwar-
dum Approbata. ibid,
Rcgis Francix, quod per Regem An-
glise a Calefid deccdere , 81 in Foteftatem
>
p
ijtfo
I N D E X
HRONOLOGICUa
136J
34.E./V.J.
1 Ndx*.
26
z6 Dec.
lajan.
10
jjTEJ^y.^,
i6
i8
30
4
18
6
26
2S
J l/Utfi.
16
I i4
& Regnutn fua prodire permiffiis eft , Te- ^
fticatio. ?"«■ V- P- ^* ^
Teftificationis prxdiftae per Dalphinum ;
Confirmatio. . '('"^•S
De Obfidibus mittendis 8c Terris libe-J
randis. 5^ i
De Prxbenda.infra Ecclefiam Glafguen- j
fem in Scotia, Data. 'bid. I
De intendendo Locurti tenenti Ducis 1
Britannise. „ '^"^- i
Poft concelTas Pardonatlonem 8c Relpe- 1
ftuationem Multonum, Promiflbril Lite- ^
ra Ducis Burgundix de Refiduis folvendis. |
ibid. '
De Regis Petitionibas , fuper Promotio- ,
ne Andruyni Abbatis in Cardinalem.a Pa- j
pa non admittendis. ''"''• '
De Capitaneo in partibus Francise con- ^
ftituto. 3*5 j
DeCoriduftu. 'b'<l-j
De Scutis Auri , pro Redemptione Re- •
gis FranciiE, recipiendis. ibid. '
Pro Habitintibus in Patria de Arde, in- _
fra Comitatum de Guynes. ibid. '
Pro Habitantibus in Villa de Daudrim.
37
A. jf. E. j.
Pro Comite de Btenc, uno Obfidium
pro Rege Franciac. \\)\^.
Pro Rupella , juxta CoAventionea , Tra-
dita 8c Recepta , Acquietantia Regis.
ibid.
Super Alaio 8: Pondere Monetoruni ,
pro Rcdemptione Regis Francix. ibid.
Pro Scutifero Ducis Andegaviae. ibid.
Pro Bertramo de Glerquyn , Familiari
Ducis Orleanenfis. 't>'d.
De Licentia , pro Duce Andegavia:.
ibid.
Super Negotiis praefati Ducis per Sencf-
callum Andegavenfem prdfequendis. 38
Pro Miniitrallis Ducum de Orleans 8c
de BeiTy. ibid.
Super Venditione Jacobi de Burbon ,
apud Poyters , per Capitalem de la Buche,
de Gucrra capti. jbid.
Super Venditione memorata. ibid.
De Prioratibus Religioforum reftituen-
dis. Jbid.
Pro Duce Orliacenfi, de Licentia, cum
Canibus & Falconibus, ubicumque infra
Regnum fe divertendi. ibid
Litera mifla Regi NOrwagia: , fuper |
Mercatoribus fpoliatis. 39
Magnatum Franciae , qui fe dant in Ob-
fides pro Johanne Rege, Litera Obligato- ^ 1362
ria. ibid. "
Pro Liberis Karoli de Bloys. 40
De Conductubus ScotiJe. ibid
Pro Duce Britannia; , fuper Expenfis
ibid.
Pro Marchione Juliacenfi fuper fibi De-
bitis. ibid. «g
De Proteftionc pTo Mcrcatoribus , de §g
Marina CaftcUae, Rupellse Ncgotiantibus.
ibid.
Pro Johanna Duce Britannise , de Pro-
videntiis. ibid. M^
Pro lohanne Sorore Ducis prxdi£li. S§
ibid. ||
Bulla fuper Concordia intcr Ducem Bri- sg
tannix 8c Carolum de Bloys. 4« gF
De Comitatu Pontivi, ad opuS Regis §l|
recipiendo. ibid.
De Concilio fummonito, ad Traitan-
dum fupsr Statu Hiberniie. ibid.
Pro Domino de Mauleurier, ufto Ob-
» jHlii
\rAug.
jSeft.
t8 Oit.
toHov,
28
8 Vte.
II
»4
xfjan
14
l6Edv.l. 18 letr.
c&nflrmatis. Pfrt. It. f. 44
Pro Duce Andegavise de Licentia. ibid.
Pro Leonello Comite Ultonix , Tenen-
te Locum Regis in Hibernia conftituto.
ibid.
De Prockmltione fa^enda pro Terra
Hiberni». 4f
Super Promotione Andtuyni Abbltis , 8c
aliis Negotiis, refpondet Papa. ibid.
De Licentia Maritandi. ibid.
De Viaoria Papx cotitra Barnabonem
de Vicecomitibus , 8c pro Subfidio , dc
Gentibus Armatis a Rtge, ac Pecuaiali ab
Eccleliafticis, habendo. ibid.
De Caftro, Civitate, 8t Patria Piftavix:
de Terra de Belleville j 8c de Feodo de
Thouart Regi , juxta Pacem , tradendis.
46
De Civitate, Caftro, & Patria de Tar-
be , Sc Terra , Patria , 8c Comitatu de Bi-
gorre in Regetn Transfetendis. 47
Pro Nuncio, fuper Filio Nato Reginae
Navarrae. ibid.
Bulla , fuper Difpenfatibne Matritnonii ,
inter Principem Wallix , 8c Comitiflam
Cantix. ibid.
De Solempnixatione Matrimonii antcdi-
<fti. ibid.
De Perturbitoribus Pacis caftigandis.
49
Pro Karolo de Blefis, fuper Qufcftione
pendehfe. ibid.
Pro Ekao Londonienfi, de Juramento
recipiendo. ibid.
Rcgis Francix , fupA Conceflionibus
ante memoratis Litera Executoria. ibid.
De Commiflariis , ad Intendendum
Liberationi Terrarum jUxta formam Pa-
cis, 8c Renunciationibus recipiendit. ibid.
Pro Comite de Marre. fo
Contra Malefaftores iil Francia , huc &
illuc Graflantes , ex Rapto 8c Redemptio-
nibus vi&itantes. ibid.
Litera Executoria Tradlatus, fuper Li-
beratione Caftrorum. ibid.
Pro Petro Buffet , de Nobilitationc.
ibid.
De Solutionibus pro Ducatu Burgundise.
ibid.
De Conductu fuper Ncgotiis David de
Bruys. ibid.
Matrimonii inter Principem Wallix 8c
Comitiflam Cantis BuUa ConfirGaatoria.
ibid.
Diverfi Obfides nuper Ducis Burgon-
dix Licentiati promittunt fe reverfuros.
ibid.
De intereflendo Tra£latui , de Ducatu
Britannix. ya
Pro Duce Orleacenfi. ibid.
Super impedimentis, in Executione Pa-
cis, removendis. ibid.
Super Geftu Guydonis dc Bryan , in
Curia Romana, Excufatoria. ibid.
Super Venditione Jacobi de Burbon, ad
Poitiers capti. fj
Pro Principe Wallix , qui Johannam So-
rorem Comitis Kantise duxerit inUxorem.
ibid.
Pro Studentibus ScotiSe. ibid.
Pro Coraite de Sutherland , de Licentia.
ibid.
6 Maii.
zi
j- Jitn.
if
fidum Regis Francix, Licentia concefla.gis
Super Promotione Hibemicorum. ibid.S^
De Traftandx> , inter Ducem Britannix ^
gc Karolum de Bloys. 4? ii2
De Commiflariis ad Comitatum de »S
Montfort, juxta Paccm , recipiendum de- |j|
putatis. 'Wd. Il
Prp Duce dc Berry de Licentia. ibid. g ■
Pro Duce Andegavix , de Lictntia ad S
invifendum Saii£lum thomam Cantua- |L
rix , £c Divam Mariam Walfinghamix. 8|
ibid. st
Pro Burgenfibus Obfidibus Francix , dc ||
Licentia divertendi. ibid. gg
Pro Burgenfibus de Abbeville, fuper Sa- glg
cramcntis prxftandis. 44 ftig
Pro dittis Burgenfibut, dc Friuchefiis ||
tS
if Mar,
A. 36. t. 3.
De Traftando fuper Alligantiis cum
Flandrix Comite , 8c Matrimonio cum
DuciflTa Burgundix. ibid.
De transtretando ad Hibcrnicos Debel-
landos. ibid.
Litera Comitis Petragoriccnfis de Servi-
tio praeltando. 5*4
Obligatio Francorum Regis , de Solutio-
ne Ivii. M. Florenorum pro Ducatu Bur-
gundix. '''''^-
De Conditionibus cx parte Regis An-
glix , in Facto BurgiHidix , completis ,
Teftificatio Regis Francorum , 8c Acquie-
tantia. i_ ^^
Super Recambio Obfidum , de bono
Gcftu Litera Teftimonialis. ibid.
Pro Comitc Petragorictnfi. ibid.
De Corporc Johannis de Lucemburgh
defuafti, ad part:;s Tranlmarinas, ad fepe-
liendum ducendo. S^
Pro Duce Burbonix. ibid.
Pro Comite de Vendome 8c Fratie e-
jus.
V
INDEX CHRONOLOGICUS,
XV
>
V
1362
jCEafc.j.
1 ^fr.
^S
18
I Mnii.
4
'4
iS
zfun.
10
«5
*4
»1"
16
«9
6 Julil
30
jus. P4r». /7, p. s6
Papa »d Regem , fuper Deduftione 100
Milium Florenorum de Summa per Re-
gem Franciae folvenda , & de recipiendo
tantundem de Sublidio Cleri. ibid,
Super Deduftione &; Receptione ante-
diais. ibid.
Pro Archiepifcopo de Seinz de Acquie-
tantia, S1
Pro Abbate & Conventu de Saflfto E-
brulpho , de Reftitutione , juxta fbrmam
Pacis, facienda. ibid.
De Condu6hi pro Epifcopo Sanfli An*
dreae , fuper NegotiisDavid de Bruys.ibid. S
Pro David de Bruys , in Angliam jam f
venturo. ibid.
Pro Ele£to Venetenfi > de Proventibus
recipiendis. j8
De Scotis contra Treugas , infra Portus %
Angliae, non moleftandis. ibid. {i
Pro Comite de Sutherland , de Liccntia |
in Scotiam revertendi. ibid.
De Sacramento didli Comitis , de re-
deundo in Angliam , recipiendo. ibid. kim
Pro Archiepifcopo de Seintz , ad Poy- a
tiers capto, de Acquietantia. ibid. "
De Solutionibus , fupet Liberatione Re-
gis FranciK. ibid.
Pro Familiari Reglnse Scotix. ibid.
De Soluiionibus pro Ducatu Burgundix.
f9
Deliberatio per Recambium unius Obfi- g
dum Franciee. ibid. g
De Obfidibus Scotiae tradendis 8creci-|l,
piendis. ibid.g^
Pro Famillaribus Blanchise Regins Fran-
cias, & Phiiippi de Navarra. ibid.
Pro Cardinali Cluniacenli. ibid.
Pro Socio Archicpifcopi de Seintz , 8c g||§
Coniiliariis Regis Franciac. ibid.
De Captllania Sandi Nicholai de Cres- gs 1365
fiaco ad Donationem Regis fpeftante.ibid. g|^
Pro Abbate Sandli Gcrmani de Refpe-
&M Homagii. ibid.
Contemplatione Amicltiae CardinalisCIu-
niacenfis, Rex Servientem ad Arma con-
fiituit Familiarem ejufdem. 60
Pro Duce Andegaviae. ibid.
Pro Johanne de Maingre , aliis difto sS
Bouciquaut, de Reftitutione facienda.ibid.Sg
De Appellatiouibus , in Aquitania, co-§S
gnofcendis. ibid. gg
Tra6latus , de AUigantiis cum Rege g^
Caftellae, 8c Antiquato Foedere Amicitiae , So
Renovandis. ibid.gg
De Britannia , extra Manum Regis , ad SlS
Ducem jam plenx iEtatis, tradenda. ''^ oi^
Pro Duce Britanniae, fuper prscfataTra- g|S
ditione, Executoria. ibid.^jg
Pro di£to Duce , fuper Traditione ante- gjy
diaa. 63 11
Pro Duce Britannise.de Acquietantia.ibid. §jj§
Poteftas Traftandi , cum David de Bruys, ►!§
de Pace finali. 'bid.|||
Pro Duce prsefato Britannix , de Acquie- gjS
tantia. ibid. g||8
Litera Ducis Britanniae de Treugis,cum
Carolo de Bloys , prorogandis. 64
SuperQua:ftione inter Ducem prsediilum
8c Carolumde Bloys, de fubmittendo ad
Arbitrium Regis. ibid.
De Alligantiis inter Ducem fxpediaum
8c Regem. ibid.
De Promiflb ejufdem Ducis , quod fe
non maritabit fine Licentia Regis. 6j-
Pro Duce Britannise , de Brevibus, 8c
Proficuis , exiade confuetis , Rupellae al-
locandis. 66
De Providentiis pro Duce Britannix fa-
ciendis. ibid.
De di<fti Ducis Obligatione, ad 64 Mil- §||
lia Nobulorum folvenda. ibid. gj
Pro Principe Walliae , de Poteftate ad ^
Homagia 8c Sacrament» recipienda , ac S|
etiam ad Franchefias confirmandas 8c con- Sjj
cedendas. ibid. Mj
Pro Epiicopo Abrincenfi. ibid. S|
De Principatu 8c Titulo Aquitanije , ai
Primogenito Regis conceffis. ibid. m
De Intendendo Principi Aquitaniae. 67 a^
Pro Principe Aquitaniac, de Pofre(Iione§|
tradenda, 8c Homagiis praeftandis. ^^^
Carta Principis , de Aquitania a Patre S
tenenda , 8c Uncia Auri aanuatim folven- 3
da. ibid. I
Pro Principe fupradidto , de Poteftate ^
ad U. Miliia Scutorum Auri, per B.cgem ^
2
o
6Aug.
19
19
I OBoi.
14
so Nov,
24
4 Dec.
^fEdv.j.
6
i6jem.
l Fdr.
S
8
•9
iMar.
'4
16
^Afr,
20
26
^Maiii
12
«3
"7
%6
i.6Mmi,
il
Franciae folvenda, recipiendum. iVjrh Il.f.
68
De Donationibus , in Aquitania, revo-
catis. ibid.
Pro Principe Aquitania: , de Teftamen-
to condendo. ibid.
De Treugis inter Ducem BriraOnise 8c
Karolum de Bloys, concemplatione Regis
Francis, traftandis. ibid.
De Deccm Millibus Multonum , pro
Bui^undia , per Regem Francii folutis.
ibidi
Confimilis Acquietantia pro Qulngentis
Millibus Multonum, ya
Relaxatio Ducis Britanniae de omhibus
Dampnis , dura infra iEtatem fuit , illatis.
ibid.
Pro Johanne de Chandos, dc xxx Mil-
libus Scutorum Auri , a Rege Francix re-
cipiendis. ibid;
De diifto Johanne , fuper Exitibus A-
quitaniae, exonerando. ibid.
Pro Epifcopo Sandti Andrea: 8c aliis de
Scotia. ibid.
Pro Edmundo de Langele , Comite
Cantebrigix , de Amerciamentis conceifis.
71
Traftatus de LilioTura Dominis ab Ho-
ftagiamento retrahendis. ibid.
De Multonibus , pro Burgundia folven-
dis, Acquietantia. yx
Pro Obfidibus Francise de Conduftu.
ibid.
De Pardonatione pro Domino Defquel-
les. ibid.
Pro Guillames de Dormantz , Litera ad
Rcgeoi FranciK. ibid.
A. 37. E. i.
Litera Regis Francise , fuper Traftatu l
de Liliatis Diominis liberandis, 8c proMo-
ra Obfidum elonganda. ibid.
De Prsebenda , San(Sti Wolfranni in Ab-
bevilla , fpedante ad Donationem Regis.7 j
Traitatus cum Rege Caftcllje Confirnia-
tio. ' ibid.
Pro quibufdam de Scotia vefus Prufiam
tranfeuntibus. ibid.
De Poteftatibus, ad Traftatus cum Pe-
tro Rege Cafteilae expediendos. ibid.
Memorandum de LiberationeSigilli.ibid.
Traaatiis Hifpaniaci Confirmatio altera,
liberanda , juxta Articulum ejufdem Xra-
ftatfls, Cafteilas Regi , aut Nunciis luis,
inter Baionam 8c Fontem Rabiara. 74
Pro Epilcopo Sandti Andreae , fuperNe-
gotiis David de Bruys. ibid.
Literx Regis Francise fuper Tradtatu ,
de Obfidibus retrahendis, antedi(2o. ibid.
Ad Duces , Orlianenfem , Andegaven-
fem , Bituricenfem , 8: Burbonieniiem. ibid.
Adhuc fuper praefato Tra6tatu. 7J"
Super Muitonibus , pro Burgundia fol-
vendis , Acquietantia. ibid.
Super Recambio Obfidum. ibid.
De Exemplificatione Acquietantia: pro
Archiepifcopo de Seins. ibid.
Pro quibufdam de Scotia ob Devotio-
nem in Angliam venturis. ibid.
De Financia Regis Francix recipienda.
ibid.
De Capellania concefta. 76
De Seifina, nomine Regis, recipienda,
juxta formam Tradtatiis de Obfidibus li-
berandis. ibid.
Super Negotiis , Liliatos Obfides tan-
gentibus , de Licentia eundi ad partes Fran-
cix. ibid.
Quatuor Liliati Domini , coinplendis
non completis , promittunt fe redituros in
Angliam. ibid.
Confimile Promiflum aliorumObfidum.
Pro Domicella Britanniae, ibid.
Sxpe memorati Traiftatus , pro Obfidi-
dibus deliberandis, Ratificatio Regis. ibid.
Super Executione Tra£latus antedidti ,
de Terris recipiendis 8c Obfidibus Dimit-
tendis. ibid.
De Seifima rccipiendai 78
De Fide 8c Sacramento renovatis , 8c
Obfidibus in eodem ftatu moraturis. ibid,
Super Caftro 8c Villa de Helicuria , de
Seifina capienda. ibid.
Carta Edwardi Regis Scotix, de Caftri
£c Viilx fupradidtorum Donatione. ibid.
***% Pr»
XVI
>
p
13« J
INDEXCHRONOLOGICUS,
>
3°
4
7
•3
14
«7
10
^9
6 Sept.
io
10 Oc?tf4
zo
17
m
rart.ll.fjrii
ibid. t5g
1354
iSEdv.^.
'3
1874».
I Teir.
7
10
12
»3
6
2S
3°
6 ^f r..
16
24
1 Af^ii
7
18
i 7w»ii
8
>
a
Pro diao Rege de FeodoHanaperiinon|(g 1364
(blvendo,
Pro Phyfico Regis,
Pro Rege Faucon.
De Arte Sagittandi utenda , & Ludis
inutilibus & inhoneftis prohibendis. ibid.aa
De Piftoribus , pro Operationibus in p
Capella Sanfti Stephani, capiendis. ibid.gg
De Duciffa Clarencix, Sc Rebus Hiber-||
nicis. i'''-'^'ii
Pro Giteranio Reginx. _ ibid.gS
Super Debitis pro Captione Regis Fran- §!§
cise. ibid. plS
Pro Obfidibus Franciae > de Licentiap
transfretandi. 80 S^
Pro Comite Sandi Pauli , de Licentia. ga
ibid. §^
Pro Obfide de Scotia Liberando Sc Re- §^
cipiendo. 'bid.g^
Super Debitis pro Comite de Venda- ^
dour. ibid. glS
Bulla de Credentia. ibid. ^
Super Credentia prxtafta', & pro Nun-ge
cio , commendatoria. ibid. »Q
Creatio Philippi (cum Patre ad Poyiftiers |a
capti, & vulnerati) in Ducem Burgundis. 91«
ibid.ll
Pro Comite de Suderlandia, de Licen- g^
4ia proroganda. 81 gS
Super Prorogationc praedifta, de Sacra- gj§
mento capiendo. ibid. g»
Super Multonibus, pro Ducatu Burgun- ^S
dix, folvendis. ibid.
De Proteftione pro Domino de Mau-
levrier & PoflelTionibus fuis. ibid.
Pro Archiepifcopo Armachano , de Re-
gilibus concedendis. , 81
Super Venatione in Forefta de CrefTy.
ibid.
Pro Waltero de LeQy. ibid.
Super Unione Regnorum Anglia: 8c
Scotia: Colloquium & Traciatus. ibid. .^^
Pro Scotis in Angliam venturis. 83 §r@
De Condudtu pro Scotis peregre pro- |a
fefturis. ibid. |p
De Conduftu pro Clericis ftudentibus. ^
'bid- ii
De Conduftu generali pro Scolaribus gS
Scotiae. ibid. a§
De Condu£tu pro Comite dePatrik.84. g^
De Pecunia a Rege Franciae recipienda. gg
ibid. ^
Super Receptione Financix pricfati Re- sfe
gis. ibid.glS
Pro Secretario Regis Franciae de Con- S'^
dudu. ibid. m
P
A. 38. E. 3. S
De Condaftu pro Rege Danorum. 8j
De Protedlione , pro Religiofis de Ar-
raenia. ibid. ||^
De Permutatione. ibid. §g
De Capite Sandli Hugonis reftituto , ^«
Forisfaftura non obftante. ibid. \M
Pro Hofpitali San£ti Nicolai de Crelfia- gj|
co, dc Induclione. ibid. '-''^
De Acquietantia , pro Rege Francia:. |i|
ibid. I^.
De Conduftu pro Comite de Marre.ibid. |§
De Condua-u pro David de Bruys. 86 ||
Pro Margareta U.xore David de Bruys SS
fupra memorati. ibid. &S
Pro Filia Ducis Clarencia: in Angliam S^
ducenda. ibid. S^
Bulla , pro Ecclefia Roffenfi , de Provi- |'|
fione. «bid. U4
De Multonibus recipiendis pro Ducatu f'^
Burgundix. ibid. «ig
Acquietantia pro diciis Multonibus. S; gjg
Pro Clericis Scotia: , caufa ftudendi , in
Angliam venientibus. ibid.
Super Juie Fugandi prope Foreftam de
Crcffy. ibid.
Pro Comite de Tankervill , dc Annui- a«
tate conceffa. ibid. «g
Pro Duce Clarentise , de Vadiis folven- ^
dis. ibid.
>
71
j8Erfv.3
14
26
16 7»iii,
18
20
jo Seft.
19 Ocl.
20
28
j tlov.
4
6
Pro Prioratu de Heveryngland , Bulla , |S
de Poenitentiis relaxatis. ibid. g|g
Pro difto Prioratu, deProteftione.ibid. ^y
De Excommunicationibus publicandis. &'??
83 r?!
De Recambio Obfidum. ibid.lS
Bulla , pro Auxilio contra Beneficiorum glB
detentores. ibid.^1
Pro quibufdam de Scotia , peregre in m
l^Edv.
14
6 Dec.
12
18
17
28
3.12 Teir,
20
6Ma'ii.
20
13
26
30
9 Jm.
12
1(5
20
3°
Angliam venturis. Vtrt. 11. p. 83
De Debatis in Terra Hibernia: iedandis.
ibid.
Bulli pro Mercatoribus deFlorentia.ibid.
Ad Secretarium Regis , pro Mercatori-
bus fupradiftis. 89
Pro Abbate Cluniacenfi , de Procedendo.
ibid.
Pro Wiellielmo Epifcopo San£ti An-
drex, fuper Negotiis David deBruys.ibid.
De traftando iuper Matrimonio inter
Edmundum de Langley , Sc Duciffam Bur-
gundix. ibid.
Bulla de Citatione revocanda. ibid.
Conventiones fuper Matrimonio Comi-
tis Cantrabrigia: cum Duciffa Burgundije.
90
Pro Nunciis Alberti de Bavaria. 91
Alligantiarum Hilpami Ratificatio. ibid.
Pro Duce Britannia: , LiteraRegisFran-
cix de Homagio refpetluando. 92
Pro quibufdam de Scotia. ibid.
Pro David de Bruys. ibid.
Pro Comite de Tankervill , de Annui-
tate, per Regem Francia;, folveada. ibid.
Ad Regem Franciae , quod Obfides ab-
fentes, ac contra Fidem & Juramcnta re-
dire nolentes, juxta tormam Pacis, defa-
£lo compellat. ibid.
Ad Ducem Andegaviae , ex caufa prxdi-
dla, Monitoria. 9J
Adjournatio Ducis praenotati , ad com-
parendum infra Menfera. ibid.
Adjournatio Comitum de Grantpree &
de Brenne , ac Dominorum de Derval &
de Clere. ibid.
Ad Pares Franciae , fuper Caufa prxfata.
ibid.
Ad Majorem San£li Audomari , juxta
Articulum 17 Pacis , Notificatio. jbid.
De Potertatibus ad prolequendum con-
tra Obfides memoratos. ibid.
Pro Comitiffa de Sutheilandia , de Li-
centia proroganda. 94
Pro Comite de Sutherlandia , de Licen-
tia proroganda. ibid.
BuUa iiiper variis Petitis , Refponforia.
ibid.
Litera Procuratoria de MatrimonioFIan-
driae. ibid.
Carta Ducis Aurealenfis , de Donationi-
bus fadis Thomse Filio Regis. ibid.
Super Donationibus antedictis , de Saifi-
na tradenda. 95*
Aliae Poteftates , de Saifina tradenda.
ibid.
A. 39, E. 3.
De Liberatione Obfidum . ibid.
Tradtatus Matrimonii , inter Comitem
Cantabrigix Sc Duciffam Burgundix, Con-
firmatio per Principem Wallia;. ^6
Pro EpifcopoSantti Andreas, fuperNe-
gotiis David de Bruys. ibid.
Pro Comite de Marr. ibid.
Pro Godefrido de Roos. ibid.
Pro David de Bruys. ibid.
Pro Epilcopo Sanfti Andreae, peregre
profcituro. ibid.
Pro Epifcopo de Aberdea , de Navi dea-
reftanda. ibid.
Tridtatus fuper Redemptione David de
Bruys folvenda , &. dc Treugis elongandis.
97
Pro Principe Aquitaniae, fuperAliigatio-
nibus cognolcendis, ibid.
Supcr Jure Fugandi juxta Foreftam de
Crefcy. ibid.
Ad Ducem de Orleans , Litera de Ac-
quietantia. 9S
Pro Archiepifcopo Dublinienfi de Crucc
Bajulanda. ibid.
De Proclaraatione, fuper Arte Sagittan-
di excercenda. ibid.
Tradtatus fuper Treugis Elongatis , 8c
Solutionibus Redemptionis , Ratificatio.
ibid.
Pro Domino de Andrefel , Obfide , Ac-
quietantia. 99
Pro Duce d'OrIien3, fuper Appellationi-
bus, de Emcndis pardonandis. ibid.
Jam difti Ducis, Bolonix in plena Li-
bertate exirtentis , fe tempore Mote fuae
inObnJem honefte 8c curialiter fuilleTra-
<5latum, Atteftatio. ibid.
De Feodo Comitis de Marka pcrfolu-
. to.
V
INDEX CHRONOLOGICUS.
XVII
>
p
i3<56
>
^oEjv.i.
17 yulii
28
lySeft.
6 oa.
16
24
iS Nav.
6 Dcc.
10
20
22
to, Tart. 11. p. 99\$ii^i^^
Recognitio Engenrani Doniini de Cou- gjg
cy, quod berte traftabatur, dum fuitOb- gjK
fes in Anglia pro Rege Francix. 100 gj«
Coracs deHarecourtpromittit fe reditu- 9||g
rum in Angliam ad diem conllitutum.ibid. S->
Pro Comite de Harccourt, de Licentia M'^
concefla. '^"^■'J^
De Scrutinio faciendo , fuper Auro & gjt,
Argento exportatis. loi t|S
Litera Frocuratoria Ducis de Lucem- 1|^
burg. '°^i^
Pro Cuftode Mutarum , fuper Falconi- 9S
bus emendis. ibid. gs
Pro quibufdam Scotis in Angliam & i|
alibi peregrc profefturis, ibid. |1|^
Super Matrimonio Comitis Cantabri- g,|^
gix cum DucilTa Burgundia: ; contra Sol- «i|
darios , qui fe ponunt in Comitivas , & Sp
Guerram hinc inde faciunt, ex Rapto & ~
Redemptionibua viclitantes.
Pro Domino de Roye, Obfide, de Li- g|
centia concefla. ibid. '^ly
De Conduftu pro Alberto Duce Bava- gp
riae , fuper Haereditate Philippse Regina; g,'^
traftaturo. ibid. |^
De impediendo Soldarios , qui in Co- ^«^
mitivas fe ponunt , nc ingrediantur Hifpa- &m
niam. 103 SilS
De compellendo Comitem Fuxi, ad fa- slS
ciendum Homagium pro Vicecomitatu giS
Bearnienfi. ibid. !^fe
De Pecunia pro Rege Francix recipien- i]^
da. _ ibid. I^
De nova Tax4 Bcneficiorum obfervan- §^
da. »04 p
Pro Margareta tJxore David de Bruys. ^||S
Appunftuamentum , fuper Debatis Ter- §S
.^oEjv.Ti'
ibid.gi|
ras de Belleville tangcntibus
ibid-
m
z6
I Tdr.
ibid. Il
ftu.
6
18
I Feir.
I Mart.
18
17 Apr.
19
8 Maii
«5-
j 7«
Tm, m.
Sacramentum Comitis Alenfonii , fuper
Mora fua in Obfidem durantibus Debatis
antedittis. lof
Ducis Burboniae , Obfidis, Obligatio &
Sacramentum de Conditionibus perimplen- §S
dis. 106 S§
Ducis Biturias , pro Duce Burbonix , 8c
pro Comite Dalphino Alvernix , de Ma-
nucaptione. ibid.
Pecunia pro Rege Scotise recipienda.
ibid. II
II
A. 40. E. 3. |j@
Acquietantia , pro parte Redemptionis Sj|^
nuper Regis Francia:. 107 Hj|§
Acquietantia pro alia parte. ibid.
Super Acquietantiis antediftis.
Super Quseflione , de Bellcville , & De- g||
liberatione Ducis de Berry , 8c Comitis §§
d'Alencon Obiidum. ibid. g«
Super parte Redemptionis David de gi^
Bruys recepta. '^''aa
Pro Redemptione praedifta, de Condu- Si
ibid. iS
De Ordine Militari fufcipicndo. ibid. §|§
Super Johanne deCoupeland interfedto. Ss
ibid.^
De Licentia Comiti de Sanfto
conceflla 8c Holtagiamento Filiorum
Super Licentia 8c Hoftagiamento
dictis.
Pro Principe Wallix , de Poteftate ad ^^
recipiendum partem fecundi Millionis, pro |l|§
Redemptione nuper Regis Francix. 109 %&
De Condudtu pro David de Bruys. ibid. §|g
Pro Decano Aberdonenii 8c aliis de Sco- ^^
tia. ''^'J-i^
Pro Waltero de Lefly. ibid. ||a
De Liberatione Obiidum. ibid. aa
Super Recambio Obfidum. i lo SS
De Coiiceirionibus Locorum , quse an- gjg
nexa erant Coronx , revocatis. ibid. Mi
De Revocationibus antediclis procla- Sg
mandis. ibid.aiS?
Pro Comite Sutherlandix obfide pro RS
David de Bruys. ibid. gg
Pro Duce Alberto fuper HxreditatcPhi- ^
lippac Reginae. ibid. ^
Pro Comite de Tankervill , de FeoJo |{|
fuo, fuper prima Solutione fecundi Mil- ^
lionis, aflignaro. i 1 1 gis
Pro hominibus de Chepyng Toriton , ^S
malitiofe , ad mittendum homines ad Par- ||i
liamenta, oneratis. ibid.lii
Pro Majore & Scabinis de Crotoyc , de §(§
Mercato concelTo. ibid.§g
1
Paulo II
. ibid.gfe
fupra- a8
ibid. ii
1367
8 7«
'J-
.Jd.
I»
20
3°
14
iS
20
23 Sept.
6 Ocl.
13
20
24
^iEdv.%
5- Nov.
3 Hec.
7
'/
3°
18 Jan.
'9
21
^3
2(5
iEeb.
Dc Appellatione audicnda. Part. 11. p,
iit
Pro Duce Juliacenfi. iii
Pro Duce jam dicto , de Annuitate con-
^^^i- ibid.
Pro eodem , de Poteftate ad Impigno-
raiidum. ibid.
Alia Poteftas ad Annuitatcm impigno-
randam. ibid.
Pro memorato Duce , deCompenfatio-
ne , pro Occupatis per Regem Francise.
ibid.
Super Arreragiis prseFati Ducis. ibid.
De Homagio Juliacenfis Ducis. 11 j
Super Conventionibus cuni nuper Mar-
chionc Juhacenfi. ibid.
De Coronatore in Scotia conftituto.
ibid.
Super Partu Reginx Franciae , pro Nun-
cio, de Dono Regis. ibid,
Super Redemptione Com. de Tankar-
ville. ibid.
Super Captioae nuper Regis Franciae,
ibid,
Pro Thoma de Wodeftock , fuper Con-
ceflione per Ducem Aurelienfcm iibifacta.
ibid.
De traftando fuper Matrimoaio cunx
Violante Filia Galeacii Doraini Mediola-
nenfis.
114
Super Captrone nuper Regis Francix.
ibid.
Ad Ambafliatam Regis Refponfio Pa-
?«• ibid.
Pro Duce Burbonix Deprecatoria. ibid.
De Conduftu pro Nunciis , ex parte
David de Bruys. ibid.
Super Ncgotio Appellationis in Aqui-
tania. jbid.
Obligatio pro Prfi i-in-Regi Navarra;,
tradita. n^
Articuli Conventionum inter Petrum
Regem Cafteil<e , Carolum Regem Navar-
ra; , & Edwardum Principem Walliae.iiS
Carta Donationis Rcgis Caftella; Terra-
rum Principi Waliix conceflarum. 118
Super Donatione antedidta , de Inten-
dendo. iiq
De PofleflTione tradenda. ijo
De Rebellibus compellendis. m
Obligatio fuper E.\penlis folvendis. ibid.
DcPrimo Bello, Regibu s 8c Pri-
mogenitis Regum Anglis, conceflb. 122
Bulla , pro Auxilio contra Saracenos 8c
Turchos, Infulas Cypii £c Rodi invadere
minitantes. n»
Pro Scotis in Angliam vcnturis. ibid,
Pro Cleri(.is de Scotia in Angliam , cau-
fa ftudcndi , venturis. 124
Pro Domina de ourgeretx , fuper Gra-
vaminibus , ad Piclavos , de feftino Re-
medio appiicando , fcc Juftitia facienda.
ibid.
Pro memorata Domina, de Pardonatio-
nibus juxta Pacem Bretigniaci conceden-
dis.
25-
De Sentcntiis Executioni demandandis.
ibid.
Pro Nuncio Papae. ibid.
Pro Comite Warwici , de Vadiis 8c
Rewardo. ibid.
Bulla fuper Piovifione ad Ecclefiam E-
lienfem, Comracndatoria. 126
Supcr Reditu Ducis Borbonii in Angli-
am prorogaio. ibid,
Super Reditu Ducis Borbonii prorogr.to
Obligatio prscfati Ducis. ibid.
Super Obligatione pixdidla , ad Rcqui-
fitionem pra;fati Ducis Inftitimentum
publicum. 1 17
Pro Reditu Sc Hoftagiamento antediiStis,
Manucaptio Diicis Bituricenfis. ibid.
Inltrumentum Pubiicum , ad inftsntiam
Ducis lupranominati , iuper dnSta Manu-
captione. 128
Conventiones Galeacei , Mcdiolani Do-
mini , iuper Matrimonio Filix lua: cum
Duce Claientix. ibid,
Liteia Papa; Commendatoria. 129
Mauucaptio Comitis Dalphini d'Alver-
nia. ibid.
A. 41. E. 3.
De Condudtu pro Financia David de
Bruys. 130
Acquietantia pro Financia prsdifta. ibid.
* # ^ * Su-
XVIII
INDEX CH RONOLOGICUS.
p
1367
4iEdv.}.
8368
10
II
20
y Fehr.
4J£</t/.3
j Apr.
f
1 7««;«.
io
27«/.
6
S
20
26
4 5c/it.
8
20
12 Oct.
16
22
26
28
16NOV.
18
I D«.
6 Vec.
4 7''"-
20
21
2(S
iS
ii •>
p '
Super Obfidibus Francia: delibcrandis.g» 1368
Fart. II. p. 13° §i
Pro Comitc Sanfti Pauli , de Licentia. ||
ibid.a«
Pro Domino de Mauleverer. ibid.Sy
Obligatio Domini memorati. ibid. SS
Regis Caftellx Obligatio , pro fooo Flo- |j^
renorum. '3'§|s
Pro Comite de Sutherland & Uxore Co- ||
mitilla. ibid.gg
Ad Comitem de Triftamara , Principisg|
Wallix, antePugnam, Litera Monitoria. |»
ibid. ;
Ad Literas pr^fatas Refponfio Comitis <
de Triftamara. 13^!
PUGNATUM EST NaZARA DIE|
Sabbati 5°.die Aprilis.
Memorimdci Je Confiiciu pnnotsHo.
JPro Boiio Servitio m ?ugna de Niiz.arre.
De Jndentitm Principis IVallii , fuper Fi- SS
nxncia Bertr»mi de Citefclyn , in diSlo Con- ^
fliciu capti. ^
De 20000 Trancorum Auri , pro linancia pi^
Comitis de Denia. g]jS
Literae Petri Regis Caftellx , Obligato- 'gg
risE, fuper Expenfis folvendis Renovatio.^^
Alligantia inter Regem Anglise & Co- ^
mitem Flandriae. 1 34 §8
Acquietantia pro parte Redemptionis gig
nuper Regis Francii. ibid. ^
Prorogatio Terminorum fuper fa£lo de |®
Bellevill , & Hoftagiamento Ducum Bitu- gg
ris & Alenfionii. ibid.S©
Traftatus Matrimonii , inter Duccm ^g
Clarenciae , 8c Violantem Filiam Galeacii
Domini Mediolanenlls. 1 3 f
Pro Duce J uliacenfi , de Licentia facien- ^^
di Homagium. «S^fvfe
De Equis ad Angliam ducendis. ibid.S|||
De Salva Gardia pro Ambafliatore Re- §)^
gis. ibid.gig
Pro Galfrido Chaucer. ibid. SS
Super Hofti.igiamento , ex parte Fran- ^jg
ci» , de Licentia. '^^lliS
Pro Alberto Duce Bavariae. ibid. ~-
Pro Guidone de Bloys, Obfide, de Li-
centia. ibid.
De Licentia , pro Domino de Montmo-
rency. ibid.
Bulla , pro Regina Sicilia: , fuper Ru-
more de Provincia invadenda. ibid.
Indentura, fuper Cuftodia Marchiarum.
ibid.|^i3<59
De Impugnatoribus JurisRcgis capien-
dis. 13S
Dc Attemptatis , contra Treugas Sco- r?|
tiae, Reformandis. '39!?
Pro Comite de Marr. ibid Sg
De Reftitutione Temporalium Epifco- §!||
patus Wintonicnfis. ibid. SK
Pro Comite de Douglas. ibid. pp
Pro Duce Clarencix de Liberatione. 140 gS
De Condudtubus pro Peregrinis de Sco- ;*i
tia. ibid. p^
Pro Nunciis Scotix. ibid.gig
Contra Homines qui in Comitivis ieg^
ponunt , 8c faciunt Guerram in Francia. SS
ibid. II
Ad Principem Walliae contra prxfatos gg
Malefaftores. ' + ' SS
Alix de eodera Argumento Literae. ibid. Sr
Acquietantia pro Rege Francix. ibid.gK
Ad Comitem de Harecourt, de redeun- aS
do in Hoftagium , Litera Monitoria. ibid.gijS
Contra didtum Comitem de Monitione ra^
facienda. ibid.S^S
Super Recambio Obfidum. 14.2 3g
Acquietantia pro Duce de Burbon. ibid.§!|S
Acquietantia pro DuceBritannix. ibid.f?i§
De Licentia ducendi Armaturas ad par- ^
tes Scotiae , pro DucUo vadiato. ibid.^
Pro Rege Scotix & Uxore ejus. ibid.gg
Ad Comitem de Harecourt , luper Re- gijg
ditu in Hoftagium. ibid.j|p
Dc Armaturis ufque Scotiam ducendis , Slp
fuper Duello Vadiato. 143 ga
Pro Camerario Scotix. ibid.ae
Pro Nunciis Regis Scotia:. ibid.^
4i- E- 3- 11
De Conduftu pro Waltero de Leflcye.gg
ibid.||
De Traftatu & Concordia Scotiae ob- Slg
lervandis. ibid.^j^,
Memoraodum pro Duce de Borboua.ibid.3
^iEdv-l
i^lEiv.^.
2 Eebr.
S
6
10
20
^3
I Mart.
26
20 Apr.
4 Maii
7
to
14
18
i+
29 Jun.
28 yuiii
I OiK
II
16
iS
3°
20 Nov,
28
»9
i Dec.
10 yan.
12
'3
'f
20
26
2 Vebr.
6
10
21
10 Mart.
'7
20
3'
6 Apr.
26
3 Maii,
le
Acquictantia fa£ta David de Bruys. P«irt.
//.?. I4J
De Prote£tione pro Obfidibus Franciac.
144
De Juramento Obfidis. ibid.
Pro Comitiva Leonelii Ducis Clarentise,
in Viagio ad Mediolanum. ibid.
De Tcmporalibus , ante Fidelitatem fa-
ftam , conceflis. ibid.
De Liberatione Obfidum. ibid.
De Admiffione Obfidura. i^J"
De Florenis, a Galeacio, Domino Me-
dioiani , rccipiendis. ibid.
Pro Principe Wailias in Angl. rcdituro.
ibid.
Pro Fifico Regis & Reginas. ibid.
De Horologiorum Artificio exercendo.
ibid.
Pro Thoma Comite de Marr. ibid.
Pro Paflagio Ducis Clarentis , cum 47 j-
Hominibus de Retinentia fua, 8c 1280 E-
quis, de Solutionibus faciendis. ibid.
De Teftamento 'Ihomae deUvedaleMi-
litis Duplicando. 146
Pro Villa de Toriton , de Exonerando.
ibid.
Pro Burgenfibus Villa: Berewici fuper
Twcdam. ibid.
Pro Abbate 8c Conventu de Kelleftio-
wc. 147
De Statu Hibernix. ibid.
Acquietantia Ducis Juliacenfis. ibid.
Papa ad Rcgem , de Provifione. 148
Pro Comitc de Mane. ibid.
Pro Duce Juiiacenfi. ibid.
Pro Comitibus de Tankcrvill 8c Sales-
burgg. ibid.
Confeederatio Regis Francise cum Hen-
rico Cafteiia:, contra Regem Anglia:. ioid.
Compromifliini Henrici jam diiSti fuper
omnibus Controvcrfiis cum Rcgc Arago-
niae. ij-o
De non veniendo ad Parliamentum.ibid.
Pro Epiicopo Bathonienfi , & Wellenfi ,
fuper Receptione Fidelitatis , Rennnciatio-
nis, 8c juramenti. ibid.
Dc Poteftate ad Traftindum cum Ur-
bano Papa (nunc Romae agente) de Alli-
gantiis. ij-i
De Parliamento in Hibernia convocan-
do, traftaturo fuper Ordinationibus, pro
Dircftione 8c Informatione Status ejus-
dem , in Anglia fadtis. ibid.
Ailigantiae intcr Regera Angliae 8c Re-
gcm Arragonum. ibid.
Super di&is Alligantiis Procuratorium.
Ij-2
De 6000 Marcarum , parte Redemptio-
nis David de Bruys , rccipiendis. ibid.
De Conducendo Marcas praedidtas. ibid.
De Sinione Longham ad Cardinalatum,
a Papa, aflumpto. ifj
Pro Waltero de Bykere , cum Marcis
pracdic^is ad Berewicum venturo. ibid.
A. 43. E. 3.
De
Aflaia Auri 5c Argenti facienda.
ibid.
Acquietantia pro David de Bruys. ibid.
Acquietantia pro Duce Britannia:. ibid.
Pro Soldano de Traw , Conceflio , per
Principcm Wallix , Dominum de Biicaia
8c de Caftro de Ordialibus. ly^
De Deliberatione Burgenfium Obfidum.
ibid.
De Receptione Obfidum. ibid.
Pro Matilda dc Lancaftria. ibid.
Pro David de Bruys. ibid.
Dc Conduftubus. ibid.
Dc Homiaibus contra Hoftium Incar-
fus parandis , £c Artificibus , pro Salariis
Ordinatis laborarc recufantibus , debite ca-
ftigandis. ibid.
De Financia Ducis Burboniae. iff
De Deliberatione Obfidum. ibid.
Dc Admiflione Obfidum. ibid.
Pro Johanne Euftachii , Pincerna Regis
Francix. ibid.
Pro Pincerna praedidio , de Vino , ex
parte Rcgis Franci* , ad Regem miflx) ,
remittcncio, ibid.
Pro Obfidibus Francise , de Proclaman-
do. ibid.
De Sagittariis eligendis. ibid.
Pro Alicnigenis , de noa moleftando.
ibid.
Prd
INDEX CHRONOLOGICUS.
XIK
>
^^Edv.S-
'37°
»7
3 7«».
Pro Manitione Caftroruin Principis Wal-
liae. Part. II. p. if6
Pro Obfide David de Bruys , de Licentia. gi^
ibid. »1^
De Jocalibus, a PhilippaRegina ad Du- ^p
ciflam Hollandia:, mittendis. ibid. gj,,j
De Petra pro Ingeniis capienda. ibid. gj[|
Pro Hominibus Villx Bercwici fuper|S
Tvvedam, de non Gravando. 'f? ^I^
Pro Rege , de Resumendo No-kig
MEN etTitulumReoisFran-|'P
Declarationes five Interpretationes ali- aS
quorum Articulorum in Contoederationi- S
bus inter Henricum Caftellje 8c Carolum ai _
Regem Francix. ibid.gl©
De Infula de Taneto , Muris 8c FoiTitis |^
includenda. iTSli^
De Hominibus Scotix ad Regem , pro |||§
Expeditione Guerr», contra Gallicos, du ""•'
8
i6
«9
17
Julii.
4
6
ifAug.
14
21
loSeft.
i60&ol>.
16N0V.
I Dec.
10
14
3°
.>».
>
^^Eif.;.
cendis. ibid.
De Alligantiis, cum Comite Flandrix&8|f
Fkndrenlibus , Integrandis Sc Complendis. §g
,ibid.||
Pro Epifcopo Glafguenfi , de Epiicopali >,■ s;
Officio excercendo. ibid.gi^
Pro Epifcopo Glafguenfi, deProteiiio- q|§
ne. ''^'d-||
De Treugis Scotix Proclamandis. ibid. O
De Terris Regno Francix conquxftan- §R
dis. '^?||
De Comitatu Bigorrx , per Principem &%
Walliae, Dominum de Bifcaya, £c de Ca- p|S
ftro Ordialibus , Capitali de Bogio con- §18
ceffo. ibid.g|l§
De Literis Regis Patentibus fuper Con- §|l|
firmatione Donationis prarlibatae. ibid.alS
De Hominibus contra Gallicos , difix)- |||§
luta Pace , apud Calefiuui fatla, Dominia§i§
Regis invafuros, arraiandis 8c municndis. §|i^
ibid.|g
De Penfionibus Alienigenis non folven- §l|g
dis. i6oa||y
Ducis Burbonix , pro Dalphino de Al- Slg
vernia, Litera Obligatoria. ibid.ajS
De Perfonis quibulcumque Ecclcfiafti- ay
cis, pro Salvatione Ecclefix & Regni, Ar- gS
raiandis 8c Armis competentibus Munica- s^
dis. 161 ^'S
Forma Treugarum Scotis pro xiv An- _
nis. ibid. $^~
De Capitaneis conftitutis ad refiftendam |
Inimicis de Francia. i6i |
Super Invafione Gallicorum, de Homi- <
nibus ad Arma , ad Coftcras Maritimas, alS
duccndis. ibid.S
Forma Treugarum Scotix , cx parte Re- ^i§
gis Angliae. ibid. g^
Pro Nunciis Regis Navarrx. 163 *^^
De Areftando Falfarios Monetx. ibid.gg 1371
Indentura Petri de Malo Lacu fuperCu- gjg
ftodia Villse de Berewico fuper Twedam.S|^
ibid l^
Super Combuftione de Portefmuth per &jS
Gallicos, de inquirendo. "^+^li
De veniendo ad Confulendum Sc Infor- ^g
mandum Regem 8c Concilium. ibid.
Indentura, fuper CuftodiaCalefii. ibid.^
Super Cuftodia Villx dc Arde. 16,- li
Super Financia Dalphini de Alvernia. h
ibid. J:
De Caftris 8c Villis Muniendis contra |
Inimicos Francix , Regem 8c Rcgnum 8c &,>->
totam Linguam Anglicanam dclere mini- |p
tantes. ibid.sfji*
De Fafto, inter Regem 8c Adverfarium _
Francix , Litera ad Magnates Aquitanix , P.
8c de Refumptione Tituli Regis Francix. |
Confimilis Declaratio , Latine. ibid. g^
De Judicibus Superioritatis 8c Reforti,? "
in Aquitania conftitutis. 167 Sjjg
Super RedemptioneDaviddeBruys. ibid. tm
Super diita Redemptione. ibid. ffe
Pro Doraicellis Philippa; nuper Reginse aljg
Angliac. ibid. "
n
s
a
loApr.
6 Maii
iS
4 yunii.
'J
16
»7
I Julii
S •
^fEjv.-}
1 Feir.
10
«7
20
10 Mar,
2Z
A. 44. E. 3.
Acquietantia pro David dc Bruys. ibid.llw
Pro Epifcopo Ciceftrenfi. '''^fli
Pro Executoribus Teftamenti DucisCla- 'M
rentix'. 'bid.p
De Conduftu pro David deBruys. ibid. S®
Pro Epilcopo Londonix , de Licentia , ad ||
Haereticuni Incarcerandum . ibid. plls
Pro ExercituRegis, fuper Paflagio con- ii
^Aug.
12
14
^.Sept.
i^OBob
I o Nov.
12
»7
26
I Vec.
S
6
7
12
ijm.
22
tra Inimicos Francioe. Vm. II. f. 169
Pro Ambaffatoribus Scotix. ibid.
Pro Duce Venetix 8c Subditis fuis, de
Salva Gardia. ibid.
Super Paifagio Excercitus Regis. ibid.
De traftando cum Duce Brabantix, fu-
per Fadto Guerrarum. 170
Prorogatio fatta David de Bruys. ibid.
De Obligatione per diitum David de
Bruys. ibid.
Pro Epifcopo Dunolmenfi ex caiifa mu-
t"i- ibid.
Pro Secretario Regis Navarrx. ibid.
Litera Florimondi Domini de la Sparre,
fuper Computo pro Vadiis Guerrx. ibid.
Pro Rege Quitantia di6ti Florimondi.
ibid.
Pro NuncioDucis de Janua. 171
Treugarum Scotiae , dudum pro Qua-
tuordecim Annis initarum , E.\emplificatio.
ibid.
De Attemptatis contra Treugam refor-
mandis, 8c deCuftodia Marchiarura. ibid.
Pro Eskippamento Navium conira Fran-
cos. ibid.
Confirmatio Tradatus Flandriac. ibid.
Super Paffagio Regis Navarrse , de in-
tendcndo. jbid.
Pro diflo Rege , de Abftinentiis Guerrx.
Super invafione Francorum , 8c Arraia-
tionc facicnda. ibid.
P_px Literae, pro Mercatoribus Floren-
tinis Rogatorix. ibid.
De Cartris in Principatu Wal. munien-
dis- ibid.
Super Cuftodia Duciftk Britannix. 174
De Honiinibus Arraiandis contra Inva-
fionem Francorum. ibid.
Pro Cancellario David de Bruys. ibid.
De Exceflabus contra Gentes RegisNa-
varrx, cohibendis. ibid.
Super Conventionibus cum Rcge Na-
varrse , 8c de Rebcllibus compellendis. 175"
De Conduclu fuper CongreiTu , inter
Rcgem 8c Regem NavaiTX. ibid.
De traftando cum Duce 8c Communitate
Januenlibus. 176
De Obfide Licentiato. ibid.
De Condudtu pro Sancio Lupi. ibid.
De Condudiu pro Nunciis Navarrae. ibid.
De Salva Gardia, pro Nuncio Ducis de
Janua. 177
Litera Ducis Januenfium, fuper Navi-
bus captis , de Reftitutionc facienda. ibid.
Inftrumentum Publicum fupcr Negotio
pxlibato. ibid.
De Scrutinio, pro Literis 8c Bullis, fa-
ciendo. 178
Pro Mercatoribus Janux , fuper Negotio
Captarum Navium ixpedifto. ibid.
Ad Regem Navarr^, fuper Tradtatis,
de Principis Walliae Diffenfu , Notificatoria.
ibid.
A. 41-. E. j.
26
Eibr.
24
4 Mart.
28
2 1 Apr.
17
Super Ncfandis Abufibus , in Ecclefia
SaiidtiPauli, increpitoria. 179
Conventionum cum Januenfibus Con-
firmatio. ibid.
De Proclamatione pro HominibusdeJa-
cua. iSa
Pro Soldano de Tr.au. 181
De Liberatioue Magni Sigilli. ibid.
De Liberatione diverlbruin Sigillorum.
ibid.
De Annuitatibus conceffis. ibid.
Pro Ecclefia Bangoreiifi, de Provifione.
ibid.
De SufFerentiis , cum Rege Navarrx,
prorogandis. 182
Confirraatio fadVa per Comitem Flandr.
ibid.
8 Maii. De Concordia, inter Regem , 8c Flan-
drcnlcs , proclamanda. ibid.
Exemplificatio Literx David de Bruys.
ibid.
30 De Invafione per Inimicos Francix, 8c
morando iuper Cofteras Maris. iSj
.^Jmii. De Conductu pro Financia Obfidum
Franc. ibid.
De conducendo Denarios pro Financia
David de Bruys defuntti. ibid.
26 De Acquietantia, pro Financia memo-
rata. ibid.
I Julii. De Impuguatoribus Juris Regii capien-
***** dis.
XX
>
137«
I N D E X
HRONOLOGICUS,
'37*
t^itiv.y
> 1
4
[o Aug.
6 Sept.
«7
18
18
I Kov.
4
1 Dm.
6
13 7'»
cia
16
30
7 Fe^r.
«3
16
10
21
26
3 Mar.
»4
i3
4^^r.
7
18
4 Af/tii
H
t 5^»ii
9
1 1
16
dis; Tart.II.p. iSjlsn^i
De Tra(ftando cum Flandrenlibus , fu- 1||
per ExcelTibus reformandis. '''''^•lis
Super Providcntiis pro Funeralibus Da- ||g
vid de Bruys. i°4- ^^
De Commiffariis ad Traftandum cum ^^
Flandrenlibus. ''''''"11
Pro Epifcopo Dunolm. fuper Cheyan- kg
i. '!'"'■ sks
De Praefentationibus in Infula de Jerley , ||
tempore Guerrs. .. aS
Procuratorium Januenfium. ibid. ^
Ad Regem Papa , pro Financia Germa- 1|
ni fui , per Capitalem de Bogio capti , mo- |S
deranda. iS)" |g
De Conduftu pro Mercatoribus Januen- gS
fiuni. il^i'!- H
Pro Nuncio PapxCommendatoria. 186 ag
De Confcederttionibus inter Rcges Sco- Is
tix & Francix. 'bid. ||3
De Traftando inter Regcm & Duccm gg
Britannix. .'^7 8l|
DeAlligantiiscum Duce memorato. ibid. |jjg
Super Traditione Villx de Becheril Du- |^|g
ci prxfato, juxta Articulos Alligantiarum. |||
.''''''■ ki
De Traditione aliarura Villarum, juxta |j^
prsedi(ftas Alligantias. 188 'a^
Pro Domino de Roy , Obfide. ibid. ||^j
De Cardinalibus , pro Diicordia inter |S
Reges Anglix &. Francix fcdanda , ad u- ||
tramque Partem deftinatis. ibid. 3|
Pro Mercatoribus de Portugallia. ibid.^g
Pro Mercatoribus antcdiftis. ibid. So
Pro eildem , fuper AreftatisDeareftandis. g|lS
189 ie
Bulla, fuper Negotio Pacis, cumFran-8i|
cia, prxUbato. ibid. §g
Pro Cardinali Belvacenfi , ad Tratlan- |g
dum de Pace a Papa miffo, de Protcftio- ;
ne. ibid. I
A. 4<5. E. ?.
De perpetua Pace inter Regem & Ja-
nuenfes. ibid. i
Acquietantia Generalis Januenfium. 190 Kig
De Navibus Areftandis. ibid. |jp
Sacramentum Procuratoris Papx , in An- g.p
glia. 19 1 §1
De audiendo Caufas Appellationum m ||^
Aquitania. ibid. ||
De deliberando Johannem Daummartyn |g
a Prifona. ibid. ||
De Conduiftu pro Nunciis Francisc , ve- Ss
nientibus pro Tradatu Pacis. ibid. SIb
Super Alligantiis , cum Rege , Litera §||
Ducis BritanniDe. .'9^ ^S
Procuratorium prjedifti Ducis. ibid.gg
Litera (upcr ConcelVione Ducatus Rich- ||g
mundix , & Marchiarum inter Britanniam ^||
& Pktaviam. 'bid. |^
De morando fuper Marchiis Scotix, E- g^
pifcopo Dunolmenfi Mandatum. ibid.Sg
Eidem Epifcopo fuper Mora prxditta. ^
ibid. gjy
Pro Nuncio ad partcs Francix. 193 ^
Pro Financia Johannis Blome. ibid. §«
Dc Pace proclaraanda intet Regem & gjp
Coraitem Fiandria;. ibid. *S
De Marinariis areftandisproPaffagioRe- |«
is. ibid. Il
De Concordia Flandria: fafti. ibid. |IS
De Vino Rhenano verfus Partes Prucix SS
ducendo, & de Lignis, pro Arcubus, ab SS
eifdem Partibus reducendis. 194 g|fe
De J udicibus Reforti in Partibus Aqui- RB
tanix con ftitutis . 1 95" i|
Pro Carolo de Artoys , de Fafto Guer- gig
rae in Francia profequendo. ibid. 8!|§
De Petra pro Tumba David de Bruys. glg
ibid. ^ig
Super Operatione Tumbx memorata:. |jg
ibid.ag
Poteftas data , fuper Alligantiis faciendis , |^
cum Duce Britaniua:. ibid. g||g
Inftrnftiones Domini dc Nevill, %er ||
Nej^otiis praelibatis. i^*» gija
De Cuftodia Terrx Maritimx , contra |ip
Invafionem Francorum. ibid.kig.
De Traaando, cum Duce Alberto de 'g.|
Bavaria. _ ''''''■ il
Super Parte Redcraptionis David de Si§
Bruys. i97 P
Poteftas ad Renunciandum Juri Regis |IS
in partibus Hbllandix. ibid.gid
De Clero arraiando , pro Salvatione Ec- ^m
73
46 £(/%'. 3
1
■373
18
^3
i6
^7
10 yulii,
1 +
16
18
^jEdv.
I I jiug.
II
i3
i-f
3°
31
3 Seft.
14
28 oa.
22 Nov.
i3
17
12 Dec.
16
19
21
28
clefiae Anglicanae, contra Invafionem Fran-
corum. P^rt. II. p. 197
Pro Nunciis cura Rumoribus, venien-
tibus verius Regem. ibid.
Inftrumentum Publicum, fuper Obliga-
tione Margaritx, Reginse Scotiae. 198
De Indentura intei Regem Anglix & Re-
gem Cuftelli; . fuper Conceffione Comita-
tiis Richmundix. ibid.
Pro Johaunc Rege CaftellxSc Legionis,
Duce Lancaftrix, de Terris, fibidatis, ih
Efcambium , pro Comitatu Richraundix.
ibid.
De Terris prxdi(ftis liberanJis. 199
De Intendendo de Mancriis. 200
De Intendendo de Feodis. ibid.
Acquietantia, de Moneta Scotix. ibid.
Ue Paffigio, pro Epifcopo de Caipen-
tras. ibid.
De Liberatione Magni Sigilli. 201
Super Attemptatis, hinc inde, per Gen-
tes Anghx & Flandrix , Retormandis. ibid.
Regis Caftelix, de Pertnentiis, ad Co-
mitatum Richemundix, Conceffio. ibid.
Ejufmodi Conceftio, de di(ftts Pertinen-
tiis, in Comitatu de Hertford. ibid.
Super Conceffionibus prxlibatis , de In-
tcndendo. ibid.
De Pace inter Regem & Flandrenfes pro-
clamanda. 202
Liga Offenfiva & Dcfenfiva cum Duce
Britannix. ibid.
Pro Duce Britan. Generalis Acquietantia.
20;
Super DonationeComitatusRichm. 204
Pro Duce Britannix , Conceffio Mar-
chiaruminter Pi(itaviam& Britanniara.ibid.
Pro Duce Britannix, fuper Conceffionc
antediifta , de Intendendo. ibid.
De Orando pro Rege. ibid.
De Conduiftu pro Filio Com. de Dou-
glas. 2oy
De Morando in Infula de Shepeye. ibid.
De Ordinando pro Saiva Cuftodia Infu-
Ix de Taneto. ibid.
De Viagio Regis ad partes Tranfmari-
nas. ibid.
De Cuftod. Angl. abfente Reg. confti-
tuto. 206
De Poteftate data Cuftodi Angl. prx-
di(fto. ibid.
De Officiis Senefcalcix 8c Marefcalcix,
infra Virgara Holpitii Cuftodis, Exercen-
dis. ibid.
DePaffagio, pro Nunciis Epifcopi de
Carpentras. ibid.
Pro Mercatoribus de Janua. ibid.
Litera Ducis Britannix de Alligantiis.
ibid.
De Fratre Ducis Janux, Capitaneo Ga-
learum conftituto. 20S
De Subcapitaneo ordinato. ibid.
Inrtrumentum, fignatum Manu propria
Ferdinandi Regis Portugalix , dc Procura-
tione Pacis & Amicitix intcr Subditos
iiios, &i Subditos Edwardi Regis Aiiglix.
ibid.
De Nunciis ad Tra(ftandum cum Duce
Janux. 209
Pro Roberto Rege Scotix. ibid.
Pro Filio di(fti Rcgis, ibid.
Difpenfatio Papalis. ibid.
Pro Ducc Britannix , de Terris per ip-
fum in Fiancia conquiltandis. ibid.
Super Rcceprionc Gcntium Regis , pro
Expcditione Guerrx in Britannia. ibid.
iiulla fuper Unione Ecclefiarum. 210
Pro Comite de Marre de Scotia. ibid.
Pro Cardinali Belvacenfi. ibid.
Dc Poteliatc Tra(itandi de Pace. ibid.
Indentura Gregorii Uiufmaris 2c Ober-
ti Gay Januenfium de mersndo fub Rege.
211
Sacramentura per prxfatos Regi prxfti-
tum . ibid.
TOMI TERTII PARS III.
3 ¥eir.
8
16
A. 47. E. 3.
Pro quibufdam de Scotia , Militibus 8c
Nobilibus. . P"'-'-^ I!I- P- 3
Indentura Comitis Sarum , Capitanti Ar-
macx Navium. ibid.
Pro memorato Comite de Intendendo.
ibid.
Super
INDEX CHRONOLOGICUS.
XX I
>
'374-
rt
i6 Ff*.
ij- A/aW.
I .rf/^r.
48£({x),3
28
7 Afoii.
z6
iS
I y«»i<,
16
17
10
24
i6
izjtd.
10
a6
20 S«^f.
24
16
10 NOT/.
:i
3°
10
iTebr.
17
24
25 ^/>r.
4 Maii
Super Deliberatione Berardi del Bret ,^,3 ■
Prifonarii Willielmi de Bello Campo. Fnrt.h^
De Debatis, inter Percy 8c Douglas Pa- jjsj
cificandis. ibid.ijgj
Dc Servitio contra Henricum Baftard de ;|p
Hifpannia. 40^
De Traftando cum Rege Arragonura.S3
ibid.||
Pro Civibus Burdegalix , de Pavdona- «|
tione. ■''''*• «f
Pro Berardo de Lebreto , de Donationi- |ld
bus Redonandis , 6c Rcvocationibus Re- gl3
vocandis. ibid.plS
Dc Principatu Aquitaniae, in Manumfllg
Regis Refumendo. J^SS
De Appellationibus , in diifto Principatu, ^
Audiendis. ibid.
Super Paflagio Johannis Caftella:. ibid.
De Attemptatis , contra Pacem Fiandriae,
Reformandis. ibid.
Pro Johanne Rege Caftellx, de Debitisgig
Acquietandis. 6 -
De Injuriis , contra Treugam Scotice ,
Corrigendis. ibid.
Supcr Tumulo David de Bruys. ibid.
Super Duce Britannix,&. Comitivafua ,g
Herbergeandis. ibid.'
De Poteftate Tractandi , cum Regc & i
Regina Portugaliae. ibid.£|„
De Parte Financix David de Bruys Re- ^p
cipienda. 7 1|
De Johanne Rege Caftcllx, in partibus gS
Tranfmarinis , Capitaneo Generali Confti-Ss
tuto. ibid.tjS
De Orando pro Rege, in Expcditionefes
Guerrce fuje. 8ij|
De Alligantiis cum Rege 8c Regina Por- |||g
tugaHs. ibid.f^ll
Forma Alligantiarum Portugalia: , cum ^
Rege, & Principe Aquitanise. '°lfe
SuperMincra Auri £4 Argenti adoperan- 1||
da, Inderitura. n ^|^
De Areftando Impugnatores Juris Re-||^
gii, in Archiepifcopatu Eborum. '^^I§
De Areftando Impugnatorcs Juris Re-^i
gii, in Archiepifcopatu Cantuariae. ibid.-
Acquictantia , pro Parte Redemptionis
David dc Bruys. ibid.
De Filiis Caroli de Bloys, ad Caftrum
de Notingham , ducendis. 1 3
De Clero Arraiando , 8c , ad Cofteras
Maris defendendas, ducendo. ibid.
Pro Johanne de Neyvill.PrifonarioDo-
mini de Latymere , de Liberatione fua Pro-
curanda. ibid.
Pro Alicia Perreres , Domicella Philippa:
nuper Reginx. ibid.|§l8
Super Statu ScCuftodiaTerrsHibernix.gi
ibid.||
Pro Magiftro Genexali Ordinis de Sem- §^
pringham. 14 ^|§
Dc Navibus captis , ad opus Regis , cu- ^jg
ftoditndis. ibid.ay
De Condudiu, pro Comite de Marre.aia
ibid.ap
De Clero, per Capitulum Ecclefiw San-fflfj
dli Petri Eborum , Convocando , £c Sub- ^^
fidio , ad Salvationem Ecclelix , Conce- ar
dendo. ibid.--
Pro Rege , de Terris Sc Baroniis in Fran-
cia, Relaxatio. ibid.i
Pro Galeoto de SpinoHs , de Penlione 1
Conceffa. ibid.||§
Pro Domina Alianora de Bruys, Comi-l^
tifla de Carich. if^'^
De Terris , per Dominum de Lebreto al^
Forijfaflis, Conceflis. ibid.sfe^
Ad Pspam , de Eleftione Archiepifco- il|
pi Eborura , 8c Regio Affcnfu adhibito.ili
ibid.EI
A. 48. E. 3. II
Pro Johanne Faftolfo, de Intendendo.wjg
>
P
374
4SE./V.3.
1375-
49E(/xi.3.
'B
Tm. in
ibid.
Ad Papam , de Loco , pro Nunciis ,gB"J
fuper Concordia Traftituris , Eiigendo. ibiJ . aa
Procuratorium Ducis Andegavia;, fupcrjfe
Traa,atu , pro Pacc aut Treugis , proio- bj^
gando. ^^W^
Pro Regina Doagcria Scotia;. ibid. S^
Pro Galfrido Chaucer. ibid.gK
Ad Literas Rcgi^ , luper Concordia an-
tedifta, Rcfponfio Papx. ibid.
De Temporalibus , pro co quod Renun-
ciavit, Epifcopo Eiienli Liberandis,
16
6fm.
10
26
<> Julii.
ir
24
26
^Atig.
20
26
19
ro Oci.
21
»3
i+
26
28
20 iiov.
24
29
16 'Du.
i8 Jan.
f Feb,
1 1
16
17
20
21
^5
14
I Mart.
3
8
24
19 Afr.
7 Af «ii,
S
10
16
y Junii
Pro Hcnrico de Douglas. Vart. III.
t- 17
De TemporaUbus , Rcnunciando 8c Gra-
tiS Regis fubmittcndo , Archicpifcopo E-
borum Liberandis. ibid.
Super Financia nuper David de Bruys
Recipienda. jbid.
Pro Galfrido Chaucer. jbid.
Pro Rcge Nnvaria: £c Filio. ibid.
Pro Archiepifcopo Ravcnatcr.fi. ibid.
Pro Johanue dc Neyvil Prifonario. ibid.
Aci|uietantia de MonetaScotix. 18
Papi ad Regem pro Mcrcatoribus Flo-
rentinis. jbid.
Pro Cardinali Sanfti Martialis. ibid.
Dc Mcneta Scotia:. ibid,
Pro Johanne de Wiclif 8c aliis, de Po-
teftatibus ad Traftandum cum Nunciis Pa-
P^- . ibid.
De intendendo CuftodibusTemporaliuni
Epifcopatus Cantuaria:. ibid.
Inftxumcntum Ducis 8c Civium Januse
fuper Emendis , a Rege Anglia: , de Dam-
nis contra Pacem illatis, petendis. 19
Teltimonium Archiepifcopi Janua: fuper
prscdidti Inftrumenti Vcritate. ibid.
De Orando pro Rege. 20
Pro Alexandro Steward deScotia. ibid.
De Debatis, inter Dominum de Percy
81 Comitcm de Douglas , Reformandi.s
ibid.
DeQuerda, fuper Exaftione Prifonarii,
corim Conftabulario , Audienda. ibid.
De Temporafibus Reftituendis , Epifco-
po Roffenfi, Renunciando 8c Gratia: Re-
gis fubmittendo. ibid.
Pro Eodein Epiftropo. ibid.
De Cuneis Archiepifcopo Eborum libe-
randis. zi
Pro Johanne Rege Caftell». ibid.
Pro Rcge Aragonia;. ibid.
Pro Berardu de la Bret. , ibid.
Super Palfagio ComitisCantabrigix.ibid.
Pro Hominibus de Epifcopatu Dunol-
menfi, de Exonerando. ibid.
De Poteftate Data Comiti Cantabrigise
8c Duci BritanioE Locum tenentibus Regis
in partibus Francix. ibid.
Pro quibufdam de Scotia in Angliam
Vcnturis. 22
De Caftallo de Orrey Duci Britanniae Li-
berando. jbid»
_ De Csteris Caftellis 8c Villis, juxta Al-
ligantias , pra:fato Duci Reddendis. ibid.
De Poteftate , Mediantibus Pap« Nun-
ciis , Tra^ftandi de Pace. ibid.
A. 49. E. }.
Litera Ducis Venetiarum. 2}
Pro Waltero de Lcfly. ibid.
Forma Treugarum, Mcdiantibus Paps
Nunciis, Concordatarum. ibid.
De Confervatoribiis didtarum Treugarum
Conftitutis. 24
Papa; , pro Hofpitalaribus , Rogatoriai
ibid.
Pro Filio Comitis dc Douglas de Licen-
tia. ij;
Pro Comire de Sanclo Paulo. ibid.
De Poteftatibus ad Trattandum de Pace.
ibid.
De Potcftate capiendi Treugas, propter
commodam Negotii Pacis Expediiioncm.
ibid.
Pro Ambaffiatoribus Ducis lanua:. i6
De Tutri pro Comite de Sandto Paulo.
ibid.
Super Paffagio J ohannis Regis Gaftellas.
ibid.
Pro Commiffariis Francise 8c Nunciis
Papx, de ConducSu. ibid.
De Tradiando cum Rege Navarrx , fu-
per Alligantiis. 27
De Alligantiis inter Regem 8c Coniiteni
de Foix. ibid.
De audiendo Appellationcs in Aquitania,
ibid.
Pro Camerario Scotise. ibid.
De orando pro Expeditione Comitis Can-
tabrigi?.; ?c Johannis DucisBritannix*. ibid.
Pro Roberto dc tkskyn. ibid.
Pro Hugoac Cardinaie de Sandto Mar-
tiale. ibid.
De Reftitutiofle Temporalium .'irchie-
pifcopatiis Cantuaria:. 28
De Potcftite ad Treugam cum Francia
* » * » » Ca-
XXII
INDEX CHRONOLOGICUS.
a
«37J
'^pEJv.^.
o
^tjun.
17
6 7«/ii
«r
^«^.
»+
5f/>».
13
»4
«;
i6
28
» 13(0.
1376
foJEJv.3,
Capiendam. ?««• 711. f • »8 |g • J7<S
De Superfedendo. ibid.^g
Acquietantia de Moneta Scotios. ibid.
De Treugis Mediatione Nunciorum Pa-
pa: , pro Regnis Anglix , Francix , &. Ca-
ftellae captis , in unum Annum , duraturis ,
ex parte Commiflarii Angliae. ip
Diftarum Treugarum Tenor ex parte
Coramiflarii Francia:. 3° c^
Treugarum prasdiftarum , ad Modum^
Supplementi , Modificationes ex parte Com- |S
miirarii Anglix. J ' gg
Praefatae Modificationes ex parte Com- @6
miflTarii Francix. J^ §ll§
De Treuga , in Partibus Britanniac &
Santli Salvatoris , Proclamanda. 33
Super Treugis antediftisNunciorum Pa-
px Memoriale. ibid.
Articulus de Fortalitio Sandli Salvatoris,
juxta prsefatas Treugas , Nunciis Papa: Cod-
cedendo. ibid.
Pro Comitifla de Douglas. ibid.
Pro Hugone Cardinale, fuper Pofleffio-
ne Archidiaconatus. ibid.
Ad Principem Wallix , de Treugis Pro-
clamandis. ibid.
Forma Cedulac Proclamationis. 34
Super Emptione Prifonarii, de Guerra
capti. ibid.
Confirmatio Treugarum apud Brugges ^S
nuper Initarum. ibid. SS
Super prxJiftis Treugis Modificationum
Confirmatio. ibid.
Bullae de Compofitione , inter Regem &
Papam , per Nuncios ex utraque Parte ,
Concordata. ibid.
Pro Rege Caftellae de Poteftatibus. 36
De Poteftate ad Treugas Prorogandas.
37
De Conduftu pro Ducibus Andegavise
& Burgundiae. ibid.
Pro Nunciis Alemannise. ibid.
Pro Monafterio Cluniacenfil. ibid.
De Judice Appellationum in Vafconia ^
Conftituto. ibid. \
Supcr Trailatu Pacis , de Locum tenen- gl
te ConiUtuto. 38 --
Supcr Praeceptoria Scotix de Rege In- ag
formando j & de Subfidio contra Turchos. «'s
ibid.
Contra Cardinalem de Genevre de Se-
queitro faciendo. 39 ^g
De Procuratoribus ConftitutisverfusDo- ^B
minos de Chaftillon 8c de Coucy. ibid. ag
Pro Epilcopo Londoniae Renunciante. aB
De Temporalibus Epifcopatus Hercfor- ^
dix Deliberandis. ibid. g||g
Contra Turchos de Subfidio Exhiben- §^
do. 4og|'377
De Bello contra Turchos Promovendo. |jig
ibid. ^S
ijm.
|l8 rebr.
f lnlirt,
Air.
II M;iii.
18
A. j-o. E. 3. j
De Temporalibus Archiepifcopatus Du- ]
blinix Liberandis. ibid. \
Pro Ducibus Andegavix & Burgundix , ^
de Poteftate. 4.1 g§
Pro Comite dc Marche de Scotia. ibid. 1
Treugarum Mediatione Nunciorum Pa- |
pje , pro Regnis Anglix , Francix , & Ca- '
itellx, apud Brugescaptarum, Prorogatio.!
ibid.:
Diaarum Treugarum , ex partc Francix, j
Prorogatio. ibid. I
Confirmatio Prorogationls Treugarum ,
cum Adverfario Francix,MediationeNun- §||^
ciorum Papx, captarum. 41 §|§
De Confirmatione pro Roberto de Na- "' "
meur. ibid.|
Super Venditione Prifonariorum. ibid.
Pap.i contra Florcntinos. ibid. \
De Pctendo Reftitutionem Caftri San- ;
£li Salvatoris, vel Pecuniam debitam pro ^
Deliberatione ejufdem , juxta Formam ^S
Treugarum apud Bruges captirum. 45 . '
Pro Epifcopo Karlioli, fuper Libertati-
bus fuis, de non Moleftando. ibid. i
Supev Treugis Sxpe diftis in Aquitania ;
Obfervandis , & pra:cipue , contra Henri- l^
cum & Regnum Caftellx,de non attemp- ^
tando. ibid.Kl|
L Jnnii. ^^ 40000 Francs , pro Caftro Sandti g^
Salvatoris , folvendis Acquietantia. 44 [
De Bonis Subditorum Regai Francix A-
reftaodis. ibid. |
ji^Edv.l-
»4
28
2
n
o
6Jh
18
20
24
26
2 Julii.
»7
14
28
7
12
»9
24 O;?.
28
4 Nov,
12
16
18
»4
2 Dec.
4
7
12
28
jjan.
8
12
•3
16
26
3«
1/ leir.
28
2 M»rt.
II
12
'f
26 jlpr.
iMaii.
DeMonetaScotixNumeranda. Pait.lIT,
?-44
De Moneta prstafta Recipienda. 4^
De Poteftate Traftandi , ad Inftantiam
Papx , fuper Pace aut Treugis. ibid.
De Poteftate Concedendi Salvos Con-
dudtus. ibid.
De Treugis Proclamandis. ibid.
Pro Magiftris, Bacalariis, & Scokribus
Juris Canonici 8c Civilis Oxonix, de Pa-
cificandis. 46
De Conduftu pro Nuncio Papx. ibid.
Acquietantia de Moneta Scotix. ibid.
De Jocalibus Duciflae Britannix Liberan-
dis. ibid.
Papx pro Pace cum Francia, &deCre-
dentia. 47
Papx pro Pace , & de Propolito adeundi
Romam. ibid.
Pro Rege Navarrx. ibid.
Pro Burgeniibus Villse CaleCi, de Sta-
pula & Privilegiis conceflis. ibid.
De Proclamando Stapulam apud Cale-
fium. 48
De Confervatoribus Treugarum in Aqui-
tania. ibid.
Super Dcliberatione Caftri San£ti Salva-
toris. ibid.
De Literis, fuper fumma 40000 Fran-
corum , pro ditto Caftro folvenda , libe-
randis. 49
De Treugis Proclamandis. ibid.
Pro Nunciis Civitatis FlorentisE. ibid.
De Obligatione pro Prifonario dcGuerra
vendito. ibid.
Pro Archiepifcopo Cantuarise , de Inqui-
rendo. fo
De Teroporalibus Epifcopatus Bango-
renfis , Renunciando Sc fubmittendo , Re-
ftituendis. ibid.
Pro Gardiano 8c Fratribus dc Sandlo Ma-
chario, de Prandio conceflb. ibid.
Pro Confeflbre Rtgis. ibid.
Pro ThomaEpifcopo Dunolmeniide noa
Procedendo. f\
Pro Archiepifcopo Eborum, de Super»
videndo Collegium, vocatum leQuenehall
in Oxonia. ibid.
Pro Richardo Principe Walll* , de Ter-
ris Liberandis. ibid;
De Admirallis Conftitutis. fx
Pro Statu Cooftabularix Manutenendo.'
ibid.
Pro Principifla Wallix. ibid.
De Aflbciatione, fupcr AUigantiis cum
Comite de Foix. j-j
Tradtatus faftus per Confervatores Trcu-
garum in partibus Francix. ibid.
De Tradlando cum Rege Navarrse. ibid.
Pro Epifcopo Wintonienfi, de Dieprz-
fixo Prorogando. 5-4
Confirmatio Ttaftatus fadli per Con-
fervatores Treugarum in Partibus Franciaf.
ibid.
De Condudlu pro Rege Navarrx. ibid.
De Ducendo Filios CaroIidcBloysufque
Caftrum de Devifes. ibid.
De Coutribuendo ad Expenfas Militum.
ibid.
A. fi. E 3.
De Poteftate Commifla, Ricardo Prin-
cipi Wallix , ad inchoandum Parliamen-
tum. ibid.
Pro Prifonario Francix. ibid.
Pro Florentinis, de Prote^tione contra
Papam. yj"
De Coropofitione inter Regem & Papam.
ibid.
Pro Rege Caftellx, de Conceflionibus.
y«
Pro Defenfione Infulx Vefts, de Mo-
rando. ibid.
Pro Katerina Swynford de Confirma-
tione. • ibid.
Super Alligantiis Flandrix. _ ff.
Pro Rege Navarrx. ibid.
Pro Cardinali de Sanfto Martiali. ibid.
De Temporalibus Epifcopatus Wynto-
nix, Richardo Principi Wallix conceflis.
ibid.
De Caftris , infra Principatum Walliae
Muniendis. _ ibid.
DeTradtandocum AdverlarioFrancix.j^S
Supcr Cuftodia Epifcopatus Meaevenfis,
ibid.
De
INDEX CHRONOLOGICUS.
XKIII
>
fiEdv.]
t Bit. 1.
J378
14 Maii
J°
12 7«».
18
21
26
2
II
IZ
»ir
16
3»
14
17
!<;
4 Seft.
9
«7
^7
28
*9
14 0(?,
ly
»2
28
30
ioNov.
S Dec.
»7
20
^7
16
^
»0 Fe^,
4M4r.
De Mora facienda , fuper Invafione Gal- ^
licorum. Fart. III. p. S9'
De Prifonariis Capitalis de Bogio. ibid.
De Morando in Infula Vefta. ibid.
Pro Willielmo de Ramefey yEgrotante , «1
fub Cura Prioris de Bermundefeye. ibid.s^
Pro Rege CaftcUa: , de Licentia Cuden- »B
di Monetam. 60^
De Reftitutione Temporalium Epifco- sjS
patiis Wyntonienfis. ibid.SK
Super Reftitutionc prxdidla. ibid.aj§
A. I. R. 2. 11
Super Obitu Edwardi Regis , J5c Libe- gl6
ratione Magni Sigilli. ibid.
De Officio Conftabularix Anglise Com-
miflb. ibid.
Super Cuftodia FiliorumCarolideBloys.
61 x{
Acquietantia de Moneta Scotise. ibid. ^lg
De Paffagio Ifabellae Comitiflje Bedfor-ga
diaj. ibid.§§
Pro Duce Britanniae , fuper Returnis ^
Brevium , de non Gravando. ibid.^
De Ordinando pro Defenfionc Coftera- «
rum contra Gallicos. ibid.g
De Orando pro Rege. ibid. g
De Intendcndo Comiti Sarum fuper De- s
fenfione Cofterarum. 62»
De Ordinatione fafta pro Defcnfione S
Comitatuum Kantix & EilexisE. ibid.»
De Carpentariis 8c Latomis, contraCo- 8
ronationem Regis , providendis. ibid. S
De Pavillionibus pro difta CoronationeS
Areftandis. ibid.g!
De Cera Renovanda. ibid.
De Querela , inter Epifcopum Norwi-
cenfem & Homines Villx de Lenn, Paci- g
iicanda. ibid. §
De Proceflii 8c F ormalitatibus ad Goro- ^
nationem Regis. 63 §
Pro Paps Serviente ad Arma. 64 %
Pro Capitali de Bogio , de Homagio f-
Capto. ibid. |
De Confiliariis Regis Conftitutis. ibid.
De Clero Arraiando. ibid. |
De intendendo Refo ap Griffith. 6j V
De Nominatione. jbid.
Pro Epifcopo Wyntonienfi de Pardona- 1
tione.
Pro eodem Epifcopo Wyntonienfi
De Neceflariis pro Capella Regis.
Super Financiis Comitis de Denia.
De Admirallis Conftitutis.
De Cambio pro Camera Papae.
Domini de Coucy, de Homagio, 8c dea
Ordine Gartcrii , Renunciatio. ibid. "'
De Orando pro Rege. 69
Indentura Ducis Britannix, pro fervitio§!§
de Guerra. ibid
De Sigillo Hibernix mutando. ibid.^]p
De Concordatis fuper Querela , inter Per- f '
cy 8c Douglas, Paciticanda. ibid. ^'
De AUigantiis Flandriac Continuandis 8c §1
Firmandis. 70 '
Dc Clero Convocando 8c Subfidio Con-
cedendo. ibid.
De Proteftionibus , pro Comitiva Ducis
Britannix. ibid.
De Aflignationibus pro Summis Mutua-
tis. ibid.
Pro Archiepifcopo Eborum , de Cuneis^^
habendis. ibid
De Filio Comitis de Denia , coram Re- ^S
ge 8c Concilio ducendo. 7 1 S§!
De Trattando cum Rege Arragonum.slB
ibid.iii
De Ordine Militari fufcipiendo. ibid. %%
Super Elongationc Filii Comitis de De- ^j|
nia. '''''^•^
Pro Viduis Londonia;. ibid.^
De Alienigenis Expellendis. ibid.|||
Pro Epifcopo Dunolmenfi contra At- m3
temptata per Archiepifcopum Eboruni.gip
De Attemptatis , fuper Marchiis Scoti», iga
Reformandis. ibid.^
Super Treugis cum Adverfario Franci» gig
capiendis. 7 3 ^B
De TradVando cum di£to Adverfario fu- gS
per AUigantiis. ibid. fs
De Villa Oxonia: Fortificanda, proptergS
Periculum , fi Franci, quod raro fecerunt, §»
Invafionem faciant. ibid. f%
De Proteaionibus pro Comitiva Regis 'ik
CafteU». ibki.i^
73
I Bjc.
16 Mar.
■7
>9
26
S Afr.
18
20 Maii.
ibid. I
<i7!
ibid.ig
ibid.
ibid.
•379
24
30
2 Si<r. 2.
3"
7 7««"
i 9
'J
26
I Aug.
xo Sept.
SOif.
19
Slieir.
14
20
6 Mart
8
10
>y
14 Apr.
11 M»ii
iJm.
Ad Ingenia « vocata Canons , pro Caftro
de Brefl , providenda. Vnrt. III. p. 74.
De Navi vocata la Alicia, apudCaltrum
prxfatum , moratura. ibid.
De Acquietantia , pro Jocalibus Libera-
tis. ibid.
De tTniverfitate Oxonix ad Refponden-
dum, Corara Rege, fuper Exceflibus per-
perpetratis. jbid.
Pro Capitali de Bogeo , fuper Burgenfia
fua , de non Exhxredando. ibid.
De Tradtando fuper Ailigantiis Flandrise.
Conventiones faftse cum Duce Britan-
niae, fuper Liberatione Caftri de Breft, in
Pofl"eflionem Regis, durante Bello Gallico.
ibid.
Ejufdem Ducis Literae fuper Prseftatio-
ne quorundam Articulorum , in prxfatis
Conventionibus Paclitiorum. 76
De Caftro recipiendc , 8c Vadiis folda-
riorum Perpacandis. ibid.
De Nave, vocata la Alice, Cuftodibus
Caftri de Breft liberanda. yj
De Libcratione prsefati Caftri facienda.
ibid,
De Viagio per Regem Caftelise fupra
Mare. ibid.
Super Financia Comitis deSanftoPaulo.
ibid.
Pro Thoma de Wodeftok Comite Bu-
kinghamije. ibid.
De Conduftu pro Rege Navarr». ibid.
De Moneta Scotia: ufque Eborum du-
cenda. 78
De Forisfadtis, per Rebellionem Berardi
de Lebreto, Domino de Montferant Con-
ceffis. ibid.
De Intendendo Locum tenenti Regis in
Aquitania. ibid.
De Poteftatc Audiendi Querelas , Pro-
vocationes 8c Appellationes in Partibus A-
quitanix. ibid.
Super Viagio Regis CaftellK de Monftro
facicndo. jbid.
De Generalibus Attornatis, pro Comiti-
va cjufdem Regis. 70
De Poteftate Traftandi cum Rege Ar-
ragonum. ibid.
De Poteftate Tra6tandi cum Comite
Fuxi. ibid.
A. 4. R. 1; ■
De Protedtionibus pro Comitiva Regis
Caftellse. ibid.
Dc Auxilio , Regi Navarrje , contra
Henricum Baftardum , occupatorem Regni
Hifpanke, prajftando. ibid.
Pro Nuncio PapiE dc Retinentia. ibid.
Pro Decano 8c Canonicis Capella: Sanfti
Stephani. 80
De Vifitatione fadta in Libera Capella
de Wyndefore. ibid.
De Poteftate Traftandi cum Rege Sco-
tix. 8t
De Liberatione Magni Sigilli. ibid.
Ad Papam , pro Epifcopo Menevenfi.
ibid.
Super Pecunia Scotia: folvenda Acquie-
tantia. 82
Pro Cardinali Albanenfi , fuper Deca-
natu £c Pnzbendis in Manum Regis Sei-
fitis, cum non Ct Rebellis Pap;e. ibid.
De Gallicis, ad Dominia Regis Inva-
dendum , parantibus. ibid.
De Proditoribus Regis Navarrx Areftan-
dis. 8}
Pro Simone Archiepifcopo Cantuarienfi,
8c aliis de certis Sunimis Regi Mutuatis.
ibid.
De Poteftate Traftandi , fuper Matri-
monio, pro Rege, cum Filia Barnabonis
Doraini Mediolani. 84
Pro Reymundo Pelagru , de Homagio
fa(So. ibid.
De Forisfaftis Ingelrami de Coucy ,
Occafione Surfum Redditionis Homagii ,
& de Statu Amits Regis Manutendo.
ibid.
De Condu£tu pro Comite de Ros.
ibid,
Bulla , de Specialibus Honoribus 8c Fa-
voribus pro Perfbna Regis. Sf
Pro Archiepilcopo Cantuarienfi , fuper
AdhKrentia Archidiaconi Inimicis Regis,
ibid.
***** a De
XXIV
p
»379
INDEX CHRONOLOGICUSL
z Bic. ».
j Ric. 2,
1380
4 RiV.
S
8>».
12
16
6 jHlii
18
20
i6Sept.
6 Dtc.
lojmi.
20
26
10 Tebr.
11
>4
I Mar.
De Cera Renovanda. P^jr/. Ul. P- ^S"^
De Ampliflimis , per Terram & V^^^^
Mare , Poteftatibus , Regi Caftell» Com- S|s
miflis. 86 S^
Super Defenfione Cofterarum & Villae g^
de Scardeburg, contra Inimicos Gallicos.g^
ibid. H
Pro Duce Britannix , de Thcolonio non SS
Przftando. 87 «|
A. 3. R.
De Proventibus Beneficiorum , qua; Car- Sls
dinales, Papx Rebelles, Occupant, Dis-SS
ponendis. ibid.a©
De Traftando cum Duce & aliisDomi- p§
nis de Britannia. ^^'^.
Forma Liberationis Walrandi Comitisg^
de Sanifto Paulo. ibid. gs
De Conventionibus fuper Liberatione p||»
antedidta , & de Maritagio Comitis cum gg
P
1380
>
4 Bk.
*lg
%
10
>3
I Apr.
2 M/ti/.
^3
^3
24,
28
Jnnii.
7
8
12
18
20
24
Domina de Courtenay. ibid.
De Poteftate Tradlandi cum Duce Ju-p
liacenfi.
De Conventionibus , per Comitem
Sandto Paulo, Ratihcatis. ibid
De Potertate Tradlandi cum illis de ||
Francia. 90 s|
De Poteftate concedendi Salvos Condu- kjS
Ctas. ibid. g|
Super Evidentiis Oliveri Claykyn Prilb- g|
narii. ibid.^S
De Intendendo Nuncio Domini Summi
Pontificis, Innocentiam Papae , 8c Caufam
Ecclefis in Ducatu Aquitanix, Dctenfuro.S^
9' "
Commiflio Ducis Britanniae feptem O-
ratoribus fuit, ad Tradtandum cum Rege. sS
ibid.'^^
De Paflagio pro Redemptionibus. ibid.
De Liberafone Magni Sigilli. ibid.
Pro Mercatoribus de Janua. 92
De Clerico Praefentato, de Inftitutione
negata. & de Frudtubus conceflis. ibid.
De Temporalibus Epifcopatis Artferten-
fis Liberandis. ibid.
Liga Offenfiva & Defenfiva, conclufa
per Quatuor CommifTarios Regis , & fep-
tem CommiiTarios Ducis Britannia:. 93 S!
Pro ScoLribus Aulas Regis Cantebrigix, kjS
Ordinationes. 94 §1
Pro Rege Caftellse , de Moneta Cuden- ig
da. 96 11
De Proceflu in Curia Militari , fuper §S
Caftro fandii Salvatoris Gallicis Tradito. slS
ibid.^
De Cuftodibus Marchiarum Conftitutis , SiS
8c de Treugis confervandis. ibid.pl^
De Proclaraatione fuper Adquifitionibus §fe
Wallenfium. 97^^
De Tradtando cura Adverfario Francix. «»
ibid. |fe
De Salvo Condudtu pro AmbaflTiatoribus §!|y
Franciae. ibid.^E
Super Adhaefione Roberto Gebonenfi §1«
Antipapx. 98 aa
De Suprrviforibus Statiis Regni & Hos- gp
pitii Regis Alfignatis. ibid.^'
De Statuto pio Urbano Papae , in Aqui- %
tania Oblervando. 99
Pro Cardinali de Alenceon , Archidiaco-
no Exoniae. ibid.
Dc Pot^-ftate Tradiandi cum Rege & .
Regina Portugalix. ibid.S^
Pro Sdcfctario Regis Navarrar. 100 gs
De Moneta Scotix recipienda. ibid.^3
Surcr Viagio Britannise. ibid Sg
Pro Cirdinalc Ravennae, fuper Canccl- sl^
laria 8c Pr^ebcnda fuis. loi g^
Pro Joiianne Faftolf. ibid. a|;
De Tiadlando fuper Matrimonio iuter^
Regem & Filiam Ludovici nuper Impe-""
ratoris. ibid.
Pro Cardinale Neapolitano fuper fuis
Archidiaconatu , Thefauraria, & Prxben-
da. ibid-.
De Apoftata Capiendo. ibid.|ja
Pro Cardinale Coriienfi , Pra:bendario 313
de Stranniale. ibid. §||
De Perraittendo Exercitum Regis In- gjp
trare Villam Calefii £c ibidem Holpitari.gf
Sls
1381
102;
A. 4)-.
3-
De fiolo & Mala Fide Gallicorum , in e!|
Tradtando: De Guerra Prolequendaj Et §6^
28 Jun.
6
^Aug.
28
10
4 Seft.
6
12
18
I Ociob
10
18
"9
^3
I Nov.
1 Dec.
2
16
16
II Jan.
»3
3°
I Feir.
lAfr.
18
20
22
19
I Maii.
Orando. Tart. JIl. p. loi
Pro Domino de Duras, de Rccompen-
fatione. ibid.
Litera Regis 8c Reginse Portugalise , de
Conventionibus cum Edwardo nuper Re-
ge fadtis, Renovandis. loj
Eadem Litera Latine reddita. ibid.
Alligantiarum cum Rege & Regina Ca-
ftellac Confirmatio , & de Auxilio praeftan-
do. ibid.
Eadem Litera Latine. ibid.
De Auxilio memorato 8c de Matrimo-
nio Filii Comitis Cantebrigije cum Infanta
Poatrice. 104
Eadem Latine. ibid.
Pio Cardinale Nicolao , Confanguineo
Papse, Prxbendario de Thame. ibid.
Super Rebellione contra Papam , in A-
quitania. ibid.
Pro Cardinale Sandtas Potentianse, Ar-
chidiacono Bathonienfi. ibid.
De Financiis 8c Prifonario Conceflis.
ibld.
De Poteftate Tradtindi cum Petro dc
Bare. lojT
De Attemptatis, contra Treugas Scotiae,
Reformandis. ibid.
Pro Rege Caftellx, de Poteftatibus io
partibus Marchiarum. ibid.
Super Financia Oliveri de Cleykyn.
laS
Acquietantia de Moneta Scotice. ibid.
De Frudtibus Cardinalium Rebellium.
applicandis. ibid.
Inftrudliones pro Commiflariis Scotiae.
107
Pro Rege Caftellae de Intendendo. ibid.
Super Financia Comitis de Denia. 108
De Condudtu, Super Duelio Vadiato.
ibid.
Pro Agapito de Columpna» Cardinali,
Archidiacono Dunolmenfi, ibid.
De Protedtione, ibid.
Indentura Treugarum Scotise. ibid.
De Confirmatione Treugarum Scotix.
■ ibid,
De Treugis Proclamandis. ibid.
Ad Comitem Flandiix, ibid.
De Tradtando, fuper Matrimonio inter
Regem 8t Annam Sororem Iinperatoris.'
IIO
De Poteftate Concedendi Salvos Con-
dudtus. ibid.
Litera Procuratoria Annae Fili» Caroli
Imperatoris 81 Regis Boemise , ad Tra-
dlandum de Matrimonio contrahendo.
ibid.
Procuratoria Elizabethae, Matris Annx
Supradidtse. 1 1 1
Commifllo Imperatoris ad Tradtandum
de Amicitiis, & de Liga contra Scifmati-
cos. ibid.
Pro Cardinali Bolonise, Prset^endario ia
Ecclclia Lincolnise. ibid.
Pro Cardinali Perufinenfi Cancellario
Herefordenfi. ibid.
Pro Cardinali Ravennas, contra Cardi-
nalem Albanenfem. ibid.
Confoederationes Renovatx inter Re-
gem Francias & Procuratores Caftellae.
ibid.
Pro Colledtore Urbani Papse in Aquita-
nia. III.
Pro Hoftagio Comitis de Denia. ibid.
Pro Przimiflao Duce Tefchinenfi 8c a-
liis de Alemannia de Retinentia. ibid.
De Attemptatis , contra Treugas Sco-
tise , Reformandis. 115
De Frudtubus Decanatirs Eborum ca-
piendis in Manum Regis. ibid.
Tradtatus de Matriraonio Regis , cum
Anna Sorore Iraperatoris. ibid.
Obligatio Imperatoris pro 20 Millibus
Florenorum. iif
De Frudtubus Decanatus Ebonim libe-
randis Cardinali Ravennas. 116
Obligatio Ambafliatorura dc Sumn^
Regi Romanorura Mutuata. ibid..
De Procedendo contra Scifmaticos.
ibid,
De Poteftate tradlandi cum Papa de Li-
gis. 117
Exemplificatio Bullarum (de Concorda-
tis inter Regem E. 3. 8c Gregorium Pa-
pam ) fuper eadem Materia Regi nunc ,
per Urbanuoi Papam , traofmiflarum.
ibid.
Dc
INDEX CHRONOLOGIGUS;
XXV
>
p
I38I
4 Rk. 2,
f RV. *.
Ttfw. m.
8 Maii.
10
12
14
16
3°
12 yun.
18
19
3°
2 yK/ii,
' 3
f
4.4«ff.
9
18
19
1 Seft.
zi
28
13 05.
i7
28
1 2 Not'.
14
30
De Obligatione fadta Regi Romano-SS 1381
rura. Fart. 111. p. «•S-|jS
De (^ietantia certarum Summarum , &!S
fuper Traduftione Anns Sororis Impera- &©
toris. '°"^-|«
De Fruftubus Archidiaconatuum & Prx- g!|§
bendarum , per Cardinales Rebclles Occu- Ijig
patorum, Papx conceflis. '.'^''^•11,^
De Poteflate tradtandi cum Principibus ^jg
Alemanix , fuper Ligis. "9§|!|
De Monttro Hominum ad arma pro |||g
Viagio Portugaliae, ibid.S|^
De Poteftate contrahendi Sponfalia feu Sa
Matrimonium cum Sorore Regis Romano- g|S
rum. ibid. |p
De Conduclubus fuper DeliberationeVi- «jg
cecomitis de Rochechoart. 120 |J| ij82
Alligantiarum cum Rege 8c Regina Por- |iM
tugaliae Confirmatio. ibid. ^^
De Poteftate Traftandi , cum Ducibus §||
8c Dominis de Partibus Italix, fuper Ligis gs
& Amicitiis. ibid. '^
De Poteftate Traftandi cum Adverfa- Sfe
rio de Francia , & Concedendi Nunciis »!is
ditti Adverfarii Literas de Conduiftu. 121 a^
Pro Nunciis Francix de Condudu.gliS
ibid.pl
Memoranda fuper Deliberatione Magni |l|g
SigiUi. _ _ ibid.ii
De Curia adjornata propter Infurredtio- gH
nem , fub Condu6tu Jack Straw 8t Wat «h
Tyler. ibid. ||
Pro Filio Comitis de Denia. 122 g]K
Indentura Treugarum Scotix. ibid. Slia
Quod Redemptio David , nuper Regis gip
Scotorum , non exigatur per certum Tem- aia
pus- . . '^3|a
De Prorogatione Alligantiaium cum Re- gig
ge Navarra:. ibid.gg
Super Infurredlione Plcbis antcdifta, de ^S
ExcelTibus perpetratis , 8c Audtoritate Re- g|
gis praetenfa. ibid.|||
De Proclamando quod Nativi 8c Alii als
Tencntes faciant Confuetudines 8c Servitia kI^
Confutta. li+SJS
De Revocatione quarumdam Literarum §!i§
Manumiflionis 8c Pardonationis, Sxviente gtiy
Plebe, Communitati Regni Anghae con- |||3
cefTarum. ibid.gjjg
Pro Rege Caftella: , contra Fiftiones 8c g|H
DifFamationes Infurgentium. ibid. k§
Pro Rege Caftella; , de Securitate contra hs
Infurgentes ' ^^ 8tl§
Super ditla Securitate , de Intendendo. aa
ibid.^
Pro Cardinali Tituli Sandlx Praxedis , 9^
Archidiacono Dunolmenfi , de Manutenen- 5»
do. ibid.gjg
De Hoftagiis pro Olivero de Clekin.gR
ibid. II
De Reftitutione Temporalium. ibid. MX
Pro Cardinali de Alenconio, Archidia- g§
cono SufFoIchise. ' ibid. |
Super Concordatis per Regem E. 3. 8c j
Gregorium Papam. 126 1.
Pro Ecclefja Aladenfi , de Provifione. §11
ibid.
Pro Rege Caftelia; , fuper Infurreftione §|j
fxpe di£la, de Inquirendo. ibid.sil
Indentura de Solutionibus, fuper Vadiis ^i§
8c Cuflubus in Fa£to Guerrarum Aquita- g»
nix. ibid. |jg'
Super Financia Gaucheri de Chaftillon. |k
129 §|H
Ligarum, cum Rege, Ratificatio Im- g|g
peratoris. ibid. '
Super Cuftodia Caftri de Breft. ibid.
Super Poflellioue Villse de Rupella.
ibid. gi?
De Reftitutione Temporalium Epifco- §&
patiis Dunolmenfis. 130 JJp
De Temporalibus Archiepifcopatus Can- fs
tuarix Reftituendis. ibid.||
Pro Cardinali Tibercinenfi Prxcentore f^
EccIefisE Eboracenfis, 8c Prsebendario de;
Brampton. ibid.
Pro Comitiva Anax futuras Confortis ^l
I^egis. ibid.
De Condudtu fuper Duello Invadiato. §!!
ibid. "'
De IriterefTendo Duello Supra
>
5- Rjc. 2. , Dic.
6 Ric. 2
Litera Regis de Innotefcendo.
Dc DeliberatJone Magai Sigilli.
diao.gra
ibid.p
'3'p
ibid.lM
'i-
16
iS
20
6 Feir.
10
12
14
i6
3 Mart
14
28
^9
3°
fApr.
7
'J
20
4 Maii
6
4 yun.
16
18
24
26
S Jtilii
De Domina Anna Rcgina fljtiira, ad
Prsefentiam Regis duccnda. Part. Hl. f.
131
Pro Alexandro de Lindefey , ad Terrani
Sjndtam, profedturo. ibid;
De Ger.crali Pardonatione , ad Requifi-
tionem Annx futuix Confortis RegisCon-
cefsa, Proclamanda. ibid.
De ConduiSlubus pro quibufdam in Sco-
ti^- 132
De Poteftate Traftandi cum Adverfario
Francix. ibid.
De Salvo Conduau pro Mediatore, 8c
Ambaftatoiibus Fiancix. ibid;
De Reftitutione Temporalium Epifco-
patiis Londonicnfis. 133
De Clero Convocando, fuper Invafione
Gallicorum. ibid.
De Pecunia Mutuata, de Allignationi-
bus. ibid.
Pro Camerario Scotite. 134
Pro Comitiifa Herefordia:. ibid.
Pro Imperatrice, 8c pro Lantegraviffa
Lucemberg. ibid.
De Treugis Scotix Proclamandis. ibid.
Johanni Haukewodc, & Suhditis Rc-
gis in Italia , de Imperatore Afliftendo.
ibid.
De Pardonationibus; ad Requifitioncm
Annx- Reginx Conceflis , proclamandis.
ibid.
Pro Comite de Strathern. ijj-
De FrudHbus Cardinalium Rebelliuni ,
in Duos Annos, Papx Conccflis. ibid.
De AflTenfu Regis, quod , antc Primum
diem Junii, Nulli dc Novo Confcribantur
Milites. ibid.
De AfTenfu Regis, quod Notabiles 8c
Solempnes Perfonas , ad Traitandum de
Pace , ad condiftum Diem deftinabit.
ibid.
De Sumptibus, in Dudlione Reginx; a
partibus Almannix. ibi<^.'
Super Cuftodia Infularum de Jerefey 8c
Gernefey, de Poteftatibus. 13S
De Cuftodia Commiira. ibid.
De non Contrariando Vel Impugnando
Regirtra 8c Libros Regis , in Avchivis j
infra Caftrum Burdegalix , Exiftentia.
ibid.
Pro Epifcopo Dunolmen. ibid.
Super Moditicatione Treugarum Fran-
Cix. ,37
De Parliamento Suramonendo in Tcrra
Hibernix. ibid.
Ligas cum Haereticis , quacunque Fir-
mitate roboratas , efle nullas. ibid.
Super Receptione Ambaxiatorum Re-
gis- 138
Ducis Venetiarum Litera ad Regem.
ibid.
Pro didtis Ambaxiatoribus, ad Papam
Miflis , de Poteftate Tradtandi cum Rege
Neapolitano. ibid.
Pro Miniftris Papx , de Protedtione.
ibid.
Pro CoIIedlore Papae, de Licentia.Om-
nimoda Pannos, Vcftimenta, Sc Hernefias
fuas , abique Cuftunia folvenda , Expor-
tandi. ibid.
Similis Licentia ad Exportandum Ima-
gines 8c Supelledtilia. 139
De Proficuis, Adhxrentium Antipapx,
in Aquitania, Confifcahdis. ibid.
De Conduftu , pro Ambafliatoribus
Francisf. ibid.
Ad Regem, pro Epifcopo Dolenfi, de
Afliftendo. ibid;
Dc Ordinando pro Paffagio DucifTx Bri-
tannix. ibid;
A. 6. R. 2;
Acquietantia de Jocalibus Rcgis Impig-
noratis. 1^0
Pro Ducifla Britannix, de Condu6lu,
8c de Tratiando. ibid.
Pro Duce Britannix, fuper Deliberatio-
ne Caftri de IJrcft. ibid;
De Cera Renovanda. ibid,'
Pro Cancellario Rcgis Portugalix. ibid.
Ad Papam , pro tpifcopo Menevenfi.
ibid;
De Liberatione Magni Sigilli. 141
Litera de Signeto , unde Superius in
Memorando fit mentio. ibid;
Supcr Hseretica Pravitate in Oxonia, de
^f' # 'Jt lt # ^ In-
XXVI
> >
p I p
ijSi 6 Hjc. 2.
INDEX CHRONOLOGICU&
TjSj
2
o
3
f^
lo Aug
IZ
i6
24.
yOciol).
12
22
28
I JJOT/.
3
7 Dfc.
6
14
16 J"»-
18
} F«*r.
14
26
9 M;jr/.
lo
16
17
18
26
3°
»7
II
23
27
Intendendo. Fart. III. f. 141 ;
Super Financia Vicecomitis de Rociie
Choart. ibid.
De Ordinando pro Paflagio Ducis Te-
chinenlis. ibid.
De Traftando cum Rege Romanorum
5c Bocmix , iuper Ligis gc Amicitiis.
141
Pro Aquenfi Epifcopo per Capitulum
Ejeifto. ibid.
De Tradtando cum Rege Navarrx.
ibid.
De Conduftu pro CommiiTariis Flan-
drenfium. 14 J
De Licentia iEdificandi in Caftro 8c
Villa de Breft. ibid.
Pro Commiflariis Flandrenfium de Po-
teftatibus, & de Credentia. ibid.
De RelHtutione Temporalium Epiico-
patus Aflavenfis. ibid.
De Bladis non Traducendis. ibid.
Pro Adam Eafton, Cirdinali Anglico,
Decano Eborum. ibid.
Pro Subcolleftore Papx in Hibernia.
ibid.
Pro Simone de Burley Chivaler proOb-
fequiis, in quibufcunque Statubus Regis.
144
De non Moleftando , contra Formam
Pardonationum. ibid.
Pro Scolaribus de Scotia, AntipapoeAd-
hxrentibus. ibid.
Pro Epifcopo Norwicenfi , fuper Cru-
ciata, ad dittum Antipapam Debellandum,
Proclanianda. i^f
De non Mittendo ad Parliamentum.
ibid.
Dc Navibus Areftandis pro Paflagio Re-
gis. ibid.
De Nunciis verfus Ducem Hollandix
mittendis. ibid.
De Condu£tu pro Nunciis Comitis Flan-
drix. ibid.
De Conduftu pro Rege Navarne. ibid.
Pro Rege Navarrse, de Navigio Prae-
ftando. 146
Pro Jacobo de Lindfey. ibid.
BuUa de Provifione, ibid.
De Clero Eborum Provinciae Convocan-
do, & Subfidio concedendo. ibid.
De Precio Vinorum Prodamando. 147
Pro Mercatoribus Januse. ibid.
Pro Cardinali difto Neapolitano, fuper
Prsbend» fua & Archidiaconatn. 148
Pro Avchiepifcopo Armachano. ibid.
De LibtTatione Magni Sigilli. ibid.
Litera de Signeto Domini Regis, dire
<£la Johanni de Waltliam Cuftodi Rotulo-
rum Cancellariae Regis. ibid.
De Ligis & Confoederationibus cum
Regc Ronianorum 8c Bohemias. ibid.
Super Cruciata Epifcopi Norwicenfis.
'49
Pro Thoma de Monte Acuto , contra
Cardinalem de Urfinis. ibid.
Pro Archiepifcopo Axitanenfi , contra
Adhxrentes Roberto Antipapcc. ibid.
Super Viagio Cruciatx memoratx. ibid.
De Protcftione pro Epifcopo Aquenfi.
ij-ol
Super Viagio Epifcopi Norwicenfis.
ibid.
Pro Epiicopo Norwicenfi , de Heber- ]
gagiis & Vidtualilsus. ibid. j
De Traftando , cum Johanne Filio Hen- 1
rici , pro Rege Caftellx & Legionis fe ge- I
rente. ibid. 1
De Tra£kando , cum Petro Rege Arra- i
gonura. ifi
De Traftando, cum Karolo Rege Na-
varrx. ibid. i
De Tractando , cum Johanne Comite <
Armeniaci. ibid. ^
De Obfervandis Confcederationibus Sco- i
tia;. ir^l
De Navibus 8c Marinariis , pro Paflligio l
Epifcopi Norwico^nfis, capiendis. ibid. ^
De Denariis di£to Epilcopo folvendis, f
ibid. j
Papa ad Imperatorem contra Ligas cum S
Hxreticis. ibid. !
Papx fuper Matrimonio Rcgis Gratula- j
toria. i}-3 I
Pro Epifcopo Norwicenfi , de Indui- j
gentiis concclHs, £c Subfidiis colligendis. j
ibid. !
Pro difto Epifcopo , 4e Proclaaatio- |
M
»384
>
6 Ric. 2
2
1 7«Bii.
9
20
7 Rff. 2,
*4
i7
13
+
8 Sept.
4 Off.
10 Nov.
I Dec.
6 Febr.
8
»3
6 Mart
■-lApr.
^Maii.
16
*7
ne. Tart. 117. f. if j
Pro Epifcopo Norwicenfi, de Monftro
Hominum ad Arma fupervidendo. ibid.
De Tra<ftando cum Comitc 8c Probis
Hominibus Villarum Flandrix 81 de Fran-
co. ibid.
Pro Nuncio Regis Portugaliae. 1/4
Super Tra<£tatu Flandrix prxdifto , 8c
de Homagio recipiendo. ibid.
De Rebellibus in Aquitanii ad Gratiam
recipieniiis. ibid.
De Pardonationibus , eifdem conceden-
dis. ibid.
A. 7. R. 2.
De Auro Reginx ia Hibernia CoIligen<i
do. ibid.
Super Cruciata fxpe difti Epifcopi , de
Intendendo. ij-y
Pro Cuftodia Villx dc Gravelyng, per
ipfum Conqueftse. ibid.
Dc Sterlingis , pro Guerra Regis , Ba-
ronibus Aquitanix Diftribuendis. ibid.
Appunftuata fuper Treugis 8t Pace Sco-
tiae. ij6
Pro Ducifla Britannise. lyy
De Peregrinando. ibid.
De Conducftu, pro Nunciis Ducis Bri-
tanniae. ibid.
Pro Ducifla Britanniae. ibid.
Pro Cardinali de Pyfe , Thefaurario Sa-
rum . ibid.
Ratificatio Regis Scotiae , de Subfidiis
fibi per Regem Francix pixftandis. ibid.
De Juread Regnum Franciac , per Duel-
lum inter Regem 8c Adverfarium : vel in-
ter Ipfos cum Tribus fuis Patruis, hinc
inde adjunciis : alioquin de Die 8c Loco
aflfignandis , unde utrinque cum tote Poflc
Certetur. ij-S
Dc Locum Regis tenente in Regno
Francis, in Flandria , ac alibi, Conftitu-
to. ibid.
De Poteftate TraSandi cum Adverfario
Francia:. ij-c)
De Poteftate Traiftandi cum Comite 8c
Probis Hominibus de Flandria. ibid.
De Tra<iiando cum Commiflariis Ad-
verfarii Francise. 160
De Traaando cum Comitc & aliis de
Flandria. ibid.
Dc Tra^rando cum Adverfario Franciae.
ibid.
De Condu&u pro AmbaftiatoribusFran-
cix. 161
Pro Petro de Courtenay fuper Duello
in Francia. ibid.
De Recipiendo certas Summas, de illis
de Scotia , ad opus Regis. ibid.
De Acquietantia pro praefatis , & de
Toto Redemptionis Pretio, propter Deli-
berationem David de Bru js , denuo perlb-
luto. 162
De Salvo Condudu pro Ambaflatoribus
Franciaj. ibid.
Forma Treugarum Franciae. ibid.
De Treugis Pioclamandis. 165
De Confervatoribus Treugarum confti-
tutis. 164.
De Treugis in Aquitania Proclamandis.
ibid.
De Conduflu , pro Gallicis ad Scotiam
profefturis. ibid.
De Mefprifionibus in Exceritu cum E-
piicopo Norwicenfi. ibid.
Super Pra:fidio & Regimine Marchia-
rum ScotiK. i6f
De voto Eundi ad Terram San<3:am.
ibid.
De Pardonatione fuper Mefprifionibus
ante di<ftis. ibid.
De iK)n permittendo Epifcopum Mene-
venfem uti certis Libertatibus 8c Franche-
fiis. 166
Pro Cardinale de Naples, fuper Praeben-
da Carabiata. ibid.
Super Praefidio Marchitrum Ratificatio
Regis. ibid.
Pro CardinaU Titiili San<fti Sixti , Prse-
bendario de Brampton. ibid.
Pro eodem Cardinali , Prxbendario de
Collewiche. _ ibid.
De Tra^Iando cum illis de Flandria.
ibid.'
De Tradtando cum Adverfario Franciae.
167
De
INDEX CHRONOLOGICUS.
XXVII
>
p
>
7R/V.4,
8 Ri«. >
>38f
2
o
irjumi
»5
48
^«,?
21
19 OB.
4
18
3
7
16
8^/«».
16
6Fe*c.
Picardix conftituto.
as
'3
16
«7
14
17
iS
II ii^/.
4
8^pr.
^.
S^ Q
De Condu£l:u pro Ambaffiatoribus Fran- ag ' i°^
cis:. P«''f- iii- t- '.^7|r^
De Traftando cum Adverfario Scotix.Scj
ibid.'/|
De Lccum tenente Reffis in PartibusgS
ituto. .68 1
A. 8. R. z.
De Cera Pvcnovanda. ibid.
De Conduiiu pro AmbafliatoribusFran-
cia:. cum 700 Perfonis in Comitiva fua.
ibid.
De Confirmatione , fuper Comprehen-
fione Adverfarii de Scotia in Treugis Fran-
ci«. '^'''■->,
De Mercato, pro Soldano dc Trau. 169 |i
De Licentia , ducendi Horaines ad ar- '
ma, ad Partes Portugalia:. ibid
Pro Nicolao , Tituli Sancti Ciriaci Pres-
bitero Cardinali , Praebendario de Thame. ^
ibid.a^
Pro Cardinali Salernitano , Archidiaco- *^
no. 17°
De Licentia Transfretandi , fuper Hono-
re Isefo. ibid.
Treugarum ex parte Franciae Confirma- g
tio. ibid."
De Treugis Proclamandis. '^^S^S
Super Malitia &. Cavillationibus Gallico- ^|
rum, & de Orando. i7?5!
De Confervatoribus Treugarum Confti- &
tutis. ibid.^
Pro Oghmundo Barone de Norwegia.g
Pro Fratribus Quatuor Ordinum. ibid.t
De Rewrardo , Patrias Flandris 8c Villx |
deGandauo, Conftituto. ibid.f
Pro Rewardo Supradifto , de Intenden- j
do. ibid.|
De Cuttodia Caftri 8c Villx de Chir-^
burgh CommilTa. 175" .
Super Viagio Fortugali:e. ibid. i
Pro Epifcopo Lincolnix, de non veni-
endo ad Parliamenta. ibid,
De Salva Gardia. ibid.
Super Cuftodia Caftri de Breft. ibid.
De non permittendo Monetam , per Du
cem Burgundia: fabricatam , Currere
Flandria. •7''|
DeNavibus Areftandis, pro Viagio Por- ^'
tugalix. ibid
Super Viagio Portugaliaa , de Proteftio-
nibus. ibid. &
Super Deliberatione Oblidum Caroli d
Bloys. ibid.^
De Navibus Portugaliae Areftandis. 177!!^
Requeftus generalis , de permittendo ^|§
Ambairatores tranfire per Regna 8c Loca§l|§
in Partibus Tranfmarinis. ibid. 8|^
Pro diftis Ambaflatoribus , de Traftan- g|g
do cum Karolo Rege Jerufakm 8c Sici- ^S
Ii«. ■''''^•'^lg
De Traftando cum Comunitate Floren- bjs
tiae 8c aliis in Italia Communitatibus. ibid. Sa
De Traftando cum Tohanne Haukewo- ae
.78 g
>
SRic.i.
pRif. z«
'"I
I1386
28
S Maii
de.
Pro Fratribus de Ordine Minorum, de_
non Moleftando. ibid.S
Litera Obligatoria. ibid.
De Monftro hominum ad Arma , pro
Viagio Portugalix fupervidendo. 179
Pro Comite Northunibrix fuper Cufto-
dia Berewici , de Pardonatione. '^°™
De Clero Convocando , 8c Subfidio g
Concedendo. ibid.gt!
De certis Summis , pro Debitis Duciflae
Britanniae acquietandis , levandis. ibid.
Annx Reginae Mandatum de FirmaSoI-s^l
venda. 181"'
Super Receptione pro Firma praediita.
ibid.
Pro Secretario Comitis de Lyney. ibid. j
De Traftandocura Adverfario Francix.
ibid.
De Salvo Conduftu pro Ambaflatoribus
difti Adverfarii. ibid.
Indentura fuper Prorogatione Treuga-
rum Scotix. 182
Pro Redemptione Solvenda , de Licen-
tia. ibid.
De Condudu pro Ambaffiatoribus Fran-
cia:. ibid.
De Poteftate tradita Senefcallo Aquita-
ibid.
De Remiflione Decims 8c Quintae-De
cimx Proclamanda*
183 11
2<S
4. ^un.
8
20
22
9 Seft.
14
8 Oii.
16
20
24.
28
12 Nav.
'f
16
*7
28
6 Dec.
8
6Jan.
8
12
j Fei>.
7
9
II
24
jMetrt.
6
^T
16
18
2J
24
2(J
^7
28
Super Captione Caftri de Sanfto Salva»
tore. Part. III. f. 18}
Super Areftatione Navium Portugalije,
de Intendendo. ibid.
De Proficifcendo contra Scotos. ibid.
Dc Morando fuper Cofteras Maris. 184,
De Morando circa Perfonam Matris Re-
gis. ibid.
De Viagio contra Scotos. 18^
Super Invafione , per Adverlarios Fran-
cioe 8c Scotix , de Curia Adjornanda. ibid.
A. 9. R. i.
De Cuftodia Prifonse in Gandavo Con-
ccfl"a. ibid.
Super Nupero IngreflTu Regis in Sco-
tiam. ibid.
Pro Vexillifero in di<fro Ingreflu. ibid.
De Cera Renovanda. ibid.
Pro Epifcopo Bethleftiitano , de Provi-
fione. ibid.
Pro Ambafliatoribus Regis Portugalise.
i8<S
De Reftitutione Temporalium Epifcopi
Norwicenfis. ibid.
Pro Magiftro Hofpitii Leonis Regis Ar-
meniac, 8c pro Eoplc Rege. ibid.
De Vino pro Expenlis prxfati Regis
Hoipitii. ibid.
Pro Duce Glouceftrise , Super Meritis
in Expeditione 5cotiae. 187
Pro Duce Eborum , fuper Ejufmodi
Meritis. ibid.
Quietancia Decem Milium Francorum,
Regi Scotix SoIut<)rura,fuper nuperis Mo-
tibus contra Angliam. 188
Quietancia , de 40000 Francorum , in-
tcr Nobiles Scotix Diftribuendorum. ibidj
DeDebatis, inUniverfuateOxonii, in-
ter Borcalem 81 Auftralem Plagas, Sedan-
dis. ibid.
Super Proceflu in Curia Militari. 189
Pro Epifcopo Landavenfi. ibid.
Super Paflagio ad Villam de Gandavo ,
de Intendendo. ibid.
Supcr Retinentia pro Viagio de Ganda-
ro. ibid.
De Reftitutione Temporalium Epifco-»
patus Coventrix 8c Lichfeldix. 190
De Salvo Conduclu pro Ambafliatori-
bus Scotiae. ibid.
Pro Comitiva Regis Caftella:, in Via-
gio ad partes Ifpanise. ibid,
De Traftando cum Adverfario Francije,
ad Requeftum Regis Armenix. 191
De Tradlando cum didlo Adverfario Jb-
lo , fine Adhaerentbus ab utraque Parte.
ibid.
De Traftando de Pace tantum. ibid.
De Tradirando de Treugis tantum. ibid.
Pro Leone Rege Armeniae de Annuitatc
Concefl^a. 192
De Poteftate Traftandi in partibus de
Cypres 8c Rhodes. ibid.
Super Viagio Ifpanix , 8c de Conditio-
nibus Concordis capiendis. ibid.
De Liberatione Magni Sigilli. ibid.
De Treugis capiendis causi Tra<Satijs
Pacis cum Francia. ibid.
De Condu<£lu pro Ambaflatoribus Fran-
cix. 19J
De Licentia Traclandi cum Adverfario
noftro Scotix. ibid.
Pro Nunciis Civitatis de Campe. ibid.
De Prote<3:ionibus , pro Comitiva Regis
Caftellx, in Viagio Hilpanix. 194
De Navibus 8c Marinariis Arcftandis ,
pro Pafligio ad partes lipanix. 19^
De Blaais ulque Civitatcm Janux, pro
Suftentatione Papx traducendis. ibid.
Pro Leone, Rege Armenix. ibid.
Super Liberatione Filii Caroli de Bloys.
ibid.
De Mineatoribus capiendis , pro Viagio
Hpanix. 19''
De Lathomis 8c Carpentariis. ibid.
De Marinariis capiendis. ibid.
Super Exceflibus in Tcrra Hibernix.
ibid.
De Proclamando , fuper Defenfione Mar-
chiarum Scotix. ibid.
De Navibus 8c Marinariis Arcftandis,
pro Viagio Hibemix. 197
De Navibus , Bargeis, 8c Balingeris a-
reftandis , contra Invafionem Gallicorum.
ibid.
XXVI II
?" 1 ?■
P "r
J386 9 Ric. ^'
INDEX CHRONOLOGICU5.
loBJc.x,
>387
2
II Afr.
2S
9 Maii.
16
I Jm.
6
10
29
Buila de Provifione.
10
1 1
18 ^^.
21
18
i6Seft.
11
lyOffob.
»3
16
zNov.
8
22
^3
24,
ifj»n.
28
9 Fcir.
10
26
20 Mar,
2 il^A»
6 7«»
7
»3
26
De Proclamationc Bullarum Papx, pro^g >3^7
Rege Caftellx, contra Henrici BailardiFi- |||y
lium ; & contra Antipapam. Part.III. f-|]Q
197 1«
Pro Comitiva in Viagio Hifpanise. ibid.^
Pio Ambaffatoribus Portugalix. '9^9«
De Navibus , pro Paflagio Regis Ca- gj|
ftellce , accelerandis. '''''^■1®
De Liberatione Magni Sigilli. ibid. gS
Confcederatio Regis Callellx fxpeme- |;!|
morati. ibid.»]s
Regis Portugalix Confoederatio. 200 g^
Conventiones cum prxfato Rege , fu- ^18
per Auxilio prxftando. 203 '
Super Adhserentia Antipapx, de Vitita-
tione facienda , Sc de Proteitione. ibid.
Super Reditu Navium Viagio Portuga-
lix , de Intendendo. 204
Super ditto Navigio Reducendo. ibid. §|j
Pro Ambalfiatoribus Prucix. ibid.jj!^
Confocderationum Anglia: RegisCaftel- |||g
Ix Confirmatio. ibid. |||g
A. 10. R. 2. m
Super Fadlo Armorum cum Boucicaldo. 9««
Forma Treugarum Scotix. ibid. ^p
Super Anniverfario Matris Regis. ibid. Sfe
" " ■ " ■" ■'^''^ jl
TOMI TERTII PARS IV.'
De Confirmatione pro Fratribus Hofpi-
talis Sanfti Johannis Jerufalem. 3 l
De Conventionibus cum Duce Gelrix.j"!
De Treugis Confcrvandis , 8c Attempta- !
tatis contra Treugas corrigendis. 7 |
Super captione Treugarum , delndemp-
nificando. ibid.
De Arraiatione contra Invafionem Gal-
licorum. ibid.
Super Navali Coufliftu , 8c Partitione 1
Prifonariorum. ibid.
De Provifione. 8 J
Pro Epifcopo Bethleemitano. ibid.j
De Proclamatione facienda , pro Salva- 1
tione Navium. ibid.!
Super Mutuo fadto , 8c de Securitatibus. ^!
Decertis Summis , Regi Mutuatis, Le-
vandis. ibid.j
De Herbergagiis Providendis pro Exer-'^
citu Regis. ibid. Ǥ
De Proclamatione , fuper Venditione Ǥ
Armaturarum Sc Equorum. '°3'^
Pro Noroy Rege Armorum. ibid.gl.^
De magno Sigilio Thoms Epifcopo E-
lienfi liberato. ibid. j
Pro Comitiva Regis CaftcUae in Hifpa-
nia Moratura. 1 1 i
De Afl"ignando Domum , pro Calefa-
dtura Ccra; Regis , infra Palatium Weft-
monafterienfe. ibid.
Pro Camerario Regis Armeniie. ibid.
Pro Ambaffatore Janux. ibid. j
johannis Filii Henrici, Baftardi de Ca-
fteila, Ligarum cum FranciaConfirmatio.
ibid.
De Cancellario & Camerario , Villa Pe- j
rewici luper Twedam, Conftitutis. 11!
Pro Epifcopo Bathonienfi 6c Wellenfi. sR
ibtd.i
De ludice Appellationum in Vafconia. SS
Super Punfto Armorum in Marchiis Sco- gg
tia:, de Licentia. ibid.gfe
Pro Franciico Presbitero Cardinali , Ar- aS
chidiacono Eborum & Prxbendario. ibid.sfe
Pro Epifcopo Elienfi , Cancellario An- §|p
glix, de Libcrata fua. ibid.||K
De Poteftate Tra£tandi , fuper Caftro gig
de Breft. ibid.|i
Super Viagio per Mare contra Gallicos.a^
de Orando. 1 3 §|j8
De Conduftu , pro Rege Miniftrallo- g|]3
rura. ibid.ap
Licentia, fuper Fa£to Armorum. ibid.^p
De certis Prifonariis , in Viagio fupragl«
Mare captis , in Turrira Londonise reci- ^i^
piendis. ibid.gp
Pro Willielmo Duce Geldrix. «bid. ay
>
3
i Bic. 1.
+7»/"
s
A. II. R.
De Cera Reoovanda.
^
.'+;
4-^"S-
12
14 Sept.
i oaob.
1 1 Dec.
I fan.
22
6 Fdr.
4 Mart
26
i^f-
+
6
24
16 Maii,
21
24
i6
30
2 ymiii
II
'7
Pro Ambairatore Janux. Tart. IV. p. 14
De Protedtionibus , fjper Mora in Ifpa-
nia. ibid.
Super Ele£tione Abbatis Weftmonafte-
rii. ibid..
Pro Clero Provincix Burdegalix , de
non Gravando. ibid.
Pro Clero Prxdido, de AfTiftendo. if
Confirmatio Johannis Regis Portugalioe
de Liga faifta. ibid.
Litera Ducis Venetiarum , fuper Perlis
areftatis. 16
Bulla de Provifione. ibid.
Pro Salvatione Navium , de Proclama-
tione facienda. ibid.
Dc Licentia Eundi ad Terram San£tam.
ibid.
Super Mora Regis Caftclix in Ifpania.
ibid.
De Homagio Ducis Gelrenfis recipiendi.
17
Pro Comite Marchix Scotix. ibid.
Super Hoflageamento Caroli de Bloys.
ibid.
DeCiaufula, contra formam Eleftionis
ad Parliamenta antiquitus ufitatam omit-
tendi. ibid.
Super Appello , de Proditionibus , in
Parlianiento , de Prifonariis recipiendis.
ibid.
De Prifonariis fub certa forma , falvo
Cuftodiendis. . ibid.
Super diftis Apello & Prifonariis , de
Proclamatione facienda. 18
Pro Burgenfibus de Leybourne. ibid.
Bulla de Agendis inter Regem 8c Pa-
pam , 8c de Aflenfu Procerum habiendo.
ibid.
De Poteftate data Johanni Haukwode,
Super Jure Regis ad Comitatus Provincias
81 Forcaiquerii , Sc Hxrcticis ibidem De-
bcilandis. ibid.
Super Caufa , coram Conftabulario 8c
Marclcallo, Terminanda. 19
Pro Cardinale Neapolitano , fuper Prx-
bendis fuis. ibid.
De Sacramentis ad Dominos Appellan-
tes Manutencndum , capiendis. ibid.
De Tradtando cum Adverlario Scotix.
20
Super Tranflatione ab Eboracenfi , ad
Ecclcfiam Sandli Andrex , 8c pro Ebora-
cenfi Ecclefia dc Provifionc. ibid
De Provifionibus : Pro Ecclefia Dunol-
mcnfi. ibid.
Pro Ecclefia Elienfi. 21
Pro Ecclefia Wellenfi & Batonicnfi.ibid.
De Sigillando cum Sigillo Rcgis in Ter-
ra Hibernix. ibid.
De Panno 8c Hernefiis , Papx abfque
Cultuma, Tranfmittcndis. 21
Dc Capitaneo Caftri 8c Villx de Breft:
Conftituto. ibid.
Supcr Cuftodia Caftri de Breft , de In-
tendendo. ibid.
Litcra Magiftri Generalis Ordinis Teu-
tonicorum. ibid.
Pro Johanne dc Bellomontc, fuper Fa-
ftis Armorum, de Licentia. 2j
Pro Pctro de Courtcnay , fuper Faftis
praef.i£tis. ibid.
Super Ambaflatura verfus Terram Pru-
cix. ibid.
Dc Tradtando fuper Trcugis cum Co-
mite Flandrix , Sc Probis Hominibus de
Gandavo , Brugcs , Ipre , £c de Franco.
ihid.
De Traftando fuper Difcordiis ,. cuni
eildem Probis Hominibus , Rcformandis.
ibid.
De Treugis Scotix Confervandis. 24
Super Mora in Comitiva Regis Caftel-
Ix. ibid.
De Rege Caftellx , Locum-tenente in
Valconia Conftituto. ibid.
Pro ditto Locum-tenente Regis, dc Po-
teftatibus fub Sigillo M.igno firmatis. 2^
Pro memorato Locum tenente, de In-
tendendo. ibid.
De Poteftate Tradtandi cum Duce Bri-
tannix. Jbid.
Dc Poteftate Tradlandi cum Rcge Ifpa-
nix. • ibid.
Dc Tfacftando , ciim Magiftro Qrdinis
Beatje Mariaf Theotonicorum de Prucia.
16
De Condutlu , pro Heraldo Magift:ri
I prse-
INDEX CHRONOLOGICUS.
XXIX
>.
f >
p
?d
ijSS
IlS<f^<2
iiRic. 1.
»389
4>/.
IZ
13
18
28
19
13^«^.
18
21
13
16
i7
3 S«f f .
13
SNov.
16
t6
prjedidh.
De Cera Renovanda.
Tan. IV. f- *<5|| 13S9
ibid. !
73
1 2 Ric.
A. 12. R. 2.
> Epifcopo Ciceftrenfi , fuper Trans- Sk
Hiberniam._ _ ''^''^■11
I Impetitis in Parliamento , fuper ^S
m
m
f Vebr,
iTm.IlI.
16
14
6 A^r.
S Maii.
if
16
»7
Super Captione Alexandri nuper Archie- 'giS
pifcopi Eboracenfis. ibid. gi«
Pro Aichiepifcopo Ravennenfi , de Pan- pija
nis Sc Herneliis abfque Cuftuma Trans- ^h
mittendis. ibid.oilg
Pro
itu in
Pro Impetitis in Parliamento
Tranfitu in Hibcrniam. 27 w||
De Poteftate traftandi cum Filiis Domi- ^p
ni Infularura. ibid.r|s
De non Tranfeundo ad Curiam Roma- iM
nam. ibid. m
De Convocatione Cleri , pro Salvatione pjlg
Ecclefise , contra Invafionem Gallicorum. ^li
Pro Dionifio, Fratre Regis Portugalia;, §
Deareftando. ibid. _
Super Invafione per Adverfarios Scotia:, fe^|
de Proclamationc. ibid. ^|
Appunftuamcntum Treugarum pro par- §|
tibus Aquitanix. ibid.glj:
De Compofitione fuper Difcordia inter i|
Regem Sc Terram de Prucia. 3°'%
Litera Conradi Zolner , prxfatae Com- l
pofitionis Conhrmatoria. 31^
De FiUis Barnabonis Vifconti. ibid. 'j
De Traftando , cum Mercatoribus de \
Hanza. ibid. S
Super Compofitione inter Regem Ca- j
ftellx & Legionis , 6c Johannem , Filium <
Henrici , diitorum Regnorum Detento- 5
rem. ''^''^•|P
De Sacramento CoUeiftoris Papse in An- al^
glia. ibid. 11
De Traftando cum Duce BavarriEc. 32 Sfe
Fro Archiepifcopo Eborum de Reftitu- iM
tione Temporalium. ibid. g|g
De Reftitutione , pro Epifcopo Dunol- ||g
menfi. ibid.j
Pro Epifcopo Sarum. ibid.
Pro Epilcopo Bathonienfi 8c Wellenfi. i
De Jacobo Lyndefay non Deliberando. ag"
ibid.|]|
Pro Capitaneis in partibus Picardiae. big
ibid. 11
De Salvo Condudtu pro Ambaflatoribus 91»
Francix. ibid. s|
Pro Cardinali Neapolitano , de PrKben- ^fe
da 8c Capellanis fuis. 34 k,H
Bulla fuper Elcftione Abbatis Confirma- Mg
toria. ibid. |p
De Poteftate Traftandi fuper Treugis 'M
cum Adverfario Franciae. ibid. »IS
De Foteftate Traftandi fuper Pace Fi- a©
nali cum didiro Adverfario Francia:. ibid. SB
Super Tra£tatu Francix de Conductu- fllg
bus concedendis. ^f SK
De Poteftate Traftandi cum Comite §1
8c Probis Hominibus Flandria;. ibid. ||i^
Pro AmbaiTatoribus Franciae 8c Hilpa- «|^
a\x , in Partibus Picardiae , Conventuris. «||^i
Salvi Conduftus , pro AmbafTatoribus gp 1 390
Francix, Elongatio. ibid. SIS
De Frudlubus Papa: non Levandis. ibid. Sp
Super Forisfacturis Vendendis , de Pro- gjS
clamatione. ibid.g|«
Conventiones cum Comite Fuxcnfi , gjg
contra Comitem Arminiaci , 8c Dominum §{§
de Lebreto. ibid.
Salvi Conduftus pro Ambafratoribus
Francis Prorogatio. ibid.
Eorundem Salvus Conduftus ulterius
Prorogatur. 37
Super Deliberatione Magni Sigilli. ibid.
Super Fa6tis Armorum. 'bid.g
De Provifione pro Ecclefia Menevenfi. feii
ibid. li
Super Regimine Regni , in propriam ^j|
Perfonam Regis Reiumpto , de Proclama- S1|h
tione. ibid. T
P; o Cardinali Tituli Sanfti Ciriaci , de f.
Canonicatu 8c Prxbenda iuis. 38 i.,^
Pro C^rdinali Tituli Sandti Marcelli, de |jg
fui.'! Canonicatu 8c Prxbenda. ibid. gK
Dc Appeilatione , in Caufa fuper Armi'; aa
de Azura. ibid. gfe
De Levatione Subfidii Rcfpeftuatida. ||
ibid II
De Coaimiflariis Aflignatis , in Caufa ||
1 3 R/V.
m
1 ymii.
I)"
18
Jidii.
24
10 /Siig.
II
1»
22
26
3 Sip.
28
10 OB.
16
22
3°
\f Nov.
27
7 Dec.
22
17 fan.
zTebr.
28
2 Mtirt
de Armis antedifta. Tm. Iv.p. 38
De Capitaneo Caftri, Villa: , 6c Ballidse
de Breft Conftituto. 39
Super Inimicis Regis 8c Scifmaticis,
in Terra Hifpanix a Papa E.vcommunica-
tis. ibid.
Forma Treugariim captarum apud Len-
lingham. ibid.
A. 13. R. 2.
Super Pundtis Armorum , de Nobilita-
tione. 42
De Sacramento Regis Scotix capiendo.
ibid.
De Licentia Coticedendi Salvos Condu-
£tus Nunciis ab ebdem Rege in Angiiara.
deftinatis. ibid.
Pro Nunciis Francix ad Scotiam eunti-
bus. ibid.
Pro Piioratu San£tx Tvinitatis Londo-
nienfis, de Procedendo Summarie. 43
De Proclamatione Treugarum Francix.
ibid.
De Reftitutione Temporalium Mene-
venfis Ecclefias. ibid.
Pio Nunciis Francise, fuper Treugis per
Regem Jurandis. 44
Super Proficuis Sepulturje Calcfii , de
non Prohibendo. ibid.
Pro Philippa Filia Domini de Coucy.
ibid.
De Confirmatione Treugarum. ibid.
De Sacramento Regis, coram Nunciis
Scotix. 4y
De Cotnmiflariis ad Confervandas Treu-
gas. ibid.
De Navibus areftandis , pro Condudtu
Ducis Lancaftria; in Angliam. 46
Super Confcientia Serenanda. ibid.
De Appellatiohibus , in Aquitania Au-
diendis. * ibid.
Supcr Ciiftodia Caftri de Fronfac. 47
Pro Epiicopo Lcghlinenfi. ibid.
Pro Epiicopo Exonienli de non venien-
do ad Parliami.nta. ibid.
Treugarum apud Lelengham captarum ,
ex parte Regis Caftellae Confirmatio. ibid.
De Licentia impetrandi Beneficia. ibid.
Contra Novitates 8c Impofitiones Papa-
les. ibid.
Pro Abbate 8c Convenlu de Melros. 48
De Reftitutione Temporalium Herefor-
diac. ibid.
Pro Ambafllitoribus de Prucia. ibid.
Conventionum Prucia; Ratificatio. ibid.
Pro Duce Lancaftrix ut veniat in An-
gliam. 49
Dc Poteftate Traftandi cum Comite 8c
Gentibus Flaridria:, ibid.
Pro Soldariis Calclii. ibid.
De Reftitutione Temporalium Landa-
ven. ibid;
De Attemptatis contra Treugas Refor-
maridis. j-o
De Computo , fuper Solutionibus pro
Redemptione David de Bruys. ibid.
Acquietaritia inde. ibid.
De Memorandis. ft
De Appellatione ad Regem 8c Conci-
lium , a Sententia lata per Ducem Lan-
caftria: Locum tenentem Regis in Aquita-
nia. ibid.
De Oblatione Jocalis nomine Poeniten-
tia: publicae. ibid.
Dc Reftitutione Tempbralinm Epifcopo
Roffenfi. fz
De Abufibus, per Capitaneos , in Vill»
de Breft. ibid.
Super Confervatione Trengarum de As-
fociando. ibid.
Pro Ecclefia Aflavcnfi , de Provifionc.
f3
Pro Duce Lancaftria: , Donatio Ac-
quitanix, de Rege , ut de Rcge Francia:,
tcnenda:, fub Homagio Ligeo. ibid.
De Homagiis reddendisSc Reventionibus
eidem Duci Solvcndis. J'4
De Rationibus pvKfati Ducatus coram
prxdicSto Duce proponcndis. ibid.
Dc Donationibus infra pr3eta£tnmDuca-
tum Revocandis. ibid.'
De Intendendo Sxpedidto Duci. ff
Supcr Faitis Armorum , 8c Feftivitate,
cum Boucicaldo 8c aliis de Francia. ibid.
Pro Thoma Rufliok nuper EpifcopoCi-
ceftrienfi. ibid.'
«*#»*#* De
XXX
> \
INDEX CHRONOLOGICUS.
«39°
13R/V.
o
I j Mart.
i.6
S Jfr.
i^Ric.
1391
■gi
>
3
4
j8
j 7«ti
De RelHtutione Temporalium Ciceftrix.^ '391
Fart. IV. f. Sl ^
Pro Comite de Foix, fuper financiaCo- Sg
mitis de Denia. de Relaxatione. ibid. p!|a
Super faftis Armorum & Feftivitatibus si«
cum praefato Boucicaldo & caeteris. ibid. Sg
De non Exigendo vel proclamando fa- gg
fta Armorum. ibid.
De Conduftu fuper faftis Armorum
. ^^;
Pro Traftatu Pacis cum Francia , de
Die & Loco affienatis , & de Conduftu.
ibid.
De Poteftate Treugas Concordandi inter
Adverfarium Francia: &. Amicos fuos , 84
Regem ix. Alligatos fuos. ibid.
Confimilis Poteftas Traftandi pro Rege
& Subditis fuis foHs. S1
AiiiE Potertates ad Traftandum fuper fi-
nali Pace inter Adverfarium Francise 8c
Amicos, 8c Regem 8c AUigatos fuos.ibid.
Confimiles Poteftates conveniendi fuper
Pace inter praefatos Reges 8c Subditos fuos
folos. ibid.
Confimiles Poteftates , quibus prxfatis
Commiflariis quidam alii adjunguntur.
ibid.
Dc Traftando cum illis de Flandria.
ibid. ^
De Sacramento Adverfarii Scotise fuper |j
Treugis capicndo. S9 «
Pio Comitiffa de Sanfto Paulo. ibid. |»
Super Sententia in Caufa Armoftim.fs
ibid.ila
De Salvo Conduftu. 80
A. 14. R. 1.
De Mifprifionibus , contra Treugas de
Lenlingham reformandis. 61 ^ 1392
De Conditionibus Indenturx , fuper
Conqueftu Hifpania: , Rclaxatis ; Et Li-
centia Concordandi conceffa. ibid.
Inftruttiones , fuper Negotio Tradtatu-
um Hifpinix. ibid.
Inftruftion de pirt lc Roy as Meffaiges ag
du Traite de Caftelle. ibid. |l|
Pro Epilcopo Adarenfi. 61 ^^
Confirmatio Treugarum Scotix. ibid. kI^
Pro Gubernatore Hanonis. ibid. K%
Pro Rncardo Cradok fuper Negotiis Re- fs
gis. ibid. Ip
Pro Ricardo Maudelen , de Provifione. <5 5 s»
Pro Duce Gelri.v. ibid. |S
De Licentia Procedendi in Caufa Scis- §!§
matis. ''^''^•ii
De Judicibus Appellationum in Caufa Hp
Atmorum affigiiandis. ibid. g?:
Super Regimine Aquitanise , 8c de Re-§!S
vocationibus Revocandis. 64, 9»
Dc Affignandls , in Caufa inter Epifco- gjg
pum Norwicenfem , & Baronem de Hil- gJS"
ton. ibio. f
Confoederationum Francix 8c Scotix j
Renovatio. ibid.
De Licentia Rcgis , non obftante St.i-
tuto de Provilbribus. 6)- «jg
De Fratribus Apoftatis , ad Gradum §g
Magifterii non pvomovendis. ibid.gp
Pro Henrico Comite de Derbia. ibid. S51R
De Salvis Condudtibus , in Negotio g!
Franciac Sc Scotix concedendis. ibid.f
De Monte Calvarix , Jocali , in An-
gliam ducendo. 66 SS
De Teftamento nuper Regis Navarrs: aS
Examinando. ibid.aiB
De Traftando cum. Comite Arminiaci, %%
8c cum Domino de le Bret. ibid. §;§
De Gubernatoris , in Terra Prucix, E- ^
ledlicne Ratificatio. ibid. |{^
Jebr. Pro Confefforc Regis. 67 ag
8 Pro Duce Aquitania; , Quietatio de Feo- |[^
dis. ibid.g^
DePoteftateTradtandi cumComiteDo- Sg
ftrevant. ibid' ai^
8 Mm. De Sigillo , pro quolibet Wapentachio ^
& Rapa , fabricando. ibid.^
Pro ReligioCs Alienigenis, de Licentia ag
Alienandi. ibid.gg
Super Financia David de Bruys, de So- gg
lutionibus r.on fadlis, 8c Literis Aquietan- ^
tiarum Reftitutis. 68 slK
3 M.an. Contra Impetrantes BuUas in Curia Ro- ^
mana. ibid.gg
7 Pro Nuneiis Ducis Britanniae. ibid. sip
^'t De Jocalibus in Angliam ducendis. ibid.§[§
27 Coniaederaiionum intcr Reges Francix §!jS
>
J4Ri».i.
if R/«. i.
16
8 Seft.
loOHoh.
9 Nov.
ii
26
2S
30
I Dee.
4
II
i7
10 yan.
6 Jm.
9
20
1 3 yuiii
iSAug.
f Seft.
16
^3
i7
70^?.
16
12 Nov.
22
24 Dec.
II 7«».
16
'7
22 Telir
iMart
10
i6Ric.'i.
3°
I Maii.
6
7
Lo Jun.
I fulii.
2
4
20
Sc Caftellae ex parte Caftellx Renovatio,
Fart. IV p. 68
De Licentia Profequendi in Curia Ro-
mana. 6y
De Licentia Morandi & Expedtandi in
Curia Romana. ibid.
Pro Epifcopo Sarum , de Licentia prx-
libata. iuid.
Dc Salvis Conduftubus. 70
De Fadlis Armorum. ibid.
De Judice , quoad Fafta Armorum fu-
praditla, affignato. ibid.
A. ly. R. 2.
Super Compofitione pro Regno Caftel-
Iz , Sc de Solutionibus exinde Stipulatis
conceJcndis. ibid;
De Orando. ibid.
Pro Eskippamento Ducis Glouceftrixt
in Pruciam profefturi. 71
De Poteftate , ad Tradtandum cum Ma-
giftro Prucix, eidem Duci tradita. ibid.
Pro prxfato Duce , de Licexitia tranfe-
undi verfus partes Prucix. ibid;
Pro Comitiva ejufdem Ducis ad Partes
Prucix. ibid.
Pro Senefchallo 8c Camerario Regis Ar-
menix. ibid.
De Liberatione Magni Sigilli. ibid.
De Convocatione & de Subfidio. ibid.
De Herbergagio , pro Thoma Archie-
pifcopo Eborum , Cancellario Anglix ,
.Affignando. 72
Pro Comite de Santlo Paulo. ibid.
De Jurifdiftione Excercenda , durante
Scifraate. ibid.
De Cailro 8c Villa de Breft fupcrvidea-
dis. ibid.
De Cartis Exeroptionum AdnuIIandis.
ibid;
Pro Ambiffatoribus Regis Arragonix.
ibid.
De Traftando cum Commiffariis Sco-
ti^'. ibidi
De Locum tenente , in partibus Picar-
iix , conftii-to. 73
Sc-'ptum de Obitu Principis WallixCe-
Iebr..iido. ibid.
De Off:bus Comitis Pembrochix deli-
beraudij. ibid.
Pro Comite 0,-chadix. ibid.
De Traftando cum Comitibus d'Army-
nak £c de Fcix. ibid.
De Gladio , Funftu Ercdlo , portando
Calefii. 74
Reraotio Curiarum de Londoniis ad E-
borncum. ibid.
De Proclainatione Prorogationis Treu-
ga.ura. 76
De ProrogationeTreugarutn deLenling-
ham , Ratificatio. 74
Pro Norroy Rege Armorum. 76
Pro Viagio Ducis Glouceftrix ad Hiber-
niam. ibid.
Super Treugis antedictis , de Sacramen--
to prxftito. ibid.
L)e Sacramento Adverfarii Scotise reci-
piendo. ibid.
Pro Duce Aquitanix 8c Lancaftrix. 77
De Arte Sagittandi per Valettos Regis
Excercenda. ibid.
De Poteftate Traftandi fuper Pace inter
Reges 8c Subditos Anglix Sc Francix.ibid.
De Poteftate Tradtandi fuper Pace inter
Regcs prxdiftos 8c Alligatos fuos. ibid,
A. 16. R. 2.
De Conduftu pro Nuncii^ Franoiae.ibid.
De Cuftode C;ViU.is Lon !onix Confti-
tuto. 78
De Treugis Elongatis, 8c Confei-vatori-
bus Affignatis. jbid.
Pro Parte Scotix-. ibid.
Dc Querelis cc Appellationibus Diifini-
endis 8c Terminandif. 79
De R:prifiliis , cortra Comitem Vir-
tutum. ibid.
De Intcntionc Regis , fuper Donatione
Aquitacix , Duci Lancaftrix fadta , certi-
ficanda. . «bid,
Treu^^arum apud Leclyngham initaruni
Confirmatio , 8c de eifdem cam Adverfa-
rio Scotix confervand!-;. 80
De Attcniptatis contra Treugas antedi-
dlas Reformandis, ibid.
De
IND£K CHROKOLOGlCtJS.
XXZl
>
o
J3P2
*}9i
i6
>
Ric.i.
17R/M.
2
3
14
4 .^ug.
24
19 Seft.
1 1 Dw.
24
i6jFan.
18
16
De Libertatibus Londoniarum Seifitis ,g|a
& Cuftode Conftituto, Part. IV. f. 80 a|
De Fafto fuper Meiprifionibus CivitatisSig
Cuftodis Londoniarum.cjB
•393
1394
Londoniarum
Sacramentum
*7
17 Afr.
20
6 Mtiii.
II 7«»i
»3
26
28
7 7«/.
>5'
j- Aug
12 Se/if.
II Oi^.
if
16
20
22
24
26
17
19
3°
6N01/.
20
6 Deir.
Sacratnentum Vicecomitum Londonia-^
rum. ibid.|!|
Sacramentum Aldermannorum Londo- gj|
niarum. ''^'''■^1
De Sacramento Aldermannorum reci-||
piendo. '^'''■11
De Salvo Conduftu , pro Nunciis ScotiK. SB
ibid.p
De Jure Regio, contra Cardinalem degl|§
Brancaciis, pro Thelauraria Wellen.Manu-§|^
tenendo. 82 wg
De Pun6):is Armorum deliberandis. ibid.s(g
Fro Civibus Londonix dePardonatione,^^
ibid.||
Pro Leone Rege Arraeniae. ^3 a§
Pro Comite Marchise de Scotia. ibid. gK
Pro Henrico Hamwode. ibid.Sa
De Locum tenente, in Partibus Picar-aia
diae, Conftituto. ibid.^is
De Salvo Conductu , pro Ducibus Bitu- ^gj
\\x & Burgundise. ibid.sig
De Tradiando cum Ducibus memoratis.g|§
Pro Civibus Londonix Acquietantia. 84 Ss
Pro Subditis Comitis Vinutum. ibid.gH
Pro Ricardo de Eborum Filiolo Regis.g^
ibid.p
De Salro Condudtu , fuper Traftatu |fe
Francix. ibid.|l8
De prsedidto Salvo Condudtu Elongato. S^
ibid.gllg
Ducis Gelrise Acquietantia. 8j- §|^
Super Liberatione Magni Sigilli. ibid.t||g
Litera Magiftri Theotonicorum. ibid.
De Tradiando cum Rege Ifpannise. I
ibid.i
Pro Regina de Norwegia; ibid.g^
Pro Duce Britannix. 86 |]g
De Licentia Haftiludiandi de Guerra. bjig
ibid.pl
Contra Conventicuk de Proclamatione \
facienda. ibid.
De Attemptatis, contra Treugas in A- 11|
quitania, reformandis. ibid.
De Conduftu pro Domino de SuIIiaco.
A. 17. R. 1.
I
Forma Prorogationis Treugarum. ibidj
De Proclamatione inde. ibid.|
De Sacramento Adverfarii Scotise reci-flS^
piendo. ibidjiiO
Super Reprifalia, contra Comitem Vir-|,^p
tutum. 88 Hg
De Appellatione , in Curia Militari , fu- Sl^
per Cruciata faepe memorata Epifcopi Nor- g^
wiceniis. ibid.S]^
Pro Colleftore Camerae Apoftolicx in ?'~
Hibernia. ibid. i
De Traftando cum Ducibus Bituriae 8c %
Burgundiac. 89 i
Super di(£lo Tradtatu de Poteftatibus. ^
ibid.||
De Traftando cuna Adverfario Scotia;. a
ibid. '
De Tra£lando cum Comitibus de Mar-
chia, & d.; Douglas. ibid.g-g
De Gondudtu, pro Marefcallo Navarrae. ■i'^
• ^° ws
Pro Duce Gelrix. ibid. g|S
De Auro Reginx coUigendo, ibid. '^
Conceflio de Armis portandis. ibid. ?^l§
De Reftituendo Caftrum 8c Villam de 18
Chirburgh. ibid. W\
Super Financia Comitis de Denia foepc- §lp
memorata, de Repriialiis. 91 >^i&
Pro Johanne Ellefworth, de Repriialia |!9|
propter praefetam Cauiam. ibid.^l^
De Sacramento Regis Scotis recipien- gS
do. '^''^•1'i
Super Reftitutione Caftri 8c Vills de ^jy
Chirburgh. ibid ^j|
Pro proefato Roberto Whitney. 92 ^a
De Repriialia,pro G. Greek Fifico,pro gip
Dcbitis Comitis de Dene. ibid. gi«
Pro G. M. ex caufa prxdidta. ibid.^g
Pro AV. F. ut fupra. ibid. «S
DeRetinentia 8c Homagio. ibid.aS
Pro Eccleiia Aquenfi , de Provifione. W^,
ibid. 'M
g;
I7R/C.2,
tSRic, 2.
1
1395'
12 Jan.
16
20
21
2 Feb.
10 Miirt.
^S
8 Afr.
14
if
8 Maii.
fjun.
10
20
»3
28
i>/.
S
XAltg.
7
10
17
20
17
i9
3°
13 Sept.
1 O^.
2 Nov.
22
8 Tebr.
21
i%Mart.
20
»9
1 Afr.
4
9
24
I l^laii
6
28
De Convocatione & Subfidio. ?art. Hr.
f. 92
Pro Comite Marefchallo , fuper Crelta
portanda. 9»
Renovatio Ligarum interReges Franciae
8c Caftellx. ibid.
De Ambaffiata ad Regem Hungariae.
ibid.
De Generali Attornatu. , ibid.
De Acquietancia pro Rege Navarrse.
ibid.
De Treugis Obfervandis. 94
De Locum tenentc Regis in Partibus
Picardix conltituto. ibid.
Pro Ducibus Bituricenfi 8c Burguiidiac.
ibid.
Pro Dominis de Aquitania. ibid.
Pro CamL-rario Rcgis Armenix:. ibid.
Pro AbbatiiTa & Monialibus Domus de
Guynes, de Protedtione. - 9y
De Peregrinis traducendis. ibid.
De Confirmatione Treugarum. ibid.
De Comitando Corpus Annae nuper Re-
ginse ad Sepulturam. 98
De Salvo Conduftu pro Rege Navarrje.
ibid^
A. 18. R. 2.
De Querelis Marqux & Reprifaliae in A-
quitania, juxta formam Treug.irum, Au-
diendis 8c Terminandis, 8c de PatitiisMo-
derandi;. ibid.
De Salvo ConduchiproAmbafliataFran-
cise. 9j(
De Treugis Proclamandis. ibid.
Dd Proclamandis in Fartibus exteris.
ibid.
De Prbclamatione, fuper Viagio Regis
in Hiberniam. 100
De Poteftatibus fuper Negotio Hibernix.
ibid.
De Salvo Condudiu , fuper Sacramentis
faciendis. loi
De certis Servitiis , per Barones Qiuinque
Portuum, pro Viagio Regis, per Marein-
veniendis. ibid.
De Comite Arundellx in Turri Londo-
nise Cuftodiendo. ibid.
Pro Garnillura Caftri de Breft. ibid.
De Comite Arundellae ab eadem Turri
dcliberando. ibid.
De Ttrailando cum Duce Bavarix. ibid,
De Sacramento Adverfarii Scotii. ibid.
De Poteftatibus ad Tractandum cum Ad-
Verfario Scotix. to2
Pro Nunciis Scotix, d.*Condu£lu. ibid.
De Tradando luper Sponialibus Scotix.
ibid.
De Proclamatione , fuper Captioiie Ha-
Iccum. ibid.
Pro Nunciis Scotise. ibid.
De Navibus Areftandis, jjro Viagio Re-
gis- ■ 10}
De Cuftode Angliac Coriftituto. ibid.
Pro difto Cuftode , de Poteftatibus.
ibid.
De Eskipfiamento Aflignato. ibid.
De Oilicio Marefcalcix, in abfentia Re-
gis, Excercendo. 104
De Convocationc8cSubfidio. ibid.
Pro libera Eleftionc, contra Provifiones
Papales, de Proclamatione. ibid.
Dc Sacramento Adverfarii Scotis vcci-
piendo. ibid.
De Fabrica Aulx Weftmonafterienfis Re-
formanda. loj'
De ialvo Conduttu pro Nunciis Francise;
ibid.
De Indulgentia eligendi Confefforem.
ibid.
Pro Altari Portatili de Licentia. ibid.
De Tumba Marmorea, pro Anna nuper
Regina. ibid.
Scriptum , pro Anniverfario Reginx te-
ncndo. lotf
Pro Epi'.copo Affavcnfi, fuperEIetlione
8c Proviiione. ibid.
De Imaginibusfe Apparatu, prdTumba
nuper Rtginse. ibid;
Pro CavQiflalibusPifx, 8c Reatino. ibid.
De Catdinalibus Floreiitino , Malepeile,
?cdcUrfinis. 107
Super Praefratione Sacramentorum Sco-
tix. ibid.
Super Correitione Capellanorum Papse,
de Intendend > ; ibidw
#*« *** * a Bodl*
XXXII
p
INDEX CHRONOLOGICUS.
>
i^Ric. 1.
1396
2
n
2 funii.^
8 7«/h'
14
iS
i9
15- ^«^
19
iSeft.
7 OcVoi
I y^B.
i6 Febr.
II Mitr/,
30
rS
3 MdJi
ifjHtiii
II
'397
ibid.j
1 10 '
ibid. !
ibid. i
ibid.j
ibid. j
ibid.i
ibid. i
III <
iT Aug.
13 Seft.
»7
3 OiSf,
3 N01;
4Dec.
1 1 yan.
li
14
9 ¥ebr.
Bulla de Frovifione. P«rf. JF. f . 107 ;
A. 19. R. 2. I
I
De Procuratoribus , ad Matrinionium , |
cura Filia Confanguinei Franci», contra- j
liendum, Conftitutis. i°8j
Inftrudliiones traditae Ambaxiatoribus , fu- !
per praetaao Matrimonio. ibid.j
De Traclando cum Duce Bavaria; fuper ;
Alligantiis, & fpecialiter fuper Retinentia •
inCuerris. ^°9 \
De Lollardis extra Univerfitatem Oxonise ;
Amovendis. \h\A.
De quodam Libro , vacato Triologus,
Examinando. ibid.
Fro Priore SaniliJohannisHierofolymi-
tani in Anglia.
De Lcgitimatione.
Super Appello in Curia Militari-
Super dirto Appello.
Pro Patriarcha Alexandriae.
Acquietantia proPenlionibus.
De Liberatione Magni Sigilli.
Pro Fratre Adverfarii Scoti.i;.
De Capellanis Paps Corrigendis.
Inftrudtiones five Declaratio Voluntatis
Rcgis, fuper Articulis Matrimoniicum Ifa-
leellaFrancix. ibid.
Conftmiles fere Inftruaiones fuper Ma-
trimonio pra^libato. m
Pro Nuncio Papae , Commendatoria.
ibid.
Matrimonii fupradidi , ex parte Franciae
Ratificatio. ibid.
De TreugiSjpen^-Annosduraturis, Ra-
tificatio. iif
Pro Epifcopo Karliolenfi. i iS
De Reftitutione Temporalium inHiber-
nia. ' 19
De Salvo Conduftu, pro Nunciis Fran-
cix. ibid.
De Leporariis pro Ducc Bituricenfi.
ibid.
Rex ad Socerum , pro Duce Britanniae.
ibid.
Contra Fa£la Armorum cum Subditis
Francix , de Proclamatione.
Super Paticiis ISloderandis.
Pro Ducc Britannia:.
De Rcrtitutionc Teroporalium Landaven.
ibid.
Inftruiftiones fuper Negotio Matrimonii
Francia:. ibid.
Pro Viagio Regis. ibid.
Pro Duce Britanix. ibid.
i'w
ibid.
ibid.
120
m
A. 20. R. 2.
Pro Duce Mediolani.
Pro Nunciis Franciae.
Super Matrimonio Francia:,
Bulla Dilpenfationis.
Executoria Bulla; proediiSx.
pro
ibid. i
121
Rege.l
ibid.
ibid. I
/ Mart.
Confcederationum inter Reges Caftelke I
£c Franciae Rcnovatio. ibid.
De Navibus areftandis pro Paflagio Re-
gis. 122
De Vi£tualibus pro Viagio Regis. ibid.
De Deliberationc Magni Sigilli. ibid.
De Cuftode Anglix Conltituto. 133
Pro difto Cuftode de Poteftatibus. ibid.
De Officiis Senefcalli & Marefcalli , infra
Virgam Hofpitii Locumtenentis , tenendis.
ibid.
Pro Ecclefia Eboracenfi , de Provifione.
ibid.
De Provifione, pro EccleCa Ciceftrenfi.
124
Pro Comite Marefcallo. ibid.
DeExecutione BuUarum Difpenfationis ,
fuper MatrimonioRegis, Notificatio. ibid.
De Matrimonio Solempniz^to , 8c pro
parte Dotis Regins de Acquietantia. i2j-
De Requeftu. ibid.
De Proclamatione pro Coronatione Re-
ginje. ibid.
De ReftitutioneTemporalium. ibid.
Super Compofitionc £c Conventioni-
bus cum Rege Caftellx , de Conduftu.
126
De Temporalibus Archiepifcopatus Ebo-
rum commiflls. ibid.
De Legitimatione. ibid.
Inftruftiones Ambaxiatoribus Francix.
ibid.
Super Solutionibus, per Ducem Britan-
^l
zoRic. 2
21 Ric.i.
I «398
a
6
28
iJi-Apr.
30 Maii.
Syanii.
12
16
jjul.
9
II
18
«9
20
^7
loAug.
14
'7
21
2S
6 Sept.
21
24
I oa.
1
6
7
14
18
28
18 Ocl.
31
16 Nov.
20
29
4 Dec.
28
!>».
21
niae , faciendis. Fxrt. IV. f. 126
De Reftitutione Temporalium. 127
De Ciftro, VillaScBaftidadeBreft, De-
liberandis. ibid.
De Peregrinis Traducendis. 128
Litera Hom.igii Domini Ruperti Senio-
ris Ducis Bavariae. ibid.
De Majore Londonix Conftituto. 129
Pro Majore , Vicecomitibus , Alder-
mannis , £c Civibus Civitatis Londonise.
ibidt^'
De Penfione pro Ruperto Juniori. ibid.
Litera Honiagialis Rupeiti Junioris. 130
A. 21. R. 2.
De Homagio Archidiaconi Colonienfis»
ibid.
Archiepifcopi Colonienfis de Homagio.
ibid.
Pro diao Archiepifcopo , de Annuitate
ScAuxilio. 131
De Homagio 8c Penfione. ibid.
De Homagio ut fupra. ibid.
Pro Duce Britanniae. ibid.
Pro Homagialibus praenotatis , de Re-
queftu. ibid.
Super Areftatione Ducis Glouceftri* , pro
Quiete Populi, de Proclamatione facienda.
•3*
Super difta Areftatione de Pacecuftbdien-
da. ibid.
DeJudice, Curise Superioritatis in Aqui-
tania, Conltituto. ibid.
De Conduttu pro Duce Britannix, ibid»
Pro Fratribus Ordinis Praedicatorum ia
Regno Anglirc. 133
De Obligationibus, fuper Mutuo Regi
fafto. jbid.
De Convocatione pro Subfidio. 1 34
De Colloquio cum Duce Glouccftrias
habendo. ibid.
Pro Gerentibus Liberatam deCervo, ad
Equitandum cum Rege. 135"
De Protcttione. ibid,
De Licentia Congregandi Homines ad
Arma. ibid.
De Salvo Condudtu , ad VifitandumPur-
gatorium Sanfti Patricii. ibid,
De habendo Ducem Glouceftrix ad Par-
liamentum. ibid.
Super Apello 2c Impetitionibusin Parlia-
mento. ibid,
Pro Traflatu Scoti«, de Die 8c Loco
appun^Stuandis. 136
Super didlo Tradatu , ludentura Com-
miflariorum Scotix. iM^Jt^Sf^n. ibid.
De Orando pro Anima Thom:)e nuper
DucisGlouccftrii. 137
Pro Epifcopo Dunolmenfi , de Licentia
fe abfentandi a Parliaiiientis , poft proximum
Salopi;£ teneudum. ibid.
De Corpore Thomae nuper Ducis Glou-
ceftriae Deliberando. ibid.
De ReftitutioneTemporalium. ibid.
De Vcnicndo ad Parliamcntum SalopiK
tenendum. • ibid.
De Piaedifto Corpore , nuper Ducis
Glouceftrix recipiendo. 138
Litera Homagii Nicholai Burgmaii De-
cretorum Dodloris. ibid,
Litera Homagii Thapini Cubbill Militis.
ibid.
Litera Homagii Johannis de Hutzhoren
Miiitis. ibid,
Litera Homagii Johannis Kamerter de
Dalburg Militis. ibid,
Litera Homagii Frederici de Mitra Ar-
niigeri. 139
De Corpore Thomx nuper Ducis Glou-
ceftriae ufque Bermondefey ducendo. ibid.
De Acquietantia pro Solutionibus Primi
Anni , de Dote Reginx. ibid,
l'io Willielmo de Douglas. ibid.
Pro Nunciis Scotiae. ibid,
Super Adhxfione Duci Glouceftrias de
Pardonatione. ibid.
De Haftis traducendis pro Rege Portu-
galix. 141
Pro Alianora qu.x fuit UxorThoma:nu-
per Ducis Glouceftriae. ibid.
Pro Priore Sanfti Johannis Jerufalemin
Anglia, de Licentia Tranfeundi. ibid.
Pro Friore Sanifti Johannis Jerufalem in
Anglia , de Requeftu. ibid.
De Tranflatione Archiepifcopi Cantua-
rienfis inEpiicopumSaniai Andiea;, ibid,
Fro
INDEX CHRONOLOGICUS.
xx>an
p
>398
iiK(V. i.
zlRic.i.
»3P9
D
^i- 7»".
6
26
\6 Mart
I Maii.
4
6jm.
»3
>9
loSeft.
»7
22
Tom. m.
"3
'4
19
26
28
6Nw.
16
20
21
i/
24 Dec.
ii^Jan.
20
4 Ffir.
6
»7
2 Af;»r,
•3
m ^
gjg ■
Pro Duce Herefordice, dePardonatione.|||g '399
Part IV. p- 14' g|
Contra Ducem Norfolchia; , de Procla- bj^
matione. 142 ^1«
De Attemptatis.contraTrcugas Scotix,«p
Reformandis. ''^''^•|1
De Licentia acceptandi Beneficia , ex Pro- «|
vifione Papx. ''^'''•gl'^
De Proclamatione , fuper Pardonatione ^S
Revocata. ''^'''•^ip
De Ducibus Herefordix & Norfolcise , SB
in Caftrum de Wyndefore , recipiendis. gl^
.'43
Indentura Treugarum Scotise. ibid.
De Cuftodiendo Thomam Ducem Nor-
folciae. ibid.
Pro Ruperto Duce Bavaria: JunioreHo-
magiali Regis. ibid.
Pro Duce Britannix , de Acquitantia. |||^
. '44 ir~
Pro Galfrido Chaucer de Proteftione.
ibid.^^
De Salvo Condudtupro Nunciis Scotix.§
ibid.i
Pro Servitio Regis Portugalix. '4^8
A. 22. R. 2.
De Reftitutione Temporalium Eborum.n
ibid.P
Super FadJ-o nuper Ducis Glouceftrias , de l^
Pardonatione. ibid.S
Pro Rege Portugalix. ibid.ff
De Reftitutione Temporalium Lincol- ^
nix. ibid.sll§
Concefiionum , fuper Albergatis Mode- |i§
randis, Revocatio. ibid.^fe
De Conftabulario Burdegaliae. 146
De Forma Treugarura Proclamanda.
ibid.
Pro Conftabulario Anglias, fuper Caufis
cognofcendis. ibid.
De Officio Marefcalli Anglise conceflo. $
ibid.^
De Confirraatione Treugarura. 147 ^i
De Attemptatis Reforraandis. ibid. g
Pro Duce Norfolcia; , iupcr Paflagio. 1«
ibid.p
Pro difto Duce , fuper Comitiva 8c Her- SJ
nefiis. 148 Sll
De Requeftu Regio , ex parte difti Du-
cis. ibid.
Pro Henrico de Lancaftre, Duce Here-
fordia:. ibid.
Pro Duce pra;fato. ibid.
Pro eodem Duce , de Attornato. ibid.
Inftrudiones iuper Negotio Scotix.
ibid.^^^
Pro Galfrido Chaucer. 149 g|^
Pro Veftura pro Duce Norfolciae. ibid.|||g
De Generali Attornatu pro di£lo Duce. sjjg
ibid. g|sl
Pro Petro de Craon , Domino de Ferte , S||j
VaiTallo Regis. ibid.ps'
Super Dote Reginse , de Summa nomi- i
ne Regis petenda. ibid.s||a
De Acquietantia deliberanda. ij-o r^
Pro David Comite de Crawfurde 8c aliis j
de Scotia. ibid. <
Conventiones fuper Treugis Scotix. 1
ibid. ■
Super Deliberatione Prifonariorum . ;
m
'y
De Appunduamentis fuper Treuga ante- ;
didta. 15-2 i
De Reftitutione Teroporalium Landaven . i
:m
r^ii
'/3 g
Ad Literas Franciae , fuper Scifmate , de S
Refponfo mittendo. ibid. §
Pro Archiepifcopo Cantuarienfi de Par- ^
donatione. 'bid.g
Pro Archiepifcopo Dublinienfi de Pro-l!
teftione.
Pro Duce Britannise. ibid.
De Sacramento Adverfarii Scotise rcci- 3Ti
piendo. ''^''^■m
Pro Ambafliatore Imperatoris Conftanti- Sp
nopolitani. ibid . aS
Pro Pontio Doraino de Caftelhon. ibid.gii
De Retinentia 8c Homagio. 'fJ^ir
Super Pardonatione de Proclaraatione fa- |^
cienda. ibid.S^
De Equis , pro Curribus Regis , Provi- H
dendis. " ibid.p
De Capellano Papx conftituto. ibid. W^.
m
>
12 Ric. 2.
1 3 Ric, 2.
iHen.
17 Mar.
18
'9
20
22
*3
24
4 Afr.
16
18
i7
29
27 Mmi
^rjun.
iijulii
ZAug.
20
24
9 Seft.
20
3°
\0£lob
8
18
'9
27
28
i9
3«
8
10
12
■3
De Proteftione , pro Comitiva Regi?:
Part. IV. f. i^f
Pro Petro Epifcopo Aquenfi Nuncio P.i-
ps. ibid,
Pro Georgio de Dunbarre Filio Comitis
Marchia: de Scotia. ibid.
De Reftitutione Temporalium Oifoiicn.
ij-6
De Innotefcendo , fuper SacramentoprEe-
ftito. ibid.
CoramilTio ad Traftandum de Pace 8c
Amicitia cum Adveriario Scotije. ibid.
De TraClando fuperTreugiscuraeodem,
ibid.
Pro Viagio Regis de Proclamatione.
ibid,
De Conipellendo inobedientes Ducatus
Aquitanix obedire Bonifacio Papa;. ibid.
De Proclamatione facienda pro Rege.
Inftruftiones , traditje AmbaiTatoribus ,
fuper Tradatu Pacis.in Scotiam profeftu-
ris. ibid.
De Attemptatis contra Treugas Emen-
daodis. ibid.
De forma Refidentix , in Ecdefia Sandti
Pauli Londonienfi, Statuenda. ij-8
Teftamentum Regis. ' ibid.
De l'rotedtionibus pro Comitiva Regis.
Ducis Britannise Relaxatio Generalis.
160
Pro Duce Montenfi, de Homagio, Ju-
r3mento,8c Feudo. ibid.
Pro Waltero Styward 8c Ifabella Uxore
ejus. ibid,
Pro Cancellario 8c Scokribus Univerfita-
tis Cantebrigias. 161
Pro Duce Montenfi de Annuitate. ibid.
De Salvo Conduau ad Supplicationem
Ducis de Rothezay. ibid.
A. 23. R. 2.
Pro TmperatoreConftantinopoIitano, de
Subfidio , contra Turcos. ibid.
De Cuftodia Caftri de Walyngford, ia
quo HolpitiumReginxexftitit, commiila.
ibid.
De Capitaneo VillBe Calefiae Conftiruto,
ibid,
Super Adventu Ducis Lancaftrix in .An-
gliam, 8c de PaceCuftodienda. ibid.
De Intendendo circa Cuftodiam Pacis.
162
Sacraraentum Colledtoris Papx. ibid.
De Nephariis Opinionibus, contra Fra-
tres Mcndicantcs, de Manutenendo, 16 j
A.
H.4.
De Oificio Conftabularii Anglise confti-
tuto. ibid.
De Oificio Marefchalli ADgliae ConceiTo.
ibid.
De Ereraitagio, in Loco quo Rex ap-
plicuit, Conftruendo. ibid.
Memoranda de Succefllone Regis , H.
4. de Solemniis Coronationis, 8c Gladio,
vocato Lancaster Sword, Portan-
do.
ibid.
164
ibid.
i6y
ibid.
Super Faftis Armorum.
Pro Henrico Priraogenito Regis.
Pro didto Primogenito.
Pro Galfrido Chaucer.
De Iniula Mauni;B, per Servitium Por-
tandi Gladium , vocatum Lancaster
S w o R D , in Solempniis Coronationum
concefta. ibid.
De Reftitutione Temporalium. ibid.
De Rcprifalia. 166
De Herbergagio pro Camerario. ibid.
Pro Archiepilcopo Cantuarienfi. ibid.
Pro Ambaftiatoribus Francia:, de Con-
dudtu. ibid.
Pro Domino de Qiicfnoy , Notificatio.
Litera ad Regem Portugahs. ibid.
Ad PortugaIi;c Reginam. ibid.
Super Procefiu in Curia Militari. ibid.
Pro Lancaftrc, Rege Armorum. ibid.
De Rertitutione Prioratuum Alienigena-
rum. ibid.
De Reilitutione Temporalium Epifcopa-
SXXIV
INDEX CHRONOLOGICUS.
p
*i99
>
I Hm.i,.
i^.00
?
i5 Nw.
^9
4 D«.
6
i6
11
1+
4 J<*
f
6
»7
i8
8 F»^.
19
i8
tus Karlioleufis. Part. IV. p. 17°
De Reftitutione Tcmporalium Water-
>
1400
forden.
ibid.!'
m
Super Bullis Expedationis, de Licentia^g
Profequendi. ibid. |ig
De Licentia Traftandi. ''^"^•|a
De Traftando ,cum ConfanguineoFran- |p
cias, fuper Matrimoniis. 1'^! SS
De Traftando fuper Treugis. ibid. ^
De Racgemannis Comburendis.v;!
«7' 11
De non veniendo ad Parliamenta. ibid.gS
Pro Epifcopo Baionx , de Tumultuanti- r||
bus Reprimendis. ibid. g|
Super memoratis Tumultubus. ibid. ^X
De Tumultubus prslibatis. 17^ @e
Pro Mercatoribus Alemannije. ibid. gp
De Tradiando, cum Adverfario Scotiae.glil
ibid.gjl
Super Correftione Capellanorum Papx , h^
de Intendendo. '''''^■p^
De Sigillis Regis in Terra Hibernix de gjg
Novo Sculpendis. ''^'lil
Super Officio, 8c de Baculo Marefcalli p --
Anglix. ibid. '
De Ordinatiode pro Terra Hibernia: te-
nenda. ibid.l
Pro Magiftro Henrico Bowet. ibid. 1
Pro Epifcopo Vulteranenfi , de Jocali-
bus traducendis. ibid.
Pro difto Epifcopo. »7+ l
De Oificio SenelcalcixDucatiJsAquitan- y
nia: Comminb. ibid.j
De Judice Civilium Appellacionum in I
Vafconia Conftituto. ibid. S^
De Judice Criminalium Appellationum. KB
ibid.gjlf
De Judicibus Superioritatis in Aquitania i
Conftitutis. ibid.l
Pro Thoma Filio Regis , de Liberata as- 1
fignata. ibid. '
De Proditoribus Areftandis. ^79^
Ad Capitaneum Calefii , fuperditlis Pro-
ditoribus. ibid. j^
De Proditoribus in Turri Londoniac Cu- gjj^
ftodiendis. ibid.'
De Exemptione & Reformatione Prio
ratus de Snapes. ibid. i
De Arraiatione Cleri facienda contra In- !
vafionem Gallicorum. 176;
Super Indittamentis Epifcoporum , de j
Procedendo. ibid. <
Confirmatio Treugarum. ibid. ^
De Proclamatione fuper Infurreftionibus Lg
6c ExceiTibus Compefcendis. ibid.^18
Memoranda de Magno Concilio Regis I
fupcr Motibus Scotorum 8c Francorum & L.
de Auxilio Levando. '77 KB
Pro Magiftro Henrico Bowet , de Con- gg
ceffionibus in Aquitania. ibid. gjg
De Tradando cum Adverfario Franciae , |g
fuper Matrimoniis. '785!^
De Appellatione a Sententia Curia; Mili- 8ISj
taris Burdegalix. ibid.
Pro Hominibus Villx Cirenceftria:.
Mart.
8
Pro Epifcopo Nannetenfi.
Pro G. de Dunbarre Comite
'79!
ibid. 1
16
ij
yAfr.
14
II
14
17
10 Maii
II
18
Marchia:. g||g
ibid. ^g
De Sacramento AdverfariiRegisrecipien- gi«
do. ibid. pl
De Ambiguitatibus Treuganim declaran- Kg
dis. 180 II
De TraiSando cum Comite Marchis an- k,^
te diifto. ibid. |g
De Confirmatione pro S. B.Burgenfide|S
Gandavo. '''''^■11
Pro Hominibus de Labort, Ordinatio- |!»
num Confirmatio. ibid.glp
Pro Domino de Duras. '^' il^
De Prspofitura Baionse concefla eidem raig
Domino de Duras. ibiJ-ii^
Ad Abbatcm de Sanfto Albano , de g!|
Arraiatione facienda contra Inimicosll
Francia; , Villas Maritimas Inyaluros. |i
181 ll^
De Ordinatione fuper Liberatis obfervan- 1|
da. ibid.
De Proteftione £c falvo Conduftu , ad
Fafta Armorum facienda. ibid. .
Super Prxfentationibus ad Beneficia in|jg
Infulis de Jerefey & Garnefey. '^^ f^
Super Regimine Aquitaniae Procurato- gjia
rium. _ _ _ ibid. |i|a
De Treugis Francise obfervandis. ibid. «p
De Concordando fuper Reftitutione Re- ^»
I Hen. 4
10 Maii.
24
3°
L Jun.
lo
II
Hen.^
1401
i5
f yuiii.
7
16
i8
»9
10
26
3°
fAug.
I J Seft.
'9
16
ginx. Psrt. IV. p. i9j
De Reftitutione Temporalium. 184
Pro Abbathia de Felcam de Libertatibus
allocandis. ibid.
De Treugis , ex parte Anglise & Franciae
Confirmatis, Adverfario Scotix Notifican-
dis. ibid.
Pro Johanne de Brederode , Homagiali
Regis. ibid.
De Jocalibus , nuper Epifcopi Aquen-
fis, in Manum Regis feifiendis. iSj"
De Tradtando cum Donaldo de Infulis.
ibid.
De Feftinando ad Regem verfus partes
Scotia: protetturum. ibid.
De non Molcftando Alligatos FranciE
quofcunque, prseter Scotos. ibid.
Pro Henrico Regis Primogenito. ibid.
Pro Comite Marchia: fuper CoUoquio
cum Rege habendo. 186
Pro Nunciis Adverfarii Scotix. ibid.
De Recipiendo nuper Epifcopum Kar-
liolenfem in Abbathiam Weftmonafterien-
fem. ibid.
De Traftando cum Adverfario Scotix.
ibid.
Pro Hominibus 8c Mulieribus Villaj no-
ftrx Ciceftrix. ibid.
Pro Johanne Swynton. ibid.
Super Faflis Armorum. 187
Pro Majore 8c Civibus Eborum. ibid.
Pro Majore 8«. Burgenfibus VillaedeKyn-
gefton fuper Hull. ibid.
Super Reftitutione Reginas. ibid.
De Summis Regi accommodatii reci-
piendis. . ibid.
Indentura Comitis Marchia: , fuper Ho-
magio Regi facicndo. ibid.
Super Viagio Scotiae. i83
Pio Nuncio Regina: Hifpanije. ibid.
De non profequendo in Curia Romana,
ibid.
Ad Regem Scotiae Hortatoria fuper Ho-
magio 8c Fidelitate Regi Anglix facicndis.
ibid.
Ad Proceres Scotisc ut inducant Regem
ad faciendum Homagium 8c Fidelitatem;
fia minus , quod ipfi prsmifla faciant.
189
De Literis Regiis Regi Scotisc intiman-
dis. ibid.
Regi Scotiae Monitio de Comparen-
do peremptorie in propria Perfona ad
Homagium & Fidelitatem facienda. ibid.
Pro Monafterio Sandtse Crucis de Walt-
ham. ibid.
Pro Beatrice de Ros. 190
De Proclamatione fuper Rebellione Wal-
lenfium. ibid.
De Viila Salopiae Cuftodienda. ibid-
Pro Ecclefia OlTorieufi, de Provifione-
ibid-
i
t
A. 1. H. 4- !
4 OB.
H
8
18
3°
4 Dec.
16
^yan.
De Rcqueftu , fuper Canonizatione Jo-
hannis de Bridlington. ibid.
De Equis pro Paflagio Ifabellae Regina:
providendis. ipt
De Scoti«abfquc Redemptionecuftodien-
dis. ibid.
Pro Johanne Ikelyngton Clerico , de
Pardonatione. ibid.
Pro Comite Somerfet , de Forisfadiis
Owini Glyndordy. ; ibid.
De Quaeftionibus ,fuper Reftitutibne Re-
ginx Ifabeilse folvendis. ibid.
Pro Duce Eborum , de Exonerando.
191
Epifcopi Karliolenfis de omnibus Prodi-
tionibus Pardonatio. ibid.
De Treugis Scotise tenendis. ibid.
De Proteftione pro Wallenfibus. ipj
De Traftindo cum Adverfario Scotise.
ibid.
De Confirmatione fuper Proceflij in Cu-
ria Militari. ibid.
Commiflio Ruperti Regis Romanorum
8c Ludowici Filii ejus , ad TraCtandum
de Matrimonio, cum Blanchia FiiiaRegis.
'94
De Bargeis 8c Balingeris Fabiiicandis.
i9y
De Colleiftoribus pro Cruciata contra
Turchos. ibid.
Pro
INDEX CHRONOLOGICUS.
XXXV
>
p
1401
i Hen. 4
o
Jnn.
Febr.
'3
16
I Mm.
Pro Confeflbre Regis. P«rf. IV. p. ipfij
De Pardonatione fuper Appello in Curia j
Militari. ibid.c
De Traftando , cum Ruperti Imperato- 1
ris Commiflariis , de Sponfaiibus. ibid.j
De Comburendo Willielmum Sautre Ca- s
pellanum. «97 1
Pro AmbafliatoreRegis Portugalise. ibid.j
Traftatus Matrimonii inter Primogeni- !
tum Imperatoris, & Filiam Regis Primo-
11 ^
M p
genitam.
ibid.
A. D,
s
4 Hen. 4
9 Mm.
IQ
«4
18
I Apr.
De Deliberatione Magtii Sigilli. Fart. IVi
f . 198
De veniendo ad Pra:fentiam Regis. ibid.
De Pardonatione Wallenfium. ibid.
Super Turbationibus in CivitateBaionx,
de Pardonatione. 199
Les Ordenances de Gales. ibidi
De Treugis Scotiae, 8c de Sacramentis
praefliandis. ioo
De Tractando, fuper Treugis Francias
8c Reftitutione Ifabellx Reginse. ibid.
C ON-
CONVENTIONES
L I T E R ^,
E T
ACTA PUBLICA.
«i^^»><*^^«i^^<«^^«^^'«^^'^S*««^^«^^!«^^5«^^5i^^^^;«^:^;«^^;i^.S»»^Sfi
T^e inquirendo de illis qui Trifones de Scotia captosjine licentia deliberaverunt.
EX, Diledis & Fidelibus fuis,Thom3e de
Lathum,JohannideHaveryngton le Filz,&
Nicholao le Botiller , Salutem.
Qyia datum eft nobisintelligi quod quam-
plures , de pardbus Borealibus , nonnuUos Pri-
fones de Scotia, nuper in Bello apud Dunel-
mum, & alibi, in eifdem Partibus captos, a
Cuftodiis fuis, quofdam per Redemptiones ,
& alio modo, deliberarunt,& quofdam,co-
loribus exquifitis , evadere permiferunt , in noftri Contemptum ,
Dampnum , Prxjudicium , & Deftrudionis Partium prsedidarum
Periculum manifeftum , de quo quamplurimum , non inmerito ,
commovemur ,
Nos igitur, •
Ut ulterius ind^ quod juftum fuerit facere valeamus , volentes
plenius certiorati de Nominibus omnium & fingulorum , qui hu-
jufrnodi Prifones per Redemptiones , feu alio modo, a Cuftodiis
deliberarunt, vel evadere permiferunt, & qui fuerunt fic delibera-
ti, vel eval'ecunt,& quando, & qualiter, & quo modo,
Affignavimus Vos, Tres, & Duos veftrum , ad inquirendum
per Sacramentum Pioborum & Legalium Hominum de Comitatu
Lancaftrise, tam infra Libertates, quam extra , per quos rei veri-
tas in prxmiffis omnibus & fingulis , & aliis Articulis ea tangen-
tibus, melius fciri poterit, plenius veritatem:
Et ideo vobis mandamus quod ad certos i^c. quos <irc. ad hoc
provideritis , inquilitiones inde faciatis, & eas, diftindte & aperte
fedlras , nobis in Cancellariam noftram , fub Sigillis veftris , Duo-
rum , vel Unius veftriim ,& Sigillis eorum per quos fadtae fuerint,
fine dilatione mittatis, & hoc Breve.
Mandavimus enim Vicecomiti noftro Comitatus prxdidli , quod
ad certos c^c. quos <^c. ei fcire facietis, venire faciat coram vo-
bis (^c. tot (^c. tam infra Libcrtates, quam extra, per quos <^c.
& inquiri.
In cujus, &c.
Telte Leonello , Filio Regis cariffimo,Cuftode Anglix,apud
Eltham , decimo tertio die Decembris.
vid & Malculraus, ad vos venerint, & eos omni modo, una cuin « tj
praedidto Thoma , ufque Turrim praedidtam , cum omni celerita- """•*-'''
te, qua fieri poterit , ducatis in forma fupradidta: t^
Et hoc, ficut de vobis confidimus,nullatenus omittatis. *' ^*
Tefte Leonello, Filio Regis cariffimo , Cuftode Angliae, apud
Elcham,decimo quinto die Decembris.
Ver CoTKiliim.
De dttcendo MakulmHm Flemyng tifque Turrim pr<edi^am.
D EX, Diledo & Fideli fuo, Thoms de Rokeby, Salutem. Ann D
^^ Cum per Breve noftrum mandaverimus , Diledo & Fideli i, V5
noflio, Roberto Bertam, vel ejus Locum Tenenti cuicumque, ad Anio.
cuftodiendum Malculmum Flernyng, Prifonem de Scotia,in Bel- e. V
lo apud Dunelmum per di<Sum Robertum captum,deputato,quod ^U,
idem Robertus , vel diftus fuus Deputatus didum Malculmum,
ciim ipfum petieritis , vobis abfque contradidione aliqua liberari
faciant,ufque adTurrim noftram Londoni^ ducendum,& ibidem
falvo & fecure cuftodiendum :
Vobis mandamus quod ad ipfum Robertum , vel diftum fuum
Locum Tenentem, perfonaliter accedentcs , didum Malculmum
per Indenturas, inde debite conficiendas, rccipiatis, & ufque Tur-
rim prxdiftam , cum omni celeritate , qua poteritis , ad Cuftus
noftros , duci faciatis in forma praediita :
Et hoc, ficut de vobis confidimus, & fub incumbentiPericulo,
nullatenus omittatis.
Tefte Leonello , Filio Regis cariffimo , Cuftode Angliae , apud
Eltham , decimo fexto die Decembris.
Per ComiliuTH.
Snper Expenjis David de Brnys.
Per ipfum Cufiodem ^ Comlium. D EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Siilutem. . _.
^ ^ Liberate , de Thefauro noftro , Dilecto & Fideli noftro , Jo- ^""- ^-
hanni Darcy Conftabulario Turris noftrae Londonix, quinquaginta .'3+"-
Eodem modo affignantur fubfcripti in Comitatibus fubfcriptis, fub
eadem data^ videlicct,
Thomas de Rokeby .,
Wiiherus de Crayk,
Thovias de Metham^
Thowas de Lucy,
Thomas de Mujgrave ,
tVillielmus Deyncourty
Tho?!2as de L.ongevylers .,
Calfridus de Slait>ttou,
Thomas de Rokehy Vic. Eborum ,
Acrijius de Haiilaghby ,
^ Radulpbus de Lajielles ^
\I» Comit. Eborum <^ Norihum.
fI» Cumhr. ^ Weftm,
^lu Com. Not. ^ Dcrb.
l Iit Comitatibus Eiorum ^
j Northum.
* 7.5-57. * ^^ dncendo David de Brus ufque Turrim Londoniiz.
Ann D. D EX, Diledo & Fideli fuo, Johanni Darcy, le Pyere, Salu-
1546.' *-^ tem.
4ii. 10. Cum oneraverimus , Dileftum & Fidelem noftrum , Thomam
Z. \. de Rokeby, ad ducendum,cum omni feftinatione , David de Brus
ScH. 10. & Malculmum Flemyng, Prifones de Scotia, ufque Turrim no-
E. 3. m. ftram Londonix,
1, Er vos ipli, per Literas veftras Concilium noftrum certificaveri-
tis quod prxdidtus David veniet adcitiiis , quo poterit, ufque Tur-
rim prxdiftam,
Vobis mandamus, firmiter injun^entes , quod totam Diligen-
liam, quam poteritis, apponatis qubd prxdidi , David & Malcul-
mus, prxdifto Thomx, abfque concradidione aliqua, liberentur,
& vbs ipfi in partibus veftris moreniiiii , quoufque prscdidti , Da-
Tom. III. P. I.
Libras , iuper Expenfis David de Bruys, & aliorum I^rifonum de ^°'
Scotia, infra Turrim pr;«dictam fub Cuftodia fua exiftentium. ^'i}'
Tefte Cuftode Anglias apud Eltham , decimo fexto die Decem- ^^ ^''^'*
bris. "• ^- J-
Per ipjum Regen ^ Concilium. *"' **
De capiendo illos qui deliberaverunt Prifones captos in Bello
aptid Dunclmum.
D EX, Dileftis & Fidelibus fuis, Willielmo Deyncourt, Tho- . rj
^^ mx de Longuilers, & Galfrido de Scaunton , Salutera. xfiA '
Licet nuper, a a
Intelligentes qu6d quamplures, de partibus Borealibus, norinuUos ^' ^ '
Prilbnes de Scotia, nuper in Bello apud Dunelmum, * & alibi, f }' ,^
in eifdem partibus ciptos, a Cuftodiis fuis, quoldam per Redem- j j ^'
ptiones, vel alios modos , deliberarunt , & quofdam, coloribus ex- . }' "^
quifitis, evadcre pcrmiferunt, in noftri Contemptum, Dampnum, t'v"<-i3
Prxjudicium, & deitruftionis Partium illarum Pcriculum raanife-
ftum, de quo auampluvitnum, non inmcrito, commovemuf,
Et Nos,ut uiterius inde quod juftum fucrit facere valeamus,vo-
lentes plenius certiorari dc Nominibus omnium & fingulorum,
gui hujufmodi Prifones per Redemptiones , feu alio modo , a Cu-
ftodiis fuis deliberarunt, vel evadere permilerunt,& qui fuerint fic
Deliberati vel evaferunc, & Quando, Qualiter, & Quo modo,
Per Literas noftras Patentes aflignaveriinus vos , & duos veftrum,
ad inquirendum per Sacramentum proborum & legalium Homi-
num de Comitatibus NotinghamiiE & Derbix, tam infra Liber-
tates,quam excra,per quos rei veritas mehus fciri poterit,de prje-
miHis omnibus & iingulis, & aliis articulis ea tangcntibus , ple-
nius vcritatem , & ad Inquificiones , inde diftinile & aperte fa-
itas, nobis m Cancellaria noftii fub Sigillis veftris, & Sigillis eo-
A rum
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^E,
Zdv.
'Ann. D ritfn per qiios faftac fuerint , fine dilatione mittendum , prout in
j ^ Vg, Literis noftris praedidtis pieniiis continetur ,
" Nichilominus vobis mandamus quod omnes illos , quos de pr^-
miffis culpabiles inveniri contigerit, ubicumque inventi fuerintjfi-
ve infra Libertates , iive extra , fine dUatione capiatis , & in Prifo-
na noftra falvo & facure cuftodiri faciatis , ita quod ab eadem
nullo modo deliberentur fine Mandato noftro fpeciali.
Et Nos de Nominibus illorum , quos occafione prcemifsa capi
contigerit, ac de toto fado veftro in hiac parte , de die in diem,
fub Sigillis veftris, in didta Cancellaria noftra certificetis.
Tefte Leonello , Filio Regis cariflTimo , Cuftode Anglix , apud
Eltham, decimo feptimo die Decembris.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , in Comitatibus fubfcriptis,
fub eademdata; videlicet,
Thomie de tjathum , . T
Johamli de Havsrynglotl le Fitz , >In Com. Lanc.
meifme la Tour , en noun du dit noftrc Seignieur le Roi , come Ann. D.
defus eft. 1347.
En Tefmoignaunce de queu chofes , les ditz , Chaunceller & E*''"' ?•
Treforer,& Monfieur Thomas,a cefte Endenture entrechaungea-
blement ont mis lour Seals.
Don. a la dit Tour , le jour & An fufditz.
Stiper Prifone , qfti ArchidiMonm Parijienjis dicebatur , fe Be-
ringarinm de Aionte Alto mminante , coram Concilio Re-
gis habendo.
Nicholao le Botiller ,
"Thomie de "Rokehy ,
IValtero de Cruyk ,
Thomte de Metham,
Thofnie de Lucy.,
Thomu: de Mujgrave ,
\hi
Com. Ebor. (^ Northum.
}In Comitaiibus Cumhr. d>'
Weftviert.
De Literis cr Brevibus , Comitatttm TJltoniie concernentibus ,
fub Nomine qt ^'i^o Leonelli , Filii Regis , ficndis.
Ann. D. D E X Militibus , Liberis Hominibus , & omnibus aliis Tenenti-
An. 20.
E.j.
Vnt. lo.
£. j. l
3. m. I.
bus, de Comitatu Ultonix, tam infra Libertates, quam extra,
ad quos &c. Salutem.
Licet nuper, per Literas noftras Patentes, concefferimus Philip-
px Reginx Angliae, Conforti noftrx carillimx , Cuftodiam om-
nium Terrarum & Tenementorum,cum Pertinentiis , in Hibernia,
quJE fuerunt Willielmi nuper Comitis Ultonix defundti,qui de no-
bis tenuit in Capite , & qux, ratione minoris ^Etatis Elizabethae
Filix, & Hseredis prxdidti Comitis,in manu noftra extiterunt,
Habendam cum Feodis Militum , Advocationibus Ecclefiarum ,
ac Reverfionibus quibufcumque, ac Regalitatibus , Dominiis , Li-
bertatibus , & omnibus aliis , ad Cuftodiam illam qualitercumque
& ubicumque fpedtantibus,ade6 plene & integre, ficut prxdidtus
Comes ea tenuit dum vitam duxit in humanis , ufque ad tempus
quo Leonellus, Filius nofter carifTmus, in Annis teneris adhuc exi-
ftens,qui praefatam Elizabetliam jam duxit in Uxorem,taIis j^ita-
tis fuerit, quod fe ipfum rcgere & gubernare fciat, & poffit, vel
aliud inde duxerimus ordinandum ,
In Subventionem Suftentationis eorumdem, Leonelli & Eliza-
bethx , abfque aliquo nobis inde reddendo , prout in Litteris no-
ftris Patentibus, inde confectis, plenius continetur;
Volentes tamen certis de caufis , Nos & Concilium noftrum
moventibus, quod Brevia & Litterx, Comitatum prxdidtum, ac
Libertates ejufdem , contingentia , fub Nomine , Stilo , & Tefti-
monio prxfati Leonelli de cxtero fiant & exequantur,
* V.J-JSJ. * Vobis mandamus in Fide & Ligeantia ,quibus nobis tenemini,
quod Brevibus & Litteris , fub Nomine , Stilo , & Teftimonio
prxfati Leonelli , in Comitatu prxdicto , Sc Libertatibus ejufdem ,
de cxtero faciendis & exequendis , ac /ulticiariis , Ballivis , & aliis
MJniftris , per Brevia & Literas hujufmodi , in didto Comitatu
alfignandis & dcputandis , fitis Intendentes & Refpondentes , prout
tempore prxfati Willielmi ,_ nuper Comitis Comitatus illius , ac
aliorum Comitum Comitatus cjufdem , qui pro tempore fuerunt,
fieri confuevit • eo non obftante quod Cuftodiam Terrarum & Tc-
nementorum praedidtorum prxfatx Conforti noftrx conceffimus , ut
cft didium.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode prxdidto apud Eltham , prim.o die Januarii.
Ter Concilium.
Ann. D,
1347-
An. lo.
E. 3.
Ckuf.
ao.E. 3
f. 1. m.
t.d.
Jndentura , ftiper David de Brujs.
CE s T E E N D E N T u R E , fiiit en Trois Parties ,
Dount rUne Partie demoerre devers le Chaunceller & Tre-
forer noftre Seignur le Roi d'EngIeterre & de France,
Et TAutre Partie devers Monlieur Johan Darcy la Piere , Co-
neflable de la Tour de Loundres,
Et la Tierce Partie devers Monfieur Thomas de Rokeby,Vif-
' count d'Everwylc ,
' Tesmoigne, que le dit Monfieur Thomas, le fecond jour
de Janever, l'An du Regne noftre dit Seigneur le Roi ( c'eft as-
favoir) d'EngIeterrc vintifme, & de France feptifme, ad delivere
Monfieur David de Bruys, qui fe dit Roi d'Efcoce,
Le quel David le dit Monfieur Thomas refceut par Endenture ,
de Monfieur Rauf de Nevill , a Everwyk , pur Mefner a Loun-
dres, & liverer illoeqes aceux, qui ferroient Deputez, de par nos-
tre dit Seignur le Roi , ou ibn Confeil , de receivre mefme celi
David ,
Au dit Maifter Johan , par Brief noftre dit Seignur le Roi, di-
redte au dit Monfieur Thomas de Liverer le dit Monfieur David
au dit Monlieur Johan , pur garder fauvementz, en la dit Tour, en
noun du dit noftre Seigneur le Roi ,
Et le dit Monfieur Johan ad refceu, meifme le jour , en la dit
Tour, par Brief noftre dit Seigneur le Roi, a lui direft, le dit
Monfieur David du Baillie , le dit Monfieur Thomas a garder en
R
E X Henrico Buk de Londonia , Salutem. Ann. D.
Ciim nuper, _ 1347-
Dato nobis intelligi quod Magifter Nicholaus de Stanweye quen- An. lo.
dam Prifonem, nuper de Guerra in partibus Franciae captum, qui £. 3.
Archidiaconus Parifienfis extitit,ut dicebatur, in Cuftodia fua ha- clauf.
buit, 10. E. j.
Eidem Nicholao mandaverimus quod didhim Prifonemj fic in p.i.m.
Cuftodia fua exiftentem, haberet coram Concilio noftro,die Ve- i.d.
neris , in Craftino Sanftx Thomx Apoftoli , proximo prxterito ,
ad faciendum quod tunc ibidem de didto Prilbne per didum Con-
cilium noftrum contingeret ordinari :
Ad quem diem prxdidtus Nicholaus nobis certificavit , quod
Corpus didti Prifonis coram didto Concilio ad diem prxdidtum
habere non potuit, quia die Lunx, proximo poft Odtabas Nativi-
tatis Beatx Marix , ultimo prxteritas , de quodam Johanne Bal-
lard , unum Prifbnem , Bcringarium de Monte Alto fe nominan-
tem, cujus Status, Qiialitas, &c Conditio penitus fibi tunc fuerant
incogniti , infra Libertatcm Colceftrix recepit ,
Et poftmodiim didtum Prifonem apud Londoniam , pro quin-
quaginta Libris , de Henrico Buk receptis, prxtato Henrico ad
opus fuum proprium liberavit , diu antequam didtum Mandatum
noftrum * iibi liberatum fuit, & de prxdidtis quinquaginta Libris *V.54o.
prxfato Johanni Ballard eft fatisfadtum j
Tibi prxcipimus, firmiter injungentes, quod prxdidtum Berin-
garium habeas coram Concilio noftro,apud Weftmonafterium , dia
Mercurii, proximo poft Feftum Sandti Hillarii , proximo fiiturum,
ad faciendum quod tunc ibidem de eodem Beringario contigerit
ordinari ,
Et tu ipfe fis ibidem, ad eundem diem, ad faciendum & reci-
piendum quod Curia noftra confideraverit in hac parte.
Et hoc, fub periculo quod incumbit, nullatenus omittasi & ha-
beas ibi tunc hoc Breve.
Tefte Cuftode Anglix apud Eltham , o&a.vo die Januarii.
Per Conciliuml
"CT Mandatum eft Vicecomitibus Londonix , quod prxfatum
•*-' Henricum , in propria Perfona fua , venire faciant coram di-
dto Concilio , ad diem prxdidtum , ad reijxjndendum hiis qux tunc
fibi exponentur ex parte Regis,& ad faciendum ulterius, & reci-
piendum quod Curia Regis confideraverit in hac parte ; & quod
habeant ibi tunc hoc Breve.
Telte ut fupra.
Fer Cottcilium.
Dc Capitaneo in Ducatu Britannia , durante Bello Callico ,
conjiituto.
D EX Univerfis, prxfcntes Literas infpedhiris, Salutem. p^^ jj^
^^ Sciatis quod, ^jl.j
De FideIitate,Probitate, & Induftria , Diledti & Fidelis noftri, ^_Yo.
Thomx de Daggeworth, plenius confidentes, e.\.
Ipfum Thomam in Ducatu noftro Britannix , & Pertinentiis frnn.
fuis univerfis, Locum noftrum Tenentem & Capitancum facimus 20. £.3.
per prxfentes; f i.m.i.
Dantes & concedentes ei plenam Poteftatem faciendi , excer-
cendi , & exequendi ibidem , noftro nomine , omnia & fingula
qux ad hujufmodi Locum Tenentem, & Capitaneum, pertinere
nofcuntur.
Damus autem Archiepifcopis, Epifcopis, Abbatibus, Prioribus,
Ducibus, Marchionibus, Comitibus, Vicecomitibus , Baronibus,
& Perfonis aliis quibufcumque , in & de didto Ducatu exiftenti-
bus, tenore prxfentium, in mandatis , quod eidem Thomx, in
prxmiffis, pareant, obediant humiliter, & intendant.
In cujus &c. quouique Guerra,inter Nos & Adverfarios noftros
Francix , mota, per viam Pacis, vel alio modo, finiatur , dura-
turas. (,
Dat. apud Redyng, decimo die Januarii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
i
Super Archidiacono ftpedi^o , de verificationibus capiendis.
D EX, Diledtis & Fidelibus fuis, Richardo de Kelleffiull, fo-
hanni de Sutton, Willielmo Crocheman, Willielmo de Nct-
ton, & Johanni de la Rokele, Salutem.
Sciatis quod,
Cum nuper,
Dato nobis intelligi quod quidam Sagittarii,de Rxcercitu noftro
apud Caleys, in Angliam line Licentia noftra reverli , quendara
Prifonem, qui Archidiaconus Parifienfis eft , ut dicitur, in Fran-
cia,poftquam ibidem applicuimus , de Guerra captum,in AngUam
duxerunt,& Unus eorumdem Sagittariorum didtum Priibnem
Abbati de Colceftria, pro certa Pecunis Summa vendidit,
Pia-
Ann. D,
1347-
An. lo.
£.3.
Txt. 20.
E.j. f.
i.m.j.»»
ET ACTA PUBLICA.
•V./4'
Praefato - - - - Abbati mandaverimus quod ipfum Prifonem,
fic in Cuftodia fua exiftentem, Vicecomiti noftro Eflexi-je, quem
ad Prifbnem illum , nomine noftro , recipiendum deputavimus, li-
beraret,
Et, licet idem Vicecomes penes pra*fatum Abbatem , pro Pri-
Ibne pr£edidi:o habendo , juxta formam Mandati noftri prxdidti ,
inftiterit , idem tamen Abbas Prifonem przdidtum fibi liberare
omnino denegavit , fet ipfum Prifonem voluntarie ab Abbatia prx-
didta (quamquam eidem Abbati per prsediaum Vicecomitem ex
parte noftra inhibitum * fuiffet ne Prilbnem ilium a ditta Abba-
tia elongaret ) elongari fecit in noftri contemptum & dampnum
manifeftum.
Per quod mandavimus prxfato Abbati , quod Prifonem praedi-
«ftum haberet, coram Concilio noflro , apud Weftmonafterium ,
in Octabis Sandi Nicholai , proximo prieteritis , 6c quod idem
Abbas eifet perfonaliter tunc ibidem , nobis de Contemptu , nobis
in hac parte fado , refponfurus , &c fadurus quod Curia noftra
confideraret in hac parte ,
Ad quem diem prsdidtus Abbas,coram didto Concilio noftro,
in Cancellaria noftra, comparcns, dixit quod non conftitit iibi de
aliquo tali Prifone , Archidiacono Parifienii exiftente , fet qu5d qui-
In cujus &c. Ann. D.
Teftc Cuftode Angiiae apud Eltham,decimo feptimo die Ja- i: ■-.
nuarli. '
Per Breve de Privato Sigillo.
Idv.
Sufer Exfenjis Prifomm Scoti<t.
DEX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem. . -.^
*^ Liberate, de Thefauro noftro , Tliomie de Cnfford decem ^"- ^
Marcas, pro Hxpenfis Waiteri de Halyburton de Scotia, Pnlbnis ^^+^-
iplius Thomse, a partibus Borealibus , ulque Turrim noftram Lon' '^'^' ^°'
donise, de Prjecepto noftro,veniendo.
Tefte Cuftode Angiis apud Eltham, vicefimo die Januarii.
Per ipfum Regem <dr Concilium.
E. 3.
Libernt.
2.0. £. 3<
m. i.
Super diBis Expenjis.
dam, Magifter Nicholaus de Staneweye, quendam Prifonem,vo- "O EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
catum Bercngarium de Monte Alto , quem a quodam Johanne -^V Liberate , de Thefauro noftro , Bertino Beneyt decem Mar-
Ballard Sagittario , qui in Angliam de Excercitu praedidto rediit , cas pro Expenfis Willielmi de Ramefeye de Scotii , Prifonis ipfius J/
Ann.D.
1347-
pro quinquaginta Libris emit, pro quarum Solutione idem Abbas
le pro prsedido Magiilro Nicliolao prsefato Johanni Ballard obli-
gavit,
Qui quidem Nicholaus didtum Prifonem fecum in eadem Ab-
batia habuit, & eum , antequam didtum Breve noftrum praefato
Abbati , de didto Prifone, vocato Archidiacono Parifienli , prxfato
Vicecomiti liberando, Liberatum fuit, ab cadem Abbatia, abfque
fcientia di6ti Abbatis, duxit, ad quem diem idem Abbas ignora-
vit, nec fcire potuit; & hoc optulit fe verificare,
Et Johannes de Coggefhale , Vicecomes Comitatus praedidi ,
tunc coram eodem Concilio exiftens, dixerit quod tempore, quo
diftum Breve noftrum prxfato Abbati hberatum fuit , & etiam
lempore Inhibitionis , eidem Abt)ati per prsefatum Vicecomitem
ex parte noftra, nh didum Prifonem elongaret , facftae , didus Prilb
in Abbatii prsdiifta extitit; & hoc paratus eft verificare,
Et prjediittus Abbas dixit quod praefatus Prifo, nec tempore li-
berationis Brevis prxdidti , nec tempore Inhibitionis , eidem Abbati
per prsedidum Vicecomitem fic fadte, in dida Abbatia extitit ,
iet quod, diii antea, ab eadem Abbatia per praefatum Nicholaum,
in forma prxdidta, ducebatur j & hoc paratus cft verificare,
Per quod volumus quod Certificationes praedidtse , apud Chelme-
resford, in prsefentia partium priedidiarum , capiantur,
Nos , de fidelitate £c circumfpeftione veftris plenius confiden-
tes, alTignavimus Vos, Quatuor , Tres , & Duos veftrum,ad Veri-
licationes praedidas, per Sacramentum, tam Militum, quam alio-
rum Proborum & Legalium Hominum, de didto Comitatu Es-
fexise, non iufpedtorum, qui didtum Abbatem aliqua affinitate non
attingant , per quos rei veritas melius fciri poterit , apud didtam Vil-
lam de Chelmeresford ad certum diem quem Vos,Quatuor,Tres,
vel Duo veftrum, ad hoc providericis , in praefenda rartium prae-
didtarum, capiendum j
Et ideo vobis mandamus qu6d Vos, Quatuor, Tres, vel Duo
veftriim, ad didtam Villam de Chelmerestord , ad diem , per vos
fic ftatuendum , perfonaliter accedentes , Verificationes prsedidtas
capiatis in forma pr^idia ■-, &, iic captis, nos inde , lub Sigillis
veltris , Quatuor , Trium , vel Duorum veltrum in didta Cancella-
ria noftra , in Craftino Purificationis Beatx Marise Virginis , proxi-
mo fijturo (quem diem praedidTiis partibus tunc ibidem dedimus
ad faciendum , & recipiendum , quod Curia noftra conlideravit in
hac parte) reddatis diftindte & aperte certiores, ut tunc, tam pro
nobis, quam pro praefato Abbate,in prtemilfis^fieri faciamus quod,
juxta Verificationes illas , & iecundum Legem & Confuetudinem
Regni noibi Anglix, fuerit faciendum ; hoc Breve nobis remit-
tentes.
Mandavimus enim Vicecomiti noftro Comitatus prxdidli , quod
venire faciat coram vobis ef c apud didtam Villam de Chelme-
resford, ad diem, quem Vos, Quatuor, c^rc. ei fcire facietis,Tot
d-c. tam Milites, quam alios Probos & Legales Homines de Bal-
liva fua , non fufpedtos , qui prxfatum Abbatem aliqua afEnitate
non attingant , per quos Qrc. & inquiri.
Injunximus etiam partibus prxdidtis, quod Captioni Verificatio-
num prxdidtarum interfint , fi libi viderint expedire.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode prxdidto apud Htham , decimo fexto die Ja-
nuarii.
Bertini, a partibus Borealibus, ufque Turrim noftram Londonix, £
de prxcepto nof^ro , veniendo.
Tefte Cuftode Anglix apud Eltham, vicefirao die Januarii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
20.
3-
IbiJ.
•V.j-^i.
13+7-
An. lo.
E. 3.
IPranc.
10. £ J.
f.x.m.i.
Pro yohame de Coupland , cjui David de Bruys Prifonem de
Guerra cepit , infatu Banereitt pojno,
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
■'■^ Sciatis quod nos,
Confiderantes grata & laudabilia Obfequia nobis per , diledtum
nobis , Johannem de Coupeland hadtcnus impenfa , " & h>onum lo-
Cum quem nobis in Guerris noftris tenuit, necnon Itrenuam Ge-
ftum ipfius Johannis in bello apud Dunelmum (ubi Dgus, fua di-
vina potentia , fidelibus noftris in partibus Borealibus viftoriam de
Scotis Inimicis noftris contulit gloriofam) in quo Bello idem Jo-
hannes David de Bruys , qui fe Regem Scotix fecerat nominari ,
de Guerra cepit, & ipfum David nobis gratanter liberavit,
Ac volentes ipfum Johannem , propter ipfius probitatis & ftre-
nuitatis merita , taliter prxmiare , quod alii per hoc Exemplum ca-
piant nobis, temporibus futuris, fidehter obfequendi,
Eundem Johannem in ftatu Baneretti pofuimus, & pro eodem
ftatu manutenendo , conceffimus pro nobis , & Hxredibus noftris
eidem Johanni quingentas Libras , percipiendas fibi & Hxredibus
fuis fingulis Annis (jvidelicet) quadringentas Libras de Exitibus
Cuftumarum noftrarum in Portu Civitatis * noftrx Londonix,&
centum Libras de Exitibus Cuilumarum noftrarum in Portu Villx
Berewici fuper Twedam , per manus Colledtorum Cuftumarum
prxdidtarum , qui pro tcmpore fuerint , ad Terminos Pafclix &
Sandli Michaelis, per xquales Portiones , quoufque prxdidto Jo-
hanni, & Hxredibus fuis,de quingentis Libratis Terrx, vel Red-
ditus per Annum, in loco competenti eidcm Johanni & Hxredi-
bus fuis Habendis,per nos,vel Hxredes nofti-os,fuerit provifum.
ConcefTirnus etiam p^o nobis , & H.eredibus noftris , prxfato
Johanni , tam pro bono Servitio fuo prxdidto , qu.im pro mora
fua nobifcum cum viginti Hominibus ad Arma, ccntum Libras,
percipicndas, fingulis Annis, de Exitibus Cuttumarum noftrarum,
in Portu Villx Novi Caifri fuper Tynam , per manus Colleclio-
rum Cuftumarum noftrarum ibidem, qui pro tempore fuerint,ad
Terminos prxdidtos,ad totam vitam ipfius Johannis,vel quoufque
eidem Johanni de ccntum Libratis Terrx, vel Redditus, in loco
competenti , ad totam vitam ipfius Johannis , Habendis, per nos,
vcl Hxredes noftros, fueric provifumj
Volentes & concedentes quod Vadia & Rewarda prxfato Johan-
ni, & Hominibus fuis, pro tempore quo ipfbs in Obfequio noltro
morari contigerit, licut aliis Banerettis de fuo ftatu , in hujufmodi
Obfequio noftro exiitentibus , folvantur.
In cujus, &c.
Tette Cuftode prxdidto apud Eltham, vicefimo die Januarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
ET Mandatum eft Colledtoribus Cuftumarum Regis in didto
Portu Berewici , quod eidem Johanni, vel ejus m hac parte
Attornato, quinquaginta libras, de didtis centum Hbris, fibi fic in
didto Portu Bcrewici affignatis, de Termino Pafchx , proximb
, ^ - - futuro, de Exitibus Cuftumarum prxdidTrarum, folvant juxta teno-
Sciatis quod, rem Licterarum Regis prxdictarumj & quod rccipiant a prxfato
De probitate, fidclitate, & circumfpedtione provida , Diledti & Johanne, vel didto fuo Attornato, litteras fuas Acquietantix Re-
Fidehs noftn, Radulphidc Cahours, plenius confidentes, ' ' ■,■--,„., „ ..
Conftituimus ipfum Capitaneum & Locum noftrum Tenentem
in Pidtavia , ac in Terra de Rays
(Terris, Caftris & Villis per,diledtum Confanguineum & Fidc-
lem noftrum, Henricum Comitem Lancaftrix conqueftis, tantum-
modo exceptis)
Quamdiu nobis placucrit;
Mandantcs univerfis & finguls Subditis noftris de Pidtavia , &
Terra de Rays
(Prxdidtis Terris, Caftris,& Villis,per prxfatum Comitem fic
conqueftis, ut prxmittitur, exceptis).
Qubd eidem Radulpho,tanquam Capitaneo & Locum noftrum
Tenenti in Pidavia, & Terra dc Rayj, prjedidtis, ut prxdidtum
cft, pareant & intendant.
Tom. III. Part. l.
Ann. D,
134-7-
An. 20.
E- 3-
?at. 20.
E. J.f.
l.m. 1.
*^ III.
J43'
*
De Capitaneo in PiElavia conjlituto.
Ann. D R. ^-^. P"^"^''"^» ^^ '3'^°^ &c. Salutem.
ceptionem denariorum, quos ei fic fblverint, teftificantcs ; & Rex
eis inde , in Compoto fuo , debitam Allocationem haberc tacict.
Tefte uc fjpia.
Per idem Breve.
EOdem modo Mandatum eft CoUedtoribus Cuftumx Lanarum ,
Coriorum , & Pellium lanutarum , in didto Portu Londonix
de duccntis libris, dc didtis quadringentis libns
folvendis, in forma prxdidta.
Tefte ut fupra.
eidem Johanm
Per idem Breve.
EOdem modo Mandatum eft Colledtoribus Cuftumarum Regis
in didto Portu Novi Caftri, de quipquaginta libris, de diois
Aa
cen-
CONVENTIONES, LITER^,
Arn D centum libris , eidem Johanni in difto Portu Noyi Caftri afligna-
' ■ 7 * tis, prxfato Johanni Iblvendis, iii fornii pr«dida.
£!'+;■ Tefte ut fupra.
De rardonatione pro di^lo Johame.
Ann. D. D EX Omnibus Ballivis &c. Salutem.
i^iy. AV Sciatis quod, pro bono fervitio , quod Johannes de Coupe-
An. zo". land in guerra nolha Scotix , prxfertim in Bello Dunolmenli ,
JE. ?. nobis impendit, de gratia noftra fpeciali,pardonavimus ei Seftam
Cxrt. & Pacis noftrx, qux ad Nos pertinet pro Homicidiis,Feloniis,Ro-
Pat. beriis , Latrociniis , Receptamentis Felonum , feu Inimicorum no-
Fmnc. ftiorum, & Tranigreflionibus quibufcumque , per ipfum, in Reg-
lo. E. j. no noftio Anglix, contra pacem noftram perpetratis, unde Indi-
m. u ct.uus, Redlatus , vel Appellatus exiftit, ac etiam Udagarias , fi
qux in ipfam hiis occafionibus fuerint promulgatae , & firmam
pacem noftram ei inde concedimus:
Ita tamen quod ftet redl6 in Curia noftra , fi qui verfus eum
loqui voluerint de Homicidiis, Feloniis, Roberiis, Latrociniis , &
Tranfgreffionibus fupradiiSis.
In cujus, &c.
Tefte Rege juxta Calefium, vicefimo die Januarii.
Per iffum 'Regem.
Confimiles Litteras fub eadem data habet Robertus Bertram
Miles.
Item, Willielmus Silvertop fenior.
Tefte Rege juxta Caleiium, vicefimo die Januarii.
•v.;-4+. * Bttlla fupi
Tiper Nuncio Regis Jlrmenorum ^ & ad Pacem
exhortatoria.
Ann D /^Lemens Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri-
I ^^y. ' V^ fto Filio , Edwardo Regi Anglix Illuftri , Salutem & Apo-
y^H. zo. ftolicam Benedidtionem.
E j Veniens nuper ad Sedem Apoftolicam, Diledhis Filius, Nobilis
Ex Au. Vir, Conftantius Miles , Secretarius , cariflimi in Chrifto Filii no-
cgr. ftri, Conftantii Regis Armenorum Illuftris, ipfiufque Regis, Ba-
ronum,& Populi Regni Armenix Nuncius , nobis Miferias,Mo-
leftaiiones, & Affliftiones crudeles populi Catholici difti Regni,
quas ab Infldelibu;, Blafphemis, & Peifecutoribus Chriiliani nomi-
nis, & Chrifti Redemptorum pretiofo Sanguine , patiuntur, no-
bis exponere procuravit ; quibus per nos , non fine doloris compas-
fionibus , & gravibus cordis punctionibus , auditis , intra mentis
prxcordia plurimum anifiamur; videntes quod propter Diffenfioncs
& Guerras tuas, cariflime Fili, &, cariflimi m Chrifto Filii no-
ftri, Phiiippi Regis Francix Illuftiis,inftigante & inflammante il-
lo , qui Pacem odit , Difcordias nutrit & Odia , falutique invidet
Animarum , diutius continuatas & auftatas , fic Chriftianitatem tur-
batam, quod Fideles degentes in Tranfmarinis partibus, & Fides
Catholica , quafi omni defenfionis , pro dolor ! auxilio , & defen-
fione Fidelium Cifmarinarum partium deftituti , gravibus periculis ,
qitamquam hiis temporibus eflet parata matcria fuccurrendi com-
ir.odius & utilius, quam a multis citra temporibus, exponuntur.
Cum autem prxfatus Miles ad tuae Cellitudinis prxfentiam in-
tendat , ficut nobis expofuit , Anguftias & j^rumpnas didi Fidelis
Populi, tuum & aliorum Catholicorum Principum Auxilium an-
xiis fufpiriis expeftantis, ejufque clamorem validum , afcendentem
in auribus crucifixi , expohturus feriofius fe conferre,
Regalem Magnificentiam exhortamur in Domino , & rogamus
attente quatinus, ipfum benigne recipiens,& audiens patienter , ve-
lit tua Alagnificentia , pro Divina , & Apoftolicx Sedis Reveren-
tia , tu.vque falutis obtcnru , celeriter & favorabiliter expedire ; pre-
cibus & exhortationibus adicientes eifdem, qu6d, ut in hiis Cil-
marinis partibus non minuatur,nec deftruatur PopulusChriftianus,
tuumque in prxdittis Tranfmarinis partibus plebi Catholicx, ut
prasfertur , afHidie , adefle valeat uberius & habundantius defenlio-
nis Auxilium, ad tux falutis augmentum, exaltationemque tui No-
minis & Honoris, ficut te audivimus dcfiderare ferventer, ad Pa-
ceni & Concordiam cum eodem Rege Francix te , ficut fiepius
exhortjti paternis afteftibus firimus , mente benigna , & corde pla-
cabili, cum etTectu abilites & incljnesj fic quod partem temporis
vitx tux,quam tibi, utinam! prolperam & longxvam, prxllrabit
Altiflinius, in ejus Oblequiis expendere valeas & etiam exercerej
unde tibi fruftus, non perituros,fed porius tecum perenniter per-
manfuros, colligas ; quibus , ciim a Regno terreno, morte fuper-
veniente (cujus hora incerta efle nolcitur ) feparaberis , gaudere in
aeterna Patria, dante illo aeterno Rege, cujus obfequia, ut prxfer-
tur, gefleris,frui valeas & Ixtari.
Datum Avinion. xii. Kal. f ebruar. Pontificatiis noftri anno
quinto.
B: de Marchia,
Suh fi/is camahaceis.
Pro Hihrnicis, de veniendo ad Regem.
Ann. D.
^547-
An. ly. D EX, diledo & fideli fuo, Comiti de Kildare, Salutem.
2 5. ■'•^ Qyia Philippus de Valeiio, Adverfarius noftcr Francix, to-
>'.!,. 11. tam Armatorum Potentiam, quam de cundtis partibus habere po-
i 3 f.i. teft, congregare facit & unire,
w. 36. Et fe parat , quanto potentius poterit , ad invadefidum & de-
ftruendum Nos , & Fideles noftros , nobifcum in partibus Fran- Ann. D.
cix, fuper Expeditione Guerrx noftrx Francix,exiftentes, I347'
Propter quod,ad refiftendum ipfius hoftili Aggreflioni , magnum 'Biv. j.
numerum Hominum ad arma, Armatorum, HobeIariorum,& Sa-
gittariorum, ubicumque eos habere poterimus, celeriter habere aos
oportet ,
* Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini , manda- «V.^+f.
mus, afle£tuose rogando,quatinus in propria perfona veitra, cum
triginta Hominibus ad arma, & quadraginta Hobelariis , vos pare-
tis,& ad panes Anglix ufque Civitatem noftram Londonix, acce-
leretis ;
Ita quod vos , & difti Homines ad arma , & Hobelarii , fitis
apud diftam Civitatem Londonix in Fefto Pafchx proximo fu-
turo,vel infra Odtabas ejufdem ad ultimum jprompti & parari ad
proficifcendum exinde verfus nos ad partes Tranfmarinas , prout
tunc eos fecerimus prxmuniri :
Et hoc, ficut Nos,& Honorem noftrum, ac Expeditionem no-
ftram, necnon falvationem & defenfionem Regni , & Terrarum
noftrarum , diligitis , nullatenus omittatis.
Mandavimus enim Thefaurario noftro di<Sae Terrae Hibemix,
qu6d,pro Eskippamento veftro,& diftomm Hominum,ac Equo-
rum vellrorum & ipforum , ac aliis rationabilibus Expenfis veftris ,
& Hominum prxdid:orum,pro adventu velb-o a diAa TerraHi-
bernix ufque Civitatem prxidictam , folvi faciat , cum parati fueritis
verfus didas partes Anglix, ut prxmittitur, profcfturi.
Tefte Cuftode prxdido apud Eltham , vicefimo (exto die Ja-
nuaru.
PfT Breve de privato Sigillo.
Confimilia Brcvia diriguntur fubfcriptis , fub eadem data , mutati»
mutandisi videlicet,
Richardo Tuyt ,<juod iffe cum ^uindecim Hominibus ad arma,^ vi-
ginti ^ auifi^ue Hohelar.
Fulconi de la Freym, quod iffe cum qui?idecim Hominibus ad arma,
^ viginti Hobelar.
Edmuvdo de Burgh <^ 'Reymundo Fratri ejus^ quod ipp cum decem
Hominihus ad arma . (^ fexaginta Hobelar.
Francifco Feypoive, quod ipfe cum quindecim Hominibus ad arma,^
viginti cjf quinque Hohelar.
Gaifrido Trytiyers,qudd ipfe cum quinque Hominihus ad arma ^ de-
cem Hohelar.
Willielmo Com)n.,qudd ipfe cum quinque Hominibus ad arma dr de-
cem Hohelar.
Johanni de Verdoun, quod ipfe cum quinque Hominibus ad arma,^
decem Hohelar.
De Retinentia Henrici Pearcy & Radnlphi Nevil , ad profi-
cifcendum in Comitiva Edwardi de Balliol Scotite ,pro f^a-
diis confnetis.
CEsteEndenture,
Faite a Loundres le xxvi. jour dc Janvier^Tan du Regne nos- Ann. D.
tre Seigneur le Roi Edward d'Engleterre vint & primeiere , & de 1 347-
France Oitifme , par entre Moniieur Leonel Filz au dit Roi Counte -^" *'•
d'Ulnefter & Gardein d'Engleterre d'une part, & Monfieur Hen- ^- ?•
rie de Percy & Monfieur Rauf de Nevill d'autre part , ^-^ -^-
Tesmoigne, que les ditz Henri & Rauf font Affentuz & '".f-
accordez, devant le Confeil noftre dit Seigneur le Roi, d'aler,en
la Compaignic Monfieur Edward de Balliol , Roi d'Efcoce , es
Parties d'Efcoce , & de y faire le bien q'ils poiTont par un An ,
du temps q'ils vendront profcheinement a la Marche de Northum-
bre (allavoir) le dit Henri oue cent Hommes d'Armes & cenc
Archers a Chival,& le dit Rauf oue Quatre vintz Hommes d'Ar-
mes & quatre vintz Archers a Chival ,
Et feriont lcrvi des Gages , de Guerre accuflumex , por touz
lour dites Gentz, par chefcun Quarter,d'ount,quant ils vendront
fur la Marche d'Efcoce , ils ferront peies en main de Tune Moite
por le Quarter profcheyn fuyant,& Tautre Moite pleinement paie,
ou afligne es Lieus Covenables fur les Quinxifmes & Difmes,
grantes a noftre dit Seigneur le Roi de la Trente , au fin de dit
Quarter; & enfi, de Quarter en Quarter, por lc temps qu'ils dc-
morront , en cas qe lour Demoer plu longement fe taille es panies
d'Efcoce fufdites.
Et averront les ditz, Henri & Rauf, lour Chivalx de Guerre
prifez devant le Cler , qe y ierra affignez , de par noftre dit Sei-
gneur le Roi,a ceo faire & rellorer des ditz Chivalx enfi prifez,
& perduz a fier de Guerre en la compaignie du dit Roi d'Efcoce. ^
* Et , s'il efchete par cas qe les Niefs Vidtuallers ne puiffenc* v.fig.
venir as ditz Seigneurs , pur les refrefcher des Vitailles quant ils
ferront entrez en Efcoce , q'adonqes life as ditz Seigneurs , pur
cel defaute , de retoraer jefqes a tant q'ils puiflent eftre meuchz
Vitailles, & adonqes ils foient tenuz de reentrer.
Et voet & grant le dit Gardein, de raflient du dit Con(eil,qe,
fi les ditz, Henri & Rauf, ne fbient fervitz ou aflignez de lour
Gages, come defus eft dit, ou, par autre caufe , jufte & refona-
ble , ils ne ponont plus outre demorer por y guerroier , qe bien
leur life d'aler queu part qui leur plerra , fanz empefchement de
noftre dit Seigneur le Roi , ou de fes Heirs.
En tefmoignance de quele chofe a cefte panie de rEndenmre,
demoerante deverfe le dit Gardein, les ditz, Henri & Rauf, onc
mis lour Seals , & a Tautre Partie de mefrne fEndenture , demoe-
rante deverfe les ditz, Henri & Rauf , le dit Gardein ad mis fon
Seal.
Don. a Londret ks Jour & An avantditx.
Exottt*
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1347-
EJv. 3.
W«. 2 1.
■^■^•^
Cart. &
fat.apud
Calef.1.1.
E. J.W.
Ann.D.
1347-
An. 11.
£.3.
Pat. 11.
E. 3.p.
i.w.jj-.
*V.j-47.
Exoneratio Comitis Lancaftriit de Offcio Capitanei c^ Locum
tenentis Regis in Dstcatu Aquitanice.
D EX Omnibus, ad quos praefentes Litterae pervenerint, Salu-
^^ tem.
Sciatis quodj
Cum nuper conftituerimus , diledum Confanguineum & Fide-
lem noftrum, Henricum, Comitem Lancaftriae , Capitaneum ac
Locum noftrum tenentem in Ducatu nof tro Aquitanise , quamdiu
noftrje placeret voluntati, prout in Litteris noftris PatentibuSjinde
confeflris , plenius continetur ,
Ac idcm Confanguineus nofter, in Obfequio noftro , in didis
partibus , multum ftrenue & fideliter fe habuerit , Jura noflta ibi-
dem viriliter profequendo 5c recuperando,
Jamque ad partes Angli.e redierit, ad informandum nos de nego-
tiis noitris ac llatu partium earumdem,
Nos,
Attentis ftrenuitate probata & circumfpectione provida Confan-
guinei noftri prscdidi , advertentes Moram fuam nobifcum hiis fo-
re temporibus admodum oportunam , ac volentes proinde ipfum
noftro Lateri exnunc alfirtere , tam pro Expeditione Guerrx no-
ftr.E, quam pro aliis noftris negotiis dirigendis,
Eundem Confanguineum noftrum,de dido Oi^icio Capitanei &
Locum noftrum tenentis in Ducatu prxdifto , exoneramus de cx-
tero per praefentes, ut obfequiis noftris, in noftra pr^femia , libe-
riiis intendere valeat , ut optamus.
In cujus, Scc.
Tefte Rege juxta Calefium , primo die Febniarii , anno Regni
noftri Angliae vicefimo primo, Regni vero noftri FranciiE odtavo.
'Ser ipjum Regem.
De Prote^ione , pro yirchidiacono Ceftrii , Cardinali.
D EX Vicecomitibus,&omnibus aliis Ballivis & Fidelibusfuis,
^ tam infra Libertates, quam extra, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum nuper,
Impellente urgenti & inevitabili neceiTitate Defenfionis Ecclefiae
& Regni noftri Anglix,
Duxerimus ordinandum quod omnes Alienigense, in diifto Reg-
no noftro Beneficiati ( videlicet ) illi qui in Beneficiis fuis hujufmodi
nufquam refidebant , iet exterius commorabantur , de valore Benefi-
ciorum fuorum pro certo tempore , nondum prxterito , nobis fub-
venirent in auxilium fupportationis onerum , qu£e circa Defenfio-
nem prtediiftam nos fubire & facere oporteret,
Er fuper hoc Johanrii de Craven, Procuratori, Venerabilis Pa-
tris , Domini — Cardinalis Ifpannias , Archidiaconi Ceftriae , &
Vicario fuo generali ibidem , ac Firmario ejufdem Archidiacona-
tus,ficut cseteris Procuratoribus & Firmariis Alienigenarum , in eo-
dem Regno noftro Beneficiatorum,maridaverimus, &, fub forisfa-
•ctura omnium, qux nobis forisfacere poflet,injunxerimus quod de
omnibus Denariis, de Frudtubus, Proventubus & aliis Emolumen-
tis de difto Archidiaconatu provenientibus , ad certos dies , ei afiig-
natos, nobis refpondeat, juxta formam Ordinationis prxdidtae ,
* Nos,
Ne Bona , feu Pofleftiones , vel alia Emolumenta , ad didlum
Archidiaconatum pertinentia, & ad nos ex caufis pra;diftis fpedan-
tia, diffipentur vel inanicer confumantur,volentes tam Indempnitati
noftrie , quam Securitati prxdiiti Procuratoris & Firmarii , in hac
parte providere,
Sufcepimus ipfum Procuratorem & Firmarium , & Miniftros
fiiOK, necnon Bona, Poirefllones, ac alia Emolumenta, ad diftum
Archidiaconatum pertinentia , in Protedtionem & Defenlionem
noftram fpecialem :
Et idco vobis mandamus ^c. pruut ijt fimihhus de Proteiiione
luiteris.
In cujas &c. quamdiu Frudlus, Proventus, & Emolumenta Ar-
chidiaconatus prxdicti in Manu noflirajex causa prxdidta , remane-
rc contigerit, duraturas.
Tefte Cuftode Anglix apud Eltham , quinto die Februarii.
Per Concilium.
De Proteiliofte , pro ArchidiacoHO Dorfetia C^rdinaU.
D E X eifdcm , Salutem.
'-^ Sciatis quod,
Ciim nuper,
Impellente urgenti ^c. prout fupra de Dat. y. Tebr. ufque ibi
oporteret ^ tuiic fic , '
Et fuper hoc Magiftro Roberto de Redynges, Procuratori Ber-
trandi Embredunenlis , Sanctx Roman« Ecclefix Cardinalis, Alie-
nigcnx, Archidiaconi Dorfetix, & Magiftro Roberto de Shirwo-
de,Johanni atte Stone, & Henrico de Stanford, Firmariis Archi-
diaconatus prxdidi , iicut cxteris Procuratoribus & Firmariis Alie-
nigenarum ^c. ut fupra , mutatismutandis.
Teftc Cultode prxdido apud Eltham , leptimo die FebruarM.
Ter Concilium.
Ann. D.
'347-
Ann. D.
1,347'
'Eiv. j.
An. II.
E. J.
Tat.xt.
£. J.
f. I.Wi
Zl.
1
An.
E. 3.
Liierat.
11. E. 3
m. 7.
De falvo cuftodicndo Prifones apud Dunelmum captos.
D E X, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia , Archi- Ann. D-
■*-^ epifcopo Etxjrum , Anglix Primati, Salutem. i?47'
Mandamus vobis quod VVillielmum de Lymynii:on,Willielmum .4». u.
Mowbray, & David Fitz, Wauter Fitz, Gilbert, Prifones de Sco- £• J.
tia , Scot. II.'
Nuper ad Bcllum Dunolmenfe captos, & pcr vos Willielmo la £■ J. n>.
Zouche, Chriftophoro Mauleverer,& Adx de la Panetrie, cufto- i*.
diendos , liberatos ,
Salvo & fecLire cuftodiri faciatis ; ita quod nuUo modo delibe-
renrur ablbue Mandato noftro fpeciali.
Tefte Cultode Anglix apudRedyng,decinKi quarto die Fcbrua-
rii.
Per ipfum Regem.
De Fadiis , per Retinentia , JHXta Indentttram antediElam.
EDwardus , Dei gratia , Rex Anglix & Francix , & Dominus
Hibemix , Thefaurario & Camerariis fuis , Salutcm.
Libcrate, de Thelauro noftro, Magnifico Principi, Edwardo de
BaUiolo,& aliis Magnatibus,inObfequium noftrum ad Partes Sco-
tix profecturis , Vadia pro Se & Hominibus ad Arma , ac Sagitta-
riis, fecum in didto Obfequio noftro profedturis ,
Pro Qtiarterio unius Anni,juxta formam Indentararum,inde in-
ter Concilium noftrum & prxfatos Regem & Magnates confedta-
rum.
Ac etiam Vadia Sagittariis, Comunitatum Comitatuum Regni
noftri Anglix, in hujufmodi Obfequium noftrum, ad eadem par-
tes, de tempore in tempus, profecturis.
Tefte Cuftode prxdido apud Eltham,fexto die Februarii.
* De venire faciendo , ad informandum Regem fuptr Statu
Navigii.
RE X dilcdtis fibi Ballivis fuis Villx Magnx Jernemuthx , Sa-
luiem.
Volentes Salvationi & Defenfioni Navigii noftri,ac Cofterarum
Maritimarum Regni noftri Anglix, diim abfentes fucrimus, contra
Pericula , qux ex Incurfibus Alienigenarum Hoftium noftrorum ,
Qui jam fe parant cum Navibus & Galeis guerinis ad didum
Navigium noftrum deftruendum , & idem Regnum invadendum ,
ac mala qux poterunt perpctrandum ,
Evenire poterunt , niii eorum malicix cautiiis & celeriiis obvie-
tur, providere,
Vobis mandamus, firmiter injungentes , quod quatuor Homines
de Villa prxdifta, de magis fufficientibus Hominibus ejufdem Vii-
Ix , Majorem Notitiam Statirs Navigii didi Regni noltri habenti-
bus , venire faciatis ufque Weitmonafterium. ;
Ita quod fint ibidem , fub forisfadtura oninium qux nobis foris-
facere poterunt, die Mercurii, pro.ximo poft Tertiam Dominicam
Quadragefimx, proximo futuram, Nos,& Coacilium nollnim,
tunc ibidem fuper aliquibus, didium NavJgium tangentibus, infor-
maturi, ulteriulque facturi quod , Deo dante , tunc ibidem fuper
hoc contigerit ordinari;
Et habcatis ibi nomina di£torum quatuor Hominum , & hoc
Breve; Et hoc nullatenus omittaris
Tcrte Curtode prxdidto apud Redyng , decimo quinto die Fe-
bruarii.
Per iffum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis de numero Hominum fub-
icriptorum , ulque Wcftmonafterium ad eundem diem mittendo-
rum, fub eadem Dataj vidclicet,
Majori df Ballivis Vill^ de K)ngefton fuper Htdl, de Duobus Ho-
mhiibiis.
Ballivis Villie de Ravenejerod , de Uno Homine.
B.iIIivis VilLa dc Gr)?r.esby , de Uno Hom.ni.
Ballivis Vill.e de Su-,iHo Botolpho , de Duobi/s Hominibus.
Majori Q- Ballivis Vdla de Lenne , de Diiohus Hominibus.
Ballivis Villa de Doueiuico, de Une Ho?ni?ie.
Ballivis VilU' de Gippeioico , de Duohtis Ho?ninibus.
Ballivis Villte de Coleceftr. de Uno Ho-yiixe.
Ballivis VilliO de Here-wico, de U?!0 Homi?te.
Ballivis Vill^ de Orford, de Uno Ho?/i!?ie.
Ballivis Villa de Maldon , de Uno Ho?nine.
Ballivis Villa de Saudvy.co , de Diiobus Hii>?ujiibus .
Majori (^f Ballivis V:ilce Dovor. de Duobus Ho>m?iibtis.
Majori Jt- Ballivis Vdlte de IVynchelJe , de Duobus Hominibus.
Ball.vis Villie de Rye , de Uno Ho?n;?ie.
Ballivis Vill^e de Hajlyng, de U?/o Ho?nine.
Ballivis Villu; de Gofefbrd, de Uno Hominc.
Balhvis Villie de jVay?ifiet , de Uno Homme.
BalLvis Vdla de Lyme, de U?to Homine.
Ballivis ViiU de Seford ,de U?m Homitte.
Majori (^y Balliv:s Civitatis Ciceftr. de Duobus Ho?ninibus.
Ballvis ViiLe Sandie Elena in Infitla Vecla , de Uno Humitte.
Balltvis Villa de Melecombe, de Uno Homtne.
Ballivis Vdite de Romeney , de Um Homine.
Majari & Ballivis VilU Brifioll , de Duobus Homtnibut.
BalliVts Villie de la Pole , de Uno Ho?mne.
Majori «^ Viceiomitibus Londoti. de quatuor Heminibus.
■V.f^S.
Ann. D.
1347.
An. II.
£. j.
Frauc.1l,
E.j p.i.
W.34. d.
A3
Bal-'
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann D. ^^^^''^'^ Vill^ de &akenej/e, de Utio Jlomine.
-j, '_ ' Ballivis Villte de Sborham^ de Uno Homi?te.
Zdv ?'. ^"^^''^'^ Villa de Foriefmutb., de Uno Homine.
Majori ^ Ballivis VilU Suth. de Duobus Hominihus.
•V.J49.
Ann.D.
1347-
An. II.
Scot. ii.
I. 3. m.
9.4.
* Contra Comites de Meneteth & de Fif y de jHjiitiariis
ajjignatis.
REX, Dilaftis & Fidelibus fuis, Roberto de Sadyngton , Wil-
lielmo de Thorp , Willielmo Truffell, & Galfrido de Wy-
chyngham , Majori noftro Londonije , Salutem.
Ciim Johannes de Graham , Comes de Meneteth ( qui ad eflen-
dum de Concilio noftro , & Nobis in omnibus fidelis , Corporale
praeftitit Sacramentum ) a nobis & dido Concilio noftro fedudlo-
rie fe divertit ,
Ipfeque & Duncanus de Fyf, Comes de Fyf ,
Qui ad Fidem & Ligeantiam NobilifTimi Principis , Domini
Edwardi de Balliolo, Regis Scotioe, Conianguinei noftri cariflimi
(idem Regnum fuum Scotiae, de nobis & Corona noftra Anglis,
tenentis) extiterunt,
A praefato Rege Scotis proditorie recefTerunt , & poftmodum ,
tam contra Nos , quam ipfum Regem Scotiaz , hoftiliter furrexe-
runtde Guerra,
Et Regnum noftrum Angliae, Vexillis di(plicatis, unacum aliis
Inimicis & Rebellibus noftris , & ipfius Regis Scotiae , lic ingres-
fi, Strages, Homicidia, Incendia,& Deftrud:iones,tamSacrx Ec-
clefi2e,quam Domorum, Bonorum, & Rerum Fidelium noftro-
rum, 6c omnem Inimicitiam nobis, & eifdem Fidelibus noftris,
infra idem Regnum noftrum Anglix,fecerint Pofle fuo,
Et jam, in tota feveritate fua nequiilima, Divino adjuvantc Auxi-
lio, apud Dunelmum de Guerra fuerint deprehenfi,in PrifonaTur-
ris noftrae Londoniae detenti exiftant,
Nos, volentesde eifdem Comitibus , juxta fuorum Demerita,Ju-
ftitiam fieri in hac parte , aflignavimus Vos, Tres, & Duos ve-
ftrum , Juftitiarios noftros ad plenam Juftitiam de eifdem Comiti-
bus, utde notoriis Proditoribus didi Regis Scotiae, ejufdem Reg-
ni fui, ut praedicitur,Tenentis noftri, ac noftris, & didi Regni
noftri Angliae Inimicis & Rebellibus publicis,juxta fuorum Deme-
rita faciendum;
Et ideo vobis mandamus quod ad certum diem, quem vos ^c.
ad hoc provideritis.conveniatis apud praedidtam Turrim noftram,
ad praemifla faciendum in fbrma praedidlai falvis nobis omnibus
ad nos in hac parte fpedantibus.
Mandavimus enim Conftabulario noftro ejufdem Turris , vel ejus
Locum tenenti, quod ad certum diem,quem Vos, Tres,vel Duo
veftrum, ei fcire facietis, praefatos Comites coram Vobis, Tribus,
vel Duobus veftrum,ibidem venire faciat.
In cujus &c.
Tefte Cullode Anglix apud Wyndefore , vicefimo fecundo die
Februarii.
•V.yjo. * De yndicio reddito contra diElos Comites, cfr de Gratia
pro Comite de Fife , Confangmneo Regis.
Ann. D.
1347-
An. 11.
£.3.
m.
CEsT LE JUGEMENT ORDINE par noftrc Seigneur le
Ro! & fon Confeil es parties de Caleys, & Mandez en En-
gleterre a tout fon Confeil , de faire pronuncier fur Johan de Gra-
ham Counte de Meneteth , & Ducan de Fyf Counte de Fyfe , par
Monfieur Robert de Sadyngton , Monfieur William de Thorp ,
Monlieur William Truflell, & Geftrey de Wychyngham , Meir
de Loundres , a ceo alfignez.
E N P R 1 M E s , pur ce qui le dit Counte de Meneteth feuft
Sermente a noftre dit Seignur le Roi , d'eftre de fon Confeil &
Foial a lui en toutes cho(es,& puis s'en departi de noftre dit Sei-
gnur le Roi , & de fon dit Confeil enemiablement.
Item, pur ce que il & le dit Counte de Fyf , q'eftoient jurez
a la Foi, & la Ligeance, & del' Homage lige , le Noble Prin-
ce,Sire Edward de Baillol,Roi d'Efcoce(qui tient fon dit Roial-
me d'Efcoce de noftre dit Seignur le Roi , come de fa Corone
d'Engleterre) s'en depanirent du di^Sire Edward Roi d'Eicoce
treterodfcment , & "
Sire le Roi
come
puis leverent de Guerre , taunt contre noftre
le dit Roi d'Efcoce, & entrerent le dit Roial-
me dEngleterre enemiablement , & firent Homicides, Roberies,
Arceons , & Deftrudions tant des Seintes Efglifes , come des Me-
fons, Biens,& Chateuz des foiaU noftre Seignur le Roi, deini fon
dit Roialme d'Engleterre , & continuerent lour Tiraunties & Mal- Ann. D.
voiftes devers noftre dit Seignur le Roi , & fes ditz Foialx, oue 1547.
tout lour poair, tantque ils, par la fovereyne grace & vengeance de 'S.iv. j.
Dieu tut puiflant,& tut lour Crueltes &Tiranties,oue autres Ene-
mys, Felonys,& Tirantz, atteinrz, fiirent pris de Guerre a la Ba-
laille de Durefme;
Si eft agarde q'ils foient Aiuggez Traitres,&, come Traitres &
Tirantz atteintz,Traynez, Penduz, Decolez,& lour Corps quar-
tirez, & lour Chiefs mys fur lc Pount de Loundres, & les quar-
ters mys a les quatre principals Villes du North (c'eft afifaver) a
Everwyk, Noef Chaftel fur Tyne, Kardoil, & Berewyk, de les
y penclre haut par Cheines,en enfample & terrour desTraitres 8c
Tirantz celles Parties.
Et voet noftre Seignurle Roi,que le Juggement foit execut del
Counte de Meneteth,& que rExecution de Juggement duCounte
de Fyf cefle , de la grace noftre dit Seignur le Roi , tantque lui
plena , par caufe q'il eft Allie del Noble fanc noftre dit Seignur
le Roi , tant come lui pleft.
Modus iftius Judicii oftenfus fuit & injundus Concilio Regis,
fieri feciendum , ex parte Domini noftri Regis Anglix & Franciae ,
per Baronem Staffbrd (videlicet) apud Weftmonafterium, vicefi-
mo fecundo die Februarii , Anno Regni ipfius Regis Anglia^ vice-
fimo primo, & Regni fui Franciae odtavo.
Dt ajfecHrando cjuod Re.x non dabit Pojfeffiones fuas in
j^qHitania, nift futHro Haredi Regis,
Per ipfumHegem e^ totum Cotui/ium fuum afvd Caleis ,nunciante
Barone Stt^orditS.
RE X , Dileftis & Fidelibus fuis , Roberto de Sadyngton , Wil-
lielmo de Thorp , Willielmo TrulTel , & Galfrido de Wy-
chyngham , Majori noftro Londoniae , Jufticiariis , ad Juftitiam de
Johanncde Graham, Comite de Meneteth, & Duncano de Fyf,
Comite de Fyf , ut de notoriis Proditoribus, NobililTimi Principis ,
Domini Edwardi de Balliolo , Regis Scotiae ( qui didtum Regnum
fuum Scotiae tenet de Nobis , & Corona noftra Anglije ) ac no-
flris & didi Regni noftri Angliae Inimicis & Rebellibus publicis,
faciendum aflignatis, Salutera.
Mittimus vobis praefentibus inclufam quandam CeduUm ,continen-
tem Judicium in eis /roferendum , per Nos & Concilium nofiriim
apudCaleys ordinatum; Mandantes quod, infpeda Cedula pr^edi-
<Sa, ulterius ad Judicium in eis proferendum procedatis,juxta teno-
rem Cedulx fupradid-.e , & Literarum noftrarum Patentium,vobis
inde fadlarum.
Tefte ut fupra.
Fer idem Warantum.
EDwardus, Dei gratia, Rex Angliae & Franciae, & Dominus Ann. D.
Hiberniae, Diledis & Fidelibus fuis, Bernardo Ezii, Domi- 1347.
no de Lebreto, ac Locum tenenti Senefcalli noftri Vafconix, & An. 11.
Conftabulario noftro Burdegalix, Salutem. £. j.
Quia, ut accepimus, quamplures, tam Magnates, quam alii, de Vafc. zi.
Comunitatibus Civitatum, Villarum, & Locorum de Ducatu no- £. 3. »,
ftro Aquitaniae, ad Obedientiam & Ligeantiam noftras venire cu- i J.
pientes , metuunt fe & eorum PoffefiTiones in aliorum, quam no«
ftram & Haeredum noltrorum, fubjedionem per Donationes, Alie-
nationes, & alio modo, de facili pofle devenire,
Et fe, de veniendo ad hujufjnodi Obedientiam & Ligeantiam
noftras, retrahunt & recufant ex hac causa:
Nos, Securitati & Quieti omnium, fic ad noftram Ligeantiain
venientium, volentes, prout convenit , providere , vobis, & cuilibet
veftrum ad omnes & fingulas Perfonas , tam Magnates , quam alios
Homines quorumcumque Civitatum , Villarum, & Locorum, de
Ducatu praedi6to,ad Obedientiam & Ligeantiam noftras recipien-
dum,
* Et ad promittendum eis, & eorum cuilibet, pro Nobis, & *V.f^i}
noftro Nomine, quod ipfos, feu eorum Poffeiliones , aliis, quam
futuro Haeredi noftro didu Regni nolbi Angliae, nuUatenus donari
fcu alienari faciemus,
Et ad ipfbs, fuper hoc, viis & modis, quibus melius & firmius
videritis faciendum , noftro nomine aflecurandum ,
Plenam , tenore praefentium , concedimus & committimus Po-
teftatem ;
Promittentes Nos Ratum habituros & Gratum quicquid per Vos ,
& quemlibet Veftrum, adtum vel geflum fueiit in praemiflis , &
quolibet praemiflbrum.
In cujus rei Teftimonium has Litteras noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Tefte Leonello, Filio noftro cariflimo, Cuftode Angliac, apud
Redyng, vicefimo tertio die Februarii, Anno Regni noftri Anglia:
viceljmo primo, Regni vero noftri Franciae odtavo.
De traElando cnm Adverfariis de Scotia,
"D EX Univerfis,ad quos &c. Salutem.
-»^ Sciatis quod Nos,
De Fidelitate probata & Circumfpedione provida , Diledi &
Fidelis noftri , Johannis de Stryvelyn confidentes ,
Ad tradtandum cum univerlis & fingulis Adverfariis nofbis de
Scotia,tam Scotis, quam Anglicis, qui extra Prifonam & de fe
ipfis Liberi exiftunt , & qui ad Fidem & Pacem noftras venire vo-
luerint,ad eos,& eorum quemlibet,ad hujufmodi Fidem & Pacem
noftras, prout magis expedire videbitur, admittendum,
Et eis deFeloniis & Tranfgreflionibus quibufcumque, per ipfos
contra Nos fa£tis, Pardonationem plenam , & Cartas fufficientes
fuper hoc, nomine noftro concedendum,
Et ad ea , quae fic Tradtata fuerint , quacumque Securitate com-
petenti firmandum,
Praefiito Johanni, tenore praefentium,concedimus & committi-
mus Poteftatem;
Ratum & Gratum habituri quicquid idem Johannes fecerit m
praemiflis, & quolibet praemifforum; dum tamen , Diledti & Fide-
les noftri, Gilbertus de Umframvill Comes d'Anegos , Henricus
de Percy , & Radulphus de Nevill , vel eorum aliquis , quibus con»
fimilem Poteftatem conceflimus , Confenfum ad hoc pncbuerint,
vel prxbuerit, & Aflenfum.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode Angliae apud Redyng , vicefimo feptimo di^
Februarii.
Per Breve de Privatg Si^il/o.
^
Ann. D.
1347-
An. 11.
£. j.
Scot. II.
E. 3. m,
12.
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1347-
Zd-v. ?.
An. 11.
E. 3.
Ciauf.
f. i. m.
»7-
Sstpcr dHclione David de Ernys ttfque Tnrrim Londonid.
D E X The£urario , & Baronibus de Scaccario , ac Camerariis
••^ fuis, Salutem.
Cum nuper miferimus,dileiftum & fidelem noftrum , Johannem
Darcy, le Piere,a Civitate noftri Londonite verfus Caltra de Ro-
kesburgh, Werii,6c Baumburgh^ pro David de Bruys, Malculmo
Flemyng , & aliis Prifonibus de Scotia , in Bello apud Dunelmum
captis , exinde ufque Turrim noftram Londonix ducendis ,
Vobis mandamus quod cum praefato Johanne de toto tempore,
quo lic in Obfequio noftro ftetit , eundo verfus partes priediftas ,
ibidem morando,& exinde ufque Civitatem prsedidram redeundo,
computetis , & allocetis eidem Johanni viginti Solidos pro iingulis
diebus de tempore praedidto,
De eo, quod per Compotum hujufmodi prsefato Johanni , ultra
id quod a vobis,pr,efati,Thefaurarie & Camerarii,ex causa prae-
didta recepit , deberi inveniri contigerit , Solutionem , feu alias As-
fignationem, in locis ubi fibi inde celeriter fatisfieri poterit,habcre
faciatis.
Tefte Cuftode praediflo apud Redyng, primo die Martii.
Cancellarii noftra , certam Securitatem de reddendo nobis Com- Arm. D.
potum de valore Bonorum & Catallorum illorum, juxta Appretia- 134.7.
tionem inde iaciendam, & de rdpondendo nobis de Superplufagio E</v. 3.
Pretii eorumdem, quod hujufmodi Debitum fuum excedere con-
tinget, volentes eidem Johanni Gratiam in hac parte facere fpe-
cialem , vobis mandamus quod ftatim , vilis prasientibus , Bona 6c
Cataila prjedi6ta, per Sacramentum Proborum & Legalium Ho-
minum de Villa praedidta, per quos rei veritas meliiis fciri poterit,
rationabiliter appretiari j
Et, fadti Appretiationc illa, eadem Bona & Catalla prsefato Jo-
hanni, vel cjus Attornato in hac parte, per Indenturam, inde inter
vos conficiendam, quie &: cujulmodi Bona &: Catalla illa fuerint,
cujus Pretii, continentem, in forma priedida habenda liberari, al-
teramque partem Indenturse illius, penes vos remanentem, nobis
in CanccUaria noftra tranfmitti faciatis :
Et hoc nullatenus omittatis^ volumus enim vos de Bonis & Ca-
tallis praedidis erga nos exonerari.
Telte Cuftode prxdidto apud Redyng, quinto die Martii.
Per Breve de Privato Sigillo,
* V.f 5"*' ^ De audiendo cr terminando Gravamina inter Homines Re-
gis Angli<& er Regis CajlelU.
Ann. D,
1347.
An. II.
£.3.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod.
Cum, Magnificus Princeps, Rex Caftellx, Confanguineus no- ^ __. ^,
fter carifTimus, nos, per Litteras fuas, requifierit ut fuper Dampnis ftantiFefto Palchae, ducendas,
F«/c. n. & Injuris, Hominibus ipfiusRegis per Gentes noftras illatis, emen-
£. 3 . w, das debitas facere dignaremur ,
'3- Et quia, ex Querelis gravibus nonnullorum Subditorum noftro-
rum , nobis eft mtimatum quod diverfa Dampna cis per Gentes
didti Regis funt illata,
Nos,
Attemptata ex utraque parte debite , quantum ad Nos attinet , re-
formari , & mutuam Amicitiam inter Nos & diftum Regem , ac
noftros & ipfius Subditos, perpetuo confoveri, cupientes,
Ac de fidelitate & circumfpedtione, Diiedtorum & Fidelium
noftrorum, Senefcalli noftri Vafconije, Bernardi Ezii Domini de
la Breto , Majoris ac Conftabularii noftri BurdegaliiE , Magiftri
Gerardi de Podio, & Magiftri Willielmi de Fenton, Juris Periti,
confidentes,
Adaudiendum, unacumCommifTariis, ex parte ipfius Regis de-
putandis , ad certum Locum (quem praedidti , tam noftri , quam
prxfati Regis CommifTarii, in Confinio Dominii noftri & ipfius
Regis duxerint deiignandum) Querclas omnium & fingulorum,
tam noftrorum , quam prxfati Regis , Subditorum , de Dampnis
& Injuriis, hinc inde, tam inTerra, quam in Mari, datis & illa-
tis, conqueri volentium, & earumdem Querelarum caufas,
Et ad procedendum in eifdem , ac ad cognofcendum , & fuper
hiis pronunciandum , & eas iine debito terminandum , & Execu-
tioni celeri demandandum ,
Necnon ad componendum & pacifcendum, & tranfigendum ,
fuper Dampnis & Injuriis praedictis, & omnia Attemptata ex utra-
que parte reformandum ,
Et de Pace & Amicitii perpetua, five de Treugis, vel SufiFe-
rentiis Guerrae, inter Nos & dicSum Regem, & noftros & ipfius
Subditos, ineundis, traitandum & concordandum ,
Et ad ea , quae fic Tradtata & Concordata fuerint , quacumque
fecuritate firmandum ,
Et ad omnia alia & fingula faciendum & excercendum , qux in
prjemiffis neceffaria fuerint, etiam fi Mandatum exigant fpeciale,
praediftis, Senefcallo, Bernardo, Majori, Conftabulario , Gerar-
do, & Willielmo, Quatuor, Tribus, & Duobus eorum, pro
Nobis & didtis Subditis noftris , plenam , tenore praefentium , con-
cedimus & committimus Poteftatem ;
Promittentes pro Nobis & Subditis noftris prxdidtis, Nos Ra-
tum & Gratum habituros quicquid per ipfos , Senefcallum, Ber-
nardum, Majorem, Conftabularium , Gerardum, & Willielmum,
Quatuor , Tres , vel Duos eorum , Adtum vel Geftum fuerit in
prasmifTis, & quolibet praemiflbrum.
In cujus , &c.
Dat. apud Caleys, Tertio die Martii.
De Ornamentis CapelU pro Fefia Pafilu ad Regem dncendis.
JJ EX, Dilecto Clerico fuo, Roberto de Mildenhale, Cuftodi
Jocahum , & aliarum rerum noftrarum , in Turri noftra Lon-
doniae, Salutem.
Cum oneraverimus, dile£tum Clericum noftrum, Willielmum
de Lamehithe, ad Duas Ciftas, five CofJras, in quibus diverfa Or-
namenta Capellx noftrae funt poiita, ad nos apud Caleys, pro in-
''■'inti Fefto Pafchae , ducendas ,
Vobis mandamus quod eidem Willielmo didas Duas Ciftas, five
Coffras, cum Ornamentis in eifdem fic contentis, per Indenturam,
inde inter vos & ipfum modo debito conficiendam , liberetis ad nos
ducendas in formi praedidi.
Tefte Cuftode prcsdidto apud Redyng , feptimo die Martii.
Per Coiicilium.
Ann. D.
1347-
An. II.
£.3.
Clauf.
2i.£. j;
f. I. m.
^9-
De Penfione pro co qtii primitus Nova Regi detulit de Vi-
iloria Dnnolmenfi.
D E X Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem. Ann. D.
■•■^ Cum, 1347«
Vicefimo die Odtobris, proximo praeterito, per Litteras noftras ■^»' ^'*
Patentes, de gratianoftra fpeciali, & praetextu Placentium Rumo- ^- ?•
rum nobis, de Vidtorii, Fidelibus noftris divinitus attributa, in Liberat.
Bello , inter eos & Scotos Inimicos noftros Dunelmi nuper Com- ^ > • £• 3-!
mifTo, per, diledtum nobis, Thomam de Brynchefle primitiisde- "'■T:
latorum ,
Conceflimus pro Nobis, & Hxredibus noftris, eidem Thoma
Centum Solidos , percipiendos fingulis Annis , ad Scaccarium no-
ftrum, ad Fefta Pafch£e& Sandti Michaelis, per cequales Portio-
nes, ad totam vitam ipfius Thomae, vel quoufque fibi de Centum
Solidatis Terrac, vel Redditiis, feu Balliva ad valentiam Centum
Solidorum , per Annum , habendis ad totam vitam fuam , per Nos,
vel Hceredes noftros, fuerit provifum, prout in Litteris noftrisprae- ,
didtis pleniiis continetur,
Vobis mandamus quod eidem Thomse didtos Centum Solidos ,
fingulis Annis, ad Terminos prxdidtos, folvatis juxta tenorem Lit-
terarum noftrarum prxdidtarum.
Tefte Cuftode pra:didto apud Redyng, decimo die Martii.
* De Prifiitibtis Scotiit hinc inde movendis.
D EX, Diledto & Fideli fuo, Johanni Darcy, Conftabulario Ann. D^
An. zi.
E. J.
Clanf.
il. E.ll
f. I. w..
Sftper Jocalilxts cr Catallis Godefridi de Harecourt arefiatis.
D E X , diledlis fibi , Ballivis de Weymuth , Salutem.
^ 7" Supphcavit nobis, diledlus nobis, Johannes le Nuiz, Armi-
rarius , diledti & fidelis noftri , Edwardi Principis Wallix , Fihi
noftri cariCfimi, ut,
Ciim vos , virtute cujufdam Mandati noftri , vobis nuper dire-
dti, de omnibus Jocalibus, Armaturis , & ahis Bonis & CataUis,
'"• quae fuerunt Godefridi de Harecourt, qui contra Homagium fuum
Adverfario noftro Francix contra nos adhaefit , & qua: infra Balli-
vam inveniri pofTent, areftandis, & in Manum noftram capiendis,
diverfa Bona & Catalla, quae fuerunt pr^idti Godefridi, ad non
modicum valorem , infi-a Villam praedidtam inventa , in Manum
noftram cepiftis, quse fic in Cuftodia veftra adhuc exiftunt,
Ac idem Godefridus , tempore Recefsus fui a partibus Regni
noftri AngUae, praefato Johanni , in diverfis Pecuniarum Summis,
unde fibi adhuc non eft fatisfadtum, tenebatur,
* V.ff ?• * Velimus Bona & Catalla, per vos fic areftata, jubere fibi libe-
rari, habenda in plenam Satisfadtionem Debiti fui fupradidli:
Nos, pro eo quod idem Johannes invenit, coram nobis, in
Ann. D
1347-
An. 11.
£.3.
Clauf.
11. £. 3
t-
Turris fuae Londoni-,E, vel ejus Locum tenenti, Salutem.
Ob certas caufas, coram Nobis & Concilio noftro propofitas,
vobis mandamus quod Corpus Willielmi Douglas Scoti , qui , in
Prifona noftra, in didta Turri, fub Cuftodia veftri detinetur, li-
beretis, diledto nobis, Thomx de Afpale, Vicecomiti noitro Sut-
hamptoni-x,
Cui mandavimus quod ipfum a vobis apud didtare» Turrim re-
cipiat, & ufque Caftrum noftrum Wyntonix ducat, & in Prifbna
noftri ibidem falvo cuftodiri faciat , quoufque aliud inde fpecialiter
duxerimus demandandum.
Tefte Cuftode prxdidto apud Redyng, duodecimo die Martii.
Per ipfu7n Regem ^ Condlium.
Confimile Breve dirigitur Johanni de Cobham , Conftabulario
Caflri de RofFa, de recipiendo Duncanum Macdowel, & in Pri-
foni ibidem cuftodiendum in forma praedidta.
Tefte ut fupra.
Item , aliud Breve confimile dirigitur eidem Johanni Darcy , vel
ejus Locum tenenti, pro Duncano , Filio Duncani Macdowel,
liberondo Johanni de Cobham , Conftabulario Caftri de Rofla.
Pt
y
CONVENTIONES, LITER^,
i
Am;D.
'347-
^^'"^ J- De Pri
ifonibns
dis
Scotice , ufqtie Caftram de jrpidefire dHcen-
, er in fiperalibHS Locis detinendis.
Uil
Ann D 1> EX, dileao fibi, Thomx de Foxle, Conftabulario Caftn fui
T0A7 *^ de Wyndefore, vel ejus Locura tenenti ibidem, balutem.
^ Volentes, certis de caulis, coram Nobis & Concilio noftro jarn
propodtis, quod Corpora, WiUielmi de Ramefey,. & Walteri de
Haliburton, Scotorum, a Turri noftra Londonix, in qua lub car-
cerali Cuftodia detinentur, ufque Caftrum de Wyndefore ducanmr,
& fub Cuftodid veftra in dido Caftro falvo & fecure ciiftodiantur,
Vobis mandamus quod prjedidtos, Willielmum & Walterum,
a, dileao& fideli noftro, Johanne Darcy, Conftabulano lurns
rr^idK, velejus Lccum tenente, recipiatis, & ufque dittum
Caftrum noftrum ducatis, & ipfos, in feperalibus locis intra idein
Caftrum, fub falva & fecura carcerali Cuftodia, detmeaus, quoul-
que aliud a Nobis inde habueritis in mandatis,
Et hoc nullatenus omittatis. ,
Mandavmius enim praefato Conftabulario Turris prxdidtae, vel
ejus Locum tenenti, quod Corpora praedidorum , WUhelmi, 8c
Walteri , vobis apud Turrim praedidam Uberet ex hac causa.
Tefte Cuftode prxdi<fto apud Redyng, duodecimo die Martu.
¥er ipfum Regem & Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Johanni de Cobham Conftabukrio
Caftri Roftenfis, vel ejus Locum tenenti, fub eadem data, de re-
cipiendo Duncanum Filium Duncani Macdowel Scotutn.
penfation de la dite Conte de Pontieu, de Monftruel des Ann.D.
Appertenances, ou les Vint Chinnc Mille Livrees de Terre, qui 134-7.
en heu de ce nous feroient Aflites pres de Flandres, fi comme es ^'i'^- 3-
Lettres, don dit Monfieur le Roy a nous baillies fur ce, eft plus
planement contenu , Reviengnent entirement & Retournent a la
dite Yfabel, comme fon propre Heritage,
Les queles chofes, & chafcune par lui, nous promettons, & a-
vons en Convent loyaument, & en bonne foy, tenir & acomplir
fermement & entirement.
Et, quant a ce, nousobligons Nous, nos Heirs , nos Succefleurs,
nos Biens , & les le envers le dit Monfieur le Roy , & la dite
Yfabel, & envers fes Advers quelconques, ayans, pour ie temps,
Charge , Caufe , ou Mandement d'yceux , ou d'aucun d'yaus.
Et tefmoiiinance &i cognoilTaunce des chofes delTus dites , nous
avons a ces "Lettres fait mettre notre Grand Seel.
Donn. a Dunnkerke, le Trefime jour don moys de March, Tan
de grace Mil, Trois Cens, Quarante fys, & felonc le compte ac-
couftume de notre Pays de Fkndres.
Sigilh) avuljo.
Dorf.
Ijlam Litteram tradidit Dominus Egidius , Cancellarius , Notilis
Viri, Do?n':ni Lodovici Cowitis Flandria , Sigillo diiii Comitis figil-
latatn, in fra.fentia Domini * Regis Angli^ ^ Franci£ , frajenti-
hus Nobilibus Viris Marchione de ule ^ IVdlielmo Comi-
te de Northampton-a , d?- Domino Regina/do de Co-wai» , ^ Bar-
tholomao de Burghiuagh , C^ Johamie Darcy juniori, Alilitibus ,
Anno Domini M. CCC. XLVI. hidiilione ^artadecima, Fontifi-
cattis Domini Clementis Papie Sexti anno ^i?ito , menfis Martii die
cjuarta decima, in Aula de Berges , in quadam Camera alba, Morn.
DioceJ.
* V.j-;(j.
f
k,
i
Snper Traaatu Matrimomi inter Comitem FUndrtA & Ifa- ^^ frofeqnendo coram Commifmis Regnm Anglix ^ If
bellam Filiam Regts. ^^^^-^^ ^,.^^ ^ -^^^ affignatis.
Ann.D.
1347-
jin. II.
£.J.
£x Orig.
infra
Cxmer.
LOys, Contesde Flandres, de Nevers, & de Recheft, a tous
ceux, qui ces prefentes Lettres verront, ou orront, Salut &
Cognifance de verite.
Cumme autre fois, ait efte Traitie entre, Trefpoiflant Prinche,
Monfieur Edward, par la grace de Dieu, Roi d'Engleterre , &
Seingneur d'Yrlande, d'une part, &, notre Trefcher Seingneur
& Pere, Monfieur Loys, Jadis Conte de Flandres (a qui Dieu face
vray pardon) d'autre part, don Mariage de nous & de Yfabel,
ainfnee Fille don dit Monfieur le Roy,
* Et ores , de nouvel, ait efte traitie, fur le dit Mariage, par le
' Noble Confeil don dit Monfieur le Roy , a che folempnelment De-
putes, d'une part, & nous, & ceux de notre Linage & Confeil,
& les bonnesGens de nos bonnes Villes & Pays de Flandres, d'au-
tre part,
Et li dis Traities, fur ce fais, accordes & odroies, d'une partie
& d'autre, par un certains Dons &Promeftcs, contenus clerement
es Lettres , que nous avons par devers nous , don dit Monlieur le
Roy, fur le dit Mariage,
' Nous,
Voyans en cefte chofe le evidcnt prouffit de nous & de notre
Commun Pays de Fkndres, TAmour, le Bien, le Pais, Repos,
■& Tranfquilite, qui, par TAdjondion d'iceleMariage, fe peut nor-
rir & demorer, a tous jourfmais, entre le dit Monfieur le Roy, fes
Gens , & fon Royaume , & Nous , nos Gens , & noftre dit Pays ,
au dit Mariage de nous & de ia dite Yfabel ,
Nous accordons , & confentons , & promettons loyaument, &
en bonne foy, la dite Yfabel Fiancier folempnelment.
Et au furplus procederons avant ou dit Mariage loyaument en
tous ca2. , & ycelle Efpouferons , en Fache de fainte Eglife , dedens
quinze jouis apres le jour de Grandes Pafques prochainnement ve-
naiit,
Si eft (anavoir) que, defmaintenant, nous afllgnons, & don-
nons, a la dite Yfabel, en fourme & a caufe"de Douayre, le fom-
nie de D) s Mille Liviees de Terre au Parifis par An , cele Mon-
noie, & de celle value comme li Contes de Flandres recevera,
pour le temps, de fes Rentes en Flandres, a prendre, lever, &
vccevoir ycelle Rcnte, en nomc de Douayre apres noftre Deces,
fur les plus apparansBiens, ProufEz, Rentes, Revenues, &Emo-
tumens de nos Contes de Nevers & de Recheft, & des Appertes-
nances ,
Au regard de nos Amis Carnels & des fiens, Avenques ce, li
aflignerons nousChaftel, ou Maifon fufSiTanc pour Ibn Douaire,
es Lieux ddTufdirz,:
Et s'il avenoit, que, par aucune maniere, quele que elle fuft, ou
peuift eflre, le dit Yfabel ne peuift, paifiblement joir des deflus
dites Dys Mille Livres de Terree , & de la Maifon , ou Chaftel ,
cs Contes de Nevers & de Recheft defllis dites,
Nous de rechief & dcfmaintenant , li afll-ons & aflignons, en
Non de Douayre , ycelles Dys Mille Li\rees de Terre deflus dites
fur ies plus Apparans, Biens, Prouftiz, Rentes, Revenucs & Emo-
lumens quelconques, que nous aurons, & qui a Nous, nos Heirs
& Succeffeurs , Contes de Flandres , peuent apartenir en notre
Conte de Flandres, avenques fouftiflant Maifon , ou Cliaftel, com-
me deflus, au Rewart des bonnes Gens de nos trois bonnes Vflles,
les quels nous en donnons plain povoir , & a che les commettons
par ces prefentes Lettres.
Et, le dite Aflietc & Aflignation faite fi que dit eft, nous en
promettons a donner a le dite Yfabelle nos Lettres ouvertes , fouf-
fifans & prouititables pour li, en la milleur maniere & forme que
nous porrons, felonc che q'il appartenra a cele chofe.
Avenques che , nous volons & accordons que , avenques le dit
Douayre , la Conte de Pontieu , Monftruel , le Prevofte Chaftel ,
les Appendances & Appartenances entirement d'yceux lieux, les
Vint chinnc Mille Livres de Rente en Deniers , en lieu & recom-
fari
REX Vicecomitibus Londonix Salutem. Ann. D.
Cum afllgnaverimus, dileftos & fideles noftros, Senefcal- 1347-
lum noftrum Vafconiae, & Bsrnardum Ezii Dominum de Lebre- -^«- »«•
to, Majorem & Confbbularium noftros Burdegaliae, & quofdam £• J-
alios fideles noflros, ad audiendum , una cum Commiflariis, Ma- C/^»/-
gnifici Principis, Regis Caftellae, ex parte fua deputandis, ad cer- i'- ^■i-
tum Locum, quem, tam noftri, quam prxtati Regis, Commifla- /"• *•'"•
rii in Confinio Dominii noftri & praefati Regis duxerint defignan- ^S- *'•
dum , Querelas omnium & fingulorum , tam noftrorum , quam prse-
fati Regis, Subditorum, de Dampnis & Injuriis hinc inde, tam
in Terra, quam in Mari, datis & illatis, conqueri volentium, 6c
earumdem Querekrum Caufas ,
Et ad procedendum in eifdem , & ad cognofcendum & fiiper
hiis pronunciandum , & eas Fine debito terminandum , & Execu-
tioni celeri demandandum, prout in Literis noftris Patentibus, in-
de confedis, plenius continetur,
Vobis prxcipimus quod i^JLim, vifis prcefentibus , in locis, in
Balliva veftra, ubi videritis expedire, publice prockmari faciatis,
Quod Mercatores, & alii Subditi noftri quicumque, de Subdi-
tis praedidi Regis Caftcllx, de Dampnis & Injuriis, tam in Ter-
ra, quam in Mari, eis ilktis, conqueri voientes, fint, coram prac-
fatis fidelibus noftris ac CommilTariis prxdicti Regis , apud Baio-
nam , in Fefto Nativitatis Sanifli Johannis Baptiftx , proximo fu-
turo , ad Queraks fuas hujufmodi profequendum , & ad faciendum
ulterius & recipiendum quod juftum fueric in praemiflis & conve-
niens aequitati, fi fibi viderint expedire.
Tefte Leonello, filio noftro cariiTimo , Cuftode Anglix apud
Redyng , decimo quarto die Martii.
Ter Concilium.
^ Confimilk Brevk diriguntur Cngulis Vicecomitibus Anglix , fub
eadem data.
De yddiis , fro GuerrA Scotiit , folvendis.
R
E. 3.
Scot. II
£. J
m.
E X , diIe(9:o Clerico fuo , Johanni de Wodehous , Receptori ^nn. D.
Denariorum, tam de Decimis, per Clerum Ebomm Provin- 1^4.7. *
cix, quam de Decimis & Quintifdecimis, nobis per Laicas, in An. i\.
diverfis Comitatibus Regni noftri Anglije, ultra Trentam concef-
fis, Salutem.
QLiandam Cedulam , continentem quantitatem Vadiorum , qux
Magnatibus, & aliis, in Obfequium noftrum, ad partes ScocLb in
proximo profedturis, funt folvenda, vobis mittimus praefentibus in-
terclufam,
Mandantes qu6d, visa dicta Cedula, de Denarils, de Decimis
& Quintifdecimis prxdidtis provenientibus , dictis Magnatibus, &
aliis, in eadem Cedula contentis, Vadia fua, juxta formam ejuP
dem Cedulx, folvi faciatis; recipientes ab illis, quibus hujufmodi
Vadia folvi contingerit, Literas fuas Patentes, lingulas Solutiones,
quas fic feceritis, teftificantes; & nos vobis inde, in Compoto ve-
ftro , debiram Allocationem habere faciemus.
Tefte Cuftode Angliie apud Redyng, vicefimo die Martii.
Ter ipfum Cujlodem (^ Concilium.
"CT MeMORANDUM, quod Cedula , de qua fit mentio in i^o
J— ' Brevi, mijfafuit iiiCancellariam, frtediilo vicefimo d:e Martti,
per Wdlielmum de Edyndon , Epifcopum IVyntonienfem , Theftara-
rium Domini Regis , ^ irrotulatur inferiits de v^rbo in iierimm , i^
refidet * inter Brevia Regis de hoc anm , <ir travfcriptum ejujdem # v «-«t'
CeduLe mijfumfuit prafato Johanni deWodehous ad Stlutiones , jux- ''''
ta formam Brevis ^ Cedula pradifforum , faciertdum.
Les
ET ACTA PUBLICA
Ann. D. i^gg Deniers, (juiferront paiez at SeigTteurs du North , <^ ajjigwz
I347' fur lour ^nrter , ^ as Archers de la Commurte ,
Edv. 3-
Le Roi d'Efcoce, a L. Hommes d'Armesi
Dount pur lui mefme xvi. S. le jour :
Un Baneret a iv. S. le jour:
Viii. Chivalers, chefcun ii. S. le jour:
XL. Efquiers, chefcun a xii. D.
L. Archers a Chival, chefcun a iv. D. le jour;
Et fi amont le Jour a iv. L. xii. S. viii. D.
Et par vii. Jours xxidi. L viii. S. viii. D.
Et par le Moys , acounte par xxviii. Jours, cxxix. L. xiv. S.
viii. D.
Et par trois Mois ccclxxxix , L. iv. S.
Et par un Quartier acountez xc. jours ccccxvii. L.
Le Count d'Anegos5 a XXX. Hommes d'Armes;
Dount lui mefn<es, a vi. S. viii. D.
IV. Chivalers:
XXV. Efquires:
XXX. Archers a chival :
Parnantz. gages come paramont , amont lc jour xlix. S. viii. D.
Et par un Quartier ccxxiii L. x. S.
Le Seignur de Percy, a C. Hommes d'Armes:
Monfieur Rauf de Nevill a Ixxx. Homes d'Armes:
Item le Seigneur Percy C. Archers a Chival:
Monfieur Rauf de Nevill , a Ixxx. Archers a chival ;
Amont le jour xv L. iii. S.
Et par XX. jours cciii. L.
Et par un Quartier, come amount mccclxiii. L. x. S.
Le Seignur de Moubray a C. Hommes d'Armesj
Dount II. Baneretz:
V. Chivalers:
XLIII. Efquiers:
C. Archers a Chival;
Amont le jour a Ixxvii. S. viii. D.
Et par XX. jours Ixxvii. L. xiii. S. iv. D.
Et par un Quartier a cccxlix. L. x. S.
Monfieur Thomas de Lucy, a L. Hommes d'Armes:
Dont un Baneret:
V. Chivalers:
XLIV. Efquiers:
L. Archers a chival ;
Amont le jour a Ixxiv. S. viii. D.
Et par XX jours a Ixxiv. L. xiii. S. iv. D.
Et, par le Quartier, a cccxxxvi. L.
Monfieur Thomas de Rokeby, xx. Hommes d'Armes:
Dount un Baneret :
II. Chivalers:
XVII. Efquiers:
XX. Archers a chival;
Amont le jour a xxxi. S. viii> D.
Et par le Quartier a cxliv. L. 3£X. D.
Monfieur Robert Bertram a x. Hommes d'Armesi
X. Archers a chival;
Amont par le Quart. Ix. L.
Monfieur William Dacre a x. Hommes d'Armes;
X. Archers a chival;
Amont par le Quart. Ix. L.
Monfieur William Heroun, a xx. Hommes d'Armes;
XX. Archers a chival ;
Amont par le Quart. cxxiv. L. x. S.
Monfieur Johan de Stryvelyn, a xx. Hommes d'Armes;
Dount un Baneret:
II. Chivalers:
XVU. Efquiers:
XX. Archers a chival;
Parnantz gages come paramont , amont le Quartier a cxliv. D.
Johan de Coupeland. Gardein de Rokesburgh, a xx. Hommes
d'Armes , & xx. Archers a chival , de la Garnefturc de Rokes-
burgh ; & fra le dit Johan les cuftages mefmes , de fon certein ,
^'il prent du Roi, pur le dit Cheftel de Robesburgh.
Mohfieur Thomas de Muigrave, a xx. Hommes d'Armes , &
XX. Avchers a chival, de la Gar^efture de Berewyk; & trouera le
dit Mdrificur Thomas ceux genti , de fon certeui , q'il prent du
Roi , par Ai? , por Bere wy k.
. La Spmme des Hommes d'Armes CCCC. LXXX. & tantz.
des Archers a chival. .
..g . * La Somme en Deniers MMM. CC. xxii. L. iii. S. iv. D.
Soit Brief fait a Sire Johan de Wodehous , Rcceivour des Dif-
mes de feint Eghle , c^ dcs Xmes. cJ' XVmes. du people , de la
Trent ., de paier e?- ajjigner as Seignurs Jujejcr 'z. , au commencement
de lour ^luartiers ^quatit ils ch.vaucheroyit de Gucrre , de la I^hite .^
Cr del autre Moite avant la fyn du ^artier des Xmes (^ XVmes
■ ^ejfvfdites.
Iteni., que le dit Johan face paier M. M. CCCC. Archers de la
Tom. lU. P. I.
Commune a Chtval , a chefcun iv. D. !e jour , de lour Gages , quant Ann. D.
tls coinmenceront chivaucher de Guerre oue les Seigmirs, par Surve- 1347.
'we dc Jo„ Contreroulour , qi Jerra a ceo Deputez par Cmmijjwn 1E...V. 3.
noj.re Se:gnur le Roi , CT par la Surve-we des Se:i,nurs de Percy dr
de Nevill.
De Trtfonibm Francix fib fecura. & ^.rEia Cujlodia deti-
nendis.
R'
EX, Venerabilibus Patribus, Johanni, Archiepifcopo Cantua-
. rienli, totius Angli?e Primati, & Willielmo Wyntonicnfi E- Ann. D.
pUcopo, ac, diledis & fidelibus noftris, Richardo de Staftbrd, & 1347-
Petio de Gildesburgh, Salutem. An. 21.
pb aliquas caulas, unde noviter fumus moti, vobis mandamus, £• 3-
diftriiftiusquo poterimus injungentes, quatinus Dominum de Tan- Ciauf.
kervill (qui nuper in partibus Francii« de Guerra caprus fuit, & in n- £• 3>
Cullodia veltra, ut accepimus, jam exiftit) fub fecura & arta Cu- ? •• '"•
ftodia, in aliquo Loco Forti & bene Murato, poni & leneri fa- ip- <'•
clads, abfque eo quod Coiloquium cum aliquo de cxtero habeat,
aut quovis modo coramunicet viva voce aut Lirerarorie, clam vel
palam, iine iMandaro noftro fpeciali; .Servitores fuos, &; fccum
commonmtes, extraLocum prsedidtum exire, modo aliquo , non
finentes.
Tefte Cuftode praedidto apud Redyng , decimo die Aprilis.
Confimile Breve dirigimr Thomae de Holand , pro Comite dc
Eu Conftabulario Francix , fub eadem data.
Pro Mercatoribm de Fenetiis.
REX omnibus Admirallis, Majoribus, Billivis, Miniftris, &
Fidelibus fuis, in Anglia & Hibernia, per Terram iive per
Mare conftitutis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Praetextu Amicitiaz mutuae, inter Nos & noftros Subditos, ac
Ducem & Communitatem Venetiarum nutriendx, ad inftantem
fupplicationem Nicholetti Conkarini, Confulis Mcrcatorum Ve-
netiarum apud Brurges in Flandria, &, dikai Mercatoris noftri,
Nicholai Banholomxi,
Sufcepimus omnes & fingulos Mercatores de Venetii, veniendo
infra Regnum noftrum Anglije, ac diftam Terram noftram Hi-
berniie, & alibi infra Dominium noftrum, ^c. prout in confmi-
iibus de ProteSiiOTie Litteris.
In cujus, &c. per unum annum duraturas.
Tcfte Rege juxta Calefiura , decimo die Aprilis.
Per ipfum P.egem.
Prohibitio contra Procarationes pro Expenfis Cardinalium ^
circa Trafiatum l'acis moram in Francia trahentium.
Ann. D.
1347-
An. 21.
^ ?• .
Cart. O»
Fat.ttpuJ
CdeJ.it.
E. 3. m.
10,
jD EX, Venerabili in Chrifto Patri, J. eadem gratia, Archiepi-
•■■^ fcopo Cantuarienfi, totius Angliae Primiti, Salutem.
Cum , in Parliamerito noftro, apud V/cftmonafterium ultimo
tento, de communi alTenfu Procerum , Magnatum , ac totius Com-
munitatis Regni noftri Anglix, * ordinatum & concordatum fuif-
fet,
Qiiod nulIaSolutio Cardin:ilibus, Nunciis Sedis Apoftolicx, ad
partes Francix deftinati?, occilione Nunti.itionis fuas, pro Tradta-
tu, extra Regnum noftmm Angli.e quovis modo habito, feu ha-
bendo , nomine Procurationum , per aliquos de dido Regno no-
ftro Angliie fi.it ,
Ac jam datum fit nobis intelligi quod Anibaldus, Epifcopus
Tufculanenfis , & Stcphanus, tituli Sandtorum Johannis & Pauli
Presbyteri, didx Sedis Cardimles, qui in dida Terra Franci.e cir-
ca Tractatum hujufmodi a jamdiu morabantur, quamplures Procu-
ratores f ,os in didtum Regnum noftrum Anglix cum Litteris , Bul-
iis, & aliis, nobis & Popiilo dicti Regni noftri Anglix valdeprx-
judicialibus, tranfmiferunt ,
Ipfique Procuratoves,
Abfque Licentii noftra, feu noftro Condudtu, contra Ordina-
tionem in didto Parlianiento,
Ac contr.i Proclamationes & Inhibitiones, ex p:rte noftra, ne
quis, fub forisfadura Vitaj& Membrorum, & aliorum qu.e nobis
forisfacere poterit, Biillas, Literas, ieu Inftrumenta, nobis & di-
dto Regno noftro Anglije dampnofa feu prxjudicialij, aut alia,
qux prxjudicialia non fuevint , nifi ea priiis Cuitodibuj Portuum ,
ubi applicuerint , oftenderet , dcfevret , feu defevvi fjccvet , publice
fodtas ,
Literas, BuUas, & Inftvumenta , pro Procuraroribus diftorum
Cardinalium in eodcm Regno Icvaidis, & alia nobis & di.;>o Re-
gno noftro Anglix pr.rjudicialia &dampnofi, infra ideni Regnum
noitrum Anglix clamdeftine detulerunt, & ea, Cufto, ibjs Por-
tuum , ubi applicuerit , minime ollenfa , vdbis libcrarunt exe-
quenda ,
Qiio prxtextu vosquam magnas pecuniarum Summas, pro Ex-
penlis ipibrum Cardinalium pro tempore quo circa dictum Tra-
datum in didta Terra Francix moram fecerunt , a Subditis noftris
in didto Regno noltro Anglix cxigi & levari demandaltis, in no-
ftri Contemptum & Prxjudicium , & didtorum Subditorum no-
itrorum DepreiTionem & Depauperationem manifeftam , & contra
formam Ordinationis & Concordiae fupradidtarum,
Nos ,
Hujufmodi attemptatis, tam praefumptuofis & voluntariis, nobis
& dido Regno noitro Angliae notorie prxjudicialibus, remedio
B qUQ
Ann. D.
1347-
An. 21,
E. 3.
Clauf.
II. E 3.'
m. 13.X
•V.f,-9.
lO
CONVENTIONES, LITERiE
Ann. D. quo convenlt rationabiliter obviare , Ordinationemque & Concor-
1347. diam pr£Edi(ft<is volentes inviolabiliter obfervari ,
Eiiv. 3. Vobis in fide & ligeantia, quibus nobis tenemini, ac fub forista-
ftura omnium qux nobis forisfacere poteritis, diftrifte prohibemus,
ne quicquam , pro Procurationibus prxdictis , ab aliquibus de diao
Regno noflro Anglix, pra:tex-tu hujufmodi Litterarum, Bullarum,
feu aliorum quorumcumque Commiirionum , Mandatorum aut In-
ftramentcrum, ad cpus ipforum Cardinalium exigatis vel levetis,
nec per alios exigi vel levari faciatis, nec aliquos ad hoc artetis feu
coherceatis, vel artari feu coherceri faciatis, nec quicquam in hac
pa te attemptetis, nec per vos, nec veftros, arte vel ingenio, at-
temptare praefumatis, quod in noftri, feu didi Rcgni noftri An-
glix, pr?ejudicium vel impugnationem, aut enervationem Ordina-
tionis & Concordiae pr3edi(5tarum , cedere poterit ullo modo ,
Et, fi quid per vos, aut veftros, in contrarium aliqualiter fuent
attemptatum , id fine diiTicultate aliqua revocari facietis , vel alias
contra Vos tanquam diiSarum Ordinationis & Concordix Impn-
gnatorem , &c nobis contrarium , & Rebeilem noftrum , & didii
Regninoftri Anglix Inimicum, cum rigore, quo de jure poffu-
mus, prout ad hoc vinculo juramenti aftringimur, procedemus.
Tefte Cuftode pr^edidto apud Redyng, duodecimo die Aprilis.
Per ipfuyn Regem , Cujlodem <^ Concilium.
Confimilia Brcvia diriguntur Epifcopis fubfcriptis fub eadem data;
videlicet ,
Epifcopis Sarum Ciceflr. Wynton. Elien. Exon- Karliol. London.
IVygorn. Norivic. Hereford. Co-ventr. e^ Lich. Balhon. df IVellen.
(^ Archiepifopo Ehorum , ^ ColleiiorikHS Procurationum Card.
i/i Epijcopatu IVynton.
*V.j6o. ^ De retmione Galearum, CT CoKvemendo cnm Duce cfr
Concilio yanuit.
Ann. D. T2 EX Univerfis, proefentesLiteras infpecSuris, Salutem.
•1347. •*-^ Sciatis quod Nos,
An. zi. De Fidelitate & Circumfpeftione provida, Diledtorum & Fide-
E. 3. lium noltrorum, Antonii Ufufmaris, Willieimi de Flifco Canoni-
c»rt & ci Eborum, & Antonii de Flifco Germani ejufdem Wiliielmi,
Tat apud plenius confidentes,
Calef.ii. Ipfos, & quemlibet eorum, noftros conftituimus Procuratorcs,
E. 3, m. & Nuncios fpeciales ,
*«• Ad Firmandum pro Nobis, & noftro Nomine, Duodecim Ga-
leas, Viris, Armis, & omni Apparatu neceflario, fufficienter ar-
matas , ad noftrum fidele Servitium five Opus , quo redius & ci-
tius poterunt, verfus Partes Flandriae acceffuras,
Et ad conveniendum , nomine noftro , cum dictarum Patronis &
DucSoribus Galearum, de ipforum Patronorum, Nautarum, &c
Calearum, ut prxmittitur, Armatarum, Stipendiis & Mercede,
Et ad conveniendum cum Duce & Concilio JanuJe , nomine no-
ftro, de facienda Satisfadione &c Emenda Januenfibus, Dampnifi-
catis per Anglicos, per modum & formam quibus convenerint
& concordaverint Procuratores praedidti ,
Necnon ad conveniendum cum praefato Duce & Concilio , quod
Januenfes & Diftridtuales Communitatis Januae in Regno noftro
Anghae , & Locis aliis nobis Subditis , ac Anglici , & alii Subditi
nollri, JanuXj & in Locis didto Duci & Communitati Januae
Subditis, poftmt morari, negotiari, atque mercari libere & fecu-
je, Cuflrumas confuetasfeu debitas fubeundo,
Quibus noftris Procuratoribus & Nunciis, & cuilibet eorum in
folidum , in pra»mi{Tis, & eorum quolibet, plenam, audloritate
praefentium, concedimus Facultatemj
Promittentes Nos, & noftros Hxrcdes, Gratum , Rarum, &
Firmum perpetuo habituros quicquid per dicStos Procuratores &
Nuncios, & eorum quemhbet , in prxdidis Aftum fuerit, five
Gefl^m , fub ypoteca & obligatione Bonorum noftrorum.
In cujus, &c.
Dat. jaxta Calefium, decimo tertio die Aprilis.
Per ipfum Keiem.
Ouod e.v Offiiio , (^ »0» ad Injlantiam ^bhatis Santli Ed-
mufidi , Temporalia Epifcopaiui Norwici Rex cepit in ma-
num fuam,
Ann. D. D Everendo in Chrifto Patri, G. Dei gratia, Sandlx Marije in
Ann. D.
I?+7-
*De Ordine Militari , ad Prdium afnd Crefcj fufcefto ; ^ f''^' |-^
de Pardonatione. ''
D EX oranibus Bailivis , & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu- Ann. D.
^^ tem. 1347.
Sciatis quod, de gratia noftra fpeciali, & pro eo qu6d, Dile- ■^'^. n-
«Sus & Fidelis nofter, Radulphus de Shelton, in Comitiva noflra, E. j.
ad Prselium apud Creffy, in partibustranfmarinis, inter Nos fic Ad- r"'- »«•
veriarios noftros Franciae commiffum, Ordinem fufcepit Militarem, E. ?. f.
Pardonavimus eidem Radulpho illos Contemptum & Tranfgref- i.m.6.
fionem, quos fecit de eo, quod ipfe, juxta Proclamationes, in fin-
gulis Comitatibus Regni noftri Angliae, de mandato noftro fadas,
quod omnes ilU, qui Quadraginta Libratas Terrae tenebant, ante
certum terminum, jam prxteritum, Ordinem Militarem fufcipe-
rent, Ordinem illum non fufcepit ante Praelium fupradi<5tum,
Pardonavimus infuper eidem Radulpho omnes Exitus & Amer-
ciamenta, fuper ipfum ex caufis praemiflis ad opus noftrum exadta,
Nolentes quod idem Radulphus , occafionibus prsedidtis , per j
Nos, vel Haeredes noftrosj, feu Miniftros noftros quofcumque, oc- 1
cafionetur, moleftctur in aliquo, feu gravetur. ^
In cujus, &c.
Tefte Cuftode prxdidto apud Redyng , primo die Maii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro Dftce Gelritt de Indempnitate , f Filiam Ducis Braban.
ticc non in Uxorem ducat.
13+7-
Cofmedyn Diacono Cardinali , feu alii cuicumque Auditori in
N
jin. II. Caufis & Negotiis, inter, Reverendum Patrem, W. Norwicen-
f. 5. iem Epifcopum, ex parte una, & Abbatem Monafterii de Sandio
Jkid.m. Edmundo ex altera, in Curia Romana pendentibus, per Sedem A-
.18, poftohcam deputato, Edwardus, &c. Salutem.
Cum Nos, propter quendam Contemptum, in praejudicium no-
ftrum & Jurium Coronae noftrse per didtum Epifcopum nuper fa-
dtum , ex Officio noftro, ipfius Epifcopatus Norwicenfis Tempo-
ralia feifiverimus, & in manum noftram ceperimus , juxta Jura &
Confuetudines Regni noftri Angliae, rite & legitime, & Juftiua
exigente ,
Ac quidam, ut accepimus, nitantur aftruere quod Proceffus hu-
jufmodi fadti erant ad didti Abbatis Procurationem & Inftanriam ,
ut fic ex hoc idem Abbas indebite praegravetur ,
Vobis notum facimus quftd didti Proceffus, omnes & finguli,
tabiti in hac parte , ex nolbo procedebant Officio , praefato Abba-
te nullatenus procurante, aut Judicium vel Inftanuam figurante.
In cujus, &c.
Dat. juxta Calef vicefimo fexto die Aprilis.
Per ipfum Begem,
OS, Dei gratiS, Edwardus Francis & Angliae Rex, ac Wil- Ann. D.
lielmus Marchio Juliacenfis , notum efle volumus univerfisqu6d 1 34-7-
nos, conjundbm, & divifim, & quilibet noftriim in folidum, & ^»- n.
pro toto , bona fide, ^- ?•
Promifimus & promittimus, Potenti Principi, noftri praedidH Curt. e^
Regis Nepoti carifllmo, Ronaldo Duci Gelrenfi, Comiti Zuyt- Pat.^fnd
phanienfi, fuifque Haeredibus & Succeflbribus, Hominibus, Opi- CAlef.ii.
dis, atque Terris, ^. 3- /»•
aicontingat, lliuftrem Principem , DomiHum Johannem , prae- '/•
didta gratia, Ducem Brabantiae, autfuosHxredes, fuper pracfetum
Ducem Gelrise, fuosHeredes, vel Succeflbres, Homines, Opida,
five Terras, per viam Juris, aliquam Pcenam pecuniariam rite ac-
quirere , vel lucrari , ex ea rarione vel causa , quod antedidtus Dux
Gelren(is fibi praefad Ducis Bratjanuae Filiam non aflbciat matri-
monialiter in Uxorem ,
Quod Nos, Hseredes, &Succeflbres noftri, hujufmodi Poenam
pecuniariam , qu£e per viam Juris a didto Duce Gelrenfi , feu fuis
Hjeredibus, rite, ut prxdicitur, evincatur, pro fupradidto Duce
Gelriae, fuis Hxredibus, & Succeflbribus, Hominibus, Opidis,
atque Terris , fine defedtu quolibet perfolvemus hiis , quibus pro
tempore Solurio didtae Poenae debeat pertinere.
Infuper, fi praedidlus Dux Brabantix, fui Hseredes, Succeflbres,'
vel Homines, fepedidto Duci Gelriae, aut fuis Haeredibus, Suc-
cefforibus, Opidis, fiveTerris, extra viam Juris violenter moveret,
feu moverent, Guerras, Ininaicitias, feu Rancores occafione fivc
causa praenarratis,
Nos, noftrique Haeredes & Succeffores, memorato Duci Gel-
renfi, fuifque Haercdibus, Succeflbribus, Hominibus, Opidis, at-
que Terris, praefata Guerra durante, cum Potenri iVIanu alfifte-
musi Numquam fadturi cumDuceBrabantiae, pro tempore exiften-
ti, Pacem five Treugas, nifi Dux Gelrise, pro tempore exiftens,
in hiis una nobifcum includatur ;
Ad quje omnia & fingula Nos, & Hjeredes noftros, firmiter
obligamus.
In quorum omnium Teftimonium & Munimen praefentes Litte •
ras confcribi , & Sigillorum noflrorum robore juffimus communiri.
Dat. ante Calefium, die fexta Menfis Maii, AnnoDominii^+^.
* De falvo ConduBtt , pro Expenjis David dg BrHjs ^ •V.j-6j.'
PriJonHm Scotia qttarendis.
15 EX Vicccomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis
■•^ Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem.
Sciaris quod ,
Cum Willielmus de Tours de Scotia, qui in Comitiva, Diledli
& Fidelis noftri, Walteri de Manny, de partibus Franciae, fub
Condudtu ipfius Walteri , in AngUam venit , de licentia noftra ad
prtes Scotix, cum Tribus Hominibus Equitibus de Scotia, pro
Expenfis, pro Suftentatione David de Bruys, & aliorum Prifonum
de Scoria, in Prifonis noftris in Anglia exiftenuum, quaerendis fit
profedturus,
Et praediclus Walterus affumpferit, coram Nobis, qu6d praedi-
dtus WiUielmus, feu alii de Familia fua, Arma contra Nos feu
noftros non portabunt, nec quicquam nobis prsejudiciale attempta-
bunt,
Nos , volentes Securitati ipfius Willielmi , & didtoruin Trium
aliorum Hominum Equitum, fecum profedturorum , providere,fuf.
cepimus ipfum Willielmum , & didtos alios Tres Equites , & Bona
fua qucEcumque , eundo verfus didtas partes Scotix , ex causa prx-
didta, ibidem morando, i& exinde redeundo, in Protedlionem &
Defenfionem noitram , <irc.Prout in confimiltbus Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proxim6 futu-
rum duraturas.
Tefte Cuftodc AngUae apud Redyng, odtavo die Maii.
<
Ann.D
13+7-
An. »1.
E. 3.
Scot. II,
E 3. m.
8.
ter Concilium.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
II
1347-
An. zi.
E. J.
Climf.
21. E. %.
p. \.m.
XI. L
De Prifinibus duceudis ttfque Cajlrum de Odjham.
Ann. D. R EX, Diledo & Fideli fuo, Willielmo Truflel de Cublefdon,
'■^ Conftabulario Caltri noftri de Odyham, vel ejus Locum te-
nenti ibidem , Salutem.
Mandamus vobis , firmiter injungentes , quod Willielmum de
Ramefeye, & Walterum de Haliburton, Milites, Prifones deSco-
tia, in Cuftodia, diledi nobis, Thomai de Foxle, Conftabularii
Caftri noftri de Wyndefore , exiltentcs , a pricfato Thoma per In-
denturam , inde inter vos & ipfum modo debito conficiendam , re-
cipiatis , & eos {alvo cuftodiri faciatis , donec aliud inde duxerimus
demandandum :
Mandavimus enim prxfato Thomte quod ipfe praedidtos , Wil-
lielmum & Walterum , vobis iiberari faciat cuilodiendos in forma
prtedic9:a ;
Et hoc nulio modo omittatis.
Teite Cuftode prEedifto apud Redyng , duodecirao die Maii.
Fer Concilium.
Ij^T mandatum eft prxfato Thomx quod ipfePrifonesprsedidcs,
-« fic in Cuftodia fua exiftentes, pnrfato VVillielmo, vel didto
Locum fuum tenenti, per Indenturam hujufmodi liberari faciat,
cuftodiendos in forma praedidta.
Telte ut fupra.
Fer Co?iciUum.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis, fubeadem datdividelicet, Ann.D.
Humfrido de Bohun Comiti Hereford. (^ EJfex. Zdv. 2.
Hugoni de Courteiieye Comiti Devon.
fohanni de Warc7ijia Cojniti Surr.
fohann! de Segrave.
yohanni Bardolf.
Thoma: ds Berkele.
Priori Hofpitaln Saniii Johannis Jerufalem. in Anglia.
Ann. D,
1347-
An. 21.
J.. 3.
Fr. it.
W. 10,
'De feflinando a.d Regem , toia Potentia Francitn Congregata ,
C^ Prttlinm fecum citra Pentecoften commijfitra.
RE X , Diledto & Fideli fuo , Henrico Comiti Lancaftriae , Con-
fanguineo fuo cariffimo, Salutem.
Qiiia pro certo didicimus quod Inimici noftri de Francia (con-
gregata tota Potentia Francije) Prompti funt & Parati ad venien-
dum ad Nos, citra inftans Feftum Pentecoftes, proximo futurura,
Bellum Nobis commilfuri, & Nos, & Fideles noftros, nobis af-
fiftentes, pro viribus deftru&uri,
Per quod de veftro , & aliorum Fidelium noftrorum Auxilio , ad
•V.j-5j. refiifendum * ipforum Hoftili Aggreffioni, in praelenti neceffitate,
plurimum indigemus,
Vobis in Fide , Diledione , & Ligeantia , quibus nobis tenemi-
ni, firmiter injungendo, mandamus quatinusj coniiderata hajufrno-
di neceffitate tam urgenti, ad nos, quanto potentiu^ poteritis, non
expedato Equorum veltrorum Eskippamento , quibufcumque ex-
cufationibus & dilationibus ceifantibus , acceleretis ; ita quod , per
veftri Defedtum ieu Tepiditatem, nobis, & noftris, Dampnum,
vel Periculum, per hujuimodi Inimicorum noftrorum fubitam Ag-
greffionem, non eveniat.
Et hoc, iicut Nos, & Honorem noftrum, ac veftrum, Salva-
tionemque & Defeniionem noftri , & didti Regni noltri Angliae
diligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Cuftode prxdicto apud Redyng, decimo quarto dieMaii-
Per ijfum Regem.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis, fub eadem data ; videlicet
yohanni dc Vecr Comiii Oxon.
Laurenli» de Hafty?iges Comiti
Pemhr.
Johanvi Fitz IVauter.
Hiigoni le Dejpenjer.
U-^altero de Alaniiy.
Jacobo de Audele.
Guidoni de Bryatte.
Rogero de Bello Campo.
Johanni de Ittfula.
Johanns de Grey de Ruffyn.
Johanni de Grey de Codenore.
Jobanni de Noriuico.
Reghialdo de Cobham.
Johanni de Bohun de Midhirft.
Johamii de Monte Acuto.
Roherto de Scales.
Roberto de Bourgherch.
Roherto de Cohtll.
Johanni de Colvill.
Wdhchno Deyncourt.
Richardo de la Vacb.
Jakamii de Molyns.
Roberto de Morlee.
Thoma XJghtred.
Tho7nae de Hola-td.
Herberto de Sa7iBo ^uintino.
Joham!! de Verdm.
Thotnade Haukefion.
Roberto de Ferariis.
Hugoni de Hajlytiges.
Egidio de Bello Cattipo.
Johantu de Wodhull.
1347
An. 11
£. ?.
m.
De Hominibm ex caufa fr^fata mittendis ad Regem.
Ann. D. R EX, Diledto & Fideli fuo, Hugoni de Audele, ComitiGIou-
i'A7. *-^ ceftriae, Salutem.
Quia pro certo didicimus,^f. utfupra, ujque ibi indigemus, e^
tuttcfic ,
Vobis in Fide, Diledione, & Ligeantia , quibus nobis tenemi-
ni, maudamus, firmiter injungentes, quod, confiderata hujulmo-
di neceffitatetam urgenti, tot Homines ad Arma, & Sagittarios ,
quot juxta ftatus veftri decentiam, tam de Familia veftra, quam
aliunde, colligere poteritis, bene armatos & munitos, quibufcum-
que dilatione & excufatione cefTantibus , non expeiftato Equorum
Eskipparnento , mitti faciatis ^ ita quod per veltri Dcfedum nobis
& noftris c^rc. vt Jupra.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regctn,
Tom. III. F. I.
21.
>,>.i4.
De Navihusfro Pajfagio Comitis Lancaftria liberandis.
D EX, Diledo & Fideli fuo, Johanni de Monte Gomery, Ad- Arai D.
mirallo Flotx fux Navium verilis partes Occidentales , vel ejus 154.7
Locum tenenti, in Portubus de Sandwico & Dovorria, Salutcm. An 2.1.
Ciim, dileftus Conlanguineus & Fidelis nofter , Henricus Comes E. 3.
Lancaltrix, *cum ingenti numero Hominum ad Arma, Armato- F'
rum, & Sagittariorum , ad nos, ficut expedit, ceieriter fit ventu- £
'■"«' i'.
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod ftatim, vifis prx- * V J64.
fentibus, diledto nobis, Thomx de Feryby , Servienti noftio ad
Arma ( quem didtus Comes ad diftas partes de Sandwico & Do-
vorria, pro Paftagio fuo feftinando , jam tranfmittit) tot Naves,
de melioribus & fortioribus Navibus, in didtis Portubus de Sand-
wico & Dovcrria jam exiltenribus, ac de aliis ibidcm venturis, ad
citius, quo in Portubus illis applicuerint , quot pro Paffiigio ipfius
Comitis &c Hominum fuorum necefifarijs fuerint , juxta avifamen-
tum praedidi Thomx, iine dilatione aliqua liberari faciatisj quo-
cumque Mandato noftro de Navibus pniedictis, ad nos ad partesde
Caleys ducendis, non obftante;
Ita quod PafTagium priEdidti Comitis (cujus Adventuadnos piu-
rimum indigemus) pro defedtu Navigii nullatenus (quod abfitjrc-
tardetur , nec quod idem Comes materiam habeat fe , de non Ad-
ventu fuo ad nos, excufare ex hac causa.
Tefte praefato Cultode apud Redyng, decimo nono die Maii.
Fer ipfum Cuftodcm c^ Conci/iutif.
1347-
A,j. II.
£.3.
m.
Sufer Pajfag^o difli Comitis , de intendendo.
RE X , diledtis fibi , Majori & Ballivis Villse fux de Sandwico , Ann. D-
Salutem.
Cum , diledlus Conlanguineus & Fidelis nofter , Hcnricus Co-
mes Lancaitrix, cum ingenti numero Hominum i^c. frout Jupra
mntatis mutandis., tunc Jic,
Vobis mandamus quod , omnibus aliis prxtermiiris , &: quibuf-
cumque excufationibus celTantibus , eidem Thomx , in Iiberatione
Navium prxdidtarum , pro PalTagio didti Comitis &c Hominum
(uorum in Portu prxdidlo , Intendentes fitis , Relpondentes , &
Auxiliantes , prout idem Thomas vobis fcire fecerit ex parte no-
ftra;
Ita qu5d Paffiigium prxdidti Comitis (cuju^ Adventu ad nos
plurimum indigcmus) pro defedtu Navigii nullatenus (quod abfit)
retardetur, nec quod idem Comes materiam habeat fe, cfe non Ad-
ventu fuo ad nos, excufare ex hac causa.
Teite praefato Cultode apad Redyng , decimo nono die Maii.
Per ipjum Regem ^ Concilium.
Super Retinentta Teutonicorum,
CEsTE Endenture,
Faite parencre,TrefexceIIent Prince, notre Seigneur, leRdy
de France & d"Englcterre d'une Part, & Monlieur WynandDyn-
fcheu, Moniieur Ernold Dalfelowe, & le Burghgrave de Oude-
kyrke d'autre Part ,
T E s M o r G N E que le ditT. , Monfieur Wynand , Monfieur Ec-
nold , & le Burghgrave fonc demorez, devers notre dit Seigneur le
Roi, c'eft ailavoir,
Le dit Monfieur Wynand, oue fept Hommes, dont lui mefmes
Chivalers, & lys Eli^uiers,
Et les ditz, iVionOeur Ernold & le Burghgrave , oue vint Hom-
mes,
Pavnant pur chefcun Chivaler Quatre vint EfcuT,, & pur chef-
cun Efquier feifante Efcuz,, pur lour Monture, 6c touz. autres Frez
& Cuftages,
Dont ils ferront /'<3ra de la Moytee devanc lour dcpartier dc lour
Houltielx, & de Tautre Moytee, enfemblement ouelour Gagespur
un Moys, a lour Venuc Gentz , lour Chi-
vauz, & lour Array, ferront Veuz , Commenceant le Moys, le
lour que ils fe moveront de lour Pays oveique lour Gentz au du
"Roi,
Et enfi ferront Paie de lour Gages de Moys en Moys , tant co-
me ils demorront en Service le Roy.
Et prendront autielx lc Roi Paie, & fes autres
Chivalers & Efquiers.
En Tefinoignance de queu Chofe , a cefte Partie de TEndenture
notre dit Seigneur !e Roy fait mettre fon Prive Seal.
Don. devant Caleys le 28 jour de May , TAn du Regne notre
dit Seigiieur le Roi de France Oytifine , & d'EngIeterre Vintiime
primer.
Dorf
Ifta htdentura reftituitur Domino Regi per Teuthonicos infrafcrtg-
tos.
Ann. D-
1347-
Aii. 21.
E. 3.
£x Orig.
i,.fra
Peil.
Ba
Crf
12
CONVENTIONES, LIT/ER^,
Aon.D.
1347-
* Cedula fuperiori Indenturx confuta.
Ann. D.
1347-
A,i. zi.
E. 3.
Fnt.npud
C.ilef.
21. £. 3.
OT. 13.
*V.f66.
PA R Vcrtue de quele Retenance les ditz &c. vindrent a nous au
Siege de Caleys , & demorrerent illoeques en notre Service ,
ovefque lour Gentez fufdites ,
Et fur ce , par Aconte fait ovefques eux , trove eft q'ils furent
pleinement Paiez de lour Gages,& de touz autres Free7.& Coufta-
ges, pur mefme le Temps , horfprife la Moiteede lour Monture,
Et de quele Moitee nous avons fait Grec au dit Amand de ce que
a lui attient.
Et enfi devons uncore as ditz Wynand & Burghrave la Moitee
de lour Monture pur eux & lour Gentz fufdites , felonc les Cove-
nantz avantditz.
La quele Moitee nous lour promettons Paier par ceites nos Let-
tres, feallees de notre Seal.
Don. a Weftm. le 23 Jour de May.
Pro Henrko Contite Lancafiri<i , Carta DonatioKis de Brage-
ri.tco cr Ci-tjjionis Aioneti.
REX Archiepifcopis , Epifcopis, Abbatibus, Prioribus, Comi-
tibus, Baronibus, Jufticiariis, Scnefcallis, Conftabulariis , Vi-
cecomitibus, Pra:pofitis, Miniftris, & omnibus Ballivis & Fideli-
bus fuis , Salutem.
Sciatis quod Nos ,
Placido Rumore perlato de faclis vidoriofis, qux , Confingui-
neus & Fidelis nofter carinTimus, Henricus Comes Lancaftrix, a-
gen>; fuper Expeditione Guerrx noltrae , quam pro nobis in Duca-
tu noftro Aquitanius & partibus adjaceotibus gratanter aftumpfit, di-
' vina libi fa\ente Clementia , ibi fecit , Inimicos nolTiros in Bellis
Campeliribus expugnando , Civitates , Caftra , Viilas , & Loca
forria, in manum noftram, in copiosa multinidine, capiendo , &
Agenda noftra fapienter & magnanimiter dirigendo,
rs'os,
Tanta Confangumei noftri Magnalia merito contemplantes, &
ad ea ( ut de aliis , nobis impenfis per eum , multipliciter frudiofis ,
Obfequiis tace.imus ) gratam Conliderationem habentes , videntes
pcr eum , nedum Profedum noftrum , fet Honorem nolTiri Nomi-
nis inxliimabiliter adiugeri , mero Motu noftro , ac de Gratia no-
ftra fpeciali, audloritate noltra Regia, & ex cenaicientia,
Dediml^s et Concessimus, &, tenorc prxfentium ,
DaMUset CoNCedimus eidem Comiti , & fuis Hxredibus
Mafculis, cx ipfo legitime procreatis, aut procreandis, Caftrum,
Villam, & Locum de Brageriaco, Diocefi Petragorienfi, qux di-
<ftus Comes, nuper noftri Locum tenens in Ducatu noftro Aquitanix,
& Lingua Occitana , Vi Armorum , & per infultum fortillimum
nuper cepit, . , n- .
Una cum tota Caftellania per integrum, & omni Jufticiatu ako
& baflb, mero & mixto Imperio, Parochiis, Homagiis, Refor-
tis, Caftrorum & Locorum , tam Baronum , quam aliorum quo-
rumcumque, ac quibufcumque Officiis, Pedagiis, Pifcariis, J\Io-
lendinis, ^dificiis, Bonis Rebelliiim & Inimicorum noftrorum,
in difta Villa, & ejus Caflsllania , exiltentibus , & aliis quibuf-
cumque Juribus, Jurisdiftionibus, Reddiribus , Deveriis, Liberta-
tibus, Privilegiis, Confuetudimbus, & fuis Pertinentiis univeriis,
Ita plene & integre iicut umquam Domini quondam didtx Vil-
\x. Brageriaci, diim extra manum Regiam extirit , vel aliquis, feu
aliqui ex ipiis , habebant & tenebant , habuerunt & tenuerunt , ali-
quo tempore , fcu antiquitus temporibus retroadHs , licet Polleflio
quoquo modo ad nos vel ad alios fuerit deventa (eu devoluta , abf-
que diminutione alicujus Juris , Jurisdidionis , aut Deverii , ad di-
dum Caftrum, Villam, '& Locum, nunc aut olim, unquamquo-
modolibet pertinentium ,
Habenda et Tenenda, ex causa prxdidi , eidem Co-
miti, & Hxredibus Mafculis, de luo corpore procreatis, aut pro-
creandis , ac perpemo pacifice Possidenda, de Nobis & Hae-
redibus noftris , Ducibus Aquitanix , I M p E r p E T u u M.
Et, fi aliqua, Jurisdicftiones , Caftra, Parochias , Jura, Relbrta,
Redditus, ac quaecumque alia Deveria, anriquitus, & ab antiquo,
tempore, ad didum Caftrum, Vilbm, & Locum, quomodohbet
perrincnria,fubtradi:a fuerint vel occultata, feuperNos, velaliquos,
tacite, vel alias, quovifmodo appropriata, vel quomodolibet adqui-
fita , vel euam aflignata , feu aliquibus * aliis , per diiSum Comi-
tem, aut alium quemcumque , data, feu concefla, aut aflTignata,
imperpetuiim, vel ad tempus. ea omnia & fingula integre reinte-
Rrari volumus , & ad Jus & Proprietatem dicli Caftri , Loci , &
Villx Brageriaci , omnino reduci exnunc , & tenore pr.Efentium
converti,'& per Detentores, feu Pofleirores , Nos, vel alios, eo-
rum quofcumque indilate dimitti,
Quas quidem Donationes , Aflignationes , & Appropriariones ,
feu Adquiiitiones, fi qux fuerint, tenore prxfentium , Auftoritate
noftra Regia, & ex certa fcientia duximus revocandas & penitus
adnullandas^
Conceflimus, & nichilominus concedimus per prxfcntes, infu-
per de graria noftri fpeciali, Audtoritate noftra Regia, & ex cer-
ta fcientia , difto Comiti , & Hxredibus Mafculis , de fuo Cor-
pore , ut prxdicitur , procreatis , Cuflionem Monetx in didto lo-
co , fic quod ipfi in eodem loco Monetam cudere poflint , feu
cudifacere, prout libi vifum fuerit faciendum, Emolumentumque
Cuffionis illius Monetx fuum remaneat, & ad ipforura utilitatem
omnimodc convertatur^ ita tamen quod Moneta illa , ibidem iic
cudenda, fit ita fortis , aut fortior Moneta noftra parrium prxdi-
^arum :
Salva & retenta in prxmiflis , omnibus & fingulis, Nobis &
Hxredibus noftris, FideUtate, & Homagio, Cavalcata, & Refor-
to, nobis perrinentibus, in hac parte.
Volumus etiam quod , fi prasfatum Comitem obire conringat,
abf<]ue Hxrede Mafculo , de Corpore fuo , ut prxmicritur , pro-
creato, tunc Caftrum, Villa, & Locus, praedi(9:a , un^ cum Ca- Ann. D;
ftellania , & omnibus aliis Juribus & Pertinentiis fuis praedidtis , 1347.
necnon Cuffio didbe Monetre, & Emolumentura inde proveniens, Liv. 3.
ftatim , poft mortem ipfius Comitis , ad Nos & Hxredes noftros
integre revcrtanmr.
Hotc autem prxfcntem noftram Donationem, modo & torma,
fuperius expreirutis, teneri & valere volumus irrevocabiliter & ju-
bemus, quam etiam a nullo infringi volumus, nec fit quiipiatn au-
fus motu vel aufu fuo proprio , fub omni eo in quo poffet forisfa-
cere nobis, conn-airci
Hiis Teftibus,
WiellielTno de Bobun , Comite Norhamptonia l
'Ricardo Comite Arundella .^
Confaiguineis noftris:
Thoma de Bello Campo., Comite Warrwicaj
yohannc de Fecr , Co?nite Oxo7U£ .,
RoBerto de VJford , Comite Suffblcia.,
Bartholomtco de Burgherlh,
Ricardo Talbot, Senejcaillo Ho/pitii noftriy
Et aliis.
Dat. per Manum noftram juxta Calefium , primo die Junii.
Ter Breve de Frivato Sigilh.
E
T mandatum eft Senefcallo Regis VafconiaE, ac Conftabulario
-* fuo Burdegalirc, qui nunc funt , vel c)ui pro tempore crunt,
quod eidem Comiti , vel ejus Attornato , in hac parte , dicta , Ca-
rtrum, Villam, & Locum, de Brageriaco, una cum Caftcllania,
& omni Julticiatu alto & baflb , mero & mixto Imperio , Paro-
chiw, Homagiis ,'Refortis , Caftrorura , & Locorum , tam Baronum ,
quam aliorum quorumcumque ac quibufcumque Ofliciis , Peda-
giis, Pifcariis, Molendinis, Edificiis, Bonis, Rebellium & Inimi-
corum noftrorum, in didta Villa, &ejus Caftellania, exiftenribus,
& aliis Reddiribus, Deveriis, Libertatibus , Privilegiis, Confuetu-
dinibus, & fuis Pertinentiis prsdidtis, liberari faciant, Tenen-
D a juxta tenorem Cart.-E noftrs praedidtEe, didtumque Comitem,
hujufmodi Cuffionem Monetx in didto loco Brageriaci habere,
Emolumentumque Cuffionis ejufdem percipere permittant in forma
praedidta.
Tefte ut fupra.
Ter idem Breve.
yid Nohiles Vajconiit , de ipforum Confiantia , laudatoria.
D EX, Diledto & Fideli fuo, Domino de la Bret, Salutem. Ann. D,
^ Quantum conftans& firmius hadtenus ,&adhuc fit,erga no- 1347.'
ftri Nominis exaltationem , &Jurium noftrorum recuperarionem , An. 2.1.
veftrx diledtionis Affedhis, pradTerrimdum pro Juribus noftris hx- E. 3.
redicariis adquirendis in parribus Franciac adiualiter duximus infi- Vafc. if.'
ftendum, nediira, praecarilTimi Confanguinei * noltri, H. Comi- f. 3. m.
tis Lancaftriae , & aliorum ^noftrorum fidelium, condigna Tefti- n.
monia , verum edam Operis Evidenria , relationi prxponderans, * V.f6ji
clare probant.
Probitatis igitur & Conftantix veftrx merita , qux in noftrx Re-
galis Excellentix Speculo clare relucent, raeritb commendantes,
pro Geftis veftris ftrenuis Fidelitari veftrx grariarura adtiones exfol-
vimus;
Anentius vos rogantes quarinus id,quod pro reftaurationejurium
noftrorum ita laudabiliter inchoaftis, laudabiliori perfeverentia,jux- ■
ta noftram fiduciam & Generolitaris veftrx decentiam, contra no- I
bis Adverfantes , Magnanimitate folita , viriliter conrinuare veliris ; ut 1
fidelis & operofa veftra Conftanria mereatur attolli laudibus oportu- ■ |
nis, & a nobis Retriburione congrua pro tempore prxmiari.
Dat. apud Caleys , fecundo die Junii.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcripris , fub eadem data , vide-
licet.
Arckidiacono de Durford.
JDmniuo de la Sparre.
Arnaldo Durford.
Domitio de Touars.
Domnio de Chafiileoun.
Lafpefio de Bearn.
Vicecomiti de Frounfak.
Vicecomiti de Benat^et.
Domino de Pomers.
Domino de Lefcuu.
yohanni Columb. de Burdeg..
Petro Beger.
yohanni Mauleoun.
1347.
An, II.
£.3.
IbU.
Ad Communitates rafiomi, de ipfortim ferfiveramia,
D EX Majori, Juratis, & Comunitati, CivitatisBurdegalix,Sa- Ann. D*
^^ lutem.
Fidelitatis veftrx Conftantiam ,
Quam ad nos & noftrorum Juriura confervationem , temporibus
tranikdlis, habuifle, & modernis, vos habere, non foliim, prxca-
riflimi Confanguinei noftri , H. Comiris Lancaftrix , & aliorum
Fidelium noftrorum Relatio fida , verum etiara Operis Evidentia
lucide manifeftat ,
Gratam habemus plurimum & acceptam.
Nam femper in diledtione noftra vos eo ferventiores invenimus,
quo pro nobis fuftinuiftis Jadturas & Pericula graviora.
Propter Comunitatera veftram, & iingulares ejuflem Peribnas,
fuccedente nobis Fortuna profpera, fic curabimus,Deo dante,gra-
te refpicere, qubd, ita fideliter & laudabiliter erga nos vosgeiriflc,
gaudere merito debeatis. _,
yc-
ET ACTA PUBLICA.
13
Ann. D.
1347-
£Uv. J.
Velicis igitur (qusefumus) folita affedione continuata, juxta fir-
mam , quam de vobis optinemus fiduciam , circa confervationem
Jurium noftrorum & recuperationem , contra nobis& vobis Adver-
fantes tam laudabiliter vos habere, ut,prxtcr laudis praeconia, qu£e
per hoc poteritis adipifci, a nobis etiamRctributionem uberempro
tempore reportetis.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur Majoribus , Juratis , & Comunitati-
bus, Civitatum & Villarum fubfcriptarum , fubeadem data; vi-
delicet.
Majori, yuratis,
Majori, Juratis,
Majori, yiiratis ,
Majori, yuratis,
Majori, yuratis ,
Majori, yuratis,
Majori , Juratis ,
Majori, Juratis,
Majori, yuratis ,
Majori, yuratis ,
^ Comunitati
(^ Comumtati
C^ Comunitati
e^ Comunitati
(^ Co?nunitati
(^ Comunitati
C^ Commiitati
(^ Comunitati
& Comunitati
^ Comunitati
Civitatis Baion.
de Akes.
dc Seiiit Savor.
de Mefyn.
de Laverdak.
de la Reule.
de Seint Macaire.
de Bourgh.
de Leybourn.
de Seirtt Miiicun.
•V.y6S. * J}e Concordia inter Villa.m de Regala c^ Fillam Bnrdega-
lia obfervanda.
Ann. D.
1347-
Ail. !(•
E. 3.
£.3.
m. 8.
RE X Senefcallo fuo Vafconije , & Conftabulario fuo Burdega-
lix, qui nunc funi, vel qui pro tempore erunt, veleorumLo-
ca tenentibus, Salutem.
Supplicarunt nobis , dilcdti & fideles noftri Jurati & Comunitas
Villse de Regula quod,
Ciim olim, fuper quibufdam Commotionibus & Diflenfionibus ,
inter ipfos & Gentes VilLe Burdegaliae fubortis, Pax 6c Concordia
fub;certafor.na, in quibufdam Literis Patentibus, inde confeftis,
& figillis Comunibus diftarum Villarum, hinc &inde conlignatis,
contenta, fuiffent reformatae, velimus Pacem & concordiam prae-
di(£tas facere confervari ,
Nos, Pacem & Concordiam inter fingulos Subditos noftros, in
quantum poterimus, confoveri cupientes , volentes didam Concor-
diam & Pacis Tradratum roboris firmitatem optincre , vobis man-
damus quod, vifis Litteris prxdiftis, omnia & fingula in eifdem,
fuper Reformatione Pacis & Conccadix, inter Villas prxdiftas fa-
<Sa, contenta (Quce, quatenus abfquc nollri Pra^judicio & Difpen-
dio fadta fuerint , Rata habere volumus) teneri , & firmiter , juxta
vim & efFedum Litterarum pr£edidi:arum , obfervari, & modis,
quibus rationabiliter , juxta Foros & Confuetudines partium prxdi-
itarum, expedire videritis, compelli faciatis.
TefteCuftode prjedido apud Redyng, tertio die Junii.
Ter Breve de Privaio Sigillo.
De Cera renovanda,
Arin D R ^^ Thefaurario, & Camerariis fuis , Salutem.
, ■ ■ ■'■^ Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris me-
An li rno'''-^'^ Domini E. quondam Regis Anglice, Avi noftri, in Mo-
r 'j ' nafterio WeftmonafterienfiHumatum, exillentem, deDenariis no-
CIm} ^^^^ renovari faciatis , prout hadtenus conluevit.
ai £. j. Tefte prxfato Cultode apud Redyng, decinr.o die Junii.
f.i.m.s. —
Pro Thoma de Holand, fuper Captione ConJiabHlarii Fran-
Ann. D.
1347-
An.ii.
dtrt.Qr
Vnt.afud
Cdef.il.
Z.3.j».8.
Clii,
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod ,
Cum, Diledus & Fidelis nofter, Thomas de Holand, Comi-
tem de Eu , Conftabularium Francix , Inlmicum noilrum ( quem
de Guerra nuper ceperat) gratanter, tanquam Captivum noftrum,
reddiderit in Manus noftras,
Nos,
Ad bonum Servitium ac Geftum laudabilem ipfius Thomx in
hac parte gratam confiderationem habentes , volentefque proinde
ipfum , prout convenit , refpicere gratiofe ,
Conceirimus ci , pro Nobis , & Hxredibus noftris , in remune-
rationem Servitii fui antedidi, Quaterviginti Milia Florenorum de
Scuto 5 dc Dono noftro :
De qua quidem Summa eidem Thomse Duo Milia Librarum ,
in valorem Duodecim Milium Florenorum hujufmodi , ad "rermi-
nos Sandi Michaelis & Pafchae proximo futuros, per aequalesPor-
tiones, folvere promittimus per prxfentes;
De reiiduis vero Sexaginta & Odo Milibus Florenorum prxdi-
ftorum praefato Thomse alias Literas noftras Obligatorias fieri fe-
cimus, percipiendis de Exitibus Subfidii Lanarum , Coriorum, &
Pellium lanutarum , nobis infra Regnum Anglise ultimo concefli ,
in cujufcumque manus dittum Subfidium contigerit dcvenire.
In cujus , &c.
Tefte Rege juxta CaleC decimo fexto die Junii.
Ter jpjum 'Regem.
Confimiles Literas Obligatorias habet de Sexaginta & Ofto Mi-
libus Florenorutu refidui^.
* Conventiones cum Dnce ^ Popy.lo yanaenfibHS^
TNDeiNomineAmen.
-*• Noverint Univerfi , praefentes Litereras infpeduri , quod du-
dum,
Ciim inter , Excellentiflimum Principem & Dominum , Domi-
num Edwardum , Dci gratia, Franciae & Ans^lix Regem lllu-
ftrem, (uos Subditos & Fideles, Terras & Dominia, ex parteuna,
&quondam Magnificura & Potentem Virum, Joh.innemde Mur-
^, cuncDucem, ac Communitatem , & Diftriftuales , totumque
Populum Civitatis, Territorii, & DiftriaCis Januenfium, pro Eis
& eorum Diftridualibus eX altera, conlidcratis Dampnis &OfFen-
fionibus, realibus & perfonalibus , Prcedis , Homicidiis, Roberiis,
Incendiis& Rapinis, ac aliis Injuriis, Oftenlionibus , Violentiis, &
Dampnis diverlis, tam in Terrl, quam in Mare, per ArmatasNa-
vium & Galearum, Perfonis, Rebus, & Bonis, ac aliter hinc inde
faepius perpetratis, unde Guerrarum turbines violentiexoriri peram-
plius timebantur,
AfFedlantcs didie partes hujufmodi Guerrarum & OfFenfionum
patentibus periculis obviare, certa , Confcederationes, Amicicias,
Conyentiones, RemifFiones , Padla , & Pacem perpetuam, com-
muniter & concorditer inierunt & fecerunt , prout in quodam In-
ftrumento Publico , manu Oberti Maxurri , Imperiali audtoritate
Notarii, die quinta Menfis Julii, anno Domini Millefimo , Tre-
centefimo, Qiiadragelimo , Septimo , confec^to , pleniiis contine-
tur j cujus Tenor Inftrumenti fequitur fub hiis Verbis,
iNNoMINESANCTiEET INDTVIDU/E TrINITA-
TIS, BeaT.E MARI^GLORIOSiE VlRGINIS,ET To-
TIUS C^LESTIS CuRIvE,
Nobiles Viri , Anthonius Ufus Maris, & Anthonius de Flifco
(didtusCardinalis) Civesjanux, Procuratores , Sindici, & Aao-
res, ac Nuncii fpecialiter conftituti , SerenilFmii Principis & Do-
mini , Domini Edwardi , Dei gratia , Francorum & Anglicorum
Regis Illuftris,
De quorum Sindicatu , Adtoria , & Procuratione, t^pparet ple-
niiis per Patentes Litteras Regias DominiRegis pr«diiti, & Si-
gilli^Magni ipfius (ut prim.a facie appjrchit ) Cera crocea, five
jalna , appenfione munitas , & fcriptas in Pargameno.
I" 3U0 Sigillo ab una parte erat fculptus idem Dominus Rex fc-
dens in Solio Majeftatis ipfius, tenens in manu Dextra Sceprrum,
& in Siniftra Pomum , ut videbatur , & ad Pedes ipfius erant Duo
Ani:.nalia, in circuitu cujus Sigilli erant fcriptae litterie, dicentes,
poft crucem , t^ Ewardus, Dei gratia, Rex Fran-
ci^ ET Angli^, et Dominus Hibernia.
Ab altera vero parce didi Sigilli fculprus erat idem Dominus
Rex ftans ad Equum, tenens in SiniftraCIipeum_, & in CapiteEl-
mum cum Cimeria, in cujus Circuitu erantUter<c, dicentes, Ed-
WARDUS, DeI GRATIA, ReX pRANCIiE ET AN-
GLIyE ,ET DoMlNUS HlBERNI^.
In quibus Litteris Patentibus etiam erat Irnpreflum quoddam Si-
gilkim parvum Cera Vermilia , exterius , in cujus C:rcj:tu erant
iculptx litterae ( prout melius legi potuerunt , quia hujufmodi Sigil-
lum erat aliquantulum Ixfum) fic dictntes , Secretum Ed-
wardi, Deigratia, Regis FrancijEet An-
gli^e Sigillum^
Et quarum litterarum Patentium tenor talis eft ,
Edwardus, Dei gratia, Rex , d"C. pro»f de Dat. i^i^Apr,^ tunc
fic, .
Sindicario , Adlorio , & Procuratorio Nomine ipfius Domini
Regis Illuftris, & pro ipfo ex una parce,
Et , magnificus & pocens Dominus , Dominus Johannes c'.e Mur-
ta, Dei gratia, Januenfium Duv & PopuH Defenfor,in praefentia,
voluntate, & cum Confilio fui Concilii Quindecim, in quo Con-
cilio fuit Confiliariorum ipfius Concilii fufiiciens numerus, quorum
Confiliariorum prdifentium Nomina funt hxc, videiicec.
Ann. D.
1347.
£.a. ■!,.
Ann. D.
1347-
Aii. 11.
£. j.
Hx Orig,
fubfidi-
ante ^
fup^leiite
Rot. ?at.
24.. E. 3.
f.l.m.
8.
Lanfranciusde Oddi?2C,Prior ,
Leone/lus Alaruffus ,
Ue?iriius de Giiafco ,
Guirardus de Carajcho,
Saladus Bronchaleo ,
Lauzorotus de CaJlrOj
A)ithv!ius Marcar:,
yacobus de Cafielleto ,
Audarus ^arteyamus ,
Et yohannes de Pijano,
Necnon ipfum Concilium , audtoritate & decreto ipfius Domini ^
Ducis, pro feiplis, & nomine& vice, Communis )anux,&no- ■•^70<
mine & vice omnium & lingulorum Civium & Diftrictualiumja-
nuae , & ipfius Domini Ducis , ex parte altera ,
Attendentes gravia & grandia Dampna, data & illata per non-
nullos Januenfes, diverfis temporibus recroactis, in Mari &inTer-
ra, ipfi Domino Regi , Gencibus, & Terr.c Rcgni fui, ac Of-
fenfiones, reales & perfonales, PrxdaSjRoberias, Incendia, &ali3
diverfa Dampna, Terris , Gentibus, & Navigiis, ipfius Domini
Regis per quamplures Januenfes factas & datas , & facta & data &
illata ,
Ac etiam grandia & gravia dampna , data & illata per Armatas
Navium, & alias Gentcs didtiDomini Regis&Regni fui,inmul-
tos & quamplure.; Januenf:!, & Diftriftuales & Subdito.' Conimu-
nis Janux, in Mari, & Terra, & quod mult.e Roberi.'.;, Deprae-
dationes, & Dampna ilL.ta & data fuerunt, perfonali-i &rcdliajper
Armatas & Gentcs ipfius Domini Rcgis, in quamplurts & mukos
Januenfes,
Et quod ctiam muka Homicidia , Cxdes, & perfonales OfFcn-
fiones , inter Gentes utriufque di£tai'um partium , rccroaiftis tempo-
ribus, incurrerunt,
Ex quibus orta videbatur , & oriri pofile dubitabatur , Guerra
periculofa, ad Scandalum ac Periculum immenium,intcripfumDo-
minum Regem & Gentem fuatn ex pane una, & didtumDomi-
B
iutm
1+
CONVENTIONES, LITER^,
»347
Ann. D. num Ducem, Commune Janux , & Diftriftuales ipfius Communis
ex altera , ex quo Periculum , reale & perfonale , non modicum ,
fet erande, utrique parti imminere poffe videbatur ,
Volentes (Audore Dlo qui, dum in Mundo ftetit, Pacem prx-
dicavit & docuit , & , cum ad Patrem tranliturus erat , fuum Tefta-
menrum fundavit in pace) didris Difcriminibus obviare, & Mate-
rias Guerrarum & Dilcriminum tollere , ac Pacis, BenivolentiiE ,
Devotionis, &!: Gratix inducere lenitatem, pervenerunt, & perve-
nilTe confefli fuerunt , ad veram Pacem , Domino annuente , per-
petuo duraturam , Finem , Remiffionem , Transadtionem , & Con-
cordiam, de omnibus & fingulis fupradidtis prxteritis , ufque in
diem prrefentcm , folempnibus Stipulationibus hinc inde vallatis,
prout inferius per ordinem legitur &: denotatur,
Renunciante< di>rr.e partes, diftis noniinibus, Exceptioni ad di-
ftam Pacem, Tranfaclioncm , Compofitionem , & Concordiam,
ut fupta 6-: infra, non pervenilTe, Re: nonc fic, ut fupra & infra,
geftx iSc fe non hrihentis, Dofi in fadum , Conditioni fine cauia,
&omnijuri, vidclicet,
Qiioddidi, Anthonius & Anthonius , Sindicario, Aftorio, &
rum, fupradidtis fuperius nominatis, pro feipfis, & aliis Patronis & Ann. D-
Mercatoribus, & aliis Dampnificatis in Captione & Dampnificatio- i H7-
ne prceditftis, in modum qui fequitur, Decem Miha Librarum Ster- ^dv. 3.
hngorum bonorum de Anglia, five Qitindecim Milia Marcarutn
Sterhngorum Argenti , ad commune Marchum Angha: , in una,
parte ,
Ac etiam, eifdem Domino Duci & ConciUo ftipukntibus, no-
mine & vice Juani Luciani , ohm Patroni cujufdam Cochje five
Navis, qux de anno currente Millefimo, Trefcentefimo , Vicefi-
mo primo , de menfe Odtobris , capta fuit in partibus Anghx , in
portu qui dicitur Sandwych, per Armatam Navium ipfius Domini
Regis, & nomine & vice Mercatorum Januenlium, qui, tempo-
re Captionis, in ipsa Cocha Mercationes habebant, & qui in cap-
tura didtx Coch;E danipnificati fuerunt, pro integra folutione & fa-
tisfadtione didtorum Dampnorum Cochs prxdidtx, daie & fol-
vere , & quod didtus Dominus Rex dabit & folvet , in modum
qui fequitur, Mercarum Sterhngorum argenti , ad Marchum An-
ghx, Odto Milia pro integra fatisfadtione totius Dampni Cochse
prsedidje & Mercationum in ipfa captarum ,
Procuratorio nomine didti Domini Regis , & pro ipfo, didtum Quarum quantitatum, & cujuflibet earum, foiutio fieridcbeatin
Dominum. Ducem , & ejus Concilium , Commune Totum , &
univcrfos & fingulos Januenies receperunt &reduxeruntadGratiam,
Benivolentiam , & veram Pacem & Concordiam iplius Domini
Regis , & ad Pacem & A.morem Subditorum ipfius Domini Re-
gis: £x:'de Regno fuo, & pro ipfo Domino Rege, & iibi fubditis
& fubmiifis, quos habet, &, Deo audtore, acquiret in futurum,
fecerunt ipfi Domino Duci , dictoque Conciho &: Communi Ja-
nuce ; & cum eis , ac fingularibus perlbnis ipfius Communis , veram
Pacem & Concordiam , de omnibus & lingulis fupradidlis , ac
etiam , ad cautelam , de omnibus & (ingulis prasdidtis Roberiis, Ex-
tnrfionibus quihiifcumque, in Mari, feuTerra, datis feu illatis, in
Terris propriis Regni ipfius Domini Regis , vel extra ipfum Reg-
num, realiter&: perfonaliter, ipfi Domino Regi, feu fibi fubditis,
vel fubmiiTis, quocumque & quaUtercumque, Re, Fadto, Opere,
vei Traclatu , uique in diem prxfentem : & de eis omnibus & fin-
guhs, eifdem Domino Duci & Concilio, pro fe iplis, & nomine
& vice Communis Janux , & omnium & fingulorum de Janua ,
& de Diftridtu , fecerunt , ipfi Procuratores , Sindici & Adtores
regii , ex causa Tranfadtionis & Pacis , Finem , Ren;ifiionem om-
nimodam , & Padtum de ulterius non petendo ; & de eis omnibus
&: fingulis eifdem , Domino Duci & Concilio , nominibus antedi-
dtis , per Acceptilationem , & aquihanam Stipulationem , verbis fo-
lemnibus introdudtam , hberationem fecerunt j promittentes , ip'is
Domino Duci & Concilioftipulantibus,nominibus antedidtis,qu6d
didlis occafionibus , vel aliqua de prxdidtis, in generali, vel lingu-
lari , per ipfum Dominum Regem , Curiam , vel Officiales, vel
Gentem , leu aliquem , vel aliquos de gente ipfius Domini Rcgis ,
nulla imperpetuum fiet , procurabiiur , Offenlio, vel Injuria realis
vel perfonalis , Petitio , vel Requifitio , Detentio , vel Areflatio per-
fonalis vel realis, contra Commune Janux , vel aliquem, feu ali-
quos, de didti Communirare,
Et , versa vice , idem Dominus Dux , &: didtum Concilium ,
• V.J71. pro feipfis, & nomine, & vice Communis Janux & * tanquam
Commune lanux, ac nomine & vice omnium &: fingulorum dc
Janua . & Diftrictu attendentes prxdidta per didtos Sindicos , adto-
res , Procuratores , & Nuncios regios fadta & promifla , eifdem Sin-
dicis, Adtoribus, Procuratoribus , & Nunciis regiis recipientibus
nomine &: vice ipfius Domini Regis , Regni fui , & omnium &
fingulorum de ipfo Regno , fecerunt de prxdidtis omnibus & fin-
gulis veram Pacem , Concordiam , Finem , Remifiionem , Trans-
adtionem , & Padlum de ulterius non petendo , ac etiam , ad caute-
lam, de cmnilxis Roberiis, Prxdis, Rapinis,Incendii^,Dampnis,
&: OfFenfionibus quibufcumque realibus & perfonalibus , quocum-
que modo illatis, fadtis, vel datis, Re , Verbo, Opere, vel Tra-
ft;'.tu, per didtum Dominum Regem, vel aliquam Armatamfuam,
in Mari, vel Terra , vel per aliquem, feu aliquos, de Gente feu
Regno ipfius Domini Regis, qiccumque, & qualitercumque, uf-
cjue in diem prjefentem ( falvis L-mper infrafcriptis ) liberantes ipfc
Domimis Dux &: didtum Concilium , Nominibus antedidtis , &
quolibet didtorum Nominum, de prxdidtis omnibus & fingulis,di-
dtos Sindicos, Adtores , Procuratores, & Nuncios Regios (faivis
fem.per infrafcriptis ) per Acceptilationem & aquilianam Stipulatio-
nem, veibis Iblempnibus introdudtami ac etiam promittentes , ipfis
Sindicis, Adtoribus , & Procuratoribus folempriiter ftipulantibus ,
quod didtis occafionibus , vel aliqua de prsedidtis, ingenerali, vel
fpeciah , ccntra ipfum Dominum Regem , Curiam , feu Gentem
fuam, vel aliquam iingularem perfonam de Regno fuo,nullamim-
perpetuiim facere , vel procurare quod fiat , vel inferatur Injuria ,
vel Ofienfa rcalis vel perfonalis, Petitio, vel Requifitio, Detentio,
vel Areltatio perfonalis vel realis.
Et, ad majorem ipfius regix Majeftatis Gratitudinem , &: utDs-
votio in Januenfibus amplietur ad ipfam regiam Mageftatem, didti
Sindici, Adtores, & Prccuratores, ex caulis prasdidtis , &: proprx-
didtis , promiferunt, Sindicario, Adtorio , & Piocuratorionomine prx-
didlo, foleirpniter didio Domino Duci & didto fuo Concilio fti-
pulantibus & recipientibus , nomine cc vice Galuani Embroni ,
Barnabonis de Negrono, Lanfranici Dri-zaconix , Cafani de Mai,
Lombardini de Mari, Johannis Tarigini , Leonelli Marruffi,Ober-
ti de BenenFia, Raffi de Gentilibus, & Petri Specie, ex Patronis&
Mercatcribus Sex Galearum groflarum , qux onultx Mercationi-
bus & rebus, navigando de partibus Janux ad partes Flandrix, de
anno currente Millefimo, Trefcentelimo, Quadrageiimo, deMen-
fe Septembris , Captx , Combuftx , & Derobatx fuerunt in parti-
biis Britannix , in loco qui decitur Brefte , per quandam Armatam
Navium Regni Domini Regis prxdidti, profeiplis &: nominealio-
rum Patronorum & Mercatorum , qui Deprxdati fuerunt in Capru-
ra & Deiobatione prxdidtis, & Hxredibus eorum, vel SuccelTo-
ribus , dare & folvere , & quod didtus Dominus Rex dabit & fol-
vet, prointesra folutione & latisfadione Dampnorum prasdidto-
modum hunc ( videlicet ) qubd ipfi Dampnificati & recipere de-
bentes, de quibus fupradidtum eft, didtarum SexGalearum, & di-
dtx Cochx, & eorum Hxredes, vel Succefibres , prc^didta So-
lutione habeant & percipiant Cuftumas, &: omnes Prxftuiones, ,
qux per Januenfes ipfos Dampnificatos , feu eorum Hxredes, vel '
aliquem , vel aliquos ex eis , feu alium , vel alios pro eis , vel ali-
quo, vel aliquibus ex eis, intrantes in Infulam & Regnum Anglix,
& Totum PolTe fuum quod nunc poflidet , feu pro tempore polTi-
debit, prxftari debebuntpro * eorum Rel^us & Mercibus illucdi- 'V-j";»'
latis , & qux per ipfos , vel aliquem , feu aliquos ex eis , vel pro
eis, vel aliquo, feu aliquibus ex eis, exeundo & extrahendo de ip-
fo Regno folvi debebunt & prxftari ( ita quod pro Rebus, vel oc-
cafione Rerum , aliorum , non poflint , intvando vel exeundo , ali-
quid computare , vel_ compenfare , vel retinere , in Solutione prae-
didta ) & hoc quouique Dampnificatis prxdidtis de iplis quantitati-
bus fuerit integre fatisfadtum in modum fupradidtum ; quas Prxfta-
tiones , intrando & exeundo , Januenfes prxdidti , Dampnificati ,
poflint retinere & compenfare infra Solutionem fupradidtarum
Quantitatum, & quoulcjue de eis fuerit integra Solutio fadta.
Ac etiam promiferunt Sindici , Adtores, Procuratores, & Nun-
cii prxdidti , didtis Domino Duce & Concilio ftipulantibus , no-
minibus quibus fupra, qubd didtus Dominus Rex, &: Hxredes,&:
Succeflbres ipiius, quoulque didta integra Solutio fadta fuerit defu-
pradidtis , non imponet , nec imponi faciet , vel permittet , in Reg-
no fuo prxdidto Anglix, vel aliqua parte iplius, vel in eo quodde
cxtero acquireret, Januenlibus, fuper Rebus Januenfium,Dampni-
ficatorum, intrando, ftaiido, vel exeundo, ultra quam communiter
aliis Extraneis, non Regnicolis, imponetur pro Cuftuma , vel alio
Onere, eorum Mercaturarum , intrando , iTando, feuexeundo; fet
in Cuftumis, &: aliis Oneribus, impofitis& imponendis RebusEx-
traneorum, intrando, itando, & exeundo, xqualiter Januenfes tra-
dtabunoir per ipium Dominum Regem , & Curiam , & Officia-
les iplius.
Et, ut Dampnificati prxdicti , & ahi Januenfc , poflint fecure
ad dictum Regnum Anglix accedere, ipfi Sindici, Adtores, Pro-
curatores, & Nuncii Regii, ex caulis prxdidtis, &: pro prxdidtis,^
dederunt , &: concelTeaint , & dant & concedunt, ipli Domino
Duci & Concilio , nomine Communis Janux recipientibus , ac no-
mine & vice omnium & fingulorum Januenfium & Diftrictualiura
Janux , liberam Securitatem & Fiduciam in Perfonis & Rebus eun-
di ad Regnum prxdidtum Anglix, & ad Terras ipiius Regni ac-
quifitas, & acquirendas de cxteio per ipfum Dominum Regem
ibique m.oram trahere, ftare , & negotiari, & merciari, & inde,
recedere cum Rebus libere & fecure, pro libito voluntatis, abique
aliquo Impedimento reali vel perfonali.
Infuper etiam didtus Dominus Rex , Dux & didtum cjus Con-
cilium , pro prxdidtis , & pro infralcriptis , ex caufis fupradidtis ,
promiferunt & convenerunt didtis Sindicis , Adloribus, Procu-
ratoribus, & Nunciis Regiis abftinere, & quod G>mmune Januie
abftinebit , ab cffenfionibus Domini Regis prxdidti &: Gentis fux ,
ac ftatuere & ordinare qubd Commune Janux &: peribnx Sutditx
ipfi Com.muni abftinebunt ab ipfius Domini Regis & Gentis fux
offensa, & fe cum Inimico vel Inimicis, quern & quos habet,vel
in futurum haberet, iplius Domini Regis non ligare, velconfcede-
rare, in ipfius Domini Regis , Regni , vel Gentis fux Injuriam,
Oftenfum, live Dampnum: & etiam facere & curare qubd aliquis
Diltridtualis ipfius Communis , pcr Mare , vel pcr Terram, cum
Soldo, vel line, non erit ad ipfius Domini Regis, vel Regni ejus,
Injuriam vel Offcnfim , fub Pcenis arduis , per Commufie Janux
imponendis, &: a Contrafacientibus , a quibus poterit , exigendis:
Ac etiam quod contra Perfonas & Bona Contrafacientium efficaci- '
ter procederetur juxta Ordinationes &: pocnarum Impofitiones prx-
didfas; non tamen propterea Commune teneatur vel obligatum iit,
vel in Poenam aliquam committat, propter fadtum vel commilTum
aliquarum iingularum perlbnarum ; fet fufficiat quod Commune ip-
fum in Contrafecientes procedat juxta Ordinationes prxdidtas fien-
das, & prout jus fuadebit.
Et , versa vice , didtus Dominus Rex non confoederabit fe cum
aUquo Inimico Communis Janux, fet prohibebit Subditos fuos ve-
nire contra Commune Janux , eo modoquoCommune teneturpro-
hibere & punire fuos, ut fupradidtum elT.
Adto etiam ex padto,' quod non obiTantibus Remiflionibus &
Liberationibus antedidtis & prxdidtis , vel aliquo prxdidtorum ,
qubd in gratia & provifione didti Domini Regis remaneat , de fui
benignitate & gratia, providere (fi dignabitur, & fi placuerit) fa-
tisfadtioni totali , particuiari , vel aliquali , tam aliorum Januenfmm ,
per ipfum Dominum Regem, in Mari, vel in Terra, vel per Ar-
matam &: Gentem fuam, Danjpnificatorum , quam de diQjs Ga-
leis 6c Cochi.
ET ACTA PUBLICA.
if
Ann. D. Er ado etiam , per paiSum , exprefse in praediiSis , & qualibet
154,7. p.irce prcediftorum , inter partes prasdidras adhibitum , quod ilipra-
Xdv. 3. diiftx Remilliones , Liberationes, & Quitationes , fadx per di-
ctum Dominum Ducem & diitum ejus Concilium , non trahan-
* V.J73 ^^""5 "^'^ locum habeant, * ad aliquam fpontaneam & voluntariam
Obligaiionem, nec in aliqua vokintaria Obliftatione, fadti per ip-
fum Dominum Regem alicui Civi vel Diflriduali Januenlium , feu
per Commune Janux vel aliquem Diftridtualem Gommunis Januce
ipli Domino Regi, vel alicui ejus Subdito.
Et a(fto etiam, quod fi per didtum DominumRegem,Curiam,
vel Gentem fuam , ftaret quominus Dampnilicati praediiiti ilipradi-
dtas Solutiones & Satisfaftioncs in modum fupradicium pollcnt
confequi & habere, quod Jura ipforum Dampnificatorum , didta-
rum Sex Galearum & Cochx , ac quorumlibet aliorum Dampnifi-
catorum , Januenlium , per ipfum Dominum Regem , Armatam ,
feu Gentem fuam , hnt &: remaneant , & ellc & remanliire intelli-
gantur, contra ipfum Dominum Rcsem, & Gentem fuam, fatva,
integra, & illxfa, & non quitata, non innovata, nec remifla (prae-
didtis vel aliquo prDsmifforum non obltontibus) quantum pro ea
parte ad fatisfaciendum remaneret.
Et , versa vice , fi per Commune Janute non obfervarentur prx-
didta, Jura ipfi Domino Regi, & Subditis ipfius Domini Regis,
perCommune Janux feu Officiales ipfius fint , remaneant, &c re-
manfiire intelligantur, contra Commune Janux & Diftridtualesip-
fius lalva, integra, &c illxfa, & non quitata , non innovata, nec
remiila , prasdidtis vel aliquo praedidtorum non obltantibus.
Qiiae omnia & fingula fupradidta didti Sindici, Nuncii, & Pro-
curatores Regii , didlo Nomine , ex una parte , & dicftus Dominus
Dux 8c didtum ConciHum , nomine didi Communis Janux, &
illorum, quorum nomine promiferunc ut fupra, ex altera parce , pro-
miferunt libi adinvicem attendere , complcre , & obfervare ut fu-
pra, 6c in aliquo non contrafaccre vel venirc aliqua ratione velcau-
sa , fub Pcena Florenorum Quadraginta Miiium , boni Auri & Ju-
fti Ponderis ; in quam Pcenam incidat Pars non obfervans Pard ob-
feryanti , &c pcr Obfervantem a non Obfcrvante pofiTit exigi cum
eftedlu totiens , quotiens fuerit contrafadtum , cum Reftitutione
Dampnorum & Expenfarum, qux propterea fierent velfultinerenti
Ratis nichilominus femper maneniibus omnibus 6c lingulis fupra-
didtis.
Etprcinde & ad fic obfervandum dicftiSindici, Nuncii, &Pro-
curatores Regii , dicto Nomine, Omnia Bona didti Domini Re-
Sis, & illorum, quorum nomine promilerunt, ut fupra, 6c didtus
Dominus Dux & dictum Concilium omnia Bona Communis Ja-
nu£, qux pcr Capitula didi Communis obligari non prohibentur,
& aliorum , quoruin nomine promilerunt ut fupra , Habica & Ha-
benda fibi invicem Pignori, obligaverunt.
A6ta fuerunt prxdidta Janu.c , in Ducali Palatio Populi & Com-
munis Janux ' videlicet) in Capella ipfius Domini Ducis , anno
Dominicx Nativitatis Milelimo , Trefcentefimo , Qi^iadragefimo
Septimo, Indidione Quarta decima , fecundum curlum Janux'
die Qiiinto .Vlenfisjulii circa Tertiam, iji Felto beat£e Alargarecse!
Priefencibus Tcftibus ad hxc vocatis,
-Antonio Mana,
favoto Aflaguerraj
Civibus Janux ,
Et yohanne Porcho de Felio,
Et pluiibus aliis.
Ego Obertus Mazurrus, Sacri Imperii Notarius, & CanCellariuS
prxfati Domini Ducis didtique fui Concilii & Communis Janux,
prxdidis omnibus interfui , 6c rogatus a partibus fcripli & publica-
vi, Schanc in publicam formam redegi ad inftantiam didti Anto-
nii Ufus Maris, prout in didto Inllirumento vidimus plenius con-
tineri.
_______ Ann. D;
De traUando fupsr diElo Marrimonid ., ($■ de Temporv qno di^ ^*'"' ^'
tla Lconora in Angliam Jit tranjinijfa.
TTNiverfis, prxfentes Literas infpeduris , Edwardus,&c. Salu- Ann. D.
^ tem. ' 1347-
Noveriti? , <S-c. ut frpra upjue ihi , confidentes , e^ tum /c , A.i. ii.
Ad conlentiendum etiam & concordandum detempore, qud di- ^' '"
da Dpmina Loonora ad partcs An!?lie, &c ad quem Locum irl '''" ^''
Anglia, p2r didum Regem Poitugallix tranfmitti , & Quomodo, ^" '' ^'
&c Qiiahter, in Domum noftram regiam, fea Filii noftn prifididti , *•"'•' 3-
traduci & recipi debeat,
Et ea, qux tic Tradt,ita& Concordata& Cortfenfa fuerint, qua-
cumque Securitate firm.indum ,
Nofque, & Hxredes noftrds, ac omnia Bona noftra , Mobilia
& Immobiha, prxfenda &c futura, ad obfervauonem omnium &c
iingulorum prxmiftbrum firmiter obligandum,
Et Seeuntatem feu Obligationem quamcumque nobis , & dido
Filio noltro, in hac parte, faciendum,
Ac Quid, & Qualiter , in cafu Morcis alterius eorumdem , Fi-
I11& Filix, akero fuperftitc , Quid etiam in omnibus & lingulis
aliis cafibus, negotium hujufmodi concerncntibus , per ipfos, Ro-
bertum & Ricardum, exprimendis, fieri debeat, pro nobis, &no-
mine nollio, Itipulandum & recipiendum,
Ac omnia alia & fingula faciendum , & exercendum, & expe-
diendum, qux in prxmims , & eorum quolibet, & circa ea, ne-
ceflFana fuerint vel oporcuna, etiam fi mandatum exigant quantum-
cumque fpeciile,
Iplist Roberto & Ricardo, & eorum cuilibet fpecialem & ple-
nam , tenore prxfentiura , concedimus & committimus Potefta-
tcm;
Piomittentes pro nobis,& Hxredibus noftris,Nos Ratum , Gra-
tum , & Firmum , perpetuis temporibus , habituros quicquid psr di-
dtos, R.obertum& Ricardum, &eorum quemlibet, Fadtum,Ge-
ftum, ieu Procuratum fuerit in prxmillis , & quolibet prxmiilb-
rum.
In cujus , &c.
Dat. ut iupra.
De tra[lando fitper Matrimonio inter Edivardum Vrimogeni-
ttim Regis q- Leonoram Regts PortKgallia Filiam.
Ann. D. TJ^^''^''''^',^.''^'"™^ Literasinfpeduris, Edwardus , &c. Salutem.
■347-
Noveritis quod Nos,
An. II. ^^ Fidelitate & CirCumfpedione, Diledorum & Fidclium no-
j_ ■ " ftrorum, Domini Roberti de Stratton, Canonici Ecclefix Cathe-
Titt.' ii. '^''^''^ Ciceftrenlis, & Magiftri Ricardi de Saham, Jurifperiti, ple-
£_ , ,, ' niiis confidentcs,
a..m.ii. Ad tradandum Cum, Sereniffimo Principe, Domino Alfonib
' Portugallix & Algarbii Rege illuitri, Confanguineo noftro carilTi-
, mo, feu Deputandis ab eo , fuper Matrimonio , inter Primogeni-
tum noftrum, Edwardum Principem Wallix, Ducem Cornubi.e,
& Comitem Ceftrix , & prxclaram Dominam , Leonoram , Filiam
didi Regis Portugallix , contrahendo ,
• V.5^74. *Ac fuper Dote, Dotalitio ,acDonationc propter Nuptias, ac
Arris in hac parte conftitiiendis ,
Et de Terminis folutionis ficiendx confentiendum ,
Et ea , qux fic tradata, conftituta & confenfa fucrint, quacum-
que Securitate firmandum ,
Et omnia alia & fingula faciendum , qux in prxmifljs, & cir-
ca ea , necefTaria fuerint , etiam li mandatum exigant ipeciale ,
Ipfis, Roberto & Ricardo, & eorum cuilibec , Plenam, tcnore
prxfentium, concedimus & committimus Poteftatem;
Promittentes pro nobis , & Hxredibus noitris , Nos Ratum &
Gratum habituros quicquid per ipfos, Robermm & Ricardum, &
corum quemlibet , Adum velGeftum fueritinpraEmHTiSj&quolibet
prxmiflorum.
In cujus, &c.
Dat. juxta Calefium, feptimo die Julii,
Litera ntifjlt Regis PortMgallia Cancellario.
D EX, Nobili viro , Magiftro Guncelino Ifpannii , Juris Civi- Ann. D,
^ vilis Profeflbri, ac IlluHiris Regis PortugalixCancellario, A- I347'
mico fuo diledo, Salutem & Diledtionem linccram. An. 21.
De Conliliis, Auxiliis, &Honoribus, quibus Ambafliatores no- £■ 3-
ftros, ad prxientiam didi Regis Portugalix , Confinguinei noftri CUuf.ii.
cariflTimi, pridem milfos, tambenivolcprxveniftis, &; deaffedtio- E- 3-?-^-
ne multa, quam ad nos, prx aliis , ut audivimus, optinetis, vobis '"• 3^- <*•
fcimus intime grates bonas , & in votis gerimus propcer hxc Gra-
tam vobis facere Repenfivam.
Et ideo petimus quod conccptam penes nos AfFedionem conti-
nuare velitis in futurum, Nunciofque noftros, Latores prxfcntium ,
contemplatione noftri, fpecialiter^ li placet, velicis habcre recom-
mendatos , ac pro felici &_ feftina Expedicione didtorura Nuncio-
rum opem & operam eis ferre temporibus oportunis.
Dat juxta Calefium, iepcimo diejulii.
* De P^tBnalibus ad Regem , Adverftrii E:iercituvalde gra»- *v.fyfy
di, ju.\ta Cakfinm coartlattim , ducendis.
D EX Majori , & Ballivis fuis, de Sandwico, Salutem. kxm. D;
^ Ciim pluries, ance hxc tempora , vobis prxceperimus quod 1347.
in Villa prxdida proclamari facereris, qu5d omncs A^lercatores & ^v. 21,
alii, qui Vidtualia vendere velient , ad Nos & Excercitum noitrum , £■ 3-
juxtaCaleys, cum Vidtualibus hujufmodi, fe trahcrent , ad eadem fr. 2t.
Vidualia Nobis, & Fidelibus noitris, pio competenti Pretio inde E.3.?. !•
folvendo, vendenda, m, li.Jt
Ec quia Adverfarius nofter Francix , cum toto Excercitu fuo ,
valde grandi , ad diitantiam Trium Leucarum a nobis ad plus jam
fe collocavit , & Tentoria fua ibidem fixit , ad Mala qux poterit
Nobis &noftris hoftiIiterinferenda,per quod neceile eit ut Vidtua-
lia habundantiiis , quam ante Ijxc tcmpora folebanc , impoftenim
ducantur ,
Vobis, fub forisfadura omnium qux nobis forisfacere poteritis,
prxcipimus, firmiter injungentes , quod Itiatim , yilis prxientibus,
in Villa noltra prxdida publice proclamari faciatis , qu5d omnes
Mercatores & alii, qui Vidualia vendere , & Commodum fuum
inde facere voluerint, verfus Nos, juxta Caleys, cum Vidualibus
hujufmodi , de tempore in tempus^ celeriter fe trahant , ad dida
Vidtualia ibidem Nobis, & didis Fidelibus noftris, vendenda,
Et Nos, & didti Fideles noftri, pro eifdem Vidualibus, Vendi-
toribus eorumdem , promptain Solutioncm fieri faciemus abfque
Moleftia , feu Violentia alicui , hujufmodi Vidualii deferenti , fa-
cienda, velaliquo, contra Voluntatem hujufmodi Victualia defe-
rencium, line racionabili Precio, prout inter Venditorem &Empto-
rem conveniri poteric , capiendo ; Et hoc , fub Forisfadiura prx-
dida , nuUarenus omitcacis.
Teite Cuitode prxdido apud Redyng, vicefimo tertiodiejulii,
Per iffum Regem.
Confimile Breve dirigitur Majori & Vicecomitibus Londoniae.
Tefte uc fupra.
Sht
i6
C O N V E N T I O N ES, LITERiE,
Sandwicum & Dovorriam , de tempore in tempus , habere ftcie- Ann. D.
Ann. D. , . rnus. , ^347.
1347- r j- J TefteLeonello, Filionoftro cariffimo, Cuftode Angliae, apud £</--•. j.
EJv.j. Dg Calejio, jam expugnato , Incolis ^ngltcams Juppedttando. ciouceftriam , vicelimo die Augufti.
R
EX Vicecomiti Kantix, Salutern. n j /-
- - Quia multum iniidet cordi noftro quod Villa noltra de <-a-
k^s, qux jam ad Manus ncftras , divina favente Clementia , per
Conqueftum devenit, Viauilibus, ac aliis Rebus, & Bonis, Ve-
nalibus & Mercatoriis, muniatur , & per Hommes de Regno no-
ftro AngliiE celeriter inhabitetuy & roboretur. , .^
Tibi pr.T:cipimus, firmiter injungentes, quod ftatim , yilis prs-
fentibjs, tam in Portubiis & Locis xMaritim.s, quam Villis Merca-
toriis, 6c alibi, in Baliiva rua, infra Libertates & extra, ubi videns
expf^dire , cx parte noflira publice proclamari facias ,
' Quod Honiines, de difto Regno noftro, tam Mercatores,quam
alii cui ad diftam Villam de Caleys , cum Viaualibus , & alus
R^^^DUs', & Bonis iuis, venire voluennt , ibidem moraturi, ad ean-
dem ViUam, citra primum diem Septembris , proximo futurum,
acceJant, &; Nos eis Domos Sc Piaceas ineadem Villa, pro Inha-
bitatione fua , pio rationabli Arentatione nobis inde facienda ( de
qui rcputabunt fe contentos) liberari & aOignari, & eos Libertati-
bus, Privilegiis, & Immunitatibus, ut ibidem cumFamilus&Re-
bus fuis l^cnfe morari & inhabitare valeant, munin faciemus.
Telle Cuftode pr^dicto apud Redyng, duodecimo die Augufti.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , fub eadem Datai vide-
licet ,
Vicecomitibiis L.ond.
Vic. Siirr. & Sujfex.
Vic. Siithampt.
Vic. SomerJ. <^ Dorf.
Vic. Cornubi^e.
Vic. DevoK.
Vic. Glouc.
* Vic. Efjex. & HertforJ.
V,c. Norf. 6- Suff.
Vic. Livcoln.
Vic. Eborum.
V:c. Northumhr. /,,/-,. „
Conjlabulario Caftri Regls Dovorria 6" Cuftodt ^iw^ue Tortuum,
i-cl ejus Locutn tenenti ibidem.
Epifcopo Dunohn.
Comiti Ceftrite.
BaHivis Civitatis Nor^wJci.
Majori d^ Ballivis Civitatis Ehorum.
Majori ©- Ballivis Suthampt.
Majirri <dr Ballivis de SaMdwico.
Jifujori df Ballivis de Wpichelje.
Ballivis de Gifpev:ico.
Majori dr Batlivis Villa de Lenn.
Bailivis VilU de Ravenfere.
JHajor: <dr Ballivis Civitatis Wyvton.
Majori <dr Ballivis Civitatis Liiicoln.
Ball.vis Vilhe de Shorham.
Majori c^ Balltvis Dovorr.
Ballivis Villa de Magna Jernemuth.
Ballivis Vill.e de SanClo Botolpho.
Majori d^ Ballivis de Kynge/io» fuper Hull.
Majori <Jj- Ballivis Novi Caftri Juper Tynam.
Per ipjum Regem ^ Cortcilium.
Confimilia Brevia diriguntur fmgulis Vicecomitibus citra Tren-
tam , fub eadem data.
De Pecunia vel Lana ex Mutuo liberandis,
De Pecunia liberanda.
Ann. D.
1347-
Ah. 21.
■E. J.
dauf.z I
E.i.f.z.
m. 3i.</
De Propojito Regis ad equitandum in Regntm Francia pro Ju-
ribus recuperandis.
REX VicecomitiKantise, Salutem.
Quia Adverf trius nofter , aggregata fibi jam de novo quah
innumera multitudine Armatorum , verfus Nos , ad Bellum nobis
committendum, ut pro certo intelleximus , quantura poterit fe te-
. ftinat, „ . Ti r
. Et nos, de deliberato Confilio noftro, cepimus certum Prowjli-
. tum noftrum ad Equitandum in didlum Regnum Francix,& Pro-
grefn.im noftmm Guerrinum, projuribus noftris ibidem recuperan-
dis, continuandum , . ^. o r
Et, ut ejus Infidiis & Hoftilibus Aggrefiibus occurramus, & ,ta-
vente divina Clementia, refiftamus, Hominibus ad Arma, Arma-
tis, & Sagittariis , potenter , prout decet , oportet neceflario nos
fulciri, ._,,.,
Tibi prxcipimus quod ftatim , vifis prxfenubus , in Balliva tua
tam infra Libertates, quam extra, in locisubi melius expedire vide-
ris, pablice facias proclamari,
Quod on^nes Homines ad Arma, Armati, & Sagittaru, de Re-
tinentia noftra, & Edwardi Principis Walli-.E , Filii noftri canlTi-
mi, ac Magnatum & aliorum, nobis aniftcntium, qui fe a parti-
bus, ubi jam agimus, in Anglia, causa recreationis , feu causa alia ,
diverterunt, . ^
Necnon omnes Sagittarii , de Communitate Comitatus prseditti ,
pro Obfequio noftro, de Mandato noftro, electi & arraiati,fubfo-
risfaftura omnium qux nobis forisfacere poterunt,
Ac etiam omnes alii , qui ad nos, in noftri Succurium, venire
poterunt,
Sint apud Caleys, DieDominica, proximaante Feftum Nativi-
tatis beaiiE Marice Virginis, proximo futurum,aduldmum, adpro-
ficifcendum nobifcum fuper Expeditione Guerrae noftrse praedidte,
prout tunc duxerimus ordinandum.
Cum enimad Mare declinaverint, eis promptumPaflagiutnapud
D E X , dileais fibi in Chrifto , Decano & Capitulo Ecclefiae
■'■^ beati Petri Eborum , Salutem.
Qualiterde communiConfiIioPrselatorum,Magnamm, &Gom-
munitatis Regni noftri Anglije, proTuitione & Salvation^ A:;^'Ii-
canse Ecclelix, iplifque Regni noftri,ac Populi ejufdem Pailagium
noftrum ad partes Tranfmarinas fumpfimus , & ProgreiTur" , * in
Ore noftrorum Hoftium nos ponentes, nec Proprii, nec Filii, nec
Filii noftri Primogeniti, feu Nobilium & Magnatum didi Regni,
involutis Periculisdeferentes, & inipfo Progreffu ac Obfidione Vil-
lae Calefii per Annum, & amplius , continuii cum nolbo Grandi
Exercitu commorantes , qualiterque Sumptus Guerrinos , qui xfti-
mationem non capiunt , cfFudiraus & effimdimus inceflanter , non
credimus vos latere;
Et, quia fuftinere non pofTumus incumbentia nobis diftse Guer-
XX. noftrx Onera, ex Propriis Regni noftri Proventibus & Sufidiis
nobis fadis , niii nobis aliunde amplioribus Subventionibus fuccur-
ratur ; & quamplures Praelati & Perfonae alias fingulares , quibus
alias fcripfimus, nobis in noftra neceffitate , qux non minuit, fet
excrefcit, Lanas vel Pecuniam exmutuo hbentius concellerunt , vos
intimiiis quopoterimns, requiriraus & rogamus quatenus, extrema
noftra neceffitate, in tam arduo negotio, ubi Linguae Anglicanac
Deletio, & iplius Regni noftri vertuntur Subverfio, fi ab incepta
Guerra Receirum fuerit, recenfita, nobisDucentasMarcas, inSub-
ventionem Supportationis Onerum hujufrnodi , curetis , Excufatione
qualibet poftpolita , mutuare , & Denarios illos apud Londoniam
per veftrum Nuncium certura tranfmittere , ita quod fint ibidem
in Craitino Sandti Michaelis , proximo futuro , Thefaurario noftro
inibi liberandi , qui eidem Nuncio veftro Literas noftras Obligato-
rias, didta Mutuata Pecunia vobisad competentemTerminumper-
folvenda , promptiiis liberabit ; fciente quod Excufationem nequi-
mus admittere in hoc cafu , nofque reddentes inde per Nuncium ,
harum Bajulum , certiores.
Tefte Cuftode praedidto apud Glouceftriam , vicefimo die Aii-
gufti.
Per ipfum Regem.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis, de fummis fubfcriptis , Rc-
gi mutuandis , & apud Londoniam habendis , ad eundem diem ,
uhra fummas quas prius Regi concefTerunt , fub eadem Data ;
videlicet,
Priori de Ferehy., qui prius de mutuo 5 Marcas, de ^ Marc. ultra.
Priori de Bridelyngton , qui prius ex mutuo 20 /. de 20/. ultra.
Priori ds Gifebourn , qui frius ex mutuo 20 /. de 20 /. ultra.
Ahhati de Selby , qui prius ex mutuo de 2.0 l. de 20 /. ultra.
Priori de Tynemuth, qui prius ex mutuo 10 Marc. de 10 Marc.ultra.
Ahbati de Pontihus , qui prius ex dono 8/. de 11 1. iiltra.
Priori de Bolton, qui prius ex dom 50^. de 10/. ultra.
Abbatt de Sallay , qui prius ex dono \oos. de loos. ultra.
Abbati de Riipe, qui prius ex dono 10 Marc. de 10 Marc. ultra.
Ahbati de Fourneys , qiii prius ex mutuo 40 /. de 40 Marc. ultra.
Abbati de Tavjftoi , qui prius ex mutuo 20 Marc. de 10 Marc. ul-
tra.
Ahbati de Bynedon, qui prius ex dono 10 Marc.de 10 Mare. ultra.
Capitulo de Siithwel/, quiprius ex mutuo Sl. de 12. /. u/tra.
Item eodem modo mandatum eft fubfcriptis, de Summis fubfcrip-
tis , Regi mutuandis , & apud Londoniara habendis , in Odtabis
Nativitatis Beatx Marix Virginis, proximo futuris , ultra Sum-
mas quas prius Regi concefferunt , fub eadem Data, videlicet,
Ahbati de Croxton , qui prius concejftt 10 Alarc. de 10 Marc. ul-
tra.
Ahhati de Mira Valle, qui prius concejftt 10 1. de 10/. u/tra.
Ahbati de Stone/e, qui prius toncejfit ^ fo/vit \o6s. 8 d. deZMarc.
u/tra.
Fratri Hugoni Miche/ Praceptori de /a Maude/ejne , Magftro de
Burton SanEli Lazari juxta Me/ton Mouhray , qui prius concejftt
s. de 20/. ultra.
Ann. D.
'347- ;
An- 21.
E. 3.
CUuf.
21. £. j,
p. 2. me
28. J.
♦V.J77-
de dono 40 ^. ..•. .t-^.. .......
Abhati de Burgo Sandt Vetri, qui prius ex mutuo concejftt <^ foivit
40 /. de 40 Marc. ultra.
Priori de Penteneye , qui prius conceffit ex mutuo 50 s. de 50 s. »/-•
tra.
Priori de Hik/yng , qui prius ex mutuo^o s. de Ko s. u/tra.
Priori de Walftngham, quiprius conceftit <^ Jo/vit de dono loo /. de
\oos. ultra.
Epifcopo Bathon. (4- Wel/en. quiprius concejftt c^ fo/vit de dono ^o
(. lie \o Marc. ultra.
* Magiftro Ordinis de Symprmgham ,qui prius co?icefft ^ fo/vit ex
mutuo TOO Marc. de 100 Alarc. ultra.
Priori Sanila Trinitatis de Smthfe/d , qui prius concefft ex mutut
100 s. deio /. ultra.
= V.5-73
ET ACTA PUBLICA.
i^
347-
\ ^ De Lanis ■mUtmndlSi
"D EX, dilido fibi in Chrifto --- Abbati de Melfa, Salutem.
•*-^ Ncgotiorum pridem nollrorum arduitate penfata , circa quae
Sumptus efFudimus exceffivos, & effundirnusinceflanter, ac neces-
litate cogente , quemdem Clericum noltrum , cum Literis fub iVlag-
no & Privato Sigillis noftris , ad vos duximus deftinandum , rogan-
tes quatinusde Lanis veftris, in noftra tam urgenti necelfitate, no-
bis lubvenire per viam Mutui curaretis , de quibus vobis fatisfierec
tempore conftituto ,
Et licet vos Duos Saccos Lana;, in noftraneceftitate hujufmodi,
conccfferitis mutuandos ( de quo vcftrce Gratitudini gratiarum ex-
folvimus multiplices actiones ) quia tamen didta plus urget neceffi-
tas, & Pericula nobis & noftris Fidclibus, nobifcum aftiftentibus ,
totique Regno noftro , ac Anglicanae Ecclefix , iminere graviora
verilimiliter pr^fumuntur , li ab affumpta , de Communi Conlilio
ejusdem Regni , Guerra , deficiente Juvamine , nos contigerit refi-
lire, quam continuare non polfumus, prout notorium eft, &veftra
Di cretio fatis novit, nifi amplioribus Subiidiis celerius relevemur,
Vos intimius quo poterimus exoramus quatinus , attento gravilli-
mo Onere , cui Populus fubjacet didti Regni , nobis Biennalem
Quintamdecimam , & Viginti Milia Saccorum Lanac , fummam ex-
cedentia Trinas QLiintedecim» j concedendo { tantum per Clerum
robis concefsa Decima Biennali ) extremaquc neceffitate , in tam
arduo Negotio, ubi Linguae Angiicanas Deletio, & ipfius Regni
noftri vertunmr Subverfio , recenfita ,
Duos alios Saccos Lanx, in Auro, vel Argento , juxta Sortem
Patriie veftrae, nobis velitis, in noftra hujuimodiNecellitate, qu«
Lcgi non lubicitur , Excufatione qualibet poftpolita , mutuare , 6c
Pretium dictorum Quatuor Saccorum Lana; , juxta fortem prae-
difflam , eo quod Lante prxdiftcC , in tam brevi tempore , ad lo-
cum , ubi eas habere vellemus , cariari non poterunt , apud Londo-
niam in Craftino Sandti Michaelis proximo futuro , ablque ulterio-
ris dilationis diffugio, per aliquem veftrum certum Nuncium ha-
beatis, Thefaurario noftro inibi liberandum j qui eidemNuncio ve-
llro Literas noftras Obligatorias , de dicta Mutuata Pecunia , vo-
bis ad compecentem Terminum perfolvende , prompiius liberabit ^
icientes quod Excufationem nequimus admittere in hoc cafu , Nof-
que redderites inde per Nuncium noftrum , harum Bajulum, cer-
liores.
Tefte Cuftode prajdido apud Glouceftriam , vicefimo die Au-
gufti.
Confimilia Brevia dirigiintur fubfcriptis, de Lanis fubfcriptis, Regi
ad eundem diem mutuandis,ultra Lanas & Pecuniam, quasprius
concefferunt mutuare, fub cadem Dataj videlicet,
\Ahhati "Beatie Maria Ehortim , qi;: prius coKcejJit vmtuare Sex Sae-
(os Laiiie , de ^atuuor Sacds ultra.
Jlhbatt de Wbitehj , ^»/ prius i^-c. Trcs Saccos , de Duohus Saccis
ultra.
Alhati de Rivall^ qui priuS ^c. ^uinque Saccos , de Ufio Sacco ul-
tra. .
Triori Dumlm. qui prius (^c. ^iitque Saccos , de ^inque Saccss
ultra.
Ahhati de SanEia Agatha , qui prius c^c. Unum Saccum , de Duo-
bus Sacas ultra.
AbhaSi de Kirkejial, qui prius (^c. Duos Saccos , de Duohus Saccis
ultra.
Abhati de Cut;:her7nere , qui prius (^c. Umm Saccum Lana , deDuo-
ius Saccis ultra.
Ahbati de Valle Kegali , qui prius ^c. Duos Saccos Lana , de Duo-
hus Saccis ultra.
Ahbati de Cokerfande , qui prius (^c. Unum Saccuin Lana , deDuo-
hus Saccis ulira.
Priori de Cartemel, qui prius ^c. Unum Saccuvi Lana , de Duobus
Sarcis ullra.
Ahbati de Ford , qui prius (jrc. Sex Alarcas , de Decem Saccis ul-
tra.
Ahiati de Malmesbury ^ qui prius ^c. Sex Sacos LantS , de ^ua~
iuor Saccis ultra.
Akhati de Cen;e , qui prius concejjlt Unu7n Saccum de dono , de Duo-
hus Saccis ultra.
Abbati de Clyve., qui prius conceffit mutuare fluatuor Marcasc^di-
midium , de Ducbus Saccis Lau.e ultra.
Priori de Wormejle) e , qui prius conceffit de dono ^.^draginta Soli-
dos , de U7:o Sacco Lan.c ultra.
Ahbati de Wygemor, quiprius ex mutuo Duos Saccos Lause., deUno
Sacco ultra.
Ahhati Salop , qui prius ex mutuo Tres Saccos Lajtie , de Duohus Sac-
cis ultra.
Ahbati de Haghmon , qui prius de dono Unum Saccum Lana , de U-
no Sacco ultra.
Friori de Routon , qui frius de dono ^adraginta Solidos , de Uno
Sacco ultia.
Hogero Epifiopo Coventr. (^r Lich. qui prius ex muttio ^inque Sac-
cos Lavii- , de Dece?n Saccis ultra. .
Priori Sayiili Thomce Martiris juxta Staffbrd, qui prius ex mutuo U-
num Saccum , de Uio Sacco ultra.
Priori de Trentham , qui prius de dono Scxaginta Solidos , de Uno Sac-
co Lana ultra.
Ahhati de Dieulacres qui prius de dono Unum Sacciim han£ , de Uno
Sacco ultra. .
Ahbati de Crokefden , qui prius de dono Utium Saccum Lame , de
Uno Sacco ultra.
Ahbati dePouceftr. in Doudale, quiprius dc dono ^adraginta Soli-
dos , de Vno Sacco Lana ultra.
ttm. IIL P. I.
1347-
Edv. f:
Epifiopo Exo„ qiii priu! concejft ex mufuo ^ folvitpir iiiaiius 'Phr- Anr^Vdj
tippt de Wefton. 202 Florenos , de 40 /. ultra.
Item eodern modo mandatnm eft fubfcriptis , de Lanis fubfcrijitis
Regis, ad OctabasNativitatisBeat^ Mariai Virginis , prcximd
tuturas, mutuandis, ultra Lanas & Pecuniam quas prius couces-
krunt, fub eadem dataj videlicec.
Abhati de Croyland., qui prifis ex muttto Tres SaccOs Lan^, de Dua>
hus Saccis ultra.
Abhati de Valle Dei , qui prius ex mutuo Unurn Sacctim Lana , df
Uno Stiico ultra.
Priori de Spaldyng , qui prius ex rmituo ^ratiior Saccos Lan^, dt
Duobus Saccis ultra.
Ahbati de Revesby , qui pritis ex mutuo Unum Saccum Lan£ de
Uno Sacco ultra.
Abbati Swynejbencd , quiprius ex mutuo duos Saccos Lana , de Una
Sacco ultra.
Ahbati de Grymsshy , qui prius ex muttio Umim Saccum Lana , dt
Uno Sacco ultra.
Abhati de Newefum, qui prius ex mtituoDuos Saccos Lan£,deDuo-
hus Saccis ukra.
Priori de Thornholm , qut prius ex mutuo Urittm Saccum Lang , de
Uiio Sacco ultra.
Abhati de Bardtney , qui prius ex mutuo Unum Satcum Lana , de
Trihus Saccis ultra.
Ahhati de Leyceflr. quiprius ex mtituo Tres SaccdsLame, \de Trihus
Saccis ultra.
Priori de la Latinde , qui prius ex miitiia U?:um Saccum Lana: , de
Uno Sacco ultra.
Abhati de Bordefte, qui prius ex mtituoUnuin Saccum Lana , de Uno
Sacco ultra.
Priori dc Coventre , qui priiis ex mutuo Duos Saccos Lana , de Tri-
hus ultra.
W. Epijcopo Wygorn. quipriusde deno fhfmque Saccos Lana: , de Sep-
tem Saccis ultra.
Abbati de Evejham , qui prius de dono G^iatuor Saccos Lauj; , de
Duohns Saccis ultra .
Ahbati de Cirenceftr. qui prius ex mutuo ^catour Saccos Lana , de
Duohus Saccis ultra.
Priori de Novo loco in Sbirevjod , qui prius ex 7mituo Di/os Saccoi
Laiia; , de Uno Sacco ultra.
Priori de Wirfop , qui prius ex mutuo Umim Saccum Lanis , de Una ^
Sdcco ultra.
Ahbati de Derleye , qui prius de dono Unutn Sacciim Lr.na , de Uno
Sacco ultra.
Priori de Repyngdon , qtii prius de deno Unum Sacctim Lana,de UnO
Sarco ultra.
Epifcopo Elien. qui prius ex mutuo Sex Saccos Lame, de ^atuorde-
cm Saccis ultra.
Abbati de Ra^ncfeye , qui prius ex inutuo Decem Saccos Lame , ds
Duobus Sacris ultra.
Ahhati de Sautre , qui prius ex rnuttio Decem Marcas , de Uuo Sac-
co La7iie ultra.
Priori de Huntpigdon , qui prius ex mutuo Unum Saccum Lana , de
Uno Sacco tiltra.
Abbati de Timruye , qai prius ex mutuo Unum Sacctim Latia , de
Tiibus Saccis tillra.
Priori de Nei::ei:ham, qui prius ex mutuo Uuum Saccum Lana , de
Diiobus Saccis ultra.
Ahhati Sanili yacobi extra Norhampton , qui pritis ex tnutuo U^itim
Saccum Lanj: , de Ujio Sacco iiltra.
Priori de Daventre, qui prius ex mutuo Unum Saccum Lana , de
Uno S.icco ultra.
Abbati de Pippevjell, qtii pritis ex muttio UnUm Saccum LAna , de
Uno Sacco ultra.
* Pr.ori de Chaucuumhe , qtii priiis ex mUtuo Untim Saccum Lana , de * V.^Sa
Uno Sacco uhra.
Abhati de Stilhy , qui prius cx miituo Diios Saccos Lana , de Uno
Sacco ultra.
Ahhati de Faverjham, qui priiis ex 7nutuo Unum Saccum Lana , de
Duohiis SaCcis ultra.
Abhati Santie Radegundis , quiprius ex miituo Unutn Sacciim Lana ,
de Uno Sacco ultra.
Abhati de SanBo Ed^ntindo, qui prius ex mutuo decem Saccos Lat/aj
de ^iinque Saccis ultra.
Ahkit: de Langele , qui prius ex riiutuo duos Saccos Lana , de
Duohus Saccis ultra.
Ahhati de Sibeton , qui prius ex tnutuo U7ium Saccum Lana , de UnO
Sacco tiltra.
Abbati de Leyfon , qui prius ex miituo Unum SaccU7n Lana , de
Uno Sacco iiltro.
Ahhati Saniii Benedicii de Hiilmo , qtii prius cx mutuo fcx Saccos
Lana , de ^iatuor Sarcis ultra.
Priori Saii&a Ti initatis Nor-vjic. qiit prius ex inutuo fex Saccos La-t
na , de ^iatour Saccis ultra.
Ahhati de Derham, qui prr.is ex jniituo U,ium Saccum Laia, de U ■
7:0 Sacco ultra.
Priori de M''eftacre , qui prius ex dmo itnum Saccum Lana , de U^sO
Saccos iiltra.
Ahhati Sancii Johannis Coleceftr. qui prius ex mutuo tres S.tccos La^
7iie , de Duohus Saccis ultra.
Ahhati de Waltham, qtit prius ex miitiio duos Saccos Laxa , deDua-'
hus Saccis ultra.
Ahh.iti de Sa7:tia Ofttha , qui prius ex mutuo trc: Saccos Lana , dt
Uno Sacco ultra.
Abatide Stratford, qui prius ex 7/iutuo duos Saccos Lana, deUno
Sacco tdtra.
Abbati de Sa/ifio Albano, qui prius ex mutuo quatuor Saccos La-'
nx , de Sex Saccis ultra.
Prii-
i8
C O N V E N T I O N ES, LITER^,
Artn. D. Triori de Walyvgford ^ qui prius ex miituo unum Saccum I<aw<», de
1 547. um Sacco ultra.
Hiv. 3. Ahhati de Dorchefir. ^ui prius ex mutuo unum Saccum Lana^de uno
Sacco ultra.
Ahhati de Tkanie , qui frius ex mutuo duos Saccos Lana , de duohus
Saccis ultra.
Ahhati de Nuttele , qui prius ex mutuo unum Saccum Lana yde duo-
hus Saccis ultra.
'Ahhati de Tichefeld, qui prius ex dono tinum Saccum Lana , de uno
Sacco ultra.
Ahhati de Lettele, qui prius ex dono ttrtum Saccum Lana , de uno
Sacco ultra.
Friori Ecclcf.-e Chrifli de Tiayttham, qui prius ex mutuo duos Saccos
Lafia, de duohus Saccis ultra.
^Ahhati de Hida juxta lVj7!ton , qui prius ex mutuo ires Saccos La-
va , de uno Sacco ultra.
Eodem modo mandatum eft fubfcnptis,deLanis & PecuniaRegis
mutuandis , & apud Londoniam habendis ad dies fubrcriptos,
mutatis mutandiSjfub eadcm Data i videlicet ,
Triori de Malton, de trihus Saccis Lana ,
Priori de Kirkhavi , de trihus Saccis Lana ,
Priori de Neuhourgh , de trihus Saccis Lana ,
Ahhati de Bella Lauda , de trihus Saccis Lana ,
Abhati de Gervaux ,de quatuor Sacris Lana,
Epifopo Dunolm. de vigmti Saccis Lana ,
Cxpitulo de Ripon , de "viginti Lihris ,
Priari de Hautcniprije,de trihus Sarcis Lana ,
pratri Sif/ioni F.iconer, de duohus Saccis Lana ,
Priori de ll'atton , de duohus Saccis Lante ,
Priort de JVartre , de duohus Saccis Lana ,
Priori de Drax , de duohus Saccis Latia ,
Magiftro IVilliebno de la Mare , de viginti Lihris ,
Capitulo de Houedene,de viginti Lihris,
Priori de Beluero, de duohus Saccis Lana ,
Priori de Shelford, de duohus Saccis Lana,
Ahhati de Welhek , de quatuor Saccis Lana ,
Priori de Matherfeye ,de duohus Saccis Lana ^
Ahhati Ceftr. de quadraginta Libris,
Ahbati de Befingiierk , de viginli Lihris ,
Priori de Norton ,de duohus Saccis Lana ,
Priori de Birkhencd, de duobus Saccis Lana,
* V.fSi. * Ahhati de la Dale,de quatuor Saccit Lana, In Crafli-
Abbati de Beaucheif, de quatuor Saccis Lana , v no Sandi
Capitulo Exon. de quadraginta Lihris , ; Michaelis.
Priori de Plymptou , de duobus Saccis Lana ,
Priori de Launceneton , de duohus Saccis Lana ,
Capitulo Sandi Johannis Beverlaci , de vigmti Li-
bris ,
Ahbati deTorre, de fex Saccis Latia ,
Ahbati de Bukland, de tribus Saccis Lana ,
Ahbati de Bukfeftre de quatuor Saccis Lana ,
Priori de Bodetnina in Cortiub. de duohus Saccis La-
na ,
Epifcopo Sarum , de vigititi Saccis Lana ,
Ahhati de Middleton, de tribus Saecis Lana ,
Ahbati de Shirboiirn ,de tribiis Saccis Lana ,
Capitulo WeHett. de quadraginta Lihris ,
Priori Bathon. de trihus Saccis Lana ,
Priori de Dunftcrre, de trihus Saccis Lana,
Ahhatijfa Shafton ,de diiobus Saccis Lana ,
Ahhati de Abhotesbury, de tribus Saccis Lana,
Epijcopo Hereford, de decem Saccis Lana ,
Capitulo Hercford, de quadraginta Lihris ,
Priori de Hereford, de duohus Saccis Lana,
Priori de Leomynftr. de tnhus Saecis Lana ,
Capitulo Lich. de quadraginta Libris ,
Priori de Stone , de utio Sacco Latia ,
Archidiacotio Coventr. de duohus Saccis Lana ,
EliCio Lincoln. de dccem Saccis Latia ,
Abbati de Broune, de Tribus Saccis Lana ,
Ahhati de Parco Lude , de uno Sacco Lana ,
Friori SanSia Katerina extra Liitcoln. de tribus Sac-
cis Lana,
Friori de Bulytigton , de uno Sacco Lana ,
Eratri Roherto Cort Pnsceptort de la Bruere ^ Ay-
cle de cetttum Libris ,
Capitulo Liticoln. de ccntum Libris ,
Ahbati de Ojlefton ,de decem Marcis ,
Ahhati de Coi/mhe , de decet» Lihris ,
Ahbati de Alceftr. de decem Marcis ,
Priori de Stodelcye , de decem Marcis , In Oftabis
Ahbati de Perjhore,de quatuor Saccis Lana, Nativitatis
Priori de Wjgorn. deJexSaccis Lana , rbeataeMa-
Priori de Lanton. juxta Glouceftr. de duohus Saccis riae Virgi-
Lana , nis.
Abhati de Hayles , de duohus Saccis Lana ,
Abhati de Teukeshury , de quatuor Saccis Lana ,
Ahbati San. Auguftitu de Briftoll , de trihus Saccis
Lana ,
Ahbati de Flaxele, de iino Sacco Lana,
Priori de Stanlegh, de uno Sacco Lame,
Priori de Bernevjell, de duohus Saccis Lana^
Priori de Anglefeye , de uno Sacco Lana ,
Ahbatilfe de Elveftoiue^de uno Sacco Lana,
Abhati de Lavenden , de uno Sacco Lame ,
Ahbatijfe de Pratis jiixta Norhampton de um Sacco
Lana ,
Ahhati de Myjfenden, de iino Sacco LanXy
Ahhati de Butlefden, dc uno Sacco Lana y
Epifcopo Rojf. de decem Saccis Lana,
Priori Ecclefta Chnfti Cantuar. de decem Saceit La-
na,
Ahbati de Boxelee,de utm SaccoLana ,
Ahbati de Langedon, de uno Sacco Lana^
Abhatiffa de Mallynges ,de uno Sacco Lana^
Priori de Siith-werk , de uno Sacco Lana ,
Ahbati de Certefeye , de duobus Saccis Lana f
Priori de Neixierk ,de uno Sacco Lana,
Priori de Merton , de duobus Saccis Lana ,
* Priori de Cokkesford, de quatuor Libris , In Oftabis
Ahbatiffa de Berkytig, de duohus Saccis Lanx\ , Nativitatis
Ahbati de Redyvg,de fex Saccis Lana, f beatje Ma-
Priori San. FrideJ-wyde Oxon. de duobus Saccis Lana, 1 rise Virginis,
Abhati de Ahyndon ,de fex Saccis Lana,
Edmundo de la Beche , de viginti Libris ,
Ahbati de Eyve/ham ,de duobus Saccis Lana,
Ahbatiffa de Wilton , de duobus Saccis Lana ,
Magiflro Elia de San6lo Alhano , de quadraginta Li-
bris ,
Ahhati de Ofeneye, de tribus Saccis Lana,
Priori Hojpitalis fanlli Johannis Jerufalem in An-
glia , de cevtum Lihris.
Priori de Mottesfount ,de unoSacco Lana ,
Ahhatijfa de Whcriveil de uno Sacco Lana ,
Abhctijfa de Romefeye , de uno Sacco Lana ,
Ann. D,
13+7.
»V.j-8i,
Magiftro Roberto de Chekeiuell de eentum Marcil ,
Alano de Hothuni , de quadragmta Libris ,
Priori Sanila Trittitatis Lotidon , de decem Lihris ,
Magijlro Reytnundo Felegrini , de centum Libris,
Rjchardo de Ferehy , de quadraginta Mards ,
Die Domi-
nica proxi-
ma poll Fe-
i ftum De-
rcollationis
Sandti Jo-
hannis bap-
j tifts.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis, de Pecunia & Lanis fob-
fcriptis , Regi mutuatis habendis apud Londoniam ad dies fub-
fcriptos, mutatis mutandis, fub eadem data; videlicet,
Archiepifcopo Ehorum de viginti Saccis Lana ,
Ahhati de Mechelneye ,de Jex Saccis Lana,
Archidiacotio Totton , de quinque Marcis ,
Arckidiacono Barnftapol, de quadraginta Solidis,
Friori de JanSIo Germano,de centum Solidis ,
Abbati de Burtott fuper Trentam , de trihus Saccis
Lana
Priori de Bradeneftoke, de uno Sacco Lana,
Magiftro Johanni de Langebergh, de uno Sacco La-
na,
Ahhati Glaflon , de decem Saccis Lana ,
Ahbati de Dore, de quatuor Saccis Lana^
Abhati de Stanley, de centum SolidiSj
Priori de Canon Asfljehy ,de uno Sacco Lana, 1
Priori de Markehy, de uno Sacco Lana,
Magiftro Waltero de Stauren. Canonico Lincoln. de
uno Sacco Lana ,
Ahhati de Humharften, de qiiinque Marcis ,
Priori de Elfljam , de quinque Marcis ,
Abbati de Topholm,de qiiinque Marcis,
Friori de Magna Malvern , de duohus Saccis Latia ,
Ahbati de Wynchecoumhe , de quatuor Saccis Lana ,
Ahhati Sanili Fetri Glouceftr. de Jex Saccis Lana,
Ahbati de Kyngefuiode , de quatuor Saccis Lana ,
Ahbati de Rufford, de duobus Saccis Lana ,
Friori de Thurgarton , de decem Libris ,
Priori de Ely , de quinquaginta Libris ,
Abbati de Wardon, m viginti ^ quinque Marcis,
Ahhati de Woborn , de viginti Marcis ,
Abbati Weftm. dc decetn Saccis Lana ,
Epifcopo London, de viginti Saccis Lana ,
Epifcopo Ciceftr. de quindecim Saccis Lana ,
Priori C^ Conventui Saniii Auguftini Cantuar. de de-
cetn Saccis Lana ,
Priori Saniii Gregorii Cantuar. de fex Marcis ,
Friori Satiili MartiniDovor.de duohus Saccis Lana ,
Ahbati de Begham , de diiohus Saccis Lana ,
Friori de Ledes, de utio Sacco Lana,
Priori de Michelham , de uno Sacco Lana ,
• Friori de Boxgrove , de uno Sacco Lante ,
Magiftro Hofpitalis Domus Dei Dovorr. de uno Sac-
co Lana , rew.ttitur per Breve de Frivato Sigillo ,
de gratia Regis.
Ahhati de Lejenes , de decem Libris.
Ahhati de Waverley, de decem TJhris,
Dicatio <§■ Capitulo Ecclefta Ciceftr. de viginti La-
bris.
Friori Roff. de quinque Saccis.
Friori de Buttele, de trihiis Sa-eis Latne,
Frior: Sanila Trinitatis de Gippeviico , de uno Sacco
Lana ,
Prior: Saniii Fetri de Gippevjico , de uno Sacco La-
na ,
Vriori de Bhhurgh, de quinquaginta Solidis.
4b'oati de Wenlyng, /^ utio Sacco Lana,
iriori de Bruftlejham,de duohus Sactit LoM,
In Craftino
>-Sanai Mi-
chaelis.
I In Oaabis
^Nativitatis
beatx Ma-
riseVirginis.
I
•V.fSj
■Pi
rtB'
I
ET ACTA PUBLICA.
19
•pv Priori de Burcheftr. de deeem Marcis.
^nn. u. ;£Jj„i,„Jq jg Bereford, de fex Saccis L.aita.,
IH7- -••"•'- -'' ' ' ^-—-- " •'
3
'3
tiv
}In Odabis
Nativitatis
beat-x Ma-
rixVirginis.
Magiflro Simoni de Iflep , de diiohus Saccis 'Lan£ , Die Dominica
proxima poft Feitum Decollationis Sandijoliannis Baptiilae.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis , de Summis & Lanis fub-
fcriptis, Regi, per iplbs de Dono concefns, ad dies fubfcriptos,
mutatis mutandis, fub eadem Data; videlicet,
Magijiro Roberto de Baldok , de quadraginta Mar-^
ciSj j In Craftino
Magiflro Waltero de Londonia Decano Wellenfi , de ^Sanfti Mi-
merton duci, & ibidem falvo & fecur&,ef f. ut fupra.
Tefte ut fupra.
•vigi?iti Libris ,
ylhhati de Lillejhull^ de decem MarciSy
Vriori de Wvrmegeye de viginti Solidis,
Cujiodi Ecclejia de Hornechirche de decem Libris ,
ciiaelis.
1 In OaabiS
LNativitatis
j bcafie Mariae
J Virginis.
fDie Domi-
j nica proxi-
Tiecano Saniii Pauli London. de ^uinque Saccis La-\ ma poft Fe-
na, "S ftum Decol-
Willielmo de Cufaunce Clerico , de tribus SaccisLana, | lationis San-
I cti Johannis
^■BaptiftiE.
De Prijbnibtis , de Scotia , diverjis Conjlabulariis CaJirorHm
liberandis.
Ann. D.
1347-
Aii. 11.
£. 3.
CUuf.
II. E. 3 .
f. i.t».
32. tlor.
R
EX, Dilefto & Fideli fuo, Johanni Darcy , Conftabulario
Turris fuae Londonix , vel ejus Locum tenenti, Salutem.
Mandamus vobis, firmiter injungentes, quod David de Anand ,
& Willielmum de Douglas Seniorem , Prifones de Scotia , in Pri-
Ibna noftra , in Turri prasdifta , fub Cuftodia veftra exiftenres ,
Dilefto & Fideli noftro , Johanni de Werdon , Conftabulario Ca-
ftri Philippje Reginje Ang!i:e, Confortis noftrx carillimx, de Ro-
kyngham , vel Thomiie de Stone ejus Locum tenenti , per Indentu-
ram, inde inter vos & prxdidtum Johannem, vcl did:um Locum
fuum tenentem, modo dcbito conficiendam , liberetis, ad diftum
Caftrum de Rokyngham ducendos , & ibidem in Prifona fub Arta
Cuftodia detinendos, prout eidem Johanni, & didto Locum fuum
tenenti,per Nos plenius eft injuncSum.
Mandavimus enim priefato Johanni, & difto Locum fuum te-
nenti , qubd idem Johannes , vel dictus Locum fuum tenens , didos
Prifones a vobis recipiat , &c ufque dictum Caftrum de Rolcyngham
duci, & ibidem faivo cuftodiri faciat in forma prcedidta.
Tcfte Cuftode Angli^apud Glouceftriam,vicelimo dieAugufti.
Fer ipfum P.egem <^ Co7tcilium.
ET Mandatum eft prxfato Johanni , -vel ejus Locum tenenti,
quod didtos Prilones a prxfato Conftabulario Turris pr<Edid:LE,
vel ejus Locum tenente, recipiat , & ufque didtum Caftrum de
* V fS* I^o^^yngham duci, & ibidem * falvb &c iecure fub arta Cuftodia,
'' ^' prout fuo pcriculo refpondere voluerit, cuftodiri faciat, ficut prse-
diiStum eft; Et hoc, fub forisfai5tura omnium qux nobis forisfacere
poterit, nullatcnus omittat.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem ^ Cenci/ium.
RE X , Dile£to & Fideli fuo , Johanni Darci , Conftabulario
Turris fuE Londoniae, vel ejus Locum tenenti , Salutem.
Mandamus vobis , hrmiter injungentes , quod WiUielmum de
Vaus, & Andream de Cambcl, Prifones de Scotia , in Prifoni
noftra , in Turri prxdidta , ilib Cuftodia veltra exiftentes, diledto
nobis,Stephano Romylo, Conftabulano Caftri noftri de Notyng-
ham, vel Thomse de VViUbrd ejus Locum tcncati , per Indentu-
ram , dfc. ut fupra , mutatis mutandis.
Tcfte ut fupra.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
ET Mandatum eft pracfato Stephano , vel ejus Locum tenenti,
quod di£tos Prifones a pr-xfato Conftabulario Turris pr;Edi-
Gcx., vel ejus Locum tenente, recipiat, & ufque di(S:um Cailrum
de Notingham duci , & ibidem falvo & fecure , ^c. ut Jupra.
Tefte uc fupra.
Per ipfum Regem c^ Concilium.
JD E X , Dilefto & Fideli fuo , Johanni Darcy , Conftabulario
*^ TurrisfuK Londoni^je , vel ejus Locum tenenti, Salutem.
Mandamus vobis, firmiter injungentes, quod Walterum de Man-
devill , Prifonem de Scotia , in Priibna noltr-a , in Turri prxdidta ,
fub Cuftodia veftra exiftentem , diledto nobis , Johanni Crabbc ,
Conftabulario Caitri de Somerton,vel ejus Locum tcnenti,per In-
denturam , ^c. ut fupra , mutatis mutaridis.
Tclte ut fupra.
Per ipfum Regem ^ Cojicilium.
"CT Mandatum eft praefato Johanni , vel ejus Locum tenenti,c)u6d
•*-' didtum Prifonem, a praefato Conftabulario Turris praedidtx,
vel ejus Locum tenente, recipiat, & ufquedidtum Caftrum deSo-
Tom. III. P. L
Per ipfum Regem <^ Concilium.
Ann. O.
^>47-
Eiiv. Zi
De Capitaneo yUU CaleJta conJlitMO,
REX, Dileao & Fideli fuo, Johanni de Chiverefton , Salu-
tem.
Sciatis quod Nos,
De circLimfpedta fidelitate veftra pleniuS Cdnfidentes,
Conftituimus vos Capitarteum & Cuftodein Vil!-.K iioftr;ie Cale-
fiae, in Regno noftro Francix, quamdiu noftrx plaCueiit Volurt-
tati ;
Ita quod vos Villam prxdidtam, ad opus noftrum,falv6 cufto-
diatis,& cuftodiri etiam faciatis,pro Cuitodia illa percipiendo jux-
ta formam Indenturx, inde inter Nos & Vos confedtx;
Ballivo etenim Villx prxdidtx , ac omnibus aliis Miniftris no-
ftris ibidem, necnon univerfis & fmgulis Habitatoribus Villx il-
lius, ac in ea exiltentibus , & accedentibus ad eandem , damus,
tenore prxfentium , in mandatis, eis nichilominus, fub forisfadtura
omnium,qux nobis forisfacere poterunt,firmiter Injungente3,qu5d
yobis , ac^ Locum veftrum tenenti ibidem , & Deputatis a vobis ,
in abfentia veftra, cum ad nos in Anglia , feu alibi, extra Villam
prxdidtam, ad Mandatum noftrum,feu aliis cauiis necelfariis , ac-
cedere vos contingat,in omnibus, qux ad fjvam & fecuramCu-
ftodiam didtx Villx, tam de Nodte,quam de Die , pertinent , In-
tendentes fint, Confulentes , & Auxiliantes, quotiens &: quando
pcr vo3,feu didtum Locum veftrum tencntem,acDeputatos a vo-
bis, ex parte noftra, fuerint prxmuniti:
Damus infuper vobis, ac didlum Locum veftrum tenenti , &
Deputatis a vobis, in abfentia veftra, ficut prxdidtum eft, Pote-
ftatem puniendi & caftigandi vobis Contrarios , feu Rebelles , in
hiis qux ad Salvationem cSc Defenfionem didtx Villx pertinent,
prout dc jure & rationabiliter fuerit faciendum ,
Volumus tamen quod Ballivus nofter Viilx prxdidtx Officium
fuum, & alia, * qux ad illud ipedtare nofcuntur, faciat & exe-
quatur iecundum formam CommifiTionis noftrx, quam ei fieri fe-
cimus in hac parte; & qubd , prxtextu prxfentis Commilllonis
noftrx, prxfato Ballivo, aut Olticio fuo,feu Executioni ejufdem,
nullum fiat Impedimentum nec Prxjudicium aliquale.
in cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Decembris.
Per ipfum Regem.
■pT Mandatum eft Ballivo didtx Villx Calefix,a<; omnibus aliis
-'-' Miniftris Regis ibidem, necnon univerlis & fingulis Habita-
toribus Villx illius, ac in ea cxiftentibus, & accedentibus ad ean-
dem, fub forisfadtura omnium , qu-x nobis forisfacere poterunt,
qubd eidem Johanni , & Locum fuum tenenti ibidem , & Depu-
tatis ab ipfo, in Abfentia fua, cum ad Regem in Anglia,feu ali-
bi , extra Villam prxdidtam , ad Mandatum Regis , feu aliis caufis
neceirariis,ipfum Johannem accedere contingat, in omnibus,qux
ad falvam & fecuram Cuftodiam didtx Villx , tam de Nodte,
quam de Die, pertinent, Intendentes fint, Confulentes, & Auxi-
liantes, quotiens5& quando per ipfum Johannem,feu aidtum Lo-
cum fuum tenentem,aut iplius Johannis Deputatum , ex parte Re-
gis fuerint prxmuniti.
Tclte ut fupra.
Per ipfum Regem.
Am. D.
134.7.
An. x.i,
TrM. II .
E-l.f. I.
*\'.sij.
De traH^ando cnm Ditce Anftrite fu^er Sponfaiihas,
R^
EX Univerfis, prxfentes Literas infpedturis, Salutero. Ann. D.
Sciatis quod Nos, ^ i?47-
De fidelitate & circumfpedtione provida, Diledtorum & Fide- ^a. 21.
lium noftrorum, Johannis de Chalon , Domini de Arlay,ac, Re- £. 5.
ligioii Viri — Prioris de Lewes, plenius confidentes, c^n. ^
Eifdem, Johanni & Priori, ad tradlandum,una cum Tradtato- pat.afuJ
ribus, ad hoc per, IUuftrem Principem , Dominum — Ducem Calef.n.
Auftrix Deputatis , vel Deputandis, fuper Sponfalibus & Matri- f.j.w.S.
monio, inter inclitum — Primogenitum & Hxredem didli Du-
cis, & unam de Filiabus noftris, legitime contrahendis,
Et fuper Dote, Dotalitio, & Donationc propter Nuptias, ac
Arris conftituendis,
Et de Terminis folutionis & affignationis in hac parte facienda-
rum,
Necnon de tempore quo didta Filia noftra ad illas Partes , & ad
quem Locum, per Nos mitti, & qualiter in Domum didti Du-
cis, feu didti FiUi fui,traduci debeat, conveniendum , confentien-
dum , & concordandum ,
Plenam , tenore prxfentium , committimus Poteftitem ; Ratum
& Gratum habituri quicquid per didtos, Johannem & Priorem,
adtum fuerit in prxmillis.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Calef primo die Septembris.
Per ipfum Regem.
Super PrifonihHS Scotiit removendis.
REX, Diledto & Fideli fuo, Johanni de Cobham , Conftabu
lario Caltri Roffenlis, vel ejus Locum tenenti , Salutem.
Mandamus vobis, quod Duncanum Magdowell & Filium ejus,
Prifones de Scotia;
in Cuftodia veltra exiftentes ,
Ca
diledlo nobis.
Ann. D,
1347-
Ah. II.
E. 3.
Clauf.
ii. £. J.
/>. i. m.
Jo- 24.^.
20
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Ann. D. Johanni de la Dale, Scrvienti noftro ad Arma , per Indenturam,
1347. inde inter vos & ipfum Johannem modo debito conficiendam , li-
£iiv. 3. beretis, ad ducendum apud Eborum,prout libi per Nos inde ple-
nius eft injundum j volumus enim vos de Cuftodia praedida erga
Nos exonerari.
Tefte Cuftode Anglix apud Wygorn. feptimo die Septembris.
Per ipfum TRegem ^ ConciUum.
EX, Diledlo fibi, Johanni de k Dale, Servienti fuo ad Ar-
Salutem.
ma.
* V jS6.
Ann. D.
13+7-
An. II.
£. 5.
Vrmc.
II. £. J,
f. i.m.
R..,
Mandamus vobis , quod Duncanum * Magdowell & Filium
ejus, Prilones de Scotia , de diledo & fideli noftro, Johanne de
Cobham , Conftabulario Caftri RofFenfis , vel ejus Locum tenen-
te, per Indenturam , inde inter vos modo debito conficiendam , re-
cipiatis, & ipfos ulque Eborum falvo & lecure ducatis, & Vice-
comiti noftro Eborum per Indenturam liberetis ; ita quod idem
Viceconies prietatum Duncanum,diledis & fidelibus noftris,Hen-
rico de Percy , & Radulpho de Nevill , liberare faciat , ad facien-
dum de eodem Duncano , quod inter Concilium noftrum & prae-
fatos, Henricum & Radulphum , juxta Manucaptionem inde fa-
ctam , eft ordinatum.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem <^ Comilium.
Ij^T Mandatum eft prxfato Vicecomiti quod eofdem, Duncanum
-^ & Filium ejus, a praefato Johanne recipiat, & prxfatum Dun-
caniim liberare faciat in forma prxJida.
Tefte ut fupra.
Fer ipfim Regem & Concilium.
Pro HominihHS ad Arma , (jy Sagittariis , de feflinando ad
Regem , qni cttm Adverfario Francit ftattiit praliari.
D E X Vicecomiti Kantia; , Saliitem.
*^ Quia Adverfarius nofter Francix,
Intelligens non modicam multitudinem Hominum ad Arma, &
aliorum de Exercitu noitro, a partibus de Caleys ad partes Angliae
recefliiTe,
Totam Armatorum Potentiam, quam poterit, congregare facit,
' & ie parat indies ad veniendum verfus Nos , Bellum nobilcum ce-
leriter commilTuntm ,
Ec Nos, de deliberato Confilio & Affenfu Magnatum, & alio-
rum de Concilio noftro , nobis afliftentium , cermm & firmum
Propofitum ac Concordiam cepimus ad Prasliandum cum didlo
Advevfar o noftro , li ad Nos declinaverit , vel alias ad Equitandum
in diftum Regnum noftrum Franciae , & Prc^relfum noftrum
Guerrinum , pro Juribus noftris ibidem recuperandis, continuan-
dum, &Gratiam, qiiam AltilFimus nobis providerit, recipiendum ,
Et , ut Infidiis S< Hoftilibus Aggreftibus didti Adver&rii noftri
occurramus & ( favente Divina Clementia ) refiil:amus , Homini-
bus ad Arma, Armatis, &Sagittariis, potenter oportet necellario
nos fulciri ,
Tibi , fub forisfaiftura omnium quae nobis forisfacere poteris,
pnecipimus, firmiter injungentes , quod fbtim , viiis pr jefentibus ,
in Balliva tua, tam infra Libertates, quam extra, in locis ubi me-
liiis expedire videris , publice facias prodamari , quod omnes Ho-
mines ad Arma, Armati, & Sagittarii , de Retinentia noftra, vel
Magnatum, aut aliorum quorumcumque, nobis alliftentium , qui
fe a didis partibus de Caleys, causa Recreationis , feu alia causa,
diverterunt ,
Necnon omnes Sagittarii de Comunitate Comitatus prxdicti,
in Balliva tua, pro Olifequio noftro,de Mandato noftro, eledti &
arraiati,ac corum Arraiatorei &c Duiftores,
Sub forisfactura omnium quae nobis forisfacere poterunt,
Ac etiani omnes alii , qui ad Nos , in noltri Succurfum & Auxi-
lium , in tam urgenti necellitate & periculb , venire voluerint , ad
Nos, ad didtas partes Tianfmarinas,cum omni celeritate, quibus-
cumque Dilationibus &: Excufationibus cenantibus,veniant,ad re-
fiftendum HoftUi Aggreflioni didti Adverfarii noftri, & ad profi-
cifcendum nobifcum , fuper Expeditione Guerrae noftrx prxdidtae,
prout tunc duxerimus ordinandum
Ciim enim ad Mare declinaverint , eis promptum Paflagium
apud Sandwicum 6c Dovorriam , de tempore in tempus, habere
faciemus.
Et Tu (praefate Vicecomes) Vadia praefatis Sagittariis, &: eo-
rum Dudtoribus, quoufque ad Mare venerint,de Exitibus Ballivx
tuse folvi facies, & Nos tibi inde, in Compoto tuo , ad Scacca-
rium noftrum, debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Cuftode prxdido apud Wygorn. odtavo die Septembris.
Per Brcve Je Privato Sigillo.
Corifi-milia Brevia dirigtwtur fnigtdis Vicecomitihus Anglite citra
Treniavi.
* V. 5-87. * Tie ViEiualibus providendis pro Aiunitione VilU de Caleys.
Ann. D
1347-
A'i. ii.
E. 3.
Franc.zi
£. 3. p
z. m. 17
RE X Vicecomiti Eflcxix Salutem.
Prxcipimus tibi , firmiter injungentes , quod ftatim , vifis
prxfentibus, centum quavteria Frumenti in locis , in Balliva tua,
tam infra Libertates , quam extra ( excepto Fcodo Ecclefix ) ubi
ad majus commodum noftrum & minusDampnum PopuU noftri
partium illarum fieri poterit , dc Exitibus Ballivx tux emi & pro-
videri, & ad Nos ufque Villam noltram de Caleys, pro Munitio-
ne ejufdem Villx, duci & cariavi facias,
Et de Cull:ubus , quos circa Emptionem , Provifionem , & Ca-
riationem Frumenti , rationabiliter appollieris, tibi, in Compoto
tuo,ad Scaccarii.imnoftrum,debitam Ailocationemhabere faciemus :
Et , in cafu quo Exitus didtx Ballivje tua: ad Plenam Solutio- Ann. D."
nem didti Frumenti non fufficiant,tunc Tallias inter te & Homi- 1347-
nes, a quibus didum Frumentum , pro quo promptam Solutionem ^dv. ^.
facere non poteris , capi contigerit , pretium & quantitatem Fru-
menti ab eis capti continentes , fieri , & eifdem Hominibus liberari
facias , per quas quidem Tallias eifdem Hominibus , de Summis in
didtis Talliis contentis, ad certum diem, per te allignandum, la-
tisfieri volumus ad Scaccarium fupradidtum.
Tefte Leonello, Filio Regis carilFimo , Cuftode Anglix, apud
Wygorn. decimo tertio die Septembris.
Per Billam Thefaurarite.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis , de Viftua-
libus fubfcriptis, in Ballivis fuisprovidendis, in forma prxdidta,
fub eadem data; videlicet,
Vic.Norff.i^Siiff.de ducentis quarteriis FrumeHti .,<^ ducentis quar-
teriis Brajei.
Vic. Cantebr. <^ Hunt. de ducentis quarteriis Frumenti , ^ ducentis
quarteriis Brafei.
Vic. Bed. ^ Buk.de ducentis quarterits Frumenti, (jr ducentis quar-
teriis Brajei.
Vic. Norht. de centum quarteriis Frumenti , <^ centum quarteriis
Brajei.
Vic. Rotel. de quadraginta quarteriis Frumenti , ^ centum quarteriis
Bia/ei.
Vic. Lmcoln. de ducentis quarteriis Frumenti , ^ centum quarteriis
Brajei.
Vic. Leyc. ^ Warr. de centum quarteriis Frumenti , ^ cetttum quar-
teriis Brafei.
Vic. Notingh. (^ Derh. de centum quarteriis Frumenti^ ^ centnm
quarteriis Brafei.
jid Literas de Credentia Refponjio Papit.
CLemens Epifcopus,Servus Servorum Dei, carifl^mo in Chrifto Ann. D.
Filio , Edwardo Regi Anglix Illuftri , Salutem & Apofto- 1347.
licam Benediftionem. An. n.
Venientem ad prxfentiam noftram, dilc6tum Filium,Nicolaum £• ?•
Herle, Ordinis Fratrum Prxdicatorum , Exhibitorem prxfentium, E^ AH'_
Celfitudinis tux Nuncium , & Litteras tuas , nobis prxfentatas per togr.
ipfum conlideratione tua , & ipfius Nicolai bonitatis obtentu , grate
recepimus ,
Et , qux idem Nicolaus , pro parte tua , & , cariflimx in Chrifto
Fili;i: noltrx, Philippx Reginx Anglix Illuftris, Confortis tux,
nobis expofuit, benigne ac diligenter auditis,Te, ipfamque Rcgi-
nam fuper eis , quantum cum Deo potuimus, exaudivimus gratio-
se, ficut prxfatusNicolaus, ad eandem Cellitudinem de noftro be-
neplacito rediens, dbi referre poterit viva voce.
Dat. Avinion. vii. Kal. Oiftobr. Pontificatus noftri anno fexto.
Sub fi/is cannahaceis.
* Procuratorium ad traElandum de Pace ad Inftantlam Papa m v.c 88
^ Cardinalium.
D O Y a touT, ceux , q! ceftes Lettres verront , Saluz. ^nn. D.
Come,a la priere & requefte de , Reverenrz. Pieres enDieu, i^Vy. '
& noz Trefchers Amis, les Cardinals de Naples & de Clermont, ^,. 2.1.
&c pur honeur & reverence de , noftre Treffeint Piere, le Pape, £. ,.
nous aions envoie par devers les dkz Cardinalx, noTi amez Foials Cnrt. ^
& Counfeillcrs, Rauf Baroun de Stafford , Renoud de Cobham, patl
Johan Darcy , 6c Robert de Burgcher , pur Traiter de Pais & de atui
Tiicues enrre nojs,noz Subgiz,& noz Alliex, Aidantz,& Adhe- Cakf.
rentz , & Sire Philip de Valoys , &, fes Alliez , Aidantz , & Adherentz, 1 1 . £.' 3,
Nous, par ceftes Lettres, donons & ottroions a noz ditz Coun- m. 4.
fdllers, & a trois de eux,plein Poair, Auftorite, & efpecial Man-
dement de Traiter pur nous,& en Noun de nous,& pur touz noz
Subgiz, & pur touz noz Alliez, Aidantz, & Adherentz, de quel-
conques eftat ou condicion q'il fbient , de Pais & de Trieue entre
Nous,& noz Subgiz, Alliez, Aidantz,& Adherentz,& le dit Sire
Philip, & fes AUiez, Aidantz, & Adherentz,
Et de faire palTer & accorder pur nous, & en Noun de nous,
& pur touz noz Subgiz,& pur touz noz AIliez,Aidantz,& Ad-
herentz , tout ce que a bone Pais , & a bones Trieues peut & doit
appartenir , tout autant come fi nous en noftre Parfone y eftoions
prefentz ,
Et de jurer, en TAlme de Nous, a tenir Pais, ou Trieues tieles,
& jufques a tiel Terme,come ils acorderont;
Et promettons loialment & en bone foi avoir ferme & agreable
tout ce,que par noz ditz Counfeillers , ou trois de eux,ferra Fait, '
Acorde, Promis, & Jure pur nous, & en Noun de nous, & pur \
noz Subgiz, & pur noz AlHez, Aidantz, & Adherentz , fur les I
chofes defufdites, & celles que en dependent.
Et Tefmoing de ce nous avons fait fealler ceftes lettres de nfe^
tre Grant Seal.
Don a Cales, le xxv. jour de Septembre , TAn de grace Mil
CCC. quarante & fept.
Semhlable Poair eft done a, Nohles hommes , les Contes de Lan-
caftre <^ de Huntyngdon.
Ireugit ,Mediantibiis Cardinalibns priediBis ., prope Caleftum , . jx
concordata , er per Commijfarios utriufque Regum Jurata. 1 347. '
An. zi.
UN I V E R s I s, prxfentes literas infpedturis, Nos, miferatione e. 3.
divina , Anibaldus Epifcopus Tufculanus , & Steplianus tituh ex au'
San- togr.
ET ACTA PUBLICA.
21
Ann. D. Sandorum Johannis & Pauli Presbyter,CardinaleSj ApoftolicsSe
1347- disNuncii,
£dv. j. NoTUM FACiMus per prxfentes,
Quod jamdudum a , fandtiflimo Patre , & Domino noftro , Do-
mino Ciemente , Divina providentia , Papa Sexto , ad Francix &
AngliiB Regna, pro reforminda Pace & Concordia, feu Treugis
iniendis, inter, SerenilTimos Principes, Dominos Franciae & An-
glise Reges illuftres ,
Qui , procurante Pacis J£mu\o , Zizannix Satore, periculose
quamplurimum ad invicem diffidebant,
Ac AUigatos & Confcederatos eorum fpecialiter deftinati , ad di-
<Sum Regnum Francix perfonaiiter accedentes , Tradtatum Pacis
inter ipfos Reges diii fuimus profequti , & fuper prasmiffis cum
Quolibet didtorum Regum , necnon cum Tradtatoribus , per eos-
aem Deputatis, fuper ipto Pacis Tradatu multos & diverfos Tra-
d:atus liabuimus,
Nos tamen, confiderantes quod Negotia ipfa adeo magna & ar-
dua exiftebant , quod nequaquam ad pr.x(ens poterant optatum for-
tiri effedlum, & quod per Nullum, seque bene,(icut per didtum
Dominum noftrum Papam, Pax plena atque peifeda inter Reges
prxfatos poterat reformari ,
Pro qua ( aiSore Domino ) faciliiis reformanda concordaverunt
Tradtatores, inferius nominati , quod, pro parte Regis utriufque.
mur: MefTire Loys de Namur: les Genneuois; & touz les autres Ann. Q,
Subgiez,, Aliiez, & Haerdans du dit Roi de France , de quelcun- I347-
que condition, & quelcunques Pais, ou Eftat qu'ils foient. 'Edv. j.
Et , pour la Partie du Roy d'Engleterre ^ aulli "foient compris , le
Roi de Caftelle: le Duc de Brabant: le Conte de Guelrre,appelle
p.ir la Partie Duc de Guelrre : Je Conte de Jullers, appelle par la
Partie Marques de Jullers: Msllire Jehan de Chalon , le Conte de
Noef Chaftel : le Sire de Noef Chaftel : le Sire de Faucogny : le
Viconte de Vifuc : Meftlre Jehan de Appremont : MefTire^^Robert
de Namur : MeiTire Henri de Flandres , les Genz & tout le Pais
de Flandres & de la Luee: les Geni & tout le Pays de Haynau: le
Sire de Lebret :les Heirs de feuMeffire Jehan de Bretaigne,n'ague-
res Conte de Montfort, qui fe dilbit Duc de Bretaigne: la Dame
de Clicon : Meffire Raoul de Caours : & les Genneuoiz. ■ * &
touz les autresSoubgies,AIlie2,, Coadjuteurs,&H::rdans du JitRoy
d'EngIeterre,de quelcunques Pais,Condicon,ou Eftat qu'ils foient.
Item, que les Efcos &c le Pais d'Efcoce foient compris es
Trieus comme dit eft ; mais fe euls ne les voulient tenir ains les
enfraignoient,ou autrement ne vouloient eftre compris en ycelles
en cil cas euls ne y feroient p:s compris : & pour ce les dites
Trieus iie feront pas rompues entre les dis Rois de France &d'En-
glcterre , & leurs autres AUiez ; & que les dites Triues foient after-
mees es marches d'Engleterre & d'Eicoce , felon les Condicions &
Manieres que autre foiz. a efte fait du dit Pais.
• V.fpo.
mittentur ad praefentiam prsifati Domini noftri Papx aliqui , ab ip
fis Regibus plenam Poteftatem habentes, qui coram eodem Do- Item, le Conte de Flandres foit Iie7.,en efpecial par Serement,
V.jop. mino * noftro, infra inftans Feftum Purificationis Bcatx Marix, de tenir les Triues , & toux les Poins d'icelles , & qu'il ne fera
perfonaliter fe pr.^fentent , Guerre ne Grevance par 11, ne par ies Alliez, ne autre de par ii
Ea propter, nobis mediantibus & inftantibus, Tradatores infra- auPais de Flandres, ne aus Flamens, durans les Triues.
icriptijviz.
Nobiles Viri , Domini ,
J)offe?mvle ,
, Et de Marolio , MarefcaUus Vrancia.,
Gaufridui de Charniaco,
JE/ Robertus de LorriSy
Milites,
Pro parte Francix Regis praefati ,
Et, pro parte Regis Anglise praedidi, Magnifici Viri,
Lar/caftriiS <^ Uuntindonia Comites ^
Nobiles Viri , Domini ,
Radulphus Baro de Stafordj
Gaherius de Manny ,
Reginaldus de Coheham^
Johannes de Arfaco^
Ac B.oberlus de Burgocaro,
Milites,
Et Magifter Spnon de Ifep^ Cuflos Sigilli Regii Secretiy
In noftra prxfentia perfonaliter conftituti , habentes a prasfatis
Regibus Plenam Poteftstem & fpeciale Mandatum ad infralcripta ,
Treug.is validas atque firmas, nomine ipforum Regum , ac Subdi-
torum, & Alligatorum, feu Confoederatorum fuorum,& eis Ad-
hierentium quorumcumque , cujufcumque itatus feu conditionjs
Guerr
au
Item, fu accorde, pour bien de Pais , que nous, Cardinauls
devant dis , ferons ceiler , durans les Triues , les Publications &
Denuncations , que fe font par Ics Ordinaires &: par les Cures des
Eglifes, des Diocefes de Chanibray, de Tournay, Therouane, &
Arraz, , contre les Geni du Pais de Flandres , pour caufe de !a
Publication , que nous feifmes , cefte Annee , entour la Fefte de
Penthecoufte , derrein paflee, du mandement de, noflre Treiraint
Pere, le Pape; & nientmoins nous fupplicrons , a bonne foi a
noftre dit faint Perc , a fin qu'il veuille fere que les dis Proces
n'aient nul eifeit , lcs quiex ont efte publiez, encontre les dis Fla-
mens , ainii come deffus eft dit.
I T E M , foient jurez, de tenir les dites Trives les plus grans Ca-
pitaines de la Guerre de Bretainne , d'une part & d'autre.
I T E M , durant les Triues , niU des dis Rois ne doit perfonel-
ment entrer le Povoir de 1'autre , & auffi le Conte Flandres nc
doit enter le Pais de F'landres , ne autres poiir li durans les Triues.
lTEM,le Roi de France,ne nul autre de p.ir Li,tendraTraic-
tie, ou Parlement, en prive , n'en appert, avecques les Flamens,
ne avec nuUe Perlbnne de yceuls , durans les Triues, a fin d'euls
atraire a fa Partie, ne pour rien faire ou procurer au contraire de
la Alliance, fait enrre le Roi d'Engleterre & euls , ne auffi avec
nul autre qui (bit de la Partie du Roi d'Engkterre ; ne aulli le dit
Roi d'Engleterre , ne Autre de par Li avec ceuls, qui foit de la
Partie du Roi de France.
I T E M , que les Bannis & Fugitiz du Pais de Flandres & de
la Luee, qui ont efte de la Partie des Francois, ne pourront, les
Triues durans, entrer ne venir en Flandres, ne en la dite Terre de
I]<erCnilUUl IJUUrUUlCUniqUe , CUJUICUIUIJUC JLaiUa ICU CUliUlLlUUlb i nuv-o uuiaiJCI, \-iiliv.i hv yi-iiii \.ii iiaiiLjK-o, iiv. L.II la UIIC iCIICUC
exiftant , a Data prjefentium , ufque ad Quindenam inftantis Fefti la Luee; &, ie aucuns deuls y aloient contre les dites Triues,que
dedens leRoialme de Franceioit faitjultice d'euls;6c feront torfais
tousleursBiens,qu'il3rontenF'landres,& en la dite terre de laLuee.
I T E .M , que, durant les Triues, nulle Nouvelete, ne Mefprife,
ne (oit faite,derune Partie envers 1'autre , en prejudice desTriues.
Item, que, durans les Triues, nul, qui ore eft de la Obeis-
fance de I'une Partie , ne puet venir a {'ObeifFance de 1'autre , a
qui il ne fuil obeiflant ou temps de Triues prifes.
I t E M , que rien ne (bit donne , ne promis , a nully par nulle
des dites Parties, en prive, ou en appert,pour mouvoir Guerre a
Tautre Partie par aucune voie , diredement ou indiredlement ;
ains conftraindra, & fera tenus de conftraindre, chafcun des dis
Roi fes Soubgiez , qu'il ne meuvent , ne facent Guerre a 1'autre
Partie , par quelcunque caufe durans les Triues.
Item, que les Genz,, Soubgiez, , Coadjuteurs, & Alliez des
dis Rois, ii bien les Flamens, come autres , quelque euls foient,
pourront aler & venir fauvement de Tun Pais cn fautre ; & touz
les Marchenns, avecqiies toutes leurs Marchandifes , toute maniere
PRemierement, que les Iriues ioient priies par les deux de Genz, tou es Provilions & Biens, tant per Terre , come per
Seigneurs Roys de France & d'Engleterre , & touz leurs Mer, & par yaues, auHi franchement come il (buloient aler & ve-
nir, au temps des Devanciers des dis Rois, en temps de Pai/,;ea
paiant les Peages & Winages auncienejnent accoutfumeZjfans au-
cunes nouveles Impolitions leuer, fors celle que paieront les autres
Soubgiez du Pais nieifmes ; exceptez lcs Bmnis , qui ibnt bannis
des dis Roiilmes, ou aucun d'euls, par autre cau(e , que pour la
Guerre de dis Rois :
Mais les Barons de Gafcoigne,& dc la dite Duche de Guienne,
& les autres Peribnnes de Gj(coigne , &' de la dite Duchie (foient
Bannis, ou Autres) feront compris es dites Triues; & pourront aler
& venir de fun Pais en FaUire, durant les dites Triues.
Et, toutetbiz,e(l: rentention que les Genz de Flandres puiflent
feurement aler & demourer ou Roialme de France,fans enipeche-
Et aulfi foit compris tout ce que les dis Rois, lours Soubgiez, ment ou molefte du Conte de Flandres, ou de nul autre.
Coadjuteurs,& Haerdanz tiennent or en droit en Gafcoigne , Per- *Et que ceft article, touchans les Marcheans& les Marchandi- *V.5?i.
■■ ' " ~ " ' fes,foit publies a Paris,&ailleurs,es autres bones Villes de France.
I t e M , que nully des dis Seignuries ne procurera , ne fera pro-
curer par li, ne par autre, que nuUes Nouveletez , ou Grief fe fa-
cent par TEgiife de Rome^u par autres de fainte Eghfe(que qu'il
foient) fur aucuns des dis Rois,leurs Coadjuteurs , ou Alliez (quel
que euls foient) ne fur leur Terres, ne de leurs Soubgiez , p'ur
occaiion de la Guerre, ou par autre caufe, ne pour fervice que les
dis CoadjuteurSjOU AUiez,aient fait aus dis Rois,ou AucundeuU";
Nativitatis Beati Johannis B.)ptiftjE,& per totamdiem ipfam ufque
in craftinum in ortu Solis, duraturas , traftaverunt , concordave-
runt, & didlas Treugas,ac iplarum Articulos & Capitula , prxno-
minati (videlicet)
Domini,
D:/ffe>uo7ite ,
Et de Marolio ,
Gavfridus de Cbarniaco,
B.oberlus dc Lorris .,
Radulphus & Reginaldus ,
Johan/ies de Arjiaco , ac Rohertus de Burgocaro , Milites ,
Taftis Sacrofandtis Evangeliis, in Animas ipforum Regum, in
noftris manibus, corporaliter juraverunt;
ArticuU autem c^ Capitula funt hac ,
iRemierement, que les Triues foient priies par les deux
Seigneurs Roys de France & d'Engleterre , & touz leurs
Soubgiez , AUiez , Coadjuteurs , & Haerdans , & par touz les Pais
d'euls, & leurs Soubgiez, Alliez, Coadjuters , & Haerdans, &
chafcun d"eulz empraigne pour li , & pour touz ceulz de ("a Par-
tie; &, nient meins, touz les Capitaines de la Guerre , de chaf-
cune partie , foient lies & jurent efpecialment de Triues tenir &
garder ;
Et (bient mis & compris efpecialement en les Trieus le Pais de
Flandrcs , avecque ia Terre de la Lues :
Et auifi la Ville de Calais :
La Seignerie de Merli & de Oye, avecques leurs Territores, ce
que euls y tenent par teles Bondes, que fcront declarees par nous
Cardinaulz defiTu^dis :
regort, Limofin, Caourcin, Agennoys, Poitou, Xantonge , &
toute la Duche de Guienne , & auffi en Bourgoigne , Bretainne ,
& toute.", Parties ailleurs, & toutes les Terres, ViUes , Chafteaux,
& Biens, de quoi U font ore en Poffeffion:
Et au(fi foient compris es dites Triues ceuls qui s'enfuient ( c'eft
affavoir ) pour la Partie du Roy de France , les Rois de Caftelle ,
& d'Arragon, & de Boheme : les Efcos, & tout le Pais dEfcoce :
le Duc de Brabant : le Comte de Guelrre , appelle par la Partie
Duc de Guelrre : rEvefque de Liege : la Duchefle de Lothrenne ,
& fes Enfans: la Contefle de Bar, & fes Enfans: Meffire Jehan de
Haynau , les Gens & tout le Pais de Haynau : le Conte de Na-
Et , fe noftre (aint Pere , ou autres , le vouloient faire , les deux
Rois le deitourberoient, a leur povoir, fans mal engien, les dites
Triues durans.
C J iTEM,
22
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. It e m , fe par aucans des dis Seigneurie»^ leurs Genz , Coad-
n47- juteurs, ou AUieT,, aucuns Seiges eltoienc rois en Gafcoigne,en la
Zdi.1. Duche de Guiennc, en Bretainne, en Poitou, ou es Iles de iVler,
ou ailleurs, les Sieges fe leveront li toft que les Triues feront pu-
Et fe aucune Ville, Chafteau, Forterefce , Terre , Gens, ou Au-
cuns Biens foiens prins , ou ontre Chofe faite , par nulle des dites
Parties, leurs Subgie7,,ou Hardans, au contraire des Tnues,apres
le lour de la Date de ces prefentes , que elles furent accordees iX.
aftermees (foit devant la Publication d"iceUes, ou apres) que toii-
tes ceUes chofes entieremenc , & fanT. delay ,foient reltituees & mi-
fes au point, que elles eftoient au Jour des Tnues accordees ou
affermees. , . r^ r , .,„
Item, que les Debtes, deues as Arraz, as Crefpinoys, ou as
iutres en Roialme de France , ne foient demandees & exequtees
durans les Triues. „ . „ „ i
Item, que droit foit fait,d'une Partie & dautre,a tous ceuls,
rui ce voudront plaindre des Prifoniers , qui ont bnlie leurs fois:
Et aufli des Pais qui ont grante certaines fommes de Deniers
pour avoir Pati, ou Soufirance de Guerre, & n'en ont mie paie
les Deniers: i> u ■ o,
Et que fur ce foient deputez, certaines Juges , d une i^artie c<
d'autre,pour faire droit: , ^ , • i
Et touz, ceuls , qui voudront demander Conduit pour ^er , ou
pour envoier, querre leurs Prifonniers, il aient fauf Conduit,a nn
qu'il les puiflent femondre de tenir leurs Fois , ou de venir ref-
pondre devant les Ju2;es defliis dis; & en meifmes la maniere ioit
fait des Pais qui n'on"t mie paie les Deniers, grantez pour Pati,ou
Souffrance , comme dit eft.
Item , foient tenues les Triues tant par Mer , comme par
«V.J92
Pro Comite Lancaflritt, de Pfi/onariis , Fi»anci4s ,»o» habita
ad Fides (jr Juramenta Conjidcratione , folvere recitfanti-
bus.
Terre. ^ ], -n •
Item, foient les Triues affermees par Serement dune Partie
£c d'autre. , _ . . .
lTEM,foieiit pubUees lesTriues en divers Pais a certauis Jours;
c'eft aflavoir,
En France & en Engleterre dedens diz Jours:
En Gafcoigne & en Bretaigne dedens vint fix Jours;
Et en Efcoce dedens Trente Jours , a compter de la Date de
ces prefentes.
Et, toute fois, foient tenues & gardees les dites Tneues , en
toutes Terres, & en tout Pais,du Jour que eUes feront AfFermees
& luree.
IteM, foient deputez certains Juges & Gardiens des Triues,
d'une Partie & d'aucrei Ceft ailavoir,
Pour la Partie des Francois , es Parties de Fkndres & de Picar-
die,le Seigneur de Moreul Marefcal de France , le Seigneur de
Secheles Gouverneur d'Artois, & le BaiUif d'Amiens:
Es Parties de la Languedoc , & de Poitou & de Xandtonge,
le Seigneur de Caumont, & les Seigneurs du pais;
En Bretaigne le Sire de Craon.
Et pour la Partie des Englois,en Gafcoigne,le Seigneur de Le-
bret , & les Seigneurs du Pais :
En Poitou , le Capitaine de Saint Jehan , Meflire Bertrant de
Montferrant Capitaine de Lefignan, Meflire Raoul de Caours:
Et,enBretaigne, les Capitaines du Pais, & Meflire Raoul de
Caours ; ^ , „ , r. j
EnHandres & enPicardie leCapitaine de Calais,& le Rewoard
de Flandres.
Ite M, en cas que ceuls,qui doivent faire,& adrefler,& ramet-
ue les chofes, faites contre les Triues, a Eftat deu , comme deflus
eft dit, ne facent la chofe, ou ne les pourroient fere deuement, a-
donc feront luges en ycele parde ,
Pour les Francois,le Duc d'Athenes,le Conneftable,& le Ma-
refchal de Francc , & Meflire Greffroy de Charm; :
Ec pour ies Englois le Conte de Lencaftre, le Conneftable,& le
Mardchal d'Engleterre, Meflire Berthemy de Bourwach,
Tant conjointement, comme divifeement, a faire Droiture, &
Adrecier les Mefprifes, a touz ceuls qui fe voudront plaindre d'une
Partie & d'autre.
• * In quorum omnium Teftimonium prxfentes Literas fieri feci-
mus, & SigiUorum noftrorum Appenfione muniri.
Ada vero, concordata, firmata,& jurata fuerunt haec, per No-
bilcs fuperiiis nominatos , in Campis prope Calefium , Morinenfi
Dioecefe, die Veneris , vicefimo odtavo Menfis Septembris, poft
Vefperas, ante folis occafum,
Anno a Nativitate Domini MiUefimo Trecentefimo Quadragefi-
mo Seprimo ,
Indidtionis decimo quinto ,
Pontificacus prsefaci Domini noftri Papx Anno fexto,
Praefentibus , Venerabilibus in Chrifto Patribus, Dominis,
,AngeJo,I)ei gratia., Grojfetafie»/' ,
Et Francijco , Tiberiadenfi ,
Epifcopis,
Ac,
Venerandis Viris ,
Dominis ,
'Regmaldo Malherftardo , Cauo>iko 'Landunenji ,
Et Bertratido Bejandini, Decano Sandi Sequaniy
LJ>!gonenfis Dicecefis,
Et aliis pluribus, fidedignis, Teftibus ad prsemifla vocatit lp9cia-
liter & rogatis.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim, Diledtus Confanguineus & Fidelis nofter , Henricus Co-
mes Lancaftriae, tempore captionis ViUae Sandi Johannis Angelia-
ci, diverfos Prifonarios ibidem de Guerra cepillet, & eos ad no-
ftram Fidem & Obedientiam pofuiflet,
lidemque Prifonarii de cerus Redemptionibus & Financiis, cum
praefato Comite, fide media,conveniflent.
Ac jam (ut inceUeximus) quamplures di£torum Prifonariorum
ab Obedientia noftra, tanquam Rebelles noftri, receflerint,Inimi-
cis noftris contra Nos iteriim adhxrentes,
Et Redemptiones ac Financias fuas praedi£tas di£to Comiti , vel
Deputatis ab eo, folvere reculantes , non habita confideratione ad
Fides & Juramenta, per ipfos praeftita in hac parte,
Nos,
Conliderantes bonum & laudabUeObfequium,quod di(5tus Co-
mes, in capcione didae VilLie, & alibi nobis fecit,
Volentefquc proinde graciam fibi facere in praemiflRs fpecialem ,
Concessimus ei omnia Terras & Tenementa , Vineas, ac
alia Bona Prifonariorum fuorum ViUx praedidtae, ac Dominii ejus-
dem, qui,fuis Redemptionibus & Financiis non folutis, Inimicis
noftris fic adhaerent , infra Jurisdidtionem & Poteftatem noftram
exiftentia,
Habenda et Tenenda, per Computationem legiti-
mam, quoufque fibi de Summis, quas ei per didtos Prifonarios,
pro Redemptionibus & Financiis fuis praedidis, evidenter docere
poterit fic deberi,plenarie fuerit fatisfadtum.
Tefte Rege apud Calefium, tertio die Odtobris.
Ann.D.
1347.
Edv. 3.
-4«. H.
£. 3.
C«rf. (^
Fat. apuJ
Calef. 21.
£. 3. m.
4-
Per ipfum Hegem'.
pT Mandatum eft Senefcallo fuo Vafconia: , & Conftabulario
■*-' Burdegalix, qui nunc funt, vel qui pro tempore erunt, quod
omnia Terras & Tenementa, Vineas, & alia Bona, Prifonariorum
ipfius Comitis praedidtorum , infra Jurifdidtionem & Poteftatem
Regis, ut prxmitcitur, exiftentia, in Manum Regis, fme dilatione^
feifiri,& prjefatoComiti, velejus Attornato in hac parte, liberari
faciant, Tenenda juxta tenorem Literarum Regis prxdidtarum.
Tefte ut fupra.
Eodem modo mandatum eft CafteUano & Prsepofito Villae San-
(5ti Johannis Angeliaci , qui nunc func, vel qui pro tempore erunt.
De Prote^ione, pro Cardinalinm ProcHratoribus, *^-S9i-
R
EX omnibus BaUivis,& Fidelibus fuis, praefentes Litteras in-
fpedturis, Salutem.
Sciatis quod,
Cum , Reverendi Patres , Domini Cardinales de Naples & de
Claro-Monte , quatuor Procuratores fuos ad partes Regni noftri
AngUx , pro Profecutione & Expeditione Negotiorum fuorum ibi-
dem, tranfmittere jam intendant,
Nos ( ad inftantiam didtorum Dominorum Cardinalium ) fufce-
pimus diftos quatuor Procuratores , & eorum quemUbet , necnon
Servientes, Equos, Hernefia, & alia Bona fua quaecumque,in no-
ftram Protedtionem & Defenfionem fpecialem ;
Et ideo vobis mandamus quod ipfos Procuratores in veniendo,
^c. prout jupra in Confimilibus de ProteiiioTie Literis.
In cujus , &c.
Tefte Rcge apud Calef. quinto die OtSobris.
Ann. D,
1347.
jln. II.
£. ?.
Uid.
Duppl.
Per ipfum Regem.
R
De Capitaneo Cale/ti conflitnto,
E X omnibus , ad quos &c. Salutem. Ann. D.
Sciacis quod Nos, 1347.
De FideUcace & Circumfpedtione , Diletti & FideUs noftri, An.ii.
Johannis de Monce Gomerii plenius confidences ,
Conftituimus ipfum Capitaneum ViUx noftrae Calefii,
Dantes eidem plenam, tenore praefentium , Poceffacem omnia &
fingula, qu3e ad Officium Capitanei ibidem pertinent, faciendi &
excercendi ,
Dances eciam univerfis & fingulis Habitatoribus Vills prxdidlaei
necnon quibufcumque Perfonis, ad didtam VUlam declinantibus,
fcu in eadem moraturis, in mandatis quod didto Johanni , tanquam
Capicaneo Villse prxdidtae , in omnibus, quas ad Officium luum
pertinenc, pareanc & intendant.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Calef. odtavo die Odtobris.
£.3.
Ibid.
Fer idem Breve.
De Marefcallo ihidem.
ConfimUes Literas, & fub eadem Data, habet Johannes deOa-
tefden Miles, de Officio MarefcaUi ViU« prsdidt».
Pr9
ET ACTA PUBLICA.
23C
Ann. D.
IH7-
T:dv. ?.
A>i. zi.
£. J.
Clauf.
II. E. J.
f . 1. W.
19.
Pw Epifio^o Ckejirie , is^i? fnperfedendo.
erga nos & noftros, & Locum Magnum quem nobis hadenus te- Anfi. D.
nuerunt , & indies tenent , 1 347. ■
* Ac volentes ipfos proinde condignis Auxiliis & Favoribus prae- £-'»- ;•
venire, *"'
D EX Affeflbribus & Colleaoribus Lanarum , nobis ultimb hnPnnftr nr^?, k ^l T £^^^
t>^ conceffamm, in Comitatu Suffexix, Salutem ^nn,m^ n'nf ^. . . , ^ S"^^ ^" ^."^^■tatonbus quod ipf, , aut
Quia, Venerabilis Pater, Robertus Ciceflrenlis Epifcopus nobis ^°'",^h! & Pnreftjr ^T'' '^ ^^™'r "°^T ^''t?"^
• ^^if '. j . o t' . - V • A i- aut aliDi inrra roteltatem noltram, prxtextu alicuius CQnrr.iiHu':
jam qmndecim S^accos Lan^graunter mutuav.t , .n Aux.lium ^^^ Debiti,unde .pii Princ.pales l5ebitores aut Regii non fuerte;:
per Miniftros noftros, aut alios quofcumque, de caetero non are-:
ftentur, diftringantur aliqualiter, feu graventur; dumtaraen Le^a-
les excerceant Mercandifas , &: Cuftumas inde,ac alia Deveria {ua,
nobis & aliis folvant, & faciant , ut dcbebunt.
In cujus,&c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefirr.o odtavo dl^
Odobris,
Per Breve de Trivafa Sigillo.
'V-,-9f.
Supportationis noftrorum onerum Guerrinorum , quamquanr, de
Temporalibus Epifcopatus fui, Lanas mutuare jjuxta formam Con-
ceflionis earum, minime teneretur,
Vobis mandamus quod Levationi Portionis hujufmodi Lanarurn ,
ad quam inter Laicos, ratione guarumdam Parcellarum Terrae in
Comitatu prsedidto , quae dido Epifcopatui per Efcaetam annedlun-
tur, vel qux adquifierit , eft Affeltus , fuperfedeatis omnino,
Et Nos vobis, in Compoto veftro, ad Scaccarium noftrum, de
eadem Portione , ipfum fic , ratione earumdem Parcellarum , con-
tingente , in exonerationem tam yillarum , ubi diftae Parcellae fic
affidentur , quam veftram , debitam Allocationem habere facie-
mus.
Tefte Cuftode Anglise apud Eltham, odlavo dieOitobris.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
*V.y94. * J)e Abita Regis ad Franciam, er »'» ./^ngliam Reditn.
Ann. D. A /f EmoraNDUM, mod Domijius nofier Hex , qui jiupcr extra
I -jAj , J-VJ. g^egnum fuum Avgttie verfus Regvum Vrajicia cum Exercitu
An. II. fuo transfretahat , apud Hoges in Normamiia xii. die Julii, Amto
E. j. Regnifui Anglia XX. applicuit,
Clnuf. Et exinde , per dilium Regnum Francia , faliis fimge Rehellium
II. £. j. ^ de(iruilio?ie Trisdiorum ^ Bonormn fuorum ibidem ufque Cakys,
p.i.m. cum eodem excercittt fuo tranfiit, eandem Villam de Caleys ihideniy
iS. i, per magnum tempus, Ohfidens,
Et , ea po[imodu7n per Guerratn adepta , ac Hominihus ad Arma ,
ViSiualihus , ^ aliis Neceffariis munita , Treugifque inter ipfum Re-
gem <^ Adverfarios fuos de Francia , fub certa forma captis c^ ini-
tis , ahinde ufque pradittum Regnum Angli^ rediit, df apud Saiid-
iricum die Ve^ieris ( videlicet ) xii die O&obris , AnJiO prtefe?tti , hora
diei pri?na applicuit ,
Et poftmodiim, die Dominiea, xiv die O&ohris , proxi?no fequente,
idem Dominus Rex Londoniam venit,^ die luna in crafimo Magi-
fier Johannes de Offord , Deea?tus Eincolniie , Cancellaritts ipfitis
Domi?ii Regis,magnum Sigillutn ejufdem Domini Regis [quod habuit
in Cufiodia fua , pro reginime Atiglta , diim idem Rex extra diiltim
Regninn Angliie ftiit) Epifcopo lVynto?iienfi , Thefaurario ipfius Do-
mini Regis, in quada?n Ca>?iera vocata le Neijchau^nhre ,i?fra Pa~
latiwm U^efimonafierienfe , hora diei tertia , de pracepto ipfius Regis
liberavit in Thefauraria ctifiodiendtim ,
Et die Martis , proximo fequente , ma?te ide??i Dominus Rex mifit
quodda?n aliud Magnutn Sigillu?n , quod cu?n ipfo Rege fuit in diiiis
fartihus Tranfmartnis , ad diBum Cancellariu?n , in Hofpitio ftio , in
Parochid SanBi Cleme?itis LondoniiS , extra Barram Novi Tetnpli
Londonia , per Magi/irum Simonem de Iflep, Cuftodem Privati Si-
gilli ipfius Regis.
^ui quide?n Cattcellarius Sigillum illud ah eodem Simone ihidetn re-
eepit , & pofi?nodtim , eodem die , hord tertid , apud Wefi??ionafie-
rium , Brevia ^ alia cmn eodem Sigilh configitarf fecit.
Super Evajione Prifonariorum,
Ann. D.
13+7-
An. II.
E. j.
Scot. 11,
K.I. m.
i-d.
D E X Vicecomiti Nonhumbrix , Salutem. ,
*-^ Licet nuper tibi , per Breve noftrum ,' prjeceperimus quod
Corpus Gerardi de Wydryngdon, & quorumdam aliorum,
Qm quofdam Prifones Scoti;^, in Bello, apud Dunelmum ulti-
mo commiffo, captos,contra Piocla.nationes & Inhibitiones no-
ftras, in hac parte fadtas, deliberarunt , & evadere permiferunt,
Capi, & in Prilbna noftra falvo cuftodiri, ac omnia Terras &
Tenementa, Redditus , Bona & Catalk fua,in Balliva tua,in ma-
num noftram feifiri,& nobis de Exitibus Terrarum & Tenemen-
torum pra;di6torum , ac de Bonis & Catallis prsedidtis , ad Scac-
carium noftrum refponderi faceres,
Quia tamen, dileftus Confanguineus & Fiddis nofter, Williel-
mus de Bohun, Comes Norhamptonix , ante adventum ncMtrum
in Angliam a panibus de Caleys,manucepit pro pr.efato Gerardo,
de habendo ipfum Gerardum coram nobis , vel alibi coram Jufticia-
riis noftris, ad Mandatum noftrum,ad ftandum redto,fuper prx-
miffis,fecundum Legem & Confuemdincm Regni noftri Anglix,
& ad faciendum & recipiendum quod de eo ibidem contigerit
ordinari ,
Tibi praecipimus quod Executioni Brevis noftri prxdidtijverfus
praefatum Gerardum faciendEe,fuperfedeas donec aliud indeprxce-
perimus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odavo die Odlo-
faris.
Confimile Breve dirigimr Vicecomiti Cumbrix.
Per Concilium.
Ann. D. ~~ ~ ' ~
JuVi ^^'^ Btirgenfbus cr Habitatoribus FilU de Dtmkirk^
E. 3.
1'«^ 21. 13 EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
F.. 3. />. Attendentes gramm & fidelem Gefli.m , Dileftorum & Fi-
j.m. 26. delium noftrorum , Burgenfiura & Habitatorum V'iil« de DunklFk
Litera mipi Regi CaJlelU , fuper Negotiis hinc inUe traclatis
C^ traBa»dis.
MAgnifico Principij Domino AIfonfo,&c. Edwardus,&c. Sa- ■^""- ^-
lutem, & fucceflus, ad vota femper profperos & felices. 1347-
A veftra (ut credimus) memoria non recelTit qualiter , vobis '^"' ^''
nos pridem per veftras Literas requirentibus , ut fuper Dampnis & -^' 3-
Injuriis, qux prastendebatis illata fuifte veftris Subditis per noftra- '^''^"f-
tes , eis Emendas debitas facere curaremus , certos noitros Com- *''^" ^'
miilarios, f.i.m.
Ad Queielas, tam Subditorum noftrorum, qui fibi Dampna & ''*■''•
Injurias hujufmodi per Gentes veftras fore alTerunt , multiplicicer-
irrogata, quam eorumdem veftrorum Subditorum, lliper Dampnis
& Injuriis hujufmodi, una cum veftris Commillariis, audiendum
& Fine debito terminandum , necnon ad tradtandum dc Pace per-
petua , five de Treugis , vel Guerrte Sufterentiis ineundis ,
Ad aliquem certum Locum, in veftri & noftri DominiiOonfi-
nio, duximus deputandos.
Et, quia Cives & Jurati Civitatis noftrse Baionse , & nonnuUi
alii noftri Subditi,
Attendentes Treugam,per prxfatos CommifTarios initam,
Duraturam (videlicetj a Fefto Sandti Michaelis jam elapfojuf-
que ad Feftum Natalis Domini proximo tunc futurum,
Nediim eis elVe Inutilem , fed potiiis , ex caufis & conjefturis
probabilibus, Dampna majora,.& graviora Paicula, maxime ob
brevitatein temporis, allaturam,
NuIIatenus admiferunt,nec Qyerelx coram eifdem Comiffariis,
fuper illatis Injuriis, propofitx fuerant vel auditte,
Quandam aliam Commiffionem noftram , quibufdam noftris Fi-
delibus, ad Querelas & earum Caufas hujulmodi, fimul cum ve-
ftris Commiffariis, audiendum, & procedendum in eisjcafque Fi-
ne debito terminandum, necnon ad tractandum & concordand im
de Pace perpetua, ac Treugis, five Sufferentiis Guerra: ineundis,
& ad quxdam alia facienda , fieri facicmus jam de novc,
Nos, ut convenir, affeftantes inter nos & vos,Dornofque no-
ftras Regias , ac vefti-os & noftros Subditos , Pacem tranquillam &
mutuam amicitiam perpetuo Iblidari , & attemptata hinc inde in-
debite debite , reformari , memoriter retinendo prselocuta uberio-
ris AIIiganti-.E inter vos & noSjficut novit veftra Excellentia,Foe-
dcra contrahenda ,
Veftram Sercnitatem dusiinus excitandam quatenus,penfatis Pe-
riculis , quibus involvuntur homines hiis diebus , ac Dampnis &
Gravaminibus , qu-£ ex Subditorum Diffenfionibus potei-unt fufci-
tari, veftros Commiffarios, Poteftntem fufficientem habentes, ad-
huc de novo deputare curefis, & ad locum hujufmodi tranfmitte-
re, fuper didis Dampnis & Injuriis, ac Pace, Treu^is,& Guer-
ras Sufferenriis ineundis, & aliis, qjx circa ea neceilari,! fuerint,
tradtaturos, Treugis, fi ineundse fuerint , conrendentes longiori-
bus, per Biennium, vel Triennium,aut amplius, duraturis,
Veftrifque Subditis, & pr;efeitim iJIis de Comitatu de Bifcaye,
fub veftro Dominio exiftentibus, qui in ultimis Treugis,inter vos
& nos, noftrofque Subditos & veitros, initis & firniatis Dampna
& Gravamina in^.^ftimabilia noltris Subditis irrogarunt,diftri(ftius
inhibentes ne interim, feu Treugarum Tcmporibus , cum fueruit
concordatx, didis Subditis iroftris, in Terra vel in Mari, quovis
modo, feu quibufvis Exquifitis Coloribus , Dampnum, Injuriam,
Impedimentum aliquod inferant feu Gravamen, * fub Poenis quas * V.j'9''s
ipfis noveritis plus timendas ,
Confimilem enim Inhibitionem noftris Subditis ficiemus;
Advertentes qubd infi-a Treugam,jam,dum apud Calefium mo-
ram traximus, ob reverentiam Domini Summi Pontilici3,& ad re-
quifitionem iplius Sedis Cardinalium , hinc inde Mediantium , ufque
ad ccrtum tempus initam & firmatam , vos , tanquam Alligatum
noftrum, veftrofque Subditos, ut nobis Adha:rentes,& benivolos,
fecimus comprchendi.
In Profperitate felici vos confervet Dominus , qui Regibus dat •
regnare.
Dat. London. vicefimo die Odtobris.
Snper Dedtd^ln Regis cnm Falconibns.
RE X Vicecomiti Effexi-js & Hertfordix , Salutem.
Quia, per Riparias Ballivas tu.B, juxca Seifonam,
Ann. D.
1347-
.An. 21.
_ . . . . . j jam indies ^- 3-
inftanrem,cum Falconibus noftris Dedudtum noftrum habere pro- C/iJ«/.
ponimus, 21. £. j,
Tibi praecipimus qubd tot Pontes, fuper Riparia de Waltham, t- '■■"'•
a Villa de Stratford ufque VVare, & abinde ex alia parte ufque Sta- 'S.</.
nes.
24
C O N V E N T 1 O N E S , L IT E R M,
I.dv. 3.
Aiin. D. nes, quot ibidem haftenus effe folebant jfine dilatione fieri facias ex
1347- causa fupradicti, .
Et omnes illos, qui ad Conftniaionem feu Reparationem didto-
rum Pontium taciendum tetientur, per Diftriftiones, & alias vias
& modos, quihus melius expedire videris, ad hioc compellas,
Proclaman faciens publice in eademBalliva tua,tam infraLiber-
tates, quam extra, ne quis Falcones aliquos,fub Pcena forisfadhira:
eorumdem , ad Aves capiendas per didam Ripariam , quoufque
Dedudus nofter ibidem fiat, projicere praefumat line Licentia no-
ftra fpeciali. rsr, , ■
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Octobris.
Fer ipfum Regm.
Confimile Breve dirigitur Vicecomiti Middlefexiae , pro hujufmo-
di Pontibus fieri faciendis fuper Riparia fe extendente de Stanes
per Ballivam. fuam ; & aliud Breve Vicecomiti Buks pro hujufmodi
Pontibus fieri faciendis fuper Riparia,qux fe extendit per Ballivam
fuam , a Villa de Leghton-Bofard ufque Fennyftretford.
E X Vicecomiti Suthamptoniaz , Salutem.
- Quia per Riparias drcut (upra uf^ue ihi ,tot Pontes,c^ /«»1;
fc, [u^er Ripariis in Balliva tua,quot ibidem liattenus effe folebant
^c. ut fupra.
Tefte Rege apud VVeftmonafterium , o<aavo die Novembris.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis, fubeadem
Datai videlicet,
Vicecomiti Wiltes.
Vicecomiti Berk.
mum, Walterum, & Waltcrum,ac prjedidas alias Novem Perfo- Ann. D.
nas, Equites,in veniendo cum Garfionibus 6c Hernefiis fuis prxdi- I347'
dis, a didta Terra ScotiiE, ad eundem David , ufque ad Turrim ^»'"- ?•
noftram praedidam, ex causa praedidra, ibidem morando, & exin-
de ad Terram Scotia: tedeundo , in Protectionem & Defenfionem
noftram fpecialem, necnon in falvum & fecurum Condudtum no-
ftrum ;
Et ide6 vobis mandamus quod eifdem, Willielmo, Waltero',&
Waltero , in veniendo <drc. prout in Confimilibiis Literis de Con-
dutiu.
In cujus &c. ufque ad Quindenam Sandti Hillarii proximo fu-
turam duraturas.
Tefte Rege apud Evere, feptimo die Decembris.
R^
Aiin. D,
1347.
An. II.
£. 3.
Clauf.
zi.E.l.
p. 1. m.
9-
R
De Expenjis folvendis PrifonibHs de Scotia.
E X , diledo fibi , Thomx de Foxle , Conftabulario Caftri
noftri de Wyndelbre, Salutem.
Mandamus vobis quod Willielmo de Ramefeye, & Waltero de
Halyburton, Prifonibus de Scotia, fub Cuftodia veftra in Caftro
prxdido exiftentibus , duos Solidos pro Expenfis fuis ( videlicet )
utrique eorumdem duodecim Denarios per diem,pro tempore quo
in Cuftodia veftra in Caftro prxdicfto fuerint, de Exitibus Ballivx
veftrce folvatisi & Nos vobis inde, in Compoto veilro , dcbitam
Allocarionem hab)ere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die No-
vembris.
?«■ Billam Ihefauraria.
* ^-^91- * -^"^ Proviforem Eccleft£ Magmtinx de Credentia.
Ann. D. n EX, Reverendo Viro,Domino Corardo de Kyrkel , Ecclefiae
I i^j. *■ *• Maguntinx Provifori , Salutem.
An. 21. Literas veftras, nobis per, Difcretos Viros, Coradum Praepofi-
z. 3. tum Ecclefix Sanfti Mauritii in Maguntia, & Heylmannum de
C/ii»/.ii. Prymheyn Militem, prxfentatas,
J. 3.f.2. Quibus fuper quibuldam, ex parte vefira, nobis per ipfos fecre-
m.t.d. tius exprimendis, petiftis credulam dari fidem ,
Pleno concepimus intelledtu , qui intentionem veftram gratam ,
vivse vocis oraculo , nobis prudentius explicarunt ,
QLiibus, ad vos cum gratiarum adtione remiffis, fuper voluntate
noftra plenius informatis, fidem indubiam adhit)eri, petimus , in
prasmiffis.
Dat. in Palatio Regis Weftm. tertio die Decembris.
Ann. D.
1347-
An. II.
E. 3.
Ibii.
Ann. D
1347
An. II.
r. 3.
Scot. 2 1
£■3
4-
Litera ntiffa Lodoivico Duci Bavarria , Marchioni Brande-
burgenji, ac Comiti de Tiroles, de Credentia.
\ MicE Carissime,
De fincera Affeftione veftra, quam erga Perfonam noftram ge-
ritis, prout didicimus, retroadis temporibus, &: nunc, per Indicia
prxexperta, vobis grates exiblvimus, quas valemus:
Ciiialiter vero in pn^fenti hoc perpendimus,Henricus, Nuncius
ad nos miffus, lator prxlentium , fecretms ex parte noftia vobis di-
cec. , ^
Dat. in Palatio noftro Weftm. quarto die Decembris.
I>e ProteEiions pro Hominibus de Scotia venientibtis ad David
de Brttjfs.
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Conftabulariis , Ca-
ftellanis, Majonbus,BalIivis, Miniftris,&: omnibus aliis Fide-
libus fuis , tam infra Libertates, quam e.xtra , ad quos &c. Sa-
lutem.
Sciatis qund,
Ad inftantem Requifitionem David de Bruys de Scotia, in Pri-
foni noftra, in Turri noftra Londonise, exiftentis,
Conceffimus Willielmo de Levinglton Baneretto, Fratri Walte-
ro R!aunt)T , & Waltero le Clerc , quod ipfi , una cum novem aliis
Perfonis, Equitibus, ac eorum Garlionibus, & Hemefiis, a didtis
p.utibus Scotise , ufque ad Turrim noitram praedidam , pro qui-
bufdam Negociis , ipfum David tangentibus , libere venire pos-
fint ,
Etj pro majori Securitate eorumdem , fufcepimus ipfum Willicl-
m.
Per ipfum Regem.
* jid Papam , de Credentia.
* V.ypS.
PAVJE Rex devota Pedum ofcula beatorum. Ann. D.
Pater Sanctissime, 1347-
An. 21.
Ad prjefentiam Beatitudinis veftraE;, Diledos & Fideles noftros £.3-
Nuncios, Hugonem de Nevill Militem , Magiftrum Johannem Rom. 21.
de Carleton, Canonicum Ecclefix WeUenfis, Juris Civilis Profes- Z.^.w.i.
forem,& Fratrem Johannem de Reppes,Poenitentiarium veftrum,
& Nuncium ad Nos pridem deftinatum , fuper intenuone noftra
de prxfenti tranfmittimus plenius informatos,
Quos fpecialiter recommendatos habere dignemini , & eifdem in
hiis, quae Sandtitati veftrae, ex parte noftra, feriofiiis explicabunt,
cum exauditione benigna plenariam dare fidem,
Nofque fuper fic exprimendis per eofdem cum celeritate accom-
moda ( fi placeat ) reddere certiores.
Dat. in Palatio Regis Weftm. duodecimo die Decembris.
.^d Cardinales Littera commendatoria.
DEvERENDE Pater,et Amice carissime, Ann. D.
^ 134.7.
Qiiia, Diledos & Fideles noftros, Hugonem de Nevill Mili- An. 21.
tem , Magiftrum Johannem de Carleton , Canonicum Ecclefise E- 5.
Wellenfis,Juris Civilis Profenorem,& Fratremjohannem de Rep- liij^
pes, Pcenitentiarium Domini Summi Pontificis , & Nuncium,
Nuncios noftros , fuper Intentione noftra de prxfenti plene & fpe-
cialiter informatos , ad prxfentiam didti Summi Pontificis deftina-
mus,
Vos rogamus quatinus didtos Nuncios noftros, cum ad vos ac-
cefferint , velitis benigniiis exaudire , & pro grata & ccleri Expe-
ditione eorumdem amicabiliter interponere partes veftras.
Dat. ut fupra.
Eodem modo fcribitur Cardinalibus fubfcriptis,fub eadem Dataj
videlicet,
Domino P. Epifcopo Penefir.
Doviino yi. Tujculaneji.
Domino S. de Claro Monte yTttuli Sajiliorum Johannis ^ Pauli,
Presbitero Cardina/i.
Domi?to P. Epijcopo Sabinen.
Domi?to G. Epijcopo Alban.
Domino E. Epilcopo Portue».
Do?tii?iO B. Tituli Sanili Marci , Preshitero Cardinali,
De Prifonibus , ^ni Fidem violant , areflandis.
REX Ballivis & Juratis Infulse noftrae de Jerefeye, Salutem.
Ciim, inter cxtera, in Treugis, nuper inter Nos & Adver-
farium noftrum Francix apud Caleys initis , concordata , continea-
tur quod omnibus, fe de Prilbnibus, qui Fides luas fregerunt, con-
quen volencibus, ex utraque parte plena Juftitia fiat,
Ac jam, diledtus nobis, Gullielmus de Wyncheles nobis dede-
rit incelligi ut , ciim ipfe quendam GuUielmum le Conte in par-
tibus Normannix,dum Nos ibidem ultimo eramusjde Guerra ce-
piiTeti
Et ipfum aliquamdiu , ficut Prifonem fuum, fecum detinuis-
let
Ac ipfum poftmodiim , per Fidem fuam ,
Sub taii conditione, ut ipfe infra certum tempus, jam praeteri-
tum, ad eundem GuUielmum de Wyncheles reverteretur,ad fatis-
faciendum ei de Redemptione fua in hac parte,
Tranfire permiferit, r r r-,
Qui quidem GuUielmus le Conte, mfra Infulam noftram prae-
didtam jam commorans, prxfato Gullielmo de Wyncheles hucuf-
que non rediit,nec pro Rederoptione ilia prxdidta eidem GuUiel-
mo de Wynchdes, juxta Conditionem praedidtam, fatisfacere cu-
ravit,
Fidem fuam praedidtam taliter violando ,
Super quo idem GuUielmus de Wyncheles nobis fupplicavit,ut
fibi Remedium inde fieri faciamus.
* Nos (volentes quod juftum fuerit fieri in hac parte) vobis man-
damus quod, fi per cognitionem prxdidti GuUielmi le Conte, vel
alio modo legitimo, vobis conftare poterit ita eile, tunc eundem
GuUielmum le Conte , ubicumque ipfum infra Jurisdidtionem &
Poteftatem veftras invenire concigerit , areftetis, & ipfum prxfato
Gullidmode V/yncheles liberecis, tenendum iicut Prilonem fuum,
proui
Ann. D.
1347-
An. 21.
£.3.
Vranc.
21. E. 3.
f. z.m.%.
♦V.5-99.
ET ACTA PUBLICA,
2T
Ann. D. prout feciindum Jus Armoram & formam Treugarum prxdiftarum & per quandam Ordinadonem , in quodam ParliamentO noilrO fa- Anrt. D,
13+7-
Idv. 3.
fuerit taciendum;
Nos de toto fado veftro, in hac parte, in Cancellaria noft;ra,per
Literas veftras, dlftinfte & aperte certificantes.
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium , duodecimo die Decembiis.
Per Breve de Frivato Sigilh.
Ann. D.
An. zi.
1.3.
Claiir.
ai. £. 3.
f. 1. m.
7-
Sttfer E.xpenjis Prifonum Scotia^
D EX Vicecomiti Notinghami-.e Salutem.
^^ Praecipimus tibi, diftriLtius quopoterimus injungentes,q^a6d
Duos Solidos per diem , pro Expeniis Williemi Douglas Senioris
& Willielmi Vaux Scotorum, nuper apud Bellum Dunolmenfe de
Guerr.i captorum , & in Cuftodia Conftabularii Cai^ri noftri No-
tinghami;E de mandato noftro detentorum (videlicet) pro utroque
corum Duodecim Denarios pcr diem , a tcmpore quo ad didtum
Caftrum venerint, & exnunc ibidcm fuerint , eidem Conftabula-
rio, per Indenturam, inde inter Te & ipfum modo debito confi-
ciendam , de Exitibus Ballivaz tuii; folvas ; & nos tibi inde , in
compoto tuo , ad Scaccarium nollrum , debitam Ailocadonem ha-
bere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Decembris.
fer Billa)/t Thcfauraria.
Ann. D.
^13+7-
An. 2.1.
E. }.
CUuf.
li.t:
■ 3'
m.
T>e Venariis folvendis fro Exfcnfs David de Anand Scoti.
REX Vicccomid Glouce.ftri.E Salutem.
PrjEcipimus tibi, diftridiiis quo poterimus injungentes , quod
Duodecim Dinarios per diem pro Expenfis David de Anand Sco-
ti, nuper apud Bellum Dunolmenfc de Guerra capti , & in Cu-
ftodia G)nftabularii Cafliri Briftollise, de Mandato noltro , deten-
ti , a tempore quo ad diitum Caftruai venerit , & exnunc quam-
diu ibidem fuerit , eidem Conftabulario , pcr Indenturam , inter
Te & Ipfum modo debito conficiendam , de Exitibus Ballivx tu;t;
Iblvas; & Nos tibi inde,in compoto tuo, adScaccariumnoftrum,
debitam AUocationem habere faciemus.
Tefte Regc apad Rifyng , decimo tertio die Decembris.
Ter Bil/ani Tbefauraria.
Ann. D.
Aii. II.
1.3.
Vtffc. it.
I. 3. m.
i.
Ds Navibns pro Pafugio fokamu Filix. Segis areflandis.
O EX univerfis& fm^ulis Vicecomitibus , .Majoribus, Ballivis,
^^ Miniftris, Dominis, Miitiftris , & Mirinariis Navium , ac
ahis Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam extra, ad quos &c.
Salutem.
Sciatis quod affignavimus, dileflum Servientem noftrum ad Ar-
ma , Henricum de Baa ad capicndum &c areftandum Qiiadraginra
Naves, in omnibus Portubus & locis, ubi melius expedire viderit,
a Portu de Portefmuth ufque ad Portum de Falemuth, juxta Injun
dtionem fibi traditam in hac _parte ,
Et eafdem Naves ufque Poitum de Plommuth , cum celeritate
quafieri poterit, venire faciendum , pro PafQgio Johannx, Filiae
noftra; cariirun<E, &aliorum, in Comidva fua ad partcs Vafconix,
in proximo (Dcodante) profecturorum :
Damus autem eidem irienrico Plenam , tenore praefentium , Po-
teftatem arcltandi & capiendi omnjs illos , qaos in hac parte con-
trarios invencrit feu Rebelles, & eos Prifonls committendi, in eis-
dem tr.oraturos quoufque de illis aliud duxcrimus dem.indandum.
Et ideo vobis mandamus quod cidem Henrico, in prxniilTis fa-
ciendis & excquendis , cum omni diligcntii Inteadentes lids, Pa-
*V.6oo. rentes, Confuientes, & Auxiliantcs, * quotiens& prout, peripfum
Henricum, ex parte noltra, fueritis prxmaniti.
In cujus, &c.
Telfe Rege apud Gildeford , viccfimo feptimo die Deccmbris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
ET mandatum eft Ricardo de Holmefle & Nicholao Lovy,
quod prxfato Henrico, fub foiisfadlura omnium quaz Regifo-
risfacere poterunt, in pr.cmiirts facicndis , &ex;quendis, Intenden-
tes fint, Parentes, Confulenres, & Auxiliantes, quotiens & prout ,
per ipfum Henricum, ex partc Regis, fuerint prxmuniti.
» Tefte ut fupra.
Eodem modomandatum eft fubfcriptis de IntendendoprsefatoHen-
ricoi videlicet,
d:am, nuUus dc eodem Regno iine Refponfo Adjudicari dcbcrcc 13+/
vcl Dampnari, Er^v.
Ipfc tamcn, non Vocatus nec Auditus, fct penitus Indefenlus,
in quodam alio Parliamento, apud Weftmonaltcrium , anno Regni
noftri Quarto, tento, in ejus abfentia, ad Procurationem quorum-
dam , iplum gravare volendum , contra Lcgem , Confuetudincm >
& Ordinationem pra:di6ta,s, propter quoddam Maleficium,iibiim-
pofitum, quamvis inde Indidtatus , Appellatus, Irrititus, feu Cul-
pabilis in aliquo non eftet , Adjudicatus exdterat Turpi Mord ,
Vellemus, obtentu Juftiti-.c , conCedere quoJ Rccordum& PrO-
cefllis Confider.itionis five Judicii praediifti , in tuncproximo Parlii-
mento noftio, feu alibi, ii nobis placeret, recitari & examinari,&
quod Judicium prxdidum , li Errorcs in eildL-m reperti forcnt,
propter quos illud fabfiltere nequaquam poflet de Jure , adnuUari
valeret, ut ipfe, fi dictum Judicium, iicadnullatum effet, cuilibet,
fuper libi impofitis, & aliis , refponderet fecundum Legem &Con-
fuetudinem fupradidtas,
QLiodque interim fecure ad didtum Regnum noftrum accedere,
& m.orari poflet, didto Judicio non obftante:
Propter quod nos,
Attendentes quod , ad faciendum fingulis Subditis noftris Jufti-
tiam , fumus aitridti vinculo Juramenti ,
Conf.derantelquc Fidelitatem & Gratitudinem difti Johannis, ac
Locum Magnum quem nobis in partibus Flandriae & alibi tenuit ,
ac Amiifionem Bonorum fuorum in ciidem parcibus , quam propter
nos fuftinuit, & Status Depreflionem ejufJeai,
De aflenfu Cotnitum & Magnatum , in diito Portu nobifcum
exiltcndum, ac, Venerabilium Patrum, Johannis Cantuarieniis Ar-
chiepifcopi , & R. Epifcopi Ciceftrenlis , necnon Cancellarii &
Thefaurarii noftrorum , & aliorura de Concilio noftro , poft Re-
grelltim noftrum in Andiam ,
Conceflimus pr.efato Johanni , quod ipfe infra diiftum Regnum
noftrum Angline filvo & fecure venire , & morari , & infra idem
Regnum quo voluerit fe transferre, quoufque dictum Jadicium in
diiSto proximo Parliamento, vel ante, fl expcdiens e.flet , propter
Errores hujufmodi adnullatum, feu, eis non rcpertis , approbatum
eflet, valeret non obltantc Judicio fupradicto, prout ia Litceris no-
Itris Patcntibus, indc confeitis , plenius condnertir:
Ac dictus Johannes , tempore quo uki;num Pariiamentum no-
ftrurn apud Wcftmonafterium fummonitum & tcnrum c<tidt,circa
qu.cdam urgentia negotia noftra, de quibus pcr nos oncratus fuit,
intendcns fuit in partibu-: tranfmarinis , * per q.iod dictum Nego-
tium adhuc remanet indilcullum,
Nos ( volentes eo pr^etextu cum prazdidto Joh.mne agcre gratio-
se) conceflimus iterato eidem , quod ipfe infra didtum Regnum
noftrum Angli;E falvo & fecure venire , & n:orari, & infra idem
Regnum , 6c alibi infra Poteftatem noftram , quo voluerit libere fe
transferre, quoufque didtum Judiciumin Parliamento noftro,prop-
ter Errores hujufmodi, adnullatum, feu, eis nonrepertis, approba-
tum fuerit, valeac non obftante Judicio fupradidlo;_
Sufcipientes ipfum, ac Homines, & Servientes fuos,ac Bona fua
qui^cumque, in Protedtionem & Defenlionem, ac falvam gardiam
noftras fpeciales pro tempore antedidto.
Volentes infuper quod, di(fto Judicio , propter Errores hujufmo-
di, adnuUato, li hoc contingat, idem Johannes cuilib:t fuper priE-
miflis & aliis, qux fibi obicienda fuerint , fecundum didtas Legera
& Confuetudincm refpondeat , & ftet Juri, fuper quo Proclama-
tionem fieri volumus in fmgulis Co:nitatibus dicti Regni , & qu5d
nuUa fiat intcrim Executio, quovis colore, confiderationis & Judi-
cii pr.edictorum.
Ec idco vobis mandamus quod eidem Johanni , aut Hominibus,
*\.6ot.
& Serviendbusfuis, in Perfonis, Bonis , aut Rebus, fuis , venien-
do infra didtum Regnum , & ibidem , iea alibi, inlVa Poteltatem
noftram, per ccmpus prxdidtum morando, ut prxmittitur , non in-
fcratis, feu, quancum in vobis elt , ab aliis , publice vel occulte ,
inferri pcrmittatis Injuriam, Moleftiam, Areftjm,Dampnum,Im-
peJimentum aliquod feu Gravamen ; & , fi quid cis forisfadtum
fuerit , id ;eis flne diladone taciatis emendari.
In cujus &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Tefte Rege apud Guldeford , viceiimo oitavo die Decembris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Wenrico Soydon.
WiU.chr/o de Sfggcfion.
Majori dvitatis Exoti.
Nickolao Truyt.
Willielmo Bacoun.
Williebiio Sviale.
"Ihoma: Havener.
Johanni Treynenoun.
Pro Johanne Mamravers de ProteFtione innovanda.
Ann. D. D EX Vicecomitibus, & omnibus Ballivis, &fidelibus fuis, tam
1347. *^ infra Libertates, quam extra, ad quos, &c. Salutem.
An. II. Ciim nuper, veniens ad nos , in Portu de Svvyn in Flandria ,
£. 3. cum quibuldam Magnadbus & aliis tunc ibidem exiftentitaus , Jo-
Paf. II. hannes Mautravers iehior Miles, & , fe nobis reddens , humiliter
£• J.p. fupplicaverit , infinuando, quod,
j.w. 6. Licet fecundum Legem & ConfuetudinemRegni noftri Angli;i* ,
Tm. III. P. I.
Liiera mift Rcgi Caflcll.e, fuper Pajfagio Johanna Fili-t Re-
gis , Primojcnito ejnfdem' Aegis maritand<e.
SErenifllmo Principi , Domino Alfonfo, Dei grJtia, Ciftellse,
Legionis, Toleti, Galicix,Sibilix, Cordubix, Murciae.Gie-
nii , Algarbix & Algezirx Rcgi illuftri , ac Comitatus Molinx
Domino, Confanguineo noftro carillimo, Edwardus &c. Salutem
& votivis femper fucceflVbus gloriari.
Serenissime Princeps,
Quod nuper per Literas noftras veftrx Excellcntix rcgix fcrip-
fim.us (videlicet) qu6d Itadm Johannam Filiam noftram carifli-
mam, inclito Pnmogenito veftro Petro, difponente Domino,Ma-
trimonii Fccdcre copulandam , vobis & didto Filio veftro mitte-
remus ecce! nunc fadtis fequentibus adimplemus; quia didtamFi-
liam noilram & veftram in Vafconiam , exinde ad veltram acceflu-
ram excellentiam , cum pleno gaudio dettinamus ;
In prxfatx denique ncltrx Fiiix Comidva lunt , & veniunt,
Robenus Burghcher Baro, Andreas de Oftbrd , Juris Civilis Pro-
feflor, Canoiiicus Eborum,& Geraldus dePodio, Sacrifta Eccle-
fix Burdegalix , fidcles & devoti noftri , noftri Procuratores &
Nuncii, oportuna & plena ex parte noftra ad gerenda omnia Po-
teibte Suftlild, . . ^
Quibas pro nobis plenaria per veftram Regiam Cellituduiem h-
D ae
Ann. D.
1348.
A,i. 21.
E.3.
ClauJ.
2 1. £. 3.'
f. 2. w.
l.d.
■^6
CONVENTIONES, LITER.^,
Ann. D.
1348.
Xdv. 3.
de data, illos in Iiiis , qux nomiiie noftro proponenda duxerint,
petimus gratanrcr audiri & gratiose (fi placeat) licut Conjunftio &
Caritas noftra exigunt, exaudiri.
Statum autem noftrum , & Liberorum noftrorum , iidem Nun-
cii noftri vobis referent viva voce ; de vellri vero Statiis elTentia
(utin.im! prorperi & felicis) frequetiter, quantum fieui poterit, pe-
timus nobis fcrihi.
Script. in Palatio r.oftro Weftm. primo die Januarii.
Liiera mijfa Regin<e CaftelU.
""'P* Qf^teniffim-.c Dominx, Caftellje & Legionis Reginx prxclarifti-
1348, O j^^^ Edvvardus &c. Salutem & votivis abundare fucceftibus in
Ann
Z. ,.
Ibid.
*/.6oi
Ann. D.
1348.
An. II.
£. ?.
Ibid.
Salute.
EXCELLENTISSIMA Do.MINA,
* Quod nuper, per Literas noftras , Magnifico Principi , Regi
Caftellie, Coniorti veftro, Confanguineo noftro carilTimo, &Ex-
eellentix veftrx fciiplimus, quod videlicet ftatim Johannam , Fi-
liam noftram carinimam , inclito Infanti , Petro, difti Regis &
veftio Primogcnito, difponcnte Domino, Matrimonii Foedereco-
pulandam , pr.efato Principi , vobis , & ditto Filio veftro mittere-
mus, ecce! nunc favffis fcquentibus adimplemus , quia diftam Fi-
liam nofham in Vafconiam (exinde in Ilpanniam acceffuram)cum
pleno gaudio deftinamus,"
In cujus Comitiva funt, & veniunt, fideles & devoti noftri,no^
fti ique Procuratores & Nuncii , Robertus Burghcher Baro , Andreas
de Oftbrd, Juris Civilis Profeffor, Canonicus Ecclelije Eborum,
& Geraldus de Podio , Sacrifta Ecclefiae Burdegalix , oportuna &
plena ex parre noftra ad gerenda omnia poteftate Suffulti ,
C>ios, & eorum. quemlibet, veftraj Serenitati fpecialiter recom-
menclamus, rogantes attentij quod, ficut , in hujufmodi negotiis,
apud diiSum magnificum Principem , perlbnam veftram Patronam
pr.Ecipuam fuille didicimus, lic velicis,pro eorumdem negotiorum
confummatione felici , apponere more folito veftrarum bonarum
partium incrementum , did:il'que Nunciis noftris in hac parte plc-
nariam dare fidem.
Scripta Scc ut fupra.
Litera mijfa Eleanorx Gnfman.
CLarissimaDomina.
Qiiod nuper , per noftras Literas , Magnifico Principi , Regi
Caftellx, Confanguineo noftrocariffimo, fcripfimus, quod fvide-
licet) Itatim Johannam , Filiam noftram cariffimam , inclico In-
fanti, Petro, dicti Magnifici Principis Primogenito, Dei difpofi-
tioi*e, Matrimonio copulandam , ad partes Vafconiae mitteremus (^c
ut jupra ujque ibi , comm.endamus, <^ tunc fic,
Rogantes attente , quod, ficuc in hujufmodi negotiis, apud di-
dtum Magnificum Principem , tam per relationem multiplicem ,
quam per operis efficaciam , veftram Pcrfonam didicimus fuiffe
Patronam, iic velitis, pro eorumdem negociorum confummatione
felici, apponere more Iblito veltrarum bonarum partium incerven-
tum, didtis noftris Nunciis in hac parte fidem plenariam adhiben-
do:
Dominus vos dirigat & confervet.
Dat. &c. ut fupra.
Litera miffa fohamn Ihmino de Lare c^ de Biskaye.
Ann. D. D EX, Nobili &c Potentl viro, Johanni Domino de Lare & de
n^S. ^ Biskaye, Confanguineo noftro cariinmo, Salutem dc fuicerie
>4»j z I . diledtionis augmentum.
E. 3. Inclitis Regi & Reginoe Caftell.ie & Legionis, cariflima nobis
UiJ. Confanguinitate conjunitis, pro Maritali Confortio, Dei gratia &
dilpofitione, firmando inter Petrum, Primogenitum dictorumRe-
gis ik Reginae prieclarum^ &Johannam, Filiam noftratn carilfi-
mam , ipfam Filiam in Valconiamvenientem,exinde in Ifpanniam,
pro didto Confortio feliciter acceffuram , lietantibus animis defti-
namus.
In quo Maritali Confortio Ixtitia noftra crefcit , & femper au-
getur, ex eo qubd Filiam noltram ( quam Dei donis & gratiis ple-
nam cognofcimus) di(.'torum Regis & Reginae Pnmogenico, vir-
tucum omnium collacione docato, fic mittimus copulandam, infti-
tuto a Deo , Matrimonii Sacramento.
Per ipfum namque felix ( Deo difponente ) Confortium Ifpannix
Reges & Anglice, & eorum Liberi, quorum Confanguinitas an-
tiquata jam fenuit , novos reparantur & renovantur in Fratres , &
utriufque Regis & Regni Populi , quafi unus Populus fafti , Fratcr-
nis invicem vicibus conveifantcs , neceffarib reddentur & fient , de
Commodovum communi & Lucrorum mulciplicatione , gauden-
tes.
Ciim igitur Robertum de Burghcher Baronem , Andream de Of-
ford Juris Civilis Profefforem ,"Canonicum Ecclelix beati Pecri
Eborum , & Geraldum de Podio Sacriftam Ecclefiaz BurdegaUae ,
noftros fideles & dilectos, Procuracores & Nuncios prxfatis Incli-
tis Regi & Reginx, ad eorum executionem, quae in prxmiffis fue-
rint oportuna & acommoda , deftinemus ,
Sinceritatem veilram duximus affectuose rogandum quatenus illis
• V.603. ir> hiis, q\x agenda fuerint, & pro nobis a veftra * iinceritate pe-
tiverinr , favorabiliter , more veitro folito , velicis affiftere , & ve-
ftrum ilHs Pauocinium exhibcre j reibnbentes nobis per eofdem
cilentiam llacus veftri Conforciique veftrse pr.tclani! , ac liberorum
velborum, una cijm cxceris vobisgratis, c?^:. ut Jiipra.
Litera miffa yuhanm Emamelis , T Ann. D.
Litera inijfajohanni AlfonCe de Alhrekirk ^ de Medoh.\ , r..,,, ^?4^
Domwo, -^ J ■> yit fupra. £^.„_ ^
Litera mijfa Egidio Archiepifcopo Toleta». Ifpan. Primati. j
Lhera mijfe Epifcopo Palenf.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, Epifcopo Palenf Salutem& Ann. D.
■'•^ fincerx dile(Stionis affedtum. • I34°-
Re VERENDE PaTER, An. 1.1.
E. j
Quod nuper, per Literas noftras, MagnificoPrincipi, Regi Ca- ■'*'*•
ftellx, Confanguineo noftro , fcripfimus , qubd (videlicet) fbcim
Johannem (^c. prout ad Regitiarn Literd, tunc Jic ,
Quos, & eorum quemlibet, veftrx Paternitati reverendx recom-
mendamus, iplam rogances attentiiis qubd, ficut, circa hujufmodi
negotia , apud didtum Regem procuranda , diledionem veftram
gratam , relacione multiplici , vos adhibuifle didicimus , iic , pro eo-
rumdem negotiorum expedicione felici , velicis apponere more foli-
to veftrarum bonarum partium interventum, & didtis noftrisNun-
ciis in hac panc plenaiiam dare fidem,
Dominus vos confervet. Dat. ut fupra.
Literx miffe Fernando Sancii de Vallefleti Militi , & Johanni
Stephani , lUulliis Regis Caftellx Cancellario , fuper eodem nego-
tio.
Litera direUa Petro , filio Regis CaftelU Primogenito.
"D EX, Infanti Inclito, Petro, Sereniflimi Principis, Regis Ca-
■*^ ftcllx Primogenito , Salutem & diledtionis Filialis affedtum.
Infans Serenissime,
Qubd nuper , Magnifico Principi , Genitori vcftro , vobifque
fcripliiTe meminimus,qu6d (videlicet) Johannam, Filiam noftram
carilTimam, iErate Juvenculam , Morum gravitate & Decoris de-
biti Venuftiate confpicuam , eleiftam Genitricis fux , veftro Mari-
tali Conibrtio , Difpolitione cooperante Divina, copulandam, vo-
bis ac Progenitoribus veftris prxclaris mittendam fore decrevimus,
ecce ! jam Fadis fequentibus adimplemus , quia ipfam ad partes
Vafconix , exinde in Ifpanniam acceffuram , cum intenio gaudio
deftinamus.
In cujus Comitiva veniunt, noftrifideles Procuratores , & Nun-
ciinoftri, Robertus Burgcher Baro , <^c. ut Jupra iijjiie'ihi, plena
& oportuna ex parte nollra ad omnia gercnda poteilate luffiilti, ^
tuiic fic,
Quibus pro nobis plenaria per Excellentiam veftram data fide,
ipfis lic afliilere velicis Coniiliis & Auxiliis oporcunis , uc negotium
hujufmodi , ad mutuum noftrum , Subdicorumque Regni iioftri &
Ifpannix folatium , capiat Fincm felicem pariter & optacum.
Dac. ut fiipra.
Ann. D.
134S.
An. ii.
£. 3.
IbiJ.
Pro Arnaldo de Duroforti Litejra Papa commendatoria,
CLemens Epifcopus, Servus Servorum Dei,cariffimo inChriffo Ann. D.
Filio, Edwardo Regi Anglix lUuftri, Salutem & Apoftoli- 1348.
cam Benedictionem. An. 21.
Licet credamus qubd tu (Fili cariffime) Servitia, qux quondam E- 3.
Arnaldus de Duroibrti , dum viveret, &, dileftus filius, Nobilis ExAu-
vir, Arnaldusde Duroforti Miles , Vicecomes Laburdi, ejufdem tosr.
Arnaldi Filius, Serenitati tux prxi^titille , & qux idem Vicecomes.
prxftare, dicuntur, ac fidei devocionifque conftanciam , quibus ip-
fos erga ce claruiffe Communis Fama commemorat , in coniidera-
tionem adducens, dignis illa Rependiis compenfare proponas;
Accendences tamen qubd , iicuc habet multorum fida Relatio,
idem Vicecomes, pro Fide Regia ilhbace fervanda , multa paffus
eil: Dampna, mulca fubiit Detrimenta, quodque, ut tuis poflet in-
iiftere * decenter Obfequiis, multisfubjacet Oneribus Dcbitorum, * V.404..
Serenitacem tuam attente rogamus , quatinus eundem Vicecomi-
tem, coniideratione prxmiflbrum & noftrx interventionis obtentu,
velis fufcipeve commendatum.
Cxcerum quia prxfams Vicecomes Terra , quam dido Patri fuo <]
donafle diceris , quibufdam impedimenta prxlbntibus , ut aflerit ,
gaudere non potefl , rogantes adicimus ut omne impedim.entum , ii
quod fuper hoc Vicecomiti prxftatur, eidem tua faciat Sublimitas
ammoveri. ^ '
Dat. Avinion. iv Non Januar. Pontificattas noftri anno fexto.
Ca/cedonius.
Suh filis cannahaceis.
De Denariis pro Providentiis fohannie fiit£ Regis filvendis.
REX Vicecomiti Devonix Salutem.
Cum nuper, per Licceras noftrasPatentes,Privato Sigillono- Ann. D.
ftro fignatas, affignaverimus,diIectos nobis,Thomam deWeryng- 13+8.
ton, Thomam Poleyn, & Alexandrum le Bakere, conjun6tim,& An. zi.
divilim, ad quxdam Viftualia, & alias res , pro Paflagio Johan- ^- 3.
nx , Filix noftrx carifijmx , verfus partes Vafconix , in Comitatu f''!A- 1 ' •
prxdido providendum , E.j.n»,
Et prxceperimus Radulpho Bret , tunc Vicecomiti noftro Co- >•
mitacus prxdidi, quod illis, a quibus did:x Providentix captx fo-
rent.
ET ACTA PUBLICA.
27
Ann. D. rent, de Exkibus Ballivs fuae Solutionem debitam fieri faceret,
1348. Ac didtse Providcntix, tam pro eo qiiod prajdidi , Thomas,
EJ-u. 3. Tiiomas, & Alexander, fuper providemiis iilis faciendis, perquos-
dam Malefactores de di6to Comitatu impediti fuerunt , quam occafio-
ne Amotionis didli Radulphi ab Officio fuo , nondum fadx exi-
ftant, in noftri grave Dampnum & Paftagii praedicti Retardatio-
nem , unde plurimum conturbamur ,
Nos, volentes didlas Providentias cum omni celeritate fieri, &c
Malefad:ores praedictos, prout dece:, puniri, tibi prscipimus guod
eifdem , Thomx , Thoma; , & Alexandro , &c eorum cuilibat , in
Providentiis illis faciendis, Intendens lis, Confulens, &c Auxilians,
quotiens & prout ipfi, vel eorum aliquis, tibifcire fecerint , vel fe-
cerit , ex parte noftri ,
Et fingulis illorum , de quibus hujufmodi Providentias capi con-
tigerit, de eo, quod inde a quolibet eorum captumfuerit, SoUitio-
nem debitam de Exitibus BalliviC tux folvi facias,
Et , fi Exitus illi ad hoc non lufficiant , tunc Indenturas inter te
& quemlibet illorum, quibus hujufmodi Solurionem facere non po-
teris, de eo, quod a quolibet eorum captum fuerit , facias, & eis
certum diem , pro Solutione fua habendd ad Scaccarium noftrutn ,
affignes, ad quem diem eis promptam Solutionem per Thefaura-
rium noftrum fieri volumus in hac parte ,
Et de Cuitubus, quos circa Providentias prxdiftas, ac Ciriajtia
earumdem, ad loca ubi carianda exiftunt, r.xtionabiliter appofueris,
tibi in Compoto tuo debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Mortehk , odtavo die Januarii.
Fer !pju?.'i Regem.
Ann. D.
134S.
Ait. ii.
E. 3.
Scot. 11.
E. 3. m.
I.
*V.6of.
Ann. D
1348.
Aii. li.
£. 3.
Vafc. 11.
JE. 3. m.
38-
De Cnfiodia Teri\iram Comirijjk de Aiar.
D E X Omnibus , ad quos &c.
■'-^ Sciatis quod , pro bono Servitio, quod, Dileftus &: Fidelis no-
ller , Willielmus de Uarefwell nobis irnpendit & impendet in futurum ,
conceffimus ei Cuftodiam omnium Terrarum & Tenementorum ,
cumpertinentiis, in Terra Scotix , qu.efuerunt Ifabelte nuper Co-
mitalTJe de Mar, Conibrtis ejufdem Williclmi, defunft.e, qux de
nobis tenuit in Capite, & quxTerrx ScTenementa in manuno-
ftra exiftunt ,
Habenda ufque ad Plenam i^ratem T!iom?e , Filii & Hoeredis
ejufdem Comitiffx, reddendo inde nobis, per Annuin, per manus
Camerarii Villoe noftrx Berewici fuper Twedam , valorem Terra-
rum & Tenementorum praedidorum, juxta Extentaminde facien-
dam:
Salvo femper prxfato Willielmo jure fuo , fi quod habeat , ad
Tenendum Terras & Tenementa prredifta , ad terminum Vita; fuse ,
poif mortem prxfatae Confortis fuce, ratione prolis inter eos iufci-
tat;r ;
* Ac falvo Jure prsefatiThomae, fiquod habeat, ad Terras & Te-
nementa fupradifta.
In cujus, &c-
Teife Regc apud Weftmonafterium , decimo quinto dic Ja-
nuarii.
ET mandatum eft Willielmo de Kellefeye , Camerario Re^is
Villx de Berewico fupcr Twedam, quoa eidem Williclmo Cu-
ftodiam omnium Terrarum & Tenementorum prxdidtorum Libe-
ret , habendam in forma praedifta.
Tefte ut fupra.
Dc TrcHgis Inter Regem AngUic, (J- Comitem Petragoricerifcm
obfervandis,
D EX Senefcallo fuo Vafconiie ,, & Conftabulario fuo Burdega-
li.e, ac univerfis & fingulis Senefcalhs, Conftabulariis,CafteI-
lanis, Pr.epolitis, Officialibus, Miniilris, & omnibus aliis Fideli-
busfuis, in Ducatu Aquitanix conilitutis, ad quos &c. Salutcm.
Sciatis quod conceltimus Comiti l'etragoricenfi unum Pacifi-
cum , five Suflfercntiam Guerr.c , a die confecliionis pnefentium ,
ufque ad Feftum Pafchx proximo futurum, &, ab eodem Fefto,
uique ad duos Annos proximo fequenccs , plenarie completos , fub
formis , Modis , & Conditionibus , qui fequuntur j
P R I M o ( vidclicet ) quod , duranre Termino antedicfio , per ip-
fum Comitem Pctragoriceniem , aut Gentes fuas , Guerra feu ali-
qua Dampna non fient, nec procurabuntur , fcu tradtabuntur con-
tra Nos , Terram feu Patrimonium noftra , nec contra Gentes- &
Subditos nortros, in Corporibus, frve Bonis aliciibus, quovis inge-
nio live modo; &, fi quid in contrariura per diftum Comitem,
vel Gentes fuas , contigerit attemptari , didus Comes id emen-
dari faciet indilate ,
lTEM,qa6d dedidisfuis ViIIis,Locis,Caftris,& TaTa,dii51:us
Comes non permittet Guerram fieri per aliquos, feu aliqua Damp-
na dari nobis, nec Terris, Patrimonio , vel Subditis noftris, in
Corporibus, five Bonisj &, fi per ahquos ficret , feu attemptare-
tur , ad illa impedienda & defendenda refiftet pro Pofle fuo & bo-
na fide.
Ite.m, didtus Comes, durante Termino antedifto, nonrccep-
tabit , feu recipiet , vel intrare quovis ingenio permittet , in Villis ,
Caftris, & Fortalitiis fuis , aliquam Munitionem , feu Stabilitam
Gentium ad Arma five Pedituni, departe Inimicorum noftrorum.
I T E M , didus Comes , durante didto Termino , non debet rc-
cipere aliquamCapitaneriam Gentium, Terrarum, vel Locorum,
contra Nos, vel Patrimonium noitrum, feu Subditos noftros,quo-
quo ingenio five modo.
I T E M , durante didto Termino , Gcntes de Obedientia noftra
Tam. III. P. L
poterunt ire,_morari , redire, & trafifire per totam Terram didi Ann. D.
Cotnius, ablque Dampnis, Gravaminibus , Impedimcntis", & Per- 1348.
turb.uioiiibus quibufcumque, cum Armis, vel iine Armis ( Locis ^dv. j.
claulis, & Fortalitiis tamen e.xccptisj & Victualia ipfis neceflaria
habebuni, & recipient de Terra, & Locis, ipliusComitisj proip-
iis Viituahbus tamen debita Precia exlblvendo ^ & hoc, mii per
Gentes noftras Dampna Talia didtaeTerr.e interentur, propterqux
rationabihcer Vidtualia ipfis habcrent denegari.
I TE M, Gentes de Obcdientia noftii , durante Termino ante-
dicto, poterunt ire, morari, & redire, falv6 & fecure , pertotatn
Terram difti Comitis (Locis claulis , vel aliis Fortalitiis exceptis)
Jnercando, emcndo , vendendo , qu.eqae Vidtualia & Mcrcimo-
nia ; lolvendo tamen pro ipfis eorum Pretia , & antiqua & debita
Peaagia , feu Cuftumas.
Item, Gentesdidti Comitis etiam poterunt ire, redire, &tranf-'
ire , falvo & iecure, per totam Terram Obedientrx noltrx, abf-
que Impedimento ieu Moleftationequibufcumque, mercando , ven-
dendo, emendo, Mercimonia , & pro iplis lolvendo Djvcria &
ledagiaconfueta; Caftratamen, nec Loca claufa,feu aliqua alia
Fortalitia, non intr.ibunt.
Item, Viilx, Caftra, & alia Loca didtiComitis, duranteTer-
mino antedidto , erunt & reminebunt m Statu & Fortalitiis in quo
nunc funt , ablque aliqua alia nova Fortificatione in iplis facien-
da.
Item, didtus Comespromittet, & jurabit ad Sanfta Dei Evan-
gclia, prxmilla omnia & fingula tenere, & inviolabiliter bona fide
obfcrvarc, & obfervari facere, & in contranum non vcnire per fc
nec per alium, quoquo ingenio * five modoi &, infra Tres Sep- ^* V.6o<J.
timanas, poftquain hoc noftrum Pacificum ad ejus Notitiam per-
venerit, Litcias iiias Patentes , fuo proprio Sigillo impcndenti Si-
gillatas, confimile Pacificum, pro parte fua, de verbo ad verbum
contincntcs, Scndcallo Valconix pio nobis mittct , & tradi & li-
berari faciet, fubtcrfugiis, dilationibus , & Caviliationibus poftpo-
(itis quibufcumquc.
Et idei) vobis, omnibus & fingulis,mandamus quod didlumPa-
cihcum, five SufFcrentiam , per Vos, & Gentes, ac Subditos no-
ftros, in Ducatu prxdidto, quatenui ad nos pertinet, inviolabiliter
teneri & obfervari taciatis, in forma antedifta; dumtamen didtus
jmes , pro parte fua , abfque arte finiftii , vel ingenio intervenien-
te, taciat illud idem, ficut prxdidum eft.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, primo die Februarii.
Per i^um Regem Concilium.
Ds Matrimonio inter Petrum , Primogemnm Regis Caftelk ,
& Johannam , Filia?n Regis , concordato ,■ CT qiiod eorum
Filius pro Kege CafielU habehititr.
TlNiverfis, prilentes Literas infpeduris, Edwardus, Dei gratia,
^ Rex Francix & Angliae , & Dominus Hibernix , Salutem.
Noveritis quod,
Ciim inter, Magnificum Principem ^ AlfonjTum Regem Caftel-
iae & Nos , per Procuratores & Nuncios fuos & noftros , fufficien-
ti Poteltate ejuldem Regis & noftra munitos, nonnuUa fuper Ma-
trimonio, inter, inclitum Infantem, Petrum, Filium Primogeni-
tum didti Priucipis , & , cariffimam Filiam noltram, Johannam
(difponente Domino) contrahendo, ac fuper Dote, Dotalitio, &
Donatione propter Nuptiasj, ac Arris ccnftitucndis , & Terminis
Solutioni, in hac parte faciendse , cxterifque hujufmodi Matrimo-
nium concernentibus, Tradtata , Concordata , Confcnfa, & Fir-
mata fucrint , prouc in Tribus Literis , per omnia ejufdem teno-
ris, fuper hiis confcdtis , Subfcriptionum & Sigillorum umnium
& lingulorum Procucatorum prxdidtorum munimine roboratis
(quarum Una pencs didum Regem Caftellae, & Dux penes nos
remanferunt ) pleniiis continetur ,
Quos quidem Terminos Solutionis , pernos faciendx, idem Rex
Giltelke, ad requifitionem noftram, per, dilcretum & prudcnreni
Virum, Johannem Martini, de Majorico Militem, Procuratorem
& Nuncium fuum fpecialem, fulficiente iii hac parte poteibtemu-
nitum, duxit prorogandos,
Nos,
Prorogationem hujufmodi ratam & gratam habentes,
Vo!cntcfque,_quantum in nobis elt, quod Matrimonium hujuf-
modi debitum ibrtiatur efTedtum,
De circumfpcdtione provida, diledtorum & fidelium noftrorum,
Robcrti Btirghcher paronis, Andreaede Oftbrd,JurisCivilisProfe(-
foris, Canonici Ecctefix Eborum, & Geroldi de Podio, Sacriftx
Burdcgalix,, confidentes,
Ipfos conjundtim, & divifim, & quemlibet eorum in Solidum
& per fc, ita ciubd non iit melior occupantis conditio, Procurato-
rcs noftros & Nuncios fpeciales ordinamus, facimus, & conftitui-
mus per prxfcntes,
Dantes & concedentes eifdem ,' & ipfbrum cuilibet in folidum
& per fe, plenam & liberam Poteltatem , ac Mandatum fpcciale,
ad petendum & obcinendum quod , ante omnia , Securitas & Cau-
tio iufficiens nobis fiat , quod Filius , inter pr.efnos , Infancem Pe-
trum & Johannam Filiam noftram (favente Domino) procrean-
dus, polt mortcm iplius Infantis Petri & didti Regis Alfonfi fuper-
ftes , in omnem eventum , in Regno Caftellse & Legionis fucce-
det, & pro Rege iplius Regni ab omnibus Incolis ejufdem Regni
habebitur, & ei ab eildem, velut Regi, parebitur,
Necnon ad tractandum, p.icifcendum , confsntiendum, & con-
veniendum pio nobis, & nomine noltro, cum prxfato Rege Ca-
Jlell.^ , ac Deputando , feu Deputandis , ab eodem , fuper & de
proro!;andis Terminis Solutionis , per nos in hac parte faciendae,
prxdictis ,
D z Alios-
Ann. D,
1348.
An. 12.
£.3.
P< 1. 11.
E.3.P.1;
m. 13.
2fe
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Aliofque Terminos , ad Sokitionem hujufmodi feciendum , de no-
1548. vo Allignandum, Concedenduni, & Dandum, Prorogationemque
^■v. 3. & AlTignationem Termmorumhujufmodipetendum,accepcandum,
recipiendum , & obtinendum ,
*V.6oj. * Omniaque & iingula, qax fuper Prorogatione , feu Affigna-
tione nova Terminoram hujufmodi , vel circa ea , & Solutione m
Terminis, de novo alliTnmdis, per nos faciendi, per didtos Pro-
curatores nolTiros , feu eorum aliquem, tradata, padta, conlenfa,
& conventa fuerint, quacumque fecuritate ieu firmitate firmandum,
Nofque , & H.rredes , ac Succefibres noltros , & omnia Bona
noftra, Mobilia & Immobiha, & noftrorura , tam Mercatorum,
quam ahorum Rcini noftri, ubicumque inveniri polTint, adobfer-
vation?m ipibrum oamium & lingulorum firmiter obhgandum, ^
Et fupcr hiis in Animam noftram , pro nobis , & quantum in
nobis eft, & ad N03, HcCredes, & SuccelTores noftros pertinet,&
percinere poterit in fucurum, promittendum, & ad Sanila Dei E-
vangeiiajjrandum, catenere, obfervai-e, & complere, iine infra-
«Sione quacumaue,
Ac ad folvendum omnia & fingula, per nos promiiTa, terminis
in hac p^rte ftatuendis Sc aiTignandis,
Literafque AcquietantiiB fuper & de Solutione hujufmodi peten-
dum, recipiendum, & obtinendum,
Ad pciendiun etiam & obtinendum quod omnia & fingula, qux
per diiltum Regem Caftellae, & Procuratores , feu Deputatos, fuos
prxdictos, nobis aut pruefatae Filix noftrxjohannas, nomine Arra-
rum feu IDonationis propter Nuptias, in praedittis Literis, velaliis,
quovilmodo promilla funt eidem Fili-Je noftrae & nobis, juxtavim,
formam, & effeaum earumdem Literarum, affignentur & fideli-
ter compleantur ,
Et gencraliter ad faciendum, exxercendum , & expediendum om-
nia aha & lingula, qu.c in prxmiihs , & quolibet praemillbrum,
& circa ea , necellaria fuerint vel etirm oponuna , & qua: nos fa-
ceremu;, & facere pollemus, li perlbnahter prxfentes ad illa agen-
da adellemus , eLiamfi taha lint qux mandatum exigant quantum-
cumque fpeciale,
Rata , & Grata perpetuoi habituri omnia & fingula , quoe in &
fuper prarmiiris, & ea tangentibus , per diftos Procuratores noflros ,
aut queiv.libct ex eis, Promilla, Conventa, Jurata, & Firmatafue-
rint,
Ipibs Procuratores & Nuncios noftros, in & fuper prxmiffis,
omnibus & Imgulis , & ipfa tangentibus , exprefse relevantes ab
omni onere fatisdandi ; aliis Mandatis , feu Procuratoriis noftris ,
prius faiftis in hac parte , in fuo nichilominus robore dtiraturis ;
Et haec omnia priemiiTa fignificamus omnibus & fingulis , quo-
rum intercft, aut intererit, per prxfentes Literas nolliras , Sigillino-
ftri munimine , in prxmifTorum Fidem & Teftimoniura, robo-
ratas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. primo die Februarii.
Univerfis praefentes Literas (dr-c. utfupra ufque ibi, &omnia Bo-
na noftra , Mobilia & Immobiiia , cr tU7ic Jic ad obfervationem
ipforum omnium & fuigulorum , hrmiter obligandum c^f . ut Ju-
fra.
Dat. ut fupra.
De Navibiis , pro Pajfagio Filia fnpradiclt , capiendis.
Ann. D. TJ EX, univerfis & fingulis Admirallis, Majoribus, Bai]ivis,Mi-
11^8. *^ nil^ris, tam Cifmarinis, quam Senefcallis, Conftabulariis , Ca-
An. 11. ftellanis, Ofticiariis, Subdiiis, & Amicis noftris, in Tranfmarinis
£. 3. partibus conftitutis, ad quos &c Salutem.
Vjfc. Sciatis cjuod,
21. £. 3. Cum Nos,
»;. 41. De circumfpcdione &: Induftjia , Vcnerabilis Patris , Johannis
Epifcopi Karliolenfis, & Roberti Burghcher Militis , plenius con-
fidentes,
iplbs cum Johanna, Fiha nolTira cariffima, ad partes Vafconix,
juxta Onerationem libi per Nos datam , ordinavimus proficif-
ci,
Et quia , pro celeri Profeftione fua hujufmodi , ad diiSas partcs ,
ac etiam pro eorum reditu abinde ad Nos in Angha , competenti
& fui?icienti Navigio necellario indigebunt,
Ad capiendum & areftandum tot Naves , quot fic indiguerint,
in Locis ubi mehus expedire viderint, tam citra , quam ultra Ma-
re, pro PalTagio & Repaflagio fuis hujulinodi, quotiens opus fue-
rit,
Ipfis Epifcopo & Roberto, & eorum alteri, ac eorumdem De-
putatis in hac parte , plenam & liberam concedimus & Commit-
rimus Poteftatem ^
Et ideo vobis mandamus quod eifdem, Epifcopo & Roberto,&
^rum alteri, ac Deputatis fuis praedittis, ciim ad loca Diftridtus
veftri declinaverint , in prxmilTis omnibus & fingulis faciendis,
•V.608. * & exequendis Intendentes iitis, Parentes, Confulentes, & Auxi-
hantes, quoiiens & quando ad hoc, ex parte noftra , fueritis prje-
muniti.
In cujus, &c.
Dat. in Palado noftro Weftm. duodecimo Februarii.
Fer ipfum Regem.
ftrum FrancicE apud Calefium initarum, concordatum fuiflet qubd Ann. D.
nonnuUi folennes Nuncii, durantibus didis Treugis , tam ex parte 13+8.
noftra, quam, didti Adverfarii noftri , ad Sedem ApoftoUcam , ad Zdv. j.
tradandum ibidem de finali Pace interNos &didtum Adverfarium
noftrum, mitterentur,
Et nos fuper hoc certos competentes Nuncios , ad fentiendum
Voluntatem Domini Summi Poiitificis , fuper quibufdam Prxpara-
toriis, tam didtum Tradtatum Pacis , quam Miffionem hujufmodi
inajorum folennium Nunciorum , concernentibus , ac aliis de Cau-
iis , motivis plurimum , ad di<ftam Sedem , circiter Feftum Sancti
Andre.E Apoftoli , proximo prseteritum , duxerimus tranfmittendos ,
tunc fperantes certam Refponiionem , ab ipfis Nunciis , in ultimo
Parliamentonoftro apud Weltmonafterium tento , verfimiUter ha-
buifl^e,
De quibus quidem Nunciis , feu eorum Expeditione , hadtenus
non recepimus quicqiiam ccrtum, propter quod Miflionem Majo-
rum noltrorum folennium Nunciorum adhuc pofuimus in fufpen-
fo,
Et quia (Deo dante) de didtis Nunciis, & eorum Expeditione,
in proximo habere credimus certa Nova , fuper Qtiibus , ac etiam
fuper eo quod contra formam didarum Treugarum, ex parteiplius
Adverfarii noftri Juratarum, quxdam notabiliter ponderanda , &in
favorem noltri noftrorumque Fldelium & Alligatorum adimplen-
da , per Partis adverfx malitiam minime funt impleta ,
Necnon fuper eo quod dictus nofter Adverfarius , contra bonam
Fidem, defperata Pace, pro Parte fua praemifsa , maximam multi-
tudinem Hominum ad Arma , & aliorum , ac Navium & Galea-
rum, potentius,quamha(ftenus auditumfuerat,parataddittumReg-
num noftrum Angli.e hoitiliter invadendum , ac Nos & Domi-
nium noftrum pro viribus fubvertendum , prout hxc per raanifella
indicia fatis liquent ,
Expedit ut cum Prxlatis , Proceribus , & Magnatibus ejufdem
Regni, abfque Morx dilpendio, falubre Coniilium habeamus,
Per quod, ex cauiis prxdidtis, & pro aliis, Terram & Gentem
Scoti.e, necnon pro quibufdam variis Negotiis, multum arduis,
tam Nos, quam Statum totius Regni noitri prxdicti , fpecialiter
contingentibus , Parhamentum noftrum apud Weftmonafterium die
Lunx , proximo poft Diem Dominicam , in medio Quadrageli-
mx, proximb futuro, tenere, vobifcumque, & cum cxteris Pras-
latis, Magnatibus, & Proceribus prxdi(ftis,ColIoquium hatxirevo-
lumus & Tractatura.
Et ideo vobis, in Fide & Diledlione , quibus nobis tenemini,
firmiter injungendo , mandamus quatinus , ceflantc Exculatione qua-
cunque, didis Die & Loco, perfonaliter interfius, nobilcum, ac
cum didtis Prxfatis, Magnatibus, & Proceribus didiRegni, fuper
Negotiis prxdidis , tradtaturi , veftrumque Confilium impenfuri,
Et hoc , ficut Nos , & Honorem noftrum , ac communem Uti-
litatem Popuh prxdidti , dihgitis, nullatenus omittatis ;
Prxmunientes Priorera & Capitulum Ecclefix Cantuarienfis , ac
Archidiaconos, totumque Clerum vellrx Dioecelis, qubd iidem, Prior
& Archidiaconi , in propriis Perfonis fuis , ac di<!±um Capitulum , per
Unum , idemque Clerus , per Duos Procuratores idoneos , plenam
& llifficientem Poteftatem ab ipfo Capitulo & Qero habentes , prx-
didtis Die & Loco perfonaliter interlint , ad confentiendum hiis,
qux tunc ibidem, de Communi Confilio iplius Regni noilri (Di-
vina favente Clementia) contigerit ordinari.
Tefte Regeapud Weftmonallerium,decimoquartodieFebruarii.
Per ipfum Regem.
* De ArbitratoribHS , fuper Debatis inter Subditos Regum A»- •V.fioj?;
gliie (^CaftelU , conjiitutis.
Ann. D. De Nunciis ad fentiendnm Voliintatem P.ips fuper Pr<tpara-
13+8
^i. 11.
Ctaiif.it.
K. ;.p.i.
w . 1 3 . J
toriis ad Tra[latum Pacis.
D EX Venerabih in Chrifto Patri, J.eadem graria, Archiepifco-
'■^ po Canfiiarienfi , torius Anglix Primati, Salutcm.
Cum, juxta formam Treugarum, mter Nos & Advetlorium no-
REX, Diledis & Fidelibus fuis,
yohanni de Vilario
Sacriitx ,
Giilliebno Vitali Capellano
Majori ,
Gullielmo Beinardi de Tynn,
Canonicis
Baionx ,
P. dc Villa , Vilio Gullielmi Arnaldi,
P. Deu Fiitz. ,
Ber7tardo Deus Cajfos,
Sahato de Vilario, Baionie,
A7na7ie7io de Fodio, Rectori Escleftade Bindos, Archipresbitero de
Gonojfa ^ de Seiicbafi,
Johan7ii dc Malo Leone Militi,
Galhardo Dommo de Sa7iilo Faiilo Militi,
Bidonaco Deus Cajfos ,
Bidonaco de Lohart ,
Fetro Deii Buh^tes ,
Et Vitali Darrembes de SanElo Severo,
Salutem, & pro bono Juftitix ac Concordix propenfiiis lalxj-
rare.
Exihibita nobis, pro parte Subditorum noftrorum, Majoris, Ju-
ratorum , & Communitaris Civitatis Baionx , & Vicinix Loci de
Bejarricz., literahs Supplicatio, inter cxtcra, continebat qubd,
Ciim ipfi, novilhme, cum, NobiU Viro, Lupo Didaci de Ro-
gis Milite, Marino Majore in Ypufchua , pro , inclito Domino,
Rege CafteUx , Confanguineo noftro carillimo , nomine , vice , &
loco ipfius Domini Regis, pro ValTaUis & Subditis ipfius R^ni,
ViUarum & Locorum Maritimarum , cum Comitatu Vifcaye &
de Galicia , & de Afturis , de Guerra fua Treugas firmaverint , du-
ramras a Fefto Sandti Stephani Prothomarriris , proximb prxterito,
ufque ad odtavum diem inilantis Mentis Mah inclufive ,
Adjedoqubd Commiflarii , impetrandi a fuisRegibus, per fe
ip.
Ann. D.
1348.
An. 21.
E.3.
Vajc.
22. £ 3.
m. 40.
ET ACTA PUBLICA.
ip
Ann. D. ipfos valeant ufqiie ad Feftum Nativitads Sandti Johannis Baptiltje,
1 548. & ulterius ufque ad expeditioneni &c finem hujuln-.odi Negotii , con-
LJl. j. corditer proiogare eafdem ,
Et utraque Partium ratificationem fuper iftis , & Commiflarios,
impetratos a fuis Superioribus, habeant, ad primam dicm proximi
Menlis Aprilis, in Ponte Fontis rabidi , in Confinio dicti Regni;
qui de Loco, feu Locis conveniant ibidem & concordent , ubi de
hujufmodi Negotio audiant & procedant ,
Petentes a nobis quatinas ad prsemilfa noftrum proeberemus As-
fenfum, & CommilTarios, pro Expeditione Negotii, &c Commis-
liones noftras eifdem concedere dignareraur ,
Nos igitur,
Qyi fumme cum prxfato Domino Re.^^e, Confanguineo noftro ,
ex antiquiflimo Diledtionis vinculo , continuo Amicitije Foedera
confervare cupimus, & intcr fuos noftrofque Subditos infeparabi-
lem Concordiam confoveri , prxdicSorum Subditorum noftrorum
Supplicationi annuentes , & taiitum prxdidium , quantum in nobis
eft, Ratum & Gratum habentes,
Vos , de quorum Fidelitate &c Induftria confidimns , ad hujufmo-
di Negotium Commiffarios , Judices , Auditores , Arbitros , Arbi-
tratorcs, feu amicabiles Compofitores decrcvimus, elegimus, con-
ftituimus, &, tenore prarfentium, deputamus,
Vobis , aut Trefdecim , Duodecim , Undecim , Decem , No-
vem, 06to, Septcm, Sex, Qi.iinque,QL!atuor, Iribus, velDuo-
bus veftiLun in folidum, vices noftras, &omniinodam Jurisdictio-
nem, Cohercionem, & piejiariam Poteftatem committentes ^
Dantes & concedentes, una cum prsedicti Doniiiii Regis Com-
mifTariis , Auditoribus , Judicibus , Arbitris, Arbitratoribus , feu
Amicabilibus Compofitoribus , fummarie &: de plano , a.brqae fi-
gura & ftrepitu Judiciario, in &c fuper prxdicto Negotio, & De-
pendentibus ex eo, procedendi, de loco, feu locis conveniendi,
Treugas femel &c pluries prorogandi , &c de novo inhiendi ,
Qi,ierelas, Qui-eftiones , Petitiones, Defenlioneique omnium &
fingulorum , quorum intereft, vel intereffe poterit , audiendi, ci-
tandi , examinandi , judicandi , cognofccndi , ientcntiandi , condemp-
nandi, folvendi,
Emendas &c Satisfeftiones debitas fierl demandandi , arbitran-
di, pronunciandi , exequendi , exequi injungendi &c imperandi,
* V'.6io. * Xeftes, qui fuerint nominati , ii fe favore vel odio lubtraxe-
rint , ad perhibenduin Tcftimonium Veritati , coram Vobis &c
Commiffariis diiti-Domini Regis , Aucftoritate noftra compellendi,
Et alias totum Negotium Fine debito terminandi , & ad Pacis
Concordi.tm picrpetuo reformiandi, diffiniendi, &c fopiendi,
Et aliaomnia& fingula faciendi, exercendi, &perficiendi,qu3s
ad Commifforum, feu Judicum , Auditorum , Arbitrorum, Arbi-
tratorum, feu Amicabilium Compolitorum oliicium fpedtare quo-
modolibet dinolcuntur , & qu2e ad noitrum petinent Judicium , &
ad explctionem prxlibati Negotii, principaliter vel incidenter , fuiit
& erunt necellaria quovifmodo ,
Nos enim quicquid adtum fuerit in praedidtis volumus , & man-
damus, perpetuam habere roboris firmitatem.
Mandamus nichilominus omnibus & fingulis Officialibus , & Sub-
ditis noftris , tam mediatis , quani immediatis , quatmu^ vobis , &
veftrum lingulis, qui ad priemilla intendetis excercenda, facienda,
exequenda,& complenda, pareant in omnibus efficaciter, tanquam
nobis.
In quorum Teftimonium prjefentes Litcras Sigilli noftri muni-
mine fecimus roborari.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quarto die Februarii.
Confimiles Literx diriguntur fubfcriptis , fub eadem data ; vide-
licet,
Fratri V. Ep:fcofo Baiojta ,
Geraldo de Padio , Judici Rcgis Appellationum Curia Vafconite ,
yoha-ii7ii de ^'ilario Sacrifla ,
Cullichno Vitali^Capellaiio Majori,
Gulltel?MO Bernardi de Vinn Canonicii
Baionii: ,
P. Daggeiien , Priori San&i Spiritus de Capite Poritis Aquen.
Burgundo de Lia Clerico , Cof/Ji/iano Regis ,
P. de Vi/la, Fi/:o Gu//!c/m u4.rna/dt,
P. Deu Putz,
Bernardo Dcus Caos ,
Sa/vato de Vi/ario , Baion£ ,
Ainancno de Pod:o , Reclori Ecc/ejiie ds Bjndos , Archipreshitero
de Gonolfa O" d.e Sencbafi.
yokiamii de Malo Leone Mi/iti,
Bartloo/omao Domiyio Aula de San6io Martino, Do7nice/lo,
Laurentio de Fonte , Doviinico de Vico ,
Clericis Aquen.
Galhardo , Domino de Sando Pau/o Militi ,
Budo?iaco Deus Cajfos,
Ji.aymu?ido Durandi de Vil/a,
Gulliehno Arnaldi de Vi/ario,
Petro Rajmundi de Lobart Baione ,
Bidonaco de Lohart Baion<e ,
Bidonaco de Lohart ,
Petro dcu Bidones,
Vita/i Derrcvihes de San£lo Severo ,
yohanni de Ardirio C/erico Aqucn.
Et Pafchafo de SanSio yoha/me Baiottie ,
Viginti Sex , Viginti Qijinque , Viginti Quatuor, Viginti Tri-
bus, Viginti Duobus, Viginti Uno, Viginti rDecem & Novem,
Decem & Odto , Decem & Septem , Sexdecim , Quindecim,
Quatuordecim, Treldecim, Duodecim, Undecim, Decem,No-
vem, Odto, Septem, Sex, Quinque, Quatuor, Tribusvel Duo-
bus eorum , &c.
Frairi P. Epifopo Ba-ona , Arin. ti.
Gera/do de Podio yudici Appe//ationum Curia Vafonia , IH^-
P. Baggrters Priori SanSii Spiritiis de Capite Pontis Aquen. ^dv. j.
Burgundo de Lya Clerico Conf/iario Regis ,
Bartho/o7:i.eo Domino Aula de San^o MartiAo, Domice//o ^
Laurentto de Fonte C/erico Aquen.
yohan?ii de Ardirio C/erico Aquen.
Dominici de Vico C/erico Aquen.
Raymundo Durandi , de Vi/la Baiona ,
Pafcbafo de SaiiSio yohanne Baiome ,
Gul/ie/?Ho Arnaldi de Vi/ario Bawna ,
Et Petro Rajmundi de Lohart Baiona ,
Undecim, Decem , Novem , Odto, Septem, Sex, Quinque,
Quatiior, Tribus, vcl Duobus corum, &c.
* Liiers mijfe Tril^as bonis P^il/is de F/andria.
•V.iSm.
I E Roy a , noxcheres & foiaIx,Capitains, Eskyvyns, Confelx, ^^n D.
^* & tote la Communalte de Gant, Salutz. j,j|g
Come chofe eft tenuz, & bien favez coment, pur la grant Affe- An.zi.
Sdon, que nous avons devers le Pais de Flandres , par ciufe dc £ ,_
TAIIiance, Unite, & Acord, aftermez entre nous & le dit Paii, qw
avons grantez & ottroic"/. que 1'Eftaple de Leyncs, Quirs,& Peaux n. £. ,
Lanutz loit tcnuz el dit Pais, en manere come il foleit eftre tenuz p.j. ,„.'
avant ces heures, xi.- cl,'
Et fur ceo Vous , & le autres bones Gentz de Flandres, eiezlra-
nemcnt ottroiez que noz Klarchantz d'Engleterre , venantz al Efta-
ple ove lour Marchandifes , puiffent avoir & enjoyer les Franchi-
fes , & les Franches Cuftumes , appartenantz al Eftaple , faunz
dcltourbance ou empefchement ,
Et ja a noftre Parlcment, tenuz a Weftmonafticr, le Lundypre-
chein apres le Feft de Seint Hiller , darrein paffe , par grevouie
pleinte & clamour des Prelatz, Countes, Barouns,& totelaCom-
mune de noftre Roialme d'EngIetere , illoeqes affemblez, avons
entenduz que vous, contre les Libertees du dit Eftaple, faites re-
ftreindre les Marchantz de Lumbardie, & d'autrePais Eftraunges,
q'ils ne pourrcnt de noz Marchantz, de noftre dit Roialme d'En-
gleterre , les Leyncs que mefmes noz Marchantz d'£ngleterre amef-
nent cs parties de Flandres acbater , ne par Ewe , ne par Terre ,
hors du dit Pays amefner , a grant prejudice & damage de Nous,
& de noz ditz Marchantz, come de tut noftre Roialme fufdit, &
encountre les Franchiles , & auncienes Ufages du dit Eftaple , de-
vant ces heures ufees,
Sur quoi les Prelatz, Countes, Barouns, & Communs avantditz
Nous ont , ove grant inftance , requis & luppliez que , deficome
Nous fumes tenuz de faire garder les Libertees de TEftaple , qu'eles
ne (bient chaunges en autre manere que n'ad efte ufe devant ces
heures , queles chofes ils ne poient fuffrer en nuUe manere , nous fa-
ceons iur les Grevances fufditz Purvoier de Remede ,
Nous, defirantz Droit eftre fait a touz noz Suggitz, fi vous re-
querons affeituoufement que vous voillez ceffer de tielx impedi-
mentz faire , & ibefi-ir les Marchantz dc Lombardie , & d'autre3
Eftraunges Pais, les Leynes, amefnez au dit Eftaple, de nozMar-
chantz d"Engleterre achater, &amefner, horsdu dit Pays de Flaun-
dres , queu part q'ils voillent , par Terre , & par Meer, fanz des-
tourbance , ou empefchemcnt ent mettre , come , avant ces heu-
res, ad efte ule folonc la Franchife de TEftaple avantdite,
Et celtcs chofes voillez avoir au coer , au fyn que cefte noftre
requeft preigne sStQ. , ilfint que noz fuggitz ne eyent mattre de fe
pleindre plus avant en celle partie , & fur ceo nous voiUez certefier
de voz voluntez a plus en hafte que poez.
Don. a noftre Palais de Weftm. le 14. jour de Feverer.
Et tieles Lettres font marviez as Burghmeftres , Eskyvyns , &
Counfelx , & tote la Communaite de la Ville de Brugges.
Et as Avowe , Eskyvyns , & Confeilx , & tote la Communake
de Ipre.
Breve direBnm Regi Scoticc de veniendo ad ParliamentHm,
REX, Magnifico Principi, & fideli fuo, Edwardo, eademgra- 4 „ rt
. tia, Rcgi Scotix, CQnfanguineo fuocarilfimo, Salutem. Ann. u.
Quia pro magnis& arduis Negotiis, tam Nos & Statum Regni '5+
nortri AnglivE, quim Vos & Terram ac Gentem Scotiae fumme g"'^^"
concernentibus, Parliamentum noftrum apud Weftmonafterium ad ■^-
diem Lunx, proximum poft Diem Dominicam , in medio Quadra- ,"'/'"'
geiimie proximb futuram, tenere, & ibidem cum Prselatis, Mag- 3 • ' " '
natibus, & Proceribus diai Regni noftri Colloquium haberc vo-
lumus & Tradtatum ,
Et ideo vobis , in Fide & Homagio , quibus nobis tenemini ,
mandamus quod , omnibus aliis pra;termiffis , ad didtos diem &
locum perfonaliter interlitis , ibidem nobifcum ac cum Praelatis,
*Magnatibus,&Proceribuspraedidisfuper Negotiis prxdi£tis tra- *V.6ti;
dtaturi, veftrumque Contilium impenfuri,
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum & veftrum, diligitis,
nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Februa-
Per ipfum Regem.
X>3
t#-
3°
CONVENTIONES
IrtflriiElioncs , fnper Matrimomo HifpanU fipediBo.
dit ,
Roi.
Ii
, L I T E R ^,
les ditz , MetTages certifieront fur ce notre dit Seignur le
CEsTE Endenture, , „ . ,, _, o »4 r
Faite parente notre Seignur le Roi d'un Part , & Monrieur
RobertBur!;hcher;& Meiftre Andreu de OfFord , envoiex a les
Parties d^Elpaii^ne, en Meilage, en la Compaignie , ma Irelho-
neree Daine, Dame Johane, la Fille nocre dit Sei^nur le Roi,
T E s M o I G N E , contient la Charge -, d ount mefmes ceux , Ko-
bert & Andreu, font chargez par norre dit Seignur le Roi, &fon
Confeil , de faire & dire illoeqes en manere que s^enfuit ^ c^elTiairavoir ,
P R I M '' R E M E N T , quant ils ferront AriveT. a Burdeux , s'ils
eint ccrtcines Novelles que le Mariage de rEnfant d'Efpaigne foit
afterme aillours, la dite Dame retoumera cn Engleterre fanT, plus
denourer, „ ^ , ^ ,- o ■
Et Ic dit Andreu irra au Roi de Caftell, & excufera notre Sei-
fnur le Roi , & monllrera q'il ne tient mye en notre Seii3;nur le
ioi, que le Mariage cntre rEnfanc d'Efpaigne & ma fufdite Da-
me neie ent pris; eynz que notre Seignur le Roi ad fait fon de-
voir, & mectra la defaute fur faucre partie.
Item, cn cas'que les dirz, Meffages ne foient certifiez que le-
dit Mariage ioit afferme aillours , ils irront primeremcnt a la Roy
ne de Cailell , & u-oniTireront a lui, en fccree , l'entencion de no-
tre Sei^nur \z Roi , & de fon Confeil, en cefte Partie, iicome
eft contenuz plus pleynement defouth en le Septilme Article ; &
cue bone deliberacion oue laditeRoine, &fes P mes, ils ferontfo-
lonc lour Confeil, & felonc ceo q'ils font enfourmez pernotreSei-
gneur le Roi , & ibn Conleil. ,. t, ■ j ,- /i n o •
I T E .\l, quant ils fcrront venui au dit Roi de CalteU, & eient
ballez lour Lettres & Excufe notre Seignur le Roi, devers le dit
Roi de Cafteil, de la Demoere de, ma fuldice Dame , Dame Jo-
hanne : & eint certifiez le dic Roi dc Caftell q'ele elt venue a Bur-
deux -. & il iufmette au dit Mellages, que nocre Seignur le Roi ad
enfreynt les Covenantz , faitz, encre eux: & il nela veuUe receyver
en nuUe mancie;, les Meffages Retourneront a Burdeux, & certi-
fieront noire Seignur le Roi. , r ,
It E M , cn cas q'il la veuUe recevvoir, fi que toute la iomme de
CCCL. Mil Efcuci lui foic tantoft paiex avant la Mayn , & il ne
la voille aucremenc recevoir, les ditz Meilages certifieiont lur ceo
notre dic Seignur le Roi j ou ii le dit Roi voiUe grancer une cerme
cercein , Brief ou long , a paier toute la dice Somme , a un coup ,
avanc q'ele encre en Efpaigne , & ne veulle aucre grant faire, les
ditT. Meffages certifiront le Roi, avant q'ils obligent notre dit Sei-
cnur le Roi. ,.,.,»•
I t r. M , fi le Roi de Caftell , apres ce que les dicz Meffages lui
eiont ballc7, lour Letcres & Excuie nocre dit Seignur le Roi , & lui
eient certihcz dc la Venue ma fufdite Dame a Burdeux , demande
des ditz Mcffages s'ils eient preft l'Argent pur la primer Paie : lors
dirront les ditz Mel&ges, que notre Seignur le Roi eft enfourme,
de novcl , d'un poynt , de quoi il ne favoit riens , ne ne poaft favoir
a temps de notre 'Treite : car il n'en oyft unqes de ce parler , avant
la \^enue Johan Martvn fon Meffage a Caleys: fur queu point touz
les Grantz d"Engleterre ont confeillez, & font affentzque, Ma Da-
ne, Dame Johanne en nuUe manere ne ferra meliie en Efpaigne,
ne nuUe paie ne fe ferra , avant que bone & fuffifante Seurce foit
faite a notre dit Seignur le Roi par le Roi de Caftell , & toutz les
Grantz & lcs Communes dc la Terre d'Efpaigne; ceft a dire,
Que , en cas que le Mariage fe preigne entre l'Enfant d'£ipaigne
& Ma fuldite Dnme,
Et un Enfant Msfcle foit engendre entre eux ,
Et le Roi dEfpaigne Engendie un autre Filz de laRoined'Ef-
pagne , /- t.
Ec puis l'Enfant d"Efpaigne devye, vivant lon Piere,
Et apres moerge le Roi d'Efpaigne ,
Que fuSiante Seurce foit faic a nocre dit Seignur le Roi , que
rEnhint Mafcle , Enp;endre de TEnfant d'Efpaigne & Ma fufdite
Dame, ferra Corone Roi d'Elpaigne, & pour Roi d'Efpaigne ce-
nuz & reconuz de toutz les Grantz , & les * Communes du Roial-
■ me d'Eipaigne, & noan pas le Filz puiliez le Roi d'Efpaigne , car
Tcn ad vcu que le Filz puliiez ad reporce la Corone d'Efpaigne,&
le Neveu foriclos, r r ■
Et fur ce ils demandront que fufSfante feurte foit faite a notre
Seignur le Roi devant toutz autres chofes.
Et s'ils refpondent que cefte chofe ne feuft unqefmes demandc
en le'Rolalme deCaftell, ne unqes veu, & q'il neftent mye docer
fur ce poynt, car c'eft la Cuftume du Roialme de Caftell, q'a plus
loft que le Filz eiiiez le Roi d'Eipaigne foit Neez, touz les Grancz
de la Terre, & toutes les Communaites par lour Procurours, ven-
dronc arEnfant, & lui ferront Homage & Foialte , & junont a
lui que ils lui tendronc pour Roi d'Efpaigne apres la morce fon
Picrc
Et Aient que tiele Seurce ferronc ils al Filz, qi ferra engendre en-
tre rEnfant d"Elpaigne & ma fufdice Dame , a plus toft q'il ferra
Et s'ils dient qils ne veullent faire autre feurte , encontre la Cuf-
tumc de lour Terre ,
Si dirront les dirz Meffages , que lour Dit ne fuffit mye^en ce
cas , fi noun que futfifante Seurte foit faice par le Roi de Caftell ,
pur lui , les Grantz , & la Commune de la Terre , & que fur ce
foient faite Letres Patentes , enfeales du Grant Seal de Roi de plum ,
& deles Sealsdes autres , & des Communes du dit Roialme de
Caftell , folonc ravis des ditz Meiljges , & a autre feurte ne de-
vont les ditz Meffages affencir ;
Nientmayns il demandront , au comencement , la plus Grant
Seurte que homc poet demander , pur delair le temps a tant come
home poet.
I t E M , en cas q'ils ne voillent faire tiel Seurte , come deffus eft
EM, en cas qu'ils facenc tieleSeurtecome defus eft dit, ouen
cas q'ils ne veuUent faire aucune Seurce , avant q'ils foient cerdfiee
ii les ditz Meffages eient rArgent pour le primer paiement , ou
noun ; adounqes coveint monilirer , primerement , en fecree , al
Roine , coment la defaute gift eii lui , par caufe du Mariage du
Portugall, & fur ce defcloiea lui toutela matere; & par fonCon-
feil & Avys monftre mefme rexecucion au Roi de Caftell; c'eft-
alfavoir ,
Coment conu chofe eft par tot que notre Seignur le Roi ad efte
en fa Gucne , hors de fon Roialme d'Engleterre , es parties de
France , purfuant fon Droit vers foii Adverfiire de France , un An
& demy , a trefgraundes Cuftages & trefgrant charge de ion Peo-
ple d'Englererre ,
Et que notre Scignur le Roi , pur la grant affedion q'il avolt
au dit Mariage d'Eipaigne, a la reverence & grant inftance leRoi-
ne de Cafteir& ion Fieie le Roi de Pormgal f qi manda fes Mef-
fages a notre dit Seignur , lc Roi, a Caleys, pur le Mariage entre
l"efiiez Filz notre dit Seignur le Roi & fa Fille ) fi affentift au dit
Mariage de Portugal ,
Ec fur ce manda fes Meffages au Roi de Portugal , oue pleine
poer d"affermcr le dit Mariage , & receyvoir les Deniers queux le
dit Roi de Porugal durreit paier pour le dit Mariage , ficome la
fufdite Royne de Caftell lui avoit iovent &molt efpecialment requys
par fes Lettres , & avoit ordeine q'il ferroit le paiement au Roi de
Caftell de les Deniers q'il pendroit du dit Roi de Porcugal pour le
dic Mariage de Ibn Filz,
Ec, en alTeurance de cela, les Deniers, queux notre Seigneur le
Roi avoit ordcine pur le paiement de le dic Mariage d'Efpaigne,&
les avoit tot preil: al hure, feurent defpenduz en fa Guerre,
Et, avant quc les ditz Nleffages poaint venir au Roi de Por-
tugal, le dit Roi avoit marie fa Fille avantditeau Roi de Aragonn,
& la avoit mande au dit Roi de Aragonn par mefmes les MeiBges ,
queux il avoit avant mande a nocre Seignur lc Roi a Caleys : ii qe
le Mariage de fon Filz , le Prince , faillift fanz fa Coupe ; de quoi
nocre dic Seignur ne feuft: mye certifie tantque ore tarde que fes
Meilages vyndrent de Portugal,
Et pur ce que nocre dic Seignur ne poait , en fi brief temps , le-
ver les Deniers pur le dit Paiement , (i fiit il apeller les Grantz &
les Communes de fa Terre a fon Parlemenc , fi bien pur le dit
Paiement lever , come pur fa Guerre, & ad parle aillours du Ma-
riage de Ibn Fiiz le Prince,
Si que par rEide du dit Mariage & de fon Poeple, & par Eide
qu'il avera aillours, il ad ordeine de faire le dic Paiement aplus toft
q"il pourra ; de quel Eide les ditz MeiVages ne pocnt ellre certifiez
avantlour Paffages, purla grant excitation duChivaler d'Eipaigne,
qi tant hafta laler ma fufdice Dame.
Ec pur ce que l'en fill encendre a nocre dit Seignur le Roi , que
le Roi de Caftell feuft enfourme , par aucunes Gentz , que nocre
dic Seignur ne voilleic * tenir les Coventz, faicz entre eux en droit
du dit Mariage, mes q'il penfa marier fa Fille aillours;
Pur monftrcr overtement, que notre dit Seignur voet tenir, &
perfourner, en toutz pointz, les Covenrz taitz fur le dic Mariage,
& pur oltier le dic Roi de Caftell de celle opinion , fi adil man-
de i"a Fille fuldice a Burdeux ; & , par ceftes caufe, prieront les dicz
Meifages eiloingement du dit Paiement:
Ec, fi le Roi d'Efpaigne veulle , as toutes fyns , eftre certifie a
quel jour le Paiment le purra faire ; ils dirront q'iis mandront un
Meilage a notre Seignur le Roi, &, a pluit toftque le ditMeifa-
ge purra retourner , ils ferront certifieza queljourrargentierraprcll:
Et dirront q'ils quydent que l"argent ferra preft a retourner du
dit Meffage:
Ec, fi le Roivoilleq"ils preignent un certeinjour, & obligentfur
ce nocre Seignur le Roi, les dicz Mellages ne obligeront, ennul-
le manere, notre Seignur le Roi , fanz ce que notre dit Seignur
ibit primerement certifie.
Ite.m, en cas que, avant lour Departir d'Elpaigne, les Triues,
priies encre notre Seignur le Roi & fon Adveriaiie de France,
loient fynyes , & la Guerre leve encre France & Engleterre , le
Roi ordeinera pur lour iave Retoumer.
I T E .M , le Roi allowera as ditz Meffages le Lovvage de Niefs,
pur lour Alcr, & lour Recourner en Engleterre; & furce les gran-
tera , avant lour aler , Lettres du Prive Seal.
Item, que les ditz Meilages foient paietT, pour Cuftages de
Corers , en alant & retournant , queux ils manderont a notre Sei-
gnur le Roi.
En TeiVnoignance de queu chofe a cefte partie de l"Endenture,
dem.ourant devers nocre Seisnur le Roi , les avantditz , Robert &
Andreu , ount mys lour Seals.
Don. a Weftm. le xv jour de Feverer, l'an de noftre Seignurle
Roi d"Englecerre vintifme fecond , & de France noetilme.
Sigillo avulfo.
Pro ^nibaldo Cardimle de ProteBione.
RE X univerfis & fingulis Vicecomicibus , Majoribus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos &c. Salucem.
Supplicavic nobis, Venerabilis Pacer, Anibaldus Epiicopus Tuf-
culaneniis, & Cardinalis de Naples, quod,
Cum ipfe Fratrem Barnabam Maffey de Florencia , Magiftrum
Jacobum Ramanany, Perfonam Ecclefiae de Sevenok , Jacobura Fran-
cifci, Perfonam Ecclelix de Ivyngo , & Johannem de Boiiaura,
Canonicum Ciceitrenfem , Procuratores fuos, pro difpofitione Be-
neficiorum fuorum qux jam polfidet in Anglia , ac bona direcftio ,
m rerum fuarum, infta idem Regnum Anglix habeat converlantes ,
Veli-
Ann. D.
13+8.
hdv . 3 .
*V.6i^
Ann. D.
1348.
An. zi>
E. 3.
Vnt. 11.
E. ?.p.
I. OT.17«
ET ACTA PUBLICA.
31
Veliinus, pro Securitate ipforum Procuratorum acRerum, &
Pofleffionum luarum , gratiose ordinare ,
Nos, de gratia nofta fpeciali , & ob AfJedionem , quam ad
perfonam didti Cardinalis gerimus & habemus , Supplicationi Cux
in hac parte annuentes , fufcepimus ipfos, Barnabam , Jacobum ,
Jacobum, & Johannem, & eorum quemlibet, morando infraRe-
gnum noltrum praediftuni , ex causa praedidta, ac Res, Redditus,
&c PolTeffiones ipfius Cardinalis , in Protedlionem & Defenlionem
noflram fpecialem ;
Ec ideo vobis mandamus quod ipfos, ^c. prout in Literis de
VroteElione.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefle Rege apud Weltmonafterium , decimo fexto die Fe-
bruarii.
Ter Breve de Frivato Sigillo.
juftnodi nullatenus (quod abiit) in aliquo retardetur.
In cujus, &c.
Teile P»c-^c apud Weftmonafterium , fecundo die Martii.
Ann. D.
1348.
Edv. 3.
Fer ipfum Regem,
■V.6ij-.
.^d Regem Caftcllx de Juftitia facienda.
^""' ^' 1^4'^^"''^*-° Pi^incipi, Domino Alfonfo, Dei Rratia, Caftelte,
^154.8. IVl Legionis, Toleti, Galeciae, Cordubiae, Alurcix, Giennii,
Algarbiic, & Algezirae Regi, ac Comitatiis Molinje Domino,
Confangiiineo fuo cariifimo , Edwardus, ejufdem gratia , Rex
Francix & Anglix, & Dominus Hibernis, Salutem, & votivis
femper Succeffibus gloriari.
Sua Petirione , coram nobis & Confilio noftro , in ultimo Par-
liamento noftro, * apud Weflii".onatleriiim tento, exhibita nobis
monilravit, dileiftus nobis, Willielmus Turk, Civis Londonice,
sraviter conquerendo , Pelcgrinum Defcjyne de Fount-Arabye ,
Hugonem de Seynt Baftien Pele^art, & Johannciin Degate , &
Rodegijndum dc Fount-Arabie, & aUos diverfos Malefadtores &
Piratas, dcDorainio & Poteftate veftra, cuidara Navi ipiius Wil-
lielmi,
Quam, in obfequio noftro, in partibus BritanniiE, tempore quo
ultimo ibidem eraraus, & quam, poft quandamTrcugam, ibidem
inter nos &: quofdam Adverfarios noftros captam & firmatam , ad
partes Vafconi-,E , ad Mercandifandum, de Liccntia noitra, pcr
quoidam Servientes fuos tranfmiferat ,
Velando flipra Mare, verfus partes illas, coram Villa deTanneye
vi & armis infultafle, & eam ingreftbs fuifle, &diverfosPannos&
Armaturas, pretii Viginti Librarum ^ necnon diverfa genera Vidua-
lium , pretii Qiiadraginta Librarum j ac etiam Sexaginta Libras in
pecunia numerataj & Quadringentos & Quaterviginti Scutos de
Auro , ad valorem Quaterviginti Librarum Sterlingorum , in ea-
dem Navi inventos, cepifle & afporrafTej & voluntatem fuara in-
de fecifTe, unde idem Willielmus Satisradtionem aliquam adhuc
non etl aflecutus,
Per quod nobis fupplicavit ut fibi in hac parte curemus fubve-
nire;
Et quia eidem Willielmo , ficut cxteris Subditis noftris , in hu-
jufrnodi Opprelfionibus fuis fubvenire afieilaraus, ut tenemur,
Maxime cum tam pcr Literas Caftellani noftri de Tanncye , fub
Sigillo fuo, quam per Literas Coramunitatis ejufdera Villse, fub
comuni Sigillo fuo, fignatas & nobis tranfmitlas, de Malefadto
praedicto fadta nobis fit plcna fides,
Magnificentiam veilram iteratis precibus requirimus attente &
rogamus quatinus , audita praedi(5ti Willielmi , vel Attornati fui ,
fuper pricmiifis Qiierela, eidem WiUieimo debitum & feflinum
Juftitias Complementum , tam fuper Reftitutione & Recuperatione
Mercimoniovum fuorum prxditlorura (ti extent) vel valore eorun-
dcra (fi non extent) quam de Dampnis quae ipfe ea occaiionefufti-
nuit, nollrorum rogaminum intervcnm, fieri jubere & tacere di-
gnemini, & ficut Subditis veftris per nos, in Cafu confimili, fieri
velletis ad rogatum veftrum :
Et de eo, quod inde duxeritis faciendum, nobis per Literas ve-
ftras demandare dignemini cum amore.
Dat. apLid Weftmonafterium , vicclirao fexto die Februarii.
* Pro Dticisfa Gelrenfi, Sorore Regis. *V.6i6
D EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, & Balli- Ann. D.
^^ vis, Civitatum & Burgorum, ac omnibus afiis Ballivis, & Fi- 1348.
delibus tliis, tam infra Libertates, quam extra, ad quos, &c. Salu- A». 11.
tem E. 3.
Ex pirte Alianorae, Duciflae Gelerenfis, Sororis noftra: cariifi- Pat 11.
mae, nobis eft intimatura, graviter conquerendo, quod, £. j./i.k
Cum Mille & Qiiingenti Floreni Auri de Scuto, ad opus ipfius m. ij.
Sororis noftrx , per Attornatos fuos in Anglu colledti, & Thom£ dor.
de Toltham dc Coventre, & Thomx Filio fuo apud Londoniam
& Coventre, per prardiiSos Attornatos, fub certis Conventionibus
& Condiiionibus, liberati fuiifcnt,
Et licet lidcm , Thomas & Thomas, praedidtos Florenos praefa-
tcE Ducilfie, vel ejus Attornatis pricdidis, ad Terminos, a jam
diu eit clapfos, in Flandria juxta C'onventiones & Conditionesprae-
didas, folvifle & liberafle debuiflent, ficut prxfati Attornati ratio-
nabiliter poterunt edoceie,
lideni tatncn j Thomas & Thomas , eandem Duciflam de Pecu-
nia fua prxdidta callide defraudare machinantes, Tcrras & Tene-
menta fua, poft reccptionem pecuniae praididtic , diverlimode alie-
narunt, & Bona & Catalla llia ad manus diverforum Hominura
partium illaruni pofuerunt , quo miniis pecunia prjeJidta , ad opus
ejutdem DucilliT;, indc levari poterit, in ipfius Duciife Dampnum
non modicum & Jadtur.im ;
Super quo, ex parre iplius Duciffje, nobis eft Supplicatum ut,
Oim praedidi Mille & Quingenti Floreni de Pecunia, Nobili
viro, Reginaldo nuper Duci Celrenfi, quondam viro ipfius Ducif-
fc , ex certis cauiis per nos affignata , exiftant , & pra;fat£e Ducif?-
fae, tanquam Executrici Teftamenti prxdidi Ducis, pro Suftenta-
tione Liberorura fuorura , in nolliri e.TOnerationem debeantur ,
Velimus Remedium congruum & fcftinura in hac parte jubere
apponi:
Nos (nolentes praedidtam Diiciffim dc Pecunia fua prxdida,
per hujufmodi callidas Machinationes , defraudjri) airignaviTuus ,
diledlum Servientem noftrum ad Arma , Johannem de Dale , ad
capiendura fulficientera Securitatem de praefatis, Thoma & Tho-
ma , de effendo coram Concilio noftro die Lunx , proximo polt
Feftura Sandti Ambrofii, proxirao fiiturura, ad refpondendum tam
Nobis, quam prxfatx DucilTx, de prxn;iilfis, & ad faciendumul-
terius & recipiendum quod per diftum CoriCilium noilrura inde
ordinari contigcrit tunc ibidera :
Et ti forte lidem, Thomas & Thomas, Securitatem hujufmodi
invenire rectifaverint , ad eofdem, Thomam & Thomara, Aita-
chiandum , & eos coram didto Concilio noftro ducendum , ad re-
fpondendu.Ti , faciendura , & rccipiendum ficut pnEdidtum eft ;
Et ideo vobis, & cuilibet vellrum, mandamus qubd eidem lo-
hanni, in prxmiilis faciendis & exequendis, litis Intendemes, Re-
ipondentes, & Auxilianies, quotiens, & prouc, idemjohannes vo-
bis, vcl alicui veftium, fcire ftcerit ex parte nolba.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafteriura, odlavo die Marcii.
Fer Billam de Frivata Sigillo.
l'ro Aiimftrallo Infantis CaftelU , in Comitiva Filia Regis.
D EX univerfis & fingulis Admirallis, Vicecomitibus , Majori-
••■^ bus, Ballivis, Miniltris, Magiftris, & MarmariisNavium, ac
aliis lidelibus fuis, ad quos, &c. Salucem.
Sciatisquod,
Cum Garfias de Gyvill, Miniftrallus, Illuftris Infantis, Primo-
geniti Regis Callellx, qai nuper, de partibus Ifpannix, in An-
gliam, ol> aliquas caulas, vcnit, jam ad cafdem, in Comitiva Jo-
.nn. D. RE^ univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, BalHvis, hann.e, filix noftrx carilfimx , lit celeritcr rediturus,
1248. Miniftris, Dominis, Magiftris, & Marinariis Navium, ac a- Volentes Secuiitati fux in hac parte providere,
i:;„ t:;j_i:u... /: :. -i_- :_£■„ r ii — . — „..-,._ ^j B,- Sutcepimiis ipfum Garliam , tranfeundo vcrfus didlam Filiam no-
De Navibtis areftaftdis pro Pujfagio Johamx Flliit Regis,
Ann. D.
1348.
An. 11.
E. 3.
?at. 11.
I. m. 16.
Aa. zz. '"5 Fidelibus fuis, tam infra Llbertates, qiiam excra, ad quos, &c.
£ T Salutem.
Vafc. iz. Sciatis quod affignavimus, diledtos & fideles noftros, Thomara
E. i. m. ^^ Uvedale Chivalcr, Thomam de Baddeby Clericum, Griffinura
}3. , sp Cadwalladcr, & Henricum de Bas, Servientes noftros ad Ar-
ma , conjundtim, & divifim, ad capiendum &areftandum totNa-
ves, in Portubus & Loci^, in Admiratu Occidentali, tam infi-aLi-
bertates, quam cxrra, prout eis melius videbitur cxpedire, quot
pro Patlagio Johannsc, Filte noftrx cariffimx , & aliorum Fide-
lium noftrorum , in Comitiva fua verfus partes Vafconix profedtu-
rorum, iiitficere porerunt,
Et ad catdem Naves ufque Portum de Plimuth cum celeritate ,
qua fieri poterit , venire faciendum ,
Necnon ad capiendum & arefbndum omnes illos, quos in hac
parte contrarios invenerint feu rebelles , & eos Pritbnis noftris com-
mittendum , irt eifdera raoraturos quoufque de eis alitcr duxerimus
ordinandura :
Et ideb vobis mandamusqubd eifdem , Thoniae , Thomx,Grif-
fino, & Henrico, & eorum cuilibet, in prxmilTis faciendis &exe-
quendis , cum omni diligentia Inrendentes iitis , parentes , confu-
lentes, & auxiliantes, quotiens & pioutper ipfos, Thomam, Tho-
mam, Griffinum, & Henricum, vel eorum aliquem, fuper hoc
ex parte noitra fiieriiis prxmuniti i ita quod Pailagium prxdi-
dum (quod raultum infidec cordi noftro) pro defedtu navigii hu-
ftn"am, per Rcrtnum noftrum, & exinde prohcifcendo, in Comi-
tiva ejutdem Filix nottrx, ad partes pr^^Jidtas, in ProteCtionem &
Dcfcnhoncm noftram fpeciolem, * necnon in faivum & fecurum * v.Uiy.
Condudlum noftrum:
Et ideo vobis mandamus qubd eidem Garfix , c^c. ut in fimili-
bus de Coyidutlu L.iteris.
In cujus, &c. ufqae ad FeftumPentecoftes proximo futurumdu-
raturas.
Tcilc Rege apud Weftmonatterium, decimo fexto die Martii.
Fer ipfum Regem.
De Suffcreniia Guerrs capta ittter Regem er Reginam de
N.ivArra.
REX Sencfcallo fuo Vafconiae, & Conftabulario fuo Burdega- Ann. D.
lix, ac univerfis& lingulis Senefcallis, Conltabulariis , Caftel- 134.8.
ianis, Prxpolitis, Officialibus, Miniilris, & omnibus aliis FiJeli- a». zi.
bus fuis, in Ducatu Aquitanix conftitutis, ad quos, &c. Salutem. £. j,
Sciati» qubd concelfimus, Nobili Dominx, Dominx Johannx, v»fc. 11.
Regiiix de Navarria, & Comitillae de Ebros & de Enguolelme, £. j. m.
Paci- jf ,
C O N V E N T I O N E S, LITERiE,
Ann. D. Pacificiim , five Suffeicntiam GueiTje, a die confeftionis praefen-
I3+8. tium, iifque ad Feftum Natalis Domini, proximo futurum, &,
^•i"-- 3. ab eodem Fefto, ufque ad unum Annum , proximo fequentem,
plenavie complecum, fub Forma, Modis, & Conditionibus , qui
iequuntur j
Prim5 (videlicet) quod , durante Termino antedido , per ipfam
Reginam, aut Gentes fuas, Guerra feu aliqua Dampna non fient,
nec rrocurabunrur , cJ-r. prout fupra de Dat. i Fehr. de Treugis Co-
viiti Pelragoricenfi coweffsy mutatis mutandis., <^ tuncfic.
Item, ii per aliqubs Subditos noltros, feu prxfata: Regina:,
contra Pixmill! & Prjcmiflbram tenorem, aliqua attemptentur vel
fiant , durante Termino antedido , Pars Ixfa conqueri habebit Par-
ti aJteri fuper Reparatione Attemptatorum vel Tranfgreflbrum liu-
jufmodi, ad finem, quod inde irat debitum Juflitiae Complemeri-
tum , juxta materiiB & fafti exigentiam (hiis non obllantibus (di-
do Pacifico in fua firmitate & robore permanente; dumtamen At-
temptata & Tranfgrefla hujufmodi fuerunt per Partem, ad quam
reparare pertinuerint, debite reparata.
1 T E M , eadcm Domina Regina promittet & jurabit ad fanda
Dei Evangelia, c?v. frout de DatJ Jtipradiffa.
Et ideo vob's omnibus & fingulis mandamus, quod didum Pa-
cificum, iive SufFerentiam , per Vos, 6c Gentes, ac Subditos no-
ftros in Ducatu prxdiclo, quatenus ad Nospertinet, inviolabiliter
teneri & obiervari ficiatis in forma antedifta; dumtamendiCtaRe-
gina, pro partcfua, abfque aliqua arte finiftra, vel ingenio inter-
venienre , f.xiat illud idem , iicut prsedidum eft.
In cujus, &c.
Ddt- apjd VVeftmonafterium , vicefimo die Martii.
Per Jpjitm Regem ^ Concilium.
Ann. D,
13+8.
Au. 22.
£. 5.
Vafc. 11.
Z. 3. »3.
33-
»V.6i8
Ann. D.
1348.
Ar>. li..
2- 3-
Vranc.
3.Z.E. 3.
w. 16.
De Profe&ione pro diEla Regina.
REX univerfis & fingulis Senefcallis, Conftabulariis , Caftella-
nis, Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, Praepofitis, Mini-
ftris, & omnibus aliis Fidelibus noitris, in Ducatu Aquitanix, &
alibi infi-a Terras, & Dominium, & Poteftatem noftra, in parti-
bus illis conftitutis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum concclferimus , Nobili Dominoe , Johannx Reginas de
Navarria, & ComitilTx de Ebvos, Enguolefme, Mortayn, & de
LongaviJla , Pacificum , iive Sufferentiam Guerrae , habendum fub
certa forma, in Literis noftris Patentibus, inde confeclis, conten-
ta, prout in eifdem Literis plenius continetur,
Nos,
Volentes , eo prxtextu , Securitati & Quieti ipfius Reginae in hac
parte providere ,
Sufcepimus ipfam Reginam, & Liberos fuos, ac Homines de
Familiafua, in veniendo, cum Equis, Hernefiis, Rebus, & Bo-
nis fuis quibulcumque , infra Ducatum, Terras, Dominium, &
Poteflatem noftra pr.edidta, ibidem morando, & exinde redeun-
do , in Proteftionem & Defenfionem nccnon in falvam Gardiam
noftras fpeciales :
* Et ideo vobis mandamus quod eidem Reginse , ^c.prout in con-
fynilibus de Proteiiione Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud VVeftmonailerium , vicefimo die Martii.
P(rr Breve de Yrivato Sigillo.
De Stapula Stanni, PlHmbi., c^ Pannorum Laneornm apud
CaletHfn tenenda.
RE X Omnibus, ad quos , &c.
Regiam dccet Prudentiam Loca Guerrina conquefta, neAg-
grefl"ibus Adverfantium iminentibus faciliter ccdant, tam Virili,
quam Reali Copia, communire.
Et proinde, voientes Villam noftram de Caleys, per Nos de
Gucrra conqueftam , & per Inimicos noftros undique V^allatam ,
pro viribus defenfari, & Commodis ejufdem, per frequentes Con-
curfus, tam M.rcatorum, quam aliorum, ut ad eandem Villam
promptiores habeant affedus declinare & confluere , in futurum
providcre ,
De Afienfu Concilii noftri ordinavimus & conceflimus, quod
Stapula, tam Stanni, Plumbi, & Plumae, quam Pannorum La-
neorum, infra Regnum noftrum Anglix faftorum, ac aliorum
Pannorum de Worftedes, quae extra idem Regnumnoftrum de cie-
teto traducentur , apud Villam noftram praLdidam , & non alibi ,
ufque ad finem Septem Annorum, poft Confedionem prxfentium,
proximo fequentium , plenarie completorum, teneatur, & fecun-
dum Legem Mercatoriam regatur & confervetur,
Volentes quod omnes & linguli, tam Mercatores, quam alii,
hujufmodi Mercimonia fic extra didtum Regnum noftrum Angli.c
cduduri, ante edudionem hjjufmodi a Portu, ubi ca iic educenda
carcabunt , Sacramentum , covam CoIIedtoribus Cuftumarum no-
ftrarum in eodem Ponu , prseftent corporale, quod difta Merci-
monia ad alia loca extera, quam ad didlam Villam, non ducent,
& ea ibidem difcarcabunt, Venditioni exponenda, fub forisfadtura
Mercimoniorum fuorum prxdiftorum.
In cujus, &c. per prxdidtos feptem Annos duraturas.
Tefte Rcge apud W^eftmonafterium , quinto die Aprilis.
Per ipfum Regem ^ Concilium,
Pro Nmciis de Scotia , qm , traBaturi fnper Deliberationt
David de Brttys ^ in ylngliam nttper venijfent , ad propria
reditnris.
Ahn. D.
1343.
Edv. 3,
Ann. D.
'3+8.
An. 22.
E. j.
Scot. zz.
£. j. m.
7-
*\.6ig.
D E X omnibus Ballivis , & Fidelibus fuis , tam infa Libertates
••■^ quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Ciim , Reverendi Patres , Johannes & Adam , Moravienfis &
Brechinenfis Epifcopi , Robertus de Herskyn Dominus de Herskyn
Miles, Willielmus de Melidram DominusdeBachynnanebej Nun-
cii de Scotii,
Qui pridem in Angliatn ad Nos, & David de Bruys, Fratrem
noflrrum, cum Oftoginta Equitibus, Garcionibus, Equis, & Her-
nefiis fuis, fub noftris Protecftione & Condudtu venerunt , pro
Tradiatu, Nobifcum & cum Concilio noftro, fuper deliberatio-
ne didti Fratris noftri, ineundo & habendo,
Jam , de noftra Licentia , fint in Scotiam ad propria redituri ,
Nos,
Volentes dicftos Nuncios, dum infra Di6tri6tus noftros, ad pro-
pria redeundo, Moram traxerint, ab Injuriis, Violentiis, & Gra-
vaminibus, Actualibus, & Verbalibus, quatenus poterimus, prae-
fervare ,
Ipfos, Epifcopos, Robertum & Willielmum, cum Equitibus,
Garcionibus , Equis, & Herneliis fuis praedidtis , ad Propria per
medium Regni noftri redeundo , fufcepimas in falvum & lecurum
Condudtum nottrum :
Et ideo vobis , diftriftius quo poterimus , fub fbrisfadtura Vitae
& Membrorum , & omnium aliorum qux nobis forisfacere poteri-
tis , mandamus, ne didis, * Epifcopis^ Roberto & Willielmo,
aut Equitibus, Garcionibus, vel eorum aiicui, in Rebus, vel Per-
fonis fuis, per Loca, ve) Diftridtus, veftra verius diiftam Terram
Scotiae redeundo , licut proedidtum eft, Malum, Moleftiam, In-
juriam , Impedirnentum , aut Gravamen , Vertx) vel Fadto , inferre
prielumatis , aut, quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittatis
quovis modo;
Et, fi quid ipfis Nunciis, aut eorum alicui, forisfadum aut in-
juriatum fuerit , id eis , line dQatione , debite reformari & corrigi
faciatis.
In cujus, &c. ufque ad Fcftum Pentecoftcs pro.xim6 futurum
duraturas.
Volumus etiam , & , tenore prasfentium , concedimus quod , fi
di(fli Nuncii, vel eoruin aliquis, aut quivis Familiarium fuorum,
vel Equorum , in Infirmitatem inciderint corporalem , quo niinus
laborare valeant, vel valeat, durante tempore ptiefentis Condudtus,
tunc iidem, morbo impediti, vel impeditus, dum infra Poteftatem
noftram moram traxerint, vel traxerit, & a fuo morh» convalue-
rint, & convaluerit, & ad propria redierint, vel redierit, plena
gaudeant , vel gaudeat , Securitate , etiam fi tcrminus Condudtus
fuerit tranfactus.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo fexto die Aprilis.
Per idem Breve.
De Capitaneo Galearum B.egis conflituto.
D EX, dileilo fibi, Amerigho de Pavia, Salutem. Ann. D.
^ Sciatis quod conftituimus Vos Capitaneum & Dudtorem Ga- j , . g_
learum noftrarum , & omnium Albaliftrariorum , Marinariorum , ^;. ^2.
& aliorum, in eifdem Galeis exiftentium., dantes vobis plenam , £. j.
tenore pr.Tefentium , Poteftatem adjuftitiam quibufcumque, deprae- ^ranc.
didtis Galeis, qui Felonias, TranfgreiTiones , feu Maleftcia aliqua, 22. e. j.
per Terram, vel per Mare, facere praefumpferint , exhibendum: ^. 17.
Tranfgreflionibus , Feloniis, & Maleficiis, infra Libertates Ma-
gnatum de Regno noftiro Anglise , per ipfos , feu eorum aliquem ,
fadis (quorum Libertatibus nolumus in aliquo derogari) dumtaxat
exceptis :
Ita quod, fi aliquis, infi-a Libertates aliquorum diftorum Magna-
tum , Delidum aliquod fecerit , vel facere praefumpferit in futurum,
& ibidem tunc deprehendi contigerit: & Dominus Libertatis illius
Juftitiam fibi , juxta quantitatem Delifti fui, exhibere voluerit;
tunc JuiHtia didto Dehnquenti, in pr.eientia veftra, fi interefife
volueritis , exhibeatur; alioquin vos hujufmodi Delidta, juxta Juris
exigentiam, punire poiritis:
Necnon ad omnes Marinarios didlarjm Galearum noftrarum,
qui Vadia noftrareceperint, & abinde fe elongaverint , vel per a-
Iios elongati fuerint , ubicumque eos contigerit inveniri , five infra
Libertates , five extra , areftandum , & ufque didtas Galeas noftras
reducendum, in Servitio noftro ibidem moraturos;
Et ad Marinarios , pro didtis Galeis oportunos , quotiens necefft
fuerit , ubique infra didtum Regnum noftrum , infra Libertates &
extra , eligendum , & eos in didtis Galeis ad Vadia noftra ponen-
dum, in Obfequium noftrum, una vobifcum, in eifdem Galeis
profedturos :
Et ad omnia alia, quae per hujufmodi Capitaneum & Dudlorem
neceflaria fuerint vel oportuna , faciendum & exequendum ;
Et ideo vobis mandamus quod Prxmifla omnia & fingula facia-
tis, & expleatis in forma praedidta.
Univerlis infuper & lingulis Majoribus, Vicecomitibus , Ballivis,
Miniftris, Marinariis, & aUis Fidelibus noftris, tam infra Liberta-
tes, quam extra, & tam per Terram, quam per Mare, fimiliter
damus, tenore prfefentium, in mandatis quod vobis, in praemiflis
omnibus & fingulis faciendis & exequendis, Intcndentes fint &Au-
xiliantes quoticns necefle fuerit, & per Vos , feu Deputatum ve-
ftrum,
ET ACTA PUBLICA.
33
Ann. D, {Irum, in hac parte , fuerint prxmuniti.
iu8. In cujus, &c - , . ,.
^Jv. 3. Dat. apud Weftmonafterium , vicehmo quarto die Aprilis.
Per ipfum 'Regem.
•V.<5io.
Ann. D.
1348.
An. 22.
£. j.
Scot. 22.
R^
£. 1
m.
Pro Edwardo de BaUtolo , fttper Regalitatibtts,
EX Vicecomiti de Dumfres Salutem.
Ex parte , magnifici Principis , Edwardi de Balliolo , Regis
Scotias, nobis eft oflenfum quod, ^
Licet AnteceiTores fui, tempore, bonae memorise, AlexandriRe-
gis Scotiae , & antea , a tempore cujus contrarii memoria non exi-
ftii, habere confueverint , Idemque Rex fempcr hadtenus habuerit,
& habere debeat, Regalitatem, & Libertatem , ac Jurifdicftionem
Regalem in Terris fuis de Botillkenmore & Kirlcandres, cum Per-
tinentiis, in Scotia,
Quae funt de Haereditate praedidi Regis, ut de Balliolo, & non
ut de Corona Scoti^ ,
Abfque eo quod Reges Scotis, ante haec tempora, autNos,feu
Progenitores noftri, diim Terra Scoti^, aut aliqua pars inde, in
manibus noftris fuerat, de Regalicatibus , feu Regalibus Libertaci-
bus, & Jurifdidtionibus, in eiidem Terris, Nos, ut de Jure Coro-
nx. Scotix, in aliquo intromiferimus,
Tu tamen,
Pro eo quod didx Terrae de Botillkenmore & Kirkandres infra
Dominium noftrum de Dumfres (nobis nuper per didtum Regem
conceffum) exiftunt, ut praetendis,
Iplum Regem, quo miniis hujufmodi Regalitatem, & Regales
Libertatem & Jurifdidtionem , in didis Terris fuis habere & excer-
cere valeat, voluntarie impedis & injufte, & alitcr quam ab olim
fieri confuevit,
Super quonobis eft fupplicatum, ut didtoRegi, de congruoRe-
medio, providere velimus,
Nos (nolentes didto Regi injuriari quovis modo , fet volentes po-
tius cum eo agere cum favore) tibi praecipimus , quod ab hujuf-
modi Impedimentis, didto Regi, quo minus Regalicatem, & Re-
galem Libertatem, in Terris fuis prxdi6tis habere & excercere, &
Exitus & Proficua per fe & Miniftros fuos , inde provenientia , per-
cipere poteric , inferendis, fuperfedeas, ufque ad Quindenam San-
d:i Michaelis proximo futuram , ut interim , per Gamerarium no-
ftrum Bcrewici fuper Twedam (cui per Breve noftrum mandavi-
mus guod de praemiffis plenius inquirat, & nos inde certificet) fu-
per didtis, Regalitate 6c Regali Libertate, in didis Terris excer-
cendis (utrum , videlicet , ad Nos , an ad didtum Regem perti-
neant) valeamus informari diftinfte & aperte.
Et fi quid , quod ad ipfum Regem , prxcexcu hujufmodi Regali-
tacis, in Terris prjedidis, & earum percinencium , ceperis, id ei,
ac eciam Exitus & Proficua de Regaiitate praedidla , ufque ad di-
dtam Qyindenam provenientia , per fufficientem Securicacem, de
refpondendo Nobis de eifdem , li ad Nos debeanc percinerc , libera-
ri fjcias.
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo fexto die Aprilis.
Fer Concilium.
Et poftmodhn , O&avo die Augufti ., proximo feiuente ^ idem Rex
habuit C07ifi7>iile Breve prafato Vicecomiti direHum , de fuperfedetido
ufque ad ^indenmrt Purijicationis Beata Mariie Virginis , p oximb
futuram.
Per Concilium.
De Remaneratione in Vafonia.
Ann D* R.^^ Omnibus, ad quos, &c. Salucem.
i?48 Attendences grata <Sc utilia Obfequia, quse, diledus nobis,
An7i.i. l^eymundus Guillielmi, Dominus de Cava Penna, nobis, in prae-
£ ■ ■ fenii Guerra noftra Vafconite, & alibi, multipliciter impendic, &
ra// 12 ^"'^'^^ impendere non defiftit, fe & fua, in Obfcquio noftro, va-
E. i rn. "'^ Pericuiis exponendo,
70. ' Volenrefque ipfum Reymundum, eo prxtextu, & in Recom-
penfationem Dampnorum & Deperditorum , per ipfum in Servitio
noftro praedido paftbrum, Muncre rcipiccre gratiofo,
C o N c E s s I M u s ei Partem noftram , & omnia Proficua , ad
Nos in Baftida de Touloufote (quae eft infra Epifcopatum de Mar-
£an) fpedbntia,
, Et omnia Dcveria & Proficua, ad Nos infra Baftidam de San-
fto Edwardo, & Parochiam de Baix, fimiliter pertinentia,
Ac etiam Holpitia de la Nouvelle, & Sandli Johannis, & de la
Barrec,
• V .62 1 . * Ac Hofpitium de Loiippien , in Parochia de la Fouffe ,
Et Hoipitium Bernardi Prignon,
Et Hoipitium de la Borde,
Et Hoipitium de Bergner,
Et Holpitium de Menant Vie,
Qux ad Valorem Duodecim Librarum Sterlingorum, vel circa,
per Annum , ut aflerit , fe extendunt ,
Habenda, Tenenda & PossiDENDA , cum omni-
bus Pertinentiis luis, ad toram Vitam ipfius Reymundi, in Valorem
Viginti & Quatuor Libratarum Terrse & Redditijs, per Annum
ad Sterlingum;
Ita tamen quod, fi Proficua & Hofpitia praedidlia, cum Perti-
nentiis, Valorem didtarum Viginci & Quatuor Librarum Annua-
rum excedant, tunc idem Reymundus de eo, quod Proficua , &
Hofpitia, ac aiia Loca pracdidta, cum Pertinentiis , Valorem didta-
nim Vigmti & Quatuor Librarqm Sterlingorum per Annum iic
T<m, III, P. I.
excefferint, Conftabulario noftro Burdegaliae, quipro temporefue- Ann. Dj
rit , lingulis Annis refpondere teneatur : 1 348.
Ec quod, poft Morcem ipfius Reymundi, Proficua, & Hofpi- £i/i'. j<.
tia, ac alia Loca prxdidta, cum Percinenciis , ad Nos &i Haeredes
noilros incegre revertantur;
Salvis femper Nobis fuperiori Dominio &c Juiifdidtionequacum-
que in Baltidis , Hofpitiis , ac aliis Locis fupradidtis.
In cujus , &c.
Tefte Kege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Per ipjum Regem i^ Petitionem de Parliame/ito.
De Commijfariis , ad traBandum fnper Jnjttriis Regi per
Dncem Brabanti^ illatis.
R
Ann. D.
EX Univerfis, prxfentes Litteras infpedturis, Salutem.
Noveritis quod , l^+S-
Ciim per, Confmguineum noftrum Ducem Brabantiae, An. 22.
nobis fuerint nonnullx Injuriae ac Dampna irrogata, £. ,.
Nolentes tamen Ligas & Amicitias, inter Nos dudum initas & Fcawc.
firmatas, quantum in nobis eft, nobis primitus inde fadl:a Jultitia, n. £ j.
penitus violari, ^. 17.
Ac de fidelicace & circumfpedtione provida , diledlorum & fide-
lium noftrorum , Hugonis de Neviil JVIilicis , & Ivonis de Glyn-
ton Cierici, pleniiisconfidcnces,
Ipfos, & eorum quemlibet, Nuncios,&Procuratores,feaCom-
miffarios noftros conitituimus fpeciales ,
Ad petendum pro nobis, & noftro nomine , Reformacionem
Damnorum & Injuriarum, cam Nobis, quam Subditis noftris qui-
bufcumque , per ipfum Ducem , & fuos Subdicos , dacorum & il-
lacorum ,
Et ad componendum & tranfigendum finaliter fuper eis, ^
Et ad ea, cjuae lic tradtaca, concordaca, pecita, compofica, &
tranfadta fuerinc, quacunique Securitace firmandum,
Necnon antiquas Ligas & Amicicias, inter Nos dudiim initas,
renovandum & firmandum,
Ac Securitatem, quae nobis fieri debet in hac parte, ftipulandum
& recipiendum ,
Et omnia alia & fingula , quae in praemillis , vel circa ea , ne-
ceifaria fuerint vel oportuna, faciendum, etiam fi Mandatuni exi-
gant fpeciale:
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quidquid per di-
dtos, Hugonem & Ivonem, vel eorum alcerum, Actum vel Ge-
ftum fijerit in prsemilfis, & quolibct primiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. quarto die Maii.
Confimiles Litteras Procuratorias habertt Guillielmus Marchio
Juliacenlis, & praedidti Hugo & Ivo, ad prremifla per fe, & duos
eorum , ac qucmlibet eorum per fe , faciendum & explendum ,
fub eadem Data.
* De traBando fnper /njuriis per Dttcijfam Gelrix Regi •V.62».
irrogatis.
D E X eifdem, Salutem. Ann. D.
■*^ Novcritis quod, ' i?^^'
Cum per fpedtabilem Ducem Gelrenfem , Nepotem noftrum, -^n. 21,
&, clariirimam Dominam Ducillam Gelrenlcm , Germa- £• 3-
nam noftram, nobis fucrint nonnullx Injuii.eac Dampna irrogata i^'^'
^c. ut /itpra, rnutaiis inutandts.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
Confimilcs Litteras Procuratorias habent Guillielmus Marchio
Juliacenfis, & praedidti Hugo & Ivo, ad praemiffa per fe, & duos
eorum, ac quemlibet eorum per fc, faciendum & explendum fub
eadem Data.
De TraUando , cum Fpifcopo Leodienfi ©- Comite de Loos ,
fuper Ligis pcrpetuis.
D EX Univerfis, praefentes Litteras infpedturis, Salutem. Ann. D.
*^ Noveritis quod Nos, 1348.
De fidelitate, & circumfpedtione provida , diledtorum & fide- A'i. 22.
lium noftrorum, Hugonis de Nevill Mtlitis, & Ivonis deGlynton e. j.
Clerici, pleniiis confidentes, Fr««.2i.
Ipfos , & eorum quemlibet, Nuncios, & Procuratores , feu e. j.p.i.
Commiilarios noftros conftituimus fpeciales, m. 17,
Ad tradtandum & concordandum cunu Reverendo Patre - - -
Epifcopo Leodienfi, & fpedl:abili Viro Comite de Loos, & eo-
rum utroque, fuper Ligis & Amiciciis perpetuis, inter nos & ip-
fos Epifcopum & Comitem & eorum utrumque ineundis, & mu-
tuis Auxiliis hinc inde prseftandis.
Et ea, qus lic Tradtata & Concordata fuerint, quacumque Se-
curitate firmandum,
Et Securitatem , quoe nobis fieri debet in hac parte , ftipulandum
& recipiendum,
Et omnia alia & fingula, quae in praemiffis, vel circa ea, ne-
ceflaria fuerint, vel oportuna, faciendum, etiam fi Mandatum exi-
gant fpcciale:
Promittentes Nos Ratum & Gratum habimros quicquid per di-
dtos, Hugonem & Ivonem, vel eorum alterum, Adtum vel Ge-
ftum fijerit in praemiffis , & quolibet praemifforum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. quarco die M«ii.
E 9»n'
C O N V E N T 1 O N E S , L I T E R ^,
Ann. D,
1348.
£dv. 3.
Confwiiles Litteras Frocuratorias hahent , Guillielmus Marchio
Juliaien. (^- pr^dicli Hugo & Ivo, ad pramijfa per fe , ^ Duos
eorurn, ac quernlibet eorum per fe , facieiidum i^ explejidum, Jub
eadem Daid.
Ann. D
13+8.
An ■- 2. .
£. ?.
Clauf.
11. E. 3.
f. I. ,•».
^i^ Ele[}ores, Regem a.ci Imfermm defignantes, Refponfiva.
D EX, Illuftribus & Nobilibus Principibus, Dominij,
Henrico, cadem gratia, Archiepifcopo Maguntino, Sacri Imperii
per Gerriiajilam uirchicancellario y
'Rudolfn,
Et Eii^ertOj
Gennanis ,
Cornitibus Palatinis Reni, Ducibufque Bavarriae,
Ludu-djico Brande7iburge»fi , df Lujatta MarchioHt, necmn Du-
ci Saxontie ,
Sacri Imperii Eledoribus ,
Suifve Procuratoribus, aut Nunciis, apud Coloniam ccMivemen-
dis , Salutem , & fincers dileftionis afFedum.
Noveritis quod, fuper AmbalTiata , nuper per veftros Nuncios
nobis expofita, fuper eleftione Impetii, de Perfona noftra , quam-
vis immerita (divina favente gratia) facienda, fideles noftros, Hu-
fonem de Nevill Militem , & Ivonem de Glynton Canonicum
:cclefi£ Sandi Pauli Londoniae, fupcr intentione noflra, ac Rc-
fponfiva vobis in hac parte facienda , ad vos mittimus plenane in-
*V.(Ji3. formatos; quibus, vel eorum alteri, * velitis (qusefumus) indicen-
dis fidem credulam adhibere, & nobis per eofdem remittere fidu-
cialiter vota vefba.
Dat. in Palatio noftro Wcftm. decimo die Nlaii.
Ut ipfe & ejus Pofteri proniores noftris reddanturObfequiis, no- Ann. D,
bifque perpetuo fidelius aftringantur. 1348.
In cujus, &c. l^dv. ■^.
Teite R^e apud Weftmonafterium , primo die Junii.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
* Litera mijfc ad partes Flandrix fiiper intentione Regis de- •.V41S;
claranda.
REX, Diledis & Fidelibus fuis, Capitaneis, Scabinis, & Con- Ann. D.
fulibus VilliE de Gandauo, Salutem' i34^'
Mittimus ad vos, Diledtum & Fidelem noftrum , Johannem ^''- ^^-
Mautravers, & diledum Mercatorem , Gilbertum de Wendlyn- ^- ?•
bui^h, deintentione & voluntate noftris, fuper ftatu arduorum ne- ctauf. zi:
gotiorum noftrorum , pleniiis informatos , £.3.^.1.
Quibus & eorum alteri in hiis, qux vobis dicent ex parte no- "*• '7'<^-
fixa , fidem credulam velitis adhibere , non admirantes , quod vos
de Negotiis illis hadtenus non certificavimus , eo quod Magnates ,
de Concilio noftro, ufque nunc, ex certis caufis, adinvicem non
potuimus congregare, prout didti Nuncii noftri, vel eoruni alter,
vobis referre noverint , vcl noverit , viva voce.
Dat. in Palatio noilro Weltm. quinto die Junii.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis, fub eadem data, videlicet,
Burgimagijlris , Scahinis, ^r Confulibus Villte de Bruges.
yidvocato, Scabinis, ^ Coiifulibus Vil/a de Ifre.
Super Trettgis, Calefii mper captis , ad Requifitionem Papx
prorogandis,
Ann D. TTNiverfis, praefentes Litteras infpeduris, Edwardus, Dei gra-
1348. ^ tia, Rex Francix & Anglix, & Dominus HiberniJE, Salu-
An.%1. tem,
£. 3. Sciatisquod, ^ ,,^ ^, t-v-
Vranc. Ciim , Sanftiffimus in Chrifto Pater, Dominus Clemens, Di-
21. £.3. vina Providentia, Sacrofandx Romanse Ecclefix, ac Sedis Apo-
m. 13. ftolicx SummusPontifcx, nos, per fuas fpeciales Litteras, requi-
fierit ut aliquem, vel aliqu -s, ad prorogandum Treugas, mterNos
& Adverfarium noftrum Francix apud Caleys nuper initas, mitte-
re curaremus, prsefertim cum Treugae prxdiftx lint jam per tem-
pus ita modicum durr.turx, quod Solempnes Nuncii, pro Tradatu
Pacis Finahs, de Difcordiis, inter Nos & didtum Adverfarium no-
ftrum exortis (difponente Domino) refonr.andx, infra idem tem-
pus mitti non poterunt quovis modo,
Ob reverentiam Dei & Ecclefix , ac ad requifitionem di£ti Do-
mini Summi Pontificis, Precibus hujufmodi annuentes.
Ad tradtandura de & fuper Prorogatione Treugarum prxdidta-
'■nm,
Et ipfarum Prorogationi , pro nobis , & noftro nomme , confen-
tiendum ,
Ac ad Treug:as hiijufmodi ulterius prorogandum ,
Et Treugas iUas, fic prorogatas, quacumque Securitate vallan-
dum , etiam per Juramenmm in Animam noitram , fi neceCfe fiie-
rit, interponendum ,
Omnijque aha & fingula faciendum & expediendum, qux in
prxmilTis necelfaria fuerint vel oportuna , etiam fi Mandatum exi-
gant fpeciale, - o ir a
Diledos & fideles noftros, Magiftrum Thomam Faftolf Archi-
diaconum , & Magiftrum Johannem de Cai leton Canonicum Wel-
lenfem, L^um Doctores, ac Fratrem Johannem de Reppes, Fra-
trem Ordinisde Monte Carmeli, Nuncios & Procuratores noftros
deputamus & conftituimus per prxfentes ;
Ratimi & firmum habi'.uri quicquid per prxdicStos, Tres, Pro-
curatores noftros, feu Nuncios, aut Duos ipforum (quorum prx-
fatum Magiftrum Johannem , noftrum Clericum prxdileftum ,
quem de intentione noftra in hac parte fpecialiter informavimus ,
unum efle volumus) adum fuerit in prxmitTis, feu prxmiflTa con-
cernencibus quoquo modo.
In cujus, d'c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo qumto die Mau.
De Cera, pro Edwardo Avo RegiSy renovanda.
D EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
'^^ Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris me-
morix, Domini Edwardi, quondam Regis Anglix, Avi noftri,
in Monafterio Weftmonafterienfi Humamm, exiltentem, de De-
nariis noltris renovari faciatis, prout hadtenus fieri confuevit.
lefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto diejunii.
Super Anibaldo CardinaUy & Prabenda de Wetewang,
Ann. D.
1348.
An. 11.
£. 3.
CUuf.
21. £. j.
/>. I. m.
19.
R
Be Nobilitandoy & Cingulo Militi£ decorando.
'Ann D R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
, , o ■ rv Regix Liberalitati congruit illos exaltari gratiofius ad Hono-
.4« 11 res, quos Adus Strenui, Vitx Probius, ac Merita laudabiUa re-
£. 3.
commendant.
Vafc 11 Nos itaque , dileaum nobis . Johannem de Guillo, Burgenfem
£ z rn de Lyndia, m Ducatu noftro Aquitanix, ex antiquo iang' iine pro-
2f ' ' creatum, qui nobis, Armis IndutuSj & alias, grata Obfequia dici-
tur impjndifle, Dono favorabili profequentes , nobilitamus Ipium,
& Leii,icimam Prolem fuam ,
Concedimufque & eidem Joh.mni damus Licentiam fpecialem ,
quodipfe a quocumgue, nobis Fidele Milite, Militarem fufcipere
Ordinem valeat , & cingulo Militix decorari , ac Privilegiis 6c Li-
bertatibus gaudeat, qux fuus Status exigit Militaris,
Eo, quod de Milicari Sanguine, aut Nobilitate Generis nonpro-
ce(fit , (eu quavis alia partium illarum confuetudine contraria , non
obftante ,
EX Omnibus, ad quos &c. Salutem. y^f, jy^
Licetnuper, 1348.'
Oftenlis coram Concilio noftro quibufdam Inftrumentis, espar- An. \i..
te Venerabilis Patris, Anibaldi Tufculanenfis Epifcopi , Curix £ ', _
Romanx Cardinalis, p^^ ' j^;
Per qux apparebat ipfum Cardinalem Prxbendam de Wete- £ ,p'
wang, in Ecclefia beati Petri Eborum, poft mortem Willielmi de ^^„.16'
Kildesby, nuper Prxbendarii didlx Prxbendx, acceptafle & pof- ' ' "*
fedifle,
Fruftus, Redditus, & Emolumenta ejufdem , virtute cujufdara ^
Ordinationis , ^P
Per Nos & Concilium noftrum, de omnibus Frudtibus, Red-
ditibus, 6: Emolumentis omnium Bcneficioruin Cardinalium, &
aliorum Alienigenarum , in Regno noftro Anglix beneficiatorum,
& in eifdem minime Refidentium, in Manum noftram feiliendis
faftx,
In Manum noftram , non intelle£to quod aliquis alius Jus habuic
in eadem , capi & feifiri prxceperimus ;
Quia tamen, diledtus Clericus nofter, Johannes de Melbourn,
coram Nobis & Concilio noftro comparens , afleruit ipfum di-
dtam Prxbendam ftatim , poft mortem difti Willielmi , virtute
cujufdam fpecialis Gratix, fibi per Sedem Apoftohcam fadx, ac-
ceptalTe , 6c PolTelTionem ejuldem canonice adeptum fuiiTe , &
Fruftus , Reddicus, & Emolumenta Prxbendx illius , fere per
unum Annum, ablque Impedimento, feu calumpnia, per didlutn
Cardinalem, aut aliquem, nomine fuo, interpofita, pacifice,
Quoufque Frudtus , Redditus , & Emolumenta prxdida , de
Mandato noftro (ipfo Johanne non vocato, prxmunito, nec au-
dico) capca & feifita , ac Procuratoribus prxditti Cardinalis , ad re-
fpondendum nobis per viam Mutui de Denariis inde provenienti-
bus, liberata fuerunt,
Percepifle & habuifle, diverfa Inftrumenta & Evidentias, Ac-
cepcationem & * PolTelfionem faam hujufmodi teftificantia, co- •V.62J
ram nobis & didto Concilio noftro exhibendo,
Unde idem Johannes nobis fupplicavit ut libi fuper hoc Jufti-
tiam fieri faciamus,
Nos Confideratione prxmiflbrum , & ad Requifitionem quo-
rumdam Magnatum , nobis pro eodem Johanne fupplicancium , &
Propofita, per eundem Johannem vera elTe teftificantium , volen-
tes gratiose agere cum eodem ,
Manum noftram de Frudtibus , Redditibus , & Emolumentis
Pr.ebendx prxdidtx, per certam Securicacem, in quadam Inden-
tura, inter nos & ipfum Johannem confedta, contentam, duximus
amovendum, falvo jure cujuflibet;
Nolentes quod idem Johannes , fuper Perceptione Frudtuuni,
Proventuum , Reddituum , & Emolumentorum Prxbendx prxdi-
«Slx, exnunc, prxtextu hujufmodi Appofitionis Manuum noftra-
rum ad eadem, per Nos, feu Miniltros noltros quofcumque, ex
causa prxdida aliqualiter impediatur.
In cujus &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium , primo die Juhi.
E
T Mandatum eft Vicecomiti Eborum quod Manus Regis, ad
didta Frudtus, Provencus, Redditus, & Emolumenta per ip-
fum.
ET ACTA PUBLICA.
3f
Ann. D.
1348.
SJv. 3.
fum, virtute aliquorum Mandatorum Regis , fibi ante hxc tem-
pora diredloruni , appoiitas, amoveat^ fe ulterius de eifdem Fru-
dibus, Provencibus, Redditibus, & Emolumentis, pr«texru Man-
datorum prxdidtorum, per ipfum, feu per alios, nomine iuo ulte-
rius non incromittens j falvo Jure cujullibet.
Tefte u: fupra.
ET mandatum eft Gilberto de Welton, & Johanni de Acum,
Firmariis Pra:bendx prxdidx, quod de Frudribus, Proventi-
bus, Redditibus , & Emolumentis ejufdem Prxbendae, pr«cextu
Appofitionis Manuum Regis, ad didta Frudus, Provcntus, Reddi-
tus, &c Emolumenta, per quofcumquc Miniftros Regis faiSx, le
de Cirtero ulterius non intromittant j ialvo jure cujuflibec.
Tefte ut fupia.
Eodem modo mandatum eft Fratri Bernarbo de MafFeya, &Ja-
cobo de Bononia, Procuratoribus praedidti AnibaJdi, fub eadem
Data.
Ann. D.
1348.
jin. iz.
f. 3.
Srot. 11.
E. 3. m.
6.
Pro Nunciis de Scotia , ptper Delibcratione David de Brujs
traBatftris , tn Angliam ventnris.
REX omnibus Ballivis, & Fidelibus fuis, tam infra Libertates,
quam extra, ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum, Reverendi Patres, Adam &Thomas, Moravienfis, Bre-
chynnenfis & Kattenenfis, Epifcopi, Robertusde Herskyn Domi-
nu3 de Herskyn, Andreas de Douglas , Milites , Willelmus de
Melgdram Dominus de Bachynnanebet , & Johannes \\'igmer,
Burgenfes de Eddinburg, Nuncii de Scotia, in Angliam, adNos
& David de Bruys, Fratrem noftrum, in proximo fint venturi,
pro Traftatu Nobilcum , & cum Concilio noftro, fuper Delibe-
ratione didti Fratris noftri , viis & modis quibus melius expedire
videbitur, ineundo & habendo,
Sufcepimus ipfos, Epifcopos, Robertum, Andream, Williel-
mum , & Johanncm , veniendo cum Centum Equitibus , Garcio-
nibus, Equis, & Hernefiis fuis, in Regnum noftrum, ad Nos,&
ad didum Fratrem noftrum , ubicumque fuerimus , ex causa prx-
difti morando , & ad propria redeundo , in falvum & fecurum
Conduftum noftrum;
Et ideo vobis, diltridlius quo poterimus, injunximus & man-
damus, fub Pcena Vitx & JVlembrorum , ne dicftis, Epifcopis,
Roberto, Andreae, Willielmo , & Johanni , i^^c. prout fupra de dat.
j6. Aml.
In cujus rei Teftimonium has Literas nofln-as fieri fecimus Pa-
tentes, ufque ad Feftum Sandli Michaelis proximo futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftmonaftcrium , tertio die Julii.
Domini E. quondam Regis Anglioe, Avi noftri, & Alianorae, Ann.D.
tunc Reginx Anglia:, Confortis fu.£ , percepiffe & habuiffe, de 1348.
Eleemolyna, Viginti Solidos Chipotenies pro uno Prandio femel in ^dv. j.
qualibet Scprimana.
Et nobis fupplicantium ut Conceftionem illam, caritatis intui-
tu, continuare, & Eieemofynam hujufrnodi, femel in qualibetSep-
timana percipiendam , eifdem Gardiano & Fracnbas concedere vel-
lemus gratiose ,
Duodecimo die Februarii , anno Regni noftri Angliae Duodeci-
mo, mandaverimus Conftabuiario noftroBurdcgalijE, qui tuncfuit,
vcl qui pro tempore foret , quod eifiem , Gardiano & Fratribus,
Viginti Solidos Monetse praidictae , femel in qualibet Septimana,
pro hujufmodi Eleemofyna, de Exitibus Ducaius praedidti liborari
& habere faceret, quoufque aliud a nobis inae haberec in man-
datis ,
Ac jam , ex parte didorum Gardiani & Fratrum , nobis eft fup-
plicatum ut,
Cum Centum & Viginti Librae Burdegalenfes eis, dedidtaEIee-
mofyna, a praedidto duodccimo dic Februarii, a lerro exiftant,
prout per Billas,& alia legitima documenta,inde fidem facere pos-
funt,
Veiimus eis , de didtis Centum & Viginti Libris Burdegalenfibu!,
necnon de hujufmodi Viginti Solidis, Ijngulis Sepcimanis, Solu-
tionem fieri jubere competentem ,
Nos ,
Stacui ipforum Gardiani & Fracrum pio compacientes affedtu,
Ac ipforum Supplicationi in hac parte eo favorabilius annuen-
tes, quo Parces priedidtie per Guerram, modernis temporibus, dc-
itruuntur,
Et ut ipu in eodem loco divinis Obfequiis,tam pro falubri Sta-
tu noftro & noftrorum, quam pro Anuna noitra, * cum ab tuc *W.6iT,
luce fubtradti fuerimus, & Aninjabus omnlum Fidelium defundto-
rum ibidem , exequendis devotiu5 intendere polfmt ,
Vobis mandamus quod, viiis BiULs praedidlis, ae co, quod vo-
bis per infpectionem earumdem , vel alio modo , legitime vobis
conftare poterit eifdem Gardiano & Fratribus , de prardidtis Vi-
ginti Solidis, per Septimanam, a prtedidto Duodecimo die Fe-
bruarii, a retro fuiffe, necnon hujufmodi Viginti Solidos, vel va-
lorem eorumdem in alia Moneta , Imgulis Septimanis exnunc , pro
hujufmodi Eleemofma , de Exitibus Ducatus prxdidti liberari &
habere faciatis , quoufque aliud a nobis inde habueritis in Man-
datis;
Et nos vobis inde, in Compoto veftro , debitam Allocationem
habere faciemus.
Teite Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Julii.
Ter Petitioaem de Parliarsexto.
Fcr ipjum Regciii.
• V.6i<5, * Coufiiiiilcs Literas Regis de ConduBu hahent Epfcopi Sandi An-
drea & Kattene^tps ., Willidmus de Levynfton., Robertus de Ires-
kyn , Frater Walterus de Blau^ityre , IVilltehms de Meldroun , (5*
Johannes de Wygmer , Jub eadem Data.
Pro Radiilpho de Caonrs , de Conceffionibits m Pi&avia.
Ann. D. R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,/^ ' •'■^ SciATis quod,
An.zi.. Pfsetextu boni Servitii , nobis per, Diledtum & Fidelem no-
jg ', " ftrum , Radulphum deCaours hadlenus impenli, & in fucurum im-
Vafc' 11. Pendendi,
£. j. m. CoNCESsiMUS pro nobis , & Haeredibus noftris, eidem Ra-
j, dulpho Mille Libratas ReddicCis ad Scerlingum , in Pidcavia, & in
partibus circumvicinis, deTerris, pcr ipfum jam adquilitis in par-
tibus illis , & exnunc adquirendis ,
Habendas & Tenendas fibi , & Hseredibus fuis, dc
Nobis, & Ha^redibus noftris , per eadem Servitia, per qux priiis
tenebantur, imperpetuum, vel quoufque dicto R.idulpho de
aliis Terris & Redditibus , ad valorcm didtarum Millc Librarum,
duxerimus providendum.
CoNCEssiMus, infuper , eidem Radulpho omnia Advantagia
Guerrae , qux ibidem de Bonis Mobilibus per ipfum Radulphum &
Suos adquiri contingec (Caftris, Villis, & Terris, ac etiam Medie-
tate Redemptionum Prifonum, per ipfum Radulphum & Suos, du-
rante hujufmodi Guerra, capiendorum, nobis femper falvis) Pro-
' vifo quod idem Radulphus aliquem Prifonem , Famofe Magnitu-
dinis, aut Nobilis Generis, per ipfum fic capiendum, abfque con-
(enfu & voluntate noftris, non deliberet quovis modo.
In cuius, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro Gardiano i^r Fatribns Ordinis Minornm , fnper Pran-
dio confucto,
Ann. D. R ^^ Conftabulario fuo Burdegaliae, qui nunc eft, vel qui pro
Pro Gardiano (^ Fratribtts Ordinis A^inornm de Regtda.
REX Senefcallo fuo Vafconix, & Conft.^bulario fuo Burdega- Ann. D-
lix, qui nunc funt, vel qui pro tempore erunt , ac eorum 1348.
Loca tenentibus, Salutem. An. ii.
Compatientes Statui, diledtorum nobis in Chrifto, Gardiani & £_ j.
Fratrum Ordinis Minorum de Regula , qui, propter Difcrimina j-^yi:. n;
Guerrarum, in Ducatu noftro Aquitaniae , a tempore non modi- £. ^, ,».
co, citra exiftentium,& Dcftrudtiones Bonorum & PoffefTionum ,j..
Magnatum & aliorum purtium illarum, de quorum Eleemofinis vi-
vcre folebant, ad tantam Penuriam, iftis temporibus, deducuntur
quod non habent quid manducent , neque bibant ,
Ac volentes , eo prsetextu , ac caritatis intuitu , iplbrum Gardiani
& Fratrum Indigentise, ut divinis Oblequiis tranquillius intendere,
& pro noftra, noftrorumque, falute preces Altiirimo devocius fun-
dere valeant, ut teneantur, in hac parte fubvenire,
Volumus, & vobis injungimus, & mandamus quarinus eifdem
Gardiano & Fratribus Viginti Solidos Monetas Burdegalenfis, in
Subventionem Suftentationis fuae , fingulis Septimanis , exnunc , de
Exitibus Ducatus praedidti , de Eleemofyna noftra , liberari & ha-
beri faciatis , quoufque aliud a nobis inde habueritis in mandati;i ;
Et Nos vobis (praefate Conftabularie) inde, in Compoto veftro,
debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Julii.
Per ipfum Regem <^ per Petitiomm de Concilio.
Snper Deliberatione KaroU de Bloys.
E X univerfis & fingulis Admirallis , & eorum Loca tenenti- . q
bus, Capitaneis, Conftabulariis , Caftellanis, Majoribus, Bal- ,g '
An. zz.
R
livis, Miniftris, Dominis, Magiftris & Marinariis Navium, ac
Cuftodibus Portuum , & locorum Maritimorum , & aliis Fidelibus
zi. £. j,
m. II.
1348
An. iz.
E. 3.
Vafc. 11.
£■ 3. m,
XI.
tempore fuerit, Salutcm.
Cum nuper,
Ad profecutionem , diledtorum nobis in Chrifto, Gardiani &
Franrum Ordinum Minorumde Sandto Machario, Burdegalenfi Dio-
cde,
Nobis fuggerentiutn ipfos , ex conceffione, celebris memorix,
Tom. in. Part. L
fuis, tam Cifmarinis^ quam Tranfmarinis , parubus, infia Liberta- ^^^J; ■■
tes & extra, ad quos, &c. Salutem,
Sciatis quod ,
Ciim,
yohannes Dominus de Ryeux,
Bonablcs de Rouge Dominus de Demal,
Thcobaldus Domi«us de Rocheford,
yohawics de Caftro Gyron Domims de Malatret ^
Baiieretti ,
yohannes de Mounbouchers ,
Stephanus de Guyon Duminus de Matynoun^
Thoinas de ia Fachcy
fohannes Rufeez,
Et Ga/fridus de Voiers ^
Miiices,
Ei
Pq
3^
'Ann. D. De partibus tranrmarinis in Ang!iam,ad trafl-andum nobifcum,
n+S. & cum Concilio noftro, de Deliberatione Karoli de Blop, Prifo-
Xav. 3. narii noftri in Turri noftra Londonia: detenti, de noftra licentia
iint venturi,
Nos (volentes ipforum Securitati & quieti in hac parte providere)
fufcepimus iplbs, Johannem, ifcnables, Theobaldum , Johannem ,
Johannem, Stephanum, Thomam, Johannem, & Galfridum, &
eorum quemlibet, ac homines de Familiis fuis, necnon Equos,
*V.6zS. Hernefia, & Bona fua quxcumque, in ♦ veniendo intra didtum
Regnum noilrum Anglice, ex causa prsedifta, ibidem morando,
& exinde ad propria redeundo , in Protedionem & defenfionem no-
ftras fpcciales, neenon in falvum fic fecurum Condudlum noftrum;
Et ideo vobis mandamus quod eiidem, Johanni , Bonables,
Theobaldo, Johanni, Johanni, Stephano, Tnomx , Johanni , &
Caltrido, feu eorum alicui, in veniendo, d^c. ^rout in confimilihus
de CouduSiu Literis.
hi cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Dpmjni, proximo fiitu-
rum, duraturas.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Julii.
Per ipjum Regem.
De Trcugis in Britamia obfcrvandis.
Ann. D. rj EX Capitaneo fuo do Vanes, Vel ejus Locum tenenti ibidem,
1348. IV Salutem.
An. 22. Mandamus vobis quod ftatim,
£■ 3- Ciim vobis conftiterit Treugas, inter nos exparte noftra, &Ka-
Tranc.1.1. rolum de Bloys, ac Barones & Capitaneos Villarum & Caftrorum
I. 3. n>. in Britannia ex altera, jam concordatas, in difta Terra Brittanniae
12. dor. cflc Proclamatas, ufque ad Feftum Natalis Domini pioximo futu-
rum duraturas,
De Guerra, extunc pro nobis, ieu nomine noftro, ibidem mo-
vend-i fuperfedeatis , & fuperfederi faciatis, quoufque aUud a nobis
habueritis in IVIandatis, quahter (videlicetj didae Treuga: in ca-
dem Terra debeant obfervari.
Et hoc nuliatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, pritno die Augufti.
Fer iffum 'Regem.
Pro prafata Ducijfa Gelria.
Ann. D T? EX univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, & Balli-
1348. "*^ vis Civitamm & Burgorum, ac omnibus aliis Ballivis, Mini-
jln. 22 ftris, & Fidehbus fuis, tam infra Libertates, quam extra, ad quos,
E. 3. &c. Salutem.
Fat. 11. £•< parte Alianorx Duciitse Gelrenfis, Sororis noftrae cariflimae,
E. 3. /). ^i'. prout fiipra de Dat. 8 Martii ujque hac verba^ 'viz.
i.tn.io. Aflignavimus, dileftum fervientem noftrum ad Arma, Johan-
J. nem de Dale ad prsediftos, Thomara & Thomam, ubicumque
eos inveniri contigerit, five infra Libertates, iive extra, per corpo-
ra fua attachiandum , & eos coram Concilio noftro , cum celerita-
te qua commode fieri poterit, ducendum, ad refpondendum, tam
nobis, quam praefatae Ducilfe, de prsmillis, & ad faciendum ul-
terius, & recipiendum quod per didum Concilium noftrum ordi-
nari contigerit in hac parte ;
Et ideo vobis, & cuilit)et veftrum, mandamus quod eidem Jo-
hsnni, in prxmiifis faciendis & exequendis, fitis intendentes , re-
fpondentes, & auxiliantes, quotiens, & prout, idem Joliannes vo-
bis, vel alicui veftrQm fcire fecerit ex parte noftra.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , tettio die Augufti.
Per Billam de Privato Sigillo.
C O N V E N T 1 O N E S, L I T E R .E,
Rerwvatio Litcr.vum pro j4rbitraioribus fUpcr Debatis inter
Subditos Regum Angliis. ^ CaJielU.
Ann. D. R EX, Diledis & Fidelibus fuis,
1548. ^
An. 22. Bernardo de Bernes diffo FAfpeys Mi/iti^
E. 3. Arnaldu Reymu?!di de Spermond , Vifceccr Danwortj
rafc. 22. Bartholumieo de Seint Martyn,
E i. m. Petro de Puland Domino de Lau,
jo. Philippo de iVeJfou ,
Magtjfro Petro d'Anges Priori Sandi Spiritus Aquenfs ,
Et JohanKt (k Giftene , Confiliario nojtro ,
Salutem , & pro bonojuftitioe ac Concordi.E propenfiiis laborare.
«V.620. * Exhibita nobis , pro parte Subditorum noiborum, Majoris, Ju-
ratorum, & Communitatis Civitatis Baionae, <^c. prout Jupra de
Dat. 14 Febr. ujque htec verba; viz.
Treug:as firmaverint duraturas , a Fefto Nativitatis San£li Johan-
nis Baptiftje proximo prxterito, ufque ad inftans Feftum Airum-
ptionis b^atx Mariae ; adjedto quOd Commiilarii, impetrandi a fuis
Regibus, per fe ipfos valeant uique ad Feftum Nativitatis Sandtje
Maria:, proximo futurum , & ulteriiis, ufque ad expeditionem &
finem hujuimodiNegotii, concorditcr prorogare eaidem, zycprout
Jupra de pra^fata Data.
In quorum Teftimonium prxfentes Litteras Sigilli noftri muni-
mine tecimus roborari.
Dat- apud Weftmonafterium , quarto die Augufti.
COnfimiles Literas Regis habent Petrus Epifcopus Baionx , Ma-
gifter Geraldus del Peoches, Arnaldus de Maurmate, Prxpo-
fitus Baionae, Officialis Baionae, & Magifter Reymundus de Lifco Artn. D.
Conliliarius Regis, Quatuor, Tres, vel Duo eorum, in folidum. 1348.
Dat. ut fupra. ^«'f. J.
Super Treugis , ante Calcfium traElatis , rraflante Summo
Pontifice , per unum annum prorogatis.
I) EX univerfis & finguhs Admirallis, Senefcallis, Vicecomiti- y\nn. D.
'■^ bus , Caftellanis, Conftabulariis , ivlajbribus, Prxpofitis, Of- 134,8.'
ficialibus, Ballivis , Miniitris, & aliis fidelibus fuis, ubicumque ^„. 22.
conftitutis, ad quos, &c. Salutem. £ 3.
Cumnos, Vrnnc.
Ad requifitionem Domini Summi Pontificis, & ob reverentiam 22. E. i,
PerfonEe fuae ac facrofanftx Sedis Apoftolicae, & pro bono Pacis, m. »0.
Confenferimus Prorogationi Treugarum ,
Nuper inter Nos & Adverfarium noftrura Franciae, ante Cale-
(iura,
Tunc traftantibus, Reverendis Patribus, Anibaldo EpifcopoTuC-
culanenfi, & St. tituli Sanftorura Johannis & Pauii Presbitero,
Cardinalibus, didx facrofandrx Sedis Apoftolicae Nunciis,
Initarum & concordatarum ,
In priaeientia ejufdem Domini Summi Pontificis (ipfomet Tra-
dante) per certas Perfonas, tam ex parte noftra, quam ex parte
didti Adverfarii noftri , fufficientia & fpecialia mandata ad hoc ha-
bcntes, jam fadtae, a noviflimo die earumdem Treugarum , fubmo-
dis, formis, & conditionibus, expreffis in Inftrumentis, fuper eif-
dem Treugis confedtis, per unum Annura, continue computan-
dum, duraturje,
Diim tamen diflrus Adverfarius nofter eidem Prorogationi in
forma exprete confentiat fupradidta,
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod vos, & fingulive-
ftrum, didtas Treugas, fic prorogatas , pro tempore preedidto, in
Diitridibus veftris , publice procTamari , & , quantum ad vos atti-
net, teneri faciatis & inviolabihter obfervari.
Volumus tamen quod in cafu, quodidtus Adverfarius nofter Pro-
rogationem hujufmodi acceptare aut gratam habere noluerit, feu
Treugas hujuimodi, de parte fua, in fuis quibufcumque Diftri-
dlibus publice proclamari &tenerinon fecerit, pra:mifla, quantum
ad Prorogationem praedidtam, pro parte noftra tenenda, feu quoad
prxlens Mandatum noftrum, licut prxmittitur, exequendum, pro
nullis habeantur, & nullius penitiis iint momenti.
Dat. apud Weftmonafterium , fexto die Augufti.
Per ipfum Regem'.
De Forma Treugarum infra Britanniam initarum,
D EX, diledto& fideli fuo, Thomx de Daggeworth, Capita- Ann. D,
*^ neo noftro in Ducatu Britannix, vcl ejus Locum tenenti, ac 1348.
univerfis & fingulis aliis Capitaneis, & etiam Caftellanis, Cuftodi- ■^«- **•
bus, Majoribus, Prxpofitis, * & aliis Miniftris & Fidelibus fuis, ^- ?•
in Caftris, Civitatibus, Villis, & aliis iocis, in Ducatu prxdidto, Pranc.
de Obedientia noftra exiftentibus, conftitutis, Salutem. ^». £. J.
Cum Treugx inter Nos, pro nobis, Subditis, & nobis Adhx- ""• '?•
rentibus in eodem Ducatu, ex una patte, & Karolum de Bbys & * V.63Q,
Uxorem ejus pro fe, Epifcopis, Baronibus, Banerettis, Militibus,
Comunitatibus, & Cuftodibus Caftrorum & Villarum, & aliis,
eidem Karolo in dtdto Ducatu Adhxrentibus, ex parte altera, ini-
tx funt& concordatx, aprimo dieMenfis Augufti, proximoprx-
terito, ufque ad Feftum Natahs Domini proxiroo fequente duratu-
rx, in forma qux fequitur, videlicet,
Qu6d didtx Treugx per Uxorem dicli Karoli , Epifcopos , Ba-
rones, & Banerettos, de pane ipfius Karoli exiitentes, &, fi aliqut
Epifcoporum prxdidtorum extra Ducatum praedidtum abfentes fue-
rint, tunc per eorundem Epifcoporum, fic abfentium, Vicarios,
& locorum Capitula, una cum didtis, Uxore prxdidti Karoh, &
Epifcopis prxfentibus, Baronibus, & Banerettis prxdidtis, ante Vj-
cefimum diem didti Menfis Augufti firmentur \ & per Capitaneos ,
Caltellanos, ac Cuftodes Caftrorum, Villarum, & aliorura loco-
rum , & alios Miniitros de parte ipfius Karoli , in Ducatu illo in
Diftridtibus fuis proclamentur ,
Et, in cafu quo Caftra, Villx, & alia loca, in Ducatu prxdi-
dto , in Manu noftra, didlo primo die Augufti, exiftenda, per
Subditos iplius Karoli, feu alios, ad V^adia fua exiftentes, ab eo-
dem primo die Augufti, ufque ad didtum Feltum Natalis Domi- '
ni , capta & occupata fuerint , idem Karolus ad Reftitutionem eo-
rumdem , iine dilatione , nobis ac Capitaneo noftro in eodem Du-
catu faciendam, teneatur:
Et, fj aUqua hujulinodi Caftra, ViUx, aut Loca, in, dido Du-
catu, per aliquos alios, non fuos Subditos, vel ad Vadia ejufdem
Karoli non exiftentes, pcft didtum vicefimum d em Augufti, uf-
que ad Feitum Natalis Domini , capta & occupata fuerint, tunc
idem Karolus eadem Caftra, Villas, & Loca, fic capta & occu-
pata, ftatim, ad Prxmunitionem ejufdem Capitanei noftri, in fta-
tu , quo fuerunt tempore Captionis eorumdem ., nobis ac didto Ca-
pitaneo noftro reftitui faciet abfque contradidtione aliquali.
Nos , volentes Treugas prxdicias in oronibus pro parte noftra
obfervari, vobis, in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, fir-
miter injungendo, mandamus quod ftatim , ciim vobis conftiterit
Treugas illas per jjartem adverfam proclamatas fuifTe, eafdemTreu-
gas in Diftridtibus veftris publice pfoclamari, & eas, quantum ad
vosattinet, firmiter teneri faciatis & inviolabiliter obfervari;
Dijm tamen didus Karolu» & Uxor ian^ Epifcppi, Barones,
Banc-
ET ACTA PUBLICA.
An. iz.
£.3
Vat.
£. 3. p.
2. m. 9.
^i.
Ann. D. Baneretti, & alii, {jbi Adhscrentes, pro parte fua hoc obfervent &
1 348. faciant obfervari.
liZ-y.j. In cujus,&c,
Tefle Rege apud Wefl;monafterium,.feXto die Augufti.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
Fr/) Cardinalihm^ A^edititerJl>MS\ de Lieemia -colligendi Pro-
curatias ., fibi fer Sedem yJpofloticam tn .^gitaa>»cejfas,
Ann. D. D EX Vicecomitibas, Ballivis, & aliis sFidelibus fuis, ad quos,
134.8. ^V &c. Salutcm.
Licet nupcr , per totum Regnum noftrum Anglise , publice pro-
clamari &, ex parte nolM,firmitcr inhiberi pr.ecepsrimiis , nequis,
cujufcumque ftatus feu conditionis fuerit, BuUas feu Literas de Cu-
ria Romana, aut aliunde de partibus tranfmarinis , nobis aut Populo
di(fti Regni noftri Angliae preejudiciales, infra idem Regnum no-'
ftrum deferret, nifi «cdem Literie & Bullce Cuftodibus Portuum&
locorum , ubi Portitores earumdem Bullarum & Literarum appli-
cuerint , oftertderentur ,
Ec quod omnes Portitores hujufmodi BuUarum & Litterarum,
contrariunv facientes, caperentur & in Prifonis noftris cuftodiren-'
tur, donec aliud de eisduceremus ordinandum; prout in Mandatis
noftris, inde confeftis, plenius contifKtur :
Quia tamen , confiderantes bona & gratuita Servitia, nobis per ,
Reverendos Patres, Anibaldum Epifcopum Tufculanenfem , * & Ste-
phanum - - - Tituh Sandtorum Johannis & Pauli Presbiterum ,
Cardiiiales (nuper ad nos a difta Sede Apoftolica in Nuncium mif-
fos) impenfa, ac continuos labores, quos ipfi, dum uitimo in par-
tibus Franci-.e eramus, pro noftro hotiore & commodo, non abf-
que gravibus Corporum fuorum Periculis & Sumptibus onerolis,
luftinuerunt ,
Ac volentes proinde, & ob reverentiam didtae Sedis Apofblicx,
eifdem Cardinalibus Gratiam i^cere fpecialenii
Conceftlmus & licentiam dedimus prx&tis CardiruUbus qu5d ip^.
fi, per Procuratores fuos, Procuratias fuas, eifdem Cardinalibusper
dictam Sedem Apoftolicam, pro tempore-quo iic in didto Nuncio
ftetetunt, conceffas, levare, colligere, & percipdre- poffinr, juxta
formam Bullarum, iibiinde confeiSarum, abfque in:)pedimento no-
ftri, vel MiniftroriHTi noftrorum quorumcuhiquej aliquibus Pro-
clamationibus,.ieu Mandatis, in conErarium; ^dis, non obftanti-
bus-
Et ideo vobis mandamus, quodProcuratores didtorumCardina-
lium Procuratias praedi&as, abfque.^ rmpedimento. aliquo, levare,
colUgere, & recipete permictatis, ]u%u formam Bullaruro prxdiita-
rum, ficut praedidtum j &, fi quos de Procuratoribus prsdi6tis ea
occalione.ceperitij vel areftaveritis, tunc eosiine dilatione deUberari
faciatis.
incujas,&c.
Teile Rege apud Weftmonafteriuni, fcxtO'die Aijgufti.
37
fi (quje * riuper,in ipfos Decanum,Canonicos &ColIcgiumtrans- Ann.Oi'
fercnda, adquihmusj conferimus, conccdimus, & donamus in ii- 13+8."
beram, puram, & perpetuam Lleemoikiam, ab.omm Exa(aiane..E."' ?'•
Seculjri libera penitus & quieta. *V.6jz.
Concedentes eifdem nichilominus, harum ferie , licentiam fpe-
cialem qu6d iidem , Decanus & Canonici , di^as Ecclelias ihi &
Succeflbribus fuis appropriari facere valeant , & eas , fic Appto-
priatas, recipere, & iniifus fuos ptoprios retinere; Statuto, deTer-
ris & Tenementis , ad Manum Mbrtuam non ponmdis, cdicoj
non obftante. ' • *,
Volumus etiam didis, Decano & Miniftrjs aliis, inibi fcrvitii-
ns, tantum de ^Erario noftro Annis fingulis elargiri, quod curn^- " '* '' '
Emolumento, de prsedidtis Hofpitio & Eccleliis proveniente, a'd':
eorum Vicftum, & Supportationera Onerum, libi incumbentium ''
juxta condecentiam Status fui , interim fufficiens videbitur & ho-j
neftum; quoufque de Bonis immobilibus, Tcrris, ieu Redditibus"'
ad fufficientiam congruam & honorem noftrum (videlicet) ufquel
ad Summam Quingentarum Libratum annuatim , per nos conti-f
gerit provideri. *
Qu;» omnia prornittiraus, & poUicemur boni t^de, nos efficaci-
ter impleturos; & ad hoc Nos, & HxYedcs noftros Regios , &
Bona noftra, Mobilia &ImmQbilia, ubicumque in Anglia cxiften-
tia , firmiter obligamus.
fn cujus, &c.
Tefte Rege apud. \yeftmonafterium, fexto die Augufti.
^V.631.
Per ipfum Regem,
Ann. D
134S.
Aa. 12.
£. }.
Vitt. 22.
£. 3.
f.z.m.
3'
.11
De GapcllA Beati Stephani , infra Palatlum TVcflmonafterien-
fe , fffmptibus Regtis confHmmata.
D EX Univerfis, prxfentes Literas infperturis , Salutem.
'■^ Magnificentiam decet Regiam in Piis femper Adtibus & Ma-
gnificis deledrari , ut, cum ante Tribunal fteterit Summi Regis (a-
pud quem non eil Acceptio Perfonarum , fet unufquifque , prout fe
geifit in corpote, recipiet five bonum, five malum) inter Bonos a
Dcxteris afliftere valeat, & nec Piger vel Inutilis, cum Rcprobis,
judicari.
Nos fiquidem^
Vitce noftrae Studia , Aftus , & Merita fatis pauca , cum amari-
tudine recolentes follicite, divinaque nobis prxltita Beneficia , Gra-
tias & Honores, quibus, quamvis inmeriti, prce multis Principi-
bus, etiam nobis Nobilioriijus, honoramur in Terris',
De perceptis Beneficiis line causa, & magis de Bonis, nobis a
Deo colktis, &, fupra modum multotiens, inaniter difpenfatis,
gtaviter fufpiramus, nec aliud nobis reitat niii ad Chriftuiri , & Ma-
trem ejus ac Virginem gloriofim (qu>e nunquam nobis Parrocinio
deftitit, fet nos, in variis Periculis conftitutos, fuis t^eatis Precibus
protevit hadenus & adjuvit feUciter, tanquam meliorlV4ater noltra)
convertere totaliter mentem noftram , & iibi pro Gratiis Gratias
reddere, & pro Delidtis Veniam poltulare.
Et quia bona eft Nerrotiatio, per quam, largiendo, Tranfitoria
declinantur, & iEterna, felici Commercio , fubrogantur, Capellam
quandam Ipatio&m, in PaUatio noltro apud Weflmonafterium fi-
tuatam, in honorem beati Stephani Protkomartiris, per Pro.geni-
tores noftros nobiliter inchoatam, noftris Sumptibus Regiis feci-
mus conlummari ^ in qua , ad honorem OmnipotentL-; Dei , & fpe-
cialiter beatiflimje Genitricis ejus Maria;, & didti Martiris, ordi-
namus, volumus, conftituimus, &, Audtoritate nortiiR.e.!?ia,per-
petuo ftabilimus quod ,fint, exnunc, Decanus Unus , & Duode-
cim Canonici Seculares , cum totidem Vicariis , & aliis Miniftris
congruentibus, Divina pro Nobis, ac Progenitoribas, & Succef
foribus noftris , in partetn Satisfattionis eorum , de quibus in extre-
mo Judicio rationem erimus reddimri, celebraturi imperpetuum ;
& tam Nodurna, quam Diurna Officia, cum nota, diduri lingu-
Ks diebus in comuni , fecundum formam Ordinationis noftrje , in-
de plenius faciendx-
Qyibus, & eorum Succeflbribus imperpetuum, Hofpitium no-
ftmm magnum , in Strati de Lombardellrete , Civitatis noftrae Lon-
donix, fitu tum, una cum Patronatibu" & Advocationibus Eccle-
fi^um Parochiarum de Dewesbury & Waketeld, Ebiorum Dicecc-
InmvantHr Liter^ pro Nttnciis de Scotia , fpiper Delibcra'^1
tione David de Bruys a^uris.
tam infra Libertates , Ann. D.
1348.
An. 22.
£. j.
Scot. 21,
£. 3. m.
RE X omnibus BaUivis & Fidelibus fuis ,
quam ex:ra, ad quos, &c. Salutera.
Sciatis quod ciim, Reverendi Patres,
Willielmus SanSli AnJrea ,
Et Thomas Kattenenfs ,
Epifcopi,
" Wdliclmus de Levynfton Banerettus ,
Rohertus de Ercskjn Miles ,
Frater IValterus de Blauntire ^
Willicbnus de Meldrome,
Et yohamies Wygnier^ ■
Nuncii de Scotia , in Angliamad Nos, & David de Brus, Fra-
trem noftrum, in proximo fint venturi pro Tradtatu , ^c. prout
in Literis Jupra de data rt Jul.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sanifti Martini, proximd futu-
rum, duraturas,
Dat. apud Odiham, oftavo die Augufti.
Per tpjitm Regem.
Pro Edwardo de BalUolo Eege Scotia,-
REX, Diledo Clerico fuo, WiUielmo de Kellefeye, Cancel- Ann. D.
iario, & Camerariisfuis, Villce Berewici fuper Twedam, Sa- 1348.
lutem. An. 22,
Ex parte , dilefti Confanguinci & Fidelis noftri, Edwardi de E ;■
BjUiolo , Regis Scotije , iiobis eft > conquerendo, monftratura ll>i^'
quod,
Licet Nos,
Poft Donationcm & Conceflionem , quas idem Rex nobis fe*
cit de Terris & Tencmentis fuis de Lowederdale , . una cum Feo-
dis Militum, & Advocationibus Eccleliarum, Efca^tis, Forisfadlu-
ris, & omnibus aUis Pcrtincntiis fuis , infra Comitatum Berewici
fuper Twedam in Scona, fub certa forma habendis,
Dediifemus & conceirilTemus, per Cartam noitram, eidem Rc-
gi Terras & Tenementa^ Feoda, Advocationes , Efcaetas, &Fo^
risfadturas prjsdidta , intra didtum Locuni dc Lowederdale, de
Hxreditate iplius Regis ab antiquo exiftentia,
De qaibus Terris , Tcnemcntis, Feodis , Advocationibus, Ef«
caetis, & Forisfacturis pr-cCdidtis, pr^fatus Rex Seifitus extitic prx-
textu Donationis & Conceirionis noftrarum priedidtarum,
Minil^ri tamen noftri, partium ilbrum , eadem Terras, Tene-'
menta, Feoda, Advocationes , Efcaetas, & Forisfacturas prxdidta,
prxfato Regi,_ut prxmittitur , per Nos data & conceiia, in Ma-
num noftram leiUerunt, & capi fecerunt contra Tenorem Cartae
noltr.e fupradidtx, .
Super quo idem Rex nobis fupplicavit ut Nos Manum noftram ■
de Terris , * Tenementis, Feodis, Advocationibus, Efcaetis, &
Forisfadturis prxdidtis , amovere faciamus,
Nos (nolentes eidem Regi Injuriam fieri in hac parte) vobij
mandamus qu6d , visa Carta noftra prxdidta , Mahum noftram
de Terris, Tcnenientis, Feodis, Advocationibus, Efcaetis, Foris.»
facturis , & aliis Pertinenriis ptiedidtis , ei per Nos datis & con-.
ceffis , & in Carta noltri pnedidta contentis, amoventes, ipfuni
Rcgem Terras , Tenementa , Feoda, Advocaiiones , Efcaetas, &
F^orisfadturas prxdidfa , una cum Pertinentiis prcedidtis , abfque
Impedimento tenerc , & habere permictatis , juxta Tenorem Caxi
tx noftrae liipradidt.e.
Tefte Rege apud Weftmonafteriump odhvo die Augufti..
*V.«JJ*
E3
Sn
38
C O N V E N T I O N E S, L I T E R iE,
Ann. D.
13+S.
Idv. 3.
Pro Radulpho de Caourz., de Terris, per ipfum
dis , ^ ante concejp.s.
uiren-
Ann. D. fJ EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1^+8. ^^^ ScTATis quod, t. j 1 1.
ui». 11. Pro bono Servido, quod, dileaus& fidelis nofter, Radulphus
£.3. de Caourz nobi; hactenus impendit, & impendet in futurum,
rrauc.ii. D E D I M u s & C o N c E s s I M U s , pro Nobis , & Hxredibus
E.i.m. noftris, eidem Ridulpho Mille Libratas Terrae ad Sterlingum, de
II. Terris, peripfum adquihti.s & adquirendis , tam deTerra de Rayes
in Britaniiia, quim in Pidavii, & Partibus circumvicinis ,
Habendas libi, & Haeredibus fuis, de Nobis, & Hxredi-
bus noftris, per Scrvitia inde debita & confjeta, Imperpetuum,
vel quoufque eidem Radulpho de aliis Terris & Redditibus, ad
valorem diftarum Mille Libratarum , per Nos , vel Haeredes no-
ftros, fuerit provifum.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , Nono die Augufti.
Ter Breve de Vrivato Sigillo.
ET mandatum eft univerfis & fingulis Officiariis, & aliis Fide-
libns Regis, in Terra de Rayes in Britannia, ac PicT:avia, &
J^artibus circumvicinis, quod eidem Radulpho , tam de Redditi-
bus, Proficuis, & Emolumentis, de didis Terris, per ipfum, ari-
te Datam prefentium , adquifitis, perceptis, quam de hujufmodi
Terris , cxnunc adquirendis, percipiendis , Intendentes fint & Re-
fpondentes.
Tefte at fupra.
. . . Fer idem Breve.
Indentura inter Regem ^ fupradiBum Radulphum.
Ann. D. /^Este Endenture,
1548.
ji>d. 11.
£ 3.
Ii>iU m.
1 1 . dor.
•V.634.
_ Faite entre, noftre Seignur, le Roi de France & d'Engle-
tcrre d'une part , & Monfieur Rauf de Caoarz. d'autre part ,
TESMoiGNE que ,
Pur MiU Liveres deTerre,a TEfterling, queux, noftreditSei-
gnur , le Roi ad G R a N T e , par fes Lettres Patentes , au dit
Monlieur Rauf des Terres, par lui acquifes & acquere, h bien de
la Terre de Rayes en Bretaigne, come en Poytou, & es Parties
environ , a AvoiR a lui & fes Heirs a Touz Jou rs , ou
tanque le Roi lui eit purveu d'autre Terres & Rentes a la value de
la fomme fufdite ,
Le dit Moniieur Rauf ad G R a N T E & P R o M Y s de fer-
vir, a fes propres Cuftages, noftre dit Seignur , le Roi en fes
Guerres de Bretaigne & Poytou, fanz riens demander de lui.
Et aufljnt le dit Monfieur Rauf ferra tenuz d'aler ovefque , noftre
dit Seignur , le Roi , en fes autres Guerres , as Gages du Roi , a
totes les foitz que, noftre dit Seignur, le Roi lui voudra garnir.
Et , noftre dit Seignur, le Roi V o e t & G r a N T E que le dit
Monfieur Rauf , en la dite Guerre de Bretaigne & Poytou , eit
tou2, les advantages de Guerre , que lui font efcnuz , ou efcherront ,
come en Biens Moebles & Chateux (fauvant totes voies au Roi,
& fcs Heirs, Chaftclx, Villes, & Terres, & auftint la Moite de
la Porcione, appartenante au dit Monfieur Rauf , des Prifoncrs qi
ferront pris par lui , & le> ibens , durante la Guere fufdite) & que
le dit Monlieur Rauf ne face deliverance de nul Grant Prifoner ,
fjnx ralfent & volunte du Roi.
* Et audint V o e T & G r a N T e le dit Monfieur Rauf , quc
en cas, que plefe a, noftre dit Seignur, le Roi, ou a fes Heirs,
de reprendre devers eux , en temps avenir , les avantdites Mille Li-
verees de Terre , ou .afcune Porcione d'icelle , que adonqes le dit
Monfieur Rauf , & fes Heirs , foient tenuz de faire ent Reftitu-
cion i ifllnt , tote Foiz , que le Roi , & fes Heirs foient tenuz de
les faire avoir autres Terres, a la value de ceo q'ils enfi repren-
drent.
En Tefmoignance de quele chofe , noftre dit Seignur , le Roi ,
& Tavantdit Monfieur Rauf, a cefte Endenture, entrechan-
geablement, ont mys lour Seals.
Don. a Weftm. le 9 jour d'Augft.
Tr^ Alexandro de Seton , ad David de Brujs in AngUam
venturo.
Ann. D. D EX omnibus Ballivis, & Fidelibus fuis tam infra Libertates,
1548. *-^ quam extra , ad quos, &c. Salutem.
An. 11. Cum Frater Alexander de Seton Milcs, Hofpitalis Sanfti Johan-
£. 3. nisjerufalem in Scotia, ad David de Bruys, Fratrem noftrum, a-
Scot. XI. pud Turrim noftram Londonix, pro quibufdam Negotiis, iplum
£.3. m. tangentibus, de Licentia noftra fit venturus,
1. Sufcepimus ipfum Alexandrum , veniendo cum Septem Equiti-
bus, Equis, Garcionibus, & Hernefiis fuis , in didum Regnum
noftrum Anglis , ad pr^idum David , ex causa prxdifta , ibi-
dem morando, & exinde ad Scotiam redcundo, in Protedioncm
& Defenfionem Jioftram, nccnon in falvum & fecurum Condu-
(flum noftrum :
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, qu6d eifdem A-
lexandro & feptem Equitibus veniendo , ^c. prout i» confmilihus
Liieris de Conduilu.
In cujus,&c. ufque ad Feftum Purificationis beatae Mariae Vir-
ginis, proximo futurum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Augufti.
Fer i^fu7n "Regem.
Fro Comite Afarchi<t , de veniendo ad traBandum ftper
Deliberatione prefati David.
Ann. D.
1348.
:Edv. }.
I
D EX omnibus Ballivis & Fidelibus, taminfra Libertates, quam Ann. D.
*^ extra, ad quos, &c. Salutem. J^B+S.
Sciatis quod , -^- ii-
Cum Pacricius de Dumbar, Comes Marchiae, cum quibufdam £. ?.
Nunciis de Scotia, in Angliam ad Nos & David de Bruys, Fra- Ibid.m.
trem noftrum, in proximo fit venturus , pro Traftatu Nobifcum 3.
& cum Concilio noftro, fuper Deliberatione difti Fratris noftri,
viis & modis quibus mehus expedire videbitur , ineundo & ha-
bendo ,
Sufcepimus ipfum Comitem veniendo , <^c. prout in Literis
Jupra de Data 3 Jul.
In cujus rci Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes, ufque ad Feftum Sandti Martini proximo futurum duratu-
ras, (^c. ut fupra u(que hac verha, fuerit tranfadtus j tunc pc,
Et, iniuper, pro majori Securitate praedicti Comitis in hac par-
te, Diledus & Fidelis nofter, Radulphus de Nevill in Animain
noftram cft juratus quOd idem Comes, falvo & fecure, infi-a di-
dum Regnum noftrum Angliae, durante Termino praedido, ve-
nire pofiit , ibidem morari , & exinde , pro voluntate fua , abfque
Impetitione vel Dampno, Perfonx fux faciendis, redire.
Tcfte Rege apud Odyham , duodecimo die Augufti.
Per ipfum Regem.
R^
Super Reformatione Pacis cum Hibernicis.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutera. Ann. D.
■- Sciatis quod, 134^»
De fidelitate & circumfpedtione provida , Venerabilis Patris, ^». 21.
R. Archiepifcopi Armachani, totius Hibemix Primatis, * plene ■£• 3.
confidentes, fat. ii.
Dedimus ei Poteftatem & Licentiam fpeciaiem, E.^.m.
Ad traftandum , una cum Vicecomitibus noftris fingulorum Co- 7 •
mitatuum Terrae prxdittae, ad prxmunitionem ipfius Archiepifco- * ^.635-.
pi mterefile volenubus, cum ipfum per didtos Comitatus tranfitum
l^cere contigerit, fuper reformatione Pacis noftraecum quibufcum-
que, tam Anghcis, quam Hibernicis, in tota Terra Hibernix ,
nobis & fideli Populo noftro Contrariantibus ,
Et ad Pacem noftram , inter ipfos & dicftum Populum no-
ftrum, Pcenis & Conditionibus quibufcumque , juxta Confuetudi-
nes partium illarum , firmandum & vallandum ,
Et ad omnia alia faciendum, quac, pro Securitate Pacis noftrae
praedidtce, necelfaria fuerint & oportunai
Ratum & Gratum habituri quicquid praefatus Archiepifcopus ,
pro reformatione & alTecuratione didtae Pacis noftrae, duxerit fa-
ciendum.
In cujus, &c. per Biennium duraturas.
Teite Rege apud Weltmonafterium, duodecimo die Augufti ,
Per ipfum Regem ^ Comilium.
De Procurationibus Cardinalium colligendis.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia, Archi- Ann. D.
*-^ epifcopo Eborum, Anglix Primati, Salutem. i:?4-8."
Licet nuper, An. xi.
Juxta quandam Ordinationem , in Parliamento noftro fadtam, E. 3. '
qu6d nuila Solutio Cardinalibus , Nunciis Sedis Apoftolicae, ad clauf.
partes Francix deltinatis , occalione Nunciationis fux , pro Tradta- iz. e.%.
tu extra Regnum noitmm Anglii« habito , nomine Procurationum , t.i.m.'
per aliquos de didto Regno noltro Anglix fieret, i.
Vobis,ac cxteris Praelatis didli Regni noftri AngIiae,prohibue-
rimus ne quicquam, pro Procurationibus Anibaldi, Epifcopi Tuf-
culanenlis, & Stephani, Tituli S.indtorum Johannis & Pauli Pres-
biteri , didtx Sedis Cardinalium ( qui tunc in didta Terra Francije
circa Tractatum hujufmodi morabanmr ) ab aliquibus de didto
Regno noftro Angliae, prxtextu Literarum, Bullarum,feu aliarum
quarumcumque Commiifionum , Inftrumentorum , aut Mandato-
rum, ad opus ipforum Cardiiulium e.xigeretis feu levaretis, vel per
alios exigi feu levari faceretis;
Qiiia tamen, conliderantes Bona & gramita Servitia, nobis per
ipfos Cardinales impenfa , ac continuos lahores , quos ipli , dum ul- '
limO in partibus Francix eramus ^c. prout jupra de Dat. 6. Aug.
Telte Rege apud Clar}'ndon, quinto die Septembris.
Per ipjum Regem e^ Concilium.
Eodem modo mandatum eft fingulis Epifcopis Angliae , fub ea-
dem Data.
R
EX, diledo fibi in Chrifto, Abbati de Faverftiam, ad Pro-
curatias Anibaldi, Epifcopi Tufculanenlis , & Stephani, Tituli
Sandtorum johannis & Pauli Presbiteri, Sedis Apoftolicse Cardi-
nalium , in Diuecefe Cantuarienfi levandum & colligendum de-
putato, Salutem.
Licet nuper ^f . ut fupra mutatis mutandis uf^ue ihi , non ob-
ftantibus, ^ tuncfic,
Et ide6 vobis mandamus qu6d Procuratias praedidtas,juxta Bullas
& Infbumenta, inde confedta, colligi & levari , & praetatis Pro-
curatoribus liberari faciacis ; Et hog nullatenus otnittatis.
Tette ut fupra.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
39
De Trmgh , Londoniis captis & yurAtis , ^ fuper Pace , per
JfabeUam Anglix , i^ Johannam FranciJi CT Navarra ,
Reginas , tratianda,
ATouz ceuls , qui ces Lettres verront , Henry Conte de Lancas-
tre,Derby, & Lieceftre, & nous Raoul, Conte de Eu & de
Guynes, Conneftable de France,Salut.
Pour ce que, entre les autres chofes, chafcun doit vouloir , quer-
rer, & defiderer Pees, pur efchuier aus Alauls &c Inconveniens,
*V 656 * ']ui ^s Defcors & de Guerres peuent enfuir,
Confiderant, que la Gucrre & Defcort , de entre les Roys dc
France & d'Engleterre , eft damageufe au Peuple Creftien , & em-
peechement du Bien & Service Divin ,
Et que la Paix & Acort, d'entre eulz & leurs Adherens, ferroit
chofe, a Dieu plaifable , & a toute Crefticnte prohtable, & s'en
pourroient moult de biens & bonne fyn enfuyr,
Les queles chofes ne fe pourroient parfaire fanT, Teide & grace
de noftre Seignur, & lanz aucunes Treues ou Abftinences , pen-
dans lefqueles on pOLirroit Moienner & Traidlier de Paix & bon
Acort,
Avons Traidtiee , Parle, Acorde & Jure, en nom de noz Sei-
gneurs les Roys defluz dlz, les chofes qui enfuient , & nous en
Toumes fait, & faifons fors, & comme aiani pooir a ce; c'eft as-
(avoir,
Nous Conte de Lancaftre, pur la partie d'Engleterre, & de fes
Bienvueillans, Adherenz, & Subgiez,,
Et nouz Conte de Eu, pour la partie de France, & de fes Bien-
vueillans, Adherens, & Subgiex,
Que es Parties d'Engleterre , de Picardie , de Normandie , d'Ar-
toys, dc Boulenoys, de Flandres & environ,tant par Eaue,comme
par Terre,en efperance de Paix & d'Acort,& en bonne foy,Pre-
nons & Acordons Treues,ou Abftinences, de lix Semainnes,
Qui commenceront de Samedy , trezieme jour de ce prefent
Moys de Septembre, TAn Mill CCC, XLVHI. a heure de So-
leil couchant, & dureront jufques au Samedy , xxv. jour du Moys
d-ClSobre apres enfuiant, a TEure deffus ditte de Soleil couchant.
Et fe, pendant le temps d'icclies lix Semainne3,aucune Prife ou
Sourprife eftoit faite d'une Partie ou d'autre , il fcroit remis a
Eftat piainement , & fanz mal engyn.
Et pur ce que,durant le temps des didies Treues,ou Abftinen-
ces,ou Ralongement, fe il y eftoit, aucun bon Traiolie de Paix
& d'Acort fc puiffe faire & prendre , Noz Trefchieres & Trei-
redoubtees Dames ,
Madame la Royne Johanne Royne de France & de Navarre,
Et Madame la Royne Yiabel Royne d'Engleterre ,
Comme Amies & Moiennerefles entre les Parties ,
A fin de Paix & d'Acort vendront , Tune a Bouloigne , & Tau-
tre a Calays , accompaigniees de teles Dames & Perfones , comme
bon lour femblera,
Et affembleront, en aucun Lieu commun , pour Moienner des
Defcors d'entre les Parties a la fin deffus didte ;
Mais, que elles y puiflent bonnement venir,& que elles puiflent
avoir temps convenable & loifible de eux arreer pour y venir.
Toutevoies pur le bien de la befoigne , & que elle viegne a bon-
ne Fin & Acort , vieignent noz dittes Dames ou non , Nous Pre-
nonSjElifons, & Nommons les Perfonnes,qui enfuientjTreidleurs
des befoignes deffus dittes^c'ert allavoir,
Pour la Partie d'Engleterre, & de fes Aidantz , Adherens, &
Bienvueillans , TEvcfque de Norwic & rEveique de Saint David ,
ou Tun d'euls:Nous Contede Lancail:re,& le Contede Northan-
tonne, ou Tun d'euls: lesContcs de Hontindonnc & de Sufibc, ou
Tun d'euls ; Meffieur Berthelemi de Bronhacz , Sc Mefficur Gau-
tier de Manny, Maiilre Simon de Hiilep, & Maiftre Johan de
Carleton ,
Et, pour la Partie de France, & defes Adherens, Bienveuillans,
& Aidans, rArcevefque de Rouen & TEvefque dc Laon, ou Tun
d'euls : les Dux de Burgoigne & de Burbonn , ou Tun d'eul3 : le
Duc d'Athenes & leConte d'Ermignac,Meffieur Loys de Savoye,
& le Sire de Revel, ou Tun d'euls: Le Sire d'Offermont , & le
Galeys de la Balme , ou Tun d'euls ; le Doien de Paris , & Meffieur
Gieffroy de Charny,& le Maiftre des Arbaleftiers,
Les quieux auront plain Povoir,chaicun de fa P,irtie,pur Traic-
tier, Pacifier, Paffer, & Acorder auffi come les Roys pourroient
faire en leur propres Perfonnes , & fe trairont devers Noz dittcs
Dames , fe , pendant le temps des dittes Treues , ou Abftinences ,
, elles y eftoient.
Et, fc touz les Traidleurs deffus diz n'y pouuoicnt eftre , au
moins en y auroit il de chalcune Partie quatre ou cinq Perfonnes,
qui auront le dit Povoir.
Et doivent eftre les diz Traifteurs aus diz lieux de Bouloigne &c
de Calays, l'endemain de la Saint Michiel, l'An Mill CCC. XL.
VIIL fans mal engin; c'eft aflavoir,
Ceuls de la Partie d'Engleterre a Calays,
Et ceuls de la Partie de France a Bouloigne.
Et, fe meftiers eftoit de Ralongement de Treues, ou Abftinen-
Ces^ il auront Pouoir de le faire.
Et quant as panies de Gafcoigne, de Bretaigne, de Poitou, &
•V.^41. de Zainftonge,* qui font plus lointainnes , Nous ordenons & ac-
cordons que, du Mardy, apres la Seint Mathieu Apoftre &Euvan-
gelift,en Septembre, l'An Mil. CCC. XL. VIII. TEure de So-
- leil couchant, jufques au Mardy, apres la Touffains eniuiant, a la
ditte Heure, les GenZj, Adherens, & Subgiez des diz Roys, qui
font, ou feroient, es clittes Parties, ou en aucunes d'icelles , ne y
feront Siege,ne groffe Chevauchie,devant lieu , Challel , ou Ville,
tenuz par les diz Roys, leur Gentz, Adherens & Subgiez; Et ce,
qui feroit fiiit au conwaire, pendant le temps du dit Mardy , apres
la Saint Mathieu , jufqes au Mardy , apres la dittes Touffains,feroit Ann D.
loiament & fanz mal engin remis a deu Eftat. ^343.
Et, tout auffj bien, & femblablemcnt , les dites Rcynes, fe il EJv. j.
viennent aus diz Lieux , ou les diz Traicl-urs fanz elles ( fe venir
my pouoient) pourront parlcr, moienner, traidtier, & ordener des
dittes Parties de Gafcoigne,de Bretaigne,de Poitou,& de Zainc-
tonge jCome des autres chofes deffus dittes.
En Tefmoig. de ce nous avons fait mettre noz Seauls a ces Lct-
tres.
Donn. a Londres , le v. jour de Septembre, TAn de grace Mii
CCC. quarante & huit.
De TrcHgis fupradiUis procLmandis.
R
E X Vicecomitibus Londoniae , Salurem. /u.„ ry
Cum Treugx , five Sufferentije Guerrse , intcr Nos, pro ,.,;g
Nobis, & Subdids noftris , ac nobis Beaivolis & Adhxrentibus , ^^J" \^
& Adverfarium noftrum Francix,pro fe, & fuis Subditis, ac iibi £ , '
Benivolis & Adhaerentibus , in partibus Anglix , Picavdix, Nor- frarcii
mannix, Artolis, Boloignije, & Flandri.e, & Partibus vicinis, £ ^ '„*
tam in Terra, quam in Mari, fub fpe bonsc Pacis & Concordix, ,"/"/'"
per iex lepnmanas,
Qi.r.^ incipient die Sabbati , tertiodecimo die prsefentis menfis
Septembris, anno gratia; millalimo, trefcentefimo , quadragefimo
odtavo, ab hora Qccasus Solis, & durabunt ufque ad diem Sabba-
ti, Vicefimum quintum diem mcnfis Odtobris , pro.ximo fequen-
tem , ad eandem horam OccasCis Solis ,
Tam per certos Commiirarios ex parte noftra , fpecialem Pote-
ftatem a nobis, quam per certos alios Commilfarios ex parte ipfius
Adverfarii noltri, fpecialem Poteftatem ab iplo, ad hoc habentes,
init:^ fint & concordatos,
Et , i\ , pendente tempoje didlarum fex feptimanarum , aliqua
Vrifa vel Supprifa, de una parte vel alia, fiat, id ad ftatum debi-
tum plane & abfque malo ingenio reponatur ,
Nos,volentes Treugas praediftas^quantum ad nos attinct , in cm-
nibus obfervari, yobis prascipimus quod ftatim , vifii praelentibus,
Treugas illas in Civitate pr.cdidta, in locis ubi expedire vidcritis,
publice proclamari & teneri faciatis , juxta formam & tenorem ea-
rumdeiTi ,
Omnibus & fingulis, ex parte noftra, inhibentes ne qui, fub fo-
risfadtura Vitar, & Membrorum, & omnium aliorum qux nobis
forisfacere poterunt , quicquam , quod in noftri enervationem , vel
violationem Trcugarum , live Suftirentiarum , prxdidtarum cederc
poterit, attemptent, feu aliqualiter faciant atteniptari;
Et hoc nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium. , undecimo die Septem-
bris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Eodem modo mandatum eft fabfcriptis, fub eadem dataj vidc-
licet,
Vicecomiti Kantiie,
Singulis Viceco?n!ttbus per Angliam.
Bartholomao de Burgherjh , Confiabulario Cafiri Dovorria , cJ*.
Cuftodi qu':nque Fortuum.
Cabitaneo Vdla de Calcjs.
M.7Jori cr Bal!iv;s VilU' Briftoll.
Majori i^ Ballivis Civitatis Exon.
Ballivts de Melcotnbe (^ IVcpnuth.
Majori (^r BalhviS VtlU de Denemouth.
Ballivts Vill.-e de Ftojnwuth.
Majori & Bal/ivis Villis Suthampton.
Ballivis VtlliB de Vortefviiith.
Ballivis Villa de Gippewico .
Ballivis Villts Magn,£ Jerne7nuth.
Bal/ivis Vi/lit! de Norwico.
Majori (^ Bal/ivis Vil/te de Leiiiie.
Bailivis Vill.-e de Sa?iflo Boto/p/:o.
Majori ^r Ba//ivis Vi//a de Kyngcflon fufer Hull.
Ba//ivis Vt//iS de Scardeburgh.
Majiiri (^ Ba//ivis Civitatis Linco/n.
Majori ©" Ba//tvis Civitatts Eborum.
* Ediuardo Fri?icipi Wa/lia , de Tieugis pradtiiis infra Principa' 'V.^^i,
tuni juu?n proclamandis.
Epiftopo Dujtohne?ift , de Treugis pradiilis infra libertatem Juam
Dune/jni proc/amundis.
Capitaneo, Scabinis y & Confu/ihus , ac toti Communitati Vill<e de
Gandauo.
Advocato , Scahijiis , e^ Confu/ihus , ac toti Communitati Villte <k
Ipre.
Burgimagiftris , Scabinis, ^ Conjultbus ac toti Comunitati VilltC
de Brug^es.
De Morte fnnefta yohanmi , Filia Regis , Burdegalis tranf-
mijfx, Primogenito Regis CaJlelU maritandi.
SEreniffimo Princpi, Domino Alfonfo , Dci gratia, Caftellaz, Ann. D^
Legionis, Toleti, Galicix, Sibilix,Cordubx, Murcii, Gien- 134.8.
nii, Aigarbi-.c, & Algezirx Regi Illullri, ac Comitatiis Molinae Aa. i.-l.
Domino, Confanguineo fuo cariffmro, Edwardus, eadem gratia, £. j.
Rex Fraiici.c & Anglix , & Dominus Hibernix , Salutein & vo- Clnuf.
tivis fempcr SuccelTibus gloriari. li- £• J.
Magnihcentiam veftram Regiam latere non credimus qu5d,poft p. 2. m.
multos & varios Tradtitus, habitosfuper Matrimonio, inter Incli- 17.J,
tum Infantem Petrum Filium veftrum Primogenitum & Johannam
40
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Artn. D. Filiam nofh-am dilcftifrimam contrahendo , pro bono Pacis pcrpe-
1548. tux & Unionis indilTolLibilis inter Domos noftras Regias confo-
£Jv, 3. vendo, tandem prxfatam Filiam noftram Burdegalis tranfmifimus ,
ulterius ad partes veftras Ilpanniae traducendam :
Et licet, JLixta ea , qux inter Procuratores & Nuncios vcftros
& noftros, fuper hujufmodi Tradudtione, & Pecuniae, Dotis feu
Dotalitii nomine,folutione, novilTime tradata, confenfa, & con-
cordata fuerant, omnia & fingula, quas per nos in Terminis , ad
hoc ftatutis , fieri debebant , non iine jadura gravi , & yErarii no-
Oxi extenuatfone non modica , paraffemus ,
Ecce! tamen(quod CLim intensa cordis amaritudine dolenter re-
ferimus ) Mors funefta ( qune licut Senem , fic Juvenem intercipic ,
& nemini parcit, donec infimul & in unum conveniant Dives at-
quc Pauper) carinTimam Filiam noftram ( quam , priE cxteris , Con-
ditionibus fuis celebernmis id pofcentibus , iinceriter dileximus ) a
nobis paritcr & a vobis lamentabiliter jam fubtraxit ;
Pro quo,fi pungentis Mceroris aculeo fecundum carnem interiiis
perfundamur , nemo mortalis poterit admirari.
Set Nos , qui in Deo pofuimus fidem noftram , & inter cujus
manus fjepius, in arduis periculis,concluferat Vitam noftrani,gra-
tias fibi reddimus quod unam de noftris , ab omni macula libe-
ram, quam fic pure dileximus , ad Ccelos prsemifit intcr Choros
Virginum regnaturam, qux pro noftris reatibus velit & valeat in-
tercedere penes eum.
Quamobrem Celiitudini veftrx Regias quoefumus inceffanter ut,
Ex quo per nos non ftat quo minus compleatur , ratione tam ce-
lebris Matrimonii, Alligationis vinculum prselocutum, fet propter-
ea, prxtcr duram Amiflionem Filix noftrx, Sumptus fecimus ex-
celTivos ,
Ad hxc veftrx juftae confiderationis oculos dirigentes ,
Salteni inter Domos noftras regias , quae jure Sanguinis conjun-
guntur, Amicitix & verse diledtionis antiqua Fcedera renoventur;
& AUigationis vinculum, quod inter Progenitores noftros,pro eis
& fuis Pofteris Liceris Aureis prudenter fuerat confirmatum , inter.
Nos, iimili Genetis forcitudine colligatos , majori gratia robore-
tur.
Inter etenim TerrenoS Principes, propter Famam veftri nomi-
fiis clarilTmiam , veftris cupimus defideriis inclinare , & in veftris
Profedibus ( quos Deus lemper amplificet ) deledari ; refcribentes
nobis in hiis , & cxteris , qux vobis piacuerint , fiducialiter vota
veftra.
Dat. in Palatio Regis Weftm. decimo quinto die Scptembris.
pro fe, & Pofteris fuis, ac noftris, Literis Aureis provide Valla-
tum fuerat, inter nos, confimilis Generis funiculo religatos , recenti Ann. D.
munimine confirmetur. I34-''-
Defideriis enim Genitoris veftri,prx caeteris Mundi Principibus, ■^»'"- 3-
propter celebrem fui nominis famam ( in cujus augmento gloriara )
annuere cupimus atque veftris.
Refcribatis igitur Nobis fiducialiter vota veftra in hiis , & aliis,
quae Vobis & veftris poterunt pro tempore complacere.
Dat. ut fupra.
t
Ann D.
1348.
E. 5.
Ibid.
•V.64J.
u4d. dinum Primogemtum , fttper frafata Morte,
TNfANS PRyECLARISSIME,
Serenitatem veftram latere non credimus qualiter, poft multipha-
rios Tradlatus, intcr, Magnificum Principem, Regem Caftell»,
Piogenitorem veftrum , ac Procuratores & Nuncios noftros , fuper
Matrimonio , inter vos & Johannam Filiam noftram diledtiflimam
contrahendo , temporibus fucceiTivis * habitos, tandem, fidem fu-
per fic Traftatis fervare cupientcs, prsefatam Filiam noftram Bur-
degalis duximus tranfmittendam , uiterius ad partes Kpanniae , fta-
tuendo per eundem Progenitorem veftrum Termino , traducen-
dam.
Subfcqucnterque , juxta ea , quae inter noftros & Genitoris ve-
ftri Procuratores & Nuncios noviflime tradtata & concordata fue-
rant, eandem Filiam noftram,citra Feftum Omnium Saniflorum,
apud Baionam , cum Venerabiii Comitiva, prout decuit, ibidcm
pcr Gentes veftras recipiendam, veftroque Maritali Confortio pro-
tinus copulandam , mittendam fore decrevimus ,
Et ea, qux Dotis feu Dotalitii nomine pro eo folvi , ac omnia
fllia & fingula, qux per nos in hac paite fieri debebant, non fine
gravi jacfbLira , & .^rarii noftri defalcatione mulriplici, parari feci-
mus habundanter.
Cxteriim, dum nos, affedlione patema, ad mutuum noftri So-
latium , Filium habuiire putavimus Adoptivum , ecce I ( quod cum
fingultuofis Sufpiriis & amaro corde dolenter referimus) Mors,
terribilis apud onines Reges Terrae ,
Quae Paupcrem & Potentem, Juvenem & Virginem Ladlatem,
cum Homine Sene , fine perfonse feu Potentix deledtu , indifferen-
ter abforbet,
Adoptionis hujufmodi Vinculo, diro Emancipationis modo, &
mxftuofo Repudii genere,dirupto, prxfatam Filiam noftram,
In quam Naturx Dotes univerf,» confluxerant , quam etiam,
Morum fuorum Elegantia pofcente , pr^ csetcris , fincere dilcxi-
mus,
A vcftris fperatis Amplexibus & 3 nobis, turbato fatalitatis or-
dine, jam fubduxit;
Qua de causa, {\ Doloris intenfi pungamur aculeis, nullus mor-
talium poterit admirari.
VerLim,licet ad hujufmodi Gemitus & Moerores pietatis vifce-
ra nos indLicant , Deo tamen ( qui iplam nobis dedit & abftulit )
gratias dcvote referiinus quod Eam, puram & immaculatam, in
annis Innocentix fux, a Miferiis hujiis iViundi fallacis eripicns,ad
Coclos vocarc dignatus eft ; ubi , Sponfo Coelcfti conjuniSa, in
Choro Virginum perpetuo regnatura, pro Nobis intercedere va-
leat incelTanter.
Veftram igitur Celfitudinem rogamus attente quatenus, in con-
fiderationis veflrx fcrinio revolventes quod nobis impingi non po-
terit quominus Matrimonium hujufmodi complcretur , quodque,
prxter duram Amiirionem Filias noftrx , fumpais fecimus excclTi-
vos, faltcm erga Magnificiim Regem Progenitorem veftrum in-
ftarc velitis Conliliis & Auxiliis oportunis , ut intcr Domos no-
ftras Regias , invcceraco Sanguinis & AfBnitatis Jure conjundtas,
Amicitix mutux & Unionis individux Foedcra renoventur , &
Allisationis Vinculum, quod inter Progcnuores fuos & nollros,
j4d Reginam CaflelU de Morte antedida,
SErenissiMa Domina, Ann. D.
1348.
Excellentiam veftram latere non credimus qualiter , poft multos ^». n,
& varios Tradfatus, intcr Magnifici Rcgis, conjugis veftri prx- £. j.
clarifTimi , ac noftros Procuratores & Nuncios , fuper Matrimo- jnj.
nio,inter Inclitum Infantcm Filium veftrum Primogenitum & di-
ledliflimam Filiam noftram Johannam conuahendo , quamplures
habitos , tandem ipfam Burdegalis tranfmiiimus , ulteriiis ad partes
Ifpannix in Termino , ftatuendo didti Regis arbitrio, traducen-
dam.
Quam , juxta ea , qux per Procuratores fuos & noftros novifli-
me tradtata & conlenfa fuerant , apud Baionam, cum folempni
Comitiva , prout decuit , citra inftans Feftum omnium Santlorum ,
per Gentes veftras recipiendam , & prxfato Filio veftro Maritali
Confortio conjungcndam , miaendam fore decrevimus,
Et licet ea, qux, Dotis & Dotalitii nomine,folvi,aliaque omnia
& fingula , qux in Terminis , ad hoc ftatutis , per nos in hac parte
fieri debebant , non line gravi jadtura , &c JErsLui noftri extenuatio-
ne notanda, cum gaudio parafremus, * ccce ! tamen (quod cum *v g.t.
ingenti cordis amaritudine fufpirantes dolenter referimus) Mors
horribilis.
Vivendi gaudia convertens in Plandtum , Delicias in Dolorcm ,
qux , nemini parcens, abfque Sexiis , j^tatis , feu Potentix deledtu
cuntos.in carne degentes, indiffcrenter ablbrb)ct,
Prxfatam Filiam veftram & noftram , Naturx Donis & Gratiis
mirifice dotatam, quam, exigcntibus conditionibus fuis laudandis,
prx cxteris fpecialiter dileximus,a vobis & nobis, proh doloi !jam
fubtraxit.
Quis ergo mortalium debeat admirari , fi doloris intenfi punga-
mur aculeis, & diris Moeftitix vulneribus internis perfodiamur .'
Et , licct nos ad Mcerores & Gemitus hujufmodi continuandos
Naturx Lex inducat, Chrifto tamen, Sponfo Coelefti, gratias de-
vote referimus , qui talem fibi Sponfam , innocentem & immacula-
tam , ab omni Camis Spurcitia peregrinam , jam ( ut firmiter cre-
dimus) in Coelis, in Choro Virginum perhenniter regnaturam, iibi
conjunxiti ubi pro noftris Exceflibus apud eum valeat intercedere
inceflantcr.
Vcftram igitur Celfitudinem rogamus attente quatenus,cum no-
bis imputari nequeat quominus hujufmodi celebre Matrimonium ,
juxta dcfidcria noftra mutua Ibrtiatur effectum, ad Sumptus, quos
occafione prxmifsa, cum gravi noftro difpenaio , prxter duram
Amiflionem Filix noftrx prxlihatx , fecimus exceilivos , veftrae
providx conliderationis oculos advertentes , faltem erga prxfatum
Magnificum Regem, conjugem veftrum, inftare vclins (h placet)
Conliliis & Auxiliis oporcunis , uc inter Domos noftras Regias , in-
vetcrato Sanguinis & Affinitacis Jure conjundtas, Amicitix mutuic
& Unionis individux Vincula renoventiir ; & AUigationis Fcedus ,
quod intcr Progcnitores fuos, pro fe, & Pofteris fuis, ac noftros,
Litcris Aureis provide Vallatuin fucrat, inter Nos, nexu conlimili
colligatos,recenti Funiculo folidetur.
Deiideriis enim prxchriflimi conjugis veftri , prx cxteris Mundi
Principibus , propter celebrem fui nominis famam ( in cujus odorc
deledlamur) annuere cupimus acque veftris.
In hiis igicur,& aliis, velitis nobis voca veftra refcribere confi-
denccr.
Dac ut fupra.
De TraElatorihHS , ex parte Tranci<t deputatis , ad tra^andum
fuper Pace , ju.xta Treugas nttper Londoniis captas.
pHilippe, par la Grace de Dicu, Roy de France, a touz ceuls, Ann. D.
•'■ qui ccs Lcttres verront, Salut. 1348.
Commc, notre ame & feal Coufin, -4«. iz.
Le Conneftable de France, -E- 3.
Pour nous, noz Bicnvucillans , Adherens , & Subgiex d'une part, Ex Ori^.
Et le Conte de Lenclaftrc , <
Pour lc Roy d'Angleterre , fes Beinvueilknz, Adherens,& Sut)-
giez d'autre part ,
Aient pris Treues, ou Abftenances, de fix Semaines , commen-
cans le Trefzieme jour de ce Mois de Septembre,a TEure de Soleil
couchant,
Es Parties d'Angleterre, de Picardie, de Normandie,d'Artois,
de Boulenoys, de Flandres, 6c environ,
Et aufli que , es Parties de la Languedoc , Bretaigne , Poitou , &
de Xaintonge, depuys le Mardy, apres la Saint Mathieu Apoftre
& Evangeliftre , en ce mois de Sepiembre , a TEurc de Soleii
couchant, jufques au Mardy , apres la Toufancs , enfi a la dice
Hcure,
N02. Gens, Adherens, & Subgiez, & les Gens, Adhercns, &
Subgiez, du dit Roy d' Anglecerre , ne feront Siege,ne Grofle Che-
vauchiee ;
Ec afin que, pendant le temps des didtes Treues, ou Abftinen-
ces, aucun bon Traitie de Paix & d'Accort fe puift prcndre &
faire, entre Nous & le dit Ro/ d'Angleterre , fus les Difcors &
Cuerres d'encre nous6cluy,
Nos«
ET ACTA PUBLICA.
41
Ann. D.
1348.
Noftre dit Coufin poiir nous ait promis,& accorde que, Ten-
demain de la Sainc Michiel prochain venant , noz. amez & feauls
Confeilliers ,
UArceveJque dcRouen,
Et l'Evejque de Laoji :
N02 Treichiers & Amez Fre-
JLes Dux de Burgoigne,
Et de Bourboun:
Noz Codins,
Le Duc d^yltheneSf
Le Co?ite d^Ermignac,
Et Loys de Savote ;
Le Sire de Reve/,
Le Sire d^Offevmit ,
Le Gabys de Lahdlme^
Le Doien de Paris,
Gieffroy de Chari/y ,
* Et le Sire de Houdetot , Maiflre
de noz Arhalejiiers ^
•V.64I.
N.B.lte-
rantur
hic in
Editione Ou les quatre,ou cinq d'euls,TraiiSeurs pour nous & depar nous,
Londi- &, comme aians noftre Plain Pooir pour Traid;ier , Paciher, &
nenfi.er- Accorder, feront a Bouloigne fus la Mer,
rore ty- Et au dit jour certainnes perfonnes , pour & depar le dit Roy
pogra- d'Angleterre , & aians fon Plain Pooir de Traidier, Pacitier, &
Accorder, feront en la Ville de Calays fanz mal engin.
Et, fe notre Chiere Dame & Coufinej Madame la Royne Jo-
hanne pooit bonnement eftre au dic lieu de Bouloigne , elle y fe-
roit,comme Moien pour nous,
Et la Royne Yfabel d'AngIeterre feroit au dit lieu de Calais , fe
eftre y pooit , comme Moien pur le Roy d'Angleterre fon Filz.
Toute voies ( foient ou non Ibient aus dix lieux lcs dittes Roynes)
phjco,
pagina-
runi nu-
mcri , a
6+1,
644.
ad
vifionem ejufdem EcclefiiE ordinationi & difpofitioni noftra; , ea Anrt. O.
yice, duximus fpecialiter refervandam; decemendo extunc irritum 1548.
& inane, ii fecus fuper hiis per quofcunque , quavis auctoritate, l^dv. ^.
fcienter vel ignorantcr , contingeret attemptari. ' '
Poftmodiim ver6, pr;Efata Ecclefia, per'obitum ejufdem lohan-
nis, qui nuper in partibus illis Debitum Naturx perlolvit, Palbris
folatio deftituta ; Nos, Vacatione hujulmodi fidedignis relatibus in-
telleifta, ad Proviiionem iplius Ecclelix,de qua nullus,prxtcr nos,
ea vice,difponerepoterat, Refervatione & Decreto Obfiftentibus
fupradicftis, pateniis & folicitis ftudiis intendentes, & cupientes ta-
lem eidem Eccleliae proeelTe perfonam, qux fciret, vellec, & pos-
fec ipfam in fuis manutenere J uribus , & etiam adaugere , poft De-
liberationem, quam, ad orxficiendum eidem Ecclelis Perfonam
hujufmodi , cum noftris Fracribus habuimus diligencem ,
Demum ad diledum Filium Johannem , Electum Cancuarienfem j
Decanum Ecclefia; Lincolnienfis ,
Legum Dodorem , in Sacerdocio conftitutum , Vitrs ac Morum
honeftace decorum, in Spiricualibus providum, & in Temporalibus
circumfpeaum, aliifque grandium vircutum mericis , prout ex Te-
ftimoniis fidedignis accepimus, laudabilicer infignitum,
Direximus oculos noftriE menris :
Quibus omnibus accenca medicacione penfatis de Perfona fua ^
praetaciB Cancuarienfis Eccleliie dido Johanni Eledo , cam in Spi-
ricualibus,quam in Temporalibus , plenjrie committcndo^ In illo,
qui dac Gratias, & largicur Vrxmiz, confidentes quod pra;faca Ec-
clelia Cancuarienlis, gracia eidem Eleifto fuffi-agance divina , pcr
les diz Traideurs traidteront de Paix & d'Accort ficomme ces fuie circumfpedionis ftudium frudtuoium , regecur uciliter , & pro-
chofes, entre les autres, fonc plus a plain concenues es Lectres, feel- fpere dirigecur, augmencaque fufcipiec commodi & honoris.
lees des Seaulx de noftredic Coufin du dic Conce de Lenclailre. Quocirca Serenicacem Regiam rogamus & horcamur actence,
Nous, qui pour reverence de noftre Sire, & pour le bien com- quacinus eundem Eledum Cancuarienlem , una cum Ecclelia , fuo
comipifsa Regimini, habens, pro Divina, & Apoftolicje Sedis, &
noftra Reverencia , propenfiiis commendatos , eidem Eledro exhi-
beas te regio Favore benivolum , & in oportunicacibus graciofum;
ica quod idem Eledtus, per auxilium gracix cua:, in commilTo fibi
Eccleliae pri^facx Regimine ucilius proficere valeac, cuque proinde
felicicacis xcernse praemium confequaris , ac nos Cellicudinem Re-
giam condignis poftimus in Dornino laudibus commendare.
Dat. Avinion, odtavo Kal. Odtobris, Poncificacus noftri Anno
fepcimo.
Sub filis canabeis.
mun, avons cousjours voulu, voulons, & voudrions bonne Paix,
aians agreable ce qui en cefte parcie a eile pour nous promis &
accorde par nocre dic Coufin , & par fes Lectres , Confians plaine-
ment du fenz & Loyaute,
Des diz Arcevefque de Rouen ,
Evefque de Laon :
Dux,
De Bourgoigne ,
De Bourhoun,
Et Athenes :
Conte d'Ermignac,
Loys de Savoie,
Sire de Revel,
Sire d'Offemont,
Galojs de la Balme Doien de Pa-
ris ,
Giefroy de Charny ,
Et du Maifire de noz Arbales-
tiers ,
Les nommons, eflifons, &ordenons, par ces prefentes Lectres,
noz Meffages Efpeciauls & Tradteurs pour nous , & en lieu de
nous , & pour noz Adherens , Bienvueillanz , & Subgiez , pur
Tradtier , Moienner , Pacifier , & Accorder finable Accort & Paix
des Defcors & Guerre deffus diz , en quels lieux & pour quelques
chofes que ce foienc, & de faire en ces chofes, & es dependen-
ces, foit d'Accort de Paix, Ou da Ralongement de Treues,ou au-
trement,couc ce que bon leur femblera, & que il verront a faire
jpour le Mieu.
Ec leur donnons pooir a fiz, cinq, ou quatre d'euls, de faire y
pafler, fermer, & accorder cout , autanc comme nous ferions en
noftre propre perfonne, fe prefensy eftions.
Ec promeccons Loyaumenc, & en bonne foy, cenir , & garder
fermemenc, & avoir agreable, Rarifier & Confermer couc ce qui
rnr noz diz Meflages , les fix , cinq , ou quatre d'euls , fera Faic,
PafiTe, Ottroye, & Accorde es chofes deffus dicces , & es Depen-
dences d'icelJes , 6nz venir a Tenconcre, ja foic ce que elles requie-
rent mandement efpecial.
Mandons a touz les Jufticiers , Officiers, & Subgiez de noftre
Royaume, de quelque Eftat & Condition qu'ilz foient,que a noz
diz Meffagiers & Tradleurs,ou a fix , cinq , ou quacre deuIx,obeys-
fenc , comme a Nous , en couc ce qui couche , & pourra coucher
fcs chofes deffus diccs, & les Dependences d'icelles.
En Tefmoing de la quele chofe nous avons faic meCcre noftre
Seel a ces Leccres.
Donn. a Boys de Vincenn. le xxi. jour de Sepcembre, TAn de
Grace Mil , CCC , quarante & huic.
T)e Commijfariis , ex Parte Mgli<t, ad traBandum de' Pact^
jiixta qtiod ConventHm fuerat in Trengis Memoratis.
TTNiverfis, praefentes Litteras infpeduris, Edwardus, &c. Salu- Ann. D.
^ tem. 1^4.8.
Novericis qu5d, An. 22,
Cum in Treugis,five Abftinentiis Guerrje , £.3.
Per, diledum^Confanguineum & Fidelem noflruin, Henricum Ernnc.
Dorf.
Par le Roy.
P. Dauftoy.
Ann. D,
1348.
An. 12.
E. 3.
£x Au-
togr.
Affirmatio Treugarum , fer Comitem Lanc. & Confiabu/arium Fran-
ciie captarum xxi die Septembris , An?to Domijii Mii/. CCC. XL.
VIIL
Au Boys de Vincerm,
Bttlla , Regi pro Johanne de Offord EleElo Cantuarienji.
/^Lemens Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri-
_ fto Filio Edwardo, Regi Angliae Illuftri, Salucem & Apo-
fl»licam Benediaioncm
Apud TEcerni Regis Clementiam aecernaj Recribucionis Prae-
mium,& apud Homines prxconium tibi laudis acquiricur,fi Per-
fonas Ecclefiafticas, prsefertim * qux Poncificali Dignicace prxmi-
•V.642. "^"t, in tuo Regno Regia Proceftione confoveas , & favore be-
nivolo profequaris: noicjue ad id Cellimdinem Regiam Apoftolicis
Exhorcacionibus eo libencius excicamus, quo magis illam in Ope-
rum executione bonorum fperamus promptara & facilem inve-
nire.
Sane dudutn, bonge memorije, Johanne Archiepifcopo Cantua-
rienfi, Ecclefe Cantuarienli regimini Praefidence; Nos, cupientes
eidem Ecclefiae , cum eam quovis modo vacare concingerec, per
noftras operacionis Minifterium , ydoneam praefidere perfonam.Pro-
Tom. lU. P.L
Comicem Lancaftrise, Derbix, & Leyceftrix, pro Parce noftra,
ac nobis Adhxrentibus , noftrisque Benivolis & Subditis ,
Ac Radulphum Comicem de Eu & de Gynes , Conftabularium
Francix, pro Parce Adverfarii nollri Franci£e,& fibi Adhxrenti-
bus, liiifque Benivolis & Sutxiicis , jam novicer captis,pro fex Sep-
timanis duraturis,
Incer alia lir concordacum quod cerci folempnes Nuncii,
Pro difta Parce noftra, apud Calelium,
Ec alii Solempnes Nuncii,pr6 Parte didti Adverfarii noftri ,apud
Boloniam ,
In didis Treugis fpecificati , fub & in cercis forma & Cermino,
in eifdem * Treugis comprehenfis , ad cradtandum convenianc,
Nos ea , qux lic in Treugis illis concordaca func , volentes,
quantum ad nos accinec, fidclicer obfervari, ac de hdeiicace & cir-'
cunifpedtione,
Venerabilis Pacrisj
Wi/Iie/mi Norwicenfs Epifcopi,
Ac priefati Comitis Lancafirite Confanguinei nofiri ,
Necnon ,
Diledtorum & Fidclium noftrorum,
Roherti de Ufford Comitis Suffo/cia ,
Wa/teri de Manny Mi/itis,
Et Magiftri yohannis de Car/eton,
Lcgum DoSloris ,
Plenius confidences,
Ad cradtandum, pacifcendum,pacificandum, tranfigendum, &
concordandum pro nobis, & noltro nomine,cum Prxlatis , Mag-i
nacibus, & aliis, per didlum Adverfarium noltrum, ad hoc depu-
tandis, iuper quibufcumque Concroverfiis , Dillenlionibus , & De-
bacis, incer nos & didtum Adverfarium noftrurn hinc inde mocis,
Necnon de Pace & Prorogacione Treugarum ,ac ligis & perpc-
tuis Amiciciis, incer Nos & ipfum Adverlarium noftrum ineunclis,
ac fi nos ipli, in propria Perlbna noftra, hujufmodi cradtacui prx-
fences fuerimus,
Ec ad ea, qux fic tradtata, padta, pacificata, Cran&cta, & con-
cordaca fuerinc, quacumque Securicace firmandum,
Et ad obfervationem eorumdeni in Animam noilram jurandum ,
Ac Securitacem , qux nobis fieri debeac, ftipulandum & reci-
piendum ,
Ec omnia alia & fingula,qux in hac parce neceffaria vel opor-
tuna fuerinc , faciendum , eciam i'i Mandacum exigant fpeciale,
Eis, quacuor , Cribus , & duobus eorum ( quorum prxdiclum
Epifcopum, velalcerum Comicum prxdidlorum, ununi efle volu-
mus ) plenam , cenore prxfencium , concedimus & committimus
Poteftatem ;
Promictentes Nos , pro Nobis , & Hxredibus noftris , Racum
habicuros & Gratum quicquid per prxdidtos , Epifcopura , Com:-
F tes.
m.j.
'V.643,
42
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. tes, Walterum , & Johannem ,quatuor, tres, vel duos eorum ( quo-
1348. rum praedidtum Epifcopum, vel alterum Comitum prxdidorum,
I^i.: 3. unum effe volumus) Adtum vel Geftum fuerit in prxmiflTis , &
quolibet praEmitlbrum.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo quinto dic Septembris.
Per ipjum 'RegeTn.
Confimilem Commiffionem habent prxdifti , Epifcopus , Comi-
tes , Walterus , & Johannes , quatuor , tres , & duo eorum , quorum
<^c. de verbo in verbum, exceptis iftis verhis, & ad obfervationem
eorumdem in Animam noftram jurandum.
In cuius, &c.
Dar. ut fupra.
Per ipfim Regem,
TTNiverfis prxfentes Litteras infpedurk, Edwardus, &c. Salu-
*^ tem.
Noveritis (irc. ta fupra ufjue j^/,hinc inde motis, df tuncfc,
Necnon de finali Pace, novis Treugis , Prorogatione Treuga-
nim, Ligis & perpetuis Amicitiis,inter Nos & ipfum Adverfarium
noftium,C^f. tit jupra ujque ihi , tribus & duobus eorum, dr tunc
fc, quorum prxdiclnjm Epifcopum , vel alterum praediftorum Co-
mitum, Lancaftrix & Suflolcix, unum dle voluraus, pienam te-
nore prxfentium , ^c ut Jitpr*.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
Per ipfum 'Rgem.
Confimilem Commiflionem habent prxdifti, Epifcopus, Comi-
res, Waltcrus,& Johannes, quatuor, tres,& duo eorum, quorum,
6cc. de verbo ad verbum, exceptis iftis verbis ,&: ab obfervationem
eorumdcm in Animam noftram jurandum.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
Per ipfum Regem.
*\'.C44.. * Pro Comite Lancaftri^, de Potejiatihns.
modi ibidem prompte folvi faciemus. Ann. Di
Et hoc, fub incumbenti periculo, nullatenus omittas. _ i348.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , oftavo die Odobris. V.dv. 3.
Per ipfum Regent.
Confimilia Brevia dirigunmr fingulis Vicecomitibus, in Comita-
tibus fublcriptis,&c.
* Pro JohamayConforte David de Brujs , ad Ettm i» *V.6^x.
.Angliam veniente,
D E X Univerfis & fingulis Majoribus, Vicecomitibus, Ballivis, Ann. D.
*^ Miniftris, Conftabulariis , Caftellanis, & aliis Fidelibus fuis, 1348.
tam infra Libertates , quam extra , ad quos &c. Salutem. .An. ii.
Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem no- E. 3.
ftras fpecidesjnecnonin ialvum & fecurum Conduftum noftrum, Scot. 22;
Johannam, Conlbrtem David de Bruys, in Turri noftra Londo- E. 3. m.
nix exiftentis , Sororem noftram cariltimam, veniendo cum tot 3.
Hominibus, quot libi placucrit, cujufcumque StatOs vel CondUtio-
nis fuerint , in Regnum noftrum Anglix , ad loquendum cum prx-
dido David ibidem,ad voluntatem ipfius David morando,& ex-
inde ad diftas partes Scotix redeundoi
Et ideo vobis mandamus quod eidem Johannx ^c. prout ia
Literis de ProteilioTte-
In cujus &c. ufque ad Feflaim Nativitatis Sanfti Johannis Bap-
tiftx, proximo futurum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftnwnafterium,decimo die Odiobris.
Per ipfum Regem.
Pro Commijfariis , ad traclandum cum Hominibus c^ Comite
Flandria.
De parando , ad proficifcendttm cum Rege.
lAnn D T? ^^ Vicccomiti Kantix Salutem.
* JlV Prxcipimus tibi, firmiterinjungentes,qu6d ftatim,yifis prx-
fentibus, in Balliva tua, in locis ubi expedire videris,tkH infra Li-
bertates , quam extra , publicc proclamari facias ,
Quod omnes Homines ad Arma, Armati, Hobelarii, & Sagitta-
rii ( qui nobifcum , in obfequium noftrum , ad Vadia noftra, ad
partes Tranfmarinas proficifci voluerint ) iint apud Sandwicum dic
Dominica, proximo ante Feftum Apoftclorum Simonis & Judx,
proximo futurum,ad ultimum,Prompti,& Parati,ac Armis com-
pctentibus muniti, ad proficifcendum exinde nobilcum, ad Vadia
noftra, in Obfequium noftrum fupradidtum:
Scire faciens eifdem , quod nos cuilibet eorum Vadia fua hujus-
1548.
Aa. ■i.-L.
JE. 3.
Clauf.12,
E.3-P.1-
m. 18. J.
TTNiverfis, prxfentes Litteras infpedturis, Edwardus, &c. Salu-
tem.
Aiin. D. TTNiverfis,ad quosprxfentes Litterx pervenerint,Edwardus,&c.
1348. ^ Salutem.
jia. 21. Noveritis quod Nos,
E- 3 . De fideUtate j circumipeftione , & induftria , dilefti Confanguinei
Fratr. & Fiddis noftri,Henria Comitis Lancaftrise , plenam fiduciam re-
ai. E. }. portantes,
m.t. Ipfum Comitem, tam in panibus Flandrix & Kakfii, quam ali-
bi , in dicto Regno noftro Franciac , Locum noftrum tenentem
conftituimus,
Dantes eidem pienam Poteftatem ad tradandum,conveniendum,
concordandum , pacifcendum , tranfigendum , & componendum
cum quibufcumque Adverlariis noftris , feu eis Adhxrentibus, vel
Aiiigatis, vel aliis Perfonis , cujuicumque Conditionis fuerint, fuper
fluibufcumque Debatis, Dilfenfionibus , & Controveriiis, inter nos
& ipfos, ieu eorum aliquem, quoquo modo ante hxc tempora mo-
tis,
Necnon de Treugis, & Sufferentiis, & Treugarum initarum vel
ineundarum Prorogationibus , ac de finali Pace , Ligis , Foederibus ,
& perpetuis Amicitiis, inter nos & ipfos, ac eorum quemlibet , in-
eundis & fcciendis,
Nccnon ad concedendum Litteras Securitatis & Conduftfis om-
nibus & iingi.ilis Perlbnis, quibus eidem Locum noftrum tenenti
ejcpedire videbitur,
Et ad recipicndum Homagia, Fidclitates, & Juramenta ab om-
nibus & fingulis , qui ad Paccm & Fidem noitram venire , feu re-
dire, voluerint ,
Et ad Ea , qux fic Tra<ftata , Conventa , Concordata , Pada ,
Tranfada , Compolita , Inita & Fada fuerint , quacumque Securi-
tate , pro nobis , & nomine noilro , vallandum & firmandum ,
Et Securitatem quamcumque, qux nobis per ipfos, feu ipforum
aliquem , fuper pr.vmiflis, vcl eorum aiiquo, fieri debeat , ftipulan-
duni & recipiendum,
Et omnia alia, qux in hac parte neceffaria fuerint vel oportuna,
cxpcdiendum & faciendum, etiam fi Mandatum exigant ipeciale,
& qux nos facere poftemus, fi ibidem prxfentes elTcmus;
Promittentes nos, pro Nobis, & Hxredibus noftiis, Ratum &
Gratum habituros quicquid per prxfetum Locum noltrum tenen-
rem Adum, vel Gcllum, fuerit in prxmi(ris,& quolibet prxmis-
ftrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. viccfimo quinto die Septem-
bris.
Ann. D.
1348.
An. XI.
E. 3.
Franc.
ii.E. 3;
m, 4.
Sciatis qubd Nos,
De fidelitate & induftria , diledorum & fidelium noftrorum,
Venerabihs Patris,
WiUielmi Norivicefifis Epifcopi,
Henrici Comitis Lancaftria , Confanguinel tioftri carijj^mi^
Roherti de XJjford,
Suffolcia ,
Et Willielmi de Clynton Huntiiigdonia ,
Comitum ,
Bariholomai de Burghersjb Senigrity
Wa/teri de Maanyy
Magiftrorum ,
Sifmrns de Ijlep Cattonici Lincclnia , Cuftodis Privati Sigilli »9i
Michaelis de Northhurgh Archidiaconi Suffblciay
yohannis de Carleton,
Et Andreie de Offord,
Legum Dodorum,
Plenius confidentes,
Ad tradandum , conveniendum , concordandum , pacifcendum ,
tranfigendum , & componendum , cum quibufcumque Fidelibus
noftris de partibus Flandrix, ac cum Comite Flandrix, & quibus-
cumque Perfonis , (ibi Alligatis vel Adhxrentibus , fuper quibus-
cumque Debatis, Diflenfionibus , & Controverllis, inter nos & ip-
fos , ieu eorum aliquem , quoquo modo ante hxc tempora motis,
Necnon de Treugis , & Sufferentiis , & Treugarum initarum
vel ineundarum Prorogationibos, ac de Finali Pace,Ligis,Foede-
ribus, & perpetuis Amicitiis, inter nos & ipfos, ac eorum quemK-
bet_j ineundis & faciendis,
E.t ad ea, qux fic tradata, conventa, concordata, pafta,tTans-
ai£ta,& compofita fuerint, quacumque Securitate, pro nobis, &
nomine noftro, vallandum & firmandum,
Et ad Securitatem quamcumque , qux nobis per ipfos , feu ipfo-
rum aliquem, fuper prxmiflis, vel eorum aliquo, fieri debeat,reci-
piendum ,
Et ad omnia alia , qux in hac parte necefTaria fuerint & oportu-
na, faciendum,etiam li Mandatum exigant fpeciale,
Eifdem, Epifcopo, Comitibus,Bartholomxo, Waltero,Simoni,
Michaeli, Johanni, & Andrex , Novem , Odto , Septem, Sex, ,
Quinque, Quatuor, Tribus, & Duobus eorum ( quorum prxdi-
dtum Epifcopum , vel unum diftorum Comitum , alterum eile vo-
lumus) plenam, tenore prxfentium, concedimus & committimus
Potcftatem ,
Promittentes nos, pro Nobis, & Hxredibus noftris, Ratuin &
Cratum habituros quicquid per prxdidos, Epifcopum, Comites,
Bartholomxum , Walterum , Simonem , Michaelem , & Andream,
Novem, Odo, Septem, Sex, * Quinque, Quatuor , Tres, vel *V .6^6.
Duos eorum (quorum prxdidtum Epifcopum , vel unum di£to-
rum Comitum, alterum efle volumus) Actum vel Geftum fiaerit
in prxmiflis, & quolibet prxmillbrum.
in cujus &c.
Dat. in Palatio R^is apud Weftm. undecimo die Odobris.
Pr»
ET ACTA PUBLICA.
43
Ann. D. ~ ^
1348. Pro Nmciis de Scotia , ad tranandtim fuper Deliberatione
^f^' ^" David de Bruys . cr faper finali Pace.
scof' 11 R ^^ Univerfis & fmgulis Majoribus , Q)nftabukriis , Ballivis ,
E7 mA.'. Miniftris , & aliis Fidelibus luis, tani intra Libercates, quam
''' extra, ad quos &c. Salutem»
Sciatis quod,
Ciim,
Venerabilis Pater,
Thomas Epifiopus Cathanenfis ,
Eobertus de Erskyn Miles ,
Et IVillielmus de Melgdutify
Nunciide Scotia,
Ad Nos in Angliam, ex parte Nobilium, & aliorum de Com-
tnunitate RegniScotije, cum plena Poteftate ad tradtandum no-
bifcum, tam fuper Deliberatione David de Bruys , Fratris noftri,
in Turri noii:ra Londoni^ exiftentis , quam fuper finali Pace inter
Re?na AnglicB & Scotia; , mifli ,
Ufque Londoniam venerunt , & fuper hujufmodi Traftatu jam
jbidem morentur,
Nos (volentes Securitati ipforum, Epifcopi, Roberti, & Wil-
lielmi, in hac parte providerej fufcepimus ipfos, & eorum quemli-
bet , & quaterviginti Equites de Familia fua , ac eorum Servientes,
Garcfones, Equos, Hernelia, & alia Bona, &c Res,fua quxcum-
fue, ex causa pr^dicta, in Anglia morando, & eidnde ad diftas
'artes Scotiae redeundo , in ProtecSionem & Defenlionem no-
ftram , necnon in falvum & fecurum Condudum noltrum :
Et ideo vobis mandamus quod eifdem, Epifcopo,^c-. proutfu-
pa de data 3 Jtd.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Paten-
tes, ufque ad Oftabas Sandti Andrese, proximo futuras, duraturas.
Telie Rege apud Weftmonalterium , decimo odavo die O6to-
bris.
'Per ipfium Regem.
J)e Trettgis , Adverfariis Scotia concejfis > inv'iolabiliter
tenendis.
Ann. D. TJ EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,Ballivis,
1348. iV Miniftris , & alils Fidelibus fuis, ad quos &c. Salutem.
jin. 12. Sciatis quod,
£.5. Ad requifitionem David de Brus, Fratris neftri, in Tuiri noftra
lb'td. m. Londonise exiftentis,
X, Necnon ,
Venerabilis Patris,
'Epifcopi Cathanenfis ^
'Roberti de Erskyn Militit ^
Et Williehni de Melgdum,
Nunciorunj de Scotia,
Ad Nos in Angliam ex parte Nobilium , & aliorum de Com-
munitate Regni Scotise , cum plena Poteftate ad tradtandum no-
bifcum, tam fuper Deliberatione prajdidi David,quam fuper finali
Pace inter Regna Anglix & Scotice, deftinatorum,
Et ut Tradtatus praediftus feliciorcm foitiatur effedtum , conces-
fimus Hominibus de Scotia, Adverfariis noftris,Treugam five Suf-
ferentiam GuerrcE , a Fefto Sanfti Martini , proximo futuro ( Quo
die Treuga , eis priiis per Nos concefla , finietur ) ufque ad Feftum
Nativitatis Sandti Johannis Baptiftx, proximo fequens, duraturamj
dumtamen diSi Adverfarii noftri eandem Treugam , five Sufteren-
tiam , fic jam per Nos concellam , firmiter teneant & obfervent ,
& teneri & obfervari faciant , ex parte fua.
Et eft intentionis noftrce quod , fi aliqua Furta , vel Prcefumptio-
*V.()47. "^ temerarix, per aliquos ex ahqua parte fiant, * non ideo fran-
' gatur diifta Tieuga, fet corrigantur & reformentur didta Furta &
Prsefumptiones per Cuftodes Marchiarum , prout ante hxc tempo-
ra fieri confuevit.
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum,firmiter injungimus& man-
damus quod didtam Treugam,iive Suffcrentiam , jam pcr Nos fic
concelTam, quantum ad vos attinet, inviolabiliter , tam in Terra,
quam in Mari, obfervari & tcneri faciatis; nichil, quod in Dero-
•gationem feu Violationem Treugx,vel Sutfercntiie illius,per nos,
ut prxmittitur , conceflie , cedere poterit,fub Forisfadtura omnium
quae nobis forisfacere poteritispin Tcrra vel in Mari attemptantes,
feu attemptare prjelumentes ; ita femper quod diiSi Adverlarii no-
ftri pro parte fvia , fecerint iUud idem.
In CLtjus , &c.
Tefte Rege apud Turrim Londoniae , vicefimo fecundo die
Odtobris.
Ita femper quod didi Adverfatii noftri , pro parte fua, fecerint Ann. D,
illud idem. IH*^-
Tefte ut fuprai hav. j.
■p T Mandatum eft Johanni de Coupeland , Vicecomiti de Ro-
■*-' lcesburgh,
Quod diiStam Treugam , five Suflerentiam , fic conceflam , in
Balliva fua publice proclamari,
Et in Terra & in Mari, quantum in ipfo eft, fub incumbemt
periculo, firmiter teneri faciat j
Ita femper , (^c. ut fiupra.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis,fub eadem datSividelicctj
Thoma de Mujgrave , Cufiodi Villa Bere-wici /uper Tiuedam.
Vicecomiti Bereivici fiiper Tivedam.
Adomaro de Atheles , Vicecomiti de Dumfires ,
Et Thomte de Lucy.
Per ipfium Regem.
E
Pro Johanna Confiorte David de Bruys,
R
1348.
An. 21.
£. 3.
Scot. 11«
E. 3. ;ffi
EX Univerfis & fingulis AdmirallLs, Vicecomitibus , Majori- Ann. D.
bus, Ballivis, Miniftris , Magiftris & Marinariis Navium,ac
aliis Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam extra, ad quos &c.
Salutem.
Supplicavit nobis David de Bruys , Frater nofter , quod ,
Ciim Johanna , Soror noftra , & Conlbrs didi David , onerave-
rit Radulphum de Haneford & Ricardum de Crofedale (qui nu-
per fub ialvo Condudtu noftro in panibus Scotiae cum Mercandi-
fis fuis fuerant) ad Vina, Pannos, & alia neceflaria, pro Holpitio
ipiius Sororis noftrae , & Familite fux , in Regno noltro Anglia: ,
emenda, & ad didtas partes Scotix, ut praemiuitur, reducenda,
Velimus prxfatis , Radulpho & Ricardo , concedere quod ipfi
hujufmodi Vina , Pannos , & alia pro didto Hofpitio neceiBria,
in quadam Navi fua, Portagii viginti Doliorum Vini , vocata la
Seinte Maribot de Jernemuth, carcare,& ad di(ftas partes,ut prx-
mittitur, ducere poffint licite & impune,
Nos , Supplicationi prsedidae annuentes , licentiam illam duxi-
mus concedendam;
Et ideo vobis mandamus quod eifdem, Radulpho & Ricardo,
& ahis Marinariis didtae Navis, didta Vina, Pannos, & alia ne-
ceflaria hujufmodi, ad partes prxdidtas traducendOj ibidem moran-
do, feu exinde redeundo, in Perfonis, vel Rebus iuis, non infera-
tis, (irc. prout in Literis de CondvClu.
In cujus &c. ufque ad Feftum Pafchae, proxim6futurum,duratu-
ras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Ofio-
bris.
Per ipfim Regem.
* Pro Epifc. Karlioti , ftper CondttBH Johanna Fili<e .^fW • v.diJ.
defiHtidie.
"D EX Thefaurario, & Baronibus de Scaccario, ac Camerariis _,
■•■^ fuis, Salutem. Ann. D.
Mandamus vobis quod , 1 34^-
Computato cum, Venerabili Patre, Johanne Epifcopo Karlio- ■^"- ^^-
lenfi ( quem nuper ad partes Vafconix, pro ialvo Conductu Johan- ^- i-
nx FiliEE noftrx, jam defunftje, milimus) de Dietis, quibus idem Clauf.
Epifcopus lic ftetit in Obfequio noftro, eundo ad partes priedidtas, ^^-E- ?•
ibidem morando , & cxinde ufque Londoniam redeundo,
AUocatisque eidem Epifcopo quinque Marcis pro lingulisdiebus,
a craftino Epiphanix Domini, proximo prxterito, ufque ad Rcdi-
tum fuum apud Londoniam, juxta formam cujufdam Indentune,
inde inter Nos & ipfum Epifcopum , Privato Sigiilo noltro con-
lignatx , faifia: ,
Id , quod per Compotum hujufmodi eidem Epifcopo delieri in-
veneritis, vos ( priefati Thefaurarie & Camerarii) de Theiauro no-
ftro folvi , vel ei competentem Aflignationem , ubi prompte libi
inde fatisfieri poterit , habere faciatis :, Recipientcs a prxfato Epilco-
po Indcnturam fupradictam.
Tefte Rege apud Wellmonafterium , vicefimo quinto die 0<5lo-
bris.
Per Bil/am Tbefiauraria.
h
»»<
De Magno Sigillo , e^ de Pajfagio RegiSi
M
T Mandatum eft Henrico de Percy , & Radulpho de Nevill ,
Cuftodibus Marchiarum Anglix verfus Scotiam ,
Qu6d Treugam , feu Sufferentiam , prxdidtam , jam per Regem
coneeflam,in locis, ubi expedire viderint, infra Libenates & e.x-
tra,publice proclamari,
Ec in Tetra, ac in Mari, quantum in ipGs eft , firmiter obfer-
vari,
Ac Delinquentes contra eam,{ecundum Foros & Confuetudines
l^larchiarum illarum , puniri & caltigari faciant ;
, Tvm. IIL P. L
EmoraNDUM, i^uod Magifier yohamws de Ofiford., Cancel- . _
larius Dofnini nojiri Regis , die Martis .^ viz,. 2X die Oilobris , Ann. Di
Anno pra:Jcnti .^ in Ho/fitio ipfius Cancellarii , iit Parochia SaniH ^H*-
Clemenlis Dacorutn ., cxtra Barram Novt Tetnpli Lond<mia; , Mag- ^^'
tium Sigtllum ipjius Dotnini Rcgis , i^uod idem Caticellarius tunc kabuit ' 3 •
/;/ Ctijiodta , pro Regimitie Regni A/tglta; , in quadatn Burfa nlba Jub '^'■'''''f.
Sigillo ipfius Cattceflarii confgnata , Itheravit Dotrnno David deWol- ^^-^- i'
lore , Cufiodi Rotulorum Cattcellariie ipjius Domitti Regts , ad illud ^ad ? ^' '""
ipfium Dot/iinum Regem , tunc apud Satidificum , Ji/per Palfiagro fiio ^
verfius partcs Tranjtnarinas , exifientem , de Pracepto ipfims Domtni
Regis dejerendutn:
^i quiJetn David diHum Sigillutn, die Martis .,froximo feqitcnte,
apud diiiam Villam de SandvJico , eidem Domino Regi , in Camera
fiua ihidem , optulit liherandum :
Et idcin Doviinus Rex fiatitn unam Commijfionem , dc quihuflam
Marinariis , pro quadam Navi Jua eligendis ^ capieudis , ac quan-
dam aliam CtmrmiJfiotiXTn Hetirico Comiti Lancafiri,v , de ejficndo Lo-
F 2 wrn.
44
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. T)cum teneiiiem ipfnis Dowini Regis in fartibus Flandrits dr Calefia,
1348. ^ aljhi in Regno Fra?Kite fieri , ^ cum eodem Magno Sigillo cott-
Ztlv. 3. fignari:
Et poflea Sigillum illud in diSia Burfa recludi , <^ Sigillo Guidonis
de Briatse Chivaler C07ifig7iari , ac prafato David , quoufque idem Do-
minus Rcx aliud inde praciperet ., cuflodicndum liberari prwcepit :
Et poflmodum, die J-ovis , proximo fcquenie {videlicet ) xiii die
"Novemhris , idem David diHmn Sigillum Jub Sigillo pnediiit Guido-
7/is , di^o Domino Regi tradidit :
Subfequenterque , die Sahbati , proximo fe^uente , auditis certis Ru-
moribus quod idem Dominus Rex non transfretaret , fradiBus Domi-
}ius Rex Sigdlum pradiSlum Magifro Andrea de Offord Clcrico lihe-
rari fecit, pr<cfato Cancellario ufque Eondoniarn deferendmn , ad con-
fgnandum inde Brevia ^ aba , prout prius conjuevit :
^ui quidetn Andreas idem Stgillutn eidem Cancellario, die Domini-
ta , proximo fequente , in Hofpitio fuo pricdiiio liberavit :
Et idem Cancellarius die luna , in craflitio ( videlicet ) xvii die
'Novetnhris , Atmo pradiilo , Sigillutn il/ud in Aula Wefltnonafierien-
f , iti loco confueto , aperiri , ^ Brevia inde , prout moris e[i , coti-
fignari fecit :
Et ftatim , eodem die luna , ihidem quoddam aliud Magnutn Si-
gillutu , pro Regimitte diiii Regni Anglia , iti ahfetitia Domini Re-
gis , deputatutn ,
§}uod idetn Cancellarius <j, Venerahili Fatre,lViIIie1mo deEdyng-
ton Epifcopo IVintotiiettfi , Thefaurario Regis , die Mercurii [videli-
eet ) 29 die Oiiobris , ditio Atitw prafetiti , recepit , ^ cum quo
Brevia <ir alia modo confueto , ah eodetn 29 die Oil. ufque pradi-
iiutn 27 diem Novemhris confignari fecit ,
yohatmi de Chejlrefeld Clerico tradidit , prafato Thefaurario , ac
Camerariis ipfus Regis , liberandutn , in Tbefauraria falvo cuftodien-
dum.
* V.d49-
Ann. D.
1348.
An. 12.
Z. 3.
Franc.
23. £. 3
m 10. d.
* Forma Treuga , a Data frifentium , ad primnm diem
Septembris dnraturx.
ATouZ. ceux, qi ceftes prefentes Lettres verront,
Guillefm Evefqes de Norwiz , Henri Conte de Lancaftre,
Robert Counte de Suifolk, & Gautiers Sires de Manny,
Et nous,Hugues Evefques de Laon,Johans de Neelle Sires Dof-
femont, Gieffrey de Qiariiy , & Robert Dotetout Meftres des
Arbleftiers,
Aien.\' plein poair,pur nos Seignur les Rois de Fraunce & d'En-
gleterre, de parfaire les chofcs (i defouth efcrites, Salutz.
Por ceo que chefcun , bon Criftien doit , de tot fon poair , defi-
rer bone Pees , la quele fovereincment eft , fur totes chofes , plai-
fens a Dieu &: au Monde , efp.;cialment pur efcheuer les Granti
Malx, Perils, & Damages, que viennent du fait de la Guerre, ■
Nous ,
Confiderantz les Grantx Biens & Prolitz , que de la Pees pur-
roint avenir as Roialmes de France & d'Engleterre , & a tote la
OLfticnte , a la que le homme piirroit mie venir fenz. prendre au-
cuns Trewes, pendens le quelles, a Teide de noftre Seignur, Ton
tantaft de bon Pees & de bon Acord ,
Avons trete & acorde , en noun de noT, ditx Seignurs Rois des-
fus ditz, les chofes que s'enfievent, & nous en furanies fait^iSc fei-
ibns fort, come d'ieux Poair de ceo faire,
P R I M E R E M E N T , nous avons pris & acorde Trewes , pur
noz Seignurs les Rois defTus ditz , a durer , de l'our de la Date de
fes prefentes , jufqes au primer jour de Septembre enru.mt , a hure
de Soleil levant , fur les Formes, Maneres, & Condicions, que
s'enfuent,
P R I M E R E M E N T Ciu E , lc dymeigne de la My Qarefme,
]es Meffages Iblempnes , de la Partie d'Engleterre , ferroient a Ca-
leys , & ceux de la Partie de France ferront a Guynes ( fe Vent , ou
autrc Caufe raifonable, ne les emp?fche) pur traiter & parfaire (fe
il pleift a noftre Seigneur) bon Pees, a touz jourfmes , entre les
ditz. Roisj (Sc doit durer le dit Traitie julqes a Sys Semaignes apres
le dit jour ; & en cas q'ils n'averoient parfait le dit Traitie , duran-
tes les dites fis femaignes, q'ils fe puiilent efloigner a quinze jours
apres , 6c en cas que les ditz Traiteurs ne purroient acorder de bon
Pees , durcntz les diz fcpt Semaignes , q'ils s'en puilTent departir la
ou il lour plerra ; mais pur ceo ne ferront rompues les dites Tre-
vves.
I T E M , que les Trewes foient prifes , pur les deux Seignurs Rois
de France &: d'Engleterre , & touz lour Subgitz , AUiez , Coad-
jutours, & Haerdantz, & pur touz les Paiis de eux, de lourSub-
gitz , Coadjutours , & Haerdantz , & chcfcun d'eux empreigne
pur lui, &c pur touz ceux de fa Partie^ &, neantmeins , toutes ca-
pitainnes de la guerre , d'une partie & d'autre , foient lie & jurcnt
cfpecialement les Trewes tenir & garder :
Et aufll foit compris tant ceo que les ditz Rois , lour Subgitz ,
Coadjuteurs, & .Aherdantz, tiegnent oires en droit en Gjfcoigne,
Pieiregort, Limofin, Caoriin, Agenois , Poitou, Xandonge, 6c
toute la Duche de Guyenne :
Et aufll en Burgoygnne, Bretaigne, & toutes Parties aillours,&
toutes les Terres,Villes, Chafteux, & Lieus, de quoi ils font oires
en PolTeiTion :
Et auiTi foient compris en ditesTrewes ceux,qi s'enficvent;c'eft-
afTiver,
Pur ia partie d'Engleterre,
■ Le Roi de Caflelle ,
Le Duc de Brahant ,
Le Duc de Gelre ,
Le Markis de Juliers ,
Meffieurs Jol.um de Chalon, U Cgnnte de Neef Chafel ,
Le Sire de Neef Chaflel^ Ann. D.
Lc S:re_ de Faucoigtty , ^348.
Le Vifconte de Vifut, ' £dv. 3.
Monfeur Jehan de Apremont,
Mottfeur Robert de Namur ,
Motifeur Henri de Flandres ,
Les Gentz, c^ tote le Paiis deTlandres, e^ de la Lieu^
Les Gctitz, ^ toute le Paiisde Henau ,
Le Sire de Lebretz,
Lcs Heires de feu Meffeur Johati de Bretaigne , jfadger Couttte
de Mountfort, qi fe dijoit Duc de Bretaigne,
La Datne de Cliffon,
Meff.eur Raoux de Caoun,
Et les Getievois ,
Et touz les autrcs Suhgitz, Aliez, Coadjutors , (^ Adherdantz
de la Partie d" Engleterre , de quecumque* Paiis, Condicion,ou *V.6fal
Ejlat qils joient :
Et auiTi, de la Partie de France , foient compris touz les Sub-
girz, , efpecialment ,
Le Counte de Flandres , le Paiis c^ Gentx, de Flandres , ohei^antx,
au dit Counte , come au Seignur fans Moyen ; excepte ceux qi
tiennent le Roi d'EngIeterre pur lour Seignur Soverein ,
Les Rois , de Cafiel,
DAragoun,
De Boheme ,
Les Efcotz ^ toute le Paiis aEfcoce ; forfpris ceux qui font de U
Partie e^ Obeiffantz du Roi d' Engleterre ,
Le Duc de Braban ,
Le Duc de Gelre ,
L'Evefque de Liege ,
La Ducheffe de Lorhenne , ^ fes Enfantz^
La Conteffe de Bar , ^ fes Enfantz ,
Meffieur Johan de Hanau ,
Le Conte de Namur ,
Mefieur Loys de Namur ,
Les Genevoiz,
Et touz les Suhgitz , Aliez,c^ Aherdantz a la Partie de Fraume,
de quecunque Condicion , Paiis , ou Efiat qilsfoient.
Ite M, que les Efcotz & le paiis d'Efcotz,en la manere defTus-
dite, foient compris es Trewes , come dit eft ; mais fe euls ne les
voillent tenir , einz les enfreignoient,ou autrement ne voillenteftre
compris en ycelles , en cil cas euls ny foient pas compris , & pur
ceo les dites Trewes ne ferront pas rompues entre les dirz Rojs
de France & d'EngIeterre, & lours autres Alliez;& que les dites
Trewes foient affermees es Marches d'Engleterre & d'Efcoce, fo-
lonc les Condicions, & Maneres, que autrefoitz ad elte faite ea
dite Paiis.
Ite M , foient jureez de tenir les dites Trewes les plus grantz A
Capitains de la guerre, d'une part & d'autre. '^
Item, durantes les Trewes, nuls des ditz Rois ne doit entrer
perfonclment le poair de Tautre.
I T E M , que nul , de la partie de Fraunce , ne tendra Tretee ou
Parlement, en prive, n'en apert, avefque les Flamens, ne avefque
nuUe Parfone d'iceuls durantes les ditesTrewe3,a fin d'eulx attraire
a fa partie, ne pour riens faire,ou procurer,au contrair de la Li-
cence faite entre le Roi d'Englcterre & eux ; & aulli avefque nul
autre qi ibit de la Partie d"Engleterre : ne aulTi nuls , de la partie
d'Engleterre , avefque ceux qui font de la partie de France.
-Item, que, durantes les Trewes, nulle Novellete ne Mefprife
foit faite de l'une partie envers Tautre, en prejudice des Trewes.
Item, que, durantes les Trewes, nul, qi ore eft de robeiflan-
ce de Tune partie ne poit venir a rObeiflance de Tautre, a qi ne
feut ObeiiTant en temps de Trcwes prifes.
Item, que riens ne foit donez,ne promys,a nulli par nul des
dites parties, en prive , n'en apert, pur mouver Guerre a Tautre
partie, par aucune Voie,Direirtement ou Indiredement ;ainz con-
trandra , & ferra tenuz de contrandre , cheicun des ditz Rois fes
Subgitz, q'ils ne moevent, ne facent Guerre a Tautre partie , pur
quecunquc caufe, durantes les Trewes.
Item, que les Gentz,Subgitz,Coadjuteurs,ou Aliez des ditz
Rois , iibien les Flamens , come autres , qi q'i!s eux foient , purront
aler & venir fauvement dc Tune Paiis en Tautre : Et touz les Mar-
chanrZjavefque toutes lour Marchandifes,toutes maneres desGentz,
toutes Provifiones & Biens, tant par Terre come par Meer,& par
Eawes , auflTt Fraunchement , come ils fbloient aler & venir , en
temps des Devanters des ditz Rois , en temps de Pees , en paiant les
Peages & Wynages, auncienement acuftumez, fanz aucunes No-,
velles Impoficions lever , fors Telles que paierent les autres Subgitz
du Paiis mefmes: exceptez les Banniz ,qi fontBanniz des ditzRoial-
mes , ou aucun d'euls par autre caufe , que pur la Guerre des diz
Rois:mais les Barons deGafcoigne,& de la dite Duche deGuyen-
ne , & les autres Parfones de Gafcoigne , de la dite Duche , foient
Banniz ou autres , ferront compris es dites Trewes , &: purront aler
&: venir de l'unePaiis en Tautre , durantes les dites 'rrewes;& tou-
tefoiz efl Tcntencion que les Gentz de Flandres puiflent feuremenc
aler & demurer en Roialme de Fraunce , fanz empefchement ou
molerte du Counte de Flandres, ou de nul autre;& que cefte Arti-
cle , touchant les Marchantz & les Marchandifes , foit publiez 3
Paris, & aillours es autres bones Villes de Fraunce.
i T E m , que nulli , des diz Seignurs , ne ne j^ocurera , ne ne
ferra procurer par lui, ne par autre, que nulles Novelletes ou Gref
fe facent par TEglife de Rome ou par autres de feinte Eglife , quel
q'ils ibient , fur aucun des ditz Rois , lour Coadjuteurs , ou Aliez ,
quel * qe eux foient, ne fur lour Terres, ne de lour Subgitz, pur * v.6/«^
occalion de la Giierre, ou par autre caule, ne pur Service que les
diti Coadjuteurs ou Aliez, aieut iw. as dita Rois , ou aucun des
euxj
ET ACTA PUBLICA,
4-f
Ann. D.
15+S.
tilv. 5.
enX; &: fe noftre feinte Piere, ou autres le voillent faire, le Deux
Rois le dellourberont , a lour poair, fanz mal engyn, les dites Tre-
wes durantes.
Item, Ce par aucun des diz Seignurs,!ourGent7.,Coadjuteurs,
ou Alliez, aucunes Sieges eftoient mys en Gafcoigne , en la Du-
chee de Guyenne, en Bretaigne, ou Poitou, ou en Illes de Meer,
ou aillours,lesSieges fe leveront fi toft que les Trewes ferront pu-
blieT,: &, fe aucune Ville, Chaftel, Forterece, Terte, Gent2.,ou
autres Biens , foient pris , ou autre chofe faite , par nul des dites
parties, lour Subgitz, ou AdherdantT. , ou contraire des Trewes,
nantz, fanT, aucun Curateur, nient Gonftrains j ne Oppreflei par Am. D*
force ne violence , ne par doure de null Homme , ne de null rienz 1 548;
du Monde , mais de noftre pure Fraunke & certaine volente,ne EJ'"' 3-
decheu par tendreche de eage, ne par erreur , ne par nuUe autre!
manere, mais euwe bone &: luugue deliberacion de nous , 6c de
noftre noble Sage & Sain Confeil,& de entier & plain alTent &
accord de tout noftre dit Sage Confeil c'eft ( aflave. ) des plufurs
& de plus Sages de noftre Linage , & dcs plufurs & plus Sages
Dodtours en Loys , & autrcs Clercs & Lais de noz Terres &c
Seignories, de certeine Science de nous , & de noftre dit Sage
^aiLL^O, ll_fUL UUl.'^iLtJ, V,.» i l^*»VIV4Uill.tj , V^t* \_WilLiaiIV. Vl*-.i .«-.w.T^v., ^^.^..^. .^L., «» ^..........w w.-.^..^,^ vj._ 11W1.1.J , \^ Vll- 1IVV1I.1V. VJ i L v^tl^V.,
apresje jour de la Date de ces prefentes, que elles feurent acordez Confeill, & pour perpctuel protit de nous, & noz Heirs, de no3
" ' ■ ■ Succeifours, & de noftre dit Paiis de Flandres,
Aient efte accordez & allentuz certeins Poins & ArticlC3,poui'
bone de Pais & Amifte nourrir, accroiftre , & pardurrer a touz
jourfmais, entre Nous, nos Paiis, & nos Subgitz,
Nous, aintz ycheux pur fermes & aggreables, en tant come a
cafcun de nous touche, les ratiffions, & confermons, en la four-a
me & manere, qui s'enhcnt,
& affirmeez, foit devant la publication d'icelles , ou apres , que
toutes celles chofes , entierement & faunz dclai , foient Reftituez
& Mifes au point qu'clles eftoient au jour des Trewes accordes &
aifermeez.
Item, quc Droit foit fait,d'une part & d'autre, a touz ceux,
que fe voudrent pleindre des prifons , qi ont brife lour Foiz : &
aufli des Paiis, qi ounr grantez certeines Sommes de Deners, pur
avoir pati , ou fuffi^ance de Guerre , & ne n'ont mye paie les De-
ners : & que fur ceo foient deputez certeins Juges , d'une part &
d'autre , pur faire Droit ^ touz ceux , qui voudrent demander Con-
duyt pur aler , ou pur envoier querre lour Prifons , ils eient Sauf
Conduyt pur aler a Eaux, a fin qu'ils les puiflent fomondcr de te-
rir lour Fois, ou de venir refpondre devant les Juges deflus ditz:
&, en mefme la manere,foit fait des Paiis que n'ount mye paie les
Deniers, grantez pur Pati, ou Sufferance, come dit eft.
I T E M , foient tenues les Trewes tant par Meer , come Terre.
I T E M , foienc les Trewes affermez par Serement d'une part &
d'autre.
I T E M , foient publieZ les Trewes en divers Paiis , as certeins
jours (c'efte aflavoir) en France & en Engleterre dedeinz dis
jours : en Gafcoigne & en Bretaigne dedeinz .xxvi jours : & en
Efcotz dcdeinz .xxx jours : a conter de la Date de ces prefentes :
&c toutefoitz , foient tenuz & gardees les dites Trewes en totes
Terres, & en totes Paiis , du jour queelles ferront fermeez & ju-
reez.
I T E M , foient deputez certeins Juges & Gardeins de Trewes ,
d'une part & d'autre , c'eftaflaver ,
Par la Partie de Fraunce, es Partz & Flandres & de Picardie,Ie
Seignur de Moreul Marefchal de Fraunce , le Seignur de Sechelez
Governour d'Artoys , le Baili d'Amiens : es parties de la Langedoc,
& de Poitou , & de Zaintonge , le Seigneur de Caumont , & les
Senelchales du Paiis de Bretaigne , le Seignur de Craon :
Et , pur la partie de Aunglois , en Gafcoigne le Seignur de Le-
bretz,& les Senefchals du Paiis,en Poitou le Capitain de Seint
Johan, Meffieur Bertrant de Montferrant, Capitain de Lefignan:
&c en Bretaigne les Capitains du Paiis , & Meflieur Raoul de
Caourx , en Flandres & en Picardie le Capitain de Calais , & le
Rewardour de Flandres.
I T E M , en cas que ceux , que devient faire , & adrecer , & ra-
mettre les chofes , faites contre les Trewes , a eftat du come deflus
eft dit , ne facent la chofe , ou ne les purroient faire duement;
adonque ferront Juges , en ycelle partie, pur les Fraunceys,
Le Duc d'Athenes, le Conftable, & le Marefchal de Fraunce,
& Meffieur Geffrey de Charny ,
Et, pur les Anglois, le Counte de Lancaftre , le Coneftable,
& le Marefchal d'Engleterre , Meffieurs Berthelmu de Burgherffi,
Tant conjundement, come divifement ,
A faire droiture & adrecier les Mefprifes as touz ceux , qi fe
voudrenc plendre d'une part & d'autre.
Les quelles Trewes Nous,
Guillame.s Evejqes de Norwitz.,
Henri Coimte de Lanca(ire.,
Rohert Comite de Suffblc^
Et Gautiers Sires de Manny ,
Pur la Partie d'Englecerre :
Et Nous,
Hugues Evefqes de Laon,
Johan de Neelle Sires d'Ofe-
wont ,
Geffrey de Charny^
Et Robcrt Dotetout, Meiftres
des Abeleftres .y
Pur la Partie de France,
Avons , en bone foy , fanz mal engin , Creancees & Jurees en
TAume de nos Seigneurs les Rois deffus ditz, come aienz pleine
poair de par euls a ceo faire.
* V.fifj. * En Tefmoignance de ceo nous avons Seallees ces Lettres de
noz Seals.
Forma Concordia inter Regem ^ Comitem Flandria,
Ann. D. |7Dward, par la grace de Dieu , Roi de France & d'EngIeterre , Loys , & raifons le demandent.
Primerement, que , d'une pait & d'autre , toutes Ran-
cunes, Haynnes , & Malivoillances font pardonnez entre Nousj
Roi d'EngIeterre & Conte de Flandres deflufdit , fanz jamais, a
nul jour, porter malcalent,ne prendrc vengeance,li unes fur fau-
tre , par fait , ne par pourchaz , ne par manere aucune , en temps
avenir.
Item, que Nous,Rois d'Engleterre deffufdit , tendrons & ac-
conr^lirons, ferons tenir & accoinplir par nos Subgiicz , toutes
les Grantes , Promelfes , & Convences a cafcune , apre li que nous
fefimes & promelimes, au dit Paiis de Flandres , en cemps que
les Alliances entre Nous & le dic Paiis de Flandres fureriC taitz &
accordez.
Item, que Nous, Contes deffufditz , pardonnons a ceux de
Gand & d'Ypre tout ce , que ils ont meffiit a nous, & a nos
Predecefleurs , de temps paffe,jufques au jourdehuy, fans ent faire
Loy & Jultice^ Et,fe aucun d'eux, en aucun temps a venir^for-
faifift, aucune choze, que de ceo ne ferroic plus punnys , que I3
Loy & Fraunchize d icelle \'ille contient & requiert.
Item, que les mefmes Villes, Gand & Yppre, demorront en
leurs Francifes & Libertez auffi franchement , comme elles onqueS
fijrent devant,en aucun temps palle.
Item, que le Chivalier , Efcuier, & autre dou Pays de Flan-'
dres, qui ont efte fugitifz, & hors dou dit Pays , avoeques nous
Conte de Flandres, & qui orez font r'entriez , foient auffi bone
tenuz & obligiez a nous Roi d"Engleterre deffufdit,& as noftrez,
& par le meifme manere & ferementz , que le autres qui font dou
dit Pays de Flandres.
I T e M , que nous , Comes de Flandres deffufditz , des hors Ban-
nitz de la Ville de Bruges par Loy,& par Jugement,
* En la darraine franke & generalc Verite,jufques a nombre de
treze Parfonnes, a la Eleftion dou dit Roi d'Engleterre, & pour
fonour de luy,donrons leurz Amnefte en jufques a Banliue de I3
Ville de Bruges,& auronc leurz bons, & venront a leur Villes aufll
avanc , que la Loy de la Ville le puec foffrir ; Ec , fe aucuns aucre
fonc Bannis, ou fors iffu, pour oquifon dou dit Roi d'Englecerre ,
fans autre cauic raifonnable , auront le meifme grace.
Item, fe aucun Debat foit, ou ait efte, entre aucuns des Vil-
les de Gand & dTppre , ou aucune rancune , veille ou noveille ,
que Nous , Contes deffufditz , ferons Criier nos Trieuwes dedens
nos Villes defluz ditces , julques au Terme de le Sainc Michiel ; & ,
dedens le Terme d'icclles Trieuwes, pour appailier les parcies e;i la
VilledeGand, Nous, Conces dcifufditz, elirrons quatre Parfon-
nes de noftre Confeil:& cil de Gande auffi quatre Parfonnes au-
tres,& pour la Ville d'Ypre quatrc Parfonnes de noftre Confeil,
& quatre Parfonnes de noftre Ville d'Yppre , par la Eledtion de
nous & de nos Gentz d' Yppre en la manere deflufditte ; les quelles
Wyt Parfonnesfe poueronc en aucune Ville loyaumenc,& en bon-
ne foy,a faire bonne Pais & Acord entre les Parties, fans aucune
Partie porter outre Raifonn & Droiture ; fauve tous jours la Loy
de Partie, ou cas que Pais & Acors ne fuffent faitz entre eux, ii-
comme dit eft.
I T E M , que cil de Gand & d'Yppre demorront quite & paif-
vile, des orez en avant , de toutes Levees que il , ou aucun de
eux, ont faites en temps de Guerres, iur les Enemis,ou des Bons
des Fugitiifs & Banniz de Flandres, & que de ce, que il, ou au-
cun de eux , ont Pris & ToIIu de leurs voifins ( Amis de nous
deffuidit) foit acorde & appaifie entre les Parties , par les
Parfonnes, en cafcun Ville, comme dit eft; Et, ou cas que
Acbrdz & Pais nc fuflent faitz dedens le temps des dicces Trewes
par eaux, que drois en fuil fais a Partie, felonc Loy & Coftume
d'ycelle Ville.
It E M, des Privileges, que cil d'Yppre onc delniement acquifes
fur cheux de Poperinghes, Nous, Contes deffufdicz, leur aiderons
volencers , que il leur foienc fauvez & gardez,auffi avancqueDroicz,
*v.(>s%:
1348
An. 22.
I. J.
Iranc.
»2. E.3
& Seignur d'lrlande, & Nous, Loys Conces de Flandres,de
Nevers, & de Reth, a toux ceux, qi ceftes prefentes Lettres ver-
ront & orront , Saluz.
Savoir faifons a cous que ,
*. X, 4. ^^^ par, noz amez & foialx Confeillers (affavoir eft) de,
Tnx.dor Reverenc Piere en Dieu, Guillame Evefuue de Norwicz , Henry
Conce de Lancaftre, Roberc de Ufford Conre de Suffblc, Wau-
ter Seignur de Manny, & Meftre Jehan de Carlecon Dodtour en
Leys, Commiz & Depuces de par nous Roi deffus nomme,
£c Henry de Eandres Seignur de Mevene , Sohier Signur Dain-
ghien, nos chiers Coufins, & Jaqueme de Metceneye Burgois de
Bruges, Commiz & Depurez depar nous Conce delfufdic,
Eftanc del ease de Dyfwiic Anz & plus,aiancz-Franke,genera-
le , & liberale poair , difpoficion , & aminiftracion de noftre Pcr-
fone, de noz Biens, Moebles, & Nonmoebles, Seignories, Juris-
di<Sions,& de toutes cianeres de DroisS; Ayoirsja nous apparte-
Ite m, que cout cil, que font fuy es dittes Villes de Gand &
d'Yppre, en aide de aus , foient de la meifme condicion que cil
des dittes Villes , foicnc Chevalier , Efquier , ou aucre ; excepcez les
Bannitz par Loy & par Jugemenr.
Item, chil de Gande &d'Yppre,qui font Banny & fors yffu
des ditces Villes , pour oquilbn de nos Conce defliifdic , ou pour
oquifon de no crefchere Seignur & Pere (donc Dieux aic l'ame)
venronc a leurs biens , enfi que il les troveronc , & a leur Villes
aulfi avanc que la Loy de la Ville peuc foffrir, & ferronc les meiP
mes Serementz a nous Roi d'Engleterre deflus dit , comme ont
fait li autri.
I t E M , que cil de Gand & d'Yppre venront a verraye obeis-
fance de nous Conte de Flandres deifufdit , comme a leur Droit
Seignur naturel fans moyen , & feront envers nous & nos Heirs
tout ce que bons Subgiitz dovient & font tenuz de faire; &, fe
aucuns dou Paii« de Flandres , en temps avenir , fuft Rebelles ou
F 3 Des-
4<$
CONVENTIONES, LlTER^,
Ami. D. DeflbbeiflantZ a nous Conte deflbfdit , que nous Rois d'Engleterre
1 348. dcfllifditz. les aiderons a conftraindre, ou cas que le ditz Contes de
Irfv. 3. nous requerroit, & que aveques ce cheux de Gande & d^Ypprede-
morront en le Alloyance de nous Roys d'Engleterre defluldit , fi
comme devant ont fait.
Item, que, en toutes les chofes deflufdittes, foientfauves tou-
tes Alliances , faites entre nous Roi d'Engleterre &c les GentT. &
Paiis de Flandres j & enfement foient fauves les Aliiances que,nos-
tre trcfchere Sires & Peres de nous Conte de Flandres delfufdit
( qui Diez abfoille ) & noftre Paiis de Flandres ont au Duc de Bra-
bant & a fon Paiis de Brabant; les quelles AUiances feurent faites de-
vant les Alliances, faites entre le dit Roi& noftre dit Paiis deFlan-
dres , & les quelles Alliances nous Contes deffufditT. avans promifes
^ c onfermees.
En Tefmoign des chofes deflus dittes nousj, Rois & Conte def-
fus nomrae, avons ches Lettres faites feeller ae nos Grentz, Seaux.
Don. a la Tour de Londres, le Difme jour deDecembre, l'An
dc Grace Mil, Trois Chentz, Quarante, Wyt.
* 7.6/4. * ConcordU fnpradiEia Confirmatio ^ & fromijfa Regis ^mi-
citia.
Ann. D. T7Dward, par la grace de Dieu, Roi de France & d'Eng]eterre ,
1348. jI' & Seigneur d'Irlande, failbns favoira toux ceux, qiceftespre-
-rfa. ". fentes Lettres verront &c orront, come par,
£. 5. Nos amez 6c foialz. Confeillers,
JiiJ.
Eevercnt Piere en Dieu , William Evefque de Norwiz,
Henry Conte de Layicaftre noftre trefchere Couftn^
B-ohert Conte de Sujfo/i ,
IVauter Seignur de Manny ,
Et Johan. d° CarUton DoSour en Leys ,
Commis & Deputez, de par nous, d'une Part,
Et Nobles Hommes,
Hemy de Vlandres , Seigneur de Menene,
Soyhier , Seignur Denghien ,
Chivalers ,
Bt Jaque7ie Metteneye Bourgeois de Brugges,
Commis & Depute?; de la Partie , nobles & puiflant Prince ,
Loys, Conte de Flandres, de Nevers & deRecheft, d'autrepart,
Aient efte faits certeins Accords & Covences entre Nous, noz,
Suliitz, & Adherens, & le dit Conte '& fon Paiis de Flandres,
pour bone de Pays , & Amifte norrir , accroiftre , & perdurer a
touz jourfmaisj enoe nous, Roi & Conte, &nos dellufditzPaiis,
dont plufoures Lettres ent font faites & donez. d'une part & d'au-
tre
_ • Ann. D.
1349-
* De Parliamento fropter fubitam Plagam Peftilemtt morta- ^^''^'
lis frorogato, ' '''
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia, Epifco- Ann. D.
^ po Wyntonienfi, Salutem. ilip. *
Licet nuper , pro magnis & arduis Negotiis , Nos & Statum An. li..
Regni noftri Angliae concernentibus , quoddam Parliamentum no- £.3.
ftrum, apud Wellmonafterium , ad diem Lunae , proximum poft ibid. m,
Feftum Sandi Hilarii , proximo fijturum , teneri ordinaverimus , ^. dor.
& vobis mandaverimus quod, in propria Perfona veftra, addidtos
Diem & Locum interefletis , nobifcum , & cum caeteris, Praelatis ,
Magnatibus, & Proceribus difti Regni, fuper diftis Negotiis tra-
(Saturi, veftrumque Confilium impenfuri.
Quia tamen fubita Plaga Peftilendje Mortalis in loco praedido,
& aliis partibus circumvicinis, adeo indies invalefcit, quod de fe-
curo acceflu Hominum ad Locum illum formidatur admodum hiis
Diebus ,
Et proinde, ac etiam ob alias certascaufas evidentes, Parliamen-
tum praediftum ufque ad Qiiindenam Pafchge , proximo futurara ,
duximus prorogandum , per quod ad Locum illum , ad didtum
diem Lunie , accedere vos non oporteat ifti vice ,
Vobis nichilominus , in Fide & Diledtione , quibus nobis tene-
mini, firmiter injungendo, mandamus quod , quacunque Excufatio-
ne celTante, apud didtum Locum Weftmonatterii , ad Quindenam
praedidtam , in propria Perfona veftra , abfque Procuratore facien-
00, interfitis, nobifcum, ac cum didtis Praelatis, Magnatibus, &
Proceribus didti Regni , fuper didis Negotiis traSaturi , veftrum-
que Conlilium impenfuri ,
Et hoc, licut Nos, & Honorem noftrura, ac Expeditonem Ne-
gotiorum noftrorum praedidtorum , diligids , nullatenus omitta»
tis;
Praemunientes Priorem & Capitulum Ecckfixveftrse SandtiSwi-
rhini Wintonienfis , Archidiaconos, totumque Clerum veftrae Dice-
celis, quod iidem, Prior & Archidiaconi, in propriis Perfonis,ac
dictum Capitulum per unum , idemque Clerus per duos Procura-
tores idoneos, plenam & fufiicientem Poteftatem, ab ipfo Capitu-
\o & Clero habentes , prxdidtis Die & I^oco interfint , ad con-
fentiendum hiis quaetunc ibidem, de communiConfilioipfiusReg-
ni noftri Angli<£ , Divina favente Clementia , contigerit ordinari.
Scituri pro certo quod , attcnta dictorum Negotiorum arduita»
te , Procuratores aliquos pro vobis , feu ex parte veftra , ad Quinde-
nam prxdufiam , admittere , feu abfentiam veftram excufatam ha-
bere , noliraus uUo modo.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Januarii.
Fer ipfum Regem (^ Cmcilnim.
De Capitaneo yilU de Calejio conftitttto.
'3+9-
An. 22.
l^orce eft que nous, aiantz iceux Traidies, Accordez, & Co-
vences pour agreeable , delirrans que en toux cas ils ejent ferme , efpe-
ciale, & perpetuele valour, liinz. enfraindre,
Avons promis, & promettons loialment , & en bone foi, par
ches Prefentes Lettres, que nous, pur Nous & pur noz. Heirs de- rj EX, Diledto & FidcU fuo , Johanni de BeUo Campo, Salu- Ann n
fore en avant, & a toux jourfmais, par achefon de Parione nulle, j;^ jg„, *^^^- ^-
ne ferrons en aucun lieu encontre le dit Conte en Armes, ne en ^ ■ " < . vr 1349.
autre raanere aucune , celeement ne en appert , ne traderons , ne
ConfeiJlerons, ne ferrons tiaitier, ne confeiller , en mancre aucune
encontre TEftat, Honour, ou Heritage du dit Conte, de fes Heirs
& SuccelToursi fauvez. les Alliances que nous avons au dit Paiis de
Flandres. r • ^ u 1 t j
En Tefmoignance de ce nous avons fait Sealler ches Lettres de
noftre Grant Seal.
Don. a noftre Tourde Londr. le Difmejour deDecembte,rAn
de Grace Mill, Trefcentz, Quarante &.Ou:ifhie.
Sciatis quod Nos,
De circumfpeda hdelitate veftra plenius confidentes, £ ,_
Conltituimus vos Capitaneum & Cuftodem Vilke noftrae Cale- fran.ii:
fiae, in Regno noftro Francix , quamdiu noftrae placuerit volun- £ , ^i
^2"' i.' * /
Ita qu6d Vos Villam prxdidam ad opus noftrum falvd cuftodia-
tis, (i^c. prout fupra de data i Sept. An. 21.
In cujus, &C.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die JanuariL
_,,..,,„., 7/iJ . T- Potefias traBandi CHm Karolo {quarto) Imperatore.
Pro Hommtbns de Scotta , de mn moleftando contra Treugas, ■' ^i ■> r
Ann. D. O EX, diledis fibi, Ballivis Villae de Scardeburgh , Salutem.
1348. rV- Ciim nuper, certis de caufis , conceiTerimus Hnminibus de
-^''- i^. Scotia, Adverlariis noftris, Treugam, five SufFerentiam Guerrae,
^- 3- ufque ad Feftum Nativitatis Sandi Johannis Baptiftx , proximo fu-
Ciiuf. turum, duraturam (dum tamen diai Adverfarii eandem Treugam,
12. E. j. (-jyg Suff*erenriam , ex parte fua firmiter teneant & obfervent ) prout
f. 2. m. jjj Litejis noftris Patentibus, inde confedis, plenius continetur,
^- ^' kc jam intellexerimus quod vos, Treugae, five Sufierentiae priC-
didse, ignari, quandam Navem de Middilsburgh in Selandia.vo-
catam Palmeday , unde Johannes Ryfe de Middilsburgh eft Alagi-
fter , quibufdam Bonis & Mercimoniis Hominum de dida Terra
Scotix Carcatam , in Portum Villx veftrx praedidx , per Maris
intemperiem, agitatam, areftaflis,& eam,una cumBonis,&Mer-
cimoniis prxdidis ac Marinariis, in eadem Navi exiftentibus, fub
Arefto detinetis , contra formam Treugx , feu SuffereHtix fupra-
didx,
Nos ( volentes Treugam, five Sufferenriam, per nos fic conces-
fam , inviolabiliter obfervari ) vobis mandamus quod , fi Marinarii ,
Navis, ac Bona , & Mercimonia prxdida , occalione prxmifsa,
& non alia , per vos areftata fuerint , ut eft didum , tunc ipfos Ma-
rinarios, una cum Navi, ac Eonis, & Mercimoniis praedidis , fine
dilatione ahqua deareftari faciatisj Ipfos, contra formam Treugx,
(eu Sufterentix, prxdidx, non Moleftantes in ahquo feu Gravan-
tcs.
Tefte Rege apud Weftmonafl^rium , decimo nono die Decem-
bris.
Ttr Concilium.
Ann. D,
1349-
An. 22.
£. j.
P«f.2J.
£. 3. f.
1.W.31.
UNiverfis, prxfentes Literas infpeduris , Edwardus , Dei gra-
tia, Rex Francix & Anglix, & Dominus Hiberoix, Salu-
tem.
Noveritis quod Nos,
De fidelitate probata & circumfpedione provida , Nobilis Viri,
IUuftris Willielmi Marchionis Juliaceniis, Affiiiis noflxi cariflimi,
plenarie confidentes,
* Ad tradandum , fuper Sponfalibus , feu Matrimonio , inter, « v.6jd.
Sereniflimum Principem, Karolum Romanorum Regem, &, ca-
riflimam Filiam noftram , Ifabellam , diljponente Domino, contra-
hendis , ,
Ac fuper Dote, Dotalitio, & Donatione proptcr Nuptias,
Cxterifque, hujufmodi Matrimonium feu Sponfalia concernenti-
bus,
Ipfum Marchionem noftnim Procuratorem&Nunciumnaftrum
conftituimus fpecialem :
Ratum habentes & Gratum quicquid idem Marchio , noilro no-
mine, fecerit in prxmiflis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. primo die FebruariL
TTNiverfis &c. ut Jupra ufque /ii , fpecialem , c^ tunc ftc ,yo\cmss
^ gratum habere qu6d idem Marchio hujufinodi Tradaturn , dIB»
ftro nomine, faciat, & nos plene certificet , cum fibi eJQpedire vi«
debitur , quid invenerit & fecerit in prxmiflis.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
J>t
ET ACTA PUBLICA.
Anti. D.
i349l>
Sdv.
?• De Commijfariis, ad Innovationes Sacrxmtntorttm FlaMdreH-
fmm exigendum c^ recipiendHm.
Ann. D. rjNiverfis, praefentes Litteras infpefturis , Edwardus, Deigratia,
1345). R-ex Francix & Anglix, & Dorainus Hibernix , Salutem.
An. 23. Sciatis quod Nos,
£. 5. Dc circumipedtione provida & fidelitate probata, dileftorum &
Fr^nc. fidelium noftrorum , Ricliardi Talbot Senelcalli noftri , Magiftri
i;.£. 3. Johannis de Carleton Legum Doctoris , & Stepliani de Colington
m.ii. Militis, pleniiis confidcnces,
Ad Innovationes Sacramentorum Fidelitatis , nobis per Capita-
neos, Burgimagiilros, Advocatos, Confules , Probos Homines,
& alios Habicitores Villarum deGandauo,Bruges,& Ipre, &alia-
rum Villarum , & Locorum
in Partibus Flandrije , alias fado-
Ann. D.
1349-
An. 23.
E. ?.
iiij.
rum, vice & nomine noftro exigcndum & recipiendum ,
Et ad omnia alia & fingula, quse nobis , vel pro nobis, in hac
parte fieri debeant, faciendum & complendum,
Praffatis, Senefcallo , Johanni , &Stephano, & Duobus eorum ,
plenam , tenore prxfentium , concedimus & comraittimus Potefta-
tem, etiam (i Mandatum exigant fpeciale:
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid prxdidi ,
Senefcallus, Johannes, & Stephanus, vel Duo eorum , pro nobis,
& nomine noftro , fecerint in prxmilfis , & quolibet prasmiflb-
rum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftmonafterii , Quinto die Februa-
rii.
De pradiElis , ad Sacramenta omnium e.vtra partes Flandri<e
bannitorHm , Jimiliter exigendum CT recipiendum.
TJNiverfis <^c. ut fupra ujque i^r,confidentes,(^ tuncfic,
Ad Sacramenta oranium & fingulorum , extra partes Flan-
drise Bannitorum , Relegatorum , five Deportatorum , cujufcumque
Statijs feu Conditionis fuerint, qui hadtenus hujufmodi Sacramen-
ta nobis non fecerant, noftto nomine exigendum & recipiendum,
juxta formam Concordiae , nuper apud Caleys initse & concorda-
tae, & ad omnia alia & fingula, quae in hac parte necefiaria fuerint
vei oportuna, faciendum & complendum, etiam fi Mandatum exi-
gant fpeciale :
Promittentes, ^f. ut/it^ra.j
Dat. ut fupra.
■V.(5y$,
*V.6n- * De ConduBu
pro Nunciis fuper Deliberatione David de
Bruys,
Ann. D.
13+9.
An. 13.
E. j.
Scot. 13.
£. 3. m.
3-
Quia in Traaata, habito mter Gentes noftras pro Nobis exunj Aiin. C>,
Parte , & Oentes Ad verfani noftri Regis Anglix ^o ipfo ex altera , 1 14.0.
{uper Trcugis, inter Nos & fibi Adhxrentibus , noitrifque & fuis Edl.\,
benivolis&Subditis, ultimo captis , certoque tempore duratuiis.
mter alia extitit Concordatum, quod certi & folennes Nuncii pro
parte noftra, certique & folennes Nuncii pro parte didi Adverfa-
ni noftri, certis locis & diebus convenient ad Traaandum, prouc
hxc & alia m Literis, fuper hoc hGc\s, plenius concinentur,
Ea, quae in Tradiatu Treugarum prxdiftarum concordataextite-
runt, volentes, m quantum ad nos pcrtinet , exequi fideliter &com-
pleri ,
De fidelitate & circumfpeaione , dilcaorum & fidelium no-
Itrorum ,
Archiepfcopi Rothomagenjis ,
Et Epijcopi Landa-venjis ,
Ducijque Athenarum, Confawguinei nojin
Necnon ,
OdoTiis de- Fonienaio I>ecani Nivernenfts ,
Dominorumque,
De Ojfemonte ,
De Mirolio, <ir de Triangulo,
Confiliariorum noftrorum ,
Plenam fiduciam obtinentes,
Ipfos, ad conveniendum pro Nobis Diebus & Locis, fuperhoc,
utdidum eft, concordatis, tra<5tandumque , pacifccndum, pacifi-
candum, tranfigendum, & concordandum , noftro nomine, & *
pro Nobis, cum Prxlatis & aliis, ad hoc per didtum Regem An-
ghae Depucatis, feu deputandis, de & fuper quibufcumque Diflen-
lionibus, Debatis, & Controvcrliis , inter Nos & eundem Adver-
farium noftrum ortis & motis hinc inde ,
Necnon de & fuper Finali Pace , Novis Treugis , Treugarum
Prorogatione, & Amicitiis perpetuis, intcr Nos& fupradidtum no-
ftrum Adverfarium ineundis ,
Et ea, quae fic tradtata, pacificata, pa6ta, transadta, & concor-
data extiterint, Securicace quacumque firmandum & vallandum,
Obfervationemque & Complementum eorum pro Nobis & in
Animam noftram jurandum ,
Et Securitatem , qux nobis fuper hoc fiet , ftipulandum & reci-
piendum ,
Omniaquc alia & fingula , qux in prxmifi^s & circa prjcmifla
necefiTaria fuerint , feu quomodolibet oportuna , & quae nos facere-
mus & facere polfemus fi prxfentes elfemus , faciendum , etiam fi
quae fuerint qux Mandatum exiganc fpeciale,
Didlis Sex Confiliariis noftris , Quinque , Quatuor , & Tribus
corum (quorum tamen alterum didtorum Archiepiicopi & Epilco-
pi unum effe volumus ) plenariam concedimus & committimus.te-
nore praefentium , Poteftatem j
Promittentes nos, pro Nobis, & Hjeredibus noftris , Ratum &
Gratum habere perpetuo quicquid per prxnominatos, SexConfilia-
riosnoftros, Quinque, Quacuor , aut Tres eorum ( quorum alte-
rum didtorura Prdelatorum unum efle volumus) ut praefertur, in
prxmilTis & prsmiflbrum fingulis , Adtum Fadiumve fuerit five
Geftum.
In cujus rei Teftimonium,SigiIlumnoftrum Secretum, in ab{en-
tia Cancellarii noitri , nunc in remotis agentis , praefentibusduximus
apponendum.
Datum apud Fontem Bliandi, o6lavo die Menfis Martii, Anno
Domini Millefimo, Trecentefimo, Quadragefimo Odtavo.
RE X Univerfis &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum , Venerabilis Pater , Willielmus Epifcopus San£ti Andreoe ,
& quidam alii de Scotia, in Nunciumad Nos, pro TradatuNo-
bifcum& cum Concilio noftro, fuperDcIiberationeDaviddeBrus,
Fratris noftri , in Turri noftra Londoniae exiftentis , viis & modis ,
quibus melius expedire vidcbitur ineundo & habendo , fint vcntu-
ri:
Sufcepimus ipfum c^c. prout in Jivulihus Literis de Condu&u.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Paten-
tes ufque ad Feftum Sandti Petri ad vincula , proximo futurum , du-
raturas.
Dat. apud Langele, vicefimo quinto die Februarii.
Fer ipfum Regem <^ Concilium. ' —
Confimiles Commifliones habent fubfcripti, pcridem tempus,du- ^' P^rliamento , propter Pejiilentiam invalefentem , ulterius
raturas, fubeadem Dataj videlicet, prorogato.
Dorf
Per Dominum Regem.
Blanchet.
Procuratorium Domini Philippi de Valefio ad Tra6tandum.
Adam Epifcopus Bretzghyn.
Thotnas de Fyngaske , Epfcopus de Cateneys.
David de Lindfay , Dommus de Crauford.
Rohertus de Ersieyn.
Williclmus de Meldrome.
Confimiles Literas Regis de Condu6lu habent,
IVillielmus Sandi Andrea ,
jidam Brechynenjs ,
Et Thomas Cathanenfis,
Epifcopi, de Scotia,
David de Lyndefay , Dominus de Crauford,
Rohertus de Erskyn ,
Et Willielmus de Meldrum,
Ufque ad Feftum Omnium Sanftorumjproximo futurum,dura-
turas.
Rer ipjum Regem ^ Concilium.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, R. eadem gratia Epifcopo Ann. D.
Londbniae, Salutem. i349<
Cum Nos^nuper Parliameptum , quod ad dicm Lun,e , proxi- ■^n- ij.
mum poft Feftum Sandti Hillarii , proximo praecerituni , apud
Weftmonafterium fecimus fummoneri , prxtextu Pclfilentix Alor-
talis, in Loco prxdidto tunc regnantis , ufque ad Quindenam Pa-
fchx, proximo futurum, duxcrimus prorogandum,
_ Et quia didra Peftilencia Mortalis in diifto loco W^eftmonafte-
rienii. ac in Civitate Londonix, ac aliis locis circumvicinis, gra^
vius folito invalefcit ( quod dolenter referimus) pcr quod accefltis
Magnatum & aliorum noitrorum Fidelium ad didtum locum nimis
periculofus foret verfimiliter hiis diebus,
Parliamentum prxdidtum, excausa prxdicta, & ob certas alias
Caufas evidentes , ufque ad Novam Prxmunicionem , per nos inde
faciendam, duximus prorogandum.
Vobis fignificantes quod ad Locum prxdiiftum , causa Parliamen-
ti prxdidti , quoufque per Nos dc Novo prxmuniti fueritis , vos
accedere non oportet.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo die Martii.
E.3.
C/<i;//.2j.'
E.J.p-».
m. 19.4.
Ann D ^' Potejiatihus , ex parte Francis , odtraUandumfuperTreu- De Potejlatibus , ex parte Regis ^nglite adTraHandum Jitper Ann. D."
gis & Pace. Treugis (Jr Pace ineundis. Jn^^zx
1349-
An. 23.
£. j.
Ex Orig. .... ,
infraFell. Notum facimus qu6d,
£.3.
pHilippus. Dei gratia, Francorum Rex, univerfis , praefentes Li- fTNiverfis, prxfentes Littcras infpedluris , Edwardus , &c. Sa- frane »»:
terasinfpeftuns, Salutem. *-^ lutem. £ ,. ^
>Jr.h,rr, c..;.^..„ „..xj Noveritis quod, '
Cum
48
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1549-
'Edv. 3.
Cum in Treugis,
Per , Venerabilem Patrem ,
Willielmum Norwicenfem Epifcopum ,
Henricum Coviitem Lancafiria, Confa«gu'meum fiofirum,
Jlohertum de Uffiird, Comitem Sttjfolcia ,
Walterum de Manny Militem,
* V .6 j-p . * Et Magifirum Johannem de Carleton , Legum DoSorem ,
Nomine noftro, & pro parte noftra,
Ac , Venerabilem Patrem , Hugonem Epifcopum de Laon ,
yohannem de Nelle, Dmninum dOffetnond,
Galfridum de Charny ,
Et Robertum Dotetout, Magi(irum Arhalifiariorum ,
Nomine Adverftrii noftri Francix, & pro parte fu3,
Ultimo iniris, ulque primum diem Meniis Septembris , proxi-
mb fijturum, duraturis, inter alia, lit Concordatum,
Quod certi folempnes Nuncii,
Ex parte noftra , apud Calefium ,
Et alii folempnes Nuncii, ex parte dicfti Adverfarii 'noftri, apud
Boloniam ,
Die Dominica, in medio Quadragefimae , proximo futurae,
Sub & in certis Forma & Terminis, in eiidem Treugis com-
prehenfjs, ad Traftandum conveniant,
Nos,
Ea, qux fic in Treugis illis concordata funt, volentes, quantum
ad nos attinet , fideliter obfervari ,
Ac de fidelitate & circumfpettione
Prasdidi Epifcopi Norwicenfis,
Et,
Diledtorum & fidelium noftrorum ,
Willielnii de Bohun Cnmitis Norhamptom£ , Confanguinei noflri,
Willielmide Clfnton, Comitis Huntyngdoniie ,
Prioris Roffenfs ,
Reginaldi de Cobham ,
'Roherti de Burghcher , ac prafatt Magifiri Johannis de Carle-
ton,
Pieniiis confidentes,
Ad Traftandum, Pacifcendum, Pacificandum, Tr.nfigendum,
& Concordandum pro nobis , & noftro nominc , cum Prxlatis,
Magnatibus, & alils, per diftum Adverfarium noftrum ad hoc de-
putandis , fuper quibufcumque Controveriiis , Dilleniionibus , &
Debatis, inter nos & didum Adverfarium noilrum hinc inde mo-
tis,
Necnon de Pace, & Prorogatione Treugarum, ac Ligis &per-
petuis Amicitiis , inter Nos & ipfum Adverfarium noftrum in-
eundis,
Et ad ea , qus fic Traftata , pafta , pacificata , transada , & con-
Cordata fueriiit, quacumque Securitate firmandum,
Ac Securitatem , qua: nobis fieri debet , ftipulandam & reci-
piendam ,
Et omnia alia & fingula , quae in hac parte neceftaria vel opor-
tuna fuerint, faciendum, etiam fi Mandatum exigant fpsciale,
Eis, Sex, Quinqiie, Quanior, Tribus, &Duobus eorum (quo-
rum pr.«fatum Epifcopum Norwicenfem Unum , & alterum Co-
mitum prxdidorum Alium , elTe volumus) Plenam , tenore prae-
fentium, concedimus & committimus Poteftatem.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo die Martii.
TTNiverfis pr^entes Litteras infpcfturis ^c. ut fupra ufque ibi,
^ hinc motis, c^ /««f/c,necnon de finali Pace ac Ligi5,c^f.
ut fupra.
Dat. ut fupra.
Dc Bragerlaco ^ Cuffione Moneta ihidem , Comiti Lancaflria
conceffis.
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
*-^ S c I A T I s quod ,
Ciim Nos nuper,
Attentis stratis Obfequiis, per , Confanguineum & Fidelem no-
ftrum cariflimum , Henricura Comitem Lancaitrias nobis impen-
fi?,
De gratia noftra fpeciali , au61;oritate noftra Regia , & ex certa
fcientia,
Dederimus & CoNCESSERimus eidem Comiti , &
fuis Haeredibus Mafculis, ex ipfo legitimeprocreatis, aut procrean-
dis, Caftrum, Villam, & Locum de Brageriaco , Dioecelis Pe-
tragoricenlis,
CoNcEsSERiMUS, infuper , de gratia noftra fpeciali , au-
itoritate noftra Regia, & ex certafcientia,difto Comiti, &Hae-
redibus Mafculis, de fuo Corpore, ut prLi;dicitur , procreatis , Cus-
fionem Monetse in didto loco , fic quod ipfi in eodem loco Mone-
tam cudere polTint , feu cudi facere , prout fibi vifum fuerit facien-
dum , Emolumentumque Cuflionis iplius Monetae fuum remaneat
& ad ipforum utilitatem commode convertatur :
* Ita tamen quod Moneta illa , fic ibidem cudenda, Ct ita For-
tis, aut Fortior Moneta noftra Partium pnrdiftarum.
Salva & Retenta in prapmifl"is, omnibus, & fingulis, Nobis &
Haeredibus noftris Fidelicate & Homagio , Cavalcata & Relbrto ,
nobis pertinentibus in hac parte ; prout in Carta noftra , prxfato
Comiti inde confefta, pleniiis continetur,
Nos ( volentes eidem Comiti Gratiam uberiorem facere in hac
parre )
D A M u s & C o N c E D I M u s , pro nobis, & Haeredibus no-
flrls, didto Comiti quod ipfi&Haeredes fui prscdidi habeancCog-
nitionem AfTaiae Monetae pracdi<fl:e , ac Punitionem omnium & Ann. D.
fingulorum, tam criminaliter , quam civiliter, in cuflione ejufdem 1349.
Monetae Delinquentium. ZAv. j.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Mar-
cii.
Ver Breve de Privato Sigillo',
T^T mandatum eft Senefcallo Regig Vafconiae , qui nunc eft,"
-*-' vel qui pro tempore fuerit, vel Locum tenenti , quod ipfum
Comitem, & Haercdes fuos, cognitionem Aflaiae Monetae prae-
didtae, ac Punitionem omnium & fmgulorum , tam criminaliter ,
quam civiliter , in culTione ejufdem Monetae Delinquentium , ha-
bere permittat juxta tenorem Literarum Regis praedidlarum.
Tefte ut fupra.
Per idem Breve.
Forma TreugA, a frimo die Septemhris , ufque Pentecoflem^
anno 1550, Prorogatit , ac interea de Pace coram Paoa
trailanda.
Ann. D.
jfn. 13.
E. :?.
X^nfc. 23.
£.J.OT.
8.
•V660.
Ann. D.
1349.
An, ij.
Z. J.
rr. 2j.
E. 3. m.
A Touz ceux , qi ces prefentes Lettres verront,
Guilliames Evefque de Nor-wic,
Guille de Clintone , Conte de Hutityngdon,
Renaud de Cobhani,
Et Johan Priour de Roucefire,
Et Nous,
Hugues Evefque de La(fn,
Johan de Neelie Sires Doffemont ,
Bernard Sires de Morveil ,
Oudart de Fontenay Doyert de Nouers,
Aienz plein Poer , pur noz Seignours les Roys d'Engleterre &
de France, pur parfeire les chofes a deflbuz. efcriptes, Salutz.
Come es Trewes,
Derrcnierement prifes ( c'eftaflavoir ) le Trefieme jour du moiz
de Novembre,-rAn Mil CCC. Quarante , & Huit , entre les Mef-
fages de noz ditz Seignurs ,
Les queles Treues devient durer iufques au premer jour du moiz
de Seprembre , a Heure de Soleil Levant , TAn Mil. CCC. Qua-
rante & Neuf,
Feuit & loit, entre les autrcs chofes, expreflement contenu, que
le Dymenche de la Mi Careime, derreinement pafle, les Meilages
de la Partie du Roi d'EngIeterre ierroient a Caleys , & ceux de la
Partie du Roi de France feroient a Guyenes, pur acorder & traiter
( s'il plcilbit a noftre Seigneur ) de bone Pais a toujourfmaiz entre
les ditz Rois ,
Et pur ce nous depar eaux aiomz efte envoiez as ditz Lieus , &
plufurs fois efte aflemblez en Lieu, acouftume a traicer & parle-.
menter furceo,
Finalement, apres plufursTraites,
Nous,
Confiderantz que foit, & grant chofe ferroit, de mettre telle &
fi grant bofoignea bone & parfaite fin par Nous, ou autres Mef-
fages de noz ditz Seignurs, fi n'eftoit par un bon & grant Moien-
ner,
Confianz aufli du bien & loyaultede, noftre feintPere, le Pape,
& que par fon Sens & Dilcretion l'en pcMt , & pourra mieux &
pluftoft vener a bon Traidtie de Pais , que par nul autre ,
A rhoncur de Dieu , de noftrc dit feint Pere , & de TEgliie,
avons acorde, de Commun Aflentement, que, depar noz ditz Sei-
gnurs, ferroint envoiez, devers ycelui noftre feint Pere a Avignon,
ou la ou il fera, certains Meflages , qui aurront plcin Poer , chef-
cun de la Partie de fon Seigneur, de Traidter en fa Preience, &
de faire& acorder toteschofes, que profitables feront a venir a bo-
ne Pais , en tele manere , come ie feroient & purroient faire noz
dirz Seigneurs, fi prefentz y eftoient ,
Et ieront les dicz Melfages, en la manere qui dit eft,deversno-
ftre dit feint Pere le jourde la TouiIainz,profchainement * venant, * V.66i.
a plus tart , pur Tradtier & Acorder ainfi que delTus eft dit.
Et pur ceo parfaire &acomplir, au pleifir de noftre Seigneur,
& de toute Criftiente, & pur noz ditz Seigncurs , Nous , de com-
mun Affentument, les diftes Treues, qui deuient durer jufques au
dit premer jour du dit moiz de Septembre, come dit eft,avomz
Prorogue jufques au jour de la Pentecofte, TAn Mil. CCC. cin-
quante,& ycelles Treues,le meftier eft, prifes & acordes de Nou-
vel, & pur les ditz Roys, a durer jufques au dit jour de Pentecoft,
fouz les formes, maneres,& condicions qui s'enfuient:
P R 1 M E R E M E N T , que les Treues foient prifes pur les deus
Seigneurs Roys de France & d'EngIeterre &c. prout de Data 13
Nov. An. 22 , ujque hac verba ; viz..
Item, foient publicz les Treues en France,en Engleterre, en
Bretaigne, en Efcoce,& la ou il appartendra,dedenz le jour de la
Magdalene a plus tart; &, toutfoiz ibient tenues & gardes les di-
dtes Treues <^c. prout de prafata Data ufque h/sc verba; viz.
I t e M , a fin que les diftes Treues foient tenues & gardez en-
tierment, fanz enfraindre, les Capitaines de Calays, de Merc, &
deOye, de Seint Olmer,de Boloigne,de Guynes, & de la Mon-
toir, & lours Leuftenanz, jureront, toutz enfemble, fun en la pre-
fence de Tautre, en Leu acouftume a parlementer , entre Guynes
& Calays , dedenz un moiz pres la Date de ccftes prefentes Let-
tres , as Seintz Evangelles de Dieu , touche le Liure , q'il tendront
& gardront,& ferront garder & tener , leaument les dicSesTreues
par eaux, & toutz lours Subgez, de Poinc en Point,fanz raal en-
gyn , & fanz fraude i
Ec
ET ACTA PUBLICA.
49
Afin. D. Et que toutz ceaux, qui les diftesTreues enfrandroicnt , &vou-
1549. droienc entrandre les dittcs Teues en auceun manere, il ne rece-
£i(v. 3. vront, ne^endiont, en lour poer, ou deport ^ & que toutz les Mal-
fiitt, <]ue, duranzles didtes Treues, ieront Faitcs contre la FormC
d'icelles, il ferront adrelier diiement & pleinement: tc ferront re-
Itituer a toutz les Parties les Damages, a tout lour poer, faunz. fa-
vour ou delport aucun.
1 T E M, ti entre les Capitaines de Calys, de Merc , & de Oye ,
d'<jne part, & ceaux de Seint Ofmer, de Boloigne, de Guynes,&:
de la Montoire, d'autre part, eftoit Dcbat ou Defcord, pur caufe
des Malfaitz, faitesau prejudice des Treues, encontre la forme &c
tenour d'icelles , ceaux ou celuy d'iceaux Capitaines , qui le ditDebat
ou Defcord touchera, feront tenuz, par lour Seremcnt, de aflem-
bler ovec les Capitaines, ou Capitame, de rautrepart,a qui lacho-
ie touchera, Tun ouefaue Fautre, foloncque le fait les touchcra, en
Leu , acouluime a parlementer , entre Guynes & Calays , quant il
feront requis l'un par l'autre , pur faire fur le dit Debat & Defcord
tout ceo , que Raiibn & Bone Foy demandenc.
I T E M , que les Seigneurs de le Bret & de Caumont , & les Se-
nefchaux , des Parties de la Languedoc & de Gafcoigne , pur les
deus Roys , & chefcun d'eauxjureont iemblablemenc toutz enlemble,
en aucun Leu , en la prefence Tun de Tautre , dedenT, la Magda-
lene profchein venant, tenir tk garder, & faire tenir & garder les
dides Trewes aulTi que deflus eit dit.
Item encas que ceux, quideuient faire, & adrefer, & remet-
tre les chofes, faites concre les Treues, a Eitat due,c^f. proutfupra
(h frtefata Data ufque bac verba ; v/z.
Lcs quellesTrcucs, ainli Traidties & Accordez, Nous,
Cuillautnes Evefque de Norivicz, ,
GuillaU7>ies de Clmtotie, Contc de Hu?ityngdon y
'Rcy7iaud de Cobham ,
Et JohM Friour de Rouccftre,
Pur la Parcic d'EngIecerre ,
Ec Nous,
Hugues Evefque de Laon ,
yoha7t Neel/e, Seigtmr dOffejnont ,
Bernard Sire de Morveii,
Et Eudart de Fontenay , Doycn de Neveners,
Pur la Parcie de France,
Avomz en bcne Foy , fanx mal engyn , creancees & jurees , en
rAmes de noz Seignours les Roys defliis dicz; come eiantz. Plein
Poer de p.ir eaux a ceo faire.
Donnes en noz Tentes, entre Crlays & Guynes, rendemein de
la Seint jafques &Seint Philippe, c'elt affavon-^le li. jour dumoiz
du May, TAn de Grace MiU. CCC. Quarante, & Neuf.
*V.i5(ji. * De morte Cancellarii Regis , cr li^ Liberatione Magm
^iiilli.
Ann. D.
1349-
An. 23.
«• 3-
Clmf.
13. £. 3,
p. I. m.
10. d.
A /f E M o R A N T)V M ,quod Magifter yohannes de Offbrd, Elcfius
^^ Cantuarietifis coufr^natus , Cancel/arius Regis , viccfitiio die Maii
{videlic^) in Vigila Afe7ifonis Domiui, A7ino fr^fenti , apud To-
tenhall, juxta Londoniam , poji occajum So/is , Diem juuyn claufit
Extremum :
Et 171 Crapino ( videlicet ) /;z die Afcenfionis Dominic^ , Hora qua-
fi prima , M.^gifler Andreas de Offord , Frater pradiBi Cance//arii ,
C7tm Magno Sigd/o quod fucrat ;;/ Cuflodia iffius Cance//arii, in q»a-
dam Burs/t fiib S-gi/lo Juo inc/uju?» , de Londo^na rece/f.t , ad idcm
Sigii/um Dowino Regi , tunc apud Wodeliol: exijlenti , deferendum :
Et pojimodiun [videiicet ) v.cefnno oiiavo die ejusde?n menfsMaii,
idern fgii/uvi /iheratum fuit apud Manjum Fratru7n de ordi?ie Pncdi-
catorwn Lor,d:nii^e , in Carnera CoiKibi ibidcm , per Barl/)o/o!iij;um
de BurgherJ/] , Camerarium Regis , /;; praifentia Doininorum , Thomts
de Saniio Lcodegario Militis , Edmundi de Gr)tiiesby C/erici , (^
aiiorum quamp/urimorum C/ericorum dc Cancei/aria , Djminis , David
de IVo/ioure , yo/oanni de Saniio Pauio , Thomis de Brayton , c^ Tioo-
ma de Cotyngham , cujiodiendum quoujque Rcx aHud inde prace-
perit :
^ii quide7n , David, yohannes , T/oomas , audita reiatione fibi per
ditlum Bartho/omicum ex parte Regis faiia , vjoque ^ inteiieiJo
■ Mandato fbifub Privato Sigii/o Rcgis Juper Imc dirciio , BurJ'am,iii
qua diBum Sigdium erat inciufum , Jiathn aperiri, & quampliira Brevia
oc Literas Patentes eodem Sigillo , m eadcm Camera , confgnarijecerunt.
mundham, & Adam de Bello-loco, Priores Prioratuum, per Mo- Ann D.
nachosdidti Monafteni ioiicorum gubermri, ejuldem Ordinis, & 1349.
Dunelmeiilis, Norwicenlis,&pra;dict« LincolniendsDicecefuum, EJ-t. 3.
Thomam /\rchidiaconuni , Johannem Cellerai ium , Rogerum de
Belucro, Walcherum dc Canvilie, & Adam de Wictenham", Mona-
chos^didti Monalterii, compromictere curaverunc , eifque providen-
di ea vice diito Monafterio de uno ex feipfis, vel alio de Gremio
ipforum Convenciis, affumendo in Abbatcmdidti Moaalterii , una-
nimitcr concefl;runt plenam & liberam Potcftacem.
lca (videlicec) quod, poftquam didi Compromiflarii , vel ma-
jor pars eorum , de voiuncatc & mandato aliorura Compromiffa-
riorum fuorum, vice lua, & eorundem Compromiflariorum llio-
rum & Convencus nomine, perfonam infam in Abbacem dicti Mo-
nafteru eligerec in comuni , ipfimque Eledtionem Clero & Populo
iolenniter publicarec, promiccences illum in eoriim Abbacem reci-
pere, & habere, quem Unus ex didtis Compromilfariis juxta for-
mam praediftam ducerec cligendum : didique Compromillarii , hujuf-
modi poceftace recepca , fecedences in partem , poft varios Tradta-
cus, ac maturam & diligentem dcliberationem , fuper hii; habitos
incer eos,in didtum Thomam Abbatem, in Sacerdotio confticutum
& iccace legicima, ac * de legicimo Macrimonio procreacum , di- *V.C6i.
rexcrunt concorditer & unanimiter voca fua.
Ec fubfequenter didtus Thoinas Archidiaconus vice fua , & de
mandato, & nomine didtorum aliorum Compromiirariorum fuo-
rum ibidem prxlentium, prxfacum Thomam Abbace:Ti elegic in
Abbacem Monalterii prxlibaci, & Eledtionum hujufmodi, a dictis
Convencu concordicer accepcacam, Clero & Populo folennicer pu-
blicavic, idcmque Thomas , poft conlenium eideni Eledtioni, ad
inftanciam didtorum Conventus , a didto Thoma legitime praefti-
tum , didtus Thomas ad Sedem Apoftolicam perlbnalicer acceiTic,
& cam perfeipfum, quam didti Convencus per eorum Procuraco-
res ydoneos, ab eis propterea ad nos fpecialicer deftinacos , confir-
mari per nos Eledtionem prxfacam, iplius nobis prxfencaco Decre-
to, humiliter poftularunt, in hiis omnibus Statutis a Jure tempori-
bus obfervatis.
Nos igitur Eledlionem prEefatam, didtiqueThomjEperfonx me-
rita, pcr V^cnerabilem Fratrem Tayllarandum , Epifcopum Alba-
neniem , & Diledtos Filos noftros , Scephanum ciculi S.indtorum
Johannis & Pauli Presbyccrum, ac Guillielmum Sandtiv; Maiix in
Cofmedin Diaconum , Cardinales , examinari fecimus diligencer,
& fadta nobis ab eifdem , Epifcopo, & Cardinalibus, fuper hiis
relacione plenaria, & fideli, quia invenimusEledtionem eandemde
didto Thoma, Perfona ydoaea, cui de liccerarum Scientia, hone-
ftacc morum & virje , Spintualium providentia , & Temporalium
circumfpedtione, aliifque vircutum mericis fidedign.; apud nos Tefti-
monia peihibencur, canonice celebracam, eam de Fracrum noltro •
rum confilio audtorirace Apoftolica confirmavimus , eumdemque
Thomam didto Monafterio Sandti Albani prarfecimus in Abbatem;
curam & adminiftrationem illius iibi , tam in Spiritualibus , quam
in Temporalibus, plenarie committendo, firma fpefiduciaque con-
ceptis , quod prxfatum Monalterium per fu-.e diligentix ftudium,
lliamque induftriam circumfpedtam , gratia iibi iuriiagante Divina,
Salutis & Profperitacis fufcipicc incremenca.
Cum icaque, cariirime Fili, fic vircucis opus Dei Miniftros di.g-
no favore profequi , & eos verbis & operibus pro Regis aecerni glo»
ria vencrari , Serenitatem Rcgiarn ro.gamus , & hor^amur accence ,
quacinus cundem Abb.icem in commiiro fibi Monalterio habenspro
noltra, & didtx Scdis rcvercncia propenfiuscommeiidatum, ipfijtn
Thomam tui favoris auxilio profequaris ; ita quod idem Abbas,
celficudinis cu^ fulcus auxilio, in commiiro iibi Monifterii ancefati
regimine poffit , Deo propitio , profperari , ac tibi exinde a Dco
perennisVita: Priemium, &a nobis condigna proveniat adtiogra-
tiarum.
Datum Avinion, odtavo Id. Julii, Pontific. noftri anno odtavo,
Super Piica
N. Mauri.
Ann. D,
■ 1349-
An. 13.
E. 3."
I.X Au-
togr.
Fro Ahbate SanWi Albani , Bnila de Conjirmatione.
»
CLemens Epifcopus , Servus Servorum Dei , Carifllmo in Chri-
fto Filio Edwardo, Regi Angliae Illuftri, Salutem, & Apo-
licam Benedidtionem.
Divinse retrihutionis Praemium , & Praeconium human.-e laudis
acquiritur , fi Perfonis Ecclelialticis , & hiis prxcipue , qu:E lunt
Dignitacis Titulo inlignica: , condignus honor impendicur , & Fa-
vor neceflarius exhibetur.
Nuper liquidem Monafterio Sandti Albani , ad Romanam Ec-
cleliam nullo medio pertinence, Ordinis Sandti Benedidti, Lincol-
nienli Dicecefe , pcr obicum quondam Michaelis Abbatis ejufdem
Monafterii , qui in parcibus illis deceflic , Abbatis regimine deftitu-
to, Diledti Filii, Convencus didti Monafterii, vocacis omnibus qui
debuerunt, voluerunt, & potuerunt commode intereffe, die adcli-
gendum pr.cfixa , ut moris eft , convenientes in unum , ac delibe-
rantes in hujulhiodi Eledtionis negotio , per viam procedere com-
promiffi, tandem in Novem de didtis Conventu, viz. in, Dile-
dtos Filios , Thomam Abbatem didii Monaiterii Sandti Albani ,
tunc de Tynemutha, Willielmum de Beluero, Henricura de Wy-
Tom. in.P. L
Suh f.lis cannahacecis.
Pro Dttncano Cambei , C^ Gilberto de Levenax , de Scofia ,
venicntibiis ad yjndrea>n Cambe/l Prifonarinm in Angliam.
D E X univerfis & fingulis Majoribus , &c. Salutera. Ann. D,
Sciacisquod, 1349-
Cum Duncanus Cambell & Gilbertus de Levenax, de Scotia, A». 13.
ad Andream CambcII Militem, Priibnariusn noftrum de Scotia,in £. 3.
Turri noftra Londoniae exiftencem, pro diverlis rebus, a didtijp.ir- Scot. 23.
tibus Scotu^, ufquead Turrim priediCtam , pro iliftentacione & aliis E. 3. m.
Neceflariis ejufdem Andrex , ducendis , de Licencia nollra iint 1 .
vencuri ,
Sufcepimus ipfos, Duncanum& Gilbertum,&utrumqueeorum,
veniendo cum Tribus Equis, & Tribus G;.rcionibus , ac Rcbus,
& Herneiiis fuis quibuicumque, adidtis parcibus Scotiie, indidtum
Regnum noltrum Anglix, ad prxdidtuni Andream , ex causa prx-
didta, ibidem morando, & exinde ad Scociam redeundo, in Fro-
tedtionem & Dcfenlionem noftras, necnon in falvum & fecurutn
Condudtum noltrum :
Et ideo vobis mandamus qudd eifiem , Duncano & Gilberto,
feu eorum alteri , c- r . prout in fmiiibus L:teris de Co,idu8u.
In cujus , &c. ufque ad Feltum Nativitatis Sandti Johannis Bap-
tifta:, proximo futurum , duraturas.
Tcile Rcge apud Clatyndon , dccimo fexto die Julii.
P«- ipfum Regem <^ Conciiium.
Prt
50
CONVENTIONES, LITERi^,
Ann. D.
134.9-
*V.664.
Aiin. D.
1349-
An. 25.
E. ,.
Clauf.
13. E. 5.
f. I. ?».
4.
1 — — VT
* /'ro Ed-wardo de Balliolo Rege Scotk.
RE X, dileftis fibi , Ricardo Molirieux, & Sociis fuis, Colledo-
ribus Decimce & QLiintxdecimiE Triennalium , nobis nuper
conceflarum , de primo anno concelTionis ejufdcm , in Comitatu
Lancaftrix, Saluuem.
Mandamus vobis quod, diledo ConfanRuineo & fideli noftro,
Edwardo de Balliolo , Regi Scotix , vel ejus in hac parte Attorna-
to, Centum, Ouatervigiiiti, & Quatuor Libras, eidem Regi,per
Duas Tallias, ad Receptam Scaccarii noftri, inde in veftn exone-
rationem levatas, afliEinatas , de Denariis de Dccima & Quintade-
cihia pr.cdidis , dc fecundo Termino didi Primi anni earumdem
Decimx & Quintxdecimx provcnicntibus , folvi & habere facia-
tis; eo non obftante quodj vobis per breve noflrum de Scaccario
de pncdidis Centum quaterviginti & quuuor libris eidem Regi fol-
vendis , prout moris eft , non cxtitit demandatum ; rccipientes a
pr.efato Rege, vel fuo dicto Attornato Tallias fupradidas,per quis,
& hujus Mandati noftri pr.^etextu , vobis inde in Compoto veftro
debitam Allocationem habere facimus.
Tefte Rege apud Claryndon, triceiimo die Julii.
Fer Concllium.
COnfmtle Breve dirigitur Roberto de Mulcaftre, & Sociisfuis,
Colledoribtis hujuitnodi Decimx & Quintxdecims , de eq-
dem Primo anno in Comitatu Cumbrix, de Sexdecim Libris ei-
dem kci^i, per quandam Talliam, ad Receptamdifti Scaccarii le-
vatani , aliignatis, prxfato Regi folvendis in forma prxdida.
Tefte ut fupra.
Per Conctlium.
De certiorando , fuper Donationibns e.xcejjivis faUis i» Vaf-
conid.
Ann. D.
I5+9-
Ait. 13.
f. j.
Vx[c. ij,
-E. 3. m.
3-
D EX, diledo & fideli fuo, Henrico Comiti Lancaftrix, Con-
■'■^ fanguineo fuo cariirimo, Salutem.
Quos, per importunam inftantiam, & aliorum fuggeftionem mi-
nus vcridicam , Donationes , in Ducatu noftro Aquitanix , feci-
mus Excelfivas, in quibus, ut intelleximus , decepti fumus enormi-
ter & deluli,
Nas,
Volentcs de Donationibus hujufmodi , & de caufis carumdem,
pleniiis certiorari , ac de veitris fidelitate & circumfpedtione provi-
da confidentes,
Vobis committimus & mandamus quod de hujufmodi per Nos
datis & concelTis, ac de meritis Donatariorum eorumdem , viis
& modis, quibus miliiis expediri videritis , vos diligentius infor-
nietis ,
Et omnia Caftra,Terras, Tenementa, Libertates, Proficua Cu-
nagii Monetarum noftrarum, & aliaquxcumque, qux perNosin
Ducatu noftro, ad Siiggeftionem Pctentium, vel in Recompenfa-
tionem impeniorum nobis Serviriorum , vel Deperditorum aut
Dampnorum , per fuppreflionem veritatis , & tacita veritate , per
informationcm hujufmodi , data vel alias alTignata inveneritis , in
Manum noftrnm, fine qualibet acceptatione Perfonarum, quatenus
ex bona & jufta causd faciendum fuerit, capi & derineri raciatis,
Nos de eo , quod lic feceritis , una cum Conlilio & avifamen-
to veftris, quid Nos inde facere deceat & expediat, certificantes ,
ut ukcrius, in hac parte, diiponere valeamus, Quod de veftro, &
aliorum Pcritorum nobis aflTiftentium confilio fuerit faciendum.
Dat. apud Wellmonafterium, vicefimo odtavo die Augufti.
Ann. D.
1349-
An. 23.
r. 3.
frimc.
15. £.3.
fft. 4.
•V.66).
Ann. I>.
»349-
De Potcjlate Articiilos , apud Dunkirk, cum Flandria Comite
concordatos , rohorandi.
D EX Univerfis, prxfentes Literas infpedturis, Salutem. Ann. D,
^^ Sciatis quod Nos, i349-
De fidelitate & circumfpeftione, diledorum & fidelium noftro- An. ij.
rum, Roberti de Herle , Locum tenentis Capitanei Villx noftrx £.3.
Calefix, & Richardi TotelTiam , Militum, pleniiis confidentes, ihld.
iplis, & eorum alteri, w. 3.
Ad traiitaiidum & concordandum , cum, Magnifico Viro
Domino Lodovico, Comite Flandrix, feu Deputandis ab eo, fu»
per Approbatione & Firmatione omnium & fingulorum Articulo -
ruin , nuper inter noftros Procuratores 8c Nuncios ex Parte una ,
ac prxfaium — Comitem feu Procuratores & Nuncios fuos ex al-
tcra,apudDunkirk, & alibi, nuper tradatorum & concordatorum ,
Necnon ad Aruculos prxdidos , & eorum quemlibet , quantum
ad nos pertinet , quacumque Firmitate roborandum & vallandum ,
juxta formam & eflFedtum Tradtatuum prxdidorum ,
Plenam , tenore prxfentium, committimus Poteftatem;
Ratum habituri 6c Gratum quicquid iidem , Robertus & Ri-
chardus, vel eorum alter , fecerint , vel fecerit, in prxmiflis, &
quolibet prxmiflbrum.
Incujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Septembris.
De aliis Commijfariis ad diElos jirticulos apfrobandos.
D EX Univerfis, prxfentes Litteras infpeduris, Salutem. ^/^„^1. Di
'^ Sciatis quod Nos, . i,.'„
De fidelitate & circumfpedtione , diledtorum & fidelium noftro- Aa.ii,
rum, Willielmi de Burton Militis , & Magiftri Ivonis de Glynton, £, ",
Canonici Ecclefix Sandi Pauli Landonix, plenius confidentes, ihid.
Ipfis , & eorum alteri , ad tradtandum & concordandum cum ,
Magnifico Viro, Domino Lodovico, Comite Flandrix, Confan-
guineo noftro cariflimo, feu Deputandis ab eo, fuper Approbatio-
ne , <ifc. ut fi/pra , mutatis mutandis.
In cujus , &c.
Dat. apud Weftmonaflierium , decimo quinto die Oiftobris.
De PoteJiatibHS fuper reformatione Treugarum.
rTNiverfis, prxfentes Litteras infpefturis , Edwardus Dei grada ,
^ Rex Francix & Anglix, & Dominus Hibernix, Salutem.
Ciim quxdam, contra formam Treugarum, inter Nos & Ad-
verfarium noftrum Francix ultimo initarum, attemptata dicantiir,
* Nos,
Volentes Treugas ipfis , quantum ad nos attinet, ut convenit,ob-
fervare ,
Ac de circumfpedione provida , diledorum nobis, Magiftro-
rum , Michaelis de Northburgh , Suftblchix , Andrex de Offord ,
Middlefexix, Archidiaconorum , Richardide Wymondwold, Do-
(Sorum Legum, ac ^'kgiftri Roberti de Askeby Canonici Sarum,
confidcntes ,
Iplis, Tribus, & Duobus eoium , ad petendum & profequendum
Reformationem Attemptatorum hujulmodi, & ad e« , quatenus ad
nosattinet, reformandum ,
Ipsafque Treugas firmandum &: folidandum, & ad eas, fi ruptx
vel violatxfuerint, innovandum,
Et de ipfis etiam Treugis prorogandis, vel Novis ineundis, tra-
dtandum ,
Et ad omnia alia & fingula faciendum & excercendum , qux in
prxmilTis & circa ea oportuna fuerint , etiam fi Mandatum exigant
fpeciale,
Plenam, tenore prxfentium, concedimus & committimus Po-
teftatem ;
Ratum & Gratum habituri quicquid per ipfos, Michaelem, An-
dream, Richardum, & Robertum,Tres, vel Duos eorum,Adum
vel Geftum fuerit in prxmilTis , & quolibiet prxmiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. yicefimo odtavodie Augufti.
De Capitaneo c-r Locum Regis tenente in partibus PiUavid.
D EX Univerfis, prxfentes Litteras infpedturis , Salutem. Ann. D.
•T*- Sciatisquod, 1349-
De Fidelitate, Probitate , & Circumfpe£tione provida , diledi An. 13.
Confanguinei & Fidelis noftri , Henrici * Comitis Lancaftrix, E- 3-
plenius confidentes , Ki/c. ij,
Ipfum Comitem , in partibus Pidtaviae , Capitaneum & Locum E- 3-
noftrum tenentem facimus per prxfentes^ m. j.
Dantes & concedentcs ei plenam Poteftatem excercendi & ece-
quendi ibidem, noftro nomine, omnia & fingula, qux ad hujuf-
modi Capitaneum & Locum tenentum pertinere nofcuntur , &qux * V^-dfitf.
Nos facere polTemus fi prxfentes elTemus ibidem.
Damus autem Archiepifcopis , Epifcopis,Comitibus, Baronibus,
Vicecomitibus, Caftellanis, & Perfonis aliis quibufcumque , in &
de di(5tis partibus exiftentibus, tenore prxfentium , in Mandatis,
quod eidem Comiti , tanquam Capitaneo & Locum noftrum te-
nenti ibidem , in prxmiflis pareant humiliter & intendant.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. decimo oftavo die Odtobris.
ET Mandatum eft Moniquoto de Francia , aut cuicumque alii,
vel aliis, Cuftodiam Cailri de Neyrmonftier habenti, vel ha-
benti, vel habentibus, inFide & Ligeantia,quibus Regi tenentur,
ac fub forisfdiftura omnium qux Regi foristacere poterunt , qubd
eidem Capitaneo & Locum Regis tenenti, feu ejus Deputato, in
didtis partibus Pidtavix , in omnibus & fingulis , eafdem Partes
tangentibus , eis per ipfum Capitaneum , feu didum Jiium Depu-
tatum, ex parte Ke ' .• t , ^ ^
Refpondcntes.
tatum, ex parte Kegis exponendis, Intendentes fint, Parentes , &
-.r_-dcntes.
Dat. in Pallatio Regis Weftm. vicefimo die Odobris.
Confimilia Mandatadiriguntur fubfcriptis, fub eadem Dataj vide-
licet ,
"fhomie de Bevtele , aut cuicumque alii , wl aliis , Cuflodiam Cafir(
de la Barre habenti , -vel habeiitihus.
Cujiodi Fortalitit InJuU de Chaunet , 5»; nunc efl , vel qui pro ttm-
porefuerit.
Cujiodi Fortalitii de Boign. qui nunc ejl , vel qui pro tempore fue-
rit.
Gullielmo Bubg. Capitaneo de Guerrande.
Thom.e de Dagirorth.
Gameltno atte Watre.
Simoni de Nevitoun,
Et Johanui de Sujloun.
De non attemptando quicquam in prajudicium Regis.
A ^E MORANDUM, quod MagiJleT Jacohus de Bononia,
•L*-»- Afferensfe Frocuratarem, Venerabitis Patris, A. EpifcopiTu-
fculanenJiSy Sanila Roma/M Ecclefa Cardinalis, ad profea^endum ,
m-
Ann. D.
1349-
An. ij.
£. 3.
Clauf.
i3.£.j;
f. 5. m.
II. d
ET ACTA PUBLICA/
^nn. D. ftatfthe ipfmt Cardinalis, Execuiionem cujufdam Provifwnis , eidem
1349. Cardinali per Dominum Papam^ de Thefauraria Ecclefice heati Fetri
idv. 3. Ehorum, fa£la , ut dicitur,
Vicefmo ociavo die Offohris, Anno prafenti , in CanceUaria "Regis
apud tVeflmonafierium perfonaliter confiitutus , promiftt ^ Protefia-
tus efi ihidem puhltce ©- expreffe,
Coram Domino Epifcopo Menevenfi Cancellario Regis , pra-fentihus,
TVil/ielmo de Thorp Capitali yufiiciario Regis, yohanne de Sanilo
Paulo EleBo Duhiiniie , David de IVollore Cufiode Rotulorum Caji-
tellartte , Willielmo de Sharejhull uno yufiiciariorum de Banco, ^
tateris Clericis de Cancellaria , multifque aliis ,
§uod idem yacohus quicjuam , in pr^judicium vel Derogationem
Juris Regii, <juoad Thefaurariam Ecclefia heati Petri Ehorum, vel
CoIIationis per ipfum Regem inde faBa: , jeu ejfeBiis ejufdem, jiomim
diiii Cardinalis , feu alio modo quocumque, ?ion atiemptahit , necfa-
ciet attemptari, necje inde in aliquo perfe, vel alium^ intronttttat
fuhlice vel occulte.
Stifer Bajttlatione Crucis in Hibernia.
Ann. D. D EX Jufticiario fuo Hiberniae, ac Cancellario & Thefaurario
I^An. ^ noftris ibidem , necnon univerfis & iinRulis Officiariis & Mi-
jin. li- niftris, cKterifque Fidelibus noftris, tam Civibus & Burgenlibus,
£. }. quam Popularibus, in Terra praedida, infra Libertates & c.xtra,ad
fat. aj. quos, &c. Salutem.
E. j. p. Ciim nuper Archiepifcopus Armachanenfis,
j. m. 14. Primatem Hibernix fe pnEtendens, fuggcrenfque ipfum , prjetex'
tu Primatise hujufmodi, & Privilegiorum , iibi per Sedem Apo-
ftolicam, ut afferit, concellbrum,
Crucem fuam, eundo &: equitando ubique per didtam Terram
noftram Hibernias, Eredam ante fe portari facere,
Et quampluribus Privilegiis & Juribus, ut ad Primatiam illam
• V.667. fpedtantibus, * per medium ejuidem Terne debite uti pofle,
Literas noftras Patentes , de Protedtione & Dcfendone noftris ,
pro ie, Hominibus, & Familiaribus fuis, in executione prjEmiflb-
rum facienda,
iVIandatum etiam continentes quod vos praefitum Archiepifco-
pum , didtam Crucem fuam Erectam , ubihbet in Terri prajdicta,
tam in Civitatibus & Burgis, quam locis aliis, ante fe portari face-
re, 8c quicqiiid ad dictam Primatiam pertinet facere & exercerc,
abfque Impedimento feu Impetitione aliqua permitteretis ,
Necnon quaedam ajia Mandata noftra fingularia vobis (praefate
JuftitiarieJ ac Majori , & Ballivis , Civitatis noftrx Dublinise , di-
verfifque aHis Majoribus , & Balhvis , ac Miniftris , & Fiddibus no-
ftris , fub Magno Sigillo noftro Angliae direcfla ,
Quod didtas Literas noftras in Civitate Dublinise & alibi , ubi
expedire videritis , publice proclamari , & contenta in eildem in lin-
gdis Articulis obfervari & teneri faceretis,
Et omnibus Fidelibus noftris ibidem inhiberetis, ex parte noftra,
ne dicto Archiepifcopo, aut fuis, in excercitio Primatiae & Privi-
legiorum fuorum in Terra prsedidta , fub Poena Incarcerationis Cor-
porum fuorum , ac Captionis Lilsertatum Civitatum in Manum no-
ftram, impedimentum aliquod inferrent , contra tenorem Litera-
rum noftrarum earumdem ,
In Cancellaria noftra, ad Suggeftionem hujufmodi, impetraflet,
prout in Literis & Mandatis noltris praedidtis continetur :
Et, licet per tenorem cujufdam Bullae, felicis recordationis , Ho-
notii, Papx, in Cancellaria noftra prasdidta, fub Sigillo noftro,
quo utimur in Hibernia , exhibitum , liqueat evidenter , qubd idem
Honorius Papa inhibuit ne cuiquam Archiepifcopo, vel alii Praela-
to Hibernico (prjeter Suffraganeos Dublinenfis Archiepifcopi aut
Apoftolicae Sedis Legatutrij fme ipfius Archiepifcopi Dublinias, &
Succeflbrum fuomm, Aflenfu , bajulare Crucem, celebrare Con-
ventus (religiofis exceptis) vel Cauias Eccleliafticas (niii a Sedis A-
poftolicae delegatis) tra&are liceret in Provincia Dublinenfi,
Ipfaque Dublinenfis Ecclefia fic difta , & nonnullis aliis Sedis
Apoftolicae Privilegiis , & Praefcriptionibus legitimis , fit munita ac
gavifa hadtenus Libenate, qubd nullus Archiepifcopus Armacha-
nenfis, feu alius Terrx prxcfidtx Cprxter ipfum Dubhnenfem Ar-
chiepifcopum) nulio umquam tempore , Crucem fuam ante fe Ere-
«Sam in Dublinenfi Provincia bajulare debuit, nec etiam bijulavit,
nec Caufas tradtavit Ecclefiafticas in eadem, per quod Jus feu Ufus
Privilegiorum , aut Prxfcriptio , feu Libertas hujufmodi , de juve
intermpta fuerint, vei interrumpi deberent, five Ixdi, prout inde
fumus plenius informati ,
Prsfetus tamen Archiepifcopus Armachanenfis ,
Colore Literarum & Mandatorum noftrorum prxdidorum, quK
tacita, in impetrationc eorum, de )ure, &Privilegiis, Dublinenfis
lEccIeiix, & expreflb contrario, veritate, ad minus veracem Sug-
geftionem hujufmodi , in di£ta Cancellaria noftra optinuit ,
Et qux eo prxtextu , & ob propofitas coram nobis quafdam alias
Caufas , furreptitie optenta dici debent ,
Aliqua, in grave & enorme prxjudicium ipfius Dublinenfis Ec-
clefix , & Cleri Provincix ejuidem , ac contra Privilegia , Prxfcrip-
tiones, Ufus, & Libertatem prxdidta, abufive (quibul"dam Con-
fcederatis fuis fibi afTiftentibus) in eifdem Civitate & Provincia Du-
blinenfibus temere attemptavir , unde ejufdem Civitatis & partium
vicinarum Populus vehemcntiiis movebatur ;
Nos,
Advertentes qubd, ex Turbatione & Prxfumptione hujufmodi,
Literarumque & Mandatorum noftrorum prxdidtorum optentu,
CongrelTus Populorum Provinciarum utrarumque bellicus verifimi-
liter formidatur,
Nolentefque, nec intentionis noftrx extitit, nec exiftit, prxju-
dicium feu injuriam prxdictx Dublincnii Ecclefix , de noftio Pa-
tronatu exiftenti, feu ejufdcm Juribus, Privilegiis, aut Libertati,
ratione Literarum & Mandatotum noftrorum prxdidtomm , feu a-
liflcausa, ficri,
■Ttm. III. P. I.
Set defiderantes ipfam in fuis Juribus & PnVilegiis confoveri, & Arin.T).
iminentia ex prxmiilis Pericula evitari, & Subditorum noftrorum 1349.
Paci & Quieti ubilibet provideri, Edv. 3.
Prxdictas Literas & Mandata noftra, ad hujufmodi & majora
fufcitanda pericula indudtiva , quatenus de fadto proceflerunt, te-
nore prxfentium , Revocamus,
Permittentes qubd quilibet Jura fua in hac parte in formi Juris
profequatur, prout expedire noverit, & defendat; ita femper qubd,
ex hujultnodi Prxfumptionibus temerariis, in Populis nolbis non
fieret Commotio , nec Pax noftra aliqualiter violetur.
*Et hoc vobis, & aliis, quorum intereft, innotefcimus per prx- *V.66S,
fentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefrfno die Novembris.
Fer ipfum Regem ^ ConciliuM.
De mn fermitteniio , caufa Pgflilentift , fugientci trc.njire ad
Partes Exteras.
D EX Majori, & Baliivis Villx fux de Sandvvico, Saliitem. Anrt. D.
Quia non modica pars Populi Regni noftri Anghx in prx- 1349.
fenti Peitilentia eft defuiidta, & Thefaurus ejufJem Re^ni pliiri- An. 13.
mum exhauftus, & (ut intelleximus quamplures cjuldem Regni no- E. 3.
ftri cum Pecunia, quam in eodem Regno habere poterunt , ad par- clauf.
tes Exteras indies fe transferunt, & transferre proponunt, ij. £. j.
Nos, advertentes qubd, fi hujulinodi Tranlirus toleretur, idem f. 2. ?/;.
Regnum, tam de HominibuSj quam Ae. Thefauro, infra breve de- j-. dor.
ftitiieretur , & lic ex hoc nobis & didto Regno Grave Periculum
poflct de tacili evenire , nifi fuper hoc citius Rcmedium apponatur
oportunum ,
Ac volentes proinde , & pro Pcriculis evitandis , qux tranfeunri-
bus, & maximb Anglicis, in partibus Tranfmarinis indies iminent,
Salvationi Regni & Populi prxdidtorum providere,
Vobis mandamus, diftridtius injungentes, qubd Homines ad Ar-
ma , vel Pereprinos , aut aliquos alios de didlo Regno noftro , vel
aliunde, cujulcumque Status vel Conditionis fuerit, nifi fueritMer-
cator, Notarius, aut Nuncius noms, in didto Portu, clam vel pa-
lam , exnunc nullatenus tranfire permittatis , line Mandato noftro
fpeciali; talem & tantam diligentiam in hac pane apponentes, ne
de fi£to Geltu veftro inde coram nobis puniri debeatis in futurum,
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Decembris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, &c.
Ad .Audomarum Cardinalem pro Ecclejia Dublinenji^ fuper
Bajulatione Crucis.
pAxER Reverende et Amice Carissimej
Quamvis EccIefiaDublinenfis, fit, & fuiflet a tempore Funda-
tionis ejufdem , Metropolirica , & Sacrofanftx Sedi Apoftolicx
fubjedta, ac ab omni aliena S'.:bjedtione, & quolibet Jurii'di6tionis
excercitio, tam per iplius Sandtx Scdis Privilegia, quam per Prx-
fcriptiones legitimas , etiam a Fundatione prxdidta obtentas , litje-
ra & immunis, fic cniod nullus Archiepiicopus , alius quam Dubli-
nenfis , in Civitate , Dicecefe , & Provincia Dublinix Crucem co-
ram fe Eredtam bajulavit, feu Jurifdidtionem e.xCercuit aliqualem,
nec portare leu excercere dcbuit de Confuctudine feu dc jure: '■
Archiepifcopus tamen Armachanenfis , qui nunc eft, Primatem
Hibemix le prxtcndens, quaidam Confirmationes quorumdam An-
tiquorum Privilegiorum , qux aiferit fe habere , aliaque nova Privi-
legia, fuis importunis Inftantiis, a Domino Summo Pontifice (ut
didicimus) niritur impetrare; quod 'ii fieret, nedum in gravilTiiiium
ejufdem Dublinenlis Ecclelix prxjudicium , immb etiam Juris &
Dignitatis didx Sedis, cedcret manifelte, qiix, a Fundatione prx-
dida, Eledtionis Eledti Dublinenfis Examinationem & Confirma-
tionem oprinuit, & munus eidem Confecrationis impcndit, acCau-
fas quaflibet, ab Archiepifcopo Dublinenfi, & ejus Officialibus,
per Appellationes ad eam devolutas, nuUo omnino medio, rraifta-
vit & proceflit in eis; & nichilominus exinde (ciim Populi didtx
Dublinenfis Provincix fe alienx & inconfuetx Poteftati , maxime
populo eis pro majori parte Rebclli, fubici minime fuftinerent)
Conflidus Bellicos Subverfionemque Dominii noftri ibidem pro-
venmros (quod abfit) verilimiliter formidattir;
Super quo , pro adhibcndo Remedio , ipfius Domini Summi
Pontificis Supplicavimus Sandtitati ,
* Vcftram igitur Paternitatem finceris afledibus exoramus,_ qua- « y.^iJo.
tinus ipfum Dominum Summum Ponrificem fic movcre veliris, &
erga Eum interponere Preces veftras , qubd nichil , quod tim gra-
ve Ecclcliarum Prxjudicium , & pcriculofam in Populis Commo-
tioncm , Subvcrlionemque Regii Dominii procuraret , aliqualiter
concedatur , « • n
Vos (li placet) cui Caufa five Examinatio Privilegiprum dicti
Archiepiicopi Armachanenlis , ut djcitur, eft commifla, provide
fic habentes , qubd luijufmodi Prxjudicia & Pericula , annuente
Domino, declinentur; quia fiftinerenon poirumui quin , pro Quie-
te Populi , & Stabilitate Terrx noftrx , ac pro evitandis tantis &
tam gra\'ibus periculolis eventibus , debitum Remedium apponamus.
Dat. apud Weftmonalterium, dccimo odtavo die Februarii.
Et MeMORANDUM, qithd ifia Littera dire&a fuit Audo-
maro , tiluli Sa>iH<e Anaflafia; Fnsh'tcro , Sacrofartita Roman^
Ecclelia; Cardmali, ^
' G X Coo-
Ann. D.
1350.
Aii. 14.
E. 3.
Kom. II.
13. 41.
£. S. w.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D
1550.
Edv. 3.
5*
Confimilis Lirtera , & ejufdem tenoris de verbo ad verbum , ex-
cepta illa Claufula , voj li placet , ttj<iue ihi quia lliltinere non poflii-
mus, fuitdireda, Rcverendo Patri, Epifcopo Peneftrenii, Vice-
cancellario, Sacrofancftx Romana: EccieliiE Cardinali.
1350.
An. 14.
E. 3.
16U.
De Terrh in Hibernia, jtixta Ordinationem in Parliawen-
to ^nglicano , contra Hojliles Incnrfm defendendis.
Ann D. R.^^' Venerabili in Cliriflo Patri, R. eadem gratia, Archie-
pifcopo Armachanenli, Salutem.
Ciim nuper , ex gravi Conqueltione, Fideliurn noftrorum de
Hibernia, in generali Pariiamento noltro, apud Weftmonafterium
convocato, accipientes quod Hibernici noftri, & noftrorum Fide-
lium Inimici , Terras & PolTeiriones iplbrum Fidelium , ob Defen-
fionis Defedtum, indies invaferunt, Deprcedationes , Incendia, &
Strages Populi facientes, & plures Terras & Loca hoitiliter occu-
pantes, pro falvatione tam Honoris Re^ii, quam Fidelis Populi
noftri , &: ipforum Terrjrum , de totius Parliamenti confenfu , du-
xerimus ordinandum,
Qi.i6d Nobiles &: alii quicumque, Dominia & Terras ibidem
habentes, eadem, cum eorum Exitibus, contra hujufmodi "Hoftiles
Licurfus per fe, vel per alios, viriliiis defeniarent, alioquin Exitus
hujufmodi & Proventus de Terris ipforum colligi, & circa Defen-
Conem earumdem apponi per alios faceremus,
Jamque intellexerimus quod vos , fub colore Licentiae , quam vo-
bis conceiTimus, ad Curiam tianfeundi, maxime pro generali In-
dulgentia a Domino Summo Pontihce in partibus Anglix impe-
tranda, in eadem commorantes, quedam, qux Detractionem Ju-
ris noftri Regii, Commotionemque Populi noftri Terrx ipfius , ac
periciilofos Eventus veriiimiliter procurarent, impet;are, & Pecu-
niam , quantam de veftris & veitrorum , tam Clericorum , quam
Laicorum, Redditibus colligere poteritis, ad vos tranfmittere niti-
niini , nec Dafeniionem aut Pecuniam aliquim , unde Terrx Ec-
clehx veitrx contra didtorum Hoilium Invafiones, que fiunt coti-
die, defendi poterunt, dimiliftis, ficut Rei Exitus latis probat, un-
de plurimiim conturbamur,
Nos (volcntes dictam Ordinationem, ficit convenit, obfervari)
vobis mandamus, diftrictius injungentes, quod ad didtas partCiHi-
bernix, vilis prxfentibus, redeatis, & dictas Terras Eccleli.c ve-
ftrac, una cum Fidelibus noltris partium vicinarum, contra didos
Hoftiles Incurfus, prout ad vos attinet, defendi faciatis, nec quic-
quam, quod in noftri prxjudicium , feu honoris Regii Detradlio-
nem , aut fidelis Populi noftri Commotionem cedere valeat attem-
ptetis.
Tefle Rege apud Weftmonafterium odavo die Februarii.
•V.670.
Ann. D.
15^0.
An. i+.
£. 3.
Tat. 24.
E. i.f.
i.m, 16.
* De Pi^orihus Eligendis.
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam
extra , ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quod affignavimus , diledlum nobis, Hugonem de San-
<2;o Albano, Magiftrum Pidtorum, pro Operationibus, in Capella
noftra in Palatio noftro Weftmonafterienfi ficiendis,a!Tignatorum,
ad capiendum & eligendum tot Piiftores & alios Operarios , quot
pro Operationibus illis f :ciendis necelfarii fuerint , in locis ubi ex-
pedire viderit, tim infra Libertates, quam extra, in Comitatibus
Kantias, Middlefexiae , Eflexix, Suirix & SulTexice.
Et ad Operarios illos ufque Palatium noftrum prasdidtum venire
faciendum, ibidem in Obfequio noftro, ad Vadia noftra, quamdiu
neceffe fuerit, moraturosj
Et ideo vobis mandamus quod eidem Hugoni , in prxmilTis fa-
ciendis & exequendis, Intendentes litis, Confulentes, & Auxilian-
tes quotiens, & prout, per ipfum Hugonem, fuper hoc, ex pane
noftra, fueritis prxmuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo oflavo die Mar-
tii.
Ter Billam Thejaurarite.
Eodem modo afTignantur fubfcripti, ad hujufmodiPiiftores, inCo-
mitatibus fubfcriptis, eligendum & capiendum, fub eademDataj
videlicet ,
yohannes Athelard in Coniitatihus L.incohi. Norht. Oxon. Warr.
O- Leyc.
Be7:edidus Nightegale i» Comitatihus Cantehr. Hunt. Norf. eJ-
Suf.
Per eandem Billam.
tiones, ad totam vitam fuam, vel quoufque fibi de Ducentis Mer- Ann. D.
catis Terrje vel Redditus per Annum, tota vita fua habtndis, in 1350.
loco competenti fecerimus providere, prout in Literis noftris Pa- ^»^- J.
tentibus, inde confectis, pleniiis continetur,
Vobis mandamus quod eidem Guidoni Centum Marcas , de di-
ftis Ducentis Marcis, de Tcrmino Pafchse proximo prxterito, de
Thefauro noftro, folvatis juxta tenorem Literarum noftrarum prae-
diclarum.
Teite Regc apud Weftmonafterium, primo die Aprilis.
Pra Tenentibus .Archiepifcopatus Cantuarienjis de Pardena-
tiane Palefridi.
D E X , dilefto Clerico fuo , Willielmo de Eppeworth , nuper Ann. D.
Cullodi Temporalium Archiepifcopatijs Canruarienfis vacan- '35°-
tis, in Manu noftra exiftentium, Salutem. -^» ^4»
CiinB, ut accepimus, certa Pecuniie fumma, in qualibet Vaca- ^- 3-
tione Archiepifcopatfis * prxdidti, a Tenentibus ejufdcm levanda ^^'"*f-
nomine Palefridi , nobis debeamur , ^4- ^- J^
Jamque una Pecuniae Summa, f. i. m.
Per mortemj bonx memoriie, Johannis de OfSard, nuper Ele- '^- • -,-.
dti Cantuaricniis Confirmati , * V.67 1.
Et altera hujufmodi Summa,
Per mortem, darae memorix, Thomse de Bradewardyn, nuper
Archiepifcopi Loci illius,
Ratione Vacationum Archiepifcopatvis praedidi, in manu noftra
tunc exiltentium,
A didtis Tenentibus, nomine Palefridorum , ad opus noftruna
per vos cxigantur, ut accepimus, I
Nos, ad fupplicationem , Venerabilis Patris, Simonis nunc Ar-
chiepifcopi loci praeditti, ne didti Tenentes exinde nimia; Depref-
iioni fubiciantur , pardonavimus diftis Tenentibus id , quod ad Nos
peninec de hujufmodi Summa, poltmorcemprxdifti Johannis,pro
Palefrido prxdidto.
Et ideo vobis mandamus quod Exadtioni , quam didis TenentH
bus facitis, pro huimodi Summa, ad opus nolI:rum levanda, poft
moitem didti Joh.innis , nomine hujufmodi Paiefridi, omnino fu-
perledeatis, juxta formam Pardonationis noftrx fupradidtae;
Provifo quod altera Summa, Nobis, per mortem didti Thomae,
ex causa prvedidta , debita , ad Opus noftrum levetur prout decet.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicelimo die Aprilis.
Pro Dmcano Comite de Fyf.^ ad Partes Scotia pro Redemp-
tione ftta quxrenda eundo.
RE X omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos , &C. Saltw
tem.
Sciatis quod,
Cum Duncanus Comes de Fyf , Prifonarius nofter in Turri no-
ftra Londoniae, ab eadem Turri ad Partes Scotix, pro Redemptio-
ne fua quaerenda, de Licentia noftra Gt profefturus,
Sufcepimus ipfum Comitem, eundo, cum Duodecim Homini-
bus Equitibus, verfus Partes praedidtas, & abinde ufque Turrim
noftram praediftam redeundo, in Protedlionem & Detienfionem
noitram , necnon in faivum & fecurum Conduftum noftrum :
Et ideo vobis mandamus , d^c. pront in fmihhus cie ProtedioTie
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricelimo die ApriJis.
Ann. D.
1350.
Aa. 24.
£. 3.
Liherat.
14. E. 3.
fi». J.
Tro Guidone de Brian , fuper Jirenuo Gejiu fm.
t) E X Thefaurario , & Camerariis fuis , Salutem.
^^ Cum nos, quinto decimo die Januarii, proximo prxterito,
Confiderantes grata & laudabilia oblequia nobis per , diledtum &
fidelem noftrum , Guidonem de Bryan a diu multipliciter impenfa ,
ac bonum Geftum fuum , in ultimo Conflidtu , inter Nos & quof-
dam Inimicos noftros Francix apud Calefium liabito , Vexillum no-
ftrum ibidem contra diftos Inimicos noftros prudenter deferendo ,
& illud Eredtum fuftinendo ftrenue & potenter ,
Ac volentes proinde ipfum Guidonem , prout R^iam decet Mu-
nincentiam, Munere profpicere .gratiofo,
Conceflerimus pro Nobis, & H.eredibus noftris, eidem Guido-
ni Ducentas Marcas, percipiendas fingulis Annis adScaccariumno-
ilrum, ad Terminos Pafchx & Sandti Alichaelis, per aequalesPor-
Ann. D,
1350.
An. 24.
E. 3.
Scot. 11,'.
£. 3. »>.
i-
De Potefldte •, ex Parte Anglia , ad TraElandum fuper Ta-
ce veL Treugis cum Deputatis Advcrfarii Francia.
TTNiverfis, prsefentes Literas infpeduris, Edwardus, Dei gratia, Ann. D.
^ Rex Francix & AngUx, & DominusHibernrx, Salutem. 1350.
Sciatis quod Nos. An. 24.
De Fidelitate & Circumfpectione , Diledtorum & Fidelium no- e. 3.
ftrorum, Venerabilis Patris, WiUielmi Norwicenlis Epifcopi, Ro- Fr/j». 24.
berti de Uffbrd Comitis Suffblcix, Thomx Colc, & Robeni de e. f.m.
Herle Capitanei VUlx noflrx de Caleys, pleniiis confidentes, 8.
Ad Tradandum & Concordandum . pro Nobis, &Nomine no-
ftro, cum Prxlatis, Magnatibus, & aliis ex Parte Adverfarii noftri
Francix deputandis , fuper Pace & Concordia , & , fi expedire vi-
derint, fuper Treugis, live Sufterenda Guerrx , inter Nos & di-,
dum Adverfarium noftrum ineundis,
Et ad ea, qux lic tradata & concordata fucrint, quacumqueSe-
curitate firmandum,
Ac Securitatem, qux nobis in hac parte fieri debeat, ftipulan-
dum & recipiendum ,
Et de prxmiflTis, plene & fideliter obfervandis,
Necnon ad omnia & lingula, qux in hac parte neceflaria fiierint
vel oportuna, faciendum, etiam li Mandatum exigant (peciale,
Eifdcm, Epifcopo, Comiti, Thomx, & Roberto, Tribus, &
Duobus eorum (quorum alterum prxdictorum Epifcopi & Co-
mitis Unum efTe volumus) plenam , tenore praefentium , concedi-
mus & commirtimus Poteitatem ;
* Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per ".07».
eofdem, Epifcopum, Comitem, Thomam, & Rob>ermm, Tres,
vel Duos eorum (quorum alterum prxdidomm Epifcopi & Comi-
tis unum elTe volumus) Adlum vel Geftum fuerit in prxmiflis , &
quolibet prxmifforum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quinto die Maii.
ET ACTA PUBLICA.
f3
Ann. D.
1350.
jin. 24.
JB. 3.
Pe jHramento frifflmdo.
TTNiverfis, prcefentes Litteras infpefturis , Edwardus, cfc- »' 7«-
^ pra ujque ihi, obfervandis, ^tuncpc, quodcumquelicitumju-
ramentum in Animam noftram prsftandum, necnon ad omnia &
finRuIa, c^c ut fupra.
Dat. ut fupra.
Ann. D.
1550.
jln. 24.
Z. 3.
Pfl*. 24.
£,3-
f.i.m.
i-
Pro Johannti de Bar , Comitijfa , peregre profe^nra.
■n EX Univerfis & fingulis Admirallis, & eoram Loca tenenti-
■*■*- bus, Salutem.
Sciatis quod,
Ciim, dilefta Confanguinea noftra , Johanna de Bar, ComitifTa
Surrix & Suffexije , ad partes Tranfmarinas peregre , ad diverfa Li-
mina Sandtorum inibi vifitanda , fit de Licentia noftra profedura ,
Nos (volentes Securitati ipfius Comitiflae, quatenus poterimus,
providere.)
Sufcepimus ipfim Comitiffam , Homines , & Farailiares fuos , ac
Equos, Hernefia, & aliaBona & Catalla fua, eundo ad diitas Par-
tes, &: exinde huc, in unum Annum, cum fibi placuerit, redeun-
do, in Protedirionem & Defenlionem noltram fpecialem, necnon
in falvuni & fecurum Condudum noftrum :
£t ideo vobis mandamus quod prsdiiSts ComitifiOe, ^c. prout
in confimiUbus de Co7idu£iu 'Ltteris.
In cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Maii.
Ter Breve de Privato Sigillo.
De Ce ra remvanda.
Ann. D. 1) EX Thefaurario, & Cam.erariis fuis, Salutem.
1350. *-^ Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris
35
An. 24.
£. 3.
Clauf.2..^
H-l.p-l
m. 6,
me-
morix, Domini E. quondam Regis Angliae, Avi noftri, in Mo-
nafterio Weftmonafterii humatum exifteniem , de Denariis noftris
renovari faciatis, prout hadtenus fieri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Odavo diejunii.
De Treuga inter Regem ^ Adverfirios fms Francia capta
a iTj die Jmii ufque ad primum diem Augufti, Qr ex-
tunc per unum Annum%
Ann. D. TTNiverfis, praefentes Literas infpeduris, Nos,
1350. ^ Permiffione Divina, Guillielmus Bracharenfis, & Frater Jo-
An. 24. hannes, Brundufii, Archiepifcopi , Apoftolicx Sedis Nuncii,
£• 3- Notum facimus per praelentes,
Tmnc. Quod nuper,
i.\. E. 3. A, fanailTimo Patre, & Domino noftro, Domino Clemente,
m.T- & digna Dei Providentia, Papa Sexto, ad Francise & Anglia; Regna,
8. d. pro retbrmandaPace, &Concordia procuranda, feu Treugis ineun-
dis, inter, Sereniffimos Principes, Dominum, Philippum, Dei
gratia, Francorum, & Dominum Edwardum, eadem gratia, An-
glias, Reges Illuftres, qui, 2.izani£e Satore, Pacis xmulo, procu-
rante, periculose adinvicem plurimum dilfidebant,
Specialiter deftinati,
* V .67 3 • * Et ad didum R^num FranciJe perfbnaliter accedentes , ac , con-
venientibus nobifcum, propter reverentiam Sedis Apoftolicx, &
ad noftram inftantiam , in loco , fito inter Guynas & Calefium , ad
Parliamentandum fuper hiis confueto,
Reverendis in Chrifto Patribus,
Dominis Hugone Epifcopo Landuvenji ,
. Et Egidio Ahhate Saniii Dyonifii in Francia,
Ac, Magnificis Viris,
Dominis ,
yohanwe de Bolonia , Doniino de Mongafcon ,
Et yobanne de Leudas ,
Mihtibus,
Ac Magiftris,
Stephano de Parif Cancellario Parifienfi,
Philippo de Talarn, Deca^io de Barro,
, Et Roberto Galli, Prapofito Sueffionenp ,
Ab ipfo Domino Rege Francorum,
Nccnon ,
Reverendo in Chrifto Patre,
Domno Gullielmo, Epifcopo NortDiccnJt ,
Et, Magnifico Viro, Domino Roberto, Comite de Suffolcia,
Ac,
. Nobilibus Viris,
Dominis,
Jhoma Cok,
. Et Roberto de Herle,
Militibus ,
Ab ipfo Domino Rege Angliae,
Super Pace & Treuga , inter eofdem Dominos Reges tradandis
& iniendis, cum plena Poteftate fpecialiter Deputatis,
Prout nobis apparuit legitime, & plenarie nobis conflat per Li-
teras, Sigillis eorumdem Dominorum Regum figillatas,
Plures & varios Tradatus fuimus proloquuti, ac etiam profecuti,
Demiim vero (infpirante Pacis Adtore) prxfati Tra(5tatores, no-
bis Mediantibus& Inftantibus, nomine dic3:onim DominorumRe- Ann. D.
gum, & pro iplis, & eorum Subditis, & Alligatis, feu Confcede- 1550.
ratis, & Adhasrcntibus eiidem , cujufcumque Statijs feu Conditio- Etly- 3.
nis exiftant, firmarunt, inierunt, convenerunt, & amicabiUter con-
cordarunt in modum , qui fequitur, & in formam,
Acorde efl: en forme de Trcwe, Sc en efperance de bone Paiz,
entre les MelTaiges & Depputez deflus diz, pour & en Noun des
dix Roys , cn la manierc qui s'enfuit , '
P R E M E R K M E N T , bonncs Trieues & loyaulT, font prifes, par
Mer, & par Terre , par lez delTus diz Meflaiges & Dcputez, cn-
tre lez deifus dii Seignurs Rcys de France & d'EngIeterre , pour
touz leurs Subginz, Alliez, Coadjuteurs, & Adheientz, & pour
tout leurs Paiis , Galcoigne , Lemozin , Pierregort , Cahorfin , Age-
noye, Poitou, Sainronge, Angolemois, & en toute la Duche de
Guyenne, & en toute la Languedoci & auffi en Burgoigne, Bre-
taigne, Picardie , Flandres, Artoys, Normaridie , & Generale-
ment en touz lez Roialmes de France, d'Engleterre , &c d'Efcocc,
& cn toutes lez Yiles de Mer, obeiffanz a l*un ou a I'autre des diz,
Roys,
Les quelles Trcucs dureront jufques au premier jotir d'Aouft prou-
chienn venir ^ & rAndemain Soleil lcvant , & de celle Heure de
Soleil levant jufques a Un An, a rAndemain Soleil levant,
La quelle Trieue prcnt fon plein effedt en touz lez Paiis , Yfles ,
& Royaumes deifus diz , de la Date de ces prdentes Lettres, ja foic
ce cjue publicacion n'en foit encores faite ,
La quelle publicacion fe fera en France, en Angieterre, en Gaf-
coigne, en Bretaigne, & la ou il appartendra, dedanz rAndemain
de la Fefte de la Klagdalenc prouchein venir, & es Marches d'EC-
coce dedanz la Qiiinzeinc , prouchein enfuiant la didte Fefte de la
Magdalen, fe devant neftoit fait.
I T E M ,
Confidere TEftat & la Hautefce dez dis Roys , & la Grandeur de
cefte Befoigne, laquelle ne peut parvenir a fi brief & fi convenable
fin de bonne & ferme Pais, come par le Moien & les TraiiStc-
menz de noftre faint Piere le Pape,
Acorde cft que lez Roys deflijs diz envoyeront, au plus toft quc
il porront, Granz & Sollemnez MefF>iges, ayanz pleine & fran-
clie puiflance de Traiftier , pacifier , & Acorder de treues prolon-
guer, de touz attemptaz, faiz tant d'une partie comme d'autre, re-
parer, de requerre & confentir la Reparacion d'yceuls, &C de faire
en tout, & par tout, ou Nom & pour les diz Roys, autant com-
me il feroient, ou faire purroient, fe prefentz eftoicnt,
Et feront, entre lez diz MelTaiges, de chafcune Partie, un Duc
ou Contes, ou autre notable Parfonne, du Sang & du Lignagcdez
diz Roys,
Li quel Meffaige ferront & comparront parfonelment devant,
noftre faint Pere, le Pape le jour de la Touffains * prouchein ve- * V.<J74.
nir, ou dedanz cinc jours enfuivants, au plus tart.
Item, eft Acorde que aus, Meflaiges, qui de la partie du Roy
d'Engleterre feront envoiez , par devers noftre Saint Pere , alanz &
venant, pour la Profecucion de la dicte Befoigne, par le Royaume
de France, fanz Armes, fanz Fraude, & fanz mauvefe FiCtion,
feront bailliez Lettres de fauf Conduit, &bons &honnorab!esCon-
du£teurs, pour aler, & pour retour, Eulz, leurs Gens, Chevaus,
& touz leurs biens (c'eft affavoir) Monfire Johan de Bouloigne
Seigneur de Montgaiion , & le Sire de Beaujeu . & le Marefcal de
Naele, ou d'eux d'yceuls, ou cas que le Conte ae Lencaftre, oule
Conte de Narentonne, viendroient Meflaiges, &, en cas que au-
tres Meffiiges viendroient , i'uns dez diz trois Condufeurs les deu-
rent condure.
I T E m , cft Accorde que chafcuns des deux Rois emprcigne la
didte Treue pour lui , & pour touz ceub , de fa Partie , & , neant
moins, touz Icz plus Principals Gipitains de chefcune part jureront
de tenir & garder cefte prefente Treue , & oultre , de cnefcune Par-
tie, DouzBarons, ou notables parfbnnes , lesquels jureront en noz
Mains, ou de noz Deputez, en la prefence d'aucune de la Partie
adverfe, au plus toft, ^c fere prout Jupra de A. 23. Dat. z.Maii,
ufque hiec verha j viz.
I T E M , de la Partie de chafcun des diti, Roys feront , & font
compris en la difte Treue touz ceulz, que Eulz, ou leurs Gentz,
vouldront nominer aus Gardeins des Treues, ou a chefcun d'eulz,
dedanz le temps de la publication, &c. prout fupra depr.efataDa-
ta ufque ht£C verba; viz.
Item, foient Deputez Gardiens de cefte prefente Treue,
Aianz pouoir de contraindre, & de punir touz ceulz, qui Ten-
fraindront, ou qui fe enforceront de Tenfraindre, & de reparer
touz attemptaz, qui faiz fcront cefte Trieue durant,
Les parfones qui s'enfuivent, & chafcuns d'eulz, c'eft affavoir,
Pour la Partie du Roi de France , cs Parties de Flandres & de Pi-
cardie, Meffire Guy de Naelle Marefcalle de France, Meffire Jo-
han de Leudas , Bail de la Conte de Saint Pol , & le Governer
d'Artoys , es parties de Languedoc , de Poitou , & de Saintonge,
& d'Angolemois, & de toute la Duche de Guyenne, lesContcsdi
Pierregort & de Ventadour, Meffire Foque de Matas, & les Sc-
nefchaulz du Paiis, & le Maiftre des Arbeleftiers, en Bretaigne lc
Sire de Oram ,
Et, pour la Partie du Roy d'Engleterre, pour les Paiis de Cale-
fin, Picardie, & Flandres, Meffire Robert de Herle Capitaine de
Calays, Meflire Thomas de Kingefton Chaftellain de Calaisj pour
le Paiis de BretaigneMeffireTanguin du Chaftel : & pourlez Paiw
de Gafcoigne, & de toute la Langucdoc, de Poitou, de Sandcn-
ge & de toute la Duche dcGuyenne, le Coneltable de Bordeauls,
le Sire de Polmers , Melf. Berrrant de Montferraut, & lez autres
Senefchals de Paiis deflufditz, & le ChafteHayn deLifignen.
I T E M , que par les Gardeins delTufditz de tout ce , qui , pen-
dant celte Trieue, fera attemptc d'une part ou d'autre, tantoit &
fanz delai, que requis en feront, fera faite pleinne reftitution & en-
tieie rcpajacion, &, au plus tari, dedanz dcux mois; ne fe fera rc-
G 3 puie;
f4
CONVENTIONES, LITER^,
1
Aiin. D. putee cefteTrieue pour rompue pour attemptaz, quil ne facentpar
11)0. aucun d'une partie ou d"autre, fe nelloit fait du commandement
^dv. 3. des Roys, ou des Lieux-tenants Generali des diz Roys^ mais ie
ferra reftitution & reparation, corae dit eft, la Treue tou2, jours
duraht en fa vertu. , ^ , •
It E M , a fin que ler. dites Treues foient tenues & gardees entie-
rement, fanz enfraindre, les Capitaines de Saint Omer, de Bouloi-
gne, deGuynes,& delaMontoire, deCalais, de Mert, &Uoye,
&c leuis Lieuxtenants, jureront en noz mains, ou dc noz ^omis,
en Lieu acoftume a parlementer , entre Guynes & Calays , dedanz
un Mois apres la Date de ces prefentes lettres, aus Sains Evangiles
de Dieu , touche le liure , qu'il tendront & gardcront , & feront
garder & tenir, loyaument lex dites Treues par eulz, &c touT. leurs
Subgiez, de point en point, fanz mal engyn, & fanz fraude; &
que touzceuix, qui lez dites Treues enfraindroient, ou vodroient
enfraindre en aucune manere, il ne receuront, ne tendront en leur
povoir , ne d'eftroit; & que toutes les Malesfacons, que, duranzles
dices Treues, feront faites conrre la forme d'ycelles, il feront adref-
cer deuemcnt & plainement , & feront reftitucr toutes les pertes &
domaiges a tout leur pouoir, fanz faueur ou deport aucun.
IteM, fe entre iex Capitaines de Saint Omer, & de Buloigne,
de Gynes, & de la Montoire, d'une part, & ceulz de Calais, de
Mert, & Doye d'autre part, eftoit Debat ou Delcort, pour caufe
des Malefacons , faites ou prejudice des Trieues, ou contre la For-
* V.()7j. Cne &*Teneur d'ycelles, ceuli. cclui d'iceulz, CapitamcT. , qui lez.diz
Debat ou Defcort touchera, foint tenuz, par leurs feremenz , de af-
fembler avec lez Capitaines ou Capitaine de Tautrc part, a qu'il la
chofe touchera, Tun avec Tautre, felonc que le fait lez touchera,
ou Lieu, acoftume a parlementer, entre Guynes & Calais, quant
il feront requis Tun par Tautre , pour faire adrefcement & efmendes
fur le di: Debat & Defcort, &c tout ce que raifon & bonne foyde-
mandent. , „ . _,
I T E M , que lez. deflux dix Gardiens de cette Trieue, Deputez
es parties de la Languedoc , de Poitou . de Saintonge , & d'Ango-
lemois, pour lez deux Roys, & chafcun d'euli, jureront en noz
mains, ou de noz Deputez, dedanz xv. jours apres la publicacion
de cefte Trieue faite, come dit eft, de tenir &c garder cefte pre-
fente Trieue en touz fes poinrz.
I T E M , ou cas que ceulz qui deuent faire adrefcer & reparer leT,
attemptaz, quifaont faitz conrrecelte Trieue, ne le voudront,ou
porront, faire deuement, adonc feront Juges, . ,, .
Pour les Frauncois, leDucd'Athenes, le^- Contes, deFois d Ar-
mignac, & de Hartcourt, le Seigneur de Beaujeu, Meffire Johan
de Buloi^ne, le Sire de Mougalion, le Viconte de Thoart, le Sire
de Lauaf, tant communement, comme devifeement :
Et, de la partie des Angloiz, le Conte de Lencaftre, leConefta-
ble d'Engleterre, & le Marelchal d'Engleterre, le Conte de Hun-
tyngdon, MelT. Bertholomi de Bourwacbz, le Senefcal de Gafcoi-
gne, le Sire de la Breft, Meff. Thomas Daguewort, tant comu-
nement, come devifeeraent,
Pour faire droiture, & pour adrefcier, les Mefprifes a touzceulz,
qui fe voudront plaindre , d'une partie & d'autre.
Item, que eu la main de nous Arcevefqes, pour & en noun
de noftre faint Pere, en garde ou encommande foit retenue, fe el-
le eft encore par devers nous, &, fe elle ny eft, fera mife loiau-
ment & de fait, tantoft apres la publicacion de cefte Trieue faite,
come dit eft , la Ville de Florence avek le Chaftel appelle Pouilhac,
& leurs appartenances, pour eftre tcnuz en la main de noftre faint
Pere cefte Trieue durant : la quelle durant , la dite Ville & Chaf-
*. /-> ../r. j— j:_ ^r;ir„ 0, nu.tl.„\ „.,
Ada , & Concordata, Firmata^ & jurata, & Cgillata fuerunt Ann. D.
hxc per pr-jedidos Tradatores & Commillarios praediAorurri Do- i?50.
minorum Regum, fuperiusnominatos, & noftris Sigillis figillata, EJ-v. j.
* in Campis, juxta Calefium, Morvien. Dioecefe, die Dominica #y ^ -^
Tertia D^cima die Menfis Junii, anno a nativitate Domini Milleli- '
mo, CCC. Quinquageiimo.
Pra:fentibus , nobilibus & difcretis viris , Dominis ,
Johame le Vkonte de Regno Chiprite,
Guillielmo le Bre!o?i,
Aliiitibus,
Luca Priepofito Vanen.
Oltvero Gaudelli , Bacalario in Legihts , Anhipbro. Taillihurgif
SanBomenfi Dioceje ^
Bernardo Chapuliy
yohanve Tefiard.,
Presbyteris ,
Bartholoniieo del Caffauli, Bomini Fapte Scriptore,
Excepto Domino Roberto Comite Surford , qui in prnefentiaTe-
ftium praedicftorum , non in praedid:is Campis, iet in Calefio, prae-
diifta egit, concordavit, firmavit, & juravit, infirmitate detentus.
£t fuerunt prxdidti Teftes ad praEmilla vocati fpecialiter & ro-
gati.
Pro Jhoma le Bajiard de Francia , veniente in y^ngliam ad
Dttellum , inter Ipjitm & Johannem Fifcontes vadiatum.
D E X univerfis & fingulis Admirallis , &c. Salutem. ^f,„ jj^
■•-^ Supplicavit nobis Thomas le Baftard de Francia Miles, ut, j,Jq
Cum Duellum inter ipfum & Johannem Vifcontes Militem, fu- ^,;^\.".
per aliquibus Controveriiis, inter eos motis, fit pracftita fide mu- £ ,
tua vadiatum, coram nobis in Anglia faciendum, Fraoc.iA.
Velimus eidem Thomae, ut ipfe propter hoc in Regnum no- £ ;.'»,*
ftrum Anglix, cum Triginta Hominibus, & tqt Equis fuis, ac g.'
Garcionibus , fibi neceftariis , citra Feftum AilUmptionis beatx
Marix Virginis proximo futurum , venire pofflt, Licentiam con-
cedere gratiofe,
Nos, ad Inftantiam quorumdam Nobilium, nobis afTiftentium,
voientes Supplicationi fuae annuere in hac parte , Licentiam illam
ei duximus concedendam \
Sufcipientes eundem Thomam, ac Homines fuos prasdidos, ia
Terra , & in Mari, veniendo cum Triginta Equis, ac quibufcum-
que Hemefiis , Rebus , & Bonis fuis , in Regnum noftrum Angliae,
ibidem ex causa praedida morando , & exinde ad Propria redeun-
do, in Prote£lionem & Defenlionem noftram fpecialem, necnoa
in falvum & fecurum Condudtum noftrumj
Et ideo vobis mandamus qu6d praefato , &c. {rout in pmilibus
Literis de Conduliu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Nativitatis beatae Mariae Virginis
proxim5 futurum, duramras.
Dat. in Palatio RegisWeftm. vicefimo quarto diejunii.
I
T>e Treugis cum Adverfario Franci* frocliimandis.
tiau, ne aucunes autres Gens, yiTanz des diz Ville & Chaftel , ne
mefftront a Tune partie ou Tautre: &, ceftes Trieues faillies, nof- l^
tre faint Pere fera tenuz de la rendre aus Gentz du Roi d"Engleter- A^
re , auili biene garnie , & en auiTi bon eftat , comme elle aura efte
baillee a nous Arccvefqei , fe entre d'eux ne eft autrement ordonne
par Paiz, par Accort, ou par raifonnable Ordonnance de noftre
faint Pere, oyes les parties: & en cefommes nous vers lezAnglois,
ou nom de noftre dit faint Pere, obligiez par no2. letues fouz noz
Seauls, les quelles il ont par devers eulz.
I t E M , que , pendant la dite Treue , nuls empefchement ne fera
mys par lei Francoiz, ou leurz Genz, par lez Anglois, ou leurs
Genz, qe lez dizVille & Chaftel ne foient en la main de nous Ar-
cevefques, come en la main de noftre faint Pere.
I T E M , la Treue faillie , fe ordene ne eft par aucunes des voies
deffus dites , nuls empechement ne fera mis a nous par la partie des
Francois, leurs OiScers, & Genz, pour quoy la Reftitucion foit
empefchie eftre faite auz Angloiz, comedit eft : &, ii nulsy eftoit,
il le feront oftcr fanz fraude, & aucun mal engin.
Item, fe, pendant cefte prefente Treue, aucuns empefche-
ment nous eftoit fait par les Anglois, leurs Aidanz, Officers, ou
Genz, ou aucune occupacion faite, par quoy nous ne aions la de-
tention & poiTeflion corporele pafiblement , durant la Trieue , des
diz ViUe & Chaiiel, il ne nous ofterout, & feront oiter, ians de-
lay , & auifi feront les Francois.
Quas Treugas, cum prarfcriptis omnibus & fingulis Capitulis feu
Articulis earumdem , firmiter & inviolabiliter obfervandas, prxno-
minati Traftatores & Deputati, Epifcopi (viz) & Abbas, more
Prxlatorum, prarfemibus , cseteri vero corporaliter manutaiftis fa-
crofanftis Evangeliis , nominibus & in Animas didtorum Domino-
rum Regum, in noitris manibus juraverunt, & appenlione Sigillo-
rum fuorum rounierunt.
Et nos , Archiepifcopi praefati, in teftimonium omnium & fin-
gulorum pijemiilbmm, nobis mediantibus, & Teilibus infi-afcrip-
tis pr^fentibus, Adtorum, Concotdatorum , Fiimatorum, &, ut
praemittitur, Juratorum, Sigilla noftra, una cum Sigillis diftorum
Traiftatorum , duximus prxientibus literis apponenda , & ipfas Lite-
ras , de voluntate didorum Traftatorum , fub pari munimine , ad
cautelam , multiplicari feciraus.
E X Vicecomitibus Londonia: Salutem. . *^
jLx Cum Treugx, inter Nos, pro nobis, & Subditis noftris,ac ^fry *
nobisBenivolis& Adhaerentibus, &Adverfarium noftrum Franciae, J'^' '
pro fe, & fuis Subditis, ac fibi Benivolis & Adhxrentibus , ' *■
Tamin Terra, quam in Mari, ac Infulis Maris (videlicet) ge- f^J; , .
neraliter in fingulis partibus Franciae, Anglix, Ifpannix, Scotiae, ^ ' ♦*
Portugalive, Flandriae, Normanniae, Picardiae, Brabantiae, Hano- gr "
nix, Vafconise, Britanniae, Burgundix, & omnibus aliislocis, de ' "
Alligantia & Adhaerentia noftris, feu didi Adveriarii noftri, exi-
ftentibus , _......
Sub fpe bonae Pacis & Concordiae, a Tertiodecimo die menfis
Junii, proximo praterito, ufque ad primum diem Augufti, proxi-
mo fdturum, & exainc per unum Annum, proximo fequentem,
plenarie completum, duratura:, „« ,
Tam per certos Nobiles & Commilianos ex parte nollra, fpe-
cialem Poteftatem a nobis , quam per certos Nobiles & Commif-
farios ex parte dicti Adverfarii noitri , fpecialem Poteftatem ab ip-
fo ad hoc habentes, initae fint & concordatae,
Ita quod, fi, pendente tempore didarum Treugarum , aliqua Pri-
fa vel Supprifa, de una vel alia parte, fiat, tunc id ad ftatum de-
bitum plane & abfque malo Ingenio reponatur, & celeriter refor- .
metur,
Nos (volentes Treugas praediiSas, in quantum ad nos attinet, m
omnibus firmiter obfervari) vobis praecipimus quod * ftatim, viiis *y.6-jj.
prxfentibus, Treugas illas in Civitate praedi6ta, in Locisubi vide-
ritis expedire, publice proclamari & teneri faciatis, juxta formam
& tenorem Treugarum earumdem,
Omnibus & iingulis, ex parte noftra mhibentes nd qui, fub fo-
risfadura vitx & membrorum , & omnium aliorum quae nobis fo-
risfacere poterunt , quicquam , quod in Enervationem ieu violatio-
nem Treugarum prxdidtarum cedere poterit , attemptent , vel ali-
qualiter faciant attemptari; & hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud "^^eftmonafterium , primo die Julii.
Eodem modo mandatum eft fingulisVicecomitibus per Angliam,
fub eadem data.
Fr*
4
ET ACTA PUBLICA.
^S
Ann. D.
1350.
Edv. 5.
Pro Cardinall de Naples Q- ejtis Promratore.
Ann. D. D EX Univerfis & fmgulis Majoiibus, &c. Salutem.
1550. *-^ Supplicavit nobis, Venerabilis Pater, Anibaldus, Epifcopus
jin. 14. Tufculanenfis , & Cardinalis de Naples, quodj
£. 3. . Ciim ipfe Jacobum Ramananii, Perfonam Ecclefix de Sevenok,
Pat. 24. Procuratorem fuum, pro difpofitione Beneficioruni fuorum, quje
£• i- p- jam poffidet in Anglii, ac bona Direftione Rerum fuarum, infra
z.m.ii. idem Regnuni Anglice habeat converiantem ,
Necnon pro eo quod idem Procurator certam Firmam annuam
pro eifdem Beneficiis, quae inter alia Benehcia Alienigenarum in
Regno noflro Anglix in Manu noftra capta exiftunt , folvit ,
Velimus, pro fecuritate ipfius Procuratoris, ac Rerum & Poilef-
fionum fuarum, gratiose ordinare,
Nos,
De gratia noftri fpeciali, & ob Affeftionem quam ad perfonam
didti Cardinalis gerimus & habemus, Supplicationi fuse praedidx
in hac parce annucntes,
Sufcepimus ipfum Jacobum, morando infra Regnum noftrum
prxdid-um, ex causa pr^Edidta, Caredlas, Cariagia, & Equos,
necnon Res, Redditus, & omnes PolTeffiones ipforum Cardinalis
& Jacobi, in Proteiftionem & Defenfionem noltram fpecialemj
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Jacobum , Careilas , Ca-
riagia, & Equos, necnon Res, Redditus, & onines PoiTelTiones
ipforum Cardinalis & Jacobi rr.anuteneatis , i^c. prout ia cofifimili-
hits de Frote&iojie Literis.
, In cujus , &c. ufque ad Feftum Pafch£C proximo futurum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fecundo die Julii.
Adjedi Claufula , quod ab illis Cenfuris abfolvi non poftint Im- Ann. D.
peditores vel Moleftatores prxdidti, guoufque tam Nobis, qukm 1350.
didlis Nunciis noftris, ac eorum Familiaribiis, & eorum fingulis, Edv. j.
qui fic l.tli fuerint, de Expenfis, Dampnis, & Interefle, ac Inju-
riis fic ill.nis fatisfecerinr intcgraliter atque plene ,
Et ipfas Litteras Dupplicatas, fi placet , vel Triplicatas , per Quin- .
decim dies ad minus ante didum Feftum, Nobis mitti jubere di-
gnetur veftrx Clementix Moderatio gratiofa.
Nam, fine talibus Litteris, libenter tam periculofum Viagium
non alTument.
Confcrvet Vos AltifTimus, ad Regimen Ecclefiae fux Sandte,
per teirpora profpera & longiora.
Dat. in Palatio noftro Weftmonafterii, vicefimo odtavo die Ju-
lii, Anno Regni noftri Anglix Vicefimo Quarto, Regni vero no-
itri Francix Undecimo.
De Licentia froficijcendi ad Aiagnam Romam,
Ann. D. n E ^ univerfis & fingulis Admirallis , &c. Salutem.
1350
An. Z4.
£. 3.
Vnt. 24.
£.3.;.
Sciatis quod,
Cum Licentiam dederimus, diledto nobis , Adx Brabazoun, Ci-
vi Londoniae , quod ipfe, una cum quibuidam Hominibus , de Fa-
milia fua propria, ad Magnam Romam, pro Abfolutione Animx
ibidem optinenda, peregre valeat proficilci,
Vobis mandamus quod ipfum Adara, & Homines fuos praedi-
dtos, unii cum Tribus equis, vel Quatucr, ac Rationabihbus Ex-
penfis in Auro, eundo & redeundo, ciim ad Portus five Loca Di-
ftritStus veftri, causa transfretandi , declinaverint , licite & abfque
impedimcnto ad partes Tranfmarinas tranlire permittatis (ita tamen
quod Apportum aliquem, in Auro vel Argento, ultra didtas Ex-
peniasfuas, minime faciat) Ordinatione, leu Proclamatione, fa-
&i , aut Mandato , vobis direfto in contrarium , non obftante.
In cuJLis , &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , decimo oftavo die Julii.
Fer Billam de privato Sigillo.
ly g,8. * ■^'^ Papam , de Nunciis fitper Pace coram ipfo traSiattt-
ris , cr de Literis Securi CondHilns , fnb fni Nominis
Bulla fiendis , ab ipfo mittendis.
Ann.D.
1350.
An. 14.
£. 3.
V.om. 21,
23. 24.
£. 3. m
I.
SAndlifTimo in Chrifto Patri, Domino Clementi, divini Provi-
dentii , Sacrofandtae Romanx ac Univerfalis Ecclefix Summo
Pontifici , Edwardus , eadem c-ratia , Rex Anglix & Francix , &
Dominus Hilx-rni-.e, devota Pedum ofcula beatorum.
Expofitanobis, & per nos plenius intelleda, FormiTreugarum,
Inter Nuncios noftros & Domini Philippi de Valelio, ob Reve-
rentiam veftram & Sedis Apoltolic.e, acNunciorum veftrorumln-
ftantiam, ultimo initarum,
Ad certum tempus duraturarum , ut interim mittantur ad Sanfti-
tatis vertrx prxfentiam Solempnes Nuncii , ibidem de Pace Finali
amicabiliter tractaturi,
Nos,
Volemes ea, quae Condicta funt, in hac parte, quantum ad nos
attinet, utconvenit, adimplere,
Venerabilem Patrem,
IV. Norwicejifii/t Efijiopum,
KenricmN LaKcaftria; ,
Et Richardum Arundellie .,
Comites ,
Confanguineos noftros carifi^mos,
Barthohviieum de Burgkersfl}^ Camerarium noftrum,
Et alios Secietarios & Fideles noftros,
Ad fic tracftandum coram vobis noftros ordinamusNunciosfpeciales,
Q.U1 circiter Feftum Sanfti Michaelis , proximo jam futurum
intendunt propter hoc ad Sanftitatis veftrcc Curiam iter arripere,
li de tuto polTint Aditu confidere, Redituque fecuro.
Quamobrem veftram Beatitudinem ,
QLiam ad procurandum Pacem bonam, & ad ordinandum de
Securitate Nunciomm prsedidorum , fore credimus pie Iblicitam,
Votivis aftedtibus imploramus quatinus Littera.s fccuri Conductiis,
fub BuIIa Saniiti veftri Nominis, meliori & fecuriori modo quo
hen poterunt, pro didis Nunciis, & eorum FamiliL-, & Familia-
nljus, Equis, Hernelus, & Rebus fuis aliis quitiulcumque, fieri,
Ita, li placet, quod in ipfis Litteris fulmincntur Cenfurx Rigi-
■ r "? ^"^"'-s Impedientes vel Mcileftantes, in Terra, \q\ in Mari
ipfos Niincios feu eorum Familiares, vcl eorum aliquem, in Per-
lonis vel in Rebus fuis, eundo veifjs eandem Curiam, ibideJnmo-
rando, vel exinde in Angliam redeundo.
24. E. j.
*V.679.
De JppellationibMS audiendis infra Dominium de Caleys.
D EX , Diledo & Fideli fro, Roberto de Herle, Capitaneo Vil- Ann. D
^^ Ix noftr.e deCaleys, Salutem. i^yo.
Qiiia, juxra debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis ad ■^'>- ^^-
Nosj utad Regem Francix,infra Dominium noftrum didtx ViUse ^- 3-
de Caleys , & partium adjacentium Querelantibus , Provocantibus P''"»'^
& Appellantibus, deiideramus fieri plene Juftitite Complementum' " ' ^"
Nos, '
De veftris fidelitate & circumfpedtione provida confidentes ,
Ad recipiendum & audiendum omnes Queielas, Provocationes
& Appellationes, ad Nos, ut ad Regem Franciae, * in didto Do'
minio noftro didt.e ViUx noftrae de Calays, & Partium adjacen-
tium, lic fadtas & interpofitas, & impofterLim taciendas & inter-
ponendas ,
Et omnibus Caufis Querelarum, Provocationum , & Appellatio-
num hujufmodi, tam Criminalibus, quam Civilibus, cum Emer-
gentibus, Incidentibus, & Dependentibus in & ab eifdem, proce-
dendum , citandum , cognofcendum , inhibendum , interloquen-
dum, diffiniendum, exequendum, & ipfas, fecundum Leges, Fo-
res, & Confuetudines difti Dominii noltri, ac Stilam & Curfum
Curix noftrae Francias , fine debito terminandum ,
Et omnia alia & fingula faciendum , qux in prxmillis , & ea con-
tingentibus, neceffaria fuerint, etiam li Mandatum exigant fpeciale,
Vobis (cum Punitionis & Cohercionis debitx Poteftate) Vices
noftras committimus , donec eas duxerimus revocandas :
' Et ideo vobis mandamus, quod circa praemilla facienda diligen-
ter, folerter, & fideliter intendatis;
Damusautem omnibus Fidelibus noftris, tim Nobilibus, quam
Popularibus, didti Dominii noftri , tcnore prtElcncium, in Manda-
tis , ut vobis intendant & pareant in prxmiflis.
In CLijus, &c.
Dat. apud Retherhith, Sexto die Augufti.
Per iffum Regem.
f. 1. m,
I2.</.
De Hifpanis, Regnum invadere , ^ Marl Auglicano do-
minari , JaUantibus ; & de orando pro Reae.
n EX, Venerabili in Chrifto Patri, S. eadem cratia, Archie- Ann D
A^ pifcopo Cantuarienli , totius Anglix Primaii, Salutem. j-^fo
Licet cum cunttis Chnfli Fidelibus Concordiae & Pacis uniri An ix.
Vinculo cupiamus, antiqui tamen Hoftis Nequitia, qux Chriftico- £ 3 * *
larum tranquilitati invidet & quieti , ut Pacis unitatem refcindat cUuf.
fubtili Commento Fidelium corda ad Guerras & Diflidia commo- 14 E. j
vet, & Inimicis noftris Inimicos aggregare non definit hiis diebus.
Notitiam quippe veftram latere non credimus , qualiter Ifpmi
cum quibus Fcedus, inter ipforum Reges & AntecelTores noftros
dudum initum , Conjugali prolis noftrse copuli renovaffe decrevi-
mus, in Arcum pravum jam converfi, cum Complicibus fuis,
Gentes noftras (Mercatores, videlicct, & alios per Mare cum Vi-
nis, Lanis, & aliis Mercimoniis, & Bonis fuis navigantes) quam-
pluries hoftiliter invaferunt, & Bonis fuis hujufmodi deprxdarunt
ac immaniter trucidarunt & interfecerunt, partemque non modi-
cam Navigii noftri deftruxerunt , & alia Mala innumera perpetra-
runt, & indies perpetrare non defiftunt,
Jamque in tantam eredti funt Superbiam, quod, Immensi Cbf-
fe, in partibus Flandrix, per ipfos congregata, & Gentibus Ar-
matis vallati, nedum fe Navigium noltrum in totum velle deftrue-
re, & Mari Anglicano dominari jadtare.pra-fumunt, fet Regnum
noftrum invadere, Popukimque, nobis fubjedtum, Eiterminio fub-
dere vclle exprefse comminanrur.
Ciim igitur ,_ fub Divinx Milerationis fiducia , ex cujus nutu ,
non ex humani Potentii , Vidtoria depcndet , ad' obviandum Ho-
ftibiis noftris hujufmodi, pro Ecclefix Sandtx Tuitione, & Regni
noftri Succurfu, proponamus celerime proficifci, vos attente ro-
gamus quatenus pro nobis , & Exercitu noftro , nobifcum profedtu-
ro , ProcelTioncs folitas congregari , Orationes devotas offerri
MilTas celebrari, Eleemofinrs elargiri, & alia Divinae Laudis Of-
ficia, per qu.c Deum complacari creditis, pcr Vos, Clerum, ac
Populum vellrLv; Civitatis & Dioecclis, ac per Sufflaganeos veftros
& Religiofos Viros, & alios in Provincia veftra, ubi expedire vi-
deritis, fieri faciatis,
Ut Deus (^mnipotens (qui Clementia fua a tot & tantis Pericu-
lis eripuit nuper Nos & Exercitum noftrum) Dexteram fux Prote-
dtionis extendens , Hoftium noftrorum fuperbiam elidat, Nobif-
quc, & Plebi fuae, Vidtorix Triumphum, ad laudem fui Nomi-
nis , concedat , & Pacis dulcedine perffui tribuat & quiete.
Teite Rege apud Retherheth, decimo die Augufti.
Fer ipfum Regem.
Confimile Breve dirigitur Archiepifcopo Eborum, Anglix Pri-
mati , fub cadcm Data. Sufer
5-^
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann. D.
1.JV. ; . # ^ Morte Philippi , ad Pacem csim Johanne Rege Hor-
tatona.
Ann. D. /^Lemens Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo, &c. Sa-
i^ro ' V> lurem, & Apoftolicam Benedidtionem.
An\±. Cupientes, Fili cariirime, amarx Diicordix (quam mter te, &,
£ 3. clanv, memorix, Philippum Regem Francr-e, dum m Humanis
zJe An- ageret, Pacis vEmulus periculose nimium iufcitavit) interventu Pa-
tczr. cis Amabilis & delideratae diutius, finem imponi, & fperantes re
Regem pacificum invenire^ Dilectum Filium Raymundum Pele-
grini, Canonicum Londonienfem , Capellanum noilirum, Apofto-
\\cx Sedis Nuncium, Latorem praefentiura, Honovis, &StaLustui,
ficut experimento cognovimus, iincerum & fevvidum Zelatotem,
pro Negotio hujuimodi, Audore Deo , fupputandx Difcordiae,
& inter te, &, carinimum in Chrifto Filium noftrum , Johan-
nem Regem Francii-e Illuftrem reformandx Pacis, at^uc Concor-
dix, ad Serenitaiem tuam, fub Divini favoris Auxilio, providimus
dellinandum. , . _, .
Quocirca Serenitatem mam atttente , & affeftuose m Domino
deprecamur, per viicera mifericordias fux attentius & affectuolals
obfecrantes , quatinus ea , quve idem Reymundus fupor hujufmodi
negotio tibi pro parte noifra retulerit, crcdas indubie , & in illis,
Divinx propitiationis intuitu , tux conlideratione Salutis ac Utili-
tatis Pubiic-.T:, & noftni: Interventionis obcentu, Petitionibus , &
Votis Apoftolicis , iicut de tua Benignitate confidimus , condei-
cendas.
Circa quod illud pro certo fcire te volumus , quod , ficut nos
fperamus, & credimus, idem Johannes Rcx (ad quem propterea
Nuncium & Litteras limiliter deftinamus) in Pace ftatiiliens pri-
mordia Regni fui, in ncgotio Pacis hujufmodi, velut Filius Bene-
dictionis & Gratix, noftris Salutaribus monitis condefcendet.
Datum Avuiion. tcrtio Non. Septembris, Pontihcatus noftri
Anno Nono.
P. de Velletro.
Suh filts cannabaceis.
Dorf.
Carijfivio in Chriflo Filio Ed-wardo Regi Angli,e llhfiri.
De Poteflate ad Conventioncs cnm Flandria Comite robo-
randas.
Ann. D. D EX Univerfis, ad quos, &c. Salutem.
1350. ■»^ Sciatis quod Nos,
.4n. 24. De Fidelitate & Circumfpeilione, Diledtorum & Fidelium no-
E. 5. ftrorum,
£. 3. OT. Magiflri Michaelis de NorthBitrgh, Secretarii nofiri,
S- Magiftri Johannis de Carleton, Decani JVellenfis ,
Et Rokrti de Herle Mtlitts , Cal>itaiiei Villa nofira Calefii,
Plenius confidentes,
Ad Tradlandum & Concordandum cum, Magnifico Viro , Lo-
dcvico Comite Eandrix, feu Deputandis ab co, fuper Approba-
tione & Firmationc omnium & iingulorum Articulorum, nuper
inter noftros Procuratores & Nuncios, ex parte una, ac praef.itum
Comitem, feu Procuratores & Nuncios fuos, ex altera apudDun-
kirk, & alibi, nuper traftatorum & Concordatorum ,
Necnon ad Arciculos prjediiftos, & eorum quemlibet, quantum
ad Nos pertinet, quacumque Firniitate roborandum & vallandum,
juxta formam & effectum Tractatuum prxdiftorum ,
Ac etiam ad Attempcaca & Innovaca , per ucramque Parcem,
poit & concra Formam Tradtacuum & Corcordix eorumdem,
audiendum , & Reformationem inde pro paite noitra pecendum ,
& ad juftitix Complementum fuper hiis decernendum,
Necnon .id omnia alia & iingula, qux circa prxmifTa neceffa-
ria vel oportuna fuerint , faciendum & exequendum ,
Ipils, M.chaeli, Johanni, &Robcrto, & Duobus eorum, ple-
nam, cenore prxfentium, commiccimus Poceftacem,
• V 68 1 * ^2Cum habicuri & Gracum quicquid per diitos , Michaelem , Jo-
■ hannem, & Robertum , vel Duos eorum , Actum vel Geftum
fuerit in prxmilTis, & quolibet prxmitforum.
In cujus, &c.
Dat. apud VVynchelfe, Tertio die Septembris.
De farando ad Guerram contra Ifpanos , Vominittm Maris
nd fe attrahere molientes.
Ann D R.^'^ Majori, Juratis, Cenwm Paribus, & toti Comunitati Ci-
^^'q ' *-^ vitatis fux Baionx, Salutem.
^35 • Qu\i Homines Terrx Ifpannix, Fideles noitros , nuper fupra
■^»- ^+* Mare in Navibus tranfeuntes, contra formam Treuganjm, inter
T^ }' Nos & Nobis Adhxrentes, & Adverfarios noftros Francix, lipa-
X^J'- ^^- nos, & fibi Adhxrentes, initarum, inhumaniter deprxdarunt, &
*■ 3- '"■ diilas Naves fecum duxerunt, & Voluntatem fuam alias inde fece-
*■ runt,
Iplique, de hoc non contenti, congregata magna Armata Na-
vium , cum ingenti Multitudine Armatorum , fupra Mare redeun-
tes, quamplura alia Dampna Mercatoribus & aliis Subditis noftris
perpetrarunt ,
Et, fic fe iupra Mare hoftiliter tenentes, Fines Regni noftri An-
glix ac aliorum Dominiorum noftrorum invadere , & Navigium Ann. D.
noftrum deftruere publice funt Comminati ,&ficDoMiNiuM 1350.
Maris ad le attrahere, necnon alia Mala, qux poterunt, nobis Ei^i'. 3-
& noitris infevre moliuntur, nifi eorum machinatx malitix virilius
obvietur, ad quod vos, & cxteri Fideles, tenemini pro viribus
opem ferre.
Vobis igimr injungimus & mandamus, in Fide, Ligeantia, &
Dilectione, quibus nobis tcnemini, firmiter injungentes, quatinus,
Treugam, five Sufferentiam Guerrx (fi qua inter Vos & Ifpanos
ha(ftenus inita fuerit) diffolventes , Navigium veftrum Civitatis prx-
didtx , eo tbrtius, quo poteritis, de Guerra muniatis& paretis, &
didtis Ifpanis, tanquam Inimicis noftris notoriis, in Terra & in
Mari Dampna, & Gravamina, ac Txdia, qux fciveritis, facere
ftudeatis, & Guerram manifel^am ira eos continuare non ceflecis,
quoufque aliud vobis duxerimus demandandum j Ita quod Geltum
veftrum laudabilem debeamus merito commendare, quem abfque
Repenfiva congrua Oblivioni non trademus.
Dat. in Palatio noftro Weftm. otftavo die Septembris.
Ter ipfum Regem.
Pro PeregrinantibHS ad Urbem Romanam , Licentia Regis.
D EX, Diledo &FideH fuo, Bartholomxo de Burghersfh , Con- Ann. D.
*^^ itabulario Caftri fui Dovorrix , & Cuftodi QuinquePortuum, 135°'
vel ejus Locum tcnenti , in Portu Dovorrix, Salucem. -^«. 2-+.
Quia concelTimus, Diletfto & Fideli noftro, Willielmo Fiti. ^. 3.
Waryn, quod ipfe, cum Sex Valettis, & Sepcem Equis, ad Ur- Clanf.
bem Rom.inam peregrc valeat proficifci, ^+- ^- 3-
Vobis mandamus quod iplum Willielmum, cum Valettis & E-^-*- "»•
quis fuis prxdidtis, cum r.itionabilibusExpenlis fuis inAuro, abique '^^ ^
aliquo alio .Apporto, ultra dictas Expenfas, faciendo, ad Urbem ^^-d.
prxdiftam , in dicto Portu Dovorrix , libere & abfque impedimen-
to aliquo tranlire permittatisi quibufcumquc Mandatis, Proclama-
tionibus, feu Inliibitionibus , in contrarium fadis, non obftantibus.
Tefte Rege apud Rctherhithe , o£tavo die Sepcembris.
Ter ipftm Regem.
Confimilia Brevia habent fubfcripti, cum Hominibus & Equis fub-
fcriptis, ad Urbem prxdittam proficifcen. videlicet,
■ Henricus de Ingelhy Clericus , cum Sex Perjonis Garcionihus ^ Ejuis
fuis.
Ida Domina de Nevill, de Comitatu Effex , cum Viginti Terfonis ,
Vahttis , Domicellis , (^ Garciomhus , cum Viginti Equis.
* Williehmis Attcwode, (^ Ricardus de Cortenhale , Scrvientes Re- * V,68i,
gis ad Arma , cum fluatuor Verjonis ^ ^^atuor Equis.
Robertus de Kelehy , cum Tribus Pcrfonis ^ Tribus Equis.
Willielmus de Dalton Clericus.
Nicholaus Goiver.
Altcia , qua: fuit Uxor Stephani Waleys.
yohamies de Durefme.
yohannes de Nortkwode , Chivaler.
yohanjtes de Ne-wton , Clericus.
Edwardus de Mortejn , cum Quatuor Equitibus.
Nicholaus de Burnehy, Chivaler.
yohannes de Lyons , Chivaler.
Walterus Parles.
yohannes de Selby.
Rtcardus de Burncby.
Robertus Dony.
Thoinas Payehen.
yohannes de Sutton de Holderjiejfe , cum odo Equis.
yohannes IVade , cum ^atuor Valettis ^ Tribus Equis.
Simon Fraunceys.
Thomas Vraunceys.
yohannes de Grey , de Codenore.
Thomas de Lokton, de Liacoln, c^ Beatrix Vxor ejus.
Tbomas de Kele de Lincoln.
Hugo de Memll, Cbivaler , cumRoberto de Greffileye Chivaler, (^
aliis Septem Hominihus ^ Qiio Equis.
yobajtties de Hyde , Chivaler.
Williehnus de Reygate.
Willielmus de Berlay.
yohannes de Neiutonn.
Ricardus de Lutryngton.
Adam de Hedlay , Perfona Ecclefia de Muhton.
Lucas de Ponynges ^ Johannes Morteyn, cum ^atuor Equis dr
Duohus Garcionibus.
Confiantintis de Mortuo Mari, cum Vno Valetto, Duohus Equis , df
Duohus Garcionibus.
yohannes Scot de Colyngham.
li^illielmiis Perjona Ecclefi^ de Northfcarle.
Ricardus Prefi de Colyngham.
yoha:tnes de Gousjhill, Perjhta Eccleftis de Dalyngton.
Thomas Pdius Simonis Fraunceys , cum Uuo Eqiio.
Martifius Gafiyn, ciim U-,10 Valetto , & Diiobits Equis.
Frater Aloamotus de Puneye, Monachus de Lyra, cum Vno Valetto
cfr Duohus Equis.
Willehnus de Gyneivell.
yohannes Fermcr , cum Sex Equitibus.
Bartholomaus Fanacourt , cum ^atuor Hominihus <^ ^atuor E-
quis.
yokannes Curteys de Lellefcye , cu7n Uno Homine & Uno Equo.
Williehnus Aumarle ^ yohamies Boys , ctim Uno Garcionet^ Duo-
bus Equis, „
7o-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. yohannef de Cokeryngten^ cam Vao Vaktto, Uno GarcioTte ^ Duo-
135°- ii<s Equh.
H-y • 3. yohannes de Gatefden, Chivaler, cmn Trihus Ferfonis e^ ^luatuor Equis.
Thomas de Shardelowe M:les, cum IJiut Valetto, Tribus Equis , (^
Vno Garcione.
Williclmus Lumbard de Beverle , cum Vno Equo.
IVillielmus de Askeby, cum Duobus Perfonis , c^ Trihus Equis.
Thomas Soliers, Perfona EccIefiiS de Suethorn, curn Uno Valetto ^
Duobus Equis.
Edinardus de Kendale , <^ Elizabeth Vxor ejus, cum ^atuor So-
ciis ^ .^uatuor Equis.
B.adulphus de Midelnye, Chivaler, cum Vno Cafellafw, Vno Valetto,
^ Tribus Equis.
yohannes Hamifard de Eborum, cum Uno Equo.
Robertus de Dalderhy , de Lincolnia , cum Uno Homine , <^ Duohus
Equis.
'Robertus Hervey , de Stoive, cum Vno Homine, ^ Duobus Equis.
yohannes de Torkefay , cum Vno Ho?nine , c^ Duobus Equis.
Sogerus de Tatterfdale , de Lincohiia, cum Vno Hoiniw , (^ Duohus
Equis.
Beatrix Luterel, cum Vna Domicella, Vno Capellano, yohanne de
Hengham, df Vno Garcione.
Thomas de London. Clericus , cum Trihus Perfonis Equitihus.
yohanves de Suthcote, cum Vno Equo.
yohannes de Dynelay , <^ Oliverus Perfona Eccleftte de Thornton ,
cutn S^atuor Vallettis , Duobus Garcionibus, ^ quatuor Equis.
'Andreas Polyot.
Elorentia Vxor ejus.
Ricardus Montfort.
yohannes Mareys.
Apies Gilmyns.
Williehnus Pymiok.
Jl.adulphus Taylour.
Ifabella Zoukyn.
Henricus Shethere.
Matil. Zytiure.
Roiertus Notherne.
ynhannes Cok.
yohannes Shorie.
Ijolda Aleyns.
Henr. atte Fetnie.
Adam Glouccflr.
Roherlus Gcrvays Perfonf Ecclefe de Eghyntort.
•V.683. * r^icardus Wte.
Henricus de Bofevjor/h.
Orhomas de Pikkeiuorth Chivaler.
"Rogerus Elyngtmt Clericus , cum Uno Equo ^ Utw Garcione.
Alanus de Goufiull , Perjona Ecclefia,' de Thernyng , cum Duobus
Equis.
Robertus Maners , Capellanus.
Williehmis Maners , Capellanus.
Thomas Swyth , Capellanus.
Ricardus de Walton Clericus , cum Uno Valetto ^ Duohus Equis.
Thomas de Shohury , cum U;;o Equo.
Rogerus de Shobury , cum Vno Equo.
Rohertus de Thornton Capellanui.
Rohertus Rujfell.
Thomas Pike-worthe Chivaler, cum Duobus Sociis , Trihus Garcionihus,
^ Tribus Equis.
yohanncs de Stanhope , cum Vno Garcione ^ Vtio Equo.
yohannes de Harpele , Vitarius Ecclefits de Kyngefton , cum Vno
Equo.
yohamies de Sterteford, (um Vno Equo.
yokan7ies Felmerfham, Ferfona Ecclefis de JVyflonue , cum Duobus
EquiS.
Simon Forcfter de Braunceton , ^ yohannes de yeuele , cum Duobus
Equis.
Rohertus Vicarius de Makefeye , (^ Ricardus de Ardern , cum Duo-
bus Equis.
Rohertus Pynfon, cum Duobus Sociis ,Duobus Garcionihus ,(^ Duobus
Equis.
Blanchia, qua fuit Vxor Thomie Wake de Lydel , cum Trihus Domi-
cellis , ©- Trigmta HoTni?ijhus , ac viginti quatuor Equis.
Williebnus Bukhy , Capellanus , cum Vno Valetto, (4- Tribus Equis.
Radulphus de Secchevnl, cum Duobus Homivibus , <^ Duobus Equis.
Rogerus de Herlefion Clericus , cum Vno Valctto , 1/«» Garciont , <^
Trihus Equis.
Simon de Athelyngton , cum Tribus Sociis ^ quatuor Equis.
Gerardus de Lifle , cum Septetn Equis.
Thonias de Prefton , c^ Rogerus de Northhurg , cum Duohus Homi-
nihus, <^ Trihus Equis.
Agnei , qua fuit Vxor yordavi de Shepeye , de Coventre , cum qua-
tuor Hominibus , ^ Duobus Equis.
Thomas de Cha-worth Miles , cum yohanna Vxore e]us , una Domi-
cella , quinque Valettis ( videlicet ) Williehno de Beaufo de Seyton ,
yohanne de Chaworth ,yohanne de Bery , Tho7iia de Medhourn,
Nicholao de Halghton , Cr Otio Equis.
Magifter Gullielmus de Flifco , cut/i Trihus Homitiihus , ^ Tribus
Equis.
yohannes de Montravers Chivaler , cum Vxore fua,fex Valettis,
Garcionibus ©- Equis fuis.
yohannes de Hungerford, cum Duobus Hominibus , c^ Duohus Equis.
Ricardus de Swytmerton , cum Duohus Capellanis , Duobus Valettis
Duohus Garaonihus , ©- Duohus Equis.
Tho77ias de Bratidm , de London Mercator , cu7n Duohus Equis <^
Trihus Valettis. '
Baldewinus de Fryvil , Radulphus Bajfet de Soppecote, ^ Williel-
vius Rytiei, quilihet cum Vno Valetto, Tribus Garciotiibus ,<^ Tri-
bus Equis.
Simou de AthlytigtoTt ,Perfona Ecclefia de Athelyngton. Willielmus
Tom. m. P. L
57
Hode de Surflet, gf Rohertus Manyel de Segbrok , cum quatuor Ann D
Equis. j.^o
Ricardus de Alask, cutn Vno Garcione , ^ Dtiobus Equis. Ed-n <.
Galfridus de Burgb, Vicarius Ecclefia de Wy^ievjyk, cum uno Gar-
cione , cS" uno Equo.
yohanncs Hei7id.
Willielmus Bachiler.
Htigo Arnald de Bradefeld.
Thonuis Malejor Chivalcr, cum uno Homine , dr Duohus Equis.
Willielmiis de Thornehaugh , de Lincoln.
Benedidus de Carleton, & Elena Uxor ejus.
yoharmes ds Hertford, Perjona Ecclefia de Weft Rayfen.
yohannes Burgeys.
Hugo de Walton.
yohannes Lovel.
yohannes de Fyncham.
Wtllieimus Barjhale.
yohannes Haye.
Simon de Faxflcte.
yohanncs de Barton, Perfona Ecclefiie de Southkellefeye.
Thotnas de Mukton.
yoha7i7ies de Wilton, de Beverlaco.
De Capitaneo i» Britannitt conflitttto.
R
Ann. D.
E X Univerfis, praefentes Literas infpedluris, Salutem.
Sciatisquod, j ^
De Fidelitate,Probitate,& Induftria, Diledi & Fidelis noftri, ^^; ^^'
Walteri de Bentele plenius confidentes, £ i '"
Ipfum Walterum in Ducatu noftro Britantiix, & pjrtibus ViSta- ^'r2ic.
viae, eid;m * Ducatui adjacentibus, ac Pertinentiis fuis univerfis, ^, £ ,
Locum noftrum tenentem & Capitaneum hcimus per prxlentes, ,„' ' ''
Dantes & concedentes ei plenam Poteftatem faciendi , exccrcen- m y x-gA
di, 6c exequendi ibidem, noftro nomine,omnia & fingula , qux ad "
hujuftnodi Locum tenentcm & Capitaneum pcrtinere nofcun-
tur;
Daraus autem Archiepifcopis, Epifcopis, Abbatibus, Prioribus,
Ducibus , Marchionibus , Comitibus , Baronibus , & Perfonis aliis
quibufcumque,in & de didis Ducatu & partibus Pidavic-e exilten-
tibus, tcnore praefentium, in Mandatis, quod eidem Waltero, in
pr;i:miiris, pareant, obediant humiliter, &; intendant.
In cujus &c. quoufque Guerra , inter Nos & Adverfarios no-
ftros Franciie mota, per viam Pacis, vcl alio modo , finiatur, du-
raturas.
Dat. apud Sandwicum , odtavo die Septembris.
Per ipfuni Rcgem.
Pro diElo Capitaneo , de Sumptihus fupportandis.
D E X Omnibus , ad quos &c. Salutem.
'•^ Sci ATis quod.
Ann. D.
Cum, per certas Conventiones & Conditiones, in quadam In- An \l
dentura, inter Nos &, Dile<5tum & Fidelem noftrum, VVaJterum £ ,
de Bentele confcdf a , contentas , fecerimus & deputaverimus ipfum jlu
Walterum Locum noftrum tenentem & Capitaneum in Ducau
noftro Britanniae , & partibus Pidtavise , eidem Ducatui adjacenti-
bus, ufque ad certum tempus, in eadera Indentura limitatum,
Nos,
Confidcrantes Sumptus & Labores varios , quos ipfum circa Re-
gimenDucatus prxdicfi tacere oportebit,ac bonum Geftumquem
nobis in partibus illis, hiis Guerrarum temporibuSj tenere poterit,
Volentefque proinde agere gratiose cum eodem,
CoNcEssiMUS eidem Waltei o omnia Exitus & Proficua ,
Tara ad Nos , quara ad Johannem , Filium & Hxredem Johan-
nis de Monte Forti, nuper Ducis Britanni.e,tam in dido Ducatu,
quam alibi, ratione ejufdem Ducatus, pertinentia,
Habenda & Percipienda, ad Opus fuum proprium ,
quamdiu Cuftodiam & Regimen prcedidti Ducatns habuerit,juxta
vim & eftedtum Indcnturie lUpradidtXjablque Compoto feu aliquo
proficuo nobis indc reddendo.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Hertford , duodecimo die Septembris.
Per ipfim Regen.
De Procuratiis Cardinalittm collige».iis.
D EX Vicecomitibus, &c. Salutem. p^^y^ jy^
^^ Cum nuper, ^ i;5o *
Conliderantcs bona & gratiiita Servitia , nobis per, Revcrendos A.i\i
Patres, Anibaldum, Epifcopum TMfculanenfem ,^& Stephanum, g ',
tituli Sanc'torum Johannis & Pauli Prcsbirerum, Cardinales (nuper p^f. 2+.
ad nos a Sede Apoftolica in Nuncium miflbs) impenfa, ac conti- £_ j *_
nuos labores quos ipli , duni nuper in partibus Franciic eramus, x[m.ii,
pro nortro honore & commodo , non abfque gravibus Corporum
fuorum Periculis & Sumptibusoncroiis, fuftinuerunt,
Ac volentes proinde , & ob rcverentiam diiSx Sedis Apoftoli-
cx, eifdem Cardinalibus Gratiam facere fpecialem,
Concelfeiimus & Licentiam dederimus prxfatis Cardinalibus
quod ipli, per Procuratores fuos, Procuratias fuas, eifdem Cardi-
nalibus, per didam Sedem Apoftolicam, pro tempore quo iic in
dicto Nuncio Iteterint, concelTas, levare, colligere, & percipere
poHent juxta formam Bullarum,ubi inde confedtai um , abique im-
pcdimento noftri,vel Miniftrorum noftrorum quorumcumque, ali-
H quJ-
f^
CONVENTIONES, LITER^,
Afin. D. quibus proelamationibiis , feu Mandatis, in contrarium fadis non
1550- obftantibusj
Eiiv. 3. Vobis rcandamus quod Procuratcres di<£torum Cardinalium, &
corumdem Procuratorum fubftitutos , id , quod a retro eft de Pro-
curatiis prxdittis, abiljue impedimf-iito aliquo levare, coliigcre,&
recipere permittatis, juxta formam Bullarum, Gsncellionis & Li-
centix noi^rarum, pr-xdiftarum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Hertfotd , decimo tenio die Septembris.
•V.6S/.
Ann. D.
1550.
E. J.
i^.E.y.
De ConciHclti pro Servientibtis Karoli de Bloys.
R
E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus &c. Sdutem.
Sciatis quod,
Cum Ivo Gautier & Petrus Burchon ,Clerici & Servientes Ka-
roli de Bloys, Prifonarii noftri in Turri noftra Londonive exiftentis,
cum fex perfonis, & fex ec]uis, ac eorum Garcionibus , ad partes
Tranfmarinas , pro Negotiis neceflariis iplius Karoli expcdiendis,
de Licentia noftra fint profedluri, & exinde ad prxfatum Karo-
lum, ad Turrim noftram prrcdidam, redituri,
Sufcepimus ipfos , Ivonem & Petrum , ad diftas p.irtes Tranf-
marinas eundo, & exinde, cum Hominibus, Equis , Garcionibus ,
& Hernefiis fuis , ad Turrim prsedidtam veniendo, ibidem moran-
£0, & exlnde ad propria. quotiens necefle fuerit, redeundo,in fol-
vum & fecLirum Conduftum nollrum :
Et idto vobis mandamus quod eifdem, Ivoni & Petro, eundo
ad didas paries Tranfmarinas (^c prout in fnmlibus Literis de Con-
duclu.
In cujus &c. ufque ad Feftum Purificationis proximo futurum
duraturas.
Tefte Rege apud Hertford , vicefimo quarto die Septembris.
Ter Coticiliuttt.
ConjimiJes Literas "Regis de Condu&u habent Jokamie: 'Raymofid
(^ Foulettus de la Fico.'gne, Sernjicntcs ipjius Karolt .,qui de fartibus
Tranjinarinis in Angliam funt -oenturi , fer idem fe?npus duraluras ^
viutatis mutandis , jub eadein Data.
De Duello inter Bajtardum Francice cr yohannem Vifcount.
Aiin. D. fJ EX Univerfis, ad quos praefentes Literae pervenerint, Salu-
1550.
tem.
An. 14. Qiiia Volatilis Famse levitas , Invidorum conduda Relatibus,
£. 3. plerumque veritatem obnubilat, congruum, quin immo debitum,
7at.i\. reputamus, ad laudem Bonorum attollendam , & eorum Innocen-
r.j. p. tiam declarandam, fuper Geftis per eos veredicum Teftimonium
1 . m. 14. perhibere.
Sane ,
Venientibus pridem coram Nobis, Thoma de la Marche, Ba-
ftardo Francix nuncupato, & Johanne Vifcount, Militibus,
Idem Johannes prjefato Thomx inftanter impofuit ,
Quod , cum Dominus Siciliae Rex IUuftris ftaret , cum Exercini
fuo, ante Civitatem Catanx, Homines didx Civitatis, in Subver-
fionem dicii Regis confpirantes, convenerunt cum quodam Leo-
nardo de Aflis, ut ipfe , cum ducentis Hominibus ad Arma, di-
dlum Exercitum nodtanter intraret , & caperet ipfum Regem , & ,
Nobilem Virum, Henricum de Claro Monte, Summum Jufticia-
rium dicti Regni , & alios fibi rehl^entes interhceret ,
Et quod quidam , qui fucrant de Conniventia diciri Leonardi,
loquebantur prxfato Thomx , ut ipfe , cum fuis , eis , ad complen-
dum didlum Flagitium, opem ferret,
Et promifla fuerant prxfato Leonardo , & fuis Complicibus, pro
dicti completione Sceleris, triginta milia Florenarum , & quod
idem Leonirdus Sororem iplius Henrici haberet in Uxorem ,
Et, licec idcm Thomas , tunc Stipendiarius fuerat didti Regis,
& prxfato Henvico , pro receptis ab eo Beneficiis , multipliciter
obligatus, pioditionem tamen, contra eos, ut prxdicitur, machi-
natam , & ab eo cognitam , ipfis detegere non curavit , hdeliratis
fue debitum infringendo:
Impcfuit etiam prxfatus Johannes proedidto Thomx diverfa per-
juria, videlicet,
Quod fecit fcriberc filfas Literas , (uper ifto fadlo , in Infula Si-
cilix, & licct juraverat quod Literas illas miferat Neapolim , &
quod iret, & illas remitteret, infra fpatium trium Menllum & di-
midii, & quod illas Literas nemini detegeret,& quod propter hoc
darec Obfides competentes , hxc omnia facere prxtermifit i
Qux omnia didtus Johannes verfus didtum Thomam,per Cor-
pus luum , fe optulit probaturum.
* V.686. * Et prcrfatiis Thomas omnia & fingula, fibi impofita,conftan-
ter negavit , paratum fe offerens contra didT:um Johannem fuam
defendere Innocentiam per Duellum.
Super quo di(fti,Johannes & Thomas,nobis cum inftantia iup-
plicarunt, ut corara nobis didtum poflenc decidere Negosium fic
per Bellum , & quod eis ad fic pugnandum vellemus diem & lo-
cum congruos alfignare , fe noftris Jurifdictioni , Sententix , De-
crcto , & Ordinationi fuper omnibus , qux dictum contingunt ne-
f^otium , pleaarie iubmittentes , padto inito inter eos qu6d Vidtus
Vincentis Prifonaiius exiftcret;
Ec, qula ipforum animos ad Concordiam nequimus , ut volui-
mus, inclinare, Submiflionem eorum admifimus, & eis, ad dimi-
candum , quartum diem Odtobris , pro.xim6 tunc fequentem , in
P..latio noftro Weftmonafterienli , infra Licias Claufas illuc ordi-
natas,du.ximus afliignandum:
Quibus Die & Loco venerunt didti Milites coram nobis , ac
CoiiiiubuSjBaronibuoj.ac iliis Nobilibus3& Populariis, dicti Reg-
ni noftri Angliae, ibidem ex hac causa. congregatis, in Equis de- Ann. D.
center Armati, 1350.
Et, prxftitis ab eis Juramentis folitis, & Concurrentibus omni- 'Ei-^- 5.
bus qux de more requiruntur inhac parte,ad pugnam le pararunt,
Et ftatim prxfatus Johannes , Lancea & Qipeo ab eo prqjedtis,
de Equo fuo dififiluit,
Et, hoc perpendens Alius, fimiliter difliluit,& ftatimPedes vi-
riliter funt congrefli,
Et in primo Aggreflu cecidic idem Johannes , & ftatinj fe eri-
gens , iterum funt congrefli ,
Et demum didtus Thomas prxfatum Johanncm proilravit3& ad
jnterficiendum eum feftinavit,
Et, cum videremus didtum Johannem penitOs confiitatum, &
inevitabili mortis articulo conftitutum, Nos, pietate raoti,&,ad
fupplicationem Nobilium , nobis afliftentium , volentes vitam ejus
falvare , retrahere fecimus didtum Thomam , qui nullam omnino in
didta pugni habuit Ixfionem , fet tam gratiose devicit , qu6d Opus
Divinum videbatur potius quam Humanum.
Propter quod ipfum reputaraus ab impofitis fibi Criminibus fu-
pradidis inculpabilem penitiis & immunem , & juxta Conventio-
nem,inter ipfum & praefatum Johannem habitam,ut prxmittitnr,
ipfum Johannem , tanquam ab eo Vidlum adjudicamus prxfato
Thomx Prifonarium , & fibi fore protinus liberandum.
Et fic prxfatus Thomas , dc Licentia noftra , remeavit ad pro-
pria cum Honore;
Qux Univeriitati veftrx patae volumus per prxfentes, Quibus
Sigillum noftrum apponi fecimus in Tcftimonium prxraiflbrum.
Dat. in Palatio Regis Weftm. duodecimo die Odtobris.
De Potefiate tra^andi cum Scotis.
"O E X Univerfis , ad quos &c. Salutem.
-*•*- Sciatis au6d Nos.
Sciatis qu6d Nos,
De fidelitate & ciicumfpedtione, diledorum & fidelium noftro-
rum.
Venerabilis Patris ,
Tho. Dunolmenfis Epifcopij
Radu/phi Baronis Staffordite^
Henrici de Percy ,
Et Radulpbi de Nevill^
Pleniiis confidentes,
Ad tractandum, pro nobis, & nomine noftro, cum Prxlatis,
Magnatibus , & aliis Hominibus de Scotia ,apud Eborum in proxi-
mo conventuris , fuper finali Pace inter Regna Anglix & Scotiae ,
ac fuper Ligis & Amicitiis perpetuis, inter nos & Subditos noflros
ex parte una, & gentes didti Regni Scotix ex altera, ineundis,
Et ad ea, qux iic Tradtata fuerint, nobis pleniiis referendum, ut
de hiis fieri valeat, quod Nobis & Concilio noftro videbitur me-
liiis expedire,
Ipfis, Epifcopo, Radulpho, Henrico, & Radulpho , tribus, &
duobus eorum, plenam, tenore prxfentium, concedimus & com-
mittimus Poteftatem ;
Promittentes nos Ratum & Gratum habituros quicquid per ip-
fos, Epifcopum, Radulphum , Henricum, & Radulphum , tres,
& duos eorum , Adtum , vel Geftum fuerit in prxmiiris.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis apud Weflm decimo quarto die Odlo-
bris.
Ann. D.
1350.
jin. 24.
E. 3.
Scot. 24;
E.j.w.i,
De Ouerelis , fuper Injuriis , poft ^ contra Tra^atttm * 7.^87.
citm Comite Ftandria apud Dunkirk , illatis , andiendis.
R
EX Univerfis, ad quos &c. Salutem. Ann. D,
Sciatis quod Nos , IJSO-
De fidelitate & circumfpedtione diledlorum & fidelium noftro- .4». 24.
rum, E. }.
Fran.
Roberti de Herle ,Capitanei Vi/U noftrie Calefii, 24. £. j.
Et Magiflri Andrea de Offbrd, Archidiaconi Middlefexia , m. 4.
Pleniiis confidentes,
Ad Querelas Omnium & Singulonim, tam Noftrorum, quam
Magnifici Viri , Lodowici Comitis Flandrix Subditorum , de
Dampnis & Injuriis, poft & contra Tradtatum,
Nuper apud Dunkirk, inter CommiiTarios, Nuncios, & Procu-
ratores noftros ex parte una, & ipfum Comitem , ac Commiila- '
rios, Nuncios, & Procuratores fuos ex altera, habitum,
Hinc & inde illatis & attemptatis,audiendura,
Et Juftitix Compleraentum fuper eifdem decernendurn,
Reformationemque Dampnorum & Injuriarum hujufmodi , pro
pane noftra & Subditorum noftrorum petendura & recipiendum,
Et ad omnia alia & fingula , qux circa prxmiila neceflaria fue-
rint vel oportuna, faciendum,
Eifdem , Roberto & Andrex , plenam , tenore praefentium, con«
cedimus & committiraus Poteftatem ;
Ratum habituri & Gratum quicquid per didlos , Robertum &
Andream, Adtum vel Geltum fuerit in pr2emiflis,& quolibet prx-
miflbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weflm. decimo fexto die Odtobris.
ter ipfum Regem g^ Concilium.
Cmi
ET ACTA PUBLICA.
S9
Ana.D.
1350.
Edv. 3.
Aa. 24.
Z.3.
Pat. 24.
£.?.?. j.
W.8.
Cotijirmatio Conventiomtm , c«»* £>«« er Popalo yanuenJibMS
initarHm,
D EX Univerfis, prsefentes Litteras infpeduris, Salutem.
*-^ Infpeximus quoddam Inftrumentum publicum, non rafum,
non obolitum,nec in alia fua parte vitiatum, tenoris & confequen-
tix fubfequentis,
IN Nomine fandbe & individuK Trinitatis, Beatx Marix, glo-
riof<E Virginis , & totius Ccelcftis Curix, (^c. ut de Dat. 5
die yuli! y a7ino vicefimo frirno 7tunc Rcgis ^iy' tuncfic,
Nos, advertentes Commoda & Utilitates , qux ex bono Pacis
& Concordix provenire , & Incommoda , &: dampna , & pericu-
la , qux ex Guerrarum Difcriminibus & Difcordia verilimiliter
oriri pofTent (cmod abfit) ac proinde intime deliderantcs niaterias
Guerrarum & DifcordiLE hujulhiodi, viis &c modis, quibus conde-
cet, tollere, & Pacis & Concordix inducere lenitatem,Pacem 6c
Concordiam , Finem , Remifllonem , Tranfadtionem , & Padtum
hujafmodi , per prsefatos Procuratorcs & Nuncios noftros fuper
priemiffis , ut prxfertur , fada & concordata , quatenus Nos &
Subditos noftros concernunt , tenore prKfentium ,
Acceptamus, Ratificamus,& pro Nobis & Hxredibus noftris,
quantum in nobis eft, Confirmamus ; hoc tantummodo excepto,
<ju6d Mercatoribus noftris , de difto Kegno noftro Angliae , fiiper
Conventionibus , fecum initis & firmatis , de paffagio Lanarum
fuarum verfus partes Tranfmarinas , ac Cuftumis & Subfidiis, uf-
que Feftum Sandti Michaelis proximo futurum habendis, Prxju-
dicium , vel Impedimentum , per Prxfentes non fiat aliquale.
In cujus, &c.
Teftc Rege apud Weftmonafteriutn, decimo odtavo die O6I0-
bris.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
• v.css.
* De Suhfidio y ad Armatam Navinm contra IJpanoSy
levando.
1350
An. 14.
E.3.
V-ifc. 14
JE. 3. CT
1.
Ann. D.
1350.
Edv. 3.
An. 14.
E.3.
'Fraii. 14.
£. 3. m.
4-
Ann D. R ^^ Omnibus, ad quos &c. Salutera.
Sciatis quod,
Cum Homines Navigii Ifpanni^ fe Inimicos noftros publice
oftendant, & ad Navigium noftrum pro viribus deftruendum mo-
liantur, per quod ad Conduftum Navibus,de Regno noftro An-
glioe verllis partes Vafconi.E , pro Vinis quxrendis, tranfituris, fa-
ciendum, de AlTenfu Prxlatorum , Magnatum , & Comunitatis
Mercatorum de Marina noftra Anglix , eli: ordinatum ,
Quod certa Armata Navium fupra Mare proficiltatur ,
Et, in Subfidium Expenfarum , pro eadem Armata invenienda,
ouadraginta Denarii Sterlingorum de quolibet Dolio Vini , a di-
ttis partibus Vafconiae, in Navibus de Anglia,Wallia, & Hiber-
nia ducendo , ad quafcunque Partcs tranfierint , & etiam de fingu-
lis Doliis Vini , in Navibus de partibus Exteris , in eifdem partibus
Vafconiae carcandis, ad didtas panes Angli^, Wallia2,& Hibernix
ducendis , folvantur ,
Nos ( de fidelitate & circumfpedtione provida , diledorum no-
bis, Rogeri Larcher Servientis noftri ad Arma, & Petri de Ma-
ners , plenius confidentes ) aftignavimus ipfos , Rogerum & Pe-
trum, ad didlos (^iadraginta Denarios de quolibet Dolio Vini,in
Navibus hujufmodi, in forma prsedidta, carcando , apud Burde-
galiam petcndum , & recipiendum per Vifum & Teftimonium
Conftabulorii noftri Burdegaliae , qui nunc eft,vel qui pro tempo-
re fuerit,
Et ad Vadia inde Magiftris &: Marinariis Navium , qux pro
Condudlione didtanim Navium, fic Vinis Carcandarum , facienda
ordinati fuerint , juxta Ordinationem Senefcalli noftri Vafconix,
& Conftabularii praedidti , folvendum, & ad Acquietantias de
Summis, quasiidcm, Rogerus & Petrus, lic receperint, eafdem
Summas folventibus faciendum ,
Dantes eis , & eorum cuilibet , plenam , tenore prxfentium , Po-
teftatem capiendi & areftandi omnes illos , quos in folutione Subfi-
dii praedidti Contrarios invenerint ieu Rebelles , & eos Prifona:
noftrx Caftri noi1:ri Burdegalix mancipandum,quoufque de eorum
deliberatione aliter duxerimus ordinandum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Octobris.
"pT Mandatum eft pniedidtis , Senefcallo & Conftabulario , quod
eifdem,Rogero & Petro,&: eorum alteri ,inLevatione & Col-
ledtione Subfidii prxdidti , ac in Areftatione Rebellium humfmodi,
quotiens& prout opus fuerit , & per ipfos Rogerum & Petrum,
feu eorum alterum , iiiper hoc ex parte Regis fuerint requifiti , In-
tendentes fint, confulentes, & auxiliantes,
Et de Vadiis Magiitrorum & Marinariorum , qui pro Condu-
ftione didtarum Navium, fic Vinis Carcandarum , ordinati fiie-
rint,ordinari & de didto Sublidio folvi faciant^ita femper quod id,
quod de didto Subfidio , ultra Vadia Magiftrorum & Marinariorum
praedidtorum , fuperfuerint , per prxfatos Rogerum & Petriim ad
opus Regis ialvo cuftodiantur , prout fibi per Regem pleniiis eft
Injundtum.
Teile ut fupra.
Pro Comite de Eti , de Pcrfonis ab ipfo nd pttrtes tranfmari-
nas , pro Redcmptione fua qtij^rencU , tranfmifjis.
D E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum , Nobilis Vir , Comes de Eu , quindecim Perfonas , de fuis ,
ad partes Tranlmarinas , tam pro Denariis , pro Rcdemptione iua ,
ibidem quaerendis, quam pro aliis negotiis , ipfum Comitem tan^
gentibus, inlimul, & per vices, tranlmittere ordinaverit,
Nos ( ipfarum quindccim Perfonarum Securitati volentes provi-
dere) ealdem quindecim Perfonas, per ipfum Comitem fic deputa-
tas, eundo ad didtas partcs , inlimul , vel feparatim, & exinde in
Rcgniim noftrum Angliae redeundo , tam tempore Pacis , quam
GuerrXjfufcepimus in Protedtionem &: Defenfionem noftramfpe-
cialem :
*Et ideo vobis mandamus quod didlis quindecim perfonis,d^<:. *V.689
prout in fnnilihus Litcris de Co?iduiiu.
In cujus &c. ufque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum du-
raturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Odtobris.
Fer ipfum Re^em , nmtciante Johanne de Bello Campo.
De Poteffate traElandi cum Margareta Imperatrice Romano.
rum , fuper Regimine e/ Cujiodia Zelandne , Holinndix , CT
Frifiii.
REX Univerfis, ad quos &c. Salutem. Ann. D,
, Sciatis quod Nos, 1350.'
De fidelitate & circumfpedtione provida, diledtorum & fidelium An. 24.
noltrorum, £. ,.
FraHc.24.
Walteri Domini de Manvy, £. 3, m.
Williel?!!! de Burton, 2,
Et JVillielmi Stury ,
Militum , I
Ac Ivmis de Clynton Clerici,
Confidentes ,
Ad tradlandum & concordandum cum , SerenilTima Domina ,
Margareta Romanorum Imperatrice , Sororc noitra cariirmia , fcu
deputandis ab ea, fuper recipiendis ab ea, ad terminum annorum,
Regimine & Cuftodia Partium ZelandiJt:, Hol ndix , & Frifix,
quas didta Domina prxtendit ad ie jure hsereditano pertineie,
Et ad Partes pratdidtas , nominc didtx Dominx,lecundum Le-
ges,Foros,& Confuetudines didtarum Partium, per fe, vel i3epu-
tatos idoneos , ut Locum tenentes didtx Dominx, gut>ernandum j
Et ibidem Jurildidtionem omnimodam , ac merum & mixtum
Imperium, excercendum,
Et de eo , quod nos ratione didti Regiminis percipere debea-
mus , conveniendum ,
Et , ad reddendum , fine difficultate qualibet , eidem Dominx ,
& Hxredibus fuis , poft lapfum hujufmodi Termini , didtas Terras ,
ac Regimcn, & Cuftodiam earumdem^ ita quod nuilum Jus leu
Poircllionem aliquam, ratione Conceliionis, de ditto Regimine,
vel Cuftodia, nobisfadtx, poterimus aliqu.iliter vendicare (ialvo
iemper Jure nottro, li quod ad didtas Terras nobis competat aliun-
de) Nos & Hxredes noftros firmitcr obligandum,
Et ad omnia alia & lingula faciendum , qux in prxmillis & cir-
ca ea neceliaria fuerint, etiam fi Maiidatum exigant fpeciale,
Prxfatis, Waltero, Willielmo, WiUielmo, & Ivoni, tribus, &
duobus eorum ( quorum prxfatum Walterum unum efle volumus )
plenam concedimus & committimus Potellatem;
Promittentes nos Ratum &Gratum habituros quicquid prxfati,
Walterus, Willielmus, Willielmus, & Ivo, Tres, vel Duo eorum
(quorum prxfatum Walterum Unum eOe volumus } feceriiu in
prxmiilis , & quolibet prxmillbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. vicefimo primo die Odtobris.
COnlimiles Literx fiunt fub nominibus pr.edidtorum , Williclmi
de Stury & Ivonis , ad omnia prxmilla facienda , mutatis mu-
tandis , fub eadero data.
Tom. III. P. 1.
Ad tra^andum cum Imperatrice & Duce Bavari^, fuper
Ligis , inter Illos ^ Regem ineundis,
D EX Univerlis, ad quos &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod Nos, 1350-
De fidelitate & .circumfpedtione provida , diledlorum & fide- An. 24.
lium noftrorum, £. 3.
MJ.
JValteri Domi?ii de Manny,
JVillielmi de Burton,
Et li^illichni dc Stury ,
Militum,
yic Ivonis de Clynton Clerici,
Confidentes ,
Ad tradtandum & concordandum cum , Screnillim.a Domini ,
Margareta Romanorum Impcratrice, Sorore noitra * cariHinia, *V.6$e>l
ac cum , Magnifico Principe , Willielmo Duce Bavarrix , iplius
Imperatricis Filio , Nepote noftro , fuper Ligis & perpetuii. Ami-
H 2 citiis.
6o
Ann. D. citiis ,
1350. dis
CONVENTIONES, LITER^,
inter Nos & prsefatos, Imperatricem & Duccm , ineun-
tii-v. 3.
Atin. D
1350.
£. ?.
Trxnc.
)». 4.
Et ad ea, quae fic traclata & concordata fuerint , quacumque
Securitate, pro Nobis, & nomine nollro , firmandum & vallan-
dum,
Et Securitatem hujufinodi, quae nobis in hac parte fieri debeat,
petendum & recipiendum,
Et ad omnia alia £c lingula,qux circa prsemifla neceflaria fue-
rint vel oportuna, faciendum,
Eifdem Waltero, Willielmo, Wiilielmo , & Ivoni , tribus, &
duobus eorum ( quorum prxfatum Walterum unum efle volumus )
pknam , tenore prjelentium , concedimus & committiinus Potefta-
tem:
Ratum habituri & Gratum quicquidper didlos , Walterum , Wil-
lielmum , Willieimum , & Ivonem , tres , & duos eorum ( quo-
rum pra;fatum Walterum unum efle volumus ) A(itum vel Geftum
fuerit in prxmiflis ,6c quolibet praemiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. vicefimo primo die Odobris.
Snper Regimine & Cujlodia fridiEiis , Regi ab Imperatrice
commijfis.
D EX Univerfis,ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim, Sereniffima Domina, Margareta Romanorum Impera-
trix, Soror noftra cariflima, Cuftodiam Terrarum Selandiae, Hol-
landiae, & FrificE nobis, fub certa forma,in Literis fuis Patentibus
nobisinde confe(Sis, comprehensa , [commiferit, prout in Literis
prxdidtis pleniiis continetur,
Nos (defidelitate & circumfpeftione , dilefti & fidelis noftri,
Willielmi de Stuiy, Militis, plenius confidentes) ad petendum &
rccipiendum, pro nobis, & nomine noftro, a prsefata Imperatri-
ce , ac Miniftris & Deputatis fuis , Poflelfionem Terrarura praer
didarum ,
Et ad ealHem Terras cuftodiendum & regendum in fonna,'no-
bis per didam Imperatricem commifsa ,
Et ad difponendum de eifdem, prout pro Honore noftro , &
majore commodo, & falvatione, & defenfione, ad bonum Regi-
men didarum Terrarum , ei melius videbitur expedire ,
Necnon ad omnia alia & fingula faciendum , qux pro bono
Regimine Terrarum earundem neceflaria fuerint & bportuna , ac
fi Nos praefentes eflemus,
Prxfato Willielmo Plenam, tenore praefentium, concedimus &
committimus Poteftatem ;
Promittentes nos Ratum 6c Gratum habituros quicquid praefatus
Willielmus , nomine noftro, fecerit in praemiflis, & quolibet prae-
milibrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio nofla-o Weftm. vicefimo fexto die Oflobris.
De Treagis , cum Philippo de falejio defunUo , apud Calefium
ultimo iuitis y cum Johaune Tilio pr&fati Philippi firman-
dii.
Ann. D. R ^'^ Univerfis.ad quos &c. Salutem.
j,,o_ ' JLV Sciatis quod Nos,
An. 14..
r.j.
ibid.
De fidelitate & circumfpedione , diledorura & fidelium noftro-
rum,
Roherti de Herle, Capitanei Vill^ nopr^ Calefii,
Et Magifiri Atijrea de Offord, Archidiacom Middelfexi^f
Plenius confidentes,
Ad firmandum & Iblidandum cum Johanne , Filio Philippi de
Valefio deftiniti, CommilSriis, Nunciis, feu Procuratoribus fuis ,
Treugas,
Inter Commiflarios, Nuncios, & Procuratores noftros pro no-
bis, ac Subditis, Alligatis, & Confcederatis noftris ex parte una,
& Commiffarios , Nuncios, & Procuratores, didti Philippi, Pa-
tris fui, pro ipfo Philippo, Subditis , Alligatis , & Confoederatis
fuis , ex altera , apud Calefium ultimb initas ,
In tbrma qua ibidem initse fuerant,
' V.6pi, * Et ad ea, qux fic cum ipfo Johanne, Nunciis, & Procura-
toribus iliis, firmaca & folidata fuerunt, quacumque fecuritate , pro
nobis, & nomine noftro, vallandum,
Et Securicatem hujufmodi de parte adversa petendum & reci-
piendum ,
Et ad omnia alia & fingula, qux circa praemifla neceflaria fue-
rint veloportuna, faciendum,
Eifdcm, Roberto & Andreae, Plenam , tenore praefcntiumjcon-
cedinius & commitiimus Poteftatem ;
Ratum habituri & Gratum quicquid per didos , Robertum &
Andream , Actum vel Geftum fijerit in prxmiilis , & quoiibet prx-
niiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palado Regis Weftm. fecundo die Novembris."
Confiniiles Litera fiunt Jub Data fuarti diei Novembris.
Confimiks Litera fiunt fub Data feptimi diei Novembris,
Confmiles Litera fiunt fub Data duodecimi diei Novembrit.
Confmiles Literie fiunt fub Dati decitm fexti diei Novembris.
De Pardonationt , pro bono Servitio in Confii^tt contra
Ifpanos.
RE X Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos &c. Salu-
tem.
Sciatis qubd,
De gratia noftra fpeciali, & pro bono Servitio, qubd Thomas
Banaftre, in Conflidtujinter nos & Ifpanos fupra Mare nuper ha-
bito, Nobis, in Comitiva, diledli Confanguinei & fidelis noftrj,
Henrici Comitis Lancaftriae , impendit ,
Pardonavimus eidem Thoma: Se<flam Pacis noftrae,quae ad no»
pertinet pro Morte Radulphi de BJakeburn , ante vicdimum no-
num diem Augufti , proximo prxteritum, ut dicitur, imerfeiti,
unde Indidtatus, Redtatus, vel AppeJlatus exiftit,
Ac etiam Utlagariam, fiqua in ipfum Thomam, ea occafione,
fuerit promulgata,
Et firmam Pacem noftrara ei inde concedimus ;
Ita tamen qubd ftet redto in Curia noftra , fi quis verfus euTO
loqui voluerit de Morte prxdidta.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fecundo die Novem-
bris.
Fer iffum Regem ^ Teftimnium ipfius Comitis,
De Potefiate traBandi fuper Treugis c^ Ligis cum Hominibus
de Ifpania.
Ann. D.
1350.
'Edv. 3.
An. 14.
£. j.
tat. 14.
E.l.f.
Ann.D.
1350.
An.ij^,
E. j.
Frane,
14. E. j.
m. 1.
D EX Univerfis,ad quos &c. Salutera.
*-^ Sciatis qubd Nos,
De fidelitate, diledtorum & fidelium noflrorura,
Roberti de Herle Capitanei Vi/U mjlra de Calays^
Magijtri Andrea de Offbrd, Legum Doiioris,
Henrici Fycard,
Et Johannis dc Wefenham,
Confidentes,
Ad tradandum & concordandum cum. Magiftris, & Marina-
riis, & aliis Hominibus de Ifpannia, apua Portum del Swyne,&
alibi in Flandria, exiftentibus , nobis Adverfantibus , fuper pacifi-
candis Commotionibus & Debatis , inter Nos & Subditos noftros,
& didtos Homines de Ifpannia, ante haec tempora cxortis,
Ac fuper Sufferentiis & Treugis , necnon Ligis & perpetuis
Amicitiis , inter Nos & ipfos Ilpannos ineundis ,
Et de Securitate hinc inde ordinandum ,
Et ad ea, qux fic Tradtata fuerint, nobis pleniiis referendum,
ut de Securitate prvEdidta facere valeamus, quod de Concilio no-
ftro fore viderimus faciendum,
Eifdem , Roberto , Andrese , Henrico , & Johanni , Tribus , &
Duobus eorum ( quorum alterum pricdidorum , Roberti & An-
dreae , Unum efle volumus) Plenam, tenore prjeferitium, com-
mittimus & concedimus Poteftatem ;
* Promittentes NosRatum & Gratum habituros quicauid iidem, *v.6^i'.
Robertos, Andreas, Henricus, & Johannes, Tres, & Duo eorum
(quorum alterum prajdidorum , Roberti & Andrese , unum efle
volumus) nomine noftro, fecerint in prcemiffis, & quolibet prae-
miiforum.
In cujus, &c.
Dat. in PaJatio Regis Weftm. undecimo die Novembris.
Super Cocha de Janua, de inquirendo.
R
Ann. D,
24.
V
ibid.
EX Univerfis,ad quos&c. Salutem.
Sciatis qubd, ix<;o
Ciim quaedam Cocha, Mercimoniis carcata , de partibus Januse , ^„ \f
ufque ad Portum del Swyne, in Flandria, jam de Novo venerit,
Nos (qui Homines de Janua Amicos noftros reputamus) vo-
lentes Marinarios, & alios Homines, de didta Cocha profequi gra-
tiofe, Diledtis & Fidelibus noftris , Henrico Pycard, & Johanni de
Wefenham , ad tradandum amicabiliter cum eifdem Honiinibus
de didta Cocha,
Et, in cafu quo didtos Homines Amicos & Benivobs noftros m-
venerint , ita qubd de eis confidere valeamus , ad concedendum eis
falvum & fecurum Condudtum noftrum , redeundo verfus partes
fuas proprias,
Et ad ea, quae fic Tradtata fuerint, nobis pleniiis referendum,
ut de Aflecuratione & Firmatione praemilTorum fieri taciamus,
quod inde duxerimus faciendum ,
Plenam, tenore praefentium, concedimus & committimus Pote-
flatem;
Prominentes Nos Ratum & Gratum habimros quicquid iidem ,
Henricus & Johannes , nomine noftto , fecerint in praemiflis, &
quolibet praemiflbrum.
in cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. undecimo die Novembrii
De
ET ACTA PUBLICA.
6i
Ann. D.
1350.
Eilv. 3.
Ann. D.
1350.
An. 14.
E. 3.
Fat, zjf.
m. 9.
^V.693.
De Pardonatione , pro yirchiepijcopo Eborpint.
D E X Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos &c. Saju-
^ tem.
Sciatis qu6d Nos ,
Attendentes grata & laudabilia Obfequia , quse , Venerabilis Pater,
Willielmus la Zouche, Eborum Archiepifcopus , multipliciter no-
bis fecit, necnon Locum Magnum quem nobis & toti Regno no-
ftro Anglix , pro defenfione ejuldem Regni , prsefertim in Confli-
(Su Dunolmemi,nofcitur tenuilTe,
Volentefque ea conlideratione ipfius Archiepifcopi Securitati &
Quieti, quatenus poterimus, providerc,
Pardonavimus prxfato Archiepifcopo,de Gratia noftra fpeciali,
Sedam Pacis noftr<E, qux ad nos pertinet, pro omnibus Homiei-
diis, Roberiis, Rapinis, Feloniis,Latrociniis,Incendiis, Recepta-
mentis Felonum, Confpirationibus , Confoederationibus, Alliga-
tionibus, Conventiculis , Tranfgreffionibus , Extorfionibus, Oppres-
fionibus , Maleficiis , & aliis Excefllbus quibufcumque , per ipfum
in Regno noilro Anglise , tam tempore Domini E. nuper Regis
Anglias Patris noftri, quam noftro factis, ii forfan didtum Archi-
epifcopum de praedidtis, vel aliquo eorundem, ad Procurationem
vel Initigationem aliquorum ipfius jEmulorum,eundem Archiepi-
fcopum gravare volentium, quxlitis ad hoc coloribus,impetiri vel
calumpniari contigerit in futurum,
Ac etiam Utlagarias , fi qus in ipfum hiis occafionibus fuerint
promulgatae,
Et lirmam Pacem noftram ei inde concedimus;
Ita tamen quod ftet Redo in Curia noftra , fi aliqui alii verfus
eum loqui voluerint de praemiiTis:
Pardonavimus etiam , quantpm in nobis eft , eidem Archiepifco-
po omnimodas TranfgrelTiones , fi quas fecerit , tam Parcos & Clau-
ia didli Patris nollri & noftra frangendo , & in eifdem , ac Fore-
ftii", Chaceis, & Warennis noftris aliquibus , temporibus prseteri-
tis , fugando , ac in Vivariis, Stagnis, & Liberis Pifcariis noftris
pifcando, & Feras, Lepores, Cuniculos, Perdices, Phaiiones, &
Pilces capiendo & afportando ,
Necnon Tranfgrelliones de Viridi,quafcumque in Foreftis,Cha-
ceis,& Parcis per ipfum, temporibus prseteritis, fadlas,
Et etiam Utlagarias, Ii quae in ipfum hiis occalionibus fuerint
promulgatx ,
* Nolentes quod idem Archiepifcopus, pro eo quod ad nos per-
tinet , de praemiffis per Nos , vel Haeredes noftros , Jufticiarios ,
Foreftarios , Viridarios , aut alios Ballivos, feu Miniftros noftros
quofcumque, occafionetur , moleftetur in aliquo, feu gr^vetur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,decimo octavo die No-
vcmbris.
Fer ipjum Regem.
De Magnd Parte Poptdi in tdtima Pejlilentia defunBa
de Servientum Salariis proinde moderandis.
&
Ann. D. R. ^ ^ • Dileclis & Fidelibus fuis , Andres de Bures , Willielmo
i-i^o. ' Carbonel, Johanni de Appale , Radulpho de Bockyng, Ri-
Aii.\±. chardo Froyfel, & Gilberto de Debenham,Salutem.
£. ;. " Qyi^ magna pars populi, & maxime Operariorum & Servien-
Fat.i±. tum, jam in ultima Peftilentia eft defundta, nonnulli, videntes ne-
E. I.». ceiritatem Dominorum & paucitatem Servientum, iervire nolunt
3.ra. 10. nifi Salaria recipiant exceffiva,& alii mendicare malentes in Otio,
^. " ' quam per Laborem quxrere Vidlum fuum,
Nos,penfantes gravia, qux ex carentia, pnrfertim Cultorum &
Operariorum , hujufmodi provenire poffent incommoda , fuper hoc
cum Prxlatis , Nobilibus , & Peritis aliis , nobis affiitentibus , De-
liberationem habuimus & Tradtatum,de quorum unanimi Con-
iilio duximus ordinandum ,
Quod quilibet, Homo & Fcemina Regni noftri Angliae , cu-
jufcumque Conditionis fucrit, Liber vel Servilis, potens m Corpo-
re, & infra j^Ltatem fexaginta annorum,non vivens de Mercatura,
nec certum excercens Artificium , nec jiabens de fuo proprio un-
de vivere, vel Terram propriam circa Culturam cujus fe poterit
occupare , & alteri non Serviens , ii de Serviendo , in Servitio
congruo, confiderato Statu fiao , fuerit requilitus, fervire teneatur
illi qui iic ipfum duxerit requirendum , & percipiat dumtaxat Va-
dia, Liberationes , Mercedes, feu Salaria, quic in Locis, ubi fer-
vire debeat , confueta ilint prveftari Anno didti Regni noftri Angliae
^ vicelimo, vel Annis comunibus quinque vel fex proximo prKce-
dentibus.
Provifo quod Domini praeferantur aliis in Nativis,feu Terram
fuam nativam Tenentibus, lic in fuo Servitio rctincndis,
Ita tamen quod hujufniodi Domini lic retineant tot quot fibi
fuerint necefiarii, & non plures.
Et fi talis Vir, vel Mulier, de fic ferviendo requifitus, vel rc-
quilita , fuerir , & hoc facere noluerit , hoc probato , per duos fi-
deles Homines, coram Vicecomite, Ballivo , Domino, aut Con-
ftabulario Villx, ubi hoc fieri contigerit,ltatim per eos,veI eorum
aliquem,capiatur & mittatur proximae Gaol.e,& ibidem fub Arta
moretur Cultodia quoufque Securitatem invenerit de Serviendo in
forma praedidta.
Et, li aliquis,in Servitio alicujus fic retentus , ante Finem Ter-
mini concordati , a didto Servitio , fine causa rationabili , vel licen-
tia,receflerit, nullus,fub Puena Imprilbnamentijtalem in Servitio
fuo recipere vel retinere praellimat.
Nullus etiam Vadia, Liberationes,Mercedes, feu Salaria majora
folito, licut prxdidtum ert, folvat, vel Iblvere promittat, fub poe-
na dupli illius quod llc folverit , vel folvere promiferit , illi qui ex
hoc fe fenlerit gravatum.
Et nulUo tali volente profequi, tunc cuicumque de populo, qui Ann. D,
hoc profecutus fuerit , ipplicandi ; & fiat profecutio hujufmodi in 1350.
Curia Domini loci, quo talis Caiijs acciderit j £tlv. 3.
Et, fi Domini Villarum, vel Maneriorum, contra praefentem
Ordinationem noftram per fe , vel Miniftros fuos , in aliquo venire
pra:fumpferint, tunc in Comitatibus, Wapentachiis , & Trithingis,
vel aliis Curiisnoftris hujufmodi, ad poenam Tiipli, per eos, vel
Miniftros fuos, lic foluti, vel promilTi, in forma pracdidta fiat pro-
fecutio contra eos;
Et, fi fbrfan aliquis, ante prsefentem Ordinationem , cum ahquo
de fic Serviendo pro majori Salario convenerit, ipfe, ratione ditlx
Conventionis, ad folvendum ultra id, quod alias tali confuetum elt
folvi, minime teneatur,imm6 Iblvere plus fub pcena prasdidta non
prajfumat.
Item, qu6d Sellarii, Peletarii , Alutarii , Sutores , CifiTores , Fabri ,
Carpentarii, Cementarii, Tegularii, Batellarii, & quicumque alii
Artifices & Operarii,non capiant, pro Labore & Artificio * fuo, 'V.tfp^.
ultra id quod , didto Anno vicefimo , & aliis communibus annis
praecedentibus, ut prxmittitur , in locis quibus eos operari contige-
rit, talibus folvi confuevit; & fi quis plus receperit, Gaolae proxi-
mae, modo quo prsmittitur,committatur.
Item, quod Carnifices, Pifcenarii,Jioll:elarii, Brafiatores , Pifto-
res, PuUetarii , & omnes alii Venditores Vidtualium quorumcum-
que , teneantur hujufmodi Vidtualia vendere pro pretio rationabili,
habita confideratione ad pretium quo hujufmodi Vidtualia in locis
propinquis venduntur;ita quod habeant hujufmodi Venditores Mo-
dcratum Lucrum, non exceflivum , prout diftantia locorum, a qui-
bus Vidtualia hujufmodi cariantur , duxerit rationabiliter requiren-
dum,
Et , fi quis Vidtualia hujufmodi alio modo vendiderit , & inde
in forma praedidtd convidtus fuerit, folvat duplum illius, quod fic
percepent, dampnificato, vel, in defedtum illius, alteri, qui profe-
qui voluerit in hac parte.
Et habeant Poteftatem Major & Ballivi Civitatum & Burgorum.
yillarum Mercatoriarum , Portuum & Locorum Maritimorum,aa
inquirendum de omnibus & fingulis, qui contra hoc in aliquo deli-
querint, & ad poenam praedidtam, ad opus illorum , ad quoruna
Sedtam hujufmodi delinquentes convidti fucrint , levandum.
Et, in cafu quo iidem Major & Ballivi, executionem prxmiftb-
rum iicere neglexerint , & de hoc coram Juftiiciariis, per nos as-
fignandis, convidti fuerint , tunc iidem , Major & Ballivi,ad tri-
plum rei , fic venditx , hujufmodi dampnificato , vel alteri , in de-
fedtum illius profequenti, folvendum per eofdem Jufticiarios com-
pellantur; & nichilominus verfus Nos graviter puniantur.
Et, quia multi Validi Mendicantes, quamdiu poflent ex mendi-
catis Eleemofinis vivere , laborare renuunt , vacando Otiis & Pec-
catis, & quandoque Latrociniis& aliis Flagitiis, nullus, fub poena
imprifonamentipraedidta,tahbus, qui commode laborare poterunt,
fub colore Pietatis vel Eleemofinje,quicquam dare, feu eos in fua,
Defidia confovere praefumat , ut lic compellantur, pro Vitx ne-
ceflariis, laborare , prout in didta Ordinatione plenius continetur.
Ac jam intelle.xerimus quod , licet didtam Ordinationem in Co->
mitatu Suffolciae, licut in cceteris Comitatibus Regni noftri An-
gliae , publice proclamari fecerimus , & illam firmiter teneri praece-
perimus , pro eo tamen quod pcena , in didta Ordinatione conten-
ta , in hac parte executa non exiftit , Operarii , Artifices , Servito-
res, & Venditores Vidtualium, Labores , Artificia , Servitia, &
Vidtualia iua hujufmodi carius , quam ante Ordinationem prxdir
dtarn, vendiderunt, & vendunt de die in diem, in noftri & didtae
Ordinationis contemptum , & populi noftri Dampnum & Depres.-
fionem manifeftam , ac contra formam proclamationis prxdidtae ,
Nos,
Didtam Ordinationem in omnibus & fingulis fuis Articulis ob-
fervari , & Contravenientes didtam Ordinationem in aliquo , debit^
caftigari volentes & puniri ,
Affignavimus vos, Quinque , Quatuor , Tres, & Duos veftrum
ad didtam Ordinationem in Comitatu prscdidto, infra Libertates
& extra, cuftodiendum , & Delinquentes contra eandem,juxta vim
& effedtum ejufdem Ordinationis, puniendum & caftigandum,
Et ide6 vobis mandamus quod ad certos &c. quos &c. ad hoc
provideritis, omnia & fingula,qux pro meliori confervatione Ordi-
nationis praedidtae neceffaria fuerint vel opormna, inComitatu prae-
didto faciatis & exequainini , & , quos contra formam didtce Ordi-
nationis inveneritis , vel invenerit aliquis veftrum, Delinquentes,
juxta formam, vim, & efledtum ejufdem caftigetis, & puniatis in
forma praedidta ;
Omnibus infuper & fingulis Vicecomitibus, Ballivis, Miniftris,
& Fidelibus noftris, in Comitatu prxdidto, infra Libertates, teno-
re prxfentium, dantes firmiter in Pncceptis, quod vobis, Qiiin-
que, Quatuor, Tribus, &Duobusveftrum in omnibus, quxcon-
fervationem dicta: Ordinationis concernunt , in Comitatu praedi-
dto , pareant & intendant , quotiens necefle fuerit, & per Vos,
Quinque , Quatuor , Tres , & Duos veftrum prxmuniti fuerint ex
parte noftra.
Nolumus tamen quod Commiffioni noftroc,
Diledtis & fidelibus noftris, Roberto de Uflbrd Comiti Suffbl-
cise, & Sociis fuis Cuft.idibus Pacis noftn^e, & Jufticiariis noftris,
ad diverfa Homicidia, Felonias, TransgrelTiones , & Malehcia in
Comitatu praedidto, iiifra Libertates & extra, audiendum & ter-
minandum aflignatis, fadtae,
Nec Commiffioni nolfrx,
Taxatoribus & Colledtoribus Decimae & Quintedecimae, nobis
per Laicos conceffarum, in Comitam praedidto, fadtje,
De afl'edendo hujufmodi Operarios, Artifices, & Servitores ad
Summas ultra id, quod quilibet eorum, pro Labore, * Operatio- *v ^gf.
ne, & Serviiio fuo, praedidto Anno vicefimo, & aliis Annis proe-
didtis, ceperunt, & ad Summas illasde eifdem Operariis,- Servito-
ribus, & Artificibus, ad opus noftrum, in alleviationem fingula-
rum Villarum , unde didti Operarii , Artifices , & Servitores fuerint,
in Auxilium folutionis Summarum , ad quas ejcdem Vill», feu Ho-
H 3 mi-
(52
CONVENTIONES, LITER^,
, j^ mines earumdem , ad Decimam & Quintamdecimam jam curren-
Ann. U. jgj^ f^^^ AlTelTi, levandum & colligendum,
Ji-^°- Per illam AlTignationem noftram in aliquo derogetur.
^'^"•3- Incu]us,&c.
Teiie Rege apud Weftmonailerium, decimo odtavo die No-
vembris.
Per Concilium.
REX, dileftis & fidelibus fuis, Willielmo de Skipwith, Jo-
hanni de Somercotes, Wiiiielmo de Stayne, & Jacobo atte
Beek , Salutem. , , •
Quia magna Pars Populi cfc. ut fufra ufque ibi plenius conti-
netur, & tu7ic fic, ^ ,. .
Ac jam intellexerimus quod, licet dittam Ordmationem m par-
tibus de Lvndefeye , in Comitatu Lincolnise, ficut in cxteris Co-
mitatibus Regni noftri Anglix &c. ut fiipra ufque ibi, prxmuniti
fuerint ex parte noftra.
Nolumus tamen quod CommifTioni noftrse, dileftis & fidelibus
noltris Gilberto de Umframvill, &c Sociis fuis Cuftodibus Pacis,
<^r. ut /itpra, mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
Ter Condlium.
Super Bajalatione Crttcis in Hiberma.
Ann. D. TJ EX Jufticiario fuo Hiberniac, ac Cancellario & Thefaura-
i2r-'o. " -t^ rio noftns ibidem, necnon univerfis & fingulis Officiariis &
AnrL Miniftris, cwterifque Fidelibus noftris, tam Civibus & Burgenli-
j. ,. " bus, quam Popularibus, in Terra prxdidi, infra Libertates, &
Ibid. extra, ad qucs 6cc. Salutem.
II. dor. Cum nuper Archiepiicopus Armachanenfis, Primatem HibernijE
fe pra;tendens , (f-^. ut fupra de Dat. 20. Novembris , ^»ni pre-
teriti, uf^ue ibi; viz.
Prout m Literis noftris prxdiftis pleniiis continetur',
Ac jam intellexerimus quod quamplures Malefadlores , & Pacis
roftras Perturbatores, ex utraque Provinciarum prxdiftarum , in
diverlis Confoederationibus & Convenciculis, tam Armati, quam
alio modo , in diverlis locis , in Terra pra;dicTa congregati , prx'
textu didarum Literarum noftrarum , pr.^did:o Archiepifcopo Ar-
tnachanenfi per nos conceiTarum, & iic, ut prxdicitur, per nos re-
vocatarum , prxdiftum Archiepifcopum Armachanenfem ,cum Cru-
ccEreifta^&corameoinprxdidtaCivitateDubhnix, &alibi inPro-
vincia Dublinix, portata, & alia, (]i\x ad didtam Primatiam per-
tinent, ibidem excercendo, per hujufmodi Potentiam fuam manu-
tenere proponunt, in Pacis noftrx Lxfionem & Populi nollri par-
tium illarum Terrorem & Commotionem manifcftam, & contra
formam Statuti, de Armis contra Pacem noftram non portandis
editt, & contra Tenorem Revocationis noftrx fupradidtx,
Nos,
Pacem noftram ubique in didia Terra noftra inviolabiliter ob-
fervari ,
Et ipfam Pacem noftram Lxdentes, juxta fuomm demerita,ac
etiam didum Statutum Contravenientes, juxta vim & effe<fium
ejuflem, caftigari volentes & puniri,
Ac Periculis, qux ex hujufmodi Congregatione Hominum ad
Arma, Armatorum, & aliorum, evenire poterunt (quod ablit)
prxcavere,
Vobis (prxfate Cancellarie) mandamus, firmiter injungentes, quod
per Brevia noftra , fub Sigillo, quo utimur in Hibernid, quoticns
necefte fuerit, omnibus & fingulis, quibus decet, detis in manda-
tis , quod publice proclamari , & ex parte noftra defendi faciatis
quod Nullus, fub forisfedura Vitx & Membrorum, & omnium
aliorum qux nobis forisfacere poterunt, hujufmodi Congregationes
Hominum ad Arma, Armatorum, feu aliorum, occafione prx-
mifsa, faciat aliquo modo, nec quicquam aliud attemptet per quod
Pax noftra in hac parte Ixdi, leu Populus nofter terreri aut turba-
ri valeant aliquo modo.
Et vobis (prxfati, Jufticiarie, Officiarii, & Miniftri noftri, &
quorumcumque aliorum Fidelium noftrorum , in Terra prxdidia,
infra Libertates & extra) mandamus, firmiter injungentes, qu6d
Omnes illos, quos aliquas hujufmodi Congregationes vel ODnven-
• V.6p(5. ticula in Terra prxdifta , prxmifsa Occafione, feu quicquam aliud
per quod dida Pax noftravel Statutum prxdidTum lxdi,feu *Po-
pulus nofter terreri , turbari , aut commoveri valeant , in hac parte
inveneritis facientes , infequamini, areftetis, & capiatis, & in Pri-
fonis noftris , doRec ipfi per vos ( prxfate Jufticiane ) feu ad Man-
datum veilrum, juxta fuorum demerita, ac vim & effeiflum Statu-
ti prxdi(fli, debite puniti fuerint, falvo cuftodiri faciatis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, oiftavo die Decembris.
Per Concilium.
De traHando cum Imperatrice fuper Mifis ^ Sumptibus ,
pro Regimine & Cttjlodia Selandia, Hollandia ei" Frifiic ^
ordinandis.
Ann. D. T3 E X Univerfis, ad quos &c. Salutem.
1350. Sciatis quod,
Art. 14.. Ciim nuper conftituerimus , dileftos & fideles noftros,
£. 3.
Tranc. WiUielmu7n de Stury Militem,
»4.. £. j. Et lvo7iem de Clynton Ciericum,
m. I.
^Ad TradTandum & Concordandum cum , SereniflTima Domi-
na, Margareta, Rornanorum Imperatrice, Sorore noftra cariifima,
feu Deputandis ab ea, fuper recipiendis ab ea, ad terminura An-
norum, Regimine & Cuftodia Partium Selandiae, Holandiae, & . t-w
Frifix, Ann.D.
Et ad partes prxdiftas, nomine didx Dominx, fecundum Le- J}'^'^'
gesj Foros, & Confuetudines didlarum partium, gubernandum, ^^'"'i-
Et ibidem Jurildiftionem omnimodam, ac merum ac mixtum
Imperium , excercendum ,
£t de eo quod Nos, ratione dicli Regiminis, percipere debea-
mus, conveniendum ,
Et ad reddendum , fine difficultate qualibet , eidem Dominae , &
Hxredibus fuis , poft lapfum diifti Termini , Terras prxdi(£tas , at-
que Regimen & Cuftodiam earumdem, prout in Literis noltris Pa-
tentibus, inde confedlis, plenius contineturj
Veriim ,
Cum de Mifis & Sumptibus , quos Nos pro Regimine , Cufto-
dia, & Gubernatione Partium prxdidtarum percipere debeamus,
non fit finaliter Concordatum,
Volentes prxfatx Dominx, in quantum poterimus, compla-
cere,
Affignavimus, Diledos & Fidelesnoftros,
Nigel/um de Ijoryngy Militem,
Prxfatos ,
Willielmum j
Et Jvonem,
Et Stepha?ium Rumukwe, Artnigerum^
Tres & Duos eorum,
Ad Traftandum & Gancordandum cum prxfata DominJ, fcu
Deputandis ab ea, iliper prxmilfis omnibus & fingulis,
Et ad conveniendum in certo iuper Milis & Sumptibus, quos
pro Regimine, Cultodia, & Gubernatione prxdidis percipere
debeamus ,
Et ad omniaalia & fingula, qux in hac parte requirunmr, no-
mine noftro faciendum;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per
di<ftos, Nigellum, Willielmum, Ivonem, & Stephanum, Tres,
& Duos corum, Adtum vel Geftum fuerit in prxmiffis, & quo
hbet prxmillbrum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Rcgis Weftm. decimo fexto die Decembris.
Confimiles Literx fiunt prxfatis, Nigello, Ivoni, & Stephano,
& Duobus eorum , fub eadem Data.
Super u4ppellatione ad Regem , tanquam Regem Francit,
attdienda. ; ,|
REX,DiIe(ftis&Fidelibusfuis,
Abbati Monafterii Archofii , Priori Hofpitalis San(fti Sepul- Ann. D.
chri de Capite Pontis Aquenfis, & Magiftro Dominico de Vico, 1351.
Juris Perito, Confiliario, & Jurato Civitatis noftrx Aquenlis,.4». 25-.
Salutem. e. j.
* Pro parte Galliardi , Domini de San<fto Paulo, Militis, nobisFa/?.
oblata Supplicatio continebat quod, i^. £. j;
Cum nuper, Caufa Appellationis ad Nos, tanquam Regemw. n.
Francix, interpofita per ipfum Galliardum, a quadam Sententia,* V.697.
lata contra iplum, & pro Petro de Punbo, Cive Civitatis noftrx
de Baionia, per, dilecftum & fidelem noftrum, Thomam Cok
Militem, tunc Senefcallum noftrum Vafconix, fcu Magiftrum
Geraldum de Podio, Judicem Appellationum acl Curiam noftram
Vafconix devolutamm, ad inftantiam di(fti Petri, aflerentis fe, per
quandam Sententiam, per Majorem Civitatis prxdi^fbx fuper qui-
bufdam, Confuemdines Civitatis illius tangentibus, injunose, ut
idem Petrus allegabat, gravatum fuilTe, cum omnibus, ipfam Ap-
pellationis Caufam tangentibus vel incidentibus feu dependentibus
ab eadem,
Vobis (di(fte Prior) & Magiftro Petro Adomari perNos com-
milTa extiterit audienda, ac Fine debito terminanda, & Senten-
tialiter exequenda , proutdejure, & fecundum Foros & Confue-
mdines Partium illarum , fore nofcerent faciendum, prout etiam de
Commiffione hujufmodi, per intentionem Rotulorum Cancellariae
noftrx, plenarie nobis conftat,
Quodque,
Eaeiem Commiffione noftra di(fto Magiftro Petro Adomari prx-
fentata, &, Eo pcr ipfum Dominum de San(fto Paulo requifito
quod, una cum dicfto Priore, CoIIega fuo, in di(fto procederec
Negotio , juxta traditam fibi Formam,
Idem Magifter Petms Adomari, aliis, ut dixit, Negotiis prx-
peditus, fe excufans, circumipedum Virum, Petrum la Colre,
Legum Do(ftorem, Canonicum & Sacriftam in Ecclefia Aquen-
fi, in Causa fubdelegavit eadem, Vices fuas Eidem totaliter com-
mittendo,
Et mox,
Jam ProcelTu habito ad nonnullos A(ftus Judiciales , coram ipfis,
Priore Delegato, & Sacrifta Subdelegato, & nonnuUis Teftibus,
per ipfum Dominum de San(fto Paulo, ad probandum Foros &
Confuetudines per eum allegatos, nominatis & produ<ftis, exami-
natis, & demum Atteltationibus eorumdem publicatis,
Memoratus tamen Sacrifta Subdelegatus , aliis fibi occurrentibus
Negotiis, Tres Menfes funt elapli, vel circa, ante finalem Deci-
fionem Caufx prxdi(ftx, l'e habuit abfentare, & adhuc agens eft
in remotis , nec de ejus proximo fperatur Adventu ,
Cujus inquam Subdelegati Abfentia eidem Galliardo valde noci-
va & prxjudicialis exiltit, ut alTerit, & tendic in Ejus & juris fui
non modicam Ixlionem, cum, ob defe(fTum Judicum,Cauia prx-
didta plus debito protelemr :
QLiare di(ftus Dominus de Sarxfto Paulo , Appellans fuper prx-
miffis , noftrx Provilionis Remedium imploravu j
Sup-
ET ACTA PUBLICA.
^^
Ann. D. Suppiicationem eandetn attendentes confonam iEquitati, ac cu-
1351. pientes, ut convenit, finem litibus imponere, & a laboribus re-
fj^.j. levare Subjeftos,
Vobis, de quorum Probitate & Induftria fiduciam gerimus ple-
niorem, didiam Appellationis Caufam, in ftatu quo nunc eft, &
juxta Proceflum, coram ipfis Priore & Sacrifta habicum, cum
omnibus ipfam Caufam tangentibus, vel incidentibus ab eadem,
tenore praefentium, committimus audiendam , & Fine debito ter-
minandam, ac Sententialiter exequendam & finiendam:
Et ideo vobis mandamus quatinus Caufam eandem , juxta retro-
a6tz & Agenda, ratificando & approbando, Procellum praedic-
tum , coram iplis Priore &• Sacrifta habiuum , in quantum rite fac-
lus eft, audiaris & Sententialitcr decidatis, ac etiam exequi faciatis,
prout de Jure^ & fecundum Foros & Confuetudines Partium illa-
rum , noverins faciendum : '
Quod , fi non omnes vacare feu interefte poteritis ad prxdida,
Duo veftrum ea nichilominus exequantur , & fuper prsemiflis ipli
Duo habeant, & eis eo Cafu concedimus, plenariam Potefta-
tem.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , viccfimo tertio die Fe-
bruarii.
Pro Domino de Lebreto , de ^mm Reddittt , propter landa-
hile obfeqmttm Regi frdflitum.
Ann. D,
1351.
An. ^<f.
E. ;.
rat.
f. i.w.
iO.
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
*■ *" Diim in gratx reducimus confiderationis examine locum op-
timum. quem, Vir Potens & Nobilis, ac fidelis nofter cariflimus,
Bernardus Ezii Dominus de Lebreto tenuit nobis, prx casteris, &
tcnet jugiter hiis diebus, ac * fupereffluentem Subventionem, quam
, tam in Pecunia , quam in aliis Ncceflariis , in oportunitatibus , no-
bis fecit, quantis etiam Periculis, Laboribus, & Expenlis, pro no-
bis, tam conftanter, quam magnanimiter , fe fubmilit, adeo quod
contra nos nec fledti Donis, nec Terroribus concuti, nec Minis
nec Blanditiis nobis Adverfantium,a Dileftione & Fidditate noftra
poterat aliqualiter feparari, in iplius probata Conftantia & Diledlio-
ne folida plurimum deledamur , & propter hoc ad ipfum affici-
mur Amoris privilegio Specialis, & Afledlum hujufrnodi fibi,
per Dei gratiam, oltsndemus, cum oportunitas arrifcrit, pleniiis
per Effedum.
Volentes itaque didlum Dominum deLebreto, intuitu tam fruc-
tuofi, tamque laudabilis Obfequii, nobis per ipfum praeftici, &
impofterum impendendi, licet non condigne, fet ut commode
polfumus in prxfenti, refpicere gratiose, de Aflenfu Prxlatorum,
& aliorum JVlagnatum, in prxfenti Parliamento noftro, ad Weft-
monaftcrium convocato, nobis afliftentium,
CoNCESSiMUs, & pro Nobis , & Hveredibus noftris , teno-
re prsefentium , Damus & Concedimus eidem Domino de
Lebreto Annuum Redditum Mille Librarum Sterlingorum, nunc
Currentium , vel valorem earumdem ,
HABENDUM& Percipiendum fibi , Hxredibus, &
Succeflbribus fuis, tam de magnis, quam parvis Cuftumis noftris,
& Hxredum noftrorum, in Portu noftro Londonix, ac Sublidiis,
ad Opus noftrum, vel Hxredum noftrorum, in eodem Portu de
Lanis, & aliis rebus, feu Mercimoniis, jam conceflis, vel Nobis,
leu Hxredibus noftris , impofterum concedendis , per Manus Col-
ieiflorum, feu Firmaviorum, Cuftumarum & Subfidiorum prxdic-
torum , qui pro tempore fuerint ibidem , Annis iingulis , ad Fefta
Sandi JVlichaelis & Pafchx , per xquales Portiones.
Et , fi forte Cuftumx & Sub.^idia prxdifta ad plenam Solutio-
nemdidtarum MiUe Librarum Sterlingorum, propter aliqua impe-
dimenta ibidem contingenda, fufiicere non pocerunt, quod ex tunc
idem Dominus de Lebreto, vel Hxredes fui, id, auod de didtis
Mille Libris Annuis dcfuerit, habeant & percipiarlTOe Cuftumis
& Sublidiis noftris, & Hxredum noftrorum, in Portu VilliE de
Sancto Botholpho, fcu aliis Portubus, ubi commodius & promp-
tiiis Solutioncm inde aflequi potcrunt, per manus Colledtorum,
vel Firmariorum, Cuftumarum & Subfidiorum pradidorum, qui
pro tempore fuerint ibidem, ad Terminos fupraJidtos, quoufque
Nos, vel Hxredes noftri, Sibi, vel Hxredibusfjis, de Miile Li-
bratis Terrx vel Redditus per Annum, infra Regnum noftrum
Angliae , vel Ducatum noftrum Aquitanix , in locis competenti-
bus, Sibi & Hocredibus fuis perpetuo poflidendis, fecerimus pro-
videri.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Martii.
PtT ipfum 'Regem.
Sufer Ctterra Francia, de Clero Eborttm Prowi»ci£ convo-
V cando,
1 Ann D R ^^' Venerabili in Chrifto Patri, W. eadcm gratia, Archie-
i,r, 'lA. pifcopo Eborum, Anglix Primati, Salutem.
An x^ QjJia cuni Adverfario noftro Francix Pacem vel Treugas habere
£ - ■ nequivimus, fet ipfe Terras noftras, in partibus exteris, indies de-
Cl^Hf. ftfuere non definit, & totam Armatam Potentiam, quam colligere
jf. £ 3 potent, ad Fmes Regni noftri Anglix &aIiarumTerrarumnoftra-
m. 18.^.''""^ mvadendum, & ad idem R^num noftrum & Populum eo-
rumdem Regni & Terrarum deftruendum, congregare facit , ficut
certitudinaliter fumus informati,
Propter quod Magnum Pofle Hominum ad Arma, & Armatc-
rum , ad neceflariam Defenfionem ipforum Regni & Terrarum
contra tantam Malitiam machinatam congregare, & ad hoc Ex-
penfas Importabiles apponcre nos oportet,
Et, eo prxtevtu, Venerabilis Pater , S. Archi?pillopus Cantua- Ann D
rienfis Suftragancos & Clerum luarum Dia-cdis-&ProvincixCa!>- 1;^,
tuarieniis, in Q.uindena Pafchx, proxinio jam futura, ad Roga- Zix! (
tum noftrum, fecit convocari, pro compLcenti Sublidio nobis in
hac parte concedendo ,
Vobis in fide & diledtione, quibus nobis tenemini, rogamus aua-
tinus, attentis Neceflitate noftra hujufmodi & Periculis, qux ptr
Defedtum Defenfionis hujufmodi verifimiiiter evenire poflent Sut-
fraganeos veltros, Decanos, * & Pnores ii ccleiiarum Cathedra- * V.Csp.
huni, Abbates, Priores, & alios F^ledivos, Exernptoi & Non
exemptos, necnoii Arcliidiaconos, Capitula, Convenrus, & Col-
legia, totumquc Clcrum veftrarum Dicecelii & Provinci-e, ad
comparendum coram vobis in aliquo certo loco, per vos ipi-.s ad
hoc ftatuendo, ad aliquem certum diem, circicer Meniem Paichx
proximG futurum , more folito convocari faciatis
Et , expofitis cis didtis Negotiis ibidem, ipfos ad aliquod compe-
tens Subhdium, nobis in Alleviationem tanti oneris concedcndum
cum eflicacia mducatis, & partes veftras ad hoc cflcdlualiter appo-
natis; Nos de qualitate Sublidii illius, ac de Terminis folutionis
ejuidem, certificantes,
Ethoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem &
Defcnlionem didti Regni , ac aliarum Tcrraium noftrarum, & Ec-
clelix Sandtx , diligids, nullatenus nmittaiis.
Tefte Regc apud Weftinonalleriutu , primo die Martii.
Ver i^Jum Regcm.
Pro Comitijfa d'Ormound, de Salva Gardia in Ducajtt
Britanni£,
"n EX Capitaneo, five Locum noftrum tencnti in Ducatu Bti-Ann. D.
J-^ tannix,ac Univerlis & fingulis Scncfcallis &c. SJucem. 1551.
Sciatis quod nos, ^,. jj..
Attcndcntes gr.ita& utilia Servitia, per Thomam de Daggeworth i". ?■
Milicem, jam defundtum, diim vixit, nobis, tam in Ducatu prx-F/-.jnc
didto, quam alibi, muldpliciter impenfa, ac volentes, eo prxtex- if.B. 3.
tu, diledtam Conlanguineamnoftram, AlianoramComidiramd'Or-OT. ij.
mound, nuper Uxorem prxdidti Tliomx, ut a Gravaminibus &
Moleftiis indcbids poflit mdius de Protedtione noftra Regia com-
muniri,
Sufcepimus ipfam Comitiflam, ac Radulphum Tirwhit, ac Ri-
chardum Fangfos, Servientes & Attornatos ejufdem Comitiflie,
ac omnes Homines Tenentes & Subdicos ejufflem Comiciflx, in
didto Ducatu Britannix, necnon Res, Terras, Dominia, juftas
PofTefliones, & Bona fua quxcumque, in Protedtionem & Salvara
Gardiam noftram fpecialem ;
Et ideo vobis, ^c. prout in ctsteris de Prote£lio;ie Literis.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Martii.
Fer ipfiim Regem.
De acceptatione Proteflationis Edwardi de Balliol, Rcgis Sco-
tiie, fiper Ira^attt cum Scotis.
■pDward, par la grace de Dieu, Roi d'Englecerre & de France, Ann.D.
-^ & Scignur dlrlaund, a touxyceux, qi ceftes Lettres verront '35i-
ou orront, Salutz. An. 2f.
Come, noftre Trefchere Coufin & foial, Monfieur Edward dcE. ?.
Balliol, Roid'Elcoce, eic enfourmez & charcez, Patrik Macou- ■Src'. if.
lagh, William de Aldeburgh, & Johan de Wygynton de Mous-£- l- '"r
trer, en fon noun, par devers nous, & noftre Confeil, certeins & )"•
diverfes chofes de fes voluntes, touch.eantz fon eftac & bufoignes,
en droit dela Trete par entre nous & Ceux d'Elcoce, & fur ceo
de lui porter les voluntes & ordeignance de nous, & noftre dit Con-
fcil, en certein & enfealcs,
lllint, totes voies, que les avantlitz, Patrik, William, & Jo-
han, feilent Proteftation devant Nous, & noftre dit Confeil, que
la dite demonftration , jiar eux faite, ne riens qui posc eftre par
eux Parlez, ne Tretez, devers quicunque Purlbne, en fe noun, ne
lui tourne en prejudice , n'en blaniifement de la .'Mliance par de\'ers
nous , ne de fa Querele d'Efcoce , a tous jours, en cas que bon &
eftedtuel Acord ne fe preigne par entre Nous, & Lui, & ceux
d Efcoce ,
Nous, par afl^ent de noftre dit Confeil, acceptanz la dite Pro-
teftadon ilfint faite, volons & graiitons pur Nous, & pur noz.
Heirs, que, en cas que r.lcord ne (e preigne entie Nos, & Lui,
& ceux d'£fcoce avanditz , que la dite Protcftadon foir tenue pur
Ferme, & * Eftable, a touz jours, en la forme avantdite. *V.7oo.
En Tefmoignance de quelle chole nous avons tait faire ceftes
noz Lettres Patentes, enfeales de noftre Grant Seal.
Don. a Weftmonlter, le Quart jour de Marcz, FAn de noftre
Regne d'£ngleterre vintifme quint, & de France duzifme.
Pro Eodem Rege , ad Traffattim prataElttm, aptid Hextil-
dep^m venturo.
D E X Univerfis & fuigulis Vicecomidbus , &c. Salutem. Ann. D.
^ Sciatis quod, i35i'
Cum inter quofdam Fideles noftros ex parte noftra, apud Hex- An. if.
tildefham, in proximo, poft Fcltum Pafchx, proximo futurum,E. 3.
& quofdam alios de Scotia, fuper aliquibus, Regna Anglix &cscot. zr~
Scotix fpecialiter tangentibus, fit tradtandum , £. 3. »».
Ac, daledtus Conianguineus & Fidelis nofter, Magniiicus Prin-j-.
ceps.
<54
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. ceps, Edwardus Rex Scottx, ad didam Villam de Hextildefham ,
1351- ex dicfta Causa, ut accepiirus , fit venturus ,
lEdv. 3. Nos,
Volentes Securitati ipfius Regis, & fuorum, (i ad didum Trac-
tatum venire voluerint, ptovidere, r o d
Sufcepimus ipfum Regem, Homines, Equos, Hemelia & Kes
fua qujecumque, veniendo apud eandem Villam de Hextildefham ,
ibidem morando , & exinde redeundo , in Protedi:ionem & De-
feniionem noftram fpecialem , necnon in Cilvum &; fecurum Con-
ducSum noftrum ; ■ • t,
Et ideo vobis mandamus, ©-r. prout m jirmhbus Literts de Fro-
teBione. ■ ^ r
In cujus &c. ufque ad Feftum Pentecoftes, proximb futurum
duraturas. ..
Tefte Rege apud Weftmonafterium, Qumto die Martu.
Ter ipfum Segem.
De Commifariis , ex parte Regis , pro TraBatH antediEio.
Ann. D. O EX Univerfis, ad quos &c. Salutem,
1551. ■•■^ Sciatis quod Nos,
An. ly.
E. ?.
Uhid.
De fidelitate & circumfpedione , dileftorum & fidelium noftro-
rum,
WiUiehni dc Bohuti , Comitis Norhamptonia , Covfanguinei nofiri
cartjjimi ,
Henrtci de Percy ,
'Radulphi de Nevi/l,
Henrici le Scrop .
Et Magifiri iVtllielmi Legat ,,
Plenius confidentes,
Ad Traftandum cum Prxlatis, Comitibus, & aliis Hominibus
de Scotia,
Apud Hextildefham , in Comitatu Northumbrix, in Odtabis
Pafchx , proximo futuris , conventuris ,
Super Deliberatione David de Bruys ,
Ac finali Pace inter Regna Anglix & Scotiae,
Necnon fuper Ligis & Amicitiis perpctuis , inter Nos & Subdi-
tos noftros & Homines de Scotia ineundis,
Et de Securitate in hac parte invenienda,
Et ad ea, quae fic TradaD fuerint, nobis referendum,
Ipfis, Comiti, Henrico, Radulpho, Henrico, & Willielmo,
Quatuor, Tribus, & Duobus eorum (quorum aliquem pniediiSo-
rum , Comitis , Henrici de Percy , & Radulphi , Unum effe vo-
lumus) Plenam , tenore praefentium , concediraus & committimus
Poteftatem.
In cujus &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , oaavo die Martii.
Per ipfum "Regem.
♦V.701. # Dg Onerelis , fttpcr Damprtis , contra TraElatum cnm
Comite FlandriA apttd Calejittm , illatis , uindiendis C^
Reformandis.
Ann. D. D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
ij^i. *^ Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedtionc, diledomm & fidclium noftro-
rum,
He?tr!ci Ducis Laticaflrla, ^ Comitis Lincohiiis , Leyeeflrix ,^
Derbia: ,
Magiftrorum ,
Johannis de Carleton, Decani Welleiifs ,
Et Andrea de Oford, Archidiaconi Middelfexia ,
Pleniiis confidentcs,
Ad Qiierelas Omnium & Singulorum, tam Noftrorum, qnam,
Magnifici Viri , Ludovici Comitis Flandria: Subditorum, de Dam-
pnis & Injuriis,
Poft & contra Tradatum, nuper apud Dunkirke, inter Com-
miffarios, Nuncios, & Procuratores noftros ex parte una, & ip-
fjm Comitem, ac Commiffirios, Nuncios, & Procuratores fuos
e.x altera , habitum , hinc & inde illatis & attemptatis ,
Audiendum, & Juftitias Complementum fuper eifdem decer-
nendum ,
Reformationemque Dampnorum & Injuriarum hujufmodi, pro
parte noftra&Subditorum noftrorum, petendum & recipiendum,
Et ad omnia alia & fingula, quse circa prxmiira necelfaria fue-
rint vel oportuna , faciendum ,
Eifdem, Duci, Decano, & Archidiacono, plenam, tenore pras-
fentium , concedimus & committimus Poteftatem ;
Ratum habituri & Gratum quicquid per didtos , Ducem , Deca-
num , & Archidiaconum , Aftum vel Geftum fuerit in praemiffis ,
& quolibet prxmilforum.
In cujus &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo die Martii.
Ann. D.
1351-.
An. if.
£.3.
iSiii. m.
»4-
De fidelitate & circumfpedione, diledorum & fidelium noftro- Ann. D.
rum, 1351.
Eth. 3.
Hertrici Ducis Lancafiria , ^ Comitis Lincolnite , Leycejiria, ^
Derbite ,
Magiftrorum ,
Johannis de Carleton, Decani Wellenfis ,
Et Andrea de Offord, Archidiaconi Mtddelfexia,
Plenius confidentes,
Ad Tradiandum pro nobis, & Nomine noftro, cum, Serenis-
fima Domina, Margareta Romanorum Imperatrice, Sorore noftra
cariffima, feu Deputandis ab ea, fuper Ligis & Amicitiis perpe-
tuis, inter Nos & Subditos noftros, ac praefatam Imperatricem
& Subditos fuos Terrarunu Selandiae, Holandias, & Frifise ineun-
dis,
Necnon fuper omnibus & fingulis, qux Statum, Commodum,
& Quietem Hominum, tam Regni noftri Angliae, & aliarum
Terrarum noftrarum, quam Terrarum Selandias, Holandias, &
Frifiae praedidtamm , concernunt, vei concernere poterunt,
Ac de Securitate quje de praemiffis hinc inde fieri debeat, ac aliis
omnibus & fingulis qux in pr^miffis, & eorum quolibet, necefla-
ria fuerint vel oportuna ,
Et ad ea , qux fic Tradata fuerint , nobis referendum ,
Praefatis, Duci, Decano, & Archidiacono, & Duobus eorum
(quorum unum praefatum Ducem efle volumus) plenam & libe-
ram, tenore pracfentium, concedimus & committimus Potelb-
tem.
In cujus &c. ,
Dat. apud Weftmonafterium , vicenmo die Martii.
* Conjimilis Poteflas ad traElandnm cum prafata Impera-*^-1°^-
trice c^ Dnce Bavaria.^
D E X Univerfis , ad quos &c. Salutem. Ann. D.
■'■^ Noveritis quod Nos , 1351.
De fidelitate & circumfpedtione, diledorum & fidelium noftro- An. ij-.
rum, £. 3.
Frane.
Henrici Ducis Lancaflria , df Comitis Lincolniay Leycefiria,^ ij-.£. 3.
Derbia:, w. ii.
Magiftrorum ,
Johaimis de Carhton, Decavi Wellenfis,
Et Andrete de Offord, Archidiaconi Middelfexia,
Plenius confidentes ,
Ad Tradtandum & Concordandum cum, Sereniflima Dominl,
Margareta Romanorum Imperatrice, Sorore noftra carifllma, ac
cum , Magnifico Principe Willielmo Duce Bavarrias , ipfius Impe-
ratricis Filio, Nepote noftro, fuper Ligis & perpetuis Amicitiis,
inter Nos & prxfetos, Imperatricem & Ducem Bavariae, ineun-
dis,
Et ad ea , quae fic Tractata & Concordata fuerint , quacumquqi
Securitate pro Nobis, & nomine noftro, firmandum & vallan-
dum,
Et Securitatem hujufmodi, quas nobis in hac parte fieri debeat,
petendum & recipiendum ,
Et ad omnia alia & fingula , quae circa prxmifi& neceflaria fue-
rint vel oportuna , faciendum ,
Eifdem, Duci Lancaftrije, Decano & Archidiacono , & Duo-
bus eorum (quorum unum prxfatum Ducem Lancaftri.^e efle vo-
lumus) plenam, tenore pracfentium, concedimus & committimus
Poteftatem :
Ramm habimri & Gratum quicquid per didtos, Ducem Lan-
caftrix, Decanum & Archidiaconum, & Duos eorum (quorum
unum pr.iefamm Ducem Lancaftrix efle volumus) Adtum vel Ge-
ftum fuerit in praemiffis, & quolibet prxmiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. apud Eltham, vicefimo die Martii.
De Conceffione , fttper Matrtmonto , inter Ifabellam Regis
Primogenitam Qr Prtmogenitnm Domini de Lebreto con-
trahendo , eifdem fa[la.
R
Salutem.
De Poteflate ad TraBandnm , fttper Ligis perpetttis , cttm
Imperatrice Romanorum.
D E X Univerfis , ad quos
^^ Noveritis quod Nos,
&c. Salutem.
E X Omnibus , ad quos &c-
Sciatis quod Nos
Grata memoria recenfentes diledlionem finceram & fideh'tatem
folidam, quas iru Fideli noftro cariffimo, Nobili & Potenti viro,
liernardo Ezii, Domino de Lebreto femper invenimus, & qualiter
(c pro nobis conftanter femper expofuit, Perfonv» periculis & Re-
rum difpendiis non vitatis,
Ac proinde defiderantes Ipfum, & Pofteritatem fuam, in amo-
rem Domiis noftrx Regite propenlius accendere , & illos nobis fa-
miliarius affiregare,
Ac confiderantes Elegantiam , fidelis noftri diledi, Bemardi Ezii,
Filii Senioris & Hseredis didi Domini de Lebreto ,
Et fumentes, de laudabilibus fuas Juventutis Aulpiciis, bonum
Pr.^ragium futurorum , fperantefque quod Paterna Probitas, in eo
feliciter propagata, gratis proficiet incrementis,
Tradtavimus cum praedidto Domino de Lebreto, Patre fuo, &
mutuo concordavimus cum eodem , quatenus ad nos attinet , laeto
corde, de Matrimonio, inter didtum Bernardum, filium ipfiusDo-
mini de Lebreto, & Ifabellam, Primogenitam noftram cariffimam
(quam, quadam amoris prxrogativa, dihgimus) fub Felicis Aulpi-
cii Sidere, per Dei gratiam, contrahendo,
Et, ut idem Bernardus, filius didti Domini de Lebreto, onera,
fibi
Ann. D.
1351.
An. 2f.
£.3.
Vnt.z^.
E.^.f.
1. m.io.
ET ACTA PUBLICA.:
6f
Ann. D. fibi & prasfatae Ifabellae incumbentia, decentius& commodius va-
1351- leat Ibpportare, conceflimus, & pro nobis, & Haeredibus nollris,
£dv. 3. tenore przfentium , darous & concedimus eifdem, Bernardo, Fi-
lio ipfius Domini de Lebreto, & Ilabeliae, annuum Redditum
Mille JVIarcarum Sterlingorum nunc Currentium, vel valorem eo-
rumdem ,
•V.703. » Habendum & percipiendum eifdem, cum conjugati fuerint,
lam de Magnis , quam Parvis Cuftumis noftris , & Hseredum no-
ftrorum, in Portu noftro Londoni£E,ac Subiidiis,ad opus noftrum,
vel Hseredum noftroram , in eodem Portu de Lanis, & aliis rebus,
feu Mercimoniis, jam concellis, vel nobis, feu Hseredibus noftris,
impofteriim concedendis, annis iingulis , ad Fefta Sandli Michae-
lis & Pafchse, per sequales Portiones, ad totam vitam eorum, &
utriufque eorumdem.
Et , fi forte Cuftumae & Subfidia prsedicta , ad plenam Soludo-
nem didtarum Mille Marcarum Sterlingorum , propter aliqua im-
pedimenta , ibidem contingentia , fufBcere non poterunt , qu6d ex-
tunc iidem, Bernardus, filius didi Domini de Lebreto, & Ifabel-
la , vel eorum alter , feu altera (Quem vel Quam fupervivere con-
tigerit) id, quod dedidtis Mille Marcis annuis defuerit, percipiant
•^ • &c habeant, feu percipiat & habeat, de Cuftumis & Subfidiis no-
ftris, & HiEreduni nolborum, in Portu ViILb de Sanfto Bothol-
pho, ieu aliis Portubus, ubi commodiiis & promptius Solutionem
inde aflequi poterunt, per manus Colledtorum, vel Firmariorum
Cuftumarum & Subiidiorum prsedidtorum, qui pro tempore fue-
rint , ad terminos fupradidlos.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Per ipjum Regem.
De ProcHratoribus ad Conventiones , cum JanHenJibtts du-
dHm initas , er nuper ratiflcatas , manHtenendHm 0" de-
fendendnm.
Ann. D.
1551.
^n. !)■.
£. 3.
Tat. if.
X. 3.p.
l.m. 10.
REX Omnibus, ad quos &c. Salutera.
Sciatis quod,
Ciim nos nuper quoddam Inftrumentum publicum ,
Super Pace & Concordia, five Remiffione, Tranfadioiie, &
Pacto,
Inter Nos, pro nobis, & Subditis noftris, ex parte una, &,
Nobilem virum, Johannem de Murta, Ducem Januenlium , &
Concilium fuum, pro feipiis, & nomine & vice Comunix Janus,
ac omnium & fingulorum Civium & Diftridualiumjanuae &ipfius
Ducis, ex parte altera, vice & audtoritate utriufque Partium prje-
diftarum, initis, facSis & firmatis,
Confedium ,
Quatenus nos & didos Subditos noftros concernere dinofcitur ,
per Literas noftras Patentes, fub Magno Sigillo noftro fignatas,
fub certa forma, Acceptaverimus , Ratificaverimus, &, quantum
in nobis eft, pro nobis, & Haeredibus noftris, Confirmaverimus,
prout in eifdem Literis noftris plenius continetur ,
Nos,
De fidelitate, diIed:orum & fidelium noftrorum,
.Antonii XJfufmaris .
Et Fafcafii Ufufmaris,
Pleniiis confidentes,
Conftituimus eofdem, Antonium & Pafcafium, conjundlrim ,
& divifim , Procuratores & Nuncios noftros fpeciales ad omnia &
fingula, in didtis Literis contenta, & praedidis Januenfibus pereas-
dem Literas concefli & promifla, manutenendum & defenden-
dum,
Necnon ad requirendum praefatum Ducem , & didtum Concili-
um fuum, de confimilibus Literis Acceptationis, Ratificationis, &
Confirmationis , fuper contentis in Inilramento praedidto, facien-
dis, & nobis in Angliam remittendis,
Et ad plenam Securitatem praefato Duci , & diledo Concilio fuo,
quod omnes & finguli Homines, & Mercatores, DiftriftualesCo-
muni^ Januse, cum Navibus & Mercandifjs fuis quibufcumque ,
infra Regnum noftrum Anglix , & alibi infra Poteftatem noftram ,
juxta formara Literarum noftrarum prasdicStarum , falv6 & fecure
venire, morari, ac de Mercandifis fuis negotiari, & ad propria re-
dire poifint, noftro nomine faciendum
Et ad hujufmodi Securitatem, pro Nobis, & Subditis noftris,
petendum & recipiendum,
Necnon ad certificandum nos de nominibus omnium & fingulo-
rum, qui, praetextu Pacis & Concordiae praedidarum, occafione
Dampnorum , fibi vel fuis ante hxc tempora illatorum , Afligna-
'tionem, Solutionem, feu Albcationem fuper Cuftumis, Res &
•V.704. Mercandifas * fuas contingentibus , percipere & habere debeant,
Et ad omnia & fingula, quae pro felici Expeditione praemiflb-
rum, vel ea tangentium, neceflaria ftjerint (eu etiam oportuna, fa-
ciendum & expediendum, prout eis, & eorum alteri, melius fore
videbitur faciendum ;
Promittentes nos Ratum , Gratum & Firmum habituros quicquid
perdidtos, Antonium & Pafcafium, vel eorum alterum, in prx-
miflis, Adtum fuerit five Geftum.
In cujus &c.
Dat. apud Weftm. primo die Maii.
Ann.D.p^ j^ate
1351.
uin. 2j.
E. 3.
Vafc. ij"- R ^^ Omnibusj ad quos &c,
i.^.mS Sciatis quod,
^ Tom. IIL P. /.
Filio Domini de Lebreto, fnper Aiatrimomo cnm
Ifabella Filia Regis, concejfa.
Salutem.
Cum , Ann. D.
Coniideratione Fidelitatis & Conftantice, quas in Fideli noftro 1351.
cariflimo, Nobili & Potenti Viro, Bernardo Eiii, Domino deEi^-u-B.
Lebreto, femper invenimus, & intuitu laudabilis Oblequii, per
ipfum Nobis impenii , deiiderantes iplum & Pofteritatem fuam in
Amorem Domiis noltrs Regix propenfius accendere ,
Tradtaverimus & concordaverimus cum eodem de Matrimonio ,
inter Fidelem noftrum diledtum, Bernardum Ezii Filium fuum
Seniorem & Hxredem (de cujus probitatis excrefcentia ipem pro-
babilem optinemus, fumpta de felicibus ejus Aiifpiciis conjedtura)
& Ifabellam Primogenitam noftram carilfimam feliciter , per Dei
gratiam, contrahendo,
ConcefiTimus praefato Bernardo Filio, pro didta Filia noftrap no-
mine Dotis feu DotaHtii, prxter Apparatum, feu Supelledilem ,
quos eidem Filix noftrae liberari volunius, ut convenit, congruen-
tes , Quatuor Milia Marcarum Sterlingorum , folvendarum eidem
Bernardo Filio , leuDeputatis fuis in hac parte, ad Scaccarium no-
ftrum in Feftq Sandi Michaelis proxinio futuro ;
Ita quqd , ibluto Matrimonio (quod ablitj per mortem didi Ber-
nardi Filii, vel alio modo quocunique, totaPecunia prxdida, no-
mine Dotisfeu Dotalitii, prxfato Bernardo Filio fic foluta, eidem
Filix noftrae, una cum Rebus fuis Parafernalibus, refundatur peni-
tus, & integre perfolvatur; ad quod omnia Bona did:i Defundi
tacite remancant firmiter obligata.
In cujus &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Maii.
Fer iffum Regem.
Litera Tejlimonialis pro Domino d' Anghen , mendofe inftmu-
lato Attemptatorum contraVitas Comitiso- Comiiijf^ Flan-
drix.
NOus Edward, par la grace de Dieu, Rois de France & d'En- •Ann. D.
gkterre, & Seignur d'lrlaunde, fefoms faver a touz, que, lui ^35''
Nobles Homme, le Seignur de Anghen vint par devers nous, le •^''- ^^-
Mardy, prefchein apres le feint Michel darrein paffe, ^- 3-
Et nous monftra, en prelence de noftre Conleil, & des pleu- ^/»»«/.17.
furs autres, Privez, &Eftranges, coment (en defaute d'autres Cour- ^- ?• "*•
tes) il nous approchafe compleignant de choles , dount il fe fentift * ' • '''"'•
grevez,
Monftrant fa Excufation d'une blamei, qui court fur lui, a tort
a ceoq'il dift, en les Pays de Flaundres, Biabant, & Henau, par
confeiiion d'afcuns Garceons , a ceo conftreintz & mis a la mort ,
en droit de ceo, que Homme lui furmift:, q'il voleit aver empoifo-
ne le Counte, & la Countefle de Flaundres, & Monlieur Loys de
Namur :
De queu blame , & des totes autres , que homme lui vorroif fur-
mettre , il tendift de fe defendre , & fair bon en nollre Court , de
fon corps, encontre cjuecumque parfone,
Et , s'il eftoit nul qi partie vouiift faire por lui purfuire fanz Com-
batre, ou par autres voies quecumqs, iJ voleit * volentres atten- *V.jof,
dre droit en noftre Court :
Et fi nous monftra le dit Seignur d'Enghen TAppel , q'il ad fait
en autresCourtes, contre le dit Seignur Loys de Namur, queil il
fe dift voloir maintenir, & nous fupplia que iious lui ent vorroiens
faire Droit & Refon;
Par quoi,
Oies totes les Monftrances & Excufacions. &auflint retentz de-
vers nous Cirografs, enfeallez du Seal le dit Seignur d'Enghen,
contenantes totes les Acculacions & autres choles, lur ceo faites du
commencement tanques au lour q'il vint en noilre Court , a ceo
q'ildift,
Nous feifmes fignifier cefte chofes as Scignurs , Nobles , & as
plufeurs bones Villcs des Pays avantditz, & aufTint au dit Monfieur
Loys de Namur , & que nous avions , totes voies , noftre CourC
ouertede faire refon au dit Seignur d'Enghen, & as touz. autres,
en ceo qui a nous atticnt ,
Et que, fi nul lui vorroit accufer, ou chalanger, de ceo qui tou-
chaft fon defhonur, venfilt en noltre Court, dedeinz le Terme de
Noel, darrein pafiTe, & droit lui en ferroit tait, en nianere tiele,
qui lui deveroit fuffire de reibn,
Et, en cas que nul y venlift,dedein2. le dit Termc, pur faire tiels
Accufementz, ou Chalanges, que nous tendieiens le dit Seignur
d'Enghen pur elcuzez des dites blames, felonc fes oftres, devant
nous, & noftre Confeil, fi overtement tendues:
Durant queuTerme nul nevint devant nous, ne en noftreCourt,
pur le dit Seignur d'Enghen accufer, ne chalanger, des dites cho-
fes, ne d'autres touchantes fon delhonour,
Einz, le jour de Noel, nous vendrent afcunes Lettres des ditz
Ducs & Counte, & des Villes de Flaundres, & aullint unes Let-
tres, feales des Sealx les avantditz Duc & Counte, & Seignur Jo-
han de Henau , qui toucherent les Accufementz fufditz ,
Queles Lettres, lues & entendues, nous feifmes monllrer au dic
Seignur d'Enghein pur faver ceo qui ent dire vorroit,
Et il a chafcun point des dites Lettres dona fi refonable Refpouns,
& fi cleres , & fi overtes Excufacions fift , a cco qil fcmbla a touz
qi devers nous eftoient, queconlidere ovefques ceo la connifl-ince,
que Giles ToIIenaires , qi par celle caufe nioruft a Gand , hlt de-
vant fon moriant, en defcoupant & desblamant le dit Seignur d'En-
ghen, en prefence de tout le Poeple, a ceo q'eft dit,& fi prilt ii,
iur la Dampnacion de S'Alme, que le dit Seignur d'Enghen & lui
eftoicn: fanz coupe des chofes fufdites.
Et auflint conlideres deux pairs de Lettres , Tuns du Counte de
Flaundres, & fautres, des Villesde Flaunires, apres les Giheines
d'afcuns, qi pur ceo furent mis a mort,
Et , ouefques ceo , le Conduyt , quc le dit Seignur d'Enghien
envoia quere au Duc de Brabant, au Conce de Flaudres, & a Sire
I Johan
€5
CONVENTIONES, LITERyE,
Zdv. 3.
Ann. D. Johan de Henau, pur lui excufer en prefence des touz., qui lui
1351- eitoit refufes,
Et, outre ceo , que Monfieur Loys deNamur ne voleit refpondrc
au dit Seignur d'Enghen , & TAppel , fait en noll:re Court lur lui
par ie dit Seignur d'Enghen ,
Et auifint que pluieurs Lettres des Chivalers, Efquyers, & d'au-
tres bones GentT,, qui tefmoignent que le Vallet, AppelleT, Taille-
Auxiliis prseftandis, ac de Securitate qu2 fieri debeat hinc & Ann. D.'!
inde, I35I' '
Et ad ea, qux fic tradata fuerint, nobis celeriter referen- E^^f . 3. ,
duro,
Iplis, Bemardo, Richardo & Roberto, & Duobus eorum, '
Plenam, tenore prjefentium, concedimus Poteftatemi
* Ratum & gratum habimri quicquid peripfos, Bernardum, Ri- ^V./o/.
uent, qui duft aver efte un de les ditx Accufours, & qi duft pver chardum & Robertum, & Duos eorum, A6tum vel Geftum fiie
Dat. in Palatio noftro Weftm. duodecimo die Maii.
Fro Hominibus de Gandauo de Pardonatione.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Recolentes Aftedionem gratam, quam in, diledis & fide-
cfte al tretee del dit empoifonement , tenu par les gentz le dit Sei- rit in prxminTis , & qiiolibet prxmillbrum.
gnur d'Enghein , & autres a Aynghen en Henau , quant la Contefie In£ujus , &c.
de Flandres eftoit a Hafpre vers la Miere, le dit Conte fut en Ba-
v}'ere deux Mois devant cel temps, & cynk Mois apres,
Etaullint, oies de lui, tut pleine, d'autres Excufations,
Sembla a nous, & a noftre Conleil, les ditz ExcuCicions, Con-
feffion, & autres Evidences, ifTint par lui monlbez, lui devoir fuf-
fire de refon ;
Mes, nientmains, nient contrefteantes les dites ExcufacionS, par
caufeque nousfaveryons volentresla droite verite de ceftebulbigne,
& vorroions que les ditz Excufacions furent oies & overtement co-
nues, au fyn que le dit Seignur d'Enghen fe porra refonablement
excufer, come il s'ad offert, & uncore fe offre, que par tout, &
en touT, lieus, ou il porra venir fauvement, il el^ preft de lui pur-
ger, par fon Corps, de dite Blame, ou par les Corps des Trois
Chivalers, ou de Quatre, ou de tant comme Homme vorra,
Si envoiafmes derechief as ditx, Duc & Counte, & a les dites
Villes de Fiaundres, en priantz q'ils voufiflent envoier afcuns, de
lour Confeil, a Gravelyng, devant le Chandelcuve darrein pafTe,
& nous envoirafmes cfciins de noftre Confeil a Calcys ,
Et le dit Seignur d'Enghen y ferreit a mefme le temps , fi q'ils
• V.706. porroient affigner certeins jour & lieu, entre les dites Places, * ou
le dit Seignur d'Enghen purroit venir devant eux, & monftrer fes
excufacions fuiHites, & que, felonc la monftrancc, il purroit eftre
tenuT. tiel , come il ad defervi ,
Ou que, a rAiTignement & Decret de nous , & de dirz.Ducs &
Counte , feulfent certeins Chivalers ellutz. d'ambepart , & fur ceo
jurrez , & le dit Seignur d'Enghen ferreit volentres ceo , qui ferreit
agardez par les ditz^Chivalcrs, oies primes les Accufacions fur lui
faites, & les Rcfpouns & Excufacions en celle partie,
Des queu chofes riens eftoit fait , coment que les Chivalers , de
noftre part & le dit Seignur d'Enghein, eftoient prelfs, a la Jour-
neie, d'aver fait ceo, qui a eux appartenoit de faire par Droit &
Refon:
Et , outre totes les fufdites Offres , que le dit Seignur d'Enghein T-»TrvTr' r /-.^t-. ■ r jn^ • ci
ad fait, fi riens foit, q-.l doit plus faire pur fa Excufacion, il fe R^ ^^;H,^':^i'!,^ ' P^^^^"^^ Literas infpeduri5, Salutem.
tende de faire li avant, come nous & noftre Court ordiner vorroi-
ons, pur lui oufter du blame;
Par quoi, attendues totes les Excufacions, Oflfres, & autres cho-
fes fufdites, femble a nous, & a noftre Confeil, que le dit Sei^mur
d'Eno,hcin ad offert , en noftre Court , tut ceo , que Chivalers poet ,
ou doit refonablement offrer , pur lui purger du blame , qui lui eit
iffint furmife, & q'il ent doit dignement eftre tenuz pur excufez.
devers totes GentL:
Et ceo fignifions as touz, par ceftes noz, Lettres Patentes, feal-
les de noftre Grant Seal.
Don. a Welfmonllier, le oecifme jour de May.
Ann. D.
1351.
delibus noftris, probis hominibus de Gandauo, pridem invenimus, ■^"- ^T-
& quiliter ipli, cognito Jure noftro quod habemus in Corona ^- 3-
Franciae, in Obedientiam noftram amorejuilitix devenerunt, Re- ^''''"- ^f-
gem Francix nos recognolcentes , i.j.w.j.
Licet quidam eorum, per importunam inftantiam Inimicorum
nolfrorum decepti torlitan & alledfi, noftros Benivolos fint (ut
audivimus) perlecuti, &, Inimicis noftris debiio plus faventes,
contra nos graviter deliquerunt,
Grata tamen conlideratione Diledlionis, nobis per eos (ut prae-
dicitur) praeoftenlEe, &, fub fpe Geiliis fui laudabilis in futurum,
Pardonavimus diitlis Hominibus, quantum ad nos attinet, omnes
Tranfgreffiones & Excelfus, per ipfos nobis & noftris fadtos &
illatos, & ipfos in linu Diledtionis recolligimus fpecialis,
Volentes eos, ut Fideles noftros praecipuos, gratis Favoribus &
Honoribus, in oportunitatibus, pnevenirei ita tamen quod erga
nos, & noftros, fe gerant amicabiiiter & fideliter vice verfa.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterinm , vicefimo die Maii.
De traElando cum Imperatrice fuper Dijfenjionihus , inter Eam
Gr Willielmum , Filium ejus Seniorem ^ pacificandis ; Jin
minus , de ajfifiendo Eidem Imperatrici.
Ann. Dl
1351.
De ProteBione pro Filiis Marchionis Juliacenfis.
Ann. D. D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutera.
135 1. *-^ Sciatis quod,
Cum , fpedtabiles viri , Gerardus , Marchionis Juliacenfis Primo-
genitus, Comes de Mountz & de Ravenfbergh, & Willielmus
trater ejus, cum Viginti perfonis, a Partibus Exteris , infra Regnum
noftrum Anglix, pro quibuidam Negotiis, nos & ipfos Fratres
concernentibus , ad nos in proximo, ut accepimus, lint venturi,
Nos, eorum Securitati piofpicere volentes in hac parte, fuice-
pimus ipfos, Comitem & Willielmum, & perfonas prxdidas, ve-
niendo in didtumRegnum noftrum Anglix, ibidem morando, &
exinde ad propria redeundo , in Protedionem & Defenlionem no-
An. if,
£.3.
frant.
if.E. 3.
Sciatis quod ,
Cum quxdam Diftenfiones & debata inter Sereniflimam Do • ^"- ^T
minam , Margaretam Romanorum Imperatricem , Affinem noftram ^- 3 ■
cariffimam, & Illuftrem Lodowicum, filium ejus Seniorem, Du- ^rancif^
cem Bavarrii, & quosdam Homines Holandiae & Selandije. ex ^ 3- "'•^1
parte una, & Illuftrem Willielmum prxdidtae Imperatricis Fiiium
juniorem, Bavarrix Ducem, & quofdam Homines didlarum par-
tium Holandiae & Selandi», ex altera, jam noviter (ut accepi-
mus) fint exorta ,
Nos, Pacem & Amicitiam mutuam inter ipfbs refbrmari, &
hujufmodiDiflenfiones & Debata amicabiliter fedaricupientes, No-
bilem virum & fidelem rioflrum diledtum , Walterum Dorainum
de Manny (de cujus fidelitate probata & circumfpedtione provida
plenam fiduciam reponamus) ad Partes illas duximus tranfmitten-
dum, ad tradtandum, nomine noftro, cum eifdem Imperatrice,
& Filiis fuis, ac Hominibus fupradidtis, fuper Difleniionibus &
Debatis prxdidtis, ad ca amicabiliter pacificandum & fedan-
dum,
Et , in cafu quo id facere nequeat , ad afTiflendum Parti praef^tae
Imperatricis confiliis & auxiliis , quibus poterit , oportunis , & ad
alia faciendum, juxta voluntatem ejufdem Imperatricis, qux nof-
met ipfi faceremus fi prxfentes eflemus.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo fecundo die Maii.
necnon in falvum & fecuium Condudtum no- I»dentura cum Roherto de Herle, fuper Cuftodia Calefii.
ftram fpecialem,
ftrum:
Et ideb vobis mandamus , quod eifdemComiti & Willielmo, cf <•.
prout in (,m\lihus Literis de Prote£l:o?ie.
CEsTE Endenture Tesmoigne,
Que Monfieur Robert de Herle eft demorre Capitain de
Ann. D.
1351.
In cuius &c. ufque ad Feftum Sandti Petri ad Vincula proximo Caleis pur un An entier, comenceant le Vintifme C^uart iour de ^»- if-
futurum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Maii.
Per ipfum B.egem.
De TraBando cum Rege Arragoniie fuper Ligis perpetuis dr
yluxiliis mutuis.
Ann D. R EX Univerfis, ad quos, &c. Salutem.
1351.
Ah. 25-.
£. 3.
liiJ.
Novetitis qubd Nos ,
De fidelitate & circumfpedlione , diledtorum & fidelium noftro-
rum, Magiftrorum,
Bcmardi de Caulafon , Archidiaconi F.lyenfis ,
"Richardi de Wymotidej-woliie , Legum Doiioris , ^ Sauiia Roma-
na Curi(S Adi^ocati^
Et Roberti de Askeby ^ Canonici Sarum,
Plenius confidentes,
Ad Tradtandum, pro nobis, & nomine noftro, cum, 'Magni-
ficoPrincipe, Illuftri Rege AiTagonix, Confanguineo noftro ca-
rilTimo, & Alligatis fuis, ac Deputandis ab eifdem, fuper Ligis
& Amicitiis perpetuis, inter nos & iplbs ineundis, & mutuis
Juyn prochein 3 venir, en la manere qui s'enfuiti ceftafTa- ^- 3-
voir, ^x Orig:
* Lui mefmes Baneret dis Chivalers, Quaraiue & Noef Efquiers , infraCa-
& SefTante Archiers a pie , Tner. Pel.
Iflint qil foit paie, devant la main, pur le primer Quarter de 'V.joS.
FAn, des Gages pur lui & fes didtes Gentz, & de Cent Livres de»
Regard pur mefme le Quarter,
Et ilTint , de Quarter en Qiiarter , tant come il demorra Capitain
dedeinz notre dite Ville, fibien du dit Regard come des ditl
Gages.
Et le dit Robert avera Eskippefbns & Cuftages , refonables pur
lui, fes dites Gentz & leur Chivalx, alantz devers Caleis, & re-
tournantz d'iIIoeqes^ & ferra Paie, de les avantdites chofes, par le
Treforer de Caleis.
Et notre Seignur le Roi tendra, en la dite Ville, tant dcs Sou-
ders, fibien des Ouerours & Mariners, come des autres Gentz, as
Gages, come il ad en temps Monfieur Johan de Beauchamp, pur-
le temps q'il bufoigne, ilfint que la Garnefture demoerge en-
tiere.
Et que la dite Vilie foit fuffifantement Vitaille , pur les demorantz
illoeqes , tutdys pur un demy An , au meins , devant la main j ilfint
que mefme la Ville ne foit mife en Aventur , pur Defaute des Vi-
tailles ou de Paiement.
Et , en cas que le Roi faille des Conveantz fufditz , en Partie , ou
en Tout , apres que le Roi ou fon ConfeU ferront gamiz, par le
Capi-
ET ACTA PUBLICA.
£J'
Ann. D. Capirain , & covenable Amendement & Paiement ne foient feitz
I35I- au bout de Quarter, felonc ce que les Quarters courent en la Ville,
TJ- i' que adonques life au dit Monf. Robert a departir de la dite Ville
od fes Gentz, Chivalx & leur Harnoitz,, fanz Empefchement ou
Chalenge de notrc dit Seigneur ie Roi , fes Heirs , fon Confeil ,
ou de nul autre en temps a venir.
Et notre dit Seignur le Roi voet, que le Coneftable du Chaftel
de Caleis, & les Coneftables desCliaflelx environ, foient Remua-
bles par le dit Monf. Robert, en cas q'ils ne fount leur devoir;
& q'il puiffe adonqes autres plus Riffifantz, mettre en leur Lieu ; &
q'il puille auilint remuer touz lesDefobeiirantz, demorantzen mef-
me la Ville,
Et, en cas que les Sergeantz d'Armes, y demorantz, mefprei-
gnent, en ce cas q'il puifle oufter lour Mates,
Et que le dit Monlieur Robert ne foit empefchez, en cas q'il
foit trove Mort ou Vifz en defenfe de la Ville, ii iirint foit que
mefchief aviegne a ycelle, que Dieu defende,
Et, en cas que la dite Ville foit afTiege, que apres le Garnife-
ment du Capitain au Roi & fon Conleil, dedeinz un Moysapres,
le Roi foit tenuz d'eiivoier dedeinz la dite Ville Cent Hommes
d'Armes & Cent Archers , d'entrer oue un Chevetein pur eux Go-
verner, tiel come plerra au Roi, pur la fauve Garde de fa dite
Ville.
Et notre Seignur le Roi Grante, que nul Soudiour, dedeinl. la
dite Ville, ne partira d'illoeqes fanz Conge du Capitain, durante
fa Retenue j ne q'il ferra retenuz de nuUui autre , fanz ce (^'il pur-
ra monftrer le Congie par Lettre du Capitain ; & qi que foit trova
autre, loit pris & emprifonez, queu part q'ils foient trove dedeinz
le Poair notre Seigneur le Roi.
Et voet notre Seigneur le Roi que, a le fin de TAn fufdit, ledit
Monfieur Robert puifTe departir de la dite Ville, ovefque fesGenrz,
Chivaltz, & Harnois, fjnz cmpefchement de notre dic Seigneur le
Roi, fes Heirs & letir Confeil, ou de nul autre.
En tefmoignanCe de queu chofe a cefle Partie de TEndenture,
demorante devers le dit Monlieur Robert de Herle , le dit noftre
Seignur le Roi ad mis fon Seal.
Don a Weftm. le xx jour de Juyn, TAn du Regne notre dit
Seigneur le Roi d'Engletterre Vintifme Quint , & de France Dou-
^ifme.
Sigillo avu/fi.
^7
Ann. D.
1351.
An. ij.
E. 3.
Clauf.if.
E. ^. m.
14. </.
•V.709,
Sitper Exportatiofte Monet* , i^ de Culjlone Grojforum.
EDward, par la grace de Dieu, Roi d'Engletterre & de France,
& Seigneur d'Ivland, as Vifcountes deLoundres, SalutT,.
Por ceo que plufours Marchantz & autres, par caufe que noz
Monoies d'Or & d'Argent fonc ii fortes & a meindre pris, que nul
autre Monoie en autres Roialmes, folonc la value, & ifTint, pur
gaigner, ount amenees noz dites Monoies hors de noftre Roialme
a Billon pardela , ii que poi eft demoree en noftre dic Roialme a
granc damage de nous & de noftre Poeple,
Si avoms , par avis de noftre Confeil , pur profic de nous & de
noftre dit * Poeple ordene & fait faire Novele Monoie d'Ord'autiel
Eraprent& Value,come ileltoit devant,& auxint Novele Monoie
d'Argent (ceft affavoir) une Monoie, quc ferra appellee Un Gros,
de la value de Quaters Efterlings : & un Demy Gros , de la value
de Deux Eftcrlings,
Les queux nous voilloms que courgent defore en noftre dit Roial-
me d'Engletere, enfemblement ove noz Monoiesd'Efterling, Mail-
le & Feding, de ceo auffibien des novels faitz come des veux, &
-que nul , de quel condicion q'il foit, fur noftre greve forfaiture, ne
refufe nul des dites Monoies d'Or ne d'Ar2ent pur le pris (ceftafTa-
voir) Noble a Demy Marc, & Demy Noble a TroisSoldz, &
Quatre Dencrs, & Ferling aVint Deners, pur nule manere de vei-
lePaiemcnt, ne de Contradt, ne de Covenant, pur nule manere
Compolicon faite ne affaire, en privee n'en apert, par quecumque
Voie,
Et auxint par caufe que noz dites Monoies (bnt Contrefaites ,
Forgees, Roignees, & Empirees, par diverfes voies, & amenees
hors de noftre dit Roialme, li bien par Lombardz, come par au-
ires, avoms Ordene, por proiit de nous & de noftre dit Poeple,
cue les Efchaunges de noz dites Monoies, d'Or & d'Argent, &C
de toutes autres Monoies, democrgent devers nous meifmes,
Si vous mandoms, fermement enjoignantz, que, faunz delay,
facez, Crier & Publier overtement en noftre dite Citee , es lieux
ou il embofoigncra , & defendre, depar nous, que nul Efchaunge ,
ne Vente de nule manere de Monoie, d'Or ne d'Argent, foit faic
en Citec, Burgh, nen autre Lieu, en privee, n'en apert, forfque
par celui, ou par ceux, que nous a ceo affigneroms a tenir en no-
llrc noun, ou par lour Dcputees, es lieux ou ils ferront OrdeneT,
par nous & par noftre dit Confeil , fur peine dc forfeiture de mefine
la monie, ilfint chaungee ou vendue, & d'Emprifonement des
corps des Vendours, Cliaungeours , ou Ac"natours, faunz Meinpri-
fe, a noftre volente,
Et, fi apres cele Crie faite, afcuns foient trovees vendantz ou
achatantz en noftre dite Citee , ou aillours deinz veftre Baillie, Mo-
noie d'Or ou d'Argent, en privee ou en apert, autres que noz
Chaungeours Proprees, ou lours Deputees, & es Lieux par nous,
a ceo ailignees, que 'Vous, ou noz ditz Efchaungeours, ou lours
Deputees, facez arefter les corps, aulfibien de ceux que ount faitla
Vante ou Efchange , come des Achatours, de tenir en Prifon,
faunz Meinprife, canque vous eietz autre mandement dc nous,
Et facetz prendre en noftre main tote la Monoie ilTint chaungce
& vendue, come forfaite a nous, de quoi nous voillomsque latier-
ce partie foit a cellui que Tefpiera, & que les deux Parties demoer-
gent devers nous, & foient liverees as noz ditz Efchangeours, ou
lours DeputeeSj par Endenture entre vous & eux ent afaire, a
refpondre ent a nous,
Et voloms que, a cotes les foitz que fufpicion y foit, que afcuns
Jem. III. P. I.
eient fait au contraire du dit Crie de tiele manere de Chaunges ou Anii.a
Ventes de monoie, & ne poont eftre apperceuz fur le fait, que rKl.
vous enquergeez, par bones gentz & loials, de ce la verite, totes £UV.i.
Jes toitz que vous foiez gamiz par noz ditz Efehaungeours, ou lours
Deputees, ouautresdeparnous,
As queux nous voilloms, & vous mandoms, que vous foiez en-
tierment entendantz pur racompliflement de cele bufoigne, fur pe-
nl que apent, & toutz ceux, que vous ent par teles Enqueftes tro-
verez copables, facez prendre, & fauvement garder en noftre Pri-
ion , en la forme avantdite ,
Et auxint facez Crier & Defendre, depar nous, que rul, de
quel eftat ou condicion q'il foit, n'Apporc, ne face apporter, hors
de noltre dit Roialme nule manere dOr ne d'Argent, en Piate
nen Monoie, forfque foulement noftre Monoie d'Or & d'Ar2ent
de novele fait, fur peine de forfaiture de mefme rOr& TArgent,
6c^dfimpnfonemenc de Corps de ceux que 1'apporterent a noftrc
Et ceo, en nule manere, ne lefTez.
. Don fouz noftre Grant Seal a noftre Tour de Londres, le
XXI jour de Jwn, lAn de noftre Regne d'Engleterre Vintifke
Quint, & de France Dufzifme.
ConfimiJia Brevia diiiguntur fubfcriptis, fub eadem data, vide-
Vk. Norff. ^ Suff.
* De Tranando fitper Ligis cum Comite ^ (Jr Commmitate *V.jiol
Flandria.
D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem. Ann. D.
Noventis quod Nos, 1351.
De fidelitate & circumfpediione, diledorum & Sdelium noftro- An. if.
E. 3.
Eranc.if,
E.^.m.
8.
rum.
Franconis de Hale , ^
Stefhaiii de Cojyngton^
Plenius confidentes,
Ad Traftandum cum , fpeftabili Viro, Lodowico Comite Flan-
driae, & Communitace Patriae Flandrix , fuper Ligis & Amicitiis,
ac mutua Communione, inter Nos & Subditos noflros, & ipfbs
Comitem & Comunitatem ineundis,
Et ad ea, quse fic Tradtata fuerint, nobis referendum,
Praefatis, Franconi & Stephano, plenam, cenore praifentium,
concedimus Poteftatem;
Promittentes Nos, pro Nobis, & Hxredibus noftris, Ratum&
Gratum habituros quicquid perdidtos, Franconem & Stephanura,
Adum vel Geftum fuerit in praemillis.
In cujus, &c.
Dat. in Palacio Regis Weftm. vicefimo fecundo die Junii.
InftrtiBiones pro Duce Lancaftri^e, in TraSlatft Flandrit.
Cefte la Charge Donee an Dhc de Lancaftrt vers les Par»
ties de Flamdres.
PRemerement, doic le dic Ducs treter ovefque le Cbun-
te de Flandres d'un Mariage, faire parentre le Conte de Ri-
chemont , Filz au Roi , & la Fille du dit Conte de Flandres.
I T E M , endroit de touz les Banniz de Flandres, demorantz en
Engleterre ,
Qiieux le dit Conte de Flandres Demande, que le Roi oufte de
fon dit Roialme, & q'il ne foefl&e defore nuUs tieux Bannizy de-
morer ;
Le Roi voet que le dit Duc die, que ce feuft outreemenc coun-
tre la Franchife du Roialme d'Engleterre , & par tant tiele cho-
fe ne feuft mie a granter en prejudice dii Roi & de touc le Roial-
me^ Mes des cerceins Banniz en efpecial le dit Duc purra bien
treter au mieuz que lui femblera, fauvant TOnour du Roi & la
Franchife avantdite,
I T E M , le Roi voet que le dit Duc puifTe Treter & Acorder
ovefque le dit Conte de Flandres, tantque a la Somme de Dis
mille Efcutz, ou dedeinz, endroit de la Some d'Argent, qil de-
mande pur fon Chivancher fur TAdverfair & le Paiis de France;
& fur ce, p.ir condicion ent affaire, tailler le temps & la mane-
re de mefine la Chivanchee, felonc ce quil verra que foit af-
faire.
I T E M , voet le Roi que le dit Duc puifle Treter & Acorder
ovefque certeins Perfones du Counfeil du dit Conte de Flandres,
par la ou lui fcmblcra que foit pour Profit du Roi, & les Retemr
devers le Roi, & faire certein Covenant ovefque eux pour lour
dcmoere ( c'eft-alTavoir) pour tant come ils preignent de fautre
Partie, ou plus, ou meins, felonc ce q'ils purrent Accorder, foit
ce en Heritage, ou a Terme de vie, ou auCremenc, pour certei-
nes Sommes d'Argent a paier en main, & en autre quecunque
manere que mieuz lui fcmblera pour Honour & Profit du Roi
avantdit.
En Tefmoignance de queu chofe a cefte Endenture, fibien no-
tre dit Seignur le Roy, come le dit Duc, Entrechaungeablement
ont mis lour Sealx.
Don. a la Tour de Londres le xxvii Jour de Juyn, TAn de
Regne notre dit Seignur le Roi d'EngIeterre Vinufme quint, &
de France Douzifme.
Ann. D.
1351.
.<*«. if.
£.3.
Ex Orig.
infr»
Cxmtr.
m.
Sub Sigillo Cera ruhea impreljb.
* Di
6%
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1351-
Zdv. j.
•V.7II.
Ann. D.
1351.
£. J.
Fr. ij-.
£.3.
m. li.
* De Potejlate tra[landi fttper findi Pace ac de TreHgii
CHm Nmciis de Francia.
D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
■'^ Sciatis quod Nos , ,. , , n.
De fidelitate & circumfpedione, dikaorum & hdelium noltro-
rum,
VenerabHis Patris , Willielmi Epifcopi Norvjicenff ,
Willielmi Comitis Huntyngdonne , n. , t ■■
Bartholomai de Burgersjl}, Camerarii nofiri, & Confiabularn
Cajfri nofiri Dovonia;, ac Cufiodis Gluin^ue Portuum nofiro-
rum ,
Et Robcrti de Herle , Capitanei VilU nofira Calefii,
' Plenius confidentes,
Ad TracStandum & Concordandum cum Nuncns, feu Deputa-
tis, Adverfarii noftri de Francia, de Pace finali, ac de Treugis,
five Guerrx Sufferentiis, inter nos & ipfum ineundis,
Et ad ea, qus fic Tradata, Concordata, & Inita ftiermt, qua-
cumque Securitate nomine noitro vallandum ,
Et ad Obfervationem eorumdem in Animam noflram juran-
dum, , » /1-
Et Securitatem & Juramentum hujufmodi a parte adversa Itipu-
landum & recipiendum,
Et ad omnia alia, qux circa pracmifTa neceflaria fuerint vel opor-
tuna, faciendum, .
Eifdem, Epifcopo, Comiti, Bartholomxo , &Capitaneo, Tn-
bus, & Duobuseorum, plenam, tenore praefentium, concedimus
& committimus Poteftatem^
Ratum habituri & Gratum quicquid per diftos, Epifcopum,
Comitem, Bartholomxum , & Capitaneum, Tres, vel Duos eo-
rum, Adtum vel Geftum fuerit in prxmiCSs, & quolibet prae-
milibrum.
In cujus, &c. . .....
Dat. in Palatio Regis Weftm. vicefimo fepumo die Junu.
Ann. D.
1351.
An. ij.
£.3.
Scot. if.
£. j. m.
nt
Pro Nmciis de Scotia , apud NovHm CaJlrHm , cum qui-
bufdam, a, Rege ibidem mittendis , tra^laturis,
t)EX&c. Salutem.
*^ Sciatis quod,
Cum, Venerabiles Patres Epifcopi,
San^i Andre<e,
Ve Braghpte,
De Catenajs,
Et de Dumblane,
Vel alii Epifcopi, quos Cuftos Terrx Scotias nominare voluc-
Cum Quaterviginti Equitibus, cujufcumque conditionis fuerint,
& eorum Garcionibus, apud Villam Novi Caftri fuper Tynam,
ad tradrandum cum certis fidelibus noftris , ibidem per Nos mitten-
dis, fuper certis Negotiis, eis per Nos injunctis, fint venturi,
Sufcepimus ipfosEpifcopos veniendo, cum Equitibus prxdidis,
Garcionibus, Equis, & Hernefiis fuis, & Villam prxdidtam, ibi-
dem ex causa prsedidta morando, & exinde ad propria redeundo, in
falvum & fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo vobis diftridiiis, quo poterimus, injungimus& manda-
mus , fub Poena Vitx & Membrorum, dfc- prout in fupertorihus Li-
teris de ConJudu.
Tefte Rege apud Turrim London. vicefimo o£bvo die Junii.
Per ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudu habent fubfcripti, mutatis
mutandis, fub eadem Data, per idem tempus duraturas; vide-
iicet,
Comites de la Marche, de Marre, de Angous, ^ de Sotherlandia,
Tres c5" Duo eorum , cum Sexagmta Equitibus.
Davidde Lyndefay , Willielmus de Lemyngefion, Robertus Dirskyn,
(^ Williehnus de Bonyngham, Milites de Scotia, Tres ^ Duo eo-
rutn, cum ^adraginta Equitibus.
Wtllielmus Dotninus deDouglas, cum VigititiEquitibus.
•V.7TI
Ann. Dt
1551.
Aa. ij-.
E. 3.
S<-(it. ly.
£. 3. m.
*•
* De TraBando cum diUis NHnciis fuper Deliberatione Da-
vid de Bruys , & fuper Ligis perpetnis ineundis.
REX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De fidelitate & circumfpedUone , dileftorum & fidelium noftro-
rum,
Venerabilis Patris,
Thomte Epifcopi Dumlmenfis :
Ricardi Comitis Arundellde ,
Henrici de Percy ,
Hadulphi de Nevill,
Baronum :
Hugmis de Nevill,
Militisj
Ann. D.
1351.
Edv. 3.
Et Johantiis de Wynevjyk , Thefaurarii Ecclefia heati Petri Ebo-
rum,
Plenius confidentes,
Ad Tradtandum , Concordandum & Conveniendum cum Prx-
latis^ Comitibus, & aliis Hominibus de Scotia, apud Villam No-
vi Caftri fuper Tynam, in Comitatu Northumbrix, in proximo
conventuris, fuper Deliberatione David de Bruys, ac finali Pace,
inter Regna Anglix & Scotix, necnon fuper Ligis & Amicitiis
perpetuis, inter Nos & Subditos noftros & Homines de Scotia
ineundis,
Et ad ea, qux fic Tradata, Concordata, Conventa, & Iniu
fuerint, quacumque Securitate, nomine noftro, vallandum,
Et ad Securitatem hujufmodi a Pane adversa ftipulandum & re-
cipiendum,
Et ad omnia alia & fingula, quae circa prxmifTa neceflaria fue-
rint vel oportuna, & qux nos ipfi faceremus fi prxfentes eflemuSj
faciendum,
Eifdem, Epifcopo, Comiti, Henrico, Radulpho, Hugoni, &
Johanni, Quinque, Quatuor , Tribus , & Duobus eorum, plenam,
tenore prxfentium, Concedimus & Committimus Poteftatemj
Ratum habituri & Gratum quicquid per didos, Epifcopum, Co-
mitem , Henricum , Radulphum , Hugonem, & Johannem, Qyin-
que , Quatuor , Tres , & Duos eorum , Adtum vel Geftum fuerit
in prxmillis , & quolibet prxmilTorum.
In cujus, &c.
Dat. apud Turrim London. vicefimo odavo die Junii.
De Capitaneo f^ilU Calejti conflituto.
T) EX, dilefto & fideli fuo, Roberto de Herle, Salutem. Ann. D.
•'■^ Sciatis quod Nos (de circumfpeda Fidelitate veftra plenius 1351.
confidentes) conftituirnus vos Capitaneum & Cuftodem Villx no- •^». 1/.
ftrx Calefii, in Regno noftro Francix, a Fefto Nativitatis Sandti £■ 3.
Johannis Baptiftx proxim6 prxterito, quamdiii noftrx placuerit Er. 1/.
voluntati, £•}. m.
Ita quod vos Vil!am prxdidam, ad opus noftrum falvo cufto- 8.
diatis, c^c. prout Jitpra de Data I Septembr. A. 21. tunc fic.
Ac etiam amovendi omnes & fingulos, qui in dida Munitione
indebite fe habebunt, tam, videlicet, Servientes noftros ad Arma,
Armigeros, & alios de Hofpitio noftro, & Cuftodes de Merk,
Oye, Santgate, & Colne, quam cxteros, ad Vadia noftra in par-
tibus illis exiftentes , & fi opus fuerit in Angliam mittendi , ufque
Turrim noftram Londonix, quotiens & quando Defedus in prx-
didis debite fuerit compertus, & Alios loco eorum reponendi ;
Ita quod Munitio prxdidta, prout vobis meliiis videbitur, firmiter
teneatur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Junii.
Per ipfum Regem.
* De Cera , circa Corpus Domini E. Avi Regis nunc , *V.7ij,
renovanda.
REX Thefaurario, & Camerariis fuis , Salutem.
Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris me-
morix, Domini E. quondam Regis Anglix, Avi noftri, in Mo-
nafterio Weftmonallerienfi humatum , exiftentem , de Denariis no-
ftris renovari faciatis, prout hadcnus fieri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Julii.
Ann. D:
1351.
An. xf.
E. 3.
Liherat,
if.E. J.
m. 1.
De Ouerelis , in Villa de Renes , in manu Adverfariorum
exijiente , antea receptis, aptid Civitatem Vanatenfem jam
audiendis.
REX, diledlo & fideli fuo, Willielmo Dyr\'an, noftro, & Jo- Ann. D.
hannis Ducis Britannix, in Cuftodia nolM exiftentis, nomi- 1351.
ne, in didto Ducatu Britannix Senefcallo, Salutem. An. zf.
Quia VilladeRenes, ^ £.3-
In qua Principalis Curia didi Ducatus , ad quam de inferioribus Fr. if .
Curiis ejufdem Ducatus , in Caufis & Querelis ibidem contradidis, £. 3 . ot»
appellatum, querelatum, & provocatum extitit, tenebatur, 3.
Jam in manibus Adverfariorum noftromm extitit, ut accepi-
mus, '
I^os
Volentes fingulis de didlo Ducatu, Nobis & dido Duci Adhae-
rentibus, Juftitix fieri complementum ,
Ac de veftra fidelitate & circumfpedtione confidentes,
Ad Recipiendum & Audiendum apud Civitatem Vanatenfem , in
CuriaejufdemCivitatis, omnes Querelas, Provocationes, Appella-
tiones, & Contradidtiones, quas ab hujufmodi inferioribus Curiis,
in Caufis & Querelis ibidem contradidtis, ad Majorem Curiam
noftrara & didi Ducis, in didto Ducatu fieri & interponi con-
tinget, . A 11 ■
Et in omnibus Caufis Querelarum, Provocationum , Appellatio-
num & Contradidtionum hujufmodi, tam Criminalibus quain Ci-
vilibus, cum Emergentibus, & Incidentibus, & Dependenubus in
& ab eifdem, Procedendum, Citandum, Cognofcendum , Inhi-
bendum, Interloquendum , Diffiniendum, Exequendum, & ipfas
fecundum Leges, Foros, & Confuetudmes didti Ducaius, prout
in dida Curia de Renes prius fieri confuevir, fine debito termi-
nandum, . -rr o
Et oronia alia & fmgula faciendum , qux in prxmifliSj & ea
coxx-
ET ACTA PUBLICA.
69
Ann. D.
1551-
Hdv. 3.
Ann. D.
1351.
An. 2.f.
I. 3.
CUuf.
if. £.J.
w. 18.
•.V.7I4-
contingentibus, neceflaria fuerint, etiam fi Mandatum exigant
fpeciale ,
Vobis, cum Punitionis &: Cohertionis debitx Poteflate, plenam,
tenore praelentium, concedimus & committimus Facultatem , do-
nec aliud inde duxerimus demandandum;
Et ideo vobis mandamus quod , circa praEmifTa facienda , dili-
genter, folerter, & fideliter intendatis.
Damus autem omnibus Fidelibus noftris, tam Nobilibus, quam
Popularibus, difti Ducatus, tenore prxfentium, in mandatis, quod
vobis intendant & pareant in prxmiins.
In cujus, &c.
Dat. apud Weilmonafterium , primo die Julii.
Sitper Caftiorie JVtllielmi DougUs.
REX Firmariis Cuftumarum & Subfidiorum, nobis in fingulis
Portubus Regni noftri Angliae debitorum, & eorum Manu-
captoribus, feu eorumdem Manucaptorum Attornatis, Salutem.
Cum nuper , pro bono & gratuito Servitio, quod, diledus &
fidelis noiier , Robertus Bsrtram nobis impendit, & extunc impen-
deret, ac etiam pro eo quod idem Robertus Corpus Willielmi de
Douglas, Inimici noftri, per ipfum * Robertum, de Guerra, in
Bello, apud Dunelmum habito, capti, nobis gratanter liberavit,
Concellerimus , pro Nobis, & Hseredibus noftris, eidem Ro-
berto Ducentas Marcas, percipiendas Annuatim fibi, & Hoeredi-
bus fuis (videlicet) Centum Marcas de Exitibu:; Cultumarum no-
Ilrarum in Portu de Kingefton fuper Hull , & Centum Marcas re-
fiduas de Exitibus Cuftumarum noftrarum in Portu Novi Caftri
fuper Tynam, per Manus Collediorum earumdem Cuftumarum in
Portubus pr.sdidis, qui pro tempore fuerint, ad Fefl:a Pafchx &
Sandi Michaelis, per xquales Portiones, vel quoufque eidem Ro-
berto de Ducentis Marcaris Terrae vel Redditus per Annum, fibi
& Hicredibus fuis Habendis, in loco competenti, per Nos, vel
Haeredes noftros, fijerit proviium , prout in Literis noftris Patenti-
bus , inde confedtis, pleniiis continetur,
Vobis mandamus quod prEefato Roberto Quinquaginta Marcas,
de Exitibus Cuftumarum noftrarum in Portu de Kyngefton fuper
Hull, & Quinquaginta Marcas de Exitibus Cuftumarum noftrarum
in didto Portu Novi Caftri fuper Tynam,pro termino Pafchae pro-
ximo pr.ieterito, folvi & habere faciatis juxta tenorem Literarum
noftrarum prxdiftarum ,
Recipientes a prsefato Roberto Literas fuas Acquietantix , Re-
ceptionem diftarum Centum Marcaruin teftificantes,
Et Nos vobis inde, in Compoto veftro, ad Scaccarium noftrum,
debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonatterium , decimo die Julii.
De Exemplificatione Concejfionis , nuper JfabelU Filia Regis
(fr Filio Domini de Lehreto fa[i<e.
* Barholofnai de Burghersfh, Camerarii noftri ,
Ei Hoherti de Her/e, Militis , Capitanei Vtllis nofira Calefii,
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
1251. Conftat nobis, per infpeitionem Rotulorum Canceliarix no-
^«. ij-. ftrae, quod nos Literas noftras Patentes nuper fieri fecimus in haec
£.3. verba,
£. j. f. Edwardus, ^c. ut fupra de Data 1 Maii , de verbo in verbum,
i..m. io. reiterando totam Literam, & tuncfc,
No3 autem tenorem Literarum proedidarum, ad requifitionem
pr;Edi£torum , Bernardi Filii dicti Domini de Lebreto 6c Ifabeilse ,
duximus exemplificandum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Julii.
Plenarie confidentes, Ipfos,
Tanquam Confcios Mentis noftrae fuper fadto Guerrae inter Nos
& Adverfarium noftrum Franciae, Reformationeque Pacis fuper
hoc, & de intentione noftra plenius informatos,
Traftatores, Adtores, Fadores, Reformatores, Nuncios, feii
Amballatores, & amicabiles Compofitores ,
Super agendis inter Nos, Regnum noftrum, ac Terras, Fideles,
Adjutores, & Adhaerentes noitros, ex una parte, & didtum Ad-
verfarium noftrum Francix, ac Terras quas tenet, Adjutores, 8e
Adhxrentes , ex altera ,
Facimus, conftituimus, &, tenore prxfentium, deputamus;
Dantes & concedentes eifdem Tracftatoribus , feu Nunciis, &
Ambafliatoribus noftris, Tribus, aut Duobus ex eis, plenariam
Poteftatem, Audtoritatem , & Mandatum fpeciale tra6tandi &
concordandi cum difto Adveriario noftro, feu ejus Gentibus, aut
Nunciis, de Pace finali & Concordia inter nos adinvicem in-
eundi ,
Et Treugas, five Abftinentias, fub fpe Pacis & Concordise, fub
Modis, Pacftis, & Conditionibus, quibus Eis, Tribus, aut Duo-
bus ex eis, videbitur, faciendi,
Pacem hujufmodi reformandi,
Iplam , & Treugas , live Abftinentias hujufmodi, capiendi & fir-
mandi, tranfigendi, concordandi, pacifcendi,
Et cum Eis, nominibus quibus fupra, Padta, Promiffiones, &
Conventiones fuper hiis faciendi, cum eis tribus aut duobus ex eis
recipiendi ab eis Literas, fuper hiis concedendas, eflicaciores &C
validiores qu.e poterunt fieri , & qux eis Tribus aut Duobus ex eis
videbuntur concedendae,
Jurandi in Animam noflram de tenendis Padtis, Concordia, five
Pace , Treugis , iive Abi1:inentiis , Promiflfis & Conventionibus fu-
pradidtis, firmiterque & inviolabiliter obfervandis & effedtualiter
adiinplendis, & prxftandi quodlibet alterius generis Juramentum
quod poftulat Ordo Juris,
Et omnia alia & fingula faciendi, quae circa Reformationem Pa-
cis hujufmodi, ejufque & didtarum 1'reugarum obfervationem in-
violabilem , necnon & quje circa omnia alia & fingula fupradidta ,
& Dependentia ex eifdem , neceflaria fuerint & etiam oportuna ,
& qux nos faceremus, & facere poffemus, fi prjefentes effemus,
licet Majora fint quam ea quse fuperiiis funt exprefla, & Manda-
tum exigant fpecialej
Promittentes bona fide, & fub Obligatione Bonorum noftrorum,
Mobilium & Immobilium, Prsefentium & Futurorum, pro No-
bis, Hicredibus, & SuccelToribus noftris, Angliae Regibus, quod
quicquid per didtos Tradtatores, Tres, Duofve ex eis, Fadtum fue-
rit, Concordatum, Tranfadtum, Pacificatum, PromilTum, Con-
ventum, Juratum, aut alias Procuratum in prjemiffis, & quolibet
prixmiflbrum, tenebimus, adimplebimus , & obfervabimus, tene-
rique, adimpleri, & obfervari inviolabiliter & efFedlualiter facie-
mus, nec procurabimus , aut permittemus, ullo tempore, quic-
quam in contrarium fieri feu attemptari aUquo Ingenio, vel Cau-
tela,
Et, ad majorem fecuritatem, per Litteras noftras, fub noftro
Magno Sigillo iigillatas, confirmabimus , fi opus fuerit, & fijper
hoc fuerimus requiiiti.
Ann. D.
1351.
EJv. j.
*V.7i/.
In cujus, &c
Dat. apud Turrim London. vicefimo fexto die Julii.
De IndHciis , a prj/diElis jimhaffiatoribus per modicttm tem-
nuper initis. per aliqmt Dies prorogandis.
Ann. D.
1351.
An. 1/.
£.j.
Fr. if.
E. J.OT.
5-
R'
Pro Duce Bavarria de Conduilu.
E X &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Illuftris Guillielmus Dux Bavarrioe, Confanguineus nofter
cariflimus, ad Regnum noftrum Anglix, ex certis caufis, fit ven-
turus ,
Nos , volentes Securitati ipfius Ducis , & aliorum in Comitiva
fua venturorum , providere,
Sufcepimus ipilim Ducem, Homines, Equos, Hernefia & Res
fua qusecumque, in veniendo in Jpfum Regnum noftrum Anglise,
^ ad nos ubicumque fuerimus tranieundo, morando & redeundo, in
Protedtionem & Defenlionem noitram fpecialem, necnon in fil-
vum & fecurum Condudtum noftrum;
Et ideo vobis injungimus & mandamus quod eifdem , Duci &
Hominibus fjis , veniendo in ipfum Regnum noftrum, ad nos tranf-
eundo , morando , & exinde redeundo , c^c. prout in fimilibus Li-
teris de Condudu.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Julii.
pus
D E X Univerfis , ad quos &c.
^ Sciatis quod,
Cum , diledti & fideles noftri ,
Venerabilis Pater ,
Salutem.
WiUielmus Norwicenfs Epifcopus,
Wdlielmus Comes Huntyiigdonia ,
Et Bartholojnaus de Burghcrsjb,
Ann. D.
1551.
An. 1/.
£.3.
Uid. m.
3-
Ann
1351.
Ati. zf
E. 3.
Ibid. m.
De difufori Poteflate fuper Pace finali traBandi, & Indu-
cias cum Nunciis Francia pacifcendi.
y. R EX Univerfis, praefentes Literas infpedhiris, Salutem.
u. iv jsjQtum facimus quod Nos,
De fidelitate & circumlpeclione, diledtorum & fidelium noftro-
rum,
Willielmi Epifcopi Norvjycenfis ,
Wil/ielmi Comitis Huntytigdonia ,
Quos nuper, una rum, diledto & fideli noftro, Roberto de
Herle, Capitaneo Villae noftrae Calefii, ad Tradtandum & Con-
cordandum, cum Nunciis, feu Deputatis, Adverfarii noftri Fian-
ciae, de Pace finali, ac de Treugis, five Sufierentiis , inter Nos
& ipfum Adveriarium nollrum ineundis, ad partes Calelii defti-
navimus,
* Initis certis Treugis, per modicum tempus duraturis, ad nos, #y .,g
ad ea, quae inter ipfos & Nuncios, ex parte prxdidli Adverfarii
noftri ad hoc Deputatos, funt Tradtata, nobis referendum in An-
gliam venerint, & ad didtas partes Calefii, ex causa illa, funt ce-
leriter redituri,
Nos, de fidelitate &induftria prxfati Roberti confidentes (inca-
fu quo praefati, Epifcopus, Comes, & Baitholom-.eus, fuper Paf-
fagio fuo, per venti contrarietatem , aut alio cafu fortuiro, quo mi-
nus, citra Finem Treugarum prxdidtarum, ad didtam Villain Ca-
lefii venire poterunt, inipediti fuerint) eidem Roberto ad proro-
gandum, nomine noftro, didtas Treugas, fic initas, aut alias, ii
necelTe fuerit, de novo ineundum, per Odlo, Decem, vel Duo-
decim Dies, ultra 7"erminum didtarum Treugarum duraturas, ple-
nam, tenoie piaefentium, concedimus & committimus Potefta-
tem j
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
dium Robertum Adtum vel Geftum fuerit in praemiflis.
In cujus, &c.
Dat. apud Turrim London. vicefimo feptimo die Julii,
I3
D»
70
CONVENTIONES, LITERyE,
Arn. D.
1551.
^v. 3.
De Licentia profeqHcndi pro Prifinario , ficmdum Jnra &
Legem Armorum.
Ann. D. T7Dvvard , par la prace de Dieu
,.^^,_ J-Li & Seignur dlrkund, a tou2
vcndronr, Salurz,.
n5
Aii. if
Roi d'Engleterre & de France,
tou2, ceaux, as queuz. ceftes Lettres
Come, noftre cher & foial, Richard delTotefham, Chivaler,
nous ad done a entendre, que le Seignur de Garenferes duft eftre
fon Prifoner par Fiaunce & autres Condicions, queux le dit Richard
lui fiftfaire, au temps q'il lui prift de Guere, lescondicions&Pn-
fone le dit Sire de Garenferes dedit, & de ceo fe voetdefendrepar
fon corps , come Chivaler devera faire , come il dit ,
Sur quey, le dit Richard nous ad fupplie q'il puifle, de noftre
Conge, purfuer le Droit, q'il ad devers le dit Seignur de Garenle-
res fon Pnibner, en manere come il appartient en tiel caas,
Nous, , „
VoillanT, que Droitz & Loi d'Armes foient gardeeT. & meinte-
nu2. a toL 7. no2, Subgitz, & as touz autres,
Avons done, & donons, par ceftes noz Lettres Patentes, Con-
ge au dit Richard de purfuer le Droit, q'il ad devers ledit Seignur
de Garenieres, come Chivaler doic faire en totes jours, ou le dit
Richard purra avoir Droit & Lei d'Armes du dit Seignur de Ga-
renferesi illent que nous, & noftre Confeil, veions pnmerement
que les Conduftz, que le dit Richard avera pur lui, & pur les
foens, Confeillers & SeiTantZ,, Chivalx, Hernaifes, & autres
Biens, foient covenables. r n. t
En Tefmoignance de queux chofes avonsfait faire ceftes noz Let-
tres Overtes.
Don. a noftre Tour Londres, le xxvii jour de Juyl.
Ann. D.
1551.
An. If.
f. 3.
£je Orig.
infra
Camer.
*V.7i7
JraElata & Conventa per Nnncios Regum Anglia, & Na-
varrin, fuper Guerra Francie.
ACe que bonne Amour & Alliance foyent & puiffent eftre, a
tous jours, entre Trelhobles & Trde.xcellens Pnnces, le Roi
d'Engleterre d'une part, & le Re de Navarre d'autre, ont efte
touchees & parlees par,
Nobles Homes,
Nejftre EfHenne de CuifantonCy
Mejftre Ejlienne de Chafie/lay ,
Et Mejjire Jehan de Studcignay,
Chivalers du dit Roi d"Engleterre
Et MeJJire Martin Henriquis,,
Meffire Jehan de Finguigny,
MeJJire Pierres de Saquemvillej
Mejfire Jeban de Fticooufs,
Mejjire JRohert de Fingmgny,
Et MeJJire Jehan Renuriz DarellaXOy
Chivalers du dit Roy de Navarre,
Les voies & moiens qui enfuient,
P R T M E R E M E N T , eft agarde, parentre les deCTus dit Chiva-
lers , que le dit Roy de Navarre aura tout le Conte de Champaigne
ac de B e entierment, aveques toutes les appartenances , a tenir
* en la manere, & par autels noblefces, que le Roy Thibaut de
Navarre les tent, toute la Duchee d'Amiens & fes Apar-
tenances: _ , , ^. ,. , ., „
Et quant eft dela de la Duchee de Normandie , dont il a efte pa-
role & debate parentre les defliis ditz Chivalers, fur ce que che
foit & doie demeurer femblablement au dit Roy de Navarre, &
entierment, les diz deux Seigneurs ordeneront quant ilfe reverront,
& auffi de toutes autres chofes que pouent toucher Madamc la
Royne Blanche, le Bien de FAcourt d'entreuls, & le Profit des
cbofes deffus dites. , „ .„. . . ,
Item, du Conte de Chartres, & du Baiiliage Amiens, dont
les Chivalers du dit Roy de Navarre ont fait mention , tendant a
fin que le dit Roy de Navarre les doie avoir femblablemenc avec-
ques les chofes deffus diiSes, demeure a parler autrefoiz: quar les
Chivalers du dit Roy d'Engleterre ne fy fonte mye prefentment
arreftu. . , ,-, , j t.
I T E M , eft parle que la Coronne, & le Seurplus du Royaume
de France , & les autres Tenres & Seignuries, que celles qui ci de-
fus font declares, feront ou demouront au dit Roy d'Engleterre.
I T E M , a ce ques les Deux Seigneurs aient la pofleffion des cho-
fes deflufdites, &c que a chafcun foit delivre ce que eft touche cy
deiTus, eft parle que il ayderont Tun rautte de leurs Corps, Genz,
Amis, & Aliez, contre touz^ ou cas que les chofes vendront a fin
de Tou Traiaie, & par enfi, defmaintenante, le dit Roy de Na-
varre, & fes Genz, & les ditz Genz du dit Roy d'Engleterre , qui
font & vendront par deca la Meer , fcront enfemble countrc toutes
Perfonnes, & feront lour fait au profit des diz Deux Seigneurs co-
me en Conqueft de Pays , come autrement : Et ce , qui iera gain-
gnie &C prins de Pays, Forterefces, ou lieux, es Chivanches qui fe-
ront faites par euls, fera du dit Roy d'Engleterre ; Excepte que ce,
qui fera prins & gaingnie es pays deffus declarez pur le dit Roy de
Navarre, fera fien, & le tendra a fon proufiti Et ceuls, qui a pre-
fent tienent Places es Panies de Normandie &z d'alleurs, les ten-
dront & garderont jufques a tant, que les deux Seigneurs aient or-
■ dene & acorde j Except les Pons & Places de Poiffy & de Saint
Clou, & de toutes autres Forterefces & Places qui ont efte prinfes
& occupees, depuis que le dic Roy de Navarre manda les genz
d'Engleterre derreiner avenir devers lui, queles feront laiflees,ren-
dues, & delivres a plain, de touc le pouoir des diz Chivalers du
Roy, en bonne foie, fanz aucune fraude ou mal engyn. Ann. D,
Item, pendanz ces chofes, toutes les Genz, Villes, & Pays, 1351.
Subgiz, Amis, & Alliez du dit Roy de Navarre ferront & de- Edv. 3.
mourront paifibles envers les Anglois de toutes Oppreflions & Dom-
mages: Et auffi feront les Villes, Gents, & Hommes du dit Roy
de Navarre Frans & quiete de toutes Raencons a Impoferde No-
vel : Et femblablement demouront pailibles les Genz & lieux,
obeillans au dic Ro/ d'Engleterre , envers le dit Roy de Navarre
& fes Genz.
En Telmoign de les chofes les Chivalers deflus nomez ont mis
enterchangeablement lours Seaulx a cefte prefente Cedule Endente,
que s'en fait le premier jour d'Aouft, TAn de grace Mil CCC.
Cynquente & Tune.
Forma Treugarum cum Gemibm Hijpanid initarum.
SAchent touz, que come Debatz & DifTenfions fuiffent meuz Ann. Di
entreles Engleys d'une pan, & les Gentz de les Villes de la 1351.
Marifme, de la Seignurie du Roi de Caftell, & del Countee de -^»- i/.
Vifcaye, d'autre part, par caufe de Mals & Damages, faitz d'une E- ?•
part & d'autre, les Gentz des Villes fufdites envoierent devers, le Fran.ij'.
Trefdoute Prince , le Roi d'Engleterre & de France , lour Meffa- »>. f. d.
ges (ceft a dire) Johan Loupes de Salfedo, & Diago Sanches de
Lupard , & Martyn Perys de Golyndano , dd pleyn poair pur Trai-
ter fur les Debatz & Difienlions avantdites ,
Et pur demander, prendre, & faire Emendes de le Mals & Da-
mages fufditz ,
Ec pur requere & prendre Treues & SoefFrances de Guerre, a
un certein temps, en efpoir de Final Pais, que fe purra tailler ciu-
rantes les Treus avantdites.
Et depuis, affemblez en !a Citee de Loundres, les Deputez del'
dit Trefdoute Prince le Roi d'Englererre & de France d'unepart,
& les ditz Meffages d'autre part, les ditz Meffages demande-
rent,
Primerement, Emendes & Satisfadion de les Mals &
Damages, queux ils ount pris & receux, en la Meer, par les En-
gleis, del temps du Roi Don Petro ore Roi de Caftell ,
* Et les Deputez, de par le Roi d'Engleterre avantdit, ount de- « y 718
mande de les Deputeez, de les Villes fufdites, Emendes & Satis- *
faaion de touz les Mals & Damages, faitz as Gentz d'Engleterre,
de Gafcoigne, & as autres Subgitz le dit Roi d'Engleterre &de
France, par les Gentz le dit Roi de Caftell, & del Countee de
Vifcaye , par le dit temps ,
Et puis , les dites chofes Debatues, fauve le Droit & la Demaun-
de de chefcune Part, en efpoir de Pays, & pour bon Pays, &
pour bon Amour norir entre le Roi d'Eng-leterre & de Fraunce &
fes Subgitz d'un part, & les gentz & Subgitz le Roi de Caftell &
del Counteede Vifcaye d^autte pait, les ditz Deputez, le dit Roi
d'Engleterre , ount faic tiel Rehcion a lour dit Seignur le Roy
d'Engleterre & de France, que ledit Roi, a la requefte des ditz
Meffages de Caftell & de Vifcaye , ad ottroie Treues & Soefiran-
ce en la fourme que s'enfuyt ,
Primerement, acorde eft que bons & loiales Treues
foient priles, affermes, & tenuz, par Meer & par Terre, en-
tre touz les Gentz & Subgitz le Roi d'Engleterre & de France,
Exceptez les Gentz de Baiou & de Beariz, que Ibnt exceptez
par caufe q ils ont pris une Treue od ceux d'Efpaigne par Quatre
Annz, la quele Treue le Roi ad conferme d'une part, & les Gentz
& les Subgitz de la Seignurie le Roi de Caftell & del Counte de
Vifcaie d'autre part ,
Les queles Treues dureront, del jour de la Fefance de Ceftes,
tanque a Vynt Annz acomplis ,
Et prendront les dites Treues pleyn effedl & forcej en Meer
& en Terre , del jour de la Date de ceftes prefentes Lettres , ja
ce foit quc PubUcacion & Proclamacion des dites Treues ne Ibit
faite,
La quele Publicacion & Proclamacion fe ferra en Engletene,
deinz Une Moys apres la Date de Ceftes ,
Et a Burdeux deinz Deux Mois apres la Date de Ceftes,
Et, en les Villes de la Marifme de Caftell & Vifcaye avant-
dites , dedeinz Trois Mois apres la Date de ceftes prefentes Let-
trcs
Et enprendront fes-ditz Deputez, de la Marifrae fuifdite, que
touz les autres Portz, de la Marifme, del Seignurie du dit Roi de
Caftell , qi ne ont my donez poair les ditz Deputez , tendront la
diteTreue loialment.
Item, acorde eft que, pendantz les dites Treues, nuls des
Gentz , Subgitz , del dit Roi d'Engleterre & de France, ferra Ma-'
le, ne Damage, en Perfones, ne Niefs, Marchandifes , ne en au-
tres Biens, as Gentz, ne as Subgitz, de la Seignurie du Roi deCa-
ftell, ne del Countee de Vifcay,
Ne les Genrz, ne Subgitz, de la dite Seignurie, del Roi de
Caftell, & del Countee de Vifcay, ne feront Mal, ne Damage, en
Perlbnes , n'en Marchaundifes, nen autres Biens, as Gentz d'En-
gleterre, de Gafcoun, d'Irlande , de Guales, ne a nul des Subgitz
du dit Roi d'Engleterre & de France.
lTEM,acorde eft que, durantes les dites Treues, nuls des
Gentz, ne Subgitz, del' une Part, encontre, ou en prejudice dei'
autre Partie, ne ferront Alliaunce , ne durront Eide, ne Socours,
en afcune manere, as Enemys, Contraires, ou Adverfaires del' au-
tre Part.
Item, que les Gentz, Subgitz, Meftres, Manners & Mer-
chauntz, del' une Part & del' autre, dequel condicion q'ils foient,
peulTent Seurement, Franchement, & Sauvement aler&paller,
par Terre, & par Meer, as touz les Manfmes, Portz, Citees, &
Villes del' une Part & del' autre, & as touzautres Roialmes& par-
ties ou lour plerra, od lour Niefs, Grantz & PecitZ;, & od coutes
Mar-
ET ACTA PUBLICA.
;£
D. Maichaundifes que ferront chargez, en les dites Neefs, des queux
I. Paiis & Gentz les dites Marchandifes foient.
3. Item, foient certeines Perfones Deputez, Gardeyns de ceftes
prefentes Treues, eantz. pleyn poair de Conftrendre & de Punyr
touz ceux , qi Enfreindront les dites Treues , ou qi s affbrcerent de
les Enfreindre , & de Redrefcer & de Reparer touz Attemptatz,
que ferront fait, del' une Partie & del' autre, pendantes les dites
Treues ,
Et que les ditz, Gardeyns feront redreffement & Reparacion
plenerement de toux les Attemptaz , faitz durantes les dites Treues,
dedeinz deux Moys apres que les ditz Attemptaz ferront provez.
devant eux, & de ceo foient requis,
Et que la perfone, q'avera refceu les Damages, eit fes Defpen-
fes, queux il ferra en la purfuyte, de la perlbne, qi ferra la Mal,
& de fes Biens ,
Et, en cas q'il n'eit ny Bienz. fuflGfanrz. de faire les Amendes,que
fon Corps foit pris, & que les Gardeyns de la Terre facent Juftice,
de la Perfone , a la purfuyte celui , q'ad pris le Damage ,
I T E M , acorde cft que , s'il aviegne que , pendante la dite Treuc,
nul Mal , ou Damage , foit fait par Gentz ou Subgiz de Tune Par
Anrt. 0.
.719.
* Pro ylrchiepifcopo Dama/ci, de inquirendo fuper DnmniSk ^jiy ■,'
D EX , Dilcftis & fidelibus fuis , WiUielroo BafTet , Johanni T.'^f'
^^ Mynyot , Pctro de Richemond , & Nicholao Gower , Salu- fat. if »
tem- , £■?•?.
Ex gravi querela Hugonis, Damafci Archiepifcopi , accepimus j. m. 1/«
quod Johannes, Abbas de Bella Lauda,& Frater Thomas de Ho- ^iorf.
iiyngham, & Frater Robertus de Helmefley , Commonachi iplius «v.-^iae
Abbatis,<Sc Frater Johannes Colvile, Converfus ejufdem Domiis,
ac quidam alii , Malcfaftcrcs & Pacis noftraj Perturbatores , Do-
mos & Parcum ipfius Archiepifcopi , apud Ncwefted,juxtaBogh-
land , Vi & Armis fregerunt , & queudam Equum fuum , pretii
viginti Librarum,
Necnon quicdam Averia in Dampno fuo ibidem, capta & in
Parco praedicto Imparcata, Cepenint & abduxerunt,
Et Bona & Catalla fua,ad valentiam ducentarum Librarum , ibi*
dem inventa, ceperunt & alportaverunt ,
, ' - - , - , _, ,-, - ■ r Et Herbam fujm,ibidem nuper crefcentem, ad valentiam qua-
i.e al autre que pur ce ne ferra mye la Treue Rumpue, einz ferra ^jragmta Librarum , cum quibuldam Averhs depafti tuerant, con-
faite Redrdce_6c Reparacion par * les DCputez iufditz,en la ma- culcaverunt, & confumpferunt ,
nere comc deffus eft dit.
Item, acorde que les ditz Deputez, de la Marifme fuifdite ,
ferront aftavoir a les Bannitz de la dite Seignurie, del Roi de Cas-
telle, & del Counte de Vifcay , qe font hors de lour Pays , s'ils
voillent eftre compris en cefte Treue ou ne mye ,
Et en cas q'ils voillent eftre compris en la diteTreue, q'ils foient
refceux & compris fi plenerement come les autres,
Et adonqes les Deputez avanditz manderont , en Brugges, en
Flandres, au Mair del Eitable des leynes d'Engleterre , ou a foa
Lieutenant , les Nouns des ditz Bannys ,
Et, en cas q'ils ne voillent eftre compris en la dite Treue , q'ils
demurgent hors de la Treue , & que le Roi d'Englererre & de
France & fes Gentz facent de eux, come de lour Enemys,
Et que les bones Gentz, de la Marifme fuifdite , ne foient Bla-
mez, ne Damagez pur nul Mal que les ditz Bannitz ferront,
Et que les ditz Deputez ferront mander , a Brugges , au dit
Mair del' Eftaple, ou a fon Lieutenant, dedeinz Sys Moys apres
la Date de ceftes prefentes Lettres, les Nouns de les Capitayiis des
dirz Bannitz, que ne voillent eftre compris en la dite Treue, &
de lour Compaignons , des queux ils pourront faver les Nouns ,
Et, en ce cas , les Gentz de la Marifme de Caitelle, & del
Countee de Vifcay, ne ferront Eide,Comfort, ne Socour as ditz
Banniz, ne les receiveront entre eux.
I t E M , q'en cas que le Roi d'Engleterre & de France , ou fes
Gentz, preigne ou gaigne de fon Adverfaire , qi q'il foit, Vill,
Chaftell, ou Port, en quel Ville, Chaftel ou Port, foient trovez
Bienz de les Gentz de la Seignurie de Cafl:ell , ou del Counte de
Vifcay , ou Nefs , en les quels Marchandifes , ou autres Biens de la
Seignurie ou del Counte avanditz foient trovez ,
Que le dit Roy d'Engleterre & de France , ou celui que ferra
Capitayn pur lui , ferra fercher lour Biens , en qi Meyns q'ils foient,
& ferra fon loial poair , fur raflburance de la dite Treue , de faire
rendre les dites Niefs,Marchandifes,& Biens a lesGentzdu Roial-
me de Caftelle & de Counte de Vifca , de qi ils ferront , fur lour
ferrment , parenfl q'ils ne foient Armez od les Enemys le dit Roi
dEngleterre & de France, ne ne facent a eux Eide, Socourj ne
Comfort ,
Et fl nul de eux foit trovez Armez, ou facez Eide, Socour,ou
Comfort as ditz Encmys le dit Roi d'EngIeterre & de France,
Et in Homines & Servientes fuos ibidem infultum fecerunt, &
ipfos verberaverunt , vulneraverunt , & malc tracf.iverunt , per
quod idem .Archiepifcopus Servitium fuum eorumdem Hominum
& Servicntum per magnum tempus amiiit,
Et alia enormia ei intulerunt ad grave Dampnum ipfius Archi-
epifcopi , & contra Pacem ncitram ;
Et quia Tranfgrelfiones prxdiitas, fi perpetrat^ fuerint, relin-
quere nolumus impunitas, allignavimus Vos , Tres, & Duos ve-
ftrum (quorum vos, prxfate Willielme, unum elle volumus)Ju-
Iticiarios notfros ad inquirendum, per Sacramentum proborum &
legalium Hominum, de Comitatu Eborum , per quos rei veritas
melius fciri poterit , de Noniinibus Malefaiftorum prxdiftorum,
qui una cum prxfatis Abbate &c. Tranlgreflrones prxdictas per*
pctrarunt, & de Tranigreflionibus illis plenius veritatem,
Et ad eafdem Tranfgrefliones audiendum , & terminandum fe-
cundum Legem & Confuetudinem Regni noftri Anglix.
Et ideo vobis mandamus qu6d,ad Certos &c.Quos &C.Q110-
rum &c.ad hoc provideritis,Inqaifltionem illam faciatis,& Trans-
grefliones pracdictas audiatis, & terminetis in forma prxdifta, fa-
duri &c. falvis &c.
Mandavimus enim Vicecomiti noftro Comitatus praedidti qu6d
ad Certos &c. Qlios &c. Quorum &c. ei icire faciatis , venire
facier coram vobis &c. Quorum &c. Tot &c. de Balliva fua,
per Quos &c. & inquiri.
In cujus &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , fecundo die Augufti.
'Bro una Marca Reg: foluta in Hafiaperia.
Proclamatio Treugarnm cum Hifpanis»
D EX Dilefto & fideli fuo Henrico Duci Lancaftrix, Admi-
rallo Flotae noftrje Navium , verius partes Occidentales , vel
ejus Locum tenenti , Salutem.
Cum certa- Treugx, inter Nos & Subditos noftros, & Homi-
nes de Terra Maritima Ifpannicc ,
^ _ A primo die Augufti, proxinio prxterito, ufque ad Terminum £.
q'il perde fes Biens & le' Corps, & que nurdes autres, qi tendront viginti Annorum , proximo fequentium , plenarie completorum du- f .
loialment la Treue, foient Damagez pur eux, raturae,
Et enfi, fi les Gentzle dit Roi d'Engleterre & de France prei- Init.j: fint & firmatx,
" "' '' ........... -_ j^^ q\xbd Homines & Subditi noftri ad diftas partes Ifpannia: ,
& Homines de didtis partibus Ifpannix in Regnum noftrum An-
glix, & alibi inira Poteftatem noftram, falvb & fecure, tam per
Ann. D.
1351.
An. if«
E. J.
Frttiic.lf.
5. tHi
tlor^
gnent,enIaMeer,ou en Port,nuIsNiefs defes Adverfairs,ou Ene
mys , & en les dites Niefs foient trouez Marchandifes , ou autres
Bien , de ceux de la Seignurie del Roi de Caftelle , ou del Counte
fint, durante Termino Treugarum prccdidtarum ,
Vobis mandanius qubd Treugas prxuiitas , in fingulis Portubus
& Locis , infra Admiratum veftrum prxdittum , ubi expedire vi-
deritis, publice proclamari & teneri faciatis , Inhibentes omnibus
& fingulis, infra Admiratum veltrum prxdittum, fub forisfactura
de Vilcay , q'ils foient renduz a les Marchauntz de Caftelle, ou de Terram, quam per Marc, niutuo traniire, venire, & morari pof-
Vifcay , de qi ils font, a lour loial Serement, ''-" -^ '^ " — tt-".,""-"^ „.-^ri;,i>o.-,,r,,
Et , en cas que nul Marchant de Caftell , ou de Vifcay , foit
troue en la Nief , que adonqes les dites Biens foient amenez en En-
gleterre,& fauvementGardez tanque les ditz Marchantz eient pro-
vez que les dites Biens foient leurs ,
Et autiel fcrront, en femblable cas j ceux de la Seignurie del Roi omnium qux nobis forisfacere potcrunt , ne quis illorum Mercato-
de Caftelle, & del Counte de Vifcay, & les Gentz & Subgitz de ribus, aut aliis Hominibus, didtx Terrx irpanniac^,veniendo in di-
la Seignurie le dit Roi d'Engleterre & de France. " " " * ' n • «_ «.t j , . /:
I T E M, que Peflbners, de la Seignurie del Roi de Caftelle, &
del Counte de Viicay, peuflent venir & pefcher, Fraunchement
& fauvement , en les Portz d'Engleterre & de Bretaigne , & en
touz autres Lieux & Portz ou ils vorront, paiantz les Droitz &
' les Cuftumes a les Seignurs du Paiis.
En Tefmoignance des queles chofes le dit Roi d'Engleterre &
de France , al' une Partie de ceftes prefcntes Lettres Endentes , de-
moraunte devers les Villes de la Marifm de Caftelle & de Vifcaie
fufdite, ad mys fon Seal.
Et les ditz,
Johan Loupes de Salfedo,
Diago Sanches de Lupard ,
Et Martyn Perys de Golyndano,
Meflages & Procuratours de les Villes de la dite Marifme,
A 1'autre Partie de ceftes prefentes Lettres Endentes , demo-
rante devers le dit Roi d'EngIcterre & de France ,
lour Sealx.
6tum Regnum noitrum Anglix, cum Bonis & Mercandilis fuis,
in Perionis aut Rebus luis, Dampnum , Violentiam, * Injuriam,
Molefti.im, Impedimentum inferat leu Gravamcn, fed iplbs, tan-
quam Amicos & Bcnivolos noftros , amicabiliter trattent & be-
nigne, & li quid eis, vel eorum alicui , foristadum vel injuriatum
fuerit , id eis line dilatione corrigi & dcbite reformari faciatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo die Augufti.
Confimile Breve dirigitur Willielmo de Bohun Comiti Nor*
hamptonix, Admirallo Flotx Navium verfus partes Boreales, fub
eadem Data.
♦V.7ir
De fipervidendo Petitiones i» ultimo Parliamento e.xhibitai.
ounrrlws R EX, Diledis & fidclibus fuis , Richardo Comiti Arundellae, ^^ ^
' A^ Willielmode Clynton, Comiti Huntyngdonix,Willielmo de j^^j_
Don. a Loundres le primer jour del Mois de Auguft TAn de SharefliuU, & Johannide Stonore, Salutem.
ace Mil, Trefcentz,Cynquant Primer. Sciatis quod conftituimus Vos, Tr-s, & Duos veftrum, Julti
grace
351
An. if,
ciarios noftros ad omnes & fingulas Petitiones, nobis per,Veneia- p],f/ij.,
bilem Patrem, S. Archiepifcopum Cantuarienfem , & Clcrum fuae
Provinci3e,in ultimo Parliamento noftro exhibitas,fupervidendum
& examinandum, ^
Et ad Gravamina, in eifdem Petitionibus contcnta, quae inju-
ns
72
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D ris Ecclefiaftici pr^judicium fieri praetenduntur , reformandum, &
135 1. in ftaru debito reponendum,& ad plenam Juftitiam inde , noftro
^tiT-'. 3- nomine, fecundum Legem & Confuetudinem Regni noftri An-
gli;c,faciendum,
Et ideo vobis mandamus quod ad certos Dies & Loca,per vos
ad hoc ftatuendos , circa omnia^ & fingula praemifla exequenda in-
tendatis, & ea faciatis in forma antedifla;
Promittimus enim nos Ratum & Stabile habituros quicquid per
Vos_, Tres, vel Duos veftrum, Adtum vel Geftum fuerit in prx-
niillis,&: quolibet prasmiflbrum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Turrim London. primo die Septembris.
Ter ipfum Regem.
Ann. D. J^
Arl. If.
E. ?.
Tran. !§■.
£. 3. OT.
3-
Ann. D,
Ait zf,
S. 3.
Ibid.
De CondHBu pro Johanna, Uxore Karoli de Bloys.
EX Capitaneo, Ballivis, & aliis Miniftris fuis de Caleys,&
alibi in partibus illis, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem no-
ftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noltrum , Johana
nam tJxorem Karoli de Bloys, Prifonarii noftri, jam apud Villam
noftram de Caleys exiftentis, veniendo apud Calcetum de Caleys,
cum tot Equitibus quot eadem Johanna voIuerit,& ab eodem Cal-
ceto ad eandem Villam de Caleys cum duodecim Equitibus , ibidem
cum praedido Viro fuo morando, & exinde ad propria redeundoj
Et ideo vobis mandamus, ^c. prout in Literis de Conduiiu.
In cujus &c. ufque ad Feftum Omnium Sandtorumjproximd
futurum ,duraturas.
Tefte Rege apud Turrim London. quarto die Septembris.
fer ipfum 'Regem.
De Securitate a diBo Karolo recipienda.
D EX Univerfis, ad quos&c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate, diledi Clerici noftri , Magiftri Michaelis de North-
burgh, Lecjum Dodloris , Archidiaconi Suffolciae , Secretarii noftri,
pleniiis confidentes ,
Eidem Michaeli,
Ad recipiendum, nomine noftro, de Karolo de Bloys,Prifona-
rio noftro, & aliis quibufcumque Perfonis , cujufcumque Status
feu Conditionis fuerint , eidem Carolo adhxrentibus , quamcumque
Piomiflionem, Obligationem , Juramentum, & Securitatem, no-
bis per ipilim Carolum , & libi Adhaerentes ,
Super Paciis, Conditionibus , & Conventionibus ,
Delitserationem feu Relaxationem praedidti Karoli tangentibus,
* Inter Nos , feu Nuncios noftros , aut alios de Concilio no-
ftro , initis , vel ineundL<i ,
Juxta Tradtatus, inde habitos, vel habendos, facienda,
Flenam , tenore prselentium , concedimus & committimus Pote-
ftatem;
Promittentes nos Ratum & Gratum habituros quicquid idem
Clencus nolT:er fecerit in przmiflis.
In cujus, &c.
Dat. apud Turrim London. quarto die Septembris.
Per ipfum Regem.
De Potefiate folidandi Treugas, cum Nunciis Adverfarii
Francix , apud Caletum ultimo initas.
R
EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedlione , dilefli Clerici noftri , Magi-
ftri Michaclis de Northburgh , Legum Dodoris , Arcmdiaconi
Suffblcix, Secretarii noftri, plenius confidentes,
Eidem Archidiacono,
Ad folidandum , corroborandum , & confirmandum Treugas,
Inter, Venerabilem Patrem,W. Epifcopum Norwicenfem, &,
diledos & fideles noftros, Willielmum Comitem Huntyngdonias ,
Bartholomaeum de Burgherfli , & Robertura de Herle , Capita-
neum Villoe noftrx de Caleys,Nuncios noftros ex parte una,&,
Venerabilem Patrem , Petrum Epifcopum Parifienfem , Johannem
de Boloigne , Comitem de Mountford , Robertum Comitem de
Roncy, & Galfridum Chamy Militem , Nuncios Adverfarii no-
ftri Franciae, ex parte altera, apud Caleys ultimo initas & tradta-
tas,
Et ad omnia alia & fingula , qux circa Solidationem , Corrobo-
rationem , & Confirmationem praediiftas neceflaria & oportuna
fuerint , faciendum noftro nomine ,
Plenam , tenore pr^efentium , concedimus & committimus Po-
teftatem ;
Promittentes nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
dtum Archidiaconum Adium vel Geftum fuerit in praemiflis , &
quolibet praemifibrum.
In cujus, &c.
Dat. apud Turrim London. quarto die Septembiis.
Tir iffim Regem.
De yuramento David de Bruys , fufer Progrejfu fao in
Scotiam , ^ Reditu exinde , recipiendo.
D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftione , Venerabilis Patris», Thomas
Epilcopi Dunolmenfis, ac dilectorum & fidelium noftromm,Hen-
rici de Percy, & Radulphi de Nevill, plenius confidentes,
Ipfis, Epifcopo, Henrico, & Radulpho, & eorum cuilibet, ad
corporale Juramentum David de Bruis , Prifonarii noftri , fuper
ProgrelTu fuo in Scotiam, & Reditu fuoexinde in AngUam,
Juxta formam Indenturx, inde inter quofdam Nuncios noftros
ex parte una, & Nobiles, ac alios, de Scotia ex parte altera,apud
Novum Caftrum fuper Tynam , nuper initam & concordatam ,
Nofbo nomine recipiendum ,
Plenam , tenore pra;lentium , concedimus Poteftatem ;
Ratum & Gratum habituri quicquid per didos , Epifcopumi
Henricum, & Radulphum, vel eorum aliquem, A<Sum vel Ge-,
ftum fuerit in praemiflis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Turrim London. quarto die Septembris. ■
Per ip[um Regem.
Et M E M o R A N DU M ^uod i[fa LitertS renovatie fuerunt , ter-
tio die Noveml>ris , proximo fequatte , de verho in verbum.
Ann.D,
'351.
£. j.
Scot. ij-.
£. 3. m.
3-
* De yuramentis , per Pralatos , Proceres , & Mercatores de * ^-7» J-
Scotia prafiandis, recipiendis.
D EX, dileftis & fidelibus fuis,' Henrico de Percy, Radulpho Ann. D.
*^ de Nevill , Hugoni de Nevill, & Ivoni de Clynton, Salu- i35i-
tem. -^n. if.
Sciatis quod Nos, ^- J-
De veftris fidelitate & circumfpeftione providis confidentes , •^"'- ^f-
Ad Juramenta& Securitatem, quae fieri debeant a Praelatis , Do- E.S-w.j.
minis,Mercatoribus, & aliis de Scotia fuper Articulis,in quadara
Indentura ,
Inde inter quolHam Nuncios noftros ex parte una , & quofdara
Nobiles , & alios , de Scotia ex parte altera , apud Novum Ca-.
ftrum fuper Tynam nuper confeifta,
Contentis, noftro nomine petendum & recipiendum,
Vobis (praefati Henrice & Radulphe) vel Deputandis a vobis^
& altero vcftrum, & etiam vobis (praedidi Hugo & Ivo) con-
jundtim & divifim,una vobifcum (praefati Henrice & Radulphe)
vel altero veftriim,aut deputandLs a vobis (prsfati Henrice & Ra-
dulphe) vel altero veftrum,plenam tenore praefentium concedimus
Poteftatem ;
Ratum & Gramm habituri quicquid per vos omnes, vel Duos
veftriam, aut deputandos a vobis (prjefati Henrice & Radulphe)
vel altero veftrura , una vobifcum ( praefati Hugo & Ivo ) vd alte-,
ro veftrCim , Adum vd Geftum fuerit in praemiflis.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Turrim London. quarto die Septembris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Et pofimodum , tertio die Novembris , proximo fequente , ifia Li-
tene renovata fuerunt Juh Nominihus pradiilorum , Henrici (ir Ra-
dulphi, ac Ingelrami de Vmframvill, Ricardi Tempe(f, g^ Johannit
de WelleiJjyk.
R
De ConduUu fuper negotio prdibato,
EX &c. Salutem.
Sciatis qubd,
Cum, Venerabilis Pater, Epifcopus Sanoi Andreae de Scotia,
Patricius Marchiae ,
Willielmus Sotherlandix ,
Et Thomas de Anegos,
Comites ,
Ac Willielraus Dominus de Douglas,
Quatuor, TreSj.Duo, vel Unus eorum,cum ducentis Equitibus,'
cujufcumque ftatus vd conditionis fuerint, ad David de Bruys,
Prifonarium noftrum,
Qui ex certis caufis, Deliberationem fuam tangentibus , ad par-
tes Scotiae (liberatis nobis prius pro ipfo certis Obfidibus) eft pro-
fedturus, - ^ t^
Ad locum, ubi permutatio Egrefsus ipfius David & Ingrefsus
didtorum Oblidum fiet, de noftra Licentia, in proximo fint ven-
hJos, volentes Securitati ipforum, Epifcopi.Comitum, & Wil-
lielmi , profpicere in hac parte , eofdem , Epilcopum, Comites,&
Willielmum, & eorum quemlibet, veniendo , cum didris ducentiJ
Equitibus, ad Locum praedidum, ibidem morando, & exinde in
Comitiva didti David ad propria redeundo,una cum Equis,Bonis,
& Rebus fuis, in noftram Protedtionem & Defenfionem noftram
fufcepimus fpecialem ;
Et ideo vobis mandamus qu5d,(^f. prout infmilihus Uteris dt
Condudu.
Tefte Rege apud Turrim London. quarto die Septembris.
Ann. D
1351.
.An. if.
£. j.
liiJ.
P«r ipfum Regem ^ Concilium.
Et
ET ACTA PUBLICA.
7?
Ann. D. Et MeMORaNDU.M luod ifi,e Liter^e renovata fuermt^
1351. tertio die Novemhns , proximb jequeiite , ufjue ad Fefium Apoftolo-
£dv. 3. rum Philippi <^ Jacobi , froxi?no jequens ^ duratura.
*V .Ti.^- * De CondftElu , pro OhfidibHS Scotiie vemuris inAnHiar».
Ann. D.
1351.
I. J.
Scot. if.
£. j. m.
3-
REX Univerfis & fmgulis Vicecomiribus, Majoribus, Ballivis ,
Minin-ris,& aliis Fidelibus fuis,ad quos prseientes Liter* pcr-
venerint, Salutem.
Sciatis qu6dj
Ciim JoHANNES, Finus & H^RES .Senescal-
LI SCOTI^,
Johannes de Dunbarre, Filius <^ Hares Comitis Marchia ,
Johannes , Vilius c^ Hares Comitis Sothirlandite,
Thovtas , Nepos c^ Hares Comitis de IVjgeton ,
Jacohus de Ljndejaj , Fiiius ©- Ha^res David dc Lyndefay Mili-
tis,
Hugo de "Rofsy Frater <^ Hares Comitis de Rofs^
Et Thomas de Morref^ Frater c^ Hares Johannis de Morref,
Et quidam alii, de partibus Scotix, cum centum Equitibus, cu-
jufcumque flatus feu conditionis fijerint, ab eililem partibus ufque
Berewicum fuper Twedam, & abinde in Regnum noftrum An-
glix , ad loca , ipfis per nos adignanda , fub certa forma moraturi ,
in Obfides pro David de Bruys , Prifqnario noflro, qui ad didtas
partes ex certis caulis , Deliberationem fuam tangentibus , eft de no-
ilra Liccntia profedturus,in proximo fint venturi,
Kos,
Volentes Securitati prxdi£torum Oblidum & Equitum provide-
re & ipfos, & eorum quemlibet,ab Injuriis & Gravaminibus,fibi
inferendis , priefervare ,
Sufcepimus dictos Obfides, & eorum fingulos , veniendo , cum
didtis centum Equitibus , ad didam Villam Berewici , & eofdem
Obfides, abinde in diftum Regnum noftrum Anglix ad loca, fibi
ftatuenda , divertendo , ibidem morando , & exinde ad propria ( Rc-
greflb didto David de Bruys ad didtam Villam Berewici) redeundo,
in Protedionem & Defenfionem noftram fpecialem , necnon m
falvum & fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo vobis mandamus quod prxfatis Obfidibus , vel eorum ali-
cui, veniendo ad diftam Villam,cum didtis centum Equitibus, ip-
fifque obfidibus abinde in didlum Regnum noftrum Anelije fe di-
vertendo, ibidem morando, & exinde ad propria (regrelTo prius
didto David de Bruys ab eifdem partibus ad didtam Villam Berewi-
ci) redeundo, licut prxdidum eft, in perfonis , bonis , & rebus
fuis,non inferatis , feu , quantum in vobis eft,ab aliis inferri permit-
tatis, Injuriam, Moleftiam, Dampnum , Impedimcntum aliquod
feu gravamen , fet eis potius falvum £c fecurum condudtum , fi indi-
guerint, & ad hoc requiliti fueritis, pra;beatis, &, fi quid eis foris-
Si£tum vel injuriatum fuerit, id cis debite reformari & corrigi fa-
ciatis indilate.
Volumus cnim 5c concedimus^quod Permutatio tam Ingrefsiis
Obfidum proedictorum & Egrefsiis didtt David de Bruys , quam
Regrefsus ejufdem David, ciim a didlis partibus redieric,& Egres-
siis eorumdem Obfidum , apud didlam Villam Berewici ( li eadem
Villa in manu noftra extiterit ) alias apud Novum Caftrum fuper
Tynam , omnino fiat ,
Et , fi apud eandem Villam Novi Caftri hujufmodi Permutatio-
nem fieri contingat,tunc volumus & concedimus quod di6ti Ob-
fides, cum prxdidtis centum Equitibus, ad eandem Villam Novi
Gaftri, fub Protedlione & Defenfione noftris, veniont, morentur,
& redeant falvo & fecure.
Concedimus etiam qu6d, fi didli Obfides,vcI eorum aliquis, in
Infirmitatem inciderint vel inciderit corporalem , quominu» labora-
re valeant vel valeat, durante tempore prxfentis Condudlus, tunc
iidem, Morbo impediti vel impeditus, diim infra Poteftatem no-
ftram moram traxerint vel traxerit , quoufque convalucrint vel con-
valuerit , & ad propria redierint vel redierit , plcna gaudeant vel
gaudeat fecuritate,etiam fi didtusTerminus Condudtus fuerit trans-
adtus.
Nokimus enim quod aliquis Obfidum eorumdcm , prxtextu ali-
cujus Tranfgrelfionis, vel Excefsus alterius , inter Gentes utriufque
Rejrni Angll.e & Scocix haclenus perpetrati vel perpetrandi, ufque
ad Reditum didti David de Bruys m Aniiiiam , & Deliberationem
Obfidum prxdidtorum (nifi hujufmodi Tranfgrellio, vel ExcelTus,
per ipfos Obfides, vel aliquem eorumdem, dtim lic in Regno no-
ftro Anglix fucrint, notorie perpetretur) areftetur,inquietetur,ali-
. qualiter feu gravetur^; vel qu6d iiqua Siniftra Intcrpretatio Verbo-
rura hujus Condudtus, fub alia tbrma, quam redlus renor eoruni-
dem continet , & bona fides exigit , per quemcumque interveniat ,
five fiat.
•V.yif. *In cujus &c. ufque ad Quindenam Purificationis Beatx Marix
Virginis , proximo futuram , duraturas.
Teftc Rege apud Turrim London. quinto die Septembris.
Fer ipjum Regem.
MemoRANDUM fuoJ ift^ Litera renovata fuerunt tertio
die Kove?//brrs fruximb Jequente ujque ad Feftum Apoftolorum Phi-
l-ppi lir Jacohi proximb Jequens duratur.e.
Radulphum de Nevill , vel eorum alterum , Anii. D-
Pro David de Brus, qui ad partes Scotix, ex certis caufis, De- 13^'i. '
hberationem fuam tangentibus, ibidem aliquamdiu moraturus , eft Edv. i.
protedcurus ,
Recipi & vobis liberari mandavimus,
In Caftro prxdidlo falvo cuftodiendos, ab eifdem, Henrico &
Radulpho, vel eorum alcero , aut Depucatis fuis, vel eorum alte-
rius, recipiatis, & in didto Caftro falv5 & fecure cuftodiatis, quo-
ulque aliud mde a nobis,vei diais,Henrico & Radulpho,vel eo-
rum altero , habueriiis in manda-ris.
Telte Rege apud Turrim London. fexco die Septembris.
Per ipjum Regen. ^ CoTtcilium.
De Trengis cnm Franvia ad iz. Septembrit art. 1352.
Prorogatis.
AToutz ceus, qui ces Lettres verront & orront,
Nous,
Ann. D.
1351.
An. if.
E. ;.
CUitf.
ir-E-l-
tn. i^.
Super Receptione qt Citftodia diElorum Obfidiim.
O E X Conft.abuIario Caftri fui Notinghamix , Salutem.
*-^ Mandamus vcbis quod illos Obfides dc Scotia ,
Quos per diledtos & fideles noftros , Henricum de Percy Hi
Tom. m. Part. I. '
TVilliam, par la grace de Dieu, Evefque ds Norwicz ,
IPilliam Conie de Himtyngdon ,
Bartholotney de Burgherjh,
Et Robert de Herle ,
Chivalers,
D\ine part,
Et nous,
Pieres , par la grace de Dieu , EveJ^ue Je Paris, ChanceUer di
Fraiice,
Johan de Bouloigne Conte de Montfort ,
Rohert Conte de Ro/icy ,
F.t Giejfiey de Charny ,
D'autre part,
MefiTages Envoiez,aianz plein povoir des Roys d'EngIeterre 6c
de France, a faire les chofes que s'enfuent,
Salutz en noftre Seignur.
Come nous aions elte afTemblez par plufurs foiz, & par plufurs
jours, au Lieu accouftume a Parlemencer,entre Calays & Guynes
pour Traidter de bon Accort,& de Paii final,entre les ditzRoys'
& tant pour la brivetc du temp3,come plufjis aucres caufes,nous
n aions peu mettre les ditz Traidtiez a plein fyn,
Nous ,
Conilderanz les grantz Maiis & Inconveniens que des Defcors
& Guerresde dicz Roys fe pjrront enfuir, & la Guerre d'encre
eux eft Damagcoufe a toute Criftience, & Empefchement de lus-
tice, du Service Divin, & du bone Communicie,
Et que la Paiz & Accorc dentre eux fenoit pleifant a Dieu,
& profitable a toute Criftience , & s'en purroient mult des bons
enfuir ,
Defiranz a tout noftre pouoir les ditz Trai(5liez,comencez en-
tre nous, mectre a bon Fyn,
Savoir faifOns que , fur ferme cfpcrance de bon Accort , & da
Paiz final faire & accomplir entre les ditz Roys, Nous, par ma-
nerc des Treues,avons Accorde, Promys, Eiiconvenante,& Jure
en Non des Roys deiTufditz, chefcun pour fa Partie, les choles a
defllis efcripces en la manere que s'enfuit,
P R I M E R E .vl E N T , nous avons Accorde que Bones Treues
& loiauz fbient prifcs , par Mer & par Terre , par Meflages des-
fufditz, entre les delTuditz SeignursRoys d'Engleterre & de France
pour toutz lours Subgiez , Alliez , Coidjutours , & Adherenz , &
pour tout lours Pais, Gafcoigne, Lemozin, Pieregort, Cahorfin,
Agenoys, Peytou, Xaunconge, Angoleimeis, & en tout la Duchie
de Ciyenne , & en tout la Langedoc , & auxint en Brecaigne,
Burgoyne, Pycardie, * '^' — ^-~~ '^ '"^
ralment en toutz k
coce & en toucz
des ditz Roys ,
Les queles Treues comenceronc, TAn Mil CCC. cinquante un,
le Demanche , unzifme jour del Mois de Sepcembre prochcin en
venanc, a heure de Souleil couchant,
Et dureront jufques a Lundy, Dulzifme jour del Moys de Sep-
tembre , a heure de Souleil Levant , que ferra TAn Mil CCC. cin-
quante deux,
Et les queles Treues prendront lour plein efFedt , en touz les Paiis^
YUes , & Roialmes delkifditz , de la Date de ceftes prelcntes Let-
tres, ja foit ceo que Pupplicacion ne foit encores faice,
La quele Pupplicacion fe ferra en Englecerre, & en France, eri
Bretaigne , & la ou il apercendra , dedeinz les Huydtaves de Seint
Luc Evangeliz profchein venant, es Marches d'Efcoce dedeinz la
quinzeine profchein enfuant les didtes Huyctives, fi devant n'eftoit
fait.
Item, au fyn que les Traitiez encomencez pullent eftre per-
faitz & acompIiz.,a faide de nollre Seignur, pendant le tenips des
dittes Treues, Accordc eft que les Roys delliifdkz envoieront So-
lempnes Meflages, eianz pleine PuifTincc de Traidticr , Pacefier ,
& Accorder, & defaire en tout, & par rout , en Nons des dicz
Rois , a tant come ils ferroient , ou faire purroient, li prefentz
eftoient , au dit Lieu, acouftume a Parlementer, entre Calais Sc
Guynes, au Moys de Pafche profchein venir, & lerra fak aifavoir,
de lune Partie & de Tautre , dedeinz la My Cjrelme profchein ve-
nant,aus Capicanes de Calais & de Guynes,queles Perlbnes les diii
Roys envoiront au Lieu & Jour defluiliitz.
I T E M avons Accorde que chefcun , des Deux Roys , empreigne
la ditre Treue pour lui, & pcur toutz ccus de fa Partie^ &, nienE
mienz, toutz les plus principals Capicanesde chefcun parc jurerond
de tenir & garder cefte prefente Treue , &, oucre, de chefcune
Ann. D,
1351.
.^n. zf.
£.3.
Franc.
if.E.-i.
m.i.der.
i5;
74.
CONVENTIONES, LITER.E;
Ann. D
Ed^- 3.
rarc douT,^ Barons, ou Notables Perfones, les queles jureronc es
mains des Deputez, pour garder les Treues, ou alcun de cux, en
k prelence d'alcun de la partie adverle , au plus toll que faire le
corra bonnement. „ r ^ n.
Item, avons Accorde que en cefte prefente Treue elt corn-
pris touc ce, que les ditz Roys, lours Subgiex , Coadjutours , &
Adherentz ties^nent , quele p.irc que ce foir j , ,- n. 11
Et Ibnc compris pur la parcic d'Englecerre les Roys de Caltelle
^c.proHt jupra de Dati 13. 7»/». A. 2.^, ujqtie hac verba; viz.
1t E .\i, que nul des ditz Seignurs ne procura, ne ne ferra pro-
curer, par lui ne par autre , que afcunes Noveiletes ou Greft fe
facent, par lEglife de Rome, ou par autres de feinte Egliie,quel-
que q'il foient, liir afcuns des ditz Roys , lours Coadjutours ou
Alliez, , quelque que y foient , ne icur lours Terres , ne de lour
Sub^:ez,pour occaiion de la Guerre,ou pour autre caufe,ne pour
Ser\ice, que les Coadjutours ou AUieT, aient fait as dirz, Roys,ou
a afcun de yceux, &, li noitre dit feinc Piere, ou autresjc veul-
knc faire, les Deux Roys les defturberonc a lour povoir, iara mal
cngjn ,les dictes Trieues duranz , &c. ut Ju^ra ^rout de {r>ejata Da-
ta iijqtte hiec verha ; viz.
Pour Pati ou Soeffi-ance come dit eft, tunc Jic,
I T E M , avons Accorde que les dittes Treues foient tenues &
gardez, en couces Terres, & en toucz Paiis , de la Dace de ceftes
Leccres. „ ^ ^ '
Item foient Deputez Gardeins de cefte prefente Treue &e.
frout Jupra de pradida Data, ufquc hiCC vprha;v!z.
Quefe voudrontpleindrcd'une part &d'autrc, tunc fic:
Les queles Treues,& toutes les choles cy deiluiefcriptes^Nous,
MeiFages aellufditz ( c'eft aiTavoir ) chefcun de nous , en Non &
pour (bn dit Seigneur,6c par le pouoir a Nous donne depar eux,
avons Accorde, Promis, Enccnvenante, & Jure es Nons, & es
Ames de yceux Seignurs les Roys, les Uns de Nous es mams des
autres,ten:r &: accomplir, & faire tenir & accomplir , loiaument
en bonne foy , faunz mal engyn.
En teliviOignance de la qucle chofe nous avons fait mettre noz
propres Seaus a ces Lettres. , • •
Donnees & accordees ainfy entre nous le Dimancne xi jour de
Sepcemlre, Tan de grace Mil CCC. cinquance & un.
De Corpore David de Bruis falvo cujlodiendo.
R
Ann. D.
1351.
I.dv. }.
An. ij.
E. 3.
Scot.
m. j.
♦V.717-
* Pro hominibus , e.v to e^uod regin Parti adh.tfemnt ,
Bannitis de Flandria.
Ann.D
An 1).
E. 3.
Pat. if.
E. 3.
f.i. m.
3-
R£ X Univerfis & fingulis Admirallis &c. Salutem.
Volences, diledos nobis , Homines Flandriae, qui, pro eo
quod Parci noftn^ adhsclerunt , de Patria FlandrisE funt banniri,
favore profequi gratiolb, . , . r.
Sufcepimus ipfbs , & eorum quemlibet , veniendo m Kegnum
noftrum AngliiB, ac alibi infra Poteftatem noftram , ibidem moran-
do, Mercandifas fuas excercendo, & alias Negotia fua faciendo,
ac exinde redeundo , in Proteftionem & Defenlionem noftram
fpeci.ilem; , „ „
Et ideo vobis mandamus <i\xba,&c.prout tn cateris de Froteitio-
ve Literis.
In cujus &c. quamdiu Regi placuent duraturas.
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quinto die Sep-
tembris.
EX, Diledlo fibi, Johanni de Coupeland, Vicecomiti Nort-
humbrisc, Salutem.
Ciim afngnaverimus , diledlos & fideles noftros , Henricum de
Percy & Radulphum de Nevill , conjunftim & divifim , ad deli-
berandum David de Brus, Prifonarium noftrum, apud Berewicum
fuper Twedam,pro quibufdam Obfidibusde Scocia,nobis ibideip}
pro ipfoDavid, fub cercis condicionibus , in quadam Indencurajin-
de confedta , contentis, deliberandis , plenius continetur ,
Tibi prxcipimus, diftridfius quo pocerimus injungentes, quod in
cafu, quo Deliberacio difti David, in forma pra;diifta , non fiat,
tunc ipfum David apud Novum Caftrum falvo & fecure , ficut
p:o ipfo refpondere volueris,cuftodias,quoufque aliud a nobis in-
de habueris in mandatis:
Et hoc nullatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Novembris.
* Et Mandatum efi Comitihus ,BaronHus , Mi/itihus , <^ omnihus *V.7i8.
aJi-s . de Comitatu Northumhriig ,ac de Marchia Scotia: exiflentihus,
quod ,Juh fonsfailura ommum, qua Regi forisfacere poteruiit ,fr£di-
£lis Henrico (jr Radulpko , in negotio pr^diiio Jaciendo <& exequen-
do, Intendcntes fint , Conjulentes ,& Auxiliantes , quotiens i^ prout
iidem, He?iricus (3" Radulphus , eis, vel alicui eorutn , Jcire fecerit ex
parte Regis , fuh eadem Data.
Et erat Fatens.
De Ohfidibus Scotia recipiendis,
D E X Vicecomiti Eborum Salutem. ^ Ann. D.
■'•^ PrvEcipimus tibi quod illos Obiides de Scotia, 'S?'-
Quos per ,diledos & fideles noftros , Henricum de Percy , & An- ij.
Radulphum de Nevill,& eorum alterum, E. 3.
Pro David de Brus, qui ad partes Scotioe, ex certis caufis, De- Scot.
liberationem fuam tangentibus, ibidem aliquamdiu moraturus, eft ^S- ^- !•
profedturus, m 1.
Recipi & tibi liberari mandavimus ,
In Caftro noftro Eborum falvo cuftodiendos , ab eifdem, Hen-
rico & Radulpho, vel eorum altero, aut Deputatis fuis,vel eomm
alterius , aut de Johanne de Coupeland (in cujus Cuftodia didtus
David exiftit) ad Mandatum didlorum, Henrici & Radulphi, vel
eorum alterius,recipias, & in didto Caftro falvo & fecure cufto-
dias, quoufque aliud a nobis , vel didtis , Henrico & Radulpho,
vel eorum altero, habueris in mandatis:
Et hoc nullacenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Novembris.
Fer ipfum Regem c5" Coticilium.
Confimile Breve dirigitur Conftabulario Caftri Notinghamiae ,
fub eadem Data.
Pro Willielmo Duce Bavarria in Anqliam jam vemuro,
Fer ipfum Regem, nunciante Johanne de IVynevijk.
Ann. D.
1351.
An. 25-.
£. 3.
Iranc.
aj-.E. 3.
m. I . ikr.
R'
De Proclamatione Treugarum Francia.
E X Vicecomitibus LondoniiE Salutem.
Ciim Treugx inter Nos,pro nobis, AUigatis, & Subditis
noftris, & Adverfarium noftrum Franciae , pro fe , AUigatis, &
Subditis luis (ab undecimo die Sepcembris , proxirno pnccerico,
ufque ad eundem undecimum diem Septembris, proximo futurum,
duracurx) inicx fmt & firmatce, ita quod Mercacores, & alii, in-
fra Regna & Poccftaces ucriufque parcis libere & abfque impedi-
mento ire, & redire, & mutuo communicare valeanc , folvendo
Cuftumas debicas, & faciendo Deveria fua quae debebunc, prout
in eifdem Treugis plenius continetur,
Vobis prjecipimus quod Treugas praedidas in Civitate praedi-
dta, & in Suburbiis ejufdem, in locis ubi expedire videritis , pu-
blice proclamari, &, quantum in vobis eft, firmiter oblervari &
teneri faciatis, . „ „ . , ^
Omnibus & fingulis , fub fonsfactura omnium qux nobis foris-
fecere poterunt , Inhibentes ne quicquam , quod m Violationem
Treugarum prxdidarum cedere valeat , attemptent , aut prxfu-
mant aliqualiter attemptare , durantibus Treugis fupradidtis:
Et hoc nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wellmonafterium, primo die Odlobris.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcripris, mutatis mutandis, fub
eadem Dataj videlicet,
Bartholomao de Burgherjlj , Conftabulario Cafiri Dovorria, & Cu-
[lodi quifique Portuum.
Ediijai do Frinapi Wallia , Duci Cornuhiie , (^ Comiti Ceflria,
Epfcopo Dunobnenfi.
Henr;co Duci Lancaftr.
Vicecomiti Somcrjetia & Dorfetia, &c.
NOS Edwardus,Dei gratia,Rex Anglije & Franciaj,& Do- Ann. D,
minus Hibemiae, Univerfis,ad quos praefentes Litterae perve- i35i>
nerint, facimus manifeftum Quod, -^«- i/-
Cum Illuitris VVillielmus Dux Bavarrive, Confanguineus nofter E- 3-
cariflimus , ad nos in Regnum noftrum Anglix, ex certis caufis, P''"»-
lit venftirus, ^^- -^' ?■
Nos, '"•»•
Volentes Securitati ipfius Ducis , & aliorum in Comitiva fua
venturorum providere,
Sufcepimus ipfum Dacew ,&c. prout fiipra de Data 18 Jul. tif-
que hiec verha; videlicet ,
Non obftantibus quibufcumque caufis, feu occafionibus, emer-
fis, emergentibus,feu emerfutis, fuis Negotiis perfedis, feu etiam
imperfectis.
In cujus, &c. , , . ,. -KT
Dat. in Palatio 'Weftm. duodecimo die Novembris.
Pro eodem Duce , de Filia Ducis Lancafirix , eidem delibe'
randa or in Uxorem ducenda.
NOS Edwardus, e^c ut fupra,td. univerforum notitiam cijpi- Ann. D.
mus pervenire, quod nos promifiimus, & bona fide promitti- i3Ti-
mus , per praefentes , .^» . 2 1".
Venerabili Viro, ^'''^-
Johanni Ahhati Monafterii Egmodenfs ,
Necnon,
Nobilibus Viris,
Johavni Domino de Egmonda Baroni^
Et Gaerardo de Heemskerke Militi,
Ac etiam omnibus aliis & fingulis Procuratoribus ac Nunciit
fpecialibus, dileai noftri Confanguinei , Illuftris Ducis Bavarri.B,
In Regnum noftrum Anglix per ipfum tranfmiilis, _
* Diledtam noftram Confanguineam Manldam, legitimam Fi-
liam Primogenitam , Confanguinei noftri carillimi,Illuftris Henri-
€i Ducis Lancaftrise,pr3efato Duci Bavarn» dare & liberare, du-
cen-»
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. cendam in Uxorem legitimam & Conthoralem, in adventu ipfius fuerit in prxmiflis, & quolibet prjEmiflbrutn.
135'- Willielmi indilate, per Nos Dotandam, juxta arbitrium noftrum, I" c^jui &c.
t-dv. 3. rationabilitcr & honefte. Dat. apua VVeftmonaflerium, pnmo die Decembrls.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. duodecimo die Novembris. ■
7f
Anii. D.
1351.
Edv. 3.
4»
TM- 2J-.
£. j.p j
m. 9.
• De Navibus pro Pajfagio IfahelU filiit Regis , verfus fartes
Fafconie transfretatHra , arejlandis.
A""' D. D EX Univerfis & fingulis Vicccomitibus &c. Salutem.
J551. iv Sciatis quod alTignavimus , diledtum nobis , Walterum de
Harewell , Servientem ncftrum ad Arma,ad areftandum,in lingulis
Portubus & locis, ab Ore Aquae Thamilis, verfus partes Occiden-
tales, ubi melius e.xpedire viderit , quinque Naves,conipetentes pro
■ Paflagio Ifabellas fiiicC noftrae cariflimx verfus partes Vafconix,
Necnon ad prxmuniendum & onerandum,ex parte noftra,om-
nes & iingulos Magiftros & Marinarios Navium, Portuum prae-
didorum , qui verfus didlas partes Vafconix proficifci intendunt ,
quod , quacumque dilitione ceffante , & fub forisfadiura omnium
qux nobis forisfacere poterunt , verfus Portum de Plummuth fe
trahant , ad conducendum priediclam Filiam noftram ad partes fu-
pradid-as :
£t ideo vobis mandamus quod eidem Waltero , in prsemiflis
omnibus & fingulis, Intendcnres fitis , Confulentes , & Auxiliantes,
quotiens & prout per ipfum fueritis prxmuniti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , dccimo quinto die No-
vembris.
Ter Concilium.
Pro Abhate Ahbatiii. de Croxton , pcr Pcfiikntiam defolata ,
de exonerando.
Ann. D. n EX, Venerabili in Chrifto Patri, J. eadem gratia, Epifcopo
1 3 5 1 . ■'■V Lincolnienfi , Salutem .
An. if. Quia, ex Teflimonio quorumdam , quibus fidem adhibemus,
■E. 3- accepimus quod Abbatia de Croxton , Ordinis Prxmonftracenfls ,
Clauf. a Jurifdidione Epilcopali exempra , nuper per Incendium Ecclelix,
^S- ^-S- & aliarum Domorum ejufdem Abbatix , in non modica parte,
»»- S- dcftruda fuit, & per Peftilentiam poftmodum de Hiis, quorum
fcientia & abilitate Abbatia illa tunc gubernabatur (Abbate &
Priore loci illius duntaxat exceptis ) eadem Abbatia totahter extitit
defolata ,
QLiodqiie didus Abbas, jam nimia Infirmitate corporis fui de-
tentus exiftit , & , quatenus poterit , circa Agenda fua diiftse Abba-
tix dirigenda , dictulque Prior , circa Regimen Cultfis divini & No-
vitiorum , ibidem poft dicSam Peitilentiam , in Conventum ibidem
receptorum, in tantum funt occupati, quod idem Abbas (quem
Colleiftorem Decimx, jam nobis concella; , in Comitatibus Ley-
ceftrix,Northamptoni«,& Bedfordix,conftituiltis)ad Decimam
illam oolligenduni , abfque fubverlione didtx Domiis, intendere
non poteft quoviimodo,
Quo pnstextu, ac pro eo quod di(5ta Abbatia ita Rnralis eft &
quaii in loco Deferro lita, quod de falva cuftodia Dcnariorum , di-
dtam Decin»m concernentium , facienda timenduro eflet in Even-
tu,
Ipfos Abbatem & Conventum , tam pro Indempnitate noftra ,
quam fua, ac aliis quibufdam de caulis,de CoUcctione hujufmodi
ad prxfeni volumus exoneraii,
Et ideo vobis mandamus quod Alium,idoneum & fufficientem,
ad didtam Decin.am, ad opus noitrum , coUigendum aflignetisj
nos de Nomine fic per vos aflignandi certificantes indilate:
Et hoc, fub pcriculo quod incumbit, nullatenus omittatis.
Teile Rege ^pud Wellrnonafterium, decirao fexto die No-
vembris.
*V.73o. ^ De Potefiate traBandi fnper Ligis ^ Retinentia cum Comiie
Afiarenji.
Ann- D. D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
1351. ■•^ Sciatis quod Nos,
An. 2J-. De circumfpedione & fidelitate probata, diledorum & fidelium
£. 3. noftrorum,
Vnjc. 25-.
£. 3. ».*. 'Bernardi Ezri, Domini de Lebreto,
1 . fohann':s de Chevcrfdon , Senejcalli nojlri Vafcojtiie ,
Et Johannis Cbarvels , Co?ifiabularii nofiri Burde^ali.e ,
Plenam fiduciam optinentes,
Ad tratftandum & concordandum , nomine noftro, cum,fpeda-
bili Viro,CenoilloComite Aftarenfi, fuper Ligis & Amicitiis,in-
ter Nos & ipfum ineundis ,
Ac de Rerinentia feu Mora fua nobifcum facienda,
Et de Feodis, & Stipendiis , ac aliis Remunerationibus , ei ea
occafione conftituendis ,
Et ad ea , qux fic tradbta & concordata fuerint, quacumque Se-
curitate firniandum ,
Necncn ad Securitatem, quce nohis inde per didtum Comitem
fieri debeat, ilipulandum & recipiendum,
Prscdictis, Bernardo, Senefcallo , & Conftabulario , & duobus
eorum, plenam, tenore praefentium, concedimus & commitiimus
Poteftatcm ;
Ratum & Firmum habituri quicquid per ipfos, Bernardum , Se-
nelcallum,& ConftabuIariuni,vel duos eorum,Ad:ura velGeftum
Tom. III. P. I.
Pro Johanne de BeUo Campo , Prifonario in Francia , fuper
Liberatione ftta,
D EX noftris Loca tenentibus, Capitaneis , Caftellanis , Senef- Ann. D.
calhs,& BaIlivis,Admirallis MarisjCL-eterifque fufticiariisReg- ^l")^-
ni noltri Anglis, vel eorum Loca tenentibus, necnon & omnibi.is •*'• ^S-
Fidehbus & Amicis noftris,ad quos &c. Salutem. £■ 3-
Cum nuper Tradtatum fuilTet inter certos Deputatos ex parte f'"''»-
Adverfani noftri Francix, &, diledum & fide'em noitrum, Jo- ^S- -E- J.
hsnnem de Bello Campo Militem, didti Advcrfarii noftri Prifona- '"■ ^-
num, fuper Relaxatione didli Johannis, ad certum Terminum , a
Carcereieu Priiione pra:di£ta,infia quem poflit idem johannes de
Redemptione fua finali plenius tradtare,
Ac per aliquos,ex partedifti noftri Adverfirii^timeitur ne idem
Joh-annes per Nos , aut noftros Subditos, vel ■^lios impediatur quo
mmus polht redire, libere & pacihcc, ad di«5tam Prifonem infra
Terminum fupradidtum ,
Nos ( fuam Liberationem , ac etiam Relaxationem , accelerare
yolentesj promittimus firmiter quod, fafta Rslaxatione prxdidta,
ipfe per Nos, noftramve Poteflatem, Subditos, Coadjutores , aut
aIios,nobis Adhxrentes, non c.ipietur, turbabitur, areltubitur, in-
terficieiur , aut alias impedietur quoquo modo , in Teira vel in
Mari , durante tempore Relaxationis pr.edict-x , pro quacu.v.que
Causa, de Jure vel de Fadto, quin pollit libere & pacihcc ad Pri-
fionem dicti Adveifirii noftri redire infra Terminurn fuprididtum.
Infuper, promittimus auod , li per Nos, noftramvc Poteftatem,
Subditos, Coadjutores,Confcedcratores,aut alio:, Amico, feu Ad-
harrentes noftros , cujufcumque Condkionis & Status exiil: nt, Ip-
ilim (quod abiit) contingcret, didto duiante Term.ino,capi, are-
ftari, aut alias quomodohbet impediri, pro quacumque Causa, Ju-
ris vel Fadti, quin polFit redire pacifice, libere,& quiete, ad Pri-
iionem prxdiftam , omne Impedimentum hujulmodi amovebimus,
& faciemus totaliter amoveri,& dari fibi Facultatem & Liberatio-
nem plenariam redeundi cum efFedtu ad Priiionem prsdictam ,
^Et, nichilominus, q-uofcumque, Obligatos pro fecuritate Redi-
tijs didti Johannis * ad Priiionem dicti Adverfarii noftri,compel- * V.yji.
lemus& faciemus compelli, prout ipfos inveniemus Obhgatos, ad
obfervandum & ad implendum Contenta in Obligatiore pr^edi-
dla, & de Contcntis in Obligatione prxdicta Exccutionem cele-
rem, omni morosa Dilatione poftpoiita, fieri faciemus, fi & ciim
iuper hoc fuerimus debite requiliti ,
Vobis, & cuilibet veftrLim, inhibendo, mandantes, fub Poena
AmiiTionis Corporum & Bonorum,& fub omni alia graviori Pce-
na, quam erga nos potericisincurrere,ne dictum Johannem,didto
durance Termino, capiatis, areltetis, perturbetis, aut ali-as quomo-
dolibet impediatis, capi,vel areftari,feu impediiipermittatis,publi-
ce vel occulte, quin polfit ad didtam Piilbnam redire, pacifice &
libere, ut eft dictum,
Et, fi forfan (quod abfit) contrarium fieri contingeret, ftatim,
vilis prs;fentibus,Impedimentum, Areftum . feu Turbationem hu-
juimodi faciatis amoveri, liib Poenis praedidtis, n?cnon & didtas
ObUgationes, fi fueritis requifiti de earum teuore,Executioni debi-
tx demandetis,feu faciatis demandari,
Scituri quod, fi vos, aut aliquis veftrum , aut alius quicumque
Subditu.s, feu alius Adh.erens nobis , hcec facere recufaveritis , aut
contrarium feceritis , feu fecerit , Contrafacientes , feu Coiurafa-
cientem , gravillime puniemus, & alias contra ipfos , feu ipfum,
tanquam contra Proditores & Inimicos noftros, procedemus (ad
obfervationem noftroe prxfentis Promiflionis, fine fraude & malo
ingenio) taliter , ut aliis mandatorum noftrorum Contemptoribus
tranfeat in Exemplum ,
Vos autem , & quemlibet veftmm in folidum , ad amovendum
didtum Im.pedimentum , fi forfan fieri contingerec, Commillirios
fpeciales, tenore prxfencium, deputamus & damus plenariam Pote-
ftatem, mandantes omnibus Jufticiariis& Subditis noftris, aliofqiie
requirentes, ut vobis, & veftrum cuilibet, in hiis, & ea tan:^cn-
tibus, pareaht eflicaciter & intendanc , pricftentque Coniilium,
Auxilium , & Juvamen.
Dat. in Palatio noftro Weftm. quarto die Decembris.
Stiper Difcordiis , inter Imperatricem & Ducem Bavarid ,
Regis Arbitrationi fubmijfis.
rj E X Omnibus , ad quos &c. Salutem. p^^^ jy
^^ Cum nuper, SerenilTima Margareta, Romanorum Impera- ,,.*. *
trix , Sororia noftra cariflima,&, praidileclus nofter, Guillieimus ^„ j,'
Dux Bavarrrje, Filius ejus liluftris, fupcr DilTenfionibus & Deba- g ,
tis, inter eos, in partibus Holandise & Selandix,& alibi,fafcitatis, ;^jj'^
noftris Ordinationi,Dido, & Arbitrio, fubcerta forma,fe fubmi- ^
ferint, roganres inftanter ut Onus Submiffionis hujufmodi vellemus
admittere, & inter eos fuper Reformatione Pacis & Concordije,
prout expedire viueremus, lalubriter ordinare,
Noiq-ae ,
Ad obviandum Dampnis & Periculis , quae ex Difi£nfionibus &
Debatis hujufinodi, inter ipfos fabonis, verilimiliter poterunt pio-
venire , ac pro Honore & Commodo utriufque Partis , Submiifio-
nem hujufmodi acceptantes , fub fpe felicioris & celerioris expedi-
tionis Concordix prxlibataej
Ordinaverimus quod Obiidiones, fadtx circa Caflra & Fortali-
tia in didtis Partibus Holandix & Selandiae, leventur Cc amovean-
tur.
Ka
Quod-
7S
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
3-
■ZJv.
Quodque eadcn Caftra Tenentes , exinde cum Bonis fuis,libere
receHant & fecuve, ,,.„-.
Ac quod dida Caftra , dikais & fidelibus noftris , Wilhelmb
Stury , & Willielmo de Burton , Militibus , iiberentur , recipienda
& cuftodienda per eos, nomine noftro, quoulque fuper eifdem a-
liud duxerimus ordinandum, prout in aliis Literis noftris , indecon-
feftis, plenius poterit apparere, . .
\'obis , tenore prxfeniium , intiraamus quod non eft Intentionis
feu Voluntatis noftris , quod , lUuftres Viri , Duces Brabantix &
Gelrix , ac Comes Flandrix , aut Gentes vel Subditi alicujus eo-
rumdem , feu aliqui alii , didis Partibus Holandix &: Selandise Vi-
cini, per didos, VVillielmum & Willielmum, vel alium ipibrum,
aut alicujus corumdem nomine, nili pro ipforum Defenfione , mo-
leftentur , turbentur aliqualiter feu graventur ,
Et prornittinius , bona fide , quantum in nobis eft , qu5d nuUum
per iplbs, Willielmum & Willielmum, feu per aliquem, in di£tis
Caftris ipforum nomine commorantcm , didtis Nobilibus Viris,
Ducibus & Comiti praedidis, aut Gentibus , vel Subditis alicujus
•V.731. eorumdem,' lcu Vicinis aliquibus dichrum partium Holandix &
S elandix , Dampnum , Moleftijm, feu Gravamen ,_durantedidU
Cuftodia, nili ad eorum Defenfionem , aliqualiter inferetur.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quarto die Decembris.
didis, manuteneant & confervent, prout ad ipfos3& eorumquem- ^'^- "•
libet , noverint pertinere.
Teile ut fupra.
1352.
Fer Petitionem de Tarliamento.
De Potejlate traBandi fuper Deliheratione David de Brujis,
ac Finali Pace.
D E X Univerfis , ad quos &c. Salutem.
■*• Sciatis qu6d Nos,
De fidelitate & circumfpedtione , dileftorum & fidelium noftro-
rum.
De LegibHS & Confuetudinihus Scotia confervandis.
Ann. D
1352.
Ai. 16.
Scot. 16
^■3
6.
EDwardus, Dei gratia, Rex Ansli-B & Francix ,
Hibernije, Dileclis & Fideltbus fuis
w.
& Dominus
Henrico' de Percy &
Radulpho de NWill, Salutem. .^
Supplicarunt nobis quidam Homines de Scotia, ad Pacem &
Obedientaim noftras exiftentes, ut,
Cum, inter cietera, eifdem Hominibus, tempore quo ad didlas
Pacem & Obedientiam noftras venerunt, promilia, concordatum
fuiffet, & boaa fide promilTum, qubd ipii Legibus, Libertatibus ,
& Liberis Confiietudinibus , quibus ipli & eorum AntecelTores,
tempore, ceiebris mem.orix , Alexandri quondam Regis Scotix,
rationabihter uti & gaudere confueverant , extunc uti gaudere de-
berent , prout in quibufdam indenturis , inter Vos Sc , diledum &
fidelem noftrum , Gilbertum de Umframvill , Comitem de Ane-
g03 , pro Nobis & noftro Nomine , ex parte una , & quosdain Ho-
minum prxdi^ftorum , pro fe, & fibi Adhxrentibus , ex altera, in-
de confeitis, & Sacramento, ut afferunt, firmatis, plenius dicitur
contineri,
Vehmus Conventiones & Conditiones , in eifdem Indenturis
contentas, jubcre integre confervari,
Nos (volentes Indenturas prjedidas, &contenta in eifdem, illx-
fas, piout convenit , obfervari) volumus , & vobis , ac alteri ve-
ftrdm, tenore prxfentium,committimus, & mandamus,quatinus,
vilis Indenturis pra:di6tis , feu altera parte earumdem , penes prce-
dictos Homines, ut dicitur , rem.anente , prxfatos Homines , ad
Pacem & Obedientiam noftras lic exiftentes , in Legibus, Liber-
tatibus , & Confuetudinibus , cjuibus ipli & AntecelTores kii , tem-
pore prxdidi Regis Alexandri , rationabiliter uti & gaudere con-
fueverunt , manuteneii & noltro nomine, prout juftum fueric,
conferv.u-i faciatis.
Damus autcm Univerfis & fingulis Miniftris noftris , Partium
illarLi.Ti , tenore prxfentium , in mandatis quod ipfi prxdidtos Ho-
mines in Legibus, Libenatibus , & Coniijetudinibus fuis prxdi-
dis manuteneant, protegant, & confervent, juxta formam Inden-
turarum prxdicTiarum ,
Et quad vobis, vel alteri veftrum, fuper Confervatione Conven-
tionum & Conditionum prxdiftarum , pareant & intendant , & Sa-
cramentum prxltcnt corporale, prout vos, vel alter veilriim, eisex
parte noltra fcire facietis.
In cujus, &c.
Teltc Regc apud Weftmonafterium , vicefirao feptimo die
Januarii.
Pcr Petitionem de Parliamento.
Venerahilis Patris , Thoma Efifcopi Bunolmenfis ,
Henrict de Percy ,
Et Radulphi de Nevilly
Baronum ,
Pleniiis confidentes,
Ad Tradtandum , Concordandum , & Conveniendum cum Pras-
latis, Comitibus, & aliis Hominibus de Scotia, fuper Deliberatio-
ne David de Bruys ,
Ac Finali Pace inter Regna Angliae & Scotije ,
Supnr Ligis & Amicitiis perpetuis , inter Nos & Subditos no-
ftros & Homines de Scotia ineundis,
Et ad Treugas, inter Nos & ipfos Homines de Scotia ultimo
initas, prorogandum,
Ac etiam ad falvum & fecurum Condudtum praedidtis Prselatis,
Comitibus, & aliis Hominibus de Scotia, qui in Angliam ex hac
causa func venturi , prout pro majori commodo & lecuritate eo-
rumdem expedire viderint , nomine noftro concedendum ,
Et ad ea , quse fic Tradtata , Concordata , Conventa , & Inita
fuerint, quacumque Securitate, nomine noftro, vallandum,
Et ad Securitatem hujufmodi a Parte adversa ftipulandum & re-
cipiendum ;
Et ad omnia alia & fingula , quae circa praemifla neceflaria fiie-
rint vel oportuna, & qux nos ipfi faceremus C praefentcs eflemus,
faciendum ,
Eifdem, Epifcopo, Henrico, & Radulpho, & Duobus eorurCj
plenam, tenore pracfentium, concedimus Poteftatem;
Ratum habituri & Gratum quicquid per dictos , Epifcopum ,
Henricum , & Radulphum , & Duos eorum , Actum vel Geftum
fuerit in przmiiTis, & quohbet praemiflbrum.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Februarii.
Ann. D.
1352.
An. 2.6.
S. J.
UiJ.
Pro Edwardo Rege Scotia , de Scotia in j^ngliam venturo.
Ann. D.
1352.
Aii. 2.6.
De intendendo fttper fricdiBis Legihus confervandis.
Ann. D. Q E X Cancellario fuo Berewici fuper Twedam , & Camerario
i;r2. ■^ (lioibidem, SaluteiTi.
An. 16. Supplicarunt nobis quidam Homines de Scotia, ^c. ut fu^rauf-
E. 3. que ibi ,
Ibiil, Vobis, & alteri veftriim, injungimus & mandamus quatinusip-
fos Homine'! , ad Pacem & Obedientiam noftras fic exiitentes ,
eifdem Legibus, Libertatibus , & Liberis Confuetudinibus , quibus
ipti, & eorum Antecelfores , tempore pr.^dicfi Regis, rationabili-
ter uti & gaudere confueverunt , uti&gaudere permittatis juxtafor-
mam IiidentiTarum prsediaarum, &prout ,diledti& fidelesnoftri,
Henricus de Percy & Radulphus de Nevill, vel eoram alter,
Quibus , per alias Litcras noftras , mandavimus quod ipli , vel
eorum alter, didtos Homines in Legibus, Libertatibus , & Con-
fuetudinibus fuis prxdidtis noftro nomine manuteneri faciant , vel
faciat, &, prout decet , conlervari juxta formam Indenturarum
carumdem ,
Et quod, ad id faciendum, a vobis, ac altero veftrum, ac aliis
Miniitris Partium illarum , Sacramentum capianc corporale ,
Vobis, vel alteri veftriim,fcirefacienc,vel faciec,ex parce noftra,
♦V.733. * Ec eifdem, Henrico & Radulpho , & eorum alceri in prae-
milTis, pareatis & intendatis, quotiens & prout per ipfos , vel eo-
rum alterum, fuperhoc, ex parte noftra, fueritis prtemuniti.
Et vos (prxfate Cancellarie) Vicecomitibus , & aliis xMiniftris
noftris, Parcium illarum, per Liceras fub Sigilto noftro, quo uci-
rnur in didta Terra Scotix, decis in mandatis , quod ipli Homines
praedidtos in Legibus , Libertadbus, & Confue.udinibas fuis prx-
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cura, Magnificus Princeps , Edwardus Rex Scotiae, Confan-
guineus nofter cariflimus , ad Nos , ubicumque fuerimus in An- £.
gliam, fit vcnturus, ibid.
Nos,
Volentes Securitati ipfius Regis in hac parte providere,
Sufcepimus ipfum Regem, Homines, Familiares, Equos, Her-
nefia & Res fua quxcuraque , veniendo ad Nos , ubicumque in
Angliafuerimus, ibidem morando, & exinde libere pro voluntace
fua redeundo, ac per Regnum & Poteftatem noitram tranfeundo,
in Protedtionem & Defenlionem noftrara fpecialem , necnon in
falvum & fecurum Condudtum noftrum ,
Nolentes quod idem Rex occafione Recefsus fui a Partibus An-
glix, vel IVrorx fux in Panibus Scotix, aut alia quacuraque de
caufa, per Nos, vel Miniltros noftros quofcumque, occafionetur ,
moleilenjr in aliquo, feu gravetur:
* Et ideo vobis raandamus qu6d eidem Regi, e^f. frout incate- * V.7 J+.
ris de Conduilu Literis.
In cujus, &C.
Teite Rege apud Weftmonafterium, primo die Februarii.
Per ijfum Regem.
Pro Nunciis yHU de Pjfe , ;"« Angliam ad TraUandtim fttper
Ligis jam venturis,
t) E X Univcrfis, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod,
Cijm quidam , Nuncii & Procuratores ex parte Communitatis ^^n. D.
Villx de Pyfe, ad Nos in AngUam, ad Tradtandum de Ligis & j,^^.
perpetuis Amicitiis , inter Nos & Homines Communicatis prx- .^,,.16.'
didtx ineundis, de Licentia noftra fint venturi , £. 3. '
Sufcepimus ipfos Nuncios & Procuracores, ac omnes & fingii- -^rnnt.
los Mercacores Villx prxdidtx , & eorum Bona & Mercimonia 16. £. j.
quxcumque, veniendo in didtum Regnum noftrum Anglix, ^^1-^/^.
dem morando , & exinde ad Voluncacem fuam redeundo , in Pro-
tedtionem & Detenlionem noftram , necnon in falvum & fecurum
Condudtum nottrumj
Et ideo vobis mandamus qu6d,^c. prout in cateris de Condudu
Literis.
In cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Februarii.
Per ipfum Re^em cJ- Concilium.
Pra
ET ACTA PUBLICA.
11
Ann. D.
13)2.
'Eiiv. J.
Ann. D.
1552;
A:u i6.
E. 3.
Vj/c.
16. £.3,
m. 8.
*V.73f.
Pro Domino de Lebreto , de ladempmtate.
D EX, dileao& fideli fuo, Radulpho Comiti de Stafifbrd, Ca^
*-^ pitaneo & Locum noftrum tenenti in Ducatu Aquitaniae, vel
ejus Locum ibidem tenenti , Salutem.
Cum nuper, ad Profecutionem , Nobilis Viri & fidelis noftri,
Bernardi Ezii, Domini de Lebreto, nobis fupplicantis quod,
Ciim in quadam Indentura, inter Nos & prxfatum iijm.udum
confecta, continejtur quod Nos ipfum Bernardum, & fuos qui ad
Obedientiam & Fidelitatem noftram fecum venerunt , Indempnes
teneremur confervare ,
^ Et ipfe, ratione Adiixfionis fu-.i; Parti noftrx, in prxfenti Guer-
ra noftra Vafconii, Locum de Genfaco, quem idein Dominus de
Lebreto Domino de Mochidano , in Recompenfationem eorum
quae didus Dominus de Mochidano occafione Guerrx prxdidtae
amifit, noftris Obfequiisadhxrendo, tradidit &i liberavit, ad valo-
rem Octingentorum Regalium Auri Annui & perpetui Redditus,
quolibet Regali pro QLiatuor Solidis Sterlingorum compjtato,
Ac Rcdditus fuos, quos habebat in Terra Vafatenfi , & quos,
Annis iin,2;ulis, ibidem percipiebat, adiverlis Perfonis, adValorem
Centum Viginti & Quinquc Regalium & Dimidii, quolibet Re-
gali ut fupra computato ,
Necnon de Redditibus Annuis , quos habebat & percipiebat in
Locis de Sora &: de Lebreto, ad Valorem Nongentorum &Qj-tin-
quaginta Regalium Auri, quolibet Regali ut fupra computato,
Infuper de Redditibus Annuis , quos habebat & percipiebat in &
fuper Terris de Mixa & de Hofca Batifio , cum Pertinentii'5 fuis ,
in Rej;no Navarrx, ad Valorem Quingentorum Regalium Auri,
quohbet Regali, utfupra, computato,
Ac de Redditu Annuo, quem percipiebat in Terra de Ruche-
na , ratione Dotis Uxoris fux , ad Valorem Odtingentorum , Quin-
quaginta & Unius Regalium Auri, & Qiiinque Solidorum Burde-
galiJE, quolibet Regali ut fupra computato,
QijiE quidem Regalia, juxta Computationem pr3edi(Slam,adSex-
centas Quadraginta & Quinque Libras , & Sex Solidos , Sterlingo-
rum ie extendunt, prout per quandam Informationem , per nuper
Senefcallum noftrum Vafconije de Mandato noftro factam, &: in
Cancellaria noftra retornatam, plenius apparet,
Vellemus ei, pro Terris, Redditibus & Locis, fic amifTis, Re-
compenfationem fieri jubere competentem,
Mandaverimus Senelcallo noftro Vafconice , & Conftabulario no-
ftro Burdegalix, qui tunc ftierint, vel qui pro tempore elfent, feu
eorum Loca tenentibus, quod eidem Bernardo, vel ejus Procura-
tori , ieu Attornato in hac parte , * diftas Sexcentas Quadraginta
& Quinque Libras, & Sex Solidos , Sterlingorum , vel Valorem
eorumdem in alia Moneta, necnon didtos Quinque Solidos Bur-
degalix, fuper Terris,Redciitibus, feu Bonis , aut Exitibus , adNos
m Ducatu prasdiifto fpeftantibus , etiam habentibus Merum & Mix-
tum Imperium, & Jurisdi6tionem altam & baflam, ubi ad placi-
tum ipfius Bernardi commodiiis & utilius fieri polTet , affignari &
haberi facerent, percipiendas , fingulis Annis , quoufque Terras,
Redditus, & Loca fua, fic Deperdita, recuperaverit , vel Recom-
penfationem inde alibi per Nos habuerit competentem , aliquibus
Literis , in contrarium extunc ordinandis , non obftantibus , prout
in Literis noftris Patentibus, inde confedis, pleniiis continetur,
Ac jam , ex parte ipfius Domini de Lebreto , acceperimus quod ,
licet ipfe penes Senefcallos noftros Vafconix , & Conltibularios
noftros BurdegalicE, qui fucceffive pro tempore fuerunt, pro As-
fignaticne dicSorum Reddituum Annuorum habenda, cum omni
diligentia profecutus fuiffet , quicquam tamen hinc inde haftenus
habere non potuit,
Per quod nobis fupplicavit ut fibi , de didtis Sexcentis Quadra-
ginta & Qiiinque Libris , & Sex Solidis , Stedingorum , ac de di-
«Sis QuinqueSolidis BurdegaliiE, Annuis Affignationem debitam fie-
ri faciamus,
Nos ( ejus Supplication in hac parte annuentes ) vobis manda-
mus quod, habita, fuper prsemilTis, cum Senefcallo noftro Vafco-
niae, & Conftabulario noftro Burdegaliae, qui nunc funt, vel qui
pro tempore erunt , Informatione diligenti , fi vobis legitime , per
Informationem hujufmodi , conitare potcrit eidem Domino de Le-
breto, de didis Sexcentis Quadraginta & Quincjue Libris, & Sex
Solidis, Sterlingorum , ac didtis Quinque Solidis Burdegali.iz , ad-
huc AlTignationem aliquam in Terrs vel Redditibus , annuatim
percipiendis , fadtam non fuiffe , tunc prsedidtos , Sexcentas Qiia-
draginta & Quinaue Libras, & Sex Solidos, Sterlingorum , ac di-
«Sos Quinquc Solidos Burdegalije , eidem Domino de Lebreto fu-
per Terris & Redditibus, in Ducatu noftro prxdicloper Guerrani
adquifitis, & adquirendis, etiam habentibus merum&mixtum Im-
perium, & Jurisdicftionem altam & baffam, ubi ad placitum ipfius
cernardi commodius & utiUiis fieri poterit , aifignari & liberari ,
Percipienda & Habenda quoufoue Terras, Redditus, & Locafua,
fic deperdita , recuperaverit , vel Recompenfationem inde alibi per
Nos habuerit competentem , ficut praedidtum eft,
Recipientes ab eodem Bernardo, aut Procuratore ,aut Attorna-
to fuo praedicto , Literas fuas Acquietantise, Receptionem illarum
Pecuniae fummarum , quas ei fic affignari & habere feceritis , Te-
ftificantes ;
Aliquibus Mandatis noftris, in contrarium diredlis, non obftan-
tibus.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo die Martii.
Ter ipjum Regem,
Ariti. Di
Pro RomamrHm Imperatrice , in AngU nunc agente , ad ^}^^'
proprias Partes reditttra.
"n EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. Ann. D.
a ^"^^'^'■^"''^™ Domina, Romanorum Imperatrix,Soror n^i^-
noltra cariffima , qu^ nuper, pro quibufdam Negotiis iuis, in ^"- ^^-
AncjJiam vemt, jam fit ad Partes fuas proprias reditura, ^- l'
Sulcepmius ipfam Imperatricem , Homines, Equos, Hernefia& F^inc.ifij
alia Bona fua, eundo de dicto Regno noftro Anglix ad Partes -E- 3- »»•
fuas prxdiftas , in Protedionem & Defenlionem noftram fpecia- '^-
Jem, necnon in falvum & fecurunr Conductum noftrum ■
. ^^ 'y.?" ^;?t>'s mandamus, firmiter injungentes, quod,^-'-. prout
tnjtmtlibus Literis deCondutiu. t^ e
In cujus, &c.
lefte Regeapud Wcftmonaiicrium, decimo fexto dieMartii;
Fer ipfum Regem-.
* Pro Nmciis de Scotia , uf^ue Ftllam Bere^vici , ad tra-
Bandum fuper Deliberatione Davidde Bruys, venientibns.
D EX &c. Salutem,
Sciatis quod ,
Cum,
Venerabilis Pater,
Willielmus Epifcopus SanEii Andreie :
Tatrintn de Dujnbarre , Comes Marchiie :
Williebnus de LymjngJio?i ,
Robertus de Erskin,
Milites;
Magifier Walterus de Moffet ,
Et Willielmus de Caldev:ell ,
De Scocia,
Ad Tradtandum fuper Deliberatione David de Bruys, Priiona-
ni noftri, & aliis Negotiis, ufque ViUam Berewici fuper Twedam
nnt venturi,
Sufcepimus ipfos , Epifcopum, Comitem , Willielmum, Ro-
bertum, Walterum, & Willielmum, veniendo, cum Hominibus,
Garcionibus, Equis, & Hernefiis fuis , ad Villam pn-cdidam, ibi-
dem ex causa pra;dirta morando, & exinde ad propria redeundo,
in falvum & fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo vobis , diftridtius quo poterimus , injungimus & man-
damus, fub Poena Vitae & Membrorum &-c. proutin ftmilibus dt
Conduiiu Literis.
In cujus, &c. a die Pafcha:, proxim6 futuro , in Tres Septima-
nas, proximb fequentes, duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Martii.
'V.73^;
Anri. D:
1352.
An. 16.
£.3.
Scot. 26.
£. 3. »>i
Ann. D;
De Tr.iElando , fuper Liberatione Karoli de Bloys.
D EX Univerfis, ad quos &c. Salutem.
^^ Sciatis quod Nos, j ,^
De fidelitate & circumfpedtione , diledtorum & fidelium no- An\6.
ftrorum, jj "
Magiftri Michaelis de Northburgh , Archidiaconi Suffolcia , Legum e t m,
Doiioris, c^ Cuftod:s Frivati Sigilli noftrt, f^J'
Et Roberti de Herle, Capitauei Villie noftrts Calefii,
Plenius confidentes,
Ad Corpus Karoli de Bloys, Prifonarii noftri,
Quide Liccntiapoftra, lubcertaSecuritate, de redeundo ad Pri-
fonam noftram ad certum diem , ad partes Franciae , ad Tradan-
dum cum Amicis fuis fuper Redemptione fua, eft profedtus,
Recipiendum, & falvo, quoufque aliud mandaveriraus , cuftcn
diendum ,
Et ad Tradtandum , Concordandum , & Conveniendum fupet
Redemptione ilia, nobifcum facienda, & de Summis, ea de cau-
sa iblvendis, ac de Tcrminis Solutionis Summarum earumdem, &
ad easdem Summas, ad Terminos conftituendos, ab eodem Karo.^
lo recipiendum , vel ad Sufficientem Securitatem de folutione Sum-
marum prcedidtarum , nobis ad terminos pnedidlos apud Londo-i
n-iam, vel alibi ad Mandatum noftrum, facienda, recipiendum, ;
Necnon ad Literas Acquietantrx de Summis, quas iidem, Mi-
chael & Rot)ertus, a prsefato Karolo fic recipient , nomine no«
ilro faciendum,
Eiidem, Michaeli & Roberto,plenam,tenore praefentium , con-
cedimus & conimittimus Poteftatem ;
Promittentes nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-»
dtos, Michaelem& Robertum, Adlum vel Geftum fuerit inprx-
miffis, & quolibec prsemiirorum.
In cujus, &c.
TelleRege apud Weftmonafteriutn,vicefimofextodie Martii.
Super Obftdibus de Scotia , David dc Brup in Perfinam rt- Anii. D»
dituro. rejiituendis. iST^-
•^ An. 16.
O E X Vicecomiti Eborum Salutem. ^ Scot. i6,
*^ Ciim praeceperimus Conftabulario Caftri noflri Notingha-j, j",^,*
mix, &c ejus Locum tcnenti, quod omnes Obfides de Seotia, ,* '
lC? Pn>''
7«
C O N V E N T I O N E S, LITER^,
Ann. D. Pro David de Bruys, Prifonario noftro, jam in Partibus Scotix
1352. de Licentia * noftra exiftente, deredeundo inPrifonam noftram,
jEih. 3. ad certumdiem, fuper hoc concordatum , dacos, & didto Con-
* V.737. ftabulario cuftodiendos liberatos,
Sub falvo Conductu & fecura Cuftodia ufque Eborum duci fa-
ciant , tibi ibidem , per Indenturas , inde modo debito conficien-
das, nomine nollrro, liberandos,
Tibi praecipimus, firmiter itijungentes , quod Obfides prxdiftos
a praefato Conilabulario , vel ejus in hac parte Attornato, per In-
dcnturas hujufmodi recipias, & eos , una cum aliis Obfidibus de
Scoria, pro difto David, in Cultodia tua exiftentibus, ufque Be-
rewicum fuper Twedam duci facias,
Ita quod iint apud diftam Villam Berewici in QjiindenaPafchx
proximo futura , ad ultimum ( quo die didus David in Prifonam
noftram eft rediturus ) ad eosdem Oblides illis ,
Qiiibus lidem Obiides , per Magnates & alios de Concilio ve-
ftro, qui tunc npud diitam Villam Berewici ex parte noftra vo-
nerint, reftitui debeant,
Ad mandatumdidi Concilii noftri, per Indenturas, inde debi-
te conficiendas , reftituendos,
Volumus enim te erga Nos , de eifdem Obfidibus , per often-
fio nem Indenturarum prxdiftaruni,'exonerari ,
Etde Cuftubus, quos circa DuAionem Obfidum proediaomm ,
pro falvo Conductu eorumdem , rationabiliter appofueris , tibi in
Compoto tuo , ad Scaccarium noftrum , debitam Allocationem ha-
bere faciemus.
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo o£i:avo die Martii.
Fer ip/um Eegent,
Super Receptione David de Brnjs in PrifonAm reintrantis.
Ann. D. T? EX> dilefto fibi , Johanni de Coupcland , Vicccomiti Nort-
j.,,, -I^ humbrix, Saiutem.
AnXL Cum, per Literas noftras Patentes , aflignaverimus, dilei9;os &
£_ ,. fideles nolrros,
E ^ ~m. Vevetabilem Patrem , Thomam Dunohnenfem Epifcopum ,
_ ' Gilbertum de U^nframvill , Comitem de AnegoSj
H?nr:cum de Pcrcy ,
Radulphum dc Nevill,
Et Rogerum de Bello Campo,
Tres, & Duos eorum,
Ad David dc Bruvs, Prifonarium noftrum,
Jam in Partibus Scotiae, de Licentia noilra, pro Negotiis De-
nberationem fuam tangentibus, exiftentem,
Ad diem Reintrationis Corporis iui in Prifonam noflram , fub
Formis <Sc Conditioiiibus , inde initis, nominenoftro recipiendum,
& tibi liberandum , ialvo & fecure , quouf^ue aliud inde prjece-
perimus, cuftodiendutn,
Tibi , fub forisfacturi omnium quse nobis forisfacere poteris,
prxcipimus, firmiter injun^entes, quod Corpus prxdidti David ab
cifdem , Epifcopo , Comite , tienrico, Radulpho, & Rogero,
Tribus, & Duobus eorum, recipias, & eum falvo & iecure,juxta
Ordinarionem & Avifamentum prsediftorum , Epifcopi, Comitis,
Henrici, Radulphi, 6c Rogeri, Trium, vel Duorum eorum, cu-
ftodiri , & ad Locum, tibi per ipib^ delignandum, fub falvoCon-
duclu, Sumptibus noftris, duci fecias,
Et Nos tibi inde, in Compoto tuo, debitam AUocationemhabe-
re facieaius ,
Et omnes Obfides , pro dicto David datos , in Cuftodia tua exi-
ftentes, tunc apud Villam Bcrewici fuper Tvvedam habeas, illis,
quibus juxta Mandatum diftorum, Eplfcopi, Comitis, Henrici,
Radulphi, & Rogeri , Trium , vel Duorum eorum, rellitui dc-
bcant, reftiruendos,
Volumus enim Te de eifdem obfidibus, qui fic reftituti fuerint,
erga Nos exonerari. ♦
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo oftavo die Martii.
Fer ipfum Regem.
SecretA InfruB^iones fuper Negotio prjefato,
Ann. D. T7A1T a remembrer qc,outrelaCharge,doneeparEnden-
1352. r' ture a Monfieur Rogerde Beauchamp , touchante la bufoigne
A>i. 16. d'Efcoce, il eft charge, en fecre, qe, en cas qe le Tretee ne fe
£. ;. taillc a nul efted,
j-x orig. Et Homme croefe, par examinement de Monfieur David & de
P'«fi Monlieur * William Douglas, que exploit fe purra faire par au-
Cx'ner. tre voie,
• V.7j8- Et q'iis eient tafte leur Amis de eftre leur acord, & les Seignurs
veient qe le retorner du dit Monlieur David vers le Suth ferroit
enipefchement a la dite bufoigne,
Adonqes le Roi voet qe, en tieu cas, le dit Monfieur David foit
ordene a demorer a Noef Chafte! , ou a Berwyi< , folonc Tavis de
Seigneurs, tantqe le Roi ent foit certifie , & eit remande fa vo-
iente,
Et, outre ce, en cas qe les Seigneurs veiont, q'il foit plus grant
profit &c exploit de la bufoigne , qe le Corps le dit Moiier David
foit a large,
Et ils puilTent avoir fuffifante Seurtee dc lui, come des Hofta-
ges, Seermentz. , & Obligations de lui, & de ceux qi veullent
eftre de fon accord , ou autre Seuretee qe leur Semblera fuifi-
iante
Entieu casil pleftau Roi , que les Seigneurs puiflent efloigner
ia Entree, & lui granter d'eibe a large , tantquea aucun certsin
jour entre cy , & la Penthecoft a plus long , iflSnt qe homme puifle Ann. D.
veer, en le meene temps, quel exploit il en purra iaire. ^35^-
£iiv. j.
Suh ruheo Sigillo , fendente a Cauda Fergamena.
jid Januenfes , de non pnefando au.xilium u4dverfario Regis,
"O EX Iliuftri Duci, ac difcretis viris, Abbati Populi, Auxianis, y^^ jj
-*-^ & Communi Civitatis Januenfium, amicis noltris carillimis, '.^ '
Salutem & fincerse dileftionis affedum. An.Xs
Cum inter nos & vos Amicitiae perpetuas Foedera fint firmata , j ',
qus, quantum ad ncs attinet, volumus in omnibus , ficut conve- p,^„'c
nit, pro viribus oblervare, _ z6. E.' j.
Quod etiam , penfata Humanitatis veftrx conftantia , de qua„_",g"_
laudabile femper audivimus teftimonium perhiberi, vos velle confi-
dimus vice versa ,
Ac jam, ficut audivimus, Adverfarius nofter Franciae, qui Reg-
num trancix , ad Nos Jure fucceflbrio legitime devolutum , contra
Deum & Juftitiam , decinet per Potentiam occupatum , in noftri
fubverlionem machinans totis viribus & innitens , penes vos propo-
nat inliftere pro quadam Armata Galearum , a vobis ad expugnan-
dum nos in proximo conducenda ,
Prudentiam veftram & Conftantiam , de quibus , prcefertim op-
tentu Ligx prjediftx , fmcerius confidimus , ex corde rogamus,
quatenus Servitium Galearum hujufmodi , contra Nos , eidem Ad-
verfario, fi propter hoc penes vos inftiterit , fi placeat, denegarc
velids ,
Subditis veftris eflPeftualiter inhibentes , ne fic ad ejus Servitium
contra Nos , immb contra Deum , fe transferant , vel fibi pra^ften:
auxilium in hac parte, Scjuxta viresgratam vobis delideramusprop-
ter hoc facere Repenlivam.
Dat. in Palatio noflro Weftm. fexto dic Maii.
De Cera rcneyanda.
D EX Thefaiirario & Camerariis fuis , Silutem.
" Mandamus vobis qubd Ceram circa Corpus , celebris memo-
rije, Domini E. quondam Regis Anglix, Avi noflri , in Mona-
fterio Weltmonallerii Humatum , exiftentem , de Denariis noftris
renovari faciatis, prout hadtenus fieri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
1
I
Ann. D.
1552.
Arl. l6,
£. 3.
Liberat.
16. E. 3.
m.f.
Indentura fiiper Liberatione Wdlielmi Douglas , CT Retentione
in Servitio Regis.
CEsTE EndenturEj faite entre , Trefexcellent Prince 5 le . _.
Roi d'Engleterre &c de l-ranced^une part, & Monlieur VVil- ■^""- ^-
liam Douglas , ibn P > ilbner , d'autre parr ,Tesmoigne qiie , fur ^ 35^-
la Deliverance du dit Monlieur William , eft Tretez & Acordez. "l."- ^5-
en la forme qui s'enfuyt; c'eft aflaver, f,- '• .
*Que le ditMonlieur William eft aflentuz, pur lui, & pur fes ^'^ ""•S^*
Heirs, de fervir au Roi, 6c fesHeirs, en totes leur Guerres, con- f^""
tre toutes Gentz, & en queconque Pays & Terre; fauf contre fa ^'^^^''^
Nacion d'Efcoce, en la terre d'Efcoce , ou en Engleterre , s'il ne ^-7 59-
ioit de fon bon grce.
Et ferra , touz. jours , le dit William preft & apparillez , au gar-
nifement d'un Mois, apres larecette des Lettres, queles ferront les-
fees, au Manoir del Hermytage, oue les Gentz. le dit William, s'il
meifmes ne y foit, d'aler es dites Guerres ovefque le Roi, ou fon
Filz le Prince, ou le Duc de Lancaltre , ou oue les Contes de
Northampton, d'Arundell, ou Warrewyk , ou aucun de eux, ou
oue le Sire Mortimeri s'il ne foit deitourbe par Maladie de Corps,
conue &c verroie, fansfraude, ou malengyn, felonc ce que leRoi
lui ordenera.
Etj outre ce , ferra tenuz le dit Monfieur William de Servir lc
Roi , en chefcune Viage q'il f 'ra , contre fes Enemis , en la forme
fufdevifee, oue Dys Hommes d"Armes , & Dys Hobelours, a fcs
cuftages propres, pur un Qiiarter del An, apres ce q'il lerra hois
de fa Mefon oue fa Retenance; fauf que le Roi lui trovera eskip-
pefon p;ir Taler , & pur le retourner pur lui , & pur fes Gentz
& Chivalx, quant le Viage fe fra outre la Meer.
Et , outre ce , le dit Monfieur William fervira le Roi , oue tantz
de Gentz d'Armes , come purra eftre acordez entre le Roi & lui ,
as Gages le Roi.
Et, en cas que les Francois , ou autres Enemys Eftranges, en- ,
traflent le Roialme d'Engleterre ovefque les Efcots , ou les Efcotz
ovefque les Francois, au autres Enemys Eftrangiers , le dit Mon-
fieur William ferra, toux jours, tenuz. de fervir le Roi, & grever
les Francois, ou autres Enemys Eftranges, queux ils foient (horf-
pris tancfoulement les Efcotz ) par totes les voies q'il purra.
I t E M, le dit Monlieur William ne donra ConfcO neEide con-
tre le Roi d'Englaerre, ne fes Heirs , en prive ne en apert, ne
pur fa Nacion, ne pur autre.
Et auxint les Gentx, ne lesTerres propres,du ditMonfieurWii-
liam ne lerront endamagez, par les Englois , foient en Efcoce , ou
ailleurs ; ne le dit Monlieur William , ne fes Gentz , ne damage-
ront les Englois nule part , s'il ne foit en defens de Terres propres
du dit William , en cas que les Englois les vorroient guerroier.
Et purront les Englois , fanz nule deftourbance du dit WOiiam ,
& de fes Gentz, palTer parmy les Terres du dit Sire VVilliam, ou
de fes Gentz, fanz mal faire.
Et eft rentencion qui le dit MonfieurWilliam puilTe , touzjours ,
faire fon devoir devers ibn Seignur Lige en totes chofes, qui ne
font contraires a ceftes Alliances: les queux Alliances ilvoet ferme-
nientteuu:.
Ec,
ET ACTA PUBLICA.
I^
Ann. D.
1352.
Uv. 3.
Et , s'il avenift
•V.740
')^nn.D
1352.
\An. 26.
E. ;.
par aventure , que les Englois donaflent Dama-
ge a ies terres, ou Gentz dii dit William , ou fes Gcmz a les Ter-
re ou Subgii le Roi, par Arfure, Roberie, ou en autre manere,
n'eft pas rentencion que par tant la dite AUiances foit enfreinte ,
mes lcs Sovereins ferront redrefcer duement les Damages , oue tote
la hafte q'ils purront ; 8c , en cas quc redrefces ne fe ferroient tan-
toft , ll ne vculent les Parties que par ce ceftes Covenantes rompent.
Et pur ceftes Promeftes, & Acordz , & autres chofes fufdites,
quant la Seurtee , qui s'enfuit , ent lerra faitc , le Roi , de fa grace ,
ottroiez que le dit Monfieui W' illiam foit Frank & Relelfe de la
Prifone , & q'il eit la Terre de la Marche qui lui fuft done , que
Homme appele rErmytage , & Lidefdale , la Moite dc la Ville de
MofFet en le Vaal d'Arnant, b Corhened , Newton, & Granton
Polbothy , en la tcftc de MofFedale.
Et fes Heirs aueront meifmes les Terres , s'ils veullent eftre de-
vers le Roi, en la Forme du dit Monfieur WiUiam, & autrement
ne y purront nul Droit clamcr en ycelles, par le Donn le Roi fait
ou dit MoniieurWilliam, mes repreigne le Roi les Terres fufdites
apres la mort de dit William, & ne cient les Hcirs de dit William
nul Droit de ce Grant , s'ils ne veullent faire les Service fufditez.
■ Et eft rentencion que , parmy le dit Grant, le dit Sire William,
ne les Hcirs, puiflent rienx clamer qui foit appartenant au Chaltcll
ou a la Seignurie de Lydell , q'eftoit au Siie de Wake , & ja eft
efchu au Conte de Kcnt , par fuccelTion Ai Heritage.
Et a ceftes Covenances & Alliances fermement tenir & garder
en touT, PointT,, fanz, venir afencontre en nul poinr, ou par nulle
voie, en toute, ou en partie, fanz fraude, ou malengyn, ad ledit
William jure a feintz Evangeles, & done fa Foi, ^ voet, qe s'il
viegne a Tencontre en nul point , q'il foit tenuz pur touz jours de-
loiaix, pariurs, & foi mcntuz.
* Et jadumeins rendra le dit Sire William Deux Houftages, qui
font plus procheins d'ertre fes Heirs, a demurer en Engleterre par
Deux Anz, s'il n'eit autre grace du Roi (c'eftalfavoir) fafilie &fon
prochein Heir Mafcle.
En tefmoignance de queu chofe noftre Seignur le Roi fufdit , &
le dit Sire William , a cefte Endenture , entrechangeablement , ont
mys leur Sealz.
Don. a Londres, le xvii jour deJuyl,l'An deGraceMil]e,Trois
Centz, Cynquant & Deux.
De Caflro de l' Ermytage , jttxta pretdiElas Conventiones ^ Wil-
lielmo Doaglas liberando.
,bn.D.
1352.
la. z6.
;. 3.
'nt. 16.
;. 3.p.
.tn. I j.
* De Cuflodia Caflri de Brcfl commiffa*
Ahn. D.
— J352-
Uv . 3 .
»V.7 + r.
D EX univerfis & fingulis Fidelibus fuis in Ducatu Britannio3 Anii. D.
^^ Salutem. i?5^i
Sciatis quod Nos, Aii. 2.6.
De fidelitate, dilecti Valetti noftri, Johannis Mavnard confi- e. 5.
dentcs, Fran.i.6.
Co.Timifimus ei Cuftodiam Caftri &Gaftellanixde Breft inDu- £. j. w»
catu prjcdiiSto, . 3.
Habcndam, cum omnibus, ad Caftrum & Caftellaniam prxdi-
dta fpedtantibus , quamdiu nobis placueritj
Ita qujd de Exitibus, Proficuis, & Emolumentis, inde pro-
venicntibus, inveniat Homines ad arma & Sagittaf^os, in Mu-
nitione dicti Caftri, juxta Injundtionem ei per nos factam, mora-
turos,
Et de eo, quod de diftis Exitibus, Proficuis, & Emoluinentis
fuperfuerit, diiccto &: fideli noftro, Waitero de Bentele, Capita-
neo Britanniie, fit refpondens,
Et prasfato Capitaneo in omnibus, Cuftodiam illam tangentibus,
obediat &c intendat,
Nolcntes quod idem Johannes a Cuftodia pr.^dicta , fme manda-
to noliro fpcciali, amoveaturi
Et idco vobis mandamus quod eidem Johanni, in omnibus, quaS
ad falvam & fccuram Cuftodiam didi Caltri pertinent, quamdiu
Cuftodiara praedidam habuerit, pareatis & intendatis.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo odtavo die Julii*
Fer ifflim Regem.
Ad Regem Vortngallu Reffonfalis ., fttfer mutm Benevolen*
tia , C/ yimicitiii Foedere.
SEreniftlmoPrincipi, Domino Alfonfo, Dei gratia, Portugalite '^™^'}^*
& Algarbioe Regi, Confanguineo fuo cari(linio,Edwardus,&c. ^^^^-
Salutem , & fincerce dileiftionis continuum incrementum. ■Z"'
Literas veitrx Serenitatis nuper, per Gomezium de Lynpas de : 5-
Ulixbon, & Alfonfum Ayio del Porto, Mercatorcs , ^Subditos vc-^""'^-^''*
E X, diledo & fideli fuo, Radulpho de Nevyll, Salutem.
Ciim, juxta Conventiones, inter Nos & Willielmum Dou-
glas , nuper Prifonarium noftrum , fuper Delibcrationc ejuldem
V/iliiclmi, & Mora fua nobifcum , initas, fit Concordatum q lod
idem Williclmus habcat Terram , vocatam rErmytage, in Scotia,
16. E. 5. una cum quibufdam aiiis Terris & Locis ibidcm, prout in quadam
». i-. Indentura, inter Nos & ipfum confedra, plenius continctur,
Nos (voientes Conventiones prasdi-^as, in quantum ad Nosper-
tinet, firmiter obfervari) vobis mandamus quod eidem Wiliieimo
Caftrum & Manerium de l'Ermitage , cum pcrtinentiis ( qux vos
nobis, per Cartam veftram, dediftis & conceiriftis) per Indentu-
ras, inde inter vos & ipfum conficiendas, nomine noftro liberetis,
Habcnda juxta formamConvaitionumprgedidarumi volurausenim
vos inde erga Nos exonari.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , vicefimo quartodiejulii.
Fer iffum Regem., <ir erat Fatem.
ftros, gratanter recepimus,
gia
continences quod veflra Ceifitudo rc- ^' '",'"*
15-. i.
Pro HominibHS de Portugalia.
D EX, univerfis & fingulis Admirallis &c. Salutem.
^ Volentcs, conlideratione , SerenilTimi Principis, Domini Al-
fonfi, Portugualix, & Aigarbx Regis , Confanguinei noftri ca-
rilTimi, omnes & iingulos Mcrcatore? & Naves, ac Magiftros &
Marinarios Navium earumdem , de diclis partibus Portugaiice &
Algarbae, Subditos ipfius Regis, favore profeqai gratiofo,
Sufcepiraus eofdem Mercatores , Navcs , I\Iagiftros , & Mari-
narios, & eorum finguios , veniendo cum Mercandifis, Bonis, &
aliis Rebus fuis infra Regnum noftrum Angii^ , & alibi ubicum-
que infra Dominium & Poteltatem noftra , & ibidem ftando , mo-
rando, & de Mercandifis, Bonis, & Rebus fuis negotiando , &
exiwde quo voluerint tranfcundo , in Protedtionem & Defenfio-
nem, ac falvam Gardiam noftram, necnon in falvum & fecurum
Condudtum noftrum;
Et ideo vobis mandamus qucxi omnes & finguios Mercatores
^ c. frout in ca:ter;s de CoTtduilu Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tege Rege apud Weftmonafterium, vicefuno quinto diejulii.
Per ipftm Regem ^ Concilium.
Confimiles Literas Regis de Protedlione habent fufcripti, mutatis
mutandis, fub eadem Data^ videlicet,
HomyKgtts Clericus, Magifter Navis "jocatis la Seint MariedeFort.
Guiifalus J/fofift, Magifter cujujdam Navis de Lysbone.
Fetrus de Seynt Martyn , Magifter Navis vocate la Seinte Clare
de Lyshone
Johan-nes V.odrjges , Magifter Navis vocata la Seinte Salveur de
Fortugalia. 1".
Salvador Ferrero , Magifter Navis vocata la Seinte Efltrit de Fort
Portugal.
yohaanes Ordelo , Magifter cujufdam Navis de Lyshone.
Gonriciusde LynpaSj MagifterNavis vocatte la Seint Joha-»de LjS'
bone, ^c.
Debito rationis pondere confpiciens qualiter, in Subditorum
perfonaii & reali confervacione, naturales Piincipcs & Doniini
profpcrantur,
AfFedtanfque cordialiter ut, in Subditorum nnftrorum profpcra-
tione, noftra Majeftas regia grata recipiat Incrcmenta,
Tenais indubitanter quod nos idem in Exceilentia veftra regali,
& Subditis veftris, confimiiiter affedtamus,
Subditos noftros naturaies, ad veftrum Dominium, Terra vel
Navigio, venientes, fub veftra Protedtione nc benivole recepit,&
a Subditis veftris rccipi & tradtari praecep-.t, quod in omnibus par-
tibus veftri Dominii , veniendo , tranfeuiido , ftando , & redeun-
do, per IVIare, vel Terram, plena in perfona & rebus lecuritate
Ixtenmr,
Requirens attentius ut Naturalibus & Subditis veftris, ad Parces
noftras accedentibus , Cmilia faciamus.
Immcnfa igitur AfFcdtio , quam erga nos & Subditos noftros ge-
ritis , prout ex tenore Literarum veftrarum perpendimus ( de qua
Regali Magnificentiae veftrae grates referimus cordiales ) Conlan-
guinitatis etiam vincuium, adinvicem nos aftringens, nos exci-
tant & invitant ut veftrcC Bsnivoientiie mutuae Diledtionis Antitoda
rependamus.
Unde, Regaiis veftrx Ceifitudinis precibus annuentes, Naturaies
& Subditos veftros quofcumque , cum Mercimoniis, Navibus, Ma-
rinariis, Bonis, & Rebus fuis, ad Regnum noftrum Anglia;, (eu
alibi, ad Dominium noftrum ubicumque venientes, ipforumque
Mercimonia & Bona quxcumque, veniendo, per Terram, v.l
per Mare, ftando, morando, tranfeundo, & rcdeundo lub Pro-
tedlione noftra fpeciali, Salva Gardia, & fecuro Condudtu fufce-
pimus,
Omnibus & fingulis Subditis & Fidelibus noftris, fub Poenis gra*
vibus, firmiter injungentes , ne quis eis, vel eorum aiicui, ad Par-
tesnoftras veniendo, ftando, tranfeundo, aut redeundo, pcr Ter-
ram, feu per Mare, Dampnum, Injuriam, Minas, Moleftiam,
infeiat aut Gravamen, feu, quantum in eo eft, inferri pcrmiitat
qiiovis modo; ict ipfos, fic venicntes, ftantes, & redeuntes per- _
tradtet amicabilicer paricer & bsnigne, * prout per multiphcatas ^.745«
Literas noftras Patentes, tam Generaies, quam Speciales, quas
prjEfatis, Gomezio & Alfonfo, fieri fecimus, liquet eadencer.
Cxcerum quia pr.efaci, Gomezius & Aifonfus, Miniftris noftris
praedixerunc qujd ipU, & caeceri Mercacores parciutn veftrarum ,
cum Mercimoniis iuis, & aiii, ex parte veftra, ad intenlions Ami-
citi:r mutux Fcedera incer Nos & Domos noftras Regias contra-
henda, pleniore Poteftatc fufFuiti, circiter FeftumNatahs Domini,
proximo futurum, ad Paites noftrus funt venturi, Literas noitras
prxdidtas, fub fpe Tradtatus hujulmodi, pcr Annum duraturas fie-
rifecimus parati, cuni venerint, Literas noftras hujufmodi ad
Tempus prolixius, vel line Temporispraefinitione, proutveftra Se-
renita's opcaveric , prorogare. _ ,. , ^-
Dat. Jn Palatio noftro Weftm. primo die Augufti.
rrt
Sd
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1351.
Bdv, 3.
Pro Dttce LancaflrU, ad Partes tranfmarmas ^ fuper qtii- Excufatoria pro Epifopo Armachano , ne in perfona veniat
bufdam, ncquiter fibi per Dncem de Brunfwick, impojitis, ad Parliamenta , DubUni<e celebrata , ijuod cttm Cruce ,
profeffuro. ^te fe ere^a , iUttc fecnre accedere nequit.
Ann. D.
1552.
Eij/. 3.
An. 16
E. 3.
T.it. 26
1. m. 8.
Ann. D. n EX Omnibus, ad quos, Scc. Salutem.
1352. ■••V j^uppiicavit nobis, diledus Conlanguineus & ndelis nolter,
^•^•3- Henricus Dux Lancallrix ut,
Ciim ipfe ad partes Tranfmarinas , pro fe de quibufdam, nequi-
ter fibi per - - - Ducem de Brunfwyk impohtis, excufando (ii a
nobis Licentiam optinere valeatj difpofuerit in proximo profi-
cifci.
Velimus ei Licentiam iilam ad hoc concedere gi-atiofam,^
Nos (licet pnrfentia ipfius Confanguinei noftri commode carere
rninime valeamus) volentes tamen, pro ipiius nominis & honoris
defenlionc & falvatione, fupplicationi fu<e annuere in hac parte,
conceflimus eidem Duci Lancaihix, quod ipfe, cum Uno Comi-
te, & Sex.i?inta Militibus t>c Armigeiis, ac eorum Equis & Her-
neliis, ad dictas Partes, ex causa prxdiaa, licite & impune valeat
proficifci.
In cujus, &c. pro noflro beneplacito duraturas.
Teilc Rege apud Wellmonaiterium, vicehmo tcrtio die Au-
gufti.
^.m.
D E X omnibus , ad quos, &c. Salutem. Ann. D,
Sciatisquod, /^^^*
Cum inter, Venerabiles Patres, J. Archiepifcopum Dublinix,^- ^o.
& R. Archiepifcopiim Armachanenfem , Hiberniae Primatem, fu- ^- 3-
per Bajulatione crucis iplius Archiepifcopl Armachanenfis infra Ci- ^'"- *^-
vitatem, Dioecdim, & Provinciam Dublinige, gravis DifTenfionis ^- If-
materia fit exorta,
Propter quod idem Archiepifcopus Armachanenfis non potefl fe-
cure cum Cruce, ante eum ereda, ad Parliamenta, Tradtatus, &
Confiiia, infira dictas Civitatem, Diceceiim, & Provinciam Du-
blinix celebranda iive tenenda, line gravi Commotione Populi
didarum partium, accedere,
Nos ,
Tam de confervatione Pacis Partium praedidtarum , quam de
Statu dii5ti Armachanenhs Archiepifcopi foliciti ,
Ac volentes periculis & Dampnis, qu,E ex hujufmodi Difienfio-
nibus evenire poterunt, obviare,
ConcetTimus eidem Archiepiicopo Armachanenfi , quod ipfe, ad
comparendum perfonaliter in Parhamentis, Conliliis, & Tradtati-
Ann. D.
1552.
A„. 16.
E. ;.
CUuf.i6.
f. 3. m.
Pro Edwardo de Balliolo , Rege Scoti-f.
RE X Colleiftoribus Decimx & Quintxdecimae in Eftrithingo
in Comitatu Eborum , Salutem-
Mandamus vobis quod, dile£to Confanguineo noftro, Edwardo
de Billiolo, Regi Scotix, vel ejus in hac parte Attornato, illas
Dacentas Libras (quas eidem Regi, in Subhdium Expenfarum fua-
rum, aflTignavimus) de Denariis, de Decima & Qi.iintadecima prx-
diCtis, in" Eftrithingo praediao, provenientibus, percipiendas , &
unde (ibi duas Tallias de Recepta Scaccarii noftri levari fecimus,
fine dilatione quacumquefolvatis,
Recipientes ab eo, vel didto fuo Attornato, Tallias fupradiiftas ,
& Literas AcquietaniicE , qux futScientes fuerint in hac parte,
Et nos vobis inde , in Compto veibo , ad Scaccarium noftrum,
debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Augufti.
Per Billam Thefaurariie.
Pro diUo Rege, in Angliam , de Mandaf Regis, ven-
turo.
Ann. D.
1552.
./in. 2(5.
E. 3-
Scot. i6.
*V.7+3.
R'
EX &c. Salutem.
Volcntes Securitati, Magnifici Principis, Edwardi Regis
Scotix, Confanguinei noftri carilfimi, qui ad Nos in Angliam,de
mandato noftio, nuper venit, providere,
Sufcepimus ipfum Regem, j-lomines, Familiares, Equos, Her-
X.3.OT.3. nelia, Bona & Res fua quxcumque, ibidem morando, & exinde
pro voluntate fua tranleundo, ac ad eademRegnum& Poteftatem,
ad quafcumque partes Regni & Poteftatis * eorumdem , libere ,
quotienfcumque & quandocumque eidem Regi placuerit , tam per
Terram, quam per iMare, veniendo, & de eifdem partibus in Sco-
tiam redeundo , in Proteiftionem & Defenfionem noftram fpecia-
lem, necnon in falvum & fecurum Condudium noftrum, nolentes
quod idsm Rex, occalione Reccfsus fui a partibus Anglix, vel
moix ([IX in partibus Scoti.e, aut alia quacumquedecausaperNos,
vel Miniftios noftros quofcumque , occafionetur , moleftetur in ali-
quo, (eu gravetur;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Regi, ^c. pront in ffaili-
hus Literis de Condudu.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Telle Rege apud Weltmonailierium, fexto die Scptembris.
Litera mijfa Nobilibus er Communitati FilU dc Pyfe.
Ann. D. T? ^^' diledtis fibi, Nobilibus & Communitati Villx de Pyfe,
i^^2.. ' Salutem.
An.'z6. Veniens ad Nos, dile£tus nobis, Banduchius Maskerel, cumLi-
£. j. teris veltrisde Credentia, nobis ejc parte veftra fiipplicavit ut,
Clauf. Ciim vos certos Nuncios & Procuratores in Angliam ,
16. £. 3. Ad profequcndum Reftitutionem cujuidam Navis Villx veftrae
m.ii. prxdidtaz, nuper in Portu de Sandewico per Subditos noll:ros, ut
dicitur, deprxdatx,
Et ad tractandum de Ligis & perpetuis Amicitiis , inter Nos
& Subditos noftros ac Homines Communitatis prxdidtse ineun-
Difpofucritis deftinare ,
Velimus Nunciis & Procuratoribusprxdidlis falvum Condudtum
concedere gratiose.
Nos ( Supplicationi veftrx in hac parte annuentes) hujufmodi
Condudum prxfatis Nunciis & Procuratoribus duximus conce-
dendum ,
Volentes quod tam iidem Nuncii & Procuratores veftri , quam
quicumque alii Mercatores, de Villa veltra pnedidta, in Regnum
noftrum Angliae , cum Bonis & Mercimoniis fuis, falvo & fecure,
fub Tuitione & Protedione noftris veniant, & in eodem Regno
favorabiliter , utnoftrates, pertradtentur, & exinde redeant abfque
impedimento, prout fux placuerit voluntati, folvendo de Bonis &
JVlercimoniis fuis Cuftumas & Deveria debita & ufitata.
Dac in Palatio noftro Weftm. fexco dic Septembris.
bus , infra didtas Civitatem , Dioecdim , & Provinciam Dublin.
tenendis, nuUatenus compellamr, nec, propter Abfentiam fuam
Pcrfonalem, per Nos, vel Juftitiarium noftrum Hiberniae, aut Mi-
niftros noftros Terrx prxdidtx quofcumque, occafionetur , impe-
tatur in aliquo, feu gravetur ,
* Dumtamen habeat ibidem Procuratores fuos fufKcientes ad fa^ *V. 744.1
ciendum ea, qux idem Archiepifcopus Armachanenfis faceret li
prxfens effet, & ad confentiendum hiis,qux in Parliamentis, Con-
fjiis, & Tradtatibus prxdidtis contigerit ordinari.
In ciijus &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Tcfte Rege apud Weftmonaiterium, duodecimo die SeptembrJs,-
Ter ipjum Regem.
Pro Engelberto Comite de Jilark^, de Annuitate,
D EX Thefaurario, & Camerariisfuis, Salutem.
■^^ Cum nos nuper,
Intuitu Homagii & Fidditatis, qux, bonx memoria:, Adulphus, . -j
nuper Comes de Mark, nobis fecit, ' '
Necnon propter Servitia & Auxilia, nobis per eum impenfa, & ^^\^
per ipfum , & Hxredes fuos , impendenda , e i '
Per Literas noftras Patentes Concefterimus eidem Comiti, & r-i^^-
Hxredibus fuis, Quadringentos Florenos de Florentia, percipien- ^^j ^
dos, fingulis Annis, ad Scaccarium noftrum, ad Terminos Pafchx ' ' ^'
& Sanfti Michadis, per xquales Portiones ,
Et Nos ,
Pro eo qu6d , diledtus & fidelis nofter , Engdbertus , Filius &
Hxres ejufnem Adulphi, Homagium & Fidditatem nobis fecit, &
didtas Literas noftras Patentes nobis reltituit,
Ac pro Servitio ipfius Engelberti, jam Comitis de Mark, &
Hxredum fuorum , Nobis, & Hxredibus noftris, impendendo,
Concefferimus eidem Engdberto Quadringentos Florenos de
Florentia (Pretii cujuflibet Trium Solidorum Sterlingorum) perci-
piendos eidem Engelberto, & Hxredibus fuis, iingulis Annis, ad
Scaccarium prxdidtum, per xquales Portiones, prout in Literis
noftris Patentibus, inde confedtis, plenius continetur,
Vobis mandamus quod eidem Comiti Quadringentos Florenos
de Florentia, de Anno proximo jam futuro, de ThefauroJ noftro,
prx manibus iblvatis; Recipientes ab eodem Comitc Literas fuas
Acquietantix , hoc teftihcantes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,decimo quinto die Odtobris.
Fer ipfum Rgem.
J-
De Provijione ad Ecclefam Eborum.
CLemens Epifcopus , Servus Servorum Dei , carififimo in Chri- Ann. T |
fto Filio EdwardOjRegi Anglix Illluftri , Salutem & Apolto- 13 51-
licam Benedidtionem. An. i6.i
Gratix Divinx Prxmium, & Prxconium Humanx Laudis, ac- E. 3.
quiritur, fi per Seculares Principes Ecclefiarum Prxlatis, prxfertim Ev Orif^i
Eccleliarum Cathedralium Regimini prxlidentibus, oportuni fivo- in Tum\
ris Prxfidium, & Honor debitus, impendatur. n. 30.
Dudum liquidem, txDnx memorix, Willielmo Archiepifcopo
Eboracenfi, Regimini Eboracenlis Ecclelix prxlidente, nos, cu-
pientes eidem Ecclefix, cum eam quovifmodo vacare contingeret,
Operationis noitrx Minilterio, utilem prxlidere Perfonam ,"Pro-
vilionem ejufdem Ecclefix Oidinationi & Difpofitioni noftrx eJ
vice duximus fpecialiter referv^ndam , decernendo ex tunc irritum
& inane fi fecus luper hiis, per quofcunque, quavis audtoritate,
fcienter vel ignoranter, contigerit attemptari.
Poftmodum ver6, prxfata Ecclelia, per Obitum ejufdem Wil-
lielmi, qui in partibus illis Debitum Naturx perfolvit, Paftoris fo-
latio deftituta, Nos,
Vacatione hujufmodi fidedignis relatibus intelledta , ad Provifio-
nem iplius Ecclelix celerem & felicem (de qua Nullus, prxter
Nos, ea vice, i'e intromittere poterat, Refcrvatione & Decreto
obfiltentibus fupradidtis) ne prolixx Vacationis cxponeretur Incom-
modis, Paternis & Solicitis Studiis intendentes ,
Poft Deliberationem , quam de prxficiendo eidem Ecclefix Per-
fonam^ utilem & etiam frudtuofara, cum Fratribus noftris habui-
mus diligentem ,
1?
De-
1
E T A C T A
Ann. D. Derniim, ad Venerabilem Fratrem noftrum Johannem, Epifco-
ijfi- pum olim Wygornienfem, in Archiepilcopum Etx)racenfem"Ele-
£Jv. j. aum,
Confideratis grandium fuarum Virtutum Meritis (quibus Pcrfo-
•V.74f. nam fuam * Oiominus infignivit) &c quod Ipfe, qui Wygornienfi
Ecclefice haftenus laudabiliter prxfuit, eandem Eboracenfem Ec-
clefiam fciet & poterit, audtore Domino, feliciter gubernare,
Convertimus aciem noftrae nientis.
Intendentes igitur tam ipfi Eboracenfi Ecclefix , quam e^us Gre-
gi Dominico falubriter providere,
Prsefatum Johannem Epifcopum a Vinculo, quo prasdidx \Vy-
gornienii Eccleliie (cui tunc pra-erat) tenebatur, de didorum Fra-
trum Conlllio, & Apollolicx Potcllatis plenitudine, abfolven-
tes,
Ipfum ad eandem Eboracenfem Ecclefiam tranftulimus, eumque
illi praefecimus in Archiepifcopum & Paftorcm ,
Curam &c Adminiftrationem ipfius Eboracenfis Ecclefiae fibi,
tam in Spiritualibus , quam Temporalibus , plenarie commit-
tendo,
Liberamque fibi tribuendo Licentiam ad ipfam Ecclefiam trant-
eundi, firma fpe fiduciaque conceptis quod pr^fata Eboracenfis Ec-
clefia, per ipfius Johannis Elefti Circum.fpedtionis fi-udtuofum ftu-
dium (Gratia fibi affiftente Divina) regetur utiliter & profper^ di-
rigetur.
Ciim itaque, Fili cariffime, fit Virtutis Opus Dei Miniftros be-
nigno fevore profequi , ac eos verbis & operibus , pro Re^is i^ter-
ni Gloria, venerari, Serenitatem Regiam rogamus & hortamur
attente quatinus, eundem Eledum & pr.efatam Ebor/.cenfem Ec-
cleliam, fux Curse commilfam, habens pro Apollolic.e Sedis &
noltra reverentii propenfius commendatos, iplbs benigni fayoris
auxilio profcquaris; ita quod idem Eledtus, tuve Celfitudinis fultus
Pnefidio, in com.milfo libi Curx Paftoralis Ofticio, poffit ( Deo
propitio) profperari, ac tibi exinde a Deo perennis vitas prxmium,
& a nobis condigna proveniat adio gratiarum.
Dat. Avinion. decimo fe.xto Calend. Novembris, Pontifica-
tijs noftri Anno Undecimo.
Sigillo avulfi.
P U B L 1 C A.
8r
& exinde ad propfia, quotiens necefle fuerit, redeuridoj in Pro- Arin 8j
tedtionem & Defenlion:m noftram, necnon in falvum & feeu- i^^i.
rum Condudtum noftrum. ^dv. j.
Et ideo vobis mandamus quod eidem Hedtori, & Sociis fuis, ^c ;
prout infmiiihus Literii de Condudu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchx proximo futurum du-
raturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium fexto die Dccembris.
Per ipjum Regem.
Ann. D.
Ann. D
135^-
An. 10.
De Provijlone ad Ecclcjiam Wjgorrtienfem,
CLemens Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariiTimo in
Chrifto Filio Edwardo , Regi Anglixllluftri, Salutem & A-
poftolicam Benedidtionem.
Gratiae Divina: Prcemium, (ir(- pront Jupra de Data i^j 0£i. uf-
Ex Orig. ^ue hiec verba ; viz.
in Turri. Nuper fiquidem Ecclefia Wygornienfis ex eo Paftoris regimine
». II. " deftituta , quod, Nos Venerabilem Fratrem noftrum,Johannem, Epi-
fcopum tunc Wygornienfem , in Archiepifcopum Eboracenfem Ele-
<Sum, extra Romanam Curiam exiftentem, a Vinculo, quo tene-
batur eidem Wygornienfi Ecclefix (cui tunc praeerat) de Fratrum
noftrorum Confilio, & Apoftolicse Poteftatis plenicudine, abfol-
ventes, ad Etxjracenfem Eccleliam , tunc vacantem, duximus trans-
ferendum , prxficiendo eum ipfi Eboracenfi Ecclefix Archiepifco-
pum & Paitorem,
Nos,
Volentes eidem Wygornienfi Ecclefise, ne Difpendia longae Va-
cationis incurreret , Paterna Sollicitudine prxcavere ,
Cum nullus, praeter Nos, ea vice, de ipfius Ecclefix Wygor-
nienfis Provilione fe intromittere poflet, pro eo quod Nos, diii an-
te Vacationem hujufmodij ejufdem Wygornienlis EccleliK, Pro-
viliones omnium Cathedralium Ecclefiarum,vacaturarum perTrans-
lationes , per nos de Prselatis earum , ubilibct conftitutis , faciendas
ad alias Cathedrales Ecclefias , tunc vacantes , Dilpolitioni noftrae
du:dmus fpecialiter refervandas, decernendo extunc irritum & ina-
ne li fecus iuper hiis per quofcunque, quavis audboritate, fcienter
vel ignoranter, contingeret attemptari,
Poft Deliberationem , quam de pr;cficiendo eidem Wygomienfi
Ecclefias Perfonam, utilem Sc etiani fruduofam,cum Fratribus iplis
habuimus diligenter,
Demum ad , Venerabilem Fratrem noftrum , Reginaidum Wy-
gornicnfem, tunc Menevenfem Epifcopum,
Confideratis grandium Virtutum Meritis (quibus Perfonam fuam
divina gratia infignivit) & quod idem Reginaldus Epifcopus fqui
Regimini Menevenlis Ecclelix ha;tenus uciliter prxfuit) didtam
Wygornienfem Ecclefiam fciet & poterit ( audtore Domino ) utili-
ter regere & feliciter gubernare ,
Aciem noftrx mentis duximus dirigendam.
Intendenres itaque tam didtas Wygornienli Ecclefis, quam efus
• V.746. Gregi Dominico falubriter providere, priefatum Reginaldum * E-
» pifcopum a vinculo quo tenebatur eidem Menevenli Ecclefise, ^c,
prciit in Bulla ftiperiore , rmitatis combetenter rimtandis.
Datum Avinion. undccimo Kal. Novembris, Pontificatus noftri
Anno Undecimo.
Suh filis canabeis.
De traBando cwn Duce Bavarin fuper Ltgis perpets^s.
D EX Univerfis, prxfentes Literas infpedturis, &c. Salutem.
•'^ Noveritis quod Nos, i^^s^
De fidelitate & circumipedtione, dilediorum & hdelium noftro- A,i. 2.6 .
rum, £. 3-
Fffl». i5-'
Magiflri Andtea de Offard., Legum DiHoris, Archidiaconi Midd- £.3.»».*.
iejexiu; ,
Et Johannis Avenel MilitiSy
Plenius confidentcs,
Ad Tradandum & Concordandum, cum Illjftri Wil!i°lmoDu-
ce Bavarrix & Cornite Zelandis &H-.ilrmd:.e, fjp°r Ligis S: p-r-
pecuis Amicitiis, inter Nos, pro Nobis, & Subdiiis noftris, eX
parte una, & prxfatum Ducem & Subditoj fuos quofcumque,
ex alia ineundis,
Et ad ea, qux fic Tradtata & Concordata fuerinr, qiiacumque
Securitate, pro Nobis, & noftro Nomine, firmandum & vall;.n-
dum,
Et Securitatem hujufmodi , qux nobis in hac partc fieri debeat ,
petendum & recipiendum ,
Et ad omnia aha & fingula, quas in prxmiiTis, vel circa ea, ne-
ceflaria fuerint vel oportuna , faciendum ,
Eifdem, Andreje & Johanni, & eorum cuilibet , plenam, tenore
prxf-ntium, concedimus & commitcimus Poteftatemi
Ratum habituri & Gratum quicquid per didos, Andream & Jo-
hanncm , & eorum quemlibet , Adtum vel Geftum fuerit in prx-
miiTis, & quolibet pnBmillorum.
In CLijus, &c.
Tcfte Rege apud Hertford , duodecimo die Decembris.
Ann. D,
13/2.
An 2.6,
E. 3.
Snper Deltberatione Karoli de Bloys,
REX Univerfis, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Cum, Venerabilis Pater ,
Epifcopus Vanatenf.Sy jlj^
Ac, m, i,
Nobiles Viri ,
Dominus de Beaumanoiry
Oijjanus Charve! .,
"Rohertus de Sepit Piere, Archidiaconus de 'Remes.^
Et Oliverus de Mozzelles,
De partibus Britannise, in Regnum noftrum Anglice, ad Tra-
ftandum nobifcum fuper Deliberatione, Nobilis Viri, Karoli de
BIcws, Prifonarii noftri, de Liccntia noftra,& fub falvo Condudtu
noftro venerinr,
Nos, ,
Volentes Securitati ipforum, Epifcopi, Owani, Roberti, &0!i-
veri (dtim * fic in Regno noftro, ex causa praedidta, moram fe-
cerint) providere,
Sufcepimus ipfos, Epifcopum, & alios Noblles prasdidtos, in
dicto Regno noftro Anglix morando, & exinde ad propria rs-
deundo , necnon Homines & Servientes fuos, ufque ad Numerum
Triginta Perfonarum Equitum, & eorum Valletcos, Equos, Her-
nefia & Res lua qusecumque, in Protedtionem & Defenlionem
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudlum noftrum,
Et ideo vobis mandamus quod eifdem, Epifcopo & Nobilibus
prxdidtis, ^r. prout iu fmiltbus Literis de Conduilu.
In CLijus, &c. ufque ad Feftum Pafchx proximo futurum dura-
turas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Deccmbris.
Ter ipfim Regent.
V.747'
De fuperfedendo Fxaclioni Primornm FruBtmm , per Nttn'
cinm Pap£ , minus jujie , a Perfoiiis Ecciejiajlicis eX'
tortie.
Ann. D,
1352.
An. 16,
£. ?.
Scat. 26
£. j. in
l.
Pro David de Brujs, jam in Tttrri Londonia exijlente,
RE X Univerfis, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum Hedtor Leche, Vallettus David de Bruys, in Turri noftra
Londonix exiftentis, cum Tribus Sociis fuis Lquitibus, ad partes
Scotix, pro Neccflariis ad opusipfius Davidquxrendi?, de Licen-
, tia noftra fit iturus , & exinde ad prxfatum David , ad Turrim
prasdidtam rediturus,
Sufcepimus ipfum Hedorem, & Socios fuos prrdidto<;, ad di-
£tas partes Scotix eundo, & exinde cum Equi:, Garcionibus, &
Herneliis fuis, adTuriimprxdidtamvcnicndo, & ibidcm morando,
lom. m. P.I.
D E X Magiftro Hugoni Pelegrini , Domini Summi Pontificis in a^_ 0,
'^ Anglia Nuncio fpeciali , Sjlutem. 1353.
Licet Primi Frudlus, de aliquibus Bsneficiis Ecclefiafticis, in xiilxS.
Regno noftro .Ana;li.e, prxtextu aliquarum Refervationum feuCol- £ ,
lationum, per didtLun Dominum Summum Pontificem inde fadla- cUuf.
rum , quoulque hujafmodi Colhtiones realiter e.wcuix & effedtum ^.6 . E.t>
fortitx fuerunt, ad ufum didti Domini Sutnmi Pontificis, aliquo ,„_ ^.
temporc hucufque, exadi feu levati non fuerint, nec de jure exigi
auc levari debeant ,
Vostamen, utaccepimus) diverfas Pecuniarum Summas, nomi-
ne Primorutn Frudtuum, a diverfis Peribnis Ecclefuftcis didti
Regni , qui Bsneficia fua ex Collacionibus verorum Pacronorum te-
nenc & tenueruiit a diu, colore hujufmodi Refervacionum & Col-
L laciO'
82
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. lationutn , de Beneficiis ipfis per Cuiiani Roraanam faftarum , ut
1555. aferitis, quan-quam hujulrnodi Collationcj executse au: efFectum
£a~j. 3. fortitx realiter ron exiitant, nec dictis Beneficiis Incumbentes quic-
quam iuris, virtute alicujui hujulmodi Refervationis aut CoUationis
Papalis, vendicent, in ifdeni, ad ufum Domini Summi Pontificis
exepilliis, & indies levare nidmini, minus jufte, in noftri pr<EJu-
diciun-'. , & nediim Perionirum Eccleliafticarum hujufmodi, fet
totius Regni prsedicti grave Dampnum, ac Depreirionem, & De-
pauperationem manifeitam.
]Nos igitur,
Hujufmodi Prisjudicio, Dampno, DeprefTioni, & Depaupera-
tioni.pn-ecavere, ac hujufmodi Exactiones, novas &z infolitas, in
norfri & dicti Regni noftri prjejudicium machinatas, volences re-
ftrincere, licut decet,
Vobis pr<Ecipimus , firmiter injungentes, quod, ab hujufmodi
Exadtionibus & Gravaminibus aliquibus, Perfonis Ecclefiafticis di-
dti Regni noftri, ex causa prxmilii, de cxtero faciendis, penitus
defiitentes, fi quid ab eis, vel eorum aliquo, per vos, vel adMan-
datum vcftrum , iic Extortum aut Levatum tuerit , id eis fine dila-
■ tione reftituatis , ne ad vos , propter veftram incuriam, in hac par-
te, m;.Letiam habeamus graviter capiendi.
Tefte Rege apud Hertford, viccfimo die Januarii.
De Tra^ando fuper Finali Pace reformanda , c^ TreHgis
cum Adverfario Francix ineitndis.
Ann. D.
£. 3.
lerafic.i-j.
£ 3. m.j.
•V.748
Ann. D.
1355-
Ait. 27.
£. j.
Clauf.
27. E. 3.
JW. 24. ,/
D EX Univerfis, prjefentes Literas infpedluris, Salutem.
■*-^ Notum facimus quod Nos ,
Dc fidelitate & circumfpe<ftione,
Diledorum & fidelium noftrorum ,
Simonis Archiepifcopi Cavtuarienf:s , totius Anglite Fri^natis ,
Et Wiiiielmi, Epifcopt Nornvicenfis ,
Ac Henrici Ducis Lancaftria;.,
Richardi Comitis Arui:aell.s,
Confangumeorum noftrorum carififimorum,
Guidowis de Bryan , Dotnini de L.ii}herne ,
Et Magiftri Micheelis de Northburgh , Archidiaconi Sujfolcite,
Legu?u DoHoris, * Cuftodis Priva/i Sigi/ti nofiri,
Plenarie confidentes,
Ipfos, tanquam confcios mentis noftraj, fuper facto Guerrx in-
ter Nos & Adverfarium noitrum Franciae , Reformationeque Pacis
fuper hoc, &c. frout fupra de Dat. 26 y«/. A. 25. nmtat.s compe-
tenier mutandts.
In cujus, <i:c.
Dac. in Palatio noftro Weftm. decimo nono die Februarii.
Dc mn Recedendo ab Hibcrnia,
REX Cancellario fuoHibemix, Salutem.
. Q.iia Guerrx fortes in Terra noftra Hibernicc, inter Fideles
noftros Terrae illius & Hibernicos, nobis rebellantes, a diu eft,
invaluerunt, & indies invalefciuit,
Et, (i Praelati, aut alii M, gnates diftx Terrx (perquorum Con-
filium & Juvamen eadem Terra contra hujufmodi Rebellantes regi
debeat ik defendi) a dida Terra Hibcrma: recellierint (ad quod fe
paraiit , ut accepimusj ipfa Terra Periculis gravibus (quod abfit)
veriiimiirter fubjaceret :
Nos (luijufinodi PericuHs, quatenus poterim.us, volentes prxca-
vere) vobis mandamus quod in Terra prxdifta, in locis ubi expc-
dire videritis, pnjblice proclamari & ex parte noftra faciatis firmiter
inhiberi, ne Quis, Prxlatus, vel Religioius , Comes, Baro, Mi-
les, vel alius Homo ad Arma, fser quosTerra prxdidta contra hu-
jufmodi Pericula defendi poterit, fub Poena forisfafturae omnium
qux nobis foriifacere poterit , extra Terrara illam tranfeat abfque
Licentia noftra fpeciali, & Mandato noftro, fub Sigillo nollro
Angli.-e, vobis fuper hoc dirigendo, vel abfque Licentia Jufticia-
rii noftri Terrse prxdidx,
Et omnes illos, quos, poft Prockmationem & Inhibitionem
praEdidlas , extra Terram prxdidam inveneritis tranfituros, una cum
Equis & Hernefiis fuis. areftari, & fub Arefto dctineri faciaris,
quoufque a nobis inde aliud habueritis in Mandaris.
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium , vicefimo quarto die Fe-
bruarii.
Ter ipfum Regem t^ Concilium.
Confimile Breve dirigitur Jufticiario Hibernise, vel ejus Locum
tenenti, fub eadem data.
Pro Edivardo de Balliolo, quod qualefcunque TraElatHS cum
Scotis non cedant fibi in fritjtidiciitm.
Ann. D. T E Roi a toux ceux , qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa-
i5)-3. J-' luz,.
Come une certeinc Parlance & Trete, fibien diverfes foirz, avant
ces heures, come a ore, en Formez, & Noun de Pees, Parencre
les Deux Roialms, d'Engleterre 6c dEicoce, ad efte efmeux par
£. j. »». Nous & noltre Confeil envers noftre Trefchcr Cofyn & Foial,
f. Edward Roi d'Efcoce.
Sur queu Pees affermer, de fa part, il ad envoiex par deversv
Nous & noftre Confeil partie de ia Voluntees, en condicion &
en Efcrit depart, le fon Bachiler William d'Aldeburgh, & fon
Valletjohan de WvCTnton, par enf/ totcs voies que rienz, pur Par-
lez, Tretez, Monftrez, ou eu aucre nianere, par eux ou afcun de
Aa. 27.
Z. 3.
Scot. 27
eux, feices par devers Nous & noftre Confeil, ne lui tourne enpre- Ann. D.
judice de fa Alliance par devers Nous, ne de ia Qiierele d'Eicoce a ^353-
touz jours, en cas que bone & efteduel Acord ne fe preigne, par ^'^'^- J-
entre Nous & lui & ceux du dit Roialme d'Efcoce, felonc fourme
de fes voluntes efcriptez, & par fes ditT. Gencz envers Nous & nos-
tre Confeil demonftrez, come defus cil; dit ,
Nous (pur la Seurte de noltre dit Coufin) volons & pleinement
grantons pur Nous, & pur nos Heirs, q'en cas que TAcord ne fe
preigne, parentre Nous & lui & ceux d'Eicoce, ai la manere
avantdite, que rienz Purparlez, Tretez, Monftrez, ou en autre
manere faitz, envers Nous & noftre dit Confeil, par les avancditz,
fes Genrz, William & Johan, ne lui tourne en prejudice de fa Al-
liance par devers Nous, ne de fa Querele d'Efcoce a touzjours,
einz q'il foit , fi talent ne lui preigne , pleinem.ent demurant apres
en mefme l'eftat, q'il avoit en touz pointz devant, felonc fbrme
de Ics dites Alliances, fens contredic * de Nous, ou de noz Heirs, * V.749,
nounconcrefteantz la dite Parlance, Tretees, Demonftrance, ou
rienz qui puifle eftre fait par les dites fes Gencz, ou par aucun de
eux , envers Nous & noftre dit Confcil.
En Telmoignance de quele chofe nous avons fait feire ceftes noz
Lettres Patentes , enfealez de noftre Grant Scal.
Don. a Weftmer. le viii jour de Marcz.
Fer ipfum Regem.
De CondnclH pro NHnciis de Britannia, ad tra^andtim fu-
pcr deliberatione Karoli de Blojs,
1
DEX, &c. Salutcm.
■'■^-^ Sciatis quodj
Ctim,
Venerabilis Pater ,
Galterus Efifcopus Venetenfs,
Ac,
Nobiles Viri,
Domininus Johannts de Bello Manerio,
Eiiienus Charruel ,
Roheitus de SavElo Vetro ,
Petriis Foucaut ,
Ei Henricus de Pledran,
Milites :
Rayfreius Archidiacovus Redvnenfis,
Ac Oliverus de Mozzelles,
Nobiles,
De parribus Britanni^,
In Regnura noftrum Angliaz, ad Traftandum nobifcum (liper
Deliberatione , Ncbilis Viri Karoli de Bloys, Prifonarii noitri, de
Licentii noftra fub falvo Condudtu noftro, venerint,
Nos,
^'^olcntes Securitati ipforum , Epifcopi, Johannis de Bello Mane-
rio, & aliorura Nobilium prsedidtorumjdum lic in Regno noftro,
ex causa prcedicla , moram fecerint , providere ,
Sufcepimus ipfos, Epiicopum, Johannem de Bello Manerio, &
alios prxdidtos Nobiles, in dido Regno noftro Angliiie morando,
& exinde ad propria , tam per Terram , quam per Mare , 4jbicum-
que infra Poteititem noftram, redeundo, necnon Homines&Ser-
vientes fuos, ufque ad numcrum Triginta & Quinque Perfonarum
Equitum, & eorum Vallettos, Equos,Hernefia, necnon Bona, ^c.
prout in fimilihus Literis de ConduUu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo die Martit
Treitga cum Rege Francii inita a Data PritfentiHm, ufque
primnm diem Augufli , duratura.
Ann. D.
1353.
An. 27.
E. 3.
'Bmnc.ij.
E. 3. r».
o.
I
I
i
A
Touz ceux ,
tres.
qi orront & verront ces prefentes Let-
Simon par la grace de Dieu , Ercevefque de Canterbiers^
Guilliame Evefque de Norivitz,
Henri Duc de Lancaffre,
Richart Counte dArondell,
Cuy de Brien, Chivalers,
Et Michel de Northhurgh,
D'une part,
Et,
Pierre, par mefme la grace, Erce^eJ^ue de Roaity
GuilUame Evefque de Beauvays,
Rohert Evefque de Laoun,
Pieres Duc de Burboun,
Johan dc Boloigne , Counte de Montfort ,
Charles dEfpaigne, Counte dEngolefme, Conefiable de France,
Et Rohert de Lorriz, Sire dErmenonville ,
De Tautre part,
Mcfifages , Envoiez & eiantz plein Power des Rois de France
& dEngleterre, a faire les choles qe s'enfuent, Saluz en noftre
Seignur.
Come nous eions efte aflemblez par plufours foitT, & Joumees,
par devant, Reverent Piere en Dieu, Monlicur Guy de Boloigne,
Cardinal de la Seinte Elglife de Rome, & Evefque de Portz, Me-
diatour entre Nous, en cefte Parrie, pur Treter de Bone Pais&
Finai Acord cntre les diti Rois, & tant pui la briefte du temps,
come
Ann. D.
1353-
An. 27.
£.3.
Ibii.
».8. L
ET ACTA PUBLICA.
83
Ann. D. come pur plufours autres caufes, nous n'eioms peu mettre les dites
1353. Trcites a plain fin ,
FJi. 3. * Savoir faifons que nou?:
• V.7J-0. Conliderantx les grantT. Maui Sc InconvenientZ , qideDefcortz
des ditT. Rois fe pocnt enfucr, & que la Guerre d'entre eux eft da-
mageufe a tcute Criftientee , & empefcliement de Juftice, da Ser-
vice Divin, & de Bien Commun,
Et que la Pais & Acord entre eux fcrrcit a Dieu plefant, &
profitable a toute Crcftientee, &: s'en pourroient moltT. des Biens
enfuer ,
DefrrantT,, a tout noftre poair, les ditz Treitez , en comenceT.,
mettre a Bon Fin , fur ferme efperance de Bon Acord , & de Pais
Final, faire & acomplir entre les ditz Rois,
Avons acorde, en nons des ditz Rois, Promis, & en Covenan-
ce, & pris bons & loials Abftinences, ou Trues, entre les delfuf-
ditz Rois d'Eng;letcrre , & de France, pur touz lour Sougitz, Al-
]iez , Eidantz , & Adlierentz , & pur tOL;z lour Paiis de Gafcoio;ne,
Limozin, Caourcin, Peregort, Agenoys, Poitou, Zantogne,£n-
golmieaus , & en toute ia Duciiee de Gycne, &:en toute !a Lange-
dolt, Bur.goine, Breteignie, Picardie, Flaundres, Artoys, Nor-
mendie, & generalmenr touz les Roialmes d'Engleterre , de Fran-
ce, & d'Efcoce, tant par Mier, que parTerre, & eslllesde Mer,
Obeiflantz a l'un ou a fautre de ditz Rois,
Les queles comenceiont, de la Dat de ces Lettres, & dune-
ront jufques a priir.er Jour de Auft, prochein venir, le Scleil lc-
vant ,
Pendant le quel temps nous promettons, d'une part & d'autre,
que rienz ne ferra meffait , de Tune partie ne de rautre , en Perfo-
ne, ne en Biens de Tune ne de Tautre partie, ne de loar Eidantz,
Sougitz , ou Adherentz , ne ne ferra aucune chofe Muove ou At-
tcnipte en prejudice des dites Abftinences, ou Trues.
Et, fi aucune chofe eftoit faite ou Attemptc, contre les dites
Abftinences, ou Trues, d'un part oud'autre, nous, Duc de Lan-
caftre & Counte d'Arondell , pur noftre Seignur, promettons d'une
part, & Nous, Counte de Montfort & Coneftable , femblablement
pur le noftre, avons Jure & Promis, en bone foi, fanz nul mal
Engyn, faire noftre poair que les ditz Attemptaz foient Reparez,
Sc rais en du Eftat, a plus toft que nous purrons, quant as Paysde
Gafcoigne, de la Langedok & de Bretaigne, & des autres Faiis
defus nomez, & es Paiis de Picardie, d'Artois, & efpecialment
quant as dites Paiis de Picardie, d'Artois,Bolonois, & partiesd'En-
viron, par ce que nous nous puiflbns plus furemcnt aflembler ajour
& au lieu entre nous acorde.
Et, que les dites Abftinences, ou Trues, foient es dites Paiis
plus i-ermement tenues , Nous , Duc de Lancaftre & Cotinte d'A-
rondell, pur noftre Seignur, & Nous, Counre de Montfort &
Coneftabie, pur le noftre dit Seignur, avons Jure, as Seintz E-
wangclies touchez, que, fi aucun Attemptat eft fait, d'une partie
ou de autre, de Prife de Chailell ou de Ville, ou de acune Nota-
ble Parfone, contre les dites Abftinences, queNous, DucdeLan-
caftre , & Counte d'ArondeIl , s'il eftoit fait par aucun de noftre
partie, & Nous, Counte de Montfort & Concftable, s'il eftoit
fait par aucun de noftre , le ferroms Reparer &c Remettre a Eftat
du , dedeinz Qtiarante Jours , depeus q'il avera efte fait a favoir de
la partie , contre qui TAttemptat avera efte fait.
Et , ii li ad fait Attemptat contre la partie d"Engleterre, il le fer-
ront a favoir, a Seint Omer, ou le Capitaine de Paiis pur le Roi
de France.
Et , fi il ad fait Attemptat contre la partie de France, il le ferront
a favoir al Capitaine de Calais.
Et , en cas que les ditz Attemptatz ne ferroient Reparez dedeinz
Qiiarantejours, Nousditz, Duc de Lancaftre, & Counte d'Aron-
dcll , fi les Attemptaz eltoicnt faitz de la partie d'Engletcrre, ou de
fes Adherentz, promettons Nous Rendre Prifons, en la Ville dc
Paris, dedeinz Quinze Jours,
Et Nous, Counte deMountfort 8c Coneftable, s'il eftoit fait de
la partie de France, ou fes Adherentz, Nous promettons Ren-
die Prifons, en la Ville de Londres, dedeinz Quinze Jours
apres,
Et demurer, as dites Villes, Prifons jufqes a tant, que les dirz
Attemptaz fuiuent Repai ez d'une partie & d'autre,
Et , quant as autres Attemptaz , qi ferroient faitz d'une partie &
d'autre es dites Paiis , ont jure les Capitains , d'une partie &c d'autrc,
q'il les ferront Reparer , a plus toft q'il vendra a lour conoiftfance ,
lanz nul delay.
Et, s'il avcnift qe les Abftinences fuflent Rompues en afcuns
des Lus de Roiame de France, pur tant ne ferroient eles pas
Rompues es Paiis de Picardie, ou Artois, aincois demurroient
,en lour vertuc.
Et avons proniis & Acorde Nous, Mefl-iges defifnomes, touz
&c chelbun pur Soi, Retourner, a eftre en noz Pcribnnes, l'Ende-
* V.yji. meyn de la Trinite, procheine * venant, en lieu la, ou Nous a-
voms Parlement d'Arraincment, entre le Chaftel de Gynes & la
Baftidedevant,pur aler, a celui jour, & a jours enfuiantz, plaine-
ment & en bone foi , fur les Treitez en Comencez pardevant le
dit Monleur le Cardinal de Boloigne, qe aufti I doit eftre folonc
la volente de noz Seignurs d'une partie & d'autre.
Et ierront compris en ces prefentes Abftinences , par efpecial , le
Counte de Flaundres, les Flemmynges, & les Elcotz, & tous les
autres, come il lont compris es Trues, derreinement prifes, FAn
Cynquante & Un , entre Calais & Gynes.
/ 'Et ferront Publiez ceftes prefentes Abftinences, en touz les Paiis
de Roiame d'Engleierre , de France, & d'Efcoce, a plus toft qil
puira eilre fait.
Et, ovefque ceo, foient compris, pur la partie d'Engleterre, en
fpeciale, le Duc Guilham de Bauvere, fcs Paiis de Holmde &c Ze-
Jande, &c fes autres Terresi Monfeur Wauter deManny , fes Chaf-
teux & Forterefces.
Tom. IIL P. I.
Et, dautre pavtie, font compris en ceftes prefentes Trues, ou Ann. D.
Ahftiiicnces, la Contefle de Hcnau , &c fon Paiis de Henau: Le 1353.
Duc Guilham, lon fitz: Berted de Durford; & lour Paiis, Ter- Edv. 5.
res , Chateuz & Forterefces.
Et eft a iavoir q'en pregnjnt ces prefentes Trues, ou Abftinen-
ces, eftexprefleinent Acordc & en Covcn.unte entreNous,Mef-
lages deiufditz, qe, s"il avenift, pur la Reparacion des Aitemptatz,
ii auquns foi faloient, contrc & durantz les Abftinences, ouTrues,
delufdites (que Dieu ja n'avicgne) qe Nous, Duc de Lancaftre &
Counte d'Arcndel, & Nous, Conte de Montfort & Coneftable
de France, ou auqun de Nous, Nous vendroms en Holtage, par
maniere qe dit eft, pur i demurrer , jufqes a temps tant qe les ditz
Attem.ptaz foient Rcparez; les ditz Hoftages, ii toftcome les At-
temptaz, pur les queles il foiferrount Renduz Hoftages, ferrontRe-
parez & mis a Eftat deu, sen purront paitir, &c partiront , des
lieux ou ils ferront en Holtage, & avcront lalf & leur Conduyt
pur eux, & pur lour Gcntz, de chefcun de; RoL;, en qi poair il
lerront Hoftages, pur paffer par fa Terre & Seignurie, Fraunche-
ment & Quitement, &Retourner en lour Paiis,Yanz ce que, pur
quecunque autre cauie ou occahon, il loient, ou poent, eltreEra-
pefchez, Arefte, ou Deftourbe en auqune maniere.
Et avefque ceo, efte Acorde & en Covenaunre, evpreiTement ,
entreNous, ditz Meflages, que, ii auqun Attemptat (que ja n'a-
veigne) eftoit fait countre les dites Trues, ou Abftinences, d'une
part ou d'autre, pur ceo ne demurra mie que nous voiiions avant a
la 1 er|-ea:ion des ditcs Treues, folonc la volente des ditz Rois, &c
fcrront les Attemptaz Rcparez & Redrefccz loialment & en bone
foie , come defus eft dit.
Tourcs les qucles choles, & chefcune d'ice!es, Nous, Duc de
Lancaftre & Counte d'Arondel , en Noun dc noltre dit Seignur le
Roi d'Eng!eterre, & Nous, Counte de Mountfort & Coneftable
de France, & par vertue des poairs, a r.ouz donez par eux,avons
J lomis &c Jure loialnient Tenir, Acomplir, & Enterriner,chefcun
de fa partie, fanz faire, ne attempter, ne Ibftiir faire,ne attempterj
aucune chofe au contreire coment que cso foit.
Et, avefque ceo, en noz propres Nouns, avons jure & promis
reparer les ditz Attemptaz, & purchacer la Deliverance des autres
Meifages dellulditz, en cas q'il avenoit q'il foi Rendiflent en Ho-
ftage par la manicre delufdite.
Et, femblement, Monfeur Johan de Cleremont, Marefchal de
Fraunce, pur le dit Roi de France Capitiineou Paii.';, & Monfeur
Robeit Herle, Capitaine pur le Roi d'Engleterre ou Paiis de Ca-
lois, ont Jure, loialment & en bone foie, chefcun pur fa partie, a
tenir les dites Trues , ou Abftinences , fanz Enfraindre , & de re-
parer & remettre a Eftat du les Attemptaz, fanz mal engyn, fi toft
come lui ferra requis foflifaument depar rauire.
En Tefmoignance de quels chofes Nous avoms mis noz propres
Seals a ces Letrres prefentes.
Donez le Difeme jour du Mois de Adarz, TAn de Grace Mil.
CCC. Cynquant Deux.
Et Nous, Cardinal defufdit, pur ce que ces chofes ont efle
einii Faites, Jurees, Covenauntes, & Accrdees cn noftre pre-
fence, come Mediatour, avoms mis noftre propre Seal a ces
Lettres.
Don. l'An & le Jour defufditz.
Conftat de Interlineari.
Soleil levant , ou de fes Adherantz,
Et de Raiura , femblablement pur le noftre , ficome il font
compiis.
Et Nouf, Rohert de Lorriz., e^ Guy de Brien, defufditz, chefun
eti Noun , & parjon dit Seignur , & par vcrtu des * Poairs a nous * v 7
dmcx. fr ceo ., avoms Promis (^ Jure ktahrent, ovefque les autres
deJuj?!oniex,, tenir & garder ferjnement les dites Trues ^ Abjiinen-
ces, ibcjcun de Ja Partie , fajiz Enfreindre; (^ Reparer , C/^fiire
Reparer, a noz. loiaux poers, les Attemptaz,, ft auqutis , ou auqun^
ejioient , ou cjtoit , Jais au covtrer.
Et en Tefmoignancc dc ccs avms mis noz. propres Seals a ces Let-
tres , ovfjue les autres dcjujnomez.
Dori. come dejus.
Me Mo R ANDUM, -^»»^ Ii;>e>r/e Treugarttm iflarum,fuh Si-
gdlis Dmnnonnn , hic Jfccfcatorum, confgnatte, remanent per.es
Magfruin Michaelem de Northburgh , Cufodem Privati SigiHi Do-
mmi Regis , cujiodiend^e.
Proclamatio Trenga pradiBa,
R^
E X , dilefto &c fideli fuo , BarthoIoma!o de Burgherfh , Con- Ann. D.
ftabulirio Caftri fui Dovorrice, &c Cultodi Quinque Portuum 1353.
fuorum, vcl ejus Locuni tenenti, Salutem. _4„, 3,^.
Cum Treug-.£ inter Nos, pro Nobis, Subditis, & Alligatis no- e. 3.
ftris, ac nobis Adhxrentibus, ex una parte, & Adverfarium no Frnnc.
ftrum Franci:^, pro Se, Subditis, &c Alligatis fuis , ac libi Adhx- 27. £. j.
rentibus, ex altera mitx fint & firraatx, „i ii. J.
Ufque ad Feftum Sandi Petri ad Vincula, proximo futurum,
duratur-.E ,
Ira qubd, durantibus Trcugis prxdidis, uni Parti feu alteri, aut
Subditis &c Alligatis iuis, aut libi Auxiliantibus , feu Adhjerenti-
bus , in Perfonis aut Rebus , Dampnum aliquod non inferatur ,
nec quicquam in prsejudicium Treugarum ipfarum innovetur vel
attemptetur, prout in eifdem Treugis pleniiis continetur,
Vobis mandamus quod Treugas pr.edidtas, in finguhs Por-
tuum prxdidorura, & alibi, infra Libertatem Portuum eorum-
L 3. dem.
H
CONVENTIONES, LITERi£,
Ann. D. dem , ubi e^rpec^ire videricis, publice proclamari & teneri faciatis •,
1553' Ec hoc nullatenus omittatis.
■U-v. 3. Tei1:c Rege apud Weftmonailerium, vicefimo die Martii.
Per ipjum Regem.
Confimilia Bievia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data;
videlicet ,
WilUelmo de Bohoi, Comiti Norhamptoma , Admirallo Flotte
Navium verjus partes Boriales.
Thon-.te de Bcllo Cajnpo, Comiti Warr-wica , AdjniraUo Flotx
Navium verfus partes Occidentales.
ViiecBMitibus Londoniie.
I>53
An. 27.
£.3.
Scot. ly.
E. 3. m.
X.
.Ad Papam , fnper Literis de Creatione fua , receptis.
Ann D P A P ^ ^^'^' ^^-
■ •*■ Sanftitatis vellrx Literas, quas Beatitudo veftra, de Creationc
veftri felici, pcr Latorem prxlentium nobis mifit, reverenter &
cum lionore condigno recepimus, earumque tenore Iseto corde di-
ligenter attento, Laudum prceconia, & Uratiarum Adiones, Al-
tilTimo humiles & devotas refeamus, qui, Sufpiriis Sponf*: fux,
Sandse Matris Ecclefix , Viduitatis fuae lugentis Incommoda, be-
nigne compatiens, Vos, ad Regimen ipfius & Munimen, addan-
dam Scientiam Plebi fux , & dirigendum pedes ejus in viam Pa-
cis, ad Faftigium Apoftolicae Dignitatis erexit.
Cujus Run-.or Mellifluus cunclorum, Sacri Baptifmatis unda re-
natorum , praetadae Marris Filiorum, Corda Jubilationis & Laetitix
Rore habet merito perfundere.
Tenet namque noftra Fiducia, & Populi vulgaris Opinio, ex
Conftanti.e veftrx foliditate, temporibus effiuxis prxexpcrca, &
laudabilium Initiorum veftrorum Indiciis fumpta probabili conjc-
ftura , quod ad Juftitiam omnibus xquanimiter faciendam , Injulti-
tiam propuliandam , Errorumque Rubigines extirpandas, zelurn
geritis fervidum & perfedum, quodque temporibus vellris, veluti
a Patre Ccelefti prxfinitis, Petri Navicula, fub provido veltro Re-
pimine, falubriter dirigetur, ita quod ipiius Reihe CilTionis aut
Rupturx non lentiet Detrimenta.
Ipfum igitur, qui vos libi Vas Eledtionis & Vicarium fuum in
Terris eiegit, * devotis precibus exoramus, ut fuper vos Dona
Gratix fux mukiplicet, & Ecclefiam fuam , ad Cloriam & Lau-
dem Nominis fui , & Salutem Animarum , vobis feliciter guber-
nare concedat, ut Oves Gregis fui Errantes & Difperfos, per ian-
ftam vcftram Curam & Solicitudinem Viam Vericatis coghofcen-
tes, humiliter redeant ad Ovile.
Cxterum Pacem, inter Nos & Adverfarium noftmm Francix
reformandam, quam per alios veftrx Sanditatis Apices fquos ex
immenix Bonicatis veftrx dulcedine novimus emianafle) nobis affe-
ftu paterno Qementia veftra perfuaiit, nedum cum Ipfo, fet cum
Omnibus aliis habere femper optavimus, &: Vias, per quas adeam
poflemus atringere, diligenter quxiivitnus, Interventuque veftrx
benignx Perfualionis hujufmodi propenlius quxrere cupimus in
futurum.
Ad Reformationem etiam optatx Pacis celerius expedire credi-
mus optinendam, ut veftra Benignitas, de Concordia Filiorum, ut
confidimus, pie Ibllicita, interponat ad hoc, cum efficacia, SoUi-
citudinis fux partes.
Confervec vos AltiiTimus, ad Regimen Ecclefix fux fandx, per
tempora profpcra &:. longxva.
Dat in Palatio noflio Weltm. vicefimo dic Junii.
*V-7J3-
Litera Refponfalis, direEla P/ip£ , f'*per Lihcratione Karoli
de Ekys.
Ann D. CAndiflimo in Chrifto Patri &; Domino, Domino Innocencio,
jj,' ' "^ Divina Providentia, fecrofandx Rom.anx ac univerfalis Ec-
jln\], clefix Summo Poncifici, Edwardus, eadem gracia, Rex Fran-
£. j. * cix & Anglix, & Dominus Hibernix, devoca Pcdum ofcula
RoOT 2 7 beatorum.
F , m Sandlitatis veftrx Literas, fub lancii veftri nominis BuUa clau-
.c. 3. m.
j. fas,
Per quas veftra Benignitas nos rogavit , ut cum , Nobili viro ,
Karolo Duce Britannix (qucm ad Carcerem noftrum Bcllicus E-
vencus adduxit) vellemus clementer agere, & circa Liberationem
ejus nos exhibere eftedualiter Liberales,
Recepimus revcrenter.
Super quo fcire velit veftra Qementia, quod confideratione Pre-
cum veftrarum (quas in nobis, quancum bono modo poterimus,
habere volumus vim Prxcepti ) luper Deliberatione dicti Karoli
elfe volumus, ut convenit, Gratioresj parati lemper ad ea qux
fciverimus acceptabiiia Votis veftris.
Confervet vos AltiiTimus, ad Regimen Ecclefix fux fandx,
per tempora profpera & longxva.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo die Martii.
Pro Archiepifcopo Ebornm , fttper Bajtilatione Crncis , de
non molcjiando.
Ann. D.
1353. D EX Vicecomitibus Londonix Salutem.
An.zj. •'■^ Cum, Venerabilis Pater, Johannes Archiepiicopus Eborum,
E. 3 . Cancellarius nofter, ad ea, qux ad Ofticium Cancellarii pertinent,
Clauf. prout iibi per nos injungitur, faeiendum & excercendum, & fu-
27. £. 3-per diredione Negociorum noftiorum, una cum aliis dc Conci-
m 23.,/, lio noftro, de Mandaco noltto, continue lit intendens.
Vobis prxcipimus qu6d ftatim , vifis prxfentibus in Civitate Ann. D.
prxdida, & in Suburbiis ejufdem, in locis ubi expedire yideritis, I355-
publice proclamari & ex parte noftra firmiter inhiberi faciatis , ne ^"^- 3-
Quis, cujufcumque condidonis feu ftatus fuerit , fub gravi forisfa-
d:ura noftra, ipfum Archiepifcopum , fupcrBajularione Crucis fux,
in Civitate & Suburbiis praedicTiis impediat aut defturbet , nec Ei ,
vel Alicui de Comitiva fua, Injuriam, Moleftiam , Dampnum in-
ferat vel Gravamen.
Et fi Qlios , poft Proclamationem & Inhibitionem hujufmodi,
invenericis contraria facientes , tunc Eos , fine dilatione , per Cor-
porafuacapi, & in Prifona noftra ialvo cuftodiri faciatis , donec
de Punitione eorumdem aliter duxerimus ordinandum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Aprilis.
Fer ipjum Regem.
Confimile Breve diri^itur Vicecomiti Middelfexix, mutatis mu-
tandis, fub eadem Data.
* De Capitaneo Britannit Conjiituto. ^
REX Univerfis, prxfentes Litteras infpeduris, Salutem. j ' *
Sciacis quod Nos , ^»27
De fidelicate, probitate, & induftria, dilefti &fidelis noftri,Jo- e \
hannis Avenel plenius confidentes , p^ ^ '
Ipfum Johannem in Ducatu noltro Britannix & partibus Pifta- ^ \ ^
vix, eidem Ducatui adjacentibus , & aliis pertinentiis fuis univer- o "
fis, Locum noftxum tenentem & Capitaneum facimiis per prx-
fences ,
Dantes & concedences eidem Johanni plcnam , tcnoreprxfencium ,
Poceftatem fupervidendi omnia Caftra,ForcaIicia, 6c alia Loca ,fub
Poceftate noll:ra ibidem exiftentia , & de falva & fecura Cuftodia
earumdem ordinandi,
Necnon Capitaneos & Cuftodes eorumdem , quos minus Ido-
neos invenerit , ab Officiis fuis amovendi , & alios Sufficientes &
Idoneos, loco eorum, quonens opus fuerit, fubftituendi,
Et Omnes, qui fibi in hoc parere neglexerint , aut alias recufk-
verint , areftandi & capiendi , & eos modo debito , juxta eorum ■
Demerita , imprilbnandi , caftigandi , & puniendi , quotiens libi *
viderit expedire,
Et omnia aiia & fingula, qux ad hujufmodi Locum tenentem&
Capitaneum peninere nofcuntur , faciendi , exercendi , & exe-
quendij
Damus autem Afchiepifcopis , Epifcopis, Prioribus, Ducibus,
Marchionibus , Comitibus, Baronibus , & Perfbnis aliis quibuf-
cumque, in & de didfis Ducatu & parcibus Pidlavix exiftentibus,
tenore prxfentium. , in Mandatis, quod eidem Johanni in prxmiss
fis pareant , obediant humiliter & intendant.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, quarto die Aprilis.
I
Fer ipfum 'Regem.
De Feodis , pro Officio Marefcalli Anglid , in Hibernia coL
ligendis,
RE X univerfis & fingulij Vicecomitibus &c. Salutem. . _
Sciatis qu5d , ^nn. D.
Ciim, diledtus & fidelis nofter, Thomas de Bello Campo, Co- j^"^^'
mes Wanvici , & Marefcallus Anglix , aflignaverit & deputavc-
, Robertum de Gerfynghale , Per-
rit , diledtos & fideles noftros
fonam Ecclefix de Rykynghale , Godefridum Folejaumbe ,Johannem
<Je Pcmbrok , & Johannem Rofe , conjundtim , & divilim, ad
o>^nia Feoda, ad ipfum Comitem rationedidtiOiScii fui Marefcal-
li in Terra noltra Hibernix pertinentia , ad opus ipfius Comitis le-
vandum & colligendum,
Et adomnes illos, qui hujufmodi Feoda folverc tenentur, & ea
folvere recufavcrint , ad eadem Feoda fblvenda viis & m.odis , qui-
bus de jure & rationabiliter fieri poterit, diftringendum ,
Vobis mandamus quod eiidem , Roberto , Godefrido , Johanni
& johanni, & eorum cuilibet, in prxmiflis faciendis & exequen-
dis, Intendentes fitis & Refpondentes.
In cujus, &c. quamdiu ipfius Comitis placuerit voluntati.
"relte Rcge apud Weitmonaftcrium , decimo feptimo die
Aprilis.
David de Wollore recepit Dcputatos Jupradiffos.
£.3.
Pat. 17.
E. j. f.
i.m. I).
Pro yacobo d' Attdele , de non veniendo ad Parliamenta,
Qr de non Serviendo in Guerra.
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem. . q
*^ Sciatis quiSd, de gracia noftra fpeciali, conceflimus, prono- ' '
bis, & Hxredibus noftris, diledto & fideli noftro, Jacobod'Aude- /^"'
le de Helegh, quod ipfe, ad Totam Vitam fuam, Quietus iit de r",^'"
venicndo ad Parliamenta & Confilia noftra, & HxreHum noftro- ' }l:j
rum , ac etiam ad Congregaciones Magnacum * & Procerum, ad # „ '^
mandata noftra , vel Hxredum noftrorum , ubicumque facienda, "''^'
Ica qu5d idem Jacobus, quoad vixeric, ratione non Adventus fui
ad Parliamenta , Concilia , feu Congregationes hujufmodi , feu
Perfonalis Comparirionis in eifdem , per Nos , vel Hxredes no-
ftros, aut Miniftros noftros quofcumque, non impetatur, occafio-
netur aliqualiter feu gravetur.
Concelftmus infupcr, pro nobis, & Hxredibus noftris , prxfa-
to Jacobo qu6d ipfe, toto tempore Vitx fux , ad laborandum de
Guerra, in Servitiis noftris, vel Hxredum noftrorum, feu ad Ho-
mines ad arma, Hobelarios, vel Sagicurios in hujufmodi §ervicii$
ez«
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D
1353-
Edv. 3.
85-
exnunc inveniendum , extra Re^num noftrum Anglix, nifi cum Marinarios Navium earumdei?! , de dldis partibus Portugalix & Ann.D.
it Hxredum noftrorum , Summoni- Algarbi^;, Subditos ipfius Regis, favore profeq :i £rratiolo '
fuim nullatenus compellatur ; Sufccpimus eofdeni Mercatores, Naves, Magiliros &'
M;
arma»
Regale Servitium noftrum , aut
tum fuerit, contra voluntatem fi ^ , ... - ^ -, ^....v.., ^
Ita femper quod idem Jacobus, cum Hominibus ad arma, & a- rios Navium, & eorum fingulos veniendo,'^^^. ^pnut iT (ateriTde
liis Armatis , pro defenhone Regni noftri Anglix , infra idem CoTidtiUu 'Litcris.
Regnum , quotiens AggrefiTus Inimicorum noftrorum , aut aliud
Periculum vel NecenTitas eidem Regno imineant , una cum aliis
Fidelibus noftris ipfius Regni , proficifcarur , & Homines ad ar-
ma , Hobelarios , & Sagittarios , juxta Statum fuum , ficut cxteri
de eodem Regno , ea de causa invenire teneatur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die AprUis. " — ■
Veriffum Regem. ^' '^'*"'"^'' ^'''"'^ ^' ^'"" ''-/^^' ^'^''^^ ^''"' Caflri fupcr
i3n-
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sanfti Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto diejulii.
Fer iffum Rcgem ^ CoKcilium.
Ann. D.
1353-
An. ■L-j.
Claufij,
E. ;. m.
Pro j4rchiepifcofo Eborum , de Cimeis liberandis.
D EX Theiaurario, & Baronibus fuis de Scaccario, Salutem.
^ Supplicavit nobis, Venerabiiis Pater, Johannes Eh)orum Ar-
chicpifcopus , quod,
Ciim iple habere debeat, & omnes Prajdeceflbres fui, a tempo-
requo non extat memoria,habuerint,& habere confueverint , Duos
Cuneos Monetales , pro Cambio fuo Eborum , ficut tam per Re-
cordum & ProceiTum Jufticiariorum Itinerantium , in Comitatu
prxdifto , per Nos ad Scaccarium noftrum milfa , quam per Ro-
tulos & Memoranda Scaccarii prxdicti, poterit plenius apparere,
Velimus prL-efato , nunc Archiepifcopo , hujufmodiDuosCuneos,
pro Cambio fuo Eborum , libcrari jubere,
Nos, ipfius Archiepifcopi Supplicationi in iiac parte annuentes,
ut eft juftum , Vobis mandamus quod , vifis Recordo & Proces-
fu ac Roculis & Memorandis prsdictis, fi vobis conftiterit ita efle,
tunc eidem , nunc Archiepifcopo , Duos Cuneos , pro Cambio
fuo prsediiSo, abfque difiicultate & dilatione aliqua, liberari facia-
tis, prout eos habere debet , & Praedecefibres fui praedidi eos
habere confueverunt.
Tefte Rege apud Weilmonafterium , fecundo die Maii.
Tjnxm,
R\?""'v^^^ &..%ul's Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Ann.D.
PYh-. H ■■"' \ '''J:? r^^^'^''' ^"'^' '^"^ ^"f" Libertates , qua r 1353-
extia, ad quos,&c.Salutem. ' An \s.
Sciatis quod alfignavimus , diledum & fidelem noftrum Pe- £• ?
trum de Nutde ad David de Bruys, Prifonarium noftrum, a ^ivi- Scot.
tate noftraLondoni.v. ufque ViUam Novi Ciftri fupcr Tynam ■ ex ^- 3
certis cauiis, Dehberationem luam tangentibus, faivo &fecurcda- 3-
cenaum ,
EtadEquos& Cariagia, qix in hac parte necefTaria fueri.it,
tam infra Lilpertates , quan extra (Feodo Ecclefix excrpto ) pio
Denanis noltns inde in manibus prnmptc folvendis, capieniam,
Ltadipfum David Johanni de Coupeland^ Viceccmiti noftro
Northumb.T.E apud didtam ViUam Novi Qflri liberandum ad
taciendum de Eo quod ei per nos pleniiis cft injiinctum ■
yx ideo vobis mandamus qu6d eidem Petro, in pr.-emifes facien-
dis & exequendis , Intendentes fitis , Conililentes , & Auvil ant^
quoTiens & prout idcm Petrus vobis, vel alicui vJftrum f' re fe'
cerit ex parte nollaa. ' '
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Julii.
Ann. D.
1353-
.«4«. 27.
£. 3.
Frd». 17.
Z 3.
». ,-.
Ter ipjiim Regevn.
*nT praeceptumeftprxfatojohannide Coupeland, qubd pr:Edi- *
c • T '"■''^ ' ^'''^'^i^" P^^™' P"' Indenturam, iiide inter en,
corTficiendam , recip.at ■ & de Eo faciat ptout pcr Breve de Priva:
to Sigillo Regis habet in Mandatis.
Tefte ut fupra.
De Dnello capiende apnd Calefum.
D EX, diledis & fidelibus fuis , Reginaldo de Cobbeham, &
•^^ & Roberto de Herle , Capitaneo Vill-« noftrx Calefii , Salu-
tem.
Quia per Concilium noftrum Ordinatum eft qu6d Duellum ,
verfus Johannem de Spaigne, per quandam Mulierem in VillaprK-
diifia, fuper quibufdam Proditionibus , Nobis , & eidem Villx,
& Fidelibus noftris, in ea commorantibus , ut dicitur, fadtis (unde
diiSa Mulier eum appellat) Invadiatum, capiatur,
Vobis committimus & mandamus quod Vos, vel Alter veftrum,
f) Ambo interefte non polTitis, Duellum prxdiitum,fecundumLe-
gem & Conilietudinem Partium illarum , capiatis , & ulterius in
hac parte faciatis, QLiod de jure, & fecundum Legem & Confue-
tudinem prxdidlas , fuerit faciendum : univerlis inluper & fingulis
Miniftris & Fidelibus noftris, in eifflem Partibus, ad quos prxfen- x^ -c -v- a-\ n.-
fentes Literae pervenerint, tcnore priefentium , damus in mandads, R ■'^^5 diledtis & fidelibus fuis,
- ~ j ■■r-' = ' «' • A'- • -rr r ■ <■ » 1_ •»• V Venerabilibus Patnbusj
V7/7.
17 T proeceptum eft Conftabulario TurrisLondoni^e, vel eiusLo-
-L-< cum tenenti, qu5d Corpus pr^edic^i David prxfato Petro li-
beret, ufque dictam Villam Novi Caftri ducendum in forma pr^-
dicla. ^ ■
De Tretigis {juxra Guynes initis , ac ufqne ad primum Ah.
gufii diem durMuris) ad Feflnm ::,aam Martini proro-
gandis.
quod Vobis, vel Alteri veftrum, in praemiilis faciendis & explen-
dis, Intendentes fint & Auxiliantes , ciim per Vos , feu alterum
vdtrum , fuper hoc fuerint prxmuniti ex parte noftra.
In ciijus,&c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertiodie Maii.
P(?r idein Concilium.
*V.y)6. % jjg Providentiis , pro Filiis Caroli de Blojs , faciendis.
Ann. D.
1353-
An. 17.
£.3.
Txt. 47.
E. 3.p.
l.OT. 13.
D EX,&c. Salutem.
■•■^ Sciatis quod fufcepimus in Proteitionem & Defenfionem no-
ftram Normannum le Vifcounte & Hugonem de Redynges, Va-
lettos KaroU de Bloys Ducis Britanniae , Vicftualia venalia, pro fua
fuftentatione Filiorum ipfius Ducis , in cuftodia noftra , in Angli-
am exiftentium , in Locis, ubi vendcnda fuerint, pro Dsnariis ip-
lius Ducis, pro rationabili Pretio, prout intcr ipibs & Venditores
eoriimdem concordari poterit, promptc in manibus Solveixlo, E-
mendo & Providendo ;
Et ideo vobis mandamus qu5d eifdem , Normanno & Hugoni ,
feu eorum alteri , hujufmodi Vi£tualia in Locis pr.ediftis in forma
prxdifta Emendo & Providendo , non inferatis , feu , quantum in
vobiseft, ab aliis inferri permittatis Injuriam, Moleftiam, Damp-
num, Impedimenmm aliquod, fcu Gravamen {dum tamen quic-
(^uam, contra voluntatem alicujus, aut alibi quam in locis ubi hu-
jufmodi Vidtualia vendendafuerint, non capiant, fub Periculoquod
incumbit.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
lefte Rege apud WeftmonrtHcrium, decimo odavo die Junii.
Ter ipfum Regem.
Pro Mercatoribus Portugali^ ©• ./llgarhi* , conjideratione Al-
Ann. D. fonfi Regis.
55 •)•
"^"' ^'^' R^^ univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
^- l- Volentes, confideratione Sereniflimi Principis , Domini Al-
Vitt.i-j. fonfi , Portugaliae & Algarbi» Regis , Confanguiiiei noftri cariili-
^- 3- ?• roi, omnes & fingulos Mercatores , & Naves , ac Magiftros &
X. m. 13,
Simoni Archiepifopo Cantutirienfi , totius Anglia Pumati
Et lytllicbno Nor-wycevfi Efijcopo, '
^(T Henrico J)t/ci Lancaftrix ,
Ricbardo Comiti Arundella; ,
Conianguineis noftris cariffimis,
Guidoni de Bryan ^ Doinino de L.agherne,
Ei Magiflro Michaeli de Northhurgh , L.egwn Do6iori Cufiodi
privai, Sigilli jwfiriy
Salutem.
Sciatis quod,
Ciim nuper, per Literas noihas Patentes , conftituerimu? vos,
Quinque, Qiiatuor, &Tres veftr.un (quorum vos , praefate Ar-
chiepifcope, vcl Dux , Unum elTevolumus) ad Tradandum &
Concordandum cum Nunciis feu Ambafliatoribus , Adveriarii no-
ftri de Francia, fuper Diilenfionibus, Controverfiis , Qi^icrelis, &
debatis inter Nos & didum Adveriarium noftrum motis,
Ac de Pace Finali inter nos reformanda,
Seu Treugis vel Guerrarum Sufferentiis inter Nos & ipfum in-
eundis ,
Prout in Literis noftris prsedi<flis pleniiis continctur,
Quirani Literarum prxtcxcu vos certas Treugas , {we Guerrac
SuffL-rentuis, inter Nos & didtum Advcrfarium noftrum iniviftis,
ufque ad Feitum Sanfti Petri ad vincula , proximo futurum, du-
raturas ,
Nos, certis ex Caufis , ad cafdem Treugas, five SuflTercntias,
ufque ad Feftum Sandi Martini , proximo fijturum , fula Madis,
Formis, & Conditionibus, in priedidtis Treugis contentis , proro-
gandum, & ad Treugas ipfas, iive SutFerentias , fideliter oblervan-
das , in Animam noikam jurandum ,
Et ad tradlandum, interim, & concordandum cum didlis Nun-
ciis, feu Ambafliatoribus,iiiper omnibus & iingulis, inprxfiitisLi-
teris nortiis contentis , Vobis , Quinque , Quatuor , & Tribus ve-
ftrum plenam , tenore prxlentium , damus & committimus Pcte-
ftatem :,
RatumTnabituri & Gratum quicquid per Vos , Quinque , Qua-
tuor, vel Tres veftriim, Adtum vei Geftum fuerit in prxmiflis.
In cujus, &c.
Dat. in Caftro noftro de Wyndefore , decimo die Julii.
Per ipfupi Regem.
h X Dt
Ann. D.
1353.
An. 27.
F.. 3.
Fr. 27.
£. 3. m,
3-
8<J
CONVENTIONES, LITER^,
•V7^8,
Ann. D.
I353--
^''■^- 3- De TraElatH Pacis , ante Gujnes habito , ufque ad Oninde-
nam SanBi Aiichaelis , ©" Trcuga , ibidem capta , ufcjt-te
ad Feflum SanRi Afartini , ex parte francit frorogatis.
Ann. D. \ Tous ceux, qui ces Lettres verront, ou orront,
135;. S^.
An. 27. Pierre, par la grace de IXeu , yircevejque dc 'Roueti^
E. 3. B.ohert Evefque de Laon ,
Ex Att- Pierre Duc de Bourhon .^
togr. Jehan de Boloigxe, Conte de Montfort ,
Charles d'Efpa!g7ie, Cojitc dAng<deJ7iie , Conneflahle de Prancey
Et Rohert de Larriz, Sire Dermenovil/e ,
MelTages & Traiteursde Paiz, entreles Roys de France &: d'An-
gleterre, de par nolbe Trefredoute Seigneur le Roi de France,
Salut en noftre Seigneur.
* Saichiez que,
Come certaines Trewes , Souflfrances , ou Abftinence fuflent
n'as;aires prifes devanc Guynes,
Entre Reverent Pere en Dieu , Symon , par le grace de Dieu ,
Arccvcfque de Canterbers,
Henry Duc de I.encaltre,
Richert Conte d'Arondel,
Et Michiel de Northburgh d'une part,
Et nous, & autres Mellages du Roy noftre Scigncur, d'autre,
En Noun des Roys de France & d'Engleterre avantdiz,, parMe-
diation de Treflionorable Pere en Dieu, Monfeur Guy de Boloi-
ne, par la grace de Dieu, Evefquc des Portz., & Cardinal deSain-
te Egliie de Rome ,
A durer jufque a TEntres d'Aouft prouchein avenir, fur certaines
Formes & Condicions, aulfi come es Letres, fe^les des Seauls des
diz Scigneurs , & les noftres , cft contenu plus pleinement ,
Au quel jour fut ailentu que les Meirages avantdix , d'une Part &
d"'autre, retourneroient par devant Guynes, pour traitier avant lur
la Paii entre les diz, Roys, & parfaire (fe a Dieu plaifoit) le Trai-
tic n'agaires en commencee,
Nous,
jircevefque de 'Rouen,
Evejque de Laon,
Duc de Bourbon,
Conte de Montfort ,
Conte d ylngolejme ,
Et Rohert de Lorriz,
Avant diz Meffages , ou Noun noftre dit Seigneur le Roy de
France, aians a ce plein Pouoir de noftre dit Scigneur le Roy ,
Entendans que les autres Seigneurs , MelTages de Tautre partie
deffusdiz (enententedebonTraitie dePaiz) foiiten volente dePro-
roguer & Elloignier le dit Traitie tantque a la Quinzaine de Saint
Michiel prochein avenir a traitier au dit Lieu ,
Et aulTin (a fin que le dit Traicie fe puiQe miex, & plus Auva-
blement, & Seurement tenir & parfaire) a Proroguer les ditesTre-
wes , ou Noun de leur Seigneur le Roy , tantqe a la Fefte Saint
Martin en Yuer, prouchein ven^nt, a leurc de Soleil Couchie,
Si prorogons & efloignons aufli femblabiement le Traitie & Tre-
wes , Souffrances & Abftinances , tantque aus diz Jours , comme
deflus eft dit; Ceft affavoir,
Le dit Traitie , tantqe 2 la Quinzeine de Saint Michiel ,
Et les Trewes, tantque aut dit Jour de Saint Martin SoIeilCou-
Cnic
Tout en la Forme, Condicion & Maniere, contenue & accor-
dee es Letres des dites Trewes , finans a la dite entre d'Aouft pro-
chein avenir.
Et les jourons & promettons, en Noun & en 1 Ame noftre dit
Seigneur le Roy , a tenir & gardcr , pour nollre partie , loyaument
& en bonnc foi , tk les faire tenir & gardcr , fanz les Enfraindre
par nuUe voie,
Mandanz a touz , aus quicx ce touche , ou puet touchier , de
quelconque Eftat ou Condicion qu'il foicnt , que les dites Trewes
ou Abftinances, jufques a la dite Fefte de Saint Martin, a TEure
de Soleil Couchie , il tiegnent & gardent , fanz Enfraindre , fur
poinne de Corps & de Biens.
£n Tefmoin de ce , nous avons mis noz Seauls a ces Letres.
Donnee a Paris le xxvi Jour de Juillet , FAn de Grace Mil,
CCC, Cinquante 6c Trois.
Pro Edivardo de Balliolo , RcaeScotiic,
Pro Johanna Conforte David de Bruj/s in ^ngliam v:ntura.
A«n n REX,&c. Salutem.
Ann.D. tV Sciatisquod, ^ . t. , , t, ^
Cum, prxclara Domina, Johanna Confors David de Brus, Pri-
fonarii noftri, Soror nollra cariflima, intra Regnum noftrum An-
glix, cum moderati Familia, de Licentia noftra iit ventura,
Sufcepimus ipfam Sororem noftram , veniendo cum moderata
Familia in didtum Regnum noftrum Angli.e, ibidem morando,&
exinde in Scotiam redeundo , in Protectionem & Defendonem
noftram fpecialcm , necnon in lalvum & lecunim Condudtum no-
ftrum ; ,
Et ideo vobis mandamus quod eideni Sorori noltrx , &c- prout
in fimilihus Literis de Conduiiu.
In cujus , &c. ufque ad Feilum Natalis Domini , proximo futu-
rum, duraturas. ,. t ,■•
Tefte Regeapud Weftmonaitcnum , tncefimo die Juui.
Per ipfum Regem,
Ann. D.
— 1353.
cjui ad Mandatum my\nfg.
Regis nuper in yindiam venit.
D E X , &c. Salutem. Ann. D;
^ Volentes Securitati , Magnifici Principis , Edwardi Regis Sco- 1353.
tiae , Conianguinei noftri cariffimi (qui ad Nos in Angliam, 6s An. 17.
Mandato noftro , nupervenit) providere. £. j.
Sufcepimus ipfum Regem, Homines , 'Familiares, Equos, Her- Md.
nefia, Bona& Res fua quxcumque, ibidem morando , & exinde
pro voluntate fua tranfeundo , ac ad eadem Regnum & Potefta-
tem, ad quafcumque partes Regni & Poteftatis eorumdem, libe-
re, quotienfcumque & quandocumque eidem Regi placuerit, tam
per Terram , quam per Mare , veniendo , & de eildem partibu^
Anglix in Scotiam redeundo , in Protedionem & Defenlionem no-
ftram fpecialem , necnon in falvum & fecurum Condudtum no-
ftrum ; ,
Nolentes quod idem Rex , occafione Recefsus fui a partibus An-
glis , vel Morx fuae in partibus Scotiaj , aut alia quacumque de
causa, per Nos, vel Miniftros nofl;ros quofcumque, occafionetur ,
moleftetur in aliquo, feu gravetur;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Regi , ^c. prout in cateris
de ConduBu Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, fexto die Augufli.
Per ipfufn Regem ^ Concilium.
Pro eodem Rege , de Centum Libris folvendis,
D E X , diledo fibi in Chrifto , Abbati
beatie Marix Eborum, Colledori Decimx Biennalis , nobis
per Clerum Regni noftri Anglix ultimo conceffjE , in Dicecefe
Eborum, Salutem.
Mandamus vobis quod illas Centum Libras,
Quas, Magnifico Principi, Edwardo de Balliolo, RegiScotiae,
Conianguineo noftro carinimo , aflignavimus fuper Denariis , de
Decima pr^sdidta , pro Secundo Anno Conceflionis ejufdem, in
Diuicefe prxdidta , provenientibus , percipiendas , & de quibus
Centum Libris eidem RegiTalliam de Recepta Scaccarii noltri fie-
ri fecimus,
Eidem Regi, vel ejus in hac parte Attornato , fine dilatione fol-
vatisj Recipientes ab eodem Rege, vel didto ejus Attornato, Tal-
iiam fupradidtam, necnon Literas Acquietantix ipfiusRegis, fedtas
in hac parte, per quas vobis inde, ad Scaccarium noftrum, debi-
tam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weilmonafterium , fextodie Augufli.
Per Concilium.
Ann. D.
1353-
An. ■i.-j.
E. J.
Clauf.
27.£.j:
m. tf.
i
De Terris c^ Catallis in Scotia , in Manum Regis capiendis.
K'
Ann. D.
1353-
An. 27.
£. 3.
Scot.
m. 2.
EX, diledto Clerico fuo, Magiftro Johanni de Boulton, Can-
■ cellario & Camerario fuo Berewici fuper Twedam, Salutem.
Qiiia Duncanus Magdowaill , contra Fidelitatem & Sacramen-
tum, nobis per ipfum prxftita , Scotis , Inimicis noftris, contra
Nos jam adhaefit ,
Tibi priEcipimus quod omnia Terras , Tenementa , Bona , &c
Catalla ipfius Duncani, & Uxoris lax, ac Liberorum luorum, &
eis Adhxrentium, in Dominio noftro, inTerra Scotise, line dila-
tione capi & feiliri facias in Manum noftram ,
Ita quod Nobis, de Exitibus Terrarum & Tenementorum pr^e-
didtorum, ac de Bonis ac Catallis pticdidtis , nobis relpondeas ad
Scaccarium noitrum,
Nos de Terris & Tenementis, ac Bonis & Catallis praedidtis , &
guas & cujufmodi fuerunt , ac de valore & Pretio eorumdem , in
Cancellaria noftra diltindte & aperte cercificans indilate.
Telte Kege apud Wodeltok , dccimo odtavo die Augufti.
Per ipfum Regem.
* Confimile Breve dirigitur Johanni de Coupeland, Vicecomiti * V.760,'
de Rokesburgh , de omnibus lerris , Tenementis , Bonis, & Ca-
tallis iplius Duncani, & Uxoris fuas, ac Liberorum fiiorum, &eis
Adhxrentium , in Dominio Regis , in Terra Scotix , in Balliva '
fua, in Manum Regis capiendis,
Ita quod Rex de Exitibus,(^c utfupra.
Tefte ut fupra.
De TraSlandc fuper Ligis cum Duce Bavarriit ineundis.
REX Univerfis, ad quos,&c. Salutem. Ann. D.
Noveritis quod Nos, 1353.
De fidelitate & circumfpedtione , diledti Confanguinei & Fide- An. 27.
lis noftri, Henrici Ducis Lancaltria; plenius confidentes, £. j.
Ad Tradtandum, & Concordandum cum IUuftri Willielmo Du- Fr. 27.
ce Bavarriae, & Comite Zelandia; & Holandiae , ac Nobilibus & £. 3.^,
Communitatibus de Poteftate fiia , fuper Ligis & pcrpetuis Ami- j.
citiis, inter Nos, pro Nobis, & Subditis noftris , ex parteuna, &
prxfatum Ducem Bavarrix, & Subditos fuos, ex alia ineundis,
Et ad ea, quje fic Trattata & Concordata fi.ierint, quacumque
Securitate, pro Nobis, & nolko Nomine, firmandum & val-
laudum ,
Et
ET ACTA PUBLICA.
8/
Et Securitatem hujifmodi, qux nobis in hac parte fieri debeat,
petcnduni & recipiendum ,
Et ad onmia olia & linsrula, qux in pncmiffis, vel circa ea ne-
ceflaria furrint \el o^Jortuna, faciendum,
Eidem Duci Lancalfrix plenam , tenore prjEfentium , concedi-
mus & commitcimus Poteftatem;
Ratum liabituri 6c Gratum quicquid pcr didum Ducem Lan-
caftriae Adtum vel Gell;um fuerit in prxmillis, & quolibet prxmis-
forum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Weftm. decimo quarto die Oftobris.
De traEiando fuper Reformatione Concordiit inter Imferatri-
cem ly* Bavarriic Ducem.
RE X Univerfis , prcefentes Literas infpefturis , Salutem.
Ciim Rcformatio Diledionis &c Concordiaz inter , Serenis-
fimam Margareram , Romanorum impcratricem , & Comitiiram
Hanoni.-e, Sororem noftram cariinmam, ac llluftrem Gullielmum
Ducem BavarriLC, Filmm fuum, ac Ncpotcm noftrum carilTimum ,
nobis admodum fit votiva ,
Nos , de circumipedtione provida & aiFedlione ordinata, Fidelis
& Confanguinei noftri carilfimi , Henrici Ducis Lancaftriiu , me •
rito confidentes,
Ipfum ad Tradandum, inter partcs prxdidas, de Pace & Con-
cordia , per ipiius Mediationcm teliciier , per Dei gratiam , ineun-
dis, ad didos, Imperatricem &Ducem, duximus fpecialiter trans-
mittendum ,
Et, fi parces prxdi flx fuper fedandis Dcbatis & DiiTenfionibus ,
inter eos exnrtis, in Nos conientire feu compromiitere voljerint,
noseidem Duci Lancaftriic, ad ordinandum , ftatuendum, &c fa-
ciendum Nomine noftro , juxta Subniidionem hujufmodi, prout
pro bono Pacis & Utiiitate di£i:arum Partium expedire viderit, te-
nore pra-fentium , committimus vices noftras;
Ratum habituri & Gratum quicquid per prsefrtum Ducem Lan-
caftrioe, nomine noitro, Actum vel Geftum fuerit in prteniilfis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Weftm. decimo quarto die Octobris.
De TraBando cum Eli^ahetha , qn£ fnit Uxor TVillielmi
DoHglas.
REX Univerfis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De circumipcdione & Induftria , diledorum & fidelium no-
ftrorum ,
Henrici dc Tercy ,
E/ Badulpbi de Nevi/l,
Picnius confidentes,
Ad Traclandum , Conveniendum , & Concordandum cum Eli-
zabetha, qnx fuit Uxor Williehni Douglas , tam fuper Delibera-
tione in Manum noltramde Caftro del Hermita'e in Scotia,quod
ipfa jam tenet , & de Formis & Conditionibus Dtliberationis ejuf-
dem, quam fuper Deliberatione Fihorum eorumdem Wiilielmi &
Elizabethae ncbis , fuper Conventionibus & Conditionibus, inter
Nos & didum Willielmum nuper initis, oblervandis,Hh)eratorum,
Et ad ea, qua; fic Tradata, Conventa, & Concordata fuerint,
quacumque fecuritate firmandum,
Et ad omnia alla faciendum , quae in praEmitTis necefiTaria fuerint
vel oportuna ,
Iplis, Henrico & Radulpho, & corum cuiHbet, plenam, teno-
re prxfentiiini, concedimus & comniittimus Poteibtem;
Ratum & Gratum habituri quicquid per didos , Henricum &
Radulphum , & eorum quemlibet , Adtum vel Geltum fuerit in
praemiffis, & quolibet praemilTorum.
In cujus, &c.
Dat. apud WeftmonafteriutB, decimo quarto die Odobris.
Ac Treugis, vel SufiFerentia Guerrx, inter Nos & Homines de
Scotia ineundis,
Ec ad ialvum & fecurum Condadum prxdidis, Prxlatis, No-
bilibus , & aliis de Scotia , & cuilibet eorumdem (cujufcurnque
Status leu Conditionis fucrit) ad venicndum ad didim Villjm No-
vi Cattrifuper Tynam, ibidem morando, &exinde in Scociam re-
deundo, ad certum tempus, ad hoc limitandum, concedendum,
Et ad ea , qux fic Tradata , Concordata , Conventa , & Con-
ceila fuerint, quacumque Securitate , nomine noftio , vallandum,
Et ad Securicatem , qu« nobis in hac parte fieri debeat , a parte
adveria Itipulandum & rccipiendum;
Et ad omnia alia & iingula , qux circa prremiiTa neceflaria fue*
rinc vel oportuna , & qu;e Nos ipfi faceremus fi praefentes efle-'
mus, nomine noftro faciendum,
Eifdem , Epiicopis , Comiti , Henrico , Radulpho, Thom^,
Wilhelmo, & Henrico , Septem , Sex , Cjuinque, Q;iacuor, &
1'ribus eorum (quorum priciatum Epifcoprm Dunolmenfem, vel
Comitem Norhamptoni.e, aut i^adulphuni de Nevill , unum efle
volumus) plenam , tenorc praefencium , concedimus Poteftjtem;
Ratum iiabituri & Gratumquicquid per didus, Epfcopo?, Co-
mitem ,, Henricum , Radulphum , Thomam , Willielmum , & iien-
ricum, Septem, Sex, Qiiinque, Quatuor, & Tres eorum (quo-
ruin pr.cfatum EpifcopumDunolmenfem, vel Coanccm Norhamp-
toniae, aut Radulphum do Nevill , Unum elle volurnus) nomine
noftro fadum fuerit in prxmiiTis, & quolibet prcemillbrum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftraonafteriumjdecimo quintodieOdo-
bfis.
Fer ijifum Regem,
Ann.iJ;
* Pro MercatoribKS , de partihtis Cateloni* , in AngUarn *V.7«2.
venientibns.
D E X Univerfis & finguiis Admirallis &c. Salutem. Ann. D.
'■^ Sciatis quod, _ i353-
Cum, de alTjnfu Praslatorum, Magnatum , & totius Commu- At. 27.
nitatis Regni noftri Angli.e , pro communi utilitate ejufJem £. 3.
Regni , & aliarum Terrarum noftrarum, ordinaverimus quod Sta- P.-.*. 17.
pulse Lanarum, Coriorum, Pellium Lanutarum, & Plumbi infra E. 3 ■?•
idem Regnum noitrum, ac Terras noftras Hibernix & Walliaj, i.m.-i,.
teneantur,
Et quod omnes Mercatores, Magiftri, & Marinarii , Alienige-
nne, quide Inimicitia noftra non fuerunt , cum Navibus, Bonis,
& Mercandifis fuis, falvo & fecure ad didum Regnum noftrun)
Anglise venire, & ibidem morari , & de Mercandilis fuis negotia-
ri, & exinde tranlire valeant iub Procedione noftra,
Nos,
Volentes Securicaci Mercatorum de partibus Catelonix , de Do-?
minio carillimi Confangainei noftri , Regis Aragoniae , provi-
dere,
Sufcepimus omnes& fingulos Mercatores, Magiftros, & Mari-
narios, de didis parcibus CateIonise,deDoniinio praeditto e.xiften-
tes, in didum Regnum noftrum AnglivE veniendo, & in eodem
Regno, ubi eis placuetit, morando,
Lanas, Coria, Pelles Lanutas, & PIumbum,tam ad Stapulas no-
ftras, quam alibi, emendo, & Mercandifos fuas vendendo,
Ac Lanas, Coria, Pelles Lanutas , & Plumbum , quae per ip-
fo;, vel eorum aliquem, juxta formam Ordinationis prasdidK,emi
conrigcrit (ctim eadem, Lanx, Coria, Pelles, & Plumbum, de-
bite Tronaca & Cokettata, & Cuftuma & Subfidium, inde debi-
ta, foluta fueriiit) extra Regnum noftrum praedidum , quo volue-
rint , ducendo & cariando , in Protedionem & Defenfionem no-
ftram fpecialem , necnon in falvum & fecurum Condudum no-
ftrum ;
Ec ideo vobis mandamus quod ipfbs Mercatores,^f. proutinca-
teris de Conduitu Literis.
In cujus, &c. ad noftrum beneplacitum duraturas.
Tcllc Rege apud Weftnionafteriura , decimo quinto die O-
dobris.
Fer ipfum Regem.
De poteflate TraBandi fttper Dcliberatione David de Bruys.
REX Univerfis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De circumfpedione &fidciitate3 diledorum & fidelium noftro-
njm,
Venerabilium Patrum,
Thovia ., Dunolmevfs .,
Et Gi/lierti, Kar/io/enfs ,
Epifcoporum :
Necnon ,
Wd/ie/7m de Bohun ^ Comitis Nmhampt07iia , Coiifajiiuinei nofiri
carijjimi ,
Heiirici de Fercy.,
Radu/phi de Nevi//,
Tioo7n,e de Lucy,
Wd/ie/mi Barotiis de Greyflok ,
Et Henrici /e Scrop,
Plenitis confidentes,
Ad Tradandum, Concordandum , & Conveniendum cum Da-
vid de Brus, & cum Pra:latis, Conutilius , & aliis Nobilibus,c£e-
terifque Hominibus de Scotia, apud Villam Novi Caflxi fuper Ty-
nam, fuper Deliberatione ejuiclcm David ,
Ac Finali Pace & Concordia,
De TreHgis ( ad Feftnm SanEli Martini dnraturis ) ad ejttf'
dcm Fefti Ouindenam prorogandis.
R
EX Univerfis, ad quos, &c. Salutem. Ann. D,
Sciatis qui)d Nos, - ^353-
De fidelitate & circumfpedione, diledi & fidelis noftri, Regi- ■^'- ^7'
naldi de Cobham , Capitanei Villje noftrse Calefii , pleniiis confi- ^. 3 .
dentes, _ ^''- ^7-
Ad Treugas, inter Nos & Adverfarium noftrum Francine, ufque -E- 5-
ad Feftum Sandi Martini proximo futurum , per Procuratores & m. j.
Nuncios utriufquc Partis , nuper initas , ab eodem Fello ufque ad
Quindenam, idem Feftum proximo fequentem , pro Caftro & Vil-
la Calcfii, & etiam pro Caftro & Villa depynes, & aliis Locis
& Partibus Vicinis , per iplum limitandis ( (\ Pars Advcrfr ad hoc
conlentire volueritj lub Formis & Conditionibus , in Crptione
Treugarum prxdidarum ultimo concordatis , prorogandum ,
Eidem Regmaldo plenam, tenore prxfcntium, concedimus Fa-
cultatem ;
Ratum & Gratum habimri quicquid didus Reginaldus , nomine
noftro , feceric in prxmilfis.
In cujus, &c.
Dat. in Palacio noftro Weftm. Vicefimo fexto die Odobris.
C(W-
88
Ajin. D.
»353.
^i'^- }■ * CoKveKtrofiei ,
•V.763. '
CONVENTIONES, LITER^,
i7-
E. ,.
JiiU. m,
1. d.
cum Hominibui de MarinA PortHgalli<i y
per qmnquaginta ylnno$ daratnra.
Ann. D. r<Achent touz que,
1553. C5 Come les bones Genfz, , & les Comiinaltes de la Marifme,
des Citees & V'illes , de Ulixbon , & de Port du Portugal , du
Roialme ^ de Seigneurie de Roi de Portugale & de Algarbe,
eint Envoye Alfonie Martyn , dit Aiho , lour Mellage & Procu-
ratour devers , le Trcfexcellent Prince , Monfeur Edward , par ia
grace de Dieu, Roi d'Engleterre & de Fraunce,
De Tretcr des Amiftes ^ £<; fermes AUiances , entre le dit Roi
d'Engleterre & de Fraunce , pur lui, & pur fes Subgitz, &: les
Gentz,, March.nmtz , Mariners , & Coraunaltes de la Marifme,
des Citees & \'illes, de Ulixbon, & du Portde Portugal, avaunt-
dites, pur eux & chefcun de eux perpetuement , ou au certein
tems, iblonc ce q"il plerra au dit Roi d'Engleterre &c de Fraunce,
a durer,
Sur quoi , pur bone AUiance & Amifte faire , & Amour norir
entre le dit Roi d'EngIeterre & de F"raunce , pur lui , & pur fes
Subgiti, & les ditT, GentT,, Marchauntz , Mariners , & Comu-
naltes avantdires, &c pur commun Profit d'une part & d^autre, li
eft accorde en la Manere que s'enluyt,
P R I M E R E M EN T, que bone Accort & Alliance foient tenuz
8: affermez, par Terre, & par Meer, entre les Panies fufdites, a
durer, del jour de la Felaunce de ceftes, tanque a Cinquant Annz
acomplys.
It EM, que nuUes des CentT,, SubsitT. de dit Roi d'Engleter-
re & de Fraunce, ferra Mai, ne Daniage, en Perfones, n'en
Niefs, Marchandifes , n'en autres Biens, as Gentz, Marchaunfz, ,
Mariners, ne Comunaltes des dites Marifnies &c Citeez,, de Ulix-
bon , & de Port de Portugal :
Ne que nul des Gentz, Marchauntz, Mariners, & Comunaltes
dts Marifme, & Citees avantditz, ne ferra Mal, ne Damage, en
Perfones, n'en Niefe, Marchaundi(e« , n't'n autres Biens, as Gentz
d'Eng!eterre , de Gafcoign , d'lrlaund , de Gales , ne a nul autre
des Subgitz du dit Roialnie d'Engleterre & de Fraunce;
Ne que nul des GentT., ne Subgitz, dc 1'une Part, encountre,
n'en prejudice de Taune Partie, ne ferront Alliaunce, ne donront
Eide ne Succours , en aucune manerc , as Enemys , Contrairs , ou
Adverfiirs de rautre partie
Item, Accorde eft que les Gentz, Subgitz, Maiftres, Mari-
ners, de lunc par:ie & del autre, de quele condicion q'ils foient,
puiiJpnt Seunn ent, Fraunchement , & Sauvement aler & pulFer,
par Terre & par Meer, a touz les Marifmes, Portz, Citees, &
Villcs de Tune part & del autre, & as touzautres Roialmes& Par-
ties, ou lour plcrra, oue lours Niefs, Gr^untz & Petitz, & od
totes N larchandifes que ferront Charges cn les dites Niefs , de queux
Pay.s & Gentz ies dites Marchandife; loient :
Et que totes maneres de Dcbatz, Diilenfions, & Dcfcortz,
meuez, & Damage donez , de Tune partie & de Tautre, de tou-
te temps palle , tanque a la Fefaunce de ceftes ( fi nulles y ibient )
ceiient , & foient anientiz faunz ent aclion , ou recoverir avoir a
touZ jours ;
Et, ii nul Mal ou Damage foient fairT,defore en avant, par Tu-
ne partie a rautve, fcient les Mals &; Damages avauntditz, covena-
blement & duen.ent, Redreflez par les Seignurs, ou Grauntz,
d'une part & d'aune j
Et eit la p.irrie, que avera refceu le Damage, fes defpenfes,
queux il ferra en la purfuyte de la Pcrfone, qi ferra le Mal, &
^e ies Biensi
Et, en cis q'il n'eyt mye Biens fuffif-intz de faire les Amendes,
que fcn Corps ibit pris, & Juftice faite de la Perlbne, a la purfuy-
te de celui, q'avera pris le Damage.
Ite .M, Accorde eft que , s'il aviegne que, durante ceftAcord,
nul Mal, ou Damage, foit fait par Gentz ou Subgitz de Fune pnr-
tie al' autre , que pur ceo ne ferra mye TAccort rumpue ; einz fer-
ra fait Redrefce fic Reparacion par les Seignurs, & Grauntz, d'u-
ne part & d'autre, conie deflias eftdit.
I t E M , q'en cas que le Roi d'Engleterre & de Fraunce, 011 ies
Gcntz, preigne ou gaigne de fon Adverfaire fqi qil foit) Ville,
Chaftel, ou Port, en Quele Ville, Chaftel, ou Port, Ibient trouez
bicns de les Gentz, Marchauntz, Mariners, ou Comunalte de la
Alarifme, & Citees avantdites, ou Niefs, en queles Marchaundi-
• V.764.. fos ou autrcs Biens, des Gentz, * Marchauntz, Mariners, ou Co-
munalte avantdites, ibicnt trovez ,
Que le dit Roi d'Engleterre & de Fraunce, ou celui que ferra
Capitayn pur lui, ferra iercher leur Biens, en qi mains q'il Ibient,
& ferra fon loial poair , fur raflfurance de cefte Accort , de faire
rendre les dites Niefs, Marchaundilcs , &: Biens, a les Gentz,
Marchauntz , Mariners , ou autres de Comunalte de la Mariime ,
& Citees avantdites, des queux ils ferront, fur lour Seremenr,
Par enfi q'ils ne foient armez oue les Enemys le dit Roy d'En-
ffleterre & de Fraunce, nene facent a eux Eide, Succour, ne
Confort ,
Et, li nul de eux foit Trove Armez, ou face Eide, Succour,
cu Confort, as ditz Enemys le dit Roi d'Engleterre & de Fraun-
ce, q'il parde fes Biens & le Corps, & que nul des autres, que
tiendront loialment ceite Accort, ibit Dama<!,e pur eux:
Et enli , ii les Gentz le dit Roi (i'EngIeterre & de Fraunce prei-
gnent, en la Meer, ou en Port, nulcs Nicfsde fes Adverfairs, ou
Enemys, & cn les dites Niefs foient trouez Marchandifes, ou au-
tres Biens, de ceux de la Marilme, & Cites avantdites, foient ies
ditz Biens & Marchandifes amefnez en Engleterre , & Sauvement
gardes tanque les Marchantz, des queux mefmes les Biens & Mar-
chandifes ferront , eient provez quc les Biens foient lours,
Et autiel ferront, en femblable cas , ceux de la JVlarilme &
Citees avantdites , as Gentz & Subgitz de la Seignurie le dit Roi Ahn. D.
d'EngIeterre & de Fraunce. I353-
Item, que Peflbners de la Marifme, & Citees avantdites, Erfi. j.
puilTent venir & pefcher, Fraunchement 6c»fauvement en les
Portz d'Engleterre & de Bretaigne , & en touz les autres Lieux
& Portz, ou ils vorrontj paiantz les Droits & les Cuftumes, a
les Seignurs du Pays.
En Tefmoignance de queles chofes le dit Roi d'Engleterre a ru-
ne de ceftes prefentes Lettres Endentes , demurante devers les Q-
tees & Mariime avantdites, ad mys Ibn Seal.
Et le dit Alfonfe Martyn, dit Alho, Meflage & Procuratour des
Citees & Marifme fufdite , a Tautre partie de ceftes prelentes Lettre
Endentee , demurante devers le dit Roi d'Engleterre &c de Fraunce,
ad mys fon Seal.
Don. a Loundres le vintifme jour del Moys d'Odobre, rAn
de grace Miil, Trelcentz, Ciaqu3nt&: Tiercz.
Litera ^cqmetantiartim , a Rege & Afarchione 'Juliacenjty
alternatim confgnata.
NOUS Guilliam, par la grace de Dieu, Markis de Juliers &
Conte de Cantebrigg , de noftre Science & Franche Volente,
fefons favoir as touz, & Conoiflbns par ceftes prefentes Lettres,
que nous avons Acordez ove , le Trefhonurable Piere en Dieu ,
VVilliam , par nielme la grace , Evefque de Wynceftre , Treforer ,
noftre Trefchier Seignur & Frere, le Roy d'EngIeterre & de Fran-
ce, de toutes Ccvenances, Dettes, Contradlz, Paiementz, ou
PromeiTes des Paiementz , Fees , Gages , Reward , Reftore & Pert
des Chivaux, Meflageries, Venues,"Alees, & Demoeres, & des
toutes autres chofes, a Nous dues par qeconqes Obligacions ou
Lettres, a Nous faites par noftre Seignur le Roy, ou par fes Pro-
curours, ou autres Parfones qeconqes en fon Noun, pur lui, oupar
lui, ou par autres qeconqes, de tout temps Pafle, tanque au Jour
de la Fefance de celtes j
Et conoiflbns Nous eftre pleinement Parpaiez de tout ce, que
nous cftoit unqes Due, ou eft, par noftre dit Seignur le Roy,
ou par Lettres, ou Efcritz, Promefles, ou par autre queconqe
voie, par quele nous purricns riens Demander ou Chalenger de
noftre dit Seignur le Roi, ou de fes Heirs, ou de fes Subgiz,
ou Alliezj
Iflint que Nous, noz Heirs, ne nu! pur Nous, ou de parNous,
puiflTons riens Chalanger ou Demander de noftre dit Seignur le
Roy, ne de les Heirs, ne de fes Subgiz, ne Alliez, ne faire em-
pefchement a eux, ne a nul de eux, en Corps ne en Biens, pur
aucune nianere de Dette, Covenant, Contrad:, Lettres, Eicritz,
Obligacions, Promelfes, Fees, Gages, Rewarde, Reftore ou
Pert des Chivaux, Meflageries, Venues, Alees , ou Demoe-
res, ne par nuUe autre chofe, dite ou faite dccea la Meer ou
dela;
Finz noftre dit Scignur !e Roy, & fes Heir, de ce, & de tou-
tes autrcs * choies, Acquitons & Quitclamons as touz jours;
Et, ii nulles Lettres, Eicritz, ou Obligacions, foient trovez, en
temps avenir, de eifnc Date de ceites prelenres Lettres, par queles
Nous, ou noz Heirs, purriens ricns demander devers noftre dit
Seignur le Roy, ou ies Heirs, ou nul de foens, Nous volons &
granrtoms pur nous, & pur noz Heirs,que elles foient TenucsVoi-
Ats & pur nulles, &: perdent force as touz jours, & Renoncions&
Anientiflbnsfeftert, vertue, &la force d'iceles.
Et, nell pas noftre entencion que, par ceftes Lettres, les AI-
liances, avant faitcs entre noltre dit Seignur le Roy & Nous,
foient Enfreintz , Blefinez , ne Empefchez en nul point ; einz
eftoilent en leur vertue, folonc la force & tenure d'iceles,en quant
que elles ne font contraires as chofes contenues en ceftes Enden-
tures ,
Ne que Nous, ne noz Heirs, ne foions de riens perdantz, ne
empefchez de noftre Fee de Mille Livres par An, guele nous
parnouns a 1'Efcheqer & de les Cuftumes noftxe dit Seignur lo
Roi,
Le que! Fee Nous avons vendue,, devant ces heures, as certei»
nes Parfones, tant que a certein Terrne, pur une Somme a nous
paiee devant la main, de queu Terme Deux Anz font uncore a
venir, & pur le tierz, prefchein apres les ditz Deux Anz, nous
nous Conoil^fons avoir receu Mille Livres, par !es mains du dit
Treibrer, & ent defchargeons noftre dit Seignur le Roi envers
nous,
Nc que riens nous defchete de ce q'appartient a noftre Con-
tee de Cantebrigg (Ceftaflavoir) de les Vint Livres par An,
queles nous parncns des Ifliies du dit Contee, mes que, apre"«
les ditz Troiz Anz, le dit Fee foit paie a nous, & a noz Heirs,
folonc le Grant que noltre dit Seignur le Roi, a Nous en
fait,
Et que !es Lettres Patentes, faites a nous par mefme noftre. Sei-
gnur le Roy , touchantes I'Eritage noflre Miere en France, eftoient
en leur force.
Et Renoncions, par ceft prefent Efcrit, as toutes Exceptions,
Repplications, de fraude, poure, mal engyn, & toutes autres,
Sauvant & refervant a Nous , & a noz Heirs , les Mille Livres ,
queles nous parnons & prendrons , du dit nollre Seignur le Roi par
An , pur noitre Fee ; & le Droit que nous avons a nollre Chaftel
& la Ville de Cantebrigg , oue les appartenantz , enlemblement
oue les Vint Livrees queux nous parnons & prcndrons par An
des IlTues du dit Contee , folonc !e Tenure & Purport des Char-
tres noftre dit Seignur !e Roi, eniealles de font Grant Seal, ent
a nous faites; & que les Lettres Patentes, faites a nous par mef^
me noftre Seignur le Roi, touchantes l'Eritage noftre Miere en
France , que nous eft efchue , eitoifent en leur force & vercue en
touz pointz, come defiis eft dit.
£t
Ann. D.
•355-
An 17.
E. 3.
£v Ah-
togr.
l'ene Ca-
merAr,
I
M
*V.7^.
I
ET ACTA PUBLICA.
8p
Ann. D Et nous , Rol avantdit , Volons & Grantons que toutes les Al-
1353- liances, entre Nous & le dit Markis, noftre Foial avantdit, faites;
■t*'^'- i- & aufTint le Grant, foit a lui par nous du dit Fce de Mille Livies
par An, apres les ditz, Trois Anz paffci; & auOTint les Lettres Pa-
tentes, faites a lui par nous, touchantes I Eritage fa Miere en Fran-
ce (Ceftaffavoir) de Verron & de Lury, qui lui eft efchue, eftoi-
fent en leur force, come devant eft dir; auffi avant, toutes foiz,
come les chofes avantdites ne font contraires a ceftes prefentes Lec-
tres.
Et n'eft noftre Entention que riens ne lui defchete, ne foit a-
nennufe, de les Mille Livres, queux nous lui avons grantez par
An , pur fon dit Fee :, ne del Chaftel de la Ville de Cantebrigg ,
oue les appurtenantz , folonc la Tenure de noz Chartres & Lettres
avantdites fur cefaites, en (es Vint Livres, queuxil prent de Nous
par An, pur le dit Contee ; &c auffint que noz Lettres Patentes,
faites a lui par nous , touchantes rEritage de fa Miere en France
(Ceft-affavoir) de Verron & de Lury, que lui eft efchue, ne lui
foient Enfreintes, nies eftoifent en leur force & vertue en touz.
pointz, & les ratifions par ceftes.
Et , eftre ce , come en Une Lettre Patente , quele il nous ad re-
ftitut, entre autres chofes, foit contenuz que nous luiavons grantez
que , as toutez. les Foiz , q'il irroic aucune pan en nox Bufoignes ,
q'il prendront certeins Gages le jour , iicome les dites Lettres pur-
portent plus au plein,
Nous (confiderantz, le profitable Confcil & Eide du dit Markis)
Volons & Grantons quc mefme celui Markis , as toutes les Foiz
q'il irra en NoT, Meffages ou Bufoignes par noftre comrnandement,
par Briefs, ou Lettre, preigne de nous Oyt Livres dEilerlings le
jour, pur fes Gages, pur le temps q'il fcrra iflint en noftre Servi-
ce, entour mefroes les Bufoignes.
Et , outre ce , pur la trefgrande AffeiSion , que nous avons en-
vers lui , & pur la bone &c ferme Alliance entre Nous en temps a
•V.766. venir, Nous Quitons le dit * Markis de toutes Appreftes & Som-
' mes d'Argent, les queles purront venir fur lui en Demande en
noftre Efcheqer fufdit, ou aillours, par Nous, ou noz Heirs, par
nuiles Lettres, ou autrement, devant la Date de ceftes Endentu-
Pontificatu , Die , Menfe , & Loco pnaedicHs , nna cum prseno- Ann. T};
minatis Teftibus, prxfens interfui, eaque fic vidi fieri & audivi^ I353'
fcripii , & in hanc publicam Formam redegi, meoque Signo £dv. j.
confueto fignavi, Rogatus, in Fidem & Teftimonium pr^emif-
forum.
* Forma Pacis ittter Homines de Baiom, (tr Homines Ter- * V.rtfr.'
r<s MaritimA Regni CaftelU.
I
Ann. D.
res;
Ann. D.
1353-
An. 27.
E. 3.
Ix Orig,
Tenes
Camtr.
N Dei Nomine Amen.
NoTUM SiT CuNTis quod, 1353.
Cum Difcordia, Rixa, & Malivolentia , feu Guerra, fuerit -^». ^7-
temporibus praeteritis, & pro temporibus fiituris de eifdem dubita- £■ J-
batur (nifi Deus & Gentes bonae Manus adjutrices imponerent) in- yafc. 28.
ter Gentes Navigantes, &c alios de Villis, & Locis de la Marifme £■ 3- «»•
Regni Caftellae, computando de Loco Fontis Reindi ufque adLo- 6.
cum Baionx de Myer ex una parte, & Gentes Navigantes &
alios de Civitate Baionae & Loci de Verry ex altera , ex ratione &
per rationem aliquorum Dampnorum , ex Homicidiis Hominum
& Captione Navium, Vaforum, & aliarum Mercaturarum , &
Bonorum aliorum, Datorum, Facflorum, Receptorum, Commif-
forum, & Perpetratorum , ut dicebatur, inter Gentes iprxdiStas
Navigantes ex una pane & alia ,
Et , licet temporibus prajteritis, per rationem didorum Dampno-
rum , certae Treugac fuerint fadae & captae inter Gentes feu Par-
tes prsedidas, cum certis Dilationibus & Continuationibus Treu-
garum praedidlarum , ut, de praedidis Dilationibus & Continua-
tionibus, per Publica Inftrumenta, plenitis conftare poterit in-
tuenti, tam ex una Parte, quam alia, Confeffatis & Con-
ceilis,
Et, cum quilibet didarum Partium graviter Querelatus eft quod,
tempore didlarum Dilationum pendente & Prolongatione earum-
dem , diverfa Maleficia & Dampna fuerint fada, feu commifla, per
Gentes partium praedidtarum , dubitandum qu6d majora Incommo-
da & Scrandala poflent contingere in futurum ,
Et fciendum qu5d , die Datje iftius Inftrumenti feu Cartse , ad
evitandum & repellendum eadem , feu obviandum Querelis fupra-
didis & Complantis , Rancoribus, PericuIis,Homicidiis, & Dam-
pnis,quae evenire feu contigere poterunt in futurum, & ad ponen-
dum didis Parcibus Remedium oportunum ,
Quilibet didtarum Parcium confticuic peribnaIiter,inEcclefiabea-
t£e Mariae Fontis Reindi (videlicec) difcretos Viros,
Dominum Fctrum de Tuteo,
Guilltelmum Arnaldi de Fi/lario,
Fetrum ReymuTidi Dardir,
Et Re)mu?tdum Durandt de Villa ,
Burgenjes Civitatis Baionte,
Frocuratores fuos, & tanquam Frocuratores Ahhatts Secularis ,
e^ Genttum loci de Verrys ex una parte ,
Et Dominum yohannem Lupi de Salzeto ,
Frocuratorem, <^ mmine Frocuratorio , VilLe de Caftro Dur-
dialis,
Et yohannem Gomytz. , <^ Martimtm Gillielmi de Ferkye ,
Frocuratores , ^ taitquam Frocuratores , VilLe Saniii Seha-
ftiani ,
Et Fetrum Darangary, ^ Martinum Stephani de Golindano,
Frocuratores , ^ tanquam Frocuratores , Villte feu Loct Dega-
tari ,
Et Stephattum Sanccia de Gardage, Frapofitum Fontis Reindi
(^ Micbaelem de la Sancciene ,
Frocuratores ,^ nomine Frocuratorio , diSite Vilhe Fontis Reindi,
yohannem Fetri Monfaro,
Procuratorem, ^ nomine Frocuratorio , Villa de Martrico,
Et Marttnum Martitti Belal,
Frocuratorem , ^ Frocuratorio nomine, Vtlla de Laredo,
Habens quilibet eorumdem Mandatum fuflficiens a Dominis, feu
Clientulis, eorumdem faciendi & pcrficiendi Caufas infrafcriptas,
& fubfequenter Declaratas, ut, de eorum Procuratoriis & Pote-
ftatibus, ibidem plena extitit fadtaFides, per Procuratores praedi-
ttos & fuperius nominatos,
Exhibentes etiam illi de Baiona , de Berych, & de la Rede, quaf-
dam Patentes Literas , in jpendenti , iigillatas Sigillis Majorum Vil-
larum prasdiftarum , & alia Procuratoria, iigillata, in dorfis, Sigil-
lis Villarum pr^xdidtarum ,
Videntes & cogitantes Procuratores praediiSti qu6d licet Treugae
& Sufferentive prxdidtae fint Introitus Pacis, Amoris, & Concor-
dia: , tamen quod didta Pax eft Determinatio & Caula Finalis prae-
didtarum Treuga: & Sufferentije , fimul in Ecclelia praedidta Fon-
tis Reindi affiftentes Procuratores praedidti, in praeientia noflrorura
.. -, , -- , ^.^, ...^.,.^, ^ a.^wtu Notariorum 6c Teftium * infrafcriptorum , antedidi Procuratores, ^V 768.
praedidtis : praefentibus tunc ibidem Dominis Johanne de Cotyngton, & quilibet eorumdem pro fe , convocaca Gratia Dei & Sandi Spi- '
ReaoreEcclefi2de_BoteI«forde, Lincolnienli^Dioecele^&Tele- ritus, cum qua Pax, Amor, Concordia. & Tranquillitas debent
^' ~" ' regnare & habitare, & ad evitandum Ocua, Diffenliones, Difcor-
dias, & Malivolentias inter Partes prsedi(5bs,
Et cogitantes didi Procuratores maxima Commoda , Utilitates,
& Amores, quae ratione praedittarum Pacis, Amoris & Concor-
dias poffent contingere, & ad evitandum Dampna& Pericula prae-
dida, & quaeper eadem poffent in futurum evenire;
Ifllint que Nous , ne noz Heirs , ne nul depar nous , purra james
riens demander de lui, ne de fes Heirs, de nul Dette d'Argenc,
devant la Date de ceftes prefentes Endentures.
EnTefmoignance de queles chofes nous, Roi & Markis avanc-
ditz, a celtes Leccres Endencees avons fait mettre noz SeaJx.
Don. a Weftm. le xx jour d'0(Stobre, TAn de grace Mille,
CCC. Cinquante & Tierz, & du Regne le dit Roy (Ceft-affavoir)
d'EngIeterre Vinc Septilme, & de France Quatorzifme.
Recognitio frefati Marchionis qttod Sponte conjlgnavit Lite-
ras Acquietantii fitpradiilas.
IN D E I N O M I N E A M E N.
Anno ejufdem , fecundum Curfum & Computationem Eccle-
fiae Anglicanae , Millefimo , Trefcentefimo , Quinquagefimo Ter-
tio , Indidtione Septima , Pontificatiis , Sandtiflimi in Chrifto Pa-
tris &c Domini noftri, Domini Innocentii, Divina Providentia,
' Papae Sexti , Anno Primo , Menlis Odtobris die Vicefima Quinta,
in Camera Princijwli Hofpitii, Venerabilis Patris, Domini, Dei
gratia , Wigornienfis Epifcopi , extra Barram Novi Templi Lon-
donise fituati, in mei Willielmi, Notarii Publici, & Teftium
fubfcriptorum, pr«ientia conftitutis perfonaliter , Nobili & Ma-
gnifico Viro, Domino Marchione Juliacenfi, & Difcreto Viro,
Dnmino David de Wollore Canonico Eccleliae Londonienfis,
Idcm Dominus David quafdam Liieras, Sigillo ipfius Marchio-
nis confignatas, per modum Indenturae confedas, in Manu fua
tenuit,
Et ab eodem Marchione, tunc ibidem praefente, quaefivit an
oninia &c fingula, in didtis Liceris contenta. de fua pura, mera ,
libera, &c fpontanea Voluntate proceflerunt ? Et an aidx Literse
de Voluntate & ex certa Scientia fua fuerunt Sigillo fuo confi-
gnatae :
Qui quidem Dominus Willielmus, Marchio fupradidtus, eidem
Domino David palam & publice refpondebat , quod bene cogno-
vit didtas Literas, & fatebatur ibidcm exprefst; quod didtae Literje
de Voluntate fua libera confignat;^ fuerunt , quodque omnia & fin-
gula, in eifdem Literis contenta & fcripta, de libera, pura, &
fpontanea Voluntate ipfius procefferunt, cc fic fcripta ex fua certa
Scientia fuerunt, & quod ad confentiendum contentis in ipfis,
non Vi, nec Dolo, Metu, aut Malo ingenio, Indudtus fuit, fet
quod omnibus & fingulis, in eifdem Literis fcriptis & contentis,
/ex certa Scientia, & ex macura & deliberata Voluntate fua con-
fenfit.
Tenor verb hujufmodi Literarum talis eft.
Nous Guillam , par la grace de Dieu , Markis de Juliers & Con-
te de Cantebrigg o-c ut fupra de Data noviffima.
Adta funt haec (quae Ego, praefatus Notarius fupra fcripfi) fub
Anno Domini, Indidtione, Pontificacu, Die, Menle, & Loco
manno de Werdis, didti Domini Marchionis Clerico, Teftibusad
prxmiffa vocacis fpecialiter & rogacis.
Et ego Willielmus de Tir)'ngcon , Lincolnienfis Dioecefis Cleri-
cus, Publicus Audtoricate Apoftolica Notarius, praemillis omnibus
& fingulis, dum fic per prxfatum Dominum Guillielmum Mar-
chionem Juliacenfem, & David de Wollore Canonicum Londo-
aienfem, agebantur & fievenc, fub Anno Domini, Ladidlionc,
Tom. in. P.L '
P8.1M0 ET IN Primis, Sandti Spiritfis Gratia inter eoC-
M detn
5>o
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Ann. D. dem convocata, cifli Procuratorcs , Nominibus quibus fupra, fe alium, quod Poenam Mortis fubeat, fi capiatur in Loco ubi fic Ann. D.
i?^v adinvicem dedeiunt & c^nceOerunt, dant & concedunt, per iftius deliquit, &, in quo ioco alio capi poterit, Poenam Mortis fub- I353-
Uv.i. Carta; leu inil:rumenti Jenorem, pro nunc & futuris temporibus
imperpetuum , Bonam & Firmam Pacem duraturam, Amorem,
Concordiam , & Dilectionem inter omncs & iingulos Gentes Na-
vigantes, & Alias dictarum Villarum & Locorum de la Marifme
Caltell« prxdiftx, & omnes & finsrulas Gentes& NavigantesCi-
ire compellaturi &, fi quis didtanam partium talem Homicidam ^dv. j.
receptaverit , poftquam femel requilitus fuerit , quod foivat , no-
mine Pcen« , Centum Libras bonorum Turoncnlium Parvorum
(videlicet) Medietatem Domino cujus Subditus fuerit, & aliam
Medietatem Hxredibus difti defundti, vel detundtorum; non ob-
viratis Baionx & Loci de Berych, fub tali Formi & Conditione, ftante quod ipfe Homicida Mortem fempcr ilibeat pro Homicidio
qiiod , de cxtero , omncs Malivolentix , Rancores, & Difcordise abeo commiftb ; nec per talem Solutionem, fadtam per Recepta-
cellent, & quod omnis Amor, Diledtio, & Concordia, iint inter torem, qux eft Poena tantummodo Receptatoris , alias Homicida
Gemes & Partes pixciittas, & intereorum SuccelTores,
Et quod difta Pa\ iit inier Partes prsdiiftas magis firma, & va-
lidc 2c fecuriter obfervata, & quod Nullus ipforum, nec eorum
Succellores, nequeant didtam Pacem feu Concordiam infi^ingere
quovis modo, ieu eifdem contravenire, dicti vero Procuratores,
uomiaibus corum quibus fupra , e\' Poteliate eifdem & eorum cui-
Ut)et concelsa, affirmjrunt & concelferunt , affirmant etiam & con-
cedunt, Obiigariones & Caulas infierius ddcriptas j
In Prt Mis, quod fi forfitan aliqui prapnominatarum Partium
contraveniant, vel faciant (quod abfitj contra Pacem iliperiiis & pnificatx, vel Haeredi ejufdem;'nec, propter di<Sam Solutionem,
inferiiis annotatam , vel eandem qaovis niodo infringant, Homines a pcena pr.wJida didtus Mutilator aliquo modo excufetur; Et, fi
occidendo, dcprxdando, vel Vi capiendo Bona, feu alias quomo- prcedicti Receptatores diclam Summam Iblvere non poterunt, feu
flolibet conrra\'eniendo , quod de illis Delinquentibus, quamcito Iblvere noluerint, confimile Membrum, nomine poenaEj amittant
contra eciliem feu aliquem eorumdem probari poterit quod ditfa indilate.
Pax fit Fracta vel Circum\entaj e.vtunc fiat Punitio in Corporibus I t e M , plus eft Ordinatum , quod fi quis Partium praediftarum
{au Corpore, Bonis etiam & Caufis, tanquam de Proditoribus co- vulneraverit aliquem partis advcrfe cum Gladio, vel Enfe, feu alio
gnicij, iii quibufcumque Locis poterint inveniri; dumtamen con- modo quocumque, quod percutiens teneatur folvcre Trginta Li-
a Mortis poena per hoc excufetur feu Iiberetur, ubicumque inve-
niatur.
lTEM,&,fi quisdidtarum Partium alicujusPartisadverfeMembrum
mutilaverit, quod Membrum pro Membro teneatur amittere in loco
quo Membrum fic fuerit mutilatum, vel in locis aliis quibufcum-
qua ubi poterit capi feu areftari; Et-, fi quis diftarum Partium re-
ceptaverit talem, vel tales Malefaftores , quod teneatur folvere
Quinqua!?inta Libras didtae Monetse, a tempore Requilitionis ei-
dem legitime faftae feu nunciatx (videlicet) Medietatem Domino
qui dictam Executionem fecerit , & aliam Medietatem parti dam-
tradicere non poterit, qui luper hujulinodi Delicto fuerit Accufa-
tus; nec juvare fe debeat ratione alicujus Privilegii, Fori, feu Con-
fuenidinis, dati vel concelli pro nunc, fcu aliquo tempore in fij-
turum, & quod om.nia ejus Bona pto tunc fint Confifcata (vide-
bras Monetx prsdi<it£e (videlicet) Medictatem Domino Executio-
nem facifenti , & aliam Medietatem Dan ipnificato , feu Haeredibus
ejufdem ; Er , fi quis didtarum Partium tales Malefad:ores recepta-
verit , poltquam requifitus fuerit, quod teneatur folvere Triginta
'V.769
Iscet) Medietas Bonorum ejufdem Fi qui di<S:am exigerit Execu- Libras Turonenlium , quas voUmt dividi modo fuperiiis annotato;
tionem, & alia Medietas Parti Dampnum in hac parte recipien-
ti,,\el HiEredibus Partis praediiftae.
Ec plus concordarunt didti Procuratores , nom.inibus quibus fu-
pra, qucd li aliqui, vel aliquis, fcicnter dictum Delinquentem re-
ceptaverint, vel receptaverit , in Hblpitiis eorum, vel Hofpitio
alieu'us eorumdem, vel etiam in Navibus & Vaiis, noftanter vel
de dic, occulte vel manifelte, poftquam hujufir.odi Receptator
de lali Delinquente fuerit informatus, quod extunc idem Recep-
taior in Corpore & Bonis puniatur, prout Delinquens praedidtus
puriri debuit, ut prxfertur.
Fk etiam prxdidti Procuratores opdinanmf , propter Pacis prte-
diftae olilcrvantiam , & quod Punitio & Correctio fiant contra
hujuimodi Delinquentes, & quod Domini Judices, Officiales e-
tiam alii, dictarum Villarum & Locorum magis lint dilisentesad
excquendum, contra hujufmodi Miltfetore^^ & Pacis Perturba-
tores, ut pntfertur, tam in Corporibus eorumdem, quam in Bo-
nis & Caulis, ut pr.rmittitur, enarraris, etli foriitan (quod ablit)
prxdicli Judices, Officiales, feu aliquis eorum, Negligcntes ftie-
rint in pncniilfis , certificati tamen- dc Psce priEdidta perturbata ,
& omittentes Exccutionem facere coutra hujn!modi Delinquentes,
quod cxtunc talis Judex primo lic negiigens vel omittens probe-
tur, &, faiSa. Probatione, puniatur in Cerpore & Bonis, prout
ipie Delinquens puniretur, ut prxfertur.
Etiam plus ordinanmt dicti ProciMatores , quod ii aliqui vel ali-
quis Partium praedidtarum , per Vim feu Poteftatem Parenrum
vel Amicorum, feu alias quomodoliber, impediant vel contradicant
Judices, qui dictam Executionem racerevolueritfeu fecerit,qu6d in
illis Perturbatoribus & Impedientibjs fiat Punirio, tam in Corpo-
ribus, quam Bonis, faltim cum Convicti fijerint, prout didtam
Pr.cem Circumvenientes ini Percurbantes punirentur.
Item, plus fiiit Ordimtum per Procurstcres pn^didos, quod
Nullus pr.rdictirum Partium dec Connlium, Auxilium, vel Fa-
vorem, Confenfum, nec * Adjutorium alicui di(ftarum Partium,
nec aliquibus de Convicinis Subditifve fiiis, ut aliquid faciat, det,
pcrpetret Malum nec Danipnum in Mari nec in Terra (videlicet)
Unus contra Alium, fub Poena & Incurfione Pcenarum pr.-edi-
darum.
lTEM,fuit Ordinatum, per Procuratores prxdidtos, ut mcliijs
dicta Pax de Cictero cultodiretur & fervetur, quod Major & Ju-
rati Civitatis prasdiftse Baionae , & Abbas Secularis didti Loci de
Berych, & Prxpoliti, Jurati, CJonliliarii etiam ad Caulits difto-
rum Locorum & Viilarum del Ivlarilme, jurent & jurare tenean-
tur (videlicet) quilibet annuatim , in Introitu Officii fui , quod fa-
cianc diftos Subdicos fuos Paccm praediciam firmiccr tenere & ob-
fervare, & , fi necelTe fuerit, Rebelles conigere & punne , prout
fuperiiis eft expreifatum.
Item, fiiit plus Ordinatum per Procuratores fupradidos,qu6d
(i aliquis ipforum, de Partibus pncdiiitis , emeret, caperet, vel re-
ciperet Naves, Mercaturas, Vala, vcl alias Res quafcumque, Sur-
reptas vel Depixdatas ab aliquibus prxdiclarum Partium, fcienter
fcu dolose, concra Paccm prxdiittani, quod excunc, ciim proba-
ounv fuerit, Dominus, vel Domini, Locorum, per Partem feu
Dominos dictarum Naviimi, Mcrcaturarum , V;:lbrum, feu alia-
rum Reruni quarumcumque Deprxdr.tarum , fullicienter requilici,
faciant fine dilatione Petentibus ieu legitime Vendicancibus pr-.e-
dittas Naves, Mercaturas, Vala, & Res exadias reltitui cum cf-
< fectu, fme quibufcumque Expcnfis (videlicet) hiis qui Deprxdati
fuennt, feu HsEredibns eorumdem, Et, li Domini Locorum prae-
dicti, per partem Depncdatorum Icgicime requifici, in Execucio-
ne Reftimtionis faciendse fuerint negligentes, ciim hoc protwtum
fiierit, Bona & Caufae talium Dominorum Delinquentium Regi
cjuldem Terrae, in quo iic deliquit per negligenciam, & cui Sut>-
ditus inmediate fueric, pro perpetuo coniifcantur.
- I T E .M , fuit Ordinatum per Prociiratores praediftos , non rece-
dendo de Cauiis fuperiiis exprefiatis & ordinatis, quod fi quis di-
«ftarum partium , propter Ebrietatem vel Rixam, vel alio cafu con-
tmiH , & noD animo circumvemtudi Pacem prxdicSam , occiclerit
&, propter iftam *Solutionem , ifte Viilnerator nullo modo a didla
Solutione exaiictur.
I T E M , eft Ordinatum , rjtiod fi quis diftarum partium aliquem
partis adverfe cum Manu percuteric , vel cum Palma, feu cum Ba-
culo, dumtamen Vulnus ex tali perculTione non generetur, qu6d
talis Percuflbr Decem Libras diftx Monetae , fub forma prxdidta.
dividendas, folvat, nomine pcen.e, indilate; Et, fi forlitan didas
Decem Libras fblvere non poterit, vcl noluerit, quod nullus par-
tium prxdicftarum talem Percullbrem in Navi fua, Vel Domo, feu
Vafe , vel Locis aliquibus recipiat , nec fibi Confilium , Auxilium ,
vel Favorem impertiatur, * fet de omnibus Locis prxdiiftis ac Ci- * V.770,
vitatibus fit ipfb faifto Bannitus ; Et , fi quis didtarum partium talem
Malefadrorem , contra formam prxnocatam, receptaverit, nomine
Pccnx, Decem Libras prxdidtx Monetx folvere teneacur, divi-
dendo eafdem , Domino , ut pr.cmittitur , & aliam partem Dam-
pnificato , feu Hxredibus ejufdem , a tempore (videlicet) Requifi-
tionis fibi le»itime intimatce.
I T e M , fuit Ordinatum pcr Procuratores praedidos , nominibus
quibus fupra, quod qui-libet Pars, ifti Paci, lic contradx, con-
fentiens , & Panem fe faciens , in^petret & teneatur habere Con-
firmationem & Literam ejufdem Confirmationis a Domino loci,
fub quo eft Subjedrus (videlicet) i!!i de Baiona a Domino Rege
Anglix, & illi de la Marifme, a Domino Rege Caftellx (fcilicet)
quod per Liceras fuas Confirmatorias praKlidtam Pacem & Concor-
cliam laudent, ratificent, & approbent imperpetuilm, pro Se, &
Succefibribus quibufcumque ; & hoc infra Feftum proximiim bea-
tx Mari.r, jam fequens, de Augufto; & ibidem Procuratores di-
dtarum Partium , & quilibet pro fe , acceptare FideUcatem & Le-
galicatem Domini fui Naturalisi &, li foriitan (quod abfit) aliquis
didorum Dominorum , Regis Angli.c feu Caftellx , quibus Partes
prxdidtx fimt fubjeftx, contra Pacem prxdidtam attemptare vo-
luerir, quod Pars, qux primb fuper hoc a Domino fuo fucrit ccr-
tificara, akeri Parti teneatur notificare (videlicet) ut, pertalemNo-
tificationem Pars alia certificata, polfit fecure facere, & llneDjm-
pno in Mari,& extra in Terra etiam exiftere fine Dampno, &Bo-
norum fuorum amiffione , & de Terra alterius Domini cum Cor-
poribus, Navibus, Valis, & Mercaturis fuis, pro bono tempore,
exire line Impcdim.ento, & hoc, a die Notificationis facftx eidem
Parti, ufque ad dies Quadraginta, immediate fequentes plenarie
completos,
I T e M , plus eft Ordinatum per Procuratores prxdicflos , quod
ciim aliqui Loci de la Marifme, quantum ad prxfens ibidem Pro-
curaccres non habeant, quod Procuratores prxdictide la Marifme,
qui ibidem exdcerant , fe obligarunt ad habendum de didtis Locis
Ratificationem didtx Pacis, & eam mitcere ad Civicatem Baionx,
figillatam Sigillis dicftorum Locorum , & hoc infra Feftum beatse
Marix , in Menfe Februarii proximo venturum.
lTEM,ibidem fuit Ordinatum, qu6d duo Nuncii didarurS
Parcium accedanc cum certis Mandatis apud Burdegaliam , & apud
Angliam, & in Normandia , & in omnibus aliis locis, qui funt
ufque ad Terram Flandrix, ut poITint Homines ibidem certificari
de Pace prxdidta , Naves etiam & Gentes Partium prxdicStarum ,
cum fpeciali Mandato, quod teiieant Pacem prxdidtam & cufto-
diant fub Pcenis prxdidtis, & qu6d Nuncii prxdidti ad Sandta Dei
Ewangelia jurent,ante RecefTum eorumdem de partibus prxdidtis,
quod ipfi, & quilibet ipforum, faciant polTe fuum ad certifican-
dum & notificandum Gencibus Partium prxdidtarum de Pace
prxdidta & Concordia ; ita qu6d nullus ipforum per Ignorantiam
fe poiTct excufare.
Item, fuit Ordinatum & Concordatum, quod fi quis didta-
rum Partium fit Rebellis, & contra didtam Pacem attemptare vo-
luerit , quod Ambx Partes contra didtum Rebellem fiirgere tenean-
tur, & iplum punire, prout in didta Pace continetur.
I t e M , fuit Ordinatum cjubd Procuratores Partium prxdidta-
rum , vel alii cum fuilicienti Mandato , fuper alicjuibus Caufis , per
eofdem ordinatis & ordinandis, interelTe limul debent in Loco Fon-
tis Reindr, in Fefto beatx Maria?, de Augufto proximo venturo,
vel
ET ACTA PUBLICA.
Pi
Ann. D. vel per dies Oflo per ante vel pofl:; hoc addito qu6d, fi aliquis di-
1:153. (ftorum Procuratorum Partium pn^didlarum , pendente difto Tcr-
iuiv. 3. mino, aliquid videric, ukra Caufas fuperius exprefTatas, quod pol-
fec cum Pace prxdidta concordare, feu melius eandem corrobo-
rare, quod, ex uno confenfu, per Procuratores , tunc fimul exi-
ftentes, praedictus Pundus vel Cafus cum Pace prxfata poCec
conjungi.
I T E M , plus eft Ordinatum per Procuratores fupradiiStos , quod
quaelibet Pars faciat Pacem prxnotatam in fuis partibus, & in loco
Fontis Reindi , palam & publice denunciari , publicari , & notifi-
cari, etiam, a tempore qno didti Procuratores in Locis fuis exi-
ftant, infra Quatuor dies pr2edi6tam Pacem publicare faciant &
notificare.
Item, fuit plusOrdinatumqu6dProcuratores,quiibi exifterent,
jurent , Cruce & Sandtis Ewangeliis praspoficis, pro fe, & in Ani-
mabus didtorum Conft:ituentium , quod ipfi cenebunt & obferva-
bunt, teneri & obfervari facient, prsefentem Paccm & Concor-
diam bene & legitime, cum omnibus Ordinationibus fupradidtis,
juxta polTe fuum.
Et , poftquam didli Procuratores in Locis fuis cxticerint , debent
•V-yT'- Majorem, * Juratos, etiam Alcaldos, Confiliarios , Officiales, 6c
Magiltros Navium & Vaforum, pro dida Pace obfervanda jurare
compellere, & quilibet Magiftercompelli debet promittere ut Mi-
niilri & Subjedti fui ad eandem Pacem obfervandam , cum omni-
bus fuis Connexis , corporaliter jurent ex poft fadto.
Quseomnia & fingula , fuperius exprcftata, didli Procuratores ,
& quilibet iplbrum, per Poteftatem iibi atcributam, fub Mandatis
fuis, promiferunt & promifit quilibet eorumdem tencre & obfer-
vare , ac facere teneri & obfervari , didtam Pacem &: Concordiam,
pro futuris temponbus imperpetuum duraturam.
Obligarunt etiam , & quiiibet eorum obligavic, pro fic faciendo,
omnia Bona, Mobilia & Immobilia, Prsfentia & Futura, didla-
rum Civitatis, Villarum, & Locomm.
Et , ad majorem Securicatem fuper praemifils omnibus & fingulis
feciendum , didti Procuratores , & quilibet ipforum , per eofdem
Sacrofandtis Ewangeliis infpedtis , Cruce eciam per eofdem Manu
propria tadia, Corporale praefticerunt , tam in Animabuspropriis,
quam Conftituentium , Juramentum ;
Ann. D.
. „^^_
* De Litcris JUper Diario , Marchioni de yulcrs coficejfo, *v_',,i^
Regi refliluendis,
AToux ceux , qi ceftes Lectres verront ou orront , Nous Guil- ^""- ^-
liam, par la grace de Dieu, Markys de Julers «Sc Counce de I353-
Cantebrigge, Saluz, en Dieu. -^"- ^7-
Sachez, que, ^- ?•
Come en Un Endenture, faite parentre, noftre Trefcher Seignur ^^.27.
& Frere, Monfieur Edward Roi d'Englecerre & de France, & ^- 3- "*•
Nous, foic contenu que Nous lui avons Reftituz une Lettre Pa- '•
tente, par quele il nous avoit Graunte, que coces les Fois, que nous
irroions aucune part, en fes Bufoignes, que nous devierons prendre
de lui certeines Gages le jour,
Nous, par caufe que nous ne avons mye la dice Letcre prefte,
en prefenc, de faire enc Refticucion, fclonc le purporc dc l'Enden-
ture avantditc,
En quele Lectre eft contenu , que nous prendres Oet Livres le
Jour, totes les FoiLZ. que nous ferroiens envoiez , aucune part, en
Service noftre dit Seignur le Roi ,
Si grantons & prometcons loialment que nous mandrons la dite
Lectre Patente, entre cy & la Felte de la Nativite de Seince Johan
Baptifte prefchein a venir, a noftre dit Seignur le Roi , ou a Ibn
Treforer, en Engleterre ; fauvez., totes Foicz,, a nous meilmes
les Gages de Oec Livres le Jour, lelonc la Forme de 1 Endenture
fufdice. •
En tefmoignance de quele chofe as ceftes prefentes Lectres avons
fait mettre noftre Seal.
Donn a Weftm. le xxx jour d'Odtobre, TAn deGraceMill.
CCC. LIU.
De Trti^ando fitper Pace (fr Treagis citr» Adverfario de
Francia.
Superquibus omnibus & fingulis, fuperius expreftatis, concefijs, R ^^ Univerfis, prsefentes Litcras infpedturis, ad quos, &c. Sa- Ann. D.
'"^' Procuratores , & quilibet ipforum , lucem. 1353-
fadtis, & habicis, praedidti
nos Nocarios infrafcriptos requifierunc, quod coc & tanta In^
ftrumenta, fuper omnibus & fingulis fuperiiis declaratis, quot
vel qux in hiis Cafibus necefifaria fuerint vel oportuna, confice-
remus.
AcTA fuerunt h^c in Ecclefia Fontis Reindi, die Marcis Vice-
fima Nona Menfis Odtobris,fub AnnoDomini IVlillefimoTrefcen-
tefimo Quinquagefimo Tercio, J£:2. vero Annorum Millefima
Trefcencelima Nonagefima Prima,
Praefentibus, Venerabilibus & Difcretls Viris, Dominis,
Dominico de la Mefony Ojfciali Majore Loci SanEii Sebaftiani^
Se?nero de Rofije Capellano Majore de Fonte Reindi ^
J)omyago Tybandy
Jobanne de Neou7i, Ca^ellano San£ii Sehafliani y
Petro de Loneyres ,
yirnaldo de Sayne,
Johanne de Viayie , Capellano de Fonte Reindi ,
yohanne de Gardagir ,
Magijlro Scolaflico Ecclefia Obetenfis ,
Magiftro Monald de Karefce , Clerico Baiona,
Et Mc Arnaldo Gillerny du Scignur, Notario, au6ioritate Imperia-
lis Civitatis Baiona , Puh/ico ,
Qui infimul praefens fui cum Magiftro Petro Vitali de Veneff.
Notario Publico Jurato Villx Foncis Reindi , ac aliis Teftibus , fu-
perius defcripcis, ad hxc fpecialiter vocatis & rogatis, & praefen-
tem Cartam inTribus Peciis, dc Pergameno iignatis, Signo meo
Imperiali, in qualibet Jundtura didti Pergamem, fcripfi, & idem
Signum , quo utor, prxfenti Audtoritate Imperiali prsedidia: Cartse
appofui, ad majoris roboris Firmitatem, ad Requificiones perfo- T) AV JE Rex, &c
nales didiorum Procuratorum Civitatis BaionK & Loci de Be- Sandtitatis veftr
lych.
Nocum facimus quod Nos,
De fidclicace & circumfpedli6nej
Venerabilium Parrum,
Simonis Archieptjcopi Cantuarienfts , totius Anglitg Trimatis^
Et IVilltelttti, Epijcopi Norvjicenfis ,
Ac,
DiIedlofum& fidelium noftrorum,
Henrici Ducis Lancafthte .
Kichardi Comitts Arundella ,
Confanguineorum noftrorum carifiHmorum ,
Barthowmai de buigherjh, Camerarii ?wftri, ac Conftahularii Ca-
ftri noftri Duvorrrxr, ^ Cuftodis j^inque Poriuut/i ?ioftrorumj
Guido?tis de Brian Dommi de Lagher?ie ,
Et Magiftri Mkhaelis de Nerthburgh , Leru?n DoEioris , Ehoru?n
(ir Londoniarum Ecdeftarma Canontci , Cuftodis Privati Sigilli
jioftri ,
Plenarie confidentes ,
Ipfos, tanquam Confcios Mentis noftrx, fuper Fadto Guerrae
inter Nos & Adverfarium noftrum Francix, Reformacioneque
Pacis fuper hoc, & de Incencione noftra pleniiis informatos, g^c.
prout Jupra de Dat. 27 Jul. A. 25. mutatis competenter mutan-
dis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Weftm. fexto die Novembris.
Ad Papam , faper Literis fuis ad Pacem hortatonit.
An. 27.
E. 3.
'Brane.
27.£. J.
I». 1.
Et Me Petro Vitali de Venef. Notario Puhlico pradiSlo Loci pradi-
di Fo?itis Reindi ,
Qcii infiinul, cum prasnominato Magiftro Arnaldo Guillielmi,
Notario Publico, in omnibus &fingulisCau(is prxdidtis, una cum
prxnominatis Teftibus , prxfens incertui , & , ad requilicionem di-
dtorum Procuratorum , Civicatis Baionx & Loci de Berych , prx-
fcnti Publico Inftrumento Signum meum appofui.
Et nos, Major& Jurati Civicacis Baionse, in teftimonium veri-
tatis, cum prxlenti Scriptura, Copia illius Pacis, SigiUum no-
flrum Majoriae Baionx in pendenti duximus apponendum.
Nos autem Pacem & Concordiam prjedidtas , & omnia & fin-
gula in eis contenta, prout fuperiiis exprimuncur, quancum ad
nos actinet, pro Nobis & Hseredibus noltris Acceptamus, Ratifi-
camus, & Confirmamus; ita tamen quod, fi Guerra incer parces
prxdidtas (quod abfic]_ impofterum fufcicecur , tunc iidem Major ,
Centum Pares, & Comunitates Parti noftrte alliilant, & Nos &
Subditos noftros contra didios Homines de Terra Mantima praedi-
(Sa , fic concra Nos de Guerra exiftentes , juvare teneantur , prxdi-
dta Pace & Concordia non obftantibus.
In cujus rei Teflumonium has Liceras fieri fecimus Patentes in
Palatio noftro Weftm. nono die Julii.
Per ipfum Reeem (^ Concilium.
Tom. m. P. L
1353-
Jti. 17.
E. 3.
Rom. 27.
£. 3. m.
*"v.77J~
oaii^in.aLio veftrx Literas, fub fandti veftri nominis Bulla ctm- ^nn. D
fas, nobis per, Venerabilem Virum, Magifljum Reimundum Pe-
regrini , Canonicum LondoniiC , Capellanum veftrum , & Apofto-
licx Sedis Nuncium , prxfentatas,
Per quas Pacem , cum Adverfario noftro Francise ineundam, fa-
lutaribus Monicis veftra Clemencia perfualic ,
Reverentcr & Isece recepimus ,
* Et ea, qu3c fuper hoc idem Reymundus, ex parte vefira, per
commilTam libi Credenciam, prudencer nobis expofuic , attendi-
mus diligenter.
Super quo fcire velit veftra Benignitas, quod Pacem bonam cum
eodem Adverfario noftro femper habere delideravimus, & delide-
ramus etiam in prxfenti, ficut fuper hoc, ex fingulari bonitacis
veftrae fiducia, vobis alias aperuimus, pr<s cxteris, mentem no-
ftram.
Et propter hoc, ob Reverentiam veflram, & veftrorum confi-
deracione Rogaminum , allignavimus Solempnes Nuncios noftros,
Prxlacos & Nobiles , ad cradlandum de Pace cali ,
Qui jam func in Porcu, paraci ad transfretandum , pro Tradlatu
didtx Pacis cum Nunciis adverlae Partis habendo, ficut prsefa-
tus Nuncius veftrs Prxminenci.« referre poceric plenius viva vo-
ce;
Ita qu6d in parte noftra non reperietiir , per Dei gratiam , DiP
fimulatio , vel Defedtus , quod de nobis fentire velit veftra Mode-
ratio circumfpedta.
Prxtatam autem Nuncium veftrum tam diii morari fecimus, ut
pollec ad vos de diito Tradtatu certitudinem aliquam reportare j
M 2 cujus
p*
CONVENTIONESj LITER^'»
1
Ahn.D
$353-
An. 17.
£. 3.
Vrxnc.
27. £
W. 3.
Ann. D. cujus nnoram habere dignetuv (qusefumus) veftra Bonitas, fi placue-
i'?^^. rit, excufatam.
^iv. 3. Confervet, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. oaavo die Novembris.
De TrcHgis ^ in Britannia froclamandis.
D EX, dilefto & fideli fjo, Johanni Avenel, Capitaneo noftro
'^ in JI)ucatu Britannia:, Salutern.
Cum Treuga: inter Nos, pro nobis, ScSubditis noftris, ex una
Parte, &, Nobilem virum, Karolum de Bloys, Confanguineum
noltrum, profe, & Subditis fuis, ex altera, ad rogatum ejufdem
Karoii, initi^ fint & firmatx , ufque ad Feftum Purificationis beatae
' ■ MarivB Virginis proximo futurum duraturae ,
Nos, volentes Treugas illas, quatenus ad nos pertinet, inviola-
biliter obfervari , vobis mandamus, firmiter injungentes , quod di-
ctas Treugas in omnibus Civitatibus, & aliis Villis, & Locis,no-
bis in Ducatu prxdido fubjedis, ubi expedire videritis, pubiice
proclamavi & teneri faciatis,
Omnibus & (ingulis Subditis noftris, in Ducatu praedidto, di-
ftritSe, fub foristadtura omnium, qux nobis forisfacere poterunt ,
ex parte noftra inhibentes, ne Cavalcatus aliquos, fuper Gentes
ipfius Karoli, vel in Terris fibi fubjeftis, faciant, vel Prifonesaut
Redemptiones capiant, aut alia Dampna vel Mala aliqua eis, vel
eorumalicui, inferant, durantibus Treugisfupradidis,
Et, fi quid per aliquos de noftris, contra prxdidlum Karolum,
vel Subditos fuos, pendentibus eiidem Treugis, forisfadtum fuerit,
id eis iine dilatione debite corrigi & reformari faciatis j
Et hoc, licut Nos, &Honorera noftrum, diligitis, nuUo rao-
do omittatis.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo die Novembris.
Fer ipfum Regem.
D EX univerfis & fingulis Capitaneis, Caftellanis, Vicecomiti-
'^ bus, Prcepofitis, Oificialibus, Ballivis, Miniftris, & cseteris
omnibus perfonis in Ducatu Britannias, nobis Subdicis feu Obfe-
quentibus, Salutem.
Cum Treugae, &c. utfupra ufiue ihiy duraturx, <ir tunc fic :
Nos, ut Treugx praedidtx, ex partc noltra firmiter oblerventur,
mittimus ad partes Ducatus praedidti, dilectumValletcum noftrum,
Johannem de Ellerton, Servientem noftrum ad arma, de voluntate
noilra pleniiis informatum, ad didtas Treugas in dido Ducatu pro-
clamari & obfervari faciendum , & ad Intentionem noltrar*vobis
& cuilibet veftrum pleniiis intimandum , prout Ijbi per nos pfenius
eft injunftum :
Et ideo vobis & cuilibet veftriim mandamus, firmiter injungen-
tes, quod eidem Johanni in praemiflis Intendatis, & in hiis, qua:
vobis dicet ex parte noftra Fidem Credulam prsbeatis:
Et hoc, iicut de vobis confidimus, modis omnibus faciatis.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
liid.
*V.774. * .De Pavagio fr» StapHla Wejlmonajlerienji concejfo.
Ann. D.
1353-
uin. 17.
£.3.
Tat.ij.
S.$. p.
3. W.3.
D EX, dilefto fibi, Johanni de Bedeford, de Londonia, Salu-
^^ tem.
QLiia Alta Via , quac fe ducit , a Porta , vocata Templebarre ,
Londonije , ufque ad Portam Abbatice Weftmonaiterienfis, per fre-
quens Paffagium, tam Caredarum , quam Equorum, Mercandiias
& Viftualia ad Stapulam noftram prxdictam , a tempore quo ea-
dem Stapula incepit, Ducentium, adeo profunda & lutofa jam
devenit , & Pavimentum ibidem tam deterioratum & confradtum
exiitit quod , nifi citius emendentur , grave Periculum , tam Ho-
minibus , quam Cariagiis , ibidcm tranfeuntibus , imminebit in e-
ventu ,
Nos ,
Advertentes quod tam Domini , qui Redditus de Domibus &
aliis Tenementis fuis , in locis ubi dida Stapula lic tenetur exiften-
tibus, percipiunt, & maxime ciim eadem, Domus & Tenemen-
ta, multo carius, ratione Stapulse praediftie , quam antea folebant,
ad Firmam dimittuntur, & fic Domini eorumdem maius Com-
modum inde reportant, quam Mercatores & alii de Bonisfuis,
per quorum Cariagia & Onera dida Via & Pavimentum funt
Deteriorata, ad eadem Viam & Pavimentum reparandum contri-
buant ,
Ac volentes, pro Securitate & Aifiamento Mercatorum & alio-
rum , taAi per Terram , quam per Aquam , ad Stapulam prsedictam
venientium, providere, de allenfu Concilii noltri ordinavimus
quod quilibet, hujufmodi Redditus de Tenementis fuis in loco prse-
didlo habens & percipiens, antc Tenementum fuum, a Pariete fi-
ve Muro ejufdem Tenementi, ubi Via fuerit lata, per Septem Pe-
des ufque Canellum, &, ubi Via ftriftior extiterit, per pauciores
Pedes, juxta Ordinationem Majoris & Conltabulariorum noftro-
rum de Stapula pra:didla, de proprio faciat paviari,
Et, in auxilium Reparationis & Emendationis Pavagii Medii di-
€tx Vise, inter Canellos ubi hujufmodi Tenementa fituantur, ac
totius Vix & Pavimenti fic Diruptorum, ubi Tenementa non ad-
jacent, de Novo Paviandorum, & etiam Conftru6tionis cujufdam
Pontis, apud Palatium noilrum Wcftmonafterienfe, ad defervien-
dum diftae Stapulx pro Commodo & Tranquillitate Mercatorum
ordinati, concetTimus quod de Bonis & Rebus Venalibus, ad di-
dtam Stapulam venientibus, Confuetudines fubfcriptce, per Trien-
nium, a Data prcefentium plenarie completum, capiantur,
Et alTignavimus Te, ad eafdem Confuerudines , per Vifum &
Teftimonium Majoris & Conftabulariorum prxdidiorum , vel
Unius eorum, per Quos vel per Quem Confuetudines illas comra-
1353.
Edv. j.
rotulari & fupervideri volumus, CoIIigendum & Recipiendum; Ann. D;
videlicec ,
De quolibet Sarplario Lanx, dudto per Terram,vel per Aquam,
in Addudtione vel Edu£tione ejufdem, prout vobis melius e.xpedire
videbitur , Tres Denarios ;
Et de quibuflibet Trefcentis Pellibus Lanutis, fic Addudtis vel
Edudis, Tres Denarios,
Dequolibet Lafto Coriorum , Sex Denarios,
De qualibet Carrata Plumbi, Quatuor Denarios,
De quolibet Dolio Vini Vcnalis, ad didlam Stapulam veniente,
Quatuor Denarios ,
Ec de Pipa, DuosDenarios,
Et de quibullibet aliis Mercandifis, Bonis, & Vidualibus, ad di-
(ftam Stapulam, tam per Terram, quam per Aquam, duitis, va-
loris Viginti Solidorum, Unum Obolum,
Et Majoris Valoris five Pretii , juxta ratam ,
Nolentes quod de Lanis, Coriis, Pellibus lanutis, Plumbo, vel
aliis Mercandifis, ad didtam Stapulam dudtis, de quibus didtx
Confuetudines ad eandem Stapulam folutx fuerint, in redudlio-
ne eorumdem quicquam de hujufmodi Confuetudinibus folva-
tur,
Et ideo tibi prxcipimus qiiod Confuetudines prsedidtas, de Bonis
& Rebus prxdidtis, ufque ad finem difti Triennii, per Vifum &
Teftimonium pracdidum , capias ; & Denarios , inde provenientes,
tam circa Paviagium Viae priedidtx, quam Conftrudtionem Pon-
tis praedidi , juxta Ordinationem & Avifamenmm Canceilarii &
Thefaurarii noftri, apponi: & Dominos, qui Redditus de Tene-
mentis fuis in locis prxdidis habent, ad Pavimentum inter eadem
Tenementa & Canellos fufficientcr in forma prcedidta faciendum,
Viis & Modis quibus raelius poteritis, compelli & diftringi fa-
ciatis;
Provilb femper quod , fi aliqui Denarii , * de eifdem Confuetu-
dinibus fic colledti, ultra didtum Triennium, in Pavagio & Con-
ftrudtione prxdidtis non appofiti remaneant, falvo cuftodiantur,&
in Reparatione eorumdemVix & Pontis,cum indiguerinc,expen-
dantur.
In cujus, &c. per didum Triennium duraturas.
Tell:e Rege apud Weftmonafterium , vicelimo die Novembris.
»V.77r.
Per ipfum Regem (^ Concilium.
Pro Heclore de Baillol Milite de Francia, fnper Honore
purgando.
I
LE Roi a touz noz Capitains, Chaftellains, Admirals, Vifcon- Ann.D.
tes, Meirs, Baillift, Miniftres, & lour Lieutenanfz, , & noz 1353.
autres Foials, fi bien en Terre, come en Meer, deinz Fraunchifes, An. 27.
& dehors, as queuz ceftes Lettres vendront, Salutz. £. 3.
Sachetzque, Trnnc.i.-i',
Come Supplie nous foic depar Heftoir de Baillol, Chivaler de £. 3. m,
France, que nous lui veullions doner Conge de Seuremenr venir en i.
noftre Roialme, pur fon honour fauver & lui deblamer d'afcunes
Defautes, que Thomas de Rippesford lui voet furmettre, devanc
Nous, tochantes Deflionour & Blame de fon Eftat, & que fur ceo
lui veullions faire Droit en noftre Court ,
Nous,
Voillantz faire Juftice a touz, qi la voillent requere en noftrc
Court ,
Si ottreons a la dite Supplicacion , grantatitz que ravantdic He-
dtoir, & fes Gentz que vendronc ouefque lui, cantque a noumbre
de Doufze Perfones en tout, puiflent venir en noftre dit Roial-
me d'EngIeterre par la dite caufe , & arriver a Dovorre , ou a San-
dewicz,,
Et avons receu en noftre Seur & Sauf Conduyt le dic Hedtoir,
& fes Genrz, qui vendront ouefque lui , tantque a noumbre avant-
dit, & lour Chivalx, Monoie, Jeweux, & autres Biens quecunqes,
en venant en noftre dit Roialme pur le dit faic, en forme de Pees,
illoeqes demorant, & d'ilIoeqes en France retournant, entre cy &
la fin de Trois Mois prefcheins a venir ,
Iflint, totes voies, que ledit Hedloir, & fes Gentz, a lour En-
tree en noftredit Roialme, jureront, fur Seintz, Ewangels, devant
le Conertable de Dovorre, ou celui que il deputera aceo faire, q'ils
n'efpieront , ne cnquerront , les Secrees de noftre dit Roialme , ne
Covyne, Alliance, Tretee, ou Bargayn od noz Gentz, tendront,
n'autre chofe ne ferront ne machineront , que purra tournir en Pre-
judice ou Damage de Nous , ou de noz. Foials , ou de meifme no-
f:re Roialme,
Et , en cas que nul Secree aveigne a lour Conifance , que purra '^
cournir a Damage, Paril, ou Prejudice de Nous, noz, Foials, ou
de noftre Roialme, que ils, ne nul de eux, le Reveleronc, ne le
Defcoveront , a nulle en Privc , n'en Apart.
Et volons que, s'il aveigne afcunes des dites Gentz Efcheer en
Maladie, durant ceft Conduyt, fi q'il ne purra ilfir noftre poair
devant la fin de Trois Mois'fufdirz,, que touz tieux, detenuz par
tiele Maladie , & ceux qui pur lour necelfite demoeronc fur la Gar-
de de eux , & touz lour Bisns , demoergent & foient fouz. noftre
Sauf & Seur Conduyt , tant q'ils foient garriz;.
Et pur ceo Nous mandons vous, & chefcun devous, fermement
enjoignantz, . que, faic le Serment avantdit, au dic Hedloir, ne a
fes Gentz, tantque a dit Noumbre, en Parfones, Chivalz, ou au-
cres Biens, en venant deinz noilre Roialme avantdit, y demorant,
ne d'iIIoeqes en France retournanc, ne facez, ne, tanc come en
vous eft, foeftretz eftre fait Mal, Molefte, Violence, Empef-
chement, Grevance, n'autre Deltourbance ; einz le.> foefirez ve-
nir & palTir par voz Deftroitz franchemenc & peiliblement.
Ec, li riens foit mefpris, ou mefFait, encontre eux, ou nul de
eux, adonqes le facei Redrefler, Corriger, & Duement Refour-
mer fana delai. ^
£n
1
£t ACTA PUBLtcA,
P^
Ann. D. En tefinoignance de queu cliofe nous avons fait faire ceftesnoz
1^53. Lecres Patentes, a durer tantque a la fin de Trois Mois fuf-
EUv. 3. ditz.
Don. a Weftm. le xx jour de Novembr.
F A I T A R E M E M B R E R que /e XX jouT de Veveter , prejcheiw
tn fuyant^ cefl Condujit fui/i renove/e, a dtirrer par Trois MoiSy en
U fourme avantdite.
*V.jy6. * Forma Pacis wter Homines de Baiona, qt Homines de
la Adarifme de Comitatn Bifcaye.
Ann. D,
135?-
An. 17.
E. 3.
Vxfc.
i8. E.3.
m. 4-
INDeiNomineAmen.
NoTUM sitCuntis quod, ciim Debata, Controver-
fix, Difcordia, Ira, & Malivolentia fuerint temporibus prseteritis,
& pro temporibus tuturis de eifdem dubitabatur (nifi Deus & bo-
nae Gentes Remedium apponerent oportunum) inter Gentes Na-
vigantes & alios de Villis 6c Locis de la Marifrae de Comitatu
Bifcaye (videlicet) de Bermeyo, de Piazencia, de Bilbau, de la
Qiietti, de Hondarro, ex Una Parte, & Gentes Navigantes &
ali<3s de Civitatc Baionje &t Loci de Beyarritz ex alia , ex ratione
& per rationem aliquorum Dampnorum,ex Homicidiis Pfominum,
& Captionis Navium, Vaforum, & aliarum Mercaturarum , &
Bonorum aliorum , & Caufarura , Datorum , Fadrorum, Recepto-
rum , Comaiiflorum , & Perpetratoruro , ut dicebatur , intcr Gen-
tes pr^edidtas Navigantes ex una Parte & aiia,
Et licet , temporibus praeteritis, per rationem didtorum Dampno-
rum , certce Treug-.^e & SufFetentix fuerint fadtse &: captx inter
Genccs de la Marifme de Comitatu prcedido Bifcaye ex una Parte,
& Gentes Civitatis Baionx & Loci de Bejarrirz. ex alia, cum certis
Dilationibus & Continuationibus Treugarum praedidtarum , prout
plenius per Publica Inftrumenta & Cartas, fuper hiis confed:a,con-
ftare poterit intueijtij tam ex una Parte quam ex alia, Confeilatis
& Conceflisj
Et , ciim quilibet didarum Partium graviter Querelatus eft quod,
tempore didarum Dilationum, Treugae, feu SufFerentiae , & Pro-
longatione earumdem, diverfa Maleficia & Dampna fadla fue-
runt, & comroiira, ac perpetrata per Gentes partium prsedidla-
rum , dubitandum quod majora pofTent contingere m futu-
rum,
Et fciendum quod, die Dat^ iftius Inftrumenti feu Carts, ad
evitandum & repellendum eadem, feu obviandum Querelis fupra-
diftis, Rancoribus, Horaicidiis, & Dampnis, ac Rancuris, quae
cvenire feu contingere poterint in futurum, &adponendum dictis
Parnbus Remedium oportunum,
Quiliijet diftarum Partium perfonaliter conftituit, in Ecclefia
beatae Marix Fontis Reindi (videlicet) Difcretos Viros,
Dominos,
"Reymundum Durandi de Villa,
Et Petrum Rej?»u?idi de Luco,
Burgenies Civitaiis antedidta: Baionae ,
Procuratores fuos , & tanquam Procuratores Majoris, Juratorum,
Centum Parium , Comunitatis Civitatis antedidtse, d^-c. fere prout
fupra de Hata 29 OEl. ufque hac verha : vlz,.
Adta fuerunt haec in loco Fontis Remdi, dte Sabbati ante Fe-
ftum Natalis Domini (videlicet) Vicefima prima die Menils De-
cembris , fub Anno Domini Millefimo , CCC. LIII. ^Era ver6
Anni Milleiima, CCC. Nonagefima prima, prxfentibus Teftibus,
viris prudentibus,
MovaJdo de Carefce, Clerico Baion.e,
Semero de Raufikj/ Capel/ano, Majore diili loci FoMtis Reindi j
Petro de Lenejres, Prashitero,
Martifto SancciiB de Hard. C/erico ,
Michaele de Serreys,
yohanne de Brango,
Stephano de Lifardy ,
Vicinis Fontis Reindi,
Et me Arma/do Gui//ie/mi de Segnur Notario, c^-c,
Et me Petro Vita/i d» Senefce Notario, ^c.
Et nos , Major & Jurati Civitatis Baionae , in Teftimonium ve-
ritatis, cum prxfenti Scriptura, Copia illius Pacis, Sigillum noftrum
Majorix Baionse in pendcnti duximus apponendum<
Pro Nicholao Conte, fuper Dttello InvadiatOi
Ann. D. R EX V icecomitibus , & omnibus aliis Ballivis, Miniftris, &
13^4. Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam extra,adquos,&c.
An. 17. Salutem.
£. 3. Sciatis quod,
fran. Cuni quoddam Duellum inter dileftum Valettum noftrum,
27. £.3. Nicholaum Conte, & quendam Adverfarium fuum, de panibus
m.i. Tranimarinis, fuper certis * Debatis Invadiatum, & coram nobis
• V.777. infra Regnum noftrum Anglioe difrationandum fuerit,
Praefatufque Nicholaus ad nos, infra idem Regnum noftrum, ex
hac causa, accellerit,
Nos (Duellum prsdidum acceptantes) fufcepimus ipfum Ni-
cholaum, ac Homines, & Servientes fuos, Res, & i3ona, ac
Catalla fua quiecumque, inft-a didum Regnum nollrum Angli;»
exiftentia, in Protedionem & Defenfionem noftram fpecia-
lem,
Nolentes qu6d idem Nicholaus per Corpus fuum, aut Res, Bo-
na, vel Catalla ejufdem Nicholai, ratione Duelli prKdicti infra di-
ilum Regnum noftrura Angliie , polt diera confedionis praeferH
tium, exiftentia, quoufque Duellum praediftum finiturri fiierit, aut
per Oiflo dies tunc proximo fequentes, pro Debitis, (eu aliis cau-
fis, areftentur, capiantur, feu quoquo modo detineantur.
Er ideo vobis mandamus quod praefatum Niclyjlaum, ac Homi-
nes, & Servientes fuos prxdidos, ac Res, Bona, & Catalla fua
prxdicla, ex di6ta causa manuteneatis , protegatis, & defendatis,
non inferentes eis, ne-:, quantum in vobis eft, ab aiiis inferri per-
mittentes Injuriam, Moleftiam, Dampnunij Impedimentum ali-
quod , ieu Gravamen.
Et, fi forte ipfum Niciiolaum, aut Res, Bona, vel Catalla fua
prxdifta, poft diem Confedtionis pr.rfentium , ciira Odtavum
diem polt didum Duellum finitum , areftari contigerit, tunc di-
dtum Nicholaum , ac Rona , & Catalla fua prsedida , dearcftari 1
& eidem Nicliolao eadem Bona & Cataila llne dilatione liberari
faciatis.
In cujus, &c. ufque ad didtum Odtavum diem duraturas.
Teile Rege apud Turrim London. decimoquarto die Januarii:
Per Breve de Privato Sigi/lo.
Ann;6;
£dv. 3,
£. 3.
Tranc
i8.£. i'.
m-9-
De Potejlate TraBandi fuper Ligis ferpetttis cum Rege
Navarra.
E'Dwardus, Dei gratiaj Rcx Anglix & Francix, & Dominus Ann. 13,
I Hibernixj Univeriis, ad quos pr^fentes Literae pervenerint, i-<<a.
Salutem. ^«28.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedtione , dilecfti & fidelis noftri, Hen-
rici Ducis Lancaftrix , Conlanguinei noltri carifllmi, plenius con-
fidentes,
Ad Tradtandum & Concordandum cum, Magnifico Princi-
pe Rege Navarrte, Confanguineo noftro cariffimo, feu De-
putato ab eo , de perpetuis Amicitiis & Ligis , inter Nos & ipfum
ineundis,
Et ad ea , quse fic Traftata & Concordata fuerint , quacumque
Securitate vallandum & firmandum ,
Et ad omnia alia , quse in hac parte neceflaria fuerint vel opor-
tuna, faciendum,
Praefato Confanguineo noftro Plenam , tenore praefentium j con-
cedimus & committimus Poteftatem ;
Ratum habituri & Gratum quicquid idem Confanguineus no-
fter , nomine noftro , fecerit in prxmiflis , & quolibet prvEmillb-
rum.
In cujus rei teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Dat. apud Turrim noftram Londoniae , vicefimo fexto die Ja-
nuarii, anno Regni noltri Angliae vicelimo odtavo, Regni vcrd
noftri Francix quintodecimo.
Pro yohanne Meyngre Prifonario , de Condtdlu ad Terram
SanElam.
15 EX univerfis & fingulis Admirallis &c. Salutem. Ann. 15;
^ Sciatisquod, i354.
Cum, Nobilis vir, Johannes Meyngre Miles, alias didtus Buf- An. 2S;
figaud , Prifonarius noft:er , cum Duodecim Equitibus , ver- £. ■>.
fus Sandum Jacobum, & exinde, contra Inimicos Chrifti, ver- ibid.
fus Terram Sanctam lit, de Licentia nol^ra, peregre profedtu-
rus,
Sufcepimus ipfum Johannem, & didtos Duodecim Eqtiites, &
eorum Garciones , Equos & Hernefia , eundo per Dominium &
Poteftatem noftra, verfus Sandlum Jacobum, & exinde, contra
Inimicos Chrifti , verfus Terram Sandtam , & exinde redeundo, in
Protedtionem & Defenlionem noftram, necnon in ialvum & lecu-
rum Condudtum noftrum ;
* Et ideo vobis mandamus quod eidemJohanni,e^f. ut infimili- *V.778,
hus Literis de Cojiduilu.
In cujus j &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proxim6 futu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonaftcrium, tricefimo die Januarii.
Per ipfum Regem.
Pro Prifonario memorato,
D EX eifdem Salutem.
■'^^ Volentes, Nobili Viro, Johanni Meyngre Militi, alias dido
Buffigaud, Prifonario noftro, Gratiam facere fpecialem, concefll-
mus ei, & Licentiam dedimus, quod ipfe Sexcenta Dolia Vini de
partibus Vafconia;, feu aliis partibus exteris, ufque Civitatem no-
llram Londonis duci & cariari facere polfit, ad Commodum
fuum inde ibidem faciendum,
Sufcipientes Vina prxdicta , ac Naves ea ducentes , & Mngiftros
& Marinarios earumdem Navium , ac Homines & Scrvientes ejuf-
dem Johannis, cum Vinis praedidtis in eifdem Navibus venientes,
in Protedtionem noftram , necnon in falvum & lecurum Condu-
dtum noltrum ;
Et ideo vobis mandamus quod praefatum Johannem , didta Sex-
centa Dolia Vini, de didtis partibus exteris, per Dominium & Po-
teftatem noftra , per Homines & Servientes luos, ufque didtam Ci-
vitatem noftram Londonix libere & abique impedimento aliquO
ducere & cariare perraittatis , non inferentes, (§-c. prout in caterii
de Condudu Literis.
Dat. ut fupra.
Per ipfum Regem.
U 3 De
Anii. tt
13J+-
An. 28;
E. j.
Ibidi
94-
ONVENTIONES, LITER^,
t7. /1 j: Ji:i_„ .1^. • :
Ann. D.
^...i8.
Ciauf.
28. £.3.
Df Ponte Novi Templi Londoniit reparando,
RE X , Dilefto fibi in Chrifto , Fratri Johanni Pavely , Priori
Hoipitalis Sanfti Johannis Jerufalem in Anglia, Siutem.
Quia Pons Novi Templi Londonix,
Per quem tam Magnates , quam alii Fideles noftri , ad Parlia-
menta & Concilia noftra apud Weftmonafterium , venientes de
didta Civitate & Suburbiis ejufdem , per Aquam ad didum Lo-
cum Weftmonafterii communiter tranfeunt,
Quem conftruei-e & reparare tenemini, ut dicitur, Dirrutus eft
plurimum & Confradrus,
Nos ( volenres Defedtus Pontis illius reparari & emendari prout
decet ) vobis mandamu; quod Pontem prxdidum Reparatione &
Emendatinne , quibus necelfarie indiget , fine dilatione reparari &
«niendari faciatis , ne , in veftri Defedrum , Tranfitus Hominum,
per Pontem illum , impediatur aliqualiter in fiituro.
Teile Rege apud Weftmonaftenum, decimo dic Martii.
Fer Concilium.
Ann. D.
■1354-
Ai. lii.
£. g.
Ibid.
De Navibus Epifcopo Dmolmenfl liberandis,
REX, Diledo & fideli fuo-— Admirallo Fte noftrae Na-
vium verfus partes Boreales , vel Johanni de Haddon , ad Na-
ves pro Obfequio noftro in eifdem partibus areilandas alfignatis,
vel eorum deputatii, Salutem.
Mandamus vobis quod , Venerabili Patri , Thomx Epifcopo
Dunolmenfi , qui ad Parliamentum noftrum , apLid Weftmonafte-
rium in proximo tenendum, de Mandato noftro eft venturus, tres
Naves futficientes, de Navibus per vos, vel aliquem veft:rum,are-
ftatis , in Portu de Novo Caftro fuper Tynam , vel de Hertilpole ,
aut alibi ubi eidem Epifcopo placuit, pro Viftualibus ipfius Epifco-
pi ufque Londoniam ducendis , fuie dilatione aiiqua liberari facia-
tis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo oc^avo die Martii.
Fer ipfum Begem.
Et praeftandi quodlibet alterius generis licitum Juramentum , Ann. D^
Et oninia alia & fingula faciendi , qux circa Reformationem 1354..
Pacis hujufmodi, ejufque & didarum Treugarum Obfervationem Edv. j.
inviolabilem , necnon & quje circa omnia alia & lingula lupradi-
da, & Dependentia ex eifdem, necelTaria faerint & etiam opor-
tuna, & qu« nos faceremus & facere poffemus fi prxfentes effe-
mus ,licet Majora fint quam ea quae fuperiiis funt exprefla ,& Man-
datum exigant fpeciale 3
Promittentes bona fide , & fub Obligatione Bonorum noflromm,
Mobilium & Immobilium , Praefentium & Futurorum,pro Nobis,
Hxredibus , & SuccefToribus noftris , quod quicquid per dictos
Tradlatores , Tres, vel Duos eorum (quorum prxfatum Epifco-
pum vel Comitem Unum effe volumus) Fadlum fuerit , Concor-
datum , Tranfadlum , Pacificatum , Promilfum , Conventum , Jura-
tum , fcu alias Procuratum fuerit in prasmiffis , & quolibet prse-
milTorum, tenebimus,adimplebimus, & obfervabimus,tenerique,
adimpleri, & obfervari inviolabiliter & effeftuaiiter faciemus,nec
procurabimus , aut permittemus , ullo tempore , quicquam in con-
trarium fieri feu attemptari aliquo Ingenio feu Cautela ,
* Et, ad Majorem Securitatem , per Literas noftras, fub Magno * V.780.
Sigillo noftro iigillatas, confirmabimus , fi opus fuetit, 6c fuper
hoc fuerimus requiliti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Martii.
•V.779.
Ann. D.
1354-
Aii. iS.
E. J.
Vraitc.
18. E. J,
m.s.
I
Pro Rogero David,fuper Obfecjitio in Gmfra, infra Ducatftm
Briianniit Regi prafando.
R
E X Omnibus , ad quos &c.
* De trailando cum yidverfirio de Francia.
REX Univerfis & fingulis, prxfcntes Literasinfpedturis, Salu-
tem.
Notum facimus quod Nos,
Defidelitate & circumlpectione,
Venerabilis Patris,
Willielmi Epijcopi Norwicenfn,
Et,
Dileftomm & fidelium noftrorum,
Willielmi de Clpitoji Comitis Hu-,ityngdnniie ,
Magijiri Michaelis de hlorthburgh ,Legum DoSloris ,Canoiiici Ebo-
rum , Cuflodis Frivati Sigilli noflri ,
Et Reginaldi de Coheham, Captanei Calefiy
Plenarie confidentes,
Ipfos,
Tanquam Confcios Mentis noftrae fuper FaAo Guerr^ inter
Nos & Adverfirium noftrum Francix, Reformationeque Pacisfu-
per hoc , & de Intentione noilra plenius informatos ,
Traftatores, Adtores , Fadlore; , Reformatores, Nuncios, feu
AmbalTatores, & Amicabiles Compofitores,
Super agendis inter Nos, Regnum noftrum , ac Terras , Fideles,
Adjutores, & Adhjerentes noftros , ex una parte, & didtum Ad-
verfarium noftrum , Regnum Francix , ac Terras quas tenet , Ad-
jutores & Adhaerentes fuos , ex altera ,
Facimus, conltituimus,&,tenore pracfentium , deputamus;
Dantes & Concedentes eifdem Tradlatoribus , leu Nunciis, &
Ambaflatoribus , Tribus & Duobus eorum ( quorum praefatum
Epifcopum vel Comitem Unum effe volumus) plenariam Pote-
ftatem, Auftoritatem, & Mandatum fpeciale tradrandi & concor-
dandi cum dido Adverfario noftro, feu ejus Gcntibus, aut Nun-
ciis, ck Pace Finali, inter Nos & Ipfum,
Et de Treugis five Abftinentiis, fub fpe Pacis & Concordiae,
fub Modis , Padtis , & Conditionibus , quibus Eis, Tribus, vel
Duobus eorum ( quorum pr.t;fatum Epifcopum vel Comitem
Unum elTe volumus) videbitur, faciendis, & ineundis,
Pacem hujufmodi reformandi ,
Ipfiraque, & Treugas, live Abftinentias, hujufmodi firmandi,
aflecurandi , tranfigendi & pacifcendi ,
Et cum eis, nominibus quibus fupra, Pada, & Conventiones ,
& Promiffiones fuper hiis faciendi ,
A Parte Adversa Literas , fuper hiis , efficaciores & validiores
quae pofllint fieri , & quae Eis , Tribus , aut Duobus eorum ( quo-
rum pr.Efatum Epiicopum vel Comitem Unum efle volumus ; vi-
debuntur concedenda: , recipiendi ,
Et Literas hujulmodi pro Parte noftra concedendi ,
Necnon renunciandi omni Juri, quod habemus in & ad Reg-
num five Coronam Francise,
Et cedendi, & concedendi , remittendi , & Quietum claman-
di Johanni de Francia totum Jus , quod ad Nos pertinet in hac
parte ,
Jurandi in Animam noftram de tcnendis Padtis^Concordia five
Pace, Treugis five Abftinentiis, Proniiffis& Conventionibus,ac
omnibus aliis praedidis , firmiter & inviolabiliter obfervandis , &
cffeftualitcr adimplendis,
Saiutem. Ann. D.
SciATis quod Nos, 1354.
Confiderantes bonum GeftLim , diledti & fidelis noftri, Rogeri An. i8.
David erga Nos, ac gratuitum Obfequium , nobis peripium, in £. j.
Ducatu Britanni;E,in Manu noftra,ratione Mnoris ^Etatis Johan- ibiJ.m,
nis Ducis Britanniae. exiftente, inipenfum, ac proinde,& pro b)0- 7.
no Servitio, quod idem Rogerus nobis impendet in fijturum,
Necnon, pro eo quod idem Rogerus coram nobis Sacramen-
tum prxftitit corporale , quod Ipfe Capitaneo ejufdem Ducatus ex
parte noftra Obediens erit & Intendens, & cum ipib Capitaneo,
cum indiguerit, & per ipfum Capitaneum praemunitus fuerit, in
Obfequium noitrum de Guerra, quantft potentius poterit,ad Cu-
ftus fuos proprios , abfque aliquo a difto Capitaneo capiendo,
equitabit, volentes cum eodem Rogero agere gratiose,
CoNCESSiMUS eidcm Rogero , & J ohannx de Rofterven ,
VicecomitilTae de Rohan, jam Uxori ejufdem Rogeri , quod ipli
omnes Tcrras, quas de jure pracdidae Johanm^, tam de Dote fua
poft mortem Alani nuper Vicecomitis de Rohan, quondam Viri
fui ( videlicet ) de tertia Parte totius Vicecomitatus de Rohan , &
omnium aliarum Terrarum qua: fuerunt ipfius Vicccomitis , quam
de Hsereditate propria ipfius Johannx,tam ex parte Patris, quam
ex parte Matris, ejufdcm Johannae, jam tenent, vel impofterum
adquirere , vel apprchcnderc , feu quae eis aliquo modo accidcre
poterunt , tam in Dominico , quam in Feodo , in quibulcumque
partibus, in Ducatu praedifto, Terrx illx fuerint,
Et etiam quod omnes Homines & Tenentcs fui, infra Domi-
nium corumdcm , Rogeri & Johanncc , tam in Dominico , quam in
Fcodo , omnes Terras fuas , de omnibus Redemptionibus , Subfi-
diis, & Auxiliis, eis per Miniltros noftros,feu alios,in eodemDu-
catu,imponcndis, vel ab eis exigendis, vel levandis,Iiberas teneant
& quietas, quamdiu Ducatum praedi£tum in Manu noftra & fub
Cuftodia & Regimine noftris fic contigerit remancre,
Abfque hoc quod Locum noftrum tenentes , Capitanei , aut ali-
qui alii Miniftri feu Subditi noftri, in eodem Ducatu, aliqua Re-
demptiones, Subiidia, vel Auxilia de prxfatis , Rogero & Johanna,
vei Terris fuis praedidtis , aut eorum Hominibus , ex quacumque
causa, exigant vel lcvent, aut alio modo capiant;
Eo non obltante quod Locum noftrum tenentcs , Capitanei,&
alii Miniftri noitri, in Ducatu prsdicto, hujufmodi Redemptio-
nes,Subfidia, & Auxilia in ciidem Terris, & alibi,ante htec tem-
pora, exigere, levare,& capere cpnfueverunt.
In cujus , &c.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Aprilis.
Per ipjmn Regem (^ CoHcilium,
I
'Ann. D.
1354-
J-
An. 28.
E. 3.
Ibid.
De Concejfone Cajlri eidem Rogero faEla in eodem Dncatu.
O EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
*-^ SciATis quod Nos, j-
Confiderantes bonum Gcitum , dilcifti & fidelis noftri Rogeri ^^J
David erga Nos, ac gratuitum Obfequium, nobis pcr ipfum, in ^„
Ducatu Britannix, impenfum ,ac volentes eo praetextu , & pro tx)-
no Servitio, quod idem Rogerus nobis impendet in futurum,cum
ipfo agere gratiose ,
Dedimus &C0NCESSIMUS eidem Rogcro,H£eredibus,
& Affignatis fuis , quanmm in nobis eft , ratione Johannis Ducis
BritanniaE,fub Cura & Regimine noftris cxiftentis, Caftrum, Ca-
Itellaniam , & Villam de Kemenetguengant , cum fuis pertinentiis
univerfis,
* Quce ad praefatum Ducem, occafione Rebellionis & Inimici- #y g,j
tiae cu)ufdam Mulieris de Picardia , Inimicis praediiii Ducis contra
eundem Ducem Adhxrentis , funt confifcata ,
Habenda & Tenenda, una cum Redemptionibus , Fir-
mis , Redditibus , Proficuis , & omnibus aliis , quae ad didta Ca-
ftrum, Caftellaniam, & Villam, tam tcmpore Pacis, quam tem-
pore Gucrrae, pertinent , vcl pertinere poterunt, abfque aliqua Im-
petitione, iivc Inquietatione , iibi per Miniftros noftros, five alios,
in Ducatu prxdicto, facienda.
ET ACTA PUBLICA.
5)f
Ann. D. Et abfque hoc quod Locum noftrum tenentes , Capitanei, feu
1354.. aliqui alii Miniftri noftri, iii Ducatu prxdidto , de diftis, Caftro,
£dv. 3. Caftellenia, & Villa, cum pcrtinenriis, aut Rtdemptionibus , Fir-
mis, Redditibus, Proficuis, feu aliquibus aliis, ad diifta Caftrum,
Caftellaniam, & Viliam pertinentibus, in Dominico, vel in Feo-
do fe intromittant , vel eidem Rogero aut Hominibus fuis , in di-
(Sis Caftro , Caftellania , aut Villa exill:entibus ,aliquam Impetitio-
nem feu Inquietationem faciant, aut Redemptiones, Subfidia, vel
Auxilia aliqua de Caftro, Caftellania, & Villa praedidtis, feu Ter-
ris, aut Hominibus, ad ea pertinentibus , levent aut capiant in fu-
turum,
Eo non obftante quod Locum noftrum tenentes, Capitanei, &C
alii Miniftri noftri in Ducatu priedido, hujufmodi RedemptioneSj
Subfidia, & Auxilia de Hominibus & Terris, ad eadem Caftrum,
Caftellaniam , & Viliam pertinentibus , ante hxc tempora exigere ,
levare, & capere confueverunt ;
Ita femper quod prxdidus Rogerus , Haeredes , & Aftignati fui,
eadem Chftrum , Caftellaniam , & ViUam ad Cuftus fuos proprios
cuftodiant , & Capitaneo ejufdem Ducatus ex parte noftra Obe-
dientes fint & Intendentes, & cum ipfo Capitaneo, cum indigue-
rit , & per ipfum Capitaneum fuerint praemuniti , in Obfequium
noftrum de Guerra, quanto potentius poterunt , ad Cuftus fuos
proprios , abfque aliquo a diclo Capitaneo capicndo , equitabunt.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Aprilis.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confmilis Cmceljlo pro frafato Rogero de Caftr» de Veftyngen in fu-
fradiBo Ducjiu.
Dat. uc fupra.
De Tfitigii CHtn Francia, , a Data pnfcHtiptm ad primH/K
diem ^pritis , proximo A^mo , dnratHris.
Ann. D. A Touz, ceux, qui verront & orront ces prefentes Lettres,
jjrA. .^*- NOUS.
An. 1«.
E. 3.
Jbid. m.
f.d.
Nous,
Pierre , par la grace de Dieu , Arcevefjue de Rouen ,
Gulliam Evefque de Beauvez,,
"Et Robert Evefque de Laon.,
Rohert Conte de Roucy ,
Gauchier de Cbapeillon , Seignur de la Eorte ,
Et Robert de Lorriz , Sire Deremeiiovdl , Cbamherlaitt du Roi
noftre Seignur ,
Dune Part ,
Et GuiUiam, par celk meifme grace, Evejque de Norwiz,
IFiI/iam de Clynton , Conte de Hu'ityndo?i ,
Michel de Nortbburgb , DoCior en Loys , Chanon de Londres ^
d'Everwyk,
Et Rcynaut de Cobbam, Capitain de Cqleys ,
Dautre pat,
Meffages Envoiez , & eiantz plein Pouoir,de Rois de France
& d'Engieterre , a faire les chofes qui s'cnfuenc , Salutz en noftre
Seigneur.
Come nous eions efte aftemblez, par plufeurs Journees,par de-
vant, Revercnt Piere cn Dieu , Monlleur Guy de Boloigne, Cardi-
nal de la Seinte E^life de Rome, Evefque de Pors, & Mediatour
entre Ncus en cefte Partie,Cf- prout jupra de Data lo Mart. An.
■2q. ufque hac verba; viz. cs YUes de Meer, obeifTansa Tun ou a
l'aurre des ditT. Rois, <^ tiaic fic,
Les queles Trieues ou Abftinences comenceront de la Date de
ceftes prefentes Lettres , & durreront jufques au premer jour d' A-
verill, prefchein venanc, Soleil levant,
Pendant le quel temps nous promettons, d'une part & d'autre,
qui rien ne fcrra meftait,de l'une partie ne de lautrc,en Parfones,
• V.781. neen Biens de 1'autre * parcie, ne de leur Eidanz , Subgitz , &
Adherenz ,
Ne ne ferra aucune chofe innovee cu Attemptee en prejudice
des dites Abftinences , ou Trieues ,
Et, ii aucune chofe eftoit faite ou attemptee contre les dites
Abftiiiences, ouTrieues, d'une Partie ou d'autre,
Nous, Conte de Roucy, &: Gauchier de Cafteillon,
Et Nous, Conte de Huntyngdon , & Regnaut de Cobham,
' Chefcun pur leur Seignur avantdifz,, avons Jure & Promis en
bone foi , faunz nul mal engyn , faire Reparer & mettre en Eftat
deu les ditz Attemptaz, quant au Paiis de Gafcoigne, de la Lan-
guedoc, & de Bretaigne, & des autres Paiis defus nomez , efpe-
ciaument quant asditz Paiis de Picardie,d'Artois,& deBolonnois,
& du Paiis d'Environ.
Et , pur ce que les dites Abftinences , ou Trieues , foient plus
fermement tenues es Paiis d'Artois , de Picardie , & de Bolonnys ,
Nous promettons , en bone foie , que nous ferrons tant que,
Le Duc de Burbon, le Conte de Montfort , & le Robert de
Lorriz , pur noftre dit Seignur ,
Et, le Duc de Lancaftre,le Conte d'Arrondell , & MeiTieur Ber-
thelemeu de Burgherlh , pur noftre dit Seignur ,
Jurreront,as Seintz Evangiles touchez, que fi aucuns Artemptaz
eft fait, ou d'une Partie ou d'aucre, es dits Parties de Picardie,
d Artois, & de Boulonnois, de Prife de Chaftel, de Forterefce,ou
de Ville, ou d'aucune Kotable Parfone, Clerc ou autre, qui eit
Mill Livres Turnois de Rente ou de Terre , contre les dites Abs-
tinences, que les defufditz,
Duc de Burbon, Conte de Montfort, & Robert de Lorriz, s'il
eftoit fait par afcun de noftre Partie de France,
Et les defufditz, Duc de Lancaftre, Conte d'Arondell, & Ber-
thelemeu de Burgher fh , s'il eftoit fait par aucun de noftre Partie
d'Engleterre,
Le ferront reparer & mettre en eftat deu , deinz quarante jours
depuis q'il avera efte fait affavoir de la Partie , contre qi TAttemp-
tat avera efte fait :
Et , s'il i a fait Attemptat contre la Partie d'Engleterre , ils le
ferront alTavoir, a Seint Omer , au Capicain du Paiis pur le Roi
de France:
Et , s'il y ad fait Attemptat contre la Partie de France , il le
ferronc aflavoir au Capicain de Caleis, en la Ville de Caleis.
Et , en cas que les dicz Attemptacz ne fcrronc reparez dedeinz
quarance iours , les deffufdicz , Duc de Burbon , Conte de Mont-
fort, &: Robert de Lorriz , s'il eftoit faic de la Partie de France ,
ou de (es Adherens, fe rendront Prifons en la Ville de Londres
dedeinz quinze jours apres:
Et femblablemenc le Duc de Lancaftre , !e Conre de Arondell, &
Meifieur Bartholemeu de Burgherfh , fi les Attempcaz eftoienc faitz
de la Partie d'Englcterre , ou de fes Adherens , fe rendront Prifons
en la Ville de Parys:
Ec demurront es dices Villes Prifbns jufqes a tant , que les dit2
Accempcaz ferronc reparez d'une Partie & d'aiitre :
Et a ce fe obligeront, par leur Lettres , les defufditz, & chef^
cun de eux :
Les queles Lettres ferront envoiez, dedeinz le Moys de Pafques,
profchein venant; c'eit allavoir,
Celles de ceux d'Engleterre au Capitain pur la Partie de France
en Picardie,
Et celles de ceux de France , en la Ville de Caleis , au Capitain
de ce lieu de Caleis pur la Partie d'Engleterre.
Et avons promis & promettons fLme Partie & Tautre , en bone
foie , nous faire & curer que les dcfufnomez fe Obligeront , par
lour Lettres, bien & fufficeaument , & jurreront faire ce qui des-
fus eft dit.
Et, quant as autres Attemptaz, qui ferront faitz d'une Partie ou
d'autre es ditz Paiis, ount jure les Capitains d'une Partie & d'autre ,
q'ils les ferront reparer au plus toft q'il vendra a leur Coniflance,
iaunz delaie.
Et, s'il avenoit que les Abftinences feuflent rumpues en aucufi
des Leux du Roialme de France ou d'Engleterre , pur tant ne fer-
roient eles pas rumpues es parcies de Picardie , d'Arcoys , & de Bo-
lonnoys ; mes demurront en leur Vertue.
Et avons promis & acorde nous, Meffages defufnomez, touz,
& chefcun parSoi, que Nous, ou ceux que noz ditz Seignurs vo-
dront a ce eflire & commettre , ferrons a Avignon , dedeinz la
Fefie de la Seint Michel , profcheien venant , pur aler avanc a
cel jour, & as autres enfuyantz, pleinemenc & en bone foie, par
devanc, noftre Seinc Piere,lc Pape, fur les Tretez,en commancei
par devanc * le dic Monlieur le Cardinal de Boloigne.
Ec font compris en ceftes prefentes Abftinences, par efpecial,
le Conte de Flandres, les Flameiis^ & lcs Efcoz, & touz les au-
tres, iicome ils font compris es Triewcs qui feurent prifes, TAn
cinquant & un , entre Guynes & Caleis.
Ec ferronc publisz ceftes prefentes Abftinences , en touz les Paiis
des Roialmes de France, d'Engleterre & d'Efcos, a plus toft q'il
purra eftre fait.
Et , ovefqes ce , pur la Partie d'Engleterre , font compris le Duc
Guillem, Fitz a la ComtefTe de Henaut, le Paiis de Holand & de
Zeland, & fes autres Paiis & Terres, Monlieur Gauter de Manny,
fes Chafteaux & Forterefces.
Ec , de Taucre Partie , font compris la Conteffe de Henaut , fbn
Paiis de Henaut, le dit Duc Guilliam, 1'Ercediacne de Durefort,
& leur Terres , Chafteaux , & Fortrefces.
Et eft aflavoir que,en prenant ces prefenres Trieues ou Abftinen-
ces , eil expreflement Acorde & Couveniancie , entre les Meifa-
ges defTufditz, que, s'il auenoit que, pur la Reparacion de Actemp-
ii aiicuns s'en faifoient contre & durantes les Abftinences,
Ann. D.
Eiv. J.
7.785.-
tatz.
ou Trieues defTufdices (qui ia n'aviegne) que,
Le Duc de Burbon, le Conte deMontfort, & Robertde Lorriz,
Le Duc de Lancaftre,
Le Conte d'Arondell , & MefTieur Barthelemeu de Burgherfh ,
DefTufditZ fe rendiffent en Hoftage, par la manere qui dit eft,
pur y demurrer jufqes a tant que lcs ditz Attemptaz feuflent repa-
rez; & les ditz Holiages, fi coft come jceux Atcemptaz, pur les
queux ils fe ferroienc renduz Hoftages , ferroienc reparez & mis
en Eftac deu , s'cn purroicnc parcir & partiront des lieux ou ils fer-
ront en Hoftage, & auront fruf & feure Conduit pur eux , &
pur leur Gentz, chefcun du Roi en qui pouoir ils ferront Hofta-
ges , pur patler par fa Tcrrc & Seignurie Franchement & Quite-
menc, & a Retourner en leur Paiis;faunz ce que,pur quiconqe
aucre chofe, ou occalion, ils foienc ou puiffent eftre Empefchiet,
Areftez, ou Deftourbcz en aucunc manere.
Etjovefque ce, eft Accorde & Covenance expreUement encre
nous,'!cs dicz Meffages,que, fi afcun attemptat fqui jan'aviegnc)
eftoic faic concre les dites Trieues , ou Abftinences , d'une Partie
ou d'autre, pur ce Nous demurra mie que nous n'ai!lons avant, a
la perfeftion des dites Traietes, iblonc la volente de ditz Rois,
& ferront les Attemptaz reparez & redrefcez loialment & en
bone foi , ficome defus eft dit.
Toutes les queles chofes, & chefcune d'icelles, Nous touz les
Meflages defus nomez, & chefcun de Nous, en Nouns de noz
dil
5)6
CONVENTIONES, LITER^E
Ann- D. ditz Seignurs les Rois, & par venue desPouoirs, a nous donnez,
13S+. de yceux,^- " noz Nouns propres,avons Jure & Promis , loiau-
IJv. 3. rnent & en bone foie, Tenir^ Enteriner, & Accomplir, chefcun
de fa Partie, faunz, faire ne attempter, ne foefrir faire ou attemp-
ter, aucune chofe au contraire coment que ce foic.
Et auxi le jurreront & promettront,
Le Duc de Burbon, le Conte de Montfort,& Robert de Lor-
riz,
Le Duc de Lancaftre, le Conte d'Arondell, & Mellieur Bar-
theleraeu de Burgherih ,
Reparer les Attemptaz , & eux rendre en Hoftage, par la ma-
nere qui defus eft dit, es Almes de noz dite Seignurs, & es leur.
Et nous, autres Mellages defus nomez,, chefcun pur fa Partie,
avons promis, en bone foie , purchacer , a noz. loialx pouoirs,Re-
parer les din Attemptaz, & purchacer la Deliverance des autres
Meffages delTulciitz, en cas qu'il avendroit q'ils s'en rendillent en
Hoftage, par k mancre defufdite.
Et iemblablement le Reignant de Cobham", Capitain pur le
Roi d"Engleterre en Paiis de Caleis , & MefTieur Johan de Cler-
mont, Nlardchal de France , Capitain pur le Roi de France es
ditz PaiiT, de Picardie , d'Artois , & de Bolonnois , Tavons Jure
loialment, & en bone foi, chefcun pur fa Partie, de tenir lesdi-
tes Trieues, ou Abftincnces , faunz enfreindre , & de reparer &
mettre a eftat deu lcs Attemptaz , (aunz nul mal engin , fi toft
curii Fun en ferroit Reguis fufficiauntment depar l'autre.
Et n'eft mie noftre Entent que ceftes prefentesTrieues,ou Abs-
tinences, deroguent en riens as autres Trieues , acordcT. & otroicz,
entre les Meflages des ditz Seignurs, leTierce jour de Decembre,
dareinement pafte, a durer jufqes a la Quinieine de Pafques pref-
chcin venans, Soleil lcvant; mes volons que elcs foient & demur-
rent en ieur Vettue , folonc la Forme & Tenour des Lettres faites
fur ce.
• V.784. *EnTefmoignancede queles chofes,Nous,& chefcun deNous,
avons mis noz propres S^x a ccs prcfentes Lettres.
Don.es Tantes devant Guynes le 6 jour du Mois d' Averill , TAn
de Grace Mil , Trois Centz , Cinquance trois.
Et Nous , Cardinal defuidit , pur ce que cedes chofes ount efte
ainfi faites , jurez , & encovenancies & acordez en noftre prefen-
ce, come Mediatour,avons mis noftre propre Seal a ces Letcres.
Don. TAn & le Jour delbfdit.
ZTr Majidatum eft Thoma de Holand^ Capitaneo ^ Locum Kegis
tenenli in Vucatu Brita?mia ^quod Treugas illas inDucatu pra-
ddo^ in Locii ubi expedire viderit , publice proclamari, & jirmiter
teneri ^ <^v objerwni faciat j dumtamen didus Adverjarius Regis
Treugas illas ex partefua ohfervet y Cf ^uantum m ipjo eft factat
obfervari.
'pOdem tnodo Mandatum eft Senefcallo Vafconiif ,quod Treugas i/Ias
in Ducatu Aquitaniie , in Locis ubi expedire viderit , puhlice
froclamari ,<^ firmiter teneri,z^ objervari faciat in forma fradiila.
De fYitditlarum TreHgAYHrrt Conferva,tortbm infra Vafconiam
conftitHtis,
Ann. D. R E^5 Dileftis & Fidelibus fuis, Arnaldo de Duroforri, Domi-
1354. ^^ no de Fefpuch, & Pontio de Bella ViUa, Domino de Ro-
An. 28. quetom , Salutem.
E. 5. Sciatis quod,
Vafc. iS. Cum Treugae,
■i:. 3. m. Inter Nos, pro Nobis, Alligatis,& Subditis noftris,de Regno
13. noftro Anglix, & Ducatu noftro Aquitania:,ac aliunde de Domi-
nio & Tcrris noftris , ex una parte ,
Et Adverfarium noftrum Franciz, pro Se, Alligatis, & Subdi-
tis fuis, ex altera parte,
Initx fmt & firrnatiB a fexto die Aprilis , proximo prxterito,
ufque ad primum diem Aprilis, proximo futurum, duraturae,
Quarum Treugarum Copiam , fub Magno Sigillo noftro , Se-
nefcallo noftro Vafconix miiimus , ad caifdem Treugas in dido
Ducatu proclamandas & firmiter obfervandas,
Nos,
Volcntes Treugas illas inviolabiliter obfervari , ac de fidelitate
& circumfpeiSione veftris plenius confidentcs,
Ad dictas Treugas, in omnibus fuis Articulis, in partibus Mar-
chiae Agenni & Caturfien, verfus Caftra & Terram fua, confer-
vandum,
Et ad Violatores e3rumdem,vcl contra eas in aliquo venire prae-
fumentes, dcbite puniendum,
Et ad omnia,quae contra eafdem Treugas Innovata vel Attemp-
tata fuerint, Refbrmandum, & ad ftatum debitum Reducendum,
Necnon ad Juramenta omnium & lingulorum, tam Officiario-
rum,quam aliorum, Subditorum. noftrorum, diit.irum Partium,
quod ipli Treugas illas , quantum ad Ipfos pertinet, hdeliter tene-
bunt , recipiendum ,
Et ad omnia alia & fingula , quce pro confervatione Treugarum
earumdem neceflaria & oportuna fuerint, faciendum,
Vobis, & cuilibet veftrim, plenam, tenore prxi"entium,conce-
dimus & committimus Poteftatem.
Et ideo vobis mandamus quod circa Confervationem Treuga-
rum praedidarum inccndatis , & eas firmiter teneri faciatis in fbrma
priedida ; dumtamen didus Adverfarius nofter , & fui Miniftri ,
Alligati,& Subditi in prtibus illis, eafdem Trcugas pro parte fua
obfervcnt, & confimili forma obfcrvari faciant.
Damus aucem omnibus & fingulis Officiariis , Alligatis & Sub-
ditis noftris, in eifdem partibus, fub forisfaftura omnium qux no-
bis forisfacere poterunt , tenore prsfentium, in mandatis qu6d vo-
bii, & cuilibet veftrum, in praemiflis fiiciendis & exequendis, pa- Ann. D.
reant & intendant. i35+.
In cujus, &c. £(/i/. j.
Dat. apud Weftmonafterium,decimo odlavo die Maii.
♦ConfimilesLiteraedirigunturDominis fubfcriptis,ad eafdemTreu- •V.jS/.
gas in Partibus fubfcriptis confervandum , fub eadcm Data ; vi-
delicet,
Luhato de Bearn Domino de Laduys,(^ 'Rejmundo Bemard Domino
de Novo Cajiro , ad diHas Treugas in Partiius Landarum confer-
•uandum, (Q-(.
Berardo de la Bret Domino de Riont , ^ de Puch-Normand, Guil-
lielmo de Sans Domino de Pomeriis , ^ Bertrando de Monte Fe-
randi , ad diilas Treugas in Partibus de BordelaJ. exceftis Villis de
Burgo <^ Blania , conjervandum , <^(.
Remundo Guillielmi Domino de Caupene Capitaneo de Talleburgh , ^
Eliis de Laudrians Capitaneo de Tannay Charande,ad diiiasTreu-
gas tn Partthus Xaniloniee citra Aquam de Charante verjitt Pejt»
confervajidiim , (^c.
'Elia du Pomeriis Senefcallo Petragoricenfi , Guillielmo Amaneni de
Caftellion Domino de Blanhades , Petro de Soucald , ^ Bernarda
Majmont , ad diiias Treugas in Partibus de Petragoric. Lemojnen.
c^ Caturfien. conjervandum ,<^c.
Arnaldo de la Bret Domino de Suhjac ,fVillrelmo de Sarland Domi-
no de Chales , ^ Anianeno de la Mote Capitaneo de Burgo , ad
didas Treugas in Partibus Xanilonia , ultra Aquam de Charante
confervandum ^c.
Amaneno de Folfato Domino de MaidciUan , (^ Arnaldo Garciie de
Fojfato Domino de Toartz, Senefcallo Agenni , ad diffas Treugas
in Partibus Agenni , quiS fe extendunt inter Aquas Dordoign. (^
Gerond, ^ ultra Gerond ia Diceceje Condomienfi confervandum ,
Pro Blancha 4f Fuxo , Capitalijfa de Bogio.
REX, Senefcallo fuo Vafconix, & Conftabulario fuo Burdega- Ann. D.
lice, qui nunc funt,vcl qui pro tempore erunt,feu eorum Lo- 1354. *
ca tencntibus, Salutem. An. 18.
Supplicationem , Inclitx ac Nobilis Mulieris, Blancha; de Fuxo, £. j.
Capitalilfe de Bogio, coram Nobis & Concilio noitro in praefenti vafc. 18,
Parliamento noftro exhibitam, recepimus, £. j.
Continentem quodj >», n.
Cum, diledii & fideles noftri , Henricus Dux Lancaftrix,Con-
fanguineus noiler, & Rp.dulphus Comes Staffbrdix', tempore quo
erant Locum noftrum tenentes in Ducatu noftro Aquitania: ,
Conliderantes bcnum & gratuitum Servitium diSie Blanchx,&
Affetftionem quun habuit noftra Negotia profperari , & etiam ad
bonum & utilcm Locum quem nobis tenuit , Pecuniam , in non
modica quantitate, pro Victualibus & aliis Neccflariis,pro Muni-
tione ViUx Sancti Johannis Angeliaccnfis , dura in Manu noftra
extitit, mutuando,
Centum Libras Sterlingorum, de Emolumentis Moneta: noftra:
Burdcgilise Annis (ingulis pc cipiendas , nomine noftro , per fuas
Patentes Literas conceffiflent , prout in prjediftis Literis dicitur
pleniiis contineri,
De qua quidem Summi Solutionem integram hadenus eft mi-
nime, ut alterit, aflecura,
Velimus ei de didlls centura Libris Monetae hujufmodi, de di-
ftae Monetx noftr.T; Burdet^aliae Emolumentis , aut alias de didi
Ducatfis Exitibus, ac de Arreragiis iibi in hac parte debitis, Solu-
tionem fieri jjbere competencem,
Nos, volences Supplicationi fuae prtediftse annuere gratiose, vo-
bis mandamus quod , vilis Literis prxdidis , cidem Blanchse didlas
ccntum Libras Stcrlingorum , una cum Arreragiis earumdem, fi
quje fuerint, de Emolumentis Moncti^ prjedidtae, Solurioncm,feu
Aflignationcm competencem inde alibi, fieri faciatis,iuxca didtam
Conceffionem , alias fibi , ut praemittinjr , fadlam ; Recipientes a
pnefata Blancha, vel ejus Attomato, fcu Procuratore in hac parte,
Literas ipfius Blanchx Acquief:nti;B, qux pro Nobis & Vobis fuf-
ficicnccs fuerint in hac parce; Et nos vobis inde, in Compoto ve-
ftro , debitam AUocacionem habcrc faciemus.
Tefte Rcge apud Wcftraonafterium, vicefimo die Maii.
Per Petitionem de Parliamento.
\
* De Proteilione pro Procuratore Epifcopi Tufculanenjis ,
Cardinalis.
'V.785.
D E X Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. Ann. D.
*^^ Sciatis quod , confideratione Revcrendi Patris , Gullielmi 1354.
Epiltopi Tufculanenfis , Sanftx Romanx Ecclefix Cardinalis,fuf- An. 28.
cepimus Fratrem Johannem de Aldenardo , Monachum Ordinis E. 3.
Ciftertienfis, Procuratorem & Capellanum comenfalem didli Car- Vat.zi.
dinalis, qui in Regnum noftrum Anglix, pro quibufdam Nego-E. j.f.
tiis, tam didtum Cardinalem, quam prxfatura Ordinera tangenri- 2.ot.ij.
bus , ibidcm expediendis venit , & jam ad partes TranCnarinas eft
de noltra Licenna rediturus, eundo ad didtas panes Tranfmarinas ,
cum tribus Equis, ac Garcionibus, Hernefiis, Relnis & Expenfis
fuis, in Auro & Argento, tam per Terram,qiJam per Aquam,in
Protedlionem & Defenfionem noftram Ipecialem, necnoo in ial-
vum & fecurum Condu(^um noftrumj
ET ACTA PUBLICA.
^f
Ann. D. Et ideo vobis mandamiis quod eidem Johanni redeundo^d^f-
1354- frottt in conpmilihus Literis.
Euv.^. In cujus, (Scc. pcr unum Annum duraturas.
Tefte Rege gpudWeftmonafterium, fextb die Junii.
Per Concilium.
Thonne de L,ucy ,
WiUielmi Baronii de Greyflokj
Ht Henrici le Scrop,
Arih; 9.-
De Cuftodia Caftellania de Kjmperellc in Ducatu Britannia
Rogero David comijfa.
R
EX Omnibus, ad quos,&c. Salutem.
Sciatis qu6d , pro bono Servitio , quod , diledus &: fidelis no-
fter, Rogerus David nobis in Ducatu Britanniie impendit & im-
pendet in futurum , commifimus ei Cuftodiam Caftellania & Vil-
Ise de Kymperelle,
Habendam cum Moneta, Redemptionibus , Proficuis , Ernolu-
inentis, & omnibus aliis , qux ad didlas Caftellaniam & Villam
pertinent, vcl pertinere poterunt, quamdiu Caftellaniam & Villam
prxdidtas in & fub Obedientia noftra contigerit remanere,
Ita femper quod idem Rogerus Capitaneo & Locum noftrum
tenenti in Ducatu prxdido , qui nunc eft , vel qui pro tempore
fuerit, Obediens fit & Intendens, & cum eodem Capitaneo , quo-
tiens ipfum in Obfeciuium noftrum in dicto Ducatu de Guerra
equitare contigerit, juxta Prsemunitionem eidem Rogero inde fa-
ciendam, cum viginti Hominibusad Arma & triginta Sagittariis,
ad proprios Cuftus & Expenias iplius Rogcri , equitabit, abfque
eo quod idem Rogerus quicquam , ultra hoc , pro Cultodia 8c
Proficuis praedidUs, nobis, feu aliis ,' faccre teneatur.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , decimo diejunii.
Fer ipfum Regem.
"UT Mandatum eft Thomse de Holand Capitaneo & Locum Re-
•*-* gis tenenti in Ducatu Britanni;ie , vel ejus Locum tenenti, quod
eidem Rogero Caftellaniam & Villam prxdiftas liberet, habendas
una cum Moneta, Redemptionibus, Proficuis , Emolumentis, &
omnibus aliis,ad eafdem Caftellaniam & Villam fpe6tantibus,jux-
ta tenorem Literaium Regis praedidtarum.
Tefte ut fupra.
De Cira remvanda in Monafterio iVeftmonafterienft.
REX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris me-
moriae , Domini E. quondam Regis Anglis , Avi noftri , in Mo-
nafterio WeftiriOnafterienfi humatum , exiftentem , de Denariis no-
ftrisrenovari faciatis, prout hadienus fteri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Julii.
• V.787. * DeConduBu fro Commijfariis de Scotia ^frper Deliberatione
David de Brttjs , ad Novnm Caftrnm fuper Tynam ven-
turis.
Pleniiis confidentes,
Ad tra<Sandum, concordandum , & conveniendum cum David
de Bnis, & cum Prxlatis, Comitibus, & aliis Nobilibus , caete-
rifque Hominibus de Scocia, apud Villam Novi Caftri fuper Ty-
nam, fuper Deliberatione ejufdem David,
Ac finali Pace & Concordia ,
Ac Treugis, vel Sufferentia Guerra:, intei- Nbs & Homines dd
Scotia ineundis,
Et ad falvum & fecurum Condudum Prxlatis, Nobilibus, &
aljis prasdidis de Scotia,& cuiiibet eorumdem(cujufcumqueSta-
tijs feu Condltionis fuerit) ad vcniendum ad diciam Vjllam Novi
Caftri fuper Tynam , ibidem morando , & exinde ad Scotiam
redeundo,ad certum tempus, ad hoc Hniitandum , concede.idum ,
Et ad ea, qus iic Tradtata, Concordata , Conventa , & Con-
celfa ftjerint, quacumque Securitate, nomine noftro, vallandum,
Et ad Securitatem, qux nobis in hac parte fieri debeat, a parte
adversa ftipulandum & recipiendum ;
Et ad omnia alia & fingula, qujE circa prxmifla necelTaria fue-
rint vel oportuna , & qux Nos ipli facerenius li prsefentej ellemusi
nomine noftro faciendum,
Eifdem, Epifcopis, Comitibus, Henrico, Radulpho, Thcmge,
Willielmo, & Henrico,Odi:o, Septem,Sex, QLiinque, Quatuor,
& Tribus eorum (quorum pn^fatum Epifcopum Dunolmenfem ,
vel Comitem Norhamptonia?, aut Radulphum de Neviil , unuiri
effe volumus) plenam tenore pr:efentium,concedin:ius Poteihtemi
Ratum habituri & Gratum quicquid per didtos,Epifcopos,Co-
mites, Henricum, Radulphum, Thomam, Willielnjurn,& Hen-
ricum, Odo, Septem, Sex, Quinque, Quatuor, & Tres eorum
( quorum prsefatum Epifcopum Dunolmenfem , vel ComitemNor-
hamptoniie, * aut Radulphum de Ncvill , Unum elTe volumus) *V.78t,
nomine noftro Fadlum fuerit in prEemilfis, & quolibet prEemiffbrum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apudWcftmonaflerium, decirab bdlavb die Junii;
«9»
Pro Edwardo Rege Scotia , de Indcmpmtate , (^ de
prajudicando,
LE Roi a touT, eeux, qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa- Ann; D,
liir?.. .,-'.
1354-
Ann.D.
I35+-
^. 2i>.
E. 3.
Scot. 28.
£.3.;». 6.
D E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus &c. Salutem,
'^ Jjciatis quod,
Cum, Vcnerabiles Patres , Willielmus Epifcopus Sandti Andreae ,
& Epifcopus de Breghyn, de Scotia,
Ad tradtandum luper Deliberatione David de Bruys , Prifonarii
noftri, & aliis Negotiis, ufquc Villam Novi Caftri fuper Tynam
imt venturi ,
Sufcepimus ipfos Epifcopos ^c. prout in cateris de Condudu Li-
teris.
In cujus &c.ufque ad Feftum Sandlae MariaeMagdalenaE proxi-
mo futurum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odlavo die Junii.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti , fub ea-
dem Data , per idem tempus duraturas ; videlicet ,
Comes de Solherland.
Fatricius de Dunbarre , Comes MarchitC,
.Ahbas de Dumfcr7neleyn.
Anbidiacotius de Lo-wnays.
, Willielmus de Lemyng[ion.
Robertus de Ersken.
Come afcuns certeines, grofles & chargeantes,Bofoignes, n'ad- ^«."zBj
guaires ount eftez. efmuz & entaineez par entre nous & , noftre £. n.
Trefcher Coufyn & Foial, Edward Roi d'Eiboce, touchantes fon scot. z8.-
Eftat & Droit du Roialme d'Efcoce, £.2. '»».6«
Es queles avons , plufours divers foitz, aflfentenz, d'am parts pur
Tretecr fur Tefploit & accomplifTement d'ycelles par entre Nous,
Sur queles Bufoignes le dit Roi , noftre Cofyn , ad a ore Char-
gex & Envoicz, en fon NomT^ par devers nous, le iben Bache-
ler William d'Aldeburgh pur Treteer de la matere , come de fa
part , cnvers nous & noilre Confeil.
Par enfi toutes voies que nous lui grantons & faceons Uverer al
avantdit William , en fon Noun , dcVant q'il entre en dit Tretee
devers nous ou noftre dit Confeil , noz Lettres de Indempnite , de
tiel vertue & force, que rienz, Purp.irleez , Tretez , Monllrez,ou
en autre manere , par Tavandit Wiiliam ibn Bachelcr , a cefte
foitz. n'appres par lui, ne par queconqes autres , ou autri, Faites
par devers Nous & noftre dit Confeil , en fon Noun , ne lui tour-
ne en prejudice de fa Alliance par devers Nous,ne de fa C^erele
d'Efcoce, a toutz jours, en cas que bon & effeduel Acorde ne fe
preigne par entre nous & lui del dite Tretee ,
Nous, par rAflTentde noftre dit Confeil , volons & pleinement
grantons , pur nous , & pur noz Heirs , qu'en cas que 1'Acorde ne
fe preigne en effeo:, par entre nous & lui, en due manere,come
defus eli dit,que rienz, Purparlez, Treteez,Monftrez, ou en au-
tre qeconque manere , faites envers nous, & noftre dit Confeil,
par Tavandit WiIIiam,aore, n'appres par lui,ne par qeconqes au-
tres, ou autri, en noun le dit Roi, ne lui tourne en prejudice de
fa Alliance par devers nous , ne de fa Queiele d'Efcoce , a toaz
jours; einz q'il foit demurantz appres en meilme reftat, q'il avoit
en touz pointz devant, felonc Fourme de fes dites AUiances,ianz
contredit de nous, ou de noz Heirs , nient contreeileant afcuna
Parlance, Tretee, Demonitrance, ou riens qui peufie eftre faites,
ou dites, par le dit William , a ore , n'appre3 par lui , nec par
qeconqes autres , ou autri , envers nous , & noftre dit Confeil,
come delfus eft dit.
Et , outre ceo , volons, & plcinement grantons, de meifme
rAirent,par ceftes noz dites Lenres, pur nous, & pur noz Heirs,
que le dit William, a ceite foitz, n'appres,par lui,nc par qecon
Ann. D.
13S+-
An. iS.
K. 3.
Ibid.
De Poteftatihus ad traBandum fuper Deliberatione pradi^a. Irete par ....
nuUe voie, come en noun de blame,ne Damages, Areitez,ne par
RE X Univerfis , ad quos , &c
Sciatis quod Nos,
Salutem.
De circumfpedione & fidelitate , diledtorum & fidelium noftrorum.
oes autres, ou autri, en caufe d'Accoide, ne Ddcordc , del
Trete par entre nous & noftre dit Cofyn, ne foient, ou foit
2itez,ni
nos Heirz,
del dire
,par
Venerabilium Patrum,
Thomtc , Dunolmevfis ,
"Et Gilherti., Karliolenfis ,
Epifcoporum :
Necnon ,
Williehni de Bohufi, Comitis Nor^amptoni^ Confanguinei noflri
carijftmi ,
Gilberti de Umframvill, Comitis de Anegos ,
He^irici de Percy ,
Radulphi de NevilL
Tom. IIL P. I.
qeconqe manere jammes apres Empeichez par Nous .
ne par qeconqe Parfone en noftre noun.
Et, s"il aviegnc quc le dit William,autres, ou autri de cy, en
avant, en celle caufe, voluntriement, ou en autre manere, foient,
ou foit, Enipelchez, ou Damagez par afcuns,ou afcun, qi foient
ou foit d'ObDeiflance ou Jurifdidtion de nouz, ou de noz Heirs,
en qeconque partie,
Volons q"il & chefcun d'eux foient Eidez & Meingrenuz.par
nous , & p.ir noz Heirs droiturelementz , toute foitz que bulbignc
lour foit,i'e!onc ceo q'ils requerront de reaibn envers nous, ou noZi
Heirs , en celle Partie come defliis eft dit ;
Iirmt tote foitz que le dit Roi d'Efcoce face acomplir & fer-
mement tenir,de fa part, ceo qui ferra iflint par la dite Tretee en-
tre nous & lui finalment Acorde.
N Ea
S8
CONVENTIONES, LITERyE
Arn. D. En tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz.
1554. Lertres Patentes, cnfcjlez de noftre Graunt Seal.
lEu-i. 3. Don. a Weymoiifterjle x.\x jour de Juyn.
Per ipjum Regem (^ Concilium.
* V.7S0. * Pro Gilberto de Pelagrua , de Homagio refpeclmto.
Ann. D. R EX Senefcallo fuo Vafconia; , & Conftabulario fuo Burdega-
i^j^. ^ lioe, qui nunc funt , vel qui pio tempore erunt , ac eorum
A::. ^'i. Loca tenentibus, Salutem. ^ ~ ^-
i,-. 3. Cum, dileftus & fidelis nofter , Radiilphus Comes Staftordix;,
Vafc. 28. nuper Locum noftrum tenens & Capitaneus Generalis in Ducatu
E. 3. in. AquitanivE , & tota Lingua Occitana , pro eo quod , diledus &: n-
10. delis nofter, Gilbertus de Pelagrua , Dominus Loci de Ajjmeto,
Qui quidem Locus & Caftrum de Somenfaco ( cujus Cuftodiam
idem Gilbertus habet ) in Fronteriis Inimicorum noftrorum fituata
exiftunt, ,.rv t j
Ad Nos in Angliam, pro Komagio, Nobis pro didto Loco de
Aymeto debito , faciendo , abfque Loci & Caftri prxdidorurn
Amiflionis maximo periculo, commode accedere non valebat,vi-
cefiiro nono die Septembris, anno Regni noftri Anghx vicelimo
fexto , Homagium illud, ufque ad Terminum quinque annorum ,
tunc proximo fequentium , eidem Gilberto, refpeiftuavent & re-
kxaverit, prout in Literis prsHti nuper Locum noftrum tenentis
vidimus pleniiis contineri, ,,.,.-- n- ■ c
Nos , ex caufis prxmillis , ac praetextu laudabilis Geitus iphus
Gilberti in Panibus prjedictis , volumus & concedimus quod ipfe
Refpedlum pr.edi^ftum habeat ufque ad Terminum fupradidtum;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum,mandamus quod ipfum Gil-
bertum Refpedtum illum habere permittatis, juxta tenorem Lite-
rarum didi nuper Locum noftrum tenentis pr;rdiaarum , ipfum
contra tenorem earumdem Literarum non moleftantes in aliquo
feu gravantes. . ,.,,..
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die JuUi.
Fer Conciliim.
Anri. 0*
1354.
I-d-v. 3.
An. z8.
£. 3.
Vafc. 18.
E.3.OT.6.
Pro Edwardo Rege Scotitc , de ProteBione,
Co/ijirmatio Pacis inter Homines dc Baiona ^ Homines
Tcrne Maritimt. Regni CaJielU,
REX Omnibus,ad quos, &c. Salutem.
Infpeximus Pacem & Concordiam inter, dileflos & fideles
noftros, Majorem, Juratos, Centum Pares , & Communitatem
Civitatis noftr-.E Baionx ex una parte , & Homines & Gentes de
Terra, didta a la Marifme Regni Caftell-.E, ex altera, fuper Con-
troveriiis, Debatis, & Difcordiis, inter Partes praediftas, ante hxc
tempora , exortis , fadlas & initas , ac in Vulgari didarum Partium
Lingua conceptas, quas transferri & tranfumi in Latinam fecimus,
in hicc Verba; videlicet,
In Dei Nomine, Amen, ^c prout de Dai. 29 O&ohris A. 27.
Nos autem Pacem & Concordiam prxdiiftas, & omnia & fin-
gula in eis contenta , prout fuperiiis exprimuntur , quantum ad nos
attinent, pro Nobis, & Hxredibus noftris, Acceptamus, Ratifica-
mus , & Confirmamus j ita tamen quod, li Guerra inter Nos &;
Partes praedidtas ( quod abfit ) impofterum fufcitetur , tunc iidem ,
Major, Centum Pares, oc Communitas Parti noftrae alTiftant, &
Nos & Subditos noltros , contra didlos Homines de Terra Mari-
tima prxdidla, fic contra Nos de Guerra exiftentes , juvare te-
neantur , prxdidta Pace & Concordia non obftantibus.
In cujus rei teftimonium has Literas fieri fecimus Patentes in Pa-
latio noilro Weftm. nono die Julii.
Ver ipfum Regem <^ Concilium.
Confirmatio Pacis inter Homines de Baiona, cr Homines de
la Marifme de Comitatti Bijcaj,
D E X Omnibus ad quos , &c. Salutem.
'■^ Infpeximus Pacem & Concordiam, intcr Gentes Navigan-
tes, & alios de Viliis & Locis de la Marifme,de Comitatu de Bif- An.'iS
cay (videiicet) de Bermeyo, de Plazentia,de Bilbau,de la Quetti,
de Hondarro , ex una parte , & , Diledtos & Fideles noftros , Ma-
jorem , Juratos , centum Pares, & Communitatem Civitatis noftras
Baionse, & Loci de Beyaritz., ex alia, fuper Controverfiis, Deba-
Ann. D.
1354-
.. „ ^ ,. ,7- • •, o o 1 . _ tsaionse, oc lx>ci ae Deyaricz, ex aiia, luper v.x)ncroveriiis, jjeoa
Ann. D. R E X Univerfis & fingulis \ icecominbus, &c. Salutem. ^j g^ Difcordiis , inter Partes prxdidtas , ante hxc tempora , exor
,,.-. i^ Volentes Secuntati , Magnihci Pnncipis, Edwardi Regis ,; ' a/Voc /^ inJr^c in v„l,rori ^ifl-or,,,^ ,,-,rfi„m linmf.; r-Ar,^.^
£.3.
Vafc.
E.3-
4.
28.
Volentes Securitati , Magnifici Principis, Edwardi Regis
Scotix , Confanguinei noftri carilTimi , qui ad Nos in Angliam de
mandato noftro nuper venit, providere,
Sufcepimus ipfum Regem , &c.prout in fuperionhus de Frotettio-
i3)-4
An. 28
£. 3.
Scot. il
E. 3. »». 7ie Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, quinto die Julii.
Per ipfum Regem <§- Concilium.
Ann. D
135+-
Au. iS.
£. 3.
Pdf.iS.
£.3./>
Litcnt Tejlimoniales ffiper Allocatione f^a Mercatoribus
de Janua,
REX, Nobilibus Viris, Capitaneo, Confiliariis , & Confulibus
Civitatis Jaauenfium , Amicis fuis carilTimis, Salutem.
Cum in Pace & Concordia, ,
Per Antonium Ufufmaris & quofdam alios , pro Nobis , & Sub-
ditis noftris , ex parte una , & quofdam Coniiliarios & Confules
j^ <.r- Civitatis prxdidae , pro tunc - - - Duce & Com.mune Januenlium,
2. »;. 13. pro fe, & Sutxiitis fuis, ex alteia, initis, & per nos conhrmatis,
Inter cxtera, contineatur quod quibuidam Patronis & Mercato-
ribus Sex Galearum , in Britannia , & Unius Cochx , infra Reg-
num noftrum Anglix, per Anglicos Subditos noftros nuper de-
prxdatarum,de Dampnis fuis (qux ad Viginti & Tria Milia Mar-
carumfeextendebant) fatisfierec,
Et quod ipfi Dampnificati, feu eorum Haeredes vel Succeflo-
res pro folutione Pecunix prxdidtx , haberent & perciperent
Cuftumas,qux per Januenfes ipfos Darnpnificatos , feueorum Hx-
redes,vel aliquem,feu aliquos, vel pro eis, vel aliquibus ex eis,in-
trantes in Regnum noftrum AngUx , pro eorum Rebus & Merci-
bus illuc delatis, & qux per ipfos, vel aliqaem, feu aliquos ex eis,
vel pro eis,vel aliquibus ex eis , exeundo & extrahendo de ipfoReg-
no, folvi deberent & prxftari, quoufque eis de fumma praedidta
elfet fatisfadtum,
* Ac Nos,Pacem & Concordiam prxdidtas volentes obiervan,
Cuftumam feptingentorum Saccorum Lanx , qux ad Trefcentas
& Quinquasinta Libras Sterlingorum , Calano de Mari, Civi Q-
vitatisprxdidtx, pro fe , & quibufdam Dampnificafs (quorum
Procurator extitit) & Cuftumam Trefcentorum Saccorum Lanx,
flux ad Centum & Quinquaginta Libras fe limiliter extendit , Pa-
fchaloto Nicolini Ufufmaris ( Procuratori quoruftidam ahorum
Dampnificatorum) fuper Paflagio Lanarum prxdidtarum, verfus
Partes prxdidtas Janux, in Portu Villx Suthamptonix , prxcepi-
mus & fecimus allocari in Partem Satisfadtionis Summx fupradi-
dlx-
Et hoc vobis, & omnibus aliis, quorum intereft, vel interefle
poterit, innotefcimus per prxientes.
Dat. apud Weitmonaiterium , odtavo die Julii.
Per Concilium.
tis, fedtas & initas, in Vulgari didtaram partium Lingua concep-
tas, quas transferri & tranfumi in Latinam fecimus, in hxc verbai
videhcet,
In Dei Nomine Amen. ^e. prout de Dat. 21 die Decemhris
Anno 27.
Nos autem Pacem & Concordiam prxdidas , & omnia & fin-
gula in eis contenta, prout luperius exprimuntur, quai:tum ad nos
attinet, pro Nobis, & Hxredibus noltris, Acceptamus, Ratifica-
mus , & Confirmamus ; ita tamen quod , ii Guerra inter Nos &
Partes prxdidtas (quod abfit) impofterum fufcitemr, tunc iidem,
Major, Centum * Pares, & Communitas, Parti noftrx aiTiftant,
& Nos & Subditos noitros , contra didtos Homines de Terra
Bifcaya , prxdidta , Cc contra Nos de Guerra exiltentes, juvare te-
neantur , didla Pace & Concordia non obftantibus.
In cujus, &c. has Literas noftras fieri fecimus Patentes in Palatio
noftro Weltm. nono die Julii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
*V.79.:
Ann. D.
1354-
Aii. 28.
£.3.
Fenes
Cxmer.
f V.790.
Conventiones fuper Deliberatione David de Bruvs,
CESTE Endenture,
Faite, a Noefchaftell fur Tyne , le xiii jour de Juyl , l'An
de Grace Mill, CCC, Cynquant Quart, par entre,
L'Onorable Pier en Dieu,
VEvefque de Durrefme , i^cmer.
Mojifieur IVilliam de Bohun , Count de Northampton , ^ Conejla- scaccar.
hle d'E»gleterre, Scot. zS.
Monfieur Gilhert dVmfrayvyll ^ Count d^ArKgous., £. , p,.
Les Sires , ^.
De Percy,
Et de Nevyll ,
Monfteur tViUiam ,Baroun de Grayfiok^
Et Monfieur Henry FScroup^
D'une part,
Et,
Les Honorables Pieres en Dieu >
Les Evefques,
De Seint Andreu,
Et de Breicbyn,
Monfieur Patrik Je Dumbarre, Count de la Marche,
UAhhe de Dunfermeljii ,
Mefire Gautier de Mojfet Archidecau de Lovinejfe,
Et Monfieur Rohsrt d^Ersiyn,
D'autre part,
Tesmoigne que Trete & Accorde eft,par entre les Par-
ties fufditz, que Monfieur David de Brus foit traunchement de-
livrez & raunceonnez pur une certein Summe d'Argent ( ceft as-
favoir) pur quatre vintz. & diz mill Marcz, d'Efteriings,a paierz
deinz
E T
ACTA PUBLiC
PP
Ann. D. dcinz noet Anz , profchien cnfuantz la Faifance de ceftes, par Er que,fur la Delivrance du Filz & Heir du Senefchall •i'Efco- Ann D
1354. owales porcons (ceil affavoir) diz mill Marcz par An, a la Feft ce, feront mis en Hoftage Wautier le Filz au dit Seirfchall s'il m4
A^\ D.^.c^..;^,, „^ft,.» no„,= ^,. j^„, i„ „,.;„.,„.■ 1 fojt. gn yie^ ^^ ,-, „0^^ ^f, ^^^^^,.^ ^^ q.^ p,j^^ ^ j^ ^^j^ ^^ |^^.^ .}>'*•
jadis Monheur David del Haye Coneftable d'£fcoce , ou un autre
del Purification noftre Dame,ou denz. la quinzeine apres,le pre-
mier jour du Paie comenlant a la Purification noftre Dame prof-
cheine a venir , & iftint de An en An , a meifme la TermCj
tantque la dite Summe de quatre vintz, & diz, mill Marcz ibit
parpaie.
Et que le dit Paiement, d'An en An, a h Terme fufdite, foir
Edj. J.
auxi feuffiilant.
Et, fur la Delivrance de eaux, feront mis le Filz & Heir dii
Count de Rofle, s'il foit d'Age pur travailler , ou le Frer du dic
Count ; Et , pur la Febleile des Hoftages fufditz, , le dit Monfieur
paie en la Ville de Berwyk fur Twede , en cas que la dite Ville David, a fa Delivrance, oue les autres Prelatz. & Gtauntz quil
foit en la Maine le Roy d'Engleterre ; &, fi noun, qu'adonque3 ferront a fa dite Delivraunce, fe obligeront, par Lettres &:'Sere-
la Paiement foit fait au Chaftell de Norhame,
Et que la Paiement foit fait d'Efterlings , ou d'autre Mone du
Roy dEngletcrre, ou en autre Mone a la value comme il valc en
Engleterre, & a celui qui fera aftlgne,de par le Roy d'Engleter-
re,de receivoir meifmes lesSummes.
Et quant as Trois Chevaliers Prifoners ( ceft aflavoir j Monfieuf
Wautier de HalyburtOH , Monfieur David Donaud , & Monfieur
Andreu Cambell , les ditz Seigneurs d'Engleterre mettronc leur
bone diligence &c aide , au fin que leurs Ranceons ferronc cora-
prifes en la Summe fufdite.
Item, que Trewes foient afFermeZ, & tenuz , par feuffilTante
Soerte de Lettres & Serementz,, par entre le Roy d'EngIeterre &
touz, fes Gentz, fi bien en Engleterre & en Elcoce , comme en
rifle de Man , & le dit Monfieur David de Brus , & touz les au-
tres Gentz, d'Efcoce,& leurs Adherdantz. , par Terre & par Miere,
en touz Lieus & Places,fanz fraude ou mal engyn, tantqe la dite
Summe foit pleinement paiej & que Monfieur Edward de Bail-
lol, & touz autres , Alliez & Enherdantz du Roy d'EngIeterre ,
foient comprifes en les dites Trewes.
mentz., quils mettront leur Peine, fanx fraude ou mal engin de
purchacier les meillours Hoftages, Filz & Heirs des Seignurs Ap-
perantzdes plus feuffilTantz q'il pourront trover en la Terre d'Efco-
ce,de mettre eii Hoftage,en Efchange de ceaux qui font de main-
dre Value.
Et que les autres Hoftages fufditz puiiTent eftre chaungez,pour
avoir leurs defport & aes, pur autres auxi feuftillanrz,.
Et que les Hoftages foienc Delivrez felonc la Quantite du Paie-
ment; ilTint, toutefoiz , que les Hoft.iges, qui demouront, * foient * v 70*:
auxi feuffiflantz comme ceaux qui ferront delivrez.^ forpris le Filz
au Senefchall d'Elcoce, & le Filz au Count de la Marche.
Ec, en cas que nul des Hoftages fe Efloigne, par quelle voi ou
colour que ce foit, contre la volente de Ibn Gardian , que le dic
Monfieur David & les autres Seignieurs d'Efcoce foient tenuz,
par leurs Lettres & Serementz,de lui reentrer, fanz fraude ou mal
engyn, & fanz nulle delai faire.
Item , que le dit Monlieur David & les autres Grauntz du
Roialme d'Ef"coce, fi bien Evefques 6c Prelatz , come auires Sei-
gneurs de la Terre, foient obligez , par Lettres & Serementz, en
IteMj quetouz ceaux d'une parc & d'aucre , durant les dites la meillour manere & fourme, comme homme favera plus feure-
Trewes , puiflent entrecomuner par Terre & par Mere ; forpris
Chaftels &; ViUes clofes & fermez,.
Et en cas que nulle Nief , d'une parc ou d'autre , par Tempeft ,
ou par autre neceflRte , foit chace de arriver en nuls des Portes
d'£ngleterre ou d'Efcoce, qu'il y puifTent peifiblement demorer,
& leur repos prendre pur un temps , & fraunchement hors de le
dit Port, oue leurs Biens & Gentz, retourner, fans nulle maniere
d'Arreft ou Enpechement.
Et que , durantz les dites Trewes , nulle Paiis^ Ville , Terre
ment devifer par refon, pur la dite Paiement faire en la fourme
fufdite, & les Trewes & couz les aucres Poincz fufdicz fermemen:
cenir.
Ec que les Marchancz & Homines de Aberden,Dunde,Perth,
& Edenburgh , foient obligez en la tneilloure maniere , que homme
favera devifer , pour eaux , & pour touz les autres Marchantz du
Roialme d'Efcoce, a la dite Paiement faire a les Termes fufditz.
I T E M , que , li le dit Monlieur David & les autres Seignurs
d'Efcoce, qui ferront obligez, faillent du Paiement a nuls des Ter-
BurghjOu Poflelfion, Chaftell, ne Perfonne quecunque , de quel mes fufditz, qu'adonques le dit Monfieur David & les autres Sei
eflat ou condicioun qu'il foit, foit recieu, ou priz, del une Foi ou
Paes al autre , de quelle Partie quil foit , le jour de la Faifance de
ceftes; * Et, en cas que nuUe Paiis,Ville, Burgh,Tetre, PofTes-
fion , Chaftel , ou Perfbnne , foit pris , ou recieu , del une Foi ou
Paes al autre, que plein Reftitution foit fait,fanz delaie , countre-
dic , ou mal engyn , quelle houre q'il foic demandes.
IteM, que nul, d'une parc ne d'autre , domorant al une Foi
ou al autre,ne raunceonera , ne nulle manere de Ranceon nepren-
dra de nulle Homme, Ville, ne Paiis,s'ils ne foient de fa Foi,en-
contre leur Fraunche Volente , par nulle Manace ne Durete a eaux
inonftrer ou faire.
Item, que,pur la Paiemenc de la dicte Summe d'Argenc faire,
ficome fus eft dit , le dic Monfieur David de Bruys nietcra vinc
Hoftagcs^
Ceit afiavoirj
Le Vilz. (^ Heir U Count de Southerland.,
Le Filz (^f Heir au Cotint de la Marche ,
Le Heir au Count de Wygton ,
Le Heir ou Frer Monfieur VFilliam de Conynghamj
Le Filz c^ Heir Monfieur Wdliam More,
Le Filz, c^ Heir Mo^/fieur Davtd de Graham,
JVilliam le Filz, Monfieur Wdliam de Levyngifion ,
Le F;/z. (^ Heir Monfeitr Robert d^Ersiyn ,
Le Fdz, gj- Heir Monfieur Thomas SoTnervyll,
Le Filz. c^ Heir Motifeur fohan d^Amelifony
Le Filz <ir Heir Monfeur Tbomas Byjett ,
Le Filz <^ Heir Motifeur Andreu de Valence,
Le Filz c^ Heir Monfeur Adam de Foulerton,
Le Filz. <^ Heir Monfieur Johan Steward de Derneley,
Le Filz, df Heir Rogier de Kyrkpatrik ,
Vn des Filz Johan de 'Berkeley ,
Le Fils ^ Heir Johan Keiiedy ,
Le Fds ^ Heir Johan Gray ,
Le Fils (^ Heir Monfeur David de Wemys ,
Et le Ftls c^ Heir Wtlliahrie del Hoy, Seignur de Lochi-uart,
Les queux ferronC tenuz & tretez Courcoifemenc, & as Cove-
nables Defpenfes de ceaux , qui les mettront en Hoftage.
. Et que rOftage du Counc de la Marche foic cenuz & delivreZ
cn la maniere , que s'enfuic ; Ceft affavoir ,
Que, quanc diz milles Marcz. d'Efterlings, du primer Paiement,
foient paiez, le dit Count avera fon Filz, Fraunchement delivrezj
& avera le dit Count Lettres du Roy d'Engleterre , de fouz fon
Graunt Seal, & Lcttres du Prince fon Filz , que le Filz du dic
Counc ne foic decenuz du cemps , que les ditz diz milles Marcz , du
Erimer Paiement, foient paiez.,pur nuUe manere de caufe^ Et qvie
: Filz du dit Count demoerge ovefque le Seigncur de Nevyll ,&
que le dit Sire de Nevyll eit Efpecial CommitTion^du Roy d'En-
gleterre , pour le Filz du dit Counc delivrer (la Summe de diz
milles Marcz avanc ditz plenerement paiez) fanz afcune maniere
de delai.
Ec que , fur la Deliurance del Filz. & Heir du dic Counc de la
Marche , le Filz & Heir du Senefchall d'Efcoce ferra encre com-
gneurs d'Efcoce fbienc cenuz , par leurs Lettres & Sercmentz , de
Rentrer le Corps le dit Monlieur David , dedenz trois Semaines
apres chefcun terme faille, en le Chaftell de la Ville de Berewyk
fur Twede , en cas q'il foit en la Main noftre Seignur le Roy
d'Engleterre ; &, fl noun, qu'adonques il Reentrer en le Chaftell
de Norham, y a demorer tanque la Summe du Terme failli foit
paie , faunz fraude ou mal engyn ; & adonques foienc les Holiages
delivrez.
Et quanc celle Summe foic paie du Terme failli , adonques foit
le dic Monfieur David delivrez,, & les Holtages Reentrez ; ou ,
autrement , que le dit Monfieur David foit tenuz d'entrer deaux
Contes ou deaux Barons , de les quatre Barons deibuz efcriptz ;
Ceft afTavoir , le Senelchall d'Efcoce , le Seigneur de Douglas ,
Thomas de Murref , & Johan des Yfles , en affbicement de les
Hoftages, les queux demourront,oue les Hoftages , tanque la Sum-
me failli fbic paie ; & , celle Paiemenc faite , adonques foient les
ditz Countes,ou Barons, quitement delivrez.
Item, que nul des Hollages foit detenu pur nulle manere de
Caufe ne Contrac fait , meis fbulement pur la paie de la Summe
fufdite,ou pur les Coftages, que ferront accordez, & aflentuz par-
entre ceaux qui metrent les Hoftages , & leurs Gardeirts.
I t E m , en cas que afcuns Rebelles d'£fcoce foient contre !e
dic Nlonfieur David , qu'ils ne foienc Recetcez , maintenuz , ne
Suppwailletz par nuls des Gentz qui foient a la Foi le Roy d'En-
gleterre ; ncque nul, qui foit a la Foi le Roy d'Englecerre & vou-
dra lever ou eftre Rebels contre le dic Roy d'£nglecerre ou fes
Miniftres, ne foit Recettez, maintenuz, ne Suppweillez par le dit
Monfieur David , ne par nul qui foic a fa Foi ou Ligeance.
I T E M , que le Roy d'Englecerre , & le Prince fon Filz , & au-
tres Grauntz de la Terre, foient obligez, par leurs Lettres & Se-
rementz , que les Hoftages ferront delivrez en la maniere come
fus eft dit , & touz les autres Pointz tenuz & gardez bien & lea-
lement, comme defus eft dit, fanz fraude ou mal engyn, en cas
qu'il plaife au Roy d'Engleterre.
Et eft Acorde que les Seignours , d'une part & d'autre , ferrounc
a Berwyk fur Twede lendemain de Seint Bertholome , prolchein a
venir , pur ceftes chofes parfournir , oue altrers queux le Roy aifi-
gnera.
Pro Domino de Le^retOydt Solutione faciendai
REX Omnibus,ad quos, &c. Salutem.
Noveritis Nos teneri, diledto & fideli noftro, Domino Ber-
nardi Ezii , Domino de Lebreto , in mille , fexcentis , fexaginta &
duodecim Libris, quinque Solidis, duobus Denariis, & uno Obo-
lo, propter reftitucionem diverfarum Talliarum, diverfas Summas,
flbi prius ad Recepcam Scaccarii noftri aflignatas,continenciuni,in
partem Satisfadionis Debitorum , in quibus nos eidem Bernardo •^•37-*-
per Literas noftras Patentes tenebamur , ad eandem recepram fadam. "*• "•
Qute quidem Sumroa mille,fexcentarum,fexaginta,& duodecim
Librarum , quinque Solidorum , duorum Denariorum , & unius
Oboli ad didam receptam intracur de mutuo , fub nomine iplius
^ _ Bernardi in diverfis Parciculis & diverfis Dieds, incer vicefimum
nie'HollageVa demorer en Hoftage canqeirfeconde^Palemenc fepcimum' diem Marcii , Anno * Regni noftri Anglix vicelinio ,
de diz milles Marcz de la dite Raunceon foit paie 1 &, celle quinto , & vicehmum fecundum diem Uecembris, Anno didti '''19^
~ ■ - - - Regni nolhi Angiias vicefuno ieptimo,
Ann. D.
1354"
£. 3.
Pat, i3.
Paiement faite, qu'adonqes foic il delivrez en la manere, comme
accorde eft de la Dclivrance du Filz, & Heir le Counc de la Mar-
che fufdic.
Tom. m. P. i.
Volences eidem Bernardo de didlis mille , fexcencis, fexaginta,
Na fit
lOO
CONVENTIONES, LITERiE,
'Ann. D. & duodecim Libris, quinque Solidis, duobus Denariis , & uno
1354. Obolo, fatisfieri prout decet,
EUv. i- Eofdem , mille , fexcentas , fexaginta , & duodecim Libras , quin-
que Solidos, duos Denarios, & unum Obolum, praefato Bernardo
ad quindenam Pafciix , proximo futuram , folvere promittimus bo-
^ na nde.
In cujus,&;c.
Teile Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Julii.
Fer Billam Je Recepta Scaccarii.
De TraElatu cum j^mbajjiatoribtis Francia coram Pip^
contimando.
Ann. D. R EX Univerfis, prjefentes Literas infpe<Sturis , Salutem.
i-ieA Notum facimus quod,
jfo. xS. Cum Nuncii noftri, qui in ultimo Tra(9:atu Pacis, inter Nos &
£. ", Adverfarium noitrum Franciae prope Gynes habito, coram Vene-
Tran. 18. rabile Patre Cardinali Bolonise, convenerant, concordaflent ,
E.-i.m.r. Sc eidem Cardinali , noftro nomine , promififfent quod aliqui noftri
Nuncii coram Sandiffimo Patre, Summo Pontifice, in Kalen-
dis Oftobris , proximo futuris , comparerent , Tradtatum prxdi-
dtum continuaturi ,
Nos,
Volentes omnem bonam Pacem adimplere , quod didti noftri
Nuncii promiferunt , ut eft didtum ,
Ac de fidelitate & circumfpedione,
Venerabilium Patrum,
Wiliielmi Epifcopi Norijuicenfis ,
Et Michachs Eleili L.ondonienfis confirTttati,
Ac,
Diledorum & fidelium noftrorum,
Henrici Ducis Lancaftriie ,
Ricardi Comitis Arundella ,
Confanguineomm noftrorum carifTimorum,
Bartholoniiei de Burgherfl: , Camerarii nofiri , ac Confiahularii Ca-
(fri nofiri Dovorriie, Cf Cuftodis quitique Fortuum noftrorum^
Et Guydonis de Bryan Dommi de Lagherne ,
Plenarie confidentes ,
Ipfos, tanquam conicios mentis noftrae fuper facto Guerrx inter
Nos & didlum Adverikrium noftrum , c^rc. prout fufrajk Dat. 30
die Martii , mutatis comfeteitter mutandis.
In cujus, &C.
Dat. apud Rokyngham , vicefimo odtavo die Augufla.
De Poteflate fHbmittendi Regem JurifdiElioni Papa fuper
concordMdis i» Trailatu coram Eodem cum Adverfario
Francitt,
Ann D. R E^ Univerfis, praefentes Literas infpeituris, Salutem.
j, '._ * ^ Veftrx volumus patere Notitix quod,
An 28. Ciim Nuncii noftri, qui pro Tradatu Pacis,inter Nos & Ad-
£. j. ' verfarium noftrum Francix habendo, rrope Caftrum de Guynes,
liid.m.i. coram, Reverendo in Chrifto Patre , Guidone Epifcopo Portuenfi,
* convenerant, cum Nunciis ipfius Adverfarii nortri,inter alia, con-
cordaflent , & eidem Patri , noftro nomine , promiiiflent quod
Solempnes Nuncii noftri coram , Sandiflimo Patre , Domino In-
nocentio,San6tx Univerfalis Ecclefix Summo Pontifice, e.xtra ju-
dicialiter , tanquam coram Perfona privata , non tanquam coram
Judice, nec in Forma nec Figura Judicii, in Kalendis Odtobris,
proximo futuris, comparerent, didum Tradtatum continuaturi ,
Nos, in intimis recenfentes mala inaeftimabilia , qux ex Difcor-
dia inter Nos & didtum Adverfarium noftrum pervenerunt hade-
nus , & ( quod abfit ) pervenirent peramplius in futurum fi perdu-
ret, & proinde Pacem habere bonam deiiderabiliter affe<5tantes,
Ac de fidelitate & circumfpedtione.
« y _p ._ * Venerabilium Patrum ,
Williclmi Epifcopi Norwicenfs,
Et Michaelis Eleiii Londonits confirmati^
Ac,
Diledtorum & fideUum noftrorum ,
Henrici Ducis Lancafirite ,
Ricardi Comitis Arundellie,
Confanguineorum noftrorum cariflimorum,
Bartbolomai de Burgherflj , Camerani noftrij
Et Guidonis de Bryan, Domini de La^ern,
Plenarie confidentes,
Ipfos Traftatores, Procuratores , Nuncios , feu Ambaflatores, &
Commiilarios fpeciales, pro Nobis, Terris, ac Fidelibus &: Ad-
jutoribus noftris,& nobis Adhxrentibus, facimus, conftituimus,
&, tenore praefentium, deputamus;
Dantes & Concedentes eildem Procuratoribus , quinque , qua-
tuor,tribus & duobus eorum plenariam Poteftatem, Auftoritatem,
& Mandatum fpeciale tradtandi cum dido Adverfario noftro , feu
deputatis & aiTignatis per eum,de Pace finali,inter Nos & Ipfum
feliciter, per Dei gratiam , ineunda ,
Et fuper omnibus Debatis, Litibus, & Controverfiis , inter Nos
& didtum Adverfarium noftnim esonis,
Specialiter fuper Jure quod hahiemus, ve! liabere poterimus,ad
Coronam & Regnum Francise , & Pertinentias eorumdem, vel in
^^ tranligendi, componendi , pacifcendi ,
Et etiam Juri , nobis in hac parte competenti , ex causa Trans- Ann. D,
adtionis, feu Compofitionis, ac Recompenfationis , nobis propter i^}'^.
hoc faciendae, renunciandi, Ziv. 3.
Et fuper hiis, omnibus & fingulis, finaliter concordandi, & Pa-
cem & concordiam perpetuam ineundi,
Et ea , qux , virtute Tranfadtionis feu Compofitionis hujufinodi ,
in Recompenfetionem habete debeamus, petendi, exigendi,& re-
cipiendi ,
Ligas etiam & perpetuas Amicitias inter Nos,pro Nobis,Hae-
redibus,& Adhaerenubus noftris,& dictum Adverfarium noftrum,
Hxredes , & Adhaerentes fuos , contrahendi ,
Treugas feu Abftinentias , fub fpe Pacis & Concordiae , ineundi ,
Et tam Pacem, Ligas, & Amicitias, quam Treugas hujufmodi
firmandi, aflecurandi, & quacumque Securitatc vallandi,
Et Securitatem hujufmodi, quantum ad Nos attinet , faciendi , &
illam, qux nobis ficri debeat, petendi, ftipulandi, & recipiendi,
Et , cum inter Procuratores & Nuncios utriufque Partis fic
tranladtum fuerit & finaUter concordatum , ut fic concordata,quan-
tum ad Nos attinet , fideliter in omnibus obferventur,fubmittendi
Nos, Hxredes, & Subditos noftros, ac Terras, & Dominia, &
omnia quaecumque , qux jam habemus in R^no Francise , &
qux, virtute hujufmodi Concordiae , in eodem contigerit Nos ha-
bere, Jurifdidtioni didi Domini Summi Pontificis fvidelicet) ut
Iple, per Cenfuras Ecclefiafticas, & alias vias legitimas, ad Ob-
fervationes praemiflbrum, Nos, & Haeredes, & Subditos noftros,
compellere valeat & artare , & omnia , fic concordata , Audtoritate
Apoltolica confirmare, omologare , & quacumque firmitate val-
lare,
Necnon jurandi in Animam noftram de omnibus & fmgulis,
fic concordatis, firmiter & efficaciter tenendis,adimplendis, & fi-
dehter obiervandis,
Et omnia alia & fingula faciendi , qux circa Reformationem
& Aflecurationem Pacis , & ipfius ac Ligarum & Treugarum hu-
jufmodi Obfervationem , & circa omnia & iingula prsedicta , &
Dependentia feu Emergentia ex eifdem , necelfaria vel oportuna
fucrint , & quae nos poflfemus facere fi prxfentes eflemus , licet
Majora iint quam ea fuperius funt exprefla, & Mandatum exigant
fpeciale;
Promittentes bona fide, & fubObligatione Bonorum noftrorum,
Mobilium & Immobilium , Praefenrium & Fumrorum , pro No-
bis, Haeredibus, & Succeflbribus noltris,qu6d quicquid per didtos
Tradtatores, quinque, quatuor, tres, vel duos eorum,fadtum fiae-
rit, concordatiun, tranladtum, pacificatum, promiiTum, conven-
tum , juratum , feu aiias procuratum in praemiilis, & quolibet prae-
milforum, tenebimus, adimplebimus, & obfervabimus,tenerique,
adimpleri, & obfervari inviolabihter & efficaciter faciemus, nec
procurabimus , aut pronunciemus , ullo tempore , quicguam in con-
trarium fieri leu attemptari aliquo Ingenio ieu Cautela.
Et, ad majorem Securitatem , Literas, fadtas fuper didta Con-
cordia, cum nobis prasfentatse hierint, & ipfam Concordiam , pcr
Literas, fub Magno SigiJIo * noftro fignatas, fecuriori modo quo * y TOf'
fieri poterit, confirmabimus ad Obfervationem & Memoriam per- '
pctuam prxmiflbrum.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die Au-
gufti.
De Voteftate fubmittendi Regem Arbitrio Papd fuper Debatis
cum Adverfario Francia.
I
A
D EX Univerfis, praefentes Literas infpedturis, Salutem. Ann. D.
^ Veftrx volumus patere Notitix , ef c ut fupra ujque ibi, T^ten- 1354. '
di & recipiendi, e^ tunc fic , &z,ii inter didtos Nuncios noftros ji». 18.
& Nuncios Partis alterius, fuper Caitris, Terris , Dominiis, & eo- £. j.
rum Limitibus , feu Finibus, qux ad nos, virtute didtx Concor- mj,
dix , pertinere prxtendentur , Diflicultas evenerit vel Debatum,
Submittendi fuper hoc Nos , & Hxredes noftros , Ordinationi,
Didto, Arbitrio, feu Difiinirioni didti Domini Summi Pontificis,
necnon ipfius Jurifdidtioni,ut ipfe per Cenfuras Ecclefiafticaa,^f.
ut fupra de verbo in verbum.
Tefte ut fupra.
Procuratoria Prdatorum ftper TraRatu prtediilo.
UNiverfis, ad quos prsefentes Literx pervenerint,
yohannes ,
Perroiilione Divina,
Archiepijcopus Ehorum , Anglia Frimas,
Radu/phus Bathonefifis ^ Wellenfis ,
Thomas Ehenfis,
Rogerus Coventrits ^ Lichfeldia,
yohannes Oxonienfis ,
Robertus Sarum,
Raginaldus Wygornienfis,
Robertus Ciceftrienfis,
yohannes Roffenfis,
Thomas Menevenfis ,
Et yohannes Herefordenfis ,
Eadem Permiflione,
Epifcopi,
Salutem in Eo qui eft omnium vera Salus.
Cum, Sereniflimus Princeps & Dominus nofter, Dominus Ed-
wardus, Dei gratia , Francix & Anglix Rex illuftris, mittat quof-
dam Solempnes Nuncios ad prxfentiam , SandT;iflimi in Chrifto
Patris, & Domini noftri,Demini Innocencii , Divina Providenria,
Pa-
Ann. D.
' jfn. 28.
£. j.
Franc.i^,
E. 3. m.
2.
lET ACTA PUBLICA.
tot
Ann. D. Papx Sexti, ad profequendum,coram difto Patre San(ftiffimo,ex-
1354. trajudicialiter , tanquam coram Perfona privata, non tanquam co-
£Uv. 3. ram Judice , nec in Forma , nec in Figura Judicii , Pacem iive Con-
cordiam, inter ipfum Dominum noftrum Regem & Adverlarium
fuum Francice, fuper omnibus Diffenfionibus & Debatis , inter eos
& Progenitores luos exortis , per Dei gratiam , ineundam , juxta
formam TraaatCis , inter Nuncios didi Domini noftri Regis &
Nuncios iplius Adverfarii fui prope Calefium nuper habiti ,
Et ad iplam Pacem feu Concordiam firmandum , & quacumque
Securitate vallandum,
Nos ,
Tam pro bono publico,quam ad vitandum Incommoda inaefti-
mabilia quae ex Debatis dc Diffenlionibus hujufmodi , ii perdu-
rent ( quod ablic ) veriiimiliter provenire poterunt , fumpta de
Dampnis, quae tranfadtis provenere temporibus, Conjedtura , Pa-
cem hujufmodi af^ecSantes,
Ac de fidelitate & circumfpeftione provida , Venerabilium &
Difcretorum Virorum, Magiftrorum,
"Ricardi de Wymondes-uiold ,
Ricardi de Drax,
Willielmi de Loughtehurgh ,
Juris Civilis Profeflbrum ,
Edmundi de Grymesby ,
Et Jobafinis de lVelle<wyk,
Juris peritorum.
Confidentes ,
Ipfos, conjundim , & divifim,& quemlibet eorum in folidum,
Procuratores & Nuncios noftros conftituimus fpeciaies , ad con-
fentiendum pro nobis, & nomine noftro,quantum ad nos attinet,
omnibus & fingulis , qu2e coram didto Sandiirimo Patre , tan-
quam privata Perfona , ut praedicitur, per Nuncios utriufque par-
tis, fuper didis Debatis & Diflenfionibus , fuerint unanimiter, &
mutuo concordata,
*V.7P7. * Et ad ea approbandum , omologandum , ratificandum , & qua-
cumque Securitate firmandum,
Et ad petendum a dido Sandiflimo Patre , ut diftam Pacem
feu Concordiam , fic initam,confirmare dignecur Audoritate Apo-
ftolici , fub Poenis & Cenfuris gravibus , perpetuis temporibus
plene & fideliter obfervandum ,
Et ad prasftandum in Animas noftras quodlibet licimm Jura-
mentum ,
Necnon ad fubmittendum nos poenis & cenfuris hujufmodi pro
Obfervatione Pacis , five Concordise, fic, uc prsemittitur , confir-
matse,
Et ad omnia alia & fingula faciendum & excercendum , quae
per nos fieri poterunt in hac parte , etiam fi Mandatum exigant
fpeciale ;
Promittentes nos,pro nobis, omnibus & fingulis, 6c SuccefTo-
ribus noftris , Ratum & Gratum habituros , quicquid didti Procura-
tores, feu Nuncii noftri, vel eorum aliquis, fecerint, vel fecerit, in
praemiHisj Juribus, Jurifdidionibus, & Dignitatibus didtarum Ec-
cleiiarum noilrarum in omnibus femper falvis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafteriura , vicefimo odtavo die Augufti.
MemoraNDUM quod omnes Epifcofi fup-adi&i Sigilla Jua
ad iftud Procuratorium appojueruftt , excepto Epijcopo Exonia.
Coniimiles Literas de Procuratorio , fub Nominibus Procuratorum
prxdidtorum, fecerunt,
Simon Archiepijcopus Cantuarienfis , totius Anglite Primas ^
Tl307!!as Epifcopu: Dunolmenfis ,
Willielmus Epijcopus TVyntonienfis ,
Willielmus Epijcopus Nor-wicenjis ,
Et Johannes Epijcopus L,mcolnienfis i
Sub eadem Data.
lidem fecerunt aliud Procuratorium , fub Nominibus Procurato-
rum prxdiftorum, in verbis fupradidlis, excepta tantummodo illa
Claufula, Necnon ad fubmittendum nos pcenis,g^f. uf^ue ibi, ut
prsemittitur , confirraatse ; fub eadem Data.
Super TraEiattt prttmtato , Proctiratoria Procernm.
Ann. D. TT^'^^'^^'^' ^^ ^5"°^ prxfentes Literse pervenerint,
jjji\ \i, Ed-wardus Princeps Walli£ ,Dux Carnubia , a^ Comes Ceffria,
^_ ", _ * * LeoneHus Comes IJltonite ,
I* Oriz. Johavnes Comes Kichemondia; ,
Illutlris Regis Franciae & Angiia: Filii:
Henricus Dux Eancajlria , Comes JJncolnia , Leycejiriie , (^* Der~
hia , (^ Senejcallus Anglia ,
Willielmus de Bohun, Coines Horhamptoniie , ^ Conjlabularius
Ajiglia ,
Ricardus , Comes Arundella ,
Thomas de Bello Campo, Comes Warrtuka, ^ Marefcallus Att'
glia ,
Rogerus de Mortuo Mari, Comes Marchia ,
Radulpbus, Comes Staffordia,
Robertus de Ujford, Comes Sufiolcia ,
Willielmus de Monte Acuto, Comes Sarum,
Humfridus de Bohun , Comes Herefordia ,
Huga Comes Devoniay
Gilhertus de Umframvill ,Comes d^Anegos,
David de Strabolgy , Comes Atholia ,
Johannes de Moubray^ Dominus de Axiholm,(^ de Brembre^
Henricus de Fercy , Dominus de Alnevjyk, ■'"^"- ^'
Thomas de Roos, Dominus de Hamelak, -r 1
Radulphus de Nevil, Dominus de Raby, ■**'"• 3-
Edwardus le Defpenfer , Dominus de Glamorgan ^ Mergamon,
Bartholomaus de BurgberJJ} Senior,
Guido de Brian , Dominus de Laghern ,
Ricardus Talbot , Domimis de Caftro Goderici ,
Johannes de Bello Campo de Warreiuyk ,
Willielmus la Zouche, Dominus de Haryngtutrth ,
Johannes Bardolf, Dominus de Wormegay ,
Jokannes de Cherleton, Dominus de Po-wys,
Thomas de Berkele, Dominus de Berkele ,
Walterus , Dominus de Manny ,
Tbomas de Lucy , Dominus de Cokermouth,
Reginaldus de Grey ,Domi?ius de Ruthin,
Reginaldus de Grey, Doniinus de Wilton , • v 08
* Johannes de hifula, Dominus de Ruheo Monte, '' '
Robertus de Morfe , Camerarius Hiheniia ,
Willielmus Dominus de Huntyngfeld ,
Petrus de Malo Lacu, Dominus de Mulgreve,
Willielmus d'Eyncourt , Dominus de Graneby,
Johannes Tihbetot , Domi/ius de Langare,
Johannes de Wilughby , Dominus da Ereshy ,
Johannes Fitz. Wauter , Dominus de Wauter ,
Willielmus de Greyftok , Dominus de Morpath ,
Willielmus de Dacre, Dominus Gilleftand,
Ihomas de Bradeftan, Dominus de Wynterhurn,
Johannes de Grey , Dominus de Codenore,
Johamies de Grey , Dominus de Rotherfeld ,
Thomas de Eournyval, Dominus de Shefeld,
Jacohiis dAudelay,
Robertus de Colevill, Dominus de Bitham,
Rogcrus , Dominus de Clijford,
Nicholaus de Canti Lupo , Dominus de Grijely ,
Johannes de Mobun, Dominns de Dunfterre ,
Jobannes d^Engayne, Dominus de Blather-wyk,
Robertus Fitz Payn, Dominus de Okeford,
Ga/fridus de Say , Dominus de Codham,
Johannes Darcy , Dominus de Knayth ,
Thomas de Mujgrave , Dominus de Hartcla ,
Rohertus de Holand ,i>ominus de Tborp Watervill,
Michael de Ponynges , Dominus de Sfagham,
Tbomas , Dominus de Afleley,
Gerardus de Injiila, Dominus de Stowe,
Johannes de Monte Acuto , Dominus de Werks ,
Johannes lEftraunge , Dominus de Blakemore ,
Johannes de Saniio Philberto, Dominus de Bafyng,
Edwardus de Monte Acuto, Dominus de Bungej ,
Johannes de Bello Campo de Somerjet , Dominus de Hatche Bea»-
champ ,
Thomas de Brevjofa , Dominus de Bojham ,
Johannes Talhot , Dominus de Caftro Ricardi,
Petrus de Grandijfono , Dominus de Oxenale,
Willielmus de Ferrariis , Dominus de Groby ,
Johannes de Ferrariis, Dominus de Bokbrok,
Walterus de Fauconberge , Dominus de Skelton,
Reginaldus de Cohham, Dominus de Sterneburgh,
Milo de Stapelton , Dominus de Hathelfey ,
Henricus le Scrop , Dominus de Clifton ,
Milo de Stapelto?i,Dominus de Ingham, ^ de Bedalt,
Thomas Ugbtretb, Dominus de Kexby,
Johannes , Dominiis de Cohham,
Rogerus Hufee, Dominus de Betheworth ,
Jobannes de Welle, Dominus de Hellowe,
Rohertus , Dominus de Scales ,
Willielmus de Kerdeflon , Dominus de Claxton,
Rohertus de Herle, Dominus de Kerhy ,
Nicbolaus , Dominus de Ponilz ,
Hugo de Mendl ,Dominus de Langeford,
Ricardus de Stafford, Dominus de Clifton ,
Johannes de Sutton, Dominus de South Cotes,
Rohertus Bertram , Dominus de Botbale ,
Nicbolaus de San£lo Mauro, Dominus de Caftro Cary,
Salutem in Eo, qui eft omnium vera Salus. _
Cum, Sereniirimus Princeps & Dominus nofter, Dominus Ed-
wardus, Dei gratia, Francix & Anglix Rex Illuftris, mittat quos-
dam folempnes Nuncios ad prjefentiam , fandtilTimi in Chrifto Pa-
tris&Domini, Domini Innocentii , Divina Providentia, Papae
Sexti, ad profequendum , coram didto Patre Sandtiflimo, Extra-
judicialiter , tanquam coram perfona privata, non tanquatii^coram
Judice, nec in forma, nec in figura Judicii , Pacem five Concor-
diam , inter ipfum Dominum noftrum Regem & Adverfarium
fuum Francix , fuper omnibus Ditlenfionibus & Debatis , inter Eos
& Progenitores fuos exortis , per Dei gratiam , ineundam , juxta
Formam Tradtatus, inter Nuncios didti Domini noftri Regis &
Nuncios ipfius Adverfarii fui prope Calefium nuper habiti, & ad
ipfam Pacem feu Concordiam firraandum, & quacumque Securi-
tate vallandum,
Nos, .
Tam pro bono publico,quim ad vitandum Incommoda inaeftt-
mabilia , qu.E ex Debatis & DifTenfionibus hujufmodi , fi perdu-
rent ( quod abfit j veriiimiliter provenire poterunt , fumpta de dam-
pnis,*qux tranfadlis provenere temporibus , conjedtura, Pacem hu- • V.799'
jufmodi aftedtantes,
Ac de Fidelitate & Circumfpedtione provida, Venerabilium &
Difcretorum Virorum, Magiftrorum,
Ricardi de M^ymondefvjold,
Ricardi de Drax,
N 3
Wil-
loi
CONVENTIONES, LlTER^,
Ann. D.
Willielmi cle l.eme, Decani Cicefirite ,
Willielmi de Loghteburgh ,
Juiis Civilis Protefforuni,
Et Johannis de iVellewyk ,
Jurilperiti ,
Confidentes,
Iplbs, conjundim, & divifim, & quemlibet eorum in folidum,
Procuratores & Nuncios noftros conftiruimus fpeciales, ad confen-
tienduro, pro nobis, & nomine noftro, quantum ad Nos attinet,
omnibus & finguUs, quae coram difto faniSiflimo Patre, tanquam
privati Perfona, ut prxdicitur, per Nuncios utriufgue partis, fu-
per didis Debatis & Diffenfionibus, fuerint unanimiter & mutuo
concordata,
Et ad ea approbandum , omologandum , ratificandum , & qua-
cunque fecuritate firmandum ,
Et ad petendum a didto faniftiftimo Patre, ut didlam Pacem feu
Concordiam , fic initam , confirmare dignetur, AucStoritate Apofto-
lica, fub Poenis& Cenfuris gravibus, perpetuis temporibus plene
& fideliter obfervandam,
Et ad prxftandum in Animas noftras quodlibet licitum Jura«
roentum, , . . ,.
Nccnon ad fubmittendum nos Poenis & Cenfuris nujufmodi
pro oblervatione Pacis, five Concordise, fic, ut praemittitur, con-
firmatae,
Et ad omnia alia & fingula faciendum & excercendum , quae
per nos fieri poterit in hac parte, etiam fi Mandatum exiganc fpe-
cialej
Promittentes nos, pro nobis, omnibus & fingulis, &Hacredibus
ac Succeflbribus noftris , ratum & gratum habituros quicquid didli
Procuratores , feu Nuncii noftri, vel eorum aliquis, fecerint, vel
fecerit, in praemilTis.
In cujus rei teftimonium Sigilla noftra fecimus hiis apponi.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo odavo die Augufti,
anno Domini Millefimo, Trefcentefimo , Quinquagefimo quarto.
Confirmatio TraElatus fufer deliberatione David de Brujs.
Ann. D. T E Roi a touz, ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
1354. *-* luz..
A>i. i8. Sachexque,
E. j. Come, a la Priere David de Bmys, noftre Prifoner, & des Pre-
Seot. i8. latz, Grauntz, & Communes d^Efcoce, euffons Grante de Treter
£. 3. CT. ouefqes eux de la dite Deliuerance le dit David, & fur ce Envoiaf-
+. mes a Noef Chaftel fur Tyne ,
N02. cheres & foialx,
JSOnourahle Piere en Dieu ,
L,'Evefje de Durejme,
William de Bohun , Conte de Norhampton , ^ Cone(fal>le cCEn-
gleterre , nofire treJchereCoujjn.,
Cilbert d^Umframvillj Conte aAnegos ,
Les Seignurs,
De Percy,
Et de Nevill,
William Baron de Greflok ,
Et Henri le Scrop ,
Noz Meffages efpecials, oue Plein Poair de Trcter & Acorder
de la dite Deliverance ,
Entre queux, de noftre Part,
Et,
Les Honurables Piers en Dieu,
Les Evefques,
De Seint Andreu ,
Et de Breychin,
Patrick de Dumbarre, Conte de la Marche ,
JJAhbe de Dunfermelyn ,
Meflre Gautier de Moffet Archideakne de Lounejfe ,
Et Robert d'Ersky7>,
D autre part,
Y eftoit Trete & Acorde, s'il plerroit a nous, en la manere qui
s'enfuyt j ceft affavoir ,
Confirmatio per Principem Walliit.
Aiih. D.
1354-
I-dv. j.
An. 18.
Scot. 18.
£. 3. m.
4-
TCDward, eifne Filx au Noble Roi d'Engleterre, Prince de Gales, ' ^'
■'-' Ducs de Coraewaill , & Conte de Ceftre, a touz qi ceftes Let-
tres verront ou orront, Salutz.
Sachez, que ,
Come , noftre dit Seignur & Piere, le Roi , a la Priere David de
Bruys, fon Prifoner, & des Prelatz, Grantz & Communes d'Efco-
ce, eJ-c. prout Jupra, mutatis mutandis , ujque hac verba^ viz.. eft
contenue plus ou plein, <5- ^'""ijc ^, meifme noftre Seignur &
Piere, eue fur les chofes, enfi Tretez, oue Prelatz, Grantz, &
Sages de fon Roialme d'Engleterre, bone & meure Deliberacion ,
i\ eit accepce, par Confeil & Affent de eux, le dit Tretee, &Pro-
mis & Grantee, en bone foi, que,fi le dit Uavid, Prelatz,GrantZ,
& autres Gentz d'Efcoce, de la Panie le dit David, Tiegnent,
Gardent , & Facent , en quanque a eux attient, totes lcs chofes Suf-
dites, enli Tretez & Acordez, noftre dit Seignur & Piere les tcn-
dra, & ferra tenir, de fa Part pleinement, fanz fi^aude & mai ea-
gyn , folonc le Purport du Tretee fufdit ,
Nous, accepcantz totes les chofes fufdites, purgreindre Seurte
faire en celle Partie , fi promettons & grantons que , fi le dit David,
Prelatz , Grantz , & aun-es Gentz d'Efcoce, de la Partie le dit Da-
vid, Tiegnent, Gardent & Facent,en quanque a eux attient, totes
les chofes fufdites, enfi Trctez & Acordez, nous les Tendrons, de
noftre Part pleinement, faunz ft-aude ou mal engyn, folonc le Pur-
port du Tretee fufdit.
En tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lectres Ouerces.
Don. a Weymonfter, le quinc jour d'Oftobr. l'An du Regne
noftre dic Seignur & Piere d'Englecerre Vint & Oecifme, & de
France Quinzilme.
Que le dic David foit Franchement Delivres & Raunceonez pur
une certeine Soumme d'Argent (ceft aflavoir) pur Quatre Vintz
& Dyz Milles Marcs d'Efterlings,a paier deinz Noef Annz, pref-
chien enfuantz la Fefance de ceftes , par owels porcions (cell alTa-
voir) dys Mill Marcz par An, a la Purificacion noftre Dame, e^c Jupra , mutatis competenter mutandis.
ut Jupra inTrattatu de dat. \i.Julii. „ .- , . , , , ^
D« Potejiate 'Jurandi in Animam Regis , fufer IraUatH
frxdiBo.
T E Roi a touz ceux, as queux ceftes prefentes Lettres vendronc, Ann. D.
■'-' Saluz. 13^4.
Sachez que, ^r^. 18.
Come Trete foit & Acorde encre afcuns noZ Meflages d'une ^- J •
parc, & ceneins Prelacz, Grancz, & aucres Nobles d'Efcoce d'au- ^*'^- ^:
tre part, fur la Deliverance David de Bruys, noftre Prilbner, fouz J.
certeins Covenances & Condicions, contenues en une Endencure
cnt faite,
Queu Trete & Acort nous avons Accepte & Afferme par Let-
tres , fouz noftre Grant Seal , ficome en meifmes noz Lettres eft
concenu plus au plein ,
Nous, au fin que les chofes, iffinc Treces & Acordez, foienc
pleinement accompliz & tenues de noftre parc, ii avons comife &
done Plein Poair a, noftre Trefchere Coulin, William de Bohun,
Conie de Norhanipion, & Coneftable d'EngIeterre, de Jurer en
noftie Alme qiie, li bien le dic David, come les Hoftages, qui fer-
ront entrez pur fa Deliverance & Ranceon , & auffmt les Chaftelx
& Villes , Enclofes & Fermez , fi nulles foient pris par noz Gentz,
contre les dices Covenances & Condicions, fcrroiit delivers , fo-
lonc meifraes les covenances & condicions, faunz Contredit ou
Empefchement faire en celle Partie,
Et Promettons loialment , & en bone foi , pur nous, & noz Su-
gitz, que les Trewes, comprifes deinz meifme TAcord, fi les ditz
David & fes Gentz les * tiegnent de lour part, nous les tendrons # v o •
& ferrons tenir de noftre part fermement, launz fraude ou mal en- " °'*
gin faire a 1'encontre.
En tefmoigne de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz Let-
tres Overtes.
Donnez a Weyraonfter lc quint jour d'0(Sobrc.
De PoteJlate jurandi in .Animam Principis.
ATouz ceux , qui ceftes L^ttres verront ou orront, Edward, t)£- Ann. D.
ne Filz au Noble Roi d'EngIeterre, Prince deGales, Ducs 1354.
de Cornewall, & Conte de Ceftre, Saluz. ah. 28.
Sachezqui, e. 3.
Come Trete foit & Acorde entre afcuns Meffages, noftre Tref- scot. 18.
excellcnt Seisfneur & Piere, le Roi d'Engleterre & de Fraunce £.?.»». j.
d'une part, & certeins Prelacz, Grauncz, & aucres Nobles d'Efco-
ce d'aurre Parc , fur la Deliverance David de Bruys , Prifoner nos- ■
Cre dic Seignur, fur certeines Covenances & Condicions, g^f . />ro«/
I
• V.800. * Nous,
Eue fur les chofes, enfi Tretez, oue Prelatz , Grancz, & Sages
de noftre Roialme, bcne & meure Deliberacion ,
Si acceprons, par Confeil & Affencde eux, le dite Trecee, &
Promettons & Grantons , en bone foi , que , fi le dit David , Pre-
latz, Grauncz, & autres Gentz d'Efcoce, de la Partie le dit Da-
vid, tiegnenc, gardent, & facent, en quanque a eux attient, totes
les cbofes fufdites, enli Tretez & Acordez, nous les tendrons &
ferrons tenir , de noftre part pleinement , fanz Fraude ou Mal En-
gin , folonc le Purport du Tretee fufdite.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Overcees.
Don. en noftre Palays de Weymonfter le Quint jour d'Oc-
tobr.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Letcres Overces.
Don. a Weftmonfter, le quinc jour d'Odobr.
e^
Conjimiles Literts funt,Jith nominibus Henrici Ducis Lancajlria ,
• Ricardi Comitis Arundell, figillatim, Jub eadem Data.
De Indempnitate pro Commijfariis , ad Deliherandum David
de Bruys ajfignatis.
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres venont ou orront, Sa- ,,jj.
Come nous eons Deputez & Affignez, noz Cheres & Foialx, ^ ",
les Honurables Piers en Dieu, s^J'^ »3.
ET ACTA PUBLICA.
m
Ann. D.
£dv. -^.
Ann.D.
i554-
Aii. iS.
1.5.
Scot.
i8. £. 3.
m ?.
*V.8oi.
Les Evefqes,
De Durcjme.
Et de Kar/oill ,
Wtlliam de Bohurty Couvte de Norbampton, Conefiable de Etigle-
terre , tiojlre trefcher Coiijjn ,
Hcury de Fercy ,
^t Rauf de Nevill,
Quatre, Trois, & Deux de eux,
Dc faire la Deliverancc du Corps Sire David de Bruys, noftre
Prifoner, hors de noftre Prifon, fouz, ccrteins Condicions , conte-
nuesen une Endenture, faite entre les Meaffages de noftre Part,
& la Partie le dit David,
Nous,
Voillantz ordener, pur la Seurte les dites Evefqes, Counte,Hen-
ry, & Rauf, au fyn qils ne foient etopefches, en itenips avenir,
par celle caufc,
Si Grantons & Promettons , pur nous , & nox Heirs , de Sau-
ver & Garder mefmes les Evefques, Counte, Henry, & Rauf,
£c chefcun de eux , de Damage & Empechement , qui leur pur-
roient eftre donez, ou furmys par caufe de la Deliverance fufdite,
fait en la manere fufiiome, & les ent tenons Defchargez, a touz
jours.
En Tefmoignance de quele chofc nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Ouertes.
Don. a Weymonfter , ie xv jour d'Oftobr.
Ve Potejiute recipieiidi David de Brtfjs de Johiinne de
CoHpcland.
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz.
SaCheT, que,
Come Trete foit & Acorde entre afcunes noT, Meflages d'une
part, & certeins Prelarz,, Grantz,, & autres Nobles, des Parties
d'Efcoce, d'autrc part, que David de Bruys, noftre Prifoner, fer-
ra *delivres, hors denoftre Prifone, fou2,certeinesCondicions,con-
tenues en une Endenture ent faite,
Queu Trete & Acort nous avons Accepte & Afferme par Lettres
(buz noftre Scal , ficome en meifmes nox Lettres eft contenuz plus
au plein ,
Nous,
AffiantT, de la Loialte & Avjfement des ,
Honurables Piers en Dieu,
Les Evefqes,
De Durejme ,
Et de Kardoil,
Et dc,
Noz Chcrez, & Foial.^c ,
Wtlliam de Bohitn, Co7ite de Norhampton, (^ Conefahle d'E}i-
gleterre , nofre Trefchere Coufn ,
Henri de Percy ,
Et Rauf de Nevill,
Si avons commis & done Plein Poair as ditx, Evefqes, Conte,
Henri, & Rauff", Quatre, Trois, &c Dcux de eux, de recevire le
dit David de, noftre Chere & bien Ame, Johan de Coupeland,
noftre Vilcont de Nonhumbreland, en qi Garde le dit Davidde-
moert, par noftre comandement, & a faire la Deliverance dudit
David, fbuz. le dites condicions, & !a forme du Trete & Acorc
avantditT,,
Et avons maunde au dit Johan , de faire la Deliverance du dit
David asditz, Evefqes, Conce, Henri, & Rauf, Quatre, Trois,
ou Deux de cux, pur lui Deliverer cn la forme fufdite.
^n Tefmoignance de queu chofe nous avons fait taire ceftes noz,
Lettres Patentcs.
Don. a Weymonfter, le Quint jour d'06i:obr.
Marcs de la dite Raunceon foiet paiez, ficome enle dke Acordeft Anri, Dj
contenuz, plus au piein . 1354'
NOUS , r rr ^'^'"^ 3V
VoillantT, totes les chofes, iffint acordez,, Acomplir &tenir de
noftre part,
Vous commettons & mandons que,
Si toft que les dites Dys Mill Mircs, du dit Premer Paiement»
foicnt pleinnement paiez, & le Filz. & Hcir du dit Senefchal d'Ef-
coce foit mys & entre en Hoftage , pur les dis Mill Marcs, del Se-
cond Paiement, de la dite Sume de Quatre Vintz 6c Dys Mill
Marcs avant dites, folonc le dit Acord,
Adonque faccz. deliverer le Filz & Heir du dit Conte a mefme
le Counte, ou a fon Attourne, a fairc (a. volunte de luy, fanz nul
Areft ou Contredit, folonc la fburme de mefme rAcord.
En tefmoignance de queux chofes nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Patcnres.
Don. a Weftminfter , le quint jour d'Odobr.
De Deliberando Filium Comitis de la Marche, ^ Primoge-
nititm Senefcalli recipiendo.
Ann. D.
1554-
An. 18.,
£.?.
Scot. iS.
I. 3. m.
a.
* De Poteflate complendi & perficiendi JraUatHm fipi-
diHum,
'V.eoj;
LE Roi a , noftre Chere & Foial , Rauf de Nevill , Salutz, ,
Corae, entre autres chofes, Acordees fur ia Deliverance Da-
vid de Bruys, noil:re Prifoner, entre noz Meffages & Procurours
d'une part , &; Prelatz 6c autres Nobles du Roialme d'Efcoce d'au-
tre part, foit Acorde quele Filz & Heir le Conte de la MarcheSc
autres foient liuerees en Hoftages , pur le Paiement faire de Quatre
Vintx & Dys Mill Marcs d'Efterlinges, qui fcrronc paiei pur la
Deliuerance & Ranceon le dit David ,
Et que le Filz, du dit Counte, qant Dys Mill Marcs d'Efterlin-
ges, del Primer Paiement de la Summe fufdite, font paiez,, foic
Franchement delivres,
Et avcra le dic Counte Lettres de nous, fouz noftre Granr
Seal, & Lettres de noftrc Filz Prince de Galcs, que le Filz du
dit Counte ne foit Detenuz. du cemps, que les dites Dys Mill
Marcs. du dit Primere Paiement, foient paiez,, pur nul manere
de Caufe,
Ec qae mefme le Filz du dit Counte dcmoerge ouefque vous , &
qui vous eiez efpecialc Commillion de nous pur le Filz du dit Coun-
te deliveror , la Summe dc Dys Mill Marcs avancdites pleneremenc
paiez, , fanz afcuiie manere de delai ,
Et que, fur la Deliveranz, du Fiiz, & Heir du dic Counte, le
Filz & Fieir de Senefchal d'Efcoce, ferra entre, come Hoftage,
a demorer en Hoflage, tanque le Second Paiement de Dys MUl
O EX Univerfis, ad quos, &c. Salutem.
*^ Ciim Nos Tradtatum ,
Pridem habitum inter , Diledtos & Fideles noftros ,
Willielmutn de Bohun, Comitem Norhamptoniie , <^ ConfiahulartUm
Anglia , Confa?!guineum noftruw carijfimum ,
Gilbertum d'Umframvill , Comitem d^Atiegos ,
Hetiricwn de Pcrcy ,
Radulphum de Ncvill,
Wdlielmum Barotiem de Grayfiok,
Et Henricum le Scrop,
Ex parte noftra,
Et,
Venerabiles Patres,
Epifcopos ,
Saniii Andrea ,
Et de Brcchyn ,
Patriciu?n de Dunbarre, Comltem Marchia,
Abbatetn de Dunfermeleyn ,
Magifirutn Gauteru?n de Moffet, Archidiaconum de LonneJle,
Et Robcrtufn d^Ersiyn,
Ex altera,
Super Deliberatione David de Brus, Prifonarii noftri,
Acceptaverimus,
Ec promiferimus & concefferimus quod , fi diftus David , Prse-'
lati, Magnates, & Homines Scotice, de parte difti David exiften-
tes , omnia contenta in didlo Trartatu , in quantum ad nos attinet,
teneant, obfervent, & faciant cum effedtu, prout in Litteris no-
ftris, inde confedtis, plenius continetur, Nos Traftatum priedi-
(Stum , & omnia contenta in eodem , quatenus nos concernunt ,
Tenebimus, & Oblervabimus , ac Faciemus in omnibus obfer-
vari,
Nos,
Volentes ea quaefic promifimus, in omnibus, utconvenic, adim-
plere ,
Ac defidclitate& circumfpedione provida,
Venerabilium Patrum,
Tboma; Epifcopi Dunolmenfis ,
Gilherti Epifcopi Karliolenfis ,
Ac,
Diledorum & fidelium noftrorum ,
Willielmi de Bohun, Cor/titis Norhamptonia , Confiabularii An-
Gilberti de UmframviU, Comitis dtAtiegos,
Henrici de Percy ,
Radulphi de Nevill,
Thonhe de Lucy ,
Williebiii Baronis de Greyfiok,
Henrici lc Scrop,
Tbonne de Mujgrave ,
Et Williclmi de Dacre,
Confidentes,
Ad ea, quce fic Traftata funt & Concordata, pro nobis, & iKJ-
ftro nomine, pcrhciendum & complendum ,
Et Securitatcm , quae nobis fieri debeat, tam per Obfides, pro
Liberatione dicti iJavid, juxta formam dictx Concordix, liberan-
dos, quam per Litcras Obligatorias , & Juramenta, & aliam quam-
cumque qux iliper hoc poterit ordinari, petendum, recipiendum,
& retinendum,
Et de Mora hujufmodi Obfidum ordinandum ,
Literas etiam falvi & fecuri CondudtCis Prxlatis, Nobilibus, &
aliis quibufcumque Perfonis de Scotia, pro complemento vel
causadifti Tradtatus, infra Regnum & Poteftatem noftram ac-
cedere volentibus, concedendum , & ipfos fuper hoc affccuran-
Obfides otiam prxdidtos, juxta formam fuper hoc concordacam,
liberandum, &:alios, pro llc deliberatis, ficut conventum eft, pe-
tendum & admittendum, & de Mora fic noviter admiflbrum fimi-
liter ordinandum ,
Necnon ad Treu?as & Guerrx Suffcrentias, inter Nos & Ho-
mines de Scotia, de Parte didi David cxiftentes, ufque ad com-
pletam Solutioiiem Pecunise, pro Deliberatione ipiius David pro-
milu; ,
Anri.D»
1354-
An. 28.
£. 3.
■ Ibid,
164.
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. miflbe, condiifVas, quacumque Securitate, quatenus ad Nos attinet,
. 135 4' finr.andum & vallandum ,
^'^- 3- Et Securitatem hujulmodi a parte alia, quatenus ad illam attinet,
Jpetendum & recipiendum ,
Necnon ad deputandum alium, vel alios, loco fui, ad Securi-
tate?, Liceras, &c Juraraenta prxdida pecendum & recipien-
dum,
Et omnia alia & fingula faciendum &c exercendum , qux circa
Expeditionem & Completionem prxmillbrum necelTaria tuerint&
bpbttuna, eiiam fi Mandatum exigant fpeciale ,
•V.So+. * Prxdictis, Epiicopis, Dunolmenfi & Karliolenfi, Comitibus
Nbrhamptonix & d'Anegos, Henrico, Radulpho, Thom3E,Wil-
lielmb, Henrico, Thoma;, &Willielmo, Decem, Novem, O-
dro, ^eptem, Scx, Quinque,Quatuor,Tribus, & Duobuseorum,
plenam concedimus Poteftatem;
Promittentes, pro Nobis, & Haeredibus, ac Subditis noftris,
Nos Ratum &c Gratum habituros quicquid iidem, Epifcopi, Co-
mites, Henricus, Radulphus, Thomas, Willielmus, Henricus,
Thomas, & WiUielmus, Decem, Novem, &c. fecerint in prae-
millis, & quolibet praemiflbrum.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium , quinto die Odobris.
Don. a Londres, le viii jour d'0(Sobre, TAn du Regne nos- Ann. D.
tre dic Seigneur le Roi d'Engleterre vint oytifme, & de France I354-
quinTifme. ^^v. j.
De OhJfdibuSy pra WilUelmo de DougUs defiotilo, libs-
randis.
De recipiendo Ohftdes pro David de Brttys.
Ann, D. n E X Vicecomiti Eborum Salutem.
1354. •T^ Prsccipimus tibi, firmiter injungentes, qubd omnes obfides
Au. zi>. (je Scotia, qui pro Deliberatione & Redemptione David de Brus
^- ?■ funt intrandi, & qui tibi per, diledtos & fideles noftros, Williel-
liij. nium Comitem Norhamptonix , Henricum de Percy, & Radul-
phum de Nevill,
Quos, una cum aliis Fidelibus noftris, ad didum David,fub cer-
tis conditionibus , inde initis, deliberandum, & didtos Oblides re-
cipiendum afTignavimus ,
Mucentur cuftodiendi, ab illis, qui cum eifdem Obfidibus ad
Te, ex parte diftorum , Comitis , Henrici, & Radulphi, cum
Literis eorumdem, venerint, per Indenturam, inde debite confi-
ciendam , recipias , & ipfos Obfides falvb , fccure , & honefte cu-
ftodiri facias, inveniendo eis rationabilem Suitentationem fuam,&
capiendo, per Annum, pro quolibet (videlicet) Filio Militis De-
cem Libras, & pro quolibet Filio Magnatis prout Status fuus re-
quirit;
Et, hoc ficut teipfum Indempnem fervare volueris, nuUatenus
omittas.
TefteRege apud Weftmonafterium , odtavo die Odobris.
Confimslia Brevia Mriguntur Vicecomittbus Uncolwa ^ Notyn-
ghamia , fuh eadem Data.
Indenmra i»ter Regem ^ Eli^abethum .^ qitit fnit Uxor
JViUielmi de Douglus.
Ann. D. /^EsTE Endenture,
j.,,, * V^ Faite entre noftre Seigneur le Roi d'une part , & Eliza-
Anii. beth que fii la Femme Monfieur VVilliam de Douglas d'autrc
£_ ',. " Part,
//; j. Tesmoigne que la dite Elizabeth eft venue a la Foi & Obeif-
w. f. d. ^snce noftre dit Seignur le Roi, & lui ad fait Homage Lige, &
Serement de Foiaute,
Et noftre dic Seigneur le Roi, de fa bone Grace, lui ad Graun-
te q'ele puifle, fanz. empefchement de lui, ou de fes Heirs, avoir
& enjoyer le Chaftel del Herm} tage & le Vall de Lidell, oue les
Appartenances , a touteia Vie, de noftre dit Scigneur le Roi& de
fes Heirs,
Et que.outre ce, en cas q'e!e fe marie a unHommeEngleis,que
les ditT, Chaftel & Val demurenc a eux Deux a toutes leur Vies,
& , apres leur Deces , a les Heirs de leur corps Loialment engen-
drez,
A tenir, de noftre dit Seigneur le Roi3& de fes HeirSjparHom-
mage Lige & Foiaute.
Et, s'iis Devient fan?. Heir de lour Corps engendre, adonqes
les ditz Chaftel & Val remainent a noftre dit Seigneur le Roi , &
a fes Heirs, a tou2, jours.
Et, pur plus grande Surte, ^ue la dite Elizabeth fe portera bien
& loialment devers noftre dit Seigneur le Roi, ele eft alTentu que,
les Nobles Hommes , le Counte de Norhampton , les Seignurs de
Percy & de Nevil, elifentun Homme Engleis, pur garder le dit
Chaflel fauvement, contre les agadtT, des Enemys d'Efcoce, a re-
fonables Cuftages la dite Elizabeth.
Et, en cas q'ele Ibit Marie a un Homme Engleis, adonqes eit
meifme rEiigleis la Garde du dit Chaftcl del' heure q'il ferra fon
Baron.
Et, en cas que le Roi recoevere , par force,ou par autre voie,
•V.Sof. '^ Seignurie • de les Tenes d'El'coce, qe adonqes la dite Eliza-
beth foit reftitute a les Terres, qui a lui appartienent illoeqes de re-
fon & de Droiture.
I T E M, eft Acorde que, a plus toft que la dite Elixabeth avera
Reftitut au Seignur de Nevill, cn Noun de noftre Seigneur le Roi,
les Lettres Patentes , q'eftoient faites fouz, le Seal noftre dit Seignur
le Roi a Tavandit Monfieur William de Douglas,de les ditT, Chas-
tel & Val en fa Vie, que adonqes il delivera a?la dite Elizabeth
Tune Partie de cefte Elndenture, fealle du Seal le Roi, & auflint la
File du dit Monfieur William de Douglas , & fon neveu , qi ont
demurez pur lui enHoftage en Engleterre.
En Telmoignance de queu chole, Tavantdit noftre Seigneur le
Roi & la dite Eliiabeth a cefte Endeiiture, entrechaungeablement,
ont mys lour Sealx.
D EX, diledo & fideli fuo, Radulpho de Nevill, Salutem. Ann. D.
Sciatis qubd Nos , I354-
De fidelitate & circumfpedtione veftris plenius confidentes, ■^''- ^^*
Ad Obfides, nobis nuper pro Willielmo de Douglas, jam de-^- ?•
fundto , liberatos , Eliz,abethx , quae fuit Uxor ejufdem Willielmi, ^'^'"-
quae ad Fidem & Pacem noftram venit, & Fidelitatis Juramentum ^^. £. j.
nobis prceftitit, liberandos, "*• ••
Vobis, tenore praefentium, concedimus & committimus Pote-
ftatem ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per
vos Adtum vel Geftum fuerit in pr$miflis, & quolibet prasniif-
forum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , oftavo die Odobris.
Per ipfum Regem.
'U T Mandatum eft Abbati beatae Mariae Eborum , qu5d eidem
■'--' Radulpho Obfides , pro prxfato WOlielmo liberatos , in Cu-
ftodia fua de Mandato Regis exiftentes, per Indenturam , inde mo-
do debito conflciendam, liberet ad faciendum de eis, prout eideiQ
Radulpho per Regem plenius eft injundtura.
Telte ut fupra.
Odem modo mandatum eft Priori de Whatton , de hujufmo-
' di Obfidibus praefato Radulpho, in forma praedidta, liberan-
Tefte ut fupra.
De intendendo Obfervationi TreHgarum Scotit.
E
dis.
R'
EX, diledis & fidelibus fuis, Henrico de Percy, Radulpho Ann. l>,i
de Nevill, Willielmo Baroni de Grayftok, & Johanni de i354-
Coupeland , Salutem. -^»- '■'^'
Sciatis qubd, ^- ?•
Ciim , iLiper Deliberatione David de Bruys de Scotia , Prifona- ^*"''
rii noftri, certx Treugie inter Nos, pro Nobis, & Subditisno- "'•J-
ftris, & di<ftum David, pro fe, & Subditis fuis, per certos Pro-
curacores & Nuncios utriufque Partis, ad hoc fpecialiter deputa-
tos, fub certis Conditionibus initx iint & firmatae, & per Nos
Acceptats & Ratificatte, prout in Literis noftris Patentibus ac
Indentura, inde ex utraque Parte confectis, plenius continetur,
Nos,
Volentes Treugas prxdidas, quantiim ad Nos attinet, in omni-
bus oblervari ,
Ac de fidelitate & circumfpeftione veftris confidentes,
Aflignavimus vos, conjundtim, & divifim, ad Treugas praedi-
(ftas in Marchiis Angliie & ScotiiE, per totum Dominium noitrum
ibidem, verlljs Partes Orientales, Obfervandum & Tenendum,&
obfervari & teneri faciendum,
Et ad omnes illos, quos contra fbrmam Treugarum hujufmodi
Dclinquentes inveneritis, Capiendum, Areftandum, & Imprifb-
nandum , & juxta eorum Demerita Puniendum , & a Prifona di-
mittendum, prout vobis, & cuilibet veftrum, meliiis videbitur
expedire.
* Et, in cafu quo hujufmodi Malefadores & Delinquentes ad *v.8o<. .
aliquam Libertatcm difRigerint, & Cuftodes feu Ballivi Libertatis
hujufmodi eofdem Malefaftores & Delinquentes , fic infra Liber-
tatem illam exiftentes, ad Mandatum veftrum, vel alicujus ve-
ftrum , capere , & vobis & Mandatis veftris obedire noluerint, ad
Libercatem illam Ingrediendum , & Cuftodes & Ballivos Libertatis
illius, una cum Malefadtoribus prjedidis, Capiendum, Areftan-
dum, lmprifonandum,Caftigandum, & Puniendum in forma pra:-
difta,
Et ad omnia & fingula, quae circa pnEmifla necef&ria fuerint
vel oportuna , faciendum & exequendum ;
Et idcb vobis, & cuilibet veitriim, mandamus, firmiter injun-
gentes, qubd Treugas praedifias in Marchiis praedidis, per totum
Dominium noltrum, obiervetis & teneatis, obfervarique & tene-
ri, ac praemifla omnia & fingula exequi faciatis in forma prae-
didta.
Damus autem univerfis &fingulisDucibus, Comitibus, Baroni-
bus, Militibus, Hominibus ad Arma, Vicecomitibus , Ballivis,
MiniftriSj & aliis Fidelibus noltris, in Marchiis & Dominio no-
itris przdidtis, tenore prjefentium , in Mandatis qubd vobis, &
cuilibet veftrum, in prsemiflis oronibus & fingulis faciendis & exe-
quendis, Intendentes iint, Conf ulentes ,_ & Auxiliantes , quotiens &
prout per vos, vel aliquem veitriim, fuper hoc, ex parte noftra,
fuerint praemuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odtsvo die Odobris.
Eodem modo affignantur Thovias de Lucy , JVillie/mus de Dacre,
C^ Thomas de Mu/grave, conjuniii?nf d^ divijim, ad Treugas pra-
diSias in Marchiis Anglia & Scotite , verfus Fartes Occideutaies ,
objervandum, df objirvarifaciendumjfub eadem Data.
Dt
u
ET ACTA PUBLICA.
lOf
De exonerando , fnper Liberatione David de Brms,
D EX, diledo fibi, Johanni de Coupelant, Vicecomiti noftro
■'■^ Northiimbrix, Salutem.
Cum alfignaverinius , diledlos & fideles noftros,
Venerabiles Patres,
Tho?i/am Dunoh/icjjem ,
Et Gilbertum Kariiolenfem ^
Epifcopos ,
Williebmm de Bohun.^ Comitem Norhamptojiite , Confanguineum
nofirum ,
HenricuJN de Percy,
Et Radul[hu?u de Nevill.,
Ad David de Brus, Prifonarium noftrum de Scotia, a Prifona
noftra, fub certis Conditionibus , imer quofdam Nuncios & Pro-
curatores noftros, & quofdam Nuncios & Procuratores ex parte
diiiti David initis & concordatis, delibeiandum,
Tibi prxcipimus quod prxdi^Sum David , in Cuftodia tua jam
exirtentem, pnvtatis, Epilcopis, Comiti, Henrico, & Radulpho,
Qii.ituor, Tribus, vel Duobus eorum, cum cx parte ipforum,
Quatuor, Trium, vel Duorum eorum, fuper hoc ex parte noftra
fucris prxmunitus, per Indenturam, inde intcr te & pnrfatos, E-
pifcopos, Comicem, Henricum, & Radulphum, Qyatuor, Tres,
vel Duos eorum, modo debito conficiendam, deliberes, ad fa-
ciendum de lilo quod eis per Nos plenius eft injunctum.
Volumus enim te Cuftodia praedidti David, cum ipfum fic de-
liberaveris, per Ofteniionem hujus Brevis & Indemtur^e praedidtse,
crga Nos & Haeredes noftros exonerari.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Odtobris.
Ter ipfum Regem <^ Concilium.
De fecuritate pro David de Bras capienda.
D EX, Dileftis & Fidelibusfuis, Ricardo Tempeft, Conftabu-
^ lario Caltii noftri Berewici fuper Twedam, & .Vlagiftro
fohanni de Boukon , Camerario noftro didtse Villx Berewici, Sa-
lutem.
Sciatis quod Nos,
De veftris fidelitate & circumfpedtione confidenCes,
Ad Juramenta & Securitatem ,
* Qux nobis fieri debeant a Praelatis, Magnatibus , Nobili-
bus, Mcrcatoribus, & aliis de Scotia, fuper Articulis & Condi-
tionibus ,
In quadim Indentura, fuper DeUberatione David de Bruys, Pri-
fonarii noftii, inter quofdam Nuncios noftros ex Parte uni, &
quofdam Prjelatos, Magnates, & alios de Scotia, apud Novum
Caftrum fuper Tynamultimo confedta, contentis,
Noftro nomine Petendum & Recipiendum,
Vobis, & cuilibet veftrum, tenore priefentium, plenam conce-
dimus Poteltatem;
Ratum & Gratum habituri quicquid per vos, vel alterum ve-
ftriim, Actum vel Geitum fuerit in priemillis, & quolibet prx-
miflbrum.
In cujus , &c.
Terte Rcge apud Weftmonafterium, decimo quinto die OSio-
bris.
De Condu^n pro ObJtdibtiS, fttper Deliberatione David de
Brnjs, in yjngliam ventHris.
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem,
Sciatis quod,
Ciim in Tradatu,
Inter quofdam Nuncios noftros ex una Parte , & quofdam
Prxiatos, Magnates, & alios Nobiles de Scotia ex Parte alia
fuper Deliberatione David de Bruys, Prifonani noftri, habito, '
Contineatur quod Filii quorumdam Nobilium , & alii de Scotia,
ufque ad numerura Viginti Pcrfonarum , nobis Uberentur , in Re«
gno nollro Anglix, fub Cultodia nortra, ad Sumptus fuos pro-
prios , moraturi , in Oblides pro didto David ,
Nos,
Volentes Securitati didlorum Obfidum , fic in didtum Regnutn
noftrum Anglix venturorum , providere ,
Sufcepimus iplosOblides, Equos, & Hernefia fua quxcumque,
indidum Regnum noftrum Anglix, ex causa prxdidta, vemen-
do, ^r. prout in caterts de Conduiiu Eiteris.
In cujus, &c. ufque ad finem novem Annorum, poft Datam
prxfentium, proximo fequentium, plenane completorum, dura-
turas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , declmo feptimo die Odo-
bris.
Ann. D-'
1354-
£. j.
Ibii.
* De Licentia vadiandi Dtiellum in Scotia.
* V 808.
R
EX omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos , &c. Salu- Ann D
c '•'"■' .. 1354-'
Sciatis quod , __^_ i3,
Ciim, dileitus & fidelis nofter, Willielmus Heroun, coram,di- E. j.
ledto & fideli noftro, WiUielmo de Bohun, Comite Norhampto- scot.
nix, Domino de Valle Anandi in Scotia, verlus Johannem Wa- 18 £. 3;
layfe & Willielmum Prudhom, ad Ci)nvincendum eos dg Felo- m, \.
nia & Deprxdatione Equorura ipfius Willielmi Heroun , profe-
quatur ,
lidem, Johannes & Willielmus Prudhom, ad Profecutionem
ipfius WilUelmi Heroun, inde Allocuti, alleruerint ipfos de Felo-
nia prxdidta culpabiles non fuille, & hoc per Corporafua, juxta
Legem & Confuetudinem Terrx Scotix, ie contra didtum VVil-
Uelmum Heroun, feu aliquosde fuis, defendere optulerunt,
Prxfatufqae Willlielmus Heroun, ad didtam Feloniam verfus
iplbs Johannem & VViUielmum Prudhom, per Duos Homi-
nes fuos, cum Dei adjutorio, Probandum, in didta Terra Sco-
tix, ii de nobis ad hoc Ucentiam poilit habere, fe optulit fore pa-
ratum ,
Super quo nobis fupplicavit ut fibi, ad Probationem iUara in for-
ma prxdidta faciendum, Licentiam concedere veUmusj
Nos, Supplicationi prxdidtx annuentes, ad didtam Probatio-
nem, per Duos Homines fuos, contra didtos Johannem & Wil-
lielmum Prudhom , in Terra prxdidta, occalione prxdidra, facien-
dam, eidem Willielmo Heroun, tenore prxfentium, Licentiam
dedimus fpecialem; Et hoc vobis, & omnibus aliis,quorum interei^,
innotefcirnus per prxfentes.
• In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo dic
Oaobris.
Ver i^fum Regem.
De Pramtiniendo ad interejfendHm Deliberationi David
de Brnys.
Ann. D. jD EX, Diledto fibi , Johanni de Coupeland, Vicecomiti noftro
■■•"■' ■'•^ Northumbrix, Salutem.
Cura mictamus quofdam, Prxlatos, Magnates, & alios Nobi-
les, fidelcs noftros, apud Villam noftram Novi Caftri iuper Ty-
nam ,
Pro Deliberatione David de Brus,
Prifonarii noftri, in Prifona noftra, in Caftro noftro ibidem,
exiftentis,
Sub certis Formis & Conditionibus inter Nuncios noftros ex una
Parte, & quofdam Prxlatos, Magnates, & alios Nobiles de Sco-
' tia, ex altera, initis, & per Nos concordatis,
Facicnda,
Tibi committimus & prxcipimus quod prxmunias & excices
omnes Barones & Milites, de Comitatu prxdicto, infra Libertates
& extra, quod ipfi, fub gravi forisfadtura noftra, Deliberationi
prxdidtx,addiemfuper hoc ftatutum,apud prxdidtamVillamNovi
Caltri, quanto decentius poterunt, interfint, & prxfatis Prxlatis,
Magnacibus, & aliis Fidelibus noftris, in Fulcimentum eorumdem,
quamdiu Scoti, qui ibidem pro Deliberatione prxdidta venerint,
illuc raorentur, afliftant, & ipiis Intendentes fint & AuxiUantes,
prout eis tunc injungetur ex parte noftra:
Et hoc, ficut Nos & Honocem noftrum diUgis, & gravemln-
dignationem noftram evicare volueris, modis omnibus facias j Nos
de Nominibus illorum , quos fic prxmuniri feceris , qui ad Diem
& Locum prxdidtosnon venerint, inCanceUaria noftra certificans
diftindte & aperte.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium, decimo quinto die Odto-
bris.
1354-
An. i8.
Tom. III. P. T.
De Poiejlatibns fuper JraEiatn coram Papa.
D EX Univerfis, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^ Noveritis quod,
Cum,
Juxta Condidtum, pridem habitum coram, Reverendo in Chri E.3.
fto Pacre, Guidone Epifcopo Portuenli, inter Nuncios noltros & Trttiu:.
Nuncios Adverfarii noltri Francix, li. e. j.
Miferimus Solempnes Procuratores, feu Nuncios noftros, adprx- m. x.
fentiam , Sandtilfimi Patris , Domini Innocentii , Sandtx Umveria-
Iis Ecclefrx Summi Pontificis, ad Tradlandum & Concordandum,
inter alia, coram didto Summo Pontifice, cum didto Adverfino
nottro, feu Deputandis ab eo, de Pace Finali,inter Nos & Ipfum,
fuper omnibus Debatis & Controverliis, incer Nos & ipfum c.xor-
tis, & fpecialiter fuper Jure quod habemus & habere poterimus ad
Coronam & Regnum Francix, per Dei gratiam, ineunda, & fu-
per eis tranfigendum, & Terras, & alia, qux, virtute Tranl^
adtionis hujulmodi, habere debemus, pecendum & recipien-
dum,
Nos,
In cafu quo didtus Tradtatus profperetur , fi forfan fuper aliqui-
bus Caltris, Terris, vel Dominiis, qux fic nobis Uberari feu rema-
nere debeant, & eorum Limicibus Ditficultas imineac ieu Deba-
tum,
Defiderantes Debatum vel DifBcultatem hujufmodi debite de-
clarari ,
Ac de fidelitate & circumfpedtione provida,
Venerabilium Patrum ,
IVillielmi , Noriuicenjis Epijcopi ,
Et Michaelis, Eleili Londowenjis coizfrinati.
Ac , fidelium noltrorum diledtorum,
Bernardi Ezii, Domini de Lebreto ,
Gwdmis dt Brian, Domini de Lagherny
O Guh
lo6
CONVENTIONES, LITER.^,
*V.8c
Ann. T>. GuUielw: de Vomertis,
1354. Bertra^iJi Domini de Monte Ferandi,
Biiv. 3. Et Maffj?ri Gerardt de Podio, Juris Periti^
Confidentcs, , ^ n t- c t •
Ad fiibiciendum oculis omnia & fingula Caftra, Ierras,6c Li-
niites hujufmodi, una cum Nunciis & Procuratoribus ipiius Adver-
farii noltri, aJ hoc Deputatis, & cum eis, fuper didtis t.altns,
Terris, & Limitibus, Informationes , Evidentias, & Frobationes
per Teltes, Literas, Cronicas, Famam, & alias Vias quafcum-
que, per quas ad Cognitionem Veritatis fuper hoc melius potent
Et ad ea, qux per Informationes, Probationes, & Evidentias
hujufmodi, comperta fuerint, eidem Domino Summo Pontifici &
didiinollris Nunciis referendum, & eos fuper hoc certificandum ,
ut ulterius, in difto Negotio Pacis & Concordix, clare procedi
valeat & fcliciter, Deo Duce,
Iplis, Sex, Quinque, Quatuor, Tribus, & Duobus eorum, ple-
nam, tenore prsefentium, committimus & concedimus Poteita-
tenii ^ , , . . j j-
Promittentes Nos Ratum & Gramm habituros qmcquid per di-
ftos, Epifcopum, Eledum, Bernardum, Guidonem, Gullielinum,
Benrandum, & Gerardum, Sex, Scc. Adtum vel Geltum fuent
in prxniuris, & quolibet prxmifforum.
In cujus, &c. ^^ , .
Dat. apud Weftmonafterium, tricehmo die Oaobns.
Corporalem , vel aliquam aliam Caufam legitimam , fine fraude Ann. D.
& dolo, fuerit impeditus, ita quod nullo modo in Angiiam redire 1354..
poflit, £«'*• J.
Volumus & concedimus, per praefentes, quod, in cafu quoprse-
fatus Karolus, per hujufmodi Infirmitatem, vel aliam Caufam legi-
timam, fine fraude & dolo, fuerit impeditus, ita quod nuUo mo-
do, infra Terminum praedidtum, in Angliam redire poflit, ut prac-
didtum eft, idem Karolus ftatim, poftquam ab hujufmodi Infirmi-
tate convaluerit, velalias, ceflante Impedimento prasdido, inAn-
gliam redire , & fe in Prifonam noftram reintrare valeat , lub prac-
fentis CondudtiiS fecuritate.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo die Novembris.
De non Gravando , per JtfrifdiBionem Eccleftafticam.
Ann. D
1354-
An. zS.
£.5.
Vnfc. z8.
£. j. m,
8.
R
E X , dile£tis fibi in Chrifto , Dccano & Capitulo Ecclefix
- Sandi AndreaedeBurdegalia, Salutem. .
Ex parte , dileftorum & fidelium noftrorum , Proborum Hoiiii-
num & Habitatorum Parochiaj de Condoiaco , nobis eft , graviter
conquerendo, monftratum quod, .
Ciim Ipli fub Jurifdiftione veftra m Cafu Civili & Criminahfint
conftituti, & quamplures didtarum Partium, ut Pecuniam ab eis
extorqueant, vel alias Malitiam inferant , falfos Clamores, Quere-
las five Accufationes, contra ipfos Probos Homines & Habitato-
res'coram vobis Fingentes & Moventes, eos Laboribus & Expen-
fis magnis indebite vexent & fatigent,
Et licet hujufmodi Clamores, Qyerelje, vel Accufationes falfx
& malitiofae compertae exiftant , iidem tamen Probi Homines &
HabitatoresRecuperationem, aut Remedium ahquod, pro Datii-
pnis fuis & Interefle, contra hujufmodi Clamantes, Qiierelantes, fi-
ve Accufantes confequi non poflunt ,
Et infuper, quod, pr«textu Junfdnaionis veftrae prsdidtx,
Corpora Virorum & MuUerum, Interfedtorum & Murdratorum
infra eandem Jurifdidtionem , quandoque tenuiftis adeo diii Inhu-
mata, quoufque per Aves & Mufcas, pro majori parte, fue-
rant devorata, Quod adhuc vos creditur velle facere in futu-
Super quo nobis eft Supplicatum congruum Remedium per nos
adhiberi, ^, . „„1- .1/-
Nos, volentes didos probos Hommes & Habitatores ab hujul-
modi injuftis Vexationibus praefervare, & Corpora, fic Defundta,
fine cfiutina detentione eorumdem fepeliri , vobis committimus &
mandamus quod omnes & fingulos, qui Clamores, Querelas, five
Accufationes contra didtos probos Homines & Habitatores, coram
vobis. in Foro veftro inftituerint, fi eofdem Clamores, Quere-
las , vel Accufationes veros & fideles probare nequeant , ftatim in
•Sex Libris & Dimidia, aequaliter mter Vos & Partem, lic ini-
que vexatam, diilribuendis, condempnetis, aut condempnari fa-
Et'Corpora Virorum & Mulierum, infra didtam Jutifdidtionem
veftram fic Interfedorum five Murderatorum , ftatim, cum ab
Amicis fuis, aut aliis, a vobis, vel Officiariis veftris, petantur,
fepelienda, abfque ulteriori detentione eorumdem Corporum, libe-
rari faciatis Eccleiiafticae Sepulturx tradenda, ne Querela ad nos
ind^ perveniat iterata, per quod materiam habeamus advos & ve-
ftra graviter capiendi.
Dat. in PaJatio Weftm. primo die Novembns.
Per ipfum 'Regem <^ Concilium.
Pro
Karolo de Bloys , ad partes Britanni£ profeElHro.
Ann. D.
135+-
An. iS.
£. J.
trnnc.
»8. £3.
w. J.
•V.810.
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
*^ Sciatisquod,
Cum Illultris Karolus deBloys, Prifonanus nofter , de Licentia
noftra, ad partes Britanniae, fubcerta forma, Inter Nos 6c Ipfum
concordata, fit profedurus, ibidem per aliquod tempus moratu-
rus, ac exinde in Angliam redimrus,
Nos, volentes Securitati ipfius Karoh in hac parte providere,
fufcepimus * ipfum Karoium , eundo ad didtas partes Britannix ,
quo volueritmodo pacifico, cum moderata Familia (ita quod eaf-
dem partes, quoulque ad Nosin Angliam redierit, non exeat) tranf-
eundo , & exinde in Angliam redeundo , ut prsdidtum eft, in Pro-
teftionem & Defenfionem noftras fpcciales, necnon in iaivum &
fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quod eidemKa-
rolo, ^c. ut rn confimilihus Literis de Cortditclu, ujque hac verba;
In cujus, &c. ufque ad Feftum NativitatisSandi Johannis Bapd-
ft-je, proximo futumm , duraturas.
Et quia praefatus Karolus, juxta formam Concordix, inter Nos
& Ipfum initae, citra Terminum prxdidtum, in Angliam redire,
& in Prifonam noftram reintrare cenetur, niii per Infirmitatem
Ann. D.
1554-
An. 18.
E. j.
m.
I
Pro Baronibns er MilitibHS de Britannia.
D EX, &c. Salutem.
•'■^ Sciatis quod ,
Ciim , Nobilis Vir , Johannes Vicecomes de Rohan , qui pro
quibufdam Negoriis , Nobilem Virum, Karolum de Bloys , Prifo-
narium noftmm, tangentibus, de Licentia noftra, nuper in An-
gliam venit, ad propria jam iit rediturus, ibidem per aliquod tem-
pus moraturus, & exinde in Angliam rediturus, in cafu quo prse-
fatus Karolus , citra Feftum Nauvitatis Sandi Johannis Baptmx ,
proximo ftiturum , in Angliam non redeat , pro eodem Karolo Qb-
ies moraturus ,
Nos, volentes Securitati ipfius Vicecomitis in hac parte provide-
re, fufcepimus ipfum Vicecomitem, eundo ad didtas partes Britan-
niae, <i^c. prout in cateris de Condu^u Literis, uf^ue hac verba^
viz.
In cujus, &c. ufque ad Qiiadragefimum diem poft Feftum Na-
tivitatis Sandi Johannis Baptifts, proximo futurum, duratu-
ras,
Et quia prjcdidtus Vicecomes , juxta formam Concordiae , inter
Nos & prsefatum Karolum initae, infra Terminum prxdidtum, in
cafu quo praedidlus Karolus citra didtum Feftum Nativitatis Sandti
Johannis B-aptiftae Priionam noftram non reintret , in didtum Re-
gnum noftrum Angliae Obles pro eodcm Karolo moraturus venire
tenecur, nifi per Infirmitatem corporalem, vel aliquam aliam Cau-
fam legitimara, iine fraude & dolo, fuerit impeditus, ita quodnul-
lo modo , infra Terminum pr«didtum , in Angliam venire poifit,
Volumus& concedimus, per praefentes, quod, in cafu quo prx-
fatus Vicecomes, per hujufmodi Infirmitatem, vei aliam caufamle-
gitimam , fuerit impeditus ita quod nullo modo , infi-a Terminum
prxdidtum , in Angliam venire poifit , ut praedidtum eft, tunc idem
Vicecomes , ftatim poftquam ab hujufmodi Infirmitate convaluerit,
vel alias ceffante Impedimento praedidto, in Angliam venire, &
fe in Prifonam noftram, Obfidem, pro prxfato Karolo in forma
praedidta moraturum, intrare valeac fub prsefenris Condudtus no-
ftri fecuritate.
Concedimus, infuper, prsefato Vicecomiri qu6d, fi ipfum in
didto Regno noftro Angliae Oblidem pro prxfato Karolo informa
prxdidta morari conungat, ftaum, polt introitum ipfius Karoli in
Prifonam noftram , vel Satisfadtionem pro eodera Karolo alias no-
bis fadlam , idem Vicecomes deliberetur, ad propria fub falvo Con-
dudtu noftro rediturus.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium, decimo die Novembris.
Confimiles Literse de Condudtu fiunt , pro fubfcriptis, fub eadem
Data , per idem tempus duraturae , mucacis mucandis ; vide-
licet,
Pro Theohaldo, Domino de Rupe Forti, Barone, cum Decem Equi-
tihus, ^c. » TT Q 1
Pro Bonabio de Rugio, Domino de * Dervallo, Barone, & pro V.6II.
Johanne de Pulcro Manerio, e^ eoruvt altero, cnm Decem E^ui-
tihus, d^c.
Fro Jokanne de Dauaugour ,
Johanne Machecoul ,
Galfrido de Dynam,
Gullielmo Dauaugour
Eueno Charruell ,
Johanne de Rugio,
Roherto de Sando PetrOy
Bertrando de Gloaquii,
Silveftro de Rozaio ,
Johanne de Juft ,
Oltvero dc Vaucler ,
Et Radulpho de Carraoul,
Et ecrrum luolthet , cum ^atuor Equitihus , iQ-c.
De Treugis in Britannia initis.
LE Roi a touz noz Subgitz, MimflTes, & Foialx, & efpecial-
ment en la Duche de Bretaigne, qi ceftes Letues verront,
Savoir vous fefons que, a la Requefte & Inflance de nobleHom-
me Charies de Bloys, noftre prilbner, nous avons ottroiez. & pris
efpeciales Trewes, & Soeffirances de Guerre , enue noz, Gencz &
Obeilknn. d'une Parrie, & les Gentz & Obeiflintz, du dit Char-
les es Parties de Bretaigne, a durer tanque a la l^efte de la Nau-
vite Seinc Johan le Baptiftre, profchein a venir, en mefmelesfbur-
me & manere, & par mefine les Conditions, que Trewes ont eftes
prifes & acordez es dites Parties devant ces heures.
Et volons, par efpecial, & occroions que, durances les dices Tre-
wes ou Soefifrances nulle Ville, ou Chaftel puiffe eftre einblez, ne
pris d'une Parc ou d'auo-e, ne novel Ranceoutaent faiti &, fi nul
Ann. D.
1354-
An. z8.
E. 3. ■
Fr. i8.
£.
J-
l.m.
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.tiel Attemptat, ou autre, foit fait d'une Part ou d'autre, duran-
1354- tes les dites Trewes ou SoefFrances, volons qui de noltre Part
SUv. 3. foient reparez,, fanz delai, par noftre Lieutenant, qi ierra pur
nous en la Ducliee de Bretaigne, pur le temps; par enfi qui de
les Attemptatz, par fautre Parties, foit fait femblablement en tieu
cas.
En tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Patentes.
Don. a Weftmonftr. le Unzifme jour de Novembr.
Pro Rogcro David , de Navibm arcfiandis,
A„r, n REX,&c. Salutem.
Ann.D.tV Sciatis quod,
Cum mittamus, diledum & fidelem noftrum^ Rogerum David
ad partes Britanniae, cum certo numcro Hominum ad Arma &
Sagittariorum , pro quibufdam Negotiis noftris, de quibus ipfum
oneravimus, ibidem celeriter expediendis,
Aflignavimus ipfum Rogerum & Williclmum Smale, conjun-
Gdm , & divifim , ad tot Naves , quot pro Paifagio iplius Rogeri
& Hominum fuorum verfus Partes praedidas iufficere poterunt , in
Portubus de Plumuth , Weymuth , & Fo\vy , ac aliis Portubus &
Locis , verfus partes Occidentales , ubi melius expedire viderit, are-
ftandum & capiendum ,
Et ad Magiftros & Marinarios Navium earumdem , in eifdem
Navibus, ad vadia noftra, pro hujuimodi Navibus, in obfequium
noftrum proficifcentibus,foIvi confueta, per iplum Rogerum prom-
pte folvenda, proficifci compellendum,
Et ad omnes illos, quos in hac parte contrarios invenerit feu
Rebelles, areftandum & capiendum, & Priibnis noifris manci-
pandum, quoufque aliud de eis duxerimus demandandumj
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quod eifdem,
Rogero & Willielmo , & eorum alteri , in prxmilTis faciendis &
exequendis, Intendentes fitis, confulentes, & auxiliantes, quo-
liens & prout iidem, Rogerus & Willielmus, vel eorum alter,
vobis , vel alicui velfrCim , fcire fecerint , vel fecerit , ex parte
noftra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Novem-
bris.
Ter tpfum Regem,
* Tra^atHs aptd Berewyk^fnpcr Redemptione David de
Brnys.
CEsTE Enoenture,
Fait a Berewikllir Twede, le xii jour de Novembre, TAn
duGraceMil,CCC, LIV,
Par entre,
Les Honorables Pieres en Dieu,
Gilhert Evejque de Kardoill^
Sire U-illiam de Bohun) Conte de Northampton , ^ Cofiefiahle
d'Engleterre ,
Hemi dc Percj ,
Et Raufde Nevill,
Thomas de Lucy ,
William, Barou7t de Grayflok ,
Hetiri le Scrop,
Et William de Dacre , d'un part ,
Et , les Honurables Piers en Dieu ,
Wdliamy
Johan , *
Thomas ,
Et Patrik,
De Seint Andreu,
yibherden ,
Catenas ,
Et de Brechyn,
Evcfques,
Et,
Les Nobks Hommes,
Mofifieur Patrik de Dujihar, Conte de la March,
Et,
Religioufcs Hommes,
, y»han .
Et William,
De Du»ferme/jn ,
Et de Aherhrothok ,
Abbes,
Et Meftre Wauter de Moffet , Archideacon de Lovieneffe ,
Sire Wdliam de Eymygftoti,
Et Rohert de Erskyn,
Chivalers ,
D'autre part,
Trete & Accorde eft, par entre les Parties fufditz, que Mon-
fieurDavid de Bruys, Roy d'Efcoce, foit fraunchementz Delyve-
rcx & Raunlbnes pour une certeyne fommc d'Argent (cefte aifa-
voir) pur XC M. Marcz d'Efterlyngs , a paierers deinT. Neof Ans
profcheyns fuyaunz <^c. ut in Tradatn afud Novum Caftrum dat.
13. 7»/«, ujque hac verha, viz,.
Item, Accordez eft que les Seigneurs fufditz, ou altres a ceo
affignez, ferrount a Berewik, la Difmeyn profcheyn apres la fefte
de Seint Hillari profcheyn a venyr , pour afFermer les chofes fuf-
ditz, en cas que plafe au Roy d'AngIeterre.
Tom. UJ. Fart. I.
107
Anri. O.
I3T4-
Bdv. je
An.iS.
£.3.
Scot. 18.
E. 3. m,
4-
Confirmatio TraU.Uns fuper Redcwftione pr,edif}a,
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres vcrront ou orront, Sa-
lutz.
Sachez qe come, a la priere David de Bruys, noftre prifoner,
& des Prelates , Grauntz, & Comunes d'Efcoce, eullons Grante
de Treter ovefque eux de la dite Deliverance le dit Uavid, & (iir
ce Hnvoiafmes a Noef Chaftel fur Tyne, noz cheres & foulx,
rOnurablc Pierc en Dieu, 1 Evefque de Durefme, William de Bo-
hun, Conte de Norhampton, & Conftable d'Engleterre, noftrc
Trclchere Couiin, (^c. t<t in Trailatu Dat. i-? 'Jul.
Nous, eue fur les chofes, enli trerez, ove Prelatz, Grantz &
Sages de noftre Roialme, bone &meure Deliberacion, ii acceptonsj
par Confcil & AlTent de eux, le dite Tretee,
Et promettons & grantons, en bone foi, que ii le dit David,Pre-
latz , Grantz , & aurres Gentz d'Efcoce , de la partie le dit E)avid,
tiegnent, gardent, & facent, en quanque a eux attient, totes le^
chofes Sufditez, enli tretez & accordez, nous les tendrons & fer-
rons tenir de noftre part pleinement , faunz fraude ou mal engyn
folonc le purport de Tretee fufdite.
En tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Overtes.
Don. en noftre Paleys de Weymonftr. le quint jour De-
cembr.
Conprmatio epifdem TraEiatus per Pri?!cipem Wa//i.e.
* De Exitihns Britamia conceffs. *V.Si-;
EDwardus, Dei gratia, Rex Angli» & Francijc, & Dominus Anri D
Hiberni-cE, diledto Clerico fuo, Magiftro Johanni de Strc-
tele, Conftabulario fuo Burd^aliae, vel ejus Locuni tenenti, Sa-
lutem.
S c I A T I s quod ,
Ciim, juxta Conventiones, inter Nos &, diledum & fidelem
noftrum, Thomam de Holand (quem Capitaneum, nomine noftro,
in Ducatu Britannice conftituimus) initas, Concesserimus
eidem ThoniK , pro Mora & Expcnlis ejuidem Thomne , & Ho-
minum fuorum, in eodem Ducatu, on;nes Exitus, Proficua, &
Emolumenta, de di6to Ducatu provenientia , & ad eundem Duca-
tum pertinentia,
Habenda & Perctpienda ad opus fuum propiium , a
Fefto Pafchce, proximo prsterito, quamdiu ipium Thomam iic
ibidem morari contigerit, abfque Compoto, feu alio Proficuo no-
bis inde reddendo, prout in Literis noftris Patentibus, inde con-
feftis, plenius continetur,
Vobis mandamus quod eidem Thomsc omnia Exitus & Proficua
de Sigillis & Brevibus, pro Cuftumis Navium apud Burdegaliam
ad diitum Ducatum BritanniiC pertinentia, a difto Fel1:o Pafchie^
per vos percepta, liberari faciatis, & Attornatum, vel Procurato-
rem, quem idem Thomas ad hoc loco fuo deputaverit, eadem
Exitus & Proficua, de Sigillis & Brevibus prxdidtis, ciim ideni
Attornatus vel Procurator ad didas partes Vafconiae, pro htijuimo-
di Exitibus & Proficuis percipiendis, venerit, ad opus iplius Tho-
mae percipere & colligere perniittatis.
Tefte meipfo apud Welimonafterium, quarto die Februarii, An-
no, &c.
1355-
An. 29.
£. 3.
Vxfc.
29. £. 3.
m. if4
Sitper Nova AioKeta Scoti<t, de Proddmaiione ficicnd.i.
REX Vicecomiti Northumbrix, Salutem.
Licct antiqua Moneta Scotije ejufdem Ponderis & Allai.r,
ficut fuit Moneta nolfra Stcrlin^i Angliae, ante hxc tempora elle
confueverit, propter quod in Regno noltro Anglix babuit Cur-
fum fuum,
Qiiia tamen quaedam Moneta, diax Antiqux Monetae Similis
& Conformis, quas in Pondere mmor & Allaia debilior exiiiit, in
dido Regno Scotiae de Novo eft cuifa, & in Rcgno noftro fuum
capit Curllim , quod , fi diutius permittatur , in noiiri ac totius Po-
puli noftri cjuldem Regni Dampnum & Deceptioncni , ac di-itiE
Monetx noftra: Deftrucilionem , cedet manireilre,
Nos, volentes hujufmodi Dampno & Deitrudioni obvi.ire, Ti-
bi pr.ecipiinus quod ftatim, vilis prxfentibus , in Civitatibus, Bur-
gis, ViUis Mercatoriis, Portubus Maris, & aliis Ircis, in Balliva
tua , ubi meliijs expedire videris , publicc proclamari , & ex parce
noftra firmiter inhiberi facias, ne Quis, fub gravi forisfaftura no-
ftra, didtam Novam Moneram Scotix, jam Cullam, vcl Cuden-
dam, in Solutione, ciim Oblata fuerit , ut Curiualem recipiat , auf
recipere prxfumat, fet quod ftatim, cum oblata fuerit, ut Curfum
Moneta noilra capiat , in quorumciimque mauibus Moneta fuerit,
areftetur, & nobis remaneat foristadta.
Volumus tamcn, & intentionis noftrx exiftic, qu6d Unicuique
liceat hujufmodi Novam Monetam ad noftrum valorem ejuldetTi
emcre, ita quod eam ad Bullionem noftram deferat, ibideni Fun-
dendam, & Monetam de Cuneonoftro, ad ValoiemdidxMone-
tac, iic Fufx, prout moris eft recipiendam,
Et quod didta Antiqua Moneta Scotix Curfum fuum habeat, prout
ante hxc tempora habere conluevit.
Et, ii ijuos, poft Proclamationem & Inhibitionem noftras hu-
jufmodi, inveneris diifta Nova Moneta Scotix, alio modo quam
ut prxdicitur, utentes, tunc eos, cum eadem Moneta capi &
areftari, & eorum Corpora in Prifona noftra falvo cuftodiri, &
nobis ae tota Moneta illa refponderi facie^j Nos de nominibus
O 2 Cc
Ann. D .
I35V
i9.
Ah.
E.3.
Clttuf.
29. E.I5;
m. jc. 4,
io8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. fic Areftatonirn , ac de Summa monetae hujufmodi , quam fic are-
1^55. ftari feceris, de tempore in tempus , fub Sigillo tuo, certificcs di-
idv. 3. ftindte & aperte.
Tette Rege apud Weftmonafterium, duodecimo die Martii.
Per ipfum 'Regem.
•V.814,
* De Salvo Condu^H fro Nptnciis Papa.
1355
An. 19.
£. 3.
Vat. 29.
£. 3.p.
i,m. 12.
Ann.D.RE^^&^^- Salutem.
^ Sciatis quod,
Cum, Venerabiles Patres , Johannes Epifcopus Eluenfis, & An-
druynus Abbas Cluniacenfis, ex Parte Domini Summi Pontificis,
ad Nos in Nuncium fint venturi,
Nos, ob Reverentiam ejufdem Domini Summi Pontificis, vo-
lentes Securitati ipforum Epifcopi & Abbatis providere,fufcepimus
ipfos, Epifcopum & Abbatem, veniendo in diftum Regrium &
Poteftatem noftram, cum Centum Perlbnis Equitibus, & eorum
Garcionibus, Herneiiis, & Rebus fuis, ibidem morando, & exin-
de redeundo , in Protedtionem & Defeniionem noftram fpecialem,
necnon in lalvum & fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo vobis mandamus quod didos, Epifcopum & Abbatem,
^c. prout in [imdibus de Covduiiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
Tefte Rege apud Wodeftok, fecundo die Aprilis.
Ad Bonum Geftum ipfius Comitis erga nos (de quolaudabile Ann. D.
Teftimonium, tam per Magnates, quam alios de Concilio noftro, 1355-
perhibetur) necnon ad Magnum Locum, quera iiibis muinplici- E'^"-'. 3-
ter in Terra praedidla, ante hxc tempora, tenuit, & tenere pote-
rit in futurum , conliderationem habentes,
Ac volentes proinde gratius agere cum eodem,
Sufcepimus ipfum Comitem, Caftra, Maneria, Terras, Tene-
menra, Libertates, Officia, & omnes PoiTeiriones fuas, in Pro-
tedtionem & Defenfioncm noftram ipecialem ;
Noientes quod prasdictus Comes, pro aliquibus Caufis, qu^e fibi
per Miniflros noftros Partium illarum imponi poterunt , quoufque
inde certiorati fuerimus, & voluntatem noftram inde pr.eceperi-
mus, capiatur, areftetur, imprifonetur , vel alias in Perlbna, Re-
bus , aut Polleftionibus iuis , moleftetur feu gravetur.
Volumus enim quod de omnibus, quae fibi imponi contigerit,
cum nos inde certificati fuerimus, coram Nobis & Conciiio noftro
Anglix relponaeat, & ftet Juri, prout de Concilio noftro duxeri-
raus ordinandum.
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Comitem , Caftra , Mane-
ria, Terras, Tenementa, Libertates, Officia, & omnes Poffellio-
nes fuas, manuteneatis, protegatis, & defendatis ; non inferentes
eis, vel inferri permi:ccntes , Injuriam , Molelliam, Dampnum,
aut Gravameni &, ii quid eis forisfadtum fuerit, id eis line dila-
tione taciatis emendari.
In cujus , &c. quamdiu Regi placuerit duraturas.
Teite Rege apud Weftmonaiterium , decimo tertio die Maii.
De Claiis dr Pontibus , pro Eskippamento Eqttortim Princi-
pis IVallia, provide»dis.
Ann. D. D E X Vicecomiti Cornubia:, Salutem.
i-cy. ■Tv Prxcipimus tibi, firmiter injungentes, quod ftatim, vifis proe-
jfa'. 29. fentibus, Duo Milia & Quingentas Claias & Quindecim Pontes
I. 3. (quorum Ofto Pontium pr3Edi6torum quilibet iit de Longitudine
Vafc. 29. VigintiPedum, & quilibct Septem Pontium eorumdem de Lon-
£. j. m. gitudine Quatuordecim Pedum) pro Eskippamento Equorum, di-
i+. ledi & 'i<.i^'lis noftri cariffimi, &c aliorum Fidelium noitrorum, in
Comitiva fua , in Obfequium noftrum verfus partes Vafconite pro-
fe<!Iurorum, in Balliva tua, de Exitibus Comitatus praedidi, pro-
videri}
Et Clayas & Pontes prxdidos ufque Portum de Plumuth (ubi
Paflagium didi Filiinoftri, & aliorumprsdidtorum, ordinavimus)
cum omni cclcritate duci & cariari facias;
Ita quod fint ibidem citra Qiiindenam Sanftie Trinitatis, proxi-
mo futuram , vel in eadem Qiuiidena ad ultimum, Hervico Lche-
we (quem ad eos recipiendum deputavimus) per Indenturam, mde
modo debito conficiendam, ibidem libcrandi;
Ita quod, in tui Defedtum, Pafiagium prxdi6tum nullatenus re-
tardetur, per quod materiam habeamus ad te & tua graviter ca-
piendi.
Et de Cuftubus, quos circa prsmifla appofueris, tibi, in Com-
poro tuo , ad Scaccarium noftrum , debitam Allocationem habere
faciemus.
Tefte Rege apud Weftm.onafterium, fexto die Maii.
Fer ipfum Regetn.
COnfimile Brcve dirigititr Vicecomiti Devonia de aliis Duohus Mi-
litihus ^ ^inge?i{is Claiis ^ ^indecim Pont:bus.
liem confmile Breve dirigitur Vicecomiti Suthampiotiia , de Duo-
bus Milibus <^ ^nigentis C/aiis g^v G^widecim Po-irtibus [quorujn
OBo PoTitium pradiciorum ^uilibei ft de Lungitudine Viginti Pedum,
^ quihbct Septem Pontiujn eorumdem de Longitudine ^atuordecim
Peaum) pro Eskippameytto Equorum Thoma: de Bello Campo Warr-
-wic^, ^ Roberti de Uffbrd Suffo/ci£ , Comitum , c^ atiorum, in
Comitiva fua, 'verfus Partes pradiilas profeilunjrum , de Exitibus
Cojnitatus fut prov.dendis ^
Et C/aiis & Poviibus pradi^is ufque Porium Suiicantptonia , ci-
tra dittam ^indenam, vel in eadem ^indaia , duce7tdis, <^c. ut
fttpra.
Tef/e utfupra.
'V.Sij-,
Pro Comitite de Dejfemomd, de non Gravando.
£. 3
Fat. 29
£.3. /.
i. »».3
quos.
&c. Salutem.
i
K'
i9-
m.
bus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis in Hibernia, ad
Supplicavit nobis, diledus & fidelis nofter, Mauritius Fitz Tho-
mas, Comes de Deflemound, ut,
Cum ipfe iemper in fidelitate noftra perfiftens , Nobis , juxta Li-
geantise fus debitum, fideliter defervierit,
Et nichilominus maliiiose, ad Procurationem quorumdam Mi-
niftrorum noftrorum, iplum gravare Machinantium , pluries pro-
fecutus ac Captus fuerit, & Iroprifonatus, & Terrae, & Tene-
menta , Bona & Catalla lua , abfque aliquo Commodo, nobis inde
proveniente , Deftruita & Vaftata fuemnt, in Statiis fui Dcpreflio-
nem manifeftam,
Velimus Securitati ipfius Com.itis , ne per Siniftras Suggeftiones
hujufmodi Miniftrorum impofterum praegravetur, providere,
Nos,
Pro Edwardo Rege Scotia, de Condnilft. 1
E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem. Ann. D,
■^ Volentes Sccuritati, Magnifici Principis, Edwardi Regis I355-
Scotiar, Confanguinei noftri cjriflimi, qui ad Nos in Angliam, '^''- ^9-
de Mandato noftro, nuper venit, providcre, ^- ?•
Sufcepimus ipfum Regem, Homines, Familiares, Equos, Her-'^'^'""
nefia, Bona & Res fua quaecumque, ibidem morando, ^c. prout^- 3
in cateris pro eodem de ConduBu Uteris. 9-
In cujus, &c. per unum Annum d'. aturas.
Teite Rege apud Weftmonalterium , decimo nono die
Maii.
Per ipfutn Regem ^ Conci/ium.
De Alarinariis pro Pajfagio Principis Wiilli^ eligendis.
REX Univerfis, &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod aflignavimus, diieiftum nobis, Willielmum 1355-
Baret, Magiilrum Navis, vocatie la Julian, ad Triginta & Sex ^n. 29.
Marinarios de Marinariis, pro Obfeqiiio noftro non eleftis, inCo- £. ?•
mitatibus Kantije, Eifexive, Surriae, & SuiTexiae, tam infra Liber- ^«A- i?*
tates, quam extra, Eligendum & Capiendum, £. 3. w.
* Et Eos in Navi prxdidti ponendum , ad proficifcendum in " •
cadem cum, diledto & fideli noftro, Edwardo Principe Walliae, * V.8j6.
Filio noftro carifTimo, ad Vadia ipfius Principis, ad partes Vafco-
niae , prout eis ex parte ejuldem Principis injungetur ,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios invenerit (eu
Rebelles , Capiendum , & Prifonis noftris Mancipandum , in eii^
dem moraturos, quoufque de eis aliter duxcrimus demandan-
dum;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Willielmo, in prxmiflis
faciendis & exequendis, Intcndentes fitis, Confulentes,& Auxilian-
tes quotiens, & prout ipfe vobis, & cuilibet veftriim, fcire fece-
rit ex parte noftrd.
In cujus, &;f.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicetimo odlavo die
Maii.
Per ipfuni Regem, nunciante yohanne de Be/lo Campo.
Confimiles CommilTiones hat)ent fubfcripti, fub eadem Datai vi-
deiicet,
Johattnes Gohei , Magifter Navis vocate /a Margarete, ad Vigin-
ti 2^ Sex Marinarios.
Wi/iie/?nus Henry, Magifter Navis vocat£ /a Nicho/as, ad Vi-
gtnii (^ ^uatuor Marinarios.
Wi//ie/mus May , Magifter Navis vocata la James, ad Viginti
(^ Sex Marinarios.
Johannes Burges , Magifter Navis vocata /a Gregory , ad Viginfr
Marinarios.
Stephanus Stotiyytg, Magifter Navis vocatne la Seinte Mariehote,
ad ^indecim Marinarios.
Simon Steven , Magifter Navis vocata la Mighel, ad Viginti dr
Sex Marinarios .
Joiiannes Leiue, Magifter Navis vocatie /a Cogg Johan de Jer-
7iemuih, ad Viginti ^ Sex Marinarios.
De Condittl/t, pro Homimbns Karoli de B/oys.
Ann. D.
RE X Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
Sciatis quod, 135?.
Cum Raynfridus le Veir, Prjeccntcr Dolenfis, in Regnum no- ^^ ^^_
ftrum Anglise, cum Ocfto Equitibus de Familia fua, in Comidva, g, ',_
Nobilis Viri, Karoli de Bloys, Prifonarii nollri, venerit, & ad pr'i^.
Partes Britannix, pro Negotiis ipfius Karoli, jam iit profedturus, £.V «».
ac exinde in Angliam rediturus, ,,.
Nos (volentes Securitati ipfius Raynfridi, ac Hominum fuorum,
in
ET ACTA PUBLICA
fbin. D.
1355-
Edv. 3.
in hac parte providere) fufcepimus ipfum Raynfridum, Hcmiiies,
Equos , drc prout in fimilibus de Conduilu Literis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Maii.
Per Concilium.
Confimiles Literas hahet Robertus de San&o Tetro MileSyde far-
ttbus Britanniie , fro Se, e^ Odo Equitibus de Familia fua, fer
idem temfus duraturas , jur eadem Data.
De Rege , in TraBatibus pro Pace ab Adverfario Francia
delufo , de Guerra refnmendo , O' de orando fro falici
Expeditione,
Ann.D.
1355-
An. 29.
E. 3.
Clauf.
29.E. 3.
m 19. d,
te parcendo) inveftigari celeriter faciatis , Ann. Oi
Et Armaturas Ferreas, habita confideratione ad Valorem Metal- 1355-
li inde ac Operum & Apparatuum earumdem, & ad moderatum Edv. 3.
Lucrum, ultra liujufmodi Metailum, Opera, & Apparatus, juxta
mutuum avifamentum & arbitrium aliorum, inde notitiam haben-
tium, fi opus fuerit, appretiari, &c ea didis Magnatibus & aliis Fi-
delibus noftris, in difto Viagio profedturis , ea emcre volentibus,
ad hujufmodi rationabile Pretium, prout per Nos & Concilium
noftrum onerati eftis & ad hoc jurati, vcndi faciatis, ne, iu veftri
Defeftum, aut Tepiditatem ,_ & machinatam Malitiam, hujufmo.*
di Armurariorum * Progrellus prjedidius ultra tempus inde ordina- *Vi8i3i
tum (quod abfit) capiat dilationem.
Ec li quos Armurarios hujufmodi Armaturas a vobis abfconden-
tes, feu eas concelantes aut elongantes, inveneritis, tunc Armaturas
illas, fic Concelatas &c Elongatas, ubicumqiie eas reperiri contige-
rit, tanquam nobis forisfaftas, in Manum noftram capi, & eas ad
opus noftram falvo cuftodiri faciatis^ Nos, in Gincellariam no-
ftram , tatn de Genere Armaturarum , & Valore earumdem, quam
de Nominibus quorum fuerant , certiticantes.
Telte Regeapud Weftmonafterium, fexto die Junii.
Per ifjum Regem.
RE X , Venerabili in Chrifto Patri , S. eadem gratia , Archiepi-
fcopo Cantuarienf) , totius Angliae Primati , Salutem.
Recogitantes, in amaritudine Spiritus, Tribulationes multas &
malas , ac Onera gravia , quae per Guerras varias & earum Difcri-
mina , quibus fiiimus hadenus involuti, fubditus nobis Populus pro
nobis futiit tam gratanter, graves, nimirum, ex hoc in corde ge- . ,
rimusPundiones,
Etideo, ut eorum confuleremus Commodis & Quieti, & effij- Jd Literas Karoli Imperatoris , de Coronatione fna Roma.
*V.8i7^
fionem vitaremus fanguinis Chriftiani, quantum decuit, Pacem
quxfivimus, & plures Vias Pacis & pluries optulimus, etiam cum
Detrimento non modico Juris noftri,
Et demum cum in Traftatu , prope Calefium inter noftros &
Adverfarios noftros Franci;€ Nuncios, ad hoc fpecialem Poteftatem
habentes, pridem habito, fuiffet fub certa forma de Pace finaliter
concordatum,
* Et propter hoc, juxta formam didtse Concordiic, fide me-
dia mutuo roboratse , mififtemus , bona fide , ad prxfentiam Do-
mini Summi Pontificis, pro Confirmatione didlce Concordix, fo-
lempnes Nuncios, paratos, quantum ad nosattinet, facere quxfic
fuerant Concordata,
Pars adverfa, Vulpina Calliditate, Unum Agens & Aliud Simi-
lans, ad faciendum nobis Guerram pro viribus fe paravit; mittens
in dolo Nuncios ad diftum Dominum Summum Pontificem , ut
fiC videretur parere Condiftis,
Qui, Nuncios noftros illuc inaniter aliquamdiu protrahentes,
& nos Sumptibus gravibus exponentes, demiim, in Elatione Spi-
ritus, cum Violatione Fidei, didtam habere Concordiam recusa-
runt.
Nos itaque,
Didtis Nunciis noftris ad nos redeuntibus Vacuis & Delufis, vi-
dentes Malitiam per Partem Adverfam, in noftri & noftrorum
Confufionem fubdole Confpiratam, & Imminentem in Foribus,
nifi Deus avertat, & Nos citiiis & potentius occurramus,
Ac fperantes de dulcedine Divinx Clementise, quje Deceptis
compatitur , & refiftit Decipientibus & Superbis ,
Guerram refumere noftram compellimur ad Defenfam 1
Verum, cum Triumphus non fit ex Homine, fet ex Deo . qui
quos vult deprimit, & quibus vult Vidtoriam impertitur, fic Auxi-
lio Confidentibus, & Auxilium hujufmodi plerumque Peccata prx-
pediant , fet Orationes Fidelium , & alia Pix Devotionis Opera ,
illud excitent & feftinent,
Velitis Cpetimus) pro Nobis & felici Expeditione noftra devotis
Orationibus, 6c aliis Pietatis Officiis, jugiter intendere , ac propter
hoc Prxdicationes & Proceffiones devotas fieri facere , &; , quibus
praefidetis , Clerum & Populum falutaribus mandatis & monitis in-
ducatis, & induci efficaciter faciatis, ut ipfi, per veram Poeniten-
tiam, & Vitx Munditiam, Domino complacentes , ad Ipfum pro
Nobis & noftris intercedant & orent, & alia Opera Mifericor-
dise humiliter exerceant, ut fic, quod noftris Meritis non debetur,
veftris, & eorum, ac aliorum Chrifti Fidelium nobis Interceffio-
ne donetur.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Junii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Archiepifcofo Ehorum, ^ fmgulis
Epifcopis per Angliam, juh eadem Data.
Gratulatoria,
'Erenissime Principum et FraterCarissi-
I ME,
Ann. t^,
1355-
An. ij.
Imperialis veftrx Celfitudinis Apices, fuper felicis Coronatio- ■^;?"
nis veftrx Solempniis, in facratiffimo die Pafchse, in Urbe cele- ^""^- '""
briter & honorifice celebratis, ex affedione & magna veftri gra- 'J- '""'•
tia, nobis miffi, magnum nobis Exultationis cumulum attule-
runt.
Et quidem de tam celebris infinuatione Rumoris, & felicibus
Succeffibus, & gioriofis Titulis, quibus Altiffimus cuntorum Do-
minus noraen veftrum magnificat & attollit, nedum Nobis, fet
Communis debet effe Caufa Lxtitiae, ciim Communem Utilitatem,
fumpta de fortunatis veftris Aufpiciis Conjedtura , credantur verifi-
militer prxfagire.
Illi igitur, qui ex alta fuse Providentix Specula refpicit fuperTer-
ram, diftribuens prout vult Seculi Dignitates, fic Honor in Terris,
& Gloria in Excelfis, qui facro Romano Imperio de Gubernatore
tam accommodo, in ExuUatione univerfx Terrx, milericorditer
jam providit ; ipfeque vobis (quxfumus) Gratix fux Rorem infun-
dat, adufque veftros in fuo beneplacito dirigat & confirmet, \it
fpesbona, quam gratiofa veftra propinant Principia, per fuper ex-^_
crefcentem femper Profperitatem in Rem tranfeat, & Finem optineat
gloriofum.
Et , quia Majeftati veftrx gratum fore confidimus de nobis audire
Salubria, fcire velit veftra Cxfarea Magnitudo Nos Lxtos effe,
iaudetur AltiffuTius, & Incolumes; & Id de vobis fcire defiderabi-
liter affedtantes.
Ad Redintegrationem & Exaltationem Imperii crefcat & valeat
in Domino diutiffime Imperialis Excellentix Magnitudo.
Dat. in Turri noftra Londonix , duodecimo die Junii.
Ve Cera renovanda.
REX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
Mandamus vobis quod Ceram, circa CorpuSj celebris me-
morix, Domini E. quondam Regis Anglix, Avi noftri, in Mo-
nafterio Weitmonafterienli humatum, exiftentem, de Denariis no-
ftris renovari faciatis, prout haftc-nus fieri confuevic.
Tefte Rege apud Weltmonafterium, vicelimo cctavo die Junii.
Pro U-^iore nuper JVillielmi Douglasi
Ann. D^
1355-
An. 29.
E. 3.
tiberat.
19. E. J.-
m. 3.
Ann. 6,
135^-
An. 29.
1.3.
Clauf.
19. E. 3
10.24.
Dc Armaturis invefligandis, ^ de Pretio moderando.
RE X Majori & Vicecomitibus Londonix, Salutem.
Quia Armararii, & alii, qui Armaturas in Civitate prxdifta
habent vendendas, attendentes Indigentiam, quam Magnates & alii
Fideles noftri , in Obfequium noftrum, pro Defenfione Regni no-
ftri Anglix, celeriter profedturi, de hujufmodi Armaturis proVia-
gio fuo habere dinofcuntur, omnia Genera Armaturarum, in Civi-
tate prxdidta&Suburbiisejufdem,ad nimis exceffivum vaIorem,&
aliter quam hujufmodi Armaturx ante publicationem dicfti Viagii
communiter vendebantur , vendere jam nituncur , in noftri ac di-
dlorum Magnatum & Fidelium noitrorum Difpendium non mo-
dicum & Jaduram , & didti Progrefsiis Percurbationem manife-
ftam,
Nos,
Volentes Progreffum didtorum Magnatum & Fidelium noftro-
rum, in quantum poterimus, feftinari, & hujufmodi machinatis
Malitiis obviare,
Vobis injungimus & mandamus quod , affumptis vobifcum , di-
ledtis Valettisnoftris, Johanne de Paddebury, & Andrea de Gut-
deford (quos ad vos mictimus ex hac causa ) omnia Hofpitia, Do-
mos, & Loca, tam Armurariorum , quam aliorum, qui Armaturas
indi(^ Civitate & Suburbiis habent vendendas (nemini inhacpar-
t) E X omnibus , ad quos , &c. Salutem. ^nn. D,
*^ Sciatisquod, 1355.
Cum, juxca Convenciones , interNos & FJiz.abecham, qux fuit ^„_ ^^^
Uxor Willielmi Douglas, qux ad Fidem & Obedientiam noftram £ j,
venit , & nobis Homagium Ligeum & Fidelitatis Juramentum fe- ^^,. jp
cit, initas, concelferimus eidem Elizabethx quod ipia habcat Ca- £_ ^. m.
ftrum del Hermitage & Vallem de Lidell, cum Pertinentiis , g.
ad totam vitam iplius Elizabechx , de Nobis & Hxredibus no-
ftris
Et', in cafu quo ipfa Elizabetha fe Homini Anglico maritaverit,
quoddifta Caftrum & Vallis eidem An^lico, Viroprxdiax Eli7,a-
bethx, &eidcm * Eliiabethx,&Hxredibus de Corporibus fuis le- *v.8i9,
gitime procreatis, Tenenda de Nobis, & Hxredibus noftris, per
Homagium ligeum & Fidelitatem , remanerent ,
Et fi iidem, Anglicus & EU7.abecha,fic adinvicem Maritati, finc
Hxrede,de Corporibus fuis exeunte, obierunt, tunc difta, Caftrum
& Vallis Nobis, & Hxredibus noftris , imperpetuum rcmanerent,
prout in quadam Indentura, inter Nos & ipfam Elizabetham con-
fedta- plenius continecur, ,., „ ,t
Ac'jam prxfaca Elizabecha, Se, de Affenfu noftro, dileCto Va-
lecco noftro, Hugoni de Dacre Anglico, Fracri, diledti & fidelis
noltri, Willielmi de Dacre, maricaveric,
Pro eo quod prxdidtus Hugo, fuper Sandta Dei Evangelia, cor-
porale prxfticit Sacramencum quod ipfe in Fide & Ligeantianoftris
inflexibiliter perpetuo ftabit, & bene & fidelker erga Nos & Po-
pulum noftrum fc geret, & Caftrum prxdidum falvo & fecuread
*^ O ; «pus
IIO
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. opus noftrum cuftodiet, & illud Scotis, feu aliis^ contra Nos Re-
I55f. bellantibus, nifinotoria & evidenti proditione Circumventus, vel
EUv. 3. in tali ^'''Ticulo conftitutus fuerit quod alitcr Mortem fuam evitare
nequeat, quovis modo non reddet, nec liberabit,
Dictuique Willielmus, pro pr<Efato Hugone, quod ipfe omnia
& fingula, per ipfum Ik jurata, firmiter & fidehter tenebit &c ob-
fervabit , coram Nobis & Concilio noftro manucepit , Sx ad hoc
Se & Sua qucecumque obligavit ,
Cepimus Homagium & Fidelitatem ipfius Hugonis pro Caftro
& ValJe prardidis, & eadem, Caftrum & Vallem, cum Perti-
nentiis, prxfatis, Hugoni & Elizabetliae , Dedimus & Conceffi-
mus,
Habenda & Tenenda Sibi , & Hxredibus , de Corporibus eo-
rumdem Hugonis &c Elizabethae legitime procreatis, de Nobis,
& Hxredibus noftris, per Homagium & Fidelitatem, ficut prx-
diftum eft; ita quod, ii iidem, Hugo & Elizabetha, fine Hxrede,
de Corporibus fuis legitime procreato, obierint, tunc Caftrum &
Vallis prxdifta , cum Pertinentiis, ad Nos, & Hsredes noftros,
integre revertaiitur.
In cujus , &c.
Telfe Rege apud Weftmonafterium , primo die Julii.
Per Breve de Frivato SiiiUo.
Ann. D
1355-
An. 19.
£. j.
Vafc. ip.
vt, 6.
Pro yohiinne di Grejley , Capitali de Bogio , de Co»'
ccjjionibus.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Regiam decet Majeftatem illis Favorem & Gratiam imper-
tiri, quos Benemeritosnovcrit&RcgiisObfequiisinvenerit Promp-
tiores
Volentes igitur, Nobilem Vivum & Dileftum & Fideiem no-
ftrum, Johannem de Greyly, Capitalem de Bogio, prajtextu boni
& laudabilis Gcftus fui , erga Nos in Guerris noftris Vafconix,
& grati Obfequii fui, nobis in eifdem Guerris impenii, & e.xnunc
impendendi, Regiis atco!li Favoribus,
Dedimus, ConceiTimus, & tenore pr.rfentium Remifimus, pro
Nobis, & Hxredibus noftris, eidem Johanni omne Jus, quod
nobis competit, leu compecere poterit, in Benangio cum fuis Per-
tinentiis, & Villa dc Ilaz. cum fuis Pertinentiis, & Sj.lino noftro
Burdegalix, ?c eriam Cailro de Caftellione prope Sandtum Emi-
lianutn, in Dicecefe BurdegaliiE, & Gourzon cum omnibus Pcr-
tinentiis fuis,
Excepra Villa de Leybourn, & Parochiis de Pomeroth, Fou-
^ere, & Varnan, & hiis qux ad Parochias illas pertinent, cum
fuis Pertinentiis , iicut Parochix illje fe e.xtendunt,
Qnx qiiidem Loca de Benangio, Ilax, Saiinum, Caftrum, &
Gourz,on, cum fuis Pertinentiis , e.x certis caufis, tanquam nobis
Forisfad-a & Confifcata, ad Nos pertinent, & debent, ut accepi-
mus, pertinere,
Habenda, Tenenda, & Poftidenda eidem Johanni, & Haeredi-
bus fuis, de Nobis , & Hxredibus noftris, per Servitia, inde de-
bita & confueta, Imperpetuum:
Nolentes quod idem Johannes , vel Hxredes fui, fuper praefen-
nbus, Donatione , Conceflione , & RemilTione, per Nos, Hae-
redeSjVelMiniftros noftros, feu Hxredum noftrorum quofcumque,
rationealicujusJuris,ad Nos in hac parte pertinentis, feu competentes,
de caetero occaiionencur, moleftentur in aliquo, feu graventur
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafteritim , fexto diejulii.
Ter iffumRegem.
■V.Sio. + rj' T Mandatum eft Senefcallo Vafconix,&Conftabulario Bur-
-•— ' degalix, qui nunc iunt, vel qui pro tempore erunt, aut eo-
rum Loca tenentibus, & eorum cuilibet, quod eidem Johanni
Loca prxdidla, cum Pertinentiis, juxta vim & effeftum Litera-
rum Regis prxdidtarum, prout juftum fuerit, libcrent.
Tefte ut fupra.
Pro Comite Sartim , de DiUtione concejfa fuper Solutione
Dcbitorum in Vafconia.
Ann- ^- "0 EX Senefcallo ilio Vafconix, & Conftabulario fuo Burdega-
1355- jLV lige, &c. Salutem.
>*"• ^9- Supplicavit nobis, diledlus & fidelis nofter, Willielmus deMon-
■^- 3 • te Acuto , Comes Sarum , ut ,
Jbii. m. QAim ipfe , in Obfequium noftrum , ad Partes Vafconia» jam
^* fit profefturus, metuatque ipfum, occafione quorumdam Debito-
rum , qux ab ipfo in diftis Partibus exigi poterunt , impetiri,
Velimus Dilationem fuper Solutione omnium Debitorum, qux
ab eodem Comite in diftis Partibus e.xigi poterunt, ufque ad cer-
tum tempus concedere gratiose,
Nos,
Ad prxmiffa Confiderationem habentes, ac volehtes, eo prxtex-
tu, cum prxdifto Comite gratiose agere in hac parte,
Hujufmodi Dilationem, fuper Solutione omnium Debitorum,
qux ab ipfo Comite in eifdem Partibus, ex quacumque causa j pe-
ti poterunt, per Biennium , a Data prxfentium, duximus conce-
dendam ,
Nolentes quod idem Comes, pro aliquibus Debitis, quae ab ip-
fo , pro Debitis propriis , vel Anteceiforum fuorum , peti poterunt,
feu Contraftibus , fupcr hiis vel aliis initis , in aliquibus Curiis Va-
fconix implacitetur , conveniatur, aut alias moleftetur, feu grave-
tur , durante Biennio fupradiifto \
Set volentes quod omnes Proceffus , contra ipfum Comitem ,
occafione Debitorum & Contraduum prsedidonim , la£ti vel fa- ArUi. D.
tieridi, ufque ad finem dicti Biennii ponantur in fufpenlb; I355.
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, mandamus quod iplum Co- 'E.iv. 3.
mitem, contra hanc Conceftionem noftram, non moleftetis in ali-
quo feu gravetis , nec ab aliis moleftari , inquietari , aut gravari per-
mittatis ; fet Ipfum , juxta formam ConceiTionis noftrx prxdidtx ,
manuteneatis, &, quantum ad vos pertinet, erga alios defendatisi
Obligationibus aut Condempnationibus, in contrarium fadis, feu
faciendis , non obftantibus.
In cujus , &c. per didtum Biennium duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , odtavo die Julii.
De Treugis ., in Partihus Caleti inemdis, ejm TraEtatus fu-
per ■Hecjueftis , pcr y^rchiepifcopum Rothomagi (^ Ducem
de Borbon nuper failis , Jecurius fiat.
D EX Univeniis, prxfentes Literas infpedturis, Salutem. ^^p j)
Sciatisquod, i^V?
Ciim mittamus ad partes Calefii, Reverendum Patrem, Michae- ji„\g,
lem Epifcopum Londonienfem , ac Nobiles Viros , Franconem £ ,
de Hale, & Rogerum de Bello Campo, Capitaneum Villx noftrx Tp,.^„ j„^
Calelii, ac Magiftrum Andream de Offord, Legum Doftorem, £ .'
Archidiaconum Middlefexix , ad tradtandum cum Reverendo ;„ ,]
Patre, Petro Archiepifcopo Rothomagenfi, & Illuftri Petro Duce
Borbonix, feu Deputandis ab eis, fuper aliquibus, Requeftibus,
per didos Archiepifcopum & Ducem, Conianguineis noftris ca-
riiTunis, Henrico Duci Lancaftrix & Richardo Comiti Arundellse
nuper fadis,
Nos ,
De circumfpedtione provida didorum Nunciorum noftrorum
pleniiis confidentes,
Ad Tradtandum & Concordandum cum didis, Archiepifcopo
& Duce Borbonix,feu quibufcumque Deputandis ab eis, fuper
Treugis, feu Guerrx Sufterentia, in didis Partibus, ad certum
* Tempus, de quo concordari poterit, pro Nobis & noftronomi- •V.811.
ne ineundis, & tenendis, & quacumque Securitate firmandis, ut
didus Tradatus melius & fecurius fieri valeat, prxfatis, Epifcopo,
Franconi, Rogero, & Andrex, Tribus & Duobus eorum, ple-
nam concedimus & committimus Poteftatem ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
(ftos Nuncios noftros, Tres, vel Duos eorum, adum fuerit in
prxmifTis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. odtavo die Julii , Anno Regni
noftri Francise Sexto decimo , Regni vero noftri Anglix Vicefi-
mo nono.
Litcra Excufatoria , mijfa Regi CaJiclU.
CEreniftimo Principi, Domino Alfonfo, Dei gratia, Caftellae, Ann. D.
•^ Legionis, Sibilix, Toleti, Galecix, Cordubx,Murcix,Gyen. 1355.
nix, Algarbix & Algelirx Regi, ac Domino ComitatusMolinx, An. 19.
Confanguineo fuo carilFimo, Edwardus, &c. Salutem, & felices £. 3.
ad vota Succefllis. Vnfc 19.
Ciim, fub Confidentia veftrx Benevolentix , retinuerimus, dile- e. 3. m.
(Stum Nobis, Martinum de la Gytarye, Subditum veftrum, & 6.
Magiftrum Navis vocatx la Seint Antoigne de Gyteria, ad fet-
viendum nobis in iaftianti Viagio noftro lupra Mare, quod nobis
inftat multum cordi,
Serenitatem veltram attente rogamus quatenus id benigne tolera-
re velitis , ipfum habentes fuper iVlora fua nobiicum , ficut de Di-
leftione veltra confidimus , excufatum.
In votivis & iongxvis Succeftibus AltilTimus vos confervet.
Dat. in Palatio noftro Weltm. decimo die Julii.
De Crtjiris^ FilUs , & Terris in Dttcatu Britamiit in Ala-
mm Regis refumendis.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
Licec nuper, per diverlas Literas noftras Patentes, concede- 1355-
rimus, diledto & fideli noftro, Rogero David Caftrum , Caftella- -^n. 19.
niam, & Villam de Remenetgucngant, Caftrum & Dominium •£• ?•
de Peft)'nven,ac Cuftodiam Caftelianiae & Villx de Kymperel- Vrnnc.i^.
le, cum i^ertinentiis, in Ducatu Britannix, habenda lub certa E.V"'"-
forma,
Quia tamen prius (tempore quo , diledus & fidelis nofter , Tho-
mas de Holand , Capitaneus & Locum noftrum tenens in Ducatu
prxdifto cxtitit conftitutus) idem Thomas, juxta Conventiones ,
intcr Nos & ipfum Thomam initas , ad cercum tempus afiTumpfit
Cuftodiam omnium Villarum, Caftrorum, & Locorum, de Obe-
dienti.i noftra in Ducani prxdifto exiftentium ,
Nofque , pro Oneribus, Cuftodix prxdidtx incumbentibus, fup-
portandis , concelTimus eidem Thomx omnia Exitus & Proficua ,
de eifdem Caftris , Terris , & Locis provenientia , Habenda quam-
diu Cuftodiam habuerit fupradidtam , abfque Compoto inde red-
dendo, prout in quadam Indentura, inde inter Nos & prxfatum
Thomam confedta, pleniiis continetur,
De qua quidem Conceftione , prxfato Thomx fic fadla, tempq-
re quo prxfato Rogero, Caftra, Caftellanias, Villas, & Dominia
prxdicta , fibi lic concelTa , concelFimus . non recoluimus , & fic
in didta ultima Conceffione noftra decepti eramus ,
Nos. eo prxtexcu, volentes ea, tjux inter Nos & prxfatum
Thomam, prius Conventa & Condidta ftierant, in fuo robore
permanerc, Literas noftras prsdidtas, prsefeto Rogero de Caftris,
Ca-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
Edv. 1.
III
•VJ
Caftellaniis, Villis, & Dominiis proedii3:is, fic fadas, ac etiam
omnes alias Donationes, tam (videlicetj de Callro de Trongo,
pr xfato RoTero , & Cailro A!bo & Caflro dei Fenchery Roberto
Kn:iiles, quim de quibufcumque aliis Caltris, Terris, &c Locisin
Ducatu prKlicSo, quibufcumque aliis Peilbnis, tam per Nos, pofl
Confedionem Indenturx praediclx, quam per Cuftodes Ducatus
pr;edidi, ante Confedionem ejufdem IndenturEE, fadas, duximus
revocandas ^
Volentes quod omnia Caftra, Villie, Terrae, Tenementa, &
Loca prsedidta * per praefatum Tliomam in Manum noitram re-
fumantur^ & per ipliim ad Opus noftrum falvo cullodiantur , juxta
formam Conventionum pr edictarum,
Et qu ^d idem Thomas omnia Exitus & Proficua , de eif iem Ca-
ftris, Villis, Terris, &c Locis provenientia , habeat & percipiat,
abfque Compoto Nobis, feu alicui alii, inde reddendo, quamdiu
Cuftodiam habuerit ante;ii6tam.
Damus etiam ei(!em Thomas, tenore prxfentium, Poteftatem
araovendi omnes Olficiarios & Miniftros noftros in Ducatu prx-
didto, quos fibi videbitur pro nobis fore Inutilesj &c alios, pro
nobis Uiiles & fulficientes, loco eorum fubftituendi^ Conceflioni-
bus feu aliquibus Mandatis noftris, in contrarium prius fad:is,non
obftantibus.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Exitibm Vncatus Britannia Thoma de Holand con-
cejjis.
Ann. D. "O E X Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1355- "^ Sciatis quod,
Ait. 29. Juxta Conventiones, inter Nos, &dile6tum & fidelem noftrum,
JS 3. Thomam de Holand (quem Capitaneum, nomine noftro, in Du-
Vrnn.-Li). catu Britannix conftituimus) initas,
£. 3. m. ConcelTimus eidem Thomx, pro Mora & Expenfis ejufdem
7- Thomje & Hominum fuorum in eodem Ducatu, omnes Exitus,
Proficua, & Emolumenta, de di(5to Ducam provenientes ,
Habendos & Percipiendos , ad Opus fuum proprium, quamdiu
ipfum Thomam fic ibidem morari contigerit, abfque Compoto,
leu alio Proficuo, nobis inde reddendo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Julii.
• Per Breve de Privato Sigilh.
Pro Principe Wallife ^ de Potefiate Tra^andi fnper ^lligan-
tiis , cum qMibttfi^Hmqtie inemdis.
Ann. D
I-55-
Aa. 19.
I, 3.
Vafc. 19
£ 3. m
6.
EX Omnibas, ad quos, &c. Salutem.
De Fidelitate & Circumfpectione provida, diledi & fidelis
R
noftri, Edwardi Principis W^x, Filii noftricarilTimi, confi-
dentes,
Ad Traiftandum & Concordandum , cum Quibufcumque per-
fbnis, Nobilibus, & aliis, cujufcumque Regni, Nationis, Condi-
tionis, Statiis, vel Dignitatis exiftant, ac Communitatibus & Uni-
vertitatibus quibufcumque,
De Amicitiis & AUigantiis folidis, inter Nos & Ipfbs ineun-
dis,
Et mutuis Auxiliis , hinc inde prxftandis ,
Et ad Iplbs nobilcum , contra omnes Homines, Retinen-
dum,
Et de Vadiis, Feodis, & Remunerationibus, Hominibus, ficre-
tentis, faciendis, Conveniendum ,
Et Securitatem ab iplis , congruam in hac parte, Stipulandum &
Recipiendum ,
Et ad ea , qux fic Tradata & Concordata fuerint , quacumque
Securitate Firmandum & Roborandum ,
Di£to Principi Pknam , tenore prxfentium , Damus & Conce-
dimus Poteftatem ;.
Ratum & Gratum habituri Quicq lid peripfum Principem Tra-
ftatam, Concordatum, Firmatum & A6lum fuerit in prxmilTis:
ad qux firmiter obfervanda Nos & Hxredes noftros fpecialiter obli-
gamus; & hoc vobis, & omnibus aliis, quorum intereft, vel in-
.terefle poterit , innotefcimus per prxfentes.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo die Julii.
De Capiendo Capitaneum de Guynes,
Ann.D.f} EX, diledto & fideli fuo, Rogero de Bello Cam.po, Capita-
1555. *■ neo Villx noftrx Calefii, Salutem.
An. 19. Quia Johannes Danfeye, Capitaneus Caflri noftri de Guynes,
I. 3. cepit & comburi fecit Baftidam juxta Guynes, * contra formam
Franc.19. Treugarum, ultimo inter Nos & Adverfarios noftros Francixapud
£.3. m. Avinion initarum,
7- Per quod, diJedi Confanguinei & fideles noftri, Henricus
*V.8i3.Dux Lancaftrix & RichardusComesArundellx funt graviter im-
petiti ,
Vobis mandamus quod prxfatum Johannem, juxta avifamen-
tum, Venerabilis Patris, Michaelis Epifcopi Londonienlis , & alio-
rum Fidelium noftrorum ( quos ea de caufa ad partes illas jam
tranfrnittimus) capi , & in Priibna noftra Caftri de Caleys poni ,
& ibidem, quoufque aliud inde duxerimus demandandum, tene-
ri; & de falva Cuflodia didi Caftri de Guynes Interim Ordimri Arm. D.
faciatis. ^^.^
Tefte Rege apud Northflet, decimo quinco die Januaril Sdv. j.
per ipfum Cuftodem ^ ConciUur».
E. j,
Vafc.
m. f.
19.
De NavibtiS , pro Pajfagio Principis Wallia , areflandis.
D EX, Dilecftis & Fidelibus fuis, Willielmo Stury , Cuftodi Ann. D.
■ Inlukrum noftrarum de Gernefeye, Jerefeye, Serke & Aur- I355-
neye,Johanni de Bokelond , 'Simoni Simeon , Thomx de la Ri- ><»• ^9'
vere, & Thomx Dautre, Servienti noftro ad arma, Salutem.
Quia intelleximus quod Naves de Baiom, qux Regem Navar-
rx & alios de Comitiva fuaduxerunt, ad Porrum Suthamptonix,
vel ad aha Loca infra Infulam de Wyght, jam noviter venerunt, '
AITignavimus vos, conjundim & divilim, ad omiies Naves de
Baiona, & quafcumque alias Naves de Anglia, five de aliis Locis,
de Potcftate noftra , quas in quibufcumque Portiibus & Locis»
verfus partes Occidentales , infra Libertates & extra. & in Infulis
noftris prxdidis, ac fupra Mare, & in Cofteris Maris , invenire
poteritis , fme dilatione aliqua areftandum ,
Et ufque Portum de Suthainpronia vel de Plummuth , prout La-
tor prxfentium vos pleniiis informjbit , duci faciendum ,
Ad proficifcendum exinde, ad vadia noftra , qux eis prompt^
folvi faciemus , cum Flota noftra Navium , pro PalTagio , diledi
& fidelis noftri, Edwardi Principis Wallix, & aliorum Magna-
tum & Fidelium noftrorum , ad jiartes Vafconix , in Obfequium
noftrum, profedurorum, ordinatarum;
Et ideo vobis mandamus , firmiter injungentes , quod ftatim ,
vifis prxfentibus, omnibus aliis prxtermilfis^circa prxmiira Inten-
daris, & ea cum omni Diligentia & Solicitudine faciatis in forma
prxdida.
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Cuftodibus
Portuum, Majoribus, Ballivis, Miniftris. Dominis, Magiftris &
Marinariis Navium , ac aliis Fidelibus noftris, tenore prxfentium,
in Mandatis quod vobis, & cuilibet veftrfim, in prxmilTis facien-
dis & exequendis , Intendentes lint , Confulentes , & Auxiliantes ,
quotiens & prout vos, vel aliquis vefttCim, eis, vel eorum alicui,
fcire feceritis ex parte noftra.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Northflete , decimo fexto die Julii.
Per ipfum Ree^em (^ Concilium,
De Eqtiis appreciandis eJ- Jignandis.
RE X Conftabulario fuo Burdegalix, qui nunc eft, vcl qui pro Ann. D.
tempore fuerit , Salutem. i^^f.
Cura mittamus ad partes Ducatus noftri Aquitanix,dLled:um & -^»' ^p.
fidelem noftrum, Edwardum Principem WalJix, Ducem Cornu- E- 3'
bix, & Comitem Ceftrix, Filium noftrum carillimum,quem Ca- ^^k^'
pitaneum & Locum noftrum tenencem in Ducatu prxdido coij-
ftiruimus,
Vobis mandamus quod omnes Equos , quos per didum Princi-
pem , & Magnatcs in Comitiva fua exiftentes , pro Obfequio no-
itro, in eifdem Partibus emi contigeric,& qui, juxta moremGuer-
rx , appreciandi fuerint , appreciari certoque ligno , ut eft moris ,
fignari faciatis , ut fic haberi poflic nocitia eorumdem : Et de eo ,
quod indc fecericis , reddatis Nos,in Garderobam noftram Anglix,
diftincfte & aperte , fine dilacione certiores.
Dat. apud Norchiiete , decimo fexto die Julii.
Per ipfum Regem ^ Contilium.
De Equis appreciandis.
*V.8i4,
'355-
An. 19.
E.3.
Ibid,
', Diledtis & Fidelibus fuis, Johanni d'Eyncourt, Willicl- a „ n
mo de Dalton, Ricardo de Piryton, & Salutem. /^nn.u.
Sciatis quod aflignavimus vos, conjundim, & divilim,ad om- '^^*^"
nes Equos ad arma, Diledorum & Fidelium noftrorum, Edvvardi
Principis Wallix , Filii noftri carillimi , Thomx de Bello Campo ,
Warwicx , Roberci de Uftbrd , Suffblcix, Johannis de Veer , Oxo-
nix, & Willielmi de Monte Acuco, Sarum, Comitum, ac Regi-
naldi de Cobham, & aliorum Fidelium noftrorum, in Oblcquium
noftrum ad parces Vafconix profedlurorum , appreciandum , cerco-
que Signo, uc moris eft, fignandum,uc lic haberi pollit noticia eo-
rumdem.
Ec ideo vobis mandamus qubd prxmiffa faciacis in forma prx-
dida.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Norchfiece, vicefimo fecundo die Julii.
Per ipfum Regem.
Pro Clericis , de Civitate BurdegaUia , Tonfuratis ©" Conju-
gatis , de non inquietando.
R
E X Senefcallo fuo Vafconix , & Conftabulario fuo Burdega-
lix, qui nunc func, vel qui pro cempore fuerinc, Salucem.
Gravem Querelam, Diledtorum & Fidelium noftrorum , Majo-
ris, Juracorum, & aliorum de Communitace Civicacis noftrx Bur-
degalix recepimus,
Continentem qubd,
Licet ipfi, omnes & finguli, tim Qerici Tonfurati & Conju-
gati.
Ann. D.
1355-
A». 29.
£. J.
Ibid,
m. 3.
113
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. gati. quam alii, qui in Civitate praedia-a de Redditibus, Mercan-
1555. clifis, Artificiis, & Laboribus fuis vivunt, & Onera ejufdem Civi-
Edv. 3. tatis fupportant, quieti lint & elle dcbeant, ipfique & eorum An-
tecefibres, a tempore cmjus contraria memoria non exiftit, femper
haiSenus quieti effe confucverint , de Cuftuma propriorum Vino-
runi fuorum, in propnis Vineis fuis crefcentium , apud Cafl:rum
noftrum Burdegalix folvenda,
Vos tamen (prxfate Conftabularie) pro eo quod inveniftis, per
Privilegia Regia , eile concefTum quod Clerici , Filii Burgenfium
Civitatis proEdidtse , de Cuftuma Vinorum fuorum propriorum , in
eorum Vineis propriis crefcentium, liberi efte debent , alferentes
aiios Clericos de Civitate pri-dida, qui non funt Filii Bargenfium,
a Libertate prxdida fore exclufos , quamquam dicla ConcelTio ad
Fiiios Burgenfium Btneficiatos, & in Servitio Ecclefiaftico indies
occupatos, qui coram nobis, vel OiBcialibus, aut Miniftris noftris
nonfunt Jufticiabiles, nec ad Onera,eidem Civitati incumbentia,
fupportanda contribuunt , & non ad Clericos , Filios Burgenlium ,
non Beneficiitos,nec in Servitio Ecclefiaftico occupatos,qui con-
jugati fint, & de Redditibus, Mercandifis , & Artificiis fuis in ea-
dem tjviCate vivunt , qui , ante ConcelTionem prxdidtam , a tem-
pore quo non extat memoria, & poftmodum femper hiadtenus de
Solutione Cuftumx prxdidt.E Quicci fuerunt,& omnibus aliis Li-
bertatibus,quibus alii Burgenfes ejufdem Civitatis uti confueverunt ,
ufi funt, ie extendat, , t> .
Ipfos Clericos,Tonfuratos & Conjugatos,& alios,qui de Red-
ditibus, Mercandifis, Artificiis, & Laboribus fuis vivunt, & One-
ra ejufdem Civitatis ilipportant , & coram Senefcallo noftro Vafco-
nix, ac Alajore Civitatis noftrx praEdid£e,& aliis Officialibus no-
firis,pro Juftitia optinenda de Injuriis iibi illatis (quorum Cognitio
ad Nos & Miniftros noftros pertinet) & non coram Judicibus
Ecclefiafticis profecuntur, addidam Cuftumam de Vinis fuis, in
propriis Vineis fuis crefcentibus , apud Cailrum praediftum folveji-
dam , ac fi Extranei & non Burgenfes Civitatis pncdiftx fuiftertt ,
graviter compeili faciatis minus jufte,& aliter quam haaenus fie-
ri confuevit, in ipforum Burgenlium grave Prxjudicium & Ex-
hsredationem manifeftam ,
Super quo nobis fupplicarunt fibi per nos de remedio provi-
deri,
NoSj
Contiderantes ^iti & budabilia Obrequia,Nobis & Progenito-
ribus nofbis per Burgenfes Civitatis prjediiSx haftenus impenfa,
ac Laborcs & Expenfas , quos circa Salvanonem & Defenlionetn
•V.Si/. VillsE pra:didl.e , tam Guerrse quam Pacis * temporibus, fuftinue-
runt & indies fuftinent,
Ac nolentes ipfbs de Libertatibus & Privilegiis , quibus bafte-
nus ufi funt, privari, nec alias indebite prxgravari,
Vobis mandamus quod, vitis Literis,pcr quas didla Libertas fi-
ve Pri\ilegium Clericis, Filiis Burgenlium , eft conceffum, &,
habita cum Concilio noflro partium pr-.edidtarum fuper prxmitfis
Deliberatione diligenti, fi inveneritis omnes hujufmodi Qericos,
Tonfuratos, Burgenfes Civitatis prxdiftae, tam Filios Burgenlium
non Beneficiatos , & in Servitio Eccleliaftico non occupatos , quam
alios qui de Redditibus, Mercandilis, Artificiis, & Latwribus fuis
vivunt, & Oneribus , didtx Civitati incumbentibus, fupportandis
contribuunt, de folutione CuftumiE prKdi(flx,de Vinis fuis praedi-
dtis, ficut alii Burgenfes ejufdem Civitatis, Laici & non Tonflirati,
a tempore quo non extat memoria, Quietos, & omnibus aliis Li-
bertatibus , quibus cveteri Burgenfes prxdidti , Laici & non Tonfu-
rati, hadienus ufi funt, Ufos & Gavilbs fuilte, tunc omnes hujus-
modi Burgenfes , Clericos , Tonfuratos, tam Conjugatos, quam
alios, qui de Redditibus, Mercandilis, Artificiis, & Laboribus fuis
vivunt, & onera, eidem Civitati incumbentia, una cum aliis Bur-
Rcnlibus prxdidtis, fupportant, & coram Senefcallo, Majore,Of-
ficiariis, & aliis Miniftris noftris, Partium praedidtarum, in hiis,
quorum Cognitio ad Nos & Miniftios noftros de Jure live Con-
fuetudine, & non ad Judicem Eccleliaflicum, pcrtinct, Juftitiam
profecuntur, & Jufticiabiles exiftunt,de folutione Cuftumse prxdi-
cts, de propriis Vinis fuis,in propriisVineis fuis crefcentibus, fic-
ut cxteros Burgenfes ejufdem Civicatis, Laicos & non Tonfura-
tos,apud Caftrum noftrum praedidtum quietos efle , & omnibus
aliis Libertatibus & Pnvilegiis , quibus caeteri Burgenfes praedidti
rationabiliter utuntur , uti & gaudere abfque impedimento aliquo
permittatis, prout totis temporibus retroadtis fieri confucvit, prx-
didta Libertate , (ive Privilegio,Clerici3 Filiis Burgenfium fic con-
Ceflb, non obftante.
Dat. apud Sandwicum, xxv die Julii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
nuentes) vobis mandamus quod,
Vocatis coram vobis prsefato ThomS ac Procuratoribus noftris
Partium illarum, & aliis, quos fore videritis convocandos, &, au-
dita Querela iplius Amaneni, tam pro nobis,quam pro fe ipfo,in
hac parte,
Et etiam auditis tam Procuratorum noftrorum prxdidlorum &
ipfius Amaneni , quam praefati Thomje , rationibus hinc & inde
proponendis ,
Vififque Inftrumentis, fuper Appellatione prsedidta fadtis,
Ulteriiis fuper praemiflis fieri faciatis celeris JuftitiojComplemen-
tum, prout de Jure, & fecundura Foros & Confuetudines partium
prxdidtarum , fuerit facicndum.
Et, in cafu quo Notarii, qui tunc prsefentes fuerunt, & Appel-
lationem prxdidtam audierunt, tempore Appellationis ejufdem, ad
Inftrumenta fuper eadem Appellatione facienda per didtum Domi-
nicLim requifiti, Inftrumenta fuper eadem Appellatione non fece-
rint, ad hujufmodi Inftrumenta, juxta Teftimonium Teftium qui
tunc interfuerunt, facienda, prout juftum fijerit , debite compel-
lentes.
Dat. apud Weftmonafterium , tertio die Augufti.
Ann. D.
1355-
Iidv. j.
I
i
Ann. D.
1355-
An. 29.
E. 3.
Vifc.
19. E 3
w. 4.
* Pro eodem Principe, de Poteftate cafiendi Homa^ia in *V.8i5.
DtiCMH yiqttitaftiit.
D E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem
*• Sciatis quod Nos,
De circumfpedtione Edwardi Principis Wallix
Ann. D.
Ducis Cornu- .^«. 15.
bix, & Comitis Ceflriae, Filii noftri cariflimi, Capitanei & Lo- e. 3
cum noftrum tenentis in Ducatu Aquitanix, confidentes, yafc,
Ad Homagia & Fidelitates, Nobis a Nobilibus, & aliis quibus- £. ^.
cumque Perfonis in Ducatu prsedidto , & alibi in Rcgno Francise ,
debita,vice & nomine noflris, Recipiendum, eidem Principi ple-
nam , tenore praefentium , concedimus & committimus Potefta-
tem;
Ratum habituri & Gratum quicquid idem Princeps, Filius no-
fler, noraine noltro, fecerit in praemifiTis.
In cujus, &c.
Dat apud Sandwycum , quarto die Augufti.
19.
Anru D.
1355-
Fran.
29. £.3."
tr).6.
Pro Principe Wallia , de Otterela audienda.
I) EX, Diledto & fideli fuo, Edwardo Principi Wallia;, Duci
'^ Comubiae, & Comiti Ceftrix, Filio noftro caritfimOjCapi-
taneo & Locum noftrum tenenti inDucatu noftro AquitaniaejSa-
lutem.
Supplicavit nobis , diledtus & fidelis nofter , Amanenus de la
Bret, Dominus de Logoyrano, ut,
Cum, diledtus & fidelis nofter, Thomas de Roos, Major Civi-
latis noftri^ Burdegalise , Dominicum Deunant , Scutiferum iplius
Amaneni , in falva Cuftodia noftra exiftentem , qui Perfona extra-
nea & non de Jurifdidtione Civitatis praedidlx fuit , in eadem Ci-
vitate Morti adjudicaffet ,
Et ipfum, licet, antequam Exccutio J^-.idicii prxdidti fadta fuit,
a prxfato Majore ad nos appellaffet, injufte fufpendi feciffet,
Velimus prxfatum Thomam coram vobis , fliper fadto prxdi-
£lo, & aliis per didlum Amanenum fibi ex parte noftra obicien-
dis, refponfurum facere evocari,
Nos (ejufdem Amaneni Supplicationi , prout juftum fuerit,an-
Pro Duce Lancajiria , Loctim-tenente Regis i» Britannia ,
de Cajiris tiberandis.
D EX , Di]edl:o & fideli fuo, Thomae de Holand, Salutem.
^ Cum, per Liti-ras noftras Patentes,ex certis & lcgitimis cau-
fis, conllituerimus,I>iledtum Confanguineum & Fidelem noftrum , _^^ ^^
Henricum Ducem Lancaftriae Locura noftrum tenentem & Capi- j ,
taneum in Ducatu Britannix, & Partibus eidem Ducatui adjacen-
tibus , in Regno noftro Francix ,
Dantes & concedentes eidem Duci plenam Poteftatem faciendi,
excercendi, & exequendi in Ducatu, & Partibus prxdidtis, noftro
uomine , omnia & iingula qux ad hujufmodi Locum noftrum te-
nentcm & Capitaneum nofcuntur pertinere , prout in Literis noftris
prxdidl:is plenius continetur,
Vobis mandamus quod eidcm Duci , tanquam Locum noftrum
tenenti & Capitaneo Ducatfis & Partium pnEdidlorum , vel ejus
Deputatis feu Subftitutis, omnia Caftra, Fortalitia, Civitates, Bur-
gos, Villas, & alia Loca, Terras, Tenementa, & Redditus , in
Manu noftra , fub Cuftodia veftra & aliorum ad Obedientiam no-
ftram exiftentium,una cum Bladis,& aliis Vidlualibus,ac Pecunia-
rurn Summis, Redemptionibus , & cum omnibus aliis Reddicibus,
Provemibus , & Emoluraentis , de Exitibus Ducatiis prxdidti , pro
Anno prxfenti , tam ante , quam poft Datam prxfenrium , receptis
& recipiendis, & etiara cura omnibus aliis Vidtualibus, Ingeniis,
Attiliis, Armaturis, & aliis Munitionibus, in didtis Caftris, Forta-
litiis, Civitatibus, Burgis, VilJis, & aliis Locis e.xiftentibus,gux ad
nos pertinent, tam dc Anno prxfenti, quam de aliis annis rrxce-
dentibus , liberari ,
Et, fi forfan quicquam, de Attiliis, Ingeniis, Armaturiis,& Mu-
nitionibus Caftrorum, F"ortalitiorum , Civitatura, Burgorum, Vil-
larum , & aliorum Locorum prxdidtorum , pro tempore quo vos
Locum noftrum tenens & Capitaneus in Ducani prxdidto fuiftis,
vel de Bladis,& aliis Vidtualibus , ac Pecuniarum fummis , pro
Anno prxfenti,antefeupoftDatamprxfentium receptis,ultra Vadia
Hominum , in Munitionibus Caflrorum , Fortalitiorum , Civitatum,
Burgorum, Villarum,& aliorum Locorum retentorum, foluta, &
alias Solutiones & Expenfas, circa Muniiiones hujufmodi debite &^
rite fadtas,poft Datam prxfentium, elongatum fuerit, debitam Sa-
tisfadtionem inde fieri faciatis indilate.
Volumus autem quod de Vadiis Hominum , in Caftris, Fortali-
tiis, Civitatibus, Burgis, Villis,& Locis prxdidtis, pro Munitioni-
bus eorumdem , a Data prxfentium retentorum , debitis , & de
aliis Solutionibus & Expenfis, per idem tempus, circa necefTariam
Reparationera & Emendationera defedtuum Caflrorum , Fortali-
tiorum, Civitatum, Burgorum, Villarum, & Locorum prxdidto-
rum , per vos fadtis , quatinus per Sacraraentura trium vel quatuor
Fidedignorum partium illarum conftare poterit, vobis AUocatio leu
Satisfadiio debica de Receptis & Exitibus prxdidtis, de Anno prx-
fenti , per didtum Ducem , vel ejus Deputatos , feu Subftitutos, fiac
uc eft juitumj
* Indentnras de Ingeniis, Armaturis, & aliis Munitionibus (de
quibus Indencurr funt faciendx) inter Vos, & Deputatos , feu Sub-
ftitutos prxdidli Ducis modo debito facientes.
Dat. apud Poncfmuth , decimo quarto die Septembris.
1
V.8i7.
Ter iffum Re^em.
Pr»
ET ACTA PUBLICA.
I!5
Ann. D.
1355-
Pro eodem Bme , de Intendendo.
m.
R
^
EX, Diledo & fidcli fuo, Beraardo de Chaftel Breton, Sa-
■ lutem.
Cum,per Literas noftras Patentes, <^c.ut fupra ufque ibi, conti-
netur , cr tunc fc ,
Tibi, fub forisfaaura omnium , qux nobis forisfacere poteris,
prsccipimus , firmiter injungentes , quod eidem Duci , ac Deputatis
& Subftitutis fuis, in omnibus, qua2 ad Locum noftrum tenentem
6c Capitaneum Ducatiis & Partium praedidorum , & ad bonum
Regimen eorumdem Ducatus & Partium , ac Confervationem Ju-
rium noftrorum ibidem , pertinenc, pareas , refpondeas, humiliter
& intendas,
Et eidem Duci, ac Deputatis, & Subftitutis fuis prjediftis,om-
nia Caftra, Fortalitia,& alia Loca, ad Obedientiam noftram fub
Cuftodia tua exiftentia ,iuna cum Bladis,<^f. pout (upra.
Eodem modo mandatum eftfubfcriptis, fubeademDataividelicet,
Thtma de Ljflon Chivaler.
Joha7ini RoJJe.
Simoni de Neunton-
Waltero de Be7itele Chivaler.
'Roherto de Knolles.
Ivoni Trommiell. Capitaneo de Sujfenio.
Jobanni de Fodry^ighey.
Henrico de IVauter-
Henrico de Keer Chivaler.
Rogero Dany.
'Ranulpho de Harcvjyn Capiia?t. de Bhyn.
yohanni de Alkenbury Capitaneo de Conquet.
yohajini Meynard Capitatico de Brejl.
Bidonio de Curton Capitaneo de Couk.
yohamii de Lafcy Chivaler Capitaneo de Pemmure.
yohaimi de Verger Capitaneo de Garra?id.
Kicholao Buchard Capitaneo de Lijle Baas.
Gigayno de Kermalkeyn Capitafteo de Dylion.
Nolentes quod ipfi , vel eorum aliquis, occafione prKmifTorum, Ann. D
per Nos, vel Hxredes noftros, Jufticiar.os, vel alios Miniftros no- i:;??
ftrosquofcumque,occaiionentur, moleftentur in oliquo , feu gra- I.dl x
ventur. ° * J'
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium, tcrtio die Decembris.
Per ipfum Regem., nuruiante Thefaurario.
Prohibitio faHa Epi/copo Elienjt, de non transfretando,
Ann. D. K EX, Venerabili in Chrifto Patri, Th. eadem gratia,Epifco-
i?^^. '^ poElienfi, Salutem.
An. ip. Cum, pro magnis & urgentibus Negotiis, Nos & Salvationem
£.3. & Defenfionem Regni noftri Anglix concernentibus, Parliamen-
ClmJ. tum noftrum apud Weftmonafterium , ad diem Lunae , proximae
19. £. 3. poft Feftum Sandi Edmundi Regis & Martiris,proxim6 hiturum,
«j.p. fecerimus convocari ,
Et vobis, ficut cxteris Prselatis & Magnatibus ejufdem Regni
noftri, per Breve noftrum mandaverimus quod didis Die & Loco
peribnaliter interfitis, nobifcum,& cum csteris Praelatis, Magna-
tibus, & aliis, fuper Negotiis praedidis tracftaturi , veftrumque
Conlilium impenluri,
Jamque intellexerimus quod vos, ad Mandatum noftrum prjedi-
«Stum confiderationem non habentes , ad transfretandum ad Partes
exteras, citradiem praedid:um,vos paratis,quod in noftri ac Man-
dati noftri prxdidi contemptum cederet manifefte,
Vobis igitur , fub forisfadtura omnium quae nobis forisfacere po-
teritis, injungimus & mandamus ne alicubi , extra Regnum no-
ftrum Angli», fine Licentia noftra fpeciali, occulte vel publice,
vos divertatis, aut divertere praefumatis j fet dido Parliamento no-
ftro, in propria Perfona veftra, omni excufatione poftpolita , in-
terfitis juxta tenorem Mandati noftri fupradifti.
Et hoc, fub forisfadura pra;did:a, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die
Odtobris.
Fer ipfum Regem.
* V.818. * De Pardonatione Fttgationis ad injtantiam Edwardi de
Balliolo,
Ann. D. R E^ Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
Ai. ig. Sciatis quod,
jE. ,. Cum, diledus & fidelis nofter, Magnificus Princeps,Edwardus
Vitt. 29. '^ Balliolo, Rcx Scotise, Confanguineus nofter cariirimus , diverlis
£ j p vicibus,a tempore quo in Marchia Scoti2,in Comitatu Cumbrix,
3./«./. moramtraxit, in Forefta noftra de Ingelwod, pro Dcdudtu fuo
habendo , de Licentia noftra fugaverit , & decem & novem Cer-
vos, quatuordecim Biifas,decem & feptem Vitulos,duos Damos,
quatuor Sourellos , trefdecim Damas , unum Pickettum , & duos
taunos ceperit, prout in quadam Indentura, inde inter ipfum Re-
gem &, diledtum & fidelem noftrum, Willielmum TEnglys, ca-
pitalem Foreltarium noftrum ibidem , confedta, plenius contine-
tur,
Idemque Rex, metuens quofdam Nobiles de Patria, & alios qui
ad Requifitionem ejufdem Regis Dedudui prxdifto inrerfuerunt,
pofle ea occalione impofterum impetiri, nobis fupplicavit ut ipfo-
rum Indcmpnitati providere velimus ,
Nos(ipfius Regis Supplicationi annuentes) pardonavimus eis-
dem Nobilibus, & aliis,qui cum di6to Rege in Forefta prxdida
fic fugarunt , & Literas Teilimoniales ipfius Rcgis inde habent ,
Tranfgrelfiones ( ii quas fecerint ) iic fugando in fbrefta prxdida ,
& Feras prxdidtas capiendo & afportando , & quicquid ad Nos
pertinet in hac parte,
Tot». HL P. L
De Rege contra Scotos , Angliam invafttros , iter arrepturo.
jD E X Vicecomiti Eborum Salutem.
^^ Quia, pro Defenfione & Salvatione Regni Anglise Iter no- ■^""' ^'
ftrum arripuimus verfus partes Scoti;^, ad malitiam Scotorum ^555-
Qui jam, m magno Excercitu, fupcr Marchiam Scotise , funt f'' ^^"
congregati , ad invadendum didtum Regnum noftrum Ancli» & ^ ^' -
Homicidia, & Deprxdationes , ac alia Mala, qus poterunt ner- *"'• ''^'
petrandum, ' ^ E. 3. w.
Cum Dei Adjutorio refirxnandum & propulfandum, ^"
Tibi pracipimus , firmiter mjungentes, quod in fingulis locis,
in balliva tua, tam mfra Libeitates, quam extra, ubi expedire vi-
deris , pubhce proclamari facias quod omnes Homines ad Arma
Armac) , & Sagittani , infra ^tatem fexdecim & fexaginta anno-
rum exiftentes, Equis & Armaturis bene & fufficienter , juxta Fa-
cultates & Status fui decentiam , muniti , conliderata necelfitate
iminenti, Iint ad Novum Caftrum fuper Tynam in die Circumci-
fionis Domini, proximo futuro, ad ultimum, fub periculo quod
incumbit,ad proficifcendum exinde nobifcum ,& cum aliis Fideli-
bus noftns , pro Salvatione & Defenfione didti Regni noftri An-
gliae, contra dicStos Scotos,Inimicos noftros, ficut prsedidum eft
& prout tibi per Literam , Signaculo noftro confignatam , tibi alia^
dedimus in Mandatis;
Scire facientes omnibus & fingulis quod ipfos , qui ad Nos fic
venerint debite, juxta eorum merita,refpicere faciemus;& hoc
iub lonsladtura omnium qux nobis forislacere potcris, nullatenus
omittas.
Tefte Rege apud Dunolm. vicefimo tertio die Decembris.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitihus Comitatuum Notingha'
mt£ & Derbia , Liucolnia ^ Leyceftrta , Staffordia ,Norhamp.
tonite , Salopits , & Warwide , [ub eadem Data.
* De veniendo ad Regem ad Partes Scotix frofeElurum. * v.Szo;
D EX, Diledo & fideli fuo, Roberto de Colvill de Bytham, Ann D
* ^ Salutem.
(iiia pro Defenfione & Salvatione Regni noftri Andis, A-c. J}'^^
ut fupra ufque ihi, (^ tuncjjc, ^«. iy.
Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini,mandamus, scoV lo
firmiter mjungentes, quod cum Equis & Armis,& toto PofTe ve- £ /«« T
ftro, quanto potentiuspoteritis,juxta Status veftri decentiam, fitis '^' ' '
ad Nos,apud Novum Caftrum fuperTynam, in die Circumci-
fionis Domini proximo futuro ad ultimum , ad proficifcendum ex-
inde nobifcum , & cum ahis Magnatibus & Fidelibus noftris , pro
Salvatione & Defenfione didti Regni noftri Anglix,contra d'idtos
Scotos Inimicos noftros, licut prasdidtum eft.
Et Nos vobis, cum ad Nos veneritis, ficut aliis FideHbus, juxta
Statiis veftri exigentiam faciemus.
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum , ac Saivationem &
Defenfionem didti Regni noftri, diligitis,nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Dunolm, vicefimo tertio die Decembris.
Fer ipfum Regem.
ConfimiUa Brevia diriguntur fubfcriptis,fub eadem Data; videlicet.
Thoma de Fumivall. yohanni de Sutton de Hoider-
IVillielmo Deyncourt. nejfe.
Ada de Everingham de Lax- Hugoni de Menill.
ton. Ricardo de Grey de Landeford.
yohanni de Welle. Andrea Lutcrell.
yohanni de Kirketon.
De WallenJibHS ad Comitia Militaria , apud Novum Cajlrum
fftper Tjnam , ducendis.
R
EX, Diledto & fideli fuo , Edwardo Principi Wallise, vel Ann. D;
ejus Senefcallis feu Ballivis in Northwallia, Salutem. X355.
Quia pro Defcnfionc & Salvatione , ^<:. «/ Jiipra ujque /^;",pro- An. 19*.
pullandnm, (^ ?»;/£• /f, ^ £.5.
Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, mandamus, Md.
firmiter injungentes,quod illos cencum & fexaginta Homines Wal-
lenfes ad Lanceas, quos nuper per vos eligi , anaiari, & tnari
mandavimus, Eledlos, Arraiatos, &TriLitos, & Armis,juxta Fa-
cultates fuas & Status fui decentiam, bene & fuflScienter munitos,
ad nos fine dilatione duci laciatis, ita quod iint ibidem,apud No-
vum Caftrum fuper Tynam,ad citiiis quo poteritis,ad proficifcen-
dum exinde nobifcum, & cum Magnatibus, & aliis FideUbus no-
ftris , in oblequium noltrum , pro Salvauone & Defenfione didti
Regni noltri , contra didtos Inimicos noltros , licut prsedidtum eft.
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftruin, ac Salvationem &
Delenlionem didli Regni noftri , diligitis , nullatenus omittatis.
Telie ut fupia.
Oe
114
CONVENTIONES, LITER^
De intendcndo Principi JVaHia , Locam tenenti Regis in
Dhcmh Aquitania.
R
EX Conftabulaiio fuo Burdegalise, qui nunc eft, vel qui pro
tempore fuerit , Salutem.
Ciim Nos, ^ „ n • A V
Pro Reformatione Statijs & Regiminis Ducatus noftri Aquita-
nice, & aliorum Terrarum & Locorum in Regno noftro l-rancix ,
ac Recuperatione Terrarum & Jurium noftrorum , qux lunt per
Rebelles noftrosperperamoccupata, foliciti, .., o.. n cj
: V 810 * Ac de Fidelitate & Circumfpeaione provida , diledti & hde-
^ ■ lis noftri, Edwardi Principis Wallix^Ducis Cornubix, & Comi-
tis Ceftrix,Filiinoftri carifTimi, confidentcs,
Ipfum Principem Locum noflrum tenentem m didtis Ducatu
& Partibus conftituerimus, t, n. o
Dantes & concedentes eidem Principi plenam Poteftatem , Cc
Mandarum fpeciale, meium & mixtum Imperium, altam & bas-
fam Juftitiam, ac Jurifdiaionem quamcumquc ibidem noftro no-
mine excercendi , -, , r j j- j-
Didtos, Ducatum,Terras,& Loca noftra defendendi, regendi,
Et plenam'juftitiam fingulis,fccundum Foros & Confuetudines
Partium earumdem , fieri faciendi ,
Ac Podeflionem Caftrorum, Locorum, Jurium , & aliorum
Deveriorum quorumcumque, quac a nobis injufte dctmcntur , pe-
tendi & recipiendi , etiam cuni Manu forti, prout opus fuerit, re-
cupcrandi , nancifcendi , 6c retinendi ,
Et propter hoc cavalcatam & excercitum convocandi , congre-
gandi, ficducendi, . ,. ,, • n.
Coiitrarios & Rebelles infequendi , capiendi, &, prout jultum
fuerit,tam in Terra, quam in Mari, puniendi & cohercendi,
Fmes & Redemptiones capiendi ,
Et illos, qui ad gratiam & obedientiam noflram venire vel rc-
dire voluerint, ad Gratiam & Pacem noftram admittendi,
Et tam eis,lic ad Pacem noftram venturis , quam illis,qmjam
ad Pacem noftram exiftunt, Cartas de Remiffione &: Pardonano-
ne, t:im de quibufoumque Feloniis & Tranfgreffionibus , per eos
in Regno & Ducatu prxdiftis perpetratis , quam de Bannimentis
& Udagariis, fi qux in ipfos promulgata vel pronunciata foermt,
quatenus ad Nos attinet, noftro nomine concedendi,& Securita-
tcm plenam eis inde faciendi,
Ac Terras & Loca Rebellium quxcumque , nobis confifcata,
commiffa, vel forisfadta,aut quocumque alio Jure ad nos fpectan-
tia, in Manum noftram capiendi,
Et Terras, per ipfum Principem nomme noftro Cc adquifitas,
Pevfonis aliis, qui nobis fidelitcr fervierint ,vel qui in obedientiam
& in obfequium noftrum venire voluerint , juxta Meritotum fuo-
rum cxigentiam, imperpetuum vel ad tempus dandi, concedendi,
& etiam dimittendi, tenendas de nobis & Hxredibus noftris Regi-
busAnglix, , „ r r j- o r
Et ipfos Donatorios de fic datis inveftiendi & feifiendi , & hc
feifitos in Pofleffione fua defendendi & tuendi , prout pro com-
modo noftro vidcrit taciendum ,
Treugas etiam & Guerrx Sufferentias ineundi & concedendi.
Et Geftum IMiniftrorum noftrorum quorumcumque fuperviden-
di , & eos, quos nobis inutiles invenerit, ab Officiis fuis amoven-
di, & in Locis fic amotorum utiles oidinandi & ponendi,
Necnon fupervidendi quod omnimodi Redditus , Cuftumx , Mo-
netx , & alia Proficua quxcumque , dc Ducatu & Terris prxdi -
dtis provcnientia , & ad nos pertinentia, alicui Magnati, feu alii,
non anignentur, fet in negotiis noftris, ibidem , juxta ordinatio-
ncm pr.cfati Principis, & piout expedirc viderit, expendantur, &
non in alios ufus convertantur ,
Et omnia alia & fingula faciendi , qux pro noftro Honorc &
Conimodo , ac pro Defenfione & Recuperatione , ac bono Regi-
mine Jurium & Tcrrarum noftrarum , ac Subdicorum noftrorum ,
Ducatus & panium prxdidtorum , oportuna fuerint,etiam fi Man-
datum exio;ant fpeciale, adeo plene, ficut Nos ipfi facere polfe-
ir.us li prxfentes elTemus ibidem , prout in Literis noftris Putcnti-
bus, indc conteCtis, plenius continctur,
Vobis mandamus quod prxfato Principi , tanquam Locum no-
ftrum tenenti in Ducatu & Partibus prxdidis,in prxmillis orani-
bus & lingulis Litcndentes iitis & Refpondentes ,
Sokitiones feu Affignationes aliquas de Exitibus, de Redditibus,
Cuftumis, Monetis, feu aliis proficuis, de Ducatu & Terris prx-
diftis , provenientibus , & ad Nos pertinentibus , alicui Magnati ,
feu alii , fine Alfenfu & Mandato iplius Principis , minime fa-
cientes.
Vnlumus enim vos de omni eo, quod, virtute Mandatorum ip-
fius Priucipis , per vos folvi vel aflignari contigerit , in Compoto
veftro , debitam AUocationem fieri, prout decet.
Teite Rege apud Weftmonafterium , 12. die Januarii.
vos trahatis , & ibidem , fuper Salvatione & Defenfione partium il-
larum, contra didos Inimicos noftros , fi ingredi prxfumpferint
partes illas, moreminii
Ita quod, veftro mediante auxilio, di£tx partes a periculo hu-
jufmodi Inimicorum noftrorum taliter prxfeiventur, quod vefliram
debeamus Humanitatem & Circumfpedionem providam merito
commendare.
Et hoc, ficut Nos,& Honorem noflnrum & veftrum , diligitis,
nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Novum Cafl^um fuper Tynam , decimo odta-
vo die Januarii.
Ver iffum Rcgem ^ Concilium.
Ann.D.
Zdv, 3.
Commiffio Roberti Senefcalli Scotia , ad traBandnm fuper
Deliheratione Roberti de Bruce.
OMnibus , has Literas vifuris vel audituris , Robertus Senefcal- Ann. D; ' I
lus Scotix, Locum tenens , Sereniffimi Principis David, Dei ^Sf*^»
gratia, Regis Scotix lUuftris, Salutem. ■^"- *?•
Noverit Univerfitas veftra quod Nos, de unanimi & expreCfo ^- ?•
Confenfu & AlTenfu omnium Prxlatorum , Procerum ac totius -^* -^.
CommunitatiSjRegni Scotix, conitituimus & ordinavimus.
tegr
Reverendos in ChriftoPatres,
Dominos ,
IVilltelnmm ,
Et Patricium,
Saniii Andrea ,
Et Brehe»,
Epifcopos ,
Ac Dominos,
JVilliebimtii de Levingjlo» ,
Et Rohertum de Erskyne y Mili-
tes^
Nuncios noftros fpeciales, AmbafTatores , & Deputatos, ad tra-
dtandum & concordandum cum,Excellentiffimo Principe, Domi-
no EdwardOjDei gratia, Rege Anglix IUuftri, feu Deputatis fuis,
fuper Liberatione Domini nollri Regis Scotix fupradiiSi j
Dantes eilciem,& eorum Tribus , Potcftatcm fpecialem , plenam,
liberam , & generalem ad tra6tandum pro Nobis , & tota commu-
nitate Rcani Scotix, ad concordandum , ut pixmittitur,fuper finali
Liberatione didti Domini Regis , per omncs \'ias & Alodos ratio-
nabiles & congruos , per quas & quos plena ipfius Domini nofbi
Regis Litxrratio, & ftnalis Concordia,inter ipfos Reges & eorura
Regna,fieri poterit & reformari:
Ratum & Gratum haljentes , & habituri pro Nobis & didta
Communitate Regni Scotix , quicquid per prxdidos Nuncios no-
ftros,vel eorum Tres ,Factum vel Geftum fuerit in prxmilTis^vel
in aliquo prxmiflbrum ^
Promittentes etiam , & fideliter Manucapicntes pro Nobis , &
didta tota Communitatc, ad omnia & fingula, qux in prxmiiris,
& circa prxmifla , per prxdidtos Nuncios noftros , vel eorum
Tres Tradtata vel Concordata fuerint , plene obfervandum &
complendum.
In cujus rei Teftimonium Sigillum noftrum,Nomine noftro^
Et Sigilla,Venerabilium ir» Chrifto Patrum,Dominorum,Wil-
lielmi & Johannis, Glafguenfis & Dunkeldenfis Ecclefiarum, Dei
gratia, Epifcoporum^Nomine & Vice totius Cleri,
Et Sigilla Nobilium Virorum, Domini Patricii de Dunbar Co-
mitis IViarchix , Thomx Senefchalli Com 'tis d'Anegos , * & Wil- '
lielmi de Keth Marefchalii Scotix , Nomine & Vice Procerura
& Baronum,
Ac Sigilla communia Burgorum de Aberden , Dunde , Perth ,
& Edenburgh, Nomine & Vice omnium Burgenlium, & totius
Communitatis ,
Prxfennbiis funt appenfa.
Dat. in pleno Concilio Rcgio , tento apud Villain San6ti J[o-
hannis de Perth , decimo leptimo die Januarii , Anno Domini
millefimo trefcentefimo quinquagefimo lexto.
V.83»:
Cartii , de Regno Scotia Regi concejfo.
UN I V E R s I s , ad quos Literx prxfentes pervenerintjEdwardus Ann. D,
Dei gratia, Rex Scotorum, Salutem.
• V
.831.
De Pariibus auflralibus contra Invafiones Inimicorum
Franci£ defendendis.
A ir. n R E ^5 Diledto fibi in Chrifto,Priori Hofpitalis Sandti Johannis
j "\r • '•^ Jerufalem, in Anglia, Salutem.
. ^^ ■ Qi.ua M.ilitix Ininiicorum noftrorum de Francia, qui , fi fcirent
:e'x partes Auftrales Regni noftri Anglix non efle munitas , illas li-
y^ '■ , benter invaderent, volentes ut debemus pro viribus obviare,
'E^rm' Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini firmiter in-
'^' ' jungimus & mandamus, quod itatim , vifis prcfentibus , Vos &
Homines vcftros ad Arma, quanto potentius poteritis, paretis , &
ad Maneriura veftrura prope Suthamptoniam cum omni celeritate
Scr ATis quod Nos, . -^ • „ tt
Confideratis multiplicibus Benivolentiis , Grauis, & Honoribus,
quibus, Sereniflimus Princeps, & Dominus nofter , Dominus Ed-
wardus Rex Anglix & Francix , Confanguineus noiter cariffimus,
multotiens nos prxvenit, t^ , „ .
Ac ob fpecialem AfiPedtionem , & finceram Dilectionem , quas
erga Perfonam fuam merito gerimus & habemus, »
Ex mero motu, & noftra pura & fponcanea Voluntate, diligen-
ti & matura Deliberatione prxhabita,
Damus &C0NCEDIMUS, &, hac prxfenti Cartanoftra,
confirmamus, pro Nobis, & Hxredibus noftris , Edwardo Regi
Anglix , & in ipfum plene Transferimus Totum di-
dtumREGNUM noftrum Scori^, ac Regimen, Ti-
T u L u M , & C o R o N A M cjufdcm , una cum Infulis Maris &
omnimodis Regaliis, Dignitatibus , Honoribus, Prxrogativis, Pri-
viWiis, Juribus, Dominiis, Homagiis, Servitiis , Feodis , Advo-
cationibus, Civitatibus, Caftris , Villis , Terris, Pofireffionibus,&
omnibus aliis & fingulis , qux ad didum R e g N U .\i & C o r o-
N A M Scotix pertinent, feu pertinere poterunt q jovis modo , etiam
(i de eis effet in Donatione Regia fpecialis menLio tacienda ,
Habendum & Tenendum prxfato , Domino & Con-
fanguineo noftro , Regi Anglix , Hxredibus & Airia;natis iuis,
I M p E R T u u M , ita plenc & integre ficut aliqui vei aliquis Pro-
genitorum, feu Prxdecefforum noftrorum , qi.ondam R^num
Scotix, ea retroaCtis temporibus tenuerunt , vel tenere debuerunt.
Volentes, infuper, ex Caulis & Rationibus fupradittis , dido
Do-
1356.
An. 29.
E. 5.
'S.x Qrii.
ET ACTA PUBLICA.
iif
Ann. D. Domino & Confanguineo noftro Donationem facere am-
1356. pliorem , Damus & Concedimus, & hac Carta no-
'Edv.i. ftra CoNFiRMAMUs, pro Nobis , & Hasredibus noftris ,
dido , Domino & Confinguineo nollro , Regi Anglis3 om-
nia Infulas , Caftra , Civitates , Viilas, Dominia , Terras, Pos-
feffiones, Dignitates& Jura, cum Pertinentiis, quse alias ad Nos,
five ad diiSum Regnum Scotix , tam infra Regnum Scotise , quam
in Galwidia, & alibi infra didlum Regnum Scotiae competunt,
feu competere vel pertinere poterunt jure haereditario , aliovequo-
cunque Colore , Titulo, livejure,
Habenda & Tenenda prcefato , Domino & Confan-
guineo noftro, Regi Anglix, Hicredibus & Affignatis fuis , una
cum Regaliis , Dignitatibus , PriErogativis , Privilegiis, Juribus,
Dominiis, Homagiis, Servitiis, Feodis, Advocationibus , & om-
nibus aliis & fingulis ad prxdicSa Infulas , Civitates, Villas, Ca-
ftra, Dominia, Terras , PolTeffiones , Dignitates & Jura, tam in
Anglia, quam in Galwidia,& alibi dido Regno Scotiae , qualiter-
cunque fpe£i:antibus, feu pertinentibus , I M p e r p e t u u M , adeo
plene, & integre ficut aliqui vel aliquis Progenitorum , feu Prx-
decefforum noftrorum, quondam Regum Scotiae , ea retroacflis
temporibus tenuerunt , vel tenere debuerunt , abfque Reclamatione
• feu Inquietatione noftri, vel Hxredum noftrorum quorumcumque ,
Quibus omnibus didum Dominum , & Confanguineum noftrum ,
ex Caufis prsemiffis , & aliis legitimis , in AlTecutione, Jure, &
Poneffione perpetua didi Regni, & Coronx Scotix, & aliorum
omnium pra:did:orum volumus anteferri ,
Et prxdidrum Dominum & Confanguineum noftrum de didtis
Regno & Corona, cum Infulis, Caftris , Civitatibus, Vil-
lis, lerris, & Pofleffionibus, 6c omnibus aliis prxdidis, tam per
Traditione m prsefentis Coron^ Nostr.e Au-
R E jE , quam per Liberationem CorporalisPos-
sesionis Soli ejufdem Regni, Investimus corpo-
raliter & Se isimus,
Et Nos, & Hseredes noftri , dida Regnum & Coronam
ScoTiiE, Infulas, & omnia alia prfedidla , cum fuis Pertinentiis
V.833. * univerfis, prsefato Domino , & Confanguineo noftro, Hxredi-
bus , & Affignatis fuis contra Mortales omnes Warantiza-
BiMUs &Imperpetuum Defendemus.
HIIS TESTIBUS,
Ve?ierahili Patre , Domino Tho-
via Dumlmoiji Epifio^o,
Leonel/o ,
Et yohajme ,
VltoniiS ,
Et BJchmundia ,
Comitibus,
Filiis didi Domini & Coniangui-
nei noftri Regis Angliae ,
Henrico Duce Lancafiria: ,
Wdliebno de Bobun , Northamp-
toniis,
Eogero de Mortuo Mari , Mar-
chiiC ,
'Radulpho, Staffordia,
Et Gilberto de Anegos,
Comitibus :
Abbatibus ,
De Melros ,
De Kelchon,
De yeddeixiorth ,
Et de Driburgh :
Henrico Domino de Percy ,
yohanne Domino de Mouhray.,
B.adHlpho , Domino de Nevdl,
Waltero, Domino de Manny,
yohanne de Cherleton , Domi»o
de Pozuys.
yohanne de Grey , Domino de Re-
therfcld,
Galfrido Domijio de Say ,
Willielmo., Dojnino de Latpner:
yohanne de Stryvelyn ,
Thoma de P.okehy ,
Roherto de Her/e ,
Wdliebn de Warenna,
Wdbebno de Aldsburgh ,
Militibus,
Et aliis.
Ann. D.
1356.
An. 29.
I. 3.
£x Orig.
petuum, adeo plene, & integre , ficut aliqui , vel aliquis Progeni- Anrt- I>.
torum , feu Prsedeceflorum noitrorum , ea retroaftis temporibus i^5<>-
tenuerunt, vel tenere debuerunt , ablque Reclamatione noftri vel ^'''"- 3-
Hieredum noftrorum quorumcunque,
Quibus omnibus didtum-Dominum , & Confan^uineum no-
ftrum, ex caulis pn-emiffis, & aliis legitimis, in Aifecutione per-
petua Terrarum & Dominiorum prxdidorum , volumus anteferri
Et ipfum Dominum , & Conianguineum noftrum , de Terris &
Dominiispradidtis, cum Infulis, Caftris, Civitadbus , Villis &
PoflTeffionibus, acomnibus aliisprxdidis, per Liberationem * Cor- * ^-^J*'
poralis Pofleflionis Soli , Terrarum & Dominiorum prxdidorum
Investimus corporaliter &Seisimus,
Et Nos, & Hxredes noftri Terras, 8c Dominia prxdida cum
Infuhs, & omnibus aliis prxdiclis, cum fuis Pertinentiis univerfis
pncfato Domino , & Confanguineo noftro , Ha:redibus & Aifig-
natis (uis , contra Mortales omnes Warantizabi m'u s & Im-
pertuumDefendemus.
HilS TESTIBUS,
Dat. apud Rokesburgh , Vicefimo die Januarii , Anno Domini
Millefimo, Trefcentefimo, Quinquagefimo Quinto.
Suh Magno Sigdlo Scotia viridis coloris , pendente a Filis Sericis,
Viridis rubeiqiie Colorum.
VtTierahdi Patre , Domino Tho-
ma Dunobnenfi Epijcopu,
Leonello,
Et yohanne,
Vhoniie ,
Et Richemundia ,
Comitibus,
Filiis difti Domini & Confangui-
nei noftri Regis Angliiu:
Henrico Duce Lancafirij: :
WilUelmo de Bohun, Northamp-
tonite ,
Rogero de Mortuo Mari , Mar-
ckia; ,
Radulpho, Staffordiie ,
Et Gilberto de Anegos,
Comitibus :
Abbatibus,
De Melros ,
De Ke/chon,
De Concefifwne GalwidU , & H<ereditatis de Balliolo , Regno
Scotite non annexe,
, TJ^^^^E^^sis, ad quos prsefentes Literaepervenerint,Edwardus,
Dei gratia, Rex Scotix, Salutem.
SciATis quod Nos,
Confideratis multiplicibus Benivolentiis , Gratiis, & Honoribus,
quibus, Sereniffimus Princeps, & Dominus nofter, Dominus Ed-
wardus Rex Anglije & Franciae, Confenguineus nofter cariilimus,
multotiens nos priEvenit,
, Ac ob fpecialem AfFeiSionem , & finceram Dilcdtionem , quas
ergaPcrfonam fuam merito gerimus & habemus,
_ Ex mero motu, & noftra pura & fpontanea Voluntate, diligen-
ti & matura Deliberatione pr3chabita ,
Damus& ConcediMus, &, hac prcefenti Cartanoftra,
C o N F I R m A M u s , pro Nobis, & Hxredibus noftris , praefato ,
Domino & Confanguineo noftro , Edwardo Regi Anglix , & in
ipfum, plene Transferimus Totam Terram, &
DoMiNiUM noftrum G alwidi/e, & omniaalia Terras, &
Dominia noftra de Haereditate noftra , in Regno noftro Scotiae
(Coronx & Regno Scotix non annexa) una cum Infulis Maris,
&omnimodis Regaliis, Dignitatibus , Honoribus , Prxrogativis,
Privilegiis, Juribus, Dominiis, Homagiis , Servitiis, Feodis, Ad-
vocationibus, Caftris, Civitatibus, Villis, Terris, Pofleffionibus,
& omnibus aliis & fingulis , qux adTERRAM&DoMiNiUM
de Galwidia , & omnia alia Terras & Dominia noltra, de
Hxreditate noftra , in Regno Scotix non annexa) pertincnt , five
pertinere poterunt quovis modo ,
Habenda & Tenenda prxfato , Domino & Confingui-
neo noftro, Regi Angliae, Hsredibus & AlSgnatis fuis, Imper-
Tom. in. P. I. o ,
De ycddeivorth,
Et de Drihurg/o :
Henrico , Domino ds Percy ,
yohamie , Dommo de Mouhray ,
Radu/pho, Domino de Ne-vd/,
Wa/tero, Dom-no de Manny ,
yohanne de C/oer/eton , Djmi?!0
de Poivis ,
yo/oanne deGrey , Domino deRe-
therfc/d,
Ga/frido, Doinino de Say ,
Wi//:e/mo , Domino de Latymer :
yohanne de Stri^-jclyn,
Thoma de Rol:ehy ,
Roherto de Her/e,
Wi//ie/tno de Warenna.,
Wi//ie'mo de A/dehurth,
Militibus; * '
Et aliis.
Dat. apud Rokesburgh, Vicefimo die Januarii , Anno Domini
Millefimo, Trefcentelimo, QuinquagefirriO Quinto.
Suh Sigil/o Magno Scoti<e Viridis Coloris , peiidente a Filis Sericis
Carulei Rubei^ue Colorum. '
De Inveflitura , fer Traditionem Cerona jiuren , (^ de Wa-
rami^ando Donationes memoratas.
TJNivERSis, ad quos prxfentes Litterx pervenerint, Edwar-
*-^ dus, Dei gratia, Rex Scotorum, Salutem.
Cum Animarum & Corporum pericula , Subditorumque Regni
noftri Scotix Deprxdationes, necnon Ecclefiarum , Monalterio-
rum , & aliorum Piorum Locorum ejusdem Regni Scotix Incen-
dia, & alia Difcrimina,
Qux per elatam Rebellionem Hominum ipfius Regni,
Qtii contra, clarx memorix, Reges Anglix, Superiores Domi-
nos dicti Regni Scotix,
Sub & de quibus, tanquam in ea parte Dom.inis Superioribus
prxfatum Regnum Scotix per Reges iplius notorie tenebatur, &
tenetur in prxlenri,
ia.ProcuranteMaIorum omnium Incentore , inordinate pluries &
notorie rebellarunt, Molientes Superioritatem hujufmodi indebite
declinare,
Pervenerunt hadenus & pervenire poterunt, verifimiliter in fli-
turo,
In animo recenfemus, graves fentimus Doloris Aculeos:
Conliderantes etiam qualiter , per induratam & continuatam Re-
bellionem , ram Nobilium & Procerum , quam Popularium &
Communitatum didti Regni Scotix , illorum prxfertim qui Con-
fanguinitate nos attingunt, & qui nobis forent in dicSo Regno,fic-
UL aflerunt , fucceifuri, qui omnes, ex Gratitudinis Debito, ma-
xirne ciim fuper hoc ex parte noftra interpellati fuerant , alliilere
tenebantur fuper Jure & Polleffione Regiminis & Coronx didli
Regni , infeftati fumus, contra Deum & juftitiam ac Fidelitatis fux
Debimm , nequiter & turbati ,
Qui etiam , per Confoederationes & Confpirationes , tam cum
noftris, quam, Vidtoriofiffimi & Clementiflimi Principis , Domi-
ni & Confanguinei noftri carilfimi , Edwardi , Dei gratia , Regis
Anglix , Superioris Domini diiiti Regni noftri Scotix, Inimicis
initas & prxfumptas , Nos & Majeftatem noftram hortiliter fxpius
impugnarunt , ad totalem Subverfionem nollram pro viribus inni-
tentes ,
* Qux funt plufquam notoria Toti Mundo,
Summis affcdamus Delideriis ut dictorum Rebellium Ma-
litiis refiftere, & , fubdudis Periculis & Maiis hujufmodi , tam
Animarum Saluti, quini ipiius Regni Scotix poflimus , per Dei
gratiam, confulere Commodis & Quieti.
Set quia , propter Impotentiam Corporis fenefcentis , id per nos
perficere commode non valemus , & probabilitcr conici poteriE
quod , poft DecelTum noftrum , nifi priiis per Nos fit fuper hoc
fecuriiis Ordinatum , periculola nimis & Scandalofa inter aliquos ,
qui forfan prxtenderent alias in didto Regno Scotix fe debere no-
bis fuccedere, oriri poterit Materia Quxftionis^
Ad Geftus Magnificos prxfati, Domini & Confanguinei noftri,
Regis Anglix, Superioris Domini didtiRegni Scotixnoftrx Con-
P a fide-
Ann. D.
1356.
An. i/.
E. 3.
Ex OrJf.
V.gjf,
<
lld
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D.
1356.
IJv. 3.
'V.Sj6.
fiderationis aciemdhi^entes, committimus, , ^. ,
Sperantes, faventc Doniino, quod, ad faciendum Quietem hu-
jufmodi, ipfeforet, prx c.tteris viventibus, oportunus, &,quod,
per ipfius Victoiolam ]'otentiam, Rcbelles arceri,ac per ipliusSa-
pientiain ik Clementiani Mites & Boni confoven polhnt melius,
tutiufque defendi , fi didi Regni Scotiae Titulum & immediatum
Res^imen optinetet :
Nos autcm , ex Caufis prx'viis , nccnon propter Prxrogativam
DilecTiionis quam ad diftum , Dommum & Confangumeum no-
ftrum, Rcgem Anglix' , , ,, .„ ■ ^ ■ ■ ■ u ^
Qui ut Superior Dominus didi Regni Scoti« , innitens bonx
Fidei, non Rirjori, Homa^ium noilirum pro dido Regno Scotix,
potl Mortem^^clarx.Memorix, Johannisde B.illio!o,quondamRe-
gis Scotix, Pan-is nollri, gratiose recepit, licet torlan , ad haben-
dum dictam Regnum Scotix , immedi.ite m Dominico , Jus hbi
tunc compctiit , & competit in prxfenti , , .
Ac, prop(er aiHuentiam Benivoleiuiarum & Oratiarumexuberan-
tiam, quasin ipfo Domino & Conlanguinco noitrofcmper inveni-
mus, prx cxteiis, optinemus, ,_ . . . .,
Ac ctiam propter Fomentum Diledtionis & Unionis interHomi-
nes Regnorum Ana;lix & Scotix , qux , hc in cantate conjun-
dta , forenrcontraAdverfantiumlmpetus non mediocriter tortiora,
Ex Mero Motu noilro, Intentionc bona, & Liberahtate pura,
ad Honorem Dei & Ecclehx fux Sandx, dihgenti & matura fu-
per hoc Deliberatioiie prxhabita ,
Damus & Concedimus , & hac Carta nostra
C o N !•■ I R iM A M U s , pro Nobis , & Hxrcdibus noltris , prxfato ,
Domino &: ConfangLiineo noftro, Edwardo Regi Anglix, & m
ipfum riene Transferimus Regnum, Regimen,
TiTULUM, &C0R0NAM ScoTi^, una cum Inlulis
Maris, & omnimodis Regaliis, Dignitatibus, Honoribus, Prxro-
gativis, Pnvilegiis, Juribus, Dominiis, Homagus, Servitus, t-eo-
dis, Advocationibus, Civitatibus, Caftris, Villis, Terris, Polles-
fionibus, & omnibus aliis & Imgulis, qu c ad diCtum Re g n U M
& CoronamScoti.e, pertinont , feu pertmere poterunt
quovis modo, etiam fi de cis elfet in Donationc Regia Ipeculis
mentio facienda , r ^^ ■ o r^ r ■
Habenda&Tenenda prxfato , Domino & Conlangui-
neo noftro , Regi Anglix , Hxredibus & Aifi.gnatis lliis, I M p e R-
tuum, ita plene & integte licut aliqui vcl aliquis Progenitorum ,
fea Prxdecclforum noftrorum , quondam Re;;um Scotix , ea re-
troadis temporibus tenuerunt , vel tenere dcbucrunt.
Volentes, infuper,ex Caufis & Rationibus lupradictis, dicTio Domino
& Confanguineo noftro Donatione.vi ficere ampliorem,DAMUS
& CoNCEDiMUs, & hacCarta noftraCoNFiR.MAMU5,proNobis,
& Hxrcdibus noftris, dicto, Domino & Conianguineo noftro ,
Regi Anglix omnia Infulas , Caftra ,Civitates , Villas, Dommia,
Terras, Poffcifiones, Dignitates & Jura , cum Pertinenuis, qux
alias ad Nos , hve ad dictum Regntmi Scotix , tam infra Regni.im
Anglix, quam in Galwidia, & alibi infra diCtum Regnum Sco-
tix, competunt, ieu comperere vel pcrtincre poterunt Jure hxre-
diatario, aliove quocunque Colore , Ticulo, livejure,
H A « E N D A & T E N E N D A , prxfato Domino & Confangui-
nco noftro , Regi Anglix, Hxredibus & Allignatis luis,unacum
Regaliis, Dignitatibus", Prxrogativis , Privilegiis , Juribus , Domi-
niis\ Homagiis, Servitiis , Feodis, Advocationitius , & omnibus
aliis & fingulis ad prxdidta Infulas, Civitates, Caftra, Villas, Do-
minia, Terras, Polfelfiones , Dignitatcs & Jura, tam in Anglia,
quam iii G.ilwidia, & alibi, in dicto Rcgno Scotix, qualitercum-
que fpe:l;antibus, f:u p?rtincntibus, I n p £ R P e T u u M , adeo ple-
ne , & integre iicut aliqui vel aliquis Progenitorum , feu Prxdeces-
forum noftrorum , quondam RegumScotix, ea retroaftis tempo-
ribus tcnucrunt , vel tenere debuerunr , abfque Reclamatione feu In-
quictationc noftri, vel Hxredum noitrorum quorumcunque,
* Qiiibus omnibus dictum Dominum, & Confanguineum no-
ftrum, ex Caulis prxmilfis, & ahis lcgitimis, in Affecutione, Ju-
re, & Poflelfione perpetui diiti Regni , & Coronx Scotix, &
ahorum omnium prxdidtorum volumus anteferri ,
Et prxdiftum Dominum & Confmguineum noftrum de diitis
Regno & CoRON A, cum Inlulis, Caftris, Civitatibus, Vil-
lis, Terris, & Polfeifionibus, & omnibasaliis prxdictis, tam per
Traditionem pr.iefentisCoRON/E Nostr .e Aure.e,
quam per Liber a tionem Corpo ralis Possessi-
ONis SoLi ejufdem Regni, Investimus corporaliter
&SEISIMUS,
Et Nos , & Hxredes noftri , di£ta R e g N u .\i & Co r o n a m
ScoTi.t, &INSULAS & omnia alia prxdidta , cum luis Per-
tinentiis univerfis , prxfato Domino & Conlanguinco noftro , Hx-
redibus& Affignatis fuis, connra Mortales omnes Waranti/,abi-
Thoma de Rokehy^
Boherto de Herle,
IVillielmo de Warenna ,
Willielmo de Aldehurgh,
Militibus :
Et aliis.
A.-in. D.
1356.
Edv. 3
Dat. apud Rokesburgh , vicefimo die Januarii , Anno Domini
Millefimo, Trefcentefimo , Quinquagefimo quinto.
Conventiones , inter Regem & Ed. dc Baillol , fuper Conces-
Jionlbus antedtliis.
CEsTE Endenture, Ann. E).'
Faite entrc, Trefcxcellentz & PuiffantT, Princes, Monfieur i3f6.
Edward, par la ^race de Dieu , Roi d'Engleterre & de France, An. 29.
d'une Part, & Aionfieur Edvvard de Bailiol, Roi d'Efcocc d'autre E. 3. .
Part,
Tesmoigne, que le dit Roi d'Efcoce ,
Ea." Ong.
MUS &IMPERPETUUMDEFENDEMUS.
HIIS TESTIBUS,
Venevabili Patre,
Dowir.o Tkoma Diinolm. Epifco-
po:
LeoKelh ,
Et Joka7ine ,
XJltonice ,
Et Rjchemundiie ,
Comitibus ,
Filiiididti Domini&Confangui.*
nei noftri Regis Anglix :
Hearico Diice L.aruaftria ,
JVillielmo de Bohua, Norhamp-
toviie ,
Rogero de Mortuo Mari , Mar-
chije ,
Radulfo , Staffordix ,
Et Gilberto de Anegos ,
Comitibus :
Abbatibus,
De Melros ,^
De Kelchon ,
De Jeddexorth,
Et de Driburgh :
Henrico, Domino de Percy,
Johanne , Domino de Mouhray ,
Radulphu, Dnmino de Nevill,
IValtero , Domino de Manny ,
Johannede Cberleton, Dominode
Poiuys ,
Johamie de Grej, DominodeRe-
therfeU,
Galfrido , Domino de Say ,
Willielmo , Domino,de Latymer :
Johanne de Stryvelyn :
Conhderant le cler Droit q'il ad en Roialme d'Efcocc par Suc-
ceffion de Herit;w;e , apres la Mort Monfieur Jehan de Bailliol ,
n'adgaires Roi d'Efcoce fon Pere , qi Dieux afioile , fur la Pos-
feffion de queu Roialm.e il ad elte empefche , & uncore eft, par
continuelle & torteuoufe Rebellion des plufieurs GenfZ, du dit
Roialme, fes Enemis & Rebciilx, qi, contre leur Foi & Ligean-
ce , font levez & rebellei contre lui , & , por caufe de Ibn granc
Age & Feblefce du Corps, il ne poet, ne voetdefore continuerles
Grantz Travailx, q'il ad fuftenu devant ces heures, encellesPar-
ties^ por fon Droit acquere, & fes ditz Rel>ealx Jufticier,
Et fur ce penfant la grande & entiere Affection & Amour, q'il
ad en tout temps, & ad encore, envers le dit Roi dEngleterre &
de France fon Seigneur , & pur caufe q'il eft conjundt a lui par
Prochcinetec de Cofinagc,
Ad Fait& Constitut le dit Roi d'Engleterre & de
France fon Heir universEL duditRoiALME,& de la
Corone d'Escoce, & de toutes les Isles appendantes,& de
tOUtZ lesREGALITE2,,SEIGNEURlES, HoMAGES, &
autres chofes qeconqes appartenantcs as dirz, Roialme & Coronc en
qeconque maniere , & de toutes les autres Ifles , dont lcs Rois d'Ef-
coce ont efte fcifiz devaut ces heures , & auffmt de toutes les #y_g,_^
Terres, Seigneuries, Lil:)ertees, &*autres Droitures qeconqes ap- '
partenanrz. au dit Roi d'Efcoce, par Defccnt de Heritage, ou enqe-
conqe autre manere, (i bien en Roialme d'Engletcrre , come en
Galway , & aillours en Roialme d'Efcoce,
Et , outre ce , por plus avant monftrer fa dite Affeftion , & por
plus grand Seurtee du dit Roi d'Engleterre & dc France , en celle
partie , le dit Roi d'Elcoce , de fon bon gree , & franche volonte,
par bone & meure Deliberacion, ad Done & GraNte, por
lui, & por fes Heirs, au dit Roi d'Engletcrre, & de France les
avantditz Roialme&Corone d'E scoce^&IcsIsles,
oue toutcs maneres de RegaLITEes,& autres chofes qi ap-
partienent , ou poent appartenir , fi avant , & fi pleinement come
nul de fes Vrogenitors, Roi.s d'Efcoce, les avoient en temps paflee,
& auifint toutes les autres lerres, Seigneuries, Droitures & Heri-
tages fulditz , fi bien en Engletevre , come en GaKveye, & aillours
en Roialme d'Efcoce ,a avoir de ce jour enavant
au dit Roi d'Angleterre & de France, & a fes Heircs, & Affignez
perpetuele.MENT, fanz ce qe le dit^ Roi d'El(:oce , ou nul
de fes Heirs, y puiffe mettre Cleyme, ou Chalenge , envers le dit
Roi d'Engleterre & de France, fcs Heirs, ou Alfigiiez en nul
temps venir,
Et por les avantditz Doun & Graunt, enfi faitx par le dit Roi
d'Efcoce , & por le grant Amour , yXffection, & Natureffe, queux
il ad monftre ore, & plufures autres foiz devant ces heures, au dit
Roi d'Engleterrc & de France ,
Le dit Roi d'Engleterre et de France ad
DoNE & Grante por lui , & por fes Hcirs , au dit Roi
dEfcoce, pur fa Suftenance, & por fon Eftat Maintenir, Deux
MiLL LivRES d'Esterlings de RENTE,apren-
dre, du Jour de la Fefance de ceftes , ches'cun An, a
Terme de sa ViE,a Quatre Termes , ceftaffavoir ,
A la Pafque ,
La Nativite feint Johan le Bapciftre ,
La Seint Michel,
Et de Noel ,
Par owelcs Porcions, de Iffues de la Cuftume & Subfidie des
Leynes, Quirs, & Peaux lainit?,, es PortT, de Kyngefton fur HuU,
& Seint Botulph, ou aillours par auifement de Treforer, & du
Confeil, ou il purra prcftemenc & Cinz defaute eftre feruy,
Et, en cas q'il defaille de fon Paiement, en Partie, ou enTout
a nul des Termes fufditz , durante la Vie du dit Roi d'Efcoce , & ^ .
qe le dit Roi d'Engleterre & de France, & fes Heirs, a plutoft
q'ils en foient requis par le dit Roi d'Efcoce, foient tenuz de lui
faire paier , fanz nulle delay , quant que lui faudra dc mefme fon
Paiement: , n ,t^
Et auffint ad Graunte & Promife le dit Roi dEngle-
TERRE ETDEpRANCEdeDoNER, &FAIRePaIER
PRESTEMENT, au dlt Roi d'Escoce Cynks Myll
M A R c s d"E sTERLiNGSala Quinzeine de Pafqe procnein a
venir, fanz nul defiutc, por faire ent ce qui lui plerra,
Item, ledit Roi d'Engleterre & de France ad
Grante &'Promis D E faire paier au dit Roi d'Escoce
toutes lesDettes, queux il purra refonablement monltrer qc
lui font clerement dues, de Pees & de Guerre, par le dit Roi
d'Engleterre & de France; & fur ce comandera a fon Treforerq il
aconte ovefque lui des dites Dettes, fi en hafte come il bonement
purra, pur lavoir en certein ce qe la Someamonti felant a lui due
Allowance, folonc refon & bone foi; & fur.ce, par avis du Tre-
forer, le Roi ordenera qe Pairaent lui ent foit fait dcdeinz certcm
remps couenable.
ET ACTA PUBLICA.
117
Ann. D. Item, LE dit Roi d'Engleterre &de Fran-
1356. CE ad Grante & Promis, pur lui , &c pur (cs Heir;!, loialment &
Edu. 3. en bone foi, de Eider , Maintenir, et Defendre,
enRefon& Droite, le dit Roi d^Escoce, etlesSoens,
durante toute fa Vie.
I T e M , eft accorde entre les Rois fufditz , qe les dites chofes
faites & pertormes, le dit Roi d'Escoce soit Dis-
CHARGE de son Homage, n'adgaires fait au dit Roi d'En-
gleterrc & de France , pur le Roialme d'Efcoce & lcs Ifles appar-
tenantes; &, outre ce, qe chefcun des ditz Rois, leur Heirs, &
SuccefTours foient defcharges devers autres des toutes C o v e n a n-
c E s , C o N-T RACTSjET Proriesses faites entre euz devant
ces heures; & qe le dit Roi d'Efcoce foit Quit & Frank delui
meifmes, a demorer & repairer ou que lui plerra, fanz empefche-
ment de lui, ou de riens qi a lui appenti iflint toutefois qu'il ne
face chofe prejudiciele au dit Roy d'Engleterre & de France ne a
fes Heirs.
Et sur ce est Accorde & AssENTU entre les ditz
Rois, qesurlesChosessusditessoientfaites
MEiNTENANT Chartres & Lettres tieles come leur Confealx,
queux ils ont en prefent, & les faveront meulz deviferi & nient-
mains, por plus grande Seurtee, fibienderune Partie, come de
Tautre, & q'ils puilTent en temps a venir par plus meure Delibera-
«V.SjS. cion & Avilement Chaunger, - Amender & Corriger mefmes les
Chartres & Lettres, fousleur Grantz Seal.x, tant des foiz, & en
tiele forme, comeleur plerra; ilTint qe chefcun des ditz Rois foit
tenuz de faire a Tautre tiele Seurtee , come il vorra demandcr ou
deviler, folonc refon & bone foi, par avis de leur Confeux, en-
tre cy & la fin d'un An prochein a venir , pur plein Acomplife-
ment & AfFcrmance perpetuele de toutes les chofes fufdites;
Et fcrront Toutes ceftes Chofes Tenues , Gardees, AtFerme3,&
Acomplies, loialment & en bone foi, {anz fraude, ou mal en-
En Tefmoinance de quele chofe les deux Rois avantditz , en ab-
fence de leur Crandz Sealx , ont fait mettre, entrechangeablement,
leur Privie Sealz a cefte Endentures.
Don. a Baumburgh , le xx jour de Januar. TAn de Grace Mill,
Troiz Gentz, Cynquante Quint.
Sub Frivato Sigillo Cereo ^ pendente a Cauda Vergamena.
Vro Edwardo de Balliolo , nnper Rege Scoti<e , de An-
nmtate.
I) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'■^ Sci ATis quod cum,
juxta Conventiones , inter Nos &, diledum Confanguineum &
fidelem noftrumj Edwardum de Balliolo, nuper Regem Scotise,
ac de toto Jure & Clamio quae in eifdem Regno & Corona ha-
buit, nobis per ipfum Edwardum fad:is, initas,
Eidem Edwardo , pro Suftentatione fua & Statu fuo Manutenen-
do , de Duobus Milibus Librarum , ad Terminum Vitx fux tia-
bendis, Conceflerimus providere , prout in quadam Indentura, in-
de inter Nos & praefatum Edwardum confcda , & Privato Sigillo
noftro fignata, plenius continetur,
Nos,
Volentes didam ConcefHonem noftram EfFedlui mancipari ,
Dedimus & CoNCESSiMUs, pro Nobis, & Haeredibus
noftris , eidem Edwardo Duo Milia Librarum ,Habenda et
Percipienda singulis Annis, in Portubus de Kyn-
gefton fuper HuII & Sando Botulpho (videlicet) in quolibet Por-
tuumpn\;di£i:orum Ducentas & Qiiinquaginta Librasin FeftoPafchx,
& Ducentas & QLiinquaginta Libras in Fefto Nativitatis San6ti Jo-
hannis Baptifta:, & Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto Sandri
Michaelis, & Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto Natalis Do-
mini, de Exitibus Cuftumarum & Subfidiorum noftrorum ibi-
dem , per manus Colledtorum eorumdem, ad totam vitam
ipsius Edwardi, abfque Impedimento feu Contradi-
ctione aliquali , aut Revocarione indi; facienda ex quacumque
causa.
Et, fi forfan Exitus Cuftumarum & Subfidiorum prcediftorum ,
fld dida Duo Milia Librarum per Annum, ut prxdicitur, folven-
da aliquibus temporibus futuris, non flifficiant, vel alias, pr,Efatus
Edwardus, qup miniis fibi de Summis prxdiiSis in didtis Por-
tubus vel eorum altero fatisfieri poterit, fuerit legitirae impe-
ditus,
Volumus & CoNCEDiMUs, pro Nobis & Hxredibus
noftris, quod Nos, & Hsredes noftri, ei dc eo, quod fic ibidem per-
•cipere non poterit , ftatim , cum per ipfum indc requifiti fuerimus,
alibi fine dilationc aliqua fatisfacere teneamur.
Et, in cafu quo Nos, aut Hasredes noftri, extra Regnum no-
ftrum Anglix fuerimus, volumus & concedimus, pro Nobis, &
Hasredibus noftris, quod noftrum & Hceredum noltrorum Lo-
cum tenentes, ac Cancellarii, & Thefaurarii noftri, & Hsre-
dum noftrorum , qui pro tempore fuerint , & eorum quilibet in
alterius abfentia, Solutiones prdsdidtas fieri faciant in forma prs-
difta.
Et, in cafu quo quicquam, de di£tis Duobus Milibus Librarum
Annuis, ad aliquem Terminorum prxdidorum a retro fuerit, &
idem Confanguinsus nofter , antequam Solutionem inde Aflecutus
fuerit, in Fata deceflerit, Volum.us, CoNcedimus &
Promittimus, proNobis,&Hxredibus noftris, quod Executori-
bus Teftamenti ejufdem Confanguinei noftri , aut Aflignatis fuis ,
de eo, quod ei die Obitus fui inde decfTe contigerit, Solutionem
competentem , de Exitibus Cuftumarum & Sublidiorum prxdicto-
rum, in Portubus praedidtis, habere, & Brevia eis fuper hoc libe-
rari faciemus indilate.
Qyx omnia & fingula fupradida, ficut prxnotatum eft, eidem
Confanguineo noftro obfervare & adimplere promittimus bona Ann. D.
fide. 1356.
In cujus-i&c. f-iv. 3.
Tefte Rege apud Baumburgh , vicefimo die Januarii.
Ver ipfum 'Regem.
* De omni Jnre., ad Regnum Scotia, Relaxatio. ♦V.S^jr.-
TTNivERSis Pateat per praefentes, quod Nos, Edwar- Ann.D.
^ dus Dei gratia, Rex Scotorum, 135<^'
Attcndentes qualiter, fuper Poffeflione Regni & Coronae Sco- ■^"- i°'
tiae, E. j.
Qux, poft mortem, clarse memorix, Domini Johannis de Bal- ^'^ °"X'
liolo, nuper Regis Scotix, Patris noftri, funt ad nos jure haeredi-
tario legitime devoluta, & de quorum PoflefTione, ac etiam de
Homagiis & Servitiis , tam Prjelatorum & Procerum , quam alio-
rum ipfius Regni, fuimus per nonnuUum tempus, tanquam deHx-
reditate noftra legitima inveftiti ,
Per induratam Malitiam, & cqntiniiatam Rcbellionem quorun-
dam Inimicorum, & Rebellium hoftrorum dicti Regni,
Qi,ii , contra Fidei & Ligcantix fux Debitum, contra nos hofti-
liter & proditorie furrexerunt,
A diii fuimus , & adhuc fumus , contra Deum & Juftitiam , ne-
quilTime impetiti,
Pro quorum Recuperatione magnos & graves Labores hucufque
fuftinuimus, nec ad continuationem Laborum hujufmodi, attenta
debilitate noftri Corporis, jam vergentis in fenium, flifTficimus,
nec volurnus propterca circa hoc ulttrius perfonalitcr occupari, ac
nolentcs Jus noftrum hujufmodi deperire, nec Malitiam iplbrum
Rebellium tranfire impunitam, quod ablit ,
Pcnfanrefque multiplices Benivolentias, Gratias & Honores, qui-
bus, Sereniflimus Princeps & Dominus nofler cariflimus, Domi-
nus Edwardus, Dei gratia, Rex Anglix & F"rancix, multotiens &
liberaliter nos prxvenit, ac etiam propinqux Confanguinitatis Vin-
culum , quo ipfe & nos nofcimur adinvicem conjunfti, necnon ob
fpecialem Affedionem , & finceram Dileclionem , quas erga Per-
fonam fuam , fuoer omnes alios de fanguine noftro , merito geri-
mus & habemus j ac pro eo quod ipfe, qui alios Principes in ftre-
nuitate prxcellit , melius quam aliquis alius poteric Malitiam dicto-
rum Rebellium , per Dei gratiam , refrxnare,
Fecimus & CoNSTiTUiMUs ipllim Dominum Edwar-
dum H jE R E D E M noftrum Universalemtotius Re-
GNi ac CoroNjE Scoti/e, necnon Insularum Ma-
Ris, & omnimodorum , Regalitanjm , Dominiorum , lerrarum,
PofTeflionum , & Jurium ad didla Regnum & Coronam fpedtan-
tium quoquo modo, ac etiam omnium aliarum Infularum adjicen-
tium, de quibus aliqui diaorum Progcnitorum noftrorum aliquo
temporc prxterito feifiti fuerunt, necnon quorunxunque Callro-
rum, Dominiorum, Terrarum, Tenemcntorum , ac aliorum Pnf-
feflionum & Jurium ad nos, tam infra Regnuiii Anglix, quam in
Galwidla , & alibi infra didtum Regnum Scotix percinentium Ju-
re Hxreditario, vel alio modo quocunque,
Omne, infuper, Jus & Clamium, qux in Regno & Corona
prxdidtis, una cum Dignitate Regali, & aliis eorum Pertinentiis
quibufcunque , nccnon in Infulis, & aliis Caftris, Dominiis, Ter-
ris, Tenementis, Poflefrionibus, & Juribus fuprafcriptis nobis com-
petunt, vel qualitcrcunque competere poterunt, in Perfonam difti
Domini Edwardi, pro Nobis, & Hxredibus noftris, exnunc inte-
gre & plenarie Transferentes, S.bi , Hxredibus, & Af-
fignatis fuis, perpetuis temporibus, remanfura,
Prxterea, pro majori Firmitate prxmiflbrum, & pro AflFedlione
ncftra fincera , erga ipfum Dominum & Confanguineum noftrum
pleniiis declaranda, mero Motu, ac noftra pura & fpontanea Vo-
luntate, diligcnti & matura Deliberatione prxhabita in hac j^arte,
Dedimu s, CoNcessimus, & prxfenti Carta noftra Con-
firmavimus, pro Nobis, & Hxredibus noftris, prxfato Do-
mino Edwardo Regnum & Coronam ScoTi.e fupradi-
da, una cum Dignitate Regali, ac Infulis, Regalitatibus, Juribus,
Dominiis, Homagiis, & Servitiis, tam Prxlatorum & Procerum,
quam aliorum, Feodis, Advocationibus Epifcopatuutn , Abbatia-
rum, Prioratuum, Eccleliarum, ac omnibus aliis & iingulis, quo:
addida Regnum & Coronam Scotix ubicumque pertinent , f-u
percinere poterunt quovis modo, ita plene & integre ficut aliqui
Progenitorum noftrorum , quondam Regum Scotix , ca retroadtis
teniporibus tenuerunt , • ,-. n.
Ac etiam omnes alias Infulas fupradiftas , necnon orania Caftra ,
Dominia, Terras, Tenementa, PofFefliones & Jura, qux adnos,
ut prxmittitur, tam infra dictum Regnum Anglix, quam m Gal-
widia, & alibi infra prxfatum Regnum Scotix, competunt, vel
competere poterunt Jure Hxredicario, vel alio quocunque Colore,
Titulo , live Jure. ,. r^ c -,■ • r *ir9.
*Habenda & Tenenda, adie Confeaionis pi-xfen- ' V .84».
tium , prxfato Domino Edwardo , Hxredibus , & AfFignatis fuis ,
I M p E R p E t u u M , abfque eo quod Nos , vel aliquis Hxredum
noftrorum, aliquid Juris, vel Clamd in didiis Regno & Co-
RON a Scotix, vel aliqua parte eorumdem, feu in aliquibus perti-
nentibus ad cadem, aut etiam in [nfulis, vel in aliis Dommns,
Terris, Tenementis, Poflefnonibus, & Juribus fupradidis, vd eo-
rum aliquo, fcu ad ea, crga prxfatum Dominum Edwardum,Hx-
redes, aut AlFignatos fuos exigere, vendicare, feu habere poteri-
mus,'vcl poterit in futurum;
Set omne Jus & Clameum hujufmodi, qux ad Nos, vel Hxre-
des noftros, in hac parte competunt, vcl compaere poterunt quo-
vis modo, eidem Domino Edwardo, Hxrcdibus, & Affignatis
fuis, tenore prxfentium, Remittimus, Relaxamus, &
omnino Qu i e T u m c l a m a M u s pro Nobis, & Hxredibus
noftiis, Imperpetuum.
P3 HIIS
ii8
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D.
1356.
HIIS TESTIBUS,
De yeddevjorth.,
Et de Dnhurgh:
Henrko, Domitio de Percy,
jFoham/e , Dommo de Mouhray ,
Radulpho , Domtno de Nevill,
Waltero, Domino de Manny
Johanne de Cherleton, Domino de
Poiuys ,
Joha?me de Grey , Domino deRe-
therfeld,
Calfrido, Domino deSay,
IVillielmo , Domino de Latytner ,
Johanne dc Stryvelyn,
Thoma de Rokehy,
Rohcrto de Herle,
jyilliclmo de Warenna,
Willielmo de Aldeburgh ,
Militibusj
Etaliis.
Ann. D.
1556.
An. jo.
E. 5.
Ex Orlg.
*V.8+i.
Venerabili Patre,
Domino Tboma Du7tolnie:/fi Epi-
fcopo :
Dominis ,
Leo?ie!lo ,
Et Joha?me ,
XJlto?iiie ,
Et Richemundia ,
Coniitibus :
He??rico Duce Lancaftritc ,
JViUiehno de Bohim , Northa?iip-
to-,iia: ,
RogeTo de Mortiio Mari, Mar-
chiiB ,
Radulpbo, Stajfordiie,
Ez Gilbcrio de Aiiegos,
Coniitibus :
Abbatibus ,
De MeJros ,
De Kehbon,
Dat. apud Rokesburgh, Vicefimo Quinto die Januarii, Anno
Domiiii i\Iille(imo , Trefcentelimo , Quinquagefimo Quinto.
Sub Privato Sigillo ruhei coloris , fe?ide?ite a Cauda Fer-
gaviente.
Relaxatio de omnimodis jilligantiis er PromiJJionibHS.
UN I V E R s I s , ad quos prxfentes Liter^e pervenerint, Edwar-
dusde Balliolo, nuper Rex Scotix, Filius & Hseres, clarae
memorix, Johannis de Balliolo, quondam Regis Scotise, Salutem
in Domino.
S c I A T I s quod , cum Nos,
Confideratis multiplicibus Benivolentiis, Gratiis, & Honoribus,
quibus, SerenifTmius Princeps, 6c Dominus noiter, Dominus Ed-
wardus , Rcx Anglix & Francix , Confanguineus nolter cariffimus,
muitotiens nos prxvenit,
Ac ob ipecialem Aflfedionem , & fmceram Diledionem , quas
erga Perlbnam iuam merito gcrimus 6c habemus,
Ex mcro motu , & noftra pura & fpontanca Voluntate , diligenti
& matura Ddiberatione prxhabita ,
Deof, RiMUs & CoNCESsERiMus, & per Cartam
noftram Confirmaverimus, pro Nobis, & Hxredibus
noftris, prxfato, Domino & Confonguineo noibo, Edwardo Re-
gi Anglix, & in ipfum plene T R a M s T u L E R i M u s T o r u M
didum R E G N u M noftrum ScoTi^, ac Regimen, Ti-
TULUM, & CoRONAM ejufdcm, una cum Infuhs Maris, &
omnimodis Regaliis, Dignitatibus, Honoribus, Prxrogativis , Pri-
vilegiis, Juribus, Dominiis, Homagiis, Servitiis, Feodis, Advo-
cationibus, Civitatibus, Cailris, Villis, Terris, PofTeffionibus, &
omnibus aliis &: fingulis , qux ad dicta Regimen & Coronam Sco-
xix pcrtinent, feu pcrtinere poterunt quovis modo, etiam fi de eis
efTec m Donatione Regia fpccialis mentio facienda,
Habenda & Tenenda prxfato, Domino & Confangui-
neo noftro Regi Angllr, Hxredibus & AfTignatis * iuis, Imper-
p e T u u M , ita plene & integre iicut aliqui vel aliquis Progenito-
rum, feu Pr.cdeceirorum noftrorum, quondam Regum Scotix, ea
retroadis temporibus tenuerunt, vel tenere debuerunt.
Et Nos,
Volentes, infjper, ex Caufis & Rationibiis fupradicftis, difto
Domino &; Confanguineo noftro D o N a t i o n e m facerc am-
phorem ,
D E D e R i Mu s & C o N c E s s E R I M u s , & per diftam Car-
tam noftram Confirmaverimus, pro Nobis , & Hxredi-
bus noftris , didto , Domino & Confanguineo noftro , Regi An-
ghx omnia Infulas, Caitra, Civitates, Villas, Dominia, Terras,
PofTeftiones , Dignitates, & Jura, cum Pertinentiis, qux alias ad
Nos , five ad diaum Regnum Scotix, tam infra Regnum Anghx,
quam in Galwidia, & alibi infra d;d:um Regnum Scotix compe-
tunt, feu competcre vel pertinere poterunt Jure hxreditario, aliove
quocunque Colore, Titulo, five Jure,
Habenda &Tenenda, prxfato , Domino & Confan-
guineo noftro, Regi Anghx , Jlxredibus & AlTic;natis fuis, una
cum Regaliis, Dignitatibus, Prxrogativis , Privilegiis, Juribus,
Dominiis, Homagiis, Servitiis, Feodis, Advocationibus, & omni-
bus aliis& fingulis ad prxdifta Infulas, Civitates, Caftra, Villas,
Dominia, Terras, Polleifiones, Dignitates, & Jura, tam in An-
gha, quam in Galwidia, & alibi, in didto Regno Scotix, quali-
tercunque fpedantibus, feu pertinentibus, Imperpetuum,
adeo plei * & integre ficut aliqui vel aliquis Progenitorum, feu Prx-
decelTorum noftrorum, quondam Regum Scotix, ea retroadis
temporibus tenuerunt, vel tenere debucrunt, abfque Reclamatio-
ne feu Inquietatione noftri, vel Hxredum noftrorum quorumcun-
Qtiibus omnibus didhim Dorainum,&Confanguineum noftrum,
ex Caufis prspniiffis, & aliis legitimis, in AiTecutione, Jure, &
Pofleffione perpetua difti Regni, & C0R0N.E Scotix , &
aliorum omnium prxdidtorum , voluerimus anteferri,
Et prxdjdtum Dominum & Confanguineum noftrum de didtis
Regno &C0R0NA, cum Infulis , Caftris , Civitatibus , Vil-
lis, Terris, PofTeffionibus , & omnibus aliis prxdidis, tam per
Traditionem CoRONyE NosTRyE AuREiE, quam
per Liberationem Corporalis Possessionis
S 0 L I ejufdem Regni, Investiverimus corporaliier
& Seisiverimus, prout in Carta noftra prxdifta, eidem ■^""- ^-
Domino & Confanguineo noflro inde confeda, plenius conti- ^35"-
netur. E^v-i.
Nos, pro Ma j oRi Securitate ipfius Domini & Con-
fanguinei noltri in hac parte , ex habundanti Remittimus,
ReLAXAMUS, & Q_UIETUM Cl a MAMus,proNobis,&
Hxredibusnoftris, eidem Domino & Confanguineo noftro, Hx-
redibus & Affignatis fuis,ToTUM Jus, Action em,& Cla-
MEUM , qux habuimus , vel habere poterimus , in didtis R e g-
No&CoRONAScoTiiE,ac in Infulis, Regahis , Dignitati-
bus, Honoribus , Prxrogativis , Privilegiis , Juribus, Dominiis,
Hornagiis, Servitiis, Feodis , Advocationibus , Civitatibus,Caftris,
Villis, Terris, PofTeffionibus , vel aliquibus aliis prxdiitis, de cx-
tero , exigere non poterimus vel vendicare , fed de eilHem penitus
fimus E x c L u s I per prxfentes
Et Nos,&Hxredes noltri,difta Regnum & Co ron am
ScoTiTE, Infulas, & omnia alia prxdidta, cum iuis Pcrtinentiis
univerfis, prxfato Domino & Cosifanguineo noftro, Hxrcdibus &
Affignatis fuis , contra Mortales omnes Warantizabimus
&Imperpetuum defendemus.
R e m i T T I M u s etiam , R e l a x a m u s , & Qu i e t e
Cla.mamus, pro Nobis, & Hxredibus noitris, prxfato Domi-
no & Confanguineo noftro omnimodas Alligantias, Promiffiones,
Conventiones, Contradtus, inter Ipfum, & Nos,ante Vicelimum
diem Januarii proximo prxteritum initos , five fatftos , & ipfum
Dominum & Confanguineum noftrum inde, pro Nobis, & Hx-
redibus noftris , tenore prxfentiimi , Exoneramus & QuiE-
TAMUs Imperpetuum;
Salvis femper Nobis, Hxredibus,& Executoribus noftris,
D E B I T I s qux nobis , de tempore tam Guerrx quam Pacis , an-
te didtum Vicefimum diem Januarii , debentur ; & etiam omnibus
CoN V E NT loN IBUS , & Co N D I T I o N I B u s iiiter.prx-
dicftum Dominum' & Confanguineum noftrum , & Nos , di-
dto Vicefimodic Januarii initis, juxta formam Indenturarum & In-
ftrumentorum , inde confedtorum ; exceptis Terminis Solutionis
Duorum Milium Librarum Annuarum, nobis, adTerminum Vitx
noftrx, per didtum Dominum & Confanguineum noftrum, Con-
ceffarumi Qiii quidem Termini, ex certis caufis, per Literas Pa-
tentes cjuidem Domini & Confanguinei noftri , poftmodum fue-
runt Tranfmutati.
*HIIS TESTIBUS, «V.S^a;
Venerabili Patre ,
Domi?io Tlmna Dunelmenji Epi-
fcopo:
Leovello ,
Et Johanne ,
Vlto?i!ie ,
Et Rjchemundia ,
Comitibus,
Fihis diiiti Domini & Confan-
guinei noftri Regis Anglix:
Hevrico Ducc La?icafir!<e :
Willielmo de Bohun, Nortbamp-
tonite ,
Rogero de Mortuo Mari, Mar-
chite ,
Radulfo, Staffordite,
Et Gilherto de Anegos.^
Comitibus :
Abbatibus ,
De Melros,
De Kelthon,
De Jeddeworth,
Et de Drihurgh :
Hc?irico, Domino de Percy,
Johanne, Do?nino dc Mouliray^
Radulpho, Domino de Nevill,
Waltero, Domino de Ma?i?iy,
Johanne de Cherleton, Domino
de Povjys ,
Joha?i?ie de Grey, Domino deRe-
therfeld,
Galfrtdo, Domino de Say,
Willielmo , Domino de Latymer ,
Jobanne de Stryvelyn :
Tboma de Rokeby ,
Roberto de Herie ,
Willielmo dc Warenna ,
Wiliielmo de Aldeburgh ,
Militibus ;
Ec aliis.
1
Dat. apud Rokesburgh, Vicefimo quinto die Januarii,
Domini Millefimo, Trefccntefimo, Quinquagefimo quinto.
Anno
Sub Sigillo Magno Scoti^e viridis coloris , pende?ite a Filis
Sericis , cterulei ruheique Colorum,
De omni^ c^ualicmqHe Clameo , Remiffio ^ OHietatio.
TTNivERSis pateat per prxfentes , quod , Ann. D,
^ Cum Nos, Edwardus de Balliolo, FiUus, ciarx memorix, i35^-
Domini Johannisde Balliolo, quondam Regis Scotorum, De de- ■^"- 3°-
RIMUS& CoNCEssER IMU s, pro Nobis, &Hxredibusno- -E- 3-
ftris , Sereniffimo Principi , & Domino noftro , Domino Edwar- ^'^ Orig.
do , Dei gratia , Regi Anglix & Francix , R e g n u m & C o-
R o N A M S c o T I /E , ad nos , pcr Mortem prxfati Patris noftri,
Jure Hxreditario devoluta, una cum Dignitate Regali, & omni-
bus aliis ad eadem Regnum & Coronam qualitercunque &
ubicunque fpeclantibus , ac etiam omnes alias Infulas Scotix adja-
centes, de quibus ahqui Progenitorum noftrorum , quondam Re-
gum Scotix, aliquo tempore prxterito feifiti fuerunt, necnon
omnia Caftra, Dominia, Terras, Tenementa, Pollefliones, &
Jura, qux ad nos, tam infra Regnum Anglix, quam in Galwi-
dia, & alibi infra didum Regnum Scotix, Jure Hxreditario, vel
aho jure, feu Titulo quocunque percinent, vel pertinere poterunt
quovis modo ,
H A B E N D A eidem Domino Edwardo , Hxredibus , & Affi-
gnatis fuis I m p e r p e T u u M ,
Et, infuper, Omne Jus & Clameum, qux in didtis
Regno & CoRONA ScoTi.^, & omnibus aliis fupradidtis,
vel in eorum aliquo habemus, feuadea habuimus, vel habere pofTe-
mus, in Perfonam prxfati Domini Edwardi pro Nobis, & Hxre-
dibus noftris Transtulerimus, prout in Carta noltra, inde
confeda, & fub Sigillo noftro confignata, plenius continetur, fi-
bique inde Seisinam fecerimus liberari,
Nos,
ET ACTA PUBLICA;
iip
'V.843
Nos,
Ob multipJicatam affcclionem, quam erga didtum Dominum
Edwardum, iliis exigentibus Mei-itis, firmitergerimus& liabemus,
volenres Securitati fu:c, & Hxredum fuorum pro futuris tempori-
bus, in quantum nobis polfibile fuerit, providere,
Ex habundanti R e M i s i M u s & du ietum clamavi-
MU s pro Nobis, &H«:redibus noftris, prxfiito Domino Edwardo,
Hseredibus & Aflignatis fuis , Totum Jus &Clameum,
qux liabuimus, vel habere poterimus in Regno & Corona
pr^sdictis , ac etiara in Dignitate Regali , Honoribus , Dominiis ,
Cairris, Villis, Maneriis, Homagiis, Fidelitatibus, Servitiis, Red-
ditibvtS, Proficuis, & quibufcunque aliis Juribus & Pofleffionibus
fupradidtis, tam viz. in Galwidia, ac Infulis praedidis, quam ali-
bi ubicunque fuerint, etiam fi forte aliquje didtarum Infularum di-
cantur, feu dici pofllnt, ad Regnum feu CoroNam Sco-
T I yE minime pertinere.
* Et prEterea, ut in ea parte omnis Ambiguitas amputetur, In-
tentionis noftrx non extitit , nec exiflit quod Nos , vel Haeredes
noftri aliquid Juris, vel Clamei de c<ietero vendicare poterimus
in praemiifis, vel in aliquibus ad ea fpedtantibus quoquo modo,
etiam fi in difta Carta noftra in fpeciali nullatenus exprimantur.
HIIS TESTIBUS,
VenerabiH Patre,
Domino Thoma Dunolmenp Epi-
fcopo :
Dominis,
Lconello ,
Et yohanne^
Et Kichemundia ^
Comiribus :
Henrico Duce Lancajfriie :
IFillielmo de Bohun, Nertham-
ptonicB ,
Rogero de Mortuo Mari, Mar-
chia.)
Radulpho, Staffbrdia ^
Et Gilberto de Anegos ,
Comitibus :
Abbatibus,
De Melro! -^
De Kelchon^
De yedJe-worth ,
Et de Driburgh :
He?nico, Domino de Fercy,
yohanne, Domino de Mouhrayy
Radulpho , Domino de Nevilly
IValtero , Domino de Manny ,
yohanne de Cherleton, Domtno
de Poijis,
yohanne de Grey, Domino de Re-
therfe/d,
Galfrido, Domino de Say,
Willielmo , Domino de Latymer :
yohanne de Scrivelyn ,
Thoma de Rokchj ,
Roherto de Herle,
IVilliebno de Warenna,
Willielmo de Aldehurgh^
Militibus ;
Et aliis.
An. jo.
V»fc. 30.
E. 3. m.
6.
Dat. apud Rokesburgh, Vicefimo feptimo die Januarii, Anno
Domini Millefimo, Trefcentefimo, Quinquagefimo Quinto.
Suh Privato Sigillo cereo rubei coloris , peudente a cauda Fer-
gaments.
Pro Civitate Baiona de .Appellatione audienda dr termi-
nanda,
Ann. D. D EX, dilefto & fidcli noftro, Edwardo Principi Walllaj, Du-
1356. *^ *- ci Cornubiae, & Comiti Ceftriae, Capitaneo & Locum no-
ftrum tenenti in Ducatu Aquitaniae, Primogenito noftro cariflimo,
Salutem.
Ex parte, dileftorum & fideHum noftrorum, Majoris, Jurato-
rum, Centum Parium, ac Univerlitatis & totius Communita-
tis Civitatis noftrce Baion;e, nobis exhibita Petitio continebat,
Quod inter ipfbs , & fideles noftros , Homines Terrae Laburdi
multis, retro temporibus, Difcordiis, Malivolentiis, Rancoribus,
& Capitalibus Inimicitiis iufcitatis, ex quibus, hinc inde, Stra-
ges, Homicidia, Inteftina Bella, Incendia, & Dampna plurima,
funt fecuta, fupradidti, Major, Pares, Univerfitas, & Communi-
tas Baionx , & Homines Terrae Laburdi , pro fedandis fupradidtis
Dilcordiis, & bono Pacis & Concordix inter eos perpetuo foli-
dando, in Bernardum Ezii, Domino de Lebreto, Vicecomitem
Tartaiii, diledrum & fidelem noftrum, tanquam in Arbitrum,
Arbitratorem , feu aliasamicabliiem Compofitorem, eledtum utrim-
que concorditer & aflumptum , compromifcrunt & realiter con-
fenferunt,
Idemque poftmodiim Bernardus, Dominus de Lebreto, admifsa
Poteftate hujufmodi fibi tradita, & in Negotio ipfo aliquali Pro-
celTu prvrhabito, nimis voluntaric Juris Ordine & Limitibus Po-
teftatisiibi traditae non fervatis, Allegationibus & Petitionibus di-
dtorum Fidelium noftrorum de Baiona repulfis, & fe Parti Adver-
f^ favorabilem oftendendo , arbitrabatur, pronunciavit, & Didum
• fuum protuHt pro Hominibus Terrac llaburdi, & contra Fideles
noftros de Baioni pr^-didtos, ipios, & Libertates eorum, ac Jura,
per Arbitrium , Pronunciatum , & didtum fuum hujufmodi , quate-
nus in co fuit, muitipHciter oftendendo,
Unde prsedifti, Vlajor, Centum Pares, Univerfitas, & Com-
munitas Civitatis noftrse Baion.e, fentientes fe ex praemilTis inde-
bite prxgravatos, ad Nos, ut ad Regem AngHa: & Francix, &
Aquitanive Ducem, & noftram audientiam infra tempus debitum
appellarunt,
Q^iocirca vobis, tenore praefentium, committimus & mandamus,
quatinus totum & quicquid, poft emiffim ad ^s'os Appellatio-
nem hujufmodi , & contra eam inveneritis Attemptatum , in iia-
• V .844. tum debitum antc omnia reducentes , * caufam Appellationis hu-
jufmodi & totius Negotii principaHs , cum omnibus fuis Emergen-
tibus, Dependentibus , Incidentibus, & Connexis, juxta Leges,
Foros, & Confuetudines didtarum Partium, per vos, vel alium,
feu alios, audiatis & Fine debito terminetis , aut alias intcr panes
prjedidtas Compofitionem amicabilem, fuper prsemiflis, perpetuo
vahturam, provide faciatis.
Cxterum , quia inter Subditos noftros hujufmodi exuktam a diu
Pacem cupinius celeriter reformari, Nos exnunc, ex certa fcientia, Ann. D;
tam omnibus & fingulis Baionx, quam Hominibus Terr.T: Labur- ijT^.
di, Fidelibus nofbis pr?edictis, quam omnibus aliis, quos hujuf- E''"!*. J.
modi tangit Negotium , ant tangere poterit in futurum , diftridtius
inhibemus, & per vos etiam volumus inhiberi, ne, Appellatio-
ne hujufmcdi & Profecutione ipfiiis pendentibus, duranteque ipfo
principali Negotio indecifo, alterutra Partium prEcdidlarum , in
alterius prxjudicium , ad Arma procedendo , qualefcumque Inju-
rias irrogando, quicquam attemptet vel faciat attemptarii
Quod fi aHquos, contra hujufmodi Inhibitionem noftram, in-
veneritis attemptafTe , per quos Pax praedidta, plurimumnobisgra-
ta, aut didti negotii hnalis Decifio poterunt impediri, fic eos, exi-
gente Juftitia, caftigetis, quod Poena illorum fit Metus aHis 6c
Exemplum.
In cujus, &c.
Dat. apud Novum Caftrum fuper Tynam , feptimo die Fe-
bruarii.
Be ProteBione pro quibHfdam in Comitiva Principii
Wallid.
THomas de Fekon Chivaler, gui, in Obfequio Regis, in Par-
tibus Vafconiae , in Comitiva Edwardi Principis WaUis mo-
ratur, habet Literas Regis de Protedtione.
Tefte Rege apud Baumburgh , odhvo die Februarii.
Confimiles Literas habent fubfcripti; videlicet,
Ricardus de Staffbrd Chivaler.
Edmundus de Appelhy Chivaler.
Thomas de Ardene Chivaler.
Nicholaus de Stafford Chivaler.
Walterus de Thorp Miles.
yohannes de Lynhyry Chivaler.
Reginaldus de Cohhaf/i Chivaler,
Confimiles Literx pro quibufdam ad Partes Britannia: profe-
fturis.
Richardus de Wymondham.
yohannes de Stokes Chivaler.
Rohertus de Marny Chivaler.
Egidius Forejler.
Thomas de la Ryvere.
Bernardus Brocas Miles.
yohannes de Seyton Miles.
Warinus del Ijle le Neveive.
yohawnes de Kirketon Armurrer,
Richardus de Haveryng Chivalery
yohannes Oufthorp.
Wdlielmus Wyn Chivaler.
Richardus de Walkefare ChivaleT,
yohannes Neumarche.
yohannes de Moubray Miles.
Rogerus Holyns.
Willielmus de Scargill Chivaler.
Edmundus de iMbrd le Cofyn Chivakr.
Thontas de Herford Chivaler.
yohannes de Blyton Miles.
Willielmus Nicol de London.
Willielmus de Meignyl Chivaler.
yohannes Salvayn Chivaler.
yohannes de Shefeld Chivaler
yohannes de Mouhray yunior Chivaler.
yohannes Filius yohannis de Moubray de Axihohn Chlvaler.
yohannes Arnald de Evefliam Burgeys.
Robertus atte Grene.
Robertus Bertrham Chivaler.
Willielmus Duddeleye Armurer.
yohannes de Sapy de Ridtnerleye de Ahytot.
Richardus de Aberhury Chivaler.
Williehnus Rogerfone de Kirkcton in Lyndefeye.
Willielmus de Grejteburgh Archidiaconus Staffbrdite nuper Parji-
na Ecclefia de KyngeJJe.
yohannes atte Grene.
Henricus Sthoyl.
Radulphus Paynell.
Nicholaus de Ry ChivaJer.
yohannes Sayvill de Elajid.
yohamies de Bwrs Miles de Com. Surr.
Tydemannus Smythus
Thn?nas de Proiiuur.
Alveredus de Suluy Chivaler.
yohannes Vernon Chivaler.
Rohertus de Scales Chivaler.
* Walterus de Boyngton ChivaJer.
Andreas dc Shar?ichourn Chivaler.
Theohaldus Truffel Ch:valcr.
Hugo de Haftyngcs ChvaJcr.
yohafines de Wcfton Piperarius Apotecarius <^ Groffarius Civifa-
tis London.
Rogerus FiJius Hugonis le Cheyne Chivaler.
yokanncs FiJius Roberti de DaJton ChivaJer.
WdheJvius de Sauntrejdon.
Ntcholaus de Lofigeford.
Roherius de la Mare Chivaler.
Willielmus Scymore.
Rogerus Lfftraufi^e de Knokyn Chivaler.
Rohn'
Ann. D;
1356.
An. 30.
E. j.
Vafc. 30;
£. j.w.
f-
Tranc''.
30. E. 3;
m. 18,
m. 16.
*V.84.f,
m. 14,
1
I20
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D.
I?56.
£dv. ).
tn. 13.
«J.7.
W. 4.
B.ohertuf Fykmatt Fijljmonger de Londo».
Nicholas de Longeford Cbivaler.
yohannes Briflall.
Edt>:u?idus de Everyngham Chivaler.
Jacohus dc Pype Chivaler.
Hugo Wafleneys.
Thotnas Filtus Roberti Tuchet de Lauto».
Thomas Cheyney.
Sirnon Symeon.
Badulphus Lovel Chivaler.
Walterus Idanye.
yohannes de Horthiuro.
Walterus de Bentcieye Ckivakr.
Vetrus de Cufance M:les.
David Craddok.
Walterus Skidemor Chivaler.
Egidius Forefter de Flete.
Willielmus dc Huntyngfeld Chivaler.
Thomas Whitegift de Lughtehurgh.
Nicholaus de Longeford Miles Junior.
Nortnamius de S-wynford Miles.
Johannes Fery.
Pro Eskippamento EqmrHm Principis WallU.
Ann. D. P EX Vicecomiti DevoniK, Salutem.
IJ56.
An. 30.
E. 3.
V»fc. 30
Z.l.m.6
Pr.rcipimus tibi, firmiter injungentes, quod Itatim, vilis
prxfentibus , Quadringentas Cleias, pro Eskippamento Equorum,
diledi & fidelis noftri, Edwardi Pnncipis Wallis, Filn noitri ca-
ritfimi, ad Partes {Vajconia) mittendorum, in Balliva tua, de
Exiiibus Comitatus prxdiclii , provideri , & Cleias praedidas uf-
que Pcrtum de Plummuth cum omni celeritate duci & cariari
Ita quod fi"t ibidem citra Feftum Pafchae proximo futurum, di-
ledo nobis, Thomce Duvaunt, Scrvienti noftro ad Arma, quem
ad didtas Cleias recipiendum deputabimus, per Indcnturam, indd
mododebito conficiendam, liberandas,
Ita quod, in tui Defeftum, Paffagium praediftum nuUatenus
retardeiur, per quod Materiam habeamus ad te graviter ca-
piendi. .
Et de Cuftubus, quos circa prsemiffa appofueris, tibi m Com-
poto tuo , ad Scaccarium noftrum , debitam Allocationem habere
faciemus. , ,, .
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odtavo die Martu.
Ter ip/um Regem.
Ann. D.
,1356.
Art. 30.
E. 3.
Scot. 30.
£.3.^.8.
De Proclamatione in Berewico facienda, j>ro AntiqHts Legi'
bns Scotia Hte»dis.
D EX Canceliario & Camerariis Villae noftrae Berewici fuper
Twedani, ac Vicecomitibus noftris de Berewico & Rokef-
burgh, & univerfis aliis & fingulis Conftabulariis , Caftellanis, 6c
aliis Miniftris & Fidelibus nollris, ad quos, &c. Salutem.
SciATis quod,
Cum Edwardus de Balliolo, nuper Rex Scotiae, Confanguineus
nofter cariffmius, per Cartam fuam, Regnum & CoRo-
NAM ScoTiyE & ToTUM |us, quod in eifdem Re-
GNo &: CoRoNA habuit , Nobis & Haeredibus noftris D E -
DERiT & CoNCESSERiT, prout in Carta iua przdiiSa
pleniiiscontinetur,
Nos,
Volentes publicjc patere Notitiae quod Intentionis & Voluntatis
noftraeexiftit, quod Homines de didto Regno Scotiae eifdem Le-
gibus & Confuetudinibus, quibus antequam di<Sta Regnum &
CoRONA ScoTTTE ad manus noitras fic devenerunt , ufi fue-
runt , regantur & gubernentur, & quod ^aedem Leges & Con-
fuetudines in aliquo non mutentur, nec eas mutare intendimus quo-
quo modo,
Vobis mandamus quod Intentionem & Voluntatem noftras prsc-
didas, in iingulis locis, infra Diftridus veftros; publice procla-
mari & teneri, & omnes Homines didtx Terrjeper eafdem Leges
& Confuetudines regi & gubernari faciatis ;
Et hoc , lub forisfactura omnium quae nobis forisfecere poteritis,
nullatenus on.ittatis,
Tefte Rege apud Wellmonafterium, decimo quinto die
Martii.
Per ipfum Regem.
Pro Edivardo de Balliolo , de Relaxatione Homagii fui.
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres verront, Salui.
Sachez qui,
Come n'adgairs euffons refcieu rOMAGE LlGE & Feal-
T E de , noftre chere Coufin & Foial , Edward de Bailleol , lors
Roi d'Efcoce, come de noftre Vaffall, pur le Roialme d'Efcoce,
oue les liles 8c autres appurtenances ,
Et feullent certeines AUiances & Covenances, faites par entre
Nous & nolTre dit Cofin , par mi les queles il obligea lui, fes
Heirs, & Succeffours, en autres Services Hc Charges a Nous, &
a noz. Heirs , ficome en les dites Alliances & Covenances eft con-
tenuz plus pleinement.
Et la noftre dit Cofin nous ad D o N E 2, & G R a N T e 7,, pur lui,
& pur fes Heirs, le RoialMe & la Corone d'EscocE,
oue les appurtenances , enfemblement oue les dites Iftes, &c toutes
fes autres Terres, Seignuries, Droitures, & Heritages, libien en
Engleterre , come en Galewaye , 6c aillours en Roialme d'£fcoce ,
enfemblement oue tout le D R o 1 T &: C l a Y M q'il y avoit en
quecunque manere, a AvoiR a Nous, no2, Heirs, & Affignes,
a touz jours , iicome en la Chartre ent faite eft entenuT, plus au
Nous, par la dite Caufe, tenans noftre dit Cofin, des ditz
Homage&Fealte, Quites & Deschargez, &
•V.S46. *Relessons & Quitclamons a lui & fes Heirs, &
Succeffours, totes les avantdites AUiances, Covenances, Charges,
& Services quecumques , & les ent D e s c h a r g e o N s , par ce-
ftes prefentes, devers nous , & noz Heirs , a touz jours.
Et, outre ceo, Volons & Grantons, qui noftre dit
Cofin foit Q.U I T E s & F R A N K. de lui mefmes, a demorer & re-
pairer en qui lieu pierra , fanz Empelchement de Nous, noz Heirs,
ou de noz, Miniftresi inint, totes voies,q'il ne face chofe prejudi-
ciele a Nous, ne a noz Heirs, ne ne foit Alierdant a noz Enemys
contre Nous.
Mes neft pas noftre Entencion, par tant, a departir de null
D R o I T ou C L A Y M , qui nous avions , devant la Date de noz
primeres Al.iances, ou avons en prefent, ou avoir purrons en temps
a venir, en les ditz Roialme & Corone d"Escoce,
oue les dites liles , Terres, & Seigniures ; mes Volons &
Protestons qui ceUes Droit & Claym nous foient touz
jours falvez, & demoergent devers Nous, & noz Heirs, auffi
entierment come ils furent devant mefmes les dites AUiances fai-
tes.
En Tefmoignance de quele chofe avons hk faire ceftes noz Let-
tres Patentes.
Don. a Weftm. le xii jour de Marcz.
Ann. D.
1356.
£dv. 3.
An. 30.
E. 3.
Ibid.
\
An. jo.
£.3.
IbiJ.
De frafata Proclamatione infra Regnum Scotia facienda,
T) EX, dilefto Confanguineo & Fideli fuo, WiUielmo de Bo- Ann.D:
*-^ hun, Comiti Norhamptoniae., Cuftodi & Locum noftrum 1356.
tenenti in Marchia Scotiae , Salutem.
Sciatis quod ,
Cum, c^r. ut fupra ufme ihi, quoquo^cf- tumjie,
Vobis manda: uo qu6a Intentionem & Voluntatem noftras prae-
didtat;, in iingulis Locis, infra diftum R^num Scotix, ubi expe-
dire videritis, publice proclamari, &c. faciatis.
Et hoc, iicut Nos, & Honorem noftrum, diligitis, & Ccut de
vobis conhdimus, nullatenus omittatis.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
* De Potefiate traElandi cum Hominibns de Scotia. *V.%:^f.
i
D EX univerfis, ad quos, &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedtione provida ,
Venerabilium Patrum,
Thom^e Dunolmenfis ,
Et Gilberti Karliolenfis ,
Epilcopoium-.
Et, diledorum & fideiium noftrorumj
Willielmi de Bokun, Conjanguinei noftri carijjimi, NorhamptO'
niie,
Et Gilberti d'Anegos,
Comitum :
Henrici de Fercy,
Radulph: de Nevill,
Et Hemici Scrop,
Plenius confidentes,
Ad Tradtandum & Concordandum cum Praelatis, Nobilibus,&
Popularibus Regni Scoti», Adverfariis noftris, de Redemptiona
& Deliberatione David de Bruys, Prifonani noftri, ac de Treugis,
iive Sufferentiis Guerrae, & de finali Pace, ac Ligis & perpetuis
Amicitiis, inter nos & ipfos Adverfarios noftros ineundis,
Et ad Dies & Loca, pro hujufmodi Tradatibus tenendis, prouC
expedire viderint , ftatuendum,
Et ad ea, quL^ lic tractata, concordata, & ftatuta fuerint, qua-
cumque Firmitate affecurandum & vaUandum ,
Et hujufmodi Securitatem a Parte adversa petendum & reci-
piendum ,
Et ad omnia alia , quae circa praemifla neceffaria & oportuna
fuerint , faciendum & exequendum , etiam fi Mandatum exigant
fpeciale ,
Eifdem, Epifcopis, Comitibus, Henrico, Radulpho, & Hen-
rico, Sex, Quinque, Quatuor, Tribus, & Duobus eorum (Quo-
rum pr^tatum Comitem Norhamptonix Unum effe volumus) Ple-
nam , tenore pracfentium , Concedimus & Committimus Potefta-
Km; ■ .,
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
£tos, Epifcopos, Comites, Henricum, Radulphum, & Henricum,
Sex, Quinque, Quatuor, Tres, vel Duos eorum (Quorum prae-
fatum Comitem Norhamptoniae unum effe volumusj adtum &
geftum fuerit in prsemiffis, & quolibet praemifforum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quinto die Martii.
Per ipfum Re^em.
Pro
Ann. D.
1356.
An. 30.
£.3.
Scot. 30.'
£. j. m.
6.
Pro PriKcipe Wallia , de Baconibiis providendis.
D EX iiniverfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem.
■^*- Sciatis quod afliEinavimus , diledlum nobis, Johannem de Pa-
lyngton ad Sexaginta Baconcs , ad opus , diledti & fidelis noitri ,
Edvvardi Principis Walli;e , Filii noltri carilTimi, in Comitacibus
Cornubix, Devonix, Somerferi-.K, &DorfetiiE, in locis ubicom-
modius pro ipfo Filio nollro & cum minori gravamine Populi no-
ftri fieri poterit, pro Denariis ipfius Principis Emendurn & Pro-
videndum, & ad Cariagium pro Baconibus illis, ufque Portum de
Plummuth ducendis, pro Denariis ipfius PrinCipis limiliter capien-
dum:
Et ideo vobis mandamus quodeidemjohanni^irtpraemiffis facien-
dis & exequendis, Intendentes fitis & AuxilianteS , quotiens &prouc
idem Johannes vobis , vel alicui veftriim , fcire fecerit ex parte
noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die
Marcii.
Pir Concilium.
Pro Comitiva, Primipis JVklliit, de Proteilionibtis.
EDwardus le Defpenfer Chivaler, qui inComitiva EdwardiPrin-
cipis Walli:e, in Oblequio Regis, in partibus Vafconi.ie mc^ra-
tur, habet Literas Regis de Proteifiione , cum ^claufula Volumus,
ufque ad Feftum Pafchje , proximo futurum , duraturas.
* Confimiles Literas habent fubfcripti j viz.
IVillielmus de Morlee Chivakr, qui iit Comitiva Robertt Comitis
SuffoJda: drc
Edwardus de Courteneye Chivaler, qui in objequio Regis i?i Comi-
tiva Edixiardi Frincipis IValltie <^c.
Johaniies Bret Mdes , qu: in obfequio Regis in Comitiva Roberti
de Uffbrd Cojtiitis Sufoki^ e$-r.
Ihomas Morant Chivaler , qui in obfequio Regis in Comitiva Wil-
lielmi de Monte Acuto Comitis SarUm (^c.
Robertus de Bajocis Mi/es , qui iit ohjequio Regit in Comitiva Ra-
dulphi Bajfet de Drayton d^c.
Willielmus de Burton Chivaler , qui in obfequium Regis <^c.
IVillielmus de Stretto» Cbivaler , qui in obfequio Regis in Comiti-
va Edwardi Principis Walliie ^c.
Johannes Trevaignon Chivaler , qui in obfequio Regis in partibus
Vafconix in Comitiva Edwarcli Principrs l-Vallia (^c.
Richardus de Bafqervill Miles , qui in ohfequio Regis in Comitiva
pra^fati Principis ^c.
Rogerus Loryng Miles , qui irt ohfequio Regis in Comitiva Williel-
vii de Monte A<uto Comitis Sarum t^c.
Thomas Eichet Chivaler , qui ijt obfequio Regis in Comitiva Ed-
wardi Pnncipis Wallia &c.
Johannes de Veer Comes Oxonia , qui per Praceptum Regis adpar-
tes Valconia profeiiurus ejl , ibidem in obfequio Regis in Comi-
tiva Edwardi Vrmcipis Wallite <^c.
Johannes de Bereford Miles , qui cum Johanne de Veer Comite
Oxonia (^c.
Johannes de Monte Acuto Miks , qui in • obfequio Regis in Co*
mitiva proifati Principis i^c.
Rohertus filius Thoma de Siuynburn Miles, qui cum Bartholomao
de Burgerflj cfj-c.
Stephanus de Cujyngton Miles , qui in obfequio Regis in Comitiva
Edv^ardi Principis Wallia; ^x.
Willielmus Shank.
Ricardus Hcwyjh Chivakr.
Rogerus la Ware Chivaler.
Johannes de Beaupre Chivaler.
Johannes de Saiido Philherto Chivaler.
Thomas de Bello Campo Comes Warnnicx.
Nigellus de Lohereyn Chivaler.
fohannes Traylay.
Ricardus de Bretford.
Willielmus de Stretton.
Radulphus Beaupell.
Willielmus Riche.
Rpulandus Deneys.
Johannes Crefwey , de Burnham.
» Rogerus de Cotesjord Chivakr.
Thonias de Aldyvghourn.
Johannes Mautravers. i
Johajines de Cireceux.
Johanr.es Haliday , de Walton fuper Tatuifam.
Henricus de Blakhurn.
Jvo de Kenton.
Johannes Dymmok junior,
Adam KentiJ/j.
Bcrtrandus de San&o Omero.
IVillirhnusfilius Ricardi BiJ/jop.
JVil/ie/nius de Savffo Omero.
Tlwnas de Sandivich.
Thomas de Brereleye Chivaler.
Ricardus de Be/ketiesje/d.
Alavus de Stokes C/encus.
Thomas de Bradgate.
Willie/mus de BaktOn.
Gi/bertus de Croffeby.
Rahertus de Kete/yngton, .
Tom. IIL P. I.
ET ACTA PUBLiCA.
Henricus de Berkhavifiede.
Thomas de Gijfyng Chiva/er.
Thomas de Dover.
Ricardus de Stafford
Ricardus de SaKilo Johanne.
Ediuardus de Courtcneye Miles.
Johannes de Heuxtewurth.
Johannes de Aii/^ord de LondoH.
Rohertus TreVeignon.
Adam de Louches.
Robertus de EgertTiond.
Wa/terus de T/oorp.
Joha>i7ies de Ottcjje/I.
Johannes de Montagn.
Ricardus de Merton.
Wa/terus fitz. WilliaTn.
W il/ie/mus de Bikehury.
Oto de Bodrigan.
Johannes Dagenel.
m/lielmus BufljeH.
Johannes Jen.
Walterus de Kent.
Jacobus de Audeley Chivakr.
Wd/ie/mus Benyt.
Wil/ie/mus de Bodrhagam ChiVa(er~
Johannes de Whiflon.
Nicho/aus de Stafford.
Rohertus de Wyc/if.
Tho?nas de Ardene.
Simon Ruffe/ de Meffyngham.
Regina/dus de Ma/yns.
Rogerus de OXencoumhe.
Jobannes de Leuche.
* Ga/fridus Hame/yn.
Ricardus P/ay.e.
Robertus de Ape/hy Serviens ad arrnd.
T/ouvaS de /a Vo/e.
Thonias Charve/s.
Radu/phus C/oamherkyn.
Thmiai de Beriiardefiott Chiva/er.
Jihamei f/us Edi. de Bereford.
Thomas Cape/.
Thomas Tuwe.
Wa/trrus de Wodc/dnde.
Adatn C /e.
Jaciihus de Havvi//e Chiva/ef.
Gi'hcrtus de Standford Mt/es.
Johannes de Haveryng Mi/es.
Thomas Wa//ih , de Ha/f/ed.
Ricardus /e Cook de Pofe/yngworth.
Johannes Ferour de B.^mjiede.
Radu/pbus de Shelton Chiva/er,
Ricardus He^wjh.
Johannes dely Ferrour.
Nicho/aus de Lomere.
Ricardus de Bento?i de London. .
Edmundus de Wauncy.
Wi/lielnius de Northiue/l C/ericus>
Ri ardus Ravrn.
Juha?mes de Su/ly.
Wilhe/mus de Pejyndeune.
Stephajius de Cojyngton chiva/er.
Ricardus /e Bakere.
JohajiJies de Wynkefe/d Chivaler.
Henricus de Alderyjigton.
Thojnas Peytejtyn.
Wi//ie/mus de Ferrers Chivaler.
Thomas ae Daventre.
Fu/co de Burmyjigbam Chiva/er.
i2\
Ann. D,
1356.
tdv. 3.
•V.849,
Be traBando cstm Johanne de Inftt/is.
D E X Omnibiis, ad quos , &c. Salutem. Ann.D.
■*^ Sciatisquod, I35<J.
De fidelitate & circumfpedione , diledtorum & fideliunl no- An. jo.
ftrorum, £ 3.
V»t. 30.
Johannis de GatefiJen Mi/itis^ E. j. p.
Et Godefridi Fo/iaumhey i.m. if.
Plenius confidentes , , , t <•
Ad Traftandum & Concordandum cum , nobili viro , Joharine
de Infulis, & fibi Adhserentibus , fuper iVlora lua nobifcum contra
omnes Gentes, „ . ^ . ,.
Et de Amicitiis & AUigantiis folidis, inter Nos & ipfos meundis,
& mutuis Auxiliis hinc inde prxftandis ,
Et ad ea, qux (lc Tradtata & Concordata fuermt, quacumque
Securitate firmandum , , ^ . , , „. , , o
Et Securitatem , quae nobis inde fieri debeat , ftipulandum & re-
cipiendum , .
Prsefatis , Johanni & Godefi-ido , Plenam , tenore prxfentium ,
Damus & Concedimus Poteftatem ;
Ratum & Gratum habituri quicquid per ipfos , Johannem & Go-
defridum, nomine noftro, Adtum vel Geftum hieric in praemillis,
& quolibet prxmiflbrum,
In cujus, &c. .,.-,..
Dat. apud Weftmonafterium, tncefimo primo die Martu.
Per ipfum Regem.
Q For-
12^
CONVENTIONES, LlTER^,
Ann. D.
Xi.v. 3.
Forma TreHgs.
inter Dominiim de
Northutnpton.
DoHgUs
cr Comitem de
Ann. D.
1356
Arl. 50.
E. J. •
£x Orh.
AS touz yceux, qi cefte? Lettres verront ou orront , William
Seigneur de Dou?las, Salu: en Dieu. ^ j
Come lui Trefnoble homme Willaum de Bohun , Conte ae
Northamptone, Coneftable d'Engleterre , & Lieutenant lui Roi
d'Engleterre, ad Graunte & Affermc Trewes &; Soeftraunces de
Guerre pur Moy, toutes mes Bondes , mes GcnfL, lcs Chamelx
queux i'ai en garde, Biens & Poirelliones , & qantqe a Moiappent,
deinz mes Bondes , pur eftre fanz Damage & Engravance , par
nuUe voi , de nuly qe foit a la Foi & Obeyiance du dit Roi d hn-
gleterre, & en fon Noun, tanq a le Feft de Seynt MicheU prof-
cheyne a venir apres la Date de ceftes, , -n ■ ,
Sachiez qe j'enprenk qe, fi nulls des Gentz, qe font a la Foi du
dit Roi d'Engleterre , chevaucheront de Guerre en Roialme d Llco-
ce, hors de mes Bondes, & les Bondes lui Cont del Marche, qe
jeo ne leur engrauera par Moy, ne par ceux de mes Bondes, du-
rant la dite Trewe. , ^ ^ 1 r w
* V.Sf 0. * Et en cas qe le dit Roi , ou nuU de fes Gardeynes , fe taille
lanus vefter & Nuncius , cum Literis de Credentia , fub Sandi ve- Anri. uE
ftri nom.inis Bulla claufis , Intenfum Defidcrium , quci ad Pacis ^l')^.
Reformationem inter Nos & Adverfarium noftrura Franciae San- ^ii'. 3.
ditas veftra geric , & difplicentiam , quam habetis ex eo quod alias
in didio Pacis Negotio eadem Sanftitas non profecit , eleganter
oftenditi adiciens quod valde placeret veftraeClementix duosCar-
dinales , Pacis hujufmodi fervidos zelatores , ad certum Diem , 8e
Locum aptum , prope CaleGum , pro dido Negotio tranfmittere ,
ii tunc illuc aliquos de noftris, cum Poteftate fufficienti, vellemus
propter hoc deftinare.
Super quo fcire velit veftra Benignitas qu6d Pacem bonam fem-
per habere defideravimus, & eamfumus, quantum decuit, &plus
quam profijit , profecuti ; & multis Tradbtibus confenfimus , in
quibus, non fine graviffimo Remm & Temporum difpendio , pro-
trafti femper fuimus inaniter & TrafFuti ,
Et demiim , ad vitandum efFufionem Sanguinis Chriftiani , & oc-
currendum Malis in.Eftimabilibus , quje ex contiiuiatione Guerrae
provenire poterunt verifimiliter , fumpta de praetaitis conjedura ,
volentes Pacem hujufmodi quaererc, etiam cum magno noilrorum
Jurium Detrimento ; ac de Juftitix veftrje conftantia fingulariter
confidentes, per Confeflbrem noftrum Sandtitati veftrae mentem
noftram fuper hoc aperuimus, fub Secreto^ &, fub concepta effi-
cacis & juftae Mediationis veftras fiducia , folempnes Nuncios ad
Sanftitatis veftrx praefentiamj pro difto Pacis negotio , duximus
de Chevauchier aliors deinz la dite Roialme, & ne poet paller bo^ cMnuiiiaii» vciti.c pr<titii\.iaiii, j/iw ian.,Lw 1 a^i^ ii,.g,v/i.ivj , uuahhlu
nement autrement qe parmy mes Bondes, qe garnyleint de Quatre tranfmittendos ^ &, qualem Expeditionem illuc invenerant, veftra
joursdevant ibit fait a Moy, oua JamesdeSandy-landys, por or- "-•-■-'--•- ■- --- 'T---/r-: r. .:_... ,: :.-._
dener lour Geift au meynce Damage demes Gcntz, &leursBien3j
iffint, toutvois, qe null Damage , en leur venir, demorer, ne re-
tourner, foit fait a nuU de mes Gentz, en null manere, li non de
prendre Forage por lour Chevaux tant foulcinent.
Efcript fou mon Scol a Roxburgh , Lundy rEndemayne de
Paskflorye , TAn de Grace MiU, CCC, Cynkquant & Syfme.
Sub Sigillo Douglas pendente a Cauda Vergamena.
Ann.
Tro Edwardo de Balliolo , de Amuitate folvenda.
fuarum in Portu de Kynge-
I^- Q EX CoUeaoribus Cuftumarum
1556. IV fl.Q,., c^pgr HuU, Salutem.
■^"•3°- Ciim, juxta Conventioncs,
^- 3 ■ Inter Nos & , dilectum Confanguineum & fidelera noftrum , Ld-
Cl.iur. ^vardum de Balliolo , nupcr Regem Scotix , fuper Donatione &
30 E. j. Conceffione de Regno & Corona Scotise , ac de toto Jure &Cla-
'"• '*'• mio, quod in eifdem Regno & Corona habuit , nobis per ipfum
Ewardum fadis, initas,
Eidem Edwardo, pro Suftentatione fua, & pro Statu fuo manu-
tenendo, de Duobus MUibus Librarum, ad Terminum Vitae fux
habendis, concefferimus providere, prout in quadam Indentura ,
inde inter Nos& praefatum Edwardum confeda, & Privato Si-
gillo noflro fignata , plenius continewr ,
Et nos, volentes didam Conceffionem noftram efFedui manci-
pari, Vicefimo die Januarii, proximopr.eterito, dederimus& con-
celTerimus, pro Nobis, &H .-redibus noftris,eidem EdwardoDuo
Milia Librarum, Habenda & percipienda, fingulis Annis, inPor-
tu prxdido , & Portu de Sando Botholpho (videlicet)
m quolibet Portuum prxdidorum Ducentas & Quinquaginta
Libras, in Quindena Pafchx,
Et Ducentas & Quinquaginta Libras in Quindena Nativitatis San-
Ci\ Jdiannis Baptift.e,
Et Ducentas & Quinquaginta Libras in Quindena Sanfti Michaelis,
Et Ducentas & Quinquaginta Librasin Odlabis Sandri HiUarii ,
De Exitibus Cuftumarum & Subfidiorum noftrorum ibidem ,
per manus CoUedlorum eorumdem , ad totam Vitam ipfius Ed-
wardi ,
Et,
Si contingat aliquam Solutionem de fumtria, per ipfum fic ad
aliquem terminorum prLedictorum percipicnda , ultra Duos Men-
fes, poft Finem Termini (quolibe: Menfe per Viginti & Ododies
computato) a retro exiftere,
Voluerimus & conceflerimus, proNobis, & Hceredibus noftris ,
quod nos , & Hveredes noftri , Duplum iUius , quod fibi pro Ter-
mino Ulo fic defuerit , folvere teneamur , prout in Literis noibis
Patentibus, inde confedtis, plenius continetur ,
Vobis mandamus quod eidem Edwardo , vel ejus in hac parte
Attornato Ducentas & Qiiinquaginta Libras , inde pro (^iindena
PafchiE proximo futura , in eadem Quindeni , de exitibus Cuftu-
marum ' & Subiidiorum prxdiftorum , in didto Portu de Kyn-
gefton fuper Hull, folvatis juxta tenoiem Literarum noftrarumprs-
didtarumj ne, pro defedtu Solutionis hujufraodi, Pdenam incurra-
mus fupradictam :
Recipientes ab eodem Edwardo, vel didlo fuo Attomato, Lite-
ras fuas Acquietantix, quse fufficientes fuerint in hac parte, & nos
vobis inde, in Compoto veftro, debitam AUocationem habere fa-
ciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,vicefimotertio die AprUis.
ConfimUe Breve dirigitur CoUedovibus Cuftumarum & Subfi-
diorum hujufmodi in Portu de Santto Botholpho , fub eadem Da-
ta , muutis mutandis.
Benigni:as fa:is novit ; nam TrufFati fuimus licut prius.
Cum igitur , impellente neceffitate, propter hoc refumpferimus
Guerram noftram , cujus Expeditionem profequi difpofuimus , fub
fpe divini Prxfidii, juxta vires, non intendimus, ficuti nec vale-
mus , line fubverfionc Statiis & Guerrae noftrae , ut de Dampnis &
Derifione , quibus ex vana milFione hujufmodi fubjaceremus ,^ ficut
alias pluries fubjedi fuimus, taceatur, fub fpe fragili &remotaTra-
dlatijs hujufmodi , Nuncios , jam circa didtam Guerram occupa-
tos, tranfmitterej nec hoc habe: a nobis ra:ionabiliter poftulari.
Super quo nos habere velit (qu-xfumus) veftra Sandtitas excu-
fatos.
Nam, quandocumquc nobis oblata fuerit, cum efFectu, certa&
rationabilis via Pacis , parati femper erimus illam bjetis & votivis
AfFectibus acceptare ^ ita quod in nobis non invenietur , per Dei
gratiam, rationabUiter quod culpenor.
Confervet, &c.
Dat. in Palatio noftro Weflm. fecundo die Maii.
De ConduEiu , pro Nnnciis Philippi de Navarra.
D EX univerfis & fingulis Vicecomitibus &c. Salutem.
Sciatis quod , • |.
Cum, Nobiles viri, Johannes Dominus dc Morbek, & WiUiel- Ann. U
mus Carbonel Dominus de Buneraunce (qui nuper de partibus Nor- ' ^T"'
manniae, ex parte, Illuftris viri, PhUippi de Navarra, Confangui-
nei noftri cariffimi, in Nuncium in Angliamad nos venerunt) jam
An. 30.
E. j.
ad eafdem partes Normannise profecturi , & abinde ad nos fint , ^^""p
ex cer:is caufis, redi:uri,
Nos,
Volen:es eorum Securitari in hac parte providere,
Sufcepimus ipfos Johannem & WiUielmum , Socios & Familiares
fuos, ^c. prout alias in Literis de Cotidudu.
In cujus , &c. ufque ad FelFum Nauvitatis Sandti Johannis Bap-
uft-ae, proximb futurum, duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , duodecimo die Maii.
E.j.
»5-
* TranfitmptHm Commiffionis Roberti Senefcalli Scotta t
tra&andttm de liberatione David de Brnys.
«^ •'■«'■'■
I
*V.8fi.
Ann. D.
556.
.Ad Papam , de excttfando Regem , per Inanes Trailatus
Trtijfatitm cr Delnfitm , fttper Nnnciis , fxb fpe fragili
TratlatHs , tranfnittendis.
An. jo
£. ;.
RoOT. jo.pAP.^, Rex&c.
E. j. •*■ Veniens ad nos, venerabilis
VI. 1.
vir, Simon de Sudebiria, Capel-
N Dei NoMiN E Ame N. Ann. D.
Per praefens publicum Inftramentum cunctis appareat eviden- 155(5.
ter, quod hoc ell Exemplum feu Tranfcriptum ex Originalibus An. 30.
Litteris quorumdam Magnatum de Regno Scoti-Je, SigiUis iplbrum £. 3.
in pendcnti SigUlatis , quod quidem inftrumentum ego Adam de Zx Orig.
HUton , Notarius fubfcriptus , diligenter & fideliter afcultavi ; & ,
quia ipfum cum didtis Originalibus Lineris concordare inveni, ut
adhibeatur eidem de caetero plena fides , fcribi feci, & etiam pu-
blicavi :
Tenor verb difiarum Litterarum talis eft,
Omnibus, has Litteras vifuris vel audituris, Robertus Senefcallus
Scotiae, Locum tenens, Sereniffimi Principis, DominlDavid,Dd
gratia, Regis Scotix illuftns, Salutem.
Noverit Univerfitas veftra qubdNos, unanimi & exprefTo Con-
cefFu & Aflenfu omnium Praelatorum, Procerum, ac totiusCom-
munitatis Regni Scotiae, ^c.frout de Dat. 17 Januar. tuwfic,
Qua quidem Commiffione perie(fla,Dominus Epifcopus Sandti An-
dre£e,nomineomniumpr«didtorumdeScotia, proteftabatur ibidem
quod didta ipfius, vel etiam CoambafFatorum fuorum , in aliquod
eis non cederent prxjudicium, nifi Conclufio Tradatus hujufraodi
plenum fbrtiretur efledtum.
Ac^iafunt hxc Londonix, in Hofpitio, VenerabUis Patris, Do-
mini Ciceftrenlis Epifcopi, extra Templebarram , fiib AnnoDo-
mini Millefimo , Trelcenternno , Quinquagefimo fexto , Indidtio-
neDecima, die (videlicet) Decima Menfis Maii , PontihcatCis
Domini Innocenui Paps Sexti Anno Quinto.
Prse-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
EJv. 3.
22^
Prarfehtibus,
Venerabilibus Viris,
Domino Roberto de Erskyn Milite,
Hortnanno Lejly Domicello de Scotia ,
Magifira Hennco Scoby Clerico , •
Et Willielmo de Lech Laico,
Teftibus ad prsmifTa vocatis fpecialiter & Rogatis.
Et ego Adam de Hilton, Clericus Lichfeldenfis Dioecefis, Pu-
blicus Apoftolica & Imgeriale Audloritate Notarius,priEmi(lis om-
nibus &fingulis, diim fic, ut pnemittitur , agerentur & fierent,
uni cum praenominatis Teftibus , ac tempore quo Sigillum , Ve-
nerabilis Patris, Domini Willielmi, Sandti Anare» Epifcopi , huic
Inftrumento apponebatur , prsfens interfiji , eaque fic fieri vidi &
audivi, fcribi feci, publicavi, & in hanc Publicam Formainrede-
gi , Signoque meo folito fignavi rogatus in Teftiraonium prsemis-
forum.
Sub Sigillo Epifcopi Sanili Andrea,
Ann. D,
1356.
An. 30.
£. 3.
RoOT. 30
•V.873
Ann. D.
1356.
An. 30.
£.3.
IbiL
Litera Patens pro eodem Rege.
Litera mijfa Papi , pro declaratione Famiz Regis Navarra.
pAPiE, Rex&c.
-^ Quia Prudentes hujus Seculi , quxrentes Excufationes in Pecca-
tis, plerumque nituntur , ad palliandum fuam Nequitiam, alienam
Innocentiam maculare ^ Humanum arbitramur & Meritorium apud
Deum fidtos & fucatos Colores abftergere , &c nudam rei Verita-
tem veridica Teftimonio declarare.
Sane qualiter inter, Magnificos Principes , Johannem de Fran-
cia, Regnum noftrum Francise , contra Deum &Juftitiam occu-
pantem, & Karolum, Navarrae Regem IUuftrem (qui quxdam,
prsefato Johanni difplicentia . fcciffe dicebatur) nuper fuerat plena
Concordia (ut apparuit) reformata , & fide media ac Juramento
firmata ,
Et qualiter idem Johannes praefato Regi , & cuntis fibi Adhx-
rentibus, Rancorem & Adionem omnimodam, quam contra ip-
fos pro Commiifis praeteritis habere poterat, fimpliciter & ex toto
remiferat , Securitatem eis indubiam repromittens ,
* Necnon qualiter didum Regem, ac Comitem de Harcourt,
& Nobiles alios ( quibus fecerat Remiffionem hujufmodi ) pridem
capi & tradiari fecerat , fatis in publicam credimus Notitiam de-
venifle , fuper quo vellemus potius , propter Status JVIilitaris decen-
tiam , tacere , quam loqui.
Set, quia praefatus Johannes, juftificare & colorare fatagens fa-
ftum fuum , prjetendit ( ut dicitur ) fe habere quafdam Literas prae-
diftorum Regis & Nobilium , per quas confpiraverant proditorie
contra eum, & Nobis Ducatum Normanniae liberare, & ulterius
promiferant Opem ferre , & fic Sandtitatem veftram & aliorum
Confcientiam finiflre nititur informare,
Nos,
Attendentes pr^EmifiTa in noftri Contumeliam & di<9:i Regis Infa-
miam redundare, & proinde volentes ipfum Regem ( licet nobis
Adverfantem ) propter proximitatem Generis ( quam Nos invicem
attinemus) ab Impoiitione, miniis veridica, Proditionis hujufmo-
di, ut convenit, excufare, ne Falfitas Veritati pr;Evaleat, & FicSio
circumveniat Mentes bonas,
In Verbo Regiae Veritatis dicimus, & conteftamur fideliter co-
ram Deo, quod difti, Rex & Nobiles, nufquam nobifcum con-
fpiraverant , nec nobis Valentes fuerant nec Faventes ; fet ipfos no-
ftros Fortes reputavimus Inimicos ;
Quod de ipfis vere & benigne fentire , & fidem Suggeftionibus
contrariis denegare , dignetur ( fi placet ) Apoftolicae Clementiae
Celfitudoi quam, ad univerfalis Ecclefiae fux Regimen, diii con-
fervet in profperis Ciementia Salvatoris.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quarto die Maii.
Litera mijfa Imperatori pro eodem Rege.
Ann. D. QErenifiTimo Principi , Domino Ludovico , Dei gratia , Romano-
1356. »J rum Imperatori fempcr Auguito, & Regi Boemiae, Confan-
An. 30. guineo noftro cariffimo, Edwardus , eadem gratia, Rex Francix
£.3. & AngliK, & Dominus Hibernias, Salutem & votiva fucccftuum
Ibid. incrementa.
Quia prudentes, (^c.utfupra uf^ue ibi ,^ tuncjic ^Serenmtemve-
^ram & aliorum Conkiennam, (^c.HtJitprau/^te /fc, denegare, ^
tuncfic, dignetur (fi placet) Imperialis veftrae Cdfitudinis Magni-
tudo^ quam diu Conlervct in profperis Clementia Salvatoris.
Dat. ut fupra.
— — . Afin. D:
De Condu^luj er de Navigio pro Homimbus de Navarra. ^<^'"- 3'
D E X Univerfis & fmgulis Admirallis & eorum Loca tenenti--Ann D.
„. , ,bus, Vicecomiribus , MajoribUs , Ballivis, Miniftris, & aliis 1356.
Fidehbusfuis, tam m Anglia, & Ducatu noltro Valconia;, quam ^- 30.
alibi mira l^oteltatem noitram, ad quos &c. Salutem. £.3.
Sciatisquod, Vnmc.i^l
Cum, dilectus & fidelis nofter, Martinus deNavarra a PartibuS E- 3- w,
Navarrae per Partes Ducatus praedidti, ad Partes didti Regni no- '3-
itri Angliz, feu ad alia loca, prout nobis expcdire viderit, de Li-
centia fitvenmrus,
Volentes Securitari ipfius Martini in ea parte providere
♦Sufcepimus ipfum Marrinum, &Familiares fuos, ac Homines * V Sf*:
ad Arma, & Pedites, quos fccum adduxerit, Equos, Armaturas,
& Arma, & Hernelia iua, veniendo, per Partes Anglis, 6'c.prout
alias m Litcris de ConduBu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis proximo ftitu'
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo nono dieMaii.
'Per ipfum 'Regem.
Pro Homifiibus de Tcvydale,
RE X Canceliario & Camerario Vill;e fuje Berewici fup^r Twe- Ann D
dam, qui nunc funt, vel qui pro tempore erunr, Salutem. ffr'^'
Cum Nos, ^5)'>-
Attendentcs bonum Geftum, Dileftorum nobis , Hominum de t\ ^°'
levydaJe, inScotia, erga nos,poftqu3m ad Obedientiam noftram w^o
venerant,Nobis contra Scotos Inimicos noftros fideliter adhxren- f , 1
do, ac promde volentes ipfos refpicere gratiose, ^"
Omnes&hngulasLiBERTATEs &PRIVILEGIA, eis per.
clarae memorix, Alexandrum quondam Reeem Scotix , & Anteces-
iores luos, Reges Scotiae , conccflas, ac omnes alias L i b e r t a-
TES &C0NSUETUDINES, quibLis ipfi Homines de Tevy-
dale, & AntecelTores fui, tempore didti Regis Alexandri, & poft-
modum, quoufque ad Fidem & Obedienriam noftram venerunt,
praefatis Hominibus de Tevydale, & eorum Hxredibus & Succes-
Ibribus, Nobis & Hseredibus noftris fideliter adhserenribus, Ra-
TIFICAMUS & CoNFIRMAMUS,
VOLENTES & CONCEDENTES, pro Nobis &
Haeredibusnoftris, quod prxdifti Homines de Tevydale, Hjere^
des & Succeftbres fui, quamdiu in Fidelitate noftra (teterint, om-
nes & fingulas Libertates,Privilegia,& Con-
suETUDiNES praedidtas in forma prxdidta habcant &
eis plen^ gaudeant & utantur , abfque Contradidtione feu Impe-
dimento noftri , vel Haeredum noftrorum , Jufticiariorum , Efcae-
torum, Vicecomitum, aut aliorum Ballivorum , feu Miniftrorum
noftrorum quorumcumquCj prout in Literis noftris Patentibus, in-
de confedtis, plenius continetur,
Vobis mandamus quod praedidos Homines omnibus & finguiis
Libertatibus praedidtis , tam in didta Villa Berewici , quam alibi ia
Scoria, abfque Impedimcnto aliquo uri &gaudere permittaris,jux-
ta tenorem Literarum noftrarum , & prout eis uti dcbent , iplique
& eorum Anteceffores Libertatibus illis , antequam ad Fidem &
Obedientiam noftram venerunt, rationabiliter uti & gaudere con-
fueverunt, ipfos, contra Tenorem Literarum noftrarum prxdidla-
rum , non moleftantes in aliquo feu gravantes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odtavo die Junii.
Ter ipfum Regem.
De Condu^u , pro Philippo de Navarra , ^ Godefrido de
Harecourt.
T) EX Univerfis & fingulis Admirallis &c. Salutem.
■*■*■ Sciatis quod,
Cum Illultris Philippus de Navarra , Confanguineus nofter, ex
certis Caufis, ad nos in Angliam, de Licenria noftra, fit ventu-
rus
Nos,
Volentes Securitari ipfius Philippi in hac parte providere,
Sufcepimus ipfum Philippum , & omnes Homines , Equites &
Pedites, quos fecum adducet, cujufcumqueConditionis fuerint,ac
Equos , Hernefia , & Bona fua quxcumque , in didtum l^egnum
noftrum Angliae veniendo (^c. prout alias in Literis de ConduClu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Petri ad vincula, proxi-
mo futurum, duraturas.
Ann.D.
1356.
An. 30.
£. 3.
Fr/inc.30.
£• 3« fi>'
>3-
nu.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Ju-
Ver ipfum Regem.
T -jNiverfis , Regibus , Principibus , Ducibus Marchionibus j ^««/JW.r Lner^ de Cond.nlu fiunt pro Nob.U Viro , Godefrido
^ Comiribus, & aliis'Chrifti Fidelibus NobiIibus& Sbeis ad '^ """'"'"''' f'' "^"" '""^'" duratura^ fub eadem Data.
quos praefentes Liter.-e pervenerint, Edwardus, eadem gratia, Rex .
Francia; & Anglix, & Dominus Hibernix, Salutem, & prsefen
tibus dare fidem.
QlJia ^mdemes. &c.utfupra ufque ibi ,Opemiexre & tunc fic,&c
iic Mundum illudere & fideles perperam nititur informare &c ut
Jupra ujque ,ht, denegare, & /««c/f ,dignemini, & dignctur ve-
Itrum quilibet intuitu veritatis.
Dat. ut fupra.
Tom. IIL P. I. :,'
* ProEdiDardo dcBdlliolo, de Annuite folvenda, «v.Sj-f.
REX CoUedtoribus Cuftumarum fuarum in Portu de Kynge- 1356.
ftonfuper Hull, Salurem. An. 30.
Ctim, juxta Convenriones , inter Nos & dileitum Confangui- £3.
neum & Fidelem noftrum, Edwardumdf: Billiolo, nupcr Regem cUuf.
Scotiae c&cprout fupra de Dat. 23 April. ujquc hac verba^ viz. 50. E. j.
0.2 &/7>. I/.
124
CONVENTIONES, LITER^E,
;4nn D. & Portn de Sanfto Botholpho, /«?«/<:, videlicet, in quolibet Por-
1356. tULim pr"3diiSboium ,
£iiv. 3. Djcentas Sc Q.iinquaginta Libras in Fefto PafchE,
Et Ducentas & Qi-unquaginta Libras in Feilo Nativitatis Sanfti
Joliannis Biptifta:, ^..,-1
Et Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto SandiMicnae-
lis ,
Et Ducentas & Qiiinquaginta Libras in Fefto Natalis Domini ,
De Exitibus Cuftumarum & Sublidiorum noftrcrum ibidem,
per manus Collecloium eorumdem, ad totam vitam ipiius Edwar-
di, prout in Literis noftris Patentibus, inde confectis, plenius con-
tinetur. , ■ • .
Vobis mandamus quod eidem Edwardo , vel eius in nac parte
Attornato, Ducentas & Quinquaginta Libras, inde pro Fello Na-
tivitatis Sanctijoliannis Baptift-s, proximo prLEterito , de Exitibus
Cuftumarum & Subfidiorum prxdictorum , in diiito Portu de
Kyngefton fuper Hull, folvatisjuxta tenorem Literarum noftrarum
prxdictarum : a i ■
Recipientes ab eodem Edwardo , vel didto fuo Attornato, Li-
teras fuas Acquietaniae, qux fufficientes fuerint inhac parte; Etnos
vobis inde, in Compoto veftro, ad Scaccarium noftrum, debitam
Aliocationem habere faciemus. , t •-
Tefte Rege apud Weftraonafterium, vicefimo quinto die Junu.
. Confimile Breve dirigititr ColleBorihus Cuftumarum Regis in Fortu
de Saniio Botholpho , pro eodem Ed-j:ardo, de hujufmiodiJJuceatis i&
^inquaginta Lihris , pro dido Fefto Nativitatis Sancit Johannis
Baptifla , fibi folvendis i Jub eade?n Data.
Eodem modo mandatum eft Collectoribus Cuftumarum Regis in
Portubus prxdictis, de Summis fubicriptis , de didis DuobusMi-
libus Librarum Annuis , pro Terminis fubfcriptis , prxfato Ed-
wardo folvendis ; videlicet ,
Colknoribus Cuftumarum Regis in diBo Portu de Kyngefton fupcr
Hu/i, de Ducentis &■ ^inquaginta Lihris pro Feffo S.tniii Michae-
lis proximo pr.eterilo.
Tefte Rege apud Weftm. 30 die Septembris.
Collelioribus Cuftujnarum Regis in diflo Portu de SanBo Botholpho ,
de hujujmodi Duceutis & ^tn'iuaginta Lihris pro ditio Fefto Saniii
Michaelis.
- Tefte ut fupra. >
Colle£iaribus Cuftumarutn Regis in diiio Portu de Kpigefton fuper
Hull, de Ducentis e^ ^ir^quaginta Lihris, Pro Fefio Natalis Do-
tnim proximo pneterito, prafato Regt Scotiai filvendts.
Tefte Rege apud Weftm. 9 die Jan.
Collecioribits Cuftumarum Regis, in diSio Portu de Saniio Bothol-
ph}, de Ducentis (^ ^umquaginta Lihris , pro dtiio Fefto Natalis
Domini , prafato Regi Scotne Jolvendis.
Tefte ut fupra.
De 110 Sttgittariis j jttxta Latus Regis Moraturis ^ eligendis.
SovERAYN de toute ma Terre, que jeo tienks, &que a Moy ap- .Ann. D,
partient, en la dite Duclre, I35^-;
Et, d'abondant, Moy recolant du bien & de la confervation de ^dv. 3,
TEllat & Honour , que par le dit Monlieur le Roy ont elte fain;
a ma Perfone en temps palTe, & que jeo efpoir qu'il face en temps
a venir , Jeo , de ma certeigne Science, Do N n e , Qu i T E &
Rel ess*e , A Tou^zJoURs, Heritabl ement au
dit Monfieur le Roy, & a fes Heirs , toute ma dite Terre &
Heiitage en Normandie , oue toutes Appartenances & Depen-
dences, apre» la Fyn de ma Vie, en cafe qe je n'averoie Heir ou
Heirs, illantz de mon Corps, neez & procreez, en Mariage,
A T E N I R & P o ss E D e r par le dit Monfieur le Roy ,' &
fes Heirs , touz mez dites Terres & Heritages en la manere defut
dite, come mon Heir, & porent faire fon plefir &: volunte,
Et P R o M E TTE &JuRE,fur Seyntz, Ewangeles , & fur nu
Foy & mon Screment , A v o i r & Tenir ferme & agreable , por
tout tepips a venir , toutes & les finguleres chofes delufdites en la
manere defufdite, fanz aler, nevenir,par Moy,ne ■"-' autre, jam-
rnes a nulle jour a Tencontre, par qudque voie, ou maner, qeceo
Ibit, ou poet eltre.
En Teimoigne de queu chofe a ceftes prefentes Lettres j'ai fait
mettre mon Seal.
Donne a Seynt Sauveour le Vifcounte , le Difotetifme Jour dc
Juyl, l'An degrace Mil, CCC. Cynquante & fis.
Suh Sigillo, Cera Viridi excufo, pe?idente a Filis fericis contortis ,
Cterulei Juhviridifque Colorum.
Ann.
1556.
Aa. 30.
£.•5
'EyAnt.
?R
E X Univerfis & fmgulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
iMiniftris, & aliis Fiddibus fuis , tam infra Libertates, quam
extra , ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod aflignavimus , diledum Vallettum noftrum , Johan-
nem Mufard, ad Eligendum & Triandum Centum & Viginti Sa-
?o £ 7 gittirios Equites, de Melioribus & Fortioribus Hominibus Sagit-
^ ■ ■^'tariis, quos in toto Regno noftro Angliae invenire poterit,infraLi-
^' bertates & extra, &ad eos, juxta Latus noftrum moraturos, reti-
nendum; Ita quqd difti Centum & V^inti Sagittarii prompti iint
& parati ad veniendum ad nos, quandocumque eos fecerimus prae-
muniri :
Damus etiam prxfato Johanni plenam , tenore prxfentium , Po-
teft.«em capiendi & arellandi omnes illos , quos in hac parte con-
. trarios invenerit feu rebelles , & eos Prifonis noftris mancipandi , in
• eifdem moraturos quoufque aliter de eis duxerimus demandan-
dum;
* V'.S -6. * ^^ '^^^ vobis mandamus quod eidem Johanni , in prxmiftls fa-
^ ' ciendis & exequendis , Intendentes fitis , Confulentes , & Auxilian-
tes,quotiens & prout idem Johannes vobis, vel alicui vellrum,
fcire fecerit ex parte noftra.
Et V03 prxfati Vicecomites & Ballivi) omnesillos, quos prop-
ter Contrarietatem vel Rebellionem per prxfamm Johannem inhac
parte areftari cont^erit, ab eo recipiatis, & in Perfonis noftris fal-
v6 cuftodiri faciatis , quoufque aliud a nobis inde habueritis in man-
datis.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium, fecundo die Julii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
De Homagio Godefridi de Harecourt.
Ann. D. QAchent Toutz, &Presewteset aVenir,
i-'5(S. '^ Qe Jeo, Godtrey de Harecourt, Vifcontes & Sires de Seynt
^' ' Sauveour, & Sires de Dangoville en Conftentyn, Remembrantdu
£_ .'5. bon & playnDroit que, Mon Trelfoveraigne Seignor, Monfieur
£r Ah- ^^ ^°y ^^ France & d'EngIeterre a a la Corone de , France & Du-
fg„_ che de Normandie , V o i L L e , & P r o me t T e, per ma Foy
Tenes & Serement , au dit Monfieur le Roy Obeissance, Ho-
CMncr. mage &Service, com a moiiDRoiT&LiG e Seignor
Super Homcgiis Godefridi de Harecourt , ^ Williehni
de CroKcy.
Pro Godefrido de Harecourt.
LE Roi a tou2. Capirayns, & noz Lieutenantz , Juftices , Vifcon- Ann. D.
tes, Baillifs, & Miniftres, & tou2, noz auues Foialx, Amys iBJ^-
& Bien voilantz, Saluiz.. -^»- 3°-
Sachez que, £• 3.
Come ly Nobles Hommes, & noftre Cofen & Foial, Godefrey f'''"'- 3°-
de Harecourt, Viicounte & Seignur deSeint Sauveour en Norman- ^- 3- «».
die, foit venuz. a noftre Obeiifance , & nous ad Promys de faire ^-
Homage & Foiaite , come a fon Seignur liege Roi de France &
d'Engleterre , & Duc de Normandie, pur touz les Terres & Pos-
feifions q'il tient en noilre dit Duche de Normandie ,
Nous ( voillantz purvoir al Seurte de luy , fes Hommes , & fes
Biens , come nous fumez tenuz ) luy eions pris en nollre efpecial
Protection & Salve garde, Luy, 4 Famile, Hommes, & touz
lour Biens ,
*Priomsa vous touznoz Amys,& mandons & comandons a vous
noz Sutotz, & a chefcun de vous, fur la Foi,Ligeance,Loialte,
& Amilte que vous avez, & devez aver , & voilliez aver a nous,
que le dit noftre Cofyn , fa Famile , ies Hommes , & touz lour
Biens meyntenez & gardes en toutes lour jouftes Pofleifions , Sei-
fines, & Cuitumes, & les defendez & facez defendre de touz
Grefs, Damages, OpprelTions, de force d'Armes, de PeuiEnce
des Leys, & de toutes autres Novelctes noun dues,
Et, fi rienz trovez avoir efte fait a contraire, le facez fanz de*-
lay reidrefrer & refourmer & mettre en cftat due,
Et , en cas que fi afcun luy vorroit porter damage , ou autre greve
faire par caufe q'il eft venuz a noftre Ot)eilfance, ou autrement, fi
luy Eidez, Gardez, & Defendez oue toute voftre poair.
En Tefmoignance de queu chofe nous avons fait faire ceftesnoz
Lettres overtes.
Don. a nol^e Palays de Weymonftre , le primer jour d' Augft.
I
Pro Willielmo de Croucy.
T E Roy a touz Capitayns c5-<'- «^ y«'/"'«- a„
*— Sachezque, '^""l^
Come, noftre chier & foial , William de Croucy nous eit fait J'^'^
Homage & Foialte , come a Seignur Liege Roi de Fraunce & ^ " 3°;
d'Engleterre , & Duc de Normandie, pur totes les Terres & Pos- }l-<
feffions q'il tient en noftre Duche de Normandie avantdit ,
Nous, voillantz purvoir al Seurte dc Luy, fesHommes, & fes
Biens, comc nous fumes tenuz c^c. ut Jupra^ mutatis mutan-
dis.
Don. ut fupra.
I
De yudice conjlituto , in Normannia.
LE Roi a touz Capita^nes, & noz Lieutenantz, Juftices, Vif-
contes Baillits& Miniftres, & touz noz autres Foiak, Salutz.
Sachez que ,
Come lui, Nobles Hommes , & noftre Coufyn & Foial, Go-
defrey de Harecourt ^f . ut Jupra ujqiie ihi , foit venuz a noftre O-
beilTance & foialte ^ tunc fic , come a fon Seignur Liege Roi de
France & d'Engleten:e , & Duc de Normandie , pur lui, fes Gentz,
fes Hommes , & pur toute fa Terre , en noftre dit Duche de
Normandie,
Nous,
Voillantz ordeigner pur le bon Governement d'yccux , foionc
les Leys, Cuftumes, & Ufage du Paiis, en tant come il appartient
a nous, come Sovereigne Seignur, par caufe de la Haute Seignurie
& Jultice illoeques,
Et atfianta en k Defcrecion, Loialte , & Avilement de, noftre
chier
Ann. D,
135^- .
Att. 50.'
E. 3-
m.
ET ACTA PUBLICA.
12^
Ann. D. chier Scfoial, Meflre Piers Pigathe Clerk, Seignur de Tourtle-
13^6. viile,
Idv. ■}. Si lui avons conftitut & faite noftre Juge & Governour des difz.
Lieux, Paiis, &Subgitz,
DonantT, plein poair a lui d'Oier toutes maneres de Quereles &
de Crmjcs, &: de RedrelTer les Tortz, faitz, & de Punir les Cou-
pables, &: a taire plein Droit & Juftice a touz. , folonc les Leys,
Cuftumcs , & Ufages avantditz ,
Et a deputer un autre, en fon Lieu, en qi il s'af?ie, as totes les
dites choies faire, quant il ne purra mefmes entendre,
Et de faire Refcevier, & Sauvement garder a noftre oeps, ceo
que appartiendra a nous en celle Partie,
Et d'y Mettre & Eftablir, pur Nous, & en noftre Noun, Ser-
jantz, , & toutz, autres maneres d'OfGcers , come affiert , a mcynte-
ner le dit Office de Juge, & pur noftre Droit & Juftice garder,
Si mandons & commandons a vous, & a chefcun de vous, que
au dit Meiftre Piers, & a fon dit Lieu tenant, en abfence 'de luy,
en fefantz & excerceantz, les chofes defudites , lcur circumftances
& dependences, foierz, obeiflant, entendant, &refpoighant, &lui
donez & balhez Confeil, Confort, & Eidc, a toutes les foitz. quc
vous ferrez, premunitz.
En Tefmoignance , ^c. ut fu^ra.
Don. ut fupra.
•V.Sj-S.
* De Ordme MiUtari fHjcipieKdo,
■ D EX Vicecomiti Kantiae, Salutem.
Prxcipimus tibi , firmiter injungentes , quod in Balliva tua ,
infra Libertates & extra, in locis ubi expedire videris, ex parte no-
ftra publice proclamari facias ,
Quod omnesilh,qui Quadraginta Libratas TerriE & Redditus per
' Annum habent,& eas per Tres Annos integrostenuerunt,& Milites
' non lunt„Ordinem fufcipianr Militarem citra Feftum Sandti Michaelis
proximo futurum , vel in eodem Fefto ad ultiraum , fub periculo
quod incumbit,
Et de Nominibus illorum , qui Quadraginta Libratas Terrae &
Rcdditus per Annum habent in Balliva tua , licut pn^diftum eft,
diligenter inquiras, & nobis de Nominibus illis, in Cancellaria no-
ftra , conftare facias ante Feftum fupradidlum i
Et hoc nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Augufti.
Ter ipfum Regem.
Conftmilia Brevia dirigtntur fmgulis Vicecmitihus Regni Angliisde
tadem Data.
Pro Principe WilUa , de Potejlatc tra^landi fuper Pace cum
Francia.
D E X Univerfis & fingulis , prsefentes Litteras inlpeduris , Sa-
^ *■ lutem.
Ad exa(3:ae confiderationis examen frequentius deducentes quanta
& quam dura Guerrarum , inter Nos& Adverfarium noftrumfran-
ciae diutius continuata , Commotio Mundo patens , quantorumque
Difcriminum Corporum & etiam Animarura notoria iit Occalio,
& »,ravis admodum Affhdtio Popularis , quje, agitata prolixius,
prsegnans & plena Periculis , Partus erit deteriores infallibiliter edi-
tura : moleftillime infuper gerentes in animo contingentem exinde
effufionem multiplicem Sanguinis PopuliChriftiani, ob reverentiara
& honorem Audtoris Pacis (Qiiem in Profecutione noftras Juftitix
femper pium habuimus & propitium Adjutorem) ad Pacis bonum
fieximus animum , eam cum Hominibus fingulis fincero corde af-
fectantes habere , & , quantum cum Deo & Noftro poterimus ho-
nore, captare, fideli noftro Populo , mediante Dei gratia, profu-
turam, ad eam folicitati fxpiffime Domini Summi Pontificis, &
Venerabilium Scdis Apoftolicx Nunciorum , propterea tranfmiffo-
rum, Literis nobis miilis,ac cariffimi Fllii noltri Primogeniti , Ed-
wardi Principis Wallix (apud quem nonnulli Nobiles & Potentes
didi Regni Francise pro Pacis Tradlatu fedulo infteterunt ) pro-
fundis Inftantiis excitati ,
Eundem Filium noftrum Traftatorem , Procuratorem, & no-
ftrum fpecialem Nuncium facimus, deputamus , & conftituimus
per prxfentes,
Sibique damus & concedimus plenam & liberam Poteftatem ,
Audoritatem , & Mandatum fpeciale ad Tradandum, pro nobis,
j& noftro nomine, cum dicto Adverfario noftro Francije, ac De-
jJntato, feu Deputandis per ipfum, & cum quibufcumque aliis,
Ad tradtandum , firmandum , & faciendum quse in hac parte fir-
mari & fieri poterunt & debeant, plenam & fufficientem Potefta-
'tem & Audtoritatem habentibus,
De ac fuper Pace finali Tranquilitateque perpetuis inter Nos ,
Hxredes, Subditos, & Adhserentes noftros fingulos ex una parte,
ac prxfatum noftrum Adverfarium , Hseredes fuos , Faventes , &
Adhxrentes eidem , & alios , quorum intereft , vel intcrerit in fu-
turum, conjundlim feu divifim, ex altera, fehciter, per Dei gra-
tiam, faciendis.
De & fuper omnibus & fingulis Quaeftionibus , Debatis, Peti-
tionibus , Vendicationibus , & Adionibus quibufcumque , Reali-
bus , Perfonalibus , five Mixtis , ac Controveriiis & Litibus , inter
Nos , noftros Subditos , & nobis Faventes , & Adhxrentes huiuf-
modi, ac ipfum Adverfarium noftrum, iibi Adhxreiites, aliolque
praedidtos , Habitis, Motis, Agitatis , & Inexpeditis, pendenti-
bus,
(. * Et fpecialiter fuper Jure , quod habemus vel habere poterimus
iii vel ad Coronam & Regnum Francix quovifmodo,
Ac jn & Cuper prsmiffis cum eifdeinComponendum,Tranfigen-
dum, Pacifcendum, & finaliter Concordandum,
Necnon Pacem & Concordiam perpetuas & hnales incundum &
etiam faciendum,
Ligas infuper ac perpetuas Amicitias inter Nos , Hxredes , Sub-
ditos , & Adhxrentes noftros , ae ipfum Adverfarium noitrura ,
H eredes fuos , ac cxteros fupralcriptos contrahendum ,
Treugas, Sufterentias , & Ablfinentias qualeicumque , fub fpe
Pacis hujufraodi & Concordite , ineundum, ftabiliendum, & ac-
ceptandum ,
Necnon Tradiatus, Tranfadtiones , Concordias , Ligas, Amici-
tias, Treugas, Sufi^erentias, & Abftinentias antedidtas P.enis, Ju-
ramentis, Stipulationibus , Promillionibus, Obhgationibus , &ahis
quibufcumque Securitatibus & Firmitatibus , valiandum, munien-
dum, ailecurandum , & hrmandum,
Ac , de tenendo , firmando , & fidcliter obfcrvando Condidta &
Concordata in hac parte , Juramentum in Animam noftram prae-
ftandum ,
Subftituendum & deputandum ad prxmilTa & eorum fingula
Alium vel Aiios Loco fui, qui Confimilem habeant Poteftatem,&
eara Revocandum quotiens & quando fibi videbitur expedire ,
Ac omnia alia & fingula facicndum, & excercend.sm , & expe-
diendum, qux in prxmiflis, & circa ea, & alia,qux luperiusfunt
Exprefla, Utilia, Neceflaria, vel Oportuna fuerint, ctiam fi Man-
datum exigant fpeciale j
Promittentes nos Ratura & Gratum, Firmum ac Stabile, habi-
turos Qiiicquid per didtum F"ihum noftruin , & Deputandos ac
Subftitutos per eum , Adtum in prxmillis fuerit five Gcitum.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. primo die Augufti.
Confimiles Uter^s funt fub data xv diei Becgmbris.
Ann. D.
1356.
£dv. 2.
Fro Edivardo de Balliolo mtper Rege Scotix , de ,rj.ooo 2ii>ir-
carttm ftbi foLvcndis.
LE Roi a touz ceux,as queux ceftes ceftes Lettres vendront, Sa-
lutz.
Sachezque,
Come, en lesCovenantz, n'adgaires faites a Baumburi^h, entre
Nous & noftre Trelchere Cofyn Edward de Balliol, nadgairsRoi
d'Efcoce, fur les Grant & Donn , que le dit noi^re Cofyn fill a
nous de la Corone & du Roialme d'F!fcoce, come eft contenuz es
Endentures & Inftrumentx, fur cefaitz, plus au playn, entre autres
chofes, foit contenu que Nous eftoions Obligez de paier a noftre
dit Cofin, a la Quinzeifne de Pafque , darrein pafle, Cynk Mill
Marcs d'Efterhngs , a queu Terme il eftoit paiez de Mill Marcs , &
de les autres Qiiatre Mill Marcs demorantz, pur plufors GrolTes&
Chargeantes Bofoignes queux nous avions affaire adonqes , a noftre
requefte & efe de nous , il nousfoeffii bonement dcl Paiement d'icelle
tanqe a la Fefte deSeint Pier q'eft ditad Vincula, darreyn palle,en
aflburance d'eftre paie a mefme la Fefte,
Et , pur ceo que nous ne purrons uncore , fanz trefgrant & gre-
vous Empefchement de noz Befoignes, iffint chargeaument conti-
nuantz de jour en autre , la dite Paiement parfournir ,
Et le dit noftre Cofyn, a noltrc requefte , nous eitgrante de foef-
frer uncore de fon dit Paiement , iflint que bon Affignement lui
foit faite , ou il le purra prendre en certein ,
Si avons, de rAlIent de noftre dit Cofyn , Grantez & AlTr^neza
lui , a prendre par luy , fes Executours & Affignez , fur les Difmes
de Seinte Eglife, darreyn grantcz a nous par la Clergie de la Pro-
vynce de Canterbirs, c'eft ailavoir,
M. CCC. IX L. IV S. VI. D. Ob. a la Fefte de Seint Andreu
profchein a venir ,
Et M. CCCIX. L. IV. S. VI. D. Ob. a la Fefte de Seint Johan
le Baptiftre prefchein enfuant,
Et XLVIII L. ly. S. III. D. par les mayns du Vifconte d"Ever-
wyk , de WlTue de la Baillie ,
En Plein Paiement de Qijatre Mill Marcs avantdites ,
De queux Ailignementz nous avons fait lever Tailles a noftre
Efcheqer ,
Et,
En cas que le ditnoftre Cofyn, fes * Executors ou Affignez de-
faillent du dit Paiement, a nul des Termes fufditz , en Partie, ou
en Tout,
Volons, &, par ceftes nozprefentes Lettres, loialment Promet-
tons, en bone foy, pur Nous, & pur noz Heirs , de Paier al di:
noftre Cofyn, fes Executours & Alfignez, li toaft come nous,ou
noz Heirs , foions requis par lui , fes Executours ou Ailignez en ibn
Noun, fanznul manere de Exculacion ou Delai, de quanqe purra
duement eftre trove a de Rer a eiix, ou a afcun de eux, del pleyn
& entier Paiement des Quatre Mill Marcs ayantdites.
Et auxint Promettons loialment en bone foy , pur Nous, & pur
nozHeirs, que nullez des dites Alfignementz nePaimentz, enma-
nere lufdite, ne ferra jammes, de cy en avant , repelez par nulle
manere de caufe.
Sil aveigne que nous , ou noz Heirs , fbions hors des Parties de
noftre Roialme d'Engleterre , & le dit Paiement ne fe ficeenafcun
temps a vcnir , conie defus elt dit ,
Volons & Grantons pur nous, & pur noz Heirs , que qi, que
foient , ou foit , Lieu tenantz de nous , ou de nos Heirs , qi Ibient
pur le temps, & chefcundc eux, en abfence d'autre, facent plei-
nement parfourmir les ditz Paimena en touz pointz , felonc la
fourmeavantdite.
Et auxint volons& grantons pur nous, & pur noz Heirs, que,
pur rElloignement des Termes fuiditz,nulles des autres condicions
& covenances, es Endentures a Baumburgh , par entre nous &
noftredic Cofyn en faitz, come devant eft dit, ne foien: de riens
Q.J em-
Ann. D.
1356.
A,t. 30.
E.J.
Scot. 30,
£.3.;/?. 3.
*V.S6e.
126
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D empefcheT, ne blemiz, mes eftoifent en lour force felonc la four-
i3)-6. me des Endentures & Inftrumentz, fufditz.
hav. }. En Tefmoignance des queles chofes nous avons fait faire ceftes
nos Lettres Overtes.
Don a VVcftmonflier , le vj. jour Auguft.
Per ipjum Regem c$- Co7iciUum.
■pT Literae Regis Patentes , de didis Quatuor Milibus Marca»
-^ rum, pra:fato Edwardo de Balliolo fadta:, in Cancellaria Re-
gis func reftituta:, & ibidem Dampnatae.
Et poflTnoditm dicia Litera Exemplificata fuerunt fiub ifiis ^et-
bis.
EDwardus, Dei gratia , Rex Angliae & Franciae , & Dominus
Hibernix , omnibus ad quos praEfenies Liter» pervenerint,
Salutem.
Infpe-ximus Literas noftras Patentes, quas nuper fieri fecimus in
hxc verba,
Edward, par la grace de Dieu, Roi d'Engleterre & de France,
& Seignur dlrland , a touz. ceux , as queux ceftes Lettres ven-
dront, Salutz. ^ n. ,, a
Sachez, <6-c. ut fupra ufque ufque ih: , le vi jour d'Augft, 1 An
de noftre Regne d Engleterre Trentifme , & de France Dis &
Septifme, ^ tunc fic,
Nos autem Litcras praEdictas, ad requifitionem prardidti Con-
fan^uinei noftri, tenore prxfentium, duximus Exempiificandas.
In cujus,&c.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , decimo tenio die Au-
gufti.
Be Conducitt, p^o Karolo deBlojs, ad partes Britamia pro-
fdbtro.
Ann D R-^^ Univerfis& fingulis Admirallis &c. Salutcm.
''- ■ *^^ Sciatis quod,
Cum Illuftris Karolus de Bloys , Prifonarius nofter, cum Filia
' fua, & aiiis de Familia fua , ufque ad numerutn fexaginta Perlbna-
rum , ad partes Britannix , de Licentia noftra , fub certa forma ,
inter Nos &; Ipfum concordata, lit profecturus,
Nos,
Volentes Securitati ipfius Karoli , ac Filiae fuae , ac aliorum de
F::r.-iilia fua, ufque ad Numerum praedi(ftum, in hac parte provi-
dere,
Sufcepimus ipfum Karolum , & Filiam fuam , necnon ahos de
Fainilia fua, ufque ad prjedidum Numerum c^c. prout m cofifimi-
hh-is df Coiiduliu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum duraturas.
Dat. apuJ Weftmonafterium , feptimo die Augufti.
1356.
E. ,.
Tiai.c.
£. 3
lo.
ra
\nn. D.
1355.
An. 30.
E 3-
30 E.j.
n>. 10.
* De Co»dtt[iH ,pro diElo Karolo redituro.
D E X Univerfis &c. Salutem.
•*-^ Sciatis quod,
Ciim, Nobilis Vir, Karolus de Bloys , Prifonarius nofter, qui
jam, de Licentia noftra,fub certa forma, inter nos & ipfum con-
cordata, .id partes Britannix profedurus eft, ad nos in Regnum no-
ftrum Angliepro quibufdam , Deliberationem fuam tangentibus,
cum quadraginta Perfonis de Familia fua , infra breve fit rediturus,
ve' faltcm, Nobiles Viros, Robertum de Sanfto Petro , Evanne
Charruel, Stephanum Guyon, Willielmum Chaftillers, & Pctrum
Pollard, Milites,Johinnem Beaucours, Reynfridum le Veir Pras-
centorcm Dolen. Johannem Kairemoifan , dliverum de Morzelles ,
& .'Manum Chance , vel aliquos eorum , in didum Regnum n6-
ftrum, pro prxdiclis negotiis, mittere intendat,
Nos,
Volentes Securirati ipfius Karoli , & aliorum Nobilium prcedi-
aorum, in didum Regnum noftrum ex causa prtedidla fic ventu-
rorum, providere,
Sufcepimus ipfum Karolum cum quadraginta Perfonis , & didos
Nobiles, aut eorum aliquos (videlicet) quemlibet eorum cum tri-
bus Equitibus & eorum Garcionibus , veniendo in didtum Re-
gnum noftrum, (^c.frout in Literis de Conduiiu.
In cujus, &c. per unum Annum duramras.
Dat. apud Weftm. feptimo die Augufti.
Dantes & Concedentes vobis plenam Poteftatem & Mandatum Ann. ^.
fpeciale, pronobis,& nomine noftro,ac ipfo Duce Britanniae, i35<S-
& nomine fuo, Jus, quod tam nobis quam libi in didto Ducatu, Eii'. J.
& Partibus eidem adjacentibus , competit , vendicandi , petendi ,
profequendi , & eifdem immifcendi , ac Corporalem PoirelTionem
eorumdem apprehendendi ,
Excercitum congregandi & ducendi,
Caltra, Fortalitia, & Villas, prouc expedire videritis, dirruendi,
Contrarios & Rebelles, tam in Terra, quam in Ivlari, etiam
more Guerrino , fi oporteat, profequendi, capiendi, &, proutju-
ftum fuerit , puniendi ,
Merum & mixtum Imperiumi,GladiiPoteftatem,ac Jurifdidtio-
nem omnimodam, altam & badam, in omnibus Caufis, tam Cii-
minalibus, quam Civilibus , excercendi ,
Jurildiftionem hujufmodi defendendi , Judices, Officiarios, &
Miniftros quofcumque, prout vobis expcdire videbitur,amovendi,
aliofque loco fui fubftituendi, ac de novo ponendi,
Ac omnes & fingulos, qui ad Pacem & Obedientiam noftras
venire voluerint ad hujufmodi Pacem & Obedientiam noftras ad-
mittendi, & Literas Pardonationis & Plenx RemifiTionis faciendi,
Fines & Redemptiones capiendi,
Et tam de Terris& Rebus, nunc in manibus nofl^is, & alio-
rum , ad Fidem & Obedientiam noftras exiftentium , quam de
Terris & Rebus , per vos fic adquirendis , ordinandi , & de illis
Perfbnis benemeritis remunerationem , juxta meritorum fuorum
exigentiam , faciendi ,
Donationes ,de Terris & Tenementis feu aliis Rebus hujufmo-
di, per Nos, & Capitaneos, vel alios Miniftros noftros , qui in
eiidem Ducatu, & partibus adjacentibus , ante haec tempora fije-
runt, faftas, ex caufis legitimis revocandi, • & inde, prout pro ♦ V.85z,
commodo & honore noftro & ipiius Ducis Britannix expedire
videritis, ordinandi,
Et cum Nobilibus & aliis de Ligis , nobifcum faciendis , tra-
(ftandi & concordandi,
Et iplis propter hoc, & ex caufis aliis,prout expedire videritis,
Literas de Condudlu & Salva gardia dandi & concedendi ,
Treugas pro vobis & veftris, nomine noftro, ineundi,
Et ea,qux fic concordata & inita fuerint,quacumque Securkate
firmandi ,
Ac omnia alia & fingula faciendi & excercendi , qux ad hujuf-
modi nofljum & iplius Ducis Britanniae Locum tenentem & Capi-
taneum pertinere nofcuntur , & qux pro recuperatione & confer-
vatione Jurium noftrorum & ipfius Ducis Britanniae , ac pro bono
Regimine Ducatus, & partium prasdiiftarum, ac Subditorum no-
ftrorum , & ipfius Ducis Britanniae,ibidem necefifaria vel oportuna
fuerint , etiam fi Mandamm exigant fpeciale, adeo plene ficutnos
ipfi facere poflemus, fi.praefentes efiTemus ibidemi
Promittentes pro nobis , & Haeredibus noftris , nos Ratum &
Gratum habituros quicquid per vos A<Stum vel Geftum fuerit in
prsemiflis, & quolibet praemiflbrum.
Et ideo Dile£tionem & Fidelitatem veftras attente rogaim»
quatinus,Onus & Honorem hujufmodi magnanimiter AlTumentes,
circa Recuperationem & Confervationem Jurium noftrorum & ip-
fius Ducis Britanniae pracdidtorum , ac bonum Regimen ipforum
Ducatus & Partium, fic prudenter & ftrenue laboretis,ut veflram
Fidclitatem & Geftum laudabilem commendare merito debea-
mus.
Damus autem univerfis & fingulis Archiepifcopis , Epifcopis,
Abbatibus, Prioribus, Ducibus, Marchionibus, Com.itibus, Vice-
comitibus , Baronibus , Capitaneis & Cuftodibus Caftrorum , Ci-
vitamm, Burgorum, & Fortalitiorum, ac aliis perfonis quibufcum-
que in Ducatu & partibus praedidis, tenore prasfentium , in Man-
datis, quod Vobis,& Deputatis , feu Subftimtis veflris^in prsemis-
fis omnibus & fingulis faciendis & exequendis , pareant , refpon-
deant, humiliter & intendant.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Dat. in Palatio noftro Weftm. viij die Augufti.
Ann. D,
i3f<S.
An 30.
£. 3.
IbU. m.
I.
Pro Duce Lancafirii , Capitaneo Dncatus Britannia conflitMo.
EDwardus, Dei gratia , Rex Angliae & Franciae, & Dominus
Hibernix, dileao & fidelifuo, Henrico Duci Lancaftrix,
Confanguir.eo noftro cariflimo, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De bono Re.imine Ducatus Britannis, & partium adjacentium
in difto Regno noftroFranci.Te, foliciti, ac de veftris Pidelitate,
Probitate, Strenuitate, & Induftria plenius confidentes,
Vos noftrum & Johannis de Monteforti, Ducis Britannijc, infra
iEtatem & in Cuftodia noftra exii^entis, in didto Ducatu Briran-
nias , & Partibus eidem Ducatui adjacentibus , Locum tenentem &
Capitaneum , a Fefto Sandti Michaelis proximo futuro , per unum
Annum, proximo fequentem , facimus & conftituimus per prae-
fentesi
\
{
A
I
Conditiones concejfe Karolo de Bloj/s , fuper Deliberatione ftta.
LE Roi a Totes Gentz, qi ceftes Lettres verront ou crront, p^^ p
Salutz, en Dieu. j,-g '
Snvoir vous fefons que , Anxo
Corae n'adgaires certeins Poinrz: & Articles eftoient Tretez , ' '
AcordeT,, & Affermez, par entre nous d'une part , &, le Noble ' '"
hom, Monfieur Charles de Bloys, &, laNoble Dame,DameJo- '1 "^^*
hanne , fa Compaigne , TEvefque de Vanes , & autres plufours,;^ "^ " »"
Seignurs,Prelatz,,Chapitres, & Communes du Paiis de Bretaigue "
d'autre part , fur la Deliverance le dit Monfieur Charles , noftre
Prifoner, & fur Amour & perpetueles AUiances entre Nous, noz
Heirs, Subgitz, & Pays, & Eux, lour Heirs, Subgitz, & Pays,
& iur certein Mariage entre nox Enfantz & Monfieur Charles
avantdit, & plufours autres Articles, ficome es Lettres Patentes,
fealles d'une part & d'autre, & Inftruments publics fur ce faitz,
cft contenuz plus au plein,
Et coment que nous ne foions en volunte de partir des Acordz
& Alliances avandites, einz, de ent faire ce que nous devons, &
a nous attient,nientmoins le dit Monfieur Charles,
Confiderant q'il ny a nul certein temps acorde, ne limite, de-'
deinz quel les Pointz, compris en mefme TAcord , devient eflre
complis,
Et defiderant par tant haflder fa Deliverance,
Nous eit fupplie, fovent & oue grande inftance, que nous vo-
drions granter fa Deliverance, par Ranceon ent a nous faire,en-
treleflant TAcord & les AUiances avantdites,
Sur qoi Nous, voillantz de noftre grace efpecial ottroier fa re-
queftc,
ET ACTA PUBLICA.
Afin. D. queftejchargeafmes les Siges de noftre Confeil deTreter & Acor-
1356. der ent ovefque le dit Monfieur Charlcs,
£Jv. 3. Quele chofe, Trttee & Debatue entre le dit Monfieur Char-
les 6c fon Confeil & les Sages de noltre Confeil , fic reporte a
nous, fi fuill: Acorde par entre Nous,
PitEMEREMENT, que , comc lc dit Monfieur Charles,
bvec bone & meure Deliberacion , & de Frariche Volentee,por
porchacer & Avoir, par voie de Kanceon, fa Deliverance, a tin
♦v 86 j 9'' '^''' * '^^''veres, eit grante pur lui , & pur tout2, ceux qu'af-
'' nert en celle Partie, quantque a lui attient, que les dites Alliances
& Tretez,,& toutes les chofes acordez,& fount contenuz es Let-
res & Inftrumentx four ce faitz , come defus eft dit , & toutes les
Lettres & Inftrumentz fur ce fairz,,en qelconque Manere, Tenour,
Du Fourme de paroles, defore en avant foient nulles, &c de nuls
force, cSc&z , ou vertuz, eintz. de tout caflez., dampnez., des-
truitz, & anientiz, & pur nulles reputez^ as queux, en toutz lour
pointZi , il eft renouncie purement &c iimplement , & de gre , &
Nous, noz. Heirs, & touz les Noz ent eit quitee oultreement a
touz jours; voillant & grantant que celle Renunciacion eit taunt
de force & taunt d^effed, come ii toutz, les Cas, Pointz, &c Ar-
ticles des Tretez , Accordz , & Aliiances avantdites fcullent ex-
preflement cn ycelles nomes & recitez, quelz il avoit , en fes
Lettres ent faites, pur Repetez, Efcris, Infertes, & Recitez, de
Parole en Parole , ti avant come profiter puiffent al effeft de mef-
mes fes Lettres : Et four ce promis le dit Monfieur Charles, en
bon foy , & four foun Honeur de Chivalerie , &c par Serement,
par lui fait as feintes Evangeles , par lui corporalment touchez ,
que jamais Nous, noz Heirs, ou nul de Noz , q'eftoient tertuz
ou obligez de Faire , Aider , & Confailler de tenir le Premer
Acord avantdit, ne autres por Nous,en jugement ne dehors,par
lui mefines , ne par aultre Parfonne , en privee ne en apert , par
quelconque cofeur , Empefchera , Moleftera , ou Grevera , nene
{ouffiira Empefcher ou Molefter li avant come il le porra deftour-
ber.
Et, oultre ce, le dit Monfieur Charles eit promis loialment, &
6'eft meifmes fait fort, de ent faire deue , overte , & effeiSuele
Reftitution a Nous, a noz Heirs, ou as altres a ce Deputez par
Nous, ou par noz HeirSj en noftre Citee de Londres, devant la
Fefte de la Nativitee Semt Jehan le Baptiftrc, prefchein a venir,
de toutes les Lettres , feallez de noftre Seal , & des aultres por
nous, & de toux les Inftrumentz publics, quelx que foient , tou-
chantz les Contractz & Alliances fufditz, faunz nul de ceux re-
traire ou detenir devers lui , ou nul autre de fa partie , par qoi le
dit A4onfieur Charles , ou nul autre de fa partie , foi purra unqes
aider ou detender par meifme la caufe encontre nulle Partbne de
Mounde ; & meifmes les Lettres & Inftrumentz veut de lors avoir
pur rebaillez &c reftorez.
Et,outre ce,promis le dit Monfieur Charles, & foi & fesHeirs
oblige , & fait fort , de faire Bailler , de fait , a Nous , & a noz
Heirs , & as altres , a ce Deputez , en lieu & devant le Terme
avantditz , foutfifantes Lettres de Renunciacion &c d'Aquitance des
Contradtz &c Alliances fufditz, fi bien de fa dite Compaigne, &
del Evefque de Vancs, de Monfieur Johan de Beaumaners,Evene
de Cherruel , Robert de SeLnt Piere , Chivalers , Raffred Arce-
deakne de Redon, & Oliver de Morzelle Efquier, & defoutz, leur
Sealz & Iiiftrumentz Publics, come de toutz les aultres Seignurs,
Prelatz , Chapitres , Chivalers , & communes de Bretaigne , q'es-
toient partie , & nomez en efpecial ou en general , es Lettres &
Inl^rumentz taitz fbur les Contradz & Alliances avantditz,& de
toutes altres Parlbnes , as queux le Befoigne touche ou porra tou-
cher defore, jointement ou feveralmentz, par lour & delbutz lour
Sealx , Lettres , & Inftrumentz publics , faitz es dites parties de
Bretaigne, ou par Lettres & Inftrumentz de leur Procureur, ou
Procurours , de Chapitres & Communes avantditz , eiantz a ce
efpecial & fuffifant Poair, & tauntz & tieux, & en fi fuffifante
Fourme faitz & devifez come hom favera ordener.
Et , outre ce , que le dit Monfieur Charles , fa dite Compagne ,
& toutz les aultres Parfones , Chapitres , & communes avantditz ,
ferront preftz , a toutes les foitz qu'ils ferront fur ce requis depart
nous, ou noz Heirs, ou nul autre de noftre partie , de faire &
purchacer quelconques aultres Seurtez, que porront eftre ordenez
ou devifez en ce cas^ & les fcrront & purchaceront en effc&:,zd
fin que nous, noz Heirs, ne nul altre de part nous, ne pur nous,
par enchefon de ditz Contradtz & Alliances , ne porrons unqes
eftre Grevez ne Tradtz en Jugement , Empefchez ou Moleftez
devant nule Juge de feint Eglife, ou de Mounde, ou en altre ma-
nere quelconque , en nul temps avenir.
Et, outre ce, le dit Monfieur Charles eis promis loialment, &
fe fait fort, de Paier a nous, ou a noz Heirs, pur fa Ranceon &
' " Deliverance de Prifon , ouefqes les chofes fufdites , fept centz mill
florins del Efcut d'Or fin,de Droitz Pois & Coyn ( chefcun Ef-
cut comptee fur la value de quarrante deniers d Eflerlings bons
Corauntz en Engleterre ) ou Or ou Argent fyn a la value,en nos-
tre Citee de Londres,en cink Anns prefchein a venir,as Termes
& Jours enfuantz, ceft affavoir,
• V.864. * A la Fefte de Seint Johan le Baptiftre , prefchin a venir,cent
mill Efcutz,
Et a la Fefte Toutz Seintz, lors enfuiant, cent mill Efcutz,
Et,a la Fefte de Pafques,adonqes prefchein , cent mill Efcutz,
Et a la Fefte de Seint Michel, apres fuant,cent mill Efcutz,
Et as Feftes dc Pafqes & de Seint Michel cent mill Efcutz , par
equales Porcions,
Et , as meifmes les Feftes de Pafqes & de Seint Michel , delors
enfuantz, cent mill Efcutz,
Et adonqes, en meifmes les Feftes,cent mill Efcutz,par equales
Porcions , faunz nul delai oultre demander.
Et, pur greindre Seurte faire a nous, & a noz Heirs, de par-
fournir les chofes devaunt & defoutz nomez , le dit Monlieur
Charles eic leffe en Oftage, devers nous, & noj Heirs, fes deux
IZ/
Fitz Johan & Guyen,fjcome es Lettres Patentes, ceftes & altres Anrl. D.
chofes ibuzefcriptes contenantz , fealez du Seal le dit Monlieur Edv. 5.
ChaHes, clt contenu plus a plein. I?^5."
Nous (a ce eantz contideracion & regard) Grantons,par ceftes
Lettres, au dit Montieur Charles, q'il pculle aler par tout la ou A
voudra purchacer fa Ranceon , & ent mener fa Fille ovefque lui
en Bretaigne, fi que, totes foitz, le dit Monfieur Charles n'entre
point les Lfeux, Villes, Chaftcux, ou Forterefches de Bretaigne,
quifonten noftre mayn ou Obeiflance , faunz efpecialx fcieuj
congee, & aifent de nous, de noz Heirs, ou de noftre Lieute-
nant.
Volons, enfement, & Grantons que,fi le dit MonfiEur Charles
face Prcftement Paier, es Licu & Termes defufditz, la Moite de
la Soumme , quellc il eft tenuz & chargez par fes dites Lettres
de paier en chefcun des Termes avantditz , que 1'autre Moite de
chefcun Terme lors lui foit de tout pardonez; & enfi foit il des-
charge de toutes les Moites, de Terme en Terme, pur la quantite
du Paiement, taunque toute lit dite Some foit paiez , fi q^il face
des aultres Moitez deue & prefte paiement , come defus eft dit;
altrement volons que mcime Monlicur Charles, come il ad enfe-
ment grante, q'ii fbit cheargez del Entier pur le Terme & Ter-
mes q'il faudra du Paiemcnt avandite ; Et , nientmains , que tantoft
apres tielle Defaute, fi nulle y foit, il foit tenuz de retourner a
noftre Prifbn en la fourme defbutz efcripte.
Et, ouItre,que le premer Paiement duement faite, & les Let-
tres, Inttrumentz, Renunciations , & Qiiitanccs renduz & bail-
leez , come defus eft dit , Volons & Grantons pur nous , & pur
noz Heirs, quc le dit Johan, Ainfne Filz au dit Monlieur Chai-
Ics, s'en peufle aler en Bretaigne, quele hcure que lui plerra, oue
noz bones Lettres de Conduit , franc & quites faunz alqun Em-
pefchementj fi que Guyen,puitncz Filz du dit Monlieur Charlesj
& altres futhfauntz Oftages & Seurte futhfante ( dount nous , nos
Heirs , & noftrc Counfail ent ferrons contfinz ) y foient letfez , a
demorer taunque le Remanent de toute la dite Soumme foit per-
paiez , & toutes les chofcs avantdites bien & duement perfour-
nez.
Et, a queu temps que le dit Johan fert^a en Delivres, nous pro-
mettons dclbre de fairc auticles Renunciacions & Quitances as ditz
Monlicur Charles , la Compaignie , & as auhrcs Seignurs & com-
muncs de Bretaigne , & rendrons touz les Lettres & Inftrumentz
touchantz les ditz Contradtz & Alliaunces, come defus eft dit, fi
nul y fbit qi les veuUe demander de lour partie.
Et, li cn ce Cas, ou en altre dellis ou defoutz cbmpris , alqun
des ditz Oftagcs , pendauntz les dites chofes nicnt finies , moerge
ou preigne feute , ou s'en parte faunz Congee de nous , ou de noa
Heirs, que, en Leu de cclui, Ic dit Monfieiu- Charles en propre
perfone tournera a Prifon,ou maundera fuffifauntz Oftages & Seur-
tees ( dount nous , noz Heiirs , & noftre Confail ent fcrrons con-
tentz) dedeins un Mois prefchein apres quc le dit Monfieur Char-
les four ce ferra garniz , fi tiel Empefchement ou Cas n'avigne ,
come defoutz eft dit , a demOurer tanque les dites & fbutzefcrip-
tes chotes fbient enteirment perfourncz.
Et enfemcnt , promettons q'cn cas que le dit Monficur Charles
foit pris par JVlonficur Johan de Mounfort , ou alquns noz aultre^
Subgitz & verrais Obeiflantz, que nous, & noz Heirs,le ferrons
quitement dclivrer, ou fes Ollages mettrons toutz,a delivres Scu-
rement de la ou ils vindrent, en paiaunt la Ranccon ordenee.
Et, fi le dit Monlieur Charlcs,en tenant & accompliffant les
Conditions & Articles comprifes en fes Lettres four ce faites,fer-
roit occis par nuls de noz Subgitz & verrais Obeiflantz , durant
le temps de fa Ranceon , nous volons & grantons pur nous , &
pur noz Heirs, que toutz les Oftages lors fbient quites,*& s'en • v.86f.
puiTent aler en Bretaigne, toutz a delivres, come dit eft, ovefijue
noftre fauf Condudt.
Et,en cas que le dit Monfeur Charles moefge par nuUe aultre
manere , nous volons , & come lui meifmes ad en fes ditcs Lcttres
grante , que fa Ranceon & Obligacion d'icelle eftoiie en fa force,
& fes Oflages demoergent tauntque elle foit pleinement paicz.
Eftre ce,chargeantz bone toi & rclbns, Velons & Grantons pur
nous , & pur noz Heirs , que , li le dit Monfeur Charles Ibit pris
ou deftourbc de fait par noz Subgitz & verreies Obeitlantz , ou
que alquns des ditz Paiementz fbicnt retardez par Defaute de Vent,
ou que fes Genrz, qi deyvent faire le Paiement, Ibient Defrob-
bez, ou Deftourbez par Mort ou ForteMaladie,four le Chemin,
faunz fraude ou mal engin,iirmt q'il ne porra tburnir fon Paiement
a alqun des Termes fufditz , que celui temp>s de Defturbance , fi
avant come il le purra clerement prover , lui foit alloue , & que
fbn Paiement de tel Terme lui foit par taunt de Temps Etloigne;
toutz les altres Termes de Paiement dcmorantz en lour force ,
Et,por ce que le dit Monfeur Charles,par meifmes fes Lettres,
Renuncia generalement & efpecialment par foi , & Paroles expres-
fes, & par fon Serement, a toutes Excepcions, Cavillacions, Re-
medes, Defenfes, & Refons de Droit & de Fait, ou de Cuftume,
& as totes Graccs & Privileges, du Pape, de Roi, & de Prince,
impetrez & a impetrcr , par queux , il le porra unqes defendre 011
aider countre nul Point ou Article , compris deinz ccftes & fes
dites Lettres, & efpecialment la Loi, qui dit que general Renun-
ciacion ne vaut, fi efpecial n'y procede & foit mis devant : Et,
de fa fi-anche volente , ad pleve fa foi , & Juree four Sainrz, Ewan-
gcles que , durant le temps des Paiementz & del Acompliffement
de toutes les chofes avantdites,il fe tendra noftre Loial Priionner,
& ne fe Armera countre Hommes du Mounde , ne fcrra ne pro-
curcra eftre fiut Mal , Molefte , ne Grevancc a nous^ a noilre
Roialme , noz Terres , ne a nul de noz Subgitz Obeitlaunrz , ne
a leur Terres ou Biens , ne a ce durra Eide , Confail , ne Favour ,
en prive , ne en apert : & que Ics Sommes avantdites loialment ,
come dit eft , paiera , ou fijrra paier ; & les Lettres , Inftrumenrz,,
Rcnunciations , & Qiiitances rendra de fait as Jour & Licu fuf-
ditz : Et pcrft-a toutes les chofes avantdites en toutz lour poinrz :
Et fi ilul des Poinra ou Arti,eles avantdites foit de fa part tnfreint
Oll
128
CONVENTIONES, LITERiE,
ou nicnt perfait, & efpecialTOent, C\ les dites Soummcs ne foient
piici, & les Lectrcs, InilrumentT. , Renunciacions , & Quitances,
nient rcndu/. , come defus el1: dit , que tantoil le dit ivloniieur
Charles,ou Johan, foun eilheT, Filz, fbi rcndra loial Prifonner a
nous , ou a noz, i4eirs , en noftre dite Ciree de Londres , launz,
altre Requefte ent a lui faire , a deaiorer v , oveique le dit Guyen ,
tanque totes les dites chofes loient acompiis , en queu cas nous
Volons & Grantons que toutz fes aultres Oftages delors foient
delivres, aaler en lour Paiis,ou aiiiours,oue nollre fauf Conduit,
quele heure que lour plcrra.
Et por ce que, en iemblables manere & fourme, le dit Mon-
fieur Charles ad plevi fa foi , & Jura que jair.es ne vendra , ne
dourra Counfaill , Aide , ne Favour al encountre des choles fufei-
criptes, ne de nulle d'ycelies,de Parole ou de Fait, en prive,n'en
apert , en Jugement , ne dehors , pur lui meilnies , ne par akre
parfone : einz les tendra loialment & entierement en toutz Pointz,
& a toutz Temps, & a ce fe Obliga par fa Franche Volente ■. &
Voult, Grante, & Ordene, cjue s'il aviegne,par alqune aventure,
q'il face contre les chofes fufdites , ou alqune d'icelles , q'il foit te-
nuT. Faux, Parjurs, Reprovee, Vile Peribne & Enfame a toutT.
jours , come es les dites Lettres ell exprellement contenuz ; nous ,
acceptanrz. les Promeffes, Serement?., &c Seurtes avantditz,a ces-
tes noz Lettres patentes avons fait mettre noftre Seal.
En Tefmoignance des chofes fufdites voillantT. & grantantz pur
nous , Sz pur noz, Heirs , que totes les dites chofes , come defus
font coir,pris , bien & duenient perfaites & complis, quc le dit
Moniicur Chaiies, & touz fes aucres Oftages, tantoil: fbient deli-
vres & sen puilTent aler, Fraunl<s & Quites, oue noz bones Let-
tres de Conduyt, la ou lour plerra.
Don. en noftre Palais de Weftm. le x jour d'Augft.
♦V.866.
Ann. D.
1356.
An. 30.
E. j.
Rom. 30.
£. 3. »>.
I.
Ann. D.
1556.
yl/i. 30.
E. 3.
Era.nc.
30. £.3.
m. 10.
parties, & puis returnant par my meifme noftre Roialme, vers Ann. D
les parties d'Efcoce, en noitre Procedtion & Defenfe,& en nos- 1356.
tre icure & iauf conduit: EdTy. 3.
Par quoi vous mandons que les ditz , * Chivalers & Efquiers, *V.867.
& lour Gentz, Ch.valx, & Herneis fufditz, fbeftrez, par la dite
cauie bonement ?venir en noilre dit Roialme , & pafler par ycel ,
& retourner , ilcome dit cft , ianz nul mal , molefte , deitourban-
ce, ou empefchement.
Et, li riens ibit devers eux mefpris , le facez ducment & fanl
delai redrefcer ; iirmt , totes voies , q'ils fe portent bien & en' peili- i
ble manere , & facent Seurete , par lour Foi , devant noftre Con-
feil, avanr ce q'ils paireront la Meer,q'ils ne ferront, ne ne procu-
ront , Damage a nous , ne a noitre Roialrae , en le Viage fufdit.
En Tefmoignance (5cc. a durer tanque a la Pentecofl prochein
avenir.
Don. a Weftm. le xx jour d'Augft.
Ver tpfum Regem, mtnciante JohuKne delVyne^uiyk.
Ann. D,
i3)-6.
An. 30.
E. 3.
Scot. 30
£. J. OT
3-
Litera mijfa Epi/copo j4lbanenji fuper Negotio Pacis.
REVERENDE PaTER ET
Mitra.s nobis Amicitix vcttrx
AmICE CARISSIME,
Lireras recepimus, inter alia
continentes qualiter,Sanctiilmius inChrilto Pater,Dontinus Suni-
mus Pontifex vos , una cum , Reverendo in Chritto Patre , Ni-
cholao Tituli Sandi Vitalis Presbitero Cardinali , Pacis inter nos
& .'\dverfarium noftrum Francije, per Dei gratiam reformand.e,
conftituit Promotorem :
Per quas etiam nos rogaftis, ut pcrfonas aliquas,cum fufticienti
Mandato, vellemus ad parres Calefii deitinare, ut, vobis, & iplb
Domino Cardinaii, ac pertbnis eiidem, illuc convenientibus , im-
poni poiTet finis did le Pacis negotio , dante Deo.
Super quo fcire velit veltra Sinceritas quod , ante diftarum re-
ceptionem Literarum , Literas receperamus .Apoltolicas , nobis per,
Relir^iofum Virum, Thomam de Ryngeftecl , Ordinis Fratrum
Prxdicatorum , pr.rfentatas , commiilam vobis profecutionem ne-
gotii Pacis hujufmodi pleniiis continentes.
Super quibus , tam veltris , quam Apoftolicis Literis , habita
contideratione diligenti , eidem Domino Summo Pontinci noftras,
pcr didtum Thoniam, humiliter remilimus Refponlivasi quarum
Copiam veftrx mittimus Amicitije hiis inclulam:
Lt ideb brevius icribere duximus , quia diiila Copia &tis no-
ftram voluntatem & deiiderium manifeftat;
Set reveri, li veftra Maturitas poilet nobis viam Pacis, de qua
didta copia commemorat, eftedtualiter apcrire, conlideratis clari-
tate Generis, circumfpeftione provida & fideli conlt.'.ntia , ac aliis
probitatis meritis (quibus vircutum Dominus, ut audivimus , emi-
nentitTime vos dotavit ) vellemus libenter habere vos iVlediatorem
Pacis hujulinodi & Fadtorem.
In aliis autem libenti faceremus qu.ie fciverimus vobis grata-
Dat. in Palatio noltro Weftra. decimo quinco dic Augufti.
Pro Philipfo de Navarra ad partes Normannia redituro.
D EX Univerfis &c. Salutem.
*■ Sciatis , quod ,
Ciim Illuttris Philippus de Navarra , Confanguineus nofter,
qui ex certis caulis ad nos nuper in Angliam venit , jam iit ad
partes Normanni.c , de Licentii noftra , rediturus ,
Nos ( volcntes Securitaci iptius Philippi m hac parte provide-
re ) iijicepimus ipfum Philippum & omnes Homines , Equites &
Pedites, de Comiiiva iua, cujufcumque conditionis fuerint , ac
Equos, Hernelia, & Bona llia qua:cumque,ad didtas partcsNor-
maimia: prohcifccndo , & exinde in Angliam pro voliintate lua
redeundo , in Terra & in iVlari , in Protedtionem & Defenfionem
noftram ipecialem d^c. puut in conjimiLbus de covduiiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini,proxim6 futu-
rum , & extunc quamdiu nobis placuer.t , duraturas.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weltmonafterium , vicefimo die Augufti.
Tro Militibus de Scotia ad Prujfiam profe^uris.
LE Roi a touz Admiralx , & lour Lieutenantz , Vifcontes,
Maires , Bailifs , & noz autrez Miniltres , & Foialx , qi ceites
Lettrcs verront, Saluz.
Come Thomas Byfet & Wauter Moigne , Chivalers , & Nor-
man LelTelyn & Wiiuter fon Frere, Efquiers, dEfcoce, foient
a venir en noftre Roialme d'Anglcterre , oue douze Horames a
Chival , pur pailer par ycel , as parties de dela , vers Pruce , de
noitre Congie , ii avons par celle caule pris les ditz Chivalers &
Efquiers, enlemblement od lour Gentz, Chivalx, & Hemois,en
venant en noftre dit Roialme , & palTant par ycel vers les dites
Pro Equitibus Alemannix , in Comitiva Philippi de Navarra.
RE X Univerfis &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis qu.,d concelTimus Illuftri Philippo de Navarra , Con- 1356.
fanguineo noltro, Comiti de Longuevill, Domino de CatleU, & An. 30.
Magnifici Principis, R.egis Navarras, Frairis ipfius Philippi, Lo- e. 3.
cum tenenti in lerris, quas ideu. Rex habet in Francia & Nor- fr«». 30.
mannia , quod ipfe fexdecim Equites de Alemannia & aliis partibus z.\.m 9.
exteris, cum totidem Equis fuis, jam apud Villani Suthamptoniae
exiftences, cum toto Apparatu fuo, a portu Suthaiiiptoniae vel de
Wc) much , ufque ad partes Normannive ducere poflic.
Ec ideb vobis mandamus qubd didtos Equices , cum Equis prae-
didtis, ab aliquo Portuum prxdidtorum , ufque ad didtas partes
NormanniXjin Comiciva pr.efati Philippi, vel Hominum fuorumj
ablque Impedimento aliquo crantire pcrmiccacis j ica lemper quba
iidem Equites corporale prxftenc Sacramentum, corjm , diledto &
fideli noitro , Edmundo Everard , qubd ipli, vel eorum aliquis,
aliquibus Inimicis noltris contra nos non adhxrebunt, vel adhaere- j
bic, nec nobis, aut Amicis, Subdicis,aut AUigatis noitris , quocum«
Juc colore , Dampnum vel Gravamen inferent , vel inferet , a die
uramenti praeftiti per imum Annum , proximb lequentem.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weilmonafterium , vicefimo quarto die
Augufti.
IndenturA de Conventionibus inter Regem c^ Philippum de
Navarra.
CEsTE Endenture, fait parentre le, Tresexcellent &
TrespuilTant Prince , Montieur Edward,p3r la erace de Dieu,
Roi de France & d'Engleterre , d'une part, &, Haute Home &
Nobles, Montieur Phelipde Navarre, ibn Coufyn, d'autre part,
Tesmoigne, que le dit Monlieur Phelip ad fait Homage Li-
ge au dit Roi, come au Roi de France & Duc de Normandie,
en la fourme & par les Parols qu'enfucnt,
Jeo devicnk veftre Home Lige des Terres , que vous m'avez
done a conquere en Normandie , jufques a la value de felTante
mille Efcutz de Rente par An :
Et vous en facez Homage Lige,come a Roy de France & Duc
de Normandie :
Et vous promet a vous fervir , a caufe de ce , contre touz Ho-
mez que poent vivre & morir , except Roi de Navarre , come Roi
de Navarre, en chofe touchante le Roialme de Navarre.
Et le dit Roi Edward ad Ottroie & promis , a la requefte du
dit Monfieur Phelip , fon Coufyn , que , en cas que il purroit avoir
Vidtoire finale contre fon Adverfaire, qi ie dit Roi de France , ou
deliverer par Forte Mayn le Roy de Navarre, qi fon dit Adver-
faire tient pris , il ferra permy ce frank & deliuers de tout.
Et , en cas que le dit Roy Edward ferra Pees , Trieues , Abfti-
nences , ou aucune autre Acort ovefque fon dit Adverfaire , le dit
Monfieur Phelip , & toutes fes Gentz & Eidantz , en la Querele
du cjit Roy Edward & de lui , y feeront touz jours & en tout com-
pris.
Et aufTint ne purra le dit Monfieur Phelip faire Pees , Trieues,
Abftincnces , ne aucune autre Acort ovefque le dit Adverfaire , fanz.
le Conlentement du dit Roi Edward.
Et, li mefme le Roi Edward fefoit Pees ovesque fon dit Adver-,-
faire , parmi fe ferra fait pleine Reftitution & Deliverance au cii
Moniieur Phelip de toutes ics Terres, ViUes, Chalteux, & autres
* PoftelTions, efteantz en Roialme de France , des queux il ad
efte en Seiline en temps paiTe , tant a caufe de lui , come de Ma
Dame fa Feme , & aufti de celles que lui purront Efcheoir par
SuccetTion , quant & coment que ce K)it;&,par femblable manerc,
ierra faite Reititution a fes Gentz , eidantz , & confortantz devant-
ditz.
Et, outre, ii le dit Roi Edward, au plefir de Dieu, vicgne a la
Conquefte de la Corone & du Roialme de France,i'cmblablement
ferra fait Reltitution & Deliverance au dit Moniiear Phelip, & a
ks Gentz, eidantz, & confortantz, de toutes lour Terres, Villes,
Chafteux, & autres PolTefTions, eiteantz en Roialme de France,
come defus eft dit.
Et le dit Roi Edvvard Ottroie & donne au dit Monfieur Phe-
lip toutes les Terres, Rentes, Villes, & Chafteux, q'i! purra con-
cjuere en Normandie , jufqes a la value de SeiTante Mille Efcutz
ae Rente par .'\n, au pris ancien , a countcr TEfcu pur qarance
Deniers Eiierlinses , a tenir par lc dit Monfieur Plielip a Heritage
du
Ann. D,
1356.
Aii 30.
£.3.
ExAM'
togr.
1
*V,868.
J
ET ACTA PUBLICA.
129
nn. D.dii dit Roy Edward,8c de fes Succedburs Rois de France Bc Ducs eos in prifona noftra Caftri Norwici falv5 cuftodiri faciendum, Ann. D,
Edv. J.
1356.
iv. 3.
de Normandie , par Homage & par les Services ent Dues & Ac-
cuftumes: e.vcept que, li, en fefant la dite Conqueft, le dit Mon-
lieur Phelip prenoit ou conqueroit aucunes Villes, Chaftsux, Ter-
rcs,ouLieux, que foient du Demefne du Duc de Normandie,
& qui a la Ducliie appartenoient au temps du Roi Phelip la Bel,
ou depuis , il ferra tenui de les rendre au dit Roi Edward fanz
contredit, quant il en ferra Requis. , . ,- --^
Et eft afiavoir que outre & oveli^ue la dite Conquefte de Ses- & auxiliantes , quotiens & prout vos , vel alter veflrum ,
fhnte Mill Efcutz, demuront,a touz, jours, au dit Monfieur Phe- feceritis ex parte noftra.
lip toutesiles Terres, Rentes, Villes, Chaftieux , & Lieux , q'il
donec aliud inde duxerimas ordinandum ;
Et ideo vobis mandamus quod ftatim, vifis prxfentibus, Pro-
clamationem & Defenlionem praedidjs, & priemifla alia omnia
& lingula,faciatis, & exequamini in forma prxdidli;
Univerfis iniiiper & (ingulis Ballivis, Miniftris,& Fidelibus no-
ftris , tenore pra;fentium , dantes m mandatis , quod vobis , & al-
teri veftrijm, in prxmilTis faciendis & exequendis,Intendentes (int
ei fcirc
tient a prefent, coment que ce foit, & q^il tenoit en Roialme de
France au jour de la prife du Roi de Navarre : & tout auffint
lui demouront toutes les Rcntes, Terres, Lieux, Villes & Chas-
tcux , que le dit Roy de Navarre tenoit coment que ce feuft au
jour de fa dite prife; les queux, par fon Deces, efcherroient au dit
Monfieur Phelip s'il lui furvivoitinon obftant que,depuis le temps
du dit Roy Phelip, ou devant, les dites Terres, Rentes , Lieux ,
Villes,& Chafteux, ou aucun d'icelles , eient efte mis hors du
Demefnede la dite Duche, & baillies as ditz Roy de Navarre,
&; Monlieur Phelip, ou a lour PredecefTours.
Et n'eft l'Entenj:ion du dit Monfieur Phelip de Chalanger au-
cun Droit en la lerre du mafiage de Ma Dame la Roine ae Na-
varre.
Et, toutes voies, s'il avenoit que le dit Monfieur Phelip Con-
tjueft en dite Pays aucun Chaftell ou Forterefce , que feuft d'acun
Grant Seignur,par qi la Guerre du dit Roi Edward puiffe grant-
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , oflavo die Oilobris.
Per Cottdlium.
Snper FUloria Principis Wallia, c^ Captione Adverfarii
de Francia , G^ de orando pro Rege.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, S. eadem gratia , Archiepi- Ann. D.
1356.
An. 30.
E. 3.
CUuf.
10. E. j.
m. i-d.
fcopo Cantuarienfi , totius Anglice Primad, Salutem.
Juftus & Mirabilis Deus in operibus fuis , imperfcrutabili Sa-
pientia cunta difponens,-Vota fuorum, qux praeveniendo afpirat,
gratis plerumque profequitur SuccelTibus & Eventibus gratiolisi
Quod Nobifcum humiliter recognofcimu : pluries fore faSum.
^„ .. . ^ ^ r ^ r -,j-o-, ^3"! j Regno Franciae , dudum ad nos jure SuccelTorio devo-
ment eftre avanciei, & voufift eltre en la obedance, le dit Koi luto , fub timore Del , iicut nobis fuifFe crefimus infpiratum
Edward le purra avoir du dit Monfieur Phelip, qi le lui rendra, agnovimus, Jus nobis, iic delatum, profequi difponentes , & quia
pur le rendre a y cellui , fait & baillie au dit Monfieur Phelip due per Traftatus pacificos ( quibus pluries confenfimus ) proncere ne-
Recompenfation. ^ , . . <luimus,Guerram juftam, ficut oportuit, propter denegatam 110-
Et, fi le dit Roy Edward, ou aucun des GentT. de fa partie, bis Juftitiam, afTumplimus, fub fpe Cueleftis Auxilii de Caufa
prenoient ou recoveroient aucuns des Chaftelx , Villes , Lieux , ou noftrx juftitia confidentes '
autres Terres, que le dit Monfieur Phelip tenoit au temps de la
prife du dit Roi deNavarre,il les lui rendront tantoft franches
& delivres.
Et s'ils prenoietit aucuns des Chaftelx, Villes,Lieux, ou autres
Terres, que le Roi de Navarre tenift au jour de fa dite prife, &
il trefpallbit devant le dit Monfieur Phelip faunz. Heir de fon
Corps, tantoft, apres le Deces du dit Roi de NavarrCjils ferront
renduz au dit Monfieur Phelip Franches & Quites, come appar-
tenantz a lui.
Et toutes les chofes fufdites & chefcune des ycelles le dit Mon-
fieur Phelip ad promys & jurez , par fa Foie pleine , en la main
In cujus profecutione variis nos pnevenit Gratiis & Vi£f:oriis,
Dominantium Dominus , Jefus Chriftus; qui gratiam fjam erga
Nos, in, Primogeiiito noftro, Edwardo Prmcipe Walliie, fuper
Expeditione didt.e Guerr,e noftrx.in dido * Regno noftro Fran-
ciie jatn agente , ex habundantia Bonitatis fuas continuans , miferi-
cordiam fuam gloriose mirificavit cum eo.
Nam, cum certas partes di :ti Regni more Guerrino luftraret,
variis & profperis, per Dei gratiam , gaudens Succeilibus, decimo
nono die menlis Septembris, proximo prjeterito, occurrit ei,pro-
peCivitatem Pidtavix^Johannes de Valefio, ipiius Regni Occupa-
tor Injuftus , cum Exercitu grandi valde , & ibidem congreifi funt
* V.870.
du dic Roi Edward,de tenir,garder,& acompler en touz, pointz, E.xercitus parcis utnu^ue, & commilfutn eft Bellum forre
tant come a lui touche , faunz, fraude ou mal eng n , & fanz ja-
mes faire ou venir a fencontre, par queconque voie, en temps a
venir.
Et auflint le dit Roi Edward ad promys , en bone Foy , de
mefmes les chofes Tenir, Garder, & Acompler tant come a lui
touche , fanz fraude ou mal engyn , & fanz, james faire ou venir a
Tencountre, par queconque voie,en temps a venir, en cas que le
dic Monfieur Phelip les Tiegne de fa part , come defus ert dit.
En Tefmoignance de queu chofe les ditx , Roi Edward & Mon-
fieur Phelip,a ceftes Lettres Endentees, enterchangeablement,ont
feit mettre lour Sealx.
Don. a Claryndon , le quart jour de Septembre , TAn de Grace
M.CCCLVL
'V.8159.
* Nova de Poytiers.
Ann D f^^lfrido Hamelyn , Valletto Camerx Principis Wallise ,venien-
j,<.'5_ * ^ ti de partibus Vafconix, cura Tunica ad Arma, & Bacy-
An. 30
,E. 3.
jPc.l
iE.v;/.3o,
,£.3.
netto Adverlarii de Francia.
V. L
De proclamando ne auis accedat ArmatHS ad Imronifationem
Epifcopi Nonvicenjis,
1356.
An. 30.
E. 3.
Tat. 30.
E. 3.p.
1,
Set , profpiciens de Ccelo Juftitia, non permittens [njuriam prae-
valere Juftitije,didlum Johannem in manu didri Filii noftri con-
clulit, & captus eft ibidem, & multi alii Nobiies & Potentes cum
eo , & facta eft Strages non modica aliorum Nobilium , Armato-
rum, & Popularium, cum laefioae Gentis noftrae modica refpe-
(Sive.
Et , licet in Mortalitate Hominum non Isetemur , contemplantes
tamen eftufam circa nos, & didtum Filium noftrum , & ejus
Exercitum , Miferationis divinae Clementiam , ac Iperantes ex hoc
melioris & celerioris optatx Pacis gratiam invenire , gaudemus in
Domino; fibi pro Tot & Tantis Gratiarum Muneribus, nobis di-
vinitus exhibitis, Sacrificium devotae Laudis humiiiter ofterentes;
Quae vobis , ad veftri Recreationem , & publicam fideliura no-
ftrorum Laetitiam, fignificamus;
Corditer vos rogantes quatenus, oftenfam & impenfam nobis
& dido Principi Confolationis & Succursiis dulcedinem , velitis
attollere & profequi Adionibjs Gratiarum^ Orationibus , & aliis
pietatis operibus , pro nobis, & eodein Principe, ac aliis noftds
Fidelibus, Expeditioni did.e Guerr:e noftrae vacantibus, jugiter,
fi placueritjinliftentesi & id a Subditis vobis, Clero & Populo,
fieri facientes,
Ut, ipfo favente,qui Temporalis , ut. vEternae, felicitatis eft
Largitor, fpem bonam (quatn plenis aptis SuccelTibus hujulmodi
profecutionis proniifit Aggrelfus , & quam fortunatus adauxit pro-
greflus ) continuata profperitas ad felicem & optatum perducat ef-
fedtura ; utque nobis concedat Omnipotens fic Regnum Tempo-
rale regere , licque incumbentia noftrx Solicitudini negotia , per
fuae Subventionis gratiara , dirigere , quod ad laudem fui Nominis,
& ad noftrum Regnique noftri commodum , cedere valeat &
quietemj &, poft hujus Vitx Curfum , Bravium mereamur con-
fequi fempiternum.
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Odobris.
Coajimilla Brevia dirigmitur J. Archiepfcopo EboruTn , Anglia
,Ann. D. R ^^5 Diledtis & fidelibus fuis, Guidoni de Seintiler , Viceco-
'-' ' *■*• miti Norftblcias, &Johanni Mayn, Servienti noftro ad Ar
ma , Salutem.
Quia datum eft nobis intelligi quod,
Licet Johannes de Cjfton Miles , aut aliquis Anteceflbrum fuo-
rum,non habuerit, nec habere debeat, aliqua Feoda de Epifco-
■'"■^'•''■'r^oS?rtim"'\e^"'^°"''"' Intronifationum eorumdem, nec ali- ^^7^^ fnguT,sEp:jTpisp'erA^^^
Idem tamen Johannes ,
Clamans diverfa Feoda de , Venerabili Patre , Thoma , nunc Epi-
fcopo Norwicenfi , ad fe pertinere debere , 'De Pardonatione Venationis cum Edwardo de Balliolo.
Cum quampluribus Armatis, ad Intronifationem pr;isdidtam ac-
5!^l^':L\^Jf°™^j"^^T'^' '^''^^'"P^'^^°^.^"^^^ R^^ Omnibus Ballivis & FideUbus fuis, ad quos &c. Salu
tare intendit, quod, fi fieri permitteretur, in Lxlionem Pacis no-
ftrae & Terrorem populi noftri cederet manifefte,
Nos,
Malis &periculis, qux per hujufmodi Congregationes illicitas
poterunt evenire, obviare,& Pacem noftram ibidem illxfam ob-
fervari volentes.
Ann. IX
1356.
tem.
Sciatis , qu6d , ^^
Ciim j diledtus Confanguineus & Fidelis nofter , Edwardus de £
Balliolo, Rex Scotix, diverlis vicibus,a tempore quo in Dominio p„f Jo
de Haytefeld, in Comitatu Eborum, Moram traxit, £ t %
.„ ■ n.- o ,. .,- , In eodcm Dominio, pro Dedudtuliio, de Licentia noftra, fu- ' „ -
Affignavimus vos, corijundtim, & divifim, ad proclamandum , gaverit, & lexdecim Cervos, fex Billis.odto Stagcres, tres Vitu- ^'
o!ii^^™?°r:l^;„ ^l!". "uT.^'^a'}.1 """''^' c^y^fcumqLie Sta- fos, & fex Capriolos, & in Parco ejufdem Dominii odto Damas,
.6,
& .
tus vel Conditionis fuerit, ibidein Armatus accedat,nec Armatam
Potentiam ducet , nec quicquam aliud, per quod Pax noflra Ix-
di , feii Populus notter in hac parte terreri , vel Intronifatio prx-
didta impediri poterit , faciat , nec fieri procuret ,
Et ad omnes illos, quos contra Proclamationem & Defenfio-
unum Sourum, & unum Sourellum ceperitj
Ac etiam in Stagnis ejufdem Dominii pifcatus fuerit , & duos
Luceos ( quorum utcrque tres PeJcs & dimidium ) tres Luceos
( quorum quilibet tres Pedes ) viginti Luceos ( quornm qutlibec
j.n . '.'. -^ ,. .,.,-- - duos Pedes & dimidium ) viginri Luceos (quorum quilibet duo9
nem prxdid^ invcneruis Delinquentes ibidem , capiendum, & Pedes) quinquaginta PUcerellos (quorum quiUbet unum Pedem &r
lom. m. r. i. j^ ^j^
Ann. D.
1556,
EJi,. 3.
1^0 CONVENTIONES, LITERy?:, j
dimidium) fex Pikerellos, quorum quilibet unum Pedem in longi- dis, quatenus ad vos «c veftrum fingulos attinet, pareaUs, tefpon- An"-p ■
tudinecontinebant, ^ , ^ u «, deatis , & mtendatis. J,.5&-
Necnon centum & novem de Perches , Roches , Tencnes , oc
Skeivs, ac etiam fex de Bremes & Bremeaes,
In cujus , &c. pro noftro beneplacito duraturas.
Dat. in Palatio Regis Weftm. tricefimo die Odtobris.
Uv.
i'
►V.87I
Keivs, ac eciaiu ic.\ uc uicuico i^ uiy.in^^^^^ ,
Inde pro Suftentatione fja receperit, prout in quadam Indentu-
ra, inter ipfum Edwardum &c Johuinem de Athwyk , Locum te-
nentem, diledti & fidelis noftn , Roberti de Mauleye , Ballivi Uo- j)g Conventionibus , cum prdfato Philippo , obfervaKciis.
minii prxdiai,inde confeaa, pleniuscontinetur,
Idemque Edwardus ' metuens quoldam Nobiles de patria & alios,
qui , ad Reqaifitionem ejafdem Edwardi, deduiftui & pilcationi
pr.Tjdiftis interfuerunt , poUe ea occafione impofterum impetirijno-
bis fupplicaverit ut ipforum Indempnitati providere vehmus,
Nc (iplius Edwardi SuppHcationi annuentes) pardonavimus eis-
, dem, NobiUbus & aliis, qui curn dicto Edwardo * in Dominio
& Parco prxdidis fic fugarunt, & in Stagnis pr.r:di(ftis , ut prx-
mittitur, pifcati fucrunt, & Literas Teftimoniales ipiius Edwardi
inde habent, Tranfgicflioncs (li quas fecerint lic fugando & pi|-
cando , & Feras & Pifcem prxdidos capiendo & afportando &
quicquid ad nos pertinet in hac parte; Nolentes quod Iph vel eo-
runi aiiquis, occalione prxmifforum, per Nos, vcl Hxredes no-
fttos, Jufticiar!OS,vel alios Miniftros r.oftros quolcumque occaiio-
nentur , moieftcntur in aliquo , feu graventur.
Li cujus, &c. j- /-.o.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium,deciino nono die Udto-
bris. . .,,
Fer Breve de Privato Sigitio.
Ann. D,
15)6.
An. 30.
£. 3.
'Rom. jo.
E.ljn.l.
Litera mifa Cardinali fuper Negotio Francia.
D EVERENDE PaTER ET AMICE CaRISSIME,
Literas veftras recepimus, juftiim & ordinatum affe(Stum , quem
habetis ad laborandum circa comminum vobis & Domino Cardi-
nali Perragoricenii Negotium Pacis , inter Nos & --- Adverfa-
' rium noftrum Franciaz (per Dei gratiam) reformandx, inter aha,
pleniiis exprimentes. „ , „ o c ij-
Et quidem hoc , juxta ea , quae de veftra Bonitate & i)Ohditate
Juftitix concepimus, de vobis profedlurum fentimus.
Set, hcet Nos Pacem habere bonam defideraverimus, & defide-
ramus etiam in prxfenti, propter quaedam tamen, qux dido Ad-
verfaro noftro contigerunt noviter, qux verifimiliter vos non la-
tent, non videmus omnino Quo vel Quahter Pacis point haberi
Propter quod, ob Reverentiam Scdis Apoftohc.E & Pcrfonae
veftrx, mittimus ad vos,diled:um Clericum noftrum, Magiftrum
WiUielmum de Lynne , Decanum Ciceftrenfem , ad loquendum
& conferendum vobilcum, li placuerit, de prxmiffis; qui etiam
Refponia, qux fuper hiis pluries Domino Summo Pontinci, &
pridem difto Domino Cardinali, fecimus, vobis oftendere pote-
rit magis plene. ,. . , . , , ,
Cui, fuper dicendis, in hac parte, vehtis (peumus) credulam
dare fidem , & nobis veftra iignificare Beneplacita per eundem.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicelimo die Odtobris.
Ann. D.
1356.
An. 30.
£.3.
£. 3. m.
S-
*-V.37i
REX Univerfis,&c. verfus partes Normanniae profedurisjSa- Ann. D
lutem. i^^iJ-
Ciim conftituerimus, Fidelem & Confanguineum noftrum ca- -^»- 10. .
riffimum, Phihppum de Navarra , Comitem de Longuevill, & £• B-
Dominum de Caflel , Locum noftrum tenentem & Capitaneum ^r.mc.^^o
in Ducaru noiliro Normannix, ad omnia & iingula, qux ad Lo- E«3- '"-J
cum noftrum tenentem & Capitaneum ibidem pertinent , ftcien-
dum & exercendum , quamdiu noftrae placuerit voluntati ,
Volentes Pafta & Conventiones , inter ipfum,feu ejus Gentes,
ipfius nomine,ex parte una, & Vos, feu veltrum ahquos,ex altera
habitas & habiturasj per vos & veftriim quemlibet teneri & in-
violabihter obfervari ,
Promittcntefque Nos Ratum & Gratum habituros quod Con-
ventum eft vel fuerit in hac parte,
Vobis & veftrum fingulis injungimus & mandamus,quatinus ea,
quae iic inter ipfiim, feu ejus Gentes, & Vos, & veftriim fingu-
los, Concordata funt vel fuerint & Conventa, in omnibus & fm-
guUs , prout ad vos atttinet , juxta vim , formam , & efteiftum con-
ditionum & Conventionum earumdem compleatis , & ab aliis ,
quantum poteritis, teneri & compleri feciatisj didtus enim Phi-
lippus promilit idem facere versa vice.
Dat. in Palatio Rcgis Weftm. tricefimo die Odobris.
Pro diclo Capitanco , de ajfflendo.
D E X , FideU & Confanguinco fuo cariffimo , Henrico Duci Ann. D
^^ Lancaibiae, Locum noftrum tenenti & Capitaneo in Ducatu 1356.
Britannise, vel ejus Locum tencnti ibidem, ac aliis Capitaneis & An. 30.
Caftellanis, in eudem Ducatu nobis fubjeftis , cxterifque quibuf- E. 3.
cumque Locum noftrum tencntibus aut Capitaneis , per nos im-
pofterum deputandis, Salutem.
Cum conftituerimus, fiilelem & Con&nguineum noftmm caris-
fimum, Philippum de Navarra , Comitem de Longuevill,& Do-
minum de Caflel , Locum noftrum tenentem & Capitaneum in
Ducatu noflro Normanniac , ad omnia & lingula , qux ad Locum
noftrum tenentem & Capitaneum ibidem pertinent, faciendum &
excercendum , quamdiu noitrx placuerit voluntati ,
Vobis, & cuilibct veftrCim , injungendo , mandamus quod in
cafu , quo didtus Philippus , pro Inimicis & Rebellibus noftris per-
fequendis & expugnandis, veftris Auxiliis vel ahcu|us veftrCim indi-
guerit, tunc ei, quanto potentiiis poteritis , oportunis Confiliis &
Auxiliis alfiftatis, quotiens Vos,vel veftriim Aliquem, fuper hoc,
ex parte noftra, duxerit rcquirendos; &hoc,iicut Nos & Hono-
rem noftium diligitis, nuUatcnus omittatis ; dilectus enim Philip-
pus promilit idem lacere versa vice.
Dat. ut fupra.
Tro Philippo dc Navarra , Capitaneo in Ducatu Normanni.t
conjiittito.
REX Univerfis& fingulis Archiepifcopis, Epifcopis, Abbati-
bus, Prioribus, Ducibus, Marchionibus, Comitibus, Vice-
comitibus, Baronibus, Capitancis, Cuftodibus Caftrorum, Civita-
tum , Burgorum,& Fortalitiorum, ac aliis perfonis quibufcumque,
de Ducatu noftro Normannix : necnon Banerettis, Militibus, &
perfonis aliis ( quos ad dictas partes Normannix, pro Expeditione
Guerrx noftrx ibidem , milimus, & impoftcrum mifluri fumus)
Salutem.
Sciatis quod Nos,
De Fidelitate, Probirate, & Circumfpedtione, Fidelis & Con-
fanguinei noftri cariifimi, Philippi de Navarra, Comitis de Lon-
guevill, & Domini de Caifell, pleniiis confidentes,
Ipfum Philippum in dicto Ducatu Normannix, Locum noftrum
tcnentem & Cnpitaneum tacimus & conftituimus per prxfentes;
Dantes & Concedentes cidem Philippo plenam Poteftatem &
Mandatum fpeciale , pro Nobis, & nofljro Nomine , Ducatum
prxdidtum , cum fuis Juribus & Pertinentiis univerlis , in Manum
noftram c.ipiendi & feifiendi , ac Corporalem Poiielfionem ejus-
dem Ducatus nancifcendi & apprehendendi , t /i- •
Merum & mixnim Imperium, ac altam & baflam Juftitiam,
& Jurifdidtionem, qux requiritur , excercendi ,
Excercitum congregandi & ducendi ,
Contrarios & RebelleS perfequendi, areftandi, & capiendi, &,
prout juftum fuerit, puniendi,
Ac Homines partium iUarum , qui ad Fidem & Ol)edientiam
noftram venire voluerint , ad hujufmodi Fidem & Obedientiam ,
noftro nomine, admittendi, & Securitatem ab eis fuper hoc ca-
P'<?ndi, , r\rr
Lt omnia alia & fingula faciendi & excercendi, qux ad Offi-
cium Locum noftrum tenentis & C^apitanei ibidem pertinere nof-
cuutur , & qux pro rccuperationc & confervatione jurium no-
, Itrorum , * ac bono regimine Ducatiis prxdicti & Subditorum
' noftrorum , neceflaria fuerint vel oportui\a , etiam_ fi Mandatum
exigant fpeciale;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
itum Philippum Adum vel Geftum fuerit in prxmilhs,& quo-
iibet prxmiltbrura.
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quod prxdidto
FhilippO} in omnibus & finguUs praemillis faciendis & exequen-
ibid.
\
4
Ann. D
Aii. 30.
E. 3.
ko7n. 30.
£. 3. m.
I.
Ad Papam , fuper Collegiis privilegiandis,
PAPiE Rex,&c. ■ ^
Sanctissime Pater, ^
Eam de veftrx bonitatis affiuentia continuatarn fiduciam repor-
tamus , ut ea , per qux Cultus augetur Divinus, & Animx no-
ftrx procuratur Salus , velitis profequi Favoribus & Gratiis fru-
dtuofis.
Nuper fiquidem, felicis Recordationis, Clemens Papa Sextus,
PrxdecelTor vefter, ad noftrx Supplicationis devotam inilontiam,
duo CoUegia certorum Canonicorum , & Miniftrorum Deo con-
tinue Famulantium , in noilris Palatio Weftmonafterii & Caftro
de Wvndefore * (in quo Matemus Uterus nos eduxit) per fuas * V.87J
concelfit certi tenoris Literas erigenda , ac etiam multiplicibus
Privilegiis & Gratiis munienda ,
Qux quidem CoUegia , fervato earumdem Literarum tcnore , &
Inftitutis in ipforum utroque Canonicis & Miniilris hujufmodi,
canonice funt eredta, „ , n „ , t, ,
Set, quod nobis admodiim eft moleftum, nonnuUa de Privile-
giis & Gratiis antedictis, propter ejufdem Prxdeceflbris veftri fu-
pervenientem Obitum, perierunt, t
Pro quorum Renovatione, tam per, Venerabilem Patrem '■.li-
chaelem Londonienfem Epifcopum,& Fratrem Johannem de Wo-
deroue, Ordinis Prxdicatorum , Confeflbrem noftrum,quam alios
Clericos noftros & Perfonas interpofitas , multipUcatis vicibus &
Literis, veflram Celfitudinem recolimus puUaviife,
Et quamvis tanta & tam frequens Puhatio,propter fupervenien-
tes' Solicitudines varias, quibus vacatis allidue , hucufque nequiverit
effeftualiter exaudiri , confidimus tamen ftabiliter quod eam nobis
nolitis Gratiam claudere , quam didtus vefter PrxdecefTor fui gratia
Ttfersvit
Et propterea pulfare volentes inftantius, fi forfitan ifta vice no-
ftrum' Propolitum confequamur , pro prxmiffis apud veftram Cel-
iitudinem fedulo profequendis , & reportanda nobis ipforum prx-
cordiali Expeditione , diledtum Clericum noftrum, Magiftrum Phi-
lippum de Codeford, Legum Dodorem , ad veftrani prxfentiam
fpecialiter deftinamus ; cui , in prxmifl^a tangentibus Fidem ftabi-
lem adhibentes, harum Precum noftrarum cordialmm interventu ,
eundem noftrum Clericum, quo citius commode poflit fien, ad
Nos remittere dignemini, cum dehderatiflima expeditione finah
Supplicattonura , praefentibus interclufarum.
ET ACTA PUBLICA.
in. D
356.
m.D,
356.
1. JO.
,«/.
.£.3
Sanaicatem veftfam, ad Ecclefise fuae felix Regimen, confer-
vet Alrinimus multis annis.
Dat. in Palatio noitro Weftm. duodecimo die Menfis Novem-
bris.
Littera ad Imferatorem fuper negotio Tranciic , c^ de rehns
Brabanticis , Refponfva.
SErenissime Principum ET Frater Caris-
SIME,
Binas Imperialis Excellentise Literas gratanter recepimus : per
quarum alteram eidem placuit Excellentis nos rogare ut, cum Ad-
verfarius nofter Francix, in Captivitate pofitus, fui poteftatem non
habeat , velimus Tradtatum Concordias, inter Nos & Ipfum veftro
prxfidio difponendum , finaliter acceptareifubjundo qu6d,ut didto
poffitis Negotio oportunius & propinqLiius intendere, difponit ve-
Itra Sublimitas ad partes Lotryngi^ deciinare.
Et quidern AfFedtiionem ordinatam , quam ad faciendum Pacem
hujufrnodi pie geritis , plurimum in Domino contemplamur.
Nos etiam , qui femper Pacem bonam habere delideravimus, ut
cam fumus, cum non modico Rerum & Temporum Diipendio,
profecuti adhuc , eodem defiderio seftuamus.
Nam , licet quorumdam felicium fuccelfus Eventuum nobis ar-
riferint , ex hoc foli Deo Honorem referentes & Gloriam , fub ti-
more fuo dilponimus, favente nobis ca;lefti Clementia , humiiius
femper & devotius dirigere Fadta noftra.
Et, fi Deus annueret fieri Pacem talem , fumme cederet votis
noftris, quod per veftri Mediationem celerem illud fiatj ficut pri-
dem veftrse Celfitudini meminimus pleniiis nos fcripfiffe.
Nuncios autem noftros, quos de Mora fua penes veftram Ma-
gnihcentiam excufari defideratis , habemus , juxta veftri Beneplaci-
tum ,' Excufatos.
Per aliam quoque Literam videtur veftro Culmini complacere
quodj li ex parte Comitis Flandri<E, vel Suorum, qui Terras Du-
catus Brabantix, in prxjudicium Fratris veftri Illuftris Ducis, ibi-
dem in errorem pofuerunt, & injuriose detinent occupatas,ad no-
ftri notitiam Verba quxcumque venirent, illis Aures credulas non
daremus, dcnec per vos , vel alios quibus eft nota tam InjuriofE
Rei Conditio, eflemus pienius informati.
Super quo icire velit veftrx Majcftatis Sublimitas quod tam op-
tentujuftitix, quam, ficut habet communis Opinio,idem optinet
Frater vefter, quam grata confideratione perfonx veftrte Serenif-
fimae , qux nobis tam benivolam , fui grada , fe oltendit illatas
dido Duci Injurias xgre ferimus & molefte^ nec idem Comes
penes nos fic meruitj ut fibi fuper hiis iavere vel crederc debea-
mus.
In votivis & longxvis Succeffibus jugiter profperetur Cxfarea
Magnitudo.
Dat. ip Palatio noftro Weftm. decimo tertio die Novembr
'^l
7.874.
m. D
3^6.
I. JO.
3-
t, 50,
3./..1.
30.
* Pro Johanne Channdos, de bono Servitio in Pugna de
Foyters,
FDwardus, Illuftris Regis Angliae & Franciae Primogenitus,
■^ Princeps WalliK, Dux Cornubix, & Comes Ceftrise, Om-
nibus, ad quos prxfentes Literx pervenerint, Salutem.
SciATis quod Nos,
Pro bono & gratuito Servitio, quod, diledtus & fidelis nofter,
Johannes Chaundos Miles nobis in partibus Vafconise impendit,
& prsecipue in Bello de Poyters,
Dedimus & CoNCESsiMus cidcm Johanni duas partes
Manerii noftri de Kirketon in LyndefeyCjCum pertinentiis , excep-
tis Feodis Militum ,
Habendas &TENENDAS eidem Johanni ad totam Vi-
tam fuam , Reddendo inde Nobis & Haeredibus noftris per
Annum Unam Rosam rubeam, ad Feftum Nativitatis
Sandi Johannis Baptiftx, pro omnibus Servitiis, Exadlionibus &
Demandis; ita quod, poft Deceifum didti Johannis, diase dux
partes Maneru prxdidti, cum pertinentiis, Nobis & Hxredibus
noftris integre revertantur.
Et Nos, prxdidtus Edwardus, & Hxredes noftri , didtas duas
partes Manerii antedidti , cum pertinenriis (exceptis Feodis Mili-
tum priedidtis) prxfato Johanni , ad totam Vitam fuam, contra
omnes Gentes Wa rantizabimus & Defendemus.
In cujus rei teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
D..~^ub privato Sigillo noftro Londonix , quintodecimo die
JNovemjns, anno R^ni , cariffimi Domini noftri Patris,&: Re-
gis Anglix, tncefimo,& Francix decimo feptimo.
in. D,
356.
. 30.
.«/.
.£.3
S-
Pro Prifonariis Scotia , de reintrando in Prifonam.
D EX, Diledto & fideUfuo, Thomje de Bello Monte, Salu-
*•*• tem. '
Ciim nuper,
Audito quod Walterus de Haliburton , David de Anand, &
Andreas Cambel de Scotia , Prifonarii noftri ,
Qui nuper, fuper Fide fua prxftita, ad proficifcendum ad di-
dtas partes Scotix , fub cerris Conditionibus , ut fe in Prifonam
noftram ad certumTempus reintrarent , per Nos hcentiati fuerunt,
Aiferebant fe , pro eo quod Deliberauonem tuam a Prifona in
qua in Scotia detentus fUifti, procurarunt , erga nos, de redeundo
ad Pnfonam noftram, fuiffe Quietos,
Te coram Concilio noftro evocari tecerimus,
. Et licet,
Tnn. IU, P. l.
Tibi, coram codem Concilio , expofito quaiiter Intentionis no- Ann D
Itrx nunquam extitit nec de prxcepto noftro aut Concilii noftri i;^(J *
emanavit,quod prxdidtos Prifonarios noftros propter Deliberatio- Edi\
nem tuarn vellemus deliberari , nec de redeundo ad Prifonam no-
Itram quietan, feu de Fide fua, fic prxftita, relaxari,
Injundtum tibi fuerit, ex parte noftra , per didtum Concilium
noftrum, ut ad didtas partes Scorix cum omni celeritate redires,
&: le m l^nlonam in qua pnus detinebaris, reintrares , fub con-
Gitione qua captus fuifti moraturus ,
Tutamen (prxmiflanon ponderans) ad Prifonam prxdidtam
redire non curafti, in noftri Contemptura manifeftum : unde plu-
nmum conturbamur : > u luv, i-iir-
Tibi igitur ex habundanti prxcipimus , firmiter injunsentes
quod ftatim, vilis prxfentibus , ad didtas partes Scotix , GrefTus
tuos dingas , & Te in prifonam , in qua prius ftetifti , reintres
ibidem, fub conditione Captionis tux, moraturus-
Ita quod didti Prifonarii noltri, causa Deliberationis tiix fic
prxtenfx, de redeundo ad prifonam noftram , juxta fidem fuam,
nobis prxftitam, fe non valeant aliqualiter excufare; & hoc fub
mcumbenti periculo, nullatenus omittas. '
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die No-
R
ut
Pro Thoma de Grey , Prifonario in Scotia.
EX Omnibus, ad quos prxfentes Literae pervenerint , Salu-
Supplicavit nobis, diledus & fidelis nofter , Thomas de Gray
fnS"'x!^^^""P"' '^^^""'■^ Per Scotos Inimicos noftros captus
fuerit & ad gravem Redemptionem pofitus , & ad Redemptio-
nem illam folvendum non fufficiat, nifi fibi fubveniatur aliund"
* Velimus ei concedere quod ipfe Centum Saccos Lanx, ^e
Lanis fuis propnis, apud Norham , prope Villam de Berewico
jam exiftentes, ut parcatur Laboribus & Expenlis, qux nimis sra'
ves forent fi ad Portum Novi Caftri fuper Tynam, ibidem car-
candos, per Terram cariaientur , in Portu dictx ViUx Berewici
carcare. & ad partes Eandrix ducere poffit, Cuftumam inde de-
bitam ibidem folvendo ,
Nos, ex causa prxdidli, & pro bono Servirio quod prxdidtus
Ihomas nobis plunes IiBpendit, volentes ei gratiam in hac rarte
facere fpecialem. conceffimus & licentiam dedimus prxfato Tho-
mx quod ipfe didtos Centum Saccos Lanx ufque didtam Villam
Berewici ducere, & eos ibidem per Tronum, pro Lanis ponde-
randis m Portu Villx Noyi Caftn deputatum, in prxfentia CoUe-
dtorum Cuftumarum noftrarum in dicto Portu Novi Caftri ner
Tronatorem noftrum in eodem Portu Novi Caftri ponderare' &
folutis Cuftuma & Subfidio Quinquaginta SoUdorum pro quJlibet
Saccorum eorumdem, in Navibus in didto portu Berewici carca-
re, & exinde, per Servientes fuos, ad partes Flandrix ducere pof-
fit fine Impedimento quocumque, quacumque Ordinarione in
contrariumfadta, non obftante: '
Volentes quod CoUedtores Cuftumarum noftrarum, in diao
Portu Novi Caftri , de Cuftuma & Sublidio didtorum Cen-
tum Saccorum, in Compoto fuo, ad Scaccarium noftrum one-
rentur. '
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium, vicefimo quinto die No-
vembris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1356.
An. 30.
£. 3.
3-
m.
E.
1.
•V.S75-
De Magno Sigillo liberatu.
w
Emorandum, quod, Venerabilis Pater, Johannes Ar- Ann D.
chiepifcopus Ehorum Anglia Frimas, <^ Cancellarius Domini i-.c6
noltrt Regis dte Luna {viz.) 27. die Novemhns , aiino pr^fenti , An %o.
hberavit etdem Jiomino Regi, apud IVeftmojiafterium , in Capella E i
juxia novam Cameram albarn , verfus aquam, in prafentia, Ve?iera- ClLho.
htlmm Ratrum Archiepifcopi Cantuarieiifts, Epifcoporum Winto- E Lm.
menjis crRoffenfis, Comitum Arunde!l.e ^f Marchi.e , Walteri de a l
Mannj, Johavnis de Wynev^yk , Cuftodis Trivati Sigilli ipfm Regis,
& atorum multorum in eadem Capella tU7tc exiftentittm, Magmm
Sigillum eptfdem Regis, in ^uadam Bursa de Corio incMim, df Si-
gtllo pra:dtlii Archicpijcopi Ehorinn fignata :
^od^uidcm Sigilliim fic Incltifiim & fignatum, idem Rex ah eo-
dem Archiepifcopo , prafefitibus prxdiais , recepit, (^ ipfum Archie-
fifcopum ,.ad magvam inftantiain fuam , de Cuftodia ditli Sigilli be-
7iivole (^ gratanter exoneravit :
Pofttnodumque , eodeni die , idem Rex prafatum Wyntonienfem E-
pifcopum Cancellarium fuuw conftituit , (jr Sigillum prj:diaum eidem
Eptfcopo, in prajentia pra7!omitiatorum ^ manu fua tradidit ;
Sluij fraftito fuper hoc Sacramento fuper Crucem prxfati Archie-
pifcopi Catituarienfs , diHiim Sigillum recepit , (§■ die Mercurii, pro-
ximo fequente , in Aula Weftmonaflerii , ubi Placea Cancellaria ha-
hetur , pr£Jcntihus , David de Wollore Cuftode Rotulorum Cancel-
laria , cir aliis Ckricis ejufdem Cancellariee , didam Burfam aaeri-
ri , dr diSlum Sigillum inde extrahi, ac L,iteras ^ Brevia indecon-
pgnarifecit ihidem.
De veniendo ad TraBandnm fnper Deliberatione David de « t\
Brttys. i^5<j.
An. jo.
D EX, &c. Salutem. £. j.
'■^ Sciatis quod, scot. 30.
Cum, Venerabiles Patres, Willielmus Sandli Andreae Patricius £. 3. t».
R z de 1.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
135(5.
Zd-j. 3.
132
de Breghyn, & Thomas de Kateneffe, Epifcopi: ac Willielmus
de Levyngfton, Robertus d Erskyn, & Thomas de Faufide, Mi-
htes; de partibus Scotix, cum QLiinquaginta Equitibus de Fami-
lia fua, in Regnum noflrum Anglix, ad Civitatem noftram Lon-
donix , ad Traftandum cum Concilio noftro fuper Dehberano-
ne David de Bruys, Priibnarii noftri, de Licentia noftra fint ven-
turi,
Nos,
Volentes eorum Secirritati in hac parte providere ,
Sufcepimus ipfos, Epifoopos, WilHelmum deLevyngfton, Ro-
bertum & Thomam, ac Equites de Familia fua, ufque ad nume-
rum pr^didum , ^c. prout in fimilibus de Condudu Literis.
In cujus, &c. ufque ad diem Dominicam in medio Quadragefi-
tax proximo fiituram duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tercio die De-
cembris.
, V.S76.
Ann. D,
1356.
An. 30.
Z.3.
'Fr^i). 30.
E. 3.
m. 1.
* De Potefiate traBandi ftfper Trengis in DHcatibus Bri'
tamix cr Normanmiz,
REX Univerfis, praefentes Literas infpeduris, Salutem.
Noveritis quod Nos, r, /^ r
De fideHtate & circumfpeftione provida, diledi Confanguinei
& fidelis noftri, Henrici Ducis Lancaftrise, Capitanei & Locum
noftrum tenentis in Ducatu Britannix , multipliciter conhdentes ,
Damus fibi, prxfentibus Literis noftris, PJenam & Liberam
Poteftatem ad Traclandum & Concordandum cum quibufcumque
Nunciis, Procuratoribus , feu Vices gerentibus Adverfarii noftri
Francix, & alus, ad Traftandum & Concordandum fuper hujuf-
modi Plenam & Sufficientem Poteftatem & Audoritatem haben-
tibus, de & fuper Treugis, Guerrarum Sufferentiis, & Abftmen-
tiis quibufcumque , inter Nos, noftros Subditos, & Adhxrentes
quofcumque, & ipfum Adverfarium noftrum, & Adhxrentes ii-
bi , pro Ducatubus Britannix & Normannix & Confiniis eorum-
dem ,
Treugas, Sufferentias, & Abftinentias hujufmodi acceptandum,
ineundum, Stabiliendum , & Firmandum Securitatibus quibuf-
cumque ,
Et ad omnia alia & fuigula faciendum , expediendum, & excer-
cendum, qux in prxmiffis & circa ea neceliaria fuerint vel opor-
mna , etiam fi Mandamm magis exigant fpeciale ;
Promittentes Nos Ratum , Gratum & Stabile habituros quic-
quid per di£him Ducenu Confanguineum noftrum ," Achim vel Ann. ]
Geftum fijerit in prasmiflis, & quolibet eorumdem. I35<S
In cujus, &c. '^iv. 2
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quinto die Decem-
bris.
De OperationibHS , fuper Douglas Teur inceptisy com-
plendis.
D EX, dilefto fibi, Roberto de Tughale, Camerario fuo Villae Ann.
^ Berewici fuper Twedam , Salutem. 135;
Mandamus vobis quod Operationes, fuper Turri, vocata Dou- -^»- 1
glas Tour, prope Caftrum noftrum ibidem, inceptas, de Exitibus -E- J.
Camerarix prxdidx, per Vifum & Teftimonium Johannis de •Scm.
Coupeland & Ricardi Tempeft , vel alterius eorum, pro falvadone ^- J>
Caftri prxdidii, complere faciatis; i.
Et cle Cuftubus, quos in hac parte rationabiliter appofiieritis ,
vobis in Compoto veflio debitam AUocationem habere facie-
mus.
nuaru,
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo o6lavo die Ja-
i.
Per iffum Regem.
Pro Liberis Caroli de Bloys,
RE X Univerfis , &c. Salucem.
Sciatis quod,
Cum Petrus Pounkellen, Valettus Liberorum, Nobilis Viri, Ann.
Karoli de Blois , in Regno noftro Anglix certis de caufis commo- 1 35
rantium , qui in Servitio eorumdem Liberorum in eodem Regno ^- 3
noftro aliquamdiu ftetit, jam ad Partes fuas Proprias eft de noftra E. j.
Licentia rediturus, Frane.
Sufcepimus ipfum Petrum , & quendam Valectum fuum , trlnf- 3 o. f
eundo ufque Partes prxdidtas, in Proteftionem & Defenlionem w. j.
noftram, <^c. prout i?t conjimihbus de ConduSlu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feflum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Januarii.
Per Concilium.
FINIS TOMI V. EDITIONIS LONDINENSIS.
. YI ,^ * De Debitis, fnper CompHto cnm Edvardo nuper Rege ScotU, folvendis,
Ann. D. I? £ ^ omjiibus ad quos , &c.
1357
.An. 31,
£. 3.
Pat. 31,
l. m.i^
Salutem.
Sciatis quod,
Cum conceflerimus & promiierimus folvere, dilefto Confangui-
neo & Fideli noftro , Edwardo de Balliolo , nuper Regi Scotix ,
omnimoda Debita, qux iple rationabilitcr monftrare poterit fibi
de claro, tam de Pace, quam de Guerra, per nos deberi,
Et prxcipere Thelaurario noftro quod ipfe cum di<So Con-
fanguineo noftro, de omnibus Debiris prxdidtis, computet, &
fibi debitam Allocationem, juxta racionem & bonam fidem, fa-
ciat,
Et de eo , quod fibi per Compotum hujufmodi deberi inveniri
contigerit , Solutionem competentem fieri faciemus ,
Prout in quadam Indentura , inter Nos & prxfamm Con^gui-
neum noftrum confeda, plenius continecur,
Nos , prxmifla omnia & fingula obfervare & adimplere , prae-
fato Conlar^ineo noftro proraittimus bona fide, & in Cafu quo
idem Conianguineus noiler, antequam de dictis Debicis computa-
verit, in Fata deceCferit, volumus & concedimus, pro Nobis, &
Hxredibus noftris, quod Executores Teftamend ejufdem Confan-
guinei noftri , aut Affignati fui ad computandum nobifcum de De-
bitis illis, ad Scaccarium noftrum admitcancur, & quod Eis de
Eo, quod per Compomm hujufinodi prxfaco Confanguineo no-
ftro inveniri concigeric de claro deberi, prompcam Solucionem
habere faciemus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, quarco die Februarii.
Per ipfum Regeni.
Ann. D.
•357.
An. 31.
E. 3.
Clnuf.
31. £.3.
*VI. 1.
Super ^nnuitate pradiBi mper Regis.
REX CoUeaoribus Cuftumarum fuarum in Portu de Sando
Borholpho, Salucem.
Cum, juxca Convenciones,
Inter Nos, &, dileftum Confanguineum & Fidelem noftmm,
Edwardum de Balliolo, nuper Regem Scocix, fuper Donacione&
Conceffione de Regno & Corona Scociae, ac coto Jure & Clamio
qux in eifdem Regno & Corona habuic,Nobis per ipfum Edwar-
dum faiftis, inicas,
Eidem Edwardo,pro Suftentatione fua & Scam fuo manutenen-
do , de Duobus Milibus Librarum , ad Terminum Vitx fux ha-
bendis, conceflerimus providere, prout in quadam Indencura, in-
de inter Nos & prxfamm Edwardum confeda, & Privato Sigillo
nofljo fignata, plenius continetur.
* Nos,
Volentes didtam Conceflionem noftram efiedtui mancipari, de-
derimus & conceflerimus , pro Nobis , & Hxredibus noftris', ei- Ann.
dem Edwardo Duo Milia Librarum, habenda & percipienda, fin- 135
gulis Annis, in Porcubus de Kyngefton fuper Hull & Sando Bo- ^iv.
tholpho (videlicet) in quolibet Porcuum prxdidtorum,
Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto Pafchx,
Ec Ducencas & Quinquaginta Libras in Fefto Nativitatis San-
dti Johannis Baptiftx ,
Et Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto Sandli Mi-
chaelis,
Et Ducentas & Quinquaginta Libras in Fefto Natalis Do-
mini,
De Exitibus Cuftumarum & Subfidiorum noflrorum ibidem ,
per manus CoUedorum eorumdem , ad totam Vitam ipfius Ed-
wardi, abfque Impedimento feu Contradidlione aUqua aut Revo-
catione inde faciendis ex quacumque causa, prout in Literis no-
ftris Patentibus, inde confedis, pleniiis continetur,
Vobis prxcipimus quod, folutis Affignationibus IfabeUae, Ma-
tri, & Philippx, Conforti, noftris, Reginis Anglise, in didto
Portu de Sandto Botholpho , per Nos de Exitibus Cuftumarum &
Subfidiorum prxdidorum ad Terminos Statutos fadtis , prxfato
Confanguineo noilro prxdiftas Mille Libras, de didtis Duobus
Millibus Librarum , de primis Exitibus Cuftumarum & Subfidio-
rum prxdidtorum, prx omnibus aUis Affiignationibus , ad diitos
Quacuor Terminos, fingulis Annis, abfque Impedimenco velCon-
Cradidtione aliqua folvacisj
Ec nos vobis inde , in Compoco veftro , debitam AUocacioneni
habere faciemus. ^
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Fe,V'Uarii.
,1''
Confimik Breve dirigitur ColleBoribus Cufiumarum in Portu de
Kyngefton Juper Hul/, de Mlle Libris refiduis eidem Ediuardo fol-
%:endis , fub eadem Data.
Super Venditione & Emptione Jacobi de Bourbo».
EDward, du TrefexceUenc Seignour, par la Grace de Dieu, Ann. 1
Roy d'AngIeterre & de France, Fyux ainfiiez, Prince deGa- 135
les, Duc de Coraowailhe, & Comte de Ceflre, a toucz ceux, An. J
qui ces prefences Leccres verronc ou orronc, Salucz, s. j.
Sachiez, _, , n . ». £« C 1
Comme Monfire Johan de Grayjin, Capcan de Buch, Monfire
Eftienne Daex, Menancon de Cafans, Amaud GuUl. de Puy-lo-
nau, Roman Arronftauh, Arnaud du Puy, Pierre de Calans, euf-
fent & teniffent , comme loiu- Prifon de cefte BacaUhe de Poicier^
Monfire Jaques de Bourbon Comte de Pontif ,
Si avoms uous eu & achate de eux, & auxi eux Nousont Ven-
du
'Im.j^art t.faa.i32
\
jr.
11.
:Bmj?arti<Ta^A3^
■r.
]cm3&Ttili^i32
ImjJhrlifmfJ.l^
Jfn.
:hmjfhm&f'3'
JVjo Vf iJ
•j
^_J
^■ij>.
Jjvt -i ftvrli i^'.'i^.
Tamj'lhrti iiufi,iJ
«"--? - ■ T-^r».^
lctm^farJ iRii/xp..
'\
I
l^tju^furi i /j./i ;-'
Et ACTA PUBLICA.
133
Ann. D. du & Tranrporte tout Droit & toute Adion , qe eux , ou aucun
1557. de eux, conjunaement , ou divifeement , euHent, ou peuirent,&
£(/v. 3. deuflent avoir, par droit d'Armes,en le dit Monfure Jaques de
Bourbon, lour Prifon, e ce pour le luer & pris de Vint & Cinq
Mille Efcutz d'or vieux, lez quieux avoms promis de paier a eux,
ou a lours certains Procureours & Attournez , ou a leurs Hoirs &
Exequtours, ou au Porteours d'iceftes, en la Cite de Bourdeaux,
a Deux Termes enlTuians, par uuell Porcionsi ceft aflavoir,
Lez Doize Mille & Cinq Centz , ou lour value en autre Mo-
noie , denz la Fefte de Saint Michiel plus prochein venant ,
Etlez autres Douze Millc & Cinq Centz, a i'autre Fefte de
Seint Miciiiel ampres plus prochein enlfuiant.
E ceftes chofes avoms nous Promis & Graunte de Pair, Tenir,
& Acomplir az furnomez, ou a leurs Procureours & Attournez,
DU a leurs Hoirs & Exequtours, ou au Porteour d'iceftes, par la
maniere que dit eft , loiaument & fur noftre fey.
E fi lour en avoms Oblisie, & par la tenour d'iceftes obhgeoms
Nous, nos Hoirs, nos Exequtours, & toutz nos Biens & Cho-
fes quielles que foient, & que foient deca la Mer & dela la
Mer.
En Tefmoignance , & a greignour fermete dez quiell cliofe ,
nous avoms fait fait taire ceftes Lettres, enleellees de noftre Seei
en pendant.
Donne a Bourdeaux, Ic 12. jour de Feuruer, lAn deGrace
M. CCC. LVU.
* VL 3. * Sufer Adventtt Princifts WalVu CHm Johame de Fran-
cia in Angliam , de VeU.Hra providenda,
Ann. D. n EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem.
i^^y. -r^ Sciatis qu6d alTignavimus, dileftum nobis, Johannem Da-
An. 31. bernoun, Vicecomitem noftrum Devoniae, ad Providentias Vi-
•E- 3- dualiiim & Cariagiorum pro Edwardo Principe Wallix, Filio no-
Titt.ii. ftro cariffimo, & Johannc de Francia, in Angliam in proximo
-E- 3- f. venturis, & apud Plummuth applicaturis, ac Equorum pro Vedu-
I. r». 10. rJ eorumdem, & Hominum fuorum, & omnium aliorum neceffa-
riorum pro eifdem, in Balliva fua, in locis ubi meliiis viderit ex-
pedire, tam infra Libertates, quamextra (Feodo Ecclefiae excepto)
de Exitibus Ballivae fuae faciendum ,
Et ad omnes ilios, quos in hac parte contrarios invenent feu
Rebelles, capiendum, & Prifons noftrx committendum , in ea-
dem moraturos quoufque aliud inde duxerimus demandandum.
Et ideo vobis mandamus quod eidem Johanni, in prxmiffis fa-
ciendis & explendis, Intendentes fitis, Confulentes, & Auxiliantes,
quotiens & prout ipfe vobis, & cuilibet veftrum, fcire fecerit ex
parte noftra.
Incujus,&c. ^ ,. ,, ..
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Martu.
Ter iffim Regem cJ" Concilium.
1357-
A
Principe Walli<t cum Adverfariis BurdegaU divertente, Treu-
gte, mediatione CardinaliHm ^ hiennales capta Jknt fub
forma fubfeqHente.
Touz ceux , qui ces prefentes Lettres verront ou orront , Ta-
lairant de Pierregort , par la grace de Dieu, Evefque d'AIban-
ne Cardinal , & Nicholas au Tiltre de Saint Vital Preftre Cardi-
nal, Meflages envoyes, par, noftre Saint Pere, le Pape, & par la
Saint Eglife de Rome, pur traitier de Pais & d'Acort four touz ies
Defcors. meuz entre, Trefexcellentz Princes, les Roys d'EngIe-
terre & de France , Salut.
Sachent tutz que,
Come, pur la reverence daDicu, de noftre dit Saint Pere, &
de la dite Seinte Eglife de Rome, les Melfages & Procureours des
dizRoys; ceftaflaver,
Les Nobles & Puiflantz Homes,
Monfeur Thomas de Beauchamp, Counte de Wareiuyky
Monjieur Robert de Uffort , Couute de Sujfolk,
Mefjire Reynaud de Cohham ,
MeJJire Johan de Greilin, Capital de Buch,
Mejjire Bartholomeu de Burgherflj ,
Mejjire Guilliam Sanz, Seignur de PomierSy
MeJJire Richart de Staffurd,
Monfieur Bertram , Sire de Montferrant ,
:Monfieur Johan de Chaundos ,
Et Monfieur de horeyng ,
Chivaliers :
Mefre Johan de Stretle, Conejlable de Burdeaux^
Meijire Guilliam de Loune, Dean de Cicejire,
Doudlours en Loys ,
Monfieur Gilibert de Chajlillon,
Et Mo7ifeur Guille de Burton ,
Chivalicrs,
Meflages & Procureours fubftituiz dudit Roi d'Engleterre, a
ce eftabUz par Monfieur le Prince de Gales , fon eifne Filz ,
Et, Trefreverant Pere en Dieu;
Monfieur le Cardinal de Roven:
Reverent Pere en Dieu ,
JJErcevefque de Senz :
Nobles & Puiflantz Homes,
Mejjieur faque de Borhon, Counte de Potitieu^
Mofifeur Johan dArtoys^ Counte de Eu,
Ann. D.
1357.
Motifeur Charle d'Artoys, Counte de LanguevilUy
Le Counte de Tancarville ,
Le Counte de Ventador,
Le Sire Dodenchau,
Et Meffieur Johan le Maingre , dit Bouciquaud,
Marefchauls de France,
* MeJJire Rohert de Lorris , Seignur d'Ermomvilley * VI. 4.
Et Meffire Stmon de Bucy ,
Chivaliers ,
MefTages & Procurours du dit Roi de France , & de Monfieur
le Duc de Normandie, fon eifne Filz,
Si come y nous aparu par les Lettres de Procuracions & Subfti-,
tucion des diz Roys, Prince, & Duc,
Les quelles, ayent efte en noftre prefence aflemblez, par pluibrs
jours, en la Ville de Burdeaux, & eyont eu enfemble plulburs Par-
lemenz & Traitez fur certainz Poinz, touchantz la Pees & Acord
des ditz Roys, finalment, fur bone & ferme efperance de bone
Pees & de bon Acord finales faire metrc & acomplir entre iceux ,
a Taide de Dieu, les ditz Meflages & Procurours, es Noms de
leurs ditz Seignours, & pur eulx, & aufti pur tutz lours Subgiz
& allies, Eidanz & Adherenrz, ount pris & acorde bonnes &
loyaus Abftinences & Treues en h. manere qui s'enfuyt ; ceft air*-
ver,
Qi^ie bones & loyaus Abftinences & Treues fount & ferront en-
tre les ditz Seignurs Roys d'EngIeterre & de France, & entretouz
lour Subgiz & Alliez, Aidantz & Adherenz, quecunque & que-
que part q'il foient, & en tutes les Terres, Lieux, & Paiis des
ditz Roys, & de lour Subgiz, Alliez, Aidantz, & Adherenz,
tant par Mer, come par Terre, & tant es Ifles de Mer, come ail-
loursi ceft aflaver,
En touz les Paiis de Gafcoigne, Lemoiin, Caourfiun, Pierregort,
Agenoys, Poidou, Xantogne, Engolmoys,
En tute la Duche de Guiene , & en tute la Langedok ,
Et auxint en tous les Paiis de Berri & de Bourgoigne, Bretaigne,
Normandie, Flandres, Artoys, & Picardie,
Et, gencralment, en touz les Royaumes d'EngIeterre , & de
France, & d'Efcofle, tant per Mer, come par Terre, auxi esliles
de Mer, obeiffans a rune ou a Tautre des ditz Roys.
Les queles Treues & Abftinences dureront, fermes & eftables,
en touz les ditz Paiis & Lieux, & chelcun d'eulx, du jour de la
Date de ces prefentes jufques au jour de Pafques prochain venans
enclos,
Et cfu dit jour du Pask jufques a Deux Ans enfuians , & latrde-
main Soleil levant.
Pendaunt le quel temps riens ne ferra , ne purra , eftre meflait de
Tune de dites Parties, ne de afcuns de fes Subgiz ou Alliez,
Eidans ou Adherens, es Corps ne es biens de Tautre Partie, ne-
d'afcun de fes Subgiz ou Alliez, Eidanz ou Adherentz, coment
que foit.
Et auront icelles Trieues ou Abftinences lour vertu & plein ef-
feft, en touz les Paiis, Licux & Roialmes defTus ditz, du jour de
la Date de ces prefentes Lettres j ja foit ce que la Pubhcacion d'i-
celles ne foit mie uncores faite :
La quele Publicacion ferra faite, en Engleterre & en France,en
Gafcoigne & Bretaigne , & par tout la ount il appartendra , dedans
Un Mois enpres la Date de ces Prefentes , ou plus tolt, fi fait puyt
eftre bonement.
Et eft Acorde , entre les ditz Meflages & Procurours es Noms
que deffus , que chefcun des ditz Roys enpreigne & enprendra la
dite Trieue pur lui , & pur touz ceux de fa Partie ; &, neantmeins,
touz les plus Principaus Capitayns, dc chefcune Partie, jureront
folempnement , en noz Mainz, ou es Mainzde nos Deputez, en
la prefence d'aucuns de la Partie Adverfe , au plus toft que bone-
ment purra eflre fet , Tenir & Garder fermemant les dites Trieues
fanz Enfraindre.
Et eft compris en cefte prefentsTrieuetout cequelesditzRoys,
lour Sugiz & Alliez, Eidans ou Adherens, tienent quelque Part
gui ceo foit.
En'
Et, pur efpicial, i fount compris, pur la Partie du Roi d
gleterre,
Les Roys,
De Caflelle,
De Portiigall,
Et lAragon :
Le Duc Guillem, le Counte de Henaut, de Seiland, & de Ho'
latit ,
Et tutz. fes Paiis <§• Terres :
Mofifeur Gautier de Manny , fes Chafieux, & Forterefeesi
Le Duc & lc Vays de Brehant :
Le Duc de Guelle:
Le Duc de Jidiers ;
Et le Seigniir de Faucoigny :
Le Sire de Noef Cbaftell:
Le VifcountdeVifful:
Mo?ifeur Johan d'Afpremont:
Monfeur Robert de Nafnur :
Monfeur Henri de Flandres :
Le Ge?!S, & tout le Paiis de Flandres . ^ de la Leue:
Le Ge?is, <ir tout le Paiis de Henaut :
Le Sire de Lehret :
Les Heirs de Mountfort , quifoi dit Duc de Bretaigne;
Meffre Johan de Galart :
*La Dame de Clicon, & les Enfans de Clictn: * VI. f,
Les Ge?ievoys :
Monfietir Phelip de Navarre :
R 3 iUiw-
134-
CONVENTIONES, LITE R ^E
Ann. D. Monfieur Aviy de Beauvoir;
1357-
£uv. ^. Et tourz. les autres Sugiz & AUies, Coadjutours & AdherenSjde
la Partie d'Engleterre , de queuxconqes Paiis, Condicions, ouEltat
qui il foient.
Et , pur la Partie du Roi de France y fout compris,
Le Couvte de Flandres , le Paiis , ^ ks Gens de Flajtdres ^ & de
la Lette,
Obeiflant au dit Counte , come a lour Seigneur fens moyen ,
horfpris ceux qui tienent le Koi d'Engleterre pur lour Seigneur So-
verain , fe aucuns en y a ,
Les Roys ,
De Boeme ,
Ve Capll,
De Fortugall,
Et d'Arago?i:
Les Efcots ^ tout les Paiis d^Efcoce,
Hors mys ceux qui font Obeifiantz, au Roi d'Engleterre!
Le Duc de Breha7it :
Le CoMite de Savoye:
Le Duc de Guelles :
L^Evefque de Liege :
La Ducheffe de Lorrain , <ir fes Enfans ,
La Couvtejfe de Bar , ^ fes Enfans :
La Countejfe de Henaut :
Les Gens & tut le Pays de Henaut :
Le Counte de Nemur :
Alejfire Loys de Nemur:
Les Genevoys :
Mcfire Johan de Chalon , le Sire de Lefcu :
Le' Couute de Noef Chafel i
Et tutz, lcs Sugiz, AUies, Eidans, & Adherens de la Partie de
France, de qucuxconques Ellas ou Condicions, & de queuxcon-
ques Paiis q'il foient.
. Item, fe il avenoit que les Efcoz,, ou autresdes AUies, Con-
foj-s, & Adherens du Roi de France, ou du Duc de Normandie,
ou de leur Allies, Confors & Adherens, voulfilTent faire, ou feil-
fem,.Guerre, en leur Chief, encontre le Roi d'Engleterre, ou au-
tre de fes Allies, Eidans, ou Adherens, & ne voufillent tenir, ne
teniffont, les dites Trieues, le Roi de France, ne le dit Duc de
Normandie, ne autre lour Sugiez, Alliez, Eidans, ou Adherens,
ne lour teroyent ne doneroyent Confeil , Confort, & Eide, ne Re-
cept ; mes , de tut lour poair , & en bone foie , leur foutztrairont ,
olteront , 6c feront departir de lour Corapaignie & Aide tutz. ceux
de lour Sugiz, Eidans, Alliez, & Adherens, qui avec eux, ou de
lour Compaignie , auront elle ou ferront.
I T E M, s'il avenoit que Monfieur Phelip de Navarre , ou autres
des AUies, Confors, ou Adherens du Roi d'Engleterre , du Prince
de Gales, le Duc de Lancaftre, ou de leur Eidans, AUie^, ou Ad-
herens, voufillent faire, ou faifoient Guerre, en lour Chief, en-
contre le Roi de France , ou afcun de ces Allies , Eidans , ou Ad-
herens, & ne voufilTent tenir, ne teniffont, les dites Trieues, le
Roi d'£ngleterre, le dit Prince de Gales, le Duc de Lancaftre, ne
auire lour Sougiz, Alliez, Eidans, au Adherens, ne U feroient, ne
donroyent Confeil , Confort , Eide , ne Recept ; mes , de tut lour
poair, & en bonne foi, fen fouzmettront , oileront, & feront de-
partir de lour Compaignie & Eide touz ceux de lour Subgies , Al-
lies, Eidans, & Adherens, qui avec eux, ou dc leur Compaignie,
auront efte ou ferront.
Item, que,duTantz les dites Trieues, Nul, de la Partie de
France, ne tendra Traitie ou Parlement, en prive, ou en appert,
avec le; Flamens, neavec aucuns diceux, affin de les atraire, ne
pur afcune chofe faire ou procurer au contraire de la Alliance, faite
entre le Roi d'Engleterre &: eulx , ne aulTi oue aucun autre qui foit
de la Partie dEngleterre j ne auffi NuU, de la Partie de Angleter-
re , oue afcun de la Partie de France.
I T E M , que , durans les dites Trieues , nulle Novelete ou mef-
prife ne foit taite, de Tune Partie envers Tautre, en prejudice des
Trieues.
Item, que, durans icelles Trieues, null Parfonne, qui ores
foit de rOubeillance de l'une Partie, ne puitTe venir en rOoeilTan-
■ce de Tautre, a qui il n'eftoit ObeiiTant au temps des Trieues, pri-
fes; ne ne puifle ellre recieu par nuUe des dites Parties, ou cas q"il
voudra venir. 1 j j-
I T E M, que riens ne foit done ne promys a nul par nul des dites
Parties, en prive, ou en appert, pur meuer ou faire Guerre a Tau-
tre Partie, par aucune voye, diredement ou indireiftement ; mes
conftraindra, & ferra tenus de conftraindre, chefcun des diz Roys
fes Sugiz q'il ne meuent ou facentGuerre aTautre Partie, pur quel-
conqe Caufe, duransles dites Trieues,
Item, que le Gens, Sugies, Coadjutours, ou AUies des ditx
Roys, auxibien les Flamengs, come autres, queuxconques U foient,
& touz les iMarchanz, oue tutes lour Marchandiles , tutes maneres
des Gentz, toutes Provilions & Biens, tant par Meer, come par
* VL 6,Terre, * 6c par Eaues douces, parront aler & venir, de Tun Paiis
enfautre, lavement, &feurement, &aulll franchement come il
y foloien: venir & aler, en temps des devantiers des diz Rois, en
temps de Vees; en paiant les Peages & Deuoirs ancienement acu-
ftumez, fans aucunes noveUe Impoficions lever, fors ceUes que
paieront les auD-es Sugis du Paiis meifme : exceptes ceux qui font
Banniz des ditz Roialmes, pur autre Caufe que pur la Guerre des
dii Roys, les queux ne purront veniri
Mes les Barons de Gafcoigne &: de la dite Duche de Guyene,Ann. D.
8c les autres Parfonnes de Gdcoigne, de tute la Lenguedok, & i357-
de la dite Duche (foient Bannis ou autres) ferront compris es ditesE'^^'- 3-
Trieues , & purront aler & venir de Tun Paiis en Tautre , durans
icelles Trieues;
Et aufli purront les Gens de Flandres feurement alcr & demurer
en Royaume de France, fans empefchement ou molefte du Coun-
te de Flandres, ou d'acun autre.
Et ferra cefte Article , touchans les Marchans & Marchandifes,
publie a Londres, & es autres bones ViUes d'Engleterre & d'E(-
coce , & auxint a Paris , & aiUours , en autres bones Villes de
France.
Et, oultre ce, eft Acorde, en efpecial ,que fe afcune pefcherie,
Ou pel , ou autres deftourbances eftoient myfes en afcune des Eaues
douces, le queUes foient, ou puiffent eftre, noifans as Marchans,
pur deualer lour Vins ou autres Marchandifes par iceUes, q'il foient
tantoft oftes (exceptes les aunciens & duez) &:que duUes unfoient
inifes durans les dites Trieues.
I T E M , que nul des dis Seigneurs ne procurera , ne fera procu-
rer par lui , ne par autre , que aucuns Noveletes ou Griefs ce fa-
cent par TEglife de Rome, ou par autres de Seinte Eglife, quelque
il foient, fur afcun des ditz Roys, lour Coadjutours, Adherens,ou
AUies, quel qui U foient, ne fur leurs Terres, ne lour Sugiez, pur
occaiion de la Guerre , ou pur autre caufe , ne pur Servicez , que
les diz Coadjutours, ou AUiez, avont faitz aus ditz Roys, ou au-
cun d'iceux j & , fi noftre dit Seint Pere , ou autre , le voloicnt
faire, le Deux Roys le deftourberont, a lour poair, fanz mal en-
gyn, les diz Trieux durans.
I T E M , fi par aucun des dis Seignurs , leur Gens , Coadjutours,
AUies , ou Adherens, afcuns Cieges font, ou eftoient, mys en Gz£-
coigne, en la Duche de Gu)ene,en Bretaigne, en Poitou, ou
es files de Mer , ou aillours , les Cieges fe levcront fi toft comes
les Trieucs ferront pubUez; fauf que,qant au Ciege que le Duc de
Lancaftre ad mys devant la Ville de Reynes en Bretaigne, le dit
Prince de Gales efcrira au dit Duc , en lui mandant & requeranc
de fa Partie , & commandant de la Partie du Roi fon Pere , &
par poair a lui done de fon dit Pere , q'il foi leive du dit Ci^e
pur la caufe de la Trieue, la queUe il ad prife en efperance de bo-
ne Peesi la Copie de k quelle Trieue, & aufli du poair du dit
Prince, lui ferront envoiez.
Et, en cas qu'il ne la voudra faire pur la recjuefte ou mande-
ment du Prince, la ViUe li ferra Rendue, fi il li pleft, & aus
Gens de la ViUe, fi que il puiflc entrer en icelle avec fes Gens,
tieulx come U li plerra, tanque au nombre de Vint Parfonnes, &
q'il la puille tenir en Noun de lui , tant que mandement li viegne
du Roi, q'U la Rende;& le ditPrince fe feit fort que le ditman',
dement lui vendra du Roi.
Et , en cas q'il nc vendra , ne Tune voye ne Tautre , le Duc
demura a fon perU en Guerre, & tut le Paiis de Bretaigne,
& la Ville, aum tant que mandement li viegne du Roi d'EngIe-
terre.
Et en ceft cas, fi la Ville eftoit prife par le Duc, apres ce que
le mandement du Prince li ferra venus de lever le dit Ciege , la
VUle ferra baiU au Roi de France , ou as fon certein comandement,
par le dit Prince ; le auel fe fet fort de ce fair.
Et eft promis , par le Roi de France & fon Confeil, que la Vil-
le n'avera Soccours de nuUes Gens de leur Partie, fi n'eft de ceux
du Pays meilrnes de Bretaigne.
Et auxint ad promis le dit Prince , depar lui , que le dit Duc ne
ferra Soccurruz ne Confortez de Gens de fa Compaignie, ne d'au-
tres d'Engleterre , apres ce que le dit Prince ferra venus en Engle-
terre, & avera parle au Roi.
Et, fi afcunes ViUes, Chafteulz, ou Forterefces, Terres &
Gens , ou Biens eftoyent Prifes , ou autre chofe faite par afcun dcs
dites Parties, leur Sugiz, ou Adherens, au contraire des dites
Trieues, apres le jour de la Date de ces Prefentes, en quel elles
fount acordez & aflermes, foit devant la Publicacion, ou apres,
que toutes celles chofes enterement & fans delay foient reftitutz ,
& miles en point ou eUes eftoient au jour des Trieues acordees &
aflermees ; ceo qui dit eft du dit Ciegez & Pays de Bretaigne de-
murant toute voye en fa vertu.
* I T E M , que les Deptes dues a Arras , aus Crefoyns, ou au- VI. 7.
tres du Royaume de France ne foient Demandes ne Executees du-
rans les Trieues.
Item, que Droit foit fait, d'une Partie & d'autre, a toutz
ceux , qui fe voudront pleindre des Prifoners , qui ount brife lour
Foies ; & auxint des Pays , qui ount promis certaines Somes des
Deneirs pur avoir Pati ou Suffrance de Guerre , & ne ount mie
paie les Deniers; mes, durant la Trieue, ils n'en paieront riens,
fors foulement les Arrerages du temps pafle.
Et ferront Deputes, de par le Roi de Fiance, Minfteur ReynauJ
de GoUlon ,
Et, depar le Roi d'Engleterre , le Senefchal de Gafcoigne qi eft,
ou par le temps ferra ,
Aus queux fe purront complaindre ceux, qui fe diront avoirPri-
foners en la Duchee de Guyene, au Pays de Gafcoigne, ou de la
Lenguedoc, & ne auront pas tenu leur Foi envers eulx, ou n'au-
ront pas paie lour Rencon , ou ce que il en auront promis ou co-
venancie a paier, ou faire, par la caufe defllis dite, ou pur Suf-
france ou Pati , du temps pafle devant les Trieues.
Et les Marelchaus des Pays lerront tenuz de faire venir devant les
deflus nomes tous ceux , des queux Ten fe voudra plaindre pur la
caufe defliis dite.
Et, femblablement pur cefte caufe, ferront Deputes es Pays de
Bretaigne, Normandie, & Picardie, ceux qui s'enl'vyonti ceftat
favoir ,
En Bretaighe , pur la Partie du Roi de France ,
Monfieur Fouqes di Laval,
Et
E T A C T A
Ann. D. -Et /g $ire de Rochefort,
1357-
Idv. 3. Et^ p;ir la Partie du Roi d'Engleterre , le CapHayne qui y eft,
ou ferra , de par le Roi d'Engleterre , ou de par le Duc de Lan-
caftre :
En Nortnatidie, pur la Partie du Roi de France,
Mejjicur Robert de Ckrm07tt ,
Et lc Baili de Caen ,
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre , celui que MeJJieur Theltp
de Navarre y voudra Nomer.
Et en Picardie, par la Partie du Roi d'Engleterre , k Capitayn
dc Ca!es qi eft, ou par le temps ferra,
Et, pur la Partie du Roi de France,
'Le Sire de Beaulo ,
Et Mejjicur Qdart de Recy;
Lcsqueux, einfi Deputez, es disPays, & chefcun d'eux, or-
roit les Complaignans, d'ane Paftie & d'autre, fur les chofes def-
fus dites.
Et ferrount tenus les Marefchaus faire venir, devant eux, ceux
de qui Ten fe complainJra, iicome dellus ell: dit, par les Pays du
Duchee du Guyene, de Gafcoigne, & de laLanguedoc.
Et, fi Ten voet approchier afcuus du Royaume d'Engleterre ,
pur fembleable caufe, ils fsrront cenuz de venir & comparer,
p-irdcv^ant les Depjtes, depar les diz Rois, au Lieu acuftume,
entre Guynes & Ardre, & ilock lour ferra fait Droit par iceux.
Et,s'il avenoit que afcun deFrance hjft Prifoners a afcun deceux
d'Englecerre, qji n'eufl: alcun^ bonne & jufte Caufe de debacre fa
Prlibn, il feroic cenus & conitrains a aler par devers Ibn M;ftre. en
Engleterre.
Et, fembleablement, fi il y avoit afcun d'Engleterre qi fuft
Prifoner a afcun de ceux de France, & n'euft bone & jufte Caufe
de dcbatre fa Prifon , il ferroit tenus & conftrains a aler par devers
fo.'i Meftre en France.
Ec font & ferront les dites Trieues Jurees & Affermees par
Screment , d'une Partie & d'autre , & que elles foienc cenues &
gardes fermement en touces Terrcs, & en couz. Pays, du jour
qu'elles oufit eftees prifes & acordes en la manere qui dit eft.
Et font Deputes Gardeins de ceftes dices Treues,
Eiancz. poair de conftreindre, & de Punir^ touz. ceux qi les En-
freindronc, ou qui ce Aforceront de les Enfraindre, & de Re-
parcr touz les Atcemptaz, qi faitz. ferront, les dices Treieues durans,
Les Parfones qui s'enfuionCi c"eft alfauoir,
Pur la Partie du Roi de France en Xantonge,
'■ Monfieur Tduqes ds Mafias.^
Le Senejcha'1 de Xutiiangey
Et le Sife de Berhezieu ,
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre,
JLe Capitaiu de Buch,
Lc Soudan de la Trau ,
Et le Chajieliam de Burgh , & celui, qui gardera le Cbaftel de
Blaye.
, En Angomoys, pur la Partie du Roi de France,
Le Sire de Montileon,
Et le Sire de la Roche Foucaut,
Et , pur la Partie du Roi d'EngIeterre ,
Le Sire de Pomerf,
* VL 8. • Le Sire de Montferrant y
Et le Sire de Chales:
En Poitou, pur la Partie du Roi de France,
Movfeur Guillcjn PErccvefquCy
Moujieur Miles de Thouart ,
Et Manjicur Guy Setiejchat-,
*v Le Sire de Mortemer,
E/ le Sencjchal de Poitou,
Et , pur la Partie du Roi d'EngIecerre ,
Le Sire de Caupein,
Et Monfieur Elis Landiras ,
^ Et le Capitein de Clauers qe le Prince y mcttra ;
En Limolln, pour la Partie du Roi de France,
Le Siri de Dozetiak,
Le Slre de Piersboffer ,
Et le Setiejchal du Duc de Bretaigne j
En la Valconte de Limoges & en Berry,
Le Sire de Sully ,
Lc Borgue de Pne,
Le Eadf de Bourges,
Et Monfieur Arnaud de Servole Archiprefire Je VelJTUSl
P U B L I C A. 13^
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterfe,
Movfieur Berart de Lebret ,
Le Sire de Logoiran,
Mwijicur Artiaud de Lebret,
Motifieur Elys de Pomers Senefchal da Paiis:
En Auvergne, pur la Partie du Roy de Francfi,
Le Count de Mountfort,
Le Sire de la Toitr ,
Le Sire dc Moutitagu,
Et le Baili d'' Auvergne ,
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre , ceux q'il ount nfime efl
Berri :
En Pierresort, pur la Partie du Roi de France,
Le Senefchal,
Le Sire de Hautefort,
Mefjieur Piers de la Tour,
MeJJieur Grimon de Fayot,
Et Monfieur Bertram de Spaigne,
Et, pur la Partie du Roi d'EngIeterre ,
Monfieur yohan de Galart,
Le Sire de Lumilh,
Lc Sire de Muttljidein,
Le Sire de Gratgnols ,
Et le Chajielerie de Briggerak:
Entre les Riveres de Vefer & de Dordeigne, pur la Pattie du
Roi de France ,
Anft. Bi
J357-
Vifcompte de Torrenne,
otifeur Gilhert ' ~
Le ^
Monfeur Gilhert de Dome ,
Le Sire de Comargtie ,
Et MonfieuT Bertram de Caytiak,
Et, pur la Parcie du Roi d'Engleterre, ceux qui font nomesen
Peregort:
En Caourcyn, pur la Partie du Roi de Frauce,
Monjieur Betioit fchan,
Motifieur Johan de Gordon,
Le Sire de Temynes ,
Et le Sire de Blancafort ,
Et, pur la Partie de Roi d'EngIeterre ,
Monfieur Arnaiid Atnanio de Lebret ,
MeJJieur Piers de Gontaiit,
Le Sire dc Cljajiel Noif,
Mejfieur Berum de Maigmont ^
Galbert de Beoville :
En Agenoys, pur la Partie du Roi de France,
Le Senejchal,
Monjiettr Jordein del Ifle,
Meffieur Bertran de la Mote,
Le Seignure de la Barte,
I,t MeJJieur Girard de Jeolin,
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre,
Le SWe de Caumont,
MeJJieur Amanien del Eojfat ,
Beruart de Romgan,
MeJJieur Guille Ferriol,
Et le Sire de Touars Senefcal.
Du Pays dela la Rivere de Garone, pur la Panie de Roi 6a
France,
Le Conte de Mountlefun,
Monfieur Jordeitt del Ifle,
Le Sire du Fee Marton,
Et Monfteur Tebaut de Barhafan ,
Et, pur la Parcie du Roi d'Englecerre,
Le Sire de Lebret, oufes Deputes:
En la Terre de la Reall, pur le Roi de France,
Le Vifcount de ChaftelloUy
Et le Sire de Lejcui
Et en Bigorre,
Le Senefhal de Bigorre,
Le Sire de Tarride,
Le Sire de Barbafatt,
Et Mtmjieur Reyttaud de Juf^,
156
CONVENTIONES, LITER^E
Ann. D. Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre , par decea Gironde, es
1357. pardes de Condomoys & d'Agenoys, & des Marches d'Armai-
gnak, Bigorre, & du Real,
Ledit Strede Lehret^ oujet Deputes:
En Angeou , pur la Panie du Roi de Francc ,
Le Senefchal,
Mej]kur Fters de Craon^
Et Mojijieur Gutlie de Craoriy
IfVl. ^. * Et , pur la Partie du Roi d'Engleterre, le Capitai», qi fem en
Bretaigne pur le Roi de Engleterre , ou pur le Duc de Lancaftre ;
jureront en nos Mains, ou de nos DqJutes, dedans Un Mois Ann. D,
en-'pres'k Publication de cefles Treues , ou ^vant fe faire fe puet 1^57.
bonement, de Tenir, & Garder, £c Faire tenir & garder ces pre- EJv. 3.
fentes Treues en toui ces Pointz.
I T E M , en cas que ceux , qui deuent fiiire Redroicer & Repa-
rer les Attem.ptas qi ferront faitz contre ce&cs Treues, ne le vou- J
dront, ou porront faire duement, adonqes en ferront Jugges, M
* Pur les Fraunceys, en tus les Pays de la Duche de Guyene, • VI.io^
& de Gafcoigne , & de la Lenguedoc ,
En Main, pur la Partie du Roi de France,
Le Vifcovte de Beaumoitt ,
Le Sire de Laval,
Le Senefchal,
Et Monfieur Fouqes Rebole Sire d'Afejf,
Et, pur la Partie du Roi de Engleterre, le Ca^itaift de Bretaigne
qi dellus elldit:
En Bretaigne-Gallo, pur la Partie du Roi de France,
Le Sire de Rocheford,
Et le Sire de Beaumovoir,
Et, pur la Partie du Roi d'Engleterre, le Capitein de Bretaigne
delVus dit :
En Bretaigne-bretovant, pur le Roi de France,
X« Vifconte de Rouai^
Et MeJJieur 1'vain Charvel^
Et, pur la Partie du Roi d"Engleterre, It Ca^itesn qi eft & fcna
en dit rays :
En Normandie, pur la Partie de France,
Le Sire de Hat/buje,
Le Sire de Marjey,
Le Sire de Callouges ,
Monfieur Hemi de Trenvilky
Idejfire Rohert de Clermont y
Le Baudra de la Heuje,
Et le Batlt de Cauxut,
Et, pur la Partie d'Engleterrc , celui que Mejfieur Fhilif ac N<»-
varre y voudra ordeyner ;
En Picardie, pur la Partie du Roi de France,
Le Sire deFienles,
Le Counte de Se:»t Toul^
Le Sir» de Rcly ,
Le Sire de iVarin,
Et Melfire Odart di Ranti,
Et, pur la Parti du Roi d'Engletcrre, le Capitei» de Cdleis.
Item, que, par les Gardeins deCTus dis, de tut ceo, qui, pen-
danc ces Trieues , ferra arteinpte , dune part ou d'autre , ferra fiiite
Pleine Reftitution £c Encere Reparation, dedans Deux Mois au
plus tard ;
Ne ne ferra reputee cefte Treue pur Rompue pur Attemptaz ,
qui fe facent par afcun d'une Partie ou d'autre, s'il n'eftoit fait du
comandement des Rois, ou des Lieuxtenans Generaus d'yceux Rois ;
mes fe fera Reftitucion & Reparacion come dit eft, la Trieue tous
jours durans en fa vertue.
It E M, a fin que les dites Trieues foient tenus, & girdees plus
cncerement, en tous iour Poinrz., fans Enfrandre, tous les Capitains
deffus nom.es , dunc Partie & d'autre , & leur Lieus tenans , jure-
ront en Nos Mains , ou de nos Dcputes , au plus toft que faire fe
purra, fur les faintz Evangeles Dieu, touche le Livre, q'ils Ten-
dront & Garderont, & feiont garder & tenir, loyaument lesdites
Treues par eulx, & par tous lours Sugiz, de Point en Pomt, fanz
mal engyn & fans h aude ; Et que tous ceux , qui les dites Treiies
enfraindrontj ou voudront enfraindre, en afcune manere, il ne les
recepteront , ne tendront en leur poair ne deftroit ; & que touz les
Maufaceons, qui, durant les dites Treues, feront faites contre la
forme d'icelle , ilz feront Adroiter, Reparer, & Emender duement
& pleinement, & feront reftituer, de tut lour poair, fans favourou
defport afcun , toutes les Pardes & Damages de ceux , contre qi les
Attemptas auroyent efte faitz,.
I T E M , fi entre les Capitaynes des Terres & Marches d'une Par-
tie & d'autre eftoit Defcort ou Debat, par caufe de Maufaceons,
_ faites en prejudice de Trieuei , ou contre la Forme & Tenour d'i-
'celles, ceux, ou celui des diz Capiteins, qui les ditrz. Dsfcors &
Debarz. tucheront , ferront tenus , par lour Serement , de Alfembler
oue les Capiteins ou C^pitein de fautre Partie, a qi la choufe tou-
chera , felonc ceo qui le Fait le touchera , en Lieu covenable qi
fetra acorde entre eux, quant il en lerront remiis Tun par Tautre,
pur faire Redreceinent & Amende fur les ditz Debarz & Defcors,
&: tut te que bonne foi & raifon le requerront.
Item, quc les delTus dis Gardiens des Treues, Deputes par
rune Partie & Tautre, cs Tcrres, Favs, & Marches delfus dites,
Moftftiir Renaud de Goillons,
Et Monfietir Arnaud d'Efpaig7tef
Et, de la Partie des Angloys, cn la Duche de Guiene, de Gaf-
con, & dela Languedoc,
Le Senefchal de Gafcon ,
Et le Sire de Fomers :
Et, es Marches dc Artoys & de celles Parties, le Capitein Je
Caleis,
Et, pur la Partie de France, le Sire de Beaulo,Sii MeJJteur Odart
de Renty.
I T E M , fi nul Attemptat , ou autre Novellete, eftoient faitzj
par l'une Partie, ou rautre, contre la forme des dites Treues, ce-
lui des Capiteins , pur quelie Partie le dit Attemptat ou Novelette
lerront faitz, foic tenus de eider Tautre Partie, en bonne foi 6c
loyaument, fans nul mal engyn, a remetre, ou faire rem.etre, a
eftac deu, as fon poair, ceo qi ferra Meffaiti ou fur celi, qi au-
ra Meffait, l'en s'cn purra revenger, & non pas fur autre qi n'au-
ra Meffait.
I T E M , que nul , de quelque Eftat ou condicion q'il foir, d'une
Partie ou d'autre , ne faiffent , ne puiffent faire Guerre encontre
rautre , ne nul de Tune ObeilTance , ou de Fautre , ne purra eider
a Fautre, felant Guerre par li, come dit eft, foutz colour de
lour Guerre partial, come de veifin a veiQn, ne par nulle autre
colour, fi n'eft en cas defifus dit (c'eft aflavoir) pur Recovrir
ceo qui ierra fait contre la Forme de ceftcs prefentes Treues.
Item, que tuiz Capiteins de Chafteux & Fonerefces ferront
teniK de refpondre pur les Faitz de touz ceux de lour Eftabje, qi
fijront ou vendront en afcune manere contre les Articles contenus
cn ceftes prelentes Treues, ou aucun d'icelles.
Item. que nul Capitein des dites Parties ne foit fi hardis, de
recepter fcientment nul qi eit Forfet encontre h forme des
Trieues, ou cas que afcun tiel vendroit par devers luij mes, fi
nul tiel venoit par devers li, il ferroit tenus de prendre le Corps
de li au plus toft q'il le favera, & ramener au Seignur a qi la
conoiffance en appertendra, a fin qui il en foit Punis, & que
Droit foit fait de li :
Et , oue ce , purra chefcun arrefter & prendre celi qui Meffira ,'
ou avera Meffet. encontre ces prefentes Trieues : & , fe il le troue,
bailler a celi qui deura avoir la conoillance, a fin q'il face de li ce
que raifon voudra :
Et , en cas qui ils ne le feroient , come dit eft , mes feroyent a
Tencontre , ils feroient Punis come Brifours des Trieues.
Ite M, fi aucun Attemptat eft fait, hors du Pays de Picardie,
de aucuns des Sugiz, Allies, Eidans, ou Adherens des dites Parties
(ceft aflavoir) fi afcun Chaftel , -ou Forterefce , ou Parfonne , qi
euft vaillant MiU Livres pur une foix, eftoient pris, 6c le attemptat
neftoit Repare dedens le temps delTus dit, & par la Manere qui
dit eft , le Seignur de Maufafeur irroit tenir Prifon fermee (ceft
affavoir) ceux de la Panie de France a Burdeaux , & ceux de la
Partie d Engleterre a Ponfer j & de la ne fe partiront, julques a
tant que le dit Attemptat foit Emende & Repare pleyncm.ent &
enterement; mes, les chofes Reparees & Adroites pleynement &
entierment , il s"en purroit partir & aler en leur Pays fauvement &
feurement.
Et, quant au Pays de Picardie, fi afcun Attemptat, tiel come
dit eft , y eftoit fait ,
Le Ca^itain de Calais irroit tenir Prifon a feint Aumer ,
Et le Stre de Beaulo & MeJJieur Odart de Renty irront tenir Pri-
fon a Cales,
Et dela ne fe partiront , jufqes a tant que le dit Attemptat foit
Emende & Repare pleynement & entiermentj mes, celui At-
temptat repare & adroite pleinement & enterement, il stn pur-
ront partir & aler en lour Paiis fauvement & feurement , come
dit eft.
Et ferront tenus les diz Procurors des dites Parties purchefler , a
lour poair, la Deliuerance de ceux qi pur les diz Attemptaz L fer-
ront rendus en Prifon (ceft aiTivoir) chefcun de ceux de fa Partie,
& faire , de tut lour poair , en bonne foi & fans fraude , Reparer
& Redroiter , le plus toft qui il purront , les Attemptaz , pur les
queux il les ferront renduz Prifons , come dit eft.
Toutes les quelles chofes deflus dites, & cbefcune d'icelles ledit
Roi de France & le dit Prince de Gales ount promys , par devant
nous , loyaument & en bonne foi , .
Et les ditz Procureurs, nomes es Procuracions , ount jurefur
Seinrz EvangUes,
Tenir , Garder , & Acomplir, & faireTenir, Garder, & Acom-
plir , loyaument & en bon foi , fans fraude & fans mal engin , en
la Forme & Manere que elles ibunt deffus contenues.
En Tefmoign. des quelles choles nous avons fait mettre nozSealz
en les Piefentes.
Don. a Burdeaux, le xxiij jour de Mars, TAn de Grace Mill,
CCC, Cynquance & Siz.
fjj/.
ET ACTA PUBLICA.
^ni
ftnn. 0.
1357.
.Ziv. 3.
i*VI. II.
1.4». Ji.
|e. 3.
|P/»f. 51.
lE.J.p.
I.?;;. 18.
* De Salvo Coudu^lu pro OuinqHe Galeis de Venetia,
RE X univerfiS & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Ad requilitionem fpecialem nobilis viri, Johantiis Ducis Vene-
tiis
Sufcepimus Quinque Galeas, onuftas Mercimoniis, cum Homi-
nibus & Mercimoniis eaTumdem , quae de partibus VenetiiS verfus
partes Flandrix , ficut dicitur , funt venturse , in Protedtionem &
Defenfionem noftras fpeciales , necnon in falvum & fecurum Con-
duftum noftrum.
Et ideo vobis mandamus, &c. prout in Literis de Cdnduttii.
In cujus, &c. ufque Feftum Sandti Michaelis proximo futurum
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Martii,
Fer Concilium,
Robertus de Erskyn, Milites de Scoliaj fub Conduiftu noftro, Anrl. D;
ufque ad diem Dominicam, in medio Quadragefim.E, proximo 1:157. *
prsterits, duraturo, ad tradtandum fuper Dehberatione David de EJ^v. j;
Bruys, Prilbnarii noftri, in Regnum noftrum AngUvE jam vene-
rint,
^Jos (volentes Securitati ipforum Epifcoporum WiUielmi &Ro-
berti ulterius providere) didtum Condudlum noftrum ulque ad
Quindenam Pafchse proximo futuram duximus prorogandum j
fufcipientes ipios, ac Homines de eorum FamiUa & Gamitiva,
ufque ad Numerum Quinquaginta Perfonai-uni , cujufcumque
Conditionis fuerint, & eorum fingulos, Pecuniam, Bona, Gar-
ciones, Equos, Hernefia & Res, S^c prout in fimilibus de ConJu-
£lu Literis.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium, vicefimo odtavo die
Martiii
Per ipfum Regem.
Tro Ifabella Matre Regis,
Salutem.
t)e Navihns, pro Pajfagio Hominum Philipft de Navarray
areflandis.
!^nn. D
I 1357-
Ito. 31.
\l. 3.
'rmc.i I .
s-
R'
E X dilefto fibi , Thomae Dautry, Servienti noftro ad Arma,
Jl-v ad Kraves& Bargeas, pro Paffagio Fidelium noftrorum ad
Partes Britannis & Normannix, in Obfequium noftrum profeftu-
rorum, apud Suthamptoniam, & aUbi verfus Partes Occidentales ,
areftan'dum , Salutem. ^ . r^ d t t
Prsecipimus tibi,firmiter injungentes, quod Uuas Bargeas,Unam
Cvidelicet) de la Pole , & alteram de Warham , cum bono & fuffi-
cientiEskippamento munitas, ufque Portum Suthamptonix; , cum
omniceleritate, duci facias; ,. . _ . ,„^,
Ita quod lint ibidem die Mercurn , in Septimana Pafchx proxi-
mo futura, ad ultimum, ad proficifcendum exinde, ad partesNor-
mannise cum Hominibus, diledi Confangwinei & Fidelis noftri,
PhiUppi'de Navarra, Capitanei & Locum noftrum tenentis irt
Ducatu noftro Normannix, & ad deferviendum & intendendum
eidem Capitaneo, pro obfequio noftro, prout idem Capitaneus no-'
mine noftro ordinaverit de eifdem ;
Et idem Capitaneus Vadia & aUa, pro Cuftubus Bargearum &
Marinariorum earumdem, a tempore quo de Portubus fuis recet
ferint , & diitn fic fibi Intendentes fuerint , folvet & fuppor-
tabit. . .^ . .^ . . .
Et omnes illos, quos m Executione prsemmorum contrarios m-
veneris ieu rebelles, capias & areftes, & ufque Caftrum noftrum
Wyntoniae duci facias , ibidem in Prifona moraturos quoufque de
Punitione eorumdem aliter duxerimus ordinandumj & hoc, fub
gravi forisfa£tura, nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmomfterium , vicefimo quinto die
Martii.
Ter ipfum Regem.
!Ahri.Di
1357-
An, 31.
£.3.
Md.
D EX Univerfis, &c
•^^ Sciatis quod,
Cum Willielmus de Leth , de partibus ScotijE , qui nuper a di-
£tis partibus Scotix in Angliam ufque Londoniam, in Comitiva
quorumdam Nunciorum de Scotia, fub Condudtu noltro venit,
jam fit ad Caftrum de Ryfyng, ad carilTimam Matrem noftram Ifa- m. 10
bellam , Reginam Anglix , pro quibufdam Negotiis profedturus, &
exinde ad didtas partes Scotia: rediturus ,
Nos (volentes Securitati iplius Willielmi in hac parte providere)
fufcepimus ipfum WiUielmum , necnon Sex Equices de Comitiva
fua, ad diitum Caftrum de Ryfyng proficifcendo , & exinde ad
didas partes Scotias , in forma prsedida , redeundo , <^c. frout in
ftmilihus Literts de Conduiiu.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Pafchie proximd futuram
duraturas.
Teftc Rege apud Weftmonafteriumj quarto die Aprilis.
Fer Concilium.
Pro Edwardo de BalUolo , de Annuitate folvenda*
D E X , Colle£toribus Cuftumarum fuarum in Portu de Sandlo Ann. D,
Botholpho, Salutem, i357.
Cum, juxta Conventiones, An.ii.
Inter Nos & , diledtum Confanguineum & Fidelem noftrum , E. 3 ■
Edwardum de Balliolo, nimer Regem Scotix, fuper donatione & CUuf.
concedione de Regno & Corona Scotise, ac de toto jure & cla- 31. £.3.
mio, quoe in eifdem Regno & Corona habuit , nobis per ipfum w. if.
Edwardum fadtis, initas,
Eidem Edwardo pro Suftentatione fua , <^c. prout fupra ds Dat.
4. Fehr.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die ApriUs.
!E. 3.
Ibid.
De Intendendo eidem Philippo.
Ann. D. D EX univerfis & fmgulis Subditis & fidelibus noftris in Ducatu
^357- noftro Normannije, ad quos, &c. Salutem.
(^»•31. Cura, per Literas noftras Patentes, conftituerimus, diledtum
Conlknguineum & Fidelem noftrum, Philippum de Navarra, Ca-
pitaneum & Locum noftrum tenentem in toto Ducatu noftro
proedido,
Vobis, & veftrum cuilibet, fub forisfacftura dmnium quas nobis
forisfacere poteritis, Mandaraus, firmiter injungentes, cjuod de
omnibus Placeis & Locis , qux in Ducatu pr.edifto tenetis vel oc-
cupatis in pr.eienti, vel teneoitis vel occupabitis ii-i futurum, eidem
Capitaneo & Locum noftrum tenenti, in omnibus, qu<E ad Ca-
pitaneum & Locum noftrum tenentem in Ducatu praedi<9:o perti-
nent, pareatis & intendatis, prout idem Capitaneus & Ix)cum
noftrum tenens vobis, vel aUcui veftrum, prxceperit ex parte
noftra ,
Intentionis tamen noftrx non exiftit , quod aUquis Anglicus de
Placeis & Locis , per ipfum luper Inimicos noftros in diclo Du-
cani adquifitis & adquirendis , colore prcEfentium , amoveatur ;
dumtamen eidem Capitaneo pareat & intendat prout decet.
* Et, in cafu quo aliquis (quod abfit) Rebellis fuerit, & praefa-
' to Capitaneo obedire noluerit, ut pr^fertur, damus omnibus &fin-
guUs Subditis, Benevolis, & Fidelibus noftris in eodem Ducatu,
cuiufcumq.ie Conditionis exiftant , tenore prxfentium , in Manda-
tis quDd eidem Capitaneo, ad hujufmodi Rebelles caftigandum &
puniendum, totis vinbus affiftant , pareant, & intendant, proutra-
tionabiUter & pro noftro Honore & didti Capitanei fuerit , tacien-
dum ; ita quod Caftigatio & Punitio hujufmodi aliis cedant in Me-
tum & Terrorem RebelUonem conlimilem perpetrandi.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefmio quinto die
Martii.
Fer ipjum Regem.
VL
* De fuftinendo Vitam Jine Potu & Cibo.
D EX Omnibus, &c. Salutem*
■^^ Sciatis quod , . .
Cura Cccilia (quse fuit Uxor Johannis de Rygeway) nuper In-
diftata de morte ipfius Johannis, Viri liai, & de Morte illa coram,
DilecSis & Fidelibus noftris, Henrico Grene & Sociis fuis Jufticia-
riis noftris , ad Goalam noftram Notynghamix Deliberancbm afl[i-
gnatis , allocuta ,
Pro eo quod fe tenuit Mutam , ad Poenam fuam extitit Adjudi-
cata, ut dicitur, in qua fine Cibo & Potu, in Arta Prilbna, per
Quadraginta Dies, vitam fuftinuit via miracuU & quali con-
tra Naturam humanam, ficut ex Teftimonio acccpimus fide-
digno,
Nos, ea de causa, pietate moti, ad laudem Dei & gloriqfe
Virginis Marise Matris luje, unde didum Miraculum procciTir, uc
creditur, de gratia noftra fpeciali, pardonavimus eidem Ceciliae
Executionem Judicii pra;diilti,
Volentes quod eadem Cecilia a Prilbna prazdifta deliberetur , &
de Corpore fuo 'ilterius non fit Impetita occafione judicii fupra-
didi.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quinto die A-
prilis,
Fer Breve de Frivato Sigillo.
* VL15.
Ann. D.
i?57-
An. 31.
£. 3.
i'.it 31.
E. 3. f.
i.m. II.
• ^ TN Innovantur Litero- de ConduElu pro Nunciis de Scotia , fu-
ij^y. per Deliberatione David de Brup traitaturis,
<n. 31.
1.1,. "pDwavdus, Dei gratia, Rex, &c. Salutem.
Ictt, 31. Sciatis quod ,
!. }. m. Cum, Venerabiles Patres, Willielmus San6ti Andreas, & Pa-
iti. tricius de Breghyn, Epifcopi, ac Willielmus de Lemyngfton, &
Tm. IIL F. I.
De recedendo ab Ohfldione VilU de Reynes juxta Formant
Tremarum , cum ^dverftrio Francia nuper initarum,
LE Roi a , noftre Trefcherc Coufin & Foial , Henri Duc de ^^^ j^
Lancaftre, Capitein & noftre Lieutenant en la Duchee de ^ .
Bretaigne, Saluz,. A.i ii.
Comcs bones & loiales Abftinences & Trewes, en efpoir de g ',
bon Acord & perpetuele Pees, foient prifes, acceptees, & acor-
dees , _
Par, noftre trefchere Filz Eifne, Edward Princc de Gales,Ca-
pitein & noftre Leiuetenant en noftre Duchce de Guyene, &
autres de noftre Part, & noftre Adverfaire, & plufours Seignurs
de France, eianrz, a ce efpecial & plein Poair, dautre Part,
Parentre Nous & noftre dit Adverfiire, & entre touz les Sub-
giz,, Alliez, Eidantz., & Adherenrz,, d'une Part & d"autre, de
queu part q'ils foient , & es toutes les "rerres, Paiis, & Lieux, ap-»
S par-
E. 3.
F»-. 31.
£, 3. rrt.
'4"
138
CONVENTIONES, LlTERiE
Ann. D. partenantz a Nmis & a noftre dit Adverfaire, & a toui les Sub-
Alliez, Eidanti, & Adherentz fufditz, tant parMeer, co-
gl7-
ffi-
mepar Terre, & tant eslfles de Meer, come aillours; ceftia
ver , en touz les Paiis de Gafcoigne, Lymofyn , Caourfyn , Pierre-
gort, Agennoys, Poytou, Xanctoignc, Engelmoys,
En toute la Duchee de Guyene, & en toute la LenguedoC,
Et auffmt en touz, lcs Paiis de Berry, Burgoigne, Breteigne,
Normandie, Flandres, Artoys, Pycardie.
Et, Generalment, es toutes les Roialmes d'Engleterre , ^r^^^^J
&d'Efcoce, tant par Meer, come par Terre, & aufli es liles de
Meer, ObeiflTantx a !'un, ou a Tautre,
Qijelcs Treiues& Abftinences dureront, fermes & eftables, es
touT. les ditz Paiis & Lieux, & chefcun de eu\-, du jour de la Da-
te des dites Trewes tantqe au jour de Pafque prelchein enfuant , &
du dit jour de Pafque tantque a la findeDeux Anz,delorsenfuantz,
& rendemain Soleil lcvant ,
Ciueles Trewes & Abftinences font affbrcees & eftablies par Se-
remenrz corporelx d'une Part & d"autre,
Et, entre autres chofes, acordees en mcifraes les Trewes, loit
compris que, li par aucuns d'une Part ou d'autre, lour Gentz,
Coadjutours, AUietz, ou Adherentz, aucunes Sieges lount, ou
eftoient, mys en Gafcoigne, ou en la Duchee de Guyene, en
Breteigne, en Poytou, ou es liks de Meer, ou ailloijrs, les Sie-
ges fe leveront fi toft, come les Trewes ferront Publics,
Pendantes les queles Trewes riens ne ferra, ne purra cftre Met-
fiic d\ine Part ne d'autre, ne d'aucuns de loLir Subgiz, ou AUiez,
Eidantz, ou Adhercntz, es Corps ne es Biens, coment qui loit,
come es Lettres, faites fur meifmes les Trewes, eft contenuz plus
a^ plein. , ^ . , .-
' VI 14. * Et coment que, noftre dit Filz le Prince, par force de meil-
nies les Trewcs & Abftinences (des queles il envoia n'adgau-esla
verroie Copie, deffouz fon Seal, enfembkment oue la Copie de
fon Poair, par nous ent a lui baillce) vous cit requis, depar nous
cfpecialment, que vous vous Leverez de la Siege, que vous auez
longement teniiz entour la Citee dc Reynes en Bretaigne, folonc
lafourme des ditesTrewes, vous partant n'en aviez riens fait un-
qore , einz vous demoretz for la dite Siege come devant, pir co-
lour d'aucuns Pointz & Articles, comprifcs deirlz les Trewes &
Abftinences avantdites , a ce q'eft dit ;
Pur ce que meifmes les Trewes & Abftinences font la overte-
ment Publics es Roialmcs d'Engleterre & de Franre & aillours,
dont chefcun ent doit avoir bone conoiffance; queles, pur fau-
ver rOnur de Nous, & de noftrc dit Filz le Princc, & come
nous fumes tenuz, nous volons eftre fermemenc de nolbe Part
gardee-,
Vous mandons, & chargeons fur les Foi & Ligeance,que vous
nous devez, & fur le Paril q'appent, eftreaement enjoignantz,
que tantoft, apres la Recette de ccftes noz Lettres, vous vous
ouftez de la Siege avantditc, fanz plus longement y demorer; fi
que, par colour de veftre demoere illoeqes, Deftionur n'avi£gne
a Nous, ne a noftre Filz, n'cnpefchement as Trewes avant-
dites.
En Tefmoignance , &c.
Donz fouz noftre Grant Seal a Weftm. le xxviii jour d'A-
verill.
Ann. JX '
§^od,fi Gentes mftr£ capiaiit , bi Mari, vel »« Portu^ aVquas 1357-
Naves Adver fariorum nofirorum , in quihus reperiantur aliqua ^iv. j,
Mercimojtia Mercatorum Terra veftra; , eadem Mercimonia ducen-
tur in Angliam^ (^ falvo cuftodientur ibidem, quiujque Mercata-
res ( quorum fuerint iffa Bofia ) ea prohaverint ejfe (ua j ^ conft-
milia, in cafu hujujmodi , Gentibus rojiris facient GcyUes ve-
Et, fuper praemiflis, cum Peritis de Concilio noftro, multa De-
liberatione prxhabita, videtur plane quod Compofitio fupradidta
ad Bona, per Mercatores vcftros taliter repetita, extendi non * de-
beatj potiffime cum, per ejufdem Excellentiis veftrse Literas,
clare pateat quod Bona ipia per noilros ./Emulos depraedata, & in
eorum Polfeflione, tanquam propria Bona fua,& fic omnino exira
Polleirionem Mercatorum veftrorum fijerunt.
Et, ex quo Bona ipfa, iic in vera Proprietate & PofreiTione
Inimicorum noftrorum tunc temporis exiftentia, per Gentes no-
ftras de Bona Guerra & licita fuerant acquifita , eadem Bona Ini-
micorum noftforum Bona, tempore Acquifitionis hujufmodi, &
non aliorum, omnino debeant rcputari, & ad Gentes noftras, per
quas ipfa Bona taliter acquifita fuerant , de Jure Guerrarum , & ex
causa Acquifitionis hujufmodi , perrinere debere-
Ex quibus clarc liquet quod Mercatoribus veftris adverfus il-
los, qui eos Bonis iplis, ficut praemittitur , depraedarunt, com-
petit Bonorum fuorum Repetitioni^ Adio ; & non contra Gen-
tes noftras, qux Deprxdationis ipfius in culpa non erant.
Neque juftum eft , aut confonum rationi , ut Gentes noftras a
jure eis in Bonis ipfis , tanquam in Bonis Inimicorum fuorum , ex
jufta Guerra lucratis, quxiito excludere debeamus.
Prxmilfis igitur xquo Libramine ponderatis, rede concluditur
quod Admirallus nofter praedidus contra ditSos Mercatores ve-
ftros, Bona ipfa, coram eo, ut pra:mittimr, repetentes, & De-
prxdationcm hujufmodij factam per Gallicos, judicialiter con-
fefTantes, non inconfultc, fec provide, ac rationabiliter diffini-
vit.
Si tamen Bona qusecumque, in Navi aliqua Inimicorum no-
ftrorum, fub PoflelTione & Cuftodia Mercatorum veftrorum exi-
ftentia, ubilibet deferenda, in Mari, vel in Portu, per Gentes no-
ftras capi contigerit, ea Mercatoribus veflxis (quorum fuerint) ip-
fa Bona, juxta Compofitionem prajdiaatn^ fublatadifficultate qua-
libet, reftitui faciemus, & in aliis libentiflime parebimus votis ve-
ftris.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo nono die Aprilis.
^d Regem TortugalUie, fuper Bonis de Guerra lucratis,
refponfva.
Ann. D.
1357-
At. 31.
E. 5.
'Frxnc.
IX.E.-I,.
W. l I.
M
*VI.i^.
CESTE
May,
Parentre
gnurs.
Endenture,
l'An de grace Mill
faite a Loundres
CCCLVn.
Forma "Treugarum cum Nunciis Scotiit imtarum,
le viii jour de Ann. D;
1357-
An. ji;
Scot. 31,
E. 3. m
10.
les Honurables Pieres cn Dieu , & Nobles ^-
Agnifice Princeps, et Consanguinee
noster carissime3
Afifectione debita recepimus veftrae Serenitatis Literas, nobis
jam noviter deftinatas.
QLiarum ferie nos rogare curaftis inftanter ut quxdam Merca-
torum ^■eftrcrum Bona & Mercimonia,
In quatlam ipforum Navi, Sancti Salvatoris ex nomine appella-
ta, nupcrime fuper Mare, per Gallicos, noftros jEmulos, ab eif-
dem vertris Mercatoribus deprsedata,
Et deinde, per Gentes noftras, ab ipfis noftris .(Emulis, valida
Manu, lucrata,
Reftitui eifdem veftris Mercatoribus, juxta vim cujufdam Com-
pofitionis, aliis inter Vos & Nos amicabiliter initx, facere-
mus;
PraLfertim ciim Admirallus nofter (coram quo Bona hujufmo-
di fuerant ab Occupatoribus ipforum judicialiter repetita) urpote
ipfius Compofitionis inmemor, diffinierit, inconfulte, Bona ipfa,
tanquam Bonade Guerra lucrata, reftituenda non effeveftris Mer-
catoribus antedictis:
Et, ut inclinaremur ampliiis ad Reftitutionem hujufmodi facien-
dam, Compofitionis prxtenfx Formam in eifdem veftris Literis
annotaftis.
Scire velit veftrce Serenitatis Excellentia, qu6d femper parati
fumus, & volumus, Compolitionem qualemnim.que , inter Vos
& Ncs faftam, in fuis Articulis omnibus, quatenus ad nos atti-
net, obfervarci ac quibufcumque Mercatoribus & aliis Terras ve-
ilrx, id Nos pro confequenda Juftitia recurrentibus, eam hbenti
animo tribuere cum favore.
Verum, Excellentiae veftrx Requifitione hujufmodi, necnon
Supplicatione inftanti noftrarum Gentium , ut permitteremus eof-
dem Ejaudcre paciftci; Bonis omnibus, per eos a noftris iEmulis
jufta Guerra lucratis, multiplicatis vicibus nobis fadlis, diligenter
.penfatib ; infpedloque tenore (veflris & noftris Gentibus Juftitiam
facere cupiemcs) Compofitionis , intcr Vos & Nos habitse, inhac
■parte ,
Q.uam, ad majorem gelbe rei evidentiam, his fecimus exprimi,
& tft calisi videlicet;
William Evefque de Wynciftre.,
Chaunceller , ■
Et Johan Evefque de Rouceftre^
Trelorer,
I)'Engleterre,
Bichard Counte d^Arondell,
Et Monfieur Guy de Bryan, Seignur de Chaftel Go-waynl
Counfeillers a, Trefexcellent & TrefpuifiTant Prince, Edward,
Far la grace de Dieu, Roi d'Engleten:e & de France, d'une
art,
E^
Honurables Pieres en Dicu,
William Evejque de Seint Andreu,
Patrik Evejque de Breghen,
Monjieur William de Levyngfton,
Et Kohert de Erskyn,
Chivalers ,
Meflages d'Efcoced'autre Part,
Eanz a ceo plein Poer depar les Countes, Barons, & autres
Seignurs de la Terre d^Efcoce,
Tesmoigne que, a la gfende Inftance & Requeft desa-
vantditz Mellages, & en efpoire de bone Pees, font prifes Tre-
wes & Soeffrance de Guerre Generales, fibien par Meer, cotne
par Terre, de jour de la Feifance de ceftes tanque a la Fefte de
Seint Martyn en Yver prefchein a venir, parentre touz ceux qui
font a la Foi & Obeiflance du Roi d'Engleterre & de France,
fibien en Engleterre, come en Efcoce, Irlaund, Gafcoigne,Bre-
taigne, Gales, & en rifle de Man, & touz ceax qi font a laFoi
& Obeiflance de Monfieur David Roi d'Efcoce, faunz nul mal,
damage, ou grevance, faire de Tun a Tautre, en aucune manere,
& fanz fi-aude, ou mal cngyn. ,, ^ „ _ ,
Et, en cas que nulls Niets, d'une Part, ou dautre, par lem-
pefte, ou par autre necelTite, foient chace d'arriver en nuUs des
Portz de Engleterre ou d'Efcoce, q'ils y puiflent peifiblement dc-
murer, & lour repofe prendre, & les vitailler pur Un temps co-
venable , fi mefter foit , & fi-anchement hors de ditz Pprtz , oue
lour Biens & Chafteux, retourner, fanz nul manere d Arrefte ou
Empechement. „ n ■• irn t' -■
Et que, durantes les dites Trewes, nulle Paus, ViUe, Terre,
Burgh, ou Pofleflion, ou Chaftel, ou Parfone quecumque, * de*Vl.i<
quele eftat ou condicion qil foit, foit receu ou pns de l'une Foi
ou Pees a rauue, de quele Partie q'il foit, le jour de la iailance
de ceftes. ^^>
E T A C T A
^T;,'^' r^li,^'^ *^^nT ""'^?'>»s? ViUe, Burgh, Terre, PofTeffioii,
I357- Chaftel, ou Parfone, foic pris ou receu de Tune Foi ou Pees a
t:dv.j, l'autre, <]ue pleine Reftitucicn foit feice, fanz. delay, countredit,
ou mal engyn, quele heure qil foic deniande.
Item, cue toutes Gentz, dune Parc, & d^autre, demoer-
;ent pefiblement en les Pofleffions de lour Rentes, & autres
'rofitz, queux ils onc en prefent, durantes les Trewes avant-
dites.
Et font ordenez Gardeins, de les dites Trewes, en l'Eft Mar-
che, depar le Roi d'EngIeterre & de France, les Seignurs de
Percy & de Nevdl, °
Et, en le Weft Marche, Monfieur Thomas de Lucy,
Et, depar les Efcoces, en l'Eft Marche, Monfieur Patrik
Counte de la Marche, & Monfieur William Seignur de Dow-
glas,
Et, en le Weft Marche, Johan Senefchall Seignur de Kyl.
Et, en cas que rien foit Attemptez ou mefpris, d'une Part, ou
d'autre,contre la Fourme des dites Trewes,le3 avantditz Gardeini
fcront Redrefcer & Amender.
En Tefmoignaunce de queu chofc les Seignurs & Meflages
avantditz a cefte prefente Endenture, entrechaungeablement , ont
mys lour Sealx.
Don. a Weftmonftier, TAn & le jour avantditz.
De Cujiodibm diilarHm Trmgamm.
D EX, Diledis & Fidelibus fuis, Henrico de Percv, & Ra-
*^ dulpho de Nevill, Salutem. /, oc i^a
Sciatis quod,
Cum Treug^ inter Nos & Adverfarios noftros de Scotia iam
initse fint & firmatae, ufque ad Feftum SandU JVlartini in Yeme
proximo futurum, duraturse, prouc per Literas noftras Patentes'
quas vobis mittimus, Magno Sigiilo noftro fignatas, plenius po^
terit apparere; ^
Nos,
Volentes Treugas illas, quantum ad Nos attinet, in omnibus
obfervari ,
Ac de fidelitate & circumfpedione veftris plenius confiden-
tes,
Conftituimus vos, conjunaim & divifim, ad Treugas prsdi-
«Jlas, in Marchiis Angliae & Scotiae, per totum Dominium no-
ftrum ibidem, verfus partes Orientafes, obfervandum & tenen-
dum, & obfervari & teneri faciendum,
Et omnes illos, quos contra formam Treugarum prsedidarum
Attemptantes, feu afias Delinquentes, vel vobis Inobedientes in-
veneritis, capiendum, areftandum, & imprifonandum , & juxta
eorum Demerita puniendum, ac a Prifona dimittendum prout
vobis, & cuilibet veftrum, melius videbitur expedire.
Et, in cafu quo hujufmodi Malefadlores & Delinquentes ad a-
liquam Libertatem difFugerinc, & Cuftodes feu Ballivi Libertatis
hujufmodi eofdem Maletadtores & Delinquentes infra Libertatem
illam, ad Mandatum veftrum, vel alicujus veftrum, capere &
vobis & Mandatis veftris obedire noluerint , ad Libertatem illam
ingrediendum ,
Et Cuftodes & Baliivos Libertatis illius, fic vobis Inobedien-
tes, una cum Malefadtoribus praedidis, capiendum, areftandum,
impnfonandum, caftigandum, & puniendum in forma prae-
dida ,
Et ad alios, quos idonecs noveritis, loco veftri, vel alicujus ve-
ftrum, quotiens expedire videritis, ad praemifla facienda, Subfti-
tuendum & Deputandum,
Ac omnia alia & fingula, quoe pro confervatione Treugarum ,
& Punitione Delinquentium, ac Salvatione & Defenfione Marchia-
rum praedidtarum, neceflaria fuerint vel oportuna, faciendum&
exequendum :
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, mandamus, firmiter injun-
gentes, quod circa praemifla facienda & exequenda intendatis in
forma prsedida.
Damus autem univerfis & fingulis Ducibus, Comitibus, Bardni-
»!i-' ,1 ■ "°"i? Hommibus ad Arma, Vicecouiitibus , Ballivis
Miniftris, & Fidelibus noftris, in Marchiis & Dominio prjcdidis
tenore prxfentium, m mandatis quod vobis, & cuilibet veftrum &
,^ Deputandis a vobis, vel altero veftrum, in prxmiflls faciendis
& exequendis, Intendentes fint , Confulentes, & Auxiliantes
.i: quoaens & prout eis, vel eorum aUcui, fcire feceritis ex parte
In cujus, &c.
^ Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo die Maii,
Ter iffutn Regem.
'^^' '7* . ^^'"^T- ^^ ^^gnatur Thomas de Lucy.,ad Treugas pradiaas
m Marchiis Anglia; n^ Scotia , per totum Dammium Regis ver-
fus partes OcaJentales , ohfervandum , mutatis mutandis, fub eadem
Data. ' •*
rreHgarum cum Nunciis Scotix mitarum Exemplificatio.
inn. D. R EX omnibus, & quos, &c. Salutem.
1357- ^., I N s p E x I M u s Treugas intet Venerabiles Patres, & No-
i». ji. biles Viros, > w x^u-
cot. 31. JViWelmum Epifcopum VPintonievfem,
:. i.m.^Et Jahannem Epifcopum Roffenfem, Thefaurarkm notlrum An.
0. g"'^ ■>
Ricardum Comitem Arundelle,
Et Guidonem de Brj/art Domimm de Chafiel Gov)ayn,
Tom. III, P. I, •' *
P U B r. I C A. i^p
Confiiiarios noltros, ex una Parte:
Ac,
Willietmum Epifcopum Sanili Andrea ,
Vatricium Eptkopum de Breghen,
Willielmum de Le^vyngflon ,
Et Rohertum de Erskyn,
Milites,
Nuncios de Scotia ex Parte altera, initas in hsec verba;
A/r^ ^ ?,T ^ E N D E N T u R E faite a Loundres le viij jour de
May, lAn, &c. prout jupra de Data viij Mzii.
Nos autem Tenorem Treugarum praediaarum duximus exera-
plincandum per praefentes.
In cujus, &c.
Telte R^e apud Weftmonafterium , duodecimo die Miii.
Artn. Dj
In caufa inter Barnabonem de Ftcecomitibus ^ Pandulphum
de MaUtefiis, fuper Honore Militari manutenendo.
"D EX univerfis & fmgulis, prsfentes Literas infp-dturis, Salu- Ann n'
■»-^ tem, &praefentibusdarehdem. tiV^
In noftra praefentia perfonaliter conftitutus, Nobilis Miles, Sa- ]} 1',
gremors de Pomeriis, Fidelis nofter, Maturitatis cbfervans ordi- e ,
nem , expoluit feriose , p '"
Quod inter, Potentes Viros, Barnabonem Vicecomitem, &c. TxKx-
& Pandulphum de Malateftis, Milites, Inimiciciarum materia fuici- « 16
tata, idempoftmodumPandulphus, "^'
A generolitate milicari, qua prodiic, infolenter degenerans, &
adverlusdidturnBarnabonem,cujus Amicitias & Cbfequia libens
amplettabatur hadtenus, eflraenata Lingua lalbiviens,
Ipfius Statum & Honorem, apud Imperialem Celfitudinem &
nonnullos M^nificos Principes, ac Nobiles ali^s , impetiic pro' vi-
ribus minus jurte, &, continuato Rancoris Spiritu, impetere, iicut
dicitur, non defiftit. r > r » k
Quare didlus Nobilis Sagremors, intelligens prafatum Pandul-
phum ad nos ea occafione venifle, ne quicquara Obprobrii eidem
BMnaboni Vicecomiti ex fua taciturnitate contingeret, aut Nos de
ipfo Siniftrum aliquod fentiremus, pro dicto Barnabone (utpote fuo
Domino fpeciali, & cujus Statum & Honorem, ut fperac, jufta
r-atione profequitur)perDecem & Septem Dies continuos expedtan-
do, palam in Curia noftra, diebus iingulis fucceflivis, juxta Fadti
exigentiam, optulit fe paracum adverfus eundem Panduiphum ad
perficiendum, cum noftris Audloritate & Mandato, cundtis Locis
& Temporibus, quicquid exegerit Militaris Nobilitas &, pro vif.s
fufficientia, Miles facere pro Domino fuo pofTec, fi didtus Pandul-
phus, occalione aliqua, quicquam dixerit aut protulerit, quod in
Vituperium & Injuriam Statiis & Honoris ipfius Barnabonis poflec
tendere quovis modoi conftanter aiferendo quud (ubicumque lo-
corum fuerit, & ipfe Pandulphus fuper hoc apud Nos infteterit)
in hiis debebit noftris JulTionibus & Beneplacitis realiter obe-
dire.
Qux omnia, hiis noftris Patentibus Literis, noftro Sigill6 Re-
gioconlignatis, vobis omnibus intimamus.
Dat. in Palatio noftro Weftmon. vicefimo die xMenfis Maii,
* De Cera renovanda.
«VI.18.
REX Thefauraiio, & Camerariis fuis, de Scaccario, Salu- Ann D
tem. j ■ '
Mandamus vobis quod Ceram, circa Corpus, celebris memo- .^n \i
riae, Domini E. quondam Regis Angliae, Avi noftri, in Monafte- e V
no Weftmonafterienfe Humatum, exillentem, de Denariis nollris Liierat.
renovari faciatis , prout hadtenus fieri confuevit. ; i £ j^
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo tertio die Maii. w. 3.
Pro Scancionario Franci<t^ de ConduUu.
R'
EX, &c. Salutem.
Cum Adverfarius nofter Francias mictat Johannem le Grys , « «
Scancionanum fuum, ad partes Franciae, pro quibufdam Nego- ^^■'-'■'
tiis fuis, ^ r 1 6, j^^^_
Nos (volentes Securitati praedidti Johartnis in had parte provi- ^^- ?'•
dere) fufcepimus, &c. prout in fmilihus Litteris de ConduSlu. ^ ''
In cujus, &c. ufque ad Feftum Affumptionis beata; Maris Vir- ^''
ginis proximo ftiturum duraturas. ^- ? • "*•
Dat. apud Weftmonalterium, vicefimo quinto die Maii.
P«' ipjum Regem.
';-•
De Conduiiu, pro Contrarotulatore.
E X , &c. Salutemj
Sciatis quod.
Ann. I>.
Ciim Guerrycus de Montacher, Contrarotulator Denariorum J'^^'^'
Camerit Advcrfam noftri Francix, & Petrus Chivaler, Valettus p ,
Camcr:e ejufdem Adverfarii noftri, a partibus Francix, ad ipfum jh'j
Adverfarium noftrum in Angliam, cum quibufdam RebUs fuis, lint J , ,
Venturi, > w. 14,
Sufcepimus ipfum Guerrycum & Petrum, & eorum quemlibec,
t^c. prtut infmilthtti Literis de Conduiiu.
S2 In
14.0
Ann. D. Incujus, &c.
' " 3e proximo 4
Dat. apud
C O N V E N T I O
ufque ad Feftum Nativitatis Sandli Johannis Bap-
turum duraturas.
inn. U. In CUJUS, OCC. Uiquc aa rcicum i^iaiiviuiu» joii^i. jv,ii.i'..."
1357. tiftx proximo futurum duraturas. .
£dv.i. Dat. apud Weltmonallerium, vicefimo quinto die Mau
Ann. D.
1357.
vi«. 31.
E. 3.
CUuf.
3i.£.j.
I», 13. </.
R
Sufer Negotiis cum Papa expediendis.
EX, dilefto Clerico fuo, Magiftro Simoni de Sudbury, Can-
- cellario Sarum , Salutem.
Diledos & fideles Milites noftros, Nicholaum Damory, &
Thomam de Fulnetby , fuper quibufdam Negotiis Nos & Regni
noftri Statum fumme tangentibus, ad Domini Papas Praefentiam
tranfmittimus informatos , ,,.,..,
Vos attentius reguirentes quatiniis eifdem noftris Militibus, m
pr:T:diclis, oportunis Confiliis & Auxiliis intendatis ,
Et, ut, pro exponenda feriofius eidem Domino Papx Legatio-
ne noftra, quje fatis infidet cordi noftro, ad eundera gratum Ac-
cefTum habeant,
Indcque ad Nos fruauofam Refponfivam feftinanter repor-
tent,
Sicut de veftris Legalitate & Prudentia plene conhdimus, cuntis
modis poffibihbus infiflatis;
Nos deinde, & Concilium noftrum, de eo, quod inde fieri
contigerit, per eofdem diftinftius, quo fcivericis, & e.xpre(rius in-
formantes.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo feptimo die Mau.
* VI. 19. * De Gaudio Papa propter TraBatus nuper BnrdegaU ha-
hitos , & Puntla, ad Pacem fpcclantia , cjuaft concor-
data, & de tanti Boni Conclujione ^rhitrio Regis Re-
Jer-vata,
. j^ TNnocentiusEpifcopus, Servus Servorum Dei, cariftimo inChri-
Ann. U. X fto Fiiio, Edwardo, Regi Anglix liluftri, Salutem & Apofto-
i^^^' Hcam Benediclionem.
p" ^'' Infinuantibus nobis, Veneiabili Fratre, Talayrando Epifcopo
f' ^j Albanenfi, &, dilcdto Filio, noftris, Nicolao Tituli Sandti Vita-
lis, Presbitero Cardinali, Apoftolicx Sedis Nunciis, & aliis mul-
*''^''' tis, accepimus quod, ante difceffum, dilecti Filii, Nobilis Viri,
Edwardi Primogeniti tui, Principis Wallije, de Vafconix partibus,
Pacis, inter Te & carilFimum in Chrifto Filium noftrum, Johan-
nem Regem Francorum Illuftrem, Actore Domino, reformands,
punita, tafta jam antea, inter di&os Regem & Principem, prae-
fentibus eifdem Nunciis, quafi concordata fuerant, Tuo fuper eis
Beneplacito Refervato.
Ex quo tanto exultavimus gaudio, tantaque fuimus jocunditate
perfufi, quanta exprimere Litteris facile non poflumus.
Sed & Tu quoque, Inclite Princeps, habes unde materiam Lx-
titiiE ac Exaltationis potioris aflumas : habes unde Creatori tuo Lau-
dationum Vota perfohas; habes unde Ilh Humiles Gratiarum refe-
ras Actionesi cujus Difpenfationis munere adlum eft (utprobabiU-
ter credimus) ut, poft Triumphorum obtentum, quibus refulges
inter Principes Orbis Terrae, tanti Boni Conclufio tuo refervata
fuerit Arbitrio, quo Glorix tuae Cumulus Incrementis felicibus
augeretur.
Siquidem Princeps Pacis eft is, per quem Regio fedes in foHo,
qui, Te Imitatorem cjus invenire conhdens, Clementiam tuam, ut
Tibi, & cidem Regi Francorum, ac fubjedis utrique Populi^^jPa-
cem tribuas, dignanter elegiti ut licet ad Nutum Divinx Potentix
fux omnia fiant, &: ad Imperium ejus ftet Procelte Spiritus, quie-
fcat impetus Tempeftatis, & proilratx Pacis Amxnitas revire-
fcat, Te tamen, quadam peculiari Prxrogattva dileftionis, fuum
in Confummatione Pacis hujufmodi voluerit habere Miniftrum.
Quxfumus itaque Pietatem tuam, & per vilcera mifericordix
Dei attentiiis obfecramus quatinus,
Gratix ipfius Dona , quibus Te copiosa diftributione prxvenit ,
Fihali Gratitudine recognofcens , & diiigcnter atcendens quod tanto
ipfi Creatori tuo magis es Debitor, quanto ab eo majora Beneficia
percepilti (ciim, adauftis Donis, Donorum crefcant etiam Ratio-
nes) nec minus rememorans Difpendia Rerum, Difcrimina Cor-
porum , & Animarum Pericula , qux in tua & iplius Regis Fran-
corum Difcordia mukifirie perpelT.is eft Populus Chriftianus,
Ut Impedimenta Negotiorum Dei , & prxcipue Terrx Sanftx
(qux Ancilla Canibus, & Tributaria Sarracenis, tuum & ipfius
Regis Francorum AuxUium in fua Liberatione deplorat & expecftat
anxia) taceamus,
Animum tuum ad Pacem habilites, Cor prxpares, difponas &
Mentem :
Sic enim Famxtux Titulos clariores efficies: fic Honoris glo-
riam conftitues ampHorem : fic Laudibus tuis indeficientem adicies
cumulum : ficque Romanam Ecclefram , Matrem tuam , Ixtifica-
bis in gaudio; &, quod hiis omnibus majus eft, i^lternx Salutis
prxmia confequeris.
Cxterum , cum , diledus FiHus nofter , Petrus Bafilicx Duode-
cim Apoftolorum Presbyter Cardinalis (qui, pro parte didi Re-
gis Francorum , unus fuit ex Tradtatoribus Pacis hujulmodi ) pro
diredione & confummatione feHci Traitatus Pacis ejufdem, ad
Partes ipfas ducat fe prxlentiaHter conferendum, Nos,
Attendentes quod, Hcet eundem Cardinalem, ad dirigenda &
promovenda Commoda dicti Regis Francorum, inducat Beneficio-
rum ratio perceptorum,
Quia tamen, cum adhuc in minoribu? confticutum, Zelatorem
Pacis & com.munis Amatorem Boni fincerum , experientii docen-
te, cognovimus,
Et nunc Ei, cum augmento Status, Affeftum quoque circa hxc
leneamus firmiter accreviffe,
Ac ob hoc fperamus & credimus ipfum expeditioni proiperx di-
£tJ Negotu plurimiim profiiturum ,
N ES, L ITE R^,
* Serenitatem tuam attente rogamus 'quatiniis eundem Cardi- Ann. D.
nalem, 1357.
Pro virtutum fuarum meritis, PubHcx UtiHtatis intuitu, Hono- E--'^- 3.
ris tui confideratione , ac noftrx Interventionis obtentu, * VI. 10.'
Benigne recipias , & digna honorificentia profequaris.
Dat. apud Villam novam Avinionen. Dioec. quarto Kal. Junii,
Pontifieatus noftri Anno Quinto.
Sith f.lis cannahaceis.
Jo. Hugnitionis.
De BouJJicaldo Prijonario Regis.
REX,&c. Salucem. Ann. D.
Sciatis quod, 1357.
Ciim Henekinus de Brabantia, Nuncius Johannis Mayngre, vo- ■^''- 3'.
cau BussiQJJAUT, Prifonarii noftri, ad partes Pidavix & ^- ?•
Xanftonix, pro quibuldam Negociis ipfius johannis, profedturus f''- ?f.'
e.\iftat, ^- 3- »•
Nos (volentes Securitati ipfius Henekini in hac parte provide- •/•
re) fufcepimiis , ^f . ut in confimi/ihus Literis de Frote£lione.
In cujus, &c. ufquead Feitum Sandtx Marix Magdalenx, pro-
ximo futurum duraturas.
^Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Junii.
Ter iffumRegem.
Pr6 Cardinalihus , ad TraElatum tenendum, venturis.
D EX Univerfis & finguHs Vicecomitibus, &c. Salutem. Ann. D.
•*^ Sciatis quod Licentiam dedinius Bonifacio de Cafteletto, 1357.
Provilbri Vidualium pro expenfis Hoipitiorum, Venerabiliuin At. 31.
Patrum, Talayrandi Epifcopi Albanenfis, & Nicholai TituH San- E- ?•
di VitaH> Presbiteri, Sanctx Romanx Ecclefix CardinaHum, f»t-
Qui in AngHam, pro quodam Tradtstu, inter Nos & Adverfa- S'- ^-i-
rium noftrum Francix circa Feftum Nativitatis Sandrijohannis P- »■ m.
Baptiltx proximo futurum, tenendo, funt venturi, if-
Quod Ipfe Centum Quarteria Frumenti, Trefcenta Quarteria
Fabarum, & Trel'centa Qaarteria Avenarum, in Comitatibus Lin-
colnix, Cantebrigix, & Norffolcix , pro Expenfis Hofpitiorum
prxdictorum , pro Denariis ipforum Cardinalium , inde prompte
Iblvendis, emere & providere, & Cariagium pro eifdem, ufque
Civitacem noitram Londonix ducendis, cam per Terram, quam
per Aquam, pro Denariis fuis, inde fimiHter folvendis, locare
poffit in Locis ubi meUiis viderit expedire, Feodo Ecclefiae ex-
cepco:
Et ideo vobis mandamus qu5d eidem Bonifacio , in providentia
Frumenu & Avenarum prxdidorum , ac Carjagio pro eildem, pro
Denariis fuis in forma prxdidta faciendis;, Intendentes fitis, Con-
fulentes, & Auxiliantes. . ' •
Nolumus enim quod de Bladis & Cariagio prxdidis, ad opus
noftrum aut ahorum, per Provilbres Hofpitii noftri, aut alterius
cuiufcumque, quicquam capiatur.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Affumptionis .beatx Mariaepro-
ximo futurum duraturas.
Tefte Regeapud Weftmonafterium, primo die Juriii.
Fer Coneilium.
Confimiles Literas Regis de Licentia habent WilUelmus Attewel-
de, & Adam le Cook de Maydeftan, pro Pulecria, pro Expeniis
Hofpiciorum ipfbrum Cardinalium, in Comicatibus Kantix& Suf-
fexix emendis & providendis.
In cujus, &c. quaradiu Rcgi placuerit duraturas.
Teite ut iupra.
* De CondnEiu pro Cardinalihus pranotatis.
*Vl.ii.
R
EX Univerfis, &c. Salutcm. Ann. D.
— Cum, Venerabiles Pacres, Talairandus Epifcopus Albanen- 1357.
iis, & Nicholaus Ticuli Sanfti Viralis Presbycer, Sandtx Romanx An. ii.
Ecclelix Cardinales, in R^num noftrum Anglix, pro Pacis pro- £. 3.
fequendo Tractacu, inter Nos & Adverfarios noftros Francix, in Pat.
proximo fmt venturi , , 3 1 . Z. ji
Nos (volentes Cardinales eofdem favoribus profequi oportunis) p. i.ta.
de noftris gratia & benivolenda fpecialibus, fufcepimus ipfos, & if.
quoUibet de Comitiva fua, FamiHares & Servitores eorum & alte-
rius eorumdem, quocumque nomine appellentur, cum Ducentis
Equis & Vefturis ipforum, ac Rebus & Bonis, drc prout in fmi-
iihus de ConduBu Literis.
Dat. Weftm. tertio die Junu.
R
Pro altcro Cardinali , fuper TraBatu prataElo.
EX Univerfis, &c. Salutem.
Cum, Venerabilis Pater, PetrusTimli San6tx Bafilicx xii. Apo- Ann. D
ftolorum Sandtx Romanx Ecclefix Epifcopus Cardinalis, in Re- 1357-
gnum noftrum AngUx, pro Pacis Tradlatu profequendo, inter An.-^i.
Nos & Advcrfarios noftros Francix in proximo Iit venturus, E- J-
Nos (volentes Securitati iplius Cardinalis in hac parce providere) l'»»-
fufcepimus ipfum, & Centum & Quinquaginta Homines de Co- m. »+•
mitiva fua, Familiares & Servientes iplius CordinaUs, cum Cen-
tum
ET ACTA PUBLICA.
141
Ann. D, tum Equis, ac Rcbus & Bonis fuis, <^c. prout in[imilihus de Con~
1357. duilu Literis.
iJv. 3 . In cujus , &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis , proximo tli-
turm duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quinto dic Junii.
Per ipfum Regem.
Pro Efijcofo LeUorenJi fm^er Tra^atn pr<efato.
Ann.D. R^X, &c. Salutem.
,_ ■^^ Sciatisquod,
A ^ /1 Cum Petrus Epifcopus Ledorenfis in Regnum noftrum Angli2e,
jr"' ■ pro Pacis Trartatu inter Nos & Adverfarium noftrum Fraucix in
Fr j I £ proximo iit venturus ,
m ia' Nos (volentes Sccuritati ipfius Epifcopi in hac parte providere)
l-m. 14. £-^,f^,gpi^ys ipfum, & Viginti Homincs Equites de Comitiva fua,
cum Garcionibus, Equil, Bonis, ^^c. frout in fimilibus de Condu-
£iu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis, proximo futu-
runi duraturas.
Dat. apud Weftm. xvi die Junii.
Per t^um Regetii.
Confimiles Litcras Regis de Coridudtu habent fobfcripti,- viz.
yohamtes.de Muris, cum Tribus Hominibus 'Equitihus.
Petrus de Calvo Monte , cum Trthus Homimbus Equitihus.
JJoTiiinus Dehpy Miles de {artibus Franc. cmn 'vigintt Hominihus
Equttibus.
An. 51
£.5.
Ibid.
Pro Theobaleh - Chaunteville ft^per Nfgotiis j4dverfarii
FrancidC.
A T-» R'EX',''8cei Saiutem.
Ann. D. K ^^^-^ ^^^-^^^
Ciim Tlieobaldus de Chaunteville Miles de partibus Francix
ad partes Britanniae , pro Negotiis Adveriarii nollri Francise , lit
proteifbjrus ,
Nos (volentes Securitati ipfius Theobaldi in hac parte providere)
fufcepimus ipfum , & Q_uinque Homines Equites de Comitiva fua,
^c. prout in fivitlibus Literts de Conduiiu.
Dat. apud Weftmonafterium, vicelimo fexto die Junii.
Per ipfttm Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habet , Baldewinus Da-
nequyn, cum Quinque Equitibus, per idem tcmpus duraturasj
fub eadcm Data.
nyj ^j * Pro Johanne de Faveraliis capto in Beilo de Pojters.
Ar.o n R EX' ^c. Salutem.
'''" Cum Johanncs de Faveraliis, qui nuper apud Bellum de Poytcrs
dc Guerra per Gentes noftras captus fuit, ad Civitatem Burdegalx,
pro Redeniptionc fua folvenda profcdtiurusexiftat, ac cxinde in An-
gliam , ad dderviendum Philippo de Francia, Prifonario noftro,
rcverfurus,
Nos (volentes Securitati ipfius Johannis in hac partc providerc)
fufcepimus , C^c . prout in fimilihus Literis de Conduilu.
An. 3
iBlJ.
De CondtfHH, pro Comite de Mar,
A TN O E X , &c. Salutem.
Ann.D. \^ g^J^jj^ q^^j^
^357- Ciim Thomas Comes de Marr de partibus Scotix ad Nos, in
"" 5'- Regmim noftrum Anglice, ex certis Caulis, fit venturus,
■ ^" Nos (volentes Securitati ipfius Comitis in hac parte providere)
S° ' ^'" fufccpimus ipllim Comitem, & Duodccim Homines Equites, de
■'■'"■'^■.Comitiva fua, cum Garcionibus, Equis, ^c. frout in fimilibus de
ConduElu Literis.
In cuius, &c,ufque ad Feftum Natalis Domini, proximo fu-
turum duraturas. ■
• Terte Rege apud Weftmonaftcrium, tricefimo die Junii.
Per ipfum Regem.
.'':'")
Liter<£ dc Condullu.
Ann. D
1357-
An. 5 I .
E. 3;
Fr. ji.
■^. 3. m
«J-
, DEX, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod fufcepimus in Protedlionem & Defenfionem
noftram,. nec non in falvum & fecurum Condudum noftrum ,
Johannem Malapart, Nuncium Comitis de Dampno JVIartino,eun-
do ad partes Francix pro Negotiis iplius Comitis , psr Dominiuni
. & Poteftatem noitram , tam in Terra, quam in Mati,'& exinde
ad pr.^fatum Comitem in Angliam redeundo, ^c. frout in fimili-
hus LUeris de Condu&u.
Dat. apud Weftmon. terdo die Juiii.
Confimiles Literas de Condudtu habent fubfcripti; videlicet,
"Johannes de Buriheto.i .- .. ^ /. r- .„ r r
Johanne: Phdtpp^ , S ^"«c' CardtnaUs Rothom.igenCts .
yohannes Rorourt ., Prifonatius Radulphi de Shelton.
Rohertus Favrrn/l, Prifonarius Thomje Chatindcler.
yohannes de Franc. Nuncius Comitis de Tancarvilla.
yohan7ies Calny , Nu?icius Epifcopi Morinenfts.
Galfridus ^iipie.
yohajtnes Cagent ^ Nuncius Marefcalli Dandenham.
Thebaldus Vyapre x „ r ■■ -t 1 ■ ,^ t
Cualterus Fe/onyesJ Prtfonar,, yoloanms Dymmok.
Ga/frtdus /e Maugre.
Fetrus de Dye, Surrigicus.
Mathmus Guehery, Secretarius Regis Fraticia.
Martinin de Melloa, Sccretarius circ.
yohannes ic Marefca/ Cape//anus Fami/iaris Comitis de Tanietn
vi//. .
Galfridus le Pahre, 1
Phiiippus dc Mo/yns , > Famiiiares Epifcopi Morinenfis.
Petrus C/.'opar, i
^nfc/tnus Choquart.
yohatines d^Artoys^ Comes de Eu, Prifo7iarius Regis. ''
Carolus d^Artoys, Ccmcs de Longuevt/ -^ Prifonarius Regis.
Hiigo Abbas de Verde/eye. ' . . , ■ .
Ogerus Dominus d^Eng/iire.'., '.■ ,■.':'"
Gui//te/Mus, Magiftcr Navis' vocata /e Seint 'Nichdtas in 'BritaH-
7iia, qui Domi7ium de Dirval, Prtfonartum Ed-jjardi Principis
Wa//ia.', a partibtis exteris in Ang/iam, duxerit ad ipfum Prin-
cipem.
Simon de ^oy, Prifonarius Dionifii de Morbek,
Herpinus de SanHo Saho Loco, Vrifonarius diiii Dionifii.
Karo/us yozy, Servicns Armortim Sutnvii Pontificis.
yohamifs de Corhanton Prifonarius Rogeri /a Warre.
* IVtl/te/mus /e Marefca/, Scutifer Regis Francia.
Gut//!e/mus Deureux.
yo/^annes Sy^nott.
Petrus Lang/oys.
Gojettus de Saubyn , Chivaier.
De Roc/xjord Guyotus , Scutijer Comitis Dauticerre.
yohannes yaques.
Ha7!equtnus de Brunce//e,
Stephanus Pcrier.
Raouinius dc Ve, Coquus Regis Franci.e.
yo/pannes de Fraine, 1
Gcra/dus M.i/u paia; , > Scutiferi.
Pontiui dc Tretes , J
yuhannes /c Rey.
Pctrus Boi/eaue.
yohan7ies de Meu7ie//o.
De ConduElu, pra Alexandro dc Meneteth,
jDEX,&c. Salutem.
*^ Sciatis quod fufccpimus in Proteftionem & Defenfionem
noftram , necnon in lalvum & fecurum Conduftum noltrum , A-
lcxandrum de Menteth , Prifonarium , diicL^li & fidelis noltri,Tho-
nia; fichet, venicndo in Regnum noftrum Anglice ad ipfum Tho-
main, cum Quatuor Equitibus, & eorum Garcionibus, in Comi-
tiva fua, ibidem morando, & exinde ad voluntatem ejufdera Tho-
m.e in Scotiain redeundo ;
Et ideo, vobis mandamus quod eidem Alexandro, aut Homini-
bus fuis prsdidtis veniendo, ^. prout in fimi/ibus Literis de Cort-
duau.
Iii cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Michadis proximo futu*
rum duraturas.
Tcfte Rege apud Wcftmonafterium, odavo die Julii.
COnfimilcs Literas dc Condudtu habent Willielmus de Ramc-
fe)c & prxdidtus Alexander conjun£tim veniendo in An-
gliam, & ibidem morando, cum Odto Equitibus de Comitiva
fua, ufquc ad Feftum Sandi
ras.
Tefte ut fupra.
Ann. D^
1357-
'S.i-v. 3.
m. li.
rn. 12.
•VI.13;
Ann.D.
1357-
An. 51.
£. 3.
Scot.
£.3.
7-
m.
Martini proximo futurum duratu-
De ConduBu , fuper Redemptione qmrenda,
DEX,&c. Salutem. Ann. D,
■'■^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem i-^cy.
noftram, nec non in Sdvum & fecurum Condu6tum noftrum, An.-ii.
Dominum de
fidelis noftri
Magielers Chivaicr , Prifonarium
£. 3.
Triftanum
dilcdti & fidelis noftri , Thom-.s de Wailicfare, ac Broinar- p^' ,,_
dum Gerardum de Broys & Megerdos, Scutiferos iplius Triftani, £.',. «^
necnon Tres Vallettos llios, Equites, <ive Pedites, eundo ad partes ,j_ "
Francise pro Redemptione ejuldem Triftani quxrenda, & cxinde
ad prsefitum Thomam in Angliam redeundoj
Et ideo vobis mandamus quod eidem Triftano, aut Scutiferis,
feu Valettis fuis prxdidtis eundo, prout in fimt/thus Literis de Coti-
duciu.
In cujus, &c. ufquead Feftum Sandti JohannisBaptifta;, proxi-
mo 1'uturum duraiuras.
Terte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Julii.
S3
Pro
142
CONVENTIONES, LITEIV
Ann. Di
^n. 31.
Fr. Jl.
£. j. >».
«J-
?ro Hominibm Karoli de BUrjs.
REX, dlle<ao Con&nsuineo & fideli fuo, Henrico Duci I^-
caftria: , Capipneo & Locum noftrum tenenti in Ducatu Bri-
tannije, Thoms Donnedale, Philippo de Lymbury, & Rogero
David, ac univerfis & fingulis Adnurallis, & eorum Loca tenenti-
bus, vel Deputatis, Vicecomitibus, Maioribus, Ballivis, Capita-
neis, & Cuftcdibus Caftrorum & Fortalitiorum, ac ahis Fidelibus
& Subc'itis fuis, tam in Anglia, quam in Britannia, & ahbi infra
Dominium & poceftatera noftra conftitutis, ad quos, 6cc. balu-
tem.
Sciatis quod,
Ciim IUuftris Karolus de Bloys,
Prifonarius nofter, Nobiles Vi-
rosj
gier
Stephanum Goyon, Robertum de Seinc Pere, Petrum An
K.^., Milites: Alanum de Tremerrent, & Atanum Chaucc, Scuti-
feros; quemhbet (videUcet) eorum cumTribus Equitibus de Co-
mitiva fua, in Regnum noftrum AngUae cum Pecunia, pro Re-
demptione fua nobis folvenda, mittere intendat,
0 vi *A * N^os
' Vclentes Securitati ipforum, Stephani, Robcrti, Petri, Alani,
& Alani, in hac parte providere, , . , ,. n
Sufcepimus ipfos omnes & fingulos, quemhbet (videhca) eorum
cum Tribus Equitibus de Comiuva fua, per Regnum Franci^,
tam in Britannia, quamalibi, pro Redemptione fua pracdidta, &
proquibufdam Literis , SigiUis NobiUum, didbrum pjrtium bn-
tanni2econfigr.arifaciendis, & ad nos deferendis, juxta Conven-
tiones inde inter Nos & prxdKaum Karolum initas, eundo, &
tranfeundo, & ad Nos in Angliam ex causa praedida veniendo,
ibidem morando, & ad didas partes Briranniae redeundo, in 1 ro-
teftionem & Defenfionem noftram fpecialem , &c- /"'<"'* '» M'*
lihus de Condudu Literis.
Jn cujus, &c. per Unum Annum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo temo die Julu.
Fer ipfum Regem.
Confimiles Literx de Condudu fiunt pro fubfcripris per idera
tempusduraturae, fub eadem Data; videUcet,
Petro Poulart, Chivaler , Georgio Giquel, Johannede ^ermor-
ftn, & Johanne Court , quoUbet eoruTO, cum Tribus Equiti-
bus.
Jadho le Moenue, Gullielmo le Noir, Otivero Je Mozelle, Gal-
frido de ta Moujfait, ^ Sitvejiro Raout, quoUbet cum Tribus
Equitibus.
JofMnne Monhouch, & Witlielmo don Bojs Militihs, Magipo
Cullielmo Parif. Magijlro Petro Andebt. Magifiro Gullielmo de Te-
xue , <dr Johannt te Tailiaiidier , quoUbet corum cum Tribus E-
cuitibus: per idem tempus duraturac: Et diriguntur prxfads, Du-
ci, Thomx, PhiUppo, & Rogero, Reginaldo Dunebret, &
EJix de Pomerus, ac univerfis, &c ut fupra, fub eadem Data.
fro Karolo de Bloys , fuper Inflrtmentis prafmito temfort
non reflitutiSj acquietatio.
ciauon & d'Aquitance, du dit Monfieur Charles, de Dame Jo- Ann. D.
hannefj Ccmpaigne, & alquncs * autres Seignurs, PrelaT,, Cha- X357.
pitres, & Communes de meifrae le Paiis de Dretaigne, feaUees de- £<'t. j.
iouT, lour Sealx , come il apparu premere face , • VL %f.
Mes noun pas de fouT. Inftrumenc pubUc , ne Je touz ceux qi
(bnt nomei es Lettres de Renuncintion ,
Ne des autres du dit Paiis , q'eftoient Partie & nomez es AUian-
ces, Traitez, 6: Contraitzdevantditz,
Ne fi pleinement come es dites Lettres obUgatoires eft exprefle-
ment contenuz,
Et a ce les ditz MefTages allegerent & purpoferent, en excu(ant
lour tard Venue, diverfes & grandes DiUgences q'ils avoient fait de
venir au Lieu & devant la Fefte deflufilicx, & auni diverfes Empefi
chementz q'ils avoient, taunt de vent Contraires, que de Guenes
en Bretaignes, ct.me autrement, focfitrt en venant,
Sur quoi ils nous tendirent Inftrumentz , qe femhloient premer
face pubUcs, foi ofxraunz a prover plus largement fi meftei
eftoit,
Et a ce proteftauntz & requeiraunrz que, par pafler du temps dc
la dite Fefte, lc di: Monfieur Charles, lour Seignur, ne foit mi»
en Chalenge ne cn Defaute ,
Promettaniz que ce , qui faillit a fiilre , touchant la Reftitution
des Lenres, InftrumcntZj Renunciations , & Quitances devant-
dit?. , iour dit Seignur entierement le parfi:a a plus toft q'il purra,
ianz firaude & Cinz nuUe feintife ,
Les queles Excufacions & Proteftacions ferront autrefoiz ven-
tilez, debatuz, acceptez, & juggez come de Droit & de Relbn
ferra,
Nous, par tant, Roi fufdit,les dites Lettres,enfi renduz a Nous,
come defus font devifees, Nous Recogneiflbrts avoir Refcieu, au
dit Quint jour de Juyl, par les Mayns des dirz MelTagcs, fauvanz
toute Foiz & refervanrz. a Nous, & a noz Heirs, toutes les Cha-
lenges, Adtions, & Deroandes, que Ngus avons, ou avoir pur-
rons, en tcmps a venir, par force des ditcs Letlres Obligatoirs,
ou autremenc, de Droit envers le dit Monfieur Charles, ou fes
Heirs, par cailfe des Covenances, feites fur ce, parentre Nous &
Lui, nient parfiiites & acompUza nous, es Lieu & devant la Fcs-
te fufdirz , come il eftoit hez & tenuz, & pardevant eft dit.
En Teunoignance des qiieles chofes, nous avons. fait &ire ceftes
noz Letnes Patentes, fealleesde noftre Grant Seal.
Don. en noftre Palais de Weftm. k xiii jout du ditMoys de
Juyl.
Ann. D. D OY a touz ceux, qui ceS prefentes Lettrs verront ou crront,
-<»• 3«. Come, iui Nobles & Poiflanx Homme, Monfieur Charles de
^. 3. Bloys, noftre Prifoner, nous foit Tenuz & fermement Obligez,
Fr. ji. par fes Patentes Lettres fealees de fon Seal , & par fon propre Se-
Ij.OT.y; rement, d'avoir fiutdue, overte, & efFeduele Reftitucion aNous,
ou a ce Deputei depar nous, en noftre Citc de Loundres, devanc , »- -j--,- ^y ---, - — --« ...»
la Fefte de la Nativite Seint Johan le Bapuftre darreinement paflTe, du dit Monfieur Charies, & en Noun de lui prelenterent a noftre
tiea toutes les Lettres & Inftrumentz, touchanz certainz AUiances, Trdbrer, en Noun de Nous, Vint & Cynk MiUes Nobles, as
Traitez de Mariages, & Conuairz.,
Litera Acquietantiit faBa eidem Karol», de 15000 Nobtt-
lis , fuper Redemftione fua , folutis.
DOYatouz,&c. Saluz.
^ Come, )ui Nobles & PuiflanZ Homme, Monfieur Charles
de Bloys, noftre Priibner nous foit Tenui & fermement Obligez, An/^i,
par fes Patentes Lettres, fealles de fon Seal, & par fon propre Se- E. 3.
rement, a paier a Nous, ou a noz Heirs, efl noftre Cite de Loun- ibid,
dres, pur fa R,iunceon & Delivrance de Prifon, a la Fefte Seint
Jphan le Bapriftre darreinement pfle, Cinquante Mill. Eorins, al
Efcut d'Or Fin & des droicz Pois & Coyn, chafcun Efcuc compte
foui- la value de Quarrante Deniers d'Lfterlyngs, bons, counans
en Engleterre, en Or, ou Argent Fm, a la value, four Peine de
rendre fon piopre Corps en noftre Prifcn a Loundres, & autres
certains Peines, comprifes en fes Lectrcs avantdites,
Qud Paiement doit avoir efl£ fait a Nous , en Lieu fufdit, cn
meUme la Fefte de Seint Johan le Baptiflre, laninul autre delay,
par lui ent demander,
Et ie quel Paiement n'eftoit pas fait en ravantdite Fefte, comeil
eftoit tenuz & lieT, , & devant eft dit ,
Mais depuis (c'eiliiravoir) le (^in.; jour du ce Moys de Juyl,
apres la dite Fcfte prcfchein fuant, vindrent par devers Nous, a
noitre dite Cite de Loundres , Monfieur Johan Monbourchr. Chi-
valer, & Maiftrejaques lui Moiojie Clerc, Mefiages & Procurer^
N'adgaires Parlez, & Acordez entre Nous. noz '.
Paiis d'une Part, & le dit Monfieur Charies, fes
& Paiis, d'auD-e Part,
noz Heirs, Subgiz,
Heirs, Subgiz,
Ec, avec ce, fuffiantes Lettresde Renunciation , & d'Aquitance
fur les dites AUiances, Traicez de Mariages, & Conuairz., fibien
de lui meifmes, & de Dame Johanne fa Compaigne, come de
touT, les autres Seignurs, Prelaz, Chapiues, & Communes du dit
Paus de Bretaigne, q^eftoient Partie& nomez,, en Efpecial, ou en
General, es Letues faites fur les AUiances, Traites de Miriages,
& Contrairz. fufditT,, defouz lour Scalx, & Inftrumentz Publics
feits es dites Parties de Breta^ne, four Peine de rendre fon pro-
pre Corps en noftre Prifon a Ixjundres. & autres certaines Pei-
nes comprifes en fes dites Letaes, par lui ent a nous faites,
Queles chofes, toutes & fengles, deuflent avoir efte faites &
acompUs devant la dite Fefte de la Nativite de Seint Johan , & les
queles n'eftoient pas faites devant la Fefls fufdite, ne ne fonc pas
touc fiaices encores, , , , .r
Mes depuis (ceft affavoir) le Quint jour de Juyl , apres meifme
la Fefte, prefchein enluant, Monfieur Johan de Monbourchr.
Chivaler, & Meftre Jaques lui Moigne Qerc, Meffages & Pro-
curers du dit Monfieur Charles, vindrent pardevers Nous a noftre
dite Citede Loundres, & prefenterent & rendirent a Nous unes
Lettres Patences , feallees foux noftre granc Seal & des Sealx , no-
ftre crefchere Ainfiie Filz , le Prince de Gales , & plufours aucres
die nofire Partie, concenantes les AlUances, TraiceT., & Con-
traiK. devancdices , des queles Leccres nous lui Quitons & fes
Heirs,
Et, avec ce, nous prefenterent unes autres Lettres, de Renun-
value & Ibmme de Cynquante MiUes FIorinsd'Or al Efcut fufditz,
en parue du Paiement de fa dite Raunceon ,
Alleggeantz les ditz MefTages & purpofinrz, en Excufant lout
tard Venue, diverfes & grandes DiUgences q'ils avoient fait deve-
nir au Lieu & en la Fefte deflufditz, & aulli diverfes Empefche-
mentz q'ils avoient, tancz des Vencz conuairs, quc des Guenes en
Brecaigne, come aucremenc, foaflferten venant,
* Sur qoi ils Nous tendirent Inftrumentz, qui fembloient pre- ^^* ™'
mere face publics, tbi ofiisrantz a prover plus lai^ement fi mefter'
eftoit,
Et a ceo proteftantz & requerrantz que, par pafler du temps de
la dice Fefte, le dit Monfieur Charles, lour Seignur, ne foit mis
en chalenge , ne en Defauce ,
Les queles Excufacions , Oblacions, & Protefbcions ferront au-
trefoirz, ventilez, acceptez, debatuz, & juggez corae de Droit&
de Refon ferra ,
Nous, par tant, Roi devantdit les ditz Vint & Cynk MiUes
Nobles, as value & fbmme des Cynquante Milles Rorins d'Or al
Efcut fufditz, par celle caufe nous Recogniflbns avoir Refcieu,le
dit quinc jour de Juyl, par noftre dic Treforer, de les Mains des
dirz Mefl&ges ,
Des queux Cynquance MiUes Efcutz, enfy Refcieuz, Nous Qui-
tons lui , & fes Heirs ,
Sauvantz, touce Foiz, & refervanrz a Nous, & a noz Heirs,
couces les Chalenges, Adtions, & Demandes, que Nous avons,
ou avoir purrons, en temps a venir, par force des dites Lettres
Obligatoires , ou aun-ement, de Droit envers le dit Monfieur
Charles, ou fes Heirs, par caufe des Covenances, faites fur ce,
parentre Nous & lui, nient par^es & .acompUz a Nous, es
laeu
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. Lieu & devant la Fcfts (ufditz, com: il eltoic licz & tenui, &
1357- pardevant eft dir.
EiZ-y. j. En Tefmoignance , 6fc.
Don. en noftre Palais de Weftm. le xiii jour du dit Mois de
Juyl.
Renovatio Delcgatioais, pro Henrico Buce Lamajlrid, fiiper
Regimine Dncatus Britannidi ^ nomine Regis ^ Johannis
de Aionte-forti,
Atm. D. D EX, dileflo & fideli fuo, Henrico Duci Lancaftrise, Con-
1357. fanguineo noftro cariilimo, Salutem.
An. 31. Sciatis quod Nos,
£.5. . De bono Regimine Ducatus Britannias & Partium adjacentium,
Iriinc. in dicfto Regno noftro Franci^B, foliciti, ac de veftris Fidelitate,
31. £. 3 . Probitate, Strcnuitate, & induftriri, plenius confidentes,
m. 10. Vos noftrum & fohannis de Montc Forti Ducis Britanniae, in-
fra yfLtatem & in Cuitodia noftra exiftentis, in difto Ducatu Bri-
tanni^ , & Partibus eidem Ducatui adjacentibus, Locum tenentem
& Capitaneum a Fefto Sanfti Michaelis proximo futuro, per U-
num Annum proximum fequentem, facimus & conftituimus, ^f.
prout fupra de Anno 30. Dat. 8. Aug.,
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo quinto diejulii.
De intendendo eidem Duci Lancajiria.
Ann. D. R EX univerfis & Cngulis Archiepifcopis, &c. in Ducatu Britan-
' 1357. niaz, & Partibus eidem Ducatui, in Regno noftro Franciae,
Ai. 31. adjacentibus, Salutem.
£. 3. Sciatis quod Nos,
Itid. De boiio Regimine Ducatus Britanniaz, & Partium adjacen-
tium, in dido Regno Fancifle, foliciti, ac de fidelitate, probita-
te, ftrenuitate, & induftria , dilecfti & fidelis noftri, Henrici Du-
cis Lancaftrix, Con&nguinei noftri carilTimi, plenius confiden-
tes,
Ipfum Ducem Lancaflri^ , noftrum & Johannis de Monte Forti
Ducis Britanni-K , infra .^tatem & in Cuftodia noftra exiftentis, in
Ducatu Britanniae, & Partibus eidem Ducatui adjacentibus, Locum
tenentem & Capitaneum , a Fefto Sandti Michaelis proximd futu-
ro, per Unum Annum proximura fequentem, facimus & confti-
tuimus per prsefentes ,
Dantes & concedentes eidem Duci Lancaftriae plenam Potefta-
tem & Mandatum fpeciale, pro nobis, & nomine noftro, ac ipfo
Duce Britannix, & nomine fuo, Jus, quod tim Nobis, quam
Sibii in dido Ducatu, & Partibus eidem adjacentibus, competit,
vendicandi, (^c- ut fupra , mutatis mutandisy «/j«^ ihi., fi praefen-
tes effemus ibidem, <&" tunc fic,
Promittentes pro Nobis & Hjeredibus noftris , Nos Ratum &
Gratum habituros quicquid peripfum Ducem Lancaftrix, Adum
•VI. 17. vel Geftum * fuerit in prsemifhs, & quolibet pr^emiirorum.
Et ideo vobis mandamus quod eidem Duci Lancaftriae , &
Deputatis feu Miniftris fuis, in praemiflis omnibus & lingulis fa-
ciendis & exequendis, pareatis, refpondeatis, humiliter & inten-
datis.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
Pro eodem Duce^ Capitaneo Nbmine Regis in eodem Duca-
Itu confiituto.
Am.D. D EX, dilecto & fideli fuo, Henrico Duci Lancaftrix, Con-
' 135 /• *-^ fanguineo noftro cariflimo, Salucem.
; An. 31. Sciatis quod Nos,
"E. 3 . De bono Regimine Ducatus Britanniac, & Partium adjacentium,
IbU. in dicto Regno noftro Francise, foliciti, ac de veftris fidelicate,
probitate, ftrenuitate, & induftria plenius confidentes,
Vos noftrum in diiSo Ducatu Britanniae, & Partibus eidcm Du-
catui adjacentibus , Locum tenentem & Capitaneum, a Fefto San-
<fti Michaelis proximo futuro , per Unum Annum proximum fe-
quentem , facimus & conftituimus per prcefentes ;
Dantes & concedentes vobis plenam Poteftatem & Mandatum
fpeciale, pro nobis, & nomine noftro, Jus, quod nobis & in
dido Ducatu, & Partibus eidem adjacentibus , competic, vendi-
* cmA\ , (irc. ut fu]>ra in priori Commiffione y mutatts mutandis , uf
que ad finem.
In cujus , &c.
Dac. uc fupra.
t43
De Condutiu pro Scutifero Comitis AHtiJfodorenJis , Prifo-
narii Kegis.
Ann.D. D EX, &c. Salutem.
1357. ■'■^ Sciatis qu5d fufcepimus in Protecrionem & Defennoncm no-
Ait. 31. ftram fpecialcm, necnon in fals'um & fecurum Condudtqm no-
£. 3. ftrum, Giiydonem de Rupeforti, Scutiferum Comitis Autilfiodo-
lifiJ. renfis, Prifonarii noftri, & Tres Homines Equites de Comitiva
fua, &c. prout in confimilihus Literis de Co?idu(lu.
(;t Incujus, &c. ufquead Feftum Omnium Sandorum, proximo
,r fmurum,duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo odtavo diejulii.
Ter ipfum Kegevi.
Confimilcs Litcras de Conduftu habent fubfcripti, mutatis mutan" Ann.D.
disj videlicec, i357-
Johannes Travchemontaygitf , Scutifcr Comitis de Juny^ eundo cum
^iatuor Equitthus de Covativa fua ad partes Vranctte & re-
deundo.
Henricus Brice, Scutifer ejufdem ComitiSy cum ^uatjeor Equitibus..
eitndo ut fupra.
Johannes Deurons, Valetius Regis Francia:, eundo ad diiias partes,
& redeundo, ut fupra.
Gobinus de Montoy , V.ilettus Regis Francia, eundo ad diEias par-
les, 0- redeundo, ut fupra.
Johmnes le Moret, Nuncius i^illa de SanBo Audomaro, eundo ad
diiias partes, e^ redemdo, ut fupra.
Jehannes Marefcot 1'aifne, euvdo ad diiias partes, eir redemido ,
ut fupra.
Nicholaus de Monftiers , Capellanus, 'eundo ad diiias partet cum
Tribus Equitihus.
Jacohus de la Creufe, Valetttis Marefcalli a" Audenhatn, Frifonarii,
cum ^atuor E^uitihus.
Henricus de SOvUo Letarro, Scutifer Domini de Loupy, eunJo cum
§uinque Equitihus, five Peditihus.
Johannes de Dampnapetra Miles , de partibus Franci^ , de Comi-
tiva Domivi de Loupy , eundo cum ^tixque E^uitihtis, five Pe-
ditihus.
*Tnihertus de Bahilone^Filius Cojniiis Antiffodorejifis, Prifovarius, ♦VI. iS^
eundo, cum jex Equitihus de Comitiva Jua, ad partes Francia ^
pro Recreatione habendii, <^ exinde in Angliam redeundo.
Droco de Lyngonis , Nuncius Jacohi de Borhon , Comitis de Po?i~
^jfi Prijonarii, eundo ad partes Francm pro itiibujdam Ncgo-
tiis, ipjum Ccmitem tangei.tihus , (^ exinde in Angliam re-
deutid».
Jvhannes de Chirlicire, Prifojiarius Ricardi de Bercivico MilitiSy
eundo ad partcs Francia, ^ exindt in Angliam redeundo.
Dionifius Haudry, Scutifcr Ccmitis de Tanquarville, eundo ad pof^
tes Francia: , cum tmo flojnine de Ccn.iiiva Jua , ^ exinde, cum
^in^ue Hominibus Equitihus, in Angliam redeundo.
Cuillielmus Marefcalli, Armiger Johannis de Francia, veniendo i»
Regnum Anglia, cum Deccm Equitihus de Comitiva fua , ihidem
viorando, c^ exinde ad propria redeuvdo.
Petrus de Villaria , Nuncius Comitis Armaniaci , eujtdo ad partes
Francia , ctnn Uno Equite fve Pedite de Comitiva fua, (^ exin-
de in Angliam redeuTido.
Nicholaus Braque Miles, eundo ad partes Vafconite., cum Trihus
Equitihus de Comitiva fua.
Adam de Bolonia, Ahbas Ecclefia Andrcu , Morivenfi Diacejc ,
eundo, cum ^atuor Equitihus de Coniitiva fua, ad partes Fra7i-
ciie , & exinde in Angfiam redeundo.
Thomas Douceti Apotecarius, eundo ad diBas partes Francia, ciim
Duohus Equitihus, ^ exinde i?t Angliam redeundo.
Gadifer de SanElo Martino, Prifonarius Jacobi d^Audele, ^ Jo-
hannis Chaundos , vetiienda in Angliam , (Jy ihidem morando.
Edvjardus Lauge Miles , Prifonarius Regis , eundo ad partes Fran-
cits « pro quihufdam Negotiis Juis , <^ exindc in Angliam redeun-
do, cum §luinque Equis de Comitiva fua.
Johannes Bafiardus de Burbonio, e^ Petrus de Semure, MiHtes,
de Familia Jacohi de Biirbonio, Comitis Ponti-Vi, Prijonarii Re-
gis, eurtdo ad partes Fraitcice, <ir exinde in Angliam redcundo,
cum Sex Equitibus & Duobus Peditibus de Comitiva fua.
Thomas de Hcraud, Vakitus Comitis de Sarehruche, cuitdo adpar-
tes Francia, df redeundo, cum Urui Equite, fivc Pedite.
Johannes de Corbolayn Chivaler , Prifonarlus, eundo , cum Trtbut
Equitihus c^ Uiio Pedite, ad partes Vafcojiia , df redeu?ido.
Williclmus de Welles , Valettus Principis Wallia , eu?tdo ad partet
Vafconiie , pro Negotiis ipfius Principis , c^ redeiindo.
. i :.'
Super JuJIitia , juxta Legem Armorum , ficienda. Ann.D
1557-
REX Scnefcallo fuo Vafconias, vel ejus Locum tenenti, Salu- ^».31.
tcm. ^- 3-
Qucrclam Ivonis de Kerembars, Armigeri de BntanniS, recepi- vaJc
mubT contincnccm quod, 3 ■ • -^- ?'
' "*• '*;
Cum
144
CONVENTIONES, LITER^
Ann.D. Ciim ipfe, nuper in Bello apud Poyters, Aquem Guillem, Fi-
i'?i7. lium Domini de ia Sparre, de Guerra ceperic.
l^v. 3,
Idemque Aquem, Prifonarius ejufdem Ivonis, fide media, de-
venerit , r 1 • - j
Et licet praefatus Ivo eidem Aquem fxpius mandaverit quod
ipfe eidem Ivoni , tanquam Prifonanum fuum , juxta formam Sa-
cramenti fui, Sc Legem Armorum, fe redderet, Ipfe tamen hoc
facere hucufque recufavit omnino , contra formam Sacramenti fui
fupradifti 5
Unde Nobis fupplicavit fibi per Nos de Remedio provi-
deri,
Nos (Supplicationi prsedictae, quatenus juftum fiierit, annuen-
tes) vobis mandamus qu6d, audita Querela iplius Ivonis in hac
piirte, eidem Ivoni debitum £c feftinum Juftitiae complemen-
tum inde fieri faciatis, prout de Jure, & fecundum Legem Ar-
morum, fuerit faciendum, & alias in cafu conlimili fieri con-
iuevit.
Dat. in Palatio noftro Weftm. triceGmo die Julii.
♦Vl.ip. * -D^ qHibHfdam CoKditiombtis , in Treugis imer Regem &
Ifpamos initiSf Elargatis.
Ann.D.
1557-
A't. 31.
E. 3.
'Franc.
31. E. 3,
W.8.
& Zelandise, Conlanguineus nofter, qui nuper in Regnuni no- Ann- D,
ftrum Anglix ad nos, ex certis caulis, venit, jam fit ad Propria 1357.
rediturus, Edv. j,
Nos (volentes Securitati ipfiusDucis in hac parte providere) fuf-
cepimus, <^c. prout in fimilibus de Condu£lu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo fiitu»
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Augufti.
g;
* De ConduilH pro Dttce Bavarria.
De CondnRff pro Sctttiferis Bomini de Crahou» Prifonarii.
R
SAchent tou'z, , .
Que, n'adgaires, certaines Trieues & Soeffrances de Guerre
fe priilrent parentre Nous .Edward, par la grace de Dieu, Roi de
France & d'Engleterre , & touz noz Subgiez, Terres, & Paiis
d'une Part, & les Subgiz, Terres, & Paiis du Seignure le Roide
Caftelle, & del Counte de Vifcaye, d'autre Part,
A dnrer, du temps de la Date de mefmes les Trieues, taun-
que a Vint Anni, delors enfuanz,, pleyinerement acomplii.
Et , coment que les dites Trieues eftoient ja pris fur bons foy &
Deliberacion , come il apparu al houre, Nientmains, par caufc
d'afcunes Poinra & Articles, doutoufes & obfcures, contenuz es
dites Trieues, depuis ad efte meu grant Contencion & Desbit
parentre l'une Partie & rautre, par ont les uns & les autres des
dites Parties font grantment Endamagez, & Grevez , a ce qui nous
eft dic,
Nous,
Voillanz tenir les avantdites Trieues, en quant q'a nous touche,
'& oufter toutes maneres des Doutes & Contencions en celle Par-
tie , d'ount Enpefchement fe pourra faire as dites Trieues en temps
avcnir ,
Et, a fin que les Marchanz, d'une Partie & d'autre, s^en peuf-
fent plus franchement pafTer, ovefque leur Marchandies, par
tout,
Et , en efpoir de finale Pays parentre nous & eaux, par Avys &
Deliberacion de noftre Grant Confeil,
Et , par caufe que noftre Adverfaire de France leur ad grante les
chofes fouzdites, par fes Patentes Lettres, pur Nous, & pur touz
les noz, leur Biens, & Marchandies quelconqes.
De noftre grace cfpecial Grantons, par ceftes noz Lettres, as
touz les Marchantz, Mariners, & autres Parfones des Roialme de
Cartille& Counte de Vifcaye deffuzdiz, de quele condicion q'ils
foient , que , nient contre efteiant rienz compris es dites Trieues ,
qui foit, ou purra eftre, ou contraire, ils & chefcun de eaux, du-
ranz les avantdites Trieues , defore en apres, s'en peuiTent franche-
ment & fauvemerlt aler a touz les Marifmes & Cofteres de Meer,
Portz, Citees, & Villes, du Roialme de France, & as touz au-
tres Roialmes, & Parties, qui leur plerra, & par eiux pafter, &
en ycelles demurer, avec leur Nieft, Grantz, &Retitz, & touz
les biens & Marchaundies , qui ferront chargez en ycelles Niefs ,
de quecunqes Paiis & Genz les dites Marchandies & Bicns fer-
ront, tant de noz Adverfaires de Fraunce, come des autres, fanz
Empefchement de Nous, ou de nul autre pur Nous, en temps
avenir.
Si que , toutesfoiz , les Parfones, Biens, & Marchandies des touz
noz Subgiz, q'ils averont Refceuz en leur Niefs, es toutes Marif-
mes, Cofters de Meer, Portz, Cites, & Villes defTufdites, oa
q'il devendront par Tempeft en Mer , ou en autre manere quel-
conque, leur foient Sauvez & Gardez, & entierment Deliverez&
Renduz a ceux q'appartendront , faunz Empefchement, fraude, &
mal engyn ,
Nient voillantz que, par caufe des prefentes, Damage ou Preju-
dice (e face a nul de noz Subgiz, qui avera efte Dommage par ceaux
de Caftelle & de Vifcaye, ou par leur Defaute,ou pardu leurBiens
& Marchandies, chargez dedeinz les Niefs de Caftelle & de Vif-
caye , depuis la Date des dites Trieues ,
Einz volons q'ils & chefcun de eaux peufienc plenerement de-
mander & recoverir leur ditz Biens & Marchaundies , come de
Droit & de Raifon ferra, toutes les autres chofes, comprifes es a-
vantdites Trieves, demoraunz en leur plain force.
Et ceftes noz Lettres prendront primerment leures forces & ef-
fefl: , de Theure que les Gens , des Villes de la Marifme , de la Sei-
gnurie leRoi de Caftelle, & du Counte de \'ifcaye, q'eftoient Par-
tie & nomez es dites Trieues, nous averont envoiez & baillez, pur
Nous, & pur touz les noz, fembleables Lettres as prefentes, feal-
lez defouZ lour Sealx.
En Tefmoignance de queles chofes Nous avons fait faire ce&ts
noz Lettres Patentes.
Don. en noflie Palays de Weftmonftr. le quint jour d'Au-
guft.
Ibid.
EX univerfis, &c. ad quos praefentes Literae pervenerint, Sa- -^"- ^-
lutem. 1357-
Sciatis quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem no--^"' ?'•
ftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum, Gul- ^" 3*
lielmum de la Launde, & Jacobum Compere, Scutiferos Domini
de Crahoun, Priionarii noftri, & Tres Valettos, cum Sex Equis,
de eorum Comitiva, eundo ad di6tas partes Franciae, Britanniae,
& Andegavise, (irc. frout in Literis de Condu^u.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo fiatu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftm. duodecimo die Augufti.
Fer ipfum Reger».
De Securitate, ab ^rchiebaldo DoHglas ©- aliis capta^ de
Reintrando Corpora fua in Prifonam.
REX, Dile6tis & Fidelibus fuis Henrico de Percy, & Radul- Ann. D.
pho de Nevill , Salutem. 1357-
Sciacisquod, An. ^1,
Cilm, Venerabilis Pater, Epifcopus Sandti Andreae, &aIiiPrae- £• 3^
lati & Nobiles de Scotia , Scot.
Qui nuper, ad tradrandum fuper Dehberarione David de Bruys, 31. £■ J.
Prili^narii noftri in Angliam vencrunt, m. 6.
Nobis inftanter fupplicaverint ut Archibaldum Douglas, Johan-
nem de Gordon , Wiliielmum de Tours , Johannem de Tours,&
alios de Scotia , in Comiciva fua , per Gentes noftras pridem de
Gucrra captos, a Prifonis, quibus detinentur, per fufficientem
Manucaptionem , ufque ad ceitura tempus, dimitti jubere veli-
mus,
Inos , Supplicationi praedidtx favorabiliter annuentes ad capien-
dum fuflScientem Securitatem a praedidlis, Archibaldo, Johanne,
Willielmo, Johanne, & aliis, de intrando Corpora eorum in Pri-
fbnis, quibus nunc detinentur, quarto die ante F^eftum Sandti Mi-
chaelis, proximo futurum ad ultimum, in forma, qua nunc mo-
rantur, moraturis, & ad eos, per eandem Securitatem, a didis
Prifonis interim dimictendum, tenore prxfentium, vobis, & alteri
veflrum , committimus poteftatem ;
Et ideo vobis mandamus quod prxmifla faciatis in forma pras-
difta.
In cujus, &c.
gufti.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Au-
De Condunu , fuper Negotiis David de BrujfS,
DEX,&c. Salutem.
'■^ Sciatis qu6d fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem Ann. D.
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudum noftrum,Tho I357'
mam del FaweiTide Militem, de partibus Scotix, qui in Regnum ■^'>- 3'-
noflrum Anglix , pro quibufdam Negotiis David de Bruys , Pri- •£• B-
fonarium noftrum , tangentibus , cum Quatuor Equitibus , eft ven- ■'*"/•
turus, ibidem morando, & exindc ad partes Scodte redeundo^
* Et ide6 vobis mandamus quod eidem ThomaEr, c^<-. ut in fi- *VI.jiJ
milihus Literis de ConduSiu.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Sancti Michaelis proxim6 futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Augufli.
De ConduBu, fttper diHis Negotiis,
R
«VL
Ann.
i?57^
Aa. 31.
E. 3.
Fmnc. t) EX, &c. Salutem.
^i.E. 3. ■'^^ Sciatis quod,
m. 8, Ciim, lllultris Willielmus, Dux Bavarris, Coraes Holandise
EX, &c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionemf
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum., Ro-
bertum d'Erskyne de Scotia Militem, veniendo in Regnum no-
ftrum Anglix, penes Nos & Concilium noftmm, cum Sex Equi-
tibus , pro negotiis David de Bruys , Prifonarii noftri , profequen-
dis, in eodem Regno morando, & exinde in Scotiam redeun-
do:
Et ,ide6 vobis mandamus, &c. ut [upra, mutatis mutandiSy
<irc.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Sandi Michaelis proximo
futuram duruturas.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, decimo tertio die Au-
gufti.
Fer ipfum Regem O" Concilium.
Ann. D^
1357-
An. i\\
E. 3.
IbiJ.
Ann.D
1357-
An. }l.
Salutem. £. 3,
Sciatis quod (ad Supplicarionem David de Bruys) fufcepimus ii,iJ,
Jo-.
De veniendo a Scotia in Angliam caufa Studendi.
REX,&c
.Sriaris i
ET ACTA PUBLICA.
i45r
D. Johannem Barber, Archidiaconum de Aberdene, veniendo, cum
7. Tribus Scolaribus in Comitiva fua, in Regnum noftrum Angliae,
3- causa Studendi in Univerfitate Oxonix, & ibidem Adus Scolafti-
cos excercendo , morando , & exinde in Scotiam ad Propria re-
deundo, in Proteftionem & Defenlionem noftram, necnon in
faJvum & fecurum Condudtum noftrum ; •
Et ideo vobis mandamus quod eidem Archidiacono , (^c. prout
in Literis de Conduilu.
In cujus, &c. pcr unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die
Augufti.
Fer ipjum Regem.
De mijjione David de Brnys ufqne BerewicHm, (^ de trttc-
tando fitper Deliheratione ejnfdem.
REX Univerfis, ad quos prxfentes Literae pervenerint, Salu-
tem.
Sciatis quod,
Cum mittamus David de Bruys, Prifonarium noftrum, ufque
Villam noftram Berewici fuper Twedam, ibidem, juxta Tradta-
tum , inter Conciiium noftrum & quofdam Prx:latos & alios de
Scotia , fuper Deliberatione ipfius David , apud Weftmonafterium
pridem habitum, deliberandum ,
Nos,
De fidelitate & circumfpedlione, diledtorum & fidelium noftro-
rum,
Venerabilium Patrum,
fohannis Eborum Archiepifcopi,
AngliiB FriviatiSj
Thoma Dunolmenps ,
Et Gilherti Karliolenfs ,
Epifcoporum ,
Ac Henrici de VercJ ^
'Radulphi de Nevill ,
He?!rici le Scrop ^
Et Tboma de Mufgravej
Plenius confidentes,
Ad Tradtandum fuper Deliberatione ipfius David a Prifona no-
ftra,
^fecnon ad ea , quae inde Tradata funt , & impofteriim fuper
hoc tradlari contigerit, pro Nobis & Nomine noftro perficiendum
& complendum,
Ac inf iper Padtiones , Stipulationes , Obligationes , Juramenta ,
Literas, & Securitates quaecuraque, qux tam per Obfides, pro
Dehberatione didi David , juxta formam Traftatuum hujufmodi
liberandos, quam per Literas Obligatorias , Juramenta, Securita-
tes , & aliter quoquo modo , fuper hoc nobis fieri debeant , peten-
dum , recipiendum , & recinendum ,
* Et de mor.i hujufmodi Obfidum ordinandum ,
Literas etiam ialvi & fecuri Condudtus Prselatis, Nobilibus, &
aliis quibufcumque Perfonis de Scotia, pro complemento vel cau-
sa dictorum Tradtatuum, infra Regnum & Poteftatem noftra ac-
cedere voientibus, concedendum, & ipfos fuper hoc allecuran-
dum,
Necnon ad Treugas, & Guerrae Sufferentias, inter Nos &
Homines de Scotia, didto David Adh<erentes , ad terminum De-
cem Annorum, vel alias juxta Difcretiones lljas, ineundum, &
quacumque Securitate, quatenus ad Nos attinet, firmandum &
vallandum ,
Et Securitatem hujufmodi a Parte adverfa , quatenus ad ill^m per-
tinet , petendum & recipiendum ,
Et ad omnia alia & hngula faciendum & excercendum , quae
circa Expedicionem & Completionem pricmillbrum neceila-
ria & oportuna fuerint, etiam li Mandatum exigant fpeciale,
Prxdictis, Archiepilcopo , Epifcopis, Henrico, Radulpho, &
Thomx, Sex, Quinque, Quauior, & Tribuseonim, plenam,
tenore prx-fentiiun , concedimus Poteftatem ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid iidem,
Archiepifcopus, Epifcopi, Henricus, Radulphus, Henricus, &
Thomas, Sex, Quinque, Qiiatuor, & Tres eorum, nomine no-
ftro , fecerint in prsemilTis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo fexto die Augufti,
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
De Poteflate petendi PaEliones , Obligationes , O" alias SecH-
, ritates pro David de Bruys.
mn.D.
•357-
». 31.
• ?•
"Ot. II.
• l.m.
K'
EX, Diledis & Fidelibus fuis, Ricardo Tempeft, Ingelramo
Umfi-amvill, & Willielmo Heroun , Militibus, Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De fidelitate & circumfpedtione veftris confidentes ,
Ad Padiones, Obligationes, Juramenta, Securitates, & Literas
qutKCumque , quae nobis fieri debeant a Prxlatis , Capitulis Eccle-
fiarum, Magnatibus & aliis Nobiiibus, ac etiam Mercatoribus &
aliis de Scotia, occafione Deliberationis David de Bruys, Prifona-
rii noftri, a Prifona noftra, juxta Tradatum, inter Concilium no-
ftrum & quofdam Prxhtos & alios de Scotia, fuper Deliberatione
prxdicta, apud Berewicum fuper Twedam habendum, nomine
noftro petendum & recipiendum ,
Vobis, & cuilibet veitrum, Plenam, tenore praefentium, con-
cedimus Poteftatem j
Ratum & Gratum habimri quicquid per Vos, vel aliquem ve-
ftrum, Adum vel Geftum fuerit in prxmiifts.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. decimo fexto die AuguftL
tm. III. P. I,
De Condfi[iu pro Fpifcopo Santli AndreHi
Ann. D,
1357-
'Edv. Ji
An. 31,
E. 3.
IbiJ.
■nEX,&c. Salutem.
-■^ Sciatis quod fufcepimus in Protectionem & Defenfionetn
noftram , necnon in faivum & fecurum Condudtum noftrum Ve-
ncrabiJem Patrem, Epifcnpum Sandti Andreu de Scotia
vcniendo, cum Trigmta Equitibus & eorum Garcionibus, apud'
XSorham, vel alibi prope partes illas, inft-a Marchiam Anelia:
Ibidem morando, & exuide ufque Villam Berewici fuper Twe-
dam , pro Tradtatu , inter Concilium noftrum & prxdictum Epi-
lcopum, ac alios de Scotia, fuper Deliberatione David de Bruvs
PrUonarn noftri , apud Weitmonafterium pridem habito, apud
didtam Villam Berewici complendo, ' ^
Et, de eadetn Villa Berewici, ufque ad Locum ubi fic infra
JVlarchiam Angliae moram traxerit,
Et fic, de uno Locorum eorumdem, ad alium, per vices,prout
opus fuerit, durante Tradtatu prxdidto, tam per Angliam, quam
per Scotiam, eundo& redeundo, j h "'"
Ac, finito eodem Tradtatu, in Scotiam fe transferendo , necnon
Equos , Hernefia , & alia Bona fua quaecumque :
Et ideo vobis mandamus, hrmiter injungentes, quod Epifco-
po, aut Hominibus fuis prsedidtis, veniendo ad didtam Villam dc
Norham, vel ahbi, prope partes illas, infra Marchiam An-
ghs,
* Et^exmde ufque didtam' Villam, pro voluntate fua, causa ^VI.i^;
Tradtatus priedidti complendi, proficilcendo ,
Et fic, de uno Locorum eorumdem ad aliiim, per vices, prout
cpus hierit, durante Tradtatu prxdicto, eundo & redeundo
Ac, finito eodem Tradtatu, in Scotiam fe tran.sferendo, ut prx-
didtum eft, m Perfonis, Equis, &c. prout in fw^Mus de Conduilu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Sandti Michaelis proximo
futurum duratutas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo fexto die Augufti.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
De Condu^u pro Magnatibns Scotia,
D EX, &c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noltrum Tho-
mam d'Anegos, & Willielmum Sutheiland, Comites,& Thomam
de Moref de Scotia , veniendo ad Villam noftram Berewici fuper
Twedam, cum Sexaginta Equitibus, & eorum Garcionibus, pro
Tradtatu , e^r . fere ut in /uperiore Conduffu.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Sandti Michaelis proxim6
futuram duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo fexto die Augufl^.
Confimiles Literas de Condudtu, per idem tempus duraturas, ha-
bent fubltripti, fub eadem data; videlicet,
Epifcopi de Cathanes <^ de Brechjn , cum ^adraginta E-^uitibus.
Patncius Comes de la Marche , cum Viginti Equitihus.
Johannes Senefchal, Dominus de Kjky cum Figinti E^uitibus.
Ann. D
1357-
An. 31.
£. 3.
Scot. 31.
£.3.»>.6,
De Toteflate jurandi in Animam Regis, cjuod confervabttn-
tnr S" perfcientur omnia ^ fuper Deliberatione David de
Bruys concordata.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem,
^^ Sciatisquod,
Ciim inter Concilium noftrum & quofdam Prjelatos & alios de
Scotia tradtatum fit, quod David de Bruys, Prifonarius notler,fub
certis Conventionibus & Conditionibus , in eodem Tradlatu habi-
tis, deliberetur,
Nos,
Ut ea, quae fic Tradtata exiftunt, & in futurum fuper hoc tra-
dtari contigerit, debitum pro parte noftra foniantur effedtum,
Ad jurandum in Animam noftram, qubd tam prxdidtus David,
& Obiides , qui pro Deliberatione & Redemptione ejufdem David
in Prifona noltra funt moraturi, quam Magnates Scotix, qui in
Afforciamentum eorumdem Oblidum venerint, juxta Conventio-
nes & Conditiones , inde apud Berewicum fuper Twedam inter
Concilium noftrum ibidem & Prselatos ac Nobiles & alios de
Scotia faciendas & incundas, abfque contradidtione & impedi-
mento quibufcumque , deliberabiuitur , & reftituentur plenarie Li-
bertati ,
Et quod omnia alia & fingula, qux jam Tradtata funt, & ibi-
dem tradtari fuper hoc & concordari contigerit, fideliter,quantum
ad Nos attinet, abfque fraudc & malo ingenio, confervabuntur&
integre perfieientur ,
Diledtis & fidelibus noftris , Henrico de Percy & Radulpho de
Nevill, & utrique eorum, plenam, tenore prjefentium, concedi-
mus & committimus Poteftatem.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. xvi die Augufti,
JP#
Ann. D^
1357.
An. 3I1
E. 3.
liiJ.
i+<5
CONVENTIONES, LITER^,
i
Ann. D.
I3S-7-
Edv. j.
Ati. 31.
E. J.
Jiid. m.
s-
•VI. 34
De ConMn pro pnefate David de Brnjs.
DEX,&c. Salutem.
*^ Sciatis quod, ' .„ ^ „ r
Cum mittamus David de Bruys , Prifonanum noftrum , ulque
Villam noftram Berewici fuper Twedam, juxta Traftatum, mter
Concilium noftrum & * quofdam Proelatos & ahos de Scotia, lu-
per Deliberatione iplius David, apud Weftmonaflerium pridem
habitum ,
Nos, . , T
In caTu quo ipfum David fic deliberan contigerit, volentes In-
dempnirati fux, ut in Scotia ad partes fuas proprias fecure tranfire
valeat , providere ,
Sufcepimus ipfum David , ac Homines de Familia fua, atem-
pore quo idem David iic Dcliberatus fuerit, & a dida Villa Bere-
wici, fada Deliberatione fua in forma pn^dida, receOerit, per
Sex Dies proximo fequentes, eundo verfus Partes fuas prxdiaas,
in Procectionem & Defenfionem noftram , necnon in falvum &
fecurum Condudum noftrum ;
Et ideo vobis mandamus quod eidem David , 0'C. [rout m Lt'
teris de Condiiilu.
In cujus, &C.
Dat. apud Weftm. xvi die Augulti.
ReynarJ, Fitz (^ Heir Seigneur Wil- ^ .
li^m Mnrp ( LtVer
com
humbr.
Ann. D.
1357-
jin. 31.
E. 3.
Scot.
?'• £• 3-
w. s-
De ConduBu pro Obfidibus fuper Deliberatione prafati
David,
bEX,&c. Salutem.
^ *- Sciatis quod,
Cum in TracTiam, - « i- j c
Inter Concilium noftrum & quofdam Prxlatos & alios de J>co-
tia, fuper Deliberatione David de Bruys, Prifouarii noftri, apud
Weftmonafterium pridem habito,
Sit Tradatum quod Filii quorumdam Nobihum & alu de Sco-
tia, ufcue ad numeium Viginti Peifonaruni, in Obf.des pro didto
David nobis Hberentur, in Regno noltro AngUae lub cuftodia no-
ftra, ad furaptus fuos proprios, moraturi,
Nos
Voicntes Securitati diilorum Obfidum , fic in diao Regno no-
ftro Anglije venturorum, providere,
Sufcepimus ipfos Obfides, ac Quadraginta perfonas de Comitiva
fua, Equos & Hernefia fua quxcumque, ad ViUam noftram Bere-
wici fuper Twedam , & exinde in dictum Regnum noftrum An-
glijE, ex caufa prxdida veniendo, ibidem morando, & ad Lo-
ca, eis aflignanda, prohcilcendo , in Protectionem & Defcnlio-
nein noftram, necnon in falvum & fecurum Conduiium no-
ftrum ;
Et ideo vobis injungimus & mandamus, firmiter inliibentes, ne
pr.Efaris Obfidibus, ieu Quadraginta Perfonis de Comitivafua,c^f.
prout iu Literis de Conduilu.
In cujus, &c. per Decem Annos, poft Datam praEfentium pro-
ximo futuros, duraturas.
Dat. apud Wcftmonafterium , decimo fexto die Augufti.
Ter ipfum Regem ^ Co?icilium. .
Ann. D
1357.
/iam More ~ fl^iverez. a Alain delStrother zd^^ j,
Gilhert, Fitz& Heir Johan Kenedy, f '/^^^^^ ^'">''"* '^ ^'"'^-
yohatij Fitz, yohan de Berkelay , J •"" -
Johan Flenyng, Heir au Coutite ele^
Wygeton, {Au dit Alain Nevue comt
Johan, Fitz. Seigneur Andreu de Va- f au Ficount.
letjce, , j
Patrii, Fitz ef- Heir a Seigneur Da-x Livere a Monfieur William
vid de Graham
y
de Wejfyngton.
Rohert , Fitx, Seignur William de Co-i r ■_ -n ^ l ^
nyngham, ^ } ^''"''' " ^'>&'' ^"'^'^-
Johan , Fitz, & Heir Seigneur Johaa")
Steuard de Dern/e, (a Monfieur Richard Tem-
rt (
Rohert, Fitz & Heir Seigneur Rohe,
de Danyelfion, J
peft.
Thomas, Fitz a Robert Erskyn, J. ajohande Coupeland.
William, Fitz c^ Heir Seigneur Thomas-, a Motifteur Johan J»
Somervill, S Eure.
David, Fitz & Heir Seigneur David de\a William de Sirother
Wetrimys^
y
Mair del NoefChafte/.
Thomas , Fitz. C^ Heir William de la Hayl tt ■ j c, ^l
de Lochoi-ward, ^ l" ^'"^" ^' ^"■'"*«"-
Joh^n^, Fitz. & Heir Johany ^ Monfeur Tho. de Gray.
Et fait remembrer que les dit^ Houftages font Bailleen la diteGar-
de tanque le fache fur volunt du Roy.
lte?n, Johan Fitz <^ Heir le Counte de Sothirland efl Envoie 4
Londres en la compaigne de fo?i Pere pur demurrer devers le Chait'
celter.
Item, Wdliam, Fitz & Heir le Counte de Rojfe eft Malades , ^ /*
Roi David (^ les Evejques de Seint Atidreu & Brethyn, dr le
Coiitite de la Marche Jont etnfris q'i/ /erra livere fU Joit en vie au
Gardein de Ber-wik devatit Novjel, (^ Jil Joit Mort , que /a pro-
chein Heir au dit Counte vendra en fon Lieu.
Item , Patrik , Fitz <& Hcir a Monfcur Wil/iam de Levyngflon, ejl
Bai//e a Richard Stiell Burgeis de Berwik , & le Roy David ad
etnpris partiiy pro?ms de Ja Bouche ©- u?ie Lettre plakett dejm Si-
gnet fi/ferra hien garde <^ ne fe elongera.
Item, Sire Thotnas Byfet, ad empris que WiUiam foti Fitzjerra a lei
touz Seintz. a p/ufiard en /a compaigne du Seigtiur de Manny pur
demurrer en hoflage.
Itetn , /es autres Sufnomez fueretit prefent.
QuQd Obfides non detineantnr , nift crimen , pofl Adventum * d^ ConduElu, pro Afagnatihus , in ^forciamentum Ob. *VI.5
~" fuum in Prifonam, fecerint. fidum , venturis.
Ann. D.
1357-
An. 31.
£. 3.
IbiJ,
RE
*vi.3f;
Ann. D.
1357-
An. 31.
Z. 3.
Scot. 31.
E. i.m.i.
i.
X Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum in Tradatu ,
Inter ConciHum noflrum & quofdam Prxlatos & alios de Sco-
tia , fuper Dehberatione David dc Bruys Prifonarii noftri , apud
Wellmonafterium pridem habito,
Sit Traftatum quod Fihi quorumdam Nobilium, & ahi de Sco-
tia, uique ad numerum Viginti Perfonarum, pro dido David no-
bis hberabuntur ,
Et quod certi Magnates de Scotia, in Afiorciamenttim eorum-
dem Obfidam , fe intrabunt in Priibnam noftram in Regno no-
ftro AngUiB, fub cuftodia noftra, ad fumptus fuos proprios, mo-
raturi,
Volumus , concedimus , & promittimus , pro nobis , & Hxre-
dibus noflris, quod di6ti Obfides, aut Magnates in Affbrciamen-
tum eorumdem Obfidum fe intraturi, cum, juxta formsm diai
Tradtatijs, aut alterius cujufcumque faciendi de tempore in tem-
pus, mutandi aut dehberandi fuerint, pro ahqua Cauia, de novo
vel antiquo emei^ente, quas in Tractatu hujufmodi exprefla non
fiierit, . .
Niii forte ipfi, a tempore adventus fui in Angliam, Crimen vel
aliud DeUdum commiferint, vel Contradtum fecerint, propter
quod , fecundum Legem & Confuemdinem Regni noflri Anglice,
oe jure & rationabiUter detinendi fuerint,
NuUatenus detineantur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Au-
gufti.
* Nomina Obfldnm^'
Johan , Fitz ^ Hetr au Senefcha/ d'Efcoce, -> Liverez au Seigtieur
Vmfred, Fitz & Heir a Roger de Kirkpatrik,i de Percy.
REX, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum inter ConciUum noftrum & quofdam Prxlatos & ahos de
Scotia, fuper Deliberatione David de Bruys, Prifonarii noftri, fit
Tradatuni quod Viginti Obfides, de Filiis Magnatum Scoti-.Te, pro
dido David nobis Uberabunmr ,
Et quod Tres Magnates de Scotia , in AfForciamentum eorum-
dem Obfidum, alternatim fe intrabunt in Prilbna noitra, pro cer-
to tempore moraturi ,
Nos,
Volentes Securitati Thomx d'Ancgos, & WiiUelmi Sutherland ,
Comitum , & Thomce de Morref , de Scotia , qui fic , in Aftbr-
ciamentum prsEdidorum Obfidum , pro priedido David , in An-
gUam venient in Prilbna nofba moraturi , providere ,
Sufcepimus ipfos, Comites & Thomam, veniendo (videUcet)
quemlibet eorum cum Duodecim Equitibus, & eorum Garcioni-
bus, in didum Regnum noftrum AngUx ex caufa prxdida, &
ad Loca eis, pro Mora fua aflignanda, proficifcendo , & ibidem
morando , necnon Equos , Hernefia, & aUa Bona fua in Protedtio-
nem & Defenfionem noftram , ac etiam in falvum & fecurum
Condudtum noftram;
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, &c. prout in fi-
mi/ihus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Pafchse, proxunb futurara
duraturas. j. .
Dat. apud Weftmonafterium , decimo fexto die Augufti.
Per ipfum Regem & Concilium.
Ann. I
1357.
.^4»!. 31
E. 5.
Scot. 3
£. 3.»
6.
^toi
ET ACTA PUBLICA.
147
/lli.D.
157.
Ouod David de Bruys fit liber fui ipjius , pojlquam Condi-
tiones Deliberationis compleverit.
57
6 31
f 1- D. R E ^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■•^ Sciatis quod ,
Cum, inter Nos & quofdam Prxlatos ac alios de Scotia, fit
Tradlatum quod Deliberatio David de Bruys , Pnfonarii noftri, fub
certis modis & conditionibus fiat,
Volumus & concedimus quod ,
Cum proediftus David plene & inteRre obfervaverit & comple-
verit omnla & fingula, quje fuper Deliberatione praedidti David in-
ter Concilium noftrum , apud Berewicum fuper Twedam, & Prae-
latos, Nobiles, ac alios de Scotia tradari, concordari, inire, &
fieri contigerint,
Extunc fit ita liber fui ipfius,ficut extitit antequam in Bello,apud
Dunolmum ultimo comminb, captus erat;
Jure, Dominio, & Pofleffione, nobis tam ante, quam poft
Captionem praedidli David, exjure noftro Haereditario , & Ad-
quifitione , alteriusque Perfbnx Donatione , ac Titulo alio qua-
licumque aliunde, quam ex Perfona didti David,compctentibus in
Corona & Regno Scotias, Nobis & Hasredibus noftris in omni-
bus femper falvis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo feXto die Augufti.
De deliberando David de Brujs
dr aliis.
uirchiepijcopo Ehornm
nn.D.
■357-
n. 31.
?•
bid.
V. 37-
Venerabiles Patres,
Johannem Archiepifcopum Ebo-
rum, Angliie Primatem,
* Thomam Dunohnenfem ,
Bt Gilbertum Karliolenfem ,
Epifcopos :
Ad praedidlum David a vobis,in dida Villa Berewici, recipien-
dum , ad faciendum de eo qu6d Ipfis per Nos eft injundtum ,
Vobis mandamus quod prcediftum David, cum ad didtam Vil-
lam Berewici per vos dudtus fuerit, pr^fatis, Archiepifcopo , Epi-
fcopis, Henrico, Radulpho, Henrico,& Thomae, Sex,Quinque,
Quatuor, vel Tribus eorum, per Indenturam, inde debite confi-
ciendam , liberetis in forma prgedidta ;
VolumuS enim vos de eodem David erga nos exonerari.
Tefte Rege apud Weftmonafteriumjdecimo fexto dieAugufti.
nn. D.
'357-
0. 31.
3-
Ibid.
De Potefiate recipiendi David de Bruys.
RE X Omnibus , ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum mittamus David de Bruys, Prifbnarium noftrum,ad Villam
noftram Berewici fuper Twcdam , ibidem , juxta Tradlatum &
Concordiam , inter Concilium noftrum & quoldam Praslatos &
alios de Scotia, fuper Deliberatione ipfius David, habitos, delibe-
randum j
Nos,
De ndelitate & circumfpedlione , diledlorum & fidelium noftro-
rum.
Venerabilium Patrum ,
Johannis Archiepifcopi Eharum,
Anglia Frimatis ,
Thoma Duyiohneyifis ,
Et Gtlberti Karlio/e/tfs ,
Epifcoporum :
Ac Henrici de Percy,
Et Radulphi de Nevill,
Henrici leScrop,
Et Thom^ de MufgraVe ,
Confidentes,
Ad recipiendum pr«didl:um David de , diledtis & fidelibus no-
ftris, Willielmo Truflell de Cublefdon & Ricardo de Toteiham
•Militibus (quos ad didtum David ufque didtam Villam Berewici
ducendum affignavimus) & ad eundem David, juxta Tradtatum
& Concordiam praedidtos, a Prifona noftra dcliberandum ,
Praefatis, Archiepifcopo , Epifcopis, Henrico, Radulpho, Hen-
rico, & Thomae, Sex, Quinque,Quatuor,& Tribus eorumjple-
nam , tenore praefentium , committimus Poteftatem.
Dedimus autem prsefatis , Willielmo & Ricardo, in mandatis
quod prsedidtum David praedidtis, Archiepifcopo, Epifcopis,Hen-
rico, Radulpho,Henrico, & Thomae, Sex, Quinque, Quatuor,
& Tribus eorum liberent in forma praedidta.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium,decimo fexto die Augufti.
nn. D.
1357-
1. 31.
?•
Ibid.
De Indempnitate , pro Vrdatis c^ Nobilihus , ad David de
deliherandum ajfignatis.
D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
•"•^ Sciatis quod,
Tom. m. P. I.
Cum deputaverimus & affignaverimus , diledtos & fideles no- Ann. D*
ftros, j^j7_
Venerabiles Patres,
Johannem Archiepifcopum Eborum, Anglta Primatem.
Thomam Dunolmenjevi ,
Et Gilbertum Karliolenfem ,
Epifcopos :
Henricum de Percy , '
Radulphum de Ntvill,
Henricum le Scrop ,
Et Thomam de Mufgrave ,
Sex, Quinque, Quatuor, & Tres eorutn,
Ad David de Bruys , Prifonarium noftrum , juxta Tradlatum
& Concordiam, inter Concilium noftrum & quofdam Prxlatos
& alios de Scotia habitos, a prifona noftra deliberandum
Nos,
yolentes Securitati ipforum , Archiepifcopi , Epifcoporum , Hen-
nci, Radulphi,Henrici,& Thoma;,ne pro Deliberatione * ipfius *
David impofterum impetantur, providere,
Concedimus & promittimus , pro Nobis, & Hxredibus noftris,
prasdidtos, Archiepifcopum , Epifcopos, Henricum, Radulphum,
Henncum,&^Thomam, a quocunique Dampno & Impetitione,
quae eis, causa Deliberationis praedidtx, imponi poterunt , con-
fervare Indempnes, & eos de eodem David, ac de omni Dampno
& Impetitione,eis in liac parte imponendis, quietamus & exone-
ramus imperpetuum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Augu-
V.38,
REX, Dileais & fiddibus fuis, Willielmo Truflell de Cublef-
don , & Ricardo de Totefham , militibus , ad David de Bruys,
Prifonarium noftrum , ufque VUlam noftram Berewici fuper Twe-
dam ducendum affignatis, Salutem.
Ciim, per Literas noftras Patentes, affignaverimus , diledlos &
fideles noftros.
Henricum de Percy ,
Radulphum de Nevillj
Hettricum le Scrop,
Et Thomam de Mujgratie,
Sex , Qiiinque , Quatuor , & Tres
eorum ,
De Condu^u pro Confiliariis Adverfarii de Francia.
D EX, &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod fuicepimus in Protedlionem & Defenfionem
noflram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum , Ma-
giftrum Stephanum de Parif Johannem de CampeUis , Reginal-
dum de Aciaco, Clericos, Confiliarios Adverfarii noftri Francix:
& Matheum Guliery , Secretarium ejufdem Advcrfarii noftri
(quemlibet (videlicet) eorum cum Tribus Equitibus, & Duobus
Peditibus, de Comitiva fua^ veniendo in Regnum nolirum An-
ghae, ad praefatum Adverfanum noftrum,in eodem morando,&
exinde ad partes Francix redeundo^e^c. prout inftniilibus de Con-
duilu Literis.
In cujus,&c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximb futu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo primo die Augufti.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti,mutatis
mutandis ,
Petruf de Mauciaco , Gorrilonus de Saiijfeux , ^ Johannes Mala^
pert ,Scutiferi , Familiares Comitis de Davipiiomartino , eutido ad
partes Erancia cum quinque Equitibus , <^ redeundo.
Johannes Cotterel Clericus , eundo ad fartes Franeia , cum qua-
tuor Equitibus, ftve Peditibus , ^ redeundo.
Franqus de Hotife Scutifer , Faniiltaris Comitis Angi, eutido ad di'
£las partes Franci<s , cum duobus Equitibus , ^ redeundo.
Martinus de Liege , Equitator Adverfarii Regis de Francia,eun-
do ad diiias partes FranciiS cum duobus Equitibus , ^ redetmdo.
Johannes Marefcot , Familiarts Epifcopi Morivenfis , Cancellarii
Francia , eundo ad diBas partes Fraruia^ & exinde in Augliatn re-
deundo.
Petrus Poliani Capellanus,^ Herpinus te Griver, Familiaris Ro-
herti de Lorriaco Militis , de parte Adverfarii tiojtri Francia exi-
fientis , eundo ad partes Francia; pro quibufdam Negotiis diili Ad-
verfarit nofiri , ^ exinde in Atigliatn redeundo.
Johannes de Gratiia, Familiaris Comitis AntiJJtodorenfs ,<^Unus
Eques de Comitiva fua , euttdo ad partes pradiilas , c^ redeundo.
Ludovicus de Venthadore Filius Comitis Venthadoretjfs, (§■ quin-
que Equites de Comitivafua, eutido ad diSlas parteSj & redeundo.
Ann. D.
13T7.
An. 31»
E. 5.
E.3.OT8,
De .Attemptatis , contra Treugas BurdegaU initas , refor-
mandis.
RE X , Diledtis & fidelibus fuis , Johanni de Greyly Capitali
de BogiOjGuilliclmo Sancii Domino de Pomeriis, Bcrtnindo
Domino de Monteferrando , & Ely.e de Pomcriis, in partibus Pe-
tragoricenfi, Lcmovicenii, & Caturccnfi, Scnefcallo, Salutcm.
Cum, vigore Treugarum, pridem Burdegaiis initarum , inter
Nos & Adverfarium noftmm Francise , pro Terris , Patrii-;, &
Gentibus hinc & inde,omnia & fingula Attemptata in Dampnum
feu Pr^judicium unius partis vel alterius , poft Treugamm iplarum
Firmationem , reformari & in priftinum Statum reduci , ac Bono-
rum & Rerum quorumlibet , ex mnc ablatorum , plena & integra
Reftitutio omnibus, quorum intereft, heri dcbeant, ut in Literts,
fuper Treugis ipfis confedlis, feriofiiis continetur,
Ac jam noviter, pro parte didti Adveriarii nollri Francije , &
T 2 Gen-
Ann. 0.
^3?7-
A/i. ji.
£.3.
VaJc. 1%.
T.. 3. m.
148
CONVENTIONES, LITER^,
'Ann. D. Centium Ballivse Montananim AlvemiaE,nobis extiterit, conque-
1357. rendo, monftratum quod, licet ipfi Treugas ipfas obfervaverint &
£av. j. tenuerint inconcufse , tamen nonnulli Subditi noitri ipfarum wr-
tium, Gentes Domini de Lebreto, loca de Fons & de SandtoCi-
rugio, ac Petrus de Monteferrando de Betaille, detinentes poft &
contra Treugas iplas , earumquc Publicationem & Tenorem, in
locis Montanarum ipfarum & alibi Incendia , Depraedationes , &
Homicidia perpetrarunt , capientes perlbnas quaflibet indiftin(Se,8c
eas vinculatas in Carceribus detinentes,
Hiis inibper non contenti, dehoneftarunt paflim Matronas, &
Virgines etiam deflorarunt, Filias Patribus, ac Viris propriis con-
jugatas, per violentiam auferentes,
Et alia eis Dampna , Deteftabilia, & Opprobria, effraenata li-
centia irrogarunt, & irrogari, continuatis Injuriis, non defiftunt,
in ipforum grave prcejudicium & irreparabile Detrimentum,
Nobis cum inftantia fupplicando ut providere fuper hiis de
oportuno Remedio dignaremur ;
Nos autem, priemifla, ii, ut fuggeritur, perpetrata fuerint,mo-
lefte ferentes,& volentes Attemprata omnia contraTreugas ipfas,
prout ad nos attinet , debite reformari , vobis & veftrum fingulis
committimus & mandamus,& nichilominus in Fide & Ligeantia,
quibus nobis tenemini, diftridc & firmiter injungentes, quatinus
hxc & alia , qux contra ipfarum Treugarum Tenorem & beriem^
per prxdictos, & alios quofcumque Subditos noflros ipfarum par-
tium, contra Gentes Momanarum ipfarum, & in eorum prxjudi-
cium,tam in Captionibus Perfonarum & Bonorum, quam aliter
quovifmodo, & quibus fufficienter vobis conftiterit , quotienfcum-
que & quandocumque pro parte ipfarum Gentium fuper hiis de-
bite requiiiti fueritis , realiter & in fadto in Sutum priftinum &c
debitum reducatis ;
Reftituendo, & etiam integraliter reftitui faciendo,illis,quorum
intereft, Perfonas, Res, &C Bona pracdida , aut ipforum aeftima-
tionem & Valorem, fi aliter faccre non pollitisi ac Malefadores
ipfos, & alios quoflibet Rebelles & Contrarios in hac parte,juxta
Juris & Rationis exigentiam, taliter ciltigetis,qu6d pcaia illorum
lit Metus aliis & Exemplum.
Ad qux omnia & fingula facienda, & debite exequenda, vo-
bis, & veftrum fmgulis , damus & concedimus Auftoritatem ,
Mandatum , ac plenam &: liberam Poteltatem j
Univerlis &c lingulis jufticiariis, Scnefcallis, Ballivis , Miniftris,
& aliis quibufcumque Subditis & Fidelibus noftris, dantes, prae-
fentibus Literis, in mandatis, ut, in faciendis & exequendis prae-
miflis, vobis, & veftrum fingulis, pareant, obediant, elficacitcr
& intendant.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weflm. ultima die menfis Augufti.
Eodem modo mandatum eft Bemardo Ezii , Domino de Le-
breto, mutatis mutandis, fub eadem Data.
Ann. D
1357.
Edv. j.
Procuratorium Epi/copi Aberdenenjts pro deliberatione David
Regis Scotix.
Ann. D. TTNiverfis, prxfentes Litteras,(eu prxfens publicum Inflrumen-
1357. ^ tum, infpedturis, Alexander , permiflione divina , Epifcopus
.<♦» 31. At)erdenen(is Salutem in Omnium Salvatore.
.E. 3. Noveritis quod Nos facimus, conftimimus , ac etiam ordina-
Ex Au- mus per prxfentes , Reverendum in Chriito Patrem &Dominum,
togr. Dominum P Dei gratia, Brechinenfem Epifcopum, ac , Vene-
rabiles & Difcrctos Viros, IVlagiftrum David dc Mar , Domini
noftri Papx Capellanum, Canonicum, &, Dominum Johannem
Archidiaconum noftrx Eccfelix Aberdonenfis, noltros Procurato-
rcs generales, & Nuncios fpeciales, & eorum quemlibet in foli-
dum, ita quod non fit melior conditio occupantis , fet quod per
unum eorum inceptum fuerit, per alium , feu alios profequi, me-
diari valeat, & finiri,
Ad comparendum, noftro, & didx noftne Ecclefix , nomini-
bus, & pro nobis, apud Edeinbourg, inftanti die,ibidem tenen-
do, pro DeHberatione Domini noltri Regis,ibique,& alibi,ubi,
•VI.40. * quando, & quotiens vifum fuerit expedire,
Tradandumque , concordandum , confentiendum , & ordinan-
dum, una cum aliis Dominis, & Frjelatis Regni fuper DeUbera-
tione prxmifsa,
Obligandumque nos,fub Sigillo noftro,& didtam noftram Ec-
clefiam, ac cxcera Bona noftra, tara Eccleliaftica , quam Mun-
dana,
£t ad pr^eftandum in Animam noftram Juramentum , de Pun-
£tis & ArticuUs, fupcr hiis tradandis, ordinatis , & ordinandis,
fideliter obfervandis,
Necnon ad faciendum & exercendum omnia & fingula alia,
quae circa didtam Deliberationem necelTaria fuerint , feu quomo-
oolibet oportuna , etiam fi Mandatum exigant fpeciale , & quae
nofmetipfi faceremus, fi ad haec prxfentialiter adeflemusi
Promittentes Nos Ratum & Gratum habere & habituros , quic-
quid fuper hiis per praedidos Procuratores , & Nuncios noitros,
aut eorum alterum, Adum, F^adtum, Geltumve fuerit, ac etiam
concordatum , fub bonorum noflrorum , & diiflse noftrae Eccie-
fiae obligationc, & Hypotheca.
In quorum omnium & flngulorum tcftimonium , prsefentes Lit-
teras per Notarium Publicum infrafcriptum fcribi , & in formam
publicam redigi mandavimus, ejufque Signo, & fubfcriptione , ac
Sigilli noftri fecimus appenfione muniri.
A£ta fuerunt hoec apud Fetherin , Maneiium noftrum noftrae
Ditecefis, Anno Domini Millefimo, Trecentefimo , Quinquage-
iimo Septimo , Indidtione decima , die tertiadecima Menfis Sep-
tembris , Pontificatiis Sanftifllmi Patris & Domini noftri , Do-
Biini Innocentii, Divina Ptovidentia, Pap« Sexti, Anno Qyinto.
Praefentibus ad haeci
Venerabilibus & Difcretis Viris ,
Magiftro ReginaUo , Fracentme di&ts noftra Ecclefta , ^ Ojft-
ciali noftro,
Dominis,
Olivero de Fores de "Logy ■,
Willielmo Retre de Fem^
Parrochiarum Ecclefiarum RedtoribuSj
Et IVillielmo de Hen Clerico,
Audoritate ApoftoUca publico Notario, AberdonenfiSjDunkel-
denfis^ & Glafguenfis Dicecefium,
Teflibus ad praemifla vocatis fpecialiter & rogatis.
Ego ver6 Thomas Galli , Clericus Abrincenfis Dicecefis , Pu-
blicus Apoftolica & Imperiali Audtoritate Notarius , praemifli Pro-
curatorii conftitutioni , mandato , ftipulationi, mihi ftipulanti, fa-
&.X. & recipienti , ac omnibus & fingulis aliis fuprafcriptis , una
cum prcEnominatis Teftibus, prsefens fui, fub Anno, Indidtione,
Menfe, Die, & Pontificatu, ac Loco prxdidlis, ac prxfens pu-
blicum Inftrumentum, exinde confedum , ad petitionem & de
mandato didti Domini mei, Domini Epifcopi Aberdonenfis, pro-
pria manu fcripfi,& hic me fubfcribendo pubiicavi,Signoque meo
folito fignavi rogatus in teftimonium praemiflbrum ,
Iftas Didtiones , nohis ,fuper hoc in rafuris fuperius per me fcrip-
tas, approbans quantum poiTum.
I>eeft Sigillum.
Hujufiiiodi Procuratoria faciant fubfcriptii \\z.
yohannes Epijcopus Moravienps.
Dat. apud Elgyn 18 Seft.
Capitulum Ecclefta Moravienfts.
Dat. ut fu^ra.
Capitulum Roffenfe.
Dat. apud B.ofmarky.
Prior ^ Capitulum Ecclefta Cathedralis Sanffi Andrea , apud
Sancinm Andream. 18 Septemhr.
Martinus Epifcopus Ergadienfts.
Dat. Arcatarve 19 Septemhris.
Willielmus Ahhas Monafterii de Scone, (^ ejufdem loci Conventus.
Dat. 20 Septemhris.
IVillielmus Eccleftis Glnfcuenfts Epifcopus , ^ ejufdem loci Capitu-
lum.
Apud Glafcou 21 Septemhris.
yohannes Epifcopus Jhinkeldenfts , (^ ejufdem loci Capitulum.
Dat. Edenburg 27 iieptembris.
Alexander Aherdonenfts Epifcopus , (^ cjufdem loci Capitulum.
Dat. ut fufra.
* De Potejlate , ad omnia , diciam Deliberationem tangentia , * VI41.
compUnda, per Robertum Senefcallttm commijfa.
T TNiverfis , ad quorum notitiam praefentes Literx pervenerint , Ann. D.
*^ Robertas , Senefcallus Scotise , Locum tenens , Sereniflimi 1357.
Principis, Domini David, Dei gratia, Scottorum Regis Illuftris, Aa. 31.
Salutem. e. j.
Cum nuper,in pleno Concilio Regni Scoti3e,tento apud Edyn- Lx A»-,
burgli, viceiimo fexto die Septembris, Anno Domini MiUefiino tiifr.
Trecentelinio Quinquagefimo feptimo,ex unanimi, deliberato,&
expreflb Confermi Praelatorum , Procerum , & Communitatum di-
di Regni Scotiae , Concordatum & Ordinatum excitit ,
Quod,
Patricius Comes Marchiie ,
Rohcrtus de Erskyne ,
Et iVillielmus de Levyngfton ,
Milites ,
Et eorumQuinque,Quatuor,vel
Tres,
Reverendi in Chrifto Patres,
Domini ,
Wdlielmus , Catanenfts ,
Thomas , Sanfli Andrea ,
Et Patricius, Brechinenjis ,
Epifcopi :
Ac , Nobiles Viri , Domini ,
Deputarentur & aflignarentur Ambaflatores & Nuncii , mittendi
ufque ad Berewycum iuper Twedam , ad complendum & perfi-
ciendum ibidem ea, qux Tracftata & Concordata fuerunt Londo-
nix inter Concilium , Magnifici Priiicipis , Domini Regis Angliae,
& Nuncios Regni Scotiie , ac etiam ea , quae apud didtum Bere-
wycum fuper Twedam tradtari , ordinari , & concordari contige-
rint,fupcr Redemptione & Liberarione diiti Domini noftri Regis
David, & ejufdem occafione,
Nos, Audoritate Regia , qua fungimur in hac parte, nomine
noftro & Concilii diai Regni ScotLE , fupradictis AmbaCratori-
bus & Nunciis ejufdem Regni, ut prasmittitur, plenam Commis-
fionem, & Facultatem , ac Poteftatem damus, concedimus, &
committimus, per prsefentes,tam fupradidtum Tradiatum , Londo-
mx. habitum, quam apud Bercwvcum, ut prxmittitur, habendum,
concludendi,complendi, & pefficiendi, m omnibus fuis Punftis
& Articulis, modo & forma, quibus inter uuiufque Regni Con-
cilium extitic & fuerit concordawm,
Ac"
ET ACTA PUBLICA.
245)
Ann. D.
1357-
£ilv. 3.
Ac etiam ad petendunn & recipiendum Padtiones , Obligatio-
nes, StipulationeSjSecuritates, Litteras, & Juramenta Regis An-
giiae, Magnatum, AmbafTatorum , & Deputatorum ejufdem , fu-
per impletione & obfervatione omnium Articulorum , in difto
Traftatu contentorum,
Necnon ad concludendum & confirmandum omnia & fmgula,
qux ad complementum Tradatus neceffaria fuerint vel quomodo-
libet oportuna;
Ratum & Gratum habentes & habituri quicquid prxfati Nuncii
& AmbafTatores noftri, vel eorum Quinque, Quatuor, vel Tres,
ut prsmittitur, concludere, confirmare, & perficere duxerint in
praemiflis.
Dat. fub Sigillo noftro, Loco, Die, & Anno fuperiiis nomina-
tis.
Suh Sigillo Roherti Sene/calli Scotix , pendente a cauda Ferga-
men<e.
J)e PotefiatibHS , per Efifcopos Regni Scotia.
Ann. D,
1357-
An. 31.
E. 5.
lE^t: Au-
togr.
N
Overin: Univerfi quod Nos,
JVillielmus Glafguenfis ,
fohannes Duvkeldenfis y
Alexander Aherdenenfis
Jokanms Moravien^
e>iJiSj
Alexandcr 'Rojfenps ,
Dumhlanenjis ,
Et Martinus Ergadienfs ,
Dei gratia , Epilcopi,
quje in priemiiris, & circa prxmifla , neceflaria fuerint & opor- Ann. D,
tuna , quantumcumque Mandatum exigant fpeciale; 1357-
Iniuper, ad Cautelam, & majoris roboris Firmitatem, omnium Edv. 3,
pr£miflbrum,vifis facrofandi? Dei Evangeliis, juravimus, & qui-
libet noftrum juravit, ac quilibet noftriim fponte jurat^quo i "m-
nia & fingula , Liberationem didi Domini noftri Rcgis Sccv^e
qualitercunque concernentia , qute per Concilium didti Don :ii
Regis Anglix, & pra:fatos Pra:latos,& alios Nobiles difti Regni
Scotiae, ac Procuratores noftros fupradidos , vel eorum duos,
Tra6tata, Ordinata, Concordata, SubmilTa, Jurata , Renunciata,
& Fada ftjerint in prxmilfis, & in quolibet prasmiflbrum, Rata
Grata habemus atque Firma, & eis in omnibus adquiefcemus,&
contra in aliquo non faciemus , nec veniemus de Jure , vel de Fa-
<flo, tacite vel exprefse;
* Set ipfa exnunc, prout extunc, ratificamus& approbamus per # y 4.*;
prasfentes. * *'*
In quorum omnium Teftimonium Sigilla noftra , una cum Si-
gillis communibus didtorum Capitulorum noftrorum , noniine no-
llro , & totius Cleri didi Regni Scotise praefentibus funt appenia ,
apud Edynburgh, xxvi die Menfis Septembris , Anno Domini
Millefimo, Trefcentefimo, Quinquagefimo feptimo.
Glajg. Dubl. Aberd. Moravi. 'Rojfen. Ergad.
De Poteflate commiffa per Magnates Scotia.
•V.41
Liberationem , Domini noftri , Domini David , Regis noftri
Scotix, a Carcere, Domini Edwardi , Regis Angli-j: Illuftris, plu-
rimum affedantes , de communi Confenfu & Aflenfu omnium
Capitulorum noftrorum, & totius Cleri Regni Scotiae facimus,
conftituimus , & ordinamus per proefentes, noftros, & Capitulo-
rum nofljrorum, ac totius Cleri difti Regni Scotiae, veros * Pro-
curatores, Negotiorum Geftores, & Nuncios fpeciales,
Reverendos in Chrifto Patres,
Dominos ,
Willielmum SanMi Andretgy
Thomam Catanenfem ,
Et Fatricium Brechinenfem , Cancellafium Scotia ,
Dei gratia, Epifcopos,
Dantes eifdem, & eorum duobus, plenam & liberam Potefta-
tem, & fpeciale Mandatum , ad fin^iter Concordandum , cum
Concilio praefati Domini Regis Angliae , fuper Liberatione didti
Domini noftri Regis David fupradidti ,
Et ad admittendum , firmandum , atque approbandum , nomine
noftro , & Capitulorum noftrorum , ac totius Cleri difti Regni
Scotise , omnes & fingulos Traftatus & Concordias , faftos , habi-
tos, faciendos , vel habendos,inter didhim Concilium Domini Re-
gis Anglise , & Praclatos , ac alios Nobiles didi Regni Scotiae , &
quofcunque etiam Punaus in eifdem contentos,qui Liberationem
didti Domini Regis David tangunt, feu tangere poterunt quovis-
modo,
Et ad confitendum , & recognofcendum Nos , & Capitula noftra,
ac lotum Clerum difti Regni Scotiae, & Succeflbres noftros, ac
quemlibet noftriam & eorum princip^ter & in folidum , obli-
gari & teneri praefato Domino Regi Angli3e,H3eredibus,&Suc-
cefforibusfuis^occalione Redemptionis prsefati Domini noftri Re-
gis Scotix, in Centum Milibus Marcarum Sterlingorum , folven-
dis eidem Domino Regi Angli£e,vel ejus Procuratoribus , in Lo-
cis & Terminis, in dittis Tradtatibus, & Concordiis,ftatutis leu
ftatuendis,
Et, ulterius, ad faciendum nomine noftro,& Capitulorum no-
ftrorum, ac totius Cleri di<Si Regni Scotise , & cujuflibet no-
ftrum, Padtiones, Obligationes , Securitates, Promifliones, Lite-
ras,& Juramenta, quafcunque & quaecunque, qux ad firmitarem
& approbationem praemiflbmm fucrint quomodolibet facienda ,
Et ad obligandum & fubmittendum Nos , & Capitula noftra ,
ac totum Clerum didti Regni Scoti-je , & quemlibet noftrum in
foIidum,ac omnia & lingula Bona noftra, Mobilia & Immobilia,
Praefentia & Futura , ubicunque conftituta fuerint & inventa,
Compullioni & Coercioni Curix Camerx Domini noftri Papae,
ejufque Auditoris vel Viceauditoris , feu Loca tenentis,
Et ad conftituendum in eadem Curia Procuratores,nomine no-
ftro, & cujuflibet noftrijm , & quaramcunque etiam Curiarum
Ecclefiafticarum , vel Secularium illorum locorum , in quibus didta
Bona conftituta fuerint & inventa, & eorum Judicum, & Mini-
•ftrorum,& cujuflibet ipfarum, quoufque de totali fumma centum
milium Marcarum, & cujuflibct ejus partis, ac de omnibus aliis
Capitulis, in didtis Tradtatibus & Concordiis contentis, uni cum
Dampnis, Expeniis, & Interefle, fi quae. vel quas ipfum didtum
Regem Angliae in exigendo , profequendo , fcu recuperando di-
dtam fummam Pecuniae , aut propter Retardationem Solutionis
ejufdem, vel alicujus ejus partis (quod abfit) incurrere, feu fufti-
nere in Judicio , vel extra contigerit quovifmodo , prxfato Domi-
no Regi Angliae , vel ejus in hac parte Procuratoribus fpecialiter
Deputatis , fuerit plenarie & integre fatisfadum ,
Et ad prsflandum in animas noftras, & cujuflibet noftrum,ac
fiias , quodcunque genus liciti Sacramenti , quod a nobis , in hac
parte,exigi poterit, feu requiri,
Et ad renunciandum , nomine noftro,& cujuflibet noftrum,ac
totius Cleri didti Regni Scotise,omnibus & fingulis Juribus, Re-
mediis, Auxiliis, & Cautelis, tam Juris Canonici , quam Civilis,
&omnibus Brevibus Apoftolicis, impetratis, feu impetrandis, per
Qu£, vel Quas, contra praedidta defendere nos poflemus quomo-
dolibet , vel tueri ,
Necnon & omnia alia & fingula faciendum, & expediendum.
^jOverint Univerfi quod Nos ,
Rohertus Senefcallus Scotiie , Locum fenens , Sereni0mi Prineips ,
Doniini David, Deigratia, Regis Scottorum Illuflris,
Willielmus, de Ros ,
Malcolmus , de Wygton,
Et Donenaldus, de Levenaz,
Comites:
Willielmus de Douglas,
Willielmus de Keth , Marefcallus Scotie ,
Jacohus de Lindefay , Donmius de Crauford,
David de Grame , Dominus de Dundaffe ,
Willielmus More , Dominus de Ahercorn,
Rogerus de Kirkpatrick ,
Johannes de Maxvjell,
Thomas Byfet ,
Et Fatricius de Ramefay ,
Milites,
Liberationem Domini noftri,Domini DavidjRegis noftri Sco-'
tiae , a Carcere Domini Edwardi , Regis Angliae Illuftris , pluri-
miim affedtantes,
De confenfu , & voluntate omnium Comimm , Procerum , &
Baronum, & Communitatis Regni Scotix, facimus, conftituimus,
& ordinamus , per praefentes , noftros , & omnium Cornitum ,
Procerum,& B.aronum Regni Scotiae, veros Procuratores,Nego-
tiorum Geftores, & Nuncios fpeciales,
Tatricium , Marchia ,
Thoniam , de Anegos ,
Willielmum , de Suthirland ,
Comites :
Thomam de Moravia, Panecarrum Scoti/gf
Williebmm de Levingfio»,
Et Roherium de Griffyn ,
Milites,
Dantes eifdem , & eorum Quinque , vel Quatuor , plenam &
liberam Poteftatem, ac Mandatum fpeciale, ad finalitcr concor-
dandum , cum Concilio prsefati Domini Regis Angliae , fuper Li-
beratione Domini noftri Regis David fupradidti,
Et ad admittendum , firmandum , atque approbandum , nomine
noftro , omnium Comitum , Procerum , & Baronum didti Regni
Scotix, omnes& fingulos Tradtatus, & Concordias, fadtos, ha-
bitos , feu faciendos inter didtum Concilium Domini Regis An-
glix , ac Praelatos , & alios Nobiles didti Regni Scotis , & quos-
cunque etiam Pundtus in eifdem contentos, qui liberationem dicti
Domini noftri Regis David tangunt , feu tangere poterunt quovis
modo,
Et ad confitendum , & recognofcendum nos , & omnes alios
Comites, Proceres, & Barones didti Regni Scotia: , Hxredes no-
ftros, Succcifores, & Executores , & quemiibet noftrum , & co-
rum, principaliter & in folidum , obligari & teneri prxfato Do-
mino Regi Anglix, Hseredibus, & SucceflToribus fuis, occafione
Redemptionis praefati Domini noftri Regis Scotix , in Ccntura
Milibus JVIarcarum Sterlingorum , folvendis eidem Domino Regi
Anglia:, vel fuis Procuratoribus , in locis & terminis , in didtis
Tradtatibus & Concordiis, flatutis, feu ftatuendis,
Et , ulterius , ad faciendum , nomine noftro , & cujuflibet no-
ftrfim , ac aliorum Comitum , Procerum & Baronum didti Regni
Scotix , Padtiones , Obligationes , Securitates, PromilTiones , Lite-
ras , & Juramenta , quafcunque & qua:cunque , quae ad firmitatem
& approbationem pra;mitforum fuerint quomodolibet facienda,
Et ad obligandum & fubmittendum nos, & quemhbet noftrum
Ann. D,
1357-
An. ;i.
i. 3.
yjc A»-
tegr.
in folidum , ac omnia & iingula Bona noftra , & cujuflibet no-
ftriim , ac cxterorum Comitum , Procerum , & Baronum didti
Regni Scotix, mobilia ac immobilia, prxfentia & futura , ubi-
cunque conl^ituta fuerint & inventa , compulfioni & cohercioni
quarumcumque Curiarum Ecclefiafticarum , vel Secularium , illo-
rum locorum in quibus didta Bona conftituta fiierint & inventa ,
& earum Judicum, & Miniftrorum,& cujuflibet ipfarum,* quo- • V.+^
ufque de toiali liimma Centum Milium Marcarum, & cujuflibet
T 3 ejus
lyo
CONVENTIONES, LITERi^,
Ann. D. ejus Pai^tis, ac de omnibus a'iis Capitulis, in diftis Traftatibus &
1357. Concordiis contentis, una cum Dampnis, Expenlis, & InterefTej
^ih. 3. fi quae vel quas ipfum diclurn Regem Anglire in exigendo , pro-
fequendo, aut recuperando didlam Ilimmam Pecuniae, aut propter
retardationem folutionis ejufdem , vel alicujus ejus partis ( quod ab-
fit) incurrere, feu fuftinere in judicio,' vel extra contigerit quovif-
modo, prxfato Domino Regi Ang!ia£,vel ejus in hac parte Pro-
curatoribus fpecialiter deputatis , fuerit plenarie & integre fatisfa-
dtum,
Et ad prseftandum in animas noftras, & cujuflibet noftrijm, ad
fuas , quodcunque genus liciti Sacraraenti , quod a nobis in hac
parte exigi poterit , ieu requiri ,
Et ad renunciandum , nomine noftro , & cujuflibet noftrum
omnibus, & iingulis juribus, remediis, auxiliis, & cautelis, tam
juris Canonici , quam Civilis , & omnibus Literis Apoftolicis , im-
petratis, feu impetrandis, per qux, vel quas, contra prxdida nos
defendere poffemus quomodolibet vel tueri ,
Necnon & omnia alia & iingula facicndum, & expediendum,
<5u:t in prxmilTis,& circa praemifla, neceiraria fuerint & oportu-
m, quantumcunque Mandatum exigantfpecialei
Infuper, ad Cautelam, & majoris roboris Firmitatem, omnium
Sraemifforum , juravimus, & quilibet noftrum juravit, ad Sand:a
•ei Evangelia, per nos corporaliter ta<51:a,juramus , & quilibet no-
ftriim fponte jurat, quod omnia & fingula , Liberationem difti
Domini noftri Regis Scotiie qualitercunque concementia , quse
jper Concilium didti Domini Regis Anglix , & per prxfatos Prx-
latos, & Nobiles didi Regni Scotias, ac Procuratores noftrosfu-
pradidios, vel eorum Quinque, vel QLuatuor, Tradata, Ordinata,
Concordata, SubmiiB7}urata,Renunciata & Fadta fijerint in prae-
miflis, & in quolibet praemiflbrum , Rata Grata habebimus atque
Firma , & eis in omnibus adquiefcemus & contra in aliquo non
faciemus, nec veniemus,de Jure,vel dc Fadto , tacite vel exprefsq
fet ipfa exnunc, prout extunc, Ratificamus , & Approbamus per
prxfentes.
In quorum omnium Teftimonium Sigilla noftra , nomine no-
ftro , 6c omnium Comitum , Procerum & Baronum didli Regni
Scotix, prarfentibus funt appenfa apud Edynburgh , xxvi dieMenfls
Septembris, Anno Domini 1357.
Sub duodecim Sigillis cereis fequenti orditte appenjis.
Sen. Corn. de Ros, Wygton. Levenax. Dom. de Doug, de Keth,
ya. de Undef. Grame , More, Kirkfatr. Byfet, Ramefey.
-vyU
Et Robertum Kyd,
ProcKratorium f^illarum qt BurgenfiHm Reg»i Scotia.
Ann. D. 'S^OvtriK Univerfi per prae-
j,-.y JL^ lentes, quod JNos,
jin. 31.
E. 3.
£x Au-
togr.
Ahxander Gylyot ,
Adam Core,
Et Johannes Goldjimth ,
De Edinburgh.
Johannes Mercer ,
Johannes Gilly
»VT j»- Et Rohcrtus de Gatmilke,
^^'•^^* DePerth.
Laurentius de Garnok,
Willielmus de Leth ,
Et Juhanves Crah ,
De Aberden.
Magifler Johannes de Somer-
vyll,
Et Rohertus Kyd,
De Dunde.
"Rogerus Phipil/,
Et Thomas Sanili Johawiis,
De Inverkethyn.
Richardus Hendchyld,
Et Ricardus Skroger ,
De Carale.
Nicholaus Re£lor Scola,
Et DavidComyny
De Cuper.
Laurentius Bell,
' Aldermanni, Mercatores, &
Burgenfes ,
Et Adam de Kirkyncolacb,
Sandti Andreae.
Rkardus de Kadyocht
Et Johannes Clericut^
De Monros.
Joharmes de Burgo ,
Et It illielmus Saujer,
De Stryvelyn.
* Johannes Filius Johannis,
Et Wi/lielmus de Salton ,
De Linlithgow.
Adam de Haddyngton ,
Ec Adam de Congiltottj
De Haddyngton.
Simon Votter,
Et Fetrus Waghorn ,
De Dunbretane.
Patricias Clericus ,
Et Patricius Reder ,
De Rotherglen.
Andreas Ade ,
Et Andreas de Ponfret ,
De Lanark.
WillieJmus de Duncoll,
Et Thomas Lang,
De Dumfres.
Nicho/aus Fi/ius Johannis,
Et Johannes Fi/ius Wt//ie/mi,
De Peblis.
Deliberationem Domini noftri Regis David a Carcere Domini
Edwardi, Regis Angli-je Illuttris, plurimum affedantes,
De Confenfu & Voluntate omnium Communitatum , didtorum
Burgorum , & Partium adjacentium eifdem , facimus , conftitui-
mus , & ordinamus per praefentes , noftros , & omnium Burgen-
fium, ac Magnatum difti Regni Scotix, veros Procuratores , ne-
gotiorum Geftores, & Nuncios fpeciales.
Alexander Gilyot,
Adam Core,
Johannem Goldfmith ,
Johannem Mercer,
Johannem Gil/,
Rohertum de Gatmi/ke,
Laurentium de Gamok,
Willielmum de Leth,
Johannem Crath,
Magijlrum Johannem de Somer^
De Edynburgh . Perth , Abirden, Ann. D.
& de Dunde Burgenfes. I357-
Edv.
*vi4«;
Dantes eifdem , & eofum Sex , ac Quatuor , plenam &c liberam
Poteftatem, ac Mandatum fpeciale , ad finaliter concordandum ,
cum Concilio praefati Domini Regis Anglix , fuper Liberatione
Domini noftri Regis David fupradidi,
Et ad admittendum , firmandum , atque approbandum , nomine
noftro, & omnium Burgenfium , ac Mercatorum, totius Regni
Scotias, omnes & fingulos Traftatus & Concordias fadtos, habi-
tos, feu faciendos inter didum Concilium Domini Regis Anglise,
ac Praelatos, & alios Nobiles Regni Scotias , & quoflibet etiam
Punftus, in eifdem contentos, qui Liberationem didti Domini no-
flni RegisDavid tangunt, feu tangcie poterunt quovifmodo,
Et ad confitendum , & recognofcendum nos , & omnes alios
Burgenfes,& Mercatores diifti Regni Scotix, Haeredes & Succes-
fores noftros , & quemlibet noftriim & eorum, principaliter & in
folidum, obligari & teneri praefato Domino Regi Angli^, Hse-
redibus & SuccelToribus fuis, occalione redemptionis praefati Do-
mini noltri Regis Scotise , in Centum Millibus Marcarum Ster-
lingomm , folvendis eidem Domino Regi Angliie , vel fuis Procu-
ratoribus,in locis & terminis,in diftis Tradtacibus & Concordiis,
ftatutis & Itatuendis,
Et, ulterius, ad faciendum, nomine noftro , & cujuflibet no-
ftrum,ac Comunitatum aliorum Burgenfium , & Mercatorum,
didi Regni ScotiK, Paftiones , Obligationes , Securitates, Pro.
milliones, Literas & Juranienta, quafcunque & quaecunque, qux
ad Firmitatem &c Approbationem prxmiflorum fuerint quoraodo-
hbet facienda,
Et ad obligandum & fubmittendum nos, & quemlibet noftritm
in folidum,ac omnia Bona noftra & fingula,&: cujuflibet noftrum,
ac cajterorum Burgenlium, & Mercatorum, didti Regni Scotise,
mohiilia & immobilia, prxfentia & futura, ubicunque conftituta
fuerint & inventa , compullioni & cohercioni quarumcunque Cu-
riarum Ecclefiaiticarum , vel Secuiarium illoram locorum , in qui-
bus didta Bona conftituta fuerint & inventa, & earum Judicum &
Miniftrorum , & cujuilibet ipfarum , quoufque de totali fumma
Centum Milium Marcarum, & cujuflibet ejus Partis, ac de om-
nibus aliis Capitulis in didtis Tradtatibus & Concordiis contentis ,
una cum Dampnis , Expeniis & InterelTe , fi qux , vel quas , ipfum
Dominum Regem Angli-.e in exigendo, profequendo,aut recupe-
rando didtam Summam Pecunis, ac propter retardationem fblu-
tionis ejufdem, vel alicujus ejus Pirtis (quod abfit) incurrere, (eM
fuftinere in judicio, vel extra contigerit quovifmodo, praefato Do-
mino Regi Anglise,vel ejus in hac partc Procuratoribus fpecialiter
deputatis, * fuerit plcnarie & integrc fatisfadtum,
Et ad praeftandum in animas noitras, & cujullitjct noftrfim,ac
fuas , quodcunque genus liciti Sacramenti quod a nobis , in hac
parte exigi poterit feu requiri,
Et ad renunciandum , nomine noftro , & cujuflibet ■noftriim ,
omnibus & fingulis juribus, remediis,auxiliis,& cautelis tam juris
canonici quam civilis, & omnibus literis Apoltolicis, impetiatis,
feu impetrandis,per qu3e,vel quas,contra prxdida Nos defendere
poffemus quomodolibet vel tueri ,
Necnon & omnia alia & fingula faciendum & expediendum ,
qux in prxmiflis , & circa prxmifTa , neceflfaria fijerint & oportib-
na , quantumcunque mandatum exigant fpeciale ;
Infuper , ad cautelam , & majoris roboris firmitatem , omnium
prKmiiTorum juiavimus, & quilihiet noftrum juravit ad fanda Dei
Evangelia per nos corporaliter tadta,juramus, & quilibet noftrum
fponte jurat , quod omnia & fingula , Litjerationem didti Domini
noitri Regis Scotiae qualitercunque concernentia , qux per Conci-
lium didti Domini Regis Anglix, & prxfatos Praelatos, & No-
biles didti Regni Scotia:, ac Procuratores noftros fupraaidlos,vel
eorum Sex , aut Quamor , tradata , ordinata , concordata , fubmis-
fa, jurata, renunciata & fadta fuerint in prxmiffis, & in quolibet
praemiflbrum , rata grata habebimus atque firma , & eis in omni-
bus adquieftemus , & contra in aliquo non faciemus , nec venie-
mus, de jure, vel de fadto, tacite vel exprefsci fed ipfe exnunc,
proutextunc, ratificamus & approbamus per praefentes.
In quorum omnium Teftimonium Sigilla Communia dicStorum
Burgorum & Communitatum eorumdem prxfentibus funtappenfi
apud Edynburgh , vicefimo fexto die Menfis Septembris , anno
Doraim M. CCC. L. VI.
Sub Sigil/is ordine quo infra.
Terthjig. decjl , Aberd. Dum Inver/. Cara/. Cup. S.Andr.Monr.
Stry. Lin/ith. Hadd. Dumhr. Rotber. Lanac. Drumfr. Peh/is.
Foijf.*
Pro Cardimle fuper TraUatH Pacis cum Adverfario
Francit.
D EX Univerfis, &c. Salutem. Ann. D.
•*-^ Sciatisquod, iX")!,
Cum, Venerabilis Pater, Petrus tituli Bafilicae xii. Apoftolorum ^„/,\.
Sanftae Romanx Eccleliae Cardinalis, nuper in Regnum noftrum ^
Anglix, pro Pacis Tradlam profequendo, inter Nos & Adverfa- ^rmc.iu
rium noftrum Francix,cum Centum & Quinquaginta Equitibus^,^ ^^_ '
de Comitiva fua, & Centum Equis, de Licentia noftra venerit, *'
Nos, volentes Securitati ipfius Cardinalis , dum in Regno no-
ftro moram traxerir,providere,^c./'rfl»/_/»p»'^ i» Literis de Con-
duBu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domim proximo futu-
rum duraturas,
Dat. apud Weftmonallerium , tricefimo die Septembris.
Pfr ipfum Regem.
Et
ET ACTA PUBLICA.
iff
Ann. D. Et poftmodum, quinto die Decembris proximo fequente , idem IT e M, pour le Paiement de la dite Somme d'Argent faire fico- Ann. Di
t357. Cardinalis habuit hujufinodi Literas de Condudtu, ufque ad Fe- me deffus eft dit, le Roy d'Efcoce mettera Vynt Hoftages ; ceft ^357.
Zih. ^. ftum Pafchje duraturas. . aflavoir, Edv,- ■^^
Ann.D.
i?57-
An. 3 1 .
E. 3.
Ex AU'
togr.
Scot. 31.
E. 3.W.
l.J.
Jndentura Conventionmn fuper Deliberatione fipe-di&a.
CEsTE Endenture, faite a Berwyk fur Twede le
Tierce jour d'Od:obre , TAn de grace Mill, Trefcentz, Cin-
quant Sept, per entre,
Les Honnerabies Peres en Dieu ,
Johan Archevefiue de Evyriuyk., Trimat cfEngkterTe^
Thomas Evefque de Durhatney
Gilhert Evejque de KardaUy
Et,
Nobles Hommes,
Sires Henry de Fercy^
B-auf de Nevyk,
Henri le Scrope ,
Et Thomas de Mufgrave,
Meflageres & Deputes de par , le Noble Prince Edward , Roi
d'£ngleterre & de France d'une Part,
Et,
Honnerables Peres en Dieu ,
William Evefque de Setnt Andreu ,
•VL47. * Thomas Evefque de Catnejs ,
Fatrik Evejque de Brechin, Chanceler d'Efcoce,
Et,
Nobles Hommes,
Patrik de la Marche^
Robert de Irskyn,
Et William de Levyngjton , Chevalers,
Meflagiers & Deputes, de par Monfieur Robert Senefchall,
Gardein d'Efcoce , Prelatz , Seigneurs , & les Communes
d'Efcoce, d'autre Part,
» TESMoiGNEqe Trete & Acorde eft par entre les ditz
Parties, que, le Noble Prince, Sire David Roy d'Efcoce foit
franchement Deiiveres hors du Prifonne, & Ranconnes pour une
certein Somme d'Argent , fur les Condiciones , & en Manere qe
senfuit; ceft aflavoir,
Pour Cent Mill Marcz, d'Efterlinges, a paier dedeni Dis An-
nes procheinement fuantz la Fefannce de ceftes par oveles Por-
cions: ceft aflavoir,
Le Dis M. Marcz, , de primer Paiement , a le Fefte de la Nati-
vite Seint Johan le Baptift , prochein avenir ,
Et autres Diz, M. Marz. a la Fefte de la Nativite Seint Johan le
Baptift , adoncqes procheinement enfuant ,
Et iflint de An en An , Dis M. Marz , a meifme le fefte de la
Nativite Saint Johan , tanqe la dite Somme de Centz, M. Marz.
foit pleinement paie.
Et eft Acorde qe les Paiementz fe ferount a celuy que ferra as-
figne depar le Roy d'Engletcrre par Letres foutz fon Grant Seal ;
ceft aflavoir,
A Berwyk fur Twede ( fi Bcrwyk foit en la Mayn du Roi d'En-
cleterre ) oc , fi nonn , a Norham ; ou , en cas qil plefe au Roy
d'Engleterre,qe les Paiementz, fe facent a Banburgh, adoncqes ils
ferront faitz illofqes,
Et en ceo cas le Roy d'Engleterre fra Conduit as ceux d'Efco-
ce , qe vendront pour le dite Paiement faire , de la Marche d'En-
fleterre , tanqe meifme le lieu de Barieburgh , pour fes Subgitz &
.nlierdantz , & pour touz auires les Eicoces efterount a leur peril,'
Et , en cas qe les Efcoces voillent faire afcunes de Paiementz a
Londrcs , illoiqes ferra accepte , & ferront les Paiementz faitez en
Efterling, ou en autre Monay du Roy d'EngIeterre , ou en autre
Alonay dOr , ou d'Argent , a la value comme ele vaut en En-
gleterre.
I t E M , qe Trewes foient affirmcz & tenuz par fuffifant feurte
des Letres & Serementz par entre le Roy d'Angleterre & touz
fes Gentz , fi bien en Engleterre & en Elcoce , commen en TYIe
de Manne,& le Roy d'Efcoce, & touz les autres Gentz dT/co-
ce, & leur Enherdantz, par Terre & par Mere, & touz Lieus
& Places faunz fraude , ou mal engyne , tanqe la dite Somme foit
pleinement paic ;
Et qe Monfieur Edward de Balliol, & Johan deS yies,& touz
autres Allicz & Enlierdantz du Roy d'EngIeterre foient compris
en les diiz Trewes.
Item, qe, durantz les ditzTrewes, touz ccaux, d'une part,
& d'autre, puiflcnt entrecommuner par Terre & par Mcre, for-
pris Chaftels , Villes , clofes & fermez.
Et, en cas qe nul Nef,d'une part ou d'autre, par Tempefte,ou
par autre Neceflite, foit chace de ariver en nules des Portz d'En-
gleterre, ou d'Efcoce, q'ils y puiflent peifiblement ariver, demou-
rer , & leur repofe prcndre , & les Vitailler pour un temps covena-
ble , fi meftier foit , & franchement hors de le dit Port oue leurs
Biens &Gentz, retournir,fanz nuh manere d'Arefte,ou Empeche-
ment.
Et qe fi, durantz les ditzTrewes,nul Paiis,Ville,Burgh,Terre,
Pofleflion, ChaftelljOU Perfonne foit pris ou refceu dcTune Foy
ou Pees a fautre , qe plein Rcftitucion foit taite faunz dclaie , con-
tredit ou male engyne, quel hcure q'il foit demaunde , & ceo de-
denz. les Tres Sameynes apres le tcmps qe la Requcfte en foit
faite.
Item, qe nul d'une part, ne d'autrc , demourant al une Foy
ou fautre , ne Ranfonnera, ne nul manere de Ranfon ne prendra
de nul home, Ville, ou Pays, s'ils ne foient de fa Foy , encountre
leur ftanche volunte, par nul Manace, ne Dureffe , a eux mons-
trer,oufaire
yohan Senejchal, Fitz & Heir Monfieur 'Rohert Senefchal d'Ef
cocc.
William, Fitz ^ Hvr le Count de Hojfe,
yohan, Fitz ef- Hcir k Count de Sother/ande,
Tho7ms Flemnig, Heir au Count de Wygton,
Reynaud, F:tz Qf Heir Monjieur IVilliam More ,
Vatrik , Fitz. <^ Heir Movjeiir David de Graham ,
Robert j Fitz Monfieur William de Caningham ,
* ti^ilfiam , Fitz Monjei/r Tloomas Byfet ,
Robcrt, Fitz (^ Heir Monjeur Johan Stiward de Derneley ^
Patrik , Fitz Monfieur Willia?n de Levy^igfion ,
Thomas , Fitz Monfieur Robert d'Irskyn ,
William, Fitz c^ Heir Monfieur Thomas de Somervyle ^
Robert, Fitz & Heir Monfieur Johan de Danieljion,
David, Fitz ^ Heir Movfcur David dc Wcmys,
Johan , Fitz c$- Heir Monfieur Andreu de Valern ,
Vmfrei, Fitz c^ Heir Rogcr de Kyrkpatrik ,
Johan , Fitz ^ Heir Johan Kenedy ,
Thomas , Fitz ^ Heir William de Hay de Locherward ,
Johan, Fitz Johan dc Berk/ay,
Johan, Fitz ^- Heir Johan de Gray.
Item, eft Acorde, pour la Feblefle de ditz Hoftafres, qe en
Affbrcement de eux, fur la Deliverance du dit Roy d'Efcoce, qe
Trois de Seygneurs de foutz efcripts (ceft aflivoir)
*VL48:
Le Senejchal d^Efcoce,
Les Countes,
De /a Marche,
De Marre,
De Rofe,
De Angus ,
Et de Sother/ande ,
Le Seygneure de Doug/as ,
Et Thufnas de Murreve^
Entreront pour luy en Hoftage ,
Et demoureront les Trois des Seygneurs fufditz en Hoftage en
Engleterre, la ou il plerra au Roi, tanqeautres Trois des meifmes
les Seygneurs viegnent en Engleterre, pour faire Efchange, a de-
mourcr Hoftages en leur lieu ; iilint toutes fois qe Trois de ditz
Seygneurs ibient en Engleterre, en le manere avandite, en Af?br-
cement dez ditz Hoftages,tanqe la diteSomme de Cent. M.Marz
foit entierement payee.
Et , jademeins , le dite Roy d'Efcoce , a fa^eliverance , & les
autres Prelatx, & Grantz, ceft aflavorr,
Wil/iam Evefqe de Seint Andreu,
Thumas Evejqe de Catncjs ,
Patrik Evcfqe de Brcchtn,
Monfeur Patrik Coimt de /a Marche,
T/iomas Count de Angus ,
Monfieur Wi/liam Count de Sother/and,
T/oomas de Murreve,
Monfieur Jamys de Lyndefey ,
Mo?ifeur David de Grabame,
Mo?ifeur Robert de Irskyn,
Monfieur Wtlliam de Lsvyngfion,
Mo?ifieur David de Wemys^
Roger de Kirk-Patrik ,
Monfcur Thovias Byjet,
Monfieiir Wi/liam de Vaus ,
Et Monfieur Wi//iam de Ramefey ,
Prefentez. a fa dite Deliverance, ount Jurez, & fe font Obliges
par leurs Lettres & Serementz , q'ils mettront, fanz fraude, ou mal
engine, les mellours Hoftages, Fitz & Heirs des Seygneurs appa-
rantz , de plus fuffifantz q'ils purront trover en la Terre d'Efcoce ,
de temps en temps, en Efchaunge des ceux qi font de Meindre
Value.
Et qe les autres Hoftages fufditz, puifTent eftre chaungez,d'avoir
lour defport & efe,pour autres auxi fuftifantz; iirint toutes fois qe
les Hollages, qi demourent, Ibient auxi lutfifamz, comme ceux qi
ferront delivers en une parfonne , ou en pleufours.
Et , en cas qe nul des Holl:ages fe Elloigne , par quele voie ou
colour qe ce foit,countre la volunte de fbn Gardein,qe le ditRoy
d'Efcoce, & les autres Seygneurs d'Efcoce foient tenuz , pir leurs
ditz Serementz, de lui reentrer faunz fraude , ou mal engyne, &
faunz nule delaie faire, & ceo dedens les Trois Samaincs prochein
fuant. .
I t e M , eft Acorde en cas qe defaut fe face de Paiement , a
afcun des ditx Termes,qe le dit Roy d'Efcoce,faunz autre reques-
te ou delaie faire , vendra en Engleterre , & fe rendra a la Prifbn le
Roy d'EngIeterre, dedenz le Chaftell de Noef Chaftell fur Tyne,
dedenz les Trois Sameynes procheinement fuantz. le dit Terme
failli , pour demourer Prifonner tanqe le Paiement des Arrcrages
foit parfait;dcmourantztoutes jours les Hoftages , comme devant,
ovefque les Alforcementz des Seygneurs come deffus eft dit.
Et , en cas qe le Roy d'Efcoce ne poct meifmes venir pour lui
rendre a la prifonnc, comme deffus eft dit, pour afcune refonable
dellourlx;r , cn cas de tiel failler dcs Paiemcntz,adonqes il envoiera,
en fon licu , dedenz le dit temps de Trois Semevncs, deux Countes
d'Aunccftrje , ou Deux de Trois Seygneurs d Efcoce ; ceft afla-
voir,
Le Senefchali d'Efcoce,
Le Scygneur de Doug/as ,
Thomas de Murreve ,
* (X adonqes ne foient mie en Engleterreen Aflfbrcement avant- VI. 49.
dite.
ip
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. dite, pour demourer en Engleterre ovefqes les autres Hoflages &
1357. Afforcementz fufditz , tanque plein Paiement foit fait des touZ les
£dv. 3. Arrerages,
Ou qe, ceffar.t le dit deftourbev, le dit Roy d'Efcoce foit per-
fonelment retournez a ladite Prifonej quele chofe il eil tenuz af-
faire per fon Serement maintenent , ceffent le dit deftourber, &
iftint ferra fait de temps en temps , a quel heure q' afcun defaut
foit de nul des Paiements,
Et , le Paiement fak pleinement de ditz, Arrerages , fi pourra le
Roy d'Efcoce, ou les autres Seygnurs, qi ferront iflTint venuz, en
fon lieu pour la dit defaut, franclieraent retourner en lour Pays
faunz Arefte , ou nul autre Enpechement avoir pour autre caufe ;
demourantT, touz jours ies Hoilages , & les autres afforcements
come devant eft dit.
Et nul des Hoftages, ne des Afforcementz , ne ferra detenuT,
pour nule manere de Caufc, ne Contraid fait, mex foulement
pour le Paiement de la Somme fufdit , ou pour les Coftages qi
ferront acordez & aflentuz par entre ceux qi mettront lours Hqs-
tages Sc lours Gardeins, ou pour Felonie, Roberie, ou RavilVe-
mcnt de Femme contre fon gree,ou pour TrefpafTes par eux fait,
ou pour Contrad: par eux fait touchant lours Defpens , pur quoie
il lour covendra rel'pondi-e folonc la Ley d'EngIeterre , ou autre-
ment.
En cas q' nul Chaftell, ou Ville ferme, q' foit de la Seygnou-
tie , ou Obeifance le Roy d'Engleterre , foit pris par ceaux d'Ef-
coce , Sc ne foit Reftimt pleinement dedenz, une Moys apres ceo
q' les Gardeins de la Marche d'Efcoce ( as queux il apartendra ) en
ioient duement Requis , ovefqe les Biens la i eus trovex , & auxi
bue RefHtucion des Damages, que yceux, qi raveront pris, ave-
ront falt en lour demourer illofcjeSjfolonc ceo q' purra refonable-
tnent et^re provez{a quel chole faire ils ferront tenuz,8c la par-
tie d'Efcoce ferra tenu , par vertu de cefte Acorde ) q' adonqes
les avantditz Hoftages , oue les Afforcementz , devient demourer
en Hoflage , come defTus eft dit , tanque le dit Chaftell ou Ville ,
iifint pris , foit pleinement Reftituz oue les Biens & Damages
defufditz.
I T E M , eft Acorde q' , en cas q' , durantz les ditz Trewes , nul
Chaftel ou Villc ferme, q' foit de la Scygnurie 011 Obeiiance de
ceaux d'Efcoce , foit pris par les Subgitz &: Obeifance au Roy
d'EngIeterre , q' Reftitucion en foit pleinement faite dedenz le
Moys apres ceo q' les Gardeines de la Marche d'Engleterre (as
queux il appartendra) foient duement Requis de faire la Reftitu-
cion.
Et , fi apres le dit Moys , iflint encurru , la Reftitucion du dit
Chaftel ou Ville ferme ne foit faitc , par quoy le dcfaut poet re-
fonablement eftrc afTigne en la partie d'EngIeterre , adonqes , de
cele heure en avant, foit le Roy d'Engiererre tenuz a la pirtie
d'Efcoce en Quarant Livres d^Efterlinjz, pir chefcun jour q' la
Reflitucion demoert nient faite , en la defaut de la partie d'Engle-
terre ; la quele Somme , iffint encurru , ferra allove a la dite partie
d'Efcoce , en tiel cas , come en partie de lour payement de la dit
Raunceonj &, faite la Reflitucion de meifme le Chaftel ou\'iIle,
doit maintenant ceffer meifuie TAllovance de Quarant livres le
jouri & auxi ferra faite pleine Reftitucion , en tiel cas, de Biens
trovez en le dit Chaftel ou Ville, ilfinc pris, ou de la value, &
auxi de Damages queux yceaux, qe font dedenz, averont faitea la
partie d'Efcoce en le meme temps,folonc ceo q' purra refonable-
ment eftre Prove.
Et ferront les ditz Hoftages & Scygneurs d'Efcoce Tretez
Curtoifcment en Engleterre pour le tempi de lour demoere, & as
covenables & refonables Defpenfe^.
1 T E M , en cas q'afcune3 des ditz Hoftages , ou des Afforce-
mentz, ou de ceaux, qi, pour defaute d'alcun Paiement, vendront
en Lieu de dit Roy d'Eicoce, come defus eft dit, foient Mortz,
q' autres auxi Suftifantz foient niis, de temps en temps,en lieu des
Mortz, ti q' le Noumbre, libien des Hoflages, come des Affor-
cementz, & autres fufditz, foit tous jours plene.
Et, en cas q' nuIdeTroisSeygnurs,demourant ifTint en Afforce-
ment de ditz Hoftages, Devie, qe les autres vivantz demoergent
tanqe au terme de prochein Paienicnt , a quel temps tbient les Ef-
coces tenuz de entrer Trois des Seygneurs fus nomez , pour de-
murrer en Affbrcement, comje defus eft dit.
Et eft Acorde en droit Johan , Eifne Ficz & Heir Aparant du
Senefchal d'Efcoce , une des Hoftages defufditz , q'il demoerge en
h Compaignie de Seigneur de Percy , ou de Nevyl , tanque le pri-
mer Paiement de dix mille Marz foit pleinement fait ; a quel heute
vendra fon Frer Puifiie prochein , en Ueu de lui , pour demorer en
Hoftage en meifme la manere j & adonqes ferra le dit Johan deli-
vers.
•VI fo; *Et avera le dit Senefchal Lettres duGrant Seal leRoy d'Engle-
* terre , & de le Prince fon Ficz , q' le dit Johan ne foit detenuz du
temps q' les ditz diz mille Marz du primer Paiement fbient paiez ,
pour nul caufe, fi noun pour les caules de Felonie, & les autres
nomez en la Claufe avantdite,
Et q' fon Gardein eyt efpeciale mandemcnt du dit Roy d'EngIe-
terre , pour lui deliverer , quanc la dite Somme de diz millc Marz
foic pleinement paie, & fon dit Frer foic venu en fon lieu.
Ec q' chefcun des Ficz du dit Senefchal,q' venira en Hoftage,
foit de meiiine la condicion , fi q' nul demourge forfqe pour un
Paiement en manere come avant eft dic.
I T E M , eft Acorde q' , en cas q' le dit Roy d'Efcoce , ou les
Seygneurs , ou Marchandes d'Efcoce faillent des Paiementz , ou
des Covenances fufdiz, ou d'afcun d'eux,q' les Prelarz d'Efcoce,
faunz fraude ou mal engyne, ferront maintenant,faunz autre Re-
quelfe , due Execucion de Cenfures, concenuz en leurs Obligacio-
nes fur ceo faices.
Ec , a ceo faire , ils fe ount Oblige a la Chambre du Pape & a
fon Auditour , & Lieu tenantz quecunqes en la Somme totale
pour applier al oeps le Roy d'EngIeterre , & outre ceo en diz
mille Florins a la dite Chambre, & ount conftituex Procurours
certeines , en la dite Obligacion nomez, , por faire due Execu- Ann. D.
cion. 1357.
Et auxi ount jurez q' jammes ne repelletont les ditz Procurours, Edv. 3.
come apiert plus pleinement en la Obligacion avantdite-
Et, outre ceo, Prelatz, Chapitres, Seygneurs, &c Marchandes
d"Efcoce fe font Reconuz, & chefcun de eux eft devenu princi-
pal Dettour de la Somme enciere, a paiet as Termes & Leus ful-
dicz.
I T E M , eft Acorde, pour plus grant Seurte faire en cele partie,
q' la partie du dit Roi d'Efcoce , purchafe & impetre Lettres de
Licenca du Pape, qe touz les Prelacz, & leurs Succeffours , &
leurs Eglifes , & Cliapicres d"Efcoce puifTent Obliger Eux & leurs
Eglifes en la manere avancdite,& q' les ObIigacions,Seremencz,
SubmifTions, 6c autres Seurtez quecunques, en cele partie faites,
il RatiSera, Approvera, & Confirmera,
I T E M , Acorde eft , q' ccux d'Efcoce ne impetreront jammes
par eux , ne par autre , ne ne procureront d'eftre impetres , nules
Privileges, Bulles, ne Lettres du Pape encontrair de nul point des
ditz Covenantz i & , en cas q' , faunz procurement de eux , par
mere moce du Pape,ou quecunqe autre manere , afcunes Privileges
fuitrent Grjntez ou Pourchafes en Deftourber ou Empechement
des ditz Obligacions, Serementz, Contractes, ou Covenantz, 011
de afcun de eux , ils ne les Uferont , ne Accepteront par nul voies.
I T E M , Acorde efl q' en cas q' les Prelatz d'Efcoce fuilfent ne-
gligentz ou n'oferont faire , ou autrement foient deftourbez de
fiiire Execucion des les Cenfures , adonqes le Pape ent ferra due
execution faunz contredit de nuli.
Et meifmes les Prelatz ounc Promvs & Jurez q'ils impetreront
fur ceo futiifancz Bulles du Pape douoles ; dounc le Roy d'Engle-
terre avera une devers lui.
I T E M , Acorde eft q' , en cas q' le Roy d'Efcoce foit Privile-
ges, ilTint q'il, ne ces ChapeIes,ou ces Miniftres,ne purront ef1:re
Sufpenfes, Entredicz, ou Excomenges , faunz efpecial commande-
nrent du Pape ou autrement , q' le Roy d'El'coce Renouncie ex-
preflement as touz tiels Privileges a lui grantez, & q' purront
eftre grantez en ceo cas; & fur ceo ceiux d'Efcoce impetreronc
Bulles de Proceder a la Execution de Sentences , nient concrees-
teantz les ditz Privileges , ovefqcs les autres Bulles avantdites , de-
vant ie dit Terme de primer Paiement.
I T E M , eft Acorde qe , toute foit il ilTinl , qe le dit Roy d'EA
coce Devie en le mene temps ( c'eft aflivoir ) avant le plein Paie-
ment de la dite Somme de cent mille Marz , q' , jademeins , les
ditz Obligacions, ou les Hoftages, & Afforcementz, eftoifent en
lour nature & force auxi entiermenc , come il fuift en plein Vie ,
tanqe la Somme totale foit parpaie.
I T E M , en cas q' afcunes RcbeUes d'Efcoce foient contre le dit
Roy d'Efcoce, q'ils ne ibient recectez, moinrenuz, ne fuppdnaillez
pir nul des Gencz qi font a h Foi du Roi d'EngIeterre ; ne qe «
nul, qi foit a la Foy le Roy d'EngIetene, & vodra lever ou eflre ■
Rebelle countre Ic dit Roy d'Engleterre , ou fes Miniftres , ne foit
recettez, ne maintenuz, ne fupponaiiles par le dit Roi d'Efcoce,
ne pir nul a fa Foi , ou Obeifaunce.
I T E .M , fi defaut de nul des dirz Paiemenrt foit as Termes
defufditz, ou afcun de eux, par quoie le Roi d'Engleterre, ou au-
tre eant a ce faire de lui povair par fcs Lettres Patencz , face arres-
ter les Bienns de Merchaundes , ou autres Perfonnes d'Efcoce
qecunqes, en Eaundres, ou aillours par dela la Mere, & les De-
ners lever a le oeps le dit Roi, * adonqes foit celui,qi iifint rece- * Vl.ftl
vera les Deners en nome du Roy, cenuz de faire Endencure, par
entre lui & la Perfonne,de quel il avera les Deners retc:eu (Cefl
atravoir) de la Somme refceue & du jour de le Receit; par my
quel eit la partie d'Efcoce, en les Arrer.iges des Paiementz,fi nuJs
foient adonqes, ou autrement,en le prochein Paiement, alovance
de meifme la Somme.
I T E M , eft Acorde qe coment qe Johan des Yles foit compris,
come Alie dii dic Roy d'EngIeterre , licome defus eft dit, qe par
taunt nul prejudice nefoit fait a la partie d'Efcoce en la Levere de
la dit Raunceon, ou qe par taunt fes Tcrres , dedenz le Roialme
d'Efcoce, en foient pour lour afforant Defcharges; ifTmt toutes fois
qe , les ditz Trewes durantz , nul Enpechement ne Damage foit
faite a i"a Perfone.
Et , en cas que le dit Johan des Yles ne voille eftre compris en
la dic Trewe , come Alie du dic Roy d'Englecerre , & fur ceo de
fa franche volunte certifie le Roy d'Engleterre , adonqes il ferra
frank de luy meifmes pour eftre devers la Partie ou meux lui
plerra.
Et, pour plus grant affeurance des les chofes defTufditz, fi ont
les avantditz Seygneurs de Percy,& de Nevill, eyant a ceo plein
povair , jarez en les Almes de Favantdit Roy d'EngIeterre' & de
France, & de puilTant Prince de Gales , Duc de Cornewaill, &C .
Count de Ceftre, fon eifhe Fitz,
Et Tavandit Roi d'Efcoce, en fa propre Perfone,
Jurez fur feint Ewangeles,qe touz lcs Pointz avantditz, & ches-
cun de eux,loialment,& faunz firaude, ou mal engyne, ferront te-
nuz , gardez , & acompliz en quanqe touche les dicz, Roy , Prince,
& le dit Roy d'Efcoce,& q'ils les ferront tenir, garder,& acom-
plir en droit lour Subgitz a loiir poair ,
Et les avantditz Prelatz & Seygneurz d'Efcoce ount jures fur
Seint Ewangeles, q'ils tendront loialment toutes les ditz chofes,&
les ferront tenir en quanqe en eux efl.
Et ert aulTmt Acorde qe les avantditz Roi d'Engleterre & Prince
de lour Partie , & le dit Roy d'Efcoce de fa Partie , ravantdice
Endencure , & coutes les chofes contenuz en y cele, par Lettres
Patentz, fous lour Grant Seals , Ratifieront, Confirmeront , &
Approveront , & les ditz Lettres Seales envoieront , d'une part &
d'autre , au Gardein de Berwyk fur Twede , a la Feft de Seint
Martin prochein avenir , ou dedenz les Ouyt jours profcheine-
ment eiifuantz a plus tard, pour liverer a Tune Part , & a l'au-
tre.
En Tefmoigne de queu chofe,
ET AGTA PUBLICA.
^fi
A la Partie de la dite Endenture
d'Engleterre, les avantditz Evefques,
De Seint Andreu,
Brechin ,
Et Catnejfe^
demourant vers la Partie furis, vel audituris, Salutem in Domino. Ann. D.
Sciatis quod, 1357'
Ciim nuper, de Confenfu, & Voluntate , E;:cellenti(Iimi Prnci- 'Eiv. 3.
pis, Domini Edwardi, Regis Anglix , ad noftrum, & quor in-
dam Prcdatorum, Nobilium, & aliorum de Regno noftro Scotiie
Requilitionem fpecialem, inter,
Le Count de la Marche^
Robert de Trskynj
Et WiUiam de Levyngjlo» :
Et a Tautre Partie de meifme TEndenture, demourant devers la
Partie d'Efcoce, les ditz,.
Ercevefqe,
Evejqes ,
Sires Henry de Percy,
liauf de Nevill,
Henri le Scrop ,
Et Thomas de Mufgrave,
Ount mys lours Seals le Jour, TAne & Lieu deflufditT;.
Et ego Adam de Hilton Clericus , Lichefeldenfis Dioecefis,
Publicus Apoftolica & Imperiali Audoritate Notarius , prse-
mifTis Tradatibus & Concordiis , Obfidumque Admiffioni &
Receptioni , nec non Promiffionibus , Obligationibus , Termino-
rum affignationibus, Juramentorum prseftationibus,Sigillorum ap-
pofitionibus, omnibufque aliis & fingulis fuprafcriptis , dum fic,
ut prsemittitur , agerentur & fierent (fub Anno Domini Millefi-
mo, Trecentefimo, Quinquagefimo feptimo : Indidionc undeci-
ma: die viz. tertio Menfis Odobris: Pontificatus Domini Inno-
centii, Divina Providentia, Papse Sexti, Anno Quinto) una cum
Magiftris, Willielmo & Johanne, Notariis publicis fuWcriptis , &
Teftibus prasnominatis, praefens interfui , eaque fic fieri, vidi &
audivi , per Alium fcribi feci , publicavi , & in hanc publicam
Formam redegi , Signoque meo folito fignavi rogatus , in Tefti-
monium prjemiflbrura.
Et ego Willielmus de Ragenhill Clericus , Eborum Dioecefis,
Publicus audtoritate Apoftolica Notarius , praemiffis omnibus &
fingulis dum fic, ut prxmittitur (fub Anno, Indidione, Pontifi-
catu, Menfe, &c Loco fuperius annotatis) agerentur & fierent,
_ una cum praenominatis Teftibus , praelens interfui , * eaque fic fieri
' vidi & audivi , publicavi , Signoque meo & nomine confuetis fig-
navi rogatus in majorem fidem & teftimonium praelcriptorum.
Et ego Johannes Clerenans Clericus, Eborum Dioecefis, Publi-
cus auftoritate Apoftolica Notarius , prxmiffiis omnibus & fingulis,
diim fic agerentur & fierent , un^ cum Magiftris Adam &C Wil-
lielmo Notariis Publicis , & Teftibus fuprafcriptis ( fub Anno , In-
didione, Die, Menfe, Pontificatu, & Loco prxdift-is) prsefens
interfui, ea fic fieri vidi & audivi, ac Signo meo confueto fignavi
in fidem & teftimonium praemilforum.
Siih ^inque Sigillis , viz. Epfcopi Sanili Andrea , Epifcopi
Catenenfis ,
Vatridi Comitis Marchia ,
Roherti de Irskyn , (fy Willielmi de Levyngfion, pendentihus a
■fihs fericis ex variis colorihus.
Deeft nemfe Sigill. Epifcopi Brechinenfis.
Procuratormm David Regis , de fHbeundo Cenfuras Eccle-
Jiafiicas.
DAvid, Dei gratia, Rex Scotorum, omnibus, ad quos pr^e-
fentes Litterse pervenerint, Salutem in Domino.
Noveritis nos fecille & conftituiHe, dilecftum Clericum no-
ftrum, Magiftrum Alexandrum Bur, Archidiaconum Moravien-
fem , Procuratorem noftrum , Adtorem , Geftorem , & Nuncium
fpecialem ,
Ad comparendum , noftramque Perlbnam repraefentandum , co-
ram, Venerabilibus in Chrifto Patribus, Dominis, WillielmoSan-
d:i Andreae , Thoma Catenenlis , & Patricio Brychynenfis Cancel-
lario noftro , feu quibufcunque aliis Regni noftri Scotiis , Epi-
fcopis ,
JVlonitiones etiam, Mandata, Praecepta, ac Cenfuras Ecclefiafti-
cas,& Proceflus quaecunque, nomine noftro, recipiendum, &
eifdem adcjuiefcendum ,
Sententiis quoque, tam Excommunicationis , quam Sufpenfio-
nis, & Interdiai, in Perfonam noftram, per praefetos Epifcopos,
feu eorum aliquem ferendis, quo fupra riomine fubeundum ,
Qiiodcunque genus liciti Sacramenti in Animam noftram prae-
ftandum ,
Omniaque alia & fingula faciendum , & excrcendum , quae cir-
?a prasmilfa , feu aliquod pr£emiflbrum , neceflaria fuerint feu
etiam oportuna;
Promittentes Nos Ratiim habere & Gratum quicquid pr^didlus
Procurator nofter fecerit in praemiffis , aut aliquo pr^raiflbruni ,
nec ipfum Procuratorem noftrum ullatenus revocare.
In cujus rei Teftimonium has Litteras noftras Patentes Sigillo
noftro fecimus muniri.
Dat. apud Berewycum fuper Twedam , Tertio die Menfis OSto-
bris, Anno Domini MilIefimo,Trecentdimo,Quinquagefimo fep-
timo.
Suh Mapio Sigillo Regis Scotite.
bn. D,
1357-
In, 51.
;. 3.
■x Ah-
Vgr.
SnpradiEtarum Conventionum Ratificatio , per David de
Brujs.
DAvid , Dei gratia , Rex Scotorum, Omnibus, praefentes Lit-
teras , feu praefens Publicum Inftrumentum . infpeduris vi-
Tom. IH. P. I.
Venerabiles in Chrifto Patres
Johannem Archiepijcopum Eho-
rum , Angliie Primatem ,
Thomam Dumlmenfem ,
'E.t Gilhertum Karliolenfem ,
Epifcopos :
Ac,
Nobiles Viros,
Henricum de Percy,
Radulphum de Nevil/,
Henricum le Scrop ,
Et Thomam de Mufgrave ,
Pro Parte didi Domini Regis
Anglije,
*Ac,
& Dominos,
■ Reverendos inChrifto Patres,
WilMmuvt Saniii A.idrea Epi-
fcopum ,
Thomam Epijcopum Catenenfem ,
Et Patriciim Epifcobum Bri-
chinenjem , Cancellarium Sco-
tite,
Diledos & Fidelesnoftros,
Patricimn Comitem Marchia,
Rohertum de Erskyn,
Et Willielmum <k Lyvyngijio»'^
Milite.'!
Pro Paftenoftra,
Plenam ad hoc habentes Poteftatem , apud Berewycum fuper
Twedam, Quinto die Menfis Odobris^Anno Domini Millefimo,
Trefcentelimo , Quinquagefimo feptimo , fuper Deliberatione no-
ftra Tradatum extiterat, & finaliter Concordatum, prout in qua-
dam Indentura, inde confedta, plenius continetur, cujus Tenor
talis eft ,
Ceste Endenture, &c. prout fupra de Dat. tertio die
infiantis Oilobris.
Nos,
Habita fuper Tradatu hujufmodi, cum Praelatis, Magnatibus,
& Sapientibus difti Regni Scoti^ Deliberatione matura,
De ipforum Confilio, & Aflenfu, didtum Tradatum, & fin-
gulos Pundtos in eodem admittimus , & approbamus.
Ulteriufque concedimus, & promittimus , bona fide, & fuper
Militiam noftram , per legitimam Stipulationem interpofitam , om-
ni exceptione Juris vel Fadi remota , tibi Notario fubfcripto , tan-
quam Perfonse Publicae, ftipulanti, & recipienti, vice & nomine
omnium , quorum intereft , prsefato Regi Angliae , vel fuis certis
Procuratoribus , aut Attornatis, didam Summam Pecuniae, viz.
Centum Millia Marcarum Sterlingomm , vel valorem , de quibus
fuperius fit mentio, Locis & Terminis folvere fupradidis, acom-
nia alia & fingula, in didt^ Indentura contenta, fine dolo, arte,
fraude , vel ingenio fideliter obfervare , & nullatenus in aliquo con-
travenire.
Et, fi contingat prxdidum Dominum Regem Angli^, velfuos,
circa praemifla, vel aliquod prsemiflbmm, Sumptus , aut Expenfas
facere, Dampna, vel Interefle quovifmodo fuftinere in Judicio vel
extra Judicium, petendo vel exigendo didtam Summam Pecuniae,
vel aliquam partem ejuldem, omnes illos Sumptus, Expenias, ac
Dampna, & Interefle, ultra fortem prxdiftam folveie, reddere,
& rertituere , ut praedidum eft , promittimus bona fide.
Pro quibus etiam omnibus & lingulis fupradidis, fic folvendis,
tenendis, complendis , & firmiter obfervandis , obligamus Nos,
Haeredes, & Succeflbres noftros, Regnum noftrum Scotiae prce-
didum, ac omnia Bona noftra, MobUia & Immobilia, Praefentia
& Futura , prsefato Domino Regi Angliae , Hseredibus , & Suc-
ceflbribus fuis , ufque ad integram Solutionem omnium prjemif-
forum.
Volumus etiam, & confentimus exprelse, qubd ad Solutionem
didae Suramx , & cujuflibet ejus partis , & Obfervationem om-
nium prxmifrorum & infrafcriptorum poffimus & valeamus cogi
& compelli , & , per Majoris Excommunicationis , ac Interdidi
Sententias, in Perfbnam noftram ferendas, per Epifcopos Scotise
infrafcriptos, viz.
•vi.fj:
Sanfii Andrea y
Glajc07ienjem ,
Brichinenjem,
Catenenjem ,
Dunkeldetifem ,
Moraviexjem,
Ahdonenjem ,
Rojfenjem ,
Ergadtenjem ,
Et Cand:d<e Cafa,
Et volumus, ac concedimus , quod didi Epifcopi poffint, &
debeant in Perfonam noitiram , feu Procuratoris noftri, tanquam
in Perfonam noftram Sententias majoris Excommunicationis, ac
Interdidti, & quafcumque alias Cenluras Eccleliafticas ferre, pro-
mulgare, & fulminare, exnunc prout extunc , pro plenarid Solu-
tione didtx Sumrase , & cujuflibet ejus partis , & fideli oblervatio-
ne oranium praeraiflbrura , in cafu quo defecerimus de Solutione
didae Summae, in Locis & Terminis iiipradidtis, vel non remit-
terimus, aut Magnates, in didta Indentura nominati pro nobis, uC
ibidem expreflum eft, non intraverint in Carcerem Regis Angliae
fupradidti, in eo manliiri ufque ad Completionem praemiflbrum.
Item, volumus, concedimus, & prxcipimus qubd fimiti modo
prsefati Epifcopi , & Prslati faciant , & pronuncient eafdem Sen-
tentias , & Interdidi ProceiTus &c Cenfuras contra Comites , Ba-
rones, Proceres, Civitates, Capitula , & Colle^a Mercatorum»
& Comraunitates alias difti Regni Scotiae in calu quo Nos in ali-.
quo prsmiflbrum defecerimus, ipfi, & eorum quilibet quantumin
eo * elt, ea non compleverint, aut non fecerint plene i'.i omni-
bus obfervari.
Item, volumus, & tenorc praelentium conlentimus, quod, fi in
prsemiltorum obfervatione , aut alicujus eorundem defecerimus, feu
ea non compleverimus, ut praefertur, ac didi Epifcopi Regnino-
ftri in praedidarum Sententiamm Executione, publicationeque ip-
faium negligentes fuerint, aut remiffi, aut eas noluerini , feu non
V p»;
•vi.i-*;
1^4-
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Ann. D- potuerint, Aufive non fuerint eas exequi, ut prsefertur, quod Do-
minus Papa , ad limplicem & nudam Denunciationem Regis An-
glix, feu Delationem iibi per f las Litteras fuper hoc faciendas, eas
publicet, & promulget vobis, tam in Romana Curia, quam m
Regno noftro, & ipfius Eccldiis, ac locis aliis faciet iolempnitcr
publicari. ,
Infuper , ad majoris roboris Firmitatem omnium & iingulorum
fupra & infrafcriptorum, juramus ad bxc Sanfta Dei Ewangelia
per nos corporaliter tadta, fupradida & infrafcripta tenere, folvere,
complere & obfervare, & contra ipia per nos, vel per alium de
Jure, vel de Fadto, direfte vel per obliquum, non venire vel fa-
cere quovismodo , & in eventum quo praEmifla, vel eorum aliqua
non adimpleverimus, quod abfit, vel per nos fteterit quominus ad-
impleatur , quod extunc omni vice , qua in aliquo prjemiuorum
defecerimus, ut Prifonarius & Captivus didti Domini Regis An-
glix, Carcerem fuum in Caftro Novi Caftri fuper Tynam, infra
Tres Septimanas proximo tunc fequturas , perfonaliter & fideliter
reintrabimus , & in eo remanebimus, feufi nos impediri tunccon-
tigerit, ut prxfertur, quo minus diaum Carceretn poffimus per-
fonaliter reintrare, prxfati Magnates, in Indentura nominati, no-
mine noitro didum Carcerem intrabunt , & remanebunt in eo
quoufque de Summa Pecunix, a retro exiftentc, unacum Datnp-
nis pariter & Expenfis , ac aliis prxmilTis , fuerit diito Doraino
Regi Anglix plenarie & integre fatisfadum :
Sub cujus Juramenti , per'nos prieftiti , virtute promittimus,quod
nuUum impedimentum in hac parte penitus confingcmus, doio,
fi-aude,arte,vel ingenio quibufcunque , fet impedimento ceflante,fi
quod in hiis contigerit , dictum Carcerem reintrabimus , ut prxfertur ;
Et, fub eodem Juramento , renunciamus exprefse omni Excep-
tioni, Cavillationi , Forique Privilcgo, Juri , dicenti generalem
Renunciationem de loco ad locum ficri non debere, ac omnitem-
pori Feriato & Quadrumeftri , & omni Provocationis & Appel-
lationis remedio, & omni Confuefudini , & Statuto, ac Pedtioni,
&c Damnationi LibeUi, & omni Ordinario Judicio, & omni ftre-
pitui , & figurx Judicii , ac omni Beneficio nuUatenus ProcefTuum
&: Sententiarum , omnibufque Litteris Apoftolicis , llve Privilegiis
iropecratis, feu impetrandisi
Et in fideUtate noftra-, & fub Juramento noftro pr^diclo, pro-
mittimus, qu6d nec per Nos, nec per AUos, feu AUum impetra-
bimus, nec procurabimus , feu permittemus aliqua Refcripta, Pri-
vilegia , Revocationes , feu Indulgentias impetrari , direde vel in-
diredle, publice vel occulte, per qux, vel quas, Juramentum no-
ftrum prxdicftum, Proceflus Interdidti, Sententix & Cenfurx, in
Nos, ieu Comites , Barones , Proccres, Civitates , Capitula, &
CoUegia , Mercatores , & Communitates prasdidta , vel contra
Nos, feu loca noftra ferendae vel promulgendiE, differri, relaxari,
annullari, revocari, feu impediri potemnt quovifmodo.
Et in cafu quo aliqua Refcripta , Privilegia , Revocationes , feu
Indulgentix, per qux nos, Capelli, Loca aut Familiares noftra,
fufpendi, excommunicari, vel interdici nuUatenus pofiTent, proprio
motu Domini Papae, feu ad Procuradonem alterius cujufcunque,
conceffa fuerint, feu impetrata, aut inpofterum concedi, vel im-
petrari contigerint, quod ipiis, feu eorum aliquo uti nolimus, fet
cifdem renunciamus exnunc ex certa icienria , & in hiis fcriptis.
Item, volumus, & exprefse confentimus per prxfentes, quod,
' fi contingar ncs , in Solutione SummsE praedidtx ,| vel aliqua
ejus parte, Locis & Terminis expreflatis , feu Termino aliquo eo-
Tundem deficere, aut Corpus noftrum , feu Corpora Magnatum
ptxdidorum , in Carcerem di<5ti Domini Regis Anglise , non in-
trare , fecunduro formam Indenturse prsedidtie , quod extunc fi-
mus, teneamur, & reputemur Perjuri 8c Infideles, Infames, &Fi-
dementiti, ac Dignitate, Honore, & MiUtia quibufcumque defti-
tuti limus, & totaliter privati:
Et nihilominusvolumus & praecipimus, & excerta fcientiacon-
fentimus, quod Epiicopi, Capitula, Comites. Barones, Proceres,
Mercatores, & aUi, ac Communitates didti Regni noltri Scotiae,
exnunc poflint , & debeant cum omni feftinatione qua pocerijit ,
Nos ad prxmifla omnia & fingula obfervanda compeliere , & co-
hibere , Ligeantia , * Homagio , Fidelitate , & Juramento quibufcum-
*Vl.jf. qye^ per quae nobis aliqualiter funt aftricti, non obftantibus quo-
vis modo, a quibus Ligeantiaj Homagio, Fidelitate, & Juramen-
to, Epifcopi, Capitula , Cormtes , Barones , Proceres , Mercato-
res, & Communitates Regni noitri Scotix fupradidi, in evenm
quocontra pricraifla, vel eomm aUqua venire nos
Thilippum de Coddeford,
yohannem de Appelhy ,
Legum Dodtores:
Rohertum de Coventre^
Johannem Nugum,
Et IVillielmum de Toderkj ,
In eadem Curia Procuratores,
Conjundim, & divifim , ad comparendum, nomine noftro,
omni tempore Feriato , vel non Feriato , ante fupradiftos faciendae
Solutionis didtae Summx Pecuniae Terminos,& ipfo Termino,6c
poft ipfum Terminum, & alias quandocunque pra;fato Regi An-
gliae, vel diftis Procuratoribus, aut aUcui ipforum Jv;s fuum peten-
ti, placuerit, coram, Reverendo Patre, Domino Camerario Do-
mini Papae , & Dominis , Curiae Camerae ipfius Domini Papae,
generali Auditore, Vice-auditore, ipfiufque Locum tenentibus, feu
CommiiTariis, tam Uno, quam pluribus, tam praefentibus , quam
fiituris, quocumque, ac quibu.^cumque eorum,
Et ad confitendum , & recor^nofcendum , iri Judicio , & extra ,
coram eis , & quolibet eorum in foUdum , didam Summam Pecu-
nije, & quamlibet ejus partem, ac alia, & fingula fupradii5ta,
Et ad audiendum, petendum, & recipiendum omnia Prxcepta,
Sententias, Condempnationes, Monitiones, & Mandata, quae, &
quas pr.iedidti Domini, Camerarius , Auditor, Vice audi'or, Lo-
cum tenentes, & Commiflarii, contra Nos, & pro praedidoDo-
mino Rege AngUae, facere, ferre , vel promulgare voluerint, feu
voluerit, pro didta Summa Pecuniae, aut aliqua ejus parte folven-
da , pro quibufvis aUis fupradi«5tis obaervandis , & fideUter adim-
plendis,
Et aa fubmittendum, & refubmittendum Nos, femel & pluries,
Haeredes & Succeflbies noftros, Regnumque noftrum Scotiae fu-
pradidtum, ac Res & Bona noltra prxdidta, pro omnibus & fin-
gulis fupradiftis, & quoUbet fupradidorum obfervandis, & adim-
plendis Jurifdidtioni , & Cohibitioni Curix Dominorum , Audito-
ris, Vice-auditoris , Loca tenentium , & Commiflariorum praedi-
dorum , & cujuflibet eorundem in foUdum ,
Et ad volendum, confentiendum , & acceptandum , quod atem-
pore didti Praecepti, Monitionis, Sentenriae, & Condempnationis
prxdiftorum, & cujufvis corum , praedidti Camerarii, Auditoris,
Vice-auditoris , Locum tenentis, & Commiflarii , & quilibet eo-
rum , in nos tam Interdidti , quam Excommunicationis Senten-
tiam, feu Sententias, extunc prout exnunc, aut cxnunc prout ex-
tunc , femel aut pluries, promulgent, atque ferant, fi didto Domi-
no Regi Angliae, vel fuis, aut Jusfuum in hac parte habenti, non
ftut in didtis Locis & Terminis, juxta prsedidtaeLjdenrurae, & hu-
jus Inftrumenti Tenorem plenarie, & in omnibus fatisfadlum :
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros, quiccjuid didti
Procuratores noftri, aut eorum aliquis, fecerint,feu fecerit in prae-
miflis , aut prxmitTa concernentibus quovifmodo ; nec ipfos , * *
aut eorum aliquem, fub debito Juramenti noftri p.-a?didti, ullatenus
revocare.
Infuper, Renunciamus expref e orani Adlioni, Exceptioni, De-
fenfioni, & omni alii Juris, Canonici, & Civilis, Auxilio, gene-
raUs & fpecialis, quod contra has Litteras noftra.;,five prxfensPup-
plicum Inftruraentum , vel Fadt um , poflint ullatenus obici , vel
opponij & fpeciaUter Juri, dicenti generalem Renunciarionemnon
valere.
In quorum omnium Teftimonium pracfentes Litteras feu praefens
Publicum Inflrumentum, Sigiilo noftro, una cum Signis & Sub-
fcriptionibus Notariorum fubicriptorum , fecimus communiri.
Dat. & Adta fub Anno, Menfe, Die, & Loco prxnotatis.
Ann.D.
i?57.
£dv. 3.
vi.r6,
Et ego Adam de Hilton Qericus, Lichefeldenfis Dioecefis, Pu-
bUcus Apoilolica & ImperisU Audtoritate Notarius , prxmiflisTra-
dlatibus & Concordii". , Obudumque Admiirioni & Receptioni,
necnon PromilTionibus, Obligationibus , Terminorum Aflignario-
nibus , Juramentorum prxftationibus , SigUlorum appofitionibus,
omnibufque aUis & iinguUs fuprafcripris, dum fic, ut prxmittitur ,
agerentur & fierent (fub Anno Domini MiUefimo, Trecentelimo ,
Quinqua^eiimo feptimo : Indidtione Undecima : die viz. Quinta
Menlis Odobris , Pontificatu Domini Innocenrii , Divina Provi-
dentia, Papx Sexti, AnnoQuinto) unacum Magiftris, Winielmo
icti, m evenm &Johanne, Notariis Publicis fublcriptis . ac Dominis , Rogero de
contigerit ex- Percy, Ricardo Tempeft , & Ricardo deTotefham, Militibusde
nunc prout cxtunc exoneramus, & abfolvinius, & exoneratos di- Anglia,jic Willielrno de \^ufe, & Johanne Herys , Militibus de
mittimus, & abfolutos.
Volumus infuper, & concedimus, ac fub Juramento noftroprX'
dido promittimus, quod, priufquam didlo Domino Regi Angiiae,
de totali Summa fupradidta plenarie fuerit fatisfadtum , Arma con-
tra eundem Dominum Regem, vel fibi quovis modo Adhaerentes,
non portabiraus, nec per nos vel alios, palam feu occulte, diredte
vel indiredte raovebimus , ieu moveri permittemus , quatiniis in
nobis erit , nec contra ipfum cum aliis Confcederationes , feu Li-
gantias aliquas interim faciemus , nec alios nobis alligabimus , nec
Adverfanribus didtoDomino Regi Angliae, vel eidem Adhxrenti-
bus , auxilium , opem , coniihum prxftabimus , vel favorem ; pro
quibus omnibus & fingulis fupradidtis , fic Iblvendis, tenendis,
complendis, & firmitet obfervandis, fubminimus Nos, Hxredes,
& SucceCfores noftros, ac Regnum noftrumScorix prxdidtum, ac
omnia Bona noftra , Mobilia & Immobilia, Prxfentia & Fucura
Jurildidtioni , & Cohibitioni Curix Camerx Domini Papx , ipfius
Auditoris, Vice-auditoris , Locum tenentis, & Commiflarii ,
Ac facimus & conftituimus , & per hoc prxfens Pupplicum In-
ftrumentum , ordinamus , Procuratores noftros in Romaua Curia ,
Magiftros ,
Simonem de Sudhiry , Camellarium Sarum,
Ricardum de Drax,
Et Thomam Michell,
In dida curia Adyocatos:
Scotia, Teftibus ad prxmifla vocatis, praefcns interfui , eaque fic
fieri vidi & audivi , per alium fcribi feci, publicavi , & in hanc
pabUcam Formam redegi, Signoque meo iblito fignavi rogatus,in
Teftimonium prxraiflbrum.
Et e^o Willielmus de Ragenhill Qericus , Eborum Dicecefisj
PubUciis audtoritate Apoftolica Notarius , prxmiifis omnibus &
fingulis, dum fic, ut prxmittitur, fub Anno , Indidtione, Ponti-
ficatu, Die, Menle , & Loco praedidUs agerentur & fierent, un^
cum prxnominatis Notariis, & Teftibus prasfens interfui , eaque
fic fieri vidi & audivi, publicavi, Signoque mco & nomine con-
fuetis fignavi rogatus in majorem fidera & Teltimonium prxmis-
forum.
Et ego Johannes Qerenans Clericus, Eboracefifis Dioecefis,Pu-
blicus audtoritate Apoftolica Notarius , prxmiiTis omnibus & fin-
gulis, diim fic agerentur & fierent , una cum Magiftris Adain &
Willielmo, & Tefl^bus fuprafcriptis , fub Anno, Indidtione, Die,
Menfe, Pontificatu, & Loco prxdidis, prxfens mterfui , eaque
fic fieri vidi & audivi, ac S^o meo confueto lignavi in Fidem&
Teftimonium prxtnifrorum.
Sub Magno Sigillo Re^is Scoti<e, fendente a Pilisferieit, vmJis
rubei^ue coloris.
Vati'
ET ACTA PUBLICA.
iff
o
Ratificatio per Magnates Scotig.
Mnibus, ad quos pra:fenres Litterae, feu prsefensPublicum In-
ftrumentum , pervenerinc.
Tatricius, Comes Marchia ^
Thomas^ Comes Anegous ^
Willielmus , Comes Southyrlande ,
Thomas de Morav:a., Vatetarius ScotiiCy
Willielmus de LyvjKgifiou,
Kobertus de Erskjn,
Milites, „ .„ .
Tam noitro, quam aliorum Magnatum Regni Scotiae , nomine ,
plenam ab eis Poteftatem liabentes,
Salutem in Domino. . „ ^ . t^
Ciim, Sereniffimus Princeps & Dommus nofter, Dommus Da-
vid, Dei gratia, RexScotnrum, fuerit, ExcellentifTimiPrincipis,
Domini Edwardi, Regis Anglix, verus & legalis PrLonarius a:-
queCaptivus, .,,,.„ ^ ,. . .
Idemque Dominus Rex Anglioe , fub certis Modis & Condinoni-
bus nuper concefferat, quod piccf^us Dominus nofter Rex David
redimatur , ac de Carcere fuo liberetur , & inde ad Regnum Sco-
fia revertatur , pro Centum Milibus Marcarum Sterlingorum , ei-
dem Domino Regi Anglix folvendis, pro Redemptione fua, cer-
tis Terminis& Locis, prout in Indentura, inde confecta, pleniiis
continetur :
Cujus quidem Indenturs Tenor fequitur in hxc verba,
* Ceste Endenture , (^r . frout fu^ra de Dat. iertio die
infiatttis OiieHs.
^Tos
Deliberationem proefati Domini noftri Regis plurimum affeftan-
tes , habita fuper Tradatibus & aliis omnibus cic (ingulis in didta
Indentura contentis , una cum Praelatis, Magnatibus, Sapientibus,
& aliis Mercatoribus totius Regni Scotiae , bona Deliberatione &
luatura,
De communi AfTeniu diaorum Prxlatorum , Magnatum , ac
Mercatorum, 8c Communitatum ejufdem Regni Scotiie, prxfatis
Tradatibus , & Concordiis , ac omnibus & fingulis fupradictis ,
fic faftis & habitis, ex certa fcientia & yoluntate didi Regis Sco-
tise libera, & noftra, confentimus, & eifdem in omnibus unani-
miter concordamus.
Concedimus etiam & promittimus , & quilibet noftrum bona
fide promittit, ac obligamus Nos,
Patricium,
Thomam ,
Williebnumy
Thomam ,
Willielmum,
Et Roherturn,
Necnon ,
Willieb/imn Je Rojfe,
Malcobnum de Wygton,
Et Doneiialdum de Lsvenax ,
Comites ,
WiUielmum , Dominum de Doufjas ,
Willie/muin de Ketb , Marejcallum Scoti/e,
facohum de Lyndejey , Dommum de Croweford,
David de Graha^n , Domiium de Dundaj ,
Et Willielmum de More , Dominum de Abrecorne,
Ac alios Proceres & Magnates difti Regni Scotix , de conienfu
& nomine Procuratorum eorundcm , & quilibet noftriim , noftro
& Procuratorum nomine , fe obligat , Hieredefque , Executores fuos ,
& noftros, ac Bona noil:ra, & fua, Mobilia & Immobilia, Prx-
fenria & Futura, ubicunque fuermt inventa , Domino Regi An-
glioe praedifto, ad Solutionem & Impletionem praemilTorum fide-
liter faciendum , ac conftituimus Nos , & quemlibet noitriim ac
ipforum, per Prajientes , principales Debitores, & princip.ilem De-
bitorem , ad plenam & integram Solutionem Centum Millium
Marcarum , & quarumlibet earum Partium, Locis & Terminis fa-
ciendam llipradidtis,
Promittimus etiam & concedimus , & ad hsec Sand.-e Dei E-
wangelia, per nos corporaliter tacta, juramus, & quilibet noftrum
jurat, qu6d, fi praedidlus Dominus nofter Rex David, aut aliquis
noftriim, in di£ta Solutione Pecuniae, aut aliqua ejus parte defece-
rit , feu praemifla omnia & lingula , in difta Indentura contenta ,
nos attingentia , non obfervaverit cum effedu , quod ipfum Dominum
JDavid Regem noilrum ad obfervationem omnium pr.Bmillbrum , viis
& modis , quibus meliiis poiTim,us,omnique dolo & fraude remotis,
ipfum conftringemus & compellemus, quod line dilatione redear,
& fe reintret in Carcerem Caftri Novi Caftri fjper Tynam , vel
quod alii de Magnatibus fupradidis loco fui didtum Carcerem in-
trabunt , & fe ponent in eo , ibidem moraturi , quoufquc fuerit de
tota Sumrai Pecuniae a retro exiftente, una cum Dampnis pariter
& Expeniis , ac de omnibus aliis Capitulis , in didta Indencura con-
tentis, integre & plenarie fatisfaftum.
Volumus, infuper, & confentimus qu6d, fi in aliquibus, vel in
aliquo praemifforum deficiamus, feu quivis noftriim dcficiat, qu5d
perdamus hoc ipfo omnem Honorem Militix & Dignitatum, &
quod habeamur & reputemur ubique Perjuri , Infames, <Sc Infide-
les, 6c Fidementiti in omnibus Regnis, DiftriiStibus , & Terris,ac
tales iiraus habiti , & perpetu6 reputati , no i obftantibus quibuf-
cunque Ligeantia , Homagio , Fidelitate , Obfervantia , & Jura-
mento, praefato Domino noftro RegiDavid fa6tis,& etiamficien-
dis, aquibus Ligeantia, Homagio, & Fidelitate, Obfji-vantia, &
Juramento fupradidtis, idem Dominus nofter Rex Scotiae, Nos,
& noftrtiTn quemlitjet , in illum Eventum exoneravit penitus &
abfolvit.
Tom. lll. F. I.
Volumus etiam , concedimus , & confentimus , conjundim & Ann. D,
divifim,q)>">d Epi(copi didti Regni Sco.i^, iu Nos & quemlibet 1557.
noftrijm majoris Excommunicationis Neruentijs, exnunc prout ex- Edv. j.
tunc proferani, & promulgeit, li in pr.enii(Toruiii impletione, vel
obfervatione , qunnuim ad nos pertinet, in toto aefeferimus velin
Pirte, ac alios Procellus, & Cenlijras Eccleiiafticas contra nos, &:
quemiibet noftram, pronuncient, publicent , & Iblempniter exe-
quantur ,
Proniittitnus etiam, &, fub Juramento noftro prxdicto , t^.npro
nobis, quam pro aliis Nobilibus dicTi Regni Scoti.o, no..iine quo
fupra, quod non * procurabimus , nec aliquis noftrum procorubit * Vl.yS,
didas SententiaSi Proceiius, & CenLras relaxari, fcu quovis mo-
do rcvocari , vel nos abfolvi ab eis (implicirer , vel ad cautelam ,
vcl eas fufpendi ad tempus quodcunque, publicc vel occulte: Eiii
conringat q lod aliqux Abfolutiones , fcu Revocatioiies , vel Suf-
penliones, aut Privilegia quaecunque , proprio motu Doniini Pa-
px, feu ad Procurationem ulrerius cujufcunque , vel alias concefta
fuerint , vel iirpetrata , quod ipfas Abfolutiones , feu Revocationes ,
Sufpenliones , aut PrivOcgia quxcunque non acceptabimus , nec
aliquo modo ratificabimus, fed dictum Dominum noftrum Regem
David impedienuis, & quilibet noftr&m impediet, quo rninus ip-
fis, aut aliquo ipforum utetur pubiice vel occulte , quibus & ea-
rum elFedui lenunciamus exprefse. ■
Renunciamus etiam , quo fupra nomine , & quiiibec noftrflm re-
nunciat dividm in prxdidlis, & circa pradiita, omnibus & lingu-
lis Juribus, Auxiliis, Bencficiis , Remediis , Cautelis, ac Litteris
Apoftolicis, itnpetratis, & impetnindis, ac omni Appeli.itionis &
Provocationis remedio , quibus mediantibus contra prxdicta , aut
Nos, feu Bona noftra lupradida defendere quovis niodo, vei tueri.
Tenor vero Frocuratorii diilorum Daminorum , de qiio fiipra ft men-
tio , fic inci^it ,
NovERiNT Universi quod Nos Robertus Senefchal-
lusScotix, Locum tenens ScreniiTimi Principis Domini David ,
Dei gratia, Regis Scotorum Illuftris, Willieimu: de Roile, Mal-
colmus de Wyngton , Donenaldus de Levenaux , Comiies ,
Etficfiyit,
In quorum omnium Teftimonium Sigilla rvaftra , nomine noftro,
&oriinium Comi[um,Procerum, &Baronuindi(fi:i RegniScotix,
prxfentibus funt appenfa apud Edynburgh , x:;vi dieMeniisieptem.
bris , Anno Domini Ivlillefimo , Trecenteiinio , Quinquagelimo
ieptimo.
Dat- apud Berewycum fuperTwedam, Qiiinfodie MenfisOifto-
bris , Anno Domini Milleiimo , Trecenteiimo , Q^ainquagelimo
feptimo.
Et ego Adam de Hilton Clcricus, Lichefeldcnfis Dioecens, Pu-
blicus Apoltolica & Impenali Auiftoruate Notarius, prxmilTisTra-
dtatibus & Concordiis , Oblidumque AdmilTioni & Receptioni ,
ac Promilfionibus , Obligationibus , Terminorum aiTignationibus-,
Sigillorum appolitionibus , ac omnibus aliis &iingulis fuprafcriptis,
diim (ic, ut prxmittitur , agerenCur & fierent (fub Anno Domini
Millefimo , Trecentetimo , Quinquagedmo feptimo : Indidtione
undecima: die viz. quinta Menlis 06tobris: Pontificatus Domini
Innocentii, Divina Providentia, Papx Sexti , Anno Quinto) una
cum Magiltris, Willielmo & Johanne, Notariis publicis fublcrip-
tis, ac Dominis Roa;ero de Percy, Ricardo Tem^eft, ac Ricar-
do de Totediam , Militibus de Scotia , & alns "i eftibus ad prx-
miiTa vocatis, prxfens interfui , eaque (ic lieri vidi & audivi, per
Alium fcribi feci, publicavi, & in hanc publicam Formem reJe-
gi, Signoque meo folito (ignavi rogatus in l"eftimonium prx-
miiTorum.
Et ego Willielmus de Ragenhill Clericus , Eboruin Diceceus,
Publicus audtoritate Apoftolica Notarius, prxmilTis omnibus&lin-
gulis, diim fic, ut prxmittitur (fub Anno , Indidtione, Pontifi-
catu, Die, Menfe, & Loco predittis) agerentur & ficrent , una
cum Notariis & Teitibus iiipradiitis , prxiens interfui , eaque (ic
fieri vidi & audivi , publicavi , Signoque meo & nomine conUiCiis
fignavi rogatus in majorem fidem & teftimonium prxmiilbrum.
Et egojohannes Clerenans Clericus, Eborum Dioecefis, Publi-
blicus audoritate Apoftolica Notarius , prxmilfis omnibus & lin-
gulis, diim fic agerentur & ficrent , uni cum prxfatis ALgiftris
Adam & Wiliielmo Notariis Publicis , fub Anno , Indidtione , Die ,
Menfe , Pontificatu , & Loco prxdidtis , prxlcns interfui , ea )ic
fieri vidi & audivi , ac Signo meo confueto iignavi in fidem & te-
ftimonium prxmiiibrum.
Suh Sex SigiUis, viz. Vatricii Comitis Marchite, Thoma Comitis
Anegous , Wiliielmi Comitis Southyrlandis , Thoniie d: Mora-
via, IVillielmi d; Lyvyngiflon, (^ Roherti da Eiskyn, pejiden-
tihus a filis fericis ex variis colorihus.
%
y^pprobatio <^ Obligatio Aiercatorttm Regni Scotiit , fuper
Conventionibtts pradiWts.
T TNiverfis , prxfentes Litceras , feu prxfens Publicum Inftrumen-
vJ niTT, infpedturis, & audituris.
«VI.
f?-
tum,
Alexander Gyllyot ,
Adam Tore,
yohannes Goldfmith,
De Edenbourg ,
fohannes Mercer ,
Johannes Gill,
Et Rohertus de Gattmilk,
DePerth,
Laurentius </? Garnok,
WiUiehnus de helh ,
Et yohannes Crab,
De Aberden ,
Magifler yohannes de Sommer-
ville ,
Et Robertus Kyd,
DeDondc,
Vil-
iy6
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D. ViUarum, MercatorcsSc Bargcnfes,
f;57. Tam noflrro, quam aliorum Mercatorum Regni Scotix, nomi-
idv. ■j. ne plcnam ab eis Poteflatem habentes,
Salutem in Domino.
Cum , Sereniffimus Princeps &c Dominus noftcr, Dominus Da-
jod, Dei gratia, Rex Scotorum Illuftrin , fuerit Illuftriirnni Prin-
cipis, Domini Edwardi, Dei gratia, Regis Anglix vcrus, & le-
gaiis Prifonarius, & Captivus,
Idemque Dominus Rex Anglix , fub certis modis & conditioni-
bus, nupcr concelTerat, quod prxfatus Dominu^ Re\- David redi-
iTiatur , ac de Carcere fuo liberetur , & inde ad Regnum Scotix re-
vertatur pro Centum Millibus Marcarum Sterlingorum , eidem Do-
mino Rcgi Anglie folvendis pro Redemprione fua , certis Terrni-
minis & Locis, prout in quadam Indentura inde confedta pleniiis
continetur j cujus quidem Indenturae tenor fequitur in hsc verba.
Ceste Endenture &c. {rout fupra de Dat. \. die ;«-
fiantis Oiiohris.
Nos,
Deliberationem praefeti Domini noftri Regis Scotin: plurimtim
affeftantes, habita fuper Tradlatibus & Concordantns hujufmodi,
una cum Prxlatis, Magnatibus , ac nobis Mercatoribus , & aliis
ejuldem Regni Scotias, quorum Confenfus in hac pane requiritur,
vel aiias effe dignofcitur oportunus, bona & matura Deliberatione,
De communi Aflenfu omnium Prxlatorum , Magnatum , &
alioium Mercatorum, & Communitatum ejufdem Regni Scotix,
pntfatis Traftatibus & Concordiis, fic faiftis & habitis, pure,fim-
piiciter, & ex certa fcieniia, & voluntate hberi, confentimus, &C
eifkm in omnibus unanimiter concordamus,
Promitcimus eciam ,& concedimus noltro, & quo fuper nonriinc,
&: Guilibet noftciim promittit , & concedit , per folennem Stipula-
tlonem interpofitam , & fuper Sacramentis noftrisinferiusdefcriptis,
tam in Animas noftras , quam aliorum Mercatorum abfentium^
quod omnes Arriculos , & Capiaila fingula in dicta Concordia
conrenta, fine dolo, arte, vcl ingenio, obfervabimus, tenebimus,
& perficiemus, & quilibet noftrum obfcrvabit, tenebit, &c implc-
bit, ac faciemus ab aliis, quantum in nobis eft , fidelirer obferva-
ri ; Et ad majorem robcris Securitatem , vel Firmitatem om.riium
& finguloruni , fupra , & infrafcriptorum , & maxime quoad inte-
fram Solutionem totius Summae Pecuniae (vtl. Centum Milium
/larcarum Sterlingorum) debiiae diiSo Domino Regi Angli-je,pro
Deliberatione pra:tati Domini noftri David Regis Scotix, in cer-
tis Locis & Terminis , in dida Concordia. limitatis, perfolvendx
Obligamus,recognofcimus, & conftituimu^Nos, & alios Merca-
tores, ut.praemittitur, abfentes, Principales Debitores , & quem-
libet noftrum, & ipforum, in folidum Debitorem Principaiemto-
tius Sumrox, & Debitorum praedidtorum.
Volumus etiam & confentimus conjundim & divifim , ut, fi
contingat, quod abfit, quod praefatus Dominus Rex Angliae, aut
fluivisex parte fua Expenfas aliquas fecerint, aut fccerit , didam
bummam Pecuniae , vel aliquam partem ejus requirendo , exigen-
do , & recuperando , aut propter moram Solutionis , Tarda-
tionis, vel Reftitutionis , Dampna , Gravamina, IntereiTe, & Ex-
penfas incurrerit , vel fuftinuerit, omnes illas Expenfas , & omnia
•VI.60. 21j Gravamina , • Dampna, 6c Interefle, difto Domino Regi
Angliae, aut fuo certo Nuncio, & Procuratori , reddere, reftitue-
re, & integre reltaurare promittimus, & quilibet noftrum promic-
lit boaa fide, & illis omnibus & fingulis, & eorum quantitate, ac
etiam de forte Principali Debiti fupradidi , ftare Ordinationi , Ta-
Xacioni, &: Executioni quorumcumque Judicum , coram quibus
vocati , vel citati fuerimu? , aut fuerit aliquis nollrum , occafione
Tardationis , & Solutionis .Summx prxdictx , fuper quorum Damp-
norum, Expenfarum, & Lirerefie ceftimatione, Sc quantitate, abf-
que alia probacione, Juramenco Parcis didti Domini Regis Anglias
credacur atque ftctur.
Pro quibus cmnibus & fingulis fupradidis tenendis, complendis,
& firmiter obfervandis, & non concraveniendis , dicendis, feu fa-
ciendis, aftringimus, fubmittimus, & obligamus nos, & alios ab-
fentes Mcrcatores , ac noftrorum ac ipforum quemlibet in folidum ,
& omnia Bona noftra, & iplbrum Jura, & Adfiones Hxrcdum &
Succefforum noftrorum , & ipforum Mercatorum praedidtorum,
Prxfentia & Futura, ubicunque exiftentia, conftituta & inventa
fuerinr, compulfioni, & cohertioni quarumcumqueCuriarum,t3m
Ecclefiafticarum , quam Secularium, Judicumque & Miniftrorum
eorum, & cujunibet earumdem, in qua , vel quibus hoc Inftru-
mentum Puplicum omnimodo contigerit produci; ita quod realis
& debita Executio pofiit fieri, contraNos,& quemlibet noftrum,
& alios Mercacores praedidlos , cam in Bonis noftris , quam fuis , ac
fi effet Sententia lata per competentemJudicem,quam inremtrans-
iiffe Judicatam, & ibem comparcre, & Juri parere promittimus,
& quilibet noftriim promittit ,
Et quod didtarum Curiarum pnefatus Dominus Rex Anglise, &
Procuratores fui eligere poffint quam maluerint, illamque , feu illas
dimittcre , & ad aliam , feu alias recurrere , quotiens iibi videbitur
cxpedire ( non obftante quod Proceffus fuerit in eadem Curia in-
choatus) nulkim eidem Regi Anglix per eledtionem hujufmodi
prxjudicium generando, fponte nos , & alios Mercatores praedi-
dtos, & quemlibet nolfrum divifim , omniaque Bona tam noftra
quam fua, Jura & Adtioncs H.ieredum, Execucorum,& Succeffo-
rum , Prxfentia & Futura , qux jure procuratorio , nomine didti
dtorum Mercatorum abfentium , vel Hxredes, aut Succeflores no- Ann. D
ftri, fcu eorum, poflint , auc debeant concedere aliquas Acquie- 1357.
tantias, vel Acquietantiam , aut Padtum aliquod de ukerius nonpe- Edv. j.
tendo, fuper Solutione didtafum Centum Miile Marcarum , aut
aliqua ejus parce, nifi primo fiierinr conceffx, & probatx per bo-
nos & legales Miniftros didli Domini Regis Anglix, & fub Ma-
gno Sigillo ejufdem ligillacx, & produdtx per prxfatos Miniltros
ad hoc mandacum habentes fpeciale.
Renunciamus , infuper , & quilibet noftrum renunciat , prxdi-
dtorum eciam nomine diviiim in prxdidtis , & circa prxdidta , om-
iiibus& fingulis Juribus, Auxiliis, Beneficiis, Remediis, & Cauce-
iis, & Licteris Apoftolicis impetratis, & impetrandis,ac omni Ap-
pellationis & Provocacionis remedio , quibus roediantibus contra
Prxdidta, vel aliquod Prxdidtorum venire poffemus , feu ea, vel
eorum aliquod quomodolibet impedire, aut Nos, feu Bona noftra,
vel ipforum Mercatorum abfentium, Jura, vel Adtiones, aut Hx-
redum noitrorum & fuorum , Prxicntia , & Futura, deflfendere
quovifmodo, veltueri; Renunciantes etiam Juri dicenti generalem
Rcnunciationem non valere.
Teuor vero Frocuratorii diSorum Mereatorutn , de luo Juperiits fit
mentio , fic inciptt ,
NovERiNT UNivERst pcr prxfentes , qu6d nos Alc-
xander Gilyot & Adam Core &c.
Et fic finit ,
Prxtentibus funt appenfa apud Edenbourg , vicefimo fexto die
Menfis Scptembris, anno Millefimo , Trecentefimo, Quinquage-
fimo feptimo.
In quorum omnium Tcftimonium , prxfentes Litteras , feu pras-
fens Publicum Inltrumentum , Sigillis communibus Villarum,
Dc Edeniourgj
De Perthy
De Aberdeen,
Et de Donde,
* UnacumSignis & Subfcriptionibus Notariorumfubfcriptorura, *VI.tfi
fecimus communiri.
Dat. & Adt. apud Berewyk juper Twydam , die quinto menfis
Octobris, anno Domini Mill. Trecent. Quinquag. Sepc.
Et ego Adam de Hilton Clericus , Lichefeldenfis Dioecefis , Pu-
blicus Apoftolica & Imperiali Audloritate Notarius , prxmiffis Tra-
dtatibus & Concordiis , Obfidumque Admiflioni ac RecqJtioni,
necnon Promiffionibus , Obligationibus , Terminorum Atlignato-
nibus , Juramentorum prxftationibus , Sigillorum appofitionibus,
ac omnibus aliis & fingulis fiiprafcriptis , diim fic, ut prxmittitur,
agerentur & fierent (fub Anno DominoMillefimo, Trecentefimo,
Quinquagefimo feptimo : Indidtione Undecima : die viz. Quinta
Menfis Odtobris; Pontificatus Doraini Innocentii, Divina Provi-
dentia, Pxpa Sexti,Anno Quinto) una cum Magiftris, Willielmo
& Johanne , Notariis Publicis fubfcriptis , ac Dominis , Rogero
de Percy, Ricardo Tempeft, & Ricardo de Totefliam, Militibus
de Anglia , ac Willielmo de Ramefey , ac WillieUno de Vaufe , 8c
Johanne Herys , Militibus de Scotia , Teftibus ad prxmilla voca-
tis , prxfens interfiji , eaque fic fieri vidi & audivi , per alium fcribi
feci , publicavi , & in hanc publicam Formam redegi , Signoquc
meo iblico fignavi rogatus in Teftimonium prxmifforum.
Et ego Willielmus de Ragenhill Clericus , Eborum Dioecefis,
Publicus audtoritate Apoftolica Notarius , prxmillis omnibus &
fingufis, diim fic, ut prxmitticur, fub Anno, IudidTiione , Ponti-
ficatu, Die, Menfe, & Loco prxdidtis agerentur & fierent, una
cum prxfatis Teltibus prxfens interfui , eaque iic fieri vidi & au-
divi , publicavi , Signoque meo & nomine confuetis fignavi in ma-
jorem fidem & Teftimonium prxmifforura.
Et ego Johannes Clerenans Clericus, Eborncenfis Dioecefis, Pu-
blicus audtorirate Apoftolica Notarius, omnibus & fingulis fupra-
didtis, diim fic agerentur & fierenc , una cum prxfatis Magiltris
Adam & Willielmo, NotariisPublicisfuprafcriptis, fub Anno, In-
didtione, Die, Menfe, & Loco prxdidtis, prxfens interfui, ea-
que fic fieri vidi & audivi, ac Signo meo confueto fignavi in Fi-
dem & Teftimonium prxmifforum.
Suh ^uatuor Sigillis , vix. Sigillis Communibus Villarum de Edert'
houri , de Perth , de Aherden , <& de Donde , Pende?ttibus c
rilis Sericis ex variit colorihus.
Domini Regis Anelix, tam nos", quam alii Mercatores abfences
conftituimus poflidenda , quoufque didlo Domino R^i Anglix,
vel fuis cercis Atcornacis , de tota Summa Pecunix , & qua-
libet ejus Pavtc, cum Dampnis, Expenfis, & Intereffe, fueritple-
narie, & integre fatisfadtum, in ipfasCurias& quamlibec ipfarum,
nos & ipfos, ac Bonaomnia fupradidta fponce fubmittendo, obli-
gando, & Jurifdidtionem prorogando.
Et volumus etiam quod nec Nos, nec aliquis noftrum, aut di- Et Patricius^
Obligatio PrdatorHm , de execjuendo Ce»/hras Ecclejiafiicas
contra Infraiiores Conventionum pro Redemptione David
Regis Scotix.
UN I V E R s 1 s , prxfentes Litteras , feu prxfens Publicum Inftru-
mentum, vifuris vel audituris ,
milielmus, Epifcopus Sanlfi Andrea ,
Thomas , Epifcopus Cathanejifis , 71 ■ c ■
Et Patricius, Epifcopus Brejichinenps , Cancellarms Scotta .,
Et eorum Ecclefiifum Capitula:
/c Nos Epifcopi fupradidti,
ihllielmM. Procuracores,
Thomas, V_enerabiliuni_ Patrum,
Ann.D
An. JI.
£. J.
togr.
Willielmii Glafguenfis,
Joh»
ET ACTA PUBLICA.
'57
^nn. D Johanms , Dunkel(knfis ^
1557. Alexandri, Ahbredetifis j
Eui/ - j • yohamtis , Ahravieujis,
Akxandri , 'Reffenfis ,
^artixi , Ergadienfis,
JVillielmi , Dunblamnfis^
Micbaelis, Candidte Cafie ,
Willielmus , SanBi Aidree ,
Patricms , de hreichin ,
Ecclefiarum Epifcoporum , & Capitulorum Ecclefiarum praediifla-
runi Procuratores ,
Ad infrafcripta Poteftatem habentes fufficientem,
Salutem in Domino.
Cum, Serenillimus Princeps & Dominus nofter, DominusDa-
vid, Dei gratia, Rex Scotorum , fuerit, Excellentiffimi Principis,
Domini Edwardi, eadem Gratia, Regis Anglias , verus & legalis
Prifbnarius & Captivus,
Idemque Dominus Rex Angliae , fub certis Modis & Conditio-
• VI.61. nibus, nuper conccfferat , qubd prxfatus Dominus * nofter Rex
David redimatur, ac de Carcere fuo liberetur, & ad R^num Sco-
iis. r^vertatur, pro Centum Millibus Matcarum Sterlingorum , ei-
dem Domino Regi Angliae folvendis , pro Redemptione fua , cer-
tis Terminis & Locis, prout in quadam Indentura, inde confecta,
plenius continetur :
Cujus quidem ImCentura Tenor fe^uitur in hat verba ,
Ceste Endenture, <^e. prout fufra de Dat. tertio die
O&ohris infiantis.
Cumque Dominus David Rex Scotorum , fi defecerit , quod ab-
fit , in Solutione didtx Summae Pecuniae in toto , vel in parte , ad
Terminos & Loca in difta Indentura exprefta, per Litterasfuasfub
Inftrumento Publico obligatus exiftat ad reintrandum Prifonam,
vel alios Magnates ponendos loco fui in Caftro Villje Novi Caftri
fuper Tynam, fccundum formam & effeftum Indenturoe fupradi-
dte, ad ibidero morandum cum didtis Oblidibus & aliis, qui in
Affbrciamentum ipforum Obfidum permanferint , donec Summa
deficierrs de retroaftis Terminis fuerit plenarie perfoluta , ejufque fa-
<fti Solutione , idem Dominus nofter Rex David , feu alii de prx-
dictis Magnatibus, qui loco fui, ut praemittitur , in Carcerem ve-
nerint , redire ad propria libere permittantur , ipfis tiim Obfidibus ,
cum Afforciamcntis fuis , pro refiduo in Carcere remanentibus , fic-
ut pnus;
Et in cafu quo Solutiones
quod abfit , aut aliqua Pars ea-
rundem , fadae non fuerint in Termino , feu Terminis fupradiftis ,
& ibidem Dominus Rex non reintraverit cum effectu , aut didti
Magnates , vel eorum aliquis , in Carcere dicti Domini R^i An-
glae , loco fui intrare recufaverit , prouc in Litteris fuis Patentibus
continetur exprclse;
Nos promittimus bona fide , ac nos ipfos , & Dominos noftros
praediaios, plenam ad hoc & fufficientem habentes Poteftatem , ac
ipforum E)ominorum noftrorum quemliber , necnon Ecclefias eo-
rumdem, nomine Procuratorio firmiter obligamus , Juramento ad
hoc, &: ad Infrafcripta obfervanda, &implenda fideliter, tactisper
nos & infpedtis Sacrofmctis Evangeliis, pr;^ftito corporali , quod
ad hoc, ut prsdictus Domines nofter Rex David,juxtaSacramen-
tum per ipfum prxfticum ,Prifonae dicfti Domini Regis Angliae , vel
alios Magnates praedidtos ioco fui reddat & ponat , juxta modum &
formam inlndenturaexpreffatam, totam diligentiam noftram appo-
nemus, Scipfos ad hoc efficacius, quo potuerimus, inducemus,
Et quod tam Dominus nofter Rex ad reintrandum Carcerem Do-
mini Regis Angliae , feu alios in eo ponendos loco fui , & ad alia
in didta Indentura contcnta obfervandum , quam Comites & Ba-
rones infrafcripti , viz.
Tatricius, Marchi^ ,
Thomas de Anegous ,
'Et JVillielmus de Sotherland ,
Comitis:
Ac Thomas de Mourref,
Domini,
yacobus de Tjyndefey ,
David de Graham,
JU/bertus de Erskyn ,
Willielmus de 'Levynge^en,
David de Wemp ,
Tioomas Byfet,
Willielmus Vaus ,
Willielmus de Ramefay,
Milites,
Et Rngerus de Kirkfatrik Do?/ii-
ceLus ,
In Obligatione ipsa nominati & exprelTi ,
Ad compellendum & cohercendum didium Dom. David Re-
gem ad reintrandum feipfum , vel alios, loco fui, de Magnatibus
fupradictis, in Prifonam Domini Regis Anglix , modo quo prz-
mittitur , in cafu quo defecerit de aliquibus Solutionibus faciendis ad
JTerminos in Indentura expreffos, & alia varia in didta Indentura
contenta plenarie adimplenda, per fua Juramenta, & alias in hac
parte aftridi funt, ut idem Dominus nofter Rex E)avid, ac Proce-
les & Magnates fupradicti , ad Fidem , & Juramentum fua erga
didum Dominum Regem Anglix fideliter obfervanda firmiter ob-
ligentur , ipfum Dominum noftrura Regem David , ac alios pr.c-
didos,
Tatricmm ,
Thomam ,
Willielmum ,
Thomam ,
yacobum ,
Dav.d,
Robertum ,
Willielmum ,
David,
Thomam ,
Wilhelmum ,
Willielmum ,
Et Rogerumj
Et Thomas , Catanenfu ,
Epifcopi >
Ann. D.
1357-
Monemus Prirao, Secundo, & Tertio, & peremptorie in biis
fcriptis, quarinu; prxmiffa omnia & fingula in didta Indenturi,
contenta , quatinus Perfonara dicti Regis, & aliorum fingulatim
fingulas contingunc, prouc in ipsa Indentura, & praelentibus con-
tinetur, fideliter impleant, & obfervenc, fub Poena Excommuni-
cationis majoris, quam in Perfonas didti Regis David, &c aliorutn
prjemifforum quemlibet , i\ concra praemiffa, vel ea, feu eorun»
aliqua, quatinus ad ipforum fmgulos atcinent, non adimpleverint ,
dolo, culpa, vel mora fuis, vd alicujus iplbrum interyenientibua
in hac parte proferimus in hiis fcriptis.
Promittimus infuper, pro Nobis, & quilibet noftrum,Juramen-
co ad hoc per nos prxltito , didtam Sententiam cum prsemiili , vel
ipfbrum aliquis , ipsa fuerint inyoluti,finguli5 diebus Dominicis 8c
Feftivis intra Mil^rum Solempnia, cum major fuerit in ei Populi
Multitudo , in noftris & aliis Ecclefiis Regni Scotiae publicabi-
mus, denunciabimus, publicari, & denunciari faciemus publiceSe
aperte, & quod ipfam Sententiam non relaxabimus, vel revocabi-
mus, aut fuipendemus , necfaciemus, five procurabimus , necali-
quis noftrijra faciet five procurabit ip&m Sententiam relaxari , vel
revocari , aut fufpendi , publice vel occulte , nec eidem Domino
noftro Regi David, aut pnedidtis Comitibus , Baronibus, Proceri-
bus, & Magnatibus, feu Mercatoribus , vel eorum alicui benefi-
cium Abfolutionis fimplicicer, vel ad cautelam, feu ad cempus im-
pendec , quoufque idem Dominus nofter Rex David , deficientibus
quibufcunque Solutionibus ad certos Terminos , limitatos & fupe-
rius in Indentura expreflbs, in Prifonam didti Domini Regis An-
gliae perfonaliter reintraverit , aut Magnates fupradidlos loco liii po-
fuerit in eadem, & alia adimpleverint , ad quae tenencur perlnden-
turam praedidtam.
Et in evencum quod Dominus nofter Rex David , aliive Comi-
tes, & Barones , Proceres , Mercatores , feu Communitates didti
Regni Scotix, in dictis Solutionibus, auc prjemillbrum , feu alicu-
jus eorum , ipfos contingentium , impletione defecerinc quovis mo-
do, auc nos didtas Sencentias non publicaverimus, aut executi nor»
fuerimus, ut prsefertur, obligamus Nosfponte, & quemlibet no-
fttumdivifim, in cafu quo defecerimus in praemifi^is , vel aliquo
prxmiflbrum , Curiae , Caroerx Domini noftri Papx , ipfius Audi-
toris, Vice-auditoris, & Locum tenentis , & Commiftarii, in di-
dta Summa Pecunise, & quahbet ejus parce , Domino Regi An-
gliae praedidlo , ac is Decem Milibus Florenomm de Florentia ,
Camerae Domini noftri Papae Ufibus applicandis.
Et, ad hoc faciendum, ordinamus , facimus, & conftiruimus,
per praefensPubIicumInftrumentum,Procuracores noftrosinRoma-
na Curia,
Magiftros,
Simonem de Sudbiry , Cancella'
rium Sarum,
Ricardum de Drmc ,
Et Thomam Muhsll ,
In dicta Curia Advocatos :
Philippum de Coddefordy
yohannem de Appelby ,
Legum Dodtores :
Rohertum de Coventre^
Et y-jhannem tiugeon,
In eadcra Curia Procuracores^
' ■ Coram nobis perfbnaliter conilitutos , * de ipfbrum proprio , &
expretfo Affenfu, necnonTe , Magiftram Ale.xandirum Bur, Ar-
chidiaconum Moravienfem, Procuratorem dictiDomini RegisDa-
vid, in , & ad praetniflaj & jnfrafcripca fpecialicer conftitutum,
1' ■ Nos,.
Ad comparendum coram ipfis Camerario , Auditore , Vice-au»
ditore, Locum.-tenente, & Commiflario , &quolibet ipforum,dic-
bus Feriatis , & non Feriacis , & ad confirendura dictum Debitum ,
Scquamhbet ejus partem, & ad volendum , confentiendum , pe-
tendum, & acceptandum , quod a tempore cujufcunque Praecep-
ti , Monitionis , Sententix , feu Condempnationis , in ea parce qucH
vis modo habicorum , praedidtae Camerae , Audicor , Vice-audicor ,
Locum-tenens , & Commiffarius , & quilibet eorum in Nos. «Sc
quemhbet noflriim , cam Excommunicationis , quam Interclidli
Sententiam, feu Sententias, extunc prouc nunc, aut exnunc prouc
tunc, femel auc pluries, promulgenc, atque ferant, fi de prEmiflis,
aut aliquo prsemillbrum, juxta praedidbe Indenturae modum &fur-
mam , non fuerit plenarie fatisfadtum :
PromittentesNos, & quemlibet noftrum , Racum habere &Gra-
tum, quicqaid didti Procuratores noftri, aut eorum * aliquis, fe-
cerint, aut fecerit in praemiffisfeuprsemiffa concernentibus quovis
modo, nec ipfos, aut eorumaliquem, fub noftridebitojuramenti ,
ullatenus revocare.
Et, ulterius, promittimus bona fide , & fub debito Juramend
noftri praedidti , etiam divifim , qubd in cafu quo aliqua prxdicla-
rum Sententiarum Relaxatio, five Revocatio fuerit, vel fit , con-
tra hujufmodi Juramenta, & Promilliones noflras, a Sede Apofto-
lica impetrata , aut per Dominum noftrum Papam proprio motu ,
vel alias impenfa fuerit , vel concefla, aut impoftenim impetrari,
impendi , vel concedi contigerit in hac pane : ipfam Revocatio-
nem , feu Relaxationera , quantum in nobis eft , nullatenus accepta-
bim'i3, auc racificabimus , feu ipfas cenebimus ftabiles , five firmas ;
fec ipfis omnibus & iingulis hujufmodi Indulgenciis fadtis , feu fa-
ciendis, per quas Juramenta, & Promiffiones noftrae pnedidtx, &
alia, fuprafcripta poffmc effectu defticui, annullari, differri, lljfpen-
di , vel quomodolibet impediri , exprefse renunciamus per prx-
fentes ;
Et, ad majoris roboris Firmitatem omnium praemifforum , &
maxime quoad integram Solutionera totius Summx Pecunix , de-
bicz dicto DominoRegi Anglix, & cujuflibet ejus Partis, in cer-
tis Locis & Terminis , in didta Indentura limitatis, recognofci-
mus, & conftituimus nos, & Praelatos praedictos in folidum, quo
fupra nomine, de noftrorum & ipforum Capituiorum confenfu cu-
juflibet, & Eccielias noftras & ipfijrum, ac quilibet noftrijm, &
iplbrum, fe Principalem recognofcit , & conftimit Debitorem:
Ec ad majorem Securitatem praemiffjrum , Domini noftri Papae
audtoritatem , & licentiam impetrabimus Ipecialem , quibus tam
Nobis, & Capituiisnoltris, quam Epifcopis, & Capitulis Eccle-
fiarum Cathedralium , , _
V l Glaf.
•VI.6+:
if8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
'357.
■Bi-u. 3.
71.6;-.
Glafguenfis ,
T>unkelde?i['S ,
Moravienjis ,
Abhredeiifis ,
"Rojfenfis ,
Ergadienfis ,
Duhlaneufis ,
E^ Candidte Cafie,
Prsediai Regni Scoti-E, liceat nos & ipfos, ac Succeffores no-
ftros, &ipforum, Ecclefiafque & Capitula noftra, atque fua, ac
noftrorum, & iplbrum Bona, Mobilia & Immobilia, Praefentia &
Furura, pro obfervntione & completione omnium & iingulorum
praemillbrnm, Domino Regi Anglix, noftro, & quo fupranomi-
ne efficiciter obligare.
Si vero dicftus Rex Scotiae Privilegiatus exiftat , ne excommu-
nic:.ri ipfe , fuxve CapellaE fufpendi , feu interdici valeanc, etiam
per Liticras Apoftolicas , fuorum in ea parte Privilegiorum non ha-
bita pleni &c exprefsa mentione , aut nec Executionem Ceniuraruin
prsdidtarum auii facere, turbati, feu impediti, nej;ligentefve in ea
parte fuerimus , vel remiiTi , Licreras & Licentiam prxdidi Domi-
ni Pape impetrabimus, noftris Sumptibus & Expenfis Duplicatas,
quibus ad Executionem praemiffirum omnium & fingulorum, &
Denunciationem eorumdem efF?ftualiter fimus aftricSi, quas Licen-
tise Artationifque Litteras PartiDomini Regis Angli», cicraFeftum
Nitivitatis Sanfti Johannis Baptiftx proximo futurum , faciemus
eflFedualiter liberari.
Renunciamus, infuper, exprefse omni Aftioni, Exceptioni , De-
fenfioni, & omni alii Juris Canonici & Civilis, Auxilio , generali
&c fpeciali , quod contra has Littcras noftras , leu praefens Publicum
Inftrumentum , vel FacSum , polfent ullatenus obici , vel opponi,
& fpeciaiiter Juri dicenti generalem Renunciationem non valere.
Te7ior vero Trocuratorii diiiorum Frjslatorum , de quo fuperius fit
mentiQ, fic incipit,
NovERiNT Universi quod Nos,
Williclmus , Glafguenfis ,
yohannes ^ Dunkeldenfs ,
Et ficfinity
Ahxander , Aherdenenfis ,
Alcxander , Rojfenps , i^c.
In cujus rei Teftimonium Sigilla noftra , una cum Sioillis com-
munibus diiflorum Capitulorum noltrorum, nomine nolrro, & to-
tius CJeri noftri Scotiae praefentibus funt appenfa apud Edenburgh ,
vicefimo iexto die Menfis Septembris , Anno Domini Millelimo,
Trecentefimo , Quinquagefimo feptimo.
In quorum omnium Teftimonium nos , Willielmus , Thomas ,
& Patricius , Epifcopi praedicli , Sigilla noftra , tam nomine noftro
proprio , quam Procuratorio nomine , pro , Venerabilibus Patribus ,
Epifcopis, ac Ecclefiarum priedidtarum Capitulis fupradidlis, prx-
fentibus appofuimus apud Berwycum fuper Twydam , fexto die
Oftobris, Anno * Domini Millefimo , Trecenttlimo , Quinqua-
gefimo feptimo :
Necnon ad majorem fidem, pr?efentes Litteras, feu praefens Pu-
blicum Inftrumcntum , Signis & Subfcriptionibus Notariorum in-
frafcriptorum ,
borari.
Anno , Die , & Loco fupralcriptis , fecimus ro-
Et ego Adam de Hilton Clericus , Lichefeldenfis Dioecefis , Pu-
blicus Apoilolica & Imperiali Audtoritate Notarius prxmiUis Tra-
d:atibus& Concordiis, Oblidumque Admilfioni & Receptioni, ac
Promillionibus, Obligationibus , Terminorum afliLnationibus, Si-
gillorum appolitionibus , ac omnibus aliis & fingulis fuprafcriptis ,
diim fic, ut praemittitur , agerentur &c iierent (fub Anno Domini
MiUefimo, Trefcentefimo , Quinquagelimo feptimo : Indiftione
undecima : die viz. fexta Menlis Octobris ; Pontificatiis Domini
Innocentii, Divina Providentia, Papas Sexti , Anno Quinco) una
cum Magiftris, Willielmo & Johanne, Notariis publicis fubfcrip-
tisj ac aliis Teftibus prjenominacis, prcEfens inceifui, eaque fic fieri
viai & audivi, fcribi feci, publicavi, & in hanc publicam For-
mam redegi , Signoque meo folito lignavi rogatus in Teftimonium
prxraillbrum.
Et ego Willielmus de Ragenhill Clericus , Eborum Dioecefis ,
Publicus audloritate Apoftolica Notarius , prsemifiis omnibus &
fingulis, dum iic, ut priemittitur ( fub Anno, Indidtione, Ponti-
ficatu, Die, Menle, & Loco prxdidtis) agerentur & fierent, uni
cum prxnominatis Notariis & Teftibus , prxlens interfui , eaque
fic fieri vidi & audivi , publicavi , Signoque meo & nomine con-
fuetis fignavi rogatus in majorem fidem & teftimonium prxmis-
forum.
Et ego Johannes Clerenans Clericus , Eborum Dicecefis , Publi-
cus audtoritate Apoftolica Notarius , pra:millis ornnibus & iingu-
lisj dum fic agerentur & fierent, una cum fupr;aicriptis Magiftris
Aaam & Willielmo Notariis & Teftibus , prxfens interfui, ea fic
fieri vidi & audivi , publicavi , Signoque meo conlueto lignavi in
fidem & teitimonium prjemiirorum.
Suh Sex Sigillis {viz) Epifcopi , ^ CapituliSanEli Andrea ^ Epifco-
pi , ^ Capituli Catenenjis , ac Epifcopi, df Capituli Brecheneufis ,
pendentihus a filis jericis ex varits colonhus.
Ann. D .
I3T7-
S. j.
Pat. ;i.
i-.J.f.i.
^.l.dor.
Ve capiefido Deferentes Bullas in Regnum AngU*.
RE X Majori & Vicecomitibus Londoniae , qul nunc funt , vel
cjui pro tempore erunt, Salutcm:
Quia datum eft nobis intelligi qubd quamplures , noftri & Regni
noftri Angliae Inimici, cum Literis, ProceiTibus, Inftrumentis,& Aim. D.
aliis, Nobis, Magnatibus , Proceribus , & toti Regno praedidto I357-
valde Prcejudicialibus & Dampnofis, a Partibus Exteris,infraReg- ^*''", j.
num noftrum praedidtum , venire, & ea in Civitate prKdidla, &C
alibi, in didlo Regno noftro, Executioni demandari facere propo-
nunt, in noftri Contemptum & Prsejudicium , ac Legum, & Ju-
rium, Regix Coronje noftrse , & Confuetudinum ipfiusRegnino-
ftri, Subverlionem manifeftam,
Nos (Contemptui & Praejudicio prsedidtis volentes remedio ob-
viare oportuno) vobis mandamus, firmiter injungentes, quod om-
nes iilos, quos ad didtam Civitatem, de Partibus Exteris, cumali-
quibus, nobis & aliis praedidtis fic Praejudicialibus , venire, vel
verfus ipfas Partes , a didto Regno noftro , per ipfim Civitatem ,
cum hujufmodi Praejudicialibus, ire cnntigeric , diligenter perfcru-
temini, & per alios, de quibus confiditis, perfcrutari faciatis,
Et omnes illos, quos hujufmodi fic Praejudicialia infra Civitateni
praedidtam detulilfe inveneriris, capiatis , & in Prifona noftra fal-
v6 , abfque Manucaptione feu quavis alia Deliberatione de eis fa-
ciendis, cuftodiri faciatis, donec aliud inde a nobis habueritis in
Mandatls,
Et omnia ea , fic praejudicialia feu Dampnofa , coram nobifrnet
ipfis deferatis indilate ollendenda,
Ac etiam diligentes Inquifitiones , fuper hujufmodi Praejudiciali-
bus, infra ipfam Civitatem fic delatis, & de cstero deferendis,&
de Praejudiciis , Contemptibus , & Dampnis, virtute eorumdem ,
in eadem Civitate fadtis, vel faciendis , per Sacramentum Probo-
rum & Legalium Kominum de Balliva veftra , per quos rei Veritas
mehiis fciri poterit, ciim neceffe fuerit, faciatis,
* Et omnes illos, quos de aliquibus praemiftbrum Indidtatos in- * VI.6*.
veneritis, fimiliter capiatis , & Corpora eorum in Prifona noftra
cuftodori faciatis in forma praedidta ,
Et Literas , Proceflus , Inftrumenta , & quaecumque alia, fic
Praejudicialia, ficareftata, ac Nomina eorumdem Areftandorum,
ad nofmetipfos, una cum Inquifitionibus praedidtis, cum fadtae fu-
erint, fub Sigillis veftris, de tempore intempus, mitcatis; itaqubd
Nos , de callida Machinatione eorumdem Inimicorum noftrorum
certiorati, pro refiftencia MalitiiE fuae ordinare vaieamus quod fue*
rit oportunum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decinio die Odtobris.
De CondnBn pro Epifcofo Mormenji.
D EX,&c. Salutem.
•'■^ Sciatis qubd ,
Cum , Venerabilis Pater , Epifcopus Morinenfis , infra Regnum
noftrum Angliae, pro Pacis Tradlatu , inter Nos & Adverfarium
noftrum Francix, moram trahat,
Nos (volentes Securitati ipfius Epifcopi , & aliorum fuorum Fa-
miliarium providere) fufcepimus ipfum Epifcopum, cum Triginta
Familiaribus fuis Equiabus& eorum Garcionibus,Hernerus,Pecu-
nia (^c. ut in fmilihus de Conduilu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum duraturas.
Dat. in Palatio Weftm. decimo quarto die Odtobris.
Fer ipfum Regem.
Ann. D.
1357.
An. ji.
£. j.
Traac.
3l.£.g;
m. 6,
Pro Prifonariis de Francia.
R^
ibH.
EX &c. Salutem. p^^^ j^
■ Sciatis qubd fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem no-
ftram, necnon in falvum & feturum Condudtum noftrum, Tri- _^,^Yi'
ftanum Kerety Militem, Prifonarium, diledti & fidelis noftri , Ma-
thei de Gorneye , & Quatuor Equites de Comitiva fua , eundo ad
partes Calefn , & exinde ad Partes Francix , ac exinde in Angliam
redeundo :
In cujus , &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximb fiitu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo fexto die Odtobris.
Ter ipfum Regem.
Confimiles Literas de Condudlu habent fubfcripti; videlicet,
Geraldus Malepeive, cum ^aiuor Efuitihus.
Rohertus Warny cum Uno Scutifero.
Galfridus Maungonel de Pincemhle , Scutifer Comitis de Salebruce';
ciim Duohus Valettis ^ Trihus Equis.
Comes de Vent.^dor, Frifonarius Regis., eundo per Calefium, vel Bo-
lo?iJam , ad Partes Franci.e cum Duodecim Equitibus.
Petrus Prefcy Chivaler, Prijonarius Mathei de Gourney , eundoad
Partes Frajicia ciim Scx Equitihus,
Vitalis de Perers cum §uatuor Equitihus, eundo ad partes pnedi-
iias.
Fetrus de Mountaign Prior de NeromuIIe , de Fartibus Francia ve~
nie7ido in Angliam, cum Sex Equitihus.
Pro Prifonariis de Scotia,
^Uncanus Walays , Valettus Thomas de Murref, de Partibus Ann. f
M..J Scotiie, qui Obfes pro David de Bruys in Anglia moratur, 1357
habet Literas de Condudtu, ufque ad Feftum Nativitatis Sandtijo- ^';. 31
hannis Baptifta: proximo futurum duraturas. E. j.
Dat. apud Wcftm. yicelimo quinto die Odlobris. ia/. 3
4
D'
Confi-
E.
ET ACTA PUBLICA.
ifP
1357-
VI.67.
Ann. D. ConfimilesLiceras Regis de Condu£t'i habent fubfcripti, per idem
tempus duraturasj videlicet,
yoha7ines de Voderyiigham , Familiaris Comitis de Sutherland.
Alexar.der de Lyndefeye^
IVillielmus Brun,
yohannes Surdon.
" Et IVilliebiius de TVardelaive ,
Familiares Comitis d'Anegos.
WiUieltnus Clerk Mcrcaior de Scotia.
Thomas cle Kyngorne de Scotia, <§• Tres Homi?m Familiares fui.
Nuholaus de Bottill de Scotia , ^ Tres HoMnes Familiares fui.
Thomas delHill, Vallettus yohanna RegiHa: ScotiiS , dr ^uatuor
Equites.
Thomas Comes de Mar , cum Duodecim Equitihus.
Adam de Tynyngham , Clerjcus de Scotia , cum Trihus Equitihus.
yohannes de Rojs cum Duobus Equitihus.
yohannes de Mar,
Malifus Prefire,
Euftachius de Bettre,
yohannes Coigneour ,
Walterus de Halyhurton,
David de Anand,
Et Andrcas Camfhell,
Milites de Scotia.
^ilibet eorum cum ^uinque Equitihus in Comitiva fua.
Pro Scolaribus Scotiie
de veniendo
caufa.
in AngUam fludendi
Ann. D. D EX Univerfis&c. Salutem.
1^5 7- Sciatisquod,
An. i\. Ad rogatum, Venerabilium Patrum, Epifcoporum Sandti An-
i. 3. dreae & Breghen de Scotia,
Concefllmus & Licentiam dedimus omnibus & fingulis Scolari»
bus didise Terrx Scotije ,
Qiii in Angliam , causa ftudendi , & Adlos Scolafticos excer-
cendi, in Univerfitate Oxoniae, five Cantebrigix moraturi, venire
voluerint ,
Salvo & fecure , fub ProtefHone noftra , in didum Regnum
noftrum Angli?e venire, & in Univerfitate prxdidla morari , &
Studio vacare , & ad Partes fuas, cum e.xpedire viderint, redire
poffint, per Triennium jam fijturum:
Et ideo vobis mandamus quod diftis Scolaribus didtse Terrae
Scotix, feu eorum Familiaribus, in didtum Regnum noftrum ve-
niendo , & in Univerfitate prxdifta ex caufa prxdifta morando ,
& ad Partes fuas , ut praemittitur , redeundo , dumtamen ipfi paci-
fice & honefte fe gerant, non inferatis (^c. ut infmiiihus de Pro-
teilione Literis.
In cujus, &c. per diftos Tres Annos duraturas.
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die
Oftobris.
Per ipfum Regem.
Pro Karolo dc Bloys , de fecunda Solutione , fuper Redempti-
onefua , u4cquietantia.
Ann. D.
1357-
1^.51.
£.3.
I Vrant.
, Ji.E. J.
m. f.
LE Roi
Saluz.
a toui ceux , qi ceftes Lettres verront , ou crront,
Savoir vous faifons que , le jour de la Date de ceftes noT, Let-
tres, rOnurable Piere en Dieu, Johan Evefque deRouceftre,nos-
tre Treforier , en noun de nous , refceuft , en noftre Citee de
■ Loundres, de Monfieur Charles de Bloys, noftre Prifoner, par les
Mains de Meftre Jaques lui Moigne ,Procuror a cedepute efpecial-
ment depar lui ,
Vint 6c Cinqe Mille Nobles, as Value &Somme de Cynquante
MilleFlorinsd'OraI'Efcut, '
Chafcun Efcut Comptee Ibur la value de Q^jarante Deniers d'E3-
terlings , t>onns & currantz, en noftre Roialme d'Engletetre ,
Pur le Secounde Terme du Paiement de fa Raunceon , pur fa
Deliverance de Prifon , enqueux le dit Monfieur Charles nous eftoit
tenuz par fes Lettres Obligatoires, & par Inftrument Public.
Des queux Vint & Cinqe Mille Nobles , as Value & Somme
de Cynquante Mille Florins d'Or al Efcut, aiafi receuz, pur le Se-
cound Terme du Paiement avantdit, nous nous reputons bien con-
^tentz, & le dit Monfieur Charle?, & fes Heirs, pur Nous, & pur
nos Heirs, ent quitons a touz jours;
Les Adtions & Demandes, que nous avons envers lc dit Mon-
fieur Charles, & fes H?irs, par caufe de la premere Paiement de
fa Raunceon , a nous en du Terme nient &ite , & de les Peines
par tant a nous encourrues,
Et aufli piir les Sommes, en queles il nous eft unqores tenuT, des
Termes avenir, par la dite caulc de fa Raunceon, a nous cntiere-
ment lauveez ;
As queles Aftions & Demaundes, par ceftes noz. Lettres, nous
ne volons que fe face aucune prejudice.
En Tefmoignance &c.
Don. en noftre Palays de Weftm. la Fefte de Toui Sainti.
♦VI. 63. * Conventiomm fepediElarum Ratificatio apud Scone.
Ann. D. TJNiverfis Chrifti Fidelibus, prEfentes Lineras infpefturis, Da-
1357. ^ vid , Dei gratia, P.ex Scottorum, Salutem.
An. ji. Noverit Univerfitas veftra quod,
£• 3. Cumin quadam Inoentura , fuper Tradtjtu & Concordia pro
£« Au- noftra Liberatione, confeda apud Bcrvvicum fuperTwedam, Ter-
tio die Menfis Oftobris, Anno Gratix Millefimo , Trecentefimo, Ann. D^
Qyinquagelniiofeptimo, per & inter, i357-
£(/v. 3.
Vencrabiies Patres in Chrifto,
ychamtem Archiepifcopum Eborum , Primatem Anglits ,
Thimam , EpijcoPum Dunolmenfem ,
Et Gilbertum , Efifcopum Karliolenfem ,
Ac,
Nobiles Viros,
Henricum de Percy ,
'Radulfhum de Nevill,
Henricum de Scrop ,
Et Thomam de Mufgrave,
Nuncios & Deputatos, Excellentiflimi Principis , Domini Ed-
wardi , Regis Angliae Illullris , ex parte una ,
Et,
Reverendos Patres in Chrifto,
Willielmum , Epifcopum Saniii Andrea ,
Tiiomam , Epifcopum Catanenfem ,
Et Patricium , Epfcopum Brechenenfem , Cancellarium nofirum
Scotia ,
Et,
Nobiles Viros, ,
Patricium, Comitem Marchia ,
Rohertum de Erskyn,
Et Willielmum de Levyngfion,
Milites,
Nuncios & Deputatos Rol)erti Senefcalli Scotiae , tunc Cufto-
dis ejufdem , & Locum noftrum tenentis , ac Prxl^torum , Pro-
cerum, & Communitatum didti Regni noftri Scotiae , ex parte
altera ,
Plenam & fpecialem Comnii(rionem,& Poteftatem ad hochinc
inde habentes ,
Inter caetera, contineatur quod didtus Dominus Rex Angliae &
Filius fuus Princeps Walliae, ex parte fua,& Nos ex parte noftra,
didtam Indenturam , & contenta in eadem , pro didta Liberatio-.
ne noftra per Litteras fuas , & noftras Patentes , fub fuis Magnis
SigiUis, & noftris ratificabunt, & ratificabimus , approbabunt, &
approl)abimus, confirmabunt, & conhrmabinius, & infra cercum
Terminum ad Cuftodem Berwici fupradidti didtas Litteras mic-
tent & mittemus, hinc inde liberandas:
Cujus Indentura Tenor fequiiur in hac verba,
CesTE EndenTURE ^c. prout fupra de Dat. tertio die
Offohris.
Nos vero, poft didlam Liberationem noftram , & Reditum ad
Regnum noftrum, in pleno Concilio noftro perfonaliter e^iften-
tes, apud Sconam, fexto die Menfis Novembris , Anno Gratije
fupradidto, & Regni noftii vicefimoodtavo, prefatamlndenmram
diligenter infpici, & pLinCtuatim legi coram nobis fxientes, &ip-
fam plene intelligentes, de expreflb Confenfu cc Aflenfu didliCon-
cilii noftri, prxfatam Indenturam , & omnia& fingula in ipsa con-
tenta, & concordata pro didta Liberacionenoftra,inomni! u; Pun-
dtisluis, & Articulis, forma pariter & eifedtu , ratifican.ij- , ap-
probamus, &, tenore pnrfentium, confirmamus.
In cujus Rei Teftimonium Sigillura noftruni prarfentibus feci-
mus apponi, in didto Concilio noftro apud Sconam , Anno , Men-
fe, & Die liipradidtis.
Sub Magno Sigillo Regis Scotia , pendente a filis fericis , 'viridis
coloris.
Ann. D,
1357.
De Procttrationibus Cardinalibus folvendis.
RE X Thefaurario & Camcrariis fiiis Salutem.
Mandamus vobis qubd , Venerabilibjs Parribus , Tiilarando
Epifcopo Albansnfi, & Nicholao Tituli Sancti Vitalis Presbicero , A-i. 31.
Cardinalibus, Nunciis Dom.ni Summi Pontificis in Aniliam de- E- 3-
flinatis id, quod ad iplbs Cardinales , pro Procurauonibus fuis, iiWr.
ratione'Epifcopatfis Elienlis, * in Manu noftra exiftentis, deTer- ?!■ E- ?•
minis Solutionis earumdem Procurationum , pro Duobus AnniSj w i
pertinet, de Thefauro noltro folvatis , hac vice , de sratia noftra * VI. 69.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Novembris.
Per ipfum Regem,
Super Captione Prifonariorum Scotia , de inqHirendo.
RE X , Dilcdtis & Fidelibns fuis , Henrico de Percy , & Radul- y^^ jy
pho de ^^evill, Cufto-iibus Trcuparum, nuper inter, Venera- j ,-_
biles PaCTeSjWiilielmum W;n:o:iienr;n & Johani.e-r Roffenfeni, ^,, ,,'.
Epifcopos, ac quofdcm alios cx pirte noftra, & Wiliiclmum San- g ^,
(fti Andre.^, & Patricium de Bre-^hen.Fpifcopo-^jac quofaamalios g^^j^
ex parte Comitum , Baronura , & aliorum de Terra Scotia! nuper ^ , . e. j;
initarum, Salutem. m. j.
Ciira inter caEtcra,in didtis Treugis contcnta , connnei ujt quod ,
fub fpebonae Pacis, diiftae Treugx & Sufter-n.ix GuenT c;ene-
rales, tam per Temm, quam per Mare, ab odtayo die Maii, ul-
timo pr«erito , ulque ad Feftum S; ndti ,V"artini in Hiene ,
proximo fequens, tain inrer 0.1 n?s ilios, qui je Obedierria noilra
in Anglia, Scotia, Hibernia, Vafconia, 3ri»nnia, Wallia, & in
In-
C O N V E N T I O N E S, L I T E R iE,
Ann. D
1357-
'Eiv. 3.
160
Infula de Man, quam univerfos & fingulos, qui ad Fidem & Obe-
dientiam David de Bruys, Regis Scotiae, exiltunt, firmiter tenean-
tur, abfque aliquo Malo, Dampno, aut Gravamme, uni Parti per
Partem alteram quovis modo inferendo, & abfque fraude feu malo
ingenio, prout in Qjnditionibus Treugarum illarum (quarumteno-
rem alias vobis mifimus) plenius continetur. ■
Ac jam, ex Parte diftorum Epifcoporum, Sandi Andrece &
Breghenenlis , acceperimus quod Archebaldus Douglas, Johannes
Gordoun, Willielmus de Tours, Johannes de Tours, & quidam
aliide Scotia, nuper, infra tempus Treugarum praediaarum , per
quofdam Marchiarum Regni noftri Angliae, verfus Sconam, de
Guerracapti fijerunt, & in Prifonis detenti exiftunt, contra for-
mam Treugarum praedicflarum , & Nos requifierunt ut didos Pri-
fonarios libere deliberari jubere velimus,
Nos,
Volentes Treugas illas, quantum ad Nos pertinet, obfervari,
Set quia nondum fumus certimdinaliter informati fi praedicti
Prifonarii, tempore Guerrae vel Treugarum, captifuiflent necne,
Vobis mandamus quod ,
Receptis a prjefatis Prifonariis, & eorum fingulis, fufficientibus
Manucaptoribus, qui eos manucapiant per Securitatem competen-
tem, quod quilibet Prifonarius eorumdem Corpus fuum in Prifo-
nam, ubi jam detinetur, infra Quindenam poft praemumtionem ,
fibi ex parte noftra aut veftra faciendam, fideliter remtrabit, nifi
aliud a nobis inde habueritis in Mandatis ,
Eofdem Prifonarios ad propria in Scotiam ire permittatis,
Et interim de Captione eorumdem Prifonariorum ,
An (videlicet) tempore Treugarum prxdidarum, vel ante, &
qualiter, & quo modo, fadta fuerit?
Eo verius & diligentiiis quo poteritis vos informetis, & Infor-
mationem illam, fic fadam, una cum eo quod inde, juxta Difcre-
riones veftras, videritis faciendum, nobis fub Sigillis veftris, adci-
tius quo poteritis, mittatis, ut, hiis vifis, ulterius inde faciamus
quod de bona fide fuerit faciendum.
Teftc Rege apud Weftmonafterium , oilavo die Novembris.
Ter iffum Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1357.
An. 31.
E. 3.
Ibid.
Pro Prifonariis Scotiit,
DEX,&c. Salutem.
•^^ Sciatis quod,
Ciim Arcebaldus de Douglas Chivaler, & Willielmus de Tours,
de Scotia , ufque Civitates noftras Londonix & Cantuarix , qui-
bufdam certis de caufis, de Licentia noftra, funt profedhiri,
Nos (volentes eorum Securitati in hac parte providere) fufcepi-
mus ipfos, Arcebaldum & Willielmum, veniendo cum Quatuor
Equitibus de Comitiva fua, &c. ut m fimilibus de ConduBu Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Purificationis beatx Mariae Vir-
ginis proximo futurum duraturas.
Telle Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die
Novembris.
Et ulterius, ex uberiori Gratia noftra, quamdiu di£ta, Caftrum, Ann.D.
Villam, & Dominium, in manu noftra, nomine Cuftodias, vel 1357.
alio modo , contigerit remanere. £dv. j.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weltmonafterium, vicefimo die Novem-
bris.
Ter ipfum Regem.
Pape ad Regtm , fro Pace , cumulatx Exhortationes.
INnocentius Epifcopus ^ervus Servorum Dei, cariffimo in Chri- Ann.D.
fto Filio, Edwardo, Regi Anglix Illuftri, Salutem & Apofto- i357-
licam Benedidionem. •^«- J'-
Celfitudinem tuam (carifiTime Filil per noftros Nuncios & Lit- ^- 3 •
teras C^pius inftanter amonendam duximus & rogandam, ut ad ^'^ -^-
iniendam Pacem cum, cari(Iin-.o in Chrifto Filio noftro, Johan- to^r.
ne Rege Francorum Illuftri, tuum animum inclinares; ferventibus
defideriis diutius expedtantes ut, iicut nobis multorum hadtenus in-
finuatio fidedigna fuggeifit , Rege pacifico, per quem Reges rcgnant
& Principes dominantur in Terris, virtutem tuam in Manfuetudi-
ne confovente, didae Pacis negotium, quod, juxta ea quae Tra-
(ftata fiaerant , ex tua dependebat principaliter voluntate , falubrem
fortiretur effectum,
Sed quia negotium ipfum, Inimico humani generis faciente, fic
pernitiose protrahitur, & non abique maximis Animarum & Cor-
porum periculis retardatur , gravi exinde , non immerito, replemur
Moleftia & alliduo dolore torquemur.
Ex hiis enim nimium utriufquequaflantur Regis Regna, affligun-
tur PopuH, Divinus cultus minuitur, tota Chriftianitas Ixditur, &
non folum Terra Sandta, quae fubjeda Canibus &Tributaria Sar-
racenis , tuum & aliorum Catholicorum Principum deplorat Auxi-
lium, fed & Mundus inde petitur univerfus.
* Quocirca, Preces addentes Precibus, & Hortationes Horta-^^'7''
tionibus cumulantes, Serenitatem tuam, per afperfionem Sanguinis
Redemptoris noltri Domini Jefu Cbrifti , patemis affedibus obfe-
cramus quatinus, tot & tantis Periculis atque Malis finem clemen-
ter imponens, & Bona Pacis, per quam Regna crefcunt, Populi
proficiunt, & Utilitas publica cuftoditur , quxve maxime in Vi-
doria quserenda eft, diligenter attendens ad ea per quae iplius opta-
tae Pacis negotium celerius valeat expediri , Animum tuum, ob Di-
vinam etiam & Apoitolicx Sedis ac noltram reverentiam , effedtuali-
ter & benigne difponas- ita quod inde apud Deum Prsemium aeter-
nae retributionis, & apud Homines perpetuje laudis, fummxque
pietatis praeconium conlequaris.
Dat. Avinion. quinto Kal. Decembr. Pontificatias noftri Anno
Quinto.
Suh filis camabaceis.
Frrfninus.
*Vl.7o.
Ann. D.
1357-
An. 31.
£. 3.
Tranc.
31. £.3.
m. S-
* Pro Ohfidibus Karoli de Bloys.
DEX,&c. Salutem,
'•^ Sciatis quod , " , /.1
Cum Yvo dc Kenekcn ad Partes Britanni-x , pro quibufdam Vi-
dualibus & Neceffariis, ad Opusjohannis & Guidonis, Libero-
rumNobilis Viri Karoli de Bloys, pro eodem Karolo in Anglia,
fiib certa forma, inter Nos & Ipfum concordataj in Obiides com-
raorantium , quaerendis & in Angliam apportandis profedturus exi-
ftat
Islos (volentes Securitati ipfius Yvonis in hac parre providere)
fufcepimus ipfum, & Duos Equites de Comitiva fua, & eorum
Valettos, &c. ut infimilihus Literis de Co7idudu.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium, decimo odavo die
Oaobris. ^ . r ^
Fer t£jum Regem.
Ann.D.
1357.
An. 51.
.£• 3-
Ibid.
De Cffflodia Caflri de Brefl commijfa.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
**■ ScJatisquod, rr • t^
Cum,diledtus Confanguineus & Fidelis nofter, Henricus Dux
Lancaftrix, Capitaneus & noftrum Locum tenens inDucatu Bri-
tannix, concellerit & deliberaverit , dileao& fideli noftro, Ma-
theo de Gourney Caftrum de Breft, cum toto Dominio eidem
Caftro pertinente, & fimul cum Moneta, Redemptionibus, Con-
filcationibus, & omnibus aliis Proficuis, ad didtum Caftrum fpe-
ctantibus, „ ., o /^ n
Ac etiam Villam de Sandto Matheo, cum Brevibus & Cuitumis
ejufdem Villx, ac Admirani, Pifcariis, Redditibus, Servitiis, &
omnibus aliis Exitibus & Proficuis, ad prxdidta Villam & Domi-
nium qualitercumque fpedtantibus, r r>.
Habenda & cultodienda quamdiii contigerit ipfum Ducem effe
Capitaneum & Locum noftrum tenentem in Ducatu Britannix
fupradidto,
Nos (Conceffionem &Deliberationem, eidem Matheo per prx-
fatum Ducem fic fadtas, acceptantes) volumus & conccdimus
quod idem Matheus habeat & teneat prxdidta, Caftrum & Vil-
lam, cum omnibus ad ea, ut prxmittitur, fpediantibus, juxta vim
& effedum Conceflionis iptius Ducis fupradidtx,
in Aqtfitania, contra
De poteflate reformandi Attemptata ,
TrcHgas.
REX, diledtis & fidelibus fuis, Johanni de Cheverefdon, Senef-
callo fuo Vafconix, Magiftro Gcral.lo de Podio Judici Mnjo-
ri Curix noftrx Vafconix, & Magiltro ]ohanniGuitardi Juris pe-
rito, Salutem.
Sciatis quod ,
Cum diverfa Gravamina & Dampna Subditis Adverfarii noftri
Francix, & Adhxrentibus fuis, per Gences Ducatus noftri Aqui-
tanix in Terra & in Mari, tam per Captionem Prifonum, Bono-
rum, & Mercimoniorum , quam Navium, contra Formam &
Conditiones Treugarum , hinc & inde ultim5 initarum & firmata-
rum, Attemptata lint, ut accepimus, & illata,
Nos, , , ....
Treugas prxdidtas volentes, quantum ad nos pertmet, mviola-
biliter obfervari, „ ^ , ,. , rj •
Ac de veftris circumfpeduone & fidelitate plenam nduciam re-
portantes ,
Adomnia&fingula, o uj- • aj r ■■
Qux futficienter & legitime noventis didtis Subdms Adverlani
noftriprxdidti, vel ejus Adhxrentibus , per Gentes vel Subditos
noftros didti Ducatias, in Terra, vel in Mari, per hujufmodi Cap-
tiones Prifonum, Bonorum, & Mercimoniorum quorumcumque,
contra Conditiones Treugarum prxdidlarum, aliqualiter Attem-,
ptata, 1 o r
Ad inftantiam fuper hiis Querelantium, reparandurn & refor-
mandum , ac in ilamm debitum realitcr & de fadlo ponendum, &
ad plenam Juftitiam inde illis, quorum intereft, in hac parte fa-
Dumtamen Deputati ad hoc, per Partem advcrfam, Gentibus
noftris ejufdem Ducatds, & Adhxrentibus luis, vice versa, faciant
illud idem , „ . , r n r u
Vobis, & duobus veftnim (quorum vos, prsrfate Senefcalle,
alterum elTe volumus) plenam, tenore prxfentium, damus & com-
rnittimus Poteftatem i . . . . , , , . „
Ratum & firmum habituri quicquid per vi^ vel duos veltrum
(quorum vos (prxfate Senefcalle) r.Iterum efle volumus) Adlum
vel Geftum fuerit in prxmillis, & quohbet prxmifforum.
Qux ad univerforum notitiam deduci volumus per prxfentes.
'^dT m Paiatio Regis apud Weftm. tertio die Decembris.
Ann. D.
I357^
An. 31.
E. 3.
Vafc. 31.
E. i. m.
'3-
Dt
E T
ACTA PUBLICA
i6i
Inn. t).
1357.
Jv. 3.
in. ?i.
"3-
cct. 31.
;. 3. ?».
De ConduBu Prifomrii.
REX,&c. Salutem.
Sciads quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem no-
ftram, necnon in falvum & fecurum Condu6tumnofl:rum, Johan-
nem de Ifle Militem , de Partibus Scotise , Prifonarium Edwardi
Principis Walliae, Filii noftri cariffimi, & Quatuor Equites de
Comitiva fua , eundo ad partes Scotice pro Redemptione fua qus-
renda, & ipfum Johannem, cum didlis Quatuor Equitibus, feu
diftos Qiiatuor Equites per fe, in Angliam cum Redemptione prae-
didta redcundo :
Et ideo vobis mandamus, i^rc. pout in ^milibus de Condudiu
Literis.
In cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die De-
cembris.
Per ipjurn Regem. ,
Pro yohama , Conforte David de Brnys,
'71.71. * Litera tefimoniales , pro Diortifo de Morbeke , fnper C^-
ptione Adverfarii de Francia.
«inn. D.
JI357.
Wii. 31.
1;. 3.
T E Roi a touz ceux , qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa-
•*-' lutz.
Savoir vous faifons,
Que noftre Adverfaire de France ad overtement reconneu que,
le jour de la Bataille de Poytiers, il fe rendy a, noftre bien A-
mee Bachilerj Denys de Morbeice, & iuy donna fa Foy, & fift
a lui tout ce que loial Priibnner doit faire a fon Maiftre en tieu
DEX,&c. Salatem.
*^ Sciatisquod,
Cum, Illuftris Domina, Johanna Confors David de Bruys, Pri-
fonarii noftri , Soror noftra carilTima , de partibus Scotix ad Nos,
ad Civitatem noftram Londoniae, pro quibufdam negotiis, Nos
& di<ftum David tarigeniibus , de Licentia noftra fit ventura,
Sufcepimus ipfam Sororem noftram, veniendo ad Nos ad Civi-
tatem prxdi&m , cum Sexaginta Equitibus & tot Garcionibus ,
cujufcumque conditionis fuerint, ibidem morando,& exinde ad
Scotiam redeundo , in Protedlionem & Defenfionem noffram fpe-
. cialem , ^c. prout in fwiililius de Cotzduilu Littris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
Dat. apud Marlebergh , viccfimo quinto die Decembris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Confimiles LiterasRegisde Condu^Su habent fubfcripti, fub eadera
Data, per idem tempus duraturas; videlicet,
Willie/mus Epifcopus Saniii Andrea in Scotia, cum uno alio Epi-
fcopo in Comitiva fua, quem jecum ducere voluerit (videlicet)
pr^diilus Epifcopus Saniti Andreie cum Triginta Equitii>us, ^
iot Garcio?iihHf ; ^ diiius alius Epifcopus , cum Viginti Equiti-
ius, 2^ tot Garcionil>us.
Patricius de Dunbarre, Comes Marchia, cum Viginti Equitibus, ^
tot Garcioniiius .
cas
Ann, D
1357-
'An. 31.
m
n. 3.
Ann. D3
1357-
An. 31.
Edv. 3.
Scot. 31.-
£.3.
m. 2.
*VL7jJ
l5ont le dit Denys, qui lors eftoit aveqe nous & demourea nos-
tre Partie, rendy le corps denoftre dit Adverfaire, & delivra en
Garde a , noftre trefchier ainfnez, Filz, , Edward Prince de Gales ,
adonques Cheventein de noftre Houft en celle Journee, come il
eftoit tenuz, de fa Lealte & par la Loy d'Armes ;
Et puis, apres que le dit Denys eftoit venuz. a noftre prefance,
purement, franchement, & de fa greable volente, & faunT, aucu-
ne Covenance ou Padtion precedente , iJ nous rendy & donna , &
aulfi tranlporta en Nous tout le Droit, Claim, & Deraande, q'il
avoit, & avoir pouoit, en la Paifonne de noftre ditAdverfaire par
la furdide caufe^ rienz. en ce refervant a lui,
Et a ce Rendy & Reftably a noftre dit Adver(aire fi Foy , &
lui ent Quita de tout ce q'a lui partiegnoit , ou pouit demander ,
par la caufe fufditc , en Condicion quc noftre dit Adverfaire fe ren-
droit a nous loial Prifonner ,
Et four ce nous en donnaft fa Foy, comnse il avoit feit au dit
Denys, le furdit jour de la BataiUe.
Et toute ceftes chofes noftre dit Bachiler ad fait, en gardant bien
fon Honur & fa Lealte, & comme il eftoit tenuz, par la Loy d'Ar-
mes, & ce franchement, & fauns aucune Covenance, & pour le
regard covenable ent a lui faire a noftre volente.
En tcfmoignance des queles chofes, &c.
Donn. en noftre Palays a Weitmonftier, le xx jour de De-
cembre.
De Capitafteo cy- Locum Regis tenente in Ducatu Norman-
ni<£ confiitMo.
REX univerfis & fingulis Archiepifcopis , &c. Salutem,
Sciatis qu5d Nos,
De fidelitate , probitate , & circumfpedione, Fidelis & Confan-
guinei noftri cariffimi, Philippi de Navarra, Comitis de Longue-
vill, & Domini de Caffel, pleniiis confidentes,
Ipfum Philippum in didto Ducatu Normannire Locum no-
ftrum tenentem & Capitaneum facimus & conftituimus per prse-
fentes ;
Dantes & concedentes eidem Philippo plenam Poteftatem &
Mandatum fpeciale , pro nobis, & noftro nomine, Ducatum prce-
diiSum , cum fuis Juribus & pertinentiis univerlis, quantum ad nos
attinet, regendi & gubernandi,
Et omnes & fingulos, ibidem Ditioni noftrae fubjedos, manu-
tenendi ,
Ac Contrarios & Rebelles areftandi & capiendi, &, proutju-
ftum fuerit , puniendi,
* Et omnia alia & fingula faciendi j& exercendi, quje ad Officium
Locum noftrum tenentis & Capitanei ibidem pertinere nofcun-
tur, & qux, pro confervatione Jurium noftrorum, ac bono Re-
gimine Ducatiis praedidi, ac Subditorum noftrorum, neceflaria
fuerint vel oportuna, etiam fi Mandatum exigant fpeciale,
Formis & Conditionibus Treugaium, intcr Nos & Adverla-
rium noftrum Francise nuper captarum, femper in omnibus obfer-
vatis;
Prcmittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
ftum Philippum Adtum vel Geftum fuerit in prsemiffis , & quoli-
bet praemiirorum.
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quod prxdicto
Philippo in omnibus & fingulis prcemiffis facicndis & exequendis ,
quatenus ad vos & veftriim fingulos attinet , pareatis , refpondeatis,
& intendatis.
In cujus, &c. pro noftro beneplacito duraturas.
Dat. apud Weftm. vicefimo die Decembris.
Tm. m. P. I.
Pro Domino de Albignjaco.
R
EX,&c. Salutem.
Sciatis quodj
Ciim Dominus de Albignyaco , Prifonarius nofter , fub fi-
de fua prsftita, ad partes Francix, de Licentia noftra, fit profe-
(Sturus, &, ad Feftum Pafchse proxirnum in Angliam reditu-
rus,
Nos (volentes Securitati ipfius Domini in hac parte providere)
fufcepimus ipfum, & Duodecim Equites, & totidem Pedites, de
Comitiva fua , (^c. prout m fmilihus i?i ConduHu Literis.
Provifo femper quod aliquis, de Comitiva praedifti Domini,
Arcus, Sagittas, feu Armaturas aliquas, aut Litcras fufpedtas nobis
priEJudiciales, extra Regnum noftrum Anglise fecum non deferat
quovis modo.
In cujus, &c. ufquead Feftum Pafchse proximo fijturum dura-
turas.
Dat. apud Weftmonaftenum, vicefimo oftavo die Decem-
bris.
Per ipfum Pegem.
Ann. D*.
1357.
An. 51.
E. J.
Fr. 31.
£.3.«».»,'
Confimiles Literas Regis de Condudlu habent fubfcripti ;
hcet ,
vide-
Comcs Vtndoemerifis , cum Viginti Equitilrus , (^ totidem PeditibuSy
de Comitiva fua, eundo ad partes Francia, ^ exiude in An-
gliam redeundo.
Dominus de Derval, cum Decem Perfoiiis de Comitiva fua, eundo
ad partes Eranci<e, (ir exinde cum Triginta Perfonis in Angliam
redeundo.
Per idem tempus duraturas.
Pro Medico Advcrfarii de Franeia,
OEX,&c. Salutem. Ann. D,
^^ Sciatis quod fufc^pimus in ProtedHonem & Defenfionem. 1,^7.
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum, Ma- ^„_ ,i,
giftrum GuIIielmum Radicis, Medicum Adverfarii noftri Franciae, £_ ,
& Sex Equites de Comitiva fua, eundo ad partes Calefii, ac exinde
ad partes Franciae, & exinde in Angliam redeundo, ^c. prout in ;„
fimilihus Literis de Conduilu.
* In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Johannis Baptiftse prO'
ximo futurum duraturas.
Dat. apud Weftm. vicefimo odtavo die Decembris.
Per ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudlu habent fubfcriptii vide-
licet ,
Gullielmus Cove , Serviens ad Arma Adverfarii noflri Pranciie , ef"
^attior Equites de Comitiva fua , eundo cum ^atuor Leporariis
aSpartes dilefi.
Egidius de Soycourt, Confiiiarius Adverfarii noflri Francia:, e^ Sex
Equites de Comitiva Jua , venie?ido m Regnum nojirum Anglite ,
ibidem ?norando , (^ exinde ad partes Fra?tcite redeundo.
Pkiilippus de Carnoto , Scutifer Adverfarii nofiri Francia , veniendo
in Reg?ium ?toflru?n yingliis cutn Sex Equilibus, ac ^luatuor Pe-
ditibus , de Comitiva Jua , ibidem mora?ido , c^ exinde ad partes
Francice redeundo.
Gullielmus Viezorge , Famulus Adverfarii nofl?-i Francia, <^ Sex E-
quitcs de Comitiva fua, euttdo adpartes Calefii, ^ exinde ad par-
tes Francics, ac exinde in Angliam redeundo.
Lodoviicus de Nameure Miles, e^ Vtgittti Equites de Comitiva fua, ve-
X »;>«-
ikid.
3-
♦VI. 7*..
idj
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
1357-
£dv. 3.
nienJo in negnum fio[frum Anglia, ad Adverfarium Jlegis , il>i-
dem morando, & ujque Villam Regis Ca/efi, & exinde adpropria
redeundo. „ -j- ■ j -c
Petrus Gorri de Sanceur, & Johannes Malepert, Scutifen & Fa-
miliares Comitis Danmartyn, Frifonarii Regis, eundo ad ViUam
Regis Calefii, & exinde in Franciam, ac exinde in Angltam re-
deundo. ■ j ■
Trater Gullielmut de Chamely , c^ Petrus de Mounty , vewendo m
Regnum Angli.e , cum §luatuor Efuitibus , ^ Sex Equi^, de Co-
mittva fua, & ihideiu morando.
Ann. D.
i357-
An. Ji.
£.3.
Tr. 31.
£. 3. W.
2.
Pro Comite de Vemhadonr , de Liceritia Transfretmdi, Ple-
giantihus Comite de Tankerville & Marefcallo Denden-
ham.
E Roi a touT, ceux, qui ceftes prefentes Lettres verront ou or-
-^ ront, Saluz.
Savoir vous faifons,
Que le Counte de Venthadour, noftre Prifoner de Guerre,
Ani-es ce q'il fe rendift a noftre Prifoun, en la Citee de Loun.
elonc ce que la Loy
fa Foi
Apres ce q'il fe rendift a nuinc x i..uu.., -.. .» -.-
dres, felonc ce que la Loy d'Arnies requift, & il eftoit tenuz par
D ad fuflfert continueles & diverfes Paffiouns & Maladies de fon
Corps, en tantq'ileltoit en defpoirdefa Vie, , n. , •
Dount il nous fupplia moult humblement, qil nous pleult, lui
doner Conge de foi tranfporter as parties de France, a y demorer
une pitce, fouz efpoir de Salut, en leflant Loys fon Lifiie Filz pur
lui en Houftage , r • r j- r-,
Nous (enclinantz a fa dite Requefte) avons refcieu fon dit i^ilz
en Houftage, & lui ottroie la dite Conge, de noftre grace efpecia-
le, par tiele condicion, q'il fe porte & tiegne, dev^t toutes Par-
fones, & en touz Lieux , noftre loial Prifonner, & q'il ne fe Ar-
me countre aucune parfone du Monde , &: aulli q'il Retourne &
Reentre en noftre Prifoun , en la dite Citee de Loundres , a la
Fefte de Seint Johan le Baptillre prefchein a venir,
Come lui mefmes, & le Counte de Tankarvine,& leMarefchal
Deiidcnham {(es Plegges & Fiauncers en celle partie) par lourFois
nous ount loialment promis. r ■ r- n.
En Tefmoignance de quele chofe nousavons faitfaire ceftes noz
Lettres Overtes.
Don. en noftre Palays de Weftra. le xxx jour de Decembr.
De Poteflate literas de ConduEin faciendi.
Ann. D,
1357^
An. 31.
£. J.
Scot. ;i
i.j.OT.i
R^
■. i ^ ^^ prxmnia neccuana ruerint, vei etiam oportuna, p
M°^'- T> • T u r' r r» -j j., n..,,, <. T>,; citer & intendant, & ab omnibus Confoitibus (wis
lluftris Doroina Johanna, Confors David de BruysJP - ^ -^^ ^ .^^^^^. ^ ^^^^ ^^ ^ ^j.^,,.
;ii,TL"°i^\"."^"^;^^',^ir±^ l>b., & eorum cuilibet injundta ex parte noftra, co
EX, diledlis & fidelibus fuis, Henrico de Percy, & Radul-
pho de NeviU, Salutem
Sciatis quod ,
Cum, 1]
fonarii noft. - , , , r^ r - j
lielmus Epifcopus Sandti Andreai, & quidam alius Epifcopus de
Scotia , quem idem Epifcopus Sandti Andrese fecum ducere volue-
* Vl.yf rit, ac Patricius de Dunbarre Comes Marchis, * cum certis E-
^' quitibus & eorum Garcionibus, ad Nos, ad Civitatem noftram
Londoniae, de Licentia noftra, pro certis negotiis,Nos& didtum
David fpecialiter tangentibus, lint venturi,
Quos, & eorum Res, & Bona, fufcepimus in Proteftionem &
Defenfionem noflram fpecialem, necnon in falvum & fecurum
Conductum noftrum , veniendo ad Civitatem noftram Londoniae ,
ibidem morando, & exinde ad didas parces Scotix redeundo,
prout in diverfis Literis noftris Patentibus , inde confe<5lis , pleniiis
continetur, ^ .01 - j
Vobis, & cuilibet veftrum, committimus & 'mandamus quod,
fi didta Soror noftra, vel didti Magnates, aut aliquis eorum, aliis
Litteris de falvo Condudtu indiguerint , vel indiguerit, tunc eis,
& eorum cuilibet , Literas de falvo Condudu, de veniendo ad Nos,
in forma prxdidla, prout pro eorum majori Securitate vobis & eis
videbitur faciendum, fub Sigillis veftris noftro nomine fieri & libe-
rari fociatis j
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid vos,vel
alter veftriim, feceritis, vel fecerit, in prsemiffls, & quolibet prse-
miflbrum.
In cujus, &c.
Dat. apud Marlebergh , tricefimo die Decembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Fadta, CommifTa, & Attemptata incontrarium per Noftros, & Ann. D.
nobis Adhaerentes, integre reparari, I357^
De circumfpedione , fidelitate , & providentia veftris plenam fi- ^*^*- 3.
duciam optinentes,
Vobis , & veftrum utrique, conjunftim , & divifim, injungimus,
mandamus, & committimus quatiniis omnia & fingula, quxcum-
que, & quovifinodo, in didtis partibus, & aliis Regiii Franciae
quibufcumque , tam in Terra, quam in Mari, per aliquos de no-
itris, & nobis Adhaerentibus , contra didtas Treugas reperitis At-
temptata vel Fada , quatenus ipfarum Reparatio & Refbrmatio, ex
conditione ipfarum Treugarum , per Nos fieri debeant, cum omni
ccleritate ret:brmetis&reparetis,&de fadlo reduci &reponi faciatis,
Omnes & fingulos , de noftris Subjedlione, Obedientia , feu Ad-
hasrentia exiftentes , Occupatores & Detentores Caftrorum , For-
talitiorum, Villarum,& aliorum locorum, & Peifonarum, Re-
rum, Navium, & Bonorum quorumlibet, ad Dimittendum didta
Caftra, Fortalitia, Villas, & Loca alia, ac Perfonas, Naves, &
Bona hujufmodi , poft & contra didas Treugas occupata & capta ,
& Ea ac Eas Gentibus didi Adverfarii noftri, quibus Reftitutio
hujufmodi fieri debeat, realiter & libere Reddendum &Reftituen-
dum, Impofitorefque & Exadtores Tributorum ad cellandum &
penitus deliftendum de Impofitionibus & Exadionibus prxdidis,
viis & remediis oportunis, indilate compellatis,
Confimilefque Keftitutionem & Reparationem faciendas Subditis
& Adhxrentibus noftris, quibus Reftitutio & Reparatio hujufmodi
fieri debeant, omnium & iingulorum Attemptatorum contra Nos,
Gentes, Subditos, Benivolos & Adhxrentes noftros, tam in cap-
tionibus Caftrorum , Villarum, Civitatum, Locorum, Terrarum,
Perfonarum, qu^m Navium & Bonorum quorumlibet, in Terra,
five in Mari, captorum & occupatorum, etiam poft & contra te-
norem & formam Treugarum ipfarum , per ipfius Adverlarii no-
ftri Gentes, Subditos, 13enivolos, & Adhxrentes fuos, & alios
qaofcumque, * petatis ante omnia, & etiam realiter & de fafto * Vl.ytf.
fccipiatis ab ets, & eorum quoiibet, & eiiam admittatis.
Et vos , & veftrum alterum , Commiflarios noftros fpeciales, in
partibus didti Regni Francicg, quoad haec & omnia alia & fingula,
quae pro confervatione didtarum Treugarum & Honoris noifti in
hac parte fuerint facienda, tenore praefentium, fecimus & Confti-
tuimus, ac etiam Deputamus:
Dantes vobis, & utrique veftrum, Poteftatem & fpeciale Man-
datum faciendi & exequendi omnia & fingula fupradidla, & alia,
quve pro obfervatione didtarum Treugarum & Rcparatione Attemp-
tatorum praedidtorum neceflaria fuerint feu etiam oportuna, vobis,
& veftrum cuilibet , cum cohertione debita Retjellium, in hac par-
te committimus Vices noftras;
Univerlis & finguUs Caftellanis , Cuftodibus Caftronim , Forta-
litiorum, & aliorum locorum, noftrifque Subditis & Benivolis qui-
bufcumque, diftridtius, quo polTumus, injungentes, tenore pr«-
lentium, & mandantes quatinus vobis, & veftrum cuilibet, in
praemiflis omnibus & fingulis faciendis & exequendis, & qu-.Te cir-
ca prxmifla neccflaria fuerint , vel etiam oportuna , pareant effica-
" ' in hac parce
um veltrum^
compleant, ab(-
que aliqua reliftcntia, eftedtualiter & de fadlo.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. tricefimo die Decembris.
Pro Suffraganeo Archiefifcofi Eborum,
Ann.D.
1358.
D EX, &c. Salutem.
•'■^ Sciatis quod ,
Ciim, Venerabilis Pater, Michael Epifcopus Candidae Cafae de An. 31.
Scotia, Suffraganeus Archiepifcopi Etx)rum, ad ipfum Ar- £. 3.
chiepifcopum in Angliam, pro quibufdam negotiis, ipfum Epifco- Scot. jt
pum & Ecclefiam fuam Guididje Cafae concernentibus, de noftra £• j. »
Licentia (it venturus, '.
Nos (volentes Securitati ipfius Epifcopi in hac parte providere)
fuirepimus ip(um Epifcopum, veniendo cum Odto Equitibus, &
Garcionibus eis neceflanis, de Familia fua, in Angliam, ad ip-
fijm Archiepifcopum , ibidcm morando, & exinde ad pro-
pria redeundo, necnonEquos, Hernefia, Res, & Bona fua quae-
cumque, e^c. prout in fmilibus Literis de ConduHu.
In cujus, &c. ulque ad Feftum Pentecoftes pro.ximo futurura du-
raturas.
Tefte Rege apud Mortelak , decimo feparao die Januarii.
Per CoTuilium. <
Ann. D
1357-
An. 31.
E. 3.
Fr. 31.
l. 3-
tr>. 1.
De Exceffibus £7 Attemptatis contra Treugas reformmdis.
REX, diledtis & fidelibus fuis, Ricardo de Totcfham, & Ste-
phanode Cufyngton, Militibus, Salutem.
Ad noftrum pervenit auditum quod nonnuUi de noftris , & no-
bis adhserentibus, poft & contra Treugas, ukimointer Nos& Ad-
verfarios noflros Franciae Burdegalix initas & firmatas, & in Re-
gnis Francije & Angliae faepiiis publicatas , plura Caftra, Fortalitia,
ViUas, & Loca, ac Perfonas in partibus Britanniae, Andegaviae,
Normanniie, & Cenomannise, & aliis pluribus Regni Franciae par-
tibus, violenter occuparunt & ceperunt, & fic Occupata & Capta
detinent , plurefque Villas & Subditos didti Regni Francix Tribu-
tis fubmiferunt , & eos fore eis Tributados coegerunt & cogunt ,
& alia quamplura violenter & injufte, contra Formam Treugarum
ipiarum, atterapt-arunt, in noftri Vituperium & Dedecus manifeita,
qux nobis dilplicent in immenfum ,
Nos,
Volentes didtasTregasinviolabiliter obfervari & teneri,&omnia
Pro Arcebaldo de Douglafs.
EDwardus, Dei gratia, Rex, &c. Salutem. Ann. Z
Sciatis quod, 1358-
Ciim Arcebaldus de Douglas Chivaler, & Willielmus de Tours, An. 31.
de Scotia, in Regnum noftrum Anglix, quibufdam certis de cau- E. 3.
fis, de Licentia noftra, venerint, Scot. p
Nos, (volentes Securitati ipforum, Arcebaldi & Willielmi, in E. 3. »
hacpane providere) fufcepimus ipfos, Arcebaldum & Willidmum, ii.
& Quatuor Equices de Familia fua, &c. prout infimilibus de Con-
duBu Literis. „ . ■ r ■ n
In cujus rei teftimonium has Literas noftra fieri teciraus Patentes
ufque ad Feftum Pafchx proximo futurum duraturas.
Tefte meipfo apud Hampftede Marefchal, vicefimo feptimo
die Januarii, anno Regni noftri Angliae tricefimo fecundo, Regni
verb noftri Frandae decimo nono.
Per Concilium.
Pro
ET ACTA PUBLICA.
i6^
Ann. D.
1358.
fi/y. 5.
E. 3 m.
*VI.77-
Ret.
Sc t ji.
E. J. »».
1 1.
31. £.3.
W.Ij".
Prff Capellano Cardinalis Petragoricenjis,
EDwardus, Dei sratia, Rex, &c. Salutem.
Sciatis quod uifcepimus in Protedionem & Defenfionem no-
ftram, necnon in lalvum & fecurum Conduftum noitrum , Guil-
lielmum de Fortia, Capellanum * & Familiarem, Venerabilis Pa-
tris Cardinalis Petragoricenfis, ac Sex Ecjuites& tot Pedites
de Comitiva fua, eundo ad Calelium vel Boloniam, & exinde ad
partes Francis & Ducatus noitri Aquitaniie, & exindc in Angiiam
redeundo ;
Et ideo vobis mandamus, ^c. frout in ftrmlihus de ConduHu
LiSeris ufque ad htec verha ,
Dumtamen Arcus, Sagittas, aut Armaturas aliquas, feu Literas
fufpedtas, aut alia nobis & Regno noftro Angliae prsejudicialia,
vel Aurum aut Argentum in Mafsa vel Moneta, ultra Expenlas
pro Tran(itu fuo neceffarias, fecum non deferant quovis modo.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes ufque ad Fcftum Sandi Michaelis proximo futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftmonafterium , tricefimo die Januarii, Anno
Regni noftri Angliae tricelimo fecundo, Regni vero noftri Fran-
cix decimo nono.
Confimiles Literas Regis de Conduftu habent fubfcriptii vide-
licet,
fokanves Douchet, Clericus yacohi de Burhoon., Frifonarii Regis,
cum Ociq Equiiihus de Comitiva fua.
Peirus de Setner Miles ejufdem Jacohiy cum tot Equitihus de Co-
mitiva Jua.
Gerardus Dominus de Bouhert Miles ejufdem yacobi^ cum tot E-
quitibus de Coniitiva fua.
fiicbolaus de Sanilo Vaulo, cum Duohus Equitibus, ^ totidem
Feditihus , de Comiiiva Jua.
Pro Johanne Comite de Jt*nyt
Vitahs Sandx Romanx Ecclefi^ Cardinalis , in Civitate Londo-
ni.E, pro Tradatu Pacis,inter Nos & Adverfarium noftrum Fran-
ciic ineundie, commorans, quod,
Ciim iple uiium Dolium Olei, Sexaginta Libras Amigdaiarum,
Viginti & quinque Libras Riliae, Duas Portellas de Ficubus, &
Duas Portellas de Racemis, in partibus Tranfmarinii, provideri,
& ad Portum Civitatis prasdidce, pro Expenfis Hoipitii fui, duci
fecerit ,
Velimus diftas Providentias fuas de Cuft^mjs, nobis inde fol-
vendis, exonerari & quietari jubere,
Nos (voientes cum prxfato Cardinali gratiose agere in hac parte)
vobis mandamus quod ,
Si vobis conftare poterit difta , Oleum, Amigdaks, Ryfiam, Fi-
cus, & Racemos, pro Expenlis Hoipitii didi Cardinahs Provifa,
& ad Portum pricdiaum, ea dc caula, & non alia, Duda & Ca-
nata fuifle,
Tunc DemandsE (quameidem CardinaH, pro Tribus Denariis,
de Libra, ad opus noftrum, pro didis Providentiis folvendis, fe-
citis , luperfedeatis omnino ,
Er Servientes didi Cardinahs Providentias illas ufque Hofpitium
fuum priEdidum, abfque Impedimento aiiquo, ducere & cariare
permittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Fe-
bruarii.
Fer Concilmm.
5.3.
¥r. Ji.
E. j. m
Ann. D. T) E X , &c. Salutem.
1358. J^ Sciatis quod,
Ciim, Nobiiis Vir, Johannes de Newers, Comesdejuny,
Prifonarius nofter , ad partes Francije de Licentia noilra , lit pro-
fedturus,
Nos (volentes Securitati ipfius Comitis in hac parte providere)
fufcepimus iplam Comitem & 20 Equites de Comitiva fua, &-c.
ui tti JimtLbus de Conduilu Literis.
In cujus, &c. ulque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo quarto die Februarii.
Confimiles Literas Regis habent,
Johannes Dartoys , Cotnes de Eu , Prifonarius Regis, cum 25 E-
quitii/us de Comitiva jua., eundo ad fartes fraddtas.
Willielmus Dminus de Douglas Miles , veniendo m Angliam cum
30 Eqtiitibus y ujque ad Feflum Nativitatis Sancli johaunis
Baptifiu; proxnnb futurum duraturas.
Procuratorcs , Nobilis Viri, Karoli de Bloys, ufque ad Numerum
8 Perfonarum, Literas Teflimoniales ipfius Karo/i deferenies.
.Ann. D
1358.
An. ji.
E. j.
Clauf.
Super Providentiis Cardinalium.
Ann. D.
1358.
Edv. 3.
De Proclamatione , fnper Treugis obfervandis.
Ann. D. R EX Ballivis Villas de Sandwico, Salutem.
jTr3. '■^ Cum Treugas inter Nos & Adverfarios noftros Franci.-e, vi-
An. ji. cefimo tertio die Martii, proximo prjsterito, initx fuillent & fir-
£, j. matie, ab eodem die ulque ad Fcftum Pafcho:, tunc proximo fe-
• ibiJ. quens , & ab eodem Felto ufque ad finem Duorum Annorutn, tunc
m. 14. ptoximo fequentium, duratur.e,
iorf Vobis prjscipinuis, licut alias prxcepimus, quod Treugas illas
in Villa pr.edidla publice proclamari, & eas in omnibus & fin-
guhs fuis Articulis , quantum ad vos attinet , firmitcr obfervari fa-
ciatis ,
Omnibus & fingulis Inhibentes, ex parte noftr.i, nc quicquam,
.per (^uod Treugae ille infringi feu violari potcrunt, fub foiisfaclura
> omnium qux nobis forisFacere poterunt , attemptent feu attemptarc
praefuniant quovifmodo ,
Nec quod aliquis Homo ad Arma, feu Sagittarius, ad partes
Britanniic feu Normanni.E, durantibus Treugis iliis, fe transferat
fine Licentia noiira fpeciali ,
• ut o '^^^ '^^^^ ^^''^^'^ Mercator, feu alius, Arcus, Sagittas, feu alias
VI- 78. Armaturas, ad partes prasdidas ducat, feu duci faciat, ♦ fub foris-
faftura fupradicfta.
Et hoc nuUatenus omittatis.
Tefle Rege apud Weftmonaftcrium , vicefimo die Februarii.
Confimiha Brevia diriguntur fubfcriptis; viz.
Majori & Ballivis Villa Dovorr. <^c.
De Treugis in Britannia. ohfervandis,
D EX, dilefto & fideli fuo, Thomx de Vuedale, Locum fe- Ann. D.
*-^ nenn, diledi Confanguinei & fidelis noftri , Henrici Ducis 1358-
Lancaftrii:, Capitanei & Locum noftrum tenentis in Ducatu Bri- ^"- 3^-
tannix, Salutem. £ 5-
Ciim TreLig.iE inter Nos & Adverfarios noftros Franci«, vicefi- ^''- 3^-
mo tertio die Martii, proximo prxterito, initx fuillent & firmatx, ^- 3- "'•
ab eodem die ufque ad Feftum Paich» tunc ptoximo fequens, & '+•
ab eodem Fefto ufque ad finem Duorum Annoram tunc proxi-
mo fequentium, & ufque ad Ortum Solis in Craftino fubiequence,
duraturx ,
Ac intellexerirnus quod quamplures Subditi noftri, pro Munitio-
nibus Villarum, Caftrorum, & Fortalitiorum , in didlis partibiis
Britannix retenti, ab eildem p.rtibus Brit-.inniie ad partes Norman-
mx. fe divertunt , ad eqi_iirandum ibidem de Guerra , & quamplura
Mala, in violationem Treug-.irum proedicir.irum, & con;r.i formam
earumdem, perpetranda, licque Villx, Caftra, & Fortalitia no-
ftra, in dictis partibus Britannix, Perditioais Peiicalo p.iCenter ex-
ponuntur,
Nos,
Volentes tam pro falva Cuftodia Villarum , Caftrorum & For-
talitiorum prjediftorum, quam pro Obfervatione Treugarum prx-
dift.irum, providere,
Vobis mandamusquod in diiSlis partibus Britannix, in locis ubi
expedire videritis, publice proclamari, & ex p.irte noftra firmiter
inhiberi faciatis, ne quis Homo ad Arma, Sagittari is, a jt alius no-
bis Subditus , fub Forisfadura omnium qu.« nohis foristacere pote-
rit, extra didlas partes Biitannix, ad p.irtes Normannix, feu ad
alias partes Francix, durantibus Treugis pr.edittis, fe divertat, nec
quicquam ibidem, quod in Violationeni Treugarum prxdiftarum
cedcre poterit, attemptet quovis modo,
Er, ii quos, poft Proclamationem hujufmodi, a didris partibus
Britannix, ad didt is p irres Normannix , feu alias partes Francix,
tranfeuntes inveneritis, * tunc iplbs, una cuni Equis, Armaturis, * VI.79.
& aliis Bonis fuis, areftari, & lalvo fub arefto cultodiri faciatis,
quoufque aliud a nobis inde habueritis in Mandatis
Dat. apud Weitmonafterium , primo die Martii.
Fer ipfum P.egem.
£. j.
Vctt. Jl.
E. J. />.
\.m t.j.
REX CoUedoribus Parvx Cuftumx fux in Portu Londonix,
.1/.
_ Salutem.
Supplicavit nobis, Venerabilis Pacer, Nicholaus, utuli Sandi
Tom, IH. P. /.
Pro Epifcopo Dunolmenji contra Epifcopum Chryfopolita-
nenfem.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. Anii. D,
Legis didtat xquitas, & Naturalis Ratio perfuadet, ut non 1^58.
folum is lit immunis a Pcena, qui Innoxius eft aCuIpa, verum An. ji.
eciam ut Innocentis cujuflibct manifeftetur opinio, qux Detrafto-
rum Labiis & Linguis Malignantium laceratur, ne Falfitatis Mi-
nifterio Juftitii cedat Injurix, & fuccumbat veritas falfitati.
Sane, quia, Venerabilis Pater, Thomas Epifcopus Dunolmen-
fis apud Nos , & noftram Curiam , t.am per Thomam Epifcopum
Crilbpolitanenfem , quam alios fuos ytmiios, fuper eo fuerat gra-
vitcr Accufatus,
Quod didtus Epifcopus Dunolmenfis, multo ftipatus Armatoruin
Coniortio, in Itinere publico, prope Vilbm de Ke.Keby Comitatus
Eboracenlis, eidem Crilbpolitanenli Epifcopo attroces Injurias irro-
garat , & nonnulla alia Gravia & Enormia in perfonam ipiius E-
pifcopi & fuorum commiferat , & ex hoc Pacem turbaverat Regni
noftri ,
Nos ,
Qui Turbatores Pacis noftrx , iecundum A6tionis ipforum meri-
ta, cupimus caftisrari, nolentes tantum facinus, fi fuiffec, ut fug-
geritur, perpetratum, rHinquere impunitum,
Super pr.rniiilis omnibus, iingillatim & Ijpeciiice, inquiri feci-
iDus diligenter ,
Et quia, per Inquifitionem hujufmodi, & Teftimonium, tam
Militum , quam aliorum Nobilium, ejufdem Comitat(is, virorum
utique Legiliutn, Famxque laudabili?, uratorum fuper hiis, &
exaniinatorum diligenter, & quos tantum Nephas, (i commiiTum
exifterec, ut prxfertur, veritimilicer non laterec, reperimus prxfa-
X 3 tutn
164.
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
1358.
Idv. 3.
tum Epifcopum Dunolmenfem non folum de praemiffis, fic fibi
impohtis, fore omnino Innocentem & Innoxium, verum euam
Pacis noftrje fervidum Zelatorem,neque Talia velSimilia uUis tem-
poribus perpetrafle, . ,, t
Ipfum Tliomam, Epifcopum Dunolmenfem, exmde Innocen-
tem, Innoxium, & etiam fine Culpa, fuadente Juftiaa, reputa-
di£ti Dunolmen-
mus.
Qux omnia & fingula, ad Supplicationem . .
fis Epifcopi, pro Vericatis Teftimonio, vobis duximus mu-
manda.
In cujus, &c. ,. Tv» ■•
Dat. in Palatio noflio Weftm. decimo die iVlartu.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Nativitatis Sandi Johannis Bap-
tiftse proximo fumrum duraturas.
Dat. apud Weitmonafterium , yicelimo die Martii.
Per ipfum 'Regem.
Snfcr Captione Karoli de Bloys.
Ann. D.
1358.
An. jz.
£. J.
Fr.Jl.E.
3.W.I+.
R
•VI.So,
Ann.D.
1358.
jla. 31.
£. 3.
Scot. ji.
E. 3. m.
ro.
De Capitaneo Filk Calejii conjiitttto.
EX, dileao & fideli fuo , Radulpho de Ferrers , Salu-
tem.
Sciatis quodNos,
Dc circumfpefta fidelitate veftra plenius conhdentes,
Conftituimus Vos Capitaneum & Cuftodem Caftri ac vilte.no-
flr^ Caleiii, in Regno noftro Francise, necnon Caftn noltri de
Guifnes, & FortaUtiorum noftrorum de JVIerk, Colne, Uye, ec
Sandgate, a Nono die Maii, proximo futuro, quamdm noUrs
placuerit voluntati, _ ,. . ,. ^l ,
Ita quod vos Caftra, ac Vilkm, & Fortalitia praediaa ad opus
noftrum falvo cuftodiatis, & cuftodiri faciatis;
Percipiendo, pro Cuftodiailla, juxta formam Indenturae, mter
Nos & Vos confedae.
Ballivo etenim Villae praedidae, ac omnibus ahis Mmiltns par-
tium illarum , necnon univerfis & fingulis Habitatoribus Villae prae-
did«, ac in ea exiftentibus, & accedentibus adeandem, damus
tenore prsfentium , in mandatis , eis nichilominus, fub Forisfactura
omnium quae nobis forisfecere poterunt, firmiter injungentes, quod
vobis, & Locum veftrum tenenti ibidem, ac Deputatis a vobis,in
abfentia vefba, cum ad nos in AngHam, leu alibi, extra Villam
prjediiStam , ad Mandatum noftrum , pro aliis caufis neceflariis, ac-
cedere vos contingat , in omnibus , qux falvam & fecuram Cufto-
diam, didx Villje, tam de Node, quam Die, pertinent, Inten-
dentes fint, Confulentes, & Auxiliantes, quotiens & quando per
vos, feu di£tum * Locum vcftrum tenentem, ac Deputatos a vo-
bis , ex parte noftra fijerint praemuniti.
Damus etiam vobis, ac dido Locum veflrum tenenti, & Depu-
tatisavobis, in abfentia veftra, ficut prxdi£tum eft, Poteftatem
Contrarotulandi omnes Solutiones & Liberationes , per Theiaura-
rium didtae Villx Calefii in Officio illo feciendas,
Necnon puniendi & cafligandi omnes , vobis contrarios feu Re-
bellesin hiis, qux ad Caftrorum, Villx, & Fortahtiorum noftro-
rum praedidorum pertinent Salvationem, prout de jure & rationa-
biliter fijerit faciendum ,
Ac etiam amovendi omnes & fingulos, qui in didla Munitione
indebite fe habebunt, tam videlicet Servientes noftros ad Arma,
Armigeros, & alios de Hofpitio noftro, & Cuftodes Caftrorum&
FortaUtiorum noft"orum pracdidtorura , quam caeteros ad Vadiano-
ftra in partibus iUis exiftentes,
Et , fi opus fuerit , in Angliam mittendi , ufque Tunim noftram
Londoniae , quotiens & quando Defettus fuerit in praedidis debice
compertusj
Et AUos, loco eorum, ponendi;
Ita quod Munitio praeoidta, prout vobis mdius videbitur, firmi-
ter teneatur.
In cujus , &c.
Teite Rege apud Weftraonafterium, decimo fexto die Mar-
tii.
Ter ij>fum Eegem.
Pro Comite de jinegos , »»0 OhJidHm pro David de Bruys.
DEXj&c. Salutem.
^^ Sciatis quod conceffimus, & Licentiam dedimus, Thomae
Coraiti de Anegos, uni Obfidum pro David de Bruys, Prifonario
noftro, jam penes nos exiftenti, certis de caufis, ad partes Borea-
ies proficifcendi, ibidem morandi, & exinde ad nos redeundi;
Ita femper quod idem Comes iit ad nos, apud Wyndefore, in
Fefto Sandi Georgii proximo fiaturo, &c. frout in fmilibus de
ConduBu Literis.
In cujus, &c.
Tefte Kege apud Weftmonafterium, vicefimo die Martii.
Ter iffum Regem.
Pro Petro Cardinale, fnper Pacis ctim Aiverfario Francitt
Trailatu,
Atin. D.
1358.
An. 31.
E. 3.
Tr. 31.
£. 3. m.
»4.
Ann. D.
1558.
Idv. J.
D EX, &c. Salutem.
^ Sciatis qu6d,
Cum, Venerabilis Pater, Petrus tituli Bafilicae xii. Apoftolorum
San£tx Romanx Ecclefix Cardinalis , nuper in Regnum noftrum
Anglice, pro Pacis Tra6btu profequendo inter Nos [& Adverfa-
rium noftrum Franciae, cum Centum & Quinquaginta Equiti-
bus de Comitiva fua, & Centum Peditibus, de Licentia noflra,
veneritj
Nos (volentes Securitati ipfius Cardinalis, dum in eodem Regno
noftro moram traxerit, providere) fufcepimus ipfum, <^c. ut infi^
milibus Literis de Conduiiu,
Ann. D.
1358.
An. 32.
i
JJ EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Ciim, Tricefimo die Augufti, Anno Regni noftri Angliae Vice
fimo primo, pro bono Servitio, per, diledum nobis, Johannem -^- ?•
de Merle nobis impenfo, & impendcndo, necnon pro felici Ru- ^"^'
more, nobis per ipfum de Captione KaroU de Bloys relato, per S^- ^-J.
Literas noflras Patentes, conceflTCTimus ei Decem Libras, perci- P- *• »».
piendas finguUs Annis ad Scaccarium noftrum, ad Terminos Paf- 3-
chae & MichaeUs, per sequales Portiones, quoufque eidem Johan-
ni de Decem Libratis Terrx & Redditiis , in ioco competenti ha-
bendis, fecerimus provideri,
* Ac idemjohannes Statum, quem habuit in didis Decem Li- * VI.81,
bris Annuis, dile<Sto Clerico nofliro, WUlielmo de Wenlok con-
celferit, & Literas noftras praedidas, libi inde confedtas, ea de
causa nobis reftituerit cancelfandas ,
Nos, Conceffionem ipfius Johannis fupradiftam acceptantes,
volumus & concedimus eidern Willielmo, quod ipfe didras Decem
Libras habeat & percipiat, fingulis Annis, ad Scaccarium prsedi-
dtum , ad Fefta Sandti Michaelis & Pafchse , per aequales Portio-
nes , ad totam vitam fuam.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium , fecundo die ApriUs.
Fer ipjitm Regem.
Pro Edwardo de Balliolo , nnper Rege Scotia, de AnttHi'
tate fua.
D EX CoUettoribus Cul[lumarum fuarura inPorm de SandtoBo- Ann. D.
*^ tholpho, Salutera. 1358.
Cum, Aii.iz.
Juxta Conventiones , £. 3.
Inter Nos &, diledtum Confanguineum & fidelem noftrum, CUuf.
Edwardum de BaUiolo, nuper Regem Scotiae, fuper Donatione& 3*- ■£• J.
Conceffione de Regno & Corona Scotix, ac de toto Jure & Cla- m.x6^
mio, qux in eifdem Regno & Corona habuit, nobis per ipfum
Edwardum fadlis, initas,
Eidem Edwardo, pro Suftentatione fua, & Statu fuo manute-
nendo, de Duobus MUibus Librarum, ad Terminum Vitce fux ha-
bendis , concefferimus providere , prout in quadam Indenmra , in-
ter Nos & prxfatum Edwardum confeda, o-c. frout fupra in ca-
teris de Concefjione , eidem faila , Literis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odlavo die Aprilis.
Confimile Breve Jrrigitur CoUe£iorihus Cujiumarum in Portu dt
Kynge(ion fufer HuU, de aliis Ducentis (^ ^luinquaginta LibriSy
de eodem Termino Pafcha , frafato Regi Jbhendis , in forma fradi-^
£fa , fub eadem Data.
De Attemptatis in Aqmtania contra Trengas reformandis.
D EX, Senefcallo fuo Vafconix, Elix de Pomeriis, Petro de Ann.D,
*^ Mouncam, & Caftellano de Briggerak, Salutem. jj^g,
Ex parte Pontii de Gordoun , Domini de Gurdoun , & Elix a». 3».
GuilUelmi de Senefcalcia Petragoricenfi & Crelfy Miliris, nobis e. j.
eft intimatum, graviter conquerendo, quod, • Vafc.it.
Poit & contra Treugas, apud Burdegalam inter, Priraogeni-
tum noftrum Cariffimum, Edwardum Principem WaUias pro par-
te noftra, & Adverfarium noitrum Francix initas & firma-
tas,
Amaldus Amanyo de Briggerak, & Nicholettus Danuferan Ca-
pitaneus de NadaUlak, qui de Obedientia noftra exiftunt, prxdidos
Ponrium & Eliam Vi armata ceperunt,
Et ufque diftum Locum de NadaUlak duxerunt , ipfos ibidem in
tanta Duritia & Arta Cuftodia detinentes quoufque Financias Gra-
ves , pro DeUtjerarione fua optinenda , prout fibi oportuit neceffa-
rio, fecerunt,
Poftmodumque udem , Arnaldus & Nicholettus, inde non con-
tenri , Malum Malo nequiter adicientes , Hofpirium five Domici-
lium prxfati EUx hoftUiter ceperunt & occuparunt, cujus Poffef-
fionem, priufquam idem Elias iteratara Financiam inde feciflec,
aflequi non potuic quovis modo,
Nobis fuppUcando Reraedium fuper hiis congruum adhi-
Nos (volentes Treugas prxdidtas invioIabUiter obfervari , & in-
jufte Attemptata in hac parte reparari) vobis, Tribus, & Duobus
veftrum , comittimus & mandamus quatinus , vocatis coram vobis
Partibus praedidtis, auditilque fuper praemiffis QuereUs & Rationi-
bus hinc & inde, fi Suggefta Querelanrium continere mveneritis
veritacem, tunc ipfis debitam Reformarionem & Juflirix comple-
mentum, una cum Dampnis & Interefle, luper injufte * Attem- ♦ VI. 81.
ptatis, fieri faciatis, prout de jure & fecundum vim & eflfedtum
Treugarum prxdidlarum fuerit taciendum.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , decimo fexto die AprUis.
E.3.f.
Per iffum Regem ^ Concilium.
Pr*
ET ACTA PUBLICA.
i6f
\m. D
rfw. 5i
E. i.
fr. ji.
E. J. »».
12.
Pro yohanne Qftaykj», de Redem^tione quitrenda,
DEX,&c. Salutem.
*^ Sciatis quod fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum fpe-
cialem, Johannem Quaykyn, Prifonarium, diledti nobis, Marti-
ni de Ferrariis, in Partibus Britanniae jam exiftentem, tranfeundo
per Dominium & Poteftatem noftra in Partibus pracdidis, & Par-
tibus Normannise, cum Tribus Scutiferis, de Comitiva fua, &
corum Equis & Hernefiis , pro Redemptione fua inter Amicos fuos
quasrenda, &: exinde in Angiiam veniendo, ibidem morando, &
exinde ad partes praedidas redeundo :
Et ideo vobis mandamus qu5d eidem Johanni , <irc. prout inft~
milihus de ConduSiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini, proximo futu-
rum, duraturas.
prilis.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die A-
Fer Cofuilium.
Litera de Condu[lu, fuper Negotiis David de Bruys.
^nn.D. D EX, &c. Salutem.
1358. *-^ Sciatis quod,
*». ji. Cum Willielmus de Lemyngefton Miles de Scotia, cum 0£to
5- 3- " ■ ' ■ --"--^ ---' - " «
o.
•.p.
Equitibus de Comitiva fua, in Regnum noftrum Anglis, pro
?i- certis N^otiis, David de Bruys, Priibnarium noftrum, tangenci-
m. bus, de Licentia noftra nupervenerit,
Sufcepimus , ^c. prout injmilihus de Conduilu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftam Nativitatis Sanifti Johannis Ba-
ptiftae , proximo Riturum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmoilafterium, fexto die Maii.
Per ipfum Regem.
Coefimiles Literas de Condudu habent fubfcripci,
Alianora de Bruys Comitiffa de Karrjk.
Johanna Soror Regis.
Mercatores de Scotia.
Willielmus de Leth.
Patricius de Hunharre Comes Marchite.
Hugo de Eglynton.
tiormannus de Leffeley.
Willielmus Tailifer.
Rohertus fedworth.
Walterus del Warde/aWj Clericut'.
Ricardus Fogovje, Clericus.
Willielmus de Keth, Marefcallus Scotiie. ,
..8.6«
Walterus de Hahhurton, Mtles.
David de Anand, Miles.
yohannes Styiuard.
Willtelmus Baily.
Willielmus Seyntcleres.
Alexander de Mongomerie.
Alexandcr de Lyndefeye.
Elizahetha , Uxor Johannis de Gourdon.
Alanus Siuan.
Willtelmus de Douglas , Miles.
nn.D,
C358.
J-
anc.
:.£. 3,
If.
:i. 8j.
De ConduBu fro Familiarihus Cardinalis Petragoricenjts c^
aliorum.
PEtrus de Firno , Presbiter Familiaris, Cardinalis Petragoricenfis,
hubet Literas Regis de Conductu , eundo ad partes Calefii per
Dominium & poteftacem noftra, & exinde ad partes Franc. ac
exinde in Angliam redeundo, cum Quinque Equitibus, & Tribus
Pedicibus de Comitivi fua, ufquead FeftumOmnium Sandorum,
proximo futurum, duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , duodecimo die Maii.
* Confimiles Literas habent,
*Gilutus Rohelini ^ Johannes Malapert , Scutiferi Comitis Damp-
martini.
Guido de Roicheforte, Perinus de Ryppes, Perynus de Val , ^
Hugo de Mors , Familiares Comitis Dancere , Prifonarii Regis.
Simon Hafiier, Johannes de Neveis , Familiares Comitis de Sacro-
cejare , Frifonarii Regis.
Rogerus Boetlin Miles, ^Familiaris Martfcalli Dodenham, Prifona-
rii Regis.
Magifier Guillielmus de Chieure, Familiaris Adverfarii Francia.
Johannes Vicecomes de Rohan, Prifonarius Thoma de Holand.
De Prote^ione pro Proficifcentibus ad partes Britanni<t.
in. D. ATAtheus de Gourneye , Chivaler , qui in Obfequium Regis , ad
1358. panes Britanniae profefturus eft, ibidem, in Munitione Villsc
I. jt. de Breft, moraturus, habet Literas Regis de Protectione, cum
3. Qaufula, volumus, &c. per unum Annum duraturas.
^ij. Praefentibus , &c.
13. Tefte R^e apud Weftmonafterium , decimo oQzvo die Maii.
Per ipjum Regeru.
Confimiles Literas de Protedione habent^
Nicholaus de Poyntz. , Chivaler.
Thomas de Beauchamp.
Ann. D.
1358-
£dv. 3.
De Potefiate traUandi fuper Alligantiis cum Duce c^ Ducifft
Brabantia,
LE Roi a touz ceux, qi ceftes prefentes Lettres verront ou or- Ann. D.
ront, Saluz. ^l")^-
Savoir vous faifons que, "^"- 3**
Come de prefant , noftre Trefchier & Coufin , Wenceflau Duc ^' ? '
de Lucenburg, de Lothringia, de Brabaunt & de Lemburg, & ^'"■3*-
Marchiz du Saint Empire, nous ait fait Homage & Foialte, pur ■^' ^" ^*
Confervacion de Lui & de noftre Trefchier Coufyne, Dame Jo- '• «'• "^
hane fa Compaigne , Duchefle & Marchize,& pur tout lour Paiis
& Marchiz.ee de Brabaunt & de Lothring , & de toutes les perfo-
nes d'ycelles, & de tout ce que y appartient, generalment, & eipe-
cialment,
Et aulli, par noftre Counfail, du temps pafle, ait efte traite,
aveque le Counfail de noftre dit Coufin le Duc, feur voies de fai-
re Alliances & Conjundtion perpetueles entre Nous &, noz ditz
Coulins , Duc & Duchefle, & leur Paiis de Brabaunt & de Loth-
ring deflufditz,
Sur le quel il ad pleu a nous , & a noftre dit Coufin , d'eflire
Sys Perfones qi foient Deputez de deux Parties, nois depar Nous,
& trois depar nollre dit Couhn , pur toutes choles defcfarer , Or-
dener, Affermer, & Determiner en celle Partie, tant feur TOrde-
denaunce de fOmage & Foialte, q'il Nous ad fait, pur & es
Nouns que defus, come de refcevoir Donacion, Tranflacion, In-
veftiture , & Polfeirioun de touz les Duchees de Bratjaunt , de
Lothiring, & Marchize detfulditT., aveques toutes leur Apparte-
nances ,
Nous (defirrantT, que toutes ces chofes aient leur effed finable)
avons Efleu & Ordene , noz Trefchers & foialx Confaillers , Ri-
chard Counte d'Arundell, Guy de BrbneSeignurduChaftel Guy-
on, & William de Thorp, Chivalers,
Aus quelx nous donnons , par ces prefentes Lettres , plain Poair
& Mandement de Traiter , Acorder , Determiner , & Acomplir
tout, & fi avant que leur femblera, que foit a faire taunt de faire
Alliances & Conjundlion perpetueles entre Nous & N02, Coufins,
& leur Paiis devantdirr,, come de prendre & refcevoir des dits
Duc & DuchelTe , & de tou-z, autres q'atliert , pur & ou Noun de
Nous, & de noz Heirs, Donacions, Tranflacions, Inveftimre,
& Pofleflioun des ditz Paiis de Brabaunt, & de Lothring, de Sei-
gnurie , de Dignete , de Mer & Mixt Empire , & de toute autre
Jurifdidion haute & bafle, des Chaftealx, des Forterefces, des
Villes, come de toutes leur autres Appertenances , generalment
& efpecialment, & de faire toutes autres ch^fes qe ierront ne-
ceflaires, ou toucher purront a la matire deflufdite, & ii avant
quc nous ferrions, ou purroions faire, fi nous y feulTons pre-
6ntz.
* Et, s'il avenoit que les trois Perfones, de noftre Part, & les * VI.84.
autres trois , qi font deputez de par noftre dit Coufyn , euflent au-
cun Tourble, Debat, ou Defcord fur aucun Point, touchant le
Traite devantdit , depar nous & noitre dit Coufyn , faunz aucun
delay , y ferra mis un Homme , Difcret & digne de P'oi , qi ait
plain Poair , par le tenour des prefentes , a Defclarer & Determi-
ner touT. Tourbles, Contenciouns , & Debatz, que fourdre pur-
roient entre les Sys Perfones devantdites, pur caufe du Traice, &
de la matire deflufditc ;
Promettantz loialment , & en bone Foy que tout ceo entiere-
ment que ferra Acorde, Traite, & Termine, & Acompli par les
Sys Perfones, & le Moien, ou fauni, le Moien, devantditz, nous
remplirons & perfrons , de Point en Point , faunz, Faire , Dire ,
ou Pourpoufer riens a Tencountre.
Et eft noflre Entencion que le dit Poair , done as perfones de
noftre Partie & Moien deflulditz, foit & demoere en fa force &
en fa vertue tantque au Premier iour d'Augft prefcheinement ve-
nant, a queu Terme noftre dit Coufyn nous ad loialment promys
d'eftre perfonelment en la Citee de Loundres, fi jurte Excufa-
cion ne lui deftourbe , aveqe fuffifaunt Poair de noftre dice Cou-
fyne , fa Compaigne , & de touz autres a qi il poet appertenir , a
perfaire, complir, & finablement terminer tout ceo que ferra Trai-
te, Ordene, & Acompli par les Sys perfones, & moien, ou fanz
le moien deflufditz.
Et , s'il avenoit que aucun des Trois Perfones , que depar nous
fonc Efleues aus chofes delfufdites, ny poent mie attendre,ne eftre,
nous y mettrons un autre , en fon lieu , faunz mal engyn , qi fe rra
de tiel Poair que s'il que premier eftoit mis^ les queles chofes fer-
ront Traitez., Ordenez,, & Determinez dedans la dice Citee de
Loundres.
En Tefmoignance de queles chofes Nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Pacentes.
Don. en la Cicee de Loundres, le xxii jour de May.
Per ipfum Rcgem.
DEX, &c. Salutem.
■'■^ Sciatis qu6d cum , Nobilis ,
De CondttBu pro Comite de Eu & ^^H^'
Ann. D.
^ 1358.
Vir , Comes de Eu , de A'j. ji.
panibus Francix, ad didas partes Francias , de licentia no- e. 3.
ftra iit profeftums, Nos volentes Securitati ipfius Comitis in Franc ^i.
hac parte providere, fufcepimus ipfum Comitem , & Trigin- £. 3. m.
la Equites de Comitiva fua, eundo ad didtas partes Fran- 13.
X 3 ciac.
\66
Ann. D. cis, ac exinde in Angliam redeundo, in Proteaionem & J^^"
1358. fenlionem noftram, necnon in faivum & fecurum Condudtam
idv. 3. noftrum : Et ideo vobis mandamus, drc frout in fmtlihus Literis
de Conduilu. . ^ ^
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sanfti Michaelis proximo tutu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium^ primo die Junii.
?er ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis habent fubfcriptii videlicet,
Comes de Sarebruce , Frifovarius Regis.
Johannes Coiiies de Juny , Prifonarius Regis.
Ce?nes de Vendorne, Pnfonarius Regis.
Comes dc Ponticu ; Prifonarius Regis.
♦, «0. Roi^,;dus Vuecomes de^ ^^^^j. ^^ ^/ tranfeundo ai
^uetmen. Mdes, j ^^^.^ D^n<f7;.. & Pote-
Tohannes Dommus de '*■ i^ k^;*^-,,,,;^ Vr^n
Gergozlc, Miles , ffiftcmRegjs ad Partes Br^tann,^,Fran-^
*Jobann,es
ners .
CONVENTIONES, LITERiE,
De jiltercatione fuper captione Caflri de 1'Ermitage.
K'
1 Ml >fiatcm Rez.is ad Partes arita^mi^, tran-
rgozic Jiwes, , Norman?ii£, pro Redemftwne Jua
?ines de Beauma- \ ^ , j
j .' quiere?tda, &c.
Ann. D.
1558.
.Aa. 51.
E. 5.
Ibid.
Pro Rege Nav.tm dr Philippo Fratre ejus , de inJHjle oc-
cttpMts reJlitHendis.
D EX, diledis & fidelibus fuis, Gilberto Chaftelleyn, & Ste-
'■^ phano de Cufyngton , Salutem.
Ex parte, dileai Confanguinei & fidelis noftri, Philippi de Na-
varra, nobis eft fupplicatum ut,
Ciim nonnulla Caftra, Villae, Munitiones, Fortalitia, Terr^,
Dominia, &: alia Loca, qux ad Mjgnificum Principem, Rcgem
Navarr.r, Confanguineum noftrum, Fratrem ipfius Philippi, &
*VI.8j-. ipfjni Philippum, in partibus Normannia: * pertinent, per Gen-
tes noftras capta fmt , occupata , & ab eis detenta ,
Velimus Caftra, Villas, Munitiones, Fortalitia, Terras, Do-
minLa, & Loca praedida, didtis Confanguineis noftris reftituiju-
bere,
Nos , contemplatione prsdidi Philippi , volentes ipfius Suppli-
cationi favorabiiitcr annuere in hac parte , affignavimus vos ad in-
fbrmandum vos, viis & modis quibiis melius poteritis, de omni-
bus Caftris, Villis, Munitionibus , Fortalitiis, Terris, Dominiis,
& Locis , qux ad dido; Confanguineos noftros rationabiliter per-
tinent, pcr Gentes noftras in didis partibus captis, occupatis, &
detentis, & ad ea prxfatis Confanguineis noftris, juxta rationis
exigentiam, & prout inter ipfos Confanguineos noftros & vos fu-
per ,hoc rationabiliter poteric concordari , reftituendum & liberan-
dum;
Et ideo vobis mandamus quod prxmifla omnia & fingula facia-
tis Sc exequamini in forma prxdidta.
Damus autcni univerlis & imgulis Capitaneis, Caftellanis , Cufto-
dibus Caftrorum, Fortalitiorum , Villarum, & aliorum Locon.im,
per Sabditos noftros , & nobis Adhxrentes, in Ducatu Norman-
mx. occup^tomm, & eorum cuilibet, tenore prxfentium, in man-
datis, quatinus vobis, in prxmilTis omnibas & lingulis faciendis
& exequendis, efficaciter pareant & intendant; & omnia, eis per
vos in hac parte nominc noftro Injunfta, compleant, abfque re-
fiftentia qualibet, cum eficftu.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. fecundo die Junii.
Per ipfum Regem.
Pro Philippo de Navarra de ^tiemptatis contra formam
TraiiatitHm reparandis.
Ann. D.
1358.
An. 32.
I. 3.
Ibid.
D E X eifdem Salutem.
*• *- Intelleximus, quod nonnuUa Caftra, Villx, Munitiones, For-
talitia, & alia Loca, Terrx & Dominia,
Qux ad, diledtum Confanguineum & fidclem noftrum, PhiHp-
pum de Navarra, ratione Tractatias & Concordix inter Nos
& ipfum Philippum nuper initorum, pertinent,
Per Gentes noftras in partibus Normannix capta fint & occu-
pata , & contra formam Tradtatus & Concordix pr.edidlorum in-
debite detenta , ac plura alia Gravamina fibi & fuis Gentibus irro-
gata
E X, diledtis & fidelibus fuis, Thomx de Mufgrave, Thomae
de Gray, & Willielmo de Heron, Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Altercatio, inter Nos & Willielmum de Douglas, habea-
tur fuper captione & detentione Caftri del Hermitage , eo quod ,
pro Parte noftra afferitur, Caftrum illud extra Pofleffionem noftram,
tempore Treugarum , inter Nos & Adverfarios noftros Scotix nu-
per initarum, per diitum Willielmum & libi Adhxrentes captum,
& ea occafione ad Nos fore reftituendum , quod altera pars omni-
no contradicit,
* Per Quod , dc ailenfu utriufque Partis, concordatum eft quod
diiftum Negotium per certos Arbitros, per utramque Partem affi-
gnatos vel affignandos, in aliquo certo loco, in Marchia Regno-
rum Anglix & Scotix, ubi meliiis fieri poterit, adinvicem con-
venturos, difcutiatur & terminctur,
Nos , de circumfped:ione & fidelitate veftra plenius confidentes,
aflignavimus vos, conjundiim & divifim, Arbitros, pro Parte no-
ftra, ad informandum vos, iina cum illis quos dictus Willielmus
Arbitros, pro Parte fua, vobifcum ad hoc aflignavit, vel affigna-
re voluerit , per Sacramentum Fidedignorum Marchiarum prxdi-
(Sarum , juxta Confuetudines Partium illarum, & aliis viis & mo-
dis, quibus melius expedire videritis, utriim Caftrum prxdidum
tempore Treiigarum prxdidtarum captum, & ad nos, ca de cau-
sa, rcftituendum fuerit necne,
Et ad Rationes & Allegationes, ex utraque Parte fuper praemiffis
proponendas, audiendum,
Et ad procedendum & cognofcendum in Negotio prxdidto,
Et ad idem Negotium finaliter difcutiendum & terminan-
dum,
Et ad omnia alia facienda qux neceflaria fuerint in hac
parte ;
Ratum & Gratum habituri quicquid per vos, per aliquem ve-
ftrum, nomine noftro, una cum prxdidis Arbitris, per prxfetum
Willielmum fic affignatis vel affignandis, Adum vel Geftum fue-
rit in prxmiffis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , fexto die Junii.
Ter ipfum Regem.
De Arhitris affignatis , fnper Captione Cajlri pritdiiii , ©*
PriJonariorHm,
Ann. D
1358.
An. 31.
E. 3.
Scot. Jl,
£. i- m,
S-
* VI.86,
!
R
EX, dilciftis & fidelibus fuis, Thomx de Mufgrave, Thomse Ann. D
de Gray, & Willielmo Heron, Salutem
Sciatis quod ,
Cum AIterca;io,inter nos & qnofdam deScotia, nobis Adverfan-
tes , habeatur tam fuper captione & detentione Caftri del' Hermi-
tage, eo quod, pro Parte nolTira afleritur, Cailrum illud extra Pof-
feffionem noftram, tempore Treugarum, inter Nos& Adverfarios
noftros Scotix, nuper initarum, per Willielmum de Douglas &
fibi Adhxrentes, captum fuilie, & ea occaiione ad nos fore lefti-
tuendum (quod idem Willielmus omnino contradicitj quam fuper
Captione & Detentione Archibaldi de Douglas, & Wiilielmi de
Tours, & aliorum de Scotia cum ipfis captorum, qui dicunt fe in-
fra Treugas, inter Nos & didos Adverlarios noitros Scotix ulti-
mo initas, per quofdam Subditos noftros captos fuiffe, & in Pri-
fbna noltra detentos elle, petentes ipfos ei occalione a Prifona prx-
dida quiete, & abfque Redemptione, juxta formam Treugarum
illarum, delibeiari,
Per quod, de aiTenfu utriufque Partis, concordatum eft quod
di(5tum Necfotium per certos Arbitros, per utramque Partem affi-
gnatos vel affignandos , in aliquo certo Loco , in Marchia Regno-
rum Anglix & Scotix, ubi melius fieri poterit, adinvicem con-
venturos , difcutiatur & tcrminetur ,
Nos, de fidelitate & circumfpeiftione veftris pleniiis confidentes,
affign.wimus vos, conjundlim & divifim, Arbitros pro Parte no-
ftra, una cum aliis Fidelibus noftris (quos prius ad Attemptata con-
tra formam Treugarum , inter Nos & Adverfarios noftros Scotije
ante hxc tempora initarum, reformanda conftituimus) ad infor-
mandum vos, una cam ipfis Fidelibus noftris, & cxteris Perfonis
idoneis, quas diftus Willielmus, & alii Adverfarii noftri de Scotia
prxdidti , Arbitros pro Parte fua vobifcum conftituerint vel confti-
tuere voluerint, per Sacramentum Fidedignorum Marchiarum prx-
1358.
An. 32,
E. 3.
m. f.
Nos, volentes ea, qux Cc Tradtata & Concordata exiftunt, didtarum, juxta Confuetudines Partium illarum, & aliis viis & mo-
obfervari, & indebite Attemptata, fi
, affignavimus vos ad Informationem
modis quibus melius poteritis, capien-
quantum ad nos attinet,
qux fuerint , reformari
luper prxmilTis , viis &
dum,
Et ad oronia Caftra , Villas , Munitiones, Fortalitia, Loca, Ter-
ras, & Dominia,qux per Informationem hujufmodi inveneritis ad
ipfum Philippum , ratione Tradtatus & Concordix prxdidtorum ,
rationabiliter pertinere, & per Gentes noftras in dicto Ducatu
Normannix capta, occupata , & contra formam Tracftatus &
Concordix prxdidorum injufte detenta efle, eidem Philippo, jux-
ta formam Tradatus & Concordix eorumdem, & rationis exigen-
tiam , reftituendum ,
Et ad omnia alia, per Subditos noftros ibidem indebite Attempta-
ta, reformandum, reparandum, & corrigendum, & ad Sratum
debitum reducendum , prout de jure & pro Ironore noftro melius
videritis faciendum.
Et ideo vobis mandaxnus, ^c. ut fufra.
Dat. ut fupra.
Ver iffum Regem.
dis , quibus melius expedire videritis ,
Utriim Caftrum prxdidum ac prxftiti, Archibaldus, Williel-
mus, & alii cum ipfiscapti, temporibus Treugarum prxdiftarum
capta fuerint , & idem Caftrum ad Nos ex causa illa reftituendum,
& prxdidi, Archibaldus, Wiilielmus, & alii cum ipfis capti, a
Prilbnaprxdicta, ea occahone, llnt abfque Redemptione, delibe-
randi necne,
Et ad Rationes & AUegationes, ex utraque Parte fuper prxmiffis
proponendas, audiendum,
* Et ad procedendum & cognofcendum in Negotio prx-
di6to,
Et ad idem Negotium finaliter difcutiendum & terminan-
dum,
Et ad omnia alia facienda qux neceffaria fuerint in hac parte;
Ratum & gratum habituri quicquid per vos, vel aliquem ve-
ftrum , nomine noftro, in fbrma fuperius exprelTa, A(Sum vel Ge-
ftum fuerit in prxmiffis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , fexto die Junii.
De
*VI.!
ET ACTA PUBLICA.
16^
Ann. D.
1358.
lin. 51.
E 3.
icot. 31.
E. 3. /n.
f-
i?58
t. 3.
liiJ.
m. 6.
De CondnEiu pro Senefcallo Scotitt,
DEX,&c. Salutem.
'■*- Sciatis quod,
Cum Robertus Senefcallus Scotix , & quidam alii Nobiles de
Scotia , in Regnum noftrum Anglise , ad inftans Feftum Nativita-
tis Sandli Johannis Baptiftx , fint venturi ,
Et Se, in Obfides, pro David de Bruys, Prifonario noftro, lo-
co aliorum Nobilium Obfidum de Scotia, qui jam , pro eodem Da-
vid , in didto Regno noftro Anglise morantur, in Prifbnam noftram
intraturi,
Juxta formam Tra£tat(is & Concordiae, fuper Deliberatione praz-
diiti David j inter Concilium noftrum & quofdam Praelatos, Ma-
gnates, & aJios de Scotia, pridem initorum,
Nos (volentes Securitati praedidti Senefcalli in hac parte provi-
dere) ^c. prout mjimiltbus Literis de ConduBu.
In cujus, &c. ulque ad Feftum Pafchae proximo futurum dura-
turas.
Dat. ut fupra.
Confimiles Literas Regis de Condudu habent fubfcripti,
Tatricius de Dutibarrey Comes Marchia , Comts de ^ojfe ^
Willielmus Domnus de DouglaJJe.
De Denariis, pro Redemptiorie David de BrujSy recipiendis,
C^ Objidibus admittendis,
Ann. D. D E X, Diledis & Fidelibus fuis, Henrico de Percy, Radulpho
.->c8 IV jjg Nevill, & Johanni de Coupeland Cuftodi ViLIae Regis 6e-
rewici fuper Twedam, Salutem.
Cum in Tradlatu ,
Inter Concilium noftrum & quofdam Praelatos, Magnates, &
alios de Scotia, fuper Deliberatione David de Bruys, Prifonarii
noftri , pridem habito ,
Concordatum fit, qu5d Centum Milia Marcarum Sterlingorum,
pro Redemptione praedidli David, infra Decem Annos, extunc
proximo fequentes, apud Berewicum fuperTwedam, vel Norham,
aut Baumburgh, vel Londoniam, nobis folvant, videlicet,
Decem Milia Marcarum , de prima Solutione, ad Feftum Nati-
vitatis Sandli Johannis Baptifts, proximo futurum,
Et Reiiduum eorunidem Centum Milium Marcarum, ad alios
Terminos, in quadam Indentura, inde fadta, contentos,
Et qu6d JoHANNEs, Primogenitus et H^res
Senescalli ScoTi^,qui, una cum quibufdam aliis Ma-
gnatibus de Scotia, in Obfides, pro Deliberatione prcedidli David,
liberantur, in Cultodia veftra (prxfate Henrice) moraretur quouf-
que didta Decem Milia Marcarum plenarie fuerint perfoluta,
Et tunc , Loco fuo , veniet Sccundo genitus prxdifti Senefcalli,
Frater ipfius Johannis , in Obfidem in forma fupradidta, & didtus
Johannes deliberabitur , prout in Indentura praedidta pleniiis con-
tinetur ,
Nos , de fidelitate & circumfpedtione veftris plenius confiden-
tes, affignavimus vos, conjundtim, & divilim, ad didta Decem
Milia Marcarum, de Primd Solutione praedidta, ad inftans Fe-
llum Nativitatis Sandti Johannis Baptiftas, apud didta Loca de
Berewico, Norham, vel Baumburgh , nomine noftro, in Sterlin-
gis , vel in Moneta Auri in Anglia jam currente , recipien-
dum,
Et ad fecundo genitum prjedidti Senefcalli, Fratrem prasdidti Jo-
hannis, Loco ipfius Johannis, in Obfidem admittendum, & per
vos (prxfate Henrice) cuftodiendum,
Et, admiHb in veftram fecuram Cuftodiam ipfb Fratre ejufdem
Johannis fic inObfidem, & didtis Decem Milibus Marcarum vo-
Vl.88. bis perfolutis, iicut praedidium * eft, ad prxdidtum Johannem a
Prifona, qua fic detinetur, extunc deliberandum, juxta vim & ef-
fedtum Indentura: praedidtae j
Et ideo vobis mandamus quod praemifla faciatis in forma prae-
didta.
In cujus, &c.
Teiile Rege apud Weftmonafterium, feptimo diejunii.
Ann. D.
1358.
An. }2.
E.J.
Franc.
31. £.3.
m.ii.
t Sxper Redemptione Karoli de Bloys folvenda.
*
D EX, diledto Confcnguineo & Fideli fuo, HenricoDuci Lan-
*-^ caftrivs, Capitaneo & Locum noftmm tenenti in Ducatu
Brirannia: , Thomae Donnedale , Philippo de Lymbury, & Roge-
ro David, ac univerfis Admirallis, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum IUuftris Karolus de Bloys, Prifonarius nofter, Nobiles
Viro5, Johannem de Monbourchi, Petrum Pollard, Radulphum
de Kerraoul, Milites, Jacobum Monachi Clericum, Silveflrum
Radulphi, ficjohannem Gouret, quemlibet (videlicetj eorumcum
Tribus Equitibus de Comitiva fua, in Regnum noftrum Anglise,
cum Pecunia, pro Redemptione fua, nobis ftatutis Terminis fol-
venda, mittere intendat,
Nos volentes Securitati iplbrum, <^c. pout in fimilihus de Con-
duiiu Literis-
^ In cujus, &c per unum Annum duraturas.
Dat. apud Weltoonafterium , decimo feptimo die Junii.
Per ipjtm Regem,
Super Prima Solutione^ pro Redemptsone David de Brujs.
D EX, diledtis & fidelibus fuis, Henrico de Percy, & Radul-
*^ pho de Nevill, Salutem.
Sciatis quod,
Cum quidam Nobiles, & alii de Scotia, apud Villam noftram
Berewici fuper Twedam, ex parte David de Bruys, Prifonarii no-
ftri, pro Solutione illarum Decem Milium Marcarum,
Quae nobis, in inftanti Fell:o Nativitatis SandtiJohannisBaptiftje,
de prima Solutione Centum Milium Marcarum, pro Redemptione
ipfius David , nunc folvendas ,
Facienda in proximo fint venturi ,
Nos, de fidelitate & circumfpedtione veftris confidentes, ad fal-
vum & fecurum Condudtum didis Nobilibus, & aliis de Scotia,
ad veniendum ad didtam Villam Berewici ex causa prxdidta, &
eandem intrandum, in eademque, quoufque Soluiio didtarum De-
cem Milium Marcarum ibidem fadta fuerit, morandum, &, ea-
dem Solutione fadta, ad Propria in Scotiam redeundum, vice &
nomine noftro , concedendum , omniaque alia & fingula , qua: in
hac parte neceflaria & oportuna fuerint , faciendum ,
Vobis, & alteri veftrum, plenam, tenore praefentium, conce-
dimus & committimus Poteftatem ;
Ratum habentes & Gratum quicquid per vos, vel alterum ve-
ftrum, Adlum vel Geftum fuerit in praemiflis.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud Weftmonafterium, decimoodtavodie Junii.
Fer ipfumRegem.
Ann. D.
ZJ-v. j.
An jz.
E. j.
S-ot 3 2.
M.IM.6.
De ConduilUy fuper Solutione pradiBa.
R^
An
£• 3
Ibil
3»-
E X Cuftodibus Marchiarum Regni noftri Angliae, verfus par- Ann. D
■ tes Scotiae, ac univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majori- 1558.
bus, Ballivis, Minifb-is, ac aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Sa-
lutem.
Sciatis quod fufcepiraus in Protedlionem & Defenfionem no-
ftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noflrum, Patri-
cium de Dunbarre Comitem Marchiae , veniendo cum Quadragin-
ta Equis & Sexaginta Perfonis Equitibus & Peditibus , cujufcum-
que Conditionis fuerint, ad ViOam de Berevvico fuper Twe-
dam,
Pro Solutione Decem Milium Marcarum ,
* De prima Solutione illarum Centum Millium Marcarum, quse * ^- ^9
nobis, pro Redemptione David de Bruys, Prifonarii noftri, fint
folvendae ,
Ad inflans Feftum Nativitatis Sandti Johannis Baptiftje nobis
facienda, & didtam Villam intrando, &, ibidem, quoufque di-
dta Decem Millia Marcarum foluta fuerint, morando, & exin-
de, Solutis didtis Decem Millibus Marcarum, in Scotiam re-
deundo j
Et ideo vobis mandamus, i^c. prout in fiMilihus de Condudu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Quindenam Nativitatis Sandti Johannis
Baptifta;, proximo futuram duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo nono die Julii.
Fer ipfum Regem.
De Poteflate prorogandi Terminum JraElatus cum Duce (^
Ducijfa Brabantia.
LE Roi a, fon Chere & foial, Reynaud de Schonon, Seigneur Ann. l>,
de Schonenorft, Saluz. 1358-
Savoir vous fefons que, .^». 32.
Ja foit ce que certeines Perfones foient depute2,,taunt deparnous, £. 3.
come depar, noitre Trefchier & foial Coulin, leDuc de Brabant, Fr^i/c.ji;
de traiter fur Perpetueles AUiances & Conjundtions, & plufures au- M. 3. m.
tres chofes faire, entre Nous & le dit Duc, & noftre Trefchiere n.
Coufin, la DuchefTe, & lour Paiis de Brabanr, a certeine Terme
eftabli (ceft-afiTavoir) le primer jour d'Augft, dedeinz, lequel les di-
tes chofes (e deuient perfaire & acomplir, ccme piert plus pleine-
ment es Lettres Patentes, faites & Seallees des Sealx d'uue Partie
& d'autre,
Nientmeins, per aucunes Difficultees & Empefchementz, que
purront avenir en moyen temps, tant dc noftre Partic, come de
la Partie de, nox Coufins, le Duc & la DucheflTe avantditz, &
por autres caufes refonables que nous mocvent,
Confiantz de veflre fen , loialtee , & difcretion , nous vous don-
nons Audtorite , Mandement, & plain Poair de proroger & eflon-
ger, pur & en noun de nous, le dit Terme tanque a la Fefte de
Seint Michel prefchein avenir, ou pluis brief, fe il vousfcmblej
ou la matere le requiere, ou plus long tanque, a la touz, Seintz, s'il
vous f^mble que miefter fbit , U ce procede de la volente & allen-
tement des ditz Duc & Duchefle.
Dedeinx le quel Terme les avantditz Deputes deuient rraiter,
parfaire, & acomplir les chcfes avantdites, & d'accorder & pren-
dre fur ce certeine Journee dedeini, meifme le Terme , a quele
les Tradteours d'une Part & d'autre le deuient ailembler par la di-
te caufe,
Et aulFint de voloir & conf. ntir, en noun que defllis, que les
dirz. Duc & Duchefle y puitVent deputer , fi mefter fo;r , autres
Perfones, tantz & tieux que vous & leuriemblera bons & profita-
bles pur la dite Buibigne, que aient meifme le poair que les autres
ont ja nomez depar eux ,
Et
i68
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D- Et de faire toutes autres chofes neceflaires en celle Partie ; des
13^8. toutes autres chofes , compriies es Lettres avantdites demorantz en
£Jv. 3. leur force & vertue.
Et promettons avoir Ferme & Greable tout ce, que par vous
ferra fait en noilre noun eu celle Partie.
En Tefmoignance de queu chofe nous avons fait cefles noz Let-
tres Overtes.
Don. a Weftm. le xx jour de Juyn.
Super Redemptione ante memorata, Bulla de Pralatis Scotia
non obligandis.
A.'in. D. TNnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, carilTimo inChri-
1358. * fto Filio , David, Regi Scotorum Illuftri, Salutem & Apoftoli-
Aa. ji. cam Benedidionem.
£. 3. Exhibita nobis, pro Parte tua, Petitio continebat quod dudum,
£.v Tran- in Tradtatu Concordiae , inter cariirimum in Chrilto Filium no-
jcript.iii- Itrum Edwardum, Regem AngUx Illuftrem, qui te captum tene-
fm The- ^at , & Te , pro Liberatione tua habiro & ordinato, pro Parte tua,
/atirar. eidem Regi Anglix Centum Millia Marcarum Sterlingorum , cer-
*VI.9o. lis Terminis perfblvenda, * promilfa, & pro promiiTis obfervan-
dis &: adimplendis, certi Obfidcs dati, ac etiam alii dari promis-
fi, cum certis Obligationibus , Poenis, & SubmiiTionibus extite-
runt:
Et quia, Venerabiles Fratres noftri, univerfi Epifcopi, necnon,
diledi Filii, Abbates, Priores, & alii Ecclefiarum & Monafterio-
rum Pixlati & Redores, Regni tui, ipforumque Ecclefiarum &
Monafteriorum Capitula & Conventus, Se, una cum Nobilibus&
Mercatoribus didi Regni , recognoverunt in prxmiiTis Principales
Debitores fore^ fuper hoc etiam interpolitis Juramentis:
Qiiodque , pro Parte tua , Promiffum extitit , idque etiam Jura-
mento firmatum, quod, infra Feftum Sandti Johannis Baptiite,
tunc proximo venturum , di<fli Epiicopi, Pra;lati, & Redores,
Capitula & Conventus, Se, & eorum Ecclefias, & Monafteria fu-
pradifta, pro prxmiiTis obligare poftent, Licentia, necnon Con-
firmatio, Apprcbatio, & Ratificatio Obligationum , Juramento-
rum, Submiflionum, & aliarum Securitatum quirumcumque, fu-
per hiis per didros Epifcopos, Prxlatos, Redtores, Capitula &
Conventus fadtarum, a nobis , pro eadem Parte tua, impetrarentur ;
prout in Patentibus Literis, inde confedtis, ejufdem Regis Anglix
6c tuo Sigillis munitis , pleniiis continetur.
Qiiare, pro Parte tua, nobis fiiit fxpius, & inftanter, & cum
magna diligentia, ante Feftum prsdidtum, humiliter fupplicatum
ut Licentiam concedere, & Obligationes, SubmilFiones , & Jura-
menta hujufmodi confirmare, ratincare, & approbare de Benigni-
tate Apoftolica dignaremur.
Licet autcm , Fili cariffime, illa, qux Excellentix Regix ftatum
profperum & incrementum rcfniciunt, intentis defideriis affecte-
mus, quia tamen hujufmodi Obligationes , Submilliones , & Jura-
menta, in Epifcoporum, Prxlatorum, Reftorum, Capitulorum,
Convcntuum, Eccleliarum, & Monafteriorum prxdidtorum ma-
niteftum & irreparabile Diipendium redundarent, ii huiufmodi Li-
ccntiam non concedimus, prout etiam falva conlcientia concedere
non poflemus , tua Serenitas non miretur.
Dat. apud Villam Novam Avinion. Dicecefe, undecimo Kal.
Julii, Pontificatus noftri Anno fexto.
Saper Literis y^pojlolicis reccptis, de Acquietantia.
,„ T. "D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ann D. K Sciatisquod,
I356. Q^^m Prxlati de Scotia, juxta formam TraiSatus & Concor-
f-J^- d.x,
" ^\_^ Inter Concilium noftrum & quoflam Prjelatos, Magnates, &
cot. ji. _^j.^^^ ^^ Scotia, fuper Deliberatione David de Bruys, Prifonarii
■^■'"' ' noltri, pridem initorum,
Literas Apoftolicas, continentes quod ipfi, fe, & Ecclefias fuas,
ad ea, qux in didtis 'Tradtatu &Concordia continentur, complen-
da & obfervanda obligare poffint , & quod Dominus Papa Obli-
gationes, Sacramenta, SubmilTiones , & alias Securitates quxcum-
que, pro completione prxmiflbrum fa<£ta, ratificaret, approbaret,
&. confirmaret, ante praefens Feftum Nativitatis Sandti Johannis
Baptiftse ,
In quo Fefto Decem Milia Marcarum , de prima Solutione illa-
rum Centum Milium Marcarum , pro Redemptione prardidti Da-
vid folvendarum , nobis folverentur ,
Impetrare & nobis tradere teneantur,
Noveritis nos eafdem Literas Apoftolicas, per Manus, diledto-
rum & fidelium noftrorum, Henrici de Percy, Radulphi de Ne-
vill, & Johannis de Coupeland, recepilTe, de quibus Prxlatos
prxdiiftos exoncramus & quietamus per prxfentes, cxteris omni-
bus, in didis Tradtatu & Concordia contcntis, in fuo robore
duraturis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. vicefimo quarto die Junii.
Fer ipfum Regem.
alios de Scotia, fuper Deliberatione David de Bruys, Prifonatiino- Ann. D.
ftri, pridem initorum, * 1358.
* Literas Apoftolicas, td-v. j.
Quarum vigore pofTint, de expreflb Mandato Papx, Procef- *VI.9i.
fus, Sententias & Cenfuras, ferendas tam in Perfonam didti Da-
vid,
Non obftantibus quibufcumque Privilegiis , fibi , per Dominum
Papam conceflis, in cafu quo Indultum fit fibi, per Dominum
Papam , quod ipfe , vel Capellx fux, aut Miniftri fui, abfque fpe-
ciali Mandato Domini Papx, fufpendi, interdici, vel excommu-
nicari non poterunt,
Quam in Perfonas Procerum & Mercatorum didi Regni Sco-
tix,
Si in Solutione Centum Milium Marcarum , pro Redemptione
ipfius David, nobis Iblvendarum, ad Terminos inde ftatutos, de-
fecerint , & alia in Tradtatu & Concordia prxdidis non comple-
verint ,
Executioni demandare,
Impetrare teneantur,
Noveritis nos didtas Literas Apoftolicas per manus, dileftorum
& fidelium noftrorum, Henrici de Percy , Radulphi de Nevill, &
Johannis de Coupeland , recepifle ,
De quibus prxdidtos Prxlatos exoneramus & quietamus per prx-
fentes ; cxteiis omnibus, in didtis Tradtatu & Concordia conten-
tis, in fuo robore duraturis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Junii.
I
I
4
.Ad Senefcallum Scotia , de Primogenito Juo (qtti pojlea Rex
Scotia) deUberUndo.
D E X Roberto , Senefcallo Scotix , Salutem.
Sciatis quod recepimus,
Per manus , diledtorum & fidelium noftrorum , Henrici de Per-
cy & Radulphi de Nevill,
Illa Decem Milia Marcarum,
Qux David de Bruys, Prifonarius nofter, Prxlati, Magnates,
Mercatores, & Communes Regni Scotix nobis, in prxfenti Fefto
Nativitatis Sandti Johannis Baptiftx, Iblvere tenentur,
In partem Solutionis Centum Milium Marcarum,
In quibus prxdidti, David, Prxlati, Mercatores, & Commu-
nes , pro Deliberatione & Redemptione ipfius David , nobis obli-
gantur,
Certis Terminis folvendarum.
Primo Termino Solutionis inde in codem Fefto Nativitatis San-
dti Johannis incipiente ,
Et qu6d Nos, ea de causa , Johannem, Filium Ve-
STRUM Primogenitum, nobis in Obfidem , inter alios
Nobiles didti Regni Scotix , pro prxdicto David liberatos, a Cu-
ftodia, qua detinetur, deliberavimus ,
Et veltrum Secundo genitum , Fratrem ipfius Johannis , Loco
ejufdcm Johannis, in Obfidem penes nos moraturum, adniifimus
juxta formam Tra(!tatiis & Concordix, fuper Delibcratione prx-
didti David , pridem babitorum : cxteris aliis, in Tradtatu & Con-
cordia prxdidtis contentis, in pleno fuo robore duraturis j & hoc
vobis fignificamus per prxfentes.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Junii.
Super Prima Solntione Redemptionis David de Bruys y de
acquietando.
Ann. D,
1358.
An. j2,
£. J.
liil
Ann.D.
1358.
An. 5».
£. J.
Scot. 31.
E. j.m.
6
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis cjuod,
Cum Davia de Bruys, Prifonarius nofter, Prxlati, Magnates,
Mercatores, & Communes de Regno Scotix,
Juxta Tradiatum & CoHCordiam, apud Berewicum fuper Twe-
dam, fuper Dcliberatione ipfius David, pridem habitos,
Teneantur folvere nobis Decem Milia Marcarum, in prxfenti
Fefto Nativitatis Sandti Johannis Baptiltx, in partem folutionis
Centum Milium Marcarum,
In quibus iidem, David, Prxlati, Magnates, Mercatores, &
Communes, pro Redemptione & Deliberatione ipfius David,
nobis obligantur,
Certis 'Terminis folvendarum ,
■* Primo Termino ad idem Feftum Nativitatis Sandti Johannis.* VI.pl^
Baptiftx incipiente ,
Noveritis nos prxdidta Decem Milia Marcarum, de didto Ter-
mino Nativitatis Sandti Johannis, per manus, diledtorum & fi.
delium noftrorum, Henrici de Percy, Radulphi de Nevill, &
Johannis de Coupeland, a prxfatis, David, Prxlatis, Magnati-
bus, Mercatoribus , & Communibus de Scotia, recepilTe,
Quos quidem, David, Prxlatcs, Magnates, Mercatores, &
Communes , de eifdem Decem Milibus Marcarum exoneramus &
quietamus per Prxfentes; cxteris omnibus, ineifderaTradtaiibus&
Concordiis contentis, in fuo robore duraturis.
In cujus, &:c.
Terte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die
Junii.
, -rv Super Receptione Literarum , de exonerando. , ^, ^, -r^ ■ , 1 ^
Ann.U. t r pyg Comite de Jnegos , uno Obftdum pro David de Brujs. p^ j-
An x^ R EX omnibusj ad quos, &c. Salutem. 1358.
-5 • IV Sciacis quod, cum PrxIatideScotia, juxta formamTradta- D EX,&c. Salutem. .. , ^n.ji.
ll?' tiis & Concordix, *-^ Sciatis qu6d conceflimus, & Uccntiam dedimus Comiu de £ j.
,'■'"■ Inter Conciliumnoftrum, & quofdam Prxlatos, Magnates, & Anegos, ibU,
>• Um
ET ACTA PUBLICA.
i6p
I.D.
j8.
Uni Obddum pro David de Bruys, Prifonario noftro , penes nos
fub Cuftodia exiftenti,
Quod ipfe, cum Viginti Equitibus d_e Comitiva fua, ufque
didtas Partes Scotix, certis de caufis, proficifci, & ibidem mora-
ri valeat,
Ita quod ipfe fit apud nos, vel ubi ipfum affignaverimus , in
Fefto San<fti Petri ad Vincula proximo futuro, ^c. frout iafmili-
bits de Condttilu Literit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Julii.
Confimiles Literas Regis habet idem Comes ufjue ad Fefium Af-
fumptionis heata Maria Virginis froxmo futurum.
ciendo , abfque Loci & Caftri praedidorum Atniftiaiis maximo Anft. !>,
De ProteElione fro Galeis de Veneti^ in Flmdria ven'
periculo , hiis Guerrarum temporibus , accedere nequeat ,
Velimus eidem Gilberto Homagium prxdidtum ufque certum
tempus, per nos limitandum, refpeituare,
Nos, tam pro ScJvatione Caftri & Loci praediftorum, quam in-
tuitu boni Servitii, nobis per ipfum Gilbertum in partibus illis im-
pen(i , volcntes gratiosfe agere cum eodem j dedimus ei Refpedum
ufque ad Finera Quinquennii proxim6 futuri,
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Gilbertum Refpeftum il-
lum interim habere permittatis, ipfum, occalione ejufdem Homa-
gii, durante dido Quinquennio, non moleftantes in aliquo feu
gravanres.
Dat. apud Weftmonafterium , quarto die Julii.
Fer Fetitionem Je Contilio.
135«.
3«
tnrts.
1. D. D EX,&c. Salutem.
58
3-
.31.
(• h
Sciatis quod Nos,
Ad requifitionem fpecialem , Nobilis Viri , Johannis Ducis Ve-
netise,
Sufcepimus Sex Galeas, onuftas Mercimoniis, cum Hominibus
& Mercimoniis eorumdem, quae de Partibus Venetiae verfus Par-
tes Flandriae funt venturae, in Protedtionem & Defenfionem no-
ftras fpeciales, necnon in lalvum & fecurum Condu£tum no-
ftram;
Et ideo vobis mandamus, ^c. frout in fmilihus de ConduiiuLi-
teris.
In cujus, &c. ufque adFeftumNatalisDomini proximo fijturum
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Julii.
Per Concilium.
n.D.
?f8.
31.
3-
}. m.
ie fol.
"1.93-
Litera de Conditiltt.
D EX, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod fufcepimus in Prote6Honem & Defenfionem
noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum , Jo-
hannem Malapart, Nuncium Comitis de Dampnomartino, eundo
ad partes Franciae, pro Negotiis ipfius Comitis, per Dominium &
Poreftatem noftram, tam in Terra, quam in Mari, & exinde ad
przfatum Comitem in Angliam redeundo , ^c. frout in fmilihus
de Condudu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum San£ti Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, tertio diejulii.
Confimiles Literas de Condudu habent fubfcripti j videlicet ,
Jokamtes de Buriheto, ^ yohannes Ph. eundo ad partes frttdi-
£ias pro Negoliis Cardinalis Rothomagenfis.
yohannes Malapart ., Nunczus Eftjcopi Morinenfis.
yohannes Rocourt , Prifonarius Radulphi de Shelton, venieTtdo a
partihus Francia.
Rohertus Faveroll, PrifonalHus Thomie Chaujideler , Servientis
Regis ad Arma , eundo ad partes Francite.
Johannes de Francia, Nuncius Comitis de Tankarvilla, eundo
ad partes Prancite.
* yohannes Calny , Nuncius Epi/copi Morinenfis , eundo cum uno
Famulo.
Galfridus ^luipie , eundo cum duobus Equitibus.
yohannes Cagent eundo ad partes Flandria , pro Negotiis Mare-
fca-li Dandenhum.
Ti}eohalaus de Vyapre ^ Gualterus de Felonyes , Prifonarii yo-
hannis Dyjntnoit.
Galfridui le Mangre , eundo ad partes Francia.
Petrus de Dye , Sunigicus, veniendo in Angliant.
Matheus Guehery, Secretartus Adverjarii Regis Franciay veniendo
iji Angliant.
Martmus de Melloa, Secretarius Adverfarii Regis , venienJo.
yohannes le Marejcal Capcllanus , Familiaris Comitis de Tanker-
ville, eundo ad partes Fia^tcia;
Galfridus de Fabre, Magifier Philippus de Molyns, (^ Petrus Cho-
par Miles, Familiares Epifcopi Mori^tenfis, eundo.
Magifier Aufelmus Choqi'art , utriufque yur:s Frofclfor , vcniendo
■ m Avgham pro quibufdam Negotiis Adverjarii Fraiiciie.
Johannes d Artoys , Comes de Eu , Prijonarius Regis , veniendo in
Angliam, ihiaem in Prifona moraturus.
Karolus d'Artoys, Comes de Longuevi/le, Prifonarius Regis.
Hugo Abbas de Verdelfye , de partibus Francix , pro Negotiis
Advnfarium Fraruiai tangentibus , cum i.^. E^uitihus de Co-
7nitiva fua.
Ogerus Domiftus dEnglure, cum 12 Equitihus.
De Homagio Domini de Ajmeto TefpeBuato.
Ja D. R ^^ Senefcallo fuo Vafconiae, & Conftabulario fuo Burdega-
,58. liai, qui nunc funt, vel qui pro tempore erunt, aut eorum
j2. Loca tenentibus, Solutem.
Ij, Supplicavit nobis, diledlus & fidelis nofter, Gilbertus de Peh-
l|f. ^i.grua, Dominus ioci de Aymeto, ut,
. ■^.m, Ciim ipfe, pro dicto loco, Homagium nobis facere teneamr,
& idem Locus ac Caftrum de Somenfaco, cujus Cuitodiam idem
Gilbertus habet , in Fronteriis fniiriicoruin ncltrorum limata exi-
ftunt, par quod idem Gilbertus, pro Homagio prxdido nobis fa-
lom. IIL P. I.
De Capite San&i BenediSli, Ahbati 0- Conventm Wefimo'
■najierii liberato,
D E X omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^^ Sciatis qu5d , de Gratia noftri fpeciali, dedimus & concefli-
mus, diledis nobis in Chrifto, Abbati & Conventui Weftmona-
fterii Capud Sandti Benedidti Abbatis & Conieflbris , & iUud eis
extra Thefaurariam noftram liberari fecimus , Sibi & Succeffotibus
fuis imperpetuum pofifidendum ,
Ita quod idem Capud, in Ecclefia Abbatise praedidse, quae eft
Capella noftra, mter caeteras Reliquias ibidem, abfque eo quod
abinde quoquomodo elongetur , recondatur perpetuo remanfu-
rum ;
Nolentes qu6d idem Abbas , feu Succeflbres fiii praedicfli , prae-
textu Receptionis aut PoflenTionis Capitis illius, per Nos vel Hae-
redes noftros occafionentur , impetantur, moleftencur, in aliquo ieu
graventur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto die Julii.
Per Breve de Privato Sigilld.
Ann.D.
An. 32.
E.3.
?at. 3».
£. 3. t'
I. m.i.
Pto Cardinali Rothomagenfi.
♦VL74;
R^l'
&c. Salutem.
Ann. D.
Sciatis quod, I358.
Cum, Venerabilis Pater, Petrustituli Bafilicae xii. Apoftolorum An. jt.
Sandtae Romanae Ecdefiae Cardinalis , nuper in Regnum no- e. 3.
flrrum Angliae, pro Pacis Tra(5tatu profequendo inter Nos & Ad- -grxnc.
verfarium noftrum Franciae, cum Centum & Quinquaginta E- 51. £. 3,
quitibus de Comitiva fua, & Centum Peditibus, de Licentia no- m. 10,
ftra, venerit,
Nos,
Volentes Securitati ipfius Cardinalis, dtim in eodem R^o no-
ftro nioram traxerit, providere,
Sufcepimus ipfum ac Equites de Comitiva fua & Pedites, ufqoe
ad Numerum praedidlum, in didto Regno noftro Angliae moran-
do, & exinde ad didtas partes Francix tranleundo, ac exinde in
Angliam redeundo , in Protedtionem & Defenfionem noftram fpe-
cialem, iiij-c. prout in fimilihus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Alfumptionis proximo futurum
duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium 5 quinto die Julii.
Per ipfum Regem.
Pro Petro de Craon.
D E X , &c. Salutem. Ann. D,-
•*^^ Sciati^ quod, 1358.
Ciim, Nobilis Vir, Petrus de Craon Miles, Prifonarius, mit- a,i. -,z.
tat Aleanmum de PlelTys, Scutiferum fuum, ad parteo Britanniae, e 3.
Andegaviae , & Cinomanix , pro Redemptione ipfius Petri quae- /^ji,
renda, & negotiis fuis , Deliberationem fuam tangentibus, ibidem
expediendis ,
Nos (volentes Securitati ipfius Aleanmi in hac parte providere)
fufcepimus ipfum, d^c. ut in c£terisde Co?idu{Iu Literis
In cujus, &c. ufque ad FeftumPurificationis beatae Marije pr6-
ximo futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, fexto die Julii.
Per ipfum Regem.
Sttper Financia Archiepifcopi Cenomenfts, ad PoyUiers de
giicrra capti.
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
"- Sciatis quod, 1358-
Cum,dilectus nobis, Robertus de Clynton, quartam partem^n. ji.
Redemptionis Archiepifcopi Cenomenfis , Prifonarii nuper in Belio, e. 3 .
apud Poyters habito , capti, ad ipfum Robertumpertinentem,No- pat. Ji.
bis pro Mille Libris vendiderit, £. 3. f.
Nos, in Recompenfitionem Quadringentarum Marcarum, quas i.m.i.
idem Robertus de didlis Mille LiHris nobi remifit , Dedimus &
Conceffimus eidem Robcrto Maneria de Kildrbght & Kiiiii.icri-
dolc, cum pertinentiis , in Comitani de Kildare, & Manerium de
Lynekan, ac quoddam Molendinum vocatum Lotereles Myll,cu5i
Y po-
170
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann.D. pertinentiis, iil Comitatu Dubliniae, qu:^ fuerunt Thomae de Ro-
i3$8. keby rUncle, nuper Jufticiarii noftri Hiberniiej & quae in Manu
^^- 3 • noftra ex certis cauiis cxii^unt ,
Habenda cum omnibus MolendiniSjColumbariis, Cuniculariis,
Pircariis, Bofcis,Gurgitibus, Terris_, Redditibus, Servitiis, Ville-
nagiis, Pratis, Moris, Pafturis,Prohcuis, Curiis, & omnibus aliis
ad Maneria iUa fpeftantibus , adeo plene & integre ficut prxdidtus
Thomas ea tenuit diim vixit , ad Totam Vitam ipfius Roberti ;
falvis Nobis & Hxredibus noftris Feodis Militum, & Advocatio-
nibus Ecclefiarum , ad Maneria prsedifta fpedlintibus ;
Ita quod, poil Mortem ejufdem Roberti, Maneria illa j cum
pertinentiis , ad Nos & Hxredes noftros integre revertantur.
Volumusetiam &concedimuspro Nobis , & Hxredibus no-
ftris, qu6d,fi contingat Maneria prjedidla,ieu Molendinum prx-
didum , extra manus ipfius Roberti yprsetcr Culpam fuam , & abi-
que dolo, & fraude, ex parte fua interveniente, recuperari, tunc
•Vl.pf. Nosj * & Hxredes nof&i, de Quadraginta Libratis Terrae &c
Redditus per Annum , ad totam Vitam iuam habendis , de Mane-
rio noflro Novi Caftri de Lyonns , vel.de Manerio noftro de Cro-
inelyn,in Comitatu Dubliniae, liberari,
Lt , in cafu quo aliquod Maneriorum prsediitorum , vel Mo-
lendinum praediftum , aut aliqua parcella eorumdem, extra manus
ejufdem Roberti, praeter Culpamfuam, & abfque dolo, & frau-
de, ex parte fua interveniente, recuperatum vel recuperata fuerit,
tunc Nos & Haeredes noftri de \alore illius,quod fic fuerit Recu-
peratum , de rata dictarum quadraginta Librarum Annuarum , in
Manerio noftro Novi Cailri prxdidti , vel in Manerio de Crome-
lyn, prxdidto RoJjerto ad \'itam fuam hberari faciemus.
In cujus, &c.
Tefte Kege apud Weftmonafterium , fexto die Julii.
Ter Sreve de Privato Sigillo,
Pro Dfice Britmniit de Expen/is.
Ann. D. R EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
j5^8, ' *^ Mandamus vobis quod, dilecto Confanguineo & fideli no-
ftro, johanni de Monte Forti,Duci Britanniaj, qui ad Concilium
noftrum, apud Weftmonafterium in proximo tenendum,de Man-
dato noftro eft venturus,vcl iplius Ducis Attomato > viginti Mar-
cas pro Expenlis iiiis , veniendo ad diftum Concilium per Vices,
ibidem morando, & exinde recedendo, de The&uro noftro libe-
retis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Julil.
Ter ipfum Regem.
Jln. ji.
£. j.
Liberat.
32. £. 3
ff>. 4.
Manttcaptores pro ReditH Bonabes de Sottge , Demitti de
Dervat.
Ann D A ^^"^ ^^"^' ^^ ^^ Lettres verront ou orront,
1358
Ao. ji
E. J.
Ex Au-
togr.
Pf). Fifs au Rojf de France,
Charles, Conte deLmgitevilley
Jekait , Conte de yoygnj ,
Jehan , Co7tte de Sarehruche ,
TancarvtUe ,
Charles , Conte de Dampmar-
ttn.
Jthan , Conte de Sanettirttj
Amanrry Sire de Craan,
Arnonl Sire Dedeiieham , Mart-
ftal dv France ,
E/ Reguaut Sire d'Autipijy
Salurz, & Dilecion.
Comme le Roi d'Ang]eterre ait donne Conge & Licence a ,
noble homme , Bonabes de Rouge , Sire de Derval , fon Prifon-
nier de Guerre , de foy Tranfporter aux parties de France , fur ia
Foy , & par certaines Condicions , pour ciiole que touche la Paiz
entre les deux Roys & leurs Royaunies ,
Et , pour acomplir & parfaire les avantdijSes Condicions , li ait
Plege & Fiance le Roy de France noitre Seigneur , come es Let-
ires, en faides, eft contenu plus a plain,
Nlous , a Graindre Seurte du ait Roy d'Angleterre & de fes
Hoirsj, Plegons le dit Sire de Derval , & devenons Pleges &
Fianciers pour lui,
Et Nous, & chafcun de nous faifons fors,qu'il Ct pora & ten-
dra loial Prifonnier du dit Roy d'Angleterre , & de fes Hoirs,en
toutes Places, & en touz Lieux, que il fera, & deVant tous Sei-
gnurs & Perfonnes ,
Et qu'il ne fe Armera contre aucune Petfonne du Monde , ne
Traidtera, procurera, ne fera, ou IbufFrera eftre fait, en prive,ne
cn appert, chofe qui pourra tourner en domage ou prejudice au
dit Roy, ne a Ces Heirs , Subgez. , Aidans , ou Adherens,ne a leurs
Terres , Pays , Chafteaux , Villes , Citcz. , Forterefles , & Lieux
quelconques, du Royaum.e d'Angleterre, ne dehors,
Et que il retournera a Londres, & fe mettra illec en la Prifon
du dit Roy, & de fes Hoirs,a la Fefte de Toullains prouchain,
fe il ne foit excufez. & empeichez par loial & notoire EfToyne
de Force & notable Maladie de fon Corps , de Mort naturelle ,
fans faitj violance, ou colpe d'autre Perfonne, ou de Vent con-
traire fur la Mer, alant es diftes parties, & retournant en Prifon,
La quelle Eiroyne fera debatue,dilcatee, & terminee devant le
Roy d' Angleterre , ou les Deputez en celle partie,
• VI 06 * Et, fe cele Ellbyne ou Empefchement avieigne, tantoft ce
■° 'cefTant, il retournera en Prifon ou Lieu defTus dit,fans autre re-
quefte en a lui faire,
Et en cas que il , cefTant tel Empefchement & ElToyne , def-
faille de Retourner a fa Prifbn, en la ditte Citte de Londres, &
en le Temps delliis dit,Nous enfemble,& chafcun pour le tout,
Plegons & Fiancz.ons le dit Sire de Derval de laSomme dedouze
|Dil Efcui viez., ou leur value, d'Efterlins , bons & courans en
Angleterre, qu'il paiera au dit Roy d' Angleterre , ou a fes HoirSj
en mefme la Citee de Londres , dedens un Mois enfuant , & apres
la difte Fefte de TouiTains , pour & en Noun de Pene , par cele
Deflaute , la quelle Pene iera encorue & commife au dit Roy
d'Angleterre, & a fes Hoirs, tantoft apres tele Deffaute,
Et, la Peine paiee, ou non, il retournera en Prifon en la didle
Cite dedeni, un Moys, lors profchain enfijant la dite Deftaute, &
Demourra Prifonier du dit Roy, & de fes Hoirs,en mefme Tefta:
& en mefme la condicion que il eftoit a jour prefent.
Et plus promettons, & chafcun de Nous promet pour lui, &
pour fes Heirs , & aufti nous faifons fors , que !<; tele DefFaute ave*
noit, ou s'il eltoit tue2.,pris,ou emprifonnez, par le Roy de Fran-
ce, ou par aucune de Royaume de France,ou par le Fait,Parole,
ou Procurement d'autrui , quique ce foit , fe ce ne foit par les
Gens vrais obeilTantz du dit Roy d'Angleterre , & ce fera portee
a noftre cognoiflance , Ibit par la feule Parole du dit Roy d'An-
gleterre , ou de fes Hoirs , ou par leurs Lettres , en autre maniere
quelconques, nous, & chafcun de nous, paierons, & paiera, fe-
veralment la ditte Somme , pour & en Nom de Pene encorue, &
en comife j au dit Roy d'Angleterre, & a fes Hoirs, en la Cite
de Londres^ dedens le fufdit Terme,fans en demander Pardon»
Grace, ou RemilTion.
Pour la quelle Somme d'Or paier , au dit Terme & Lieuj au
dit Roy & a fes Hoirs, Nous,& chafcun de nous,deflors come
dehors , & dellors come dehors , devenons & devienc Debteur
Principal & pour le Tout.
Et, neantmoinsjla dite Somme tant par lui ,corae par aucun de
Nous, paiee ou non, tantoft , apres tele Deftaute , & fans autra
requelte en a Nous faire, fe nous foions franz de no2. corps,nous
nous randrons , & , fi non , nous demurrons loiaulx Prifonnier au
devant dit Roi, ou a Ces Hoirs , en mefme la Cite de Londres,
ou ailleurs que leur plaira,
Et d'illec, fanz, leur volente & conge, ne partirons, tanque la
difte Somme foit Parpaiee , & le dit Sire de Derval foit retour-
nez en fa Prifon , au lieu defiTus dit , & aufli fe il eftoit tuei en
maniere que deflbs eft parle.
Et auffi, s'il venoit Armex, ou en forte main de Guerre, fur
le dit Roy , fes Heirs , leurs Gens , Aidans , ou Adherens , ^ foit
ou pris ou tuez par eux , Nous demourrons aufTi en la Prifon du
dic Roy , tanque fuffifant & deliue Satisfacion foit faitte au dic
Roy, & a fes Hoirs, dont il foient contens , pour fon corps 8t
Prilon.
Et promettons aufTi pour Nous, & pour noz Heirs, enfemble
& feveralment, & fur noftre Honeur de Chivalerie,que nous nc
ftrons, traiterons, ne procurerons eftre fait ou rraitte, ne fbuffi-e-
ronSjCn prive ne en appert, par aucun Art , Engien , Maniere,
ou Coieur , par quoy les dittes E>e8autes & Empefchemens ne
pourront venir a noftre notice & cognoiflance,commedefluseft
parle.
Et , plus , Promettons , cn bonne foy , & nous mefmes faifons
fors, que nous procurerons & fercns eftre fait,en effct,par nous
melmes , & par autre , tant par fait de Juftice , comme par main
Armee , & auterement , fe befoins fera , que le dit Sire de Derval
fe portera & tendra loial Prifonnier du dit Roy, & de fes Hoirs,
,€n touz lieux , & devant tout perfonnes , & ne fe armera contre
aucune perfbnne du Monde,iK ne dourra aide, confeil,ne faveur,
en prive ne en appert , ne aucune autre chofe fera , qui pourra
eftre prejudicialle au dit Roy , fcs Aidans, Subgex &Adherens,
ne a leurs Terres , Pays , & Lieux ;
Et que il retoumera a Prifon en la dite Cite de Londres, fe tel
Empclchement n'avieigne, a la dide Fefl:e de TouflTains j & , fe
tel Empefchement avieigne, tantoft, ce celTant:
Ou, fe il deffiut de venir au devant dit Terme, que il vendra
& demourra Prifonnier au dit lieu , & en maniere & fourme,
que detTus eft dit , dedens un Moys proichain enfuiant tele Def-
faute , & paiera la dite Somme d'Or au Terme defliis divife.
Et toutes ces chofes nous Promettons , pour Nous, & pour
noz Hoirs, & auflTi nous mefmes faifbns fors de tenir , attendre,
parfaire , & acomplir loialment , & fauni Fraude , ou mal en^ien ,
• tout foit il que devant les diz Encoremens, DefFautes, & Fer-
mes, nous fuflions quittes de noftre Prifon , de Serement, & de
toutes autres Obligacions & Lyens, & hors le pouoir du dit Roy
d'Angleterre, & aufli franczi de nos Perfonnes & Eftas comme
onques eftion en temps pafle.
Et tant pour la ditte Somme paier , en maniere que defTus eft
dit , comme pour parfaire & acomplir toutes les devant dittes cho-
fes, comme deffus font recitees, Nous Obli^ns feveralment noz,
Perfonnes,& noi Heirs,& auffi toutes noz Terres, Pays,Lieux,
Citei,, Villes , Chafteaux , ForterelTes, & Biens quelconqus", a
TArreft, DeltrefTe , & Juridicion , & Compulfion feor , mer,
examinacion reel & perfbnnel, de touts Comis, & Juges, Secu-
liers & de faintte Eglife, &, par efpecial, a k Court de la Cham-
bre du Pape , & a la Juridicion , Compulfion, & Examinacion
des Auditeurs, Commilfaires , & Lieux-tenans de la ditte Court
de la chambre, & de chafcun de leur , voillans & grantanz, que il,
& chafcun d'eulx , touz les Jours, Temps, & Licux, feriez &
nient feriez,,tant par Excommunement en noz,Terres,Pays.Cites,
Villes,Chafteaux,& Lieux devant diz,,comme aultrement , puilfe
proceder encontre nous, & noz Hoirs , & nos efforcier, arter,
deftraindre,&compeller a paier la Somme,& a parfaire & acom-
plir toutes les fufdidles chofes, & chafcune d'icelles.
Et, nientmoins, pour comparer pour & ou Nom de nous, &
foy reprefenter touz iours, Heures, Temps, & Lieux, devant les
diz, Auditeur,Souz-Auditeur,Commiflaires, & Lieux-tenans de
la dite Court de la Chambre du Pape, & devant chafcun feuls,
Et a confeller & recognoiftre de la Debte.de la dite Somme,
& toutes les autres chofes fufdides,
Et a Nous, noz Heirs, Terres,Paus,Cite2.,Villes, Chafl^aux,
& Lieux fupponfer & foubz.mettre a leur Juridicion , cognoiflan-
ce, & compullion, & de chafcun d^eulx.
Ann.
135
Edv.
I
•VI .
ET ACTA PUBLICA.
i;i
Ann. D. Et a demander , prandre , & recevire touz Commandements,
Condempnacions , & Jugemens , que il , ou aucun d'eu]s , voille
f.iire, ou donner encontre nous, noz. Hoirs , Terres & Lieux,
pour les chofes devant didtes,
Et a fere toutes autres choles neceflaires en teile partie , mes
que il demandent Plus efpecial A4andement & pouvoir ,
Nous, joincement & feveraiment , faifons & eftabliflbiis noz
Procureurs,
Maiflres Symon de Suhiry Auditeur du Falays le Pape^
Richard Drax ,
Er Thomas Michel,
Sires des Loys,
Et Richard de Thoumerton , Advocat en la Court de H.ovie,
Et chafcun deul.x feveralment , avec pouoir de fubftituer au-
tres , eii leurs lieux , pour les chofes deflus didtes faire.
Et promettons avoir ferme & agreable tout ce que fera fait ,
par aucun deuix, en celle partie, & de non r'appeller leur pouoir
en temps avenir.
Et renoncons, expreflement , a toiites Graces, Privileges, &
Lettres du Papc , Empereur , & d'autre Prince quclconques , im-
petrees & a impetrer ,
Et a touz, les Droix, efcriz & non efcriz , Eilabliflemens &
Couilumes des Perfonnes & des Lieux ,
Et aux exepcions de force & de paour,
Et a toutes autres Exepcions , Deffenfes , & Cauteles , & Re-
medes de Droit, de Fait, des Perlbnne, Lieux, &: Couftum, par
quoy nous , ou noz Hoirs, nous pournons aider ou dcfFendre
encontre aucune des chofcs avantdittes,
Et , a la Loy , qui dit generale Renonciation ne vaut , fe efpe-
cial ny precedc, voiUons & grantons que ceftc general Renuncia-
cion ait tant de force & eflfet, en Jugement & dehors,comme fe
touz. les Poins, Cas, & Articles des Droiz , Canons & Civils,
fufleht expreflez & nommez es prefentes noz Lettres ,
Et auffi , pour faire attendre & accomplir toutes les devantdittes
chofes, Nous,
Fh. de France ,
Contes,
De Longueville ^
De Taiicarvilk ,
De Dommartin,
De Sancerre ,
Amaurry , Sire de Craon ,
Sire de Odenehan,
Et Reguauty Sire d^Auhigny,
Avons pleviz & donnez noz foiz , en la Main de ,
Noble Bachelier,
Mejjer Tbomas de Svjynortoun Chevaler^
Prenant & recevant noz foiz pour & ou Nom du dit Roy
d'Angleterre.
* Et Voulons & Grantons aufli que , fe riens foit fait au con-
traire de ceites chofes avantdiftes, par nous promis, grantez, ac-
cordez, & eftabliz, que lors nous foions tenuz faux, parjurs, de
foy mentie, en touz lieux & devant toutes parfonnes, & que fur
ce audience nous foit denie par tout.
En Tefmoignance des quelles clioles nous avons mis noz Seaux
a ces Lettres.
Et , par habondant , requis Maiftre Jehan de Branketre , Ta-
bellion Publique, qui eftoit prefent en toutes les dites chofes,que
11 en face apart fur ce fouffilans Inllrumens Publiques.
Ce fu fait en Manoir de Savoie , es Forboins de Londres le vii
jour de JuiIIct , TAn de Crace Mil CCC. LVIII, en prelence,
Du Roy de France , noftre Seigneur ,
Le Cardttial de Roueti^
Kt,
Reverent Piere en Dieu ,
Gudlaim Arcevefque de SenS ,
Et Maiftre Jehan de Rojer, Secretaire du Roy fioftre Seigneur.
Tefmoins a ce prcifens & a^pclkz,.
Nomina fuper Flicam prope fummitatem Cattd.
Monf. Fhe. Monf. Charks. Tancarvill.
Damafo7i Sa?iceiure. Craon. Odencon. Auhigny.
Pro Johame de Galhardo , ptper AdventH fuo ad Obedien-
tiam Regis.
EX Senefcallis fuis Vafconie, & Agenni, & Con.tabulario
ix noftro BurJegahE, ac Capitaneo de "Monte^FIanljuano", "qui
nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, aut eorum Loca ttnenti-
bus , Salutem.
Curn,carii1imus Primogenitus nofter , Edwardus Princeps Wal-
liae , dum erat Capitaneus & Locum noftrum tenens in Ducitu
noftro Aquitanix,juxta Tra6tatum,inter Ipfum &,Nobi!em Vi-
runi, Johannem de Galhardo Militem, Dominum d: Lymholio,
luper Advenm iplius Johannis ad Obcdientiam noftram , conces-
D^ji'^'^"^''^ prxfato Johanni Quatuor Mili.r Librarjm, Annui
Redditus, in lociscompetentibus, in Djcatu noftro pr.Kdidta,
cum Juriidiaione alta & bafsa , in Recompenfutionem ittarum
Quatuor iMilium Librarum, quas idera Johannes, causa Adventus
fui ad Obedientiam noftram , in Senefcalcia de Tholofano amififle
fe dicebat,
Dequibus Quatuor Milibus Librarum, Annui Redditus, Duo
Milia Librarum Filise praedicti Johannis , in cafu quo ipfa k uni de
Filiis Domini de Lebreto maritare fe voluerit , in locis competeu-
tibus , cum Dominiis altis & bafTis, ad Terminos , inter ipfum
Principem & didtum Dominum de Lebreto concordandos, aflig-
nentur & tradantur.
Et, fi didtum Maritagium, ex aliquibus caufis, fieri non poflit,
didta Duo A-Iilia Librarum ad praefatum Johannem revertantur ,
Et hoc, de die in diem , ad Requeftam live Summonitionenni
ejiiidem Johannis,vel Hicredum fuorum, aut futficientis Procura-
toris, aut Attornati pro fe & Hsredibus fuis, cum tota bona Se-
curitate,& Cartis, & Munimcntis fuflScientibus , qus bono modo
& bona * fide fieri poterunt & deberent in hac parte,
Et , pro reliduis Duobus Milibus Librarum , idem Princeps as-
fignaverit eidem Johanni , pro fe, & Hxredibus fuis (videlicet)
Locum de Monte Flanquino in Agenno, cum omnibus Dominiis
meris & mixtis, Imperiis altis & baflis, & tota Jurifdicftione , ac
ahisjunbus, Redditibus, £moIumentis,Homagiis,Proficuis,Exi-
tibus, & omnibus aliis peninentiis fuis, in valorem Quadringen-
tarum Librarum Turonenfium , bonie i^/Ioneti- , per Annum , ha-
bendum & tenendum eidem Johanni & Hxredibus fuis quoufque
didtae Quadringentx LibrseAnnux fibi,in locis aliis honorabilibus
& utihbus, ac adeo utrique parti placentibus, ficut eft didtus locua
de Monte Flanquino,
Et id, quod dc eifdem Duobus Milibus Librarum, ultra prsedi-
das Quadringentas Libras, fuperfuerit , fuper Cuftuma, de Vinis
Burdegalae , per Riperiam Dordon. defcendentibus , proveniente ^
per manus Deputati prxdidli Johannis , per vifum Conftabularii
noftri Burdegalx recipiendum,
Et fuper Exitibus &: Emolumentis Prxpofiturae Umbrari» Bur-
degalx ,
Quam quidem Prsepofituram , Exitus, & Emolumenta, prxdi-
dlus Johannes tenebit & recipiet , una cum didto loco de Monte
Flanquino , & didta Cuftuma Vinorum , in folutionem & alfigna-
tionem, ufque ad fummam didtorum Duorum Milium Librarum
Turonenfium per Annum , tantum quoufque fibi dicta duo milia
Librarum alibi in locis competentibus fuerit airignata, prout in Li-
teris Patentibus ipfius Principis , inde confedtis , quas per Literas
noftras Patentes cc3nfirmavimus, plenius continetur,
Vpbis & cuilibet vefttiim comittimus & mandamus , quod
prxfato Johanni didirum Locum de Monte Flanquino , cum omni-
bus Dominiis meris & mixtis , Imperiis altis & baffis , & tota Ju-
rifdidtione, ac aliis Juribus,Redditibus, Emolumentis, Proficuisj
Exitibus, & omnibus ahis pertinentiis fuis, necnon didtas Cuftu-
mam Vinorum & Prxpofituram Umbrarix Burdegalx, cum om-
nibus Exitibus & Emolumcntis fuis, liberetis, & in Poflellioneni
eorumdem ponatis , inducatis , & lic Indudtum manuteneatis &
defendatis, & vos (prxfate Conftabularie ) refidua Duo Aliiia Li-
brarum Turoneniium , pro Maritagio Filias prxdidti Johannis lic
aflign.ata , eidem Johanni dc Exicibus Ducatiis Aquitanias , lingulis
Annis , quoufque eadem Duo Milia Librarum fibi in locis compe-
tentibus alfignata fuerint, lolvatis, leu folvi faciatis, juxta tenorem
Literarum & Confirmationis prxdidtarum; Et Nos vobis inde, in
Compoto veftro, debitam Allocationem habere faciemus.
Dat. apud Weftmonafterium , mcefimo die Julii.
Ann. Dl
1558.
Al. J2.
E. J.
Kj/c. Ji.'
m.6.
*Vl.9J.
Pro David de Brus , i» Angliam ad Regem venturo.
inn. D. r) EX Univcrfis & fingulis Cuftodibus Marchiarum Regni nd-
1358. rv ftri Anglix verfus Partes Scotix , &c. Salutem.
f«. 31. Sciatis quod,
• ?. Cum Illuftris David de Bruys, Prilbnarius nofter, in Regnum
cot. 31. noftrum Anglix,ad nos ubicumque fuerimus, vel alibi ubi fibi
■ i- m. placuerit, de Licentia noftra, lit venturus,
Sufcepimus ipfum David , veniendo ad nos , vel alibi , ubi fibi
placuerit, cum Q_uadraginta Equitibus , cujufcumaue conditionis
fuerint, & eorum Garcionibus c^c. frout in fmilibus de Conduilu
Littris.
In cujus , &C. ufque ad Feftum Purificationis Beat:E Maria:,
proximo luturum, duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quarto die Julii.
Fer ipfum Regem-.
Tcm. m. P. I.
I
Bulla , fuper Injuriis Efifcopo Elienfi illatis.
Nnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri- ^x\. iJ-
fto Filio Edwaido Regi Anglix Illuftri Salutem & Apoftoli
cam Benedidtionem.
Intelleximus, carilfime Fili, {]u6d nonnulli tui Subditi (quo-
rum etiim aliqui in Regiis Ofliciis fe exercent ) illatis per eos, Ve-
nerabili Fratn noftro, Thomx Epifcopo Elienli, ejufque E,ccle-
fix, Clericis, & Servitoribus , jadturis & injuriis non contenti,
fed adverfus eum Celfitudinem Regiam provocare pro viribus fa-
tagentes , eidem Epifcopo penes eandcm Cellitudinem , quod de
ipsa apud Sedem Apoftolicam conqueftus extiterit , confidtis Rela-
tibus imponere Ituduerunt.
Nc imrur hujufmodi Pravorum confidta Suggeftio Veritati prx-
valeac, & fupplantet Iniquitas Innocentem ,Screnitatem tuam lcire
volumus quod idem Epifcopus nuUam unquam de Celfitudine
tua apud nos Qiierelam propofuit , nec pra:miHiiS Injurias & Jactu-
ras de tua confcientia vel mandato afleruit proceiiilie; fed , pro-
pter didtorum Injuriantium eifque Faventium Potentiam , ad prae-
fentiam Regiam venire iKin valens , duxit fuper hiis ad Sedem
praedidtam humiliter recurrendum.
1358.
An jz.
£. 3.
I.X AM'.
togr.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
15)8.
Zdv. 3.
*VI.
100.
17»
Ideoque Clementiam Regiam rogamus & hortamur attente,
quatinus,ob Regis cctemi, cujus idem Epifcopus Minifter exiftit,
ac noftram & ApoftoUca; Sedis reverentiam , erga ipium Epifco-
pum benigne convertens Oculos Pietatis , non patiaris eum , di-
<Soi"que, Eccleiiam , Clericos , & Servitores fuos, iic nequiter
perturbarij fed ipiis, ope Provilionis tux, tam pie , quam jufte,
fubveniens, Errata in eos velis falubriter reformare, ipibique man-
dare ac facere fuis Juribus & debita Libertate * gaudere j ita quod
iiide ab iplb Rege iliperno praemium ^ternx Retributionis acci-
pias , ac a nobis & Sede prxdidia augmentum Benediftionis &
Gratix conicquaris.
Dat. apud Villam Novam Avifiionen. Dioec.Kal AuguftijPon-
tificatiis nollri Anno Sexto.
L. de Valle.
Bartholomaus,
Pro Johame , Prtmogenito Senefcalli ScotU , in jingliam
veniente.
Ann. D. R E X , &c. Salutera
An. 52
E. ?.
Scot. 32.
'E.i.m.
6.
Sciatis quod fjfcepimus in Proteciionem & Defenfionem
noftram , necncn iii faivum & feourum Condudura noftrum , J o-
HANNEM PrIiMOGENITUM RoBERTI SeNESCAL-
H ScoTiiE, veniendo in Regnum noibum Anglix, cum iex
Equitibus de Comitiva liia , ibidem , ubi melius expedire viderit ,
morando, & exinde ad partes Scotix redeundo;
Et ideo vobis mandaniu3,(^f. ^rout iu cieteris de Co7idu5iu Li-
teris.
Li cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, tertio die Augufti.
ibidem, ad opus dicfti Confanguinei noftri , tempore quo idemAnn. D.
Thomas Donnedale Cuftodiam prxdittam , nomine didi Con- 1358.
fanguinei noftri, recepit, ^iJ. J.
Vobis in Fide & L^eanria , quibus nobis tenemini , injungimus
& mandamus quod omnes Res prxdiftas , quantum ad vos perti-»
net , diligenter levari , coiligi , & falvari fideliter ad opus noltrum
faciatis , pro plenaria liberatione inde Loca noilra tenentibus , qili
penes vos ex hac caufa intra breve venient, duce Domino , facien-
da \ & erga vos taliter feciemus in hac parte , qu6d rationabiliter
contentari debeatis.
Dat. apud Weftmonafterium , quinto die Augufti.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis , fub eadem Data i vide-
hcet ,
Capitaneo , Coti(labulario (^ Rcceptori de Roche des Aves.
Cap:ta?ieo, Covflabiilario i^r Receptori de Pymer.
Capitaneo , Coyijiabulario df Receptori de Garrant.
Capitaneo , Conflabulario (^ Receptori de Fugereji ^ ChaflelBlank.
Capitaneo , Covftabulario Cr Rcceptori de Plormell.
Capita-wo , Con[iabulario cr Receptori de Henbot.
Capita7teo, Cojiftahulario (^Receptori de Kemperle Karreys^Kj'
mere.
Capitaneo., Conflahulario (^ Recepiori de Conk.
Capitaneo, Conftabulario cf- Receptori de Seint Grymelyn.
CapitaneOy Conflabulario <ir Receptori de Re^meu ^ Gyngham.
Capitaneo, Conflabulario c?" Receptori de Trorigon.
Capitav.eo , Conflahulario e^ Receptori de Brefl.
Capitaneo , Conftahulario & Rcceptori de Blayjie.
Capitaneoj Conftahulario df Receptori de Becberel.
i.'er II
ipfttm Regem.
De Britanma Cptjiodia in Manu Regis tcnend.t.
Ann.D.
1358.
An. 52.
E. J.
TrMC.
31. E.3.
W.8.
De Prorogatione Condu^xs yacebi de BttrhoKn ad Partes
Franciit, (^ inde in Angliam reditnri.
REX, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
* VI.
lOI.
REX, Diledo & fideli fuo , Thoma: Donnedale , Locum te-
nenti , diletti Confanguinei & fideUs noftri , Henrici Ducis
Lancaftri-x, Capitanei Britanniae , in Ducaru Britannise, Salutem.
Cum , ob certas Caufas , nos moventes , ordinaverimus penes
nofmet iplbs & in propria Manu noftra retmere Cuftodiam dicti
Ducatus 13ritannia; , in Obedientia noftra periiilenris , tam V illa-
rum, Caftrorum, FortaUtiorum, Iniblarum, Parcorum, Pifcaria-
rum , Vivariorum , Stagnorum , Capitaniarum , Conftabularia; um ,
Caiidlaniarum , Prxpoiiturarum , BalUvarum , & aUorum Terrarum
& Proficuorum quorumcumque, una cum Admiratu Patriae iUius,
& omnibus aliis pertinentiis , ad dictum Ducatum quibuicumque
viis & modis fpertantibus , & ibidem Loca noftra tenentes ponere
pro libito noftrie voluntatis,
Et noftrx Intentionis exiltit didam Cuftodiam penes nos habe-
re integraliter , una cum Bladis, Flora, Vinis.Carnibus, Pifcibus,
Sale, Averio Ponderis, Foenis, Avenis, Bufca, Carbonibus , &
omnimodis aliis ViciuaUbus cujufcumque generis fuerint, quje ad
Gubernarionem Patrias illius pertinent , aut debent pertinerc, pro
Anno proximo jam tuturo ( videUcet ) tam ea qu.e ante Datam
CommilTionis noftrse inde fadtse funt percepta, quam poftmodum
percipienda, abfque Solutione feu Liberatione inde pro Vadiis ali-
cui faciendis, vel pro aUis Debitis inde quietandis, aut ablique ali-
gua aUa Litseratione de Vidlualibus ilUs facienda,
Et iimul cum omnibus Armaturis, Ingeniis, AttiHariis, Utenfi-
libus , & quibulcumque aUis Rebus ordinatis pro Munitionibus
dictorum Locorum, quae pro falva Cuitodia dicti Ducatias valere
poterunt veljuvare,
Ac etiam cuni omnimodis Rcdemptionibus , Reventionibus ,
five fmt in Vidualibus, iive in Ivloneta vel Plata , aut aUare,
quocumque noniine cenleatur ,
Ac cum omnibus aUis Redditibus, Emolumentis, Apportis,&
aUis Proficuis quibuicumque, adeo integre & eodem modo ficut
vos & , diledtus & fidelis noiier , Phiiippus de Lymbury , ea de ,
dileclo & fideli noftro , Thoma de Holand nuper Capitaneo ibi-
dem , ad opus didti Confanguinei noftri , tempore quo vos Cufto-
diam Ducatus praedidti , nomine dicti Confanguinei, recepiftis,
Et ideo vobis in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini ,
injungimus & mandamus quod , quam ciiius Mandata noltra , pro
liberatione di£tx Cuftodix , illis , quos ad hoc deputaverimus , fa-
cienda, receperitis, eandem Cuitodiatn, in forma prxdicta , vel
meUori, ii poteriris, una cum omnibus Rebus prjetadis , dlmit-
tatis,
Et interim falvum Regimen & fecuram Cuftodiam ibidem ,
prout melius * expedire videritis, tam pro Commodo & Honore
noftris,quam pro Salvatione didtse Patrix , apponatis ; & hoc,iicut
de vobis confidimus , nullo modo omittatis.
Dat. apud Weltmonafterium , quinto die Augufti.
Ter ipfum Regem.
Ann. D
- , . 1358-
Cum nos nuper, per Literas noftras Patentes , ufque ad Feftum An. 31.
Omnium Sanitorum, proximo futurum, duraturas, iiifceperimus, E. 3.
Nobilem Virum,Jacobum de Burtwun , Coirfanguineum noftrum, ibid.m.
& Triginta Equites de Comitiva fua , eundo ad Partes Franciac, 10.
ac exinde in Angliam redeundo , in Proteftionem & Defeniionem
noitram, necnon in falvum & iecurum Conduftum noftrum,vo-
bis mandantes quod prxfato Jacobo, aut diftis Equitibus, ieu eo-
rum ValettiSjin Terra,vel in Mari, eundo ad didlas partes Fran-
cix,& exinde in Angliam redeundo, non inferatis, ieu, quanwm
in vobis eft , ab aliis inferri permittaris, Areftum , Violentiam,
Impedimentum , aut Gravamen , prout in Literis noitris prsedidtis
plenius continetur,
Nos , de graria noftra fpeciali , & ad Supplicationem prxdidi
Jacobi, ei dictum Terminum Omnium Sandtorum, ufque ad Fe-
lium iSlatalis Domini , proximo fequens , iub Fide fua , nobis priiis
prxftita, & quocl iple verus Prilbnarius nofter interim maneat, &
Corpus fuum Prifon;^ noilrx , infra Regnum noltrum AngUae , ci-
tra didtum Feftum Natalis Domini, vel in eodem Fefto, fideliter
reintrabit, duximus prorogandum,
* Et ideo vobis mandamus quod dido Jacobo , aut prasdidlis
Equiribus de Comitiva iiia , iic fub Protedtione & falvo Condu-
ctu noitris periiftentibus , ac eorum Valletris, eundo per Domi-
nium & Poteltatem noftra , in Terra , vel in Mari , ad didtas
partes Franciae , & exinde in Angliam redeundo ^c. prout in fi-
?ni!ibus Literis de Coiiduiiu.
In cujus, &c. ufque ad didtum Feftum Natalis Domini dura-
turas.
Dat. apud Wcftmonafterium , decimo die Augufti.
Fer Uteram de Secreto Sigdlo.
A
* VI.
102,
Ann. D.
1358.
An. 32.
E.3.
Franc.ji.
E- J
m. S.
Ad Capitaneos in Britannia fkper dicia Cuftodia.
RE X , Diledtis & fidelibus fuis , Capitaneo , Conftabulario , ac
Receptori noftris de Vanes & de Eluyn , Salutem.
Ciim ob cenas CMhsd^c. utfupra ujque ihi, & aliis proficuis
quibufcun.que , e^- tunc (ic , adeo integre iicut, diledti & fideles
noftri, Thomas Donnedale, Locum tenens Henrici Ducis Lan-
caftriae, Capitanei ejuldem Ducatiis, & PhiUppus de Lynibury,ea
dCj diledo & fideli noftro, Thoma de Holland, nuper Capitaneo
Pro Abhate de Brentholm, de Monajlerio reftituendo.
D EX, Diledlo & fideU fuo, GuiUiehno de Forfes, Capitaneo Ann. D.
■^ Villae de Brentholm , in Ducatu Aquitanix, Salutem. 1358.
Ciim, ut accepimus , didta Villa de Brentholm, qux, de Ad- ^«.32.
hrfione Adverfarii noftri Franciie , nuper exririt per Gentes no- £. 3 .
ilras de Guerra capta, & ad Partem noitram recuperata fuiiTet, Vafc. 32,
Abbafque Monaileru ejufdem VilI<E, * E-j.p.i.
Qui in Obedientia didli Adverfarii, 3 tempore Captionis didtae ^. 2.
Viilae, femper hadtenus moram traxit,
Quo pra;textu divina Obfequia, qus in eodem Monafterio fieri
coniueverant , multum ceffant, & a diu funt fubtradta,
Jam ad dictum Monafterium , pro relevatione Divinorum , inibi
fubtradtorum , venire & morari , nobifque ulterius facere deiide-
ret quod debebit, fuppUcando ut ad hoc fibi noftram Liccntiam
concedamus,& iibi didtum Monafterium reftitui jubere velimus,
Nos, Cultura Divinum nolentes diminui , fet potius volentes
illum, ob reverentiam Dei & Sandtx Matris Ecclefic, pro viri-
bus adaugeri, Supplicarioni prjedidtx , intuitu prxmillbrum, ac
contemplatione, Vencrabilis Viri, Bertrandi de Campuhaco, Ar-
chidiaconi de Ultra Dordoniam , Domini Petragoricenlis Familia-
ris, penes nos inftantis, ex hac causa, flib forma antedidta , duxi-
mus annuendum , ,„.,,,, ^,
Et ideo vobis mandamus qubd , ii prxdidtus Abbas ad didtum
Monafterium iuum venire , & morari, & in Obedientia noftra,
nobiique Deveria fua facere voluerit, tunc,receptis ab eodem Ab-
bate fridelitatis Sacramcnto & aliis qux ad ipfum pertinet nobis fa- .
cere in hac parte , eidem Abbati didtum Monafterium fuum, cum
per*
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1358.
173
|-
pertinentiis, reftitui faciatis, & ipfum idem Monafterium & perti-
nentia ejufdem ingredi, tenere, & regere, ac Fruirus, Redditus,
& Emoluraenta ejufdem libere percipere & habere,ac inde difpo-
nercpro fuo libito, abfqus Impedimento , permittatis quamdiu in
noftra Obedientia ileterit antedida,
Prazdiftumque Abbatem, Homines, Familiares , & Servientes
fuos,
Quos , poft Deveria fua hujufmodi , nobis fada , in Profeftio-
nem & laivum Condudrum noftrum , una cum Rebus, Redditi-
bus, & Juftis Poiredionibus fuis, fufcipi voiumus,
Manuteneatis , prottgatis, & defendatis , non inferentes eis, feu,
quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittentes Injuriam, Mo-
leftiam, Dampnum aliquod, aut Gravamen,
Retenta femper in Manu noftra Villa prxdidla , cum pertinen-
tiis, quoufque aliud a nobis habueritis in mandatis.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Augufti.
Per ipfu?fi Regem ^ Concilium.
* VI.
104,
Ann. D,
1358.
An. 3Z.
Z. 3.
Wrnnc.
31. £.3.
Kl. 9.
•VI.
103.
Pro Cardimlibns.
D E X &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod,
Ciim , Venerabilis Pater , Petrus, Bafilicje xii. Apoftolorum San-
dlEe Romanx Ecclefix Cardinalis, in Regnum noftrum Angli^,
pro Pacis Traftatu profequendo inter Nos & Adverfarium no-
i^rum Francix,fub Conduftu noftro nuper venerit,& in proximo
ad propria de Licentia noftra fit rediturus,
Nos (volentes Securitati ipfius Cardinalis in hac parte provide-
re) fulcepimus ipfum., & Quinquaginta Perfonas Equites,& Tri-
ginta Pedites, eorum Equos,Hernefia,Bona & Res fua quscum-
que, eundo per Dominium & Poteftatem noftra ad partes Flan-
dri£e,Boionia2,Calefii, feu alibi,juxta voluntatem fuam, & exinde
ad Curiam Romanam , vel * alibi , ad Propria revertendo , in
Protedtionem & Defenfionem noftram i^ecidi.tva.,&c.frout in fi-
milihus de ConduHu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmoaafterium , vicefimo quarto die Augufti.
Fer ipfutn Regem.
Et poftmodum iftse Literx renovatae fuerunt,duraturse ufque a;i
Feftum Sandi Michaelis , proximo futurum , fub Dat. xix diei
Septembris.
Confimiles Literas Regis de ConduBu hahet Tailarattdus Epifiopus
Alhattenfiis , diiite Romants Eccle[ia Carditialis , fro fie <^ Homi-
nihus dc Fatnilia fiua , nuot ^ cujujlum^ue Conditionis fiuerint , ufi'-
que Fejlutti Oitintum SatiiioTuttt proximb fiuturum duraturas.
Dat. ut fiupra.
Filium,Nobi!em Viium,Carolum Ducem Normannix,cjril7i!ri Ann. D.
m auifto Filii noftrijjohannis Regis Francorum Illuftris Priii.o- I3;8.
genituni, DilTenfionem djirpnabTlem fuis Incentivis Calliditatibus EJv. 3,
inflamante , utraq.;e Partium ad periculofa Guerr.irum Difcrimi-
na, congrcguis undiqjc viribus, fe parabat,
Nos , cupientes huJMfmodi Periculis,qujn:u.n cum Deo pofru-
mus, obviare, Venerabilcm Fratrem, Taylarandum Eoifcoputn
Albaneniem,&, dilcctum Filium,noftro3,Nico]aum Tituli Sandli
Vitalis Presbiterum, Cardinales , Apoftolicie Sedis Nuncio-, ad fe-
dandum Difcordiam ipfam , & Pacem inter * didta^J Partcs , a^ idto-
re Domino , reformandum , de Fratrum noftrorum Confilio , pro-
vidimus deftinandos,
Ideoque Screnitatem tuam attentis precibus exhortamus qilatinus
ad bonum Pacis, per quam Animarum Pericu'is obviatur, Ibpuli
proficiunt, & utilitas Gentium cuftoditur, ubic.imque poflis, falu-
bnter propagandum tuum femper Animum dirii?;ens & difponens,
praefatis Nunciis, ut ad partes illas ftcure accedere valeant , noftro-
rum obtentu precan-.inum , de fecuro Condudtu velis liberaliter
providere, & alias eis in Profecutione dicti Negotii tuum exhi-
bere Conlilium & Favorem,
Ita quod inde Regi pacilico placeas,Nofque & Apoftolica Se-
des tuam exinde Celfitudinem dignis poffimus laudibus commen-
dare.
Dat. Avinion. tertio Kal. Septembris, PontLficatus noftri Anno
Sexto.
Ann. D.
1358.
An. 32.
Vafc. 3Z.
E. 3.
f.i.rti.i.
Bulla , ftiper Difcordia inter Regcrft Navarrx ^ Normannin
Dftcem juborta.
Ann. D. TNnocentius Epifcopus, Servus ServorumDeijCariflimo inChri-
1558. -»■ fto Filio, Edwardo Regi Anglix Illuftri Salutem & Apofto-
An. 32. licam Beneaidtionem.
£. 3 . Nuper finiftris Relatibus intellefto quod , Pacis JS.mn\o , Hu
^x Au ' ^ " '--- - '■' . ..^ . ^,
ttgr.
Sigillo avulfib.
P. de Guififalis.
Ann. D.
1358.
V^fc. 31.
£.3.p.z.
tn. I.
Pro Epificopo Sarlatenjl.
D E X Senefcallo fuo Vafconiae , & Conftabulario fuo Burde-
*-^ galx , necnon univerfis & fingulis Senefcallis , Capitaneis,
Conftabulariis , Praepolitis , OfBciariis , & aliis Fidelibus noftris ,
cxterifque de Amicitia five Benivolentia noftra exiftentibus , in
Ducatu noftro Aquitanix, & alibi conftitutis, ad quos pndentes
Literx pervenerint, Salutem.
Volentes, Venerabilem Patrem , Petrum Iterii, Epifcopum Sar-
latenfem, Domini Albanenlis Epifcopi , Sandt^ Romanje Eccle-
fix Cardinalis, Familiarem,tam contemplatione ipfius Cardinalis,
quam confideratione meritorum ipfius Epifcopi Sarlatenfis,dequi-
bus nobis laudabile Teftimonium perhibetur , favore profequi gra-
tiofo, fulcepimus ipfum Epifcopum , & Familiares fuos , venien-
do, cum moderato Numero, infra Dioecefim fuam Sarlatenfem,
quce pro magna parte in Obedientia noftra contiftit , ut accepi-
mus, & per eam tranfeundo , morando , & eam vi(itando,& alias
Jurifdiclionem Ecclefiafticam & ea, quae ad Officium Vifitationis
pertinent inibi , excercendo , frucftus & provcntus fuos colligendo
& levando, & eos abinde quo voluerint abducendo & afportan-
do, & ad Propria redeundo , in Protectionem & Defenlionem
noftram fpecialem , necnon in falvum & fecurum Condudum no-
ftrum,
' Diim tamen Caftrum, five Fortalitium, aut Villam Muratam,
infi-a Obedientiam noftram non ingrcdiantur aut hofpitentur, abs-
que Licentia Capitaneorum, Conftabulariorum , aut Cultodum lo-
corum eorumdem,
Et ideo , (dfc. prout in cateris de ConduElu Literis.
In cujus, &c. per Quinquennium jam futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonalterium, vicefuno quarto die Augufti.
Per ipfium Regem.
Pro Sociis Domini de Lytnholio.
D EX Senefcallis fuis Vafconise &c. Salutem.
^ *" Ciim, prsecariffimus Primogenitus nofter , Edwardus Prin
ceps Walliae, diim erat Capitaneus & Locum noftrum tenens in ^a ,1
Ducatu noftro Aquitanias , juxta Tradatum , inter ipfum & , No- £. ,
bilem Virum , Johannem de Gualardo Militem , Dominum de
Lymolio,fuper Adventu ipfius Johannis ad Obedientiam noltram,
concefferit & ordinaverit quod omnia Bona & Hsereditates , fpe-
dtantes ad Socios didti Johannis , qui cum ipfo venerunt ad Obe-
dientiam antedidtam, de quibus ipfi facient debitam Fidem, ubi-
cumque didta Bona & Ha;reditates, & in quibufcumque locis di-
dtx Obedientix, exiftant , eifdem reddantur & liberentur , prout
m Literis Patentibus ipfius Principis, inde confedtis, quas confir-
mavimus , plenius continetur ,
Vobis & cuilibet veftriim mandamus quod Bona & Hsredita-
tes , de quibus vobis debite liquebit ad didtos Socios didti Johan-
nis,qui fecum ad Obedientiam noftram venerunt , pertinere , fadta
prius inde debita Fide, ut prsemittitur , ubicumque in difta Obe-
dientia didta Bona & Haereditates exiftant , reddatis &libsretis,feu
reddi & libcrari indilate faciatis,juxta tenorem Literarum &Con-
firmationis prxdidtarum.
Dat. apud Weltmonafterium , odtavo die Septembris.
Per ipfium Regem.
u
Pro Cardinalibtts ad propria rcdetoitibus,
Niverfis & fingulis, &c. Salutem. Ann. D.
Quia, de gratia noftra fpeciali, conceffimus, Venerabili Pa- 1358-
tri, Tailairando, Epifcopo Albanenfi , Sand.e Romanse Ecclefije ■^"- 3^*
Cardinali, quod ipfe,& Homines fui Familiares , quotquot & cu- ^- 3-
jufcumque fuerint Conditionis , extra Regnum noftrum Angli-.E, Franc.
ad partes Tranfmarinas , verfus Curiam Romanam, vel alibi, ad 3^--^-3*
Propria, fub falvo Condudtu noftro, cum Equis, Hernefiis , Bonis '"•9'
& Rebus fuis, abfque Cuftuma, Pedagio , vel Gabelo, pro ipfo
Cardinali, aut Hominibus fuis, feu Equis , Hernefiis , aut Bonis eo-
rumdem, ad opus noftrum prxftandis, in quocumque Portu live
Loco Maritimo de Poteftate noftra tranfire voluerint , libere &
abfque impedimento tranlire polTint , aliqua Confuetudine,in con-
trarium uliiata, non obltante,
Vobis niandamus quod prsedidum Cardinalem , & Homines
fuos Familiares prixdidtos, cum ad aliquos Portuum prxdidtorum
feu Locorum Maritimorum, causa transfretandi, declinaverint , vel
in aliqua parte , Ditioni noitrx fubjedta , in partibus Tranfmarinis
applicuerint , abfque exadtione Cuftum«, Pedagii,vel Gabeli,pro
fe, Hominibus, Equis , Hernefiis, aut Bonis fuis pneftandorum ,
libere & abfque impedimento tranfire permittatis de gratia noftra
fpeciali, confuetudine contraria non obll:ante,ut prxdidtum eft.
In cujus , &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Septembris.
Per ipfium Regem.
* Confiimiles Literas Regis hahet Petrus ,Tituli Bafilica xii.Apo-
ficlorum San£ia Rotnana Ecclefiia Cardinalis , pro fe ^ Familiari-
hus juis , fiub eadem Data.
Covfitmles Literas Regis hahet Nicholaus , tituli SanSii Vitalis
Satiitje Roirianat Ecclefia: Preshiter Cardinalis, pro fie ^ Familiari^
hus Juis , fuh eadem Data.
*VI,
loj-.
Stiper Negotiis Adverfarii Regis
Ann. D,
'358-
An. 3^,
Officiarii Adverfarii E. 3.
' ■-r- -■,- ^-^.-..^u., ..■.v..>.^... v^^^v., . a^..- .x^n,i,.v. , uu- /^Uillielmus Vidal & Johannes Hoquyn , _.„... ,.^,^..„ ^-
mani Generis Inimico, fubortam inrer,cariffimum in Chrifto Fi- VJ Regis,habent Literas Regis , de 1-alvo Condudtu, pro fe & Franc.
lium noftrumjCarolura Navarrae Regem Illuftrem, &, diledlum decem Equitibus & cot Peditibus, eundo ad partes Franciae, pro 31. -E. |
Y j cui- /»,§,
q«'
174
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. quibufdam Negotiis ipfius Adverfarii Regis expediendis , ib
1358. morando,& exinde in Angliam redeundo , ufque ad Feftum
ibidem
lum San-
Uv. 3. di Andreae Apoftoli, proximo futurum, duraturas.
In cujus, &c.
Dat. apud Marlebergh, decimo odavo die Septembris.
Per ipfum Regem.
Confmiles Literas P.egi!,Je faho ConduBu, habeut viginti Equites
& tot PeJites de Villis de Tbolofa dr Movtepejftlano , de Sene-
fcalciis de Tholofa , Carcafoun, & Beaucaire.
Cuillielmus Marejchal, Vallettus Comitis de Longvill , Trifonarit
Gahiierus de Vannes, Familiaris Adverfarii RegiSyfro quibujdam,
Crc.
Geraldus Malepene Scutifer Epifcopi Morivenfis ,pro quibufdam Ne-
gotiis , Adverfariutn tioftrum taugentibus.
De Navibtts areflandis , fro Olivero de Cliks-o».
Ann. D,
1358.
EJv. ^,
An. 51.
Ann. D
1358.
An. 3 1 .
■E. 3.
Infrit
Thefnu-
rar.
•VI,
106,
D EX Univerfis & fmgulis Vicecomitibus, &c. Salutem. e. 1.
Sciatis quod afTignavimus & deputavimus , diledos nobis , f;.^;,^
Willielmum Smale de Dertemuth, Walterum le Venour dePlom- j^
muth , & Wilhelmum Albyn , conjunctim & divilim , ad tres ^
Naves , in Portubus de Dertemuth & Plommutli , pro Pallagio ,
dilefti & fidehs noftri , Ohveri Domini de Chkz,on , & quorum-
dam Hominum ad Arma,Sagittariorum, & aliorum, quos ad par-
tes Britanniae, ibidem in Obfequio noftro raoraturos,jam tranfmit-
timus, areftandum & capiendum,
Et eas, cum diiftis Domino & ahis de Comitiva fui, ad di(5as
Partes, pro Denariis ipfius Domini , inde rationabihter iblvendis,
tranfmittendum^ ,
Et ideo vobis mandamus quod prxfatis , Willielmo , Waltero ,
& Wilhelmo, & eorum cuihbet,in prxmilTis facienchs cum omni
dihgentia intendatis, quotiens & prout per eoidem, Wilhelmimi,
Walterum , & Wilhelmum , vel eorum aliquem , pr.emuniti fueritis
ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , odlavo die Odobris.
£. j.
InJlrHmentum Pitblicum, fnper Btdla de Pralatis Scotia,pro
Redcmptione David de Brttys , non obiigandis.
tN Nomine Domini Amen,
Per hoc pr.ifens Pubhcum Inftrumentum cunftis patcat evi-
denter quod , Anno Domini Millefimo ,Trecentefimo , QLiinqua-
gefimo odtavo, Indi£tione undecima , Menfis Septembns die no-
na decima, Pontificatus , Sandiinmi Patris & Domini noftri,
Domini Innocentii, Divina Providentia, Paps Sexti, Anno Sex-
to,in mei & Magiftri Roberti Beh Clerici , Sanfti Andrea; Dice-
cefe Pubhcorum Notariorum , & Tcftium infrafcriptorum prx-
fentiJ, perfonahter conftituti, in Ecclefia Fran-um Prxdicatorum
de Edembourg, diftiB Dicecefis, Revcrendi in Chrifto Patres & j £ Roi, as toui no2. Capitains, BaiUif?, Receivours, Officers, . r»
Domini, Domini, WiUiclmus Sanfti Andrex Epifcopus, & Pa- l_j Minjftres, & no2. autres Foialx en noftre Duche de Norman- '™"' !r'
tricius Epifcopus Brechinenfis Canceharius Scotiae , nomine , & ex - " • '""■•
parte, lUuHrrilTimi Principis, Domini David , Dei gratia , R^is
ScotiiC exhibuerunt & legi fecerunt quafdam Literas Apoitohcas,
in cordula canapis, more folito Romanx Cunx, buUatas , fanas
& integras, omnique vitio & fufpicione carentes, ut prima tacie
apparebat ; quarum Tenor fequitur in hxc verba.
Ter ipfum Regem ^ ConciliMm.
De Cuflodia Terraram Cy' Caftrorum , cjn<e fnermt Godfridi
de Harecourt , commifta.
1358.
An.
JNnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariftimo inChri-
fto Filio David , Regi Scottorum lUuftri , Salutem & Apolto-
Ucam Benedi(5tionem.
Exhibita nobis , pro Parte tua, Petitio continebat, &c. prout
fupra de Dat. 21 Jun. uf^ue hac verha {viz.)
Qiias quidem Literas Apoftohcas didti Reverendi Patres, quo
fupra nomme , per me Notarium Publicum infrafcriptum tran-
fcribi & copiari , ac earum Copiam in formam publicam redigi
petierunt, fub Anno, Indidione, Menfe, die, Pontificatu , &
Loco praedidtis,
Praefentibus ad hxc,
VenerabUibus & difcretis Viris,
Magiftris,
Wahero de Wardlau , Donore Sacra Pagina , Canomco Abdonen.
David de Mar , Thejaurario Moravienf ,
Wilhebno Wys , Canonico Moravienft,
Et Dominis,
Willielmo Honhcrt , Rcffore de Lifton,
Tboma , Reiiore Ferteviot ,
Ac,
Nobihbus Viris,
Wilaehrio de Meldron,
Thoma Tfaac ,
Alexandro Stirmechon,
* Et pluribus ahis Teftibus ad praemifla vocatis fpecialiter &
rogatis.
Eco vero Thomas GaUi Clericus, Abrinccnfis Dioecefis, Pu-
bhcus Apoftolica & Imperiali Audioritate Notarius , ad Petitio-
nem & de Mandato diftorum Reverendorum Patrum , prxfatas
Literas Apoftohcas tranfcripfi & copiavi de verbo ad verbum.
Et poftmodiim, die vicefima Menfis Septembris, Anno, Indi-
aione, Loco, & Pontificatu pr^cdidtis , praefentibus prxfcriptis ,
Magiitro Waltero de Wardlau, & Domino WiUielmo Wys, ac
Magiftro Roberto BeU, Notario Publico infraicripto , ad hx-c in-
tuentibus & alcukantibus dUigenter , CoUationem feci de proprio
Originali cum prxfenti Tranfumpto. ,.«. ^ • ■ ,-
Et quia prxfens Tranfumptum , feu Copia,cum didto Ongmali
reperi concordare , nU addito vel remoto quod Senfum mutct aut
vitiet inteUedum, didtum Tranfumptum hic, me propria Manu
fubfcribendo , pubhcavi , Signoque meo fohto iignavi rogatus in
Teftiroonium prxmifforum.
Et Ego Robertus BeU Clericus, Sanfti Andrex Dioecefis, Pu-
bhcus Apoftolica auftoritate Notarius, fupradidis & finguhs,fu-
periiis recitatis (videhcet) fupradidrx BuU;e Intimationi, Pubhca-
tioni, & Lefturae, ac didorum Dominorum Epifcoporum Peti-
tioni de ejufdem Copia & Inftrumento Faciendis , ac CoUationi
fodt.e praefentis Copix cum Origin;ili , uni cum prxnominatis
Teftibus , prxfens fhi , eafque penitus concordare reperi , & hic
propria Manu me fubfcripfij Signumque meum coniuetura roga-
tus appofui.
die, Saluz.
Savoir vous faceons qt.e nous, affiantz en le bon Porte, Loialte, ^
& Diligcnce de, noftre Chere & foial , Thomas de Holand , p' ^'
avons Charge, Depute,& Eft:abh, Chargeons,Deputons,& Efta- C.'''""''^^'
bhilons, le dit Thomas Chaftehein & Gardein denoltreViUe, '^*'""
Chaftel,& Forterefce de Seint Sauveour le Vifcont, & de toutes ^"
autrej noz Chafteux, ViUes, & Forterefces, que fuerent a Gode-
frei de Harecourt, en la dite Duche,ja en noftre Main efteantz,
pur nous, & en noun de nous, donantz a lui plein poer de y met-
tre & eltabhr Gentz d'Armes & Archers,Tantz & Tieux come
il en faudera, a noz Gages,& d'iceux Chafteux, ViUes, & For-
terefces garnir & enforcier pur la Defenlion & Seurete d'iccUes a
noz Cuftages, qi fe ferront & paieront par la Main, Conleil,&
Avis de noftre BaiUif & Receivour illoeques q'ore eft,ou qepur
temps ferra:
* Parquoi vous mandons & enjoignons que al dit noftre Chas- *VI.
teUem, & Gardein de noz ditz Chafteux, ViUes,& Forterefces, 107.
en ceo feifant , ouefqes les chcumftances & dependences , foiez
Entendantz & ObeilVantz.
En Tefmoignance de quelle chofe nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Overtes, a durer a noltre volunte.
Don. a noftre Palais a Weftm. le x jour d'Odtobre.
ET Mandatum eft Stephano de CufyngtonChivaIer,nuperCu-
ftodi Caftrorum, ViUarum , & Fortalitiomm praedidtorum ,
quod eidem Thom.e difta Caftra, Villas, & Fortalitia, una cum
Alunitionibus, & omnibus aliis rebus Regis , in eifdem Caftris,
ViUis, & Fortalitiis exiftentibus, per Indenturam, inde modode-
bito conficiendam, liberet cuftodienda in fbrma pra;didaj
Vuk enim Rex ipfum Stephinum inde exnunc exonerari , &
quod idem Stephanus fe in hac parte nuUatenus intromittaL
Telte ut fupra.
EOdem modo Mandatum eft Simoni de Neuton , nuper Cufto-
di Caltrorum , ViUarum , & Fonalitiorum praedidtorum.
Tefte ut fupra.
R
Liter.t Teftimoniales , fuper mora in SanEli Patricii
Fnrgatorio.
EX Univerfis & finguhs,ad quos prxfentes Literx pervene-
rint, Salutem.
Nobilis Vir Maletefta Ungarus, de Arminio Miles,ad prxfen- ,
tiam noftram veniens, mature nobis expofuit quod ipfe, nuper a
Terrx fux defcendens Laribus,Purgatorium Sanfti Patricii , infra
Ten^m noftram Hibernix conftitumm , in multis Corporis fui
laboribus peregre vifitaret , ac per mtegrx Diei & Nodtis unius
continuatum fpatium, ut eft moris, Claufus manierat in eodem,
Nobis cum inftantia fupplicando ut, in prxmiilorum veracius
fulcimentum, Regales noltras Literas inde iibi concedere digna-
remur,
Nosautem, i-.t ■ ■
Ipfius Per^rinationis confiderantes periculofa Difcnmina,
Licet tanti Nobihs in hac parte nobis Affertio fit accepta,quia
tamen tam, dUedti & fidelis noftri , Almarici de Sandto Aman-
do Militis, Jufticiarii noftri Hibernix,quam Prioris & Conven-
tCis loci didti Purgatorii , & etiam aliorum , audtoritatis multx,
Virorum Literis , aliilque claris Evidentiis, informamur quod di-
dtus NobUis Peregrinationem fuam hujufmodi rite perfccerat &
etiam animos^, . ^ ■ . „ ^ ^-
Dignum duximus fibi fuper hiis Audtoritatis noftrx Tefbmo-
nium favorabUiter adhibere, &, ut, iublato cujufcumque Dubita-
tionisinvolucro,pr»miirorum Veritas tngulis lucidiuspatefiat,has
Lit»<
Ann D.
1358.
<An. jz.
E. 3.
Pat. 31,
E. 3.^.
z.m. 11.
£T ACTA PUBLICA.
jff
Ahn. D. Literas noftras, Sigillo Regio confignatasjfibi duximus conceden- tempus duraturas; fub eadem Data; Videlicct, Atiri. tt-
1358. das 135I
Ithi, }. Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo quatto die Odtobris. PatrkHis EpifcopUs de Breghyn., pro fe <^ 'vigititi Equitihiis de Co- ^'^'^- S«
mitiva fua.
Confimiles LitcrasRegis ?iabet Nicholaus de Beccariis de Fer- Patricius Comes Marchite, de partibus Scotia^ pro fe e^ triginta
faria Domicellus, natione Lumbardus, fub eadem Datd. Equitibus de Comitiva jud.
__:_ Williehnus Cdmes de Douglas , de partihus ScotiXjPro fi ^ trtginta
Equitihus de Comitiva jfka,
Pro Comite de SalebrHgg,, Prifomrio Regis. Godefridus de Ros Miles.
'Ann. D. t> E X , &c. Salutem. ' ' "
1358. '•^ Sciatis quod fufcepimus in ProteftioHem & Defenfionem
An. 3». noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum,No-
biiem Virum, Comitem de Salebrugg, Prifonarium noftrum, &
viginti Equitfis de Comitiva fua,veniendo per Dominium & Po-
teftatem noftra, tam per Terram, quam per Mare, in Regnum
noftrum Anglise, & in eodem morando cum Equis , Hernefiis,
Bonis, & Rebus fuis quibufcumque,
Et ideo vobis imnddxvm-f^c.prout infimitibus de Condu£lu Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Andrese Apoftoli proxi-
mo fiiturum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Odobris.
Franc.
31. £. 3
m.j.
* De Procttratvribns Cardimiiiitm folvendiSi.
D E X Thefauirario & Camerariis fuis Salutem.
'■^ Mandamus vobis quod, Venerabilibus Patribus, Taylafatl-
do, Epifcopo Albanenfi, & Nicholao, (ticuli Sandli Vitalis Pres-
bitero, Cardinalibus, Nunciis Domini Summi Pontificis in An-
gliam deftinatis, Id, quod ad Ipfos Cardinales pro Procurationi-
bus fuis, ratione EpifcopatGs Elienhs , in Manu noftra exiftentis,
de Terminis folutionis earumdem Procurationurn , pro Tertio an-
no triennii elapfi, pertinet,de Tbefauro noltro folvatis hac vice,
de gratia noftra fpeciali.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Novembris.
Ann. D-
13^8.
An. 32.
E. 3.
Liberat.
}i. E.J.
7». 4-
Per ipjum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habet Comes de Ven-
dom, Prifonarius Regis, cum triginta Equitibus de Comitiva fua.
« y j * Pro ffaltero de Lefleje Milite , ac aliis de Scotia , ad par-
jo8. tis tranjhfarinas progredientibuS.
Ann. D. R ^ X , &c. Salutem.
i,cg." •'■^ Sciatis quod fufcepimus Walterum de Lefley, Militem de
Aa. jt. Scotia, veniendo in Regnum noftrum Anglix , cum fexaginta
£. j. Equitibus & Peditibus,& tranfeundo per idem Regnum noftrum,
Scot. 31. & alibi per totum Dominium & Poteftatem noIba,tam perTer-
E.
3.
3-
ram,quam per Mare, verlus partes Tranfmarinas , pro Negotiis fuis
propriis ibidem expediendis, ^c.prout in fmilibus de ConduHa Li-
teris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Dat. apud Weftm. vicefimo quarto die Odlobris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confimiles Literas de Condudu habent fubfcripti , fub eadem
Data, per idem tempus duraturasj videlicet,
Willielmus de Seyntcler ., Dominus de Rojfeleye., cum fexaginta Equi-
tibus (^ Peditibus.
'Alexander de Lpidefey , cum fexaginta Equitibus c5" Peditibus.
Robertus Giffard, cum fexaginta Equitibus ^ Peditibus.
yohannes Stiivard de Derneley , Chivaler , cum fexaginta Equitibus
df Peditibus.
yllexander de Monthegomery , cum fexaginta Equitibus e^ Pediti-
hus.
Willielmus de Kethe Marefhal d^Ejcoce , cum fexaginta Etpitihus
^ Peditibus.
Pro Comite Sutherland.
Ann. D. R ^ -^ ? ^*^- Salutem.
J358.
An. 32.
£. 3.
Ibiil.
Sciatis quod conceffimus & Licentiam dedimus Willielmo,
Comiti de Sutherland , de partibus Scotiae , uni Obfidum pro Da-
vid de Bruys , Prifonario noftro , jam penes nos exiftenti , certis de
caufis , ad partes Scotix proficifcendi , ibidem morandi , & exindfe
ad Nos in Angliam redeundi , ita femper quod idem Comes Cor-
pus fuum intret in Prifonam noftram , citra Feftum Purificationis
Beatae Marias proximo futurum,vel in eodem Fefto ad ultimum;
Et ideo vobis m3.ni3.m\is, &c.prout in fmilihus de CmduEiaLi-
teris.
In cujus , &c. ufque ad Feftum PurifiGationis Beatx Mariae fu-
pradiftum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Odobris.
Per ipfum Regem.
Ann. D,
1358.
An. 32,
I. 3.
lbid.m,\.
R^
Pro Epijcopo Cicejirenji ;, de Licentia Annuitatem recipiendi.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
" Sciatis quod, de Gratia noftra fpeciali, concefllmus & Ll- '350'
centiam dedimus,pro nobis & Hxredibus noftris,quantum in no- ^**- 5^*
bis eft , diledis nobis , Majori & Communitati Civitatis noftrx ^' 5 •
CiceftrisE cju6d Ipfi concedere polfint, Venerabili in Chrifto Pa- ^"*- 3*'
tri, R. Epiicopo Ciceftrise decem Solidos , habendos & perci- ^-JP-*"
piendos annuatim, libi & Succeflbribus fuis , per Manus Majoris '"• '^'
& Ballivorum Civitatis praedidtx , qui pro tempore fiaerint , im-
perpetuum ,
Et eidem Epifcopo quod Ipfe, & Succeftbres fui poft ipfum,
didtos decem Solidos annuatim recipere pofiRnt & percipere , per
iVIanus didtorum Majoris & Ballivorum , in forma prjedifta , ficuc
praediftum elt, imperpetuum , tenore prjefentium, fimiliter Li-
centiam dedimus fpecialem,
Statuto de Terris & Tenementis , ad Manum mortuam non
ponendis , edito non obftante:
Nolentes quod pr<edi(ilus Epifcopus, vd Succellbres fui, auc
pr£efati,Major & Ballivi, vel Hxredes & Pofteri fui,ratione Sta-
tuti prtcdidi, vel aiiorum praemiflbrum , per nos , vel Hxredes »
noftros , feu Miniftros noltros quofcumque, ind6 occafionentur,
moleflentur, in aliquo feu graventur;
Salva femper Nobis & Hacredibus noftris integra Firma Civi-
tatis praedidtcC , ad nos pertinente.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , nono die Novembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Condttilu pro quibufdam Magnatihus de Scotia fuper
Negotiis David de Bruys.
DEX,&c. Salutem.
'•^ Sciatis, quod,
Ciim, Venerabilis Pater,WiIIielmus, Epifcopus Sandli Andrex
de partibus Scotix in Regnum noftrum Angliae , pro quibufdam
Negotiis, David de Bruys, Prifonarium nolbrum, concernentibus,
de Licentia noftra fit venturus,
Nos,
Volentes Securitati ipfius Epifcopi in hac parte providere ,
Sufcepimus ipfum & Quadraginta Equites de Gjmitiva fua,cu-
jufcumque ftatus feu conditionis fuerint , &c. prout in fimilibus.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafciiae proximo futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftm. xvi die Odobris.
Confjiniles Literas de Condudtu habent fubfcripti , per idem
De Objidibus pro David de Bruys concredendis.
RE X , Dilefto fibi , Alano de Strother , nuper Vicecomiti Ann. D.
Northumbri'jE . Salutem. iJfS. '
An. 3-.
E. 3.
Scot. 1%,
NorthumbrijE , Salutem.
Prsecipitiius tibi quod ,
Ihomam F/emyng,
Randekinum More,
Gilbertum Kennedy ,
yohanem de Berkeleye,
David JVemes ,
Et yohannem de Valance ,
Qui in Obfides pro David de Bruys^ Prifonario noftro , nobis
liberati , & tibi , dum Vicecomes Comitatiis pr-xdidi fuifti , ex
parte noftra traditi fuerunt , falvo cuftodiendi ,
Diledo nobis , Henrico del Strother , nunc Vicecomiti Comi-
tatiis praedidti, per Indenturam, inde inter te & ipfum nunc Vi-
cecomitem noftrum modo debito conficiendam , liberes falvo cu-
ftodiendos , ficut praedidtum eft ,
Volumus enim te de eifdem Obfidibus, poftquam prsefato Vi-
cecomiti fic liberati fijerint, erga nos exonerari.
Tefte Rege apudd Weftmonafterium, decimo die Novembris.
Per ipfum Regem.
* De diliis Objidibus recipiendis,
O E X Vicecomiri Northumbri* , Salutem.
*^ Ciim, per Breve noftrum, praeceperimus Alano del Stro-
ther, nuper Vicecomiti noftro Cbmitatus prxdidti, quod,
Thoman! Flemyng,
Randekynum More,
Gilbertum Kennedy,
yohannem deBerkeleye,
David Wemes ,
Et yohannim de Valance,
*VL
110. ^
Ann. Di
1358.
An. 31,
E. 3.
Ibii^
Q.ui, in Obfidcs pro David de Bruys, Priibnario noftro, nobis
liberati , & eidem Alano , dum Vicecomes Comitatijs praedidii ex-
titit, ex parte noftra traditi fuerunt falvo cuftodiendi,
Tibi per Indenturam , inde inter Te & Ipfum Alanum modo
debito conficiendam, liberet falvo cuftodiendos,
Tibi prciecipimus qu5d praedito Obiides a prsdidto Alano per
17^
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Indenturam hujufmodi reeipias, & eos falv5 & fecure cuftodiri
«3S8' faciasj quouique aliud inde ubi prsceperimus.
IBdv. j. Dai. ut fupra.
Per ipjum Regem,
Ann. D.
1358.
X. 3.
3i.£. J.
Pr» IfabelU uuper Regim.
IJ E X Vicecomiribus Londoniae & Middlefexiae Salutem.
Praecipimus vobis quod Regias Stratas , quae vocantur Bifho-
pefgateftrcte & Algateftrete , a Fimis & Fseditatibus mundari , &
eas decenter, conrr.) adventum Corporis Ifabellx , nuper Reginse
Angliae , Matris noftrx , ufque ad Civitatem noftram praedidam,
de exitibus Balliv.e veftrae parari faciatis,
Et de Cuftubus, qiios circa hoc appofueritis, in Corapoto ve-
ftro debitam AllocatiOnem habere faciemus ,
Tefte Rege apud Weftmonafterium,vicefimo die Novembris.
Ann. D.
1358.
An. J2,
S. j.
liiJ.
Ann. D.
1558.
E. J
Sffper ^dvenm Corporis Regin£ prafau.
RE X The&urario,& Baronibus fuis de Scaccario, Salutem.
Cum nuper, per Breve noftrum, praeceperimus Vicecomi-
tibus noftris Londonix & Middlefexiae , quod Regias Stratas,quae
vocanrur Bifhopefgateltrete & Algateftrete , a Fnnis & Faeditatibus
mundari , & eas decenter , contra Adventum Corporis Ifabelte ,
nuper Reginae Anglix , iVfatris noftra: , ufque ad Civitatem no-
ftram prxdidam, de exitibus Ballivx fux , parari ftciant,
Vobis mandamus quod eifdem V^icecomitibus Cuftus , quos , per
eomm Sacramenta , vobis conftare ,x)ferit ipfos , circa Parationem
& Mundationem Scratarum praedidtarum , ufque ad Summam No-
vem Librarum , appofuilTe , in Compoto fuo , ad diftum Scacca-
rium, allocetis.
Tsfte Rege apud Weftmonafterium , primo die Decembris.
Ver ipfum Regem.
Ve .Adverfirio Franeia in Cajlrum de Somerton dncendo.
D E X Dilecto fibi , Henrico Pycard , Pincemx fuo , Salutem.
*^ Prxcipimus tibi quod Quatuor Dolia Vini, a Portu de San-
Sco Botholpho , ufque Oaftrum noftrum de Somerton duci & ca-
riari, & ibidem poni facias, pro Stiftentatione quorumdam Fami-
liarium noftrorum , quos ibidem , fuper falva Cuftodia Adverfarii
.4. jjQj^f j Pfancix , ift eodem Caftro , morari ordinavimus ad certum
tempus,
ht nos tibi t^m de diffis Vinis, quam de Dudtionc & Cariatio-
ne,ac aliis Milis & Sumptibus Vinorum eorumdem,in Comporo
tuo, ad Scaccarium noitrum, debitam AUocationem habere facie-
mus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tertio die Decembris.
Fer ipfum Regem.
•VI.
III.
Ann. D.
1358.
An.ll.
E.J.
Scot.
?x.E.j.
m. 4.
* Pro UHO Oh/idam David de BrnySi
REX, &c. Salutem.
Sciatis quod conceftimus & Licentiam dedimus Thomx de
Murref, uni O.ilidum pro DaviJ de Bruys, Prifonario noftro, pe-
nes nos fub cuiiodia exiftenti, quod Ipfe,cum Odlo Equitibus de
Comitiva fua,ufque ad partes Scotix, certis de caufis, proficifci,
& ibidem morari valeat , ita quod ipfe fit apud nos , vel ubi ipfum
aiTignaverimus,citra Feftum Pafchx proximo futurum, vel in eo-
dem Fefto ad ultimum.
Et ide6 vobis mandamus,g^<./>ro«f infimilibus de Condu6luL.i-
teris
In cujus, &c. ufque ad idem Feftum duraturas
Tefte Rege apud Weftmonafterium , oftavo die Decembris.
Per ipjum Regem.
De Vadiis , fnpet mora in Comitiva Cardinalis Petragori-
cenjis. '
Ann. D.
1358
An. 31.
I. J.
Liierat.
?»• E.3-
ta. I.
REX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
Supplicarunt nobis Robertus de Langeton , Serviens nofter
ad Arma, & WilUelmus de Teye ut,
Ciim ipli de Vadiis fuis,
Morando cum Cardinah Petragoricenfi , pro (alva tuitione fua &
Hominum funnim, a decimo o5avo die Aprilis, proximo prxte-
rito , ufque vicefimum fecundum diem Septembris , proximo fe-
quentem, quo die a Comitiva iplius Cardinalis receiterunt,
Ad didum Sc:ccarium, de Mandato nolbo, coinputaverint, &
didis, Roberto & WiUielmo, pro didis Vadiis luis, Quindecim
Li^rx & Quatuoidecim Solidi ,
Et dido Roberto , de Miiis & Expenfis , per ipfum fadlis , circa
Equos & alia IBona difti Cardinalis , nuper depraedata , perfcrutan-
do , viginti & quinque Solidi debeantur ,
Sicut per Certi^^cationem Theiaurarii & Baronum de Scaccario
noftro , in Cancellariam noftram ad mandatum noftrum miffam ,
plene hquet,
Velimus Summas prxdiftas eis in forma prxdi6la folvi jubere,
Nos, Supplicationi praedKSae annuentes , vobis mandamus qudd
prxdidhs, Rcberto & Wilhelmo , di^^as Quirtdecitn Libras & Ann. D.
Quatuordecim SoUdos, pto Vadiis fuis prxdietis, & prxfato Ro- 1358.
berto didos vigmti & quinque SoUdos , pro Mifis & Expenfis £dv. 1.
prxdiftis, de Thefauro noftro foivatis.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , decimo die Decembris.
Per ifjum Regem.
i't.
De Regdrdo , pro CbmmorantibHS fuper Cujiodia Johannii
de Francia,
J^ E X Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem. Ann. D.
Liberate de Thelauro noflro, perfonis fubfcriptis, fuper falva 1358.
Cultodiajohannis de Francia,apud Sauvoye coinmorantibus,Sum- ^«- 3»'
masfubicriptas; videlicet, i. 3.
Ibid.
Rogero de Bello Campo, Decem Libras:
Thoma de Swynnertonj
Stmoni BaJJet .^
Et Thoma de Kyngejlony
Militibus ,
Videhcet, cuiUbet eorum Decem Marcas:
Et Ed-vjardo de Kendak,
Et Tho 'ite de Hogpaive ,
MiUtibus ,
Videhcet, utrique eorum centum SoHdos:
Johanvi de Thorp , CUrico Offidonm ibidem,
Et IVillieimo de Rejceby , Marcjcallo ibidemy
Videlicet , utrique eomm Quinque Marcas :
Richardo Boz.evill,
Johanni de Ellerton^
yohanvi Strauvge,
Et Wiliiclmo Ualklate,
Servientibus noftris ad Arma,
* Johanni de Badbury, • yj
Thom^ Bta.iiell,
Ed-wardo Serne ,
Joijanni de Biamhamp.^
Johahni Darreys ,
J hanni de Eiford,
Httgoni de Swy^iTterton ,
Tboma de Eion^
Rogero Hampton,
Rotierto Afuglejion,
Johanni de Kyngeflony
Et RicharJo Huntyngaon y
Armigeris,
Videlicet cuJibet eorum Sexaginta Solidos:
WtlLehno Beauftz.,
Et Edmutido Elmham,
Vigilibus,
Videhcet , utrique eorum Duas Marcas:
Rjchat.w Nai/yigh;rji ,
Will.elmo Wyghiman ,
Thoti.ie Spdtnan,
Witl.elmo Selyman,
Thomte W rton,
Richardo Ballard^
Et Waltero Studle ,
Vallettis Offich
VideUcet , cuilibet eorum Trefdecim Solidos & Quatuor Dena-
rios :
Henrico Molyneux,
Adie 7 rnmyn ,
Rvhario Leonjis ,
Johanni Grtff.z,,
johanni Keynaid,
■ Ga/Jrido Bu.hirji,
Thoma Fit-tcber ,
Ad<e Bullk,
Et HeTrico StaJJordy
Saeittariis noitris,
E: cecem & odto Sagittariis extraneis,"
VideUcet , cuihbet eorum Trefdecim SoUdos & Quatuor Den«-
riod , & Deceni Garcionibus de Otficio , videlicet , cuiUbec
eorum Sex SoUdos & Octo Denarios,
Habcndas pro Regardo fuo de Dono noftro.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,duodec!mo die Decem-
bris.
Per ipfum Regem.
De Condu^u , pro Nunciis ,ad diElumJohannem de Francia,
venturis.
R
Ann. D;
1358.
An. 3».
E. J.
EX,&c. SaUitem.
Sciatis quod , t • <^ .
Cum quidam Nuncii, ex parte Communitatum Lingux Occi-
tanx, ufque ad numerum o6to Perfonarum , Equitum five Pedi- ^
tum, fint in Regnum ftoftrum AngUx ad Adverfanum noftrum ^^^^
Francix venmri, t^ • • „ t.
Sufcepimus ipfos Nuncios, veniendo per JJommium & Hote-
ftatem noftra, tam per Terram, quam per Mare.in didtum Reg-
num noftrum AngUx, ibidem morando, & exinde ad propria re-
denndo,in Protedtionem & Defenfionem noftram fpecialem , nec-
non in 61vuin & fccurum Conduitum :
£c
31. £. j:
m. 6.
ET ACTA PUBLICA.
Aiw. D. Et ideo vobis mandamus, <^c. ut in fimilihus Literis de Con-
1358- Juau.
Sdv. }. In cujus, &c. ufquead Feftum Pafchse proximo fliturum dura-
turas.
Dat. apud Weftm. decimo quarto die Decembris.
17/
I
Ter ipfum Regem.
Pro ejufdem Secretario,
Ann. D. ]V/f Agifter Yiio Deriani, Secretarius Adverfarii Regis, habet Li-
1358. ■*• teras Regis defalvo Conduftu, pro fe j& Quinque Equitibus
An. 31. de Comitiva fua, eundo ad partes Francis, ac exinde in Angliam
£. 3. redeundo, ufque ad Feftum Pafchx, proximo fjturum, duraturas.
IbtJ. Dat. apud Weftm. xiv die Decembris.
Ann. D.
1358.
An. 31.
£.3.
Ibul.
•VI.
Ann. D.
1358.
An. 52.
£. 3.
Franc.
31. E. 3
w. 5".
Pro Donfino de Credonio.
PEtrus de Vregin , Scutifer Domini de Credonio , Prifonarii
Rcgis, habet Literas Regis de Condudlu , Iveniendo cum certa
Pecuniae Summa,pro Expenfis Domini pra:di(Si,in Angliam,ibi-
dem raorando, & exinde ad Propria redeundo, ufque ad Feltum
Pafchx , proximo futurum , duraturas.
Dat. apud Weftra. xx die Decembris.
Pro Domino fkpradi^o.
K'
An. 32
E. 3.
Pa/. 3 2
E.l.f.
m. 4.
Per iffim Regem.
Pro Hftgone de Eglynton Qr jirchihaldo de DougUs,
Ann. D D E X , &c. Salutem.
j,-g. " Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem
An.-ii. noftram fpecialem,necnon in falvum & fccurum Condudtum nO'
£•? ' "
Scot.
£.3,
I.
ftrum, Hugonem de Eglynton & Archibaldum de Douglas, Mi-
,j^ htes de Scotia, & fex Equites de eorum Coraitiva, Garciones,
fi^_ Equos, Hernelia, Res & Bona fua quaecuraque, eundo per Pote-
' ftatem noftram, in R^no noftro Angliae, ad Voluntatem fuam,
ufque Cantuariam, ibidem morando,& exinde ufque Londoniam,
& ad Partes Scotiae tranfeundo, ac exinde in Angliam redeundo,
Et ideo vobis mandamus^c./^ro»^ /«/>>•« in fimilibus de Condu6iu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchse proximo fiiturum du-
ramras.
Dat. apud Weftmonjfterium , undecimo die Januarii.
Per ij>fum Eege?a.
Siiper Mercandifis de Scotia.
ANdreas de Murref, & Alanus Erskyn de Scotia , & eorum
quilibet, & Tres Equites cum ipfis, feu eorum altero , &
eorura Servientes habent Literas Regis de falvo Conduclu,
Veniendo cum Equis , Bobus , & Vaccis , ac aliis Bonis &
Mercandiiisfuis quibufcumque , in Regnum Angli» ac alibi infra
IJomimum & Poteftatem Regis , tam in Tranfinarinis, quam
*-iimar)ms Partibus,
In eifHem raorando , Mercandifas fuas,& Cuftumas,& alia De-
veria, Kegi, & alus, inde debita, folvant ut debebunt,per unum
Annum duraturas. *^
Dat. apud Weftmonafterium , duodecimo die Januaru.
Per iffim Regem.
Ann. D,
13 59-
£itv. }.
* VI.
1.4..
Ann. D.
1359-
An. 32.
E. 3.
Ibid.
E X , &c- Salutem.
Sciatis quod ,
Cum , Nobilis Vir , Dominus de Credonio , Prifonarius
nofter, mittat Theobaldum de Sandlo Albino, Scutiferum fuum,
verfus partes Franciae, ad Vina, Salem, & alia ViftuaUa, pro Su-
ftentatione ejufdem Domini de Credonio & Familiae fus, ac aliis
NecelTariis fuis , in Partibus prasdidis providendis , & in Regnum
noftrum Angliac ufque Civitatem noftram Londoniae ducendis,
Sulcepimus ipfum Theobaldum , eundo cum uno Famulo &
Duobus Equis , verfus dicias partes Franciae , (^c. prout iti confmi-
lihus de Condudu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Pafchte proximo futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftmonafteriura, vicefimo die Decembris.
Per ipfum Regem.
De Adverfario Francia infra Cajlrnm de Somerton cufio'
diendo.
Ann. D. T? EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus &c. Salutem.
i^cn ' -^^ Sciatis quod,
Cura per Nos & ConciUum nofljum ordinatura exiftat quod
Adverfarius nofter Franciae apud Caftrura noftrura de Somenon,
in Comitatu Lincolnise, aliquandiu , fub Cuftodia,diled:i & fide-
lis noftri , Willielmi Deyncourt,& quorumdam aliorum Fidehum
noftrorum, moram trahat,
Et, pro Suftentatione didorum Cuftodum , diim circa hujus-
modi Curam intenderint , nos oporteat neceffario providere,
Aflignavimus & deputavimus prxfatum Willielmum ad Fru-
mentum , Carnes , Pifces, Foenum, Literam, Bufcam, & omnia
alia Vidualia & NecefTaria , pro Suftentatione fua & Farailiarium
fuorura , in locis , ubi vendenda fuerint , per Se & Deputatos fuos
eraendura & providendura , ac etiam ad Cariagia , pro didtis Vi-
«Sualibus illuc ducendis & cariandis , capiendura , pro Denariis ,
rationabiliter & prompte in Manu , inde & pro Vidtualibus prae-
didtis folvendis,
Et ideo vobis mandamus quod prsefato Willielmo & Deputatis
fuis in hac parte, in praemiflis faciendis & exequendis, Intenden-
tes fitis, Confulentes, & Auxiliantes , quotiens & quando per ip-
fos, vel eorum aliquera , ex parte noftra fueritis praerauniti.
In cujus, &c.
Tefte R^e apud Weftmonafteriura, fecundo die Januarii.
Potcftas , fuper Expiratione Trcugarum Franci<e , ad recipien-
dum in Fidem Regis , tanquam Francite Regis.
T) E X univerfis,praefentesLitteras infpedhiris, Salutem. Ann n
■■•»• Noveritis quod Nos, ^*
w5t'''^'','^"^^-^j''''?'^"'''P''*'°"^P''°^'<^^' «^iledti & fidelis noftri, ^'^^^,'
Walteri Dommi de Manny confidentes, e\
■ i ",^9^Jl^'^^ & concordandum cum Prselatis, cxterifque Vi- v'Jnc
ns Eccld,aftic.s, ac NobiHbus, Magnat.bus , C.v.tatura , Villarum JrE ,
& a^ioruni locorum Communitatibus , & aliis Perfonis quibuf- L '/
cumque, de Regno .loftro Francis, feu aliunde , cujufcumque *'
y3nd.tionis,Status vel Dignitatis exiftant, qui ad Fidem & Obe-
d.entiam noftrara , canquara Regis Franciae, poft finem Treuea-
rum,.nter Nos & Adverfariura noftrum Francix ultimo iuita-
rum , quje nono die Apr.lis proximo futuro expirabuiit venire
voluerint , fuper Adventu fuo ad fidem & obedientiam noftram
pr,Ea.ctas,
Et ad ipfos & eorura queralibet ad eafdem FiJem & Obedien-
tiam admictendum,
Ac eorum Homagia & Fidelitates , poft Terminum prsedidum,
nomine noftro pecendum, & recipiendum,
Et omnia alia,qux in hac parte pro noftro Commodo & Ho-
nore nccenaria fuerint vel oportuna,pro nobis & noftro nomine
rac.endum,
Prsfato Waltero plenam , tenore prcefentium , concedimus &
committimus Poteftatem ;
Ratum habituri & Gratum quicquid per diaum Walterum
Aetum vel Oeftum fuent in prxmillis , & quolibet pr.Emiiro-
rum.
In cujus, &c. ufque ad Feftura Pentecoftes proxirao futurum
duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decirao feptirao die Januarii.
Ann. D.
1359-
An. 32.
E. 3.
Ibid.
•VI.
11/.
Ttm. IIL P. I.
^it Potefiates , expiratis Treugis antediUis , de falva Gardia
conccdenda,
D EX univerfis, priefentes Litteras infpedturis, Salutem.
^ Noveritis quod Nos,
De FideUtate & Circumfpedtione provida,diIeai& fidelis no-
ftri, Walteri Domini de Manny, plenius confidentes,
Ad Prxlatos, & alios Viios Eccleliafticos , Nobiles , Magnates
Civitatum, Villarura & aliorum locorum Comunitates , qui ad Fi-
dem & Obedientiam noftrara, tanquam Regis Franci^, poft fi-
nem Treugarum, inter Nos & didum Adverfarium noftrum ulti-
mo initarum, quae nono die Aprilis pioximo fiaturo expirabunr
caeterofque , prout eidem Waltero pro noltro Commodo & Ho-
nore expedire videbitur,in ialvam Gardiam noftram & Protedio-
nem admittendum,
Et eis, & cuilibet eorum , hujufmodi falvam Gardiam & Pro-
tedionem , nomine noftro , concedendum ,
Et Literas Patentes , fub SigilJo ipfius Walteri , inde facien-
dum,
* Praefato Waltero plenam , tenore praefentium , concedimus
Poteftatem ;
Ratum & Gratum habituri quicquid per didum Walterum
Adtum vel Geftum fuerit in prierailhs , & quolibet priemifforum.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pentecoiles proximo futurum
duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo feptimo die Januarii.
Pro Comite de Marr , in Comitiva David de Brujs , in
Anglta morando,
D EX, &c. Salutem. . ^
^^ Sciatisauod, Ann.D.
Cum, Nobilis Vir, Comes de Marr , de Partibus Scotiz in ^3^9-
Regnum noftrum Anglix,in Comitiva David de Brus , PrifonarU ^"-S»'
noftri, de Licentia nottra,jam venerit,& in eodem moretur, ^' '"
Sufcepimus ipfum Comitem, & duodecim Equites de Comitiva ^"'' ^^'
fua, & eorum Garciones, Equos, Hernefia & Res fua qusecura- ^■i-'"-^-
que , in di6to Regno noftro morando , & exinde ad partes Scotiie
redeu.ido , in falvura & fecurum Condudtum , necnon in Prote-
dtionem & Defenfionem noftram c^f. ut i» Jmi/ihus de Conduau
Ltteris,
Z In
178
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. In cujus, Scc. ufque ad Feflum Pafchx proximo futurum dura-
Dat. apud Weftraonafterium, decimo odtavo die Januarii.
Per iffum Regem.
1359
idv. ;
Ann. D.
i3f9-
A„. 33.
E. 3.
Frauc.
?3. E.J.
f. i. m.
Fro Familiarlhns Domini de Danhenj/.
EDwardus, Dei gratia, Rex,&c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum L-onduaum
noftmm ,
Tetrum Tnlldert,
Geraldum de Habard,
Johannem de Ballincourt .,
Martivum de Camberkyn ,
Copinum L.econter ,
Et tenetum le Mejfagier ,
Familiares Domini de Daubeny, de Partibus Francix, Pnfona-
rii noftri, necnon eorum Valettos , Equites , iive Pedites, eundo ad
diftas Partes Franciae , pro Negotiis ipfius Domini de Daubeny ,
& exinde in Angliam redeundo , , , ,
Et ide6 &c. prout in fmilibus de Conduliu Literis ujqtte ad htec
verba j vide/icet , ,„., iti-a cn.
Provifo femper quod aliquis de Comitiva praEdidtaArcus,bagit-
tas, feu Armaturasaliquas,aut Literas fufpedas, & nobis prxju-
diciales, aut Equum aliquem pretium vigmti Solidorum exceden-
tem, extra didum Regnum noftrum fecum non deferant, live du-
cant quovis modo. . . ^ . t,
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fien fecimus Fa-
tentes, ufque ad Feftum Pafchae proximo fijturum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo odavo die Januani,An-
no Regni Anglise tricelimo tertio, Regni vero noftri Francix vi-
cefuno. „ . r n
Per ipjum Regem.
Ann.D.
1359-
-i«.53.
E.
■ i
Scot
tn.
J-
•Vl.
116.
De die reintrandi in Prifinam frorogato.
REX, &c. Salutem. . .
Sciatis qu5d ciim-nuper conceflerimus , & Licentiam dede-
rimus, Comiti de Anegos, .
Uni Obfidum pro David de Bruys, Pnfonario noftro,penes nos
fub Cuftodia exiftenti , , ^ . . r /- -d „
Quod ipfe, cum viginti Equitibus de Comitiva fua, ulque far-
tes Scotix, certis de caufis , proficifci, & ibidem moran, vale-
Ita quod ipfe eflet apud nos, vel ubi ipfum affignaremus , ad
certumdiemjamprxteritum, .. ^ .. . • ca ™
* Nos ad Supplicationem,ex parte ipfius Comitis nobis tattarn,
diem prxdiftum , fub Fide & Securitate per ipfum Comitem alias
nobis faftis, ufque ad tenium diem Manu proximo futurum du-
ximus prorogandum, ita femper quod idem Comes, fub Hde 6C
Securitate prxdidis, fit apud Nos difto Tertio die ad ultimum,
yel ubi ipfum duxerimus aftlgnandum ,
Et ideo &c. prout in fwiilibus de Condu&u Literis.
In cujus, &c. ufque ad didtum tertium diem duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, fecundodie Februaru.
Per ipfum Regem.
*VI.
117.
Ciim ipfe, nuper apud Bellum Dunolmenfe, per Johannem de Ann. D.
Standifh, dc Guerra captus fuilfet, & Redemptionem fuam cum 1359-
prxfato Johanne feciffet, & eandem Redemptionem prxdidto Jo- Edv. 3.
hanni bene & fideUter folviftet ,
Ac poftmodum Hugoni de Louthre Chivaler , ad ipfum Wil-
lielmum, extra Poteftatem Inimicorum fuorum de Anglia, falvo
& fecure conducendum Liberatus extitiifet ,
Et licet idem Hugo Conduftum illum pro uno Falcone, fibi
promiffo , affumpfiffet , & ipfum Willielmum recepiffet , & tan-
quam unum de ftmiliaribus fuis per tres Septimanas tenuiflet , di-
dtus tamen Hugo poftraodum didtum Wilhelmum Johanni de
Louthre, Filio, & Thorax de Louthre, Confanguineo, prxdifti
Hugonis, ad ipfum Willielmum extra Poteftatem Anghx ducen-
dum liberavit,
Qui. quidem Johannes de Louthre & Thomas ipfum Williel-
raum ad loca fibi ignota duxerunt & imprifonaverunt , & ipfum
in Prifona & graviDiftridtione, • -
Quoufque finem & aUam Redemptionem , per ducentas & tri-
ginta Marcas , cum prxfatis Johinne de Louthre * & Thoraa de
novo feciffet,& eafdem ducentas & triginta Marcas eis folviffet,
Detinuerunt contra Legem Armorum , ac contra bonam fidem
& rationem,
Velimus ei fuper hoc de Remedio congruo facere provideri ,
Nos ( volentes eidem Willielrao in hac pane fieri quod juftum
eft) affignavimus vos, & Duos veftriim, ad inquirendum per Sa^
cramentum , tam Hominum ad Arma , quam aliorum fidelium
noftrorum, de Marchiis Aaglix & Scotix , per quos rei veritas
meliiis fciri poterit, de prxmidis omnibus & fingulis, ac aliis Ar-
ticulis& Circumftantiis , ea tangentibus , pleniiis Veritatem,& ad
didtum Negotium exarainandum, & ad plenam & celerem Jufti-
tiam in hac parte faciendum,
Et ideo vobis mandamus quod,ad certos dictii & locum,quos
vos vel duo veftriim ad hoc provideritis, Inquifitionem illam ca-
piatis, & prxmilla orania alia & iingula faciatis in forma prxdidta.
Damus autem univerfis & fingulis Cuftodibus Marchiarum An-
glix , Vicecomitibus , Maioribus, Ballivis, Minift:ris, & aliis fideli-
bus noftris, in Partibus Borealibus, verfus Scotiam , tenore prxfen-
tium, in Mandatis, quod vobis in prxroiftis pareant & intendant,
quotiens & prout eis fcire feceritis ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonaftenum , ofbavo die Februarii.
De Ct*Jiode Terrarnm ^<e fuermt Godefridi de Harecotirt
conJlitHto.
Ann D T E Roi a toul noz, Capitains, Baillifs, Receivors, OfEcers,Mi-
j J59. niftres, & noz autres foialx, en noftre Duche de Normandie,
.an. 33. Saluz.
£ j. Savoir vous faceons quenous,
Fr.1j.53. Affiantz en le bon Pon, loialtee,& diligence de, noftre Chere
£ , A i' & foial, Efteven de Cufyngton,
^ II " ■ Avons Charge, Depute, & Eftabli, chargeons , deputons, &
cftabliffons, le dit Efteven Chaftellein & Gardein de noltreViUe,
Chaftel,& Forterefcede Seint Sauveour le Vifcount,& detou7,au-
tres noz Chafteux, Villes, & Forterefces, qui feurenta Godefroi
de Harecourt, en la dite Duche, ja en noftre Main efteantz, pur
nous & en noun de nous,
Donantz a lui plein Poair de y mettre & eftablir Genrz, d Armes
& Archers, Tantz & Tieux come il en faudera, a noz gages^
Et d'iceux Chafteux , Villes , & 'Fonerefces gamir , & enfor-
pur la Defenfion & Seurtee d'ycelles, a noz Cuftages,
cier
Ann D.
1359-
A». 33-.
£. 3.
Stot. 33.
H.J.OT.S..
Per ipfum Regem.
Fro Nobilibus Lingm Occitariit , i» Nunctis ad Advefft'
rium Franciit venturis.
REX, Univerfis, & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Bal-
livis , Miniftris , & aliis Fidelibus fuis , tam in Partibus An-
glix, quam in Partibus Francix, Normannix , & Britannix , '&
alibi infra Dominium & Poteflatem noftram conftitutis, ad quos
&c. Salutem. ...
Sciatis qu6d fufcepimus in falvum & fecurum Condudtum np-
ftrum, Nobiles Viros,
Bernardum de Vineis,
Et Arnandum Berjiardi Ruphi ,
Milites de Tholofa,
Pontium Blegerii , Legum 'DoElorem,
Stcphanujn Roferii de Mojiteplo ^
Stephanum Salvatoris de tHemaufo,
yohamiem Recherii de Podto ,
Marcimi Mojitanerii de MoJite Regali ,
Et Bartholojnaum de Saji&o Nazario, de Capite Stagno,
Nuncios , de Panibus Lingux Occitanx , qui in Regnum no-
ftnim Anglix ad Adverfarium noftrum Francix in Nuncium funt
venturi, - ^
Necnon Viginti & Quatuor Equites de eorum Comitiva , cu-
jufcumque Statfis feu Conditionis fijerint, & eorum Famulos, E-
quites, vel Pedites, veniendo in didtum Regnum noftrum prxdi-
dtum , per Terrara , & per Mare, in eodem morando , & exinde
ad didtas partes Francix redeundo ,
Et ideo vobis mandamus quod prxfatis Nobilibus , aut didli*
Equitibus, de Comitiva fua &'■ f'"* infmilihus de ConduUuU-
teris.
In cujus, &'c. ufque ad Feftum Pafchx proximo futurum dura-
turas. . ,. T- .
Dat. apud Weftmonafterium , deciipo terao die Februaru. .
Ann. D.
1359-
Frao.jj.
£.3.^.1.
m. 21,
CM fe ferront & paieront par la Main , Confeil , & Avis de nos-
tre BailUf & Receivour illoeqes q'ore eft,ou qi pur temps ferra,
Par quoi Mandons & Enjoignons quc a noftre dit Chaftellein,
& Gardein de noz ditz Chafteux , Villes , & Forterefces, en ceo
feifant, ovefques les circumftances & dependences, foiez Enten-
dantz & Obeiflantz. .
EnTefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Overtes , a durer a noftre voluntee.
Don. a noftre Palais de Weftmonfli. le quint jour de Feverer.
Sufer Solutione Redemptionis , ad Preces Johannx prorogata.
DAvid, par la grace de Dieu, Roi d'Efcoce , a touz ceux, qi
ceftes Lenres verront ou orront , Saluz.
Corae nous, & plufeurs autres Prelatz, Countes, Barons, No-
bles, & Marchauntz de noftre Roialme d'£fcoce, par LettresObli-
Ann. D.
1359.
An. JJ.
£. J.
Inftruraentz publiz, & par Serementz, & autres Peines Ex Attr
adjouftez , foions tenuz_& obligez a , noftre Treichier Frere & tosr.
Super Prifonario detento contra Legem Armorum, de
inquirendo.
D EX, Dileais & fidelibus fuis, Henrico de Percy, Radulpho
*^ de Nevill, & Thomx de Lucy, Salutem.
SuppUcavit nobis WiUielmus de LydeU, de Scotia Chivaler, ut.
gatoires ,
adjouftez , luions Lcnui. i^ uuiigi.t. a, h^^^l^ ^.^.w...^^..
TrefexceUent Seigneur, Sire Edward, par la grace de Dieu, Roi
d'AngIeterre fde qi nous fumes Prifoner de Guerre) pour caufe de
noftreRaunceon, &DeUveraunce de Prifonne, en diverfes Gres-
fes Somraes de Deniers , dont ils & nous devions jaier , au Ueu
eftabU, Dys Mill Marcz d'EfterUngges, a la Feite de la Nativite
Seint Johan le Baptiftre prefcheinemenr avenir , en Partie de Paie-
ment des dites * Groffes Sommes , comme en les dites Lettres
Obligatoires eft contenuzplusau plein,
Et , a la grande & diligente Requefte & Inftance de , noftre
-Tref-
•VI.
iiS.
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D- Trerchicre Compaigne , Dame Johanne , fa Soere , le dit Roi
I359- d'Engleterre nous eit, de fo Grace efpeciale , Grantee que, fi en
^''-- '}• cas avindroit que nous, & les autres Obligez, fufditz,, defaiJerons,
ou defailcrent , de faire au dit Roi d'Engleterre le Paiement des
Dyz IVIill Marcz avantdites , au lieu eftabli , & a la Fefle Seint
Johan le Baptiltre fufdit, come nous & ijs fumes obligez, il foi
defportera bonement de toutes Chalanges ou Pourfuites, faire en-
contre nous & eux , par cauie dcs Covenances rompues , & Pei-
nes encurrues & commifes en celle partie , tantque a la Felle de
Seint Martyn en Yver, prefchcinement avenir, comme en lesLet-
tres du dit Roi d'EngIeterre, fur ceo faites, elt expreifement con-
tenuz,
Nous,
A i\ grande Grace , a nous faite , eianrz, confideration & regard ,
&c nient voillantz que ele pourra tournier au Damage ou Prejudice
du dit Roi en temps avenir,
Voillons & Grantons, denoftregreable & exprelTe volente,que,
fi tieu cas avendroit que nous, & les autres Obligez defufditz , de-
failerons de faire le Paiement des dites Dys Mill Marcz., au Lieu
eftabli, & a la Fefte Seinc Johan le Bapciftre prefcheinemenc ve-
nant ,
Le quel Terme de Paiement le dit Roi d'Engleterre ne n'ad vo-
lu,en nullemanere, plusoutre refpicer, neefloigner,
Qiie mefme le Terme de Paiement a la Felte Seint Johan , &
toutes les chofes , comprifes es dites Lettres Obligatoires , demoer-
gent en leur pleine force, & les Peines, comprifes es dites Lettres
Obligatoires, courgent fur nous, & les aucres Obligez, pour caufe
de tiele Defaute, fi nulle fe face-
Et promettons au(u, en bone foi , & furnoftre Honeur RoialiSc
de Chivalrie, que nous paierons les dites Dys MiUe Marcz , au
Lieu eftabli , & a la Fcfte Seint Johaii \s Baptiltre prefchein , (i
nous le purrons faire , & devant la dite Fefte de Seinc Martyii en
Iver prefcheinement avenir , fanz, plus longe dilation , au dit Roi
d'EngIeterre ,
Et autrement voillons & grantons expreflement que nous , &
touz les autres Obligez , demoergcons en msfme l'eftit & en nief-
jne la condition, en cas de tiele Defaute, comme le teneur des di-
tes Lectres Obligatoires plus pleinemsnt purporte , & les Droit ,
Accion , & Demande , que le dit Roi d'Engleterre ad & avoir
purra, devers nous &c les autres Obli2;ez,, par torce des dites Lec-
tres Obligatoires , & pour caufe de Recardation de mefme le Paie-
rnent , faire a la dite Fefte Seint Johan le Bapciftre , fi nulle tiele fe
face, foient li pleinement & li entierement fauvez, au dic Roi d'En-
glecerre , comme ii unqes il ne nous euft Grantee les chofes avant-
dites,
Toutes les autres Termes des Paimentx , delors continuelement
fuantz, Serement:^ , Peincs , Promeffes,&: c'iofe>, comprifes es di-
tes Lettres Obligatoires , demouranrz, fermement en leur force,
effeit, & vertu ; as queux nous ne voilons n'entendon> que afcu-
ne prejudice fe race , en temps a veuir , pour caufe de la dice Gra-
ce , a nous faic par le Roi d'Englecerre avancdit.
En Tefmoignance de qucles chofes nous avons fait mettres nof-
tre Signet, en abfence de noftre Grant Seal,
Ec aufli , noz crefchiers & Fealx ,
U9
De Homagio , c^ Retemione Comitis de Aiar.
Thomas Conte de Marr , nofire
Coufyn ,
Jiobert Herskyn ,
Et Hugh EngeltoH,
Chivalers,
•VI.
119.
Ounc mys lour fealx aus ^efentes , en evidence des chofes des-
fufdites.
Ec, nienc mains, avons requis Maiftre John de Brankecre, Ta-
bellieu , que 11 enc face four ce Inftrumenti publics , & y meccre
foun Signe.
Donnee, aus Fraires Prechcours, en la Cicee de Londres, lexxi
jour deFcvcrcr, i'An de la Nativite noftre Seigneur Mill , Troil-
centz,, Cynquante & Neof: & de nollre Re£;ne Vynt & Neofif-
me : courrante la xii Indiction : & le vii An du Pontificat le Pape
Innocenc vi.
Prefentz, en ce,
Mejjlre Johan de Pre[fon, Thoinas de Keshyt ,
Rotert Herfchine, Thomas dc Theh)alle , •
Chivalers , Et Richard Prodhome ,
Notair Publiqe de la Deocife de Everwyk ,
Tefmoignes a cc priez & appellez.
' Ego Johan de Branketre Clerc, de la Deocefe de NorwycZjpar
les aucftoriteez, dou Pape & dcl Emperour , Nocaire Poublique,
pour ceo que i'eitoy * en prefence dou dic Sire David Roi , quanc
touces les avantditcs chofes, comme delfous fount efcriptes,eftoienc
recitez & leues devant lui, & quant il \es promift & fift, &c aufli
quant foun Seal eftoit mis aus prefentes, de foun Commandemenc
exprefle, les jour, An, Lieu , Pontihcat , & Indidtion, & avec
les Tefmoignes fufnomez, , & aufTi quant les Counte de Mar , Mes-
Cre Robertde Hcrfchine, & Monlieur Hugh de Eglynton, Chi-
valers , a meifmes cefles Lettres , & dou Commandement le dit
Roi , poufercnt Icur Sealx , & coutes ceftes chofes viz, & oy faire ,
jeo les ay fait cfcruire , pour tant que i'eftoy ailleurs occupee , pou-
blie &: mis en cefte poublique fourme , & , a la requefte du dit
Roy, j'ay mis moun Signe aus prefantes, en Tefmoignaunce de
touces les chofes devauntdices.
B. R.
Cum Sigillis fendentibus a caudis Pergamnis,
Jioy, Marr, Hirfchine, Eglyntun,
Tom, ni. P. 1.
— Ann. Q.
^359-
CESTE EndeNTU RE, ^ An. -^i.
Faite encre, Trefexcellenc Prince, Sire Edward , par la gra- f ^'
ce de Dieu, Roi dEnglecerre & de France, d'une Parc, &Tho- "'' ^^
mas Counce de Mar, d'autre Parc, -^-3-
Tesm o ign e que le dic Counte eft Demorrez deuers le dic '^' ^"
Koi, & lui ad fait Hommage Lige councre toutes les Perfoncs du
Mound , horfpns tant foulemenc la Perfone de Sire David de Bruvs
lon Seignur, '
Ec le dic Counte Servira loialment , tant come il vivera, le dit
Koc d Engletene & fes Heirs, en fes Guerres & aiUours, contrc
coutes Parfones, horfprife la Perfone du dit Sire David, tant comc
il raic (on devoir devers lui.
Ec, par cdlecaufe, le dic Roi d'Engleterre ad Graunte & Ot-
troie au dic Counce , pur fon Fee , & pur fon Hommage , Sis Centz
MarcsdEfterlmgs, a prendre chefcun An a I'Efcheqier d'EngIe-
terre, as Termes de Seint Michel & de Pafque, par Oveles Por-
aons, a Terme de la Vie du dit Counte, ou tancque le Roi luieit
done un Mariage a fon pleilir , &, quele heure que le Roi lui cic
done une cieu Manage, foit le Roi defcharge de celle heure, en
avanc, dc la lomme Annuele de Sis Centz, Marcs avancditz,
Parenfi toutes voies que, fi celle Femme, a qi il ferra enfi Ma-
nez, devie, & l'Eritage la Femme ne demoerge, apres la Mort la
i-emmc, devers le dit Counce, que adonqes il reeit la dite Somme
Annuele de Six Centz Marcz, a Terme de fa vie, ou tantque le
Koi lui eit ordene autre Mariage come defTus eft dit.
Et, en cas que le dic Counte preigne Femme, a fa volente, au-
tremcnc quede Ordinance du dit Roi, que, nienc meinz , les dites
Sis Centz, Marcs Annueles lui {oicnt Paiees ea la forme avant-
dite.
Ec, fi cas aviegne quele dit Counte, par caufe de fa Demoerre
dcversle Roi, perde les Terres ou fon Hcritage en Efcoce, que
adonqes le Roi ioit tenuz, en Recompenfacion de meifme l'Erica-
ge, de lui faire paier Sis Centz Livres d'EftsrIings chefcun An,
as Termes fufJicz, oucre les Sis Cencz Mjrci Annueles avantdi^es,
tanaue il puiife avoir Reftitucion de (bn Hcritage avantdit.
&, outre ce, le dit Counte, oucre les Sommes avantdices, fcrra
preftemenc fervi de Gages, pur lui & ks Gencz, a toutes les foiz
q il vendra en le Service du Roi pur fa Guerre, & prendra autiels
Gages come le Roi durra a fesautres Gentz d'EngIeterre ; lesqueux
Gages comenceront afhcure que le dit Counte , ovefque fes dites
Gentz, entrera le Roialme d'Engleterre , pur venir en le Service
du Roi.
Et, outre ce , voet le Roi que le dit Counte eit fa Ailion a pur-
fuire & Recoverir fon Heritage, fibien en Engletcrre, come enla
Marche d'Efcoce, q'eft a rObeiffance du Roi , ti avant come la
Ley le voec doner.
Et toutes les chofes fufdices ad le ditRoipromis defaire &acom-
plir au dit Countc fanz fraude ou mal engien.
En Tefmoignance des queles chofcs a cefte Partie de rENDEM-
TURE, demorrante devers le dit Counte, le dit Roi ad faic mec-
tre fon Granc Seal.
Don. a Weftm. le xxiv jour de Feverer, TAn du Regne le dit
Roi d'EngIeterre Trentifme Tierz, & de France Vintifmc.
Fa:t a remembrer que Vautre Fartie de cefle Endenture , enfealle
du Seal du dit Counte , ef en la Garde de Sire Juhan de Wy^ieiuyk.
* Pro Galeis de f^enetia.
EX,&c. Salutem.
•VL
120.
Ann. D,
I359-
^7. 33.
E. 5. ■
^- i ?•
1. m. ij;
R
^^ Sciatis quod Nos (ad Recjuifitionem fpecialem, Nobilis Vi<
ri, Johannis Ducis Venetis) fuicepimus Sex Galeas, onuftas Mer-
cimoniis, cum Homimbus & Mercimoniis in Galeis illis, que de
Partibus Venetiae verfus Partes Fhndrix funt venturx , in Prote-
ftionem & Detenfionem noflras fpeciales, necnon in falvum &fe-
curum Condudtum noltrum :
Ec ideo yobis raandamus, (^c. frout in ftmilihusde Condudu U-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis proximo fucu-
rum duracuras.
Dac. apudWcftmonafterium, vicefimo quarco die Februarii.
Ter ipfim Regem.
Pro Cardinali Petragoricenji , fuper H<creditMibnsftiis in f^af.
conia.
D EX Senefcallo fuo Vafconiae, qui nunc eft, vel qui pro tem- p^^^, o^
•'■^ pore fueric, Salutem. ^,^
Supplicavit vobis , Venerabilis Pater,Taillarandus Epifcopus Alba- An.Ti.
ur.
nenfis, Sanctae Romanic Ecclclix Caidinalis.
Cum Johanna de Petragorio , Amica flia defun£ta, in Tefta- ^-3/-^. ,,.
mento fuo, in ultima voluntate fua, voluidet & prxccpifletqu')d, £_ ,'_ ^jff
quamdiii Guerra inter Nos & Adverfarium noftnim Franci^e dura- ,0'
ret, Loca & Gentcs de Lanerdaco, de Fengaroliis, & Caudaro-
ne, quic fuerunt prxdidae Johannae, fint& remaneant deObedien-
tia noftra ,
Et fuum Hxrcdem Univerfalem , in omnibus & fingulis Bonis
&Rebusfuis, Mobilibus & Immobilibus, Redditibus , Caftris,
Locis, Parochiis, Molendinis, Juritdidionibus altis& badis, me-
ris & mixtis Imperiis , Dominiis, Terris&Emolumentis,ut3icum-
que & cujufcumque Statiis vel Condjtionis exiftant , praefacum
Zi 2 Citf;
i8o
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D; Cardinalem fecilTet & inftituinbt, prout in Teftamento prxdifto,
1359. corani nobis in Cancelkria noftra oftenfo, plenius vidimus con-
^dv. 3. tineri, ,•• o «^
■ Velimus ei difta Loca de Lanerdaco, de Fengarohis, & Cau-
darojie, cum omnibiis Juribus , Appenditiis , & Pertinentiis uni-
veriis, Obedientiae noftr^jam fubje;ta, fibi liberari jubCre,
Nos,
Ob sratam AfFedionem, cjuam ad praediaum Cardinnlem ge-
rimus & habemus, volentes ipfum favore profequi gratioib,
Volumus &: concedimus , pro Nobis & Hxredibus noftris,
quod Loca pt;iedid:a (videlicet) Caftrum de Lanerdaco,& alia Lo-
ca de Fens;aroliis, & Caudarone, cum omnibus Juribus' & Junl-
dicTrionibus, Juftitiis, Appenditiis, & aliis Pcrtinentiis fuis univer-
fis, in manus, diledi & fidelis noftvi, Bertrandi Domini de Mon-
te Ferrandi liberentur, nomine dicti Cardinalis regenda & cufto-
dienda ,
Ita qu5d idem Dorainus de Monte Ferrandi , durante Guerra
prxdidta , eidem Cardinali , de omnibus Proficuis & Emolumen-
tis, de eifdem Caftro & Locis ac 1 Pertinentiis fuis provenienribus,
deduais Oneribus & aliis Neceffariis , Caftro & Locis prxdidlis
ac CuftodijE eorumdem incumbentibus, interim refpondeat,
Quodque idem Dominus de Monte Ferrandi Caftrum & Loca
pr«dicl:a, cum fuis Pertinentiis univerfis , difta Guerra ccnante,
& Pace intcr Nos & diiSum Adverfarium noftrum reformata , di-
dto Cardinali, vel ab eo, fcu a didi Johanna, causa tunc habenti
vcl habentibus, ^ r n n.
Fadis prius nobis, vel Hxredibus noftris, aut Senelcallo noltro
Vafconiae, qui pro tempore fuerit , nomine noftro , Homagio &
aliis Deveriis confuetis, nobis debitis in hac parte,
Heftitucre hbere teneatur ; falvis femper in omnibus juribus cu-
jufcumquei , »» i-
Et ideo vobis mandamus quod praefato Domino de Monte Fcr-
randi Caftrum & Loca prxdicla, cum omnibus Juribus, Jiirifdi-
«Sionibus, Juftitiis, & aliis Pertinentiis fuis univerlis , liberari facia-
tis , regenda & cuitodienda , nomine didti Cardinalis , in forma
praedicta.
Dat. apud Weftraonafterium , primo die Martii.
Fer ipfum Regem.
• VT.
III.
Ann. D.
An. 33,
£. 3.
33. £. 3.
f. I.W.
»0.
Ann. D.
1359-
An. 35.
Lihsrat.
3?- £• 3
w, 8,
* Pro Nmciis Regis Navarne,
D EX,&c. Salutem.
■'^ Sciatis quod ,
Ciim, Nobiles Viri, Johannes de Fricamps & Robertus Porte,
Nuncii, Magnifici Principis, Regis Navarr^e, Confanguinci no-
ftri, & Magifter Oliverus de Mountmorel Confiliarius , & Petrus
Dutertre, Secretarius, ipfius Conlanguinei noftri, ad Nos, inRe-
gum noftrum Anglix, venerint , ad quaedam Negotia , di(Sum
Confanguineum noftrum tangentia, nobis referendum,
Nos,
Volentes Securitati didtorum Johannis, Roberti, Oliveri, &Pe-
tri in hac parte providere,
Sufcepimus iplbs , & Triginta Perfonas Equites , de eorum Co-
mitiva , cujufcumque Status feu Conditionis fuerint , ac eorum Ser-
vienres, Equos, Hernefia, Bona & Rcs fua qu-jecumque, in dido
Regno noftro morando, ad propria redeundo , & exinde in An-
gham, quotiens expedire viderint, redeundo,e^c.
Dat. &c. quarto die Martii.
Fer ipjum Regem.
Pro Duce Britannia de ExpeHjis, p*per 'Jufiis.
RE X Thefjurario , & Camerariis fuis , Salutem.
Mandamus vobis quod, dilcfto & fideli noftro , Johanni Du-
ci Britannix, Trefdecim Libras, QSici SoUdos, & Undecim De-
narios, tam pro Armaturis & Aparatibus fuis , pro ultimis Juftis,
apud Smethefeld Qtiarto dieMartii proximo practerito tentis , quam
pro Mifis & Expenhs , per ipfum & Famiham fuam , occaiione
' didtarum Juitarum , fadtis, li ilbi per vos prius foluti non fuerint,
de Thefauro noftro folvatis.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , odavo die Martii.
Per ipjum Regem.
Ann. D.
13/9-
An. 33.
£. ;.
Scot. 33
Pro Familiari David de Bruys.
ANdreas de Ormefton, Familiaris David de Bruys, Prifonarii
Regis , habet Literas Regis de Conduftu , veniendo, cum
Qiiatuor Equitibus de Comitiva fua, in RegnumAngtiie,perTer-
ram vel Mare , in eodem morando , & exinde ad Partes ScotiiE
redeundo , per unum Annum duraturas.
' Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Martii.
Confimiles Litcras Regis de Condufta liabet Walterus de De-
fpenfer veniendo cum Quatuor Equitibus , ^c. ut Jupra.
Don. ut fupra.
'Ann. D.
1359-
An. 33.
I- J.
Ix Ah-
togr.
De Treugis , Burdegale concordatis , ttfqne ad FeJ^ttm SanHi
yohannis Baptijia continaandis.
JEhan, par la grace de Dieu, Roi de France, a tous ceuls, qui
ces Lettres verront, Salut.
Savoir faifons, que, en efperance de bonne Paix avoir, avons
accorde bonnes & loyaux Abftinences & Trieues , & les Accor-
donspar ceftesprefentes, par eHCrenous & le Roy d'Angleterre,
*VL
pour Nous, noftre Royaume , & tous nos Subges , Allies, Ai- Ann. D.
dans, & Adherens, en la maniere qui s'enfuitj c'eft ailavoir, i359-
Qiie bonnes & loyaux Abftinences & Trieues feront entre nous ■E<'i'- 5- .
& les Royaumes de France & d'Angleterre, & entre tous les Sub- |
ges, Allies, Aidans, & Adherens quelconques, quelque part ouil '
ioient, tant par Mcr, come par Terre , & tant es Illes de Mer,
comme ailleurs, & par efpecial es Duchies de Guienne, Normen-
die, & deBretaigne, & en tous autres Terrcs , Paiis, &Lieux,
Nommei. par elpecial en la derreiner Trieue , prinfe parentre nous
a Bourdiaux.
Et commenceront ceftes prefentes Trieuesi & Abftinences le
jour du deffaillcment des dites Trieues prinfes aBourdiaux, tantque
a la prochaine enfujuant Fefte de la Nativite Saint Jehan Baptilte,
& Landemain julques a Soleil levant.
Pendant le quel temps , riens ne iera , ne ne porra eftre mefFait
de Tune des dites parties, ne de aucun de 'fes Subges , ou AUiez,
Aidanz , ou Adherens , en corps ne en biens, a Tautre Partie, ne
a aucun de fes Subges, ou Allies, Aidans, ou Adherens, com-
ment que ce foit.
Et auront ces prefentes Trieues , ou Abftinences , leur vertu &
plain effed , en tous les Pais , Royaumes , & Lieux , contenus es
derraines Trieues, les quellesont a durer encores , du jour de la
Date de ces prefentes Lettres, fibien devant lalPublicationcomme
apres ,
Et foit compris en iceftes, fi bien pour 1'une partie , comme
pour Tautre, tous yceux, qui en la darraine Trieue (bnt nomespar
elpccial.
I T E M , que , pcndant ceftes Trieues , Riens ne foit donne ne
promis, par nulle de didtcs Parties, en prive, ne en appert, pour
mouvoir, ou faire Guerrc a ratitre Partie , par aucune voie , di-
redtement , ou indiredement j mais contraindra , & fera tenus de
contraindre, chafcun des dites Parties a fon pooir, en bone foy,
fes Subges, qu'il ne muevecent , ou facent Gucrre a l'autre Par-
tie , pur qiielconque caufe , les dites Trieues durans.
Item les Gens, Subges, Coajuteurs, ou Allies des dites Par-
ties, ou des avantdis Royaumes de France & d'Angleterre , aufli-
bien les Flamens, comme autres quclconques il foient, & tous les
Marchans , avec toutes leur Marchandices , toutes manieres de
Gens, toutes Provifions & Biens tant par Mer, comme par Ter-
re, & par Eaues douces, pourront aler & venir, de Tune part en
Tautre, fauvement & feurement , & aufti franchementf, come il
foloient aler & venir , en temps des Devanciers des Rois de Fran-
ce & d'Angleterre, en temps de paiz,; en paiant les Peages &De-
voirs Anciennement accouftumes , fans aucunes nouvelles Impofi-
tions leuer , fors celles , que paient autres Subges du paiis mefmes.
Et eft accorde, par clpecial, que fe en la Duchie de Guienne,'
aucune pefcherie , ou Pal , ou autre Deltourbances feroient mifes
en aucunes des Eaues douces, quelles feront ou porront eftre Nui-
fins aus Marchans, pour devaler leurs Vins, ou autres Marchandi-
fes par ycelles, que elles foient tantoft hoftees j)exceptes les ancien-
nes & deues: & nuUes ni foient mifes, durant les dites "rrieues ,
Ec fe aucunes Villes , Chaftiaux , ou Fonereftes, Gens, Ter-
res, ou Biens, eftoient prifes, ou aucune chole faidte, par aucune
des parties delTijfdites , leurs Subgies , ou Adherens , au contraire
dcs dites Trieues, apres le jour de la Date ceftcs prefentes Trieues,
au quel elles font aftermees & accordes, foit devant la Publication
ou apres, que toutes celles chofes entierement, & fans delai,foient
Reftituees & Mifes au point , ou elles eftoicnt au jour des "rrieues
accordees & affirmees : & ce par les Confervateurs, ordenes es
derraines Trieues, prinfes a Bourdiaux, & felonc la fourme, ma-
niere , & condition en ycelles a plain contenues j & fur ce , par
chafcune des dites parties,les Dis Confervateurs en aient plainpooir
par vertu de ceftes prcfentes Trieues.
Et toutes les choles avantdits, & chafcunc d'icelles, nous avons
prorais loyalment & en bone foy tenir , garder, & acomplir, &
faire tenir , garder , acomplir , a noz, Subgiz a noftre pooir , fans
fraude, & fans mal engien, en la fourme & manier que elles font
a delfus contenues.
Et, pour ce, comandons & mandons, atous nos Subges, eftroi-
temcnt enjoingnans, que les avantdites Trieues, en tous & fingu-
lieres fes Poins, tiengnent, & facent eftroiteraent garder & tenir,
fur quanque il puerent fourfaire envers nous ,fans en riens venir a
Fencontre.
Et auffi chargons expreffement & eftroitemenc tous nos Subges,
Aidans, & Adhaerens, & Bienvoeillans , de quelconques eftat ou
condition que il foient , que nuls de euls ne donne Confeil , Con-
fort , ne Aide en quelque manier ^ mais toutefois eft parle & ac-
corde, que les Subges, d'une part & d'autre, tiengnent les Lieux,
Profis, & Raunceons, qu'il tienent a prelent , fans faire Guerre,
& fans Chevancher, ou Conftraindre autres Lieus, ouPaiis, qui'
ne font a prefent Rauncones.
En tefmoing des queles chofes , nous auons fait mettre noftre Seel
a ces Lettres.
Donne a Londres , le xviii iour de Mars , TAn de Grace Mil
Trois Cens, Cinquante, & Huit.
Super flicam ,
J. Royer.
* Pro j4rchiepiJcopo Senonenji^ P^fcr Pace Reformanda, ^ Re- « yj^
demptione qmrenda. 113.
Ann. D.
D EX univerfis & fingulis Juftitiariis, ad quos &c. Salutem. 1357-
'-^ Cum Adverfarius nofter Francise, pro bono Pacis , prxlocu- ■^"- 33^
tx noviter inter Nos & noftros Confiliarios ex una parte , & di(9:um ■^- 3-
Adverfarium noftrum & Gentes de Concilo fuo ex altera, idem ^''*'''-
Adverfarius nofter Archiepifcopum Senonenfem,Prifonarium , 33^-E' 3-
dilecli & fidelis noftri---Comitis de Warrewyk inter alios , ordi- ?• '•
Ra-»'^ '9.
ET ACTA PUBLICA.
i8r
Ann D. "^v^fif 3 ^^ nollra licentla , ad partes Regni Francias deftinan-
j.,.q^ ' dum,
£.iv. ■"'. Qy' ^^'^^^ Archiepifcopus hujufmodi Viagium acceptavit, ne-
' "' '' dum pro exequendis promillis , Verum etiam ut Summam Flore-
norum, ad quam compofuit cum didlo Comite pro Redemp-
tione & Liberatione fui Corporis, folvi celeriiis procuraret,
Sciatis qu6d fufcepimus in Protedtionefn noftram , necnon in fal-
vum & fecurum Condudtum noftrum , didum — Archiepifco-
pum, & Triginta Equites de fua Comitiva Inermesdumtaxac,eun-
do in didum Regnum Franciae , & ubique per Terras noftrx Obe-
dientix , in Terra & in Mari , morando & redeundo , hinc ad
Biennium :
Quocirca mandamus vobis, ^c. prout in [imilibus de ConduBu
Literis.
In cujus j &c. per Biennitlm duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo die Marii.
Per ipfum Regem.
Pro Comite de Mar.
Ann. D. n EX, &c. Salutem.
1359. rv ijciatis, quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem
■^" 53- noftram, necnon in falvum & fecurumCondu6i:umnoftrum,Tho-
•^- 3- mam Comitem de Mar in Scotia, veniendo in Regnum noftrum
Scot. 35. Anglia:, adCivitatem noftram Londonix , & alibi ubi ipfum af-
£. 3. «». fignaverimus , cum Triginta Perfonis de Familia fua, Triginta E-
^* quis, & cumTribus IVIercatoribus de Scotia, cum Decem Equis
in Coroitiva ipfius Comitis , ibidem morando , & inde in Scotiam
redeundo :
Et idco vobis mandamus i^c. prout infimihbus Literis de Con~
duiiu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum SancSti Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Martii.
Ter Cencilium.
Confimiles Literas de Condudu habent fubfcripti ^ videlicet ,
Inter Nos & , diledum Confanguineum & fiddem noftrum, AnP; t).
Edwardum de Balliolo, nuper Regem Scoti;Te, fuper Donaiione & 13") S«
Coiiceilionv- de Regno & Ccrona Scoti.E, ac dstoto Jurc &Cli- ^*"». 3.
mioquB \n eifdem Regno & Curonj habuit, nobis peir ipfuuiEd-
wardum faclis, initas,
Eidem Edwardo, pro fuftentatione fua , & ftatu fuo manutcnen-
ddo, de duobus Milibus Librarum, ad terminum vitx idx. habcn-
tiis, concederimus providere , prout in quadam Indentura , inde
inter nos & prcefatum Edwardum confecla , & Privato SigiUo no-
ftro (ignata, plemiis continetur,
Et nos ( volenrcs didam concedionem noftram effeftui man-
cipari) dederimus & concefferimus , pvo nobis & H,Eredibus no-
ftris, eidem Edwardo duo Milia librarum, habenda & pcrcipien-
da lingulis Annis in Ponu pr.cdidto & Portu de Kyngefton iuper
HuU, videlicet,
In quolibet Portuum praedidorum Ducentas & Quinquaginta
libras in fefto Paichae,
Et Ducentas & Quinquaginta libras in fefto Nativitatis Sanfti
Johannis Baptiftas,
Et Ducentas & Quinquaginta libras in fefto Sandli Michaelis ,
Et Ducentas & Quinquaginta libras in fefto Natalis Domini ,
De exitibus Cuftumarum & Subfidiorum noftrorum ibidem,
per manus Colledorum eorumdem , ad totam vitam ipfius Edwar-
di, abfque Impedimento, & Contradidione aliquali, aut Revoca.-
tione, indfe faciendis ex quacunque caufa, prout in Literis noftris
Patentibus, inde confeftis, pleniiis continecur,
Vobis mandamus quod , folutis AfTignationibus Ifabellae Matri
noftrx , jam defundrae , & Philippx Conforti noftrx , Reginis An-
gliae , in did:o Portu de Sandlo Botholpho , per nos de exitibus
Cuftumarum & Subfidiorum prxdidtorum ad terminos ftatutos fa-
<Sis, prgefato Confanguineo noftro Ducentas & Quinquaginta li-
bras inde, pro termino Pafchae proximo prjeterito, de primis exi-
ribus Cuftumarum & Subfidiorum pr«didtorum , pr.« omnibus aliis
Aflignationibus , fuper exitibus praedidis per nos fadtis , tine con-
tradidtione aliqua fblvatis,
Recipientes literas ipfius Regis acquietantix , quse fufBcientes
fuerint in hac parte ,
Ec nos vobis inde , in corapoto veftro , ad Scaccarium noftrum ,
debitam Allocationcm habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonailerium , primo die Maii.
TI:}omas Bijfet Miles.
tiorviannus Leffeleye-
Jahannes Grant Miies.
Adam Montagu.
yohaunes Ros.
Ann D.
Pro Nmciis Civitatnm Francia,
1359-
■*» • 3 3 ■ D E X , &c. Salutem.
E. 3. Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Condu6tum
Vyanc. noftrum Johannem Bigoti de Biteriis, & Berengarium de Narbou-
E. 5 .p. I . na , Nuncios quarumdam Civitatum Senefcalcx Carcialfonx, ad Ad-
W.6. verfarium nofirum Franciaz deftinatos, & Decem Equites vel Pe-
dites de eorum Comitiva, cujufcumque conditionis fuerint, veni-
endo infra Regnum noftrum Anglix, ibidem morando, &exinde
ad partes Franciae redeundo.
Et ideo vobis mandamus quod eifdem , Johanni &Berengario,aut
didtis Equitibusfive Peditibus de eorum Comitiva. c^c prout /'«
fimilihus de ConduSlu Literis,
In cujus,&c. ufqueadFeftumPentecoftes proximo futurumdu-
raturas.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die
Martii.
Ter ipfum B-egem. -
*VI.
114.
Ann. D.
1357.
An. 33.
E. 3.
Franc.
35. E. ■},.
>/». 18. f.
I.
* De Dextrariis in .Angliam dttcendis.
* Confimile Brcve dirigitur CoIIe6toribus Cuftumaruni in Portu
de Kyngefton fujpcr HuU , pro eodem Rege de aliis Ducentis & j^.
QuinquaRinta Libris pro eodem Termino. '
Telte ut fupra.
De ommbm u^ppelUtionibus , ut ad Regem Francii interpojt-
» vr.
tis , andiendis.
R
D EX, &c. Salutem.
^ Sciatis quod,
Ciim, Nobilis Vir — Comes de Tankervill , Prifonarius no-
fter , mittat quofdam Familiares & Servientes fuos ad partes Fran-
cix, pro Quatuor Dextrariisfeu magnis Equis inRegnum noftrum
Angli-x ducendis ,
Sufcepimus ipfos Familiares & Servientes prxdidti Comitis,eun-
do ad didtas partcs Francix pro didtis Dextrariis & Equis quxrcn-
dis, ibidem morando, & exinde cum eifdem Dextrariis & Equis
,per totum Dominium & Poteftatem noftra , tam in Tcrra , quam
in Mari, in Angham vcniendo,in Proteftionem , &c. prout in fi-
milibus Literis de Co^iduilu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis pro.ximo fiitu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , tricefimo die Martii.
Pcr ipfum Regem.
COnfimiles Literas Rcgis habent quidam Familiares & Servien-
tes Comitis de Juny , Prifonarii Regis , eundo ad partes Fran-
cix pro magnis Equis, Vinis, Bladis & aliis neceilariis ipfius Co-
mitis de Juny , in Regnum Anglix ducendis, per idcm tempusdu- J^
EX, diledtis & hdelibus fuis, Magiftris, Johanni de Stredce /i^j^_ q
Legum Dodori, & Petro Aymer, Salutem. I3S9- '
Quia, juxta debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis, ad _^„_ ,,'.
Nos, ut ad Regem Francix & fuperiorem Dominum Ducatus A- e. 2.
quitanix & Partium adjacentium , Querelantibus , Provocantibus , y^fc\j,
& Appellantibus , defideramus fieri plene Juftitix complementum , e ,^ '
Nos, ^ 6. " "
De veftris fidelitate & circumfpeftione provida confidentes,
Ad recipiendum & audiendum omnes Querelas, Provocationcs ,
& Appellationes, ad Nos, ut Regem Francix, in didtis Ducatu
& partibus fic fadas & interpofitas , & impofterum faciendas &
interponendas ,
Et in omnibus caufis Querelarum , Provocationum & Appellatio-
num hujufmodi civilibus , cum emergentibu.s, incidentibus,&depen-
dentibus in & ab eifdem, procedendum , citandum , cognolcendum,
inhibendum, interloquendum,ditifiniendum, exequendum ,&ipfas,
fecundum Leges , Foros , ac Confuetudines dictarum Partium , ac
ftilum & curfum Curix noftrx Franci.r,Fine debitio terminandum ,
Et omnia alia & fingula faciendum & exercendum , qux in prx-
mifTis & ea tangentibus neceffaria fuerint , etiam fi mandatum exi-
gant fpeciale ,
Vobis , cum Punitionis & Cohercionis debitx poteftate , Vices
noftras committimus , donec cas duxerimus revocandas :
Et ideo vobis mandamus quod , circa prxmiffa facienda , dili-
genter , folerter , & fideliter Intcndatis.
Damus autem omnibus Archiepifcopis , Epifcopis ,^ Ducibus ,
Comitibus, Vicecomitibus, Marchionibus , Baronibus , Senefcallis,
Majoribus, Prxpofitis, Ol^icialibus , Miniftris, & omnibus aliis
Fidelibus noftris , tam Nobilibus , quam Popularibus , dicftarum
Partium , tenorc prxfentium , in Mandatis ut vobis intendant &
pareant in prxmitfis.
In cujus, &c. pro noftro beneplacito duraturas.
Dat. apud Wettmonafterium , primo die Maii.
Per ipfum Regemi
raturas , fub eadcm Data
Ann. D. — ^ —
jtn.ii'. ^^" ^dwardo de Balliolo, de ^nnuitate fbhenda.
£. 3.
Zlmf. R E, X Colle<aoribus Cuftymarum fuarum in Portu de Sandlo
33.£. j. •'•^ Botholpho, Salutem.
m. 27. Cuni, juxta Convcntiones,
Defide Notariis, nijl de u^qttitania orimdis, non adhibenda.
EX Senefcallo fuo Vafconix & Conftabulario fuo Burdega- Ann. D.
lix, qui nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, aut eorum 1359.
Loca tenentibus, Salutem. An. 33.
Quia, ut didicimus, nonnulli, de Ducatu noftro Aquitanix,qui E. 3-
pro iN^otariis Publicis fe gerunt, & Audtoritatem a Domino Sum- lbid.m.s»
mo Pontifice, aut a nobis, ad hoc non habent , per quod Mala
quamplurima, ex eorum fadlis, in partibus illis perpetrantur ,
Nos,
Volentes Dampnis & Periculis , qux es hoc evenire poterint ,
«bvure, ^ ^ ^^
l82
CONVENTIONES, LITER^,
1359-
£4v. J.
Ann. D. Volumus & ordinamus quod nulkis Officio Notariatus iti didlo
Ducatu utatur,nec Fides aliqua alicui Notario adhibeatur , nifi fuerit
de divito Ducatu oriundus , & per Dominum Suramum Pontifi-
cem , vel per Nos , feu Miniftros noflrros ejufdem Ducatus , ad hoc
a nobis auctoritatem fpecialem habentes , creatus in Officio fupra-
difto:
Et ideo vobis mandamus quod Ordinationem prxdiftam in Du-
catu prxdifto publicari , & firmiter teneri , & obfervari faciatis.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Fer ipfum Regtm.
Et adomnia alia & fingula faciendum ', qujc in prsemiflis nc; Ann. D.
ceffaria fuerint vel oportuna, etiam fi Mandatum exigant fpeciale, I159-
Eifdem, Senefcallo & Conftabulario , & eorum alteri, plenam, E<<v. 3.
tenore prxfentium, concedimus Poteftatem;
Ratum & gratum habituri quicquid didtos , SenefcallumSc Con-
ftabularium, vel eorum alterum, nomine noftro, Adtum vel Ge-
ftum flierit in prxmiftis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm primo. die Junii , anno Regni
noftri Francix vicefimo, Regni veronoflri Anglixtricefimotenio.
Per ipfum Regem.
•VI.
ii(S.
Ann. D.
1359-
An. 33.
£. 3.
fr.inc.
?',.£.;.
«i>.iS./>.i:
* Tro MagnatilfHS FrMci£, fuper Tratiatu Pacis, inNm-
cmm defiinatis.
D E X univerfis & fmgulis Hominibus noftris Ligiis , Subditis ,
*^ & Amicis, ac nobis Beiiivolis, ad quos,&c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Nobiles Viri,
Archiepfcopus Senotievfs ,
Covics de Tavkefville,
Conies de Damp7io Martino,
JilarejcdUus dc Dode^iham,
Doj/iinus de Alhintaco ,
Prilbnarii noitri,
Et Magifter Johmnes Rotarii Clericus,
Ad partes Francix pro quibufdam Articulis, Traftatum Pacis,
inter Nos & Adverfarium noftrum initx , in Nuncium fint dcfti-
nati, ^ - . ■ r xT
Et Nos, per Literas noftras Patentes , fuicepimus ipfos Nun-
cios, & quemlibet eorum , eundo pcr Dominium & Poteftatem
noftra, & per pirte.s de Obedientia & Amicitia noftra exiftentes,
tam in rartibus Francix, quam alibi, in falvum & fecurum Con-
dufturn noftrum, prout in didis Literis noftris de Condudu ple-
nius continetur.
Vobis, Ligiis & Subditis noftris, firmiter injungimus & man-
damus, fub omnimoda forisfactura qua nobis foristacere poteritis,
vofque, Amico>& Benivolos , intime rogamus quatenus prxdictis
Nunciis, eundo per Dominium & Poteitatem prxdidta , feu per
Diftri6tus veftios, vos, Amici & Benivoli noftri, in eifdem mo-
rando, & exinde ad partes Regni noftri Anglix redeundo, non
inferatis, feu, quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittatis In-
juriam , Moleftiam , Dampnum , Impedimentum , aliquod feu
Gravamen , contra tenorem Literarum noftrarum de Condudtu
prxdi6tarum ,
Set ipfos Nuncios, & quemlibet eorum, favorabiliter petractetis
& benigne , & , cum necefte fuerit , falvo per Diftridus ve-
ftros conducatis, cum per ipfos, feu eorum aliquem , fuper hoc
ex parte noftra fueritis requiliti.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Nativitatis Sandi Johannis Bap-
tiftx proximo futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , undecimo die Maii.
Per ipfum Regem,
Confimiles Literas de ConduiSlu habent
Johannes Bigotti, de Biterris,
Et Berengarius Laci , de Norhona.
. Vallettus Jacohi de Bouroon , Prijmia>-ii Regis.
Familiaris Marefcalli Dodenham , Prifonarii Regis.
Gulielmus de Bolonia , Equitator Adverjar^i Regis.
Thomas EJpicerii , Valettus Adverjarii Regis.
Frater H.wio Cavonicus Ahhatix Belli Portus.
Jokanne dc la Val , Domhtus de
JmtJi-ak,
Jnvaniis Charne! Miles.
Johamies de Juliz. Mil. ^Nuncii Karo-
Rejfridus de Veyer. ' li de Blojs.
Oliverus de Fjm
Rollandus de Seint Gile.
Petrus Plantart. j
Cuido Foraje, Scutifer Comitis A/itiJJiodorenfis , Prifottarii Regis.
Ann.D-
1359-
An. 33.
I. 3.
Fat. 33
u
-i
Pro Archibaldo de Douglas.
REX &c. Salutem. ^ -q
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Conduftum , ' '
noftrum Archibaldum de Douglas', Militem de partibus Scotix,^^"^'
& Quinque alios Equites de Comitiva fua, veniendo ad nos, ^c. ''' ""
prout in fmilihus de ConduElu L.iteris. <l t\-i
In cujus, &c. uique ad Feftum Sandi Petri ad Vincula proxi- /V^ !.*
mo futurum dumtuias. '''
Dat. apud Weitmonafterium, fexto diejunii.
Per ipjum Regem.
Pro Afahemiato in Confli^u CreJJiaco.
REX, Omnibus , ad quos &c. Salutem. j^j^j^ q
Scatis quod,degratia noftra fpeciali, &probono Servitioquod ^ '
Johannes de Dunflaple , nuper unus Palefridiariorum noftrorum, _4„. ,,'
nobis a longo tempore impendit, & pro eo quod idem Johannes ^ ' "'
in Servitio noltro ad Bellum de Crefly Mahemiatus extitit , Con-
ceffimus ei Duos Denarios per diem pro Vadiis fuis , Decem Soli-
dos pro Roba fua , & Quatuor Solidos & Oifto Denarios pro Cal-
ciatura fua , per Annum percipiendos , & habendos ad totam Vi-
tam fuam , de Exitibus Comitatiis Devonix , per Manus Viceco-
mitis ejufdem Comitatus , qui pro tempore fuerit', ad Terminos
Sandi Michaelis & Pafchx, per xquales Portiones.
In cujus , &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die 'Junii,
Per Breve de Privato Sigille.
Pat.
£.3
f-
m.ii.
R
De Cujiodia Brevium Britannite commijfa,
E X omnibus , ad quos , &c. Salutem. .
Sciatis quod Nos, Ann.U
De fidelitate & circumfpedione , diledi nobis, Willielmi de ^359'
Wakefeld confidentes,
Conceffimus ei Cuftodiam omnium Brevium Britannix , apud
Civitatem noitram Burdegalx de Navibus recipi folitorum , ad Du-
cem Britannix, in cuftodia noflra exiftentem, pertinentium ,
Habendam, quamdiii Ducatum Britannix in Manu noftra con-
tigerit remanere,
Percipiendo, in Officio illo, talia Vadia & Feoda, qualia alii,
qui cuilodiam illam hadenus habuerunt , percipere coniueverunt pro
eadem;
Itaquod de Exitibus,de Brevibusillis provenientibus , nobis re-
Ipondeat prout decet.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium, decimo quinto die Julii.
Per ipfum Regem.
An.ii.
E. j.
Vajc. 3j:
£.3.w.4.
R
De Potcflate Tra^andi cum Rcge CaftelU.
Niverfis, prxfentes Literas infpeifturis, Edwardus , Dei gra-
tia, Rex Francix & Anglix & Dominus Hibernix, Salu-
tem.
Sciatis quod Nos , r^ n. •
Grata confideratione penfantes fincerx Diledtionis Conftantiam
^•?-i>.i. & Subventionis promptitudinem , quibus, Serenifllmi Principes,
^■^7. Domini Reges Callellx, Confanguinei noftri cariflimi , & noftri
Progenitores, fe mutuo prxvenerunt,
Et defiderantes Hoc noibis temporibus continuari ,
Ac de fidelitate & circumfpeftione provida, dileiftorum & fide-
lium noftrorum , Johannis de Cheverefdon Senefcalli noftri Vafco-
nix, & Johannis de Stretele Conftabularii noftri Burdegalix, ple-
niiis confidentes ,
*VI. * Ad Tradtandum & Concordandum cum ipfo Confangumeo
117. noftro, vel Depiitatis ab eo , de Ligis & Auxiliis , inter noftros
Progenitores fic initis, inter Nos continuandis ,
Ac de Amicitiis & Aliigantiis inter ipfum Confanguineum no-
ftrum & nos, fi oporteat , de novo ineundis, & mutuis Auxiliis
hincinde prxftandis,
Et ad e.i , qux fic Tradata & Conccrdata fuerint , quacumque
Securitatc firmandum ,
* De Marca concedenda.
EX Senefcallo fuo Vafconix& Conftabulario fuoBurdegalix,
qui nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, aut eorum Loca
tenentibus, Salutem.
Ex parte , diledi Valetti noftri , Willielmi de Wakefeld , Civis
Civitatis noftrx Burdegalix , nobis eft , graviter conquerendo,
monftratum quod, „ r- . ...
Ciim ipfe, per Gentes Adverfarii noftri Francix , temponbus
Treugarum ,' inter Nos & didtum Adverfarium noftrum diyerfis
vicibus initarum pluries , fupra Mare captus , & in Arta Prifona
Detentus & ad diverfas Redemptiones , quas ante Deliberationem
fuam folvit , pofitus, & de Vinis & aliis Bonis fuis , ad valorem
Qiiinque Milium Librarum , Deprxdatus fuiCfet, unde Satisfadio-
nem aliquam hadenus non habuerit, r^ ^ ■ t\
Et, licet Cuftodes Treugarum illarum, ex parte noftra m Du-
catu Britannix, tam ore tenus, quam per diverfas Literas fuas,Cu-
ftodes earumdem Treugarum , pro parte didi Adverfarii noltri in
eodem Ducatu Britannix, & alibi, in partibus Francix , pluries
requifiverunt ut WiUielmo, deCaptione, Imprifonamento, &De-
prxdatione prxdidris, ac de Dampnis & Jadturis , qux occafiom-
bus illis fuftmuit, emendas debitas fieri facerent , iidem tamen Cu-
ftodes Treugarum, pro parte ditti Adverfaru noftri , quicquam,
ad Requifi.tiones prxdictas, lacere non curarunt, iicut ideni Wii-
lielmus, per Inftrumenta Publica , & alias Evidentias , fufficienter
^°Per"quod'^pr.^iaus Willielmus oobis fupplicavit fibi de Remc-
dio congruo providere,
^''^' ,Qui
•VI.
128.
Ann. D.
1359-
An. 33.
E.3.
Vcfc. 33.
E.3.TO.J.
ET ACTA PUBLICA.
183
Ann. D. Qui fingulis Subditis noflris fiimus in exhibitione Juftitis Debi-
. 1359- tores, volentes prsedidlo Willielmo , fuper Recuperatione Damp-
&'f. 3. norum & Jadturarum fuorum prxdiftorum, fubvenireut tenemur,
Vobis mandamus quod, vifis Inltrumentis& aliisEvidentiisprx-
diitis, quas idem Willielmus penes fe habet,
Si vobis legitime conilare poterit praefatum Willielmum , tem-
poribus Treugarum , inter Nos & didum Adverfarium noftrum
initarum, fic Captum, Imprifonatum , & Deprcedatum fi.iilTe,
Et didlos Cuftodes Treugarum , pro parte didi Adverlarii no-
fl:ri, per Cuftodes Treugarum illarum , pro parte noftra, fuperhoc
debite requifitos, eidem Willielmo in Juftitia , in hac parte, fa-
cienda defeciffe,
Tunc di(fio Willielmo Marcam de Bonis omnium Subditorum
didi Adverfarii noftri Franciae, qux infraDucatum noftrum,tem-
pore Pacis vel Treugs,. inveniri contigerit, concedatis , 6c Exe-
cutionem inde fieri faciatis, prout de Jure, & fecundum Foros &
Confuetudines Partium prjedidarum fuerit faciendum.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium , decimo fexto die Julii.
Fer ipfum B.egem.
Ad Comitem de Ormond , JUper Aiatrimonio contrahendo.
Ann. D. Q EX, diledo & fideh fuo , Jacobo le Botiller, Comiti d'Or-
i^fp. ^^ mond, Jufticiario fuo Hibernise, Salutem.
A». 33. Confiderantes Probitatem, Senfum, & Virtutes , qul in, dile-
E. 3. (So nobis, Geraldo, Fratre Juniore Mauritii, Filti Mauritii Comi-
Clmf. tis Delfimond , defundti , qui de nobis tenuit in Capite , vigent ,
j5. £.3. ficut nobis ex laudabih Teftimonio perhibetur,
w. 21. Ac volentes proinde ipfum Geraldum Favore profequi gratiofo,
'*• Volumus & ordinamus quod didtus Geraldus & Einecia Filia
veftra Copula Matrimoniali conjunganwr, abfque Donacione prop-
ter Nuptias eidem Geraldo aliqualiter facienda ,
Et, ut iidem, Geraldus & Fiiia veftra, Statum fuum decentius
manutenere valeant, & in Recompenfationem Donationis propter
Nuptias, conceffimus eidem Geraldo omnia Caftra , Maneria , Ter-
ras, Tenementa, & Libertates , tam Regales , quam ahas, quse
fuerunt prxdidti Mauritii Fratris fui , 6c quae per Mortem ejufdem
Mauritii , & ratione Idiotix Nicholai , Fratris Senioris ipfius Mau-
ritii , in Manu noft-ra exiftunt , Kabenda & Tenenda quamdiu Ma-
neria , Terras , * Tenementa , &c Libertates prxdida in Manu no-
ftra ex caula prsdidla contigerit remanere;
Ita quod idem Geraldus didtum Nicholaum , Fratrem fuum Se-
niorem , in Vidtu , Veftitu , & aliis Neceflariis fuis rationabilibus ,
inveniat & fuftentet :
Et ideo vobis mandamus quod, fada per didtuni Geraldum Se-
curitate de didto Matrimonio contrahendo , in forma praedi£ta , ei-
dem Geraldo Omnia Caftra, Maneria , Terras, Tenementa, &
Libertates prsedidta, fic in Manu noftra exiftentia , liberetis, Ha-
benda, in forma praedida, abfque aliquo nobis inde reddendo.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo die Julii.
Per ipfum Regem.
Ipfum Berardum Caftra, Terras, & Loca fua praediaa in Pace, Ann. D
abfque Impetiuone feu Moleftia, ei pro Homagio vel Homagiis 1559.
hujufmoli, ratione Caftrorum, Terrarum, & Locorum prsedido- £</v. 3.
rum faciendis , tenere permittentes.
In cujus, &:c.
Tefte Rege apud Weftmcnafterium , vicefimo fecundo die
Julii. •
Per tpfum Regem ^ Concilium.
» VL
119.
Sttper Perfonii de Familia Adverfarii Francia , jtfxta Pro-
clamationem , cekriter recedentibHs.
Ann. D. R EX j &c. Salutem.
1159. '•^ Sciatis quod,
An. 33. Cum Perlbnx fubfcriptae, de Familia Adverfarii noftriFranciae,
£. 3. fint extra Regnum noftrum Angliae ad Partes Francije, juxta Pro-
Fr«»c.33.clamationem indefadtam, celeriter profefturae, videlicet, Gaffius
E. 3. /). i.de Labingue, &c- in falvum & fecurum Condudtum noftrumi
tn. II. Et ideo vobis mandamus, ^c. ^rout infimilihus de Conduilu Li-
teris.
Dat. vicefimo primo die Julii.
Confimiles Literas habent fubfcripti; videlicet,
Familiares Comitis de Salehrugg, ^.
Familiares Lodowyci de Vendadour.^ j
Familiares Jacohi de Burhon,
Familiares Comitis de Juny ,
Familiares Domini de Derivall,
Familiares Domini de Credonio ,
Familiares Comitis de Sanceurre,
Familiares Comitis de Dauncere,
rPrifonariorum Regis.
■
I
Pro Berardo de Lebreto.
Ann. D, Ti 5; X Senefcallo fuo Vafconiae & Conftabulario fiio Burdegalse,
1359. IV 2^ 2IJJ5 Officiariis & Miniftris noftris, inDucatu noftroAqui-
•^"■SJ- taniac conftitutis, Salutem.
^•3 • Volentes , diledtum & fidelem noftrum , Berardum de Lebreto ,
Vnfc. 33. Filium & HaEredem Berardi de Lebreto Domini de Podio, Nor-
£.3.^.3. manni, praetextu grati & laudabilis Obfequii, nobis per ipfum im-
penfi, Favore profequi gratiofo,
Dedimus& conceffimus eidem Berardo, Filio Berardi, Refpe-
£tum Homagii, quod nobis pro Caftris, Terris, & Locis, quje
tenet de Hsereditate didiBerardi Patris fui, & Matris fuze, facere
tenetur , quamdiu nobis placuerit ,
Et ideo vobis mandamus quod Exadtioni , quam eidem Berardo,
Filio Berardi, pro Homagio vel Homagiis, pro Caftris, Terris,
& Locis praedidis facitis, fuperfedeatis quoufque aliud inde duxe-
rimus demandanduro,
Pro Thoma Bifet, de Retinentia.
K'
EX, &c. Salutem.
" Sciatis quod,
Cum, dileftus & fidelis nofter, Thomas Byfet de Scotia (quem
nobiicum pro prxfemi Pafligio noftro, retinuimus in Comitiva
noitra) ad partes Tranfmarinas fit profeduras,
* Sufcepimus ipfum Thomam, ac Homines, Terras, & Te-
nentes fuos, in Upietelyngton , Lambden, & Kymbryngham, in^
Protedhonem & Defenfionem noftram fpecialem ;
Et ideo yobis mandamus quod eidem Thomse, aut Hominibus
& lenentibusfuispraedidtis, in Perfonis, Bonis, aut Pofleffioni-
bus fuis, non inferatis, feu, cjuantum in vobis eft, ab aliis inferri-
permittatis Lijuriam , Moleftiam, Violentiam, Dampnum, Impe-
dimentum ah'quod , feu Gravamen ,
Volentes quod , m cafu quo quicquam contra ipfos per Subditos
noftros Attemptatum, Forisfadum, vel alias fuerit injuriatum,
tunc .Cuftodes Marchiarum Regni noftri Angliae, verfus partes
praedidas, ad Qi:erelam praedidti Thom», ac Hominum Terra-
rum & Tenentium fuorum priediitorura, & eorum cujuflibet, de
Injuriis & Forisfadis hujufmodi, indilate fe informent, & eas de-.
cprrigi faciant & reformari fecundum Legem & Confuetudi-
nem Marchiarum & Partium prxdidarum ,
Conceffimus etiam prx&to Thoma: , ac Hominibus fuis prxdi-
«Slis, & eorum iingulis, quod ipfi Querelas fuas, fuper Dampnis
& Injuriis eis illatis, coram didis Cultodibus falvo& fecurc pro-
fcqui poffint , tam in Regno noftro Anglix , quam in Partibus
Scotifc , noftrae Subditis Poteftati ; dumtamen pacifice fe geraiit ,
& quicquam, quod in noftri prxjudicium cedere poffic, attemp-
tare non prasfumant.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas
Telle Rege apud Weftmonafterium, viccfimo quarto die Julii.
Per ipjum Regem.
Ann.D.
1359-
An. 33,
£. 3.
Ibid.
• VL
130.
De Flno , a. fartihfts Tholojknis dxcendo , fro Adverfario
Regis.
R'
EX, &c. Salutem.
Sciatis quod , ■Ann. D.
Cum Guichardusde Lorays & Dionifius Bouis, Familiares Ad- ^559-
verfarii noftri Francix, ad Vina, pro Suftentatione ipfius Adver- -^"- 33-
farii noftri & Familix fux, in Anglia, de partibus Thololanis in ^- 3-
Angliam ducendumj per didtum Adverfarium noftrum fmt depu- ^'"""'^-
tati, 33--E- 3-
Sufcepimus ipfos, Guichardum & Dionifium, ac Navem , Vi- P- '• '"•
nis prxdictis carcatam, ac Marinarios Navis illius, veniendo in- '°*
Regnum noftrum prxdiftum cum Vinis illis, &_ eadem Vina dif-
carcando, & exinde ad propria redeundo, in falvum & fecurum
Condudtum noftrum;
Et ideo vobis mandamus quod eifdem Guichardo & Dionifio,
^c. prout /'« Literis de Condudu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pencecoftes proximo futurum,
duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo quinto die Julii.
Per ipfum Regem.
Snper Cttjlodia Adverfarii antedi^i.
K'
1359-
An. 33.
E. 3
P"'- 3,3-,.,
£.3.f X-
m. 16.
EX Univerfis & fin.gulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, ^„^1. D
^- Miniltris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salucem.
Sciatis quod,
Cuni deputaverimus , dileflum & fidelem noftrum, Willielmum
Deyncourt, & quofdam alios Fideles noftros, ad Adverfarium
noltrum Francise, a Caftro noftro Hertford , ufque Caftrum
noftrum de Somerton ducendum, & ipfum falvo ibidem cufto-
diendum, quoufque alicer pro mora fua duxerimus ordinan-
dum,
Affignavimus ipfum Willielmum ad Blada & alia Vidualia , ne-
ceflaria pro Suilientatione Fidelium noftrorum, fuper falva Cufto-
dia ipfius Adverfarii noftri fic commorantium , per fe & Depura-
tos fuos emendum & providendum pro Denariis fuis, juxta ratio-
nabile Pretium, inter Emptorem & Venditorem concordandum,
prompte in manibus folvendum ; _
Et ideo vobis mandamus quod eidem Willielmo,-& Deputatisj
fuis prasdidlis, in prxmiffis faciendis & explendis, Inteadentes fitis,'
Confulentes, & Auxiliantes, quotiens & prout idemWilliclmus,
feu Deputati fui prasdidti, vobis, vel alicui veftrum, fcire fecerint,
vel fecerit, ex parte nollra.
In cujus, &c. -ii..w_/
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo Ceno die
Julii.
J«H
184.
C O N V E N T I O N E S , L I T E R iE
IndentHra faila fuper Oijlodia frafata.
Ann. D.
'359-
£<ii/. j.
» VI.
151-
Ann.D. /^EsT Endenture, „ , ,,
1359. V> Fait entre noilre Seigneur le Roy ci'Engleterre & de France
Aa. 3}. d'unePart, & Monlieiir William Deyncourt, Monlieur William
£. 3. Colevill, en Noun & Liea Moniieur Robett de Colevili, q'eft fi
Climf. fuppris par Maladie q'il ne purra Travailler, Monfieur Johan de
33. £. 3. Kirl<eton, Monfieur Johan Deyncourt, & Monlieur Saier de Ro-
m. 11. d. cheford, d'autre Part,
Tesmoigne que,
Come ordine foit, par noftre dit Seigneur le Roy, & fon
Conieil, que le Roy fraunceois, Prifoner noftre dit Seigneur le
Roy, demura par un temps al Chaftel de Somerton elCountede
Nicliol,
Les ditz, , William , William , Johan , Johan , & Saier, ont em-
pris d'amener le dit Roi Franceois , du Chaftell de Hertford , ou il
demoert ore , (auvement , tantque au dit Chaftell de Somerton , &
de lui Garder ilioeqes, pur le temps q'il y demorra, feurement &
fauvement a lour perii. ..
Et averont en lour Compaignie, fur la dite Garde, xxu. Ho-
mes d' Armes : xx. Archers & ii. Gaytes ^
Dont ie dit Wiiliam Deyncourt Baneret, viii. Efquiers, & x.
Archers ovefque lui , des queux x. Archers iv. ferront a Chival ,
6c vi. a Pee:
Le dit Monfieur Johan de Kirketon Banerett, & vii. Efquiers, &
iv Archers ovefque lui, des queux iv. Archers ii. ferront a Chival
& ii. a Pee:
Et le dit Monfieur Robert de Coievill avera pur lui le dit Mon-
fieur William de Coleviil, ou autre Chivaler fuffifant, quant il lui
plerra remuer, & ii. Efquiers, & iv. Archers, des queux Archers
ii. ferront a Chival & ii. a Pee :
Le dit Monfieur Johan Deyncourt lui mefmes & i. Efquier,
& le dit Moniieur Saier lui mefines ii. Efquiers & ii. Archers a
Pee.
Et le dit Monfieur Robert de Colevill , par caufe de fa Maiadie,
ne ferra mie arte a demorer perfoneiment fur la dite Garde ; nies
de doner fon confeii, & de trover fes dites Gencz, fur la diteGarde
faire.
Et toutes Genrz, fufdites demorront a la Table du dit Monfieur
William Deyncourt, as Cuftages noftre dit Seigneur le Roy, qi
prendra le jour pur les Gages de eux & de lour Chivalx j ceft-af-
faver,
Pur chefcun des Deux Banerettes iv s.
Et pur chefcun des ditz. Cliivalers ii s.
Et pur chefcun des ditz xvii. Efquiers xii d.
Et pur chefcun des ditz viii. Archers a Chival 6 d.
Et pur chefcun des ditz xii. Archers aPee iii</.
Et pur chefcun des ditz Gaites vi d.
Qlicux Gages amontent ie Jour xxxix s.
Et, pur acomplir l'entier Ibmme de xl s. fi eft grantee al dit
Monlieur Williara de Deyncourt xii d. le Jour outre les ditz Ga-
ges.
Et le Treforer noftre dit Seigneur le Roy ferra preft Paiement
ou Aflignement au dit Sire Williaro, de temps en temps, de les
Gages Mditi,.
Et commenceront mefmes les Gages le Lundy prechein apres la
Date de ceftes, queu jour le dit Roi Franceois fe Remuera de Hert-
forH devers le dit Chaftel de Somerton.
En Tefmoignance des queux chofes noftre dit Sei^neur lc Roy
jur lui, & les ditz Monfieurs, Wiiliam, Wiiliam, Johan, Johan,
& Saier, pur eux, a cefte Endenture enterchangeablement ont mys
lour Sealx.
Don. a Loundres le xxvii. jour de Juyll , Tan du Regne noftre
dit Seigneur le Roy (ceflaflavoir) d'Engieterre Trentifme Tierce ,
& de France Vintume.
"Dt Fadiis, pro DuRione yohannis de Francia ufqtte Ca-
firum de Somerton , folvendis.
Ann. D.
1559-
An. 3J.
£. 3.
Ibid
f». II.
♦ VI.
131.
D E X Coiledtoribus Cuftumarum fuarum in Portu de Sando
'^ Botholpho, Salutem.
Prsecipimus vobis quod, dileao & fideli noftro, Willielmo
Deyncourt, pro Vadiisfuis & quorumdam aliorum Fidelium noftro-
rum.
Quos ad Adverfarium noftrum Francix, de Caftro de Hertford,
ufque Caftmm de Somerton ducendum, & * ibidem falvo fuo pe-
riculo cuftodiendum, conftituimus,
Quibus Vadia fua praEdifta (videlicet) Quadraginta Solidos per
diem, pro Quatuordecim diebus, a Vicefimo nono die Julii , pro-
x'm6 fumro,eodem die computato,
Quo die diftus Adverfarius nofter a difto Caftro de Hertford
verfus diftum Caftrum de Somerton eft receflurus,
Ad Receptam Scaccarii noftri folvi fecimus,
Didis Quatuordecim diebus elapfis, Quadraginta Solidos per
diem , quamdiu praefati Wiilielmus & alii Cuftodes praedidi Cufto-
diam didti Adverfarii noflri habuerint, de tempore in tempus,
prout diftus Willielmus vobis fcire fecerit , de Exitibus Cufl^ma-
rum praedidtarum , per Indenturam, inde inter vos & ipfumWil-
lielmum modo debito conficiendam, folvatis,
Et nos vobisinde, in Compoto veftro, debitaro Allocationem
habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefirao feptirao die
Julii.
Fer ijifim Regem.
Ann. D.
Super DuUione memorata.
1359.
Zdv. 3.
Ann. D»
D EX, diledlo & fideH fuo, Rogero de Bello Campo, Salu- 1359.
■'■^ tem. An. 3j.
E. 3.
Ibid.
Ciim conftituerimus, dileftum & fidelem noflrum, Willielmum
Deyncourt, WiUielmum Coievill, Johannera de Kirl<eton, Jo-
hannem Deyncourt, & Saierum de Rocheford, ad Adverfarium
noftrum Francise, die Lunx proximo futurs , de Caftro Hertfbr-
dij?, ubi idem Adverfarius nofter jam moratur, verfus Caflrum
noftrum de Somerton ducendum, & ibidera falvo cuftodien-
dum, juxta formam Indentura: inter Nos & diftos, Williel-
mum, Wiilielmum, Johannem, Johannem, & Saierum, inde
confe6t2e ,
Vobis mandamus quod Corpus didli Adverfarii noftri prxfatis,
Willielmo, Willielmo, Johanni, Johanni, & Saiero, per Inden-
turara , inde inter vos & ipfos raodo debito conficiendam , iibere-
tis, ufque didrum Caftrum de Soraerton ducendum, & ibidem
fuo periculo cuftodiendum :
, Volumus enim vos de Corpore di<Sti Adverlarii noftri, erga nos
exonerari.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , vicefimo feptirao die
Julii.
Ter ipjum 'Regem.
Sttper diSla Du^ione de intendendo,
D E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis, Ann. D.
^ Miniftris, & aliis FideUbus fuis, ad quos, &c. Salutem. 1359.
Cum deputaverimus , diledtos & fideies noftros, Willielmum An. 33.
Deyncourt, Johannera de Kirketon, Willielraum de ColeviU, Jo- E. 3.
hannem Deyncourt, & Saierum de Rocheford, ad morandum Par. 33.
cum Adverfario noltro Francix, & ad ipllim de Caftro de Hert- E.if.i,
ford, ubi jam raoratur, cum Viginti & Duobus Hominibus ad m.i6.
Arma, & Viginti Sagittariis, ufque Caftrum noftrum de Somer-
ton ducendura, & ibidem falvo cuftodiendum,
Nos, in cafu quo aliqui de difto Numero Sagittariorum defue-
rint, alfignavimus praefatos, WiUielmum, Johannem, WilUel-
mum, Johannem, & Saieruiri, conjunctim & divihm, ad capien-
dum in locis, ubi expedire viderint, infra Libertates & extra, tot
Sagittarios fufficientes, quot de didto Numero fic defuerint, quo-
tiens indiguerint , fuper Cuftodia praedidta, in Comitiva eorum-
dem, Willielmi, Johannis, Wiilielmi, Johannis, & Saieri, ad
Vadia noftra moraturos,
Et ad omnes iUos hujufmodi Sagittarios, quos in hac parte con-
trarios invenerint, leu RcbeUes, capiendum & areftandum, &Pri-
fonis noftris coramittendum, in eifdera moraturos quoufque de Pu-
nitione eorum aliter duxerimus ordinandum ;
Et ideo vobis mandamus quod eifdem, Willielrao, Johanni,
Wiilielmo , Johanni , & Saiero , & eorum cuilibet , in przmillis
omnibus & fingulis Intendentes iitis, Confulentes & Auxiliantes,
quotiens & jirout iidem , WiUielmus, * Johannes, WiUielmuSjJo- ♦ vi.
hannes, & Saierus, vel eorum aiiquis, vobis, vel alicui vcftruro, ijj.
fcire fecerint , vel fecerit , ex pane noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefuno feptimo die
Julii.
Fer iifum Regem.
\
Ann. D.'
1359-
An. 3j.
E. 3.
Scot. jj.
Z. 3.
m. 4.
Pro Margareta Comitipt de Douglas,
MArgareta ComitiiTa de Douglas, de Partibus Scotios, habetLi-
teras Regis de Conduitu , ufque ad Feftum Natalis Domini
proximo futurum duraturas, pro Se & Viginti Equitibus de Comi-
tivi fua , veniendo peregre in Re|num Angliae , ufque Civitatem
Cantuarienfem , ad Limina Sanfti Thomae Martiris vifitandum, in
eodem Regno morando , & exinde ad propria redeundo.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura, vicefimo odavo die
Julii.
Fer iffum Regem.
Confimiles Uteras hahet Fatricius de Dunhar, Comes Marchia.
Pro Johanne Penquadjk^ de Redemptione quicrenda,
JAcobus Penquadyk , Prifonarius Johannis de Dalton Chivaler, Ann. D.
Henricus Rochant & Jacobus le Petyt Farailiares praedi6ti Jaco- 13^0. *
bi de Penquadyk, habent Literas Regis de falvo Condudu, eun- ^.n. jj.
do ad Partes Tranfmarinas , per Dominium & Poteftatem Regis, e. j.
pro Redemptione fua quxrenda, & exinde in Angliam redeun- p;.. jj.
do, ufque ad Feftum Natalis Doraini proximo futurum duratu- £. j. ^.
i.m.iQ.
ras.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo odavo die Julii.
Fer ijfum Regem.
Confimiles Literas habent,
Tri(ianus Manilet.
Hugo de Amhoys.
Fro
ET ACTA PUBLICA.
iSj"
Ann. D.
1359-
Ann. D.
1359-
An. 33
E. 3.
Scot. 33.
f.3.OT.3.
R^
Pro Comite de .Anegos.
E X , &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum Thomas Cbmes d'Anegos de Scotia, qui in Obfidem pro
David de Bruys, Prifonario noftro, ad nos in Angliam nuper ve-
nit, & cui Licentiam dedimus inScotiam proficifcendi, & ad nos
infra certum tempus redeundi, jam fit ad Nos in Angliam rever-
furus,
Sufcepimus ipfum Comitem & Duodecim Equites de Comitiva
fua , ^c. ut in fimilibus de ConduHu Literis , ufiue ad htec verba j
videlicet ,
Nolentes quod idem Comes, praetextu aliquorum Debitorum
aut Contraftuum , per ipfum ante haec tempora aliquibus Subditis
noftris in dicSo Regno noftro Angliae fadtorum , areftetur , mole-
ftetur in aliquo, feu gravetur.
In cujus, &c. per tempus prxdidum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odavo die Augufti.
Fro Comite memorato.
Ann. D. n EX, &c. Salutem.
1359
An. 33
£.3-
Ibid.
* VI.
134.
Sciatis quod,
Cum Thomas Comes d'Anegos, de Scotia, Quatuor Naves de
Eandria, diverfis Hominibus Armatis& aliis, ad Nos, ad inftaris
PafTagium noftrum, ducendas carcaverit, quarum Navium Copi-
nus Wolp Dudtor iive Capitaneus exiftit ,
Sufcepimus ipfas Quatuor Naves, ac ipTum Copinum, & Ma-
rinarios Navium iUarum, ac omnes alios Homines Armatos, &
cseteros quofcumque in didtis Navibus exiftentes, veniendo per
* Mare ad diftum Paflagium noftrum, vel apud Villam noftram
Calelii, in Protedionem & Defenfionem noftram, necnon, (^c.
frout in fimilibus de CotiduSlu Literis.
Incujus, &c. ufquead FeftumSandliMartini proximo futurum
duraturas.
Dat. ut fupra.
Ann. D.
1359-
An. 33.
1.3.
Clauf.
33. £.3.
m. i^.d.
De Rege, fuper TraElatibas pro Pace, inaniter dehfoy de
Guerra Refumpta, Qr de orando,
REX, Venerabili in Chrifto Patri, S. eadem gratia, Archie-
pifcopo Cantuarienfi, totius Angliae Primati, Salutem.
Poft conceptum pridem Pacis & Tranquillitatis Spiritum, quem
AdverCirii noftri Franciae VidloriofaCaptio habundantius folitoCo-
gitationibus noftris infiaderat, etiam ob divinse Majeftatis Reveren-
tiam , ac Populi Chriftiani Quietem ,
Quamquam praeteritorum Geftorum conjeftura probabilis ,
Utpote qui inProfecutionePacishujul'modi,dampnofae nimium,
quod nulla Pofteritatis delebit Oblivio , toticns , praeter Culpam
noftram quamhbet, novit Deus, delufi fuimus inaniter & vexati,
ut de caeteris Partis Adverfje jam notis Calliditatibus, cum Regalis
Honeftatis Decentia , taceamus,
Pacis Tra6tatum difluaderet ampledti ,
Ad ipfius tamen Profecutionem refumpfimus Animum , Vires &
Studia convertimus, & circa frudtuofum ejufdem Exitum, pro-
Hxo fatis tempore, ficut veftra novit Providentia, intendimus di-
ligenter,
Ut qui, Adverfario noftro praedidto, in fus Dominationis glo-
ria conftituto , petitam per nos Pacem hadenus habere nequivi-
mus, ordine Rei, Divina Potentia, tranfmutato, eam non vide-
remur refugere cum inftantia jam obiatam ;
Et deinde, fub Mediatione & Afliftentia Papalium Nunciorum,
ac Diredtione provida Confiliariorum noftrorum (quorum circum-
fpeftionem & induftriam utriufque Partis maturitas praeelegit) Pa-
cis Tradtatum confidenter ingreffi , in eodem eo ufque proceffimus
quod , redaftis in Scriptis & Sigillatis Articulis hinc & inde, foliim
reftabat Condidtorum Confummatio, quam idem nofter Adverfa-
rius, certo ad hoc praefixo tempore , nobiserat pollicitus, inVer-
bo Regio , quatinus polTibile fuerat , perfecifle.
Et licet, diu eft, idem Terminus fit effluxus , praefatus tamen
Adverfarius CondicSis & Promiflis fuis hujufmodi latisfacere, ficut
Evidentiis claris concepimus, voluntarie prsetermittens, Novas a
nobis fubdole impetrare ftudebat inducias, quibus fe finxit hngulos
ejufdem Tradatiis Articulos debere legaliter obfervare , ut fic cum
Pilationibus & Protradionibus tempus eluderet , & , fub pacifici
Tradatus velamine , aut noftrum Propofitum ingeniose fufpende-
ret , aut interim contra Nos , per fuos Alligatos & Complices, ad
Adtus Bellicos commodiiis fe pararet.
Unde Nos, quos prseteritorum Ratio didicit proenofcere Futura,
confiderantes prasmilfa multis fore Siniftris Sufpicionibus circum-
plexa, necnon Tradatum ipfum, per ejul"dem Adverfarii noftri
Culpam notabilem & Defedtum , fore penitus DilTolutum , aliud
nobis fuperefle Remedium non videntes , cum nullam omnino no-
bis fpem tribuerit ad Futura, qui nos totiens in Prxteritis & nota-
biliter fic delufit, Guerram noftram compulfi refumplimus, & cir-
ca Profecutionem ipfius intendere continuatis Greflibus eveftigio
nos paramus.
Veriim quia dubia funt Fadta Bellorum , & Triumphus non ex
Homine provenit fed ex Deo, a quo omnis Vidtoiia omnifque
Triumphus , nec in Loricatx Gentis copia , virtute Exceicitus
aut Humani Brachii robore, fet in folius Dei Sublidio, qui Cauf^
noftrx Juftitiam mifericorditer profecutus eft hadtenus , totam in
hiis repofuimus Fiduciam mentis noftrje.
Hinc eft, ut tenemus indubie, quod idem Deus, in profecutio-
Tom. IIL P, I,
ne noftra hujufmodi, eo nobis erit amplius favorabilis & propitius, Ann. D.
quo hdehs Populus apud eum devotius propterea intercedat, veftra 1359
aliorumque Subditorum noftrorum devota Precamiiia nobii funt in Etlv. 3.
hus admodum oportuna, vehtis (qucefumus) pro Nobis & Felici
Expeditione noftra, devotis Interceflionibus, aliifque Pietatis Offi-
cus apud ipfum, & glorioGm Virginem, Matrem fuam, affidue
intendere; propter htec Procefliones, Prxdicationcs , aliafque Deo
placabiles Hoftias fieri faclentes, * Suffraganeos veftros, ac Cle- * ^I-
rutn & Populum totius veftra; Provinciae, veftris ad hoc faluti- *3jr.
ieris Mandatis & Exhortationibus , eftedtualiter inducendo
Et fic demiim veftrae & ipforum Orationes in afFedtum cordis
tranleant, ut, quod noftris meritis non valemus, veftris & ipforum
Patrocmus aflequamur. ' '^
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Augufti.
Fer ipfum B.egem.
Confmtle Breve dirigitur Johanni Archiefifopo Eborum Andi^
rrimati. °
Super DuUione Adverfarii de Francia.
D EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem
Liberate, de Thefauro noftro, diledto & fideli noftro, Wil-
helmo Deyncourt Viginti & 06to Libras pro Expends fuis, ac
Hommutn ad Arma, & Sagittariorum in Comitiva fua, ad Civi-
tatem noftram Londonix, de Mandato noftro vcnienrium, pro
Adverlario noftro Francix, exinde ufque Caftrum de Somer-
Sim '^ ducendo, fi fibi prius inde non fuerit fatis-
Au dti^^ ^^^^ ^^"^ Weftmonafterium , decimo quajto die
Ter ipfum Regem.
Ann.D.
1359-
A„. 33.
£. 3.
Liberat ,
33. E. 3.
m. 1.
Pro Secretario Advcrfarii Francie.
TOhannes Reterii, Secretarius Johannis de Francia Adverferii Re-
J gis, habet Literas Regis de Salvo Conduftu, veniendo in Re
g™"i..Angliae cum Financia, Robis, ac aliis diverfis rebus Nel
cefl^ariis ipfius Johannis de Francia, per Tres Hcbdomadas a tem-
pore Ingrefsus duntaxat morando , &c.
Dat. apud Weftmonafterium, tricefimo die Augufti.
Confimiles Literas de Condudtu habet Karolus Comes de Damp-
Confimiles etiani habet Copinus Mefl-agier, Familiaris Domini
de Daubeney, Prifonaru Regis,eundo ad Partes Francix pro Sus-
tentauone priEdidli Dommi fui, &c.
Ann. D.
1359-
A». 33.
£. j.
Franr.33.
m. 6.
Pro Principe Wallix.
R^
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Sciatis quod, de gratia noflra fpeciali, conceflimus, carifll-
mo Pnmogeniro noftro, Edvvardo Principi Wallis
Qui jarn nobifcum,in prxfenti Pafl-agio noftro, ad partesTranf-
marmas, in Obfequium nofljrum , profedurus eft
Qiiod, in cafu quo ipfum Principem in didto' Viagio decedere
contin,gat, quod ablit, tunc Executores fiji omnia Caftra, Mane-
ria, Terras, Tenementa & Reddims ejufdem Principis quxcum-
que, cum Pemnentiis, tam in Anglia, quam in Wallia, & alibi,
habeant & teneant , j « ^ j
EtExntus, Proficua, & Emolumenta, de eifdem Caftris, Ma-
nerus, Terris, Tenementis, & Reddiubus provenicntia , perci-
Et de eifdem pro voluntate fua difponant, ufque ad finem Qua-
tuor Annorum,a tempore Mortis prsdidti Principis plenarie com-
pletorum, pro Debitis ejufdem Principis inde acquietandis abfque
impedimento noilri, vel Hsredum, feu Miniftrorum noltrorura
quorumcumque.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Ledes, vicefimo fepumo die Augufti.
Per ipfum Regem.
Ann. D.
1359-
An. 33.
f. 3.
Pdt. 33.
£.3.?.
i.m.f.
K'
* Pro Blanchia Comitifa Richemundix, :,„,
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. P t\
- Sciatis quod, de graria noftra fpeciali, & pro intima afFe- '
dlione quam erga, carifTimam Filiam noftram, Blanchiam Comi- ^359-
tilFam Richemundiae genmus & habemus, conceflimtis ei Centum '^"' ^^'
Libras, in fubventionem Expenfarum Camer» fuje, percipiendas ^' ^"
& habendas lingulis Annis ad Scaccanum noftrum, ad Terminos ^*'"''
Sandti Michaelis & Pafchae, per sequales Portiones, quamdiu no- ^' ' *"
bis placuerit, vel quoufque de Statu ejufdem Blanchix aliter duxe ^"
rimus ordinandum.
In cujus, &c.
Teiie Rege apud Weftmonafterium, vicefimo odtavo die AU'
gufti.
Per Breve de Privato Sigillo.
E.^.f.
m. 7.
Aa
De
iS6
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann.D.
i3)'9-
ZitiJ. 3-
De Prote^ionibHS pro Retinentia Johannis de Coheham.
Ann. D. jOhannes de Northwod Chivaler,
1359
E. 3.
rr. 33.
E. 3-
f. 1. w
J Qui in Obfequium Regis in Comiciva Johannis de CobehMn,
Fillii Comitif& JVIarefcalli , ad partes Tranlmarinas profedtu-
rus cft
Habet Literas Regis de Proteaione, cum Claufula volumus,
ufque ad Feilum Pafchse proximo futurum duraturas.
Prsefentibus , &c. .
Telk Rege ^apud Weftmonaftenum , primo die beptem-
Per Tcftimonium ipfws yohannis.
Confimiles Literas Regis de Proteftione habent fubfcripti, qui cum
:pra;fatoJobannede Cobeham, in Obfequium Regis, ad partes
■"'Tranfmarinas profeauri funt, per idem tempus duraturas, iub
eadem Data^ videlicetj
Ad falvurn Condudum, Nobili Viro, Patricio Dunbarre, Co- Ann. D.
miti Marchix, de veniendo in Regnum noftrura Anglix, per cer- I359--
tumtempus, prout eidem Radulpho expedire videbitur , duratu- Mv-iv
rum , per Literas ipiius Radulphi , nomine nollro concedendum ,
Et ad loquendum & traaandum cum eodem Comite fuper hiis,
quae idem Comes prxfato Radulpho dicere voluerit , & Nos, &
Concilium , inde diftinfte & aperte certificandum ,
Eidem Radulpho plenam , tenore pracfentium , concedimus &
committimus Poteftatem ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per eun-
dem Radulphum , Adum vel Geftum fuerit in prxmillis.
In cujus, 6cc.
Tefte Rege apud Sandwicum , decinro tertio die Septembris.
Ver ipjum Regem.
yohannes Noirunt ,
Joha7ines Devenifl} ,
Johannes atte Chunhe,
Jacohus de Barrov:e,
Johanties de Fippain Chivakr,
Petrus Albertyn.
Pro Comltiva Edwardi le Defpenfer.
Ann. D. /^IlbertusTurbervill Chivaler, ...V, j-.r^r
1359. vJ Qiii, in Obfequium Regis, in Comitiva Edwardi le Del-
An. 3 3 . penfer , ad partes Tranfmarinas profefturus eft ,
£■ 3. Habet Literas Regis de Protedione, cum Claufula volumuSjUl-
Ibid. m. que ad Feftum Pafchx proximo futurum duraturas.
17. Praefentibus, &c- ^ ^ , ,. o . •
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fecundo die beptembris.
Per Tefiimonium ipfius Edvjardi.
Confimiles Literas Regis de Proteftione habent fubfcripti, qui,
in Obfequium Regis , in Comitiva prxdifti Edwardi , ad par-
tes prxdidas profedturi funt, per idem tempus duraturas ; vt-
delicet.
Oliverus de Seint Johan,
David Vaghan ,
Hetiricus de Lifie Miles ,
Henricus Coudray Chivaler,
Hefiricus del I/e de^^Burle.
Pro ComitiVit Johannis de Monte uicHto.
Ann D TOhannes Bofoun,
J Qui, in Obfequium Regis, in Comitiva Johannis de Monte
Acuto, ad partes Tranfmarinas profedurus eft,
Habet Literas Regis de Protedtione, cum Claufula volumus, uf-
que ad Feftum Pafchx proximo futurum duraturas.
Prxfentibus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odavodie Septcmbris.
Per Tefiimonium ipfius Johannis.
* Confimiles Literas Regis de Proteftione habent fubfcripti, qui
cum eodem Johanne de Monte Acuto ad partes prasdidlas pro-
fedturi funt, per idem tempus duraturas,- videlicet.
1359-
An. 33.
E.3.
Tranc.
33. £.3.
/). 1. m.
8.
♦ VI.
'37-
Johannes de Boterforde,
IVilIielmus Bruyn,
Walterus de Wydecombe,
Richardus de Seint Johan,
Johannes de Coleton,
Robertus de Corneu,
Thomas de Disfh,
Johannes Touer,
Johannes de Chidick Chivaler.
Ann
1359
M. 33.
£.3.
Fr. 33.
£•?•?•
x.m.io.
Pro Ed-wardo de Balliolo , de Penfone Annua folvenda.
R^
EX Colleftoribus Cuftumarum fuarum inPortu deSandio Bo- Ann.D.
tholpho, Salutem. i359-
Cum, An. 33.
Juxta Conventiones , £.5.
Inter Nos & , diledtum Confanguineum & fidelem noftrum, c/aw/.^^.
Edwardum de Balliolo, nuper Regem Scotix, fuper Donatione & £. },w.
Conceffione de Regno & Corona Scotix, ac de totoJure& Cla- 12.
mio qux in eifdem Regnd & Corona habuit, nobis per ipfumEd-
wardum fadtis, initas,
Eidem Edwardo, pro fuftentatione fua & ftatu fuo manutenen-
do, de duobus Milibus Librarum , ad terminum vitx fux habendis ,
conceflerimus providere, prout in quadam Indentura, ^c.pout
fupra de Dat. i. Maii.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Odobris.
Confimile Breve dirigitur Colle£toribus Cuftumarum in Portu de
Kyngefton fuper Hull , de aliis Ducentis & Qiainquaginta Libris ,
pro eodem Termino San6ti Michaelis , prxfato Regi Iblvendis ,
fub eadem Data.
* De SHmmonitione Concilii , in abfentia Regis tenendi. •VLij^.
t) EX, Venerabili in Chrifto Patri , S. eadem, ^atia, Archi- Ann. D.
■*-^ epifcopo Cantuarienfi , totius Anglix Primati, Salutem. i359.
Cum, pro expeditione Guerrae noftr« Francix, & &lvatione& An. ^j^
defenfione Regni noftri Anglix, fimus ad partes Tranfraarinas in £• 3. -
proximo, Deo Duce, perfonaliter profcdturi, Clauf.^^f:
Et Thomam, Filium noftrum cariffimum, Cuftodem didti Re- E. 3. w.
gni noftri Anglix & Locum noftrum tenentem in eodem Regno, 10. J.
dum fic nos abfentare contigerit, vel alias noftrx placuerit volun-
tati , conftituerimus ,
Ac intime infideat cordi noftro quod Pax noftra in eodem Re-
gno inviolabiliter confervetur,& idemRegnum abHoftium Incurr
iibus defendatur,
Per quod ordinavimus quod , fuper prxmiflis & aliis arduis ne-
gotiis , Nos & Statum dicti Regni noilri concernenribus , quod-
dam Concilium Prxlatorum , & aliorum Magnatum , & Perito-
rum ejufdem Regni apud Weftmonafterium , die Dominica, pro-
xima ante Feftum Sandti Martini , proximo futurum , teneatur , Vo-
bis, in fide & dilediione, quibus nobis tenemini , hrrnicer injnn-
gendo , mandanrius quod , confiderata arduitate Negotiorum prx-
diftorum , quacumque Excufauone cefiante , didis Die & Loco
perfonaliter interfitis cum prxfato Cuftode , vel aliis per nos depu-
tandis, ac cxteris Prxlatis, Magnatibus, & Proceribus Regnino-
ftri prxdidti , quos ibidem ea de caula convocari fecimus , fuper
Negouis prxdidis Traftaturi, vdtrumque Conlilium impenfuri;
Et hoc, ficut Nos, & honorem noftrum, ac falvacionem &de-
fenfionem didti Regni noftri, ac tranquillitatem Pacis ejuldera di-
ligitis , nuUo modo omittads.
Tefte Rege apud Sandwicum , decimo die Odtobris.
Pro Comitiva Comitis Sarttm,
D.fT7Illielmus, Filius Rogeri de Esfh,
'■ QH^ '" Comitiva Willielmi de Monte Acuto , Comitis Sa-
rum , in Obfequium Regis , ad partes Tranfinarinas profedturus eft ,
Habet Literas Regis de Protedtione , cum Claufula volumus ,
per idem tempus duraturas.
Prxfentibus &c.
Tefte Rege apud Sandewicum, xii die Septembris.
Per Teftimmium ipfius Comitis.
Confimiles Literas Regisde Protedtione habentfubfcripti, quicum
eodem Comite, in Obfequium Regis,i&c. profeduri funt, per
idem tempus duraturasj videlicet,
'Kicholaus de Foyntz. Miles,
Jehannes de Beauchamp de Lyllefdon Mxles ,
Richardus Talbot.
Per ipfiim Regem df Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur perfonis fubfcriptis, fub eadem data;
videlicet ,
De Poteftate traEiandi cnm Patricio de Danharre.
Ann.D.
1359. D EX Oranibus, ad quos,&c. Salutem.
An. 33. *" Sciatis, quoaNos,
E. 3. De fidelitate & circumfpeftione , diledti & fidelis noftri, Radul-
Scot. jj.phi de Nevill, pleniiis conhdentes,
I,.i.m.'i,
M. Epifcopo London.
J. Epfcopo Lincoln.
R. Epifcopo Sarum.
R. Epifcopo Cicefir.
W. Epifcopo Wynton.
J. Epijcopo Roff.
Priori Sanili Johannis Jerufa-
lem i?i Anglia.
Abbati Wefim.
Abbati de Saniio Alhano.
Abbati de Waltham.
Priori Ecclefia Chrifii Cantuar.
Abbati SanUi Augufiini Cantuar.
Richardo , Comiti Arundell.
Hugoni de Courteney , Comiti
Devon.
Johanni de Veer , Comiti Oxon.
Gilberto de Umfravill , Comiti de
Anegos.
Radulpho de Nevill.
Jacobo de Audeley , de Heelee.
Jokanni de Moubray, de Axibolm.
Roberto de Coleville , deBytham.,
Johanni de Bardplf, de Wyrme-
geye.
Thomte de Furnyvale.
Willielmo de Aton.
Roberto de Benhale.
Johanni de Bohun.
Thoma de Broivofa.
Thomie de Afiele.
Rogero de Northwode.
Johanni de Beauchamp , de So^
merjete.
Johatmi de Noriuico.
Roherto de Caufion.
WiII'-eImo de Kerdefion ,feniori.
Johatwi de Sutton , de Efftx.
Johanni de Camoys.
Johanni de Vfford.
Fr»
i
ET ACTA PUBLICA.
187
Aiin. D.
1359.
Idv. 5.
Ann,
1359'
Aa. 53
E. 3.
Fr. 33.
W. 7-
Pro Chcvaneia Marejcalli de Doudenham.
Yj TJTAnekinus le Chaumberlayn , Familiaris Marefcalli de Douden-
^^ ■ l1 ham Prifonarii Regis , habet Literas Regis de Condudtu , eun-
do per Dominium & Poteltatem Regis , tim in Terra , quam in
Mari , ad partes Francise , pro Chcvancia ipfius Marefcalli ibidem
fecienda, & exinde in Angham ad prxfatum Marefcallum redeun-
do , ufque ad Feflum Purificationis beatx Maris proximo futurum
duraturas.
Dat. apud Weftm. 12 die Odobris,
Per ipjum Eege?».
•VI.139.
* Pro Negotiis Filii Comitis de Ventadore.
Ann. D. JOhannes de Gibiaco, Famiharis Lodowici fihi Comitis de Ven-
ijjp. J tadore, Prifonarii Regis, qui ad partes Francije,prG quibufdam
An. y. Negotiis ejufdem Comitis expediendis, & exinde in Angliam re-
E. t/ deundo, habet Literas Regis de falvo Condudtu, ufque ad Feftura
Ibid. Pafchse proximo futurum duraturas.
nationem, feu ad quamcumque Difpofitionem noftram,fpe(51:antes, Ann.D-
Taxam Viginti Marcarum excedentes , & Taxam Viginti Libraruai i ?5o. '
non excedentes, ciim vacaverint, Praefentandi , Edv. -.
Qu-.ecumque etiam Peniiones , Liberationes , & Corrodia, ad ' ^
Donationem live Collationem noftras ipedtantia, Perlbnis Bencme-
nus dandi & concedendi ,
Refervantes nobis Prrfentationes , Donationes , & Collationes
omnium aharum Eccleiiarum, Dignitatum , Pnebendarum De-
canatuum, Liberamm Capellari.i!i;, Hoipitalium & omnium' alio-
rum 13eneficiorum Ecclelialticorum , ad Prietntationem , Donatio-
nem, feu Collatioiiem nolbam (pedtantium, cum vacaverint • Ec-
clefiis Taxationis Viginti Marcaruni & infra, ad quas Cancelfarius
noiter pr.eientet, prout hadenui ell iieri coafuetum, dumtaxac ex-
ceptis. ■"
In cujus, &c.
Telle Rege apud Sandewicum, decimo tertio die Odobris.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
Snper Jnniverfario JfabelU Matris Regis.
R
De Cfijlode Anglit, Conflituto.
Ann. D. T) EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
1359. -^ Sciatisquod,
Aa. 33.
£. 3.
£.3.?.!,
m. 3.
Cum Nos , pro falvatione & defenfione Regni noflri Anglix ,
ac Expeditione Guerrae noltrse Francias , iimus ad parces Tranfma-
rinas in proximo perfonaliter profedturi ,
Et inlideat nobis intime cordi quod Pax noftra , pn^fertim diim
abfentes fuerimus, inviolabiliter obfervetutj & qu6d Agenda dicli
Regni provide dirigantur , & lingulis JuftitiiS Debimm impenda-
tur,
Nos,
Defidelitate Thom^, fiUi noftri carilTimi, confidentes,
Conftituimus ipfum Filium noftrum Cuftodem didi Regni no-
ftri, ac Locum noftrum Tenentem in eodera Regno, dum in di-
«9:is Tranfmarinis partibus Moram fecerimus, vel donec aliud indc
duxerimus ordinandum.
Damus autem univerfis & fingulis Archiepifcopis , Epifcopis , Ab-
batibus, Prioribus, Comitibus, Baronibus, Militibus, Communi-
tatibus, Vicecomitibus , Liberis' hominibus , Ballivis, Miniftris, &
omnibus Fidchbus noftris in Mandatis , qubd przfato Thomoe,
tanquam Cuftodi dicti Regni noftri , & Locum noftrum tenenti
in eodem, Intendentes fint, & Refpondentes, Confulentes & Au-
xiliantes.
In cujus, &c.
Teile Rege apud Sondewicum, decimo tertio die Odtobris.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
EX, dileflo Clericofuo, Richardo de Ravenfere, Recepto- Ann. D.
n Lxituum Terraruin & Tenemenuorum quse fuerunt Il^bellx 1 35 9-
nuper Regina: Angli^ , Matns noftr.E , Salutem. A,i 33 .
Cum,diIedusCIericusnoiler, Johannes de Neubury, Cuftos ^- 3-
MagnK Garderobas noftrx, omnes Mifas & Expenus, Crca C>- CWf-
ntftroTceWt ^""''''■^^"' '^^'^ ^^^"^ ""^^^'^ . ^e Mand«o Ij-^- 1-
Nos, Volentes eidem Johanni de Mifis & Expenfis prxdiaisfa-
tisfieri prout decet, vobis mandamus quod, Computato cum prS.
fato Johanne de didt.s Milis & Expenlis, id , quod vobis conftare
poterit ipfum Johannem c.rca Cclebrationem' Anniverfarii prS
appouifle,eidemJohannide Exuibus Terrarum & Tenemento
rum lolvatis, i^uicino
Recipientes ab eodem Johanne Literas fuas Acquietantise Recen
tionem Denariorum , quos ei lic iblveritis , Teftificantes- • '
Et nos vobis inde, in Compoto veliro , debitam Allocationem
liabere faciemus.
Tefte Rege apud Sandewicum , decimo fexto die Odtobris.
Per ipfum Regem.
Potejiates pradiSio Cufiodi , abfente Rege , concejfe,
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
13)9
Aa. 33
I6id.
* VI.
140.
Sciatis quod ,
Cum, pro Expeditione Guerrae noftrz Francix , fimus ad partes
Tranfmarinas in proximo profediuri ,
Nos,
Volentes Qiiietudini Prselatorum, Magnatum, & aliorum Fide-
Uum noftrorum, dicSi Regni noftri Angli.e, diim abfentes fueri-
mus, providere,
Thom-x , Filio noftro cariffimo , Cuftodi didti Regni noftri
Anglice, & Locum noftrum tenenti in eodem , Plenam concelli-
mus Poteftatem Capitulis Ecclefiarum , Cathedralium & Conven-
tualium, per Mortem, vel CefiTionem, feu quovis alio modo Va-
cantium, ciim hujufmodi Vacationes prxdicSo Cuftodi per didta
Capitula prxfentatx fuerint, concedendi Licentiam eligendi Perfo-
nas Idoneas in Paftores & Prailidentes Ecclefiarum pntdidtarum
Et, cum de licentia prsdida Eledtiones in didtis Ecclef.is fue-
rint celebratae , & Perfonx , eledtae per Literas didtorum Capitulo-
rum, Nobis, vel Sibi, noltro nomine, praefentata: , AITenfum &
Favorem Regium lingulis hujufmodi Eledtionibus , nifi rationabilis
Caufa fubfuerit quare didtis Eledlionibus hujulmodi Allenfus dene-
'garidebeat, adhibendi,
Et ulterius pro Confirmatione Eledtorum , quibus fic adhibetur
Aflenfus, illis, ad quos pertinet, more folito tranfcribendi ,
Et, ciim Eledtiones hujufmodi Confirmataj fuerint , & de hoc
per Literas Dicecefanorum locorum prxdidorum praefato Cuftodi
conftiterit, Fidelitates, Nobisde Minoribus Praelatis in hac parte
debitas , recipiendi , ac Temporalia fua reftituendi ,
Ita quod idem Cuftos Fidelitates , a Majoribus Pr^Iatis , fic
Eledis, nonrecipiat, nec Temporalia Ecclefiarum , ad quarura
Regiraen ehgunturleu poftulantur, liberet feu reftituat , quoufque
nos fuper hoc duxerit confulendum, vel aliuda nobis inde habuerit
in Mandatis :
Quafcumque etiam Fidelitates , pro quibufcumqueTerris, Tene-
mentis, * feu Hsereditatibus , nobis debitas, recipiendi,
Ac Terras , Tenementa , & H^xredicates hujulrnodi illis , ad quos
pertinent , prout juftum fuerit, liberandi & reftituendi : Homagiis
nobis, pro didtis Terris, Tenementis, & Hxreditatibus nobis de-
bitis, refervatis; qu-js ufque Reditum noftrum inAngliam volumus
per didtum Cuftodem refpeduari :
Necnon ad omnes Ecclefias & Vicarias Curatas, adnoftramDo-
Tom. Ul. P. I.
De Proclamatione facienda fro Flandrenfbus.
D EX Majori & Vicecomitibus Londonis,
Quia Burgimagifter, Scabini, & Confules Vilfe de Brupges Ann D
nobis amicabihser lignificarunt quod, ad faciendum nobis& Exer- i"co
cituinoftro, de Vidtuahbus & aliis Neceflariis, Confortationem Au x^
cc Auxilium, quxpoterunt, Prompti erunt, £
Et ea de causa, & pro eo quod Ipfi, & alii Homines de Flan- ilu m
dria, penes Nos, & Subditos noftros, bene & fidehter, ut Amici 10 'l "
& Subditi noftri, fe gerunt, '
Et ut ipfi firmius in Obedientia noftra perfiftant,
Volentes didos Homines de Flandria, ut Amicos & Fideles no-
ftros, favorabiliter & amicabihter pertradlari , & a Dampnis & Vio-
lentiis prxfervare,
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod ftatira, vilis prse-
fentibus, in Civicate prxdidta, & Suburbiis ejufdem , & in locis
aliis ubi meliiis expedire videricis , faciatis publice proclamari &
ex parce noftra firmiter inhiberi, '
Ne qui Magiltri , Marinarii Navium , aut alii Subditii noftri
quicumque , fub forisfadtura omnium qux nobis forisfacere pote-
runt, Magiftris, Marinariis, five aliis Hominibus de Flandria aut
Navibus ejufdem Pacri^, in Corporibus aucBonis, in Terra v'el in
Mari, clam vel palam Injuriam, Violentiani , leu Dampnura ali-
quod vel Gravamen* inferant aut quomodolibet inferriprxfumant
fet didtos Flandricos ubique, ut nobis diledos & fidelcs, amicabi- ^VI.
liter percradtenc & ftudeant percradtare. 141.
Proclamari eciam faciacis qubd omnes & finguli qui apud Villam
de Barfleure in Normannia, in Obedientia noltra e.xiltentem , cum
Vidtualibus , vel alias, ad morandum in Munitione ejufdemVillx
tranlire voluei^int , licice illuc Cranlire valeanc & impune, iplifque
tranfitus verfus Partes illas apercus pacebit , & Dudtoribus Vidtua-
lium, qux ibidem duccncur, Prompca Solucio fiet , prout inter
Emptorem & Vendicorem concordari poterit , abfque aliquo con-
tra voluntatem Venditorum capiendo.
Et de eo, quod inde feceritis, nos in Cancellaria noftra fine di-
latione certificetis :, & hoc nullatenus omitcacis.
Tefte meipfo apud Sandwicum , decimo o£tavo die Odobris.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
Confimila Brevia diriguntur fubfcriptis , cJ- c .
De Sigillo , pro Cuflode fabricato , in abfentia Regis utendo,
D EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem. • y^^n D
••■^ Liberate , de Thefauio noftro , diledto nobis , Johanni de i^^o "
Chicheftre, Aurifabro Londonie , Quinque Marcas pro fadtura Au\i'
Sigilli Thom-x, Filii noftii cariffimi , Qlio ipfum Filium noftrum e 3.
(quem Cuftodem Regni noftri Angli.e, dum extra idem Regnum Liierat.
fuerimus, ordinavimus) in abfentia noftri uti voluraus. ° ??£. i,
Tefte Kege apud Sandewicum, vicefimo die Odlobris. «,. »
Aa
Per ipfum Regem.
Dt
i88
C O N V E N T I O N E S , L I T E R ^E
Ann. D.
1359-
£dv. 3.
Ann. D,
1359-
An. 3J.
E. 3.
Ckftf.
33 £.3.
m.^.d.
De liberatione Magni Sigilli , fnfer Pajfagio Regis ad Partes
Tranfmarinas.
M'
•VI.
»4».
Ann. D.
I3W-
EmoranduM ^nod DaviJde Wollore Chricus Magnim Si-
, gil/um Domim Regis , i» quadam Baga , Sigillo , Venerabilis
Patris , Wyntoni^e Effcopi , Cancellarii ipfius Regis conJig?iata , ac
quoddam Farvutn Sigillum, pro Thoma , filio Regis , quo nomme Cu-
jhdis Anglia , dim idem Rex extra Regnum Angliie fuerit , utetur,
qua diSius CanceUarittS in Hofpitio fuo apud Suth^vjerk ditJo David
tradidit, eidern Domino Regi , tunc apud Sandwicmn fuper Pajfagio
fuo verjus partes Francia exiflenti , deferenda , die Veneris , Unde-
cimo die OSlobris , anno prafenti , in quadam Camera , quo^idam Ro-
herti Goveire , apud Stonore , in Injuta de Taneto , juxta Sandewi-
cum, uhi Rex fuerat hofitatus , eidem Regi, in prajentia Rogeri de
Mortuo Mari Comititis Marchiie , Guidonis Bryan Senefcalli Hojpitii
Regis , (^ yohannis de Chandos , hberavit :
^ihus Sigillis per ipfum Regem a dido David fic receptis , idem
Magnum Sigilh.m priediSlum Johanni de Wynewyk , Cufiodi Privati
Sigilh R^gis , cuftodiendum , tf aliud Parvum Sigillum Johanni de
Rokyngham Clerico , tunc per ipfum Regem ad idem Parvum Sigillum
deferendum deputato , hheravit :
Et, per Breve de Privato Sigillo fuo, di&o Cancellario mandavit
quod quoddam aliud Magnum S.g.llum fproRegimine OJftcii Camella-
rii in ahfifitia ipjius Regis Deputatum,in Tbejauraria Regis exifte^-s ,
a Thefaurario & Camsrariis Regis rec.peret , ^ inde Cartas , Lite-
ras Patentes^ c^ Breva claufa, fub TefHmonio Regis , duminRegno
fuofuerit, & Juh Teftimonio priediiiiCuJlodis ,pofl Transfretationem
Regis , Jigillaret :
0lui quidem Cancellarius , die Lume , xiv die Oilohris, proxirro
Jequente, recepto eodim Sigillo in quadam Baga , Sigillo Magtftri Jo-
hannis de Offord, qumdam Cancellarti Regis , Jigiata , a pr.vjatis
Thejaurario ^ Camerariis recepit , e^ Bagam illam ufque ad Tchu-
lam Marmoream in Aula Weflmoiarienfi fecum d'ferens , illam ibi-
dem, inpriefentia pradiiii David Cujlodis Rotulorum Cancellariji
Regis, Tboyna de Brayton, ^ aliorum Clericorum ejujdem Cancella-
rite , aperiri, & Cartas , Literas Patentes , ^- Brevia indc config-
nari, ac,fa£la Conjignatione illa , dicium Sigdlum in Bagam pradi'
£iam reponi , (^ fecum ufque ad Hofpitium fuu?n dejerri Jecit :
* Ac poftmodiim, in Fefto faniiorum Simonis c^Judx, v.dehcet ,
xxviii die ejufdsm Menfis Oilobris , diiius Dominus Rex , inter Au-
roram dtei & ortum Solis , in Portu de Sandewico ajcendtt Navem
vocatam la Philip de Dertemuth, &ipfe, una cum aliis Do?ninis <dr
Magnatihus ffecum ihidemtuncexiftentihus,Ereciis VelisNavigii fui ,
abinde ufque Vtllam Calefti profpere transfretavtt , & in Portu ejuj-
dem VilU, eodem die^ circa horam vefperarum applicuit.
Pe Capitanei er Locum Regis tenentibfts , in Normannia ,
conjiitHtis.
Ann.D. R EX univerfis & fingulis Archiepifcopis, AbbatibLis,Prioribus,
1355). '■^ Ducibus, Marchionibus, Comidbijs, Vicecominbus , Baro-
.<<». 33. nibus, Capitaneis, Cuftodibus Caftrorum , Civitatum , Burj^oruni,
£.3. & Fortalitiorum , ac aliis perfonis quibufcumque , de Ducatu no-
rranc. ftro Normannix, necnon Banerettis , Militibus , & perfonis aliis,
33. £. 3. quos ad diaas partes Normanni<e,pro Expeditione Guerrx noftrae
f.i.in.6. ibidem, mifimus, & impofterum mifluri fumus, Salutem.
Sciatis quod Nos , r i 1 ^ r
De fidelitate , probitate , & circumfpeiflione , fidelis & Confan-
guinei noitri cariflimi , Philippi de Navarra , Coraitis de Longue-
villa, & Domini de Caffel, ac, dilecti & fidelis noftri , Thomx
de Holand Militis, plenius confidentes,
Ipfos, Philippum & Thomam, conjundlim, & divifim, in di-
«9:0 Ducatu Normannix Locum noftrum tenentes & Capitaneos
fecimus & conliituimus per prjrfentes ,
Dantes & concedentes eifdem , Phiiippo & Thomas , & eorum
alteri, plenam Poteftatem & Mandatum Ipeciale, pro nobis & no-
ftro nomine, Ducatum prsedidrum, cum fuis Juribus & Pertinen-
tiis univerfis, in Manum noftram capiendi & feiliendi,
Ac Corporalcm Pofleflionem ejufdem Ducatiis nancifcendi &
apprehendendi , «• i n^ •
Alerum & mixtum Imperium , ac altam & baffam Juftitiam &
Jurifdidlionem, quas requiritur . exercendi,
Exercitum congregandi & ducendi ,
Contrarios &c Rebelles perfequendi, areftandi, & capiend', &,
prout juftum fuerit, puniendi, .
Ac Homines Partium illarum , qui ad Fidem & Obedientiam
noftram venire voluerint, ad hujufmodi Fidem & Obedientiam no-
ftro Nomine admittendi, & Securitatem ab eis fuper hoccapiendi,
Et omnia & fingula faciendi &c exercendi , qus ad Officium
Locum noftrum tenentium & Capitaneorum ibidem pertinere nof-
cuntur, & Quae pro Recuperatione & Confervatione Jurium no-
ftrorum , ac bono Regimine Ducatiis praedidli , & Subditorum
noftrorum , neceffatia fiierint vel oportuna , etiam ii Mandatum
exi^ant fpeciale ;
Promittentes nos Ramm & Grarum habituros quicquid per di-
dtos, Philippum & Thomam, & alterum eorum, Adtum velGe-
ftum fuerit in prxmiffis, & quolibet prsemiflbrum,
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quod prxdidlis,
Philippo & Thomse, & alteri eorum, inomnibus & fingulis prse-
miffis faciendis & exequendis , quatenus ad vos & veftrum lingu-
los attinet, pareatis, refpondeatis, & intendatis.
In cujus, &c. pro noftro Beneplacito duraturas.
Dat. apudSandewicum, vicelimo oiftavo die O6lobris.
*VI.
»4J.
Litera .Acc^uietantia de parte Snmma , pro Redemptione Da-
vid de Bruys debitx , apud Brtfges in Flandria folnta,
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem. ■^""- ^'
NoveritisNos, ?359-
In partem Solutionis Decem Milium Marcarum Sterlingorum , ^''- 33*
Quas, Nobilis Vir, David de Bruys, Prifonarius nofter, Prae- " ^*
latiTTVIagnates , Mercatores , & Communes de Regno Scotiae, ''• ^J-
juxta TracSatum & Concordiam, ^f'.
Apud Berewicum fuper Twedam, fuper Deliberatione ipfiusDa- ^" '"'**
vid, pridem habitos,
* In Fefto Nativitatis Sandi Johannis Baptiftse , proxim6 pras-
terito, nobis folviiie debuerant,
In partem fatisfaftionis Centum Milium Marcarum ,
In quibus iidem , David , Prxlati , Magnates, Mercatores, &
Communes, pro Redemptione & Deliberatione ipfius David, no-
bis obligantur ,
Certis Terminis folvendarum ,
Recepiffe a prxfatis, David, Praelatis , Mignatibus, Mercato-
ribus, & Communibus de Scotia , Tria Millia Marcarum Sterlingo-
rum per Manu<:, diledti Mercatorisnoftri, JoiiannisWalewaynapud
Bruges in Flandria,
Quos quidem, David , Prxlatos , Magnates , Mercatores & Com*
munes, de eifdem Tribus Milibus Marcarum exoneramus &acquie-
tamus per prxfentes j cxteris omnibus, in eifdem Tratlatu & Con-
cordia contentis , in iuo robore duraturis.
In cujus, &c.
Dat. apud Calef. tricefimo die Odtobris.
Confimiles Litera Acquietantiie fiunt , de Duobus Milibus Mar'_
carum , fub eadem Data.
Confimiles Litera Acquietantia fiunt , de Duobus Milibus ^ ^itt'.
gentis Marcis.
Dat. apud Viri%y , primo die Januarii.
De PecHniarum fummis , pro Liberatione ejufdem David
jam dehitis , recipiendis , er de Traclando fnper Loco ^
Termino pro Solutione earum qua pofimodum Jint folven^
dd.
EDwardus , Dei gratia , Rex Anglix & Franciae , & Dominus
Hiberniae , diledis fibi , Thefaurario noftro Calefii , & Johanni
Walewayn Gubernatori Mercatorum noftrorum apud Bruges , Sa-
lutem.
De veftris legalitate , circumfpeftione, & induftria confidentes,
ad recipiendum noftro nomine & pro nobis quafcumque Pecuniarutn
Summas, quas, Nobilis Vir, David de Bruys, Prifonarius nofter,
Prselati , Mercatores, & Comunitates Regni Scotiae , pro Libera-
tione & Redemptione didi David , nobis hadtenus tenebantur fol-
vere aut tenentur,
Et, de folutis ac receptis Pecuniarum Summishujufmodi, noftro
& Hiredum noftrorum nomine, Acquietantiae Literas & Padum
de Pecuniarum Sunimis hujufmodi ulterius non petendis, iplis &
aliis, quorum intereft, faciendum & etiam hberandum,
Et infuper ad tradtandum & concordandum cum David , Vix-
latis, Mercatoribus , & Comunitatibus fupradidis , & cum alio
quocumque, vel quibufcumque ab ipfis Poteftatem hab)entibus, de
& fuper Loco, Termino, ieu Terminis, in quo, yel quibus, Pe-
cuniatum Summx, qux, poft Summarum Receptionem hujufmo-
di, extunc folvendx nobis remanferint, de Summis nobis debitis,
ratione Liberationis & Redemptionis prxdictarum, pro Termino
Sandi Martini proxim6 jam venturo , & ahis Solutionum Termi-
nis retroadis, nobis folvi debeant in futurum,
Ac Locum , Terminum , \d Terminos , fiendarum Solutionum
hujufinodi, abfque prxjudicio quarumcumque Literarum Obliga-
toriarum , Nobis & H.eredibus noftris excaufa pr<Edi6tafa6tarum ,
ac etiam Posnarum qux nobis jam incurise funt , aut incurrentur
impofterum, occafione Retardationis five non Solutionis Summa-
rum , nobis propterea in Termino five Terminis limitatis debita-
rum, fub Cautionibus & Securitatibus Sufficientibus, prorogan-
dum, ftatuendum, & etiam limitandum,
Pecuniarumque Summas , fic in hujuirnodi ftatuendis Loco &
Terminis, fucceffive folvendas, noftris vice & nomine recipienr
dum , & Acquietantix de Receptis Literas faciendum ,
Ac omnia alia & fingula faciendum qux in prxmiflis fuerint
oportuna ,
Plenam & liberam vobis, & utrique veftrum, tribuimus, teno-
re prxientium , Poteftatem.
Cxteris, omnibus quibufcumque Obligationum Literis, fubqua-
cumque forma vel expreffione verborum,fuper Liberatione & Re-
demptione didti David , vel iplarum occafione , nobis & Hxredi-
bus noftris per quafcumque Perfonas fadtis , in pleno fuo robore
duraturis; quibus, nec ipiarum vigori & effedui , * praejudicari
quomodolibet volumus , nec intendimus , prxfendum per teno-
rem ; fet eis oportunis loco & tempore uti volumus eniaciter &
firmiter inhxrere.
In cujus, &c. ... „
Dat. apud Cales, Tricefimo primo die Odtobris, AnnoReg-
ni noftri Angliie Tricelimo tertio, Regni vero Franci» Viceli-
mo.
Ann. D^
1359-
^.33,
E. 3.
Ibid.
*VI.
144.
&»
E T
A C T A
P U B L I C A.
i8p
Ann. D.
1359-
Etlv. 3.
w
Pro Willielmo de More de Scotia.
Illielmus More, de Scotia Miles, habet Literas Re^isdefalvo
Conduclu, veniendo in Angliam , cum Duodecim Equiti-
bus de Comitiva fua , peregre ufque Civitatem Cantuarienfem ,
ibidem morando , & exinde ad partes Scotix redeundo , ufque ad
Feftum Pafchte proximo futurum duraturas.
TefteThoma, Filio noftro cariffimOj Cuftode Anglix , apud
'Ann. D.
1359-
Aii. 33.
E. 3.
Scot. 33.
£. j. m. Wodeftokj fexto die Novembris.
J; .
1359-
'An. 33.
E.3.
Tr. 33.
X..y}.i
m. 6.
itt.\.
De CondaElu , fttper variis Negotiis , binc inde , u4dverpirium
de Francia , (^ alios Prifonarios , concerne,nibHS.
n "RErnardus Gilberti & Sicardus de Lagriflbul , Armigeri Comi-
Ann. L). JJ tis Vindomenlis, Priibnarii Regis , habent Literas Regis de
Condudu , veniendo in Angliam , cum Duobus Famulis , pro Re-
demptione difti Comitis facienda , ibidem morando , & exinde re-
deundo, ufque ad Feftum Natalis Domini, proximo futuram du-
raturas.
• Tefte Cuftode prxdido apud Wodeftok, decimo die Novem-
bris,
Fer ipjum Cuflodem ^ Concilmm.
Confimiles Literas de Condudtu habent fubfcriptii videlicet,
Guillielmus Viezorge , Famulus Johannis de Denvill , Magiftri
Hofpitii Adverfarii noftri Franciae , & Falconarius Comitis de Eu ,
Prifonarii noftri, veniendo verfus diftos Dominos fuosin Angliam,
una cum Petro Nuncio Comitis Vendoemeniis , fimiliter Prifona-
rii noftri , eundo a dido Regno noftro Angliae verfus partes Fran-
ciaz, pro quibufdam Negotiis didli Domini fui, pro eo quod Li-
teras de falvo Condudu noftro non habuerunt apud Villamnoftnm
Calefii , per Capitaneum ibidem nuper areftati fuiilent , & adhuc
fub eodem Arello detineanrur.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum, duraturas.
Johannes de Sailly & Copinus Lefcoc, Familiares Domini Dau-
beny , Prifonarii Regis , videlicet , praedidus johannes eundo ad
partes Franciae pro quibuidam Negotiis ipfius Domini expediendis ,
& exinde in Angliam redeundo , & prxfatus Copinus veniendo a
didtis partibus Franciae ad eundem Dominum in Anglia,&ibidem
morando, (^c.
Perotus Fraunceys, Perotus de Cheyne, Morel & Perotus Lo-
vet, Valetti Comitis de Loungevillj Prifonarii Regis, eundo
de Regno Anglise ad partes Francise.
Nicholaus Curez de Somieres, Johannes le Baftard de Mes, &
Bandun Fauconer , Familiares Comitis de Salebru^g , Prifonarii
Regis, eundo inFranciam pro Vidlualibus& aliis NecelTariisquas-
rendis.
REX dilecStis & fidelibus fuis", Willielmo de Dayncourt , &
Sociis fuis , Cuftodibus Adverfarii noftri Francix , apud Ca-
ftrum de Somerton , ac univerfis & fingulis Vicecomitibus , Ma-
joribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis , ad quos,&c.
Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem no-
ftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum, Mi-
giftrum Johannem Retarii Clericum , qui cum uno Palefrido , di-
verfis Robis, & aliis Veftibus, Libris, Pecunia, & aliis Neceffa-
riis ad opus Adverfarii noftri Francije , Prifonarii noftri , jam no-
viter in Angliam de licentia noftra venit , eundo ad Caftrum de
Somerton, ubi didtus Adverfarius nofter * moratur , cum Rebus
prxdidtis, & ibidem cum difto Adverlario noftro morando, di-
mifiis cum eodem Adverfario noftro Rebus prsedidtis, ufqueCivi-
tatem noftram Londoniae redeundo , (S-c
In cujus, &c. ufque ad Feftum SmGd Hiliarii, proximo futu-
rum, duraturas.
vifim, ad omnia & fmgula prasmiffi, Loco ipforum , Comitis & /^nn D.
Radulphi, quotiens abfentes fijerint , faciendum & exequendum, 13^5^.
& ad Delinquentes contra formam Treugarum prxdidtarum debite tiv.i-
puniendum & caftigandum , & Conqucrentibus plcnam Juftitiam,
fecundum formam Treugarum earumdem & Legem Marchive,
exhibendum , prout in prjediftis Literis ipforum , Comitis & Ra-
dulphi, pleniiis, ut prxdicitur, continetur, • .
Vobis mandamus , firmiter injungentes , quod circa prxmilu
omnia & iingLiIa , loco ipforum , Comitis & Radulphi , quotieirs
& quando abfentes fuerint , intendatis , & Querelas omnium .&
fin,!;ulorum , coram vobis, fuptr Attemptatis contra Treugas pras-
didtas, conqueri volentium, audiatis, & Conquerentibus bujulmo-
di plenam Juftitiam fieri faciatis , prout fccundum formam Treu-
garum prxdiiftarum , & LeRem Marchix, ac vim & efFedlumLi-
terarum ipfbrum , Comitis & Radulphi , vobis inde diredtarum^
fore videritis faciendum , ita femper quod dictx Treugx in aliquo
non violentur in hac parte.
Tefte Thoma, Filio Regis caridimo , Cuftode Anglix, apud
Wodeitok j duodeCimo die Novembris.
Per Concilium.
5'
01. 4-
•VI.
Bulla , ad Pacem hortatoria , & de Credentia.
l.
De Deputatis ad Treugas Scotia confervandas.
Aim. D. R EX, diledtis & fidelibus fuis , Ricardo Tempeft , & Johanni
1559. de Coupland, Saluterh.
jl». 33. • Cum nuper affignaverimus diledtos &fideles noftros, Gilbertum
£. j^ de Umframvill, Comitem de Anegos, & Radulphum de Nevill,
Scot. 33. conjundim, & divifim, Cuftodes Marchiarum Regni noftri An-
£. j. m. glix verfus partes Orientales ,
a, Et ad Treugas , inter N05 & Homines de Scotia Adverfarios
noftros ultimo initas , pro Nobis & Subditis noftris in partibus
Marchiarum prxdidtarum confervandum ,
Et ad ea , qux contra formam Treugarum prxdidtarum per Sub-
ditos noftros attemptata fuerint , debite reformandum , & punien-
dum,
Et omnes & fingulos, in hac parteDelinquentes, areftandum&
capiendum, & Prifonis noftris committendum, in eifdem mora-
turos quoufque de eis aliter duxerimus ordinandum ,
Et ad Reformationem & Punitionem hujulmodi a didlis Scotis,
fuper Attemptatis per eos, & eis Adhxrentes, contra cafdemTreu-
gas, petendum, profequendum , & recipiendum,
Ac jam iidem , Comes & Radulphus ,
Pro eo quod ipfi circa quxdam ardua Negotia noftra de Man-
dato noftro alibi intendunt , per quod in Marchiis illis continue
xnorari non poffunt . n. o j-
, Per Literas fuas Patentes deputaverint yos , conjunitjm , « di-
TNnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimoinChri- Ann
■*■ ftoFilio Edwardo, Regi Anglix Illuftri, Salutem & Apoftoli- 1359.
cam Benedidtionem. .r^w.33.
Dudum (cariflime Fili) Sandta Mater Ecclefia, Sponfa Chrifti, E. 3..
in tua &, cariffmri in Chrifto Filii noftri, Johannis Regis Franco- ExAn-
rum Illuftris Diffenlione deflenda cordialiter ingemifcens, apudTe togr.
& Ipfum fxpe fxpius , pro Pace inter vos falubriter reformanda j
Studia magna indefmenter adhibuit, ac inmenfos & affiduos Labo-
res impendit,
Nofque etiam qui , quanquam Immeriti , ejufdemEcclefix , difpo-
nente Domino, Regimini prx!ideraus, etiam dum effemus inMi-
noribus conftituti, prxfatx Dificniionis pericula tota mente defleii-
tes, pro iplius Reformatione Pacis ferventer inftitimus, & , poft
impolitum nobis Onus Apoftolicx Servitutis,advosSoIennesNun-
cios mifimus , & Apoftolica Precum Scripta frequenter duxmrus
dirigenda. « • -
E^, licet hujufmodi noftra & ejufdem Ecclefix Studia, Antiqui
Hoftis prxvalente Nequitia, pariim hadtenus profeciffe potuerinc,
quandamque in hoc difficultatem Animis noftris intulerint, nichi-
lominus * tamen adhuc , more Patris Benivoli , qui Filiorum In- * vl.
commoda deplorare & eorum Quietem procurare non ceffat, in ,^(j.
tam longxva tanrorum Concertatione Principum , & procedenti-
bus inde Animarum Periculis, & aliis MaUs innumeris , flere non
definimus , & tam cariffimoruni Filiorum Corda pulfare jugiter
non ceflamus. . '•■
Sed & quis eft tam Impius, tam Crudelis Chrifticola, qui hu-
jufmodi IVfala flere non debeat ? Et Pacem totis affedtibus non
exoptet ? Hinc enim prxfata Mater Eccleha indefinenter attligitur,
Catholica Fidcs dcprimitur, Univerfus Orbis, & prxteitim Chri-
fl:ianus Populus, Ixditur, ac Infideles exaltantur pariter &exultantj
Duoque tam Nobilia Regna, licet itnpariter, diutino labore pre-
muntur, & Refpublica univerfa quaflacur. -^
Sed & quii etiam, folius Humanitatis Ratione prxditus , fecutas
inde Hominum Strages, Virginum Raptus , & uliarum ytdium
Magnificarum Incendia , tantorumque Bonorum Depopulationes
non lugeat? Quis cum tot & tantis Orbatis Parentibus Fihis , ac
Viduatis Uxoribus, & coaftis mendicare Divitibus non gemifcat?
O Feroces Animos ! O Dominandi infatiabiles Appetitus 1 quifu-
perni Regis in hiis Mandata negligunt , ac tot & tantis Malis &
Miferiis non moventur. ^ , ,• •. n. • ■•
In illo igitur fperantes , qui Concordiam in Sublimibus itatuic,
ac Pacemdilexit, & reliquit inTerris, & in cujus Manu Reguni
Corda confiftunc, & omnium Principum Poteftates, ad Te (car
riflime Filii) diaumque Johannem Regem Francorum , pro Fine
Malis hujufmodi ■imponendo , & Pacis bono captando, repetius
Inftantiis de novo providimus remittendum.
[deoque Serenitatem tuam , Preces addente; Precibus , rogamus
& hortamur attente , & per afperhonem glonofi Sangumis Jeiu
Chrifti attentius obfecramus , quatinus ad ipfum Salyacorem no-
ftrum intuitum dirigens, & collata tibi ab eo immcnfa Ontiarum
Munera recognofcens , ob ipfius Revcrentiam , necnon J Liblicae
Utilitatis intuitum, ac noltrx Confiderationis obtentum , velis Am-
mum tuum ad Pacem, cum ipfo Francorurn Rege hrmandatn , &
effcdui quamcitiiis demmdandam , cum Clementia Rtgix Man^
fuetudinis inclinare , & talia cum eo componere , qux
Honoris & Statias augmento , Dco propicio , perduci
^ ita qu6d ex ipfa Cua Manfuecudinis Lenitate, fine prxdiaisMa-
lis impofito, hinc inde Bonum Pacis arrideat , Tranquillitas olim
confueta refloreat, Juftitia proftraca refurgac , tcclelu gaudeac ,
Catholica Fides cxulcec, iplaque Relpublicacol xtetur ,TuqueRex
pacificus comproberis, & juxta Evangdicam Veritatem Dei I-ilius
^^EtVid"iEuis fuper hiis, dileais Filiis, Symoni MagiftroOr-
dinis Fratrum Prxdicacorum , & Willielmo de Lcnne Decano
Ecclcfix Ciceftrenfis, Capcllano noftro& Auditon CauiarMm Pa-
lacii Apoftolici, quos ad cuam prxfenciam propcerea deltmatnus,
vel eorum alteri, in Referendis tibi ex parte noftracu:caprxmiffa,
Fidem velis Credulam adhibere. „ n. ■ s r.
Dat. Avinion. xv Kal. Decerabris , Pontificatus noftri Anno
feptimo.
cum tui
valeant ad
Suh Filis Cannahaceis.
Aa i
ipo
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
1559-
'Eiv. 3.
Ann. D.
1359-
JB. 3.
Clauf.
JW.iO.
•VI.
»47.
Ann. D.
1359-
An. 35.
£. 3.
Clmf.
33. £.3.
«1. 10.
2?f convocando Clemm, in Ahfentia Regis.
D E X , Venerabili in Chrifto Patri , S. eidem gratia , Archie-
•'•^ pifcopo Cantuarienii, totius Angliae Primati, Salutem.
Conliderantes gi'avia Pencula , qua; , tam per Invafiones Sco-
torum. quam aliorum Inimicorum noitrorum, nobis extra Reg-
num noftrum Anglix exillentibus , tam Sanctae Ecclelix, qiiam
didto Regno noftro, evenire verifimiliter formidantur,
Ac volentes hujufmodi Periculis , in quantum poterimus, prx-
cavere ,
Vos rogamus quod , attentis Periculis hujufmodi , Epifcopos &
Clerum veftrx Provincix, tam Exemptos, quam non Exemptos,
adcitiiis quo poteritis , in Loco competenti convocari , & iiitcr
vos & iplbs , de aliquo falubri & congruo Remedio , pro Confer-
vatione & Defenfione Eccleiiae & Regni prxdictorum , contra Pe-
ricula priedida ordinare curetis, ut ex hoc tam vobis, quam di-
<Sto Clero, in veftris agendis teneamur fpeciahus in futurum:
Et boc, ficut Nos, & Honorem noftrum , ac Salvationem &
Defenlionem Eccleiix & Regni praedidorum , diligitis, nuilatenus
omittatis.
* Nolumus enim quod id , quod fic ad Rogatum noftruiB fe-
ceritiSj cedat vobis , aut dido Ciero, in prxj_udicium aut Liber-
tatis Ecclefiaftic.E L.TJiionem , vel trahatur in Confequentiam in fu-
turum.
Tefte Thoma, Filio noftro cariflimo , Cuftode Anglix, apud
WodeftoJi , decimo odtavo die Novembris.
Ter ipfumCtifiodem ^ Concilium.
Confimile Breve dirigitur Archiepifcopo Eborum , Anglix Pri-
mati , fub eadem Data •
Pro FlandrenJibKS , de Proclamatione.
RE X Majori & Vicecomitibus Londonix Salutem.
Confiderantes fidelitatem & bonum geftum , diledorum &
fidelium noftrorum, Mercatorum & aliorum Hominum de parti-
bus Flandrix erga nos , ac gratitudinem , probitatcni , & benivo-
lentiam , quas in eis , poft uliimam Transfretationem noftram , tam
in Duftione Viitualium ad nos & Excercitum noftrum, quam ex
aiiis caufis variis, invenimus,
Ac volentes, eo prxtextu, eos Gratiis & Favoribus praevenire,
& , ut Amicos &c Fidcles noftros , in Regno noitro Anglia; benig-
niter pertractari ,
Vobis prxcipimus quod in Civitate prxdidta publice proclamari
faciatis, quod omnes& finguli, Subditi noftri , omnes Mercato-
res, de partibus Flandrise, cum Bonis & Mercandilis fuis, indidto
Regno noftro ubique venientes , amicabiliter & favorabiliter per-
traftent ,
Et ipfos, Blada, & alia Vidtualia, de quibus emendis Licentiam
a nobis habuerint,libere emere &ad partesF!andrix,folutisCuftu-
mis inde debitis , abfque impedimento ducere permittant ,
Et quod nullus Subditorum noftrorum, fub foristadtura omnium
Quae nobis forisftcere poterit , eifdem Hominibus de Flandria , in
Perfonis vel Bonis fuis , venicndo in didtum Regnum noltrum ,
ibidem morando, & cxinde redeundo, Injuriam,Moleft:iam, Vio-
lentiam , Dampnum , vel Impedimentum aliquod , feu Gravamen
inferat, feu inferri permittat;
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Cuftode prxdidto apud Redyng, vicefimo fecundo die
Novembris.
Ver ipfum Cufiodem <^ Co?icilium.
Confimile Breve dirigitur Majori &c Ballivis Villx de Lenn.
au tant de Chcmin , quelque Part qu'il vaurront aler,fens mal En- Ann. D.
gien. 1359.
Et que,dedens un An apres !a Date de ces Lettres,il ne pueent ^'''^- ?•
demourer prendre Fort, Chaftel, ne Ville , emparee ou a emperer,
par Lairecin , ne autrement , ne porter Damaige ne faire Guerre
aucune es Pays Raenconnei, aux didtes Forterefces de Regennes
& de la Mote de Chanlay , ne au Paiis Raenconne a la Forterefce
de Ligny le Chaftel , ne Chevaucher es dis Pays , fe ce n'eft en la
Coinpaignie du Roy d'Engleterre & de fes Enfans, ou du Duc de
Lancaftre, ou d'autre Lieutenant du dit Roy d'Engleterre , fans
mal engien.
Et , durant le Temps que il ferront es didtes Forterefces , eulx,
leurs Gens & Gaigiers, porront Chevaucher defarmes, feurement
& fauvement , par tout ou il leur plairra , fur bonnes Trieues , que
cntre Nous & Eulx foit Accordees le dit Temps durant.
Et, aveuc ce, doivent les dis Capitainex, tant comme il feront
a Regennes & a la Mote , lailTier Pafler & Repaffer , tant par
Yaiie, cornme par Terre, toutes Manieres de Marchandifes paifi-
blement, fins a eulz faire empefchement aucun , & oiivrir la Ri-
viere de Yonne, tant comme il feront es dis Lieux; par mi ce
que de tous les Vins, que Nous, & les Gens du Paiis, Vaurrons
palfer ou faire paffer par leur Deftrois , hauront pour Vint Queues
de Vin trois Moutons d'Or , pour lcs Ofticiers de Regennez.
Et, defmaintenant , il lairont paiiiblement vendengier & labou-
rer toutes Manieres de Gens es Pays deffus dis, de quelconque
Labeurs que il foient, fans cuIt, faire ne donner aucune Empefche-
mcnt par eulx , ou par Perfonne de leurs Garnifons.
Et , pour toutes les chofes deffus dides faire tenir & acomplir
de Point en Point, fommes & ierons tenus devers les diz Capi-
rainez en la Scmme de vint fix mil Florins d'Or , ou Moutons
lcj quelx fe paieront aux Termes en la Manere qui s'enfuyE,eft as^
favoir j
Que , dedens un Mois prochain venir apres la Date de Ceftes ,
fez.e mil Moutons d'Or:
Et, dedens cinq Septmainez prochains enfuiantz , dix miU Mou-
tons d'Or:
Et , pour ce tenir & paier aux Termes deffus Nommes , aions
Nous Obligie dc Obligons Nous & dix neuf Chivalers de noftie
Compaignie,
Dont les Noms font ici apres Efcript; eft aflavoir.
Le Seigneur de Havgeft ,
Le Marefchal de Chamfaigne ,
Le Seig?ieur de Ejiiou.,
Le Sire de Chamignj ,
/Heffire Ytier de Fluugny ,
Meljire Erart de Vaufjemai» ,
Le Sire de Seigjielay,
JMefJire Percheval de Lovai»,
Melftre Pierre de Loon/ere^
Meljire JehaH de Blefmerez ,
Mefjire Triftran du Boys ,
Mefftre Gu:I/eme du Plaifie ,
Le Sire de MeUigny.,
Mefftre Hiiiftaft} de la Neuverue,
Mejftre Warin de Boncond ,
Mefjire Drieu de Flavigny ,
Mejjire Eftienne de Flavigny ,
Le Sire de Montigny ,
Et MeJJire Jel>an de Migiey
Conventa ©" Condiriones Conftabularii Francia, fuper Mul-
tonibus folvendis c^ Fortalitiis defiruendis.
.Ann.D, D Obers Sieres de Fiennes , Conneflables de France,a tousceuls.
1359-
An. 33.
E. 3
Ex Orig
tenes
CUr.
M.
• vr.
qui ces prefentes Len-es verront ou orront , Salirt.
Saichent tout que nous avons fait & traitie, & fait traitier, avec
Monfieur Jehan de Dalton Chivaler , & Dauquin de Hatton Englois ,
Capitainez de Regennes & de la Mote de Chanlay , les quelles
Forterefces il arderont , gafteront , & deftruiront p.ir les Traitiez a-
vant dis au departir du Paiis^ & departiront eulx & leur Gens &
Gaigiers par les Maniers &c Conditions qui s'enfuyt ,
Eft aflavoir que, a leur Departir, il prenderont x jours de Ter-
me pour les ardoir, gafter, & deftruire en la maniere que il fam-
blera a bien ,
Et toutes Manieres de Vivres,de VitaiUes, & autres Biens quel-
conques que il foient , qui font dedens les diftes Forterefces , il
porrynt vendre ou donner, Ardoir ou Deftruire, a leur volente.
Et, quant il departiront des diftes Forterefces, eulx, & toutes
leurs Gens & G-aigiers , des Garnifons avant didtes , porront fran-
chement aler quelque Pait qu'il leur plaira , Armez ou Defarmez ,
aveuc leur Valles, Chevaux , Harnois , Or & Argent , Joyaulz , Pil-
lages,Vivrez,& toutez Manieres de Biens, quelconques quil foient,
en lour Compaignie , feurement & falvement , fans aucun autre
Empefchement ,
Et nous fommez tenus, par noftres Fois & Sermens, que nous
leur avons donne en ce cas , de les Convoier & faire Convoier ,
fcurement & fauvement, par Chivalers & Efcuiers bons & louf-
■fiflantz * de noftre Compaignie , jufques a Nogent le Recrob,ou
Par les Fois & Seremens de nos propres Corps , & par toutes
les Seremens que Chivalers pueent Jurer de Dieu , & par le Saint
Sacrement del Outel , & par TAprouvement de Nos Seaulx, a
Rendre & Paier,aux dis Capitaines,ou a leur certaines Commans,
les dides fommes de Moutons d'Or , aux Termes deflLs dis :
Et , en greigneur feurete , envoions nous des maintenant quatre
de nos dis Chivalers fouffiflantz pour la didte Somme,& pour te-
nir Hoftaiges a Regennes, par devers les dis Capitaines, lans Vil-
laines Prifons tenir jufques a tant que la didte Somme de feze mil
Moutons delTus dis fera a plain Paiee ; par Condition que de tout
ce que Paie en fera il feront quite , & en tenront Prifon fors pour
ce qui fera a paier tantieulement.
Et, en cas que Defl^aut feroit du Paiement des defluldiz xvi mil
Moutons au Terme defllifdit , les Capitaines deflus nommez por-
ront tenir les dis Hoftaiges pour la Somme qui domourra a paier.
Et Ci porront nommer Nuef autres Chivalers des devant Jures,
quelx que il leur plaira ( Excepte noftre propre Corps ) des quelx
nommes nous nousObligons & Promedtons, en la maniere des-
fufdidte, que nous Renvoierons, au Terrae deflufdit , a Regennes
Trois Chivalers pour effbrcier TOftaige , jufques a tant que la dic-
te Somme foit a plain Paiee.
Et fe gouverneront les dis Chivalers , durant le Terme du raois ,
ainii comme il leur plaira , fans autre Coultaige des * dis Capi- * vi.
tainez; &, le mois avant dit pafle, les Capitaines deflus dis pur- 1^.9.
ront mettre les avant dis Chivalers a Difpens raifonnables.
Et ,jufques a tant que la didle Somme de xvi mil Moutons fera
plainement Paiee,les dis Capitaines pouront lever,par devers eulx,
tous les Vivres qui font accordes fur leur Paiis Raeiiconne.
Et,apres ce que le Paiement fera fait des dis x^vi mil Moutons,'
les Capitaines avantdis bailleront Hoftaiges fouffilantZj par devers
nous , de wuidier les dides Forterefces dedens le Terme de dut
jours prochain apres le Paiement fait, & de nous rendre nos Hos-
taiges.
Et nous promettons de tenir les dis Hoftaiges lans Villaine Pri-
fon, & de leur Rendre, les dides Forterefces wuides , auflS toft
comme il Renderont les noftres.
Ec au departir , que les dis Capitaines feront hors des didtes
Forterefces, aveuc leurs Gens, Gaigiers, Valles, Chevaux, Har-
nois, Or & Argent, Pillages, Vitailles, & toutez autres Manieres
d'autres Biens, en lour Compagnie , Nous fommes Obligie &
Nous Obligons de les faire eftre Convoie , feurement & fauve-
ment, en la Maniere comme deiTus eit dit. . _, » „
Et, en cas que aucune Maniere de Gent, du Cofte Francois,'
de quelque Condition que il foient , foient Francois, Englois,
Alemans, Navarrois,Bretons, Normans, Gafcoms, Picars, Fla-
mens, Bourgignons , ou aultre Maniere de Gcnt de noftre Cofte,
leur font aucun Dommaige , dedens le Terme de noftre dit Con-
duit, ea Corps nc en Biens,Nous
& tous les Chivalers avantdis,
Nous
ETACTA PUBLICA.
Ann. D. Nous Obligons 8c Promcdons de leur faire Rendre fans aucun
n59- delai.
iUv. 3. Et pour les autres dix mil Moutons Paier aux Termes deflufdis,
les dis Capitaines, au departir de Regennes, porront nommer qua-
tre de nos dis Chivalers, tcux comme il leur plaira ( Excepte nos-
tre propre Corps ) & leur affigner Prifon en quelque Forterefces
Engloiie deca ia Mer.
Et, en cas que nous ferons en DefFaut de Paiement au Terme
deHuidit , les quatre Chivalers tenront Prifon , & de la ne fe par-
tiront jiifques a tant quc la di<£i:e Somme fera plainement Paiee.
Et pour ce ne demourra mie que nous tous , en la maniere que
deiTus ell dit, dcmourons Oblige en la didte Somme ; referve que,
ou cas que Defiaut feroit du Paiement de la dide Somme au
Terme deffufdit , & nous rendons les avantdis Chivalers quatre
bien & loyalment en leur Prifon , nous ne ferons pas tenus pour
Fauls ne Parjures de nos Fois & Seremens :
Et efpecialraent les Chivalers, qui fe Renderont Prifonnier , fe-
ront Quites de leurs Fois ; mais que il tiennent Loyal Prilbn juf-
ques a tant que la di(Se Somme fera piainement Paiee.
Et , durant le dit Temps que les Capitaines feront a Regenne ,
a la Mote , & aufTi jufques a tant comme il feront falvement , eulx
& leurs Gens, en quelque Part qu'il leur plaira aler , il porront
prendre de toutes manieres de Vivres pour eulx,leur Chevaux,&
Garnifons, tant comme il leur plaira , fans aultre empefchement
ou contredit de nous, ou d'autre de noflre Cofte.
Et aufli eiilx, leurs Gens,& Valles,aveuc leurs Chevaux, por-
ront aler querre des Fourraiges , Sc de tous aultres Vivres , a quelle
Heure que il leur plaira, fans aultre mal f^ire.
Et, au cas que aucun de euIx,ou de leurs Chevaux,feroit pris,
durant le dit Temps , nous fommes Obligie & Promettons de les
Rendre fans delay , a noflre povoir , fans Fraude Sc mal Engien.
Et, en cas que les dis Capitaines aront , a leur Departir , de
Gens Malades , ou Chevaux qui ne porroient Travallier , il demour-
ront feurement , en quelque Lieu quil leur plaira , a leurs propres
defpens;&, apres ce que il feront garis, Nous, & les Chivalers
avantdis, Nous Obligons & Promettons, en la maniere comme
deflijs eft dit,de leur donner fauf Conduit,& faire convoier faul-
vement , en quelque Lieu que il leur plaira , a leurs propres Def-
pens, comme dit ert,& au mieux leur plaira, foit en la Forterefce
de Malicorne , Marre ,ou Boys , ou Chaflreau nuef fur Loire.
Et, fe aucun des dites Gens font prins ou perdu par aucune
Gent de noftre Cofte, ou leurs Chevaux, nous fommes ObIigis&
Promettons,de les faire rendre aux Capitaines avantdis , fans aucun
delay.
Et ou cas que le defTus dis Capitainez ne porroient Rafer lez
didtes Forterefces, ne Wuidier le Pays , pour Empefchement du
Roy d'EngIeterre, de fes Enfans , ou du Duc de Lancaftre, ou
aultre Licutenant du dit Roy , il nous renderont Franchement leS
Hofliaiges , que Nous leur avons baille pour les delTus dis xvi mil-
Moutons, & tout ce que Receu eaauront, fe aucune chofe il en
^ avoient Receu^referve que de tout le Vin,que nous aurons devale
^^' par le Pailage * & Pertuis de Regennes, nous leur paierons, du
^>°' chafcune Queue de Vin, un Mouton;.& ce,qu'il ont Receu de
leur Pays Raenconne, il averont franchement, fe cils Traities ne
fe tient.
Et nous , Robers Sires de Fienncs , Conneftables de Fraunce ,
flveuc les dis nuef Chivalers delTiifdis de noftre Compaignie , des
quelsles Noms font par ci deffusEfcrips^avons Promis& Promet-
tons , par les Fois & Seremens de nos corps, & par tous les Sere-
mens que Chivaler pueent Jurer de Dieu , & par le Sacrement del
Autel,& aulfi nous nous Obligons,& chafcunde nous feObleige,
nos Hoirs,nos Executeurs, & tous nos Biens, quekonques , & en
quelqiie Part que il Ibient , ou purront eftre trouvez, , de Bien &
loyalment tenir & acomplir toute^ les chofes defVufdiftes , de Point
en Point,en la Forme & Maniere comme elles font deflias efcrip-
tes, fansFraude,CauteIle,Cavillation,ou mal Engien.
Et,en cas que il y auroit Deffaute en noftre Partie , des chofes
delfus dites tenir & acomplir de Point en Point, comme nous Ta-
vons devant promis, nous voulons & acordons que nous, & chal^
cun de nous,foions tenus pour Faux, Parjures, & Reprouvez de-
vant tous Juges, en toutes Cours, & en toutes Places ou nous fe-
rons,ou l'un & chafcun de nous,enTemps avenir, par ces prefen-
tes Lettres.
En Tefmoing de la quelle chofe , & de toutes chofes deffus
Efcriptes , Nous , le dit Robert Sire de Fiennes , aveuc les defTuidis
dis nuef Chivalers , au ces prefentes Lettres Obligatoires avons mis
nos Seaulx & chafcun de nous fbn propre Seel. - -
Donne a Ancoirre,le premier Jour du mois de Decembre, TAn
de Grace mil,trois cens, cinquante & neuf.
Suli Sigillis , Cera rubea im[irel]ts , pe7tdentibus a Caudis Tergamena
duplicatie., Ordine Jubnotato,
ICJI
Movfieur yehan de Migie.
Le Seig7teur de Montigny.
Mejjicur E. de FlavigTiy.
Monfieur Drue de Flavigny.
Monfeur. Warin de Beco7it.
Mejjieur TtoJJe de la Neuuerue.
Le Seigneur de Melligny.
Flajfte.
MeJJieur Trita^i du Bois.
MejJieur Jeban de Blejinerez.
Monfieur le Connejiable.
Piere de Lonjere.
Le Seigneur de Hangeji.
MeJJire Perceval de Lovoin,
Le Seig7!ur Seignelay.
MonfiieurErart de Vaujfemain.
Mo7!fiieur Tthier deFloigny.
Monfieur Jehan de Chamegny.
Le Seigneur d'Afuo7t.
Le Marechaut de Chatnpei^ne.
Ann. D.
1359-
Literas de CondtiElu,pro Negotiis Mverfarii , c^ caterornm ^"^^' ^'
Francidi Prifonartorum , profeqHcndis , habent fHbfcriptii
videlicety
STephanus Fouque, Cocus Comitis Daunfoire , Prifonsrius Re- Ann. D.
. gisj. habet Literas Regis de Conduftu, eundo ad partes Fran- i359-
cias, ibidcm per Dominium & Poteftatem Regis tranleundo & ^"- 33.
exmde m Angliam redeundo , ufque ad Feftum Pafchx proximo ^'- ?•
ruturum duraturas. FraBf.^j.
Tefte Cuftode prxdiao apud Wodeftok, quinto die Decem- ^- 3- ?•'
Per ipfium Cufilodem ^ Concilium.
Jalequinus de Tomay , familiaris Adverfarii Regis , eundo verfas UiJ.
partes Francis pro Expenfis Hofpitii iplius Adverfaru quserendis.
Sauxonettus le Meneftrer & Robertus le Saucier,qui nuper,in- liid
ter afios , de numero Servientum ad morandum cum Adverfario
noftro 1-rancix ordinati fuerunt, jam flnt ad partes Francia: de Li-
centia noftra profedun-, nos ad rogatum iplius Adverfarii noftri
conceflimus quod Magifter Johannes de Retariis , una cum Jo-
hanne le Breton famulo fuo, cum dx&o Adverfario noftro , loco
prsdidtorum Sauxonetti & Roberti, in Comitiva ejufdem Adver-
laru noitri morentur.
Bernardus Gilleberti & Sicardus de Lagrisfoul , Armigeri Co- Vide fiol.
mitis V)ndomenfis,Prifonarii Regis , veniendo in Regnum Anglix 144.
pro Kedemptione didi Comitis facienda.
*Johannes de Hedygnoel,Hanekinus Dufer^&Dionifius le Fau- * VL
coner, Famihares Jacobi de Bourbon, Prifomrii Regis, eundo ''■'•
cum tribus jdquis ad partes Franci.B & Hanonix,pro financia in- ■"^''^-
iius jacobi quxrenda, & exinde in Angliara redeundo. ■
Guido de Tomafe , familiaris Comitis Daucerre , Prifonarii Re- Ibii,
gis, veniendo in Regnum Anglix ad ipfum Comitem, & ibidem
morando.
Hugo L'armurer, familinris ejufdem Comitis, eundo ad partes ^bii,
tranciiE, pro quibufdam Negotiis, Redemptionem iplius Comitis
tangentibus, expediendis.
Perotus de Guidree, familiaris ejufdem Comitis,eundo ad par- l^^d,
tes Francix, pro quibufdam Negotiis ipfms Comitis expediendis.
^ BemaiTdus Gilleberti, & Sicardus de Lagrisfoul , Armigeri & ibU.m-
Nuncu Comitis Vindonienfis , Prifonarii Regis , in Anglia jam 2.
e«(^ntes , veniendo cum duobus F.imulis fLiis a Regno Angli^
ad Regem , ubicumque in partibus Francix vel alibi fuerit , pro
quibufdam Negotiis , didtum Comitem tangentibus , pcnes Regem
profequendis.
Guido de la Garofay,Famu1us & Nuncius Barnabaz de Renges, ibii
Uomini de Domalle , Prifonarii Regis , in Regno Anglix jam
exiflentes, veniendo in Regnum Francix pro quibufdam Nego-
tiis, diftum^^Dominum de Dornalle contingentibus , penes Ami-
cos & Benivolos fuos profequendis. '
Alanus Boiftell , & Jacobus Lay, Familiares Jacobi de Burbon, i^i
Prifonarii Regis, veni^ndo, de partibus Franci-^ in Angliim, ad
ipfum Jacobum, & ibidem morando, ac exinde in Franciam re^
deuiido.
.Acquietantia pro parte Redemptionis David de Brnys.
R
EX Omnibus,ad quos, &c. Salutem.
Noveritis Nos,
Ann. D-
In parrem Solutionis decem milium Marcamm Sterlingorum J^^^'
Quas, Nobilis Vir, David de Bruys, Prifbnarius nofter ,^Prxla- ^"'^^'
ti, Magnates, Mercatores, & Communes de Regno ScotiiC, ^' ^'
Juxta Tradtatum & Concordiam, apud Berewicum fuperTTwe- v°'' '^"
dam,fuper Deliberatione iplius David pridem habitos, ' ^' '"'
In Fefto Nativitatis Sanfti Johannis Baptiilte, proximo prxte- ''
rito,nobis folvifle debuerant,
In partem Satisfactionis centiim milium Marcarum ,
In quibus iidem, David , Prxlati , Magnates, Mercatores, &
Communcs, pro Redemptione & DeUberatione ipijus David, no-
bis obligantur ,
Certis Terminis fblvendarum,
RecepifTe a prxfatis David, Prcelatis , Magnatibus, Mercatori-
bus, & Communibus de Scoria, duo milia & qumgentas Marcaa
Sterlingorum , apud Brugcs in Flandria, per manus, dilecti Merca-
toris noftri , Johannis Walewayn,
Qui eadem duo milia & quingentas Marcas, ad opus noftmm,
per raanus Johannis Mercier & Rogeri Hog , Burgenfium de
Perth & Edynburg , recepit ,
Et praediaos, David , Praelatos, Magnates , Mercatores, &
Communes de eifdem duobus milibus & quingentisMarcis exone-
ramus & quietamus per prxfentes ; Cxteris omnibus , in eifdcm
Traiftatu & Concordia contentis , in fuo robore duraturis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonaftcrium , vicefuno tertio die Decembris,
^'•''
15)2
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1359-
£dv. J.
Ann. D,
1359-
An. 33.
£.3.
Tr. 33.
E. j. t-
z.m 3.
* VI.
1/2.
Pro OUvero Domine de Cliz.on.
REX, Diledo & fideli fuo, Roberto de Herle, Capitaneo &
Locum noftrum tenenti in Ducatu Britannix & partibus ad-
jacentibus, vel ejus Locum tenenti, Salutem.
Cum nos nuper,
Confideratione Laborum , quos WaJterus * de Bentele in Guer-
. ris noftris laudabiliter fuftinuit , ac boni Geftiis Johannx , tunc
Uxoris ejus, Dominse de Bella Villa & de Clizon,erga nos,
Dederimus & CoNCESSERiMus, pro Nobis &Hk-
redibus noftris , eifdem Waltero & Johannx , omnia Dominia ,
Caftra, Fortalitia, Villas, Maneria , Terras , & Loca de Beauvair,
Ampant, la Barre, la Baye, & de Chaftel Noef, necnon Infulas,
Dominia, & Fortalitia de Noirmuftier & de Channet, ac Medie-
tatem Infulae de Boign , tam in Dominico, quam in Feodo, ac
etiam totum Salem, de didtis Dominiis, Terris, & Locis prove-
nientem , feu ad eadem pertinentem , tam in Dominico , quam in
Feodo,
Qux quidem Dominia , Caftra , Fortalitia , Vill-,E , Maneria , Ter-
XX &c Loca , ac Sal funt de Hsereditate prtEdid.E Johinnse ,
i^ABENDA ET TENENDA EiSDEM WaLTERO
ET loHANNiEAoToTAM VlTAM IpSIUSjoHAN-
N^", ET HiEREDIBUS EjUSDEM JoHANN^, CUm
omnibus, ad eadem Dominia, Caftra,Fortalitia,Villas,Maneria,
Infulas, Terras, & Loca, & cum hujufmodi Sale , tain in Do-
minico, quam in Feodo, qualitercumque fpeftantibus , iive perti-
nentibus, de nobis & Haeredibus noftris, per Servitia inde debita
& confueta, I M P E R P E T u u M ,
Aliquibus Donationibus feu ConcetTionibus Radulpho deCaours,
vel aliquibus aliis perfonis , conlideratione ipiius Radulphi, fuper
vei de aliquibus , didam Hasreditatem tangencibus , in contrarium
faftis ( quas ex certa fcicntia revocavimus ) non obftantibus , prout
in Literis noftris Fat.ntibus , inde ccnfedis , p!eniii-i continetur ,
Ac jam, dileLlus & fidelis nolter , Oliverus Doa.inus de Cli-
Zon nobis fupplicaverit ut,
Cum tam prxdiftus Wakcrus , quam prxfata Johanna , Mater
ejufdem Oliveri, cujus Haeres ipfe eft, ut alTerit, Viam Univerfae
Carnis fint inc^reiii ,
Didaque Dominia, Caftra,Forcaliria, Villx, Maneria, Infulx,
Terrse , & Loca, per mortem ejuldem Johannas in manu noftra
exiftant ,
Velimus eidem Olivero, ut Filio & Hjeredi pr^iatx Johanna^,
eadem Dominia, Caftra, Foiti.litia, Villas,Maneria, InfuIas,Ter-
ras, & Loca, cum Sale, & aliis pertinenciis fuis prxdidis,facere
liberari,
Nos,volenteseidem01ivero in hac parte fieri quod eftjuftum,
vobis mani.ivimus quod,
Si, pcr Informarionem legitimam, vobis conftare poterit prae-
fatuni Oliverum Filium & Hxredem prxdidloe Johannae, ac ple-
nx .^taris, & dida Dominia, Caftra, Fortalitia, Villas, Mane-
ria, Iniulas, Terras, & Loca, vel aJiquam partem eorumdem,fic
in Manu noftra exiitere , tunc , capto ab eodcm Olivero Juramen-
to Fidelitatis & Obedicntix , nobis de Doniiniis & Terris, qux
de HvEreditate prsedifta fibi lic reftitui & liberari continget, de-
bito, prout moris eft in partibus iUis,
EiJem Olivero , fuper Reftiturione & Liberatione Dominio-
rum, Caftrorum, Fortalitiorum , Villarum, Maneiiomm, Infula-
rum, Terrarum, & Locorum prasdKftorum , fic in manu noftra
exiltentium, debitum &: feftinum Juftirije comdementum tieri fa-
ciatis, prout de Jure, & fecundum Foros & Confuetudines Par-
lium pr jedidtarum , fuerit faciendumj
Homagium autem ejufdem Oliveri , quod nobifmet ipfis fieri
voiumus, ufque ad Feftum Sandi Michaelis , proximo futurum,
duximus refpeftuandum.
Dat. apud Weftmonafterium, tricefirao die Decembris.
berto de Herle, Capitaneo & Lccum noftrum tenenti in eodem Ann. D.
Ducatu, vel ejus Locum tenenti, quod, 1359-
Si idem Olivems Filius & Haeres ejiudem Johanns & plenae £dv. 3. i |
vEtatis exiftat , '
Tunc , capta Fidelitate ipfius Oliveri , nobis in hac parte debita ,
eidem Olivero , fuper Reftitutione & Liberatione Dominiorum &
Terrarum fuorum praedidtorum , debitum & feftinum Juftiriae
complementum fieri faciat,
Et Homagium ipfius Oliveri , quod nobifmet ipfis fieri volu-
mus, refpedtuavimus ufque ad Feftum Sandli Michaelis proximo
futurum ,
Vobis mandamus quod ,
Cum,per Literas prsedi£ti Roberti,vel ejus dicfbi Locum tenen-
tis in di(5to Ducatu Britanniae , vobis coniliterit eidem Olivero
Dominia & Terras , de Haereditate fua praedidta , in eodem Duca-
tu Britanniae, in forma prxdida, liberata fuifle,
Si , per Infbrmationem legitimam , inveniri contigerit prxfatam
Johannam, & AntecefTores fuos,hujufniodi Brevia & Cufiumam
apud diftam Civitatem noftram Burdegalx Jure Hxreditario ha-
buifle, & ipfum Oliverum , ut Filium & Hxredem ejufdem jo-
hannx, ea de Jure habere debere,
Tunc ipfum Oliverum didta Brevia fua,apud diitam Civitatem
noftram Burdegalx, habere, & Cuftumam fuam Navium ibidera
colligere & percipere , abfque impedimento aliquo permittatis,
prout ipfe hujufmodi Brevia ibidem habere,&CuftumamNavium
colligere & percipere debet , & prxfata Johanna mater fua , & alii
AntecefTores fui , ea habere, co!ligere,& percipere confueverunt.
Dat. apud Weftmonafterium, tricefimo die Decembris.
Per ifftm "Regem ^ Concilium.
Vro diBo Olivero.
Ann. D. D EX Senefcallo fuo Vafconix & Conflabulario fuo Burdega-
1559- ^^ ''^' 1"' """*- ^™^ > ^^ ^^ P"^*^ tempore erunt, aut eorum
-*>. jj. Loca tenentibus, Salutem.
E. 3. Cum Nos nuper,
Ki/f. 33. Confiderarione boni Geftus Johannx, Dominae de Bella Villa
£• J. w. & de Cli7.on, erga nos,
,1. ConcefTerimus eidem Johannx quod ipfa haberet Brevia fua &
Cuitumam Navium apud Burdegalam , qux Ipfa & AntecelFores
fui Jure Hxreditario antea habuerunt ibidem,
Et mandaverimus Senefcallo noftro Vafconix , & Conftabulario
noftro Burdegix, qui mnc fuerunt, quod prxfatx Johannx Bre-
via fua prxdida, apud didam Civitatem noftram Burdegalx, ha-
bere, & hujufmocli Cuftumam fuam Navium , per Se & Mini-
fln-osVuos, quosiad hoc deputare vel fubftituere * vellet,colliq;ere
& percipere permitterent , prout eadem Johmna & Anteceffores
fui prxdidti hujufmodi Brevia ibidem hit>ere , & didam Cuftu-
mam Navium coUigere & percipere confueverunt , prout in Lite-
ris noftris Patentibus, inde confedis, plenius continetur,
Ac jam , diledus & fidelis nofter , Oliverus Dominus de Clizon
nobisfupplicaverit ut, . ^ ^,. . . ,,
Cuni pnEfataJohanna, Mater ipfius Oliveri , cujus Hxres ipfe
eft, ut aiferit, Viam univerfx Carnis fit ingreffa,
Vc:limus eidem Olivero, ut Filio & Hxredi prxdidtx Johannx ,
Brevia & Cuftumam prxdida liberari jubere ,
Et quia, ad profecutionem prxdidi Oliveri, nobis,pro Domi-
niis & Terris fuis , de Hxreditate prxdida , in Ducatu Britannix,
fibi liberandis, fadtam, mandavimus , diledto & fideli aoftro, Ro-
* VI.
Pro Olivero pranttaio.
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
" Sciatis quod ,
Cum Johannes de Lacy Miles,qiii Caftrum & Locum dePym-
mere, in Ducatu Britannix , de Guerra, ad opus noftrum, ad-
quilierat , diem clauierit extremum , & hc per mortem ejuldem
Johannis fine Cuftode exiftant,ut accepimus,
Nos,
Volentes Salvationi Caftri & Loci prxdidtorum providere,
Ac de fidelitate, probitate,& circumfpedtione , diledi & hdelis
noftri, Oliveri Domini de Clicxon confidentes,
Commilimus ei cultodiam Caftri & Loci eorumdem , haben-
dam , cum Redditibus , Rcventionibus , Redemptionibus , Emolu-
mentis, Exitibus, & omnibus aliis Proficuis , ad eadem Caftrum
& Locum pertiijenribus, eodem modo, quo prxdidtus Johannes
Caftrum & Locum tenuit fupradidla , quamdiii noftrx placuerit
voluntari ,
Reddendo inde nobis per Annum mille Scutos Aureos,vocatos
Johannes , per manus Receptoris noftri in Ducatu prxdidto , qui
pro tempore fuerit,
Ita quod idem Oliverus inveniat , dilecSo & fideli noftro , Ro-
berto de Fierle , Capitaneo & Locum noilrum tenenti in Ducatu
prxdifto, fufficientem Securitatem quod ipfe prxfato Capiraneo,
& omnibus aliis Capitaneis , & Locum noftrum tenentibus ibi-
dem , qui pro tempore fuerint , & eorum Loca tenentibus , erit
obediens & intendens, & nobis Caftrum & Locum prxdida ad
mandatum noftrum reddet & liberabit , & cum eodem Capitaneo
de Guerra potenrius quo poterit,dimiisa fufEcienti Munitione * in
didis Caftro & Loco, equitabit, cum fuper hoc fueric prxmuni-
tus.
In cujus, &c.
Dat. apud Wcftmonafterium, tricefimo die Decembris.
Per Cufiodem ^ Concilium.
ET mandatum eft prxfato Roberto de Herle qu6d , accepta a
prxfato Olivero Securitate prxdida , eidem Olivero Ca-
ftrum & Locum prxdicta, cum perrinentiis, per Indenturam inde
modo debito conficiendam , liberet cuftodienda , juxta tenorem Li-
terarum noflrarum praedidamm.
Dat. ut fupra.
Axm. D.
1359-
An. jj.
E. 3.
Fran.
3?E. j;
tn.i.
*VI.
15-4.
De Brevibas Britannia , & proficttis inde provenientibus
liberandis.
R
EX, Dileaofibi,HugoniMartyn, ad proficua de Brevibus^nn jj^.
M. -v Britannix , per , diledum & fidelem noftrum , Hcnncum Du- ^-.^^
cem Lancaftrix, nuper Capitaneum & Locum noftrum tenentem An. i-t.
in Ducatu noftro Aquitanix,in Ducatu Britannrx colhgendum de- £ ^
putato, Salutem. , ,. . >-. f. ,• j- V^fi- 3J.'
Oim nos nuper, ob certas caufas,ordinavenmus Cuftodiani di- j.
di DucatusBritannix,cum Caftris,Manenis, yillis,Tems,Pro- ^ ^^
ficuis, & omnibus aliis , ad didtum Ducatum fpedtantibus, penes
nofmet ipfos , in propria manu noftra , retinere,
Et fuper hoc conftituerimus^diledtos & fideles noftros, Rober-
tum de Herle & Johannem de Rol<yngham, conjundim, & di-
vifim, noftrum & Johannis de Mome Forti,Ducis Britannix,m-
fra ^tatem, & in Cuftodia noftra exiftenris , in dido Ducatu
Britannis Locum tenentes & Capitaneos,a Fetto Sandi Michae-
lis proximo prxterito , fub certa forma ,
Ec mandaverimus prxfato Duci , ac ejus Locum tenenti , &
quibufcumque Miniftris fuis in eodem Ducatu Britannix , (juod
eundem Ducatum Britannix, cum Caftris, Manerus, ViUis, Ter-
ns.
ET ACTA PUBLICA.
^9^
ris, Proficuis, & omnibus, ad Ducatum ilium fpedantibus , prae-
fatiSjRoberto & Johanni, liberarent nomine noftro cuftodiendum ,
prout in Literis noftris Patentibus , inde confectis , plenius contine-
tur,
Tibi prxcipimus , firmiter injungentes , quod omnia Brevia Bri-
tannica, in didlo Ducatu Aquitaniae, in Cuftodia tua exiftentia,
una cum omnibus Proficuis, inde, a dicSo Felto Sandi Michae-
lis, provenientibus & perceptis, diledto Cierico noftro, Magiftro
Johanni de Stretle, Conftabulario noftro BurdegaliLE, per Inden-
turam, inde inter Ipfum & Te modo debito conficiendam, fine
dilatione jiberes^ ita quod idem Conftabularius nobis,de Proficuis
Brevium prxdiftorum, ab eodem Feito reipondere valeat, prout
fibi per Nos plenius eft injunftumi ^ ^oc, fub periculo quod
incumbit, nuUatenus omittas.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Januarii.
Per ipfum Regem ^ Condlium,
De Notificatione Status Dionjfti de Morhk^, ex caufa inter
ipfnm cr Berna^^dum de Troie , fuper Captiont Johannis de
Francia , in Pngna de Poitiers.
LE Roi a touz ceux , qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz..
Signifie nous ont , nos cheres & bien amez , Rauf Spigurnell
Chivaler , Johan de Bukyngham Dean de Lichefeld , David de
WoUore , & Johan de Codyngton , Clercs de la Chancellerie ,
Envoiez., par noftre Confeii en Engleterre, de Veer 1'Eftat Dc-
nys de Morbek Chivaler , gifant Malades en la Citee de Londres ,
a ce q'eftoit dit ,
Qjls & autres de noftre Confeil , le Difme jour de Janever , dar-
rcin pafle, vindrent a la maifon, ou le dit Denys eft herberge, en
une Rue jouft l'Eglife appelle Berkyng Chapelle , cn la dite Citee
de Londres,
Et luy troeverent, en la Chambre, cuchie en fon lit, molt ma-
lades a ce que leur eftoit avis ,
* Et le dit Rauf luy parla en tielle manere,
Mo7if:eur De7iys , vous fauez coment n'adgairs , a Sandwiz , vous
eftoiez Purfui par un Apel d'un Bernard deTroie^Efquier deCaf-
coigne ,par caufe de la Prife du Roi de France a la Bataille de Poi-
tiers,
Ec, par caufe que noftre dit Seignur eftoit tant occupe entour
Ibn Pafi&ge , q'il ne poait entendre dc faier Trier meifme 1' Appel ,
adonques jour vous fuiit affigne , par les Coneftable & Marefchal
noftre dit Seignur , d'eftre devant luy , qucu part fuift en Roialme
de France qu d'Engleterre , en la Fefte de la Chaundelure pro-
fchein avenir , a faire & receivre ce que ferroit Ajugge , par noftre
dit Seignur, fur le dit Appel, qucux Jour & Lieu vous receuftes
& acceptaftes adonqes exprolfeaient,
Par quoi nous fumes Envoiez a vous , depar le Confeil noftre
dit Seignur, aCfavoir fi vous voillez 6c purrez, perfournir ce, que
vous empreiftes en tielle manere :
A quoi le dit Monfieur Denysovertement,devant les ditz Rauf,
Johin , David , & Johan , & autres de noftre Confeil , illoeqes es-
teantz, en prefence de Notaris qi y eftoient,al heure refpondi,
Que i'i voiunte touz jours eftoit , & unqore eft , de prendre le
Chemyn devers Nous, de perfournir fa promeiFe, & a faire fbn
devoir en toutes chofes touchantz le dit Appel , fi fon Corps pur-
reit fuifire & endurer , tut deveroit il morir en chemyn , & fur ce
fift il une Proteftacion a Sandewiz. devant les ditz, Coneftable &
Marefchal , mais il ne quida mye q'il le purreit faire ranque Dieu
luy euft apprefte meillure faunte , & vifite de fa Grace.
Et, pur meiltx favoir la verite que le dit Denys ne fe feina point
en celle partie, ils luy firent defcoverir le Corps, Bras, Mains, &
Piez, queux Veues eftoit avis as ditz Rauf , Johan, David, & Jo-
lian, & auxint as Notairs , Fiiiciens , Surgiens, & touz autres qi y
eftoient venuz par celle caufe, que le dit Denys eftoit,par fa Ma-
ladie, en Corps & touz, fes Membres , en tant Defcru, Anienti,
Enfccchi, & Enfebli, que a peine purroit il recoverir nul jour de
fa Vie, li Dieu ne feiit greinour Miracle pur luy.
Et jadumeins le dit Denys jura meifme ce (ur Seintl Evangeil-
les, & auxint Meftre Johan Paladyn Mire,& Johan de Cornhull
Surgien, liir ce examinez, jurerent par leur Seremenrz,, fur feintz
Evangeilles, & fur lour Fois , & cn Peril de lour Almes , que le
dit Denys , par caufe de fa dite Maladie , eftoit li Fiebles qu'il ne
feut de poair de luy mefmes eider,ne Pie,Jambe, Bras, ne Main,
fanz autri Eide , moever.
^ Qiieles Chofes avantdites font toutes comprifes en un Inftru-
mcnt , fur ce fait.
Nous, au fin que les chofes defTufdites veignont a la notice &
conoilTance de toutes gentz, fi avoms fait faire ceftes noz Lettres
Overtes, enfeallez de noftre Grant Seal, en Tefmoignance de Ve-
rite.
Don. a Weftm, le xiij jour de Janever , TAn de noftre Regne
de Engletcrre Trente Tierz , & de France Vintifme.
Fro Epifcopo Herefordenji ^ de CoadJHtore affgnato.
tem.
Ann. D. R ^ -^ 5 Dileao fibi in Cbrifto , Decano Herefordenfi , Salu'
1360. '°""
E. 3.
CUnf
33. £.3.
m. y. d.
*vi.
ijf6.
fumpfiftjs & deputaftis ipfius Epifcopi Coadjutorem, Ain. D.
Et quod quidam Magifter Henricus dc Shupton , z^rchidiaconus {nCo.
Salopia:, &c Andreas de Wermynftre, Redor Ecclefix de Melles, ZJ-v. 3.
&c eorum Complices, prxfatum Epilcopum , in quodam Caftro
fuo , in Comitatu Salopi-.B , ad quod \ obis ( praefate Decane ) ei-
dem Epifcopo Coadjutori , ob eorum Potentiam , tutus non patuit
Acceiiiis, detmuerunt, & vos, quominus didto Orticio Coadjuto-
ris uti polletis, Armata Potentia impediverunt,& fe Adminiftra-
tioni Bonorum ejuldem Epiicopatiis aufu temerario perperam in-
gelTerunt, Nemoraque & Bona Epilcopatus illius diHiparunt &
confumplerunt,
Supplicando nobis ut,tam pro Indempnitate Ecclefise prxdicftx,
quam praefati Epifcopi , vellemus ex Rcgia* Poteltate noftra liiper
hoc Remedium apponere oportunum ,
Per quod nos, Statui pr;Edidti Epifcopi compatientes ne Ec-
lefia prxdida , qux per Progenitores noltros , ex pia Devotione
eorumdem,fundata & in Temporalibus honorifice Dotata exiftk
Rumae & Delolationi lubjaceret, per Literas noftras Patentes fuf-
ce^imus didtam Eccleliam, & prxdiftum Epifcopum ac vos
( Coadjutorem fuum ) m ProteCtionem & Detenlionem noftram
fpecialem.
Ac jam, tam per Litcras prxfati Epifcopi quam aliorum fide-
dignorum, iimus mformati quod prjedidtus Epiicopus , Mente &
Corpore fanus, & ad Officium Paftorale excercendum potens ex-
!ltit,hcut cuilibet intuenti poterit apparere , & quod vos ipfum
Epiicopum & Miniftros fiios , quominus ea, qus ad OfiScium
Paftorale m Temporalibus & Spiritualibus Epifcopatiis praedicti
pcrtment , facere & excercere poffint, impeditis , Adminiftratio-
nem Epifcopatus iliius, tam in Temporalibus, quam in Spirimali-
bus, vobis applicando, & Miniftros prL^fati Epilcropi per Cenfuras
Eccleliafticas indies gravando & moleftando , unde Diifenliones
mter Homines , utrique Parti alliftentes, funt exortiE, de quibus
nili citius ledentur, Dampna,& Pencula gravia poterunt fuboriri
Nos, *
Volentes hujufmodi Damnis & Periculis prsecavere, & Pacem
noftram illxiam , maxime diim extra Regnum noilrum Angliie
fuerimusjobfcrvare, & tam pr.efato Epilcopo, quam vobis ° in
hiis, qux ad nos pertinent, fieri quod ell juftum, prxfertim cum
intentionis noftrie non extitit , nec e\-iftit, qujd Cura Paftoraiis
eidem Epifcopo , cum a langore fjo coiivalefceret , coiore Litera-
rum noltrarum prxdidtarum adimeretur,
Vobis mandamusquid, in propria Pcribna veftra, fitis coram
Concilio noftro, apud VVeftmonafterium , in Craftino Purificatio-
nis Beatx Maris Virginis proximo futuro,ad informindum idem
Concilium fuper pr£emiiris,& ad taciendum & recipiendum quod
Juris fuerit & Rationis,Mo!eftationes feu Gravamina aliqua eidem
Epifcopo, aut Miniftris fuis,interim non facientes,
Et,ii_Cenfurasaliquas in Miniltros pr.Edictos,occafionibus pr^-
didis, fulminaveritis , vel fulminari feceritis,tunc eas iine dilatione
interim fuipendi faciatis :
Mandavimus etiam prxfato Epifcopo quod, fi abfque Corporis
fui periculo laborare valeat, fit coram codem Conciho, ad dietn
prxdidtum , ex cauia prxdidta ,
Et , in cafu quo iatxjrare non poterit , mittat ibidem aliquos de
fuis, de Negotio prsedidto plenius informatos, ad didtum Conci-'
lium , pro Parte fua , intbrmandum , & ad faciendum limiliter &c
recipiendum qubd juftum fuerit in prxmiiTis.
Tefte Cuftode prxdidto apud Redynges, decimo odbvo die Ja-
nuarii.
Fer iffum Cuftodem ^ Co7tcilium.
ET Mandatum eft prxfato Epifcopo quod , fi abfque Corpo-
ris fui Periculo laborare valeat,lit coram eodem Concilio,ad
diem prxdidtum , ex caufa prxdicta ; & , in cafu quo laborare non
poterit, mittat ibidem aliquos de fuis, de negotio prxdidto plenius
informatos, ad didtum Concilium, pro Parte fua , informandum,
& ad faciendum fimiliter & recipiendum quod juftum fuerit in
prxmiilis.
Tefte ut fupra.
Pro Sorore Ducis Britanm^ de Robis liberandis.
R
E X , Diledto Clerico fuo , Johanni de Neubury , Cuftodi a t^
Magnx Garderobx fux , Salutem. ™; ^*
Mandamus vobis quod , diledlx nobis, "^ ■' ■^■^-"■- <>- ^"°"
Sorori , diledti & JJ' , ,
fidelis noftri, Johannis Ducis Britannix, Robas, competentes pro r ' '^
tribusDomicellis & uno Armigeio luis, unam Robam pro Val-
■3-
??>. )-.
letto Camerx fux, & duas Robas pro duobus Garcionibus ejus- J'' ""-'■
dem Camerx, liberetis habendas de Dono noltro; & nos voBi^ ' ^'
indc , in Compoto vcftro , debitam Allocationem habere facie-
mus.
Tefte Cuftode prxdidto apud Redyng. vicefimo die Januarii.
Per ipfum Cuftodem ^ Concilium.
* Pro FamiliaribtiS Johannii de Francia.
Cum vos & Capitulum Ecclefix prxdidtx nuper nobis figni-
ficaveritis, quod vos & idem Capitulum, Venerabili Patre, Epi-
fcopo Ecclefix prxdidix , langore perpetuo taliter detento qubd
Orticium fuum Paftorale excercere non potuit , ne per hoc Ec-
clefia prxdidta in Spiritualibus & Temporalibus Difpendia patere-
tur, de Confeniii ejufdem Epifcopi, vos prjefatum Dccanum as-
Tom. III. P. I.
D EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majonbus , Balli-
*-^ vis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis,ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qubd ,
Cum per Nos & Concilium noftrum,fit ordinatum qubd cer-
tus Numcrus Perfonarum , de partibus Francix , quas Adveriarius
nofter Francix clcgerit, cum codem Adveriario nollro , ad dder-
viendum eidem, moretur,
Sufcepimus ,
• vr,
'5-7-
Ann. D.
i3()0.
Aa. 3+.
E.j.
Franc.-J^x
E l.m.
Bb
Ma-
i5>4
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1360.
£Jv. 3.
Magijlrtim Gullielmutn RaJicis Me^icum,
Pelruf» Harrave Ciericum ipfius Willielmiy
yohanne77i de 'La^ida Apotecarium^
Mottetur/t Barhitottforetn ,
Petrum de Lauda Scutiferum,
Cervafium de S:itiilo Stephatio,
Robitiettum le Cottfiurier,
Adottiarutn de Gafcoignc Capellaimm ^
Radulphum le Ohlier ^
Egidium Coloii,
yobaimem le Burgoigtwt ,
Stephanum de Pijpaco,
Guillotutii Parin,
Et yohatmetn de AtnhianiSy
Familiares diai Adverlarii noftri,
De numero prsdido , in Regno noftro Anglias morando , in
Pfotedionem & Defenfionem noftram , necnon in ialvum & fecu-
rum Conductum noftrum ,
Et ideo vobis mandamus quod eifdem Perfonis,^c./>ro«r in fi-
viihhus de ConduBu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Natal-s Domini , proximo fu-
turum, duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Februani.
Per Conciliut».
Confimiles Literas Regis de Condudu habent fubfcripti, Fami-
liares didi Adverfarii , de Numero prxdidto , per idem tempus
duraturas , fub eadem Data ; videlicet ,
Gerardus Aureliatius Piiior.
yohaimes Rotarii, cum uno Valetto.
Dionifius de Colorihus , Capellauus cutn utio Valetto.
yohannes de Dayvilla , cum utio Valctti).
Ezidius le Marefchal, cutn uno Valetto.
Eujiacbius de Bielio, Cijfor Roharutn di£li Adverfarii.
Bicardus Cojfart., Vakttus Coquitia diiii Adverjarii.
flu, eundo ad partes Franciaz, cum duobus Falconibus & duobus Ann. D
Leporariis prxdidi Comitis, ufque ad Feftum Pafcha:, proximo i^Co.
futurum , duraturas. I.iv. 3.
Tefte Cuftode Anglix apud Weftmonafterium duodecimo die
Martii.
Confimiles Literas habent fubfcripti ; videlicet,
Hugo de Nancy Familiaris pradiSli domitis Dancerre.
Marcus de Luhek, Valettas Domini de Dauhetteye, Prifonarii Re-
gi^-
Matheus Acceptantis , Familiaris Adverjarii Regis Francia.
yalequinus de Tornay , Famdiaris Advcrfarii Regis Fravcis.
Petrus Tardyjf, Gullielmus le Fakoner, c^ Perotus de Clere Foun-
teyn , Familiares Domini de Creon , Prifonarii Regis , in Cafiro
Briflolia exiflentis.
Theohaldus de Sati£io Albano ,Valettus diiii Domini de CreonfPri-
fonarii Regis.
yohanties le Cauchays , Gauvanus Mapnus Raquet , Nicholaus (5*
Percoullettus , Familiares Domiiii de Derival, Prijbnarii Regis.
Oditius Cheftieau , Familiaris Domini de Dornyall, Prifomarii Re-
gts.
Trijlatius de Cbalon Miles , Filius Comitis Dancerre , Prifunarii
Regis.
yohannes de Chalon ,Filius diiii Trijiani de Chalon.
Hugenitius dc Vyenna.
Dodien, Nuncius Cotnitis Dancerre, Prifhnarii Regis.
Henricus Faucotier , familiaris Comitis de yoigny , Prifonarii Re-
Hatiekynus le Chamherlayn , familiaris Marefcalli Daudenham.
Arnaldetons Megerdos , Valettus Petri de Barenciers , Prijonarii
Vicecotnitis de Atiorta.
Super Mora Servientitim u^dverfhrii de Francia.
Ann. D. D E X Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Balli-
1560. rv yjj^ Miniftris, & aliis Fidelibus luis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Ciim , per Nos &' Concilium noftrum , fit ordinatum quod vi-
ginti Perlbn.B de partibus Francix , quas Adverfarius nofter Fran-
ciie elegerit, cum eodem Adveriario noftro, ad delerviendum ei-
dem , morabuntur ,
Et quod omnes iUi , de Familia lua , ad Partes fuas proprias re-
dibunt, juxta Proclamationem inde fadtam,
Nos, ad Rogatum ipfius Adverfarii noftri, de gratia noftra fpe-
ciali, conceOimus quod.
An. 3+,
£. ?.
Jbi.l.
m. i:.
Johannes de Milano ,Falcotta-
rius ,
Magifter yohannes Folly ,
Cullielmus du Foillay ,
Cullielmus Gregy , Fruiluarius ,
Maceotus LavatoriCy
Copitius de Brequitio y
Clemens de Capella ,
Et Matheus Daudely ,
*VI.
»j8.
Ultra dictum numerum viginti Perfonamm , cum eodem Adver-
fario noftro morentur,
Quos quidem , Johannem ,Johannem , GuUielmum , Gullielmum,
Maceotum, Copinum, Clementem &'Matheum, fuicepimus in
Proteftionem & Defenfionem noftram , necnon in falvum 6c fe-
curum Conduiftum noftrum , in dicto Kegno noftro Angliae mo-
rando, in forma prxdicta:
* Et ideo vobis mandamus, ^c. prout in cateris de ConduBu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini, proximo fu-
turum , duraturas.
Telte Cuftode Anglix apud V/eftmonafterium , decimo die
Martii.
Per ipfum Cuflodem.
Confimiles Literas Regis de Conduitu habent fubfcripti , ad mo-
randum cum eodem Adverfario , ultra dictuni numerum viginri
}'erlbnarum , ex caufis fubfcripus , per idem tempus duraturas ,
lib eadem Dataividelicet,
Rogerus Chicy ,
Colinus Beranay,
®uencitius Mouflety
yohannes de Sanilo SaturOj
Et Petrus Nigri ,
Pro Equis ipiius Adverfarii, extra Caftrum de Somerton , cu-
ftodiendis.
yohannes Euftacii,
Et Bertrandus Lojielier,
Pro Vinis & aliis Providentiis ipfius Adveriarii , in Civitate
Londoniae, cultodiendis.
Ann. D.
1360.
>t«. 34.
E. J.
Frmc.
34- £■ J-
Fro Familiaribus Prifotiariorum Regis.
PEtrus de Gyndree & Hugo le Faucouner , Familiares Comitis
Dancerre, Prifonarii Regis , habent Literas R^is de Condu-
De Johanne de Francia , ^ Prifonariis , a Cajiro Somer'
tonienfi y amovendis.
Ann. E
1360.
E. 3.
Tat. 34.
£.J.f.
\.m.
18.
D EX Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis
Fidelibus fuis, infira Libertates & extra, ad quos, &c. Salu-
tem.
Sciatis quod ,
Ex certis Rumoribus, quos de Inimicis noftris, fijpra Mare,in
magno Navigio exiftentibus, qui ad Regnum noftrum Anglix in-
vadendum , & Adverfaritim noltrum Francix a Cuftodia , qua jam
detinctur, deliberare, & a manibus noftris eripere intendunt, au-
divimusjam de novo,
Dc Aflenfu totius Concilii noftri ordinavimus quod didtus Ad-
verfarius nofter , & omncs alii Prilbnarii noftri , cum eo in Caftro
noftro de Somerton exiftentes , ab eodem Caltro amoveantur , &
ufque Caftrum de Berkhampftede ducanmr , ibidem moraturi quo-
ufoue de Salva Cuftodia eorumdem aliter fuerit ordinatum,
Et fjper hoc affignavimus & deputavimus , dileftos & fideles
noftros , Johannem de Bukyngham , Cuftodem * Privati Sigilli ,
cariffimi Filii noftri , Thomse Cuftodis Anglix , & Radulphum
SpigourneIl,conjund:im, & divifim, ad didum Adverfarium no-
ftrum, & alios Prifonarios prccdiftos, a di(fto Caftro de Somer-
ton , ufque didtum Caftrum de Berkhampftede , fub falva cuftodia
ducendum, & pro mora fua ibidern ordinandum,
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum , fub forisfatftura omnium
quae nobis forisfacere poteritis, mandamus, firmiter injungentes,
quod eifdem , Johanni & Radulpho, & eorum alteri, in Dudtio-
ne did:i Adverfarii noftri, & aliorum Prifonariorum pr.edictorum ,
a dido Caltro de Somerton , ufque dictumCaftrum de Berkhamp-
ftede,intendentes fitis, refpondentes & auxiliantes,
Et eis Cariagium & omnia alia, qux pro Duftione illa neces-
iaria ftierint, pro Denariis fuis inde folvendis , liberari & habere
faciatis, quotiens & prout iidem, Johannes & Radulphus, vel eo-
rum alter, vobis vel aUcui veftriim fcire fecerint, vel fecerit, ex
parte noftra;
Damus autem pnsfatis , Johanni & Radulpho , plenam , tenore
prxfentium Poteltatem capiendi & areftandi omnes illos , quos in
Executione prxmifibrum contrarios invenerint vel Rebelles, & eos
Prifonis noftris committendi , in eifdem moraturos quoufque aliud
de eis duxerimus demandandum.
In cujus, &c.
Telte Cuftode Anglix apud Weftmonafterium , primo die
Manii.
Per ipftttn Cuflodem cfr Concilium.
De iifdem ufque Caflrum de Bcrkhampjied dncendis , ^
ibidem cnjiodiendis.
REX, Diledtis & fidelibus fuis,WiIlielmo Deyncourt , Johan- Ann.D.
ni de Kirketon , Saiero de Rocheford, Willielmo Colvill, & i^^o.
Johanni Deyncourt, Cuftodibus Johannis de Francia, Adverfarii An. 34.
noftri, in Priibna apud Caflrum de Somerton commorantis, Sa- e. 3.
lutem. . . n. . „ • ClauJ.
Qina certitudinaliter informamur qubd Inimici noftri Francix, 34. e. j.
in multitudine non modica Hominum ad Arma, Armatorum, & ». 38.
aliorum, cum Equis fuis, fupra Mare in magno Navigio adiualiter
jam exiltunt, & Regnum noftrum, ubi commodius poterunt,
•invadere, didumque Adverfarium noilrum, veriiimili conjeaura,
a manibus noftris eripere, & fecum e.xtra Regnum noftrum An-
gli-.is , quod abfit , ducere proponunt ,
Per quod, de afTenfu torius Concilii noftri , confultiiis ordinatur
quod idem Adverfarius nofter,& omnes alii Prifonarii noftri,cum
ipfb
ET ACTA PUBLICA.
ipf
Edv. 3.
Ann. D. ipfo in eodem Caftro cxiftcntes , a Caftro praedidlo celeritcr fit
i%6o. amotus,& ufque Caftrum de Berkhampfted , inibi in Cuftodiamo-
raturus , ducatur ,
Et iuper hoc,dileaos & fideles noftros,Johannem de Bukyng-
ham , Cuftodem Sigilli , cariffirai Filii noftri , Thomse Cuitodis
Regni noftri Angliae , & Radulphum Spigurnell Mihtem ( quos
penes vos mittimus ex hac cauia ) allignavimus & deputavimus ad
dicftum Adverfarium noftrum , ab eodem Caftro de Somerton,
ufque diiftum Caftrum de Berkliampited , una vobifcum,falvo con-
ducendum, ibidem moraturum quoufque aliud inde duxerimus or-
dinandum , & ad exponendum vobis Ordinationem & Intentionem
plenarie dicti Concilii noftri in prxmilTis,
Et q^uia de cuftodibus didi Adverfarii noftri , in eodem Caftro
de Berkhampfted, in tam brevi tempore, prae occupatione arduo-
rum Negotiorumjam iminentium, difponere commodd non vale-
mus,
Vos rogamus , vobis nichilominus in Fide & Ligeantia , quibus
nobis tenemini, & fub forisfaftura omnium quse nobis forisfacere
poteritis, injungimus & mandamus quatinus onus Cuftodix didti
Adverfarii noftri, & aliorum prxdidorum, nuper aHumptum^in
priefenci neceffitatis articulo, non relinquatis , iet ipfum Adverla-
rium noftrum , & alios prxdidos , in dido Caftro de Berkhamp-
fted falvo & fecure cuftodiatis,& fuper eadem cuftodia perfona-
liter moremini, quoufque aliud a nobis inde fuerit ordinatum^
Scientes Nos noUe Vos , aut aliquem veilrum , inde aliqualiter
excufari aut exonerari,-
Credentes etiam diiSis, Johanni & Radulpho, & eorum alteri,
fuper hiis qux vobis dixerint, vcl dixerit, in hac parte.
Tefte Ciiftode prxdidto apud Weftmoaafterium , fecundo die
Martii.
Fer ip/um Cuftodem ^ Concilium.
• VI.
160.
Ann. D.
1360.
A». 3+.
£. ;.
Cl.vif.
34 E. 3.
tn. jy it.
Ann. D.
1360.
-<».3+.
1.3. •
Ex Au-
togr.
& Sanguinis Innocentium miferatus, inclines, eifHemque, ut com-
mKTa per nos eifdera liberaliter & fideliter exequi valeant,de fecu-
ro Condudtu provideat ac fidem prxftet indubiam Regia Cel-
fitudo.
Dat. Avinion. iv. Non. Martii,Pontificatus noftri Anno odlavo.
yo. de Flonntia.
Sub Filis Cannabaceis.
* Stiper DuElioMc Adverfarii (jr ceterorHm Vrifona,riorum
de Francia , de Imendendo.
Ann. D;
1 360.
Edm. i.
♦VI.
161.
* Super Befenfione Regni ^ de Hominibus ^rraiandis.
D EX Arraiatoribus Hominum ad Arma, & Sagittariorum in
■'^ Coniitacu Suthamptoni,E,Salutem.
Qtiia pro certo didicimus quod Inimici noftri de Francia,cum
multitudine Hominum ad Arma , Armatorum , Sagittariorum , &
aliorum, Equitum & Peditum, cum Equis fuis, fupra Mare , in
magno Navigio aftualiter jam exiftunt, & Regnum noftrum An-
glix apud Suthampton, vel Portefmuth, aut Sandewicum, feu ali-
cubi, ubi quietiiis & commodiiis expedire viderint , invadere pro-
ponunt , ad Homicidia , Depr^dationes , Incendia , & alia Facino-
ra, qux poterunt, perpetrandum, nifi eorum malitiie virilius oc-
curratur ,
Nos, volentes Salvationi & DefenfionZ didi Regni, contra di-
ftos Hoftiles Aggreffus didtorum Inimicorum noftrorum , cum
cmni folicitudine providere , vobis , in Fide & Ligeantia , quibus
robis tenemini , & fub forisfadtura omnium quce nobis forisfacere
poteritis, mandamus, diftriiSiiis quo poterimus injungentes, quod
ftatim , vifis prxfentibus , omnes Homines ad Arma , Armatos , Sa-
gittarios, & cxteros Homines defenfabiles , tam Milites & Armi-
geros, quam alios, Comitatus prxdiiti, infra Libertates & extra,
fine dilatione & excufatione quibufcumque congregari & arraiari,
Et eos, fic arraiatos & Armis competentibus bene munitos, ad
Cofteras maritimas, ubi periculum aliquod ex hujufmodi Hoftium
Aggreffibus iminere noveritis , in Comitiva veftra duci faciatis ,
Et ibidem moremini , pro falva Cuftodia partium earumdem , ad
refiftendum eifdem Inimicis noll:ris , li Partes illas invaferint , quod
ablit, & ad ipfos expugnandum, ipforumque praefumptuofam Ma-
litiam, cum Dei adjutorio, propuUandum ,
Taliter, in hoc Neceffitatis Articulo, vos habentes, quod Partes
praedidts a Periculis omnibus per veftram Induftriam & Diligen-
tiam prxferventur , & ex hoc vefter Geftus in hac parte mereatur
«ommendari.
Tefle Thoma, Filio noftro cariffimo,apud Weftm. fecundo die
Marcii.
Fer ipfum Cufiodem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Arraiatoribus Hominum ad Arma,
&c. in Comitatibus fubfcriptis , &c.
De Nunciis Papa , ad traBandum fuper Pace , deftinatis.
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , cariffimo in
Chrifto Filio Edwardo , Regi Anglix IUuftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benedidtionem.
' Ciim Nos , ad Pacem & Concordiam inter Excellentiam tuam
& , diledtum Filium , Nobilem Virum , Carolum Ducem Nor-
mannix, audtore Domino, reformandam, & ad alia magna & ar-
dua vobfeum tradlanda negotia ,
Quorum pro exakatione tui nominis , & honore Dei , ac Sandae
Matris Eccleliae, Sponfx fux, ac Salutc tam Animarum , quam
Corporum Chrifti Fidelium , & Tranquillitate temporum , finem
optatum expecSavimus diutius confequi , & continuis defideriis ex-
pediamus,
Diledos Filios , Andrynum Abbatem Cluniacenfem , & Hugo-
nem de Gebenna Militem, Dominum de Hauton , Apoftolicx
Sedis Nuncios , ad tuam & didti Ducis pr.-efentiam duxerimus de-
ftinandos, Viros utique multoe difcretionis & providentiae , tui Ho-
noris avidos , & commodi publici , ratione Pacis & Concordix
hujufmodi , 7,elatores ,
Serenitatem tuam rogamus , & per vifcera mifericordix Dei no-
ftri attentius deprecamur , quatinus didtos Nuncios , pro noftra &
Apoftolicae Sedis reverentia , benigne fufcipiens , Benignitatem ac
Manfuetudinem Regiam jam tandem ad ea, quse Nuncii ipfi tibi
pro parte notoa exponenda duxerint , Populorum Chrifti fidelium
Tom. III. P. I.
D EX Vicecomitibus,&c. Salutem. /^n. D.
•"-^ Sciatis quod , ex certis Rumoribus, ^f. /rwf Je Dat. I 1360. *
Martii, ufque hac verba; 'viz. ^„_ ,..
Et ad certa loca, ad hoc ordinata, ducantur, ibidem moraturi £. j.
quoufque de falva cuftodia eorumdem aliter fuerit ordinatum , pat. 3+.
Et fuper hoc affignavimus & deputavimus , diledtos & fideles e. 3. p,
nottros, Radulphum Spigoumell & Thomam de Baddeby Cleri- 1.^.11.
cum, conjundim,& divifim, ad dictum Adverfarium noftrum </.
& alios Prilbnarios prxdidos , a didto Caftro de Somerton , ad alia
loca pr-xdicta fub falva Cuftodia ducendum , & pro mora fua ibi-
dem ordinandum,
Et ideo vobis , & cuilibet veftrfim , fub forisfadura omnium
qux nobis forisfacere poteritis , mandamus , firmiter injungences,
quod eifdem , Radulpho & Thomx , & eorum alteri , in dudtione
didti Adverfarii noftri & aliorum Prifonariorum prxdidtorum, a
didlo Cartro de Somerton ufque alia loca prxdidta , intendentes
fitis, refpondentes & auxiliantes,& eis cariagium , e^f . prout fu^a
deprafata Dat.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode praedidto apud Weftm. oclavo die Martii.
Per ipjum Cuftodem ^ Concilium.
Indentura de Treugis triennalibus Burgundia Duci concejfs,
& de ducentis milibus Aiultor.um Regi folvendis.
CEsTE Endenture, ;\nn. D.
Faite parentrc nous Edward, par la grace de Dieu, Roi dc 1760.'
France & d'Engleterrc d'une Part , & le Duc de Bourgoigne , pur Yranc. '
Lui & pur les Duchee & Countee de Bourgoigne, & pur la Bail- , ,. e' j,
laged'llles, & pur les Gentz, de meifmes les DucheS, Countee, pfm.i.'.
& Baillage , demorantz. en yceulx , d'autre Part ,
T E s M o I G N E les Pointz, & Arcicles , traiteT. & accordez
parentre Nous, Roi & Duc fufditz, '
Primerement, que nous , avantdit Roi , pur Nous &
pur touz, noT, Subgiz,, Aliez,, Aidantz, Adherentz, & Obeiirantz,
avons ottroie, & ottroions, bones & loiales Trieuci & Soeffi-an-
ces de Guerre as devantdicz, Duc , Duchee , & Countee , de
Bourgoigne, & a la Baillage d^Ifles, & a toates les Perfones de-
morantz & habitantz. en yceulx , & dedeinz, les Metes & Boun-
des du dit Duchee.
Et dureront les ditcs Trieues,du jour de la Date de cefteSjtan-
que a la fin de trois Anz procheins a venir.
Et parmy les avantdites Trieues & Soeffi'ances,& auffi pur cau-
(e que nous ferrons liverer au dit Duc la Ville de Flavigny, aui eft
maintenant occupe par noz Gentz , le dit Duc de Bourgoigne
paiera , ou ferra paier , a Nous , ou a noz Heirs , ou a celui qui a
ce fera Depute efpecialment depar Nous, en la Ville de Caleys,li
elle foit adonc de rObbeiffance , ou en la Seignurie , Poffeffion ,
& Puiffance de Nous, ou de noz Hcirs, & autrement en la Ci-
tee de Loundres , deux centz mill deniers d"Or , ou Moutouns,
des droitz, Poys & Coyn de France , & de la Value que tieu
Alouton d'Or court au prefent au Roialme de France , ou autre
Or a la value, as termes defouzefcritz ; ceftadavoir,
A la Feile Seint Johan le B.iptillre , prochein a venir , cyn-
quante mill Moucons,
Ec , a la Fefte de Noel , adonc prochein enfuant , cent mill
Moutons,
Et, a la Fefte de Pafqes, deflors prochein enfuant, cynquante
mill iVloutons,
Et, pur parfaire bien & loialment les devantditz Paiementz,par
manere come ils font par defus limitez , le Duc de Bourgoigne
devantdit, & auffi les Pidatz defouzelcritz ^ ceftaifivoir.
Les Evefqes,
Ve Cbalon ,
Et de Oftun ,
Et les Abbes,
De Seint Benigne , de Dijo» ,
De Seint Marfin, Doftun,
De Seiftt Pierre , de Chalon,
De Seint Se.gne , de Flavignj/,
* De Tornuz.,
De Cifteaul,
De Fo7itenoys,
De Maiferes ,
De la Forte,
De la Bujjere,
De Chaftoillo»,
De Seint Eftienne de Dijo» ,
Doigny ,
Et de Seinte Margarite,
Et auffi ies Communes des Ci-
cez & des bones ViUes,
De Chalon,
Bb
De Oftun,
De Dijon ,
De Beatihie,
De Seiver ,
De Montbar,
Et de Chaftoillon ,
Et nicntmains quinze Nobles
de Bourgoigne defouznomez ;
ceftaffavoir ,
Otthes Sire de G>antfon,
Jaques de Viennc , S:rc dc Louvi,
Hugh de Vienne , Sire de Seint
George ,
Heiiriz. de Vienne, S/re de Mi-
rebel en Montaigne,
Hugh de Montaigne , Sire de
Coichcs
Gibaulz de Mellon , Sire Defpoifi ,
Jehan , Sire de Soubernon ,
Guy de Frouloes , Sire Darcees ,
yeban , Stre de Senece,
a Gef'_
»VI,
i6z.
196
CONVENTIONES, LITERtE,
*VI.
16;.
Gefroy de Bht(fey , Slre de Manodly ,
Cuillem de Montagu , Sire de Marrigtiy,
Synion, Sire de Chafleaubiuf,
yeban , Sire di Montviartin y
Guillem de Failley,
Et Girart de Thory , Efquiers,
Et aulli fepc Bourgois ; ceftaffavoir,
Hugh Aubriet ,
Toiiiceart Bourgeoijfe ,
GuiHet de Mar:ilky de Dyo»,
Guiot Fourver , Bourgois de Seivur,
M^^iftre Jekari Doudri,
Hugh de Ciugvy , Buurgois Do(fun,
'Et Maiftre Fhelif Paillart, Bourgois de Eeautie,
Ec chefcun d'eulx principalment & pur Fentier des dites Som-
mes,
Se obligeront a Nous , & a noz Heirs , par leur Fois , Sere-
tnentz, & Lettres , fealles de leur Sealx, en la meillour manere
que noilre Confail vourra ordencr.
Et, a toutes les Foiz,queaucune defaute des ditz Paiementz (e
fern, le dit Duc, & aulh les Prelatz,, Nobles, & Communes des
Citez, & des bones Villes,&: aulTi quinze Nobles 6c fept Bourgois
fufnomez, fe obligeront,& chefcun d'eulx devifemenc fe obligera,
de paier,ou noun de Peine, a Nous, & a noz, Heirs , & en le
devantdit Lieu, la double de les Scmmes, les queles le Duc & les
autres obligez auront en!i failliz de paier j la quele Peine ferra en-
corue & cotnmife a Nous, & a noz Heirs, tantoft apres tiele de-
faute , & a couces \es Foiz que fe ferra.
Ec,la Peine pue ou noun, le Duc & les-aucres fufnomez, de-
morront obligez pur les Sort & Summes principales, que enfi res-
tent a paier.
Et, nientmains, a coures les Foiz,c]ue aucune Defaute des Paie-
mencs avancditz, fe ferra, le devancdit Duc ferra les quinfze No-
bles & fepc Bourgois fulnomez, par leur propres Perfones, entrer
Hoftages en h Prifon de Nous , ou de noz Heirs , a la Ville de
Caleis , li elle Ibit adonc en noftre poiironce , come dic eft par-
defus j 6c autrenienc en la Cicee de Loundres en Engleterre , dedeins
yn Moys profchein apres ciele Defauce , fanz autre requefte enr a
leur faire,a deniorer illoeqes, ou aillours que nous pleira , finz,
Vilaine Prilbn , en Hollage , fanz partir d'illoeqae tanque les Som-
mes, lefqueles le Duc & les autres obligez auront enli failles de
paier, & ies Peines, par celle caufe commiies 6c encorues, Ibient
enterement paiez, & a ce faire les dirz Hoftages, a leur encrer,
ferronc Serement par lur fois & fjr les Seincz Ewangeiles.
Ec li aucun des dicz Hoftages, apres ce q'il ferra entreZ,ou en
aucun temps devanc , Deviaft , ou s'en partilt fanz avoir fur ce la
Congie de Nous, ou de noz Heirs,par noz Lettres Pacentes,que
le Duc fufdic dmrra, ou devancdic Lieu, autres, un ou plufeurs,
auni iuffifancz, ou Lieu de defaillancz, donc Nous ou noz Heirs
en ferront contentz, dedeinz unMois prochein apres ce qe le dit
Duc, ou fes Heirs, ferra depar Nous, ou noz Heirs, en quelcun-
que manere fur ce requis.
Et eft Accorde parentre Nous, Roi & Duc devantditz, que,
ou cas que les devantnomez Parfones ne entrent lour Corps en
Hoftage ou Lieu eftabli, & par manere que defus eft dit, & aulTi
fi les avantdites Sommes principales , & les Peines encorues &
commifes , ne fuiffent entierement paiez, au darrener des Termes
avantdicx , les avjjitdites Trieues & Soeffrances celTeront de touc ,
& deflors pardenc lour force , demorantz coucefoiz les Obliga-
cions, quanc a coutes autres chofes y compris , en lour effect &
vertuei mes les avantditz Paiementz, des Sommes principales, &c
des Peines commifes & encorrues , par le dit Duc , ou aucun des
avantditz Obligez, , par * manere que deliis eft compris, faites,
tourz les autres Obligez par celle caufe foient dellors Quites de
lour Foiz, Serementz, & Obligacions , & les Lettres ent faites
de tout pardent lour force.
Item, Acorde eft parenne Nous, Roi & Duc devantditz,
tjue le dit Duc , & auffi toutz. les Nobles & Subgiz des avantditz
Duchee, Couniee, & Baillage, non pbftantes les avantdites Trie-
ues,fe puiffent franchemenc armcr (c^eibiTavoir) ceux des auant-
dicz Duchee & BaiUage avec & pur qi il leur appartendra , &c
ceux de la Contee de Bourgoigne avec & pur qi il leur plerra ,
cxcepcez le dic Duc, hors du Paiis de Bourgoigne,fanz eftre re-
prochez , ne damagez , de nuUui par celle caufe ; coutesfoiz nulles
Genrz d'Arme<, ne autre des Marches de Bourgoigne, ne ferronc
Guerre, de leur Paiis, ne des Forterefces & Lieux, q'iis ciegnenc
dedeinz les Boundes &c fur les Frounceres de Bourgoigne , fur
Nous, noz, Heirs, ne fur noz Gentz, queuque part q'ils foienc,du-
rantes les Trieues devancdices.
Item, parmy ceft prefenc Acord toutes maneres des Genrz,
Delarmez, & fanz, Arcs & Sctes, & aucres, canc de Bourgoigne,
come de queuque Paiis q'ils foienc, qi veullienc venir en aide de
Nous , ou de noz Heirs , ou de noz Gencz ,
Et aufli couces maners des Engleis,& aucres de noftre amiftee,
de quelque eftac ou condicions q'ils foient , ils Meffages envoiez a
Nous ou a noz Gencz , ou envoiez par Nous , ou par noz Gencz
as Princes, Scignurs, ou autres Gencz quciconques , durantes les
avantdices Trieues, pur leur Bufoignes faire , purronc franchemenc,
par paianCT, lour Frees refonablcs, Paffer, Repafler, Aler, Venir,
Demourer & Sejourner, avec lour Chivalz, Biens, & Hcrnois,
en les Duchee , Countee , & Baillage devantditz , a toutes les Foiz,
que leur plerra, lanz eftre Areftuz, Damagez, Grevez, Deftour-
bez, n' Empefchez par le dic Duc, ne par fes Gencz, Aidancz,
ne Adherencz , ou Suh^iz aucuns , & fanz overir ne regarder les
Leccres des avantdicz Meflages par nulle caufe:
Ec auffi toutes maneres des malades, Engfes & autres, noz AI-
liez, Aidancz, Adherencz, & ObeiffanC2,,qi pur leur Recreacion
& Aife fe veullienc repofer & demorer dcdeinz le Paiis du dic
Duc, y purront franchement venirj& demorer feurement & pai'
fiblement , tantcome lour plairra,& a toutes les Foii que bufoigne Ann.D.
en auront ; & a leur deparcir ils & les autres avanmomez auront ' 360.
fauf Conduit du dic Duc & de fes Gentz,, (i ils le vourront re- ■&/■". 3.
querre , & ferront auffi avant falvement Conduz , a leur Miflion ,
par eux , come les Terres & Paiis avantnomez s'extendent-
Ec eft alfavoir que les defufdices Gentz ne purronc entrer en
Ville fermee, ne es Forcerefces des ditz Terres, Paiis, & Baillage,
ne pafler enfemble que au nonibre de cynquance Perfones a chi-
valx,ne ArreiT^er ne Sejourner y purronc , forfque un Jourencier &
deux Nuytz , s'ils n'onc jufte caufe pur quoi il les y coviegne ne-
ceffairemenc plus demorer.
I T E M , Acorde eft expredemenc que , ou cas que Nous nous
vourrions faire facrer , par TAccord de la plus granc Partie des
Pierres de France , & le Duc de Burgoigne concredifoit , ne ne
vorroit faire a nous, come au Roi de France , ce q'il doit faire ,
que les avancdites Trieues adonc pardent lour force ; & nous pur-
rons fi avant proceder encontre le dic Duc & fon Paiis, come fi
les dices Trieues ne euffienc efte priies ne accordez.
Item, Nous ferrons bailler au dic Duc,ou a fon cercain De-
puce, la dite Ville de Flavigny en feftat q'elle eft , & les Biens
que dedeinz font; & les Ranceons des Prifoners de la ditte Ville ,
& aulB des Perfones & des Villes environ , que ne font raie un-
core paiez, nous ferrons ceffer & qiiiter defore.
Et nous, Roi devmtdit,promenons loialment & en bone foi,
par le Tenour rles Prd'entes,& par tioz expreffes Paroles , de Te-
nir & G.irdcr fsrmement , quanc q'a nous couche, les avantdites
Trieaes , fanz venir aucunemenc a Tenconcre.
Et, fi aucun de noz Subgiz,, AUiez , Aidantz, Adherencz, &
Obeillantz, face au contraire, nous y metcrons noftre loiale dili-
gence, fanz fraude & ianz mal engin,que leDamage ferra Amen-
de & Redrelce par ceux qi 1'auront fait.
Et , fi nous failbns li notablc negligence , que enfi fait Damage
ne foit amende par noz Subgiz, Alliez , Aidantz, & Adherentz
qi Tauront faic , adonc Nous le ferrons amender du noftre fi -
avanr, come purra eilre accordez entre noz Gentz & les Gentz
du dit Duc, a ce par Nous & Lui en efpecial Deputez, & par
queux refoniible eftimacion de tiel Damage purra meulz eftre
fait :
Et promectons auffi de Tenir & Accomplir tout ce que nous
avons pardevant promisj,
*En Tefmoignance des queles chofes nous avons fait faire ces- * VL
tes noz I^ettres Patentcs. 164.
Don. louz noftre Granc Seal , a la Ville de Guillon , en Bour-
goigne, le x jour de Marz, TAn de noll:re Regne de France vynt
primer, & d'Engletterre trente quart.
Ohligntio Dttcis BHrgmdi£ , fnper Treugis (^ MHltonibns
antediilis.
PHelip Duc de Burgoigne
.Salms. a foiiz rpiiv . niii
Conte de Bourg. Palatin Sire de Ann. D,'
Salms, a touz ceux, qui ces Letcres verronc, Salut. 1360.
Haut Prince & puiiTant le Roy d'AngIeterre , procedant fur la ■^"- 34-
Demande quil fait pour la Couronne & Royaume de France, ^- 3-
feift fcn chemin avec grant Oft par noftre Paiis de Bourgoigne , ^^ -^*-
Nous, conliderant les tres grans Maulz & Dommage qui avenir "',?'■•
pourroient a noftre dit Paiis , fe le dit Roy demouraft longuement ^™'' Cn;
en ycellui, fi que, pour efchcuer les diz Dommages : & auffi merar.
pour ce que le dic Roy nous a ottroye Treues & Souffiance de
Guerre , par Tefpace de trois Anz prochains avenir , pour noftre
Duchie & Conte de Bourgoigne, & pour le Bailliage d'llles,&
aulfi pour toutes les peribnnes des diz Duchie, Contee, & Bail-
liage, pour eulx, & pour leurs Biens, & Nous; & a Nous fera
aulii baillier la Ville de Flavigny , qui eft prefent occupee par fes
Genz; les quell chofez tournent & tourne a trefgranc proffic &
quiete de Nous & de noz Paiis deffuz diz ; concurranc & entre-
venanc couz ceulz qui de Droic & de couftume doivenc a ce en-
trevenir , & de noftre certaine & exprefle fcience, & aggreable
volente , fanz aucune forcc ou coaftion , pour les caufes deffus
dices ,
Nous Promeccons & Creancons loyalmenc & en bonne foy, a
donner & paier au dic Roy , ou a fes Hoirs, ou a leurs cercains
Depucez en celle part , ou aians' caufe & pooir d'eulx , en la Ville
de Calais , li elle eft adonc en 1'Obeiflance & en la Puiffance &
Poffeffion du dit Roy,ou de fes Hoirs, ou aurremenc dedens la
Cice de Londres en Anglecerre , deux cens mille deniers , nomez &
appellez Moucons d'Or, bons & loyaux de Loy & de Pois,& du
Droic coign dc France, & de la value qe ceulz Deniers courent
& valenc a prefent en Royaume de France,ou autre Or, a la va-.
lue, aus termes deffouz efcrips; ceft affavoir,
A la Fefte Sainc Jehan Bapciftre prochein venant cinquante
mille Moutons d'Or tielz comme diz Ibnt,
Et a la Fefte de Noel, prochein enfuant,cent mille Moutons,'
tielz comme divifez font,
Et a la Fefte de Pafques, apres enfuant, cinquante mille Mou-
tons telz comme dis font.
Ec, oultre, Prometcons , en bonne foy que,feaucune Deffaute
foic des diz Paiemencs faire en touc, ou en parcie, felonc la ma-
niere que promis 1'avons, Nous au dit Roy, ou a fes Hoirs, pa-
ierons, au Lieu ou Lieux deffuz nommez , pur & en Nom de
Peine, le double des Sommes des quelles nous auriens deffailli de
paier; la quelle Paine ferra commife , encorue, & efchue au dic
Roy, ou a fes Hoirs, cancoft apres icelle Defaute, toutes FoizSc
qantes foiz, que nous faudrons des Paiemencs en aucun des Ter-
mes deffus diz.
Et, a la Paine paiee ou non, nous demourrons oblige au Sort,'
& es Sommes principaux, a paier en la maniere que dit eftipra-
mettons, par la Foy de noftre corps, que k aucune Defauce foit
en ce que promis eftjquant que ce foit,de parfairs lesPaiements
avant-
ET ACTA PUBLICA;
Ann D. avantdiz, que Dfeu^ ne veuillez, nous ferons realment & de fait mill. CCC. Cinquante & Nuef.
1500. liurer & bailier en Hoftages du dit Roy, ou a fes Hoirs , en la
EJv-i. Ville de Calaiz, fe elie eft adonc en la main3& poirelTion du dit
Roy , ou en la Cite de Londres , dedens un Mois prochein apres
quant tele Deffaute feroit de paiement , comme dit eft , fanx au-
cune Monicion ou Requefte a nous faire , quinze Nobles hom-
mesj c'eft aflavoir.
^97
Ann. D.
1360.
Confmilis Obligntio Nobilium Dticatus BourgofiiiB pro Securitate Eilv.i.
SoIutio?iis 200 jyiillium Multonum , fub eadem Data , cum 22 nOi
t/iinibus fubfcriptis , ^ totidem Sigillis appenfts.
Otke Sire de Granfon^
Jaque de Vienne , Sire de Lowvy',
Hugh de Vienne , Sire de Saint Geor^e^
Henry de Viemie , Sire de Mirebel,
Htigh de Mcmtagu , Sire de Couches ,
Gibant de Mello , Sire Dejpoijfe,
Guilleme Sire de Suecey,
Jehan, Sire de Saubernon,
Cay dc Frelois , Sire Darceis,
Geoffioy de Blaify , Sire de Manoiller',
Guillem de Montagtt , Sire de Marrignej
* Toincet , Sire de Chafleaunuef,
Jehan, Sire de Monttnartin,
Guillem dtt Pailler,
Girart de Thory ,
Efcuier,
Huguenin Auhriot ,
Toifijart Bourgoije,
Guillot de Marcilly Bourgois de Dijottj
Guiot Fourmen , Bourgois de Seiimr ,
Maflre Jehim Dondry ,
Hugenin de Clugny Bourgois d"Ojcun,
Et Maijire Fhillebert Paillart Bourgoif de Beaune,
Les queux, touz & chafcun d'eulz,entreront perfonnement aut
dit Lieu, ou es Lieux, dedens le dit Mois , en la Prifon du dit
Roy, ou de fes Hoirs, & demourront Hoftages , en quelconqes
Lieu ou Lieux , fani vilaine Prifon , que le dit Roy leur vouldra
alligner ou bailler , fans dMIIecqes partir tant que les fommes, faillies
de paier, 6c les Paines commifes & encourues , ferront entierement
paiees.
Et Promettons loyaument que,fe aucuns des diz Hoftages , apres
ce qu'll fevra baille au dit Roy ,ou a fes Hoirs,ou en aucun temps
devant il DeviaftjOU s'en partift fanx avoir Licence fur ce efpecial
par Lettres du dit Roy , ou de fes Hoirs , que , dedenz un Mois
apres cc quil ferra repete a noftre congnoiifance , en quelque ma-
niere que ce foit,nous & nox Hoirs donrons& deliverrons au dit
Roy,ou a fes Hoirs, d'autres, un, ou plufers, auifi fuffifants, tel
ou telz , dont le dit Roy ou fes Hoirs feront content , qui demour-
ront en hollage en la maniere deffus dite.
Les quelles choles,toutes & fingulieres , nous promettons loyau-
nient,& de ce nous faifons fort de tenir & accomplir , fanz fraiide
& lanx mal engin, & fanz faire ou venir a Tencontre, de Parole
ou de Fait; Et a ce obligons nous,noz Hoirs, toutes nox Citez,
Villes, Chafteaux , Terres , Forterefces, Villes, Paiis, Seigneuries,
& Biens, prefens & avenir,quelz qe il foient, font, ou feront, les
Biens de noz Heirs, les Corps , & les Biens de touz noz Subgis,
en quelque part quil foient & feront , vers le dit Roy & fes Hoirs ,
8c les foubzmettons a la Jurifdidion, contrainte,& compullion de
toux Juges & Cours , Seculier & de fainte Eglife.
Et Voulons & Creancons que les dix Juges & Cours , & chafcun
d'eulx, nox Hoirs, noxSubgix, nox Hommes, nox Biens, & les
Biens de nox Hoirs, & les Biens de toux nox Subgix, puiffent
deftreindre , & contraindre , de tenir & accomplir toutes les cho-
fes devant dites , tant par Paines , Sentences de Excommunement,
& Cenfures de fante EgIife,comme par Arreft deCorpSjde Biens,
ou autrement comme il leur plaira.
Et Volons & Creancons que, toutesles Foix, qe aucundefiaut
fera de faire les Paiement deffufdix , que le dit Roy, par Lui & fes
Miniftres , porra franchement , fanx requerre ou faire requerre
noftre alfent, de fa au£torite propre,Entrer, Saifir,& Tenir nox
Citex , Villes , Chafteaux , Forterefces , & en tous autres Biens qe
a nous appartiennent en Bourgoingne , & en iceulx occuper pour
droit de Gage,comme fes Biens propres,tant que plaine Satisfacon
foit faite au dit Roy, ou a fos Hoirs, des Somes & Paines avant-
dites.
Et Renuncons , par la teneur de ces prefentes Lettres , & par
nox exprefles Paroles efpecial,aus Exceptions de Force,de Paour,
& au Privilege de la Crox , & a la Epiftre Dyui Adrien , qui plus
ou moins ait efte dit que efcript , & a toux les Privileges & Let-
ires du Pape,dont Empereur, & d'autre Prince quelconque, em-
^ petres,ou a empetrer, & a leur force, effctt,& vertu, & a TEx-
cepcon de meindre d'aage , de compenfacion , & de reftitucion a
l'entier , & generalment a toutes Exceptions , Remedes , Cauteles ,
& Deffenfes de Droix Canons & Civilx,de Lieux,Perfonnes,&
de couftumes , par les quelles nous nous pourrions en aucune ma-
niere aider & defendre encontre aucune desConvenancies & cho-
fes avantdites , & efpecialemant a la Loy qui dit general Renun-
ciacion non valoir fe efpecial ny precede ,
Voulans & Creancans que cefte general Renunciacion ait autant
de force, effet, & vertu, comme le toux les Cas, Poins, & Ar-
ticles des Loys , Canons , & dc toutes autres Loys , y feuffent de
mot a mot en fes Lettres expreffes.
Et a Parfaire & Tenir loyaument , fanx fraude & fanx mal en-
gin , toutes les chofes avantaites & chafcun d'icelles , fanx jamaix
faire ne dire a Tencontre par nous,ne par autre, en Jugement,ne
dehors , noftre Amie & Feal Coulin & Confeiller Othes , Sires de
Granfon,a jure en noftre Ame fur les Evangilles de Dieu, par lui
corporelement touchees , au quel nous donnafmes expres & efpe-
ciale pooir de ce faire, par la maniere qui deilias eft compris, par
* VI. le Tefmoigne de ces Letres , Faites & Donnes a Guillon en
166. Bourgoingne, le Diiiem * jour du Mois de Mars TAn de Grace
Sftper CondftElione Adverfarii de Francia , a Cajlro de
Somerion ufqne ad Civitatem Londonix. .
D EX, dileftis & fidelibus fuis,WillieImo de Ayremynne , Jo- An"- D.
hanni de Bufcy, & Thom« de Meaux, ad Homines ad Ar- IB^JO-
rna & Sagittarios , in partibus de Kefteven in Comitatu Lincol- ^«- 34-
niae, una cum aliis fidelibus noftris, armandum & arraiandum as- ^- 3-
fignatis , Salutem. CUuf.
Qyia ordinavimus Moram Adverfarii noftri Francix , jam in 34- £•'•
Caftro noftro de Somerton exiftentis,in alio loco ad hoc ordina- >"■ l^-^'
to , per certum tempus , quoufque aliter de Mora fua duxerimus
ordinandum ,
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod Vos , vel faltem
duo veftriim, m propriis perfonis veftris, cum viginti Hominibus
ad Arma, Equitatura & Armis competentibus bene munitis, &
vjginti & quatuor Sagittariis Equitibus de Arraiatione veftra , fe-
crctiori modo quo poteritis, quibufcumque dilationibus & excufa-
tionibus ceffantibus, iitis apud Somerton, die Veneris, in Fefto
Sandti Cuthberti, proximo futuro, ante ortum Solis, ad condu-
cendum exinde, eodem die, falvo & fecure diftum Adverfarium
noftrum ufqueVillam de Grantham,& exinde,die Martis , proxi-
mo fequente , ufque Staumfordiam ;
Et hoc, fub forisfactura omnium, qux nobis forisfacere poteri*
tis , nullatenus omittatis.
Tefte Cuftode prcedidto apud Redyng,decimo quarto die Mar-
tu.
R
Per Cuftodem ^ Concilium.
E X Vicecomiti Lincolniae Salutem.
Ciim ordinaverimus Moram Adverfarii noftri Francix , jam
in Caftro noftro de Somerton exiftentis, in alio loco ad hoc ordi-
nato, per certum tempus, quoufque aliter pro mora fua duxerimus
ordinandum ,
Et mandavcrimus , dileilis & fidelibus noftris , Willielrao de
Aremynne, Johanni de Bufcy, & Thoma; de Meaux, Arraiatori-
bus hominum ad Arma & Samrtariorum , in partibus de Kefteven
in Comitatu prxdido, quod cum viginti hominibus ad Arma ,
equitatura & armis competentibus bene munitis , & viginri &
quatuor Sagittariis Equitibus, de Arraiatione lua,fint apud Caftruni
de Somerton die Veneris, in fefto Sanfti Cuthberti proximo fu-
turo, ante ortum Solis, ad conducenHum exinde, eodem die, di-
dum Adverfarium noftrum ufque Villam de Grantham , & exin-
de, die Sabbati, proximo fequente, ulque Staunfordiam,
Tibi praecipimus quod , in propria perfona tua , fis apud didhim
Caftrum de Somerton , didto die Veners, ante ortum Solis , ad
conducendum eundem Adverfarium noftrum , una cum praefatis,
Willielmo, Johanne, & Thoma, de Loco ad Locum , in forma
prsedidta, & eifdem, Willielmo, Johanni, & Thomx, & eorum
cuilibet , Intendens fis , Confulens , & Auxilians , prout ipfi , vel
eorum ahquis, tibi fcire fecerint, vel fecerit ex parte noftraj
Et hoc iiib forisfadtura omnium , quae nobis forisfacere poteris ,
nuUatenus omittas.
Tefte ut fupra.
Per iffum Cuftodem ^ Concilium.
Confimilia "Brevia diriguntur Arraiatoribus Hominum ad Arma &
Sagittariorum in Comitatibus fublirriptis , ac Vicecomitibus eo-
rumdem Comitatuum , de conducendo pr<Efatum Adverfarium
ad Loca fubfcripta, mutatis rautandis, fub eadem Data ; vide-
licet,
Johanni de Vcrdon , uni Arraiatorum Hominum ai Arma ^ Sa^
gittariorum in Cotnitatu tiorhamftotiiie , de ejjendn cum viginti
Hominihus ad Ar?na ^ trifffita Sagittariis apud Staunfordtam ,
die Domitnca , <viceJimo Jecutido die Martii , proximo Jutura , ante
ortum Salis , ad co?iducendu?n exinde eode?n die di&:um Adverfa-
rium ufque Villatn de Hegham Ferrers , (^ abinde d:e * Luna
proxitnb feque?ite ufque Abhatia?n de Woubourn , ^ qubd Viceco-
7?tes Comttatus pradiSi ft afud loca prtediiia , df ^rafato Jo-
hanni intendat informa pradiiia.
Johantii Pycot ,AlexandrO Scoppefle, <^ Johanni Mepertejbale, ad
Homittes ad Arma & Sagittarios in Co?ntatu Bedjordia; , una
ctrni alits , armatidtm c? drraiandutn ajftgtiatis , qubd ipfi , vel
Jaltem Duo eorum , Jittt ,eum Decem Ho?n:?iiius adArma <^ Duo~
deci?n Sagittariis, apud Abbatiam de IVuubourn, die Martis , w-
cefimo quarto die Martii , proxrinb futuro , a?ite ortum Soiis , ad
conduce?idum exinde eodem die diBum Adverfariutn ufque V.llam
de Saniio Alba??o , (^ abitide die Mercurii proximb fequente ujque
Civitatem Lotidoniie , c?" T'''"^ Viceco?nes Comitatiis prj;diiti fit
apud locapradiiia, & prjefatis Arraiatoribus i?ite?idat informa
prtediila.
Johanni Gijfard le Beof,<ir Hugoni Chaftillon , ad Hom!?ies adAr-
ma O' Sagittarios , i?i Comitatu Buks, una ctini aliis , armandum
^ arraia?idum ajjigtratis, qubd ipf J:nt cum dcce?n Hotninibus ad
Artna & duodecim Sagittariis a£ud Abbatiatn pradiiiam diiio die
Martis , &C. ut fupra.
Tcite ut fupra.
Ibid.
* vi;
167.
Bb3
?ui
1^8
CONVENTIONES, LITER^,
•VI.
i68.
Super Invafione Frar.corum , de Armnta, parandit.
RE X , Dileftis & fidelibus fuis , Roberto de Caufton & Johan-
ni de Wefenham Salutem.
QLiia j ad refiftendum Malitix Inimicorum noftrorum de Fran-
(^i , jam noviter Regnum noftrum Angliae invadentes , Villam
de \\''j nchelfe ceperunt , & Homines in ea exiftentes interfeceruntj
& Mala quampliirima ibidem perpetrarunt,'
Et per Magnates & alios de Concilio noftro , ordinatum exiftit
quod una Armata Navium de Admjratu Occidentali , & aJia de
Admiratu Boreali,Hominibus ad Arma , Armatis , & Sagittariis^ac
Viaualibus bene munitarum, fupra Mare , cum omni cdaitate,
proficifcantur , ^^
Nosjde fidelitate & circumfpeftione veftris plemus conhden-
tes , affiRnavimus vos , conjundim , & divifim , ad omnes GrofTas
Naves & Bargeas, pro Guerra aptas, in iingulis Portubus & Lo-
cis, ab Ore Aquse Thamifije verfus partes Boreales, infra Liberta-
tes & extra, per vos & Deputatos veftros areftandum,
Et eas, Hominibus ad Arma , Armatis, & Sagittarns , ac Vi-
(aualibus,pro uno Menfe,quibufcumque dilatione& diftugio poft-
politis, parari & competenter muniri,& ad certum Locum,juxta
Difcretiones veftras ftatuendum , congregari faciendum,
Ita quod in qualibet Grofla Navi quadraguita Marinaru , & qua-
draginta Homines Armati , & fexaginta Sagittarii, & in qualibet
Bar^^ea prout convenit, & vobis expcdire videbitur,
Tam de bonis ViUis juxta Cofteras Maritimas, quam de Homi-
nibus de partibus illis, per Arraiatores Hominum eorumdem Arra-
iatis , eligendi ,
Ponantur ,
Et ad lantam Summam Denariorum,
Quanta, pro Vadiis Hominum ad Arma, Armatprum,& Sa-
gittariorum , fic in diftis Navibus & Bargeis , per vos areftandis ,
profe(Surorum , capiente per diem ( videlicet ) quolibet Milite duos
Solidos, Armigero duodecim Denarios, Homine Armato fex De-
narios, Sagittario quatuor Dcnarios, & Marinario trcs Denanos,
(ufficere poterit per unum Menfem ,
Ac Victualia, & alia nccellaria pro Munitionibus Navium ea-
rumdem , de Mercatoribus & aliis probis Hommibus Partium
prxdi(ftarum cheviandum & capiendum,
Quibus , de prima Solutione Decim,^ & Quintedecimae , per
Comunitates Comitatuum Regni noftri Angli<E, pro Vadiis & Ex-
penfis Hominum ad Arma, & aliorum pro Defenlione Regni no-
frr AngliiE profedurorum , jam de novo conceiTarum , prompta
Solutiofiet, pro qua fiducialiter affumere vos poteftis,
Etad proficiltendum , cum omni feftmatione, caufante prje-
fenti necelTitate, cum didis Navibus , lic munitis, fupra Mare
contra didos Hoftes noftros, ad eorum Malitiam & Proterviam,
una cum aliis Flotis Navium, qux jam iupra Mare prompts, &
illuc ftatim, ab Aqua Thamilise & aliis partibus Occidentalibus,
venire funt paratae,
Et ad omnes illos, quos vobis in executione prxmilTorum con-
trarios inveneritis vel Rebelles , capiendum & areftandum , * &
in Prifonis noftris detineri faciendum , quoufque aliud de eis duxe-
rimus ordinandum i
£t ideo vobis, in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini,&
fub forisfadura omnium quse nobis forisfacere poteritis , manda-
mus, firmiter injungentes, quod, omnibus aliis priKtermilTis^circa
praemilTa intendatis in forma praedidfa ,
Damus autem univeriis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus,
Ballivis, Miniftris, Dominis, Magiftris,& Marinariis Navium,&
aliis Fidelibus noftris , tam infra Libertates , quam cxtra , tenore
pr«fentium, in mandatis quod vobis,& cuilibet veftrum,in prx-
miffis faciendis & exequendis, pareant & intendant.
Mandavimus etiam Arriatoribus fingulorum Comitatuum , Norf-
folcix, Suffolcix, Lincolnix, Norhamptonise , Rorelandia: , &
Leyceftrix, quod ipli, in propriis Perfonis fuis, cum tot Homi-
nibus ad Arma , Armatis, & Sagittariis de Arraiatione fua, quot
eis fcire facietis , ad certos Dies & Loca , per vos eis pr^figen-
da , fine dilatione veniant , & una vobifcum in didis Navibus
proficifcantur in forma fupradifta.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode prxdido apud Redyng , decimo quinto die
Martii. „ , ,
Ter ipfum Cu[icdem & Concilium,
Ann. D,
1360.
A». 34.
X. j.
Ten. Ca-
tmr.
ibidem, pro dido David,in Obfidem, citra Quindenam Pafchse, Ann. Dj
proximo futuram, reintretis, ibidem moraturusjuxta formamTra- 1360.
dtatus praedifti,& Fidem veftram in hac parte prxftitam. I,dv. |.
Dac. apud London. vicefirao quinto die Martii.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
^ Et erat Vatens.
T)e Monitione fa^a Comiti d'Anegos,in Scotia,de reintrando
in Ohfdem.
REX Thomae Comiti d'Anegos in Scotia, Salutem.
Pridem , juxta Tradtatum , fuper Deliberatione David de
Bmys, Prifonarii noftri, habimm , vos pro dicto David , juxta
Conditiones didi Traaatus^inter alios Nobiles deScotia,m Ob-
fidem reddidiltis , ...
Poftmodumque,ad rogatum veftrum,ut abmde ad partes Sco-
tix divertere vos polTetis , ita quod ad certum diem , jam prxte-
ritum,apud Londoniam , ibidem in forma pnedidta moraturus,
rediretis, Licentiam fub Fide veftra, nobis corporaliter prxftita,
vobis duximus concedendamj
. Et, quanquam didtus dies , quo rediifTe , ut pncmittitur , de-
buiil:is,a diu iit tranfadus , vos nichilominus hadtenus in Angliam
redire diftuliftis, Fidem veftram,non abfque vimperio Militari&
opprobrio, temere violando^
Quare vos oneramus, & monemus , vobis nichilominus fub Fi-
de veftra injungentes, quatinus in Regnum noltrum Anglix apud
Loadoniam,iine dilationis & excufationis diiFugio,venientes, vos
De Invajione antedi^a , ^ fuper Cujiodia Prifonariorum.
D EX, Dilefto & fideli fuo, Thomae de Brodeftan , Cuftodi Ann.D.
•*■ Caftri fui Glouceflrix,Salutem. 1260.
Quia Inimici noftri Francioe , in magna multttudine Armato- ah. 34.'.
rum, cum Equis fuis, apud Wynchelfe, die Dominica , proximo e. 3.
praeterita,apphcuerunt,& Villam de Wynchelfe ceperunt,& Ho- clauf.
mines in eadem inventos inhumaniter interfecemnt , & Patriam 54. E.t,
circumquaque equitirunt, Homicidia, Incendia3Deftru(5liones,& w.37.
alia Facinora perpetrando,
Per quod expedit quod Prifonarii noftri Franciae , tam apud
Villam Glouceflrise, quam alibi commorantes, fub falva & fecura
Cuftodia remaneant, _
Vobis mandamus , firmiter injungentes , quod Comitem de Ju-
ny , Prifonarium noftrum , in di<Sa Villa Glouceftriae commoran-
tem , ex parte noftra curialiter prsmuniatis quod in Caftro praedi-
dto moretur, & ipfum in eodem Caftro * recipiatis, & foJvo &
fecure ( fine Ferris tamen , nifi Major Defe(Sus vel Sufpicio (ini-
ftra in eo habeatur ) cuftodiatis ,
Ita quod nullus de fuis, nec in eodem Caftro, nec in didta Vil-
la, cum eo moretur,nifi unica Perfona in didta Villa,pro Cibariis
fuis in Villa illa , ad Sumptus fuos proprios, providendis & paran-
dis, & uni de veftris , per vos deputando , ufque Portam didti
Caftri deferendis, & eidcm Comiti per ipium, fic a vobis depu-
tandum, miniftrandis,
Et tale Sacramcntum , quale alii Prifonarii de conditione fiaa, fiib
hujulmodi Cuftodia exiftentes , nobis fecerunt , ab eo recipiatis
(cujus Sacramenti tenorem vobis mittimus praefentibus interclu-
linn ) & , ii hujufmodi Sacramentum facere reculaverit , tunc ip-
fum Comitem veftro periculo ita fecure cuftodiatis, ficut corara
nobis de eo volueritis refpondere.
Teite Cultode apud Wel^monafterium , decimo feptimo die
Martii,
Per ipfum CufioJem <^ Conciliuml
Confimile Breve dirigifUr Edmundo Flambard , Conftabulario
Caftri BriltoUiae , pro Domino de Creon , Prifonario Regis , in
Villa Briftolliac comorante, in Caftro praedidto recipiendo.& cu-
ftodiendo.
Tefte ut fupra.
Confimile Breve dirigitur Johanni Cokayn , Senefcallo Henrici
Ducis Lancaftriae , pro Domino de Duryvall , Prifonario Regis , in
ViUa de Pontefradto commorante , recipiendo & in Caftro VillaE
de Pontefradto cuitodiri faciendo.
Tefte ut fupra.
1
I
E X Diledto fibi Richardo Charles Conftabulario Caftri de
TykhiU, Salutem.
R
Qiiia,i^c. ut Jupra ujque ihi, Priibnarii nofhri Franciae,^ tum
fic, lub falva & fecura Cuftodia remaneant,
Vobis mandamus , firmiter injungentes , qudd Dominum de
Daubeneye, Prifonarium noitrum , quem vobis mittimus , curiali-
ter recipiatis , & in eodem Cait:ro lalvo & fecure iine Ferris , <!^c.
utjupra.
Tefte ut fupra.
Per iffum Cufodem ^Concilium.
De Navibus difcarcandis , (j- fro Guerra parandis,
RE X , Diledto fibi , Johanni Bech , Magiftro Navis vocata: la Ann. D.
Cogg Johan de Sandewico, ac Mercatoribus ejufdem Navis, 1360.
Salutem. A». 34.
Quia, pro neceftaria Defenfione Regni noftri Anglise, contra E. 3.
Inimicorum noftrorum de Francia Incurfus , ordinavimus unam Clauf.
Armatam Navium ad proficilcendum cum omni celeritate, cum 34. E. j."
Hominibus ad Arma, Armatis, & Sagittariis, in magno numero, ;^. 3<S.
ad reliftendum Malitis ipforum Inimicorum , & ad iplbs expu-
gnandum ,
Et pro eadem Armata plures Naves habere nos qportet,
Vobis , fub fbrisfadtura omnium qux nobis forisfacere poteritis
mandamus , firmiter injungentes , quod , confiderata prxfenti ne-
ccilitate tam urgenti , Navem praedidtam de Vinis & aliis Mer-
candilis,in ea exiftentibus , in Portu de Suthamptonia , quamquam
Navis illa ad alium Locum fredtata fuerit , line dilatione dilcarcari,
& e^ndem Navem ad proficilcendum cum aliis Navibus de Ar-
mata prxdidta, ad Vadia noftra, de Guerra parari & muniri fa-
ciatis,
Et vos, de Difcarcationeilla, indempnes contra omnes Perto-
nas confervare promittimu:; per pr.^fentes,
Volentes qnod m (praefate Vlagifter) de Fredto Navis prsdi-
ct;e,quod ad te,prc Dudtione Vinorum & Mercandifarum prae-
dictorum , ufque ad dict am Pormm de Suthamptonia , pertmet,
farisfiat ut eft juitum.
Dat. apud Waltham Epifcopi,vicefimo quarto die Martii.
Per ipfum Cujlodem ^ CoiKilium.
Con-
ET ACTA PUBLICA.
ir)9
Ann. D. Confimilia Brevia diriguntur Magiftris Navium fubfcriptarum , fub
eadem Data^ videlicet ,
1360.
£dv. 3.
* VI.
170.
Galigo de la Horte , Magifiro Navis vocata de la toiiz. Seintz de
Baio?ia.
Johanni de Cronhaflyng , Magi[iro Navis vocata la Seinte Marie
Cog de Wynchelje.
* Williehno Fijh , Magijiro Navis vocata la Seinte Marie Cog de
Dartemuth.
yohanni Faron., Magijlro Navis vocatts la Cog yohan de Sande-
'wicz,.
Stepha7w yatnes , Magiftro Navis vocata la yames de Saudewici..
Richardo de Ejimere , MagijCro cujufda?n Navis de Maldon.
Ann. D,
1360.
An. 34.
£.3.
Franc.
34-E- 3-
m. 13.
De ^dmirallo conJlitHto.
D EX Univerfis & fingulis Militibus , Armigeris, Dominis,
•*■*' Magiftris & Marinariis Navium, ac aliis Fidelibus noftris,
in praefenti Armata Navium , pro Salvatione & Dcfcnfione Reg-
ni noftri Anglise ordinata , profefturis, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftionej dileifti nobis in Chrifto,Fra-
tris JoFiannis Pavely , Prioris Hoipitalis Sandli Joiiannb' Jerufaleni
in Anglia , confidentes ,
^ Conftituimus ipfum Priorem Capitaneum & Duftorem Arma-
tse prxdid:'^, & omnium Hominum in ea exiftentium,
Dantes eidem plenam , tenore pricfentium , Poteftatem arraiandi ,
regendi, & gubernandi omnes Naves totius Armatix: priEdidtse,
& fupervidcndi omncs Munitiones earumdem , ac lingulos Homi-
nes in eifdem ad Vadia retentos , tam Marinarios , quam alios
quofcumque, & Nomina eorum imbreviandi , ac Querelas om-
iiium & fingulomm Armatx prxdiclx audiendi , & Delinquentes
incarcerandi , caiHgandi , & puniendi , & plenam J uititiam ac om-
nia alia & iingula, qux ad hujufmodi Capitaneum & Ductorem
pertinent , & pro bono Regimine Hominum pnedidorum neces-
iaria fiierint , faciendi , prou: de Jure & fecundum Lcgcm A^laii-
timam fuerit facienduinj
Et ideo vobis mandamus quod eidem Priori , tanquam Capita-
neo & Duclori vefl:ro, in omnibus, quse ad Regimen & Ordi-
nationem dxli-x, Armatx pertinent, Luendentes fitis & Refpon-
dentes, prout idem Prior vobis 6c cuiliDet veftrum fcire fccerit
cx parte noftra.
In cujus, &c. quamdiii nobis placuerit duraturas.
. Tefte Cuftode Anglias apud Weftm. vicefimo fexto die Martii.
Fer ipfum Cujlodem ^ Concilium.
De Vadiis Hominihm ad Arma . Arniath ^ ^ Sagittariii-
folvendis.
Ann. D.
1360.
Jn. 34.
Z. 3.
CUiif.
m. 36.
R
EX Collednribus Decimx & Qiunt;E Decimse, per Com-
munitatem Regni noftri Anglie , pro Expenfis Hominum ad
Arma, Armatorum & Sagittariorum , in Obfequium noftrum,pro
Defenfione ejufdem Regni, profedurorum , concelfamm, in Co-
mitatu EffexiLi;, Saiutem. -
Mandamus vobis quod viginti Hominibus ad Arma , viginti
Hominibus Armat;s , & fe.^aginta Sagittariis , quos in Comitatu
pra2di(So,ad proficifcendum in Obfequium noftrum fupra Mare,
in certis Navibus in Porm Villx de Sandwico , ea de caufa con-
gregatis, eligi & arraiari mandavimus (videlicet) cuilibet Homi-
ni ad Arma duos Solidos, cuilibet Homini Armato fex Denarios,
& cuilibet Sagittario quatuor Denarios per diem , pro uno Menfe,
a temporc Recefsias fui extra Comitatum pm^diiftum, de Denariis
dccimae & quintje Decim^ prnediftarum , per Indenturam inde in-
ter vos &c Duftores Hom. praedidorum faciendam , diJatione &
excufatione quibufcumque ceOantibus, folvatis;
Et hoc , fub incumbenti periculo , & ficut Nos & Honorem
noftrum ac Salvationem Regni noftri prjedidti diligitis,nullatenu3
omittatis.
Tefte Cuftode apud Redyng , tricefimo primo die Martii.
Per ipfum Regem (^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Colleiftoribus Decimx & quintx De-
cinife in Comitatibus fubfcriptis, de hujufmodi Vadiis pro Ho-
minibus ad Arma , Armatis , & Sagittariis fubfcriptis , pro tem-
pore fubfcripto folvendis , fub eadem Data \ videUcet ,
ColleBorihus ^c. in Comitat. Hertf. pro viginti)
Hominibus Armatis <^ quaterviginti Sagitta-
ri!<:.
ColleBor.drc in Com. HiintingcloKia ., pro decem
Hominibus ad Arma (^ Arviatis c?' Jcxaginta
Sagittar.
Colledorihus <^c. inCom. Buks,pro viginti Hom.
ad Arma , viginti Hom. Arm. ^ quatervigin-
*VI.
171.
ti Sagittar.
* CoUefloribus (^c.iH Com.Beds, pro vigintiHo-
minibus ad Arma , viginti Hominibus Arma-
tis (^ ^uaterviginti Sagittariis.
Collefforihus <^c. in Com. Cantebr. pro quadra-
ginta Hom. ad Armac^ Arniatis ^ centum Sa-
gittar. pro Corpore Comitattis j (^ pro decem
Hom. Armatis ^ viginti Sagittariis pro Villa
de Cantebrigg.
).Pro uno Menfe,
Colleiiorihus <^c. in Com. Norhamptonia: ,pto 'T;'-'^
gititi Hominihus ad Ar?na , quadragi?ita Ko?,ti- I
}i!bus Armatis <^ duce?itis Sagittariis. [ Pro quinquC
Colle&oribus (jrc. iu Co?n. Warivicie , pro decet» rScptimanis.
Hominibus adAr?na , vigmti Hotnmibus Arma- I
iis (^ centu?n Sagittariis. J
Am. D.
1360.
De Roherto de Knolles in Britanma commorante,
COnftantia, Uxor Roberti de Knolles, in Obfequio Regis, in Ann. D.
Partibus Britanni-.e , commorantis , qu.e ad praedidtum Virum i 'i^o.
fuum cum decem Scutiferis,viginti Sasittariis, ac Domicellis & ^«- 34-
aliis Familiaribus &: Servicntibus iplius Conilanti» , ad partes prae- -E- 3 •
di6tas eft profe<5tura, habet Literas Regis de Conduiftu , eundo 'Pranc.
ad Partes prscdidas cum Scutiibis,Sagittar;is, Domicellis,& aliis 3+-£- ?-
Familiaribus , & Servientibus fuis pra^didis, ac eorum Equis & '".>>•
Hernefiis, ufque ad Feftum Nativitatis Sancti Joliannis Baptiftx
proximo futurum duraturas.
Tefte Cuftode Angli.e apud Weftmonafterium , primo die Apri-
lis.
Per ipfum Cujiodem ^ Concilium.
Saper Afttnitione Cajlri Philipptt Regina contra Aggrejp^s
AdverfaYiornm Frarci^.
D EX, Diledis fibi,Johanni de Saham, Williclmo Gates, &
Johanni Landefdale , Salutem.
Volentes Salvationi & Defenfioni Caftri Philippa: , Regin.-e An-
gliae, Confortis noftrse cariffima:, de Pevenefe contra Inimicorum
noftrorum Francise Aggreffus, fi Partcs illas invaferint , prout con-
venitj providere,
Allignavimus vos, conjun6tim, & divifim, ad omnes Homines
ad Arma, Armatos, & Sagittarios, ac alios Homines defenfibiles ,
de Dominio & Libercate ipfius Confortis noftric de Pcvenele,ar-
raiari, & Armis competentibus (videlicetj quemlibet eorum juxta
ftamm fuum, fufificienter muniri faciendum,
Et ad eofdem Homines, llc bene Arraiatos & Munitos, ad Ca-
ftrum pra:didtum, quotiens & quando Periculum aliquoti eidem
ex didtorum Inimicorum noftrorum Aggrelfibus imincre conti-
gerit, ducendum, & in eodem Caftro ponendum , ibidem una
cum familia ipiius Confortis noftra:, ad Vadia cjufdem Confbrtis
noftrje , fuper falva & fecura Cuflodia Caftri praedidi , di(5tis Pe-
riculis fic ibidem iminentibus,moraturos,
Et ad omnes illos,quos vobis, feu alicui veftrum,in Executione
pfxmillbrum , contrarios invcneritis feu Rebelles , capiendum &
areftandum , & Prifonis noftris mancipandum , in eifdem moram-
ros quoufque de Punitione eorumdem aliter duxerimus ordinan-
dum ,
Et ideo vobis mandamus quod circa pra:mifla intendatis, &£a
faciatis & exequamini in forma pra:did:a, ; 'r';^
Damus autem Vicecomiti noflro Suflexiae , ac univerfis &'ffi^
gulis Ballivis, Miniftris, Militibus, Libetis Hominibus, & oniril-
bus aliis de Dominio & Libertate pr^didis tenore priclentium, in
mandatis, quod vobis,& cuilibet veftrum, in prL^millis faciendis
& exequendis, pareant & intendant, quotiens & prout ei fcire ife-
ceritis ex parte noilra ,
Volumus tamen quod in cafu,quo didti Inimici noftri Regnum
noftrum Anglix in aliquibus aliis partibus invaferint,quod ablit,
tunc vos , & omnes Homines per vos fic arraiandi , contra dictos
Inimicos noftros , dimillb femper in Catlro prxdicto fufScienti
^fle pro munitione ejufdem, una cum aliis Fidelibus noftris,pro-
ficifcamini , ad ipfbs * Inimicos noflros expugnandum , & eorum
Malitiam cum Dei adjutorio reprimendum, cum vos, feu aliquem
veftrum, fuper hoc fecerimus prasmuniri.
In cujus, &c.
, Tefte Cuftode prxdiiSo apud Weftm. decimo fexto die Apri-
lis.
Per ipfum Cufodem ^ Concilium.
Ann. D.
i^fSo.
^n. 34.
£. 3
Vnt. 34.
j-;.3./> I.
m. ii.il.
• VI-
171.
Super Alinis Attri (Jr Arginti in Hibcrrtia, de IncjHirendo.
D EX, Diledtis & fidelibus fuis,Jacobo le Botiller Comiti d'Or-
■'■^ mond , Jurticiario noitro Hibernix , Johanni Archiepifcopo
Dublinix , & Th^x de Baddcby Thefaurario noftro Hibernias ,
Salutem.
Quia datum efl nobis intelligi quod quamplures Minx Auri &
Argenti,in diverfis locis,in dida Terra noftra Hibernix exillunt,
unde maximum Prohcuum, tam nobis , quam toti Comunitati
Terrx prxdiitx, provenirc poterit , fi Minx illx bene fcrutatx
fuetim & cuftoditx,
Nos, volentcs Utilitati noftrx in hac parte profpicerc , ac de
fidelitate & circumfpedtione veftris pleniiis contidentes, alfignavi-
mus vos & Duos veftrilm ad Minas Auri & Argenti,in lingulis
locis Terrx prxdidtx, ubi vobis e.xpedire videbitur,& hoc,"abf.
que Dampno & Prxjudicio noftri,& Populi noftri Terrx illius,
fieri poterit, fcrutari hjciendum, & ad difponendum de iSlinis il-
lis prout pro majori Commodo noftro,fecundum Difcretiones ve-
ftras, fore videritis faciendum;
Et ideo vobis mandamus qubd priEmifTa faciatis in forma prx"
difla.
In cujus, &c.
Telle Cuftode praediifto apud Wcftmonafterium,decimo feX-;
to die Aprib.
Ptr ipfum Cujiodem ^ CoMiliunt.
Ann. D-
1360.
An. 34„
£. j.
Pat.
34, £.}.
f. I. trt.
10,
20O
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D.
1360.
Ux. j.
E. 3.
Fi-.tac.
3+. E.j.
m. 10.
Ann. D,
ij6o.
An. 3+.
£. 3.
*VI.
'73-
Pro 'Jacobo de Burbon , (^^ Provideritiis faciendis.
D EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis ad quos, &c. Salu-
*^ tem.
Sciacis quod,
Cum, Nobilis V^ir, Jacobiis de Burbon , Prifonarius nofter , in
Caltro de Herdford detentus, allignaverit & deputaverit J ohannem
Vathque & Hankinum Polayn, Familiares fuos , conjunctim, &
diviiim, ad Vidtualia & alia necelTaria, pro Financia & Suftenta-
tione ipfius Jacobi & Familiarium fuorum , apud Londoniam, &
aiibi in Regno noftro Anglia; , pro competenti Pretio inde folven-
do , emenda & providenda ,
Nos , volentes Securitati diflorum Johannis & Hankini in hac
parte providere,
Sufcepimus ipfos, <^c. frout in fmilihus de ConduBu Literis.
In cujusj&c. ufque ad Feftum Sandti Michaelis,proxim6 futu-
rum , duraturas.
Tefte Cuftode Anglix apud Weftmonafterium , vicefimo fe-
cundo die Aprilis.
Per ipfum Cuftodem ^ Concilium.
Ann. D.
Ann. D. R
1360.
Aii- 3+.
£. 3.
Tnt. 34.
£. 3. p.
i.m. 20.
Super Mora Adverfarii de Francia in magna Turri Londo- ^^1^°'
nia , cr Rotulis Cancellaria inde amovendis.
R
Bulla, de Ecclefiafiicis , in Regno Francia ,non moleftandis.
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , carinTimo in
Chrifto Filio Edwardo,Regi Anglix Illuftri, Salutem & Apo-
ftolicam BenedicSionem.
Dilcdurn Fihum, Nobilem Virum , Guillielmum de Bcrton
Militem , Nuncium & Ambairiatorem tuum , ad noftram fe nuper
prxientiam conferentem, confideratione mittentis, & fux infuper
mukx Difcretionis intuitu , benigne fuicepimus , ac Petitiones tuas,
per eum nobis, tam provide, quam fapienter, expofitas , intellexi-
mus diligenter j & , deinde Petitionibus ipiis , in ilhs, in quibus
cum Deo potuimus (prout ab eodem Nuncio informationem re-
cipere valebit tua Serenitas pleniorem) de Benignitate Apoftolica
duximus annuendum.
Nos enim , erga tuam Exceilentiam gerentes prxcipux caritatis
afteitum & * benivolentiam fingularem,in eis, qux grata & ac-
cepta tibi fore noverimus, prout lecundum Deijm poterimus, li-
benter intendimus Votis tuis annuere, & DeQderiis complacere.
Poftrem6,cum faepius ad noflram audientiam plurimorum Re-
latio fidedigna perduxerit, quod, per tuas Gentes Armigeras,non-
nullis Eccleliis ac Ecclefiafticis Perfonis , in Regno Francix con-
ftitutis (quod prxter, imm6 contra , tux Serenitatis confcientiam
fieri non ambigimus) plurima Dampna & Moleftia: multipliciter
inferuntur,
Serenitatem eandem attente rogamus , & Patemis in Domino
Affeftibus obfecramus , quatinus, pro honore Dei & noftrx ac
Apoftolicx Sedis Reverentia, Ecclefias & Ecclefiailicas Perfonas
eafdem per Gentes ipfas turbari vel moleftari aliqualiter non per-
ifiirtasj fed eas potius fufcipias de manfuetudine Regia commen-
datas.
Dat. Avinion. vj Kal. Maii , PontificatQs noftri Anno o£lavo.
Sigillum deftderatur.
yo. de Florentia.
De Ecclejiis in Armenia per Paganos devaflatis , (^ Chriflianis
miferabiliter trncidatis.
EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos,&c. Salu-
tem.
Venientes nuper in Regnum noftrum Anglix , Viri Religiofi ,
Fratres Stephanus & Jacobus de Armenia Majori , Monachi Mo-
nafterii Meten. Ordinis Sancti Bafilii , Galadenlis Dicecefis , &
Frater Antonius , Converfus ejufdem Ordinis, nobis humiliter fup-
plicarunt, . ^, t,
Ut ciim Regnum Armeniae, faltem pro majore parte, per Pa-
fianos & alios Idolorum Cultores , a Chriftianorum manibus per
Potentiam lit evid"tum , & per ipibs Paganos occupawm , qui , h-
dem Chriftianam fatagentes extinguere , devaftant Ecdefias , &
Ciiriftianos ibidem non ceHant miferabiliter trucidare,
Per quod ipfi Religiofi, nec alii Chrifti Fidaes , inibi morari
non poflunt, . - . - r> n. a
Velimus eis Licentiam concedere quod , m Regno noftro An-
glix, fub Alis noftr.^ Protectionis , aliquamdiu morari valeant,
vidtum fuum ex Eleemofinis fidelium qusefituri,
Nos, ob reverentiam Dei & Sandtx Religionis , Precibus ip-
forum Religioforum favorabiliter inclinati , Licentiam illam eis
duximus concedendam ^ fufcipientes eos & eorum quemhbet , ad
diverfas partes didli Regni noftri , pro quserendis Eleemofinis,
tranfeundo , & ibidem morando , in Protedionem & Defenfio-
nem noftram fpecialem , dumtamen quicquam nobis feu noftris
prxjudiciale non faciant , & fe gerant fideliter & honefte ;
Et ideo vobis mandamus, cf^. frout in fmilibus de VroteHioite
JLiteris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Cuftode prxdido apud Redyng , vicefimo odavo die
Aprilis.
Ter ipfum Cuftodem ^ Concilium.
An.
3-
34-
•vr.
174.
E X, Dile(5to Clerico fuo, Richardo de Ravenefere , Cuftodi Clauf.
Hanaperii Cancellariae fux, Salutem. 34. £
Mandamus vobis qu6d, diledto nobis, Jordano de Barton, Ser- m. 35.
vienti Rotulorum Cancellarix noftrx prxdidx , fexaginta Soli-
dos, pro Mifis & Expenlis,
Quas , pro Rotulis & aliis Memorandis Cancellarix , tam dc
temporibus Progenitorum noftrorum , quondam Regum Anglix ,
quam noftro, extra magnam Turrim noftram Londonix,(in qua
Moram Adverfarii noftri Francix , de Aflenru Concilii noftri,
ccrtis de caulis, ordinavimus) removendis , & in alio loco repo-
nendis,ac pro Reparatione & Emendatione Ciftarum,ac Fafturd
novarum Almoriarum , pro Rotulis & Memorandis prxdiftis inibi
curtodiendis, de prxcepto didi Concilii noftri appofuit,
De Exitibus Hanaperii prxdifti folvatis :
* Recipientes a prxfaco Jordano Literas fuas Acquietantix,qux
fufficientes fiierint in hac parte ^ & nos vobis inde , in Compoto
veftro, debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Cuftode prxdicto apud Redyng , vicefimo octavo die
Aprilis.
Fer Concilium.
De Armata Navium, pro RepHlfione Inimicorfim,fupra
Alare exiftente.
D EX Majori & Ballivis Villx de Dertemuth, Salutem. Ann. D.
^ Licec nuper ordinaverimus quandam Armatam Navium, ad 1360.
proficifcendum fupra Mare , pro falvatione & defenfione Regni Ah. 34.
noftri Anglix, & repulfione & deftrudtione Inimicorum noftro- £. 3.
rum , didtum Re^num noftrum invadere machinantium , Ibii.
Et, ea de causa,omnes Naves, in fingulis Portubus Regni no-
ftri Anglix, areftari & parari mandaverimus,
Quia tamen Armata prxdi£ta cum magna potentia Armato-
rum , fupra Mare jam profefta exiftit,nolentes Naves,in Portubus
nunc exiftentes, diutius fub Arefto detineri,
Vobis mandamus quod omnes Naves, in Portu Villx prxdiftx
jam exirtentes, deareftari faciatis, & Dominos & Magiitros ea-
rumdem Commodum fuum de Navibus illis facere permittatis,
prout eis melius videbitur expedire.
Tefte Cuftode prasdidto apudWeftmonafterium,vicefimo ofta-
vo die Aprilis,
Ver Concilium.
Pro
Conftantia , U.vore Roberti de Knolles , ad Maritum in
Britanniam profetlura.
D E X , Dile6Hs fibi , Thomx Fifhare , Domiilo five Magiftro Ann. D.
■'■^ Navis vocatx la George de Plummuth, Waltero le Venour, i\6o.
& Willielmo Cole, Dominis five Magiftris Navis vocatx la Bex-An. 34.
thelemeu de Plummuth, ac Mauricio Prigg , Domino five Magi-E. 3.
ftro Navis vocatx la TouTfeintT. de Plummuth , & Johanni Sely , Franc
Domino five Magiftro Craierx vocatx le Berthelemeu de Plum- 34. E. ?.
muth, Salutem. n,. 11.
Cum , diledta nobis , Conftantia Uxor , Dilefli & Fidelis no-
ftri,Roberti de KnoIIes,in Partibus Britannix in Obiequio noftro
commorantis, fit ad didtum Virum fuum in eifdem Partibus,cum
viginti Hominibus ad Arma, & quadraginta Sagittariis Equitiljus,
ac aliis Hominibus & Mulieribus de fatnilia fua, de Licentia no-
ftra, profeclura,
Vobis mandamus quod di(5tas tres Navcs & Craieram , dupplici
Eskippamento & aliis neceflariis , pro Periculis , ex Aggrellibus
Inimicorum noilrorum iijpra Mare iminentibus , evitandis, bene
& fulficienter, ad Sumptus prxdiCtx Conftantix, muniri,& eaf-
dem Naves & Craieram prxfatx Conftantix,pro Paflagio fuo &
Hominum fuorum prxdidtorum, ad didtas partes Britannix, libe-
rari faciatis, quibufcumque , Arefto, Ordinatione, five Mandato,
in contrarium faffis, non obftantibusj& hoc fub incumbenti Pe-
riculo, nullatenus omittatis.
Tefte Cuftode Anglix apud Weftmonafterium , tricefimo dic
Aprilis.
Ter iffum Cuftodem & Concilium.
Et erat Fatem.
Pro Cuftodibus Adverfarii de Francia , de Remuneratione
facienda.
K
E X CoUeaoribus Cuftumarum fuarum in Portu de San£lo p^^_ q_
Bodiolpho, Salutem. , , n- o rj lu 1360.
Licet nuper vobis roandaverimus qu6d,dileCtis & Fidelibus no-^,,
ftris, Johanni de Kirketon^WiUielmo de Colvill, * Saieiode Ro- e^_ ^
cheford, & Johanni Deyncourt, quos , una cum alm, CuftodescWj^..
Adverfarii noftri Francix deputavimus, quinquagmta Marcas, pro E.-i.m.
Remuneratione fua ac Recompenfatione Mifarum & Sumptuum, ,,.
nuos ultra Vadia fua diurna, circa &lvam & fecuram Cultodiam *vi.
diifti Adverfarii noftri, appofuerunt, de Exitibus Cultumarum no- ,^j.,
ftrarum , in Portu prxdifto , folveretis , ^ , ,
Qiiibufdam tamen certis de caufis vobis mandatrius quod , de
didtis quinquagintt Marcis,prxfato Johanni de Kirketon lexdecim
ET ACTA PUBLICA.
. Marcas, WlllielmodeColvill trefdecim Marcas, Saiero de Ro-
cheford trefdecim Marcas, & Johanni Deyncourt odo Marcas,
de Exitibus Cuftumarum prcedidtarura folvatis , habendas pro Re-
muneratione fua fupradidta ,
Recipientes a quoHbet ipforum , Johannis , Willielmi, Saieri,&
Johannis, Lijeras luas Acquietantias , Receptionem Denariorum,
quos eis lic folveritis, teftihcantes; & nos vobis inde, in Compo-
to veftro , debitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Cuftode prsdidio apud Redyng, fexto die Maii.
Per ipfum Cufflodem (^ Condlium.
2QI
* VI.
176.
De TrcHgis , per Primogeniios Regnm AnglsA & Franci<e ,
Carnoti captis.
CHarles, ainfne Filz du Roy de France, Regent le Royaume,
Duc de Normandy, & Dalpliin de Vienne , a touz ceulz,
qui ces prefentes Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que,
Come entre, noz amez &: feaulz,
ie Ele£i de Beaumaiz, nojtre Chancelleur ,
Monpeur Cbarles , Sire de MontmorenCy ,
Monfeur Jehan k Mei?igre,dit Bouchicaut , Marefchal de Vran-
ce ,
Monfieur Eymart de la Tour , Sire de Vinay ,
Monfieur Raol de Reneval,
Mofifieur Symon de Bucy , Chivalers :
Maiftres Eftienne de Paris ^
Et Pisrre de la Charite,
Noz. Confeilliersj
Et avecques eulz. plufours autres Qiivalers, Clercs, & Sages de
noilre Conleil,
Noz Procureurs & MefTages efpecials, a ce faire depar Nous,
pour Monfeigneur, & pour nous, efpecialment eftabliz,
Et aians depar nous Pouoirs de faire Traiclier , Acorder , Pro-
mettre, & Jurer en TAme de nous,fic pour Monfeigneur , & pour
Nous , bonne Pais & Acort , bonnes Trieues , & loials d'une
Part,
Et Mo7!fieur Regnaut de Coh-
ham ,
Mo7ifieur Barthelmi de Burg-
hajl},
Monfieur Fratic de Hale,
Baneretz:
Mo7ifieur Milcs de Staplet07i,
Ricbart la Vache,
Et Noel Eore7ig,
Chivalers :
Procureurs ^ Meflages elpeciaiib de Moniieur Eduuard flz
Ainfiie du Roy d^Engleterre, efpecialment a ce elirabliz, & aians
femblable Pouoir,
Et avec eulz plufours autres Chivalers, Clers,& Sages du Con-
feil, du dit Roy d'EngIcterre d'autre Part,
Sur touz lesDefcors & Articles,pour les quelz eftoient Guerres,
qui lonc temps ont dure,entre les deux Roys,leur Royaumes des-
fufdys,fic Nous, les Alliez , Aidans , & Amis,d'une Partie & d'au-
tre,ait efte Traidie bonne Paix 6c Concorde final,touz jours du-
rer, au plefir de Dieu, contenants plulburs Articles, les quels ne
peuent mie eftre acompliz en brief temps,
Et pour ce convient que , ce pendcnt , bonnes Trieues & loials
foient prifes, acordees, tenues, & gardes, d'une Part &: d'autre,
tant de leurs Royauraes , que de Gens leurs Royauraes ,
Nous, pur rOnneur & Reverence de noftre Seint Pere le Pape,
cui pour ce a envoie dcvers nons fes efpecials Meflagers ( c'eitas-
faverj
iJAhhe de Clugjty ,
Moafiieur Hughes de Geneve,
Et ie Maiftre de lOrdre des Freres Precheurs,
Qlu fur ce nous ont requis , a grant inftance,
En nom de Monfeigneur & de Nous , pour lui & pour nous ,
& pour fes Subgez, * Aliez, Aidans, & Amis, & pour les nos-
tres, avons ottroie & acorde, accordons & ottroions, au dit Roy
d'Engleterre, a fes Subgiz, Aliez, Aides,& Amis,bonnes Trieues
& IoiaIs,du Date de ces Lettres , jufqes au Jour de la Saint Michel
prochein venant , & d'icellui Jour jufques a la Saint Michel qui
ferra l'An M. CCC. LXI, & tout le Jour de la dite Feft , juf-
qucs au Soleil Couche.
^ Et acordons, voulons, & ottroions, es noms de Monfeigneur
& de nous, & pour tous les deflus dis, de noftre Partie,que les
ditesTreues foyent tenues & gardees,& les Procurrons,en bon-
ne foy , fanz fraud & fanz mal Engyn , es noms devantdit , tenir
& faire tenir fermement par tout le Pouoir de Monfeigneur & le
noftre.
Parmi les queles touz les Subges d'une Partie & d'autre,& dc
Tun Royaume & de Tautre , purront franchement , lanz contre-
dit , aler & venir paifiblement de l'une Royaume & Fautre , &
Marchans marchander & faire touz Coutumz de bonne foy,fanz
blaltne & fans reproche , tout en le manere que l'en pouoit &
fouloit en temps de bonne Paix ferme , & gue <e onquez Guerre
n'euft efte entre les diz Roys , Nous & les Royaumes.
Et ne procurront, ne deuront les dys Roys, ou leurs Subgiz,
Aliez, ou Aidans, durans les dites Treues, prendre, ou embler
escholer , ou auterment occuper ou empefchier , en quelque ma-
nere,aucune Ville, Chaftelz, Forterefces, ou autre Lieu ; Mais
celTeront toutes Robberies , Pillcries , Prifcs de Perlbnnes , Arfures
Ravifements, Prifes, Repriialles , Marques, & Conterprifes , &
touz autres Malefices par Terre & par Mer.
Tom. lU. P. L
Et, fe aucune chofe eftoit fait ou attcmpte de k Partie deAton- Anti, D
leigneur, ou de b iioftre, ou d'aucun,ou par aucun du Pouoir de u6o '
Monleig,Tcur, & de noftre, contre ce que defi^aseft dit,encontrc EUv. i
IK dites Trieues, Monleigneur & Nous le ferons Reparer , &
^, n!^Vn ^'■'™" ^ ^^'' ^^^^ f^"^ ■^eiay^ fi toft come Nous,
ou noz Deputes en ferons requis,
tt terons rendrc & reftablu" ce que ferroit Robe,Pris,Ravi,ou
i-iiiie ou left,mationd'icelles chofes, fe elles n'eftoient trouvces,
i-t pour aucun des Faiz ou Attemptaz deifufdiz , fe aucuns y
averoient, ou huz eftoyent, ne ferroyent ou pourroyent eftre En-
fraintes ou briiees les dites Treues, ne Guerre pour ce eftre fulci-
tee,mai.s ferront repaire & mis au primer & deu Eftat,come defus
elt dit , & les MaltaiCteurs en ierront puniz deuement
Mais ceulz, qui ferroient igncrans des dites Treues' araient iufl:
caufe de la ditc ignorans, ne ferroyent pas Puniz fe il fefoient ou
avoient fait aucune chofe contre les dites Treues
Les quellesTreues tenir & garder , & faire'loialment tenir &
garder, & les Attemptatz, come dit eft, Reparer & faire Rcm-
rer & mettre au primer & deu Eftat, nous avons fait Promettre
& Jure, en 1 Ame de Nous , par noz diz Procureurs & Mefl-aees.
Traideurs de la dite Paix , a ce fair efpecialement eftabUz
Et, pour plus diligentment les faire tenir & garder come dit eft,
& pour faire Droiture de Prifons & de toutes Complaintes aui
pouent ou pourront avenir en temps avenir,en temps dcTreucs
& pur les attemptaz reparer nous avoms Depute & Commis,
Deputons & commettons, Confervateurs des Treues
Le dit Monfiieurjohn le Mein-
gre Marejchal deFratfce,
Mohfeur Guachier de Lor,
Moiifieur Raoul de Ravefial,
Mvnftcur Saquet de Blaru ,
Mefifiieur Regnant de Gouilloiis ,
Et MoTifieur Guichart d^Angles,
Touz Chivalers,
Et chafcun d'eulz.
Et, nient mains, les BaiIlies,Capitaines, pour Monfeigneur, &
pour Nous, des Lieux, Baillages, & Paiis, ou les avendront ' &
chefcun deulz, '
As quelz Nous,de par Monfeigneur , & depar Nous , mandons,'
& commettons par fes prefentes Lettres,que diligentment & loyal-
rrient tiegnent & gardent,& facent tenir & garder fermement, les
dites Trieues par le temps deflufdit , & facent Droiture tant de
Pnfons, non gardans leurs Convenances, come en autre cas ap-
pertenants a faire, en temps de Treues, aus Confervateurs d'icel-
les.
Et n'eft mie noftre entent , que fe les Genz de l'Oft du dit
Roy d'Engleterre purvoientVitailles,Aumaille3,Beftes,Vin,Char,
ou auttre chofe , pour la neceflitee de lour Viure, ou de leurs
Chevaux, en fen alant hors du Royaume de France en Enp-leter-
re, de cy a un moys, que il en foient, ou aucun d'euls, irepris,
ou approchez, ou empefchiez; mais que il ne facent autre Prife
Arfure, Occupation de FortereflJe, Raviflement de Femmes ou
autre Malefice , » que de prendre pour lour Viure, durant le dit
Moys tantfoulment.
I T E M , pour ce , que aucuns Garnifons , de Gens du Roy d'En-
gleterre, demouront, par aucun temps,en aucune Fortcrefces, ou
Chafteaux en France, ou ailleurs, ou Royaume de France, nous
voulons & accordons que ils puiffent lever tielles Raencons,& en
tele manere , come eulz les ont levees & tenues avant ces heures
pour lour Viure & pour la Garde des dys Chafteaulx & Forteref-
ces, fanz ycelles croiftre, tant come il demourront es Lieux def-
fufdiz ,
Et que il puiflent franchement acheter & enporter VitaCles &
les aient a luer raifonable , auffi come les autres Gens des diz
Lieux, & des Paiis environ , les achateronr, ianz fraude & fanz
malicei mais que il ne prengnent, ou pillent, ne emblent Forte-
refces, ou facent autre Malefice-
Sur toutes les queles chofes , & leurs Dependences & Apperte-
nences, nous voulons & mandons a touz les Juftices, Subgiz, &
Feaulz de Monfeigneur,&de Nous , requerant tous autres que il
obeitTent & entendent aus diz Confervatours , Baillis , Capitains, &
autres deffufdiz, & a leur Deputes & a chafcun d'eulz.
En Tefmoing de la quelle chofe nous avons fait mettre noftre
Secl a ces prefentes Lettres.
DonneaChartres le vii jour deMay,rAndeGraceM.CCC.LX.
Par le Confeil , eftan a Chartres.
N. Devieres.
•VI.
'77-
De Confervatorihtts TreHgarum confiitutis.
Harles, ainfne Filz du Roy de France , Regent le Royaume, Ann. D.
Duc de Normandie , & Dalphine de Vienne , a , noz amez 1 560. *
&feaulx,
Monfiteur Jehan le Man^e ,
Marcfchal de France ,
Monfieur Gauchier de Lor ,
Monfieur R.ioul de Raijtcval,
•dn. 34.
£.. j.
Monfieur Saquet de Blairu, Fran.
Mofificur Rcgnault deGuullons, 54. £. 1.
Et Moufi,curGuichartd'A7igles, m. w.
Chivalers, Salut & dilecon. j^„r
Come bonnes Trieues & loyaulz , pour la compliflement de
bonne Paix, entre Monfeigneur , & Nous, & les Suhgicz du dit
Royaumc, & tous ceulz de noftre Partie, d'une Part , & , mon
Coufyn , le Roy d'Engleterre , & tous ceulz de la foene Partie
d'autre Part, aicnt efte prifes & acordees , jufques a la Saint Mi-
chiel prochein venir j & de celui jour jufques a la Saint Michiel
qui fera TAn mill CCC. foixante & un ,& celui jour jufques a So-
leil couchie,
Nousjconfiantz de veftre Difcretion, Sens, & Loyaute, vous
Cc de-
20Z
CONVENTIONES, LITERyE
Ann. D. deputons & eftabliflbns , & chafcun de vous , Confervateurs
1 J<jo. des dites Treues , & Reformateurs d'icelles , & des AttemptaT, cqh-
^''t'- 3- tre ycelles, fe aucune en avoit fait,
Et vous mandons & commettons,& a chafcun de vous,que les
dites Treues, des quelles je vous apprendra par noz autres Lettres,
vous faciez Publicr & Crier par tout la, ou mefter fera, & icelles
faitez. tenir & garder fermement,de Point en Point, fanz enfrain-
tlre , .
Et , fe aucun chofe eftoit faite ou attemptee , en quelque maniere,
au contraire , faitez. le Reparer & mettre au ptimier & deu Eftat ,
& amender fi comme raifon fera ,
Ec, a-cc ce, punilTiez rigoreufement les Attemptaz par tele ma-
niere , que complainte n'en retourne a nous.
Et mandons 6f commandons a touz noz Feaulz Jufticers &
Subgiz , requeranz, tou7 autres , que a vous , & a cliafcun de vous
& a voz Deputez , fe afcuns en faitez. ou eftabhffiez , obeiflent &
entendent fur toutes \<:s ;hofes delfus dites, & chaicun d'icelles &
leurs Dependances. '
Don. a Chartres, le viii jour de May,rAn de Grace mill.CCC
& foixante.
Ann. E
1360.
3.
Edv.
* VI.
178.
Ann. D,
i3<)0.
^«.33.
E 3.
£x Au-
togr.
• VI.
»79-
•VI.
180.
* TraEiaths Magnt Pacts, Bmigniacl, prope Carnotum, conclufe.
C
Harles , Ainfiie Filz du Roy de France , Regent le Royaume ,
Duc de Normandie, &c Dauphin de Vienne,a tou2. ceulz,
qui ces prefentcs Lettres verront, Salut.
Nous vous faifons fgavoir que ,
De touz les Debaz & Defcorz quelconques , meuez & deme-
nez, entre IVIonfire le Roy de France & Nous d'une Part,
£t le Roy d'Engleterre d'autre Part ,
Pour bien de Pais, eft Accorde le viii jour de May , TAn de
Grace -mill. CCC. foixante, a Bredgny de les Chartres,en la ma-
niere qui s'enfuit,
1. Premierement, quele Roy d'Engleterre , ayeuc ce
que il tient en Guyenne & en Gaicoigiie, aura, pour Lui , &
pour fes Hbirs , parpetUelment & a touz jouiT. , toutes les chofes
qui s'enfuivent , a tenir par la maniere , que le Roy de France &c
lon Fiiz , ou aucun de les Anceftrcs , Roys de France les tindrent ,
c'eft afgavoir,
Ce qjjeen Souvereinete en Souvereine-
TE,CE Q.UE EN DeMAINE EN DeMAINE,
Et par les temps & manieres au deftbuz declares,
La Cite, & le Chaftel, & la Conte de Poitiers, & toute la
Terre & le Paiis de Poitou , enfamble les Fiez de Thoart , & la
Terre de BeleviUe,
La Cite & le Chaftel de Xaindes , & toute laTerre & le Paiis
de Xainitonge , par dega & par dela la Charente ,
La Cite & le Chaftel d'Agen, & la Terre & le Paiis d'Age-
nois,
La Cite , & le Chaftel , & toute la Conte de Pierregort , & la
Terre & le Paiis de Pierreguys,
, La Cite & le Chaftel de Liraoges, & la Tcrre & le Paiis de
Limofin ,
La Cite & le Chaftel de Caours , & la Terre & le Paiis de
Caourcin ,
, La Cite, & le Chaftel , & le Paiis de Tarbe , & la Tene,
Paiis, & Conte de Bigorre,
La Conte, la Terre, & le Paiis de Gaurc,
La Cite & le Chaftel d'Engolefme, la Conte, la Terre , & le
Paiis d'Engolefmois,
* La Cite & le Chaftel de Rodeis,
Et la Terre & Paiis de Roucrgue,
Et s'il y a aucuns Seigneurs ^ comme le Conte de Foix , le
Conte d'Armignac , le Conte de Lille , le Conte de Pierregort ,
le Viconte de Limoges , ou autres , qui tiegner.t aucunes Terres
ou Lieux, dedenz les Metes des diz Lieux, il feront Hommage
au Roy d'Angleterre, & touz autres Services &c Devoirs,deuz a
caufe de leur Terres ou Lieux , en la maniere que il ont fait ou
temps palfc.
2. Item. aura le Roy d'Angleterre tout ce,que le Roy d'En
gleterre , ou aucun des Roys d'Engleterre aunciennement tindrent
en la Ville de Monftereel {ur la Mer,& ks Appartenances.
3. Item, aura le dit Roy d'Engleterre toute la Conte de
Pontieu tout entierement; fauf & excepte que, fe aucuncs choles
ont eite Alienees, par les Rovs d'Angleterre, qui ont efte pour le
temps,de la ditte Conte & App,irtenances,& a autres Perlbnnes,
que aus Roys de France , le Ro/ de France ne fera pas tenu de
ks rendre au Roy d'Engleterre.
Et, fe les dittes Alienations ont cfte faites aus Rbys de France,
qui ont efte pour le temps, fenz aucun Mo!en,& le Roy de Fran-
ce les tiegne ad prefent en fa Main , il les LelTera au Koy d'En-
gleterre entierement^ excepte que , le les Roys de France les ont
euz par Efchange pour autres Terres , le Roy d'Engleterre deli-
vrera au Roy de France ce que l'on a eu par Efchange , ou 11
leftera les chofe.s ainfi Alienees.
Mais, fe le Roys d'Engleterre , qui ont efte pour le temps , en
avoient Aliene , ou Traiifporte, aucunes chofes en a'utres Pcrfon-
nes,que es Roys dc France, & depuiz fe)ient venues es Mains du
Roy de France,ou auffi par Partage,leRoy de France ne fera paz
lenu de les rendre.
Auffi , fe les chofes deffiis dittes doivent Homage , le Roy les
baillera a autre,qui en fera Hommage au Roy d'Engleterre; &, fe
il iie doivent Hommage, le Roy de France baillera un Tenant,
qui li en fera )e devoir dedenz un An , prochein apres ce que il
fera partie de Calais.
4.. I t E -M , le Roy d'Engleterre aura le Chaftel & la Viile de
Calais ,
Le Chaftel, la Ville,& Seignourie de Merch,
Les Villes , Chalf eaux , & Seignouries de Sangate , Couloigne ,
Hames, Wa!e&Oye,
Aveuc Terres, Bois, Marais, Rivieres, * Rentes, Seignouriez,
Advoiaifons d'Efglifes , & toutes autres Appartenances,& Lieux,
entregifanz dedenz les Metes ou Bonnes qui enfuivent , c'eft alca-
voir,
De Calais jufques au Fil de la Riviere par devant Gravelinghes :
& auffi, par le fil de mefme la Riviere, tout entour Langle : &
auffi par la Riviere qui va par dela Poil : & auffi, par mefrae la
K
Ejufdem Traftatus 'Verfio Latina,
Arolus ^Trimogenitus Regis Francia ^Regens Hegvum , Dux Nor-
mannia , ^ Dd^hinus Viennie , Univerfis , frajetttes Literas
v;j'feifuris , Saiutem.
Notum vobis facimus quod,
Super omnibus Litibus (^ Difcordiis quihufcumque , motis ^ agi-
tatis,!nter Dommuvt meum Regem Francia (^ Nos ex Farte una
Et Regcm Attgliie ex Parte altera , *
Propter Bonum Pacis, ejt co>corjaiu?n , oBavo die Maii Anno
Domini milkfmo , trecentejimo , & fexage/i7no y a£ud Bretignj juxta
Carnotum,modo quiJequitWy
Primo, iruod Rex Anglia , cum illo ^uod tenet in Aquitania
e^ Vafconia , hahehit , fro Se ^ Haredihus fuis , femper <^ in per-
pettium, omnia qtiis Jenuuntur , teMnda pcr euitdem modum auoRex
Fra7ici.e, (§■ Fi/ius fuus, aut aliquis de PriedeceJforihus juis Ren-
hus Franciie ,te>:uerunt illa , videlicety ^
Illud quod in Supertoritate in Supe-
rioritate, et illud qjjod in Domanio in
Domanio,
Et per modos e^ Tempora iaferiiis declarata,
Civitatem , Cajirum , ^ Comitatum PiHavi^ , ^ totam Terram
d^ Patriam de Piilaviay una cum feodo de Thouart , ^ Terra de
BeUeville ,
Civitatem ^ Cajlrum XanSlon , (^ totam Terram ^ Patriam
Xandonenfem ,citra (^ ultra Charentam,
Civitatem g^ Cajlrum Agennen^ ^ Terram ^ Patriam Aeen~
nenfem ,
Civitatem, <ir Cajlrum, ^ totum Comitatum Petragoricenfe (^
Terram <^ Patriam Petragoricenjem , '
Civitatem ^ Caftrum Lemovicenje , ^ Terram ^ Patriam Le-
movicenfem ,
Civitatem ^ Cajlrum CatUrcenJe , <^ Terram c^ Patriam Ca-
turcenfetn,
Civitatem,CaJlrum,^ Tatriam de Tarbe , ^ Terram, ^ Pa-
trtam , ^ Comitatum Bigorre ,
Comitatum, Terram, <^ Patriam de Gaure,
Civitatem ^ Cajirum Engolifmenje , Comitatum^Terram,^ P»^
triam Engolifmenfem ,
Civitatem a^ Cajirum de Rodeis,
Et Terram <^ Patriam de Rouergue,
Et fi ihi funt aliqui Dotnini , fait Comes Fuxi , Comes Arma-
niaci, Comes Infularum, Comes Petragoricenfs , Vicecomes Lemovi-
cenfis , aut alii , ^ui tcnent aliquas Terras vel Loca , infra Metas
diiiorum locormn , ipfi facient Homagium Regi Anglia, g^ omnia
alia Servitia <^ Deveria , dehita causa Terrarum ^ Locorum fua-
rum , modo quo ipft fecerunt temporihus retroaBis.
2. IteM, habehit Rex Angliie Totum iUud,quod Rex AngliiBj
aut aliqui ex Regibus Angliis antiqiiitus teniierunt inViUade Mons-
trel fiipra Mare, <^ Pertinentias fuas.
3. IteM, habebit dicius Rex Angliis totum Comitatum dePon-
tieu integraliter; Jalvo ^ exccpto qiiod,fi aliqua fuerint Alienata
per Reges Angliic , qui pro tempore fuerunt , de diilo Comitatu <§•
Pertinetttiis , (^ atiis Perjbnis, quam Regihus Francia yRex Franciis
n07i tenetur iUa reddere Regi Anglie.
Et,fi diliis AUenationes faBa fuerint Regibus Franciie, quifue-
runt pro tempore , fme aliquo Medio , (^ Rex Franciie illa tenet ad
prafens in manu Jua , ipje iUa dimittet Regi Anghie integre ; excep-
to qubd , / Reges Francia iUa habuerint per Efcamhium pro aliis
Terris, Rex Anglia liherabit Regi Francia il/ud quod hahuerit per
Efcamhium ,vei dimittet Jihi hujufmodi Alienata.
Sed,fi Reges Anglia, qiii fuerunt pro tempore, alienaverunt , vel
tra?ijiiileru?it ,aliqua aliis Perjonis, qukm Regibus.Franciie , (§■ pojl^.
ea devenerunt ad Manus Regis Franciie , vel etiam per Partitio-
nemj Rex Francia nort tenehitur iUa reddere.
Tiim , ft fupradilia deheant Homagium , Rex Francia dahit illa
a/teri , qui faciet Homagium Regi Ang/iie i d^ , fi i//a Jton deheant
Homagium , Rex FrattciiS tradet unum Tenentem , qui fibifaciet De-
veria infra mium Annum^, proximum pojiquam ipfe recejferit de Ca-
lefio.
4. It E M, hahehit Rex Angliie Cajiruyn ^ Villam de Caleys^
Caftrum, Villam, ^ Dominium de Meri,
Villas ,Ca[ira e^ Dominia de Sa?idgate,Coloigne,Hamtnes ,WaIe^
<^ Oye,
Ciim Terris, Bojcis , Marais, Rivis, Redditibus, Dominiis, Ad-
vocationihus Ecc/efiarum , ^ omnibus a/iis Pertinentiis ,^ Locis , iti-
terjacetttihus infra Metas <^ Bundas qua Jequutttur , videlicet,
De Caleys ufque ad Fi/um Rivi cora?n Craveling : <^ ctiam , fer
Fi/um ejujdetn Rivi, totu?ii in Circuitu Langle: Et etiam Rivi qui
vadit u/tra Foil:Et etiam per eundem Rivum,qui cadit in magnum
La-
E T A C T A P U B L I C A.
Ann. D Riviere, qui chiet ou grant Lac de Guignes , & jufques a Fre-
1360. tun ■„ & d'illeuc par la Vallee entour la Montaigne de Calkully,
^dv. 3. encloant mefme la Montaingne, & auffi jufques ala Mer,
Avec Sangate , & toui,es fes Appartenances
5. Item , le dit Roy d'Angleterre, aura leChaftel, & laVil-
les, & tout entierement la Conte de Guignes , aveuc toutes les
Tcrres, Villes, Chafteaux, Forterefces, Lieux , Hommes , Hom-
mages, Seignouries, Bois, Forez, Droitures d'icelles, auifi entie-
rement comme le Conte de Guignes , derrenement Mort , les tint
ou temps de fa Mort : & obeiront les Eglifes & les bonnes Genz ,
ellanz dedenz les Limitations du dit Conrede Guignes, dc Calays,
& de Merch, & des autres Lieux deffus diz,, au Roy dEnglerer-
rc, aulli comme il obeiflbient au Roy deFrance, & au Conte de
Guignes qui fu pour le temps ,
Toutes les quelles chofes , de Merch & de Calais , contcnues
cn ceft prefent Article & en TArticle prochein precedant, leRoy
d'Engleterre Tendra en Demaine: Excepte les Herita-
ges des Eglifes , qui demourront aus dittes Eglifes entierement,
quelque part q'il foient affiz; &aunri exceptcs lesHcritages desau-
tres Gen'i des Paiis de Merch & de Calais, afliz. hors de la Vil-
le de Calays, jufques a la value de Cent Liyres de Terrepar An,
de la Monnoye courant ou Paiis , & au dellbui : les quels Heri-
tages leur demourront jufques a la value deirus ditte , & au def-
fouz;
Mais les Heritages & Heritations , affifez, en la ditte Ville de
Calais, aveuc leur appartenances,demourront, en Demaine,
au Roy d'EngIeterre , pour en ordener a fa voulante; & auflTi de-
mourront aus Heritanz, en la Conte , Ville, & Terrc de Guig-
nes, touz leurs Demeines entierement , & revendronrplainementi
fauf ce que dit eft des Confrontations , Metes, & Bo.mcs en TAr-
ticle prochein precedant.
^L *6. Item , Accorde eft que le dit Roy d'Eng1cterre, & fes
'^'* Hoirs, auront & tendront toutes les Illcs , adjacenz aus ^'errcs,
Paiis, & Lieux avant nommez., enfjmble aveuques toiites les au-
tres Jlles, les quellesle dit Roy d'Engleterre tient a prefent.
7. I T E M , eft Accorde que le dit Roy de Francc, & ibn Ainf-
ne Filz , le Regent , pour euls , & pour touz leurs Hoirs &. Suc-
cclleurs, au plutoft que bien pourra, fenz fraude & fenz mal en-
gin, & au pluftart dedenz. la FefteSaint Michiel, prochein venir,
en un An , Rcndront , Bailleront , & Delivreront au dit Roy d'En-
gleterre, &: a touz fes Hoirs & SuccelTeurs, & Tranfporreront en
euls, toutes les Honneurs , Obediences , Hommages, Ligeances,
Vailauls, Fiez, Services , Recognoilfances , Droitures, mere &
mixte Impere, & toutes manieres de Jurifdiftions hautes & bafles,
Reflbrz, & Sauvegardes , Avoailbns & Patronages dEglifes, &
ToUTE MANIERES DE SeIGNOURIES ET SoUVE-
K.EINETEZ, & tout le Droit qu'il avoient ou povoient avoir ,
appartenoient , appartiennent, & povent appartenir, pour quelque
Caufe, Tiltre, ou Couler de Droit, a euls^aus Roys & a la Cou-
ronnede France, pour caufe des Citez, Contes, Chaftiaux, Vil-
les, "rerres, Paiis, Illes, & Lieux avant nommez, & de toutez,
leur Appartenances & Appendences, quelque part qu'il foient, &
chafcune d'icelles, fens y riens retenir a euls, a leurs Hoirs neSuc-
cedeurs, aus Roys ne a la Couronne de France :
Et aufti manderont le diz Roy & fon Ainfne Filzj par leurs Let-
tres Patentes , a touz Arcevefques , Evefques , & autrcs Prelaz de
Sainte Eglile, & aulTi aus Contes, Vifcontes, Barons, Nobles,
Citoienz, & autres quelconques des Citez, Contes, Terres, Paiis,
Illes, & Lieux avant nommcz , qu^ilobeifl^ent auRoyd'EngIeterre,
& a fes Hoirs, & a leur certain Commandemeiu , en la maniere
qu'il ont obei aus Rois & a la Couronne de Trance :
Et , par mefmes les Lettres , leur quittront & abfoldront ,, au
mielxqu'il fe pourra faire, de touz Hommages, Fois, Seremenz,
Obligations, SubjecStions , & Promefles, faiz, par aucun d'euls,
au Roy & a la Couronne de France en quelque maniere .
8. Item, Accorde eft que le Roy d'Engleterre aura les Citez,
Contez, Chafteaux, Terres, Paiis, Ylles , & Lieux avant nom-
mez, aveuc toutes les Appartenances & Appendences, quelque
^^' part qu'il foient, a tenir a Luy, &*touzfes Hoirs & Succefleurs,
'°^'/ neritablement & perpetuelement, en D e M a i n e ce que le Roy
de Fraunce y avoit en Demaine, & aulli en Fie , Service,
Souverainete ou Ressort, ce qus les Rcys de Fran-
ce y avoient ; fauf tout que dit eft par delTuz en rArticle de Calais
& de Merch.
Et, fe des Cites, Contes, Chafteaux , Terres , Paiis, IUes, &
Lieux avant nommez , Souvereinetes, Droits , mere &
mixte Imperc , Jurifdidions , & Profiz quelconques , que tenoit
aucuns Roys d'EngIeterre illovecques , & en leur Appartenances
& Appendences quelconques, aucuns Alienations, Donations, O-
bligations, ou Charges ont efte faitez par aucuns desRoys deFran-
"" ce,qui ont efte pour le temps puiz Ixx Anz en ca , par quelque
fourme ou caufe que ce foit, toutes teles Donations, Alienations,
Obligations, & Charges font dcflbres, feront du tout, Rappelees,
Caflees, & AnnuUees, & toutes chofes, ainfiDonnces, Alienees,
ou Chargees, feront realment & de fait Rendues 6c Raillees au dit
Roy d'Engleterre, ou a fes Deputes efpeciauls, a mcfme Tentiere-
te , comme il furent aus Roys d'Engleterre depuis Ixx Anz en ca ,
au pluftoft que fen pourra , fanz mal engin , & au pluftart dedenz
la Saint Michel , prochein venant , en un An , a tenir au dit Roy
d'Engleterre , & a rotiz fesHoirs & SuccelTeurs, parpetuelment &
heritablement , par maniere aue defliis eft dit : Excepte ce qui eft
dit par deflbuz en rArticle de Pontieu, qui demourra en fa force :
& fauf & excepre toures les chofes Donnecs & Aliennes aus Egli-
fes , qui leur demourront paifiblement en tous les Paiis & Lieux ,
ci deflus & delfouz nommez; fi que les Perfones de dites Eglifes
prient diligement pour les diz Roys , comrne pour leurs Fondeurs ;
fur quoy leur Conlcienccs en feront Chargees.
9. Item,' eft Accordc que le Roy dEngleterre toutez les Ci-
tez, Villes, Chafteaux, & Paiis deflbuz nommez, qui ancienne-
ment n'ont eile dps.Hoys d'Ensleterfej aura &. tendra , en Teftat
Tam.in.P.1. ' --_...-.
203
Lacum de Guynes, (^f ufque Freton; ch- cxhidc- per Valkm, in cir-
cuitu Movtis Calbally , iricludendo eimdem Montem , lA- etiam uhue
ad Mare^ ^
Cum Sangate , e^ omnihus fuis Fertinentiis.
5. Item, diiius Rex AngU^ habcb.t Cafrrwn , ^y ViHam, ^
totum integraliter Comitatum de Guynes , cum oniuibus Terris , Vil-
hs, Caftris, Fortalitiis , Locis, Homin.bus, H^maiiis , DaminiiSj
Bojcis , Foreftss , & Juribus eoruwdem , ita iutegr^ fnut Comes de
Guynes, ultima Mortuus , illa tenebat tempore Mmis Jh.v: cJ- ohe^
dient om?ies Ecc/e/i^- c^ Prob^ Gentes , exi(lenics i-fra Limitatfo-
nes dtdorum , Comitatus de Guynes , ds Calep , dc Merk c^ de
omnthus alus Locis Ju^radiilis, Reg, A,igli<e , Jimiliter fwiiohedie-
bant Regt Francia, <^ Comiti de Guyjies, qtii fro tumpore fuit.
^ia omnia, de Merk (^ de Ca/eys , in prafe,iti Articulo <^ pro-
ximo pr^cedente contenta, Rex Ang/ia Tenebit IN DoMa
Nio: Exceptis H.ereditatihus Ecc/efiarum , qu.e manebunt diiiis
Ecc/eftis integre, ubicuuque fitce fueri,tt ; ^ etiam Exceptts Hare-
ditatihus a/,arum Gentium de Patriis de Meri & de Ca/efio , extra.
ViUam de Ca/ejio p'Jitis, ufque adva/orem Centum LihratarumTer-
rarum per Annum, Morieta curre,ais in Patria , (^ infra: a,c^
Hareditates ,i/is remauebu,a ufque ab vah)rem fupradiiimn ., & in-.
y^ t ',
W Hareditates 6- Mar^wnes , pdta in diBa Viila Ca/eSi, cum
JutsPertmentm, rem.inebtmt , in Do M a N l o, jR?^/ Anl/ice ., ad
tnde ord:nandum pro Jua -jj/untate; ^ etiam remanck^Tit Hahitan-
ttbus in Comttalu, V,//u , & Terra de Gupies oi'r;,a fv.a Domania
,ntegre, <& revenient p/ene ; excepto ,//0 quod dtctum efi de Con-
Jro,-ita:,3ndus, Metis , 6- BimMs in Art,cuio proxnno pnscedente.
■ l T E M , Co?tcordat,m e/i auad d;,^,!,- r?
des j
ti iis ,
diiius Rex tenet de prafente.
7. Item, eft Concordatum quod di^us Rex Fravci^ ^ fuui
Prtmoge,i,tus, Regens , pro ipfis , H.ereaihus a- Succelforihus luis '
c,t,us quofier, poierit, ablqt^e fraude & dolo malo , c:- ad u/tLuH
ctra hejiitm Sava, Mchae/is ,proximo ve>,turum,m unumAnnum.^
Z U "'''•'^''"'' t ^f'''J.''l'''»td:aa Reg, Avg'.,^ , cf^ univerjn
Heredibus & Succejfortbus Ju,s , cf tra,!sfcrent ,n eos omma, Hono-
res, Ohedientias, Homagia , Ligeantias , VaJJaiios , Feoda , Servi-
tia ,RecDgn,tiones , Jura, merian & tnixtum hnperium, <^ omni-
modas Jurijdulioncs a/tas ^ baffas, Reforta, Saivalgardias Adr
vjcationes cr Patronatus Ecc/efarmn , ^ Omnimoda'Do-
MiNiA et Superioritates, & totum Jus quod hahent
veipoterunt hahere,qua pertmuerunt , pertinent , & poterunt perti-
nere per quamcuwque Caujam, Tituimn, aut co/orem Juris ilits
Regtbus, (jf Coro,ij: Fra,icia, occaponeCvitatum, Comitatuum Ca-
Jtrorum, V,//arum, Terrarum, Patriarum,InJu/arum , <^ Loclrum
Jupra!wm,natoru,n , e^ omniunt Pertinentium ©- Dependentium fua-
rtim, ubicumque fuerint , c^ a/icujus eortmdeni, ahjhue a/iquo tndi
ret,ne,ido i/hs , Haredtbus ^ Succejforihits fuis , Regtbus vH Corcma
Francia : "
Etetiam mandahunt diEti Rex ^ fuus Vrimogenitus , per Literai
fuas Patentes, o,nvihus Arcliiepijlopis , Epifcopis , (^ a/iis Pra/atit
lnJitiis,quM
■.,..: „ . ^- ,- 7 -„- , '■?J"P'^ "Otntnatorum,.
quod ohedtant Regt Angita ,& H^reJihus Juis , ^ eorum certis
Mandatis , modo quo obedierunt Regihus ^ Oiron.-j Franeia;
^ , _ - quonioaocimique.
«. I T E M , Concordatum efi quod Rex A,igi,a /oabebit Civitatet
Cotmtatus Caftra, Terras , Patrias , Infu/as , (^ Loca fupradtaa'
ctim omnibus Pertineiiiis & Dependcntiis , ubicumque fuerint Te-
nenda fthi , & Ha.'redibus fuis , e>- Succejforibus Juis , ha:reditabi/iter
& pcrpetub , ;'w D o M A N 1 o i/lifd qiioA R?x Franciu.' ihi hahuit i»
D o M A N l o , C^ etiam in Feodo , Strvitio , Superiorita-
TE to/ResoRTo , i//t4d quoi Regcs Fra'!C!,e ibi hahuerunt ■
faivo toto quod diaum eft Juperius , in Articu/o de Ca/efio cf Z
Merk.
Et ,fideCivitatibus, Comitatiht/s , Caftris , Terris , Patnis eJ*
Liju/is , (^ LocisJupraito,ninatis , Superioritatibus IJu-
rihus, fnero & mixto Imperio, jurifdiHionibus , <^ Prvficuis , \ui-
hujcumque, qux tenebat Rex aliquls Ang/ia tbidem ,in eorumPerti-
nentiis c^ Dependentiis quibujaanqiie , a/iju^ Alien.itiones ,Dona-
tiones , Oh/igationes , aitt Onerat,ones faiia: fuerint per a/iquem ex
V.egihus Fra>icia , qui fuerint pro tempore , citra Ssptuaginta A^
nos , per quamctimtiue Jormam vel cauj.jw , omnes tales Donationet .,
A/,snat,o,KS , Ob/igationes y <^ Onerationes fint dehinc , ©- erunt tu
toto, Revocatji, Cajfx , & 'Adnu//atte ; i^ om>iia , fic Donata
A/ienata, aut Onerata, erunt rea/itcr (^ de failo reftituta ^tra-
dita diilo Regi Avg/ia , vA Depiitatis fuis Jpecia/ibus , in eadem
Integritate , ficut ftierint Regibus Ang/i^ ante (^ citra pradiilos
Septuaginta Annos , citius quo fieri poterit , fine dolo maio, <^ ad
ultimum citra Feflum Sancii Mtchaclis, proximb venturuni , in unum
Anvum, Teue::da dt£liR'gi Ang/ia , ^ omnibus It£red:bus &Suc^
cejforihus Jiiis , perpetub iS" hareditarie , per modnm Jupradtiium : il^
lo exccpto quod diiium eft fuper in Articu/o de Povtieu , qui remane-
bit in fuoyigore; <^ falvis cJ- exceptis omnihus Donatis ^ A/iena-
tis Ecc/eftis, qua i//is remanebunt pacifice in omnihus Vatrits <S- Loi
cis , hic fuperiiis Cf inferius nomitiatis ; ita qitbd Prrfona diilarufi^
Ecclefaruw precenttir d iigenter pro diiiis Regihus , ficutpro Juis Fuu*
datoribus ; Juper quo erunt ecriim confcientia: pHeratat. ,
9. Item, Concordattim e[i quodRex Ang/i.3. pmia, Civitatet .,
Viilas , Caftra , i^ Patrias , nomivata fuperiiis , quai antiquitus mn
fuerunt Regufn Anglia ^ habebit <^ tenehit , ,n e> ftatui,^ tuliter ,
Cc 2 /;-
Ann. D,
1360.
'Eiv. J. .
204.
CONVENTIONES, L I T E R^,
Ann. D.
1360.
Uv. 3.
•VI.
i8}.
» VI.
18+ .
& auffi, comme le Roy de France , ou
10. i T E M , eft Accorde que , fe , dedenT, les Metes des dit
Paiis , qui furent ancienemenr dts Roys d'Engleterre, auroient au-
cuneschofes, que autrefoiz n^euflent efte des Roys d'Engleterre,
donr le Roy de Fr.ince eftoit en Poflelfion le jour de k BataiUe de
Poytiers (qui fu le xix Jour de Septembre , TAn Mill CCC. L
VI.) * elles feront & demonrront au Roy d'Engleterre , & a fes
Hoirs, en la maniere que dcllbus eft dit. ^
11. 1 T E M , eft Accorde que le Roy de France, & fon Ainfne
Filz, le Regent, pour euls, & pour leurs Hoirs, & pour toux les
Roys deFrance, & leurs Succelfeurs , a toux Jours, au pluftoft
que pourra faire, fanz mal engin , & au pluftart dedeni la Saint
Michiel , prochein venant , eti un An , Rendront & Bailleront au
dit Roy dEngleterre , & a touT. fes Hoirs, 8cSucceireurs,&tranf-
porteront en euls touz les Honneurs, Regalites,Obcdiences,Hom-
mages , Ligeances , Valfauls , Fiez, , Services , RecognoiiTances ,
Serements , Droitures , mere & mixte Impere , toutes manieres de
Jurifdidions hautes & baffes, Reflbrs , Sauvegardas, de Seig-
NOURiEs & SouvEREiNE TEs , qui Appartenoient , Ap-
partienent, ou purroient en aucune maniere App.irtenir, aus Roys
& a la Couronne de France , ou a aucune autre Perfonne , a caufe
du Roy & de la Couronne de France, en quelque temps, es Ci-
tex, Contes, Chaiteaulx, Terres,Paiis,Illcs,& Lieux avant nom-
niez, ou en aucun d'euls, & a leur Appartenances & Appenden-
ces quelconques, ou es Perlonnes, Vaflauls , ou Subgiez quelcon-
que d'iceuls , foient Princes , Dux , Contes , Vicontes , Arcevel-
ques, Evefques, & autres Prelaz d"Egliics , Barons, Nobles, &
aunes quelconques, fanz, riens a euls, leurs Hoirs, & Succelfeurs,
la Couronne de Frnnce , ou autre que ce foit , retenir ne referver
en yceuls , pour quoy ilz. , ne leurs Hoirs , & Succefleurs , ou au-
tres Rois de Francc, ou autre que ce foit , a caule du Roy ou dc
la Couronnc de France, aucunechofe ne pourront Chalengier ou
Demander , ou temps avenir , fur le Roy d'Engleterre , fes Hoirs ,
& Succefleurs , ou fur aucun de Vallauls & Subgiez avantdiz,
pour caufe des Paiis & Lieux avant nommez,
Einfi que tous lesavant nommcz, Perfonnes , & leurs Hoirs, &
Succeiieurs , perpetuelment feront Hommes Liges & Subgiez. du
Rov d'Engleterre , & a touT, fes Hoirs , & Succcfleurs ,
Et que le dit Roy d'Engleterre, fcs Hoirs, & Succefleurs, tou-
tes les Perlbnnes, Citez, Contez , Terrcs , Paiis,llles, Chaiteaulx,
& Lieux avant nommez, , & toutes les Appartenances & Appen-
dances, tendront, auront , & a culz demourront pleinement, en
leur Seignourie,Souvereinete,&*Obeissan-
c E , Ligeance & Subje*5tion , comme les Roys de France les a-
voient & tenoient en aucun temps palTe ,
Et quele dit Roy d'Engleterre , fes Hoirs, & Succeffeurs, au-
ront & tendront perpetuelment tou2, les Pays avant nommez, , aveuc
kur Appartenances & Appendences , & les autres chofes avant
nomtnes, en toute Franchife & Liberte parpetuele, comme Sei-
GNEUR SoUVERAIN ET L I G E , & C O M .M E V O I SI N S
AU Roy &AURoYAUME DE FrANCE,
Seni y Recognoistre Souvereinte, ou
faireaucuneobedience,ho.m.\iage,Resso rt ,
Subjection, etsenzfaire en a ucun e Itemps
AVENIR, AUCUNS SeRVICE OU R E C O G N O I S-
sance,ausRois ne a laCouronne de Fran-
CE, desCitez., Contez, Chafteaux, Terres, Paiis, Illes, Lieux,
& Perfonnes avant nommez, ou pour aucun d'icelles.
12. Item, eft Accorde, que le Roy de France, & fon Ainf-
ne Filz , Renounceront exprelfement aus diz R e s s o r ■£
&S0UVEREINETES, &a tout le Droit qu'il ont , ou po-
vent avoir, entoutes les chofes qui par ce prefent Traittie, doi-
vent Appanenir au Roy d'Engleterre ,
Et, fambiablement , le Roy d'Engleterre , & fon Ainfne Filz,
Reiwunccront expreflement a toutes les choies qui , par ce prefent
Traittie , ne doivent eftte Baillees ne Demourer au Roy d'Engle-
terre , & a toutes les Demandes qu'ii fafoit au Roy de France ,
Et, parefpecial, au Nom & au Droit de la Couronne & du
Rovaume de France ,
Et a fOmage, Souverainete , & Demeine du Duchie de Nor-
roandie, de Toureine, des Contez d'Anjou & du Maine,
Et a la Souvereinete & Hommage du Duchie de Bretaigne,
A !a Souvercinete & Hommage du Conte & Paiis deFlandres,
Et a touz autres Demandes, que le Roy d'Engleterre falbit, ou
faiie pourroit au Roy de France , pour quelconque caufe tjue ce
foit, oultre ce, & excepteque, par cepreiente Traittie, doit De-
tDourer & eftre Baille au dit Roy d'Engleterre , & a fes Hoirs.
EtTranfporteront, Cefrcront, & Delailferont Tuns Roysal'au-
tre, parpetuelment , tout le Droit que chafcun d'euls peut avoir en
•toutes les cbofes, qui, par ce prefent Traitte , doivent Demourer
(es Filx , les tiennent a ficut Rex Francia ^- Filii/ui tenent adprafim.
•VI.
ou eftre Baillies a chafcun d'eulz ; & du temps & lieu , ou & quant
•les dines * Rcnunciations fe feront , Parleront & Ordeneront les
. deux Roys a Calais enfamble.
13. Item, eft Accorde, a fin que ce prefente Traittie puifle
eftre plus briefment accompli, que le Roy d'Engleterre fera ame-
ner le Roy de France a Cdais, dedens iii- Sepmaines apres la Na-
tivite Saint Jehan Baptifte , prochein venant ( ceiTant rout jufle
Empefchement ) aus Defpenz du Roy d'Engleterre ■■, hors les Frais
de rOftel du dit Roy de France.
14. Item, eft Accorde que le Roy de Francepaiera au Roy
d'Engleterre iii. Milions d'Elcuz d'Or; dont, les ii.valent unNo-
ble , de la Monnoie d'Engleterre ,
Et en ferront paiez au dit Roy d'Engleterre , ou a fes Deputez, ,
vic. MilleEfcuz a Calais, dedenz Quatre Mois , a compter depuiz
que le Roy de France fera venu a Calais:
Et , dedenz TAn , deilorz prochein eniicuvant , en feront paiez
ivc Mille Efcuz, tels commedcftliz , enla Cite de Londres en
Engleterre:
Et deflori, chafcun An prochein enfuivant, ivc. Mille Efcuz
Ann. D.
1360.
10. Item , Concordatum eft ^uod, fi , i-dfra Metas diBartm ^'^- 3-
Fatriarum , quce fuerunt antiquitus Regum 4ngltie , effient aliqua ,
1U£ alias 7t07t fuerunt Regum yljigliie , iti qi,,'um crut Pojfejfmte
Rex Francia die Belli Piilaviejtfs ( tjute fuit Deai//' nona die Sep~
tembris , Anno Domim Millefimo , Trccetiteftno , ^inquagefmo Sex-
to ) illa erutit <^ remanehuiit Regi Anglia; , (^ Haredihus Juis , mo-
do quo Juperiits diiium efl.
11. Item, Concordatum efl quod Rex Francia , (^ Frimogetti-
lus fuus, Regens , fro Se , ^ Haredihiis Jitis , & p» omnihus Re-
gihus Fravcia , ©- Succejforthus Juis , imperfetukm , atiits quo fieri
poterit , fnte dolo malo, & ad ultimum citra Feflutii Sancii MichnQ-
lis , proximb ijcnturum , in uttum Annum, reddent (jr tradent difio
Rcgi Angliie , c^ ommhus Hojrcdihus , ^ Succeffonhus Jiiis , (^
transferent in eos omiiia Honores , Regahtates , Ohedientias , Ho-
magia, Ligeantias , Vajfallos , Feoda , Servitia, Recognitio?tes , fu-
rame7tta, yura, merum (^ mixtum Jmperium, omnimodas yunfdi-
dio7ies ahas c^ hajfas , Rcjortx , Salvajgardias , (^DoMlNI.l
& SUPERIORITATES, qua pertmehattt , ^ pertiTtent , -jel
poterunt quomodolihet pertiiioi'e , Rcgihus ^ Coronte Francia) , •vel
alicui alieri Perfome , causa Regis i^ CoroniC Fraiicia: , quocumque
tempore, iu Civitatihus , Comitatihus , Caflris, Terris, Fatriis, Iti-
fulis, (jr Locis Juperiiis nominatis , vel :n al.quo corutndcm , ^Per-
tinentiis ^ Dspendentiis fuis quihujc:<mque , velinPerJmis, Vaffal-
lis , aut Suhditis quihuflibet eorumdetn , fint Priticipes , Duces , Conti-
tes , Vicecomites, Archiepijcopi , EpiJcupi, ^ ahi Ecclefiarum Prte-
lati , Barones , Noht/es , (3- alii quiciimque , ahjque ullo ipfis , Hiere-
dihiiS (^ Succejforihus Jiiis , Corome Franci<e , vel alteri , i^uicumque
juit , retinendo vcl rcfcrvaiido in eifdcm , propter quod ipfi , nec Ha;-
rcdes , dr Succejfores Jui , aut alii Regcs Franciie , aut al.us quicum-
quefiicrit, occafione Regis (^ Corona Frattciie, nott poteruttt aliquij
vendicare vel petere, in futurutn , a Rege^ngliis, Hieredibus , c^
Succejforihus fuis, vel ah aliquo Vajfallorunnii^ Suhditorum Jupradi-
itoriim, causa Patriarum dr Locorum juperius tiominatorutn.
Ita qtiod omnes Supcriiis nominatj: Pcifonie , cJ- Haredes ^ Suc-
crfforcs fui , eruttt imperjtetuittii Homirics Ligei ^ Suhdttt Regis Att-
giiie, i^ omnium Htcredum, c^ Succcjforum fuorum ,
Et qiihd diflus Rex Anghx , Haredes , i^ Succe£ores fui , omnia
Perjonas , Civttates , Tcrras , Injulas , Caflra , ^ Loca pranomi-
nata , Q" onines Pertincttiias (3- Depenaetitias , tenehunt , habe-
bunt , cir eis remanehunt plcne , imperpetui/m, (^ likere , injuoY)o-
MIN10,SUPERI0RITATE & ObEDIENTIA, Ligean-
tia c?" Suhjeclione , ficttt Rcges Franciie illa hahuerunt ^ tenuerunt
altquo tempore pTteterito,
Et qiiod pradifius Rex Anglia , Haredes , dr Succeffores fui ,ha-
behunt cy- tenehunt , inpcrpetuum ,omnes Patrias Jitperius nomittatas y
cum Pertittentiis (S" Appcndentiis , <ir alia Jupra nominnta, iif otnui
Francbefia (3* Libertate inperpetuum , ficut D o M I .N U s 0 U P R E-
Mus et Ligeus ^ sicut Vicinus Regis e^ Regki
Franci.(E,
AbsQUE INDE RECOGNOSCERE SuPERIORiTA-
TEM,velFACERE ALIQUAM ObEDIENTIAM, Ho-
magium,Resortum,Subjectionem, ET ABS-
QJLTE FACERE, A L I QU A S E R V IT I A VEL ReCOGNI-
TioNEs, Regibus vel CoRONyE Franci.e, de
Civitatibus, Comitatibus , Caflris , Terris , Patriis , hifulis, Locis ,
^ Perfonis antediiiis , vel pro aliquo eorumdcm.
12. I T E M , Concerdatum efl qiiod Rex Francia , (^ fuus Pritno-
genitus , renunciabunt exprejsi diSlis ResorTTs ^
SuperioritaTIBUS, <^r omni yuri quod hahent , vclpote-
ruttt habere , iti omnibus qua , per prajhttem Trailatum , dehetit
adRegem Angliie Pertinere,
Et, confimiliter , Rex Angliis , <^ fuus Primogenitus , renuncia-
bunt exprejse omnihus quce , per prajentem Traiiatum , non dehent
Tradi , vel Remanere Regi Atigliie , ^ omnihus Petitionihus quas
ipje fecerit Regi Franciie ,
Et fpecialiter Nommi ^ Juri Coronte e^ Regni Francia,
Et Homagio, Superioritati,'^ Dotninio Ducatuum Normatmite c^
Turoniie, Comitatuum Andcgavia (jr de Mayne ,
Et Superioritati i^ Homagio Ducattis Britatittiie ,
Superioritati c^ Homagio Comitattis (jr Patrta: Flattdria ,
Et omnibus aliis Petitionihus , quas Rex Anglia Fecit , vel Faccre
poterit , Regi Francia, pro quacumque causd qua fuerit , ultra il.ud
(3- illo Excepto quod, per hunc prafentem Trailatum, dehet Rcma-
nere <3- Tradi diiio Regi Anglia & Haredihus fuis.
Et Transferent , Cedent , ^ Dimittent Uttus Rex alteri , inper-
petttum , totum Jus quod quilibet corum potefl hahere in oniiiihii ,
qua,per hunc pricjentem Trailatutn , debent Remanere ^ Tradi''
cnilihet eoriim ; <^ de Tcmpore ^ Loco , uhi (dr quando diffa Re-
nunciatiottes Fient , Loquentur (jr Ordit/abuut Duo Reges fimul Ca-
lefii.
13. I T E M , Concordatum efi , ad ftiem quod ifle pnefens TraBa-
tus pojfit hrevius compleri , qubd Rcx Anglia faciet duci RegemFran-
cia Calefii , infra Tres Septimanas pofl Feftum Sanili yohannis Bap-
ttfla , proximo futurum , (cejfante omtii juflo ImpeJimento) Expen-
[is Regis Angitie ; exceptis Expenfis Hojpitii Regis Frattcia.
14. I T E M , Concordatum eft , quod Rex Fraftciie folvet Regi An-
glije Tres Milioties Scutorum Auri; quorum Duo valebunt unum m-
bile Moneta Anglicana ,
Et folventur diito Regi Anglite , vel Deputatis fiiis , Sexcenta Mi-
lia Scutorum Calefii, ittfra S^uatuor Menjes, computandos poftquam
Rex Fratuia venerit Calefii.
Et, itifra Annum, extunc troximb fequentem , folventur §^a-
dringenta Milia Scutorum, talium ftcut juperius , in Civitate Londo-
nia in Anglia :
Et ex tuncj quolibet Anno proximi fequenti , ^adringenta Mf
lia
ETACTA PUBLICA.
Ann. D. tels comme devant , en la ditte Cite , juTques a tant que; les dil iii,
1 560. Millions feront parpaiez,.
Etlv. 3. 15 It EM. eil Accorde que,
Pour paiant les diz, vic Mille Eicuz a Calais, & pour baillant les
Oftages, a deflbuz, nommez, & delivrant au Roy d'Engleterre ,
dedenz, les iv. Moys, a compter depuiz que le Roy de France fera
venu a Calais, comme dit ell, la Ville& les Forterefces de laRo-
chele, & lesChafteaux, Forterefces,& Villes de laContedeGuy-
nes, aveuc toutes les Appartenances & Appendances,
La Pcrfonne du dit Roy fera toute delivre de Prifon , & pourra
partir franchement de Calais, & venir en fon Pouvoir , lcnz. au-
cun empefchement ; mais il ne fe pourra Armer , ne tes Genz ,
contre le Roy d'EngIeterre, jufoue a tant qu'il ait acompli ce qu'il
eft tenu de faire par fe preient Traittie : Et font Oftages , tant Pri-
fons pris a la Bataille de Poitiers, comme autres, qui demourront
pour le Roy deFrance, ceuls qui s'enfuiti c'eft affavoir,
Moufire Lioys , Conte cTAnjou ,
Monfire Jehan , Conte de Poitiers ,
Z-e Duc d^Orliens,
L.e Ducde Bourbon,
TLe Conte de Bloys , 011 fon Frere ,
Le Conte d^Alencon , ou Mo?i[ire Pierre d^Alencon , fo» Fre-
l,e Conte de Saint Pol ,
^^. * Le Conte de Harecourt,
y Le Conte de Fortien,
' ■ Le Conte de Valentimys,
Le Conte de Breme,
Le Conte de Vaudemonz.,
Le Conte de Forez,
Le Viconte de Beaumont ,
Le Sire de Couci,
Le Sire de Fienles,
Le Sire de Preaus,
Le Sire de Saint Venant ,
Le Sire de Garentieres ,
Le Dauphin d^Auvergne,
Le Sire de Hangefi ,
Le Sirede Montmorency ,
Monfire Guillem de Craon,
Monfire Loys de Harecourt ,
Monftre Jehan de Ligny;
Ces font les noms des Prifons, qui furent pris en la Bataille de
Poitiers,
lia Scutorum , talium ficut ante , in Civitate fradiUa
20f '
Upiue didte Alin. D^
13^0.
■Eiv. 3; ^
Monfiire Phelippe deFrance,
Le Conte de Eu ,
Le Conte de Longueville ,
Le Conte de Pontieu ,
Le Conte de Tancarville ,
Le Cojzte de Joigny ,
Ije Conte de Sanceurre,
Le Conte de Donmartin ,
Le Conte de Ventadour ,
Le Conte de Salehruche ,
Le Conte de Anceurres,
Le Conte de Vendofime ,
Le Sire de Craon ,
Le Sire de Derval,
Le Marefichal de Deneham ,
Le Sire aAubigny.
Tres Miliones fueriTit perjoluta.
15. I T E M , eft Concordatu?» quod,
Solutis diilis §luadringentis Milibus Scutorum Calefii , ^ traditis
Ohfiidibus , htc infi'erius norrii?!atis , <^ lihcr.ttis Regi A?iglia , itifra
^iatuor Me?!fes, computandos poftijuam Rex Fraticia: vcnerit Caler
fii , fiictit diiiu?n eft, Vtlla e^ Fortalitiis de Rupella^ Caflriy, Forta-
littts, (S- Villis Comitatus de Guynes , cmn Juis Pertinentiit ^ De-:^
pendentiis univerfiis , '->
Pcrfona diUi Regis detoto liherahitur deCarcere , i^ poterittrans-*
ire libere de Cakfio , ^ venire in fi'ua?n Pote?itiam , ahfque aliquo,,
'i?npedi?ii:nto; fed ipfe non poterit armare Se , 7iec Geutes fuas con-'
tra Rege?n Anglia , do?iec compleverit lllud quod tenetur fiacere per
hunc prajentem Traiiatum: & ju?it Ohftdes , tam Prifionani capti
in Bello Pi£iave?ifi , quam alii , qui remanebunt pro Rege Francite
illi qui fiequuntur ; videlicet , ''
Dominus Lodowicus , Comes Andegavi»,
Dominusjohannes, Comes Pidaverilis,
Dux Aurelianenlis , -^
Dux Burbonse,
Comes de Bloys, vel Frater fuus,
Comes de Alencon , vel Dominus Petrus de Alencon , Frater fuus ;
Comes Sandti Pauli,
Comes de Harecourt,
Comes de Portien ,
Comes de Valentinois,
Comes de Breme,
Comes de Vaudemon,
Comes Foreftarum ,
Vicccomes de Bellomonte ,
Dominus de Couciaco,
Dominus de Fienles,
Dominus de Pratis,
Dominus de Saint Venant ,
Dominus de Garentiers,
Delphinus Alvernenlis,
Dominus de Hangeft ,
Dominus de Montemorenci ,
Dominus Willielmus de Craon,
Dominus Lodowicus de Harecourt,
Dominus Johaimes de Ligny ;
Hac fiunt Nomina Prifonariorum , quifuerunt capti in Bello Pi^
Havenji, J^
■Jt
«VI.
.87.
16. I T E M, eft Accorde que les diz feze Prifons, qui venrront
demourrer en Hoftage, pour le Roy de France, comme dit eft,
feront parmi ci delivres de leurs Prilbns, fenz, paier aucune Ran-
con pour le temps palle , fe il n'ont efte a Acort de Certaine Raen-
con par Convenences, faites par avant le Tiers jour de May dar-
rcin pafTe : & , fe aucunes d'euls eft hors d'Engleterre , & ne fe
Rent a Calais , en Oftage , dedenz le Premier moys apres les dit-
tes iii. Sepmaines de la Saint Jehan (ceflant jufte Empefchement) il
ne fera paz, quitte de la Prifon , mais iera contrains , par le Roy de
France, aRetourneren Engleterre, comme Prifonnier, ou apaier
la Peine, par luy promiie , & encourue , par deffiut de fon Re-
tour.
17. I T E M , eft Accorde que, en lieu des diz Oftages , qui ne
vendront a Calays , ou qui demourront , ou fe departiront fenz
Congie hors du povoir du Roy d'Engleterre , le Roy de France *
fera tenu deenbailler d'autres,de famblable eftat, au plufpres qu'il
pourra eftre fait , dedenz iv. Moys , prochein apres que le Baillif
d' Amiens , ou le Maire de Saint Oraer , en fera fur ce par Lettres
du dit Roy d'Angletene certifie : & pourra le Roy de France , a
fon Departir de Calais, amener, en fa Compagnie , x. des Olta-
?es, tels comme les Deux Roys accorderont; & fouffira que, du
>Jombre de xl. delfus diz , en demeure jufques au Nombre de
XXX.
18. Item, eft Accorde que le Roy de France , dedens iii.
Moys apres ce qu'il fera parti de Calais, rendra a Calais, enOfta-
ge , iv. Perfonnes de Paris , & ii. Perfonnes de chafcune des Vil-
les, dont les Noms s'enfuift ; c"eft afgavoir ,
Charters ,
Thoulous ,
Lion ,
Orliens,
Co?np'iegue,
Rovan ,
Caen,
Tours ,
Bourges ,
Philippus Francise,
Comes Ewe,
Comes de Longavilla ,
Comes de Pontieu ,
Comes de Tankervilla,
Comes de Joygny,
Comes de Sancere,
Comes de Dommartyn ,
Comes de Ventadour,
Comes de Salubruc ,
Comes de Danceurs,
Comes de Vmdome,
Dominus de Craon ,
Dominus de Derval ,
Marefcallus de Denham ;
Dominus d'Aubigny.
16. IteM, Concordatum e(i , quod diiii Sexdecim PrifionariV
qui vejuent remanere, ut Ohfides , pro Rege Frajicia ,ficut diiiu>«eh'
erunt per hoc liheratt de Carceribus fuis , fiine jolutione alicujus Re-
demptionis pro te?npore praterito, fi illi non fiueri?it Concordati de
certa Redemptione per Conventiones , fiailas a?ite Tertium diem Maii
ultimo prateritum , ^ f aliquis illorum eft extra Angliam, <^je
non Reddat Calefii , ut Ohfies , i?ifra primum Me?ifem poft diiias Tres
Scptimanas Saniii Johannis ( cejfiante jufo Impediniento ) ipfe jion
erit quietus de carcerihus , fied erit compulfius , per Regem Francne ad
'Revertendum in Angliam , ficut Prifionarius , vel ad Jolve?idum Pte-
nam, per ipfum promijfam , <df iitcurfam , propterea quod non rever-
tatur,
17. Item, Concordatufn eft qubd, loco Ohfidum diilorum, qui
non ve?ierint Calefii, vel qui mora?jtur , aut recedant fime licentia
extra Poteftatem Regis AngliiC , Rex Francij; tenebitur ad traden-
dum alios , fimtlis ftatus , quam citiiis quo fieri poterit , infira ^a-
tuor Menfes , proximos poftquam Baillivus Ambiani , vel jMajor
SaKili Audomari, fiuerit Juper hoc , per Literas diiii Regis Anglia
De Saint Omer ,
Arras ,
■ Amieus,
Beauvez ,
Lifte,
Douay ,
Tournay ,
Reims ,
Chaalons,
Troyes ,
PIus fouffifanz des dittes Villes, pour I3 compliflement de ce
prefent Traittie.
19. I T E M , eft Accorde que le Roy de France fera amene d' An-
gleKrre a CalaiS) 6c demona a Cakis par iv. Mois apres fa Ve-
18. Item, eft Concordatum quod RexFranciee , infra tres men-
fies poftquam recefifierit de Calefiio , reddet Calefii, in Ohfiides , ^«>.
tuor Perfiouas Villa Parifieiifis , df '^X"^ Perfofias de fingulis VHlit.^
quarum ?iomi>ta Jequuntur ; viz.
De Sanfto Audomaro, Carnoto,"
Atrabato, Tholofi,
Ambianis, Lugduno,
Beauves, Aureiianis,
Lille, Compiegny,
Dovay, Rothomago,
Tornaco, Cadomo,
Remis, Thuronis,
Chaalonis, EtBituria,
Trecis ,
Maxime fufficientes de di£iis Villis, pro completione hujus pnefen-
tis Traiiatus.
19. Item , Concordatum efl quod Rex Francia erit duitus de
Angli» adCalefiiumi ^ morabitur Calefii ptr ^atuor Menfies poft
Cc 3 Juutri
206
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D nue; mais il ne paiera riens, du premier Moys , pour caufe de fa
I-I-60. Garde, &, pour chafcun des autres Movs eniuit, quil demourra
"' - a Calais, par deffaut de Lui ou de fes Genz , il paiera, pour les
EMi
•VI.
i8S.
» VI.
»89-
* VI.
Gardes. x. Mil. Roiauls , tels comme il courent ad prelent en
France, avant fon partir dc Calais ; & ainli au fuer du temps,
qu'il y demourra. , , ^ . ■ r
30. Item, ell Accorde qu , au pluftoit que faire fe pourra,
dedenz l'An prochein apres ce que le Roy de France fera parti de
Calais , Monlire J ehan Conte de Monttort , aura la Conte de Mont-
fort aveuc toutes fes Appartenances , en faifant Hommage Lige
au Roy de France, & Devoir, & Service en tous caz, teiz com-
me bon & loial Vallal Lige doit faire a fon Seigneur Lige, a cau-
fe * de la dicte Conte ; & auffi li feront renduz ies autres rientages ,
qui ne font mie de la Uuchie de Bretaigne, failant riommage ou
autre Devoir qui appertendra. , tt •
Et s'il veut aucune chole Demander, en aucune des rientages,
qui iont de la ditte Duchie, hors du Paiis de Bretaigne, bonne &
brief Raifon il fera faite par la Court de France. i< ,:■ "j
-'I I T E M , que fur la Queftion , du Demame de la Duchie de
Bretaime, qu' elt entre le dit Monfire Jehan de Montfort - d'une
Part & Moniire Charles de Bloys d'autre Part , accorde eit que
les ii' Rovs , appeles pardevant euls , ou par leur Deputei efpe-
Ciaulz, s'enfourmeront du Droit des Parties , 6c s entorceront de
mettre les Parties a accort, fur tout ce qu elt enDebat eatreeuls,
au pluitoft qu'il pourront. i-v .
Lt, en cas que les ditz, Roys, par eulx, ne par leurs Deputees,
ne les pourront accorder, dedans un An , prochem apres que le
Roy de France ierra arrivee a Calais , les Amis, dune Partie 6c
d'autre, senformeront diligeanment des Droits des Parties , par
Manere qui deilus eildit, & s-aiibrceront de mettre les ditesPar-
ties a Accord , au mieltz, que faire fe purra , a plus tolt quils
^e" fe il^ ne les povent mettre a Accort , dedenx Demi An ,
adonc prochem enfuivant, Ut. rapporteront aus diz. 11. Roys , ou
a leurs Deputei, tout ce quil auront trouve iur le Droit des dit-
tes Parties & iLir quoy leDebatdemourra entre les dites l-^arties ;
& adonc les li. Roys, par Euls, ou par leurs Deputez eipeciaulz,
au pluftoft qu'il pourront, mettront les dittes Parties a accort,ou
diront leur tinal avis fur le Droit de i'une Parcis & rautre, Sccs
fera execute par les ii. Roys. .
Et en cas qu'il ne le pcarroient faire , dedenz. demi An prochein
enluit, adonques les li. Partics Pnncipauls, de Bioys & de Mont-
fort feront ce que mieulx leur lamblera; & lcs .'^mis^ d une Par-
tie & d'autre aideront quelque part qu'ii leur plaira , (anz cmpci-
chement des diz Roys, &: ianz avoir en aucun temps Domma-
ge, Blafme, ne Reproche, par aucun i^zs diz, Roys, pour k cau-
fe deflus ditte. , ' , ,. n • ca. ^
Et fe ainli eftoit que l une des dittes Parties ne vouiiit com-
paroirVoufiiiaument devant les diz, Roys, ou lcurs diz Deputez,,
ou temps qu'il y fera eftabli , , r^ .'
*Ec aufli en cas que les diz Roys,ou leurs Deputez, auroient
Ordene, ou Declarie, que les dittes Parties fuffent a Accort,'ou
q'il auroient dit leur aviz pour le Droit d'une Partie, & aucune
dcs dittes Parues ne fe voldroit Accorder ad ce , ne Obeir a' la
dite Declaration, ^ r 1 ■ j 1
Adonques les ii. diz Roys feront encontre lurde tout leur po-
voir & en Aide de Tautre qui fe voldroit Acorder & Obeir;
Tiiais' en nul caz les ii. Roys , par leur propres Perionnes , ne
par autres, ne pourront faire ne entreprcndre Guerre, lune alau-
tre, pour'lacaufe devant ditte, -
Et touz jours demourra la bouvereinte & 1 Omage de la ditte
-Duchie au Roy de France.
• 2-' I T E M , que toutes les Terres , Paus , Villes , Chalteaux , oc
auTes Lieux baillees aus diz Roys , feront en telles Libertes iSc
Franchifes, commeelles Ibnt ad prefent, & feront contermees par
lesdiz Seigneurs Roys, ou par leur Succelleurs , & par chalcun
d'euls, toute Fois qu'il en feront fur ce Reqais, le contraires nes-
toient'a ceft prefent Accort. td j q r -o
■1.X Item que le diz Roy de France Rendra, & tera Ren-
dre & Ellablir'de fait, a Monlire Phelip de Navarre, & touz les
Adherenzen appert, au pluitoft que l'en pourra, fenzmi engm,
& au pluftart , dedenz un An , prochein apres que le Roy de
France iera parti de Calais, toutes les Villes , Chafteaux, Forte-
refces, Seignouries , Droiz, Rentes, Prohz , JuriidiCtions , &
Lieux quelconques, que le dit Monlire Phelip , tant pour cauie
-de lui, come pour caufe de fa Femme, ou les diz Adherenz,tin-
drent, ou devoient tenir ou Royaume de Fronce, & ne leur fe-
ra jamaisle dit Roy Reproche , Domage , ne Empeichement,
poiir aucunes chofes , t^uces avant ces hcures j & leur pardonrra
toutes Offenles & Mefprifes , du temps paire, pour caufe de la
■Guerre- & fur ce auront fes Lettres bonnes & iouiiilanz; ii que
■Je dit iVloniire Phelip & fes avant diz Adherenz retournent enlon
Hommage, & li foient bons & loiauls Vaiiauls , & li tacent ies
Devoirs. „ „ . , •
24. Item, eft Accorde quele Roy d'Augleterre pourra don-
ner, c'efte Fois tant feulement, a qui lui plaira, en Herit^e tou-
tes les Terres & Heritages , qui furenc de tcu MonUre Godetroy
de Harecourc , a tenir du Duc de Normandie , ou daucre Sei-
fneur, de qu'elles doivent eftre tcnues par railon , * parmyi les
lommages &, Services , anciennement accouftumez. ... ., .
25. Item, eft Accorde que nul Homme , ne Paus, qu ait
efte en rObeiiTance d'une Partie , & vendra par c'eft Accort a
rObeifTance de l'autre Parcie , ne foic empefchie poiar cbole faice
ou temps paiTe. . ' o a ju
26. Ite m, eft Accorde que les Terres des Banniz & Adiie-
renz, del' unc Partie & de rautre , & aulfi des Eghfes,d'uneRoial-
me & de rautre , & que touz ceulz qui Ibnc Deiheri-
tez ou Oftes de leurs Terres ou Heritages , ou charges daucune
Penfion, Taille, ou Redevance, ou auaement grevez , en quel-
que? nuniere que ce foit , pour^cauie de csfte Gucne, foien: refti-
fuum Adventum j fed nkhil Jolvet , frimo Menfe , causa fua Cujlo- Ann . D.
di.e ; (^ , fingulis aliis Menfthus , cjuihus morahitur Calefi , propter 1 560.
Defe&um Juum ve/ Gefitiufn fiarujn , ipje folvH , fro fua Cufoaia , ^'o- 3 • .'
Decem Milia Rega/ia , /a/ia fcut cufrujtt ad frafens in Vrancia ,
ante juum Recefnm de Ca/efoj (^ fc fro Rata temporis , <juod ipje
ihidem ?norahitur.
20. Item, Concordatum eft quod, citiks quo fieri poterit ., '»/>''*
AnnUm proximum poftquam Rcx Fra7tci,v rccejferit de Ca/efo , fo-
harpies Cojnes de Monteforti hahit Coimtattim de Monteforti , 'cum
omnihtis fiiis Pertineniiis , faciendo i?ide Homagium Ligeum Regi
FratjciiC , c^ Deveria, (^ Servitia ^ i» 07nmbus cafhus , ta/ia fcut
bonus (j- fide/is Valfa/us Ligeus Jchet facere Domino fuo Ligeo , cau-
sa Comitatus fr^editii ^ ^ etiam re(/ituentur fhi a/i£ Hitreditates .^
qua non funt de Dticatu de Britannia ,facierid9 !:id.' Homagium aut
a/ium Deverium quod pertittehit. ......
Et , f ali^uid ve/it Pctere , i?z a/iqiiihus H,eredita/uf»\ jlia ftmt '■
de diito Ducatu , extra Patriam Britawiie , hona <^ celeris Jufti-
tia fhi fiet per Curiam Francite. ■ "]'•]■ '"■
21. Item, £]uod fiDer ^aftione, de Dominio Ducatus Bri-
iannia, qua eft i?iter diilum yohajincn de Montefor/i ex unaPar-
ie , ^ Carolum de Bloys ex a/ia Parte , concordatum e(l qiiod Duo
Reges, vocatis coram eis ,vel Depiitati! fiiis , Partibus Principa/ibus ,
de Bloysi^ de Monteforti ,perEos ,ve/Eorujn Depiitatos fpecia/ef ,/e
informabuiit de yiire Partium , (^ ?t:tentur ponere partes in Cmcordia ,
Juper om?ii i//o quod eft i?t Litigio inter i//os , citiiis quo po/crint.
Et , in cafu qua dfiii Reges , per feinet , ve/ per fuos Deputatos ,
non potuertmt ii/os ponere in Concordia , i?ifra u?jti?n Annum . poft-
qua?n Rex Franci.e app/icuerit Ca/efi , Amici , unius Partis <^ atte-
rius , diligentcr informabunt fe de yure Partium , per modtitn Jupra-
dtiium, ^ ijiterpo?ient vires Jiias ad pone?idu?n Partes pradiclas in
cojicordia, meliits quo fieri poterit , quantociiis poterunt.
Et , f ipf nojt potuerunt i//os ponere in Cojicordia , infra medium
Annum , ex/unc proxmo /equen/e?n , ipfi reportahunt didis Duobus
Regibus , v:l eorum Deputatis , totum i//ud quod invenerint ftiper
Jure diiiarum P.irtium , c^ de quo Dijcordia rema?tebit inter dittas
Partes ; <^ tunc diSli Duo Reges per Sc , vel eorum Deputatos fpe-
ciales , cittiis qtio poterint , poneut dicias partes in Concordia , veidi-
cent Juum Avijajiiejitum fina/e Juper yure ujiius Partis c^ a/terius ,
^ 1/lud mandabitur Executioni per ipfos Duos Reges.
Et , in caju quo illi /ooc non pojjunt facere, infra medium Annitm
proxijno i?tde Jequentem, tunc avibo Partes Principa/es , de B/oys g^
de Montforti, facie?i*. i//ud qtiod me/ius eis videbitur ; c^ Amici
unius Partis ct- alterius juvabunt quamcumque Partem , quam fibi
placuerit ahfqtie unpedimento diiiorum Regunt , C^ abjque Dampno ,
Culpa, vel Reprehcjtfone , per a/iquem ipjbrum diiioriim Regum,a/i-
quo tempore habendts , ex caiija Jitprad-iia.
Et ,fi it-a fuerit quod un^ diilarujn Pariium nollet comparere
fiijficieitter coram diiiis Regibvs , vei eorum Deputatis , ftatiiendo
tempore ,
Et etjam in cafu quod diiii Reges , vel Deputati fui , ordinarent,
vel ftatuerent', vel declarcnt , qubd Partes pradiila forcjtt in Con-
cordia , vet quod dixerint diiium Juum Avifamentujn pro Jure U-
niiis Partis , ^ a/iqua ex diilis Partibus 7toilet\ ad hoc concordare^
jtec parere diila Dec/arat'iont\
Tunc diiii Duo Reges erunt contra i/lam cum tota fiia Potentia ,
(^ in adjutorium a/terius qua ve/let concordare (^ obedire; fedy
in nullo caju , diili Reges , in proprtis Perfotiis , nec per alios , pos-
fint facere ncc fufctpere Bel/um, unus contra a/terutn, ex caiifa an-
tediiia ,
Et femper remanebit Superioritas e^ Ho?nagium diiii Ducatiii
Regi Francia.
22. Ite.M, qubd om?tia , Terra , Patriji, Vil/j; , Cafira, (^
a/ia Loca, tradita diiiis Regibus, erujtt in talibus Libertatibus ^
Francheftis , ficut fujit in prefenti ; (^ erunt confirmatai per diiios
duos Reges, vel per fuos Succeffores , ^ per quemlibet eorum.. quan-
docunque inde fuerint requifiti, fi jton fint contraria hiiicTraiiatui.
23. I T E M, quod diiius Rex Francta Reddet , ^ Reddi faciet
C^ Confirmari de faiio , Domtno Phi/ippo de Navarra , (^ o?nnibus
Jiiis Adhareniihus in pub/ico , citius qtio ficri poterit , fine dolo Jtialo ,
(^ , ad u/ti?nu?n , infra unum Annum , proxirnum poftqtiam Rex
Francia recefferit de Ca/efto , omnia ViUas , Caftra , Fortalitia , Do-
minia, Jura, Redditus, Praficua,JuriJdiiiiones, & Loca quacum-
que diiius Phi/ippus , tam causa fui , qukm catisa Uxoris fua , vel
diiii Adhierentes tenent , vel dcbent tejtere in RegJto Fraitci,e , nec
eis unquam faciet dtSus Rex Vituperiiim , D.nr.pnum , vel Impedi-
jnentum, pro quibufcumque aniehac faiiis ; iS" ipfis coiidonabit omnes
Offenfas & MiJprifioJies , de tejnpore praterito , occafiojte Guerra ;
& fuper hoc habebunt Literas fuas bonas ^ Jtijficiejttes ; iia quod ^
diHus Dominus Phi/ippus i^ diiii Adharentes fihi revertantur i?t
fuu?n Homagium, <^ ftnt fibi bonii^fide/es Vajfa/ii, ^ fibifaciant
Deveria fua.
2+- Ite.M, Concordatum eft qubd Rex Ang/i.e poterit donare,
hac v;ce fo/umjnodo , in Hareittatem , cuicunque fbi p/acuerit , om-
nes T^rras ^ Hierediiates , qua fuerujti quondam Domuti Godefridi
de Harecourt , ad Tenendujn de Duce Norma'!nia , ve/ de a/io Do-
mino , de quo i/la deberent teneri de Jure , fer Homagia ^ Ser-
vitia , antiquitiis conjtfeta.
25. Item, Concordatum eft qubd nu//us Homo •oe/ Patria, qui
fuit de Obedientia unius Partis , c^ per iftam Concordiam veniet ai
Obedientiam alterius ^artit.,^rit impeditus pro RefaHa tempore re-
troaiio.
26. Ite.M, Concordatum eft qubdTerra BaJtJiitortim eJ- Adha-
rentium , unius Pattis dr alierins , &.etiam Ecclefiaru?» ,unius Regni
& a/terius, g^, qubd omnes i//i, qui funt exhareditati aut detruf»
a Terris Juis vel Hareditatibus , ve/ fint onerati a/iqua Penfiojte,
Veiiigale, Debito, aut aliter gravati qualifercunpjue ,_caus^ ifiiuf
Guerris , reftituantur i?iteff-e in eifdem Jure c?* Poffejfigne, qua
habue^
Ann. D
1360.
* VI.
191.
* VI.
I</2.
E T A C. T A
tuez entierement en meifme le Dfoit & Pollcflion, qu'il eurenc
devant la Guerre commencie :
Et que toutes manieres de Fourfaiteures, Trefpafz, , & Mefpri-
fbns, faiz par euls, ou aucun d'euls, en moien cemps, foient du
tout pardonnez:
Et que les chofes foienc faites au pluftoll: que Ten pourra bon-
nement, 6c, au pluftart, dedenz un An, prochein apres ce quele
Roy fcra partiz de Calais ;
Excepte ce qu' eft dit en FArticIe de Calais, de Merch, &des
autrcj Lieux , nommez ou dit Article :
Excepte auffi le Vifconte de FronOac, & Moafire Jehan de Ga-
lard ; le quels ne feront paz comprinz en ceft Article , ■ mais de-
mourront leurs Biens & Heritages en reftat , qu'il eltoienc par a-
vant ceft prefent Traittie.
27. Item, eft Accorde que le Roy de Francedelivrera auRoy
d'Anglecerre , au pluftoft qu'il pourra bonnement, & donra, &,
au pluftart , dedenz la Feile Saint Michiel , procham venanc , en
un An, apres ibn parcir de Colais, touces lesCitez, Villes, Paiis,
• & autres Lieux detlus nommez, qui par ce prefenc Traiccie doivenc
eftre baillees au Roy d'AngIecerre.
28. I T E M , eft Accorde que,
En baillantau Roy d' Anglecerre , ou aautre pour luy parefpecial
Dcpute , les Villes & Forcereices , & toute la Conte de Poncieu ,
Les Villes & Forcerefces, & toute la Cante de Monforc,
La Cite & le Chaftel de Xaindtes ,
Le Chafteaux , Villes , & Forcerefces , & tout ce , que le Roy
tient enDemaine,ou Paiis de Xaindonge^dega & dela Charente,
Etla Cite d'EngoIefme, & les Chafteaulx, Forterefces, & Vil-
les, que le Royde France tient en Dcmaine , en Paiis d'Engo-
lefmois ,
* AveuG Lettres & Mandemenz des DelailTemenT, des Fiez, &
Hommages,
Le Roy d' Angleterre , a fes propres Couz & Fraiz , delivrera
coutes les Forcerelces, prifez & occupeez par Lui, p.ir fes Sub-
giez, Adherenz, & Aliez, es Paiis de France, & de Tojreine,
d'Anjou, de Maine, de Berri, d'Auvergne, de Bourgoigne, & de
Champaignie, de Picardie, & de Normandie, & de couces lesau-
tres Parties, Terres, & Lieux du Royaume de France ; Excepce
eelles <iu Duchie de Brecaigne, & des Paiis & Terres qui, par ce
prefent Traittie, doivent Appartenir & Demourer au Roy d'An-
gleterre.
29. Item, eft Accordequele Roy de France fera bailler &
delivrer au dit Roy d'AngIeterre , ou a fes Hoirs , ou Deputez ,
toutes les Villes, Chafteaulz, Forterefces, &autres Terres,Paiis,
& Lieux avant nommez, aveiic leurs Appartenences , auspropres
Fraiz & Coux du dit Roy de France.
Et aulTi que, fe il y avoit aucuns Rebelles, ou Defbbeiflantes ,
de rendre, bailler, ou reftituer au dic Roy aAngleterre aucunes
Citees, Villez, Chafteaux,Paiis, Lieux, ou Forterefces, qui par
ce prelent Traittie li doivent Appartenir, le Roy de France lera
renu de les faire delivrer au Roy d'AngIecerre , a fesdefpenz.
Et , fimblablement , le Roy d'Angleterre fera delivrer , a fes
Defpenz, les Forterefces , qui, . par ce prefent Traittie ,. doiveac
apparcenir au Roy de France.
Ec feront cenuz les dicz Roys , & leur Gens , a euls Entraidier ,
quanc ad ce requiz en feronc , aus Gages de la Parcie qui le re-
querra; qui feront,
D'un Flourin, de Flourence, par Jour, pour Chivalier,
Et demy Flourin pour Elchier,
Et pour les aurres au Feur,
Et, du Sourplus desDoublesGages, eft eccorde que, fe lesdiz
Gages fbnt trop petiz, en regart au Marchie des VivresenPaiis,
il en fera a rOrdenance de iv Chivaliers , pour ce efleuz ; c'efl
afcavoir, ii. d'une Partie, & ii. d'autre.
30. Item, eft Accorde que tous les Arcevefques, Evefques,
& autres Prelaz de fainte Eglife , a caufe de leur Temporalire,
feronc fubgiez de ceU des ii. Roys,lbusqu'ilcendrontIeurTempo-
ralite ; & , fe il ont Temporalite fouz touz les ii. Roys , il feront Sub-
gicz de chafcun des ii. Roys pour leur Temporalite , qu'il tendront
"IbubT. chafcun d'iceuls.
* 31. Item, elt Accorde que bonnes Aliances, Amiciez, &
Confederations foienc faices encre les ii. Roys de France & d'An-
glecerre, & leurs Royaumes, en gardant rOnneur &la Confcien-
ce de lun Roy & de Tautre , non obftant quelconque Confedera-
tions qu'il iient, deca& dela,aveuc quelconquePerfonnes,lbient
d'Efcoce , de Flandres , ou d'autres Paiis quelconques.
32. Item, Accordc eft que le dic Roy de France , & fon
Ainfne Filz , le Regenc , pour eulz & pour leurs Hoirs , Roys de
France , fi avanc comme il pourra eltre faic , fe Delaironc &
Deparrironc du couc des .Aliances , qu'il onc aveuc les Efcoz : &
promecteront , fi avant comme faire fe pourra , que jamais eulz,
ne leurs Hoirs , ne les Roys de France , qui pour le tcmps feront ,
nedcnront, ne feront, auRoy, ne au Royaume d'Efcoce, neaus
Subgiez d'icelui , prefens & a venir,Aide,Confon, ne Faveurcon-
rre le dit Rov d'AngIeterre , ne contre fcs Hoirs , ne Succeffeurs , ne
contre fbn Royaume , ne contre fes Subgiez , en quelconque ma-
niere;& qu'il ne ferontautresAIiances aveuz les diz Efcoz , en au-
cun temps a venir , encontre les diz Roy & Royaumc d'Angleterre.
Ec , famblablement , fi avant comme faire fe pourra, le Roy
d'Angleterre, & fon Ainfne Filz, fe Delairont & Departironc des
P U B L I C A;
babuertint ante Guerra?» inceptafn:
■20 J
Ann. D.
1360.
Et qiiod ovmimoda ^ ForisfaBura , Diliiia, ^ Mifprifionos , fa- EJv. ?.
tia pereo/, vel per eor:m wiiuem , medio tempore , Imt ex toto
Remilja : . ■• j j
. Et quodifiafiafit citit/s quo poterit bo7io modo., (^, ad ultimum,
tnjra unum Amium , potciymtn fofiquam Rex recedet de Calefw ;
_ Excepto eo qiiod di£lum eft in Articulo de Calefio, ^ de Merk
& de cateris Locis , nomi^iatis in Articulo pr^diih : '
Exceptis etiam Viceconiitc de Fronjfaico & Johavne de Gal-rd ■
qiit von comprebendentur in ifto ArtUulo, fed lemanebunt fua Bona
& Hareditates inftatu, quo fuerunt ante prafentem Traaatum.
27 Item, Concordatum cft quod Rex Francia liberabit TUzi
fngha, atiusqiio commod^ poterit , ^, ad ultimum, citra Fedum
banttz Michaeli' fim^v.,,,^ .,.,,„»..« — ; .. •" « '„
qua
. j „ ., / - - '• prafentem, dehent
tradi Rcgi Anglia;. '
28. I T E M , Concordatutn eft quod,
Traditis Regi Anglia , wi alteri propter ipfum fpecialiter Beputa-
to, Villis, c^ Fortalitiis, cr toto Comitatu de Pontieu,
Villis, Fortalitiis, c^ toto Comitatu de Monteforti,
Civate (^ Cafiro de Xa?i£lonis ,
Caftris, ViUis, (jr Fortalitiis , & omni illo quod Rex tenet irt
Domimo, in Patria Xanilonienfi , citra ^ ultra Carentam,
Ci-vitate E?igolifmenfi , ^ Cafiris , Fortalitiis , <^ Villis,
Rex Francia tenet in Domifiio , in Patria E?igolifme7ifi
Cum Literis t^ Mandatis Relaxationum Feodorum c^ Homagio-
TUm , °
Rex Anglia , fuis propriis Sumptibus gf impenfts , liberabit omnia
aortalitia, capta & ocainataper Ipfum,fiios Suhditos , Adhate?!-
tes ^ Alligatos, in Partibus Francia; , Tiirwi^ , Andega-via , de
iW-^/w, Bituri^, Ahernia, Burgmidia , c^ Campa?iia: , Picardiie
& SKor.manni<s , <^ in onmbus aliis Partibus , Terris , &LocisReg-
ni Fra?icia; exceptis illis Diicatus Britannia , ^ Patriis S- Terris
qua, per hunc prafentem TraElatum, debeftt ad Regefn AngliaPer-
itnere & Remanere.
29. I T E M , Coficordatum eft quod Rex Francia faciet tradi ^
liberari diiio Regi Anglia , aiit Haredibus , vel Deputatisfiiis om-
nia Viilas , Caftra , Fortalitia , ^ Loca fupranotnmata , cum fuis
Perthtentiis , propriis Sumptibus c^ Expeufts Regis Francta.
Et etiam qubd, fi ibi fiiit aliqui Rebelles , vel Inobedientes ad
reddendum, trade?tdum, C^ re(litHendum diHo Regi Auglia alLua
Civitates, Vilias, Cafira, Patrias, Loca, vel Fortalitta , qua per
Jjunc prajentem Trailatum, fibi debent Pertincre , Rex FraficiJ te-
nehitur illafacere liberari Regi Angiia fuis Expenfts.
Et, conjtmiiiter , Rex Atigiia faciet liherari , fuis Expe?tfis , For-
taiitia qua, per ipfwn Tra6iatum, dehent pertinere Regi Francia.
Et tenebuntur di£H Reges , ^ Gentes fua , fibiinvicem opituiari '
aim ad hoc requifiti fuerint , Vadiis Partis illius qua id requiret '
qua erunt . '
Utiius Ftorena de Fiorentia , per Diem , pro Miiite ,
Et dimidia Fbrena pro Artnigero ,
Et pro aliis juxta Ratam,
Et, de Reftduo duplicium Vadiorum, concord.itum eft qubd, fiVa-
dia pradiiia fifit ?iimis parva, habito refpetiu ad Forimt Vtiiualtum
in Patria , ftahittir Ordinationi ^uotuor Miiitum . ad hoc eleiia-
riim [videiicet) Duorum ex Parte tma , i^ Duoruin ex alte-
ra.
30. IteM, Concordatum eft qubd otnnes Archiepifopi, Epijropi ,
& alii Ecclefiarum Pralati , occapone Juoriim Temporaiuim , erunt
Subdititiii ex Duobus Regibus,fuif qiiotenebunt Jiia TemporaiJa ; ©-
fi habeant Temporalia Jiib utroqiie Rege, enint Suhditi utriiifqiie diio-
rim Rcgum pro Temporaiihus fuis,qua tpft tenchufit Jiih qtiolibet eorutn.
31. IteM, Concordattim eft qubd perennes Aliiga-rJia, Amici-
tia , (^ Confoederationes , pant ittter diios Regcs Fra?icia ^ Atiglia
(^Jiia Regna, confervattdo Ho?iore?n & Coftfaefitiam uvius Reg^s^
aiterius , non ohftantihus quibujcumque Co-ifxderationihus quas ha-
hent, utritiqtic, citm quihufcu^nque Pcrfottis, five fint de Scotia, de
Fiandria , vei de aiia Patria quaciimque.
32. Item, Concordatum efi quod Rex Francia , <fr funs Pri-
mogenittis, Regens, pro Jpfis (§■ pro Haredibiis fiiis, Regibtis Fran-
cia, in quantiim ficri potcfi , Dimittettt & Recedent in toto de Alli-
gantiis, quas habent cum Scotis: t^ Promittent , in quantum fieri
poteft, qubd ntmquam ilii, vei Haredes fui , nec Reges Francia ,qui
pro tempore erunt , dabunt vei ferent Regi , nec Regno Scotia , nec
Subditis ejiifdem, prajentibus veifutiiris, Auxtiiutn , Confolamen ,
vel Favoretn cofitra diiium Regem Anglia , tiec cotitra Haredes ^
Succefibres fuos , ?iec contra fuum Regviim , vel Subditos fuos, qiio-
ciinque tnodo ; & iubd Ipf uon facient alias Alligantias cum diilis
Scotis , infutiirutn, corttra didum Regem e^ Regnum Anglia.
Et , cotifiniiliter , in qiiantutn fieri poterit , Rex Angiia , <^ fuus
Primorenitus , fe Dimittent <^ Recedent de Alligafitiis . quas habent
cutn Flamengis : tcf protnittent qubd Ipfi , nec Harcdesjui, ncc Re-
ges ybigiia qui pro tempore eriiftt, dabiint v?l ferent Fiatnengis ,pra-
.„ _„ , .„ , .- ., ",■-'•*■ > '^'"'-) fifitibus veifiituris, Auxilitim , Conjblaineu , vei Favorem cotit.a
Conforr, ou Faveur contre le Roy detrance, fcs Hoirs, &Suc- Regem Francia, Haredes, vei Succefores Juos , nec contra fuiim Reg'
ceflcurs, ne contre fon Royaume, ne contre fes Subgiez , en quel- nwn, vc! Subditos fuos quocunqiie tnodo; t^ qubdlpfi non facient a-
que maniere; & qu'il ne feront autres Ahances avec les Hamenz, has Ailigantias cutn Flatncngis ,infuturum , cotttra Reges cr Rcnum
en aucun temps a venir, contre les Roys &Royaume deFrance. Franci.s. ^
33. Item, Accorde eft que les Collations & Provifions, fai- 33. Ir em, quod Coilationes & Provifiottes faiia ex una Parte
tes d'une Parue & d'autre, des Benefices, vacanz tant comme la & altera, de Bsneficiis, vacautibus quamdiii Guerra duravit, te-
neant
Aliances, qu'il ont aveuc lesFlammenz:& prometteront qu'eulz,
ne leurs Hoirs, ne lesRoys d'Angleterre qui pourletcmps feront,
ne donront, tie feronc, aus FlamenT, , prefens ou a venir, Aide
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D.
1360.
Zdv. }.
VI.
* VI.
19+.
♦VI.
208
Guerre a dure, tlegnent & foient valables^ & levees de quelcon-
ques Benefices, & autres chofes quelconques , cs diz. Royaumes
de Ffance & d'Angleterre par Tune Partie & par Tautre , durant
les dittes Guerres , foient quittes d'une Partie & d'autre.
54. Item, que les Roys defliis dixferont tenus de faireCon-
fermer toutes defliis dittes par, notre SaintPere,le Pape,&feront
Vallees par Scremenz , & Sentences , & Cenfures de Court de
Romme, & tous les autres Lieux , en la plus fort maniere quefai-
re fe pourra.
* Et feront empetrees Difpenfations , & Abfolutions , & Lettres
de la ditte Court de Rome , touchanz. la Perfedion &c CompliUe-
ment de ceprefcnt Traittie, & feront bailles aus Parties, au plus
tart , dedenz les iiij Sepmaines apres ce que le Roy fera arrives a
Calais.
35. I T E .M , que toui les Subgiez des diz Roys, qui voldront
eftudier es Eftudcs & Univerlites des Royaumes de France &
d'Angleterre, joyront des Privilegcs & LiberccT, des dittes Eftudes
& Univerfites, tout auffi conime il povoient faire avant ces pre-
fentes Guerres, & comme il font ad prefent.
36. Ite M, a fin que les Chofes deffus dittes, Traittees &Par-
lees, foient plus Fermes, Stablex, & Valables , feront faites &
donnees les FermeteT. qui s'enfuivent ; c'eft af^avoir ,
Lettres feelles de Seaux des diz, Roys , & des Ainfnez. tilz d 1-
ceuls, les meillours qu'il pourront faire & ordener par lcsConfeils
des diz Roys ,
Et Jureront les diz, Roys , & lcurs Enfanx Ainfnez, & autres
Enfanz, & aulTi les autres desLinages des dix Seigneurs, & autres
Grantx des Royaumes,jufques au nombrede xx de chafcune Par-
tie quil tendront, & aideront a tenir , pour tant comme a chaf-
cune d'eulz touche, les dittes Chofjs Traittees & Accordees, &
accompliront, ienz jamais venir aucontraire, fenzfraude, &lenx
mal cn^in , & fenz faire nul empefchement.
Et fe il avoit aucun, du dit Royaume de France, on du Ro-
yaume d' Angleterre , qui feuflent Rebelles , ou ne voufiflent ac-
corder les chofes deffufdittes , les ij Roys feront tout leur Povoir
dc Corps, de Biens, & d'Amis, de mettre les diz. Rebelles en vrai
Obeillance , felon la Fourme & Teneur du dit Traittie.
Et, aveuc ce, fe fubmetteront les diz, Roys, & leurs Hoirs, &
Royaumes, a la Cohercion de notre Saint Perele Pape, a finqu il
puilfe contraindre, pir Sentences, Cenfures d'Egliles , & autres
voycs deuezj celui qui ferra Rebelle, felonc ce qu'il ferra de ra:-
fon.
Et, parmy les Fermetei & Seurtex deflus dites, renonceront
les diz Rois, & leurs Hoirs, par Foy & par Serement, a toutes
Guerres & a touz Proces de fait ,
£t, fe par Delbbeiflance , Rebellion , ou Puiflance de aucuns
Subgiez, du Royaume de France, ou autre jufte caufe, le Roy dc
France, ou fes Hoirs, ne povoient accomplir toutes les chofesdef-
fus dittes, le Roy d'Angleterre , fes Hoirs, * ouaucun poureulz,,
ne feront , ou deueront faire , Guerre contre le dit Roy de Fran-
ce, fes Hoirs, ne fon Royaume; mais touz, enfamble s'effbrceroirt
de mettre les diz Rebelles en vraie Obeiflance , & de accomplir
les chofes delTus dittes.
Et aulTi, fe aucuns, du Royaume & Obeiflance du Roy d An-
gleterre, ne voloient rendre le Chafteaux, Villes, ou Forterefces,
qu'il ciennent ou Royaume de France, & obeir au Traittie defluf-
dit, ou pour jufte caufe ne pourront acomplir ce qu'il doit fere
p.ir ceft prefcnt Traittie, le Roy de France, ne fes Hoirs, ou au-
cun poureuls, ne feront point de Guerre au Roy d'Angleterre ,
nc a Ibn Royaume ; mais touz. ii. enfamble feront leur povoir de
recouvrer les Chafteaux, Ville, & Forterefces defliifdittes, &que
toute ObeilTance & accompliirement foient faiz es Traittiez. del-
fus dittcs.
Et feront aufli faites & donnees, d'une Part & d'autre, felon la
nature du Fait, toutes manieres de Fermetez& Seurtez , que lon
faura ou pourra devifer, tant par le Pape, le College de la Court
de Rome, comme autrement, pour Tenir & Garder parpetuel-
ment la Paix, & toutes les Choles par delTus accordees-
37. Item, eft Accordeque, parce prefent Traittie & Ac-
cort, tovCL autres Accorx, Traittiei, ou Prolocutions , fe aucuns
en y a Faii ou Pourparlez ou temps pafle , font nulx , & de nulle
valeur, & du tout miz, a neant, & ne s'en pourront jamais aidier
les Parties, ne faire aucun reproche l'un contre Taurre, pour caufe
d"iceulz Traittiez. ou Accorz., fe aucuns en y avoit, comme dit
eft.
38. Item , que ce prefent Traittie fera Approuve, Jure, &
Conferme par les ij Roys a Calais, quant il y feront enleurs Per-
fonnes. , <-, ,
Et, depuiz que le Roy de France fera parti de Calais , & fera
cn fon Povoir, dedenz un Moys , prochein eniuivant le dit De-
partement, le dit Roy de France en fera LettresConfirmatoirs,&
autres neceflaires Ouvertez , & les envoyera & delivrera, a Ca-
lais, au dit Roy d'Angleterre , ou a fes Deputez au dit lieu.
El aufli le dit Roy d'AngIeterre , en prenant les dittes Lettres
Conhrmatoires, en baillera Lettres Conhrmatoires, pareilles a cel-
les du dit Roy de France,
39. Item, eft Accorde que nul des Roys ne Procurera, ne
fera Procurer, par Lui, ne par autre, quc aucunesNouveletezou
Griefs fe facent par rE^Iife de Rome, ou pnr autres de Saint E-
glife, quelconques il foient, contre ce prefent • Traittie, furau-
cun desdix Roys, leurs Coadjuteurs, Adherenz, ou AUiez,quel-
ques il foient , ne fur leurs Terres , ne de leurs Subgiez , pour
achaifon de la Guerre, ou pour autre caufe, ne pour Services que
- le diz. Coadjuteurs ou AUiez aient fait aus diz Roys, ou aucund'i-
ceulz; Et, fe notre dit Saint Pere ou autre le vouloient faire, les
jj Roys le deftourberont , felonc ce qu il pourront , bonnement ,
fenx mal engin.
40. Item, des Oftages, qui ferontbailles au Roy d'AngIeterre
a Calais , de la maniere & du temps de leur Departement les ij
neant ^ jlnt validie; ^ quod FruSius , ExitttS \ ^ Ohventtove!,
recepti (^ levati de quihujcumque Beneflciis , ^ de aliis Tempora-
lihus quibufcumque , in diiiis Regnis Vrancite (^ A^tgliiB , fer unam
Partem ^ per alteram , durantibus diSiis Guerris , fmt ^itati ex
una Parte df altera.
34. Item, qubd Reges fupradi£li tenebuntur facere conprmari
omnia fupradiila per , 7wftrum SanHum Patrem , Papaan, ©• erunt
vallataper yuramcnta, e^ Sententias , ^ Ce^ifuras Curite Roma-
nts , (^ omnia alia Ligamenta , fortiori modo quo feri poterit.
Et erunt impetrata Difpenfationes , Abfolutiones , ^ JJtera a
diBa Curia Romana , tangentcs perfeSiionem ^ completionem hujus
prajetitis Tradatus , c^ eru7it tradittc Partihus , ad ultimum , »»-
fra Tres Septima7ias poftquatn Rex applicuerit Calefii.
35. It E M, quod onmes Suhditi diBorum Regum , qui 'voluerunt
ftuderc in Mufeis (^ Univerfitatibus Regnorum Francits ^ Anglite ,
gaudebunt Privi/egiis ^ Lihertatibus diiiorum Mufteorum ^ Uni-'
verfttatutn , om^iino ficut potuerunt facere ante priefe7ites Guerras ,
e^ ficut faciu7it ad prtefens.
36. \teU, ad ji7ie?n quod fupradiiia TraSiata ^ Proloquuta
fint firmiora , <ir ftabiliora, & validiora , erunt conditie ^ tra-
dittB Securitates qute fequuntur ; 'videlicet ,
Literte Sigillatte Sigillis diiiorum Regutn , (^ Primogenitortimfuo-
rum , meliores qute poterunt fieri ^ ordinari per Concilia diiiorum
Regum ,
Et jurabunt di£ii Reges , ^ eorum Primogeniti , (^ aliiFilii, <^
alii etiam de Sanguine di£ioru7n Dominorum , ^ alii Maptates Reg-
norum, ufquc ad numerum Viginti ex qtialibet Parte, qubd ipfi tene-
hunt , (y- juvahu7it tenere , ;w quantum qtiemlihet eoru7n tanget ,hiec
dida Traiiata ^ Concordata , C^ complebu7it , fiTte eo ut unquam
'venerint in contrarium , fine fraude ^ dolo vialo, cJ* fitie eo qubi
fecerint aliquod Impedimetitum.
Et fi fuerint aliqui , de diilo Regno Francite , vel de Regno An-
gliiB , qui forent Rehelles , vel 7toUe7it concordare ad prtediiia, duo
Regesjacient totum fuum Pojfe, de Corpore, ^ de Bonis , (^ de A-
micis , ad p07iendum didos Rebel/es in vera Ohedientia , fecundum
Formam &■ Tenorem Trailattis pra:diHi ,
Et, CU7/I hoc, didi Reges fubmitteiit Se , ^ Hteredet (^ Regna
fua , Cohercio7ti ?wftri Saniii Patris Papte , adfinem qubd ipfe pojfit
conftringere , per Sente7ttias <^ Cenjuras Ecclefafticas, <^ a/iasvtat
debitas , Uium quifuerit Rebellis , fecundum quod Juftitia fuadehit.
Et , tnediantibus Firmitatibus ^ Securitatibus prtediiiis , renuti-
ciahunt diiii Reges df Hteredes Jui , per Fidem e$- Juramentum ,
omnihus Guerris ^ omnihus Procejftbus Fadi,
Et , fi per Inobedientiam , Rebellionem , vel Potentiam alicujus
Subditi Regni Francite , vel per aliam juftam caufam, Rex Fraticitg,
vel Hteredes fui , non poterint cotirplere omnia JupradiHa, Rex Ati-
gli£, <^ Hteredes Jui , vel aliqui pro eis, nonfacient, necdebentfa-
cere, Guerram contra diBum Regem Francits , fuos Htsredes , vel
Regnum fuum; Jed omnes fimul fe fortificabutit , ad psnendum diiios
Rebeiles /» vera Obedientia , ©• ad complendum fupradiiia.
Et , confimiliter , ft aliqui, de Regno (^ Ohedientia Regis Anglite^
nollent reflituere Caftra , Villas , <ir Fortalitia , qute tevent in Regno
Fra?icite, <ir ohedire Traiiatui Jiipradiiio , vel excaufa jufta tionpos-
Jet compleri illud quad deberet fieri per pnejentem Traiiatum , Rex
Francite, nec Httredes fui, vei aliquis, pro eis, 7ion facient Guer-
rain Rcgi Anglite , vel Regno fuo ; fed amho facietlt fuum Pojfe ad
recuperandum Caftra , Villas, (^ Fortalitia fupradida , <^ ^ubd
omnis obedientia ^ complementum fiant in Trailatibus fupradi
Ann. Dt
1360.
Eitv. j.
' quo
mis.
Et erunt fmiliter faSiie ^ traditts, ex U7ia parte cf^ ex altera,
fecundum Exigentiam Faiii , omnimadie Frrmitates <^ Securitates ,
quas fciverint vel poterint avifari , tam per Papam , <^ CoIIegium
Romante Curite , quam aliter, ad tenendum ^ confervandum per-
petub Pacem , & omnia fuperiiis concordata.
37. I T E M , Concordatum eft , per huttc pnefentem Tra&atum <^
Concordiam, qubd omties alite Concordite , Traiiatus, c^ Prolucutio-
nes , fi aliqute fuerint faiite velprolatts , temporibus retroadis , Jutit
nu//te c^ nullius valoris, df de toto anichilattc , 7iec inde poteru7it
Partes unjuamfe jtivare , necfacere aliquod Vituperium mia cotitra.
a/teram, occafwne diiiorum Traiistuum vei Concordiarum , fi aliqux
forettt , ut diiitim efi.
38. Item, quod prtcfe/tsTraifatus approbabitur , jurahitur, &
confirmabitur per duos Reges Calefii, citm ibidem fuertnt i» propriis
Perfotiis.
Et, poftquam Rex Francite recejferit de Calefio, ^ fuerit in fua
Poteftate, tnfra unum Menjem , proximb fequentem diEium Recef-
futn , diiius Rex Francite faciet inde Literas Confirmatorias , &
alias necejfarias Patentes , illas mittet <^ liberahit , Calefii, diii<t
Regi Ang/ia; , vel Depulatis Juis in Loco prtediiio.
Et fitni/iter , diiius Rex Angiite , receptis diiiis Literis Confirma-
toriis, tradet Literas Confi.rmatorias conftmles illis RegisFrancia.
30. Item, Concordatum eft qubd tui/Ius diiiorum Regum pro-
curabit , nec factet procurari per Se , vel per Alium, qubd aliqua
Novitates Jeu Gravamina fia/tt per Ecclefiam Romanam , vel alios
de SanBa Ecclefia, auicumque fuerint ,contra prafentemTraiiatutn ,
Jiiper a/iquem ex diiiis Regihus , eorum Coadjutorihus , Adhterenti-
bus, vet A/Itgatis , qutcunque fuerint , nec fuper eorum Terras vel
Siibditos, occafione Guerrte, vel pro alia cttufa, necproServitio quod
diiii Coadjutorcs vel Alligatt fecerint diiiis Regibus, vel alicui eo-
rum; <6- ■> f nofter diiius Sauiius Paier vel alius illud vellent face-
re, d:iii duo Reges il/ud impedient , in qi:antum pofe: ini , bono mo-
do , fiiie dolo malo.
40. I T E M, de Olfidibus, qui tradtntur Regi Anglits Calefii,de
Modo dr Tmms Recejsiis eormn duo Re^es Ca/efii ordmabunt.
Glua
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. Royj gn orderont a Calais.
1360.
Uv. 3. Toutesles quelles chofes defTTus efcriptes, & chafcune d'icelle ,
fuerent Faites, Ordeneei, & Accordeez par & en la prefcnce,
De, Reverent Pere en Dieu, notre Trefcher & Feal Chance-
lier,
yeha», par /a Grace deDieu, E/leu deBiauvez, Per deFrance:
N02 Amez & feaulz Confeilliers ,
Maijlre Efiietie de Paris, ChamiTis.
Pierre de la Charite , Chantre de FEglife de Paris,
yehan de Angerent , Doien de Chartres ,
Mejfirejehan le Mengre , dit Boucicaut , Marefchal de Fraftce,
Charles, Sire de Mountmourency ,
Evart de la Tour, Sire de Vitiay ,
C yehan de Groulee ,
Ilegnault de Govil/ont,
Pierre d'Omo?jt,
Symon de Bucy ,
Chivalers :
Maiftres,
Gui//aume de Dormatis ,
Et yehan des Marez ,
yehan Mail/art ,
bou^ois de Paris :
Maiftres,
Mate Guehery,
Et Nicho/e de Verres ,
Noz. Clers, Secretarics,
Commiz & Deputez, de par Nous, fur ce, avec les Commiz
& Deputez du dit Roy d'Engleterre , ci deflbuz nomezj c'eft a-
favoir,
Monfieur Henry , Duc de Lancaftre ,
IVil/iam , Conte de Norhampton ,
T/7omas , Conte de l^ardvjiiz,
Eaou/, Conte de Staffbrd,
Wil/iam , Conte de Sarei>ris :
Motifieur Gautier , Sire de Manny ,
* Monfieur Regnauit de Cohham ,
Mortfieur yehan de Beauchamp,
Monfieur Guy deBrian:
yehan Capitai de Buch,
Bertfwiomieu de Burgajhe,
Frances de Ha/e,
Guiiiiaum de Granfon ,
yehan Chaundos,
Noe/ Loreng ,
'Richartia Vache,
Mi/es de Stape/ton^
Chivalers :
Monfieur yehan de IVmeiuykz, Chance/ier du Roy d^Angleterre",
Maiftre Henry de Ajinon,
Maiftre Wi/iiaume LougtHeljurgh ,
Maiftre Jehan de Branketre,
Adam de Hy/ton,
Et Wiiiiaume de Tyrringham ,
L'An, & le Jour, & au Lieu defllifdit.
205»
Ann. D,'
^£omma & fingu/a, fiperius defcripta, faSa fuermtt , Ori!i~ Sdv. 3*
«ata Z3' Concordata per <^ in prtefentia ,
Reverendi Patris in Deo, noftri carijfmi c^ Fide/:s Cancel/«rii,
Johannis, Dei gratia, Bavocenfis Eledi, Paris Franciae:
Dilettorum c^ Fide/ium Confiiiariorum iioftrorMn,
Magiftri Stephani Canonici Parifienfis,
Petri de la Charite, Cantoris Ecdefice Parifienfis,
Johannis de Angerent, Decani de Carnoto,
Domtni Jo. le Mengre, didti Bucicaud, MarefcalH Francix,'
J-haroli, Domini de Mountmorency,
Everardi de la Tour, Dom. de Vignay,
Jo. de Groulee, '
Reginaldi de Gouillons,
Petri de Omont,
Simonisde Bufy,
Mi/itum :
Magiftrorum,
GulieJmi de Dormans,
Et Jo. de Marez,
Jo. Maillart,
Burgenfium Parifienfium :
Magiftrorum,
Matei Guehery,
F.t Nicolai de Verres,
Noftrorum C/ericorum, Secretariorum\
Jtr^ff''^'"" ^ ^ffjf^^^to^^rn per Notl fuper hoe, cum Com-
mjlarm ^ Deputat:s dtm Regis Anglia infianominatitiviz.),
Domino Henrico, Duce Lancaftrix,
Wilhelmo^ Comite Northamptonix ,
Ihoma, Comite de Warwick,
Radulpho, Comite de Staftbrd.
Willielmo, Comite Sarum,
Dommo Gualtero, Domino de Manny,
Domino Reginaldo de Cobham,
Domino Johanne de Beauchamp.
Dommo Guidone de Brian,
Johanne Capitali de Buch,
Bartholomaeo de Burghaih,
Francifco de Hale,
Gulielmo de Granibn,
Jo. Chandos,
Noel Loreng,
Richardo la Vache;
MiJone de Stapelton,"
Mi/itibus:
Dpmino Johanne de Wynewyk, Cancellario Regis Angli^;
MagiftroHenricode Afliton,
Magiftro Willielmo Loughteburgh ,
Magiftro Johanne de Branketre,
Adamo de Hylton ,
Et Willielmo de Turingham,
Anno, Die, ^ Loco fuprajcriptis.
Super Comite Stitherlandix.
JOhannes Sutherland, & Nicholaus de Creghton de Scotia, qui
ad Willielmum Comitem Sutherland , qui in Regno AnglicE,
in Obfidem pro David de Bruys , Prifonario Regis , moratur , qui-
buldam de caufis, de licentia Kegis, funt venturi, habent Litteras
Regis de falvo Condudtu , veniendo, cum Duobus Famulis, &c
Quatuor Equis fuis, in didtum Regnum ad prjefatum Comitem,
ibidem morando, & ad propria redeundo,cum iftaClaufulaidum
tamen pacific^ fe gerant , & quicquam , quod in noftri praejudi-
cium cedere poterit , non attemptent , per unum Annum dura-
luras.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quarto die Maii.
Per Cuftodem Ang/ia c5' Conct/ium.
Confimiles Literas Regis de falvo Condudlu habent Adam de la
^More, & Johannes de Seint Cler de Scotia , veniendo ad praefa-
'tum Comitem cum tot Famulis, & tot Equis fuis, ufque ad Fe-
ftum Natalis Domini proximo futurum duraturas.
Dat. ut fupra.
Per Cuftodem Ang/ia df Cottciiium.
Memorandnm de Aiagno Sigiilo , (^ ReditH Regis de Parti-
bns Francite.
MEmoRANDUM, quod die Luna ( vide/icet ) Decimo o^avo
die Maii , Anno prafenti , Dominus Rex de Partibus Fran-
ci(e , ubi in Guerra fua per certum tempus morahatur , in quada^n
Bargea , ad Regnum fuum AngiiiB veniens , in Portu de /a Rye , cir-
citer horam Vejpertinam , app/icuit :
Et , ex!7ide Jlatim equitando , in Craftino apud Pa/atium fuum
. Weftmonafterienfe , quafi hajfa Hora Nona, accejpt:
Et , ihtdem, Convocatis ad eum Cance//ar'0 & Thefaurario fuis ,
Magnum Sigil/um fuum, pro Regimine Angiiie ordiTtatum, quod fe-
cum , a dido Regno Angiia , ad dicias partes Francia deferri fe-
Tom. UL P. I.
cit, in quadam Baga, Privato Sigiiio fuo fignata inclufum, innova
Camerafua, in eodem Paiatio, prafato Cancel/ario tradidit:
^ui, i//ud recipiens, ad Hojpitium Juum, ^ in Craftino , inAu-
lam Weftmonafterienfem, fecum detu/it , ^ Bagam zi/am aperiri,
& Cartas, Literas Patentes, ^ Brevia eodem Sigt//o , in prajen-
tia C/ericorum Regis de Cavce//aria , confignari , ^ pojimoditm irt
diaam Bagam reponi, & Jub Sigi//o fuo fignari , & Jecum ad Ho-
pitiumfuum deferri fecit ;
Et a/iud Magnum Sigii/um , in abfentia di^i Domi?ii Regis pro
conpgnatio7ie Brevium ufitatum, prafato Thefaurario, i^ Richardo
de Piriton, uni Camerariorum Regis , in Camera Conci/ii, juxiaScac-
cariufn , /iheravit m T/iefauraria Regis cufiodicndum.
De Trengis cum Confangnineo Francia frociamandis.
D E X Vicecomiti Kantis, Salutem.
Qiiia TreugiE,
Inter Nos, pro Nobis, & Subditis, Amicis, & AUigatis noftris,
& nobis Adhxrentibus, ex Pa;te una, & Confanguineum noftrum
Francix, pro Se, acSubditis, & Alligatis fuis, & eis Adhicrenti-
bus, ex Parte altera,
Imtx funt & firmatse, ufque ad Feftum Sandi Michaelis pioxi-
mo futurum, & ab eodem tcfto in unum Annum, tunc proximo
fequentem, plenarie conipletum, duratunc, ut bona, ac finalis, &
perpetua Pax , inter Nos & Ipfos tradiata & concordata , interim
compleri valeat & reformari ,
Tibi pra:cipimus quod Itatim, vifis prjefentibus , Treugas pra-
di(flas , in Balliva tua , in locis ubi expedire videris , tam infra Li-
bertates, quam extra, publice proclamari, & firmitcr, ac fi bona
Pax efletj obfervari, & inviolabiliter teneri fecias^ £t hoc nulla-
tenus omittas. .
Tefte Regeapud Weftmonafterium,vicefimoquartodieMaif,'
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per An-
gliam; fub eadem Data.
Dd Lite^
«VI.
197.
Ann. D.
1360.
yin. 34.
£. 3. ■
Franc.
tn. II.
dorf.
210
CONVENTIONES, LITER^..
Ann. D.
1560.
^n. 34,
£. 3.
Ex Tran-
/cript.
D
Litera Re^is Fra»ci<e ad Rufelknfes.
,E par le Roy ,
A Maieure & Efchevins de la Rochelle.
Nous avons certain Traide de Pays & d'Acort ou Roy d En-
gleterre, noftre Coufm, au quel nous fommes confentiT,, par le
Coiifeii de plufieurs Prelaz, Ducs, Comtes, bonnes Vilies, & au-
tres Grans & Sages de noftre Royaume , pour le prouffit Com-
mun, & pour Efchuier les grans Malz & Inconvcniences qui
s'emTuyvoicnt , fi come vous mefmes le faves ,
Et, pour ce qu'il touchet vous, & la didte Ville de la Rochelle,
nous en voulons parler a vous, ou a ceux que vous envoyerez pour
ce devers nous :
Si vous mandons que, toutes Excufations ceffanx, vous foyes,
ou Envoyes Quatre , ou Trois , de vous devers Nous a Calais,dans
Trois Semaines de ia Saint Jehan prochein ,
Qui aient povoir de Vous, 6c de la dick Ville, pour oier noftre
Entente ,
Et ce que nous leur Dirons & Ordenerons.
Donne a Londres, le viii Jour de Juign.
Quinque Marcarum, pro quibufdam Negotiis, ipfum Lodowi- Ann
cum tangentibus, ibidem morando, & exinde in Angliam re- 1360,
deundo: j.dv. 3.
Et ideo vobis mandamus, <^c. prout in fimilihus de ConduSu
Literis,
In cujus, Scc. ufque ad Fefl^m Omnium Sandtornm proximo
futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo fexto die Junii.
Per Concilium.
I
T)s Pajfagio Confanguinei Francice ad Calefum,
D EX, diledo & fideli fuojohannide 'Bello-Campo, Confta- Ann.D.
'^^ bulario Caftri fui Dovorrix, & Cuftodi Quinque Portuum l^
fuorum, vel ejus Locum tenenti ibidem, Salutem. * 3+'
Mandamus vobis quod tot Naves fuflficere poterunt, fine dila- ^'.V
tione areftari, & fub Arefto detineri faciatisj ita quodNaves pras- ^ ^'
didtx promptae iint & paratae pro Paflagio ipfius Confanguinei no-
ftri , cum ipfum ibidem accedere contigerit ex hac caufa.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xvii die Junii.
Jehan.
Ter ifjiim Regem.
Ann. D,
>0o.
An. 3+.
£. 3.
fenc,
Camer.
* VI,
ip8.
De Parte Redemptionis David de Bruj/s recifienda.
RE X omnibus, ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quod Nos, ,-. o ,.
De fidelitate , dilefti nobis , Johannis de Coupeland , Cuftodis
VilKe noftrx Berewici fupcr Twedam, confidentes,
Ad recipiendum, vicej& nomine noftro, a David de Bruys,
Prifonario noftro, Praelatis, Magnatibus, Mercatoribus, & Com-
munibus Regni Scotix, vel eorum in hac parte Procuratoribus ,
feu Attornatis, illa Dccem Milia Marcarum Sterlingorum , quae
nobis in inftanti Fefto Nativitatis Sandi Johannis Baptiftae, proxi-
mo futuro, fint foivendaj viz.
De Tertio Termino, in partem folutionis illarum Centum Mi-
lium Marcarum,
In quibus iidem, David, Prslati, Magnates, Mercatores, &
Communes , pro Redemptione & Deliberatione ipfius David , no-
bis obligantur ,
Certis Terminis folvendarum, & ad Litteras Acquietantix , de
eifdem Decem Milibus Marcarum, de diflo inltanti Termino Na-
tivitatis Sandti Johannis Baptiftx, faciendum,
* Prsefato Johanni plenam, tenore praefentium, concedimus &
committimus Poteflatem;
Ratum habituri & Gratum quicquid idem Johannes, vice & no-
mine noftris, fecerit in praEmiiris.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo tertio die Junii.
Fer ipfum B-egem ^ Concilium.
8.
* Pro Karolo de Blefs, tjui, juxta Tra&atumy Bretignia- *VI.
ci habimm, coram Rege (j- Confanguineo fuo Francii , '99-
fuper Ouiflione de Ducattt Britannia , Je fjiere debet,
DEX, &c. Salutem. Ann.D.
■*-^ Quia, per Tradatum Pacis, habitum inter Nos &Confan- 1360. '
guineum noftrum Franciae, Nobilis Vir, Karolus de Blefjs coram An. 34.
nobis & Confanguineo notlro praedidto, aut Deputatis noftris fpe- E. 3.
cialibus in hac parte, debet ad certum, jam prjefixum, terminum, Tranc.
in Villa noftra Calcfii , comparere in Qusftione , pendente inter ip- 34. £. 3,
fum Karolum &, cariffimum Confanguineum & Fidelem noftrum, ; "
Johannem Ducem Britannix & Comitem Montisfortis, fuper Du-
catu Britanni3e,& alias,ufque ad finalem Quxflionis hujufmodiDe-
cilionem, proceflurus,
Nos,
Ut idem Karolus ad didlum Locum Calefii tutiiis declinare va-
leat, volentes Securitati ipfius ac Comitivie fuae Favoris noftriprae-
fidio providere,
Sufcepimus ipfum Karolum , ac Quadraginta Perfonas de Comi-
tiva iua, Conciliarios & Famiiiares fuos, cujufcumque Statfls vel
Conditionis exiftant, ad didtam Villam noftram Calefii, ex cauia
prxdifla, fine Armis aliquibus, veniendo, ibidem morando, &
abinde ad Partes proprias, vel alibi, prout eis placuerit , receden-
do, in falvum & fecurum Condudlum noftrum,
Et ideo vobis in|ungimus & mandamus quatinus diftum Karo^
lum , & alios de GDmitiva fua, ufque ad Numerum fupradidum,
per Loca, Pafliis, & Diftridus veftros, cum Equis, Valettis,
Bonis, & Rebus ipforum quibuflibet tranlire, morari, & reverti
libere, quotienfcumque & quandocumque eis placuerit, permit-
tatis.
?+•
£.5.
fcnts
Cnmer
' De Johanne Filio (^ Harede Senefcalli Scoti<e,
Ann. D. |3 E X , diledtis & fidelibus fuis, Henrico de Percy, & Radul-
j,(5o. pho de Nevill, Salutem.
' * Ciim nuper, fupcr Tradtatu Deliberationis David de Bruys ha-
bito , Concordatum fuiffet quod Johannes , FiUus & Hseres Sene-
fcaili Scotia:, unus Obfidum pro didto David, in Comitiva vcftra
vel alterius veftrum moraretur, quoufque prima Solutio Decem
Milium Marcarum de Redemptione did1:i David plene fiat ,
Et, ea fadta, Filius didti Scnefcalli fecundo-genitus , loco prsc-
didti Johannis Fratris fui , in didtum Regnum nollrum veniet , in
Obfidem moraturus pari forma,
Et, ftatim ab Adventu didti fecundo-geniti in ipfum Regnum,
deliberabitur didtus Johannes,
Quodque quilibet didtorum Filiorum praedidli Senefcalli, qui in
Oblidem fic veniet, fit ejufdem conditionis,ita quod nullus eorum,
rili pro unica Solutione didta: Redemptionis , Obfes morabitur,
ut eft didtum ,
Nos, volentes didtum Tradtatum in omnibus obiervari, vobis
mandamus quod, cum per Cancellarium & Thefaurarium noftros
certificati fueritis quod fecunda Solutio Redemptionis prxdidtae
plenarie fadta fuerit, & Filius didti Senefcalli Tertio-genitus in
Obfidem pro didto David fe intraverit , prxdidturn Secundo-geni-
tum, in Cuftodia veftra iic exiftentem , deliberari faciatis juxta for-
mam Tradtatus praedidti , volumus enim vos de ipfo Secundo-ge-
nito extunc exonerari.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Junii.
Per ipfum B.egem ^ Concilium.
Ann. D.
1360.
An. 34.
£.3.
Franc.
34- £■ 3-
ff-. 9.
Pro Filio Comitis de Ventadour.
D E X Vicecomitibus , &c. Salutem.
Sciatisquod fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum , Jo-
hannem de Polaymill, Johannem de Jubeat, & 'Simonem Mau-
bert, Familiares Lodowici Filii Comi.tis de Ventadour, Prifonarii
noftri, in Regno noftro Anglia:, in Obfidem pro ipfo Comite
commorantis , eundo ad partes Francix, per Dominium & Pote-
ftatem noitra, ad prajfatum Comitem, cum Duobus Equis Pretii
Non inferentes, aut, quatenus in vobis eft, ipforum cuiquam
permittentes inferri , in Perfonis , aut Rebus, Dampnum, Injuriam,
Impedimentum aliquod^ feu Gravamen,
Et , fi quid eis forisfadtum vel injuriatum fuerit , id Cne difl^cul-
tate corrigi & in ftatum reduci debitum faciatis.
Et nichilominus, fi fecurum & falvum Condudtum a vobis
petierint, de hoc provideatis eis celeriter Sumptibus eorum-
dem.
Ne vero didtus Karolus, fuper non Adventu fuo ibidem, oc-
caiione quarumdam Conventionum , inter Nos & Ipfum alias habi-
tarum, fe pt-terit excufare, veniendi ad didtum Locum Calefii,ibi-
dem morandi, ex caufa prsedidta, & abinde, quandocunque fibi
placuerit, & abfque impedimento quoUbet, cum Comitiva fua
prxdida, libere recedendi, de uberiori gratia, fibi Licentiam, te-
nore prasfentium, concedimus fpecialem.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo odtavodie Junii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Pro Comite de Tankarville,
RE X , &c. Salutem. Ann- 1
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Condudhim 1360.
noftrum Johannem Comitem de Tankarvill, Prifonarium noflrum, An. 34
ac Qiiadraginta Perfonas Equites de Comitiva fua,morando in An- z. 3.
glia, ac exinde ad partes Franciae, quotiens & prout fibi placuerit, ibid.m,
tranfeundo, & ab eildem Partibus in didtum Regnum noftrum An- 9.
glix redeundo , td-c. ut in fmilihus Literis.
Et conceffimus prxfato Comiti quod ipfe femel, eundo ad di-
dtas Partes Francix, Duodecim Arcus & Duodecim Garbas Sa-
gittarum fecum ducere valeat & haberej aliquo Mandato noftro,
vobis aut alicui veftrum in contrarium diredto, non obftante.
In cujus , &c. Uitjue ad Odtavum Diem Maii proximo futurura
duraturas. . . . ,. t ■•
Dat. apud Weftmonafteiiuci, decimo ottavo die Junu.
Pr0
ET ACTA PUBLICA.
211
Ann. D.
1360.
Xdv. 3.
An. 3+,
E. 3-
liul.
*VI.
* Pro Domim de Dervall , de Licemia transfretandi.
D E X univerfis & fingulis Cuftodibus Padagii , in quibufcumque
**■ Portubus Regni noltri Anglice, Salutem.
Qiiia Dominus de Dervai, Prilbnarius noiter, &"Familiares {iii,
ad partes Franciae,ex certis caulis, de Licentia noftra, funt pro-
feduri,
Vobis mandamus quod ipfum, cum Familiaribus fuis prsedidis,
cumadaliquem Portuum praedictorum , causa Transfretandi , de-
clinaverint, in eodem Portu, abfque Impedimento aliquo, tranfire
permittatis; aliquoMandato noflro, vobis inde in contrarium di-
redo, non obllante.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, decimo odavo die Junii.
Ter iffum Regem.
Pro aliis de Francia Prifonariis.
A/TArefcalius de Dodenham, Prifonarius Regis, habet Literas Re-
■^'-*- gis de Condudu, eundo ad Partes Franciae, cum Quadragin-
ta Equitibus de Comitiva fua, & exinde in Angliam redeundo, uf-
que ad Feftum Sandti IVlichaelis proximo futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , vicafimo die Junii.
Fer ipfnm Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudu habent fubfcripti ; viz.
Hominus d'Albygneio Prifonarius Regis.
Adam de Meknn de Francia Mi/es,
Oddo Dominus de Grancy ^ Septem Fami/iares fui Equites.
Gu/lielmus de P/efcy, Prifbnarius Edixiardi Principis IVai/ite.
yaco/>us de Burbon , Prifonarius Regis.
Dotnitius de Craon.
Pro Duce Burgundia de Acqtiietamia, fiper Solutione 50000
Mti/tontim , juxta Tra^atnm a^ud Fi/lam de Guii/on ha-
bitttm,
Ann. D. T E Roi a toui ceulz , qi ceftes Lettres verront , Saiuz.
1360. J-' Savoir vous faifons qe, come, li Puiflantz.Homs, le Duc de
An. 3+. Burgoign, noftre Coufin, & plufeurs Nobles, & autres de fon
E. 3. Paiis, par Lettres, feallees de leur Sealx, & par leur Serementz,
Frnnc.i^, foient tenuz & obligez, de paier a nous, ou a noz efpecialx Depu-
£.i.t». tez en celle Partie, a noftreVille de Calays, Deux Centz. iVIill
8. Moutonsd'Or,
Dount il doivent paier Cynquante Mill Deniers d'Or, appellez
Moutons, des droitz. Lay, Poys, & Coyn de France, ou autre
Or a ia Value, a ceft prefchein Fefte de la Nativite Seint Johan
le Baptiftre, come es dites Lettres, ent faites, eft contenuz plus
i? plain,
Nous confeffons, & recogneiffons , en pure Verite, avoir en
compte & refceu, par les mains de, noz chers & fealx, Johan
Walewayn, Governour de noz Marchants a Bruges, & Richard
de Ecclefhale , Treforer de noftre Ville de Calays , les ditz. Cyn-
quante Mill Deniers d'Or, appellez Moutons, des droitz Lay,
Poys, & Coine de France, des Duc, Nobles, & autres devant-
ditz, en Partie de Paiement des ditz Deux Centz Mill Moutons
d'Or,
Des quelx Cynquant Mill Moutons d'Or Nous Nous reputons
& tenons pur bien Paiez & Contcntz, & en quitons les Duc,
Nobles, & autres avantditz, & leur Heirs, a touz jours, & leur
faifons vailable & expreflement Covenances de jamais demander
les Sommes, que paiez nous font, come paramont eft dit.
En tefmoignance des queles chofes nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Parentes.
Don. fous noftre Grant Seal, a noftre Palays de Weftm. lejour
de la dite Fefte de Seint Johan, I'An de Grace M. CCC. LX. &
de noftre Regne de France 21 & de Engleterre 34.
* VL * De Acquietantia pro David de Bruce,
ZOI.
Ann.^D. D EX Omnibus ad quos, &c. Salutem.
1360. IV Noveritis nos illa Decem Milia Marcarum, qux nobis in
An. 34. praefenti Fefto Nativitatis Sandti Johannis Baptiftx funt folvenda
^- 3 • (viz. de Tertio Termino) & in partem folutionis illarum Ccntum
PenesCa- Mjiium Marcarum,
'""■• In quibus David de Bruys, Prifonarius nofter , Prslati, Magna-
Xts, Mercatores, & Communitates Regni Scotice, pro Redem-
ptione & Deliberatione ipfius David , nobis obligantur ,
Certis Terminis folvendarum ,
A prxfatis, David, Prcelatis, Magnatibus, Mercatoribus, &
Communitatibus de Scotia, per manus, Dile£ti nobis, Johannis
de Coupeland, Cuftodis Vill« noftrae Berewici fuper Twedam,
recepiile, & praedidos, David, Praelatos, Magnates, Mcrcato-
res, & Comunes, de eifdem Decem Milibus Marcarum exonera-
mus, & quietamus per praefentes; cxteris omnibus, in Traftatu
& Concordia , fuper Deliberatione proedidti David habitis , con-
tentis , in fuo robore duraturis.
Dat. apud Weftm. vicefimo quarto die Junii.
Pap<e Litera fuper Gaudio ^ Exultatioee troDter Pacent , in-
ter Reges ylnglit Qr Francia, refortnatam, q- de Re-
fponfwne ad Supp/icationum Capilula,
TNnocentius Epifcopus, Servus Servo-i'm Dei carifiimo in Chri-
^ fto Filio Edwardo , Regi Anglis illufiTi .Salutem & Apofto-
licam Benedidtionem.
Ex felicibus tuorum &, cariffimi in Chrifto Filii noftri, Johan-
nis Regis Francorum Illuitris Nunciorum Relatibus, l^tis auribus
& exultantibus animis nuper acceptis , quod inter Te & Regem
ipfum, Adtore Deo, Pax eft lalubriter reformata, tanto inde funt
noftra & Apoltolicae Sedis corda ingentiori Gaudio & majori Jo-
cunditate repleta, quanto ex Guerris & Diffenfionibus veftris diu-
tius vehementioris Doloris punfturas in mente pertulimus, & ma-
joraex Pace ipfa Mundo, Cundtifque prsefertim Fidelibus, optatae
Qiiietis fperamus Commoda proventura,
Indeque Regi pacifico , qui hoc temporibus noftris de fua mile-
ratione conceffit, devotas Gratias & Laudes exolvimus, & apud
eum, pro ipfius Pacis efFedlu & executione votiva, inftare preci-
bus jugiter non cefTamus:
Serenitatem tuara Paternis afFedtibus exhortanres quatinus ad ipfi-
us Pacis confummationem & plenum efiPedtum diligenter infiftas ,
tuofque Subditos ad id inftanter moneas & inducas; ita quod ind6
Tibi & Regno tuo oportunje tranquilitatisCommoda proveniant.
CEterum, ad fupplicationum capitula, pro Tua & ipfius Fran-
corum Regis pane, per Nuncios eofdem, ad effedtum Pacis ejuf-
dem, Nobis & Fratribus noftris fideliter & prudenter expofita, ha-
bita fuper eis cum eifdem Fratribus deliberatione matura, de ipfo-
rum Fratrum confilio, prout in interclusa Cedula continetur, du-
ximus refpondendum ,
Nonnulla ex eis, licet Nobis & Fratribus ipfis nimis gravia vi-
derentur, de Benignitate Apoftolica, pro tanto bono Pacis, litjera-
liter concedendo,
Noftrje tamen intentionis exiftit quod prxmifla omnia & fin-
gula, in praedidtis Supplicationum capitulis per nos concefTa. in
cafu, in quo Pax fortietur efFedlum, & non aliter, intelligantur
fore concetla.
Dat. apud Villam novam Avinionen. Dioec. ii. kal. Julii, Pon-
tificatus noftri anno odtavo.
Ann D^
1360,
An. 34.
E. 3.
£x Au-
togr.
Sigiiiu?» defderatur.
Jo. de Angicuria.
* Licentia a Surttmo Pontifice tradita, ad abfolvendum a^Ju' » vi.
ramentis di^a Paci contrariantibus, ioi.
INnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, VenerabilibusFra-
tribus Wintonienfi, Londonienfi, & RofFenfi,
Parifienfi, Morinenfi, & Atrebatenfi, Epifcopis,
ac, diledto Filio , Androyno Abbati Monafterii Cluniacenfis iVIa-
tifconenfi Dioecefi, didtx Apoftolicx Sedis Nuncio, Salutem &
Apoftolicam Benedidlionem.
Materna Sedis ApoftoUcx Pietas, ad quietem Filiorum femper
hanelans , & fingulorum conditiones & ftatum diligenter attendens,
non nunquam, pro bono Pacis, de gratia benignitatis , indulget
qux alias forent merito deneganda.
Nuper fiquidem, pro parte, carifiTimorum in Chrifto Filiorum
noftrorum , J ohannis Francorum & Edwardi Anglice Regum Illu-
ftrium, per eorum Ambaxiatores & Nuncios, nobis fuit feliciter
intimatum, quod inter Reges ipfos, Audlore Deo, Pax erat falu-
briter reformata,
Nos igitur,
Ne prsetextu aliquorum Juramentorum , per ipfos Reges in eo-
rum Coronationibus & alias forfitan pr;ult:i[orum , ipfius Pacis bo-
num (pro cujus Reformatione ferventibus ftudiis laboravimus, cu-
jufque Finem falubrem intentis defideriis aftedtamus) impediri pof^
fet quomodolibet vel diffcrri, providere volentes,
Ipforum Regum in hac parte Supplicationibus inclinati .
De circumfpedtiione veftra gerentes in Domino fiduciam fpe-
cialem ,
Difpenfandi cum prxfatis Regibus & quolibet eorum , fjpcrju-
ramentis, per eos vel alterum eorum, forlitan de non Alien.indo
Res & Bona ac Jura, ipfos & ipforum Regna & Subditos djm-
taxat tangentia , praeltitis , ut , eis non obftantibus , Reges ipfi &
quilibet eorum omnia & iingula, quE pro eftedlu, & executione,
leu obfervantia didtae Pacis facere tenentur, poffint licite & efte-
dtualiter adimplere , plenam & liberam vobis concedimus , tcnore
prxfenrium, Facultatem.
Volumus autem quod unus veftrum, (Fratres, Wintonienfis,
Londbnienlis , & RofFenfis) & unus veftrfjm (Fratres, Parifienfis,
Morinenfis, & Atrebatcnfis,) Epifcopi, una tecum, Fili Abbas,
vel etiam fine te, aut unus veftriim, (Wintonienfis, Londonien-
fis, & Roftenfis) tecum Abbas, quoid Francorum, aut unus ve-
firtim (Parifienfis, Morinenfis, & Atrebatenfis) Epifcopi, etiam
tecum Abbas, quoad Anglise, Reges pra^dtos, ea exequi va-
leatis-
Noftrx tamcn intentionis exiftit quod prxmina omnia & fingu-
la, per Nos concelfa, in cafu, in quo Pax ibrtietur eftedtum, &
non aliter, intelligantur fore concelfa.
Dat. apud Villam novam Avinionen. Dioec. ii. kal. Julii, Pon-
tificatiis noftri anno odtavo.
Jo. Beliih.
Sub Filis Cannabaceis.
Ann. D.
1360.
An. 34.
E. 3.
Ea: Aty^
togr.
Ter iffum Regem.
Super P/icam.
R. Firminus.
Tom. III. P. I.
Dd 2
Con-
2\1
CONVENTIONES, LITER^E,
* VI.
103.
Confmiles Facultates ad abfolvendnm a Cenfaris Ecclefafti-
cis occafone Commifornm , pratextu OuerrarHm , contra
auofciimque uinili£ & Francix Regum Snbditos, fulmi- Pacem ac Concordiam inclinarit?
* Quid enim laetius, aut fuavius, audire potuerunt aures noftrae, Ann. D.
quam quod ille rerum omnium Moderator , cujus faiSus eft in Pa- i^^o.
ce locus, &c in cujus manu Regum & Principum corda confi- ■£''■"• ?•
ftunt, animum tuum (Inclite Princeps) ad habendam cum, ca- *VI.
rilTimo in Clirifto Filio noftro, Johanne Rege Francorum Illuftri
104.
natis.
1
Nnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Venerabilibus
Fratribus, Londonienfi, & Roffenfi, & Vafatenfi, E-
pifcopis, ac, Dikao Filio, Androyno Abbati Monafterii Clunia-
cenfis Matifconenfis Dioecelis. did;x Apoftolicse Sedis Nuncio,
Salutem & Apoitolicam Benedidtionem.
Cuniftorum Fidelium Mater Ecclefia, ficut in Diffenfionibus
Profeifto Nobis , & univerfis Chrifti Fidelibus , non parva (ug-
geritur gratulandi materia , cum Duo , tam generofi , & , non mo-
do fuis in Regnis, fed toto Terrarum Orbe, famofifTimi Princi-
pes, & vinculo Confanguinicatis aftridti, ex quorum Difcordiis
tot, proh dolor! tam Animarum pericula, quam Corporum ac
Rerum dampna provenerant, nunc tandem ex Inimicitiis fint in
Amplexus , in Colloquia , & perpetuas Amicitias redituri.
Equidem (Cariirime Filij licet ad exprimendum noftrae mentis
_, v,vr - r ■ 1 ' ;„- rv,/%..;.v,;.,-, iMKf» affedtum, circa Profecutionem hujufmodi inter vos Reformandse
Fil.orum, i^lifque praefert.m ex ^"^.'^"«^majora D.icum.na lubfe- Concordue, minime 6tis fufticiatVeries Litterarum, noftri tamen
cuntur, vehementer afiSigitur, fic, in eorum qu-,Erenda oc tovenda . . „' . „ . ^. ,..._'..
Quiete , indefinentibus ftudiis elaborat , & ad id , quantum poteft ;
adhibet fux Manfiietudinis lenitatem.
* Nuper fiquidem nobis,
Pro parte, carilT.morum in Chrifto Filiorum noftrorum, Jo-
hannis Francorum & Edwardi Angliae Regum Illuftnum, per
eorum Ambaxiatores & Nuncios, fideliter intunato quod inter
Reges ipfos, Deo Audtore, Pax erat falubriter reformata,
Fuit pro parte ipforum humiliter lupplicatum ut,
Ciim nonnuUi, .
Venerabiles Fratres noftri , Archiepifcop., & tpifcop. , Cc
Diledti Filii , Elefti Abbates & alii Ecclefiarum Monaftenorum
& aliorum locorum Eccleliafticorum Pnelati, atque Redores,
Clerici, & perfonx Ecclefiafticx , etiam in dignitatibus conftitu-
tje, Seculares & Regulares, ^ . „ , „
Necnon Duces, Marchiones,Comites, carones, locorum uo-
mini , & alii Nobiles & Laici ,
In Francix & AngUx Regnis , feu eorum altero , & ahis Tenis
eorumdem Regum, vel alterius eorum Ditioni fubjedtis, confti-
tuti, ^ ^ ^
Timeant fe, occarrone Comm.fforum, praetextu Guerrarum,
qux inter Reges ipfos 6c eorum Comphces & Fautores , Inimico
humani generis faciente, diutumis temporibus ingruerunt, Pcenas
6c Cenfuras Ecclcfiafticas incurrifle,
Providere ipfis, fuper hoc, de oportunx Abfolutionis beneficio,
fine quoPax ipfa vix fortiri poflet effedtum, de benignitate Apo-
ftolica dignaremur ^
Nos igitur, . , ■ ..
De ipfius Reformatione Pacis, quam non fine m^ms labonbus
femper ftudiose quaefivimus, digna reddentes AltiiTimo munera
gratiarum, & quantum non folum Partibus ipfis fcd Univerfx
ReipubUcJe hujufmodi Bonum Pacis expediat, quantumque fibi
debeatur favoris & gratix, benigne peniaites,
Hujufinodi SuppUcationibus incUnati ,
De difcretione veftrain hiis& aliis gerentes in Domino fiduciam
fpecialem ,
Abfolvendi, hac vice, audtoritate noftra, juxta Ecclefix for-
mam, omnes & fmgulos hujufmodi Archiepifcopos , Epifcopos,
Eleiitos, & alios Prxlatos, Clericos, & Ecdefiafticas perfonas,
ac Duces , Marchiones , Comites , Barones, locorum Dominos,
Nobiles , & Laicos in Regno AngUx & aUis Terris , prcefati An-
gUx Regis Dicioni fubjeftis, conliftentes, &c eorum in hac parte
bequaces ,
Qui hujusmodi Excommunicationum Sententias & Cenfuras alias
generales, a Jure vel ab homine, non tamen ad inftantiam Par-
tis , occalione perpetiatorum in iplis Guerris promulgatas incurre-
runt ,
Et etiam ipfum AngUaeRegem, fi eas forian incurrifl^t,
Si hoc humiUtcr petierint, ab ipfis Sententiis & Cenfuris, im-
pofita eis, pro modo Culpx, Pcenitentia falutari & aUis injundtis
eis, quae de Jure fuerint injungenda,
Et nichiiominus Pcenas , quas prxmiflbrum occafione etiam in-
currerunt, gratiose moderandi, prout circumfpecftioni veftrx,
confideratis circumftantiis univerfis , mifericorditer videbitur faci-
endum , plenam & liberam vobis , & cuiUbet veftrum concedi-
mus, tenore pracfentium, Facultatem.
Noftrx tamen intentionis exiftit, quod prxmiffa omnia & fin-
gula, per nos concefla, in cafu, in quo Pax fortirecur efiedtum,
& aUter non, inteUigantur fore conceffa.
Dat. apud Villam Novam Avinioiien. Dioec. ii. Kal. Julii , Pon-
tificatiis noftri anno odtavo.
quanto
Jo. Bellih.
Sub Filis Camabaceis.
Super Tlkamy
R. Tho. Euftachii.
Ann.D.
1360.
.E. 3.
Xx Ati-
togr.
Btdla de Gaudio ^ Exultatione fnper Pace gratnLttoria :
dc Liberatione Regis Franciit rogatoria ; (j- de Nunciis,
ad Inchoata memorata Pacis perficienda , remittendis.
TNnocentius Epifcopus, Servus Servqrum Dei, cariffimo in
intima pedtoris & hxrentia noftris prxcordiis defideria,
poffumus vifcerofius, aperimus.
Meminifle poteft, non iine compaffione multipUci, tua Sereni-
tas quanta, ex Difcordia, inter Te & Regem prsefatum exorta,
& quam innumera Mala proyenerint : Quam dura & afpera fuerit
veftra Contentio : quam mdtis dampnofa Populis : Quot Innocen-
tibus Ira veftra nocuerit: Quantas Hominum Strages effecerit:
Quot Rerum Depopulationes : Quot Agrorum Vaftationes : Quot
Locorum Incendia exinde proceilerint i ut pudori, prout convenic,
deferentes, commifla interim Scelera, foUs horrenda nominibus,
taceamus.
In quibus fiquidem Malis etfi Tibi Succeffus plurimos feUces ac
famofos Providentia fumma permiferit , in eis tamen humanos de-
plorare cafus, & Vidor Vidtis compati, & in iplis Incertos Bel-
lorum Eventus agnofcere , & Humana formidare Pericula , 8c
quam ex levi momento Fortuna Ducura pendeat, inteUigere me-
rito potuifti.
Jam ergo tempus eft ut cedat Paci Difcordia : cedant Amicitiis
Odia: occupet locum Irae Tranquillitas; fitque inter Vos, de cx-
tero, tam Generofa qaam Gloriofa Contentio, ut (fcilicet) non de
Regnis, fed de Caritate certetis.
Nam , fi ufque ad extremum duraverint Odia : fi non temporum
decurfu & Humanorum Malorumtxdio Ira ientefcat: fi nulla fe-
roces animos dies emolliat; tota Humani generis vita in confufione
verfabimr, concidet Regnorum ac rerum pubUcarum Status, &,
qux multorum fuerint parta laboribus, facile BeUorum Vaftatione
peribunt.
Nofti quam fxpe multis arriferit volubilis Fortuna certaminis,
quos tandem in extremx locum confiifionis adduxit.
Confidera (Fili Cariff.me) Quanta ex Concordia veftra proven-
tura fint Commoda : Quot Parentibus fervandi fint Liberi : Quot
Conjugibus Viri : Quot iUibatx manfurx fint Virgines: quammul-
tx in earum integritate permanfurxRefpubUcx, qux, vobis Dif-
fidentibus, deperirent,
Jam pigeat efRifi Sanguinis, & futurisMalis, qux facile valent
cx prioribus prxvideri , provicU ConfiUi maturitate parcatur.
Hxc, proculdubio, & alia, quibus ad exprimendam noftrae
mentis feriem non fatis eft minifterium Litterarum, fi intra Re-
gix Manfuemdinis clauftra revolvas, finem tot futuris Periculis
impofuiffe gaudebis.
Nos c]uo(^,
Qui licet Te , fuper hujufmodi terminanda Concordia , longis
non credamus exhortationibus indigere, quinimmo Te iUis admi-
niculis, quibus ea compleri facilius valeant, eflScacem daturumefle
operam nuUatenus dubitemus, Patemi tamen affedtus continere
fpiritum non valentes,
Serenitatem tuam rogamus, attentius & plenis defideriis oble-
cramus, quatinus ut Inchoata inter Te &, diledtum FUium, No-
bilem Virum, Carolum Ducem Normandix, prxfati Regis Pri-
mogenitum , facUiiis ac celerius perduci vaJeanc ad effedum , cir-
ca Liberationem difti Regis, prompram fe oftendereveUt tuaMa-
gnificentia ac etiam liberalem.
Et fi forte (quod abfit) inter hujufmodi Padta concordix, ali-
qua forent qux ipfa rerum dlificultas rationabiliter excularet, fi
pro voluntate Debentium adimpleri celeritate debica non valerent ,
Regu tamen animi Magnitudo propterea fuadentium quommcum-
que in adverfum confilia non attendat, fed, in concepti propofiti
Itabilitate perdurans, non minus ad didti Regis Liberationem mu-
nificam fe exhibeat , & fcecundam gratiarum plenitudine fe often-
dat, cum ex Liberatione ipsa, prout fentire te credimus, pluri-
ma, qux in didto Tradtatu continentur, Executionem celerem
fint faciUter fortitura, qux, fi Rex idem * Captivus exifteret, ex- * VL
pedtacos exiais forfitan non haberent. »of •
Quod autem, diledtos Fiiios, Andmynum Abbatem Monafterii "
Cluniaceniis , & , Nobilem Virum , Hugonem de Gebenna , Do-
minum de Auton, ApolloIicxSedis Nuncios, pto noftra & ejuf'
dem Sedis reverentia, Regia benignitate fjfceperis, eorumque (a-
lutaria Confilia audieris & inteUexeris diligenter, placide admodum
& gratanter accepimus , tuamque exinde Magniticenciam muItipU-
citer in Domino commendantes, plenis ipfam perfequimur adtio-
nibus gratiarum.
Et, quia de ipforum Nunciorum provida circumfpedtione ac
circumfpedta prudentia plenam in Domino fiduciam obtinemus,
ipfofque tui Fionoris & Publicx Utilitatis novimus- Zelatores , fpe-
rantes in eo, in cujus eft bene Incohata perficere, eos ad tuam
prxfentiam, pro felici Confummationc incepci Negotii, duximus
remictendos.
Quibus fuper hiis , qux pro parte noftra tibi retulerint fidem in-
dubiam prxftare, nolbaque per ipfos filialiter fufcipere Monita, &
exaudire Confilia, &, circa hujufmodi communis boni negotium
Chrifto Filio , Edwardo Regi Anglix IUuftri , SaJutem & Apo-
ftoUcam Benedidtionem.
Vox Exultationis & Gaudii , Vox Jocunditatis & Lxtitix No- ,-^
bis, ac Romanx Ecclelix, & Chrifti fidelium Populis expedtata terminandum, folicitis incendere iludiis & efficaciter providere ve-
diutius , nuper auribus noftris infonuit , & diuturnam noftrx men- lit Regia Celfitudo.
tis amaritudinem , quam dolenter ex Fliorum noltrorum Diflen- Cxteriim , poft prxdidta , fcire te volumus quod , tam ad fae-
fione guftavimus, fuaviirimx infinuationis beneficio dulcoravit. pefacum Regem, quam Ducem eundem, coidem Nuncios fuper
hiis.
E T A C T A P U B L I C A.
213
Ann. D. hiis, qnx, quoad ipfos, exigit prxfati Negotii qualitas & votivus Et ce ne lefTes mie, toutes Exculacions ceflans; car nous avons ^" ^'
^1560. effedusj^rout congmere Pubhcx Utilitati putavimus, & Scripta cefte chouie moult a cuer ^l^^-
n T-.., . : •, r, , .. ^ Donne a Calais, le xviij jour de Juillet. Eih. ^
noftra, Patemis Exhortationibus ac Salutaribus referta Confiliis,
deftinamus.
Dat. apud Villam Novam Avinionen. Dicec. ii. Non. Julii,
Pontificatus noftri anno odtavo.
j^o. de Threntia.
Pro Epifcofo u^brimenjiy de Salva Gardia.
De CoKftabftlario Francix , Marefcallis , ^ aliis , ad Par-
tes exteras, fhper Attemptatis contra TreHgas reforman-
dis , profeEinris.
RE X , &c. Salutem. Ann. D
Volentes, Venerabilem Patrem, Robertum Epifcopum A- 1360.
brincenfem favore profe^ui gratiofo, fufcepimus ipfum Epilcopum, ^». 34.
ac Manerium fuum de Sandto Philberto, fuper R.illam, cum per- £. 3.
tinentiis, necnon Homines & Servientes fuos, ac Bona & omnes Fmnc.
juftas PoireOiones fua & Hominum fuorum de eodem iVlanerio 34. E. 3^
cjUK ad Redemptionem aliquam, Nobis aut Subditis noftris fol- m.6.
Ann.D, D EX univerfe & fingulis Capitaneis, Caftellanis, Pr^pofitis, Yr"^^ haclenus poiita non fuerunt, in Proteaionem & De-
1360. _*^ BaUivis, Miniftris, & aliis tidelibus fuis, ad quos &c. Sa- ^^'£^"' noftram, necnon m Salvam Gardiam noftram fpe-
Et ide6 vobis, c^f . ut in CoufimiUbus Literis.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Da:. apud Weftm. vicefimo fecundo die Julii.
lutem.
.4«. 34
E. 3. Cum mittamus, diledhim & fidelem noftrum, Stephanum de
Fr. 34. Cufyngton ad conducendum, per Diftriftus & Dominia noftra,
£. 3. m. in partibus Tranfinarinis , Nobiles Viros,
7-
Dominum de Tenes Co?iftabularium Traiicite ,
Marefcallum Dodcneham,
Marefcallum Buchecaud.^
Dommum de Craon ,
Dominum de Farteneye,
Baldevjyne Danekyii,
Qui, fub ftlvo Condudu noftro, ad diverfa loca, in partibus
Exteris ,
Pro Deliberatione , diledli &fidelis noftri, Bartholomxi deBurg-
herili , & aliorum Fidelium noftrorum , nuper in eildem partibus
contra formam Treugarum , inter nos & Confanguineum noftrum
Francix initarum, captorum,
Et ad ea , quoe contra eafdem Treugas , contra Nos & Fideles
noftros, funt attemptata, reparandum & reformandum funt pro-
fecfturi ,
Et ad injungendum, vobis, & omnibus aliis de Dominio & Po-
teftate noftris, fub gravi forisfa£tura noftra , ne prxfatis Dominis,
aut aliquibus Equitibus vel Peditibus de Comitivis fuis , eundo ad
ioca proedidta, ex cauiis praedidtis, in Perfonis, Equis, Bonis, vel
Rebus fuis, Dampnum , Moleftiam , Impedimentum aut Grava-
men inferatis , <^c. prout in Ctsteris de ConduBu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchae proximo futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftm. decimo tertio die Julii.
Confimiles Literas Regis de Salva Gardia habet idem Epifcopus
pro Maneriis fubfcriptisi videlicet,
Fro Manerio fuo de Farco.
Et pro Manerio Juo de Champeaulz.
An. 34.
E. 3.
Ibul.
' VI.
106.
Ann, D.
1560.
An. 34.
E. 3.
Ex Trm-
fcr.
Litera Eegis Francia ad Commttnitatem p^ilU de Rupella.
DE par le Roy,
A Maieure , Jures & Commune de la Rochelle.
Nos chierL & bons Amis,
Nous vous avons autrefois mande que, aus Treis Semaines de
la St. Johan dernier paflee, vous Envoyeftes devers nous, a Ca-
lais, Trois, ou Deux, ou certain nombre de Vous, de plus Sa-
ge.?j pour Parler a nous.
Et nous fommes venus a Calais , des le viij jour de ceft Mois
de Juilhet, & n'avons encores oyes nouvelles dcVous, ne aucune
Refponce; dont nous merveillons :
Pour que nous vous niandons, derechef, par Richardin d'Am-
bleville, noftre Chevauchcur, portant ces Letres, que vous en-
voyez Trois, ou Deux, ou pluliers de vous avifes, de nous ref-
pondre pour vous fur ce que nous leur parlerons touchant vous ,
& la dide Ville , & le prouffit commun de tout noftre Royaume,
a Fin que nous puiffons ordenner de la didte Ville.
De ConduBtt, pro Nttnciis Papte,
■yEnerabilis Vir Abbas Cluniacenfis, qui ad Regem in Angliam Ann D:
cx parte Domini Summi Pontificis in Nuncium eft venturus 1360.
habet Literas Regis de Conduftu , veniendo in didum Regnum' -^«- 34-
cum Triginta perfonis Equitibus de Comitiva fua, ibidem moran-'-^- 3-
do, & exinde ad propria redeundo, ufque ad Feftum Sandi Mi- ^*'<^.
chaelis proxim5 futurum duraturas.
Dat. apud Weftm. vicefimo fexto die Julii.
* Confimiles Literas R^is de Conduftu habet, Nobilis Vir, Hu- * VI.
go de Geneve, qui ad Regem in Angliam, ex caufa prsedifta, ^°1'
eft venturus, cum Viginti Perfonis Equitibus de Comitiva fua ,
per idem tempus duramras.
LiterA de ConduBtt pro prafatis , Conftabulario , Marefcal- p
lis , (^ ceteris, ■*■
Ann. D. R EX, &c. falutem.
1 360. Sciatis quod fufcepimus in falvum & iecurum Conduftum
noftrum , necnon in falvam Gardiam noftram fpecialem , Nobilem
Virum, Dominum de Fenes, Conftabularium Francix, ac quoG-
cunque Homines, tam Equites, quam Pedites, de Comitiva fua,
* eundo ad diveifa Loca, in partibusTranfmarinis, pro delibera-
tione , diledi & fidelis noltri , Bartholomxi de Burgherlli , & alio-
rum Fidelium noftrorum, in eifdem partibus, contra formam
Treugarum , inter Nos & Confanguineum noflrum Francis inita-
rum, captorum, & ad ea, quae contra eafdem Treugas llnt attem-
ptata, reparandum & reformandum;
Et ideo vobis mandamus, ^c. prout in fimilibus de Conduilu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad feftum Pafchx proximo futurum dura-
turas.
Dat. ut fupra.
Confimiles Literas Regis de falvo Condudu habent fubfcripti,
per idem tempus duraturas, & fub eadem Dataj videlicet,
Marefcallus Buchecaud.
Dommus de Parteneye.
Baldeijynus Danekyn.
Domivus de Craon.
Marefcallus Doudeham.
Stiper qmbnfdam j4rticulis , David de Bruys tangentibus ,
coram Rege <Jr Concilio trailandis,
(Atricius, Epifcopus Brechenenfis de Scotia, & Viginti Equites Ann. D.
de Comitiva fua, habent Litteras Regis de Condudtu, venien- 1360.
do in Regnum Angliae, ad tradtandum cum Rege, & Concilio An. 34.
fuo, fuper quibufdam Articulis,' Regem & David de Bruys de £• 3-
Scotia, Fratrem fuum, tangentibus, ibidem morando, & exinde Ven. Cn-
ad partes Scotiae redeundo , ufque ad Feftum Omnium Sandtorum mn.
proximo fliturum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo fextodie Julii.
Fer ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti , per idem
tempus duraturas, fub eadem Data; viz.
Fatricius de Dunbarr , Comes de la Marche , c^ de Mourref ., eJ-
Viginti Equites de Comitiva fua.
Magifter Walterus de Wardlan, Archidiaconus Laudonie de Sco-
tia , ^ O&o Equites de Comitiva fua.
Robertus de Erskyn, Miles de Scotia, <^ Decem Equites de Comi-
tiva fud.
yohannes de Frefton, Miles de Scotia, <^ Oilo Equites de Comi-
tivd Jud.
De Thefaurario Britannia conftituto.
R
Ann D.
1360.
EX,&c. Salutem.
■ Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedtione, diledli Clerici noftri, Egidii ./?«.'' 34.
de Wyngreworth plenids confidentes, e. 3.
Conftituimus ipfum Egidium Thefaurarium & Receptorem no- Fremc.
ftrum omnimodorum Redemptionuin , Reventionum, & aliorum 34. E. 3«
Exituum & Proficuorum dicti Ducatus, quocumque nomine cen- m.6.
feantur, quas ad nos pertinent, feu pertinere debent, & a quibuf-
cumque perfonis debeantur, a Fefto Sandti Michaelis, proxim6
futuro, per unum Annum, proximo fequentemj ita quod nobis
de Redemptionibus, Revcntionibus , & aliis Exitibus & Proficuis
prjedidtis refpondeat, & fidelem comporum inde reddat:
Et ideo vobis niandamus quod eidem Egidio, tanquam Thefau-
rario & Recepton noftro in codem Ducatu , in hiis , qua: ad vos
in hac parte pertinent , Rcfpondentes litis & Intendentes, & ei,
noftro nomine , Deveria veftra la omnibus faciatis, prout decct.
Incujus, &c. pcr prjsdidtum tempus duraturas.
Dat. apud Vvclteonallerium , decimo tcrtio die Augufti.
Per ipfum Regem <^ CojicHium.
Dd 3
De
214
CONVENTIONES, LITERiE
*VI.
ioS.
De traUando , fuper Pace & Liga perfetna ,
de Bruyce.
cftm
David
RE X Omnibus ad quos &c
Sciatis qubd Nos ,
Salutem.
De fidelitate & circumfpeftione, Venerabilium Patrum,
Johamii ^rchiepifcopi Eho-
rum^ Aitglia Primatis,
Thoma VunolmeJifs ,
Et Gilherti Karlioletifis ,
Epifcoporum ,
Ac
Diledtorum & fidelium no-
ftrorum,
Henrici de Percy ,
Radulfhi de Nevill ,
Thoma de L-ucy ,
Henrtci le Scnf
Et Thoma de Mufgraw,
Plenius confidentes,
Ipfos, Septem, Sex, & Quinque eorum ,
* Quorum prsefatum Archiepifcopum , alterum didtorum Hpi-
fcoponlm, & Duos prajdiftorum Henrici de Percy, Radulphi,
& Thomae de Lucy, Quatuor eife volumus,
Ad traftandum, componendum , & tranfigendum , oc pacucen-
dum, & effedtualiter concordandum cum,
Patricio Epifcopo Brechinenfi,
Patriciode Dunbar, ComiteMarchix, , , _ , c ..
Et aliis Procuratoribus & Nunciis David de Bruys de ^cotia,
Fratris noftri, aliorumque Praelatorum, Procerum, Nobihurn, &
Popularium Regni Scotix (quos negotium ipfum tangit) habenti-
bus ab eifdem ad fubfcripta facienda plenain, expreffam, ac hbe-
ram Poteftatem , de & fuper quibufcumqueDiffenfionibus, DUcor-
diis, & Debatis, inter Nos, Subditos, Alhgatos, & Adhxrentes
noftros ex una, & prxfati David Fratris noftri, Subditos, Alhga-
tos& Adhaerentesfuos expartealtera,
Et ad Pacem, & Ligas perpetuas, & finales, Noitro 6c Haere-
dum noftrorum nomine, cum David, Prslatis, Nobilibus, Sub-
ditifque praediftis efleauaUter ineundum,
Pacem, &c Ligas, ac aHa, quae traftata, compofita, paciiicata,
& ordinata fuerint in prsmillis, auc ipforum ahquo, Pcenis, Jura-
mentis, & quibufcumque Securitatibus vallandum & firman-
Ac omnia alia & fingula faciendum & expediendum, qu2e in
prxmiffis funt neceffaria, vel oportuna, etiamh Mandatum magis
exigant fpeciale, & qux Nos ipii faceremus, fi m prxmiffis perfo-
naliter fijiifemus , .
Plenam, & libcram, tenore praefentium, concedimus, <x com-
mittimus Poteftatem ; . .■ t
Ratum & gratum habituri quicquid per didtos , Archiepilcopum,
Epifcopos, Henricum, Radulphum, Thomam, Henricum, &
Thomaro, Septem, Sex, & Quinque eorum,
Quorum prsefatum Archiepifcopum , alterum didtorum Epifco-
porum, & Duos prxdidtorum Henrici de Percy, Radulphi, &
Thoma: de Lucy , Quatuor effe volumus, ^ - „
Aftum, Geftum, Traftatum, Compofifum, Tranfadum, Pa-
cificatum , & Concordatum fuerit in prxmiffis , & quolihiet eorum-
dem, fub Cautione & Obligatione omnium Bonorum noftro-
rum.
In cujus , &c.
Tefte Regeapud Weftmonafterium , vicehmo die Augufti.
Per ipfum Regem d^ Concilium,
nam , tenore * prarientium , Concedimus & Committimus Pote- Ann. D.
ftatem: 1360.
Ratum habentes & gratum quicqnid iidem, Ricardus, Milo, E. 3.
& Nigellus, vel eorum ahquis, vice & nomine noftris, fecerint, *VI.
vel fecerit, in praemiffis; 109.
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, in fide, ligeantia, & obe-
dientia, quibus nobis tenemini, & fub forisfa£tura Vitae & Mem-
brorum , & omnium ahorum quae nobis forisfacere poteritis, in-
jungimus & mandamus quod prsefatis, Ricardo, Miloni, & Ni-
gello , & eorum cuilitjet , tanquam nobifmet iplis . in praemiffis fa-
ciendis &exequendis, Intendentes fitis, Refponaentes , Confulen-
tes, & Auxiliantes, quotiens & prout iidem, Ricardus, Milo, &
Nigellus, vel eorum aUquis, vobis , vel alicui veftrum, fcire fece-
rint , vel fecerit , ex parte noftra.
In cujus , &c.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo die Augufti.
Ter ipfim Regem.
Confimiles Literas Regis habent Amanenus de Lebreto Dominus
de Logozano, & Amanenus de Pomeriis, MiUtes, de praemisi
fis faciendis , fub eadem Data.
De Attemftatis contra Treugas , inter Regem (^ Confan-
auincum fuum Francix uhimo initas, debite reforman-
dis.
An. 3+
E. 3.
Fran.
Ann. D. n EX , &c. Salutem.
1360. r^- Sciatisquod, . ,■ r -n,
Cum ut ex relatu plurimorum accepimus, diverfa Dampna,
Iniuri2e,'& Gravamina Gentibus de Regno Francise, per Subdi-
tos & Gcntes noftros , poft & contra Treugas , mter Nos & Con-
3+. £. 3. fanguineum noftrum Francix ultimo initas, diverfimode mferantur,
"'•5- unde plurimum conturbamur,
Et, quia ad obfervationem Treugirum praedidtarum fumus vin-
culo luramentiaftriai, intime defiderantes quod Treugx lilx m
omnibus, quatenus ad nos attinet, abfque violatione teneantur,
Et quod Delinquentes contra eafdem pumantur,
Ac de fidelitate & circumfpedtione, dileftorum & hdehum no-
ftrorum, Ricardi de Staffbrd, Milonis de Stapelton, & NigeUi
de Loryng, plenius confidemes,
Ad informandum ipfos viis & modis, quibus mehus expedire
viderint, de omnibus Dampnis, Injuriis & Gravammibus, Gen-
libus dl didto Regno Francix, poft & contra Treuga^ praedi-
dtas, per Subditos & Gentes noftros, m quibufcumque lerns &
Locis, in didtis partibusuanfmarinis, lUatis,
Ec ad eadem Dampna, Injurias, & Gravamina, ac omnia alia,
contra formam Treugarum priedidarum, per Subditos & Gentes
noftros actemptaca , debite reparandum & retormandum , & repa-
lari & reformari faciendum, „ „ ^ . , r
Et ad omnes illos, quos eis Rebelles, Contranantes, vel Ino-
bedientes invenerint, affumpto «bi, fi neceffe foeric, coco Polle
quod de Fidelibus noftris in Panibus iUis congregare poterunt , ca-
riendum, areitandum, incarcerandum, & Terras & Bona lua in
manum noftram feiiiendum & confifcandum , ipiofque alias, juxta
eorum Demerita, caftigandum & puniendum, eodem modo quo
Nos ipfi faceremus fi praefentes eflemus,
Eifdcm, Ricardo, Miloni, & Nigello, & eorum cuihbet, ple-
Pro Principe Walliit , de plenis Potejiatibus ad tranfigendum,
exequendum, O" complendttm omnia Capitula in Tratla-
ttt Bretigniaci concordata,
LE Roi, a noftre Trefchere Ainfhex Filz, Edv/ard Prince de Ann. D.
Gales, Ducs de Comewaille, & Conte de Ceftre, Sa- n,6o.
lutz. -An. 34.
Por ce que certain Trete de Paiz & d'Accord ad efte fait & ^.3.
purparle, devant la Citee de Chartres, Clnuf.
Entre Vous & aucuns noz Confaillers, ou noun de nous, d'une 34- ^•Z-
part, & certains Prelatz & Seignurs dc France, ConfaiUers de, h *•
noftre Coufin , le Dauphin de v ienne, Regent le Roialme de m. 6.
France, ou Noun de Lui, de fon Piere, noftre Coufm, & de
touz les Subgitz du dit Roialme d'autre part,
Sur toutes lesContentions, Diffencions, &Debaz, qu'ont eftes
meues & demefiies entre Nous & Eux, a caufe du Roiaime & de
la Corone de France ,
Et fur ce ont efte faites Lettres, en certeine forme, paffees &
feallees d'une Couftee & d'autre,
Nous,
VeuUantz proceder fur TefFed & acomplifTement des dltz Trai-
tiez, auffi avant comme U purra touchier a Nous & a noilre
Partie ,
Et confienz entierement de voz Sens, Lealte, & Difcrecion,
Vous donnons & commettons, par le tenour des prefentes,'
Auttorite, plein Poair, & Mandement efpecial de Parler, Treter,
Compofer, Tranfiger, Pacifier, & Acorder, avec noz ditz Cou-
fins de France, leur Commis & Deputez efpecialx en celle Partie,
fur quanque touche ou purra toucherlesditzTraitez dePees&d'Ac-
cord , generalment ou efpecialment ,
Et de proceder fur quanque eft compris en yceUes Tretez, &
Lettres fur ce faites , jufqes a lour finable expedition & compliffe-
ment,
De Demander, prendre, & Refceivoir, en Noun de Nous,"
certaines Hoftages, Sommesd'Or, Chaftealx, Villes, & FortereP
fes, & toutes autres chofes, que nous doivent eftre Uverez &
baiUez par force des ditz Traitez & Lettres, & par quelconque
caufeque ce foit,
De faire & donner auffi Acquitances, Seurtes, Caucions, Co-
venances, & Padtions, Obligacions & Piomeffes, tant par Let-
tres, come autrement, & tantz, & tieles, & fi fouffifantes, com-
me bofoignera, & comme purra eftre acordez entre les Parcies, &
la condicion du fait requiert,
De donner Lectres & fauf Conduit a toutes les Perfonnes du
Realme de France, par quelconque caufe que fe foit, & as termes
que vous plerra ,
De jurer & baUler, en ncftre Alme, toute manere de Serement
loifible ,
De fubftituer autres, Un ou Plufours, en veftre Lieu, que aient
femblable Poair ,
£t niencmains de donner & faire, prendre & refcevoir, execu-
ter & expedier toutes autres chofes, lingulres, necefleres, & bo-
foignablesa rexpedicion, execucion, & compliffemenc des dicz
Traicez,Accords,&Lettres, & felonc * la manere & forme d'y-
celles, auffi avant come les Trecez, Acords & Letcres devancdites
feuffenc de Moc en Moc exprimez & defclarez en ces prefences,
& come nous ferrions fi nous y feuffions en noftre propre per-
fonne ,
Ec donnons auffi a vous, noftre dit Filz, le Prince, Auftorite
& plein Poair d'adjoufter & fupler a ceft prefent Poair & Mande-
ment, li aucune chofe (blempnele, ou de fubftance, ait efte omis,
ou entreleffe, par occupacions, ou autrement, que ferreit expe-
dient ou profitable a les chofes de'/antdites ,
Et de faire toutes aucres chofes necefferes en ceUe Parcie , com-
bicn que pluis efpecial Poair & Mandemenc en ferroic requis,
Et , au drein, promettons avoir Ferm & Aggreable couc ce, que
ferra Parlee, Traicie, Accorde, Covenance, Compofe, Tranfi-
ge, Pacifie, Promis,Jure, Oblige, Done, Demande, Refceu,
& Fait par vous, noftre dicTrefchere Filz., le Prince, voz Com-
mis, Subftituz, & Deputez, en Noun de Nous, en chofes de-
vantdites & chafcune d'ycelles, defter a Juggement & paier chofe
Juge, fur Caucion & Obligacion de touz noz Bienz, prefentz & a
venir.
En tefmoignance , &c.
Don. fouz noftre Grant Seal a Weftm. le xxiv jour d'Augft.
Suptr
VL
ET ACTA PUBLIC
215"
Ann. D
1360.
An. 34.
E. 3.
£.3.?. 2,
m. 6.
Sttper Negotiis Dncis BritaHni<e apttd Calejium e.vpediendis.
RE X, diledto & fideli fuo Capitaneo noftro in Duca-
tu Britannix , vel ejus Locum tenenti , ac Egidio de Wyn-
greworth, Thefaurario & Receptoti noftro Exituum didi Ducatus,
Salutcm.
Ciim, Nobilis Vif & fidelis nofter, Johannes de Monte Forti,
Dux Britanniae, per Literas fuas fpeciales, Henrico de Kaer, Ve-
nabes de Kallac , & Johanni Batwallon , Militibus ejufdem Duca-
tus, - - Abbati de Prayers, Magiftro Johanni Locmene Archi-
diacono Vanaten. Johanni Coupegorge , & Johanni le Barbu , de
eodem Ducatu , nuper rogando , mandaffet ut apud Calefmm , pro
Negotiis ipfius Ducis ibidem expediendis, ad Terminum jam pra:-
teritum advenifTent,
De quorum Adventu Nos aut dictus Dux nondum audivimus
nova certa, unde plurimum admiramur,
Ac jam praefatus Dux, per Literas fuas fpecialiores, Perfonis
prsdidlis, de quarum fidelitateSc circumfpedtione ad plenum con-
fidit, requirendo refcribat ut ad didtam Villam Calefii, ne per ip-
farum abfentiam dicfta Negotia Ruinam (quod abfit) patiantur,
cum omni celeritate, qua fieri poterit, dirigant greffus fuos, ita
quod fint ibidem die Dominica , proxima poft Feftum Sandi Mi-
chaelis, proximo futurum, ad dtimum, Informationes & Senfus
fuos in diitis Negotiis feliciter impenfuri ,
Nos , cum expeditio didlorum Negotiorum infideat intime cor-
di noftrOj Adventum didtarum Perfonarum feftinum defiderabiliter
afFedtantes, vobis mandamus quod Perfonis praedidtis, ad prsedi-
dlram ViUam fic accefTuris, Sumptus & Expenfas fuos, veniendo
ad eandem Villam, ibidem morando, & exinde ad Propria rever-
tendo, de Exitibus didti Ducatus, in Cuftodia veftra (jiraifate
Thefaurarie) exiftentibus , omni excufatione ceflante , folvi taciatis,
ne, in veftri defedlum, Adventus Perfonarum illarum ad didtam
Villam ultra didtum diem aliqualiter prorogetur :
Et ab eifdem Perfonis Literas fuas Patentes, Summas quas eis fic
fblveritis Teftificantes , recipiatisj quas vobis (pr;efate Thefaurarie)
in Compoto veftro allocari faciemus.
Tefte Reg^ apud Weftmonafterium , vicefimo nono die Au-
gufti.
Fer ipfum Regem.
Licentia Carolo de Bloys coacejfa comparendi coram Rege c^
Confangnineo fno Francia in Villa Calejii , (^ abinde li-
bere recedendi.
Ann.D. n EX, &tf. Salutem.
1360
A.I. 3+.
£. 3.
Ibid.
* VI.
Quia per Traiftatum Pacis, habitum inter Nos & Confan-
guineum noftrum Francise, Nobilis Vir, Karolus de Blefis coram
nobis & Confinguineo noftro prscdidto , aut Deputatis noftris fpe-
cialibus in hac parte, debeat, ad certum, jam prsfixum Termi-
num * in Villa noftra Calefii comparere, S-c.prout fupra de Dat.
18 fun. iifqne hac verha; viz.
Eriam non obfbntibus quibufcumque Caufis, Padtis, Conven-
tionibus, feu Petitionibus , quas Nos, feu alii noftro nomine, aut
ex parte noftra, proponere poffemus erga didtiim Karolum, feu
quod forte pofTemus dicere ipfum non complevifle Pa6ta feu Con-
venriones, alias inter Nos & Ipfum ex caufa fuoe Redemptionis
prxdidtae fadta , vel alias ex quacumque causa pro toto tempore re-
troadto, & etiam tempore prxfentis falvi Condudtus noftri du-
rante ,
Abfque eo quod Nos, feu alii noftro nomine, vel de parte no-
ftra , pofllmus per quamcumque Requeftam , feu aliam viam qua-
lemcumque impedire feu impediri facere , detinere feu detineri fa-
cere , feu etiam occupare didtum Karolum ex causa feu occafione
prsemifforum , vel aliquorum eorumdem , aut alia causa feu occa-
fione quacumque,
Volumus & concedimus quod didtus Karolus , cum Comitiva
fua prxdidta , ad didtum. locum Calefii , vel alibi , ubicumque ne-
neceffe feu expediens fuerit, ob hanc caufam poflit ire, venire,
morari, & abinde recedere libere, abfque impedimento quocum-
que ,^ ubicumque fibi placuerit , durante tcmpore iftius falvi Con-
dudtus noftri,
Quse prxmiffa omnia & fingula hiona fide promittimus inviola-
biliter obfervare, & a noftris Subditis volumus facere obfervari;
praefente falvo CxDndudtu duraturo quamdiu didtus Confanguineus
nofter Francix erit apud Calefium , & ufque ad Tres Menfes poft
cjus Receffum a Villa Calefii fupradidla.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. ultimo die Augufti.
De Commijfariis , Juper Ou^tftione , inter Jo. de Monteforti
& Carolum de Bloys , pendente , ajfgnatis.
Ann.D T E R6i a, noz Cheres & Foialx Confeillers, Rauf Conte de
-- ' '-' Staftord, Gauter Sire dc Manny, & Maiftre Johan de Carle-
ton, Deaii de Welles, & Maiftre Johan Barnet, Arcedeacne de
Londres, Saluz.
Come en la Traitiede Pais, acorde darrenerement devant la Ci-
tee de Chartres, entre Nous & noz Coufins de France, compris
eft, que Appellez,, par devant Nous & noftre dit Coufin le Roi,
ou noz Deputes efpecialx, les Partics Principales, de Montfort &
de Blois, entre quelles Debat y jr la Duche de Bretaigne, & fes
appertenances , par Nous, ou par noz. ditz. Deputez, Nous nous
dcurons enformer, du Droit des dites Partics, & nous enforcier
de mettre les dites Parties a acort , fur quant qVft en Dcbat par en- Ann. D.
tre eux : \i,<io.
Nous confientz enderment de voz fens, loialtez & difcretions, ■E'*'^- J-
vous ordenons, & eftablifons noz Deputez efpecialx, & a vous
enfemble, & a Trois de vous, donons & commettons, par le te-
nurdes prxfentcs, Audtorite, plain Poair &Mandement, de vous
enfourmer, ou Nom de Nous, enfemblement avec noftre Coufin
le Roi fufdit, ou fes Deputcz efpecialx en cellePartie, fur leDroit,
que les dites Parties dcBloys & deMontfort fe dient avoir a la Du-
chee de Bretaigne & fes appertenences devantdites; & de mettre
les dites Parttes en Acort fur quant q'eft en Debat par entre eulx ,
par toutes les bones maneres & voies que fe purra faire : & de pro-
ceder outre en meifme la Bofoigne jufqes a l'expedition & final
compiiirement d'icelle : &: de faire toutes autres chofes necefteres
en ccUe Partie, fi avant, come nous y fuiflbns prefentz:
Relervantz a nous la Prolation dc la Sentence & Jugement, que
fe donrront ou ferront fur la Duche, Debat & Acort, devant-
ditz.
Eh Tefmoignance, &c. nous avons fait faire ceftes nos Lettres
Patentes , a durer jufqes a tant que nous les vourrons repeller.
Don. a la Citee de Londres, le xx jour de Septembre.
* VI.
112.
* Pro Literis Regis, fuper Matrimonio contrahendo Difpen'
fktio Papx,
INnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, carifTimo in Ann. D.
Chrifto Filio Ldwardo, Regi Anglias IUuftri, Salutem & Apo- .^5"°'
ftolicam Benedidtionem. '^'*- ?+•
Serenitatis tux prjecelfa Devotio, per quam te reddis Altifrimo ^- ^-
& Romanae Ecclefiae, Matri tux, non fine multae laudis fonoro ^^ ^**"
prxconio, gratum mulripliciter & acceptum, mcntem noltram ex. '"^*'-
citat & induic ut Peritionibus tuis, quantum cum Deo poffumus,
Favorem benivolum impendamus.
Sane Petirio tua , nobis exhibita , continebat quod Tu defideras
Duos, ex Liberis tuis, quos ad hoc duxeris eligendos, cum cerus
perfonis,
Non obftante quod ipfi Duo Liberi & Perfonx invicem , Quar-
to Confanguinitatis gradu vel Aflfinitatis, etiam ex utroque latere,
qualitercumque conjundti exiftant, & quod eriam inter ipfos im-
pedimentum Publicx Honeftatis & Juftirix fore nofcatur,
Matrimonialiter copulari ;
Sed quia id, prxmiffis obfiftentibus, fieri non poteft, Difpenfa-
tione fuper hoc Apoftolica non obtenta.
Nobis humiliter fupplicalti, ut providere, fuper hoc, ipfis Duo-
bus Liberis & Perfonis, de oportunx Difpenfauonis beneficio, de
Benignitate Apoftolica, dignaremur:
Nos igitur, ex certis caufis, pro parte tua nobis expofiris, hu-
jufmodi Supplicarionibus inclinati, ut prxdidti Duo ex Liberis
tuis, cjuos ad hoc, ut prajfertur, duxeris eligendos, five Mares five
Fseminse exiftant, & Perfonx prxfatae, fi ipfie & didti Duo Li-
beri tui matrimonialiter voluerint infimul copulari, hujufmodi Ma-
trimonium invicem contrahere, & in eo, poftquam conuadtum
fuerit, remanere licite valeant,
Non obftante quod, ut prxfertur, Quarto Confanguinitatis,
vel Affinitatis gradu , eriam ex utroque Latere , qualitercumque in-
vicem ipfi Duo Liberi & Perfonae fe contingant , feu fi inter ipfos
Impedimentum Juftirix Publicae Honettatis fore nofcatur ,
Cum eifdem Duobus Liberis & Perfonis Audtoritate ApoftolicS,
tenore prsefentium, Difpenfamus,
Prolem, fufcipiendam ex hujufmodi Matrimoniis, Legitimam
nunciando ;
Nulli ergo omnino Hominum liceat hanc Paginam noflrae
Diipenlarionis infringere , &c.
Dat. Avinion. xi kal. Odtobr. Pontificatus noftri anno odtovo.
Sub Tilis fericis Jlavi rubeique coloris.
R. G. R. Fabri.
De Jocmditate Papa , propter Pacem ftpedinam.
INnocentius Epifcopus, fervus fer\'orum Dei, carififimo in Chri-
fto Filio, Edwardo Regi Anglix lHuftri, Salutem & Apofto-
licam Benedidtionem.
Sicut, per alias noftras Litteras, Jocunditatis noftrx feriem, fu-
per refonnatione Pacis & Concordite, inter Te & cariflimum in
Chriflo Filium noftrum Johannem R^em Francix Illuftrem ini-
tse, lauus conrinentes , Serenitati tux fignificare curavinius, cxulta-
vit Cor noftrum in Domino , & mentem noltram ingcns comple-
vit Alacritas ; cum , ferenatis Dilcordiarum Nebulis , Pacis Spiri-
tum tam diulurna fugare Diflidia fentiremus:
Nunc etiam ciim prope eft ut laudabilibus fanctifque Principiis
finis debitus tribuatur , magis in Domino gaudemus.
Eya! igitur, Incliri Principes, laudabilia Cacpta perficite, tantis
Finem A'lalis imponite, ut Tot Dampna fecura Pax fuppleat, &
Rerum ac Perfonarum Pericula longa Tranquillicate compenfet.
Hac quoque Litterarum brevitate tuam &, per alias confimiles,
didti Regis ferenitates hortamur, & in audtore Pacis attciuiiis ob-
fecramus, quatinus circa Confervationem dictx Pacis in partibus
folicitis Itudiis inccndatis; ne interim, diim, quod abfit, hoc prx-
teriret * incuria, iVIala inPejus crciccrcnt; quibus, Maiignanrium
indurata nequicia, & laxatis A'Ialorum habenis, non de facili pof-
lint Remedia falutis apponi.
Dit. Avinion. vii kal. Octobr. PontiScatijs noftri anno odtavo.
Sigillufn dejideratur.
Jo. de Florentia.
Bulla.,
Ann. D.
1360.
An. 3+.
E. 3.
£x Au-
togr.
*VI.
21J.
ti6
CON V E N T I O N E S, L I T E R iE,
Ajih. D.
An. lif.
■E. J.
Ex Au-
mr.
praEmiflis faciendis & exequendis, intendentes fitis, re^ondentes, «nn. D,
Confulentes, & Auxiliantes, quotiens & prout idem Comes vo- yj^ '
bisj vel alicui veftrum, fcire fecerit ex parte noftra. *^'''' 3'
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, tricefimo die Septembris.
Ter ipfum 'Regem.
Bttlla, fro .^n.xilio, contra Barnabonem de VicecomitibHS ^
a Chrifiiamjjimo Rege , impetrando.
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri-
1 fto Filio Edwardo, Regi Anglis lllaftn , Salutem & Apoftoh-
Sincerje Devotionis afFcftum , quem ad Sedem Apoftolicam ac Obligatio Domini de Albigny , ad reintrandffm in Pri-
Romanam gefferunt Ecclefiam tui Progenitores , ^"'^"5 nedum in y
Dignitate Regia , fed etiam in Virtutum laudabilium & Gratiarum J
multitudine fucceffifti, ^? ^"^^"^^ .^,f ""^"^^SJr^^^^^^^^ A ^ouz «^^"'^' <' ««^^ L^^"^^ ^'"ront, Reynaud Sire d'Albi- Ann D.
tes, ac Ipforum & Tua fada magnifaca contempiantes, «^uiiuami ^ gnye,_Saluz en noftre Seigneur. iS^o.
Reaioe exponimus confidenter , ,, ,• , r c ■•
6u6d Barnabosde Vicecomitibus , Miles Mediolancnfis, Spiri-
tu Malignitatisaffumpto, ac Dei timore poftpofito , Patrimonium
RomanS Ecclefue, ipfiufque C.vitates & Terras, & Jura jamdu-
dum invadere praefumpfit, & invadere continuo, colleais hoftili-
ter fuis Viribus, non defiftit. „ ,- ,. • j- .
Propterquod, exdebito nobis injunax folicitudm.s , patnrno-
nium Ipfum^ cog.mur & mtendimus Smr.tualjus & Temporahta
Remediis prsftante Domino, detenfare, & ab .pfius hccleiicTe
S & bevotis Subfidia poft^are, ut noftr.s & .pforum Prxfi-
diis didti Barnabonis, temerana nimis & injunola, huiufraodi m-
vafio propellatur.
Come Haut & Puiflant Prince, le Prince de Gales, en noun "^" 34"
de fon Seigneur & Piere le Roi d'Engleterre , de qi nous fumes ^- ? •
Prifoner de Guerre, par Poiflance Roiale ent a lui done, noias ^^ ^*"
eit ottroie, par fes Lettres, Congie & Licence de nous tranfpor- '"•S''*
ter as parties de Normandie , pour y entendre fur le Reparement
dcs Attemptatz, encontre les Trieues, darreinement Accordeesde-
vant la Citce de Chartres, jufqes a la Feft de touT. Saintz. pro-
chein avenir,
Nos pourtant, de noftre franche & aggreable volente , &fanZ
aucune torce ou coadion, promettons en bone foi, & fur noftre
honeur de Chivalerie, que, pendant laTerme devantdit, nous de-
Te,
Filios, Androynum Abbatem • . - „
nenfi biacefe; Apoftolicx Sedis Nunc.um, & Hugonem Pele-
gdn , Thcfaurarium Ecclefix Ucheteldenl.s ad tux Celf.tud.n.s
prxfcntiam deftinamusi qui tibi, ex parte noftra, Fadi Senem &
Intentionem nol^ram in prxmifl^s latius explicabunt .
Excellentiam Regiam rogantes, & obfecrantes, m Domino Je-
fu Oirifto, quatinu^s, ad ^efendendum diftum Patr.mon.uin, In-
valkn & nequitcr, u't prxmittitur , Impugnatum, Potent.x Regix
Dexteram aux.l.atricem extendens , efl^cax Remed.um ahquod ad
reprimendam d.di Barnabonis prxlumpt.onem impendas,
Ac, prxdidis Nunciis, veleorum alten, per Te data fide ple-
naria in hiis, qux fupcr prxmiflis, pro partenoftra, tux Magn.fi-
cemix expUcabunt, vias exquirere atque modos velit tua Serenitas,
rer quas, tuo, Fili Benediftionis, .ntervemente auxilio, didtum
Patrimomum dcfcnfeturi ut tibi didx detenl.on.s Proinot.o apud
Deum cedat ad xtcrnx Retributionis mentum, & apud Homincs
ad tuum & Succeflbrum tuorum laudis titulum fempiternum.
Dat. Avinion. vii. kal. Odtobr. Ponrihcatus nofta anno oaavo.
Suh Filis Canabaceis.
Ann.D
1360.
An. 34.
£. 3.
Fmnc.
34. E. 3
tn. f.
*VI.
110 propcuacur. \4.,„iC^pnfMm Reciirrentes & de "lorrons loial Prifoner du dit Roi d'Engleterre , & de fes Heirs,
Ad mx ig.tur Magn.tudm.s ^ '"'J"" '^^ .^^'VLe^ "^ "^ ferons armez, fe ce n'eftoit fur garder noftre propre Corps
, Chriftianiffimo Rcge, Serente^ fiduc.am fingijarem ,^^ e^^^^ ^,^^^ j^^ ^^^^ ^ demorrantz a caufe de la Reparan^n
.c A,.Hrnvnnm Abbatcm Monaftern Uun.acenl.s, Matuco- des Attemptatz , & Confervation des Trieues devantdites.
Et plus promettons , que nous Rendrons noftre Corps en Pri-
fon, a la Ville de Calais, dedeinz le Terme devantdit, & demor-
rons Prifoner illoeqes , ou aillours qe plerra au dit Roi d'Engleter-
re, & a les Heirs, fanz partir de illoeqes, fi ceo n'eftoit par efpe-
cial Congie du dit Roi d'Engleterre , ou de fes Heirs devantditz.
Et toutes ceftes chofes, & chefcune d'ycelles, Nous Volons,
Grantons & Promettons au dit Roi d'Engleterre , a fes Heirs, &
a, Noble homme, Monf.eur Gauter Sire de Manny, a qe nous
avons pleviz & creance noftrefoi, & aTabellion defouz efcript,
Stipulantz, en Noun du dit Koi d'Engleterre, fes Heirs, &
pour eux, & pour touz les autres, que la Bofoigne pourra tou-
cher en apres,
De Tenir, Parfaire, Attendre, & AcompHr, dePoint en Point,
fanz dire, faire, ne propofer, en Jugement, ne dehors, aucune
chofe au contraire,
Vollantz & grantantx que, fe rien eftoit Fait, Dits, ou Propo-
fe par Nous, ou jiar autre pour nous, au contraire des chofes
devantdites , ou aucune d'ycelles , ou fi , jufte empefchement cet'
fant, nous defFaillons d'entrer noftre Corps en Prifone, as Lieu
& Terme, & par maniere * que dit eft , que delors nous foions te-
nuz & reputez pour Faulz, parjure, & convencuz de Foi men-
tie, en touz lieux, & par devant touz Seigneurs, & que toute
Audience nous foit denye & refufe.
En tefmoignance des queEes chofcs nous avons mys noftre Seal
a ces prefentes Lettres,
Et requis aufli Meiftre Johan de Branketre, Tabellion fbuz
efcript, q'il y mette fonSigne, pur plus grande fermete des cho-
fes avantdites.
Ce fu fait en la grande Sale de la Ville de Calais, ou Dyocefe
de Tyroene, le fecund jour de Odlobre, TAn de Grace Mill.
CCC. LX. courante la xiii Indidtion, le Oytifme An du Ponti-
cat le Pape Innocent vi , en la prefence
Jo. de Florentia.
*vi;
J)e Camtaneo & Locum tenente Regis in Regno Francia
conjlitnto.
Ri
EX univerfis & fuigulis Archiepifcopis , Epifcopis, Abbati-
bus Prioribus, Ducibus, Marchionibus , Comitibus, Baro-
nibus^ Vkecomitibus, Capitaneis, Caftellanis, Mihtibus Scutife-
ris donftabulariis, Cuftodibus Caftrorum, C.v.tatum, ViUarum,
&\torum Locorum, Balliv.s, Prxpolius Officiarus, M.mftr.s
. &omnibus aliis, ad Fidein, L.gcantiam, & Obed.ent.am noftras
in Regno Francia & Ducatu Normann.x exiftentibus, Salu-
tem.
DTfideh^ate, probitate, & circumfpedlione, diledti & fidelis
noftri, Thomx de Holand, Comitis Kanux, plenius conhden-
tcs
* Ipfum Comitem Locum noftrum tenentem & Capitaneum
in Regno & Ducatu prxdidis facimus & conftimimus per prx-
Dantes & concedcntes ei plenam Poteftatem & Mandatum fpe-
ciale, pro nobis& nomine noftro, Civitates , Villas , Caftra, For-
talitia, & Loca, per Gentes noftras occupata , ingrediend., & de
falva & fecura Cuftodia eorumdem, prout ad majus commodum
noftrum vidcrit, difponendi, o l /r- f /!• ■ o
Merum & mixtum Impenum, ac altam & ballamjultitiam oc
Jurifdidtionem , qux requiritur, exercendi,
Esercitum congregandi & ducend.,
Et Attemptata, contra Treugas, mter Nos & Conianguineum
noftrum Francix ultimo initas, per Gentes noftras, debite refor-
mand. & reparandi,
Et confimilem Reformationem & Reparationcm Attemptato-
rum, per Gentes Partis Adverfx, pro parte noftra, petendi &
exequendi, • ,• o •
Contrarios & Rebclles perfequendi, areftand., capiendi, & m-
carcerandi, & Terras & Bona fua confifcandi, & alias, prout ju-
ftum fuerit, puniendi,
Del'
Honeurable Pierffe en Dieu ,
UEve/que de Ifytuefire,
Et,
Les Nobles & Puiflantz Sei-
gneurs ,
Le Duc de Lancafire^
Les Contes,
D'Aru7tdell,
Et de Stafford,
Meiftres ,
yohati de Carleton,
yohan de Barnet,
Adam dc Houton,
Wdliam de Loughtehurgh ,
Sires cn Loys,
Et plufuresTeimoignes es cho-
fes devandites.
B. R.
Pro Duce jiurelienji, fe in Obfdem reddituro, de Cnjiti'
mis non folvendis, *
D EX Univerfis, &c. Salutem'. An~. D.
'•^ Sciatisquod, 1360.
Ciim, NobiUs Vir & Confanguineus nofter, Dux Aurelienfis An. 34.
fe in Obfidem, pro Fratre noftro Francix, in Angliam jam fit £. 3.
redditurus, Cdef.
Nos, ad fupplicationem ipfius Ducis, concefT.mus ei quodipfe 34- E. J."
omnia Blada, Vina, & alia VidtuaUa fua a partibus Cilmarinis, p.i.m.f.
quxcumque fuerint, pro munitione & expenfis Hofpitii fui, in
diftum Regnum noftrum Anglix abfque fraude adducenda, in
ipfum Regnumj pcr Diftricftus & Loca ejufdem Regni &^alibi,
Et omnia alia, qux ad officium Locum noftrum ttnent.s & adduci faccre valcat abfque Cuftuma, Subfidio, Pedagio, Gabalo,
" "" ""' '"" "' aut alia Pvcdeventia, feu Impofitione quaUcumque, ipfo Duce in
Obfidem in Anglia fic morante :
Et ideo vobis mandamus quod di£tum Ducem , aut Suos in hac
parte, contra hanc ConcelTionem noftram, non impetatis, mole-
ftetis in aliquo, feu gravetis; fet ei, quicquid in contrarium at-
temptatum fuerit, id debite corrigi faciatis, & abfque morx dif-
fugio reformari faciaris.
Quamdiu didus Dux Obfes fijerit duraturas.
Dat, apud Calefium, decimo fexto die Odtobris.
Ver i^um TUgem.
Capitanei in Regno & Ducatu prxdiftis pertincre nofcuntur, &
neceffaria fuerint vel oportuna, faciendi & excercendi, et.am li
mandatum exigant fpecialei
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per
didtum Comitem Adum vel Geftum fuerit in Prxmiflis, vel ali-
quo Prxmifforum;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, in Fide, Ligeantia, &
Obcdientia , quibus nobis tenemini , & fub forisfaftura Vitx &
Membrovum , & omnium aUorum qux nobis forisfacere poteritis,
injungimus & mandamus quod prxfato Comiti, tanquam Capita-
neo & Locum noftrum tenenti in Regno & Ducatu prsedidlis, ia
Pr#
ET ACTA PUSLICA;
txj
Ann. D.
£. 3.
Ibid.
•VI.
21G.
Ann. D.
1360.
Aii. 34..
E. 3.
Cdef. 34..
£. 5. f.
Pro Familiaribus pr-efati Ducis,
RE X Omnibus , ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qu6d,
Ciim, Nobilis Vir & Confanguineus nofter, Dux Aurelienfis
fe in Oblidem , pro Fratre noftro FrancisE , in Angliam jam iit
rediturus ,
Concellimus ei quod omnibus Gentibus difti Ducis, cum ipfo,
vel penes eum, inAngliam profedluiis, quos, per Literas fuas Te-
ftimoniales, aut Loca fua tenentium in partibus Cilmarinis, cum
ipfo Duce, vel de Familia fua liquere poterit elTe, Literas noftras
lalvi Condudus, per Obedientiam & Diftridtus nollros, pio Se,
Equis, Hernefiis, & Bonis fuis, veniendo in Regnum Angliae,
ibidem morando , & exinde redeundo, quotiens fibi expedire vi-
debitur, pro tempore, quo diftus Dux lic in Anglia Obfes fuerit,
fieri faciemus; quod promittimus per pr;.«fentes.
In cujus, &c.
Dat. apud Calef. decimo fexto die Odlobris.
Ter ipfum Regem.
^ Pro Contite de TaMcarvill , fnper fino ^ Mercimoniis in
Angliam ducendis.
chafcune d'icelles, nous avons Selle ces prefentes Lettres de noftre Ann. I^j
propre Seel. il6o.
Faijtes & Donnees a Bouloi-ne fur la Mer , le xxij jour dOdo- £(/1/. 3;
bre, TAn de grace JMil, Trois Ccns, Soxxante.
Sigillum ohlongum Epifco^ale, Cerie ruhete impyejfuin , a Cauda
Fergamefiie.
Super Redemptione antediEla, Ol/ligatio Comitis de Tancar-
ville er Roherti de Lorriz..
A
R
EX, &c. Salutem.
Supplicavit nobis Comes de Tancarvill, ut ei Licentiam
concedamus quod ipfe Blada, Vina, & alia Mercimonia fua, de
parribus Normanni<£ , Andegavi^ , & aliunde in partibus illis , per
Regnum Francise , in Regnum nofirum Angli.e, quotiens iibi pla-
cuerit, & ad quse loca fibi expedire videbitur, per Homines &
Servientes ipfius Comitis ducere valeat licitc & impune ,
Tou2 ceuls, qui ces prefentes Lettres verront ou drront, Je- Ann. D;
lun Conte de Tancarville, Vicontez de Meleun , Chambel- 1x60.
leur de France & de Normandie, & Robert de Lorriz,, Seigneur Art'. 34;
Dermenoville, Chivjler, confeflbns que Noai, & chafcun ile t. 3.
nous, pour le tout , fomes Tenu2, & Obligiez a, Trefexcellant & i..- Am-
Trefpuiilant Prince, Monfer Edward, pir la gr.ice de Dieu, Roy togr.
d'EngIeterre , en NeufMile Efcuz, d'Or, du Coing du Roy jehan
Melieur , Cinquante Mars d'Argent dc Paris ouvres , & un bon
Courlier du pris de Cent Moutons d'Or , pour la caufe de Refte
de la Raencon, de Reverent i^ere en Dicu, Monlieur Gilles de
Lorris fEvefque de Noyon, & pour autres certaines caufcs, fi
comme es Lettres Obligatoires du dit Evefque, faits aii dit Roy,
eft plus pleinem.ent contenu.
Lesquelles Sommes d'Or, Mars d'Argent, & Courfier avarit-
diz, Nous, Jehan Conte de Tancarville, & Robert oc Lorrix,
Seignour Dermenoville dellus diz., & chalcun de nous pour le
tout promettons & jurons par les foiz de nos corps, c^rc.
En Tefmoignance de toutes les quelles chofes deiliis dites , nous
avons Seelle ces prefentes Lettres de noz. propres S....ls.
Faites & Donnees a Calais, le xxij jour du moys de Oftohre,
TAn de Grace Mil, Trois Cenz, Soixante-
Nos, ejus Supplicauoni in hac parte annuentes, Licentiam il- Pro Bargenjihffs de Rupella, de Privilegiis concelfs^
lam benivole duximus concedendam ,
Et, ex habundanti, didos Homines & Servientes, per ipfum
Comitem ad hoc fpecialiter deputandos, ac Naves, Blada, Vina,
& alia Mercimonia, quaecumque fuerint, ipfiusComitis, veniendo
vel tranfeundo, quotiefcumque voluerint, per Diftriiitus autLoca,
Ditioni noftrae fubjeda, ad Regnum noftrum ubique, ibidem
morando , & Mercimonia fua excercendo , & Commodum fuum
inde faciendo , & abinde , quando fibi placuerit , in Franciam re-
deundo , in Protec9;ioncm & Defeniioncm noftram fufcepimus fpe-
cialem, necnon in falvum & fecurum Condudium noitrum;
Et ideo vobis mandamus, (^c ^rout w fimilihus de Conduilu
Jjiteris.
In cujus &c. per unum Annum duraturas.
Dat. apud Calef. decimo odavo die Odobris.
Per iffum P.egem <^ C07iciliunt>~
R
l.f.i.
4-
Ann. D.
1360.
An. 34.
£.3.
JiiJ.
t». 4..
Anr.D.
1360,
A». 34.
£.3.
tx Au-
itgr.
VI.
'7-
Pro Ducibus Biluricenf ^ ^ndegavenfi, in Obfides ven-
turis.
D EX Univerfis, &c. Salutem.
^ Sciatis quod,
Cum, lUuftres Duces, Bituricenfis & Alverne, ac Andegaven-
fis & Cenomanenfis , jam in Regnum Anglix, in Oblides pro
Fratre noftro FrancivE, venturi, oneraverint Johaniiem dcMareux
& Petrum Marftel, Mercatores & Burgenfes Villx Rabaftenfis,
ad Ducenta Dolia Vini, & alia Bona, & Mercandifas, pro Ex-
penfis Hofpitiorum eorumdem Ducum, in didum Regnum no-
ftrum Angliae ducendum ,
Sufcepimus ipfos , Johannem & Petrum , ac eorum Homines &
Servicntes, una cum Vinis, Bonis, & aliis Mercandilis praedictis ,
ac Navi ca deferente , dfc. ut in Literis de Covduiiu.
In cujus, &c. ufque ad Feftuni Sandlijohannis Baptiftx proximo
futurum duraturas.
Dat. apud Calefium , vicefimo die Odtobris.
Obligatio Epifcopi de Noyon pro Redemptione fna.
A Touz ceuls , qui ces prefentes Lettres vcrront cu crront , Gil-
-'■ *■ les , par la grace de Dieu , Euefque de Noyon , Salut.
Come nous, pour caufe de noftre Raencon & delivrance de
Prifon , aions accorde de paier certainnes
cinquante Marzs d'Argent &
deflbuz efcript a Trefexcellent & Trefpuiffant Prince , MonferEd-
ward, par lagrace de Dieu, d'Angleterre,
Et veullans , par celle caufe & pour autres diverfes , & moult
profitables & ncceffaires a mon Eftat, pourvoir a la feurte du dit
Roy en celle partie,
Sauoir faifons que nous fomes& recognoiirons eftre bon &loyal
Priibnner au Roy d'EngIeterre avantdit, fes Hoir:, & (es Aili-
gnes, & lui devoir & eftre loyalment tenuz, pour caulc de noftre
dite Raencon, en la Somme de Neuf Mile Efcuz du Coing du
Roy Jehan Monfer, Cinquante Mars d'Argent ouvres de Paris, &
un bon Courfier du pris de Cent Moutons d^Or^
Les quelles fommes d'Or, Mars d'Argent, & Courfier deffuf-
diz, nous promettons & jurons par la Foy de noftre * Corps, &
par noftre Serement , fait fur lcs fains Euvangiles Monfer Jehu
Chrift, paier & rendre au dit Roy d'Engleterre, &>■<;.
En Tefmoignance da toutes les quelles chofes deilUs dites, & de
Tm. in. P. L
EX Univerfis, prxfentes Literas infpefturis, acetiam, audi- Ann. P
turis, Salutem. J^
Quia, per Tradatum Pacis, habitum inter Nos & Fratrem no- ^'' J+-
ftrum Regcm Franci^, Vilia de Rupella, cumCaftro, Fortaliriis, ^ <
& fuis aliis Pcrtinenriis & Appendentiis univeriis, noftroDominio Caiejj.^.
debeant applicari , . ^ " "
Idcirco Majori, Scabinis, Paribus, Burgenfibufque Rupellae, '
per prcefentes , concedimus quod didam ViUam , cum fuis Perti-
nentiis , futuris temporibus , extra Manum noltram aliqualiter non
P«nemus.
Ac infuper Ordinamus ut Caftelianus Caftri de Rupella, feu
Cuilos qui pro tempore fuerit, Senefcallo noftro, vel ejus Locum
tenenri, Sacramentum faciat, iri prxfentia Majoris Villx, qui pro
tempore fuerit, fi, congrue prxmonitus, adeltc voluerit , ne Gen-
tcs armorum, nec alias, ponet feu recipiet in Caftro, leu euam
morari aliqualiter patietur , per quas , vel eorum aliqu.un , Burgeri-
fibus vel Habitatoribus prxdidis poftit Dampnum aut Injuria infli-
gi vel inferri ; dummodo in fidelitate & obedientia noftris exiftant,
& in Officium Caftellani quomodolibet non committanf. quod
prsedidtis Burgenfibus conceBimus & conccdimus ; per prxfentes,
ut Officiales noftri, & Gentes, fuperius nominatx, in amore me-
lius perfeverent. r„ t. 1
Item, fi contingat alicui Burgenfi , vel alicui in Viila R'ipel-
Ix, pro nunc, vel in futurum, habitanri, Injuriam vel Dainpnum
inferri in Corpore, five Bonis, ex eo quod prinio, juxta foraiam
Tra(ftatQs prxdifti, ad noftram Obedientiam devenerit, ip:um
Indempnem fervare promittimus juxtajuris exigentiam , ticiendo
Jus & Juftitiam inter Partes.
Item, Volumus, Conftituimus, & etiam Ordinamus Judi-
cem Suppremum, qui in eadem Villa (donec de loco aiio compe-
tenri in iilis parribus aliter duxerimus ordinandum) de omnibus &
fingulis Appellationum , intcrpofitarum & interponendarum , ad
fuppremam Curiam noftram ibidem , cognolcat , * & eis dcbito
Fine terminet & decidat; volentes non ioium ad fuiura nc^OLia,
fet ad prxfentia, & per appellationem pendenria, hoc extendi.
Item, Promittimus Majon, Scabinis, ac BurgenlVrus, &
Habitatoribus Rupellx, & cuilibet eorumdeni, quod, (i contin-
gat eorum aliquem Deifidari , vel alitcr per viam f.^.di gravari , pcr
perfonam, cujufcumque ftatfls vel auctoritatis exiftat, iplbs. &
eorum quenJibet, tam in communi, quam eriam in iinjulari,
prout Dominus fidcles fuos Subditos tenetur , detcnJcre ac ctiam
Garentirc, & Deftyamentum , ieu Dampnum, quod iplis inflige-
tur, nomine prxdidtorum, capere & ad Finem debitum & Tmch
nabilem duccrc pro eifdem. , ^ t-
l T E m , Volumus , & etiam Ordinamus , quod nuUus OfiScialis
nofter, ieu alia Periona, eujufcumque ftatus fcu conditicnr; exi-
ftat, capiat per fe, vel pcr alium, Equos, Cadri,2:a.s' , Anur.alia,
ncc alia Vidualia, fcu Mercaturas inha didtam Villam de Rupel-
la , vel Bauleucam didtx Villx , prxter & contra voluntatem illo-
rum , ieu cujufvis eorum , ad quem , feu quos , Res prxdidlx di-
centur rationabiliter pcrtincre; iiquis autem contrariumfccerit, fic
invitis & contradicentibus conceditur legitima defenlionis Fa-
cultas.
Item, Declaramus, ac etiam Concedimus, per prxfentes, tie
Major, Scabiiii, Burgcnles, vel Habit.itores prxdidti, in Villa
prxdidta exiftcntes, ncc eorum aliquis, pro aliquibus rebus, ac-
quifitis in Nobilibus Feudis per iplbs, feu eorum aliquem, vcl per
illos , a quibus caulam haberc noli:untur , a trto tempore prxterito
ulique ad hodiernum diem , aliquid nobis vei alii contnbuart feu
folvant^ fet lint ab omni Iblurione cujufvis Financix & Vendarumj
una cum rebus lic adquiiitis, perpetuo Quieti, Liberi, & Im-
munes. ^ .
* vi-
CONVENTIONES, LITER^E, ET ACTA PUBLICA.
• VI,
Item, ^ olurrusquod Major, Scabini,-ac Burgenfes Rupel-
!x capiar.i per fe , vel per Deputatos eorum , Medietatem Mone-
C3'4U ac Moneta; Rupeli,^, Aureae;, Argentex, &Nigrx, in pne-
d v^iUa futuris temporibus Fabricandx, uique ad tempus, per
RegentemRegnum Francise, fuper prsedidla Moneta, conceflum,
plenius deciaratumj quod erit circa primam diem Februarii, Anni
Sexagefimi primi. „ , rj- o .
Necnon placet nobis ut Subfidium , feu Subfidia , Subventiones,
& Talliatse, quse exiguntur, & qux confueverunt exigi ab Anno
citra ufque, nunc in Villa proedidta, ac bcis circumvicinis , per
fe, vel eorum AUocatos, poffint exigere & levare in locis prxdi-
ctis, per unum Annum integre dumtaxat, computandum a tem-
pore, a quo Villx prsediftie de Rupella Poffeifionem per Nos,
vel per noftros Commiflarios, flierimus affecuti; Et a Redditione
Compotorum, de Emolumentis recipiendis. nobis, ipfos & eo-
rum aliquem , attento quod quilibet Major Compotum reddit al-
teri & Burgenfibus , penitus relevamus.
I T E M , CLirn non deceat Membra a Capire difcedere, fer peni-
tiis inhcerere, Inlukm de Olerone, ac Fortalitia ejufdem univer-
faliter, necnon Balliviam Mhoti Feudi de Alinfio, & Fortalitia
infra eandem Balliviam exillentia, Dominio noftro adjungimus ac
etiam anneximus per pr<Efentes: Rellortum cjufdem univerfalis In-
fulse, ac etiam Bailivix, & Fortalitiorum prxdidtorum, fupremse
noftrse Curite priediaa:, dii^lse Viiix noftra; de Rupeila, infuper
applicamus, abfque hoc quod a Dominio noftro Loca prxdidla,
& Reftbrtum eorum a locis prxdiftis, poffint aliqualiter feparari;
Quamvis prsedifta Infula de Olerone Xaindoin ab antiquo con-
fueverit refortiri, quod fic fieri per praefentes volumus & jube-
tnus.
Prxrerea, Ordinamus quod, propter Fraudes & Machinationes
evitandas, quse multis partibus & multotiens frcquentantur , Sigil-
lum noftrum , conftitutum ad Contradus apud Rupellam , per Se-
nefcallum noftrum , vel Vices noftras gerentem , tradatur m Cu-
ftodia unius boni Burpenfis didx Villx, per unum Annum dum-
taxat per illum Burgenfem debite deferendum ac etiam excercen-
dum , & per alios Annos fimiliter fucceffive , quamdiu tamen no-
ibx placuerit voluntatii quod de Pra;pofitura, cum ejus Juribus
& Pertinentiis univerlis, ex caufls prxdictis, & aliis qux Nos
inovent , per praefentes fieri volumus & jubemus.
PnEdidi tamen Burgenies, qui Sigillum ad Contradhim prx-
didhim & Prxpofituram praEdidam regent ac etiam excercebunt ,
de Emolumentis & Obventionibus didi SigiUi & Prsepohturae
praedidlae, deduftis eorum Vadiis, prout fuerit confuetum, -vel fi
confuetum ncn fuerit, qu^E per Senefcallum nottrum, vel Vices
noftras gerentem, femel pro quolit)et Anno taxabuntur, & aliis
Honoribus necelTariis debite fupportatis, Receptori noftro Xandto-
niae Compotum femel in Fine anni reddere tenebuntur.
Quce omnia 6c fingula iupradicta Ordinamus, & lic ea tcncre
volumus, dc certa fcientia & gratia fpeciali , Senelcailo * ac Rece-
ptori noftris Xandtonix, & omnibus aJiis Otficiariis noftris, &
eorum Loca tenentibus , 6c cuilibet eorum , prout ad eum perti-
nuerit, dantes firmiter in mandatis ut pr.T;milla, & ea tangentia,
ab omnibus noftris Subditis taciant mvioUbiliter obfervaii.
Quod,ut firmum&ftabile fit perpetue in futurum , prxfentes Li- Ann. D.
teras fecimus noftri Sigilli appenfione rauniri. 1360.
Cujuflibet autem Literarum noftrarum Copiae , feu Tranfcriptx EJi; . j .
Literse, vel Claufulx, a praedidlis Literis, fub SigiUo Curis no-
ftr<E fupremje , in partibus iliis extradta: , ut Originali , credi volu-
mus Si jut)ere.
Dat. apud Villam Calef. vicefimo fccundo die Ofiobris.
Super Treugts confervandis.
JEhan, par la grace de Dieu, Roy de France a, noz amel & Ann^D.
_ feauls, le Provoft de Paris, le Bailli de Chartres, de i30O-
Marroles, Robert de Viefpont, Charles de Boville, Chivalers, '^"- 34"
Salut. E.3-
Come entre Nous, noftre Royaume, no2 Subgiez, Adherens, ^^ ^**'
& Alliez, &, noftre Trefcher & Trefame Frcre, le Roy d'An- '".?'■•
gleterre, ibn Roiaume, fes Subgiez, Adlierens, & Alliez, aions
fait bonne Paix & Accort final ,
Et , pour les dites Paix & Accort final enteriner & acomplir ,
aions pris Treues, dela Saint Michiel,dai-reinement pafifee, jufques
a la Saint IVIichiel , prochein venir , ficome par noz autres Lettres,
fur ce faites , vous doit eftre plus plainement apparu.
Nous , voulinz icelles eftre tenues & gardees de point en point,
fenz enfraindre, Confians a plain de voftre Loyaute, Sens, & Di-
ligence, vous, & chafcun de vous, avons Fait, Eftabli, Ordene,
& Commis, Faifons, Ordenons, Eftabliflbns, & Commettons,
par la teneur de ces prefentes, Reformateurs & Confervateurs , de
Tenir & faire Tenir & garder entirement, ou Paiis de France,
les dites Trieues, Paix, & Accord,
En vous donnant, & a chalcun de vous, plain Pouoir, Auc-
torite , & Mandement de Reparer , & Remettre au primier Ef-
tat & deu , tout ce que vous troverres qui aura efte , ou ferra , at-
tempte en aucune maniere, en prejudice des dites Trieues, Paix,
& Accort, en puniflant, & faifant punir & corriger, par toutes
les voies & maniers, que faire fe pourra de raifon, touz ceuls
qu'il vous apparera auoir aucune chofe MefFait, ou Attempte, en-
contre & en prejudice des dites Trieues, Paix, & Accord,
Et generallement , de toutes autres chofes, faire qui neceflares
font & eftre pourront pour les dites Trieues & Paix tenir & gar-
der, de ce faire vous donnoms Pouoir, • '
Mandans & commandans a touz noz Sugiez, Requerans touz
autres, que a vous, & a chafcun de vous, ou a vozDeputez, en
ce failant, ot)eiflent diligeaument & entendent.
En Tefmoingnance de laquele chote nous avons feit mettre
noftre Seel a ces prefentes Lettres.
Donne aCalais, le xxiij jour d'Odobre, FAn de grace Mil.
CCC. Sobiante.
Sigillis avulfis.
?ar le Roy.
FOE-
F OE D E R A,
CONVENTIONES, LITER^,
Et cujufcunque generis
ACTA PUBLICA,
TO M I III. P /1 R S //.
V U
%. I^
r
^^.
^ii
>T
f'"^
CONVENTIONES,
L I T E R ^,
E T
ACTA PUBLICA
Tra£iatus Bretigniaci 8 die Maii^ proximo prateritOy tranfa^us^ cum Articulis Calejii correSlis
per Regem Francia , ad eundem Locum Ratificatus.
«VI.
iio.
Ehan , par la grace de Dieu , Roy de France ,
fgavoir faifons a tous , prefens & avenir , que
Nous avons veu le Traittie d'Accort , fait n'a-
guieres, par certains Traitteurs & Procureurs,
entre Nous & noftre Trefchier Frere le Roy
d'Angleterre , contenant la fourme qui s'enfuit ,
CHarles, Ain&e Filz du Roy de France, Regent le Royaume,
Duc de Normandie, & Dauphin de Vienne, a tous ceuls,qui
ces prefentes Lettres verront , Salut.
Nous vous faifons f^avoir que,
De touT. les Debas & Defcors quelconques, meuez &demene7;,
entre * Monfire le Roy de France & Nous pour Lui , & pour
Nous, & pour tou2. ceuls a qu'il appartient, d'une part,& le Roy
d'Angleterre & touz ceuls a qu'il puet touchier de fa Partie , d'au-
tre, pour bien de Pais, ell Accordes le viii jour de May, TAn de
Grace Mill. Trois cens, Soixante, a Bretigny de les Chartres, en
la maniere qui s'enfuit,
t^otXrxe- 1. Premierement, que le Roy d'Angleterre ^ avec ce
tat. Pacis que il tient en Guienne & en Gafcoigne , aura pour Lui , & pour
eum fes Heirs , parpetuelment & a touz. jours, toutes les chofes qui s'en-
Tranc. fuivent, a Tenir par la manjere,que le Koy de France Sc fonFilz,
34. E. 3. ou aucun de fes Anceftres, Roysde France les tindrent; c'eft af^a-
•». i. voir, ce que en Demaine en Dcmaine, & que en Fie en Fie , &
par le temps & maniere deflTus efclarciz,
La Cite, le Chaftel, la Conte de Poitiers, & toute la Terre &
le Paiis de Poitou , enfamble les Fie de Tovart , & la Terre de
Belleville.^
La Cite & le Chaftel de Xainftes , & toute la Terre & le Paiis
de Xaintonge, par de^a & par dela la Charente;
£t la Cite , le Chaftel d'Agen , & la Terre & le Paiis d'Age-
nois,
La Cite, le Chaftel , & tout la Conte de Pierregort, & la Ter-
re & le Paiis de Pierreguis,
La Cite & le Chaftel de Limoges , & la Terre & le Paiis de
Limofin,
La Cite & le Chaftel de Caours,& la Terre& le Paiis de Caour-
cin,
La Cite, le Chaftel, & lc Paiis de Tarbe, & la Terre, lcPaiis,
& la Conte de Bigorre,
La Cite, la Terre, & le Paiis de Gaure,
La Cite & le Chaftel d'Angolefme , & la Conte , la Terre , &
le Paiis d'Angoulefmois,
La Cite & le Chaftel de Rodeis j
La Terre & le Paiis dc Rovergue ,
Et, fe il y a aucuns Seigneurs, comme le Conte de Fois. k Conte
de Armigiiac, le Conte de Lijle ^ le Covtc de Pierregort, le Viconte
de L.imoges, ou autres, qui tiennent aucunes Tenes ou Licux, de-
denT. les Metes des diz Lieux , il feront Hommage au Roy A'An-
gl^eterre, & touz autres Services & Devoirs, dues a caufe de leurs
Terres & Lieux, en la maniere que il ont feit ou temps palle.
2. Item, auraledit Roy d'Angleterre tout ce , que le Roy
d'Angleterre, ou aucuns des Roys d' Angleterre , ancicnnement tin-
drent en la Ville de Monftereul fur la Mer , & les Apparrcnances.
3. Ite M , aura le Roy d'Angleterre toute la Conte de Pontieu
tout entierement ; fauf & excepte que , fe aucunes chofcs ont efte
Alienees , par lez Roys d'Angleterrc , qui ont efte pour le temps ,
de la dittc Conte & Appartenances, & a autres Perlbnnes, que aus
Roys de France , le Roy de France ne fera pas tenuz de les ren-
dre au Roy d'Angleterre.
Et, fe les dittcs Alienations ont efte faite? aus Roys de France,
qui ont efte pour le temps, fanz aucun Moien,& le Roy de Fran-
ce les tiegne a prelent en fa main, il les leiflera au Roy dAngleter-
re entierement; excepte que, te les Roys de France les ont eu par
Efchange a autres Terrcs, le Roy d'Angletcrre delivrera au Roy de
France ce que on a eu par Echange,ou il li laiflcra lcs choles ainli
Alienees.
Mais, felez,Roysd'Angleterre, qui ont efte pur le temps, en
avoient Aliene ou Tranlporte aucunes chofes en autres Perfonnes ,
que aus Roys de France, & depuis Ibicnt venues cs maiiis du Roy
Tm. UI. Part, 11.
de France, ou auffi par Partage, le Roy de France ne fera pas te-
nuzde les Rendre.
Aufly, fe les chofes defTus dittes devyent Hommage, le Roy les
bailleraa autres,qui en feront Hommage au Royd'Angleterre- &
fe il ne devoyent Hommage, le Roy de France baiUeraun Tenent',
qui lui en fera le devoir, dedanz un An prochain , apres ce qu'ii
fera partiz de Calais.
4. Item, le Roy d'Angleterre aura le Chaftel & la Ville de
Calais,
Le Chaftel, la Ville, & la Seignorie de Merck,
LesVilles, Chafteaux, & Seignories de Sangate , Couloiane.;
Hames, Wale&Oye, * *
AvecTerres, Bois, Marois, Rivieres, Rentes, Seignories,Ad-
voyfons d'Eglifes, & toutes autres Appartenances & Lieux, entre-
gilans dedans les Metes ou Bomesqui s'enfuit; c'eft afgavoir,
De Calais jufques ,au Fil de la Reviere par devant Gravelin-
gues,
Et auffi , par mefme ie Fil de mefme la Riviere , tout entour
TAngle,
Et aufli , par la Riviere qui va par de la Poil,
Et aufiTi, par mefme la Riviere, qui chiet en grant Lac de Gui-
nes , & jufques a Fretun,
Et, d'ilec par la Vallee, entour la Montaigne de Kalkuli, enen-
clavant mefme la Montaigne,
Et aufft jufques a la Mer, avec Sangate, & toutes fes Apparte-
nances.
* 5. Item, le dit Roy'd'Angleterre aurale Chaftel,& la Ville,
& tout entierement la Conte de Guinnes , avec toutes les Terres ,
Villes, Chafteaulx, Forterefces , Licux , Hommes , Hommages,
Seignories, Bois , Fores , Droitures d'icelles, aufTi entierement
comme le Conte de Guines, derrein Mort, les tint a temps de fx
Mort ; & obeiront les Eglifes & les bonnes Gens , eftans dedans les
Limitations du dit Conte de Guines, deCalais, & de Merk , &
desautres Lieux deflufdiz, au Roy d'Angleterre , aufTi comme il
obeillent au Roy de France, & au Conte de Guines qui fu pur le
temps.
Les quelles chofes, de Merk & de Calais, contenues en ce pre-
fent Article & en rArticle prochain precedant , le Roy d'Angleter-
re Tendra en Demaine; Excepte les Hericages des Eglifes, qui
demourront aus dittes Eglifes entierement, quelque part qu'il fbient
aflis; & aufii exceptez les Heritages des autres Gens des Paiis de
Merk & de Calais, afiis hors de la Ville de Calais, jufques a la va-
lue de Cent Livres de Terre par An , de la Monnoye courant ou
Paiis, & au defbuz; les quiels Heritages leur demourront jufques a
la value dellus ditte, & au dellouz;
Mais les Habitations & Heritages , afifis en la dirte Ville de Ca-
lais, avec leurs Appartenances, demourront, en Dcmainp, au Roy
d'Engleterre, pour en ordener a fa volente ; & auiTi Jcmourront
aus Habitanz, en la Conte, Ville, & '1'erre de Guines, touz icurs
Demaines entierement, & y revendront plenement ; fauf ce que
dit efl des Confrontations , Mcttes , & Bornes en rArticle pro-
chein precdent.
6. It i. M, eft Accorde que le Roy d'Angletene , & fes Hoirs,
auiont & tendront toutes les Ifies, adjacens aus Tcrres, Paiis , &
Lieux avant nommez, enfamb'.e avecques toutes ies autrcs Ifles, les
quciles le dit Roy d'AngIeterre tient a pielent.
7. I t e m , Accordc eft que le dit Roy dc France, & fon Filz
eifne le Rcsent, pour eulx, & pour touz leurs Hoirs & Succef-
feurs, au plus toft quc \\m pour a , ianz tVjude & latiz mal engin,
& a plus tart dedenz la Fefte Saint Michiel, prochein venant, en
un An, Rendront, Bnilleroiir, & Delivreront au C.'. Roy d'An-
gleterre, & a touz fcs Hoirs & Succcfleur^, & Trarfjortcront en
eulx , toirtes les Honneurs , Obediences , Hommage' , Ligeances,
Vaflauls, Ficz, Services, Rccognoiirances , Droitj.es, mere &
mixte Impere, & toutes manieres de Jurifdidions hjutes & bafles
Refors, Sau\ ctjardes, Advoyfons & Patronages d'tglifes , tS- toutz
maneresdcs Seigneuries & Sovereigntez, & to!:: l:: Droir qu'il a-
voicnt & povoieni avoir, appartenoicnt, appsiaenent , & pouent
app.irtenir, pour ((uelque Caufe, Titre , ou Coleur ae Droit, a
euls, aus Koy^, & a la t^ronne de France, pou"" caufe des Cites,
Conces, Chafteauls, Vilies, Terres, Paiis , Illes, & Lieux avan;
A 2 nora-
Ann. D.
ijdo.
Edv. }.
• VL
111.
G O NVENTIONES, LITERiE
Ann. D. nommeT., & de toutex leuis Appartenances &c Appendances,quel-
1^60. due pavt qu'il foient, &: chafcune d'icellesi
EJi. 3. Et aulfi Manderont les diz, Roy & fon Ainfnez Filz. , par leurs
Lettves Patentes, a touz. Arcevefques, Evelques, & autres Prelaz,
de Saint Eglife, & aulli auz Contes, Viicontes, Barons , Nobles,
Citoiens, & autres quelconques des Citez,, Contes, Terres, Paiis,
Illes, & Lieuxavancnommez., qu'il obeitTent au Roy d'Angleter-
re, & a ies Hoirs, & a leur certain Commandement, en la manie-
re qu'il ont obei aus Rois & a la Coronne de France;
Et , par melmes les Lettres , lez, quitteront &c abloudront, au
mieulx qu'il fe pourra faire, de touL Hommages, Fois , Seremens,
Obligations, Subjections, & Promeffes , faiz. , par aucun d'euls,
aus Roys, &: a la Coronne de France en quecunqe manere.
8 1 1- E M , eft Acorde que le Roy d'Engleterre aura les Contes,
Cites, Chafteaux, Terres, Paiis, Illes,&: Lieux avant nommez,
avec toutes les Appartenances & les Appendances , quelque part
qu'il foient, a Tenir a Luy , & a tous fes Hoirs & SuccefTeurs,
hereditablement & parpetuelment , en Demaine ce que le Roy de
Fraunce y avoit en Demainc , & auffi en Fie , & Service , ce que
le^ Roys de France y avoient par telle maniere ; fauf tout comedit
eft par defliJZ. en TArticle dc Calais & de Merk.
Et, fe des Cites, Contes, Chafteaux, Terres, Pans ,,ines, &
Lieux avant nommes, Droits, mere & mixte Empire , Junfdic-
tions & Proufits quelconques, que tenoit aucun Roy d'Angleterre
illec, & en leurs Appartenances & Appendences quelconques, au-
"cunes Alienations, Donnations, Obligations, ou Charges ont efte
foitez. paraucun des Roysde France, qui ont efte pour le temps,
puis Ixx Ans & encea , pour quelconque caufe ou foarme que ce
foit, toutestellesDonnations, Alienations, Obligations, & Char-
- pcs font deilores^ &c feront de tovxi RapeleeS, Caftees^& Ad-
nulleesi & toutcs chofes, ainfi Donnees, Allienees, ou Chargees,
* VL feront^realment& de feit * Rendues & Baillces au dit Roy d'An-
lii. gleterre, ou a ies Deputes efpecialment, en mefme rentierete,com-
me il furent aus Roys d"Angleterre depuis Ixx Anz. encea ,■ au plus
toft que ron pourrai,fanz, mal engin, &: au plus tard dedapslftfefte
Sainbe Michiel, prochain venant, en un An, a Tenir au dit Roy
d'Anfleterre, & atouz:fes Hoirs-6c Succefleurs , parpetuelment
& he^editablemcnt, par la maniere que delTus eft dit ; except^ ce
qui eft dit par defliis en TArticle de Pontieu , qui demourra en fa
fbrce; ficfauf & excepte toutes les chofes Donnees &c AUiennes
ausEgliies, qui leur demourront paifiblement cn tous les Paiis &
Lieux, ci delTus & delTouz nommes;ft que les Perfonnes des dit-
tes E^lifes prient diligement pour les diz Roys , comme pur leurs
Fondeurs, lur quoy leur Coniciences feront Chargiez.
0 I T E M , eft Accorde que le Roy d'Engleterre toutez les Ci-
tez,, Contes, Chafteaux, & Paiis delTuz nommez, qui ancienne-
ment n'ont efte des Roys d'AnglEterre, aura & teiidra , comtfle le
Roy de France, ou fes Filz, les tient a prefent. ,
10 Item, eft Accorde que , fe, dedans les Mettes des diz
Paiis, qui furent anciennement des Roys d'Angleterre , avoit au-
cunes cnofes, quc autre Foitz n'eulTent efte des Roys d'Angleter-
re, dont le Roy de France eftcrit en PofTelTion le jour de la Batail-
le de Poitiers ( qui fu le xix Jour de Septembre , TAn Mill
CCC. L. VI.) elles feront & demurront A\x Roy d^Angleterte, &
a fes Hoirs, par la maniere que deiTus eft dit. ;
1 1 . I T E M , eft Accorde que le Roy de France , & fon Amlhez
Filz le Regent , pour Eulx j & pur touz leurs Hoirs j &c pour
touz'lesRoys de Francc, & leurs Succefleurs , a touz Jours, au
pluftoft quc fe pourra faire , fanz mal engin, & au plus tart dedanz
la Saint Micbiel, prochain venant, en un An, Rendront & Bail-
leront au dit Roy d'Angleterre, & a touz fes Hoirs,6c SuccelTeurs,
& Tranfporteronc en eulx touz les Honneurs , Obediances, Hom-
mages, Ligcances, Vaflauls, Fiez, Services, Recognoiflances, Se-
remenK, Droitures, mere & mixte Impete , &c toutes manieres
deJurifdicT-ionshautes&bafles , Sauvefgardes , & Seignories qui
appartenoient, & appartiennent, ou pourroient cn aucune manicre
appartenir au Roy & a la Coronne dc France, ou a aucune au-
tre Perfonne , a caufe du Roy &c de la Coronne de France ,
cnquelque temps, es Gtes, Contes, Chafteaulx, Terres, Paiis,
Ifles & Lieux avant nommez, ou en aucun d'euls, ou leur Ap-
partenances & Appendences quelconques , ou es Perfonnes , Vaf-
faulz, ou Subgiez quelconaues d'iceuls. ^ . . .,^
12 Item, eft Accorde, a fin que ce prefente Traittie puiHe
cftre plus briefment accompHz, que le Roy d'Angleterre fera ame-
ner le Rov de France aCalais , dedenz Irois Sepmames apres la
Nativite isaint Jehan Baptifte, prochain venant (celTant tout jufte
Empefchement)aus DefpensduRoy d'Angleterrci hors les Frais
de TOftel du dit Roy de France.
!-• Item Accorde eft que le Roy de France paiera au Roy
d'Angleterre frois Milions d'Efcuz d'Or , donc les Deux valent
Un ftoble, de la Monnoie d'Angleterre,
Et en feront paies au dit Roy d' Angleterre , ou a fes Deputez ,
Siz Ccns Mil Efcuz a Calais, dedans Qiiatre Mois , a compter
depuis que le Roy de France fera venuz a Calais :
Ec, dedans TAn, deflorz prochain enfuit, en ferontpaiezQ.ua-
tre Cenz Mil Efcuz, tels comme delTus , en la Cite de Londres
en Engleterre,&dellors chafcun an prochem enfuit iV Mil Elcus,
tels comme devant en la dicte Cite , julques a tanc que les diz ui.
Mill. feronc parpaies. . , ,. c- r- i\ti
14. Item, eft Accorde que, pour paiant les diz Siz Cenziviil
Efcuz a Calais, & pour baillanc les Hoftages, ci delTouz nommez,
& delivrez au Roy d' Angleterre , dedans les Quatre Moys acom-
pter dcpuis que le Roy de France fera venuz a Calais , comme dic
eft, la Ville, le Chaftel & les Forterefces, & ViUes de la Conce
de Guincs, avec couces les Appartenances & Appendances, laPer-
fonne du dic Roy fera touce delivre de Prifon , & pourra partir
franchemenc de Calais, & venir en fon Povoire fanz aucun em-
pefchcmenc , mais il ne fe pourra Armer, ne fes Genz , concre le
Roy d^Anjlecerre, jufques a tant qu'il ait accompli ce qu'il eft CC-
ouz de faire par ce prefent Traictie :
Ec font Hoftages , tant Prifonniers pris a la Bataille de PoitierSj Ann. D;
comme aucres, qui demourront pour le Roy dc France, cculs qui 1360.
s'enfuiti c'eft afgavoir,
Monfre "Loys , Conte cCAnjou.
Monfire yehan , Corite de Poitiers,
Filz au Roy de France.,
Le Duc d'OrlienSj Frere du dit
Roy,
Le Duc de Bourbon,
Le Conte de Bloys , ou fin Frere,
Le Conte d'Alanco?t, ou Mon-
fire Pierre d'yllancon , fin
Frere ,
Le Conte de Saint Pol,
*Le Conte de Harecourt^
Le Conte de Portien ,
Le Conte de Valentinoys y
Le Conie de Breme ,
S.
3-
Le Conte de Waudemontj
Le Conte de Foreis ,
Le Viconte de Beaumont l
Le Sire de Coucy ,
Le Sire de Fienls ,
Le Sire de Preaux ,
Le Sire de Saint Venant]
Le Sire de Garenciens,
Le Dalphin d^Auvergne ,
Le Sire de Hangeft ,
Le Sire de Montmorency ^
Monfire Guillaume de Craonl
Monfire Loys de Harecourt^
Monfire Jehan de Ligny;
* VL
123.
Les noms des diz Prifoniers font tiels, , ..
Monfire Phelip de France ,
Le Conte de Eu ,
Le Conte de Longueville ,
Le Conte de Pontieu ,
Le Conte de Tancarville ,
Le Conte de "Joigny ,
Le Conte de Sancerre,
Le Conte de Danmartin^
Le Conte de Vantadout',
Le Conte de Sailebruche y
Le Conte d^Ancerre,
Le Conte de Vendofme,
Le Sire de Craon,
Le Sire de Derval,
Le Marejchal d'Audenelfam^
Le Sire d'Aublg7ty.
15. Item, eft Accorde que les deffus diz feze PrifonierS^ qui
venronc demourer, enHoftage, pour le Roy de .France, comme
dic eft', Teronc parmi ce delivres de leurs Prifons, fa4»2i,paier aueun
Raencon pour le temps pafle , fe il ri'pnt efte a Accort de certain-
nes Raencon, par Convenences, faites par avant le Tierc jour de
May derreinementpafle; &, fe aucun d'euls eft hors d'Angleterre,
& ils ne feront a Calais, en Holtage, dedansle Primier Mois apres
les dicces Trois Sepmaines de Saint Jehan ( ceflant jufte Empefche-
ment) il n'e ftra pas quittez de la Prifonne, mais fera contrains,par
le Roy de France, a Retourner en Angleterre, comme Prifonnier,
ou a paier la Pdrie par lui promife& encorue par defFaut de fon
Retour. '
16. I T e m , eft Accorde que , en lieu des diz Hoftages , qui ne
vendront a Calays, ou qui mourront , ou qe fe departiront fanz
Conge hors du povoir du Roy d'Angleterre , le Roy de France
feratenuzd'enbaillier.d'autres,de famblable Eftat , au plus pres qu'il
pourra eftre fait, dedans Quatre Mois, prochain apres que le Bail-
lif d'Amiens, ou le Maire de Saind Omer, en fera fur ce , par
Lettres du dit Roy d'Angleterre, certifiez.
Et porra le Roy de France, a fon Departir de Calais, amener
en la Compaignie, Dix des Hoftages , tels comme les Deux Roys
accorderont j & fouffira que, du Nombre de Quarante defTufdit,
en demeure jufques au Nombre de Trente. ,
17. Item, eft Accorde que le Roy de France, dedans Trois
Mois a^res ce qu'il fera partis de Calais , rendra a Calais , en Hofta-
ge , Quatre Perfonnes de la Ville de Paris , & Deux Perfonnes de
chafcunedes Villes,
Dont les Noms s'enfuiventj c'eft algavoir.
De Saint Omer,
Troyes ,
Arras ,
Charters.,
Awiens ,
Tholoufe ,
BeauwCy
Lionz ,
Lifie,
Orliens,
Douay ,
Compiegne,
Totirnay ,
Roau,
Reims ,
Caen,
Chaalons ,
Tours ,
Bourgois les plus fouffifanz des di
ittes Villes, pour racomplifle-
ment de ce prelenc Traiccie.
18. Item, cft Accorde que le Roy de France fera amenez
d'Anglecerre a Calais , & demourra a Calais par Quatre Mois apres
fa Venue; mais il ne paiera riens , pur le premier Mois , pour cau-
fe de la Garde; &, pour chafcun des autres Mois enfuivant, qu'il
demourra a Calais, par deffaut de Lui ou de fes Gens , il paiera,
pour fes Gardes , Dix Mil Royauls , tels comme il courront a pre-
ient en France, avant fon Deparcir de Calais^ & aufli au fuer du
temps, qu'il demourra.
19. Item, eft Accorde que, au pluftoft que faire fe pourra,
dedans TAn prochain apres ce que le Roy de France fera partiz de
Calais, Monfirejehan, Conte de Montfort , aura la Conte dc
Montfort, avec toutes fes Appartenances , en faifant Hommage
Lige au Roy * de France, & Devoir, & Service en touz Cas, • VI,
tels comme bon & loial Vaflaul Lige doit faire a fon Seigneur 214.
Lige, a caufe de la ditteConte; & aulTi li feront renduz ks autres
Heritages, qui ne font mie de la Duchie de Bretaigne , en failant
Homage ou autre Devoir qui appertendra;
Et ie il veult aucune chofe Demander en aucuns des Heritages,
qui font de la dicce Duchie, hors du Paiis de Bretaigne, bonne &
brieve Raifon li fera feite par la Court de France.
20. I t e M , fur la Queftion du Demaine de la Duchie de Bre-
taigne, queft entre le dit Monfirejehan de Montfort d'une Parcie,
&\\lonlirc Charles de Bloys d'autre Partie , accorde eft que les
Deux Roys, appeles par devant euls, ou leurs Deputez, les Par-
ties Princlpals, de Bloys & de Moatfort , par Eulx , ou par leurs
De-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. DeputeZ cfpeciaulz, s*enfonneront du Droic des Partics; & s'en-
1^60. . foroeront de mettre les Parties a accord , fur tout ce que eft en
£.tv. 3. Debat entre culx, ou pluftoll qu'il pourront.
Et, en cas que les dirr, Roys, par Euls , ne par leurs Deputez,
ne lespourrontaccorder, dedans un An , prochain apres que le
Roy ae France fera arrivez a Calais, les Amis , d'une Partie &
d'autre^ s'enformeront diligement du Droitdcs Parties, & parMa-
niere due deflui eft dit, & s'afForceront de mettre les dittes Par-
ries a Accord, au mieuk que faire fe pourra, pluftoft qu'iis pour-
ront, — •
Eci, fe il ne les peuent mettrea Accord, dedans Demi An,adonc
prochain -enfuit, ils rapporteront aus diz Deux Roys,ou a leur De-
putez, tout ce qu'il auront trouve fur le Droit des dittes Parties,
& fur quoy le Debat demourra entre les dittes Parties ; & adonques
les diz jRoys, par Eulz, ou par leurs Deputez efpecial, au pluftoft
qu'ilpourront, mettront ies dittes Parties a Accord , ou diront
leur final Avis fur le Droit de rune Panie & rautre,& ce fera ex-
ecute par les Deux Roys.
Et, en cas qu'il ne le poarront faire, dedans demi An, deflors
prochain enfuit , adonqe les Deux Parties Principals , de Bloys &
de Montfort , feront ce qui mieux leur famblcra ; & les Amis, d'u-
ne Partie & rfautre, aideront quelque Partie qu'il leur plaira, fanz
empefchement des diz Roys , & fanZ avoir en aucun temps Da-
mage ; Blafme , ne Reproche , par aucun des diz Roys , par la
caufe defliifditte.
Et ; fe ainlTy eftoit que l'une des dittes Parties ne voufift com-
paroir foufiiiament devant les diz Roys, ou leurs diz Deputez, au
temps qui li fera eftabli: & aufli , en cas que les diz Roys, ou
leurs Dqputez, suroient Ordene, OU Declare, que les dittes Par-
ties feuiffent a Accord,ou qu'il auroient dit leur Avis pour leDroit
d'une Partie, & aucune des dittes Parties ne fe voudroit accorder
a cc, nc obeir a la ditte Declaration ; adonc les diz Roys feront
cncorttre luy de tout leur povoir , &c cn ayde a Tautre qui fe vou-
droit accorder & obeir j mais en nul Cas les Deux Roys, par leur
propres Perfonnes, neparautre, ne pourront faire , ne entrepren-
dre, Guerre Tune a l'autre , pOuria caufe devant ditte: & touz
jours demourra la SoUvereinete & Homage de la ditte Duchie au
Roy de France.
21. Item, que toutes les Terres , Paiis, Villes, Chafteaux, &
autreS-Lieux,-baillics au diz Roys , feront en telles' Libertez &
Franchifes comme il font a prefent , & feront confermees par les
diz Scigneurs Roys,ou par leUr Succefleurs,ou par chafcun d'eulx,
toutcs lcs Fois qu'il en feront fur ce deuement requis, fe contraire
n'eftoient a ce prefent Acord.
22. I T E M , le dit Roy de France rendra , & fera rendre & ref-
tabiirde fait, a Monfire Philippe de Navarre, & a touz fes Ad-
heicns en appert, au plus toft quc fon pourra, fanz mal engin, &
au pluftard dedans un An prochain apres que le Roy de France fe-
ra partiz de Calais, toutes les Villes, Forterefces, Chafteaus , Sei-
gnories, Drois, Rentes, Profitz, Jurifditions, & Lieux quelcon-
ques, que le dit Monfire Phelippe, tant pur caufe de luy comepur
caufede fa Feme, ou fcz diz Adherens,Tindrent ou devoientTe-
nir en Royalme de France : & ne leur fera jamais le dit Roy
Reproche, Domage, ne Empefchement pour aucun chofe faite a-
vant fes heures: & leur pardonra toutes Offcnfes & Meprifes, du
temps pafle , pour caufe de la Guerre , & fur ce auront fes Lertres,
bonnes & fouffifans, fi que le dit Meflire PhUippe, & fesdiz Ad-
herens, retournent en ftin Hommage, & li facent les Devoirs, &
lui foient bons &c loiauls Vaflaulx.
23. Item, cft Accorde que le Roy d'Angleterre pourra don-
ner , cefte Fois tant feulement , a qui , qui li plaira , en Heritage ,
toutes les Terres & Heritages qui furent de fu Monfire Godefroy
de Harecourt , a Tenir du Duc de Normandie , ou d'autres Sei-
fneurs, de qui elles doivent eftre Tenues , par raifon , parmi les
lommages & Services , anciennement accoftumez.
*24. I t E m , eft Accorde que nul Homme , ne Paiis , qui ait cfte
en 1'Obeiflance de Tune Partie , & vendra par ceft Accord a TO-
beiflance de Tautre Partie , ne foit einpefchiez pur chofe faite en
temps pafle.
25. I t E M ,■ eft Accorde quc les Terres de Bannis & Adherens,
de Tune Partie & de Tautre: & aufli des Eglifes, de fune Roiau-
me & de Tautre, & que touz ceulx qui font DelTieritez ou Oftes
de leurs Terres ou Heretages , ou chargiez d'aucune Penfion ,
Taille, ou Redevance, ou autrement grevez, en quelque maniere
que ce foit , pour caule de celle Guerre ; foient Reftituez entere-
ment en meiime le Droit & Pofleflion , qu'il eurent devant la
Guerre commenciee :
Et que toutes manieres de Forfaitures, Trefpas, & Mefprifons,
faiz par eulx , ou aucun d'eulx , en moyen tcmps, foient du tout
pardonnees ; Et ces chofes foient faites au plultolt que l'on pourra
bonnement , & , au pluftard , dedans un An , apres que le Roy
fera partiz de Calais;
Excepte ce qui eft dit en rArticIe de Calais, & de Merk, &
des autres Lieux, nommez ou dit Article:
Excepte aufli le Viconte de Froyfart , & Monfire Johan de Ga-
lart i les quelz ne feront point compris cn ceft Article , mais de-
mourront lesBiens & Heritages en TEftat, qu'il eftoient par avant
ceft prefent Traittie. .,
26. Item , eft Accorde que le Roy de France delivrera au
Roy d'Anglcterre , au pluftoft qu'il pourra bonnement, & donra,
&, au pluftard, dedans un An, prochain apres ibn departir de Ca-
lais , toutes les Cites , Villes , Paiis , & autres Lieux delfus nom-
mez, qui par ce prefcnt Traittie doivent eftre baillees au Roy
d'Angleterre.
27. I T E M , eft Accorde que ,
En baillant au Roy d'Angleterre , ou a autre purlui, par efpe-
cial Deputez,
Les Villcs & Forterefces, & toute la Conte de Pontieu,
Les Villes & Fonerefces, & toute la Conte de Monfort,
La Cite 6c le Chaftel de }f aintcs,
Les Chafteaux, Villes , & Forterefces , & tout ce que le Roy Ann. D,
■tient en Demaine ou Pais de Xaintongc , duca & dela la Cha- UG-.
rente, , . - Edi. i.
Le Chaftel & la Cite d'Angofefme ,
Et les.Chafteaux, Forterelces, & Villes, que le Roy de France
tient, en Demaine, en Pais d'Angolelrneis ,
^ Avec Lettres & Mandemens des Delaiflementz des Fiez &c
Hommages ,
Le Roy d'Angleterre , a fes propres Couz & Frais , delivrera
toutes les Forterefces, prifes & occupees par Lui , & par fes Sub*
giez , Adherens , & Allies , es Paiis de France, de Tourainne,
d^Anjou, de Maine, de Berri, d'Auvergne, dc Bourgoigne, &de
Champaigne, de Picardie, & de Normandie , & de toutes les au-
tres Partiez & Lieux du Royaume de France ; Excepte celles du
Duchie de Bretaigne , & des Paiis & Terrcs qui, par ce prefcnC
Iraittie, doivenc Appartenir & Demourer au Roy d'Angleterre
28. Item, eft Accorde que le Roy dc France faa bailler &
delivrer au Roy d'Angleterre, ouafesHoirs, ou Deputes, toutes
ies ViUes , Chafteaux ou Forcerelces , & autres Terres, Paiis, &
Lieux avant nommez-, avec leurs Appartenences, aus propresCouz
& Fraiz du dit Roy de Frauce. .
Et aufli qe s'il y avoit aucuns Rebelles , ou Dcfobeiflans, de
Rendre, Bailler , ou Reftituer au dit Roy d'AngIcterre aucuns Ci-
tes, Villes, Chafteaux , Paiis, Lieux, ou Forterefces , qui par ce
prefenc Traitiie li doivent Appartenir , le Roy de France fera te-
nuz delesfaireDelivrerau Roy d'Angleterre a fes Defpens.
£t, femblablement, le Roy d'Angleterre fcra delivrer, afesDef-
pens, les Forterefces, qui, par ce prefent Traittie , doivent appar-
tenir au Roy de Fraucc.
Et feront tenuz les diz Roys, & leurs Gens, a euls Entreaider,
quant 1 ce fe requis en feront , au Gages de la Partie que le Re-
querra;
Quiferont d'un Flourin, de Florence , par Jour , pour Chivalier,
Et demy Flourin pu Efquier,
Et pour les autres au Fuer , . .
Et, du Surplus des Doubles Gages, eft accorde que, fe les Ga-
ges font trop petiz , en regard au Merchie des Vivres en Paiis, il
en fera a rOrdenance de Quatre Chivalers, pour ce efleus (c'eft
afgavoir) Deux d'une Partie, & Deux d'autre.
29. Item , eft Accorde que les Arcevefques, Evefques, &
autres Prelas & Gens de fainte E"life , a caufe de leur Temporali'
te, feront Subgiez de celui des Deux Roys, foubz qifil cendront
leur Temporalite ; &, , s'il ont lour Temporalite foubz touz les
Deux Roys , il feront Subgiez de chafcun des Deux Roys pur
leur Temporalite, qu'il tendiont foubz chafcun d'iceulx. '
30. It£,m , elt Accorde que bonnes AUiances , AmitieZ, & ,
Confederations foient faites entre les Deux Roys, de * France & ^**
■d'Anglecerre , & leurs Royaumes, en gardant la Confcience & ^*^'
THonneur de l'un Roy & de Tautre ; non obftant quelconque Con-
federation qu'il aient , de ^a & de la , avcc quelconques Perfonnes
foient d'Efcoce, de Flandres, ou d'autre Paiis quelconques. '
31. I T E M , Accorde eft que le dit Roy de France , & fon Ainf^
nezFilzleRegent, pour Eulx & pur leursHoirs, Roys de France
fi avant comme il pourra eftre fait, fe delaieront & departiront dii
tout les Aliances , qu'il ont avec les Efcoz ; & prometteront , fe
avant qe faire fe pourra , que jamais euls , ne leurs Hoirs , ne les
Roys de Fraoce, qui pur le temps feront, ne donront, ne feront,
au Roy ne au Royaurae d'Efcoce, ne as Subgiez d'icelli , prefent
& avenir, Confort, Aide, ne Faveur contre le dit Roy d'Angle-
terre, ne contre fes Hoirs & SuccelTeurs, ne contre fon Royau-
me, ne contre Jes Subgiez , en queique maniere; & qu'il ne fe-
ront aucres Alliances avec lefdiz Efcos , en aucun temps avenir
contre les diz Roys & Royaume d'Anglererre. '
Et, Cjmblablement, li avant qe faire fe pourra, le Roy d'Angle-
terre , & fon Ainfnez Filz , fe delayront & departiront du tout des
AUiances , qu'il ont avec les Flamens , & prometteront qu' Euls,
ne leurs Hoirs, ne les Roys, d'AngIecerre qui pur le remps feronc,
ne donront , ne feronc , aus Flamens, preiens & avenir, Aide,
Confort , ne Faveur contre le Roy de France, fes Hoirs & Suc-
cefleurs , ne contre fes Subgiez , en quelque manicre ; & qu'il ne
feront autres AUiances avec les diz Flamans , en aucune temps
avenir, contre les Roys & Royaume de France.
32. Item, Accorde eft que les Collations & Provifions, fai-
tes d'une partie & d'autrc , des Benefices Vacans tant come la Guer-
re a dure, tiennent & (bient valables: & que les Frais, Yifues, &
Revenues , receuez & levez de quelconque Benifice , ou autres
chofes Temporels quelconques , es diz Royaume de France &
d'AngIeterre, par Tune partie & par Tautre, durant les dittes Guer-
rcs , Ibient Quittes d'une Parcie & d'autre.
33. Item, que les Roys delfufdiz foient tenuz de faire Con-
fermer toutes les chofes deflias dittes par noftre faint Pere le Pape :
& feront Vallees par Seremens, Sentences , & Cenfures de Courc
de Rome, & touz aucres Lieus, en la plus fort maniere que feire
fe pourra : & feront empetrees Difpenfations, & Abiblutions, &:
Letcres de la dicte Courc de Rome , toucbant la Parfedtion 8C
Acompliiremenc de ce prefent Traiccie , & feronr baillees aus Par-
ties, au plus tarc, dedans les Trois Semaines, apres ce que le Roy
fera arrivez a Calais.
34. Ite M, que touz les Subgiez des diz Royaumcs, qui vou-
dronc eftudier es Eftudes & Univerlices des Royaumes de France
& d' Anglcterre , joyront des Privileges & Libertes des dictes Eftu-
des & Univcrfites , couc ainfli comme il povoienc faire avanc ces
prefences Gucrres, & comme il feronc a prefenr.
35. IteM , a fin que leschofes, deflijs dittes Traitties & Par-
lecs, foient plus Fermcs, Stables, & Valables, feront taites & don-
nees les Fermctes qui s'enfuivent; c'eft afi^^avoir,
Letcrcs feelles des Seauls des diz Roys, & des Ainfnez Filz d'i-
ceuls , les meilleurs qu'il pourronc faire & ordener par les Conieilx
des diz Roys,
Et Jureront les diz Roys, & leurs Enfens AinfhcZj & aufli les
A 3 autres
CONVENTIONES, LITER^,
1360,
Eiiv. j
• VI
"7-
Ann. D. autres dcs Linages dedis Seigneurs,&: autres Grans des di2,Royau-
mes , jufques au nonibte de Vint de chafcune Partie , quil ten-
dront &c aideront a Tenir , pour tant comme a chafcune d'euls
touche, les dittes Chofes, Traittees & Accordees , & accompU-
ront, fanT, jaraais venir au contraire, fanz. firaude & £anz mal en-
gin, 6c fanz faire nul empcfchement.
; Et fil y avoit aucun du dit Royaume de France, ou du Royau-
rre d'Angleterre , qui feulTent Rebelles , ou ne voufilTent accorder
ks chofes defllifdittes , les Deux Roys feront tout leur Povoir, de
Corps , de Biens , & d'Amis , de mettre les diz, Rebelles a vraie
Obeiflance, ielon la Fourme & Teneur du dit Traittie ,
Et, avec ce , fe foubzmetteront les dizRoys, & leurs Hoirs,
& Royaumes, a la Cohercion de noftre Saint Pere le Pape , a fin
q'il puifle contraindre , par Sentences , Cenfures d'Eglile , 6c au-
tres voyes deuez , celui qui lera Rebelle , lelonc ce qu'il fera de
raifon.
Et , parmi lcs Seurtez & Fermetes deffus dittes, renunceront les
diz Roys , & leurs Hoirs , par Foy & par Serement , a toutes
Guerres 6c a touT. Prcces de fait.
Et , le par D^lbbeiirance , Rebellion , ou Puiflancc de aucun
Subgiez du Rc yaume de France, ou aucre julte caufe, le Roy de
France , ou fes Hoirs , ne povoient accomplir toutes les cnofes
deffus dites, le Roy d^Angleterre, fes Hoirs , ou aucun pour eulx,
ne feronc, ou deucront faire, Guerre conrre le dit * Royde Fran-
ce, fes Hoirs , ne fon Royaume i mais touz, enlamble s'efforce-
ront de metcre les diz Rebelles en vraye Obeiflance, & deaccom-
plir les cboles devant dittes.
Et aufli , ii aucuns du Royaume & Obeiflance du Roy d'An-
glereire , ne veulent rendre les Chail:eaux, Villes, ou Forterefces,
qu'il tiennenc en Royaume de France , & obeir au Traittie deffus
.ditte, ou, par jufte caufe, ne puiTont accomplir ce que doit faire
par ce prefent Traittie, le Roy de France, ne fes Hoirs, ou aucun
pour eulz, , ne feront point de Guerre au Roy d'Angleterre , ne a
Ibn Royaunie; mais touz deux enfamble feronc leur Povoir de re-
couvrer les Chafteaus , Villes , & Forterefces dellufdittes , & que
-toute ObeilTance & accompliirement foient feiz. es Traitties deiius
ditres,
Et feront aufli faites & donnees, d'une Partie & d'autre, felon
la narure du Fait, routes manieres de Fermetes & Seurtes, que lon
;ifaura ou poutra devifer , tantpar le Pape, le CoUege de la Court
de Romc , comme aunrement , pour Tenir & Garder parpetuel-
nient la Paix , & toutes les Chofes par defliis accordees.
36. I T E M , ell Accorde que , p^r ceft prefent Traittie & Ac-
cord, tous autres Accors, Traittes, ou Prolocutions, fe aucun en
y a Faiz ou Parparles en tempspialTe, fontnulz, & de nulle va-
.leur , & du tout mis au neant , & ne s'en pourront jamais ai<iier
ies Parties , ne faire aucun Reproche , l'un contre l'autre, pour
caufe d'iceulx Traittiei ou Accors , fe aucuns en y avoit, come
dii eft.
37. Item, que ceft prefent Traittie fera Approuve , Jure , &
Conferme par les Deux Roys a Calais, quant il y feront, en leurs
. Perfonnes ; & , de puis que le Roy de France fera partiz de Ca-
lais, & fera en fon povoir , dedans Un Mois, prochein enfuivant
le dit Departement , le dit Roy de France en fera Lettres Conflr-
■ matoirs , & autres uecelTaires ouvertes, & les Envoyra & Deli-
vrera, a Caiais, au dit Roy d'Angleterre , ou a fes Depucez au dit
lieui & aulTi le dit Roy d'Anglecerre , en pregnanc les dictes Let-
tres Confirmatoires , en baiilera autres des parailles a celles du dit
Roy de France.
38. I T E iM, eft Accorde que nul des Roys avantdiz ne Procu-
rera, ne fera Procurer, par Lui, ne par autre, que aucunes No-
veletez ou Gricfs i"e facent par rEglife de Rome, ou par autre de
Saintte Eglile quelconques il foient, conn-e ceft prelent Traittie,
fur aucun des diz Roys, leurs Coadjureurs , Adherens, ou Alliez,
quelconques il loient, ne fur leurs Terres, nc leurs Subgiez, pour
Echaifon de la Guerre, ou pour autre caule , ne pour Services que
le Dii Coadjuteurs ou AUiez aient fait au diz Roys, ou a aucun
d'iceulx; Et, le nol^re dir Sainr Pere, ou autre, le vouloient faire,
les Deux Roys le deftorberont , felon ce qu'il pourront , bonne-
nicnt, fenz mal engin.
39. I T E M , des Olbges , qui feront baillez au Roy d'Angleter-
re a Calais , de la Maniere &c du Temps de leur Departement , lcs
jPeux Roys en ordeigneronc a Calais.
>, Et Nous, Roy de France deflufdit, veu & confidere leditTrait-
"tie , pour bien de Paix , fait en noftre Nom , & pour Nous , en
tant comme a Nous touche, a noftre Partie, aians ferme & agrca-
i)le, ycelui & toutes les chofes delTus efcriptes Volons, Loons,
Ratiiiions, & Approvons,
Et de noftre Audiorite Royal, par Deliberation , Confeil, &
Confentement de plufeurs Prelas & Gens defaincfe Eglife, Dux,
& Contes, tant de noftre Linage, que autres, & de plufeurs, tant
Persde France, que autres Gnins , Barons, Nobles, Bourgois, &
autres Sages de noftre Royaume, Confentons & Confermons le dit
Traitrie , & coutcs Ics chofes dcflus dittes contenues en ycelui.
Ec jurons, iiir lcs C.irps Jehu Crift, & en Parole de Roy, pour
■Nous, & pour noz fioirs, iceli Tenir, Garder, & Accomplir,
Tanz jamais venir enconti'e par Nous, ou par autrc.
. Et, pour les Chofes deflus dictcs , & chafcune d'icelles, Tenir
fermcmenc a parpetucte, Obligeons Nous, noz Bicns, prefens &
.a venir, noz Hoirs, &c SuccelTeurs, & leurs Biens,
Et Souzmetcons , quant a toutes ces chofes , Nous , & noz
Hoirj, i?c SuccelTeurs, a la Jurifdition & Cohercion de.TEglife de
Rome , 6c Volons & Confentons que noftre feint Piere le Pape
. Conferme toutes ccs chofes , en donnant Monitions & Mande-
niens gencrals , fiir Tacompliflement d'icelles , concre Nous , noz
.Hoirs, & Succefleurs, & contre touz noz Subgiez, foientCom.-
munes, Collepes, Univer'ites, ou Perfonnes lingulicres quelcon-
quci , & en donnant Sentenccs generals d'Efcommuniement , de
. Suipeniions j & deEntredit, pour eftre encoruzpar Nous 6c par
erlx par celi Fait , fi toft que nous , ou culx, ferons ou attempte- Ann. D.
rons, en occupant Foncrelce, Ville, ou Chaftel, * ou autre quel- 1360.
conque chole Faiiant, Ratiffiant, ou Agreant , ou Donnant Con- EUv. 3.
feil, Confort, Faveur ou Aide, celeement, ou en appert, contre * VI.
la dicte Paix ; dcs quclles Sentences il ne puilTent eitre Abfoubz 118.
jufques il aient fait pleniere Satisfaiftion a tous ceulx , qui par celui
fait auroient fouitcnu ou fouftendroient Domages.
Et, avec ce, Voulons 6c Coufentons que, noftre faint Pere, le
Pape , pour cc que plus fermcment foit "Tenue 6c Gardee la dicte
Paix a pcrpetuete, toutes Padtions , Confederations, Aliances, &
Convcnances , comme quc elles puiffent eflre nommees , qui pur-
roienc eftre prejudiciables, ou obvier, par quelconque voye, a la
ditte Paix , en temps prefent ou avenir ( fuppoie qu'clles feuflent
fermes ou vallees par Peines, ou par Seremens , &c Confermees
de rAudlorite noftre faint Pere, le Pape, ou d'autre) foient Caf-
fees , Irritees , 6c Mifes au neant , comme contraires a bien Com-
mun, 6c au bien de Paix commune &c profitable a toute Creftienr
te, 6c deplaifanc a Dieu;
Et touz Seremenz , faiz en tcl cas , foienc relachiez ,
Et foit decerne, par le dit noftre faint Pere,que nul foit tenuz a
tels Seremens , Alliances , ou Couvenances Tenir ou Garder ,
Et defendre que, ou temps a venir, nefoient faites telles ou&m-
blables,
Et, fe de fait aucun Attemptoit ne faifoit le contraire , que des
maintcnant les caflc &c irritc 6c rende nulz 6c de nullc vertu ,
Et neantmoins Nous les Punirons , comme Violateurs de Paix,
par Peine dc Corps 6c de Biens, fi comme les Cas le requera 6c
que raifon voudra ,
Et, I"e nous Faiiions, Procurions, ou Souffrions eftre faitlecon-
traire, que Dieu ne vueille, Nous volons eftre Tenuz 6c Repute
pour Defloiaul 6c Parjure, &c Volons encourir tel Blafme 8c Def-
fame comme Roy Sacre doit encourir en tel cas.
Et les chofes acflus dittes ferons jurer a Tenir &c Garder par les
Prelas, quant il feront les Seremens de Feaulte, 6c Chiefs de Egli-
fes de noftre Royaume,
Par noz Enfans , par noftre Frere le Duc d'Orliens , par noz
Coufins, &c autres prochainsde noftre Sainc,
Par les Pers de France ,
Par les Dux, Contes, Barons, 6c Grantterries,
Par les Maires , Jures , Efchevins, 6c Confuls , 6c Univerfites,
ou Communes de noftre Royaume ,
Et par noz Officers, en la creation de leurs Oifices,
Et quil ne feront , nc mouront , ou fouftendront , ou norriront
Guerre, quelconque Hainc , ou Difcordc, entrc Nous Roys, 6c
noz Royaumes delTufdiz, 6c les Subgiez d'iceuls,
Et le dic Scrcment ferons renoveler, de Cinq Ans enCinq Ans,
pour en eftre plus freche en memoire,
Et jamais , ne ferons AUiances oue quelque Perfonne , Cite , Vil-
le ou Univerfite contre noftre dit Frere , ne contre fes Enfans , ou
leurs Terres, ou leurs Subgiez, ne autrement qu'il n'en foient ex-
prefrement exceptes.
Et Nous avons fait, famblabkmentj jurer toutes les chofes de-
vant dittes par
Noz Enfans,
Le Duc cCAnjou <^ de Maine ,
Le Duc de Berri <S' d'Auvergne,
Le Duc de Tourainne,
Le Duc lOrliens, notre Frere,
Et noz Coufins ,
Le Duc de Bourho»,
yaque de Bourhon ,
yehan d'Arto:s,
Pierre de Alencon^
yehan d^Eftampes,
Guy de B/oys ,
Le Conte de Saint Pol.
Le Conte de Harecourt ,
Le Conte de Tancarvilie ,
Le Conte de Saint Seurre ,
Le Conte de yoigny ,
Le Conie de Sairebruchey
Le Conte de Breue ,
Le Sire de Coucy ,
Le Sire de Craon ,
Le Sire de Fienles ,
Le Dauphin d^Auvergne,
Le Sire de Montmorency ,
Guillaume de Craon ,
Le Sire de Saint Venant ,
Et Ferons aufll jurer , famblablement , &c au plus toft que faire
pourrons bonncment , la plus grant parcie des Prelas , Pers , Dux ,
Contcs, Barons, 6c autrcs Noblcs de noftre Royaume,
En Tcfinoignance dc la quelle chofe Nous avons fait mettreno-
ftre Scel a ces Letrres.
Donnees a Calais, le xxiv jour d'0(SoBre , TAn de Grace Mil,
TroisCens, Soixante.
* Idem Tra[}attss , per Regem Angli<t , cum Corre^iofti^us * vi.
fupradiclis , ad frafatHm Locn>i^ , ConfirmatHS. 229.
EDward, par la Gr.icc de Dieu,Ro5 d"Engleterre , Seignurd'Ir- Ann.D.
launde &c dAquitaigne , a touz ceux , q' celTes Letcres ver- 1360.
ront, Saluz. An. 34.
Savoir faiibns a touz , prefentz 6c a venir , que nous avons veu E. 3.
le Traitie d'Accort, fait n'adgaires, par certeins Trateours 6c Pro- De Tra-
cureurs, entre nous 6c, noftre Trefchere Frere, le Roide France, BatuPn'
conccnant la forme qe s'enfuyt, cis cum
Tranc.
EDward, Eifiie Firz a Noblc Roi de France &c d'Engleterre , 34. £. j.
Prince de Gales, Duc de Cornewaillc, &c Conte de Ceftre, m. i.
a touz ceux, qui ceftes prefenrz Lettres vcrront, Salutz. & z.
Nous vous feifons aflavoir que, de touz les Debarz 6c Defcortz,
quelconqcs , meuz &c defmenez entre Monficur le Roi d'Engleter-
re 6c nous, pour Lui &c pour Nous , 6c pour touz ceux, a qi il
appartient, d'une Part, 6c le Roidc France, 6c touz ceux, a qui
il puet toucher , de fa Partie , d'autre Part , pour bien de Paix , eft
Accorde , le Oetifme Jour de May, TAn de Grace MiU, Troif-
cenz, Soixante, a Bretigny de les Chartres, en la manere qui s^en-
Pn-
ET ACTA FUBLICA.
Ann. D. Primerement , que le Roi d'Eng!eterre , avec ce qu'il tient en
1 360. Gafcoigne & en Guyen , ^c. prout Jupra !?t Trailatu , ufjue bac
£Jv. j. verhai viz.
Et nous , Roi d'EnRleterre avantdit , veue & confidere le dic
Traitie , pur bien de Paix , fait cn noftre noun & pur nous , en
tant come a nous touche de noftre Partie, aiantz ferme & agrea-
ble, ycelui & toutes les chofes dellLis efcriptes Voulons, Ratihons,
& Approuons , de noftre Audtorite , reale Deliberacion , Confeil
& Confentement de plufurs Prelatz & Genrz. de feinte Eglife ,
Ducs &; Contes , tant de noftre Ligiiage, que autres , & de plu-
feurs, tant Pers d^En^leterre, que autres GrantT., Barons, Nobles,
Bourgers, & autres Sages de noftre Roialme,Confentons & Ccm-
fermons le dit Traitie , & toutes les chofes delfufdites, contenus
cn ycelue,
Et jurons , fur le Corps Jefu Crift , & en parole du Roi , pur
Nous & pur noz, Heirs, ycelui Tenir, Gjrder, & Acomplir fmz
jamais venir encontre par nous , ou par autre.
Et, pur les chofes deflufdites & chefcun de ycelles Tenir ferme-
menta perpetuite, Obligeons nous, noz, Biens, prefentz, & a ve-
nir, noz, Heirs, & SuccelTeurs, & leurs Biens,
Et Soutzmecfons , quant a toutes ces choles , Nous , & nos
Heirs, & Suc?celfeurs , a la Juiiidiftion 6c Cohercion de ia Eglifc
de Rome.
Et voulons & Confentons que,noftre (eint Piere, le Papc, Con-
ferme toutes ces chofes , en donnant Monicions & jM,indementz
generalx, fur lacompliflemenc d"icelles , concreNous, noz Heirs,
& Succefleurs , & contre touz noz Subgiez , foient Conuines-,
Collegcs , Univerfites , ou Paribnes fmgulers quelconqes , Sc en
donnant Sentences generalx d"Efcomunementz , de Sufpcnlion , &
de Entredir, pur eftre encorruz par Nous , & par noz Heirs, pur
celui Fait, li toft que Npus, ou eux, ferons ou attcmpterons, en
occupant Eorterefce, Ville, ou Chaftel, ou autre quelconqe chofe
faifanr, racifiant, ou aggrcgant, ou donnant Confeil, Conlort , ou
Eide ce!eement,ou en anpert, contre la dite Paix; des queles Sen-
tences ils ne puiOent eftre Abfoulz jufque ils eient fait pleine fatis-
faftion a touz ceux , qui par celui Fait auroient l"uftenu ou fuften-
drcient Damages.
Et, avec ce, Volons & Confentons que, noftre Seint Piere, le
Pape, piir ce que plus fermement foit tcnue & gardee la dite Pnix
a perpetuite, toutes Pa6tions, Confederacions , Alliances , & Co-
venances, coment q'elles puilfent eftre nomez,
Qiii purront eftre prejudiciables , ou obvier , par quelconque
voie, a la dite Paix, ou temps prefent ou a venir,
Suppole q'elles fuiflt;nt fermees ou vaillees par Peines ou par Se-
rementz, & Confermez de fAudtorice de, noftre Seint Piere, le
Pape, ou d"autre,
Soient caflez, irritez, & mifes a neant , come contraires a Bien
comun , & au Bien de Paix comune & profirable a toute Criftien-
nete, & defplaiflSntz a Dieu,
Et touz Serementz, faitz en tiel cas, foient Relachez,
Et foit defcerne par noftre dit Seint Piere que nul foit tenue a
tiek Serementz, *AUiances, ou Couvenances tenir ou garder,
Et dcfFendeque, ou temps a venir, ne foient faites tielles ou
femblables,
Et, fe de fait aucun Attemptoit ou faifbit le contraire, que des
maintement les calle & irrice, & rende nuls & de nul vertu,
Et nieintmans nous les Punirons, come Violateurs de Paix, par
Peine de Corps & de Biens, liconie le cas le requerra, & que rai-
fon voudra.
Et, fi nous faifons, procurions, ou fbufFrions eftre faite le con-
traire (que Dieux ne voiUe; nous volons cftre tenu & repute pur
detloial &: parjur, & voulons cncourrir tiel Blafrae & DifFame,
come Roi Sacre doit encourrir en tiel cas,
Et les chofes delTus dites ferons jurer a tenir & garder par ,
* VI.
130.
Kuflre Trcfchere Ahijhe Fttz, le
Princc de G.iles :
Et , 710Z, Fitz Puijnez, Leovcl
Covte cTUhiefire, <^ EJmon
de La7!gele :
Et , 7WZ Coujifis , Monjleur Fhe-
lip de Navarr,
Et les Ducs de Laiuafire c?- de
Bretaigne ,
Les Cojiies de Stafford ef de Sa-
lehris :
Le Sire de Manny ,
Gity de Brya?t,
V.ayanald de Cobham ,
Le Capital de Buche,
Le Sire de Montferand,
James d' Audek ,
Rcgcr de Bcauchamp ,
Kaf-ff' de rerrcrs , Capitain de
Calais ,
Eujiace d'Ahrichefcourt ,
Erajik de Hale ,
yohan de Mouhray,
Hcury de Percy ,
Nichol dc Tanrxorih ,
Le Sire de Gouvey;
Richard de Stajford,
William de Graunfon ,
Rauf Spigurjicl,
Gafton de Gretiiy ,
Et William de Burton ,
Chivalers ;
Etferonsautn jurer femblablement , & a plus toft qu: faire pour-
rons bonnemcnt, noz autres Enfantz , & la plus grande Partie des
Prelarz d'Eglifes , Contes , Barons , & aucres Nobles de noftre
•Roialme
Don. a noftre Ville de Calays , par Tefmoignance de noftre
Grant Seal, le xxiv. jour d'Oaobre, l'An de Grace Mill. CCC.
LX.
Ann. D
1360.
ji». 34.
£. j.
Ex Au-
togr.
Siiper diilo Tra^iatu , per Regem Francta Ratijicato , TeJ}i-
Jicatio Nttncii Papa,
Johannes,Dei gratia, Francorum Rex in Pace finalt, inter Ip- Ann. D.
fum &, Excellentiirimum Princifsem & Dominum, Dominum 1360.
Regcm Anglix, novicer Refbrmata, Literas fuas eidem Regi An- ^dv. 3.
gli',^, nobis prafentibus , concefTit & tradi fecit fub hacfbrma,
Jehan, par la Grace de Dieu, Roy de France, ^c. prout fupra
in Traiiatu de Dat. viccjnio quarto die Offohris.
In quorum omniumleftiraonium Sigillum noftrum praefentibus
Literis duximus apponendum.
Dat. apud Calefium , Morinenfi Dioecefe , die xxv Menfis
Oa:obns , Anno prxdidto Millefimo , TrefcenteUmo , Sexagc-
fimo.
Radficatvr per V.cgem Johannem , fuh eadem verhorum form&^
Bologniie, xxvi die Odohris.
Et per 'Primogenitum confirmatur ut fupra.
T T Niverfis , prsefentes Literas infpe>5luris ,
^ Miieratione divina, Humilis Abbas Clu
Frater Androynus,
luniacenfis, Apolloli-
cie Sedis Nuncius , Salutem in eo qui eft omnium vera Salus.
Noveritis quod, Illuftriflimus Princeps6c Dominus, Dominus
Litera Regis FranciA promijforia de pr<tdi[io TraSlatu , tra-
dcndo apud Bruges,
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceulz, Ann. D.
qui ces Lettrcs verront , Saluz. jg 1360.
Comme, par certains Traitteurs & Procureurs, pour la Partie -^"- 34«!
de noftre Frere le Roy d'Anglcferre, a Bredgny *pres de Char- ^- 3-
trcs, le viii jour de May derniere pafle, ait efte fait Traittie de ^* ■^'*-
Paix final , fur touz les Debaz & Defcors, que nous avions & po- *°i^-
vions avoir fun cnvers Taucre, du quel la Teneur s'enfuit, * VII.
ZJI.
CHarles, Ainfne Filz du Roy de France, Regent le Royaume,
Duc de Normandie, & Dalphin de Vienn, a touzceulz, qin
ces prefentes Lettres verront , Salutz ,
Nous vous faifons afavoir que, de touz les Debaz & Defcors,
meuz & demenez entre Monfire le Roy de France & nous d'une
Partie, pour bien de Paix, eft Acorde, le viii jour de May , TAn
Mil CCC. Soixante a Bretigny de les Charcres , en le manierc ,
qui s'enfuit,
Primicrement , que le Roy d'Angleterres , avecques ce qu'il
tient en Gafcoigne & en Guien, aura, pur lui & pour fes Heirs,
parpetueleraent a tous jours, toutes les chofes, qui s'enfuivent, a
Tenir par la maniere Q.UE leRoydeFran-
CE, ou fon Filz, ou aucune de ces Anceftres, Ro>s de France,
LjEs tindrent, ceft af^avoir , ce q.ue en Sovera-
NETE EN SovERANETE, ET QUE EN DoMAINE EN
D o M A I N E , & ce que en Fie cn Fie , & pur le Temps & Ma-
niere au Defleuz Efclarcis,
La Citie , la Chaftel , & la Counte de Poitiers , & toute la Ter-
re & le Pais de Poitou , <^c. ut in Traciatu apud Bretigny ufque
hac verha, ordeneront a Calais, ^ tunc fiCy
A rOnneur de la benoit Trinite, IcPere, & le
Saint Esperit, & de la Glorieufe Virge Marie, & pour
la Reverence de noftre Saint Pere le Pape Innocent VI.
Le quel, quant il eftoit Cardinal, en fa perfonne, &, puis ft
Promocion , par Reverens Peres en Dieu , les Cardinalz de Bou-
loigne & de Picrregort, noz Coufinz, & d'Urgeel, qui furent de-
part li envoies en France & en Angleterre, qui, en faire cefte
Paix & Accord , ont adjoufte & mis trefgrant & bonne diligen-
ce,
Et de, noz bien Amez, Frere Andruyn de la Roche, Ablse de
Clugny , & Monficur Hugue de Geneve , Chivaler , Seigneur
dAuton , Meflagiers derriere Envoiez par devers nous fur ce de
par noftie dit Saint Pere ,
Qui ont flir ce diiigenment Traveillie & Traittie, & Receu les
Seremcn.s ^es dis Procureurs , & autres pleufieurs deffus nommez ,
En Telraoignant chacune d"icelles, ez Noms que deflus , nous
Acceptons, Accordons, Agreons, Approuvons, & Confermons,
de noftrc ccrtaine Science,& les Voulons avoir Vigour & Ferme-
te fi par tiele maniere, corae fe nous leseuflTions Traittie, Parle,
Accorde, Jure & Promis cn noftre propre Pcrfonne.
Et plufieurs Articles du dit Accord aient efte depuis Corrigiez
a Calais, en certaines manieres, pour ce que les RenunciationSj
qui font a faire d"une Partie & d'autre, felon lc dit Traitic, n'orit
pas cft faites a Calais purement & fimplement,
Nous, eftans au dit Lieu de Calais , fravoir faifons que nous
\'oulons & Accordons, & nous plaiil, que, apres ce que les Re-
nunciations, Cellions, Tranfpors, & DelailEmcns feroi.t faiz oji
faites d'une Partie & d'autre, &: ycelles Envoieez & Delivrees a
Bruges, par la Manicre que contenu eft en unes autres Lectres, lui-
ce faites,feelleez des Seaulz de Nous & de noftre dit Frere, qu'y-
ceulx Articles, par la maniere qu'il furent pailez & accordez au
dit Lieu de Bretigny, & fi comme contenu eft cy defTus, foient
Bailles& Dclivrez a noftre dit Frere, feelleez de noftre Seel & du
Seel de Charle noftre Trefchier & Ainfne Filz,
Et li Promettons Bailler & Delivrcr, au dit Lieu de Bruges, a la
Fefte de Saint Andricu, prochain venant, en un An, en cas que
noftre dit Frere nous envoiera fes Renunciacions, qui fbnt aflaire
de fa Partie, & les delivrera a noz Gens au Lieu devant dit, &
aufiTi Lettres pareilles, tant de la Teneur du dit Traittie, que au-
tres, feellees de fbn Seel, & de noftre Neveu fon Filz.
Et Voulons que les chofes deffufdittes , faites & acomplies par U
maniere que defliis eft dit , les diz Articles ci defTus encorporeez ,
demcurent en leur force & vertu, & aient autel Effed & Valeur,
pur rune Pai tie & pur Tautre , ccMnme fil n'euflent point efte cor-
rigiez,
£c
8 CONVENTIONES,LITER^,
Ann. D. Et promertons Loyaument, en bonne Foy, & Jurons fanz, mal gin, Tenir, Garder, & Acomplii fanz fraude ce qui defllis eft Ann. D.
1360. Engien, Tenir, Garder, & Acomplir, fanz fraude, ce que defliis dit. 1160.
:Edv. 5. efl dit. En Tefmoing. de ce Nous avons fait mettre noftre Seal a ces zdv. j.
* VI. *En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces prefentes Lettres.
132, prefcntes Lettres. Don. a Calais, le xxiv jour d'0£tobre, TAn de Grace Mill.
Donn a Calais , le xxiv jour d'0(2:obre , TAn de Grace M. CCC. Soixante.
CCC.LX.
L.itera Jh^radilia innovatur Bologvia: , vicefimO fexto die OSe-
bris.
Ann. D.
1360.
An. 3+.
£. 3.
Be Trn-
Bcttu Pa-
eis cuM
¥ranc.i^.
E. 3.
m. 10.
& 9-
* V\.
injirftmmum Jtiper praflatione yaramenti per utrofque
Reges , C7- de Trotefiationibus.
Ann. D.
1560.
An. 34.
Z. 3.
Bx An-
togr.
Ei Conjirmatur eodem die per Primogenitum pradiHi Regis ,
ad enr.dem Locum.
CHarles, Ainfnex Filz du Roy de France, Ducde Norman-
die, & Dalphin de Vienn , f§avoir feifons a touz , prefenz &
a venir,
Q^ie nous avons veu & diligement avifne les Lettres de noftre
Trelchier Seigneur & Pere, contenant la forme qui s'enfuit,
Jehan, par la Grace de Dieu, Roy de France, f^avoir faifons,
^c. ut jufra ufque bac verha j viz.
Et Nous , voulahz de tout noftre Pooir , entefiner & acomplir
tout ce que noftre dit Seigneur & Perc a rromis & Covenancie,
promettons loyaument & en bon foy, & avons Jure & Jurons
llir le Corps jehu Crift Sacre, Tenir, Garder, & Accomplir,
pour tant comme il nous touche , & porra touchier , toutes &
chafcune lei chofes contenues es Lettres cy delfus Tranfcriptez ,
& par la Fourme & Maniere que compris y eft, fenz venir, ne
faire venir, pour le temps a venir, en aucun maniere a Tencontre.
En Tefmoingnance de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a
ces Lettres.
Donn. a Bouloigne , le xxvi jour d'Oi5t:obre , TAn de Grace
M.CCCLX.
Par MoTifre le Duc.
N. deveaes.
I
Ejufmodi Promifio per Regem y4ngli£,
EDward , par la Grace de Dieu , Roi d'Engleterre , Seignur
d'Irlaunde & d'Aquitaigne , a touz ceux , qui ceftes Lettres
verront, Salutz.
Come, par certains Traifteurs & Procureurs, pur noftre Par-
tie , & autres Traidteurs & Procureurs pur la Partie de , noftre
Trefchere Frere , le Roi de France , a Bretigny pres de Chartres ,
le Oitefme jour de May darreinerement paCTe , ait efte fait Traitie
de Paix finale fur tous les Debatz, & Defcordz, que nous avions
& povions avoir Tun envers Tautre , de quel la tenour s'enfuit ,
EDward , Einfne Filz a Noble Roi de France & d'Engleterre ,
Prince de Gales , Ducs de Cornewaille , & Conte de Ce-
ftre , as touz ceux , qui ceftes prefentes Lettres verront , Saluz.
Nous vous faifons favoir que , de touz les Dcbatz & Defcords
quelconqucs , meuez & demenez , entre noftre Trefredoute Sei-
gnour 6c Pere le Roi de France & d'Engleterre d'une Part , & ,
noz Cofins , le Roi , fon Filz Einfne le Regent le Roialme de
France, d'autre Part, pur bien de Paix, eft Acorde, TOetefme
jour de May, TAn de grace Mill, Troiicenti, Soixante, a Bre-
tigny de lez Chartres, en la manere qui s'enfuit,
Primerement, que le Roi d'Engleterrc , avec ce qu'il tient en
Guyenne & en Gafcoigne, avera pour luy & pour fes Heirs, per-
petuelment a touz jours , toutes les chofes qui s'enfuient , a tener
par la manere que le Roi de France, ou fon Filz, ou aucun de
ces Aunceftres , Rois de France, lcs tindrent ( c'eftaflavoir ) cc
qui en Soverainte en Soverainete, ce qui en Demaine en Demai-
ne , & par lcs temps & maneres au deflbuz efclarciz , la Citee &
le Chaftel & la Countee de Poytiers, & toute la Terre & le Pais
dePoytou, <^c. ut in Tradatu % Maii., ufque h.-ec verha; viz.
Et plufeurs Avticles du dit Acort aient efte depuis corrigez a Ca-
lais en certains maners ; pur ce que les Renunciations, que font af-
faire d'une Partie & d'autre felonc le dit Tradie , n'ont pas efte
faites a Calais purement & fimplcment ,
Nos, efteantz au dit Lieu de Calais, favoir faifons que nous
Voulons, • Acordons, & nous plaift que, apres ce que les Rc-
nunciations, Seiflions, Traniportz, & Delaillementz ferront faiz
ou faites d'une Partie & d'autre , & ycelles envoieez & delivereez
a Bruges, par la manere qui contenu eft en unes autres Lettres fur
ce faites, feeleez des Sealx de nous & de noftre dit Frere, que y-
ceulx Articles , par la manere qu'il furent paflez & accordez au
dit Lieu de Bretigny , & ficome contcnu eft cy deffus , foient bail-
lez & delivres a noftre dit Frere, feelles de noftre Seal £c du Seal
Edward noftre trefchier &c Ainfne Filz.
Et luy Promettons bailler & delivrer au dit Lieu de Brugcs , a la
Fefte de Saint Andreu, prochein venant, en un An, en cas que
noftre dit Frere nous envoiera les Renunciations , qui font a faire
de fa part, &c les delivrera a noz Gentz au Lieu devantdit , & aulft
Letnes parailleez, tant de la Tenour du dit Traiitie , que autres ,
Seelles de fon Seal & de , noftre Neveu , fon Filz.
Et Volons que, les chofes defllifdites faites & accompliz par la
tnanere qui deflus eft dit, les diz Articles, cy-deflus incorporez,
demeurent en leur force & vertu , &c aient autiel effed: & value ,
pur Tun Partie & pur Tautre , come s'il n^euffent point efte corri-
gez.
Et Promettons loialment, en bon foi, & jurons, fanz raal en-
N Dei NoMiNE, Amen. Ann.D.
Anno Domini Millefimo, Trefcentefimo, Sexagefimo, indi- 1360.
dVione decima feptima, Pontificatiis , SandtilTimi in Chrifto Pa--^»- 34.
tris, ac Domini noftri, Domini Innocentii, Divina Providentia, ^- 3.
Papx fexti , Anno Ocbavo , die vicefimo quarto Odobris , in Ec- ^ ^»-
cleiia beati Nicholai de Calefio, Morinenli Dicecefe, coram m3- tosr.
jori Altari ipfius Ecclefiae, in pra^fentia mei Notarii Publici, &
Teftium fubfcriptorum,
Mifsa ibidem de Sando Spirim Ter decantata per , Venerabi-
lem Patrem, Dominijm Audoynum, Abbatem Monafterii Clu-
niacenfis, Matifconenfi Dioeceie, ipfo Domino Abbate Pontifica-
libus induto, & Sacrum Corpus Chrifti per ipfum Dominum Ab-
batem tunc confedlum , fuper Caiicis deaurati Patenam ,
Ac , Venerabilibus Patribus , Dominis Wyntonienli & Mori-
nenli Epifcopis , Millale , in quo Sacrofanda Chrifti Ewangelia ,
infra manus ipfoaim reverenter tenentibus, verlis eorum vultibus
erga, lUuftres Principes Dominos, Edvvardum Angliae, & Johan-
nem Francix , Reges , fupra gradus ejufdem Altaris , ob iplam re-
verentiam , ficut mihi Notario videbatur , pariter Genua fledten-
tes,
Expofitoque , per didum Dominum Abbatem , coram ipfis Do-
minis Regibus, fub compendio, Pacis Tradtatu, habito Bre//^»;^-
«, juxta Caruotum, inter Conciliarios hinc & inde,
Super quo nonnullx Literse ordinatx fuerant ibidem paratae 8c
exhibitx ,
Pro cujus Pacis obfervatione plenaria , idem Dominus Abbas ,
tanquam Mediator in Traftatibus Pacis hujufmodi, Sa-
cramentum a didis Regibus, tam fupra Sacrum Corpus Chriftt,
quam Sandli Dei Ewangelia , pracftari exigebat , fub forma in df-
dem contenta.
Rex Andix, habita prius, penes feipfum, ficut mihi apparuit ,
aliquali DeTiberatione , proteftabatur publice , ore fuo proprio , &
dixit exprefse dido Domino Regi Francix, hac ^ua jequu7itur in
fubftantia & efFedtu.
Decore Frater,
Caveatis bene vobis quod fuper omnibus & fingulis Tra6tatis &
Conventis , inter Nos & Vos , noftra ac veftra Concilia ( prouc
in Literis, inde confeiiis , plenius continetur-) habitis honarn Cofi-
ventionem obfervetis; quia aliter nullum praeftare volumus nec in-
tendimus Juramentum; &, in eventum quod juravcramus, non
eft , nec erit , voluntatis aut inte/itionis fiofirie aliqualiter vel quo-
modolibet obligari, nili quatenus vos teneatis & obfervetis nobis
fideliter omnia promifla & concordata pro parte veftraj tenehimus
^ ferva^nimas bonam Conventionem fuper omnibus quie promic-
temus aut jurabimus.
*Refpondet quidem, mcomnenter, didtus Rex Franciae, * VI,
»3+-,
Decore Frater,
In & didtis praecedentibus , & per ipfum
Dominum Johannem Regem Franci», iicut videbitur, admiflis,
Francix primo , & deinde Rex Anglix
communibus hinc & inde prxftiterunt.
De quibus quidem Proteftatione & DicSis , idem Dominus
Rex Anglise protinus requifivic , exprefle , inde Publica Inftru-
menta-
Adta funt haec, quae fupra fcribunmr, Anno, indidtione, Pon-
cificatu , Menfe , Die, & Loco prxdidlis.
Praefentibus tunc ibidem, Nobilibus Viris, Magiftris,
Johanne de Baruet , Archidiacono L,ottdonienfi ^
Guillielmo de Dormancio, Jurifperito,
yohanne de Bukyngham ^ Canonico Londonienji^
Willielmo de tVyiThom,
de Hylton,
yohanne le Royer,
Et me yohanne de Branketre,
Clericis, Notariis Publicis, & pluribus aliis Teflibus in prx-
mifTis.
B. R.
Ego Johannes, Clericus, Norwycenfis Dicecefis, Apoftolica &
Imperiali aucftoritate Notarius Publicus, quia Proteftationi , Didtis,
Refponfioni, per didos Dominos Reges, ac aliis omnibus, & fin-
gulis, prout fuprafcribuntur, adtis, habitis & geftis, Anno Indi-
dione, Pontiticatu, Menfe, Die, & Loco praedidtis, una cum
fupranominatis Notariis, praefens interfui, eaque omnia & fingula
fic fieri vidi & audivi , propria Manu fcripfi & publicavi , & in
hanc publicam Scripturam redegi , & confueto Signo & nomine
roboravi Requifitus per didtum Dominum Regem Anglise in Te-
itimonium.
Ferma
ET ACTA PUBLICA.
!^Hn. D.
Forma Jurammomm fuper TraBatibm comflendis.
Sacramentum Regis Franciie.
JEhan, par la grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls,
qui ces Lectres vprront, Salut.
Sgvplr faifop'' que, par la Paix, Faite & Refourmee cntre Nous
& noftre T| efcbere Frere le Roy d'Engleterre , laquele nous defi-
rons eftre fermetnent & perpetuelmenc gardee, iVous avons fait
certains Seremens fur le Corps Jeiu Crift facre , touchees les Sain-
tes Euvangiles de Dieu ; c'eft alTavoir ,
Qi-ie Nous Confermons & Approvions !a Paix,& tout le Trai-
£tie , & Accord fait a Bretigny , par la maniere que 11 efl: efcript
.& depuis corrige a Caleis; & ycelluy en touz, fes Poins & Arti-
cles, pour tant corome il nous touche, acomplirons, & enterine-
rons, ^ ne vendrons encontre.
I T E M , que nous Ferons les Renunciations, Cedions , & Tranf-
pors, qui Ibnt 3 faire de noftre Partie, & Accordees j)ar noftre
Confeil ; & ycelles envoierons & delivrerons au Roy d'EngIeterre,
ou a fes Depatez, aus Jour & Lieu contenuz es Lettres accordees
des I^arties.
I T E (M j qpe nous Se^rferrqns de ufer des Souverainetez &; Res-
fprs, quant aus chofes que tient le Roy d'Engleterre, &qui li fe-
ront bailices , & les quelles li doivent demourer par vertu du dit
Accord & Traictie, par la fourme & maniere, & jufqes au temps
exprimez, & contenuz es Lettres, fur ce faites par lcs Confauls des
Parties.
I T E M , que nous Delivrerons au Roy d'EngIeterre les Chas-
teauls, Villes,& Terres,qui li doiventeftre baillees pour ftire Wi-
dier les Forterefces occupees en Royaume de France par le Roy
d'Engleterre, its Alliez., Aidanz, & Adherenz, par la Fourme
& Maniere, & felonla Modification( contenuz es Lettres, fur ce
faites & accordees par les Confauls des Parties.
JTjiM , ^ue nous Delivrerons , & Ferons delivrer, au Roy
d'EngIeterre, ou a fes Deputez, toutes les Terres, Villes, & Paiis,
que nous li devons bailler & delivrer par le dit Accord, par le
Temps 3 Fourme , & Maniere accordes par les Confauls des Par-
tiesi & li Baillerons ou Ferons bailler les Lettres, que bailler &
delivrer li deuoms pour la delivrance des dites Lettres ; & que
nous Paierons toutes les Soqimes d'Or, que nous Sommes tenuz
de paier au Roy d'Engleterre, par le temps& maniere accordez
par les Confauls des Parties.
* I T E M , que Nous Renoncions a toute Guerre & Proces de
Fait contre le Roy d'Engleterre, & fes Hoirs, felon la Fourme
des Lettres fur ce accordees.
Item, avons Jure, comme dit eft, les Alliances faites au Roy
d'Engleterre, par la maniere que accordees font, auecla Modifi-.
cation qui eft faite des Efcoz & de Bretaigne.
I T E M , que nous Ferons & Acomplirons , par la maniere ac-
cordee, tout ce, que nous devons & fommes tenuz de faire, des
Oilages , que bailler devons au Roy d'Engleterre.
I T E AI , que Nous Lairons & Delivrerons aus Eglifes tout ce ,
qui eft occupe du leur , pour occafion de la Guerre , & a touz au-
tres Alliez ou Adherens au dit Roy d'Engleterre ; & leur Pardon-
nerons toutes Oftenfes par la maniere qui accorde eft.
Item, que les Seremens, qui font a faire par noz Enfanz, ou
gutres de noftre Partie par le dit Accord, Nous les Ferons faire au
plus toft, que nous pourrons bonnement, & deuroiis par le dit
Accord.
J T E M ,que toutes les Lettres , que Nous devons envoier ou bail-
ler au Roy d'Engleterre , avant ou apres la Deliverance de noftre
Pejfonne, nous Bailkrons & Envoierons par la Fourme, Temps,
& Maniere accordee entre Les Parties ; & Ferons & Acomplirons
tout ce que faire dcvons par le dit Accord, & par la maniereconte-
nue en ycelui , & es Lettres Accordees par les Confauls des Parties.
En Tefmoignance de la quele chofe nous avons fait mettre no-
ftre Seel a ces prefentes Lettres , donne a Calais ie xxiv jour d'Oc-
tpbre, TAn de Grace Mill.CCC. Soixante.
Far le Roy.
J. Mach.
touzceux, qu. ces prefentes £y^_^^,^,- ^,,,,^
Sacramentitm Regis ^nglia.
Tj' Dward , par la grace de Dieu , Roi d'Engleterre , Seignur
-•--' d'Irlaunde & d'Aquitaigne , » f<^<" rpnw nni fo^ .^^^r^^..^^
Lettres verront, Salut.
Savoir faifons, que, par le Paix, Faite & Reformee entre Nous
& noftre Trefchcre Frere le Roi de France , laquele Nous defi-
rons eftre fermement & perpetuelment gardee, Nous avons fait
cerrains Sermentz fur le Corps Jefu Crift , touchees les Saintz E-
vangeilles de Dieu ; c'eil: aflavoir ,
Qui Noi^s Confermons & Approvons la Paix, & tout le Trai-
te, & Accorc fait a Brctigny pres de Chartres, par la maniere q'il
eft efcrit & depuis corrige a Calays ; & yceulx en touz ies Pointz
& Articles , pur tant come il Nous touche , accompliions & ente-
rinerons, & ne vcndrons encontre.
I T e M , que Nous Ferons les Renonciations , Ceffions , &
Tranfportz , qui Ibnt a Faire de noftre Partie , & accordecz par
ijoftre Confeil ; & ycelles envcierons & deliurons a noftre dit Fre-
re, ou a fes Deputez, aus Jpur & Lieu contenuz es Lertres ac-
cordeez des Parties.
I TE M , que Nqus Surferrons de ufer du Nom de Roi de Fran
ce par maniere accorde.
I T E M , que nous Deliurons au Roi de France les Forterefces
Anglefches occupez ou Roialme de France,parlaforme&maniere
contenu es Lettres fur ce faites & accordeez,
Tom. UI. P. IL
Ite M, que Nous Renoncons a touteGuerre & Proces de Fait Ann. D;
contre le Roi de France, & fes Hoirs, lelonc la forme des Let- 1360.
tres fur ce accordeez. £dv. j.
Item, Nous avons Jurez, come dit eft, les Alliances faitesau
Roi de France, par la maniere qui accordeez font, avec la modifi-
cation qui eft faite des Flamanz & de Bretaigne.
Item, queNous Deliuerrons la Perfonne du Roi de France,
mt la maniere qui accordee eft, & les Prifoniers de Poitiers, &les
Dix Oflages qui s'en doyvent aler aucc le Roi de France.
Item, que Nous Deliuerrons les Oftages, & q'ik ferront gou-
vernez & demenez par la maniere qui accordee eft, & auffi leRe-
changement des Oftages comc dit eft.
I T e m , quc nous Confermerons les Privileges des bonnes Villes,
qui nous ferront baillez ^jar la maniere accordee.
I T E M , que Nous Laiflerons & Deliurons aus Egliies tout leur
Droit, en toutes les Terres que nous tenons, & qui nous ferront
bailleez par le dit Accort,par forme & maniere accordee ouTrai-
tee.
I T E M , que les Serementz , qui font a Faire par noz Enfantz, &
autres de noltre Partie, par la dite Accort, Nous les Ferons faire,
a plus toft que Nous purrons bonement,& deurons pat la dite Ac-
cort.
I T E M , que touz les Lettres ,que Nous devons envoier ou bail-
ler au Roi * de France, avant ou apres la Deliurance de fa Perfo- ^ .
ne, Nous envoierons par la maniere & forme accordecz; & Fer- Y
rons & Acomplirons tout ce que faire devons par la diie Acord, ^^
par la maniere contenue en ycelluy, & es Lettres accordeez parles
Confealz des Parties.
En Tefmoignance de ce nous avons fait mettre noftre Seal aces
prefentes.
Don. a Calais , le vint quart jour d'Odobre,rAn de Grace Mill.
CCC. Soixante.
y^lia, fub eadem forma jurandi y Litera Regis Francia datur Bo-
lognia , iG die OHobris.
Confirmatio ejufdem Litera per Vrimogenitum Regis Francia, dat.
ut fufra.
Alia Litera declaratoria ejufdem, dat. ut fupra.
Tejfificatio Nuncii Papie , fufer diSiis yuramentis , datur apud
Saniium Odomarum^ 8 die Novembris eodem A?ino.
SHper Memorato TraBatu , de Magnatibns Jtirandis , ex
parte Regis Francin , Litera promijforia.
JEhan, par la grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls, qui Ann.D.
ces prefentes Lettres verront, Salut. iifio.
Savoir faifons que Nous, An. 34.
Defiranz Tenir, Garder, & Acomplirle Traidtie, rAccord,& £.3.
la Paix, nouvellement Faite & Refourmee entre Nous & noltre £x AU'
Trefchere Frere le Roy d'Engleterre , pour Nous & Lui , les togr.
Royaumes & Subgiez de Tun & de Tautre, '
Promettons a noftre dit Frere le Roy d'Engleterre , loiaument
en bonne foy , fanz fraude & fanz mal engin, que, dedenz la Fe-
fte de la Chandeleur prochein venant, Nous yceuls Traiiitie, Ac-
cord , & Paix ferons Jurer a tenir , & garder , & non venir cn-
contre, par quelque maniere, par la plus grant Partie des Prelaz,
Per?, Dux, Contes,& autres Granz & notables Peribnnes de no(-
tre Royaume , que Nous pouirons bonnement avoir en noftre pre-
fence, tout en la forme & maniere que Nous Favons Jure &Pro-
mis par noz autres Lettres.
En Tefmoignance de la quele chofe Nous avons fait mettre no-
ftre Seel a ces prefentes Lettres.
Donne a CaJais, lexxiv jour d'0(3:obre , FAn de Grace Mil.
CCC. Soixante.
Far k Roy.
J. Mach.
Alia Litera fub eifdem verbis , datur Bolognia , 2.6 die Offobrit.
Cqnfirmatio fer Carolum TrimogeTiitum Jub eadem Data.
de Magnatibus Jarandis , ex parte Regii
yinglia.
l^Dward &c.
-•-' Savoir faifbns a touz que, en Traitie de la Paix, entre Nous
& noftre Trefchere Frere le Roi de France, & les Rcaumes d'En-
gleterre & de France, & purtouz lcs Subgitz , Aidantz, Adhe-
rentz, & Alliez de Tune & de Tautre,
Aiant efte accordez plufures Pointz & Articles, cant fur Dona-
cions, Tranflacions des Citees , Chaftealx, Terres, Paiis, Lieux,
& Seignuiies , de Grofles Sommes d'Or , come fur Alliances per-
petueles, & plufures autres diverfes chofes;
y ait efte accorde que noz Trefchere Ainfnez Filz , noz autres
Enfantz, & autres de noz Linages , & la plus grante partie des
Piers, Prclatz, Ducs, Contes, Barons-, Nobles, & autres desdiz
Realmes, doivent promettre & Jurer folempnelment, fur leCorps
Jefu Crilt, & les faintes Evangeles, de faire Tenir , Garder, Ac-
complir , & Enteriner , quant que a chefcun d'eulx touche , ou
Eourra toucher, les avantdites chofes, & toutes autres , Promifes,
)efclarrez& Accordez d'ane Parcie &d'auLre,
Et Nous & noftrc dit Frere avons fait Ptomectre & Jurer noz
B Filz
Ann. D.
1360.
An. 34.
E. 3.
Ror. de
Trxa.
Facis
cum
Frane.J4ri
£. J.OT.
6.
10
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. Filz. Ainfnei, & aucuns de noz autres Enfontz , & autres de noz
1160. Lisnages, & plufures * autres autres Piers, Prelarz,, Ducs , Con-
Xi-v. 3. tes^ Barons, & autres Nobles des ditz Roialmes , & plurfures au-
• VI. tres, nefont myc enquores jurez,
»3;. ' Nous, pur Garder, Accomplir, & Enteriner tout ce que pro-
mis avons en celle partie, Promettons , lealment &c en parole du
Roi, que, entre cy & la Cliandeuleure prochein venant, nozEn-
fanrz, & autres de noftre Roialme, qui ne font mie unqore Jurez,
jufque a la plusgrande partie, nous ferrons jurer foUempnellement
& par maniere qui dit eft;
Et a ce faire nous Obligeon^ Nous , noz Heirs, oc tout noz
Biens; tour oppolicion & contredit ceflant.
Done , par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Ville
de Caliys, le xxiv jour d'Ociobre, TAu de Grace MiU. CCC. &
Soi.\'ante.
^dv.
%
Ann. D
I j6o.
An. 34.
£.;. Rot
de Traci
Pitcis
ciim
Triiiic.
3+.£. 3,
tv. 3.
De Pace folenniter e.x parte ^ngli^ proclamanda.
LE Roi a , noftre chere & foial , Thomas de Holand , Conte
de Kenc , & a touz autres Capitains de ViUes , Chafteaux , &:
Fortercfcees , occupees & tcnuz pur nous en Roialme de France ,
Salutz.
Savoir vous faifons que nous, pur Nous, noftre Roialme, noz
Subgiz, Alliez, & Adherenz, avons ferme Paix final & Acortfeur
avec noftre Frere le Roi de France , & il avec Nous fembkble-
nient ,
Ann. D
1560.
A.i. 34.
£ 3.
£.v Au-
togr.
* VI.
138.
* VI.
'19.
La quele Nous avons Promys &c Jure Tenir, & faire Tenir, & Ann. D.
Garder de touz noz Subgiz, lans enfrandre , ne faire ou venir en- 1360
contre , en aucune maniere ,
Et avons fait promettre & jurer femblablement a plufeurs de no-
ftre Sanc 6c Linage , & autres Grantz de noftre Partie ,
Et, par femblable maniere, la Promys & jure noftre dit Frerc
& fait jurer de la Partie ;
Si volons , & vdus mandons , & commandons expreflement, qe^
tantoft ces Lettresveues, fanzaucune delay , vous facez folenne-
ment Crier en voz Lieux, Poairs, & Deltroiz, & par toutes au-
tres Parties, ou vous en ferrez, depar Nous, ou depar noftre dit
Frere , fur ce requis, la dite Paix & Accort :
Et les Subgiez, AUiez, & Adherentz de noftre dit Frere fbef-
frez & lailTez aller, venir, demourrer , converfer , & marchan-
dier en noftre Poair & Obeiffantz , auec leurs Dcniers, Marchan-
difes, & autres Biens, fanz leur mefFaire , ne donner empefche-
ment , ne deftourber ^ur quelconques chofes , faites ou comifes, en
temps pafle , par les Subgiz , Alliez , ou Adherenz dc noftre dic
Frere :
Et faifant publiquement defAidre a touznoz Subgiz & Bienveul-
lantz, que nuUs Mefface, ou face Meffaire , aus Subgiz, Alliez,
Adherentz , ou BienveuUantZ de noftre dit Frere , fur Peine de
pardre Corps & Avoir , & eftre tenuz & reputez pur Violateurs
de la dite Paix &c pur Traitres , fi que nul ne fe puille excufer d'!-
gnorance; &, neantmoins, fi vous trouvez que aucuns fait,enau-
cune manicre , a contraire a la dite Paix , & autres chofes defTus
dites, punifTez & lcs faites punir, pur tielx come deflus font ditz^
fanz faveur & defport, & que ce foit exemple a touz autres.
Don. a Calays, le xxiv jour d'Odtobre.
Lttera Regis Francix de Terris liberandis , & Rennnciationi-
bfts faciendis.
JEhan , par la grace de Dieu , Roy de France , a toui cculz, qui
ces prefentes^Lettres verront, Salut.
Comme ,
Pour \ti Dikentions, Debas, Guerre, & Defcors , mcuz,, &,
efperez, a mouvo»r entre Nous &, nofl:re Trefchier Frere,leRoy
d'Angleterre,
• Certains Traideurs & Procureurs de Nous & de noftre Tref-
chier AinfneFil, Charles Duc de Norraandie , & Dalphin de
Vienne, aiant a ce fouffifant Povoir & Autorite, pour Nous, &
pour Lui , & noftre Royaume , d'une pan,
Et certains autres Traideurs & Procureurs de , noftre Trefcbe-
re Neveu, !e Prince de Gales, Fil Ainfne de, noftre dit Frere, le
Roy d'Angleterre, aiant Povoir & Autoriie de fon dit Pere, en
partie, pour fon dit Pere, & pour Lui,
Se feuflent aflarables a Bretigny pres de Chartres,
En quel Lieu fu Parlee , Traittie, & Accorde final Pais & Con-
corde , le viij jour de May , darreinment pafle , par dcs Traitteurs
& Procureurs de Tune & de rautre Partie , fur les Difcentions ,
Guerres, & Defcors devant dis,
Les quelz Traittie & Pais les Procureurs de noftre dit Fii, pour
Nous & pour Lui , & les Procureurs de noftre dit Neveu , pour
le dit noftre Frere d'Angleterre, & pour Lui, Jurerent , aux fains
Evangiles, Tenir & Garder,
Et apres le Jurerent folemnclment nos dis Fils & Neveu, es
Noms que defTus ,
Et depuis nous & noftre dit Fil Tavons Conferme & Jure fo-
lemnelnient,
Parmi le quel Accort , entre les autres chofes , Nous & noftre
dit Fil fommes Tenus, & avons Promis, bailler, delivrer, & de-
laifller a noftre dit Freie pour Nous , nos Hoirs & SuccefTeurs , a
toujours, lcs Citex, Contes, Villes, Chafteaux, Fortereces , Ter-
jtcs. Rcntes, Revenues, & autres chofes, qui s'enfuent en Guien-
ne & en Gafcoingne , a Tcnir & Pofleder parpetuelment a Lui ,
& a fes Hoirs , & Succcfleurs ,cequeenDemaine, en
D E M A I N E & ce que en Fie en Fie, & par le temps & maniercs
cy apres efclarcies,
La Citc, le Chaftel, & !a Conte dePoitiers, &toutc la Terre
& lc Paiis de Poitou, enfamble le Fiede Thovarts,& la Tcrre de
Bcleville, , ^
La Cite, & le Chaftel de Xaindes & toute la Terre & le Paiis
de Xanclonste , par deca & par dela la Charante avecques la Ville,
Chaftle, &'forterece de la Rochelle, & leurs Appartenances &
Appendances, (drc conmie daiis le Traiilie de Paixjufque au Fitjde
fArticle 6. » , . . r t-, t>
Et euft efte Pourparlc que Nous, & noftre dit Ainfne Filz,Re-
nonciffons * aux RelTors,& Souverainctez, & a tout le Droit, que
Nous poviens avoir en toutes les chofes defTus dites; & Q.UE No-
STRE Frere les Tenist,come Vosin, senzRes-
SORT ET SoUVER A INN ETE DE NoUSOU DE N O S-
TRE RoYAUME : & quc tout le Droit , que Nous avons es
Chofes defllifdites, Nous li CedifTons & TranfportifSons parpe-
tudment & a tous jours.
Et aufli euft efte Pourparle , que famblablement noftre dit Frere
k Roy Q'Angleterre, & fon dit Fii, Renor.calTcnt exprelTemcnt a
toutes les chofes qui ne dourent eftre bailliez , ou demourrer, a
noftre dit Frere le Roy d'Englcterre par le ditTraittie; &, par
efpecial , au Nom & au Droit de la Couronnc & du Royaume de
France : a TOmage , Souverainnete , & Demainnc du Duche de
Normandie, & du Duche de Thourainne: des Contez d'Anjou,
& du Nlainne: a la Souverainncte & Homaige du Duche de Bre-
taigne: a la Souverainete & Homaige du Conte & Paiis de Flan-
dres i & a toutes autres Demandes , que le dit noftre Frere nous
faifoit , & faire porroit , pour quelconque caufc que ce ibit ; Ex-
cepte les chofes defliis dites.qui doivent demourrcr & eftre baillies
a noftre dic Frere & a fcs Hoirs.
J
Eadem Latine reddita.
Ohanttes., Dei gratia , Trancorum Kex, umverfis, frtefentes U- Ann.D.
teras vljiiris , Salutem. 1560.
Cww, ^»- 34-
Fro Diffenfiottibus , Litihus , Guerris , e^ Difcordiis , <^ , «t fie- ^- ? •
ratur , wovettdis inter Nos ^ , carijjimum Fratrem nollrum , Regem "^"
Attgli^, "g"'
Certi Tradatores c^ Procuratores nojiri ^, CariJJimi Primoge-
niti uojlri, Karoli, Ducis Normannia , ^ Delfhini Viennie , ha-
hetttes ad hoc JuJJicientem Potejlatetn ^ Auiioritatem, pro Nohis,^
fro Ipjo , df Regno nojfro , ex parte unn,
Et certi alii Tra£latores ^ Procuratores , carijjtmi Nepotis noflri ,
Princtpis Wallia , Prtmogettiti , d:tli Fratris ttoflri , Regis Atigliie ,
hahititis Auiloritatetn i^ Poteftatem a Patre fuo prtediilo, in par-
te , pro dido Jito Patre , <^ pro ipfo,
Fuijfent congregati apud Bretigny propre Carnotum ,
Itt quo loco fuit Liocuta , Tradata , ^ Cottcordata ptialis Pax ^
Concordia, oiiavo d:e Maii, proximo praterito ,per Trailatores , e^
Procurntores ex utta parte Qf altera , Juper Dijfnfiottihus , GuerriSy
^ Dtjcordiis atttediiiis,
Quos Trailatum ^ Pacem TraElatores ^ Procuratores diili Fitii
noflri, pro Nohis, ^ pro Iplo, df Procuratores diili Nepotis noftri,
pro diko Fratre noftro Anglia , (&• pro Se,jurarunt, adJanilaDei
Evangelia , Tenere ^ Objervare,
Et poftea illud juraverunt foletnpttiter diili Filius ttofier (df Nefos,
nominihus Jupra,
Deinde Nos & prsdiilus Frater nofler illud confirmavitnus e^ ju-
ravitnus folempniter,
Per quam Concordiam , ittter alia , Nos cjr diiius Filius nofler Te-
netnur , CJ- Promifitttus, tradere , liherare , (^ dtmittere diiio Fratri
noftro, pro Nobis , ttoftrts Haredibus , c^- SucceJforibus,it: perpetjiutn.,
Civitates, Comitatus , Villas, Caftra, Fortalitia, Terras ,Redditus.,
Obventiones , (^ alia, qua; (equutttur , cutn illo quod diiius .Frater
tetiet in Aquitania Cf Vajconia , ad Tenevdum (^ Pojftdetidum per-
petuo fbi , ©" fuis Haredihus (^ Succejfor.hiis ,ILLUD Q_UOD IM
D o .M A n I o I N D o .M A N 1 o , c^ tl/ud quod iu Feudo iti Feudo,
ZJf per Tempus e^ Modos hic ittferiiis declarata,
Civitatetn , Caftrum , ^ Cemitatum Ptiiavite , (^ totam Terram
C^ Patriatn de Ptiiavis, cum Feudo de Thouart, df Terra de Belle-
ville ,
Civitatem d" Caftrum de Xauniien , & totam Tetram dr Pa-
triam XauttHen, citra & ultra Ch.trent , cttm Villa , Caftro, (^Jr
Fortalitiis dc Rupella, cf- Pertitientits <^ Deper.dentiis fuis, &c. uc
in Tradtatu Pacis ufque in finem Sexti Articuli.
Et fuit Prolocutum quhd Nos , ^ diiius Primogetiitus ttofter Re-
nuttciaretnuS Rejbrtis , c^ Superioritatibus , ^ omtti Juri , quis
Nos pojfemus habere in otnnibus Jupradiiiis j (^ qubd D I c T u S
Frater noster illa teneret, sicut Vi-
CINUS , ABS Q.U E ReSORTO ETSuPERIORITATE
DE NoBis VEL DE Regno nostro : df ^uod omtte
Jtis, quodttos hahemus in Rebus fupra diiiis , Nos in eum cedetemus
C>- transferremus adjetnper c^ in perpetuum.
Et etiam fuerit Proloctttum, qtiod confimiliter diiius Frater nofler
Rex Anglia , c^ diiius Juiis Filius , Rcnunciarent exprefse omnibtis
qu<e tion deberent Tradi , vel Rematierc, diilo Fratri nofiro RegiAtt-
glite per Traiiatum diilum ; &, in fpecie , Nomini c^ Juri Corone
(^ Regni Francia: Homagio, Superioritati (^ Dottiinio DucatiisNor-
mamii£ df Ducatiis Thurania: :Comitatuutn Andegavite dr de Mayn;
Superioritati df Homagio Ducatus Britanniie : Superioritati df Ho-
magio Comitatus df Patria Flandria: i & omntbus aliis Petitionihus,
quas diHus Frater nofter tiobis faciebat , vel facere poterat ,pro qiia-
cunque Causa qus tlla fueitt; Exceptis Rcbus fupradiiits, qufi de-
kmt remanere «J. tradi diilo Fratri noflro 6- Haredibus fuis.
Ec
£ t
ACTA PUBLICA,
ir
1 Ann. D. Et qu'il nous Tranrportaft , Cefraft, &c DcIailTaft tout le Droir ,
1360. qu'il povoit avoir en toutes le> cholcs qu'il ne li doivent efte bail-
'f- 3. lies.
Sur les quelles chofes, aprfis plufeurs alterCacions eues fur ce ,& ,
par efpecial , pour ce que les dites Renonciations ne fe feront pas
Et qubd Nobis Ipfe travsferret, ceJeret , <^ dJmitierei ornne Jus, Ann. flt.
quod pattiit babere in omnihus retus , quj: twfifibi tradi deherent
Siiper quikus rebus , poli plures Altercationes fufer hoc kabitas j
... . (^, jpecialiter, <juia diifit Renunciatioties non Junt faiia de pra;~
de prefent, avons finablement Accorde a noftre dit Frere, par la fenti ^ finaliter Contordavimus cum Fratre mfiro pradiiio, ptr Mo-
maniere qui s'enfuiti c'eft aflavoir , -'- ' '- ■- 11 .
Que Nous & noftre dit Ainfne Filz Renohcerons ^ & Ferohs ,
& avons Promis a faire, !es Renonciaticns, Tranfpors, Ceffions,
& Delaiflemens defliis dis, quant & fi toft que Nous & noftre
dit Fil aurons baille a noftre dit Frere, ou a fes Cenz, par lui
efpecialment deputez, la Cite & le Chaftel de Poitiers, & toute
la Terre & le Paiis de Poitou, enfamble le Fie de Thovart, & la
Tcrre de Beleville: la Cite & le Chaftel d'Agen,& le Paiis d'Age-
nois : la Cite & le Chaftel de Picrregorr, & le Paiis de Pierre-
guis : la Cite & le Chaftel de Caours, & le Paix de Caourlin : la
Cite & !e Chaftcl de Limoges, & touce la Terre & le Paiis de
Limoiin : & toute la Conce de Gaure : les quelles chofes, nous
& noftre dit Fil Promettons baillier a Lui, ou a (es dites Genz,
dedens la Fefte de la Nativite Saint Jehan Baptifte prochein , fe
nous povxjns.
*Ec, apres ce, devant certainnes Perfonnes, qui feront depu-
1560.
dum qui Jequitur i videlicet ,
§ludd Nos e^ di^us Primogenitus nofter Revnnciahmus , dr Fa-
cietnus, ^ Protnifimus facere , Renunciationes , Tranjla/iones , Cef-
fiones , e^- Dimijfwnes fupradiiias , quando ^ tam cito quam Not
C^ diiius Filius nofter Iradidimus diiio Fratri fwftro^ v:-/ GentiLus
Juis , per ipjitm Jpeiialiter deputatis , Civitatcm cr Caflruvi Picia-
vi£ , (^ totam Terram ^ Patriam Piiiavenjem j fimiliter cu?n Feo-
do de Thouart , e^ Terra de Belleville : Civitatein (^ Caftrum de
Petragoria , i^ Patriam de Pctragoria : Civitatem e^ Caftrum de
CaorSj lir Patriam de Caorftn : Civttatem i^ Caftrutn de Lemovt-
cis, & totam Terram dr Patriam de Lemovicis : ^ totum Comita-
tum de Gaour ,• quj" Nos <^ diilns Filius nofter Premittimus trader*
ftbi, vel Jitis Gcjittbus , citra Feftum Nativitatis Saniii Johannit
Baptifta proximh venturum , ft pojfimus.
Et , ftatim poft hoc, coram certis Perfonis, per diiiitm Fratreni
tees depar noftre dit Frere, ferons, & noftre Fil Fera, en noftre noftrum deputandis, Faciemus , df didtts Filius nojler Faciet , in Re-
Royaume, icelles Renonciations , Tranfpors, Ceftions, & Delaif-
femcns par Foy & par Seremens iblennelrpent.
Et d'icelle Ferons Nous & noftre Fil Ainfne bonnes Lettres
Ouvertes, feelles de noftre Grant Seel & du Seel de noftrc dic
Fil, par la fourme & maniere, comprifc en nos autres Lettres, fur
cc faites , & que compris eft ou dic Traittiee.
Les quelles nous envoierons, ala Fefte de rAflumpcion noftre
Dame prochain enfuant, en rEglife des Auguftins a Bruges, & lez
Ferons baillier a ceul.K , que noftre dit Frere y envoiera lors pour
les Recevoir.
Et, fe dedens la dite Fefte de Saint Jehan Baptifte, Nous ne
pourions baillier lesdites, & prochainnes delTus nommees, Citez,
Contes, Chaftelz, Villcs, Terres, Paiij, Illes, & Liex, nous les
Baillerons dedens la Fefte de Touffains prochien en un An ,
Et , icelles baillieJ, , Ferons Nous , & noftre dit Fil , les dites
Renonciations , Tranfports, CeiTions, & DelaifTemenz par devant
les Genz qui feront deputcz depar Lui, come dit eft; & en Fe-
rons Lettres teles & par la n^.aniere defiLifdite , & Ferons bailler a
fes Gcnx, au Jour de la Fefte Saint Andrieu lors enfuiant , en la
dire Eglife des Auguftins a Biuges, par la maniere dcfl"u(dite.
Et auffi Nous a Promis noftie dit Frere, que il & (bn dit Filz
Renonceront, & Feront fjinblable, lors & par la manierc dcflus
gno noftro ipjas Re?iunciationes , Tranftationes , Cejftones , c^ JiimiJ-
fiones , per Fidem <^ Juramentum folempniter.
Et de hoc Faciemus Nos CT diiius Primogettitus nofter honas Lite-
ras Patentes , fgillatas noftre Magno Sigillo & Sigillos diiii FtlH
fioftri, pcr modum <ir formam, comprehetijos in aliis Liter:s noftris^
inde faiiis , (^ qui comprehenduntur tn Traiiatu pnediiio.
^as Nes Mittemus , in Fefto Ajfiimptianis beata Vtrginis proxi-
mo feqttenti , in Eccle/ia yluguftiitenft apud Bruges , (^ )llas Facie-
Mus tradi illlis , qttos diiius Frater nofter ibi tutic mittet ad eas re-
cipiendas.
Et, ft citra diiium Feftum Saniii Johannis BaptifiiS, nonpoteri-
mus tradcrc diiia , <ir proximo lupra nominata , Civitates , Comita-
tus , C.iftra, Villas, Terras, Patrias, hijulas , c^y Loca, Nos illa
trademus citra Feftum Omnium Sanilorum proximo vetiturum in
unum Anniim.
Et , ipfts traditis, Fatiemus Nos eJ- diiius Ftlius nofter diilas Re-
nunciationes , Tranftationes , Cejfi07ies , (^ T>imijfiones coram Genti-
hus qua deputabuntur per ipjum , prout diiiutn eft ; (Jf ijide facie-
mus tales Literas <^ per modum Jupradiiium , 0- ipfas factetiiui
tradi Gcntibus Juis in Fefto Saniii AndrCiS tunc Jequenti , in diiia
Ecclefa Auguftinenfi apud Bruges per modum Jupradtiiu?».
Et etiam nobjs Promiftt diiius Frater ?iojler , qiiod Ipji ^ diiiut
Filius fuiis Renunciahutit <^ Facicnt confimiliter , tunc ^ per modum
dite, les Renonciations, Tranfpors , Cefllons, & Delaiflemens, Jitpradiiimn, Renunciationes, Tratiftatianes , Cejftoties , i^r Dimijfto-
Accordees par le dic Traittie, a faiie de ia Partie, fi comme deifus
eft dit : Et cn envoiera (e;^ Lettres Patentes, feelles de ibn Grant
Seel & du Seel de fon dit Fil, aux dis Lieux & Termes, pour les
baillier aux Genz, qui depar nousy ferons deputez , famblable co-
me dit eft.
Et Aufli Accordons & Promettons a noftre dic Frere,quo Nous
& nos Hoirs, Suflerons, jufques au Termes des dites Renoncia-
tions deflbs efclarcies , de ufer de Souverainete &: Reflbrt , en tou-
tes Ics Cites , Contes , Chafteaux, Villes, Terres, Paiis, Yfles ,
& Liex, que tenoit en temps du dic Traittie, noftre dit Frere, les
quelles li devoienc demourer par le dit Traittie : & es autrcs, qui,
a caufe des dites Renonciations, & du dic Traittie, li feront bail-
liez, & doivent demourcr; fenz ce que Nous, noz * Hoirs, ou
au:re a caufe de la Couronne dc Frince, jufques auz Termes des-
fus efclarciez, & icculz durans, ne ne puifllcns ufcr d'aucun Ser-
vice ou Souverainete, ne demandcr Subjection fur noftre dit Fre-
re, fes Hoirs, leurs Sub^ez d'icelles, prefenz & avenir; ne Q^ii-
Telles ou Appiaux en noftre Courc Reccvoir, re Refcrepre a icel-
les , ne de Jiiriidicion aucune ufer a cau['e des Citez, Contez,
Chafteaulx, Villes, Terres, Paiis, IUcs, & Liex prochein nomi-
nees.
Et Accordons aiifTi a noftre dit Frere, qu"il, ne fesHoirs, ne
aucuns de leurs dis Subgez, a caule dcs Citez, Contcz, Chaf-
teaux, ViIIes,Terres, Paiis, Illes & Liex prochein avantdis,com-
me dit eft, foienc Teniis, ne Obligicz, de Nolis Recongnoiftre
7ies , coticordatas per Traiiatilm pradiilum , jiendas ex parte Jua,
ficut fiipradiiium cft : Et ittde mittet Literas Jiias Patentes , Si-
gillatas de fuo Magno Sigillo di" Sigillo diiii Filii fui , ad diiiot
Lociim (^' Terminos , ad tradendiim tllas Gentibus , qut per nos ibi
deputabutitur , ftmiliter ftctit diiium eft.
Et etiam Coticordattius <^ Promittimus diiio Fratri noftro , quod
Nos eJ- Haredcs noftri fuperjedebittius , ujque ad Terminos diiiarum
Retiuttciatiovum fuperius dcclaratos , uti Superiiritate <^ Rcforto itt
omnihus Civitatibus , Comitatihus , Caftris , Villis , Tcrris , Patriis ,
Ittfulis, c$- Loiis, quar tct;cb.7t, teti/pore diili Traiiattis , tiofter di-
iitiS Fntter , quje Jibi dchent remattere per diiium Traiifttnn : ^
in aliis , ^ua , occaftone diiiarum Rettuttciatiottum, (^ diili Traiia-
tus ftbi tradeiitur (^ debevt retnattere j ahfque hoc quod Nos , H>-
redes noffri , aut Alius occaftone Corona: Francia: , ujqiie ad Tcrmi-
710S Jupcrius dcclaratos , ^ tpfts durantihus , tton pofjttntis uti aliquo
Servitio vcl Superioritate , nec petere Subjeiiiottem Jiiper diiiu Fratri
mftro, Hi£red:bus Juis, e^ eorum Subaitis , prafetitibus <^ futuris j
7:ec ^ierelas vel Appcllatinnes in Curia noftra recipere , nec rejcribe'
re ad eafdem, 71 ec Jurijdiiiione aliqua uti occaftotie Civitatum, Co-
mitatuvtn , Caftrortitn , Villarum , Terramm , Patriartitn, Injula-
rut/i, e^ Locorutn proximb tiotninatorum.
Et Concordamus etiam cum diilo Fratrc ttoflro , quhd tiec Ipje
nec HtereJes Jui, nec aliquis ex eorum Subditis prj;d:iiis , occajtotti
CiVitatum , Coniitatuu?!! , Caftrortmt , Villarum , Tcrrarum , Patria-
rut/i, Injularum, c^ Locorum atttediciorum , ut diiitim eft, teneatt-
leur Souvcrein, ne de faire aucune Subjcclion, Service, ne De- tur nec obligentur Nos rccogitofcerc Juutn Superiorem, ?iec facere ali
voir a Nous, a nos Hoirs, ne a la Couronne de France, jufques quam Suhjeiiiotietn, Serviltutn vel Deverttitn Nobis, H.ered:hu: ne"
T- j- r>. I 1 ftris , vel Ceronee Francia , iifque ad Tcmiittos Retiunciatietium att-
tediiios.
Et etiam nohis promiftt ^ concordavit diiius Frater n^ifter , qubd
Ipje (^ Hjtredes Jui Juperjedebuiit ipjbs appellare c?" gerere Regei
Fraticiie , per Littcras , vel alto modo, ujque aiTertiiiiios fupranomi-
natos , & tpfts dtirantibtis.
Et , licet i?t Articulis diiiorum Concordiis <^ Traiiatus Pacis, in
pra^Jentibus Litcris , vel aliis, Pendentibus ex diiits Articulis , vii
de prafcntibus , aut aliis quihujctimque , qualcj}ui//que fueritit , ftnt ,
Vel forent , aliqua verba , velFaittim aliquod, qtiod Nos vel Ipje
fecijfemus Vel <tixilfc?/ius , quie Jentirent TranJlatio?:vm vel Rettutt-
ciatietietn, tacitas vel exprejfas , de Rejortis vel Superiorttaiihus y
aux Termes de Renonciations devantdis.
Et aufli nous a Promis & Accorde noftre dit Frere, que il &
fes Hoirs Surierront d'eux Appeller & porter Roy de France, par
Lettres, ne autrement, jufques aux Termes dellijs nommees, &
iceulx durans.
Et , combien qe es Articles du dit Accord & Traittie de la
Paix , & ces prtfentcs Letcrcs , ou autrts , Dependanz des dis
Articles, ou de ces prcfentes , autrcs quelconqiies , quelles que
elles foient , ou feuflent, aucuncs Parolcs-, ou Faic aucun, que
nous ou lui feiiTicns ou deifliens , que icntiilcnc Tranilation ou
Renonciation , tailibles ou exprefles , de P.ellbrs ou Souvcrcinne-
tcz,
Ccft rentencion de Nous , & de noftre dit Frcre , que les a-
vantdiz Souvereinetez & Reflbrs,_que nous avons es dites Terres,
qui feront bailliez a noftre dic trere , cotn di: eft , demcur-
ronc en fEftac, en quel elles fonc a prefenc ; mais, toutes fois,
Nous Surferrons d'en ufer d'aucun Service,& demander Subje-
(Stion , par la maniere deflTus ditte , jufques aux Termes deilus de-
claires.
TouteUes qiielles Citez , Contes, Chafteaux , Tcrres , Paiis,
Villes, Illes, & Licx, par avant divifees, & aufli cou: les au-
tres, que deurons bailler a noftre dit Frere, par force du dit
Traittie , & leurs Appartenances & Appcndances quelconques ,
avecqiies toute Souverainete & Reflbrc (apics le temps que no-
ftrc dit Frere aura renoncie, tronfportc, & delaitiie, par la ma-
TnmJU. P. n.
Hac eft Intetitio ttoftra , ^ diiii Fratris mftri, qubd antediila
Superioritates i^ Rejorta, qu.e Nos habet/ius in diiiis Terris , quet
trade?:tur diiio Fratri ttojtro, ut diiium eft, rem.-ineiunt i?i Jtatil
in quo Jiiitt de prajenti; Jcd, titchilominus , Nos Jupcrjedehimus uti
aliquo Servitio <^ peterc Subjciiionem, pcr tnodutnjupradiiiiimj uf-
que ad Terminos fuperius declaratos.
^ux ot?tnia^ Civitates , Comiiatus, Caftra, TerriC , Tatrite , Vil-
Ite , InJuLc , Cf Loca avte limitata; (^ etiain omnta alia , qua de-
hent iradi diiio Fratri nofrro, vigore diiii Traiiattis , gj- Pertineti*
tia ci^ Dependentia Jua quacumque , cum ottmi Supertoritate (^ Re-
Jorto (per tempuf quo diiius Frater tio(ier renutidaverit , tranftu-
lerit , cr dhnifcrit , £er tnedum quo Juperiiis d.iiutn eji , ^ tradide-
B a Tit
IZ
CONVENTIONES, LITER^,
Ann D "'^•'^ '5'^^ defTus eft dit , & bailliez, les dites * Lettres de Renon-
ciicion , aux dis jour & Lieux , a noz Deputez ) demourront en-
1360.
I.dv. 5,
" VI,
* VI.
a+3.
tierement a noftre dic Frere, a Tenir a Lui & a fes Hoirs parpe-
tuelment, comme Voilins aus Roys & au Royaume de France,
& fenz. recongnoiftre Souverein pour yceulx, & aulfi Franche-
menr , comme lez. Roys de France lez tindrenc en aucunes temps
pailibles & paflez.
Et, par habundant, nous Renoncons, des lors parexpres, aux
dis Souvereinere & Reirors , & a toutes les autres choles , que
Nous devons Renoncier par force du dit Traittie.
£t voulons que les dices Renonciations foient tenues pour Fai-
tes , ou cas deflufdit , fe avant comme profiter porra a noftre Fre-
le devant dit & a fe^ Hoirs.
Et Voulons £c Accordons que, par ces prefentes , le dit Trait-
tie de Pais & Accorr, fait entre Nous & noftre dit Frere, les
Soubgei, Alliez, &c Adherens dune Partic & dautre, ne foit,
quant aux autres chofes contenues en iceli , empire ne effbibloie
cn aucune raaniere ;
Toutes les quelles chofes , cy deffus en ces prefenres Lettres ef-
criptes, Nous, Roy de France dellufdit , Voulons, Ottroions, &
Promettons loyaument, en bonne foy, & par noftre Sairement ,
fur ce ftit faint Euvangiles, & le Corps noftre Seigneur Sacre,
Tenir, Garder, Enceriner, & Accomplir fenzfraude & fenz. mal
engin de noftre Partie.
Foy & Serement, a toutes Excepcions de Fraude, Decevance, dc
Crois prife & a prendre, & a Impetrer Difpenfacion du Pape, ou
d'autre, au contraire; laquelle, fe empetrez eftoit , nous voulons
cftre nulle & de nulle valeur, & que Nous nc nous en puiiliens
aidier : Et aux Drois , difant que Koyaume ne porra eftre tren-
che , & general Renonciacion non valoir fors en certaine maniere i
& a tout ce que nous pourrions dire ou propofer, enjugemcnt,
cu dehorj,au contraire.
En Tefmoignance des quelles chofes Nous avons fait mettre no-
ftre Seel a ces prefentes Lettres.
* Don. a Calais , le xxiv jour d'0(ftobre , TAn de Grace Mill ,
Trefcentz, Soiffante.
Par le Roy.
J. Math.
Siih Sig:llo Cera viridi itnprejjb, a Filis fericis viridis ruheique
Coloris.
rit di&as Literas Kenunciationum , diilis Die ^ Loco , tiofiris De- Ann. D,
putatis ) remanebunt mtegre dido Fratri no(lro , Tenenda Jihi ^ 1 360.
Hiercdibus fw.s in perpetuum ., ficut Vicints Regthus <^ Regtio Vran- Eitv. 3. ^
cite , fion recogtiofcendo Superiorem pro eijdem , (^ ita Itbere ftcut
Rex Fraticite itla tenehat aliquo temfore facijico <^ tranfaiio.
Et, ex hahundanii , Nos Renunciamus exnunc exprefse diffii Su-
perioritatihus <^ Relortis , ^ otnnihus aliis , quibus Nos renunciare
dehemus vigore dicii TraSlatus.
Et yolumus quod diila; Renunciationes kaheantur pro FaSis , i»
caju fupradiiio., in quantum projicere poterit Fratri nojiro Jupradiiio
eJ- Hairedihus Juis.
Et Volumus & Concordamus quod., per prafentes, diSli Tra£ia-
tus Pacis , ty- Co/icordia , faiia tnter Nos ^ diiium Fratrem jto-
Jlrum, Subditos , Alhgatos , ©• Adh.trentes unius Partis ^ alte-
rius , quantum ad alia , Contenta in eifdem , wo» pejorentur nec in-
firmentur qualttercumque; Jed volumus , ^ nobis placet, quod fmt
^ remaneant in Juo pleno V:gore (Jy Vtrtute.
^uie omnia , hic fuperius in prtefentibus Literis defcrtpta , Nqs ,
Rex Framortitn Jupradtiius , Volumus, Cnttcedimus , cJ- Tromittimus
fideliter, m bona fide , ii^ per nofirum furamentutn, de boc fattutn
Jtiper SanHa Ev.tttgetia, Cr Sacramentum Dontini nofiri Corpus,
Tcnere, Obfervare, Integrare, ^ Complere fme fraude cjf fitie dolg
malo ex parte nofira.
Et ad Huc CT- pro Hoc faciendum Ohliganius diilo Fratri nofiro
A\glt£ Nos , Hjercdes nofiros , 0" otnnta Bona nofira , prajetttia
C^ futura , ubictitn.jue locoruvi fuerint ^ Renunciantes , per nofiratn
diiiam Fidem (^ yuranietittnn , omnibus Exceptionibus Fraudis ,
Doli , Crucis aciepta: t^ arcipiendie , impetranda Dijpenjationis Pa-
pa , vel alterius in cotitrarium ; quam , ft impetratura fuerit , volu-
mus ejfe nullam Cf nullius Valoris, ^ quod Nos mn pojfimus inde
adjuvari : Et etiam Juri, dicenti quod Regna non pojfunt dividiy
(ir generalem Renuntiattotiem non valere exceptif certis Cafihus , Qf
omni illi quod Nos pojfemus dicere vel apponere in contrarium , 1»
yudicio, Jive extra.
In quorum lefiimonium Sigillum nofirum fecimus hiis apponi.
Dat. Calefi, viceftmo quarto die OiiohriSy Anno Dmini Millefi-
mo , Trecentefimo <^ Sexagejtmo.
Jnffrumentum Nuncii Papa Juper prafata Litera Datur ad eu»'
dem Locum , vicefimo quinto Die Menjis ejujdem.
Ann. D-
1360.
An. 3+.
£. 3.
He Tr.x-
BatuVa
cis cum
Franc.
?+•£• 3-
m. 7.
Litera Renttnciationis , ex Parte Regis Atgli£.
EDward , par la Grace de Dieu , Roi d'Engleterre, Seignur
dlrlaunde & d'Aquitain, as touz ceux, qi ces Lettres verront,
Saluz.
Come,
Pur les DifTenfions, Debaz, 6c Difcors, meuz, &, cfperez, a
movoir entre Nous & noftre Trefcher Frere le Roi de France,
Certains Tra^deurs & Procureurs ,
De Nous & de noftre Trefchere Ainfne Filz Edward Prince de
Gales, aianz a ce foufififant Povoir & Audtorite, pur Nous, &
pur lui, & noftre Roialme d'une Part,
Et certains autres Traicteurs & Procureurs,
De noftre dit Frere , & de noftre Trelchere Neveu Charles
Duc dc Normandie, Dauphyn de Vienn, Filz Ainfne de noftre
dit Frere de France, aiantz Povoir & Auclorite de fon dit Piere
cn cefte Partie , pur fon dit Piere & pur Lui ,
Se feuflent aflTemblez a Bretigny pres de Chartres ,
Ou quel Lieu fuz Parle , Traittie , & Acorde final Paix & Con-
corde, le viij. jour de May, darrein pafle, des Traideurs & Pro-
cureurs de fune & dc fautre Partie, fur les Diflenfions, Debaz,
Guerre.s, & Difcors devanrditz,
Les queux Traitie & Paix Ics Procureurs , de Nous & de no-
ftre dit rilz, pur nous 6c pur lui, & les Procureurs, de noftre dit
Frere & de noftre dit Neveu, pur fon Piere & pur lui, jurerent
aus fainz Euingiles Tenir & Garder ,
Et apres ce, le jurerenc folennelment noz ditz Filz & Neveu
cn Noun que defTui,
Et dcpuis Nous & nofbre dit Frere 1'avons confermee & jure
iblcnnement :
Parmy le quel Acord, entre les autrcs Chofes, noflre Frere &
fon Filz devantditz Ibnt tenuz & ount Promis bailler, delivrer,
& deilaiifer a nous, noz Heirs, & Succefleurs, atouzjours, les
Citees, Contees, Villes, Chafteaux, Forterefces, Terres, liles,
Rentes , Revenues, & autre chofe qui s'enfuent , avec ce que
Nous tenons en Gyenne & en Galcoigne, a Tenir & PolTider
perpetuelment a Nous, & a noz Heirs, & a noz Succeflfours, CE
Q.U 1 enDemaine enDe.\iaine,&cc que en Fee en
Fee, & par les temps & maneres cv apres efclarciz,
La Citee, & le Chaftel, & la Countee de Poytiers, & toute la
Terre & le Paiis de Poitou, enfembie le Fee de Thouarz & la
Terre de Belville,
La Citee & Chaftel de Xaintes, & toute la Terre & le Paiis
de Xaintonge, par decea & par dela la Charente, avec la Ville,
Chaftel , & Forcerefles de la Rochell , & leurs Appartenances &
Appendances ,
La Citee & Ic Chaftel d'Agen, & la Tcrre & le Paiis d'Age-
nois,
La Citee, & le Chaftel, & toute la Countee de Pierregort, &
k Terre, & le Paiis de Pierreguis,
La Citee & le Chaftel de Lymoges, & la Terre & le Paiis de
Lymoifin ,
La Cicee & le Chaftel de Caours, & la Terre & le Paiis de
Caourfin,
La Citee, le Chaftel, & lc Paiis de Tarbe, & la Terre, le
Paiis, & la Countee de Bigorre,
La Councee, la Terre, & le Paiis de Gaure,
La Citee & le Chaftel d'Engolifme, & la Countec, la Terre;
& le Paiis d'EngoIemois ,
La Citee & le Chaftel de Rodes , & la Terre & le Paiis de
Rouergue ,
Et, fc il y a aucuns Seignurs, come le Conte de Foix, le Cojite
tCArmignac, le Conte de Ltlle, le Conte de Pierregort , le Vtjconte
de Lymoges , ou autres , qi tiegnent aucunes Terres ou Lieux de-
deinz les Metes ^es ditz Lieux , il en Ferront Homage a nous , &
touz autres Services & Devoirs deuz a caufe de lcur * Terres & « yj_
Lieux, & en la mancre q'il les ont faic en temps paiTe, ^^ '
Tout ce que nous ou aucuns des Rois d'Engle:erre ancienement
tienerent en la Ville de Monftrcl fur la Meer, & es Appartenan-
ces.
Toute la Countee de Poitou tout entierement,
Sauf & excepte que, fi aucunes chofes ont efte Alienespar les
Rois dEngletcrre , qui ont efte pur le temps , de la dite Countec
& Appartenances, & as autres Parfbnnes que aus Rois de France ,
noftre dit Frere , ne fes SuccefTours , ne ferront pas tenus de les
Rendre a nous ,
Et, fi les dites Alienacions ont efte faites aus Rois de France, qi
ont efte pur le temps, fanz aucun moien , & noftre dit Frere les
tiegne a prefent en fa Main, il les laiffera a Nous encierement,
Excepte que , fi les Rois de France les ont euz par Efchange as
autres Terres, nous deliverons ce que on en a eu par Efchangc,
ou nous laifTei ons a noftre dit Frere les chofes enfi Alienes ,
Mais, fi les Rois d'Engleterre , qi ount eft pur le temps, en a-
voienc Aliene ou Tranfporte aucunes chofes en autres Parfonnes,
que es Rois de France , & depuis foient venues en les Mains de
noftre dit Frere, ou aufTi par Partage, noftre dit Frere ne ferra
pas tenuz de les Rendre,
Et aufli, fi les chofes delTufdites devoient Homages, noftre dit
Frere les baillera as autres que en Ferront Homage a Nous,
Et, fi il ne devoient Homage, il nous baillera un Tenant, qui
nous en Ferra le devoir , dedeinz un An prochein apres ce que
noftre dit Frere ferra departiz de Calays,
Le Chaftel & la Ville de Calays
Le Chaftel, & la Ville, & la Seignurie de Merk,
Les Villes, Chafteaux , & Seignuries de Sangate, Coloigne
Hames, Wale, & Oye,
Avec Terres, Bois, Marrois, Rivers, Rentes, Seignunes, A-
voaiibns d'Egli(bs, & toutes autres Appartenances & Lieux, entre-
gifantz dedeinz les Meces & Boundes qui s'enfuent; c'eftafTavoir,
De Cala^s jufques au Fil de la Rivere pardevant Gravelynges,
Ec aulTi,' par le Fil de meifrae la Rivere, tout cntour Langle,
Ec
ET ACTA PUBLICA.
1?
Am. D. Et aufli , par la Rivere que va mrdela Poil, & par meifmc la
1560. Rivere qui chiet ou Grant Lay de Guines, jufqes a Fretun,
luv. 3 . Et , d'i!ec par la Valce encour la Montaignc de Callculy , enclo-
vant meifme la Montaigne,
Et aufli jufques a la Meer,
Avec Sangate, & toutes (es Appartenances,Ie Chaftel & la Vil-
le , & tout entierement la Counte de Guynes , avec toures les Ter-
res, Villes, Chafteaux, Forterefces, Lieux, Hommes, Homages,
Seignuries, Bois, Forez, Droiturs d'ycellcs, auffi entierement co-
me le Conte de Guynes, darreinemenc morc, les cint au tempsde
la mort,
Et obeiront les Eglifes & les bones GentT,, eftan^ dedeinz les
Limitacions du dite Contee de Guynes , de Calais , & de Merk ,
& des autres Lieux de.Tafditz., a nous come il obeiffoient a noftre
dit Frere, & au Counte de Guynes qi fuft nur le temps,
Toutes lesqueleschofes, comprifes en cctt prefent, & en TAr-
ticle prochein precedent de Merk & Calays,nous tendronsen De-
maine ; Excepte les Heritages des Eglifes , qui demouront aus dites
Eglifes entierement, quelque part que il foient alli;,& auffi excep-
te les Heritages des autres Gentz des Paiis de Merk & de Calays,
aflls hors de la Ville de Calays , jufques a la value de Cent Livres
de Terre par An , de la Monoie courant ou Paiis , & au delfbuz :
les queles Heritages ieur demourronc jufqes a la value defTufdice &
au ciellbuz.,
Mais Habicacions & Heritages, aiTis en la dite Ville de Calays,
avec leur Appartenances, demouronc en Demaine a nous, pur en
Ordener a noftre volente ,
£t aulli demouront as Habitantz en la Countee, \'i!le, & Ter-
re de Guynes couz leur Demaines entievemenc, & y revenront plai-
rement, fauf ce qui eft dit par avant des Conf^rontacions , Meces,
& Boundes deflufdices , en 1' Arcicle de Calays ,
Ec toutes les Ifles , adjacentz aus Terres , Paiis , & Lieux avant
nomez, enfemble avecqes toutes les autres IOes,queles nous tenioiis
en temps du dic Traicie.
Et euft efte Purparle que noftre dit Frere & fon AinfheFilzRe-
nouncaflenc as RefTors 6c Soverainecez , & a couc le Droit q'il pur-
roient avoir en toutes les chofes defVufdites , & que nous les cenif-
fons, come voilin, fanz Reflbrc & Soverainece de nof1:re dic Fre-
re, ou du Roialme de France, & que couc le Droic,que noftredic
Frere avoic es chofes defTufdiccs , il nous ccdiflaft &c tranfporcaft
perpetuelment & a touz jours ;
* VL Ec auiTt euft efte Purparle que, femblablement , Nous & noftre
2+/' dic Filz RenoncafTons expreffemenc a couces les chofes, que ne do-
vient ellre bailles ou demourer a nous par le dit Traitie, &, par
cfpecial ,
Au Noun & au Droit de la Coronne & du Roialme de Fran-
ce,
A Homage, Soverainete, & Demaine du Duchie de Norman-
die, du Duchie de Tourainne, des Countees d'Anjou,
Et Demaine, &i Sowej^otC; &c Homage du Duchie de Bre-
taigne,
A la Soverainete & Homage du Conte &c Paiis de Flandres,
Et a toutes autres DeVnandes, que nous faifons & faire purrons,
pur queconque caufe que ce foit,excepte les chofes deirufdites, qui
dovient demorer & eftre baillees a Nous & a noz Heirs,
Et que nous lui Tranfportaffons, CefTafTons, & Delaiftaftbnstout
le Droit, que nous purrons avoir en toutes les chofes, qui a nous
ne dovienc eftre baillees ;
Sour les queles chofes, apres plufeurs Altercacions , eues fur ce,
& par efpecial pur ce que les dites Renonciacions ne i"e fonc pas de
prelent, avons finablement accorde avec noftre dit Frere par la ma-
niere qui s'enfuic ; cellaflavoir,
Que Nous & noftre dit Ainfne Filz Renuncerons & Ferrons, &
avons promys a Faire, les Renunciacions , Tranfportz , Cellions,
& Detaiirementz deflLifdites, quant & fi toft que noltre dit Frere
aura baille a Nous, ou a noz Gentz, efpecialment depar nouz De-
putez, la Citee & le Chaftel de Poitiers , Sc toute la Terre & le
Paiis de Poicou,enfemblc le Fie de Thouarcz & la Terre de Bell-
ville: la Citee & le Chaftel d"Agen, & toute la Terre & le Paiis
d'Agenois: la Cicee & le Chaftel de Pierregort , & touce la Terre
& le Paiis de Pierreguis : la Cicee & le Chaftel de Caoui-z , & tou-
te la Terre & le Paiis de Caourcin : la Citee & le Chaftel de Ly-
moges , & toute la Terre & le Paiis de Lymofin : & toute la
Countee de Gaure ^ les queles chofes noftre dit Frere nous a pro-
mys a bailler , ou a noz efpecialx Deputcz , dedeinz la Fefte de la
Nativicie Sainc Johan Bapciftre prochein , s'il puec :
Ec tancoft apresce, devanc certaines Parfonnes, que noftre dit
Frere deputera , Nous & noftre Ainlne Filz Ferrons , en noftre
Roialme, ycelles Renunciacions, Tranfponz , Ceflions , & Delaif-
fementz par Foy & par Seremenc folennemenc,
Et d'ycelles Ferrons bonnes Lettres Overtes , fealles de noftre
Grant Seal , par la maniere & fourme , compriz en noz aucres
Lectres, iur ce faites, & qui compris eft ou dit Traicie,
Les queles Nous envoierons, a la Fefle de rAdumpcion noftre
Dame , prochein enfuant , en rEglife des Auguftins a Bruges , &
les Ferrons bailler a ceulx, que noftre dic Frerc y envoiera lors, pur
les Refcevoir,
Et, fe dedeinz la dice Fefte Seinc Johan Baptiftre,noftre dicFre-
re ne povoit bailler les Citees, Countees, Chafteaux, VilIes,Ter-
res, Paiis, Ifles, & Lieux delTus procheins nomez, il les doitbail-
ler dedeinz la Fefte de Toufaincz prochein venanc en un An :
Et , ycelles baillees , Ferrons Nous & noftre dit Filz les dites
Renunciacions , Traniportz, Ceffions, & Delaillementz , par de-
vanc lcs Gencz qui ferronc deputez par noftre dit Frere come dic
eft.
Ec en Ferrons Leccres tieles, & par la maniere deflufdice, & les
Ferrons bailler a fes Gcncz au jour de la Fefte Saint Andrew, lors
enfuanc, en la dice Eglife des Auguftins a Bruges, par la manere Ann.D,
deffufdite. 13(^9.
Ec aulTi Nous a Promis noftre dit Frere q'il & fon Ainfne Filz EUv. j.
Renunceronc & Ferronc , femblablemenc lors , <Sc par la maniere
denijfdite, les Renounciations, Tranfporrz,, CelTions, & Delaiffe-
mentz , accordez par le dic Traitie a Faire de fa Partie , ficome
delTus eft dit, &c envoiera fes Lectres Patentes , feallees de fbn
GrantSeal, aus ditz Lieu & Termes, pur les bailler aus Gentz,
que depar nous y ferront deputez femblablement come dit eft.
Et aulTi Nous a Promys Sc Acordc noftre dic Frcre que lui &
fes Heirs Surferront, jufaes aus Termes des dites Renunciacions,
deffus efclarciz, de uler de Soverainete & R.elTort en toutes les Ci-
tees, Councees, Chafteaux, Villes, Terres, Paiis, Illes, &Lieux
que nous cenions ou temps du dic Traicie tles queles nous dovoient
demourer par le dic Traite ) 6c es autres , qui a caufe des dites Re-
nunciations & du dic Traitie nous ferronc baillees , & dovienc de-
mourer a Nous & a noz Heirs, fanz ce que nol^e dic Frere ou
fes Heirs , ou aucre a caufe de la Corone de France ( jufbues
aus Termes defTus efclarciz, & ycelz duranrz ) puifTent ufer dau-
cune Service, ou Souverainete,nedemander Subjedrion fur Nous,
nozHeirs, noz * Subgiz d'ycelles, prefent & a venir, ne Quere- * VL
les, ou Appeaux, en lour Court Refcevoir, ne refcrire a ycelles ,1+6.
ne de Jurifdiction aucune ufer a caufe dcs Cicees,Councees, Chaf-
teaux, Villes, Terres, Paiis, Ifles, & Lieux prochein nomez.
Et nous a aufTi Accorde noftre dit Frere que Nous , ne noz
Heirs, ne aucuns de noz dicz Subgiz , a caufe de dites Citees,
Countees, Chafteaux, Villes, Terres, Paiis, Iiles, & Lieuz,Pro-
cheins avancditz, come dic eft , foions Tenuz ne Obligei de le
Recognoiftre noftre Soverain, ne de Faire aucune Subjeition,
Service , ne Devoir , a Lui , a fes Heirs, ne a la Coronne de Fran-
ce , jufqes aus Termes des Renunciacions devancdites.
Et aulTi Accordons Sc Prometcons,a noftre dit Frere, queNous
& noz Heirs Surferrons de nous appeller & porter Roys de Fran-
ce par Lettres, ne autrement, jufques aus Termes delllis nomez&
yceulx durantz.
Et, combien que es Articles du dic Acord & Traitie de la Paix,
en ces prefentes Lettres, ou autres Dependences des dirz Articles,
ou de ces Prefentes , ou aucres quelconqes q'elles foienc , foienc ou
fulTenc , aucunes Paroles ou Faic aucun , que Nous ou noftre dic
Frere deilTiens ou feilfions, qui fentillent Tranflacions ou Renun-
ciations, tailiblcs ou e:cpreHes, des Refortz Sc Souverainetez, c"efl:
TEntencion de Nous &c de noftre dit Frere, que les avantditz So-
verainetez &c Reflbrtz , que noftre dit Frere fe dit avoir es dites
terres, qui nous ferront baillees come dit eft, demeurent en l'Eftat
ou quelle elles font a prefent :
Mais toute Foiz il Surferra de en ufer [^aucun Sewice ou Souve-
reintez. ] &c demander Subjedtion , par la maniere delTufdite , juf^
qes aus Termes defluz declarciez.
Ec aulTi Volons & Accordons a noftre dit Frere que , apres ce
q'il aura baille lesdices Cicees, Countees, Chafteaux, Villes, Ter-
res , Paiis , Ifles , & Lieux , qu'il nous doic bailler par mi fa Deli-
verance, & Renunciacions, Tranlporcz, & CeflTions , qui fonc a
faire, de fa Partie, par Lui & par fon Ainfne Filz, faites &c cnvoies
aus ditz jour &c Lieu a Bruges les dites Lettres, & baillees aus De-
putez depar nous, que la Renunciacion , Tranfport , Ceffion , &
Delaiftement, a faire de noftre Parcie, foienc tenues pur Faites,
Ec, par aboundant, nous Renuncons, deflors , par expres , au
Noun & au Droit de la Coronne &c du Roialme de France, & a
toutes les chofes , que nous devons Renouncier par force du dit
Traittie, fi avant come profiter purra a noftre dit Frere & a fes
Heirs.
Et Volons & Accordons que , par ces Prefentes , le dit Traitie
de Paix & Accord, Fait entre Nous & noftre dit Frere, les Sub-
giz, Alliez, & Adhercntz, d'une Partie & d'autre, ne foic, quant
as autres chofes, contenues en ycelli, Empire ou AflToiblie en au-
cune maniere; mais Volons, & nous pleft, q'il Ibient & demou-
ront en leur plaine fbrce & vertu.
Toutes les queles chofes,cn ces prefentes Lettres efcriptes, Nous,
Roi d'Engleterre deffufdit , Volons , Otcroions , & Promettons lo-
ialmenc, & en bonnc foy, & par noftre Seremcnc, faic fur lcs
Corps Dieu & faias Evangiles , Tenir , Gardc , Enteriner, &c Ac-
complir fanz fraude , & fanz mal engin , de noftre Partie ,
Et, a ce, & pur ce faire, Obligcons a noftre dit Frerc de Fran-
ce Noiiz, noz Hcirs, & couz noz Biens , prefentz &c avcnir, cn
quelquc Lieu q'il foientj Renounciant, par noftre dit Fov & Sere-
mcnt, as toutes Exxeptions de Fraude, Decevance, & Croiz pris
& a prendre , & a impctrcr Difpenfacion de Pape ou d'autre , au
oontraire; la qucle, fi impecrc citoic, nous Volons eftre NuUe 6c
dc nuU Valeur,
Ec quc nous nc ne nous en puiflbns aidcr as Droitz, difTantz que
Roialmc ne purra cftrc devifee , & general Renunciacion noun va-
loir fors en cercainc mancre , & a tout ce que nous porrions di-
re ou oppofer au contraire en Jugemenc ou dehors.
En Tefmoignance des queles chofes Nous avons fait metcre no-
ftre Granc Seal a ces prefentes Lcttres.
Don. a noftre Villc de Calays, fouz noftrc GrantSeal, le xxiv
jour d"Odobre, TAn dc Gracc Mill, Troifcentz , Soixante.
* ./itte/iatio NuncH Pap<e fnper Juramento , faBo per Rc' * "^1.
gcm Francite, de Ceffwnibus (j- Rentniciatiombus ^ juxta ''^^'
TraBatum Bretigniaci faciendis.
UNivcrfis, proefentes Literas infpciSturis , Fratcr Androynus , Ann. D.
Miferatione divin.i, Humilis Abb.is CluniacenGs , Apoftoli- 1360.
cx Sedis Nuncius, Salucem in eo qui eft omnium vera Salus. An. 34.
Novericis qubd, IUuftriillmus Pnnceps & Dominus, Dominus £. 3.
B 3 JO- EX AH;
togr.
14
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann D Johannes, Divina Providentii, Rex Francorum, in Pace finali,
1560. inter Ipfum &, ExcelkntilTimum Principem & Dominum, Do-
Uv. 3. minum Regem Anglije, Reformata, Literas fuas eidem Regi An-
gliae, nobis prxlentibus, conceirit & tradi fecit lub hac forma,
JEhan, par la grace de Dieu , Roy de France , a tous ceulx, qui
ce.- prelentes Lettres verront, Salut.
Scavoir faifons que Nous avons PromiT, & Promettons Bailler,
ou Faire Bailler , & Delivrer , Reaulment & de Fait , au Roy
d'Angleterre , noftre trefchier Frere, ou a les Deputez efpeciaulz,
cn celle Partie, aux Freres Auguflinz, dedens la Ville de Bruges, au
Jour de la Fefte de Saint Ancirieu , prochain venant en un An ,
Lctres feelleez, de noilrc Grant Seel , en Laz de Soye & Cire
Vert,
En cas que noftre dit Frere aura faites les Renonciations , qu u
doit faire de fa partie & noftre Trefchier Neveu fon Fih Ainfne ,
& ycelles bailliez a noz, Cens ou Deputez au dit Lieu &c Terme,
par la maniere que obliges y font ,
Des quelles Letires la Teneur ae mot a mot s'enfuit ,
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France , f^avoir faifons a
touT,, prefens & a venir, que,
Comme Guerres morteles aient longuement dure entre , noftre
trefchier Seigneur & Pere, Jadiz Roy de France , lui vivant, &
apres fon Deces, entre nous d'une Partie, & le Roy d'Angleterre,
noftre Frere, le quel reclamoitfoy avoir Droit en dit Royaume,
d'autre Partie, ayent porte mult grans Dommages non pas feule-
inciit a Nous & a tout noftre Royaume , mais aux Royaumes
voifmz. & a toute Chriftiente ,
Car, par les Guerres, font maintefois avenues Batailies morte-
les,
Occifions de Gens,
Pillemens, & Arfures, & Deftruftions de Gens,
Et Perilz de Ames,
DefloratioMs de Pucelles & de Vierges,
Dehonneftations de Fammes Marieez & Vefues ,
Arfures de Villes, d'Abbayes, de Manoirs, & Edifices,
Roberies & OpprelTions , & Guyetemens dc Voycs & dc Che-
xninz,
Juitice en eft faillie,
Et la foy Creftienne refroidie,
Et Merchandiie perie, _
Et tant d'autres Maleficcs & Orribles Faiz s'en font enfuiz, qu il
ne pourront eftre Diz , Nombre, ne Eicriprz,,
Par les quelx noftre dit Royame & les autres Royaumes par
Creftiente ont iouftenu mult d'Afflidions & de Dommagfi irrepa-
rables.
Pourquoy Nous, Confideranl & penfanz les Maulz deffufdiz,
& que vray femblable chofe eftoit, que plus grans s'en pourroient
enfuyvre ou temps a venir ,
Ec aians grant Pitic & Compaflion de noftre bon & loyal Pue-
ple, qui, fiVermement & fi loyaument, s^eft tenu, fi longuement,
en vraye Conftance & Obeiflance cnvers Nous, en expolant leurs
Corps & leurs Biens a touz Perilz, fanz efchover Defpens & Mi-
fes, dont nous devons bien avoir parpetuel memoire ,
Avons pour ce fouftenu par plufieurs foiz Trairtie dc Paix ,
P R E M I E R E M E N T , par le moycn d'Honnorables Peres cn
Dieu plufieurs Cardinalz & Meflagez. de noftre Saint Pere, lePa-
pe, qui, a grant diligence & inftance , y travaillercnt pour lors :
Et , depuis ce , y ait eu plulieurs Traittiez. Parlez, , & plufieurs
voies touchieez, , cntre Nous & le dit Roy d'Angleterre noitre
Frere ;
Finablemcnt, en Moys de Mays dernierement pafle, vindrenten
France depar, noftre SaintPere, le Pape, nox Amez, & Feaulz,
TAbbede Clugny, Frere Symon de Lengres, Maiftre en Divini-
te, Maiftre dcrOrdre des Freres Preefcheurs,& Hugue de Gene-
ve, Seigneur d'Auton Chivaler, ou cftoient lorsle dit Roy d'An-
gleterre & fon Oft ,
* VI *£t tant alerent & vindrent les diz Meflages,devers Charles nof-
748. tre trefchier Ainfne Filz, & dcvers le dit Roy d'Angleterre noftre
Frere , qu'en plufieurs Lieux s'airemblerent d'une Partie & d'autre,
pour Parler, & Traittier de Paiz entre Nous (qui lors eftions en
Angleterrc ) & le dit Roy d'Angleterre & lcs Royaumes de i'une
£c de Tautre,
Et au dernier s'afremblerent les Traitteurs & Procureurs, depar
Nous & depar noftre dit Filz , aux chofes deffouz efcriptes par
efpecial Dcputez, & les Procureurs & Traitteurs de noftre Ne-
veu le Prince de Gales,Filz Ainfne du dit Roy d'Angleterre,noftre
Frere , ayant Povoir & Audtorite de fon dit Pere en ceft Partie, a
Bietigny pres de Chartres ,
En quel Lieu fu Traittie, Parle, & Accorde Final Paix &Con-
corde , des Taitteurs & Procureurs , de Tune & de Tautre Par-
ticj fur tous les Oefcors , Diflentions, & Guerres , que Nous
& le dit Roy d'Angleterre noftre Frere avions Tune contre l'au-
tre.
Le quel Traittie & Paix les Procureurs de noftre dit Filz, pour
Nous& pour Lui , & les Procureurs du dit noilre Neveu, le
Prince de Gales, pour le dit Roy d'Anglererre , noftre Frere, &
pour Lui, Jurerent, aux Sainz Euvangiles, Tenir & Garder,
Et, apres ce , le Jurerent folennelment noitre dit Filz , pour
Kous & pour Lui,
Et le dit noltre Neveu , le Prince de Gales , aiant a ce Povoir,
fon dit Pere, noftre Frere, & pour Lui,
Et Nous ,
Apres ceschofes, ainfi ftites, & a nous Rapporteez & Expo-
feez, con.idere que le dit Roy d'Anglcterre, nolire Frere, s'accor-
dojt & confencoit au dit Traittie, & vouloit ycelui & la Paix Te-
nir, & Gaider, & Acomplir dela Partie,
Yceulz Traittie & Paix,
Du Confeil & Confentement de plufieurs de noftre Sanc & Li- Ann. D.
nage, Prelas de fainte F.glile, Dux, Contes, tant Pers de France 1360. '
que autres, Clers & Gens d'Eglife, de Barons , Chivalers, & au- tdv. 3.
tres Nobles, Bourgois, & autres Saigesde noftre Royaume,
Pour Apaifier les Guerres defluldiz , dont le Pueple eftoit ii
malmene comme delfus eft dit, plus que pour noftre Delivrance
A rOnneur & a la Gloire du Roy des Roys, & pour Reveren-
ce de Sainte Eglife, de noltre Saint Pere, le Pape , & de fes diz
Meflages,
Avons Confenti, & Confentons, & les Ratiffions, Greons, & j|
Approuvons. m
Et , comme par lc dit Traittie & Paix Nous Doions Delivrer &
Delaiflier, & Aions baillic, delivre, & delailTie , ii commcil elt
contenu en noz autres Lettres, fur ce faites , plus plainement , a
parpetuite, a noftre dit Frere le Roy d'Angleterre , pour Lui, fes
Hoirs, & Succefleurs, a Tenir parpetuelment, & a tous Jours ,
toutes les chofes qui s'enfuivent , a Tenir par la maniere que Nous,
ou noftre dit Filz, ou aucuns de noz Anceftres Roys de France
les tindrent en aucun temps paffe ( Ccft af^-avoir , c e qu e e m
SoUVKRAINETE, ATENIR EN SoUVERAINETE, ET
CEQUE EN Demaine en Demaine) c'eft af^avoir ,
LaCite, le Chaftel, & la Conte de Poitiers, & toute la Ter- 2 Artide
re & le Paiis de Poitou, enfamble le Fiez de Thouars, & la Ter- deU Paix.
re de Beleville, Je Breti-
La Cite, & le Chaftel de Xaindes & toute la Terre & le Paiis gny.
de Xandonge, par deca & par dela la Charente,
La Cite & le Chaftel d'y^en, & la Terre & le Paiis d'Agenois,
La Cite, le Chaftel, & tout la Conte de Pierregort, & la Ter-
re & le Paiis de Pierrcguis,
La Cite & le Chaftel de Limoges, & toute la Terre & le Paiis
de Lymofin,
La Cite & le Chaftcl dc Caours , & la Terre & le Paiis dc
Caourcin,
La Cice, le Chaftel, & le Paiis de Tarbe, la Tcrre, & le Paiis,
& la Conte de Bigorre,
La Conte, la Terre, & le Paiis de Gaurc,
La Cite & le Chaitel d' Angoulefme , la Conte, la Terre, & le
Paiis d' Angolemois ,
La Cite & le Chaftel de Rhodes , & la Terre & le Paiis de
Rocrgue,
Et ce, quc le Roy d'Angleterre , ou aucunz des Roys d^Angle"
terre anciennement tindrcnt en la \ ille de Monftereul fur la A'ler,
& es Appartenances.
3. It em, la Conte de Pontieu tout entierement; fauf & exce-
pte & felon la Teneur de TArticle, contenu ou dit Traittie, qui
de la dittc Conte fait mention.
4. Item, le Chaftel & la Villede Calais,
* Le Chaftel, la Ville, & Seignorie de Merli, • vi.
Les Villes, Chaftiaux , & Seignories de Sangate, Couloigne, i^y.
Hammes, Wale, & Oyeiavecles Terres, Bois, Marcz, Rivie-
res, Rcntes, Seignories,
Et autres chofes, contenues en TArticle, faifant de ce mention,
ou dit Traittie, & felon la Teneur du dit Article.
5. Item, le Chaftel, la Ville, & tout entierement la Conte
de Guines, avec toutes les Terrcs, Villes, Chafteaux, Forteref-
ces, Lieux, Hommes, & Hommages, Seignories, Bois, Forez,
& Droitures ( felon rArticle , faifant de ce mention plus plaine-
ment, ou dit Traittiej & avec les Yfles, adjacens aux Terres,
Paiis, & Lieux avant nommez, enfamble avec toutes les autres
Yfles, les quelz, le dit Roy d'Angleterre tient a prefent, & tenoi:
au temps du dit Traittie-
Et comme, pour la Forme & Teneur du dit Traittie & de la
Paix, Nous & noftre dit Frerc le Roy d'Angletcrre Devons &
avons Promis , par Foy & par Serement , l'un a Tautre yceulz
Traittie & Paix Tenir, Garder, & Accomplir, & de non Venir
encontre,
Et foions tenuz Nous , & noftre dit Frere, & noz Filz Ainfnez
deflufdiz, parFoy & par Serement, faiz d'une Partie & d'autre,
certaincs Rcnonciations Tun pour lautrc, felon laForme & Te-
neur de Deux Articles, contenuz entre les aucres ou dit Traittie
& Paix, dont la forme eft ctk; viz.
7. lTEM,eft Accorde quc le Roy de France & fon Ainf-
nez Filz le Regcnt , pour eulz , & pour lcurs Hoirs , & pour
tous les Roys de France, & leurs Succefleurs, a tous Jours, au
plutoft que ce pourra faire, fanz mal engin, & au pluftard de-
dens la Saint Michicl prochain venant en un An , Rendront , &
Bailleront au dit Roy d'Angleterre, & a tous fes Hoirs & Suc-
ceffeurs , & Tranfporteront en eulz tous les Honneurs , Re-
galitez, Obediences, Hommages, Ligeances, ValTaux, Fiez, Ser-
vices, Recognoiifances, Seremcns, Droitures, mere & mixte Im-
pere, toutes manieres de Jurifdidions hautes & bafles, ReiTors,
Sauvegardesj Seignories , & Souverainetez , que appartenoicnt,
appartinnent , ou pourroient en aucune maniere appartenir auz
Roys & a la Couronne de France, ou a aucune autre Perfonne , a
caule du RoV & de la Couronne dc France, en quelque temps,
& Citez, Contez, Chafteaux, Terres, Paiis, Ylles, & Lieux,
avant nommez , ou a aucuns d'iceulz, & a leurs Appartenances,
& Appendances quelconqucs, ou es Perfonnes, Vaflaulz, ou Sub-
gez quelconques d'icelz, foient Princes, Dux, Contes, Vicon-
tes, Arcevefques, Evefques, & autres Prelaz d^Eglifes, Barons ,
Nobles, & autres quelconques, fanz rienz aeulz, leurs Hoirs,
& Succelfeurs , la Couronne dc France , ou autre que fe foit,
Retenir & Refervcr en yceulz; pour quoy Ilz, ne lours Hoirs,
& Succefleurs, ou autres Roys de France, ou autre que ce foit a
caufe du Roy ou de la Couronne de France, aucune chofe y pour-
r Jnt Chalengier ou Demander , en aucun temps avenir , fur le
Roy d'Angleterre, (es Hoirs, & Succefleurs, ou fur aucun des
Vaflaux & Subgiez avantdiz, pour caufe des Paiis & Lieux avant
nommez; ainli que coute les avanc nommez. Perfonpes, & leurs
Hoirs
ET ACTA PUBLICA.
15
Ann. D. Hoirs , & SuccelTeurs, parpetuelment feront Hommes liges &
1360. Subgiez du Roy cl"Anglecene , &c a tous fes Hoirs, 6c Succef-
Edv, 3. feurs.
Et que le dit Roy d' Atigleterre , fes Hoirs, & Succe{Teurs,tou-
tes les Petfonnes, Citez, Contez, Terres, Paiis, Ifles, Chaftiaux,
&c Lieux avant nommez., &c toutes leurs Appartenancea & Appen-
dances tendront , & auront , & a eulz demourront plainement &c
franchcment en leurs Signories, Souverainetez , & ObeifTance, Li-
geance , & Subje£tion , comme les Roys dc France les avoient &
tenoicnt en aucun temps pafle.
Et que le dit Roy d'Angleterre , fes Hoirs , &c Succefleurs au-
ront & tendront , paifibleraent & parpetuelment , tous les Paiis
avant nommez , avec toutes leurs Appartenancts & Appendances ,
& les autres chofes avant nommez , en toute Franchife & Liberte
parpetuelle , comme Seigneur Souverain & Lige, & comme Voi-
iin au Roy & au Royaunie de France, ianz y Kecognoiftre Sou-
verain ou faire aucune Obedience , Hommage , Reflbrt , Sub-
jedtion, & fanz faire, en aucun temps avenir, Service ou Recog-
noiflance aux Roys, ne a la Couronne de France, des Citez, Con-
tez, Chaftiaux, Terres, Paiis, Ylles, Lieux, &c Perfonnes avant
nomez , ou pur aucuns d'icelles.
12. I T E M , eil Accorde que le Roy de France 8c fon Ainfnez
Filz RenoNceront cxpreflemenc aux diz Ressors &c
SouvERAiNETEZ, & a tout le Droit qu'il^nt ou pouveiit
avoir en "
♦ VI.
* toutes les chofes , qui par ce prefent Traittie doivent
appartenir au Roy d'AngIeterre.
Et, iemblablemcnt, le Roy d'AngIeterre, & Con Ainfiie Filz
Renouceront expeflement a toutes les choies , qui par ce prelent
Traitcie ne dovient eftre bailliecz ne demourer au Roy d'Angle-
terre, & a touces les Demandes, qu'ii faifont au Roy de France,
Et, par efpccial, au Noin &: au Droit de la Couronne &c du
Royaume de France,
A rOmmage, Souvcrainete , & Demaine du Duchie de Nor-
tnandiej du Duchie de Touraine, des Contez d'Anjou & du Mai-
ne,
A la Souverainete & Hommage du Duchie de Bretaigne,
A la Souverainete &c Hommage du Conte & Paiis de Flandres,
Et a toutes aucres Demandes , que le dit Roy d'Anglecerre fai-
foit, ou faire povoit, a Nous, pour quelcomque caufe que ce foit,
oultre cc & excepce que par ce prefent Traittie doit demourcr au
dit Roy d'Angleterre, &c a fes Hoirs,
Et en Traniportons , CefTons , & Delaiflbns, & il a nous, &
Tun a 1'autre , au mielz que Nous povons , tout le Droit , que
chafcune de Nous povoit &c puet avoir en toutes leschofes, qui
par le dit Traittie &c Paix devoient demourer ou eftre bailliez a
chafcune de Nous.
Sauf & Referve aux Eglifes, & Gens d'Eg!ife, ceque en a eulz
apparcient ; & que tout ce , qui a efte Occupe & eit Detcnu du
lcur pour occoilon des dittes Guerres, Icurfoit rendu & delivre.
Et que les Villes & Forterefces , & tous les Heritans d'icelles ,
feront &c demouront en telles Libertez &c Franchifes, comme el-
les eftoient par avant en noftre Main & Seignorie, &c leur ieront
Conferme par le dit Roy d'Angleterre, s'il cn eft requis, fe con-
traires ne font aux chofes devant dittes.
Et Soubmectonz, quant a toutes ces chofes, Nous, noz Hoirs,
& Succefleurs , a la Jurifdition & Cohercion de fEglife dc Rome.
Et Voulons & Confentons que , noftre Saint Pere , le Pape ,
Conferme toutes ces chofes , en donnant Monition(s &c Mande-
mens generaulz , fur rAcomplilTcment d'icelles, contre Nous, noz
Hoirs, & Succefleurs , & contre tous noz Subgiez, foient Com-
munes, Colleges, & Univerfites, ou Perfonnes iinguliers quelcon-
ques: & en donnant Sentences generaulz d'Efcommuniement, de
Sufpencion , & dc Intredic, pour eftre encouruz par Nous & par
eulz pour ce fait :
Et , ii toft comme Nous ou eulz Ferons ou Attempterons , en
occupant Fortereices, Villes, ou Cbaltiaux, ou autre quelconque
chole faifant, Ratiffiant, & Agreant, ou Donnant Conleil,Con-
fort , Faveur , ou Aide , feleement ou en appert , contre la dicce
Paix;
Des quelles Sentences il ne puiflent eftre Abfoulz , jufques qu'il
aient faicc planierc Satistad^on a tous, qui par celui Fait auroicnt
fouftenu ou fbuftendroient Dommage.
Et, avec ce, Voulons & Confentons que, noftre Saint Pierre,
la Pape, pour ce que plus fermement fbit tonue &c gardee la ditte
Paix aparpetuite, toutes Padtions, Confederacions , Alliances, &c
Couvenances , comment qu'clle3 puiflent eftre nommees , qui
pourroient eltre prejudiciabjes ou obvier par quclquc voie a la dicte
Paix , en temps prefent ou a venir ( fuppofe qu'cllcs fuflent Fer-
meez ou Bailleez par Paine , ou par Serement , & confernie de
i'Au(5torite de, noltre Saint Picre , le Pape , ou d'aucre) fc)ient
cafreez,irrireez, & mifes a nient,comme contraires au BienCom-
m.un, &au Bien de Paixcommune &c proufitable a toute Crclticn-
te , &c defplaifant a Dieu ; &c tous Sereraens , faiz en tclz cas ,
foient Rclachicz , & foient Decerne, par le dit noftre Saint Pie-
re, que nul foit tenuz a tclz Scremens, AUiances, ou Couvenan-
ces Tenir &c Gardcr,
Et Dcfendre que, ou temps a venir, ne foient Faites tellcs, ou
femblables,
Et , fe dit Faic aucun attemptoit ou faifoit !e Contrairc, que des
maintcnances les Cafle, &c Irritc, &c Rende nul & de nulle Vercu,
Ec mentinoms Nous le punirons , comme Violateur de Paix ,
■par Painc de Corps &c de Biens, fi comme le cas le Requerra &
que raifon veudra ,
Et, fe nous Failions , Procurerons, ou SoufiFrions eftre Fait le
contraire ( que Dicu ne veuillc) Nous voulons eftre tenuz &c Re-
putez pour Defloyal &c Menfbngier, &c voulons encourrir Blame
& Ditfeme comme Roy Sacre doit encourir en tel cas.
Et Jurons , fiir le Corps de Jehu Chriit, les chofes defTus dittes
Tenir, Garder, & Acomplir , & encontre non venir par Nous,
ou par autre , par guelque caufe & manicre.
* En Tefmoing de la quelle cliofe Nous avons fait fceller ces Ann. D.'\
Lettres de noltre Seel. ijdo.
Edv. j,
Donne a Calais , le xxiv jour d'Odobre, rAnde Grace Mil, * VI.
Trois Cens, Soixante. ly».
Et, pour ce que les dittes chofes & chafcune d'icelles fbient, de
Point en Point, & par la Forme &c Maniere defTus dittes, Tenue*
& Acomplies, Nous Obligons Nous, noz Hoirs, & tous lesBient
dc Nous &c de noz Hoirs, a noftre dit Frere, lc Roy d'Angleter-
re, & a fes Hoirs,
Et Jurons aux fainz Euvangiles , par nous corporelement tou.<
chiez, que Nous Parferons, Accorderons , & Accomplirons, ou
cas deflufdit , Touces les devant dites Chofes ;, par nous Promifes
&c Accordeez , comme devant eft dit.
Et voulons que , ou cas que noftre dit Frere & noftre dit Neveu
Auroient faites les dittes Renonciations, &c envoieez &c baillieez,
comme dit eft , & les dittes Lettres ne feulTent bailliez a noftre dic
Frere, au Lieu & Terme, & par la formc & maniere , que defTus
eft dit, deflors, ou cas defllifdit, noz prefentes Lettrcs, & quan-
que eft compris dedens, aient tant de Vigour, Eflefl, & Ferme-
te , comme avoient noz aucres Lectres, par Nous promifes a bail-
lier, comme delTus eft ; fauf, touce voies, & Referve pour Nous,
noz Hoirs, & SuccefTeurs, que les dittcs Lettres , defliis encorpo-
reez , ne aient aucun effedt , ne nous puiflent porter aucun Preju-
dice ou Dommage, jufques a ce que noltre dit Frere &c noftre dic
Nevcu Auront fait envoier &c bailler les dittes Renonciations par
la maniere deflufdite, &c qu'il ne s'en puiflent Aidier contre Nous,
noz Hoirs, &c Succefleurs, en aucune maniere, fe non en cas def-
fufdit.
En Tefmoignance de la quelle chofe Nous avons foit mettrc
noftre Seel a ces prefentes Lettres.
Donne a Calais , le vint quart jour d'Odobre , TAn de Grace
Mill. CCC. Soixante.
In quorum omnium Teftiinonium Nos, Abbas prsedidhis, Si-
gilhim noftrum hiis praefentibus, fecimus apponi.
Datum apud Calefium , Morinenfi Dicecefe , vicefimo quinta
die Odlobris
limo.
Anno Domini Millefimo , Trecentelimo , Sexagc-
Li/era fuperius defcripta Regis yohannis duplicatur Bohgnia vict'
fmofexto die Oilobris.
Literte fupradiiia , Johannis Reps, per Frimogcnitum, Confrmg'
tio datur ut Jupra.
Snper Literis Cefjionum per Regem Francia
tradendis , promijjoria.
Die 0- Loco
Ann. D.
1560.
JEhan , par la Grace de Dieu , Roy de France, a touz ceulz,
qui ces Lcttres venont , Salut.
Sc;avoir faifons que Nous avons Promis , & Promettons , Bail- .*»• 34-
lier , ou faire Baiilier &c Delivrer, Realment &c de Fair, au Roy ^- ?•
d'Engleterre noftre FrerCj ou a fes Deputez en celie Partie, aus £*■ ■'ix-
Frcrc Anguitins dedenz la Ville de Bruges, au Jour de la Felte de f'1''-
Saint Andrieu prochain vcnant en un An , Lertrcs , fecllees dc no-
ftre Grant Scel, en Laz dc Soye, &c en Cire Vert,
En cas que noftre dit Frere aura faiccs les Renunciations , que il
doit fjire dc fa Partie, &c noftrc trefchier Neveu fbn Filz Ainlhe,
& ycclles Baillees a noz Gcnz, ou Deputez au dit Lieu & Terme,
par la maniere que obligiez y font ,
Dc quelles Lettrcs la Teneur de Mot a Mot s'enfuit ,
J
Ehan , par la Crace de Dieu , Roy de France, a, noz bien
anicz, les Arcevefques, Evefques, Abbez, & autres Prelaz:lc«
Doiens , Pievos, Chapitres, & Convenx, & autres Perfonnes a'E-
glifes, tant Cathedraux & Collegiauls , que Convenruals & autrcs
Regulieres , &c Seculiercs : Et a, noz Amez &: Feauls, les Dux,
Contes, Viconies, Barons, Chivalers, & autres Nobles: les Mai-
res, Efchiviris , Jurez, Confuls , & Univerfites, &c Communau-
tez, & autres Peifonnes, rant Nobles, que non Nobles, nozSub-
giez cn Temporalite, & Tenans de Nous , ou fouz nous,
Tcmporalite de la Citee, Chaftel, & Countee de Poytiers, &
de toute la Terre & P.iiis de Poiiou,
Des Fiez de Thovarz &c de la Terre de Belleville ,
* De la Gcee &c Chaftcl de Xaindtes, & de toute b Terre & Paiis * VI.
dc Xaintonge, par deca &c par dela la Charente, ^S^-
De la Cice &c Chaltel d'Agen, & de la Terre& Paiis d'Age-
nois,
De la Cite, Chaftcl, & de toute la Conte de Pierrcgort, &
de la Terre , & Paiis de Pierreguis ,
De la Cite & Chaftel de Liraoges, & de la Terre & Paiis de
Limoiiin,
De la Cite & Chaftel de Caourz, & de la Terre & Paiis dc
Caourcin,
De la Cice, Chaftel , & Paiis de Tarbc,
De la Tcrre, Paiis, & Conte de Bigorre,
De la Conte, Terre, & Paiis de Gaure,
De la Cite & Chaftel dEngoulefme , & de la Conie, Terre,&
Paiis d'EngoIefmois,
De la Cite & Chaftel de Rodeis, & de la Terre & Paiis de
Roueigue,
Salut &Dilecon.
Les Guerres, qui ont longuement dure entre, noftre Trefchier
Scigncuv & Pere, jadis Roy de France, lui vivant, &, apres fon
Dece»,
i6
CONVENTIONES, LITER.£,
■Arici. D. Deces , entre Nous d'une Part, & le Roy d'Engleterre, noftre
1360. Frere, leqiiel Reclamoit foy avoir Droic ou dit Royalme, d'autre
Idv: 3. Part, ont porte mult Grans Domages, non pas feulement a Nous
&a Vous, maisa tout le Peujjle de noftre Royaume, & des
Royaulmes voilins , & a toute Criftiante, fi come vous meifmes
le lavez, bien,
Car , par les dites Guerres , font Maintefibiz avenues Batailles
morteles,
Occilions de Gens,
Piilemens d'Eglifes,
Deftructions de Corps & Peril de Ames,
Defloracons de Pucelles &c de Virges ,
Dehonneftation de Fammes Mariees & autres,
Arfures de Villes, de Manoirs, & Ediffices,
Roberies & OpprelTions , Guyetemens de Voyes & de Che-
mins,
Juftice en eft faillie,
Et la foy Criftianne Refroidie,
Et Marchandiie Pcrie,
Et tant d'autres Malx & Horribles Faiz s'en font enfuij, qu'il
ne pourroient eftrc Dis, Nombre, ne Efcrips,
Par les quels non pas ieulement lei Deux Royaumes, mais lesau-
tres Roiaumes par Criftiante , ont fouffert mulc ^'.'^ftiidtions &
Dommages irreparables ,
Pourquoy Noos ,
Condderanz & penfaiiz les Maulz. deflufdiz , & , que vray fem-
blable chofe eftoit, que plus grans s'en pooient enfuyvre en temps
a venir, & que le Monde fouftroic tant d'Engoities & de Doleurs
par les dites Gucrres ,
Et aians Pitie & Ccmpafllonde noftre bon & loyal Pueple,qui,
fi fermement & ii loyaument, s'eft tenu, fi longuement, en vraye
Conftance & Obcifiance envers Nous, en expofant leurs Corps&
leurs Biens a tous Perilz, & ienz eichiver Defpens & Miies , dpnc
nous devons bien avoir parpetuel memoire ,
Avons pour ce pieca foultenu Paroles & Traictie de Paix,
P R E M 1 E R E M E N T , par le moyen d'Honnorables Peres en
Dieu pluiieurs Cardinauls & Meftagers depar, noilre Saint Pere
le Pape , qui , a giant diligence & inftance , y traveillerent pour
lors:
Et , depuis , ce y ait en plufieurs Traittiez, Parlez, & plufieurs
voies touchieez , entre Nous & le dic Roy d'Anglecerre noftre
Frere ;
Finablement , cn Moys de May , darnier pafte , vindrenc en
France , Mefiages depar , noftre Sainc Pere, le Pape, noz chiers
& Feauls Amis , TAbbe de Clugrry , Frere Symon de Lengres ,
Maiftre en Divinite, Maiftrc de lOrder des Freres Prefcheurs 6c
Hugue de Geneve , Seigneur d'Auton Chivaler , ou eftoit lors le
dit Roy d'Angletcrre & lon Oft ,
Et tant alerent & vindrent les diz Meftages, devers Charles
noftre trefchicr Ainfne Filz , & devers le dic Roy d'Engleterre
noftre Frere, qu'en plufieurs Lieux s'aflemblerent Traitteurs, d'u-
nc Part & d'aucre , pour Parler & Traictier de Paix entre Nous
(qui lors eftions en Engleterre) & le dit Roy d'Engleterre £c les
Royaumes de Tune &c de Tautre
» VL
Ec en celle meifmes maniere y ait Renuncie le dit Prince deCa- Ann. D.
les, fon Filz Ainfne , noftre Neveu, 1360.
Et Exprellement ont Renoncie a plufieurs Terres , Duches , EUv. j.
Contes , Hommages , & Souverainetez de noftre dic Roiaume ,
que le dic Roy d'Angleterre noftre Frere demandoic a avoir, & cs
quelle il fe diioit avoir Droit ,
Ec , parmi ce , Nous li aions Ottroie & Promis a Baillier , Deli-
vrer, & Delaiflier, pour Lui, &c pour fes Hoirs, & Succelieurs,
atousjours, certaines Terres , Cites, Chafteuls , Villes, Contes,
Seigneuries en notre dit Roiaume, ii comme plus a plain eft con-
tenu en dit Traittie & Accord; entre les queles Terres , Cites,
Contes, & Seignuries, font celle qui ci apres ibnc efcriptes,
P R E M I E R E M E N T , que le Roy d'Angleterre , avec ce qu'il
tient en Guienne , & en Gafcoigne , aura , pour Lui & pour les
Hoirs, parpetuelraent a tous jours, toutes les choles qui s'enl"uivent,
a cenir par la maniere que le Roy de France, &c fon Filz ou aucua
de fes Anceftres Rois de France les Tindrent ; c'eft af^avoir ,
Ce que enSouverainete, enSouverainete,
CE Q^UE en Demaine, EN Demaine, & par le temps
& manieres au deflouz declairees ,
La Cite , & le Chaftel , &c la Conte de Poiters , & toute la
Terre & le Paiis de Poitou , enlamble les Fiez de Thouarz , 6c
la Terre de Beleville,
La Cite & le Chaftel de Xainttes , & couce la Terre & le Paiis
de Xainttonge, par de^a & par dela la Charente,
La Cite & le Chaitel d'Agen, & la Terre &c le Paiis d^AgCr
nois,
La Cite , & le Chaftel , & touc la Conte de Pierregorc, & la
Terre & le Pais de Pierrcguis,
La Cite &c le Chailel de Limoiges , & coute la Terre & le Paiis
de Lymolin,
La Cite &c le Chaftel de Caours , & la Terre & le Paiis de
Caourcin ,
La Cite, & ie Chaftel, Bc le Paiis dc Tarbe,& la Terre,PaiK,
& Conte deBigorre,
La Conte, la Terre, & le Paiis de Gaure,
La Cite &c le Chaftel d'Engoulelrne , le Conte, la Terre, & lc
Pais d'Engoulefmois ,
La Cite & le Chaftel de Rodeis , & la Terre & le Paiis de
Roergue.
Et , fe il y a aucuns Seigneurs , come le Cot:te de Fox , le Conte
d'ArmigTiac , le Co7:te de Lille , le Coiite de Pierregort , /e Vijconte
de L)/moge , ou autres , qi tiennent aucun Terres ou Lieux dedens
les Metes des diz Lieux, il Feront Homage au Roy d Engleterre,
& touz autres Services & Devoirs , deuz * a cauie de leurs T/£t- * vi.
res ou Lieux , en la maniere qu'il ont fait ou temps pafTe. ly ^.
Item, aura le Roy d'Engleterre touc ce, que le Roy d'Engle-
terre, ou aucuns des Rois d'Englecerre anciennement Tindrencen
la Ville de Monftereuls iur la mer , &c es Appartenances.
It EM, il eft accorde que le Roy de France, & ibn ainftiefilz,
le R^ent,pour euls, & pour tous leurs Hoirs, &c Succefleurs, au
plus toft que l'en pourra , fenz fraude & fenz mal engin , & au pius
tarc dedenz la fefte de faint Michicl, prochein venant , en un An,
Rendront , Bailleront , &c Delivreront au Roy d'Angleterre, e^f.
iv^^..v4....-j viv. • uijv. _>. .j,. I ai4iiv. , I\.CUUHJ11L , DaiJlCIUIIl , tx. i^ciiviciuiii au XN-uy U rtllglClCIIC, c^f
Et , au dernier s'aflemblerent les Traitteurs & Procureurs , de prout in Traiiatu , Bretigniaci hahito , yfque ad Finem undccmi Ap
Nous & depar noftre da Filz , aians Povoir & Audtorite foufiifans ticuli , <ir tunc fic ,
de Nous & de noftre dit Fih, , &c les Procureurs & Traicteurs de " ' '
noftrc Neveu, le Prince de Gales, Filz Ainfne du dit Roy d'An-
gleteire , noftre Frere , aiant Povoir &c Audtorite de fon dic Pere
en cefte P.irtie, a Bretigny pres Charcres,
Ou quel Lieu fu Parlee , Traittie , & Accorde Final Paix &
Concorde , dts Traitteurs & Procureurs , de l'une & de rautre
Partie, fur tous les Defcors, DiflTentions, & Guerres , que Nous
&c le Roy d'Angleterre noftre Freie avions Tune contre Tautre,
• Le quel Traittie &c Paix les Procureurs de Nous & de noftre
dit Filz , pour Nous & pour Lui, par fouffiiant Povoir donne a
euls fur ce, & les Procureurs du dit noftre Neveu, le Prince de
Gales, pour le dit Roy d'Angleterre , noftre Frere , &c pour Lui
Jurerent , aus Sains Euvangiles , Tenir & Garder , '
Ec , apres ce , le Jurerenc iolennelment noftre dic Filz pour
Nous &c pour Lui.
Ec lc dit noftre Neveu , le Prince de Galcs, aiant a ce Povoir
pour Ibn dit Pere, noftre Frere, &c pour Lui, '
Ec Nous,
Apres ces chofes, ainfi faites, & a nous Rapportees & Expofees
Nous, voulans le Traictie, Accorde. & Paiz defliis diz Tenir,
Garder , & Aconiplir , fur tous les Articles ci deflus efcrips, &c
chafcun d'iceulx, touz les Paiis, Cites, Terres, Contes , & cho-
fes defliiZ nommees es diz Arcicles , &c coutes les Appertenances &
Appendances , quelque part que il loient , Baillons , Rendons , De-
Hvrons , & Delaiflbns , pour Nous, noz Hoirs, & Succelleurs,
Rois de France , au dit Roy d'Engleterre , par ces prelentes Let-
tres , pour Lui , & pour fes Hoirs , &; Succeifeurs, &c les TranG-
portons en Lui, avccques toutes les Honncurs , Regalitez, Obe-
diences , Hommages , Ligeances , Vaflaux , Fiez , Services , Re-
cognoiflances , Seremens , Droitures , mere &c mixte Impere, &
toutes manieres de JurilHicions hautes, moycnnes, & bafle;, Ref-
fors , Sauvegardes , Seigneuriez , &c Souverainetez , qui apparte-
noient, appartiennent , ou pourroient en aucune maniere apparte-
nir aus Rois & 3 la Couronne de France, ou a aucune autre per-
Ibnne a cauie de Nous &c de la Couronne de France , en quelque
temps, es Cites , Contez , Chafteauls , Terres , Pai;s, Ylles, &
Lieux avantnommez, ou en aucund'euls, &c a leurs Appartenances
& Appendences quelconques, ou es Peribnnes, Valiauls, ou Sub-
coniidere que le dit Roy d'Anglecerre , s'accordoic &c conlcntoic giez quelconques d'iceulx , foienc Princes , Dux , Contes, Arce-
au dic Traittie, & vouloit ycelui& la Paix Tenir & Acomplirde " ^ - . - . ...^. . - „ ,,..
h Partie, yceuls Traittie & Paix,
Du Confcil & Confentement de plufeurs de noftre Sanc & Li-
nagc, Prelaz de iainte Eglile, Dux & Contes, tant Pers de Fran-
ce qu'autres, de Clers & Gens d'Eglile, de Barons, Chivalers, &
autresNobles, Bourgois, & autres Sages de noftre Royaume. , , ,
Pour Apaifter les Guerres, & les Klauls, & Douleurs deflufdiz, ronne de France , aucune cliole ne pourroient Chalenger ou De-
dont le Pueple eiioit h Maimcne comme deflTus eft dit, plus que mander, ou temps a venir, fur le dit Roy d'Engleterre, les Hoirs,
pour la Delivrancede noftre Perfonne, & Succefleurs, ou fur aucun des VaflTauIs & Subgiez avant diz,
A l'Onneur & a la Gloirc du Roy des Roys , & de la Virge pour caulc des Paiis & Lieux avant nommcz ; ainfi que tous ies
velques, Evefques & autres Prelaz d'Eglifes , Barons , Nobles, &
autres quelconques , fenz Riens a Nous, noz Hoirs , & Succef-
leurs , la Couronne de France, ou autre que ce foit, Recenir ne
Referver en yceuls.
Pourquoy Nous, ne noz Hoirs, & Succefleurs, ou aucres Rois
de France , ou autre que ce foit , a caufe de Nous ou de la Cou-
I
Marie , & pour Reverence de Saincte' Eglife , de noftre Sainc Pe-
le Pape , & de (es Meflages ,
re
Avons Confenci, & Confentons, & les RatiflSons, Greons, &c
Approuvons.
Et, comme par le dic Traittie & Paix, le dit Roy d'Angleterre,
noftre Frere , pour Lui , & pour fes Hoirs , & SuccelTeurs, ait
Renuncie expreflement a la SucceflTjon & Efchoite de noftre dit
K.oiaume, qu'il demandoit,
Au Nom & a la Couronne dicelui, & a tout le Droit, qu'il
Reclamoic , & povoic redamer & dcmander en quelque maniere
acousjours, '
Ec a coutes les chofes, qui, par le dit Traittie, neli doivenceftre
bailies,
A toutes aucres Deman^es & A^tions, qu'il npiis povoit feire.
avanmommes Perfonnes , & leurs Hoirs , & Succcireurs , parpe-
tuelmenc feiont Hommes , Liges, & Soubgiez du Roy d'Engle-
terre , fes Hoirs , Succefleurs , toutes les Perfonnes , Cites , Ter-
res, Contes, Paiis , Ylles , Chafteaulx, & Lieux avant nommez,
& touces les Apparcenances & Appendences , Auronc, & Ten-
dronc , & euls demourronc plainemenc , parpetuellement , & fran-
chemenc en leurs Seigneuries , Souverainete , & Obeifl"ance, Li-
geance , & Subjedbon, comroe les Roy de France les Avoient &
Tenoienc en aucun temps paflTe.
Et que le dic Roy d'Englecerre , fes Hoirs, & Succeffeurs, Au-
ronc & Tendronc parpecuelment touz les Paiisavant nommez,avec
leurs Apparcenances & Appendences, & les autres chofes avant
nommees , en toute Franchife & Liberce parpetuele , comme Sei-
gaeur Souverain & Lige, & comme Voil^ ap Roy &au Royau-
me
ET ACTA PUBLICA.
»7
Ann. D. tae-de Prance, fenZ y Recognoiftie Souverainete , ou faire aucune
1360. Obeiflance , Hommage , Reffort , Subjedtion , & fenx faire, en
£^v. 3. aucun temps a venir,aucun Service ou Recognoiflance , aus Roys,
ne a la Couronne de France, Cites, Contes, CtiafteauJs, Terres,
Paiis, Ylles, & Lieux avant nommez, Souverainetes , Drois,me-
re & mixte Impere, Jurifdicions, & Proffis quelconques, queTe-
noit aucune Rois d'EngIeterre illecques , & en leurs Appartenan-
ces, & Appendences quelconques, aucun Alienations, Donations,
Obligacions , ou Cliarges ont efte faites , par aucun des Rois de
France , qui ont efte pour le temps , puis Sexante dix Am enga ,
per quelconque fourme ou caufe que ce foit, toutes tcUes Dona-
tions, Alienations, Obligations, & Charges Nous des ores Rap-
pelons, Calfons, & AnuUons au tout, & touteschofes,ainfiDon-
nees , Alienees ou Chargees , Rendrons & Baillerons, Realment
& de Fait, au dit Roy d'Engleterre , ou a fes Deputez, efpeciaulx,
a mefme rentierete , qu'il furent es Roys d'Engleterre de puis Se-
xante dix Anz en^a, au plus toft que l'en pourra, fenz mal engin,
& au plus tart dedenz la Fefte de Touflains prochein venant en un
• VI.' ^"5 ^ Tenir au dit Roy d'Engleterre , * & a toui fes Hoirs, &
jj., ' Succeffeurs,. parpetuelment 6c heritablement, par maniere que def-
fuseftdit.
Et toutes les Citez , Contez , Chafteals , & Paiis deffus nom-
mees, qui anciennement n'ont efte des Roys d'Engleterre , aura&
tendra en TEftat , & auflt comme Nous,', ou noz Fils, les Tien-
nent a prefent.
Et, fe dedenT, les Metes des diz Paiis , qui furent anciennement
des Rois d'Engleterre , avoit aucunes chofes qui autres Foiz n'euf-
fent eftc des Rois d'Engleterre , dont Nous fuffiens en Polleflion
le jour de la Bataille de Poitiers ( qui fu le xix jour de Septembre
Tan Mill. CCC. Cinquante Six ) Nous les Baillons , Delivrons , 8c
Delaiffons a toujours au dit Roy d'Engleterre , pour Lui , & pour
fes Hoirs, en la maniere que deflus eft dit;
Exceptefes toutes les chofes, Donnes & Aliertees es Eglifes , qui
leur demourront paifiblement en tous le Paiis &Lieux defllis nom-
mez,; fi que les Perfbnnes des dittes Eglifes prientdiligemmentpour
Nous & noftre dit Frere, comme pour leurs Fondeurs;
Et feront Subgiez, les Arcevefques , Evefques , & autres Prelaz
de Sainte Eglife, de celui des Deux Roys fouz, qu'il tendront lour
Temporalite ;
Et , fe il ont Temporalite fbuz touz les Deux Rois , il (erront
Subgiez de chafcun des Deux Rois, pour leur Temporalite qu'il
ont ibuz chafcun des Deux Roys.
Et toutes les Cites, Villes, Chafteauls, Lieux , & Pais deffus
dis, & les Eglifes , Prelaz, Chapitres, & toutes les Communes,
& Univerfites , & fmgulieres Perfonnes d'icelles , auront toutes
leurs Libertez ^ Franchiles , & Privileges , que il avoient au temps
du dit Traittie & Paix, & en joiront paifiblement , & leur feront
confirmees par le dit Roy d'Engleterre, fe il en eft requis , fe con-
craires ne font aus chofes deffus dittes.
Et Mandons , & eftroitement Commandons , & , avec ce , fe
meftier eft , Commettons , par ces prefentes Lettres , a touz noz
Senefchaulx, & Juges, Baillis & Prevoz,Capitaines,Chaftellains,
Gardes des Paiis , V illes , & Lieux deffus diz , & a chafcun d'i-
ceuls, ou a leurs Lieuxtenants, que chafcun en la Senefchalerie ou
Jugerie , Capitainerie , Chaftellerie & Garde , ou il font eftablis ,
& es Reflbrs, fur la Foy & Obeiffance qu'il nous doivent, & fur
Paine d'encourer noftrc Indignation , & d'eftre Prives de noz Of-
fices , Contraignent Reidement touz les Contredifanz, Defobeif-
fans , & Rebelles , par toutcs les voies & manieres, que mefter
fera & que a faire fera, obeir paifiblement, fcrmement, & entiere-
ment aus chofes deffus efcriptes , & chafcune d'icelles , felon la
Teneur de ces Prefentes: & contraignent les Defobeiffanz & Re-
belles , en telle maniere , qu'il ny conveigne autrement, pour te-
nir.
Sur toutes les quelles chofes , & chafcune d'icelles , & es Dep-
pendences & Appendences , Nous voulons & Commandons que
touz noz Feauls & Subgiez , Capitaines, Chaftelains, & Gardes
obeiflent & entendent a noz diz Senefchaulx . BalUis, Juges, &
Prevoz, & a leur Deputez, & a Chafcun d'euls.
Et jurons que jamais ne feronsne fouffreronseftre fait , par Nous,
ne par autre , en prive ne en appert , aucune chofe contraire es
choles devant dittes , & aucun d'icelles.
I- En telrnoing de la quele chofe Nous avons fait mettre noftre
Seel a ces prelentes Lettres.
Donn. a Bouloigne, le xxvi jour d'Odobre ,rAn de Grace Mill.
CCC. Sexante.
Et , pour ce que les dittes chofes & chafcune d'icelles fdient , de
Point en Point, & par la Manifire & Forme deffus dittes, Tenues
& Acomplies, Nous Obligeons Nous , & noz Hoirs, & tous les
Biens de Nous & de noz Hoirs, a noftredit Frere, le Roy d'An-
gleterre , & a fes Hoirs ,
Et jurons, ausfainz Euvangiles, depar nous corporeletiient tou-
chees , que Nous Parferons , Accordcrons , & Accomplirons , ou
cas deffufdit , toutes les devant dittes Choles, par Nous Promifes
& Accordeez, comme devant eft dit.
Et voulons que, ou cas que noftre dit Frere & noftre dit Ne-
veu Auroient faites les dittes Renunciations , & Envoiees & Bail-
liecz , comme dit eft , & les dittes Lettres ne feuffent baillies a
noftre dit Frere au Lieu , & Terme , & par la Fourme & Manie-
re, que deffus ell dit, des lors, en cas deflus dit , noz prefentes
Lettres , & quanque eft compris dedenz , aient tant de Vigueur ,
Effed 6c Fermete, comme auroient noz autres Lettres, par nous
Promifei a baillier, comme defllis eft dit.
Sauf, toute voies , & Referve pour Nous, nox Hoirs, & Suc-
cefleurs, que les dittes Lettres, deffus encorporees, n'aient aucun
efFed & ne Nous puiffent porter aucun Prejudice ou Dommage ,
* VL * jufques a ce que noftre dit Frere & noftre dit Neveu Auront
»^6. Faites, Envoies, & Bailliees les ditces Renonciations , par la ma-
Tem. UI. Part. II.
niere deffufditte , & que il ne s'en puiffent Aidier contre NouS , Ann. D,
noz Hoirs, & Succefleurs, en aucune maniere, fe non oucas def- i^dOi
fufdit; ^dv. j.
En Tefmoing de la quele chofe Nous avons faic mettre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Donne a Bouloigne, le xxvi jour d'Odobre TAn de GraceMill.
CCC. Soixante.
Par le RoV.
J. Math.
iffius, de RenUtKiaimiihns , Litera,per CaroUm Trimogenitum^
Confirmatio datur ut fupra^
Litera de Renmciationibus c^ PromiJJlonibus ex Parte
Regis .AngUtti
EDward , &c. a touz ceux, qui ces prefentes Lettres verronti Ann. D<»
Salut. 1360.
Savoir faifons que Nous avons Promis, & Promettons, Baillerj ^n. 34.
ou faire Bailler , & Delivrer , Rcalment & de Fait , au Roy de £• 3-
France, noftre trefcher Frere, ou a fes Deputez efpecialx en celle Be Tra-
Partie, aus Frerres Auguftins dedains la Ville de Brugges , au Jour (latuVa-,
de la Fefte de Saint Andreu , prochein venant , en un An , Lsttres, c" f»»»
feellees de noftre Grant Seel, en Laz de Soi , & Cire Vert, Franc.
Ou cas que noftre dit Frerre aura fait les Renunciations, qu'il 34- ^- 3^
doit faire de fa Partie, & noftre trefcher Neveu, fon Fils Ainfne , w. 8. ^
& ycelles Raillez a noz Gentz , ou Deputez au dit Lieu & Termej
par la maniere qui Obligez y font,
Des queles Lettres la Teneur de Mot en Mot, s^enfuit,
EDward , par la Gracc de Dieu , Roi d'Engleterre, Seignui:
d'Irlaunde &d'Aquitain, favoir faifons a touz, prefentz & a
venir, que,
Conie Guerres mortieles aient longuemcnt durrez entre Nous ^
qui avons Reclamez avoir Droit au Roialme & a la Coron».e de
France, d'une Part, & le Roi Phelip de France , Lui vivant, &,
apres fon DeceSi, entre, noftre trefchier Frcre, le Roi de France
d autre Part , aicnt porte moult Grantz Damages , non pas feule-
ment a Nous , & a tout noftre Roialme , mes aus Roiaulmes voi-
fins, &a toute Criftiente,
Car , par les dites Guerres , font Maintefibiz avenuez Batailles
roorteles ,
Occifionsdes Genz,
Pillemenz, & Arfures, & Deftru6tions des Gentz,
EtParil d'Almes,
Defloracions des Puelles & de Vierges,
Defhonneftations des Fammcs Mariees & Veuves ,
Arfuresdes Villes, d'Abberies, de Manoirs, & Edifices,
Roberies & Oppreffions , Guyetemeni de Voies & de Che-;
mvns,
Jufticeen eft faillie,
Et la foy Chriftienne RefroidiCj
Et IVlarchandife Perie,
Et tant d'autres Malences & Horibles Fait s'en font enfuiz, qui
ne pourroient eftre Ditz, Nombrex, ne Efcriprz,
Par les queles noftre dit Roialme & les autres Roialms par CriP
tiente , ont ibuftenu Molt d'AfHi6tions & de Damages irrepara-
bles.
Par quoi Nous ,
Conliderantz & Penfantz les Maulx deffufdiz, & , que vrais
femblable eftoit , que plus grantz s'en porroient enlliyvre en temps
a venir,
Et aiantz grant Pitie & Compaflion de noftre Poeple, qui, en
la Profecution de noz Guerres , ont expoles leurs Corps & leur
Biens a touz Perils , fanz efchiver Defpens & Mifes , dont ncus
devons bien avoir parpetuel memoire ,
Avons pur ce fuftenu, par plufeurs Foiz Traittie de Paix,
P R E M I E R E M E N T , par le moycn de, Honurables Peres en
Dieu, plufeurs Cardinalx & Meffages de, noftre Saint Pierre, le
Pape, qui, a granc diligence & inftance, y travaillerent purlors:
Et , depuis ce , y ait en plufeurs Traities Parles , & plufeurs
voies toucheez , cntre Nous & noftre Frere de France ,
Finablement, en Mois de May darreinement pafle, vindrenten
France , Meffages depar , noftre Saint Piere , le Pape , noftre che-
re & Foial, TAbbe de Clugny , Frere Symon de Lengres, Maif^
tre en Divinite, Maiftre de rOrdre des Preres Prefcheurs, &Hu-
gue de Geneve , Chivaler , Seigneur d'Auton , ou nous eftoions
lors en noftre Hoft ,
* Et tant alerent & vinrent les diz Meffages , devers Nous & t yj^
devers noftre trefchere Neveu , le Duc de Normandie, lors Re- j,-_
gent le Roialme de France , qui en plufieurs Lieux s'aflemblerent
Traitteurs , d'une Part & d'autre , pur Parler , & Traitier de Paix
entre Nous & noftre dit Frere de France, & les Roialmes de l'un
& de 1'autre,
Et au darrenier s'aflemblerent les Traiteurs & Procureurs,
Depar Nous & depar noftre Ainfne Filz, le Prince de Gales,
as chofes deffus elcriptz par efpecial Deputez ,
Et les Procureurs & l"raiteurs,
De noftre dit Frere & fon Ainfne Filz , aiant a ce Povoir &
Audtorite de fun & de fautre,
A Bretigny pres de Chartres ,
Ou quel Lieu feu Parlee, Traitee, & Acordee de Traitteurs &
Procureurs , de l'une & de 1'autre Partie , fur touz le Defcors,
Diffentions , & Guerres , que Nous & noftre dit Frere avoions
Tune contre fautre,
Le quel Traitie & Paix les Procureurs , d'une Partie & d'ai
r fune Partie & pur Tautre, jurerenc, aus faintz Evangiles,
pur
nir & Garder,
autre,
Te-
Et,
i8
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. . Et, apres cc, le juierent folennement noftre dit Filz pour Nous
1360. &purLLii,
£^. j. Et le dit noftre Neveu, le Duc de Normandie, aiant a ce Po-
voir , pour fon dit Pere , noftre Frere , & pur Lui ,
Et Nous ,
Apres ces chofes, ainfi faites, & a nous Reportees &: Expofees,
conddere que nollre dit Frere de France s'accord()it & conlenioit
au dit Traitie , & vouloit ycelui & la Paix Tenir , Garder , &
Acompiir de fa Partie,
Icelles Traitie & Paix ,
Du Confeil & Confentement de plufeiirs de noftre Sanc & Li-
gnage, Dux, Contes, Clers & Geniz d'£glife, de Barons, Clii-
valers , & autres Nobles , Bourgois , 6c auttes Sages de notre Roia-
me.
Pour Appaifier lesGuerres, & les Maux, & Doleurs delTufdiz,
dont le Poeple eftoit (i Malmene, come deffus eft dit,
A rOnneur & a la Gloire du Roy des Roys , & pur Reverence
de Sainte Eiglife, de noftre Saint Piere, le Pape, &c de (es Mef-
fages,
Avons Confenti, & Confentons , & les Ratifions, Greons, &
Approvons.
Et , come, par le dit Trairie & Paix, noftrc dit Frere de France
doit Delivrer & DelaiflTier , & ad Baillie, Delivre , & Delaiffie,
fi come il eft"contenu es ces Lettres, fur ce faites,plus plenement,
a parpetuire, a Nous , pur Nous , & pur noz Heirs, & Succef-
feurs , a Tenir parpetuelment & a touz jours , toutes les choles
qji s'enfuivent , par la maniere qui nollire dit Freie ou fes Filz,
ou aucun de fes Aunceftres Rois de Fraace les Tindrent, en au-
cun temps pafle ( c'eft aftavoir ,Ce qju'en Soverainete,
A Tenir en Soverainete, ce q_^u'en Demaine
A Tenir en Demaine) c"eft affavoir ,
La Cite , le Chaitel , & toute la Counre de Poitiers, & toute
la Terre & le Paiis de Poitou , eniemble les Fees de Thouartz,
& la Terre de Beleville,
La Cite & le Chaftiel de Xaindes, & toute la Terre & le Paiis
de Xaintonge , par decea & par dela la Charente ,
La Citee & le Chaftiel d'Agen , & la Terre &c le Paiis d'Age-
nois,
La Cicee, & le Chaftiel, & toute la Conte de Perregort, &c la
Terre & le Paiis Pierregutz,
La Cite <Sc le Chaftei de Limoges, & toute la Terre & le Paiis
de Lymofin ,
La Cite & le Chaflsl de Caours , & la Terre & le Paiis de
Caourcin ,
La Citee , le Chaftiel , & le Paiis de Tarbe, & la Tcrre, Paiis ,
&Conte de Bigorre,
La Conte , la Terre , &c le Paiis de Gaure ,
La Citee & le Chaftiel d'Angolefme, le Conte, la Terre, & le
Paiis d'Angolefmois ,
La Citee &c le Chaftiel de Rodeis , & la Terre & le Paiis de
Rouergue.
Et ce que Nous, ouaucuns des Rois d'Engleteire, auncienne-
menc tindrent en la Ville de MonftreuU fur la Mer , &c ks Appar-
tenances.
I T E M , la Con'ee de Pnntia tour enrierement ; fauf , & e^xept,
& felon la Teneur de rAiticle, contenu ou dit Traitie, qui de la
ditte Conte fait mencion.
I T E ]^l , le Chaftiel & la Ville de Calais,
Le Chaftel , la Ville , & Seigneurie de Merk ,
Les Villes , Chaftiek , 6c Seignuries de Sangate , Couloigne ,
Hammes , Wale , & Oye ; avec les Terres , Bois , JVlarois, Ri-
vers, Rentes, Seignuries,
Et autres chofes, contenues en TArticle, faifant de ce mention,
* "^I. ou dit * Traittie, & felon la Teneur du dit Article.
^^■S. Item, le Chaftiel, la Ville, & tout entieremenc la Countee
de Guines, avec toures les Terrcs, Viiles, Chaftielx, Forteiefces,
Lieux, Hommes, Homages, Scignuries , Bois , Forez, &c Droi-
tures, felonc la Teneur dc TArticIc , faifant de ce mencion plus
planement, ou dit Traittie.
Et , avec les Ifles, adjacentes aus Terres , Paiis , & Lieux avanc
nonimez , enfemble avec coutes les autres Ifles , les qucles Nous
Tenons au prcfeiu, & Tcnions au temps du dit Traittie.
Et come , par la Forme ■& Teneur du dic Traitie & de la Paix,
Nous & , nolire di: Ficre , le Roy de France Doions & avons
Promis, par Foy & par Serement, l'un a fautre, yceux Traitie &
Paix Tenir, Garder, & Acomplir, & non Venir enconrre,
Et foions tenuz, Nous & noftre dit Frcre, &c noz Filz Ainfnei
delTufdiz, par Obligation & Promeirc, par Foy & par Seremenc,
faitz d'une Partie & d'aurre, certaines Renonciations fun pur Tau-
tre, (elon la Forme & Teneur dcs Deux Articles, contenuz entre
les autres ou dit Traicie & Paix; donc la forme ell cielle,
I t E M , cft Acorde que le Roy de France & Ibn Eifnez Filz le
Regenc , pur eux , & pur leurs Heirs , & pur couz les Rois de
France, & leur Succefleurs , a touz Jours , au plultolt qe fe purra
faire, fanz mal engin , & a pluftard dedainz la Saint Michel prof-
chain venanc en un An, Rendronc & Bailleronc au dic Roy d'En-
glecerre , & a couz fes Fleirs & Succefleurs , & Tranfporceronc en
euxiousles Honeurs, Regalices, Obediences, Hom.<gcs, Ligean-
ces , VafTauIz , Fiez , Services , Recognoiilances , Seremencz ,
Droiteurs , mere & mixte Impere, toute maniere de Jurediciions
haures & bafles , Reflbrs , Sauvegardes, Seignuries , &c Souverai-
netez , qui appartenent , ou purroient en aucune manieie apparte-
nir aux Roys & a la Corone de France, ou a aucune autre Par-
fonne a caufe du Roi & de la Corronne de France, en quelque
temps, es Citees, Contees, Chafteaulx, Terres , Paiis, Ifles, &
Lieux avantnomez , ou en aucuns d'yce!les , & a leur Appartenan-
ces & Appendantz quekonqes , ou es Parfonnes , Vaflaulx , ou
Subgiz quelconqes d'yceux , foient Princes , Dux , Conres, Vif-
contes, Ercevelques, Evefques, & autres Prelatz d'Eglife, Barons,
Nobles , & aucres quelconqes, fanz rienz a eux , leurs tieiis, &
Succefleurs , 011 a la Corone de France, ou autre que ce foir, Re- Ann. D.
tenir & Relceivir en yceux, pour quoi IIs, ne leur Heirs, & Suc- 1360.
cefleurs , ou aucuns Kois de France, ou autre que ce loit a caufe £<<•''. j.
du Roi ou de la Corone de France, aucune choie y pourrontCha-
lenger ou Demander , ou temps a venir, fur le Roy d^Englererre,
ihs Heirs , & Succefleurs , ou fur aucun des Vafl^iulx & Subgiti
avantditz, pur caufe des Paiis & Lieux avant nomez;
Ainli que touies les avant nomez Perlones, &c leurs Heirs, &
Succelleurs , parpetuelment ferront Hommes liges & Subgiez du
Roi d'£ngleterre, & a touz fes Heir.s, & Succcfl^ijurs.
Et que ledit Roi d'Engleterre, fes Heirs, & Succeffeurs, coutes
les Perfonnes, Citeez, Conteez, Terres , Paiis, Ifles, Chaftielx,
&c Lieux avant nomez , & toutes leurs Hppartenances & Appen-
dantz, Auront, & Tendront , &c a eux Demourront pleinemenc,
perpetuelmcnc , & franchemenr en leur Seignuries, Souverainece,
& ObeiiTance, Ligeance, & Subjediion, come les Rois de France
les avoient & cenoient en aucun cemps pafl^e.
Ec que le dic Roi d"£ngleterre , les Heirs , & Succefl^eurs auront
& tendronc, paifiblemenc & parpecuelment, coutz les Paiis avant
n(pmez , avec leur Appartenances & Appendences , & les autres
chofes avanc nomez , en coute Franchife & Liberte perpetuelle ,
come Seignur Souverain & Lige , & come Voilins au Roy & au
Roialme de FrancCjfanz y Recognoiftre Souverain,ou faire aucun
Obedience, Hommage,R.eforc,Subje6t;ion,& fanz faire,en aucun
Cemps a venir, aucun Service ou Recognoiffance aus Rois, ne a la
Coronne de France, des Citeez,Conteez,Chaftielx,Terres,Paii^
Ules, Lieux, & Perfonnes avant nomez, ou pur aucun d'icelles.
I T E M , eft Acordc que le Roi de France & fon Eifnez Filz
Renonceront exprefl^ement aus ditz Resors & Sove-
RAiNETEZ, & a touc lc Droic qu'il onc ou pouvenc avoir es
touces les chofes, que par cc preliint Traicie dovienc apparcenir au
Roi d'Engleterre.
Ec , femblablement , le Roi d'Engleterre , & fon Eifnez Fiir
Renonceront expreflement a rouces les choles , qui par ce prefent
Traidtie ne dovient eftre bailliez ne demourer au Roi d'EngIecer-
re, & a touces les Demandes, qu'il fafoit au Roi deFrance,
* Et , par efpecial , au Noun & au Droit de la Corone & du * VI.
Roialmede France, 15-9.
A Hommage , Soverainete , & Domaine du Duche de Nor-
mandie , du Duche de Turaigne , des Contees d'Anjou & du
Maine,
A la Souveramete & Homage du Duche de Bretaigne,
A la Souverainete & Homage du Conte & Paiis de Flandre^,
Et a couces aucres Demandes , que le Roi d'£ngleterre failoiti
ou faire purroit , au Roi de France , pur quelque caufe que ce
loit,
Oucre ce & Except, que , par ce prefenc Traitie , doit demou-
rer & eflre baille au dic Roi d'Engleterre , & a fes Heirs,
Et en Tranfporteront , Cefleront , & Delaifleront 1' un Rois a
Tautre , perpetuelmenc , cout le Droic , qui chefcun d'eulz a , ou
puet avoir , en toutes les chofes , qui par ce prefent Traidie do-
voient demourer ou eftre bailliez a chelcun d'eulK,
Et du Temps & Lieu , ou & quant les dites Renunciacions fe
ferronc, Parleronc & Ordeineronc les Deux Rois a Calais eniemble.
Ec,
Pur ce que noftre Frere de France & fon Eifne Filz, pur Tenjr
& Acomplir TArcicles & la Paix & Accorc deflufditz , ont Re-
nunciez, expreffcment , as Refors & Soverainetes , compris es ditz
Articles , & a tout le Droit qu'il avoienc, ou povoienc avoir, es
toutes les chofes delTus dites, que noftre dic Frere Nous ad BaiUie,
Delivre , & Delaiflae, & esautres qui d'ores en avanc nous do-
voienc demourrer ou apparcenir par les ditz Traicies & Paix,
Nous , parmy les dites chofes , Renuncions, expreiTement, a
coutes les chofes , que, par les diz Traitie & Paix , ne dovienc eftre
bailliez ne dcmourrer a Nous, pur Nous, & pur nos Heirs,
Et a coutes les Demandes, que nous faifoiens & pouvoions faire
envers noftie dit Frere de France,
Et,par efpecial,au Nom & au Droit de la Corone & duRoial-
me de France ,
A rOmage, Souverainetc , & Domaine du Duche de Norman-
die, du Duche de Touraine, des Countees d'Anjou & du Maine,
A la Soverainete & Homage du Duche de Bretaioie,
Et a la Souverainete & Homage du Contee & Paiis de Flan-
dres,
Et a coutes autres Demandes, que Nous failbns, ou faire po-
vions, a noftre dic Frere, pur quelque caufe que ce fuft,
Oucre ce & excepce qui, par ce prefent Traidtie, doitdemour-
rer a Nous , ou a noz Heirsj^
Ec en Lui Tranfportons,Cefllons,& Delaifleons , & il enNous,
& Tun a rautre, au mielz que nous povons, tout le Droit que
chefcun de Nous povoic & puec avoir en coutes les chofes, que,
par le dic Traiftie & Paiz , dovient demourrer ou eftre bailleez a
chefcun de Nous,
Sauf & Referve aus Eglife, & Gencz d'Eglife, ce qui a eux
apparcient, & que touc ce, que a efte Occupe & eft De-
cenu de leur, pur achoifon des Guerres, leur foit rendu & delivre,
Et que les Ville; & ForterelTes, & couz les Habicancz d'icelles,
ferronc & demourronc en celles Liberces & Franchifes, come elles
eftoient par avant en noftre Main & Seignurie, & leur ierront
Confermees par noftre dit Frere de France, fi il en eft requiz, fi
contreis ne font aus chofes devantdites.
Ec Souzmettons , quant a touces ces chofes , Nous, & noz
Heirs, & Succefleurs, a la Jurediction & Cohercion de 1 Eglife
de Rome.
Ec Voulons & Confencons que, noftre Sainc Piere, le Pape,
Conferme toutes ces cbofes, en donnanc Monicions & Mande-
menizgeneralx, fur rAcompliflement d'icelles , contre Nous, noz
Heirj, & SuccelTeurs, & contre toutz noz Subgez, foient Com-
munes, Colleges, & Uiiiverlites , ou Perfo.anei linguliers quel-
conques ;
Et
ET ACTA FUBLICA.
tp
Ann. D. Ec en donnant Sentences generaulz d'Efcommunicment , de Suf-
1160. penlion, & de Entredit, pur eftre encorreuz par Nous & par
£Jv. j. EuY, pur ce fait :
Et fi tolt que Nous ou Eux Ferons ou Attempterons , en Oc-
cupant Forterefce ^ \^illes , ou Chaftiel , ou altre quelconque cho-
fe, Faifant, Ratiftiant, ou Aggreant, 011 Donnant Confeil, Con-
fort , Fsveur , ou Aide, feleemenc ou en appert, contre la dit
Paix;
Des quelles Sentences il ne puiflent eftre Abfouls , jufqes ils
aient faite pleniere Satisfa6i:ion a touz. ceulx , que par celiui Faic
auroicnt fbuftenu ou fouftendroient Damages.
Et, avec ce, Voulons & Confentons que, noftre Sainc Piere,
la Pape , pur ce que plus fermemenc foic tenue & gardee la dite
Paix a perpetuite , toutes Padions , Confederacions , Alliances , &
Covenances, coment que elles puiffent eftre nomeeT., que pur-
roient eftre prejudiciables ou obvier par quelque voie a la dite
• VI. Paix, ou temps prefent ou a venir ( fuppofe que elles fuiQent*Fer-
iija. ' mees ou Vallees par Peines, ou par Serementz, & Confermees
de TAudorite de, noftre Saint Piere, le Pape, ou d'autre) foient
cafTes, irrites, & mifes a nient, come contrairs au Bien Commun,
& au Bien de Paix commun & profitable a toute Creftiente , &
Dcfplaifanz a Dieu ; & touz Seremenz, faiz en tiel cas, foient
Reiachiez,
Et foit Decerne, par le dit noftre Saint Piere, que nul foit tenu
a ticl Serementz, Alliances, ou Covenanccs Tenir oj Garder,
Et Defendre que, en temps a venir, nefoicnt Faites cieles, ou
femblables,
Et, fi de Fait aucun Attemptoit ou Faifoit le Contraire, que,
de< maintenant, les Cafte, & Irrite, & Rende nuls & de nuUe
Vertu ,
Et nientmains Nous les Punirons , come Violateurs de Paix,
par Peines de Corps & de Biens, ficome le cas le Requerra &
que raifon voudra ,
Et, fi nous Failions, Procurions , ou SoufFrions eftre Fait le
contraire (qai Dieu ne veulle ) Nous voulons eftre tenu & Repu-
te pur Defloyal & Menfongier , & voulons encourrer tiel Blafme
& Diffame come Roi Sacre doit encourrer en tiel cas,
Et Jurons , fur le Corps de Jefhu Chrift , les chofes deftlis dites
Tcnir, Garder, & Acomplir, & encontre non venir parNous,
ou par autre , par quelque caufe ou Manere.
En Telmoign. &:c.
Don. &c.
Er, pur ce que les dites cho(es, & chafcune d'icelles, foient,
de Point en Point , & par la Forme & Maniere deflufdices , Te-
nues & Accompliees , Nous Obligeons Nous , noz Heirs , &
touz le; Biens de Nous &c de noz Heirs, a noftre dit Frere le Roi
de France , & a fes Heirs ,
Et Jurons, aux faintz Euvangiles, par nous corporelement tou-
chez, que Nous Parferon-:, Accordrons, & Accomplirons, en
ca; detFjfdit, toute; les devant dites Chofes, par Nous Promiies
& Accordees , come devant eft dit.
Et voulons que , en cas que noftre dit Frere & noftre dit Ne-
veu auroient Faites les dices Renunciacions , & Envoiez & Bail-
lees, come dit eft, & les dices Lettres ne fulTent baillecs au noftre
dit Frere, aux Lieu & Terme, & par la Formc & Mrniere, qui
deflus eft dit, des lors, en c.is deflTjfdit, Noz prelentz Lettres, &
quantque eft compris dedeinz, aient tant de Vigeur, EH-eift, &
Fermete, come auroient noz, autres Lettres, par nous Promifes a
Bailler, come defllis eft dit.
Sauf, toutes V^oies, & Referve pur Nous, noz Heirs, & S'ic-
cefTeurs, que les dites Lectres, defllis encorporees , n'aient aucun
effecl, ne Nous puiflcnt porter aucune Prejudice ou Damage ,
jufques a ce quc noftre dit Frere &c noftre dit Ncveu auronc Fai-
tes, Envoiees, &c Baillees les dites Rcnunciacions, par la manere
deirjfdite, & qu'il ne puiflent Aider contre Nous, noz Heirs, &
SuccelF_'urs , en aucune maniere, li noun en cis deflurdic.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avons fait mettre noftre
Seal a ces prefentes Lertrcs.
Donne a Calais, le xxiv jour d'Odobre, TAn de Grace Mil,
Trois Cens, Soixante.
De yimicitia ©" ^lligantiis inicr Reges ^nglia (^ Franciae.
Ex Parte Regis FrMcia, (j- Confirmata a Dalphim,
CHarles, Ainfne Filz du Roy de France, Duc de Normandie,
& Dalphin de Vienne , f^avoir failbns a touz , prcfens &c a
venir, que Nous avons veu & dihgement avife les Lettres de nof-
tre trefchier Seigneur & Pere contenans la forme qui s'enfuit.
JEhan, par la grace de Dieu, Roy de France, a touz ceux, qui
ces prefentes Lettres verront, Salut.
S^avoir faiibns que Nous ,
Penfanz & confideranz que les Roys & les Princes Criftiens,
qui veulent Bien Govemer le Peuple qui leur eft Subgec, doivent
fuyr & efchiver Gucrres, Diffcnfions, & Difcordes (dont, Dieu
eit offendu) & querrer & avier, pour eulx &: pour leurs Subgez,
Paiz, Unite & Concorde,
Par la quelle rAmour au Souverain Roy des Roys doic eftre
Acquife , les Subgez fonc Gouvernez en Tranfquilite , &c aux pe-
rilz des Guerres eft Obvic,
Ec Recordans les grans Maulx, Domages, & Afflidtions, que
noftre Royaume & noz Subgez ont fouftenu par long temps, pour
caufe & occafion des Guerres & Difcordes , qui ont dure longue-
ment entre Nous & noftre trefchier Frere le Roy d'Angleterre, &
lcs Royaumes, Subgez, Amis, Aydenz, & Alliez d'une Partie&
d'autre,
Tome 111. P. II.
Sur les quelles entre Nous & noftre dic Frere finablemeric eft Anil. Dj
faic bon Accort & bonne Paiz reformee , 1366^
Et Deliranz ycclle Tenir , & Garder , & Perfeverer en vtayeEdv. ji
Amour parpetuelment, par bonnes & fermes Aliances entre Nous
& noftre dit Frere, noz Hoirs, & les Royaumes , & Sul^ez de
Tune & de Tutre ,
Par les queles pourroit la ditte Paix, Accorde, & bonne Amour
eftre plus fermement & plus entierement en concorde Garde,
Juftice micux eftre exercee,
Les Droix & Seignorics de Tune & de Tautre mieulx Deffen-
duz,
Les Rebelles, Malfaicteurs , & DcfobeiiTans a Tune & a Tautre,
eftre plus aifeemenc concrains a Obeir , & cefler des Rebellions &
Exces,
Touce Chriftience eftre maincenue en plus paifible Eftat ,
Ec la Terre faincte en pourroic mieux eftre Secorue & Aidee,
Et toutes ces caufes & autrcs attendenz & conliderans que , nof-
tre Saint Pere, le Pape ait Dilpenle, par grant deliberation , avec
Nous & noftre dit Frere ; c'eft afgavoir,
./4vec Nous (^ totiz voz Subgez, tant Genz. iTEgliJe , comme Se~
culeurs , fur toutes les Confederations , Aliames , Conventiovs^ Ohli-
gacions , Lettres , c^ Seremenz , qui ejioient entre Nous , nojire
Royamne., e^ nozSubgez , d'uue Partie, ^ ,7iojire trejchier Coufin,
le Roy d'EJcoce , Jun Royawne , <^ Jes Subgez. d'autre Part , comme
le hten iS' 1'ejfeii de la ditte Paiz, evtre Notis CT nojfre dit Frere
d' Avgleterre , les Royaumes (^ Stihgez de Vune (^ de fautre , peujl
ejlre empejchee par icelles, (jr pour ce les ait !e dit vojire Saint Pere
Cajfecs , Ojiees , Aiiullees , <^ Irritees du tout ,
Si commeen fes Lettres, & en Proces, fur ce faiz , eft plus
plenement contenu,
Pour conlideration des caufes & chofes defl"u3 dittes , & aufli
voulens acomphr, en tant comme toucher Nous peut, le dic Ac-
corc faic fur les dittes AUiances, fi comme ottroie 1'avons , comme
dic eft , eue , fur ce , crefgranc & meure Deliberacion ,
Avons Faic , & par ces Prefences Faifons , pour Nous , noz En-
fanz, noz Hoirs, & noz Succefleurs, noltre Royaume, & noz
Terrcs quelconques , & noz Subgiez, d'une Parc, avec noftre
dic Frere , fes Enfens , fes Hoirs , & Succelfeurs , fon Royaume ,
fes Terres , & fes Subgez d'aucre Partie , parpecueles Aliances,
Confederacions , Amitiez, Padtions, & Convenances qui apres
s'enfuienti c'eftafqavoir,
Que Nous, Noz Enfanz, noz Hoirs, & Succefleurs, noftre
Royaume , noz Terres , & noz Subgez quelconques , prefens &
a venir, nez, & a naiftre, ferons, a touz jourlmris, a noftre dit
Frere, fes EnFanz, fes Hoirs, & Succeflears, (on Royaume, fcs
Terres, & Subgez quelconques, bons, vrays, & loyaux Arais &
Alliez, & leur Garderoiis, de tout noftre Povoir, leurs Honours,
& leurs Droix,
Ou Nous les Saurons, leur Diftioneur, leur Vitupere , & leur
Dommage empefcherons loyaument de tout noftre Povoir ,
A aucuns de leurs Ennemiz, prefens & a venir, nez ou nai-
ftre, quelqu'il foient, aucun Confeil, Confort, ou Aide encoun-
tre eulx, ou aucun d'eulx, pour quelconques caufe ou occafion
que ce-ibic ou puift eftre, par Nous celeemenc ou en appert»
Nous ne donnerons, ne ferons,
Ne yceulx Ennemis, au Domage ou Prejudice de noftre dit
Frere, fes Hoirs, ou fon Royaume, fcienment Recepterons, Re-
cevrons, ne Recepter ne Recevoir ferons ou fouflierons, en au*
cune maniere, en uoftre Royaume, ou autres noz Terres ou Sei-
gnories ,
Ne , par iceux Royaume & Terres , ou aucun d'eulx , en preju-
dice ou Domage de noftre dit Frere, fes Hoirs, Succefleurs, fon
Royaume, les Subgez, & les Terres, leurs diz Ennemiz palTer
ne demoier fcienment fouffirerons,
Ne autrement yceuz Ennemis par autres , en appert ou en re-
poft , fous quelconque Tiltre ou Coleur que ce foit , contre noftre
dit Frere, fes Hoirs , & Subgez, & fon Royaume, & autres
Terres , ne Porrerons ne Souftendrons ,
Noz Amiz & noz Aliez a leur Amour & AUiance, s'il Nous
en requierent, de noltre povoir enduirons,
Et ne fouffrerons aucuns de noz Subgez , ne autres quelconques,
aler ou entrer * en Royaume ou autres Terres de noftre dit Fre- * vi.
re, fes Enfanz, Hoirs, ou Succcffeurs, pour y faire Guerre, Do- 261.
mage, ne Oftenfe aucune, a Gaiges ou Service d'autrui, ou au-
trement, par quelque maniere & caufe que ce foit, aincois les em-
pefcerons & dcftourberons de tout noftre povoir ,
Et fe aucuns de noz Subgez faifoient le contraire , ou aucune
Gucrre , Villenie, ou Dommage a noftre dit Frere, a ibn Ro-
yaum.e, par Terre ou par Mer, ne a les Enfanz, Hoirs, Succef-
feurs , ou Subgez , nous les Punirons & Ferons Punir , li grande-
ment, qu'il lera example a touz autres,
Et de tout noftre povoir, Ferons Adrecier & Reparer touz les
Domages, Attemptaz, ou Emprifes , faittes contre ces prefentes
Alliances, fe Nous en fommes requis,
Et toute Foiz, que noftre dit Frere, fesHoirs, ou Succeffeurs
auront meltier de noftre Ayde, & il Nous en Requcrront, ou
ferront Requerir , Nous , encontre toute Perfonne , qui puife
Vivre & Morir, leur Aiderons, & Donrons tout le bon Confeil,
Conforc, & Aide, a leurs propres Fraiz & Defoens, que Nous
ferions & pourroions faire pour noftre propre Faic & Beibigne ,
& fanz fraude & mal engin ,
Non contreltant ouelconques autres Alliances , Amitez , ou
Confederations, que Nous, ou noz Predecefleurs , aions eues, en
temps paflc, a quelconques autres Perfonncs; aux quelles touces,
& chafcune d'icelles, Nous Renoncerons du couc, pour Nous,
noz Succeffcurs, Royaumes, Terres, & Subgiez, a touZ Jourf-
mais , par Prelentes :
Referve toutes Fois & excepte le Pape & le Saint Siege de Ro-
me, & rEmpcreur de Rome que ores efti les quiex Nous ne
C a vou-
io
CONVENTIONES, LlTERyE
Ann. D. voulons eftre compris en ces prefentes AUiances en aucune ma-
1^60. niere. ^ ^ , . ,-. t>
E4v. 3. Et pour ce que Alliances, Confederations, Couvenances, l^ac-
tions, & autres Choles defllis dittes, & chalcune d'icelles, foient
plus fermement Tenues , Gardees , & Acomplies , Nous avons
fure fur le Saint Corps Jefu Cnft, & encores Jurons & Promet-
tons par la Foy de noftre Corps, & en Parole de Roy, les cho-
fes defliis dittes 8z chafcune d'icelles Tcnir fermement & Acom-
plir a toux Jours, fanz Enfreindre en Tout ou en Partie, en au-
cune maniere , par quelconque caufe ou occafion que ce foit ,
Et fe Nous Faifions, Procurions, ou Souftrirons fcienment le
contraire eftrc fait ( ce que Dieu ne vuille) Nous voulons eftre te-
nu & repute , en touT. Lieux , & en toutes places , & en touz.
Paiis , pour Faux , Maures , & Delloial Parjur , & encourir tel
Blafnie & Diffame comme Roy Sacre doit encorir cn tel cas.
Et, par ces prelentes AUances, Nous n'entendons, ne voulons,
«jue aucun prejudice fe face a Nous, a nozHoirs, & SubKZ,
Par quoy^Nous , & eux , pourrions & pourront Rccepter, Por-
ter, & Tenir touz. les Banniz, & Fuitis hors du Royaume d'An-
gleterrc, prcfens &c a venir , nez, & a naiftre, par quelconques
caufe ou occafion que ce Ibit , par maniere que a cfte fait , &
acouftume, de faire en temps pafle.
Et Souz.meti:ons, quant a toutes ces chofes, Nous, & noz,
Hoirs , & Succelfeurs a la Jurifdicion & Cohcrcion de fEglife
<le Rome. „ „ . r, , t,
Et Voulons & Confentons que, noftre Saint Pere, le Pape,
Couferme toutes les Chofes, en donnant Monitions & Mande-
mens Generaux , fur 1'Acompliflement d'icelies , contre Nous,
noz Hoirs, & Succeflears, & contre toui. noz Subgez, foient
Communes, Coileges, Univerfitez, ou Perfonnes (ingulieres quel-
conques,
Et en donnant Sentences generaux d'Efcomueniement , de Suf-
penlion , Sc de Intredit , pour eftre encoruT. par Nous & par Eulx,
pour cellui fait , fi toft que Nous ou Eulx Ferons ou Attempte-
rons, en Occupant Forterefce, Ville, ou Chaftel, ouautrequel-
conqiic Chofe Faifant, Ratifiant, ou Agreant, ou Donnant Con-
feil, Confort, Faveur, ou Aide, celeement ou en appert, contre
la ditte Paiz & ceftes prefentes Alliances.
Et avons fait femblablement Jurer toutes les devant dittes chofes
par,
Nos trefchers Enfanz,
Le Duc d'Anjou <^ du Maine,
Le Duc de Berry, (^ d'Auver-
g«e
Le Duc de Thourame^
Le Duc d'Orlie7is , «oftre Trere :
Et , noz. Coulins , le Duc de Bour-
hon,
* VI. Monfre Jaque de Bourbon,
i6j. yehan d'Artois,
Monfire Pape d' j4lencott ,
Monfire Johan d^Efiampes,
Guy de Bloys,
Le Conte de Saint Pol,
Et Ferons aufli Jurer, femblablement & au pluftoft que faire
pourrons lionnement , la plus grant Partie des Prelaz , Pers , Dux,
Con'es, Barons, & autres Nobles de noftre Roiaume.
En Tefmoing des quclles chofes Nous avons fait mettre noftre
Seel a ces preientes Lettres.
Donne 3 Bouloigne, le xxvi. jour d'0(Sobre, TAn de Grace
Mill. CCC. Scwnte.
Leonel Conte dVlneftre,
Et EJmoH de Langele :
Et Noz Coufins,
Monfieur Phelif de Navarr.
Et les Ducs de Lancaftre , & de
Bretaigne ,
Les Contes de Stafford,
Et de Salesberie :
Le Sire de Manny ,
Guy de Bryen,
'Reynald de Cohham,
Le Capitain de Bucnie,
Le She de Mountferand,
James d^Audele ,
Roger de Beauchar.f ,
Raufde Eerrers ,CapHain de Ca- Ann.D.
lais ,
Euftache d'Abrichefcourt ,
Fraunk de Hale,
Johan de Mouhray,
Henry de Percy,
Nichol de Tamvjorth ,
Le Sire de Goueny ,
Richard de Stafford,
William de Graunfon,
Rauf Spygur?iel,
Gafion de Greyley,
Et William de Burton,
Chivalers,
1360.
Z^ Conte tTHarecourt ,
Le Conte d' Auceurre ,
Le Conte de Tancarville ,
Le Conte de Sanceurre ,
Le Conte de Jooigny,
Le Conte de Salebruche,
Le Conte de Breile ,
Le Sire de Coucy,
* Le Sire de Craon ,
Le Sire de Ftenles,
Le Dauphi/t d'Auvergne,
Le Sire Montmorancy ,
Guillaume de Craon,
Le Sire de Saint Venant ,
Et Nous, Charles deflufdit,
Voulons de tout noftre povoir Enteriner & Acomplir tout ce ,
que noftre dit Seigneur & Pere a Promis & Convenancie,
Promettons, loyalment & cn bonne Foy, & avons Jure, &
Jurons, fur le Corps Jehu Crift facre, Tenir, Garder, & Acom-
plir, pour tant comme il Nous touche & pourra toucher, Tou-
tes '& chafcune, les chofes, contenues es Lettres ci defllis tranf-
criptes, &: par la forme & maniere que compris y eft, fanz venir, _
ne faire veiiir, en aucunemaniere, arencontre. _ . ,, ^u- ■■
En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces Ejtifnodi Proteftatio , ex Parie Francia , fuper Alliganttis
prefemes Lettres.
Donne a Bouloigne, le xxvi. jour d'Octobre, TAn de Grace
Mill. CCC. Sexante.
Et ferrons auflint jurer femblablement , & a plus toft que fairc
purrons bonement, noz autres Enfantz, & la plus srande Partic
dts Prelatz, d'Eglifes, Contes, Barons, & autres jNobles de no-
ftre Roialme.
Don. par Tefmoign de noftre Grant Seal, a noftre Ville de
Calais, le xxiv Jour de Odobre, l'An de Grace MiU, CCC. &
Soixante.
* Protejlatio ex parte j^nglitc fuper ^Uigamiis cum Patria * VL
flandria. ifi^.
EDward, 6cc. a touz ceux, qui ceftes Lettres verront, Salut. Ann.D.
Come, par noz autres Lettres, nous avons fait perpetueles 1560.
AUiances pour Nous, noz Heirs , Succefleurs , £c noftre Roial- An. 34..
me, avecqucs, noftre Frere, le Roi de France, pour Lui, fes £. 3.
Heirs, Succeflburs, & fon Roialme, contre toutes Parfones , que Ibid.
puiffent Viure ne A^Iorir (except feulment, noftre Saint Pierre,
le Pape, le Saint Siege de Rome, & TEmpereur queores eft) en
nous departant de toutes Alliances faites avecques quelconques au-
tres Perionnes , iicome contenu eft es Lettres feites feur les dites
AUiances ,
Savoir faifons q'il n'eft, ne unques ne fuift, noftre Entencion
que, par les dites AUiances, Nous nous Departions, en aucune
manere, des Alliances que faites avons autrefoitz avec les Gcntz
& tout le Paiis de Flandres;
Aincois Volons la dite Alliance , faite avecqes les dites Flame-
nes, demourrer en fa force & vertu, jufqes a ceo que noftre dit
Frere & noftre chere Neveu, fon Fitz Ainfne, auront Faites les
Renonciations, que ibnt a faire de leur Partie, & ycelles Envoies,
& Bailles, & Delivres a noz Gentz, ou Deputes depar Nous, a
Bruges, en 1'Eglife dcs Auguftines, au Terme & par la Maniere,
que obliges y font par les Lettres, feeles de lour Seaulx,
Les queles Renunciations Faites, & Delivres a noz Deputez,
par la maniere delfifdite, Nous defmaintenant pour lors, & de
lors pour maintenant, Nous Departons de tout des Alliances des
dites Flamenes.
Et, pour Nourir & Garder parfaite Paix & Amour avec noftre
dit Frere, fon Roialme, & fes Subgitz, nous Confentons & Pro-
mettons a noftre dit Frere, que nous Seurferrons de Nous Aider
& Ufer des dites AUiances des ditz Flamenes , jufqes au temps que
les dites Renunciacions fe dovient faire ( c'eftafiavoir ) jufques a
la Fefte Saint Andrew prochein venant en un An.
Et femblablement noftre dit Frere nous a promis a faire , par la
maniere defTifdite, des AUiances, 4'il a avecques le Roi d'Efcoce,
le Roialme & Subgitz d'Efcoce.
Et fauf & except ceo qi eft Dit & Efcript, en TAcort de Breti-
fny, de TArticIe de Bretaign : a quele, par les dites Alliances,
s'ous ne volons, nentendons, que aucune prejudice fe puiile fairc
par temps a venir.
En Tefmoign. des queles chofes Nous avons fait mettre noftre
Grant Seal as prefentes.
Don. a noftre Ville de Caiais, le xxiv jour d^Odobre, l'An de
Grace Mill. CCC. Soixante.
cum Rege cr Reg»o Scotia.
Par Monfire le Duc.
N. de Venes.
Sub Sigillo, Cetie viridi impreffo, a Filis fericis.
Teftificatur per Ahbatem Andruynum fub eadem Data.
Ann.D.
1360.
An. 34.
£. J.
Kor. de
Traa.
Tacis
cum
Writnc.iJ^.
E. ?.
7n. 6.
Conjlmilis Liiera ex Parte Rcgis ^»gli<e.
EDward, par k Grace de Dieu, Roi d'Engleterre , Seignur
dTrlaund & d'Aquitaigne , a touz ceux , qui ces prefentes
Lettres verront , Salutz.
Savoir faifons que Nous, penfantz, crc prout inprafata Litera
Regis Franctj; , mutatis competenter mutandis , «/^a? hac verha ,
Et avons fait feroblablement jurer toutes les devantdites chofes
par.
Noftre trefcher Einfne Filz,
Irf 'irme de Gales,
Et
Nos Filx Puifnez,
JEhan, par la Grace de Dieu, Rots de France, a touz ceulz, Ann. D.
qui ces prefentes Lettres verront, Salut. 1360.
Comme, par noz autres Lettres, nous aions fait parpetuelles AI- An. 34..
liances pour Nous, noz Hoirs, Succefleurs, & noftre Royaume, E. 3.
avec, nortre Frere, le Roy d'Angleterre, pour Li, fes Hoirs, & E.v Au-
Succefleurs, & fon Royaume , contre toutes Perfonnes qui puiflent togr.
Vivre ne Morir (Except feulement, noftre SaintPere, le Pape,
le Saint Siege dc Rome, & TEmpereur que ores eft) en nous De-
partant de toutes Aliances , faites avec quelconques autres Perfon-
nes, fi comme contenu eft es Lettres faites fur les dites Alliances,
Savoir faifons que n'eft, ne onques fu, noftre Entencion que,
par les dites Alliances , Nous nous Departions , en aucune manie-
re , des Alliances que fai£tes avons autrefoiz avec , noftre trefchier
Coufin, le Roy d'Efcoce, fon Royaume, & ks Subgiez;
Ancois Voulons la dite AUiance, faidle avec les diz Efcoz, de-
mourer en fa Force & Vertue, jufques a ce que noftre dit Frere
& noftre chier Nevcu, fon Filz Ainfne, Auront Faiftes les Re-
nunciacions, qui font a faire de leur Panie, & ycelles Envoiees,
& Baillees, & Delivres a noz Genz, ou Deputez, depar Nous, a
Bruges, en lEglife des Auguftins, au Terme, & par la Maniere
que * obligiez y font par les Lettres, feellees de leurs Seaulx, « vj
Les quelles Renunciacions, Faites, & Dehvrees a noz Depu- ^^j.
tei , par le maniere deffufdite, Noui Defmaintcment pour lors, &
dcs
ETACTA PUBLiCA.
21
Ann.D.des lors pour maintenant, Nous Departons, du tout, des Allian-
1350. ces des diz Efcoz.
S.dv. 3. Et, pour nourir & garder parfaiAe Paix & Amour avec noftre
dit Frere, fon Royaume, & fes Subgiez, Nous Confentons &
Promettons a noftre dit Frere, que Nous Surferrons de Nous Ay-
dier & Ufer des dites Alliances des diz Efcoz. , jufques au temps
que les didtes Renunciacions fe doivent faire (c'elt aflavoir) jufques
a la Fefte Saint Andrieu , prochuein en un An.
Et femblablement noftre dit Frere nous a Promis a faire, par la
maniere defTus dite , des AUiances qu'il a avecqes les Flamens & le
Paiis de Fkndres.
Sauf & excepte ce que eft Dit & Elcripf , en rAccort de Breti-
gny , de FArricle de Bretaigne.
En Tefmoign de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces
prefentes Lettres.
Donn. a Calais, le xxiv jour d^Odlobre, TAn deGrace Mill,
CCC. Soixante.
Par le Roy.
Suh Sigillo, certe viridi itnfrejfo ^ aflisjericis.
QHod^ fer ijlas j^Uigamias , non pritjttdicetur ./Irtictilo Pa-
cis , Britamiam concernenti.
Ann.D. TEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceux,
1360. J qui ces prefentes Lcttres verront, Salut.
An. 34. Savoir faifons que Nous avons Accorde a, noftre trechere Fre-
£. 3. re, le Roy d'Angleterre que les Alliances, d"enti!e Nous & Lui,
Ijc Att- ne portent , ou facent, ne puiflent pourter ou faire prcjudice a
to^r. TArticle , contenu en Traidlie de Paiz , fiite entre Nous & noftre
dit Frere, faifant mention de la Duche de Bretaigne;
Mais Voulons & Confentons, en tant comme en Nous eft, que
le Droit des Parties, qui contendent fur le Droit du Duche, &
de touz autres a qui il peut toucher , foit Sauf & en I'Eftat que il
eftoit quant le dit Traidtie fu fait.
En Tefmoin de la quelle chofe , Nous Avons fait mettre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Deliurer a fes Gens a Bruges, en l'Eglife des Auguftins, aujour Ann. 6.
de la Fefte Saint Andrieu, prochein, en un An, 1360
Et aulTi noftre dit Oncle ait Promis & Accorde, a noftre dit Bdv. j.
Seigueur , entre les autres chofes , a Renoncier au Nom & au
Droit, qu'il Demandoit, ou Royaume & a la Couronne de Fran-
ce,& ycelles Envoier & Delivrer aus Gens de noftre dit Seigneur,
aus diz Jour & Lieu, & par certaine Fourme & Manier, conte-
nue en certain Lettres feellees des Seauls de no2 dit Seigneur &
Oncle,
Et , pour rAcompIilTement & Perfedlion de la dite Paix &
Acort , plufeurs Lettres foient faites , & aucunes a faire , pendant
le dit terme que les dites Renonciacions fe doivent faire & eftre
faires,
Es quelles Lettres, de noftre dic Oncle, Nous fommes & fe-
rons Nommes & Appelles plufeurs foiz Duc de Normendie,
Nous Voulons, Confentons, & Accordons, a noftre dit On-
cle , que, par les dites Renonciacions, faites ou a faire , aucun pre-
judice ou Dommage ne puifle eftre fait ou engendre a noitre dic
Oncle , fes Hoirs , ou Succelfeurs , quant au Droit qu'il fe dit
avoir au Royaume & a la Couronne de France , & a noftre dite
Duchie de Normendie, ne a noftre dit Seigneur, ou a nous, ac-
quis aucun Nouvel Droit, jufques a ce qu'il aura fait ladite Re-
nonciacion , par la manier lur ce entie nos diT. Seigneur Sc Oncle
accordes.
En Tefmoign de la quel chofe Nous avons faic mettre noftre
Seel a ces prelentes Lettres.
Donn. a Bouloigne , le xxvi Jour d'06tobre, TAn de Grace
Mill, CCC. Soixante.
Par Monfieur le Duc.
N. Deverres.
Sigillo avulfi.
Pro Rege j^nglia , fkper CondnUn Regis FranCKt ad Calejiumy
er Expenjis per unum Menfem folutis, Ouitatio,
Donne a Bouloigne, le xxvi Jour d'Odobre, TAn de Grace JEhan, pir la Grace dc Dieu, Roy de France, a touz ceulx, ^nn D
MU, CCC. Sexante,
Eodem modo fgillat.
Par le Roy.
Ouod furi Regis Anglite. non fiat Prajudicium , eo qmd %-
hannes , in Literis , nominatur Rex Francia.
Ann. D. TEhan, parla Grace de Dieu, Roy de France, a tousceus, qui
1360. J ces Lettres verront, Saldt.
An. 34. Come par TAccort & Paix final, faide entre Nous & noftre
£. 3. Frere le Roy d'Angletene , entre les autres chofes , Nous aions i^unnc a v^diais, jc
:Ex Asi- Promis & Acorde, a noftredit Frere, a Faire certainnes Renun- Trois Cens, Soixante.
togr. ciations, & ycelles Envoier & Delivrer a fes Gens, a Bruges, en
rEglife des Auguftins, au Jour de le Fefte Saint Andrieu, pro-
chainement venant , en un An ,
Et auflTi, noftre dit Frere Nous ait Promis & Acorde, entre les
autres Choles , a Renuncier au Nom & au Droit qu'il Demandoic
ou Royaume & a la Couronne de France , & icelles Envoier &
Delivrer a noz Gens aus diz. Jour & Lieu, & par certainne For-
me & Manicre, contenueen certainnes Lettres, feeles des Seaux
de Nous & de noftre dic Frere,
Et pour rAcompIiflement & Perfeclion de la dite Paix & A-
cort, plufeurs Lectres foient faiftez, & aucunes a faire, pendant le
dit Terme , qui les dictes Renunciations fe dovient faire & eftre
faidcs ,
Es quelles Lettres de noftre dit Frere Nous fommes, & ferons,
nommez & appellez plufeurs Foiz , Roys de France ,
Nous Voulons, Confcntons, &: Accordons a noftre dit Frere
que, par les dites nominations, faidles, ou a faire, *aucun Preju-
dice, ou Domage ne puifle eftre fait ou engendre a noftre dit
Frere, fes Hoirs, ou Succefleurs, quant au Droit qu'il fe dit avoir
au Royaume ^ a la Couronne de France , ne a Nous acquis au
J qui ces Lettres verront, Salut. ix6o
Savoir faifons que, noftre trefcher Frere, le Roy d'EngIeterre, ^„. ,.\
felon la Fourme, contenue en Traidtie de la Paix, nouvellemenc £_ ,;
faite entre Nous & Lui, Nous a fait Conduire de Londres jufques £x Ait-
a Calais, ,
Et que fes Genz, qui Nous ont Conduiz & Amenez, y font
venuz & Demourcz par un Mois, ou dit Lieu de Calais, a fes
Defpens, fclon que Promis & Acorde eftoit,
* Et pour ce Quitons noltre dit Frere &: fes Hoirs des Promef- * VI.
fo & Couvenances , qui faites nous cftoient de fa Partie , de 167. ,
Nous Amener a Calais, & de la dite Demeure a fes Defpens.
En Tefmoign de la quele chole Nous avons faic mettre noftre
Seel a fes prefentes Lettres.
* VL
266.
Donne a Calais, le xxiv jour d^Oftobre, FAn de Grace Mili,
Par le Roy.
Sub Sigillo a filis jericif.
Pro Rege Franci<t , fuper Expenjis Calejii failis , Ouitatio.
EDward , par la_ Grace de Dieu , Roi d'EngIeterre , Seignur
dlrlaunde & d'Aquitaigne ,
Savoir faifons a touz, prefentz & a venir, que, come en Trai- ^,'^,,
tie de Paix & d'Accort , fait le viii Jour de May , darein palTe , a £ , ^'^
Bretigny pres Chartres, entre Nous, noftre Roialme, noz Sub- </? xr«<?'
giz, Amys, Alliez, & Aidantz, d'une Part, &, noftre trefcher p^^i^
frere, le Roi de France, pur Lui, le Roiaume de France, (es „^^
Subgiz, Amys, Alliez, & Aidantz d'autre Part, par les Traiteurs Yrinc.
& Procureurs de Edward , noftre trefchcre Filz Ainfne , Prince de
Gales, & du Fils Ainfne de, noftre dit Frere, le Roi de France,
foit contenu un Article, donc la Tenour s'enfuit,
Ann. D,
1360.
34. £.
m. 7.
cun Nouvel Droit, jufques a ce qu'il aura fait a la dire Renuncia-
tion , par la maniere fur ce entre Nous & Lui accordee.
En Tefmoing de la quelle cbofe Nous avons fait mettre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Donn. a Calais , le xxiy Jour d'Odobre , TAn de Grace Mill,
CCC. Sexantc.
Sub Sigillo, cere viridi impreffo, a filis fericis.
Par le Roy.
Duplicatur Bologniis vicefimo fexto die O&obris.
Ouod non prxjudicabit , nominando Carolum, Ducem
Normannidt.
Ann. D. /^Harles, Ainfne Filz du Roy de France, Duc de Normandie,
1360. Vj & Dauphin de Vienne, a tous ceuls, qui ces prcfentes Let-
An. 34. tres verront , Salut.
£. 3- Comme par TAccord & Pais final, faite entre noftre trefcher
£* Ah- Seignur & Pere & noftre Oncle le Roy d'Engleterre , entre les
^'gr- autrcs chofes, nofbre dit Seigneur ait Promis & Accorde, a noftre
dit Oncle, a Faire certaincs Rcnunciations, & ycelles Envoier &
I T E M , cf Aiorde que le Roi de Fravce ferra Amene d^Engleter-
re a Calays , (§■ Dnmrra a Calays par ^atre Moys afresja ve-
nue ; mais il ne paiera rien , du Trimer Moys , pur caufe de fa Gar-
de ; ^ , pur chajcu?i des autres Moys eiijuajitz , qu^tl demorra a Ca-
lays , par dcfaut de Lui , ou de fes Gentz, il paiera pur [es Gardeins
Dis Mill Roialx , tielx eome il court a prejejtt en Vrancc, avant fon
Departir de Calays, <^ aujfi, au fuer, du temps quil y demorra^
Nous Recognoifl()ns & Confeflbns que, noftre dit Frere , le
Roi Nous a fait p'einer Paiment & Satisfadion , que nous eft
agreable , pur tout le temps qu'il a demorre a Calays , de tout ce
qu'il Nous devoit & povoit devoir par TArticle defllis cfcript , &c
felonc la Tenour d'yceilui ,
Et pur ce Quicons & Clamons Quite Lui , & fes Heirs, & fes
Succefleurs, & cjue auront caufe de Lui, de tout ce qu'il Nous
devoit par le dit Arricle ,
Et Lui ftilbns PadHon, en bone Foy & Couvenance, pur Nous
& pur noz Heirs, que jamais riens n'en Demanderons a Lui, ne
es fiens , pur la caufe defluldite ,
Et Rcnuncions pur Nous , & pur noz Heirs , quant a ce , a
toute exception de Peccune noun eue, noun refceue, noun nom-
bree, & dc futurc Nombracion & Paiement faire, & a tout Er-
rour de Compre, & au Droit difanc Renunciacion general non
valoir , & a toutcs autres Excepcions & Oppoficions qe purroient
eftre dites au contraire.
C 3 Xo
22
CONVENTIONES, LITER tE,
Ann. D. En Tefmoignance de quele chofe a ces prefentes Lettres Nous
1360. avons fait mettre noftre Grant Seal.
EJ-v. 3. Don. a noftre Ville de Calays, le xxiv Jour d'Octobre, TAn de
Grace Mill,CCG. Soixante-
Super AdillioHibfts folvendis, Obligatio Regis Francia.
Ann. D. T ^han par la Grace de Dieu , Roy de France , a touz ceuls, que
1^60 J ces prefentes Lettresverront, Salut.
Ai)'. xl. Savoir faifons que , ou Traidtie de Paix & Accord , fait , le
£_ ,. Huiriefme jour de May, dnrrein palTe, a Bretigny pres de Char-
^x Au- fes, entre Nous & noftrc trefcher Frere le Roy d'Engleterre ,
togr. 'pour Nous 6c pour Lui, & pour les Alliez, Amis, & Adherens
d'une pait & d'autre, eft contenu, entre les autres chofes, un Ar-
ticle, contenans la fournie qui s'enluit,
I T E M , Atcordc eji que le Roy de France paiera au Roy di^An-
gkterre Trois Millions aEfcuz d'Or , dont les Deux valent un No'
hle de la Alonoie d^Ejigleterre ,
Et en Jeront paiez, au dit Roy iEngleterre ., ou a fes Deputez, ,
Sixcenz Mile EJcuz a Calais , dedens ^atre Mois a compter depuis
que le Roy de Erance fera iienu a Calais ,
Et , dedenz, FAn des lors prochein enfuivant . en feront paiez
• VI ^atre Cenz * Mile Efcuz, tels come dejfus , en la Cite de Londres
j^s/ en Angleterre,
Et des lors, chafcun An prochein enfuivant , ^uatrecem. Mile
EJcuz, , tels cmnme devant , f» la dite Cite , jujques a tant que les
dix, Trois Mdlions JerOnt parpaiez ,
Le quel Article Nous, Roy de France defTufdit , Confeffons
cftrc vray :
Et, come Nous aions Paie, a Calais au dit, noftre Frere, le
Roy d'Englcterre , Quatrecens Mill Efcuz , en Deduccion &
Rabat des Trois Milions delfufditz j Nous, avec ce , Prometons,
cn bonne foy , kuz mal engin , paier a noftre dit Frere lc dit De-
mourant, fclon la Teneur du dit Article, a Londres,
Excepte les Deuxcens Mile , de Refte du primier Paiement des
Sixcenz Mile, qui feront paiez a Calais ou a Bruges, felon la Te-
neur de noz autres Lettres , fur ce donnes a noftre dit Frere d'En-
glcterre,
Et pour ce Li Oligeons Nous, noz Hoirs, & noz, Biens, & les
Biens de noz Hoirs, prefens & a venir, ceflant tout Contredit &
Oppofition.
Et Jurons aus fainz Euvangiles , touchees dc noftre main, les
chofcs delVus dites Entenner, Acomplir, & Garder, & non Ve-
nir encontre par quelque maniere,
Renuncianz a toutes Exceptionz de Deception , de Circumven-
cion, a touz Privileges empetrez & a empetrer, & au Droit di-
{ant gencral Renunciacion non Valoir, & a toutes autres de Fait
& dc Droit qui paurroient eftre dites au contraire.
Et, comme Nous aiens donne a, noftre dit Frere , le Roy
d'Engletcrre, noz autres Lettres Obligatoires , contenans en effedt
tout ce que ci delTus eft dit , faifans mention des dis Trois Milions
d'Efcuz , en la maniere delTus dide , a prelent Nous foions hors du
povoir de noftrc dit Frcre, & en noftre Franche voulente , & fa-
ciens fanj Contrainte cefte prelente Obligation , & aulTi foit faite
mention dcs Trois Milions d'Efcuz, diz es Traidtiez de la Paix&
cs Confirmations d'iceuU, noftre Ententcn'eft pas quequelqueau-
tre Obligation que celte, ou mention quelconques faite de la difte
Somme cs diz Traiitiez & Confirmations , nous Tienge, ne doie
Tcnir, Obligez en icelle Somme, ne eftre Valable,
Maiscft noftre Entention, licomme eftre doit, que noftre dit
Frere d'Englcterre foit content de cefte prefente Obligation quant
a ce que delTus eft dit,
La quell nous voulons valoir , & tenir quant a ce que deflus eft
dit.
En Tefmoing de la quele chofe Nous Avons feit mettre noftre
Seel a ces prefentcs Lettres.
Donn. a Bouloigne, le xxvi Jour d'0£tobre,rAn de GraceMU,
CCC. Soixante.
Sub filis fericis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal a noftre Vilie de Ann. D.
Calays, le xxiv jour d'Od;obre, TAn de Grace Mill, Troifcemz, 1363.
Soixame. zdv. j.
* Sttper Liberis Regis , in Hojlagio, ufque ad Liherationem *vi.
Regis Francitt , Bolognia demorantibns , ad Calejii dimit- ^^9-
tendis , Promifjio prafati Regis Franci<e.
E. 3.
J4-
Par le Roy.
Confirmatur per Carolum Primogenitum.
Dat. ut Jupra.
AH'
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls, qui dnn n
ces prefentes Lettres verront , Salut. - A '
Savoir faifons que, comme, noftre trefcher Frere, le Royd'En- ^„ '
gleterre nous ait Promis , par fes Lettres, fur cenaine fourme fur ce
faites, que, fi toft comme Nous li aurons fait Paiement , en fon r^
gre, de Sixcens Mil Deniers d'Or a TEfcu (dont les Deux valent ,.„
un Noble) que nous li devons paier avant noftre Partement deCa-
leis, par la fourme de la Pabc, nouvellement Accordee & feiteen-
tre Nous & Lui , & noz Royaumes, Subgiez , Alliez, Aidanz, &
Amis d'une Part & d'autre , il nous delivrera a plein , pour nous en
aler, delivres par fon Congie nocoire, ceffant tout empefchetnent,
quelque part que Nous voudrons , en pleine Liberte,
Et, avec ce, ait baille deux de fes propres Filz, noz cheresNc-
veus, par-devers Nous, ou nozGenz, pour Demourer a Bouloi-
gne, en Hoftage, jufques a tant que il nous ait delivrez comme
dit eft,
Nous, par ces Prefentes, Promettons, en bonne foy, & enpa-
role & PromclTe de Roy , & par noftre Serement , fur ce fait aus
Sams Euvangiles, touches de noftrc Main , que , fi toft que nous
ferrons a Bouloigne ainfti delivres, & en nollre Liberte & Fran-
chife, nous delivrerons a plain fes diz Enfanz, noz Neveus, de
Hoftagie delTus dite , & les en Leflerons aler Franchement , &
Metrons ou pouvoir de noftre dit Frere { c'eft aflavoir a Calais )
quittes & delivres, fenz Contredit, fenz Delai , fenz Oppofition,
ou mal Engin.
En Tefmoin de ce Nous avons fiut Seller ces prefentes Lettres
de noftre Seel.
Donnc a Calais , le xxiv Jour d'0(ftobre , TAn de Grace Mil ,
Trois Cens , Soixante.
Cera vtridifub filisjericis.
Par le Roy.
Filios , (^
De RefpcSin Dttcentorum Milium Florenum.
Ann. D T^Dward, par la Grace de Dicu , Roi d'Engleterre, Seignur d'Ir-
1,^0 ■ J— ' launde & d'Aquitaigne, a touz ceux, qui ceftes prefentes Let-
An. ?+. "es^verront, Salut,
£ '. Come, par le Traitie de Paiz, foire entre Nous &, noftre tref-
R(7f. di chere Frcre, lc Roi de France, noftre dit Frere nous doit paier a
Trlcl. Calays Sis Centz Mill Efcuz d'Or (dont les Deux valent un No-
fncis blc de la Monoie d'Engleterre ) a certain Terme,
cum Et il nous ait paie Quacre Centz Miil , ticlx come dit eft, en
Frjjnc.j^,. Rebat & Dedu&ion de la Sommc devantdite, dont nous nous tc-
£. x.m. no"s pur contentz,
^. Savoir faifons que nous avons Done , & Donons , Journee &
Delay a noftre dit Frere , fur le Paiement des Deux Centz Mill
Efcuz, qui reftent a paier de la Somme devantdite, jufques a la
Noel & la Fefte de la Purihcation de uoftre Dame , procheine ve-
nante apres la Date de c^[\iss ,
Si que toute Foiz les ditz Paiementz lors fe fecent a nous, par
efgaies Porcions, par Fourme & Maniere, compris es Lettres O-
bUgatoires > fur ce faites a nous par noftrc Frcre devantdit.
Renunciatio ad Guerras , per Regem Francix ,
Alagnates , Facla (jr Jurata.
JEhan , par la Grace de Dieu , Roy de France , a touz ceulz , qui Ann. D.
ces Lettres verront, Salut. j ^^0. *
Sachent tout que, en TAccort & Paix final , faidte entre Nous ah. 3+.
&, noftre Frere, le Roy d' An^leterre , fon: contenuz Deux Ar- £.5.
ticles, contenans la forme qui senfuit, jj, Au-
torr.
34. I T E M, ijue les Roys dejfufdiz feront tenuz de faire Confer'
mer toutes les chofes dejfujdtes par , noflre Saint Pere , le Pape , <^
feront Vjllees par Seiremens , & Sentences, ^ Cenjures de Court de
Romt , (^ touz autres Lieux , en la plus forte maniere que faire fe
pourra , <^ Seront Empetrees Dejpeu/acions c^ Abjoluctons , i^ Let-
tres de la dite Court de Rome . touchans la PerfeBion d^ Acomplijfe-
7ne?tt de ce prefent Traidie , & feront baillees aus Parties , au pluf-
tard , dedans trois Semainnes , apres ce que le Roy fera Arivez a
Calais.
36. Ite M, a fin que le chofes , dcffufdites Traittees ^ ParleeSy
foient plus fermes , JlaUes, ^ valables , feront Faiffes ^ Donnees
lcs fermetez qui s^eiifuient ( c^ejiajfavoir ) Lettres fcelles des Seaulz
des diz Roys , df des Aijijnez Vilz d^iceulz, les meilleurs quil pour-
ront Faire CT Ordener par les Confeulz des diz Roys,
Et Jureront les diz Roys, df leures Enfans , ^ aujji les autres
des Linage des diz Seigneurs, ^ autres Grans des Royaufws, jujques
au nornbre de vint de chafcu?ie Partie. quil Tenront , e^ ayderont
a Tenir , pour tant come a chajcun aeuls touche , les dites chojes
TraiSiees t^ Accordees.. ^ Acompliront , fanz ]amais Venir au con-
traire, Janzfraude, & fanz mal engin , CT Jans faire nul empej-
chement ,
Et, fe il avoit aucun du dit Royaume de France , ou du Royaume
d Angktcrre , qu: fujfent Rebelles , ou ne voujijfent Accord lcs chofes
dejujdites , les deux Roys * feront tout leur povoir , de Corps , de # ^.
hiens , eJ- d^avis, de mettre les diz Rehelles en vraie obeyffaiue, fe-
lon laforme ^ teneur du dit Traiiiie, '
Et , avec ce , fe Souzmettront les diz Roys , (4- leurs Hoirs , <^
Royaume , a la Cohercion de , noftre Saint Pere, le Pape , a fin quil
puiffent Contraindre par Sentences, Cenfures cTEgliJes , <^ autres
Voies deues , celui qui Jera Rebelles , felon qui fera de raijon.
Et , parmi les Fermetcz ^ Seurtez dejfujdites , Renonceront les
diz Roys , pour Eux <ir leurs Hoirs , par Foy , (^ par Serement , a
toutes Guerres , <^ a touz Proces defait.
Et fe , par Dejobeyffance , Rehellion, ou Ptiijfance de aucuns Siib-
giez de Royaume de France , ou autre jujle caufe , le Roy de France,
ou Jes Hoirs ne povoient Acornphr toutes les chojes deffufdites , fe
Roy d^ Anglcterce , fes Hoirs , ou aucim pour ceulz,ne feront , oudeu-
ront faire, Guerre contre le dit Roy de France , fes Hoirs , ne fon
Royaume ; mais touz enjamble s'eJforcerojit de Mettre les diz Retelles
en vraye Oheyjfance, & de Acojnplir les chofcs dejfufdites.
Et , aujft, // aucuns , du Royaujrie & Oheyjfance du Roy dlAngle-
terre, ne vouloient Rendre les Chajliaiix ,Villes , ou FortereJces,qu'il
tiemient ou Royaume de France , & obeyr au TraieJie dejfufdit , ou
pour Jufie caufe ne pourrott Acomplir ce qu'il doit fair par cejl pre-
Jent Traiilie, le Roy de France , ne Jes Hoirs , ou Aucun pour Eulx,
neferoHt point de Guerre au Roy d'A>igleterre , ne a fon Royaume ,
tnats
ET ACTA PUBLICA.
25
Ann. D. majs fouz deux enfemble feront leur povoir , Je Recouvrer les Chaf-
I^tio. tiaiix , Villes, ^ Forterejies ekjfufdites;
'Edv. }. Et ijue toute Obeyjfance eJ- Acowpliffenient foient faig, es Traiiiies
dejfufiliz,^
Etfei'oiit aufffaiBcs c^ donnees,, d!une Tart e^ d^autre, fehn la
nature du fait , toutes.Manieres de Vermetex. c^ Seurtez. , qtie toii
faura , ou fourra devijer, tant far le Pape, le College de la Court de
Rome , comme autrement , four tenir e^ garder parpetuelment la
Paix, cir toutes les chojes pardejfus accordees,
Et Nous,
Defirans avoir & nourrir parpetuele Paix & Amour entre Nous
& noftre Royaume , & noftre dit Frere ik. fon Royaume ,
Avons Renoncie , &, par ces Prefentes , Renoncons a toutes
Guerres, & a touz Proces de fait , contre nollre dit Frere, fes
Hoirs, SuccefTeurs, fon Royaume, & fes Subgiez;
Et Promettons & Jurons , & avons Jure , fur le Corps Jefu
Crift, pour NouT. , noz Hoirs, & Succelleurs, que Nous ne fe-
rons, ne venrons, ne faire ou venir foufirerons, par fait, en Paro-
le, contre cefte prefente Renonciacion ', ne contre aucune des
chofes contenues es deCfufdiz Articles. •
Et , fe Nous feifons ou foufferons eftre fait le contraire , Nous
Voufons eftre Tenu &C Repute pour faulx , Parjure , & encourir
tel Blafme ou Diffame , comme Roy Sacre doit encourrir en tel
cas:
, Et Renoncons a impetrer aucune Difpenfacion , ou Abfolucion,
du Pape, ou d'autre,contre le dit Serement ^ &, le impetree eftoic,
nous Voulons qu'elle foit Nulle , & de nulle Valeur j & que Nous
ne Nous en puiflions aidier en aucune maniere.
Et, pour Tenir plus fermement les chofes deirufdites, Souzmet-
tons Nous, nozHoirs, & Succeffeursa la Jurifdidion & Coher-
cion de TEglife de Rome.
Et Voulons 8c Confentons que , noftre Saint Pere , le Pape
Conferme toutes cesChofes, en donnant Monitions & Mande-
ments Generaux , pour rAcompIiffement d'icelles , contre Nous ,
nozHoirs, & Succefleurs , & contre touz noz Subgiez, foient
Communes, CoUeges, Univerfitez, ou Perfonnes Gngulieres quel-
conques,
Et en donnant Sentences generaulz d'Efcomuniement , de Suf-
f:nfion , ou de Intredit , pour eftre encorues par Nous , & par
ulx , fi toft que Nous ou Euls Ferons ou Attempterons, en Occu-
fant Forterefce, Ville, ou Chaftel , ou autre Chofe quelconque
aifant, Radffiant, ou Agreant, ou Donnant Confeil , Confort,
ou Ayde , celeement ou en apert , contre les chofes defTus dites.
Et Nous avons tait femblablement Jurer toutes les chofes devant
ditespar,
Heirs , & Succeffours , & le Roialme de France , & fes Subgit7., Ann. D.
Et Promettons, Scjurons, & avons Jurc , fur le Corps Jefu 13^0,
Crift, pur Nous, noz Hoirs, & Succeffours, que nous ne ven- ^tl^v, ji
rons, ne faire venir fbuffrcrons, par Fait ou Parole, contre cefte
prefent Renunciacion , ne contre aucune des choles contenues es
deffufditz Articles ,
Et, fi Nous Faifons, ou Souffrons eftre fait, la contraire,Nous
voulons eftre tenu cSc reputee pur faux , Parjur, & ancourir tiel
Blafme & Diftame come Roy Sacre doit encoi ir en ticl cas :
Et Renunceons a impetrer aucune Difpenfacion , ou Abfolution,
du Pape, ou d'autre, contre les ditz Sermentz; &, fi impetre ef^
toit, nous voillonsque elle fbit nuUe &: de nulle Valeur ; & quq
nous ne nous en puiffons aider en aucune Maniere.
Et , pur Tenir plus fermement les chofes deffufdites , SouZ.met-«
tons Nous, noz Heirs, & Succeirours, a la Jurediftion & Co»
hercion de TEglife de Rome.
Et Voulons & Confentons que, noftre Saint Piere , le Papa
Conferme toutes ces chofes , en donnant Monicions & Mande-
mentz. generalx , fur rAccompIiirement d'icelles , contre Nous ,
nozHeirs, & Succeffeurs, & contre touz noz Subgitz, foient
Communes, CoUeges, Univerlitees , ou Perfones fingulieres quel-
conques :
Et en donnant Sentences generalx d^Efcomeinemenfz, de Suf^
penfion , ou de Intredit , pur eftre encorruz par Nous & par Eux,
fi toft que Nous ou EuxFerons, ou Attempterons , en Occupanc
Forterefce, Ville, ou Chaftel, ou autre chofe quelconque Failanr,
Ratiifiant, ou Agreant, ou cn Donnant Confeil, Confort, ouAi-
de , celcement oli cn appert , contre les chofes deiTufdites.
Et avons fait femblablemcnt Jurer toutes les devantdices chofes
par,
Noz Enfant,
Le Duc d'A?ijou df du Maine ,
jL(? Duc de Berry , c^ d'Auver-
gne:
"Le Duc de Touraiune,
Le Duc de Orliens, iwjire Fre-
re:
Et,
Noz Coufins,
Le Duc de Bourbon ,
Jaques de Bourbon,
Jehau d^Artois ,
Pierre d^Alencon,
Jehan d^Efiampes,
Cuy de Bloys ,
Le Conte de Saint Pol,
he Conte d'Aucerre,
Le CoHte de Harecourt,
* Le Conte de Tancarville j
Le Conte de Sanceurre ,
Le Contc de Jooigny ,
Le Conte de Salehruche^
Le Conte de Brene ,
Le Sire de Coucy ,
Le Sire de Craon ,
Le Sire de Fienles ,
Le Dauphin d Auvergne ,
Le Sire de Montmorancy ,
Guillaume de Craon,
Le Sire de Saint Venant ,
*Noftre trefcheire Einfne Filz,
Le Prince de Gales ,
Et,
Noz Filz Puifnez ,
Leo?i?l Coute d Uh/ejlre ,
Et Ejiijon de Langele ."
Et,
Noz Coufins,
Monfieur Phelip de Navarr,
Et les Diics de Lancjfre ,
Et de Bretaigiie,
Les Coutes de Stajford,
Et de Salesberie :
Le Sire de Mauny ,
Guy de Bryen ,
Keynaud de Cohham,
Le Capitain de Buch ,
Le Sire de Montferand,
James d'Audele,
Roger de Beauchamp ,
JRauf de Ferres , Capitain de Ca^
lais ,
Eujiace d'Abrichefcourt,
Frauk de Hale ,
Johan de Mouhray ,
Heiiry de Percy,
Nichol de Tamviorth,
Le Sire de GomeJly ,
Richard de Stajford,
William de Grautijon,
Bauf Spigournel ,
Gafton de Grciliy,
Et William de Burton^
Cbivalers,
• VI.
Et Ferons auffi Jurrer femblablement , & a plus toft que faire
purrons bonement, noz autres Enfantz, & la plus grande Partie
des Prelatz des Eglifes, Coutes, Barons, & autres Nobles de nof-
tre Roialme.
Don. par Tefmoign de noftre Grant Seal , a noftre Ville de Ca-
lais , le xxiv Jour dc Oitobre.
Et ferons aufTj Jurer femblablement , & au pluftoft que faire
pourrons bonnement , la plus grant Partie des Prelaz , Pers , Dux,
Contes , & autres Nobles de noftre Roiaume.
En Tefmoing de la quele chofe Nous avons feit mettre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Donnea Calais, le xxiv jour d'Odtobre, TAn de Grace Mili,
Troifcentz, Soixante,
Par le Roy.
Stib Sigillo, cers viridi imprejfo, afilis fericis.
'Renovatur Bologniie vicefmio fexto die Oiiobris,
Confirmatur per Delphinum, ut fupra.
Confmilis Renmciatio per Regem , Filios, & Magnates
u4nglia.
Litera fuper Liberatione Fortalitiortim.
EDward, parleGrace de Dieu, Roy d'Engleterre , Seigneur Ann. D.
d'Irl5nd & d'Aquitaign , &c. 1360.
Savoir iaifons a touz, prefentz & a venir, que, en Traitie de la Ai. 34.
Paix, Accordee& Faite, le viii Jour de May , derenier paffe a E. j.
Bretigny pres deChartres, entre Nous &, noftre trefcher Frere, K)t. ie
le Roi de France, par certains Traidteurs & Procureurs, a ce ef-
tabliz, pur Tune Partie & pur rautre, font contenuz Deux Arti-
cles, contenant la forme qui s'enfuit.
, 'Ann. D. T?Dward, par la Grace de Dieu .
1360,
An. 34.
I. 3.
De Tr<t-
Batu Fa-
cis cum
Fr<j»f.34
E. 3.
tn. 7.
Roi d'Eng;leterre, Seigneur
qui ces Lettres ver-
-L^ d'lrlaund & d' Aquitaigne , a touz ceux,
ront, Salutz.
Sachent touz que en TAccort & Paix finale, faite entre Nous &,
noftre Frere , le Roy de France, font contenuz Deux Articles con-
tenant la forme que s'enfuit,
Item, quelesRois deffufditz ferront tenuz de f^ire confer-
mer toutes lcs chofes deffufdites, par, noftre Saint Pere, le Pape,
& ferront valleez ci-c. prout in Renunciatione Jupra per Regem Fran-
lia , tifque hac verha ; viz.
Et Nous,
Defirrantz avoir & nourrir perpetuele Paix & Amour entre Nous
& noftre Roialme, & noftre dit Frere & le Roialme de France,
Avons Renuncie , & , par ces Prefentes , Renonceons a toute
Guerres, & a touz, Piocez. de Fait, contre noftre dit Frerc, fes
I T E M , eft Accorde que ,
En baillant au Roi d'Engleterre , ou autre pur Lui par efpecial ni
Depute, les ViUes, & Forterefces, & toute la Conte de Pontieu,
Les Fortereices, & toute la Conte de Montfort ,
La Citee & le Chaftel de Xanctes,
Les Chaftiaulx , Villes , & Forterefces , & tout ce que le Roi
tient en Domaine ou Paiis de Xaintonge, decea & de la Charen-
Le Chaftiel & la Citee d'AngoIefme ,
Etles Chafteaulx, Forterefces, & Villes que le Roi de France
rient en Domaine ou Paiis d'Angoulefmois ,
Avec Lettres & Mandementz des Delailtementz de Fee & Ho-'
mages, du Roi d'Engleterre , a fes propres Couz & Fraiz, delivra
toutes les Forterefces, prifes& occupeez p.ir Lui, ou par fes Sub-
giez , Adherenz , ou Alliez es Paiis de Francc & de Touraine,
d'Auvergne, de Burgoigne, & de Champaigne , de Pycardie &
de Normandie, & de toutcs les autres Parties, Terres, & Lieux
du Roialme dc France^ excepte celles du Duche de Bretaigne, Sc
des Paiis & Terres qui par ce prefent Traitie devoient appartenit
& demourrer au Roi d'EngIeterre.
I T E M , eft accorde que le Roy de France ferra bailler &
delivrer au Roi d'EngIeterre , ou as fes Heirs & Deputez, tou-
tesles Villes, Chafteaulx, & Forterefces, & autrcs Terres, Paiis,
& Lieux avantnomez, avec leur Appanenances , aus piopres frais
& couz du dit Roi de F^rance.
Et auxi , s'il auoit aucuns Rebelles ou Deffobeiffantz de Rendre,'
Bailler , ou Reftituer au dit Roi d'Engleterre aucunes Citees , Vil-
les, Chalteaux, Pays, Lieux, ou Forterelces , qui par ce prefent
Traitie lui doivent appartenir, le Roi de France ferra tenu de les
faire deliurer au Roi d'En|leterre , a fes defpens.
Et, femblabicment, le Roi d'Engleterre fera deliurer, a fes del-
peps.
Trnii.
Pacis
cum
Fmnc.
34. E.j;
f-
24-
C O N V E N T I O N E S, L I T E R iE ,
Ann. D.pens, les Forterefces, qui par ce prefent Traitiejdoivenc apparte-
1560. nir au Roi de France.
I.iiv. 5. *Et ferront tenuz les ditx Rois & leur Gentz a eulz entraider,
* VI. quant a ce, le requis en feront, as Gages de la partie qui fe requer-
17 J- raj ^^^ ferront d'un flonn de Florence pur jour pur Chiualer: &
demi florin pur Efquier; & pur les autres a fuer; &, du furplus,
des doubles Gages ell accordee, que, fe les ditz Gages font trop
petiz, en regard au Marche des vivres au Paiis , il en ferra en
rOrdenance de quatre Chiualers , pur ce ellieux; cell aiVauoir ,
deux d'une partie , & deux d'autre,
Pur quoi Nous , Roi d'Engleterre defTuidit , defiranz la Com-
pliffement de k Paix , felon la Iraitie deifuldit , & elpecialment
des chofes deffis dites contenuez es Articles, pur yceux plus avan-
cer & hafter , & pour la Declaracion d'icelles Arciclcs , avons Ac-
cordee & Promys , par bone deliberacion , auec nous , de Com-
mun ACfentement & Accort, que
Primerement nous Delivrerons &ferons Deliurer a plain, fran-
chement, & quitementde toutes Occupacions & Detentions, Fai-
t-es & iMifes pur caule & achaifons des Guerres, au plus toft qui
faire fe purra, faiiz mal engin, & a plus tard dedcinx le Chaunde-
leure prefchcin venant , a noftrc dit Frere de France , ou a fon
Mandement, toutes les Forterefces, qui senfuieient , dont aucuns
ont efte occupees depuis & contre les Trieues , a ce que Nous a-
vons entendu ,
Primerement, en Champaigne , & en Brie , Bourfant fiir
Marne, Jainville fur Mnrne, Bourt en Champaigne, Duchie, Gye
fur Saine, la Mote dc Triefrein , Brugelemens , & toutes autres
Fortereices , Occupees & Detenues , pur caufe des dites Guer-
res, es Paiis de Brie & de Chainpaigne.
Item, en Nyvernois Cornallour, Gueillons, Aulefy, Villers,
& Mont-Epny, & toutes autres Forterefces , Occupees & Dete-
nues , pur la caufe & achaifon deflus dites , in Ny vernois.
Item, en Auceurrois, & en Burgoignc, Regenues , Legny,
Mahcorne, & la Mote de Chauloye, & toutcs aucres Forterefces,
Occupees 6c Detenucs , pur la dite caufe ou achaifon , en Bur-
goigne & en Auceurrois.
lTEM,en Aurclenois , & en Gaftinois', Chafteau Neuf fur
Loire, & Mareau au Bois, & toutes autres Forterefces, Occupees
& Empefchez en Orlenois, & cn Gaitinois, en Mu(nen,enBeau-
fe , & en VVenquelin le Francois,
Et , a ce , nt)ftre dit Frere de France Nous doit bailler & de-
liurer a plain, &deliurera, dedeinz un Mois, prefchein venant,
enfuivant la dite Chandeleure la Conte de Pontieu , & fes Appar-
tenances, felon la Teneur de TArticle , faifant mencion , ou Trai-
tie de la dite Paix, de la Conte dellufdite.
Et , en cas que noftre dit Frere ne nous auroit baille & deliure
la dite Conte de Pontiea , & fes Appartenances , dedeinz le dit
Mois , come dit eft , il nous Baillera en Hoftage les Perfonnes qui
s'enfuient ; CeftalTavoir,
Le Sire de Sallefiay ,
Le Sire de Malltny ^
Le Sire de Granjjy,
O» k S:re de Varepons , [on Filz ,
Meljieur Gaucb de Chaftellion, Sire de Fere ,
Le Sire de Diiry,
MeJJieur Johaii de Blunez,
Le Sire de Gery ,
Le Sire de Chajlellon,
Le Sire de Barrez,
Le Sire de Crux ,
Le Sire de Boville Bacheler,
Le Sire de Moupipeaut Bacheler,
Monfieur yohan de Meleun , Sire de la Sale ,
Le Stre de Saint BuJJhn ,
Monfieur Pters de Patay,
Monfeur Thomas de Bree ,
Monfeur Phelip de Cuiencejit, Sire de Warrevilie c^ de Geferan.
Item, Nous Dcliurerons & ferons Deliurer, dedeinT. la dite
Chandeloure , en la maniere delfufdite, a noftre dit Frcre , ou a fon
Commandement, Chafteau Neufen Tuierois, Beaumont le Chois-
tif, Nogent ie Rotrou , & la Forte de Ville Nevill , & toutes
les autres Forterefces, Occupces ou Empefches en France, & ou
Paiis de Parche , & de Chartain , & de Drouays.
Et, ce fait, noftre dit Frere de France nous doit deliurer toute
la Conte de Montfort, iblonc la Tenure de rArticle, contenu cn
Traite de Paix , failant mencion de la dite Counte , dedeinz un
Mois prefchein enfuiuanr.
Et, le noftre Frere ne nous auoit Baille & Deliure la dite Con-
tee de Montfort, come dit ell:, dedeinz le dic Mois, il nous Bail-
leraen Hoftage,
Monfieur Robert de Viefpont , ou fon Filz,
M«'ijr. Taupin de Moreles Bacheler,
Le Sire de Moijalau ,
* L' Sire de Fou/et ,
Monfieuf Gauvayn de Drux.
It E M , nous Deliurerons a noftre dit Frere de France , ou a
fm Coniniandemcnt, dedeinz la dite Chandeleure, en Berry , &
Bourbonois , les Forterefces de Brifancois , de Sainte Torete la
Piiugne (qui a efte pris depuis & contre les Trieues ) Chabrez,
tfpunel, Beamen , Briance , Maferes , I'Abbe Deverlac , Thos,
Bruyl, Ameron, Vierfon, Manfay, Bourferonc, la Roche, Yney,
Blotueros , Villers, Montempny , Bcauvoirs , Beau-Jeu, Vode-
ro 1, & tcutes autres Forterefces, Occupees en Berry & en Bour-
bojoiSj pur la dite caufe ou achaxfon.
* VI.
»71-
I T E M , toutes les Forterefces tenuz & occupecs es parties d' Au- Ann. D.
vergne, devant & apres les Trieues accordees. 1360, .
Item, en Touraine, Lille-Bouchart , la Roche de Ponfey, Efii'. 3.
Puy , Milieres , Raoulet , Pier^u ( Occupe depuis & contre la
Trieue) Veres de Defrubay, le PleifTers, Amone, I^ngeie, Ofem,
Palnau , & toutes les autres Forterefces , Prifes & Occupees es par-
ties d'Auvergne, de Bourbonois, Damafcou, de Lyon, de Berry,
& de Tourene , pur les caufes & ochailbn deffufdites ;
Et, ce fait & accompli de noftrc Partie, noftre Frere de Fran-
ce Nous a Promys deliurer, & deliura, Engoulefme, le Paiis d'En-
goulefmois, felonc ce qui Accorde eft entre Nous & Lui, ceftaC-
lavoir, dedeinz un Mois prefchein venant enfuiant.
Et, fe noftre dit Frere ne Nous auroit Deliure la Conte de An-
goulelme, & le Paiis d'Angoulefmois , come dit eft , dedeinz le
dit Mois, il Nous Baillera en Hoftages,
Le Sire de Montant ,
Le Conteoiir de Saubas,
Monjieur Bruiz. de Clamer ,
Le Sire de la Tour , ou fon Filz,
Le Sire de Belanau ,
Monfieur Gujfaut de Tory ,
Le Sire de Euland,
Le Sire de Saiut Palais,
Le Vijconte de Broce ,
Monfieur Piere de Crajfay ,
Le Sire d^Ambois,
Le Sire de Lil/e Bouchart ,
Monjieur fohan de Moulafon,
Le Sire de Maille,
Mo7iJieur Guilliam Trujfeau.
Item, en Normandie, en Anjou, & en Maine , Delivrerons
a noftre dic Frere de France , dcdenz, la dite Chandeleure , les For-
terefces du Danefront en Paffais, Nemm, Mirebell fur le Loir, La-
tour de Villers, Saint Vaft, le Bois Demane, Conde fur Noire
Eaue, & un autre Forterefce empres apelle Mefle Tinchebray,
Anullers,
Le Neuff Boume,
Le Ferte Frefnel,
La Roche Dorival ,
La Morle Kaoul ,
La Tour de Saint Chriflofe ,
Villerais ,
Hujfon,
Honnefleu ,
Frejenoi ,
Le Vifconte de Plejfoys Buret,
La Rouche Dire,
Le Port Julein,
La Flefche Willie,
Viez, Paflanant, Rouflailes , & toutes les autres FortereflesJ
Detenues & Occupees par la caufe deflufdite , en Normandie , en
Anjou, & ou Maine, &aillours, par tout le Roialme, felonc la
Teneurde xxviii Article, concenu ou Traitie de la Paix , & auxi
touces celles qui ont efte occupees devant & apres lesdites Trieues
Accordees.
Et, ce fait, es dites Paiis de Normandie, d'Anjou, & du Mai-
ne, & par tout aillours, felonc le dit Arcicle, noitre dit frere de
France nous a promis a Delivrer & Delivrera Xan61:es,& le Paiis
de Xaintonge , par decea & par dela Charente ( c'eft allavoir ) de-
deinz, un Mo\s prefchein enfuiuant.
Et, en cas que noftre dit Frere ne nous auroit Delivre Xantes &
le Paiis de Xainconge , par la maniere que dit eft , dedeinz le dit
Mois, il nous Baillera en Oftagie,
Monfieur Ardum Davoir Bathiler ,
Monfieur Brandum de Rothes Bachiler,
Monfieur Hue de Berlay Bachiler ,
Le Sire de la Hay,
Johan le Sire DaJJe Baneret,
Monfeur Andreu Daverton,
Monfieur Jehan de Comhres ,
Le Baroun de Ferrers ,
Le Sire de Hambue ,
Monfieur Henri de Thienvill,
Monfieur Lo^wys de Harecourt ,
Le Sire de Thihouvill,
Le Sire de Clere,
Toutes les queux Hofl^ges defTuz nomei (e rendront a Calais,"
en cas que noftre dic Frere ne nous auroic faic delivrer les Terres
& Paiis delfus nomesj • aus Termes & par la maniere qui dit eft: « yT
Ec ou dic Lieu de Calais demourronc jufques a canc, que noftre dit
Frere nous aura faic bailler & delivrer les Terres & Paiis, pur les '^'
queux ils Nous fcrront Hoftages , felonc la Divifion defTufdice ;
mais , les dices Terres & Paiis baillez , ou aucuns d'icelles , ceiJx
qui pur les dices Paiis , qui feronc bailleez, ferronc Hoftages , s'en
purront partir cancoft franchemenc du dic Hoftagie , fenz, empefche-
menc ou deftourber : les queles Deliurances des dites Forrerefces,
Occupces come dit eft defTus , ferront faites, encieremenc dedeinz
la dite Chaundeleure, prefchien venant: Et aufli la deliuerance des
ditz Hoftages, par la maniere que dic eft, Nous Roi d'EngIeterre
deflus dit Jurons, & Promettons en bone foi, fanz fraude, & fanz
mal engin , & par Serement , couches les faintz Evangiles de Dieu,
a noftre dic Frere le Roi de France, & a fes Heirs :
Ec pur ce leur obligeons Nous , noz Heirs , noz Biens, pre-
fencz & a venir , quelque parc qil foienc.
Ec auons fait femblablement jurrer touces les devantdices chofes
par, noftre trefcheir Eifne Filz, le Prince de Gales &c. come
deflus en le Traicie oue les Arcicles corrigeez.
Don. par Tefmoin» de noftre Grant Seal a noftre Ville de
Calais, le xxiv jour aOdtobre.
Exem-
ET ACTA PUBLICA.
*f
m. D. Exfmpfificatur per Regem Fraficia, Calefii 24 Oiloiris^ Bologni^
;6o. 26 Odobris.
•v. 3. Primogeniti Confirmatoria , fub eadem Data.
Litera Regis Francia^ fufer Terris tradendis, propriis fhm-
pibus ,Confirmata per Carolnm Primogemtum.
CHarles, Ainfne Filz du Roy de France, Duc de Normandie,
Dalphin de Vienne, favoir faifons a touz , que nous avons
veu & diligcment avife les Lettres de noftrc trcfcher Seigneur &
Pere, contenu la forme quis'enfuit,
Jehan, par la grace de Dieu, R.oy de France , fivoir faifons a
touT., prefens& a venir, queou Traidiie de la PaiT. & Accort,
feit le viii jour de May , darrein patTe, a Bretigny pres dc Cliartres,
entreNous&, noftre trefcher Frere, le Roy d'Angleterre, pour
Nous & Lui , & pour les AUieT, , Amis , & Adherens d'une Part
& d'autre, eft contenu, par efpecial, un Article contenanz cefte
Fourme.
29. 1 T E M, p/? accorde que h "Roy de France fera hailler ^ delturer
au Roy d' Angleterre , ou afes Hoirs, ou Defutez., toutes lcs Villes ,
Ch.ifieaux, Fffrterefces , S" autres Terres , Fays ^ Lieux avant
Tiotnez , auec lours Ap^ertenances , aux propres Fraiz ^ Coufis du
dit Roy de Frame.
Et aujfi que , fe il y auoit aucuns Rebelles ou Defoheijfantz, deRen-
dre , Baillier , ou Refiituer au dit Roy d' Angleterre , aucuns Citez, ,
Villes , Chafieaux, Pays , Lieux, ou Fortereffes , ^ui par ce prefent
Traiiiie U dov-.ent appertenir , le ROy de Fra?ice fera teuu les faire
Deliurer au Roy d^Angkterre, afes defpens.
Et , femblahle7nent , le Royd'Angleterre fera Deliurer , a (es def-
fens, les Fortereffes , qui par ce prefent Traitiie dovient appartenir
au Roy de France.
Et feront tenuz. les diz Roys, e^ leurs Genz , a eulx entraidicr ,
^uant a ceje reijuis en font , aux gaiges de la partie que le requerra;
qvijeront d'un F/orin de Florance par jour , pour Chevalier : <^ de-
■nii Florin poitr EJcuier j ^ pour tes autres au fuer; <^,dufur plus ,
des douhle Gages eft Accorde que, Je les diz Gages fo7it trop petitzen
Kegart au Marche des viures ou Pays , i/ en fcra a rOrdoiinance de
quater Cbevaliers , pour ce efieuz, Cefi ajfavoir , deux d'une part,
^ deux d'autre.
Nous, Roy de France deffufdit, voulenz de noftre Pai-tie Te-
nir, Garder, & Acomplir les chofes deffus dides , contenues en
dit Article, ycelles Promettons, en bonne foy , fariz mal engin,
Faive & Enteriner , felon la Teneur du dit Article.
Et, aceFaire, Obligeons Nous, noz. Hoirs, &nozBiens, &
les Biens de noz Hoirs, prefenz & a venir, tout Contredit & Op-
j.iorition ceftans.
Et Jurons, fur le Corps Jefu Crift, Tenir, Garder, Faire, &
'Acomplir ce quefaire devons par le dit Article , fanz Faire, ou
Venir , au contraire en aucune maniere.
* En Tefmoing de la quelle chofe Nous avons fait mettre no-
ftre Seel a ces prefentes Lettres.
Donn. a Bouloigne , ie xxvi Jour d'06tobre , TAn de Grace
Mil, CCC. Sexame.
Et Nous , voulens de tout noftre povoir Efiteriner & Acomplir
tout ce que noftrc dit Seigncur & Pere a Prcmis & en Covenan-
cie, Promettons loyalment, & en bonne foy, & avons Jure, &
Jurons, fur le Corps Jefu Chrift Sacre, Tenir, Carder,& Acom-
plir , en tant cOmme il ttous touche , & pourra toucher , toute &
chafcune les Chofes contenueses Lettres ci defTus tranfcriptes, &
par la forme & maniere que Compris y eft, fanz Venir ne faire
Venir , pour le temps a venir , en aucune maniere , a l'encontre.
Donne a Bouloigne, le xxvi Jour d'0<5tobre,rAn de Grace Mil,
CCC. Sexante.
Par Monfire le Duc.
Colhn. eft faiSie.
Ottod , pro U>!o vel Dmhus Portaliciis deficientibpis , Rex
Francix ad execjner.da Promijfa procedcre non dimittet ,
Exemplificatio (y Confirmatio Dalphini.
CHarles , Ainfne Fils du Roy de France , Duc de Normendie ,
& Dauphin de Vienne , favoir faifons a touz , que Nous a-
vons veu, & diligement avilie les Lettres de noftre trefcher Sei-
gneur & Perc, contenans la fourme qui s'enfuit,
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceus, qui
ces Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que ,
Comme par rAccord & Paix final , faite entre Nous & noftre
trefcher Frere Ic Roy d' Angleterre , entre Ics autres Chofes, noftre
dit Frere, par fes Lettres, iur ce faites , foit Tenuz & nous ait
Promis baillier & delivrer , a fes Couz & Fraiz , touz les Chaf-
teaux & Fortcrcfccs , Occupees en noilrc Royaume par fes Genz,
Aliez, ou Aidans, pour occalion de la Guerre^ excepte les Forte-
reifes, Occupecs en Paiis de Bretaigne, & celles qui par le dit Ac-
cord li dovicnt demourer ,
Et parmi ce nous aulTi li aions Promis & {bmmes Tenus baillcr
certainesTerres, Villes, Chafteaux, & Lieux, par certaine Divi-
licn & Moderacion , faite & ordennce en Quatre Parties , felon la
Forme & par le temps & maniere , contenuz en Lettres fur ce
faides , fecllccs des Grans Seaux de Nous & de noftrc dit Frerc,
Nous Voulons, Promettons, 6c Accordons a noftre dit Frere,
T»m. lU. P. U.
pour Lui, fes Hoirs, & Succeffeurs, que, quant il aura a NouS, Antl.pi
noz Hoirs, ou SucceiTeurs delivrc, paiiiblemcnt & franchementj 1300.
felon la didte Divilion, les Chafteaux & ForterefTes, Occupees eh ^iv. 3.
noftre dit Royaume, pour occalion de la Guerre , en la maniere
defluldite,
Suppofc que, en une Partie, ou Quartier , il en faiile Un ou
Deux a delivrer dedans le temps que il le doit faire , ou cas que il
& fes Gens auront fais, & feront tout leur povoir, & parfaite di-
ligenccj de fait, & continuelle, par Siege & autrement , fanz frau-
de & mal engin, de faire le dite Delivrance,
Quc pour Une ou Deux des dites Forterelccs , defaillans en ur»
Quartier, comme dit eft, ne Laifferons pas a Lui bailler & deli-
vrer ce que baillier lui devons, felon la didte Divifion ; aincois li
ferons & acomplirons par le temps & maniere , ordennee & acor-
dee de Nous & de Lui, par noz dites autres Lettres, de tout nof-
tre povoir, & fanz fraude & mal engin,
Ou quel cas noftre dit Frere nous a Promis , & fera TenuZ , de
Continuer & Perfevercr en ccUe diligence , de fait , qu'il les fera
Voidier , Sc les Nous Delivrera au plus toft qu'il pourra , & en fe-
ra autelle 6c aufli grant diligence , par Siege & autrement , comme
fe Nous ne li aviens point bailhe, ce que Bailler li devons pour la
caufe defTus didte,
Et auili nous a Promis, & Jure, noftre dit Frere que , fe il y
a aucuns Rcbelles ou Contredifans de ceuz , qui tiennent les For-
terefces occupecs , qu'il les punira ou fera punir , comme Traidlrcs
& Rebellcs a Lui, & leur faire couper les teftes , fans delay, &
fanz faveur ou deport,
*LesquelIes chofcsNous avonsPromis, & Jure, &Jurons, aus * VI.
fains Euvangilcs de Dieu, Tenir, Faire, & Acomplir par la ma- ^77-
nierc deflus didte , & non Venir encontre , fouz l'Obhgacion de
noz Biens & de noz Hoirs prcfens & avenir.
En Tefmoing de la quelle chofe Nous avons fait mettre noftre
Seal a ccs Lettrcs.
Donn. aBouIoingne, le xxvi Jour d'Odobre , l'An de Grace
Mil, CCC. Sexante.
Et nous(voulans, de tout rloftre povoif , Entereiner & Acdm-
plir tout ce quc noftre dit Seigneur & Pere a Promis & Couve^
nancie) Promettons, loiaument & en bonne foi , & avons Jure,
& Jurons, fur le Corps Jefu Crift Sacre Tenir, Garder & Acom-
plir pour tant comme il nous touche, & pourra touchier, toutcj
& chafcune les Chofes contenues es Lettres ci deflus tranfcriptes,
& par la formc & maniere que compris y eft , fanz venir ne faire
venir, pour le tems a venir, en aucune maniere a rencontrc.
En Tefmoing de ce Nous avons feit mettre noftre Seel a c^
Lettres.
Donn. a Bouloigne, le xxvi Jour d'06tobre , rAn de Grace
MiU. CCC. Sexante.
Par Monfieur le Duc.
Colbn. efl fade.
De Rebellibus cohtfa Pacem rcprimcndis.
EDward, par la Grace de Dieu, Roi d'Engleterre , Scignur d'Ir-
launde & d'Aquitaigne , a touz noz Capitains, Gardes de Vil-
les & de Chaftiaux , Subgitz , Adherens , & Allics , eftantz ou
Parties depar deca la Meer , Salutz,
Come Paix & Accort foient faitz entre Nous , nos AUies, Ai-
dantz , & Adhercntz d'une Part , & , noftre Frere , le Roi de
France, fes Allics, & Adhcrens d'autrc Part, fur touz les DebatZ
& I)ifcors , que nous avons ou purrons avoir enfamble ,
Et eons jurez fur le Corps Jelu Crift la dite Paix, & aufli noftre
trcfchere Filz Ainfne, & autres noz Enfaniz , & autrcs, tant de
noftre Sanc, come plufurs Prelatz, Barons , Chivalers, dc plus
Notables de noftre Roialmc,
Et aufl"i ad jure noftre dit Frere , noftre trefchere Neveu , le Duc
dcNormandie, & noz autres Neveus, fes Enfentz, & plufursau-
tres de fon Sanc, & autres Prelatz, Barons , & Chivalers de foii
Roiaume,
Et aucuns de noftre Roiaume, & de noz Subgitz , fe povent
efrbrcer de faire , ou entreprendrc , aucune chofe contre la dite
Paix , en Preignant & Detenant Fortercfces , ou faifant Pillages,
en PreignantGentZ, ou Arcftant lcurs Corps, leur Biens, &Mar-
chandifcs , ou aurres chofcs faifant contre la dite Paix , de quoi il
nous defplerroit trefgrantment, & ne le purrons ne voudrions paf^
fer fanz Difrimulacion en aucune maniere,
Nous ( vouUens obvier, de tout noftre pouair, es chofes defruf-
dites) VouUons, Difcernons, & Ordcnons , par Deliberacion dc
noftre Confail, de ccrtaine Science, qui, fi aucuns de noz Sub-
gitz, de quelque eftat ou condicion q'il foit, faice, ou cfForce do
faire, contre la dite Paix, en faifant Pillagcs , Preignant ou Dete-
nant Fortcrefces, Perfones, ou Biens quiconques, du Roialme, ou
autres, de noftre dit Frcre, de fes Subgitz, Allies, ou Adherens ,
ouautrcsquclconqes, facentcontreladite Paix, , . ^'
Et il ne fe Deleire, CeiTe, ne Deporte dc ce, & Rende lesDa-"
mages, quc fait aura, dedenz un Mois enpres ce q^I aura efte fur
lis par aucun dc noz OfS , _
ques, qe par cel Fait fculement, & fanz aucuns Proccs, Condam-
Ann. D,
1360.
An. 34,
E. 3.
De Triti,'^
tatu
Pacis
cum
Franci
m. 4.
ce Rcquis par aucun dc noz OfScers , Sergentz, Perfones pubh-
ques, qe par cel Fait fculement, & fanz aucuns Proccs, Condam-
pnacion, ou Declaracion, ils foicnt des lors renuz & reputez pur
Banniz de noftre Roialme, & de tout noftre Pouoir, & aufli du
Roialmc & Terre de noftrc dit Frerc, & touz lcur Biens Confif.
quez & Obligez a Nous, & a noftre Demain,
Et s'il poent trover en noftre Roialme, que Punicions fbit faftCj'
comc'Traidtre & Rebelle a nous, par la maniere qu'il eft acuftu-
me a fairc en Crime de Lefe Majefte, fanz faire Seurete , Grace,
Remiffion, ouPardounaucunc,
Et femblabk le Voulons feire de noz bubgitz , de quelconque
D eftitS
26
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
Ann D. eftat ou Condicion q'il foient, que en Rcialme Prendront , Occu-
1360. peront, ou Detendront Forterefie quelconqe, contre la volente de
iJ-v. 7. ceulx a qui elles feront, ou qui * buteront teuz, Raunceront Vil-
• VI. lesou Perfonnes, oufacent Piilages & Roberies , ou ferront ou
178. xneueront Guerre en noftre Pouair, ou fur noz. Sabgitz,,
Si Vous Mandons, Comandons, &c Enjoignons eftroitement a
tousnozSenefchalx, BaiUiz, Prevoz, Ciiafteliains, & autres noz
Officers, fur quantque il purront fbrfaire envers nous, & fur Peine
de pardre lour Offices, ils Publient, & facent Publier , ces Pre-
fentes par touz les Lieux Notables de lour Senefchaucies, Ballies,
Prevolts, & Chaftelleines, & toutes les chofes delfufdites Gardent,
& facent Garder entierment & Acomplir de Point en Point ,
Et fachent touz que, s'ils en foient necligent ou defaillant, ovec
la Paine deffufdite , Nous leur ferons rendre les Damages a touz
ceux , qui par leur Defaute ou Neccligence auront efte Grevez ou
Damagez, & ovefque ce, les empinguerons , par tieile manere,
q'il fera Exemple a touz autres.
£t femblable Nous ad Promis noftre dit Frere faire en fon
Roialme, & Nous en ad Baillie fes Lettres , & Nous luy avons
auffi baillez les noftres; Hxcept & Referve par Nous, & noz A-
mies, ce q'eft Dit & Efcrit, en ladite Paix, en rArticle de Bre-
taigne.
Donne a Calais , le xxiv jour d'0(5tobre.
Cnnjimilis Litera Regis Vrancia.,
Et Litera Primogej/iti , Co>ifirr»atoria , dantur Bologniis vicefitno
fexto dte Oiiobris.
Ann.D.
1360.
r. 5.
toir.
• VI.
Litera Objidut» Regis Francia obligatoria.
Touz ceuls, qui ces Lectres verront,
Fhelip , Filz. de Roy de Fran-
ce , Duc dOrliens , Conte de
Valoys df de Beaumont ,
Loys ., Fi/z du Roy de Frat/ce ,
Cotite d^Atijou Qf Maitie,
yehan, Filz. du Roy de France,
Conte de Poitiers ^ de Au-
vertt,
JjOys , Duc de Bourhon ^ Coti-
te de Clermont,
yaques de Bourhon , Conte de
Potttieu (3- de la Marche ,
yehan d'Artoys, Cmte de Eu ,
Charles d'Artoys , Conte de Lon-
gueville ,
Pitur d^Aleticon ,
Jehan d'E(iamfes,
Cuy de Bloys,
Cuy, Cotite de Saint Pol,
yehan, Conte de Harecourt ,
Conte de Forez,
yehan , Cotite de Vendojhie ,
yehan , Conte d' Auceurre ,
yehan , Conte de Tankerville ,
yehan , Conte de Saticeurre,
yehan , Conte de yooigny ,
Beinart , Cotite de Vetitadour ,
ychan, Conte de Salchrucbe ,
Cbarles , Conte de Dompmartin ,
yehan, Conte de Portieti ,
Sinu>n, Conie de Bretme ,
Coiite de Grattt Pre ^
Engeiran, Sire de Coucy ,
Amatnry, Sire de Craon ,
Rohert , Sire de Fienles, Cotie-
fiahle de Fratue ,
Arnoul, Sire Dodenham , Ma-
refchal de France ,
Beraut , Daufhin cC Auvergtie ,
Charles , Sire, de Montmoraticy\,
Rohert , Sire de Saint Venatit,
Ton, Sire de Garancierres .
yehan de Ligny, Chaftellati de
Lille,
Guille de Craon,VicontedeChaf-
teaudutn ,
Guille, Viaame de Chartres ,
Thotnas , Sire de Bruyeres,
Pierre. Sire de Preans ,
Rahache, Sire de Hangeft ,
Rohert, Sire de Stotevitle,
Guy de la Rochef,
Bonahes de Rouge, Sire Dernal,
yehan, Sire de Botiherch,
Rohert , Sire de Wanerin,
Mahien, Sire de Roye ,
Raoul, Sire d'Auhigny,
Renaut , Sire de Mauleuriers ,
Sire de Guerarville,
Ladvoue de Theroenne,
Guille Troujfean,
Guille Turpin,
yehan, Stre Dandefel, Salut.
Savoir faifons quc ,
Comme en certain Traidie , en bonne Paix & Accord , entre
noftre trefcher Seigneur , le Roy de France d'une Part , & , Tref-
noble & Haut Prince , le Roy d'Engle:erre d*autre Part, pour
chafcun deuLx, de leurs Royaumes, de lcurs Subgiez , Amis, Ai-
dans, & Aliez, par les Traiiteurs & Piocureurs, de Haus & Puif-
fans Princes , Monfieur Charles , Ainfne Filz de , noftre dit Sei-
gneur, le Roy de France, Duc de Normandie, & * Dalphin de
Vienne, & de Monfieur Edward , Ainfne Filz du dit Roy d'An-
gleterre, es Noms des diz Roys, & aianz , chafcun d'eulx, a ce
faire Pouoir & Mandement de leurs Peres, ait efte Traiftie foit &
Acorde a Bretigny pres de Chartres, le viii Jour de Moys de May,
derrinerement paffe , fur toutes les Guerres , Contencions , Dil-
fenffions, Defcors, & Debaz , meuz & demenez, entre les diz
Roys & leurs Royaumes , a caufe de ce , que le dit Roy d'AngIe-
terte Reclamoit foy avoir Droit au Royaume & a la Coronne de
France , & aufll de plufieurs autres Demandes , que le dit Roy
d'AngIeterre faifoit,
Et par noftre dit Seigneur le Roy de France ait efte Acorde au
dit Roy d'Angleterre, de Nousdonner & Bailler , en Hoftaiges,
au dit Roy d' Angleterre , pour Lui &c pour fes Hoirs , par la ma-
niere que Acorde eft entre Eulx , & par leurs Lettres feelles de
kurs Seaux fur ce faites.
Nous, deffufnoninez, nous Rendons & Mettons pour ce Oftai-
ge au dit Roy d'AngIetene, & a (es Hoirs,
Et li Promettons loyaument & en bonne fby, & fur noflreHon-
neur, & Eftat de Chevalerie, & par toutes les melleurs Manieres
quenous porrons, que Nous ferons Loyaus Oftaiges du dit Roy
d'Angleterre, & de fes Hoirs ,
Et ne ferons, ne procurerons, ne fouffrerons eftre fait, ne pro-
cure par Nous , ne par autre , en priue ne en appert , quant en nous
eft , par Paroles ou par Efcript , ne pai autre maniere , quclcon-
<jue chofe qui pourroit tourner en Domaige, ou Deflionneur, ou
prejudice d'Angleterre , de fes Hoirs, & de fon Royaume, ne au-
tres leurs Terres, Paiis & Lieux, quelconque part qu'il foient efta-
blez,
Et lez Secrez du dit Roy d'Angleterre , & de fon Royaume
Nous celerons , fanz defcourir , a leur Domaige , a aucune Per-
fonnedu Monde,
Et plus Promettons , en bonne foy , que Nous demourrons Of-
taiges en quelconques Cite, Ville, ou Lieus, que le dit Roy d'An-
gletterre, fes Hoirs, ou leurs Deputez, nous vouront AflSgner ou
Baillier, dedenz le dit Royaume d'AngIeterre , fanz partir des dites
Villes , Cites , ou Lieux , ne hors du dit Royaume , en aucunc
maniere, fe ce n'eftoit par exprefle Lifcence, Voulente , & Con-
gie, donnea Nous expreiTement par le dit Roy, fes Heirs , ou
leurs Deputez,
Excepte, que nous, pour Esbaire nous, pourrons partir des ditcs
Citez, Villes, ouLieux, ou Matin, en Retournant en ycelles,de-
dans Soleil couchant, fe ce n'eftoit par Congie a nous donnc, co-
me deffus eft dit ,
Et Promettons , de noftre Franche & propre volente , fanz au-
cune vioIence,force,coaccion, ou paour,au miex que Nouspour-
rons, de Droit, de Parole, & de Fait, de Tenir loyaument Oftaigc
en la Fourme 6c Maniere que deflus eft dit & devile,fanz venirau
contraire, par quelconques maniere que ce foit, en Jugement oude
hors, taifiblement ou expreflement,
Et, pour ce, Nous Obligonz noz Corps, noz Biens, meuble;
& non meubles, prelentz & a venir,quelconque part que il foienr,
& chafcun de nous, a la Jurifdidtion , Contrainte, & Conpulcion
de toutes Cours , Scculieres & dc Sainte Eglile , & , par efpecial ,
a la Court de la Chambre du Pape , & de TAuditeur , & Vice-au-
ditcur, & Souz-auditeur d'ycelle, prefcnz, &qui, pour le temps,
feront, pour nous Contraindre, & chafcun de nous enfemble, &
devifement, & fepareement, en un temps , ou en plufieurs, par
Cenfures & Sentences de Excommuniement, & par autres Voyes
& Remedes de droit,
Et de noftre certaine fcience , & par noz Paroles exprefles, Re-
noncons a toutes Exceptions de Force , & de Paour de plus ou
meins eftre efcript, ou dit, de Fraude, de Mal, & de Circonven-
cion, & a Privilege de la Crois, & a toutes Lettres , Graces, &
Piivilieges du Pape, de rEmpereur , & d'Autre Prince quelcon-
ques, empetrcx ou a empetrer,
Et generaument a toutes Excepcions, Cavillacions, Remedes,
Cautelles, & Deffenfes, de Droit Canon & Civil, de Loys & de
Couftumes, pour quoy nous pourrions dire, propofer, ou nous ai-
dier ou deflendre, en Jugement, ou dehors , ou temps a venir,
contre aucune des choies deflus Recites ; & a Loy , que Ten dic
general Renunciacion non valoir, fe efpecial ne precede,
Et voulons que cefte general Renunciation eit tant de force , cf-
fctfl, vertue, que elle auroit fe touz les Cas, Poins , & Arcicles,
de Droit , Canon ou Civil , de Loys , & de Couftume , feuflent
de mot a mot exprimez 8c declarez cn ces prefentes Lettres,
Et Jurons , fur les Sainttes Dieu Euvarigiles , par nous corporel-
ment touchiees, & aufli baillons noftre Foy en la main de maiftres
Tabellions publiques de Tautorite Apoftoliqe , de Tenir,
Parfaire, Attendre, &c Acomplir toutes les Chofes, * & chafcun
d'ycelles, Accordees par Nous & Promifes , en la Maniere &
Fourme que defllis eft dit; fanz dire, propofer, ne faire , en pri-
ve , ne en appert, aucune chofe au contraire.
Et, fe Cas avenoit, que aucune chofe feuft ditte , ne faice, par
Nous, ou a noftre Procuracion, encontre aucune des dites Cho-
fes , par nous Accordees & Jurees ( ce que Dieu ne vuille ) Nous
Ottroions, & Voulons expreflemnet, que des lors nous foyonsTe-
nuz & Reputez pour Faux Chevaliers , ou Faufles Perfonnes , &
Convanceuz de foy Mentie , par devant touz , & pour telz Re-
cognoiflbns defmantenant, en cas que nous Deffaudrions en auccn
point, ceflTant toute Jufte & Raifonnable empefchement,
Et avons Requis, & Requerons les Tabellions deflusefcrips,que
il facent au dit Roy d'AngIeterre , & a fes Hoirs , fur toutes les
Chofes defllis dites , fouftilans Inftrumens Publiques , a rOrdenan-
ce de chafcun Sages, lanz muer la Subftance,
Et, ncantmoins, Mettent leurs Signes & Subfcripcions en noz
prefentes Lettres , feelles de noz propres Seaux , pour plus granc
Tefmoignage & fermete de toutes les Chofes devantdices.
Qiii tureiit faices & donnees en la Ville de Calays.
Suh fingulorvm fufranominatorum Sigillis caudis memhranaceis
apfenfis.
Ann. I
1360.
3
'Uv.
De Liberatione Obfidnm Pritjcipalium.
LE Roy as touz ceus, qui ceftes Lettres verront, Saluz.
Come,
Par le Traitie de la Paix & Accorde, entre Nous, Noz Heirs,
& Succeflburs d'une Part , & noftre Frere le Roi de France , pur
Lui , fes Heirs , &c Succeifours d'autre Part , fur touz noz Def-
corz , Guerres , & Debaz,
Noftre dit Frere, entre les autres chofes , Nous foit tenuz de
Bailler certains ou certain noumbre d'Oftages , tant de Noz Ne-
veuz fes Enfantz , que autres de fon Sanc , & autres Barons &
Chivalers de fon Roialme,
Et pur ce noftre dit Frere Nous ait baille & deliure cercains Of-
tages ( c'eft-aflaver ) Loys Conte d'Anjou, Johan Conce de Poi-
tiers, fes Enfanz, noz chers Neveuz, le Duc d'Orliens lon Frere
noftre Cofyn, & autres de fon Sanc, &c autres,
Et noftre dit Frere nous ait requis que nous voullons delivrernoz
diz Neveuz & noftre dit Coulin, & autres de fon Sanc , du dit
Oftage, quant il aura fait & acompli une Partie de ce que il nous
doit faire par le dit Acord,
Et auflTi veullons dclivrer les autres Oftages , ou parties diceux,
felonc
* vr.
iSo.
Ann. D,
1360.
Ai>. 34.
E. 3.
Rot.
Calef^.
E. 3.
m. I.
p. I.
ET ACTA PUBLICA.
27
Ann. b. felonc ce qiie il acomplira le Refidu, qui demourra a acomplir, a-
1 55o. pres la Deliverance de noz ditz Neveus, & de fon Sanc ,
£.:i. 5. Nous, pur contemplation de noftre dic Frere, le Roi deFran-
ce, &c pur rAmour & ASeclion que nous avons a noz dicz. Ne-
veuz, & autresdu Sanc de noftre dit Frere , & autres , Accor-
dons & Promettons a noftre dit Frere , fes Hoirs , &: Succeflburs,
& avons jure , & jurons, fur le Corps Jefu Crift , que , ii toft que
il , fes Heirs , ou Succeftburs auront baille & deiivre a Nous, noz
Heirs, ou Succeflburs les Citez, Terres, Paiis , &c Contea qui
s'enfuit; c'eftaflaver,
La Cite, & le Ciiaftel, de Poitiers, & toute la Terre & le Paiis
de Poitou, enfemble le Fie de Thouars, & la Terre de Beleville,
I,a Cite 6z le Chaftcl d'Agen, & toute la Terre & le Paiis d'A-
genois,
La Cite, & le Chaftel, de Pierregort, & toute la Terre &c le
P.iiic de Pierreguys,
La Cite & le Chaftel de Caours , & la Terre & le Paiis de
Caourlin,
La Cite & le Chaftel de Lymoges, & toute la Terre & le Paiis
de Lymoiin,
Ec toute la Conte de Gaure,
La Ville , le Chaftel , & toutes les ForterefTes de la Rochelle ,
Toutc la Conte de Guynes,
Et aulfi Nous aura paie & delivre a Londres Quatre Cent Mill
Efcutz, d'Or ( dont les Deux valent un Noblc de la Monoie d'En-
gleterrc ) & delivre auffi a nous ou a noz, Deputez. Lectrcs de Re-
nunciation, & autres Purparlez a bailler a la Ville de Bruges, en
Fiandrcs , le Jour de Saint Andreu prochien venant en un An,
Dedors nous delivrons du dit Oibge , &c ferrons deliurer fran-
chemcnt, noftre trefchere Coufyn, le Duc d'Orliens, & noz tref-
chers Neveux ie Duc d'Anjou & de Maine, &c le Duc de Berry
& d'Auvergne , & noz Coullns Johan d'Eftampes , & Pierre d'A-
lencon ,
Et les ferons feuremcnt conduire & mener au Roialme de PVan-
ce & en * povoir de noltre dit Frere, jufques a la Ville de Bou-
loigne,
Et nc Ics {beffrons eftre cmpefchez ou deftourbez pour caufe de
leur Ojtagie, ou autre quclconque, du temps palTe, que il ne s'en
puiifent Retorner pailiblement ou pooir de noftrc dit Frere,
Et, fe aucun Empcfchement y avoit du temps paffe , nous le
ferrons oftcr & cefler du tout ,
Et, du Surplus, qui eft a fairc & paicr depar noftrc dit Frere,
Nous Promsitons oc Jurons, par la manere defTjfdire, que, fitolt
qe noilre dit Frcre, fes Heirs, ou Succeffours, nous auront baillie
cc delivre la Conte &: Paiis de Rouergue , la Cite de Tarbe, &
toute la Contee de Bigorrc, avec tout ce que le Roi d'EnKleterre
ou aucun de fes Ancellres tindrent auncienment , en !a Villc dc
Monftereul, avec touics les Apparccn.ances & Appendence3 , &c
Paic Quacre CentT, Mill Efcutz, tielx conie deifus eft dit,aLoun-
dres, nous deliurerons du dit Oiftage, franchsment & quitement ,
la quinte Partie des Olbges demourez.
Ec, quant noftredit Frere, fes Heirs, ou Succeflburs nous au-
ront paie & delivre Quatre Centz Mill Efcutz, tielx come deffus
eftdit, a Londres, nous Deliurerons la quint Partie des Oftages
demourez, & auffi de An en An, jufques a rAcompliflTement du
Paiement entier &c de t<JUt le Demoranc , quc noftre dit Frere nous
doic iaire parmi le dit Traitie.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a
ce5 prclentes Lecircs.
Don. (buz nortre Grant Seel, a noftre Ville de Caleys , le xxiv
Jour d'Ocl:obre.
* VI.
281.
1360.
An. 54..
E. ;.
T..V Ah-
Super Liberatione CaptorHm apitd Poytiers.
Ann D lEhan par la Grace de Dieu , Roy de Francc , favoir faifons a
■ J touz , prefens &c a venir , que , ou Traidie de la Paix & Ac-
cord , fait , le viii jour de May , darrein palfe , a Bretigny pres de
Chartres, entre Nous &, noftre trefcher Frere , le Roy d'Englc-
tcrre, poar Nous& Lui, & pour les Alliez, Amis , & Adherens
d'unc part & d'autre, eft conccnu par efpccc, un Arcicle , contc-
nans celte fourme ,
I T E M , efi Acordi' que hs diz Seze Vrijons , mii voirent dsmoti-
rer en Ojlage pour le Roj/ de France., come dit efi , jeront farvii ce
delivres^ de leurs Vrijons , fanz paier cucune Reancon four le tcmps
paffe , Je il riont efie a accord de certaine Rcancon far Couvenances .
faites par avant le liers Jcur de May , darriere pajfe .,
Et,fe aucun d'cu!s efi hors d'Engkterre, dr ne Je Rent a Calais
en Ofiage., dedenz le premier Mois apres les dites truis Sepjuaines de
la Saint Jehan , ceffant jufie empejchemciit , il ne fera pas quite de
fa Frijon , mais fira co?itrains par le Roy de France a Retour-ncr en
Englcterre, come Frijomier , ou a Paier la Feifie , par lui cornmije ^
eficourue par defaut de Jbn Retour.
Pourquoi Nous, Roy de France defliifdit, voulanz le dit Arti-
cle en tant, commc il nous touche,& comme Nous y fommes te-
nux, de noftre Partie, Tenir, Garder & Acomplir , fcnz fraude
& fenz nial engin , Obligeons a ce fairc Nous , & noz Hoirs , &
noz Biens, & les Biensde noz Hoirs , prefens & a venir, toute
Oppoiicion & Contredit ceflanz.
Etjurons, fur fainz Euvangiles , touchees de noftre main, les
chofes deffus dites Enterintr, Acomplir, & Gardcr, & non Vc-
nir encontre par queique manierci Renuncianz a toutCo Exceptions
de Dccepcions, de Circumvencion, a touz Privileges , empecrez
& empetrer, & au Droit difant general Renunciacion non Valoir
& a toutes autres, de Fait & de Droit, qui pourroient eftre diies'
au contraire.
TQm.UI. P. II.
En Tefmoign de la quele chofe Nous avons fait mertre noftre l3(?o.\
Seel a ccs prefentcs Lettres. £iw. j/
Don. a Calais,le xxiv Jour d'0>.T:obre , YAn de Grace Mill, :
CCC. Soixante.
Par le Roy.
htftovatiir Bolognia vicefmo fexto die Oitohris.
* Ouitaiio Prifonariornm Captorum in Pisgna de Poytiers.
"C Dward , par !a Grace deDieu, Roi d'Engleterre, Seignur
-"— ' d'lrlaunde & d'Aquitaigne, a touz ceux, qi ces Lettres verronr,
Saluz.
Savoir faifons que , au Traitie de la Paix & Acort, fait le oxtif-
mejour de May, darrein pafle, a Bretigny pres de Chartres, en-
tre Nous &, noftre Frere, le Roi de irance, pur Nous & Lui,
& pur les Alliez, Amys, & Adherentz d'une & d'autre Partic, eit
contenu , par efpecial, un Article faifant mencion dc fez Pnfbners,
qui furent Pris, avec nottre dic Frere de France, en k Bataille de
Poiters j c'eftal]avoir.
* VL
Ann. D.
1560.
An. 34.
E. ?.
Z)s Tra-
ciatu Vn-
cii cum
Franc.
34- £■ 3-
m. 8.
Monfeur Vhelip de France,
Le Conte de Eu,
Le Conte de Loitgucville ^
Le Conte de Pontieu,
Le Conte de Tan^arville ,
Le Conte de Joigny ,
Lc Conte de Sanceurre,
Lc Co7tte de Do7/iartyn,
Le Conte de Ventadour ,
Le Co7!te de Salehrugge,
Le Conte d' Auceurre ,
Le Co7!te de Vendofme,
Le Sire de Craon,
Le Sire de Derval,
Le Marejchal Dodenef:>am,
Le Sire de d^Auhigny ,
De quel Article le Teneur s'enfuit,
16. Ite M, eft Acorde queles ditz Seze Prifoners c^c. prout i»
Ar. 16. prictaiii TraHatits ujque htec verba;
Nous, en Accomplilfant , fur le dit Article, les Covenances du
Traidtie & de la Paix ,
Monfieur Phelip de France
Jaques de Buurhon,
Monfieur Jehan d Artois,
Conte de Eu ,
Le Conte de Tanquarville,
Lc Conte de Ventadour ,
Le Coute de Vendojfne, .
Le Conte d'Auceurre,
Le Conte de Salebruche,
Le Co7!te de Joigny ,
Le Cofite de Sanceurre,
Le Sire de Craon,
Le Marefchal Dodeneham ^
Le Sire de d^Auhigny.
Et le Sire de Dervaly
Sicome Acorde eft entre Nous & , noftre dit Frere , le Roi de-
France, Deiivrerons, & defors Delivrons au plain de leur Prifons,
ou il eftoient pur la dite caufe , a touz Jours , fanz paier aucun
Raunceon pur le temps pafTe , s'il n'ont efte a acort de certain
Raunceon par avant le Tiercz Jour du dit Mois de iVlay, felon la
Fourme & Teneur , & par les Condicions contenuz ou dit Ar-
ticle.
Don. par Tefmoign de noftre Grant Seal, a noftre Ville deCa-
lais, le xxiv. Jour d'Odtobre, l'An de Grace Mill, Troifcentz,
Soixante.
Ouitatio Prifonariornm Objidttm,
LE Roi a touz &c. Saluz.
Savoir faifbns que , combien que noftre Frere de France
nous ait donne certcins Hoitages a caufe de la Delivrance, & par-
mi TAccord, novellement fait entre Nous & Lui, c'eftaffavoir,
Phelip de France , fon Fitz ,
Jaques de Bourhon,
Johaf! de Artois,
Ses Coulins,
Le Conte de Ta^iquarville ,
Le Conte de Joigny ,
Le Co7tte de Sancerre,
Le Cv7ite de Salehruch,
Le Contc de Vendofme ,
Le Conte de Vcntadour ,
Le Marejchal Dodenham .
Et le Sire d'Alhygny,
Ann. D.
1360.
An. 34.
£. 3.
De Tra-
ciatH P»~
cii cum
Vranc.
3+.f. 3.
m. 3.
'VL
N'adgairs pris a la Bataille de Poitiers,
Et ils i'e fbnt Obligez , par leur Lettres, fealles de leur Sealx,
d'entrer Hoftages pour noitre dit Frere , come dit eft , & pour
rAcompliffement des Chofes accordees,
*Nous Volons que, non obftant la dite Obligacion, touz les def^
fus nommez puiilent aler franchement & quicement quieu part qui
leur plerra, fanz ce que aucun de eulx ibit tenuz de venir, ne en- ^°3-
trer Hoftages , pur la caufc devantdite ,
Et leur Quitons de leur Fois, il aucun en y a, & leur Delivrona
de FObligacion devantdice.
La quele, quanc as aucres chofes & Perfbnes, compris & nomez
en ycelle, Nous volons demourrer en fa plcine force & vertu :
Et aulll, en cas que noftrc dit Frere de France auroit defailli de
Nous paicr Deux Cencz Mill Efcuz, a les Feftes de Noel & de la
Chaundeleure, prochein venant, par efgales Porcions,
Et aulli de nous bailler la Ville, le Chaltel, & toutes les Forte-
refccs de la Rochelle, avcc Icur Apparcenanccs au Terme & par
maniere & forme que noftre dit Frere eft tenuz ,
Pur quel Defaut le dit Philip ou aucun dcs autres avant no-
mez , doivent entrer Hoftages , que , quant a Nous , nulle
prejudice f"c puiflb faire a Nous , ne as Lettres Obligatores de-
vantdites ; mais volons expreirement que , en touz les deux
cas devantditz , elles demorent en meiime I'Eftat q'il furent a-
vant la Date des Prcfentes, fanz ce que ccftes noz Lettres leur
D 2 vaillenta
28
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann D. vaillcnt, ou puifTenr poiter profit, ou temps a venir ou cas delTus-
i3'>o. ditz.
•Eo^f . 3. Donn. par Tefmoign. &c. le xxiv Jour d'Octobre.
PromiJJio , cejfante Canfa , Liberationis omnium Ohfidum^ cr
de modo qualiter , medio Temfore , tra^labnntur.
Donn. a Bouloigne , le xxvi Jour d'Oftobre, TAn de Grace Ann. D
Ann. D
1360.
Ait. 3^..
E. 5.
K.ot. de
TraHat.
Tacis
cum
Tnnc.
34.. E. 3.
m. 6,
EDward &c. Salun.
Come par l'Acord &Paix final, fait entre Nous, & noz
Heirs, & Succeffeurs, & noftre Roiaume d'une Part , & noftre
Frere de France pur Lui, fes Heirs, Succelleurs, & le Royaume
de France d'autre Part, (ijr toux les Debatz, Delcorz, & Dilfen-
iions, que nous avons, ou poions avoir enfemble, entre ies autres
chofes , noftre dit Frere fuift tenul de Nous bailler certains Ofta-
Les queux noftre dit Frere Nous a Baille & Deliure , & doit en-
qores Bailler en Oftage, par maniere que tenuz y eftoit,
Et aucuns des Oftages ie font Obligez , & autres ferront obiigez
a Nous, de tenir bien & loialment fon Oftage,
Et de par noftre dit Frerefoit requiSjque nous leur voillonsDon-
ner bonne & fouffifante Seurte d'eftre Traities & Demenez cove-
nablement, durant le dit Oftage,
Et, aulTi, deliurer du dit oftage, quant les chofes , pur queles il
doivcnc Tenir en Oftage , ferront Accompliez ,
Nous, confiderantz la dite Rcquefte eftre raifonablc, avonsPro-
mis, & Promettons, & avonsjure, & Jurons, fur le Corps Jefu
Crift, que, les Chofes, Accordeez entre Nous & noftre dit Fre-
re, accompliez, pur les queles ils tendront Oftage, Nous ieur De-
iiurerons & Ferons rendre , tout Quites & Deliures du dit Oftage,
cn Roialme de France , & ou pouoir de noftre dit Frere (ceft afla-
voir } a Boloigne,
Et les ferrons feurement Conduire , & leur Garderons & De-
fendrons de tout Areft & Defturber , & de toutes chofes, par
queles il pourront eftre Delaie ou Empefche de partir franchement
de noftre Pouoir & du dit Oftage; non obftant quelques Obliga-
cions, Pleggevies, ou Covenances , ou autres Chofes queiques,
fsites jufque au jourduy :
Et, aulTi, Promettons & Jurons, comedeflus, que , durant le
temps q'il ferra Oftage , Nous ne Mettrons ne Souffrerons lcs diz
Oli:ages eftre mis en Prifon ferme, mais le Traiterons Amiable-
ment, par la maniere q'il appartient , a leur Perfonncs & a leur
Eftat.
Et leur Laifferons & Souffrerons franchement aler Esbatre par
noftre RoiaUnc, ou y leur plerra, par le fpace de Deux Jours &
Un Nuyt continuez, en retoumant, fi plus grante Grace ne leur
faifons, en la Citee & Ville, que nous leur Baillerons & Eftabli-
rons en noftre dit Roiaume.
Et leur Gentz & Officers Defarmez Laiflerons & Souffrerons
paidblement venir par devers eux, &y Demourrer & Retourner
ou Royaume de France pailiblement, ianz Arreft ou Deftourberau-
cun,
* Et, fi Nous Faifons ou Sofferons eftre feit le contraire, Nous
volons eftre tenu & repute Parjure, & encourir tiel Blafme &
diffame come Roi facre deuroit encourir en tiel cas.
Don. par Tefmoign. de noftre Grant Seal, a noftre Ville de
Calais, le xxiv Jour d"Oci;obre.
Litera Regis Francix faper Kupella Regi Anglit tradenda ,
cr ejufdem per Dalphinum Confirmatio.
Ann. D. t^ Harles , Ainfne Filz du Roy de France , Duc de Normendie,
1360. ^ Daulphin de Vienne, favoir failons a touz, prefenz & a ve-
nir , que nous avons vcu & diligement avife les Lettres de noftre
trelchere Seigneur & Peie , contcnants la Forme que s'enfuit.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, a tous ceuls, qui
ces prefentes Lettres vertont , Salut.
Savoir faifons que,
Comme par la fourme de !a Paix , nouvellement Faite & Re-
fourmee entre Nous &, noftre trefchere Frere, le Roy d'Engle-
terre , nous li aions Ottroie , Accorde , & Promis a fBailler , De-
livrer, & DelaiiTier la Ville & les Forterelces de la Rochclle,
avec les Appartenances , entre les autres chofes,
Et, pour feurte de ce faire, Li aions Donne noz Lettres en
certaine fourme , & aucuns Oftages ,
Nous, pour plus grant Seurte, Li Avons Promis, & Promet-
tons loyaument en bonne foy , faiz fr.iude & fenz mal engin , que,
dedenz un Moys, a compter du Jour de la Tollains prochein ve-
nant, Nous Baillerons, Deliurerons, & DelailTerons, ou Ferons
Baillier, Deliurer , & Delaiffier a noftre dit Frere d'EngIcterre les
dites Ville, Forterefces, & Appartenances paiiiblement, ou a fon
Mandement ,
Ou que , dedenz un autre Moys , prochein apres enfuivant,
Nous Li Rendrons en Oftage Phelip, noftre trefcher Filz, en la
ViUe it Calais, pour y demourer en Oftage, jufque a tant que
nous aions Baille & Deliure a noftre dit Frere , ou a fon Mande-
tnent, les dites Ville, Forterefces, & Appartenances,
Et, pour ce faire, Obligeons a noftre dit Frere Nous, noz
Hoirs, & touz noz Biens, prefens & a venir, enquelque Lieu
«Jue il foient,
Et Jurons, fur le Corps Jefu Crift Sacre, que les Chofes dcffuf-
dites Ferons & Acomplirons loyaument , toutes oppoiicions &
Contradicions cefTanz.
En Tefmoing de la quele chofe nous avons fait mettrc noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
MiU, CCC. SexanFe.
Et Nous, voulans de tout noftre povoir Enteriner tout ce que
noftre dit Seignur & Pere a Promis & en Covenancie , Promet-
tons loiaulment, & en bonne foy, & avons Jure, & Jurons, fur
le Corps Jefu Crift Sacre, Tenir, Garder, & Acomplir, pour
tant comme il nous touche, & pourra toucher, toutes & chafcu-
ne les Chofes contenues es Lettres cy delTustranfcriptes,& par ia
Forme & Maniere que Compris y eft, fenz Venir ne faire Venir,
pour le temps a venir, en aucune maniere, a l'encontre.
En Tefmoign de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces
Lettres.
Donn. a Bouloigne, le xxvi Jour d'Oaobre, TAn de Grace
Mill, CCC. Se.\ame.
Par Monfire le Duc.
1360.
'Edv. j.
Sttper Captis apttd Poitiers , (^ Obfdibus pro RupelU
deliberanda.
JEhan , par la grace de Dieu , Roy de France , a touz ceulx, qui Ann. D.
ces preientes Lettres verront, Salut. 1360.
Comme, noftre trefcher Frere, le Roy d'Engleterre ait deliure An. 34.
les Prifons, que furent Pris en la Bataille de Poitiers, & leur ait £• 3.
Quitie leure Fois ja foit ce qu'il deuoient demorer, en * Hoftages Ex Au-
pour Nous, devers noftre dit Frere , le quel nous a baillie Dix des togr.
Prifons & Hoftages deffufdis, & les a Leffie partir, frans & de- * vi.
liures de toute Prifon; c'eft altavoir, jSy. *
Fhelip., mjlre Filz, Duc de Tou-
raine ,
yaques de Bofrhon,,
Jehan d^Artoh ^
Le Conte de Vendofmt,
Noz Coufins,
Les Contes,
De Tancarvilk ,
De J-oovJgny y
De Savcerre,
De Sarebruche ,
De Ventadour.,
Le Marefchal Dodeneham ,
Et le Sire d^Aubigny,
Nous aions Promis & Acorde a noftre dit Frere de faire Re-
tourner , en fon Pooir & en fon Royaume , aucuns des diz Pri-
Ibns & Hoftages, ainfi deliurez, pour y tenir Hoftages, tant pour
caufe de la Ville & les Forterefces de la Rochelle , fe nous ne les
auvions Deliurez realement & de fait, & pour les Deux Cens
Mille Efcus d'Or, demourez a Paier des Six Cens Mill Efcus,
que nous devions paier avant noftre Departir de Calais, fe nous
ne les avions paiez a noftre dic Frere, ou a fes Deputez efpeciauls
quant a ce, dedens les Termes & cn la Maniere acordez (ur ce en-
tre Nous & noftre dit Frere ,
Savoir faifons , que noftre Entention n'eft pas , ne ne fli onques ,
que par la Deliurance, que noftre dit Frere a faite, dcs diz Pri-
fons & Oftages, & Quittance de leur Fois, a ce qui les diz Pri-
fons & Oftages , que dovient renir Oftages es cas & en la fourme
delTufdis, ne foicnc tenus de Retourner en dit Oftage, ainfi que
Promis a efte a noftre dit Frere, fe faute auoitj ou en Paiement
dcllufdis,
Ec auffi n'eft pas , ne ne fu onques , noftre Entention , ne auffi
de noftre dit Frere , que , fe il rerournoient ou dit Otlage , que
noftre dit Frere, ne autre, leur peuft riens demander pour caufc
de la Prifon & Foy deffus didies, ne pour autre caufe quelcon-
quesj fors pour la Deliuraiice de la Rochelle, & Paiement des
Efous delTuidis , non fait aus diz termes ;
Aincois, yceulx Deliurance & Paiement perfeis, les dis Oftages
s'en partiroient, & pouoient Franchement Partij-, du Pooir de
noftre dit Frere Frans , Quittes , & Deliures du tout.
Donn. a Boloigne , le xxvi d'06tobre , TAn de Grace Mil.CCC.
SoifTante.
Par le Roi a la Bclacion du Confeil.
Ouitatio Phdippi, Filii Regis Franci<t, tradendi i» Objidem
pro Rupella.
LE Roi a touz, &c. Salutz. Ann. D.
Savoir faifons que , i-^do. '
Come par la forme de la Paix, entreNous &, noftre trefchere An] 34!.
Frere, le Roi de France, il Nous ad Promis de nous bailler & £. ,_
deliurer la Ville, le Chaftel, & les Forterefces de la Rochelle, Uot. d$
avec touz lour Appartenances & Appendances , dedeinz un Mois TraH.
prochein apres noftre Departcment de Calais , que fu le xxv Jour -pacis
d'Octobre darrein palTe, a Tenir paifiblement a noz Heirs, cum
Et^ en C.1S que noftre dit Frereauroit Defailli de Nous bailler Vranc.n.
la Ville, & Chaftcl, & lcs Forterefces de la Rochele, avec leur E.^.m.
Appartenances & Appendances, come dit eft, il Nous doit, de- j.
deinz un Moys enfuant, Rendre, en Oftage, a la Ville de Calais,
noftre trefchere Neveu , Phelip de France, Duc de Turreine,
fon Fitz, a demorer, en Oftage, en la dite Ville de Calais, juf-
que a tant que noftre dit Frere auroit bjille & deliure a Nous , ou
a noz Deputez, le Chaftel, Ville, & Fonerefces de la Rochelle,
& les Appartenances devantdices, come es Lettres, furcefaites,
eft contenu plus au plein ,
Nous Promettons, par noftre Serement , que , fi toft que nous
aurons Refceu les ditz Chaftel, Ville, & ForcerefTes, & Appar-
tenances, comme dit eft, & foions en paifible PofTelTion & Saifi-
ne d'yceux, & ce ferra Venu a noftre Notice, de lors Nous de-
liurerons franchement noftre dit Neveu, pur aler, tout a deliures,
quele part qui Lui plerra, faunz aucun empefchement , & Lui
Qi,iiterons de quaaque nous pourrous demander a Lui par la caufe
avantdite, „
Et
ET ACTA PUBLICA.
Ann.D.
1360.
SJv. 3.
* VI.
i36.
Ecj pur ceo faire, Obligeons Nous a noftredit Frere, Nous,
noz Heirs, & * touz, no2, Biens, prefentx & a venir, queuque
part q'ils foient trovez. ,
Et jurons, fur le Corps Jefu Crift Sacre, que les chofes deffuf-.
dites Ferrons & Accomplirons loialment, toutes Oppoficions &:
Contradidions cellantes.
Don. &c. le xxvi jour d'0(ftobre.
ip
Ann. D.
1360.
An. 34-
E. 3.
Ex Ait-
De Uurgmfibm^ i» Obfides^ tradendis.
Ann. O4
1360.
Edv. J.
Super Recambio Hoflagiorum,
JEhan, parla grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls, qui
ces prefentes Lettres verront , Salut.
Savoir faifons que ou Traiflie de la Paix & Accord, fait le Hui-
tiefme jour de May , darrein pafle , a Bretigny pres de Chartres ,
encre Nous & noftre trefcher Frere, le Koy d Eneleterre, pour
Nous &: Lui, &: pour les AUiez, & Adhereni d'une Part &:
d'autre, eft contenu, par efpecial, un Article, contenans cefte
Fourme ,
17. IteM, accorde efi que, enLieu des diz Ojlages, que neven-
dront a Calats , ou ^ui mourront , ou fe departiront Jenz conge hors
du fouoir du Roy d Evgleterre ., le Roy de France fera Tenu en hail-
ler d'autres de femblable eftat , 0« plus pres que il pourra ejfre fait ,
dedens quatre mois procbains apres ijue le Bailli ci Amiens ou le Mai-
re de Saint Omer en Jera fur ce , par lettres du dit Roj dEngleter-
re , certijie : Et pourra le Roy de Vrance^ a fon Departir de Calais ,
Aniener.) en fa cotnpaignie ., dix des Ofiagcs , tels comme les deux
Roy accorderont ; (^ Joujfira que, du Nomhre des ^arente dejjiis
diz, en demeure jufjues au nomhre de Treute.
Pour quoy Nous, Roy de France delTus dit,
Voulanz le dit Article , en tant come il nous touche , &: come
nous y fomes Tenuz de noftre partie , Tenir , Garder , & Acom-
plir fenT. fraude , & fenz, mal engin ,
Obligeons a ce faire Nous, noz. Hoirs, & noz, Biens, & les
Biens de noT; Hoirs , prefens & a venir , Toute Oppoficion &
Contredit cefTans ,
Et Jurons, fur fainT. Eavangiles, touchees de noftre Main, les
chofes deflusdites Enteriner, Acomplir , & Garder, & non venir
cncontre pnr quelque maniere;
Renunciani a toutes Exceptions de Decepcion , Circumveii-
cion : a touT, Previleges empetrez, & a empecrer : & au Droit di-
fant general Renunciation non Valoir- & a coutes autres, de Faic
'&: de Droit, qui poiirroient eftredites au contraire.
En Tefmoing de la quele chofe nous avons fait feeler ces prefen-
tes Lettres de noftre Seel.
Donne a Calais, le xxiv jour d'0£tobre, Fan de Grace Mil.
CCC. Soixante.
Par le Roy.
Dnplicatur Bologniit, 26 OiHohris.
JEhan, par la gracede Dien, Roy de France, a touz, ceuls, qui Ann.D.
ces prefentes Lettres verront, Salut. 1360.
Savoir faifons que, ou Traidie de la Paix & Accord, fait, le ^''- J+-
Huiciefme jour de May, darrein paffe, a Brecigny presdeChar- ^- ?•
tres, entre Nous &, noftre trefchere Frere, le Roy d'EngIeter- -^* ■''**
rc, pour Nous & Lui, & pour les Alliex, Amis, & Adherens ^'S'''
d unc part & d'autre, eft contenu, par efpecial, un Article cont&.
nans cefte Fourme.
18. IteM, .Accorde ej} que h Roy de France, dedcnz trois tnoys
apres ce que tl fera parti de Calais, rendra a Caljis , ert Oliage,
quatre perjonnes de la Ville de Paris, & deux perfonfus ds chaJcHM
des Vtlles, dont les noms s^enjuivent i ceji ajfavoir ,
De Saint Omer,
ArraT,,
Amiens,
Beauvez ,
Lille,
Douay ,
Tournay ,
Rems,
Chaalons ,
Troies,
Chartres,
Touloufe,
Lyou ,
Oi liens ,
Compiegnc,
Rouen ,
Caen,
Tours,
Bourges ,
Plus foujjifans:. des diiies Vtlles pour l'Accomphffement de cepre-
fent Traiiiie,
Pourquoy Nous, Roy de France deftus dit, voulanzle dit Ar-
ticle, li commc tenuz y fommes, Tenir, Garder, & AcompHr,
fenz fraud & fenz mal engin,a ce faire Obligeons Nous, noi
Hoirs, touz noz Biens, & les Biens de noz Hoirs, prefenz & a
venir, toute Oppofition & Contredit ceffanz,
Et Jurons , fur fainz Evangiles, touchees de noftre Main, les
chofes delTus dites Enteriner, Acomplir, & Garder, & non venir
encontre par quelque maniere,
_ Renuncianz a toutes Excepcions de Decepcion , de Circumven-
cion : a touz Privileges empetrez & a empctrer : & au Droit di-
fant general Renonciacion non valoir , & a toiices autres de Fait
& de Droit , que pourroient eftre dites au contraire.
En Telinoignance de la quele chofe Noiis avons fait matre nof-
tre Seel a ces prefentes Lectres.
Donne a Calais , le xxiv jour d'Odobre , TAn de Grace Mil ,
Trois Cenz., SoilTante.
Par le Roy.
Innovaiur Bolognia, 2.6 Oftobris.
Ann. D.
1360.
Af). 54.
£. 3.
Ro/. de
Tma.
Titcis
etim
Vrnnc.
34. E.3
m. 7.
• VI.
137.
De Recambio fupradi[lo.
EDward , par la grace de Dieu , Roi d'Eng!eterre , Seignur
d'Irlaund & d'Aquicaigne , a touz ceux, qui ces Lettres ver-
ront , Saluz.
Come , par rAcort & Paix finale , faite entre Nous & le Roi
de France, noftre Frere, noftre dit Frere nous ait baille certains
Hoftages Nobles , & nous doie bailler encores certains Hofbges ,
Burgeoi? de plus bones Villes du Roiaume de France, par cercain
foLirme & manere contenue cn dit Accort,
Nous , pour contemplacion de noftre dir Frere , & des ditl
Oftages, Volons, Confentons, & Accordons que les Hoftages,
qiie nous font & lerront baillez par noftre dit Frere , par vertu du
dit Acort, foient & puifTent eftre Refchangez checun An,
Et que, en nous baillantz aufti fouffifanrz., il s'en puiflent aler
ou Roiaumc de France, & partir du dit Hoftage & de noftre
Pouoir , quant il auront efte un An en Hoftage ,
Et auffi ceux , qui vendront en Lieux des Rechangiez, quant
il auront efte un An , puilTent eftre Rechangiez par la manere def-
fufdite.
Et de la fbuffifance de ceux, que ferront fubroguez par le Re-
changement , quant as Nobles Hoftages, ferra en la Confcience ,
PAdvis, & Ordenance de * Nous, ou de noz Deputez, & de
Burgois ferra en la Confcience, Avis, & Ordenance des deulx
Marefchalx de France, que ore font, ou pur ie temps ferront, ou
de l'un d'eaux ,
Et, fi toft q'il nous certifieronc , ou Tun dc eux, par Lettres,
fcalles de leur Sealx, ou de Tun d'eaux, de la dite foufSfance, nous
laifTerons & fouf&erons le dic Rechange , feite par la maniere des-
fjfdite ,
Et le promettons en Parole du Roi, & fouz Obligacion de touz
noz Biens, & de noz Heirs, prefentz & a venir,
Et le jurons , & avons juree , aus Evangiles Tenir , Garder ,
Enteriner, & Acomplir par la manere defTufdite,
Et, li Nous faifons, ou foufftirons, le contrairc, nous volons
eftre Tenu &: Repute pur Parjur , &; encourir tiel Blame come
Roi Sacre deuroit encourir en tiel cas.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ces noz
Letrres Patentes.
Don. a noftre Ville de Calays, le xxivjour d'Octobre, Tan de
gi!aceMilI.CCC.LX.
De particuUribHS Literis , pro qualibet Terra , tradendis.
JEhan, par la grace de Dieu, Roys de France, a touz ceulz, Ann. D.
qui ces Lettres verront, Salut. 1360.
Savoir faifons que, -^'- 34.
Come par la Forme de la Paix , nouvellement Faiifte & Refbr- ^- 5 •
mee encre Nous &, noftre crefcher Frere, le Roy d'Angleterre, ^^ -^'♦-
Nous li aions Accorde & Promis Bailler, Deliurer & DeUiffier, ^^i^-
pour Lui & pour fes Hoirs, a parpccuite, plufeurs Terres, Citez,
& Paiis,
* Nous li Accordons, Promettons, & Jurons loyaument, en * VI.
bonne foy, fanz. fraude, li Bailler, Rendre, & Deliurer, en la 188,
Tradicion des Terres, ou ycelles baillees , fingulieres Lettres pour
chafcunes Terres & Paiis, que nous li devons deliurer, felon la
Teneur des Articles ou Traidie de la didte Paix, faifans mencion
des Terres, Cicez, Concez, & Paiis defTus diz:
Cc Jurons aus fainz Evangeles, couches de noftre.Main, que
ainfi le ferons & acomplirons , fanz contredit.
En Tefmoing de la quelle chofe nous avons faic mettre noftre
Seel a ces Lettres.
Donn. a Calais, le xxiv jour d'0(flobre, TAn de Grace Mill
CCC. Soixante.
Par le Roy.
Ijla Litera duplicatur Bolognia , 24 d:e OBohrit.
Confirmatur per Carolum Frimogenitum , ut fupra.
N. B. Particulares Carta fupramemoratie, Concejfaria, Ratificato-
ria , Confirmatoriie , Executorue, d^c. ciim tot fint numero , lo-
(um hic ?ion habent.
Super Homagiis , non ultra , Regi Francit , fed Regi An-
glix pricjiandis.
JEhan , par la grace de Dieu , Roy de France. Ann. D.
A, noz bien Amez, le; Arcevefoues, Evefques, Abbez, & 1360.
autres Prelaz , les Doiens, Prevos, Chappitres, & Convens, & An. 34.
autres Gens d'Eglife, tant Cathedrauls & Collegiauk, que Con- £. 3.
Ventuals, & autres Regulares, &: Seculiers, 'Ex Ah-
Et a, noz Amez & Feauls, les Dux, Contes, Vicontes, Ba-w^r.
rons, Chivalers, & autres, Nobles & non Nobles, les Maires,
Efchevins, & Jurex, & tout le Commun, noi Subgiez pour cau-
D 3 fe
30
CONVENTIONES, LITER^,
Aun. D. fe de Tcmpoiallte, raiit de Ficz, que d'aun-es chofes, es Villes,
ti6o. Chafteauls, &: Forterefces, & en tout le Paiis, Lieux, & Chaf-
Eilv. 3. telleries , & Seignuries de Calais , de iVIerle , de Sangare , de
Couloigne, de Hames, de Walle, Hc de Oye, & des aurres Lieux,
afHs dedens les Metes contenucs , en noz autres Lettres, faifans
mention du DelailTement, que nous avons fait, des chofes defiTus
dides , a , noftre trelcher Frere , le Roy d'Engleterre , par la four-
ine de ia Paix, faite nouvellement enrre Nous & Lui, Salut.
Sauoir Vous faifons & a chafcun de Vous , comme a lui appar-
tendra, que, par la difte Paix, nous avons DelailTie, a touz jours,
a noftre dit Frere , le Roy d'Engleterre, les diftes Villes, Chaf-
teaux, & Forterelces , Chaftellenes, Terres, & Seignuries, Ho-
riiages, & Vallelages, & leurs Appartenances , pour Lui & pour
les Hoirs, (i comme plus plainement eft contenu en noz. Lettres
lur ce faitesj, a Tenir en Demaine ce clue Nous y
AvioNs EN Demaine, & cn Fie & Obeiflance ce qui en
Fie & en Obeiflancei
Pourquoy Nous vous Mandons & Commandons,& a chafcun
de vous, quc a noftre dit Frere, & a fes Hoirs, FacieT, les Homa-
gcs, Ligeances, & ObeiiTances, que vous nous avies Faites, on
dcuiez Faire, pour les Fiez, Terres, & autres Choles que vous,
& chafcun de vous , avez es Villes , Cliafteauls , Forterefcesj &
cn tout lePaiis, Lieux,ChaftelIeries,&Seignuries & li Obeilhez,
011 a fes Gcns &c Deputez, d'ores-en - avant , comme a Seigneur :
Et nous Vous Quittons , & chafcun de vous , par ces Prefentes
Lettres, & Deliuronsa plain, & Abfolons des diz Homages, Li-
feances, & Obeiflances, que vous nous en duez, Faites & non
'aitcs , Sauf noftre Droit en autres Chofes.
En Tefmoing de la quelle chofe Nous avons fait mettre noftre
Seel a ces Lettres.
Donn. a Bouloigne, le xxvi Jour d'0(ftobre, TAn de Gracc
Mil.CCC. Sexante
Par le Roy.
• VL '^ Pro yoaanne de Britannia^fnper ComitatH de A4onte Forti,
^^9- jnxta Tratlatum Bretigniaci, Ratificatoria.
Ann. D. lEhan, par la grace de Dieu, Roy de France, favoir faifons a
i3"0- J touz, prefens &z a venir, que enlraidie de la Paix & Accort,
•^»- 34- fait le viij jour de May, darrein pafle, a Bretigny pres de Char-
•^- 3- tres, entre Nous &, noftre trcfchicr Frere, lc Roy d'EngIeterre,
I.X Au- pour Nous & Lui, & pour les Alliez, Aniis, & Adherens d'une
fS^. Part &: d'autre, cft contcnu, par cfpecial, un Anicle contenans
cefte Forme.
20. Item, eft accorde ijue, au plus toft que faire fe pourra, de-
dajis tAn prouchain, apres ce que le Roy de Fratne fera parti de
Calais, Motifieur Jehan de Montjort , aura le Conte de Montfort ,
auec toutes fes Appartenajices , en faijant Homage l:ge au Roy de
France, <dr Deuoir <^' Service, en touz. cas , tels come hon ^ loyal
Vajfal lige doit faire a fon Scigneur lige, a caufe de la di£ie Conte;
C^ auffi li Jeront Renduz Jes autres Heritages , qui fe font hors de la
Duchie de Bretaigne , en faifant Homage , ou autre Deuoir aui ap-
fertendra; <^ Je d njeult aucune Chofe Demander en aucuns des He-
ritages , qui Jb?it de la diCle Duchie , hors du Pays de Bretaigiie ,
bonnc & brief Raifon li fera Faite par la Court de France,
Nous , pour Faire & Acomplir , de noftre partie , ce que faire
Devons, fur TArticle deflufdit, Recognoilfons ycelui Article eftre
vray, & que Nous le devons l^enir, Garder, & Acomplir,
Et, a ce faire, Nous Offrons, de noftre partie, dedans le temps,
& par la manicre contenu en dit Article, en cas que le dit fehan
de Montfort vendra devers Nous , faifant a Nous le dit Homma-
ge, Devoir, & Service, & Gardant de fa partie ce qui eft con-
lenue en TArticIe deflufdit.
Et ces chofes Voulons, Ottroions , & Promettons , en bone
foy, Tenir, Garder, & Enteriner, fenz mal engin, fenzfraude,
& fenz contredit.
Et avons Jure, fur le corps Jefu Crift, Tenir, Garder,Faire,
& Acomplir ce, que faire Devons par le dit Article, ienz Faire
ou Vcnir au coniraire en aucune maniere.
Et, que ce foit ferme & eftablc a touz jours, nous avons Fait
mettre noftre Seel a fcs prefentes Lettres.
Donne a Bouloigne, lc xxvi jour d'OAobre, TAn de Grace
MiljCCC. Soixante.
Par le Roy.
J. Math.
Tro Philippo de Navarra , de Reddendis Ei per Regem
Francia jttxta TraB:atum antediclum.
Seignories, Droiz, , Rentes Froujiz. , JurediBions , (^ Lieux quelcon- Afin. D,
ques , que le dit Monjieur Fhilippe, tajit po.r Caufe de lui, come 1360.
four cauje dc fa Feme , ou fes dtz. Adherev , Tindront , ou Doiuent ^'i'^- 3.
Tenir, ou Royaume de France : Et ne leur Fera jamais le Roy de
France Reprochc, Domage , ne Empejcbemcjit pour aucuns Chofes,
fatiles avant ces heures : (^ leur Pardojira toutes ojfenfes ^ mej-
prifcs , du temps pafje , pour Caufe de la Guerre : & fur ce auront
fes Lettres bowies cr fuffijants ; fi qui le dit Motijieur Philippe , ^
fes auant diz. Adherens , Retouruent en fon Homage, ^ ii joiettt
boiis (^ loyauz. Vajfatix.
* Pour quoy Nous, Roy de France deflufdit, » vi
Voulans dc noftre Partie, pour tant que tenuz y fummes, Gar- ipo. *
der, Tenir, & Acompiir les Chofes deUus dites, contenucs en dit
Article , fenz fraude , & fanz mal engin , en non venir encontre
par nous, ne par autre, en quclque maniere,
Obligeons Nous, noz Hoirs, &: touz noz Biens, & les Bicns
de noz Hoirs, prefens & a venir, toute Oppoficion & Contredit
ceflans, a Faire, Tenir, Enteriner, & Acomplir les Chofes def-
fus dites , contenues en dit Article ,
Et jurons, fur le Corps Jefu Crift, Tenir, Garder, Faire, &
Acomplir ce , que faire Devons par le dit Article, fanz taire
ou Venir au contraire en aucune maniere.
£n Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces
prefentes Lettres.
Donn. a Calais, le xxiv Jour d'Odtobre, TAn de Grace Mill,
Troifcentz, Soixante.
Pro Johanne de Chandos , fuper Terris Godefridi de Hare-
court , juxta Traiiattim Bretigniaci , Jibi a Rege conceffis^
fer Regem Franciit cr Delphinum conjirmatoria.
CHa rl e s, Ainfne Filz du Roy de France, Duc de Nor- Ann.D.
mcndie, & Dauphin de Vienne, favoir faifons a touz, pre- 1360.
fens & a venir, que nous avons Vcu & diligement Avifie les Let- ^«- 34-
tres de noftre trefcher Seigneur & Pere, contenants la Fourme ^- 3-
quis'enfuit, Ex Au-
togr.
JEhan, par la Grace dc Dieu, Roy de France, ftvoir faifons a
touz, prefens & a venir, que en Traidies de la Paix, Faite &
Refourmee a Bretigny pres de Chartres, le viij Jour de May, dar-
rein pafle , entre Nous & , noftre trefcher Frere , le Roy d'En-
gleterre, eft contenu rArticle contenants cefte Fourme,
24.. I T E -M , eft Accorde que le Roy d^Engleterre pourra Donncr,
cefte foiz tajit feulcjnent , a qui li flaira, en Hcrttage , toutes les
Terres dr Heritages qui ftirent de Feu Mejjire Godeffroy de Hare~
court , a Tejur du Duc de Normandie , ou d^autre Seigneur , de qui
elles doivent eftre Tenues par Raijbn , parmi les Homages ^ Servi-
ces Ancientiement acouftumez.
Et comme Nous foiens Enfourmee a plain que noftre dit Frere
a donne toutes les Tcrrcs & Forterefces,que le dit FcuGodeffroy
de Harecourt Tenoit en fon vivant, a noftre bien Ame, Jehan
de Chandox, Chivaler & Chambelant de noftre dit Frere, a Te-
nir par Lui, fes Hoirs, & Succcfleurs, & ceuls qui auront Caufe
de Lui , a touz jourz parpetuelment , fi coramc faire le pouoit par
le dit Article,
Nous ( aianz agreable le dit Don de noftre dit Frerel voulons,
& au dit Chivalcr Avons Ottroie, & Ottroions par c^ Lertres, de
Grace efpecial, & de certaine Sciencc, que icelli Chivaler, fes
Hoirs, & Succcfleurs, & ceuls qui auront Caufe de Lui , Aient
& Tiengnent toutes les Tcrres & Heritages du dit Feu Godefiroy
deflus diites , avec leur Appartenances & Appendenccs , & parpe-
tuelment & paifiblement , & fenz Empefchement ou Deftourbier;
pourvcu toute voies que lc dit Chivaler ait Fait a Nous , ou a
noftre Trefchere Ainfne Filz, Charles Duc de Normendie, &
Dauphin de Viennc, ou a ceuls de qui les dites Terres font Te-
nues, 1'Omage ou autres chofes que les dites Chofes doivent.
Si donnons en Mandement a Bailli de Conftantin , & a touz les
Jufticers de noftrc Royaume, oua leurs Lieuxtenants , prefens &
a venir, & a Chafcun d'euls, ficome a Lui Appartendra, que, fi
toft qu il leur apperra que le dit fehan aura Fait rOmage ou Servi-
ce deflufdit, il Metent, ou fon Procureur pour Lui, en PolTefllon
& Saifine de la dite Terre, & le Facent & Laiflent, & fes Heirs,
& Succcfleurs, Joir & Ufer paifiblcment & parpetuelment d'icel-
les-
Et, que ce foit fermc & cftablc a touz joura, nous avons faic
mectrc noftrc Seel a ces prefcntcs Lettresi fauf cn autres chofes
noftre Droit, & en toutes i'autrui.
Donne a . . . le xxiv Jour d^Odobre, FAn de Grace Mill, CCC.
Sexante.
Ann.D. TEhan, par la grace de Dieu, Roy de Francc, a touz cculs, qui * Et nous (voulanz, de tout noftre pouoir, Entcriner & A- # yj
1360. J ces preientes Lettres verront , Salut. _ complir tout ce, que noftre dit Seigncur ,& Pcrc a Promis & '
Couvenancie ) Promettons loiaument , & en bonne foy , & " '
Avons Jure, & Jurons, fur le Corps Jefu Crift Sacre, Tenir,
Garder, & Acomplir , pour tant comme il nous touchc , &
pourra toucher, toutes & chafcune les Chofes contenues es Let-
tres ci delTus dcfcriptes, & par la Fourme & Maniere qui compris
y eft, fenz vcnir, ne faire venir, pour le temps a venir, en aucu-
ne maniere, a rencontre.
En Tefmoignance de ce Nous avons ftit mettre noftre Seel.
Donne a Bouloi^nc, le xxvi Jour d'Od:obre, TAn de Grace
Mill, Troifcentz, Sexante.
Par Monfire le Duc.
Collon. efi fait.
Pr$
An. 34. Savoir faifons a touz, prcfens & a venir, que cn Traiclie de la
£. 3. Paix & Accort, faifte le viij jour dc May, darrein pafl"e, a Breri-
J.X Ait- gny prcs de Chartres, entre Nous & noftre trefcher Frere, le
togr. Roy d'AngIeterre, pour Nous & Lui, & pour les Alliez, Amis,
& Adherens , d'une Part & d'autrc , eft contenu, par efpecial,
un Article contenans cefte Fourme ,
Il^EM, fae /; diz Roys de France Rer.dra, ^ Fera Rendre ^
Reftahltr de Fait, a Monfeur Philippe de Navarre, dr a touzfes
Adherens, en appert , ou pluftoft que l'on pourra,Janz malcngin,
& au plus tard dedans tin An, prochicnne apres que le Roy de Fran-
ce fera partiz de Calais, toutes les VilleSy Chaftiaux, Forterejcef,
ET ACTA PUBLICA,
Ann. D.
1360.
I.Jv. 3.
Pro Bamitis CT Adhcremibm.
Ann. D. TEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, favoir faifons a
1360. J touz, prefens & a venir, que, ou Traidie de Paix & Accord,
jin. 54, fait le viij jour de May, darrein paffe, a Bretigny pres de Char-
■E- ?• tres, entrc Nous &, noflre trefcher Frere, le Roy d'Engleterre ,
Xx Au- pour Nous & pour Lui, & pour les Alliez,, Amis, &: Adherens
'"£''• d'une part & d'autre, font contenuz, par efpecial, Deux Articles,
d'ont la Teneur ci pies s'enfuic,
* VI.
192.
7.'^. ItEM, efi accorde que nul Homme , ve Paiis, qui ait efle
tn FOheiJfance Wune Tartie , (^ vendra , par cefi Accord, a l'Ob-
eijfance de Vautre Partie, ne foit ejnpefchie pour choje faite en temps
fajfe.
26. IteM, efi accorde que les Terres dcs Banjtiz e^ Adberevs ,
dc Pune Partie <df de fautre, dr "ujft d^s EgUfes de Pun Royaume
c5- de tautre.^i^ que touz. ceuls qui jont Defljeritez ou Oftez ae leurs
Terres ou Heritagcs , ou Chargiez d^aucujie Penfion, Taille, ou Re-
devance, ou autrement greues , en quelque manierc que ce foit , four
caufe de cefie Guerre , Joie?it Refiitues entierement en mefme le Droit
d>- PoJfeJJion , qu^il eurent devant la Gucrre comenciee :
Et que toutes matiieres de Forfadures , Trefpas , (^ Mefprifons ,
faiz par eulz, ou aucun d'euls, en mojen temps , joient du tout Par-
donnes :
Et que ces chojes foient faites au phts tofi que fen pourra bonne-
ment, <^ , au plufiardj dedenz uu An, prochain apres que le Roy
fera parti de Calais ;
Excepte ce qui efi dit en rArtich de Calais , de Merch, ^ des
autres Licux nomviez ou dit Article :
Excepte aujfi le Viconte de Pronfac , c^ Monfire Jehan de Ga-
lard; les quelles ne fer07it point compris en cefi Article, mais de-
mourront les Biens & Heritages en PEfiat, qu'il efioient par avant
cefi prefent Traiiiie.
Pour quoi Nous , Roy de France deflufdit ,
Voulanz, de noftre Partie, les Chofes deluis diftes, contenues
es Deux Articles deffufdiz, Tenir, Garder, & Acomplir, fenz
faire aucune Chofe au contraire, & fenz mal engin,
A ce feire Obligeons Nous , noz Hoirs, & noz Biens , & les
Biens de noz Hoirs, prefens & a venir, tout Contredit ou Oppo-
ficion cedant.
Et des maintenant QLiittons , Remettons , &c Pardonnons , a
to^iz Jours, de Grace efpecial, de certaine Sciencc & Audorite
Royal, a touz ceuls de noftre Royaume, & noz Subgiez, toute
Peine, Offenfe, & Amende, Criminelle ou Civille, qu'il pour-
roient avoir encouru envers Nous , pour avoir efte de la Partie de
noftre dit Frere, &c \es Reftabliflons a leurs Rennomees, leurs
Bicns, empefchez pour le fait ou occafion de la Guerre;
Excepte les Fruiz & Arrerages , leves par ceuls des Terres &
Heritages , les quels ne feronc point Reftabli ; &c auffi tout ce qui
eft excepte ci deffus.
Et en Promettons a bailler nai. Lettres Ouvertes, les meilleurs
que Ton pourra, a touz ceuls qui Nous en requerront, & le Fe-
rons folennelment publier la ou mefter fera ,
Et Jurons , fur le Corps Jefu Crift , Tenir , Garder , Faire ,' &
Acomplir ce que faire dcLions par les diz. Articles , fenz faire ou
venir au contraire cn aucune maniere.
Et, que ce foit Ferme & Eftable a touz Jours, Nous avons
fait mettre noftre Seel a ces prefentes Lettres.
* Donne a Calais, le xxiv Jour d'Odlobre, TAn de Grace Mil,
CCC. Soixante.
Par le Roy.
Duplicatur Bolognia , vicefmo fexto die Oiiobris.
Confmilis Litera Regis Anglia datur Calefii , vicefmo quarto die
Oiiobris.
Sftper Franchefiis Stftdentitim.
Ann. D. jEhan? par 'a Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls,
1 260. J *3U' ^^^ ■> prcfentes Letttes verront , Saluc.
An. 24. Savoir faiibns que en la Paix , Faite nouvellement entre Nous
f . ^. " & noftre trefcheir Frere, le Roy d'EngIeterre , les Royaumes &
Ex Au- Subgiez de Tun & de Tautre, eft contenu, entre les autres, un
togr. Article contenants cefte Fourme,
35. It E M, que touz les Subgiez des diz Rojs, qui voudront Efiu-
dier es Eftudes <^~ Univerfites des Royaumes de France (^ d'Engle-
terre , foyront dcs Previleges <^ Libertez des diiles Efiudes ^
Univerfites. tout aujfi comme il pouoioit faire avant ces prejentes
Guerres , & comme il fojit a prejent.
Lequel Article Nous, Roy de France deffufdit, Voulons, Ra-
tiffions , & Confermons , & le Prometons loiaument Tenir 6c
Garder fenz Riens faire au contraire de noftre Partie,
Et ainci le Jurons , fur Sains Euvangiles , touchees de noftre
Main.
En Tefmoign de la quele chofe Nous avons fait mettre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Donne a Calais , le xxiv Jour d'0£t:obre , TAn de Grace Mil ,
CCC. Soixante.
Par le Roy.
Duplicatur Bolognia , vicefimo fexto die 0{iobrit,
Ann. D,
i^jtio.
OMod Collationcs Beneficiorttr» , facln hirtc inde , Guerra du-
rante , teneantur , & Frutlus pcrcepti tjuitentnr.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roys de France, a touz ceuls, -^»- 34-
qui ces Lettres vcrront, Salut. E. 3.
Savoir failbns que en Traidtie de Pai^c , Faite & Refourmee ^^' ■^'*'
nouvellcment entre Nous & , noftre trefchere Frere , le Roy d'En- '"i*"*
gleterre, eft contenu un Article, dont la Teneur s'enfuit,
I T E M , Accorde efi quc les Collacions e^ Provifions , faitcs d^une
Partie c^ d'autre, des Benefices, vacans ta^it comme le Guerre a.
dure, tieignent (^ Joient Valables : & qi/e lcs Fruiz, TJfues , (^
Pourquoi Nous, Roy de France deffufdit ( Voulans le dit Ar-
ticle, de noftre Partie, Tenir, Garder, & Acomplir) Voulons,
Conlentons, & Ottroions, en tant comme en Nous eft, les dites
Collacions &: Provifions, faites d'une Partie & d'autre, des diz
Benefices Vacans tant comme la Guerre a dure, tieignent & foient
valables ; & que les Fruiz , Yfliies , & Revenues receues & levees
de queiconques Benefices , & autres Choies Temperauls quelcon-
ques, foient Quites, d'une Part & d'autre, felon la Teneur du dit
Article,
Et le Promettons & Jurons fur Sains Euvangiles ainfi Tenir &
Garder, en tant comme en nous eft, & comme Nous y fommes
Tenus.
En Tefmoign de la quelle chofe Nous avons faic mettre noftre
Seel a ces preferites Lettres.
Donn. a Calais, le xxiv Jour d'Octobre, TAn de Grace MiJ,
Troifcentz, Soixante.
Par le Roy.
Duplicatur Bolognite , vicefimo fexto die Odobris.
Confimilis Litera Regis Anglia Dat. Calefii vicefimo quarto die
Oiiobris.
* De Pojfeffionibus Ecclefi,t Refiituendis.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France, favoir failbnsa
touz, prefens & a venir, que,
Comme par achaifon des Guerres, qui ont long temps dure en-
tre Nous & noz Predeceffeurs, d'unePart, &, noftre n efchere
Frere, le Roy d'Engleterre d'autre Part, plufieurs Biens, Poffef-
fions, Rentes & Revenues, Appartenances, en noftre Royaume,
aus Genz d'EgIife ( c'eft aflavoir ) Prelaz , Abbez , Convens ,
Prieurs, & autres Colleges, & Singuliers Perfonnes du Royaume
d'EngIecerre, & auffi es Terres que Nous tenons, & en celfes que
noftre dit Frere d'Engleterre Nous doit baillier & delaiiTier par
I'Accord & la Paix , taite entre Nous & Lui , aient efte Pnies &:
Occupees par Nous, ou par noz Genz, & Subgiez, & encores
foient Detenues,
Nous , pour Honneur & Reverence de Dieu & de Sainte Egli-
fe , & pour ce que le Service Dieu ne foit Appeticie ou Diminue ,
Avons Accordee, Voulu, & Ottroye, Accordons, Voulons, &
Ottroyons que a toutes Genz de Sainte Eglife, de quelque Eftac
que il foient, Arcevefques, Evefques, Abbez, Convenz, Prieurs,
Chapitres, tant Cathedraux que autres CoUegiaux, tant Religieux
que Seculicrs, & a Perfonnes Singuliers, dc quelconque Condi-
cion que il foient, leurs diz Biens, Poffeffions, Rentes, Reve-
nues, & a Chafcun d'euls, (i comme a lui appartendra, foienc
Rendues, Delivrees, & Delaiffices entierement & paifiblement,
Et Promettons, en bonne foy, les leur Rcndve, Deliurer, &
Delaiflier, ou faire Rendre, Deliurer, & Delaiffier entierement,
en la maniere deffufdite;
Ainfi toute voyes que les dites Gentz d'EgIife , & leurs Succef.
feurs, foient Tenuz a Prier, & en Priant Dieu devotement, pour
noftrc Salut & Profperite , Efpirituel & Temporel ,
Mandanz & Commandanz, par ces prefentes Lettres, a touz
noz Feauls Officers & Subgiez, & Requeranz touz autres, que
les Procureurs, Meffa^es, & Atournez des dites Genz d'EgIiie,
& de Chafcunes d'icelles ( les quels nous Prenons & Metoiis en
noftre fauf & feur Conduit) laiflent Palfer & Repafler, Sejour-
ner & Demourer, Aler & Retourner, la ou meitier fera , & il
leur plaira, & a Chafcun d'euls , pour la pourfuite de la Belbigne
devant dite, en tout, ou en Partie, fenz Contrcdit, Arreft, ou
autre Empelchement.
En Telmoin de la quele chofe Nous avons feit mettre noftre
Seel a ces prefcntes Lettres.
Donne a Bouloigne, le xxvi Jour d'0£tobre,' TAn de Grace
Mil, CCC. Soixance.
Par le Roy.
Confmilis Litera Regis Angliie Dat. Calefii vicefimo juarto Jie
Oilobris.
* VI:
293.
Ann. D;
1360.
An. 34.
£. 3.
£.v Au^
togr.
^uod
3*
CONVENTIONES, LITfiRyE,
'Vnn. D.
1560.
Bdv. 3.
jln. 34..
I. i.
« VI.
194.
C)«Oi/ »;i5)/7 co«/r<? Pacem procurahit , Litera Regis Francia,
~^ C^ ejtifdem per DalphinHm Confirmatio.
CHarles, Ainfne Filz du Roy de Francc, Dlic de Normandie,
& D.ilphin de Vienne, favoir faifons a touz, que nous Avons
veu & diligennent avife les Lettres de noftre trefcher Seigneur 6c
Pere, contenants la Forme qui s'enfuit,
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de Francc, a toui ceux, qui
ces prefentes Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que ou Traidtie de la Paix, Faite nouvellement
entre Nous &, noftre trefcher Frere, le Roy d'Engleterre, les
Royaumes & Subgez, de Tun & de Tautre, eft contenu un Article
fuz cefteForme,
59. I T E M , efi Accorde que nul des Royf ne Procurera, «e Fera
Trocurer , far lui , ne par autre, que aucunes Nouvelletez, ou Griefs
fe facent par VEglifi de Rome, ou par autre de Sainte Eglife, quel-
co^iques ilfoient , co?itre ce pre/ent Traiilie, fur aucuns des dix Roys ,
leurs Coadpiteurs , Adherejiz,, ou Alliez, ijuelcotifues :l foient , ne
fur leurs Terres , ne de leurs Subgez,, pour achaijon de fa Gurrre,
xe pour autre caufe, ne pour Servkes que li diz. Coadjuteurs ou Al-
liez aiejJ faiz aux diz, Roys , ou a aucun d'eulx ; &, fe '.:ofire d:t
Saint Pere, ou * autres, le vouloient faire, les deux Roys le defiour-
heront, fehn ce i^u^ilpourront ho^mement , fanz. mal engin.
Pourquoi Nous, Roy de France deflufdit,
Voulenz Tenir , Garder, & Accomplir, de noftre Partie, TAr-
ticle defiTufdit, & les deffufdittes, contenues en icellui,
Promettons loialment , en bonne foy , fanx fraude & lanz mal
cngin, que ycelles Garderons, Tcndrons, & Acomplirons, toute
Oppolkion & Contradicion ceflans,
Et Jurons, fur le Corps Jefu Crift, que ainfi lc ferons, & ne
ferons, ne Procurerons, par Nous, ou par autrc, aucunc Chofe
au Contraire, ne Confentirons eftre fait.
En Tefmoing de la qudle chofe Nous Avons fait mettrc no-
ftre Seel a ces prefentes Lettres.
. Donnc a Bouloigne, le xxvi Jour d^Odobre, TAn de GraceMil,
CCC. Sexante.
ne Partie de fes ditz Damages, la dite Somme de xv M. Efcus, en Ahti. D;
cas ci defouz efclarciz, avons *franchement Quittee, Tranfporte, 1360.
& Donnee , Quitons, & Tranfportons , & Donons, par ccs pre- ^d-v. j.
fentz Lettres, a noftre dit Coufine, pour ent Fere & Ordeigner * VI.
tout a fa pleine volente , come de la propre chofe , les quels nous , ipf.
en cas dcvantdit , Quitons de lour Foiz, & quelconques Lettres
Obligatoires, Faites pour celt caufe fur quelconque forme de paro-
le que ce foit,
Les queles Nous AnuUons & Mettons de tout a nient , & vou-
lons q'eles foient Renduz a noftrc dite Coufine , & en Quitons
dcfmaintenant tous ceux, a qui Aquitance en appartient , ou puet
appartenir,
Et, avec ceo, Voulons, Ordenons, & Mandonsau dit Nico-
le quc il Contraigne le dit Jaque Wyn, avant q'il partc dc Prifon,
& famblablement fes Hoftages & Plaiges , a Rendre , Bailler , &
Delivrer a noftre dite Coulyne tous les Hoftages , Plaiges, & Let-
tres Obligatoires, qu'il a pour la Somme des diz vii. M. Efcus, &
i quiter les diz Hoftages & Plaiges de leurs Foiz , & parmy ce,
& non autrement , que yceux , Plaiges & Oftagp du dit Jaque
Wync, cntrent, avant tcu:e enure , en noftre Paiement d'icelle
Somme , & s'en obligent envers Ncus , en noftre privc noun , a la
nous paier & rendre, Rcaulment & de fait, ou a noz Comtnis a
Bruges, dedains Noel prcchein venant,
Et , fe les diz Plaiges & Hoftages ne font aflez fouffifantT, d'icel-
le Somme paier, que ncftre ditc Coufine baille autres foufBfantZ
Hoftages & Plaigcs , ou Lettres Obligatoires , pour quoi Nous
peuflbns eftre en feurtc de la Paie d'icellc Somme,
Et, fe, par aucune aventure, icelli Jaqe Wyne en eftoit paie,
nousdononsen mandement, parces Lettrcs, au dit Meilire Ni-
chol, que il Contraigne Lui, & fes dirz. Plaiges & Hoftages, a
Nous Rendre icclle Somme ,
En qel cas noftre dite Coufine & les ditz Obligez en demour-
roient Quire cnvers Nous ,
Toutestbifz. eft noftre Voluntc & Entcncion que, avant ceo que
noz prcfentes Lettres aient aucun efFcft , que nuUe Quitance , ne
Lettrc Obligatoirc, nc foit Faite ou Rendue a noftre dite Coufine
fur les ditz xv. Mill Efcuz, nc a fes Plciges par cclle caufe, jufque
a tant que nous ciens tiele Seurtc de noftre dite Couiinc, ou du dic
Jaqc Wyn, t::nt de Lcttrcs, que de Oftages,pur Sept Mill Efcutz
paier a Bruges a ia Noel prochein venant , que nous doit fbuffire.
Dcn. a Calais, par Telinoign. de noftre Grant Seal, le xxvi de
Odobr.
Et Nous,
Vo jlans , de tout noftre pouoir , Enteriner & Acomplir tout ce
que noftre dit Seigneur & Pere a Promis & Covenancie ,
Promettons loyalment en bonne foy , & avons Jure , & Jurons ,
fur lc Corps Jcfu Crift Sacre, Tenir, Garder, & Acomplir, en
tant comme il nous touche, & pourra toucher, tout & chafcune
les Chofes contenucs es Lettres ci defTus tranfcriptes, & par la For-
me & Maniere que Comprisy cft, lanz Venir, ne faire Venir,
pour le temps a venir, en aucune maniere, a rencontre.
Donn. a Bouloigne, le xxvijour d'Odobre, TAn de Grace Mil,
CCC. Sexante.
Par Monfire le Duc.
CoUacon. efi faiiie.
Pro Comitijfa Flandria , de Conventionibus , (^ de Indem-
fnitate.
Ann. D. T E Roi a touz ceuz, &c. Salut.
1560. '-* Come nous euitions pieca Donne a, noftre Trcfchere &
An. 34. Trefamce Coufine, la Counteffe de Fiandres, de Nevers, & dc
Z. j. Rechlin, certaines AfTeurances, &, par efpecial, li euffions Ot-
K«f. €»- tric, de Gracc cfpecial, q'elle peuft Retraire fa Perfone,fes Gentz,
hf. 34. & fes Biens, en fes Chaftcaux & Villes de Clameci & de Druye,
£. 3. fuft Gucrrc, Paiz, ou Trieuue , entre Nous & les Francois,
p. I. Les quels Villcs & Chafteaux nous, pour Amour de noftre dirc
ro. I. Coufine, & pour la Confervacion & Seurte de fa Pcrfbnc & de
Biens , de fes Gentz & dc lcurs Biens , Preifines & Meifmes cn
noftre fauf Conduit & Garde eipccial ,
Et, d'abondant, apres ces chofes, nous euflions Donnc, jufques
aus Trois Anz, Pati &c Souffrance dc Guerrc a elle , & a tout fon
Paiis de la Conte de Nivers , de la Baronie de Doufzi ( oue qucl
Paiis font affis les diz Chafteaux & Villcs de Druic & de Clame-
ci) par paiant a Nous la Somme de xxx. M. Efcus , la quele dc-
voit retourner a la Sommc de Quinze Mill Efcus, en cas que, ce
pcndant, Pais fcrroit cntre Nous & noftre trefcher & trcfame
jFrere de France ,
Et fur ceo foient Baillcz a noz Gentz, pour Nous, certaines
Hoftages, Pbiges, & Lettres Obligatoirs,
Et nous foions Enformesfouffifantmcnt, par Chivalers & autres
de noz Gcntz, que, non contrcftant toutes ces chofes, Jaque Wy-
ne & plufures autrcs de noftre Partie ont depuis ceo Pris & Pillee
la ditte Ville de Clameci , & moult Domagc noftre ditte Coufine
& fes Subgitz,
Pour la quele chofc, noftre Ame & Feal Chivaler, Nichol de
Tamworth tient Prifonier a Regennes le dit Jaque Wync, ficome
noftre dit Chivaler Nous a dit & raporte,
Et Nous avons entendu que les Subgitz de noftre dit Coufinc ,
desditPaiis, doient au ditjaque Wyne, par certain Accort fait
entre eux, la Somme dc vii M. Efcus , demorant a paicr de plus
grant Sommc, dont le dit Jaque Wyne a certaines Hoftages, Plai-
ges, & Lettres Obligatoires ,
Sachent touz quc Nous , de grace efpccial , & pur confidera-
Cion de ces chofes, voulans Defdomager noflre ditte Coufined'u-
Oftitatio Comitis de Salehrttche , f.v mminatione Regis
Francite.
LE Roi a touz ceulx &c. Saluz.
Come, ou Traidfie du Paix & Accort, fait a Bretignyde- Ann. Di
vant Chartres , entreNous& Roi dc France , noftrc Frcre ait, 1360.
efte accordc qui lc Roi de France, aprcs fa Deliurance , purra a- ■'*»• 34.
mefner, avec Lui franchement , diz Prifoners, tick come il Lui E.3. Rot:
plerra, deliares de tout Oftagc & de toute Prifone, fanz cc quc lc de TraH.
Roi d'Englcterrc , ou autre, leur puifTe aucune chofe demandcr pur Ptcis
caufc de Oftagc & de leur dit Prife ,
Savoir faifons que lc Conte de Salebruche eft Un de defTufdites
diz Prifoncrs, qui a efte nommez par lc dit Roi de France,noftre
Frerc, pur partir de Calais, & aler avec lui.
Par quoi Nous Deliurons & Quitons le dit Conte de fa Foy, &
de toutc Prifonne & Oftage,
Non obftant quc le dit Conte ait mys fbn Scal es Lettres;ObIi-
gatoires , que nous avons es Oftagcs , qui par lle dit Traitie doi-
vent pafTcr cn Englcterrci la quelc chofe nous nc voulons qui lui
tournc, ou puiffe tourner, a aucune prejudicc; mais iious pleft, &
voulons , que , fanz empefchementz aucun , il s'en puifle aler fian-
chemcnt, quclquc part, que lui plerra.
Donn. &c. le xxviii Jour d'Odtobre.
cum
Trimc.
34. £. j:
m. j.
De Burgenfibus , in Ohfides venturis, curialiter traElandis.
LE Roy &c. a touz cculz, que ces Lettres verront, SaluZ.
Come, nofire Frcre, le Roi de France , entrc les Hofta-
ges, Nous aift Promift a ci Envoicr en Engleterrc cn Hoftagc
Deux Bourgois de la Ville de Beauves , dcdenz Trois Mois apres
fbn depanir de Calais,
II nous pleft , & voulons , quc les Deux Bourgois de la dite Vil-
le, qui ferront ordenes a tcnir le dit Hoftage, ne puifTent cftrePris,
ne Arreftesleurs Corps, ou leurs Biens, pur quelconqes Chofesou
Caufedu temps pafle,
Et Ics Prcnons & Mettons , & chafcun par foy, en noftre feur
& fauf Conduit,
Et Mandons, par ces prefentes, a tous Capitains & Gardes de
Villes & dc FortcrefTes , & a tous noz autres Otficicrs & Subgiez,
que les diz ii. Bourgois , & chafcun d'eulz , avec leurs Biens &
Gents, Laiflcnt & Sueftrent Aler, Vcnir, Demourer, Sejourner,
PafTer, & RepafTer, par Mer & par Terre, franchement & paifi-
blement, & leur preftent feur & fauf Conduit, fe ilz cn ont be-
Et volons quc de ccs prcfcntes Lettres fe puifTent aider les diz ii.
Bourgois de Beauves, qui ferront nommez & deiclairies par lesLec-
tres de Jehan, par la Grace de Dieu, Evefque de Beauves.
Don. en noftie Ville de Calais, le xxviii Jour d Odtobrc.
Covmiffi»
• VI.
296.
Ann.D.
1360.
An. 34.
£. J.
Ro/. C*-"
uf 34. ■
f. J.
/>. 2.
m. 3«
Coimnijjio ad Fortalitia liberanda.
EDward, &c. a touz Capitains, Caftellains, Coneftables, Gar-
deins des Forterefces , & d autres Lieux Fermes , & touz.
autres noz Subgitz , & de noftre Amilte , elteantz, es Panies de
Champaigne, deBrie, de Niyernois, d'Aucerrois, MulTien, Baus,
& en Wenqueufin le Franceois, as queux ces Lcttres vcrront, Sa-
lutz.
Savoir voiis faifbns que,
Come, par la Paix finale & perpetuele, Accordee, Faite, &Af-
. ferme aCalais, entre noiT:re trelchere Frere, le Roi de France &
Nous, foit Aitentu que nous ferronsLiverer, de fait, a noIVre Fre-
re , Du a ceulx qui a ce ferront Deputex eipecialment depar Lui ,
les Chaftealx & Forterefccs, occupees & detenuz a caufe de Guer-
re, & contre les Trieues darreiu priles , par noz, Subgiiz, ou au-
tres depar nous , queux qui cculx foient , en les Parties devantdites ,
entre cy & la Chandeleure pretchein venant ,
Excep-ez les Chafteaulx & Forterelces ou Paiis de Bretaigne , &
toutes lcs autres Paiis & Licux qui demourront a nous a caufe de la
dite Pai.^c,
Nous,
VeuUantz la dite Paix en toutes chofes Tenir & Garder , ficome
bien devions par noftre Seremcnt , qe nous avons fait iur le Corps
Jefu Chrilt Sacre, & les Saintz Evangiles, en tant corae a nous
touche,
Ec confientz de Sens, Loialte,& Defcrecion de noz, chere &
foialz., William Graunfon. & Nicol de Tamworth, Chivalers,
Les avons allignez,, & cnelcun d'eulx eipecialmentDeputez, d'a-
ler parfonelement , ou par autres, ou Tun d'eux a ce Deputez, du
Chaftiel a Chaltiel , ou autres Forterefces, es Paities devantdites,
que par noz Subgiez ou autremenc depar Nous fonc occupeesic'ell
allavoir ,
ET ACTA PUBLICA.
Boiirferon^
La Rocbe ,
Blotiieros ,
Villers,
35
Montewptiy y
Beauvoirs ,
Beau^
Voderon ,
Ann. D,
1
ijfSx.
En Champaig}ie ,
En Brie^
Burfurdjiir Mar7te ^
yamville fur Marne ^
Biurt en Cioampaigiie,
Ouchie ,
Gine fur Saint la Mote de Trief-
riu^
Brugelemois ea Nyvernois ,
Corvaller,
Guellotis ,
Aulefy,
Vdliers,
Et Mo?it Epiiy,
En Auncerrois ,
Et e» Bourgoigne ,
Regennes ,
Leigny,
Malicorne ,
Et la Mote de Chau/oie,
Et toutz, Forterefcesj Occupees & Detenucz.
Eh Bourgoig?!:
Et en Aumerrois y
E« Aurelenois ,
Et en Gaflenois ,
* Chafiel Neuffur Loire,
Et Marne au Bois ,
Et touces les Forterefces , Occupees & Empefchez
En Orlenois;
En Gaftenois,
En Mujfen ,
En Beaux,
Et en Wenquefyn le Francois def-
fufdit^.
Et de les Voider & faire Voider de ceulx qui les occupent,
Et des melmes les Chafteaulx & Forterefces Entrer & Seiler en
noftre Noun ,
Et, cefait, les Delivrer a noftre dit Frere, ou a ces Deputez
avantditz, a Avoir & Tenir fanz empefchement de nuUi,
Et de Reftreindre & punir touz ceux q'ils troveront Rebeaux ou
Contrairs a leur Mandementz en celle Partie,
Et, pur ce, vous Mandon3&Commandons,furPeine dequant-
que vous purrez forfaire devers Nous , & d'eltre Banniz hors de
noftre Roialme a touz jours, que as dit, Willinm & Nichole, ou
a chefcun d^eul.^c, en toutes les dites choles Faire & Accomplir, en
la Forme avantdite , foez Obeiffantz , Entendantz , & Confeillantz
a touces les Foiz que meftier ferra , & ils vous enchargeronc depar
Nous, aufi que aetaute ne foit pas troue, de noftre Part, fur TAc-
cort & noftre Serement avantditz.
Don. a noltre Villc de Calais, le xxviij. Jour d^Ofcobre, TAnde
GraceMilj Troifcentz, Sexantc.
Semblablement font AHignez Monfieur Thomas Fogg & Mon-
fieur Tliotnas Cann, pur Delivrer les Forterefces fouzefcriptes •
c'eftafrauoir, '
En Tynirnoys,
Chaftel Neuf,
Beamont le Chatif,
Nogent le Rotrou,
Et la Forte de Ville Neviffe,
en
Et toutes les aucres Forterefces , Occupees & Empefchees
France, & ou Paiis de Parche, du Chartein, & de Drovais.
Item, femblablement , font Aftignez le Sire de Pomers, Mon-
fieur Berard de la Bret, & Monlieur Arnaud de la Bret, pur Dcli-
vrerles Forcerefces foufefcriptesi c'eft affavoir.
En Berry ,
Et en Bourhonnois ,
Les Forterejces de Brifancois ,
De Saint Torete,
La Pringne,
ChabrieK,,
Efpunel ,
Bcanien ,
levt. 111. P. II.
Bryancc,
Majeres ,
VAhbeye d'Everlac^
Thos,
Bruel,
Ameron,
Verfon ,
Maufay^
Et toutes autres Forterefces, Occupees en Berry & en BouxbO'»
nois, pur la dite caufe,
Et toutes les Forterefces tenuez & occupes es Parties d'Auver-
gne devant & apres les Trieues ,
En Touraine , '
Lille, Bouchart,
La Roche de Panfey,
Puy,
Milicrs ,
Raonlet ,
Pierregu,
Occupees puis & contre les Trieucs,
Verres de Defrubay,
Le Plciffers,
Amon ,
Langeie ,
Ofem,
Paluau ,
Ec coutes les auCres Forcerefces, Prifes & Occupees es Partiesj
D" Auvergne ,
De Bourbonnois ,
De Mafon,
De Lyon,
De Berry,
De Tourrem,
Pur les caufes defTudites.
Item , femblablement, font AHigncz Monfieur Amory de FoC-
fat & Monlieur Elys de Pomers, purDeliurer les Forcerefces fufsc-
cripcesj c'eft aflavoir,
Es Parties de Pierregort,
* Caourfm, & Ageiioys.
Item, femblablement , font AdigneZ le Capital de Buch &leSi-
re de Mountferant , pur Deliurer les Forterelces es Parcies delouz
ezcriptz; Ceft aflavoir,
En Normandie ,
En Anjou ,
Et ou Mayne ,
Les Forterefces de Donfronc,
• VI.
apS.
En Paffas,
Nevyn ,
Mirebel fur Loir ,
Et la Tuur de Villers ,
Saint IVaft,
Le Bois,
Domayne ,
Coitde fiir Noir Eaue,
Et une aucre Forcerefce appelle Mefle,
Frijfenoi ,
Le Vifconte de Plejfeis,
Buret ,
La Rochele dire,
Le Port Jouleyn ,
La Flefhe Willie ,
Viez, ,
Pajfuant ,
Roujfdilees ,
Tinchebray ,
Attullers,
Le Neuf Boure,
La Forte Frijnel ,
La Roc/:e Derival,
Le Morle Raoul,
La Tour de Saint Cloriftofle ,
Villcrais ,
Hujfn ,
Hunfleu,
Et coutes les autres Forcerefces, Occupees a caufe de la Guerre,
En Normandie,
En AnjOu ,
Et ou Maine,
Ec ailleurs par couc le Roialme de France.
Item, femblablemenc , eft Alligne Monfieur Thomas de Ho-
land , Conte de Kenr , pur Deliurer toutes les Forterefces , Occu-
pees & Empefchees en coute Normandie ,
Anjou,
Maine ,
Et ailleurs parmy touce lc Roialme dc France.
Pro Dtice Burgundia , de DHodecim Millibus Multonum ,
fropter Damna , contra Treugas illata , pardonatii,
LE Roi a touz ceux, qui ces Lettres verront, Salutz,
Depar Nobles & Puiflant Princc, noftre trefchere Coufin, Ann. D.
le Duc de Buigoigne, pour Lui & pour fon Paiis, nous a efte 13"0-
monftre que, pour noz Tricues, que nous Lui donnafmes n'adgai- -^"- 34-
rcs, aucuncs Gciitz de noftre Obeiflance, & auires Tcnantz nos-^- 3-
tre Partie , ont porte mult grantz Damages a Lui & a les Habi-^"'- ^^*'
tanz du dit Pays, & de la Baillage d'llle?, ¥■ J4-
Et Nous ad, a grande inltance, faitRequerre que nous Lui vou- ^- ?•
riens benignement ftire Defdommaoer fur les devantdites chofes,?- ^"
& aucune Grace Lui faire de Pardoun des Sommes, que noftre'"
dit Coulin nous doit par caufes des Tricuci dcvantdites,
Sur quoi, eu avec noftre Confeil Delibcration & Avis, de nos-
tre Grace efpeciale, & en Rccompenfacion des dia Domniages,
E avons
m.
54
CONVENTIONES, LITERif:,
1360.
Ziv. 3.
Ann. D. avons Pardone & Quite, Pardonons 8c Quitons, au dit Duc, & Guillielmus, ac fua Pofteritas Mafculina, tam Procreata, quam e- Ann. D.
a touz les autres Obligez, en celle^Partiej Doufze Milles Motons tiam Procreanda , de Mammonio legitimo, quandocunque & a 1360. '
u iwu^ i*-o aLJiiv.>J v^kyitgN.o v-11 v\-Xiv- AWLiv* .i^v/uk«4w j.»»ia»x^ i...-k-^w..w ....... ... ku^i^uijua y v*%- iTxan iitiwtii^-* ii^iLiiiiLJj uuailU
de )a grande Somme, que lc ditDuc & les autres, Obligez.,Nous quocumque Milite valeant Mili ix Cingulo decor.ni.
font tenuz a Paier, par manere que compris eft es Lettres Obii- Concedendo infuper eifdem Conjugibus. & eorem univerfse Po-
gaioires fur ceo faites, fteritati & Ptoli, procreatis ^ procreandis, ut Ipii, & Quilibet
Et Promettons, en Parole de Roi, que jammais nc Demande- ipforum, in univerfis & fingulis Adibus , Rebus, Perfonis, aut
ronsdudit Duc, nedesautres, Obligez, les doufz,e Milles Mou- aliis quibuicumque , Nobilitate & Nobilitatis Prjerogativa , Privi-
tons deflufditz.; legiis , Francheliis, Libertatibus , & Immuniratibus , ficut caeteri
Toutes les autres chofes , Comprifes cs dites Lettres Obliga- Regni noftri Nobiles, plenarie, Lbere, & quiete Ixrentur pariter
toires, demorantes cn lour efFedt & vertu. & utantur, & pro Nobilibus & ut Nobiles, in Judiciis & extra,
Ln Tefmoign de quele chofe Nous avons feit feire ceftes noz ab omnibus Reputentur, ac fi ex Nobilibus, ex utroque Latere,
'Edv,
• VI.
»99.
Ann.D
1360.
£. J.
Kot.
Lertres Patentes,
Donn. a noftre Ville de Calais, lc darrein Jour d'Odobre,
* Pro ditlo D/tce, de Multouibus RefpeBttatis , & Solutio-
nibus appH/iUuandis.
Roi
originaliter proceirifTent.
Concedendo etiam ut Ipfi, Hxredefque, & Succedbres fui, ac
Pofteri Feoda vel Retrofeodaquaccumque polTint acquirere, &jan3
habita vel per eas acquilita Tenere vaieant, & imperpetuum polE-
derc fine impedimento quocumque, & abfque Financia pro priedi-
dtis, ac etiam pro Feodis vel Retrofeodis, acquifuis & acquirendis
per Ipfos, aut eorum Pofteritatem, dido Domino noftro, Nobis,
ac Succeflbribus noftris quomodolibet facienda vel folvcnda; noa
obftantibus Juribus,Conditionibus, vel Statutis quibufcumquecon-
trariis ad prjemifTa.
Dantes in mandatis omnibus Jufticiariis, Officiariis, Commifla-
riis , & Subditis Regis ac noftris , praefentibus & futuris , ac eorum
Loca tenentibus, & eorum fingulis , prout ad ipfos fpcvftabil , quod
didos, Guillielmum, Johannam ejus Uxorem, coruinquc Lfnivcr-
LE Roi a, noz cheres &foialx,Guillames dc Grantzon, &Ni-
chol de Tamworth, Chivalers, Salut.
Noble Prince , nofter trefcher Coufin , le Duc de Burgoigne
nous a fait monftrcr, par fes folemneles MeiTages, envoies a nous,
tout plein des Caufons & Raifons, par quoi il ne poet bonement
C4/f/34.. faireSatisfadion a Nous, as Termes accordez, des Groffes Som- __^ ,„...,..„...„... „ .....^...vuv. ^...»^1-
£■ J. mesd'Or, les qucux il nous doit paier par certeines Couvenances faml>ofte7itat7iir&'l5roiem,""de'L^^^
p. 1. m. faites entre Nous & Lui, , „ , . , tam & procreandam, noftra praefenti Gtatia & ConccTnne uti
«. Suppliantz, affedueufement qu il nous pleuft fur ceo purveoir dc - •-■ -- .-._
Reniede ,
Nous,
Confiens entierment en voz Sens, Loialtez, & Difcredon, les
quelcs roJS Coignoiflbns bieh par eftedt de bonnesoeveres,
Vous Avons Donne & Commis, Donnons & Commetons a
chacun de vous, par ces Prefentes, Audtorite, plein Poair, &
Mandemement de Prendre & Refcevoire du dit Duc , & de touz
les autres, tant Prelatz, Barons, Nobles, & Bourgeois, que nous
font Obligez, par caufe des Sommes, toutes mancres des Promef-
fes, Caucions, Seurtes & Obligacions par Foi, & par Serementz,
& par manere & forme q'ils eftoient n'adc;aires Obligez a nous,
Dont nous vous avons, pur plus grande Informacion , fait bail-
ler Tranfelcript, que le dit Duc & les autres Obligez Paieront, &
ferront Paier, a Nous, ou a noz Deputez., a noftre Viile de Ca-
lais, les fommes d'Or as Termes deflbuz dcriptz; c'eft aflavoir,
A la Felle de Noel, prochein venant , Xa. M, CC. & Qua-
trevintz Deniers d'Or au Mouton , dont les Deux M. CC. & Qua-
trevintz pour Tcrmes ja pallei,
Et a la Fefte de Palque delors
Moutons, tielx come dit eft,
Et a la Fefte de Seint Michel ,
Mill, Mouton';, tielx comc dit eft,
Et a la Fefte de Pafqes, delors prochein enfuant, XL.
Moutons , tielx come dit eft ,
De Prcndre & Rccevoir, en Noun de Nous, les Fois & Sere-
tnentz, ncceflTeres en tieu cas,
Et , apres toutes ceftes chofc feites , de Quiter le dit Duc , &
les autres , Obligez , dc Fois & Serementz , q'ils ont bailiez n'ad-
& gaudere Faciant & Permittant pacifice & quiete, nec eoldem,
contra praefentis noftr.E GratiaE tcnorem. ullatenus impediant, auc
iinpediri faciant, nunc vel alias quomodolibet in futuruin.
Qiiod ut firmum & ftabile imperpetub perfeveret, Sigillum no-
ftrum Secretum, in abfentia Magni, praefentibus Literis fecimus
apponi ;
Genitoris noftri, ac Noftro, in aliis & in omnibus, Jure falvo.
Dat. apud Boloniam fupra Mare , Anno Domini Millefimo ,
Trefccntefimo, Sexagefimo, menfe Septembris.
prochein venant , XL.
delors prochein venant,
Mill.
XL.
Mill.
Nos autem, Nobilitatem praediftam, ac omnia alia contenta in
fuprafcriptis , rata habentes & grata, ea Volumus, Laudanius, Ap-
probamus, &, tenore praefentium, de Gratia noftra Confirmamus;
fupplentes omnem Defeftum , fi quis forfan in prxmiflis i.itervcne-
rit, de Regiae plenitudinc Poteftatis; Noftro & Alieno in omni-
bus Jurc falvo.
Per praemifli non intendimus Tituluip, quem di&us Nepos no-
ftcr ad Titulum Normanniae vendicat i'e habere, aliqualiter appro-
bare, nec Juri, Nobis in hac pane competenti, quomodolibet de-
rogare.
Dat. apud Calefium, fub Migno Sigiilo noftro, primo die No
vembris, anno Domini Millefimo, Trefcentefimo, Sexagefimo.
gaires, a noftre Perfonne, de certeines fommes d'Or, q'ils nous
eltoient Tenuz, come dit eft,
Et de Cafler & Adnuller les Lettres fur ceo faites,
Et de Promettre & Jurer, fi mefter eft, que lcs Originales Let-
tres leur ferront Reftabliez,
Et de faire toutes autres chofes, que ferront necefleres cn tieu
cas,
Promettantz avoir Ferme & Agreable tout ce que fe ferra pat
noz ditz. Chivalers, & chafcun d'eulz, es chofes devantdites, fanz
jammais venir, ou feirc venir, a rencontre.
Don par 1 efmoign de noihe Seal a noftre Vilie de Calais , le
darrein jour d^Odiobre.
Ann. D
1360.
Ah. 54.
£.J. Rot
Cale/.
3+- £• 3.
p. i.m.
10.
• VI.
300.
Z>e Nobilitate , fer Primogenitum Regis Francia concejfa,
per Kegem Edwardttm approbata.
. T) EX Univerfis, prxfentes Literas infpedluris, Salutem.
*^ Infpeximus Litcras, tenorem qui fequitur continentes,
Karolus, Regis Franciae Primogenitus, Regnum Regens, Dux
" Normanniae , ac Dalphinus Viennx ,
Rcgalis & principalis Providentiae, digne penfans Merita Fide-
' lium Subditorum , illos libenter extollit Honoribus , & profequitur
Favoribus gratiolis , ut ipli beneplacitis Regiis debeant inhaerere fer-
ventius, & alii eorum cxemplo fimiliter fe conforment.
Notum itaque facimus univerfis, tam prxlentibus, quam flituris,
qubd Nos,
Conrideratis & attcntis gratuitis ac laudabilibus Servitiis, quae
Guillielmus Brulart, Burgenfis de Rupella, dido Domino Geni-
tori noftro , Nobi'; , ac PriEdeceflbribus noflris , temporibus retro-
a(Sis, impendit , & adhuc de die in diem impendere ftudet ,
* Volentes ipfum propter hoc fpecialis profequi Praerogativa Fa-
■voris, qux Sibi Pofteritatique fux perpetub cedere valeat ad Ho-
norcm,
Ipfum Guillielmum , Johannam ejus Uxorem, & omnem eo-
rum vel alterius eorumdem Pofteritatem & Prolem , in & de Le-
gitimo Matrin.onio procreatam & procreandam, utriuique Sexijs,
licet ipji Nobiles non exiftant, nec a Nobilibus originem traxerint,
de gratia fpeciali , ex certa fcientia , & de plenitudine Regix Po-
teftatis, qua fungimur, Nobiiitamus, Nobilefque fecimus, & ha-
biles reddimus ad univerfa , omnia , & lingula , quibus cseteri Re-
gni noftriNobilcs utuntur, uc etiam uti pofSnt; ita qubd idem
Regis Francid , cjttod per Regem jingUt a Calefio decedere ,
(jr in Potejiatem (^ Regnum fua prodire permijfus eji,
Tejltficatio.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roys de France, a touz ceuls, qui Ann. D
ces Lettres verront , Salut. 1 360.
Savoir faifons que nous Cognoflbns & Confeflbns que, noftre Ar,. 34.]
trefchier Frere, le Roy d'Angleterre Nous a Laifle partir de Calais E. j.
pailiblement, & venir a noitre Pouoir & a noftrc Reaume, par la lEx Au-
maniere cue accordc le Nous avoit a faire. togr.
* £n Tefmoign de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces * VI.
Lettres. 301.
Donne a Saint Omer, le Primer jour de Novembre, TAn de
Grace Mill, CCC, Soixante.
Par le Roy.
Sub Magno Sigillo, cera viridi, corJit-
lis fericis, viridis crocei<jue eolorum.
Tejlijicationis pradiHa per Dalphinum Confirmatio.
CHarles, Ainfne Filz du Roy de France, Duc de Normendie, Ann. D.
& Dauphin de Vienne, a touz ceux, qui ces Lettres verront, 13(^0.
Salut. A/i. 34,.
Savoir faifons, que notis avons Vcu, & diligement Avife les Let- H. j.
tres du Roy, noftre trefcher Seigneur & Pere, contenants laFour- Ex Au-
me qui s'enfiait , to^.
JEhan , par la Grace de Dieu, R07 de France, a touz ceux, qui
ces prefentes Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que nous CognoilTons & ConfefTons (^ue, noftre
trefcher Frere, le Roi d'Ang!eterre Nous a Laiffe partir de Calais
paifiblement, & venir a noftre Pouoir & a noftre Royaume, par
la maniere que accorde !e Nous avoit.
En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces
prefentes Lettres.
Donne a St. Omer, le Pritnier jour de Novembre , TAn de
Grace Mill, CCC, Sexante.
Et Nous, Charles deffufdit, a greigneur Confirmation des Let-
tres de noftre dit Seigneur & Pee , avons fait faire ces prefcntes
Lettres, & Seeller de noftrc Seel.
Donne a Sr. Omer, le Second jour de Novembre, TAn de
Crace MiU , CCC , Sexaate. . , , ,
Par Monf. le Duc.
Hdtverres.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
3?
Ann. D.
1360.
M. 34.
E. 3.
£x Au-
togr.
• VI.
De ObfidibHS mittendis ^ Terris liberandis.
JEhan, par la grace de Dieu, Roy de France, a touz ceuls, qui
ces prefentes Lettres verront , Salut.
Savoir faifons que ,
Pour ce que le nombre des Oftages , que , noftre trefchere Fre-
rc, le Roy d'Engleterre requeroit avoir de noftre partie, & eftrfi
Liureza Lui a Caleis, neftoient mie prefent, mais eftoient abCens
aucuns d'euls, qui n'eftoient pas Venuz a noftre Mandemenr,
quant noftre dit Frere Nous DonnaCongie de Nous partir deCa-
leis,
Nous li avons Promis, & Promettons en bonne foy, fenz mal
engin, & Jurons, fur fains Euvangiles, que, dedcnz Noel, pro-
chein venant , oa plus toft , fe bonnement le pouons faire , Nous
Envoierons, a Caleis, pour eftre Oftages devers noftre dit Frere
pour Nous ,
Le Conte de Vaudemont, ou ceuk qui furent nomez pourLui,
Le Conte de Grantpre,
Le Chaftellain de Lille,
Le Sire de Preaux ,
Le Sire d'Eftouteville .
Le Vidame de Chartres,
Et le Sire de Hangeft ,
Se il ne font Morz, oj empefclies de jufte empefchera^nt, ou
autres, aufli fouffilanz, jufques au dit nombre.
Item, jurons, en la maniere deffus dite, que Nous Baillerons
& Deliurerons, ou ferons Bailler & Deliurer a noftre dit Frere,
le Roy d'EngIeterre toutes les Terres, que nous li devons Bailler
& Deliurer par l'Accord , & felon TAccord , que nous avons fait
avec Lui, dedenz du jour de Huy, en un An, par la maniere que
faire li Devions , ou dedenz la Sainte Michiel prochein venant;
& toutes autres Chofes que faire li Devions dedcnz la Saint Mi-
chiel deffusdite, nous li Ferons & Acomplirons, de tout noftre
povoir , dedenz du jour de Huy , en un An.
Item, nousjurons, commediteft, que, de tout noftre po-
uoir, nous feirons Bailler & Deliurer a noftre dit Frere, dedenz
du jour de Huy, en Un Moys, la Ville, le Chaftel, & toutes les
Forterefces de la Rochelle , en la maniere que promis li avons a
faire dedenz un Movs apres noftre Departement de Caleis.
* En Tefmoign de la quele chofe Nous avons fait metre noftre
Seel a ces prefentes Lettres.
Donne a St. Omer, le premier jour de Novembre, rAn de
Grace Mill, CCC,Sexante.
Par le Roy.
Confirmatio per Delphinum dat,
St. Omer 2. Novembris.
De Prabenda infra Ecclejiam Glafguenfem in Scotia data.
Ann.D. R EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
iT^So. Sciatis quodDedimus &Conceffimus, Diledo noftro, Ro-
/4». 3+. gero de Bromleye , PriEbendam de Aldrokesburgh , in Ecclelia Ca-
I. j. tnedrali Glafguenfi in Scotia Vacantem, & ad noftram Donatio-
Zx Rot. nem fpedantem , Habendam cum luis Juribus & Pertinentiis qui-
fmes Cn- bufcumque.
mer. In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die No-
vembris.
Per Ereve de Pritfato Sigillo.
ET mandatum eft Epifcopo Glafguenfi, quod ipfum Rogerum
ad Praehendam priediilam admictat, & ei Stallum in Choro,
& Locum in Capitulo, ratione Praebendx illius, prout mor;s cft,
affignari faciat.
Tefte ut fupra.
Per Breve ^c.
ipT mandatum eft Decano, & Capimlo Ecclefix Cathedralis
-■— ' Glafeuenfis, quod eidem Rogero Stallum in Choro, & Lo-
cum in Capitulo, ratione PrEebendae illius, prout moris eft, affi-
gnent.
Tefte ut fupra.
Fer Breve ^c.
nei & Locum tenentis ibidem concernunt, vel concernerei pote- Ann. t>.
runt, tanquam Nobilmet ipfis, fi in partibus iUis effemus , cum 13(^0.
omni diligentia & folicitudine, quibus aliquo modo poteritis, In- Edv. j.
tendentes litis, Obedientes, Conlulentes, & Auxili:ntes, quoiiens
& quando per ipfum Willielmum , fuper hoc , cx parte noftra , vel
ipfius Ducis, Praemuniti fueritis, feu aliqualiter Requifiti.
In cujus, &c.
Dat. in Pallatio noftro Weftm. viii die Decembris.
Per ipfum Regem.
* Pofi Conceffas Pardonationem (fr RefpeEluationem AiultO' •vi,
num ., Promijforia Litera Dncis BurgHndi* de Rejiduis fU- 30 j. ,
vendis.
PHelip, Duc deBurgoigne, Conte d'Artoisde Bourgogne, Pa- AnnD,
latins de Bouloigne d'Avergne, Sire de Salms, a touz, ceulx, 1360.'
qui ces Lettrcs verront, Salut. ^^. ,4..
Savoir faifons que, come Nous feuffions & aions efte Obligiez e. -.
envers, Trefnoble& Puiffant Prince, leRoy d' Angleterre , a cer- ex ^Ah'
tain chofes, pour les caufes & en la Forme & Maniere, contenues togr.
en noz Lettres fur ce faites , feelees de noftre Seel , des quelles la
Teneur b"enfuiti videlicet,
Phelip Duc de Burgoigne, Conte d'ArtOis de Bourgoigne, Pa-
latin & Sire de Salms, e^c. prout jupra de Dat. loMartii, tuntfiCy
Et depuis ait efte paie au dit Roy, en Acquit des dites Sommes,
la Somme, de Q.uarante Sept Miil, Sept Cenz, Vint Moutons
d'Or, au Terme de la Saint Jehan Baptiltre darrein paffee,
Et , fur le Rdidu du dit Debt , ait pleu a icelli Roy , pour cer-
teine caufes , faire Rebat d'icelui , de la Somme de Douze Mille
Moutons d'Or,
Er a Terminer & Proroguer le Seurplus, en la Maniere & es
Termes qui s^enfuit; c'eft alcavoir,
A la FeftedeNoel, prochein venant, VintMille, DeuxCenz,
& Quatre Vins Deniers d'Or, au Mouton; dont les Deux Mille,
Deux Cenz, Quatrevins font deuz du Terme ja paffe,
Et a la Feftc de Pafques, de lors prouchein venant, Quarante
Mille Moutons, telz comme dit eft,
Et a la Fefte de Saint Michel , de lors prouchein avenant , Qua*
rante Mille Moutons, telz comme dit elt,
Et a la Fefte de Pafqucs , de lors prouchein enfuivant , Quaran-
te Mille Moutons, telz commc dit cft deffus,
Nous , delirans du tout le dit Roy & ies Heirs eftre affurez bein
& fouffilamment de la Debte avantdite, & Satisfacion cftre faite
aus diz Termes, Promettons & Creancons, en bonne foy, de
Donner & Paire audit Roy, ou a fes Heirs, ou a leurs certains
Deputez en ceile Partie , ou aians caufe & pooir de eulz , en la
Villedc Calais, ie elle feit adonques en la Obeiffance & Poffeiilon
du dit Roy , ou de fes Heirs , & autrement , en la Cite de Lon-
dres, en Angleterre, les Sommes deffufdites, aus Termes, ^e.
prout Jupra de prafata Data ujque ad htec verha; videlicet^
En 1 efmoignance de Veritee Nous avons fait mettre noftreSeel
a ces prefentes Lettres. *
Faites & Donne a Dijon , le dizieme Jour de Decembre , l'An
de GraceMil, Troifcencz, Soixante.
Ann. D.
1360.
An. 34.
E. 3.
franc.
34 £■ 3
m. 3.
De intendendo Locnm tenenti Dncis Britannia.
REX univerfis & fingulis fidelibus fuis inDucatu Britanniae, ad
quos, &c. Salutem
Ciim illuitris, Johannes Dux Britanniae & Comes de Monte
Forti, Confanguineus nofter carifiimus, conftituerit & deputave-
rit, diledtum & fidelem noftrum, Willielmum Dominum de l.a-
tymer Militem, Capitaneum & Locum tenentem ejufdem Djcis
in Ducatu prcedido, & partihus adjacentibus, eidem Ducatui per-
tinentibus, prout in Literis Patentibus ipfius Ducis, eidem Williel-
lielmo nuper fadtis , plenhas continetur ,
Nos,
Deliderantes ftatum & honorem prxdiifti Ducis exaltari, &Du-
catum praedictum ad fuum. commodum feliciter gubernari ,
Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tcnemim, & fub fo-
risfadtura omnium quce nobis forisfacere poteritis , mandamus , fir-
miter injungentes, quod prxfato Willielmo, tanquam Capitaneo
& Locum tenenti pnefati Ducis in Ducatu prsedicto, in hiis quae
ad bonum Regimen didti Ducatiis, & aliis qux officium Capitap-
Tom.nL Part. 11. ^
401
De Regis Petitionibns , fuper Promctione AndrHT.ii Ahbatii
in Cardinalem , a Papa non admittendis,
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , cariffimo in Ann. D.
Chrifto Filio Edvvardo, Regi AngliiE Illuftri, Salutem & Apo- 1361.
ftolicam Bcnedidionem. ^n. 54.
Nuper , quanto deliderares affedtu , dile£tum Filium, Androy- e 3.
num, Abbatem Monalterii Cluniacenlis , ad Cardina'atus Digni- ix An'
tatem per Sedem Apoftolicam promoveri, diligenter nobis expo- togr.
fuit, diledtus Filius, Nobilis Vir, Guillielmus de Barton Miles,
Nuncius tuus, qui,
Ad noftram prxlentiam , pro parte tua: Serenitatis accedens uni
cum dile^to Fdio, Nobili Viro, Roberto de Loriaco Milite,
quem ad nos, cum devotae fupplicationis inftantia, cariffiinus in
Chrifto Filius nofter, Johann&s Kex Francorum Illuftris, pro hu-
jufmodi Negotio, fpecialiter deftinavit; '
Negotium ipfum multa fuit diligentia ac prudentia Profecutus.
Verum (cariirmie Fili) licet in hoc, & aliis, tihi placitis, mis
annuere vo(is & coniplacere defidcriis, quantum cum Deo poftu-
mus, cupianius, ad pixlens tamen tuis, in h.ic parte, Supplicatio-
nibus annuendum fore non vidimus; certis nos moventibus ratio-
nabillbus Caulis, quas Excellentix Regix prxfatus Nuncius, La-
tor prxlentium, * per no> fuper eifdem plenius informatus , vivae • VI.
vocis Oraculo po.crii apertius relerare. 304.
Rogamus itaque Magnitudinem tuam , & horramur attente ,
quatinus, prxmiffis caulis debita conlideratione penratis, molefte
non feras li Petitiones tuas, fuper Promotione hujufmodi, de pras-
lenti non duximus admitcendas.
Cxterum, fuper nonnullis aliis, pro Parte tua, per Nuncium
ipfum nobis expofids, de intentione noftra, informationem fimili-
ter ab eodem recipcre valcbit prxfata tua Serenitas pleniorem.
Dat. Avinion. feptimo Kal. Januarii , Pontificatus noftri Anno
Octavo.
SigiUo avulfo.
Jo. d« Pkrtntia.
£3
Xh
36
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1361.
£tlv. 3.
De Capitaneo in Partibus Francid conftituto.
An
E. J.
,. D EX Univerfis & fingulis Archiepifcopis, Epifcopis, Abbati-
' -1^ bus, Prioribus, DucihiLs, Marchionibus, Comitibus , Baroni-
bus, Vicecomicibus, Capitaneis, Caftellanis, Militibus, Scutife-
ris, Conftabulariis, Cuftodibus Caftrorum, Civitatum, Villarum,
& aliorum Locorum Ballivis, Praepoiitis, Officiariis, Miniftris,
& omnibus aliis , ad Fidem, Ligeantiara , & Obedientiam no-
ftras in Ducatu Normanni.e , & toto Regno Franciae , ac fingulis
Cjuldem Regni Partibus, exiftentibus, Salutem.
Sciaris quod Nos, defidelitate, probitate, & circumfpeftione ,
f^iterti & fide'i> noftri, Johannis Chaundos Militis, Baronis Sanfti
Silvatoris in Normannia, plenius confidentes, ipfum Militem Lo-
c !m noftrum tenentem,&: Capitaneum gcneralem, ac Pacis &
Treugarum , inter Nos & carilfimum Fratrem noftrum Francise
ultimo faftarum & initarum Confervatorem fpecialem in Regno
& Partibu^ fupradidis Facimus & Conftituimus per praefentes,
Dantes ei plenam Poteftatem & Mandatum fpeciale , pro Nobis
& Nomine noftro , Civitates, Villas, Caftra, Fortalitia, & Loca
quaecumque, per Gentes noftras aut alias noftro nomine occupata
& detenta , in Regno Partibufque prsedidis , & quas , per Trada-
tum Pacis hujufmodi, diao Fratri noftro Re^i Francix, aut Gen-
tibus fuis, reftitui debeant, & etiam liberari, Amocis exinde qui-
buflibet pro parte noiira Detentoribus, vacuandi,
Illaque, Vacua & Expedita, dido Fratri noftro Franciae, vel
aliis nomine ad hoc mandacum habencibus, liberandi realicer & de
fado,
Ec, de liberatis Villis, Caftris, & Fortalitiis, ut praemitlitur ,
fufficientem Quicationem recipiendi,
£t inluperde Villis, Caftris, & Fortalitiis hujuftnodi, in Regno
ac Locis prsedidi:, quafcumque Gentes, de noftris Subjeftione,
Benivolentia , feu Obedientia exiftentes, vel fe efte Reclamantes,
Exccutioni Pacis & Treugarum praedidtarum contrarios vel Rebel-
les, Armata Potencia, & quibufcumque modis aliis, expellendi,
Ac, occafione prxmifsa, merum & mixcum Imperium, ac al-
um & baflam Jufticiam & Jurifdidionem , quae requiricur, excer-
cendi ,
Excercitum congregandi & ducendi ,
Et attemptaca contra Treugas & Pacem prsedicSas per Gentes
Jioftras , quorum Reparatio aaNos pertinet, quovis modo debte
reformandi & rcparandi,
Ec confimilera Reformationem & Reparationem Attemptato-
rum, per Gentes didi Fratris noftri, & contra Gentes noftras,
petendi & recipiendi ,
Contrarios & Rebelles Perfequendi , Areftandi , & Incarcerandi,
& , fi opus fuerit , juxta ipforum demerita , ulrimo Supplicio con-
dempnandi, & alias, prout jultum fuerit, puniendi, & Bona ip-
forum qujelibet publicandi, & Fifco noftro & aliorum, quorum
intereft , realiter applicandi ,
Infuper, Civitates, Comiutus, Caftra, Villas, Fortalitia, Ter-
ras, & Poflelliones quxcumque, qux ex Vigore Pacis & Con-
cordix prxdiaarum nobis liberari, pro parte, carilTimi Fratris no-
ftri , Regis Francias , debeanc , vice noftris & nomine recipiendi ,
tcnendi, & gubcrnandi,
£t de Receptis Quitationem feciendi,
Et omnia alia, qux ad OflBcium Locum noftrum tenentis &
Capitanei, in Regno & Ducatu prasdiftis, pertinere nofcuntur,
& necelBria fuerint vel oportuna, faciendi, eriam li Mandatum
exigant fpeciale ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per di-
dum Johannem Adtum vel Geltum fuerit in praemiflSs , vel aliquo
prxmiflbrum :
♦ VT * Et ideo vobis , & cuiUbet veftriim , in Fide , Ligeantia , & Obe-
dienria, quibus nobis tenemini, & fub fiDrisfactura Vitae & Mem-
^ brorum, & omnium aliorum qux nobis forisfacere poteriris, in-
jungimus & mandamus ,qu6d praefeto Miliri , tanquam Capitaneo
& "Locum noftrum tenenti, ac Confervatori Pacis & Treuagrum
hujufmodi, in Regno & Partibus fupradidiis, in praemitlis facien-
dis & exequendis, Intendentes ficis, Refpondences , Confulences,
& Auxiliantes totis viribiis, quotiens & prouc idem Miles vobis ,
vel alicui veftrum, fcire fecerit, ex parte noflia, & duxerit in-
jungendum.
In cujus, &c.
Dac. apud Weftmonafterium , vicefirao die Januarii.
Fer iffum Regem.
De ConduElti,
Ann.D. 13 EX, &c. Salutem.
1561. JLV Sciatis quod, „. . ,
Aii. 14 Cum , Venerabilis Pater, Willielmus Epifcopus Sandti Andreae,
f. 5 ' de partibus Scodx, in Regnum noftrum Anglix, pro quibufdatn
Zx Rot. Negotiis , David de Bruys , Prifonarium noftrum , concernenti-
rcnesCa- bus, de Liccnda noftra fit venturus,
mer. Nos, volentes Securitari ipfius Epifcopi in hac parte providere,
fufcepimus ipfum, & Triginta Equites de Comiriva fua. cujuf-
cunque Status feu Conditionis fuerint , necnon eorum Equos ,
Hernefia , Bona , & Res quazcumque , veniendo in didtutn Re-
gnum noftrum ufque Civitatem noftram Londonise, vel alibi, ubi
vidennt expedire , in dido Regno noftro , morando , & exinde
in propria redeundo, in falvum & fecurum Condudtum noftrum,
ac in Protedtionem & Defenfionem noll:ram ipecialem ;
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, quodeidemE-
pifcopo , aut Hominibus de Comiuva fua , ^c. ut in fimilibus dt
ConduStu Literis.
Dat. apud Weftraonafterium, decimo fecundo die Januarii. Ann. D.
1561.
Per iffum Eegem. Stiv. 5.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti , per
idera tempus duraturas, fub eadem Data^ viz.
Patricius, Epifcopus de Breghyn, pro fi, ^ triginta E^uitibu*
de Comitiva ftia.
Patricius, Comes Marchia, de partibus Scotia , {rofi^ <^ Trigi»-
ta Equitihus de Comitiva Jua.
Willielmus Comes de Douglas, de partibus Scotia , pro fi , ^ Tri-
grnta Equitihus de Comitiva fua.
Walterus de Wardelan , Archidiaconus de Lonnes , de fartibut
Scotia , pro /1? , e^ Oiio Equitibus de Comitiva fua.
Robertus de Erskyn Miles , de partibus Scotite , pro fi , ^ Duode-
cim Equitihus de Comitiva fua.
Johannes de Prefton Chivaler , de partibus Scotia , pro fi , ^
0£lo E^uitibus de Comitiva fua.
Literas de Conduiiu habent fmiliter Familitcres Ducis de Bortott»
cum Sex Equis.
De Scutis yitiri , pro Redemftione Regis Francia , recipiendis.
LE Roi a , ks chers & bien amez, Johan Walewayn Gouver- Ann. D.
nour de noi Marcbantz cn Flandres, & Richara Eccleftiale 1361.
Clerk, SaluT, An. 34.
Confianz de voz Sens, Loialte, & Difcretion, vous faifons & -E- 3-
eftabliflbns noz Efpeciaux Deputez, 'Branc.
Donnantz & Commettanrz, a vous DecLX enfemble, & a Tautre 34-E- }.}
devous feparement Autorite, plein Poair, & Mandement el^ecial a*. t. il
de Prendre, Counter, & Receivoir, en Noun de nous, de, nof- '
tre trefchere Frere , le Roi de France , ou de fe Deputez en celle
Parrie, Cent Mill Efcutz d'Or, donc les Deux vailient un Noble
de la Monoie d'Engleterre,
Les queux noftre dit Frere Nous eft tenuz & Obligez de paier
a la Ville de Bruges , ou a noftre Ville de Calays , a ceft prochein
Felt de la Chandeleure, a caufe de la Deliverance de fa Perfone,
* aufli come il eft plus largement compris en fes Letcres Obliga- * ^^*
toires fur ceo faices , 306.
Ec de Rendre & Reftablir, de fait, a noftre dit Frere, ou a fes
Deputez devantditz , ycelles Lettres Obligatoires,
Et de Quiter & Deliuerer de toute Oftage les Perfones, qi a
caufe de Paiement de l'avantdite Some doivent entrer & demurcr
Oftagesdevers Nous,
Et de faire & bailler auffi, defouz voz Sealx, & par Inftru-
mentz Publicz, de ce qui avera efte Refceu par vous de la dite
Sorame entiere, ou de Panie de ycell, a noftre Frere, ou a fes
Deputez devantditz, Lettres d'Aquitance, Deliurance, & Abfo-
lucion, & tances & tieles qui leur devera fuffire, & dont 11 en
foienc concencz,
Ec de leur fairc Covenance expreffe , & Padtion valable de ja-
mais Demander a noftre dic Frere, ne a fes Heirs, ce qui auera
cfte paie par manere que eft dit, & de la Somme deuancdice,
Ec de Faire & Expedier couies aucres Chofes necefTaires en cel-
le Parcie, combien que plusefpecial mandemencen ferroic requisi
Et Promettons avoir Ferme & Agreable quantque avera efte
fait en celle Partie par vous Deux eniemble, ou Tun de vous,
fouz Caucion & Obligacion de touz noz Biens, prefentz & a
venir.
Don. par Tcfmoignance de noftre Grant Seal a noftre PaJays t
Wymonlter , le xx Jour de Januer.
Pro HahitantibHS in Patria de Arde , infra Comitatum dt
Gtrjnes.
OMnibus, ad quos, &c. Salutem. y^ r\
Volences, diledos & fideles noftros, Pares Caftelarix & j,g"j *
Pacriae de Arde, infra Comitatum noftrutT]i de Guynes, & Habi- ^„ , '
tantes ibidem, ut ipfi in noftra Obedienua & Fidelitate firmiter ^ ,,
perfiftant, fevoreprofequi gratiofo, Trnnc.
Eis omnia Libertates, Privilegia, & Bonas Confuetudines, qui- ,, ^' ,
bus ipfi, & eorum Praedeceflbres , feu AnteceflTores , ante Guer- ^ ', '
ram inter Nos & Gallicos inchoatara , rite & legitime ufi fuerunt,
pro Nobis & Haeredibus noftris, Concedimus & Confirmamus,
Volentes & Concedentes quod praefari Pares & Habitantes, &
eorum Haeredes, & Succeflbres, Libertates, Privilegia, & Con-
fuemdines praedida habeant & poffideant , & eis & eorum quoli-
bet plene gaudeant & utantur, prout ea habere debent, ipfique,
& eorum Prxdeceflbres, in Caftellania & Patria prsediftis Habi-
tantes, Libertatibus, Privilegiis, & Confuetudinibus illis, ante di-
dara Guerram inceptam, uri & gaudere confufverunt ,
Omnibus & fingulis Cuftodibus , Caftellanis , Conftabulariis ,
Ballivis, czterifque Officiariis noftris, in Parribus illis, diftridle
& firmitcr dantes in Mandatis , ne quis eorum praefetos Pares &
Habitantes, contra didta Libertates, Privilegia, & Confuetudines
fua, quatenus rationabilia fuennt , impediat, autpraefumat aliquali-
ter impedire.
In cujus, &c.
Dat. in Palario noftro Weftm. vicefimo die Januaru.
Frr ipfum Regtm.
Fro
£t ACTA PUBLieA.
Ann. i).
1361.
£dv. j.
37
Pro HahitamibHs ;'« nila de Daudrim.
•^»- j r^ Mnibus, ad quos, &c. Salutem.
i. i vy Ex parte, diledtorum & fiddium noftrornm, Habitan-
liii ""^ Villae noftrae Daudrinc, infra Comitatum noftrum de Gy-
■ nes, nobis eft cum inftantia fupplicatum ,
Ut iplis Libertates, Privilegia, & Confuetudines, qaibus hac-
tenus ufi funt , & in Polleflione fuerunt, concedere d^nemur,
& confirmare;
Nos di(ftos Homines Habitantes, ut in noftra Obedientia & Fi-
delitate firmius perfiftant, favorabiliter profequentes , eifdem Ha-
bitantibus omnia Libenates, Privilegia, & Bonas Confuetudines,
^t. prout fupra in Literapro Patria de Ardt.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftxo Weftm. vicefimo die Januarii.
■
Ver iffum Regem,
• VL
307.
Ann.D.
1361.
£.3.
Tranc.
if.E.J.
m. »8«
* Pro Cimite de Bre/te., uao Objidum pro Rege Francia.
EDwardus, Dei gratia, Rex, &c. Salutem.
Sciatis qu6d.
Cilm, Nobilis Vir, Simon de Roucy , Comes de Braynne,
Unus Obfidum pro carilTimo Fratre noftro Franci.e , ad Partes pro-
prias , iia qudd infra Tres Menfes , a Data praefentium computan-
dos , in Angliam redeat, ibidem in Obfidem moraturus, de Li-
centia noftra fe divertat,
Nos, volentes Securitati ipfius Comitis, ne, fuper Transfi-eta-
tione ful verfus Partes prxdidas, per Miniftros & Subditos no-
ftros impediatur, providere, iufcepimus ipfum Comitem ac Duo-
decim Equites de Comitiva fua, &c. frout in fitmlibus Literis de
ConduHu cum hac Claufula ; videlicet ,
Ita femper quod nuUus Equorum prsedidorum Dextrarius vel
Magnus Curfarius exiftat , feu Valorem Qi,iadra?inta Solidorum ,
nifi tantiim Quatuor , quorum quilibet Dccem Libras non exce-
dat quovis modo.
Tefte meipfo apud Weftm. xxvi die Januarii , Anno Regni
noftri Tricefimo Quinto.
Fer ipfum Regem.
Conjimilet Literas hahet Robert de la Rochette EJ^uier , a nofire
Trefchere Keveu , le Duc de Berri c^ d'' Auvergne , en alant par de-
la la Mier , Lvi , Vinttfme des Hommes a Chival, Armes ou Defar-
meSj pur afunes Grojfes Bufiiignes, touchantes noftre dit Neveu.
Pro Rufellay juxta Cofiventiones , tradita dr recepta, Ac-
auietantia Regis.
Ann. D. T E Roi a touz ceux, qui ceftes prefentes Lettres verronc, Sa-
13^1. ■»-' luz.
An. 3J-. Come, par la Paix, faite piecea a noftre Viile de Calays, entre
I- ? • Nous & , noftre trefcher Frere , le Roi de France , noftre dit Fre-
Jr««f.jj-.re avoit Ottroie, Accorde & Promys de Baillir, Deliverer, & de
Delaifler a Nous, ou a noftre Mandement, ia Ville, le Cfhaftel,
& toutes les Forterefles de la Rochelle , avec les Appartenances ,
dedeinx certeine Terme , ficome plus largement eft compris es
Lettres noftre dit Frere, fur ce Faites, & a nous Baillees,
Nous , Roi d'Engleterre devantdit ,
Conliderantz. que noftre dit Frere nous ad fait Bailler & Deli-
verer , reelment oc de fait , la Ville , le Chaftel , & les dites For-
terefles de la Rochelle, ficome nous fumes apris par Tefmoignan-
ce de noftre chere & foial, Bertrand Seignur de Montferrand,
& des autres Gentz notables ,
Confeflbns en pure Veritee avoir Receu des Genti , noftre dit
Frere, le Roi de France, & avons en pleine Pofleffion & paifible
Saifine la Ville, ie Chaftel, & les Fortereflesde la Rochelle de-
vantdites ,
Dont Nous Lui Quitons, Abfolons, & Deliverons, & fes
Heirs, & touz autres, a touz jours, par la Tenour de ces Pre-
fentes,
Faites & Donnees par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a
noftre Palais de Weftmoftier, le xxviii Jour de Januer, l'An de
Grace Mill , Troilcentz, , Soixante.
3-
m. 1.
St^tr AUio ©- Poadere Monetarum , pro Redemptione Regis
FranciiC.
Tam pro Commodo noftro, quam pro Comuni Utilitate Re- Ann. D.
gni noftri, fuper prxmiflis, quod Juftum fuerit, fieri volentes irt I261.
hac parte, de fidelitate & circumfpedtione veftris pleniiis confi- Edv. t.
denres , '
Afllgnavimus Vos, Quatuor, Tres, & Duos veftrfiro (Qud-
rum alterum veftrum vos, prxfoi Guido & Willielme, Unum
efle volumus) Jufticiarios noftros ad Aflaiam de Monetis noftris,
de Auro & Argento in Turri noftra Londonix , & aiibi infra
Regnum & Poteftatem noftra, Cuflis, tam per Ignem, Tadum,
& Pondus, quam per Examinationem Operariorum Monetarum
hujufmodi, & ad Balantias & Pondera, pro Monetis noftris de
Auro & Argento ordinata, tam in dida Turri noftra, quam alibi,
intra Reenum & Poteftatem noftra prsedidta, Examinandum,
Lt debuam Reformationem & Emendas inde ac de Moneti*
prxdictis, ii necefle fuerit, viis & modis, quibus melius & com*
modiuspotenns, faciendum,
£t ad omnes illos , quos de Faliitione feu Diminutione Moneta-
rum , Balantiarum, feu Ponderum eorumdem, per Coenitionej
fuas proprias, vel alias vias & modos Culpabiles inveneritis, juxta
Juris cxigentiam & fuorum Demerita caftigandum, & puniendura
iecundum Legem & Confuetudinem Regni noftri,
Et ided vobis mandamus quod, ad certos, &c. quos, &c. quo-
^^"^J-^'^' ^^ ^^'^ provideritis, Monetas, Balaniias, & Operario»
F^edidtos, necnon Indenturas, Conventiones , inter Nos & di-
dtum Magiftrum in hac parte fadtas, continentes, venire, & Af-
faiam, Examinationem , & Punitionem prjedidtas faciatis in forma
praedidta ,
Fadturi, &c. falvis, &c.
Damus autem univeriis & fingulis Majoribus, Vicecomiribus ,
Bailivis, Miniftris, Magiftro, Operatoribus Monetarum noftrarum
de Auro & Argento, & aliis Fidelibus noftris, ubique infra Re-
gnum & Poteftatem noftra, tam infira Libertates, quam extra,
tenore prsfentium, firmiter in prxceptis, quod ad cenos &c'
quos &c. quorum, &c. eis, vel alicui eorum, fcire faciatis, vo^
bis, &c. quorum, &c. in Executione praEmifTorum pareant & m-
tendant, & eorum quilibet pareat & intendat in foima prxdicta
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Januarii.
Per ipfum Regem.
Pro Scutifero Ducis Andegavia.
JAquettus Dufages, Scutiferus Ducis d'Anjou , habet Litteras fee- Ann n
gis de falvo Condudtu pro fe, & Tribus Peditibus, eundo ad 1561
Partes Franciae , ibidem morando, pro quibufdam Negotiis ipfius ^„ ,/
Ducis ibidem Expediendis, & exinde ad didtum Ducem in An- e j
gham redeundo, ufque ad Feftum Pafchx proximo futurumdura- Fr}ut
turas ; trAut.
Provifo femper q^jod Arcus, vel Sagittas, aut Armaturas aliquas "^m \i ^*
non deferant, nec Equos aliquos, Pretium Quadraginta Solidorum ' *
excedentes , extra Regnum Anglije fecum non ducant quovi*
modo.
Dat. apud Weftmonafterium, fecundo die Februarii.
Per ipfiim Regem.
Pro Bertramo de Glerqup , Familiari Ducis Orleanenfis.
"DErtramusdu Glerquun Chivaler, Familiaris Ducis d'Oriiens, Ann D.
-L' qui ad ipfum Ducem in R^num Angli^, de Licentia Re- ij6i '
gis, eft venturusi habet Literas Regis de Condudtu, veniendo ad An\j.
didtum Ducem in Regnum *Angliae, ibidem morando, & cxin- E. q
de ad partes Francia: redeundo, ufque ad Feftum Nadvitaus San- Ihid. m.
dti Johannis Baptiftae, proximo futurum, duraturas. 1 6.
Dat. apud Weftmonafterium , odlavo die Februarii. * VI.
Per ipfum Regem. 309.
De Lkentia , pro Duce .Andegavit,
t) EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Billi- Ann D
'■^ visj Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, necnon Cuftodibjs Paf- i;(Ji, '
fagii in (ingulis Portubus Regni noftri, ad quos &c. Salutem. A, xc.
Sciatis quod, £ *
Ciim Lodewicus Dux d'Angeou , Confanguineus nofter carifli- ilu, '„,
mus, unus Obfidum pro cariliimo Fratre noftro Franci^, ad Par- i;.
tes proprias , ira quod citra Quindenam Pafchce proximo futurara
in Angliam redeat, ibidem in Obiidem moraturus, de Licentia no«
ftra fe divertat,
Nos,
Ann. D.
1361.
An. 3J-.
E. 3.
fat. 35-.
JE. 3.
p. i. m.
RT? V j., «■ o T-.j ,.i r ■ r^ ,, ■ , T, o .. Volentes Secuntati ipfius Ducis, n^, fuper transfi^etatione fua,
E X, diledtis & Fidelibus, fuis, Gujdoni de Bryen, Senefcal- verfus Partes prxdidtas, per Miniftros & Subditos noftros impe-
lo Hofpitii noftri, Willielmo dc Thorp, Aaae Fraunceys, diatur, providere.
diatur, providere,
Sufcepimus ipfum Ducem , ac Viginti & Quatuor Equitcs de
Comitiva fua, eundo verfus partes prsedidtas, ibidem morando, 8c
exinde in Angliam, ut praedidtum eft, redeundo, in Protedtio-
nem & Defenfionem noftram fpecialem, necnon in falvum & fe-
, .... curum Condudtum noftrumi
"^- '7-d gli-je, & quod, fuper qualibet Solutione de didta Redemntione, Et ide6 vobis mandamus quarinus ipfum Ducem ac Equites
yi- per illos de Francia ufque nunc* ftdta, didti Homines de Francia praedidtos, d^c. prout in fmilibut de Conduiiu Literit.
In cujus, &c. per tempus praedidtum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Februarii.
Per ipfum Regem.
Johanni Walewayn, & Adae de Bury^ Salutem.
Quia inter Nos & , cariflimum Fratrem noftrum , Johannem
Regem Franciae, fuper folutione Redemptionis fux, Concorda-
tum extitit quod Solutio illa fiat de Florenisde Scuto, dequibus
Duo valebunt Unum Florenum dc Noble , de Moneta noftra An-
308.
magna fecerunt Calumpniam & Debatum, tam in Alaio, quam
in Pondere didt-.e Monetx noftrae, afTerentes quod in didta Mo-
neta noftra plus habetur de Alaio, quam juxta Corrventiones , in-
ter Nos & Magiitrum Monetarum noftrarum fedtas, hatseic dc-
beret,
Nos,
Confimiles Literas Regis de falvo Condudtu habet JohannesDo*
roinus de Hangeft, unus Obfidum praedidlorum.
£ 3 &up»t
38
CONVENTIONESi LlTERif;,
Ann. D.
1561.
Idv. 3.
£. 3.
Ibid.
SupeY Negfftiis prrfaii Ducis per Seftefcallum Andegavenfem
projeqffendis,
REX, &c. Salutem.
Sciatis quod , . , ^ o ^
Cumjohanncs de Saintre, Senefcallus Andegavenfis & Ceno*
manenlis, pro Negotiis, cariirimi Nepotis noftn, Ducis Andega-
venfis profequendis, per diverfas partes Regni rrancix fit progrei-
furus,
Sufcepimus ipfum Militem, &c. prout in Literit de Conduttu.
In cujus, ufque ad Feftum Sanfti Michaelis, proximo fiiturum,
«iuraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Februariu
Fer iffum Regem.
Confimiles Literas Regis de falvo Condudu habet Johannes
Hancepie , Secretarius praefati Ducis.
Pro Mimfirallis Ducum de Orleans & de Berry.
Ann. D. T E Roi a touz Noz Subgitz, Amys, & Adherentz, qui cef-
1^61. '-^ tes Lettres verront, Salut. _ .
An. jf . Savoir faifons que nous avons Pris, & per ceftes prefentes t-rei-
£. 3. gnons, en noftre feur & fauf Conduyt, Piere de Vannes, Oylec
IbiJ. de Ufcy, Colyn Prodhome, & Philipot de Vannes, Mmiftreaux
de noftre Trefchiere Colin, le Duc d'Orliens, oue deux Valletz
& fix Chivaux,chefcun de pris de quarante Souldz. , ou dedems ,
alantx, paflantz, & returnanrz. fibien en Roialme de France , co-
me aillours, per tout noftre pouair & deftroitz, par deca la Mer,
& par dela , o 1 ■ o t. c
Si Mandons & Commandons a vous noz Subgiti, & a chalcun
de vous, & requerrons noz Amis & Adherentx, que aux ditz Mi-
• VI. niftreaux, ne a lour Valletz, • alantT,, paflantz, fejournantT. , &
310. RetournantT. per noftre povoir & deftroitz dellufditz, nefacex,
ne foeffreT, eftre fait es Perfones, Chivaulx, ne autres biens quel-
conques , injurie, molefte, domage , violence, n'autre enpefche-
"'Cft: ^ ^ , . , ^
Et, fi rien lour foit meffait es Perfones ou es biens, le facez
meintenant & fanz delay eftre rcfbrme.
En Tefmoignance , &c.
Don. a Weftm. le 4. jour de Feverer.
Confimiles Literas de Condudu habent Boteoun le Taborier ,
Guylmym le Meftre, Bandet de Seint Omer, Miniftreux le Duc
de Berry.
£. 3.
Hberat.
tn. 1.
Super renditione Jacobi de Burbon , apud Pojters , per Capi-
talem de la Buche , de Cuerra capti.
Ann. D. "CDwardus, Deigratia, Rex Angliae, Dominus Hiberniae & A-
i-i.6i. XL» quitaniae, Thrfaurario, & Camerariis fuis , SaLtem.
Cum, carilfimus Filius nofter, Edwardus Princeps Wallix,Dux
Cornubiae, & Comes Ceftris , Johanni de Grely, Capitali de la
Buche, in Viginti & Quinque Milibus Veterum Scutorum Au-
reorum, certis Terminis folvendis, pro Jacobo de Burboun Co-
mite Pontivi , Prifonario fuo apud Poyters de Guerra capto, eidem
Principi vendito, teneretur, prout in Literis ipfius Principis, in-
de confedlis, quas idem Capitalis inde penes fe habet, plenius po-
teritapprere, , r. t> ■
Ac poftmodum , fumpto dido Prifonano a dicto Pnncipe , pe-
nes Nos Solutionem Summae prxdictae praefato Capitali aflum-
pferimus faciendam,
Et ei , pro primo Termino Solutionis ejufdem Summje , Duode-
cim Mlia & Quingentos hujufmodi Scutos veteres , fubfequenter-
que ei , per duas Vices, duoMilia & Sexaginta Scutos Veteres, de
refiduis duodecim Milibus & Quingentis Scutis , ad Scaccarium
noftrum fecerimus liberari, prout in didis Literis pleniiis annota-
l^os, volentes eidem Capitali, de parte Refiduorum 0<flo Mi-
lium & Quadringentorum & Quadraginta Scutorum , fubvenire,
vobis mandamus quod praefato Capitali, vel, diledlo nobis, Hen-
ricoPycard, Attornato fuo in hac parte, duo Milia hujufmodi
Scutorum Aureorum Veterum , vel valorem eorumdeminaliaMo-
neta ( videlicet computando quamlibet Peciam Scutorum eorum-
dem ad Tres Solidos Novem Denarios & unum Quadrantem) qui
ad Trefcentas fexagmta & decem & feptem Libras , & Vkmti
Denarios fe extendunt, de Thefauro noftri folvi, vel ei inde debi-
tam Affignationem , ubi fibi inde celeritet fatis6eri poterit, habere
faciatis, in partem Solutionis Refidui fupradicti ; Solutionem, five
Affignationem, cum per vos fefta fuerit, in didtis Literis mferen-
tes vel alias eas inde Indorfantes.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , Quarto die Februarii ,
Anno Regni noftro Tricefimo quinto.
Per ipjum Regem & Concilium.
Ann D.
1361.
3-
Uv
Super Finditione memorata.
Tl E X Thefaurario , & Camerariis fuis , Salutem.
-*^ Cum, cariffimus Filius nofter, Edwardus Princeps Walliae, An %r
Dux Cornubias. & Comes Ceftrix, &c. ut jupra uj^ue ihi, fub- £ ",
{equenterque , & tunc fic. "J/y
Eidem Capitali, per Tres Vices , Quatuor Milia & Sexaginta
Scutos Veteres , de reliduis duodecim Milibus & Quingentis Scu-
tis, pro fecundo Termino, ad Scaccarium noftrum fecerimus libe-
rari, prout in diftis Literis pleniiis annotatur,
Nos, volcntes eidem Capitali, de parte refiduorum Odo Mi-
lium Quadringentorum &c Quadraginta Scutorum Veterum , fub-
venire, vobis mandamus quod pijefato Capitali, vel . diledlis &
fidelibus noftris , Guidoni de Bryan & Henrico Pycard , Attorna-
tis iplius Capitalis in hac parte , vel alteri Attornatorum fuorum,
Mille 6c Quingentos Scucos Aureos Veteres, vel valorem eorum- •
dem, in Nobilibus Aureis, aut alia Moneta ( computando duos
Scutos ad valorem unius Nobilis Aurei ) qui ad Ducentas * & ^
Quinquaginta Libras Sterlingorum fe extendunt , de Thefauro no- ^^*
ftro folvi, vel inde competentem Affignationem , ubi fibi inde ce- ?"•
leriter fatisfieri porcrit , habere feciaris, in partem folutionis reliduae
Summai, eidem Capitali per Nos debitx^ Literas praedidas , de
folutione didtorum Mille& Quingentorum Scutorum, prout mo-
ris eft , Indorfantes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odbvo die Februarii.
Per ipfum Regem & Concilium.
De Prioratihus Religioforum Refiituendis,
REX Omn bus, ad quos &c SaUitem.
Licet nuper Prioratum de Monte Acuto, in ComitatuSo- ^nn. D
merferiae, occalione Guerrx, inter Nos & Gallicos tunc motae, i^^i.
ac omnia Terras, Tenementa, Feoda, & Advocationes, adPrio- _^„_ ,1 '
ratum illum fpedtantia. inter alios Domos & Prioratus Religiofo- £_ ',_
rum Alienigenarum, de Poteftate Franci.e, una cum Bonis& Ca- ^at.\f,
tallis, in eifdem Prioratibus & Domibus e.Kiftenribus, in Manum £. j;
noftram ceperimus , & Cuftodiam eorumdem Prioribus locorum p.
prxdidtorum, & aliis, pro certa Firma nobis inde reddenda , per ,;,.
diverfas Literas noftras Pacentes commilerimus,
Quia tamen Pax inter Nos &, Magnificum Principem , Regem
Francije, Fratrem noftrum cariffimum, jam reformata & publica-
ta exiftit,
Nos , ob honcrem Dei & (andtae Ecclefiae , volentes , diledto
nobis in Chrifto Priori de Monte Acuto Gramm face-
re fpecialem, eidem Priori didlum Prioratum de Monte Acuto,
ac omnia Terras, Tenementa, Feoda, & Advocationes, adPrio-
ratum praedidlum fpcdtantia, fimul cum omnibus Bonis & Catal-
lis , in eo exiftenubus , Reftitumius , Habenda & Tenenda ade6
plene & integre ficutca tenuit ante Captionem fupradidtam,abfque
aiiqua Pirma nobis inde , ratione Captionis praedidtae, exnunc
reddenda ,
Et ipfum Priorem & Manucaptores fuos de Firma praedidla ex-
nunc Exoneramus & Quietamus per praefentes ; Arreragiis Firmae
illius, ii quae fuerint de tempore prxtertio , & Debitis, qus ante
Captionem fupradidtam debeantur, & nondum Ibluta exiftunt, no-
bis femper filvis.
In cujus &c-
Tefte Rege apud VVeftmonafterium , decimo fexto die Fe-
bruarii.
Per ipfum Pegim & Conciltum.
Confimiles Literas Regis de Reftitutione habeiit Alienigenx fub-
fcripri, fub eadem Data: videlicet,
Prior Prioratiis de Norhampton.
Prior Prioratus de Arundell &c.
Prior Prioratus de Cameryngham , qui efi Cella Ahhatite de Blanca
Lauda in Narmann.
Prior Prioratus de Otriton, in Comitatu Devoni^ , qui eji Cella Ah-
hatia: Sajidi Michaelis in tericulo Maris in Normamd.
Prior Prioratus de Prite^'jeu, in Com. EJfex.
Prior PrioratHs de Saniio Neoto.
Prior Prioratus de Wotton.
Prior Prioratus de Lenton.
Prior Prioratus de Barnejlaple, in Comitatu Devonia.
Prior Prioratus de Bekford.
Prior Prioratus de Wenlok , ^«i eft Cella Prioris de Cartcate in Re-
gno Prancia &c.
m. 14.
Pro Duce Orlianenfi , de Licentia , cum Canibus i^fr Falconi-
bus, ubicuncjue infra Regnum fe divertendi.
T E Roia, noftre Trefchere & Trefame Coufin , le Duc d'Or-
■*— ' lyens Saluz,.
Combien que Vous Nous foiez donnez Hoftages pur 1 acom-
pliffement des Chofes, Purparlees & Accordees, par mi la Paix,
faite entre Nous & nollre Trefchere Frere de France,
* Et par mi ce vous devez demorer Hoftages en certein Lieu ,
que Nous ferrons affigner, fanz partir d'illoeqes, fanz avoir fur ce
noz efpecialx Licence & Congie, fi cen'eftoit pur volis aler Es-
batre par Un Jour & Une Noet, en retomant a veftre Hoftiel^
dont vous partiftes lendemain , au Solcil recours , ficome compns
eft,
Ann, D.
1361.
An. 3J-.
£. ;.
Ibid.
m. i^.
' VI.
JIX.
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. eO: pluis largement es Lettres Obligatoires , fur ce fiites & fealles
1361. deveftreSeal,
tdv. j. ISous,
Pur contemplacion de noftredit Frere dc France, & dc Vous,
& pur caufe de la Prefcheinete du Sank , dont nous futnes con-
jointz l'un a Tautre, & veullantz feire Grace efpeciale a Vous, par
quoi le pluis foit purveu a veftre Solacz , Quiete , 6c Saunte de
veftre Qjrps , ce que Nous eft molt Chier,
Vous Donnons & Ottroions efpeciale Licence , par la Tenour
de ces Prefcntes, que. non obftant aucune chofe contrcre, vous
poez partir de veftre Hoftiel , en Londres , au temps, & fi fovent,
Que bon vous femblera, Sc aler Esbatre queu part que vous plerra,
oedeinz les Boundes de noftre Roialme d'Engleterre, hors des Lieux
fermez, avec Chiens, Faucons, & vos Familiers quelconques, &
demorer hors de veftre ditHoftiel,chafcune foiz par Oytjours con-
tinueles tanfuelement, fi que toute Foiz le Ovtifme Jour, au Solail
couchant, vous foiei Requillezen Propre dedeinz veftre dit Hof-
tiel a Londres , pur demorer illoeques,fanzdepartir, par forme&
inanere que Obligez en eftes;
£t cefte Licence vous Donnons & Accordons par manere que
dit eft , fanz prejudice des autres chofes que compris font es Let-
tres, dont mencion eft faite par defus , & par les Caufes & Con-
dicions devantdites, & julqes a ce que Nous vourrions Repeller
noftre prefente Liccnce.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le xvi jour de Feverer.
Per if/um Regem.
39
Ann. D.
1361.
Att. if.
E. 3.
Ix Aii-
togr.
•VI.
3'3-
Litera mijfa Regi Nonvagia , fuper Mercatoribus Spoliatis.
TV/fAgnifico Principi Domino Magno , Dei gratia , Regi Nor-
J-'-^ wagix Illuftri, Confanguineo fuo cariflimo, Edwardus, ea-
dem gratia, Rex Angliae, Dominus Hiberniie 6c Aquitaniae, Sa-
lutem & felices ad vota fuccefliis.
Dolendam Querelam, dileftorum Mercatorum noftrorum,Wil-
lielmi de Stokesby, Petri atte Fen de Jernemuth, Henrici Lymy-
nour, Willielmi de Norwico , Jacobi Marbam de Bury, Radul-
phi Kyng, WiUielmi Seburgh de Coleceftre, Alani Hunte, &A-
Jani Hegyn, recepimus,
Contmentem qu6d, cumipfi, cum quadam Navi , Pannis &
aliis diverlis Bonis & Mercimoniis, ad valentiam Duorum Milium
Marcarum , in Regno noftro Angliae onerata , & ufque partes de
Scone Freaata , tranfeundo verfus partes illas , applicuerint in Por-
tu de Coft infra Dominium veftrum Norwagix , pro Vidtualibus
& aliis fibi neceflariis providendis, de veftrx Protedionis & Be-
nevolentiae fecuritate confili,
Ac , per fupervenientem Tempeftatem Maritimam , frafta Na-
vi prxdida, & ipfius iminente Naufragio, di<£li noltri Mercato-
res Bona & Mercimonia fua prxdidta , pro eorum falvatione , po-
fuiflent in Litore, Licentiam ad hoc habentes de Habitatoribus
partium earumdem, qui , eos amicabiliter pertradtantes , Indem-
pnitatem Corporum & Bonorum fuorum omnium promilerunt ,
Verum quidam Miniftri veftri diftos noftros Mercatores de Re-
bus & Bonis fuis, nuUa prxcedente Culpa , voluntarie ftioliarunt,
eaque ad Ufum veftrum ceperunt, & quo voluerint afportarunt,
Reftitutionem inde feu Satisfadtionem congruam , licet pluries re-
quifiti, fibi totaliter denegando , in ipforum Mercatorum Depau-
perationem miferabilem & StatOs eorumdem Dampnum Manife-
ftum , ficut ex parte didtorum Mercatorum noftrorum nobis eft
faftafides, &, tam Mercatoribus Flandrix^ quam Burgimagiftris
Villarum de Strandfond & Conyngesbergh , eft , ut dicitur , fatis
notum.
Quamobrem veftram Maturitatem folidam & Benivolentiam
peramabilem requirimus & rogamus, quatiniis purje Dileftionis &
Favoris integritate , quam Domus nollrx Regix in utriufque Sub-
ditis oftenderunt hadenus, provida Meditatione penfata, in eadem,
fi placuerit, perfiftendo, velit veftra Celfirudo Regia diflis Dam-
pna paflis, niper Reftitutione Bonorum & Mercimoniorum , ab
eis fic captorum , vel Valoris eorumdem , una cum Dampnis &
Deperditis, * qux fuftinuerint in hac parte, debitum & feltinum
fieri facere Juftitix complemcntum , veftris Subditis per Nos in
Cafu confimili compeniandum ; fuper quibus dignetur veftra pro-
vida Diicretio plenam nobi: fcribere Refponlivam.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicelimo die Februarii,
Magnatum Franci^ , qui Se dant in Obfides pro Johanne
Rege , Litera Obligatoria.
Ann. D. A Tous ceute, qi ces Letres verront,
T161. .lv
I36I.
'jin. 3J-.
I. 3.
Ix Au-
togr.
Loys , TJuc de Borhon c5" Co7t-
te ae Clennont^
Pere (TAlnnjo^i ,
Jehan dEftampes,
Cuy de Bloys ,
Guy, Cou?!tc de Seynt Poul,
yekan, Comtte de Harecourt,
E?igeran, Sire de Coucy,
Coi:nte de Grajtt Pree ,
Charles , !^ire de Montmorency ,
P.obcrt , Sire Seinvenant,
Jchan de Lygny, Chafiellein de
Lylle,
Joha7i Sire de Praeux,
Jehan, Sire de Bonherche,
Rohert, S:re de IVaneryn,
Maheu , Sire de Hoye,
Jehan, Sire d^Andez^ls ,
Sire d' Angeloure ,
Yon, Sire de Garencers ,
Jehan Sire de Traynel,
Salut.
Swoir faifonsque,
Come en ccrtain Traittie , en bonne Paix & Accord , entre
noftre irefcher Seigneur, le Roy de France d'une Part , &, Trei-
noble & Haut Prince , le Roy d'EngIe:erre d'autre Part , pur
*VI.
3'+-
chafcun d'eulx, de leurs Royaumes, de leurs Subgiez, Amis, Ai- Ann. D.
danz, & Aliez, 3 161.
Par les Traicteurs & Piocureurs de, Haus & Puiflans Princes, 'EUv. j.
Monlieur Charles , Ainfne Fiiz de noltre dit Seigneur le Roy
de France, Duc de Normandye , & Dalphin de Vienne , & de
Monlieur Edward , Ainfne Filz du dit Roi d^An^Iereri e , es Nouns
desditz Roys, & Aiantz , chafcun d'euk, a ce faire Pouoir &
Mandement de leurs Pieres ,
Ait efte Traittie, Fait & Accorde a Bretigny pres de Chartres,
le viij Jour du Moys de May, darreinement palle , (iir toates les
Guerres, Contencions , Diff ifions , Defcors , & Debaz, meux
& demenez, entre les ditz Roys & leur Royaumes , a caufe de
ce, que le dit Rot d'Anglererre Reclamoit foi avoir Droic au
Royaume & a la Coronne de France, & aufli dc plufeurs autres
Demandes , que le dit Roi d'AnglereiTe faifoit,
Par noftre dic Seigneur ie Roy de Francc aic efte Accorde au
dit Roi d'Angleterre , de Nous Donner & B..ii:er , en Oftaige,
au dit Roy d'Angleterre, pur li, & pur fes Heirs, par la nianiere,
que accorde eft, entre eulx , & par leurs Lettres feallees de leur
Sealx fur ce faites ,
Nous, deflTus nomcz, & chafcun de nous , Nous Rendons &
Mettons pur ce en Oftage au dit Roy d'Angleterre & a fesHeirs,
& li Promettons Icwaument & cn bonne fby , & fur ncllre Ho-
neur, & Efht de Chevalerie , & par toutes les mellejrs manieres
que nOus povons , que nous ferons Loyaus Ollages du dit Roi
d'Angieterre, & de (es Heirs, & ne ferons , ne procurerons , ne
foufiierons eftre fait, ne procure par Nous, ne par autre^.en prive
n'en appert, quant en nous eft , par Paroles ne par Eiciir , ne
par autre maniere, quclconque chofe qui pourroit tourner en Do-
mage, ou Defhoneur, ou Prejudice du Roi d'Angleterie , de fes
Heirs, & de Ibn Roiaume , ne autres leurs Terres , Pays , &
Lieux, quelconqe part q'ils foient eftabliz,
Et les Secretz du dit Roi d'Angleterre , & de ibn Roiaume,
nous Celerons, lanz defcouveiir, a leur Damage, a aucune Perfo-
nedu Monde,
Et pluis Promettons, en bon fby, qe Nous demourrons Oftages,
en quelconqes Cite, Ville, ou Lieu, que le dit Roi d'Angleterre,
fes Heirs, ou leur Dcputez Nous vounont Afligner ou Bailler de-
denz le dic Roiaume d' Angleterre , fanz paitir des dites Villes, Ci-
tes, ou Lieux, nehors du dit Roiaume, en aucune maniere, fi ce
n'eftoit par exprefle Licence , Volente, & Congie donne a nous,
exprefifement , par le dit Roi d'Anglettrre, fes Heirs, ou leur De-
putez; excepte qe Nous, pour esbatre nous, pourons partir desdi-
tesCitcs, Villes, ou Lieuz, au Matin, en * retoarnant en ycel-
les, dedansSoleil Couchant, fi n'ettoit, par Congie a Nous don-
ne, comme defliis eft dit,
Et Promettons de no)tre Franche & propre Volente , fanz au-
cune Violence, Force, CoacSion, ou P.iour, au mcM que nos po-
uons, de Dioit, de Parole, & de Fair, de teiiT loyaument Ofta-
ge, en la fourme & maniere, que deflus eft dit & deviie; ftn/. ve-
nir au contraire, par quelconque manere que ce ibit, en Jugemcnt
ou dehors, taifiblem.ent , ou expreflemcnt;
Et, pur ce, nous & chnfcun de nous Gbligeon'; noz Cops, noz
Biens, Meubles & Non meubles, Prefemz & a venir , que.con-
quez part q ils ibient , a la Juridiftion , Contrainre , & Compul-
cion de touresCours Seculieres, & de feinte Eglife, &, par efpe-
cial, a la Court de la Chambre du Pape, & de I Auditeur, & Vi-
ceauditeur, & Souzauditeur d'ycelle preients , & qi pur le t:mps
ferront, pur nous contraindre & chalcun de nos eiifanibe , & de-
vifement, & feparement, en un temps, ou cn pluicurs , par Cen-
feurs & Senrences de Excommunemenr, & par autres Voics & Re-
medes de Droit,
Et, par noftre certain fcience, & par noz Paroles exprefifes^Re-
nuncionsa toutes Exceptions, de Force & de P^our : de pluis ou
meins eftre Elcrit ou Dit : de fraude , de mal , & de Circonven-
cion: & au priviliege de la Crois, prife & a prendre : & a toutes
Leties, Grace.'-., & Privileges du Pape, de rEmpereur, & d'aune
Prince quelconque, empetrez ou a empetrer; &, generaunient, a
toutes E.vceptions , Cavillarions, Remedcs , Cautelles, & Delicn-
fes de Droit, Canon & Civil, de Loys , & de Couftjn es; pur
quoy Nous pourrions Dire, Propofer, ou nos Aidier, ou DerTen-
dre en Jugement ou dehors, ou temps a venir, contre aucune des
chofcs deirusrecitces: & a la Loy, que Tcn (difanr) dit, Genera-
lc Renuntiacion non valoir , fi efpeciale ne precede.
Et volons qe cefte Geneiale Renunci.ition ait tant de force, ef-
fe6t , & vertu , quc elle auroit , fi touz les Cas , Poins , & Arti-
cles, de Droit, Canon ou Civil, de Loys & de Couftume, feuf-
fent de mor a mot exprimez & declarez. en ces prelentes Lettres.
Et jurons fur les faintes Dieu Evangiles, par nous coiporelment
touchiecs ,
Er aufli Baillons noftre foy en la Mayn du , Noble chivaler &
puiflant , le Counre de Warewyk, de Tenir, Parfaire, Atrendre,
& Acomplir toures les chofes , & chafcune d"ycel!es , .^ccordees
par nous & Proniifes en la Mansrc & Fourme que dcffus cft dit,
fanzDire, Propofer , ne Faire , cn prive n'en appiert , aucuuQ
Chofes au contraire.
Et, fi Cas avenoit, qe aucunc cliofc feuft Diite , ne Faore,
par Nous, ou aucun de nous, ou a ncilrc Procuracion , encon-
tre aucune des dites Chofes , par Nous & chnlcun de nous ac-
cordees & jures (ce qi Dicu nc veulle ) Nous O rroions & Vo-
lons exprefliimcnt , qe de lois nous Ibions tcnuz 6c reputez pur
f^uz Chivalcrs, ou Faufes Perfbnncs, perjurces, & con^ancuz de
Foy mentie, par devant touz ; & pjr rielz nous rccognoiiibns
delmaintenant , en cas qe nous deffaudrions, en aucun Point;cef-
fant tout juite & raifonable Empefchemenc,
Et avons Reqgis, & Requerrons, les Tabellions defouz cfcritz
q'ils fjcent au dit Roi d'Ang!eterre, & a fes Heirs, fur toutes
les choles dellus dites, ibufhlantz Inftrumentz Publiques , a l"Or-
denance de chafcun Sage, fapz muer la fubftancc.
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D,
1561.
l-Uv. 3.
40
Et, nient meins, mettent leur Signes & Subfcriptions en noz
preler^tcs Lenes, Sealice.i ae noi prbpres Sealx , pur pluis grant
relmoignage & Fermeie de toutes les choles devantdites.
Qiie leurcnt Faires 6c Donnes en la Cite rEglife Ca-
thetlrale, Je x.x joMr de Feverer, TAn dc GraceMil, TroisCenn,
Soixant Un, ieion k cours de rEglife de Rome, en la prerence,
de> Nobies,
Z.e Sire de Say ,
Rohert de Her/e,
Johan de Benu kavip,
Guilliam de Bourton,
Thehaud Trujfel ,
Rauf de Hctr/evhal ,
Et Thojiuzs D07idale,
Chivalers;
* VI.
Teftnoigneij en toutes les chofes devantdites.
Egojohannes de Branketre, Clericus Norwycenfis Dioecefis,
Apoftoiica & ImDeriali Auctoritate Notarius Publicus, quia E
Promillionibus, Obligationibus , c:eteril"que prxdidtis oiBnibus &
fingulis ( Sigillorum aliquorum appenfione exceptaj prxfens inter-
fui, Anno, Indidtione, Die, & Loco prxfatis, ea, qux lic fieri
vidi, & audivi atus * Negotiis, per alium fcnbi feci, &,
in hanc publicam Scripturam & Formam redigens, meis confueco
Signo & Nomine roboravi Rogatus.
B. R.
Sub fni^ulorum SigiUis , ordiJte quo infra , a Caudis Mcmhran. ^
Nomimbus Ji:per PLca fropria cujujqug Manu dejcriptis.
Bcrhon. Dalafon. Stampos. Bloys. Seynt Poul. Harecourt. Coucy.
Crantprce.. Montimre^icy . Seinwaant. Lrgny. Fraeux. Roubercke.
Waueryn. Roye. Datidezols. Dangeleure. Garenciers. Traynel.
Pro Lfbcris Karoli de Bloys.
Ann. D. n Ollandus de Quoythels, Familiaris Liberorura Karoli deBloys,
1561. r^ Prilbnarii Regis, habct Literas Regis de falvo Conduftu, e-
y!>i. 35-. undo ad partes Britannine, pro Viiftualibus & Neceniriis Libero-
£. 3 . rum prsedidorum , ibidem morando , & exinde cum quadam Na-
Fr.Mc. vi, dida Viftualia & Neceflaria apportante, in Angliam redeundo,
3)-. E. 3. ufquc ad F^ellum Sanfli Michaelis, proximo futurum, duraturas.
m. 14. Teftc Rege apud Weilmonailerium , vicefimo iexto die Fe-
bruarii.
Ann. D,
1361.
A». 3J-.
E. 3.
Scct. 3J-.
£. 3.
K
De ConduRitbHS Scotia.
E X &c. Salutem.
Sciatis quod , fufcepimus &c. Venerabilem Patrem Williel-
mum Epifcopum Sancti Andrcce in Scotia, vcnicndo peregre ver-
fus Sanctum Jacobum per Potellatem noitram &c. prout in fimi-
libus de Condudu Literis.
In cujus &c. per unum Annum duraturas.
Dat. in Palatio noftro Wellra. vicefimo odavo die Februarii.
Per ipfum Regem.
Confimiles Literas habent fubfcripti , per idem tempus duraturas ,
& fub cideni Data ; videlicet,
yohanves Martyn, Burgenfis de Ede?iburgh.
yoh. Herys.
yohaunes dc Cragy.
./4ndrcas de OrTnejlo».
MagiJIer Gilbertus Arinefravx., Cavonicus Moravienfs de Scotia.
Alcxa7ider Gylict, Burgetifs de Edenburgh.
Patricius de Graham, Miles.
Williehnus More , Miles.
JMagifter IFillielmus de Greenlawe , Archidiaconus Saniii Andreie
in Scotia.
Thonias de la Hille , Scutiferus David de Bruys , ac Tl}o:»as de
Gildesdale , veniendo in Angliam , pro quibujdam Negotiif
ipjus Djtiid exped.endis.
Tfjomas Balliol de Scotia.
Ann. D,
1361.
An. if.
E. 3.
Liientt.
m. 1.
Pro Duce Britanm<e, fuper Expenjts,
REX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
Liberate , de Thefauro noflro, dilefto Conianguineo &
fideli noftro , Johanni Duci Britannix Novem Libras , pro Ex-
penfis fuis eundo peregre verfus Walfyngham , & exinde redeundo,
habendas de Dono nollro.
Telte Rcge apud Wellmonafterium , tertio die Martii.
Per Concilium.
Pro Alarchione Juiiacenji fuper fibi Debitis.
Ann. D. "R -^ "^ Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutcm.
j,^j ' -C^ Liberate, de Thcfauro nolbro, diledlo & fideli nofiroGuil-
■^ ' lielmo Marchioni Juliacenfi, vel Attornatis fuis in liac parte, Quin-
quaginia Marcas, in partem latisfeiSionis Debitorum , quibus ei-
dcm Marchioni tencmur.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Marcii.
Per ipfum Regem.
An. 3f
JE. 3
Ibii.
* De Protc^ione pro Mercatoribus , de Marina CafielU,
RHpclIa Negotiantibus.
Ann. D.
1361.
EUv. 3.
* Vi.
316.
A>,. 3,-,
E. 3.
yajc. 3,-.
£. 3.
m. 11.
D E X Capitaneo Villa: de Rupella , vel eius Locum tenenti, ac
'■^ Majori , Prxpolito , Communibus & Confulibus ejufdem Vil-
Ise, Salutem.
Supplicarunt nobis Mercatores & Marinarii Villarum de Mari-
na Caftellx & de Lapufcoa, in difta Villa de Rupelia commoran-
tes, ut ,
Cum ipfi, & alii Mcrcatores , de Locis praediffis , ad diftam
Villam cum Bonis & Mercandifis fuis venientes , tempore quo ea-
dem Villa in manibus, Magnifici Principis, Regis Francix , fub
Protedtione & Tuitione ejuidem Regis Mercandifas fuas excer-
cendo, extitiffet,
Et jam, per Mutationem Dominii ejufdem Vilix, ad nos devo-
luti , timeant iplbs per Miniftros noftros poITe de facili prsegrava-
Velimus eorum Securitati in hac parte providere,
Nos,
Attendentes Villam prxdidam per adventum diftorum Merca-
torum cum Bonis & Mercandilis fuis ad eandem Villam , & mo-
ram fuam ibidem, poflTe multipliriter meliorari, ac volentes proin-
de ipfos Mercatores fnore prolcqui gratiofo,
Suicepimus omnes & lingulos Nlercatores Villarum proediiSarum,
tam in eadem Villa de Rupella morantes,quam Magiftros, & Ma-
rinarios, ac alios Mcrcatores, ad Villam illam cum Bonis & Mer-
candilis fuis venientes , ad Klercandifandum & Negotiandum de
eifdem , necnon Naves , Mercandifas , & Bona fua quaccumque,
jn Protedtionem & Defenlionem noftram fpecialem nccnon in
falvum & fecurum Condudtum noftrum, in eadem Viila de Ru-
pella morando, & exinde pro Voluntate fua redeundo,
Nolcntes quod ipfi , pro TranfgrefiTionibus vel Depraedationibus
aliquibus, fuper Mare per alios quam per ipfos fadtis, in Perfoms,
Bonis, vel Rebus fuis, per Nos, vel Miniftros noftros , occafio-
nentur, impetantur, clampnificentur , moleftentur in abquo feugra-
ventur ^
Et iaeo vobis mandamus ^c. prout in cisteris de ProteSlione Li-
teris.
In cujus &c. per Triennium duraturas.
Dat. apud Wcftmonafterium , fexto die Martii.
Pro Johanne Duce Britanni^ , de Providentiis.
D EX Vicecomiti Kantije , Salutem. Ann. D.'
'^ Quia, diledtus Confanguineus & Fidelis nofter , Johannes 1361.
Dux Britannise in Obfequium noftrum ad partcs Tranfmarinas eft An. ^j-.
profedturus, £.3.
Nos, Claufif:
Volentes pro Suftentatione ipfius Ducis & Hominum fuorum, e. 3.
fecum in diftum Obfequium noftrum profedturorum , prout con- m. 41.
venit, providere,
Tibi praecipimus quod Triginta Quarteria Frumenti,Centum&
Viginti & Quatuor Quarteria Avenarum, & Quatuor Milia Bilet-
torum, in Balliva tua, tam infra Libertates, quam extra , de Exi-
tibus ejufdem BaliivK tuae , fine dilatione Emi & Provideri ,
Et Frumentum illud Moli , & Floram inde in Doliis poni , &
didtam Floram , iic in Doliis politam , necnon Avenas & Biletta
prccdiifta , ufque Portum de Sandwico duci , & ibidem in Navi-
Du« carcari,
Et ea, diledtis nobis, Johanni Parker & Johanni Knottyngle,
quos ad eadem Viiftualia ufque Villam noftram Calefii , ad opus e-
jufdem Ducis , ad Cuftus noftros , per te folvendos , ducenda one-
ravimus, per Indenturam, inde inter Te & Ipfos conficiendam,
Pretium cujuflibet Quarterii Bladorum praedidorum ac cujullibet
Miliaris diaorum Bilettorum continentes, liberari facias,
Et nos de Cuftubus, quos in hac parte rationabiliter appofueris,
tibi , in Compoto tuo , debitam Allocationem habere feciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo die Martii.
Per ipfum Regem.
K'
Pro Johanna Sorore Ducis priediEli,
EX, diledo Clerico fuo, Johanni de Neubury , Cuftodi Ma- Ann. D.
gnx Garderobx fuse , Salucem. 1361.
Mandamus vobis quod Petronillje Talleworth, Domicellae , di- -^- IS-
ledae Confanguineae noftrae , Johanne Sororis Ducis Brican- E. 3.
nice, & aliis Familiaribus ipfius Confanguineae noftrje (videlicet) Cdefij.
uni Domicells Camera: fux, uni Armigero, uni Valetto Camerae, ^- 3-
& duobus Garcionibus, uni (videlicet) Camera: & alteri Garde- w. 27,
robcE didse Confanguineje noftrae, Robas fuas, pro Statu fuocom-
petcntes, de Fefto Natalis Domini , proximo praeterito , fi fibi
nondiim liberatx fuerint, liberari,
Necnon Cuftus & Expenfas, quos Mathaeus Galeys , Vallettus
Camerae didlx Confanguinese noftrJE, tam circa Fafturam & Fur-
ruraturam Robarum & aliorum Pannorum diftx Dominae fu«,
quam eundo per diverfas vices ufque Civitatem noftram Londo-
niae , pro Negotiis fuis ibidem expediendis , eidem Mathxo iblvi
faciatis, habendos de Dono noftro,
Et Nos vobis inde, in Compoco veflro, debitam AUocationem
habere facicmus.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura, decirao die Marcii.
Per ipfum Regem.
Bul-
ET ACTAPUBLICA.
41
BHlUy p*per Concordia inter Ducem Eritannia qt Carolum
de Bloys.
T Nnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , carifTimo in
■*■ Chrifto Filio, Edwardo Regi Anglia: Dluftri, Salutem& Apo-
ftolicam Benedidionem.
Pervenit nuper ad Audientiam noftram qualiter tam Tu, quam,
cariffimus in Chrifto Filius nofter, Johannes Rex Francise IUuftris,
pro traftanda Concordia inter diled>os Filios, Nobiles Viros,Ca-
Tolum Ducem Britannije , & Johannem Comitem Montisfortis,
certos Diem & Locura, in quibus ipli coram Vobis, feu Com-
miffariis veftris , convenire debebant , ftatuiffe ,
Nos itaque hujufmodi Regise Deliberationis , pro tam falubri
materia, Confilium plurimum in Domino commendantes , ac in-
cepta per vos laudabiJiter Fine terminari debito cupientes , diledtum
Filium, Androynum Abbatem JVlonafterii Cluniacenfis , Matifco-
nenfis Dicecelis ( cujus provida Sollertia & follers Prudentia in Ma-
gnis & Arduis fe nobis & Sedi Apoftolicje claram fecit ) ad inter-
ponendum, circa Concordiam hujufmodi, Apoftolicae Auftorita-
tispartesdebitas, tanquam Pacis Angelum, ad praefatum Locum
duximus deftinandum.
Quocirca Serenitatem tuam rogamus & hortamur attente quati-
fius, pro noftra & Apoftolicx Sedis Reverentia , eidem Abbati ,
tuis affiftendo Favoribus & Confiliis inhaerendo, pro fedanda Dif-
teaux , & Terres de ycelle avoient au temps de la dite Paix fait, fi Ann, D.
trovefoit, par Infpedion de ycelles, q'eles ne founc mia contrai- 1361,
res a la fourme de la Paix fufdite, Zdv. 3.
Etde Faire, Executer , & Expedier toutes autres Chofes , ne-
ceflaires en celle Partie, combien que pluis efpecial Mandementen
lerra Rcquis.
En Tefmoignance, &c. a durer jufques a noftre Repel.
Don. fouz noftre Grant Seal, a noftre Palays de VVeftm. le xii
Jour de Marcz, , TAn del Nativite noftre Seignur Mill , Trois
Centz, Seflant & un, & de noftre Regne Trente C^int.
De Concilio fttmmonito , ad traBandnm fnper Statu
Hjbernid.
O E X , diledo & fideli fuo, Humfredo Comiti Norhamptonice, Ann. D.
•••^ Salutem. 1361.
Quia Terra noftra Hibernix , -^" IT-
Per invaiefcentes a diu Hibemicorum Inimicorum noftrorumln- E. 3.
curfus, propter Impotentiam Fidelium noftrorum, habitantium in C/.ia/.jf.
eadem, & pro eo quod Magnates, & alii , de Regno noftioAn-/- 3-
glis, Terras in ea habentes,commodumdidarumTerrarum (uarum «"• 3^-<^-
ab eadem Terra capiunr, & Defenfionem aliquam non faciunt,
Jam tantx Vafticatis & Deftrudtionis miferiae fubicitur , quod ,
nifi Deus avertat, & celerius fuccurratur eidem, ad totalem Per-
ditionem in proximo deducetur,
* Per quod , pro Salvatione ejufdem , ordinavimus quod Leo-
Suh Filis Cannabaceis.
P. de Velletro.
cordia inter didos Ducem & Comitem , & Pace ftabili, ratione
communis commodi , reformanda , dare velit Magnitudo Regia , nellus Comes Ultoniae , Filius nofter cariffimus , cum ingenti Ex-
prout expedire viderit, Opem & Operam efficacem. cercitu, ad Terram prxdidram cum omni feftinatione tranlmitte'
Dat. Avinion. quarto Id. Martii , Pontificatiis noftri Anno No- tur,
no. Et qucid omnes Magnates, & alii, de dido Regno noftro^Ter-
ras in difta Terra Hiberniae nabences , quanto potentius poterunc,
in Comitiva difti Filii noftri , proficilcentur , vel, fi Debiles ia
Corpore exiftant , Loco fuo alios Sufficientes ibidem miccanr, pro
repulfione didtorum Inimicorum , & Salvatione &c Defenlione
Terrarum fuarum , & Succurfu Terrx fupradi(fl-x ,
Et, pro didto Negotio accelerando , Volumus vobifcum, &
cum aliis, de eodem Regno, Terras in diifta Terra Hibernix ha-
bentibus, Colloquium habere & Tradtatum,
Vobis, in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini , firmiter
injungendo, mandamus quod , omnibus aliis prcetermiffis, fitisper-
fonaliter apud Weftmonafterium , in Quindena Pafchx proximo
futura, ad loquendum nobifcum, & Concilio noftro , fuper diifto
Negotio, & illud concernentibus, & ad faciendum & confen-
tiendum luper hoc quod ibidem contigcrit ordinari ,
Et interim Vos, & Homines veftros, quanto potentius & de-
centius potericis, ad Arma paretis; ita quod, in veltri Defeduni,
Progreffus difti Filii noftri & Excercitus fui non recardecur , nec
didta Terra Amiffionis Periculo fubjaceat ex hac causa,
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum , ac Salvationem &
Defenfionem Terrx prsedidtae , diligitis , nullatenus omittatis , &
habeatis ibi hoc Breve.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Marcii.
Fer ipfum "Regem ^ Comiliim.
Confimilia Erevia diriguntur fubfcriiuis, de effendo coram Rege
& Concilio fuo ad dies fubfcriptos; videlicet,
» VI.
319.
De Comitatu Pontivi ^ ad opus Regis recipiendo.
T E Roy a, noz cheres & foialx, le Sire de Boutreffein , Guil-
'-^ liam de Burton, & Nichol de Lovayne, Chivalers, & a, no-
ftre ame Clerk , Nichol de Louthe , Saluz,.
Por ce que, parmi la Paix, fait & refourme entreNous , &nos-
, tre tretchere Frere , le Roi de France , noftre dit Frere nous doit
Bailler & Delivrer, Tut au Plein, la Countee de Pontieu, avec
toces fcs Appartenances & Appendances ,
* Parmi ce que Nous eufi[ions fait Bailler a Lui , ou a Con Co-
mandement , certeines Forcerefces , occupeez & decenuZ, par noz
Gentz es Paiis de Brye , & de Champaigne, de Nivernoys, de
Bourgoigne, & de Auferrois, de Ourelenoys , de Gaftenoys, de
Muflien, de Beauffe, & de Vequeflyn le tranceys , ficome il eft
pluis largement compris es Lettres, fur ce faites d'une coftee &
d'autre ,
Toutes les queles Forterefces font ja Rendues & Delivres a nof-
tre dit Frere > par manere que accordez eftoit , & il les tient paifi-
blement,
Par quoi la dite Countee de Pountieu Nous doit eftre Baille &
Delivree, ficome deffus eft dit,
Nous, confiantz de V02, Sens, Loialte , & Difcretion , Don-
nonsa vous Quatre Enfamble, Trois, & a Deux de vous , Auc-
torite, plein Poair, & Mandement efpecial de Demander, Pren-
dre , & Refcevoir de noftre dit Frere , le Roi de France toute la
Countee de Pontieu tout entieretfaent, avec toutes fes Appartenan-
ces,
Excepte les Chofo , Alienees de la dite Countee par les Rois
d'Engleterre , qi ount efte pour le temps , as autres Perfbnes que
as Rois de France tantfoulement , par manere que compris eft en
Traidtie devantdit,
Et, apres ce que vous aurez refceu la Poffeffion & Seifine de y-
celli Countee , de faire & donner a noftre dit Frere fur ce fouffi-
fantes Lettres de Qiiitance,
Et, niencmeins, de Prendre & Refcevoir , ou Noun de nous,
les Iffues, Rences, & Revenues , & couce manere des Emolu- x i^. y,^^.y...~^^, .,...,,.^. ..,j^,.g,^„v^. , ^^^^ j.,.v.„u.,..^ .u^ia:,
raensde la diceCouncee& Apparcenances au Counce de Pouncieu, Haeredes de Caumvyll, Terras & Tenementa in Hibernia haben-
qipur le tempseftoit aNous, ou anozProgenicours ,Rois d'En- " •"'- -■ —.. ~. ._-
glecerre,
De Ufer, Exploicer, & Execucer en mefme la Countee , & es
Appartenances, & en les Subeiz & Enhabitancz de ycelle , touce
Eadulpho Comiti Staffordia ,
Thomie Comiti Oxoniis^
Edvjardo le Dcfpenfer y
Ifa/tero de Manny ^
Ed^vjardo MountagU,
Ahnarico de Saniio Amando.,
Bartholoviico de Burgherfjy
yohanni de Crophuli ^
Nicho/ao Gernoun,
Johanni de Bohun de Midhurft ,
yohanni de Carreu.
Wd/iehno la Zouche de Haryng-
■worth,
Waltero de Bermyngeham,
yohaiini Comyn,
yohajir.i Wogan,
David Barry ,
yohanni Corneivaill,
Pctro Ma/ure ,
yohamii Mautravers.
D E X Vicecomiti Notin^hamix & Derbix , Salutem.
'^ Quia ^c. ut Jupra ujque ibi, Tem prxdict;e, c^ tunc fc,
Tibi prxcipimus, firrniter injungences , quod piKmunire facias
manere de Jurifdiftion haute & baffe, & par manere que fait ad
efte illoeqes,
De Prendre auffi les Serementz de Foialte des Nobles , & au-
tres de ycelle Countee auffi come les ditz Seremencz faices eftoient
au Counte de Pontieu, a Nous , ou a noz Progenitours devanc-
dicz, & faire fe deveront par raifon ,
De Mectie, Deputer, & Eftablir en la dite Countee Jufticers,
Provoz, Baillifs, & autres Miniftres & Officers quelconques, &
de les Oufter & Remuer, & Surroger autres, en leur Lieux , tant
fovent que mefter en ferra,
Et auffi, fi les Rois d'EngIeterre, qi ont efte pur le temps , en
avoient Aliene ou Tranfporte aucunes chofes, de la dite Countee,
ou autres Perfones que es Rois de France, & depuis foient venuz
es Mains du Roi de France, ou auffi par Partage , de Requerrer
noftre dit Frere q'il baille lcs dites chofes a celui , qi nous en de-
ura faire leHomage pur ycelles, ou cas queHomage en ferroit due
pur ycelle,
Et , fi ele ne ferroit deue , q'il nous baille le Tenant , qi nous en
deura faire le devoir, par manere come il eft Obligez,
Et , nientmeyns , de Confermer , en Noun de nous , toutes les
Previleges, les quelesceux de la dite Counteej des VUles, Chaf-
Tem. IU. P. U.
tes, quod fint apud Weftmonafterium in Trihus Septimanis Paf^
chse proximo futuris, ad loquendum g^«. ut Jitpra ujque ibi, con-
tigeric ordinari , cf' tuncjic ,
Et habeas ibi nomina iUorum, per quos eos prxrauniri feceris,
& hoc Breve.
Tefte uc fupra.
Confimile Breve dirigicur,
Vicecomiti Stajfordia ,
David de Strabo/gi , Comiti
tho/ia ,
T/ooime de 'Roos ,
Rogero de C/iffbrd,
T/joma de Furiavall^
Thoma de Lucy ,
Edmundo Laurence,
Joloanni de Tibctot,
A- yohanni de Er/ee,
yohanni de Brojnwych ^
yacoho de Stajford,
Stcpkano Mareys ,
Wil/ielmo de Morle,
Richardo de Stajford,
Wi/Iielmo de Fcrrcrs.
D E X , dile<ftae fibi , Mariae ComiciffcE Norffolcix Salutem.
^^ Qiiia c^f. ut Jupra ufquc ibi, accelerando, & tuncfic,
Volumus cum Magnatibus & aliis de eodem Regno , Terras in
didta Terra Hibernix habencibus , Colloquium habere & Tracta-
tum,
Vobis , in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini , firmicer
injungendo, mandamus qnod, omibus aliis prxcermiiris , aliquem
F vd
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
I7,6l.
TJv. 3.
* VI.
320,
R
42
vel alicjuos, de quibus confidicis, apud Wcftmonaflerium mittatis,
ita quod iint ibidem in Tiibus * Septimanis Pafchx proximo fu-
turK, ad loquendum nobifcum , & Concilio noftro, fuper didto
Negotio, & illud concernentibus, & ad faciendum &; confen-
tiendum, nomine veftro, fuper hoc quod ibidem contigerit ordi-
nari,
Et interim Homines veftros, drc. ut Ju^ra uj^ue ihi, nullatenus
omittatis, e^ tunc fic,
Nos, in Cancellaria noftra, de Nominibus illorum, quos ufque
Wcftmonafterium, ex caufa praeditfira , duxeritis deftinandos , red-
dentes, ad diem prxdidtum, diftinfte & aperte certioresi
Et habeatis ibi tunc hoc Brcve.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data , de ef-
fendo corara Rege & Concilio fuo ad dies fubfcriptos ; videii-
cet ,
Alianom , Comitijfa d/Ormo»dj
jim:ie la Dcfpenler^
Fhilippie , CQmitiJfa de la Marchy
» yohaiin.-e de Filz, JVauter,
Agfteti, Comitijfte Vembrochiie,
Maria de SanSlo Taulo , Comitijfa Pembrochite ,
Margeriie de Root,
Matill. Comitijfte Oxonite,
KateriKts ComitiJf<e Atholne.
EX diledo fibi in Chrifto, Abbati de Fourneux, Salutem.
Quia Terra noftra HiberniK , (^c. tunc fic,
Volumus vobifcum, & cum aliis de eodem Regno , Terras in
Hibernia habentibus, Colloquium habere & Tradtatum,
Vobis mandamus , firmiter injungentes , quod , omnibus aliis
prietermiflis , fitis perfonaliter apud Weftraonaftrium in Tribus
oeptimanis Pafchx proximo futuris,
Vel, fi perfonaliter tunc ibidem commode interefte non poftl-
tis, tunc aliquem, vel aliquos, de quibus confidicis , ad Diem &
Locum prsediclos mittatis, ad loquendum Nobifcum & Concilio
noftro, &c.
Et interim Homines veftros, ^c. ut fupra ufque ihi , nuUatenus
omittatis, ^ tunc fic,
Nos in Cancellaria noftra ,^c. ut Jupra.
Et habeatis ibi hoc Breve.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, de efTendo coram Rege
& Conciliofuo ad diem fubfcriptumividelicet,
Triori de Malvern.
Abbati de Sanilo Augujlino de Brifiolliaj
Ahhati de OJeneje,
Abbati de Foure,
Priori de Lanthona juxta GlouceJlriam ,
Priori de Lanthona in JVal/ia,
Priori de Cartimel,
Prieri Ecclefia ChriJii Cantuar.
E X , diledo fibi , Magiftro Thomx de Nevill Salutem.
Quia Terra noftra Hibemiae, c^c.ut fupra ufyue ibi , acce-
lerando, & tufic fic,
Volumus vobifcum, & cum aliis de eodem R^no, Terras five
Beneficia Ecclefiaftica in Hibernia habentibus,, Coiloquium habere
&c Traclatum,
Vobis mandamus , firmiter injungentes , quod , omnibus aliis
prxtermifGs, fitis perfonaliter apud Weftmonafterium , in Tribus
Septimanis Pafch-.E proximo futuris,
Vel , fi perfonaliter tunc ibidem cominode intcrefle non poflG-
tis , tunc aliquem vel aliquos , ^c. ut fupra.
Tefte uc iupra.
Confimile Breve dirigitur fubfcriptis , de effendo coram Rege
& ConciLio fuo ad diem fubfcriptumi videlicet,
Magifiro P.eynmndo Peleryny
Magifiro yohafini Briane.
Magifiro Willtehno Criour,
Wdiielmo de Wyfttertofi,
IVilliebno Softd,
tVillie/mo de Bromle.
Henrico de Sne^th,
Magifiro Moricio de Bermyngeham ,
Magifiro Hugoni Prisbefiaario de Balymore^
Magifiro Griffifio de Cherleton ,
Praibendario Prahendie de Dufdonan.
R
VI. * ?ro Domino de Maulevrier , mo Objidittm Regis Fran-
Ann. D.
1361.
jin. If.
E. 5.
Pat. 3)-.
E. 3.
I». 8.
pluis largement es Lettres Obligacoires, fur ce faites & feallees de Ann. D.<
veftreSeal, 1361. j
Nous, veuUiantz faire a vous Grace plus efpeciale , vous Don- ^'''''- ?• |
nons & Ottroions Congie & Licence, par la Tenur de ces Pre- !
fentes, que, non obftant aucune chofe contrere, vous poez Partir
de veltre Hoftiel , en Loundres , au teraps & fi fovent que bon
vous femblera, & aler & esbatre qeu part que vous plerra, dedans
les Boundes de noftre Roialme d'EngIeterre ( hors des Lieux fer-
mez, ) avec Chiens , Faucons, & vos Familiers quelconqes,
£t demurrer hors de veftre dit Hofinel chaicune foiz par Oic
Jours continueles canfeuIemenC , fi que , coucesfoicT, , le Oycifrae
Jour, au Solail Couchancz,, vous foiez, requillez en propre Perfo-
ne dedans veftre dic Hofliel, a Loundres , pur deraurrer illoeqes,
fanz departir par forrae &c manere que obligex en eftes.
Ec cefte Licence vous Donnons & Accordons , par manere qe
dic eft , fanz prejudice des aucres chofes , que corapris fonc es Let-
tres dont mencion eft faite defus, & par les Caufes & Condicions
devantdites, 6c jufques a ce que nous vourrions repeller noftre pre-
fence Licence.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal, a noftre Palays
de Weftm. le xvi Jour de Marcz.
Per ipfum Pegem.
Au cieles Lettres ont les fouzefcriptz, fouz meiftnc la Date j Ceft-
alTavoir ,
Mahieu, Sire de Reye,
Geraud, Sire de Bouberchie.
ciay Licentia concejfa.
LE Roi a, noble Homs, le Sire de Maulevrier, Salut.
Combien que vous nous foiez donnez Oftages pur l'acom-
pliflement des chofes, purparlees & Accordez par mi la Paix, fai-
te entre Nous & noftre Trefchere Frere de France,
Et par mi ce vous deuez deraurrer Oftages en certein Lieu, que
nous vous ferrons afligner , fanz partir d'ilIoeqes fanz avoir fur ce
noz efpecialx Licence &c Congie, fi"ce n'eftoit pur vous aler Es-
bater par un Jour & un Noet , en returnant a veftre Hoftiel, dont
vouspartiftes, lendeman au Solail recours , Ccome compris eft
Ann. D.
1361.
An. if.
E. 3.
Ibid.
m. 4.
Super Promotione Hibernicornm.
D EX Archiepifcopis , Epifcopis, Abbatibus, & Prioribus, Fi-
'•^ delibus fuis Terri^ iux Hiberniae, Salutem.
Sciacis quod,
Cum nuper,
Ex frequenti Relatione nonnulldrum accipiences quod diverla
Dampna & Incommoda Nobis,£c Fidelibus noftris Terrx: Hiber- '
nvx, evenerunc ex hoc, quod mere Hibernici, tam Clerici, quam
Laici, Inimici noftri, in Civitatibus, Burgis , Villis , Caftris , &
aliis Locis in Terra prardifta, Miniim & Officiarii Deputati , &
ad Canonicatus & Prsebendas in Ecclefiis Cathedralibus, in noftro
Dominio exiftentibus, & alia Beneficia Ecclefiaftica inter Angli-
cos promoti exiftunt ,
Mandaverimus Julticiariis & Cancellario noftris Hibemise, quod
in Civitatibus, Burgis, Villis Mercatoriis, & aliis Locis, in fingu-
lis Comitatibus iTerrae praediflx, publice proclamari facerentquod
nuUus, mer^ Hibernicus , de Natione Hibernicana exiftens, fiat
Major, Ballivus, Janitor, aut alius Officiarius feu Minifter , ia^
quo loco , nobis fubjefto ,
Nec quod aliquis Archiepifcopus, Epifcopus, Abbas, Prior, aut
aliquis alius, ad Fidem noftram exiftens, fub foristadlura omniura
qux nobls forisfacere pofiet, Aliquem, mere Hibernicum, deNa-
tione Hibernicana , ut prxmitticur , exiftentem , causa Confan-
guinitatis, Affinitatis , aut alio modo quocumque, in Canonicura
Recipiat, vel ad aliquod Beneficium Ecclcfiafticum inter Anglicos
Promoveac vel Admittat , fet quod omnia Beneficia , per quemlibet
eorum conferenda, cum vacaverint, Clericis Anglicis, iive atiis,
ad Fidem & Obedientiam noftras exiftencibus, in Terra praedicSta
conferancur,
Ac poftmodum , ad Profecutionem Clericorum de Nacione Hi-
bernicana , qui incer Anglicos in Terra priedida ad Fidem & Pa-
cem noftram morantur, nobis fuggerentium ipfos , tanquam mere
Hibernicos, & Inimicos noftros, cum non fint , a Promotione
Ecclefiaftica, * infra didtam Terram, in Dominio noftro, virtu- * ^^^'
te Proclamationis priedidbe, exclufos exiftere, J^»-
Et nobis, per Petitonem fuam, coram Nobis & Concilio no-
ftro , in ulrimo Parliamento noftro exhibitam , fupplicantium ut ad
eorum Condirionem & Confl^ntiam , in Fidelitate noftra con-
tinue & inflexibiliter perfiftendo , confiderationem habere , & eis
fuper hoc de Remedio providere, velkmus,
Mandaverimus prxfatis Jufticiariis & Cancellario, qubd aliquos
hujufmodi Clericos Hibernicos, Fideles noftros, de quorum Mo-
ribus 6c bono Geftu erga Nos & noftros iidem Jufticiarii & Can-
cellarius bonam Informationem habuerint , occafione receptionis
five acceptationis Beneficiomm Ecclefiafticorum, infra Dominium
noftrum Terras prxdidl^ exiftenrium , aut Prxlatos vcl alios Pa-
tronos eorumdem Beneficiorum , ratione Prsefentationis vel Ad-
miffionis hujufmodi Clericorum , Fidelium noftrorum,ad eandem,
non moleftent in aliquo five gravent , nec per alios Miniftros no-
ftros moleftari feu gravari permittant , quamdiu bene & fidelicer fe
gefTerint erga Nos & noftros, ficut prxdidtum ell:,
Proclamationibus prxdidtis , feu quibufcumque Mandatis noftris,
eifdem Jufticiariis & Cancellario in contrarium diredtis , non ob-
ftanribus,
Nos, pro Securitate veflra, &aliorum, quorum intereft, pras-
milTa omnia & fingula vobis, & cuilibet veftrum, tenore praefen-
tium , duximus fignificanda.
In cujus, &c.
TefteRege apud Weftmonafterium, vicefimo quartodie Martii.
Per ipfutn Regem ^ per Petitionem de
Par/iamento.
I
Dt
ET ACTA PUBLICA.
43
De traiiando , inter Ducem Brttannia ZT Karolum de Bloys
LE Roi a,
Noz Cheres & Folalx,
Henri le Scrop , Gardein de Tioffre Countee de Guynes , ^ </<• mz.
Paiis de Calais ^f de Merk^
Et Rohert de Herk, Coneflable de noftre Chaftell de Dovorre, dr
Admiralle fur la Meer,
Maijlre yohan de Carleton, Dean de JVelles ^
JEt Maijtre Johan Barnet , Arcedeacre de Londres,
Come en le Traittie de Paix & Accorde , darrenerement , de-
vant la Citee de Chartres , entre Nous & noz Coufins de France,
compris eft,
^e, Appellez devant Nous ^, noftre Trefcbere Vrere , le Roi
de France , ou noz Dcputez. efpocialx , tcs Farties Frincipalcs de
Montfort ©• de Bloys , cntre queles Dehat y a Jur la Duchie de Bre-
taigve c^ Jes Appertenances , par Nous , ou par nitz dix, Debutez. ,
Nous nous deurmis enfourmer du Droit des diles Farties, Q' nous
fforcier de mettrc les dites Farties a accort fur ^uaat qeft en De-
hat parentre euXy
Nous, confianrz entierement de voz, Senz, Lealtez, & Difcre-
cions, vous Ordonnons & EftablifTons noz Deputez efpecialx,
Et a vous enfamble, & a Trois de vous, Donnon? & Commet-
tons , par le tenour des Prefentes , Auiftorite, plein Poair, & Man-
dement de vous enfourmer en Noun de nous, enfamblement avec
noftre Frere fufdit, ou fes Depucez, efpecialx en celle Partie, furle
Droit que les dites Parties, de Bloys & de Montfort, fe Dient a-
voir a la Duchie de Bretaigne & fes Appartenanccs devantdites,
Et de raettre les dites Parties en Accord , fur quant q'eft en de-
bat parentre eulx, par toutes les bones maneres & veies que fe pur-
ra faire,
Et de proceder oultre en meifme la Bofoigne, tant par voie de
Jugement, come autrement, jufques al Expedicion & finable A-
compliftemeut de ycelle,
Et de faire toutes autres chofes, necefleres en celle partie, fi a-
vant come nous y fuifTons prefcntz,
Refcrvantz a nous la Prolacion de ia Sentence & Jugement, que
fe donrront & ferront, fur la Duchie, Debat , 6c Accord avant-
ditz.
En Tefmoign. &c. a durer jufqes a tant que nous les vourrions
Repeller.
Donnees fouz noftre Grant Seal, a noftre Palais de Weftmonf-
tier , le xxiv J our de Marcz , TAn del Nativite noftre Seignur
Mill, Trois Centz, Seflant un, & de noftre Regne Trente qumt.
* De Comijfariis ad Comitatttm de Alontfart ^ juxta
Pacem , recipiendnm dcpntatis.
verfus partes proedidtas, per Miniftros & Subditos noftros impe- Ann.D.
diatur, providere, 1361.
Sufcepimus ipfum Ducem, ac Sexaginta Equites , de Comitiva EJv, j.
fua, eundo verfus partea praediftas, ibidem morando, & exinde in
in Angliam , ut praediftum eft , redeundo , in Protedtionem &c
Defenfionem noftram fpecialem , necnon in falvum & lecurum
Condudum noftrum ;
Et ideo vobis mandamus, ^f. prout infmilihus de Conduilu Li-
teris ;
Provifo femper quod Arcus vel Sagittasaut Armaturas aliquasfe-
cum non deferant quovis modo.
In cujus &c. per tempus prxdifhim duraturas.
Dat. apud Wcftmonafteiium, lexto die Maii.
Fer ipjum Eegem.
Confimiles Literas de Condudlu habent fubcripti;
videlicet,
E Roi as, Nobles & Puiflantz Homs, le Conte de Vendof-
me, Simond de Vendofme Chivaler, & a, noftre ameClerc,
L
Gautier de la Roke , Saluz.
Porce que, parmy la Pais, faite & refourmee entre nous &,
, noftre Trefcherc Frere, le Roi de France, noftre dit Frere nous
doit Bailler & Delivrer , tout a plain , la Contee de Montfort , a-
vec toutcs fes Appertenances,
Parmy ce que nous eufllons fait baillcr a Lui , ou a fon Com-
nandement, certeincs Fortereffes occupcez & detenuees par noz
Gentz en France , en Chartrain , & en Dronays , ficome il eft
pluis largemcnt compris es Lettres , fur ce faites d'une Coftee &
d'autre,
Toutes les queles Forterefoes font ja rendues & delivres a noftre
dit Frere, par mancre que accordez eftoit, & ils les tient paifible-
menr,
Par quoi la dite Countee de Montfort nous doit eftre Baillee &
Delivree, ficome deflus eft dit,
Nous , conftantz de voz Sens , Loialte, & Difcrecion , Don-
nons a vous Trois enfamble, & a Deux de vous (dont vous Gau-
lier foicz li Un ) Audtorite , plain Poair, & Mandement efpecial
de Demander, Prendre, & Refcevoir de noftre dit Frere, le Roi
de France, la Counreede Montfort, & fos Appertenances avanr-
dites <^c. prout Jupra in Literis de Comitatu Fontivi Recipiendo
Dat. 12 Mart.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Patentes, a durer jufqes a noftre Repel.
Don. fouz noftre Grant Seal, a noftre Palais de Weftm. le xxiv
Jour de Marcz , l'An del Nativite noftre Seignur Mill , Trois
Centz, SeflTant Un, & de noftre RegneTrent quint.
Tro Dttce de Berry , de Licentia.
D EX &c. Salutem.
^^ Sciatis qu6d ,
Cum Johannes Dux de Berry & d'Auverne, Confanguineus no-
fter cariffimus , unus Obfidum pro cariffimo Fratre noftio Fran-
, cix, ad partes proprias, ita qu6d citra Feftum AfTumptionis Bea-
t^ Marioe, proximo futurum, in Angliam redeat, ibidem in Ob-
fidem moraturus, de Licentia noftra fe divertat,
Nos,
Volentes Securitati ipfius Ducis , n^ , fuper transfretatione fua
Tom. lU. P. IL
Comitis de SanEto Paulo , Ohfdis pro Rege Trancia,
3H-
Valletti •- _ — , -_y.„., ^,., -..,^v . ,
eundo ad partes Tranfmarinas pro Negotiis ipjius Comitis expediendis ' ''
(^ redeundo.
Willielmus de Tcio Capellanus , Secretarius, ac Johannes de Futeo,^ _
Scutifer , Ducis d'Qrliens , Obftdis pro Rege Francite , eU7ido
verjus partes Francits , <^c.
Johannes de Medu£ia, Cancellarius ejufdem Ducis, eundo ^rc. m. 7.
Guilliebnus de Gihertez Mi/es , eundo ad partes Francits, pro certis
* Negotiis Daufni d'Aveine ^Ohfdis pro Rege Franciie, expedien- * vi.
dis <^c,
Joha7ines Fricourt , Camerariut Domi7ii de Preaus , Ohfdis pro Rege
Franciie , euvdo <^c.
Petrus de Sa^ido Martino Canonicus Villa Nova , ^y Johanfies d«
Rojfilio7ie Scutiferus Co7nitis de Sabaudia, revertsndo adfar-
tes proprias <^c.
Pro Dnce ytndegavi^e , de Licentia ad invifendnm SanUum
Thomam Cantuaria, c?* divam Mariam JValJinghamiie.
T E Roi a, noftre Trefchere& TrefameNeveu, leDuc deAn- Ann. D.
■*-' geou, Salutz. 1361. '
Defirantz la Saunte de veftre Corps, vousDonons Licence, par An. jr.
la tenour des Preientes, de vous Traniporter, de laCire de Loun- e ,
dres, vcrs Seint Thomas de Canterbirs, & noftre Dame de Wal- p^^. ,,.
(yngham, & demurer en celles Parties , en quelcongue Ville ou £ ,_
Lieu que vous plcrra, fanz approcher les Parties de Salesbirs, par (,_'j_"
un Moys entier, a compter du jour de Lundy prochain a venir, ,^ ^a
non obitant aucun Serment que fait nous auerz au contraire,
Si qe, toutesfoiz, vousfoiez, en propre Perfone, dedains laCi-
tede Londres, au chiefdu dit Moys, pur demurer & tenir illoc-
ques Hoftage , par fourme & manere que compris eft en vos Let-
tres Obligatoires , fur ce faites; as queles nous ne volons queaucu-
ne prejudice fe face, par ces prefentes, quant as autres chofes con-
tenues en ycelles.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Chaftel
de Haddele , le xxi Jour de May.
15
An. 7,f.
E. ?.
IM.
m. 10.
Pro BnrgenfibHS , Objidibus Franci^ , de Licentia divertendi.
LE Roi, as Johan de Forges, & Eftiene de Forges, Bourgeisde ^j^^ q
Tours, Saiuz. j,^'^
Par certaines caufes , que nous movent , vous Donons Congie de "■
vous Tranfporter, hors de la Cite de Londres, en quiele vous
eftez obligez a demurer Hoftages, pur raccomplilTement descho-
fes , Accordees par my la Paix , faire entre nous & noitre Tref-
chere Frere de France, quiele part que vous plerra , dedans les
Termes de noftre Roialme, fanz pafler ycelles, par un Moys en-
tier , a Compter du jour de Lundy , prefchein a venir apres la Da-
te de ceftes,
Si qe, toutesfoiz, vous vousprefentez a nous, ou a noftreCon-
fail, en ia ditc Cite de Londres, au cbief du dit Mois, pur y de-
morer Fioftages en manere & forme que obligez en eftez, & de
Novel Promis auez par veftre Serment, Baille as Seintz Ewangels
Dieu , par vous corporelment touchez ,
A les quieles Obligacions, quant as autres chofes, contenus en
ycelle, nous ne volons que aucun prejudice fe face par la Tenurde
ces Prefentes,
Donncz louz noftre Grant Seal, a noftre Palais de Weftm. le
CKunt Jour de Juyn.
Sembleables Lettres ont les Bourgois fouzefcriptz, fouz meifmc la
Datci CeftafTavoir,
Herhert Lefcriven Leifnez ,
Geraud li Boucher,
Guilliam de Neve,
Joban Roucy,
Oliver Daufon,
Johan Lynage,
Johan de Vaurichet.,
Guilliam Martel,
Johan de Milevill ,
Baldeivyn Panehrokf
■t Bourgeis de Com-
petg7>e.
\ Bourgeis de Ar-
raz.
Fa
J Bourgcis de Reyns.
J Bourgeis de Paris.
}■ Bourgeis de Douay.
Johan
44
C O N V E N T I O N E S, L I T E R tE
Ann. D.
1361.
£dv. 3.
• VI.
yohan htmlardy
Bertrand Ladent y
Piere de Pontrearc ,
Jaques de Ployet ^
lyhaud Beket ,
Johan de PuySy
Piere Gerenn,
Guilliam Gerenn^
Johan k Hoi,
Johan Palard,
* Henr. de Maude,
E/liene de Baille^
Amaury Filliol,
Johan Mutel,
Joan Hangehoc,
George Maytiatours ,
Jedeiijn a ILagnevlU ,
.Arnoul P.egnyer ,
}Bourgeis de Char-
tres,
^ Bourgeis de Lijle.
}Bourgeis de Beau-
viez,
•j Bourgeis de
}
Troyes.
Bourgeis de Bour-
ges.
jBourgeis de Tour-
*• 7iay.
j Bmrgeis de Roen,
■j Bourgeis de Saint
S Omer.
}Bourgeis de Or-
liens.
}Bourgeis de Chaa-
lons.
Jac^ues Noifett ,
Jajues Noi ,
Johan de Ipre , Bourgeis dt Amyens.
Richard de Bray, Burgeis de Caen.
Don. (bu2. noftre Grant Sealj a noftre Palays de Weftm. le ix
jour de Juyn.
^ 3
Tranc.^f
£.3.
m.8.
Pro Burgenfibus de Abbeville , fttper Sacramemis fricfiandis.
Ann.D. n EX Omnibus, ad quos, &c, Salutcm.
1561. rV. Supplicirunt nobis, dikifti Cc fideles noftri, Major, Scabi-
•^»- Jj"- ni, & Burgenfes Villae noftrae de AbbeviUe, in Dominio noftro
de Pontivo , ut ,
Cum ,
Juxta Libertates & Privil^ia , eis per Cartas Progenitorum no-
ftrorum, quondam Regum Angliae, tunc Comitum Comitatus de
Pontivo, conceffa,
Conlimile Sacramentum , ficut ipfi & Anteceflores fui nobis &
Antecelforibus noftris fecerunt, eis ex parte noftra fieri debeat, &
haftenus confueverit,
lidcmque, Major, Scabini, & Burgenfes,
Ad noftras, Fidelitatem &: Obedientiam , juxta formam Pacis,
inter Nos &, Magnificum Principem, Regem Fran-
cice, Fratrem noftrum carilfimum, initas & firmatae, venientes,
Sacramentum & Fidelitatem, nobis debita, fecerint ut tenentur,
Velimus eis confimile Sacramentum ex parte noftra, fieri jubere;
Nos,
Attendentes quod, licet Comites Comitatus prxdifti, ut Regi
& Coronx Francice tunc fubditi , Juramentum hujufmodi praifti-
tiflent hadtenus , . „ .
Quodque Comitatum ipfum & Dominiumejufdem, fine aliquo
medio, ut Superiorem neminem cognofcendo, vigore Pacis pr^s-
didtcB, teneamus ad praefens, quibus de Caufis ad Sacramentum il-
lud pra-ftandum minime teneamur ,
Uttamen Major, Scabini, & Biirgenfes, Vills noftras praedi-
ftae, in noftris Fidelitate 6c Obedientia, fuccefluris temporibus,
ftabiliiis perfeverent, & cognofcant perfedHus nos eorum Liber-
tates & Jura velle eis & eorum fuccefforibus illibata perpetuo ob-
fervari , eorum Supplicationibus inclinati ,
Volumus & Concedimus quod Scnefcallus nofter, five Locum
noftrum tenens in dicto Dominio noftro dePontivo, qui protem-
pore fuerint , & etiam alii , fi qui idem Dominium de Pontivo ,
per ConcelTionem noftram, vel Hxredum noftrorum, aut aiio
modo, impofterum habuerint, ut Miniftri & Subditi noftri ibi-
dem, in ipforum propriis Animabus, & quatenus ipforum Regimi-
na vel Ofiicia pofiet concernere, £c non aliter quovis modo, con-
fimileSacramentum, ficut prxdifti, Major, Scabini, &: Burgcn-
fes, ncbis, vel ipfis, nomine noftro fecernnt, vel facient, & Co
mitcs diiti Comitatus de Pontivo haftenus fecerant, eifdcm, Ma-
jori, Scabinis, &: Burgenfibus faciant , & facere teneantur vice
versa, prout juxta Libertates & Privilegia fupradida, noftris &
didtorum Progcnitorum temporibus , rationabiliter fieri confuevit.
Per praefentem tamen ConcelTionem noftram , aut propter aliqua
Libertates feu Privilegia prsedifta , vel alia quas apparere poterunt
in futurum, nolumus Nos, vel Ha^redes noftros, ad Juramentum
praeftandum huiuimodi quomodolibet obligari.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefirco quinto die Junii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Pro diSlis Burgenfibus , de Franchefiis confirmatis.
Ann. D. -n EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1361. IV Volentes, dileftos & fideles noftros, Majorem, Scabinos,
•*'- IT- & Burgenfes Villx noftrae de AbbeTille, in Dominio noftro de
•E ?• Pountif, ut ipfibene & fideliter erga nos i"e gerant, & in Obe-
Ibii, (Jientia noftra conftanter permaneant, favore profequi gratiofo,
* VI, Omnia Libertates, Franchelias , & Privilegia,
3*5. • £is per Cartas Progenicoruna noftrorum , quondam Regum
Angliae , & Comitum Comitatus de Pountif , concella, Ann. D.
Qux jam habent, & de quibus Seifiti & in PolTeffione exiftunt, 1361.
& didtorum Progenitorum noftrorum, & noftris temporibus, E</x/. j..
diim idem Dominium in manibus ipforum Progenitorum noitro-
rum & noftris extitit, ufi fuerunt,
Praefatis, Majori, Scabinis, & Burgenfibus, & eorum Hseredi-
bus, Ratificamus, & pro nobis & Hjeredibus noftris Confirma^
mus per praelentes;
Dumtamen, per eadem Libertates, Franchefias, & Privilegia, ^
Articulis Pacis, inter Nos &, Magnificum Principem, "
Regem Franciae, Fratrem noltrum cariflamum, initae & firmata:,
in aliquo non dcrogetur.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vicefimo quinto die Junii.
Per ipfum Regem.
Pro Dftce Andegavix , de Licentia.
LF Roi a , noftre Trefchere & Trelame Neveu , le Duc de Ann. "Q.
Angeou, Saluz. 1361.
Defirrantz la Saunte de veftre Corps, vous Donons Congie de -^»- if.
vous Tranfporter, hors de la Citee de Londres, E. 3.
En quele vous eftes obligiez a demurrer Hoftages, purTaccom- ^'"' 5f.
pliflement des Cbofes, accordez par my la Paix, faite entre nous ^- J-
& noftre trefchere Frere de France, f. z.
Quele part, que vous plerra, decianz ies Termes noflre Roial- "'• ^°'
me, fanz pafler ycelles, par Un Moisentier,
Si que, totefbitz, vous vous prefentez a nous, ou anoftreCon-
feil, en la dite Citee de Londres, au chief du dit Mois, pur yde-
murrer Hoftages, en manere & forme que obligezen eftes, & de
Novel Promis auez par veftre Serment, a nous Baille en la main,
noftre chere & fesl, Thomas Dondale Chivaler j
A ies queles Obligacions , quant as autres chofes comprifes en
ycelles , nous ne vouluns que aucun prcjudice face par la Teneur
de ces Prefentes.
Donnez, fouz noftre Grant Seal, a noftre Palais de Weftm. le
primer jour de Juyl.
Pro Leonello , Comite Ultoniie, tenente locnm Regis in Hi-
hernia conftiiMo.
D E X Omnibus , ad quos, &c. Salutem. Ann. Dj
^V Sciatis quod Nos , 1361.*
De fidelitate & circumfpedione Leonelli Comitis Ultonise, filii An. 3/.
noftri carilTimi , plenam fiduciam reporrantes , £. 3 .
Conftituimus ipfum Leonellum Locum noftrum tenentem in Ibd.
terranoftra Hibernice, m, 10.
Dantes ei plenam, tenore praefentium, Poteftatem admittendi
ad Fidem & Pacem noltram, tam Anglicos, quam Hiljernicos,
qui nobis Rebelles & Contrarii exiftunt,
Et eis , & eorum cuilibet , Pardomtionem faciendi de fedta Pa-
cisnoftrae, ad nos pertinente, tam generaliter, quam fpecialiter,
pro Homicidiis, Roberiis, Feloniis, Seditionibus , I.atrociniis,
Adhxfionibus , & Rebellionibus quibufcumque , in didta Terni
noftra per ipios perpetratis ,
Et firmam Pacem noftram eis concedcndi,
Literafque noftras Patentes, fub Sigillo quo utimur in Terra
praedida , eifdem inde in forma debita faciendi ,
Necnon Fines & Redem.ptiones ab illis , qui eos facere volue-
rint, ad opus noftrum recipiendi,
Ac omnia Terras & Tenemtnta, qux per Inimicos noftro3,per
Guerram, pro defedu Defenlionis, vel alio modo, adquilita , quae
per nos Recuperari & Conqueftari continget, necnon omniaTer-
ras & Tenementa RebeUium nobis Confifcanda, Perfonis idoneis,
Qui ad Fidem & Obedientiam noftram fideliter perfiftere & nobis
defervire voluerint, juxta meritorum fuorum exigendam, imperpe-
tuura vel ad tempus dandi & concedendi ,
Et ctiam ea, ac alia Terras & Tenementa, per Guerram Vafta-
ta, Deilrufta, & Derelicta, Tenentibus, ea habere volentibus, de
Nobis & H.\;redibus noftris pro certa Firma Tenenda , conceden-
di & dimittendi,
Et Geftum Miniftrorumnoftrorum quonimcumcquefupervidendi ,
Et eos, quos nobis Inutiles invenerit, ab Officiis fuis Amovendi,
& Loco * eorum alios Utiles & Idoneos Ordinandi & Subrogan-
di, • VI.
Et plenam Juftitiam fingulis, juxta Leges & ConfuetudinesTer- 317.
rx illius, Exhibend',
Et omnia alia & fingula Faciendi & Ordinandi , quae pro bono
Regimine & Salvatione Terrx noftrie prxdidtx & Populi noftri
ibidem, ac Recuperatione Jurium noftrorurn in partibus illis, ne-
ceiTaria fuerint & oportuna , & qux Nos ipii faceremus fi perfona-
liter interefiTemus, etiam fi Mandatum exigant fpeciale;
Promittentes, pro nobis & Haeredibus noltris, nos ratum habi-
turos & gratum quicquid per prxlatum Locum noftrum tenentem
Datum , ConceiTum , Pardonatum, & ritc A(ftum & Geftum fue-
rit in prxmiffis, & quolibet prxmilTorum.
Damusautemjuftiuariis, Cancellariis , & Thefaurario , noftris
Hiberniae, ac univerlis & iingulis Archiepifcopis , Epifcopis, Ab-
batibus, Prioribus, Comitibus, Baronilxis, Vicecomitibus, Majo-
ribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris, Terra; noftiae
prxdidae, infra Libertates, & extra,Tcnore Prxtennum,inMnn-
datis quod eidem Locum noftrum tenenti , tanquam Nobilmetip-
fis, in pnemiffis omnibus & aliis, qux bonum Regimen & Sal-
vatio nem Terrse noftne praedidrae concernunt , vel concemere
roterunt, Imendant, Pareant, Obediant , & Refpondeant, quo-
tien£
ET ACTA PUBLICA.
45"
■A""- D. tiens & prout idem Locutn noftrum tenens eis fcire fecerit cx par- niverfirates , feu Sufpenfionis in Capitula , fufpendendos : ac Ex- Anri. D;
k.1^01, te noftra- communicationis Scntentias in fingulares Perfonas, propter didam 156!.
caufam , oliai in prtefata Curia latas & iiabitas , feu quomodolibet Edv. j.
piomuigatas , & quaecumque inde iecuta , ufque ad Feftam Om-
Eilv. 3. In cujus,&c.
Dat. apud Weftmonafterium , primo die Julii.
Per ipfum Regem <^ Comilium.
ET mandatum cft univerfis & fingulis Arcliiepifcopis , Epifco-
pis, Abbatibus, Prioribus , Comicibus, Baronibus, Viceco-
mitibus, Majoribus, Ballivis, Ivliniftris, & aliis Fidelibus Regisin
Hibernia, infra Libertates, & extra, quod prcefato Locum Regis
tenenti, in prjemiifis omnibus & fingulis, Pareant, Obediant, In-
tendant, & Refpondeant, quotiens &: prout idem Locum Regis
tenens eis, feu eorum alicui, icire feceric ex parce Regis.
Dat. ut fupra.
ET mandatum eft Jufticiariis , Cancellario , & Thefaurario Hi-
bernicE , qui nunc itint , vef qui pro tempore fuerinc , quod
praefato Locum Regis tenenti, in prajminTis omnibus & fingulis,
Pareant , Obediant , Inrendanr , & Reipondeant , quotiens idem
Locum Regis tenens eis, feu eorum alicui, fcire feceric ex parte
Regis.
Dat. ut fopra.
De Proclamatione facienda fro Terra Iliberniit,
Ann D R ^^ Vicecomiti Kantioe Salutem.
1-61 ^""" miper,
^,^"' , ^.! Audito qu'jd Terra noftra Hiberniae ,
''■ Per Invalefcentes a diu Hibernicorum Inimicorum noftrorum
cLti}.-<r Incurfus, propter impotentiam Fidelium noftrorum , habitantium
£ ^' in eadem, & per hoc quod Magnates, & alii , de Regno noftro
m 21 d Anglix, Terras in ea habentes , Commodum didlarum Terrarum
'fuarum ab eadem Terra capiunt, & Defenfionem aliquam non fa-
ciunt,
Tantoe Vaftitati & Deftruftioni miferabiliter fubicitur , quod ,
nifi Deus avertat, & celerius Succurratur eidem, ad totalem Per-
ditionem in proximo deducetur,
Per quod , pro Salvatione ejufdem , Ordinavimus Leonellum Co-
mitem Ultonia: , Filium noftrum cariirimum, cum Ingenti Exer-
citu , ad Terram proedidtam deftinare ,
Et idem Filius nofter ad hoc fe paravit, & jam Promptus exiftat,
cum non modico numero Armatorum & Sagictariorum , ad Iter
fuum verius partes illas arripiendum,
Et ideo Tibi praecipimus quod ftatim , vifis prsefentibus , in fin-
gulis locis Comitatus prxdidiri , ubi expedire videris, publice ex
parte noftra proclamari f^cias , quod omnes , de Regno noftro
Anglix, Terras in didla Terra HibemiiB habentes ( quorum Ter-
rce per didtos Inimicos noftros funt occupatx ) quatito potentius
poterunt, verfus diftas partes Hiberniae cum omni celeritate fe tra-
hant, vel ahos futficientes Loco fui ibidem mittant,
Ita quod fint ibidem , in Adventu didi Filii noftri ad eafdem
partes, ad Terras fuas praedidtas recipiendum,8c eas inhabitandum,
* VI. & dictam Terram * Hibernix, una cum aliis Fidelibus noltris,
318. defendendum;
Scire faciens eiidem quod , nifi ad didas partes Hibernioe, in for-
ma prxdiifta , venerint, didtus Filius nofter quem Locum noftrum
tenentem in Terra priedifta conftituimus) omnes Terras illorum,
qni ad didam Terram Hibernise, in Adventu difti Fihi noftri ibi-
dem, non venerint, perdiftos Inimicos occup.itas, aliis Fidelibu;
noftris, qui eas Recipere, & Inbabitare, ac Defend^re volaerinr,
nomine noitro donabit , eis imperpeaium remanfuras ;
Et de eo , quod inde fcceris , nos in Cancellaria nollra, citra Fe-
ftum Sandti Laurentii , proximo futurum , reddas diltindte & a-
perte certioves:
Et hoc , fub forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poteris ,
Oullatenus omittas.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium fecundo die Julii.
Fer ipjam Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fmgulis Vicecomitibus per Angliam ,
fub eadem Data.
Super Promotione ^nArHjni AhbMtSy Cv~ aliis negotiis ^
refpondet Papa.
nium Sandtorum, proximo fucurum, de Bcnignitaie Apoftolica,
duximus relaxandas; fpcrantes incerea, cum tempus tenendis Con-
liftoriisdabitur, de Perfona ydonea, ik tibi, quantum cum Deo
poterimus, grata , Elienfi Ecclefiae providere; ac tunc, cidemEc-
clefia Paftoredio, prout convenit , reformata, de didis ProcefiTii
bus ac Scntenciis, prout fecundum Deum poterimus, iuie Ixfione
Jufticix, difponere, audtore Domino , intendimus , & finem po-
nere Caufx pr3elibatx.
Credimus enim Perfonam ipfam , quam pracfatse Ecclefiae Ptx-
fecerimus in Epifcopum & Paftorem , ita per te Benignitare Re.
gia pertradtari , quod caufa ipfa F"inem pacificum , audtore Domi-
no, fortietur.
tJIterius etiam iidem AmbaiTiatores apud Nos , pro parte tust j
humiliterinftiterunt, ut certos ProcefTus , dudum in didta Curia
hahitos, ad inltantiam , diledti Filii , Abbatis Monafterii Sandti
Nicolai Andegavenfis , contra diledtos Filios Priorem & Con-
ventum de Spaldingge , Ordinis Sandti Benedidti , Lincolnienfi
Dicecefe , tollere & annullare fimiliter dignaremur;
Nos itaque mcdo fimili, quantum cum Deo potuimus, votis
Rcgiis inclinati , omnes & fingulos ProreiTus , in prxfata Curia,
ad inftantiam didti Abbatis, contra Prioiem & Conventum prae-
fatos habiros, feu quomodolibet promulgacos, ufouc ad prsefatum
Feftum Omnium Sandtorum fufpendendo; , ^ Excoinmunicncio-
niim Sententias limiliter duximus relaxandas; prout omnialatius,
viva: yccis minifterio , praefaii tui AmbaiTiatores exponere pote- ^ -
runt, *& in noitris, inde conficicndis , Litceris plenius videbicRe- ^^'
gia Serenitas contineri. 3^9-
Promotionem quoque, diledti Filii, Magiftri johannis Barnet,
Coeledli Herefordenlis , ad Ecclefiam Herefordenfem iidem Am-
bafliatores nobis , pro parte tua , fecerunt humjliter commenda-
tam.
Nos vero Cauiam hujufmodi Coeledtionis , diledto Filio noftro,
Androyno, tituli Sandtorum Johannis & Pauli Presbitero Cardina-
li, duximus cOmmittendam ; &, quancum bono modo poterimus,
abfque Isfionejuftitix, tuis curabimus delideriis complacere.
Super Promotione-,autem , diledti Filii, Androyni Abbacis Mo-
nafterii Cluniaceniis, Matifconenii Dioecefe, ad Cardinalatus Di-
gnitatem (pro quo nobis, praeter haec, pro parce cua, prxfeci .\m-
balTiacores, cam diligenci inftantia, quam inltanti diligencia, llippli-
carunt ) nichU cercum , abfencibus pjene omnibus Fratnbus ncltris
Romanx Ecclefiae Cardinaiibus , a prxfata Curia, propter immi-
nens horrendi & peftiferi Morbi Contagium , refponderc pollumus
de prjefenti.
Cum autem tempus ydoneum negotiis difponendis adveneric,
Abbatem ipfum, cujus apud Nos &c Sedem Apoltolicam mulci-
plicia jamdudum merita claruerunt , Tui conlideratione & didto-
rum meritorum fuorum intuitu, in fuis promovendis Honoribus,
habere intendimus Commendatum; Tuis in hoc annuere Votis &
complacere Delideriis, quancum de Fratrum ipibrum Confilio &c
Aftenfu procedac, prout Deo poterimus, cupientes.
Dat. Avinion. vi Id. Julii, Pontificatiis noftri anno nono.
Sigillo avulfo,
Tra7if!!0?itan.
Ce Licentia maritandi,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^ Volentes, diledto nobis, Johanni Bufl!et, Filio Petri Buf- 1:561.
fec, prcetextu boni Servitii, nobis per ipfum Johannem impenfi, An. j^.
gratiam facere fpecialem , £. 3 .
ConcelTimus & Licentiam dcdimus Guillielmce de Coroiles , Va/c. \j,
quondam Uxori Jacobi de Thalemont defundti, quocl ipia, infra E. 3.
Annum, a tempore mortis prxfati Jacobi , nuperViri fui, com- m. 9*
putandum, prxfato Johanni BufFet maritare fe poITet;
Remittentes ei omnem Pcenam & Infamiam, in hoc cafu, de
Jure Civili j contra Mulieres , qux fe infra annum , a terapore
mortis Virorum fuorum, nupferint, Itatutam & ordinatam.
In cujus, &c.
Dac. apud Henlee, vicefimo die Julii.
Per ipfttm Regem ^ CondUum.
in
Ann. D. iNnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , CarilTimo ir
1361. * Chrifto Filio, Edwardo Regi Anglix IUuftri, Salutem & Apo
An. 3f . ftolicam Benedidtionero.
£. 3. Pridem, ad noftram accedentes prxfentiam, certi tui Ambadia-
Zx An- tores ( quos, confideratione Mittentis & eorum infuper multxpru-
togr, dentix ac dilcretionis intuitu, benigne fufcepimus) plurima a no-
bis, tuis, ut percepimus, grata conceptibus, pro parte Regia,mul-
ta diligentia poltularunt.
Ec primum, diim in Romana Curia, adhuc in humanis , age-
rec , bonx memorix , Thomas Epifcopus Elienfis , nobis humilicer
fupplicarunc uc omnes Proceffus, dudtim in didta Curia habitos in
caufa, qux per eundem Epifcopum contra nonnullos, tam Prxla-
tos, quam Clericos, & Seculares Peribnas alias vercelsatur, anulla-
re , & Excommunicationum Sententias relaxare, de Apoftdicx Se-
dis Munificentia, dignarernur,
Ac, deinde codem Epifcopo noviter in Romana Curia defun-
dto, fuper eadem Petitione apudNos prxfati tuiAmbalTiatores ve-
hementiiis inftiterunt,
Nos igitur, tuis, quantiim cum Deo poterimus , Votis condef-
ccnderecupientes, omnes & fingulos ProcelTus, Intcrdidti in U-
De Fitioria Pap^ contra Barnahonem d: Ficecomitibus , ^
pro Subjidio , de Gcntibns Armatis , a Rege , ac Pecnniali^
ab Ecclefiajlicis habendo.
INnocentius Epifcopus,Servus Servorum DeijCariiTimo in Chri-
fto Filio , Ed wardo Regi Anglix Illuftri Salutem & Apoftoli-
bam Benedidtionem.
Suadet nobis ; Inclice Princeps) tua Devocio, quam, mter cx^
teros Catholicos Mundi Principes, laudabilia Progenicorum cuo-
rum imitand<i veftigia, ad Nos &: Sedem Apoftolicam geris, ut
ad tua prxlidia, tanquam Achiecx Domini, & ejus Sponfx Rc-
manx Ecclefix brachii fingularis, & prxcarilfimi Filii, in noftris
& ejufdem Ecclelix necelficatibus , Hducialicer recurramus.
Sane, licct jamdudum, pro Defenfione & Recuperatione non-
nullorum nofti orum Civitatum , 7'errarum , Caftrorum , Bono -
rum, & Jurium, in parcibus Icalix confiftentium, varios nosfubi-
re oponucric Solicitudines & Labores, ac gravia ac multiplicia O-
nera Expenfarum; quibus. tiim temporum faciente malitia, tiim
F 3 ipfaruia
■ Anri. Di
■ 1361.
An. 3f.
£. 3.
lEx Au-
togr.
4.<S
CONVENTIONES, LITER^,
Am. D. ipfarnm Erper.rarum vorao;iiie Camera noftra exhaufta, Pecuniis
iS^"- reiponderc non poterac, ut iblebat :
Edv. 3. * Ac propterea, pro Defenfione & Recuperatione hujufmodi ,
* ^I- ad tua, tanquam Refugii lingularis, confugere Prxiidia, tam ne-
33°' gotiorum gravitas urgeret , quam prxfata nobis tua Devotio 6c
Regia Liberalitas fuaderet.
In;er te tamen &, carilTimum in Chrifto Filium noftrum_, Jo-
Pour cuoi Nous ; Ann. D,
Voulans les Couvenances & Promeffes , depar nous fur ce fai- 1361.
tees, Tenir & Acomplir,par Aflent & Confenc des Pers de Fraa- ^ilv. j,
ce, & autres deilufdiz,
Baillons, Delivrons, & Delainbns a, noftre dit Frere, le Roy
d' Angleterre , par ces prefentes Lettres , pour Lui , & pour fes
Hoirs, & Succefleurs, le dit^Chaftel, Cice, & Paiis de Poitou,
hannem Regcm Francorum Iliuftrera, durante Guerrarum DiiB- Ylles adjacenz, la Terre de Belleville, & le Fie deThoart, avec
dio, tua iuper noftris & dictx Eccieliae negotiis implorare Subfv
dia minime condecens videbatur.
Nunc autem, placatis Animis, &, poft Guerrarum Diflenfio-
nes, quod jocunda femper mente referimus, Pace, iicut Chrifti
Fidelium Populis optata diutius , ita, Deo favente, ftabili Con-
cordia reFormatis, ad tua fidenter recurrimus Auxilia & Favores,
Ciim itaque, inter Solicitudines varias, quibus jamdudura de ip-
{is Iiali;e pmibns nuiltipliciter perturbamur, illa prsecipue tenuerit
& tcneat conrinuo mentem noilram , qualiter, fcilicet, noftram
& prxfatje Ecclelije Civitatem Bononienfem , ejufque Comitatum
& Diliridum , ab hoftili Bernabonis de Vicecomitibus , Militis
Mediohnenlis , Impugnatione defendere, & Noftris & ejuidem
Ecclelix Subditis, Civibus Bononienlibus, tamdiu innocenter op-
preffis, miniftrare Quietem & Statum Pacificum valeamus.
Et ad id condignis, ut tants rei Negotium exigebat & exigit,
intendere Favoribus prxfatse Camer-.e non fuppetant Facultates,
fumpta de MagnificentivE tux Liberalirate fiducia , Regii Favoris
Prxlidia duximus imploranda, ut Noftris, ac Tuis, & nonnuUo-
rum aliorum noftrorum & diiftx Eccleliae Filiorum , in unum
colleftis Viribus, hujufmodi Prxfumptoris retundatur infania, &
impofterum Audendi fimilia via cxceris prxcludatur ; Quod in-
ftanti tempore eo verifimilicer facilius ficri poterit, quo circa Ne-
gotiam ipllim jam felicioribus via Succeflibus aperitur,
Nam, ficut ad tuam noviter potuit notitiam pervenifle, nuper
Noibx & prxfatx Ecclefix Gentes Armigerx, in Dextera illius,
cujus negotium agebatur & agicur, Gentes Armigeras didti Berna-
bonis, prope Civuatem prxfatam, hoftiliter confil^entes, ftrenua
Viftor'' fuperarunt, propter quod perfacillimum fuerit hujufmodi
Negotiuni laudabili Fine concludere , fi , ut dici iolet , fufcepta uti
Vidorii condignis fevoribus valeamus. _
Quocirca Serenitatem tuam rogamus attentd , & Paternis affe-
dlibus deprecamur, quatinus, ob divinx Majeftatis honorem , &
noftram, ac prxfatx Sedis Reverentiam, Nobis & didx Eccle-
fix , pro Defenlione & Confervatione Civitatis prxdidtx , velis , fi
boiio modo valeas, abfque tamen noftris Sumptibus & Expenlis,
de aliquo Gentis Armigerx Subfidio, prout dignum Magnitudo
Regia duxerit , fubvenire ; ut , prxter divinx Retributionis Prx-
mia, hic quoque Cumulus Laudibus tuis accedat, qu6d, tanquam
Benedidtionis & Gratix Filius , iicut in tux Matris jocundaris Suc-
ceflibus, ita Otfenlionibus oflendaris.
Ad hxc, ciim , propter prxdifta Expenfarum onera , quibus,
ut prxinitticur , Camera noftra premitur , ultra fuorum Reddituum
Facultates, ad Noftra & dicTrx Ecclelix Membra, Perfonas, vi-
delicet , Eccleliafticas , ut per eas hujufmodi Expenfis provideri
commodiiis valeat, recurrentes, inter cxteras, tam Primates , quam
Archiepifcopos, & Epifcopos, ac Perfonas alias Ecclefiafticas, in-
fia Regni tui limites confiftentes, duxerimus certo modo de aliquo
Pecuniali Subfidio requirendos, prout per, dilectum Filiuin, An-
droynum Abbatem Monafterii Cluniacenfis , Matifconenfi Dioe-
cefe ieu per alium ( ii Abbas ipfe ad tuam nequeat Excellentiam
fe conferre ) quem ipfe ad tuam prxfentiam deitinandum duxeric ,
prxfjta tua Screnitas poterit plenius infbrmari.
Hoc quoque Precibus noitris adicimus , quod , pro difti Execu-
tione fublidii , tua eidem Abbati , vel Cui ipfe comminendum
duxerit, iic etScaciter impendere velis, prout de Magnitudine tua
plene confidimus , Auxiiia & Favores , c^uod in hoc voti noftri
executio defeclum aut dilationem ( ciim id abfque magno Nego-
tiorum. imminentium Difpendio non foret ) nuUatenus patiatur.
Dat. Avinion. xii kal. Augufti , Pontificatiis noftri anno nono.
les Appartenances & Dependances d'icelles, & tout ce que Nous
avions en tout le Paiis de Poicou,& aucres Lieux deflufdiz, en Sai-
fine & en Propriete,
Et d'icelles chofes Nous DefTaififlbns & Deveftons, & envef-
tons & Saififlons noftre dit Frere, & les Traniportons en Lui,
avec touz les Fiez. , Jurifdicions , Seignories , Hommages, Vai-
faulz, & VafTalages, ObeiiTances, & Subjeftions, Recognoiflan-
Tranfmontan.
Sigillo avuljo.
• VL
33'-
*Df Caftro, Civitate, & Patria PiSiavia: de Terra de Bel-
leviUe ; ^ de Feodo de Thonart Regi , jttxta Pacem , tra-
dendis.
Ann. D. T Ehan, par la Grace de Dieu, Roy de France a, noz Amez, &
1561. J Feaute, l"Evefques, & lesautresPrelas, &le Clergic, tant d'E-
An. if. glifes Cathedrauls, que autres, les Dux , Contes, Vicontes, Ba-
E. j. rons, Chivaliers, & Nobles, les Maires, Jurez, Confuls, Uni-
Zx Orig. verfities, & Habitans du Chaftel, Cite, & Paiis de Poidtou, la
Ten. c«- Terre de Belleville, & du Fie de Thouart, & des Ylles adjacens
ww. a icelles, & tou2 autres, a qui il peut & porra appartenir, noz
Subgiex en Temporalice, pour caufe dece que il tiennent, & onr,
es dxL Chaftel , Cite, & Paiis de PoiiStou, en la Terre de Belle-
villc, & en Fie de Thouart,es dites Villes, & en toutes leurs Ap-
partenances & Dependances, Salut & Diledtion.
Les Guerres, qui ont longuement dure, &c. ut in Literis Re-
nundattonum 24 Offohris.
Par le quel Traidie nous, entre les autres Chofes, avons Promis
& Devons Bailler, Delivrer, & DelaiiTier a, noftre dic Frere, le
Roy d'Angleterre, pour li , & pour ces Hoirs & SuccefTeurs, a
touz Jourz, le Chaftel, Cite, & Paiis de Poitou, la Terre de
Belleville, & le Fie deThoart, & les autres Villes & Chaftiaux,
& tout ce que a Nous appartient enPaiis de Poitou & autres Lieux
defTufdiz, avec les Ylles adjaceni a iceux, & lcurs Apparcenances
^ Dependances,
ces , Reverences , Gardes , Advoaifons , Patronnages , mere &
mixte Impere , Droitures , Rentes , Revenues , & tout ce quc
nous avions & pooions avoir es chofes defTufdites, a Tenir , Poili-
der, & Auoir (Cest assavoir en Demaine ce qui
EST EN DeMAINE, ET aTeNIR EN FlE CE QU£
E s T E N F I E ) au dit Roy d'Anglecerre, & a fes Hoirs, & Suc-
cefleurs, perpetuelment ,
Mandans & Commandans eftroiftement, par ces prxfentes Let-
tres , a vous touz Evefques , Prelas , Doiens , Chapitres, Cathe-
drauiz , & autres Genz d'Eglize , les Ducs , Nobles , Barons,
Chivalers , Valfaulz , Confulz , Maires , Jurez , Communes , &
Univerfitez des diz Chaftel, Cite, & Paiis de Poitou, des dites
Ylles, Terre de Belleville, & Fie de Thoart, & aucres Villes,
Chaftiaux , & toute la Terre & Paiis de Poitou , & Appartenan-
ces & Dependances d'icelles , & a touz autres , a qui il appar-
tient , & a" chafcun d'eulz , en tant comme il nous fbnt Subgez
en Temporalite , des chofes que il ont es diz Chaftel , Cite , &
Pais, de Poitou, Ylles, Terre de Belleville, & Fie de Thoarc,
& leurs Appartenances & Dependances, que au dit Roy d'En-
eleterre , & a fes Hoirs , & Succefleurs , d'oirs en avant faciez
les Hommages , Feautes , Ligeances , Services , Reverences , O-
beiiTances, & RecognoilTances , que Vous Nousjdeuez, & faites
eftoient aus Rois de France noz Anceftres , & a eulz , lcurs
Commis , & Deputez , rendez , faciez , & Paiez les Rentes ,
Droitures , Devoirs , & toutes autres Redevances , teles & en
la fourme & maniere que vous deviez & eftoient faites a Nous ,
ou a noz Anceftres Roys de France , ou temps pafTe.
De toutes les quelles chofes, & de chafcun d'icelles, nous Quit-
tons, Delivrons, & Abfolvons, par ces prefentes Lettres, a touz
Jours, vous deffufdiz Evefques, Prelaz, Chapitres, & Genz d'E-
glife , les Dux , & autres Nobles , Barons , Chivalers , VaiTauIz ,
Confulz , Maires , Jures , Communes , & Univerfitez des diz
Chaftel , Cite , & Paiis de Poitou , Ylles , Terre de Belleville,
* & Fie de Thouart, & deleur Appartenances & Dependances , » vL
& touz autres, a qui il appartient & peut appartenir, quant aus j,^^
chofes, que vous tenez de nous & foulz nous, es diz Chaftd, Ci-
te , & Paiis de Poitou , Ylles , Terre de Belleville , & Fie de
Thouart, & Appartenances & Dependances defTufdiz.
En baillant, toutefoiz, les diz Chaftiauz & Forterefces au Roy
d'AnEleterre, ou a fes Deputez, & en Li faifant les Hommages
& (Joeifi&nces defTufdites^ Sauf & Referve aux Eglifes, & Genz
d'Eglizes, ce que a eux appartient, & que tout ce qui a efte occia-
pe & eft detenu du leur, pour achoifon des Guerres, leur foit
Kendu & Delivre.
Et que les dites Villes, Chafteaux, Cite, & Paiis dePoitou,'
YUes , Terre de Belleville . & Fie de Thoart , & leurs Apparte-
nances & Dependances, Seront & Demurront en teles Libertez
& Franchifes, comme elles eftoient par avant, en noflre Main 6c
Seignurie , fe contraire ne font aux chofes devantdites.
Mandans, neantmoins, & eftroiftement Commandans, & avec
ce, fe meftier eft, Commettans, par ces prefentes Lettres, au Se-
nekhal de Poitou, qui de par nous y a efte, & a touz noz Juges,
& Bailliz , & Provoz du Paiis de Poitou , & chefcun d'eulz , ou a
leurs Lieuxtenants , que il Contraignent roidement touz, Contredi-
fanz, DefobeiflTans, & Rebelles, par toutes les voies & manneres
que meflier fera, & que a faire fera, a obeir paifiblement, ferme-
ment, & entierement aux chofes deilufdites, & chafcun d'icelles,
felonc la Teneur de ces prefentes, en telle manere qu'il ny corv-
viegne autrement pourveoir.
Sur toutes les quelles Chofes, & chafcun d'icelles, & fes De-
pendances & Appartenances, Nous voulons & commandons , que
touz noz Feaulz & Subgiz obeiflTent & intendent a noz diz Senef-
chaux, Bailliz, Juges, & Prevoz, & a leurs Deputez, & a chef^
cun d'eulx; Sauf & Referve a nous la Souverainece & leDernier
Refort , jufques les Renonciacions foient faites.
En Tefmoign de la quele chofe Nous avons fait mettre noftrc
Seel a ces prefentes Lettres.
Donn. au Bois de Vincenn. le xxvii Jour de Juillet, TAn dc
Grace Mill, CCC, Soixante & Un.
Par le Roi ^ fon Confeil.
A. P.oyer.
Sub eadem Forma fiunc,
Concejjio Comitatus de Rouergue.
Concejjio Coitiitatiis Gaur£.
Concejfto Comitatus de Attgouhfmii
Concejjio Comitatus d^Agenois.
Concejjio Comitatus de Zantotigi.
Coficejjio Comitatus Limozin.
ConceJJio Comitatis dt Pierresprt.
Concejfa
ET ACTA PUBLICA.
Ann.lD.
1361.
Ziv. J.
47
CdtieeJJtd Cimitatui de Caouyfn.
CottceJJio Comitatiti Bigorre.
Dat. ut fupra.
Di Civitate, Cajlro , cr Patria deTarbe, cfr Terra , Pa-
tria, c^ Comitatu de Bigorre in Regem transferendis.
Ann. D. TEhan, par la Grace de Dieu, Roi de France a, noftre bien
1361. J Ame & Feal, le Sire de Bafalhac, Saluz.
An. ijf. Comme, par mi le Traidlie de la Paix & Acort, fait entre
£. 3. Nous &, noftre Trefchier & Ame Frere, le Roi d'Engleterre,
t.x Orig. Nous li foions tenuz, de Baillier & Deliverer, entre plufeurs outres
Tin. Ca- Chofes, la Cite, le Chaftel , & lePaiis de Tarbe, & la Terre, le
tner. Paiis , & lc Conte de Bigorre, & a ce foions obligez, par Foy & par
Serement , fait fur le Corps Jehu Crift Sacre,ficome au dit Traic-
tie , & en noz autres Lettres , fur ce Bailleez, a noftre dit Frere ,
ou a ces Genz por li, eft plus a plain contenu.
Nousvous Prions, Requirons, 6c, nientmoins, Mandons, Co-
mandons , & Enjoignons eftroitement , fur toute 1' Amour , Feau-
te, Loiaute, & Seremcnte, que vous avez. a Nous, & en quoy
vaus nous eftez tenuz, que vous Entres en la Foy & Homage de ,
noftre dit Frere , le Roy d'Engleterre , ou de fes Deputez, de
toiit ce (jue vous tenez de Nous, tant es dides Cite & Paiis de
Tarbe, Terre , Paiis , & Conte deBiguorre, come aiUeurs, en
touz le Paiis que Nous avons Tranfportecz , & Sommes Tenuz a
Baillier & Delivrer a, noftre dit Frere, le Roi d'Anglererre, ou a
ces Deputez, quant & fi toft que vous en ferez fur ce Requis, &
que ces preientes Leutres vous feront Monftrees &c Baillees,
* Et, avec ce, foiez d'ore3 en avant, vous, voz Hommes, iSc
voz Subgiez Eniendanz & Hobeiffant, en toutes Chofcs, a nof-
tre Frere, le Roi d'Angleterre , fes Heirs , & Succelfeurs, & a
touz lours Deputez & Commis de part eux , tant fi avant & pcr
cele mannere que vous avez cfte, avant ceftes Heures, a noz Prc-
dccefleurs , Rois de France , a Nouz , & a noz Deputeez &
Commis depar Nous.
Et, en entrant ainfi & faifant a, noftredit Frerc, le Roi d'An-
gleterre, fes Heirs, Succefleurs, ou lcurs Deputez,les Fois,Hom-
mages , Ligcances , Feauteez , Serementz , Recognoiffances , &
Obeiflances devant difl:es, Nous, pur Nous, noz Hcreriers, &
SuccelTeurs defmaintenant , & pour touz Jours, vous Quittons &
Abfolons des dicScs Foys, Hommages, Ligeances, Feautez, Se-
rementz, Recognoiflances , & Hobeiflances, en quoy vous noz
efticz, ou povitz eftrc tenuz, felon»la Fourme & Teneur de nos
autres Lettres deflus didtes,
Et voulons que ces prefentes foient a Vous, a voz Heirs, &
SucccflTeurs Tdmoignance &c Guarant , envers touz , perpetucl-
ment & a touz Jours , dez Chofes defus didics, fenz avoir de
Nous, de noz Heirs, & Succefleurs james autres Lettres, Man-
demcnt, ou Commandement.
Donne au Bois de Vincenn , le xij Jour d'Aouft, TAn de Grace
Mil, Trois Cens, Sexante & Un.
Pro Nmcio , fuper Filio Nato Regina Navarra,
* VI.
333-
Ann D R. ^^ Thefaurario, & Camerariis fuis , Salutem.
■ Nunciavit nobis Johanna Regina Navarrae, Confanguinea
noftra cariflTima, per Literas fuas, ipfam Filiam noviter peperilTe,
de quo quidem gaudemus in inmenfum .
1361
An. 3J-.
E. 3.
Libernt.
3f-£-3
m. I.
Nos, volentes ea de caufa Petrum Bourgeois, Vallettum prsedi-
(Sae Reginx , Latorem prsfentium , rcfpicerc gratiose , vobis man-
damus ^uod eidem Petro Centum Scutos Auri, rationc Nuncii
frsedidti , de Thelauro noftro , ftatim vifis prxfentibus, folvatis de
)ono noftro ,
Ita quod idem Petrus, qui celcriter ad diftam Dominam fuam
eft rediturus, pro Defedlu Solutionis praedidiae, fuper Viagio fuo
prsedido, in aliquo nuUatenus rctardetur.
Et hoc, ficut Nos & Honorcm noftrum diligitis, nullatcnus
omittatis.
Tefte Rege apud Beaulieu , decimo tertio die Augufti.
Ter iffum 'Regem.
Bfilla fttper Dijpenfatione Matrimonii inter Principcm WaU
lia (^ Comitiffam Cantia.
Ann.D. TNnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Vcnerabilibus
j55i_ ' ■»- Fratribus, Archiepifcopo Cantuarienfi , & Epi-
fcopo Londonienfi, ac, diledto Filio, Abbati Monafterii
Cluniaccnfis, Matifconenfi Dicecefe, Salutem 6c Apoftolicam Be-
ncdidtionem.
Exhibita nobis, pro parte, cariflimi in Chrifto Filii noftri, Ed-
ward» Regis Angliae Illuftris, ac dHedi Filii, Nobilis Viri, Ed-
wardi de Wodeftok, Principis Walliae, didli Regis Primogeniti,
&, diieftx in Chrifto Filiae, Nobilis Mulieris, Johannx Comi-
tiflSe Cantiae, Petitio continebat,
Quod, hcct olim iidem, Primogcnitus & Comitifl^a, non igno-
rarent quod ipfi, ab uno cornmuni ftipitc defcendentes , & ab eo
Primogenitus Tertio, & Comitifla pracdifti SecundoGradibus dis-
tantes, ex hoc Tertio Confii^uinitatis Gradu fe invicem contin-
gebant, & quod etiam diclus Primogenitus quendam cjufdem Co-
mitiffae Filium de Sacro Fonte levaverat, ipii tamen Primogenitus
& Comitifla, pro conlblidatione Rcgii Solii, a quo etiam eadem
Comitifla ducit Originem, ac bono Statu Regni, & iijutux intcr
136
An. 3f.
£. 3.
Zx yfu-
togr.
eorum communes Confanguineos & Amicos Diledionis augmen- Ann. D.
to, non in cotitemptum Clavium, (ed fub fpe Gratis; & Difpenfa- 1361.
tionis Apoftolicce mifcricorditer optinendae , Matrimonium, per ^dv. j.
vcrba de prxfenti , invicem contraxerunt.
Cum autem, ficut eadem Petitio fubjungebat, ipfi Primogenitus
& ComitiflTa, propter Impedimenta praemilfa, nequeant in didto
Matrimonio licite remanere, Difpenfatione fuper hoc * Apoftoli- # yj
ci non obtenta, & ex approbatione difti Matrimonii muka Bona ,,, *
fpcrentur, auftorc Domino , provcntura, & ex contrario multa '
poflent Scandala exoriri , fuic nobis, pro parte Regis Primogeniti
& Comitiflae prxdidtorum , humifiter Supplicatum , ut eifdcm
Primogenito & ComitiflTse fuper hiis, de oportuna Abfolutionis ,
ab Excommunicationis Sententia, ac Rcmiflionis & RelaxationiS
Poenarum , quas propter prsemifla incurrilTe noicruntur , beneficio ,
& Difpenfationis gratia provide mifericorditer dignaremur ,
Nos itaque, qui Animarum periculis libentcr occurrimus, &
inter Chrifti Fidclcs, prxfertim Principes & Magnares, CLiietis
& Pacis commoda ferventer appetimus, &, quantum cum Deo
pofluinus, Scandala pnecavemus, hajufmodi fupplicationibus in-
clinati, Difcrctioni vcftni: per Apoftolica fcripta committimus &
mandamus, quatinus vos, vcl duo, aut unus vcftrum, pr£Edid:os
Edvvardum Primogcnitum & Johannam Comitiffam, fi hoc humi-
litcr petierint, ipfis priiis juxta Form.-jm Sandlionis Canonicse Se-
paratis ab invicem , prout vobis videbicur cxpedire , ab cadem Ex-
comtriunicationis Sentenria, juxta formam Ecclefia:, audloritate
noftra abfolvatis, eifque Pcenas hujufmodi rem' ratis & etiam re-
laxeris, injundis cis Poenitcntia , quam faluti Animarum fuarum
yideritis expedirc, & aliis, qux de jure fuerunt injungenda : Et,
inter ccetera, fub dcbito Juramenti prxftmdi , quod ipfi de cxtero
fimilia non committant, nec Committentibus prarbeant confilium,
auxilium, vel favorem : Et quod, infra unum Annum, duas Ca-
pellas (quarum qu?e!ibct de Viginti Annuis Marchis Argcnti pcr
eos doterur ) conftruere feu conftrui facere debeant & fundare.
Et deinde, fi confideraris prxmiflis, & aliis, qux in tanto ne-
gotio confideranda fuerint , vobis videatur expedicns quod hujuf-
nnodi fit Difpenfario concedenda , cum eifdem Edwardo Primogc-
nito & Johanna ComirilTa, ut, Impedimentis, qu.-e ex dictis Con-
fanguinicate & Compaternitate proveniunt, ncquaquam obftanti-
bus, Matrimonium infimul de novo libere contrahcre, & in eo,
poftquam Contraftum fucrLc, licite remancre valeam, eadem au-
dloritate difpenfetis; prolem, ex ipfo fufcipiendum Matrimonio,
lcgitimam nunciando.
Dat. Avinion. vij. Id. Septembr. Pontificatiis noftri Anno nono.
P. Efiacii,
Ttanjinontan.
Suh Tilis Cannahacels.
De Solempniz.atione Matrimonii antediBi.
Slmon, Permiflione Divina , Cantuarienfjs Archihiepifcopus, Ann. D.
totius Angliae Primas, & Apoftolica; Scdis Legatus , univerlis 1561.
&: fingulis Sandtce Matris Ecclelise Filiis , prDefentes Literas infpe- A.j. 35.
dturis, Salutem in Domino fempiternam, cum Benedidtione & £. 3.
Gratia Salvatoris. FenesCa-
Binas, Sandtiflimi in Chrifto Patris, & Domini noftri, Domini n>er.
Innoccntii, digna Dei Providentia, Sacrofanctae Roraanve ac Uni-
verfalis Eccleliae Summi Pontificis , Litteras ( quarum Priores Pa-
tentes , polleriorcs vcro claufse fucrant ) prsfentatas nobis coram ,
Rcvcrendis Fratribus noftris, Dominis,
IViUielmo , Dei gratia , WintonieKfi Epifcopo :
Johanne de Barjiet , Wigorntenfi,
Et Willielmo de Witlefeye , RojfetiCi ,
Ecclefiarum, Audtoritacc Apoftolica , Eleflis confirmaris:
Simotte, Abbate Monafisrii Wefimonafferii prope L.ondon:am,
Johanne de Bokyngham , Lichfeldenfis ,
?ohanne de Stretley, Lincolnienfs ,
'ecanis ,
Johatme de Branketre , Thefaiirario Eborum ,
Ecclcfiarum :
Magifiro Nicholao de Chaddefdcn , Legutu Do&ore ;
Necnon ,
Nobiiibus Viris ,
Hogero, Domino de la Warre ,
Ed^-cjardo de Courtenay,
Jacobo de Audelee ,
Badulpho Spigurttel,
Nicho/ao de Lov.rigne,
Et Thotna de Felton,
Militibus,
VI.
Et pluribus aliis Teftibus, ac Notariis infraferiptis, pro p.irte,
Magnifici * Pi incipis, Domini Edwardi , Principis Walli-.e , Illu-
ftriliimi Domini noftri, Domini Edwardi, Regis Anglix Primo-
gcniti, Filii noftri carilTimi , ac, inclitx Mulieris, Dominx Jo- ^3j"'
hann;B ComitilT.e Cantix, Filix noftr» carifllmx, die viz. fexta
JVIenfis Odtobris , fub Indidtionc Quintadecima , Anno Grati-.e
Millcfimo, Treccntefimo, Sexagefimo Primo, in Capella Mnnerii
noftri de Lambhcth fupra Thamifiam , Wyntonienfi Dioecelc ,
pridem recepimus tenoris & continentiie fubfcriptorum,
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , Venerabilibus
Fratribus , Archiepifcopo Cantuarienli, & Epifcopo Londo-
nienli, ac, diledto Filio, Abbati Monaftcrii Cluniaccnlis, Mati-
feonenfi Dioccefe, Salutem & Apoftolicam Bencdidlionem.
Exhi-
48
CONVENTIONES, LITEHiE
Ann. D. E"vhibita nobis, pro parte carinTimi in Chrtfto Filii noftri Ed-
1^6 1. wardi, Reeis Anglix Illuftris, ac, diledi Filii, Nobilis Viri, Ed-
'£^v. j. wardi de Wodeftok, Principis Wallise, &c. ut fupra de Dat. 7
Septefnhris.
ITEM,
Innocentius Epifcopus , Serviis Servorum Dei , Venerabilibus
Fratiibus, Archiepifcopo Cantuarienfi, &c Epifcopo Londonienfi,
ac diledo Filio Abbati MonaftcriiCluniacenfis, Matifco-
nend Dicecefe, Salutem & Apoftolicam Benedidionem.
Nuper, pro parte, cariftimi in Chrifto Filii noftri, Edwardi,
Re^is Anglise Illuftris , ac diledi Filii , Nobilis Viri , Edwardi
de Wodeftok, Principis Walli;^ , ejufdcm Regis Primogeniti, &,
diledx in Chrifto Filix, Nobilis Mulieris, Johannx Comitiflse
Cantiae, nobis expolito, quod diiSi Primogenitus & Comitifla,
non ignorantes quod ipli ab uno communi Stipite defcendentes, &
ab eo Primogenitus Tertio , & Comitiffi prsediiflri Secundo Gra-
dibus diftantes, ex hoc Tertio Confanguinitatis Gradu fe invicem
contingebant , & quod idem Primogenitus quendam Filium diitiK
Comitiftx de Sacro Fonte levaverat , ex certis caufis , tunc nobis
expolitis , Matrimonium inter fe , per verba de prxfenti , contraxe-
rant,
Nos vobis per noftras Literas dedimus in Mandatis, ut ipfos
Primogenitum & Comitiflam ab Excommunicationis Sententid,
quam propter prjemifia incurrerant, fub cercis modo &c forma ab-
folveretis ,
Et dcmiim, fi vobis expediens videretur, quod fuper hujufmodi
Matrimonio eflet Difpenfatio concedenda, cum eis ut, Impedi-
mentis, qux ex diftis Confanguinitate & Compaternitate prove-
niunt, nequaquam obftantibus, Matrimonium invicem de Novo
contrahere poflent , auftoritate noftra difpenfaretis, prout in eif-
dem Litteris plenius continetur.
Ciim autem ad auditum noftrum pervenerit, quod dudum, di-
lefto Filio, Nobili Viro, Willielmo de Monte Acu:o, Comite
Sarum , & quondam Thoma Holande Milite , utroque 1 viz.) eo-
rum aflerentibus fe cum difta Johanna Matrimonium contraxifle,
ortaque proprerea inter ipfos Willielmum & Thomam fuper hoc
materia quaeftionis, & Causa hujufmodi ad Sedem Apoltolicam
devoluta ;
Tandetn didus Thomas pro fe, & contra difbum Comitem dif-
finitivam, per quam didta Johanna eidem Thomae adjudicata exti-
tit in U.vorem, & pronunciatum Matrimonium, per didum Co-
mitem contraftum, nullum fuilfe, apud Sedem prasmiflam Sen-
tentiam reportavit, diftaque Johanna eidem Thomx, quamdiu vi-
tam duxit in humanis, tanquam eju : Viro legitimo , adhxlic :
Et Comes praefiitus , prxdiftie Sentenrix acquiefcens , cum alia
Nobili Muliere contraxic , quam extuac teauit , prout tenet , pro
fua U.xore l^itima.
Nos, de praemiilis certam notitiara nonhabentes, ac cupientes
in tanto Negotio, ad evitandum Animarum pericula, cum debita
maturirate procedere; Difcretioni veitrae per Apoftolica fcripta
committimus & mandamus , quatinus vos , vel duo aut unus ve-
ftriim, de prsemiflis vos diligentiii'; informantes, ii per Informa-
tionem debitam inveneritis Sententiam fore latam , & alia prx-
mifla veritate fulciri , in negotio Abfolutionis & Dilpenfationis
praedidarum procedatur , juxta didtarum primarum Litterarum
continentiam & tenorem, alioquin, in negotio fuperfedentes eo-
dem, nobis quicquid inveneritis in prxmiflis per veftras Litteras,
harum feriem continentes, veftrifque Sigillis lignatas, quantociiis
iniimare curetis.
Dat. Avinion. feptimo Idus Septembris, Pontificatiis noftri An-
no Nono,
Nos igitur, Archiepifcopus fupradiftus , Gravitatem Negotii
medullitiis ponderantes, fuper contentis in claufis Apoftolicis Lic-
teris antedidis, & prout nobis per ipfarum continentiam mandaba-
tur , * Nos ante omnia informavimus debite ac etiam diligenter.
Ec quia, tam per infpedtionem Litterarum, felicis recordatio-
nis, Clementis Papse Sexti, fuper prolacione Sententiae, de qua in
didis Litteris claufis fit mencio, & ejufdem Sententiae Confirma-
tione Faftarum , nobis etiam pro parte didorum Domini Primo-
geniti ac Dominae Johannae Comitiflae exhibitafum , quam per alia
fufficientia & debita documenta, reperimus evidentcr omnia &
fingula , contenta in eifdem Litteris claufis , veritate fulciri :
Nos, cum variis in utroquejure Dodoribus, & Pericis, fuper
hiis Deiiberacione matura praehabita , invocata ipfius gratia, qui
Via , Veritas eft , & Vica ,
Pronunciavimus, & Declaravimus omnia & fingula, narrata in
ipfis Litteris Clauiis, de quibus juxta earumdem Litterarum exi-
gentiam nos informare debuimus , in omnibus & per omnia fore
vera , & propterei nos pofle & debere in Negotio Abfolutionis
& Difpenfationis hujufmodi procedere , juxta prxdidlarum Littera-
rum Patentium continentiam & tenorem,
Ea propter Matrimonium, quod in Gradu prohibito, & alias il-
legitime, iidera Domini Princeps & ComitilTa, ficut prxmittitur,
contraxerunt, Audtoritate prxdidta Pronunciavimus & Declaravi-
mus fuifle & elTe nullum & Invalidum, &, quatinus de Fadto
proceflerac, illud Caflavimus, Annullavimus, & omnino viribus
Vacavimus; ac re, & verbo, didtos Dominum Principem & Co-
mitiflam Separavimus abinvicem , juxta formara Canonicse San-
«ftionis,
Et infuper, ad piam devotamque eorumdem Domini Principis
& Comitiflx Petitionis inftantiam , ab Excommunicationis Sen-
tentia, quam occafione Contradus hujufmodi incurrerunt, Au£to-
ritate Apoftolica fupradida utrumque ipforum abfolvimus juxta
formam Ecclefix confuetam ,
Pcenas quoque , per eofdem occafione prcemiflbrum incurfas ,
Audoritate eadem Remifimus, & etiam Relaxavimus cuilibet eo-
rurademi injungentcs eis Pcenitentiam, quam pro modo Culpse
* VI.
336.
Animarum fuarum faluti fecundum Deum vidimus & credidimus Ann. D.
expedire, ac alia, quie de Jure eis fuerinc injungenda^ Et intercae- 1361.
tera fub debito Juramenti , quod ipfi, tadtis per eofdem coram no- £<'i'. j.
bis Sacrofandtis Evangeliis, prseftiterunt , quod iidem Primogenitus
& Comitilfa fimilia de cxtero nullatenus commicterenc, nec prac-
berenc Committentibus Auxiliuni, Confilium,vel Favorem , quod-
que , infi-a unum Annum , duas Capellas ( quarum quaelibec de Vi-
ginti Annuis Marcis Argenci , per ipfos docecur) conftruere feu
conftrui facere debeant & fundare.
Cxterum , quia propter Regalis exaltationem Solii , a quo didtos
Primogenitum &c Comitiflam Nativa produxit Origo, ac praemil^
fa, diverfafque caufas alias rationabiles , quas deliberatiori mente
revolvimus, & quae in tanto Negotio merito fuerant attendenda,
nobis certe videbatur expediens , ac Regno Anglise fructuofum,
quod, juxta formam diftarum Litterarum Apolfolicarum Paten-
tium , elfet didtis Principi & Comitiflie fuper praemiflis Dilpenfatio
concedenda,
Cum eifdem igimr, Domino Edwardo Principe & Domina Jo-
hanna Comitifla praefentibus, & hoc ipfum humili inftantia peten-
tibus, ur, impedimentis, quae ex diiStis Confanguinitate & Com-
paternitate proveniunt, nequaquam obftantibus, Matrimonium in-
iimul de novolibere contrahere, & in eo, poftquam concrad:uni
fiaeric, remanere licite valerent, Invocata Spiritias Sandti gratia,
audtoritate & poteftate nobis cradicis difpenfavimus , prolemque,
ex iplb iufcipiendam Macrimonio , auctoricate prsedidta legicimam
nunciando,
Ad hxc, quia poftmodiim, die viz. Dominica, qux fuit deci-
ma dies ejufdem Menfis Odtobris, Anno Domini fupradiao, in
Caftro ejufdem Regis apud Wyndefore , Saresbirienii Dicccefe,
coram, Venerabilibus Fratribus noftris, Dominis,
Willielmo, JVyntonienfi ,
Johanne., L,i?icohienfi y
Et Roherto, Sarum,
Epifcopis :
yoha?me, Ele&o Wigorjiienfi Cofifirtnato^
Ahhate Wsfimo?iafierii ,
Ac Lichfelde?ifi ,
L,i?!Co/nienfi ,
Nec?to?i Cafellarum Regiarutn IVeJlmonafierii, e^ Wyndefores,
Decanis ,
Ac Thefaurario Ehorum pr^diilo :
Necnon, Viris Magnificis, & PoceiUibuS Dominis,
yoha?i?ie , Comite Richemundia ,
Et Ed?nundo de L.angeleye ,
Didii Domini noitri Regis I^iberis ;
Necnon ,
Dominis ,
Thoma Warre^ik,
Et Roherto Sufolcia,
Comicibus,
*Ac, «VL
Sereniflimis Dominabus, 337.
Philippa Anglia ,
Et johanna,
Ejuldem Sorore Regis,
Scorix Reginabus,
Ifahell^ , di£li Regis praclara Filia ,
Et Mattll. Comitijfa HanoTiite ,
Ac aliis quampluribus utriufque Sexiis Nobihbus Dominis &
Dominabus ,
Aliifque Plebeis , tam Clericis , quara Laicis , in multitudine
copiosa ,
Ac Nocariis publicis infirafcripris,
De confenfu & voluncace expreilis , ac Eledtione & Nomina-
tione fpecialibus Domini noftri Regis, ac Dominx noftrx Regi-
nx Anglix, Matris didl:i Domini Primogeniti, ac aliorura de San-
guine eorundem tiinc ibidem prxfentium , data & etiam aflignat^
eadem Domina Johanna Comitiisa Cantix didto Domino Principr
in Conjugem, Bannifque prius, ficut moris eft, publice editis, &
nemine contradicente, aut fe quomodolibet opponente,
lidem Primogenitus & ComitifTa Matrimonium per verba de
prxfenti, fideque media, & in facie Ecclefix puplice, interve-
niente Pacis Ofculo, contraxerunt.
Nos in Perfona noftra propria, didtifque Fratribus noftris , ac
Prxlatis aliis nobis afliftentibus, & obfequentibus , tam in Divinis
Officiis, quam aiiis, (icut decuit Domum Regiam, & negotiura
cam excellens , Matrimonium puplice foIempniz.avimus fupradi-
dtum.
Qux omnia & fingula Univerfitati veftix tenore prxfentiuni
nunciamus; quas noftro communiri SigiUo fecimus, ac Signis &
Subfcriptionibus Notariorum Publicorum fubfcriptorum , ac prae-
mitlbrum omnium majorem certitudinem , rot)orari.
Datum Londonix, quoad confignationem prxfentium, decimo
odtavo die Menfis Odtobris, Anno Domini fupradidto, & noftraa
Confecracionis duodecimo.
Ego Johannes de Brankecre, Clericus Norwycenfis Dicftefij,
Apoftolica & Imperiali Audloritate Notarius Publicus , quia prx-
miffis omnibus & fingulis, per prxfacum, Reverendum Pacrem,
Dominum Archiepifcopum recicatis, & fadtis coram eo , diebus ,
& locis, Teftibufque prxdidtis prxfens fui, ac ea omnia & fingu-
la (excepta Sigilli appenfione) fic fieri vidi, & audivi, aliis occu-
patus negotiis, fcribi feci, &, in hanc Publicam Formam redi-
gens, meis confueto Signo & Nomine roboravi rogatus, in Ft-
dem & Teftimonium prxmiiforum.
B R
Et
ET ACTA PUBLICA.
4,9
Ann. D.
1561. Et Ego Willielmus de Tiryngton, LincolnienOs Dioecefis Cle-
£dv. 3. ricus, Publicus Audoricatc Apoftolica Notarius, quia prsemiffis
omnibus &c lingulis per proefatum , Reverendum Patrem Do-
minum Archiepifcopum fuperius recitatis & fadis coram co , die-
bus, & locis, ac Teftibus fupradidis prxfens interfui , eaque om-
nia & fingula (excepta Sigilli fui appofitione) fic fieri vidi , &
audivi, aliis occupatus negotiis, fcribi feci, &, in hanc Publicam
Formam redigens, meis Sigillo & Nomine roboravi rogatus , in
Teflimonium eorumdem.
Et Ego Johannes de Barton juxta Humbre Lincolnienfis Diqe-
cefis Clericus, Publicus Apoftolica Audoritate Notarius, praemif-
fis omnibus & fingulis per didum, Reverendum Patrem, Dorni-
num Cantuarienfem Archiepifcopum, & coram eo, ut fuperius
recitantur , Aftis , geftis, & habitis, Anno, Indiclione, Menfe,
Diebus, & Locis fupradidtis, Pontificatufque SandiflTimi in Chri-
fto Patris & Domini, Domini Innocentii lupradiiSti, Divina Pro-
videntia, Papse Sexti Anno Nono, una cum Teftibus, &c Nota-
riis praefcriptis praefens interfui , eaque omnia & Jingula , Sigilli di -
^i Patris appofitione dumtaxac except^, fic fieri vidi, & audivi,
& hic me fubfcripfi , ac Signum meum praefentibus appofui con-
fuetum rogatus, in Teftimonium omnium prxmiflTorum.
Filii ferids widis Co/oris , Cerd viridi , ad imum , in tne-
dio , Sigillum Archiefifcopi.
* De Pertnrbatoribtis Pacis cajligaudis.
• VI. T E Roi a, noftre chere & foial, Richard de Staflbrd, noftre
,,g, ' -L' Senefchal de Gafcoigne, & a touz no2, Capitains, Gardez
Ann. D. des Villes & des Chaftiaux, Subgiz, Adherens, & AIliez,efteantz
1761. ou Parties de par dela la Meer, Saluz.
An. 3f. Come Pees & Accort foient faitz entre Nous^ noz AlieT,, Ai-
E. 3. dantz , & Adherentz d'une Part, &, noftre Frere, le Roi de
Tranc. Fraunce, fes Alliez, & Adherens d'autre Part, fur touz les De-
«j-. E. 3. batT. & Defcors, que nous avons ou purrons avoir emfamble,
w, 3. Et eons Jurex, fur le Corps Jehu Crift, la dite Paix, & aufii
noftre Trefchere Filz Ainfne, & autres noz Enfantz, drc.prout
de Dat. 2+ OHohris , Anrw 34.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal a noftre Palais de
Weftm. le xxv Jour d^Odtobre.
Confimilcs Literse Regis , de verbo in verbum , diriguntur
fubfcriptis , fub eadem Data^ videlicet,
RichardO de Totefham., Gubernatori VilU de Rupella.
Capitajicis , Cu(iodihus Villarum (^ Caftrorum .^ Suhditis , Adha-
rentihus., ^ Alligatis Regis ., in partibus Traizfnarinis exiften-
tihus.
Pro Karolo de Blejis , fnpcr Oa^ftione fendente.
1> EX, univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Balli-
'■^ vis , Miniftris , Ponuum , PaiTagiorum , aliorumque Loco-
'Ann.D. cum Cuftodibus, ac aliis Miniftris & Fidelibus fuis , ad quos prae-
1361. fentes Liter;E pervenerint, Salutem.
An. 3f. QLiia, per Tradiatum Pacis, habitum inter Nos & Confangui-
£. 3. neum noftrum Franciae, Nobilis Vir, Karolus de Blelis coram
Ibid. Nobis 8c Confanguineo noftro prsdidto , aut Deputatis noftris
m. f. fpecialibus in hac parte, debet, ad certum jam pri^fixum Termi-
num, in Villa de Sandto Adomaro comparere, in Qusftione pen-
dente inter iplum Karolum & , carilTimum Confanguineum & Fi-
delem noftrum , Johannem Ducem Bricannise &: Comitem Mon-
tisfortis, fuper Ducatu Britanniie, & alias ufque ad finalem Qu£e-
ftionis hujulmodi Decifionem procefiurus,
Nos,
Ut idem Karolus ad didtum Locum de Sandto Adomaro tutiiis
declinare valeat, volentes Securitaci ipiius aut Comitivx fux favoris
noftri prxfidio providerc ,
Sufcepimus ipfum Karolum , ac Quadringentas Perfonas Equi-
tes , de Comitiva fua , Confiliarios & Familiares fuos , cujufcum-
que Status vel Conditionis exiftant, ad didtam Villam de Sandto
Adomaro, ex caufa prxdidla, fine Armis aliquibus veniendo, e$-c.
prout in Litcris de Condutlu cum hac Claufula ^ viddicet ,
Et nichilominus, fi fecurum & falvum Condudtum a vobis pe-
tierint , de hoc provideatis eis celeritcr Sumptibus eorumdem.
Ne ver6 diitus Karolus, fuper non Adventu fuo ibidem, occa-
fione quarumdam Conventionum , inter Nos & Ipfum alias habi-
tarum, fe poterit excuiare, veniendi ad didtum locum de Sandto
Adomaro, ibidem morandi ex caufa prxdidta, & abinde, quan-
documque fibi placuerit, & abfque impedimento quolibet, cum
Comitiva fua prxdidta, libere recedendi, de uberiori gratia , fibi
Licentiam , tenore prxfentium , concedimus fpecialem.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Pentecoftes proximo futurum
duraturas.
.r Dac. apud Weftmonafterium , vicefimo quinco die Odtobris.
'Bet ipfum Regem.
* Pro Ele[lo Londontenji , de Juramento recipiendo.
I
Ann. D.
1361.
Edv. 3.
» VI.
Nnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , carinTimo in ^'^',.
Chrillo Filio, Edwardo Regi Anglix IUuftri , Salutem & Apo- ^ ' "'
ftolicam Benedidionem. ^ K
CQm nuper Londonienfi Ecclefix, tunc vacanti, de Perfona, - _
diledti Filii Symonis , Eledti Londonienfis , Nobis & Fratribus ^ '
noitris , ob grandium fuorum exigentiim Meritorum , acceptd
duxerimus providendum, noftrumque Apoftolicum CauQrum Pa-
latium (cujus idem Symon longo tempore faerit Auditor) majori
nunc parte bonorum & expertorum Auditorum iplius, ex Morta-
litatis Peite, ficut Domino placuit, deftitutum, ipiius Eledti prx-
fentia, propter ejus magnam & expertam Sutficientiam , ad tem-
pus indigeat,
Et proprerea idem Eledlus , ad prxftandum Celfitudini cux , ra-
tione Temporalitatis ejufdem Ecclefix, lolitum Juramcntum , per-
fonaliter fe ad prxfens transferre non poffit ,
Eandem Celfitudinem rogamus attente, quatinus ipfos, Eledtum
& Eccleliam, fibi commillim, habens pro noftra & Apoftolicae
Sedis Reverentia propenfius commendatos, prxltationem hujuf-.
modi Juramenti, vel hic ab eodem Eledtoin manibus alicujus, a
Te fuper hoc Poteftatem habentis, vel in partibus a Procuratore
ipfius Eledti , ad hoc fpcciaie raandatum habente , de benignitate
Regia placeat acceptare , ac Juramentum prxfatum, noftrarum
precum intuitu, quoad omnia, ad qux Eledtus ipfe tenetur, re-
putare fuiBciens, ac fi ipfe perfonaliter illud in tuis manibus prxfti-
tifiTet.
Et nichilominuSjCum idetn Eledtus ad prxfatam accedet Eccle-
fiam, didi:um Juramentum, fi volueris, recipere poteris ab eodem.
Dat. Avinion. iv Kal. Nobembris , Pontificatils noftri Anno
nono.
G. de Romanis.
Subfilis Cannahaceis.
Regis FrMcia, fttper Concefftonihus ante memoratiSy Litera
execHtoria.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roi de France a, noftre Ame &
Feal Cofin, le Conte de Fois Salutz & Diledtion. Ann. D,
Come, par mi le Traidte de la Paix & Accort , fait encre 1361.'
Nous &, noftre Trefchier & Ame, le Roi d'Englecerre, nous li An. if.
foions Tenuz a Baillier & Deliverer, entre plufeurs aucrcs chofes, e 3.
Terres & Paiis d'Agenoys & de Bigoire, & a ce foions obliges, Ex Rot.
par Foy & par Serement, faic fur le Corps Jefu Chrift Sacre, p^.nes Cx-
come , ou dit Traidtie & noz autres Lettres , fur ce Bailliez mer.
a nortre dic Frere , ou a ces Genz pour lui , eil plus a plain
contenue ;
Nous vous Prions, Requerons, & , neantmoins , Mandons,
Commandons, & Enjoygnons, ^c. prout fupra de Dat. 12 Aug.
mutatis competenter mutandis.
Donn. au Louure lez Par. le xx Jour de Nov. TAn de Grace
Mil, Toifcentz, Sexante Un.
Tom. III. P. 11.
De Commijfariis , ad intendendum Liberationi Terrarum
jtt.vta Formam Pacis , cj' Renttnciationibtts reciDiendis,
■\TOus, Edward , par la Grace de Dieu, Roi d'EngIeterre,
-•- ^ Scignur d'Irlande & d'Aquitaigne, Ann. D.
Confiantz a plain des Sens, Lealte, Difcrecion, & Diligence 1:61. '
de, noz cheres & foialx , Thomas de Vuedale Chivaler, & Maif- An. ^f.
tre Thomas dc Dunclent Licencie en Leys, £. 3.
Yceux avons Commis & Deputez, Deputons &Commettons, Franc
par ces Prefentes, de ftire certeincs Requeftesa, noftre Trefche- 35-. E. j.
re Frere, le Roi de France, fur PAcompliflTement & ettcdtuele m. 3.
Expedition, de tout plein, des chofes Accordez, Promis, & Jur-
rez a Nous , par noftre dit Frere, fur la Paiz, fait encre Nous &
Luy,
*Et, par efpecial, de Requerir noftrc dit Frere q'il face Bailler,
Rendre, & Delivrer, touc a plein, a Nous, ou a noz efpecialx # vi
Depucez en celle parcie, coutesles Contees, Citees, Ville:, Chaf- ,4.0
teaux, Forterefces, Terres, Paiis, Illes, & Lieux, les queux nof-
tre dic.Frere Nous eft Tenuz & Obligez a Bailler , Rendre, &
Dcliverer parmy la Paix fufdite,
Et auxint q'il & fon Eifne Filz facent, fanz aucun delai , les
Renunciacions , Cefiions , DelaiflTementz , & Tranfportz, acordez
a faire de lcur Partie, & ficome il eft pluis pleinement compris es
diverfes Lettres , feakz dc lour Grant Sealz ,
Et aufll pur Voir & Oyr faire les Renunciacions , Cedions,
Delaiirementz, & Tranfportz, & autres chofes devantdites, &
eftre prefentz a les faire,
Et, outre ce, p;ir Recevoir les Lettres de noftre dit Frere de
France, & de Ibn Eifne Filz avantditz, les queles ferront Envoiez
& Baillez a noftre Partie, a la Ville de Bruges en Fhndres, a Jour
de la Saint Andre prochein venant, tant iur les dites Renouncia-
cions, Ceflions, Delaiiremenrz, & Tranfportz, conie fur autres
chofes, qui nous doivent eftre accompliez parmy la dite Paix, de-
fbuz lours Grantz Sealx, par forme & manere accordez entre
Nous & Eux & routes maneres des Lettres que faire fe deueront
a nous par noftre dit Frere de France ;
Et, il mcfter eft, & les Gentz de noflre dit Frere ie vorront
Requerir, de faire, en Noun de Nous, a noltre dic Frere de
France, & a fa Partie, fuffifances Lettres de Quicance & de Ab-
G folucion
Ann. D.
1361.
Edv. 3.
^o CONVENTIONES, LITERiE,
folucion fur la Reccpcion des Lettres devantdites3& tantes & teles
que li deuiont fuffire par raifon ,
Et de faire toutes maneres des Requeftes, que demourrdnt a
faire, oii faire fe deuront en apres, pur caufe ou occafion de la
Paix fufdite, & toutes autres Chofes a ce Neceffaires ou Covena-
Ann.D
1361
Aa. if.
E. 3.
Scpt. ;,-,
M. i.
m. 1.
Ann. D.
1561.
A». jf.
E. 5.
Tranc.
Jf. E.J.
W. 3.
• VI.
3+'-
ne , come en Propriete , la Cite & Chaftel de Tarbe , & tout la Ann. D.
Conte, la Terre, & la Paiis de Bigorre, fi coment par mi la dit 1361.
Traiftie & noz autres Lettres, en Las de Soie, & Cire Vert, fur ^i^'". 3-
ce a noftre dit Frere ovreez, plus clarement puift apparoir,
Nous vous mandons, & Eftroitement Enjognons, & Coman-
bles combien que pluis efpecial mandement en ferroit Requis, & dons four tout l'AiTiour, Foy , & Loiaute, que vous avez a Nous,
ce que Nous ferrions ou purrions feire en ce cas, fi Nous y feuf- que , tantolt ces Lettres veues, fens autre Mandement attendre,
fiens en propre perfone ; . „ ^ous BaillieT, & DehvereT., loiaument & de fiiit, a noftre dit Fre-
Et promettons lealment, & en bone fbi, & fur Caucion & re, ou a ces Gens a ce pour lui Commis & Deputra, le dit Chaf-
Obligacion des touz noz Biens, avoir ferme & greable tout ce, tel de Lorde, & la Poffeftjon de celui (lequel Chaftel eft cn dit
oiie fait ferra par noz delTufditz Commiffers, ou aucun de eux, Paiis de Bigorre) & y Laiffiez, a noftre dit Frere,ou a ces Gentz,
^ , r, . ^. , , ^ . ,. „ ^ j T d'ycel- inftituer autre Chaltelain , & tel comm.e il plaira ,
Et, en rendant_ainfi le dit Chaftel a noftre dit Frere, ou a ces
come dit cft , fur les Chofes deffuis dites & Dependences
ks.
bon. par Tefmoi^nance de noftre Grand Seal, a noftre Palays
de Weftm lc xv Jour de Novembre, TAn de Grace Mil, Troil-
centz,, Soix.inte & Un, & dc noftre Regne Trente quint.
Pro Comite de Marre.
ODo de Sclandc & GuUielmus de Dyjoun , Valetti Comitis de
Marre de Scotia , habent Literas Regis de Condudtu , ye-
niendo de p-.utibus Francix cum uno Dextrario prxdiifti Domini
fui ac Tnbus Parvis Equis fuis , in Regnum Anglix , & per
idem Rca;num, Angiiae, cura eodem Dextrario ac Equis fuis prae-
didis, verlus pirtes Scotix tranfeundo, ufque ad Feftum Natalis
Domini proximo futurum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonalterium , decimo odavo die No-
vembris.
Contra MalefaBores i» Francia , huc (3- illuc grajfantes , ex
Rapto Qr RedemptionibHS viiHtantes.
LE Roi a, fes bien amez Sergeanrz, d'Armes, Johan Hound &
Richard de Immeworth, Salutz.
Noftie Trefchcre Frere de France nous ad fait entendre, par fes
Lettres & diverfes Meffages, que plufurs Gentz d'Armes, Archers
& autres, Engleis & des autres Nacions de noftre Subjedtion,font
tout plein des Maulx. Griefs, & Domages dedans le Roialme de
France, come de Piler & Rober ies Gentz, prendre Prifons &
Ranlbner, Occuper Forterefces, fi avant come en temps de Guer-
re , encontre la Paix & les Alliances, laites & accordez entre
Nous & Lui ,
Nous ,
DefiderantT, Obvier a fi Notables & Tourcenoufes Malefices,
Ccome tenuz y fumes ,
Er confiantz de voz Sen, Loialte, & Difcrecion,
Donnons & Commettons a vous, & a chefcun de vous, Auto-
rite , plein * Poer , & Mandement , par le Tenur de ces Prefen-
tes , de vous , & chefcun de vous , Enformer & d'Enquerrer dili-
gealment de touz les Nouns, Surnouns, & Condicions des Per-
fones des avanditz Malfefurs, & a plus pres & par toutes les bones
maneres que faire purrez ou faurez,
Et vous qie vous approchez a leur Propres Perfones, & leur
Commandez & Requerrez depar Nous , q'ils ceiTent des tieles
Entreprifes, faunz plus demurrer en Realme de France as '' rvices
ne as Gaigcs d'autrui du dit Realme,n'autrement pur y faire Guer-
re, bamage, ou Offenfe aucune, par queconque aufe ou occa-
Con que ce foit , ,„,,,-
Et que, a ce faire, & departir du dit Roialme de France,
vous, & chefcun de vous, leur donnez & affignez covenable &
brief Terme ,
Et touz ceulx , qui ont efte en temps paffe , ou vous , ou Tun
de vous, trouverez Contreres & Rebelles a noz mandementz, at-
temptantz & faifantz aucune cbofe contrere a la Paix & noz Al-
liances avantdites, les Areltez par lour Corps, & les Puniffez, ou
affi^nez leur perfones a Punir a Nous, ou a noftre dit Seignur de
France, ou a fcs Officers 8c Jufticers, par forme & manerc, ac-
cordez par noz Lettrcs, & a 1 Acord faite entre Nous & Lui,
Et , fi vous ne purriez tant faire , nous Volons que vous , &
chefcun dc vous, Certifiez Nous, ou noftre Confeil, le piuis en
hafte que faire purriez, des Nouns, Surnouns, & Condicions des
Perfonnes des touz les avanditz Malfefurs, noz Subgitz, ou ef-
tcantz de noftre Realmc & Seignuries , faifantz outre & expediantz
qanque faiie purriez & expedier a les chofes fufdites,
Si Mandons & Commandons a touz nozSubgitZ, Fealx, &
Obeiffantz, Prions & Requirons noz Amys, Alliez, & Bienvoil-
lantz, & a chefcun deulx, que, en la Profecucion & Effeduele
Execucion des choies avantdites, foient a vous, & chefcun de
vous & a touz voz Deputez, par cellecaufe, Confeillantz, Ai-
dantz', diligealment & favorablement Entendantz & ObeilTantz,
par forme & manere, & a touz lcs foitz que vous, ou fun de
vous, leur Voudriezfur ce Requerrir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Tour
de Londres, le xviij jour dc Novembre, TAn de noftre Regne
Trente quint.
Ann. D
1361.
jin. 3J-.
£. 3.
Ex Rot.
fsnei C»
VHT.
Lftera E.vecutoria Trailatns , fuper Hberatione Ca/lrorum.
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy de France a, noftre Ame
& Feal, lc Sirc de Chaftelbeat, Chaltelain de Lourde, Saluz.
Comme, par mi le Traidtie de la Paix & Accort, feit entre
Nous d"Une Part, &, noftre Trefchier Frere, le Roy d'Engle-
terre , d'Aun-e Part , Nous , pur Noz Heirs & Succeffours , li
foions Tenuz, de Bailler, Deliverer, & Tranfporter, pour Lui,
fic pour ces Heirs, parpetuelment & a Touz Jours, tant en Sayfi-
Genz, nous vos Defchargons & Quittons, aians pour Quittes &
Defchargie Parpetuelment & a Touzjours , de la Garde du dit
Chaftel , non obftant quelconques Lettres, four quelconques Four-
me de Paroles, ne enleing que vous avcz de nous
de non Rendte a autre que a Nousle dit Chaftel, ne autres quel-
conques a ce contraires.
Don. a Louure le Par. le xxv jour de Nouembre, TAn de Gra-
ce Mil , Trois Cenz, Sexante & Un.
* Pro Petro Bttffet , de NobiHtatione.
REX Omnibus, ad quos, &
Reddita nobis nuper ,
• VL
Atin. Di
1361.
A.i. 3J-.
E. 3.
y.ifc. in
E. J.
m. i.
&c. Salutem.
per carilTimum Fratrem noftrum
Francix, ViUa de Rupella, prour Tradtatus Pacis, inter Nos &
didtum Fratrem noftrum , exigebat conditio ,
Nos,
Ad Supplicationem , dileftorum & fidelium noftrorum , Majo-
ris, Burgenfium, & aliorum Incolarum ejufdem Villse, apud Ca-
lefium, quo tunc tempore fueramus, nobis exhibitam, '
Omnia & fingula Libertates , Privilegia , & Immunitates , Par-
donationes, Nobilitationes , & Franchilias, a Progenitoribus no-
ftris , Angliae vel Franciae Rcgibus , aut alia quavis Audoritate , in
fpeciali, vel in communi, eis conceffa C dumtnmen contraria Paci
non exifterent antedidtx ) Eis, & ipforum cuilibet, pro nobis, &
Haeredibus noftris, imperpetuum, per noftras certi tenoris Literas,
duximus confirrnanda, prout in eifdem Literis, Magno Sigillo no-
ftro R^io conlignatis, hxc & alia feriofms continentur,
Cum autem , diledtus & fidelis nofter, Petrus Buffetti, Burgen-
fis diftae Villae noftrx de Rupella, pro Se & Pofteritate fua, nata
& nafcenda, ex utroque Latere, live Mores fuerint iive Feminx,
diii, Ante Confirmationem noftram hujufmodi, per, cariffimum
Nepotem noftrum, Carolum Dilphinum Viennenfem, didti Fra-
tris noftri Primogenitum^ Regnum Franci.c tunc Regentem, licet
ex neutro Latere foret Nobilis , Nobilitatus extiterit & exiftat ;
Adtibufque Nobilium , Confortio , Praerogativis, & Libertatibus
quibuilibet aggregatus ,
Data fibi & iuis nichilominus Facultate retinendi quidquid ex
Feudis Nobilium anrea adquiiierat , aut adquireret in futurum,
Recipiendi infuper,a quocumque voluerit Milite,Cingulum mi-
litare , prout iftoi um omnium & aliorum ejufdem Nepotis noftri
continet feries Literarum,
Nec poffit diiftus Petrus bujufmodi confirmationis noftrjc Literas
optinere pro Iibiro, & ficut forfan fibi foret & eifdem fuis Pofte-
ris tradtu temporis oportunum, prout ex parte dicti Petri, nobis
fuper hoc porrecta, Petitio fubjungebat,
Volentes igitur Securitati dicti Petri Pofteritatifque fuae prxdidtx
in hac parte favore Regio providere, ipfius ac Lodovici Filii fui
Supplicationibus inclinati, ex certa noitra fcientia, declaramus prx-
fatum Petrum ac Poiteriratem fuam debuifle, & debere, fub Con-
firmatione noitra Nobilitationum hujufmodi fpecialiter compre-
hendi.
Et , cx habundanti , Nobilitationem , per di£tum Nepotem no-
ftrum de eis fadtam, & quicquid fuper hoc in dicti Nepotis noftri
Liceris eft contentum, de amplioris Dono gratix, Approbamus,
Laudamus, ac Tenore prxfentium confirmamus,
Inhibentes quibufcumque Miniftris noftris, & Subditis, praefen-
tibus & futuris, ne prxfatum Petrum, aut Pofteritatem fuam pr«-
ditam, fuper Nobilitatione fua hujufmodi, aut aliquibus contentis
in Ncpotis noftri Literis antedidis , impetant de C£etero iph aut eo-
rum aliquis quomodolibet feu moleftent.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo 0(ftavo die
Novembris.
Per ipjum Regem ^ Concilium.
De SolHtienibus pro Dticatu Bnrgttndia,
LE Roi a, noftre ame Clerk, Thomasde Brantyngham, Tre- Ann. D.
forer de noftre Ville de Caleys, & a, noftre ame Vallet, Ef^ 1 361.
An. if.
E. 3.
mon Savage , Saluz.
Savoir vous failbns que, «. /-.
Come , lui Puiffantz Homs , le Duc de Bourgoign , noftre Cou- Franc
fyn , & plufeurs Nobles & autres de idh Paiis, par les Lettres, feal- 3 j-. e.
lees de leur Sealx, & par leur Sercmentz, foientTenuz & Obli- m. i.
gez de Paier a Nous, & a noz efpecialx Deputez en celle partie,
a noftre Ville de Caleys, Quarant Milles Motons d'Or, de bon
Pois & de Coigne de France ( les queux il nous deuoiem avoir
paiez a cefte prochein Terme de Seint Michel darrein paffe ) en
Partie de Paiment de * Deux Centz MillMotons d'Or de fem- ,yi
blable Monoie, es queux les ditz Duc & autres deiTus ditz du ditc '
Paiis de Bourgoigne nous eftoient Tenuz par lour Lettres obliga-
toirs, comes es dites Lettres ent faites eft contenus pluis a plain,
Nous (confiantz de voz Sens, Loialte, & Difcrecion) vous
Donnons
ET ACTA PUBLICA.
fi
\m- D. Donnons & Omoions , par le tenour des prefentes, Auftorite,
1361. Plein Povoir, & Mandement, & vous Eftabliirons nox Medages
EJv. 3. & efpecialx Deputez de Prendre & Refrevoir, pur & ou Noun
de Nous, & de noz Hoirs, les ditz Quarant Milles Motons d'Or,
ou autre Or a la value, ou ce qui nouslena piie de laditeSomme,
Et de Donner & Bailler au dit Duc & a touz ceux q^affiert, iur
ce gue paiez en ferra de dit Somme, noz. Lettres d'Acquitance,
Et de lour faire autres Lettres , tantT, & tieles , que lour ferron:
necefferes, & louffifant furjes Paiementz devantditz.
Et, ii aucuns Sommes ibnt paiez, des dites Quarant Mill Mo-
tons d'Or , que fe doivent paier a Nous au dit Temie de Seint
' Michel, as perlbnes aucunes, come a, noz cheres & foialx, Otes
Sire de Grauntfon, & Johan de Chaftel Nocf, Chivalers, ou au-
tres queconques, dont il vous apparera fouffilaument par noz Let-
tres ent faites, & auffint par Lettres d'Aquitance de la Recepte de
tieles Sommes, de faire au dit Duc & as autres q'affiert due AUo-
wance de ce que enii paiez eil, cn Rebatant tieux Paienientzde
la Somme Principale de Quarant Mill Motons d'Or avantditz,
Et de faire Exccuter & Expedier toutes autres chofes necelteres
en cclle partie, combien que plus efpecial mandement ferroit re-
quis , &c que Nous ferrions mefuies li nous y eftoions en propre
perfone ;
Promettantz avoir Ferm & Aggreable tout ce , que vous en fer-
rez en celle partie, fur Obligacion de touz noz Biens; Rcferve a
Nous, & a noz Heirs, toutcs les A(flion, Dioit, &z Demande,
que Nous avons as avantditz Obligez , par Force dcs Pein^s, a
nous commiles & encourues, a caufe dc la Retardacion du P.iie-
rnent devantdit,& auxi a tout ce que nous demoert unqorc a paier
par vertue de lour Obligacions devantdites.
Don. par Tefmoignancc dc noftre Grant Seal, a noftre Palws
de Wertm. le viii jour de Decembre, TAn de grace Mil, CCC,
Seflant Sc Uu , &c de noftre Regne Trente quint.
An. 3f.
E. 3
Scot.
E. 3
tn. 1
3)'-
De CondttElii, fuper Negoiiis David de Brup.
Ann. D. R E^^ ^^- Salutem.
j,5j ' ■'^ Sciatis quod,
Cum , Venerabiles Patres Willielmus Epifcopus Sandi Andreje ,
Patricius Epifcopus de Breghyn , Waltcrus de Wardelau Archidia-
conus de Louues, Robertus dc Erslcvn Miles,& Johannes de Pre-
fton Miles, de partibu-; Scoti», in llegnum noilrum Angliae, pro
quibufdatn Negoriis , David de Bruys Priibnarium noftrum con-
cernentibus, dc Licentia noftra, lint veuturi,
Nos ,
Volentes Securitati ipforum Epifcoporum , Archidiaconi , Ro-
berti , & Johannis in hac parte providere ,
Sulcepimus ipfoi & Cantum Equites de Comitiva fua , cujuf-
cumque llanis, &c. prout m cvteris Literis de Condudu cum Ciau-
/u/a .,{] in Infirmitatem inciderint, &c.
Dat. apud VVcftm. decimo die Decerabris.
Jldatrimonii , inter Principem Wallia & Comitijftm Cantite,
Eulid Confirmatoria.
Ann. D
i 1361.
A,i. 3j-.
£. 3.
j Ec Ah-
togr.
•VL
J44-
INnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei , Dileifro Filio,
Nobili Viro , Edwardo, cariiFimi in Chrifto Filii noftri Edwar-
di Regis An2;lix lUullris Primogenito, Principi Wallise, &, Di-
lecSx in Chrifto Filix,Nobili Mulieri,Johannx Principiffie Wal-
iia;, ejuldem Principis Uxori, Salutem & Apoftolicam Benedidio-
nem.
Sincerx devotionis AfFectus, quem ad Nos & Romanam Ec-
cleliam geritis, promeretur ut Pecitionibus veftris, quantum cum
Deo poffumus, favorabiliter annuamus.
Nuper liquidem , ex parte vellra, nobis expofito quod, licet
olim vos, ab * uno communi Stipite defcendentes , & ab eo Tu
Fili Primogenite Tertio, & Tu Filia Johanna Secundo, Gradi-
bus diftantes, ex hoc Tertio Confanguinitatis Gradu vos invicem
contingebatis , & quod Tu etiam, Primogenite, quenuam tuum,
Johanna, Filium de S.icro Fonte levaveras, tamen vos, pro con-
folidatione Regii Solii , a quo etiam Tu Johanna ducis Origincm ,
non in contemptum Clavium, Matrimonium per verba de prae-
fenti invicem contraxeratis,
Nos, ex certis caufis, nobis expofiiis, & etiam tunc expreffis ,
ad, canffimi in Chrillo Filii noftri, Edwardi Regis Anglix Illu-
ftris, Genitoiis tui Primogenite, ac veftrx dcvotiE Supplicationis
inftantiam, Vcnerabili Fratri noitro Archiepifcopo Cantuarienli ,
ejus tunc proprio nomine non expreffo, & Duobus aliis, ejus in
hac partc Coilegis, dedinius per noftras Litteras in mandatis, ut
ipfi , vel Duo , aut Unus eorum , vobis priinitus per eos , juxta
formam Canonicae Sanctionis , ab invicem feparatis , vos ab Ex-
communicationis Sententia , quam propter prL^mifla incurreratis ,
Audtoritate noftra , juxta EcclefuE formam , abfolverent , Vobifque
etiam Pcenas alias , quas propterea incurreratis , remitterent &
etiam rebxarent, injuntflis vobis P.^nitentia, quam faluti Anima-
rum veftrarum expedire viderent, & certis aliis tunc expreffis,
Et deinde, ii, confideratis prxmiffis & aliis, qux in tanto Ne-
gotio conlideranda erant , eis videretur expediens quod hujufmodi
foret Difpenfatio concedenda , vobilcum, ut Irapedimentis, qus
ex didlis Confanguinitate & Compaternitate proveniunt, nequa-
quam obftantibus, Matrimonium infimul de novo libere contra-
here , & in eo , poftquam Contradtum forct , licite remanere,
poffetis , eadem Audforitate difpenfarent , Prolem , fufcipiendam
ex ipfo Matrimonio, Legirimam nunciando.
Nuper vero , Vencrabilis Frater nofter, Symon, Archiepifco-
pus Cintuarienfis , Nobis per fuas Litteras, fignificare curavit quod
ipfe, folus in hujufmodi Negotio, juxta formam didtarum Littera-
Tom. II l. Part. II.
rum, Procedens, declarato prius per eum didtum Matrimonium, Ann. I>.
inter vos primo in gradu prohibito & alias illegitime Contradum, 1361.
nullum fuiffe, vos Re & Verbo abinvicem feparavit juxta fbrmam Edv. j.
Canonicx Sandtionis,
Et fubfequenter, vos humiliter id petentes, a pni'dida Excom-
municationis Sententia, juxta formam Ecclefise, eadem Audtorita-
te ablblvit, ac Pienas praefatas vobis remifit & etiam relaxavit,
Vobifque Psenitentiam ialutarem & alia, quas de jure & fecundum
tenorem Litterarum noftrarum injungenda fuerunt, & praefertim
qubd Duas Capellas (quarum quxlibet de Viginti Annuis Marchis
Argenti per vos dotaretur ) infra unum annum , tunc proximb fu-
turum , fiindare , Conftruere , & F^acere deberetis , injunxit.
Lt demiim , quia propter Regalis exaltationem Solii , a -quo na-
tiyam Originem produxiftis, ac pra:miffas diverfifque alias rationa-
biles Caufas, quas deliberatiori mente revolverat, & alia quae in
tanto Negotio fuerant merito attendenda , iibi vifiam fuit profedlo
expediens & R^no Angliae frudtuofum quod, juxta formam di-
dtarum Litterarum noftrarum , vobis erat hujulrnodi Difpenfatio
concedenda , vobifcum ut , Impedimentis praedidtis , qu« ex eif-
dem Confanminitate & Compaternitate proveniunt, nequaquam
obftantibus, Matrimonium infimul de novo libere contrahere, Sc
in eo, poftquam Contradtum exifteret, remanere licite valeretis,
eadem Audtoritate difpenfavit, Prolem fufcipiendam ex ipfo Ma-
trimonio Legitimam nunciando.
Quodque poftmodijm, ciim vos, Bannis publice editis, nemine
fe opponente , publice in fua, necnon didti Regis , & , cariffimae
in Chrifto Filix noftrx, Phylippae Reginx Anglii^ IUuftris, plu-
riumque Prxlatorum, ac Clericorum, ac Nobiiium, & aliorum
prajfentii Matrimonium invicem de novo contraxifletis , idem
Arcliiepifcopus tunc publice folemnizavit Matrimonium fupradi-
dtum , prout in eifdem ipfius Archiepifcopi Litteris , per Unum
in forma publica fcriptis , & Duos alios Notarios Publicos fub-
fcriptis, & ipfius Archiepifcopi Sigillo lignatis, pleniiis contine-
tur.
Quare , pro parte veftra , fuit nobis humiliter fupplicatum ut
prtemiffis , qu.e circa hoc per prcedidtum Archiepifcopum adta
funt, robur Apoftolicae firmitatis adicere dignaremur,
Nos itaque, hujufmodi veftris Supplicationibus inclinati, Abfb-
lutionem, Remiffionem, Relaxationem , & Difpenfationem prx-
didtas , & alia qucelibet , qux per didtum Archiepifcopum in didto
Negotio , vigore prxdidtiB Commiffionis , ut prxmittitur , fadta
funt , Rata habentes & Grata , illa Audtoritate Apoftolica ex certa
fcientia Confirmamus, * & praefentis fcripti patrocinio communi-
mus.
Nulli ergo omnino Hominum liceat hanc Paginam noftrae Con-
firmationis infringcre, &c
Dat. Avinion. iij Id . Decembris , Pontificatus noftri Anno
nono.
P. EJiacii.
Duplicata.
Tranjmontan.
Suh filis fericis fiavi rubeique colorit.
Diverjl Ohjides nuper Ducis Bourgondi^t Licentiati , pro-
mittunt fe Reverfuros.
VL
A Tous ceulz, qi ceftes Letres verront,
Othes Seigveur de Granjfon ,
Heriry de Vienn, Seigneur de MireheU,
Htigh de Coyches , Seigneur de Couches,
Giii/liam, Sire de Senefey,
Johan, Sire de Somhernon,
Johan, Sire de Montmartyn,
Toutz Chivalers :
Pounfard, Sire de Cloajielneof,
Johan , Filz au Sire de Bleijy ,
Efquiers :
Gui/limot Marfelly , Bourgeois de Digeon,
Comm.e nous, auec noftre Seigneur Phelip, darrein Duc de
Bourgoign ( de qui Dieux ait TAlme ) & plufeurs autres Seigneurs
& Bourgois du Pais de Bourgoilin, eftoions n'adgaires Obligez,
par certein Accord , a Treffiaut & Trefpoiffant Prince , le Roy
d'Engleterre , ea diverfes Sommes d"Or,
Et, par defaut de Paiement d'aucunes des dites Sommes as Ter-
mes accordees , & par epecial du Terme de la Seint Michel dar-
rein paire, nous foions entre en Hoftagedeuers ledit Roi, ficorac
obligez y fumes,
Et tant eft qe le Roi, de fa Grace efpeciale, nous eit donne
Congie de nous Tranfjxjtter en noz Paiis par certeines caufes,
Nous pour tant Promettons, & chafcun de nous Promette, en
toute Lealtee, & par la Foi de noz corps, qe nous Serrons &
Demorrons lealx Hoftages au dit Roi, & a fes Heirs, en touz pla-
ces, fanz Faire ne Procurer, en prive ne en appert, aucune chofe
qe pourra eftre prejudiciable au dit Roi, ne a ies Heirs, ne a leurs
Terres, ou Paiis quelconqes,
Et que Nous Retournerons & Mettrons noz Corps en Hoftage
devers le dit Roi, & fes Heirs a la Ville de Calays (fi elle ferra
adonc en la Poiffance du dit Roi ) & aultrement en la Cite de
Londres en Engleterre, dedans la My Quarefme prefchein avenir,
& Demourrons illoeqes en Hoftages par fourme & maniere qc
Obligez y fumes par noz aultres Lettres.
Et Pfomettons, & Chafcun de nous Promette, femblablement,
G 2 qe.
Ann. D.
1361.
An. if.
E. 3.
Ex Au-
togr.
u
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D.
tdv. 3.
• VI.
346.
■ qe , pendant le dit Terme , Nous ferrons toute leale peine & dili-
gence,& purchacerons par toutes les bones manieres qe faire pour-
rons, comant le dit Roi foit affeurez fouffifament,
Et, oultre les Seuretez, qe li ont efte faites , pur les Sommes
d'Or, qe li reftent encores a pair, meifmes les Somnes li ferront
paiez as Termcs ja accordex, ou qe ferront en apres Accordez;
Et audi qe Lettres de Quitance fouffifantes ferront faites au dit
Roi , & tieles en foubftaunce , dont Copic eftoit baille par le
Counfail du dit Roi a Nous Othes Seigneur de Granfon deflus
kt auffi unes autres Lcttres de Quitance, de fouzle Grant Seal
de Meffieur Johan de Neof Chaftel, Sire de VOlanfaut, fur la
Reception de Trois Mill Deniers d'Orou Moton, paieza lui par le
dit Roi, .
Er, ce fait, ou non, nous Retonrons enHoftage au dit Lieu,
& Demorrons illoeqes Hoftages par manicre que deflus eft dit.
Et toutes ceftcs Chofes & chafcune d'ycelles nous Accomplirons
& Enterinerons , fanT, fraud & hm mal engin ^ & fur ce avons
plevi & creance noT, Fois en la Main de, Nobles homme, Mef-
fteur Euftiice d'Abelichccourt Chivalier, prenant noz, dites Fois ,
piir le dit Roi , par poair eipecial ent a li done ,
Veulliantz expreffement, qe no2. auantdites Lettres Obligatoires,
& quantque Compris eftoit en ycelles, Demoergent en leur cfifeft,
force , & vertu , tout ainfli come le dit Roi ne noz euft done la
Congie devantdite. t- l iv
De toutes lefquieles chofes nous avons requis le Tabellion dc-
fouz. efcript, q'il en face fouffifantz InftrumentT.,
* Et a ceftes avons mys noz Sealz , que furent faites & donnees
a la dite Ville de Calays, le xxiv jour de Decembre, en TAn de
Grace Mill. CCC. Soixante & Un : courant la xiv Indiaion; &
du Pountificat du Pape Innocent vi Neofifme.
Sires Thomas de Brantynham^ Tteforier de Calajtj Chafellein,
Wiliiam Topclif, Chafellein.
Robert de hongedon, BailliJ,
Johan atte L.aiie, Bourgeop dc Calays,
Rohert de Apfelhy, Sergeant d'Armes le Roi,
Sire Thomas de Ecclejhale^ Chaplein,
Tefmoignes prefentz cn toutes lcs chofes deflas ditz.
B. R.
Ego Johannes de Branketre Clericus de la Diocefe de Nor-
wycz, por ce qe je fui prelent a les Obligacions, Promelles, &
les autres Chofes , ficome elles font par defus Recitez, je les ai
fait elcrire, & a cefte poubliqs fournie mys mon Signe, en Tcf-
nioignance d'ycelles.
S. R.
En approuvant toutes les Rafures faites par dcfus en la primie-
re xiv & XV Lynes,
B.R.
Odabas Purificationis Beatae Mariaj Virginis , proximo futuras ,
duraturas.
Dat. apud Weftm. quarto die Januarii.
Per ifjum Regem.
Ann. D.
1362.
Aii. is-
£. 3.
Tranc.
3f.E. 3,
W. 13.
Ann. D.
17,62.
An. 35-.
X. 3.
^/•«»£.35;.
£. 3.
m. 2.
Ann. D.
1362.
?•
Ziv.
De interejfendo TraElatui , de Dttcatn Eritamia.
LE Roi a,noflTe Trefcheere Filz & Foial,Johan,foi difantDuc
de Brctaigne & Counte de Mountfort, Saluz & Dilediion.
Come, par la Traite de Paix, fiite enter Nous & noftre Tref-
chere Frere , le Roi de France , ait efte Touche & Parle, en plo-
(burs voies & maneres, de mettre a fin les Defcorz, d'entre Vous
&: Monlieur Charles de Bloys, fur la Duche de Bretaigne , & au-
trement,
Et, dcpuis ce, Avons acorde, Nous & noftre dit Frere, a fai-
re venir devant Nous &; Lui, ou noz Deputez, a Seint Omiev, a
les Oytaves de Paique, prochein a venir, Vous & le dit Charles,
& des Amis & Conleillers d'une part & d'autre, pur aleravant en
la Bufoigne par voie de Droit & dejugement, ou par voie de A-
miable Traide, ou en le meillour manere que faire fe purra,
Nous Vous mandons que vous foiez a Seint Omer, pardevant
Nous & de noftre dit Frere, ou noz Deputez, le dit jour, ouef-
que touz les Munimeniz , Adtes , & Droitures que touchcnt la
dite befoigne, Garny & Avife de afcunz de voz Amis , Confail-
lers , Loialx & Sages , & de bone volunte , qi aiment Pays &
Droiturc, & qi foient traiftables & raifonables,
Luiqudle Terme Nous vous Affignons , pur peremptorie , pur
aler avant en la Bufoigne & a refFed que deftus eft: dit ,
Sachantz de certaine que^ fi vous ne veuUietz comparoir fouffi-
faument, as ditz Lieu & Terme , pardevant Nous & noftre dit
Frere le Roi, ou noz Deputez cn celle partie, ils nous covient,de
neccffitc , & par force de noftie Serement , proceder encontre
vous , par manere que compris eft en Traitle devantdit :
Et nous Refcrivez, ces Lettres veues, a quel Jour, & en quiel
Lieu, vous les aurez Receux, & ce que vous Entendez a fairei&
encorpores en veflre Refcripcion la Tenure de ces prefentes.
Don. par Telinoign de noftre Grant Seal, a Weftm. le premer
jour de Janyver.
* Suptr Imfedimentis y in Executiom Pacis, removendis.
INnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri-
fto Filio, Edwardo Regi Anglix IUuftri, Salutera & Apofto-
licam Benedidtionem.
Dilm, defideratam dudum nobis & Mundo , Pacem, quain,
Poft Animarum deflenda Pericula , Hominum Strages , Detri-
menta Bonorum, & alia Mala innumera,
Qux foEva Guerrarum Peftis ,
Quae interTe &, cariffimum in Chrifto Filium noftrum , Jo-
hannem Regem Francorum Illuftrem diutius exardefcens,
Non foliim Tui & ejufdem Regis Regnis & Subditis , fed San-
das Matri Ecclefix , Catholicx Fidei , & Mundo attulit univerfo,
Divina Pietas ftabilivit , & infuper quot & quanta fint ex ipsi
Pace Tibi , & eifdem Regnis , necnon Ecclelix , Fidei , & Mun«
do Commoda, Audlore Domino, proventura, attenta Meditatio-
ne penfamus, reddimur Mente vigiles & foIenes,ut, juxta Apofto-
latus Officii debitum , circa Executionem & Obfervationem ple-
nariam didtx Pacis , quantum poffumus & expedire cognofcimus,
partes Apoftolicx Solicitudinis apponamus.
Cum itaque nuper ad auditum noftrum, ex nullorum Fidedigno-
rum Rclatione pervenerit quod, licet Capitula didlx Pacis pro par-
te fint effeftui demandata, nonnulla tamen ex eis, aut per nonnul-
lorum, ad eadem Capitula efFedlui mancipanda, Deputatorumln-
curiam , aut per Impedimentorum aliquorum , tempore firmatx Pa-
cis ejufdem latentium , poftea detedtorum , notitiam , fortita noa
fuerunt , nec facile forfan fortiri polHnt , efledtum , ex quibus pof-
fet fufcitari Difcordia jam fopita.
Nos,
Qui ejufdem Pacis Obfervantiam & Eftecftum fbvere cupimus&
tenemur, verifimiliter metuentes quod , nifi Pax prxdidta in om-
nibus & fingulis fuis Capitulis effecSualiter impleatur , Majora
prioribus Mala & pericula fubfequantur , illifque , quantum cuni
Deo polliimus, occurrere cupientes,
Serenitatem Regiam rogamus, requirimus & hortamur attente,
quatinus prxmifTa omnia , qux ex Paterna prodeunt Caritate, ac
Honoris tui & Juramenti, per Te in hiis prxftiti, Debitum, in
conliderationem adducens , pro Divinx Majeftatis Reverentia, A-
nimx tux Salute, ac Noilro & Apoftolicx Sedis intuitu , necnon
Ecclelix & Fidei prxdidtorum ac Boni Publici contemplatione ,
velis & ftudeas Pacem prxdidtam, in omnibus & (ingulis ejus Ca-
pitulis, quxlibet ex parte tua Dubia removendo, pure & integrali-
ter Excqui, & Complere, & efFcaualiter Obfervare; fic quod in-
de a Deo prxmium xternx Retributionisacquiras, Tuifque R^io
Solio Profperitatis augmentum ac Regno & Subditis Tranquilitatis
Com.moda prxbeas, ac Noftrx diftxque Sedis Benedidlionis &
Gratix augmentum confequi merearis.
Cxteriim vero, u: hxc celerius exequaris, diledto Filio noftro,
Andruyno, Sandx Romanx Ecclelix Presbitero Cardinali, qui
didx Pacis fervidus femper Zelator, & prout a nobis in mandatis
habuit, & effectus edocuit, utilis admodum Mediator extitit, damus
per alias noftras Litteras in mandatis, ut, ad tuam & didli Regis
Francorum prxfentiam fe perfonaliter conferens , apud utriufque
Cellitudinem in prxmiffrs , prout expediens fuerit , efficaciter ope-
retur i Cui in hiis , qux ex parte noftra referenda & requirenda
duxeiit, fidem credulam, cum prompto executionis effedtu, velit
benigne prxitare tua Regia CeKitudo.
Dat. Avinion. Id. Jatiuarii, PontificatQs noftri anno Decimo.
Valafcus.
Sub Filis Camabaceis.
Pro Dftce Orleacenft,
OLivcrus de Manny Miles , Familiaris Ducis Orliacenfis , qui ad
partesTranfmarinas, in Obfequio ejufdem Ducis , de Licen-
tia Regis, fit profeiturus, habct Literas Regis de Condudtu , pro
Se, &Tribus Peribnis , & Qiiatuor Equis parvis , de comitiva
fua, eundo verfus didtas partes tranfmarinas proNegotiis ipliusDu-
cis, ibidem morando, & exinde in Angliam redeundo , ufque ad
• VI.
347-
Ann. D.
1362.
An. 3^.
E. 3.
'Ex Am-
togr.
Super Gefltt Gttydonis ds Brian ,
fatoria.
in Cftria Romana, e.xcU'
INnocentius Epifcopus , Servus Servorum Dei , Cariffimo in
Chrifto Filio, Edwardo Regi AnglixIIluftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benedidtionem.
Ad Apoftolatus noftri pervenit auditum quod,
Qiiia, dilcdtus Filius, Nobilis Vir, Guido de Brien Miles, tunc
Nuncius * tuus, erat apud Apoltolicam Sedem, tempore Vacatio-
nis Ecclefix Elienlis, & paulo poft ejus Receffum, bonx memo-
rix, Reginaldum,tunc Epifcopum Wigornienfem , Fratrem fuum,
duximus ad eandem Ecclefiam transferendum,
Tua Serenitas, extimans prxfatum Guidonem apud nos inter-
ceffiffe pro TranOatione hujufmodi facienda , Regix Clementias
faciem , fibi dudiim benignam & hylarem , immutavit.
Nosigitur, Turbationis Sdmulum, fiquis propterea Regio ani-
mo, quem decet ellet tranquillum &placidum, lit infixus, toUere
per veritatis Teltimonium cupientes , Sublimitatem tuam certarn
reddimus , quod idem Miles nec per fe Nobis in hac parte fuppli-
cavit, nec fecit per Alium, nobis fcientibus, fupplicari,
Etcum, in dieTranllationisejufdem, Confiftorium intravimu^
nondum cogitaveramus de Tranllatione prxdidla , fed , de Provi-
fione Ecclefix Herefordenfis tunc ingruente Traftatu , de conlilio
quorumdam Fratrum noftrorum, Sanctx Romanx Ecdefix Car-
dinalium, quod omnibus aliis Cardinalibus placuit, ad Provilio-
nem didtx Ecclefix Elienfis veniraus nicidenter, eamque, quam
utilem Ecclelix vne^&x , fecundum conlilia imeileda, putavi-
tauSf
Ann. D.
1362.
An. 3f.
Z. 3.
Ex Am'
togr.
' VI.
348.
ET ACTA PUBLICA.
f^
Ann. D. inus, in ea tuae Celfitudini gratificare credentes , duximus facien-
13^2- dam.
£iiv. 3. Quare Serenitatem eandem hortamur & rogamus attente, qua-
tinus ob Reverentiam Apoftolicx Scdis & nolliram, prxi^tum
Militem ,
Quem fuae bonitatis obtentu, & praefertim quia ipfum muka fi-
delitate circa Commifla per Te libi Negotia fervere cognovimus ,
Benivolentia digna profequimur,
Oculo fereno refpicias , ac confueta benivolentia profequaris.
Dat Avinion. xix Kal. Februarii, Pontificatiis noftri Anno de-
dmo.
Tran/montan.
Sigillo avulfoi
Super Fenditione yacobi de Bnrbon , ad Poitiers capti.
Ann. D. CAclient toui Gentz, nous, Johan Balac, avoir Receu , le Jour
1^62. <is l^ Fefaunce dVceftes , el Noun Monfire Johan de Greyly
jtit. sf. Capitan deBuche, & d'autres fes Compaignouns , xxiii M.Floren.
j. 5. d'Efcu7, veutz, a iii s. viii d. d'Efterlinges, en plein Paiement de
Bx Orig. XXV M. Efcuz veutz,
P», C^- DieuT, au Capitain & (es Compaignons avantdirz pur Monfire
Jakes de Burbon Counte de Pountyf , par eux pris al Bataille de
Poyters, & achate al oeps dc, Trelexcellent Prince, le Roi d'En-
gleterre ,
Come piert par !es Lettres Obligatoires Monfire le Prince de
Gales, ent faitz. & reftituz a la Receite , le xvii Jour de Januer,
TAn XXXV.
En Tefmoignance de quele chofe, as ceftes Lettres d'Aquitance
8vons mys noltre Seal.
Don. a Loundres, xviij Jour de Januer, TAn de Regne noftre
Seignur le Roy Edward Tierce puis le Conquefte Trent quint.
tntr.
Pro Frincipe Wallia , cjui Johannam Sororem Comitis Kan-
tid dftxerit in Uxorem.
Ann. D. 13 E X, dileflo fibi in Chrifto, Abbati de Waltham Sandtx Cru-
1362. cis, Salurem.
An. 3f. Cum Nos, nuper capto Homagio Thom<e de Holand , qui Jo-
£. 5. hannem, Sororem & Hxredem Johannis, nuper Comitis Kantias
Par. 3J-. defuncti, qui de nobis tenuit in Capite, duxerat in U.xorem, de
Z. 3, omnibus Terris & Tenementis, qux idem Comes , Frater prxdi-
f. 3. didtiB Johannae, tenuit de nobis in Capite, die quo obiit , eifdem
m. 1. Thoma: & Johanna; Terras & Tenementa illa reddiderimus,
Et vobis mandaverimus quod eifdem , Thomae & Johannse , dc
illis Qiiinquaginta Libris Annuis , quas prxfato Comiti &: Hxre-
dibus luis, pro Manerio de VValtham , reddeie tenemini , intende-
xetis & refponderetis,
Et eis didtas Quinquaginta Libras Annuas , Terminis confuetis,
folvi & habere faceretis , ficut per infpeftionem Rotulorum Can-
cellari* noftrx nobis conftat,
• VI. * Ac prxfatus Thomas diem fuum clauferit extremum, & Ed-
34.9. wardus, Princeps Wallise, Filius nofter cariflimus , praetatam Jo-
hannam jam duxerit in Uxorem ,
Vobis mandamus quod eifdem , Principi & Johannse , de praedi-
didtis Qinquaginta Libris Annuis, quas prjefato Comiti & Hseredi-
busfuis, pro IVIanerio pr.iiditito, fic reddere tenemini , Intenden-
tes litis & Refpondentes , & eis diftas Quinquaginta Libras An-
nucs , Terminis confuetis , una cum Arreragiis eorumdem , fi quse
tuerint, Iblvi & habere faciatis;
Volumus- enim vos inde erga nos exonerari.
In cuius &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Januarii.
Pro Sttidentihus Scotia.
Ann. D. R EX &c. Salutem.
1362. Sciatis quod dedimus Licentiam Andreae de Allyncrom &
An. 35-. Johanni de AUyncrom de Scotia, quod ip(i, cum Tribus Perfonis
E. j. Equitibus , in Regnum noitrum, caufa Studendi & A6tus Scola-
Scot. 3j-. fticos excercendi, in Univerfitate Oxonix (ive Cantebrigiie , fal-
£. j. v6 &(ecure, fub Protetftionc noftra , venire, & ibidem morari,
iB. I. & ad partes fuas, ciim expedire viderint, redire polTiiit:
Et ideo vobis mandamus , <^c. frout in fim:libus de Covduliu Li-
teris.
In cujus &c. per Biennium duraturas.
Dat. in Palatio Regis Weftm. vicefimo primodiejanuarii.
Ter ipfutn Regem e^ Conciljum.
Pro Comite de Sntherland , de Licentia.
iVnn. U. rv Sciatis quod Dedimus Licentiam Willielmo Comiti de Su-
^3 ^- therland, qui in Obfidem, uni cum aliis Nobilibus de Scotia,pro
"• ?f ■ David de Bruys , Prifonario noftro , in Anglia moratur, proficif-
'}■', cendi ad partes Scotix pro certis Negotiis , ipfum ibidem tangen-
■ tibus, ita qu6d idem Comes , citra Quintumdecimum Diem Maii
pro.xim6 futurum, vel in eodem die ad ultimum ,ad Civitatem no-
ftram Londoni.^ redeat , ibidem in Obfidem , in fbrma qua nunc
moratur, moraturus; ^f. «t in Literis de Licentia.
In cujus &c. ufque ad didtum Quintumdecimum diem ^^"JAnn. tj.
proximo fumrum, duraturas. 1x62.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimotertio diejanuariii ^j^^ '
Per ipfum 'Regem.
De traElando fuper .Alligantiis cum Flandri<e Comite & MA'
trimonio cum Ducijfa Burgundia.
J E Roi a^ noz chers & foialx, Johan, par la Grace de Dieu, ^^^^ q,
■*-' Eflieu Conferme, Evefque de Wirceftre, Robert de UfFord j-^^^ *
Counte de Suftblk, Johan deStretele Dodtour en Lois Dean de ^, ,5".
Njcole , Henry le Scrop Baneret , Johan de Branketre Treforer v ,
d'Everwyk, Salutz. fJ\6.
Confiantz. de voz Sens, Loialtie , & Difcrecion , Donnons & £ ,
Commettons, par la Tenour de Prefentes, a vous tojx enfemble, ^ [' ^
ou a Trois de vous , plein Poair & Maundement efpecial de Tre- ^g
ter & Parler, en Noun de Nous ovefque, noftre Trefchere Cou-
fin, le Conte de Flaundres, & les Deputez de fa Partie , four bo-
nes & perpetueles Alliances & Confederacions , faire entre Nous,
noz Heirs^noz Paiis,& Seignurics,tant decea la Miere,come deia,
& le dit Counte, fes Heirs, & leurPaiis, & , par elpecial, four
bones Alliances , faire par Contradt de Matrimoigne , entre noftre
trefchere Coufine Noble Dame DucheflTe de Burgoign ,
File au dit Counte,
Et ycelles Alliances & toutes autres, qe feire fc purront, en la
meilloure & plus forte manere que Ten favera, ou purra Ordonner,
en Noun de Nous, & de noz Heirs, & pur noz diz Paiis, * Ac- , „ ,
cepter, Accorder, Valler, & Confcrmer,
Et, li mefter eft, de Jurer, en TAlme de Nous , les dites Al- *'"'
lianccs Tenir & Garder , a perpetuite , en touz fes Pointz & Ar-
ticles, fanz james dire, feire, ne purpofer par nous, ne par autre,
aucune chofe au contraire,
Et de Faire, Accomplir, & Enteriner toutes autres Chofes, ne-
ceffaires & covenables as chofes devantdites , & chafcune d'icelles,
combien que plus efpecial mandement ent ferront requis , & fi a-
vant que nous ferriens meifines fi nous y feuffiens en propre Per-
fone,
Et Promettons avoir Ferm & Agreable quantque fait ferra par
Vous, noz Deputez devantditz & Commifliers enlemble,ou Trois
de vous , four toutes les chofes avantdites , & les Dependences d'i-
celles, fouz Caucion & Obligacion de touz noz Biens , prefentz
& a venir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftreChaftel
de Wyndefore, le viii Jour de Feverer.
De transfretando ad Hibernicos debellandos.
R^
E Kj dilecto & fideli fuo , Thomae de Fournivall Salutem.
Cum nuper,
In Succurfum Terrac noftrsE Hiberniae ,
Quae pro magna parte, per Potentiam Hibernicorum, Inimico-
rtnn noltrorum,
Quibus Fideles noftri in partibus illis rcfiftere non poterant,
Occupata & deftruda fuit,
Ad Refiftendum Malitise eorumdem Inimicorum noftrorum, &
ad ipfos expugnandum & debellandum, Leonellum,ComitemUl-
toni-.e, Filium noftrum cariflimum, cum non modico Armatorura
Numero, deftinaverimus,
Qui ibidem a diu, fuper Salvatione & Defenfione Terrse prse-
diiftse, ad Sumptus e.xceirivos, in eifdem Partibus moratus eft, &
quamplures Hominum fuorum ex variis eventibus deceirerunc,
Sicque idem Filius nofter & Fideles noftri , cum iplb commo-
rantes, per Potentiam Inimicorum noftrorum, indies Invalefcen-
tem, in maximo periculo funt conftituti,
Et licet vobis , ficut aliis Fidelibus noftris de Regno noftro An-
glix, Terras in difta Terra Hiberniae habentibus, per diverfa Bre-
via noftra mandaverimus quod vos, cum Hominibus ad Arma, Ar-
matis, & Sagittariis, quanto potentiiis pofifetis , paravetis, & cum
didto Filio noftro , & aliis Fidelibus noftris, ad Tcrram prjedi-
dtam, pro Defenfione ejufdem, & Terrarum veftrarum ibidem,
tranfiretis,
Vos tamen ad Terrarn iliam accedere , vel Homines aliquos ibi-
dem mittere, hactenus non ciiraftis, in noltri Contemptum , ac
didti Filii noftri & aliorum Fidelium noftrorum, in Comitiva fua
exiftentium, & torius Terrx prjedidtx AmifTionii periculum ma-
nifeftumi unde plurimum conturbamur, ncc inmerico , & move-
mur:
Vobis igitur in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini , 8e
fub Forisfadtura omniuin quae nobis foriifacere poteritis , manda-
mus, firmiter injungcntes , quod , attentis Periculis prxdidlis,
omnibus Dilatione & Excufatione ceflTantibus , Vos & Homines
veftros, quanto potentiirs, juxta Status veftri decentiam, poteritis,
paretis , & arraietis , ad transfretandum ad didtum Filii;:n no-
ftrum ad didt.is partes Hibernix , cum eodem Filio noftro & aliis
Fidelibus noltii.",ibidem exiftentibus, fuper Salvatione & Defenlio-
neTerra: prxdidtx, & Terrarum veftrarum propriarum, in par-
tibus illis moraturi,
Ira qu5d fitis in didlis Partibus Hibcrnice in Quindena Pafchae
proxim6 futura ad ultimurn , Prompti & Parati ad Terram pra:di-
dtam, una cum aliis Fidelibus noftris, contra didtos Inimicos,cum
Dei adjutorio, expugnandum & debellandum, & Malitiam eorum
propullandutn;
Et vos ipfi licis, coram Nobis & Concilio noftro , apud Weft-
monafterium die Veneris , in fecunda Septimana Quadragefimx
proximo futura, ad loquendum & tradtandum fuper ProgrcflTa ve-
G 3 ftro
Ann. D.
1362.
An. 36.
E. 3.
Clituf.i6.
£ 3.
m. 42. ^v
f+
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
Ann. D.
1362.
EUv. 3.
* VI.
ftro ad didas partes Hiberni» , & ad faciendum quod vobis tunc
injungetur ex parte nollra ; & hoc fub forisfadtura pra:di6ta nulla-
tenus omittatis.
Telle Regc apud Weftmonafteriumj decimo die Februarii.
Per ipfum Regem.
*Confimilia Brevia dirigunrur Subfcriptis, de cdendo coram di6to
Concilio ad diem prxdictum , fub eadem Data; videlicet.
Thomie Comiti Oxon.
Ednvardo le Dijpeafer.
Wahero de Mamiy.
Almarico de Sancfo Amando.
Bartholomao de Bttrgherfh.
Jehanni de Crophttll, ^c.
Littera Comitis Pctragoricenjis de. Servitio pr^tfiando.
Ann. D. 'XRefexcellent Prince, Roy d'Engleterre, Duc de Guyenne, &
* Mon tres-Souvereinh Senheur ,
P!a\Te vous favoyr que ge fuy, & ceray, Bon & Feal Subgiz, a
vous , tant coni il vous piera , ha mon pouoyr, ne ont , ne fuy au-
tre,
SivosfupH, tant humblement come ge puis, qu'il veuefles de
fere a moy voftre Bone Grace & Ayde,
Mon Trefaut Souvereinh Senheur, Dieu, tout, puyflenr, vous
Donit bone Vie & Longue.
Eicrit a Montinhac , ie xv Jour de Fevrier.
156^.
An. 36.
£. ,.
Ex Au-
togr.
Obligatio Francorum Regis , de folntione Ivij M. Florenorttm
fro Dftcatu
Ann.D,
1362.
An. 36.
£. 3.
Ex Au-
togr.
* VI.
35»-
Burgundiit.
JEhan , par la Grace de Dieu, Roy de France, a touz ceukjque
ces prelentes Lettres verront, ou orront, Salut.
Savoir faifons que,
Come,
Apres ce que, noftre trefcher Frere, le Roy d' Xngleterre,
Alant es parties de France,fur la Demande qu'il hufoit au Royau-
mc & a la Coronne de France ,
Feift fon Chevin, avec fon grant Oft, par le Paiis de Bourgoin-
gne ,
Noftre trefcher Filz Phelip, lors Duc de Bourgoingne, n agai-
res Trefpafle,
Pour Efchiuer les Maulz & Dommages , qui pourroient avenir
au dit Paiis de Bourgoigne, fe noftre dit Frere y demouraft plus
longuement , & que noftre dit Frere & fon Oft dcpartiirent du dit
Paiis de Bourgoingne,
Ottroya a noftre dit Frere Treues a Troi? Anz,au dit Paiis, &
Heritanz d'icelli , & bailla a noftre dit Filz U Villc de Flavigny,
la quelle Avoient pris & Tenoient lcs Genz. de noftre dit Frere,
Noftrc dit Filz, par bonne Deliberacion 6c expres Confente-
ment des Prelas, Barons, 8c Nobies du dit Paiis , pour lui, &
pour eulz , & pour la Duche de Bourgoingne , euft Promis , &
faft Obli^e, de Rendre &: Paier Dcux Cens Mi!le Deniers d'Or,
appellez, Nloutons , bons 6c loyaux d'Alay 5c de Pois de noftre
Coingne, a certaines Termes, des quiez aucuns font ja pairez,, en
la Ville de Calaiz, fe au temps d'iceuli Termes noftre dit Frere a-
voit la PoiVelTion de la dite Ville , & , ie auterment eftoit, en la
Cite de Londres en Angleterre,
Au qucl Paiement bien & loyaumenr faire,aus Termes accordez
cntre noftre dit Frere & noftre dit Filz , certaines Seurctez &
Paines fnrent entre yceulz faites & accordees , fi comme es Let-
tres Obligatoires , de noftre dit Filz, fur ce faites, & de fon Grant
Seel lecUees, eft plus a plain contenu ; des quelles la Teneur s"en-
fuit,
Phelip Duc de Bourgoingne, Conte d'Artois , de Bourg. Pala-
tins de Bouloigne, d*Auvergne, Sire de Salmes , a touz ceulx,
qui ces Lettres verront , Salut.
Savoir faifons que,
Come Nous feuftiens & aiens efte obligez, envers, Trefnoble
& puilTant Prince, lc Roy d'Angleterre, a certain chofes,pour les
caufes & en la fourme & maniere , contenue en noz Lettres fur
ce faitcs , feelles de noftre Seel ; des quelles la Teneur s'enfuit.
Phelip Duc de Bourgoi^ne , Conte d'Artois , de Bourgoigne, Pa-
latin, & Sire deSalms, &c. ut 10 Mar. 34. E. 3. ufjue Dat.
1059. tunc,
Et depuis ait efte paie au dit Rov, en acquit des dites Sommes ,
la Sommc de Qiiarante, Sept Mille , Sept Cenz , Vint Moutons
d'Or , au Terme de la Saint Jehan Bapriftre darreiu palTez,
Et, fur le Refidu du dit Debt, ait pleu a icelli Roy , pour cer-
taine caufes, * faire Rabat d'icelui de la Somme de Douze Mile
Moutons d'Oi, &c. prout fupra de Dat. 10. Dec. A. 34.
Et, apres le Deces de noftre dit Filz, par la Mort du quel la di-
te Duchie de Bourgoigne Nous eft venue en noftre Main , & a
Nous appertient, comme au plus prochain Hoir de noftre dit Filz,
Conlidcrant que la dite Obligation eftoit fiitte , a noftre dit Fre-
re, par noftre dit Filz, par bonne Deliberacion & expres Con-
f nt, & pour commun ProiEt des Prelas, Nobles, & Communes
de noftre dit Paiis de Bourgoigne ,
Enrendanz enfement que , puis lc temps de la dite Obligacion ,
faite, par noftre dit Filz , de Deux Ccns Mille Deniers d'Or au
la Somme de Cent Quarante Trois Mille Deniers d'Or au Mou- Ann. D.
ton, . 1362.
Et il ait pleu a noftre dit Frere pour certain Caufes & de (aGra- Edv. 3.
ce Donner & Creancer, de Paiement Cinquante Sept Mille De-
niers d'Or au Mouton , qui eft le Demourant £c Relidu de la ditc
Somme Principal, a certains Termes qui enfuent; c'eft aflavoir,
A la Fefte de Pafques prochein venant, Dix & Sept Mille De-
niers d'Or aii Mouton , telz comme dit eft,
Et a la Fefte Saint Michiel, prochein enfuiant, Vint Mille De-
niers d'Or au Mouton, telz comme delTus eft dit,
Et a la Fefte de Pafques, prochein apres enfuiant, Mille Deniers
d'Or au Mouton, telz comme dit eft defl^us,
Pour quoy Nous , delirans pour les dites caufes, & pour amour,
quiete, & aide de noz Genz, & Communes de Bourgoingne, de
noftre bonne & aggreable volente, Acceptans, Creancons & Pro-
mettons loyaument , & en bonne foy , en noftre Nom , & ou
Nom de noftre dit Paiis de Bourgoingne , dc Confeflbns, de nof-
tre Aflent exprefle, eftre Teneuz & Obliges a noftre dit Frcre &
a fcs Hoirs , en la dite Somme de Cinquante Sept MiUe Deniers
d'Or au Mouton , telz comme defTus eft dit,
Et a Tenir, & Acomplir, & Enteriner la Promefle & Obliga-
tion de noitre dit Filz, avec touz les Articles contenuz en ycellc,
Et Promettons & Creancons , par la fo)' de noftre Corps, Ren-
dre & Paier a noftre dit F"rere, ou a fes Hoirs , ou leurs Deputez,
en la Villc de Calais, fe clle elt adonc en rObeifl^ance &c PofTes-
fion de noftredit Frere, ou defes Hoirs, & , auterment,en ladi-
re Cite de Londres, la Somme dcs deflus diz Cinquante Sept Mil-
le Deniers dOr au Mouton , aus Termes darrein nommez & pro-
roguez par noftre dit F^rcre.
Et, plus, Prometrons en bonne foy, que, fe aiicune Defautede
Paiement eft faite, en Tout, ou en Partie, que Nous paierons a 1
noftre dit Frere, ou fes Hoirs, ou a leurs Deputez a ce,esLieux
delTus nomez, pour & en Nom de Paine, le Double des Sommes
des quelles nou; auronv DeflFaille de paier^ la quelle Paine fera com- -
mife , encourue , & efcheue a noftre dit Frere , &c fes Hoirs , tan- "
toft apres icelle Defaute, toutes foiz & quantes foiz, que Nous
faudrons des PaiementZ , ou aucun des Termes deflus diz ,
Et, la dite Painepaiee, ou non, nous demourrons Oblige en
Sort & es Sommes Principaulz, a paier en la maniere que noftre
dit F'ilz eftoit Oblige par Obligacion deflus efcripte.
Promettons, enfement, en bonnefoy, que, fe il avoit aucune
Defaute en ce que nous avons Promis , coment que ce foit , de
parfournir jes Paiements avantdiz &c les Termes deflus nommez ,
nous ferons, Realment 6c de Fait, liurer & bailler, en Hoftage, a
noftre dit Frcre , ou a fes Hoirs , en la Ville de Calais, ou de Lon-
dres, felon la condicion & moderacion defliis efcripte, dedenz un
Mois prochein apres la dite Defeute feite du Paiement aus Termes
deflufdiz , ou a aucune d'iceulz , fanz attendre que fur ce nous foit
faite aucun Monicion ou Requefte de la Partie de noftre dit Frere,
Quinzc Nobles Ho.mmesi c'eftaflavoir, 1
Othes, Sires de Granco»,
Jaques de Vicnne , Sire de Louv-y,
Httgue de Vienve , Sire de Saint George ,
Henry de Vien-ne, Sire de Mirehe!,
Hugus de Montagu, Sire de Couches ,
Giba?it de Mellou, Sire des Poijfe,
Guille, Sire de Seltecy,
Jehan, Sire de Satihion,
Guy de Frelons , Sire Darceis ,
Giefroy de Bliafay , Sire de MatioiUy.,
Gwlle de Montagu, Sire de Marregny^
Poincet, Sire de Chafteaunuef,
Jehan , Sire de Montmartin ,
Guille du Pailler,
Girart de Thoreyy
Et fix Bourgois de noftre Paiis de Bourgoigne ; ce'ft aflavoir,
* Hugue Auhriot , Poincart Bourgoife,
Guillet de Marctlly , Bourgoife de Dijon,
Guiot Fournier, Bourgoije de Semur,
Maiftre Jehan Doudry,
Huguenin de Clupiy , Bourgoife d^Oflun,
Et Maifler Phillebert PaiUart, Bonrgoije de Beauve y
Lesquicx touz , & chafcun d'eu]z,entreront , perfonnelment
Hoftages, au dit Licu ou Lieux, dedenz le dit Mois , en la Pri-
fon de noftre dit Frere, ou de fes Hoirs,en la dite Ville de Calais,
fe elle foit adonc en rObeifliince & PolTelTion du dit Roy d'An-
gleterre, ou de fes Hoirs, &, auterement, en la dite Cite deLon-
dres, en Angleterre, dedenz un Mois prochein apres tele Deffau-
te du Paiement fe aucune avendra,
Et illecques , ou ailleurs, ou que il plaira au dit Roy , ou a fes
Hoirs, Demourront Hoftage, fanz Vilaine Prifon, & fanz d'illec
panir tant que les Sommes, faillies de paier , & les Paines com-
mifes & encourues , feront entierement paiees.
Et Promettons, loyaument, que, fe aucuns des diz Hoftages,
apres cc quil fera baillie a noftre dit Frere, ou fes Hoirs, ou en au-
cune temps devant, il Deviaft, ou s'en partift fanz avoir Licence,
fur ce efpecia! par Lettres de noftre dit Frere ou fes Hoirs , que ,
dedenz un MoLs apres ce qu'il fera venu a noftre Cognoiflance,
en quelque maniere que ce foit, Nous , ou noz Hoirs , donrrons
& deliverrons a noftre dit Freie, & a fes Hoirs, aus Hoitages, un,
ou plufeurs, aulTi fouffifans, tel, ou telz, dontnoftre dit Frereou
fes Hoirs feront content , qui demourront cn Hoftage par la ma-
• VI.
JJ5-
Mouton , en la quelle noftre dit Filz eftoit Oblige , comme def- niere defllifdite.
fus eft dit, ait efte paie par noftre dit Filz a noftre dit Frere , en Toutes & chafcun des chofes deflufdites Nous Froniettons, en
partie d'Acquit de la dite Somme, par divers Paiemcnts & Rabaz, bonne foy, loyaumcnt, Tenii & Accomplir lani traude, & mal^
ET ACTA FOBLICA.
Ann. D
1^62.
■Eilv. 3.
cngin, & fara. venir, ou faire venir, a rencontre de Parolle ou de
. Fait, par quelque voie que ce foit, & de ce nous faifons fort,
Et voulons, & Creancons, & Conientons , que toutes foiz ,
que aucun Defaute fera de faire les Paiements delli.i(diz , ou au-
cund'iceulz,quenoilre ditFrere, &fesHoirs , par Euiz & par lcurs
MiniftreSjpuiffent franchement , fanz requerreou fairerequerrenof-
tre Ailent, de leur audtorite propre, Entrer, Saifir, & Tenir noz
Cites, Villcs, Cliaftiaux, Forterefces, & en touz autres Biens qui
a nous appertienent , en Bourgoingne, & iceiles occuper parDroit
de Gaige, & icelles Tenir, tant que piaine Satisfacion foit fai;e a
noftre dit Frere, & a fesHoirs, des Sommes & Paines avantdites.
Et Voulons & confentons nous eftre Tenuz & Obiigez aTenir,
Accomplir, &Enteriner, tant commea nous appertiennent , tou-
tes les cliofes delTufdites , par Nous Promifes & Devifees , tout auf-
(i & pareillement eftre Liez, & des maintenant Nous nous obli-
gons & noz Hoirs expreflement par ces Prefentes, comme eftoit
noftre dit Filz Obligie par les dites Lettres en ces prefentes encor-
porees ,
Et imons pareilles Renunciacions , & toutes que a fait noftre
dit Filz, contenues es dites Lettres,
Et n'eft mie noftre Entencion que, par cefte prefente Obliga-
tion, foit feit aucun prejudice a noltre dit Frere, ou a fes Hoirs,
que ii & eulz ne puiftent pourfuir touz les autres Biens, que noi-
tre dit Filz tenoit, au temps de fon Deces, par la manere qu'ii
pooit au vivant de noftre dit Filz.
En Tefmoignance de verite des Choies deffufdites Nous avons
fait mettre noftre Seel a ces prefentes Lettres.
Faites & Donnes a Paris, le xxi Jour de Feurier, i'An deCrace
Mil, CCC, Soixante & Un.
Par le Rov en fon Confeil, ou quel MeiTer le Cardinal de Clui-
gn) , vous, rArcevefque de Sens, l'Evefque de Nevers, le Conte
2e Salebruch , & plufers autres eftiez.
N. de Villem.
Ohligatio Nohijium Comitatui Burgundia pro Solutione Summa
fupradiStte {ejufdem Tenoris cum hifirumento Nohilium Ducatus
Burgundiee de Data 34. E. 3. 10 Decemhris.)
Datur a Taris 27 Fehr.
Suh 20 Sigillis pendetitihus.
ff
*VL
!?,> Roy.ti Angleterre, fes Hoirs, ou Succeffeurs, fes Subgiez, Ann. D
Alliei, AiJans, Adherans, & Obeiffans, & leurs Hoirs quelcon- U62.
ques, p,ir caufe, & occafion d'aucune des chofes comprifes en les Edi. i.
Lettres dellus incorporees :
Excepte, toutesfoiz, ce que Accorde eftoit a noftre dit Filz, de
fa Ueiivrancede fes Hoftaiges, apres l'acomp!iirement des chofes
que il avoit promis a faire de fa partie; & hors mis & excepte auf-
li IVlihien de Redmans, oui, pendens les Treues, a porte mult
grant Uomrnaiges au dit Duchie; le quel Nous nc voulons, par
aucune maniere , eftre compris en noftre preiente Quittance.
Lt Promettons, en bonne foy, que jamais ne ferons, ne pour-
cfiacerons, par Nous, ne par autres, de parole ou de Fair, aucu-
ne Adion, Peticion, Chalenge, Demande, Domage, Blafme, ne
Keprouche, en Corps, n'en Biens, nc par autre maniere duMon-
de, au dit Roy d Angleterre, noltre Frere, ks Hoirs & Succef-
feurs, fes Subgiez, Alliez, Aidans, Adherans, & ObeiCTans &
feurs Hoirs deffufdiz, ne a aucun d'eulz, ne a leurs Terres, Paiis,
ou Lieux quelconques, pour aucune cliofe * comprife es dites Let-
tres, non faite, & non garde, de leur Partie, ou auttement taite
& gardee,que Promis & Accorde eftoit a noftre ditFilz, & com-
me deffus eft cfcript.
Et, li aucune chofe eftoit MefFaite, ou Mefprife, par Nous
ou aucun de rioz Subgiez, encontre le dit Roy d'Angleterre noftre
Frere, fesHoirs, ou leurs Subgies quelconques, en Corps ou en
Biens, par aucune des Caufe ou Occaiion devantdites , Nous &
noz Hoirs, leur ferons deu Amandement & Satisfacion , felon bon-
ne Foy & Raiion.
Et, a ce faire, Nous Obligons Nous, & nozHoirs, enditDu-
^™'^ ^^jpy^^ no2' Biens d'icellui Duchie, prefens & a venir, au
dit Koi d Angleterre noftre Frere, & a fes Hoirs , par la Teneur
de ces prefentes Lettres;
Ausquelles, en Tefmoingnance de ce , Nous avons fait mettre
noftie Seel.
Donne a Paris, le xxi Jour dc Feurier, l'An de Grace Mil,
Troifcens, ioixante & Un.
Autre foiz Signee par le Roy en fon Confeil, ou quel Vousl'E-
vefque de Lengres, le Contede Eu, les Gens des Requeftes, &
plufieurs autres eftiez, & Refcripte, du commandement du Con-
leil, pour mutacion de la Date, &de la Claufe; & hors mis, &c.
N. de Villem.
•vi.
Ann. D,
1362.
Jin. 36.
£. 3.
"Ex Au-
togr.
* De ConAitionibHS , ex parte Regis ^ngli<e , in FaEio Bht'
gnndiie , compktis , Tejiijicatio Regis Francorum^ ZS' -^c-
auietantia,
JEhan, par la Grace de Dieu, Roy deFrance, a touz ceulz, qui
ces Lettres verront & orront, Salut.
Savoir faifons que,
Comme n'agaires, noftre Trefchere & Trefame Frere, le Roy
d'Angleterre & fon Hoft, eftans en noftieRoyaume, noftreTref-
chere & Ame Filz, le Duc de Bourgoingne, darreiner Trefpaffe,
que Diex abfoille (du quel , qant au Duchie de Bourgoirgne,
Nous fommes Heririer ) pour efcheuer les Mauls qui peuflent ave-
nir a fon Paiis de Bourgoingne, fi noftre dit Frere y demouraft
longuement,
Par Avis & Confentement de Prelas, Barons, Nobles, &
Communes de fon dit Paiis,
Pour Li , & pour Eulz , pour fes Duchie & Conte de Bour-
goingne, & le Bailliage de Ylles d'une Part, & noftre cht Frcre
le Roy d' Angleterre , pour Li, & pour touz fesSubgiez, Aliez,
Aidans, Adherens, & ObeifTans d'autre Part, eullent fait, Pro-
mis_, & Jure ceitain Concord , feelle des Grans Seaulx d'un cofte
& d'autre, par la manieie & forme cy deflbuz efcriptes,
Ceste Endenture, faitfte par entre, Trefhaut &Tref-
puiirant Prince, le Roy d'Anglecerre d'un Part, & Mous Phelip
Duc de Bourgoingne, Conte d'Artois, & de Bourgoingne, Pala-
tins & Sire de Salms, c^c. prout de Dat. 10. Martii Anno 34.
Edivardi 3. uj^^ue ad hiec verha; videlicet,
Et pour ce Nous, Roy de France deffufdit, vueillans oftertou»
tes Contentions , Inconveniences , Debas, & DiHentions, qui
pourroient fourdre, eftre, ou avenir, par caufe & occalion d'au-
cunes Chofes, comprifes es devantdites Lettie;, Difons, AfFer-
mons, & ConfefTons, en pure verite, que, noltie dit Frere, le
Roy d'Angleterre pour Lui, &pour touz fesSubgies, Alliez, Ai-
dans, Adherans, & ObeifTans, a bien, duement, loyaument, &
perfaittement Tenu , Garde , & Accompli , a noltre dit Filz , &
a fes Genz du dit Duchie (le q^uel DuchieNous apertient a pre(ent)
quanque Promis & Accorde h avoit parmi les Lettres devantdites,
Dont,
Par lAvis, & Deliberacion , & du Confentement expres , de
noftre Grant Confeil, des Prelas, Barops, Noblcs, & Commu-
nes d'icellui Duchie, de noitre certaine fcience, franche & ag-
greable volente, & fanz aucune Coadtion, pour Nous & Eulz,
& pour noz. Hoirs, & leurs Hoirs, & Succelleurs, & fi avant
comme il pourra touchier Nous & noz Hoirs,
Quittons, & Clamons quittes, Abfblons, & Deliurons le dit
Roy d"Angleterre, noftreFrere, fes Hoirs & Succefleurs, fes
Subgiez , AUiez , Aidans , Adherans , & ObeifTans , leurs
Hoirs, & Succefteurs, & Biens quelcongues, de quanque Nous,
ou noz Hoirs, ou aucunes de noftre dit Duchie, ou fes Hoirs, de
quelque eftat ou condicion qu'il foient ou feront , pourrions ou
pourront, pour temps pafle, prefent, ou a venir, Demander,Re-
clamer, ou Chalengier, en jugeraenc ou dehors, a noftre dit Fre-
Sufer Recambio Obfidum , de bono Gejiu Littera TcfllmO'
nialis.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Volentes Vei itati Teftimonium perhibere , Johannem de Pins
Burgenfem VilUe de Beaves in Francia , '
Qui nuper, imer casteros Burgenfes Regni Francix, nobis, pro
M^nifico Pnncipe , Johanne Rege Francorum , Fratre noftro
cariifimo, juxta Tradatum & Concordiam , apud Calelium inde
habitos, in Obfides traditos, unum didtorum Oblidum, pio Villa
praedidta, ad Nos in Angliam pridem milTus fuit,
Se bonum & iidelem Obiideni in Mora & Geftu habuifTc &
bene & competenter fe gellifle, Teftificamur, & proinde eidem
Johanni ad Piopria in Franciam impune & licite remeandi liberam
conce iimus Facultatem.
D..t. apud Weftmonafterium , decimo quinto die Martii.
Ann. D.
1362.
An. 36.
E. 3.
Vr^inc.
36. £. J.
m. if.
fohan le Roi,
jFohatt Ptilord,
Ccnfimiles Literas habent fubfcriptii videlicet,
}■ Burgers de Bourges.
y Burgers a la Citee de Charters.
yehan Lamhard,
Bertrant a la Dent ,
George Magnahouas , Burgois de la Citee de Seint Omer.
fuhan de Ipre, Bourgois d^Amiens.
Guilkam Martell, Doitrgois de Paris.
yohan de JLife, Bourguis de Paris.
Pro Comite Petragoricenjt.
R
EX Senefcallo fuo Vafconix & Conftabulario fuo Burdegala;,
ac univerlis, Caftellanis, Praepoliris, Otticialibus , cxtenfque
Miniftris, in Dominio noftio Aquitania: conft.tutis, ad quos,&c.
Salutem.
Volentes, contcmplatione , reverendi in Chrifto Patris, Taliran-
di Cardinalis Petragoricenlis , Amici noftri carillinii, nobis pro,
fpedtabili Nepote iLio, Archembaldo Comite Perragoriccnfi obni-
xiiis fupphcantis, ipilim Comitem favore pro.^equi gratioib,
Vobis commitfimus & mandamus quatinus eundcm Comitem
omnia, Loca, Tenas, & PollciTiones fu.as,
Tam ea qix ex Dono & CcncelTione, nuper Regis Franciae,
Antecellbribus iplius Comitis dudiim fadtis,quam ea qas JurcHje-
reditario tenct & poflirlet in eodern Sracu;
Eodemqnc modo quibus Rogenis Bernardi , nuper Comes Pe-
tragoriccnti T Paterfuus, eauem Loca, Terras, & PoffefCones
die obitCis 1 y oabui: & poi.c i. ,
Ufc]ue adsentum Edwardi Principis Wallix, Filii noftri carifli-
nii , quem ad partes Dominii noftri pracdidti, pro * Rerbrmatio-
neScatusejufdcm, in proximo providimus deltiaandum,
In
Ann. D.
1362.
An. 36.
E 3-
Va/c. 3<S.
£.3.OT.j,
17-
«VI.
S6
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D
I3<)2.
Idv. j.
In Dominio noftro antedifto tenere, & eis gaudere permittatis,
abfque aliquibus Novitatibus feu Impetitionibus , eidem Comiti,
feu contra ipfum , interim attemptandis. ..
Dat. apud Weftmonafterium , vicehmo fecundo die iVlartii.
Per ipfum Regem.
De Ctvpore JohAnnis de LHcembruch defunEli , ad partes
Tranfmarinas , ad fepehendum ducendo.
Ann. D
1-2,62.
jin. 36.
r. j.
'Fraac.-^S
E. 3.
m. 14.
K'
Venerabilibus Fratribus noftris Archiepifcopo Cantua- Ann. D,
rienfi, & Epifcopo Elienfi, quos ad hoc tua Serenitas nominavit, 1362.
per alias noftras damus Litteras in Mandatis, quod praedidta Cen- £dv. 3.
tum Milia Florenorum didti Sublidii, in Terminis ad hoc, utpra:-
dicitur , ordinatis , ftudeant exigere & levare ,
Contradi6tores Audloritate noftra , per Cenfui-am Ecclefiafti-
cam , Appellatione poftpofita , compefcendo ,
Et ipfa Centum Milia Florenorum Tibi , feu tus Camerse , af-
fignare , exinde ab eadem Serenitate oportunas Recognitionis Lit-
teras recepturi.
Quare placeat M^nificentiae tuae, ftcundum quod, ut praefer-
tur/liberaliter obmlifti, prasfata Centum Milia Florenorum dedu-
cere de hujufmodi Summa majori , quam tibi didus Rex folvere
in prxfaro Fefto tenetur, & fuper hoc Nunciis ejufdemRegiscon-
ceaeie Recognitionis & Qi.iitantiiE Litteras oponunas.
Dat. Avinion. Kal. Aprilis, Pontificatus noftri Anno Decimo.
G. de Rotaanis.
Sub Ffiis Csnnahaceis.
Super DeduWione Q" Receptione tediSlis.
Ann. D,
1362.
An. 36.
£. 3.
Ibid.
EX Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, Cuftodi-
bus Portuum Maris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos praEfentes
Literae pervenerint , Salutem.
Sciati? quod ,
Cum Johannes de Lucemburch Miles, Caftellanus de Infula,
Obfes pro, carillimo Fratre noftro, Rege FranciiE, in Civitatc
noftra Londonix viam univerfe Carnis fit ingreflus , . , -
Corpus fuum in quodam Monafterio Sandi Chriftofori de Fa-
lempni in Francia, in ultima Voluntate fua, legaverit Sepeliea-
dum ,
Nos, contemplatione didi Fratris noftri, volentes -gratiam in
bac parte facere fpecialem, concelTimus & Licentiam dedimus,
Amici-i & Set;vientibus didtijohannis, quod i^ivforpas e)ufdem -|-j^„o£.entius Epifcopus , Servus Servorum Dei, Venerabilibus Ann D.
Johannis aCivitatenoftraLondoni* ufqueadMare,&a^^^^^^ _| ^^^^^-^^^ Archiepifcopo Cantuarienfi, & Epifcopo 1362.
ufque ad didum Monafterium San& Chriftofori, ducerc. poliint, Elienfi, SaluJem & Apoftolicam Benediaionem. ^».36.
Debitum j^quitatis expofcit, fxpeque neceftitatis articulus exi- E. 3.
git, ut ea,qu3e pro caufis urgentibus ordinantur, quamvis priiis Ex Ah-
fpontanea fuerint, ad obviandum tamen Litigiofis & Difcolis, ad togr.
oportunx coertionis Vinculum reducantur ; Dudum fiquidem, prout
Fraternitas veftra novit, Vos, & alii Prselati , &EcclefiafticaePer-
fonx Regni Angliae, Sanftas Romance Ecclefiae, Matri veftrse,
multarum Tribulationum 6c Necefiitatum Anguftias patienti , Fi-
liaiis CompalTionis exhibentes afFeftum , eique volentes in eiftlem
NecefiTitatibus fubvenire , nobis liberaliter obtuliftis gratuitum Sub-
fidium Centum Milium Florenorum ,
* Nofque, confiderantes Viarum pericula, & diverla incom-
moda qux verifimiliter poflent contingere in Pecuniae hujufmodi
ad Romanam Curiam MilTione, & ab eifdem Periculis &Incom-
modis per providentiam utilem prsecavere , ipfamque Pecuniam ,
dictis Necefiltatibus nimis urgentibus, quamcito pollet fieri, no-
ftrse afiGgnari Cameras cupientes, fubfcriptum modum in hac par-
te providimus adhibendum ; videlicet,
Quod,
Ciim, cariftlmus in Chrifto Filius nofter, Johannes Rex Fran-
cis Illuftris quandam Pecuniae Summara, certis de caufis, carifli-
mo in Chrifto Filio noftro, Edwardo Regi Anglix Illuftri, ia
Fefto Refurredionis Dominicae, proximo fecuturo, folvere te-
ibidem Sepeliendum, juxta Voluntatemfuam praedidtam;
Et ideo vobis mandamus quod Amicos & Servientes ipfius Jo-
hannis, Corpus ejufdem Johannis, cum Quatuor Falconibus, Pe-
cunia , & aliis Bonis & Catallis fuis , ad didtas partes Franciae, pro
Sepultura fua ibidem fecienda, ficut praedidtum eft, a didta Civi-
tate noftra LondonivE ducere permittatis in forma prxdidta,-
Proviib femper quod Arcus, Sagittas, feu Armaturas aliquas,
aut Literas fulpeclas , leu Equos aliquos , aut aliqua alia nobis prx-
judicialia , fecum non deferant quovis modo.
In cujus, &c. j- Af
Tefti Rege apud Weftraonafterium , vicefimo fexto dieMar-
tii.
Fer Concilium.
* VI.
3j8.
R'
Pro Duce Burbonia.
EX, &c. Salutem.
Sciatis quod lufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram, nccnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum,
Thomam de Statford, Valettum Ducis Burbonix , eundo, pro
Negotiis ipiiusDucis, ad partes Francix, ibidem morando, &ex-
inde in Angliam redeundo,
Et ideo vobis, d!^c. prout in fimilibus de Condu&u Literis.
Ann.D.
1362.
Aa. 36.
I. 3-
Ibid.
Pro Cotnite de Vendome ^ Fratre ejus.
COmes de Vcndome & Simon de Vendome, Frater ejus, ha-
bent Literas Regis de falvo Condudtu (videlicetj quilibet eo-
rum veniendo in Regnum Angliic, cum Tribus Militibus & Duo-
decini Scutifcris, Capelllanis & Clericis, in Comitiva iua, & eo-
rum Faniiliis & Equis, Hernefiis & Bonis, ibidem morando, &
exinde in Franciam redeundo, ufque ad Feitum Sandti Michaelis,
proximo futurum, duraturas.
Dat. apud Wellmonafterium, tricefimo die Martii.
Fer ipfum Regem.
VL
3^7-
Ann.D.
1362.
An. 3(5.
E. ;.
£x Au-
tcgr.
*Papa adRegem, fupcr DeduElione lOO Mdium Floreno-
rttm dt Sttmma , per Regem Francia foheada , c^ de
recipiendo tantundem de Subfidio Cleri.
INnocentius Epifcopus, Servus Servorum Dei , CariflTimo in
Chriito Filio, Edwardo Regi Anglix Illuftri , Salutera &Apo-
ftolicam Benedidtionem.
Recepimus nuper Regix Celfitudinis Litteras, noftro Apoftola-
tui dcilmatas, Reiponla fuper pluribus, qux a Celfitudine prxfata
petivimus, noftris votis & Petitioni conformia, continentes.
Equidem (Fili carilFime) tuum de fervanda Pacc (quam Tu &,
carilhmus in Chrifto Filius noftcr, Johannes Rex Francix Illuftris,
afpirante Domino, firmaviftis; laudandum Piopofitum multipliciter
in Domino commendamus.
Super eo autem , quod ,
Pio Dedudtione de certa PecunixSumma, quam prxfatusRex,
in Fefto Reiurredtionis Domini, proximo futuro, tibiiblvere cer-
tis ex cauiis tenetur , . • a • o
Pecuniam Subfidii Centum Miiium Florenorum, boni Auri &
Ponderis Florentini , n . o t- ,
Quod Prxlati & Clerus tui Regni nobis, pro noftns & Eccle-
fix Romanx urgentibus nccellitatibus, iiberaliter obtulerunt,
Quamvis Termini Solutionis dicti Subiidii, perPrxlatos tuiRc-
gni, jam prxiixi, longiores iint quam terminus didti Fefti,
Recipere in eildem Terminisobmiifti, tuam Liberalitatera ha-
buimus valde gracam,
Notificamuique tibi quod Gentes didti Regis , hujufmodi Obla-
tione percepta , iimilem Summam Centum Milium Florenorum ,
boni Auri & Ponderis f lorentini , nupcr noftrx Camerx realiter
aflignarunt,
neatur ,
Et idem Rex Anglix , prout nuper nobis per fuas Litteras inti-
mavit, ad preces noftras, conceflerit deduceie didtam Summam
Centura Millium Florenomm de Majori Summa, quam in didlo
Fefto ei dcbet folvere Rex Francix prxlibatus,
Et deinde recipere didta Centum Millia Fiorenorum, nobis de-
bita pro Subfidio fupradidto , quamvis Termini Solutiouis faciendx
de ipfo Subfidio poft Feftum hujufmodi fint futuri,
Pecunia ipfa ejufdera Subiidii per Vosab eifdcm Prxktis , &per-
fonis Eccleliafticis didli Regni, inTerminis, ad hoc per eofdem
Prxlatos, utdicitur, jam prxfixis, levetur & etiam exigatur, &
Exadta prxfato Regi Anglix, in Dedndtionera didtx Summx,
fibi per prxfatum Regem Francix debitx, noftro nomine aiTi-
gnetur.
Quare , ut hujufmodi modus , per Nos tam provide quam utili-
teradhibitus, in prxmifiTis eftedtum debitum confequatur, & non
contingat intervenire Defedtum in Afiignatione prxdidta, prxfato
Regi Anglix facienda , Fraternitatem veftram monemus & horta-
mur attente, per Apoftolica fcripta Mandantes, quatinus prxfa-
tum Subfidium, ejuidem fummx Centura Milium Florenorum,
boni Auri & Ponderis Florentini, feu verum valorem ipforum in
alia Moneta xquivalentera Pecuniam, prout fecundum xquam di-
vifionemejufdem Subfidii, pro veftris ieu Ecclefiarum veftrarum
Redditibus & Proventibus Ecclefiafticis, quos obtinetis in Regno
prxdidto, rationabiliter vos continget, in Terminis, per vos &
alios didti Regni Prxlatos, ad hoc, ut dicitur, ordinatis, integra-
liter Iblvere,
Ac vos, vel alter veftrum, per vos, vel alium, leu alios, ab a-
liis Prxlatis & perfonis Eccleliafticis didtiRegiiSecularibus &Re-
gularibus quibufcumque , Exemptis & non Exemptis, cujufcum-
que Prxeminentix, Dignitatis , Status , Ordinis vel ConditioniS
exiftant (quibus, aut eorumalicui, nulla Privilegia vel Indulgen-
tias, fub quacumque verborum forma vel exprefifioneconcefra,vo-
lumus fuffi-agari) pro ipforum Prxlatorura & Ecclefiafticarum per-
fonarum Eccleliailiicis Redditibus & Proventibus, quos in prxfato
Regno obtinent, exigere & colligere ftudeatis,
Prxfatos didti Regni Prxlatos & Perfonas Ecclefiafticas, adfol-
vendum didtum Subfidium, in eifdem Terminis, ad hoc, ut prx-
dicitur, ordinatis, Audtoritate noltra, per Cenfuram Eccleliafti-
cam , ac per Sequeflrationem eorumdem Reddituum & Proven-
tuura' fuorum Ecclefiafticorum , in prxfato Regno conliftentium,
fi expediensfuerit, Appellationepoftpofita, compellendo.
Quod fifortevos, vel alter veftrum, in hujufmodi Solutione
Sublidii defeceritis, feu defecerit, taliter Deficientes feu Deficiens
fimiles Sententias, quas per vos, vel alterum veftrum, aut alios
Subdclegatos veftros , in non folventes didtum Sublidiura , in eif-
dera Terminis, proferri contigerit, incurrere volumus iplo faao,
Non obftantibus fi vobis, aliifque Prxlatis, & Perfoms Eccle-
fiafticis fupradidtis, communiter vel divilim, a prxdidta Sede In-
dultum
ET ACTA PUBLICA.
57
in D. dultum exiftat quod ad Solutionem alicujus Sublidii minirae tenea- QLiod Viris ReligiofH , & aliis perfonis Ecdefiafticis, Terrse & Ann. D;
362. niini, & ad idcompelli, aut quod interdici, fufpendi, vel excom- Poileiriones fux, per Gentes utiiufque Partis occupatx' adeo ple- 1^62.
municari non polTitis per Litteras Apoiiolicas, qux de Indulto ne&integre, licut eas antc Guerras, inter Regna Angii^se &: Fran- Ef^i'. j.
hujulmodi non fecerint mentioncm,
Et quibullibet Privilegiis, Indulgentiis, Exemptionibus , & Lit-
teris Apoftolicis, quibufcumqije Ordinibus , & (pecialiter Sanfto-
rum Benedidi 6c Auguftini, Cluniacenii, Ciftercenfi, Prxmon-
ftratenli, Cartulienfi, Grandimonrenli , &c ipforum Univerfitati-
bus, generaliter, vel fpecialiter, fub quacunque forma vel expref-
fione verborum, a mcmorata Sede concelfis.
Ad haec voJumus, vobifque eadeni auitoritate concedimus,quod
vos, & alter veftrum, quos ex Defcdtu non faftje Solurionis hu-
ciae motas, habuerunt & tenuerunt, reftitaanturr,
Et quod nuilus de utraque Parte quicquam , quod in Isefionem
& enervationem Pacis pr<Edidtx cederet , atcemptaret fub certisPae-
nis, in eadem Concordia coutentis,
Et Nos,
Volentes Pacem priEdiftam in omnibus obfervari ,
Et Pisnas prxdidtas evitare ,
Ac Salvationi & Indempnitati Terrar*ura & Bonorum, Dileao-
rum nobis in Chrifto Abbatis & Convcntus de Sando
VI.
r9-
jufmodi incurriffe prvcfatas Sententias contigerit, ab eifdem Sen- Ebrulto, ob (pecialem affedtionem quam ad Abbatiam prxdiaam
tentiis, poft Satisfadl:ionem debitam, per aliquem, ex Viciniori- gerimus & habemus, providere,
bus, Epifcopum, Excommunicationis Sententia non ligatum, & Sufcepimus prsefatos Abbatem & Conventum ac Abba-
alias Gratiam & * Communionem prtcdict<K Sedis habentem, fa- tiim prsediitam , Cellas, Membra, Maneria Terras ' Loca &
dta fibi fide de Satisfaclione hujufmodi, Abfolutionis beneficium Poirelliones fua quaecumque , ubicumque fuerinr in Protedionem
& fuper Irregularitate, fi quam forfan lic ligati , non tamen in & Defenlionem, necnon in Salvam Gardiam, noftras fpeciales
— '"~ ~ /-1-.:.— .„1^1 j„ r^:..;„, ..'_! ; :r — j „ ;i prout in Literis noftris Patentibus, inde conted:is, plenius conti'
netur.
contemptum Clavium , celebrando Divina , vel immifcendo vos il
lis, contraxeritis, Difpenfationis gratiam obtinere,
Aliifque etiara, quos ealdem Sententias, ex Defedtu Solutionis
hujufmodi , incurrille contigerit , poft Satisfadtionem debitam,
fada vobis fimiliter fide de illa, fimilia ab eildem Sententiis Abfo-
Ac jam intellexerimus quod quidam Malefaflores, tam deGen-
tibus de Natione Anglicana, quam de aliis de diverlis Nationibus,
eis AUigatis , poll & contra Pacem praedidam , & diu poft adven-
lutionis beneficiuin fuper Irreguiaritate contracta Dilpenfationis gra- tum veftrum ad partes illas , Abbatiam prxdidam ac quxdam Ma-
tiam impendere _
Et demiim, poftquam eadera Centum Milia Florenorum inte-
gre receperitis de iplis, eoidem PrasJatos, & totum Clerum didti
Regni Anglix ablolvere ac quitare plenarie valeatis.
Dat. Avinion, Kal. Apiilis, Pontificatus noftri anno decimo.
Nic.
De Curia,
Supcr Plicam
Bartholomaus.
Sub filis Canahaceis.
Pro yJrcbiepifcopo de Seinz, de Acqmetantia.
Km- D. "^"Ous, Thomas de Beauchamp , Counte de Warrewyk, Sei-
1362. -L^ gneur de Gower, & Marefchal d'Engleterre,faifons favoir a
touz que, come, lui Reverent Pere en Dieu, Sire Gillera de Mel-
leun, par la Grace de Dieu, Arcevefque de Seinz, eit efte noftre
Prilbnier, depuis le jour de la Bataille de Poitiers, jufques au joiir
de cefte profchein Pafque venant,
Et ycelui Archevefque eullons mis a Raunceoun a la fomme de
xlviii MillEfcutz, vaillanrT. xxiv. MillNobles, a paier la diteSom-
me a certains Jours & Tertnes, accordes par Nous & par Lui,
dount le darrein Paiement eft a yceft prefent Pafque ,
De la quele Somme, des ditz Jours &Termes, & aufifi de tout
fa Raunceon entierment , Nous nous ent tenons pur content , Nous,
noz Heirs, noz. Succeiiburs, & touz ceux qui de nous averonc
caule, en temps avenir, pur nous,
Ec entClamons quite le dit Arcevefque, Lui,fes Heirs, fesSuc-
An. 1,6
E. 3.
^at. 37.
:. 5.
'. 1. m.
neria & Loca Abbatice illius combufterunt ,
Et Bona & Pofleffiones eorumdem quali cotaliter deftruxerunt,
£t idem Abbas &: Conventus Fines & Redemptiones, cura di-
<ftis Malefaitonbus , ob metum Combuftionis aliorum Manerio-
rum & Locorum fuorum fecerunt ,
Et magmm parum eorumdem Finium & Redemptionum fol-
verunt, & iplos Reiiduum Finiura & Redemptionum illorurafol-
vere oporcet infra breve, nili eis citius de Remedio provideatur,
Et quia, per Juramentum noitrum, ad didtam Pacem fideliter
coniervandam fumus aftridti, nolentes quicquam, quod in Viola-
tionem Pacis praedictje cedere poffet, ex parte noitra attemptari,
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod,
Audita Querela , praedidtorum Abbatis & Conventus in hac par-
te , & habita fuper prxmiifis Informatione diligenti ,
Id, quod vobis conftare poterit, prxfaiis Abbati & Conventui
per Gentes noftras, & alios de Alligantia fua, poft & contra Pa-
cera prxdiiftam , attemj^tatum & forisfactum fuiffe, eis, abfque
dilationis incoramodo, Corrigi & Reformari, & ad Statum prifti-
num Reduci,
Et id, quod abeis, colore Finiura & Redemptionum prxdi-
ftorum, vel alio modo, injufte capmm fueric, Rellitui,
EcExadtioni, eifdem Abbati & Conventui ,"pro Rcliduo Fi-
nium & Redemptionum prxdiLtorum , fic fadta; , omnino fuper-
federi faciatis ,
Et hoc, licut Nos & Honorera noftrum diligicis, & de vobis
confidimus, modis omnibus faciatisi ita quod Pax pr<Edid:a, ia
noftri Defeftura, non infringatur feu infirmetur, nec quod Pce-
nas prsdidas aliqualiter incurramus, auc quod opoitet nos ulterius
folicicari ex hac caufa.
Dat. apud Weftraonafterium , decimo die Aprilis.
ceffours, & tou2,fe3 Plegges entierm.ent, & aulTi toux ceux que * -D^ Condu^n , pro Epifcopo SanSti Andreee ., ftiper Nego-
de Lui averonc caufe, entemps avenir par caufe de la dice Raun- tiis David de Brttys.
ceon, faice par Nous, ou par quelconque Perfone, que ce Ibit,
parcaufedeladiteBatailledePoyters, R EX, &c. Salutem.
Lt , avelque ce , Certihons a touz que le dit Arcevefque ad bien IV »^ciacis quod
& ioialmenc tenuz. fa Foi, & ki Jours, ficome tout bon & loial
Gentil Idomme doit faire, en ce Cas, & en touz autres.
Pur quoi Nous, Regaidantz, le Bien & TOnour du dit Arcevef-
que, le quiel il Nous ad touz. jours tenuT,, Lui Quitons & Re-
mettons fa Foi , laquele il Nous avoit baillee comme noftre Prifo-
ner, & toux ces Plegges auffi, quels q'ils ioienc par celle caufe,
Et volons q'il puiffe faire tout, auili qil povoic & devoic faire
avant la dite Bataille de Poyters, ne qu'il fuft noftre Prifoner ,
Et par ce Nous lui rendons toutes ces Obligacions, queux
q'ils foient , de lui, ou de touz fes Plegges, en quelconque ma-
nere q'ils aient efte faites par lui, ou par fes Plegges, par la caufe
fufdite:
Et , fi ainfy avenoit que afcuns des ditz Obligacions en demou-
radent devers Nous , ou noz Heirs , 011 devers noftre Confeil ,
Nous volons defmeintenanr que ycelles, qeles q'elle3 foient, ibient
adnichilez & de nulle Value , & touz autres quelconques, que
pur caule du dic Arcevelquc , 013 de touz fes Plegges deffuldites,
auront efte faiics,
Par quoi Nous, nozHcirs, noz, Succeflburs, & touT, ceux qi
de Nous & de noz Heirs auront au caufe , apres la Mort de Nous
& de noz, Heirs , ne puiffeiic delbremes riens demender ; qar ainfy
volons q'il foic faice.
En Telrnoignance de ce Nous avons mis noftre Granc Seal a
ces prefentes Lettres.
Don. TAn de Grace Mill CCC. Soixante & deux, le primere
jour d'Averiil, a Loundres.
* Pro Ahhatc cJ- Conventu de SanBo Ehrnlpho , de Rcfiitu-
tione , JHxta formam Pacis , facienda.
Ann. D. D EX, dilefco & fideli fuo, Johanni deChaundos,BaroniSan6ti
1362. ••■^ Salvatoris le Vifconte '
* VI.
361.
Ann. D,
1362.
Ci^im, VeneVabilis, Pater, Willielmus, Epifcopus Sandi An
dre.E, de parcibus Scociie, in Regnura noftrura Anglise, pro qui- £. 3
bufdam negociis, David de Bruys, Prifonarium noftrum, concer- Scot. 3 5
nentibus, de Licencia noftra fic venrurus, £. 3. n>.
Nos (volences Securicati ipfius Epifcopi in hac parte providere) f-
fufcepimus ipfum , & Triginta Equitesde Comitiva fua, t^c.prout
in fimiiihus de ConduBu Literis.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quinto die Aprilis.
Fer ipfam 'Regem ^ Concilium.
Confimiles Literas habenc fubfcriptii videlicet,
Fatricius , Epifcopus de Bregyn , pro fe cJ- Duodecim Equitihus.
Rohertus de Erskyn Miles , fro fe ^ Duodecim Equitihus.
Magifler Walterus de Wardelau , Archidiaconus de L.oiuyes , pro [i
(^ Oilo E^uitibus.
Normannus de Lejly , pro fe ^ o£io Equitihus.
* VI.
360.
Ann. D.
1362.
An. 36.
£. 3.
An
£ 3-
Franc.
36. E. 3.
m. iz.
in InfulaConftantini, Capitaneo&Lo-
6. cum noftrum tenenti in partibus NormanniiE& Biitannix, & ali-
bi in Regno Francix, Salutem.
Cum per Pacem , inter Nos & Regem Francix , Fratrem no-
ftrum cariffimum, inicam, fit concordatum,
Tm. III. Part. II.
Pro David de Brttjs , in Angliam jam venturo.
D EX Cuftodibus Marchiarum Regni fui vcrfus Scociam, ac u-
•*^ nive.lis & lingulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, & a-
liis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod, _
Cum David de Bruys, Frater nofter , ex certis caufis, ipfum Scot. 16
moventibus, ad Nos in Angliam, ut accepimus, venire propo- E. 3. m
nat , 7.
Sufcepimus ipfum David, veniendo ad Nos,inRegnum noftrum
Anglia:, poft Feftum Sanfti Petri ad Vincula, ufque ad Feftum
Palchae proximo iequens, cum Quadraginta Equitibus, & eorura
Familiaribus, Hernefiis, & Rebus luis, in eodem Regno moran-
do, & exinde in Scotiam redeundo, in ProcedtioDem & Dcten-
H fioncm
58
CONVENTIONES, LITERvE,
Ann. D. fionemnoflram, necnon in falvum & fecurum Condudtum no-
13-62. ftrum;
£av, 3. Et ideo vobis mandamus, c^c. frout in fmiilihus de Cofiduiiu
Liierii.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmondfterium , decimo odlavo die A-
prilis.
Per ipfum Eegem.
Pro £le£io FcmeKji , de Proventibns recipiendis.
Ann. D
1362.
Ar,. 16.
Trmc.
56. £.3.
m. II.
* VI.
j6z.
Ann. D.
1362.
An. 36.
r. 3.
Scot. 36.
£. 3. OT.
Et fuper hoc corporale prteftet Sacramcntum, ante Receflura Ann. D.
fuum a civitate Eborum fupradictdi 1362.
Et ideo vobis msndamus quod ipfum Comitem, cumDuodecim '^i'^. 3.
Equitibus, ad dicftas partes Scotix tranfire, & exinde in Angliam,
ufque ad didtam Civitatem noftram Londoniae, redire permittatis
in forma prsdiila, ^c. ut i?i fmihhus Literis de Licentia.
In cujus , &c. ufque ad didtum Feftum Sandti Petri ad Vincu-
la duraturas.
Tefte Rege apud VVeftmonafterium , vicefimo o£lavo die A-
prilis.
13 EX, Dilefto Clcrico fuo, Egidio deWyngrefworth, Recep-
^^ tori Exituum & Provcntuum noftiorum in .Ducatu Britan-
niiE, Salutem.
Ciim, per Lireras noftras Patentes, de Gratia noftra fpeciali,
concefTenmus , difcreto Viro, Johanni , de Loco Monachorum
Archidiacono , & Eledo Eccleliac Venetenfis,omnesExitus,Red-
ditus, & Proventus Epifcopatiis Venetenfis, jam vacantis, & in
manu noftra exiftentis,
Habendos & percipiendos , a tempore Mortis ultimi Epifcopilo-
ci prsedidi , quamdiu Epifcopatum illuni lic vacare , & in Manu
noftra (ic contigerit remanere, abfque aliquo nobis inde reddendo,
proiit in Literis noftris proedidtis plenius continetur ,
Vobis mandamus quod ipfum Eledtum omnes Exitus, Redditus,
& Proventus prxdidtos habere & percipere permittatis, juxta teno-
rem Literarum noftrarum pra:didtarum.
Dat. apud Weftm. vicelimo odtavo die Aprilis.
Per tffum Regem.
* De Scotis, contra. Treugas, infra Portns jinglid non
molejiandis.
D EX Admirallis, Vicecomitibus , Majoribus, Cuftodibus Por-
*^ tuum Maris, Colledtoribus cultumarum, & aiiis Miniftris&
Fidelibus lliis, ad quos, &c. Salutem.
Ciim in Treugis,
Inter Nos, pro Nobis & Subditis noflris, & David de Bruys
de Scotia, Prifonarium noftrum , pro Se & Subditis fuis, fuper
Deliberatione ejufdem David a Prifona noftra , initis & concor-
datis,
Contincatur quod, durantibus Treugis illis, omnes Homines,
de utraque Parte, adinvicem, per Terram, & per Mare iCaftris
& Villis Ciaulis & Firmatis dumtaxat exceptis) communicare va-
leant,
Et , in cafu quo aliqua Navis , cx una vel altera parte , per
Tempertatem , vel aliam neceilitatem , compulfa fijerit ad applican-
duni in aiiquos Portus , in Anglia vel in Scotia , quod Navis iila
ibidcm pacitice applicarc, morari, & quiefcere, & eam Vidtuali-
bus, pro tempore competenti, munire, & exinde, cum fuis Bo-
nis & Gentibus, libere & abfque aliquo Arefto vel Impedimento,
revcrti polfint ,
Nos,
Volentes Treugas praedidtas in omnibus, quantum ad nos atti-
net , oblervari,
Vobus, & cuilibet veftrfim injungimus & mandamus quod, fi
aliqua Navis, Bonis Hominum de Scotia carcata, in aliquos Por-
tus infraDiftridtus veftros, in didto Regno noftro, perTempeila-
tem, \el aliam neceftitatem , applicuerit, tunc Navem iHam, &
Homines & Bona in eadem Navi exiltentia, ibidem pacifice mo-
rari & quiefcere, & Navem illam Vidtualibus, pro tempore com-
petenti, ad cuftus fuos, niunire, & exinde, prout eis placuerit,
abfque aJiquo Arefto Icu Impedimento, recedere permittatis, jux-
ta formam Treugarum prxdidtarum;
Ipibs contra Treugas illas non Moleftantes in aliquo feu Gra-
vanres.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo odtavo die A-
prilis.
Pro Comite de Sutherland, de Licentia in Scotiam Rever-
tendi.
Ann. D. K EX Vicecomitibus , Majoribus,BaIlivis,& aliis Fidelibus fuis,
1362. *■*- ad quos, &c. Salutem.
Aii. 36. Sciatisquod,
£. 3. Cum nuper dederimus Licentiam Willielmo, Comiti de Sother-
liid. land,
Qiii in Obfidem, una cum aliisNobilibus de Scotia, pro David
de Bruys, Prifonario noftro, in Civitate noftra Londonix fe red-
didit, ibidem, fub forma Deliberatiouis ejufdem David, mora-
turus,
Proficifcendi ad partes Scotiae pvo certis n^otiis ipfum Comi-
tem tangentibus,
Ita quod , citra Quintum decimum diem Maii proximo fumrum,
ad didtam Civitatem noftram Londonise rediret, ibidem in Obfi-
dcm, in forma qua prius morabatur, moraturus,
Nos, ex certis caufis, volentes eidem Comiti, qui jam de didtis
partibus Scoti;E rcdiit , & in Civitate noftra Eborum moratur ,
Gratiam facere fpeciaiem, dedimus ei Licentiam rcvertendi ad
eafdem partes Scotiae;
Ita quod idem Comes, citra Feftum Sandti Petri ad Vincula ,
proximo futurum, ad didtam Civitatem nollram Londonix re-
dcat, & ibidem in forma, qua prius morabatur, moretur.
* De Sacramento diili Comitis , de redemdo in Angliam , *
ndo. l^l
VI
Ann. D,
1362.
An. 36.
£. 3.
m.
recipienc
REX, diledtis & Fidelibus fuis, Marmaduco le Coneftable Vi-
cecomiti Regis Eborum , & Hairico de Ingelby Canonico
Ecclefiae beati Petri Eborum , Salutem.
Ciim nuper dederimus, (^c. ut fupra ufque moratur, ^tunc fic,
Prout in Literis noftris Patentibus, inde confedlis, plenius con-
tinetur,
Nos (de Fidelitate veftra confidentes) dedimus vobis Poteftatem
recipiendi Sacramentum corporale iplius Comitis, tadtis Sacrofan-
dtis Evangeliis, in prxfentia Notarii publici, & praeftita fide fua
in Manu tua (praetate Vicecomes) quod ipfe, citra didtumFeflaim
Sandti Petri ad Vincula , vel in eodem Fefto ad ultimum , ad di-
dtam Civitatem noftram Londonix redibit, ibidem in Obiidem
in forma prxdidta moraturus;
Et ideo vobis mandamus quod Sacramentum prsedidtum , fub
eadem forma, recipiatis, & ei Literas praedidtas, quas vobis, fub
Sigillo, Venerabilis Patris, WillielmiEpifcopi Wyntonienfis,Can-
cellarii noftri, mittimus, libcretisi nos de Sacramento prsedidto,
fub Sigillis velbis, in Cancellaria noftra, diftindte & aperte certi-
ficantes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Aprilis.
Pro Archiepifcopo de Seintz., ad PojEliers capto, de uic
^ftietantia.
LE Roi a tout, qi ceftes Lettres verront ou orront, Salut. Ann. D.
Savoir vous faifons, que nous avons en Compte & Receu, 1362. '
Par les mains de Reverent Piere en Dieu , Symond Evefijue A». 36.
de Ely , noftre Treforier , £. j.
De Reverent Piere en Dieu, GuilliamesArcevefquesdeSeintz, Franc.
Prifonnier a, noftre chere & fbial, Thomas de Beauchamp Con- 36. £. j;
te de Warrewyk, m. 9,
Sys Mill Efcutz d'Or , en Dedudtion & Rebat de la plus Gran-
de Somme, q'il Nous doit paier a caufe de U Prilc a la Bataill de
Poiters ,
Des quiels SysMillEfcutz, par tiele maniere receuz, nouzQiu'-
tons, Delivrons, & Abfolonsle dit Arccvefque, & touz les autres
Obligez a Nous par celle caufe , a touz. jourimais ,
Et leur faifons Covenance & exprelle Padtion de jamais De-
mander au dit Arcevefque, enjug^cment ne dehors, la Somme
qui Paiee Nous eft ficome dedus eft dicr
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Tour
de Londres, le primer Jour de May, TAn de Grace Mill, TtoiC-
centz, Seflanc & Deux, & de noftre Regne Trente Sifiue.
De Solutionibns , fttper Libcratione Regis Francia.
T E Roi a touz ceuz, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann. D,
■'-' lutz.
Savoir vous faifons que, le Reverent Piere en Dieu, Simond
Evelque de Ely , noftre Treforer , ad en Compte & Refceu , en
Noun de Nous, par les mains Nicholas Ode, Trcforer de noftre
Trefchere & Trefame Frere, le Roi de France, Cant & Oyc
Mill & Oyt CentT. Efcuz, d'Or,
Et auffi, d'une Subfide, Grante au Pape par le Clergie de not-
tre Roialme, Quatre Vintz & Dis Mill Efcuz, d'Or,
Dont les Deux Efcuz valent Un Noble de la xMonoie d'EngIe-
terre ,
En Dedudtion & Rebat de Quatre Centz MillEfcuz, les quiels
noftre dit Frere nous eftoit obligez a paier, a lesToutz, Seintz,dar-
rein p.affe, a caufe de fa Delivrance,
Des quels Soummes, enfi Paietz, & Refceues en noflre Nom,
ficome deifus eft dit, Nous Qiiitons, Delivrons, & Abfolons nof-
tre dit Frcre & (ti Heirs a touz jourimais ,
• Et leur failbns Covenance & expreflTe Padtion de jamais De-
mander a Eulx, ne a leur Heirs, en Juggement, ne de hors, les
Somes qui paiez nous font ficome defllis cft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Tour
de Londres, le primer Jour de May, l'An de Grace Mill, Troil-
centx, Soixante, & Deux, & de nollre Regne Trente fifme.
362.
A,i. 36.
£• 5-
Ibid. m.
10.
* VL
j6+.
Pro FaiJiiliari Rcginx Scotia, y^^f,. j).
JOhannes Heryng, Familiaris Johannae Regina: Scotix, Sororis Aa. 36.
Regis, habet Literas Regis de Condudtu pro fe &TribusEqui- E. 3.
tibus, veniendo in Angliam, ibidem morando, & exindc ad p.ir- s.-ot. 36.
tes Scotije redeundo , &c. per unum Annum pro.xiino futurum e. 3. w.
duraturas. 6. ii,
Tefte
ET ACTA PUBLICA.
S9
Km- D. Tefte R^e apud Weftmonaflerium , fecundo die Maii.
1362
lih. 3. Pf 'pftiw 'Regem.
Knn. D.
1362.
An j6.
E. J.
Fratic.
56.E. 3.
n. II.
Wfl 36.
E. 3.
fat. 36.
E. 3.
p. I.
m. 6.
De SolHtiomhni , ffo Dacattt Burgundu.
LE Roi a touz ceulx , qui ceftes Lettres veront , Saluz,
Sachez Nous avoir Refceu de noftre Trelchere Frere, le
Roi de France (a qi la Duchee de Burgoigne eft acquis par Suc-
ceffion) & d'autres Seignurs & Burgois du Paiis de Burgoigne ,
Dys & Sept Mill Deniers d'Or au Mouton, de bon Pois du Coi-
gne de France, du Terme de Pafqes darrein pafle, en Dedudlion
& Rebat & Partie de Paiement de la plus grande Somme, en la
quele ils Nous font Obligez , par leur Lettres obligatoires , par
certeine caufe , & licome plus largement compris eft cn leur Let-
tres devantdites,
De la quele Somme, enfi Refceue, Nous Quittons, Delive-
rons, & Abfolons noftre Frere, & les Obligez. deflufditz, & ieur
Heirs, a touz jours,
Et lear faifons exprefie & vailable Paftion de jamais Demander
a eux, ne a lourBiens en Jugement, ne dehors, laSomme qui paie
nous ell ficome deflus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre PalayS
de Weftm. le quart jour de May , TAn de noftre Regne Trente
Sifme.
Delilferatio pef RecambiHm tinius Objidum Fra»ci<t.
Ann. D. T E ^°' ^ ^^)"^ ceux, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
i-iCi, Savoir vous feifons que Johan de Milievill, Burgois de la Ci-
tee de Douay, a bien & lealment tenuz, devers Nous, Hoftage
par un An entier , a caufe de l'accomphflement des chofes acordez
parmy la Paix , n'adgaires faite entre Nous & noftre Trefchere
Frere de France,
Et, parmy fon Rechangement, Nous Lui donnons Congie de
s'cn aier vers fon Paiis franchement , & tout a delivres de fon dit
Hoftage , fanz eftre empefchiez fur ce par Nous , ne par aucuns
de noz Miniftres ,
Mandantz 6c Comandantz as Gardeins des touz noz Portz &
Paflages, Vifcontes, Maires, Baillifs, & touz noz autres Minif-
tres, que le dit Johan foeffirenc pafler vers fon Paiis, fanz Arreft
ou Deftourber aucun; non obftant queconque Mandement feit au
contraire.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftrc Palais
de Weftm, le xiv. Jour de May.
De OhjidihHS Scotitt tradendis <^ recipiendis.
Ann. D. RE^5 diledo fibi, Henrico del Strorher, Salutem.
11^2. Praecipimus tibi quod JohannemGray &ThomamdelHaye,
4n. 36. Obfides de Scoiia, quos tibi nuper, dum Vicecomes nofter Co-
E. 3. mitatus Northumbrix extitifti , liberari fecimus cuftodiendos, di-
:;//ik/.36. le<^ nobis, Rogero de Wyderyngton, nunc Vicecomiti noftro
E. 3. m. Comitatus prxdidi, per Indenturam, * inter Te & Ipfum inde
i-j. modo debitoconficiendam, liberes, per ipfumcuftodiendos quouf-
» VI. que aliud a nobis inde habuerit in mandatis.
j6f . Mandavimus enim eidem Rogcro quod didtos Obfides a te, per
Indenturam hujufmodi, recipiat, & falv5 cuftodiat in forroa prae-
didta.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , vicefirao die Maii.
Fer ipjum Regem ^ Concilium.
TJ^T mandatum eft prajfato Rogero quod Obfides prsediflos a
■*-' praefato Henrico, per Indenruram hujafmodi, recipiat, &eos,
in Caftro Regis Villae Novi Caftri fuper Tynam , ialvo & fecure
cuftodJat quoufque a Rege aliud inde nabuerit in mandatis, 6c lub
pcriculo quod incumbic.
Tefte ut fupra.
Pro FamiliaribHS Blanchix Regina Francia (^ Philippi de
Navarra.
1) E X Univerfis & fingulis , &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram , necnou in falvum & fecurum Condudtum noftrum ,
\nn. D.
1362.
liu. 36.
- 3-
'<u. 36.
;. 3.
>. I.
n. X.
fohannevi de Virla^
Ihomam Juvenis ,
Barlholomieum Cojyn,
yohannem Gyrot,
Simonem de Sanilo GermaiM ,
Et Hugonem Nicholaty
Familiares Blanchix Rtginse Francix & Philippi de Navarra,
Qui nuper in Angliam certis de caufis, de Licentia noftra, ad
nos venerunt ,
Cum Sex Equis & eorum Hernefiis, eundo, pro Negotiis ipfo-
rum Reginx & Philippi, a^Partcs Franciae, ibidem morando, &
exinde in Angliam redeundo;
Et ideo vobis mandamus, c^f. prout in fimilihus Literis de Con-
duBu.
In cujjs, &c. ufquead Feftum Sandti Michaelis, proxim6 fii-
turum, duracuras.
Tefte Rege apud Weftoionafterium, vicefimo ocftavo die Maii.
Fer Concilium.
Tom. UI. P. II.
Pro Cardinali Cluniacenji.
Ann. D,
1362.
R^
E X . &G- Salutem. -<*»• J*.
Cum Venerabilis Pater, Cardinalis Quniacenfis, _ £■ 3.
Qui ad Nos in Angliam , pro cjuibufdam Negotiis , nos fpecia- tat. }5-
liter tangentibus, jam noviter venic, ^- l- 1-
Ad partes Franciae, de Licantia noftra, fit in proximo reditu- ». w.4J«'
rus,
Sufcepimus ip(um Cardinalem , & totam Familiam fuam , cum
Odloginta Equis & Mulis (de quibus Duodecim empti fuerunt ia
Anglia) ac Nautas & Naves ipfos ducentes, necnon Pecuniam,
Va^, Robas, Hernefia, & alia Bona fua auaecumque, eundover-
fus didtas partes Francix, conjundHm, vel divifim, per vices, in
quocumque Portu Franciae vel Anglix defcenderunt,
Ita quod Homines ejufdem Cardinalis, qui per fe tranfierint, o-
ftendant Literas ipfius Cardinalis Patentes , ipfos de Familia ipfius
Cardinalis efle teftificantes ,
In falvum & fecurum Condudlum noftrura , necnon ia Prote-
(Sionem & Defenfionem noftram fpecialem;
Et ide6 , (^c ut in ftmilibus de ConduSiu Literis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, fecundo die Junii,
* Pro Socio uirchiepifcopi de Seinz, , c?- Conjiliariis Regis • VI.
Francia. i^^-
EGidius de Caumont, Socius Archiepifcopi de Seinx, cumTri- Ann. D.
bus Equitibus de Comitiva fua, habet Literas Regis de Con- 13(52.
duftu, eundo ad partes Franciae, ibidem morando, & exinde in An. j6.
Angliam redeundo, ufque ad Feftum Omnium Sandorum, proxi- i. 3.
m6 futurum, duraturas. Tranc.i6,
Tefte Rege apud Weftmonafterium, fecundo die Junii. £. j.
fl». II.
Fer ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de Conduftu, fub eadem Data, ufque
ad idem Feftum duraturas , habenc fubfcriptii videlicet,
Magifter Alfonfus Chevriert, Confiliarius Regis Francite, cum Sex
Equitibus.
Nicholaus Oude, Thefaurarius Regis Francia , cum Decem Equitt'
bus ^ Sex Leporariis.
Jacobus le Riche , Confiliarius Regis Francia , cum Sex Equitibus.
Maijiotus FouUart , Notarius Regis Franciie , cum Tribus Equiti'
bus.
Magifier Laurentius deFaye , Confiliarius RegisFrancite , cum^i»-
que Equitibus.
De Capellania SanEli Nicholai de Crejfatco , ad Donatio-
nem Regis fpe£ia»te.
R
Z. J.
m.
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
Ciim Thomas Pagani Capellaniam Sandi Nicholai deCref- 1362.
fiaco, Ambianenfi Dioecele, & Canonicatum & Praebendam San- An. 36,
dti Yterii de Sulliaco, Aureliacenfi Dicecefe,
Qiios idem Thomas ,
Ec, diledus nobis, Jacobus Vinitis deParis, Juris utriufqueDo-
ftor, Canonicatum & Prxbendam Ecclefiae Belvacenfis,
Quos idem Jacobus ,
Jam optinent,
Adinvicem permutare intendant,
Nos, caufa permutationis hujufmodi faciendae, didlam Capella-
niam SandH Nicholai , ad noftram Donationem fpedlantem , prac»
feto Jacobo dedimus & conceirimus, habendam cum fuis Juribus
& Percinentiis quibufcumque.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonarterium, fexto die Junii.
Fer ipjum Regem.
ET mandatum eft Senefcallo Regis Dominii fui de Pontivo qu6d
pr;efatum Jacobum vel Procuratorem fuum in hac parte in
Corporalem Pofleflionem Capellaniae pr^idlse cum fuisjuribus&
Pertinentiis quibufcumque inducat feu induci faciat, & iic Indu-
dixim manuteneat & detendat.
Dat. ut fupra.
Pro Ahbate Sanfii Germani de RefpeBa Homagii.
REX, Senefcallo fuo Xandtonise, qui nunc eft, vel qui pro Ann.D.
tempore fuerit, vel ejus Locum tenenti, Salutem. 1362.
Volentes diledlum nobis in Chrifto , Abbatem Sandli Gama- An. 36,
ni de Prads', juxta Parifios, contemplatione , Reverendi Patris, E. 3.
Cardinalis Ckmiacenfis, fevore profequi gratiofo, ihii.
Dedimus eidem Abbati Refpedlum five Dilationem de Hom^o
fuo, nobis pro Terris, quas tenet de nobis in Dominio noftro
Xandtonix, faciendo, ufque ad Feftum Pafchae proxim6 futu-
Et^ideo vobis mandamus qttod praefatum Abbatem Refpedtum
five Dilationem hujufmodi, de Homagio fuo * pracdidto, ufquead • VI,
didtuH) Feftum Pafchae habere permittatis in fornM praedidta; & 367,
H 2 Diftrii
6o
CONVENTIONES, LITERvE,
Ann. D. Diftridonem, fi quam ei eaoccafione feceritis, fme dilatione rela-
1362. xari faciatis eidem.
XJv. 3. Dat. apud Weftmonafterium , fexio die Junu.
Per ipfum Regem.
Contemplatione Amicitig, Cardinalis Clumacenjis Re.x Servien-
tem ad Arma conjlituit Familiarem ejufdem.
Ann D R ^^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
- -■(52 ' ^ Expertam Amicitiam & ^^romptarn^BenivoIentiam^, quam
n Veneiabili Patre,
Cardinali auniacenfi, Amico no-
3-
2f.
£ 5 ftro cariflirr.o, femper invenimus, merito contemplantes,
vJifc i6 Iplique, in Perfona, dilefti nobis, Simonis Raymon de Cur-
' ' Qh\\ Xainclonienfis Dioecefis, Familiaris fui ( de cujus Meritis lau-
dabile Teftimonium recepimus) fpecialem gratiam facientes,
Conftituimus ipfjm Simonem Scrvientem noftrum ad Arma,
pro tempore Vitae fuae, Clavamque, tanquam Titulum illius Of-
ficii , fibi fecimus liberari , . , r c-
Dantes Sc Concedentes, ex uberiori Dono, gratiose prxfato Si-
moni Duodecim Denarios Sterlingorum , vel valorem eorumdein
in alia Moneta, percipiendos fingulis Diebus, fuper exitibus Comi-
tatus Pictavenfis , per manus noftri Receptoris ibidem qui pro
tenipore fuerit , vel ejus Locum tenentis ; dumtamcn bene & fi-
dcliter fe gerat in Oificio fupradidto.
In cujus &c.
Dat. apud Weftmonafterium , fcptimo die Junn.
Per ipjum Regem.
13^)2.
Ari. 30.
E. ;.
Tra.nc,
56.£. 3,
m. 5>.
Pro Dnce Andegavi<e.
. P, T E Rfri a touz Mairs', Baillift, Vifcontes, & noz autres Mi-
AnrtiU, X_j j^j,^j.p5 g^ Foialx Capitains & Chaftelleins de noz Forteref-
fes & Delf rois , en Roialme dc France , & ailkurs , qi ceftes
Prefentes verront ou orront, Salutz.
Savoir vous faceons que avons Ouroie & Grante, Ottroions &
Grantons, noftre feur & fauf Conduit, Protedion & Defenle, a
Johan Turpyn , Familier au noftre Trelchere Neveu le Duc
d'Anjou, un des Hoftages pur noftre Trefchere Frere de France,
en pilfant, lui Ticrz, a Pec ou a Chival, {)ar noz Seignuries &
Deftroiz delfufditz, vers les Parties de Bretaigne, a, noftre chere
& fe.il, Robert de Knolle, & aillcurs, pur lexploit de ccrtamcs
Groires Bofoignes, touchamz noftre dit Neveu,
Et pur ceo vous Mandons &: Qimandons que au dit Johan, ne
a fes CompaignonsdelTufditz, cn paliant, demurrant, ou retour-
nam, ne faitcs, ne, tant come en vous eft, foeffietz eftre fait, en
Corps, nen Biens, Damage ou Empefchement afcun, contre la
Tenur de ceft noftre prefent fauf Conduit , einz li en foftrez
PaiTer & Repaffer feurement & faufmenr, par noz Seignuris &
Delfroiz dellufditz, par paianz lcs Dcvoirs & Cuftumez duez &
accuftumes.
En TefmoiJnancc de la quele chofe nous avons fait taire ceftes
noz Lettres Patentes , a durer par un An.
Donn. fouz noftre Grant Seal, a noftre Palays de Weftm. le x
Jour dejuyn.
Ann. D
1562.
An. j6.
E. J.
Ibid.
* VI.
3<5B.
Pro Johame de Maingrc , alias diclo BoHciquaut , de Rejii-
ttttione facienda.
LE Roi 3 noz chere & foialx, Gulliam de Fekon noftre Se-
nefchal de Poitou, Amancn Sire de Poyane, & Amanen de
Pomers, Chivalers, Saluz. . _, . , ,,,,..
Come , noftre ame & foial Chivaler , Johan le Maingre , dit
Bouciquaut, Marefcal de France, fuft venuz par devers Nous en
En-Jleterre, en Meflage depar, noftre Trefchere & Ame Frere,
le Roi de France, pur certeyns grans & groffes Bufoignes , tou-
chantz l'Accompliflement * de la Paix, faic entre Nous & noftre
dit Frere, .
Et depuis q'il parti de France , pur venir par devers nous , au-
cuns , qi difoieunt & aduoient eftre de noftre Part , ont Pris &
Emble le Lieu de Chazelles Sauari en Touraine (le quel Lieu
eft du dit Bouciquaut) Faufemc-nt & Mauvaifement en Enfrai-
cnant la dit Paix & contre noftre volunte, dont il Nous diiplait
de tout noftrc Cuer , & ferons Dolcns ii le dit Lieu n'eftoit Re-
covere, & ceux, qui le tiegnent, Puniz.
Pur quoi nous vous Mandons , Comandantz, eftroitment cnjoi-
gnantz, & commcttons, & a chcfcune de vous , que, fur fA-
mour & Feaute que vous avez a Nnus , tantoft ces Lettres veuez,
vous ou celui de vous au quel elles feriont preftntez, ales au dit
Lieu'dc Chazelles, & faites comandcr, depar Nous, a ceux, qui
ep dit Lieu font, & les requerez, Jur la Peine d'encourer noftre
Indi^nacion , de Bannifferaent de tout noftre pouer, & de pardre
CorS & Biens, eulx & ceulx qui les Suftiegnent , q"il vous Bail-
lent franchement & quitement le dit Lieu de Chazelles , & le
Pregncz depar nous , & puis le Bailiez au dit Bouciquaut fran-
chement & quitement , ou a fes Deputez,
Et, en cas que ceux, qi font en dit Lieu, ou aucun deux, en
feroient Refufantz ou Delaiantz , fi les BanniiTez de tout noftre
Pouoir , & preignez & feccz prendre touz lour Bienz , quelque
part q'il foicnt, & de lour Souftenens, & les PunifTez corporele-
ment par toutz les Vois qui vous purrcz,
Et taitez alTembler des Gentz d'Armes, tant de noftre pouer,
coine d'autres , & vous mettez devant le dic Lieu de Chaielles,
& faitz tant , que fi vous ne le poiez avoir par commandement Ann. D.
de bouche , que vous Taiez par force ^ quar ainili le volons & 1 362.
Nous plait. l-dv. j.
Et, en oultre, lour defendez, & a touz noz Subgiz, Bienvoi-
lantz , & AUies , des queux vous en ferrez requis , que au dit
Bouciquaut, li quiel eft noftre Homme & Subgit, ne a fes Lieux,
Gentz, & Biens, quelque part q'ils foient en noftre Obeifantz &
alleurs, ne Meffacent , ne fuffrent Meffaire , en aucune manier,
pur quelconque caufe que ce foit|, fur les Paines delTufditZi qar,
s'i] font le contrere, il nous en defplairra, & volons que vous les
en puniflez tielment, que touz les autres y preignent Enfample.
Don. par Tefmoignantz de noflre Grant Seal, a noftreTour
de Londres, le x Jour de Juyn.
De j^ppellationibuSi in y^quitania^ cognofcendis.
D E X Senefcallo Lemovicenfi , vel ejus Locum tenenti , Salu- Ann. D.
*^ tem. 1362.
Ex Relatu accepimus plurimorum quod, An. j(J.
Cum ad Nos, ratione Superioritatis & Prxrogativse noftrx & ^- ?•
non ad alium, pertineat Judicem Appcllationum habere, ibii .
Et ad Nos, & Curiam noftram, de omnibus Injuriis & Gra- '"• '°>
vaminibus, Subditis noftris Illatis, appellandum fore ,
Et per Nos, feu Officiarios noftros, de Execucionibus Litcra-
rum & Appellationum , in contrarium faftis, & faciendis, ac de
Appellationibus hujufmodi cognofcere, & Appellationum & Op-
pofirionum Caufas audire & decidere,
Vicecomes tamen Limovicenfis , & cjusGentes, feu Officiarii,
& alii Subditi fui, nobis illudere, & Nos de Juribus noftris de-
fi-audare , machinantes , Judices Appellationum , auftoritate fua
propria, in Vicecomitatu praedidlo, in Dominio noilro Aquita-
nix, facere, & de eifdem Appellationibus, ac Execurionibus, &
Oppolitionibus, cognofcere, & earum Caufas audire, decidere,
& determinare, nituntur, in noftri Contcmptum & Praejudicium ,
& Juris , Superioritatis , & Prsrogativx noftrse enervationem ma-
nifeftam ,
Nos, volentes Jura & Prxrogarivas noftraRegia, in Dominio
noftro pnedidio, in omnibus iltefa obfervari, vobis, & cuilibet
veftrum , conjuncSim , & divifim , committimus & mandamus ,
firmiter injungentes, quod, in fingulis Villis & Locis Vicecomi-
tatus prjedidfi , ubi expedire videritis, publice proclamari, & ex
parte noftra inhiberi ficiatis prsfato Vicecomiti, & Genribus,
& Officiariis fuis , ac aliis quibufcumquc , ne de pr;eminis , vel
eorum aliquo, cognofcant vel intromittant, nec quicquam, quod
in Juris & Praerogativarum noi^rarum derogationem vel praejudi-
cium cedere valcat , fub omni eo quod nobis forisfacere pote-
runt, faciant vel attcmptent, vel fieri aut attemptari procurent,
Nec quod aliquis Subdicorum nol1:rorum , fub Poena praedida ,
prxfato Vicecomiti, Genribus, aut OfTiciariis liiis, * in prxmifTis, * VI.
vel eorum aliquo, aut aliquibus aliis, pcr quse Nobis aut Juribus 369.
noftris pnejudicium ficri valeat, pareant vel obediant uUo modo.
Ec , fi , poft Proclamationem & Inhibirionem hujufmodi , ali-
quos contrarium facientes inveneritis, tunc ipfos taliter caftigari &
puniri faciatis , quod Caftigatio & Punitio ilix aliis cedant in Me-
tum & Terrorem , contra Nos & Jura noftra attemptandi.
Dat. in Palauo noftro Weftm. decimo tertio die Junii.
Per ipfum Regcm ^ Concilium.
Tratlatns , de Alligantiis cnm Rege CaJlelU , (j- antiquato
Foedere Amicitia , Renovandis.
UNiverfis, praefentes Literas infpeduris, Willielmus Dominus ^n^ D
de Latymere Miles & Baro , ac johannes de Stretleye Deca- j ,^2
nus Lincolnienlis , Legum Doifbor, AmbafTatores & Procurato- ^^_ ,g'
res, IlIuftrilTimi Principis , Domini Edwardi , Dei graria, Regis ^ ",
Angli<B , Domini Hibernix & Aquitanix , Salutem in Domino ^f^^ Au-
fempiternam. ,„,^,
Inter caetera, quibus Regnorum Procuramr Exaltatio, & Quie-
tudini confulitur Subjeftorum, illud probatur fore prsecipuum , ut
fibi invicem Reges & Regna Unitatis & indifToIubilis Amicitiae
F"cedere conjungantur , quo alter alteri libenter afTiftat in profpe-
ris, &, impendendo fruAuofa Subfidia, nunquam deficiat in Ad-
verfis ,
PraemiCfa igitur,
Necnon quod incliti Reges Caftellae & Legionis, qui pro tem-
pore fuerant , ac Domus ipibrum toca , clarae memoriae , Anglo-
rum Regibus, Progenitoribus praefati Domini Regis noftri, ipfo-
rumque Domui, conlimilis Unicacis & Amiciciae nexibus anciqui-
tus mutuo jungebantur,
Idem Dominus nofter internis meditationibus revolvens , & ,
quod per cofdem finceris afFeftibus geftum erat, volens continuatis
temporibus profequi Opere pariter & Sermone,
Super pra:mi(Tis, & ea concernentibus , cum, circum^eftis Vi-
ris , Dominis , Didaco Sancii de Torragas Milite , & Alvaro San-
cii de Cueller Bacallario in Decretis,
Procuratoribus, Serenilfimi Principis, Domini Petri, Dei gra-
tia, Regis Caftellse & Legionis Illuftris, Confanguinei ejufdem
Domini noftri Regis ,
Et , ad ineundum & faciendum feciim & nobifcum Confoedera-
tiones & Ligas fubfcriptas, a praefato Rege Poteftatem fuflEcien-
tem oprinentibus, . , ■ «
Ac nobifcum multa deliberatione prxhabita,
Pro eodem Domino noftro Rege, & Domino Edwardo, Fi-
lio fuo, ejufque Primogenico, eorumque Hxredibus & Succeflb-
ribus,
ET ACTA PUBLICA.
6i
Ann. D.ribus, Regno, Dominiis, Terris fuis & Subditis quibufcumque , ex una parte & Duo ex alia, qui fciant & arbitrentur, taxent & Ann D
1362. prxfentibus & futuris, ubicumque fuennt vel erunt, moderenrur, Sumptus & Expenias fccundum tenu-cris &c loci vel 1762
Zdv. 3. Cum prictatoDomino Petro, Rege Ciftell£e & Legionis, locorum Ubertatis vcl Sterilitatis circumftantias, ut pr.vfertur, JEdv 1
Pro ie, ac Domino Alfonlo Fiho iuo, ejuique Pnmogenito, Servientque Gentes hujufmodi legalitcr prcefatis Dominis, Regi
eorumque Hasredibus , Succefloribus , Regno, Dominiis, Terris, Caftelte & Legionis, & Alfonfo Filo fuo, & eorum Hseredibus
eorumque Subditis quibufcumque , pnxlentibus & futuris , ubi- in Guerris ipforum, quamdiu eos fecum duxerint retinendos, * & * vi
cumque fuerint vel erunt, ac eorum Procuratoribus fupradidtis,
Perpetuas Alligantias , Confoederationes, Pacftiones, Ligas, &
Amicitias, vigore Poteftatis noftrsE ( cujus Tenor continecur inte-
rius) Inimus & Facimus in hac forma, videlicet.
eis fatisfecerint de Stipendiis, iicut prxmittitur, moder.;ndis. 371.
Per prseientes tamen AUigantias dido Domino noitro Regi An-
glias, Domino Hiberniae & Aquitanix, ejufque Filio fupradido,
H.vrcdibus, aut Subditis ipforum, Praefcntibus & Futuris, nulium
Quoddidus Dominusnofter Rex Anglice, Dominus Hiberniae volumus prsejudicium generari, quin poterunt omnes & ilngulos
& AquitaiMX, ac dictus Dominus Edwardus Primogenitus fuus, Fugitivos , Exules , & Forbannitos , prxfentes & pofteros qui-
Hxredes & Succeftbres, Regnum, Dominia, Terwe, & Subditi buicumque occafione five caufa, a Regno Caftellx & Legio-iis
fua quaecumque, prseientia & futura, erunt, cuntis flituribus tem
poribus, prxfato Domino P. Regi CafteDx & Lcgionis, ac priE
fato Domino Alfbnib, Primogenito fjo, eorum Hxredibus, Suc
celforibus, Regno, Dominiis, Terris, & Subditis quibufcumque
Tena Marique, Boni, Veraces, & Fideles Amici & Alligati,
prxdido j-eceptarc , fuftinere , & fovere in Regno , Dominiis,
Terrifque fuis praedidis , modo & forma quibus retroadtis tempcH
ribus fadtum erat & fieri fuper hiis extitit conluerum.
Et, ad hsec omnia & fingula fupraditSa effeiiualiter adimplenda,
eundem Dominum noftrum Regem , Hxredes , & Succeflbres
Et eis conlervabunt, Poilefuo, Honores & Jura quaelibet, ubi- Subditos fuos, Regnum, Terras, 6c Dominia ipforum qu^libet*
""""" '""•""•"' "^ '■■--' prxfentia & futura,' prsefatis Dominis, Regi Caftelte & Legionis'
& Alfonfo Filio fuo , eorumque Hxredibus , Succeiroribus , &
Subditis , tenore prsefentium , efificaciter obligamus ,
Et nunc , ad majorem Securitatem eorumdem , vice & nomine
fupradidtis, promiitimus bona fide, ac in Animam didi Domini
nolfri Regis Anglise corporale praeftamus Sacramentum , qu6d
idem Dominus Rex Alligantias, Ligas, Amicitias, Confoederatio-
nes, Conventiones, & Padta, cseteraque piaedidta, in omnibus &C
per omnia , tenebit, adimplebit, & inviolabiliter obfervabit, te-
neri, adimpleri, & inviolabiliter obfervari faciet, eaque in toto vel
in parte iiunquam rumpet nec violabit, rumpi nec vioiari faciet
nec permittet, nec ipfis contravenerit in fliturum,
Et qubd, in propria Perfona fua, eafdem AUigantias, ac omnia
& fin^ula fupradidta, pro Se, ejuique Filio Primogenito, & eo-
rum Haeredibus , acceptabit , approbabit , & denuo confirmabit,
Aftantibus Confiliariis fuis , Prselatis , Proceribus, Nobilibus, 8c
aliis Regni Angliae, &c aliorum Dominiorum fuorum,
Et, fuper hiis omnibus, Literas fuas, SigiUo llio munitas, prout
AnteceiTores fiu , Reges Anglix , fecerunt in iimilibus , citra Fe-
ftum Refurredtionis Dominicx proximum, eidem Regi,vel Nun-
ciis ejufdem Regis Caftellae, ad recipiendum eafdem deputandis,
inter Fontem Rabiam & Bayonara , tradet , tradi feu realiter libe-
rari faciet, eodem Jurejurando, totaque noftra Potentia curabimus
fadturos.
cumque fciverint ea for;
Dampnum ipfbrum impedient fideliter pari modo,
Quibufcumque fuis Inimicis, Periecutoribus, & iEmulis, prae-
fennbus feu futuris , aliqua Coniilium , Auxilium , vel Favorem
contra ipibs, aut eorumaliquem, quacumque caufa vel occalione,
prjelenti vel futura , per Sc , vel per Alios , publice vel occulte ,
nunguam dabunt nec facient ,
Nec Inimicos hujufmodi , ad Dampnum feu PrKJudicium dicti
Regis Caftell;e & Lcgionis, Filiifui, HKredum, Regni, Domi-
nioriim , ieu Terrarura luorum fcienter non recepcabunt nec * re-
cipienc , receptari aut recipi facient nec permittent quomodoli-
bct, ,
Nec in Regno, Dominiis & Terris fuis praedidtis morari fcien-
ter patientur,
Nec ajios Inimicos, Perfecutores, & ./Emulos hujufmodi, per
fe vel alios, publice vel occulte, quibufcumque Ticulo vel Colo-
re, contra didtum Regem Calfellae & Legionis, Filium fuum,
Haeredes, &z Succeflbres, Regnum, Terras, Dominia, iive Sub-
ditos , futlinebunt nec juvabunt quovis modo ,
A praefentibus AUigandis Dominum Papam, Romanorum Im-
peratorem , modernum Dominum Regem Franciie , iplius Hiere-
des , Libetos , & Succeflbres, Regnum, & Subditos, prsefentes
& pofteros , excipimus fpeciliater & exprefse.
Si
tamsn prxdidti, aut aliqui, vel aliquis eorum, juverint, vel nos
juyeric, per Se, vel per Gentes fuas, Inimicos, Perfecutores , ac
./Emulos didti Regis Caftellx, & Legionis, feu didti Domini Al-
fonfi Filii llii , aliorumque Haeredum , & Succeflorum fuorura,
aut dederint, ieu dederit, eis, vel eorum cuicumque Conlilium,
Auxilium , vel Favorem , idem Dominus Rex Anglise , & dicftus
Dominus Edwardus Filius fuus, aliique Hxredes, & Succeflbres
fui , juvabunt per Se & Gentes fuas didtum Regem Caftell^ &
Legianis, & diftum Dominum Alfonfum Filium luam, Hxredes,
& Succeflbres iuos (iplbrum, Regis Caftella: & Legionis, Filii,
&c SuccelTbrum luorum, Sumptibus & Expenlis) eilque dabunt ,
fuper hiis, Confilium, Auxiiium, & Favorem ad Tuitionem &
Protectionem Regnorum & Dominiorum ilrorum predidlorum.
Subdicos fuos, & alios qualcfcumquc , Regnum Caftellae & Le-
gionis, aut alia Terras & Dominia didti Regis, per Terram vel
per Mare oftendere , vcl invadere molientes , refrxnabunt etiam
toto polTe; & didlum Regcm Caftellx & Legionis, ac didtum
Alfoiillim Filium luum , Hxredes , & Succeflbres eorum, juva-
bunt, ut ell; didlum j
Ec h rc omnia & iingula , quotienfcumque diftus Dominus Rex
Cafteliie &c Legionis , Hicredes , Sc SuccelTores iui , fuper hiis ,
pr.efatum Dominum noftrum Regem Anglis;, aut ejusPrimoge-
nicum fupradictum, vel H;credes & Succelfores eorum, duxerint
requiretidum , 6c eis necefle fuerit , aut indigeant ipforum Auxilio,
in hac parte, bona tide adimplebunc ^
Et contra omnes Homines Mundi, qui pofliint vivere five mori,
qui didtum Regem Caftells 6c Legionis, Filium fuum, Hsere-
des , Succeflbres , feu Subditos , Regnum , Terras , feu Dominia
fupradida, Terra Marive offendere, invadere, impugnare, aut in
ipJis Guei ram facere pr-sefumpferint ( ipforum , Regis Caftellae &
Legionis, Filii, & Succeflbrum fuorum, Sumptibus &c E.xpeniis)
eos juvabunt toto poife, uc cft didum, & in hiis dabunt Conii-
lium , Au\-ilium , &c Favorem , prout mehus fciverint aut pote-
runt quovis modo, bona. fide, &: linefraude, & malo ingenio,&
iicut pro fadtis &; negotiis ipibrum facerent.
Ad h-.ec, proniittimus, bona fide, vice & nomine quibus fu-
pra, qubd,
Si contingat Dominum Rcgem CaftcUx &: Legionis, Alfon-
fum Filium fuum, aut iplbrum H-xredes, Hominibus ad Arma,
Caftellanis , Sagictariis, Giiietibus, Vandalienlibus, aut aliis indi-
gere , ac Sublidium prxfaci Domini nollri Regis, in hac parce,
quocienfcumque & quandocumque duxerit feu duxerinc requiren-
dum pcr Se aut Nuncios eorumdem,
Idem Dominus nofter Rex, & Edwardus Filius fuus, eorumque
Hneredes, abfque difficultate aliqua, juvabunt bona fide, & fecun-
dum modum &c formam iiiperius annotatos , didtos, Dominum
Regem Caftellsc &c Legionis, & Alfonfum Filium fuum, ac eo-
rum Hxredes , de Gentibus hujufmodi , & ufque ad numerum
quem a fe commode poterunt dimittere,
Et eciam fuftinere, conlideratd eorum neceflitare propria, qu^
contingere potcrit temporibus fuccelfuris (Sumptibus camen &
Expenlis praefacorum, Regis Caftella: & Legionis, Alfonli Filii
fui, & Hoeredum fuorum) fecundum ftatum Hominum Armorum,
Sagittariorum , & aliarum Gentium pra^didlarum,
Infra xv dierum fpacium, a tempore Requilitioni^ hujufmodi,
Ad Fomm Vidtualium , qui pro tempore contingec in partibus,
refpedtu habito , bona fide caxandum , ac eciam moderandum per
Quatuor Legales Miiites,qui ad hoc airumentur (videUcet) Duo
Tenor quidem praedidti Procuratorii , fivae prxdidas Potcftatis,
eft ifte qui fequitur,
'C' Dwardus, Dei gratia, Rex Anglise, Dominus Hibernix &
-*— ' Aquitanise, omnibus, ad quos prselentes Literx pervenerint,
Salutem.
Sciatis qubd Nos,
De Difcrecione & Induftria , diledlorum & fidelium noftrorum,
Willielmi Domini de Latymer Milicis & Baronis, ac Johannis de
Stretleye Decani Ecclelise Lincolnienfis , Legum DocSoris, prse-
fencium exhibicorum, confidentes,
Ac tenentes fine dubio qubd ea, quse fibi committimus, fideli-
ter ac laudabiliter curabunc adimplere,
Eofdem , Willielmum &c Johannem , & eorum quemlibet in fb-
lidum (ita qubd occupantis conditio melior non exiftat) Facimus,
Confticuimus, Creamus, ieu eciam Ordinamus noftros veros, cer-
tos, legitimos, fuflficientes, & indubitatos Procuracores , Actores,
negociorum Geftores, ac eciam Nuncios fpecialesj videlicet,
Ad tradtandum , ordinandurn , difponendum , conveniendum ,
concedendum , ineundum , faciendum , contrahendum , compro-
bandum , firmandum, & roborandum, perpetuo vel ad tempus,
noftro nomine, &c pro Nobis, Regnis, & Dominiis noftris , pro
Nobis &c Succeflbribus noftris , ac pro noftris Subditis &c Vaiial-
lis , cum , Excellentiflimo , Clariflimo , ac Magnifico Principe,
Domino Pecro , Dei gratia , R^e Caitellse , Legionis , Toleti ,
Gallecix, Cordubae , Murcix, Giennii, Algarbise, & Algefirx,
ac ViiacaysE , &c Comitaius Molinae Domino , pro Se , fuifque
Regnis, & Dominiis, Hseredibus, & Succeflbribus fuis, ac fuis
Subditis, & Vaflallis,
Necnon cum ejus Procuratore, feu Procuratoribus, Nunciifque
fnecialibus, ab eo habentibus ad infrafcripca meram, plenam, &c
liberam Poteftatem, Mandatum fpeciale,
Qi-iofcumque Tradtatus, Confcederationes, Padta, Conventio-
nes, Alligantias, Amicitias, Padtiones, Promifliones, Foedera, &
Ligamina, qusecumque, &c omnia alia & fingula qux in prsEmiilis
& circa pra:mifla necelTaria fuerint leu etiam oportuna , prout ipfis
Procuratoribus noftris vel eorum alteri vifum fuerit cxpedire,
Damus infuper & concedimus praefatis Procuracoribus noftris,
&c cuilibet * ipforum in folidum , plenam, meram, 5c hberam '
Poteitatem & fpccialc Mandatum prxmiifa omnia & iingula, cum
Dependentibus ex eis, Emergentibus , Incidentibus, & Connexis,
faciendi, firmandi, roborandi, ac eciam vallandi per Juramentum
in Animam noftram , aut alms qualitercumque, prout prxdidlis
Procuratoribus noftris, ik eorum alteri, viilim fuerit expedire,
Necnon & Bona noftra, & Subditorum noftrorum, Mobilia
& Immobilia, Prsefentia & Futura, Modis, Formis, & Condi-
tionibus quibus voluerint , obligandi fuper prxmiilis omnibus &
iingulis tenendis & obiervandis,
Qirx omnia & iingula fupradidta , per praefatos Procuratores
noltros, & eorum altcrum , tradlata vel tradtanda, firmata vel fir-
manda, roborata vel roboranda, vallata vel vallanda, feu alias fa-
cienda, juranda, & obliganda in prsemilfis, & circa prxmifla, ac
prxmiiforum quodlibet, ut pracfertur, Nos, de certa fcientia , ex-
nunc prout tunc laudamus , concedimus , firinamus, roboramus,
&comprobamas, acqus ratificamus,
H 3 £c
* vr.
6t
CONVENTIONES, LITERiE
Ann. p. Et etiam Protnittimus pro Nobis, Hxredibus, & Succeflbribus
1362. noftris, fub bona noftra fide, praemifla omnia & fingula perpetuo
£4v. j. tenere, non Gontrafacere vel venire per Nos, vel Alium, feu A-
lios,
Set ea firmiter & inviolabiliter obfervari , ac fi per Nos prxfen-
tialiter & perfonaliter faila, traftata, ordinata, & roborata fuif-
fent, ac etiam vinculo Juramenti feu quavis alia firmitate fulcita,
etiam fi expreflatis & fuperius nominatis fortiora feu graviora exi-
ftant , vel etiam talia quae de jure five confuetudine Mandatum exi-
gant fpeciale.
Quicquid autem , per diiftos Procuratores noftros , aut fpeciales
Nuncios, Geftum, Adum, Procuratum, Initum, Compofitum,
Ordinatum fuerit feu quomodolibet Attemptatum , Promictimus
Ratum, Gratum, Firmum Nosperpetuo habituros, ac.etiam in-
violabiliter obfervare, fub Ypothcca & Obligatione omnium Bo-
norum noftrorum.
Relevamus etiam eoClem Procuratores noftros, in prxmiftis &
praemiflbrum fingulis, & in biis, quae, fub didla fbrma Mandati,
poflent concludi verifimiliter, vel alias quomodolibet contineri,
ob omni onere fatifdandi.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio, Vicefimo fecundo die Menlis Junii, anno Domini Mille-
)6mo, CCC, Sexagelimo fecundo, Aftantibus & Praefcntibus,
Venerabilibus Patribus,
Wtllielnio., Wyntonienji ■,
Simune^ E/ienft,
Noftris Cancellario & Thcfaurario,
yic yohanne Wygornienfiy
tpilcopis :
Roberto, Comite Snffokite y
Jokanne de Bokyngham, Decano 'LichefeldenJ! ^
Willielmo de Wykeham, Canonico L.tncolnienft ,
Et "fohanne de Branketre , Thejaurario Eborum , Notario nojlro ,
Teitibus in prxmiflis.
E. REX.
Et ego Johannes de Branketre, Clericus Norwycenfis Dioecefis,
Apoftolica & Imperiali audoritatibus Notarius Publicus, Confti-
tutioni, Faftioni, & Ordinationi dictorum Procuratoriorum , &
Poteftatis Dationi , necnon omnibus aliis & finguUs fupradidis ,
per praefotum Dominum nolfa-um Regem recitatis, faftis, & ge-
ftis , ficut fiiperius continetur , una cum Revcrendis Patribus,
Dominis Epifcopis , aliifque Teftibus , praefens fui , eaque omnia
& fingula, necnon fcripmram (E. REX) manu Domini Regis
propria fadam, die vicefimo fecundo didli Menfis, in Camera
fua , in dido Palatio, & coram Dominis Cancellario & Thefau-
rario fupradidis, fic heri vidi, & audivi, multis occupatus Nego-
tiis per aiium fcribi feci, & publicavi, meoque confueto Signo fi-
gnavi, de mandato ejufdem Domini Regis, in Teftimonium eo-
rumdem.
B. R.
Fac^ & data fuerant hacc praedifta per nos Procuratores, fupe-
rius recitatos, fub Sigiilorum noftrum Teftimonio, in Cathedra-
li Ecclefia San(iii PauU Londonienfis , die xxii Menlis Junii , anno
Domini Milleiimo , CCC , LXII. indiiftione Quinradecima : Pon-
tificatiis Domini Innocentii Papae VI. anno X. Prxlentibus, tunc
temporis, in eifdem,
Reverendo Patre,
Homino Johanne, Dei gratia , Wygornienfi E^ifofo :
Ac,
Nobilibus Potentibufquc Viris,
Dominis,
Muhaele de Tonynges ,
Richardo de Stafford,
Baronibus :
Giraldo de Tartas de Pujana,
* fohanne de Fomeriii ^
yohanne de Sanilo Claro ,
Nicholao de Popham ,
Et yohanne Walays ,
Militibus :
Ac,
Venerabilibus Viris,
Dorainis,
yohanne de Bokyngham , Decano Lichfeldenft ,
yohanni de Branketre , Thejaurario Eboracenji ,
yohanne de Bamhurgh , ^rchidiacono Northumbrite m Ecclejia
Dunolmenft ,
Et Wiilielmo de Tyryngton , Canouico Londonienfi :
Petro yohannis de OlahaJJieta ,
JMartino yohannis de Acorda,
Burgenfibus de Bermeo :
Francijco Ferandi de Medina Cteli ,
Egidio Fernandi de Cueller :
yohanne Alhon, Cive Londonienft ,
yohanne Batalla Domicello ,
yoha7ine Clernaus, Notarto Publico,
Et piuribus aliis Teftibus in praemiflis.
Et Ego Johannes de Branketre, Clericus Norwicenfis Dicece-
fis , Apoftolica & Imperali audtioritate Notarius Publicus , Alli-
gantus , Confcederationibus , Paaionibus, Promiflionibus , Obli-
gationibus , Juramentorum Prasftationibus , caeterifque Prxmiiris,
cer Dominos, Didacum & Alvarum, didi Domini Regis Caftel-
lae & Legionis, ac Dominum Willielmum de Latymer & Johan-
ncra Decanum Lincolnienfem , Anglorum Regis, Domini Hiber-
• VI.
373«
niae & Aquitanias, Procuratores, ficut prasmitfituf , fiidlis, recita- Aim. D.
tis, & geftis, una cum Notario & Teftibus fubfcriptis, praefens 1361.
interfui, Eaque omnia &c fingula fic ficri vidi & audivi, multis Edv. j.
Regalibus occupatus Negotiis per alium fcribi feci , & , ad requifi-
tionem Procuratorum eorumdem, publicavi prxmifla, & ca, in
hanc Publicam Scripturam & formam redigcns , meis confueto Si-
gno & nomine roboravi in fidem & teftimonium eorumdem.
Et Ego , WilUelmus de Tiryngton , Qericus Lincolnienfis Dioe-
cefis, Publicus auftoritate Apoilolica Notarius, Alligantiis, Con-
fcederationibus, Padtionibus, PromiiTionibus , Obligationibus , Ju-
ramentorum Prseftationibus, cxterifque Prxmiflis, perDominos,
Didacum & Alvarum, didi Domini R^is Caftellx & Legionis,
ac Willielmum Dominum de Latimer & Johannem Decanum
Lincolnienfem, Anglorum R^is, Domini Hibcmix & Aquita-
nix , Procuratores , ficut praemittitur, fadis, recitatis, & geftis,
una cum Notario & TefHbus fubfcriptis, prsefens intCTflii, Eaque
omnia & (ingula fic fieri vidi & audivi, muitis R^alibus occupa-
tus Negotiis per alium fcribi feci, &, ad requifitionem Procura-
torum eorumdem, publicavi praemifTa, & ea, in hanc PubUcam
formam redigens , meis confueto Signo & Nomine roboravi in fi-
dem &c tdtimonium eoruradem.
De Britannia , extra manum Regis , ad Dncem jam Plens
ty£tatis, tradenda,
T E Roi a, noftre trefchere Filz, Johan Duc de Bretaigne, & Ann. D.
*-' Counte de Mountfort, Salut. 1562,
Por la Salvacion de veftre Heritage en Bretaigne, la quele vous An. j6.
eft acquife, de Droite Succeflion, par le Trelpaflemcnt de nozE. 3.
trefchere Coufins, feu Johan veftre Piere, & feu Johan vcitre Franc.ji.
Oncle , jadys Ducs de Bretaigne , qi Dieux AfToile , & autre-E. j.
ment, m. 8.
Et pur le Grant Amour & AfTedtion , que Nous avions a eux en
lour vivant , & apres , fi avons Tenuz , Governez. , & Mainte-
nu2., en temps de Guerre, tout pieinj des Villes, Chaftealx, For-
terefces, Terres, & Lieux de vcftredit Heritage en Bretaigne, &
ailleurs hors de noftre Roialme d'Engleterre , tant come vous ef-
toiez meindre d'Aige,
Nous,
Confideranz que vous eftez devenuz a fouffifante Aige, &, par
la grace de Dieu , PoifTantz de Corps & de Sen de Goverrier vef^
tre dite Heritage par vous meifmes , & pur tout plein des autres
caufes, qui a ce nous moevent, vous Rendons, Baillons, Delaif-
fons, & Deliiirons, tout a plain, & par la Tenour des prcfentes,
toutes les Villes , Chafteak , ForterelTes , Terres, & Lieux Ac-
quis, Occupez, ou Tenuz par Nous, noz CommifTaires , ou au-
cun de noftre Partie , en Paiis de Bretatgne , & ailleurs hors de
noftrc Roialme d'Engleterre , tant par acqueft fait de Guerre, co-
me par Confifcacion, ou Saifine , ou par autre caufe, ou occa-
fion , que ce foit, ou poet eftre Dit ou Ymaginee,
♦ Et Noiis en Devcftons & Departons de tout, & Vous En-# yj^
veftons & Menons en PofTeinon & Saifined'yceulx, par la Tra- ,..,
dicion de noz prefentes Lettres, *'*'
Riens en yceulx Retenanrz a Nous, nea noz Heirs; mais auffi
entierement Nous Vous le Baillons , come Nous > ou aucun de
noftre Partie , les Tenions ou Tenoit en aucun temps paflee :
Veullantz & Grantsntz que defbrc vous les puifTez Tcnir, aper-
petuite, avec toutes leur appartenantz, Joyr, Gouerner, Poflider
& Exploiter par Vous , & par voz Comis , en veftre Propre
Droit , & ficome bon vous femblera , lanz empefchement de
Nous, ou de noz Heirs, en aucun rc.Tips a venir.
Et, par haboundant, nous Revoqons & Rapellons toutes Do-
nacions & Alienacions, faices par Nous, & de noftre comande-
ment , en prejudice de vous , a quelconqes Parfones , & fouz quel-
conouc Forme ou Tenur des Paroles, des Villes, Chaftealx, For-
taefces , Terres , & Lieux deflufditz :
Promettantz, en bone foi, de faire diligence notable. par quoi
vous puiflez avoir & recoverir la PoiTeiTion & Sailine aes ViiJes,
Chaftealx , Forterefles , Terres , & Lieux , par Nous baillez &
renduz, ficome paramont eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le xxij jour de Juyn, l'An de Grace MiU, Troifcentz,
Soixante & Deux , & de noflre Regnc Trente Sifme.
Pro Dstce Britattni^ , fuper frafata Traditione , £xecutoria.
LE Roi a, noftre chere & foial, WiUiam Seignur de Latymer, j\nn. D.
1362.
Par certaines refonables caufes , qui a ce nous meovent, nous_^„ ,^'_
avons Renduz, Baillee, & Deliuree, tout a plein, a,noftre Tref- £. V
chere Filz, Johan Duc de Brctaigne & Counte de Mountfort , Frflwc.»6.
toutes les Villes, Chaftealx, Fortereffes , Terres , & Lieux pri?, £ , '
occupez, & tenui par Nous , noz Commiflaires , ou aucun de ^^ 3.
noftre Partie, en Paiis de Bretaigne , ou ailleurs hors de noftre
Roialme d'Engleterre , par queconque caufe, ou occafion, que ce
foit, ou poet eftre Dit ou Ymaginee, ficome en noz aultres Lec-
tres, fur ce fiaites, eft contenuz pluis au plain.
Nous { Confianz pleinement de voz Stn , Loialtee , & Difcre-
tion ) vous avons Donez & Comis , Donons & Comettons , par
la Tenour des Prefentes, Auftorite, Plain Poair , & Mandement
de proceder, par voie de Juftice, & de Fait, fi meftier eft, en-
contre touz yceulx , de quelconque eftat ou condition q'ils foient, fi ,
feront Contreres & Rebelles, fur la Livere faire a noitre dit Filz
dcsChaftealx, Villes, Forterefres, Terres, Paiis, & Lieux , par
eulx, ouaucun d'eulx, pris, tenuz, & occupez,
Les
ET ACTAPUBLICA.
^3
Anti. D. Les quielx nous avons Renduz, Baillee, & Deliuree a noftredit
1 362- Filz , Ij come dit eft defus.
Edv. j. Ou donantz Empefchement , Aide , Counfail & Faveur , par
quoi nollre dit Filz., par Lui mefmes, & par fcs Comillaires, ne
purraAvoir, Recoverir, Joyr, Podider , & Exploiter , ficome
bon Lui femblera , toutes les dites Villes , Chaftealx , Forterefles,
Terres, Paiis, & Lieux, avec leur Appartenances & Appendan-
cesj
Et de Punir rigoreuferoent , felonc Ley &c Refon , & par tote
Voie Loihble, & la quancite de leur Msffjit le requerra , & par
tiele maniere q'il Ibic Exemple as autres touz. yceuix Contreres &
Rebelles, dc leur Aidantz, Adherenz, & Complices,
Et de feire executer 6c expedier toutes autres Chofes , qui fon:
ou purront eflre expedientes ou neceireres fur les chofes deflufdi-
tes, & chefcune dycelles.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftmonftier, le xxiv jour de Juyn , TAn de noftre Regne
Trente Sifme.
Pro diBo Dnce , fuper TraditioKe antediBat
Ann. D. T E Roi , a , noftre chere & foial, William Seignur de Latymer,
1562. J— ' n'adgairs Capitain & noftre Lieutenant en Duchee de Bretai-
An. 36. gne, & a touz noz autres Lieutcnantz, Senelchalx, Capitains, &
£. V as autres Officers & Subgiz, qi ceftes Lectres verront, Saluz.
Ihid. Come piecca avons par Vous, noz aurres Officers, & Subgiz,
Tenu en noftre Main plufurs Villes, Chaftealx, Forterefces, Paiis,
» VL Terres, & Lieux, & * autres Appartenances a, noftre trefchere
jj-y. Filz, Johan Duc de Brctaigne & Coume de Mountfort, tant par
la SuccelTion de fon Piere &, de noftre trefchere Coufm, le Duc
Johan de Bvetaigne fon Oncle, come autrement par Aqueft, Con-
fifcacion , & Fait de Guerre , ou autre caule queconque , en Bre-
taigne, & ailleurs hors de Paiis d'EngIeterre,
I4ous,
Par certeins caufes, qui Nous moeuent a ce,ycelles Terres,Sei-
fines, & Appartenances , & tout ce que Nous Tenons , ou autres
depar Nous, ou en noftre Noun, ou par caufe de nouz, Tienent,
par quelque maniere qui ont efte, ou font, des SuccefTions, Seifi-
nes, Terres, ou Heritages dou dit noftre Filz, ou fon dit Oncle,
ou de fon Piere, en quelque Lieu q'il; foient, ou a Lui appartie-
nent, par Confifcacion , ou autrement, par quelque caufe que ce
foit , ou Acquis , ou Tenuz par Nous, ou noz Gentz & Sub-
giz, es Metes des ditz Paiis,6c Lieux hors de noftredit Paysd'En-
gleterre ,
Avons Deliuree , & Deliurons , a plein , desja , & Promettons
faire Deliurer, au plein, a noftre dit Filz, fanz riens en Retenir ,
Voillantz q'il en Joiffe par Lui, & les Soens, a p:rpecuite, fanz
aucun Debat ou Empefchement, que Nous ou autre par noftre
caufe y puiftbns mettre,
Si vous Mandons & Comandons , & a chefcun de vous , & fur
Peine de forfaire a Nous Corps & Biens,eftroitement enjoignantz,
que les Villes, Chaftealx, Forterefces, & Lieux, par vous, ou au-
cun de vous, Occuf>ez ou Tenuz ou dit Paiis de Bretaigne, &ail-
leurs hors de noftre dit Roialme d'Engletcrre , par quelconqueTil-
tre ou Colour que ce foit, Rendez &; Deliurez, franchement &
Quicement, a noftre dit Filz, ou a ies Comis, a Tenir , Joyr, &
Poflider paifiblement,
Et Lui faites les devoirs q'appartiegnent, faunz y mettre aucune
difficulte.
Et , en faifant ceftes chofes , monftrez a Nous, & a li , fi prom-
pte ObeifTance, que nous en ayons bonne caufe de en loer de
vous, & Marire ny demoere par quoi Nous devons prendreavous,
come a noz Rebelles.
Don. a noftre Palays de Weftmon. par Tefmoignance de noftre
Grant Seal , le xxiv jour de Juyn , TAn de noftre Regne Trente
Sifme.
Pro Dttce Britamiie, de ylcejiiietaittia,
LE Roi a touz ceulx , qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa-
luz.
Por ceque, noftre trefchere Filz, Johan Duc de Bretaigne &
Counte de Mountfort ( tant come il ad demore deles Nous ) ad
refceu par Li mcifmes , & par autres en fon Noun , pur les couf-
tages de Lui, & de fes Gentz, fur fes Guerres 6c aulrremenr, de
' Nous &; de noftre Treforer diverfes GroiTes Sommesd'Or &d'Ar-
gent , tant par Noun d' Apreft , come autremenc ,
Nous, voilbntz purvoier a la Seurecee de noftrc dit Filz en cc
cas, de noftre cerccine fcience , Quitons, Deliurons, & Abfolons
noftre dit Filz, & ks Heirs, de toutes les Somtnes d'Or, en quel-
ies il Nouseft ou purroit eltre dit tenuz par la lufdite caufe, ou
par autre quelconque, pur tout Ic temps palie, & jufqes a jour pre-
fent, & a li RclaifTons & Pardonons mefmes les Sommes,
Promettantz en bonne foie que james ne Demanderons , ne fer-
rons Dcmander, en Juggement, ne dehors, a nofhedit Filz, ne a
fes Heirs, ne a fes Terres, Paiis, & Lieux, les Somraes, quepar-
donnez& quitez lui avons, licome dcfus efl dit , ne ne Ferrons,
ne Purchacerons , aucune chofe contrere a noz prelences Lettres.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmotrftier, le xxiv jour de Juyn, TAn de noftre Regnc
Trentc Sifme.
Poteflas TraBandi, cum David de Brup, de Pace Firtali.
Ann. Dj
1362.
£dv. 3.
An. j6.
£.3.
Scot. 3 (5.
E. 3.
m. 4.
•VII.
376.
n E X Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^^ Sciatisqu6d Nos,
De Legalicate , Difcrecione , & Providentia,
Venerabilium Patrum,
Jobannh Archiepifcopi Ehorum, Angliie Primatit,
Thomie Dunolmenjis,
Et Gilberti, Karliolenfis ,
Epifcoporum :
*Ac,
Dileftorum & fidelium noftrorum,
Henrici de Percy.
Radulphi de Nevi/l,
Thoma de Lucy ,
Et Thoma; ds Mufgrave ,
Militum ,
Plenius confidentes,
Eifdem conjundtim , & Quatuor ipforum ,
Quorum praefatum Archiepifcopum & alterum ipforum Epifco-
poi um Duos , & praedidos Hearicum & Radulphum alios Duos
efte volumus,
Tradatorcs , Compofitores , Amicabiles Procuratores , & Nun-
cios fpeciales, omni Jure, Modo, Forma, & Causa , quibus me-
lius pofTumus, Facimus, Deputamus , & Conftituimus per prae-
fentes,
Dantes & Concedentes eifdem conjun(fi:im,& Qiiatuor ipforum
feparatim ab aliis (prout fuperius defcribuntur ) Plenam & Libe-
ram Poteftatem , Audloritatem , & Mandatum fpeciale , noftro &
Subditorum noftrorum quorumlibet vice & nomine, ac pro No-
bis & Ipfis,
Ad traftandum cum Fratre noftro David de Bruys , & De-
putatis , feu Deputandis , ad hoc per ipfum , & quibufcumque
aliis,
Ad tradl:andum , firmandum , ac faciendum ea , qux in hac par-
te firmari & fieri poterunt & debeant , Plenam & SutficientemPo-
teftatem & Audoritatem habentibus,
De ac fuper Pace Finali Tranquillitateque perpetuis,
Inter Nos , Hxredes , Subditos , AUigacos , & Adhserentes no-
ftros fingulos, ex una Parte, ac priefatum Fratrem noftrum, Has-
redes, Subditos fuos, & Adhxrentes eidein , & alios , quorum in-
tereft , vel intererit in fijturum , conjundtim , vel divihm ex aj-
tera,
Feliciter, favente Domino, faciendis,
De & fuper omnibus & lingulis Quxftionibus , Debatis, Peti-
tionibus, Vendicationibus, & Actionibus quibulcumque Realibus,
Perfonalibus five mixtis, ac Controverfiis & Licibus,
Inter Nos, Subditos, Alligatos noftros, nobis faventes, & Ad-
hxrentes hujufmodi, ac didlum Fratrem noftrum, Subditos fuos,
aliofque prxdidtos, ullis unquam retroadis temporibus,habiris,mo-
tis, agitatis,& inexpeditis, pendentibus, vel etiam indifculFis,
Ac in & fuper Prxmilhs omnibus & fingulis, Einergentibus &
Dependentibus ex eifdem , cum prxdifto Fratre noftro , deputatis
& deputandis hujufrnodi , componendum, trarifigendum , pacif-
cendum , & finaliter concordandum,
Necnon Pacem& Tranquillitatem & Concordiam perpetuas&
finales ineundum, contrahendum, & etiam faciendum,
Ligas infuper & Confoederationes , Pactiones , & perpetuas A-
micitias, inter Nos, Hxredes, Subdirofque noftros, ac Regna &
Dominia noftra quxcumque, Prxfentia & Futura, ubicumque fue-
rint, & erunt. impofterum, ac eundem Fratrem noftrum, Re-
gnum Scotix , ipfiuique Subditos & Incolas qualefcumque , Prx-
lentes & Pofteros, contrahendum , ineundum, & faciendum, ita-
biliendum, ac etiam acceptandum,
Necnon Tractatus, Tranfadtiones, Compoficiones, Pacificacio-
nes, Concordias, Ligas, Confuederationes , Padiones , & Ami-
citias antedidlas, Poenis, Juramentis, Stipulationibus, Promilfioni-
bus, Obligationibus , & aliis quibufcumque Securitatibus & Fir-
mitatibus , vallandum , muniendum , aflTecurandum , & firman-
dum,
Ac omnia alia & fingula faciendum , expediendum , & excercen-
dum , qux in prxmifiTis , & circa ea , & alia quxcumque fuperiiis
funt exprella , utilia , neceffaria , vel oportuna fuerint , eciam li
Mandatum exigant fpeciale;
Promittentes Nos Ratum & Gratum , Firmum ac Stabile, cun-
dtis temporibus, habituros quicquid, per Deputacos noftros, Pro-
curatorcs, feu Nuncios hujulmodi, ut prxfertur , Aiftum in prje-
milFis fuerit live Geftum , fub Bonorum noftrorura omnium Obli-
gationc & etiam Y[X)theca.
Dat. London. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , vicefimo
quinto die Junii.
Pro Dttce prafato Britannia de yicqnietantia,
LE Roi a touz ceulx , qi cefte Lettres verront , ou orront, Sa- a „ jy
lutz. ; '
Come, noftre trefchere Filz,Johan Duc de Bretaigne &Coun- ^,^' ,5*
te de Mountfort Nous foit Tenuz & Obligez, par fes Letires, en j" /
Soixanre & Quatre * Mill Nobles de noftre Monnoie d'Englcter- f;!^„f
re, a paier a Nous, ou a noftre Treforer, qi pur le temps lena, -^ £ .
as certains Licu&Termes, ficome en fes Lettres Obligaioirei , ,„ 'j'
fur ce faites, eft contenu plus a plain, • VI,
Nous Voilons, AccordonE,& Promettons a noftre dit Filz,que ,^y^
a
64.
C O N V E N T I O N E S, LITER^
Ann.D. a plus rouft q'il Nous aura paiee ou faic paier toute la dite Som-
1562. rne, par maniere que Obligez y eft, deOors nous ferrons Delivrer
i^f • 3- a Lui, ou a fon certain Comis ies dites Lcttres Obligatoires, s'il
Nous face fur ce requerir,
Et, nientmains, Nous Lui ferrons avoir Lettres de Quittance,
fouz nortre Grant Seal, de Terme enlTerme, foux quantque il
nous ferra p.iicr de la dite Somme , & ,tiels que Li deuront fuf-
fire.
Don. par Tefmoignance de noftie Grant Seal, a noftre Palays
de Weftm.onftier j le ix Jour de Juyl, TAn de noftre Regne Tren-
tc &z Sifme.
Lirem Ditcis Britamiic de TrcHgis cum Carolo de Bioys
prorogandis.
A>;. 36.
E. 3.
Ex Ati'
togr.
Ann. D. A S Revercntz Pieres en Dieu , les Evefques de Wynceftre & de
1362. -i»- Ely, Chauncellef & Treforier d'Engleiene, & a, Nobles&
" "^ Puiilanz Seigneurs , Richard Counte de Aroundell, & Gaucier
Seigneur de Klanny,Johan Duc de Bretaignc & Counte deMount-
forr, Saluz en noftre Seigneur.
Come piecea eicnt efte accorde certeines Trieues entre Nous ,
& noftre Duchiee de Bretaigne, &: touz noT, Subgiz, Aidanrz, &
Adherentz d'une Part, & noftre Enemy, Sirc Charlesde Bloys,
fes Aidanrz, & Adherenti d'autre Part,
Lcs quiclles deuront paller a la Seint Michel profchein venant,
Nous ( confiantz tout pleynement de vous ) vous Donons en-
femble , & a deux de vous, par la teneure de prefentes , Auftori-
te, & Puiflnnce efpecial, & io\XL efpoire de bone Paix , de Pro-
roger & Elloigner ycelles Trieues, de la dite Seint Michel, jufques
a la Seint Michel , delors profchcin enfuiant , par un An tantfeu-
icment , par Forme , Condicions, &: Manieres que n'aidgaires Pri-
fes & Accordees eil:oient a Bretigny delez, Chartres,
£t de Jurer, en TAlme de Nous, de Tenir & faire Tenir ycel-
les Trieues , fanz les enfraindre , en aucune manere,
Et de faire pur Nous , & en Noun de Nous , de noftre dite
Duchiee, & de touz noz Subgiz, toutes les dites Choles , & au-
tres neceiriires en celle Partie, & \'\ avanc que Nous ferrions mef-
mes, ii Nous y fuillions en noftre propre Pertone.
Et Promettons avoir Ferme & Aggreable quelconque ferra fait par
vous Enlemble, ou deux de vous , liir les Chofes delliiidites , &
les Dependences de ycelles , fanz Repell de veltre prefente Poil-
fance.
Don. par Tefmoignantz de noftre Seal , en Palais Roial de
Weftmonftier, le Septifme Jour de Juyl , TAn de Gracc Mill,
Ttoifcentz, Soi.^iante, & Deux, en la prefence dc,
NoMe & Puiffant,
Gurlliam Sei^^neur de 'Latymer ,
William de IVykhain, Chanoipie de Nichofe,
Maiffre yohan de Br.mketre, Trejorier d^Everwji j
Et ce,
Koz chercs & fealx,
Mafire Johan de Lemene, Arcedeacre de VaneSy
Johan le Barbu,
Et Bonables de Callak ^
Chivaler,
Tefmoigns en toutes les chofes deflufdites.
B. R.
Ego Johan de Branketre , Clerc de la Diocefe de Norwycz , par
les Audtoritcz du Pape & de l'Empereur TabcUein Peublique, par
caufe que feltes prelent en toutes les Chofes cy deffus recites par le
dit Duc, je lesai fait elcriure pour tantque je fu ailleurs occupee,
& les ai mis en cefte poublique Forme, & a ce pofe mon Signe
en Evidence de Chofes defluldites.
B. R.
* VII.
378.
Ann. D.
1362.
A)i. 36.
£. ;.
Zx Au-
togr.
Sfiper Oititjlione inter Dttcem prtcdiBum (fr Carolum de Bloys.
de fitbmittendo ad Arbitrium Regis,
ATouz ceuix, qi ceftes Lettres verront ou orront, JohanDuc
de Bretaigne & Counte de Mountfort , Saluz.
Combien que, a la Paix, fait dairenercment entre noftre ei-
gncur & Pierc, lc Roi d'Engleterre , & le Roi de France noftre
Seigneur, avoit efte accordez certain temps, dedans quiel noz ditz
Seigneurs Rois , par culx , & par leur Deputcz , doivent porchacer
comant bone Paix & Accxjrd feporoient prendrcfur toute la Quef-
tion, q"eft cntre Nous & noftre Enemy, Sire Charles de Bloys,
lur noilre Duchiee de Bretaigne,
Et aicnc cfl:cz dcpuis tenuz certaines Jomces , en quielx Nous a-
vons toucdis eftez prelentz, & preft d'accepter bon Accord,
Ncantmoins la Partie de noftrc dit Enemy n'ad volu comparoir,
nc riens faire cn ce cas ,
Par quoi le dit Tcmps, enfi accordez entre noz ditz Seigneurs
R(Ms, eft paiTc, fanz avoir aucun effcit,
Ec , a fin que chafcun en ait bone conefFancc , que Nous avons
pcrtaite Volontee & Corage de prendre bone Paiz & Accord , a-
vcc noftre dit Enemy , en ce cas,
Al Honeur 'de Dieu , & pour efcheuer les Guerres & autres
Maulx , que longement ont durez par ccUe Caufe,
Aiancz de noftre dic Seigneur & Piere ferme Affiance, ficome
Nous deuons bien avoir , confidcrecs les grantz Honeur , & Pro-
fitz qu'il Nous ad faic cn cemps pafle,
Par bone fic meure Deliberacion eue avec noftre Confatl,
De noftre Franche & aggreable Volontee, & certaine fcience, Ann. D.
Nous Volons & Accordons que, en cas que , noftre dit Enemy, 1362.
Sire Charlcs de Bloys baille ferablable Poiirance au Roi de France Edv. j^ .
noftre Seigneur, que noftre dit Seigneur & Piere le Roi d'Engle-
terre , Nous & noftre Counflail appcUez & oyes noz raifons , fc
puifle enfbrmer par Li & par fes Deputez , tant fovent que li pler-
ra, du Droit, que nous avons & reclamons avoir a la dite Duchiee
de Brecaigne, tant en prefencc de Nous, come en noftre abfence,
Et , apres toute la Queftion deflufdite , ficome bon li femblera,
finablement determiner , & la dite Determinacion executer.
Et, quant a ce, Nous nous Mectons & Souzmcttons, de tout,
& noitrc dice Queftio/ 1 , & quelconq en porra fuir , en TOrdenan-
ce , Deckiracion , Pronunciacion , Diffinicion de noftre dic Sei-
gneur & Piere, par Forme, Condicions, Maniere , Teneur , &
ExprelTion de Paroles , que noltre dit Enemy s'ad mis , ou Souz-
mcccra , cn le Roi de France
Ec Promectons, par la foi de noftre Corps, & par le Sairement
que fait avons ad Saintes Ewangiles Dieu, ^ar nouz touchez , que
quelconque fera Dit ou Fait, Ordonne , Dcclare, Prononcie, &
Determine, fur meifme la Queftion, & fur quant que la touche
ou poet toucher, par noftre dit Seigncur & Piere , Nous aurons
& tendrons aggreable, Acccptcrons, & de tout Aconiplirons, fanz
jammaisdire nc faire, en Jugemenc, ne dehors, en apperc , ne en
repoft , aucune chofe a rencontre.
Si que, toutesfoiz , toute la Chofe foit Dcterminee dedans la
Fefte de Seint Michel profchein venant, en deux Anns ; Car de-
lors Nous ne volons que cefte prefente Poiflanceait aucuneEftedt,
Force, ou Fermete.
Et, pluis, Promcttons, par noftredic Serement, que apluistoft
que nous aurons la teneur de la Poiflance, la quicle noilrc dit E-
ncmy ad donce , ou donrra de fa Partie , au Roi de France noftre
Seigneur , fur les dites Chofes, Nous donrrons femblable Poillance
a noftre dit Seigneur & Piere, fanz aucune difEcuIte , & a pluis
toft quc nous ferrons fur ce depar li Requis.
Don. par Tefmoignance de noftre Seal , ou Palais Roial de
Weftmonftier, le Septifme Jour de Juyl , l'An de Grace Mill,
Troifcenz, Soixante, & Deux, en la preience de,
Noftre dit Seigneur & Pierc ,
Le Roi:
Des Honourables Piere,
pyil/iam^
Par la Grace de Dieu,
Eiiefque de Wyncelire , Chanccllier ,
Simon, Evefque de Ely, Treforier d'E7igleterre :
•Nobles&ToiflaiKZ,
Richard Counte de Aroundell,
Et Guilliam Seigneur de Latymer:
William de Wykham, Chanoigne de Lou}idres y
Johan de Branketre, Tiejiiner d'Ei-aw)k,
Et de,
Noz cheres & fcalx ,
Maijire Johan Lemens, Arcedeacre de Vanes,
Johan de Barhu ,
Et Bonahles de Challak,
Chivaler,
Tefmoigns en touces les chofes deflufdites.
De Alligantiis inter Ducem ptfediiiHm (^ Regem.
ATouz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, JohanDuc ^nn.D
de Bretaigne & Counte de Mountfort faluz. j,^^
Recordantz bien frefchement que,autrefoitz,certaines Alliances, ^„^ ^
Amitees, & Confcderacions ont efte faites, accordees , & main- £ ',;
tenuz , :ex Au-
Entre, lc Trefexcellent Prince, noftre trefredoubte Seigneur & ^^_
Piere, le Roi d'Engleterre , Seigneur d'Aquitaigne , & fes Proge-
nitors , le Roialme d'Englecerre , leur Seignuries, & Subgitz d'u-
ne part.
* VI.
379-
Et noz Devanciers Ducs de Bretaigne, & feu, de bone memoi-
moire, noftre Piere , qe Dicux aflbille, la Duchee de Bretaigne ,
toutcs fes Terres, Paiis, & Subgitz, les quelles nous appertenent
par Droit Heritage, dautre parr,
Et aufli le grant Bien , Honcur, & Profit que nous avons longe-
ment eu, & receu, de noftre dit Seigneur &PiereleRoi,qi Nous
ad toutdis Suftenu, Nourru, & Porte tant come nous eftions
meindre d'Age,
Et defirant par tant purchacer , par toutes bones voies que fairc
ce purra , comant nous poons avoir & concinucr a pcrpetuite ycel-
les Alliances , Amicees, & Confederacions , avec noltre dit Sei-
gneur & Piere, le Roi, fon Roialme, (os Seignuries , & fes Sub-
Si'avonsFaic, Accorde, & Renovellons , avec noftre dic Sei-
gneur & Piere le Roi , de noftre cerceine fcience & aggreable vo-
lencc, pour Nous & noftre Duchee de Brecaigne, touz noz Sub-
giiz, Terres, Paiis, & Lieux, perpetuclcs Alliances , Amicees,&
Confederations , par la manicre qui senfuit; c'eftalTavoir,
QeNous,noz Heirs, & Succeflburs , noftre Duchee , noz
Terres, & noz Subgitz quelconqes, prcfc:nz & a venir , necz &
a naiftre, ferrons, a touz jourfmes, a, noftre dit Seigneur& Pic-
re, leRoi, fes Enfantz, fes Heirs, & Succeflburs , le Roialme
de Engleterre, fes Seignuries, Tcrrcs, & Subguz quelconqes, pre-
fentz & a venir, Bons, Vraix, & Loialx Amis & Alliez,
Et leur Garderons , a noftre pouoir , leur Honours , & leur
Droitez, ou Nous lesfavrons.
Leur Deflioneur, leur Vitupre, & leur Damage Empefcherons
loialment, de touc noftre pouoir,
I
ET ACTA PUBLICA.
^l
i^rt D A latuns de leur Enemis , prefentz ou a venir ,neez, ou a naiftre,
.,6-. 'oiA;lxq'iIsfoient,aucun Confail , Confort, ou Eide , encontre
\l 7 eux ou aucun de euix,pour quelque caufe ou occalion que le loit,
ou poec eftre, par Nou.', ou par autre, en appierc, ou en repoit,
Nous ne donrrons ne ferrons , „ . ^. , n. x o ■
NeyceulzEnemis, a Damage ou Preiudicede noitre dit i>ei-
(Tneur & Piere le Roi, fes Heirs, ou Roialme, Seignuries , Ter-
res, & Subgitz.de(rurditz., fcienment Recepterons , ne Receive-
rons ne Recepter ne Recever ferrons , ou foefifrerons en aucune
maniere, en noftre dite Duchee, ou autresnoz Terres & Seignu-
ries, ou aucun d'eulx, en prejudice ou damage de noftre dit Sei-
eneur & Piere le Roi , fes Heirs , SuccefTours, le Roialme d En-
licicire, nefesautresSeignuries, Terres, Subgitz, leur dit Ene-
mis Paffer ou Demourer fciennement foeffierons,
N'autrement yceulx Enemis, par Nous, ou par autre, en ap-
piert, ou en repoft, fouz quelconque Caufe, Title, ou Colour
S"» re foit, contre noftre dit Seigneur & Piere le Roi, fes Heirs,
6C iubgi.J', o. 1. t)„;„]me d'Engleterre , leur autrcs Terres, ou
Seigneuries, ne porterons ou iouu>...a ^
Nox Amiz, & noz Alliez , a leur Amour , ec Alliance, s'ils
Nous en requerront, de tout noftre pouoir, enduirons,
Ne fuffrerons aucuns de noz Subgitz, n'autres quelconqes, Aler
ou Entrer en Roialme d'Engleterre , ou autres Seignuries & Ter-
res de noftre dic Seigneur &: Piere le Roi, fes Enfantz, Hoirs, &
^l Succefleurs, pour y faire Guerre, Damage, * ou Offenfe aucu-
go ' ne, a Gages, a Service d'autrui, ou autiement, par quelconque
maniere ou caufe que ce foit ■, ainceois les empefcherons & def-
tourberons de tout noftre poair.
Et, fi aucuns de noz Subgitz faifoient le contraire, ou aucune
Violence, Vilenie, ou Damage, a noftre dit Seigneur & Piere le
Roi, fon Roialme, fes Heirs, Succeffors, Seigneuries, ou Sub-
gitz deflufditz, par Terre, ou par Mier, Nous les en punirons,
& ferrons punir fi grandement , q'il ferra lExample a touz autres.
Et , de tout noftre poair , ferrons Reparer & Adrefcer toutes les
Damages , Attemptatz , ou Emprifes , faites contre ces prefentes
AUiances , Amitees & Confederations , ii nous en ferrons Re-
quis ,
Et toutefoitz que noftre dit Seigneur & Piere le Roi , fes Heirs,
& Succeflburs, auront meftier de noftre Eide, & ils en requeront
ou ferront recjuerir, Nous contre toute Perfone, qui puifle vivre
ou mourir , aiderons de fait , & donrrons tout le bon Confail,
Confort & Aide , & ferrons toutes les autres chofes deirufditz , a
leur propres Frais & Defpenfes, que nous ferrions, ou pourrions
faire , pour noftre propre Fait & Befoigne , & faunz fraude &
faunz mal engin,
Excepte, tant foulement, le Roi de France, & fesHeirs, fi,
& par tiele maniere, que nous leurs fumes tenuz, & devons ex-
cepter, par Fourme, Condicions, & Articles de TAccord fait a
Calais, entre noitre dit Seigneur 6c Piere, & Eulx, <Sc noun aul'-
trement.
Et, por ce.que les Alliances, Confederacions, Covenances , Pac-
tions, & autres Chofes deflufdites , S< chefcune d'ycelles, foient
pluis fermement Garde, & Accompliz, nous avons jurre, fur le
feint Corps Jefu Crift, & unqore Jurrons& PromettonSj, par la
Foi de noftre Corps, les chofes deflufdites , & chefcune aycelies
Tenir fermement & Accomplir, a touz jours, iaunz les Enfrein-
dre, en touc ou en parcie , en aucune maniere, par quelconque
caufe ou occaflon que ce foit.
Et fi Nous faceons, procureons , ou fuffrerons fciennement le
Contraire eftre faic (ce que Dicux ne veulle) Nousvolons eftre
tenir & repute, en touz Lieux, & en toutes Places & cn tcuz
Paiis , pour Faux , Mauuaix , & Dcfloial , Parjurez, & encourir
tiele Blame, 6c DifFame, come nous pourrions encourir, en tiel
cas. •
Par ceftes prefentes AUiances nous n'entendrons, ne volons, que
aucun prejudice fe ftice a Nous, ne a noz Heirs & Subgitz, par
quoi Nous, ne eulx, ne purrons, ou purront recepter^ porcer,
& tenir les Banniz, 6c Fugitifs, hors du Roialme d"Engletei re, &
des autres Seignuries & Terres de noftre dit Seigneur & Piere le
Roi d'Engleterre , prefentz & a venir, neez & a naiH:re,par quel-
conque caufe ou occaiion que ce foit, par maniere que ad efte faic
& acouftume de fairc , en temps pafle.
Et fouzmettons, quant a ces chofes, Nous, noz Heirs, & Suc-
cefTours, a la Jurifdidtion & Cohercion de TEglife de Rome, SiC
voIons& confentons, tant come en nous eft,qe noftre feint Piere
le Pape conferme toutes chofes avantdites, en donant Monitions
& Mandementz generalx , feur raccompliffent d'ycelles, contre
Nous, noz Heirs, 8c Succeflburs, & contre touz noz Subgitz,
foient Communes, Collc^es, Univerlites, & Perfones finguleres
quelconqes, en donant Sentences generalx d'Efcommuniement,
de Sufpencion , & de Interdiftion , pour eltre ehcourruz , par
Nous & par eulX , fi toft qe Nous ou eulx ferrons ou attempterons,
en occupant Fortereile, Ville, Chaftel, ou aurre quelconque cho-
fe, faifant Guerre, ou autre chofe quelconqe, ratifiant, ou agreanr,
ou donant Confail, Confort, Fauour, ou Eide, cclement, ou en
appiert, contre ceites prelentes Alliances.
Et Promettons & Jurrons , par maniere que defllis , que , au
pluis toft que faire purrons, faunz fraude & faunz mal engin, &
foions arrivez cn noftre Duchee ds Breraigne, Nous ferrons de
Novcl, en noftre propre perfone, les dites Alliances, &c ycelles
accepter, approver, jurrer, confermer, & Fairc, par maniere &
forme q'eles font au deflus devifez , par les Prelatz , Nobles , Ba-
rons , bones Villes , & Communes , font a prefent , ou ferront cn
apres, de noftre Obeiflance,
Et, four ce, donnrons noz Lettres, fouz noftre Grant Seal, &
leur Lettres, defouz leur Sealz, a noftre dit Seigneur & Piere,
en la Citee de Londres, fl coft, que la chofe eft fait,li come pref-
chement eft dit.
En Tefmoignance des quieles chofes Nous avons feit mettre
noftre Seal a noz prefentes Lettres,
Ttm. m. P. 11.
Qui furent donnes en Palays Roial de Weftmonftler, les Loun- Ann. D;
dres, le Septime jour de Juyl en TAn de Grace Mill, Troifcentz, 1 1,62.
Soixante Deux , courante le Quinfzene Indidtion, &c * Pontifi- EJv. j.
• VI.
581.
cac du Pape Innocent vi, TAn Difeme,
En la prefence,
Des,
Honourables Pieres en Dieu,
Guillames., Evefque de IVyticeflre, ChancellieTj
Simon, Evefque de El/, Trelorer,
d'Engleterre :
Et,
Nobles Seigneurs,
IRichard, Counte de Arundelt,
William , Seigtieur de Latymer : '
Maiflre Johan Lomene, Ercedeacre de Vanes,
William de Wykeham, Chanoign de Nichole,
Bonables Callakf
Chivaler,
"fuhan le Barbu,
Et Maijlre Johan dc Branketre, Treforer d'Everwyk.
Tefmoignes en toutes les chofes deflufdites.
Ego Johan de Branketre Clerc de la Diocefe de Norwycz , par
les Audtoritez de Pape & de rEmpereur Tabellion Poublique,
por ce que je fu prefant es Alliances, Promeffes, 8c autres Chofes
defllis dites, faites par les Roi & Duc as Jour, An, & Lieu, &
devant les ditz Tefmoigns, & enfi les ay je veu & oy eftre faites,
je les ai feit Efcrivre, pour caufe quefeftoys fur autres Befoignes
moult grandemenc occupez, & mis en cefte poublique Fourme,
& a fe poufee mon Signe a pluis grande evidence de.toutes les
Chofes cleflufdites.
B. R.
Ratificatio per Regem.
Dat. ut fupra.
t)e Promiffo efufdem Duch , c^uod fe mn Maritabit fne
Licemia Regis.
ATouz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Johan Duc Ann.D.
de Bretaigne & Counte de Mountfort, Saluz. i-^Sz. '
Aiantz toutdis en penfement le grant Bijn, Honeur, & Amour, ^,,^ ,^*,
qe, noftre Trefredoubte Seigneur & Piere, le Roi d'Angleterre £. 5'
rious ad longement fait & monftre , Souftenant noz Guerres en zx Ast'
Bretaigne par Li & fes Gentz, & Nouriflant noftre Perfone, juf- togr.
qjs encea, a grantz- Frez de Lui, & aurremsnt, & par efpccial
donnant a Nous en Matremoigne, feu noftre Trefchere Compai-
gnc, Dame Margarete, fa Fille,
Si devons bien voloir chofe, qui li feroit aggreable, dont par
confideracion de ces chofes & de touc plein des autres , que a ce
Nous moevcnt, de ndftre certaine Science, pure & aggreable Vo-
lantee , & fanz aucune Force ou Coaclion , Accordons 6c Pro-
mcttnns a noftre dlt Seigneur 6c Piere le Roi, par la foi de nof-
rrc Corps, 6c par Ic Sacrament, que four ce fait avons, as feintes
Ewanpiles Dieu, par noftre Main Dextre touchez, qc, en aucun
reraps a vcnir, ne Nous Marierons, ne prendrons ne refceverons
enMatremoigne, Mariage, ne E^poifailes, par Paroles de prefent
temps 5 ou a venir, ne aultrcment, par Foi, ne par Sairemenc,
aucune Dame , ou Dimoifele , ne autre Femme quelconque du
Mounde,
Si ce n'eft de la bone ^'■olante & Accord espres de noftre dit
Sei"neur Qc Piere, & par mi fa Licencc & Congie demandez par
Nous, ou de noftre partie, devant le fait, 6c Donnez a Nous par
Lettrcs defon Grant Se.il, ou aultrement foufGfaument.
Et qe , fanz la dite Licence avoir , Nous ne entrerons , pren-
drons, ne tendrons, par Nous ne par autre, en appiert, ne en re-
poft , Traitement , ne parlance , a aiicun Ho.nime du Mounde,
foit ce Roi, Prince, Duc, Baron, ou aultrc Perfonne quielcon-
que, fur aucune Mariage dc noftrc Perfone pour temps a venir.
Et, fi Nous ferrions le contreie, Nous volons effre deflors tc-
nuz & reputez pour Faux, Defloi.il, 6c Malvais, 6c convencus
de Foi Faillie , en toutes Places & dcvant toutes Perfonnes , &c en-
courir tielx Reprochc, Blame , 6c Dift^amj, come aucun:; perfon-
ne du Mounde'pourroic iliftenir ou encourir cn tieu Cas.
Don. par Tefmoignance de noftre Seal , en Palais Roial de
Weflmonftier , le Scpticme jour de Juyl, TAn de Grace Mill,
Troifcentz, Soixante 6c Deux, en la prefence
* Dc, •VI
Noftre dit Seigneur & Piere, jg^^ '
Le Roi :
Des HonourablesPieres, „ ^ , „, *
Williain , far la grace de Dieu , Evejque de Wyncejtre , Ctfrf»-
cellier ,
Simon Evsfque de Ely Treforier y
d'En9;Ieterre :
Noblcs &c Poifl^antz,
Hichard Counte de Aroundell,
Et Guilliam Seignur de Latymer :
William Wyl:hjm, Chanoign de Kichole,
johau de Branketre, Trejorier d^Everijyk :
Etde,
Noz chcrez 6c foialx,
Maiflre Johan Lomene, Arcedeacre ie Vanefy
Johan le Barhu,
l ■ Et
66
CONVENTIONES, LITERyE
Antl. D. Et Bonahks de Cal/ak,
17,62. Chivaler,
£Jv. j. •
Tefmoigns es toutes les Chofes deflufdites.
Pro Dhcc Britannict , de BrevibHS , CT Proficms , exinde
confuetis , RupelU allocAndis.
An. 36.
le temps feront, Saluz.
.E- 3. Noftre Trefcher Filz , Johan Duk de Bretaigne , Nous ad
Vajc. 36. rnonftre, coment feu Johan, fon Oncls, & fes Devantiers, n'ad-
I. 3.
gairs Ducs de Bretaigne ( qui Dieux allbille ) foloient aver , &
avoient de Fait , lour Briefs en noftre dite Ville , & certain Lieu ,
a ce Depute, pur y baiiler & deliverer lour dites Briefs,
Et.tout le temps, q'ils Gouvernerent la dite Duchee de Bretai-
gne, ils eftoient en paifibie Polfeirion & Saifine de ce faire, i5c
avoir ianz contreciit ou empefchement de nous ou dc noz Minif-
tres quelconqes,
Et fur ce Nous ad humblement, a grand Inftance, requis qu'il
Nous pleuft commander a Lui fairc Droit & Raifon en ce cas ,
Par quoi Nous Vous Mandons, & Chargeons, & Commettons
a vous, & a chefcun de vous, quefur lesdites choles vous vous
enformez fumerement & de plein ,
Et, fi vous troverez, par tieks Infbrmacions, ou par autres no-
tables Evidcnces, quela Chofe eft veritable, foefFrir avoir a noftre
dit Filz,, & a fes Comilfaires & Deputez, fes dites Briefs en nof-
tre dite Villc, ouec le Prolit acoultumez. , par maniere que fes De-
vantiers les avoient & tenoicnt en temps paffe , fiuni, foeffrir au-
cun empefchement au contraitc,
Feifantx, fur ceftes chofes, tiel accomplillement de Juftice, que
noftre dit F1I2, n'ait caufe de fe Pleindre a Nous , pur Del^ute de
bonne Execution de noftre prefent Mandement.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal a V/eftm. le viij
jour de Juyi, TAn de Grace Mill, Troifcentx, Soixante, & Deux,
& de noftre Regne Trente Sifme.
ConfiMlis Litera dirigitur a , nos chere ^ foialx , mpre Refce-
veur , Maire, Confuls, c^ Jurrez. de nofire Ville de la Rockel/e.
Dat. ut fufra.
Covfimr/es Literte diriguntur Confiahu/ario , Majori., ConfuUhus ,
^ furatis Burdega/ite fiper Brevibus pramtatis , ibidem pra:fato
Duci a//ocandis.
Ann.D
1362.
An. 16.
E. 3.
franc.
315. E. j
m. 6.
• VI.
383.
Ann. D,
1362.
Ari. j6.
JE. 3.
TrMnc.
36. E. 3.
m.8.
illx
prx-
De Providentiis fro Dttce Britannia faciendis.
D EX Vicecomiti Suthamptonice , & Majori & Ballivis V
'^ Suthampton, & aliis Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos p
fentes Literx pervenerint, in eodem Comitatu , Salutem.
Ciim , diledli 6c fideles noftii , Joharines Dux Britannix , &
Willielmus Latymer,
Qiii ad partes Britanniae , in Obfequium noftrum , cum certo
numero Hominum , funt celeriter p; ofecluri ,
Mittant ad partes Comitatias illius Willielmum Bridport, Wil-
liehnum Golafre, & Rogerum Donyngton, conjunctim & divi-
fim, ad Providentias de Vidtualibus, pro Paflagio prxdictorum.
Ducis & Wiliielmi Latymer , pro Denariis fuis , inde promptc
folvendis , faciendum ,
* Vobis mandamus quod eifdem, Willielmo Bridport, Williel-
roo Golafre, & Rogero, in hujufaiodi Providentiis faciendis , In-
tendentes fitis , Confulentes & Auxiliantes , quotiens & quando
per ipfos, VVillielmum Bridport, Willielmum Golafre, & Roge-
rum, vel aliquem eorum, fuper hoc, ex parte noftra, fueritis rc-
quifiti.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , odhvo die Julii.
Fer ipfitn Eegem.
De di^i Dticis Obligatione , ad 64 Millia NobHlornm
folvenda.
LE Roi a touz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz.
Come , noftre trefchere Filz , Johan Duc de Bretaigne & Coun-
te de Mountfort Nous foit Tenuz & Obligez, par ki Lettres, en
Soixante & Quatre Milles Nobles de noftre Monnois d'Englefer-
re, a paier a Nous, ou a noftre Treforer, qui pur le temps ferra,
as certeines Lieu & Termes,
Et , pur plus grandc Seurtee de Nous ftire le dit Paiement ,
Noijs ait Baillee, Dekiflee, & Delivree la ViUe & le Chaftel de
Rochell, & la Ville & le Chaitel de Trongof, avec toutes leur
Appartenances 8c Appendences, a Tenir a Nous & a noz Heirs,
jufqe a la plenere Satisfadtion & enterin Paiement de la fomme
devantdite, ficome en fes diverles Lettres, fur ce faitcs, eft conte-
nuz plus a plain ,
Nous Volons, Accordons, & Promertons a noftre dit Filz que,
quant que Pris & Leve fera , du Jour de la Seint Michel , prefche-
nement venant, par Nous, ou par nozComis, des Emolumentz
& Profitz des Villes & Chailealx, tant come ils demurrent devers
Nous, oultre leur refonables Reprifes, ce fera Oufte, Rebatu, &
Allowe a noftre dit Filz , &c Lui tournera pur Paiement de la
Grande Somme j la quele il Nous doit paier licome paramont eft
dit.
Et, plus, Promettons que le dit Paiement, fait & enrierenent Ann E
accompli deflors nous ferrons Rendre, Reftabler, & Delivre" 1V62
nN^'''!^'?"^^^^""^'^ ^'' ^''?' °" ^^' Deputez les Villes & Eil. ,".
Chaltealx defiTufditz, avec tout lour Appartenances, a Tenir a Lui
& a fes Heirs, a perpetuitic, fanz empefchemenc de Nous, de noz
Heirs, ou de noz Mmiftres, oii Subgiz quielconqes
W ft"' ^- Tefmoignance de Grant Seal , a noftre Palays de
Weftmonftier, ie x jour de Juyl, l'An de noftre RegneTrentc
Ann. D. T E Roi a , noz chere & foialx , le Senefchal de Xaindonge ,
1362. J-i Sc a noftre Recevour de la Rochele, qi ore font, ou qui pur
\ - - o
1362.
Ait. 36.
£. 3.
V.tfc. 3«
£. 3. m
* VI.
384.,
Pro Principe Wa/lia, de Potefiate ad Homagia & Sacra-
mcnta recipienda , ac etiam ad Franchefas confirmandas
& concedendas.
T E Roi a, noftre trefchere Ainfne Filz Edward Prince de
-*-' O-nles, Duc de Cornewaille & Contede Cpft>-° "- ^'"^"
tcnanr r.pneral, Saliir -"^ n;uii.\....
Come nous ayons a recevoir les Homaiges,
Qiie deus Nous font de touz Prelas , Arcevefqes, Evefqes,
Abbes, Doyains, Prieurs, Chapitres, CoUieges, Sc autres Genrz
d'Eglife : de Dux, Contes, Vifcontes, Barons, Chivalers, & au-
tres Nobles : de Mcres, Confeuix, Jures, Univerlites, & Com-
munes, & deplufeurs autres,
Et auHi ayons a prandre les ObeifTances , Serementz de Feaulte,
& plufeurs Drois & Devoirs , de pluleurs Gentz des Eftats &
Condicions, de Habitans es Paiis & Terres, que
nous appartienr & deyvent appartenir par mi le Tranfport, que,
noftre chier Frere, le Roi de France nous a Faic,
Et Nous , a prefent Occupez de plufeurs Granrz & Arduys Ne-
foces , ne puiiibns aler auz dites Parties , pur Recevoir les ditz
lomaiges, Obeiffances, ReconoilTances, Serementz de Feaulte,
& autres Drois & Devoirs delfufditz ,
* Con.^ians a plein de vous, plus que de nul autre, par la Te-
neur de ces prefentes Lettres , vous Commettons que vous par
vous, ou voz Deputes, Prenes & Receves, en Noun deNous,
& pur Nous, les Homaiges, Serementz de Feaulte, Obeiflances,
Reconnoiflances , Drois , Droitures , & Devoir.i defliifdit , que
deus nous font des Gens des Ellas defliifditz, & autres, de quel-
conqes Condicions ou Eltas qu'ils foienc,
Ec , aveccje ceo , a Vous & a voz Deputes , Donnons Sc Ot-
troions plein Pouoir , de Confermer , depar Nous , 8c en noftre
Noun , touz Privilcges , Franchifes, Ulages, Libertes, &c autres
chofes, les quelles ISlous fomes tenuz , par vertu de la Pais &C
Acorde, qui eft entre Nous & noftre dit Frere, le Roi de Fran-
ce, a Confermer oU Aprover,
Ec, niencmcins, de Donner & Ottroier, de nouvel, touz au-
tres Privilegcs, Franchifes, & Libertes, des queux&: quellcs boa
vous femblera,
Et de Ottroier & Donner , fur ce , voz Lettreg, fouz veftre
Seel , les quelles Volons & Octroions par ces prefentes eftre Vaii-
lables , Tenues , Obfarvees, & Gardes couc aufli, come
de nous , p;ir noz Lecrres , avions Faic , Ottroie, Conferme, &
Donne ce que en voz dites Lettres contenu ferra.
Don. fouz noftre Granc Se::I a noltre Palays de Weftm. le X
Jour de Juyl, TAn de noftre Regne Trence Sifme.
Pra Epifcopo jihrincenfi.
O Obertus, Epifcopiis Abrincenfis, & Viginci Perfonx, Equites 'p^^^ jj
•'-^ fivc Pediccs, de Comiciva fja, habenc Literas Regis de Con- ^,,52
dudtu, veniendo & morando infra Dominium & Poteftatem Re- ^,/ ,g'
gis, & ad quafcumque Partes infra eadem Dominium & Poteftr- j ',_
cem, ubi fibi expedire vidcrinc, cranfeundo, ufque ad Feftum Pa- ^rjric.
fchx, proximo futurum, duraturas. 36 e!?
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo fexto die Julii. ». <5 '
De Principatu ($• Titu/o ^quitaniJt , Primogenito Regis
concejfis.
EDwardus , Dei gratia, Rex Anglix, Dominus Hibernije &
Aquicaniae, carillimo Primogenito noftro, Edwardo Principi
Wallix, Salucem.-
A Regali Solio , velut a Sole diftenfi Radii , Singulx Tempo-
rales prodeunt Dignicaces , uc ex hiis primx Sublimitatis integri-
tas minoratioAis Detrimenta non fenciac, fet, a fuis pociiis Curis
& Solicicudinibus relevaca , tanco fecurior perfiftat in profperis,
regacur & procegatur concinue in Adverlis , quanto pluribus 5c
excellentioribus Subfidiis fulciatur.
Stat cutum Tnbunal Regium, mulcorum Principum ftipatum
potencia , gaudenc & Subdici Domini fiji principalis perfonam in
Sanguinis & Generacionis fuarum Effigie frequencius intueri , &
fibi fore profperimum repucances quod , ubi eorum Dominus
Principalis , per fingulas Dominacionis fu e Provincias , non pote-
ric perfonalicer inccrefle , Hxredem fuum fucurura , fi Natura
fuum Redtum Ordinem profequatur , concinuatis temporibus, aP-
fiftere fibi vident, quo TranfgrefTorum Infolencix, ex Honore &
Poceftace Juris fibi traditi, ad cutelam Fidelium puniantur frequen-
tiiis, ac aliorum laudabilia & fructuofa Obfequia dignx Retribu-
tionis Commercio compenfentur.
Hac igitur confideratione , Fili nofter carifiime, necnon mulcis
aliis Caufis racionabilibus excicaci, Te,
Qui nuper in Aquicanix & Vafconix parcibus, diim in ipfis
Guerrarum Turbacio frequens viguerac , ^ftivos pro nobis Pul-
veres & Sudores Bellicos non vitalli, fec fub Ticulo & Vocabulo
Locum
Ann.D
1362.
An. 16.
E. 3.
Ex Ah-
togr.
ET ACTA PUBLICA.
67
I. D. Locum tenentis noftrinoftras Solicitudinej 8c Abfentiam tua fup-
62. plens prxfentia, prolixo fatis tempore fupportafti,
• 3- Intendentes , viciffitudine gratuita , honorare , fu&fcriptarum
Terrarum et Provinciarum, ac totius A-
Q^u iTANiiE ET VASCoNiyE Principatum, prsefen-
tium Litterarum epigramate , T i b i , de Prxrogativa Poteftatis
Regias, Co nferimus eT Donamus, Volentes & Con-
V^- cecfintes quod omnium * & fingulorum Locorum, Terrarum, &
Provinciarum hujufmodi, fub Nobis & Dominii noftri Solio &
Regimine , fis, de caztero, Verus Princeps, eT Prin-
CIPIS ACLUITANIiE HONORE, TlTULO, ApPELLA-
tione, ac Vocabulo Potiaris Libere, Qjj am-
Diu Manseris sub hac Vita; etiam si per nos
hujusmodi Provinci.* ad Regalis Honoris
TiTULUM etFastigium imposterum subli-
M e N T u R : quara Erecaionem faciendam per Nos exnunc fpecia-
liter refervamus.
F.t, iit collatus Honor hujufmodi tibi fit impofterum, favente
Domino , frucluofus , dc mera noftra Liberalitate , 6c ex certa
fciencia , DamusTibi & Concedxmus, & in Perfo-
nam tuam duntaxat Trans ferimus, jure & modo quo pof-
fumus meliori, Civitaces, Caftra, Villas, Loca, Terras,&: Pro-
vincias infrafcripta , & quicquid Juris , PolfelTionis, & Proprieta-
tis habemus, vel quovis modo habuimus, aut Progenirorum no-
ftrorum aliquis habuerit haclenus, ad eadem quoniodoHbet , ve! in
ipfis (direifto eorum Dominio ac Superioritate nobis femper fpe-
cialiter Refervatis) videlicet,
Civitatem & Caftrum, necnon totam Terram & Patriam Pi-
dtavenfem, una cum Feodo Tlioartii, & Terra de Belleville,
Civitatem &c Caftrum, Totamque Terram &c Patriam Xaodto-
Denfem , citra & ultra Carentonium ,
Civitatem & Caftrum , totamque Terram & Patriaii Agenen-
fem,
Civitatem & Caftrum totamque Terram & Patriam Petragori-
cenfem ,
Civitatem, & Caftrum, totamque Terram & Patriam Lemo-
viccnfem ,
Civitacem , Caftrum , totamquc Terram & Patriam Cartucen-
fem,
Civitatem & Caftrum, totamque Terram, & Patriam, 6c Co-
mitatum de Bigorra,
Comitatum , Terram , & Patriam de Gaura ,
Civicatem, Caftrum, Terram, & Patriam Ens^olifmenfem ,
Civitatem , Caftrum , Terram , & Patriam Ridhenenfem ,
Et, infuper, Civitatem & Cailrum Aqueci, ac Villam & Ca-
ftrum Sandti Severi,
Ac omnia Civitates, Caftra, Villas, Loca, Terras, univerfam-
que Patriam, tam Aquitanii-e, quam Vafconix,
Habenda & Tenenda a Nobis , fub Homagio Ligio
( pr;iediii:is Dominio direflo & Superioritate Nobis , ut prxmic-
titur, Refervatis, Tibi,quoad vixeris, omnia & fingula Civitates,
ScCaftra, Vilias, Loca, Terras, Comicatus, &: Provincias fupra-
didta, uni. cum omnibus Infulis eildem adjacentibus, Homagiis,
Ligeanti's, Honoribus , Obedientiis , Vafallis , Feodis, Retrofeu-
dis, Servitiis, Recognitionibus, Juribus, mero & mixio Imperio,
&cum Jurifdicbionibus altis, mediis atque baflis, falvis Gardis , Ad-
vocationibiis 6c Patronatibus Ecclefiarum , Metropoliticariim &
Cathedralium, tam Secularium , quam Rcgularium , & aliorum
Ecclefiafticorum Beneficiorum quorumcumque , ad Nos , prsemiiro-
rum occalione, vel causa, pertinencium feu fpedancium , Deve-
riis, Cenfibus, Reddicibus, Percinentibus, Juribas &c Pertinenciis
ipforum , adeo incegre & perfecte , ficuc Nos ea tenemus & habe-
mus ad prii:fens , tenuimus & habuimus , tenuerunt aut habuerunt
Progenitorum noftrorum aliqui, ullis unquam temporibus retroac-
tis.
Ad tuorum, infuper, Honoris & Nominis validius fulcimen-
tum, hanc Tibi Audoritatem & Pocenciam fpeci.iliccr imparti-
mur, de Terris, Locis, & Juribus antediftis, Perfonis benemeri-
tis Donandi & Concedendi, in Feudum & Demanium, perpetuo
vel ad cempus, illa (videlicec) Terras & Loca, qu'.e de Demanio
noftro anciquitus nullatenus e.Ktiterunt, prout tibi placuerit &c fore
videbitur ficiendum,
Cudendi & Fabricandi Monetas, Auream & Argenteam, & a-
liam qualemcunque , ac Magiftris & Operariis earundem Indul-
gentias & Privilegia, talibus dari folita, Largiendi,
Amortizandi, infuper, Terras, & Loca , & Redditus , libere
aut fub Finantia , quce ad Manum Mortuam dantur ad prjefens, da-
buntur fuccelTuris temporibus, veletiam relinquentur,
Nobilitandi etiam Perfonas Ignobiles,
Senefcallos, Judices, Capicaneos, Confules, Tabelliones publi-
cos, Procuratores, Receptores, & guofcumque Ot^ciarios alios ,
Creandi, Infticuendi, &Ponendi, in fingulis locis Provinciarum
hujufmodi, &, quando & quotiens opus eric, infticuto^ & pofi-
tos Officiarios antedidos Amovendi,& loco Amotorum aliosSub-
rogandi,
Bannitos & Criminofos quoflibet Provinciarum hujufmodi, pnc-
fentes, prxteritos, &futuros, ad Statum, Famam , & Patriam,
ac Bona eorum quxlibet , mobilia & immobilia , Reftituendi &
Revocandi_, & plenani Pardcnationem & Remillionem, deCom-
7j_ milTis & Committendis Criminibus, in * Provinciis antedidbs e-
i/ tiam fi propter ca fuerint ultimo Supplicio condcmpnati (eu con
demnandi , & fiierint de Provinciis alienis , concedendi , dandi, ac
faciendi eifdem,
Quibiifcumoue Civitatibus, Cafiris, Villis , & Locis , Eccle-
fiis , Ecclefinfticifque Perfonis , Monafteriis, Collegiis, Univerfi-
taribus, & Perfonis (ingularibus,cujufcumque conditionis exiftant,
Privilegia, Immuni^ates, Franchefias, Indulgentias , perpetuas ac
temporales, quaOibet largiendi & etiam concedendi.
Ec Conceflas eis antiquicus, necnon ipforum Ufus & Confuetu-
dines alios ( n tamen contraria non fuerint Paci & Accordo' fadtis
Tm.in. P.ll. '
ultimo inter Nos & cariflimum Fratrem noftrum, Regem Fran- Ann.D.
ciae ) Audoritate noftra confirmandi quando & quotiens fuper hoc 1 162
fueris requifitus, Edv. j .
Et quxlibet alia faciendi & exercendi qus verus Princeps Pro-
vinciarium hujufmodi, ad Tutelam & Regimen earundem, Inco-
larum & Subditorum fuorum quietem, pollet fecere vel deberet,
Qlii: omnia & fingula fupradidta, Donata, -Alienata , Concelfa,
Largita, Amortizata, Reftituta, Revocata, Pardonata, Remiffa,
Concefla, Confirmata, Fada, Gefta , & Expedita per Te, &c
Deputatos tuos, habere volumus, & exnunc prout extunc perinde
habcant, perpetuatn Firmitatem, ac fi Ea per Nos ipfos^gefta, fa-
6ta, & expedita, ut prasmittitur , extitiflent.
Et, ex habundanti, quatenus opus fucrit, pro ipforum firmitate
majori, exnunc prout extunc, laudamus, acceptamus , & appro-
bamuseadem, ac, Tenorepnefentium, confirmamus.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftro
Weftm. die xix Menfis Julii, Anno Domini Millefirao, Trecen-
tefimo Sexagefimo fecundo, & Regni noftri Tricefimo fexto.
Per ipftim Reg?m.
JVoIlere.
ac
De intendendo Principi AqHitani<e.
T E Roi a noicheres & feaulx, Prelas, Arcevefques, Evefqes, Ann. D.
-*— ' Abbes, Deans, Priours, Chapicers, Colleges, & aucres que- 1362.
conqes Gentz, d'Eglife: Contes, Vifcontes, Barons, Chivalers, & -^n. 56.
autres Nobles Seignurs de Lieux, de Paiis, & de Terres: AusCa- £• 3-
pitains, Maires, Confeulx, Juiee-i, Chaftelleins, Univerfites & Vx[c. ■j6.
Coramunes ; & autres touz, de quei eftat ou condicion a41s foient, £. 3 .
noz Subgiz, Habitans en la Citee, Counte , Paiis , & Terres de m. 17.
Poitiers & de Poitou , appartenantz & dependantz d'icelle, Conte
de Poitou, Salutz & Diledlion.
Pour certeins caufes , les queles nous ont a ce meuz , nous avons,
par noz Lettres Patentes, Volu, Ordeine , & Ottroie a noftre
trcfchere Ainfne Filz, Edward Prince de Galesque , defore en a-
vant, tout le jours de fa Vie, il foit nome Prince d'AquitaigneJ
Et Lui uvons Donnez & OttroieT, , a tout fa Vie , toutes les
Terres, Seignuries, Cites, Villes, Chaiteulx, Forterefles , Lieux,
& Paiis , queux nous avons , & a nous apparcenoient , ou purront
appartenir, en queconque manere, es dites Parties de Gafcoigne
& d'Aquicaigne , tanc pur caufe du Tranfport,que le Roi deFran-
ce , noftre Frere , Nous ad fait parmy la Pees , faic entre Nous &
Lui , come autrement ,
Et auxi avonsVolu, Ordeine,&Ottroie, Voions , Ordenons , &:
a noltre dit Ainfne Filz Ottroions, que a Lui toutes Perfones, de
queconque eftat ou condicion q'ils foient,
GentT, d'EgIife, Prelas, Arcevefques, Evefques, Abbes, Deans,
Chapitres , CoUeges, & autres queconqes Paribnes d'EgIife,
Ducs, Contes, Vifcontes, Barons, Chivalers , & aucres No-
bles,
Meires, Confeulx, Jures, & aianstouz Gouvernemenz & Re-
gimenz des Cites, Villes, & Lieux,
Et touz autres, noz Subgiz, Habitans en noz ditz Paiis , Ter-
res , & Seignuries deflufdites ,
Facent Homages, Reconitlances, Sermentz, Services, Obeif-
fances, & Paient, & Rendent, & Deliverent tout ce , en qoi a
Nous eltoient ou povoient eftre tenuz , feullent Rentes, Cens,
Dioitz, Devoirs, ou queconqes autres Redevences, Servitutes,
Profitz , ou Eraolumentz , ficome ces chofes font plus a plein con-
tenues en noz Lettres Patentes , faites fur les chofes defiTuIdites, par
Nous Ottroiez a noitre dit Ainfne Filz,
Pour ce eft il , que Nous vous Mandons & Commandons ef-
troitement , & a chefcun de vous , ficome a Lui appartendra ,
* A la Requeft ou Commandement de Thomas de Beauchamp, * vr.
Conce de Warrew7k,_& de Johan Chaundos , Vifconce de Spint ,87.
Saveour, noz Comrailfaires lur ce dones , ou de Fun d'eux, ou
des Commilfaires ou Deputes par eux, ou par fun d'eux, ou qiie
ces prelentes Lettres vous ferront prefentez,
A noftre dit^Ainihe Filz, Prince & Seigneur, a fa Vie, d'Aqui-
taigne, Faites'& Rendes les Homages , Reconiflances , Foys, Ser-
menz, Obeififances,
Et a Lui, ou a fes OiBcers, ou Comifl^es a ce par Lui, paiez &
rendez, delbre en avant, toutes Rences, Cens, Drois, De\'oirs,
Revenues, Redevences, Servitutes, & Profitz, es queux, ou que-
les , vous , & chefcun de vous , nous eftes , ou purrez eftre , en
queconque manere, tenuz,
Et Lui Rendez & Deliverez toutes Cites, Villcs, Chaftiaulx,
Fortereces, Lieux, PofleiTions, & Saifins, a nous app.irtenantz es
dites Cite, Conte, Terres , & Appartenance de Poiciers, & dc
Poitou ,
Et a lui , come a Prince & Seigneur , a ia Vie , d'Aquitaigne, &
a fes Ofiiicers, Juftices, & Miniftres, obefes, defore en avant, en
touz cas de Seignurie, le courfc dc fa Vie durant , tout en la for-
me & manere contenues en noz Lettresdeffudites , faites fur le dic
Donne,
Et ce facez, fans afcun contredit, ou debat , ou autre mande-
ment attendre,
En recevant pardevers vous ces prefentes, ou copie , pa r Vi-
DT Mu s, d'ycelles fouz le Seal de noftre dit Ainfne Filz , Prince
d'Aquitaignc, a la ieurtede vous, & de chefcun de. vous, & des
voftrcs pur lc tcnips a venir,
A quele Copie , ou V i d i M u s , fouz le dit Seal , Volons & Ot-
troions que foit , en tout Temps , &' Lieux , donne tant de Foy
come ferroit a ces prefentes,
Les queles, en Tefmoignance des chofes deflufdites, avons fai-
tes feeller de noftre Seel.
I 2 Don.
68
C O N V E N T I O N E S, LITER^
Ann. D. Don. fouz noftrc Grdnt Seel, en noftre Palays de Weftm. le
1362. xix Joiir dejuyl.
£iiv. 3.
Pro Princife ^quitania , de Pojfejjlone tradenda , & Homa-
giis prajiandis,
Barons,
urez..
. -p) T E Roi a touz les Prclas & Clergie: les Dux, Contes, B:
136-' ' Chivaiers, & autres Nobles : les Capitains, Meires, Ji
.5 -• Confeuls, Univeriites, &Habitans, nos Subgies en toute noftre
_"■ ^ ■ Seimurrie d'Aquitaigne & en Gafcoigne, & en toux les Paiis,que
liidm '^ ^^ France, noftre Frere, Nous a Tranfportes par la Paix\
■ ■ foite entre Nous & Li, dont la Poffcffion Nous en eft ou doit e(-
'' tre baille , Salut & Dileftion.
Come, pur certaines Caufes, qui a ce nous ont meuz, Nous
aions ordenne &c fait que, noftre trefcliier Ainfne Filz , le Prince
de Gales foit, tantcome il vivra, appelle Prince d'Aquitaigne ,
Et, avecqes ce, li aions Donne & Tranfporte, a fa Vie, toutes
lesTerres, Paiis, Cities, Villes, Chafteaux, Lieux, Sc Forteref-
ces, & tout ce que Nous avions es Paiis dettufdites, avecque touz.
les Fies , Juredidions , Seignuries , Homages , VafTaus, VaiTalages,
ObeiiTances, Reconoiflances, mere& mixt Empire, Droitures,
Rentes, Revenues, PoflelTions , & Proufis , a Nous appartenans
& deus cs ditz. Paiis & Terres , par certaine forme & manere ,
contenux en noz. Lettres , lesquelles fur ce Li avons Donnees &
Ottroiees,
Nous Mandons & Commandons eftroitement a touz vous Pre-
las, Arcevefqes, Evefqes, Abbes, Doienies , Chapitres , CoUie-
ges , & autres , Prelas , & Gentx d'Eglife : les Dux , Contes , Vi-
contes, Barons, Chivalers & touz autre Nobles: VaiTaus, Capi-
tains, Meires, Confeuls , Jurees , Communes , Univerfites, &
Habitans des ditz Paiis^ & a toux autres , a qui il appartient, & a
chafcun de vous, ficome a Lui apparrendra, que a dit,noftre Ainf-
ne Filz, Prince d'Aquitaigne & de Gales, tant come il vivra , ou
aus Deputes depar li , facies les Homages , Services, Obeilfances ,
Reconoiflances, que vous & chafcun de vous Nous deues faire,
Et Li bailiees & deliverees fanz contredit ou delay , les Forte-
reffes, Citees, Viiles, & Lieux, que vous aves & tenes de Nous,
' ou de noz Commiflaires,
Et Lui feces, Paies, & Rendes les Rentes, Droitures , Devoirs,
& toutes autres Redevences, tielles , & en la forme & maniere
que vous les nous deues , & felonc la forme & tenour de noz dit-
tes Lettres, au dit noftre Ainfne Filz,, fur le dit Don, Ottroiez,
•VL * Lors & a toft come par, Thoraas de Beauchamp , Conte de
388. Warewyk, & Johan Chandos, Vifconte de Seint Sauveur, fur ce
nozCommiflaires, ou par Tun d'euix , ou par les Deputez par
eulx, ou de Tun d'eulx, (biez fur ce requis, ou que ces Lettres
vous ferront prefentees,
Aux quieux Commiffaires, & a chefcun d'eulx, ou as Deputes
d'eulx, ou de Tun d'eux, nox, par la Teneur de ces Prefentes,
Commettons & Mandons a Bailler & Deliurer realment de fait ,
toutes Cities, Villes , Chafteaux, Forterefles, Lieuy, Terres, &
toute ce que donne avons a noftre dit Filz, folonc la tenear denoz.
dites Lettres, faites fjr le dit Don.
Et Volons & Ordenons quela Copie de ces prcfentes , fouz le
Seel de noftredit Ainfne Filz , a vous, & a chalcun de vous, qui
avoir ia voudra, foit baillee; declarcns que celles copies, enfi feel-
lees, vaillot a tant, & y foit fi grant Foi donnee, en touz temps
& lieux , come a ceft prefent Original.
Et Donnons en Mandement , enjoignant eftroitement , a touz
noz Sencfchaux , Chaftellaincs, Capitaines, & autres quelconqes
Jufticers & Oflicers , des Parties deflufdites d'Aquitaigne , Gaf-
coigne, & autres Paiis deflufditz,, que, d'ores en avant, a noftre
dit Ainfne Filz , Prince &: Seigneur , a fa Vie , d'Aquitaigne , &
fes Deputes, Mandemens, ou Comiflaires foient Obiffant a plein
& Entendenr , & en Ibn Noun , & pour Li , tant come a li plai-
ra, tiegnent leur Oflices, & les a Lui obeir& entendre par
tOUE,
En contraignant a ce vigoreufement , par toutes les voics & ma-
neres que bon leur femblera, touz ceulx, de quelque condicionou
eftat q'ils foient, qui a Obeir ferroient delayans ou refufans, fanz
point de difiiculte , ou autre mandement attendre. .
En Tefmoignance des quelles chofes ■ deflufdites nous avons fait
mettre noftre Grant Seel a ces prefentes Lettres.
Don. a Wcifmonfter, le xix jour de Juyl, TAn de noftre Re-
gne Trent Sifme.
Carta Principis , de ylquitania a Patre tenenda , c^ Uncia
Auri anntiatim folvenda,
Ann. D. T^Dward, Einfne Filz au Noble P^^oy d'Engleterre , Prince d'A-
1362. ' •*—* quitaigne & de Gales, Duc de Cornewaille , & Counte de
An. jfi". Ceftre, a touz ceulz qui ceftes Lcttres verront ou orront, Saluz
£.3. en noftre Seigneur.
I* Au- Por ce que , noftre Trefredoubte Seigneur & Piere , le Roy
tagT, d'Engleterre , Seigneur d'Irland & d'Aquitaigne , de Grant Boun-
tee & Grace efpeciale , Nous ad Donnee , au Jour prefent, le
Noun, Renomce, & Tiltre de la Principalte d'.^quitaigne, tranf-
portant en noftre Perfone, & a noilre Vie tantfeulment , toutes
les Citees, Contes, Chafteulx, Terres, Viilcs, Paiis, Forterefles,
Ifles, Provinces, & Lieux, que noltre dit Scigncur & Picr avoit
& devoit avoir per my la Paix , tait darreinement entre Li &
nollre Trelchere Uncle, le Roi de F^rance^ou Pays d'Aquitaigne,
celles auiTi qil avoit lors & tenoit, ou devoit avoir & tenir, en
tout Gafcoigne,
Enleamble Homage, Ligeance, Honours, Obeiflance, Vaflalx,
Fees, Arrerefeez, Services , Recoignifances , Droitz , mier &
mixtc Empire, ies Jurifdi(^ions hautz moyenes & balTez, Save-
gardes, Avoefons, & Patronages de Efglifes, Metropolitiques , & Ann. I
Cathedrales, Abbeis, Priories, Monftiers, Hofpitalz, tant Secu- 1362,
lers, qucReguIers, & de queconqes autres Benefices d'Efglifcs, E^/v. j
appartenantz. a noftre dit Seigneur & Piere , per caufe ou occafion
des Chofesdeflufdites, Devoirs, Cens, Rentcs, Confifcations, E-
moluments, Profits, Reverfions, & toutes maneres des Droitz,&
toutes leur autres Appartenances & Appendances, auffi entierment
& perfetement, come il les tenoit, ou aucun de fes Progenitours
les ticndrent en aucun temps pafle,
A Tenir, deflToux Li, & a fa Seignurie d'Aquitaigne (refervanc
a Li & a (a Magefte Roiale, perexpreire,la direfte Seignorietou-
te la Soveraintie & le Reforte de toute la Principalte d'Acquitai-
gne) & de Gafcoigne, & de toutes les Cicees, Countes, Chaf-
telx, Terres, Paiis,Villes, Fortercfles, Ifles, Province3,& Lieux,
& auffi de touz lez Prelatz,, Counrz,, Vifconts, Barons, Nobles,
& autres Subgiz & Enhabitantz. les dites Provinces , les queux il
nous ad Donce & Tranfportee en noftre Perfone , come dit eft ,
Veullant & Declarant, en oultre, que la diredt Seignurie, rou:c
la Soveraigntie, & le Refort, audcfus touchiez, * foient & de- * VI.
moerent, a touz jours a li & a fa dite Mageftce , a ufer les ditz Re- j8j.
fortz & en lieu & temps & ficombien li femblera , fanz ce q'il les
veuUe, ne penfe, delaifler ne tranfporter en noftre Perfone permy
le dit Tiltre de Principalte, ne per quelconqe autre manere, for-
me , ou expreffion des paroles,
Impofant auffi a nous Une Cens Annuel de Une
U N c E d'0 r , a paier a Li, as ccrtcin Licu & Termes , chef-
cune An , a toute noftre Vie , en Signe & Recognizance de (a
Seignurie Soveraigne,
Li quel Cens il purra accroyfter & en oyter , que ferra paie a
Li en autieles, ou autres chofes, & Termes, & aillours, feloncce
que bon li femblera , pur temps a vcnir , (icome toutcs ceftes
chofes & autres font plus largcment compris en fcs diverfes Let-
tres fur ce taites, que font pcrdevcrs nous, dont les tenours font,
de mot a mot, recitees en les Lettres que s'enfuenc,
Edward , par la Grace de Dieu , Roi d'Engleterre , Seigneur
d'Irland & d' Aquitaigne , a touz ceux , qi ceftes Lettres verront
ou orront , Saluz.
Come bicn que , au jour prefent nous avons Donnex a noftre
trefchcre Eifnez Filz, Edward Princc de Gales, le Noun, Reno-
mee , & Tiitre de la Principaltee d'Acquitaigne , Tranfportantz
en fa Peribne , a fa Vic tantfoulement , toutes les Citees, Countces,
Chaftelx, Terres, Paiis, Villes, Forterelfcs, Iflcs, Provinces, &
Lieux, que nous avons & devons avoir per my la Paix, faite dar-
reinement entre Nous , & noftre trefchere Frere , le Roy de
France, en Paiis d'Acquitaigne, & celles auffi que nous avions &
tenions , ou devons avoir & tenir , en tut Gafcoigne , enfeamble
Homages, Ligeances, Honurcs, Obeiflantz, ValTaLx, Fiez, Ar-
rerefez, Services, Rccognizances, Droitx, miere & mixtcEmpi-
re, & les Jurifdictions hautes moyenes & balfez, Sauegardes , A-
voefons, Patronages des Efglifes, Metropolitiques , Cathedrales,
Abbeis, Priories, Monltiers, Hofpitalx, tant Scculers, que Re-
gulers, & de queconqes autres Benefices d'Efglifes, appertenanrz
a nous per caufe & occaiion des chofes dcfiTufdites, Devoirs , Cens,
Rents, Confifcations, Emolumentz, Profites, Reverfions, & tou-
tcs maneres des Droitz, & couz les autres Appartenances & Ap-
pendences , auffi entierment & perfetment come Nous les Te-
nioms , ou aucuns de noz Progenitours les Tindrent , en aucun
temps pafiTec , a tenir , defus nous & noftre Seignurie d'Aquitaigne
per Homage Lige, ficome ceftes chofes & aurrcs font pluis latge-
ment compris en noz autres Lettres fur ce faices j dont la tenurc
s'enfuit.
Edwardus ^c. prout fupra de Dat. 19 die yulii.
Nous, pur oufter toutes Dubitances & Contentions, qui pur-
ront avenir en apres fur cefte matire , & a fin que la chofe foit la
pluisclere, per habundante & derechef , nous Refcrvons a Nous
& a noftre Magefte Roiale, per expres, & per la tenour des pre-
fentes, la dircde Seignorie, & toute la Soueraigntie & la Reforc
de toute la Principaltee d'Aquiraigne & de Gafcoigne , & de touz
les Citees, Countees, Caftelx, Terres, Paiis, Villes , ForterefiTes,
Ifles, Provinccs, & Lieux, & de touz les Preiatz, Counces, Vif-
countes, Barons, Nobles, & autrcs Subgiz & Enhabitantz les di-
tes Provinces, les queux Nous avons Donncz a noftre dit Ainf-
nez Filz, & Tranfportcz en fa Perfone , per la tenour de noi
Lettres pardeflus encorporees,
Et Volons & Declarons que la diredle Seignurie , toute la Sove-
raintie, & la Reforte, a defus touchees , foient & demoercnt , a
touz jours, a Nous, & a noftre dite Magefte, a ufer les ditz, Re-
fonz en lieu & temps ficome bon nous lemblera, quielx Nous ne
veuUons, ne ne penlons, de LaifiTer ne Tranfporter a noftre dit
Filz, par le dit Tiltre de Principaltee, ne per autre chofe quecon-
que, compris en noz dites Lettres,
Et, a indice ouert & clere demonftrance que noftre dit Filz
tendra & deura tenir, defous nouz, & noftre dite Magcfte,& per
Homage Lige, la quclc il nous ad fait de prefent, toutes les dites
chofes, & chcfcune d'icelles, il nous dura paier, chefcun An , a
noltre Palais de Weftmonfter, a la Feft de Palques, Une Un-
c E d'0 r , dont il nous ad desja mis en Poireffion & faifain , en
Signe & Recognifance de noftrc Scignurie Soueraigne,
La qucle chofe, en noun d'Apport & Cens Annuell , nous Li
Impofons & Surmcttons rcelement & de fait, de certein fcience,
& de noftre auftorite, & pleine poiCTance, & volons q'il le paie
as Lieu & Terme & iicome deirus eft dit, Refervantz a nous ex-
prelfe & efpecialle poifiTance d'accroiftre & en oyter la dite Impo-
ficion & Cens Annuel a paier a Nous, en autres chofes , & ter-
mes, & aillours licome il nous femblera a faire pur temps avenir; * VI.
eu toute * foiz conlideracion & regard a TEftat dc noftre ditf ilz, Jjo.
&
ET ACTA PUBLICA.
69
Ann.D
1362.
& a les Charges , que li covendra de fuftenir & porter, pur le Go-
vernment des Paiis defTufditZ.
Don. per Tefmoignance de noftte Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le xix jour de Juyl, fan de Grace Mill, Trois
Centz, Soifante, & Deux, & de noftre Regne Trente Sifme.
Nous Edv/ard , Prince devantdit, Confeftantz, & Recogniflantz
toutes les dites Chofes eftre vraies faites per noftre dit Seigneur &
Piere, Relervees, Declarees, Impofeei, & Paffees per fourme &
manere compris font es dites Lettres , ycelles Acceptons deibre &
de certaine fcience en touz, iour Pointz, & avoms & tenoms, au-
rons & tendrons, perpetuelment agreabies,
Et noftre dit Seigneur & Piere Reclamons & RecognoiiTbns
noftre Seigneur Soueraine & Lige de touz les ditz, Paiis & Pro-
vinces, &, en Sygned'ycelle RecognilTance , Nous avons fait a
noftre dit Seigneur & piere, au jour prefent, Homage Lige,
Promettantz , par la Foi de noftre Corps, faire a Li, come a
noftre Seigneur Soveraine & Lige , toute vraie & perfaite Obeif
fence , fanz aucune contredit ou empefchement mettre fur aucune
chofe que purra toucher le Refort ou fa Seignurie direfte & Sove-
rainite, referve a Li come dit eft,
Et, plus, Promettoms fembleablement que Nous Paierons
ment, chefcun An, tut noftie Vivant , a noftre dit Seigneur &
Piere, a fon Palais de Weftmonftier, a la Felte de Pafqes, U N E
Unce d'Or, li quiel il nous ad Impofe & Surmis ou noun
d'Apport & Cens Annuel, dont nous li avons desja mis en PoiTef-
(lon 6c Saifine, & toutautre Cens & Apport , & tiel , q"il nous
impofcra ou furmettera en apres , felonc ce que bon li femblera,
en Signe & Cogniflince de fa Seignurie Soueraine , en Declaration
& Evidence de noftre ObeiiTance & due Subjeclion; eu toutefoiz
confideration & regard a noftre Eftat, & a les Charges que nous
convendra de neceflite fuftenir & porter , pur le Governement des
Paiis defllifditz.
Don. au dit Palais Roial de Weftmonftier , par Tefmoignance
de noftre Seal,dont nous ufamcs avant ce que nous eftoions Prin-
ce d'Aquitaigne, le xix jour de iVIoys de Juyl, ran de Grace Mill,
Troifcentz, Sexante & Deux.
Pro Principe fupradiElo ^ de Potejlate ad 60 Millia Scuto-
rum Anri, per Regem Fraucia folvenda , Recipiendum.
. T-, T E Roia, fon trefchere Einfnez Filz, Edward Prince d'Aqui-
/\nn. u. x^ ^^jg^g ^ j^ Q^^^^ Q^^ jg Cornewaille, & Conte de Cef-
tre, Saluz.
Come , noftre trefchere Frere , le Roi de France foit Tenu &
Oblige a paier a Nous , ou a nos Deputes efpecialx en cefte par-
tie, pur la prefent Anne, qui finera ala Touzfeintz prochein ve-
■ nant, Quatre Centz Mill Efcuzd'Or (dont les Deux vaillent Un
Noble de la Monoie d'Engleterre ) a caufe de fa Deliverance ,
Nous ( confiantz au plein de Vous plus que de nul aatrc ) Do-
nons a Vous, & a voz Comis, par la Teneur de ceftes Prefentes,
Audloritc , Plain Pouair , & Mandement efpecial de Prendre,
Compter, & Recevir, en No-jn de Nous, de noftte dit Frere,
ou de fes Deputes, Sexaunte Mill Elcuz d'Or, tieulx come def-
fus , en Dedudtion & Rebat de la Somme avantdite,
Et, apres ce que les ditz Soixante Mill Efcuz ferront enfi Re-
ceues, de Faire & Bailler, fur ce, en noun de Nous, fouz veftre
Seal ou Inftrument publique , Lettres d'Aquittance , Abfblucion ,
& Deliurance, tielsqui leur doie fbffire, &c donc il en foit con-
tentz,
Et de faire toutes autres Chofes , necefTaires en cefte Partie ,
combien que plus efpecial Mandement requiffent ;
Et Promettons avoir Ferme & Aggreable quantque ferra fait par
V0U3, ou par voz ComiHures, en cefte partie, fouz Caucion &
Obligacion de toiiz noz Biens , prefentes & avenir, non obftant
que, noftre dit Frere , le Roi de France , nous deuft faire aporter
la dite Finance, a fes Cous & Defpens, a Londres.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Manoir
de Haveryng, lexxxjour de Juyi , TAn de Grace Mill, CCC,
Sexante & Deux, & de noftre Regne Trente Sifme.
& WallioE , qui in Obfequium noftrum ad partes Vafconia: pro- Ann. D.
fedurus cft, in diverlis Pecuniarum fummis, pro Viagio fuo ver- 1362.
fus partes prxdidas , diverfis Creditoribus teneatur, ut accepimus, Edv. j
Nos,
In cafu quo humanitiis de ipfo Filio noftro in didtis partibus
Vafconise contingat ( quod abfit ) volentes cum eodem graciose a-
gerc in hac parte,
ConcefTimus & Licentiam dedimus ei , quod ipfe Teftamen-
tum flium, deomnibus Bonis & Catallis fuis, licite condere, &
de ciidem dilponere valeat pro fuje libito voluntatis,
Et qubd Executores fui , & alii , quos aflignare voluerit , ha-
beanr & pcrcipiant omnia Exitus & aiia Proficua , de omnibus
Caftris, Villis, Maneriis, Firmis, RcdditJbus, Terris, & Tene-
mentis ipfius Filii noftri, a die Mortis fuse, fi in didis partibus ob-
ierit ( quod abfic ) ufque ad finem Trium Annorum , tunc pro-
ximo fequentium, plenarie completorum, provenientia ,
Et quod Exitus & Proficua illa per Se &: Miniftros fuos levare
& inde difoonere pofTint , prout fibi meliiis viderint expedire , ad
Debica ipfius Filii rioftri inde acquietanda , & ad Executionem
Teftamenti prsedicfti , juxca ulcimam Voluntatem fuam faciendi, fi-
ne Occafione vel Impedimento noftri , vel Hjeredum noftrorum ,
loial- Jufticiariorum , Efcaetorum , Vicecomitum , auc aliorum Ballivo-
rum, feu MinifTirorum noftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Shipcon juxta Whichewode, vicefimo nono
die Auguili.
Per Literam de Secreto Sigillo.
1362.
An. 16.
£. ,.
"Brmc.
36. E. 3
W. 7.
Per ipfum Regem.
* VI.
39'-
Ann. D.
1362.
uin 36.
£. 3.
Vafc.
36 £.3.
tn. 9.
De Donationibpts , in Aquitania , revocatis.
R
Ann. D.
1362.
jin. 3<5.
£. 3.
Tat. 36.
E. 3.
f.i.
m. 30.
EX omnibus, ad quos ficc. Salutem.
Quia nuper , tam per Importunitatem Petentium , quam
etiam quorumdam , nonnulla Falfa exprimenrium , &; fiipprimen-
tium Veritatem, quamplura Caftra , Fortalitia, Villas, Burgos,
Loca, Terras , Redditus , & OfBcia in Vafconias & Aquicanise
partibus, diveijis vicibus , dedimus perLiceras noftras fpeciales,
Nos, ex caulis hujufmodi, ac aliis nos movencibus , omnes &
fingulas Donationes hujufmodi, fub quacumque Formavel Expref-
fione verborum fadas, anteDacam praefencium, quomodolibec vel
concelfas , ex certa fcientia duximus Revocandas.
Dac, apud Weftmonafterium , fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio, iexto die Augufti.
Per ipfum Regem.
Pro Principe jic^uitania^ de Teflamento condendo.
D EX omnibus, ad quos &c. Salucem.
^^ Sciacisquod,
Cum, carifCmus Filius noftex , Edwardiis Princeps Aquitaniae
De Treugis inter Ducem Britannia ^ Karolum de Blojs ^
contemplatione Regis Francia, trathtndis.
T E Roi as Reverenrz, Pieres en Dieu, noz trefcheres & foialx Ann. D.
Confeillers, Guilliames, parmefme lagrace, de Wynceftre, 1362.
& Symon de Ely, Evefqes, & a noftre chere & foial, Thomas An. 16.
de Uvedale Chivaler, Saluz. E.\.
Aiancz crefenciere compaflfion de Trefgrancz Malx & Doleurs , Tranc.
qi onc efte avenuz parmy les Guerres, qui longemenc onc durez 36. £. j.
en Paiis de Brecaigne , & deuronc vraifemblablement concinuer en m. 4.
apres, fi haftif Remedenefoic mis, pur concemplacion de nof-
tre trefchere Frere, le Roi de France, qui la chole ad molt ten-
dremeot a Cuer , & en efpoire de bone Pees faire entre les Parties,
parmy la grande afHance, qui nous tenons en voz Sens, Loialte,
& Difcretion ,
Vous Donons& Commettons Audtorite, plein Poair, &Man
dement efpecial, par la Tenour des Prefentes, & a * chafcun de
vous, pur & en Noun de Nous, & de noftre crefchere Filz, Jo-
han Duc de Brecaigne & Counce de Mountfort, de Treter & A-
corder , de la partie de noftre dit Filz , 1'Eflongemenc & Proroga-
cion des Trieues , ja durantz jufqes a la Seint Michel prochein , es
Parties de Bretaigne , jufqes a la Seint Michel delors prochcin en-
fuiant, qui ferra l'An de Grace Mill, Troifcentz, Sexante Trois,
en cas que, noftre trefchere & trefame Frere, le Roi de France,
ou Charles de Bloys , noftre Coufyn , ou autre aiant a ce plein
Poair depar Lui , les voudront enfi efloigner de leur Partie ,
Et defeire & acorder fur ce Leccres, & couces aucres chofes, ne-
cefTaires a Tenir, Garder, & Enteriner les dices Treues, & les
Dependences d'ycelles,
Ec nous Promeccons avoir ferm & agreable tout ce que Tretee
aurez en ce fait.
Et, aufli, Promettons & Nous Fafons fortz que, femblable-
ment, 1'aura ferm & agreable noftre dit Filz, & le ferra Tenir,
Garder, & Enteriner en cas deflufdic, fanz iaire ne vcnir encon-
tre en quelque manere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, au ChaftelNoet
en Shepeye, le xxiii jour deSeptembre, l'An deCrace Mill, Trois
Centz, Seflante & Deux.
De Decem MilibHS Multonum , pro Burgundia , per Regem
Francia folutis.
* VI.
Jji.
m. 4.
LE Roi a toutz ceulx, qi ceftes Lettres verront, Saluz. Ann. D.
Sachez Nous avoir Receu de noftre trefchere Frere, le Roi 1-^62.. '
de France, An. 36.
Qui cienc la Duchie de Burgoigne , come en Hericage par \t e. 3 .
TrefpafTemenc du Duc de Burgoigtie, qi darrein eftoic, Fr.-inc.
Ec des aucres Seigneurs & Bourgeis du Paiis de Burgoi^ne, Dys 36. E. 3.
Mill Deniers d'Or au Mocon , de bon Pois & du Coigne de
France , du Terme de la Seinc Michel ja prefenc , en Deduftion ,
& Rebac, & Parcie de Paiemenc de la plus grande Somme, en la
quele ils Nous font Obligez , par lour Lettres Obligatoires , par
certeine caufe, & licome plus largement compris eft en lour Let-
tres devantdites ,
De la quelle Somme, enfi Receue, Nous Quitons, Deliurons,
& Abfolons noftre Frere & les Obligez defTuftiitz, & lear Heirs,
a touz jours, & leur faifons exprefle & vailable Padlion de jamais
Demander a Eulx, ne a leur Biens, en Juggement, ne dehors, la
Somme qui paie nous eft ficome defTus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier , le dic jour de la Seinc Michel , TAn de Grace
Mill, TroifcentZj Soixant & Deux, & de noftre Regne Trenca
Sifme.
I3
Cm'
7®
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D.
Ann. D,
1362.
Ilv. 3. Conjimilis Aquietmua, pro Qttingentis Aiillibns MHltonum. De diElo Johmne ^ fptper Exitibus Ac^uitmis. , cxonerando. ^''^- ?•
36,
An.
liij. m.
I.
• VI.
i9h
Ann. D,
1362.
jtn. 36.
£• ;•
£.v Au-
togr.
A
LE Roi a touT, ceulx , qi ceftes Lettres verront, Saluz.
Sachez. nous avoir Receu de noftre trefchere Frere, le Roi
de France,
Qitient la Duchie de Burgoigne , come cnHeritage par leTref-
pailement le Duc de Burgoigne, qi darrein eftoit ,
Et des autres Seignuis & Burgois du Paiis de Bourgoigne, Cynk
Centz Deniers d'Or au Mouton, de bon Pois du Coigne deFran-
CCj" C^f. prout Dat. 29 Dec. tnutatis comfeteiiter mutandis.
Don. par Tefmoign. de noftre Grant Seal, a noftre Palays de
Weftm. le pren-iier jour d'Oa:obre, TAn de Grace Mill Troifcentz,
Seilant & Deux, de noftre Regne Trente Sifme.
* ReUxAtio Ducis Britannicc de omnibus Dampnis , duf»
infra <ty£tatem fuit , illatis.
Touz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Johan Duc
de Bretaigne & Counte de Mountfort, Saluz.
Coniiderantz qe, noftre Trefredoubte Seigneur & Piere , leRoi
d'Engleterre & Seigneur d'Aquitaigne , par long temps pafte , &
tant come Nous eftoions moindre d'Aige, jufqes en cea, ad Go-
verne & Maintenuz a la Foii, par li meifmes, & par fcsCommis,
auciins Villes, Chafteaiilx, Fortereffes, Terres, & Lieux en nof-
tre Diichice dc Bretaigne, difpofaunt d'yceulx ficome bon li fuit
auis, &; leuant aufti les Profitz d'ycelx, & uiant Juriididtion illeo-
qes, come Scigneur, tant en temps de Guerre, come en temps
de Trieues ,
Nous,
Aiantz aggrcable queconques, par tiele maniere, Fait a efte,
Dilpole, Pris, Leve, & Ulee, par noftre dit Seigneur & Piere
le Roi, & par fes CommiiTaires , 6c Deputez,
De noftre franche volonte 6c cerraine Science, RclaiiTons &
Pardonons a noftre dit Seigneur & Piere le Roi, a fes Heirs, &
a touz fes Commiiraires, Deputez, & a touz aurres acaufe de no-
ftre dit Seigneur & Pere, toutes chofes Faites, Ordonnees, &U-
fees en noftre dite Duchiee par eulx , ou aucun d'eulx , en Nom
que delTus,
Et aufti toutes Sommcs, Renfons, Revenues, Emolumentz,,
& Profirz appnrtenz, Pris, Levcz, ou Occupez de noftre dite
Duchiee, &'a caufe d'ycelle, par eulx, ou aucun d'eulx, de tout
le temps paiTe, & jufqes au jour prefent,
Et leur en Qiiitons, Deliurons , &c .Abfolons a toutz jourmais.
Promettantz , pir la Foi de noflre Corns, qe jamais ne Deman-
derons, ne ferrons Demander, cnjuggement, nedehors, a noftre
dit Seigncur & Pierq le Roi, fes Heirs, ne a autre Perfonne du
Mouncle , a caufe de eulx , aucune dcs Chofes , que Pardonnez ,
Relaifleez , & Quitez leur avons , iicome deilus eii dit ,
Ne ne ferrons, ne ne purchacerons , par Nous, ne par autre,
en prive nc en appert , aucune cholb contrere a noz preientes Let-
tres.
Faites & Donnecs par Tefmoignance de noftre Seal , a noftre
Ville de Betherel , le premier jour d Oitobre , f.^n de Grace Mil-
le, Troilcentz, Soixant & Deux.
Ann.D.
1362.
An. 36.
£. 3.
Vraiic.
36. E.3
m. j.
• VI.
394-
Pro yohanne Chandos , de ^o AHlilus Scutorum jiuri.^ a
Rege Francix recipiendis.
T E Roi a, noftre chere & foial, Johan Chandos, Viconte de
•*— ' Seint Sauveur en Normandic , Salutz.
Come, nortre trefchere Freie, le Roi de France foitTenuz &
Obligez de Paier a Nous, ou a noz Deputez efpecialx en celle
partie, pur le prefenc Annee, qui iinera a la Toullains prochcin a
vcnir, Quatre Cenz Aliil Efcuz d'Or (dont les deux valent un
' Noble de la Monnoie d'Engleterie) a caule de i'a Deliverance,
Nous (confiantz de vous Sen, Loiake , & Difcretion) Don-
nons a vous, & a voz Commiffaires, par la Teneur des Prefentes,
Auftorite , plain Pouoir, & Mandemenc elpecral de Prendre,
Comptcr, & Recevoir, en Noun de Nous, de noftre dit Frere,
ou de fes Deputez, Trente Mill Efcuz , tielx come delTus, ea
Deduftion & Rebac de la Some devantdite,
Et , apres ce que les ditz Trcnte Mill Elcuz ferront ainfi Re-
ceuz, de Faire &Bailler fur ce, en Noun deNous, de fous veftre
Seall, ou Inftrument Publique, Lettre de Quitance, Abfolucion
& Deliurancc, tieulx qui leur deura Ibuffire , & donc ils en ibient
contentz,
Et de faire toutes autrcs ChoTcs, necelTaires en cellepartie, com-
bien que plus efpecial Mandemcnt en feroit rcquis;
Et Promettons avoir Ferme & Aggreable quan que ferra fait
par vous, & par noz CommiiTaires, er. celle partie, fur Caucion
& Obligacion de touz noz Biens, prefentz &avenir; non obftant
Cjuc noitre dit Frere nous eftoit tcnuz & obligez de taire le Paie-
ment, de meifmes les Sommes, en noftreCite de Londres, * a fes
proprcs 'Cous & Deipens.
Et noz prefentes Lettres volons, tauntfeulement , avoir Vigeur
& Fermete ou cas, qui il ne foit latisfait a vous, ne a voz Com-
nis^ par noftre dit Frere, de la dite Some, de Trente MiU Efcuz
deilufditz, par force de noz autres Lettres; les queles Nous vous
feifmes autrefoitz bailler, par melme la caufe, & non aucrement.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le vi jour d^Odtobre, TAn de Grace Mill,
Troifcencz, Soixan: & Deux, & de noftre Regne Trent Sifine.
D EX Thefaurario, & Baronibus fuis, de Scaccario, Salutem. -^'». 36.
^^ Cum, prirao die Julii , Anno Regni nolTri TricefimoQuin- E. 5-
to, aiTignaverimus , diledos & fideles nollros, Ricardum de Staf- Clauf.iS.
tord, tunc Senefcallum noftrum Vafconise, Johannem Chaundos ^- i-
Baronem, de Sandto Salvatore le Viicounte, Srephanum dc Cu- "»• i*.
fyngton , Nigellum Loryng , Ricardum de ToteiTram , Adam de
Houghton, & Willielmum de Felton, conjundim, & diviiim,
Ad petendum, recipiendum, & retinendum, nomine noftro,
de, cariiTimo Fratre noftro,Rege Francix, omnia Comitatus, Ci-
vitates, Caftra, Villas, Terras, & Loca, cum Pertinentiis & Ap-
pendentiis fuis , juxta formam. Pacis , inter Nos & didium Fratrem
noftrum initx & firmatae, nobis liberancla,
Necnonad Exitus, Redditus, Reventiones, & alia Emolumen-
ta quajcumque, de eiidem Comitatibus, Civicacibus, Caftris, Vil-
lis, Terris, & Locis provenientia , eodem modo, quo levari con-
fueverunc, ad opus noftrum levari faciendum ,
Ec ad Sacramenta Fidelitacis de Nobilibus & aliis , de Comitati-
bus, Civitatibus, Caftris, Villis, Terris, &Locis prxdidtis,prout
de Jurefieri deberent, nomine noftro capiendum,
Et ad Jufticiarios, Praepoiitos, Ballivos, & alios Miniftros, &
Officiarios quofcumque , ibidem deputandum & ftabiliendum, &
ad dictos Officiarios, quotienicumque neceiTe foret, amovendum,
& alios loco eorumdem fubrogandum , prout in Literis noftris Pa-
tentibus, inde confectis, pleniiis continetur:
Ac jam, ex parte Pra^diftijohannis Chaundos, accepimus quod,
licet ipfc flarim , polt adeptam PoflelTionem de Comitatibus , Ci-
vitatibus, Caftris, Villis, Tcrris, & Locis praedidtis, omnia Co-
mitatus, Civitates, Caftra, Villas, Terras, & Loca praediita , per
ipfum nomine noftro iic recepta , Sencfcallis, Pncpofitis, & aliis
Officiariis, & Miniftris, quos ibidem, virtute Lirerarum noftra-
rum prcediftarum , deputavit , ad refpondendum nobis de Exitibus
& Emolumentis eorumdem Comitacuum, Civitatum, Cartrorum,
Villarum , & Locorum , per manus Conftabularii noftri Burdega-
Ix, qui pro tcmporc fuerit, abfque eocjuod idem Johannes aliquos
Exitus feu alia Proficua inde percepit, hberavit:
Vos tamen ipfum Johannem,
Ad compucandum de Exicibus , Redditilius , Reventionibus , &
omnibus aliis Proficuis, & Emcilumentis didtorum Comitatuum,
Civicatiim , Caftrorum , Villarum , Terrarum , & Locorum , a
temporequo eadem Ccmitatus, Civitates^ Caftra, Vill-x, & Lo-
ca nobis per diftum Fi-atrem noftrum readita & liberata' fuerunt,
ac ii ipie hujuiinodi Exitus, Reddicus, Reventiones, & alia Pro-
ficua prxdidta recepiiTet, cum non fecerit,
Onerare intenditis, & ipilim ea occafione graviter diftringi &
mulciplicicer inquietari facitis, in ipfius Johannis Dampnum non
modicum & Gravamen :
Supcr quo nobis ilipplicavit fibi, per Nos, de Remedio provi-
derij
Et, quia nolumus ipfum Johanneni indebite onerari, vobisman-
damus quod , ii per Sacramentum ipfius Johannis , vel ejus in hac
parte Attornati, vobis conftare poteric prxdiftum Johannem omnia
Comitatus, Civitates, Caftra, Villas, Terras, & Loca, per ip-
fum de dicto Fratre noftro , juxta formani Pacis prxdidtae , nomi-
ne nollro iic recepta, prxfatis Senefcallis, Pr.cpolitis, & aliis Of-
ficiariis, & Miniitris noftris ibidem, per didtum Johannem , virtu-
te Literarum noftrarum prxdidtarum , dep jtatis , ad refpondendum
nobis de Exitibus , Redditibus, Revcntionibus , & aliis Pioficuis,
& Emolumentis prxdidis, non recepiiTe, ut prxdicium eft,
Tunc Demandx,
* Qiiam prxfato Johanni , ad Computandum coram vobis, ad * VIj
Scaccarium prxdidtum , de eifdem Exitibus, Redditibus, Reven- jpy.
tionibus, & aliis Proficuis, & Emolumentis, per Summonitionem
Scaccani prsedidi , fieri facitis ,
Superfederi , & ipfum inde ad didtum Scaccarium exonerari &
Quietum elTe faciatis ; praefatum Conftabularium noftrum Burde-
galae, & alios Deputatos prxdidos, inde ergaNos, prout juflum
fuerit, onerances.
Telie Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Odlo-
bris.
Per ipfum 'Regem.
R
m. 2.
Pro Epifcopo SanBi ylndrea c^ aliis de Scotia.
EX Vicecomitibus, &c. Ann. D,'
• Sciatis quod, ^^'^V
Cum Venerabilis Pater, Epifcopus Sandli Andrese, de Scotia, An. 36.
ob Devotionem, quam adgloriofum Martirem Thomam, dudum E- 3-
Archiepifcopum Cantuarix, habet, Limina ejufdem Sandi Marti- Scot. 36.
ris peregre vifitare intendat , & ea de caufa in Regnum noftrum ^- l-
Anglix, de Licentia noftra, fit venturus, >"
Sufcepimus ipfum Epifcopum in Proteftionem & Defenfionem
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum, &
Sexdecim Perfonas Equites de Comitiva fua , cujufcumque Status
feu Conditionis fuerint, veniendo in Regnum noilrum Anglix, &
alibi infra Poteftatem noftram, tam per Terram, quam perMare,
ibidem morando, & exinde in Scotiam redeundo;
Ec ideo vobis mandamus, &c. ut i?i fmilibus Literis de Condu-
du.
Incujus, &c. ufquead Feftum Sanfti Michaelis, proximo fu-
turum , duracuras. . , r^c^
Tefte meipfo apud Weftmonafterium, vicefimo fexto die Odto-
bris.
Con-
ET ACTA PUBLICA.
71
1 nn. D.
I1362.
Jv. J.
X-
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent,
Willielmus de Douglas de Scotia, cum Diiodecim Verfonis.
Thomas S^mervyll de Scotia.
Johamics de Roos dc Scotia.
Conies de la March de Scotia , cum Duodecim Eqiiitibus de Cojniti-
va jtia. , 1 I 1 c ■
-Rohertus de Catnes ., Valettus Comitts de Soutberland de Scotia, ciiat
Trihiis Equitibus. .. ^- r. ! ■ t^ ■ -i
,;,;/r ■^—.'.'sias ae icotia, cu?>i Duodecim Equittbus tU Cnrm-
"flnja Jua.
Comes de Marre de Scotia , cu7n Duodecim Equitibi/s de Comitiva
fua.
Willielmus de Ronduen de Scotia , cinn Tribus Equitihus de Co-
mitiva fua.
Hameliiius de Lejly de Scoiia , cum Dtiobus Sociis E^uitihus de Co-
viitiva jua.
Thomas 'Lecke , Burgc^ifs Villts de Lithcou in Scotia, hahet Lite-
teras Regis de Condudu, veniendo cum Bpnis i^ Mercandifs juis
in T.egnum nofrtim Angli,e , cuvi Duohus Sociis Equitihus , ad
mercandizandum & Conmiodtim fuiim inde faciendum.
"Ricardus Bell , Burge^ifs Vill.e Sau&i Andrete in Scotia , cum
^.inyie Sociis Jitis Equitibus.
yohaimesyobnjone, Bu? genjs Villa dcLithcouin Scotia , cum ^in-
qiie Sociis Ejuitihus.
Robertus Leche, Bi/rgenfs ViILe de Lithccu in Scotia , ciim Duo-
bus Sociis Equitibus.
Pairicius Toirge, Burgenfs Vill^ de Lithccu in Scotia, ciim Duohtis
'■ Sociis Eqtiitihus.
Mauricius Skinver, Btirgenfs Villa de Edenhurg in Scotia, ctim
^iatuor Sociis.
yohannes de Edenhurgh , Burgenfs de Edynbtirgh , cum Tribus So-
ciis.
Willielmiis Trotint Mercator de Teytidale, ctim §uatuor Sociis.
Pro EdrKHndo de Langele , Comite Cantehrigi£, de uimer-
ciamentis concejfis.
Ann. D. D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem,
1362. Sciatis qu5d, de gratia noftra fpeciaH, Dediraus & Concef-
An. 36. fimus, cariflimo Filionoftro, EdmundodeLangele, ComitiCan-
I. j. tebrigi-x , in Auxilium Reparationis & Emendationis Defeftio-
tat.7,(>. num,infra Caftra, * Manetia, Villas, Terras , & Tenementa
£. 5". fua, in Comitatu Eborum exiitentia, omnia Amerciamenta , Fi-
/. 1. m. nes, Redemptiones, & Exitus, Foiisfadtos , ac aiia Proficua qua:-
9. cumquc, de Seffionibus, dilectorum & fidelium ncftrorum, Jo-
• VI. hannis Moubray, & Socioruni fuorum , Jufticiariorum noftro-
356. rum,
Ad diverias Tranfgrefliones , tam nobis, quam Philippa: Regi-
n:e Anglisc, infra didta Caftra, Maneria, Villas, Terras, &: Te-
rementa , dum eadem Caftra , Maneria , TerriC , & Teneir.enta
in Manu nolfra, feii didtce Confortis nollr?e extiterunt, qux pras-
fato Filio noftro, poftquam didla Caftra, Maneria, Terne, &
Tenementa ad Manus luas devenerunt , per quofcumque, & qua-
litercumque perpetrata , audiendum & terminandum Ailignato-
rum,
Tam de tempore prxterito , quam futuro , provenientia ,
Habenda, Levanda, & Colligenda ad opus iplius Filii noftri
per manus Ballivorum & AJiniftrorum fuoruni, per Extraftas Ju-
fticiaiiorum pr£cdid:orum , eildem Ballivis & Miniftris per prxfa-
to.s Jufticiarios liberandas.
Incujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo die Novembris..
7ra£iatt!S , de Liliornm Dontinis ab Hoflagiamento retra-
hendis.
Ann. D. /^'E stlaParlance, parentre les Ducs d'Orliens, d'An-
l^^da. ^ jou, de Berry, & de Burbon, &, les Reverentz Pieres en
An. 36. Dieu, les Evefqes de Wynceftre & dcEly, Chanceller & Trefo-
E. 3. rer d'Eng!eterre, & Ricliard Contc d'Aiondeil, fait a la Citee de
¥r.'nc. Loundres en Moys de Novembre, l'An de Grace Mill, Troif-
36. E. 3. centz, Soixante & Deux, ^
»;. 8. PREMgREMENT, parmy la Recreance des ditz Quntre
^EiGNURSDE Flourdelys, foient ballees au Roi d'En-
gleterre la Terre de Bellevill , avec touz les Chafteux & Forteref-
fes , & leur Appartenances, par mancre qe le Roi de France les
tenoit , par noun de Belleviil , au jour de la Bataille de Poitiers, &
du Traidtie de Bretigny ,
Et aufli la Countee dc Gaure, par fourme dudit Traite,
Dedeinz la Touz Scintz prochein a venir ,
Et aufii le Paiement des Deux ccntz MiU Florins, tieix que
compris font en Traitie de la Paix, iors Lui fbit fait a Loundres.
Et, pur Seurete des dites chofeifaire, as ditz Terme & Lieu,
foient baillez au Roi d'Engleterre, en Gaige, avant le departe-
ment des ditz Seignursde Flourdelys, a leur Def-
pens, les Lieux & Chaftieux de Chifec, de Melle, de Coinrai,
& de Villeneove, enfemble quanq' appartient au Ducd'Orliens en
Poitou & en Xantonge , avec le Chaftel de Beaurayn en Pontieu ,
& toutes leur Appertenances (& foit oufte rexepcion de Johan de
Stodeye, de Mill Florins, & baille licu ou il ferra afligne) car le
Roi d'EngIeterre ne acceptcra les ditz Lieux, fi noun q elles foient
Franches & Deichargez.
Et fi il y avoit Defaute du bai! dc Bellevill ou de Gaure, ou de
Paiement devantdit, au Terme qe defus, deilors ierronc tantoft
touz les ditz Chafteux & Lieux, duDuc d'0rliens & dcBeaurain, Ann. D.
Appliqez & Confifqez au Domaine du Roi d'Eng]cterre , aTenir, 1362.
en Heritage & fanz Refort, par fourme des autres Ten-es, qucLui idv. j.
demurront parmy la Paix.
Et , nientmeins , Revendront a Loundres Les Q^uatre
FLOURDELys, dedans un Moys, prochein apres tiele Defaute,
a tenir Ouftage illoeqes en Teftat q'ils fbnt a preibnt, denuirant
toutdis I'Obligacion , iijr la liveree des Terres de Belkville cc de
Gaure, &.aufli du Paiement du Deux centz Mill Florins defTuf.
ditz, en fa plcine fcrce & vertue.
Er, ce fait & accompli, qe fe deura faire, come defus eft dit,
& le Roi en foit de ce fbuffifaument apris &afrez certeins, deflors
les QuATRE Flourdelys ferront de tout Delivres, & les
Terres demuront devers le Roi d'EngIeterre en manere acccrdee.
Et ne ferra le Roi d'AngIeterre deriens tenuz ne obligez deRe-
batre, de la dite Somme, de Deux centz Mill Florins, ce qe ferra
Levee par Lui, ou par ki Gentz, desditz Chafteux & Lieux , pur
tout le temps q'il les tendra.
Ite.m, pur Seurete des Paiementz de tout le Demurant, qe le
Roi de France doit paier a caufe de fa Delivrance, as Lieu&Ter-
mes, & par les Porcions & Quantites Purparles,
* Et, pur la Retreance de Sys autres Seignurs, c'eft affavoir, * VI.
397"
Les Contes ,
De Brene,
Et de GrantpreSj
Les Seignurs,
De Montmorency ,
De Clerc,
De Ua7igefi ,
Ei de Daudefel,
Demorront toutdis obligeZ toutz les ditz Chafteux & Lieux , dn
Duc d'OrIiens &au(ri Beaurayn, fuppofc que lePaiement dcDeux
centz Mill Florins, tielx come defus, & )a Livree de Bellevill &
de Gaure , eftoient faites au Terme & par Manere que defas efl:
dit.
Et nientmeins le Chaftel de la Roche fur Yone, a tout Deux
Mill Florins de Rente,
Le Chaftel de Dun le Roi en Berry, a tout Deux Mill Florins,
Le Chaftel de Yuay lez Dun le Roi, a Mill Florins de Rente,
tielx come dcfus,
Qtie ferront aufll baillez en Gaige, aus Defpens des ditz Ouf-
tages, avanc leur Departement, pur feuretee des ditz PaiementZ
faire as Termes defouz acordes,
Demoront femblablement devers le Roy d'EngIeterre , & fe go-
verneront parNoun de Lui, tanque touz les ditz Paiementz foient
entierment faites.
Et revendront aufli, ou cas de Defaute des Paiementz, a aucun
des Termes au defTouz devifez, les ditz Sys Seignurs, enfl Re-
treus, deinz un Moys prochein apres tiel Defaute, a tenir oulla-
ge cn Loundres jufqes a la pleinere Satisfadion; demurant toutdis
1'obligacion des avantdites Sommes en fa force & vertue.
Et le Droit , que le Roi d'Engleterre ad au dit Chaftel de la Ro-
che fur Yone, par force du Traitie de la Paix, Lui ferra toutdis
fauf j li quel il ne veult pas leffer par caufe de la Gaige fufdite.
Et ne ferra pas tenuz le Roi d'Engleterre au Rebat, iicome dic
eft en primerc Article.
Et , fe ferront les Paiementz (c^eftalTavoir) chefcun An a Loun-
dres, Quatre Centz Mill Florins, tielx qe compris font ou Trai-
tie des Rois, a Deux Termes (c^eftafTavoir) le primer Paiement a
Pafqes lesGrantz, prochein cnfuant la dite Touz Seintz, Deux
Centz Mill, & a la Touz Seintz, deflors enfuant, Deux Centz
JVIill , & enli , de An en An , a mefmes les Termes , jufqes a tanc
que pleinere Satisfadion foit faite de tout ce, qe le Roi de France '
doit taire au Roi d'En^eterre, a caufe de fa Delivrance.
Et elt 1'Entente du Roi d'Engleterre , qe les Afllgnementz, que
font ja faites au Prince, au Chandos, au Marefchal Doudenham,
fe Paient en hafte, non obftant les Eflongementz deflTufditz.
Ite M , fera Declaree, par Lettres du Roi de France, qe, par
force des Alliances, ne par outre chofes queconque, comprifes es
Lettres du Traitie le Roi d'Engleterre , ne foit mie tenuz de veu-
der le Roialme de Francc de Meffefours a fe propres Defpens.
Item, ferra Declare, par Lettrcs du Roi de France, & dc
fon Filz Eifiiez, que leur Entencion eftoit, as temps de Traitez
de la Paix, & enli le vcullicnt dellors, pur Eux & pur leur Hcirs,
qe le Roi eit toute Gafcoigne auflii entierement, come aucun de
fes Anccftres la tcnoit en aucun temps paftc, enfemble tout cequi
y avoit eftez Alienez, puis Ixx Anns encea, & toutes leur Appar-
tenances, a tenir par tburmedu Traitie.
Item, fcrront Baillces les Lettres de Renonciacion purparlees,
tant defouzfealx du Roi de France, come de toiiz fes Filz, &
que en ycelles Lettres foit contenu , q'elles font paflecs du, Conlen-
tement cxprefle des Pieres, Prclatz, & Commuues du Roialme de
France.
Et ferront auflTi lors Renovellez, & Baillez au Roi d'Engleterre,
toutes les Lettrcs du Bail & du Tranfport des Paiis, ja baillez &
a bailler au Roi d'Engleterre, parmy la Paix, en mefme la forme
que faites cltoicnt par devant; oufte la Claufe darreinere, fur la
Retencionde Resortz.
Et que en ycelles Lettres foit expreftement compris Tranfporc
delaSoUVERAINETE ET DU Resort, &c.
Et le Roi d'Engleterre & ies Enfantz ferront iemblablement au-
tieles Rcnonciacions , f ur ce q'il doit faire de f) Partie.
I T E M , qe, fur toutes les Demandes, qe le Roi de Francepur-
roit fairc au Roi d'£ngleterre, par queconque manere que ce fuift,
a caufe des Fortcreffes , occupces en France par ceux de la Partie
du Roi d'EngIeterre, noun Delivres p.-.r k manere acordee, &des
Compaigncs, que y ont demorez, noun veudiez: Et aulli de toce
la Demande, que le Roi d'Engleterre purra faire aU Roi de Fran-
ce.
7*
C O N V E N T I O N E S, LITER^,
Ann. D. ce, pur caufe cJe rArffent, noun Paie as Termes: & des Terres,
1364. jioun Affifes, noun Baillees as Termes * accordees, & de toutes
T.iiv. 3. autres Damages & Defpens, que l'un purra demander a Tautre,
• VI. par les Caufes defTufditz, ne pur les Dcppendences d'ycelles (fauf,
198. toutesfoitz, rAcompliffement de tout ce , que le Roi de France
doit faire au Roi d*Engleterre) les Deux Roys , Tun a Fautre , Bau-
dront Lettres de Quitance, les meillours qe fen faura devifer.
I T E M , que Coramifferes Perpetuelx foient donnez , d'une Coul-
te & d'autre, pur Determiner toutes les Queftions, qui font, ou
ferront, entre les Deux Rois, ou leur Subgiz, a caufe des Chaf-
teux, Villes, Lieux, Fces, Homages, Metes, & Boundes , Ter-
res, Jurifdidlions, ou Rentes quelconques, que parmy la Paix de-
vient demurrer a Tune Coufte ou a fautre.
I T E M , la Roche de Pofay foit mife en la Main du Roi d'En-
gleterre, a fin que elle ne nice plus de Guerre; & deOors ferra
Determinee, par les ditx Commifleres, de qi des Deux Rois il
ferra tenuz: Et, fi les GentX qui tiegnent le dit Fort, ne veullient
obeir as Gentz du Roi d'Engleterre, des lors le Roi d'Engleterre
ferra mettre Sicge d'une Couftee, & le Roi de France de 1 autre.
1 T E M , que le Roi de France, avant le Departement des ditx
ouftages, paffe toutes les dites Chofes de fa certeine fcience, &c
parnw rAcord de touz fes Filz, & lcs Pieres & autres Seignurs de
ibn Royalme, & fur ce baillent Lettres defoux leur Grant Sealx,
& fe obligent, derrefchief, par Foi, & par Serement, pur touz,
les Paiementx, LivreedesTerres de Gaure &deBeIlevill, Retour
de toui les ditz. ouftages, ou cas que (defus, & pur ia Compliffe-
ment de toutes les autres Chofes deffufdites , & autres Purparlces
fur 1 Acord de Roys.
Et Renovelleront toux les autres ouftages, demurrez. leur |Fois
& Serementz , a tenir ouftage en l'eftat & condicion q'ils font
a prefent , & fur ce donrront leur Lettres au Roi avant le Depar-
temcnt fuifdit, &c.
Dtf MhltonibHS , pra BurgHndia Jhlvendis, j4cquietantia.
Ann. D. T E Roi a toux ceux , qi ceftes Lettres vcrront, Saluz.
i:>62. Sachiez. Nous avoir Refceu de, noftre trefchere Frerc, le
in. 36 Roi de France,
i j Qui tient la D
I. 3. Qui titnt la Duchie de Burgoigne, come en Heritage , par le
Vr:tne.i6. Trelpaffement du Duc de Burgoigne, qi darrein eftoit,
I. j. Et autres Seignurs & Burgois du Paiis de Burgoigne, Neof
m. 3. Mill & Cynk Deniers d'Or, au Mouton, de bon Pois & deCoi-
gne de France, du Terme de Seint Michel darrein paife, en De-
dudion , & Rebat , & Partie de Paiement de la plus grandc Som-
me, en la quele ils Nous font obligex, par leur Lettres Obliga-
toires , par certeine caufe, & ficome plus largement compris eft
en leur Lettres devantdites ,
De la quele Somme, enfi Receue, nous Quirons, Deliurons,
& Abfolons noftre Frere & les obligez, deffufditz, & leur Heirs
a toux jours,
Et leur faiibns expreffe & valable Pa<5):ion de jamais Deman-
der a Eux, ne a leur biens, en Juggement, ne dehors , la Som-
me qui paie nous eft, Ijcome deffus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Seal, a noftre Palais de
Weftmonftier, le xxiv jour de Novembre, TAn de Grace Mill,
Troifcemz, Seffante & Deux, & de noftre Regne TrentSiime.
Pro ObJidibHS Francia., de CondhElH.
Ann. D. T E Roi a touz nos Vifcountes, Maires, Baillifs, Gardeins des
1362. -L* Portz, & des Paffages, & a touz noz autres Subgiez, as
An. 3<S. queux noz prefentes Lettres vendront, Salutz.
Z. 3 . Por ce que Nous avons donne Liccnce & Conge' efpeciale au ,
Jhid. m. Nobles Home , le Counte de Brene , oftage pur noftre trefchcre
». & Trefame Frere , le Roi de France , de Ibi tranlporter en France,
fur rexecution d'aucunes Chargeantes Bofoignes, touchantes l'a-
complilfement de noftre Paix,
Nous vous Mandons & Chargeons, & a chcfcun de vous, que
le dit Counte (Soi Dufefme a Chivalj avec Levercrs & autres Chiens
& Faucouns , & lour autre Herneys , qui ne foit de Guerre,
foeffi-ez paffer en France, Aler, Venir, & Demorer a toutes les
* VI. fbiz, qui li plerra, entre cy, & laPafqes prefchein *a venir, fanz
399. aucun empefchement ou Areft a Lui faire, ne a fes Gentz, en
Corps , ne en Biens , par manere quelconque.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seai , a noftre Palais
de Weftmonftier , le Quart Jour de Decembre.
Jtem , femhlabk Lettfe pur le Sergnur de Hangefl de mot a mot.
Item , femhlahle Lettre fur le Seignur de Montmorency.
Item, femblable Lettre pur le Seignur de Seint Venaunt [foi Du-
fefme) a Chival, auec Leverers , ^ autres Chiens , Faucons, Duf-
xe Arcs , Dujze Trujfes de Saettes, <^ leur autre Hernoys.
De Pardonatione pro Domino Defquelles.
Ann.D. n EX omnibus, &c. Salutem.
1362. AV Supplicavit nobis, Ligeus nofter, IngelramusDominusDef-
An. 36. quelles, de Comitatu noftro de Gynes, ut,
£■ 3. Cum ipfe, causa Fadli Guerras Amicorum, a Comitatu pncdi-
rranc. Cio fit Bannitus,
j6. £. 3. Et, ea occaiione, ut quidam de didlo Comitatu, ex Odii cau-
m. X. sa, referunt, Terram fuam, quam habuit in eodem Comitatu,
juxta antiquas Confuetudines , ibidem ufitatas , forisfecerit ,
Velimus, intuitu caritatis, Indempnitati Statiis praedidi Ingelra-
mi providere in hac parte:
Nos,
Statui praedidi Ingelrami pio compatientes affedlu, An» n
Ac volentesproinde, pro laudabiU TelUmonio, qiod de Per- ,7„i
nnfJ^^ltT^TI P^'^'^«V^ & fub fpe boni 6eftus fui in fu- Mv^\' :
turum , eidem Ingelramo granam ftcere fpecialem *'
Pardonavimus eidem Ingelramo, quantum in nobis eft", Foris-
fadturam & Bannimentum praEdida, '
Nolentes quod ipfe, in Corpore, Terris, vel Bonis, occafione
forisfeaurae vel Bannimenti prxdidorum, per Nos , vel Mini
ftros noftros hgeos vel obedientes, de cietero impetatur moleT
tur m aliquo, fpti B"»^»-'-"'^ , 3 "iuicuc-
F.r irleo vobis, & cuilibet veftriim, mandamus quoa aiciun. »..
gelramum, in Corpore, Terris, vel Bonis, occalione Forisiactu.
rx aur Bannimenti prsedicSorum , non impetatis, moleftetisin ali-
quo, feu gravetis contra formam Pardonationis noftrae prsedidls.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odavo die Decembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro GHillames dt Dormant^ , Litera ad Regem FraHcia,
T E Roi a, noftre trefchere & trefame Frere, Johan, par meif- Ann. D.
■*— ' me la grace, Roi de France, Saluz. 1362.
Por caufe que nous fumes tenuz a noftre Trefchere & Bien An. ^j-.
Ame, Guillames de Dormantz, Chivaler & Chanceller de Nor- I. 3-
mcndie, qi eft demorez par devers Nous & noftre Confeil, a ter- ihiJ.
me de V ie , & por le bon Service q'il Nous ad fait , & efperons
qil Nous ferra en tempsavenir, en Quatre Cenz ElcuzdOr, pur
fon Fee de Deux Ans, dont le darrene Terme ferra a la Noel ja
profchein ,
Nous Lui avons Aflignez, & Aftignons par ces Prefentes, de
Prendre & Recevoir de Vous les ditz QuatTC Centz Efcuz, fur
les Deux Centz Livres d'Efterlings , qui reftent uncore a paier dc
Cent Miil Efcuz , les queux Vous Nous devciez avoir paie avant
la Pafqes, en TAn de Grace Mill, CCC, Seffante & Un, a cau-
fe de veftrc Finance :
Si vous prions que vous veuilliez faire avoir au dit Guiliames
Quatre Centz Efcuz fur la Rcfte defufdite,
Et, parmy noz prefentes Lettres, & l'Aquittance que vous ftr-
rez preindre du dit Guillames, fur tiel Solution, vous en ferrez dc
tant defchargez par devers Nous, fur la Refte svantdite; nonob-
ftant que veftre Paiement fe deura faire a noftre Citee de Londres
& a voz Defpens.
Donez par Tefmoignance de noftre Grant Seai , a noftre ChaC-
tel de Wyndefore, le viij Jour de Deccmbre, TAn de GraceMill,
Troifcentz , Seffante & Deux.
* Litera Regis Francia^ fnper Tratlatu , de Liliatis Do- * VI.
minis liberandis : Et pra mora Obfidum elonganda. ''°'^'
CT~RESCHER ET TRESAME FRERE, Ann.D.
■'- Nous avons veu ie Traitie , 136?.*
Fait entre Vous & veftre Confeil d'une part , & , noftre Tref- ^„_ ,V.
cher Frere, lc Duc d'Orliens, noz Enfens, & noz autres Gensde £.5.
noilre Confeil , d'autrc part , ^^ Au-
Sur la Deliurance de noz diz Frere, & Enfiins, de noftre Cou- fp„^
fin de Bourbon, & des autres, qui, par le dit Traicie, doivenc
eilre Deliurez.
Si vuilliez favoir [TRESCHER FRERE) que,
Pour le trefgrant defu" que Nous avons de veoir Deliures noi
diz Frere, Enrans, Coufin, & aunes, contenuz ou dir Traidtie,
Nous avo:is Ottroye, Accorde, & Conferme le dit Tiaitie, &
tout ce, qui en yceiui cft contenu; E.xcepte que, en lieu du Con-
te de Grant Pre , du Sire de Clere , & du Sire d'Audefell (qui par
le dit Traitie devoient e:lre Deliurez) Nous vouldriens que , nof-
treCoulin, Pierre d'Aiencon , le Conte Dauffin d'Auvergne, &
le Seigneur de Coucv" fuffcnt Deiiures ; iicome pius pleinement
fera contenu en la Confiraiacion du ditTraitie; la queie Nous
vous envoicrons ie plus toft qu'eiie pourra eftre Seellee de ceulx,
a qui ii appartient.
Si vous prions TRESCHER FRERE) tant Affeaueufe-
meat & dc Cuer, comme Nous pouvons, que la dite Mutation,
des iroii Prifonnes deflus dites , vuiUicz, pour amour de Nous,
odi-rover & accorder,
1 . tairc, des maintenant , paffer & venir a Abbeville, foubz tie»
lc G-ude, comme y vous piaira, noz diz Frere, Enfans, Coufin,
& aunes , qui , par les ditz Traicie & Confirraacion , doivent eftre
Deliurez, cornme dit eft; fi que ii puillent yiecqes mander leur
Gens, pour vous faire plus brievement Deiiurer les Chafteauls,
Terres, & autres chofes, que il doivent & font tenuz Baillier &
Deliurer feion la forme du dit Traitie.
Ec pour ce {TRESCHER FRERE) que, noz amez 8t
feaulx Chevaliers & Confeiileurs, Conte de Brenne, & le Sire de
Hangeft, n'ont, iicomme ii nous ont dit, Terme que jufques a
Pafques de Retourner par devers voas en Angleterre ,
Et il eft pur Neceffite que il demourent par deca , pour faire
mettre a Execution toutes les chofes contenues ou dit Traitie,
Nous vous prions (TRESCHER FRERE) que le dit Ter-
me de Pafques vuilliez , pour amour de Nous, pour la caufe def-
fufdite, Eiloignier julques a la Fefte de Saint Jehan Baptiftre prou-
chein venant.
TRESCHER FRERE,
Li Sainz Efperiz vous ait en fa garde.
Elcript a Ville Neuve lez Avignon le xxvi Jour de Januer.
Feflre Frere le Roi drFrance.
Blanchet.
Dorf.
A nofire Trefchere & Trefame Frere If Roy iEngleterre.
Hi
E T
ACTA PUBLICA.
7t
m. D.
363.
■.V: i.
De Prabenda SanEll Wolfranni in ^bbevtlla , fpeElante ad
'n. ?-•
• 3-
r«»c.37
:. 3.
* VI.
Donationem Regis.
EDwarduSjDei grada, Rex Anglioe,DominusHiberniae&Aqui-
tanite, Omnibus, ad quos prsefentes Literx pervenerint , Salu-
. tem.
Ciim Johannes Wycard ,
Canonicatum & Prxbendam fuosS. Gangerici de Cambrey,
Et Wiilielmus Dalby Prsebendam fuam Sandti VVolfranni in Ab-
vili, ,
Adinvicem permutare intendant,
is^os, causa Permutationis hujufmodi fociendse , Prxbendam
Sandi Wolfranni, ad noftram Donationem fpedlantem , prsefato
Johanni Dedimus & Conceflimus, * Habendam cum fuis Junbus
& Pertinentiis quibufcumque.
Dat. apud Weftm. vicefimo fexto die Januarii, anno Regni no-
ftri Triceiimo feptirao.
Fer ipjum "Regem.
■pT mandatum eft Senefcallo Dominii Regis de Pontivo, qui
nunc eft, vel qui pro tempore fuerit, quod pr-.rfatum Johan-
nem vel Pvocuraiorem fuum in hac p.irte, in Corporalem Pof-
felfionem Prccbend-.E prxdictse, cum fuis Juribus <Sc Peninehtiis
quibufcumque , Inducat feu Induci faciat, & Ipfam, fic Indu-
6tum, manuteneat & defendat.
Dat. ut fupra.
l^n. D.
1363.
<». 37-
;. 3.
Ex An-
agr.
PeuesCn-
■ner.
TraEiatm cum Rege CaftelU Confirmatio.
EDwardus, Dei gratia, Rex Angli^, Dominus Hibernix, Om-
nibus , ad quos prxfentes Litera: pervenerint , Salutem.
Volentes pro Nobis, Gentibus, & SubditiSj Regno, & Do-
miniis noftris, cum, Magnifico Principe, cariliimo Confanguineo
noftro , Domino Petro , Caftellse & Legionis Rege Illuftri , Gen-
tibus & Subditis, Regno & Dominiis fuis, Antiquae Amicitiae
Fcedera rcnov ari ,
Dilefti & fideles noftri, Willielmus Dominus de Latimere Mi-
les & Baro , ac Magifter Johannes de Stretleye Decanus Lincol-
nienlis, „ ■ , , t ■ n n r
Prccuratores & Nuncii noftri , ad hoc per Literas noltras , Ma-
gno Sii^iiio noftro Regio ac propria manu noftra lignatas, fpecia-
fiter Deputati, ' .. , ~ ,..
Ac Nobiles & Potentes Viri, Didacus Sancii de Terragas Mi-
les, ac Alvarus Sancii de Cueller Bacalaureus in Decretis,
Ambaffiatores & Procuratores fpeciales, perLiteras ejufdemRe-
gis Confanguinei noftri , ejus BuUa Plumbea in Filis fericis bulla-
tas, & Manu fua propria Signatas, ad hoi fpecialiier Deputati, ac
ad noftram prjefentiam propterea accedcntes ,
Pro Nobis, Hxredibus, & Succeftoribus , Regno, Dominiis,
Terris, ac Subditis noftris quibufcumque, ac didto Confanguineo
roftro Rege Caftellx & Legionis, Regno, Dominiis, Terris, &
Subditis fuis quibufcunque , praefentibus & futuns, vigore Pote-
ftatis, eis traditae, hinc & inde, perpetuas AOigantias Confcedera-
tiones, Pae^tiones, Ligas, ik Amicitias inierunt & fecerunt , prout
in Literis , eorumdcm Procuratorum noftrorum Sigillis munitis &
fadlis, latiiis continetur,- quarum Tenor, de verbo ad verbum,
dinofcitur effe Talis ,
Univerfis, prsefentes Litcras infpecturis, Willielmus Dominus
de Latimcr Nhles, d^c. frout in Traiiatu Anm fr.vteriti dat. 22.
Junii, ujiue ha;c verba:
Nos autem prxmiffi , Alligantias , ac omnia 8i fingula noftro
nomine aefta & habita, ut prxfcrrur, pro nobis, ac, canllimo
Primot^enito noftro, Edwardo, Principc Aquitanniae & Walli.e,&
H-xredibus noftris, Accepramus & Approbamus in peilbna noftra
propria, & ex certa fcientia, ac Auttoritate noftra Regia, denuo
Confirmamus, Aftantibus Nobis,
Et,
'Roherto Stireshurienfi ,
Epifcopis :
'Ricbardo , Ariindellie ,
Hujnfredo , Herefordia: ,
Williel?K0 ., Sarcshirienjij
Johanne, Duce Lancaftrite,
Edf.iundo , Coviite Cantekripj:,
Filiis noftri.= cariiTimis:
Simone , Elienp,
Johanne, Batkmiienfi <^ Wellenfi,
Noftris Cancellario & Thefau-
rario,
WiUiebrio, Wjntonienfi,
Jokatme, Lincolnienji ,
Simove , TLoiidonienf ,
Tboma, Norwicenfi,
Dat. per Manum noftram in Palatio noftro Weftm. prima die
Menfis Februarii , anno Domini Milleiimo Trefcentelimo Sexa-
gelimo Secundo , & Regni noftri Tricefimo Septimo.
Ann. D.
1363.
An. 37,
£.3-
Pat.iJ.
E. z.
p. I.
m. 4j.
Scotia, veniendo cum Duodecim Sociis & Duodecim Equis de Anri.D.
Terra Scotise, ac eorumdem Hominum Famulis, in Regnum nd- i^iJj:
ftrum Anglix, & alibi in Dominia noftra qu.ccumque, & perea- Ed-v. j,
deni, per Terram & Mare, verfus partes de Pruce & alia Loca
Longinqua tranfeundo, & per eadem Regnum & Dominia ad di-
(5tas partes Scotias redeundo;
Et ideo vobis mandamus quod eidem David de Berclay , ^c,
frout iu f??!ilibu- ile Conduclu Lite is.
In cuius, Scc. ufque ad Feftum Nativitatis Domini ptoximo fii-
turum duraturas.
Tefte Regc apud Beskwod, quinto die Februarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Literas de ConduEtu habet Thomas Comes de Marr. dat 20 Fehr. W- «©»
De Poteftatibns , ad TraElatus cnm Petro Rege CaftelU
expediendos.
XVEXj VenerabilibusPatribus, diledtis & fidelibus fuis,
Xan6lonenfi ,
Et,
Sarlatenfi ,
EpifcOpis: r^ rr T. .
1bo?nie de Feltone, Senefcallo Aquitaniae, pro CanlTimo Primo-
genito noftro, Edwardo Principe Aquiianiae & Walliie,
Ar?ialdo Sauvag', Majori Civitatis noftr» Burdegalenhs,
Johanni de Harwll, Archidiacono Wvgornienii , Cancellario,
rhilippo de Godeford, Legum Doilori, Cuftodl Privati Sigilli,
Eiufdcm Fiiii noftri,
Ac Do?)nno de Lehreto,
Johanni de Greyly Capitali de Bogio ,
Ac Do??iino de Pomeriis ,
Salutem.
De veftrisLegalitate, Circumfpe6lione, & Induftria ftabiliter
confidentes, Vos Omnes conjundtim, Ofto, Septem, Sex, Qua-
tuor, Tres, aut Duos veftrura, Facimiis, Dcpatamus, & Con-
ftituimus, per Pr.^fentes, noftros veros & leginmos Prccuratores
& Nuncios fpeciales, . n, o
Dantes vobis, communiter & divifim, ut praetertur, Plenam&
Liberam Poteftatem , & Mandatum fpeciale ad prxlcntandum &
liberandum , noftris vice & nomine, Illuftn Principi, carilfimo
Conlanguineo noftro, Domino Petro, Dei gratia, Caftelbe &
Legionis Regi , aut Domino AJfonfo ejus Primogenito , feu Nun-
ciis eorumdem , aut alterius ipforum, certas Alligantiarum, Con-
fcederationum , & Amicitiarum Literas , Magno Sigillo noftro
Regio, in Cera viridi, & Cordulis Sericis, iigiUatas, •
Et ad confimiles Literas recipiendum ab eildem, aut Nuncus
feu Procuratoribus ipforum, More Regum Illuftrium Ifpannus an-
tiquo lignatas , ^ _ . . ...
Et ad jurandum in Animam noftram, h opus fuent, quod Al-
li-^antias, Ligas, Amiciiias, Confcederationes , Conventiones , &
P^jifta, in Literis comprehenfa praediftis, pro Nobis, & Hxre-
dibus noftris, Tenebimus, Adimplebimiis, & inyiolabiliter Ob-
fervabimus, Teneri, Adimpleri, & inviolabihter Obfervan fkcie-
mus quodque Ea, in loto, vcl in parte, nunquam Rumpemus
nec etiam Violabimiis,Rumpi nec Violari faciemus,aec etiamper-
mittemus, nec ipfis Contiaveniemus quomodolibet in futurum,
Ac ad Cstera omnia alia & fingula fecienda, Excercenda, &
Exp°dienda , qux in praemifiis & circa ea neceffana fuerint vel
oportuna, etiam fi Majora quam praemifla fuerint, & Mandatum
^''Promittentes' bona fidc, Nos Ratum, Graaim, & Stabile,
cunftis temporibus, habituros Quicquid per didos Procuratores
noftros ScNuncios comuniter, aut divilim, ut prxfertur- Aduin
& Expeditum * fuerit in prscdiftis, &; quolibet eorumdem, lub * Vl,
Yooteca & obligatione omnium Bonorum noftrorurn. 403.
Dat in Palatio noftro Weftm. viii die Menlis Februani, an-
no Domini MiUefimo, CCC, LXII. & Regni noftri Tricchmo
Septimo.
fub ali
Memorandum quod quadam alia Litera, fub eadem
iis nominihus, irrotulatur inferius, qua taLs ejt , viz.
\lia Litera, fub eadetn fornta^
REX, Venerabili in Chrifto Patri, Bernardo, eadem gratia,
Epitopo Xanctoncnfiac, dileflis & hdehbus noftiis, Guil-
lieimo de Loigne Dodton i^n Decret.s, & Stephano de Culynton
. . Richardo de Totesllv.im Senefcalo de Bygores, & Gerardo de
Thoma, Oxontat, Camerano no- ^^^^^^^^ Oomino d" Pyenne, Salutera.
De veftris Legalitate, Circumlpedione, & Induttria ftabihter
confidentes, Vos omnes conjundim, QLiinque, Quatuor, ires,
au Duo veftrum, Facimus, Deputamus, & Coiutitu.nius, per
Kntesrnoftros veros & lcgitimos Procuratores & Nunao3
'^Dames vobis, comuniter, & divifim, ut praefertur, Plenam &
Liberam Potcftatem & Mandatum fpec.ale ad praelentandum &;
liberandum, &c. ut jupra de verho m verhum.
Roherto, Suffolciof,
ftro,
Comitibus.
VI
401.
*
Pro qtdbtifdam de Scotia verfns PrHjfiam tranfenntibns.
Ann. D. O EX omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
1363. ■'^ tem.
Sciatis qu6d, , ^ . t- • n ■
Ad requifitionem David de Bruys de Scotia, tratns noftn,
Sufcepimus in Protedtionem & Detenlionem , ac in falvum &
fecurum Conduftum noftrum, Dayid de Berclay Scutiferum de
Tom. 111. Fart. U.
Memorandum de liberatione Sigilli.
Ann. D,
1363.
An. 37.
An. 37.
£. 3.
Scol. ^J
E. 3. ?«.
uxPiKnn&NDUM nubd die Dnmjnica (videlicet) xix die Fe- E 3.
^^hi^l^ni ann^^r-Jnti, Venerahdis Fatlr , Wlbelinus Wynto- CUuf.,V
vienfis Epilcopus, Cancellarius Dommi Rcgis, apud WeftmonaJttr.u?n, E. X.
InCapellajuxtainteriorem Cameram ipfms RegiS vcrfus A^uam,,» m. I9'<i'
' K /"^***
CONVENTIONES, LITERi^,
E. 3.
Ex Au
togr.
lodiifi Cancellarufigtiata.,inclujum:
Et idem Rex , pra.'fatum Epifcopum Wyntonienfem de Cujtodia
didi Sigil.i gratanter ahfolvens , idem Sigillum ab eo recefit , e^ //-
lud^ fc inclufum , frafato Epifcopo Elienfi , inprtefenlia prtenomina-
torum , liberav:t :
^ui quidem Elienfis Epifopus idem Sigillum a pradiSio Rege rece-
pit , df Sacramentutn /uu?/! , de Officio Cancellarii fidcliter faciendo ,
modo debito c^ cmifueto , prajiitit , (^ Sigil/um illud fecum deferens,
die Martis, proxiwb fequcnte (videlicet) xxi die Fehruarii, apud
M^ellmonafterium, (^ ?w S E D E M A R M O R E A, «i'/ Cancellarii fe-
dere funt affusti , fcdens , diBam Bagam aperiri , c^ idem Sigillum
inde extrahi, <ir Cartas , Literas Patentes, ac pctrva Brevia, m
pnefentia Clericorum Cancellaria pradida , confgnarifecit.
"Tra^Atm Hifpanici Confirmatio altera, liberanda , jttxta
.Artictilum ejufdem Trallatus , Caflella Regi , aut Nun-
ciis fuis , inter Baionam dr Fontem Rabiam.
Ann. D. T7Dwaidus, Dei gratia, Rex Angliae, Dominus Hiberniae &
j,(j, XLi Aquitanise, Ad perpetuam memoriam Rei Ge-
An. 57. STvE.
Sciant omnes . Praefentes & Pofteri , quod pridem ,
Internis Defideriis affc6tantes inter Nos, Regnum, Dominia,
Hxredes, S< Subditos noftra, ac, Magnificum Principem, Do-
minum Petrum, CaftelliE & Legionis Regem Illuftrem, Confan-
guineum noftrum cariftimum, ejufque Regna & Dominia, Hae-
redes, Subditos, & VafTallos, Priftinarum Diledionis & Amici-
tiae, quae inter Nos & Progenitores noftros, hinc & inde, a lon-
gis rctro temporibus folidata, viguerant, Fcedera renovari,
Certos Traftatus Confoederationum , Paftionum, Conventio-
num, AUigantiarum , Padtorum, Amicitiarum, Promiirionum ,
feu Ugaminum,
Per, diledos 6c fideles noftros, Guillielmum Dominum de La-
tymer Militcm & Baronem, ac Johanncm de Stretle Legum Do-
aorem Decanum Lincolnienfem , Procur.torcs noftros, noftro
nomine, ac Edwardi Principis Aquitanije & Wallix Primogcniti
noftri carilfimi , ac Haeredum, & Succenbrum noitrorum, Inhi-
tos, Ordinatos, ac Fadlos, cum Nobilibus Viris, Didaco Sancii
de Torragar * Milite, & Alvaro Sancii de Cueller Bacallario in
Decretis, Judice Curise, & Audientix Majoris Generali Audito-
re , prxfati Regis Caftellx & Legionis Ambaxiatoribus ac Procu-
ratoribus, ad hoc Plenam Poteftatem habentibus, tam pro Se,
quam Hxredibus & Succeflbribus , Regnis, Dominiis, 6c Subdi-
tis fuis ,
Vidimus & intelleximus diligenter,
Quibus plena circumfpeftione & matura deliberatione intelle-
fiis, ea omnia & fingula tota mentis fecuritate ampledtimur, ac
Rata & Grata habentes acceptavimus puro corde, Tenentes in-
dubie quod ea, qux Difcretioni feu Induftrix prxdidorum, vel
eorum cujuflibet, in prxmiiTis, fuiffent Commiffa Legali Provi-
fione , laudabiliter adimplere curarent.
Verum, quia, inter cxteros Articulos didtorum Traftatuum,
novimus fpecialiter contineri, quod Nos, in Propria Perfona,
Aftantibus Confiliariis noftris, Prxlatis, Proceribus, Nobilibus,
& aliis , Regni & Dominiorum noftrorum ,
Diftas Alligantias, Confoederationes,& Amicitias laudaremus,
&fuper hiis Literas, noftro Sigillo munitas, cicra Feftum Refur-
redlienis Dominicx , pro^dmo venturum , prxdidto Regi , vel
Nunciis fuis, inter Baionam &C Fontem Rabiam, ad eafdem reci-
piendas Poteftatem habentibus , tradi feu liberari realiter facere-
mus,
Idcirco, aftantibus Prxlatis, Proceribus, Confiliariis , ac aliis
Nobilibus, & Civibus Regni & Dominiorum noftrorum, Tra-
ftatus, Confoederationes , Padla, Conventiones , Alligantias, A-
micitias, Padtiones, Conditiones, Promiffiones, Fcedera, &qux-
cumque Ligamina fupradidta , Nomine noftro , ac Hxredum , &
Succefforum noftrorum, per fxpedidtos, Guillielmum & Johan-
nem, cum memoratis, Didaco & Alvaro, Tradtata, Ordinata,
Conventa, Inhita, feu alias Difpofita in prxmiffis, OreRegio Ap-
probamus , Laudamus, necnon Prxlentibus Confirmamus,
Ac etiam Promittimus, pro Nobis & Hxredibus noftris, Prx-
miffa omnia & fingula perpetuo Tenere , & non Contrafacere vel
venire pcr Nos. vel Alium feu Alios; fet ea firmiter & illxfa, fic-
ut in Literis didtorum Ligaminum feu Padlionum pleniiis nofcitur
contineri , inviolabiliter obfervare.
In quorum omnium Teftimonium prxfentes noftras Literas fieri
fecimus Patentes , Magno Sigillo noftro confignatas-
Dat. in Palatio Regis Weitm. primo die Martii.
nefia, Bona, & Res quxcumque, veniendo in didtum Regnum Ann. D.
noftrum, ufque Civitatem noftram Eborum, vel alibi ubi viderint 1363.
expedire, <^c. prout in cateris de ConduElu Literis. Zdv. j,
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Petri ad Vincula proximo
futurum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo quarto die Martii.
Fer ipfum Hegem ^ Concilium.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti , qui uf-
que Civitatem prxdidtam, ex caula prxdidta, funt veniuri, pro
Se & Perfonis fubfcriptis , per idem tempus duraturas, fub ea-
dem Datai videlicet,
Patricius Epifcopus Brechinenfs, pro fe ^ Viginti Equitihus.
Roherius de Erskyn Miles , pro Se & Sexdecim Equitibus.
Ahhas de Dumfermelyne , pro Se (^ Duodecim Equitibus.
* Magifler Ifalterus de Wardlav:; , Archidiaco?!US Laudo7tia , proSt
(^^Oilo Etjuitihus. * VL ;
Normannus de Lcfiey, pro Se ^ OSio Equitibus. 40^,
yohan?ies de Carryk , Canonicus Glafgue?ifs , pro Se ^ Sex Equi-
tibus.
• VI.
404.
Pro Epifcopo S. Andre£, fuper Negotiis David de Brujs.
Ann.D.RE^, &c. Salutcm.
j,^, ^ Sciatisquod,
^ , ■ Cum, Venerabilis Pater, Willielmus , Epifcopus Sandti An-
^ ■ ''■ drcx, de partibus Scotix in Rcgnum noftrum Anglix, pro qui-
Scot ■>n ^"''^^fn Negotiis, David de Bruys, Priibnarium noftrum, con-
j ' ''■ cernentibus, de Licentia noftra lit venrurus,
■ }" Nos (volentes Securitati ipfius Epifcopi in hac parte providere)
'* fufcepimus ipfum, & Triginta Equites de Comitiva fua, cujuf-
curaque ftatus feu condicionis fuerint, necnon eorum Equos, Her-
Literx Regis FrancU fuper TraSiattt ,
hendis y antediilo.
de Objidibus retra-
M Reg,
em.
TRESCHERE ET TRESAME FRERE,
^Ous avons Conferme, par noz Lettres Ouvertes, faites fur ce,
le Traicie, darrenierement fait, fur la Deliurance de noz,
Trefchcrs Frere, Filz, & Coufm, les Dux d'Orliens, d'Anjou,
de Berry , & de Bourbon ,
Excepte que, en lieu du Conte de Grantpre, du Sire de Clere,
& du Sire d'AudefeI (qui, par le Traitie deffus dit, devoient eftre
Deliures) Nous voulions eltre Deliurex, noftre Coufin, Pierre
d"AIencon , & , noz amez & feaulx , le Conte Daufiin aAuver-
gne , & le Sire de Coucy,
Et vous nous requis & prie, par nous Lettres, moult Aftedtueu-
fement, & moult de Cuer, que a ce vous vous vouffiei, pour
Amour de Nous, confentir.
Et noz diz Frere, Filz, & Coufin de Bourbon Nous ont ReP'
cript que vous ne Tavez volu feire; dequoi nous fomes moultmer-
veilleux, comme nous ne audions mie que, de fi petic de chofe,
Vous Nous duffiez feillir.
Neantmoins,
Pour acomplir veftre volente, & pour ce que nous ne voulons
mie que, pour fi petit de chofe, la Deliurance de noz dicz, F'rere,
FilT., & Coufin foit empefchee ne retardee,
Nous avons fait Refaire noz. dites Lettres , faites par la diteCon-
firmation, en confermans pleinement & abfoluement le dit Trai-
te, fenz, aucune Mutation, & les avons envoiees a, noz amez &
feaulz, le Conte de Brenne, le Sire de Hangeft, & les autres,
par Nous commis a pourlivre la perfedtion & accompliffementdu-
dit Traitie , afin que il les vous baillent , quant il iront vers Vous
pour ce.
Et ce vous certifions Nous par ces prefentes Lettres; queles, en
Tefmoingnance de ce, Nous avons fignees de noftre Main, &
feelles de noftre Signet , du quel nous ufons en toutes les Lettres
que Nous vous envoions.
Si vous prions, Trefcher Frere, tant de Cuer comme Nous
povons, que la dite Deliurance de noz diz, Frere, Filz, & Cou-
fin ne vuilliez plus mcttre en delay.
Trefchere & Trefame Frere, li Sains Efperiz Vous ait en (a
Garde.
Efcript a Ville Neuve les Avignon , le xiij jour de Mars,
Ann. DJ
1363.
An. 37.
E. 3.
Ex Am-
togr.
Vefire Frere le Roj de France.
Dorf
J E H A N.
A, nojlre trefchere ^ trefame Frere, le Roy d^Engleterre.
Ad Duces , Orlianenfem , Andegavenfem , Bituricenfem ,
GT Burbonienfem.
Per Propriam Perfonam Domini Regis in fuo Cottcilio GeTierali. I
De par le Roy ,
Refcher & Trefame Frere, & vous Loys, &Jehan, & Beau
- Coufin de Bourbon.
Nous avons Receu unes Letn-es Clofe;, que Vous Nous avez
envoiees, par Bourbon, noftre Chevaucheur, avecques un Roole
Cios, feelle de voz Seaulx, & fif^nez de vos Signez:
Par les quelT. Lettres & Roole, Nous eft apparu, que. noftre
Trefcher Frere, le Roy d Angleterre , n'a volu paffer la Mutation,
que Nous avions fait mettre en la Confirmation du Traitie darrei-
nement fait, fur veftre Deliurance, a fin qe, en heu duConte de
Grantpre, du Sire de Clere, & du Sire d'Audelel,fufrent deliures
Pierre d'Alencon, noftre Coulin le Conte Dauffin dAuvergne,
&IeSiredeCoucVi ^ . „ o ,• ^-
* Pour quoi vous nous avex Requis & Suppliee , par voz dites
Lettres, que Simplement & Abfoluement, fenz aucune Mutation,
nous viuUons Confermer lo dit Traicie, en envoiant haftiuement
Ann. D.'
13(^3.
A,,. 37.
E. 3.
£r. AH-i,
tosr.
•vr.
406,
J
ET ACTA PUBLICA.
71
jin. D. a hoftie dit Frere , par noz Lettres , fignees de noftre Main , no-
1363. ftre Allentement a ycclui, fenz y Miier ou Changier aucune cho-
frff. 3. (e, ou auterment vous ne ferez point Deliurez.
Si (achiez que ,
Combion que nous euflions , & ayons ancor , moult grant defir
de la Deliurance dcs diz Pierre d'Alencon , noftre Coulin le Con-
te Dauffin d'Auvergne , & le Sire de Coucy ,
Neantmoins Nous ne voulons mieque, pour ce, veftre Deliu-
rance (laquele nous delironsfur toutes chofes; foit Hmperchee, ou
Retardee en aucune maniere; & pour ce avons Conferme pleine-
ment & abibluement le ditTraitie, fenz aucune Mutacion.
Et avons fur ce fait faire noz Lettres ouvertes , fellees de noftre
Grant Seel , les queles Nous avons pour ce envoies a noz amez
& feaulz, le Conte de Brenne, le Sire de Hangeft, Meftre Jaque
!e Riche , & meftre Jehan de Vernon , par nous commis a pour-
figre racomplifTemeat du dit Traitie.
Et, auec ce, Nous en envoions, par ce MelTage, unes Lettres
clofes, figneesde noftre Main, adrecans a noftre dit Frere, des
qaeles Nous vous envoions Copie dcdans prefenies; ii les \\ faites
prefenter , & faites , en toures m-anieres , que vous foiez tantoft De-
liurcs, car y n elT: riens dont Nous aions li grant dclir.
Donne a Ville Neuve lez Avignon , le xvi jour de Mars.
Adhnc fuper prafato Tratiatte,
JJe par k Riy,
COnte de Brenne, Sire de Hangeft, & Meftre Jaque le Riche,
& vous Meftre Jehan de Vernon.
Nous avons Receu Lettres de, noz Trechers Frere, Filz, &
Couiinyles Dux d'Orliens, d'Anjou,de Berry, &: de Bourbon,
p.ir les queles il Nou-; ont efcript, que noftie Frere d'Angleterre
ne a voulu accorder la Mutacion, que Nous aviens fait mettre,
en la Confirmation de ce Traitie , darreincment fait , fur la Dcii-
urance de eulx", a fin que, en lieu du Conte de Grantpre, du Si-
re de Clerc , & du Sire d'Audrefel, fuflent deliures Pierrc d'Alen-
con, le Conte Dauffin ^'.'Vuvergne , &: le Sire de Coucy,
Et nous ont refcript noz diz Frcre, Enfans, & Coulin, que,
(e Nous ne Confermons plenement & abfolument le dit Traitie,
il ne ferront mie Deliures.
SiFavons, pour cc , Confcrme plenement & abfolument, &
vous en envoies noz Letcres ouvertes , faites fur ce , par ce Mcf-
fage.
Er, avec cc, cn cnvoicns a noftre dic Frere d'AngIererre unes
Lettres clofes, fignees de nofl-re Main, par les quele^ \i apparera,
qui Nous Tavons ainfi fait, comme dit eft; fi retenez noz ditcs
Lettres ouvertes, a fin que vous les bailliez, quant lieus & temps
en fera; & depeciez les autrc, ou eftoit mile la dite Mutacion.
Donne a Ville Neuve lez Avignon , le xvj jour de Mars.
Blanchet.
^Ann.D.
1363.
«<». 37.
E. J.
Ex Au-
pgr.
Ann. D.
1365.
An. 37.
£. 3.
Iranc.
37-E. 3.
m. 16.
• VI.
407.
Super Alultonibtts , pro Bttrgmtdia folvendis , AcqHtetantia.
T E Roi a touz ceux , qi ceftes Lettres verront , Salutz.
•*-^ Sachez Nous avoir Relceu de , noftre Treichere Frere , le
Roi de Fiance ,
Qi tient la Duchic de Burgoigne, come en Heritage, par le
TrdpalTement le Duc de Burgoigne, qi darrein eftoit,
£t d'autres Seignurs &: Burgois du Paiis de Burgoigne, dis Mill
Deniers d'Or au Motoun, de bon Poi^ du Coigne France, du
Termc de Pafque darrein paflee, en Dedudtion, & Rebat. &
Parte de Paiement de la pluis G.'ande Somme, en la quele lls
Nous font obligez par leurs Lettres obligatoirs, par certein caufe,
& ficome pluis largement compris eil en lours Lettres avantdites :
De la quele Somme , enfiReceue, Nous Quitons, Delivrons,
& Abfolons noftrc Frere, 8c les Obligez defiiifditz , & leurs
Heirs , a touz jours ,
Et leur faifons exprefle & vailable Padion de jammais Deman-
der a Eux, * ne a lour biens, en Juggement , ne dehors, laSom-
me que paie nous eft licome delTus eft .
Don. par Tefmoignance de noftreGrant Seal, a noftre Palais de
Weftm. le viij jour d'Averill , l'An de Grace Mill, Troifcentz,
Seflant & Trois , & noftre Regne Trente Septiime.
Super Recamhio Ohfidum.
Ann. D.
1363.
An. 37.
£. 3.
Ibid. m.
»+.
L^
Autieles LeCtres ont les fouefcripz; c^eftaflavoir.
yaques Noe , &
Jaqties Koilct ^
Burgois de Chalons :
Clement Grwiajit .
Et,
Joban dii G.ntj
Bourgois de Aniiens;
Cilcs S:i!iuart , Bourgeis de Char-
tres;
Ann. D.
1363.
Be Exemplificatione Acquietantia pro Archiepifopo de Seins.
■rDward, &c. a touz ceux, qui ceftes Lettres verronc, Salutz. Ann. D.
-'-' Nousavons veu unes Lertres, Seallez du Grant Seal noftre i5''3-
chere & foial Thomas de Beauchamp, Counte de Warrewyk; ■^'' 37-
djount le Teneur s'enfuit, E. 3.
Vm. ij,
Nous Thomas de Beaucham , Counte de Warrewyk, i^c.prout E- 3-
de Dat. l die Aprilis ., Atnw Do?!i:?!i MilleJ.rm , TrefcetitLfmo , Se- f- '■ »»•
xagefimo fecundo ^ ujque ad hac verha^ iiidelicet ^ if.
Les quelles Lettres nous avons fait E;:cmplifier a pluis grande
Evidence d'ycelles,
Et, pat habundant, Nous Quitons le dit Arcevefque de quan-
que Nous ou noz Heirs purroient demander a lui, ou a les Suc-
celiburs, par Caufe de la Prife a la dite Bataille de Poyter; dojnc
Mcncion ell faite es Lettres au dellus incoiporees.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weflmonltier, lexx jour d'AverilI, I'An deGrjce Mill, Troil-
centz , Soixant &c Trois , & de notre Regne Trent Sepcifme.
Pro qnibtfdnm de Scotia ob Devoticnem in Angliam ven-
turis.
Roi a toul ceulx , qi ceftes Lettres verront ,
Savoir vous failons que Guilliam de Noe, Bourgois de Ar-
raz , ad bien & lealment tenuz devers Nous Hoftage par un An
entier, a caufe rAcompliflement des Chofes Accordees parmy la
Paix , n'adgaires faite entre Nous & noftre Trefchere Frere de
France \
Et, parmy fbn Rechangement , nouslui donons Congie de s'en
aler vers fon Paiis Franchement & tout a Delivres de fon dic Hof-
tages, fanz eftre Empefchez par Nous, ne par aucuns de nos Mi-
niftres ,
Mandantz & Commandantz as Gardeins de touz noz Portz &
Paffages, Vifcontes, Maires, Baillifs, & touz noz autrcs Minif-
tres, queli delulhomeGuilliam foeffi-ent palfer vers fonPaiis, fanz
Arreft & Deikjurber aucun , Non obllant queconque Mandement
fait au contrair.
Don par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier , le viij jour d'Averill.
Itnn. III. Part. I.r
ex
D EX, Scc. Salutem.
■'-^ Sciatis qubd,
Cum Thomas Som.ervill de Scotia Chivaler, ob Devotioncm,,
quam ad gloriofum Martirem Sancitum Thomam, dudum Archie-
pifcopum Cantuarienfem , habet, Limina ejufdem Sancti Marriris
peregre vilitare intendat , & ea de caulii in Regnum noltrum An-
gliae de Licentia noftra lit vencurus,
Sufcepimus, efr. ut infnmLbus de Couduflu Literis.
Dumtamen Eqnosalios, quam quos fecum in Aiigha duxerunt,
tra id;r."i P>.ef;num non educant quovis modo.
*In cnjus, &c. ufque ad Feftum Sandti Michaelis, proxim6 fu-
turum, duraturas.
Telte Tegc apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Aprilis.
Ter Conciliutn.
Confimiles Literas Regis de Protedione Jiabent fLibfcripti,per
idem tempus duraturas, fub eadem Data; videlicet,
Johannes de TR.0S de Scotia, cuni Duahus Verfonis Eejuititus.
Hugo de Egely7igton de Scotia Chtvaler , cum Tribiis Perfo?ns E^ui.'
tihus.
Dimcanus Waleys ds Scotia Miles ., cu?n Duohus V.nlettis (§■ Trihus
EquiSy ufque ad Fefh/m Nativitatis SaiiCit Johannis Baptifia ^
proximo futurti?n, duraiuras.
Patrtcius de Hibburn de Scstia , cum Sex Sociis Equitibus , ufque
ad Feftum Pafchne , proxi?/!o juturutii , duraturas.
Alexaitder Epifcoptis Aberde:!e?ifs tn Scotia , cuni Duodecim Perfo'
7iis Eqiiitihus , itjque ad Fefitim Natalis Domini , proxm.o futu-
rum, duraturas.
Wdliebmis de F-othum de Scotia., cum Sex Equitihus , ufque ad Fe-
ftum Pafchie , proximo fiiturnm , duraturas.
Ann. D.
1363.
An. 37.
- 3
Siot. IJ.
E. 3.
»>. 7.
• VI.
408.
De Financia Regis Francia recipienda.
LE Roi a , noftre trefchere Eifiie Filz, Edward Prince d'.\qui-
taigne & dc Gales , Duc de Cornewaill , & Conte de Ccltre,
Saluz.
Come, noftrc Trefchere Frere, le Roi de France foit tenuz &:
obligez de paicr a Nous, ou a noz Deputez efpecialx en ce le Par-
tie, a Pafques laGrande, prochein a venir, Deuv Cencz Milles
Efcutz d'Or (dont les deux valent unNoblede la Monnoie d'£n-
gleterre) a caufe de la Delivrance .
Nous (confiantz a plcin de Vos Sens, Lealte, & Difcrecion)
Donons a Vous, &: a voz Commis, par la Tenur dcs Prefentes,
Audorite, Plain Povoir , & Mandcment efpecial de Prendre,
Counter, & Reccvoir, ou Noun de Nous, de noftre dit Frere,
ou de fes Depurez, Soixant Mill Eliruz, tielz come delTus, en
Dedudlion & Rebat de la Somme a nous duc , ficome dellus elt
dit,
Et, apres ce que les ditz Soixante Milles Efcuz fcrront enfi re-
ceuz, de Fairc & Bailler, fur ce, ou Noun deNous, defbuz vef*
tre, ou lcs Sealx de voz Dcputez. , ou Inftrumentz Publtqiie, Let-
tres de Q.iitances, Ablblucion, &: Delivrance, tieles que leur de-
ura Ibuffirc, & dont ils en foient contentz,
Et de faire toutes autres ChoIes,nccelTeres en cellePartie, cora-
bien que pius efpccial Mandement en ferroir requic.:
Et Promecrons avoir Ferme & Aggreable quant que ferra fait
par Vous, & par voz Comis en celle partie, llir Caucion &Obli-
gacion de rouz no!z, Biens, prefentes & a venir;
Et, par ces Preleiites, & parmi TAcquitance, que faic ferra a
K 2 noftie
Ann. D,
1363.
An. 37.
E. 3.
Fmnc.iJ,
E. 3.
m. 16.
l^
CONVENTIONES, LITER-^,
Ann. D. noftre dit Frere fur la Recepcion de la d.te Somme de Somnte
1 ;6 ; Willes Efcuz furditz , noftre dit Frere ferra de tant Delchai ge2, de-
ul \ vers Nous; non obilant q'il nous deuft taire aporter la dite l-inan-
ce a fes Cous & Defpens, a noftreCite de Londres, hcomeplus
largement compris eft en fes Lettres obligatoires.
Don. par Tefmoienance de noftre Grant Seal, a noftre Mais
de Weftm. le xxix jour d'Averil, TAn de Grace, MiU, CCC,
Sexante & Trois, & de noftre Regne xxxvii.
Item, autiele Lettre eft diredte au dit Prince, de mot a mot,
tanque a cefte Claufe, a noftre Cite de Loundres, &c adonqe enli,
Et nol prefentes Lettres volons tant-fculement avoir \^igeur &
Fermete ou casqil ne foit fatisfait a vous, ne a vozCommis, par
noftre dit Frere, de la Somme de Soixante Mill Elcus defTulditT,,
par force de noTi autres Lettres, les queles nous feifmes autrefoiz
bailler par meifms la caufe , & non autrement.
Don. par Teimoignance , 6-c. utjufra, le xxx Jour d AvenU,
FAn de grace, &c. ucfupra.
•VI.
409.
Ann. D.
13(55.
^». 37.
E. 3.
Triinc,
;7-E- 3.
* De Capellania Concejfa.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qu6d Dedimus & Conceffimus, dileao nobis, Ma-
eiftro Petro Vetule , Sacrae Theologise Profeftori , Capellaniam
Sah6ti Nicholai de Crecyaco , in Dominio noftro Poncivi, va-
cantem rer Relignationem Jacobi Divitis, ultimi Capellani Capel-
lanise prjEdi61:x, &ad noftram Donationem fpeaantera habendam
cum luis Juribus & Pertinentiis quibufcumque.
In cujus, &c. ,.,»..
Dac. in Palatio Regis Weftm. quarto die Mau.
Per ipfum Regem.
EE mandatum eft Senefcallo & Thefaurario Dominii Regis
Pontivi, quod prxfatum Petrum ad didam Capeilaniam ad-
mittant & in Corporalem PoiTenionem ejufdem, prouc moris
eft , inducant , vel induci faciant , & libi de Fructubus ejuldem
Capellaniae miniftrari faciant.
Dat. ut fupra.
De Seifma, nomine Regis, recipienda , jttxta formam Tra-
Batus de Obfidibns liberandis.
Ann. D. T E Roi a, noz cheres & foialx, Toban Cbaundos Vifcont de
1,63. jL^ Seint Sauveour , William de Fdton, 6c Wiiliam de Serys,
■^" ;?■ Chivalers, Saliitz. -
£•3. Come, par certaine Traidte, „ ^ --•t o
mi. N'adeaircs fait entre auciins de noftre Confeil, & noz Irere,
m. ij. Neveus, & Ccufin, les Ducs d'Orlyens, d'Anjou, de Berry, &
de Bourbonn, par my lour Retreance, & auffi des certems autres
Seignurs noz. Oftaees de France,
Nousdoivent eltve Baillez,, ,._,... „ „
Par certeine Fourme, comprife en dit Traiaie, & pur beurtie
des Paiemenrr,, qui, noftre trelchere & trefame Frere, le Roi de
France nous doic feire a caule de fa Delivrance,
Les Lieux & Chaftelx de Chifec, de Melle, de Cyuray, & de
Villeneove, enfemble quant qu'appercient a noftre dit Frere le Duc
d'Orliens en Poytou, & en Xaindonge, &; toutes lour Appertc-
A Tenir, PoiTider, & Governir, par Noun de Nous, jufqes a
1'Acompliflement dc touc ce que , noftre dic Frere, le Roi de
France Nous doic faire a caufe de fa Deliverance, iicome pluis
largement compris eft en dic Traidie :
>Jous (confiantz, a plein de voz Sens, Loialte, & Difcrecion)
Donnons & Commetcons a vous enfamble, & a Deux de vous,
par la Tenour des Prefentes, Auaorite, plain poair, & Mande-
rnent efpecial de Prendre & Recevoir, pur Nous en noftre Noun,
par vous mefmes, ou par voz Deputez &: Commis, la Pofleflion
& Saifine de touz les avantditz Chaftelx & Lieux,
Et les Gouvernir par Noun de Nous , Tenir , Occupier , &
Poflider de Ufer auflTi toute manere de Juredidion fur touz les
Su^itz des ditz Chaftelx, & Lieux, & aufli come il appartient a
Faire asSeignursd'yceulx,
De Lever & faire Lever a noz oeps^ toutes les Kevenuz , Pro-
fitz, 8c Emolumencz & mefmes les Chaftelx& Lieux,
De mectre & Eftablir illoeques Capitans, Chalteleins, tiailiits,
Miniftres , Gardeins, Coneftables , & autres Ofiicers , Tantz &
Tieux come bon vous femblera proStablc pur le Governement &
Salve garde des ditz Chaftielx & Lieux,
Et de faire, executer, & expedier toutes autres Chofes neceflfe-
res en tieu cas, & li avant come nous ferrions meifmes, ti Nous y
fuUTions cn noftre propre Perfone; c ■, r
Et Promettons avoir Ferm & Aggreable quantque fait en ferra
par vous enfemble, ou Deux de vous, & par voz Commis &
Deputez, fur les chofes defl-ulditcs , & les Dependences dVcelles^
Don. par Tefmoigr>. de noftre Grant Seal, a noftre Palays de
Weftm le xii jour de May, TAn de Grace Mill, Troifcentz,
Soixante & Trois, & de noftre Regne Trente Septime.
» VI.
410.
Ann. D.
' I3<53-
Art. 37-
£. 5.
:ex ah-
togr.
* SKper Negotits Liliatos Obftdes contingentibm: de Licentia
emdi ad partes Francia.
ATouz ceulx, qui ces prefentes Lettres verront, Jehan Sei-
gneur d'Audrefel Chevalier, Salut. ^ „ . „ _, . ,
Savoir vous faifons que, le Trefexcellent Sc Poiffant Pnnce, Ic
Roy d'EDgleterre ,
De qui nous fommes Hoftaiges pour, noftre Tres Redoubte Ann. D.
Seigneiir , le Roy de France , & pour rAccompliflent de la ^lAl'
Paix, ^^■V' hii
Nous a donne Licence & Congie de Aler , & nous Tranfpor-
ter es parties de France, pour aucunes Grofles Befoignes, qui tou-
chent la dite Paix , & qui derrainement ont efte Parlees entre nos
Seigneurs Hoftaige de Fleur de Lis, & aucunsdu Confeil le dit
Roy d'Engleterre,
Par quoy Nous Promettons, en bonne foy, & fur noftre Hon-
neur de Chevalerie , que Nous nous Porterons & Tendrons loyal
Hoftaige du dic Roy d'Englecerre , & de fes Heirs , en coutes Pla-
ces & Lieux ou nous ferons, & devant touz Seigneurs & Perfon-
nes,
Ne nous Armerons, ne ArmesPorterons, ne ferons ne procu-
rerons eftre faic, ne fouflrerons en prive ne en apperc, pour quel-
conques Caufe ou Couleur, Chofe qui pourra toumer a Domaige
ou Deftionneur du dit Roy d'Engleterre , fes Heirs, Subgez, Ai-
dans ou Adherans, ne a leurs Terres, Paiis, ne Lieux quelcon-
ques, tant deca la Mer, come de la,
Ec Nous Rettournerons & Mettrons noftre Corps en Hoftaige
du dit Roy d'Englecerre, & de fes Heirs, en k Cite de Londres,
dedans la Fefte TouITains procheine a venir , fenz autre Requeftc
ent a nous laire,
Et d'illecqes ne Partirons , fenz avoir fur ce efpecial Congie
de Lui, ou de ies Heirs, fe tant fut que toutes les dites chofes,
comme dit eft par defllis, & compris font en Un Efcript, Seelle
des Sealx, noz Seigneurs, les Ducs d'Orliens, d'Anjou, de Berry,
& de Bouvbon , ne fuflent plainement acomplies au dit Roy d'En-
tleterre, & de ce il fuit, dedans le dic temps, fouffifemment apris
c bien ccrtains.
Et, a toutes k$ choles, comme deffus font divifees, loyalment
perfaire , & fenz fraude , & fenz mal engin , Nous pbligons
Nous, & noz Heirs, noz Terres, Paiis, & Lieux, & Biens quel-
conques , & ou qu'il foient trouvez , a la Jurifdicion , Compul-
cicn , & Contrainte de touz Juges & Cours, Seculiers & de Sain-
te Eglife, &, par cfpecial, a la Court dc la Chambre du Pape,&:
des Auditteurs , Commiflaircs , ou LieuX tenants de la dite Courc
de la Chambre, & de chafcun de leurs,
Vueillans & Grancans qa'il, & chafcun d'eulx, touz les Jours
& Temps , tanc par Excumenemenc en noftre Perfonne , & En-
tredit de noz dites Terre & Paiis&Lieux, comme autrement,
puilfent proceder encontre Nous, & noz Heirs, a toutes les Foiz
& Temps qu'il plaira a la Partie du dit Roy d'Engleterre.
Et Renoncons expreflement a toutes Graces , Privileges , &
Letrres du Pappe & de rEmpereur, & d'aucre Prince quelcon-
ques, Impettres & a Impetcrer: aux Privileges de Croiz prife &
a prendre: a touz Droiz, Efcrips & non Efcrips: Eftabliflements
& Couftumes, & a touces aucres Excepcons & Deffenfes, Caute-
les & Remedes, de Droit & de Fait, de Lieux & de Couftumes,
par quoy Nous & noz Heirs nous pourrions aider ou defFendre
encontre aucune des choles devantdites: & a la Loy, que dit Ge-
neralle Renunciation non valoir te efpecial ne precede.
Et Voulons que cefte Generale Renonciation ait tanc de force
& effct, come ie touz les Poins, Cas, & Articles des Droiz, Ca-
nons, & C"ivilz, & autres Efcrip; & non Eicrips, fculTent, de
Parole en Parole, Expreflees & Infercees es prelentes noz Let-
tres.
Et, pour f^ire & acomplir toutesles dites chofes, & chafcune
d'icelles, Nous avons Jure, Donne & Plevi noftre Foy, en la
nain de Noble & puilfant Chivjler, Meflire Thomas Douedaie,
Receuant noftre dice Foy, pour & Nom du dit Roy d'Angleter-
re, & de ies Heirs, par efpecial povoir a li donne.
Et, ie aucune chofe el1:oit fait a fencontre, Nous Voulons ef-
tre Tenuz pour Faulx & Reputez Parjurs, & convaincuz de Foy
Faille , par devant toutes Pevlonnes , Senz ce que Nous pourrions
dire ou propofer Riens a rencontre.
En Tcfmoignance des quelles chofes nous avons Mis noflre Seel
a ceftes noz Lettres Ouvertes, & Requis aufli, * Maiftre Jehaa ^ .
de Branketre Tabellion Publique que il en face ou dic Roy d'En- ^"
glecerre, lur toutes ces chofes, fufJilkns Inftrumenz Publiz. •*"•
Ce fuc fait , aux Freres Jacobins de Londres , le xiij jour de
May : \\\n de Grace Mil, Troifcens, Soixance & Trois : coran-
te la premiere Indidion : & !e premiere An du Pontifficat le Pape
Urban Quinc ;
En prefence de.
Noble Chivaler,
Meftre Nichole de Tamnuorth,
Maiftre Jeban de Ba^iketre, Treforier d'Everwyk,
William Haive Ejcuier,
Et Thomas Folyot Tabellion Publique,
Tefmoigns es chofes defliifdites.
Onatmr Liliati Domini , complendis non completis , promit-
tmt fe reditptros in ylngliam.
PHilipe, Filz de Roi de France , Duc dOrleans, Conte de Valois p^^ j^
(^ de Beaumont , j ,^5
Loys, Duc d'y4njou, Conte du Maine, ^^ ^
Jehan, Duc de Berry & d'Jiuvergne, Filz du Roy de France, j y ''
Et Lojs, Duc de Bourbon & Conte de Clermont, ExA»'
A touz ceulx, qui ces prefentes Lettres verront, Salut. '"^'
Savoir faifons que,
Corabien que, le Trefexcellent & puillant Prince, noftre Tref-
cher
ET ACTA PUBLICA.
77
Avn. D. cher & Trefame Frere, Oncle, & Coufid, le Roy d^Engleterre,
1363. A qui nous ibmes Hoftaiges pour l' Acompliffement des choies ,
tiv. 3. Pourparlecs fur la Paix,
Et , fur noftre Retreance , Nous eft Acorde de Nous faire en
meuer a Calays, pour y tenir Hoftaige jufques a rAcompliffement
de certaines Choies, derrenierement traidees &acordees ilir noi^
tre dit Retreance,
Nous Voulons, Acordons, & Conientons, & chafcun de nous,
que,
Se tant fuft que toutes les chofes qui li font Acordees & Promi-
fes a faire, avant noftre Departeraent de Calais (pour les quelles
Nous tenons & tenrons le dit Hoftaige) ne fuffent a noftre dit
Frere, Oncle, & Coufin, le Roy d'Angleterre, & a fes Hoirs,
perfedtement & de point en point, dedans la Toffains prouchein,
enterinez & acomplis ,
Des lors paifiblement & franchement pourra noftre dit Frere,
Oncle, & Coufin, frsinchement & paifiblemeut, noz. Perfonnes
faire Rettourner & Ramener, de ladite Villes de Calais, en En-
gleterre, pour demourer illecques en Hoftaige, en 1'eftat & con-
dicion que nous fommes au jour prefent, fenz Dommaige, Blaf-
me , Vitiipere , ne Rcprouche , Contradicion , Oppoiicion , ou
cmpefcheraents cjuelconques;
Et, fur ce, 11 Promettons a donner Lettres deffouT, ncz Grans
Sealx.
Donne par Tefmoignance de noz, Petiz Signez, dont nousa-
vons ufe en Engleterre, le xv Jour de May, l'An de Grace Mill,
Troifcents, Soixante 6c Troiz..
An
Conjimile Promijfttm aliornm ObJtdHm.
Touz ceulx , qi ceftes Lettres verront.
An. 37
£. 3.
'Ex Ati
togr.
• VI.
4.11.
inn. D. A
' '_ Piere d'Ale7icon,
Guy de Bloys ,
G»/, Counte de Saint Vol.,
fohan., Coitnte de Uarecoiirt .j
Enguerr.tm , Se:gneur de Coucy ,
Berrart, Counte Daulpbin d'Auverg7iel
fehan^ Couute de Portien,
Robert , Seigtieur de Saint Fenant,
Matheu, Seigneur de Roys,
Robert, Seigneur de Stoteville,
Rejnald, Seigneur de Muukuerer ',
Et Guj, Seigneur de la Roche^
Salut.
Savoir faifons que ,
Come en certaine Traitie, de bone Paix & Accorde,
Entre, noftre Trefchere Seigneur le Roi de France d'une part,
&, Trefnoble & Haut Prince, le Roi d'Angleterre d'autre part,
pour chefcun d'eulx, de leur Roialmes, de leur Sabgiz, Amoys,
Aidantz, & Alliez,
Par les Traiteurs & Procureurs de Haus & Puiffant Prince,
Monfeiur * Charles, Ainfne FilT. de noftre dit Seigneur, le Roy
de France , Duc de Normandie, & Dalphin de Vienn, & de
Monfieur Edward , Ainfie Filz du dit Roi d' Angleterre , & Noms
des ditT. Rois , & aiantz. chefcun d'eulx a ce faire Pouoir & Man-
dement de leur Pieres,
Ait efteftit Traittie & Accorde, a Bretigny de Chartres, le viij
jour du Mois de Mav ja paffc, iur toutes lej Guerres, Conten-
cions, Diffenfions, Defcoiz, 6c Debatz, meuz & demeuez entre
les ditz Rois, & leur Roialme> , a caufe de ce , que le dit Roi
d'Anglererre Reckmoit foi avoir Droit au Roialme & a la Coro-
ne de France, & aalTi de plufeurs autres Demandes qi le dit Roi
d'Angleterre faiibit,
Et, par, noftre dit Seigneur, le Roi de France, ait efte Ac-
corde au dit Roi d'AngIeterre de Nous Donner & Bailler, en Of-
tage, au dit Roi d'Angleterre , pur Lui, & pur fes Heirs, par la
manere que accorde eft entre eulx, & par leur Lettres, ieallees de
leur Sealx, iur ce faites,
Et depuis , par my la Retreance de noftre Seigneurs , les Ducs
d'OrIiens, d'Anjou, de Berry , & de Bourbonn, & des autres Sei-
neurs nomeiz, ait efte accorde & fait un Traitie, de Novel a la
Cite de Londres , li quiel eft depuis Approuve & Conferme par
noftre dit Seigneur, le Roy de France,
Par ibrce du quiel Traitie Nous devons Ronoveller noz Foiz
6c Serementz, a demourer Oftages, pour rAccompIiflement de
toutes les chofes, Parparlees & Accordees fur les ditz Traitez, &
en Teftat & condicion que nous fumes a jour prefent,
Nous,
Defirantz Acomplir les dit Traiticz, en tant come il Nous poet
toucher, fi que toutesfoix noftre eftat ne condicion, par le darre-
ner Traitie, ne foit Empiree ne Affbiblie, mais que toutce, que
Nous a efte Promis & Accorde par le Roi d'EngIeterre , & de (a
Partie, a caufe de noftre Demeore en Oftage, Nous ibit due-
ment Tenuz & Gardez ,
Nous deffufnomez, & chafcun de Nous, Nous Rendons &
Mettons, pour ce, en Oftage, au dit Roi d'AngIeterre , & a {es
Heirs, & Lui Promettons loialment , & en bone foi , & fur noi-
tre Honeur & Eftaut de Chivalerie, & par toutes les meilleurs
tnanieres quenous pouons que.
Pro Domicella Eritamia,
13 EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
'•^ Mandamus vobis qubd, dileft» nobis , Johannje, Domi-
A».n. D.
ceUae de Britannia , Quinquaginta Libras, pro Apparatu fuo,
Thefauro noftro liberetis, Habendas de Dono noftro.
Telte Rege apud Weftmonafterium , xvij die Maii.
Per ipjuni Regem.
de
An. 37.
E, 3.
Lrl/trat.
37. £.3.
m. 6*
S:epe memorati TraUatm , pro Obftdibni deliberandis , Ra-
tificatio Regis.
T E Roi a touz ceulx, qui ces Lettres verront, Saluz.
^ Savoir failons Nous avoir veu unes Lettres, des queles la
Teneur s'enfuit (viz.)
Ceft la Parlance par entre les Ducs d'Orliens, d'Anjou , de Ber-
ry, & de Bourbon, &c. prout de Dat. Menfe Novembris, Anni
ultimo pristeriti.
Les queles Lettres, deffus Tranfcriptes , & tout ce que dedans
ycelles eft contenu, Nous, dc noftre Autorite Royal, & de noi-
tre certein Science , eue fur ce grant & bone Deliberacion avec-
ques noftre Confeil , Loons, Greons, Ratifions, Approvons, &
Confermons par ces Prefentes,
Et Promettons, par noftre Foy & Serement, qe tout ce, q'eil
contenu es dites Lettres, defliis Tranfcriptes , en tant come il puic
& pouira toucher Nous & noftre Partie, nous Tendrons , Gar-
derons , & Acomplirons , & ferons Tenir , Garder, & Acom-
plier, fens Enfrandre, & fenzjames Venir encontre,
Parenfi toutcs foiz qe la Traitie, fait a Bretigny dclez Chartres
fur la Paix entre Nous &, noftre dit Frere, le Roi de France'
demeorge toutdis en ia Force & Vertu, & qe nulle p;-ejudice fe
face * au aucune chofe comprife en dit Traitie , ou Innovacion ,
ou Novellete faice d'ycelly, par quoi, noftre dit Frere, le Roi de
France, ou fes Heirs, purra eftre E.^ccufez ou Defchargez envers
Nous, ou noz Heirs, ou noftre Ad:ion ou Demand envcrs Lui
ou fes Heirs, par caufe du dit Traitie de Bretigny, ou des Depen-
dences d'ycelly, Empirez ou Affeiblies; iauf ce que contenu eft
en ceilprelent Traitie , & es Lettres fur ce faites & a faire.
En Tefmoignance de la quele chofe Nous avons foic faire ceftes
noz Lettres Patentes. '
Que furent Faites & Don. a noftre Palais de Weftm. le xxvi
jour de May , l'An de Grace Mill,CCC,lxiij, & de noitre Reg-
ne Trente Septifme.
Ann. D.
1363.
An. 37.
E. 3.
'Franc.iy,
£. %.
m 8.
* VL
413.
Stiper Executione TraElatus antediBi , de Terris recipicndis
Cj Obftdibus dimittendis.
T E Roi a touz ceulx, qi ceftes Lettres verront, Saluz.
-*-* Comrae, par la vertue du Traitie, fur la Paix, faite a Bre-
tigny lez Chartres, entre Nous &, noftre Trefchere & Trefarae
Frere, le Roi de France, noftre dit Frere Nous ait baille pluieurs
Oftages,
Et, entre les autres, Nous aitbaille en Oftage, noz Trefchers
& Trefames Frere , Neveus , & C-oufin , les Ducs dOrliens
d'Anjou , de Berry , & de Bourbon , '
Et depuis, par la Retreance d'eulx, ait efte fait certain Traitie
en la Cite de Londres, le quel nous avons Ratifie & Conferme
par noz Lettres Patentes, come il appiert plus plainement par y-
celles,
Demurant toutdis le dit Traitie de Bretigny en ia force & ver-
tu , & fanz prqudice feire a aucune chofe comprife ou dit Traite
ou Innovacion, ou Novellete faire d'celle, par quoi Nous ou
noz Heirs, purrions eftre Excufez, ou Dechargez, envers, noftre
dit Frere, le Roi de France, ou ies Heirs, ou fon Action, ou
Demande enversNous, ou noz Heirs, Empiree ou Affeibliee,
Sauf ce que contenu eft ou dit darreinere Traitie, & es Lettres
fur ce faites & a faire ,
Ou quel, entre les autres chofes, eft contenu que,
Parmy la Retreance de noz ditz Frere, Neveus , & Coufin , &
pur Seurete de Nous faire Bailler la Terrede Bellevill, la Conte
de Gaure, & taire le Paiement de Deux Centz Mill Florijis, tielx
qe compris fonc ou Traitie de la Paix, dedeinz la Touzfainiz pro-
cbein venant,
Noz ditz Frere, Neveus, & Coufin nous doivent, avant leur
Departement, Bailler en Gaige, ou faire BaiUer, a leur Defpens,
les Lieus & Chafteux de Chiiet, de Melle, & de Ville Neove,
enfemble quanc q'appartient au dit Duc d'Orliens en Poitou & en
Xanftonge,avcc le Chaftel de Beaurain en Poncieu, & coutes leur
Appartenances ,
Et auffi Nous doivent Bailler, en Gaige, le Chaftel de la Ro-
che iur '^on, a tout Deux Mill Florins de Rente,
Le Chaftcl de Dun ie Roi en Berry , a tout Dcux Mill Flo-
rins
Ann.D.
1363.
An. 37.
£. 3.
Tranc.lj.
£.3.
m, 6.
Catera Pvtredine, per Loci Injuriam , dekta , defderantur. Et ie Chaftel de Ynay lez Dun le Roi , a Mill Florins de Ren-
te,
Sicome ces chofes & autres apparenc plus plainement par le ditte
darrenere Traitie ,
Savoir faiibns que , •
Si toft qui Nous, ou noz Commiffairs, fur ce deputez, aurons
Eu & Receu de noz ditz Frere, Neveus, & Coulin, ou de leur
K 3 Depu-
78
CONVENTIONES, L1TER.E,
Ann. D. Deputez, les ditz Lleux & Chaftelx, & toutes le.s aiities chofes
1363. Purpatlces enrrv; Noui & Eulx, & aulli \c3 Lettres, qe fonc &
Eiii. j. ferront acordecs, iur le dit Traitie, de noitre Partie, nollre dit
Freie le Roi de France, & de ce Nous foions foulElaument Apris
& AlKZ cerrcjnr; ,
Nous, de noltie certaine fcience , & parmy l'Accord de noz
Filz. , PrelarL , Conre- , cc autres Scignurs de nollre Roialme ,
Promettons en bone foi, & lanz mal engin, qedeflors, cantoft
Sc f-inz delay , Nous foefFrerons noz ditz Frere , Neveus , Sc Cou-
♦ fyn 3'er en France, ou aiitre part ou il leur plairra, parmi leur Re-
treance , Seuretes , & Condicions , Purpaviees es Lettres fur ce
faites, &a fjirc, C-c fur ce nous dorrons noz Lettres & Com-
mandemcnrz , tantes & ticles qe Bufoigne leur en ferra , & par la
manerc qji iccorde eft ou dit Traitie.
Don p.ir Tefmoignancc de noftrc Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xxvi jour de May.
•VI.
41+.
Ann. D.
E '
^ 5-
E. 3.
m. II.
Ann. D.
1363.
^o. 37.
£. 3-
Ibid.
* De Seijina, recipienda.
TJ 01 a , nojlre Chere & Feal, Geraud Seignur de Bontrelhem,
'^^ noltre Senefchal en Pontieu, Saluz.
Come,
Par cerrain Traitie , n'adgaires fait entre aiicuns de noftre Coun-
fail & noz Frcre, Neveus, & Couiin, les Ducs d'Orliens, d'An-
jou , de Berry , & de Bourbon , par my lcur Retreancc , & aufli
des certains autres Seigriurs, nbz Oftages dc France,
Nous doivent eftre Baillez,
Par cfrteine fourme, comprifc ou ditTraitie, & pur Scurte des
Paimeniz que , noftrc Trelcrhere & Trcfaine Frere, le Roi de
Fr.;nce Nous doit ftire a cauib de fa Delivrance,
Le Chnft';! de Beaurayn en Pontieu, avcc toutes fes Apparte-
nances, (icome plus ]argem.ent compris eft ou dir Trairie,
Nous (confiantz a plain de voz Sen, Lealte, & Difcrecion)
vous Dondns & Com.mettons, par laTenur des Prefentcs, Auc-
torite, Plain Poair, £c Mandemenr efpccial, de Prendrc & Re-
ceyvoir , pur Nous , &: en ncftre Nom, par vous mcifmes, ou
paV voz Dcputez &c Comm-is,la Polli^lTion hc Saiiine du dit Chaf-
tell, 6c lui Governer par Nom de Nous, Tenir, Occuper, &
PomJcr,_
De Ulcr au(Ti toute manere A". Jurifdiclion fur touz les Subj^iz
du dir Chaftel , & aufli come il appertient a faire Seignur d'yccll ,
De L;ver & faire Lever a nollre oeps touces les Revenues,
Piofi'Z, & Emolumentz du dit Chaftel,
De -Vlettre & Eftablir illeoques Capitain , Chaftellein, Baillift,
Miniftre», Gardeins , Coneftable , & autres Olficers , tantz &
tielx come bon vous iemblera & profitable pur le Governement &
Salve garde du dit Chaftel ,
Et de fiiix" executer & expedier toutes autres Chofes, ncceffcres
en tieu cas , & fi avant com-e nous ferrions raeilrnes li nous y fuif-
fons en Propre peribnne ;
Et Prcmettons avoir Ferm & Aggreable quantque feit en ferra
par \'ous, & par voz Commis & Deputez, fur lcs Chofes deHul-
dires, & les Dependences d'ycelles.
En Tefmoiqnance de la quele chofe Nous avons fait faire ceftes
noz Letrres Patentes , a durer tant come il nous plerra.
Don. fouz noftre Grant Seal, a noftre Paleys de Weftm. le xxvi
jour de May, Tan dc Grace Mill,CCC,SoLxante £c Trois, & de
noftie Regnc Trente Septifme.
Semblables Lettres font directe; a Thomas dc DrifFeld , de
Prendre PofiTciTion & Sailine de Chafti:ilx de b Rochc f.ir Yon
de Dun le Roi en Berry , & de Yway de lez Dun lc Roy.
Te Fiile cr Sacramento renovatis , cr- Objidibtis in todcm
JiatPt moraturis.
r E Roi a tous ccux, qui ceftcs Lettres verront, Saluz.
■-' Combien que, Nobles Hommes,
Pierre d^JlIe-i^fon,
Guy de B/oy!.,
Guy , Couiite dc Seint Tol,
yoloany Couvte de Harrcourt ,
'Engerrain , Sire da Coucy ,
Berrat , Counte Del^hin d'.iu-
■vaer^ne,
fohan., Counte de Fortien,
Robert , S're de Seint Vetiaut ,
JStahieu , Seignur de Roie ,
Robert, Sire d'EfioteviIle ,
Rcnaut , Sire de Mallcvrier ,
Guy, Seignur de la Roche,
* VI.
Ont Reno\'ellcz leur Obligacion , par Foi & par Serement, de
Tenir Oftage en noftre Realme , pur rAccompliiTemenr des Cho-
fes, Purparks & Accordees far la Paix, faite entre Nous &, nof-
tre Trefchere Frce, le Roi de France,
Et auflTi pur la Retreancede noz trefcheres Frere , Neveus, &
Coufin , les Ducs d'Oriiens, d'Anjou, de Berry, & de Bourbon,
Et des aurres Oftages, nomez ou Traitic, fur ce faite, a Lon-
dres , ou moys de Novembre darrein pafiie ,
Nous Voions & Accordons que les dufufnomez Oftages, &
chefcun d'eu!x, Tiegnenc Oftagc, & (bienc en Teftat 8c * coodi-
cion q'ils eftoient au temps de ia Date du Traitie , feit fur la Re-
treance de noz Frere, Neveus, Sc Coufin delTufditz.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le xxvi jour de May, TAn de noftrc Regne Trente
Septilme.
Ann. D,
- ■ 1363.
Snper Cafiro er nlla de Helicuria, de Seifina capienda. ^'^'"\^-
LE Roi a, noftre Chere & Feal, Oeraud Seignur de Bontref- ^i^ ,.
hem, nollre Senefchal de Pounrieu, Saluz. £ '" ^ "
Come, li Noble & Excellent Prince, Sire Edward de Baillioll, f^Jjc ^r
Roi d'Efcoce, nous ait Done & Grante le Chastel e ?
ET LA ViLLE DE Helicourt en Veyment, eltant m 9
dedeinz noftre Scignurie de Pountieu, & toutes leur Appurtenan-
ces, a Tenir &; Possider. a Nous , & a noz Heirs a
PERPETUiTE , ficome ces Chofes & aurres font plus large-
menr compris es Lettres fur ce faites,
Nous (confiantz a plein de voz Sens, Lealte & Difcretion)
vous Donoms & Comertons, par la Tenur des Prelentes Audto-
rite, Plain Poair, & Mandement efpecial de Prendre & Recey-
voir, pur & en noltre Noun, par Vous mefmes, ou par voz De-
putez & Commis , la PoiTelTion & Saifine des dirz Chaftel &
Ville, & les Governer par Nom de Nous, Tenir, Occuoer Sc
Poffider, ^ '
De Ulcr au(Ti roure manere de Jurifdiftion fur touz les Subgiz
des dirz Chaftel & Ville , & auffi come il appcrticnt a faire a Sei-
gnur d'ycelles,
De Lever, & faire Lever, a noftre oeps, toutcs les Revenues,
Profitz , & Emolumentz du dit Challel ,
De Mettre &c Eftabler illocqcs Capitains, Chaftelleins, Baillifs,
Miniftres , Gardeins , Coneftables , &c autres Ofticcrs , tauntz &
tielx, come bon vous femblera & profitable pur le Governemenc
& Salve gjrde des ditz Chaftcl & Ville ,
Et dc faire execucer & expedier toutes autres Chofes, necelTeres
en ticu cas, & li avant come Nous ferrioms meifmes H Nous y
fuiffions en Propre Perfone ;
Et Promcttons avoir Ferme & Aggreable quant que fait en
fcrra par Vous , & par Voz Commis & Deputez, fur les Cho-
fes delTufdites, & les Dependences d'ycelles.
En Tefmoignancc , &c. a durcr taunque a Nous plerra.
Donn. fouz noftre Grant Seal , a noftre Palays de Weftm.
lc xxvi jour dc May.
Cana Edvardi Regis Scotia , de Caftri (jr niU fupradiBo-
rum Donatione.
EDwardus , Dei gratia, Rex Scotorum , univerfis & rmgulis, ^nn. D;
praefentcs Literas vifuris, vel audituris, Salutem. 1362.
Dum Gratitudines, Honores , & Beneficia praegrandia, quae, yi„. ,,',
ExcellcntilTimus Princeps , Confanguineus nofter & Dominus, e. ,.
Dominus Edwardus, Dei gratia, Illuftris Rex Anglise, Dominus e^ ^t
HibernivE & Aquitaniae, nobis femper hadenus liberaliter impea- togr
debat (nediim Statum noftrum e.xcelTivis Sumptibus fupportan- '
do, vcrum etiam ab Inimicis noftris fortiilimis Nos tuendo) per
noftri cordis intima recenfemus , profefto confpicimus evidenter
ad Incrementa fuorum Honoris & Commodi , fruduofi exhibi-
tione operis, profequenda multipliciter nos aftringi.
Hac igitur confideratione indudti, Castru.m et VillaM
DE Helicuria in Vymeo, fub Dominio prxfati Conlan-
guinei noftri & Domini Regis Anglix de Pontivo conllicuta , ex
certa fcientia , non per Errorem , SeducU , auc Coadi , lec mera
nolira Liberalitace , Damus & Concedimus eidem Con-
fanguineo & Domino noftro Regi , & fuis Harredibus , & in ipibs
totum Jus eT Clamium , qux didis Caftro & Villa,
eorumque percinentiis, habuimus & habemus, TraNsferi-
m u s modo quo poflumus meliori.
Habenda& Tenenda Caftrum & Villam praedida ei-
dem Domino & Conlanguineo noftro Regi , & fuis Hceredibus
I M P E r P E T u u M ,
Una cum Proficuis, & Emolumentis, Dominiis, VaiTallis, &
ValTalagiis , Feudis , Recrofeudis , Homagiis , Fidelitatibus , Pra-
tis, Nemoribus, Pai(:uis, & Aquis, Aquarumique Decurfibus, Ad-
vocationibus Eccleliarum,& aliorum Beneficiorum EcclcGafticorum
* quorumcumque, & quibufcumque aliis Juribus & Pertinentiis , * VI.
ubicunque confiftanc, adeb plene, honorihce, nobiliter,& quiete, 4'6-
ficut ea Tenuimus , aut Tenemus , feu aliqui alii , ante Nos, ea
Tenuerunt, vel Habuerunt , ullis unquam temporibus retrolapfis,
Fraefatumcjue Confanguineum & Dominum noftrum Regem
AngliiE, & Hxredes fuos, de Caftro, Villa, ac ipforum fingulis
Peninentiis fupradiftis, per praefcntis Cartx noftrx Traditionera
& Tenorem, Inveftimus,
Ac eorumdem Proprietatem & PofrefTionem eis realiter & ver-
baliter Liberamus,
Ac Nos & Hxredes noftros exinde Exuimus & totaliter Deve-
ftimus;
Promittentes fideliter pracfata , Caftrum & Villam , & ipforum
Pertinentias univerfas , didto Domino & Confanguineo noftro Re-
g<
& fuis Haeredibus , Garentizare contra oranes Homines Im-
perpetuum.
£t , Tenore Praefentium Literarum , Renunciamus Exceptioni-
bus Doli mali , Vis , & Metiis , Fraudis , & Circiftnventionis , ac
omnibusaliis & fingulis Exceptionibus, Privilegiis, & Literis Apo-
ftolicis , impetratis feu impetrandis , Defeniionibus & Reiuediis
(per quae contra Prajmifla aut eorum aliqua poflemus venire, feii
quocumque tempore Nos tueri) & fpecialicer Juri, dicenti Gene-
ralem Renunciationem non valere.
Promittimus, infuper , bona fide , & in verbo Regio , qjod
contra D o n a t i o N e M , C o n c e s s i o N e m , Tr a n s l a-
TioNEM praedifta, nec aliqua alia fuperius enarrata, nuUo un-
quam tempore veniemus.
In cuius rei Teftimonium has Literas fieri fecimus Patentes.
Dat.
ET ACTA PUBLICA.
79
Ann. D.
1362.
£tiv. 3.
Dat. in Manerio de Whetlay , juxta Doncaftre .vicefimo fep-
timo die Maii, anno Diomini Millefimo , Trecentelimoj
Sexagefimo Tertio.
Hiis Teftibus,
Venerabilibus Patribus ,
Dominis,
Simone El/e^ifi,
Et yohatme Wygornie^ift ,
Epilcopis ,
Cancellario & Thefaurario Angli-.e,
yohanne de Buky?igham, EleiSo Lincolnicnfi confirmato :
K.kardo Aruncieila ^
Et Humfredo de Bohun , Herefordid! ,
Comicious :
Tiicardo de la Vache ^
Et Wtllielmo de Aldehourg-^
Militibus.
Sigillo Magno Scotia ^ cera ntgris imprejfo ^ a fihs fericii
'viridis culoris , pendente.
diJaftusLapidum, Lignorum , Ferri : Pilafn Manualcm, Pedi^ Ann. fi.
vam , vel Bacularem: aut Canibucam vel Gallorum Piignam: aut 136?.
alios Ludos vanos hujufmodi, qui valere non p^terunt, fub Puena £<i'!^. J-
Imprifonamenti , aliqualirer intendanr, aut fe inde introraittant.
Tefte Rege apud Weilmonafterium, primo die Junii.
Per iffutn Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fmgulis Vicecomitihus per Angliam.
Pro diBo Rege de Feodo Hanaperii mn folvendo.
Anh. D. H E X , diieiflo Clerico fuo , Ricardo de Ravenfere , Cuftodi
An. 37.
£ 3.
£. 3.
f. unic.
m. 27.
Hanaperii Cancelkria: fu.^, Salutem.
Mandamus vobis quod Literas noftras Patentes ,
Per quas concelTimus , dilefto Confanguineo & Fideli noftro
Edwardo de Balliolo , Regi Scotias , & Willielmo de Aldeburgh ,
Reverfionem cujufdam Annui Redditus Decem Librarum , ex-
euntiurn de Solo Haix de Willeye , in Forefta noftra de Shire-
wod,
Quem Johannes Attewode tenet , ad terminum vit» fux , ex
Conceffione noftra,
Poft mortem ejufdem Johannis,
Habendam & tenendam eifdem Regi & Willielmo , & Hxre-
dibus fuis , Imperpetuum ,
Ita quod ipfi, fcu eorum alter, Redditum illum, cum Pertinen-
tiis dare pollint , vel poffit , Priori & Conventui de Bella Valle ,
Ordinis Cartufiani, Habendum ad Manum mortuam,
Eifdem Regi & Willielmo, vel eorum in hac parte Attornatis,
quietas de Feodo Sigilli noilri, ad Nos inde pertinente, liberetisi
& Nos vobis inde , in Compoto veftro , debitam Allocationem
habere factemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Maii.
Fer ipfum Regem.
Pro Phjfico Regis.
De Piaorihtis, pro Operationihs /« Capella SanEii StephaHt,
capiendis.
D E X , univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salurem Ann. D.
M^ ir u '^ °^, affignavimus^diledtum nobis , Willielmum de 1363.
Walfyngham ad tot Pidores, in Civitate noftra Londonix , quot -^» 37^
pro Operationibus noftris in Capella Sandti Stephaiii , infra Pala- ~
tiurnnoftrum Weftmonafterienfe, fuflScere potcrunt (Feodo Ec-
clelis excepto) capiendum, & ufque* ad Palatium noftrum prse-
didtum ducendum, m eildem Operationibus noftris, ad Vadia no-
ftra, quamdiu opusfuerit, moraturos:
Et ad omiies illos, quos in hac parte contrarios invenerit vel re-
belles , areftandum, & Pnfonis noftris mancipandum, in eifdem
moraturos quoufque de eorum Punitione aliter duxerimus ordinan-
dum;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Willielmo , in prsmilTis
oninibus & lingulis fticiendis & e.v:equendis , Intendentes fitis, Con-
fulentcs, & AuxiIiantes,quoticns & prouu per ipfum Willielmum.
fuper hoc , ex parte noftra, fueritis prjemuniti.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto dic Junii.
Fer ipftim Regem.
* VII,
417.
Ann. D. R EX Thcfaurario, & Camerariis fuis, Salutem
An. 3/.
£. ?,
liberitt.
37. £.3
OT. 3.
Per ipfum Regem.
Ann. D.
1363.
An. 37.
1.3.
Ibid.
Pro Rege Fattcon.
D EX Thefaurario, & Camerariis fuis , Salutem.
■'■^ Mandamus vobis quod , dileflo nobis , - -
£.
• 3-
Pa/.37.
E 3.
p. I.
m. 1(3;
•VI.
418,
Volentes , diieftum nobis , Magiftrum Johannem Pala-
dyn , Phiiicum noftrum , pr.^textu boni Serviiii fui, nobis per
ipfum impenfi , Munere refpicere pratiofo, Vobis Mandamus quod
eidem Johanni Viginti Libras , de Thefauro noftro , ex caufa prx-
difta , hbeietis de Dono noftro.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Junii.
Be Dnciffa Clarencix , & Rebns Hibernicis.
R
EX Thefaurarioj & Baronibus fuis, de Scaccario fuo Dubli-
ni:B, Salutem.
Quia Johannes Comyn , in Obfequium noftrum , ad partes Hi-
bernix, m Comitiva, cariffimae FiliiE noftrje, Eliz.abethx Ducif-
fa; Clarencix, profedtus fuit,
Et ibidem cum, cariirimo Filio nofliro, Leonello Duce Claren-
tix, Cuftode TerrjB noftrae Hibernia;, extunc, fuper Salvatione
& Defenfione ejuldem TerrjE, contra Hibernicos Hoftes noftros,
juxta Ordinationem inde fadtam, continue moiabatur, ficut prae-
fatus Dux Nos per Literas fuas certificavit,
Vobis mandamus quod Demandie ,
Quam prxfato Johanni , pro Portione fua , ipfum de Subfidio,
Quod Domini, Mulieres, & alii Laici ac Viri Ecclefiaftici,
Dominia, Terras, & Tenementa in Hibernia habentes, & in An-
glia converfantes, coram Nobis & Conciho noftro in Anglia nu-
per vocati, Nobis, in Auxilium Expenfarum Guerrje praedidx ,
concefTerunt ,
Ratione Terrarum & Tenementorum ejufdem Johannis in Hi-
bernia, pro tempore quo in didta Terra Hiberniie, fuper Expedi-
tione Guerras noftrce prxdidae, moram fecit, & exnunc faciet,
Contingente, fieri facitis,
Superfederi, & ipfum inde, ad didtum Scaccarium , exonerari
& Quierum effe faciatis, & Diftridtionem, fi quam in Terris &
Tenementis ejufdem Johannis, ea occafione, fieri feceritis, fine
dilatione Relaxari faciatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, quarto die Junii.
Ann. 0.
1363.
An. 37;
£. 3.
Clauf^^f.
£. 3.
m. 20.
, , , — Regi
Faukon , Heraldo de Armis , Decem Marcas de Thefauro noftro
liberetis , habendas de Dono noftro.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo quarto die Junii.
Per ipfum Regem.
Pro Giternario Regina,
R
Ann. D..
1363.
An. 37.
E. 3.
De Arte Sagittandi utenda , ©• Ludis Inutiltbus (^
Itthoneflis prohibendis.
Ann. D. D E X Vicecomiri Kantix Salutem.
1363. *^ Quia Populus Re^ni noftri, tam Nobiles , quam Ignobi-
An. 37. les, in Jocis fuis, Artem Sagittandi, ante haec tempora, commu-
E. 3. niter excercebant, unde toti Regno noftro Honorem &: Com-
C/««/.37.modum, nobis in Adtibus noftris Guerrinis, Dei adjutorio coo-
3. perante, fubventionem non modicam dinofcitur provenille,
2j-.</. Et jam, dida Arte quafi totaliter dimifsa, idem Populus ad Ja-
(ftusLapidum, Lignorum, & Ferri: & quidam ad Pilam iMa-
nualem, Pedivam, & Bacularem: & ad Canibucam & Gallorum
Pugnam; quidam etiam ad alios Ludos Inhoneftos, 3c mintis uti-
les, aut valentes, fe indulgent,
Per quod didtum Regnum de Sagittariis, infra breve , deveniet
verilimiliter ( quod abfit ) Deftitutum,
Nos ; volentes fupcr hoc Remedium apponi opportuniim ) tibi
praecipimus quod in Locis, in Comitatu tuo, tam infra Libertates
quam extra, ubi expedire videris, publice ficias proclamari, quod
quilibet ejufdem Comitatus, in Corpore Potens, diebus Feftivis
cum vacaverit, Arcubus & Sagittis, vel Pilettis aut Boltis, in Jo-
cis fuis, utatur, Artemque Sagittandi difcat & excerceat,
Omnibus & fingulis, ex parte noftra, inhibens ne, ad hujufmo-
E.
p. I.
m. I9<
EX univerfis& fingulis Vicecomitibus &c. Salutenl.
Sciatis quod , de gratia noftra fpeciali , Conceffimus , di-
ledto nobis, Andrete Deftrer de Bruges, Oiternario Philippie Rc-
gins Angliae , Confortis noftrae cariffimx , quod ipfe Viginti &
Quinque Boves, live Vaccas, extra Regnum noftrum, a quocum-
que Poitu voluerit, ufque partes Flandrije , abfque Cuftuma nobis ^'"•37'
inde folvenda , duccre poffit , ad Commodum fuum inde facicn ^- ' ■
dum ;
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Andream diftos Viginti &
Quinque Boves, five Vaccas , ad didtas partes Flandriaj , abfque
Cuftuma nobisfolvenda, ducere permittatisi aliquo Mandato no-
ftro feu Proclamatione, incontrarium fadtis, non obftantibus.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud Weftmonafterium , (eptimo die Junii.
Fer Bre^e de Privato Sigillo.
Super Debitis pro Captione Regis Francia.
D E X Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem. y^n^ j);
^^ Mandamus vobis quod , diledto Nobis , Gouberto de Boy- 1563.'
vill, de Valironia , Centum Libras, fuper Debitis , in quibus ei An ij.
pro Captione Regis Franci.E Tenemur, de Thefauro noftro , de £. 3.
praeftito, liberetis. Liberat.
TcAc Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Junii. 37. e. Jj
"»• 3'
Fer ipfum Regem.
Pr«
8o
CONVENTIONES, LITER. ^,
Ann. D.
£.r. 5.
* VI.
419.
An. 57.
■E ?•
£ 3
m. 9.
^Pro Objidibus FrancU, de Lic€Mia transfretandi.
LE Roi a touz fes Vircontes , Maires , Baillifs , Gardeins des
Porti & des Paflages, & a touz noz, autres Subgiz., as queux
&c. Saluz.
Pur ce q.^e Nous avons done Licence & Conge a , Nobles
Homme, le Conte de Brens , Oftage pur, noftre Trefchere &
Trefame Frere, le Roi de France, de foi Tranfporter en France
fur rexecucion daucun^ Chargeantz, Bufoigncs, touchanrz, rAcom-
piifiement de noftre Paix ,
Nous vous Mandons & Chargeons, & a chefcune de vous, que
le dit Conre, & Douie Perlbnes de fa Compaignie, & leut Her-
nois, que ne font de Guerre, foelftez, pafTer en France, Aler, Ve-
nir, & Demuier a toutes lej foiz que Lui pleira, entre cy & la
Touzleint prolchein a venir, launT. aucun Empefchement ou A-
reft a Lui faire, ne a fes Gentz, en Corps, n'en Biens, par quel-
conque manere.
Don. per Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
dc Weftmonftier , le xiv jour de Juyn.
Semblibles Lettres ad le Seignur de Hangeft, a Durer par mef-
nie le temps.
Pro Comite SanEli Pauli , de Licentia.
E. 3.
Ihid.
Ou quiele vous eftez ObligeT, a Demurer Oftage pur f Acom-
plilTement des chofes accordes par mi la Paix, taite entre Nous &
noftre Trefchere Frere de France ,
Vers noftie Dame de Walfyngham, par ces (^iinzes jours,
procheins a venir apres la Date de ccftes , li que toutesfoa vous
vous prefentez a Nous & a noftre Confeil , en la dite Citee de
Loundres, au chief des ditz Quinzes jours, pur y demurer Oitage
en manere & forme que Obligez en eftes , 6c cie Novei Promis
avezpar veftre Foi & Serement, plevie en la Main noftre chere
& foial, Richard de Pembrigg,
A les qielesObligacions, quant as autres Chofes, Contenues en
ycelles, Isrous ne volons que aucun prejudice ie face par la Tenur
de ces Prefentes.
Donnes , foui noftre Grant Seal , a noftre Pakys de Weftm.
Jexvij jour de Juyn.
Ann. D.
A,i. 37.
£. 3.
Clnul.11.
£.
3-
'■r
* VI.
4.10.
Ann. D.
An. 57.
£. 3.
Liberat.
w. 3.
teneamur, eidemque, juxra Commifllonis fus tenorem & feriem, Ann. D.
Pro Objide de Scotia , liberando i^ recipiendo.
D E X , diledo fibi , Rogero de Wyderyngton , nuper Viceco-
^^ miti Northumbriae, Salutem.
Prsecipimus tibi, firmiter injungcntes, quod Thomam del Hay,
Unum Oblidum de Scotia, pro ReJemptione David de Bruys
de Scotia , Prifonarii noftri , in Cuftodia tuj , a tcmpore quo Vi-
cecomei nofter Comitatiis prxdicli fuifti, exiftentem,
Dilefto nobis, Ricardo de Horfley , nunc Vicecomiti noftro
Comitatijs pr^wiidti, per indenturam,inde inrer Te & Ipfummo-
do debito conficiendam , liberes cuftodiendum quoufque aliud in-
de du:-;erimus demandandum,
Cui m.andavimus qu5d proediftum Thomam a Te , per Indenm-
ram hujufmodi, recipiat, & in Cailro noftro Villx de Novo Ca-
ftro ftiper Tynam falv6 & fecure cuftodire faciat in forma prxdi-
fla;
Volumus enim Te de eodem Thoma erga nos exonerari.
Tefte Tefte apud Weftmonafterium , vicclimo die Junii.
Fer ipfum 'Regem e^ Concilium.
* Super Dcbiiis pro Comite de Vendadonr.
REX Thefauririo, & Camerariis fuis, Salutem.
Mandamus vobis quod , dilefto & hdeli noftro , Bartholo-
Tnx.0 de Burgherili Ducentas Libras , fuper Debitis , in quibus ei
pro Comite Vendadour , nuper Prilbnario fuo, tcnemur , de The-
fauro noftro , de prxftiro , libereris.
Tefte Rege apud Weftmonallerium, vicefimo die Junii.
Ter iffum 'Regcm.
in fuis, ex noftri parte, relatibus, Fidem Credulam dare velis.
Dat. Avinion. lij Kal. Julii , Ponrificatijs noftri Anno primo.
A. de Mediolano.
Sigillo avulfo.
1363.
idv. j,
Ann. D.
1365.
An. 37.
£ ?■
E.X Au-
togr.
Super Credentia prataBa , ©- pro Nmcio , commendatoria.
URbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, diledo Filio,Wil-
lielmo Wilcham , Archidiacono Lincolnienfi , Salutem &
Apoftolicam Bencdiftionem.
CaritTimo in Chnfto Filio Edwardo^ Regi Anglix Illuftri, per,
diledum Filium , Johannem de Cabrefpino , Canonicum Narbo-
nenlem , Decretorum Dodorem , Apoftolicae Sedis Nuncium, La-
torem prxfentium, Litteras dellinamus,
Eundem, cum omni afiedu, rogantes ut didum Johannem,
cum Familia fua , quem , pro certis exequendis Noftris & didae
Sedis oportunis Negotiis, ad Regna fua Anglix & Yberniae pr<e-
fenrialiter del^inamus, intrare permittat, ibique morari donec, iplius
Regis munitus Prselidio, quse libi de certa noftra fcientia funtcom-
milla, favorabiliter exequatur,
Prout per copiam Litterarum , quas deftinamus eidem , praefen-
tibus noltris Liceris interclufam , Informationem recipere poceris
clariorem.
Quocirca Fraternitatem tuam afFedtuose rogamus , eidem Apo-
ftolica fcripta mandantes , quatinus apud eundem Regem fic , pro
habenda Securi CondudtCis Littera, pro di(fto Nuncio , Familia,
& Bonis fuis, ut intrare Partes, Civitates, Terras, & Loca Re-
gnorum , iicut voluerit, libique expedire videbitur oportunum , ibi
etiam ftare & morari donec hujufmodi exequatur Negotia , ut prx-
fertur , realiter opereris ,
Ac quod fibi , in commiffi fibi Negotii profecurionibus , favo-
rem impendat, xax. Diredtionis Auxilio mediante,
Quod Fructus Boni Opcris coram noftris confpedibus Te com-
mendent, Tua Tuorumque vota favorabiliiis propterea profequi
teneamur.
Dat. Avinion. iij Kal. Augufti , Pontificatus noftri Anno pri-
mo.
* Creatio Philippi (cum Patre ad PojfHiers capti, ^ vulnera- •VI.
ti) in Dttcem BitrgHndite. 4^1-
Ann. D.
BMlla de Credentia.
Ann. D. T TRbanus Epifcopus , Servus Servorum Dei, carifTimo in Chri-
1563.* ^ llo Filio , Edwardo Regi Anglix Illuftri , Salutem & Apo-
An. 37. ftolicrim Benedictionem.
E. 3. Dileftum Filium , Magiftrum Johannem de Cabrefpino, Cano-
Ex An- nicum Narlxjnenfem , Decretorum Dodorem, AFoltoUcx Sedis
te^r. Nuncium, Latorem prxfentium, pro certis prxdidtx Sedis Ne-
gotiis , ad Regnum tuum Anglix prxfenrialiter deftinamus.
Quare Sereniratem tuam rogamiis attente , quatinus eundem
Nuncium , pro Noftri & dictx Seiis Reverentia , fufcipiens beni-
vole commendatum , fic eum , in Profecatione Negoriorum hu-
jufmodi , oportunis Favoribus profequaris , quod Sul^liraitati tu b
proinderegraciari, ac Tua & Tuoruro voca favorabiliii; profequi
IOhannes, Dci gratia, Francorum Rex,
Ad Subditorum Quietcm & Paccm curam gerenres follicitam, j,^,
Fafti didifcimus expenentia non modicum prodeile Fideles & Strc- ^„^ ,''
nuos habuilTe Vairjllos, £ ,
Iplbrum enim meritis, propulfis Invidis & .^mulis, PacisTran- PenesCn-
quilitas acquiritur, & Juilitia, Regnorum omnium Fundamentum, ^j^_
pacifice miniftratur , ad Regnantium Gloriam & Honorem, unde
Fervor oritur Dileftionis ad Dominum, cujusetiam crefcit Vigor
Subjedlijnis in eoldem,
Novimus infuper Coronam ftabiliri Regix Majeftatis , diim Per-
fon.«, Prxclari Generis, Moribus utique & Honeftate vernantes,
Dignicatibus Incliris prxferuntur.
Ipforum igitur Alliltenria Laterdi novimus Sceptra chorufcant
Regnantium quam Gemmis Corona,
Laudabilia igitur PrxdecelTorum noftrorum Rcgum, qui folita
Munificentia Dignis confuevcrunt Digna Rependere , fequentes
Veftigia, etfi lingulos, juxta fuorum exigentiam Meritorum, defi-
deremus profequi Favoribus gratiolis , Digniores camen cenfemus
debere Dignionbus iniigniri ;
Attendentes quod , etli naruraliter noftris teneamur Liberis afli-
gnare, undc Statum, juxta fux Perfpicuitatem proiapix , honori-
fice continuent '. ad iroc tamen impendendum eo liberaliiis indu-
cunt, quoinftanriiis eorum continuata Merita id expofcunt:
Et defideranres afFedtaofiiis Gravamina & Oppreflione?, irruen-
tibus Hoftibus, illatas Subditis noftris Dacatiis Burgundix,
Qui ex fuccellione , bonx memorix , Philippi ultimi Ducis e-
jufdem, ad nos, ut Propinquiorem in Genere, noviter eft Dela-
Amputare, & ipforum providere Qiiien,
Et ad memoriam Reducentes grata & laude digna Servicia, quas
cariffimus Philippus, Filiusnofter, Quarto-genitus,
Qiii, fponte Expofitus Mortis periculo , nobifcum Imperterri-
tus & Impavidus fterit in Acie prope Pictavis , Vulneratus , Ca-
ptus, & Detentus in Hoftium Poteftate,
Ibi , & , poft Liberarionem noftram., hadlenus exhibuic mdefes-
se, vero Amore Filiali dudtus:
Ex quibus fuam meritb cupientes honorare Perfonam Perpetuo,
primoque fulciri tibi Paterno correfpondente Amore , fpem & fi-
duciam gerenres in Domino qubd , iplius Crcfcente Providentia , t
difti noftri Subditi Ducatus ejufdem a fuis Opprelfionibus releven- |
^otum itaque facimus univerfis, Prxfentibus pariter & Fumris,
qubd Nos , hiis & aliis juftis Confiderationibus excitati , & ad hu-
milem Supplicationem Subditorum noftrorum didti Ducatus, prx-
didtum Djcatum Burgundix in Pariatu, & quicquid Juris Poflef-
fionis, & Proprietaris habemus, & habere pofTumus & debemus,
ineodem, necnon & in Comiratu Burgundix, & in quacumque
parteiplius, ex SuccelTioneprxdida, r> jj-i. o
Cum univerlis & lingulis Hononbus, Jdnbus, Redditibus, &
Provenribus, ^ ..,._. .,
Homjnibus, Homagiis, Feudis , Retrofeuuis , Junldidionibus
alcis
ET ACTA t»UBLICA.
8i
,n ).altis, inediis & balTis, mero & mixto Imperio, Civitatibus, Villis,
u Caftris, & Caftellaniis, Domibus, Maneriis,
Stagiiis, Fluvus, feuRippariis
Nemoribus, Foreftis, Vineis, Terris, Pratis, Cenfibus, & a-
liis Poileflionibus quibufcumque difti Ducatiis dcjurifdidlionibus,
Quae habere poflimus, ex caufa prxdifta, in Comitatu ;prjedi-
dlo , quocumque nomine nuncupenmr , & cujufcumque Valoris
cviftant ,
Dido Filio noftro Concessimus DoNAMUSctUE, &
CoNCEDiMUS, tenore praefentium , de noftris fpeciaii Gratia ,
certa Scientia, Audloritate Regia , & noftra: Regise Poteftatis
plenimdine, praemiflaque in euni transferimus,
Tenenda & PossiDENDA pcr cum , & Hsredes fuos,
in legitimo Matrimonio ex proprio Corpore procreandos , P e r-
PETUO, hsereditarie , pacifice, & quiete,
Ponentes exnunc didum Ducatum Burgundiae & Jus , quod ex
Succeflione praedifta habemus in Comitatu prcedidlo, cum fuis
praedidtis Pertinentiis , extra noftrum Domanium &c Separantes
omniflo, cui, iiquidem , Domanio prcemifla duximus adjungen-
da,
* Non obftante fi voluerimus & ordinaverimus , fub quibuf-
cumque Modo, Obligatione, Submiflione, Promiflione, & For-
ma Verborum, hujuimodi Ordinatio procefleric, vel ii Habitato-
ribus didtorum Ducatus & Comitatus, feu Communitatibus Villa-
rum , Caftrorum , vel Locorum aliorum eorumdem , vel Perfonis
finguiaribus , concelTerimus prKmifla , in toto , vel in parte , a
Noftro & Coronx noftrae Domanio nuUatenus, extunc in antea,
feparari ,
Quorum didtum Filium noftrum Ducem , primumque Parem
Francix , Facimus & Creamus ,
Volentes & Concedentes eidem uf Ipfe, fuique Hseredes^ex prq-
prio Corpore in legitimo, ut prxdicicur, Matrimonio procreandi,
qui ei fuccedent in Ducatu prsedidlo , utantur 6c fruantur , perpe-
tuo &c pacifice, univerfis &c fingulis Privilegiis , Franchiliis, Juri-
bus, Libertatibus , & Prxrogativis, quibus ufi funt hadenus & u-
tuntur , cseteri Pares Francix , & omnino modo & forma , quibus
tenebant didtum Ducatum , & didis Privilegiis ufi fuerunt hadte-
nus Duces Burgundiae , & utebatur didlus Defundtus, ultimo Dux
Philippus, dum vivebat:
Salvis tamen Donationibus & Conceflionibus , fi quas fecimus
poftquam didtus Ducatus devenit ad Manum noftram , ut praedici-
tur , quas noluimus effedtu fruftrari :
Salvis infupcr &: Recentis nobis & Suceflbribus noftris, Fran-
ciae Regibus, Superioritate & Reflbrto didlorum Donatoram, Fi-
de & Homagio Ducis pneftandis Nobis & Succeflbribus noftris
praedidlis, modo debito & confueto, fieri & prxftari, per Duces
Burgundiae, temporibus anteadtis , Regalibufque & Juribus aliis
Regiis ad nos pertinentibus ad caufam noltrje Coronae , & quae "
bebamus, vivente didto ultimo defundto Duce, in Ducatu f
didto,
Pro quibus Donatis praedidis didtus Filius nofter fecit nobis Ho-
magium, tanquam Dux & primus Par Francise prasdidus , &c eo
modo quo defundti Duces Bargundiae tenebantur & confueverunt
facere Nobis & Prxdeceflbribns noftris , ad quod Homagiura ad-
milimus eundem , quem per Homagium emancipavimus , & excra
Poteftatem noftram paternam pofuimus , &c ponimus per praefen-
tes.
Salvo infuper & retento quod, fi didtus Filius nofter, vel fua
Poftcritas, ut prxdicitur, procreanda deceflerint C quod abfit)abf-
que Hxrede ex proprio Corpore Succedente , in didto Ducatu ,
prjemifiTa univerfa &c finguia , lic donata ', pleno Jure integraliter
revertentur ad Nos , &c SucceflTores noftros Reges , qui pro tem-
pore fuerint, noftrx Coronx Domanio aplicanda.
Per hanc autem Conceflionem noftram prxfentem & Donum ,
Ducatum Tinonyx, quem cum fuis Percinenciis , didto Filio no-
ftro alias donavimus , ad Manum noftram ponimus &c recinemus,
Ordinacuri de eodem ad noftrx beneplacicum voluncacis.
Qiiapropcerdamus, prxlentibus, in Mandacis univerlis Prxlacis,
& aiiis Perfonis Ecclefiafticis, ac univerfis Ducibus , Comicibus,
Baronibus, & aliis Nobilibus , aliifque Clericis & Laicis, ad quos
percinuerinc, quaccnus Homagia & Deveria, Honores, Scrvicia,&
Obedientias , in quibus nobis tenebantur ante Donationem prxfen-
tem , Ratione Ducatus & aliorum Donatorum prxdidtorum , prx-
Itent & faciant indilate,
Et, decxtero, diledto Filio noftro , tanquam Duci didti Du-
catus &c Pari Francix primo , plenarie &c abfque difficultate qua-
cunaue.
Mandamus infuper diledtis & fidelibus Confiliariis noftris , Prx-
lidentibus , & aliis Gentibus noftris Parliamenti noftri Parium, u-
niverfis iniuper JufticiariisSc Officiariis noftris Regni, prxientibus
& futuris, quatenus did^um Filium noftrum, & Hxredes fuos
prxdidtos , Duces Burgundix & Pares Francix, in omnibus Cali-
bus atque Locis, in Judicio &c extra, ut Duces & primos Pares
Francix recipiant & admittant, ipfofque faciant & permirtanc uti
Scgaudere pacifice Prxrogativis, Franchifiis, Libertacibus,Hono-
ribus, & Juribus Ducatijs, &c Pariatus, & noftram Ordinationem
prxfentem teneri perpetuo &c inviolabiliter obfervari , nil facientes
vel attemptantes in contrarium quoquomodo ;
Non obftantibus Confuetudinibus, Scacucis, Ufibus, & Privile-
giis contrariisquibufcumque, Donifque & Gratiis didto Filio no-
ftro fadtis alias, &c qux in prxfentibus non fuerint expreflaca:
Quod , ut Firmum & Stabile permaneat in futurum , noftrum
prxlencibus Licteris fecimus apponi Sigillum. :
Salvo in aliis Jure noftro & in omnibus alieno.
Datum Germigniaci fupra Maturnam die lexta Septembris, Anno
Domini Millelirao, Trecentefimo, Scxagefimo Tertio.
^Pro Comite de Suderland , de Licemia froroganda.
Ann.D.
1363.
* VI.
RE X Vicecomitibus , &c. Salutem *? ^ "
Sciatisquod, ^"-37-
Cum nuper dederiraus Licentiam Willielmo Comiti de Suder- L \ „
land, ^"'- 37«
Qiii in Obfidem, una cum aliis Nobilibus de Scotia, pro Da-
vid de Bruys, Prifonario noftro, in Anglia morabatur, "
Proficifcendi , cum Duodecim Equitibus , ad partes Scotix, pra
certis Negotus iuis ibidem expediendis, ita quod idem Comes, ci-
tra Feltum Sandti Michaelis, proximo futurum, vcl in eodem Fe-
fto, ad Civitatem noltram Londonix rediret, ibidem in Obfidem,
m forma qua prius morabatur, moraturus,
Nos, ad Supplicationem ejufdem Comitis, ex certis caufis, hu-
julmodi hcentiam ufquead Feftum Pentecoftes, proximo futurum.
duximus prorogandam , *
Ita quod idem Comes coram, diledo & fideli noftro , Radul-
pho de Nevill prxftet Sacramentum corporale, tadtis SacrofandtiS
Lvangeliis, in prxfentia Notarii Publici , & prxftita Fidc fua in
manu prxdidti Radulphi, quod ipfe, in didto Fefto Pentecoftes,
vel citra, ad didtam Civitatem noftram Londonix remeabit, ibi-
dem in Obfidem moraturus in forma prxdidta;
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Comicem , ratione abfen-
tixfux, extra Regnum noftrum, ufque ad didtum Feftum Pen-
tecoftes, non occafionetis in aliquo feu gravetis , nec eidem Co-
miti, &c. ut in Literis de Condu6iu.
tS'J|'J"f,^<=- ufquead prxdidtum Feftum Pentecoftes duraturas.
1 elte Rege apud Wcftmonafterium , vicefirao die Sep:embris.
• Ter ipfum Regem.
E.
ha-
prx-
Ver Regenti
Ann. D.
i;b3.
Snper Prorogatione pradi^a , de Sacramento capiendo.
D E X, diledto & fideli fuo, Radulpho de Nevill, Salutem.
Cum nuper, ^c ut fufra nfque ihi., duximus prorogandam , , .
ita quod idem Comes &c. ut fufra ufque ibi, in forma prxdidta, -^"- 37
proutin Literis noftris Patentibus , inde eontedtis , plenius conti- ^- ?•
netur , !«</.
Vobis mandamus quod Sacramentum & Fidem praEdidli Comi-
tis, in prxfentia hujufmodi Notarii, in forma prxdidta, capiatis,
£t ei Literas noftras prxdidtas, quas vobis mittimus, fub Sigil-
lo Venerabilis Patris , S. Elienfis Epilcopi, Cancellarii noftri , fi-
gnatas, liberetis;
Nos de Sacramento & Fide prxdidtis, ac toto Fadto veftro in
hac parte, reddatis, in Cancellariam noftram, diftindte & aperte,
fine dilatione, certiores; hoc Breve nobis remittentes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Septembris.
Ann. D.
1363.
An. 37.
£.3.
'FraxC.lJ.
Xito.
Tom. UL P. IL
Super Ji-inltonibHS , pro Ducattt Burgtindi^ folvendis.
T E Roi a touz ceulz, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
■■-' . Sachex Nous avoir Receu de , noftre Trefchere Frere, le
Roi de France,
Qe tient la Duchie de Burgoigne, come Heritage, par le Tref-
paflement, le Duc de Bourgoigne, qe darreinement eftoit,
Et d'autres Seignurs & Burgois du Pays de Burgoigne, DysMill m. 6.
Deniers d'Or au Motoun , du bon Pois du Coigne de France, del
Terme de Seint Michel darrein paflee, en Deduccion, & Rebac
& Partie de Paiement de la pluis Grande Somme, en la quele ils
Nous font Obligez , par leur Lettres Obligatoirs , par certeine
cauf§, & licome pluis largement compris eft en lours Lettres a-
vantdites,
De la quele Somme, enfi Refceue, nous Quitons, Delivrons,
& Abfolons noftre Frere , & les Obligez, delfus diiz, & lours
Heirs, a touz jours,
Et lour faifons exprefle & valable Padtion de jammais Detnan-
der a eux, * ne a lour Biens, en Juggement, ne dehors, la Som- * ^^
me que Paiex nous eft, ficome deflUs eft dit. +i4-
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le x jour d'Odtobre, I'An de Grace Mil , Troifcemz ,
Soixante & TroiSj &; de noltre Regne Trente Septifme.
De ProteEiione pro Domino de Manlevrier z!r Pojfeffionibus.
EDward, parla Grace de Dieu, Roi d'Engleterre,Seignurd'Ir- Ann. D
lande & d'Aquicaigne, a touz les Senelchaulx, J ufticieis, Vif- ii6-i.
countes , Baillifs , Provoftz, , & autres Miniftres quelconques de An. i-i,
toute noftre Seignurie d'Aquitaigne, Saiucz. £. , ' '
Voulliancz feire Grace elpeciale a , Nobles Homs , Reigriaud Frmc.n
Seignurde Maulevricr , noftre Oftagc pur rAcompliiremenc dci e. 3.
Chofes accordes iiir la Paix, taice darrcnemenc encre Nous &,nof- m. 7!
tre Trefchere Frere, le Roi de Francc,
Avons Pris & Mis, Prcnons &c Meccons, en noftre Salvc Gar-
de & Procedtion noltre dit Oftage , & toutes fes Poflelfions,-
Terres, & Heritages, eftcancz dedens noftre ditSeignurie, &dont
il eft & doic eftre noftre Siibgier,
Et volons que ycelles Poireilions , Terres , & Heritages foienc
& demeurent en meifmc I"Eftat, ou quiel iis eftoient au jour q'il fe
Rendi a nous en Ollage, fanz cc que aucun de uoz Subgiez Lui
puifle grever, empcfcher, domager, trairc en caufe, en Jugement
ne dchors, par quelconque manere, a caufcs des PofTeflions , Ter-
res , ou Herita^es defliifdites :
Si vous Mandons & commandons, & a chcfcun de vous, que
L £
82
CONVENTIONES, LITER^^
Ann. D. a noftre dit Oftage, ne a fes dites Terres, ne Heritages , ne fa-
1563. cez, ne iliffrez, ellre fait mal n'empefchiement quielconqes, contre
Idv. 3. la Tenur de no2. prefentes Lettres; einz les Tenez, Maintenez, &
Gardez, & fecez Maintenir & Garder en le dit Eftat,8c tant co-
me il ferra noftre Oftage.
Et, fi depuis q'il fe Rendi a Nous en Oftage, avoit efte aucun
chofeMefprife, Novellete ou Proces faites fur les dites Terres,
Pofleffions, & Heritages, ou aucune d'ycelles , le facex Redref-
cer & Remcttre duement au premier Eftat.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal , a noftre Pa-
lais de Weftmonftier, le x jour d^Odtobre, TAn de Grace Mil!,
Troifcentz, Soixante & Trois, & de noftre Regne Trente Sep-
tifme.
Pro ^rchiepi/copo yirmachano , de Regalihfis concedendis.
Ann. D. T TRhanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariiTimo in Chri-
1563. ^ ftoFilio, Illuftri Regi Anglix Salutera & Apoftoli-
An. j7. cam Benediftionem.
Z. 3. In Difpenfatione Miniftrorum EccleCx Dei , fecundum Tem-
Ij: Orig. pus , Caulam & Locum , funt interdum , pro Rebus Emergenti-
inf.Titrr. bus, nova Confilia capienda, &, prout temporis varietas & caufae
depofcit utilitas, nunc per Affumptionem ,nunc pcr Tranflationem
providam, Locorum Solicitudines funt imponcndne Perfonis , &
Locis Perfonarum Minifteria providenda, ut ex Perfbnarum indu-
ftrii Locorum crefcat utilitas, & ex oportunitate Locorum fruc-
tuofa reddantur ftudia Perfonarum.
Sane, Armachana Ecclefia Paftoris (biatio deftituta, diledli Fi-
lii Decanus & Capitulum ejufdem Eccleiix,
Diead Electionem praefi.va, vocatis omnibus qui dcbebant, vo-
lebant, & commode poterant interefle, & Spiritus Sandti gratia
invocata ,
V^cnerabilem Fratrem noftrum , P. Archiepifcopum Armacha-
num , Primatem Ibernia; , tunc Epifcopum Rathbotenfem,
Virum utique ( juxta Teftimonia Fidedignorum , apud Nos &
Fratres noftros non tam credibilia, quam certa Literarum Scientia)
prxditum Conftlii maturitate, prxclarum £c morum honeftate ve-
nuftum, ac tam in Temporalibus , quam in Spii itualibus circum-
fpedlum,
In Armachanuin Archiepifcopum unanimiter & concorditer po-
ftularunt,
Diledi Filii , Archidiaconi Armachani f qui tempore Poftulatio-
0 yj^ nis * hujufmodi in Remotis agebat)ad id accedente Confenfu,
Nobifque, ipfius Poftulationis tranfmiflo Decreto , humiliter
**^' fupplicarunt ut eandem Poftulationem admittere dignaremur.
Cum igitur , ficut intelleximus , Ecclefia fupradidta induftriam
difti P. per exigentiam hujufmodi Circumftantiarum , expofcat, &
in eodem P. Copiofiorem Seminis fui Fruftum ibi loci habilitas re-
promittat, Nos Poftulationem ipfam, de Fratrum praedidlorum
Confilio , duximus admittendam ;
Abfolventes ipfum a Vinculo, quo Rathbottenfi Ecclefise tene-
batur , eumque ad ipfam Armachanam Ecclefiam transferentes.
Qiiocirca Regiam Celfitudincm rogamus & hortamur attente,
quatinus, didlum Archiepifcopum , cum Ecclefia fibi commifla,
propenfius habeas, pro Divina & Noftra Reverentia , commen-
datum; Sibi, vel Procuratori fuo, ejus nomine, R^alia, fme dif-
.ficultate qualibet concedendo ,•
Ita quod Ipfe, per Auxilium Gratix tux, in Cura Paftoralis
Regiminis poflit efficacius operari , & Tu inde Divinam Miferi-
cordiam, & Gratiara Apoftolicas Sedis & Noftrara , valeas pro-
mereri.
Dat. Viterbii Non. Novembris, Pontificatus noftri Anno pri-
mo.
Super Vena.iione in Forefia de Crcjfy.
Ann. D. T E Roi a, fon Chere & Feal, Gerard Seignur de Bontrenieim,
1365. noftre Senefchal, & a, fon Ame Clerc, Nicole de Louthe,
An. 37. fon Treforier de Pountieu, Saluz.
E. 3. N'adgaires, a la diligente inftance de, noftre feal, le Seignurde
rrime. Bouberch, Nous vous Mandafmes, par Lettres de noftre Prive
57. E. 3. Seal, que Vous vous deufliez. enfourmer fur la Cache , quiele le
m. f. dit^ Seignur de Bouberch demande , & fe dit a li partenir es Bois
du Colte noftre Forefte de Crefly,
La quiele Informacion eft prife par vous, ficome nous fumes a-
pris,
Nous ( veuilliantz que Droit foit fait, au dit Seignur de Bou-
berch, cn ce Cas) vous Mandons & Chargeons que, felonc la for-
ce & effedt de la dite Informacion , Procedez a la Finable Evpe-
•dicion de la Bofoigne , iicome vous femblera a faire de Droit &
de Railbn , fi que le dit Seignur de Bouberch n'ait caufe de fe plain-
dre a Nous par Defaute de Juftice.
Don. ibui noftre Grant Seal , a noftre Palays de Weftm. le 20
jour de Novembre.
pro quibufdam Negotiis fuis ibidem expediendis , ibidem morando, Ann V;;.
& exinde ad propria redeundo, vel, fi voluerit , ultra Mare, per ijf
Dominium & Poteftatem noftra prxdidla tranfeundo; ^dv. '
Et ideo vobis mandamus, &c. utin aliisde Conduciu Literis i cum
hac Claufula , 'videlicet,
Nolentes quod idem Walterus, pro aliquo Debito quod Tho-
mas, nuper Comes de Anegos, aliquibus Perfonis in AngUa debe-
bat, yel pro aliquo Pl^iagio, per ipfum Walterum, pro prxfato
Comite, ea de caufa, fadto, areftetur, occafionetur, moleftetur ,
in aliquo feu gravetur.
In cujus &c. ufque ad Feftum Nativitatis Sandi Johannis Bapti-
ftx , proximo futurum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quinto die
Novembris.
Ter ipfum Regem.
Pro IValtero de Lcfly.
Ann.D.
1363.
An. 37.
£. 3.
rranc.n.
£. 3.
TD. 4.
R
* Stfper Unione Regmrum AngUx i^ Scotia Colloattium * VI.
Zir TraBatus. 4i5.
FAit Remembrer TEndenture prefent que,
L'An de Grace M. CCC. Seflante Troiz, le xxvij jour de Ann. ]
Novembre, a Weymonftier, 1365
En la prefence des, Excellens Princes, Meflires Edward, par la -^'»' 3^
Grace de DieUj Roi d'Engleterre , & David , par celle mefine ^- 3-
grace, Roid'Efcoce, Ex Or,
Parie fu, en raanere que s'enfuyt, entre les Privez Confieux des
ditz Rois,
Non pas come de chofe (par oflferte ) Aflentue , ne AfFermee
d'une part ne d'autre,
Mais, Proteftations fur ce faites exprefles, que ce forroit com-
me de chofe touchie , pur attempter fe , par la grace de Dieu , bo-
ne Pes & Concorde en pouroient fourdre entre les Roialmes &
Pueples des ditz. Rois, les quelles ilz defiroient durement,- c'eftaf-
iavoir ;
Parle fu que le dit Roi d'Efcoce eflaieroit ententivement les
ComunaJtes de fon Roialme, s'ils fe voudroient a ce Aflentir &
AfFermer, que , ou cas que le dit Roi d'Efcoce TrepafTe du
ficcle , fanz Hoir engendre de fon Corps , le devant dit Roi
d'Engleterre , ou queconques qui alors en ferroit Rois , & fes
Hoirs Rois d'Engleterre , aient Succeffion heritable du dit
Roialme d'Efcoce.
Et puys fu Parle , que , ou cas que les dites Comunaltes pour-
roient eftre a cc Traitaiees, le Roi d'Engleterre feroit Delivrer la
Ville de Berwic, le Chaltel & le Paiis enviroun la Ville,
Et le Chaftel de Roxburgh , & le Paiis enviroun,
Les Chaftiaux de Jedworth & de Lochmabane, & les Paiis en-
viroun,
Et outreement & entierement toutes les Terres occupiees & de-
tenues par Ly & les Siens, es quelles, Jadis le Roi, Robert Pere
du dit Roi d"Efcoce, morut Veftu •& Saifi.
I T E M , qu'il voudroit du tout Pardonner toute la Somme d'Ar-
gent , que Ly eft Deue pour ia Ranqoun du dit Roi d'Efcoce, &
Quirement delivrer Oftages, Obligations, & Monuraens, qu'il a
par devers ly pur caufe de la ditte Ran^oun.
I T E M , que le Roi d'Engleterre voudroit faire Satisfadtion ple-
nerie & sgrcable as Seigneurs delTouz nomeZi c'eft aflavoir,
EX &c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Protedlionem & Defenfionem
noftram , necnon in falvum & fecurum Conduftum noftrum ,
Walterum de Lelley , de Scotia Militem , veniendo in Regnum
noftrum Angliae , & alibi infra Dominium & Poteftatem noftra ,
taminTerra, quim in Mari, cum OdtoSociis fuis Equitibus,
j4u Covte de Athoile^
As Sircs,
He Biaumonty
De Fercy,
De Ferrereis,
As Hoirs du Ta/iot.
Et a touz. autres, qui Terres challengerent en Efcoce, des Ter-
res qu'il2. y chalengerent , tant du Doun ou Ottroi du dit Roi
d'Eicoce, faitz. puis qu'il fu Prifonier au dit Roi d'EngIererre, co-
me autrement, a fin que ccux, que celles Terres ont ore en Pof^ *
feflion , & ieur Hoirs , les JoifiTent Quitement fanz Grief , Cha-
lenge, ou Deftourbance de eiis ne de leur Hoirs.
I T E M, que lc Roi d'Efcoce ferroit mys en PofiTeflion & en EC-
tat Heritable de la greindre partie des Terres, & Rentes, que fes
Aunceftres eurent en Roialme d'Engleterre , & auroit Satisfadion
du Remanant, en Lieu covenable; en failant au Roi d'Engleterre
Service deu pur icclles Terres feulement.
I T E M , que le Noun & le Tytle du Roialme d'Efcoce ferroit
Tenu & Gaurde, en Honeur & en Propre DifFerence , fanz U-
nion ne Annexion faire au Roialme d'Engleterre ; ayns fe nome-
ront ly Rois , en fes Lettres & autrement , Roi d'£ngleterre &
d'Efcoce.
Item, que, apres qu'ils ferroit Corounez. Roi d'Engleterre', il
vendroit ou Roialme d'Efcoce ordeneement , & feroit Corounez
Rois a Scone en Siege Roial (le quel il fera deliurer hors
d'Engleterre ) & par ceux d'Efcoce , qui a ce faire font Deputez
par la Court de Rome. Et ylecques, ou autrepart ou dit Roialme
d'Efcoce, tendroit Parlement, toutes les Foiz qu'il ferroit tenu des
chofes touchantz TEftat & Ordenance du dit Roialme d'Efcoce.
Item, que, a fon Corounement , il feroit Serement de Gar-
der & Maintenir entierement la Franchife de fainte Eglife d'Ef-
coce, fi qu'a nul Archevefque ne foit Souzmife ne ObeifTant fors
au Se de 1'Apoftle:
Et fi jureroit qu'il Garderoit & Maintendroit les Lois , les Ef-
tatuz, & les Coufturaez du Roialme d'Efcoce, faites & eftablies
par les bons Rois d'Efcoce Trefpaffez:
Ne poynt ne feroit, par nulle voie , les Genz d Efcoce Semon-
dre , ne* Conllraindre, pur Comparoir en Angleterre, ne ailleurs, # vi,
fors la ou ilz doivent ou Roialme, felonc leur Lois & Couftu- 417.
I T E M , qu'il feroit a lors Serement , qu'il n'aflentiroit jamais
que lesEfvefcbees, Dignetees, ou autres Beneficte dc lainte Egli-
E t ACTA PUBLiCA.
Ln.D.
563.
3-
h
fed'Ercoce, feroient Donees, forsas Perfones du Roialme d'Ef-
coce, de tant comme en ly ierc.
It EM, que fon Chanceler, Chamberlayn, Juftice, Vifcontes,
Provoz, Baillis, Gaidiens des Viiles & Chaftiaux,& aucres Minif-
tres, il feroit faire & eftablir des bones Gens du mefme Roialme
d'Elcoce, & nonne d'autres.
Item, qu'il tendroic & maintendroic Prelaz, Contes, Barons,
& touz Frandlenanz du dic Roialme d'Efcoce , de Viel & de No-
vel, Quitement &c Entieremerit,en leur Franchifes 6c Seigneuries,
de Terres, Rences, & Poffenions, & Offices, felonc leur Feof-
femenz , & felonc ce qu'ilz ont efte accouftumez.
I T E M , que le Conre de Douglas auroic pofleflton & eftat he-
ricable des Terres & Rences en Anglecerre, des quelles fon Pere
& fon Oncle eurenc eftac & pofleilion , donc il a Chartres & E-
vidences, felonc le Teneur d'icelles, ou la value en Lieu cove-
nable.
It E M, que leRoi d'Englecerre ne Feroic nulle Revocacion, nul
tcmps, des Dons ou Confirmationj,d'j Pere du dit Roi d'Efcoce,
Ou de Soi mefmes, ou d'aucun de fes Predecefleurs.
It E M, que les Marchans d'Efcoce uferoienc leur Franchifes de
Marchander, &c qu'ilz ne feroienc conftrainz, a aler a Cales , ne
ailleurs; Fors a leur voloir, & quilz ne paienc fors Demi Marc
du Sac de Laine a la grant Couftume.
Ite.m, qu'il ferroicjure, commediteft, qu'il ne feroit nulle
Alienation par Donn, ne aucrement, du dic Roialme d'Efcoce,ne
nuUe Divifion , a nully du Monde, qui en ferroic Cenu a faire
Hommage ou Service, quelque foic, au Roi d'Englecerre, comme
Roi d'Englecerre, ne a autre ; mais tejidra le Roialme d'Efcoce
au\'i franc & encier, comme il fu en auciin ccmps du Roi Robtrr.
Item, qu'il auroic Confeillers des Peres & Seigneurs du dic
Roialmc d'Efcoce, en ce que couchont yceiy, & nonnc d'aucres.
IteM, qu'il ne Mectroic nuUes iiapolicions, Prifes, Taillages,
ou Exa£tions ou dic Roialme d'Elcoce, autres ne aucremenc,quel-
les n'onc efte faites & mifes es ternps des bons Rois d'EfcQce paf-
fez.
I t e m , qu'il ne feront mie les Genz d"Efcoce travailler as
Guerres aucrement, que Couftume n'en ait efte devant ces heurs:
Et que, paflez les xl jours, es quiex ilz font tenuz a Servir a
leur Defpens, il leur feroit delivrer Suffilanz Gages , felonc les
Eftatz des Perfones, & la Qiiantite & Maniere du Travail.
I T E M , qne les Abbaies & autres Lieus de Religion , de Tun
Roialme 8c de 1'autre, aient pleniere Reftitution de leur Terres,
Rences , & Benefices , qu'ilz foloient avoir en temps de Pes , ou
qu'elles foient.
I T e M , qu'il ne feroit nulle A£lion , ne Chnlenge,ne nulle ma-
niere de Molefte , a quiconques Perfones du Roialme d'Efcoce ,
eipoir, ont efte, autrtfoiz, afa Foi, pour caufe qu'ilz Faient puys
deguerpie.
1 T E M , que , quicunques fois que le Roi (eroit Coroune a Sco-
ne, les Lettres, que feroienc faices & confirmees fur ce Traytie,
feroienc ylecques leues devanc tout le Purole, le Roi prefent; &
<juc illecques a touz Poinz, Arcicles, & Conditions, contenuxen
icelies, Tenir, Maintenir, & Parfaire il feroit Perfonel Screment.
I T E M , qu'il fe voudra Avifer, par rAvifement de fon Confail,
a Granter & Confermer queconques auCres Poins, Condicions, &
Arncles, en fourme & en effeit, les quieux & quomenc les iij Co-
munalces d'Efcoce voudroienc Demander , pour le Proffic comun
du Roialme , & pur le plus ferme eftabliflement de Tranquillite a
durer.
Et fu , finalment , Parle que le dit Roi d'Efcoce eiTaiera fon
Pucple,fur la Parlance & Collacion fuffice & couchiee,
Ec en ccrtifiera, de leur Voloir, le devanc dic Roi d'Englererre,
& fon Confeil , dedans xv jours prochains apres Pafques , prociiain
a venir , ou plus coft , fe faire le puyfle bonemenc.
Ec, cn apres, Parle fu encre les dicz Confieux des Rois, hors de
leur preience , & demand". comme, pur Remembrer, a ,en cou-
chier aucrefoiz as Rois, & a leur Coniuns d'une part & d'autre,
quellc Recompenfation deuroit eftre faite au Roi d'Engleterre pur
la Ville de Berwic, Chaftel, & Paiis, & pur les autres Chaftiaux
& Terres, Sufrendues au Roi d'Efcoce , en cas que le dit Roi
d'Efcoce ait Hoir Mafle engendre fon Corps, que Diex vueille.
Efcript l'An, le Jour, & le Lieu devantditz.
'• VI.
418.
Ann. D.
1363.
An. 37.
I. 3.
Scot. 37.
£. 3.
p>. 4.
*
Pro Scotis in yingUam vcntnris.
Aiiri. Di
136^.
Jacohus de Douglat , cujn Sex fociis fuis Equitibus.
yohannes Abbas de DvMJennelyv^^ cum Sex Equitibus.
Joha7i?ies Sherere, W^lliebuus L.elly &c Willielmus Martyn , Ca-
nonici Ecclefise Sandte Crucis de Edenburgh in Scotia, cum
Sex Equitibus.
Johamies de Edmundefton , (^ Juhar.nes de Ahrenthy , Valetti
David de Bruys, cum Sex Equitibus fuis.
Johamies Mautalent , cum Sex Equicibus.
Johamies ds Lile de Scotia Milcs , cum Odto Perfonis EquitibuS
& Peditibus.
Walterus Corhet de Scotia, cum Duobus Sociis fuis Equitibus.
Thamas de Berry Clericus de Scotia, cum Quatuor Equicibus.
Johamies Sharp de Scotia, cum Duobus EquiCibus.
Gilhertirs Hery^ig de Scocia, cum Quacuor Equitibus.
Joha?!ncs de Grauitt de Scocia Miles, & Elizahcth Uxor ejus ,
cum Decem Perfonis Equitibus & Pedicibus,
DavJd de Mare , Thefaurarius Ecclefiae Moravenfis cum Sex E-
quicious.
Robertus de Maxwell de Scotia cum Sex fociis fuis Equitibus.
Rohertus de Erskyn Miles de Scotia, cum Duodecim Equitibus.
De Condft^ti pro Scotis feregre frofeBHris,
IT^Illielmus de Ramfay, Miles de Scotia, habec Liceras Regis Ann. D
*^ de Condu(5tu, veniendo peregre in Regnum Angliie , &c 1363. ;
alibi infra Dominium & Poteftacem Pegis , cam per Terram, ^„. j^. "
quam per Mare, cum Sex fociis fuis Equicibus , ibidem moran- e. ,
do, & exinde in Scociam redeundo, vel, fi voluerit, ultra Mare {bii. m,
verfus Terram Sanftam cranfeundo, 2.
Per unum Annum duracuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto die Decembris.
Confimiles Literas Regis de Conducftu habent fubfcripti , cum
perfonis fubfcriptis, peregre profeduri, per idem tempus dura-
turas, fub eadem Data; videlicec,
David de Berkley, cum Sex fociis fuis Equitibus.
Johannes Cragy, cum Sex fociis fuis Equitibus.
Johannes Leche , cum Tribus Sociis fuis Equitibus, verfus SanC'
tum Johannem Ambianenfem.
Johannes Herys de Scotia Miles , cum Sex fociis fuis Equitibus
verfus Sandtum Johannem Ambianenfem.
* Adam de Ty?jyngham Capellanus, cum Quatuor fbciis fuis Equi- * VL
tibus verfus Curiam Romanam. 419.
Ricardus Vogon Clericus , cum Quatuor fociis Equitibus verfus
Romanam Curiam.
De Condn^H pro Clericis fttidentilfns.
ALexander de Redwell, Capellanus,habet Liceras Regis deCon-
duftu , veniendo in Regnum Anglise , caufa ftudendi in U-
niverficace Oxoniae, vel alibi, ubi volueric, cumTribus Sociis fuis ^n^iT.
Equicibus , ibidem morando , lludendo , & exinde in Scotiam re-
deundo, per Triennium duraturas,
Telte Rege apud Weftmonaflerium , quinto die Decembris.
Ann. D,
1363.
Per Conciltum.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent Clerici fubfcripti,
veniendo in Regnum Anglix , cum Equitibus fubfcriptis, ex
caufa praedicta, per idem cempus duraturas, & fub eadem Da-
ta; viz.
Willielmus de Wardelau Clericus, Cum Tribus foCiis fuis Equiti-'
bus.
Gilbertus Armeftrang Clericus , cum Sex fociis fuis Equicibus.
Si})!on de Keteneys Clericus de Scocia cum Tribus Sociis Equicibus,
per unum annum duracuras.
Willielmus de Grenlau Clericus de Scocia, cum Tribus Sociis fuis
Equicibus , per Triennium duraturas.
Matheus de Glendowale Clericus de Scotia , cum Septem aliis Cle-
ricis Equicibus per Triennium duraturas.
E. 3.
Scot. 37.
£. 3. w.
4-
HEnricus Kerre , de Scotia , habet Literas Regis de Condudlu ,
veniendo in Regnum Angliae & alibi infra Dominium &
Poteftatem Regis, lam per Terram, quam per Mare, cura Duo-
decim Sociis fuis Equitibus, pro quibufdam negotiis liiis, ibidem
morando , &c exinde in Scociam redeundo,
Per unum Annum duracuras,
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto die Decembris.
Ver ipjum Regem.
Confimiles Liceras Regis de Conduflu habenc fubfcripci , veniendo
in Regnum Anglise, cum Perfonis & Equicibus llibfcripcis , per
idem tempus duracuras, fub eadem Data; videlicec,
Thomas Hoppringill ., cum Sex fociis fuis Equitibus.
Johannes de Douglas ., cum Scx fbciis iuis Equicibus.
Williehnus de Douglas , cum Sex fociis Equicibus.
Adavi de Hoppringill, eum Sex fociis fuis Equitibus.
Andreas de Vallance ., cum Sex fociis fuis Equicibus.
Wilhelmus de Calabre , cum Tribus fociis iuis Equicibus.
Johanncs Whtt , cum Sex fociis fuis Equicibus.
Willelmus de Gladeftances, cum Sex Equicibus.
Hugo de Eglynton, Miles.3 cum Sex fociis fuis Equitibus.
Tom. IIL P. IL
R
De Condtt£lfi Generali pro Scolaribtts Scetine,
EX Cuftodibus Marchiarum , &c. Salutem. Anh.D
Sciacis quod Nos, ad Supplicacionem David de Bruys de j,A
Scocia, Fracris noftri, Conceflimus &c Licenciam Dedimus omni- ^„',7]
bus Scolaribus de Scocia, qui in Re^num noftrum, ad Univerli- j ",
taces, vel alia Studia, causa Adus Scolafticos excercendi, venire j/j/"^,
voluerint, in idem Rcgnum, fub Proteiftione noftra, venire, &
in Univerfitatibus & Scudiis hujufmodi A6tus Scolafticos excerce- ''
re, ibidem morari, & exinde ad Propria redire pofl!int, pro fuo
libito voluntatis;
Et ideo vobis mandamus quod omnes Scolares de Scotia , &
eorum Servicntes, cum Equis & Hernetiis, c^c. frout :n fimilihus
de ConduBu Literis, cu?n hac Claufula, videlicet,
Ita femper quod bene & honcfte fc gerant , & quicquam , quod
in Ixfionem Picis noftrae, feu Violationem Treugarum prsdidla-
rum, aliqualicer cedere poterit, non faciant, vel attemptent, aui.
facere vel atceinptare prxfumanc , &c hoc in Marchiis & aliis locis
in Ballivis veftris publice proclamari faciacis.
In cujus, &:c. per Biennium duracuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium quinto die Decembris.
Fer ipfum Regim ^ CoTicilium,
L 2
m
H
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1563.
jEJv. 3.
An. n.
E. 3.
iSid. m
De CondnEiu pro Comite de Patrik^
REX, &c.
*vi.
430.
Ann. D
1363.
An. 37.
£: 3.
Vmnc.
37. E. 3,
W. J.
__, _ . Salutem.
Qiiia, de gratia noftra fpeciali, dedimus Licentiam fpecia-
lem, Nobili Viro, Comiti de Patrik, veniendi in Regnum no-
ftrum, ex caufa Peregrinationis faciendx adTumbam SanctiTho-
raae Cantuarienfis , cum Quindecim Familiaribus fuis, Equitibus
& Peditibus, <dfc. prout injimdihus Literis de ConduEiu.
In cujus, &:c. ufquead Feftum Nativitatis Sanili Johannis Bap-
tift*, proximo futurum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Decembris.
ConCmiles Literas de Conduftu habent
Williehius Comes de Douglas., cum Triginta Equitibus in Comi-
tiva lua, ad Feftum Sandti Michaelis proximo futurum dura-
turas.
Cmnes de Sutherland.
Johan7ia Coviitiffa de Sutherland.
* De PecHnia a Rege Francia recipienda,
LE Roia, fon Trefchere Eifnez Filz, Edward Prince d'Aqui-
taigne & Conte de Ceftre , Saiuz.
Come, le Vint Noefifme jour d'AveriIl, darrein paffe, parLet-
tres de noftre Grant Seal, Nous Vous eurfiens alTignez de prendre
& relcevoir de noftre Trefchere & Trefame Frere, le Roi de
France Soixante Mill Efcuz d'Or (dont les Deux vaillent un No-
ble de noftre Monnoie d'Engleterre) en Deducftion &c Rebat de
Deux Centz Mill Efcuz , les queux il Nous avoit accordez. a paier
a Pafqes la Grande, ja prefchein a venir, a caufe de fa Finance,
iicome plus largement compris eftoit en le Trete , n'adgairs fut a
Londres, fur la Retreance de noz Frere, Neveus, & Coufin, les
Ducs d'Orlyns, d'Anjou, de Berry, & de Bourbon,
Lequel Trete ne fe tient mie de prefent , einz fe deuront faire
les Paiementz de & dite Finance. par les Quantites & as Termes,
promis & accordez a noftre Ville de Caleys, fur Ja Paix, faiteen-
tre Nous & Lui ,
Par la quielle Paixil eft tenuz&obligezapaier 3 nous, ou a nos
Deputez efpecialx encefte partie, pur l'Anquefini a laTouzfeinJz
fc'eft alTavoirj en TAn de grace Mill, Troifcentz, Soixante &
Deux , Quatre Centz Mill Elcuz d'Or , tielx come defus , a caufe
de fa Deliverance, outreDeux Centz Mill Efcus d'Or que Ref-
tent uncqores a paicr du premer MiJion,
Les queux Deux Centz Mill Efcuz Nous avonsRefervez&Re-
fcrvons pur les Miles de noftre Chambre,
Nous, confianzau plain de Vous, plus que de nul autre, Do-
nons a Vous, & a voz Commis & Deputez, par la Tenur de
celles Prefentes, Audtorite, Plein Poair, & Mandement efpecial
de Prendre, Compter, & Recevier, en Noun de Nous, de noi"-
tre dit Frere, ou de fes Deputez, Soi.xante Miil Efcuz d'Or, tielx
come defus, en Deduition & Rebat de les Quatre Centz Mill Ef-
cuz defufditz ,
Lt , apres ce que les Soixante Mill Efcuz fufditz ferront enfi Re-
ceus , dc faire & bailler iur ce , en Noun de Nous , fouz Veftre ,
ou les Sealx de voz Deputez, ou Inftrument Publique, Lettres
d'Acquitancc , Abfolucion, & Deliverance, tieles que leur deura
fuffire , & dont il en foient contentz ,
Et de faire toutes autres chofes neceilaires en celle Partie, com-
bien que plus efpecial Mandement en ferreit requis :
Et Promettons avoir Ferme & Aggreable quant que ferra fait
par vous, ou par voz CommifTers, & Deputez en cefte partie,
fouz Caucion & Obligacion de touz noz Biens, prefentz & a ve-
nir;
Non obftant que, noftre dit Frere, le Roide France Nousdoit
faire a porter la dite Finance, a fes Cous & Delpens, a noftre Ci-
tee de Loundresi iicome plus largement compris eft en les Lettres
Obligatoires ;
Et noz autres Lettres Patentes, a vous faites, par mefme la cau-
fe, Nous ne volons defore avoir aucunc Fermetee.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre ChaC-
tel de Wyndefore, le vi jour de Decembre, l'An de grace Mill,
Trois Centz, Soixante trois, & de noftre RegneTrente Septifme.
Confmiles Uteree , fub Dat. 20 Dec. eidem direiia, cum hac
C/auJiila ,
Et ceftes noz Lettres prefentes volons tantfeulement avoir Vi-
gueur & Force en cas q'il ne foit fatishiit a vous, ne a voz Com-
rnis, par noftre dit Frere, de la Somme de Soixante Mill Efcuz
delufditz, par force de noz autrcs Lcttres, les quelles Nous Vous
feifmes autere tbitz baillier par mefme la Caufe , & non autre-
inent.
De CondttEln , pro Rege Franciit , i» j^ngliam wnturo.
Ann D R ^^ univerfis & fingulis Admirallis, Vicecomitibus, Majori-
1363.
Aa. 37.
bus, Cuftodibus Portuum & Pallagiorum, Ballivis, Mini-
ftris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos, Scc. Salutem.
Sciatis quod,
Cum, Magnificus Princeps, Johannes Rex Franci^ IUuftris,
Frater nofter cariflfimus, ad Nos in Regnum noftrum Anglise, iit
venturus,
Nos Cvolentes Securitati cjufdem Fratris noftri providere) fufce-
pimusipfum Fratrem noftrum, veniendo, cum Ducentis Equiti-Ann. D
bus & eorum Famulis, in * didtum Regnum noftrum, ibidem 1363.
morando, & exinde ad partes Francix redeundo, ac Hernelia, V^zdv. j.
cuniam, Res & Bona fua quazcumque, in falvum & fecurum* VI.*
Condudtum noftrum, ac in Protedtionem & Defenfionem no-4ji.'
ftram fpecialem;
Et ideo vobis mandamus, firmiter injungentes, qu5d eidemFra-
tri noftro, vel Equitibus, aut Famulis fuis prxdidis, inPerfonis,
Equis, Hernefiis, Pecunia, Rebus, aut Bonis fuis prsedidtis, non
inferatis, feu, quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittatis In-
juriam , Moleftiam , Dampnum , Violentiam , Impedimentum ali-
quod , feu Gravamen; fet ipfos benigne & favorabiliter pertra-
ftantes , fibi falvum & fecurum Condudtum quotiens & quando
fuper hoc ex parte fua fueritis requifiti, fuis Sumptibus, habere fa-
aatis;
Et, fi quid eis Forisfadtum vel Injuriatura fuerlt, id eis, fine di-
latione, debite conigi & reformari faciatis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Pentecolte , proxim6 futurum ,
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimodie Decembris.
Ter Concilium.
T 'memorandum quod ifta Commiflfio renovata fuit poftmo-
dum, fub eadem Data, ufquead Feftum Pafchae, proximo fu-
turum, duratura.
Per Breve de Trivato Sigillo.
E
Snper Receptione Financia prafati Regis.
T ERoia, noftre Trefchere , Eifne Filz, Edward Prince d'A-Ann. D.
*—' quitaigne & de Gales, Duc de Cornewaile, & Conte deCef- ^l^l-
tre, Saluz. An. 37.
Come, noftre Trefchere & Trefame Frere, le Roi de France, ^- 3-
foit Tenuz & Obligez a paier a Nous, ou a noz Deputez efpe- ^rnnc.
cialx, Quatre Centz MillEfcutz d'Or (dont les deux vailent un 37- ^- ?■
Noble de m ftre Monoye d'£ngletterre) pur TAn finant a laTouf- ">■ »•
faintz (c'eftailavoir) en l'An de Grace Mill, Troifcentz, Soixan-
te & Deux , a cauie de fa Deliverance , outre Deux Centz JVlill
Efcuz d'Or, qi reftent enqores a paier du primer Milion, du a
Nous de fa Finance ,
Les queux Deux Centz Mill Efcuz Nous avons Referve & Re-
fervons pur les Mifes de noftre Chaumbre ,
Nous, confiantz pleinement de vous, Donons a vous, & avoz
Commis & Deputez, par le Tenur dcs Prelentes, Audtorite,
plein Poair, & Mandement efpecial, de Prendre, Compter, &
Recevoir, en Noun de Nous, de noftre dit Frere, ou de ks
Gentz, Soixant MiU Efcuz d'Or, ticlx come defus, en Deduc-
cion & Rebat de les Quatre Centz Mill Elcuz defufditz ,
Et , fur la Recepcion des diz Soixant Mill Efcuz , de faire &
bailler, en Noun de Nous, a noftre dit Frere, ou a fes Gentz,
fouz veftre, ou les Sealx de voz Deputez, ou Inftrument Publi-
que, Lettres de Quitance, Abfolucion, & Deliverance, tieles
que lour deura fuffire, & dont ils en ibient contentz,
Et de faire & expedier toutes autres chofes neceffaires en celle
Partie, combien que plus efpecial Mandement en ferroit requis:
Et Promettons avoir Ferm & AggreabJe quant que ferra fait par
Vous, & par Vos Commis & Deputez, par Ja dite Caufe, Ibuz
Caucion & Obligation de tous noz Biens , prefentz & a venir j
non obiiant que noftie dit Frere nous doit faire les Paementz de
fa Finance , a fes Cous & Defpens , a noilre Cite de Loundres ,
ficoms plus Jargement compris eft en les Lettres Obhgatoires.
Et ceftes noz prefentz Lettres volons tancfeuJement avoir Vigeur
& Forcc, en cas q'iJ ne foit fatisfeit a vous, ne a vozCommis,par
noftre dit Frere, de la Somme de Soixante MilJ Efcuz deffuiditz,
par force de noz autres Lettres , les queles Nous Vous feifmes au-
trefbitz bailler par mefme la Caufe, & noun autrement.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Chaftel
de Wyndcfores le xiij jour de Decembre, J'An de Grace Mill
Troifcentz, Soixant Trois, & de noftre Regne Trent Septifme.
LE Roi a noftre Trefchere Eifne Filz, Edward Prince d'A-
quitaigne, &c- utjupra, ujgue ibi, en fes Lettres ObJigatoirs ,
^tUKcfc.
Don. par Tefmoign. de noftre Grant Seal, a noftre Chaftel de
Wyndeforcs, Je x jour de Jany ver , l'An de la Nativite noftre Sei-
gnur Mill, Troifcentz, Soixante Quatre, & de noitre Regne
Trent Septifme.
*> Pro Secretario Regis Francit de Condu^u.
REX Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis
FideJibus fuis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod, ad fpecialem Rogatum Magnifici Principis, Jo-
hannis Regis Francix , Fratris noftri cariffimi , fufcepimus in Pro-
teftionem & Defenfionem noftram, necnon in falvum & fecu-
rum Condu£tum noftrum, Magiftrum Yvonem Derian, Secreta-
rium & Familiarem ipfius Fratris noftri , veniendo pro Negotiis
ejufdem Regis in Regnum noftrum Angliae, & alibi infra Domi-
nium & Poteftatem noftra, tam inTranfmannis, quam in Cifma-
rinis partibus, necnon Homines, Equos, Hernelia, (^c. ut in fi-
?mlihus ufque ad hac verha ,
Nolentes qu6d idem Yvo, occafione alicujus Debiti, Plegiagii,
Fide-juffionis, autalicujus Conttaitiis, per ipfum ante hsec tem-
pora
* VI.
431.
Ann. D:
1364.
An. 38.
£. 3.
Ibii.
m. I.
ET ACTA JPUBLICA.
if
Ann. D. pora fadorum, Capiatur, Areftetur, Occafionetur, Impetatur,
1564. Molefteturaliqualiter, feu Gravetur.
£uv. 3. In cujus, &c. ufquead Feftum Nativitatis Sandli Johannis Bap-
tift^, proximo futurum, duraturas.
Dat. apud Weitmonafterinm , decimo octavo die Januarii.
, . Per ipjum 'Regem.
J)e ConduBu pro Rege Damrdm.
Ann. D. D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutcm.
1364.. '^ Sciatis quod,
An. 3S. Ciim, Magnificus Princeps, Waldemerius Rex Danorum 11-
£. 3. luftris, Confanguineus nofter cariflfimus, ad Nos, in R^num no»
Paf.38. ftrum Angliie, de Licentia noftra, fit venturus,
E. 3. Nos (vokntes Securitati ipfius Regis in hac parte providere) fuf-
t. I. w. cepimus ipfum Regem, veniendo in dicrum Regnum noftrum,
37. cum Trefcentis Perfonis Equiribus, & eofdem Equites ac eorum
Familiares, Equos, Hernefia, Pecuniam, & alia Bona fua quas-
cumque, ibidem morando, & exinde ad propria redeundo, in
falvum & (ecurum Conductum noftrum, necnon in Protedionem
& Defenfionem noftram fpccialemj
Et ideo vobis mandamus quod eidem Regi , aut Equitibus, &
Familiaribus fuis prcediiftiSj &c. prout in [iviiiibus de Co^iduciu Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis, proximo fu-
turum , duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. primo die Februarii.
Ter ipjum Regem.
Latrones frafta, & Capud Sanfti Hugonis, gloriofi ConfelTbris, Anri. D.
Auro& Art^ento exornatum, per dicl:os Latrones, furatum , & ab- I564.
inde Afpor;atuin fuillet:, ^dv. j.
Er, avulns ab eodem Capite Auro & Argento, quibus fic orna-
batur, poft Informaiionem didloriim Latronum, qui Furtum illud
coram Coronatoribus noftris Lincolni-.B fatebantur, inventum fuit,
& ea de causa nobis Foriifaduni e>;iftit,
Nos, de graria iioftra fpcciali, & ob Devotionem, quam tam
ad gloriofam Virginem Mariani & Ecclefiam fuam prxdiftam,
qiium ad Corpus Saniti ConfelToris antedidi, gerimus &habemusi
Capud praedidum pr-jedidae Ecclefv^e, ac, diledtis nobis in Chri-
fto, Decano & Capitulo ejufdem Eccleliie, Dedimus & Reftitui-
raus, in eadem Ecclefia, ad Honorem Dei & didli ConfelTorisj
perpetuo remanendum ; Forisfadtura praedidta , nobis in hac parte
conipetente , non obilante.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Februarii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
De ProteBione, fro Religiojts de jirmema.
Ann. D.
1364.
An. 38,
£. 3.
Vat. 38.
£. 3.
/■. I. »».
47-
R^
Salu-
* VL
433-
EX omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c.
- tem.
Venientes ad Nos , Religiofii Viri , Fratres , Nerfis Abbas Mo-
nafterii Sandti Georgii in Armenia Minori, & Jacobus ejus Com-
monachus, nobis cum inftantia fupplicarunt ut,
Cum Regnum Armenix, in quo Chriftiana Fides vigere folebat
intcgra & devota , jam per Sarafenorum nefendam Rabiem fit
hoftiliter occupatum, qui, Sandluarium Dei prophanantes, di-
dtum Monafterium, inrer alias Ecclefias, fubmifcrunt Incendio,
Arafque deftruunt indies & fubvertunt , ac, quod deteriuseft, om-
nes Chriftianos comprehenfos, diverlis affedtos Contumeliis, in-
terficiunt, non parcentes Ordini, Sexui, vel iEtati, & fic ibidem
Chriftiana Religio profcribitur , Chriftique Fideles, in Fugampra;
timore converii, per Orbem Terrarum Mendicantes, ducunt in
iniferia dies fuos,
Velimus iplis, Abbati & Monacho, fic in Difperfionem abeun-
tibus , & Vitam ducentibus peregrinam , Licentiam concedere .gra-
tiose quod Ipli, in Regno noltro Anglix, fub Alis noftrx P^ro-
tedtionis aliquamdiu morari valeant, Limina vifitaturi Sandtorum:
* Nos , intuitu Summi Regis , qui fe vult in Peregrinis & Ad-
venis honorari , volentes eofdem Abbatem & Monachum Favore
profequi gratiofo , Licentiam illam eisduximus concedendam, Suf-
cipientes, ex uberiori Dono Gratix, Eos, & eorum Res & Bo-
na quaecumque, e^f. ut in Literis de ConduSiu.
In cujus, &c. perunum Annum duraturas.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , feptimo die Februarii.
Per ipjum Regem.
Ann. D.
1364.
An. 38.
£. 3.
Vranc.
3S.£. 3.
m. zz.
R^
De PermutMione.
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ciim Johannes Maillart Capellanus ,
Capellaniam Sandtx Caterin.^ in ViUa de Sandto Omero,
Et Willielmusde Ys,
Prsebendam fuam Sandti Wolfranni in Abbevill,
Adinvicem permutare intendant,
Nos , causa Permutationis hujufmodi facienda: , Pracbendam
Sandti Wolfranni, ad noftram Donationem fpectanccm, prsfato
Johanni Dedimus & ConceiTimus , habendam cum fuis Juribus
& Pertinentiis quibufcumque.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo die Februarii-
Per ipjum Regem.
■pTMandatum eft Senefcallo Dominii Regis de Pontivo, qui
-L' nunc eft, vel qui pro tempore fiierit,qu6d ipfum Johannem,
vel Procuratorcm fuum in hac parte , in Corporalem PoirefTionem
Prxbendx pra^didtae, cum fuis Juribus & Pcrtinentiis quibulcum-
que, inducat, feu induci faciat, & ipfum indudtum manuteneat &
defendat.
Dat. apud Weftmonafterium , dccimo die Februarii, Anno Re*
gni noftri Tricefimo odtavo.
Ann. D.
1364.
An. 38.
£. 3.
fM. 38.
E. 3.
f- I. m.
39'
De Capite SanBi HHgonis rejtituto , Forisfatittra mn ob-
flante.
t) EX omnibus, ad quos, &c. Salutcm.
■•■^ Sciatis quod ,
Cum Ecclelia beatae Marise Lincplnicnfis, nuper per quofdaffl
Ann. D.
1364.
Aa. 38.
£. 3.
Franc.
38. E.j:
m. 21.
* VI.
434.
Pro Hofpitali Sanfli Nicolai de Crcjfaco, de Indtttlione.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Sciatis qnod , ,
Contempiatione , Religiofi Viri , Abbatis Monafterii beatse Ma-
rix de. BDlonia fupra Mare,
Dedimus& Conceirimus Jobanni BafiTm Clerico CapellamHos-
pitalis Sandti * Nicholai de Crefliaco, in Dominio noitro Ponti-
vi , per obitutn Magiftri Petri le Veel vacantem , & ad noftram
Donationem fpectantem, Habendam cum fuis Jurit)us&Pcrtinen-
tiis quibufcunique, '
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftm. duodecimo die Februarii.
Per ipjiim Regem.
"17 T Mandatum eft Gerardo Domino de Boutrefliein , Scnefcal-
-'-7' lo Regis in Pontivo , quod ipfum Johannem , vel cjus Procu-
ratorem fuo nomine, ponat & inducat, feu poni vel induci faciat,
in Corporabm PoiTellionem Hoipitaiis prxdidti, cum iijis Perti-
nentiis quibufcumque, & ipfum Indudtum manuteneat &defendat.
Dut. ut l'upra.
De y^cqHietantia , pro Rege Franciie,
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann.D.
luz, 1364.
Savoir vous faifons que, le Reverent Piere en Dieu, Johan E- An. 38.
vefque de Baa, nottre Trelbrer, a eu Compte & Receu , enNom E. 3.
de Nous, par les mains de Raoul iVIalllart, Maftre General des IbiJ.
Monoies de noftie Trefchere& Ame Frere, le Roi de France,
Cent & Sept Mill EfcuT, d'Or (dont les DeuT, Efcuz valent un
Noble de la Monoie d Eiiglcterre; en Dcduction & Rebat de la
Somme, en laquele noftre dit Frere Nous cltoit Obligez a paier,
au Ternie de laToufiaintz, FAn de Grace MiII, Troilcentz, Soi-
xant & Un, ja pafle, a caufe de fa Delivrance,
De la qnele Somme, de C-jnt & Sept MiU Efcuz, ainfi Paiez,
& Receuz en noftre Noun, (icom.e delfuscli dit, Nous Quitons,
Delivrons, & Abfolons noftre dit Frere, le Roi de France, &
fes Heirs, a touz jourmais ,
Et leur faifons Couvenancc & exprefl[e Padtion de jammais de-
mander a Eulx, ne a leur Heirs, ne a quelconqe autrc Parfone, en
Jugement, ne dehors, la Somme delfufdite de Cent & Sept Mill
Efcuz, qui paie Nous eft ficome deflus ell dit.
Don. pai- Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Tour
de Londres, le xij jour du Mois de Feverer, TAn de la Nativitei
de noftre Seigneur Mill, Troifcentz, Soixante & Quatre, & de
noftre Regne Trente Oytifme.
De Conduiln pro Comite de Marre.
•
REX, &c. Salutem. ^ /\^„^ q.
Quia, de gratia noftra fpeciali, dedimus Licentiam fpecia- \ik±
lem, Nobili Viro, Comiti de Mare de Scotia, veniendi in ^,,J^ %^
Regnum noftrum, ex causa Peregrinationis faciendie ad Tumbam £. ...
Sandti Thomx, quondam Archiepifcopi C^antuarienlis, cum Duo- i^^ot. 38.-
decim Familiaribus fuis Equitilnis, & eorum Garcionibus, & a- £. ,. ^•i
libi infra Dominium & Poteftatem noiira, tam pcr Terram , quam ,0.
per Aquam , ibidem morandi, & abinde ad propria redeundi,
Sufcepimus eundem Comitein , cJ-c. ut in fimilsbus de Condu6itt
Literis-
In cujus, &c. ufquc ad Feftum Nativitatis Sandti Johannis,
proximo futurum , durat uras.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium , decimo tertio die Fe^
bruarii.
Per ifjum Regem.
Literas de Condudtu habcnt,
Thnmas de Balliol , Frater Comitis de Marre , de Scotia.
JHapJter Adam de Lanark , Epifcopus de Galloway in Scoiia , ^ui
tn partibus Tranjtnarniis jam exjtit , hahet Uteras Regis de Con-
duclu venicndo ih Regnutn Angliis , (irc-
L|
*m
8(5
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1364.
Idv. 3.
* VI.
4?r- ^
Ann. D.
1564.
Aa. 38.
£. j.
SCQt. 38,
E. 3.
I». 9.
Ann. D.
1564.
An. 38.
£. 3.
Chuf.-}B.
■E- .;•
w. 31.
Ann. D.
1364.
Aii. 38.
£. 3.
IbiJ.
* Df CondHBtt fro David de Bruys.
RE X Cuftodibus Marchiarum Regni fui verfus Scotiam , ac
univeriis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis , Mi-
niftris , & aliis Fidelibus fuis, ad quos prsefentes Literx pervene-
rint, Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim David de Bruys, Frater nofter, Lymina beatx gloriofx
Virginis Marix apud Walfyngham peregre vifitare intendat ,
Sufcepimus iplum David, veniendo in Regnum noftrum An-
glias, cum Triginta Equicibus de Comiciva fua, & eorum Fami-
liaribus, Herneiiis, £c Rebus fuis, in eodem Regno morando, &
exinde in Scotiam redeundo, in falvum & fecurum Conduftum
noftrum, necnon in Procedlionem 6c Defenfionem noftras fpe-
cialesi
Et ideo vobis mandamus , ^c ut in fimilibus de ConduBu Li-
teris. ^
In cujusrei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes, ufque ad Feftum Sandti Michaelis, proximo futurum, du-
raturas.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , vicefimo die Februarii.
Pro A-fargareta Uxore David de Brais fupra memorati.
n E X eifdcm Salucem.
■'•^ Sciatis quod ,
Cum Margareta Uxor David dc Brus, Fratris noftri, Limina
beati & gloriofi Marciris Sandti Thomx Cancuarienfis per^re vifi-
tare intendat,
Sufcepimus ipfam Margaretam , veniendo in Regnum noftrum
Anglix, cum Triginta Equicibus de Comitiva fua, i^c. ut fupra.
Pro Filia Ducis Clarentis in Angliam ducenda.
D E X, diledto Clerico fuo, Waltero de Dalby , Thefaurario fuo
'■^ Hibernix, Salucem.
Mandamus vobis quod , cariffimo Filio noftro , Leonello Duci
Ciarencix, vel ejus Thefaurario , aut IUi,
Qiiem idem Dux ad, diledtam Confanguineam noftram, Co-
micilfam Marchix, Filiam iplius Ducis , ac Domicellas, & alias
Familiares & Serviences iplius ComicilTa: , fecum in partibus Hi-
bernix commorantes, in Angliam ducendum deputaverit,
Ducentas Libras, fuper miiis & expenfis, circa Dudtionem ip-
fius ComitiiT<E, ac Domicellarum , & Familiarium fuorum prx-
didtorum, in Angliam faciendis, de Denariis noftris, in Cuftodia
veftra exiftentibus, per Indenturam, indc modo debito conficien-
dam, liberari feciatis; & Nos vobis indc, in Compoto veftro , de-
bitam Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto die Martii,
Ter ipfum Eegem.
Direximus oculos noftrx mentis , j^^y^ q
Quibus omnibus debica medicacione penfitis, de Perfona di6li ij^a. '
Thomx Eleifti, Nobis &eifdem Fratribus, ob didorum fuorum Edv T
exigentiam meritorum, accepta, eidem Roftenfi Ecclefix, de di- "
(Sorum Fratrum Confilio & Audoritate Apoftolica , providimus
Eumque illi prxfecimus in Epifcopum & Paftorem, Cursm &
Adminiftrationem ipfius Roffenfis Ecclefix fibi in Spiritualibus &
Temporalibus plenarie committendo ,
In illo, qui dat Gratias & largitur Prxmia, confidentes quod
prxfata Roffenfis Ecclefia, fub fuo felici Regimine, gratia fubve-
niente Divins, profpere dirigetur, ac grata in eifdem Spiritualibus
& Temporalibus fufcipiet incrementa ,
Ciim itaque ( Fili cariflime ) fit virtutis opus Dei Miniftros &
Perfonas, prxfertim Pontificiali Dignitate prxditas, benigno fe-
vore profequi, ac eos verbis & operibus, pro Regis JEtetni glo-
ria, venerari,
Serenitatem Regiam rogamus & hortamur attente quatinus
eundem Thomam Eledtum , una cum didta Ecclefia Roffenfi'
fuo commifsa Regiminij' habens , pro Divina & Apoftolicx Se-
dis & noftra Reverentia , propenfius commendatos , fic eifdem
te exhibeas favore Regio Benivolum , & in, oporcunitatibus Gra-
tiofum, quod idem Eledtus, per Auxilium Gratix tux, in com-
miflb fibi Ecclefix prxfetx Regimine ucilius proficere valeat tu-
que proinde confequaris Prxmia Felicitatis xternx, ac Nos 'Cd-
fitudinem Regiam condignis poflimus in Domino laudibus con>-
mendare.
Dat. Avinion. ij. Non. Martii , Pontificatiis noftri Anno fc-
cundo.
Anno Domini Millefimo, Trecentefimo, Sexagefimo Quarto
Pontificatiis Domini Papx infrafcripci Anno Tercio , die fexcl
Menfis Januarii , coram Domino noftro Rege , infra Palacium
fuum Weftmonafterienfe, in quadam fua RegaR Camera, perfona-
licer conftitutus Thomas Rofienfis Epilcopus renunciavit quibuf-
cumque Temporalibus , fibi datis per prxfentem BuUam, illisdun-
taxat quas vendicat tenere de Rege.
£t juravit Fidelitatem & Pacem , alias fadlam inter Reges An-
glix &c Francix, cum omnibus fuis Capitulis, quatinus ipSm tan-
git, aut tangere poflet,
Eandemque Pacem juraverunt Domini Epifcopi ,
L/mdoTiienfis ,
Wygornienfs ,
Herefordenfs j
IVyntonienfi .,
Elienfi.,
Arundella ,
SuffoUia ,
Karliolenfis ,
L.ichefelde?ifs ,
Et Affavei:fis,
Prxfcntibus Dominis,
Bathonienfi ,
Et Menevenff
Epifcopis :
Staffordia,
Et Hcrefordia y
Comitibus :
I
Domino Willielmo de Wykeham^ Cuftode Privaci Sigilli,
Et B. R.
Ann. D.
1364.
An. 38.
E. 3.
E.v Orig,
in Tur.
• VI.
43<5.
Bfslla , pro Ecclefia Roff^enjt^ de Provijione.
URlwus Epifcopus, Servus Savorum Dei, cariflimo in Chri-
fto Filio, Edwardo Regi Anglix IUuftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benedictionem.
Gratix Divinx Prxmium & Humanx Laudis Prxconium ac-
quiritur, fi, per Seculares Principes, Eccleliarum Prxlacis, prx-
fertim Eccleliarum Cachedralium Regimini prxlidencibus, oppor-
tuni favoris prxfidium & honor debicus impendacur.
Dudiim fiquidem Provifiones omnium Eccleliarum Cachedra-
lium , excunc impofterum vacacurarum , per Tranilaciones de Prx-
lacis earum, ubilibec confticucis, per nos faciendas, ad alias Eccle-
fias Cathedrales, tunc vacantes, & in antea vacaturas, Ordinationi
& DifpOfitioni noftrx duximus refervandas,
Decernentes extunc irritum & Unane , fi fecus fuper hiis , per
quofcumque, quavis audtoritate, fcienter vel ignoranter, contin-
geret atcempcari :
Poftmodiim vero Ecclefia Rofitnfis, ex eo Paftoris folacio de-
ftituca quod * Nos , Venerabilem Fratrem noltrum , Willielmum
Wigornienfem, tunc Roffenfem, Epifcopum, licet abfentem, a
Vinculo, quo ipfi Roffenfi Ecclefix, cui tunc prxerat, tenebatur,
de Fracrum noitrorum Conlilio & Apoftolicx Poceftacis plenitu-
dine ablblventes , Ipfum ad prxfatam Eccleliam Wigornienfem ,
tunc vacantem, duximus transferendum , prxficiendo ipllim eidem
Wigcrnienfi Ecclefix in Epifcopum& Paltorem,
Nos,
Ad Provifionem ipfius Ecclefix RofFenfis celerem & felicem ,
de qua nullus, pnieter Nos, ea vice, fe intiomictere pocuerat, ne-
que poterat ( Refervacione & Decreco obliltencibus fupradidtis ) ne
ipfa Ecclefia Roffeniis longx Vacationis fubiret incommodis , pa-
ternis & folicitis Studiis intendences,
Poft Deliberationem , quam de prxficiendo eidem Ecclefix
Roftenfi Perfonam utilem 6c etiam frudtuoiam cum didlis Fratri-
bus habuimus diligentem ,
Demum ad, diledtum Filium, Thomam Electum Roffenfem,
tunc Decanum Ecclelix Londonienlis,
In utroque Jure Licenciacum, in Presbyceraciis Ordine conftitu-
tum, vicx ac morum honeftace decorum, in Spiricualibus provi-
dum, 6c in Temporalibus circumfpedtum , aliifque mulciplicium
vircucum Doni3,prouc ex fidedignorum Teftimoniis, accepimus in-
fignitum ,
* De MHltonibns recipiendis pro Ducattt Burgundia. « vi,
437-
LE Roi a , noz cheres & bien amez, , Thomas de Brancyng- Ann. D.
ham, Treforer de noftre Ville de Caleys, Adam Franceys, 1364.
Henri de Brufele , & Adam de Bury , Sakffi. An. 38.
Come, E. 3.
Par certaine Accorde, fait entre Nous &, noftre trefcher Fre? Fraac.38,
re, le Roi de France, £. 3.
Qe tient la Duchie de Burgoigne, come en Heritage, par le m. 14.
Trefpaflement del Duc de Bourgoigne, qi darrein eftoit,
Et tout plein des autres Seignurs de la Duchie de Burgoigne ,
Noftre dit Frere , & les autres Seigneurs , foient Tenuz &
Obligez de Nous paier Dys Mill Deniers d'Or au Moutoun, a
noilre Ville de Caleys , a la Feft de Pafqe darrein paflTez , ficome
en lour Lettres Obligatoires eft contenuz plus exprefifement , en
plein & entierini Paiement & Sacisfadtion de toute la GrandeSom-
rae d'Or , en la quele ils Nous eltoient Obligez par lour dites Let-
tres,
Nous (confiantT. de vous Senx, Loialte, & Difcrecion) vous
Donnons & Cometcons, & a Deux de vous (donc vous Tho-
mas, noflnre Treforer , foiez l'un) par la Tenour des Prefencs,
plein Poair & Maundement, & vous eftabliflbns noz MeflTages &
efpeciaulx Deputez, de Prendre & Receivre, pur & ou Noun de
Nous, & de noz Heirs, les ditz, Dis Mill Deniers d'Or au Mou-
toun , ou autre Or a la value .
Et de Donner & Bailler a noftre dit Frere, & a touz ceux Q'af-
fiert, fur ceo, qui paiez. en ferra, come dit eft, noz Lettres aA-
quitance, & de lour faire autres Lettres, tanrz. & tielx, que lour
ierront neceflaires & fuffifantzfur les Paiemencz devancditz,
Et Faire , Executer , & Expedier toutes autres Chofes necefi&i-
res en celle Partie, combienque plus efpecial Mandeinenten fer-
roit requis, & que nous ferrions mefmes fi nous y eftoiens en pro-
pre Perlbnne;
Promettantz avoir Ferme & Agreable tout ce, que vous, ou
Deux de vous (dont vous Thomas, noflre Treforer, foietz l'une)
en ferrez, en cellc Partie, iur Obligacionde touz noz Biens.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleis
de Weftm. le xxviij jour de Marcz, l'An de Grace Mill, Troif-
ceniz, Soixante & Quatre, & de noftre Regne Trente Oytifine.
Ac^ui-
ET ACTAPUBLICA.
8;
Ann. D.
1364-
Zdv. 3.
Acqttietaneia pro diclis Maltonibas.
E. 3
jiid.
. ,5 T E Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
"• 3 • J_v Sachez Nous avoir refceu de noftre Trefchere Frere , le
Roi de France,
Qui tient la Duchie de Burgoigne , come en Hcritage , par !a
TrefpafiTement , le Duc de Burgoigiie, qi darreinement eftoit,
Et dautre Seignurs & Burgois du Pays de Burgoigne, Dys Mill
Denicrs d'Or aa Moutoun, du bon Pois du Coigne de France,
del Terme de Pafqe darrein paiTe , en plein & enterine Paiement
& Satisfaftion de toute la Grande Somme d'Or, en la quele ils
Nous eftoient obiigez, par lour Lettres Obligatoirs,
De la quele Sotrime, enfi receue, Nous, pur Nous , & pur
noz Heirs, Delivrons, & Abfolons noftre Frere, & les Obligez
deffus ditz^ & lour Heirs, a touz, jours,
Et iour hifons exprelle & valable Padtion de jamais demander a
eux, ne a lour Biens, en Jugement , ne dehors, ia Somme que
Paiez nous cll, ficome demis eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier, le xxviij jour de Marcz,, TAn de Grace Mill,
Troifcentz , Soixanie &: Quatre , & de noltre Regne Trente O) -
tifme.
Pro Clericis Scotiay caufa Jiudendi ^ inAngliam venientibus.
Ann. D. R EX, &c. Salutem.
j,(5,_ " *^^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem
Aiu xi. noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum,
£ ', ' Dongallum Petre de Scotia Clericum , * veniendo , tam per Ter-
5fot. 38. '■^m 5 quam per Mare, in Regnum noftrum Anglix, causa ftu-
£.3! m. dendi in Univerlitate O.TOniae, vel alibi ubi voluerit, cum Duo-
p_ " bus Sociis fuis Equitibus, ibidem morando, ftudendo, & e.xinde
* VI. in Scotiam redeundo,
4.58 Et ideo vobis mandamiis, ^c.prout infimilihus Literis de Con-
*^ ■ duau.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Martii.
Sttper Jure Fugandi propre Forreftam de Crejjy.
Ann D T ^ ^°' ^' noftre Chere & Foial, Gerard Sire de Botrefhem ,
j.,(5, ■ -L' noftre Senefchal, & a noftre bien Ame, Nichol de Lou-
jiii''. ts the, noftre Refcevoir de Pountoiz, Salutz.
£ ', Nadgaires Nous vous avons Comis& Mande,par noz, Lettres,
TrJi'c.->S 'i^^ '"'•"' '•> P^'"^ ^'^ '^ Chace, la quele, noftre chere & foial, le Sei-
j , ' gnur de Bouberche demande avoir en plufeurs Buillbns empres
„ , , noftre Forefte de CrelFy, vous vous duffiez bien & diligenment
enfourmer,
Et quanr, qui par vous trovez ferreit fur ceo, Nous & noftre
Counfail ccrtiner pleinement defouz voz, Sealx,
Et, par force & rAudorire de noz, dites Lettres, la dite In-
formacion a efte fcit , & refceue, & envoiez a noftre Confail,
ricomc le dit Seigneur de Bouberche nous ad i^it entendre ,
En fupplianr & requerrant, bien fbvent, & a grant inftance,
Que, fur fa dite Demande', Nous lui voudrons fair Accomplille-
mentde Juftice,
Par quoi nous vous Mandons derefchief, ficome nous vous avons
autrefoitz Mande, & vous Chargcons, eftroitcment enjoignantz,
que vous facez diligenment Regarder toutes les Remembrances,
ISlunimentz, & Evidences, touchantz la dite Informacion, &c ie-
lonc 1'efFca & force dycelles,
Et, fi tiele Informacion a efte faite, par maniere & fourme de
noz Mandementz , dont vous deurezeftreRecors, procedez a la fi-
nableExpedicion & Determinacion dela ditcBofoigne, ielonc ceo
gui a faire ferra de Droit & de Raifon; i\ que le dic Seigneur de
ouberche n'en retourne mais, pleignant a nous par celle caufe.
Don. par Tefmoignance de noltre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier , le vj jour d'Averill , I'An de Grace Mill,
Troilcentz, Soixante & Quart, &c de noftre Rcgne Trenc & Oe-
tyfine.
Pro Comite deTankarvill, de Annuitate concejfa.
Ann. D. R EX omnibus, ad quos, Salutem.
1364.
An. 38.
E. 3.
£.3.
t- ■•
tn. x-j .
Sciatis quod,
Cum nuper,
Pro bono Servitio,
Nobis per, dilcdtum & fidelem noftrum, Johannem de Me-
leun, Comitem de Tankarvill, in Tradtatu Pacis & Concordia:,
intcr Nos &, cariflimum Fratrem noftrum , Johannem, nuper
Regem Francix, nobis impenfo,
Er pro eo quod ipfe fecit nobis Homagium , & Homo nofter
devenic ,
Per Liceras noftras Patentes, Concefrerimus eidcm Comiti Tria
Milfa Scutorum de Auro, pcrcipienda lingulis Annis de Exitibus
Ducatfis Aquitanix , per manus Conftabulnrii noftri BurdetJalce
que pro tempore foret, ad Fefta Naraiis Domini & Nativitatis
Sandti Johannis B.iptift."', ad totarn viiam ipiius Comitis,
Nos, ad Requilitioncm ejufdem Comitis, & pro eo quod ipfe
di(ftas Literas noftras '"".itences Nobis in Cancellaria noftra reftituit
cancellandas, volumus & concedimus pro Nobis & Hxredibus
noftris quod prxdidtus Comes habear & percipiat diifta Tna Milia
ScuLorum , fingulis Annis , exnunc ad cocara Vitam fuam , ad
Scaccarium noftrum Angliae, ad dida Fefta Nativitatis Sancli Jo- Ann. D.
hannis Baptiftx & Natalis Domini, pcr jequales Porriones. i3<^4.
In cujus, &c. £dv. j.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Aprilis.
Ter ipfum Regem.
* Pro Duce Clarentia , de Fadiis folvendis.
VI.
K'
439-
E X, diledto Clerico fuo, Waltero de Dalby, Receptori De- Ann. D.
nariorum, pro Vadiis Hominum ad Arma, Hobelariorum , & 1364.
Sagirtariorum , in Obfequio noftro, in partibus Hiberni^, fuper ^». 38.
i-xpedicione Guerrae noftrx ibidem , moraturorum , Ordinato- E 3 .
rum, Salutem. c/.iwA.jS.
Qiiia volumus quod, carifTimus Filius noftrcr, Leonellus Dux E. 3.
Clarentia:, Locum noftrum tenens in dicla Terra Hibernix, ha- w. 1/.
beat & percipiat, pro Vadiisfuis, a Duodecimo die Novembris ,
Anno Regni noftri Triceiimo Sexto, quo die ipfum Filium no-
ftruni in Ducem prasfecimus, pro tempore quo ibidem moram
fecit, & exnunc faciet, Trefdecim Solidos & Quacuor Denarios
per diem,
Vobis Mandamus quod eidem Duci, vel ejus Thefaurario , hu-
jufmodi Trefdecim Solidos & Qi,iaruor Denarios per diem , pro
Vadiis ejufdem Ducis , a pracdiifto Duodecimo die Novembris ,
pro tempore quo in didta Terra Hibernise , fuper Expedirione
Guerrae noftrre ibidem, moram fecir, & exnunc faciet, de De-
nariis noftris, pro dida Guerra refervatis, per Indenturam, inde
inter Vos & prazdiiftum Ducem vel diiftum Thcfaurarium fuum
modo debito conficiendam, folvatis; & nos vobis inde, in Com-
poto veftro, dcbitam Allocacionem habere faciemus.
Telle Rege apud Weftmonafterium , vicelimo quarto die A-
priiis.
Ter ipfum Regem.
Pro Prioratu de Heveryngland , Bulla, de Poenitentiis
relaxatis.
T TRbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, Univerfis Chrifti Ann.D.
*-' Fidelibus, prxfentes Litteras infpecturis, Salutem & Apo- 1364."
ftolicani Benedicftionem. ^ Ai. -^.
Splendor paternae gloriae, qui fua Mundum illuminat inefFabili f/,.
Claricace, pia voca Eidelium, de clemenciirima iplius Mageftate ex Au-
fperancium, tunc prxcipue benigno favore profequitur, cum de- f^r.
vota ipiorum Humilitas (an<ftorum Precibus & Meritis adjuvatur.
Cupientes igicur uc Ecclelia Prioratus de Heverynglond , Ordi-
nis Sandti Augutlini , Norvvicenlis Dioecehs, congruis flonoribus
frequentecur, & ut Chrifti Fideles eo libenciijs, causa Devotio-
nis , confluant ad eandem , quo ibidem uberiiis doiio Coeieitis
Gratix conlpexerint fe refeifios,
De Omnipocentis Dei mifericordia & Beatorum Petri &
Pauli Apoftoiorum ejus audtoricate confilL
Omnibus vere Pcenitentibus & ConfelTis ,
Qui in Nativitatis , Circumcilionis , Epiphanix , Refurreiftio-
nis, Alcenlionis Corporis Domini noftri Jehu Chiilti, Pentheco-
ftes , Nativitatis , Ananciationis , Purificationis , & Airumpcionis
beatx Marix Virginis, Nativicacis beaci Johannis Bapciilx, dicto-
rum Pecri & Pauli Apoftolorum, & beati Laurentii Martiris (in
cujus honore diifta Ecclefia honorifice eft fundaca; Dedicationis
iplius Ecclelix Feftivitatibus , ac in Celebritate Omnium SanClo-
rum,
Necnon per Nativitatis, Epiphanix, Refurredionis , Afcenfio-
nis Corporis Doinini, Nativitatis quoque & AlTumptionis beatae •
Marix, ac Nativitatis beati Johannis, ac Apoftolorum Petri &
Pauli prxdidorum , Feftivitatum prxlatarum Octabas, & per Sex
dies didam Feftivitatem Penthecoftes immediate fequentes,
Eccleliam ipfam devote vilitaverint annuacim, unum Annum
& Quadraginta dies de Injundtis eis Pcenicentiis , fingulis viz. Fe-
ftivitacum , Ceiebricatis , & Odtabarum ipfarum , & Sex prxdi-
(ftorum dierum diebus, quibus Ecclcfiam vilicaverint , ut prxfer-
tur , miiericordicer relaxamus.
Dat. Avinion. vj Non. Maii,Pontificatias noftri Anno fecundo
Sub filis fericis flavi ruheiquc colorum.
P. Effatii.
* Pro di&o Prioratu, de Prote^ione.
vr.
4+0.
Ann. D.
URbanus Epifccmus, Servus Servorum Dei , dilciftis Filiis
Priori & Conventui Monafterii de Heveijnglond , per ^'^"; ^
Priorem ioliti gubernari , Ordinis Sandi Auguftini, Norwicenlis^? ■!■
Dicecelis, Salutem & Apoltolicain Benediclionem. '^''' i '
Ciim a Nobis petitur quod jullum eil & honeilum , tam Vigor ' ^
j^quitatis, qu;im ordo exigit Rationis ut id, per Iblici^^udinem no- ^ "'
ftri Ofticii , ad dtbitum perducatur effedtum. '"^"
Ea piopter, diledi in Domino Filii, veftris juftis Poftulationi-
bus grato concurrences alTenfu , Perlbnas veltras & Locum , in
qtio- divino cftis obfequio mancipati , cum omnibus Bonis qux
imprxienciarum rationabiliter pollidetis, auc in futurum juftis mo-
dis, prxftanre Domino, poteritis adipifci, fub Beati Petri & no-
ftra Protedlione fufcipimus, Ipccialiter autem Decimas, Terras,
Domos, Pollelliones, Ortos^ & alia Bona vcftra, ficut ea omnia
jufte & pacihce polTidetis, Vobis, & per Vos eidem Monafterio,
Au(f toritate Apoftolica Confirnjanius , & prsfentis Scripti patro-
/ cinio
88
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. cinio communimus ; falva in prxdidis Decimis Moderatione
1364. Concilii Generalis. ,. l r. • a r.
f iv. 3 . NuUi ergo omnino Hommum liceat hanc Paginam noltrae Jb^ro-
te(a:ionis& Confirmationis infringere, &c.
Dat. Avinion. Non. Maii , Pontificatiis noftri Anno fecundo.
R. de Valle.
Suh jilis fericis fiavi ruheique colorum.
Super flicam,
Guillielmus Fahri.
Ann. D,
136+.
A>. 38.
£. 3.
Ex Ah-
togr.
De ExcommHnicationihits fHhlicandis.
URbanu'; Epifconus, Servus Servorum Dci, dilefto Filio
Priori Nlonafterii de Buttelle, per Priorem foliti gu-
bernari , Norvv^icenlis Dioecefis , Salutem & Apoftolicam Benedi-
dtionem. ..
Significarunt nobis, dilefti Fiiii Prior & Conventus Mo-
nafterii de Montigand in Heverynglond, per Prioremfoliti gubernan,
Ordini; Sandi Auguftini , Norvvycenlis Dioecehs , quod nonnuUi
iniquitatis Filii , quos prorfus ignorant , Decimas , Redditus , Cen-
fus, Lcgata, Terras, Domos, Prata, Nemora, Blada, Pecunia-
rum Summas , Molendina , Grangias , Pifcarias . Privilegia , In-
ftiunienta publica. & quiedam alia Bona ipfius Monail:erii temere
& ma!itiose occultare & occulte detinere prxfumunt , non curan-
tes ea dldem Priori & Conventui exhibere , in Aniniarum iuarum
Periculum & eorumdem Prioris & Conventus ac Monafterii non
modicum Detrimcntum : o j- t>
Super quo iidem, Prior & Conventus, Apoftolics Sedis Ke-
medium implorarunt;
Qiiocirca Difcretioni tux, per Apoftolica Scripta mandamus,
Guatinus omnes hujufmodi Detentores occultos Decimarum, Red-
dituum, & aliorum Bonorum prxmillorum, ex parte noftra, pu-
blice in Ecclefiis, coram Populo, per Te vel alium moneas ut,
infra competentem Terminum, quem ad hoc eis prxfixeris, ea
prvefetis Priori & Conventui a fe debita rcftituant & revelent , &
de eis plenam & debitam Satisfadlionem impendant ,
Et, fi id non impleverint infra alium Terminum competentem,
quem eis ad hoc peremptorie duxeris prxfigendum, extunc in eos
Lxcommunicationis Sententiam proferas Geneialem , & facias
eam , ubi & quando expedire videris , ufque ad Satisfaclionem
condignam, folenniter puDlicari.
Dac. Avinion. Non. Maii, Pontificatus noftri Anno fecundo.
Jo. Je Angicuriay
Guillielmus Pabri.
Suhflis canahaceis.
Quare ( ciim Serenitatem tui culminis deceat , proefertim in via Ann. D.
Juftitiae, favere Oppreflis, & Opprimentibus fe Obicem exhibere) 1364.
Magnificentiam Regiam rogamus attente quatinus, ob Reveren- idv. j.
tiam Dei ac Apoftoiica: Sedis & noftram , eidem Nicolao , in
profecutione Juris fui, ne propter metum Potentum illud omittat
profequi, fi opus fiierit, tuiftvoris Auxilium largiaris.
Dat. Avinion. Kal. Junii, Pontificatus noftri Anno fecundo.
Valafcus.
Pro qHibHfdam de Scotia peregre in Angliam venturis.
D E X , &c. Salutein. ^ Ann. D.
■^ Quia, de gratia noftra fpeciali , Licentiam dedimus fpecia- 1264. '
lem Roberto de fvlaxvvell , de Scotia, veniendi in Regnum no- An. 38.
ftrum ,ex caufa Peregrinationis faciendae ad Tumbam Sandi Tho- £. 3.
mse, quondam Archiepifcopi Cantuarienfis , cum Tribus Familia- scot. 38.
ribus fuis Equitibus & eorum Garcionibus , «^~f . frout \jn fmilihus e. j .
de ] ConduHu Literis. »j. y .
In cujus, &c. ufque ad Feftum Natalis Domini, proximo fu-
turum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , odavo die Junii.
Fer Concilium.
Confimiles Literas Regis de Proteftione habent fubfcripti , qui ad
Tumbam Santfti Thoms , quondam Arclriepifcopi Cantuarien-
fi'!, funt * profeduri, per idem tempus duraturas , fub eadem # vi,
Data; videlicet, 4^.1. '
Thomas de Somervi/l de Scotia, cum Tribus Familiaribus fuis E-
quitibus.
Willielmus de Roos de Scotia , cum Tribus Familiaribus fuis E-
quitibus.
* VI.
4V1.
Ann. D.
156+.
Aa. 38.
Z. 3.
'Fraiic.l?!.
T.. j. m.
* De Recambio Obftdnm.
LE Roi a touT, ceulx, qi ceftes Lettres verront, Salura.
Savoir vous faiibns que Jaques de Flemyng , Burgois de Pa-
ris , ad bien & loialment tenuz devers Nous Hoftage par un An
entier , a caufe de f Acompliilement des chofes accordeez parmy
ia Paix, n'adgaires faite entre Nous & Sire Johan, de recente
memoire, Roi de France, noftre Frere,
Et , parmy fon Rechangement , nous iui donons Congie de s'en
aler , vcrs fon Paiis, franchement & tout a delivres de fon dit Ho-
ftage, fanz eftre Empefchez par Nous, ne par afcuns de noz, Mi-
niltres ,
Mandantz& Comandantz asGardeins detouz nozPorrz, & Pas-
fages , Vifcontes , Maires , Bailiifij , & toui noz autres Miniftres ,
que li delTufnome Jaques foeffrent pafler vers ibn Paiis. fanz Ar-
reft ou Deftourber aucun, non obftant queconque Mandement
fait au contrair.
Don. par Tcfmoignance de noftre Grant Seal, a noftrePalays
de Weftm. le xxviij jour de May, TAn de noftre Regne Trente
Oeytifmc.
Semblables Lettres ount lcs Hoftages defouz efcritZi c'eft
allavoir,
Johan de Lenure & Piers de la Porte,
Burgeis de Chartres.
Don. par Tefmoignance , &c. a noftre Palays de Weftm. le
xxvj jour de Juyu.
Bftlla, pro Anxilio comra BeneficiorHm Detentores.
Ann n T TR-banus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri-
^ ^- VJ fto Filio, Edwardo Regi Anglix Illuftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benediftionem.
Dileilus Filius Nicolaus Hethe, Canonicus Ecclefise Lichefel-
denfis , Lator Prvefentium , nobis expofuit , qu6d quidam Clerici
Regni tui, duo fua Beneficia, in difto R^no confiftentia, deti-
nent occupata ,
Contra quos propter eorum Potentiam , Nicolaus ipfe non au-
det fuam Jitftitiam profequi, nifi ei regii favoris Auxiiium fuftrage-
tur.
1364
Ai. 38.
I. 3.
Ex Au-
le^r.
De Debatis in Terra Hibernia fedandis.
R
E X Cuftodi & Cancellario Terrae noftrx Hiberniae , qui Ann. D-'
nunc funt. vel qui pro tempore erunt, Salutem. I3^4'
Quia, ex Relatu plurimorum, accepimus quod diverfa Diflen- An. j8.
tiones & Debata inter Anglicos , in Regno noftro AnglikE , & £. 3.
Anglicos, in Tcrra noftra Hiberniai: , oriundos, Subditosnoftros, ClaufiS,
exorta exiftunt, per qux quamplura Dampna & Pericula in parti- E. j.
bus illis, temponbus prxteritis, evenerunt, & majora, nifi citius m. 19. Jt
fedentur, Nobis & toti Terroe praedidx evenire formidantur,
Nos ( volentes Dampnis & Periculis hujufmodi obviare, & Sal-
vationi ejufdem Terrx, in quantum poterimus , providere) vobis
mandamus, firmiter injungentes, quod omnia Diflenfiones & De-
bata, inter Sutxiitos nollros fic exorta, (ine dilatione capiatis in
Manum noftram ,
Et ea viis & modis, quibus meiius poteritis, fedari & pacificari,
Ac per totam Terram praedidam, in locis ubi expedire videri-
tis, tam infra Libertates, quam extra, publice proclamari & fir-
miter, ex parte noftra, inhiberi faciatis ne quis Anglicus, in An-
glia vel in Hibernia natus, Subditus nofter, inter fe Diflenfiones,
Contumelias, vel Debata, de citero, fub Pcena Imprifonamenti
duorum Annorum , & Redemptionis facienda: ad voluntatem no-
ftram, faciat vel fieri procuret,
Ec fi quos, poft Proclamationem & Inhibitionem hujufmodi,
inveneritis contraria facientes, tunc eos, fine dilatione, capi & in
Prifonis noftris falvo cuftodiri faciatis , quoufijue de Punitione eo-
rumdem aliter duxerimus ordinandum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo quarto die Junii.
Per ipfum Regem C^ Concilium.
U'
Bnlla , pro Mercatoribus de Florentia.
Rbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri- ^^- ^-
fto Filio, Edwardo Regi Angliae Illuftri, Salutem & Apo- ''3°4.
ftolicam Benediftionem. ^"' 5°-
Dilectos Filios, Mercatores Societatum Paczini Militis, & Ca- _^'
roli de Stroziis, ac Michaelis Vannis, & Guidonis Monaldi, de ^^' -**•'
Florcntia , Curiam Romanam feauentium, ubi jam, per longa '".S''-
tempora , nomen Legalitatis & Fidei meruerunt , multipliciter ha-
bentes acceptos , Illos penes Celfitudinem tuam favore profequi-
mur fpeciali ,
Ciim itaque ad aures noftras devenerit quod , diledti Filii , Fran-
cifcus Johannini, & Johannetus Baldovini,ac Bartholomeus Jo- •
hannis-boni, & Francifcus Lippi, Socii feu Faftores Societatum
Erxdidarum, in Civitate Londonienfi commorantes, cum eorura
,ibris, per tuam Curiam fint detenti,
Serenitatem tuam rogamus attente quatinus, eorumdem Merca-
torum honorem, & famam, ac ftammin celeri & libera Relaxa-
tione prxdidiorum Detentorum, qui in nullo fore culpabiles af-
ferunt , Ijenigne confervans , eos , in omnibus eorum opporwni-
tatibus , ob Reverentiam Apoftolicx Sedis & Noftram , habere
velis favorabiliter commendatos.
Dat. Avinion. vj kal. Julii, Pontificatus noftri anno fecundo.
G. Fghri.
Ad
ET ACTA PUBLICA.
8p
.38.
i-
Att-
'■ 3- '^ yld Secretarium Regis^ pro Mercatoril>usJupradi£lis.
URbanus Epifcopus , Servus Servofum Dei , Diledo Filio,
Willielmo Wikeham , Canonico Lincolnienfi , cariffimi irt
Chifto Filii noftri, Edwardi Regis Angliae IlluftrisSecretario, Sa-
lutem & Apoftolicam Benediftionem.
Diledos Filios Mercatores Societatum Pazemi
Militis, & Caroli de Scrocziis, ac Michaelis Vannis, &c Guido-
nis Monaldi, de Horenria, Curiam Romanam fequentium, ubi
jam , per tempora longa , nomen Legalitatis & Fidei meruerunt ,
tnultipliciter habentes acceptos, illos penes Difcretionem tuam fa-
vore profequimur fpeciali.
Cum itaqile ad aures nOft:ras devenerit quod, dilefti Filii, Fran-
cifcus Johannini, & Johannetus Baldonini, ac Bartholomeus Jo-
hannis-boni , 6c Francifcus Lippi , Socii feu Fadtores Societatum
Eraedidlarum, in Civitate Londonienfi commorantes, cum eorum
,ibris , per Curiam Regiam fint detenti ,
Difcretionem tuam rogamus & hortamur attente, quatinus eo-
rumdem Mercatorum honorem, famam, &ftatum, prout pote-
ris, benivolo aftedu confervans, pro celeri & libera Relaxatione
prxdiflorum Detentorum, qui in nullo fbre culpabiles afferuntur,
pro Nofti a & Apoftolicse Sedis reverentia , interponere velis foli-
cirudinis tuce partes, & Eos, in omnibus eorum opormnitatibus,
habere favorabiliter commendatos.
Dat. Avinion. vj kai. Julii , Pontificatus noftri anno fecundo.
^O. de Agacinis.
Sigillo avulfo.
Aruy D.
136+.
£(^.3.
bn.D.
13(54.
in. 3«.
;. 3.
•nmc.
,8. E. 3.
n.6.
Pro Ahbate Cltiniacenji , de Procedendo.
REX, dileclo & fideli fuo, Nicholayo de Lovayne,Senercallo
Doniinii noftri de Pontivo, ejufve Locum tenenti, Salutem.
Religioforum Virorum , Simonis Abbatis iMonafterii Clunia-
cenfis , & ejufdem Loci Conventils , Petitio , Nobis exhibita ,
continebat, Qii6d,
Cum nonnuUi Priores ejufdem Ordinis, Decani, Ballivi, &
Firmarii , in Dominio noftro Pontivi conftituti , certas Penfiones ,
Portiones , Firmas, ac Pecuniarum Summas, eifdem Abbati &
Conventui debitas , ab eis, retroaftis temporibus , fubtraxerunt,
& folvere diftulerunt, & adhuc differunt minus jufte,
Quorum occafione certi procefliis, ad inftantiam ipfbrum Ab-
batis & Conventiis, contra Debitores hujufmodi in Curia, cariffi-
ini Fratris noftri , Regis Franciae ( dum idem Rex Superioritatem
Dominii noftri preedidi tenebat) fuerant inchoati, & adhuc pen-
dent Indifcufti ,
Qui Quidem ProcefTus ibidem terminari non noterunt , pro eo
qu6d Superioritas & Dominium antedidta in Isfos , de prjefenti
legitime funt tranflata,
Nobis propterea humiliter fupplicarunt ut, fuper praemilTis, eif-
dem Abbati & Conventui providere de oportuno Remedio digna-
remur.
Ciim itaque fingulis noftris Subditis defideremus femper fieri cc'-
leris Juftitiae complementum , ipforuni Abbatis & Conventus fup-
plicationibus inclinati , Vobis committimus & mandamus quod
omnes & iingulas caufas, quas iidem Abbas & Conventus, prje-
millbrum occalione, contra prxfaros Debitores, communiter, vel
divifim , in Curia noftra ibidem movere intendunt , in ftatu , quo
in Curia prsedidi Fratris noftri remanferant, ad ipforum inftan-
tiam, refumentes, caufas eaidem audiatis, & juxta effedum hujuC-
modi Proceffum , & fecunduin Legem & Confuetudinem Domi-
nii noftri prxdidli, & prout de jure faciendum fuerit, Fine debito
decidatis.
Dat. in Palatio noftro Weftmon. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
tnonio, xvj die Julii, anno Domino Millelimo, Trefcentefimo
Sexagefimo Quarto, & Regni noftri Tricelimo odavo.
, ^j * Pro Willielmo Epifcopo SanBi Andreit , ftper Negotiis
,.. ' David de Brnjs.
i_ r-. R E X , &c. Salutem.
\nnD.tV Sciatisquod,
5H Cum Venerabilis Pater , Willielmus Epifcopus San^fli Andrex,
"■ ' • de partibus ScotiK, in Regnum noftrum Anglix, pro quibufdam
■ '■ 0 Negotiis, David de Bruys, Prifonarium noilrum, concernenti-
"" ■ i ' bus , de Licentia noftra lit venturus ,
Nos ( volentes Securitati iplius Epifcopi in hac parte providere )
fufcepimus ipfum & Triginta Equites de Comitiva fua , cujufcum-
que Statijs feu Conditionis fuerint, necnon eorum Equos, Her-
nefia, <^c. ut in fmiilihus de Condudu Literis.
In cujus, &c. ulque ad Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum, durafuras.
Dat. apud Weftm. decimo o£tavo die Julii.
Per ipjum Regem ^ Conciliwn.
Confimiles Literas Regis de Condudlu habent fubfcripti , qui uf-
que Civitatem praedidam, ex caufa prxdidla, funt venturi, pro
fe & Perfonis fubfcripcis, per idem tempus duraturas, fub eadem
Datai videlicet,
Magifter Walterus Wardlan, Arcliidiaconus Laudon. cum Odlo
Equitibus.
Tom. III. P.U.
». 6
Rohertus de Erskyne., Miles cum Qtundecim Equiiibus.
Magijier Gilisertus Armftronge, cum Ocio Equitibus.
T>e traSiando fuper Mdtrintonio imer Edmttndnnt de Langley
e^ Dncijfam Bttrgtindia.
T E Roi a, Reverent Picre en Dieu, Simon, par mefme la gra- Ann. D.
■*-< ce, Evelque de Londres, & a, noz chere & foialx, Willfam I3<54.
Conte de Salebrus, & Henri le Scrop, Gouverneur de nox Sei- yin. 38.
gnuriesdeCalays &de Guynes, Salutz. £.3.
Confiantz de voz Sens , Loialte , & Difcretioft , Donons & Franc,
Commettons, par la 7'eneur des Piefenies, a Vous touzenfem- 38. £. j*
b!e, & a Deux de vous, plein Poijr & Mandcir,ent efpccial de w. 7.
Treter & Parler, en noUn de Nous, ovefque, noftre trefchere
Coufin, le Conte de Flandres, & les Deputez de fa partie, fur
bones & perpctueles AUiances & Confederations , faire entre
Nous, noz Heirs, noz Paiis, & Seignuries, tant decea la Mier,
come dela, & le dit Conte, <cs Heirs, & leur Paiis,
Et , par elpecial , fur bones Alliances , faire , par Contraft de
Matrimoigne entre , noftre irefchere Filz, Efmon de Lingele,
&, noftre trelchere Coufine, Noble Dame, Margarete Duchefle
de Burgoigne , File au dit Conte,
Er ycelles Alliances & toutes autres qui faire fe purront en la
meilloure & plus forte manere, que fen faura ou purra, ordener
en noun de Nous, & de nozHeirs, & pur noz ditz Paiis accep-
ter , accorder, valler, & confermer,
Ec de Parler & Accorder fur Aflignacion & Donacion ^es
Terres & des Sommes d"Or, qui ferront ou deuront eftre Donez
& Alfignez, depar Nous, a. noftre Filz & a Nob'e Dame des-
fufdite, en Heritage, & autrement, a caufe de la di.e Maringe,
Et ycelles Terres , apres le dit Contradl de M,itrimoig,ne, puf
Nous, & pur noz Heirs, bailler & alligner as noftre Filz & Da-
me, & a leur Heirs deffufditz,
Et de Obliger Nous, & noz Heirs, noftre Roialme, noz Ter-'
rcs, Paiis, & Lieux, en la meilloure & plus fortc manere qui fai-
re fe puira, que les Terres & Summes, qui ieront accordez a bail-
ler & paier de hoftre Part, a caufe de la dit Matrimoione, fer-
ront baillez , & deliverez , & paicz as Termes , Lie ax , & Parfo-
nes , & par manere qui ferront accordez entre les Deputez d'uiie
couftee & d'autre ,
Er, fi mefter eft, de jurer, en rAlmede Nous, les dites Allian-
ces Tenir & Garder, a perpetuite, en touz fes Pointz & Arti-
cles, fanz jammes dire, faire, ne purpofer, par Nous, ne par au-
tre, aucune chofe au contraire,
Et de Faire, Acomplir, & Enteriner toutes aiitres Chofes , ne-
ceffaires & chofes devantdites , & chafcune d'ycelles , ccnibien
que plus efpecial Mandement en ferreit requis, & fi*avantque« vL
nous ferriens meifmes fi Nous y feufliens en propre Parfone , . . -_ '
Et Promettons avoir Ferm & Agreable guan que feit ferra par
vous, noz devantditz Deputez, & CoramifTp.ires, Enfemble, ou
Deux de vous, fur toutes les Chofes devantdites, & les Depen-
dences d'ycelles, fouz Caucion & Obligation de touz nous Biens,
prefentz & a venir.
Don. par Telm.oign. de noftre Grant Seal, a noftre Palays de
Weftm. le xx jour de Juyl , TAn de Grace Mill , Troifcentz, SeP
fante & Quatre, de noftre Regne Trente & Oytifme.
Per ipfum Regem.
Bulla , de Citatione revocanda,
URbanus Epiftopus, Servus Servor^m Dei, carifirimo itt Chri- Ann D,
fto Filio, Edwardo Rcgi Angliae Illuftri , Salutem & Apo- 1364.
ftolicam Benedidtionem. An. 38.
Diledtos Filios, Nobiles Viros, Nicolaum de Lovayne & Guil- £• 3.
lielmum Margaritx Clericum, Ambaxiatores tuos, Lacores Prae- £x Ah-
fentium, ad noftram prsefentiam deftinatos, folita benignitate re- 'o^''.
cepimus, & fuper omdibus, quxNobis ex tui parte voluerunt ex-
ponere , audivimus gratiose ,
Pro Revocandaque totaliter Perfonali Citatione, per Edidum
Publicum, in Curia Romana propofitum, fadta, de, diledto Fi-
lio, Nobili Viro, Ricardo Comite Arundeiliie, & quibufdam aliis,
ejus Adhxrentibus , ad inftantiam, Venerabilis Fratris noftri, Wil-
lielmi Epifcopi Ciceftrenfis , fuper nonnuUis Injuriis , Dampnis, &
Gravaminibus , quK idem Epifcopus per didtos , Comiiem, &
Compliccj , fibi , & fuae Ecclefias , & nonnullis perfonis Ecclefia-»
fticis , in grave Prxjudiciuni Ecclefiafticx Libertatis, afTeruerat
irrogata, & quod dignaremur Caufam fuper hiis, in Caria prjefata
commiflam , in Regno tuo Anglix alicui Prxlato vel alteri delega-
re, apud Nos Iblicitis ftudiis fideliter inftiterant,
Super quibus eoruradem Ambaxiatorum diligentiam pofTumus
meritb commendare : n- o- '
Nos autem, Magnitudini tux in hiis, qux honefte poflTumas,
libenter complaccre volentes, & caufam ac oportunitatem tempo-
ris pro tradtanda Concordia inter Partes eafdem tribuere cupien-
tes, Citationem perlbnalem, fadtam de prxfato Comite, totaliter
duximus Revocandam ; ita tamen qubd in hujufmodi Gausa tenea-»
tur per fuum Procuratorem ydoneum comparere,
Terminiimque , tam Comiti , quam aliis citatis , eifdem prse«
fixum, ufque ad unum Annum, a Data prxfcntium computan-
dum, de coafenfu didi Epifcopi , & fpeciali gratia, tux Subli-
mitatis intuitu, duximus auftoritate Apoftolica prorogandum.
Cxterum , optantes qubd hujufniodi Difcordia per mutuam
Concordiam, fi Partes ad hoc velint intendcre, terminetur, Di-
lefto Filio, Johanni, Abbati Monafterii Sandti Bavonis Ganden-
fis , Tornacenfi Dioecefe , per noftras Damus Licceras in Manda*
tisj ut, qijancito coaimode poterit, ad Rcgnutn tuumfe transfe-
M ratj
CONVENTIONES, LITERi^,
AnnD.
1^64.
Ttiv. }.
5)0
rat ac inter prcefatos , Comitem & ejus Adhxrentcs , necnon
Procuratores difti Epifcopi , ad hoc ab eo fufficiens Mandatum
habentes, ex parte noiba ftudeat Concordiam procurare, nobil-
que refcribat quicquid in hac parte duxerit feciendum.
Dat. Avinion. ij Kal. Odtobris Pontificatus noftri anno fe-
cundo. iT j ,r
H. de Varena.
Suh Filis Catmabaceis.
J-
Ann.D.
1364
yln. 38.
£.3.
'Ex Au-
togr.
• VI.
446.
Conventiones fuper Matrimonio Comitis Cantabrigia CHt»
Ducijfa BurgHndia.
ALa Reverence de noftre Seigneur, pour nurrir perfait Amour
6c Concorde entre , Trefhaut Prince , Monlieur Edward ,
par la grace de Dieu , Roi Engleterre , Seigneur de Irland & A-
3uiraine , & , Noble & Puiflant Seigneur , iVIeflieur Loys, Counte
e Flandres, Duc de Brabant, Countede Nyvers, & de Recheft,
& Sire de Malynes, leur Heirs & Succeffours, & pour Quiete,
Bien, & Profit des Subgitz, d'une ccfte & d'autre, & de touz les
Repairanx a les Paiis & Seignuries de Tune & Tautre, par l'Avis &
Confentement * des Prelaz, Nobles, & autres de leur Conlails,
Treitees , Paffees, & Accordeez font les chofes deQbuz, efai-
tez;
P R I M E R E M E N T , que le dit Counte de Flandres Donra , &
ferra avoir en Mariage, a, Noble & PuiC&nt Sirc, Meffieur Ef-
mon, Counte deCantebrigg, Filz au dit Roi, Dame Margarete
Ducheffe de Burgoigne fa Fille,
Et la fera & foffrera marier au dit Meffieur Efmon , en la Ville
de Bruges en Flandres, le Marfdi prochein apres la Fefte de Puri-
ficacion de noftre Dame, prochein a venir, en fece d'Efglife, par
my la Difpenfacion fuffifante du Pape & TAccompliffement des
diofes, accordes a feire pour lors, dont le dit Roi s'ad chargeT,,
Et deflors foeffiera que ladit Meffieur Efmon Poffede, & En-
joiffe, & Tiegne la dite Dame en vrai Matrimoigne, & la Go-
verne par manere qu'il deura faire fa Droite Compagne & Feme,
&ns y mettre contredit ou empefchement en temps avenir.
I T E M , a Promis , Accorde , & CouvenenceT, le dit Roi au dit
Counte , qu'il Donra, Baillera , & Dclaiffera au dit Meffieur Ef-
mon fon Filz, & as Heirs iflanz du dit Mariage, £c Tranfportera ,
en eulx, a perpetuite, toute la Comte de Pountieu, la Chaftiel de
Hclicourt, Caleis, la Countee de Guyens, & la Terre de Merk,
avec toutes les Appurtenances , Attenances, Appendances, toute
Juftice & Seigneurie, touz Honours, & touz autres Chofes ap-
grtenantes as ditz Lieux, a joir des dites Chofes heritablementi
eferve , par exprefs , au dit Roi , ces Hoirs , & Succeffeurs ,
Rois d'Engleterre, TOmage & la Souverainte du dit Meffieur E(-
mon , & de fes Hoirs , & le Reffort des Terres & Paiis deffuifdiz,
& des Subgiz d'iceuz.
Et plus Donra le dit Roi au dit Meffieur Efmon , & a fes Hoirs
deffus toucbes le Chaftel de Knaresburgh , avec toutes les Appar-
fenances, de la value de Quatre Mill Franks par An, & le Chaf-
tiel fanz pris, Tenir & Poffider, paiiiblement apres le Trefpas de
ma Dame la Roine d'Engleterre, enfemble Sis Mill Franks par
An hcritablement a joir & affeoir, en Engleterre, fuffifantment
6c prefentement , en Terres , en Rentes , en Poffeffions , & en
Seigneuries,
Et, avec ce, tout le Droit, que le dit Roi a & poet avoir, a
caufe de la ma Dame la Roine fa Feme, es Countees de Henau,
Holand , & Zeland , & en la Se^neurie de Frife.
Et fi cnfi fueft que le dit Roi, par Tretee & Accord, euft pour
fon Droit des didies Countees & Seignuries , a Counte de Henau
entieremenr , fi Taura en Heritage le dit Monfieur Efmon , pour
enjoier & poffefler lui & ks Heirs deffufdiz , apres le Deces &
Trefpas de la dite Dame la Roine.
Et , fi enfi avenoit que le dit Rol conqueflat les ditz Countee
& Seigneurie , fi n'auroit le dit Monfieur Efmon , fors la Conte de
Henau , a joir come dit eft :
Et, par queconque manere que la dite Cbnte de Henau viegne a
la poffeffion du dit Roi , tut dis demorra au dit Comte de Flandres ,
& a fes Heirs , Comtes de Flandres , les Terres de Leffmes SiC de
Blourbergh , que on dit Terre de debat ,
I T E M , accordc eft que, par my le dit Marriage, la dite Dame
de Burgoigne Aura & Tenara peifiblement a fa Vie, pour fon
Doaire , la Comte de Pountieu , le Chaftiel de Helicourt entiere-
ment, avoec toutes Honures, Seignuries, & Juftices, Chaftiaux,
Fortereches, & toutes autres chofes appartenans & attenans a la dite
Conte & Chaftiel.
Et , fe la dite Conte de Haynnau fuft au dit Monfieur Efmon
entirement & par la maniere deffufdite, fi aura & deura avoir la
dite Dame de Burgoigne, s'il li plaifra, la dite Conte de Haynau,
en laifant la Conte de Ponthieu & Chaftiel, fans que demander ne
reclamer aucun Droit a caufe de fa dite Doyare.
I T E M , parmy le dit Mariage a Promis le dit Rw , & loyal-
ment en covent , de payer , ou feire payer , au dit Conte , ou a
fon certain Depute, enla Ville de Bruges, aujour deffufdit, Cent
Mille Francs, & a la Fiefte de Saint Michiel, lorsprochain en-
fuant, Trente & Sept Mill Franks,& a la Fefte de Saint Michel,
adonc prochain enfuant, Trente & Oyt Milles Franks,tielx come
defliis , pour en faire & difpofer a fa fianche volunte.
Item, eft Accorde & Promis le dit Comte, fi avant come la
chofe lui rouche, ou poet touchier, qui la dite Dame de Bourgoi-
gne, fa Fille, aura & deura avoir 6c tenir prefentement , & ten-
dra en apres, Quatorze Mille Livrees de Terres, a Tournoys, en
Doyare ( c'eft nffavoir ) Sys Mill Livrees de Terre tant en Artoys
come en Flandres : & un Chaftiel avec Quatre Mill Livrees de
Terre en la Conte de Bourgoigne : & un Chaftiel avoec Quatre
MiU Liviees de Terre en la Duche de Burgoigne.
Et, fe la Dame d'Artoys moroit devant le dit Conte de Flan- Ann. E
dres , la dite * Dame de Burgoigne Aura, Joira, & Poffeffera Dys 1364.
Mill Livrees de Terre Heritablement. ^dv. :
Et, fc cas avenoit que la Duceffe de Brabant moruft deuant la * VL
dite Dame d'Artois, & la Counteffe de Flandres, la dite Dame 447.'
de Burgoigne Aura & Tendra Sis Milles Livres de Terre ; dont
les Quatre Milles Livres ferront affifes en Brabant , & les autres
Deux Milles Livres en Lieu covenable, ou il plaira au dit Com-
te,
Et , fi enfi eftoit que la dite Dame d'Artois moruft apres la Du-
cheffe de Brabant , & devant les diz Comte & Countefle de
Flandres, la dite Dame de Burgoigne n'auroit mie les dites Mill
Liurees de Terre par Succeffion de la dite Dame d'Artoys, mais
en aura Quatre Mill Liurees de Terre.
Et , fe enfi eftoit que la Duche de Brabant Efcheift a la dite
Dame de Burgoigne, avant la Mort du dit Conte , ce , que ellc
auroit pour caufe de la Mort la dite Dame d'Artoys, elle laira.
Et , fe tant feuft que le dit Conte de Flandres euft Un Filz
en Mariage , la dite Dame fa Fille aura fon Droit Naturel es
Paiis du dit Conte,
Et toute la Terre , que devant li fuft baille , ferra dedude a
Elle de fon Droit Naturel, li quel eft en Flandres le Tierz, en
Artois le Quint, & es autres Paiis felonc la Cuftume.
Item, eft Accorde que, en cas que le dit Comte de Flan-
dres aift , cn temps a venir , Heir Mafle de fon Corps en Matri-
monie , que adonques , apres le Trefpas du dit Comte de Flan-
dres, le dit Monfieur Efmon, a caufe de fa Femme, fera & de-
ura eftre content d'avoir & prendre, es Paiis du dit Comtee de
Flandres , le droit tiel q'il doit avoir felonc la Conflatucion &
couftume des Paiis, & plus avant il ne Demandra, ne Prendra
par quelconque maniere.
Et guc^ avecce, il ferra & deura eftre Eidant loyalment au dit
Hoir Mafle, a Sauver & Garder fon Droit Heritage, par telc ma-
niere, que, le dit Hoir Mafle, li venu a fon Eage, foit (amblable-
ment, & par toutes les voies qu'il pourra, aidant au dit Monfieur
Efmon, & fa Femme, & leur Heirs, a Tenir, Poffefler, & Joir
paifiblement quant quil tenront, & deuront tenir & avoir, par
force de ceft prefent Accord , & autrement de Droit ou de Cfuf-
tume; & en ferront toudis Aidants 6c Confortants I'un a Tautre,
en toutes leur Affairs & Neceffites , come bon & vrais Amis &
Alliex, toutesfois que bufoigne fera, & fanz fraude & &nz mal
engin.
I t e M , eft Accorde que le dit Roi Meffieur Efmon , ne au-
cuns de fes Freres, ne demanderont, ne purchaceront en aucune
manere, par culx, ne par autres, contre le Gree du dit Conte de
Flandres, a avoir Seignourie, Dominacion, ou Governement au-
cun es Paiis du dit Comtee de Flandres, jufqes a ce que, par
Droite Succeffion , de mort naturele , il leur efchera & le de-.
uront avoir.
Item, eft Accorde que, fi tant feuft que la dite Dame de
Burgoigne euft du dit Matrimonie Heir Femelle, le dit Heir ne
pourra, ne ne deura, eftre Marie a nuUe Perfone de Mound, fi
non par la Voluntee & Confentement exprefi des diz Roi &
Comte, ou de leur Hoirs^ & en touz cas cefui, qui la deura avoir
en Mariage , Jurera , Accordera , & Promettra pour Lui , & pour
fes Hoirs, avant le dit Mariage, les AUiances, & quant que com-
pris eft en ceft Prefent Accord, fi avant come le Fait Lui touche,
ou pouiTa toucher, en aucun temps a venir, & fanz fraude &
fens Mal engin : & , fur ces chofes , donra & fcra avoir au dit
Roi, & a [fts Heirs, fes Lettres Patentes feallees de fon Grant
Seal, le Roi fefant a Lui femblablement.
Et , fi tant feuft que le dit Meffieur Efmon Moruft avant la di-
te Dame de Burgoigne rendue & laiffie aler tout a delivre , & dc-
livree , fanz delay ou conrredit aucun , au dit Comte , ou a fon
Heir Comte de Flandres, queu part que lui plaira, fanz aucunc
Obligacion ou Promeffe de Marriage , ou autrement; fauf tant
que, fi elle fe voloit marier, cellui, qui la prendra en Mariage,
deura Jurer, Accorder, & Promettre toutes les dires Chofes, tou-
chantes les Ailiaunces, & fur ce pafler fes Lettres, que ferront
Baillecs au dit Roi, & a fes Heirs; & le dit Roi fera a lui fcmbla-
blement, fi come dcffus eft dit, avant rAccompliflement du dit
Mariage.
Item, eft Accorde que, fi enfi feuft que la ditc Dame d'Ar-
tois & le Conte de Fiandres fon Filz moriflent, par quoi les Paiis,
q'ils ticnent, Efchciffent au dit Monfieur Efmon, a caufe de la di-
te Dame de Burgoigne, que adonques le dit Meffieur Eimon Re-
levera du Roi de France , en manere q'il appartient les Paiis que
moevent du Roialmcde France,lanz contredit ou reclamation.
* I T E M , eft Accorde que , ii tant feuft (que ja n'avi^ne) que # y'
la di(Se Dame de Burgoigne Moruit fanz Heir de fon Corps, ou . .g^
devant le dit Efmon , ou que le dit Eirnon Moruft devant la dite Dame
de Burgoigne,adonque fera Baillee,Outre,Renduc,& Deliure,&
Delaiffec, quiptcment, & fanz aucun contredit,ou empefchement,
tant au Roid'£ngleterre,come auContc dcFl3ndres,&alourHeirs,
& as autres , a qui il appertcndra , dedeins un Moye prochcin apres
la ditc Mort, toutes les Terres, Paiis, Forterefles, Chafteax, &
Lieux, qui Baillez ferront a caufe du dit Matrimonic, ou Efcher-
ront a Lui, ou a Tautre, par Succeffion de Heritage, a caufe de
Doaire , come autremcnt , tant es Contes , Terroirs , Paiis , &
Seigneurics dc Pontieu, en Chaftel dc Helicourt, de Guynnes,
Calays, Merks, en Roialmc d'£ngleterrc, de Flandres, d'Artois,
dc Bourgoigne, en Roialme dc France, & aillours, queu part q'ils
foient affis, au profit & pour ceulx, a qui ils appartienent a pre-
fent , ou dovient de Droit ou dc afcunc appartenir en aucun tamps
a venir, Refervc la Doaire la Dame a fa Vie, come dit eft perdes-
fus ,
Item, eft Accorde quc, par my le dit Mariage, toutes De-
mandes & autrcs chofes, que poent eftrc ou avoir efte, en quc-
conque manere que ce foit, enrrefes ditz, Roi & Comte, avant
le jour prefent, dont aucuns Contencions, Queftions, ou Debatz
pur-
£ T
ACtA PUBLICA.
pourroient avenir eh queconqe manere , en aucun temps a veiiir ,
foient de tout mifes a neant ; & toutes Obligacions ( s'aucunes en
lann. D,
ldv._i. y a) Rendues a Tune Partie & a Tautre , au jour du dit Ma
riage,
Et en feront les ditz Roi & Gomte, leur Heirs , Enfanz, &
Subgiz, bons , vrais , & loiaux^ Amys & Alliez , & Eideront ,
Confeilieront , & Conforteront l'un a Tautre quant requis feront ;
& Parfairont & Accompliront Tun a Tautre, fanz fraude & fanz
mal engin, quant que compris eft en ceft prefent Accord,
I T E M , eft Accorde que le dit Roi & fes Enfanz feront Ai-
dantz & Confbrtantz, quant le cas avendra, & mefter fera, a
Conquere, Sauver, & Defendre Heritage, qui doit Elcheoir au
dit Comte de Flandres, a la CounteflTe, &c a leur Fille; &, par
efpecial , la Duchee de Brabant & de Leinburgh , a la Contee
• de Burgoigne, & par efpecial, au cas que lui Duc de Bureoigne
ne voufi Aider du Donn, que FEmpereur Lui a fait de la Counte
de Burgoigne, & pour ce Guerroier la dite Dame ou fes Heirs;
Confeiilera, & Confortera Tun a Fautre, & Gardera., & Suften-
dra lour la Qiiiete & le Profit, de Tun & de Tautre, toutefoiz &
quantefoiz mefter fera , envers touz & contre toutes les Perfones
de Mond, nez & a neftre,
Et garderont le dit Roi , Meffieur Efmon , & fes autres En-
fanz, & le Conte de Flandres, & (es Heirs, les Corps &z Per-
ibnes des uns & des autres , de tout Damage Sc Vilenie ,
Et, s"ils fcieuffent ou puiffent enquerreque aucune autre Perfo-
ne leur voufiil: Mal ou Greuer en Corps ou cn Biens, parque-
conque manere, ils les Deftourberont de toute leur Puilfance, &
fanz mal engyn, & cn fuileront & contregarderont lui uns a 1 au-
tre, come ii feront leur propres Corps & Perfones, ii avant come
ils pourront faire , fanz prejudice des Alliances qu'ils ont as autres
Perfones ( c'eftaffavoir ) les Alliances que le dit Roi a envers le
Pape , TEmpereur q'ore eft , le Roi de France , le Roi d'Efpai-
gne , & Johan Duc de Bretaigne & Comte de Mountfort ; &
iauf tutdys , par expres , lOmage , Foi , & Service qe le dit Con-
te de Flandres a & doit au Roi de France , a TEmpereur , Sc
TEvefque de Lege,
I T E M , il efl: Accorde que toutes les dites chofc ferront Ac-
ceptez, Promifes, & Jurez, Accordez, & Confcrmez, tant par
la Dame la Roine , le Prince, les autres Enfans du Roi , par le
Comte & la Counteffe de Flandres , & la Ducheffe de Burgoi-
gne , leur Fille , & touZ autres qu'il appertendra , & que bon &
profitjble femblera a Tune Partie & a Tautre, pour la Seuretee des
routes les dites chofes, & pour l'Accompliffement & Perfeccion
d'icelles : ou feront & donront les Parties deffufdites l'un a Tautre,
a leur efpecialx Commis & Deputez , en la dite Ville de Bruges a
jour du dit Mariage, Lettres particulieres Overtes, feallees de leur
Grantz Sealx, bones & fuffifentes, & en due forme, & per ma-
nere que le cas requiert, & a toutes & iceles, dont les dites Par-
ries fe tiegnent pour contentz, fi ferront toutes les dites Lettres
Paflees & Seelles en la Ville de Bruges Quinze Jours avant le dit
Mariage.
Et toutes ceftes Chofes & chefcun d'icelles les Roi , & Conte
de Flandres, & Meffieur Efmon deffufditz, pour eulx, & pour
leur Heirs, ficome le fait leur touche, ou poet toucher; Et, par
^efpecial, TArticle du Mariage del Heir Femelle, iflante du Ma-
riage de Monlieur Efmon & cie la Dame de Burgoigne deffufditz ,
ont Promis & en Covent TUn a Tautre, en leur Foiz, Serement,
& Honour, de Parfaire, Tenir, Accomplir, & Enteriner fanz
fraude, & fanz male engin, & fanzjamais venir, dire, ne faire,
en appert, ne en repoft, tailiblement , ne expreffement, aucune
chofe al encontre.
Et, pour la Partie du dit Roi, fi ad Promis, Accorde,8c Jure a
Faire toutes les dites Chofes , Noble & Puiffant ,
Sire yohan Duc de Lancafire, Filz au dit Roi,
Et MeJJieiir Rkhard, Conite d'Arondet c^ de Surr.
Et pour la Partie du dit Comte de Flandres,
Nobles Sircs, Meflieurs,
Henri de Flandres ,
Et MeJJieur L.oys de Nainur ,
Les queux Henri & Loys ont fait mettre leux Sealx a ces pre-
fentes,
Et feurent & eftoient prefenz, en toutes les chofes, fi come el-
les font perdeflus Recitees,
Ethi
3-
ce que )eo fu prefent es Padions, Promefles, Covenanccs , Obli- Ann D';
gacions, Seremenz, & en toutes les autres chofes deffus Recitees 1:564;
& Elcntes, adjoufte tiele condicion ,
Si les Chofes fe facent & accompliifent , d'une coftc & d'a'itre
fanzfraude, & fanz mal engin, as Lieu & Termes & pir Mane-
re & Foime deffus compris,
Et, les viz & oyz enh eftre faitcs, je les av mys en cefte Publi-
queForme, par commandemenz expres de Roi & Conte deffuf-
diz, & a ce Mis mon Signe cn plus grande Evidence & Tef-
moignance de toutes les choles deflufdites.
B. R.
Pro Nnnciis Alberti de B^ivaria.
R EX , &c. Salutem.
, Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Condudum Ann S-
noftrum Nuncios, quos Dux Albertus de Bavarria & Nobiles bo- 136+.
narum Villarum & Patri;^ Hanoniae nominare voluerin , ufq;ie ad yla 38^
Numerum Quinquaginta Perfonarum &c Quinquaginta Equorum E. 3. *
(excepto prseflito Duce, Scnefcallo Hanonise, Doniino de Roy- Paf.j8.-
fyn , Domino de Villa , & Egidio Defcancynes Milite ) venicndo E ; .
ad Nos, in Regnum noftrurn Angliae , ibidem moiando, 6c ex- p. i.
inde ad propria redeundo; ' m. 29;
Et ideo vobis mandamus quod prxfatis , ^c. prout in fimilibus
de Condtiiiu Litcris.
In cujus, &c.uique ad Feftum Purificationis beatae Marix,proxi-
mo futurum , duraturas.
Dat. in Caftro noftro Dovorriae , vicefimo die OAobris.
Fer ifjum Regcm (^ Concilium.
^ Alligantiarum Hifpanix Ratiftcatio.
* VI.
4-S°
Honourables Peres en Dieu ,
IVilliayn de IVynceftre.^
Simon de Ely ,
CHanceller,
Jj^bav de Baa & de Welles,
Treforier ,
D'EngIeterre ,
Swion de Louyidres y
Et PVilliajn de IVircefire.,
Evefques :
Nobles & Puiffant Sires,
Humfrey de Herford,
'Robert de Suffolk .,
Thoinas de Oxe^tford,
Countes :
Edward, Sire Dejpenfer ,
Rauf, Sire de Neville,
Et Henri , Sirc de Perci ,
Rouland, Sires de Fonkes ,
Henri le Scrop Ba?teHt ,
Bartholome de Bifrs^her/he ,
Sire WiUiam de Wykeham, Ar-»
chidiahie de Nicole,
Gardein du Prive Seal de le dit
Roi,
Mejfire Jehan de Branketre ,
Trcforcr d^Everiuyk ,
Cerard de Rajyngheem ,
Codefrey de le Delf\
Rauf Spigurnel,
Et Alein de BoxhuUf
Chivalers,
Teimoignes es toutes es Chofes deffufdites.
Donne, au Chaftel de Dovoir, le Dys & Noefifme Jour d'Oc-
tobre, TAn de Grace MiJle, Troifcentz, Sexante & Quatre.
E Johan de Branketre, Clerc de la Diocefc de Norwicz, par
les Auiitoritees du Pape & de rEmpereur, Tabellion Public, pour
Tm.IU.P.U.
■pEtrus, Dei gratia, Rex Caftelte , Legionis, Toleti , Galle- Ann.D-
-l- dx, SibillcE, Cordubse, & Murciae, Algarvi, & Algezirse, 1364.
ac Vifcay^, Dominuique Molinx, Omnibus, ad quos prsefentes ■^'^- i^'
Litera; pervencrint, Salutem. ^- 3-
Pridem , penes Ct^
Volentes Rcgnis & Dominiis nofl:ris, cum , Magnifico Princi- '"^'■*
pe, kariflimo Confanguineo noftro , Domino Edvvardo Rege An-
glixIUuftri, ac Domino Hibernix & Aquitani^, Gentibus &
Subditis, Regno & Dominiis fuis, antiquacae Amicitias Fcedera
renovari,
Diledi & fideles noftri , Didacus Sancii de Terragns Miles , &
Alvarus Sancii de Cuellar Bacalarius in Decretis , Ambaxaiores &
Procuratores Ipeciales & Nuncii noftri, ad hoc per Literas no-
ftras , noftro Regio Sigillo Plumbeo ac propna AJanu noftra ii-
gnatas, fpecialiter Deputati,
Ac , Nobiles & Potentes Viri , Dominus Guillielmus de Lati-
mer Miles & Baro , ac Magifter Johannes de Stretleye Decansis
Lincolnienfis , Procuratores fpeciales , per Literas ejuidcm Regis
Anglice, Confanguinei noftri , ejus Magno Sigillo & Manu fua
propria fignatas, ad hoc fpecialiter Deputati,
Pro Nobis , & Succeflbnbus, Regnis, Dominiis, Tenis , &
Subditis noltris, ac dido Confanguineo noftro Rege Anglix, Re-
gno, Dominiis, Terris, & Subditis fuis quibiiicumque , Prjefen-
tibus & Futuris, vigore Poteftatis eis traditic hinc indc,
Perpetuas AUigantias, Confoederationes, Padtiones , Ligas, &
Amicitias inierunt & fecerunt, prout in Literis, eorumdem Pro-
curatorum noftrorum Sigillis munitis & factis Latine , continetur;
Quarum Tenor , de verbo ad verbum, dignofcitur efle talis; vide-
licet ,
Univerfis, praefentes Literas infpecfluris , Didacus Sancii deTer-
ragas , & Alvarus Sancii de Cuellar Baccalarius in Decretis , Anv
baxatores, ^c. ut in Traffatu Dat. 22 die Junii 1362.
Nos autem prxmifla Alligantias ac omnia & fingula , noftro
Nomine Gcfta & Habita , ut prxfertur, pro Nobis & , kariflima
Domina, Beatrice Primogenita noftra, & Ha-redibus, & Suc-
cefforibus noftris , Acceptamus & Appiobamus in Perfona noftra
propria, &, de certa Scientia & Authoritate noftra Regia, denuo
Confirmamus,
Aftantibus nobis,
Domino Garcia Ahari , Magiflro Ordinis Militia Saniii Ja-
cohi,
Et Dovmio Didaco Garcia , Magiflro Ordinis Mi/itia Calatro'
va,
Et,
Venerabili Patre ac Domino,
Domino Johanne Epijcopo Seguntin.
Et Dowino Martmo Johannts , Majore Thefaurario noflro,
Et Matheo Fernand , Ca?iceUario noflro Secreti Sigilli,
Et Alvaro Sancii , judice Ordtnario noftr<e Curia,
Conliliariis noftris.
Dar.. pcr Manum noftram , in Palatio noftrx Civitatis Cala-
chambii, vicelima o6tava Mcnlis Septembris , Anno DominiMik
lelimo , Tricentefimo , Sexagefirao Quarto.
To El Rep
Ma
Pro
92
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D,
1364..
itlv, 3.
veftre Trefor Mille & Cynk CentT, ECcut, pur le Fee, que Nous Ann. D.
Pro Dfice Brltamu , Litera Regis Fraficia de Homagio
rcfoetli-iando.
£x brig
Lie
Lui devons, par An du terme de Sainc Johan darrein paffe,
Nous vous priorts & requerons que,
Sur le Primer Paiement du feconde Million, que vous nous de-
vez a caufe de ia Delivrance de veftre Piere (dont Dieuz eit TAl-
me ) & par my la Paix faite entre Nous & Lui,
^ o A Tous ceulx, qui ces Lettres verront, Jelian Bannor, Chiva- Veulliez faire avoir au dit Conte le Paiement desMilles&Cynk
An.^i^i. J\ i^j. jg j^^y j^Qj^j.g seigncur , & Garde de le Prevoft de Paris, Cenz Efcuz deffufditz,
^ "< - ■ T^ T Et, par ces prefentes Lettres, &par my rAquittanceque le dit
Nous , VAn de Grace Mill , Troifcentz, Conte vous ferra fur la Reception de mcifme la Somtne, vous en
ferrez de tant Defchargez par devers Nous ; non obftant que vous
nous devez, faire apporter la dite Somme a noftre Cite de Londres
a vos Cous & Defpens, ficome plus largement compris eft es Let-
a tous ceulx , tres Obligatoires de veftre dis Piere, & es veftres.
Et refervons toutdis, par expres, pur les Mifes de noftre Cham-
bre, la Refte que vous Nous devez fur la Paiemenc du premer
Million ; la quele Refte Nous ne volons par nul Affignement dep-
porter.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Scal , a noftre Palais
de Weftm. le xiv jour de Novembre.
1364..
Silv,
Sahic-
Savoir faifons q
Soixante Qiiatre, 1
oui.-.auLc v^iauc, ie Lundy, xj jour de Noycmbre, veifmes unes
Latres du Roy noftre Seigneur, contenans la fourme qui senluit,
* VI
4J-I.
CHarles, par la grace de Dieu, Roy de France
qui ces prefentz Lettres verront, Salut.
Sauoir faifonsque, come, noftre Trelchier & Ame Coufm,
Jebande Bretaigne, Cont de Montfort, Nous ait efcnpt&: re-
quis , par ies Letties, qu'il nous pleuft le metcrc en * louftrance,
de rOmmage de la Duchie de Bietaigne,
Et, avec ce, pour cefte caufe, ait envoie par devers nous, nos
bien amez, Jehan de Saint Gille, & Robert Richier , Chivalers,
ks Procureurs fouffifaument fondez. en cefte Partie , que lur ce a
grant Inftance Nous ont requis,
Nous, par ces Lettres, de Grace efpectal, ayons Mis & Met-
tons noftre dit Coufin en noftre SouffVance &fauf Relpit de 1 Utii-
ma^e, que nous eft deu de la dite Duchie de Bretaigne & de its
Appanenances, jufques a ia Feft de la Saint Jehan Baptift prochem
venant, ^, . , , . 1 ■•
Et par ce Nous ont promis les dis Chivalers que, dedens le diC
jour de la Saint Jehan, noftre dit Coulin comparcia perfonelmenc
pardevant Nous , pour nous faire realment & de fait le dit Hom-
mage de la dite Duchie & de fes Appartenances, ceffint loyalem-
pefchement, ou fe par nous le dit jour neftoit entre deux P;oro-
2UC
Et des maintenant les Chivalers deflus dis , en Nom & come
Piocure de noftre dit Coulin, nous en ont fait Serement de l-cau-
te, au quel Nous les avons receus^fauf en tout & par tout ledroic
de, noiire trefchere & amee Couiin, Jehan de Bretaigne, l'illiede
feu noftre Coulin Jehan de Bretaigne, le noftre, & 1'autruy.
En Tefmoing de la quelle chofe nous avons fait metue noftre
Seel a ces Prefentz. „ . . /-
Done a Paris , le iij jour de Novembre , lAn de Urace
MCCCLXIV.
Ainfi fignees^
Par le Roy Francois. , p ,
Et nous a ce prefent Tranfcript avons mis a ces Lettres le Seel
de la Prevofte de Paris , TAn & le Jour primer deftufdis.
Dorf
Litera Trxpofiti Faris certtficans 'RefpeSluationem Homagit Johan-
xis de Monte Forti Ducis Britaiiniie.
Vro qnthnfdam de Scotia.
Ann D Xl/^Illielmus de Creffwyll, Armiger Epifcopi Sanfti Andreae in
,,5^/ VV Scotia , habet Literas Regis de Conductu , veniendo in Re-
gnum Anglix, cum Qiiatuor Equitibus de Comitiva fua, ibidem
morando, & exinde in Scotiam redeundo, ufque ad Feftum San-
, Qd Michaelis, proximo futurum, duraturas.
■Tefte Rege apud Weftmonafterium ,
Andreai de Ormefton , Armiger ejufdem Epifcopi , habec Literas
Regis de Condudtu, veniendo in Regnum Andise, cum Qua-
tuor Equitibus de Comitiva fua, ibidem moranoo, & exindc in
Scotiam redeundo , per idem tempus duraturas.
Mauritius de Sotkerland de Scotia, habet Literas Rcgis de Con-
dudtu, veniendo in Regnum Rt^ts AngliiE, cum uno Equo , ibi-
dem morando, & exinde in Scotiam redeundo , per unum An-
num duraturas.
1364.
An. ji),
z. 3.
Scot. }i
£. 3.
tn, 4.
Pro David de Bruys.
Ann. D. R EX Cuftodibus Marchiarum, &c. Salutem.
1564..* Sciatis quod,
jia. -8 Cum David de Bruys , Frater nofter , ad Limma Sandb Tho-
£ V mx Martiris apud Cahtuariam peregrc vifitando lit venturus,
Ibij Sufcepimus ipfum David , veniendo in Regnum noftrum An-
w. 3. glije, cumTriginta EquitibusdeComitiva fua, & eorum Fami-
Earibus, Hernchis, (^c. ut in fir.-.Ubus de Condullu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sancti Michaelis, proximo futu-
rum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Novembris.
Per iffum Eegem.
* VI.
Ann. D.
1364.
Aa. 3S.
£. j.
r. 3.
*Pro Comite de Tankarvill, de Anmitate,per Regem Fran.
ci£ , folvenda.
L
E Roi a, noftre trefchere & trefame Frere, le Roi de France,
' Saluz.
Por ce que Nous avons aftigne a, noftre chcre & foial, Johan
de Meleune , Conte de Tankarvill , de Prendre & Recevoir de
Ad Regem Francix, qnod Objides abfentes , ac contra Fi-
dem c^ Jttramenta redire nolentes , jnxta formam Pacis,
defatlo compellat. ,
T E Roi a, noftre trefcbere & trelame Frere , le Roi de France, Ann. D.
-*-* Saluz 1364.
Vous favez, aflez. certeinement coment, parmy la Paix, An. 38,
Faite entre Nous & veftre Piere le Roi de France ( a qi noftre £.3.
Seigneur face vrai pardon ) la quele Paix en touz fes Pointz & Ar- ibii.
ticles vous avez Accordee, Promis, & Jurrez folempneraent Gar-
der, Entcriner, & Accomplir,
Entre les autres chofes, il y a Trois Artides , dont la Tenour
s'enfuic ,
I T E M , Accorde eft que les ditz Sefze Prifins, qui vmrOHt de-
murer en Oftof^e pur le Roi de France , come dit eft , ferront parmy ce
delivres de lour Frifons , fanz paier aucun F.atnifzon pur le temps
pajfee , s^il nont eft a accurd de certaine Faunfzeo?!, par covenances
faites par avarit le lierz jour de May darrein paffee : Et , ft aticun
de eux eft hors d^Engleterre , <^ ne fe Rende a Caleys cn Oftage,
dedeinz le primer Mois apres les dites Trois Semaignes de la Seint yo-
han Uejfant jufte empefchement ) il ne ferra pas quite de fa Prijone,
mesjerra cofiftreint far le Roi de Fra?:ce a Retoumer en Englctcrre ,
come Prijoner ,oua Paier la Peifte par Lui er.currue ^ comije par
Defaute de fon Retour.
I TE M, eft Acorde que le Roi de France, dedeinz Tres Moys apres
ce filferra partis de Calsys , Rendra a Caleys en Ojiage ^atre Fer-
fones de la Ville de Parys , & Deux Ferfofies de chefcune des Villes ,
dunt les nouns s'enjueut {ceftaffavorr)
De Seifit Omer,
Araz,
Amyens,
Beauvez ,
Lifle,
De Doivay,
Zu/nay ,
Reyns ,
Chalons,
Chartres,
Thotdouje ,
Lyon ,
Orleyns,
Covtpeyne,
Roen,
Caett,
ToureSy
Burges,
VL
Troyes,
Les plus fujjifantz des dites Villes, pur VAcomplijfement de ceft
prcfent Traitie.
* Par quoi (Trefcherc & Trefame Frere) par la force & auc-
torite deladite Paix, Nous vous Requerrons bien a certes que .^,_
vous chargez & cornpellez , realment & de fait , Lois Duc d'An-
jou veftre Frere, le Conte de Grantpree, le Conte de Brene, le
Sire de Clere, & le Sire de Derval, noz Oftages,
Q[ s'en fonc partiz hors de noftre Poilfance , & fanz avoir fur ce
noftre Congie par noz Lettres, ne autrement, les chofes, purquoi
ils tenoient devers Nous le dit Oftage, noun Parfaites ne Acom-
pliez, ,
Dc Retourner a lour dit Oftage, a demur par maner q ils ont
Promis & j urrez folempnement tur le vrai Corps noftre Seignure
Sacree, & les Seintz Evangiles Dieu, & par lour Foies creances
& plevies.
Et auffi Nous veulliez faire avoir, pur fu Johan d'Eftamps, & le
Sire de Hangeft ( qui font Mortz) autres Oftages, auffi luffifantz
come ils eftoient.
Et, pur la Ville de Thouloufe, Deux Oftages des plus fuffifantz
Burgois de mefnie la Ville, dont ne Nous efteient unques baillez
Et veuUez auffi compeller Charles d'Artoys, noftre Prifoner, de
Retourner a fa Prifone, qi s'en departi de noftre Poiffance encon-
tre fa Foi & fon Sermenc, & ne fe Rendi a Calays dedeinz les
Trois Semaignes compris en dit Article, ne fe fuft d'Accord de fa
Raunceon en aucun temps paffee, cinz fe tienc unqore a large ea
Ec toutes ceftes chofes Nous vous Requerrons & Chargeons a *
Nous Parftire, Enteriner, & Accomplir, licome tenuz y eftes par
la Paix fufdite. „ , n t, ,
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Sed , a noftre Palays
de Weftm. le xx jour de Novembre, l'An de Grace MiU, 1 roif-
ccntz, Soixant & Quatre.
Ad
ET ACTA PUBLICA.
P5
Ann. D.
1364.
lEiiv. 3.
Art. 58.
£. 5.
Tranc.
38. £.3
m. 4.
^i^ Ducem Andegavtit^ ex caufa fradi^a y Monitoria.
L
• VI.
45'+-
E Roi d'Engleterre.
Loys Duc d'Anjou , Conte de Mayne , ncftre Coufyn , &
Oftage pur rAcompliflement des Chofees Accordees , I^iomiies,&:
Juries par mi laPaix, faiteentre Nous& le Roi de Fiance veftre
Piere ( qe Dieux aflbile) les Roialmes & Subgiz. d'une Couftee &
d'autre, notoire chofe eft, partous les Deux Roialmes , & ail-
leurs, coment vous avez Promis & Juree folerapnement la dice
Paix fi avant come il vous touche , ou poet toucher,
Et aufli de tenir dcvers Nous Oftage par la dite caufe,
Si avez depuis enfreint veftre Garde , & parti hors de noftre
poiflance fanT, demander, ne avoir, fur ce noftre Congie, par noz
Lettres, ne autrement, les chofes, pur quoi vous teniez le dic Of-
tage non parfaites n'accompliees ,
Et par tiele manere vous vous tenieT, a large (anz. Revenir en
Oftage, ficome tenuz y eftez,, ce que Nous defpleft tresduremcnt:
Car parmi ce vous avez moult blemi fOnur de vous & de tout
veftre Lignage, dont par force & auctorite de la dite Paix, &: auf-
fi du Serement que vous y avez fait a Nous , fur le Corps noitre
Seigneur Sacre , & fur les Saintes Evangiles Dieu, & aulfi par la
Foi de veftre Corps, creance & plevie en la main de, noitre tref-
chere Filz , Efinon Conte de Cantebrigge,
Vous Requerrons, AmonelTrons, & Adjournons, pur final, que,
dedeinz. vyntjours, prefcheins apres ce, que noz prelentT. Requef-
te & Adjournement ieront venuz, & portez a vefrre cognoiflance
& notice, vous vous prefentez. , en propre Peribne, pardevant
Nous & noftre Conl*ail, a noftre Cite de Loundres, pur tenir def-
lors le dit Oftage jufques a rAcompliflement de toutes les chofes,
pur les queles vous devez tenir le dit Oftage , & par manere qui
'Tenuz, & Obligcz y eftez, ficome vous meifmes le favez,
Et vous fignifions , par expres , que , fi tant foit que vous ne
Ibiez as Jour &: Lieu , & par la caufe defllifditz , od Teide de nof-
tre Seigneur, de qe paffe toute lealtee, & du noftre Saint Piere le
Pape , & de noz autres Amis &; Alliez , nous penfons aler avanc
fur le Retour de veftre Perfone en Oltage , ficome a Faire ferra
de Loi & de Raifon.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le xx jour de Novembrc, TAn de Grace Mill, Troif-
centz, Soixante & Quatre.
T E Roi d'Engleterre.
-■— ' Conte de Grantpree, notoire chofe eft, par touz les Deux
Roialmes * d'Engleterre de France, & ailleurs, coment vous a-
vez Promis & Jurre folcmpnement la Paix , faite entre Nous &
le Roi de France ( qe Dieux alToille) fi avant come il vous touche,
ou poct toucher , &c. ut ftipra ufque ibi, & aufli par la Foi de veP-
tre Corps, creance & plevie, g^ tuncjic, vous Requerrons, Amo-
neftons, c^c ut fupra.
Dat. &c. ut fupra.
Autielcs Lettres font diredes as defouzefcriptZjfouz meifme la
Date, c'eftafl!avoir,_
!!<4f Co)ite de Brevey
Sire de Dsrval,
Sire de Clere.
Adjournatio Comitum de Grantpree ^ de Brene , ac Donn-
norum de Derval & de Clere.
T E Roi favoir faifons, cfc ut fiipra ujque iii, & ailleurs, df-fvtc
Coment Conte de Grantpree, Conte de Brene, Sire de Derval,
& Sire de Clere, ont Promis & Jurrez folempnement la Paix, fai-
te entre Nous & le Roi de Fraiice (qe Dieux aribille,)0-r.«z fitpra
ufjue ihi,
Et aulfi , par les fois de leur Corps creancez & pleviez, e^ tu?tc
/r, les ditz Conces & Sires &c cheicun d'eulx Requerrons, <d^c. ut
Jiipra.
Don &c. ut fupra.
Antl. D»
1364.
An. j8-.
E. 3.
li>iJ.
* u4d Pares Francia , ftper Caufa pr.tfata.
•VI:
L
E Roias, Nobles &: Poiflantz, les Piers de France, &: au- Ann D.
tres Prelatz & Scignurs du Confaii, noftre Trefchere &Tref- ii^a
ame Frere, le Roi de France, & a touzles Prelatz, Nobles, & An i8.
autres, qi ceftes Letrres verront & orront, Saluz. £ jf
Notoire chofe eft, par touz les deux Roialmc? dEngleterre & ' itij,
de France, & ailleurs, coment Loys Duc d'Anjou & de Mayne
ad Promis & Jurre folempnemenr, (^■c. ut jhpra in illa Litera uf-
qtie ibi , de Lei & dc Raifon , c^ ttmc fc ,
Si vous Prions, Requerrons, & Chargeons, & chefcun de vous,
que, pur AccompliiTement la dite Paix, fi avanc come la chife
yous touche , ou poet toucher, veuUiez fignifier noftre prefenre
Requefte & Monicion a noz ditz Oftages, & y mcttre notable
Peine & Diligencc , coment il Ibit Revenuz & Retournez a tenir
fon dic Oftage, & par manere que chefcun dc vous eftcz tcnuz paf
le Serementuue fait y avez.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftm le xx jour de Novembre, i'An de Grace Mill, Troif»
centz, Soixante & Quatre.
Aufi[i femblables Lettres font diredes as ditz Noble?, (^c. vt
fipra recitantes Coment Conce de Grantpree, Conte de
Brcnc, Sire de Derval, & Sire de Clerc, ont Promis &:
Jurrez folempnement , c^c. ut fupra i?i illa Littcra de vcrbo ad
verhum ufque ihi, de Loi & de Raifon , ^ tunc fc , fi vous Prions ,
Requerons, &c. ut Jupra.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftmon. le xx jour de Novembre, rAn de Grace MiU,
Troifcentz, Soixante & Quatre.
Ann.D.
1364.
An. 38.
Ibii.
Adjournatio Ducis pranotati, ad Comparendum infra Menfem.
LE Roi.
Savoir faifons a touz, & notoire chofe eft par tous les Deux
Roalmes d'Engleterre & de France, & ailleurs,coment Loys Duc
d'Anjou & Conte de Mayne ad Promis & Jure folempnement la
Paix, faite entre Nous & le Roi de France fon Piere ( que Dicux
aflbille) fi avant come il li touche, ou poettoucher,
Et aufli de tenfr devers Nous Oftage par la dite caufe , fi en a
depuis cnfreint fa Garde , & parti hors de noftre PoilTance,
&: fanz demander ou avoir fur ce noftre Congie , par noz Lctcres,
neaucremenc, les chofes, pur quoi il tenoit le dit Oftage, non
parfaites ne acompliees,
Et par tiele manere il fe tient a large, fanT, Revenir en Oftage,
ficome tcnuz y eft , ce que Nous Defpleft trefdurcment,
Car par mi ce il ad moult Blemi TOneur de Lui & de tout fon
Lignage, dont, par force & auftorite dc la dite Paix, & auflidu
Serement q'il a fait a Nous, fur le Corps noftrc Seigneur Sacre,
&: fur les Saintz Evangiles Dicu, & aulft par la Foy de fon Corps
creance & plevie en Ta main de , noftre trefchere Filz , Efmon
Conte de Cantebrigg,
Li Requerrons, Amoneftons, & Adjournons, pur final,que,
dedeinz un Mois prefchein apres la Publication de noz prefcntz
Requefte &: Adjournement, il fe prefente & compere, en propre
Perfone, pardevant Nous , &: noftre Confail , a noftre Cice de
Loun^lres, pur tenir deflors le dit Oftage jufques a rAcomplilTe-
ment de toutes les Chofes , pur les queles il doit tenir le dic Ofta-
ge , & par manere que Tenuz & Obligez y eft.
Et Li fignifions , par expres , que , (i tant foit qil ne veigne as
Jour & Lieu & par la cauie deflufditz,ad l'eide de noftre Seigneur
( de que patle toute loialtee ) & du noftre Saint Piere le Pape , &
de noz autres Amys & Allicz , Nous Pcnfons aler avant fur le Re-
tour de fa Perfone en Oftage, ficome a faire ferra de Loi & de
Raifon.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftmonftier, le xx jour de Novembre, TAn de Grace Mill,
Troifcentz, Soixante & Quatre.
Ad Majorem San&i Audomari, Juxta Articulum \-j Pa-
cis Notificatio,
T E Roi a, noftre bien Ame, le Mier de Seint Omer, Saluz. Anri. D/
'—' Vous devez iavoir comcnt en la Paix, 13^4.
Faite entre Nous & le Roi de France (a qui noftre Seigneur fa- An. 38.
ce vrai pardon) la quele Paix ad efte Promife & Juree moelt fo- e. 3.
lempnement par le dic Roi, & aufli par noitre Frcre le Roi de Frawr.
France q'ore clT: , & touz iez Freres, & les Pieres, Prelatz, & ^8. E. J.
autrcs Grantz du dit Roialme, ^. y,
Eft contenu, par efpecial, un Article dont la Tenour s'enfuit,
I T E M , Acorde efi que, en lieu des Oflages , qui ve vejtdront a
Calays , ou qui viorrojit , ou s'en departiront , Jajiz, Co-ngie , hors du
Poair le Roi d^Engleterre, le Roi de France Jerra tenuz, d'en hailler
d'atitres de fetnhlable Ejlat , a pliiis pres q'il purra efire fait , de-
datis ^atre Moys projcheyti apres que li Bailli d'Amietis ou h Mair
de Seint Omer en ferrajur ce, par Lettres du dit Roi d'Engleter^
re , certifie.
Si vous fignifions & certcfions que Loys Duc d'Anjou & Conte
de Mayne, le Contc de Grantpree, le Conce de Brene, le Sire de
Clere, & le Sire de Derval, noz Oftages, s'en font Parciz hors de
noftre Poiifance, & launz avoir iur ce noftre Congie, par noz
Lettres, ne autrcment, les chofes, pur quoi ils tenoient devers
nous le dit Oltagc, noun parfaites ne accompliz,
Et que fu Johan d'Eftampe> & le Sire de Hangeft font Mortz,
Et pur la Ville de Thouloule nous n'avions unques aucuns Ofta-
Et aufli que Charies d'Artoys, noftre Prifoner, s'cn parti hors
de nollre Poiflance, fanz eftre d'Acord de ia Ranlbn, & ne fe
Rendi a Caleys dedans les Trois Semaignes compris en la dite
Paix,
Et vous Requerrons que vous veuUiez fignifier toutes ces chofes
a noftre dit Frcre , a fin qu'il Nous parface & accompliflTc , en ce
cas, quan que Promis Nous ad par la P.iix fufdite.
Don. par Tefmoignance de noftre Seal, a noftre Palays de
Weltmon. lc xx jour de Novembre, TAn de Grace Mill, Troif-
cent & Quatre.
* VT
^ De Potefiatibus ad profe^uendum contra Obfides memo- ^
r.itos.
Ann. D,
13(34.
LE Roi a, noftre chere & foial, Gautier de la Roge Clerc, An. 38.
Saluz.
E. 3.
Confianz pleinement de voz Sen , Leialtee, & Difcrecion, Do- Trnhc.
nons a vous, & voz Commi; & Deputez Audorite, plain Po- 58. £. 3;
M 3 uoir j rr>. 4.
94
CONVENTIONESj LITERiE
£dv. 3.
Ann. D. uoir, & Mandement efpecial, par la Tenour de ces Prefentes,
1564. d'Amonefter & Requeirir, depar Nous, Loys Pucd Aniou ■— —
Conte de Grantpree, Conte de Brene, — — Sire de Uer-
val & Sire de Ckrre, nozOftages pur l'Acompliffement des cho-
fes promifes & Jurees par m.i la Pabc, faite entre Nous & le Koi
de France, quifu, & lesHeirs,
Et auffiCharlestfAuoys, noltrePnfoner deGuerre,
Les queux Hoftage & Prifoner font piecea partiz hors de noitre
Garde &; Poiffance, fanz demander, neavoir;, noftre Congie par
noz. Letrres, ne autrement,
(Tils & chefcun d'eulx ce prefentent, en leur propres Perlones,
devant Nous & noftre Confail, en noftre Cite de Londres, de-
dans vynt jours prefcheins apres veftre dit Amoneftement & Ke-
quefte', a parfaire quant que Promis &c Jurrez. Nous ont, ^
Lt de requerrer auffi noftre Frere, le Roi de France, qil nous
rende & baiile noz dit Oftagcs & Prifonners , & aulli autres Ol-
tages ou lieu des MortT,, 6c nous deliure pleinement touz lesOfta-
ges , q"il nous eft tenuz a deliurer au lieu & dedeins lcs termes ac-
cordees , ., . .
Et de prefenter & bailler auffi a, noftre ditFrere, as Oitages 6c
Prifonners deffulditz, & chefcun d'eulx, & a touzaurres, a qui la
bufoigne touche, ou poet toucher, Lettres de Grant Seal lur 1 A-
moneftement & Requefte deffus touchees.
Et de faire Executer , & Expedier toutes autres chofes necelle-
i-es & profitables en ce cas, combien que plus cfpecial Mandement
en ferroit rcquis:
Et Promettons avoir Ferme & Aggreable quantque par Vous,
voz Comiffaires & Deputez, fait ferra fur toutes les dites chofes,
& les dependences d"ycclles.
Si prions & requerrons touz nos Bien veuUiantz, Amis, & Al-
'liez, Mandons & Commandons a noz Subgiiz , quen feifant lcs
dites chofes ils foient a Vous , & vos dicz Comiilaires & Deputez,
Aidantz, Confeillantz , & Confortantz, quant meftier vous ferra,
& il en ioient fur ce de veftre part requis.
Don. par Tefmoignance denoftre Grant Seal, a noftre Palays
de 'Weftmon. le xx jour de Novembre, TAn de Grace Mill,
Troiicentz , Soi.Kante & Quatre.
quo jam diu RegiaeSublimitati refcripfimus,
Ann.D.
Pro Comitijfa de SHtherlandia.
Ann D R E X , &c. Salutem.
i-'6+ '^ Qiiiade gratia noftra fpeciali, & ex certis cauhs, Nosmo-
An -i. ventibus, dedimus Licentiam fpecialem, Nobili Muiieri , Johannae
£.3! Comitiftx SutherlandiDE , veniendi in Regnum noftrum Angli^,
Scot. i%- cum Decem Fnmiliaribus fuis, tam Equitibus, quam Peditibus,
£. 3 . ibidem morandi , & exindc recedendi , & iteriim rcdeundi quo-
tn. I. tiens hinc ad Annum fibi videbitur cportunum,
Sufcepircus eandem Comitiflam, ^r. ut in Literis de CondvBu.
\\\ cujus, &c. per unum Annum a Data Prxfentium tantummo-
do duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Decembns.
Vcr Concilium.
Ann.D.
1364.
An. 3S.
I. 3.
Scot. 38.
I. 3.
rrt. \.
* VI.
4J"7-
Pto Difpenfatione , per nos genera!i:er concedenda, quod Filii 1564.
& Filix tui, nati & nafcituri ex Legitimo Matrimonio, poffent 'S-i'^- 3.
cum aliis Perfonis , eis in Tertio feu Quarto Confanj^uinitatis feu
Affinitatis Gradibus attinentibus, matrimonialiter copula.i, fideliter
&; folicite inftiterunt.
Sed Nos, licet tuis honeftis Voris annuere cupiamus, attenden-
tes tamen quod talem Gratiam non confuevimus facere, & quod,
fifieret, ad Confequentiam verifimiliter traheretur , ex quo protem-
pore in Chriftiano Populo poffent Scandala generari , didtam Dif-
penfationem non duximus concedendam.
Sed fi, pro tempore, pro ipforum Filiorum vel Filiarum aliquo
feu aliqua, & certa alia Perfona, ex quorum Conjunctione non ti-
meatur probabiliter Scandalum luboriri, Gratiam petas hujufmodi,
in ejus Coiiceffione Nos libenter exhibebimus liberales.
Super aliisautem, per di£los Nuncios, pro tui parte, petitisin-
de, licet pro Tuis, ac Confonis, & Liberorum tuorum, & aliis
tui Regni , Clericis Beneficiatis , necnon de Citationibus Perfona-
rum tui Regni ad Romanam Curiam minime faciendis , & de
Caufa , diledti Filii noftri , Andruini tituli Sanfti Marcelli Presby-
teri Cardinalis, Apoftolicae Sedis Legati, ac, Venerabilis Fratris
noftri Archiepifcopi Cantuarienhs rationabilia noftra Refpon-
& dedimus, quas ipli Nuntii tu2e Celfitudini referent oraculo vivae
vocis.
Dat. Avinion. xv kal. Januarii, Pontificatus noftri anno tertio.
P. Vajjfa.
Suh Tilis Cannah.
Litera Procnratoria de Aiatrimomo Flandria.
Pro Comite de Stttherlandia , de Licentia jroroganda.
D EX Vicecomitibus, &c. Salutem.
■*^ Sciatis quod ,
Ciim nuper dederimus Licentiam Willielmo Comiti de Suther-
landia de Scotia, qui inObfidem, uni cum aliis NobilibusdeSco-
tia, pro David de Bruys , Prilbnario noftro, in Civitate noftra
Londonix fe reddidit, ibidem, fub forma Tractatus Deliberatio-
nis ejufdem IJavid , moraturo , tanfeundi in Rcgnum Scotix cum
Duodecim Familiaribus * fuis, Equitibus &: Peditibus, ibidem
morandi, & exinde in Regnum noitrum redeundi, ufque ad Sex-
tum diem Decembris proximo pr.^reiitum , ita, quod eodem Die
elapfo, in Regnum noftrum prcedic1:um redirec, ibidcni moratu-
rus Obfes in ftatu quo prius ibidem morabatur, prout inLiterisno-
ftris Patentibus, inde confectis, plenius continetur;
Nos , de gratia noftra fpeciali , Licentiam noftram prnediiftam
ufque ad Feftum Palcha: proximo fuiurum, & ab eodem Fefto
Pafclis ufque ad idem Feftum tunc proximo futurum, in Unum
Annum duximus prorogandam, ita quod ftatim, elapfo eodem
Fefto Palirhx, ultimo nominato, idem Comes in diifhim Regnum
noftrum redeat, ibidem moraturus Obl"es, ficut praedi6tum eft,
Sufcipientes ipfum Comitem , veniendo in di(ftum Remum no-
ftrum, cum Duodecim Familiaribus fuis, Equitibus & Peditibus,
ibidem morando in Obfidem, ficut pisedidum eft, in falvum &:
fecurum Condudum noftrum , ac in Protedionem & Defeniio-
nem noftram:
£t ideo vobis mandamus , (^- c. ut in cateris de ConduUu Literis.
In cujus, &c.
TefteRege apud Weftmonafterium, duodecimo dieDecem-
bris.
Ter ifjuttt Regem a^ Concilium.
An. 38.
Z. 3.
£x- An-
to^r.
Bnlla , fupcr v.triis petitis , refponforia.
. r» T T^''^""' Epifcopus, Servus Servorum Dei, carififimo inChri-
i\m.u. \j itopiiio^ Edwardo R^i Angliae lUuftri, Salutem & Apo-
^ "t' ftolicam Benediftionem.
Diledi Filii, Nobiles Viri, Nicolaus de Lovaygne, & Tho-
mas de Fulnetby , Milires, Cantuarienfis & Lincolnienlis Dicece-
fium, Nuncii tui, dudum ad Sedem Apoftolicam deftinati,
Poft benignam & gratiofam Difpofitionem noftram fuper nego-
lio diledti Filii, Nobilis viri, Ricardi Comitis Arundelliae , de
f. 2. m
S.
*VI.
4j8.
T E Roi a, noftre chere & foial, Henri l'Scrop, Governourde Ann.D,
■*— ' nos Seignuries de Caleys, de Merk,& de Guynes, & a, nof- ^J^^-
treame Clerc, Meflire Johan de BianKetre, Treforer de rEglife ^«- Ji^-
d'Everwyk, Saluz. -^- 3-
Come, par my TAccord, n'adgaires fait a noftre Chaftell de ^"^- 3^-
Dovorre, entre Nous &, noftre trefchere Coufin, Loys Counte ^ 3-
de Flandres, fur Mariage fairc * entre, noftre trefchere Filz, Ef-
m.on Conte de Cantebrigge, & Dame Mergarete Ducheffe de
Burgoigne, Fille au dit Counte de Flandres, tout plein des Chofes
font Accordees, Promifes, & Jurees a faire d'un part & d"autre,
parmy le dit Mariage, a la Ville de Bruges, le Mardy prefchein a-
pres la Fefte de la Purification noftre Dame prefchein a venir ,
Nous, Confiantz de voz Scns, Loialte, & Difcrecions, Do-
nons a vous enlemble, & a Tun de vous, Aucftorite, plein Poair,
& Mandement efpecial de Parler & Traiter, en Noun de Nous,
avefque, noftre dit Coufin, le Counte de Flaundres, & fes Com-
mis & Deputez, fur autre Terme & Journee, ou quiel toutes les
dites chofes, qui a faiie fe deuront audit jour le Mardy, prefchein
apres la Feft de la Purificacion, fe facent & accompliltent, d'une
part & d'autre , folonc la fbrme & manere compris ou dit Primer
Accord ,
Et de Accepter & Accorder , por nqftre Partie , autiel Journee,
& Confentir expreffement a ycelli , & la Journee dudit Jour de
Mardy, apres la Purificacion , jufques au Terme que bon vous
femblera & accorde ferra , Proroger & Efloigner , & de confentir
a femblables Prorogacion & EOongement , a feire de la Parcie du
dit Counte de Flandres ,
Et de Promettre & Jurer , en 1'Alme de Nous, de Perfaire,
Enteriner, & Accomplier, as Jour & Terme, que enfi ferront
accordees, quant que Promis & Jurre avons a fairc au le dit jour
de Mardy, parmy Jc dit Mariage, fanz fraude & fanz mal engin,
& fanz jammais dire ne faire, en jugement, ne dehors, en privc,
n'en appiert , aucun chofe a rencontre :
Et Promettons, par noftreFoi, Serement, &Honur, purNous
& pur noz Heirs , avoir Ferm & Aggreable quant que faic ferra par
chefcun de vous, fur toutes les dites Chofes, & les Deppendences
d'icelles, fouz Caucion & Obligacion de touz nps Biens, prefentz
& a venir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Chaftel
de Wyndefore, le xviij • jour de Decembre, TAn de Grace Mill,
Troifcentz, Soixante &quart, & de noftre Regne Trente Oe-
til"me.
4
Carta Dncis .Anrealenfs de. Donationibns faSis Thoms
filio Regis.
pK. Filz de Roy de France, Duc d'Orliens, Conte de Valois Ann. D.
■'- &: de Beaumont, a touz ceulz, qui ces Lettres verront: Salut. i-<^\.
Ayens en entiere Recordacion les trefgrans Prouffiz , Bontez, & ^. jg.
Honneurs, que, li Trefpuiflans Princes, noftre trefchier Frere, le £. 3.
Roy d'Ang!eterre , Seigneur d'Irlande & d'Acquitanie, Nous apar ^x Am-
maintefoiz, de fa proupre parfonne, & autrement, faiz tant com- tp^r.
me Nous avons efte devers Lui en Angleterre,
Et voulans pour tant, felonc noftre puiffance, faire a lui, en la
perfonne de, notre trefchicr Nevcu, Meffieur Thomas, Filz au
dit Roy , aucune Recompenlacion , li comme tenus y fommei ,
De noftre certaine fcience , proupre Mouvement , franche &
aggreable Voulente, Baillons, Donuons, Deliurons, Delaiiibns,
&: Tranfpourtons pour Nous, pour noz Hoirs & Succefl"eurs, au
dit Meffieur Thomas, & a fes Hoirs, a perpetuite, les Lieux,
Chaiteaulx, & Chaftellies de Chifec & de Melle, de Chivray &
de Ville nouve , enfamble touz les autres Lieux, Villes, Terres,
Boii, Chaces, Rivieres, Mairies, Rentes, Seigniones , Juridi-
cioiis, Poffelhons, Heritaiges, & quanques, appartenoit, apper-
tient, oupuet appartenir aNous es dites chofes, & autres quel-
con-
ET ACTA PUBLICA.
Pf
Ann. D. conques ou Paiis de Poitou & Xantonge, avec toutesleurs Efmo.
1364. lumens, Rentes, Revenues, Honneurs, Seignouries, Juridicions,
£dv. 3. Prouffizquelconqes, & toutes leurs Appartenances & Appendan-
ces, aunTi entierement, noblement, & franchement come Nous
les tenons a prefent , ou tenions , par Nous & par noz Commis &
Defputez,, par quelconques maniere, en aucun temps pafle, fenz
Riens en ycelles chofes Refervans ne Retenans a Nous, nc a noz
Hoirs.
Et de touz les ditx Chafteaux, Viiles, Lieux, & autres chofes
nous nous Oftons , & Enveftons & Mettons en Poffeffion & Sai-
fine le dit Meffieur Thomas, & fes Hoirs, & a mieulx que faire
pouons, de Droit & de Fait, par la Tradicon de noz prefentes
♦ VI. Letres, a * Tenir, Governer, Poffider, & Expleiter par Eulx,
4f9. & par leurs Commis & Defputez, les ditz Chafteaux, Villes,
Lieux, & autres Chofes, franchement, noblement, & de toutes
chofes Defchargees, & auffi entierement comme Nous les tenons
a prefent, ou tenions en aucun temps paffe; toutes autres Obliga-
cions, Promefles, Couvenances, Seremens, &c Seuretez, feizpar
la Paiz. a noftre dit Frere le Roy d'Angleterre, demourans touz.diz
en leur plaine force, eSait, & vertu.
Et Promettons, parnoftre Foy, Serement, & Honneur , &en
toute loialte de Chivalrie, de Garentir,envers touz& contretouz,
au dit Meffieur Thomas, & a fes Hoirs, touz les Chafteaux, Vil-
L les, Terres, Pofleffions, & autres chofes deflus ditz, fenz dire,
« ne faire, ne fouffiir eftre dit, ne fait, en Jugement ne dehors,tai-
liblement ne expreflement, aucune chofe contraire a noz Donna-
cion, Deliurance, Deleflement, Baii, & Tranfport defliis dis.
Et voulons , de noftre propre Mouvement & certaine fcience ,
que noftre prefent Don Vaille & Tiegne en la maniere que defllis
eft dit," non obflanz quelconques Droiz, Louaiz, Couftumes, &
Ufaiges a ce contraires.
Et, pour ce que ce foit Ferme chofe, Aggreable, & Eftable a
toz lourfmes, Nous avons feit mettre a ces prefentes Lettres noftre
Seel de Secret, en abfence du noftre Grant.
Donne a Londres, en Angleterre, le xxvij jour du Mois deDe-
Cembre, TAn de Grace Mil, Troifcentz, Sexante & quatre.
Et, pour ce que Nous voulons que chafcune faiche quece vient
<Je noftre propre Mouvement & Voulente , Nous en ces Lettres
avons foubzfcript noftre Nora de noftre Main.
Fh.
Ann.D.
1364.
i. 3.
Ix. Au-
togr.
• VL
460.
Sh^ct Donatiomhui /mtedi^iSy de Saijtna tradenda,
pHelippe, Filz deRoy de France, Duc d'Orliens, ContedeVa-
■*• loys & de Beaumont, a, nos chiers & feaulx, les Evefques,
Abbez, Prevoz, Doyans, Prelaz,& Perfonnes d'Eglife: Contes,
Barons, Cappitaines, Chaftellains, Senefchaux , Receveurs , &au-
tres Nobles: les Maires, Baillifs, Jufl:iciers, Officiers, Confeulx,
Efleus, Bourgoys, & Communes des bonnes Villes; & touz noz
autres Vaflburs , Hommes de Fiefs, Subgiez, Clers, Lays, de
noz Lieux, Chafteaux, & Chaftelleries de Chifec & de Melle,
d'Chivray & de Ville Neuve, & de toutes noz autres Seignories,
Pofleffions, & Heritaiges, eftans en Poirou & en Xainftonge, &
en toutes leurs Appartenances & Appendences quelconques , & a
touz, les autres, qui noz prefentes Lettres yerront, Salut.
Come Nous ayanz en entiere Recordation les trefgrans Prouffiz
& Honneurs, que, li Trefpuiflans Princes, noftre trefchier Frere,
le Roy d'Engleterre, Seigneur dlrlande & d'Acquittaine, Nous a
par maintefoiz , de fa propre perfonne , & autrement, fait tant
comme Nous avons efte devers Luy en Engleterre ,
Et voullans pour tant, felonc noftre puillance, faire a Luy, en
la perfonne de, noftre trefchier Neveu, MeflTire Thomas, Filz au
dit Roy, aucune Recompenfation, fi comme tenuz y fommes,
De noz certaine fcience , proupre Mouvement , fi^anche & agrea-
ble Voulente, Nous aions Donnez, Delivrez, Delaiffie, Bailhez,
Tranfportez pour Nous, & pour noz Hoirs, & Succefleurs a,
noftre trefchier Ncveu, Meflire Thomas, Filz a, TrefpuilTant
Prince , noftre trefchier Frere , Eddovart , par la grace de Dieu ,
Roy d'Engleterre, Seigneur d'Ir!snde & d' Acquittaine , heritable-
ment & perpetuelment , les Lieux , Chafteaux , & Chatlelleries de
Chifcc & de Melle, de Chivry & de Ville Neuve, enfemblctouz
les aurres Lieux, Villes, Terres, Bois, Chaces, Rivieres, Mai-
ries, Rentes, Seignories, Juridicions, Polfeffions, Heritaiges, &
quanques appartenoit, appartient, ou puet appartenir a Nous, &
a noz Hoirs, as dires chofes, & autres quelconques es diz Paiis de
Poitou & de Xaindonge, avec touz leurs Emolumens, Rentes,
Revenues, Honneurs, Seignories, Juridicions, & Prouffiz quel-
conques, & toutes leurs autres Appartenences & Appendences,
auffi entierement , noblement , & franchement comme les tenons
ad prefent, ou tenions par Nous, & par noz Commis & Deputez,
par quelconques maniere, en aucun temps pafle, fenz Rien en
ycelles chofes Refervans ou Retenans a Nous , ne a noz Hoirs.
*Et de touz lesChaftiaux,Villes,Lieux, & autres chofes Nous
avons Enveft^ , & Mis en Pofleffion & Saiiine , ledit Meffire
Thomas, & fes Hoirs, a Tenir, Gouverner, Poflider, & Ex-
ploider par Eulx, & par leurs Commis & Defputez,les dizChas-
tiaux, Villes, Lieux , & autres chofes, franchement & Noble-
ment, & de toutes autres chofes Defchargics, & auffi cntierement
comme nous les tenons a prefent , ou tenions en aucune tcmps paf-
fe; toutes autres Obligacions, Promefles , Couvenances, Sere-
ments, & Seurtez, faiz par la Paiz de noftre dit Frere le Roy
d'Engleterre , demourrans touz dit en leur plene force, efftit, &
vertu, fi comme en noz autres Lettres, fur ce feites, eft contenu
plus a plain.
Nous, par ces prefentes Lettres, vousMandons, Commandons,
& eftroitement Enjoignons , & a chaicun de vous , que au dit Mef-
fire Thomas, & a fes Delputez, vous Faidtez, Bailliez, & Deli-
yrez, dores en avant, voz Hommaiges, Foiz, Sereraents, Seryi-
ces, Reverences, Obeifl"ances, & touz autres Devoirs quelcon- Ann. D.
ques, que vous Nous avez faiz, ou devez faire, jufques a ores, 1364.
i.t lui paiez toutes les Renies, Revenues, Droirtures, & Emo- Wv. 3.
luniens quelconqes, telx & en la manierc que a Nous eltoient faiz
& deuz ou temps pafle ,
Et que au dit MeffireThomas, a fes Commis & Defputez , vous
Obeiflez, defores en avant, en toux cas comme a veftre Droic
Seigneur.
Et Mandonsauffi, par efpecial, a vous, Cappitaines, Chaftel-
lains, Senelchaux, Receveurs, & a vous, autres Officiers, desdiz
Lieux & des Appartenences de quelconques Office , Audorite ou
Etat que il foit, que tantoft & fanz delay vous Vuidiez, & faiftes
Vuider voz Gentz, de touz les Chafteaux, ViUes, & Fortereflbs
des diz Lieux, & les Ouvrez & Delivrez au dit Meffire Thomas ,
ou fes Commis , comme a veftre Droit Seigneur.
Et, deforefmes en avant, vous ne vous mellez, de par Nous
de Exploit, de Recepte, ne d'Office nul apparten a voz diz Offi-
o^s mais en leffiez !e dit Meffire Thomas, ou fes Commis &
LJeiputez, ordener & fau-e tout, en la maniere que bon & expe-
dient luy femblera, comme Seigneur des Terres & Paiis defllisdiz,
tenz y mettre excufence ou empefchement aucun; car nar mi ce
Nous vous Quittons, Mettons hors des Hommaiges, Foix, Sere-
mens, & Services, Oftons & Deleflbns de voz Offices, & chaf-
cun de vous, & vous Qyittons & Abfolons de touz Serements,
Foiz, Hommaiges, &Promefles, que faides nousavez, esquelx
vous nous povez efl:re Tenuz pour caufe d'iceulx.
Donee a Londres, en Engleterre, foubz noftrre Seel Secret,en
abfence du Grant, le xxviij jour du Mois de Decembre, l'an de
Grace Mil, CCC, Sexante & quatre.
E^ pour ce que vous vous faichez que ce vient de noftre pro-
pre Mouvement & Voulente, Nous en cesLettres avons fubzfcript
noftre Nom de notre Main.
n.
^lix Potejlates de Saijina tradenda.
pHilippe Filz de Roy de France, Duc d'Orliens, Conte de Va- Ann. D.
^ loys & de Beaumont, a, noz chiers feaulx & bien Amez, le 1364.
Conte de Tancarville, le Conte Dempmartin , le Seignur Dende- An. ^8.
fel, Meffirejehande Saintre, Meffire Morice Manimet, Meffire E. 3.
Guy le Baveux, & Meffire Guille Manimet, Meffire Richart de ^x Aw
Thorefliau, & Meffire Guille de Fledon, Senefchaux de Poitou mr.
& de Xaintonge, Salut.
Comme Nous ayons en entire Recordacion les trefgrans Prouf-
fiz, Bontez & Honneurs, que, li Trefpuiflans Princes, noftre
trefchier Frere, le Roy de Engleterre, Seigneur d'Irlande &d'Ac-
quittaine , Nous a par maintefoiz , de fa proppre perfonne , & aul-
trement faiz,^f. proutjupra ufque hac 'verhai viz.
Et euffions Promis par noftre Foy , Serement, & Honneur, &
en toute loialte de Chivalrie, de Garentir envers touz & contre
touz audit Meffire Thomas, & a fes Hoirs touz les Chafteaux,
Villes, Ten-es, Pofleffions, & autres chofes defliifdites, fenzdire,
nefaire, ne fuffrir eftre dit, ne fait, en Jugement, ne de hors,
taifiblement, ne expreflement, aucune Chofe contraire a nozDon-
nacion , Deliurance , Delaiflement, Bail , & Tranfport defllis diz,
Et, ovecques ce, euffions voulu, & voulons, de noftre propre
mouvement & certaine fcience , que noftre prelent Don vaille &
tiegne en la maniere que * deflus eft dit , non obftant quelconques • VL
Droiz, Loys, &Ufaigesace contraires; fi come plus a plain il 4.61.
eft contenu en noz autres Lettres, fur ce faites.
Nous, confians en voz Loiaultez, Senz, & Diligence, vous
Mandons & Commettons, & a chafcun de vous, que, ou Nom
de Nous, & depar Nous, vous vous Tranfportez en touz les
Lieux deflus diz, & chafcun par li, & mettez ledit Meffire Tho-
mas, ou fes Commis & Deputez, ou Nom de Luy, en la Pof-
feffion & Saifine des diz Lieux, de ce faire & tout ce qui s'eti
Defpent, ou puet Defpendre, vous Donnons Pouer, Auttorite,
& Mandement efpial ,
Mandons & Commandons eftroitement a touz les Officers,
Gardes, Chaftellains, & Cappitaines des diz Chafliaux, Villes,
Terres, Lieux, & de touz leurs Appertenances , Attenances, Ap-
pendances, de quelconques Eftat ou Office que il foient, & a
touz autres a qui ce touche ou puet toucher, que a vous, en fai-
fant toutes les chofes deffiifdites , & les Defpandences d'icelks , o-
beiflent & intendent diligenment & promptcment, comme anous
mefmes, fe prefent y eftiemes.
Donne a Londres, en Engleterre, fouz noftre Seel du Secret,
en abience du Grant, le xxviij Jour du Moys de Decembre, TAn
de Grace Mil, Troifcentz, Sexante& Quatre.
Et, pour ce que vous faichiez que ce vient de noftre propre
mouvement & voulente, Nous en ces Lettres avons fubz fcript
noftre Nom de nolbe Main.
De Liberatione Objidum.
Ann. D.
1365.
A.i. 39.
E. 3.
'pDward, par la grace de Dieu, Roi d'Engleterre , Seignur d'Ir-
^ laund & d' Aquitaigne , a touz ceubc , qi ceftes Lettres ver-
ront, Salutz
Savoir vous ftifons quc Amaud de Landas le Jeone, Burgois de
la Ville de Douay , a bien & lealment demure pardevers nous en F'''»»c.J9»
Hoftage, tanqueencea, pur caufe de 1'Acompliflement des cho- ^- 3-
fes, Accordees parmy la Paix, faite entre Nous & le Roy de '»• '*•
France, & par tanc Nous Lui avons done Licence de s'en aller en
fon Paiis,
Par
p5
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D
1365.
Zifi/. 3.
Par quoi Mandons & Commandons a touznoz Subgii, Obeif-
fmz, Gardeins des Portz & PaOages, que le dit Amaud loeffrent
franciiemcnt &■ paillblement paiTer en fon Pans, ianz aucun Em-
perdiement ou Damage feire a li, en Corps, n'en Biens, par ma-
neie quelconque. „ ^ „ , n n 1
Don. par Tefmoi?nage de noftre Granc Seal, a noftre Falays
de Weftm. le xij jour de Fevtrer, TAn de noftre Regne Trente
Noefilme.
Semblables Lettres ont les Burgeys & Gentz fouzercriptl, c'cft-
aflavoir,
Mchel de farys^ Burgeys de la Ville d'Arras.
Johan Roujfel, Burgeys de la Ville d'Arras.
'Re':gnant Fourmer , Burgeys de la Ville de Bourges.
Tin-re Chafriaune-Jf, Burgeys de la Ville de Bourges.
Johan Dane, Burgeys de la Ville de Seint Aufmer.
Johan F/oretjs , Burgeys de la Ville de Selnt Aufmcr.
Jiuhard Dieuloye, Burgeys dc la Ville d'Orliens.
Rohert Larcoveure , Burgevs de la Ville de Chartres.
Ciiillem Gowet, Burgeys cle la Ville de Charcres.
Tierre de Pontrewari , Burgeys de Lille.
Ja^ue le Tlaiet , Burgeys de Lille.
Johan la Nage, Filz de Feu Johan la Nage, Burgeys de la ViUe de
Reyns.
Johan de Saint Benoift k Jeune, Burgois dc PariS.
Janues de la Sale , Burgois de la Ville de Troyes.
Nicolas de Maubeiig, Bui^ois de k ViUe de Troyes.
Et ideo) ^c. ut itt fimilibus de ConduBu Literit. Aftn. D»
In cujus, &c. per unum Annum duraturas. 1365.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo tertio die Februarii. £<''!'. 3.
IRobertus Catnejfe, Armiger Comitis de Marre de Scotia, habet
Literas Regis de Condudu.
Tkomas Baillol , Trater Comitis de Marre, cum Quatuor Equi-
tibus de Comitiva fua.
* Pro Godefrido dt Roos.
* VI.
Ann. D,
1365.
An. 39.
E. 3.
Scot. 39,"
£. 3. »».
8.
TraEiatus Alatrimomi, inter Comitem Cantahrigi,t & Du-
cijfam Burguadix, Confirmatio fer Principem Walliit.
Ann. D T7Dvvard, Ainfne Filx du Roy d' Angleterre , Prince d'Aquitaine
1:65. ■•^ & de Gales, Duc de Corncaille, & Conte de Ceftrc, atouz
An. 39. ceulx, qui ces noz Lettres verront & orront, Saluz.
i. 3 . Savoir vous faifons que Nous avons * Veu & diligiement Regar-
rei. Ca- dcz la Trete, fait entre, noftrc dit Trefredoute Seigneur & Pere,
mer. le Roi & , noftre Trefchere Coufin , le Conte de Fiandres, & les
• VI. Confails d'une Cofte & d'autrei dont, de Moc a Mot, cy apres
462. enfuiti Ceft affavoir,
A la Reverence de noftre Seigneur, puf nurrir perfiiit Amour ,
e5-f. ut in Traliatu dat. 29 die Menfis O£iobris,ufque haic verba^
Nous Edward, Prince deffufdit, veues & diligenment exami-
nees toutes les Chofes, comprifes en dit Tretee, & fur ce eue bo-
ne & meure deliberacion & avifement avec les Sages de noftre
Confeil, de noftre certeine Science, pourNous &pournoz,Heirs,
toutes ycelles Chofes Acceptons, Accordons, & Confermons, &
Promettons par noftre Foi & Serement tout ce que contenu eft en
dit Tretee, fi come ii eft au deffus efcric, en tant come il touche,
ou pourra toucher, Nous, ou noz Heirs, & noftre Partie, Nous
Tendrons, Garderons, & Accomplirons, & Ferons Tenir, &
Garder, & Accomplir, & Enteriner fanz fraude , & mal engine,
& fans jamais venir, ne ftire, tailiblement , ne expreffemenc, en
Juggement, ne dehors, aucune Chofe a l'encontre.
En Tefmoignange des Chofes deffufdices, a ccftes noz Lettres
Patentes avons feit mettre noftre Seel.
Donne, a noftre Chaftel d'Engolefme, le Vintifme Jour de Fe-
vcrer, TAn de Grace Mill, Troifcent, Seftante & Quatre.
D EX, &c. Salutem.
■'•^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem
noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum,
Willielmum de Roos de Scotia, Scutiferum, dilcdti & fidelis no-
ftri, Godefridi de Roos, & Duos Famutos fuos, veniendo, cum
quibufdam Canibus & Falconibus, ad prasfatum Godefridum in
Kegnum noftrum Angliae, ibidem raorando , & exinde in Sco-
tiam redeundo;
Et ideo, d^c. ut injimilihus de Conduiiu Literis,
Tcfte meipfo apud vVeftmonafterium , decimo fexto die Maii.
Ter Concilium.
Pro David de Brtrfs.
D E X Cuftodibus Marchiarum , &c. Salutein.
■■■^ Sciatis quod , Ann. D.
Cum David de Bruys, Frater nofter, ad Limina Sandti Tho- ^3^5«
tnx Martiris apud Cantuariam peregre vifitandum fit venturus, ■^''- 3?-
Sufcepimus ipfum David, veniendo in Regnum noftrum An- ^\ 3-
glix , cum Triginta Equitibus de Comitiva fua , & eorum Familia- ^^'^- ".
ribus, Herneiiis & Rebus fuis, <^c. ut i» fimilibus de Conduffu 9-
Literis,
In cujus, &c. ufquead Fefl^m San£ti Michaelis, proximo fii-
turum , & ab eodem Fefto per unum Annum , proxim6 fequen-
cem, duraturas.
Teftc Regc apud Weftracnafterium, vicefimo die Maii.
Ter ipjum Regem.
Pro Epifcopo SanBi uindrettj peregre profe^uro.
EX, &c. Salutem."
M. 39.
z. 3.
Scn. 39
E. 3.
m. 10.
Pro Epifcopo SanUi Jndret^ fuper Ntgotiis David de Brttjs.
Ann. D. D E X , &c. Salutem.
T->^-- ^^ Sciatisquod,
Ciim, VcnerabilisPater, Willielmus Epifcopus Sandi Andrea:
de Scotia in Regnum noftrum Anglix, pro quibufdam Negotiis,
. David de Bruys, Priibnarium noftrum, concernentibus, de Li-
centia noftra lit venturus,
Nos (volentes Securitati ipfius Epifcopi in hac parte providere)
fufcepimus ipfum & Triginta Equites dc Comitiva fua, &c. ui in
fmihhus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ad Feftum Sanfti Michaelis duraturas. _
Dat. apud Weftmonafterium, duodecirao die Februarii.
Ter iffum Regem ^ Concilium.
Confimiles Literas Regis de Condudu habcnt fubfcripti , quiufque
Civitarem London. ex caufa praedida funt venturi, proie&Per-
fonis lubfcriptis, per idem tempus duraturas^ vidclicet,
Magifler Walterus Wardlavi , Archidiaconus Laudonie:ifit ^ cum
Oclo Equitibus. .
Robertus de Erskyne Miles , cum Quindecim Equitibus.
Magifter Gilbcrtus Armftrong, cum Odo Equitibus.
R
'•^ Sciatis quod ,
Cum Venerabilis Pater, Willielmus, Epifcopus Sanfti Andreae
in Scotia, diverfa Limina Sanftorum, tam in Anglia, quam in
partibus Tranfmarinis, per^re vifitare intendat,
Nos (volentes Securitati praediifti Epifcopi in hac parte provide-
re) fufcepimus ipfum Epifcopum , veniendo ex caufa praedifta , in
diftum Regnum noftrum, cum Viginti Equitibus, & eorumGar-
cionibus, & exinde tranfeundo per totum Dominium & Potefla-
tem noftram ubique citra Mare &ultra,ibidem morando,& exind^
redeundo, in falvum & fecurum Condudtum noftrum, necnon m
Protedtionem & Defenfionem noftras fpeciales , ^c. ut in fmilibus
de Conduiiu Lteeris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sanfti Michaelis, & ab eodem
Feito per Biennium duraturas ,
Dat. apud Weftmonafterium, vicefimo die Maii.
Confimiles Literas habent fubfcriptij viz.
David Flemyng Miles.
Alanus Frater Roberti de Erskynt.
Johamtes de Dodyngton de Scotia , cum Quatuor Sociis Equi-
tibus.
Willielmus de Fonte Rubeo de Scotia , cum Quatuor Sociis Equi-
tibus.
Willielmus Trafere de Scotia, cum Sex Sociis Equitibus.
Johannes Max-well Clericus de Scotia, cum Quatuor Sociis E-
quitibus.
Willielmus Fethy de Scotia , cum Quatuor Sociis E<|uitibus.
Thomas Nobill, Capellanus de Scotia, cum Quatuor SociisEqui-
tibus.
Duncanus Walleys de Scotia Miles , cum Duodecim Equitibus. ^;
Wtllielmus HunJebit, Reiior Ecclefia de Lifton, cum Sex Sociii!
Equitibus.
Willielmus de Kirkgill, cum Quatuor Sociis.
Hugo de Eglyngton Miles de Scotta, cum Duodecim Equitibus.
* Thomas del Hill de Scotia , cum Quatuor Sociis.
Willielmus Byfet de Scotia, cum Quatuor Equitibus.
Edor de Lowether., cum Duodecim Sociis fuis Equitibus.
Martinus Kynald de Scotia , cum Tribus Sociis fuis Eauitibus.
Johannes de Balygirnach , Ahhas de Dumfermelyn de Scotia,
cum Uno Socio & Sex Equitibus de Comitiva fua.
Ann. L»;
1367.
An. 39.
E. 3.
liid. wi!
VL
464.
Pro Comite de Marr.
Pro Epifcopo de Aberden , de Navi dearefianda.
Ann. D. D EX , &c. Salutem. .
1365. ^^ Sciatis quod, de gratia noftra fpeciali, fufcepimus in Prote-
An. 39. (ftionem & Defenfionem noftram, necnon in {alvum & fecurum
Condudum noftrum , Thomam Comitem de Marr de Scotia ,
eundo pacifice, cum Duodecim Equitibus de Comitiva fua, &
aliisRebus & Herne!ii3 fuis, ad partes Scotiae , ibidem morando, nerunt, quod,
& exinde, tam perTerram, quam per Mare, in Regnum no-
ftrum Angliae redeundo ;
E. 3.
IbiJ.
REX, diledo & fideli fuo, Radulpho Spigurnell , Admirallo ^n £>,
noftro , vel ejus Locum tenenti, in Portu Villae Magnae Jer- ^^^<j.
nemuth, Salutem. . ^n. 39.
Monftraverunt nobis Nuncii Scotix, qui ad nos )am noviterve- ^. 3.
uerunt , quod , Scot. 19.
Cum quxdam Navis, vocata le Seinte Marylhipp de Aberden £ ,
in Scocia, undc Epifcopus de Aberden Dorainus & Jacobus Filius ,„ j.,
Hen-
ET ACTA PUBLTCA.
i.D.
'• 3-
in.D
1,6').
j. 39-
3-
: Au-
'r.
VI.
6/.
Henrici de Aberden Magifter exiftunt, diverfis Bonis & Merci-
moniis Mercatorum & aliorum Hominum de Scotia apud Aber-
den nuper carcata , & prope eandem Villam de Aberden in Mari ,
Duobus Hominibus in cadem Navi dimillis, Ancorata, fradt:a An-
cora illa per Tempcftatcm Maritimam , ufque ad diftum Portum
Magnse Jernemuth agitata fuiflet, & ibidem, tanquam Wreccum,
per vos areftata, & adhuc fub Arefto detineatur;
Per quod nobis fupplicarunt ut Navem & Bona & Mercimonia
prxdidla deareltari, &c praefato^ Jacobo , Magiftro ejufdem Navis,
una cumBonis omnibus, in ea repertis, de quibus jufte doceripo-
terit, latori prsfentium, liberari faciamus,
Et quia, fecundum Legem & Confuetudinem Regni noftri,
Navis aliqua, in quaaliquod Animal vivens inventum fuerit, feu
Bona in Nayi illa exiftententia , Wreccumnon funt, nec dici po-
terunt,
Vobis mandamus quod, fi Navis, Bona, & Mercimonia prae-
di<fta taliter areftentur, & Duo Homines, vel aliquod aliud Ani-
mal vivens, in eadem Navi, tempore areftationis ejufdem, inven-
tafuerint, tunc Navem, & Mercinionia praedifta, & quaecum-
que Bona alia, in eadem reperta, fine dilatione deareftari, & prse-
fato Jacobo, Magiftro Navis prafdidtx, liberari faciatis, ad com-
modum fuum inde feciendum & difponendum, prout fibi vifum
fuerit expedire.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Maii.
Per ipfiim Hcgem.
Traciatus fuper Redemptione David de Brnys folvenda , ^
de Trengis elongandis.
CAchent touz que,
*J Entre , les Revercntz Pieres en Dieu , Simon, par la grace
de Dieu, Evefque de Ely, Chaunceller, & Johan, par la mefme
grace , Evefque de Baa & de Welles , Treforier d'Engleterre , No-
ble&; PuiflantSire Richard, Count d'AroundeIl , & Honourable
Hom, SireWilliam de Wyekham, ArcedeaknedeNicole&Gar-
dein du Privie Seal le Roi, d'une Part,
Et William Evefque de Seint Andreu, Monfer Robert Heresky
Chivaler, Maiftres, Wauter Wardelan Arcedeakre de Landyan
6c Gilbert Armeftrang Provoft de Seint Andre, MefTages le Roy
d'Efcoce, d'autrePart,
Ont efte Purparlees & PafTees les chofes deftbuz efcriptes ou
cfts qe les ditz Seigneurs Rois & leur Parties les voudront accepter
ik avoir, & tenir, pur aggreablesi '
, P^^^^iEREMENTj-furentdemandes, par les ditz Meftages
d Efcoce, Trieues par le fpace de xxv Ans;
Apres plufeurs Tretemcntz, & diverfes Journees , parleeftoitde
leur Partie, que, pour toute la refte du Paiement, que le ditRoi
d bfcoce doit faire au Roi d'EngIeterre , a caufe de fa Delivrance
& pur toutes les Peines encurrues & comifes, Repreones & Vi-
lennes, qi pourront avoir efte ou eftre dites ou faites a la Partie
dEfcoce, par defaut du dit Paiement, fi aucun li porroit eftre fur-
mis, le Roi d'Efcoce paiera ou ferra paierau Roid'Engleterre ou
a fes certems Deputez, parLettresde • fon Grant Seaf, a la ^ille
de Berewyk fur Tv/ede (fi elle foit pur lors en la Main du ditRoi
dEngleterre) & fi noun, a Norham, ou a Bamburgh (s'il plerra
au Roi dEngleterre) Cent Mille Livres d'EfterIings, ou Or ou
Argent a la value, as Termes defTouz efcriprz, c'eft alfavoir
Sis Mill Marcz d'EfterIings, ou Or ou Argent a la value,' a la
J-eite de a Punficacion noftrsDame profchein a venir, oudedans
XV jours lors profcheins.
Et Sis Mill Marcz, a meifme la Fefte, delors profchein en-
mant, en un An,
Et enfi, d'An cn An, a meifme la Fefte, Sis Mill Marcz, tan-
que toute la dite Somme de Cent MiU Livres Ibit entierement
paie.
Et, parmy ce, les Trieues, n'adgaires Prifes & Faites entres les
ditz SeigncLirs Rois les Roialmes, & Subgitz d'une Couftee &
V.,'^^''-^''/"'' ^'''5^^' ^^ '^''^'■^ jo^"" d'Oftobre, l'An de
grace Mille Troifcentz, Cynquante & Sept, feront Contmuez,
Prorogez, & Eflongcz, du jour prefent, jufqes a la dite Fcfte de
la Purihcacion noftre Dame profchein a venir, & d'ilIoeques iul-
oes a quatre ans entierment accompliz; & ce pendant ferra Tretee
de bone Paix entre les ditz Seigneurs Rois & leur Roialmes
_ Et, ii apres le Terme des dit quatre ans, il plerra a les dites Par-
t.es avoir ellongement des dites Trieues, le koi d'Elcoce paiera
chefcun an Six Mill Marcz, come delTus eft dit
Et, fi tant que le Roi d'£n^eterre ne voudroitefloigner les dites
Trieues, mes aler avant a fa Guerre fur la Partie d'Eicoce
De quoi le dit Roi d'Angleterre ferra garnir & favoir au Roi
d Eicoce par Lettres de Grant Seal, par unentier Demy-An avan
ce que la dite Guerre deura comencer,
La dite Obligacion de Cent MillLivres ferra de null valure, &
tout ce qi aura efte paie par le fpacc des ditz quatre ans, fera re-
batu de la fomrnede Quatre Vinn Mill Marcz, en laquele Ic dit
Ro. d Efcoce eft tenuz au dit Roi d'EngIeterre a caulc de fa De-
rw".^^'/'' 1 Lettres Obl.gatoirsi les quieles Lettres demour-
^1^^™^^" loureffedt, torce, & vertu, tantque a I'enterini
Marcz ddTuSr fatisfadtion de la fommede Quatre Vintz MiU
r ^''d ^'j'^1'''','' '^ ^°; d'Efcoce vourroit reprendre la Guerre
Trieues ' ^''§'^^"''^' ^^"^^ accorder a la Prorogacion des dites
De quoi il fora pareiUement garnir & avifer le Roi d'EngIeterre
par ijn entierDemy An, avantra comencemenc de la diteduerre
par Lettres de fon Grand Seal, "ucvjuerrc,
^m. flLTlt' ""'^^ ^'^ cft, par le fpace des ditz Qua-
97
tre Ans, ferra Rebatu de Cenc Mill Livres, & rObligacion fur Ann.D.
ce fait demurra toutdys en fon effea:, force, & vertu. i^tT^.
Et, ii ceftes Chofes ferront greables a le Roi d'Efcoce, il en- Edv. 3.
voiera ks Lettres du teneur, baillees a fes ditz MelTages, fealleslde
fon Grant Seal, au Sire de Nevill, a la GouIed'Auguft, prochein
a venir, a Brancepath, pour bailler lors au dit Sire de Nevill, por
le dit Roi d'EngIeterre; lui quiel Roi d'Efcoce lors ferra favoir au
Roi dEngleterre la certaine Journee, en quele le dit Tretee de
Paix (e deura Recomencer, & aulli le Part Clos de cef efenc
Traidtie.
Don. a la Citee de Londres, par Tefmoisnance de ceft-Enden-
j"''^^', ^""^'"^ pardevers la partie d"Engleterre, le vintifme jour
de May, 1 An de Grace Mill, Troifcentz, Soixante & Cynk.
Pro Principe Aquitani^e. , fnper ^ppellationibus cognofcendis.
P^Dwardus, Dei gratia, Rex Angliaz, Dominus Hibernix & A- Ann.D.
quitanix, cariftimoPrimogenito noilro, Edwardo Aquitanix n,6f.
cc WaUiae Prmcipi, Duci Cornubix, & Comiti Ceftrix, Salu- An. ig.
tem. E. j.
Ut Litium & Caufarum continuata Difpendia, qux in tui Prin- Ex Au-
cipatus partibus plus folito invalefcunt, & qux, ad Litigantium togr.
Releyamen , abbreviari convenit , non extendi , refcifiori Examine
terminentur, commifla frequentius puniantur Scelera, & Litigan-
tibus Juftitix copia maturius miniftrctur, omnes & fingulas Appel-
lationes, perejufdem Principatus Incolas adTe, feu ad tuamPrin-
cipalem Curiam, jani emiflas, aut fuccelTivis temporibus emitten-
das, ex noftra certa icientia declaramus ad tuam tuxque Principa-
lis Cognitionem Curix pertinerei
* Volentesac eciam Concedentes ut, in qui"Dufcumque Princi- # yi
patus ejufdem tibi locis placuerit, Sufficientes & idoneos Judices, .(.(,
Viros, utriufque Juris, & Parcium ipfirnm Confuctudinum , ex- ^ '
perimentali fcientia redimitos, Deum timentes, Juftitiam diligen-
tes , & in Caufls Lucra quxrere deteftantes , allignare poiTis quan-
do & quotiens expediens tibi fore videbitur :
Et etiam deputare , aui de earumdem Appellationum cognofcen-
do meritis, eas, fecundum Leges, Foros, &: Confuemdines Par-
tium earumdem , fervata Juftitia , determinent & dccidant ;
Ipforumque Sententias & Decreta per Miniftros tuos Executio-
ni debitae faciant demandari ,
Nifi forlan quifquam, occafione aliqua gravatum fe fentiens, ab
aliquo tuorum Judicum praedidtorum , ad Nos vel noftram Cu-
riam duxerit appellandum,
Quo calii, ulteriori ProcefTui per quempiam ipforum Judicum,
iu Negotio Appellationis hujufmodi faciendo , omnino iiiperlederi
volumus & jubemus ; Appellantibus iplis , in profecutione Appella-
tionum fuarum hujufmodi, facultatem legidmam indulgendo.
Et, adprxmifTa omnia & iingula facienda, & peifedtius exe-
quenda, tibi (Filio noftro cariirimo) & eifdera deputandis per te
Judicibus, ut prxfertur, plenam & liberam,ex habundanti, Au-
droritate Prsefentium, concedimus Poteftatem,
Superioritate & Reforto Perfonarum & Parcium earumdem,
Suibus, per prxmifforum aliqua, renunciare non intendimus,
ec eis uti, quo ad prjefens, volumus quovifmodo, ciim eo-
rum ufus & excercitium, ad tempus, fufpenditur ficut nofti,
Nobis & Hxredibus noftris exprefse &; fpecialiter refervatis.
Tu ergo (Fili cariiTime) priemilFa omnia & fingula, ubi &
quando oportunum fore conipexeris, proclamari & publicari fa-
cias,
Et nichilominus tibi , CommiiTi Negotii magnitudinem pruden-
ter attendens, fic ejufdem Initium, ProgrelTum, & Exitum , fub
jEquitatis, Pietatis, & Modeftix compendiis metiaris, ut (noitris
femper tuifque Juribus & Honoribus confervatis) Populus Partium
earumdem, fubmotis Perfonarum Periculis, & Dilpendiis Expen-
farum , tuo fxlici Regimine in Pacis dulcedine requiefcat ; & ejuf-
dem Populi erga Nos, Te, &Tuos, Amorem & perfedtam Obe-
dientiam ex adtionum tuarum laudabilibus meritis alliciens , noftram
proinde Gratiam & Benivolentiam , continuatis temporibus , ube-
ricis affequaris.
In cujus rci Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tcntes.
Dat. fub Ma^no Sigillo noftro , in Palatio noftro Weftmona-
fterii , vicefima tertia die Maii , Anno Regni noftri tricelimo
nono.
Fer ipfum Regem ^ totum Confilium.
Bratrietre.
Super Jure Fttgandi jftxta Foreflam de Crcfcy.
T E Roi a, noftre Senefchal de Pontyf , q'ore eft , ou qi pur Ann. D
-^ temps ferra, & a, noftre chier & foial, GerardSire dcBou- 1365.
trefliem, noftre Senclchal, & a, noftre bien ame , Nichole de ^«. 39.
Louthe, noftre Relcevoir de Pountieu, Salutz. £. 3.
N'adgaires Nous vous avons Commis & Mande, par noz Let- Frimc.
tres, que fur la fait de la Chace, la qiiele, noftre chcre & foial, 39. E. j.
le Seignur de Bouberche demande avoir en plufeurs BuilTons em- m. 9.
pres noftre Foreile de Crelcy , vous vous deulTiez bien &: dili-
genment enfourmer,
Et, quantque par vous trovez ferreit fur cco, Nous & noftre
Confeil cercifier pleinement defliouz vos Sealx :
Et, par Force & Auctorite de noz ditz Lettres, la dite Infor-
macion a efte fait & refceue, & envoiez a noftre Conleil, fico-
me le Seigneur de Bouberche Nous ad fait entendre, en fuppliant
& requeirant, bien fovent, & a grant inltance, que, fur la dit2
Demande, Nous lui voudrons fairc Accom^iflement de /uftice- '
N Par
5)8
CONVENTIONES, LITER.^,
Ann. D,
136,-.
Zdv. ;.
• VI,
467.
Par quoi Nous vous Mandons derefchief , ficome nous vous a-
vons autrefoitz mandc, & vous chargeons, eftroitement en)oi-
gnantz, , que vous facez diligenment regardcr toutes les Remem-
brances, MunimentT,, &:Evidences touchantz la ditelnformacion,
& folonc TefFet & fofce d^icelles ,
Et, fi tiele Informacion a eite faite par manere & fourme de
noz, Mandementz, dont vous deurez eftre recors, a la finable Ex-
ledicion & Determinacion * de la dite Bufoigne , folonc ceo qui a
/aire fcrra de Droit & de Raifon , fi que le dit Seigneur de Bou-
berche ne retourne mais pleignant a Nous par celle caufe-
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier, le xxvj jour deMay, TAn deGraceMill,Troif-
centx, Soixante & Quint, & de noftre Regne Trent Noehfme.
?
Ann. D,
1365.
jta. 39.
£. J.
Fm»f.39,
£.■ j.
«>. 8.
y4d Ducem de Orleans, Litera, de ^cqitietantia,
LE Roi a, noftre Trefchcre & Trefame Frere, Phelip Filz de
Roi de france, Duc d'Orliens, Counte de Valoys & Beau-
tnont, Salutz.
Conhderantz le granr Amourque MonftreNous avez, deveftre
propreMoevemcnt, en la Parfone de, noftre ttefchere Filz,, Tho-
Et, pur tant veulliaunra faire a vous feveur, defport, & grace
efpecial, de noftre certein fcience, nous ConfelTons que vous avez
bien & Loyalment tenuz par deversNousHoftage,depuis letemps
que Vous Nous eftoiez baiUiee parmy la Paix , . .. „
Et defore Nous Vous Deliurons pleinement du dift Hoftage, &
vous Quitons & Abfolons, par ccs prefentes Lettres, dc toutes
Promeflcs, Foiz, Sercmentz,, Obligacions, & Covenances, que
fait Nous avex a caufe du dit Hoftage,
£t Volon.s, Confentons, & Nous pleft que Vous cn puiilez.
franchemcnt partir hors de noftre Povoir, quiel heure qil vous
plcrra , & alcr ou Povoir de noitre Frere le Roi de France , ou
ailleurs, Qiiites & Deliures a plein dudit Hoftage.
Proiueuantz, par noftre Foi & Seremcnt, lcs chofes defiufditcS,
&■ chefcun d'ycelles, Tenir, Gardcr, & non vcnir encountre;
toutes autres Obligacions, Promeftes, Covenances, Serementz,
& Seuietez, feites a Nous, & a noz Heirs, par la dite Pai,\, &
quantque compris eft es Lettres, fur ce faites, demorantx toutdis
en leur effea, force, & vertu; as quieles, quant as choles qui ne
touchent vcftre prefente Deliurancc, Noui ne volons que aucune
prejudice fe puide faire, en temps a vcnir, a caufe de noz prelen-
tes Lettres,
Qiii furent Faitz & Donnez, a noftre Chaftel de Wyndefore,
le penultime jour de May, l'An de Gracc Mill, Troifcentz:, Soi-
xante 6c Qi^iint, & de noftre Regne Trente & Noef.
Tar le Roi & fon Confeil.
* VI.
468.
Ann. D.
1365.
An. 39.
E. ?.
E. 3.
m. 43.«/.
R
Pro yirchiepifcopo DHblinenJi de Crnce bajnlanda.
EX, VenerabiU inChrifto Patri, Th. eademgratia, Archie-
_ pifcopo Dublinenli , Salutem.
Inter catera cordis noftri defiderabilia id potius infidet noftrae
menti , ut Amicitix folid.e & Pacis durabilis amcenitas ubique in-
ter Populos, noftrx Ditioni fubjedos, lemper vigeat & acrefcat.
Cum i2,itur, fuper Bajulatione Crucis veftrae in Provincia, Ve-
nerabilis Patri'^, Archicpifcopi Annachanenfis , &: Crucis fux in
veftra Provincia, inter Vos Controverfia vertatur, ut accepimu';,
& Debata, qux inter veftros & fuos Provinciales Dampna irre-
parabilia & Dilcrimina magna (quod ablit) de levi verelimiliter
afiPerent & inducent, nili tantx Temeritati & Inlblentix cautiiis
obvietur, .
Nos, prxmifla corditer pondcrantes, & Reformationem Pacis
& mutux Concordix celeriter fieri afted;antes, hinc & inde, vos
attente rogamus, vobis nichilominus in fide & diledlione, quibus
nobis tcnemini, firmiter injungentes, quatinus Vos & dictus Ar-
chiepilcopus, adinvicem convenientes, & expoiitis ibidem Nego-
tiis & juribus hujuftnodi Bajulationum Crucis, fuppreftifque &
fedatis cuntis Rancoribiis & Difcordiis, TraClatum inde amicabi-
lem inter vos ineatis, & talem Concordiam finaliter ftatuatis, ut
"Vos in fua, Ipleque in Veftra, Provincii;, abfque Impedimento
feu refiftentia faciendis, Cruces veftras ante vos bajulare, &cum
veftris Familiaribus tranfire amicabiliter , valeatis, ne Populus no-
fter turbetur, aut Contentio feu Murmur in Populo (quodablit)
ex contrario oriatur: . . r
Exemplum debita'confideratione fumentes quod, fuper hujufmo-
di Debata, inter Archiepifcopos Cantuarix & Eborum, * pridem
in Calu confimili fufcitata, ad rogatum & interpofitionem partis
noftrx, eft perpetua Concordia, iavente divina Clementia, re-
formata.
Et , fi forte impedimentum aliquod intervenerit , quare hoc fa-
cere non poteritis, tunc vos ipfi litis, coram nobis, in C^^iiindena
Sandi Michaeiis, proximo futura, ubicumque tunc fucrimus in
Anglia, ad informandum Nos fuper impedimento prxdido, &ad
faciendum & recipiendum quod per Nos & Concilium noftrum
fuper hoc duxerimus ordinandum :
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac veftrum, diligi-
tis, & Gravem Indignationem noftram evitare volucritis, nullo
modo omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , nono die Junii.
Fer ipfum Regem.
Confimile Breve dirigitur Archiepifcopo Armachanenfi, muta-
tis mutandis.
Tefte ut fupra.
Ter ipfiim Regem,
Ann. E
De Proclamatione > fnper Arte fagittandi exercenda. 5«
D EX Vicecomitibus Londonix, Salutem. An. 30.
^^ Quia Populus Rcgni noftri, tam Nobiles, quam Ignobiles, £. 3.
in Jocis fuis, Aitem fagittandi, ante hxc tempora, communiter /ijjf,
excercebant, unde toti Regno noftro honorem & commodum,
nobis in Adlibus noftris Guerrinis, Dei ajutoriocooperante, fub-
ventionem non modicam dinofcitur provenifte ,
Ac jam, didla Arte quafi totaliter dimilsa, idem Populus ad Ja-
6tus Lapidum, Lignorum, & Ferri: & quidam ad PilamManua-
lem, Pcdivam, & Bacularemi & ad Canibucam & Gallorum
Pugnam ^ quidam etiam ad alios Ludos , inhoneftos & minus utiles
aut valentes, fe indulgent, per quod didrum Regnum de Sagitta-
riis infra Breve deveniet verifimiliter (quod abfit) deftitutum :
Nos, volentes fuper hoc Remedium apponi opportunum , vobis
prxcipimus quod in locis, in Civitate prxdifta, tam infra Liber-
tates, quam extra, ubicxpedire videritis, publice proclamari facia-
tis, quod quilibet ejufdem Civitatis, in Corpore potens, Diebus
Feftivis, cum vacaverit, Arcubus, & Sagittis, vel Pilettis, aut
Boltis, injocisfuis, utatur, Artemque Sagittandi difcat &.exer-
ceat,
Omnibus & fingulis, ex parte noftra,inhibentes ne ad hujufmo-
di Jaitus Lapidum, Lignorum, Ferri: Pilam Manualem, Pedi-
vam , vel Bacularem : aut Canibucam vel Gallorum Pugnam ; aut
alios Ludos vanos hujufmodi, qui valere non poterunt, fub Poena
Imprilbnamenti , aliqualiter mtendant , aut fe inde intromittant.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Junii.
Fer ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur flngulis Vicecomitibus Anglix, fub
eadem Data.
TraElatus, fuperTreugis elongatis , c-r Solfttionibns Redem'
ptioniSj Ratificatio.
r) Avid , par la grace de Dieu , Roi d'Efcoce. Ann. C
*-^ Savoir faifons a touz, , prefenti & a venir, que, 1365.
Come certains Trereez aient efte tenues, An. 39.
Entre Nous & aucuns des Grantx, Prelatz, Nobles, & autres E. 3.
de noftre Counfail, d'une Partic, l.x Aw
Et, TrefpoifTant Prince, noftre trefchicr Frere, Sire Edward, tosr.
par la grace de Dieu, Roi d'EngIeterre, & aucuns Prelatz., No-
bles , & autres Grantz; de fon Confail , d'autre Partie,
Tant fur la Refte du Paiement, que Nous devons faire a noflre
dit Frere a caufe de noftre Deliurance, & des Peines, (\ aucuns
foient commifes & encourues, par defiiut du ditPaiement, as ter-
mes accordez, ,
Come fur bone & parpetuele Paix & Concorde entre les Real-
mes d'Engleterre * & d'Efcoce , & les Subgiez, d'une Couftee & • Vi:
d'autre finablement, pour toute la dite Refte, & auffi pour les 469.
Peines & Defautesdeirufditz, s'aucuns Nous pourront avoir efte
furmis, , ~ . , , ^
Et autTi por avoir Eflongement des Trieues,nadgaires pnfesen-
tre Nous & Li , tanque a Vint & cinq Anns entiers ,
Pcndant les quieles Trieues bone Paix porra eftre taillee, a Tai-
de de Dieu , entre Nous & Lui ,
Par TAdvis & Confentement des Prelatz,, Countes, Barons, &
autres grantx Nobles & Communes de noftre Realme , de noftre
propre & franche volunte, Nous promettons, en Parole de Roi
Sacre, & en toute lealtee, que Nous Paierons, ou ferrons Paier,
a, noftre dit Frere, le Roi d'EngIeterre, & a fes Heirs, ou a leur
Dcputez, par Lettres du leur Grant Seal, a la Ville de Berewykfur
Twcde (i: la dite Ville foit por lors en la Poiflance de noftre <4it
Frerc) & , fi nonn , a Norham , ou s'il li plerra) a Bambourgh ,
CentMill Livres d"EfterIings, de la Monnoye d'EngIeterre, ou
autre Nlonove d'Or ou d'Argent a la value , as Termes dcfToux ef-
criptz, en cas que les Trieues, de noftre Part demandees, fe tie-
gnent ; c'eft afravoir,
A la Fefte de la Purification noflre Dame, prefchein a venir,ou
dedans xv jours enfuantz prefcheincment , Sis Mill Marcz de la
dite Monove, ou la value en Or ou Argent,
Et Sis Mil) Marcz , de femblable Monnoye , a meifme la Fefte
adonc prefchein enfuant, ou dedans xv jours lors prefcheins,
Etenfi, d'An en An , Sis Mill Marcz, tanque toute la dite
Somme de Cent Mille Livres foit a noftre dit Frere & a fes Heirs
enticrement paie.
Et, en efpoir de bone Paix, a faire entre tant (fi Dieu pleft)
Nous au mieulz que faire favons & poons, Continuons, Proro-
gons,'& Elloignons les Trieues, darrenerement prifes & accor-
dees entre Nous & noftre dit Frere, du vintifmei jour darrein paf^
fee Mois de May , en I' An de Grace Mill , Troifcentz , Soixante
& C^inqe , jufques a la dite Feftc de! la Purification noftre Dame
prefchein'a venir, & de la dite Fefte tanque a Quatre Ans plene-
ment accompliz.
Et Volons que les dites Trieues fe tiegnent fermement, en touz
fes Pointz & Articles , par Fourme , Condicions , & Modcracions
qu'elles font efcriptcs & devifees, & demoerent en leur plein eft"ett,
force, vigeure, fermete. ~, . „ ^ .
Et les dites Trieues Nous Promettons iealment a lenir, &faire
Tenir par touz noz Subgiez, fanz faireGuerre, Domage, Vilenie
a noftre dit Frere, a aucun de fes Subgiez, ne auRealme d'Engle-
terre, ne a aucuns Lieux ne Terres q'il tient a prefent, par Arfine,
Prife des ViUes, Chaftealx, Forterefces, ne par aultr» maniere
quelconque. „
Et,
ET ACTA PUBLICA.
99
Ann. D,
1^65.
470.
Sect.
£.3.
S
Et, (i aucune cbofe, ja (bit, ou en apres fcrra fce que Dieu ne
veuiliej Attempte, Uluvpce, Acrochce, ou Mefpris fur noftrc dit
Frere, aucun de ks Subgiez,, le Realme d'Engleterre , ou les au-
tres Tcrrcs qu'il tient a prefent fur les Marches , par quielconque
maniere qur cc fuit, pendantes les ditcs Tneues, Nous Promet-
tons femblablement que Nous le ferrons bien & duementReparer,
Redrefcer, ik Amender, dedans le Terme & par fourme & ma-
niere comprile en les dites Premieres Trieues, qui furent faites,
accordez, 6c promifles, a la dite Ville de Berewyk fur Twede , le
tieil jour d'0(ftobre, en TAn de Grace Mill, CCC, LVII.
Et s'il avenoit que, les Qiiatre Anns avantditz. paffez, il ne pluift
• pas a nous , ne a noz Heirs , avoir pluis longes Trieues avec nof-
tre dit Frere, ne le Realme d'Engleterre, ne a leur Subgiez, ne
Terres (come dit eft) ens que Nous voudrions Recomenfer la
Guerre encontre eux ,
La quiele chofe nous promettons lealment a faire favoir a noftre
dit Frere, par Lettros de noftre Grant Seal, par un Demi An en-
tier, avant ce que aucune tiele Guerre fcra fur noftre ditFrere,fon
Realme, (es Subgiez, ou Terres avanc touchees, par quielconque
maniereque ce foit,
Nous Volons & Accordons que TObligation de Cent Mill Li-
vres elfoife en pleine force, effett, & vertu^ fauf tant que ce, que
paie ferra de noftre partie de meifme la Somme Principale, nous
deura eftre quiiement Rebatue, & por le demorant efterra toutdis
]a dite Obligation de Cent Mill Livres en fa pleine force.
Mais , 11 noftre dit Frere le Roi d'£ngleterre ne fe voudroit ac-
corder a 1'Ellongement ne Prorogation des ditesTrieues, einzfaire
Guerre a Nous , & a noftre Realme ,
De quoi il Nous deura faire, par Demi An entier, avant le co-
menfement de tiele Guerre, Garnir & Avifer, come dit eft par
-defus,
Qiiant queNous aurons paie delaSomme de Cent Mill Livres,
nous deura eftre & ferra Rebatue de Quatre VintT. Mill Marcz,
en les quieles Nous fumes obligez a noftre dit Frere, par Lettres
* obligatoires de noftre Grant Seal, les quieles Lettres Nous Vo-
lons & Accordons qu'elles toutdis demeurent en leur force , tan-
que a renterini Paiement de Quatre Vintz Mill Marcz deiVufditz,
Ja pleine Deliurance de noftre Perfonne , por la ferme garde des
Trieues & de toutes les autres chofes comprifes en ycelles.
Ne ne volons, ne n'eft noftreEntente, que aucune Innovacion,
Novellete, ou Prejudice fe puiffe taire, parmi noz prefentes Let-
tres, ne a autres a Nous Faites par noftre dit Frere, a noftre pre-
miere Obligation defTufdite , ne a aucune chofe comprife en ycel-
le , einz les volons & penfons toutdis a Perfaire lealment & Gar-
der , ficome tenuz y fumes.
Et toutes ceftes Chofes, & chefcune d'icelles, fi avant come il
pourront toucher Nous ou noltre Partie, Nous Promettons en
toute lealtee, & en Parole de Roi Sacree, 6c par noftre Foi, Se-
rement, Etat, & Honeur, a Tenir, & faire Tenir, & Garder,
fanz fraude & fanz mal engyn , & fanz jamais faire , ne dire , ne
foeffrir fcientement eftre dit , ne fait, aucune chofe a fencontre,
fouz Obligation de touz noz Biens, & les Biens de noz Heirs,
prefentz & a venir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Chafteal
de Edyngbourg, le xij jour de Juyng, TAn de Grace Mill, Troil-
centz, Soixante & Cinque, & de noftre Regne Trente 6c Sys.
Slgillo magno cereo , albi coloris , pendente a cauda Fergamena.
!9- TraSiatus fiipradiBi , per Regem Anglia Approbatio^ datur IVinde-
m. Jgy^ 20 die yunii.
VI.
Tro Domim de Audrefel ., Objide ., Acqmetantia.
Ann. D.
1565.
j<»» 39.
T.. 3.
Tranc.i^.
E. 5.
OT. 7.
T E Roi, au Noble Homme, lohan Sire d'AudrefeI, Salutz.
-L' Par contemplacion de, noftre trefchere & trefame Frere, le
Duc d'OrIiens, veuUiantx faire a vous Faveur, Defport, &:Grace
efpecial, de noftre certeine fcience, Nous confelTons que vous a-
vez bien & loialment tenuz pardevers Nous Hoftage, depuis le
temps que vous nous eftoiez baillce parmy la Paix,
Et delore Nous vous delivrons pleinement du dit Hoftage, &
vous Quitons & Abfolvons, par ces prefentes Lettres, de toutes
Promelies, Foitz, Serementz, Ob'igations, & Covenances que
fait Nous avez a caufe du dit Hoftage,
Et Volons & Confentons, & nous pleift que vous foietzdefore
en avantfrancs de veftre Parfone, comeQuites & Deliures apleiii
dudit Oftage,
Promettantz, par noftreFoi & Serement, lesChofes deffufdites
& chalcun d'icelle3 Tenir & Garder, & nonn venir encontre;
toutes autres Obligations, Piomeffes, Covenances, Serementz,
& Seuretez, faites a Nous & a noz Heirs par !a dite Paix, &
<3uantque compris eft es Lettres fur ceo faiftes, demourantz tout-
dis en leur effedt, force, & vertu,
As queles , quant as chofes qui ne touchent veftre prefente De-
liurance, Nous ne volons que aucun prejudice fe puiffe faire, en
temps a venir, a caule de ceftes noz Lettres,
Qiii feurent Faites & Donnes, a noftre Chaftel de "Wyndefore,
le xvi jour de Juyn, TAn de Grace Mill, Troifcentz, Soixante &
Quinc , & de nollire R^ne Trent Neofifme.
Tro Duce de Orliens , faper Appellationihus , de Emendis
. _» pardonandis.
Ann. D. '
l? ,1" T ^ ^°' ^ ^o"* ceulx , qui ceftes Lettres verront ou orronc , Sa-
"'•_iy- i-^ lutz.
Savoir vous fiiifons que,
Come n'adgaires ait efte Contencion & Plaite entre, noftretref-
Tovi. III. P. II.
A
Ibid.
chere Frere, le Duc d'Orlicns, n'adgaires noftie Hoftage, &, Ann. D.
noftre ame Marchant, Johan de Stodeye, Citizeini de Loundrcs, 1565.
pardeuanc certains Officiers, noftre trelchere & trefame Filz, le ^dv. 3.
Prince d'Aquitaigne & dc Gales, a caufe d'une Alliete de Terres
en Poytou & en Xaintonge,
Le quel AlTicte le dit Johan affermoit lui devoir avoir efte faite,
dedens certein* terme, par noftre dit Frerej& fur certeine Peine , * VT.
Noftie dit Frere difant le contrere, +7'.
Et par Proces, faic en ladite Contention & Plaic, cerceinesju-
gementz & Sentences aienc efte Donez &c Pronounciez encontre
noftre dit Frere , & por la Partie du dit Johan ,
Des queles Sentences & Jugementz noftre dit Frere a apelle a
Nous, & a noftre prefchein Parlem.ent, qui fe tendra por Nous
en noftre Seignurie d'Aquitaigne,
Ec depuis, entre noftre dit Frere &leditJohan, canc furle Prin-
cipal, commefur couces les Acceflbirs & Dependences, aic efte
faite cercein Accord ,
Si Nous a noftre dic Frere fupplie, a grande inftance, q'ilNous
plerroic, de Grace efpeciale , a Lui pardoner Couc TAmende, q'a
Nous purroic ou deuroic appartenir, de Droit, ou de Cuftume du
dit Paiis, ou cas q il chenoit ou ferroic defaillant en fes dices Ap«
pellacions envers noftre Marchaunc fufdic,
Nous,
Por Contemplacion de noftre dit Frere, & par caufe du granc
Amour & Aftedtion q'il a Monftre envers Nous,
Par Donanc a , noftre crefchere Filz , Thomas coutes les Terres,
Paiis, Chaftealx, Villes, & Lieux, q'il cenoic ou devoit tenir es
ditz Paiis de Poytou & de Xaintonge, donc noftre dic Filz eft ja
en Poffellion &Sailine,
Pardonnons a noftre dic Frere tote la dice Amende, q'a Nous
porra appartenir en cieu cas, &, par 1'Accord du dit Johan de
Stodcye, Nous Mcttons les dites Appeilacions a neant, & Calfons
du tout , par tiele manere que nuUe des dites Parties ne fe porra ja
aider encontre Tautre, par les dites Appellacions , nenous par celle
caufe avoir aucun profic en cemps a venir.
Don. par Tefmoignance dc noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftm. le xx jour de Juyn, fAn de Grace Mill, Troifcent,
Seffante & Cynk , & de noftire Regne Trente NoeSfme.
Jam diEli Dticis BolonM , in plena Liberta'e exiflentis , fe ,
tempore Mora fm in Obfidem , honefxe & cftrialiter fui[fe
TractatHm , Anejiatio.
■pHilippe, Filz de Roy de France, Duc d'0rliens, Conte de
-t Vafoys & de Beaumont, a touz ceulx, qui ces Lettres ver-
ront & orront, Salut.
Come , par vertu du Traitie de la Paiz , faite encre , noftre
Trefredoubte Seigneur & Frere , le Roy de France , & Trefexcel-
lent Seigneur , noftre Trefchere & Trefame Frere , le Roy d'An-
gleterre, Nous aions efte en Hoftaige en Angleterre & ou Pouoir
de noftre dit Frere par aucun temps,
Du quel Hoftaige noftre dit Frere nous a Deliure , & Donne
Congie de partir hors de fon dit Povoir Comme quitte a plain du
dit Hoftaige,
Nous Recongnoiffons & Confeffons que, durant le dic Hoftai-
ge, Nous avons efte, par noftre dit Frere, & fes Gens Honnef-
temenc Traictiez & Demenez, & felonc noftreEftac, & deli-
urez a plain de noftre dic Hoftaige , & par la Maniere que noftre
dit Frere Favoit promis par la dite Paiz,
Et Nous en cenons pour bicn comptent, & en quittons noftre
dit Frere, fes Hoirs, & Succeffeurs, fenz en james faire Adlion
ou Pourfuite aucunc,
Promctcons par noftre Foy & Serement les chofes deflufdites
Tenir fermement & Garder & non vcnir encontre, en aucune
Maniere \ Renoncans a toutes Excepcions ou Allegacions , qui
Nous pouroient prouffiter contre les Chofe? deflufdites, & a nos-
tre Frere priudicier en aucune Maniere.
En Tefmoing de ce Nous a ces prefentes Lettres avons fait Met-
tre noftre Seel de Secret, en abfence du Grant, comme promis a-
vions a noftre dit Frere par noz Lertres.
Donnees a Londres, en Angleterre, fous noftre Signet; pareil-
les a ceftes Donnees a Bouloigne fur la Mer , le darreiner Jour de
Juing, TAn de Grace Miil, Troilcencz, Sexance & Cinq.
^ De Fcodo Comitis de AJarka perfolnto.
INgelttercus , Comes de Marka ,
Notum facimus Univcrlis , prsefences Liceras infpedturis ,
quod Nos recepimiis, fub Anno Domini Milelimo, Tricenteli-
mo, Sexagelimo, Quinto, ipfo die Margaret.v; Virginis, per ma-
nus Thefaurarii, Sereniflimi Principis & Domini noitri prascipui ,
Domini Edwardi Regis Anglia: , Tria Millia Florenorum & Sex-
centos , nobis Novem annis detentos & non Solutos , ratione
Pheodi quod a diifto Domino noftro Rege habemus (videlicet)
Annuatim Quadringentos Florenos, prouc in Literis ipfius Domini
noftri Regis, Supcr hoc confectis, plenius continetur,
De quibus Tribus MiUibus & Sexcentis florenis prxmjffis, no-
bis ad prxfens gratanter traditis & folutis, ipfum Dominum no-
ftrum Regem, fuum Thefaurarium , ac omnes (quorum interelt
vel in tiituro poterit intereffe) prxkncibus Quitos proclamamus
penitils & Solutos; Harum noftrarum, noftro Sigillo Sigillatarum,
Teftimonio Literarum.
Datum in Caftro noftro Wectere, die ut fupra.
Ann. D.
1365.
jin. 39.
E. 3.
Ex At*'
togr.
• VI;
471.
Ann. D.
An. 39.
E. 3.
Ex Orig,
Na
Recof.
100
C O N V E N T I O N E S, L I T E R /E ,
Ann. D.
Edv. 3
■ Rccoirmt-o Engerrani Sire de Copicy , ejuod bene traBakatur ,
dnm fnit obfes in yirtglia pro Rege Franciit.
^n. ;9. A Touz cculx , qui ces Lettres Verront , Engerrain , Sire dc
£. j. xv Coucy, Saluz.
Ex Au- Come ,
terr. Par vertu du Traitie de la Paix , . , t^
Faite entre, noftre Trdredoubte Scigncur, le Roi de trance,
&, Trefexxellent Prince, le Roy d'En^leterre , . . .•
Nous avons eftc en Hbftage en Engleterre, &c ou pouoir du dit
Roi, par aucun temps,' „ ,
Du quiel Hoftage le dit Roi nous a delivre, &: donnee congie
de partir hors de lon dit Povoir, come quites a plain du dit Hos-
Nous recogneifrons & confeflbns en pure verite , de noftre
fraanche & aggreable volunte, & fanz aucune conttrainte, que,
par tout le temps de noftre dit Hoftage, Nous avon.^ efte par le
dit Roi & fes Gentz Honeftement Traifiiez & Demefnez, & ie-
lonc noftre Eftat, & delivrez, a plain du dk Hoftage , come tout
Francs de noftre Perfone & en pleinc Libertc, Sc par la maniere
que le dit Roi ravoit Promis par la dite Paix , , j- d •
Et Nous en tenons pur bien content, & en Quitons le dit Koi,
fes Heirs, & SucceHours, fanz. en )amais faire Adtion ou Pour-
fuite aucune, , , r J rr j:
Promettant, par noftre Foi & Serement, les chofes deffus dites
. Tenir fermement & Gardcr, &c nonn vcnir cncontre en aucune
maniere,
Renuncianrz, a toutes Exceptions ou Allegacions oui nous pou-
roient profiter contre les chofes delTus dites, & a le dit Roi pre)U-
dicier en aucune maniere, & a la Loi dilant Gcncrale Renuncia-
cion nonn valoir. ^ . » , n. c i
En Tefmoignance de ce Nous avons fait Mettre noltre itm a
Don. a Londres le xxvij jour de Juyllet, Tan de Grace Mill,
Troifcentz., Soixante, & Cinq.
^«'o lohan de Brankeae, Clerc de Ja Dioecefe de NorwycT; ,
par Tes audbori^ez du Pape & de 1'Empereur, Tabellion Pubhcz,
por ce que Je fu prefent en la Grand Chapelle duChaftel deVVyn-
defore , les ditz, Jour & Ann defus ditz, ovefque, les Reve-
rentz Pierres en Dieu ,
Willidm de IVymeJire,
Syvwn de LoTidres ,
Symon de Ely ^
Johan de Baa,
Et WiHiam de IVyreceflre ,
Touz Evefques :
'Robert de Suffolque ,
Et William de Salesbury,
Contesj
Et Wdliam de Wykeham, Ar-
cedeacre de Nicole,
Et plufersautres.
Ou & quant le dit Sire de Coucy confefTa, recognuft, quita,
& fift toutes les dites chofes, fi come elles font au delfus devi-
fees, „ o /•
Je les a foit Efcrire & a mis en ceftc Publiqz Fourme, & a f e
Pofe mon Signe en plus grande Evidence &c Tefmoignage de meif-
mes les Choles.
B. R.
, yj * Comes de Harcourt promittit fe reditttritm i» Angliam ad
,., ' diem conliitMttm.
+ / 3' •'
Ann. D. A Toitz cheuls, qui ces Lettres vcrront c.i orront,Johan Coun-
156^. XV te de Harecourt Salut en noftre Segnieur.
An. 39. Come, Trefexellens Prince & noftre Trefredoubte Segnieur,
£.3. le Roy d'Angleterre, Seimeur d'lrlande & d'Acquitaine ,
£x Au- A qui nous fumes HoftaRC pour rAcompUnement des Chofes,
to^r. accordees entre Li &, noftre Trefredoubte Segnieur, le Roy de
France ,
Nous ait donne Licence, de fa Grace efpecial, de nous tranf-
porter en Royaulme de France, & illeuquez demourer, du Jour
de rAffjmption noftre Dame prochein venant Jufquez au mefmez
jour un An entier Ats lors enfievant, & a tielle condicion que
nous foions , en propre perfone , devant Li , ou fon Confeil , a la
Cite de Londrcz, dedens le dit Terme, por tenir Hoftage illeu-
qucz , cn Teftat & condicion ou quel nous fumez au jour prefent ,
Si Promettons par tant, & en bonne foy, fur noftrcHoneur
de Chevallerie, que Nous Porterons & Tendrons loial Hoftage,
du dit Roy & de fesHeirs, en toutez Placez & Lieux ou nous
ferons, & devant toutes Segnieurs & Perfonez,
Ne nous Armerons, ne Armez porterons, ne ferons, ne pro-
currerons eftre Fait , ne foufFerions , en prive, ne appert, por
quecumque Caufe ou Couleur, chofe que pourra tourner a Dam-
mage, Prejudice, ou Defhoneur, de dit noftre Seigneur le Roy
d'Angleierre, fes Heirs, Subgis, Aidans, ou Adherens, ne a leur
Terres , Paiis, ou Lieux quecumque, tant deca la Mer, Come
de la,
Et que nous retournerons 8c mettrons noftre Corps en Hoftage
de dit Roy d'AngIeterre, & fes Hcirs, en la Cite de Londrez,
dedenz le dit Terme, ians autre requefte ent a nous faire,
Et d'illeuque ne Partirons , fans avoir fur ce efpecial Congie de
Li , 011 de ces Heirs ,
Et Voullons, & Grantons, que, fi tant fuft, que nous fuflbns
Defaillans de eftre , en noftre propre Perfone , au jour , Lieu , &
par devant !e Confeil le Roy d"Engleterre deflas dit , cellant jufte
Eflbingne, & Empechement, des lorsNous voullons &acordons
quc tout les Pofrcflions, Terrez, & Heritagez, que nous tenons Ann. D.
par Heritage , ou autrement, ou devons tenir du dit Roy d'An- 1365.
gleterre, en Segnieuriez d'Acquitanie & Pontieu, foient & de- ^dv. 3.
mcurent enticrement apliqueez a Ibn Demaine, ateniren Herita-
ge, a perpetuite, avec toutes leur Apertenances,
Et par habundante ou cas deflus dit , Nous defliore , come des-
lors, nous Envcftons noftre dit Segnieur le Roy d'Angleterre, &
fes Heirs, de toutes nos dites Terrez, Poflefrions, & Heritagez,
par la tradicion de nos prefentez Lettrez , demourant tout dit TO-
bligation ( par la quellc nous fummex tenus a Revenir & Tenir
Hoftage come dit eft ) en fa plaine force, effet & vertu ,
Et a tcutez chcz chofes, comme defTus funt devileez,Ioialment
Perfaire, & fans fraude & fans mal engin , Nous Obligons Nous
& nos Heirs, nos Terres, Paiis, Lieux, & Biens quecunqueou
q'il fbient trouvez, a la Jurifdidtion , compulcion, & contrainte
du dit Roy d'Angleterre & de fes Heirs, & de tous autres juges,
come Seculicrez, & de fainte Eglife, &, par efpecial, a la Court
de la chambre du Pape, & dez Auditeurs, CommifTairez, ou
Lieux-tenans de la dite court de la Chambre, & de chefcun de
leur,
Voullantz & Grantantz que ils & chefcun d'eulx , tous lez jours
& temps , tant par Excommument en noftre perfonne , & Entre-
dit de noz Terrez, Paiis, & Lieux, comme autrement, puifFe
proccder encontre Nous, & nos Heirs, a toutes lez fois & temps
que il plera a la partie du dit Roy d' Angleterre ,
EtRenonchons,exprefrcment, a toutez Gracez, Privilegez, &
Lettrez duPape, & derEmpereur,&d'autrezPrincezquecumque,
impetrees , & a impetrer : Ad Privilegez de la Crois , prife , ou a
prcndre : a tous Leys, efcrips & non efcrips, eftabliiremens &
couflumez , & a toutcs autrez Excepcion , & DefFenfez , Caute-
lez, & Remedcz, de Droit, & de Fait, des Lieux & dez Cous-
tumez; & a tout ce que nous pourrions en pour-pofer que ce a
efte fait par Contrainte, ou Force, & fans nollre Gre, parnous,
& nos Heirs, nous pourrions aider ou defFendre encontre aucu-
nez dez Chofes devantditez; Et a la Loy, difant Generale Re-
nonciation non valoir , fi efpcciale ne precede.
* Et vouUons que chefte Renonciacion Generale ait tant de * VL
force & effet, comme fe tous lez Poins, Cas, & Articlez dez +74-
Droits, Canons & Civils, & autrez, efcrips & Non efcrips, ftif-
fent, de Parole en Parole, exprefles & inferrez en ces prefentes
nos Lettres,
Et, pour Perfaire & Acomplir toutez lez Ditez Chofes, &
chafcun d'ycelles , Nous avons Plevie & Creance noftre Foy en
la Main de , Trefnoble Segnieur , MefTier Haunfrez Counte de
Hereford, prenant meifme la foy en Nom de,noftre dit Segnieur,
le Roy d'Angleterre, & rnr fbn commandement , & auffijure,
fur lez Saintez Ewangilles Dieu par nous toucheez ;
Et, fi aucune chofe eftoit faide a rencontre, NousvouUons
eftre tenus pour faux , & Reputez Parjurez, & convaincus de
Foy faillie, par devant toutez perfonez, & que nos Armez feront
reverfeez (ce qui eft delfus defbux) fans ce que nous pourrions
dire, ou pourpofer Riens a rencontre.
En Tefmoignage dez quellez Chofez nous avons mis noftre Seel
a cheftez nos Lettrez ouvertez , & Requis aufli Maiflre Jehan
de Branketre, Tabellion Publique, qu'il en fache au dit Roy
d'AngIeterre, fur toutcz chez Chofes, fuffifant Inftrument Publi-
quez.
Ce fu fait en Chaftel de Windefor, en Dyoecefe de Salcsbrug,
le Lundy prochein apres la Fefte Saint Jaque , qui ftj le xxviij
jour du Mois du JuUet, TAn de Grace Mil, Treis cens, Sexante,
& chinc , courant la ticrche Indicion , & le Tiers An du Pontifi-
cat le Pape Urban Qiiint, en prefence de, Reverens Perez en
Dieu,
Symon de Ely,
Et "Johan de Baa,
Evefquez ,
Chancelleur & Treforier d'Angleterrc :
Noblez & PuiflTans Segnieurs,
Meffieurs ,
yohan Duc de Lancaftre,
Efmon Comte de Canteirug,
Filx au Roy:
Cuil/eme, Comte de Saleshrug,
Kotert Comte de Suffolk :
Guilleme de Wykeham , gardoin du Prive Seel le Roy noftre
Seigneur j
Et Johan de Branketre, Treforier d'Everwick,
Tefmoins fur toutez les chofez defTus dittez.
Ego Jehan de Branketre, Clerc de la Dycecefe de Norwyct;
par les Audtorites du Pape & de rEmpereur, TabeUion PubUqz,
Por ce que Je fu prefent en toutes les dites, au Lieu & Temps,
& par manere que eUes eftoient enfi faites, & deffijs fbnt recitees,
je les ai fait efcrire, & mis en cefte Publiqz Fourme, & a ce Po-
fe mon Signe en pluis grande Evidence & Tefmoignage des mef-
mes les Chofes.
B. R.
Pro Comite de Harecourt , fttper Licentia Concejfa.
■^ ' Ann. D.
ATous ceulz , qui ces Lettres verront ou orront , Loys de Jl^l-
Harecourt , Viconte de ChafteUeraut, Salut en noftre Sei- ■f«- 39-
"comme, Trefexcellent Prince, noftre Trefredoubte Seigneur f^ /^l
le Roy d'Engletene, Seigneur d'Irlande & d Aquitannie, ait don- ^i'^'
^ ne
ET ACTA PUBLICA.
lOI
47r-
Ann. D. ne Congie a, noftie trefchier Neveu, Meflieur Jchan Conte de
^365. Harecouri:, fon Hoftage pour l'Accompli(rement des Chofes, Ac-
I.Jv. 3. cordees entre Li & le Roy de France noftre Seigneur, de s'en aler
en France, a demourer illequez,, ou ailieurs qui Ji plaira, dou Jour
de rAlTiimpcion noftre Dame prochaina venir, jufquez, a un An
entier des lors procheinement enluant ,
Si devenons Plege & Fiancier pour Li, & Promettons, en tou-
te loialte de Chivalerie, que il Revendra au dit Terme, & Pre-
ftntera fon Corps au dit Roy, ou fon Confeil, en la Cite de Lon-
drez, (Cas de Mort & tout alrre Julte Empefchement & Edoyn
cellant) fens altre requefte a li faire, & illeques demourra en Oita-
.".' ge, en meifme Eftat, & Condicion, qu'il eftoit au Jour prcfenr.
Et, li a tant fut qu'il Deffailoit de Revenir as Jour & Lieu,
comme dit eft, Nous volons& confentons que toutes les Terrez,
Rentez, Pofleffions, & Heritages, que Nous Tenons, ou devons
Tenir , par Tiltre , Maniere, ou Caufe quelconque, dedens les
* VI. Paiis & * Seigneuriez d'Acquitainne & de Pontieu, foient appli-
quez a, noftre dit Seigneur, le Roy d'Angletere, a Tenir a Li,
& a fes Hoirs, a perpetuite.
Et, par habondant, defhore come des lors, Nous Enveftons
noftre dit Seigneur le Roy d'Angleterre, & les Hoirs, ou cas des-
fus dit, & ils mettons en pleinne PoffefTion & Sailine de toutcz
lesTerrez, PoiTeirions, & Heritagez delFus dit, par la Condicion
de noz prefentez Lettres.
Et, a perfaire & Enteriner toutes ies chofes deffus ditez, &
chafcune d'icel!ez, fens fraude & fens aucune mal engin, Nous
avons Jure & Jurons fur les Saintez Euvangelez Dieu, par noftre
Main deilre touchez , & auffi pleivi &c creance noftre foy , en la
mainde, Noble Seigneur, HumfreydeBounCountedeHereford,
prenant noftre Foy pour noftre dit Seigneur le Roy , & par fon
expres Commandement.
Et Renoncons, par la teneur de noz prefentez Lettres, a tou-
tez Graces & Privileges du Pape , de TEmpereur , & d'autre
Princc, empetrez &c a empetrer, quelconque qu'ilfoit : & a Ex-
cepcions de Croix, prife & a prendre : de force, de Paour, de
caule, de guarde, & de contrainte, & a toutez autres Excepcions
& Privilegez, par quoy nous nous porrioiis aider ou deffendre
cncontre aucune des chofez deffuz dites.
Et Volons, de noltrc franche volente, que, fe aucane chofe
eftoit faite ou dite par Nous , ou par autre , de noftre volente ou
Commandement , a Tencontre d'aucune des dites Cholez , que des-
lors nous ibions tenus & reputez pour Faulz Chivalier , & perju-
rez, &c convancus de Foy Faillie, en toutez piacez, par devant
tous Seigneurs & perfonez, & que, en plus grande Vitupere de
Nous, noz Armes foient par tout Reverfeez (ce quieftau deffus
deilbus) fans ce que Nous porrions direne alleguer aucunechofe
arencontre, en Jugement, ne dehors.
En Tefrnoignage des quelez chofez nous avons mis noftre Seel
a ceftez noz Lettres Overtez, & Rcquis aiMli Maiftre Jehan de
Branketre, Tabellion Publique, qu'il en faite au dit Roy d'Angle-
terre , fur toutes ces chofez , foufnPant Inftrument Publique.
Ce fut fait en Chaftel de Windelbre, en Diocefe de Salesburg,
le Lundy prochain apres la Fefte Seint Jaque, qui fut le xxviij
Jour du Moys de Juillet, TAn de Grace Mille, CCC, Soixante
&c cinq , courant la Tierce Indicon , & le Tiers An du Pontificat
le Pape Urban Quint; En prefence de.
Reverent Peres cn Dieu ,
Symo», de Ely ,
Et Jehan, de Baa^
Evelquez,
Chancelleur,
Et,
Treforier ,
D'Anglererre :
Noblez & PuifTans Seigneurs,
Aleffieurs ,
yehau Duc de Lancaflre,
Ejnion Coute de Ca^itebriggj
Filz au Roy :
Guille^ne, Conte de Saleshtiry ,
B.obert Conte de Suffblk;
Guilleme de IVykeham , Garden
du Prive Seel le Roy noftre
Seigneur ,
Et yehan de Branketre, Trefo-
rier d'Everwyk ,
Tefmoings fur toutez chofes deffus ditez.
Ego Johan de Branketre Clerc de la Dycecete de Norwycz,
par les au(5toritez du Pape &de rEmpereur Tabellion Publiqz,
Por ce que je fu prefente en toutes les dites iicome les chofes fbnt
au deffus recitez, &c les vu &c oyz enfi eltre faites, Je les ai fait ef-
crire, por tant que jeltoi aultrement occupez, & mettre en cefte
Pubiiqz fourme, & a ce pofe mon Signe en pluis grande Eviden-
ce, a Tefmoignance de toutes les Choies delTus ditez.
B. R.
De Scrtttinio faciendo , fuper Auro (fr Argento exportatis,
Ann. D. D EX, dilefto & fideli fuo, Henrico TScrop, Gubernatori
1565. r^ Dominiorum noftrorum de Caleys & de Guynes, &c aliarum
^n. 39. Terrarum noftrarum in partibus illis, necnon Thefaurarionoftro
JS. 3. Calefii, vel eorum Loca tenentibus, Salutem
Trxnc.ig. * Ex gravi Conqueftione Magnatum & alioium Communium
^- 3- Regni noftri certitudinaliter intelleximus quod quamplurcs , tam
'"■('■ Clerici, Laici , &:Religiori, quam alii, extra Regnum noftrum ,
* VI. antehasc tempora, tranlierunt& indies tranfiunt,
47<>- Ec prandes & exceffivas fummas Auri & Argcnti, tam per Li-
teras Cambitorias, quam pcr Viam ChevancivE, in Mcrcandilis,
< & in Monefa, & diverfis aliis modis fubtilibus, ac Procefllis, In-
ftrumenta, Bullas, Literas, & alia in Scriptis, pro voluntate fua,
fine Licentia noftra eduxerunt, & indies educi faciunt,
£t infuper, quod pejus eft, quamplures Pcribna;, tam Subditi
noftri, quam alii, tranbfretare volcntes, de quibufcumque Natio-
nibus & Condidonibus fucrint , BuUas , Literas , Procefliis , In-
ftrumenta, & alia in Scriptis, Nobis & Populo noftro ac Regno Ann. D,
noftro valde Prxjiidicialia & Dampnofa , fecum poitantes , in M^5-
Portubus & aliis locis infra Regnum noftrum applicare, & quo, ^<i'^- 3.
voluerint, infra idem Regnum, fe abfque aliquo arefto inde fa-
ciendo, divertere permittuntur, in maximuin noftri Cjntemptum
& Prxjudicium, ac Legum Regni noftri, & Jurium Coronx no-
ftrx, & Ordiiiationis, indc per Nos, Magnates, & Communita-
tem Regni noftri, in pleno Parliamento noftro edicx, enervatio-
nem manifeftam, ac contra Defenfionem & Proclamationem,plu-
ries fuper hoc ex parte noftra fadas; unde vehementiiis conturba-
mur.
Nos,
Taiia , Nobis in Regno noftro Praejudicialia & Dampnofa , ali-
qualiter fuftinere non vaiences,
Vobis in fide & ligeantia , quibus ncbis tenemini , ac fub foris-
faftura omnium quae nobis forisfacere poteritis, dlftriifteinjungi-
mus & mandamus, quod, Perlbnam aliquam, Clericum, Lai-
cum, Religiofum, feu alium, cujufcumque Narionis feu Condi-
tionis fuerit, extra dictum Regnum noftrum, in aliquibus Portu-
bus feu Locis infra Ballivam & Diftrictus veftros, cum Moneta,
vel Plata Auri vel Argenti, Litteris Cambitoriis, vel aliis Literis,
aut Proceffubus, Inftrumentis, aut aliquibus aliis in Scripcis, con-
tra Defenfionem & Ordinationem prKdidlas, ac Proclamationes,
inde ante hxc tempora fadras, abfque Mandato noftro fpeciali, per
Literas fub fecreto Sigillo noltro, vobis inde dirigendas,
Mercatoribus Notoriis, Legales Mcrcandifas excercentibus, qui,
pro Excercitio Mercandifarum fuarum fideliter faciendo , transfre-
tare volucrint, dumtaxat exceptis,'
Tranlire minime permittatis , & fuper hoc bonum ac diligens
& fufficicns Scrutinium, ac Cuftodiam, in fingulis Portubus &
Locis, infra Dominia noftra prxdidta, fingulis Diebus & Nodti-
bus faciatis , quod nulla Perfbna, quicumque Clericus, Laicus,
Religiofus, aut alius, cujufcumque Nationis vel Conditionis fue-
tit, infra Ballivam & Diftridtus vcftros, applicet vel ad Tenam
veniat, antequam fic applicans vel ad Terram veniens , & omnia
quae cum ipfo vel in Comitiva fua aliquo modo detulerit, fingilla-
tim, & palam, ac diligenter fcrutentur , videantur, & examinen-
tur,
Et omnes illos, quos inveneritis, Bullas, Procelfus, Inftrumen-
ta, Litteras, vel alia in Scriptis, qu£e aliquo modo Nobis, auc ali-
cui de Subditis noftris, vel Regno noftro, Prsejudicialia feu Dam-
pnofa effe poterunt, fccum habentes, vel gerentes, line dilatione
areftari, & falvb cuftodiii faciatis quoufque aliud inde prxceperi-
mus,
Et omnia BuUas, Proceffus, Inftrumenta, Literas, & alia in
fcriptis quaecumque, qux quocumque modo pcr Scrurinium hu-
jufmodi inveniri pocerunt , penes vos capiatis , & ea ad Concilium
noftrum, apud Londoniam, per illos, de quibus confiditis, fub
Sigillo veftro, fecure mittatis ibidem infpicienda, & ad faciendum
inde quod Juris fuerit & Rationis.
Et omnes Magiftros Navium & Vaforum qui infra Ballivam &
Diftrictus veftros applicuerint, ac etiam Marinarios, Mercatores,
& alias Perfonas quafcumque, in eifdem Navibus & Vafis exiften-
tes (videlicet) quemlibet eorum per fe, fuper Sandta Dei Evange-
lia exprefse jurare facietis, qubd ipfi Perfonam aliquam, ncc quic-
quam aliud quodcumque fuerit, in Balis, Herneliis, Barellis, auc
Vafis, vel alia Re, infra eafdem Naves, aliquo modo, non con-
celabunt, fet qubd vobis plane dicent & exponent cmnia quas-
cumque, qux in eifdem aliquo modo continentur, fub Poena fo-
risfadturse Navium & Vaforum, & omnium Bonorum & Catallo-
rum , in eifdem Navibus& Valis exiftcntium,
Et infuper omnes Mercatores, qui extra Regnum noftrum, in
Portubus & Locis, infra Ballivam & diilriiitus vefl:ros, applicue-
rint, confimili modo jurare facietis, qubd ipii Aurum vel Argen-
tum, in Moneta vcl Plata , extra Regnuni *nortrum, clam vel * ^^»
palam, quocumque modo, non deferent, feu deferri facienc, nec +77«
Cambia aliqua vel Chevancias, per Literas vel alio modo, nili
tantummodo pro iegalibus Mercandifis fuis, ad Mercandifandum
inde, ficut boni & legales Mcrcatores ficerc debent, in Excerci-
tio Mercandifarum fuarum, facient nec fieri procurabunt, abfque
Favore, Confortatione, Auxilio, Alanutenentia, lub eorum Um-
bra vel Colore, prceftandis vel exhibendis aliquibus aliis, cujuf^
cumque Conditionis fucrint, ad faciendum aliquod Apportum vel
Solutionem , extra diftum Regnum noftrum , in fraudem , decep-
tionem, vel adnullationem effeitus & tenoris Ordinationis praedi-
dtae , fub Pcena Forisfadurx fupradidtae ,
Et omnia praediifta, & eorum quodlibet, de tenipore in tem-
pus, fub eadem Forisfadtura , debite & celeriter exequi facietis,
Ita quod , per vcftri negligcntiam , tepiditatem, vel defedtum,
Dampnum vel Periculum Nobis, aut Subditis noftris, vel Regno
noftro ( quod ablit ] non eveniat , per quod materiam habeamus
ad vos gravitcr capiendi ex hac caufa.
Tefte Rcge apud V^eftmonofterium , vicefimo odtavo die Julii,
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data;
videlicct ,
Majoribus, Conftabulariis , <^ Ballivis Villie ^ Stapula de Ca^
leys, ac Cuftodibus Fajfagii (^ Scrutatoribus Regis in cijdem Parti-
bus, dfc.
Nicho/ao de Lovayne', Gubernatori ^ SenefcaUo Dominii Regis
de Pontivo , nccnon Thefaurario (^ Receptori Regis in eodem Do-
minio, vcl eoriim Loca tencntibus , ^c.
Ma]ori cr Ballivis d^Ahbcvill , (^ Cuftodibus Pajfagiorum iii-
dem, d?" alibi in Dominio Regis de Pontivo.
Ballivis (jr aliis Miniftris Regis Villa de Crotoye ^ in Dominio
Regis de Pontivo.
N
Litera
102
CONVENTIONES, LITER^E,
Aon. D.
1365.
I,dv. 5.
An. 59.
E. 3.
Ex Au-
to^r.
Litera Procuratoria Dncis
dc LMcembttrg.
WF.nceflaus de Boemia, j t i. •-„
Par la Grace de Dicu, Dux de Lucemburg, de Lothnng,
de Brabant, de Lemburg, Marchis don Sainc Empire, 6: <^nte
^Faiibn/favoir a tous que Nous, nos bien ameis ^ fef s Menfj-
res, Gerart delle Heide, Signour de Bourreniem, Goudehoit de
la Thour, dit des Preis, noftre Renticr de Brabant, & Henri de
Romaime noftre Clerc, avons mis, conftitueit, & eltaubht, met-
teons , conftituons , & eftablifTons , a Traitier , & finablement
Acorder, pur, & en Nom deNous, pardevers, noitre 1 relcne-
re & Treiredoubte Seignour, Mon Seigneur, le Roy d bngleter-
re, tant fur le fait touchant rOmaige , que fait avons a noltre dit
Seiffnour le Roy, come fur toutes autres chofes, dont nous dis
Trefredoubteis Sires puet avoir a faire, ou eftre tenuz. a nous per
ouelconque maniere quefte puift, ou Nousa Li;
De quoy Nous a nos dis Commiffaires Donons PlainPouoir,
Commiiiion , Auftoriteit , & Mandement efpecial ,
Et tout chou, que par eaus en fera tait, par quekonque manie-
re que ce foit, Nous des Maintenant le Tenons a Tous jours irrs-
voc1b!ement,'tenions Ferme, Eftable, & Agteable, toutes frau-
des & mal engin fuerunsSc exclus,
Tefmonges des Lettres Saiell de noftre Seel. „,,/-.-»
Donn a Bruxelle Dixfept jours en Septembre, 1 An de Urace
noftre Seigneur Mill, Trois Cent, Sexante & Cmque.
Willichms Chefehohn Cler.cus, cum Trihus Sociis, ^c.
jindreas de Ormefton de Scotia, cum ^aluor Sociis,
Thomas de Lawedals de Scotia , cum ^atuor , <^c.
Nicholaus de Erskyne., Armiger de Scocia, cum §luatuor , ^c.
Johanr.es Akbas de Dumfermelyng in Scotia , cum Ocio Sociis ^ Fa-
mdiaihus o-c.
"Rohertus de Maxwell de Scotia , cum ^atuor , (^c.
Alexander de Hyclinton., cum Sex Equitihus.
Ann. D.
1365.
Ztiv. j.
* VI.
479-
T
fhper Talcombus emendis.
Ann. D.
1365.
Aii. 39-
I. J.
Cdef. 39,
E. 3.
m. \6.
• VI.
478.
Cum, per Literas noftras Patentes , affignaverimus, dile-
r.ii»rn,m noftrum , Johannem Braban , Cuftodem Muta-
" ■ ad Falcones \ enales , m
Pro Cujlode Mutarum
T) E X ^'icecomitibus Londonise ,^Salutem
aum Vallettum liv^iL.^.'.' ,. .
rum noftrarum juxta W eitmonalterium , - . ^. .
CiTitate noftra Londonix, & per * Decem Leucas m Circuitu
^m in Aqua, quam in Tara , pro Denan.s noftns inde, per
mThus Vicccomitum noftrorum, Civitat.s prxdiAx, de Ex.t.bus
Sem Cvitatis, prompte folvendis, ad opus noftrum capendos,
videlicet, ,.
Falconem Gentil pro Viginti Sohdis,
Terfel Gentil, pro Decem Sohdis,
L'Efl:or, pro Trefdecim Solidis & Quatuor Denariis,
Terlel Eftor, pro Dimidia Marca,
Et le Laner pro D midia Marca,
Prout in eifdem Literis plenius continetur,
Vobi5 prxc.pimus qaod pro Faicon.bus quos prsdiaus Johan-
nes in Civitate predicHi, & per Decem Leucas ,n Qrcu.tu, ad
S?us noftrum f.c ceperit, de Exit.bus C.vitat.s prxd.dt^, per In-
Euvas inde inter Vos & '?'-}?? 3°^^""^ '^'''/^^'.'rfSfue'
mentionem de Pretio Falconum illorum, & qn & cu|ufmod. tue-
rint, facientes, folvatis juxta tenorcm Literarum noftrarum prxdi-
* Sufer Matrimonio Comitis Cantabrigit cum Dttcijfa Bur^un-
di<s contra Soldarios , ^ui fe ponunt in Comitivas (^ Guer-
ram hinc inde faciunt , ex Kapto CT Redemptionibus vi^i'
tantes.
T E Roi a tom. Capitains, Chaftellains, Coneftables, Gardeins Ann.D.
■'— ' des Villes, Chafteux, & Fonereires,& tous autres Nous Mi- i^df.
niftres Foialx & ObcilTantz , & aufli a touz noz Amis & An. 39.
Bienveullantz, fibien en Roialme de France, come aillours & es E. 3.
Parties dout.e Meer, qe ceftes nox Lettres verront, Saluz. Tranc.ig.
Done nous eft cntendre comcnt aucuns Compaignes font en- JE. 3.
trez, a fer de Guerre, les Conteez de Burgoigne, de Nevers, & m.
& de Rech ( qui fnnt a noz Couiins la Countefle de Flandres &
le Cont fon Filz ) & y ont pris & deticnenc diverfes Villes, Chaf-
teux, & ForterelTes, & font illoeques , de jour en autre , tout
plein des Homicides, Arfons, & autres Malx, en grande Dama-
ge de noz ditz Coulins, Dellrudion du Poeple & de lour Paiis,
dont nous nous tenons trefmal content,
Et rneement depuis que , parmy le Mariage , Tretee & Accor-
dez parentre Nous & noltie dic Coufin ie Conte de Flandres, de
noftie Filz le Conce de Cantebrig & la Duchefie de Burgoigne
Fille au dit Conte de Flandres, les diti Contees deveroient deve-
nir, par Succenion de Heritage, as mains de noftre dit Filz & de
la DuchciVe avantdite,
Ec parcanc envoions , noz cheres & foialx , Nichol de Tam-
".vorch Chivaler, & Johan Wyn Efquier , vers jes ditz Conceez
pur y mettre leur peine, & feire le bien q'ils purront, parmy voz
bons Eides , pur Veuder les ditz Compaignes d'illoeqes , & pur les
faire deliurer les Villes, Chafteux, & Fortereffes , ii nul y foient
par eux detenuz ,
Par quoi Nous Mandons & Commandons , a vous , noz ditz
foialx Subgitz & Obeiflantz , fur la Foi que vous nous deucz , em
priant auin molt cherement tant a vous , come a touz Amis 8c
BienveuUantz avantdicz, que a ce faire foiez a noz dirz Cbivaler&
Efquier Eidantz, Confeillantz, & Entendancz, a toutes les foizSc
felonc ce qils, ou fun de eax, vous ent ferront , ou ferra , afla-
voir depar nous,
Adjouftantz a eux , & checun de eux , ferme foy & creance de
ce, q'iis vous dirront de noftre part fur cefte Mitire.
Et ce ne leflez, pur rAmour de nous , & co.Tie vous veullez
que, en aucun temps a venir, Nous telons voz a requeltes riens,
dont vous vous purrez agreer.
En Tefmoignance dequele chofe nous avons bk faire ceftesnoz
ettres Patentes.
Per"auas quidem Indenturas & prxfens Mandatum noftrum vo- LOon. fouz noftre Crant Seal a Weftm. le xxiv jour d'Oaobre,
bis, in Compoco veft.o, de eo quod lic folveritis, debitam AUo-
cationem habere faclemus. r j- r>q.^Kr:c
Tefte Rege apud Weftmonafter.um , fextodie Odobris.
Scot.
E. 3.
tn. i
J9-
Pro quibufdam Scotis in Angliam & ^Hbi peregre pro-
feciuris.
Ann n n EX, &c. Salutem. „ t-. r ,-
'l,^.^- tV sciatis quod fufcepimus in Proteaionem & Defenf.onem
Jn io noftram , necnon in falvum & fecurum Conduaum noftrum, Ar-
' chebaldum de Douglas, Militem de Scocia, veniendo peregre m
Re^num noftrum Anglix, & alibi infra Domimurrii & Poteftatetn
nol?ra, tam per Terram , quam per Alarc, cum Odo Soci.s fuis
Equitibus, ib.dem morando , & exinde verfus partes Tranfmari-
nas, ufque Sanclum Dionilium , & alia Loca Sancfta tranfeundo
^-r' ut inftmdihus Literis de ConduBu.
In cuius, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Uao-
Ter CoTUilium.
Confimiles Literas Regis de Conductu habent fubfcripti; viz.
AlexanderdeLyndeffay, de Scotia Chivaler, cum Decem Terfonis
Ewitihus. „ _, , ., / .
Magifter David ds Mare , ufque SanBum Johannem Atnbianen-
Johannes Barhere Archidiaconus Aherdonenfts , cum Sex Sociis fuis
Equ-.tihus , uj.jue San^um Dionifum.
Rohertus de Stnalkam de Scotia, cum ^inque Sociis, ujque Santtum
Johannem Amhianenfem.
Will.ehi:us de Hetona de Scotia, cum ^inque Socits Equitibus, uj-
que SanBtim Johanvem Amhianetifem.
Johawies Sherere,Cano<itcus Sa.iclce Crucis de Edynhurgh ,cum ^iu-
que Sociis Equitihus , ufque Locum or^dicium.
Magifter IVahcrus de IVardelovie , Ardvdiaconus Laudonite de Sco-
tia , cum Sex Sociis fiis Equitihus ufque Locum pradiilum.
Johannes Bothevdle de Scotia, ujque Locum fradiHjm.
Duncar.vs Eletnyvg de Scotia, cum §uatuor Sociis Equitibus venien-
dopercgre, C" r •
Johanfies de IVeymis Clericus , cum Trihus Sociis Equitihus.
Ptttricius Mautalent Clericus, cum Trihus Sociis Equitihus.
Pro Domino de Roye , Obfide , de licesttia conceffa.
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orronCj Sa- Ann. D,
luz. i3<55-
Savoir vousfaifonsquenousavons Ottroie, & par la teneur des An. 39.
prefences Ottroions, aMaheu, Seignur de Roye, noftre Hoftai- E. 3.
ge, a caufe de la P aix, n'adgaires faite & reforme encre Nous & Ibid. m.
Te 'Roy de France 'qe Dieux aflbile) Licence & Congie de s'en 4.
aleresbatre, quelc parc qe li plerra, dedans noftre Roialme , du
jour prefent tanqe a la Fefte de Pafqe prechein a venir, & aler &
retourner a la Cite de Londres tant fouenc come il lui plerra,
Si que totesfoitz le dit Maheu entre la dite Cite a la Fefte de
Pafqe delTifdice, pur y demurer Hoftage par fburme, manere,
condicion, & moderacion q'il faiioit devanc le jour preienc, &
compri? eft en (t^ Leccres Obligaco.res ,
As queles nous-ne volons que aucun prejudice ou Innovacion ce
face par la cenur de noz prefentes Lettres, que font durables tan-
que a la Fefte de Pafqe detfufdice.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de VVeiftm. le xviij jour de Noverabre.
* De ConduBu pro Alberto Duce Bavarri<e , fuper Htcreditate * vi.
Philipp<t Reginz traBaturo. 480.
REX dileftis & fidelibus fuis, univerlis Vicecomitibus, Ma- Ann. E
joribus, Ballivis, Caftrorurn Conftabulariis , Portuum Pafla- 1365.
giorunque Cuttodibus, Scrucatoribus, aliifque Subditis & Mini- An. 39,
ftri^ infra Teiras & Dominia noftra Pontivi, Guinarum , d» £. 3.
Mer': & Caleliis,& per totum Regnum noltrum Anglix con- P.if.39.
ftitutis', ad quos &c. Salutem. ^^ , .,. „ ^, ,,. p, ^" 3-
Quia rscen'er accepimus quod, Nobihs & Potens Vir, Uux f. z. m
Albertus de Bavarria, Atfinis nofter, 7-
Pro fopiendis & fedandis cotaliter quibufcumque JJilcordus 6c
Qiixttionibns, . „ ,
Qux inter Nos & ipfum ac alios, occalione cerrarum & loco-
rumqaorumcumque, rarione Philippx Reg.n^ Angiix, Confor-
tis noftrxcaridimx, ad Nos & Ipfam Hxredirario Jure auc alias
pertinencium, agitabancur hadtenus , aut pofient impofterum agi-
""' ' Ad
ET ACTA PUBLICA.
lo^
Ann. D, Ad Nos & Concilium noftrum in Regnum Angliae eft ventu-
i3<>y- rus,
Idv. 3. Nos,
Securitati ejufdem Alberti , Affinis noftri , & aliorum quorum-
cunique, ufque ad numerum Centum & Viginti Equitum, deCo-
mitiva fua , quorumcumque ftatiis aut conditionis exiftant , volentes
de fpeciali gratia providere ,
Sufcepimus ipfum Ducem Aibertum , Affinem noftrum , ac
omnes & iingulos de Comitiva lua , ufque ad numerum fupradic-
tum , una cum Equis, Bonis, & Vedturis eorum quibullibet, in
Regnum noftrum, ad Nos & Concilium noftrum, liujufmodioc-
cafione , venturos , in eodem morando , & abinde ad propria re-
deundo , in falvum & fecurum Condudum ac Protedionem 6c
Defcniionem noftros fpeciales,
Sub ifta tamen conditione quod , idem Dux Albertus , Affinis
nofter, cuni quibufdam de Nobilioribus & Valentioribus Perfonis
Patriarum Hanonix , Irjolandiae, Zelandix, & Frigix , ac Literis
Procuratoriis, Communitatum & bonarum Viilarum Partium ea-
rundem Poteftatem Plenariam continentibus, ad faciendum nobif-
cum Finem Perpetuum & Securum , fu{)er Omnibus & linguiis,
negotium liujufmGdi concernentibus , iplijmque efficaciter adim-
nlendis, prout melius fieri poterit , fufficientcr in omnibus , citra
Menfem proximum poft Feftum Fafchae , proximo jam futurum
veniat Communitus,
Vobis & veftriim fingulis , in Fide & Ligeantia , quibus nobis
tenemini, firmiter injungendo , mandamus quatinus eundem Du-
cem Albertum , aliofque de fuis Comitiva & Familia , ad Nos &
Concilium noitrum, liujufmodi occalione , venturos , ulque ad
Numerum fupradiftum , recipiatis benivole , & a quibufcumque
aliis noitris Subditis recipi faciatis,
Non inferentes, aut inferri quomodolibet permittentes, eis, aut
corum cuilibet, in Perfonis ieu Rebus quibullibet, Injuriam , JVIo-
leltiam, Dampnum, Impedimentum aliquod , feu Gravamen,
Et, liquideis, aut eorum cuiquam, Injuriatum fuerit , id line
dilatione aliqua faciatis eorum cuilibet cmendari , licut Indignatio-
nem noftram volueritis evitare.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Nativitatis Sandti Johannis Bap-
tiftas proximo jam futurum tantummodo duraturas.
Dat. fub Magni Sigilli noitri Teftimonio , in Palatio noftro
VVeftm. fexto die Decembris.
Ter ipfum 'Regem.
De impediendo Soldarios , ^«; »» Comitivas fe po»ii»t, ne in-
qrediixnmr Hifpaniam.
Aiin. D. T E Roia, noz cheres & foialx, ^ohan de Chaundos, Vifcon-
1365. J_y te (je Seint Salveur, Hughe de Calverle,NicholdeDagworth,
•^»- 39- & William de Elmham, Chivalers, Salutz.
£. 3- Notoire chofe eft coment n'adgaires nous eftoions, & j.i fumes,
'£rMc.i9- AlIieT, au, * Noble Princc, le Roi d'Efpagne, noltre Coufyn,&
^- 3- a fes Terres & Subgitz, par tielle manere que Nous & noz Heirs
*"• ?• lui garderons fes Droitz & Honeurs,
* ^l- Et ne foeffierons aucunes de noz Gentz ou Subgitz entrer ks
481. Terres ou Seignurics, pur y porter Damage aucun, & Empefche-
rons autres de ce faire fanz fraude &c fanz mal engin ,
Si avons ja entenduz que aucuns Gentz d'Armes, & autres , de
noftre Ligeance, Affemblez en certeines Compaignies, le Paiis de
noftre Seignurie d'Aquitaigne , s'aft6rcent d'Entrer le Royalme
d'Efpaigne, & les autres Seignuries noftre dit Coaiyn, pur Dama-
ger Lui , fes Subgitz , & Paiis , ce qui fcrroit moult grant prejudice
a Lui,
Et a nous DifFame, come chofe attempte & faite encontre la
foime & l'effi(3: des Alliances fufdites, les queles nous funies Te-
nus & Obligcz a Garder par Serment,
Et ainfi volons & penfons a faire garder, a l'aide de Dieux, fia-
vant come faire devons par la forme des dites Alliances,
Par quoi Nous vous Mandons & Commandons , & a Chefcun
de vous, fur ia Foi & Ligeance que vous nous devez, & fur Pei-
ne de quanrque vous poez forfaire envers nou?, que , tantoft veues
noz prefentes Lettres, vous vous treez envcrs les Marches, ou ail-
leurs, dedanz noz Seignuries & PuilTance , & les Amoneftez &
Chargez, depar nous, fur leur Ligeance, & fur la Paine deffufdi-
te , que nul d'euk entre le Roialme, n'autre Seignurie du Roi d'Ef-
paigne , noftre Coulyn fuldit ,
Ne foit encontre Lui, fon Roialme, ne aucun de fes Subgitz,
a Gages ne a Service d'autre Perfone quelconque , pur Lui faire
Damage, Vitupere, ou Prejudicc,
Ne attempte, ne face aucune Entreprife , encountrc la fourme
dcs Alliances avantdites,
Et leur facez favoir expreftcment que, fi cn temps a venir troue
foit lacontrere, Nous y Mettrons tielle Remede, & ferrons met-
tre fi rigoreufe puniiTement fur eux, & fur touz leur Amys & Pa>
rentz pardecea, come Ic cas requerra, & dont touz autres y pren-
dront Exemple,
Et noftre prefent Mandement mettez , & facez mettre , fi chere
come vous avez noftre Amour , a fi notable &: frudtueufe Execu-
tion, que nous aions bone caufe de nous en loer de vous, & fi co-
me vous voillez paiTer noftre pcrpetuele Indignacion,
Car la chole nous gift tant pres a coer , pur y garder noz Scre-
ment & Honur , que nous la purrons ja palfer fouz aucune Difli-
mulacion.
Don. par Tcfmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
dc Weftm. le vj jour de Dccembre , I'An dc noftre Regne Tren-
tc Noefifme.
.Ann. D.
1365.
De compellendo Comitem Faxi , ad faciendum Homagium pro ^'^'^- 3"
yicecomitatu Bearnienji.
T E Roi a, noftre Trefchere & Trefame Frere, le Roi deFran- An jo
-^ ce Salut & Diledtion. £. \]^'
Vous eftes affez bien recors coment , Traric.
Par my la Paix, n'adgairs faite entre nous d'une Part,& fu Roi 39. £. 3;
Johan, veftre Pere (qi Dieux aiibille) d'autre Part (la quele vous ,n. 3,
avez mpult folempnement Jurrez) vous Nous dcvez Bailier a faire
avoir les Fois, Seremenz, Homages, Fealtees , Services , & O-
beiflances de touz les Valfaulx & Subgitz des Terres , Paiis, &
Licux, qui nous deuront demurrer par my la dite Paix,
Et, par efpecial, la Foi, Homage, & ObeilVance du Conte du
Fuix,
Sicome ces chofcs, & autres, font pluis largemcnt compris es
Lettres & Articles de la Paix fufdite,
Et ja Nous fumes ccrteinement appris que , combien que le dit
Conte de Fuix cit efte depar Nous (ovcnt requiz de Nous faire
Foi & Homage, & d'entrer nolcre Obeilfance, pur les Terres &
Lieux q'il tient en la Vilcontee de Bearne, dedanz noftre Seigno-
rie d'Aquitaigne,
Les quielx Terrcs & Lieux au temps de la Paix eftoicnt hors de
noftre Main , mais nous ibnt ja Revenuz , & a nous deuront de-
murrer a perpetuite par meilrne la Paix,
Et lcs quielx Foi , Homage, & Obeifl&nce touz les Predecef-
feurs du dit Conte, tenantz les dites Terres & Lieux , ont fait a
noz Progenitours, lors Ducs d'Aquitaigne , & d'yceulx ont efte
tout-dis en Polfellion & Sailine , ceilantes les Guerres entre Nous
& noz Progenitours Ducs d'Aquitaigne, & les *Rois de France * VI.
que pur le temps ont eftez, ^gx.
Nientmeins le dit Conte de Fuix, de fon propre meovement,
& lanz caufe raifbnable, Contredill de cefte expreffsment , & Re-
cufe de faire a Nous , ou a noftre Eiihez Filz • le Pnnce d'A-
quitaigne, en Noun de Nous, les Foi, Hommage, & Obeillan-
cedeffufditz, ne les veult faire par aucune manere , en prejudice
de la Paix, Domage & Vitupere de Nous & de Vous, & detouz
autres qi font Partie a la Paix lufdite,
Dont grant Riote, Debate, & Diffenfion deuront vraifembla-
blement avenir, ii la chole ne foit par vous mife plus toit en autre
appointement , a quoi (ii Dieu plelt) noitre Aide ne vous deura
ja tailler,
Si vous Requerrons (trefchere & treiame Frere) trenchement&
pur final, par la Teneur de noz prefentes Lettres, fur le Sermenc
que fait avez, a rAcompliifement de la dite Paix , au fcint Corps
noftre Seignur, que, a plus toft qui ftire purrez , fanz fraude &
fanz mal engin, compellez & deftraignez, reelment & de fait, le
dite Conte de Fuix de faire a Nous, ou a noitre dit Eifiie Filz, en
Noun de Nous, l'Ommage, Foi & Serement deffufditz, & d'en-
trer noftre Obeiilance a caufe des dites Terres & Lieux , q'il tient
& deura tenir de Nous & de nul autre , licome tenuz y eites par
force de veftre dit Serement , Lui quiel vous garderez bien tout-
dys , iicome nous tenons pur certein ,
Car aultrement Nous ne purrons ja fentir que la Paix nous foit ,
quant a ce, de veftre part accomplie, ii les Fois, Hommages , &
Obeillance ne fe facent a Nous par manere accorde iur la Paix
fuidite, dont vous devez avoir bone coneillance.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonltier , le vj jour de Decembre , fAn de Grace MiU,
Troifcentz, Soixante & Cynk, & de noftre Regne Trent Noe-
fifme.
De Pecunia, pro Rege Francia recipienda.
LE Roi a, noftre trefchere Eifne Filz, Edward Prince d'Aqui- Ann. D.
taigne & de Gales, Duc de Cornewall, & Conte de Ceftre, i}6>.
Saluz. An. 39-
Por ce que, noftre trefchere & trefame Frere, le Roi de Fran- E. 3.
ce cft Tenuz & Obligez a paier a Nous, ou a noz Deputezefpe- ibid.
cialx , Quatre Centz Mill Efcuz d"Or ( dont les Deux valent une
Noble de noltre monoie d"EngIeterre ) pur l'An finant a la Touz-
faintz (ceft ailavoir) en TAn de Grace Mill, Troileentz, Soixant
& Deux ja paffez, a caufe de la Deliurance ibn Piere (que Dieux
aifoille) oultre certeins Sommes des Efcuz d'Or, que Reltenten-
qores a paier du primer Million , Du a Nous par la dite caule,
Les queles Sommes des Elcruz d'Or , a la value fuldite , Nous
volons eitre Paiez en noftre Chambre,
Et combicn que, autrefoiz, Nous avons fait baillcr a vouz noz
Lettres, de Refccvoir des ditz Quaire Centz Mill Efcuz,
Soixantc Mill Efcuz de quoi riens ne vous eft: paie , iicome de
veftre part nous lumes appris,
Nous, confiantz plainement de vous, Donons a vous , & a vos
Comiffaires & Dcputez, par la Tenur de noz prelentes Lettres,
Audorite, Plain Poair, & Mandement efpecial de Prendre,com-
pter, & Refcevoir, en Noun de Nous, de noftre dit Freie , ou
de fes Gentz, Soixant MiU Elcuz d'Or, tielx come deirus, en
Dedudion & Rcbat de les Quatre Centz Mill Efcuz deilulditz,
Et, fur le Reception desditz Soixant Mill Efcuz , de faire &
bailler, cn Noun de Nous, a noftre dit Frere , ou a ie> Gentz,
fouz vcftre, ou les Sealxde voz Deputez , ou Inftrument Publi-
que, Lettiesde Quitance, Abfolution, & Deliurance , tiels que
leur deura Ibuffire , & dont ils en foient contentz,
Et de faire & expedier toutes autres Chofes neceffaires en celle
partie, combicn que plus efpecial Mandemcnt en feroit requis:
Et Promettons avoir Ferm & Aggreablc quant que ferra fait
par vous, & par voz ComiiVaires & Deputez, par la dite caufe,
fouz Cauciou & Obligacion de touz noz Biens, prefentz & a ve-
nir
104
CONVENTIONES, LITERiE
Ann. D. nir, non obftant que noftre dit Frere Nous doit faire les Paie
13*65. mentx, pur la dite Deliurance, a ces Cous & Defpens , a noftre
I.Jv. 3. Ciree de Londres, licome plus largement compris eft en ces Let-
tres Oblipatoires. . .
Et ceftcs noz prefentes Lertres voloms tant feulement avoir vi-
* VI. ggy^ gj. fermete, * en cas qu'il ne foit fatisfait a vous, nc a voz
*^?' Comiflaires, par noftre dic Frere, de la Somme de Soixante Mill
Efcuz deftuiaitz , par force de noz autres Lettres , les quels Nous
vous avons fait par diverles foitz bailler par meifme la caufe, &
non autrement. r^, r
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Chaf-
ftel de Wyndefores, le x jour de Decembre, TAn deCraceMiU,
Troifcentz, Soixante & Cynk, & de noftre Regne Trente Noe-
fifmc.
Ib,
iJ- T E Roi a, noftre trefchere Filz, Edward Prince d'Aquitaigne^
■L' &c. ut Jupra ufque :bi, ficome plus largement compris eft
en ccs Lettres Obligatoircs, & iunc Jic , & ceftes noz prefentes
Lettres volons tantleulement avoir vigeur & fermete, en cas q'il
ne foit fatisfait a vous, ne a voz ComilTaires, par noftre dit Frere,
de la Somme de Soixante Miil Efcutz delTufdirz, par force denoz
autres Lettres, les queles nous vous avons fait bailJer, de ia Date
du iour prefent :
Et , pur plus grande Seurete de dit Paiement , de Soixante Mil
Efcuz deftiifditz, a vous faire, nous vous avons fait bailler noz
prefentes Lettres, a fin que, fi par aucun cas noz autres Lettres
feuffcnt pardues, ne riens n'avoit efte Receu depar vous delaSom-
me fufdite, ceftes noz Lettres vous puiiTenc valoir par meifme la
caufc, &c noun autrement.
Don. par Tefmoignance de noftre Granc Seal , a noftre Chaf-
tel de Wyndefores, le x jour de Decembre, l'An de Grace Mille,
Troilcentz, Soixante & Cynk, &de noftre Regne Trent Noe-
fifme.
De Nova Taxa Bencficiorum obfervanda.
Ann. D. D EX, Venerabili in Chrifto Patri, S. eadem gratia , Archie-
1365. r^ pilcopo Eborum, Anglix Priniati , Salutem,
An. yj. Ciim nuper Archiepifcopus Eborum , Pridecelfor vefter , de
£■ 3. Mandato Domini E. nuper Regis Angliae, Patris noftri , Anno
CUuf-ig. Rcgni fui Duodecimo, ob maximas & urgentesCaufas, qux tunc
i. 3- iminebant & adhuc iminent, ex alTenfu omnium Suffraganeorum
»». 8. fuorum, Capitulorum, bc Cleri (ij.E Provinciae, pro commodo,
& quiete, ac relevatione omnium Subditorum noilrorum, verfus
partes illas, ordinalTct & impofuilTet Unam TaxamNovam inBe-
ncliciis diiite Provincix, & fpecialiter in Benehciis infra Dicece-
fes Dunolmcnfem &; Karliolenfem , ac in Archidiaconatibus Ri-
■ chcmundix &: Clivelandix, Eborum Dicecelis,
Per quam Taxam Novam Dccimce & Sublidia , nobis per
Summos Pontifices & per Clerum Provir.cix prxdiftx conceila,
& eidem Clero per eofdem Summos Pontifices Impolita , fuccef-
five totis temponbus retroadtis Exadta, Colleda, & Levata fue-
runf,
Unde tam didus Pater nofter & Nos, quara praedidti Summi
Pontifices , contentabamur ,
Et fimiliter in Solutionibus Primorum Frudtuum Beneficiorum,
Camerx Papx Refervatorum , eidem Camerx fadfis, difta Taxa
Nova abfque Contradidione aliqua in Curia Romana acceptata
& approbata extitit ,
Nichilominus Willielmus de Dalton Clericus, non confiderans
Prxjudicia , Dampna , & Incommoda gravia , qux toti Clero
prxdifto per Approbationcm antiqux Taxx Beneficiorum prx-
didorum , & Adnullationem diftx Novx Taxx , evenire pote-
runt, adeo elt Profecutus, quod Duas Sententias Diffinitivas,
Super dicta Amiqja Taxa , qux in maxima quantitate didtam
Kovam Taxam excedit,
Eo non obftante quod dmnibus Caufis , retroa<flis temporibus ,
in eadem Curia Romana iimili Cafu venrilatis Adjudicatx fue-
runt Sententix pro di(fta NovaTaxa, pott Impolitionem ejuf-
dem, contra Antiquam Taxam, ufque in prxfenti Controveriia ,
Optinuit in Enervationem & Adnullationem didcx Novx Ta-
XX, in Dampnofam Confequentiam & Perniciofum Exemplum
in futurum,
Nos, Indempnitati totius Cleri prxdidti, verfus partes prxdi-
£tas,
Qui, fi difta Antiqua Taxa curreret, & NovaTaxa, per Qua-
draginta Annos & ultra probabiliter obfervata & ufitata , prorfus
enervata foret, importabiliter oneraretur,
^ Providere,
VI. « (^^ Dampnis & Incommodis, otix ex hoc verifimiiiter, &
+ +• prxcipue per excelTlvum Apportum Thefauri extra Regnum no-
ftrum, juxta eandem Antiquam Taxam, quod ad Duplum quam
tcmporibus prxteritis fiebac attingeret , evenire poftent ,
refiitere cupientes,
Vobis mandamus quod , ad certos diem & locum , per vos fta-
tuendos, coram Vobis Abbates, Priores, Archidiaconos, Deca-
nos, Redtores, Vicarios, & alios Clericos Beneficiatos didtorum
Archidiaconatuum Richemundix & Clivelandix, quos Negotium
pr.ediftum contingere poterit, & quorum prxlentia in hoc cafu
neceffaria fuerit, ad citius quo commode poteritis , convocari &
congregari, & eis omnia prxmifta cxponi faciaris,
Eos ex parte noftra & veftra diftride onerantes quod , per ma-
turarn & diligentem Deliberationem , de Prxjudiciis , Danipnis,
& aliis Incommodis, qux per Adnuliationem diftx Novx Taxx
evenire poterunt , & Quale Remedium elT inde apponendum , ie
informent ,
Prxmunienres Duos vel Tres Idoneos de Archidiaconatibus
prxdidlis , plenam & fufficientem Poteftatem a dido Clero ha-
beiites , quod fe trahant erga Nos & Concilium noftrum apud
Weftmonafterium, ita qood fiuc ibidem in Quindena San(5ti Hil- Ann. D.
larii proximo futura, ad Referendum nobis Avifamentum & De- 1365.
liberationern, qux fuper prxmilTis & ab eis dependentibus pervos Bdv. 3.
& didtum Clerum veftrum fieri contigerit, & ad informandum
Nos 6c didtum Concilium noltrum clarius de toto N^otio prx-
difto ;
Ita quod Nos, inde infbrmati, ex Deliberatione Peritorum de
Concilio noftro , ordinare porerimus quod pro utilitate & quiete
Subditorum noftrorum, contra hujufmodi Subtiles Adinventiones,
in prxjudicium diiftx Novx Taxx imaginatas, & pro hujufmodi
Dampnis & Incommodis evitandis, melius fore viderimus fecien-
dum-
Tefte Rege apud Langele, decimo feptimo die Decembris.
Ter Breve de Frivato Sigilb , c^ erat Patent.
D EX Venerabili in Chrifto Patri , Th. eadem Gratia, Epi-
*-^ fcopo Dunolmenfi, Salutem.
Ciim nuper Archiepifcopus Eborum dc mandato Domini E.
&c. ttt fupra , mutatis mutandis.
Teilc ut fupra.
Confimiles Licerae diriguncur Th. Epifcopo Karliolenfi.
Pro Aiargareta U.tore David de Bruys,
J^EX, &c. Sajutem. ^nn. D.
■^ ^ Sciatisquod, 1x66
Cum Margareta Uxor David de Bruys, Fratrisnoftri, Lymina An\o.
beati &gloriofi Martiris Thomx Archiepifcopi Cantuarienfis pere- £. ',;
gre vilitare intendat , ^^,,, ' .„;
Sufcepimus ipfam Margaretam, veniendo in Regnum noftrum £.3! m.
Anglix, cum Quadraginta Equitibus de Comitiva fua, & eorum i. "
Familiaribus, Herncfiis, drc. ut infimiiihus dc Conduiiu Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Januarii.
Fer ipfum Regem.
^ppttnBHamentnm , fttper Dehatis Terras de Belleville tan-
gentibHS,
/^Harles, par la grace de Dieu, Roy de France, a tous ceulz, Ann.D.
^ qui ces prefentes Lettres verronc, Saluc. i%66. '
Comme, par mi la Paix, faite entre, noftre trefcher Seigneur An. 39.
Pere (que Dieuz abfoille) & noftre trefcher & trefame Frere, le e. 3.
Roy d'Engleterre , ncftre dit Seigneur & Pere fut Tenuz, &nous hx Au-,
aulTi h)ailler, Delivrer, & Delaiilier, a noftre dit Frere, & a fa togr.
Hoirs, la Terre de Belleville, & fes appartenaiices, par * la ma- • VI:
niere contenue a la dite Paix. ^gj.
Et, fur ce, ait efteContenz &Debat, entre noftre dit Seigneur
& Pere & Nous, & noftre dit Frere, fur la maniere coment nof-
tre dit Seigneur & Pere & nous les devions baiiler ,
Noftre dit Frere difant, que noitre dit Seigneur &Pere & nous
li devionsbaillier & delivrer la diteTerre, avec les Terres & Lieuz
de Lampant , de Beauvez , de la Garnache , Palluel , & plulieurs
autres Terres, & Lieux, leiquiez eftoient, ficomme noftre dit
Frere difoit, appartenances & appendences dela dite Terre deBel-
leville,
Et noftre dit Seigneur & Pcre & Nous difanz & Affirmanz le
contraire ( Ceft aflavoir ) que la dite Terre avoit efte fouffifament
Baillee, ou offerte a Bailler, a noftre dit Frere , felon le Traittie
de la dite Paix , & que les Terres delTuz nomeez n'eftoienC pas ap-
partenances de Belleville, & qu'elle ne portoit mie telles Apparte-
nances & Appendences, comme noftre dit Frere difoit,
A fin que la dite Defcorde foit Determinee, & Mife a fin, ac-
corde eft, entre Nous & noftre dit Frere, en la maniere qui s'en-
fuit, c'eft afTavoir,
Que Nous prendrons & eflirons deuz Comi/aires & un Procu-
reur , & auffi noftre dit Frere deux Comiflaires & un Procureur,
lefquiez Quatre Commiflaires & Procureurs affembleront, dedenz
le J our dela Saint Johan Baptiftre prochein venant , en la Ville de
Belleville, & d'ilecques fe pourront tranfporter a autre Lieu ou
Lieux que concordablement bon leur femblera, qui feront Jurez
comme deffoux eft dit, & Recevront les Faiz, Articles, & Rai-
fons , que Bailliez leur feronc des Procureurs des Parcies , aus fins
deffuzdites,
Et pourra noftre Partie produire les Tefmoings au plus, & tou-
tes Lettres, Inftrumenz & Munimens que Nous voudrons,
Et , TEnquefte faite & parfaite , tant fur le Principal , comme
fur les repreuches , feaucunes en y a retenables, les diz Quatres
CommifTaires , ou Trois d'eux , pourront & deuront , felon le dit
Traittie delaPaix, rEnquefte, & ProcezdefTuzdiz, Jugier, Sen-
tencier , Ordener , & Determiner , du dit Debat concordable-
ment,
Ec ce, aui en fcra par eulzQuatre, ouTrois d'eulz, Jugie,Or-
dene, ou Determine, comme dit eft, Nos Tendrons & Acom-
plirons , comme chofe Jugiee & PafTee , en force & audtorite dc
Jugement, & fenz venir encontre en aucune maniere.
Et, Envoicrons au ditJour&Lieu deBelleville, les DeuzCom-
milTaires efleuz , de noftre Partie, & Procureur fouffifaument
fonde ,
Et yceux Comiffaires & Procureur tendrons & ferons tenir &
demourer au dit Lieu de Belleville, ou ailleurs , comme diteft, JuC-
ques a ce, que yceux Comiflaires aient Jugie, Ordene, & Deter-
termine finablement, du dit Debat, ouqu'ilz aient efclarci &bail-
le, par Efcript, & ibuz kurs Seaux , au Procureur de noftre Par-
tie.
ET ACTA PUBLICA.
\nn. D.
id^
tie , toutes les caufes & raifons, pour les quelles ilzne peuent eftre
accorr,
Et les diz. Commiflaires parferont & acompliront la dite En-
quefte , & Jugeront & Dctermineront tout ie dit Defcort & De-
bnt, oi\ efclarciront aus Procureursde noftre Partie, come dit eft,
qu'iis ne peuent eftre a accort, dedens le Jour de la Nativite nof-
tre Seigneur prochain venant ,
Ou quel cas de Defcort, Nous envdierons au dit Lieu de Belle-
viile,ou ailleurs come dic eft, dedens le xv Jour de Mars, lors
prochain enfuiant, pour noftre Partie, Troiz de noz Confcilleurs,
fages & fouffifanz, Jurez en maniere que dellbuz,
Lefquieuz,, avec les Trois Confeilleurs, de la Partie noftre Fre-
re, ainlijurez, avec les Quatre Comiflaires deffuz diz^ Repren-
dront les Procez & Enquefte , 6c touc ce qui aura efte fait par a-
vant, en mefme feftat, que elle avoit efte lailfiee, devant les iv
Commiffaircs.
Et Jugeront & Determineront tout le dit Debat & Defcort, &
tout ce , qui en fera jugie & Determine par les diz Commilfaires,
Confeilieurs, & Subrogiez, en cas que deflbuz , ou la plus grant
parde d'yceuz, vaudra & tendra, comme chofe Jugee oc Paffee,
en force & audorite de Jugement,
Et Determineront, Jugeront, ou Diront & Bailleront, en ma-
riere que direft, leur Entencion final aus Procureurs de noftre
Partie, dedenz la Feftc Saint Johan Baptiftre, qui fera TAn Ixvij.
Et lei, paf les diz iv Commiiraires , ou iij d'iceux , ou par les
diz Confeilleurs , & Commiflaires, & Subrogiez^ou la plusgrant
Partie d'yceuz , par la maniere qui dit eft, eftoic dit , que la dite
Terre de Belleville ne porcaft pas les Appartenances que noftre dit
Frcre maintient,
*Et que noftre dit Seigneur & Pere & Nous euflienz fouffifau-
menc Baillie, ou oflferte a Bailler, la dite Terre de Belleville , &
faic fur ce noftre devoir,
Nous en demourrons Quittes, & Paifibies , & noz Hoirs , &
SuccelleLirs, atouzjours, parmice, que noftre dit Frere & fcs
HoirsaienciSc tiengnent, a perpetuite, & par fourme de la Paix
fufdite, quantque avoit efte ainfi Baille, ou offert a Baillcr,
Et, fe par les ditz Qiiatre Commiflaires, ou Trois d'iceuz, ou
par les diz Confcilleurs , Commiflaires , & Subrogez , ou la plus
grant partie d'yceuz, ou cas deiTuz dit, eftoit Dit, ou Determi-
ne , que Nous deuflions Baillier a noftre dit Frere , & a fes Hoirs
les Terres & Lieuz, comme Appartenances &c Appendences de
ia dite Terre de Belleville, outre ce que Bailie li avons, ou offert
a Bailler , Nous les Baillerons & Deliverons a noftre dic :Frere , a
fes Hoirs , ou Depucez, dedens le Jour de Pafques commencanz
l'An de Grace MiU CCC. LXVIIl, gu aurres Terres &: Lieux a
la value, felon l'Adviz, Arbitrage, ou Ordenance de mefmes les
Commilfaires, ConfeiUeurs , ou Subrogiex, ou la plus grant Par-
tie d'iceux, comme dit eft delTus, a Tenir & Pollider-, a perpe-
ruite , par fourme & maniere qu'il Tient , & deura Tenir les au-
tresTerres, Paiis, & Lieux , qui li demourront par la Paix fuf-
dite.
Et, s'il avenoit que les diz iv Commiflaires , ou Confeilleurs,
ou Procureurs, ou aucun d'eulz, alaflent de Vie a trefpaffement ,
ou ne vouiiffenc, ou peuffent vaquier ou entendre a la dite Befon-
gue , Nous Envoierons & Subrpgerons autre , ou autres , en Lieu
des Desfaiilanz, comme deffus , le pluftoft que Nous pourrons
bonnement, & fenz fraude, ou mal engin,
Et yccux ferons Vaquier & Continuer en la Befonge, comme
dit eft , Touz les autres Commiffaires , Confeilleurs & Subrogiez,
qui pour lors feront au dit Lieu , demouranz illeucques , lenz de-
partir jufques a la Venue de celui, qui fubrogie fera , par Nous,
bu cas delfuz dit , &c jufques a 1' Accompliflement de toute la Be-
fongne, & jufques au temps j & par la maniere que dit eft deffus.
Et feront ie diz Commiflaires , Confeilleurs , & Subrogiez, ou
cas defluz dit, au dit Lieu, Serement fur les Saintcs Eavangiles de
noftre Seigneur ( c'eft aflavoir ) les Efleuz d'une Partie devant les
Efleuz de rautre Partie, que bien , loyaument , & diligenment ,
fenz faveur, doubte, ou defport d'aucune des Parties, ilz Orront
les Tefmoings, & Examineront , & Interrogeront & feront loyau-
ment Efcriptre leurs Depoficions, & Inftrumens , & autres preu-
ves des Parties recevront, & procedcront , jugeront , determine-
ront & mettront a fin , toute la dice Befongne , de touc leur po-
voir, dedenz les Termes deffus efclarciz, & fenz deparcier du dit
Lieu, felon ce que par les Paiz, Procez , & Enquefte leur fem-
blera, que doit eftre fait par droit & par raifon.
Et, femblablement, Jureront lors les Procureurs des Parties, que
bicn & loyaument , & fenz malice & fraude , ilz feront leur de-
voir.
Toutes les quelles chofes deffus dites , & chafcune d'icelles ,
Nous Promettons, par noftre Foy, & Serement , loyaument &
fermement Tenir, Enteriner, & Acomplir, par h maniere deffuz
dice, fenzProvoquier, Appeller , ne Reclamer a Pape, Empe-
reur, ne autrejuge, ne Prince quelconques, ne venir oufaireve-
nir encontre , en aucunc maniere.
En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noftre Grant Seel a
ces prefentes Lettres ,
Donne a Paris , le xx Jour de Janvier, Tan de la Nativite noftre
Seigneur, Mil, CCC, Soixante & fix, felon le Stille de Court de
Romc , &C de noftre Regne le Second.
Par h Roy en fon Confdl.
JmrHtur.
, Anr..D.
^^ ~ ~ 1366.
SacramentHm Comitis jiknfomi fufcr Mora fna in Ohf-^J"''^'
dem dwamibHS Debatis antcdiclis. e.\^^'
^.>: Ait-
N'
OUS Pierres , Conte d'AIencon , Promettons , come loyal tozr.
Chivaler, & en toure loiauce dc Chevalerie , que Nous fe-
rons, demourons, & Nous rcndrons toutes Piaccs & devanc quel-
conques perfones loial Hoftaige a Trcfc\ce!lent Prince , noftre
trelchier Seigneur, le Roy d'Anglctcrre, & a ks Hoirs , Cant &
ji longuement, & jufquez a ce, que la Qyeftion , qui elt fur le
BaildelaTerre de BelleviUe , par entre , noftre tres Redoubte
* Seigneur, le Roy de Francc, & le dit Roy d'AngIeterre , foit * vi
hnablement Determinee, & ennerement, & realment , & de faic S'»- '
Executtee, par forme & mancre , comprife en 1'Accort, derrain '*' ' "
fait a Londres, entre, noftre trefchicr Seigneur & Coufin, leDuc
de Berry &, Reverens Piere en Dieu, rEvefque de Ncvers, Mef-
hre GuiIIeme Seigneur de Dormans Chivaler, & Chancelleur du
Dauphine, & Meflire Jaques le .Richq, Doien de Paris , Confeil-
leurs le Roy noftre Seigneur pour fa Partie, & les Confeilleurs du
Roy d'AngIecerre deflus dic pour fa Partie.
Et, fi tanc fuft que les Lettres, Pourparlees & Acordces a Bail-
ler, de foubz le Grant Seel de noftre dit Seigncur le Roy deFran-
ce, fur le dit Acort de BcUeville, ne fuffenc Bailles , a la Cice de
Londres, au Chanceller d'AngIecerre , que pour lors Sera , dedans
la Quinzainede Pafques, commencans prouchein venanc, ou que
la Qrieftion de Belleville ne fcroic finablemenc Determinee , ou
Baillee, & Delivre, rcalmenc & defait, au dit Roy d Angleterre,
ou a fes Hoirs, ou a leurs Commis & Deputez efpecialmeiit a ce
les Terres, Paiis, & Lieux, & quanque Sera Ordene, Jugie, &
Determinee par les Commiflaires, Confeillers, & Subrot^uiez, qui
deputez feront ou dit fait de Belleville, dedens les Termes & par
forme, & manere, comprife ou ditderrain Acort, a chafcune de
ces Trois Cas & Dcfautez, fe acun avendra, Nous RcvcndronSj
& Retornerons, en propre Perfonne, arriere a la Cite de Lon-
dres , dedans Trois Mois prouchains apres que tieul Deffaut aven-
dra^ (ans attendre aucune Semonfe , Garniflement , ne Requefte
du dit Roy d'Angleterre , ou de fes Hoirs,
Et illeques, ou aillours que plaira au dit Roy, ou a ces Hoirs,
felonc la forme de la Paix, nous demourons en Hoftaige, fans de^
partir de la Puiffance du dit Roy , ou de fes Hoirs , julquez a FAx-
compliffement de toutes les chofes , comprifes ou dit derrain A-
cort de Belleville, & fes Lettres fur ce faittes.
It E M, Jurons & Prometcons, comme deffus , que james ne
dirons, ne propoferons, enjugemenc, ne dehors, que noz diz
Seremens & Promeffes ont efta faittes & paffces tanc come nou?
avons efte Hoftaims & en la Puiffance &c Garde de noftre dit
Seigneur le Roy aAnglecerre.
Et que Nous ne uferons d'aucune Excepcion, Aide, Deff^ence,
Cautelle, Remede ne Allegacion, de Garde, de Force. de Pour,
encontrc aucune dcs chofes fufdittes , ainli par nouz Promiflez
& Jurees, ne nousaiderons par Previlege de Croiz , Prife ou ^
Prendre,
Et que nous ne empettrons, ne ferons Empettrer,Difpenfacion,
ne Ablblucion, du Pape, ne d'autre quelconques, fur noz dizSe^
remens &: Promeffes ,
Et, fe telz Diipenfacions ou Abfolucions eftoient empectrees,ja-
mes ne les uferons, ne fcrons, ne dirons, ne feuffrerons, eftre dit
ne fait, en Jugement ne dehors, aucune chofe contraire a nozScT
remens &c Promeffcz devant diz.
Et, fe fait eftoit le contraire par Nous, ou par autre, de noftre
Gre, Nous voulons cftre TenuZ & Reputez pour Parjures &
Convaincus de Foy faillie, en toutes places, &: par devant touz
Seigneurs & Perfonnes, & avoir encourir en tel Blafmie & Dif-
fame , come Chivaler poura encourir en tel cas.
Et , pour plus grande feurte de perfaire & enteriner , de Point
en Pomt, quanque Promis , & Jure avons, comme dit eft deffus,
Nous avons plevi & creance noftre Foy en la main Dextre de
Noble Seigneur, le Conte de Norharapton, prenant nolire Foy!
ou Nom le dit Roy.
Ce fu fait en Palays Royal de Weftmonftier en la Chambrtf
Blanche, xxij jour de Janver , TAn de la Nativite noftre Seigneur
Mill, CCC, LX & lix, en prefence de, ^
Reverens Pieres en Dieu,
William de Ficejlre ,
Symon de Tuondres.,
Vierres de Nevers ,
S)'mo?i de Ely, '
Chancelleur ,
Et Jehan de Baa ,
Trelbrier ,
D'Angleterre,
Evefquez :
Mcjjire Richart , Conte d^Arondel.^
Hurnfray, Covtc de Hereford;
MeJJire lyHliam Wilken, Arcedeacre Je Nicole,
MeJJire Guilleme , Seigneur de Dormans Chivaler , ^ ChancelUf
du Dauphine ,
MeJJire Jaciues le Riche Doien de Paris,
Et MejJire Jehan de Branketre, Treforier d'Everwyk,
Et pludeur autres.
•
Donne, par Tefmoingnaunce denoftre Seel,rAn, Jour ^LieH
deflus ditz.
T«m. in. V. it:
o
p#fJI
io6
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1366.
Idv. 3.
• VI.
488.
E. 3.
E.V .^u-
togr.
• VI.
489.
* Dhcis B»rbo>ti<t , Obfdis , Ohligatio ^ SacrAmentHm dt D/*cis Bituria , pro Dnce Burl>o»i<t , ^ ^ro Co}»ite Dal-
Conditionibtts pcrimplendis. phino y^hernia, de AianHcaptione.
Ann. D
1366. ,
£dv. j. ■
ATouz cculx, qi ces prefentes Lettres verront ou orronr,Lois
Duc de Bourbonnois, Conte de Clermonc, & Chamberer
de France , Salut en noftre Seiaineur.
Come, !e Trefexcellent & TrefpuifDnt Prince, le Roi d'En-
gleterre, Seigneur d'lrlande & d'Aquitaigne , a qi nous fommes
Hoilafes, par la maniere contenue en la Paix, faite entre Lui &,
noftre Trelredoute Seigneur, le Roi de France, nous ait done Li-
cence, de fi Grace efpeciale, de Nous traniporter en Roiaume
de France, & aillours oj il nous pleirra,
Et iiloeques demourer, de jour prefenc, jufqes a la Purificacion
de nr^ftre Dame, profcheine a venir, apres la Date de cefles, &
de lors JLifqes a meifme la Purification enfuiant par un An entier,
Et a telle Condicion que Nous foions, en propre Perfone, de-
vant Lui, ou fon Confeil, a la Citee de Londres , dedeins le dit
Tcrme, pur tenir Hoftageilloeques, en Teftat & condicion , ou
quel nous fomes a jour prefent ,
Si Promettons pur tanc , en bon foy , & fur noftre Honour de
Chivalrie, que Nous Nous Porterons & tendrons loial Hoftage du
dit Roi d'Engleterre, ou de fes Hoirs, en toutes Places ou Licux
ou nous ferons, & devant touz Seigneurs & Perfones,
Ne nous .Armerons, ne Armes porterons, ne ferrons ne procu-
rerons eftre fait, ne fufterons, en prive, n'en appert, par quelcon-
ques caufe ou coleur, chofe que purra tourneraDamage ou Delho-
neur du dit Roi d'EngIeterre , fes Hoirs , Subgiz. , Aidantz , ou
Adherens, ne a leur Terres, Paiis , ou Lieux quelconques , tant
decea la Mere, come dela,
Et qe, ceftante tout joufte & loial Effoigne , ou fi tant fu que
nous ne foions Rechangees par forme de la Paix, & du bon Gree
du dit Roi dEngleterre, ou de fes Hoirs, Nous Retournerons &
Metterons noftre Corps en Hoftage du dit Roi d"Englcterre , ou
de fes Hoirs en la Citee de Londres, dedeins le dit Terrae , fanz
autre Requefte cnt nous faire,
Et d'illoeques ne partirons , fanz avoir fur ce efpecial Congie de
Lui, ou de les Hoirs, felonc la forme de la Paix;
Et a toutcs ces choles, comme deflus font devifees , loialment
pavfaire, fanz fraude & fanz male engine,Nous Obligeons Nous,
& noz Hoirs, noz. Terres, Paiis , Lieux , & Biens quelconques
ou qu'ilsioienttrovei, a la Juridicion, Compulcion, & Contran-
te de touz. Juges & Cours Seculers & de Seinte Eglife , & par ef-
^ecial a la Court de la Chambre du Pape , & des Auditeurs, Co-
milTairs, ou Lieuxtenantz de la dite Court de la Chambre , & de
chefcun de leur,
Voulantz & Grantantz q"ils, & chefcun d'eulx, touT, les iours&
temps, tant par Excommunement en noftre Perfone, & Entredit
de noz Terres , Paiis , & Lieux , comme autrement , puifTe proce-
der encontre Nous , & noz Hoirs , a toute les foiz & temps qi
plerra a la Partie du dit Roi d'Engleterre.
Et Renonceons cxprefTement a toutes Graces, & Privileges, &
Lettres du Pape, deTEmpereur, & d'autre Prince quelconques,
impetrees & a impetrer : as Privileges de la Croix prife ou a pren-
dre: & a toux Droitz, Efcrips & non Efcrips , EftablilTement &
Cuftumes: & a tou2, autres Exceptions & Deffenfes, CauteIIes6c
Remedes , de Droit & de Fait , de Lieux & de Couftumes , par
quoi Nous, & nox Hoirs, nous Porrions eider & defendre en-
contre aucun des Chofes avantdites ; & a la Loi , qui dift Gene-
ral Renonciation non valoir, 11 efpecial ne prccede.
Et volons que cefte Generale Renonciacion ait tant de force &
effedl:, come ii touz les Cas, Poins , & Articles dc Droitx, Ca-
nons & Civils , & autres , Efcrips & non Efcrips , feuflent , de
Parole en Parole, exprefTees & infertees en ces prefentes noz, Let-
ires.
Et, pour Faire & Acomplir toutes les dites Chofes, & chefcun
d'icelles, nous avons plevis & creance noftre Foy en la Maine de,
Noble Seigneur, Meflire HomfFrey Conte de Hereffbrd, prenant
meifme la Foy, en Noun du dit Roi d'EngIeterre , & aufli Juree
fur les Sains Evangiles de Dieu par nous touchees.
Et , fi aucune chofe eftoit fait a Tencontre , Nous veullons eftre
tenuz. pour Faulx, & reputez parjurez, & * Convaincuz, de Foy
ftillee pardevant toutes Perfones, fanz ce que Nous porrions dire
ou propofer riens a Tencontre.
En Tcfmoignance de queles Chofes nous avons mis noftre Seal
a ceftes noz Lettres Ouvertes , & requis auffi Maiftre Johan de
Branketre,TabelIion Publique, q'il en fece au dit Roi d'Engleter-
re, furtoutesces chofes, fuffifans Inftrumens Publiques.
Ce fu fait en la Chambre Blanche, ou Palois Roial de Weft-
monftier, lcs la Cittee de Londres, le Juedy en la Fefte de Seint
Vincent, qui fu le xxij jour de Januer, l'An de la Nativite noftre
Seigneur Mil, Trois Cens, Soixante & fix, courant la Quarte In-
dicion, & le Quart An du Pontificat le Pape Urban Quint , en
preience de,
Reverens Piers en Dieu ,
Par la Grace de Dieu ,
William de Wincepre,
Sytnon de Londres,
Symov de Ely ,
Chancellcur
D'Engleterre ,
^han de Baa ^
Treforer,
T.t Pierre de Nevert ,
Touz Evefquez,:
Haulx & Puiilans Segnieurs,
yohan de Lancafire,
?ohan de Berry,
•ux:
Richart., Conte d^Arundel,
IVtlliam de Dormans Chivaler ,
Chanceller de Dalphme,
Wtlliam de Wikeham , Arcedia-
kre de Nicole ,
yaques le Riche , Doien de Pa-
ris,
Et Johan de Branketre , Trefb-
rier d'Everwick,
JEhan, Filz de Roy de France, Duc de Berry & d'Auvergne, a Ann.D.
tou2.ccuIz, qui ces prefentes Lettres verront oa orront, Salut. 1365.
Comme, Haut & Puiflantz, Prince, Monlieur Edwarc, par la -4«. 39.
Grace de Dieu, Roy d'Engleterre , de Grace elpecial, ait donnc £■ 3.
Licence & Congie a, noz trefchers & bien amez Coulins, Mon- '^x An-
fieur Loys Duc de Bourbon & Conte de Clermont, & ivleliire togr,
Berant Conte Dauphin d' Auvergne , Hoftaiges le dit Roy d En-
gleterre, par la maniere comprife en la Paiz, de s'en aler en Fran-
ce, & ailleurs, par celle condicion, qu'ilz fcient, en leurs propres
perfonnes, Retourne en la Cite de Londres, dedanz le Jour de la
Purificacion noftre Dame, prochein venant enUng An,
Et fe mettent illec en Hoftages devers le dit Roy dEngleterre,
& fes Hoirs, en 1'eftat & condicion qui font au Jour prefent, fenz
partir d'illecques jufques a rAcompIilfement des Chofes , pour les
quelles il tiengncnt, & doivenc tenir, le dit Hoftage,
Nous,
Voulanz pourveoir a la Sehurte du dit Roy d"Eng!eterre, & de
fes Hoirs fur lc Retour des diz Hoftaiges, par la vbulente & ex-
pres comuiandz du Roy d'Engleterre defTus dit, denoftre cenaine
Science, franche & agreahle voulente,
Nous Plegeons , & Fiancons , & devenons Pleges & Fianciers
envers le dir Roy d'Engletetre, & ies Hoirs, pour chafcun des
diz Deux Hoftaiges, qu'ilz, durant le dit temps, fe pourteront &
fe tendront loiaux Hoft^es du dit Roy d"Engleterre , & de fes
Hoirs, en toutes Places 6c Lieux, & perdevant touz Seigneurs &
Perfonnes ,
Ne fe Armcront, ne Armes pourteronr, ne diront, ne feront,
taifiblement , ne exprelTement , aucune chofe qui pourra cftre &
tourner a Dommage, Defhonneur, Vitupere, ou Prejudice du
dit Roy d'EngIeterre , de ces Hoirs, Paiis, Terres, Lieux, ne
Subgiez quelconques, tant deca la Mer, comme de la.
Et plus Promettons & Creancons qe Nous ferons toute noftre
loyale Pourc & Diligence, per toutes les manieres que fairc Sau-
rons ou Pourrons, de Parole 6c de Fait, fenz fraude, ne fenz mal
engin, qe , ceflant tout Jufte & Loyal EiToine , les diz Duc &
Conte Hoftaiges Revendront & Retourneront arriere a la Cite de
Londres , & ie Mettront illec en Hoftage devers le dit Roy , &
fes Hoirs, dedanz la dite Fefte de la Purificacion noftre Dame,
prochein venant * en Ung .^n \ fe ainiTi n'eftoit qe, pendent le dit * vf .
temps, les diz Duc & Conte, ou aucune d'eulz, fuflent Rechan- 490.
giez par le Gre & Voulente du dit Roy d'EneIeterre.
Et toutes ces Chofes nous Promettons & Creancons par noftre
Foy, Serement, & Honnoir, Garder, Enteriner, & Acomplir,
fenz Dire , ne Faire , aucune chofe a Tencontre.
Ce fuft fait le xxij jour de Januier, FAn de la Nativite noftre
Seigneur Mil, Troifcenz, SoLxante & Six, en la Cite de Lon-
dres.
En Prefence de,
Reverens Peres en Dieu,
Symon lie Londres ,
Pierre de Nevers,
Symon de Ely ,
jehan de Baa,
Evefcjues:
Meflire 'Richart ^ConteiTAroTtdel,
Humffray Conte de Hereford:
Guiileme , Sire des Dormans ,
Ec plulieurs autres ,
de noftreChaftel de Rokesburg, Salutz
Come,
Par my le Trete, darrenement fait, a noftreJJitee de Londres,
Tefmoigncs fur toutes les chofes deffus dices.
En Tefmoing de ce Nous avons fiit mettre noftre Seel a ces
prefcntes Lettres.
Par Monfire le Duc.
y. de Cheri.
De Pecunia pro Rege Scotia recipiend/t.
LERoy a, noz cheres & fealx, Rauf Seignur de Nevill, Johan ^nn q
de Ncvill ibn Fi!z Chivaler, noftre ame C!erk, Johan de ^^^6.
Thorp Chanoign de Londres, & Aleyn de Struther Coneftable ^^. ^p.
•E- 3-
Scot. 39.
entre Nous &c noftre Piitie, & aucuns des Counfaillers, noftre m. i.
cher Frere, David de Bruys &c fa Partie,
Noftre dit Frere Nous doic paier, a noftre Ville de Bcrewykfur
Twede, ou a Norham, ou a Bamburgh,s'il nous plerra, Sis MiU
Marz d'EfterIings , de noftre Monoie d"EngIetevre , ou Or ou
Argent a la Value , a cefte prefchein Fefte de la Purificacion not
tre Dame pur le Primer Paiement de Cent Mill Livres, les quelx
il Nous ad promis a paier, par certains condicions & manieres,
comprifes en ies Lettres , faites fur le dic Traitee , feallez de fon
Grant Seal , par devers nous demorantz ,
Nous, confiantz a plein de vozSens, Lealtez, & Difcrecion,
Donons a Vous Quatre, & Troisde Vous, Au6torite,Poiirance,
&c Mandement efpecial, par la tenur de noz prefentz Lettres, de
Prendre, Compter, & Recevoir, pur & en Noun de Nous, de,
noftre dit Frere, David de Bruys, ou de fes Gentz, la dite Some
de Sis Mill Marcz d'Efterlings de noftie.Monoie d'Engleterre , ou
Or ou Argent a la value, , , .„ o v
Ec, fur la Reccption de la dite Somme, de bailler & liurer a
noftre dit Frere, ou a fes Gentzdelfufditz, noz Lettres de Qui-
tance& Abfolucion, feallesdenoftreGrant Seal,
Et de lour faire, fi mefter eft, autres Lettres de Qutance de
meifme la Somme , dont ils fe tiegnent pur contentz ,
Et de faire touces autres chofes neceflaires en cclle Partie, fup-
pofa
ET ACTA PUBLICA.
107
inn. D. pofe que plus efpecial Mandement en ferroit requis,& que parnous
1^66. meifmes feit ferreit.en ce cas, (i nous y fuilTons prefentz,;
'Jv. j. Piomettons avoir & tenir Ferm & Aggreable, quant que fait
ferra par Vous quatre, ou trois de Vous, fur les chofes delTufdites,
fanz venir , en aucun temps , par nous a rencontrc.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Wellm. le xxij jour de Januer , TAn de noftre Regne Trente
Noelifme.
Acqmetantia , ^fro parte Redemptionis mper Regis Trancia.
\nn. D. T E Roi, &c. a toux ceulx, qe ceftes Lettres verront ou orront,
1166. -^ Saluz.
in. +0. Savoir vous faifons qui, li Reverent Piere en Dieu , JohanEvef-
E. 5 . que de Baa , noftrc Treforer , a en Compte & Receu , en Noun
■!rmc.\o. de Nous, par les mains de Raoul Maillart, Maiftre General des
E. 7.' " Monoies de, noftre Trcfchere & Trefame Frere, le Roi de Fran-
n. 20. ce, Sis Mill • & Deux Centz EfcuT, d'Or (dont les Deux Valent
• VI. un Noble de noftre Monoie d^Engletert-e) en Partie du Primer
491. Paiement du Second Million, & en Dedudtion & Rebat de la
plus Grande Somme, en la quele noftre dicFrere, Nous cftObli-
gez a paier a caufe de la Deliurance fon Piere, qe Dieux aflbille,
De la quele Some de Sys Milles & Deux Centz Efcuz, ainfi
Paiees & Refceuz en noftre Noun, ficome deffus eft dit, Nous
Quitons, Deliurons, & Abfolons, noftre dit Frere, le Roi de
France, & fes Heirs, a touz jourmais,
Et leur faifons Covenance & exprefle Paction de jamais Deman-
der a Eulx, nea leur Heirs, ne a quelconque autre Parfone, en
Jugement, ne dehors, la Somme de Sys Mili & Deux Centi Ef-
cuz , qui paiee Nous eft , ficome deffus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le xxvj jour de Moys de Janyuer, l'An de la
Nativite de noftre Seignure Mill, Troifcentz, SoLxante & Six,
& de noftre Regne Quarrantifrae.
jlcquietantia pro alia Parte,
Ann. D. T E Roi a touz, ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
1366. -»-' luz.
Aii. 40. Savoir vou5 faifons que, li Reverent Piere en Dieu,Johan Evef-
E. 3. Gue de Baa, noftre Treforer, a en Compte & Receu, en Noun
iiiJ. oe Nous, par les Mains Raoul Maillart, iMaiftre General desMo-
noies de, noftre Trefcher & Trefame Frere, le Roi de France,
Quatrevintz Trelze Mill & Oyt CentzEfcuz d'Or) dont lesDeux
Efcuz valent Un Noble de noftre Monnoie d'Engleterre) en Par-
paiement & enterini Satisfadtion de toute la Refte du Primer Mil-
lion, & en Deduftion & Rebat de la plus Grande Somme, en la
<3uele noftre dit Frere nous eft obligez a paier , a caufe de la De-
Ijurance de fon Piere, que Dieux affoille,
De la quele Somme de Quatrevintz Trefze MiU & Oyt Centz
Efcuz, ainli Paiez & Receuz en noftre Noun, ficome deffus eft
dit, Nous Quitons, Deliurons, & Abfolons, noftre dit Frere,
le Roi de France , & fes Heirs , a touz jourmais ,
Et leur faifons Covenance & expreffe Padion de jamais Deman-
der a Eubc, ne alour Heirs, ne a quelconque autre Parfone, en
Jugement nedehors, la Somme de Quatrevintz Trefze Mill &
Oyt Centz Efcuz, qui paiee nous eft, iicome deffus eft dit.
Et , fi por temps a venir il Apparra que les Oyt Centz Efcuz
deffulditz fuilTent Paiez, ou aflignex a paier, par Lettres de nof-
tre Grant Seal, a autre Parfone quelconque, noftre dit Frere &
fes Heirs ferront de tant Defchargez envcrs nous, fur le prochein
Paiement q'il nous eft tenuz a faire par la caufe dievanrdit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le xxvj jour de Mois de Janyuer, l'An de Na-
tivite de noftre Seigneur Mill, Troifcentz, Soixante & Six , &de
noftre Regne Quarantifme.
Sfiper u^cqtiietantiis antediUis.
Ann. D. "V^E MoRANDUM quod ifta Summa Diiorum Milium e^ Cen-
1 30O- XVX tum Scutorum Auri , de Terymnis <§• Aniio , in ifiis Literis
An. \a. contentis , (^ yohanni le Meangre , diiio Bouciquaut , Marefcallo
r^" '• FranciiB y <^ Gudlielmo de Dormancio, Cancellario Kormawa afji-
mi.m. gjiata pro eorum Feodo, computantur ^ allocantnr in illis Centum
^' Milihus Scutorum , quas Rex Francia, per manus Tiadulphi Maylard,
Magiftri Monetarum fuarum , Regi Angliie, ad Receptam Scaccarii
fui Anglite , folvit in Vartem Solutionis Redemptionts yohannis , nu-
per Regis Francia defunili , Patris nunc Regis Francia , unde idem
nunc Rex Francia habet Duat Literas Patentes Acquietantia , fub
Magno Sigillo Regis Anglia , de Data xxvj diei yanuarii, Anno
Reg?ti iftius Regis Anglite ^uadragefmo,
Vnam {videlicet) de Sex Milibus d^ Ducentis Scutis, in Partem
Solutionis Secundi Milionis,
Et aliam de ^iater Viginti ^ Trefdecim Milibus ^ OUingentis
Scutis, in plenam So!utionem primi Milionis ,
* VL * ^«^ fuidem Litene Acquietantia irrotulantur in Rotulo Fran-
49». o> de diiio Anno ^adra^efimo.
Et ideb iftte Litera; reftituuntur , cancellantur , c^ dampnantur ,
^ reftdent in Filaciis Cancellaria: , inter Brevia Regis de eodem An-
no, e^ Litera Acquietantiie diiiorum yohannis ^ GuJlie/mi, de
diiia Sunma recepta , refident i?t diUa Recepta.
_ Ann D.
— ^ ^^^^^
Stipcr Oft^fffione de Belleville_ , (^r Deliberatione Ducis de ^'^''- 3-
Berry rr Comitis d' Akncon , Obfidtim.
T E Roi a tous ceux, qi ceftes Lettres verront, ou orront, Sa- Ann. D.
-*^ lut. 136(5.
Savoir faifons que , An. 40.
Come iur la Queftion, qui a efte entreNous d'une Part & nof- E. 3.
tre Trefcliere & Trefame Frere le Roi de France d'autre Part, a Vrmc.
caufe de la Terre de Belleville, certain Accort ait efte darrein fait 40. E. 3.
a Londres, entre nous Ccnfeillers, pur Nous, &, noftie Tref- m. 19.
chere & Ame Neveu, Johan Duc de Berry & d'Auvergne, Piers
Evefque de Nevers, & Guille Seignur de Doimans Ghivaler &
Ghanceller du Dalphine, & Jaque le Riche Doyende Parys,Con-
feillers de noftre dit Frere, & pur Lui, fur la manere coment la
dite Queftion deura eftre finablen/Cnt Determine ,
Du quiel Accort la teneur s'enfuit ,
T^Dward, &c. a touz ceux qui ces prefentes Lettres verront,Sa-
*-' lut.
Come, parmy la Paix, faite entre Nous &, noitre Trefchere
&'l'refame Frere, le Roi de France, Johan (qi Dieux alToille)
noftre dic Frere , & auffi , noftre Trefchere & Trefame Frere , le
Roi de France qi eft a prefent, feuffent Tenuz de Bailler, Deli-
urer & Delaiffer , a Nous , & a noj Heirs , la Terre de Belleville ,
^c. inutatis mutandis , ut in Litera Regis Francite Dat. 20 die
yanuarii Amti fraiteriti, uf^ue hujc verba,
Nous,
A la Requefte de noftre dit Frere , & auffi pur contemplacion
de noz cheres Neveu & Coufin, Johan Filz du Roy de France,
Duc de Berry & d'Auvergne , & Pierre Conte d'A!encon , noz.
Hoftages, a caufe de 1'Accompliffementde certaines Chofes, com-
prifes en la Paix , faite entre Nous & noftre Frere deflufdit ,
Avons Accorde, & Accordons, volons, & nous pleft que noz
ditz Hoftages s'en puiffent aler & demurrer en France, ou ailleurs
ou il leur plerra , en i'eftat & condicion q'ils font a jour prefent ,
jufques au dit terme de Pafques comencantz , qui ferra TAn deGra-
ceMilI,CCC,LXVm.
Et en cas qu'il ferroit Dit, Jugie, Ordeine, ou Determine, par
les Commiflairs, Confeillers, &Subrogiez, ou la plus grandePar-
tie d'eulx , par la manere contenue es Lcttres cy-deffus encorpo-
rees , que la dite Terre de Belleville ne portaft pas les Appartenan-
ces que Nous maintenons,
Et que noftre dit Frere le Roi Johan fqi Dieux afl!bille) & noP-
cre dic Frere le Roi de France nous euffent (bufSfantz Baillie , ou
offert a Bailler , la dice Terre de Belleville , & fait fur ce leur de-
voir,
Ou que noftre dit Frere nous euft Baillie & Deliuree , ou a noz
Heirs, ouComiffairs & Deputez efpeciaumer\t a ce, Reelmffnt&
de Fait, tout ce q'jl ferroic Ordeigne, Jugie, & Decermine parles
Commiflairs, Confeillers, & Subrogiez, ou par la Greigneur Par-
tie d'eulx , dedanz la Terme & par Fourtn^ & Manere comprife
es Lettres, cy deffus incorporees,
En chefcun des Cas delTufdicz Nous deflors Deliurons, Ablb-
lons, & Quitons a plain noi ditz Neveu & Coufin, de Berry &
d'AIenc6n, de toucHoftage, & de toutes Obligacions , Seremenci,
Fois , ^ Promeffes , que fait Nous ont a caufe du dit Oftage ,
Et paraillement deflors Quicons & Deliurons, noftre dic Frere,'
le Roi de France de coutes les Chofes, pur les queles noz ditz
Neveu & Goufin ont Tenuz devers nous le dit Oftages; Salvee
& Referve noftre Droit quant as autres chofes, comprifes en la
Paix fufdice:
Et fe il avenoit que les Lettres, deiTus incorporees, ne nous ef^
toient baillees & deliurees, en noftre Citee de Londres, a noftre
Chanceller, qi pur lors ferra , deflouz le Grant Seal de noftre dic
Frere, a la Quinieine de la Fefte de Pafques comencantz proC-
chein a venir ,
Ou que la dite Queftion de Belleville ne feuft finablement Deter-
mine, * dedanz le temps, par la manere deflufdite, • vj^
Ou que noftre dit Frere ne Nous euft Bailliee & Deliure, ou as 4,9», '
noz Heirs, ou Comiffairs, & Depuces efpecialmenc a ce, Reel-
ment & de Fait , couc ce q'il fcrra Ordene, Jugie, & Decermine
par les Commiffairs, Confeillers, & Subrogiex, ou la Greigneur
Parcie d'eulx, dedans les cermes, & par fourme & manere, com-
prife es dices Leccres, deffus encorporees,
Nos Neveu de Berry & Coufin d'AIencon , en chefcun de ces
trois cas, ferront tenuzde Revenir & Retourner, & Revendront,
en leur propres Parfones, ariere en la dite Cicee de Lorudres, de-
danz Troys Moys prochein apres que ciel Cas ou Defauce avendra,
fanz actendre aucune Semonce, Garniffement, ou Requcfte de
Nous, ou de noz Heirs,
Et illoeqes , ou ailleurs ou nous plerra , demurront en Oftage
fani Partir de noftre Puiffance, jufques a Taccompliflement de
toutes les Chofes , compriles es dites Lettres , deflus incorporees ,
ficome Accorde, Promis, & Jure nous ont, & compris eft en
leur Letcres, fealles de lcur Sealx, pardevers nous demorrantz.
Ec , en nulle de ces Trois Cas ou Defauces darreners , noz pre-
fentes Lettres ne leur purronc ja proficer, ou valoir a, noftre dit
Frere, le Roi de France, ne a Nous ou noz Heirs porter prejudi-
ce en temps a venir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , en noftre Palays
de Weftm. le primer jour de Feverer , 1' An de la Nacivice noftre
Seigneur Mill, Troifcentz, Soixance & Sifme, felon le Cours &
Stille du Gourc de Rorae, & de noftre Regne TAn Quarantifine.
Tom. m. P. 71.
O 3
Supei
io8
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
Aiin. D.
1366.
Snpcr Parte Redemptionis David de Brujs recepta.
A's. 4,0. T7 Dward, par h Grace de Dieu, R.oi d"Englererre,Seignurd'Ir-
£*, " J-i laund & d'Aquitaigne , a touz ceux, qui ceftes Lettres ver-
Scot.'i.o. ront ou orront, Saluz.
£. -.. ' Savoirvou; Mi'bns que nous avons en Compte & Refceu de,
w. 'ji. noftre chere Frere, David de Bruvs, & de fa Parcie, Sis Mill
Maicz d'Efterlinges, de noftre Mono;e d'Englecerre , por ceft
prelenc Terme de la Purificacion noftre Danie, cn Deduction,
Rebar, & Partie de Paiement de Cent MiU Livres d'Elterlinges,
les quielx noftrc dit Frere nous a Accordc & Promis par fes Lec-
tres Obligatoires, & par certeines Forme, Manere, & Caufes
comprii esdites Lerrres,
De la quele Somme de Sis Milles Marcz. nous nous tenons pur
bien Contentz & Paiez, & en Quitons, Deliurons, &c Abfoions
noftre dit Frere, & fes Heirs, a touz jours,
Et faiibns Paclion & Covenance expres de jatnais demander a
lui, ne a fes Heirs, en Jugement, ne dehors, la dite .Somme de
Sis Milles MarcT., quepaie nous ad, ficome dcflfus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Wcftm. lendemain de la Purihcacion noftre Dame, TAn de
noftre Regne Qyarantifme.
Pro Redemptione pradiSa , de ConduBu.
Ann. D. R EX Univerfis & fingulis Vicccomitibus, Majoribus, Ballivis,
1366 * Minirtris, & aliis Fidelibus fuis , adquos, &c. Salutem.
An. 40. Sciatis auod,
£. 5. Ctam Magifter Johannes de Carrick Canonicus Ecciefia: Glaf-
Ibid. cuenlls, Johannes Gray Notarius, Rogerus de Muskelburgh Per-
fona Ecclefix de Tynnyngham , & Adam Tore Burgenfis de Edin-
brugh, pro quibufdam Sammis, nobis apud Villam Berewici fuper
Twedam, ex parte David dc Bruys, Fratris noftri, folvendis, a-
pud eandem Villam de Berewico, cum Viginci Equitibus, lint
venturi,
Sufcepimus prxdidlos, Johannem, Johannem, Rogerum, &
Adam, & eorum qLiemlibet, ac didlos Viginti Equites, cujufcum-
que Conditionis fuerint, Equos, Garciones, Hernelia, ac aliaBo-
rta fua quxcumque, necnon Summas quas fecum lic defaent, ve-
niendo apud diiflam Villam Bcrewici, in eadem morando, & ex-
inde redeundo, in Proteiftionem & Defenfionem noftram fpecia-
lem, necnon in falvum & fecurum Condudum noitrum;
* Ec ideo vobis mandamus, <^c. ut in fmilibus de Conduilu Li-
teris.
In cujus, &c. ulquead Quindenam Pafchae , proximo futuram,
duraturas.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , quinto die Februarii.
Ter ip/um Regem.
* VI.
494-
De Ordine Militari fitfcipiendo,
Ann. D. R. ^-^ Vicecomiti Notinghamix, Salutem.
j-,,5(j " ^ Praecipimus tibi , firmiter injungentes, quod per totam Bal-
An. jlo. 'i^^m tuam, tam infra Libertates, quam excra , ubi expedire vi-
^ ■< deris, publice facias proclamari quod omnes illi,
Ctauf.A.o. Qyi Quadraginta Libratas Terrx vel Redditiis per Annum ha-
j. j ■ bent, & eas pcr Tres Annos integros tenuerunc, & Milites non
m. zj.ti. ^""f5
Ordinem fufcipiant Militarem , citra Feftum Nativitatis Sanfti
Johannis Baptiftx , proximo futurum , vel in eodem Fefto ad ul-
timum, fub periculo quod incumbit,
Et ce Nominibus illorum , qui Quadraginta Libratas Terrx vel
Reddiius h.ibent in Balliva tua , (icut prxdidtrum ell , diligenter
inquiras , & Nobis de Nominibus illis in Cancellaria nollra con-
ftare facias ante Feftum fupradiftum; &c hoc nullatenus omitcas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Februarii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per An-
gliam.
Sftper yohanne de Conpeland interfeilo.
Ann. D. 'CDwardus, Dei gratia, Rex Anglix, Dominus Hibernix & A-
,-,^/t J_< quitanix, Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
Liberate , de Thefauro noftro , dilecto nobis , U^illielmo de
Nellcfeld Centum Libras, quas ei, pro labore fuo circa Prolecu-
tionem , quam fecic de Mandato noftro, verfus illos qui Johan-
nem de Coupeland intertecerunt , conceffimus de Dono noftro,
Tefte meipfo apud Weltmonalteium , decimo odtavo die Fe-
bruarii, Anno Rcgni noftri Quadragelimo.
Fer ipfum Regem.
1366
Art. 40,
£. 3.
ILiberat
40. E. 3
n>. 4-
gleterre, a qui nous fumes Hoftage par la manere, contenue en la Ann. ]
Paix, faiceentre Li &, r.oftre Treiredoubte Seigneur, le Roi de 1366
France, & a la grande Requefte de Meffiie le Conte de Flandres, zdv. 3
Nous aic done Congie, de la grace efpeciale, de nous Tranfporcer
ou Roialme de France, & ailleurs ou il nous plaira, & illecqz
demourer du jour prefenc canqz a la Primer de Martz , prochein
a venir apres la Dace de ceftes , & delors jufqe a meifme le primer
jour de Martz, enfuant par un An encier, & a tiele condicion,
Et par tant Promettons lealm.ent que nousferrons, & noustenn-
rons toudis, loial tioftage du ditRoi d'Engleterre, &de fesHeirs,
quelconque part que nous ferrons , tant & fi longement & jufqe a
ce que toutes les choies, Ptirpariees & Accordees par la Paix des
Rois , par les queles nous tenons Hoftage , foient encierement par-
faices & accomplicz au dic Roy d'Engleterre , & a fes Heirs,
Er ne noi:s Aimeions ccntre ledit Roi, fes Heirs, Paiis, Ter-
res, & Lieux , ne Subgiez decea la Mier ne de la,
Neferrons, ne foeffrerojis, eftre fait par nous, ne par autre
en prive, n'en appierc, cho/e que puille tourner a leur domage'
hounte, ou prejudice, • '
* Et nous re.ourncrons & mettrons noftre Perfone arriere en * VI.
Hoftage , a la Cite de Londres , dedans le iPrimcr Jour de Martz 49J.
piochcin vcnant cn un An deflus dit, & demourons illecque, fanz
Partir , en Teftat que nous fumes au jour prelent ,
Et noz deux Enfantz, Waleram & Robert, nous Baillons en
Seurete, pur tenir le dit Hoftage, en lieu de nous, tanque a noif-
tre Retour,
Et Jurons, & Promettons, & nous failbns fort qe nos ditz En-
fantz tendront le dit Hoftage por nous jufques a noftre Retour
fanz Parcir de la Poiflance noftre dic Seigneur le Roi par aucune
manere ,
l^Jous tendrons lealment le dit Hoftage , fanz departir en aucu-
ne maniere, & tje nous rctornerons & mettrons nolire Corps en
Hoft.ige du dic Roi d'Englecerre & de ks Heirs , en la Cice de
Londrcs, dedans le dic Terme, fanz autre Requefte ent a nous
faire, & dillecque ne Partirons fanz avoir fur ce efpecial Congie
de Li , ou de fes Heirs felonc la fourme de la Paix,
Ec a toutes ceftes Choies, comme deflus font devifes, loialment
parfaire, & ianz fraude, & fanz mal Engin , Nous obligeons
nous, & noz Heirs, noz Terres, Paiis, Lieux, & Biens quel-
ccnqz, ou quils loienc trouvez, a la Jurididtion , CompuIfion,&
Conltrainte de touz Juges& Courtz, Seculers & de Saince Eigli-
fe, &, par efpecial, a la Court de la Chambre du Pape, & des
Aiiditours, Commiilairs, ou Lieu tenancz de la dice Court de la
Chambrc, & de chelcun de leur,
Veulan:z & Grancjncz q'ils, & chefcun d'eulx, touz les jours
& tems, tanr par Excomunement en noftre Perfone, & Entredic
de noz Terres, Paiis, & Lieux, come autrement, puiflent Pro-
ceder encontre Nous, & noz Heirs, a touz les fois & temps q'il
plaira a la Partie du dic Roi dEngleterre.
Ec Renoncons expreflemenc a couces Graces , Privileges, &Let-
tres du Pape, & de rEmpereur, & d'autre Prince quelconqz
irapetrees, & a impetrer: as Privil^es de la Crois, prife, ou a
prendre: & a touz Droitz, Efcriptz, Eftablicementz , & Cuftu-
mes, & a toutes autres Excepcions & Deftences, Cauteles &Re-
medes, de Droic & de Faic, de Lieux & de Cuftumes, par quoi
Nous, & noz Heirs, nous pourions aider & defendre encontre
aucune dcces choies devantdites ^ & a la Loi, qui difant dit Ge-
nerale Renonciation non valoir fi elpeciale ne precede.
Ec Volons qe cefte Generale Renonciacion ait tant de force &
efleit, comme fi touz les Pointz, Cas, & Articles de Droit, Ca-
non & Civil , & autres Efcripiz & non Efcriptz , fuilfent , de Pa-
role en Parole , expreflees & mfertes en fes Prefenres noz Lcttres.
Et, pur faire & accompUr touces les dites chofes & chelcune
d'ycelles , Nous avons plevi & creance noftre Foi en la Main de
Noble Seigneur, Umfra Conte de Hereford, Meffire Henri le
Scrop Governor des Seigneuries de Calays & de Gynes , pur le
dic Roi d'Engleterre, preignanc meifme la foi el Noun du dit Roi
d'Engleterre , & aufli noftre Seremenc, les Saintes Evangiles Dieu
par nous touche.
Ec, fe aucune chofe eftoic faice a rencontre, Nous volons eftre
tenu por Faux, & repute Parjurs, & Convaincu de Foi faillie,
par devanc couces perfones , fanz ce que nous pourrions dirc nepro-
pofer riens a rencontre.
En Tefmoignance des queles chofes, Nous avons mis noftre
Seal a ceftes noz Lettres Ouertcs, & requis aufli Maiitre Johan
de Branketre, Tabellion Publiqz, q'il en face au dit Roi d'EngIe-
terre , fur touces ces chofes , foulfifant Inftrument Publiqz.
Ce fu fait, en la haute Chapelle Roiale de Weftmonftier, le
xxi jour de Feuvrer, TAn de la Nativite noftre Seigneur Mill,
CCC, Soixante & Sis, en prefence de,
Meflires,
Les Chaunceller & Trelbrer d'Engleterrei
Charles Sire de Montmorencyy
Et Johan de BranketTe, Treforer d'Ever\vyk,
Tefmoigns es chofes deflus dites.
Ann D ^' ^'"""^ Comiti de SanBo Paulo concejft ^ Hoftagea-
j,5(5 ' mento FiliorHm.
An. 40.
£. 3.
E.v Au-
togr.
A Tous ceulx, qi ceftes Leccres verront ou orront, Guy Con-
J-^ te de Samt Paul Saluz en noftre Seigneur.
Come, h Trefexcellent & Trefpoif£nt Prince, le Roi d'En-
Super Licentia Qr Hoftageamento fupradiElis.
u
E Roi a, Noble Sire, Guy de Lucenburgh Conte de Saint
' Paul , noflre Hoftage, a caufe des chofes, comprifes en la
Paix , faite entre Nous & le Roi de France , Saiuz.
Nous Vous avons done, & donons Licence & Ccnzie de vous
tranfponeren voz Paiis, & ailleurs, hcrs de noilre *Poiirance,
jufque a certain Tertne, & par manere & fourme, coropris en
voz Lettres, pardevers nous demurantes.
Et,
Ann. D:
13^6.
An. 40-
E. 3-
Vrdnc.
4.0. £. J.
m. if.
* vi;
496.
ET ACTA PUBLICA.
lop
Ann. D. Et, i^ar my ce, vous nous avez baille, en Hoftage, en Seurete
1^66. de Veftie Recour, Vos Deux Fils Eifnez, Walram & Robert.
iUv. 3 . NoLis , qi , a la Requefte de , noftre Trefchere Coulin , le Con-
te de Flandres, vous avoiis done la dite Licence, a caufe du dit
Conte, Volons & Vous Accordons,
Si que tant foit que vous foiez arrere en noftre Cite de Londres
au Terme , compris en voz dites Lettres , pur tenir TOftage , en
Teftat que vous efteT, au jour prefent,
Que deflors Vos Deux Filz foient tout FrancT. & Quites de leur
V Pariones, & s'en puiflent franchement partir de noftre Poiflance,
& ailler quele part qui leur plera, fans Arreft cu Empefchement
avoir par la caufe avant dite.
Don. par Tefnioignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weymonftier , le xxi jour de Feuerer.
Dat. apud Weftmonafterium, dccimo oftavo die Martii. Ann. D.
i3()6.
Fer Literam de Secreto Sigillo. £iiv. j.
Confimilcs Literas Regis de ConduiShi h.ibent fubfcripti , de vifi-
tando Limina pr^Bdiai Martiris, cum Equitibus fublcriptis, per
idem tempus duraturas, fub eadcm Data^ videiicet;
Margareta, Uxor David de Bruys ., cum Sexagivta Equitibus.
Patncius de Dunharre, Comes Marchia de Scotia , cum Duodecim
Equttibus.
Et poftmodum., ^intodeciwo die OSlobris frcxi?m fequetite , fra-
diiivs David habint altas Literas Regis de Coridutlu , in forma
fradiiia , fer Triemiimn duraturas.
Ann. D.
1566.
An. ^o.
£. 3.
Irnnc.
40. £. 3.
m. 14..
Vro VrmciDe W^illia , de Potejt^te ad recipicndnm Partem
Secmdi Alillionis pro Redemptiouc nupcr Regis Franci<e.
LE Roi a, noftre Trefchere & Trdame aifne Fik , Edward
Prince d'Aquitaigne & de Gales, Duc de Cornewaille, &
Conie de Ceftre Salutz.
Come,
Par noz autres divertes Lettres de la Date du Trefzifme Jour de
Decembre, l'an de Grace Mill, CCC, Soixant & Trois, & de
noftre Regne Trente Septifme,
Vous eons aflignez de Prendre & Recevoir, de noftre Donn,
Soixant Mill Efcutz d'or (dont les deux valent un Noble de nof-
tre Monnoie d'Engleterre) fur le Primer Paiement du Seconde
Milion , le quele , noftre Trefchere & Trefame Frere ,
le Roi de France nous doit a caufe de la Delivrance fon Piere, qi
Deux aflbille,
Nous derecWef , confiantz a plain de vous, parlla tenour de ces
prcfenres, a vous, & as Deputez eftabliz & ordenez depar vous,
Dononj Plain Poair, Au6toritee, & Mandement efpecial deDe-
mander, Prendre, Compter, & Recevoir, en lieu de nous, &
pur Nous, & en noftre noun, de noftre dit Frere, ou fes Gentz,
la Somme de Soixante Mill Efcutz d'Or, tieles come deflus, tout
a un foiz , ou par diverfes parties , en DedutHon & Rebat du Pri-
mer Paiement ae Seconde Million, a Nous deu pur la Caufe def-
iufdices ,
Et de Doner & Octroier a, noftre dit frere, le Roi de France,
pur la dite Somme de Soixante Mill Efcutz d'Or, ainfi par Vous,
ou voz Deputez &: Comraiflairs, Receue, tout Enfemble, ou par
Parties, Lettre ou Lettres de Quitance, Abfolucion,& Deli-
iirance fouz veftre Seal , ou les Sealx de voz ditz Deputez &
Comiflairs, ou autres Sealx autentiques, ou Inftrument Publique,
tieles q'il lui plera, & dont il fe tiegne pur content,
Et de faire toutes autres & finguleres chofes, qui ferront fur ce
neceflaires , fuppofe que elles requefiflent mandement plus efpecial ,
De la quele Somme de Soixante Milles Efcutz d'Or, ainfi par
vous, ou voz Comiflairs & Deputez, Receue pur Nous & en
noftre Noun, Enfemble, ou par Parties, Quitons, Delivrons, &
Ablblons, noftre dit Frere, lc Roi de France, 6c fes Fleirs, &
Succefleurs, desmeintenant pur lors, & deflors pur meintenant,
par ces prefentes.
Et volons la dite Some de Soixante Milles Efcutz d'Or, ou ce
quiparvous, ou voz Commiffairs & Deputez, en ferra Receu,
eftre alloe a noftre dic Frere, en dit Primer Paiement, ou quipri-
meremenc fe doit faire de Seconde Milion , non obftant que noftre
dit Frere nous doit faire les Paiementz des Sommes , a nous Dues
par caufe de la dite Delivrance, en noftre Cite de Londres.
Et tout ce, qui ainli par vous, ou voz Commiflairs& Deputez
a ce, feriaen Receu, Faic, Accompce, &Accoide, Nous avons
ferme & Agreable, Loons, Approvons, & Confermons par ces
prefentes.
Ec Promettons, en bone foi, & enParole de Roi, & furObli-
gacion de touz noz Biens , moeble.= 6: nonn moebles,prefentz & a
venir, non venir a rencontre par nous, ou par auties, en aucune
manere.
Et ccftes noz Prelentes Lettres Volons tantieulement avoir vi-
geur & force, cn cas qu'il ne foit fatisfait a Vous, ne a voz Com-
mis, par noftre dit F^rere, de la Somme deSoixante Mille Efcutz
deflufditz, * par force de noz autres Lettres, lcs queles nous vous
feifmes autrefoitz bailler par meifme la caufe^ & non autrement.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Chaftel
dc Haddele , le primer jour de Marz-, TAn de Nativite noftre Sei-
gneur MiU, Troifcent , Soixant & Six,'& de noftre Regne Quar-
rantifme.
DuppU
De ConduUu, pro David dt Bruys,
D E X , &c. Salutem.
■'■^ Sciatis quod ,
Cum David de Bruys , Frater nofter , Lymina , beati & gloriofi
Martiris, ThomEe, Archiepifcopi Cantuarienfis , peregre vifitare
intendat,
Sufcepimus ipfum David , veniendo in Regnum noftrum An-
gliae, cum Quadraginca Equitibus de Comitiva fua, eorum Fami-
liaribus, Herneliiis, & Rebus lliis, in eodem Regno morando, &
exinde in Scotiam redeundo , in falvum & fecurum Condmllum
noftrum, necnon in Prote<fiionem & Defenfionem noftras fpe-
ciales:
Et ideo vobis mandamus, ^c ut in fimilibus de ConduHu Li-
teris.
Incujus, &c. ufquead Feftum Natalis Domini, proximo fu-
turum, duraturas.
R
Pro Decano Aberdonenfi c^ aliis de Scotia.
E X , &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod iufcepiiftus in Proteftionem & Defenfionem ^Z^^-
noftram, necnon in falvum & iecurum Condu(ftum noftrum, ^«- 4°«
Adam de Tynyngham, Decanum Aberdonenfem in Scocia, ve- ^- ?;
niendo peregre in Regnum noftrum Anglise , & alibi infra Do- ^^''^-
minium & Potellracem noftra, tam per Terram, quam per Ma-
re, cum Sex Sociis iuis Equitibus, ibidem morando, & exinde
vedus partes Tranfmarinas, uique Sanftum Johannem Ambianen-
fem , &: alia Loca Sanda tranfeundo , & abinde per Regnum &
Potertatem noftra praedidla, verfus parces Scocix, ledeundo;
Et ideo, ($"f. ut in fimilibus Literis de Conduiiu.
In cujus, &c. per unum Annum duracuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Martii.
Ter CoTiciliufa.
Confimilcs Literas Regis de Conduftu habent fubfcripti, cum
Perfonis fublcriptis, excepta illa Clauilila ((4- exindi} verjuspar-
tfs Tranfmarinas) per idem tempus duraturas, fub eadem Data;
videlicet,
Adam Verjova EccJefa de Wavfray in Scotia^ cum ^tatuor Sociis
juis Equitibus.
Johaunes de Leftalryk de Scotia Armiger ., cum ^iatuor Sociis fuis
Equitibus.
Ricardus Comy» Anniger de Scotia, cum ^atuor Sociis Equitibus.
JVillielmus Marchale de Scotia, cum .^uatuor SMis Equitibus.
Eilor Laivder Artniger de Scotia, cum Se'^tem Sociis Equtttbus.
Thomas Bijet de Scotia, cum Duohus Socits Ecuitihus.
Johaitnes de Hawyk, cum ^^tuur Sociis futs Equitibus.
Johan7ies de Edi/wnfton Miles , cum Sex Sucts ftis Equitihtts.
* Johonnes de lonnergayth Capellanus , cum ^atuor Sociis fuis E- 'o ^
quittbus. 490-
Walterus de Wardlavje Archidi.iconus Laudonia , cum §uatttOr
Sociis Equitibus.
Thomas de Barry Cappellaiius , cum ^atuor Sociis Equitibus.
Hugo Berc/ay Scutifer, cum §luatuor Sociis Equitihtts.
Thovias de Somervyle Miles , cum '^atvor Sodis Equittbus.
Johannes de Cragy , cum ^atuor Sociis fuis Equititus.
MagiPer Thomas Tode Canonicus Glafguenfis ,. cum ^uatuor Sociis
juis Equitibus,
Jacobus Senejcfll <ir Alcxander Skryntchur de Abirbrothoch, cum
Oiio Sociis Equitibus ujque Saniiutit Jacohum.
Willielmus de Eajfyngton , cum ^atuor Sociis Equitihus , ufque
Sanllum Jacohinn.
Walterus Moyngne c^ Maurentius Gelybrand Milites de Scotia^
cum Duodccim Equitibus & ^atuor Garciontbus ufque Terram
SaiiEiaw.
Jojjannes IngUs , veniendo peregre in Regmm Anglite , cum ^a-
tuor Sociis Equitihus.
VI.
Pro Waltero de Lefley.
D EX, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod iufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram , necnon in filvum & lecurum Condudtum noftrum ,
Walterum de Lefleye de Scotia Miliiem , veniendo de partibusSco-
tix in Regnum noftrum Angli-.e, & alibi infra Dominium & Po-
tellatem noftra, tam in Terra, quam in Mari, cum Odo Sociis
fuis Equitibus, <^c. ut in fimilibus de Conduiiu Literis, cum hac
C/au/u/a, vtde/ieet ,
Nolentes quod idem Walterus pro aliqiio Dcbito, quod Tho-
mas, nuper Comes dc Anegos, aliquibus Pcrfonis in Anglia, ddm
vixit, debebat, vel pro aliquo Plegiagio periplum Wakerum, pro
pr;«fato Comite ea !de caufa fado, areftetur, occalionetur, mole-
ftetur in aliquo, feu gravetur.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Purificationis beatas Marias,
proximo futurum , duraturas.
Telie Rcge apud Weltmonafterium , vicefimo die Martii.
Ter Conciiium.
Ann. D.
1366.
Aii, ^o,
£. 3.
Ibid.
De Liberatione ObfidHm.
LE Roi a touz ceulx, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
Savoir vous faifons, que Henry dc Manda & Jakes Carou, £
Burgois de Tournay , ont bicn & loialmenc demure parde\ers m. ij
O 3 nous
Ann. D
1366.
An. 40,
£ 3.
Trnnc ^o~.
3
ito
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. nous en Hoftao;es tanque encea, pur caufe de rAcompliffementdes
1^66. chofes, accurdces parmy la Paix, faite entre Nous 6: li Roi de
I-dv. j. France,
Et par tant nous les avons done Licence de s'en aler en lour
Paiis,
Par quoi Mandons & Commandons a tous noz Subgitz , Obeif-
fantz, Gardeins des Portz & PalTagez, queles ditz Henry & Ja-
qucs foeffrent franchement & pailiblement Paffer en lour Paiis,
fanz aucun empefchement ou domaige faire a eux , en Corps n'en
Biens, par manere quelconque.
Don. par Tefmoignance dt. noftre Grant Seal, a noflre Palays
de Weftm. le xvij. jour d'Avri!.
Autiels Lettres du Paflage ont les Hoftages fouz efcriptz; c'eft af-
favoir ,
Gilhert Bufy, dit la Mel/ettey Burgois de la ViUe de Reynet.
Johan Lig»age, Burgois de mefme la Vtlle.
Super Recnmbio Obfidtmt.
Ann. D. T E Roi a touz ceux, as queux ceftes Lettres vendront, Salutz."
1^66. *—' Savoir vous faifons que Thomas de Cleremes & Jaques Vy-
^. +0. tour , Burgeys de la Ville de Tourneye,
T, I. Mandez a nous, par ies Marefchalx de France, a demorer en
IhiA. Oftages pur Johan, n'aigairs Roi de France, folonc * la fourme
• VI. de !a Pees, accorde entre Nous ix. le dit Roi de France, en lieu
499. de Henry de Manda ^ Jal<es Carou, Burgeis de meifme la Ville
de Tourneye, qi ount demurez, en meifme TOuftage, en noftre
Citeede Londres, par certein temps,
Se entrerent en le dit Hoftage, a la dite Citee de Londres, le
jour de la Felance de ceftes ,
Et fur ce ount faitz Serement a demurer loialx Hoftages devers
nous , folonc la fourme de la Pees avantdite :
En Tefmoignance de quele choie, a la requefte desditz Thomas
8c Jaltes Vytour , nous avons fait faire ceftes noz Lettres Overtes.
Don. a noftre Paleys de Weftmonftier, le xixjour d'April.
* T>e Conccjfionibus locorttm , qu<t annexa erant Corona ,
revocatts.
Ann. D. D EX omnibus, ad quos, &c.
1 366. AV iiiam femper debet Majeftas Regia gravitatem in fuis adibus
A». 40. obfervare, ut Poffeffiones, Coronae fuaeRegiae apphcatas, Perfua-
J. 3- fionibus aut Suggeftionibus quorumcumque non diftrahat, fet, lic-
Vajc. 40. ut Juramenti praeftiti tenetur ex debito , illas eidem Coronoe fuae
I. 3.
m. II
intme confervare.
Nuper fiquidem ex certis Caufis evidentibus, tunc expreffis, de-
liberationeprovida, extitit Ordinatum quod Caftrum & Villa de
Podio Normannii, cum Baftida de Villa Franca, ac omnibus Ba-
ftidis aliis qmbufcumque, aut eorum Pertinentiae vel Juraquxcum-
que, in Dominio noflro Aquitanix conftituta, per Venditionem,
Donationem, Permutationem , feu quovis alio Titulo, Colore, fi-
ve Causa , extra Manum noftram , nifi futuro Haeredi Regni An-
glise , minime ponerentur , & a Corona noftra fegr^ari non pof-
ftnt quomodolibet feu transferri , quin veriiis dida Caftrum, Vil-
la, 6c Baftidae, cum omnibus eorum Pertinentiis, Coronx noftrse
praediftae , in forma prxdicta , Unita 8c Annexata perpetuo rema-
nerent.
Et deinde , Ordinationis , Unionis , & Annexionis hujufmodi
immemores, fet ipfarum Obliti, qui veriiis Sedudli totaliter &De-
cepti , Berardo Domino de Lebreto , ad importunos ejuidem Cla-
mores & Suggeftiones fraudulentas, per noltras , certi tenoris, Li-
teras (nullam de pracmiffis Ordinatione, Unione, & Annexione
hujufmodi fecientes penitus mentionem) didta Caltrum & Viilam
de Podio Normannii , & Baitidam de Villa Franca , cum ipforum
Pertinentiis , contulimus Habenda & Tenenda Eidem & Hseredi-
bus fuis, una cum Homagiis, Juribus, & Pertinentiis univeriis,
ad Caftrura, Villam, & Baftidam prsedicta pertinentibus , fimul
cum alto & baflb Juftitiatu, ac mero & mixto Imperio locorum
eorumdem, proutinnoftris Literis, fujper hoc confedtis, pknius
continetur:
Cum autem Caftrum, Villx, & Baftida pncdidta, omnia &
finguia fuperiiis expreflata cum ipforum Peninentiis quibufcum-
■que, ad Nos & Coronam noftram pertineant mero Jure, neque
ea poffumus aut debemus, abfque Juramenti, Coronx Regix per
Nos praeftiti, notabiii prxjudicio, taliter extra Manus noftras po-
nere , aut etiam alienare,
Et ex certis a!iis caulis rationabilibus, Nos moventibus, deCon-
fiiio & Affenfu Prxlatorum, Procerum & Nobilium Regni noftri,
in prsefenti Parhamento noftro exiltentium , nobifcum & cum ip-
fis matura dehberatione priehabita, ex noftra certa fcientia & Re-
•gia Poteftate, ac noftri Officii debito, Donationem & Conceffio-
nem .praediiSlas didto Bernardo & ejus Haeredibus, de praedidtis,
«Caftro, Villa, & Baftida fuperius expreffatis, faftas, tenore prae-
fentium, perpetuo Revocamus, & eas nullius fuifle aut effe De-
crcvimus firmitatis infuper Declaramus,
Ac volentes, & perpetuo Concedentes, ut Caftrum, Villa, &
Baftida praedifta, omnia & fingula, Nobis & Coronx noftrae An-
glias exnunc denuo Rejungantur, & eifdem Annexata remaneant
& unita, ikut prius, cum fuis Pertinentiis quibufcumquc , nec ab
ca poffint ullis unquam temporibus occalione quacumque quomo-
dolibec feparari,
Appellationibus interpofitis & Litis dependentia , ad quofcum-
que Adtus iit in ea Piocelium , nonobftantibus quibufcumque ,
per quae praefentibus noftris Literis, aut ipfarum effedui, nullum Ann. D. ;
volumus pracjudicium generari. \%66. '. 1
In cujus, &:c. zdv. j.
Dat. in Palatio noftro Weftm. oftavo die Maii , Annc Domi-
ni Milefimo, Trecentefim.o, Scxagefimo Sexto, & Regni noltri
Quadragefimo.
* De Revocationibus pradiilis proclamandis. » vi.
I) EX, cariffimo Primogenito noftro, Edw^ardo Principi Aqui- Ann.D
'^^ taniae & Walliae, Duci Cornubiae & Comiti Ceftriae, Salu- 1366.
tem. An. 46.
Tranfmittimus vobis, cum prsefentibus, quafdam Patentes Li- E. 3.
teras, in Cera viridi, & laqueo ferico, noftro Magno Sigillo le^ IM.
gio confignatas ; quarum tenor fequitur in haec verba.
"PDwardus, Dei gratia, Rex Angliac, Dominus Hibemiae &
-'-' Aquitaniae, omnibus, ad quos prsfentes Literx pervenerint ,
Salutem.
Illam femper, ^c, utfupra ufque ihi ( praejudicium generari) ^
tunc fic,
In cujus, &c.
Quocirca vobis, firmiter injungendo, committimus & manda-
mus quatinus Literas noftras prxdidtas, ac omnia & fingula in
eis contenta , ubi , quando , & quotiens expedire videritis , per
vos, ahum, velalios, proclamari folempniter faciatis& etiampu-
blicari,
Necnon Revocationem , Annexionem, Unionem, Declaratio-
nem , & voluntatem noftras praedidtas faciatis perpetuo & inviola-
biliter obfervari ; mandantes didto Berardo de LeJDreto , & ejus
HKredibus, &, fi opus fuerit, Audtoritate noftra Regia, ac viis
& modis quibufcumque debitis, eofdem, prout necefle fuerit, di-
ftridtius Compeiientes , ut a didtis Caftris , Villa, & Baftida,
cum ipforum Juribus & Pertinentiis quibufcumque, Manum fuam
penitiis amoveant , & inde , de caetero , nullatenus intromit-
tant.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio, apud Palatium no-
ftrum Weftm. odtavo die Maii, Anno Domini Miilefimo, Trc-
centefimo, Sexageiimo fexto & Regni noftri Quadragefuno.
Pro Comite Sutherlandia Obfide pro David de Brujs.
D E X Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, & aliis Miniftris & Ann. D.;
*^^ Fidelibus fuis, ad quos, &c. Siutem. 1366.
Sciatis quod , An. 40.
Cum nuper dederimus hcentiam Wil!ielmo Comiti Sutherlan- £. 3 .
diae de Scotia, qui nuper in Obfidem pro David de Bruys, Prifo- Scot. 40.'
nario noftro, in Anglia venit, quod ipfe ad partes Scotiae profi- £. j. n»,
cifci poffet, & ibidem morari ufque ad Feftum Pafchae, proxim6 9. ^
praeteritum, ^
Nos , de gratia noftra fpeciali, Hcentiam noftram prsedidtam
ufque ad Feftum Sandti Michaelis, proximo futurum, duximus
prorogandam ,
Nolentes quod pracdidus Comes, pro non adventu fuo in Re«
gnum noftrum, per tempus prsedidlum, occafionetur, moleftetur
in aliquo , feu gravetur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , undecimo die Maii.
Fer ipfum Regem.
Fro _ Duce uilberto , fuper Hareditate Philippa Regin<e.
D EX univerfis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Caftrorum Ann. D.
'■^ Conftabulariis , Portuum Paffagiorumque Cuftodibus , Scru- 1366.
tatoribus, aliifque Subditis & Miniftris, infra Terras & Dominia An. 40.
noftra Pontivi, Guinarum, de Merk, & Calefia, & per totum £. 3.
Regnum noftrum Anglix conftitutis, ad quos prsefentes Litera P/jf.^o.
pervenerint, Salutem. £. 3.
Quia recenter accepimus quod , Nobilis & Potens Vir^ Dux f. i. tr>.
Albertus de Bavaria, affinis nofter, n.
Pro fopiendis & fedandis totaliter quibufcumque Difcordiis &
Quaeilionibus, quae inter Nos & Ipfum, ac alios, occafione Ter-
rarum & Locorum quorumcumque , ratione Phiiippae Reginz
Angliae, Confortis noftrse cariffimae, ad Nos& ipfam Hcereaita-
rio Jure aut alias pertinentium , agitabantur hactenus, aut poffunt
impofterum agitari,
Ad Nos & Concilium noftrum, in Regnum noftrum Angliae,
eft venturus,
*Nos, • vl;
Securitati ejufdem Ducis Alberti , Affinis noftri, & aliorum ^oi.
quorumcumque , ufque ad Numerum Centum & Viginti Equi-
tum de Comiciva fua, quorumcumque ftatus aut conditionis exif-
tant, volentes, de gratia fpeciali, providere,
Sufcepimus ipfum Ducem Albercum , Amnem noftrum , ac
omnes & fingulos de Comitiva lua, ufque ad Numerum fupradi-
dtum, flatus & conditionis prsedidiorum, una cum Equis, Bonis,
& Vedturis eorum quibuflibet , in Regnum noftrum , ad Nos &
Concilium noftrum , hujufmodi occafione venturos ^ in eodem
morando, & abinde ad Propria redeundo, in falvum & fecurum
Condudtum , ac Protedionem & Defenfionem noftras fpecia-
les,
Sub ifta tamen Conditione , quod idem Dux Albenus , Affi-
nls
ET ACTAPUBLICA.
1 1 1
Ann D.nn nofter Ciim qnibufdam , de Nobihonbu^ & Valentioribus
i\(>6. Perfonis Patriaruni Hanonix, HolandiK, Seandia;, & hrilix,
Edl. 3. ac Literis Procuratoriis , Connmunitatum & Villarum Bonarum
Partium earumdem Potelbtem plenariam continentibus , ad ta-
cicndum nobilcum Fincm perpetuum & iecurum , fuper ommbus
& lingulis, Negotium hujufmodi concernentibus, iplumque eftica-
citer adimplendum, prout melius t^eri potent, iutihcienter in om-
nibus, poll FeftumSandi Michaelis, proximo tuturum, ufque ad
Feftum Purificationis beatx Maria: Virgmis, tunc proximo ic-
quens, veniat communitus : ^ , r n.
Nichilominus ii aiiquo Cafu fquod Deusavertat) ad perfedlam
Concordiam, de dictis Qu-.Bftionibus & Difcordus, cum d.ao
Duce Alberto, noftro Affine, infra dklum Termtnum, ad tra-
ctandum &c corcordandum prcefixum, non venerimus, fet in Pun-
dlis Quomodolibet difcrepavenmus feu Diicordes permanlerimus,
in Toto vel in Parte, di<ftus Dux Albertus, cum fuis quibulcum-
nae, ufque ad Numerum prxfatum, hunc Conduaum fecurum
habebit & obtinebit falvum,cum libertate quahbet ad Fatriam
Hanonia:, Hollandi*, Selandi», feu Dominii Fnfix Ubere re-
'"It ideo vobis, &c veftrum fingulis, in Fide & Ligeantia qui-
bus nobis tenemini firmiter injungendo, Mandamus quatenus eun-
d^-m Ducem Albertum, aliofque de fuis Comitiva & l'amilia, ad
Nos & Concilium noftrum hujufmodi occalione venturos, uique
ad Numerum fupradidiim, recipiatis benivolcj & a quibutcum-
que aliis noftris Subditis recipi faciatis ;
Non inferentes, aur inferri quomodoiibet permittentes, eis, aut
eorum cuilibet, in Perfonis feu Rebus quibuUibef Injuriam, Mo-
leftiam, Dampnum, Impedimentum aliquod, feu Oravamen ;
Et li quid eis aut eorum cuiquam injunatum fuerit , id line di-
latione aliqua faciatis eorum cuilibet emendari, iicut Indignatio-
nem noftram volueritis evirare. jvn-.r^
In cujus, &c. a didto Fefl;o Sanfti Michaelis, ufque ad Fcftum
Purificationis beatx Mariae Virginis, tunc proximo fequens, difra-
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quinto die Maii.
Per ipfujn Regem dr Concilium.
non eft compertum Nomina aliquoium Hominum, pro diifla V il- Ann. D
la feu Burgo de Chepyngtoriroii , ad veniendum ad Parliamenta 1563.
noftra, ante didtum yVnnum Vicelimum quartum, retornata fuis- tiv. j.
fe
'Nos , nolentes didam Villam dc Cliepyngtoriton , occafione
prxdida, indebite onerari, Vos & Villam prsedidam , ad inve-
niendum (eu mittendum aliquos Homines ad Parliamenta noftra ,
de cxtero , ratione Communis Summonitionis Parliamentorum
eorumdem , habemus & tencmus excufatos i & Vos inde Exonera-
mus imperpetuum per prxfentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die J unii.
rro Comite de Tankarvill, de Feodo fuo , fuper Prima Solti-
tione Secundi MiUonis , affignato.
Ann. D. T E Roi a, noftre Trefchere &: Trcfamc Frerc,le Roi de Fran-
Jn ^lt' Po? ce qiie Nous avons affignex , noftre chere & foial , Johan
E ■, ■ de Mclon, Conte de TanlcarviU, de Prendre & Recevoir de ves-
TrMc tre Trefor Trois Milles Realx d'Or, pur le Fee que Nous Lui de-
40' £ ; vons, par An, des Termes de la Seint johan Baptiftre, lAn de
miA, Erace Ixiv, & de la Noel darrein pallcz,
Vous prions & requerrons que, fur le Primer Paiement du Se-
cond Million , que Vous Nous devez a caufa de la Dehurance de
veftre Piere (donc Dieuz eit l'Almc) & parmy la Paix, faite en-
tre Nous & Li , veulliez faire avoir au dit Conte le Paiement de
TroisMillesRoiax deffiiiditz,
Et, par ces prefentes Lettres, & parmy 1 Aquitance, que le dit
Conte V0U3 ferra fur la Reccpcion de mefme la Somme, vous en
ferrez, de Tant Defcargez par devers nous , non obftanc que vous
nous devez faire apporter la dite Somme a noftre Cite de Londres,
a vouz Couz & Defpenfes, ficome plus largeraent compris eft es
Lettres Obligatoires de vcftre dit Picres & es veftres. _ _
Et ceftes noz prefentx Lettres voluns tantleulement avoir vigeur
* VI. &: fermete, * en cas qu'il ne foit fatisfait au dit Conte, ne a fes
f 01. Comiffairs , par vous de la Somme de Mill & Cync Centz Roialx,
pur le terme de Seint Johan le Baptiftre deilufditz , par force de
noz autres Lettres , les queles Nous vous avons fait bailler par meif-
me la caufc , & non autrement. .
Don. &c. a noftre Chaftel de Hadelye , le xx jour de May,
TAn de Grace Mill, Troifcentz, Soixante & Sifme, & de noftre
Regne Quarrantifme.
Pro Majore (^ Scahinis de Crotoye , de Mercato concejfo.
REX Archiepifcopis , Epifcopis, Abbatibus, Prioribus, Co- ^""-y-
mitibus , Baronibus , Militibus, Vicecomittbus, Praepofitis, J^
Miniiiris, Majonbus, Scabinis, & omnibus Ballivis & Fidelibus ^"- '''^'
fuis, in Dominio noftro de Pontivo, & alibi exiftentibus , ad ^^J^
quos, &c. Salutcm. ^ ^ ao e ?
Sciatis Nos, de gtatia noftra fpeciali, concediire, & hac Carta ^"' ' ^"
noftra Confirmafle, dileftis nobis, Majori & Scabinis Villx no- ''• '
ftrie de Crotoye quod Ipfi & Hsredes fui , ad Mcliorationem di-
d-x Villx, imperpetuum habeant Unum Mercatum fingulis Scp-
timanis (videlicet) die Sabbathi, apud Villam noftram prsedidam,
nifi Mercatum illud fit ad Nocumentum Vicinorum Mercatorum,
infra Dominium noftrum praediiftum exiftentium,
Ita quod fi iidem Major & Scabini Cuftumas & Subfidia, No-
bis & Hxredibus noftris de Rebus Venalibus, ad diaura Merca-
tum venientibus, prout Majores & Scabini Villarum noftrarum
de Abbevill & Rue in eifdem Villis percipiunt & percipere con-
fueverunt, ad opus noftrum & Hxredura noftrorum recipiant,
colligant , atque levent quotienfcumque Mercatum ipfum ibidem
teneri continget imperpetuiim.
* Ouare volumus & firmiter prcecipimus, pro Nobis, & Hx- * VI.
redibuTnoftris, quod prxdiai Major & Scabini, & eorum Hx- 5-05.
redes imperpetiium, habeant didtum Mercatum apud Vilhm no-
flram prxdiCtam , cum omnibus Libertatibus & Libe: is Conlue-
tudinibus, ad hujufmodi Mercatum pertinentibus, nifi Meccacum
illud fit ad Nocumentum Vicinorum Mercatorum ,
Et quod iidem Major & Scabini hujufmodi Cuftumas & Subfi-
dia, pro Nobis, & didtis Hxredibus noftris, de Rebus Veiiali-
bus ad didlum Mercatum venientibus, prout Majores & Scabini
didtarum Villarum noftrarum de Abbevili & Rue in eifdem^ Villis
percipiunt & percipere conlueverunt, ad opus noftrum & Hxre-
dum noftrorum recipiant, colligant, atque levent quotienfcumque
Mercatum ipfum ibidem teneri contingecmiperpetuum,ficutprx-
didtum eft.
Hiis Teftibus,
Venerabilibus Patribus, Johamie T>uce Lancaftria :
Smone E/ie?if , Ricardo ArunddU ,
£f 'Radulpho Htaffordiie .,
Johanne Bathonienfi 6- JVelletifi, Comitibus : ^ ^ r
Epifcopis , -E' Johanne Atte Lee , Senel-
Cancellario & Thefaurario no- callo Hofpicii noftri,
ftris : Ecaiiis.
Dat. per Manum noftram apud Weftmonafterium , fexco die
Ju'ii'- ^ . ^ T,
Per :pfrm Regefn.
Pro HominibHS de Chepyngtoriton , malitiofe , ad mittendtfm
Homines ad Parliamcnta, oneratis.
Ann.D. R EX Ballivis, Probis Hominibus, & toti Communitati Villx
1166. de Chepyngtoriton , in Comitatu Devonix, Salutem.
An ±0 Ex parte veftra nobis eft monftratum quod ,
E. 5 Cum Villa prxdidta, ad mittendum alicjuos Homines, pro Villa
Tnt 40. prxdidta, ad Parliamenta noftra, onerari non debcat, nec aliquos
£ , Homines, pro eadem Villa, ad Parliamenta noftra, vel Progeni-
* ,". torum noftrorum, quondamRegum Anglix, miferit, nec mitte-
»,11. re confueverit, ante Annum Regni noftri vicefimum quartum,
Quo tempore Vicccomcs nofter Comitatiis prxdidti , qui tunc
fuit, didtam Villam de Chepyngtoriton Burgum, & Duos Homi-
nes, proeodem Burgo, ad veniendum ad Parliamentuni noftriim,
didto Anno Vicefimo quarto tentum, Summonitos fuifle malitiose
in Cancellaria noftra retornavit,
Et fic eadem Villa de Chepyngtoriton , ab codem Anno Viccfi-
mo quarto, ad inveniendum Duos Homines, pro eadem Villa, in
fingulis Parliamentis noftris extitit , prxtextu Returni prxdidti,
onerata,
Ec vos ea occafione Laboribus & Expenfis multipliciter gravati
fuiftis, ad veftrum Pampnum non modicum & Depreflionem
manifeftam, ,. ., .
Super quo nobis fupplicaftis vobis Remedium adhiben oportu-
Et'quia, fcrutatis Rotulis & Menaorandis Cancellariae noftrx.
De ^ppellatione atidienda.
T E Roy a , noz chcres & foialx, ReverenK Piere en Dieu, p^^^ ^y.
^ rArcevefque de Bordeaux, & l'Abbe de Sewe cn Bordeloys, g^
& Arnaud de Ciaus Chanoigii de la Grande Efghfe de BordeauX, ^„;^o.
Saluz E ?•
Noftre chere & foial Raymond de Mounrant , Seignur ic y^^^_
Muffidan Chivaler, Nous a fait monftrer, par fa Complainte, _^^ ^ jj
^"combien q'il avoit efte en paifible Pofleffion & Saifine du Lieu
de Blaignac, avec fes Appartenances , & il en euft Joy paifible-
ment ,
A h"pTofecution & inftance de , noftre chere & feal , Raufra
Sire de Montpelat Chivaler, & du Procureur Fifcal, noftre tref-
chere & trefamee Filz, le Prince d'Aq'ntaigi>e ,
Par Arreft, Sentcnce, & J"Sem|nt de la Court noftre dit Filz,
eftoit dit & Pronounciez aulfrofitdu dit Sirede Montpefat, &
contre le dit Sire de Muffidan, que l'en faifoit Retreance au d«y
Sire de Mountpcfat du dit Lieu de Blaignac & de ces Aparteiun-
"Par la quele Pronunciacion le dit Sire de Muffidan, foi fentant
eftre trefgrandement grevez & blefciez dicelle Pronunciacion,
luc^ement, & Sentence, pur lui, & pur touz ces Adherentz, &
Adherer veuHantz en ce fait, .1 a Appelle a Nous & a noftre
^Xf mSz que Droit fe face en tieu Cas a les Panies, &
confiantz au plain de voz Sens , & Loialte, , & D.fcrec.ons vous
Mandons & Commcttons, par la tenur des Prefentes, que Appel-
lez pardevant vous les Part.es & oiez & entenduX toutez leur
Raifons, Proeves, & autres Chofcs, que 1 une Parne voudra aUe-
2er & purpouler envers rautrc, oiez la caufe de meiftrie 1 Appel a-
cion & ycelle decerminez, de noftre audtorite, finablement, (e-
112
C O N V E N T I O N E S, LITER^,
Ann. D. lonc ce que a ftire lerra par les Leys, Ufages, Feurs, & Cuftu-
\%66. mes du Paiis de Bordeleys.
3- Et, avant tout oeure, defendre & face defendre as ditT, Sire
Montpefat, & Procureur Filcal, & a touz autres, que la befoigne
touche ou poet toucher, que , pertdant la Proiecucion de la dite
Appellacion , il ne facent ne procurent eftre tait nulle Novellete
ou Innovacion en prejudice du dit Sire de Muflidan, ne de fa dite
Appellacion, fur peine que appertient en tieu cas.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftm. le viij jour de Juyn , TAn de Grace Mill , Troif-
centz , Soixante & Six , & de noftre Rcgne Quarantilme.
* VI.
5-04.
Ann D.
1166,
An . 40.
£. 3.
V.Xt.^Q.
E. 3.
f- I. m.
'7-
* Pro Duce ynliacenji.
R^
Pro Duce jam di£io , de Amuitate concept.
memori.B .
_^ 13 EX omnibus, ad quosj &c Salutem.
'^V ^'^ o'^'"''' l^udabiliaque Obfequia , qune, bonx
i^ou- Carinimus Frater & Fidelis nofter, Willielmus, quondam Mar-
An. 40. j-jjJQ Juliacenfis, nobis impenderat haiflenus , dijm ageret in Huma-
•^- 3; nis, Conliderationem debitam optinentei,
^"'^' kc noftrum,quem ergaPatrem fmcerocorde gedimus, plenae vo-
luntatis aflf;dtum, ut DefLinfti recolenda Memoria , in ipfius deri-
vata pofteros, revivifcat, ad, cariirimum Conlanguineum nolhum,
Willielmum, nunc Ducem Juliacenlem , ejus Filium , vojentes ex-
tendere operis efficacia clarioris, qua Ipfe, Genitoris fui Veftigia
profequens, ad noftros Honores &Commoda continuatistempori-
bus promovenda ferventius animetur,
De meri & pura Liberalitate noftra, & pro co quod idem,
Conlinguineus nofter, Dux Juliacenfis Homagium Ligium fponta-
nee nobis fecit, conceirimus , pro Nobis & Hxredibus nollris,
cidem Willielmo, Duci Juliacenli, Confanguinco noftro, Mille
Marcas Scerlingorum, percipiendas fmgulis Annis, ad totam Vi-
tam iplius Ducts , ad Scaccariuin noftrum , ad Terminos Sanfti
Michaelis & Pafch;c , per -.lequale.s Portiones , vel quoufque eidem
Duci de Mille Marcatis Terrie vel Redditus per Annum , pacilice
ad toram Vitam fuam optinendis , per Nos vel Hasredes noftros
alibi fueric fatisfaftum.
In cujus, &:c.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , apud Palatium no-
ftrum Wcftm. decimo tertio die Junii.
Fer i[fum V.egeTn.
Et, ad prsemilTa fecienda, plenam & liberam eidem Duci, te- Ann. E>.
nore pr;efentium concedimus Poteftatem. i^dt).
In cujus, &c. per unum Annum duraturas. Zi-u. 3.
Tefte Rege apud Weftmonafteriumjdecimo tertio die Junii.
Ver ipjitnt Regcnt.
Ann. D.
EX univerfis & fingulis Admirallis, Vicecomitibus, Majori-
bus, Ballivis, Scrutatoribus Portuum & Paffagiorum Cufto-
dibus, ac aliis Fidelibus noftris, ubicumque infra Regnum no-
ftrum, & quxcuraque alia Dominia noftra ukra Mare, conftitutis,
Salutem.
Sciatis quod fufcepiraus jn Protedtionem & Defenfionem noftras
fpeciales, necnonin falvum &fecurum Condud;um noftrum,No-
bilem & Potentem Virum, GuiUielmum Ducemjuliacenfem, ca-
riflrimum Cotifanguineum & Fidclem noftrum, Milites, Clericos,
Scutiferos & Vallettos, & alios Familiares fuos quofcumque, una
cum Equis, Hernefiis, & Bonis eorum quibufcumque, infra Re-
gnum noftrum morando, & exinde per Poteftatem & Dominia
noftra prazdidla ad Propria redeundo ,"
Et idco vobis, & veftrum fingulis, diftrifte injungendo , man-
damus quatinus didtuni Ducem Juliacenfera, una cum Familiari-
bus, Equis, Rebus, & Bonis fuis prajdidtis, per Loca, PalTus,
& Dittridtus veltra quaecumque tranfire, morari, & abinderece-
dere , fublato Impedimento quolibet , iibiere & pacifice permitta-
tis;
Non inferentes eis, aut ipforum cuilibct inferri permittentes , in
Perlbnis aut Rebus fuis, Dampnum, Injuriam, Moleftiam, fra-
pedimcntum aliquod, feu Gravamen :
Et, li quid eis Foristactum vel Injuriatum fuerit, id fine dilatio-
ne corrigi & reformari debite feciatis :,
Provilb quod aliqui, ex Obfidibus noftris Franciae, colore pras-
(entium , Alare non tranfeant , vel quod Fraus , Dampnum , aut
Priejudicium Nobis, ieu Regno noliro, in Prxmiflls, quomodo-
Lbet irrogentur.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Pecri ad vincula, proxi-
roo futurum, duraturas.
Tefte Rq^e apud Weftmonafterium , decimo tertio die Junii.
Per ipfum Regaa.
Alia Poteflas ad AnnHitatem Imfignorandam,
t) EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatisquod, j,g(j
Cum Dederimus & Conceflferimus, cariflimo Confanguineo & An\o'.
Fideli noftro, Willielmo Duci Juliacenfi, pro Homagio Ligio, E. ;.
quod ipfe jam novicer nobis fecit, Mille Marcas Sterlingorum, ad ibid.
Terminum Vitx fux, percipiendas fingulis Annis ad Scaccarium
noftrum , ad Duos Anni Terminos ( videlicet ) ad Fefta Sandi
Mjchaelis & Pafchx , per aequales Portiones , prouc in Liceris no-
ftris Patentibus, indc confedtis, plenius continetur ,
Volumus , & , de gratia noftra fpeciali , Concedimus , per prae-
fentes, quod idera Confanguineus nofter, pro Anno Regni noftri
Quadragefimo Secundo, proximo futuro, didum Feodum fuum
Mille Marcarum Alii, vel Aliis, Impignorare, Alicnare, Vende-
re, & Diftrahere, & inde libere Difponere poterit, quando fibi
melius & commodius videbitur expedire ,
Et , ad prEcmifla facienda , plenam & liberam eidem Duci , te-
nore prxfentiun^, concedimus Poteftatem.
In cujus, &c. pcr unum Annum duraturas.
Tefte Regc apud Weftmonafterium,decimo tertio die Junii.
Per ipfum Regem.
Pro memorato Duce
, de Compenfttione, pro Occupatis per
Regem Francia.
* VI.
j"o6.
*VI.
Ann. D.
1366.
An. 40.
E. 3.
Txt. .J.O.
£. 3.
;>. I. m.
17-
* Pro eodem , de Poteflate ad Impignorandum,
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod,
Ctim teneamuf , dileiflo & fideli Confangiiineo noftro, Williel-
ino Duci Juliacenfi, & ejus Hxredibus, in Novem Milibus Mar-
carum, folvendarum ad certos Annos & Teiminos (videlicet) An-
nis fingulis Mille Marcas ad Fefta Pafchse & Sancli Michaelis per
sequales Portiones, pro Arreragiis certorum Debitorum, in quibus
Willielmo , quondatn Duci Juliacenfi , Patri fuo , tenebamur,
prout in Literis noftris, fuper hoc confedis, pleniiis concinerur,
Volumus, &, de gratia noftra fpeciali, concedimus, per prae-
fentes, quod idem Confanguineus nofter Mille Marcas, pro An-
no Regni noftri QuadragefimQ Primo , proximo futuro , pro De-
bito Arreragiorum prxdictorum, Alii, vel Aliis, Impignorare, A-
lienare, Vendere, & Diftrahere, & inde libere Difponere poterit,
quando fibi melius & commodius videbetur expedke.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salurem. Ann. D.
^ Cum nuper, durantibus Guerris inter Nos & quondam Ad- i7(J6.
verfarium noftrum Francix , Terrae , Loca , & PolTeflfiones de Anl ^a.
Virzoun & de Lury, cum Pertinentiis eorumdem, infra Domi- E. 3.
nium & Poteftatem Francicc confiftentia, & qux alias, Jure Hx- iwV,
reditario, ad, cariflfiraura Fratrem & Fidelem noftrum, VVilliel-
mum, quondam Marchionem Juliacenfem, defunctum,dijm vixe-
rac, pertinebant, ad Manum & Difpolitionem ejufdem Adverfarii
noltri applicata fuerant , utpore Confifcara , pro eo quod idem '
Frarer & Fidelis nofter, Marchio, veluti nobis ydempnitate San-
guinis & aliter Alligatus , Partem & Querelam noftras contra ip-
fum Adverfarium noftrura , in Armis , & alibi Conliliis & Auxi-
iiis, tenuit pro viribus atque fovit ,
* Et extunc eadem Ten as , Poflefllones , & Loca , qux jam ad,
Confanguineum & Fidelem noftrum, Willielmum, nunc Ducem
Juliacenfem , didi quondara Marchionis Fiiium , defcendere debe-
rent , in Difpofitione ejufdera tunc Adverlarii noftri & SuccelTo-
rura fuorum remanferant , & penes , CarilTimum Fracrem no-
ftrum , Karolum , nunc Regem Francix , adhuc remanenc occa-
fione praedidta,
Ac per Pacem, inter Nos &, Cariflimum Fratrem noftrum,
Johannem, quondam Regei-.i Francix, reformatam, Terrx, Pos-
fen^iones, & Loca Prxdidta, fic ad Ducem Juliacenfera praedi-
(flum pertinentia , eidem liberari & reftitui debuerant jam eft
diu,
Ne idem , Conlanguineus & Fidelis nofter , Dux Juliacenfis
Terrarum, Poflfeflionum, & Locorum hujufmodi Commodo ca-
reat , quo noftri occalione privatus excitic , ut praefertur ,
Piomitcimus eidem Duci, bona fide, quod, in Recompenfa-
tionera Terrarum, PoflelTionum, & Locorum hujufmodi, qux
ab eo taliter funt ablara, folvere Anno quolibet, a die Datx Pacis
hujufmodi in antea fubfequente, Mille & Qiiadringentas Libras
Sterlingorum ad Scaccarium noftrum , ad Fefta Pafchae & Sandti
Michaelis , per xquales Portiones ,
Nili, Cirinrimus Frater nofter, Rex Francise eidem Duci Ter-
ras, PolTefliones, & Loca prcedidta liberaverit, & fibi, aut Alte-
ri cjus nomine , de Frudtubus, Redditibus, & Emolumentis, a
tempore Reformatae Pacis hujufmodi percepcis & levatis, integre
feti^fecerit , aut pro pmedidis eidem Compenfationera rationabilem
aliunde fecerir, ut tenetur j quo cafu Prxientes noftrx Literx nul-
lam omnino habeant firmitatem.
In cujus, &c.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio apudPalatium noftrum
Weftmonafterium , decimo tertio die Junii.
Fer iffum Regem.
Super Arreragiis prafati Dacis,
li
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salucem.
^ Sciatis qubd.
Ann. D; it
Cum, occafione Arreragiorum , tam de Annuali Feodo, quam An. 40. j
PoflTeflionum & Terrarum de Virz.on & de Lury, cum Pertinen- E. 3. !
tiis earundem, Ibid.
Qiias, dilcdus Frarer & Fidelis nofter, bonx memorise, quon-
dam Marchio Juliacenlis in Regno Francix nuper tenuiflfe debue-
rat,
Et quae, occafione Guerrarum, inter N09 & tunc Adverfarium
noftrum Francix ingruenrium , ab eo fubrradix fuerant,
Eidem quondam Marchioni in diverlis Pecuniarum Summis te-
neamur,
Super
ETACTA PUBLICA.
D.
II
366.
Siiper quibus cum, dilecto & Fideli noftro, Nobili viro, Wil-
lieltno, nunc Duce Juliacenfi, utpoce ab eodem quondam Mar-
chione caufam habente, eft finaliter Concordatum, taliterquod,
pro omnibus hujufmodi Arreragiis Scaliis quibufcumque Debi-
tis , qux idem quondam Marchio Juliacenfis , aut quivis alius,
causa fui , a Nobis vel Haeredibus noftris exigere feu vendicare po-
terit quovis modo, eidem Willielmo, nunc Duci Juliacenfi , No-
vem Milia Marcarum Sterlingorum folvere debemus & fatisfacere
de eifdem ,
Promittimus ergo, bona Fide, pro Nobis & Hxredibus no-
ftris, folvere pr^fato Willielrao Duci, ejus Hseredibus, aut eo-
rumcerto Artornato, fingulis Annis ad Scaccariumnoftrum, Mille
Marcas Sterlingorum , ad Fefta Pafchae & Sandti Michaelis , per
cpquales Portiones, quoufque eidcm Willielmo Duci, aut caufam
ab eo habentibus, de Summa integra diftarum Novem Milium
Marcarum Scerlingorum fuerit integre fatisfadum.
Ec , fi de Summa hujufmodi , fic, uc prsefertur, Annuatim
(blvenda, in Parte vel in Toto, alibi convenientius & commo-
dius eundem Ducem afifignare poterimus in futurum, Nos Afiii-
gnationem hujufmodi, fi commode fieri poterit, liberaliter facie-
mus.
In cujus, &c.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , apud Palatium no-
ftrum Weftmonafteriij decimo tertio die Junii.
Per ipjum Regem.
* De Homagio .Ducis yuliacenjis.
qua: Nobis & Ha^redibus noftrfs, occafione prsEmiflbrum , aut ali- Ann. D.
cuius ipforum, competere, poterunt quovis modo, 1566.
* Et cifdem exnunc Renunciamus penitiis & omnino; E^v. 5.
Promittentes, bona fide, pro Nobis & Hx-redibus noftris Re- 'VI.
gi, aut ejus Haeredibus, aliquam occafionem facere nec etiam in- foS.
tentare, aut eofdem in Judicio aut extra Judicium convenire, rao-
leftare, gravare, nec impetere quovis modo :
Salvis tamen Nobis & Hsredibus noftris certis Obligationibus
& Promiffionibus de MiUe Marcis Annuis, pro Homagio Ligio,
Sibi per Nos faa:o : ac etiam de Novem Millibus A/hrcis , pro
Arreragus per ipfum quondam Domino Patri noftro debitis : Nec-
non de Mille & Qi^iadringentis Libris Sterlingorum Annuis, pro
Kedditibus & Pioficuis Terrarum de Virfon & de Lury , in Re-
gno Francix confiftentibus, fub certa forma, nunc tardl, Lon-
doniK nobis fadtis & conceffis; quarum vigori aut efFedui non
Kenunciamus, neque Renunciare volumus quovis modo^ fed eis
uci & mniti , prout nobis videbitur expedire , prxmifiTis' noftris
Quitatiombus, Abfolutionibus, & Renunciationibus, non obftan-
tibus quibufcumque.
Datum, fub noftri Sigilli Teftimonio, London. decimo quinto
die Menfis Junu, Anno Domini Millelimo, Trecemehmo, Sexa-
gelimo Sexto.
Dor.
Irrotulatur in Dorfo ClauJ. Cancellaria Regis E . TertH , Menfe
Junii, Anno 'Regni fui ^iuadragefimo. m. 17..
• VL '
(■07.
Ann. D. "^rOUS William , par la Grace de Dieu, Duc de Julers,
1366. -L> Contede Fauquemont, & Seigneur de iVfonyoie , favoir fai-
iin- 40. fons a touz., prefens & a venir , que nous,de noftre certaine fcien-
E. 3- ce & franche volente, avons fait Homage Lige a, Excellent Prin-
i.x Orig. ce, noitre trefchier Seigneur & Coufin, Monfire Edwart, par la
Ff«n C».- grace de Dieu, Roy d'Engleterre, Seigneur dlrlande & d'Aqui-
mer. taigne, & Lui avons fait Serement de Fealte.
£t Promettons, par noftre Foy, Serement, &c Honour de Che-
valerie, que Nous a Lui & fez. Hoirs, Roys d'Engleterre, Servi-
rons, de Pais & de Guerre, envers tous Hommez., de tout nos-
tre Pooir , & a toux lez foiz que nouz, ferons fur ce de leur part
requis, lur leurs Frais, Defpens d:C Damagez.
En Tefmoignage des quelz chofes Nous avons faic mettre noftre
Seel a ces Prelentes Lettres.
Donne a Londres, le ly jour de Jungn, TAn de Grace Mil,
Trcifcens , "& Soifance lix.
Dor.
De Coronatore in Scotia Conjiitmo.
R
EX, univerfis& fingulis Vicecomitibus, Majoribus, BiUivis, Ann. D.
^ Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem. 1366.
Sciatis quod Nos, de fidelitate & circumfpeaionc , dileili no- An. 40.
bis, Willielmi del Vikers, pleniiis confidentes, Conftituimus ip- £- 3.
fum Coronatorem noftrum in Comitatu de Rokesburgh, in Sco- Scot. 40.
tia, quamdiu nobis placuerit, £• J-
Dantes ei plenam, Tcnore Prxfentium, Poteftatem faciendi &im. f.
exercendi omnia & fingula, quae ad Officium Coronatoris perci-
nent in Comitacu proedido :
Et ideo vobis Mandamus quodeidem Willielmo, tanquam Co-
ronacori noflro ibidem, in omnibus, qux ad Olficium priediLlum
pcrcinenc, Incendences litis & Refpondentes.
In cujus, &c. '
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
Per Concilium.
Jrrotulatur in dorfo Clauf. Caneellari<e Regls E. Tertii , Menfe „ „ t> ■ -r- ■ i^i ■ 1 -r^ t, ■
Junii, AnnoRegni fui Slujdragejmo. %^'' ^''^^« H""" Francix, pro Nnncw , de Dono Regts.
Super Conventionibiis cum nuper Marchione Juliacenjt.
Ann. D.\iriliielmus, Dei gratia, Dux Juliacenfis, Comes Valkenbur-
1366. ^' genfis, & Dominus in Monyoie, Univerlis & fingulis, prae-
An. 40. fentes Litceras infpcdturis, Salucem.
JS. 3. Cum, IUuftrifiimus Princeps, Dominus Edwardus, Deigracia,
£*■ Orig. Rex Angli.B , Dominus Hibernix & Aquicani.ie , Cariffimus Do-
minus & Confanguineus nofter, ac nonnulli alii Prjelati & Nobi-
les Regni fui fuilTenc, pcr eorum Pacences Licceras, Obligaci Incli-
to Domino & Pacrinoftro, bon;E memorix, quondam Marchio-
ni Juliacenli, & fuis Hjeredibus, in diverfis Pecuiiiarum Summis,
annualicer perfolvendis , & nonnullis aliis Paftis , Conventionibus ,
& Conditionibus , eifdcm obfervandis & legalicer adimplendis, prout
in ipforum, fuper hoc confeitis, Licccris plenius concinecur,
Qui quidcm Dominus , Paccr nofter , ipfo fuperftice , diverfas
Pecuniarum fummas, occafione Obligationum hujufmodi, a prae-
faco D.imino noftro Regc habuic & recepic, & nonnulla ex Pa-
dtis, Conditionibus, & Convencionibus hujufmodi fuerunt fibi le-
galiter adimpleta.
NonnuUa: vero pecuniarum Summae adhuc reftanc folvendae,
& ex Conventionibus,Pad:is,& Condicionibus hujufmodi aliqua
remanenc adimplenda,
Super quibus omnibus & fingulis Debicis , Conventionibus ,
Conditionibus, & Padtis prxmiffis, cum prxfato Domino noftro
Regc ad plcnam devenimus Concordiam & finalem ,
Nos igitur, Willielmus Dux prxfatus, prxdidti quondam Do-
mini noftri Marchionis Juliacenlis Filius , Hxres univerfalis , &
Succefibr legitimus, omnes & fingulas Obligationum Litteras fu-
pradidtas , per praefatum Dominum noitrum Regem , & quof-
cumque alios causa fui, praefato Domino Pacri noftro, fub qua-
cumque forma vel cxpreffione verborum, recroadtis cemporibus fa-
<3:as, de noftra cerca fciemia, mera & fponcanea voluncacc, cidem
Domino noftro Regi , re & verbo , & prouc ucilius & melius fieri
poteric, exnunc efFedualicer Refticuimus & etiam Liberamus, eaf-
que omnes & fin^ulas , & alias , ii quae apparuerinc in fucurum ,
Dampnamus, Cafiamus, & in Judicio & excra juclicium nullius
efTe volumus impofterum Roboris auc Valoris.
Et infuper prxfatum Dominum noftrum Rcgem , ejus Hieredcs,
Execucores, & Pofteros quofcumque, Quicamus, Ablblvimus, &
j^ perpetuo Liberamus , pro Nobis , Hxredibus & Succefroribus no-
B' ftris, de omnibus & fingulis Obligacionibus , Promiflionibus , Sci-
pulacionibus, eidcm quondam Domino Pacri noftro, auc ejus Hae-
redibus , per praefatum Dominum noftrum Regem , auc quafcun-
que Perfonas alias causa fui unquam faftis,
Necnon de omnibus & fingulis Pecicionibus, Vendicacionibus ,
Adtionibus , & Demandis realibus , perfonalibus , atque mixtis,
Tom. m. P. 11.
X^Dward, par la grace de Dieu, Roi d^Engleterre, Seigneur d'Ir- Ann- D.
•^ lande &d'Aquitaigne, asTreforer, & Chamberlains, de nos- 1^66. '
tre Efchequer, Saluz. ^af ^o.
Nous vous Mandoms que a un Elquier noftre Frere le Roi de e. , .
France,qi apporta Novellesa Nous,noftre Filz le Concc deCan- ^orig.
cebrigge , & a noftrc Fils Thomas , del Enfantmenc noftre Soere
la Roinc de France, facez, livercr, c'eft afifavoir,
De noftre Donn Cynkanc Marcs,
Du Donn noftre Filz. le Counc Vinc Marcs,
Ec du Donn noftre Filz Thomas Dys Mjrcs. ,
Donn. foux noftre Prive Seal, a noft:re Manoir de Qaryngdon,
le xxviij Jour de Juyn l'An de noftre Regne Quarancifme.
Stiper Redemptione Comitis de Tankarviile.
D EX Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem. Ann. D.
Liberate , de Thefauro noftro , dilecSo & fideli noflto, 1366.
Domino de Caupeyne, de Vafconia, vel Petro de la Crote, ejuf- An. 40.
dem Domini Accornato, Centum Libras, in Partem tatisfadtionis £. 3.
illius Summse, in qua eidem Domino de Caupeyne, pro Redem- Liierat.
tione Comitis de Tankerville, Prifonariifui, Nobis venditi , Te- 49. E.^i
nemur. m. 4.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Julii.
* Sttper captione Nuper Regis Francix.
* VL
5-09
PErfolvuntur, xviij die Julii, Petro dc Troye, Fratri Bernardi "iVg
de Troye, de Elemofyna Regis in Auxilium, in Partcm Solu- ]^ '
tionis Rewardi, debiti Bernardo, pro Captione johannis, nuper ^''^ '
Regls Franciae, per Prxccptum Concilii, XL. S. ^"^ ExiK
— — — 43 £.
Pro Thoma de J^fodejlocl^, fupcr Conceffone per Dttcem Au-
rclicnfem fibi fada,
LE Roi a, nox cberes & foialx, Johan Chaundos & William Ann. D,
deSeriz, Salutz. 1366.
Sachez que nous fconfiantx au plcin de vox fens & loialte) An. 40.
vous Faifons & Orderons, jointement, & Scver.itement , Gar- e. 3.
deins & Governours de touz les Chjftealz , Villes & Terres, mfc. 40,
Droirz , Seignurics, & Noblefles, queux, noftre Cherc Filz, e. 3.
Thomas de Wodeftok ticnc & poiTede du Donn, & Tranfport, m. 10.
& Graunt de, noftre Ame Frere, le Duc d'0rlien3, en Poitou&
Xaintonge,
P E:
CONVENTIONES, LITERiE,
114.
Ann. D. Et de Subftituer & mettre defouz vous Baillifs,' Officers, &
1366 touz aurres Miuiftres, tantz &c tieux come vous femblera, neces-
■E''^- 3- faires a faire ce quappertient pur le bone Governement des Chas-
telx, Villes, Terres, Droitz , Seignuries , & Nobelefles fufdites,
Et de foire Lever les Rentes^^Revenues, Profitz,, & IlTues des
ditzChafielx, Villes, Terres, Droitz, Seignuries, & NobleiTes a
roeps de noftre dit Filz ,
Et, fi riens foit Mefpris ou nient duement Attempte en celle
Partie, de ceo faire corriger, redreffer, & amender, &mettre en
Eftat due,
Et a totes autres chofes faire, perfournir, & efploiter que pur-
ront tourner ou cheer au Pront & Avauntage de meifme noftre
Filz, & au bon governaille des Chaftialx, Villes, Terres,DrQitz,
Seignuries, & Noblefles fufditz ,
Par quoi Maundons & Commandons, par ceftes Praefentes , a
touz Baillifs, Offirers, Miniftres, & autres noz Subgitz, & Foialx,
des Chaftelx, Villes, Terres, Droitz, Seignuries, & Nobleffes
fufditz, que a vbus, & a chefcun de vous, come as Gardeins &
Governours d'iceulx , foient Obeiftantz , Entendantz , Eidantz ,
6c Refponantz en totes chofes, come vous les commandrez &
Ferrez garnir de par Nous.
En Tefmoignance de quelles chofes Nous avons faic faire ceftes
noz Lettres Overtes.
Don. a Wertm. le xx jour de Juyl.
De traEiando fuper AlAtrimonio cum Violanta Filia Galeacii
Dofnini Aiediolanen/is.
Ann D. R EX, dilecflis & fidelibus fuis, Humfredo de Bohun Comiti
An. 40,
£. 3.
Pat. 40
£. 3.
^i.
m. 3J-.
Quamvis nuper, Fili cariffime, Serenitatetn tuam , tam per no- Antj. Jj
ftras Litteras, Manu propria fcriptas, quam per tuos Nuncios, 15661
Quibus, m noftra praefentia conflatutis, fuper hoc pandimus defi- Edv. i-.
derium cordis noftri, attente duxerimus deprecandum quod gra-
tiam temporis ,
Quam eadem Serenitas fecit, dileao Filio, Nobili Viro, Lu-
dovico Duci Borbonii , qui in Regno tuo Obfes exiftit , de mo-
rando extra Regnum didum ufque ad Feftum Purificationis beatse
Maris proximo fecuturura , cum tempus hujufmodi pro expeditio-
ne fuorum Negotiorum nimis artum exiftat , prout poteft Regalis
Difcretio judicare, attento maxime quod ipfe Dux fere per Sex
Annos continuos Obfes fuit,
Prorogare ufque ad tempus, in quo verifimiliter poffit hujufmo-
di fua Negotia expedire , noftrarum precum inftantia dignareris:
Nichilominus tamen, quia praefatum Ducem, nedum propter
finceritatem Devotionis eximiae, qua , fuorum , clars memorije,
Progenitorum non degener , Nos & Romanara Ecclefiam revere-
tur, fed ob eorundem Progenitorura prsclara merita profequimur
affedibus vifcerofis , hujufmodi Negotium non mediocriter infidet
Cordi noftro, eafdem Preces tuse Celfitudini, a qua exaudiri fpe-
ramus, harum ferie reiteramus; * pro obtentu votivi Refponfi di- * VI.
ledlum Filiura Petrum Mefpini, noftrum Servientem Armorum, fii.
Exhibitorem prxfentium , ad tuam praefentiam deftinantes.
1 Data' Avinion decimo nono Kal. Septembris, Pontificatus noftri
Anno Quarto.
Sigillum defideratur.
G. Fabri.
Herefordix Confanguineo noftro Cariffimo , &c Nicholao De Condu^iH , fro Nmciis , e.v parte David de Brttys.
de Tamvvorth Militi , Salutcm. •'
* VL
j-io.
Sciatis quod Nos ,
De fidehtate, circumfpedione , & induftria veftris intime con-
fidentes ,
Ad Traftandum pro Nobis, & Nomine noftro, cum, Nobili
& Potenti Principe, Domino Galachio, Domino Mediolanenfi,
fuper Matrimonio, inter Leonellum Ducem Ciarenciae, Comi-
tem Ultonise, Filium noftrum Cariffimum, & Violantara Filiam
ejufdem Domini Mediolanenfis , contrahendo,
Et de omnibus Circumftantiis, Matriraonium illud concernen-
tibus ,
Et ad Nos de hiis, quaefic Tradata fuerint , pleniiis certifican-
dum,
Plenam , Tenore Praefentium , Vobis concedimus Poteftatem,
In cujus, &c.
Dac. in Palatio noftro Weftra. tricefimo die Julii.
* Confimilem Commiffionem habent iidem, Comes & Nicho-
laus , de tradlando fuper Matrimonio, inter Edmundum , Comi-
tem Cantebrigiae, Filium Rcgis cariflimum, & prxfatam Violan-
tam , Filiam ejufdem Domini Mediolanenfis.
Dat. ut fupra.
D EX,&c. Salutem.
•'•*^ Sciatis quod,
Cum , Venerabilis Pater, Willielmus Epifcopus Sanili Andrese
in Scotia, ac quidam alii Nobiles de Scotia,ad Nos inRegnura no-
flrura Anglix, ex parte David de Bruys de Scotia, Fratris nojftri
in Nuncium fint venturi ,
Sufcepimus ipfum Epifcopum , veniendo ex causa prsedida,
cum Triginta Equitibus , ^f . ut i?i fmilibus de Conduku Literis.
Dat. apud Weiimonafterium , decimo odlavo die Augufti.
Confimiles Literas Regis de Conduftu habent fubfcripti , qui in
Angliam , ex parte praedidti David , funt venturi , per idetn
tempus duraturas, fub eadem Data; videlicet,
JValterus de Wardelagh jirchidiaconus L.audonis , cum Decem
'Equitihus.
Rohertus de Erskyn Miles, cum Viginti Equitihus.
Gilhertus Armflrang Prafojitus Sanili Andrea , cum Decem E-
quitihus.
Ann. W
1366.
An. 40.
E- ?•
Scot. 40.
E. 3.
m. f.
Super Captione nuper Regis Francia.
Ann D R ^^ Thefaurario, & Camerariis fuis, Salutem.
j,5g ■ ^^ Liberate, de Thefauro noftro Petro de Troy & Pelegrino
An 4.0 '^^ Caufe Centum Solidos, quos eis,in auxilium Sumptuum, quos
£ '5 ' pro Bernardo de Troye defundto , qui fe afleruit Johannem , nuper
Liicrat. Regem Francije , apud Bellum de Poiters cepifle , profequendo pe-
40. £.3. "£5 ^°^ ^ Concilium noftrum, pro Remuneratione eidem Ber-
jj *, " nardo, pro Captione didii Regis, habcnda fecerunt, conceffimus,
tri. 4. ufque ad Feftum Sandli Michaelis , dc Dono noftro.
Tcrte Rege apud Weftmonafteriura , primo die Augufti.
Per ifjum Regem.
Vnfc. 40.
E. 3.
m. 9.
Ann. D.
1366.
An. 40.
£. 3.
I.X Ah-
tegr.
Ad Amhaffiatam Regis Refponfio Papa.
URbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffirao in Chri-
fto Filio, Edwardo Regi Angliae lUuftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benediftionem.
Diledos Filios, Nobiles Viros, Bartholomeum de Burgherfli,
& Ricardum de Staffbrde Milites, ac Thomara de Bukton, &
Johannem de Carleton , Legura Doctores , Ambaxiatores tuos ,
Latores praefentium, ad noftram prxlentiam deftinatos, gratanter
recepimus, ac fspe benigneque audiviraus fuper hiis, quae nobis
ex parte tua exponere voluerunt,
Ac eis , qui in Commiffis eifdem a Serenitate tua Negotiis foli-
cite & fideliter fe gefferunt , Refponfionem noftram fuper eifdem
Negotiis fecimus , per eos tux Magnitudini refendam.
Ipfis igitur, in hiis, quae ex noftra parte tibi retulerint , Fidem
velit adhibere credulam Kcgia Celfitudo.
Dat. Avinion. Kal. Augutti, Pontificatus noftri Anno Quarto.
yo. de Agacinis.
Sigillo avulfo.
Ann. D.
1366.
An. 40.
£.3.
Zx An-
togr.
Pro Dttce Borbonii deprecatoria,
URbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei,cariffimo in Chri-
fto Filio , Edwardo Regi Angliifi Illuftri , Salutem & Apo-
ftolicam Benedidtionem.
Super Negotio ./^ppellationis in Acjuttania.
D EX Praefentibus, feu Tenentibus Magnos Dies Principatus Ann. D.
■*^ Aquitanise , pro cariffimo Primogenito noitro, Edwarda i-,(,^
Principe Aquitanix & Walliae, ac oranibus Jufticiariis , Ballivis, ^0.40',
& aliis Officiariis, Miniftris, & Subditis noftris , in Dominio no- £. 3.
ftro Aquitanix conftitutis, ad quos, &c. Salutem.
Ex parte Bernardi Pelegrini, Domicelli de Vicano, nobis eft
intimatum quod,
Cum ipfe & Galharda de Aflerio , Relifta quondam Gasberti
de Doma, de Senefcalcia Caturcenfi, fuper quibufdam Quaeftio-
nibus, Debatis, & Controverfiis , quae inter ipfos, Bernardum ex
una parte & diftam Galhardara ex altera, vertebantur, el^iffenc
& compromififfent in Eliam Guillielmi Militera , Gasbertum de
Carevelis, Bertrandura Ebrardi,& Guillielmum de Rupe de Pom-
ponio, tanquam in Arbitros, Arbitratores, feu amicabiles Com-
pofitores,
Difti Corapromiffarii pronunciarunt & ordinarunt contra dic-
tum Bernardum & pro didta Galharda ,
Ac Magifter Petrus de Diohdo, Locum tenens Senefcalli Ca-
turceniis & Petragoricenfis, dictam Pronunciationem & Ordina-
tionem per Safinam confirmarit, & didum Bernardura ad tenen-
dura eafdem Pronunciationem & Ordinationera condempnavit,
Diifhifque Bernardus a didis Pronunciatione , & Ordinatione,
ac Saiina di<ftorum Compromiffariorum & Locum tenentis , tan-
quam ab iniquis & injuftis, Reclaraaffet, & Appellaffec ad didum
Primogenitum noftrum , feu ejus Curiam , prout in Inftruraentis
compromiiH, Ordinationis , Safinx, ac Reclamationis, & Appel-
lationis praediftorum plenids dicitur contineri ,
Ac , comparentibus coram vobis , prsefatis Praefidentibus , Ber-
nardo Laiudria Procuratore didti Bernardi Pelegrini & Geraldo
d'EngoIifraa Procuratore didae Galhards, fuit per vos , ad didos
Magnos Dies, Pronunciatum partera didti Bernardi Pelegrini, ex
certis caufis, minus fufficienter fore fundatam , & rainus fufficien-
ter comparere , & propter hoc ipfum Bernardum Pelegrini a fua
Reclamatione cecidiiTe, & didam Galhardam recedendi Licentia-
tam fuiffe, ^ ^ . .
Mandantes praedido Senefcallo Canircenfi , feu ejus Locum te- .
nenti, quod Pronunciationem, & Ordinationem , ac Safinam fu-
pradidtas deraandarec debitse Executioni,
A quibus quidem Pronunciatione, Conceffione, & Mandato,
per vos Praefidentes fic fadtis, ad Nos, tanquam ad Dominura fu-
periorem , & noftram * Curiam diftus Bernardus Pelegrini appel- , „ j .
lavit, prout per diver^ Infljrumenta Publica , inde confeda, ple- "
nius poterit apparere, * ' .
Suppucani
ET ACTAPUBLICA.
^if
Ann. D.
1560.
Uv. 3.
Ann.D
1366.
An. 40.
Z. 3.
Ec Att-
togr.
•VI.
Supplicans Nobis ut , in cau(a Apellationis prsediftaj , procedi
jubere dignaremur j
Nos, volentes, ex certis caufis , fuper Negotio prasdidto per
Concilium noftrum plenius deliberare , vobis, & veftrirm cuilibet,
mandamus quatinus , in prxjudicium Appellationis pra^didtse, ni-
chil attemptetis , feu permittatis attemptari vel innovari , penden-
te hujufmodi Appellationis negotio indifcunb,
Et , fi quid forlitan , a tempore praedidrx Appellationis interpo-
fitae, fuerit attemptatum feu innovatum, prout juftum fuerit , re-
vocetis, & ad Statum priftinum & debitum reducatis, feu, quan-
tum ad vos, vel aliquem veftrum, attinet, reduci faciatis, donec
aliud a Nobis inde habueritis in Mandatis.
Dat. apud Weftmonafterium , vicelimo die Augufti.
Obitgatio pro Pecmia , Regi Navarra tradita.
PEtrus, Dei gratia, RcxCaftelte & Legionis, Notum facimus
Univerfis, prasfentes Litteras infpefturis, quod nos fatemur &
publice recognofcimus debere legitime , Serenillimo , Edwardo,
Regis Anglias Primogenito, Principi Aquitanix & Wallix, Con-
fanguineo noftro, Quinquaginta Sex Mille Florenos Auri, boni &
legitimi Ponderis de Camera ,
Quos Florenos idem Princeps, pro nobis, ac noftro nomineac
Mandato, tradidit & folvit Regi Navarrce.
Quam quidem Summam Auri prxdiftam promittimus & tene-
mur folvere ^ reddere eidem Principi , ieu ejus certo mandato , in
Caftro fuo Burdeaalx, noftris propriis Sumptibus & Expenlis, in-
fra Feftum beati Johannis Baptiftas , proximo venturum.
Et volumus ac confentimus quod Tres Filix noftrx , Uxores
Magiftri Alcantare, Mathei Fernandi, & eorum Liberi, Hofta-
gia (uper hiis per Nos data, remaneant donec de didta Auri Sum-
ma lit eidem Principi plene & integre fatisfa£tum, una cum om-
nibus & iingulis Dampnis, Expenfis, & Intereffe, Qux & Quas
dictum Principem facere aut fuftinere contigerit ob Defedum So-
lutionis praedidlae , non fadx Termino prxnotato ; fuper quibus
ftare & credere promittimus fimplici Relationi didti Principis,abf-
que aliqua contradidlione per Nos fuper Solutione hujufmodi fa-
cienda.
Et , pro prxmilTis omnibus & fingulis per Nos Solvendis , Te-
nendis, Complendis, & firmiter Obfervandis, obligamus Nos ,
Hxredes, 8c Succeflores noftros prxdida Regna noftra,&omnes
alias Terras noftras, ac omnia & fingula Bona noftra, Mobilia &
Immobilia, Pn«fentia & Futura , ubicumque iint & quocumque
nomine cenfeantur.
Juramufque, ad Sanifta Dei Ewangelia, corporaliter per nos ta-
dla, & promittimus bona fide, & in verbo Regio, contra prx-
miila, vel aliqua eorumdum, per nos, vel alium, leu alios, tacite
vel exprefse , quoquo modo ndn facere vel venire.
Supponentes & Submittentes , pro prxmiffis tenendis & com-
plendis, Nosipfum, Hxredes, & Succeilbres noftros, Regna no-
itra prxdidta, & omnes alias Terras noftras, ac omnia & fingula
Bona nollra, Mobilia & Inmobilia , Prxfentia & Futura , Juridi-
dtioni , Cohibitioni , & Compulfioni Curix Camerx Domini no-
ftri Papx, & ejus Camerarii, Auditoris, Viceauditoris , Commif-
farii , 6c Locatenencium ipforum ;
Volentes & confentientes per didtos Ecclefiafticos Judices , vel
eorum Locatenentes , feu eorum aliquem , cogi 6c compelli , -ad
Solutionem per nos hujufmodi faciendam , Sententiis Excommuni-
cationum, Agravationum , & Interdidti; ita quod, nulla Moni-
done Canonica vel alia prxmifsa , prxfati , Camerarius , Auditor ,
Viceauditor, Commiffarius , &: Locatenentes, & eorum quilibet,
poilint, & pofiit, lapfo difto Termino, quem pro perhemptoria
canonica Monitione fpeciali haberi volumus & habemus, in Nos
Excommunicationum & Agravationum, & didta Regna noftra,
Interdidti Sentencias, fideficiamus, in didto Termino , de didta
Auri Summa, prxfato Principi fatisfacere competenter, ferre va-
leant ac etiam promulgare.
Et Nos Excommunicationibus & Agravationibus , ac Regna no-
ftra prxdidta, & alias Terras noftras, iuppolitos * elfe Eccleliafti-
co interdidto publice facere nunciari , tamquam pro Re recognita
& in Judicio confellata; Renuntiantesomnibus Adtionibus, Def-
feniionibus, & Exceptionibus quibufcumque Fadti & Juris , tam
Canonici, quam Civilis, per quas poflemus contra prxmilVa vel a-
liqua eorumdum qualitercumque tacere vel venire; Volentes etiam
& Concedentes quod hujufmodi generalis Renuntiatio tantam
vim, robur, & eftedtum habeat, ac fi omnes cafus Canonum, Le-
gum , & Tenorum eorum , eifent fpecialiter in prxfentibus Licte-
ris, de verbo ad verbum, inferti & expreili.
Infuper, ex noftra certa fcientia, conftituimus, & ordinavimus,
facimufque, conftituimus, ac etiam ordinamus noltros veros, cer-
tos, & legitimos Procuratores , Adlores, Fadtores, Nuncios Ipe-
ciales, Prxpolicum Avinion. Andrex, 6c Severini Burdegalx, qui
nunc funt vel pro tempore flierint , Dominos Thomam de Pax-
ton , & Robertum de Stratton , Sacri Palatii Caufarum Auditores,
Magillros, Johannem Mercerii, Raymundum Scivi, & Bernar-
dum de Bugneto, Juris Pericos, & eorum quemlibec in foiidum,
ita quod non lit melior conditio occupantis , fed quod unus eo-
lum inceperit alter ipforum profequi mediare valeat & finire ,
Ad comparendum, omni Tempore, Diebus, & Horis, Feria-
tis & non Feriatis, anteTerminum dictx Solutionis fiiciendx, &
in didto Termino , & poll: didtum Terminum , ad omnem vo-
luntatem didti Principis, feu ejus Procuratoris ,
Nofque, Hxredes, & SuccclTores noftros, prxdidta Regnano-
ftra, ac omnes alias Terras noftras, & omnia & fingula Bona no-
ftra j Mobilia & Immobilia , Prxfentia & Futura , Curix Came-
rxdidti Domini noflri Papx, & ejus Camerario, Audicori , Vi-
ceauditori, CommifiTariis, & Locacenentibus ipfius, Jurididtioni &
Compuifioni fubmittendum & refubmittendum,
Ac etiam coram didto Camerario didti Dotniai noftri Papae, c-
Tom. lll. P. 11.
jufque Camfrx Auditore, Viceauditore, CommiflTariis, & eorum Ann. D.
Locatenentibus, & eorunrquolibet prxdidtam Auri Summam fe- 1366.
mel vei pluries confitendum & recognofccndum, Edv. 3.
Etad petendum, audiendum, volendum , confentiendum , &
recipiendum omne Prxceptum, & omnem Sententiam , 6c Man-
datum,quod& quam ipfi , Cameraritis, Auditor, Viceauditor,
Comilfarii, & eorum Locatenentes , & quilibet eorum in Nos,
noftrofque Hxredes & Succeflbres, exnunc prout extunc , Exco-
municationis & Agravationis , ac in Regna noftra & alias Terras
noftras Interdidti Sententias ferent ac etiam promulgabunt , &
Procefius quofcumque aliosfaciant contra Nos, Hxredes, &Suc-
ceflores noftros, quotiens & quando, quomodo , qualiter, & ubi
voluerint & fuerit fiiciendum, fi didlo Principi non fuerit, de di-
dta Auri Summa, juxta tenorem prxfentium Litterarum, plene &
miegre fatisfadlum,
Etalium, velalios, Procuratorem, vel Procuratores, in prx-
miflis, & ad prxmilfa, femel & pluries fubfticuendum,qui inprx-
miffis, & eorum quodlibet, limilem & eamdem habeat, feu ha-
beant, Poteftatem,
Et generaliter ad omnia alia & fingula faciendum & exercendum,
quxin prxmiffis, & circa prxmifla , & quolibet prxmifTorum ,
fuerint neceffaria feu etiam opportuna, etiam i\' Mandatum mat^is
exigant fpeciale, & qux Nos faceremus , & facere poffemusj^^fi
in illis perfonaliter intereffemus ;
Dantes &, tenore prxfentium, concedentes didtis Procuratori-
bus noftris, & Subitituendis ab ipfis, vel eorum altero, & eorum
cuihbet in fblidum, plenam & liberam Poteftatem & Mandatum
ipeciale in omnibus & fingulis fupradidtis :
Proraittentes racum, gratum, & firmum habere & tenere , ac
inviolabiliter obfervare, tocum & quicquid per didtos Procurato-
resnoflros, & Subftituendos, vcl aliquem ipforum , adlum, ge-
ftum, confeffatum, Recognitumve fuerit in prxmiffis & quolibet
prxrnifforum , fub Obligatione omnium Bonorum noftrorum.
Et juramus, ad Sandta Dei Evvangelia , corporalicer per nos ta-
(fta, prxdidtos Procuracores noftros, & Sublticuendos , vel eorum
aliquem, quoquomodo minime revocare , nec contra prxmiffa
vel eorum aliqua, dejure vel de Fadto, facere vel venire.
In quorum omnium & fingulorum prxmifforum Teftimonium,
& ad ipforum majoris Roboris firmitatem , hiis prxfentibus Nos
manu propria fubfcripfimus , & eifdem Sigillum noftrum Plum-
beum in pendenti duximus apponendum,
Volentes, & concedentes, ac etiam requirentes vos,Magiftrum
Johannern de London , Publicum audloritate Notarium Apolto-
]ica , quatinus , ad perpetuam omnium & fingulorum prxmiflo-
rummemoriam, Vos, cum prxfentibus * Teftibus, fubfcribatis,
prxfentefque Literas Signo vellro foliro confignetis.
Dacum apud Liborniara Dioecefis Bjrdegalenlis, die vicefima
tertia Menlis Septembris , Anno Domini Milkfimo, Tricentefi-
mo, Sexagefimo fexto.
VI.
Prxfentibus, prxcariffimo Confanguineo noftro,
Vomino Johanne, Duce Lancajirite, I/lufiris Regis Anglia Filio,
ac Fratre dtiii Frincipis :
Et,
ReverendJs in Chrifto Patribus,
Domino Helia, ^rchiep:fcopo Burdegalis ^
Domino Bernardo , Efijcopo Xatiiton.
Johanne Eieilo Batonenfi g^ WeUe^tfi , Cancellario Aquitai
nix :
Johanne Chaundos Conftabuiario ,
Et Thoma de Felton Senefcallo,
Aquitanix ,
Nigello de L^ereyn Camerario didti Principis,
Baldopio de Frevilla, Senefcallo Xandtonix;
Et aliis Tettibus ad prxmiffa.
To El Rey.
Et ego Johannes de London, Clericus, Wintonienfis Dicecefis,
Publicus audtoricace Apoftolica Notarius , undecima die Menlis
Februarii, Anno Domini fupradidlo, Indidtione quinta, Poncifi-
catus, Sandtillimi in Chrifto Patris, & Domini noftri , Domini
Urbani, divina providentia , Papx quinci , Anno quinto , infra
Caftrum Civitatis Baionx, in Capella ejufdem Caftri , una cum
Teftibus infrafcriptis, fui prxfens quando diclus Dominus RexPe-
trus prxmifla oninia & fingula innovavit, confirmavit , & Jura-
mento fuo vallavic, tangendo , propriis manibus fuis, fandta Dci
Ewangelia, & quando ipfe, propria manu fua, fe fubicripfit, me-
que requifivit & mandavit, ut prxfentibus Litteris me lubfcribe-
rem & Signum meum apponcrem confuetum , Teftes qui fuerint
prxfentes, ad ifta, una mecum,
Dominus Frater Martinus Lupi,
Magifter Militix Domilsde Alcantara, Ordinis Ceftercienfis,
Rogerius Dominus de la Ware,
Gometius Garfie de Rojos ,
Miles,
Garfas Fernandi de Villodre,
Vexillarius Major,
Domini Sancii , Filii didti Domini Regis,
Mathaus Fernandi,
Cancellarius Secreti Sigilli didti Domini Regis,
Magifier Faulus Gahrielis,
Civis Ifpalen.
Johannes Gutterii,
Decanus Ecclelix Segobienfis ,
Et Magifler Robertus Fregandi ,
Notarius Cancellarias Domini Principis Aquitanix fupradidti.
Pa
At'
Ii6
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
1366.
Idv. 3.
jirtictdi Convemiontim imer Petrum Regem CaflelU , Caro-
lum Regem Navarrit, er Edivardum Principem JValli<t.
An. 40. T)Etrus, Dei gratia, Rex Caftellse & Legionis, Carolus, eadem
£.3. X gratia, RexNavarrae, Comes Ebroicenlis , & Edwardus, Pri-
I.X Ait- mogenitus Regis Anglix, Princeps Aquitani3e-& Walliic.
togr. Notum facimus univerlis, praefentibus & futuris, quod,
Ten. C' Cum Henricus Comes Traftamere, fallo libi Nomen RegisCa-
mr. ftellce aflumens, occupaffet Regna, Terras, Loca, Civitates , &
Caftra, ad Nos, Regem Petrum, tanquam ad verum RegemCa-
ftelte, pertinentia, & ea detinuit & detinetindebite^ccupaca^.
• VL
renteSjoAyudantes, que Lieugo,fin dilation, las rendran & feran Ann. D;
render realmenc & de fecho,al ReY deNavarra,o a fus Gences, a 1365.'
ordinados, & en la Polleflion pacitica d'ellos, le ayndaran lealment Ziv. j^
efto gardar & manz alli adelan.
Item, fi el Rey Don Pedro, en lo ciempo venidoro , fazia
Guerra al Rey de Navarra, o a fus SucceiTores, en fu Regno , o
enias Tierrasfobredichas, * que aura de nueuo , el Princep fera * VT.
teindo de Ayudar al Rey de Navarra concra el dicho Rey Don Ti6.
Pedro , & fus SuccelTores , non concraftando Aliancas fechas en-
tro los es de prefenc renuncia enefta cofa el dichd
Rey Don Pedro exprelTamenc , fi en ello cayere.
Item li, pendienc la dicha Guerra, algun Rey, Princep, o
Senor, o ocra Peribnna, de qualquier Eftado o Condicion que fe
a, moviefle Guerra al dicho Rey de Navarra, en fu Regno, o en
Nos dictum Regem Petrum fpoliando didis Regnis , Terns , cc quelquier de lus Senonos, do quier que fean, que los dichos Tres
Locis, contra Jus & Juftitiam indebite & injufte,
Idcirco idem Rex Pecrus rogavic ac eciam requifivit; tanquam
Amicos & Parentes , Nos , Carolum Regem Navarrx , & Ed-
vvardum Principem, fupradidos, ut contra iUum Henricum, Oc-
cupatorem & violencum Decencorem , & concra fuos Valitores,
Auxiliatores, & Faudlores, procederemus per Guerram, una cum
eodem, taliter quod ad Occupata & illicite Detenta relbtui va-
leat idem Rex Petrus , ciim per Nos melids & commodiiis , quam
per alios , prxmiffa fieri poflint & haberi,
Nos igitur, Petrus Rex CaftelLe & Legionis, CarolusRex Ca-
ftellx & Legionis, Carolus Rex Navarrx, & Edwardus Prmceps
Aquicanix , fupradifti , Convenientes in unum , in Civicace Baio-
nenli , racione prsedida , Tracftacum , Compoficiones , Confoede-
raciones, Padta , & Amicicias fecimus, formam, quas fequicur,
continentes;
In Dei Nomine Amen.
Eftos ibn les Articlos,de la Liga,ordenada, fecha & firmada en-
tre, les Seynores, Don Pedro Rey de Navarra, 6c Don Eduuard
Princep de Aquitania &c de Gualles,
P R I M E R A M E N T , quc ellos feran buenos, leales & verdade-
ros Amigos, & le ayudaran, bien & fielmenr, cada uno al otro,
fm engano &; lin color de algun engano, coritra todos los que fue-
ren, o qui licren feer contra ellos, & contra cada uno dellos , &
contra el Valedor o los Valcdores, Capcenedor o Captenedores, &
Ayudador o Ayudadores , Favorable o Favorables , fpecialmenc en
la Guerra , que encienden fazer en Efpanna , contra el Conde Don
Henrrique, fobre la Entrada que ha fecho en la dicha Efpanna, &
Ciudades, & Villas, 6z Logares, & Sennorios, que ha occupado,
& ticne occupados , de los Regnos & Senorios del didho Rey
Don Pedi o , en qualquiere cofa , que fobre ello puede acaelcer a
los dicthos Scnorios , o cada uno dellos ^ 6c non faran algunos ,
nin alguno dellos , con los ibbredichos , nin con alguno d'elIos,
Paz, Tregua, Confcdcracion , Abftincncia ni Sobreleymiento de
Guerra , fm confentumento del ocro , o de los otros ,
It E m, por Razon que el dicho Rey de Navarra ha de ayudar
al dicho Rey Don Pedro, en ia dicha Guerra, a Cobrar las Tier.
ras & Senorios, quel dicho Conde Don Henrrique ha, & tiene
occupados, en los fus Regnos, el dicho Rey Don Pedro, engua-
lardon de !a dicha aynda , que lc ha de fazer , cognofce quele da ,
por pura & irrevocable Donation, que es llamada enre vinos, las
Tierras de Guipuxcoa, con todos fus Puertos de Mar enterament:
Et Vitoria, & toda Alana enceramenc. Ec Logronno & Navarre
fitero: Ec Guduzen , con codos fus Terminos & Aldeas entera-
menc : Et Calahorra 6c Allaro con todos fus Terminos & Aldeas
enteramenc : Ec codo & Derecho , que ha , o puede aver , en los
dichos Logares , Terminos , & Aldeas , crafpaffalo en lo dicho
Rey de Navarra parpecualmente, defviftiendo afi de los dichosLo-
gares & del Dcrecho dellos, & viftiendo al dicho Rey de Navar-
ra:
Et defta fobredicha Donation feran fechas Cartas, las majores &
nias fuertes que faz.er fe podran,
Ec Dara Carcas de Mandamienco a los Oficiales & Maradorcs ey
losdichos Lo^res, que Obebezcan & Guarden, por Senor natu-
ral , al dicho Rey de Navarra , & a fus Succellores ; quicand los
del Omcnage & Naturalcza, que han a el: Ec de Trenino con
fus Aldeas, & de n'agera, haro, Briones, la Baftida, &c de todo
lo , que el dicho Rey de Navarra dize que fue de Navarra anti-
fuamcnt , dexaulo los dichos Reyes , al cognofcuraento del dicho
'rincep; falvo Roia & Burueina.
I T E M , quanto a la Poffcffion delos dichos Logares , el dicho
Rey Don Pedro Dara Luego PolTeffion Real al dicho Rey de
Navarra , o a los que el mandare , de los Logares que por el eftan
do, lin dcandalo lo pudiere fazcr quelos, tangan oms del Rey de
Navarra, con Jura & Homenage, fecrecamenc en fu nombre , &
publicamenc por el Rey don Pedro;
Ec effo mefme de los Logares , que , fe Cobraren o Aquivieren
pero, fi publicament pudire darla Poffeffion fin efcandaIo,que fea
teindo de Dar la Luego que feran aqueridos & rendidos; & los o-
tros Logares do fazer , non fe pudiere lin efcandalo , feran teindos
en nombre del Rey Don Pedro.
Ec, quando el fera apoderado de Burgos, o autes, fi autes pu-
diere, fin efcandalo, fera ceindo de dar la Pofledion de codos ios
dichos Logares al Rey de Navarra publicamenc, crayendo los Re-
belles a la Obediencia del Rey de Navarrai Et efto mefmo pro-
metra el Princep de fazer & complefter a cofta & a miffion del
dicho Rey Don Pedro.
Pero por craer los Rebelles a Obediencia non fera dexada la prin-
cipal Guerra del Rey Don Pedro , que es contra el Don Henrri-
que &c fus Valedores; & fi, continuando le dicha Guerra, lo pu-
diere complir , el dicho Rey Don Pedro , que fea ceindo de com-
plir lo.
Item, el Princep &el ReyDon PedroJuraran & Promecran
Senores luego caten & pongan Remedio en ello i &, li non pu-
dieren en lo Remedio concordar , que eften & linquen por el Re-
medio, que el dicho Senor Princep acordare, & cumplan lo que
fobrello mandare , mas que la ordenanca de efte Remedio fea
puefta por el Princep, lo mas autes que feer podra bonamente, fin
malicia & fin eangano.
It E M , por foftener & mantener la Guerra fobredicha , que al
Rey de Navarra mas peligrofa, coftofa & danofa, que a algun o-
tro, el Rey Don Pedro Pagaraal Rey de Navarra Dozientas ve-
zez Mil Florines de Oro, delos quales a prefent romara el Rey de
Navarra Veynte Mil Florines, los qualcs ha de dar el dicho Prin-
cep : Et del remanenc pagara el Rey Don Pedro,dencro SeysMe-
fes Primeros veinderos, la Tercera Parte, & la ocra Tercera den-
tro lor otros Seys Mefes, & la otra Tercera dentro los otros Seys
Mefes, Affi que toda la Summa fea pagada dentro en Ano & Me-
dio complido : & a eito fe obligara el Rey Don Pedro por tal ma-
nera quel dicho Rey de Navarra iea bien feguro.
I T E M, tamara luego el Rey de Navarra del dicho Princep,por
los Gages de un mes de Mil Omms a Cavallo , & Mil Ornms 3
Pie, Treynta & Seys Mill Florines, & luego come el Princep &
cl Rey Don Pedro & el Rey de Navarra fueren en Logrono , o
en qualquier parte de fu Senorio, por cncrar en Caftiella, o Ocho
dias defpues al mas cardar, el Rcy Don Pedro pagara al Rey de
Navarra los Gages de Mill Omms a Cavallo, & MiU Omms a Pie
por Dos Mefesadelantados, es afaber, por cadaOmme a Caval-
lo Treynca Florines cada mes , & por cada Omme a Pie Siece Flo-
rines cada mes , & de y adelance de Dos meles en Dos mefes pa-
gara el Rey Don Pedro al Rey de Navarra los Gages fobredichos
adelancados, en la manera fobredicha , quanto la dicha Guerra du-
rare i Ec , a efto fe obligara el dicho Rey Don Pedro , por tal ma-
nera que el dicho Rey de Navarra fea bien feguro^ Ec fi los fo-
bredichos Princep & Rey de Caftiella non fueren y con liis pro-
prias Perfonas, embiaren ius poderes, & el Rey de Navarra encra^
re con ellos , como dicho es , aya fus Gages en la manera que fo-
bredicha es.
I T E M , por feguridat de las Cofas fobredichas , todas & eada
una dellas , el Princep Tenra & Guardara las Rehenes & otras
Seguridades, que recibra, affi por el Rey de Navarra, commo
por fu proprio fecho
I T E M, jurara el dicho Rey Don Pedro & fe Obligara en bue-
nas Cartas, & focas mas fuertes penas, que feer podra, de Tener,
Guardar, & Completer bien & lealment de fecho , fin malicia o
malengano alguno, todas IasCofasSobredichas,&cada una d'ellas,
bien & enteramenc, & de nunca venir Contra en todo , nin en
percida, porSi, o por otro , en algun tiempo, publicamient nin
occultament, direilement o indiredtement , o en algun otra ma*
nera.
Ec el Rey de NavarraPromecra & Jurara que al dichoReyDon
Pedro ayudara por las razones ibbredichas & otras Muchas , con-
tra el dicho Don Henriique , bien & lealment commo bueno
Rey, Amigo, & Verdadero, miencre la dicha Guerra durare , a
cobrar las Cibdades & Villas & LogJres & Tierras & Senorios ,
quele fin o lefueren occupados por el dichoDonHenricque,& fus
Valedores,& Ayudadores, en los fus Regnos del dicho Rey Don
Pedro.
It E M, Prometra & Jurara el Princep al Rey de Navarra,ciue
el faraTener, Guardar, & Complir de fecho , commo delfufo
dicho es, bien & lealment, al dicho Rey Don Pedro , todas &C
cadaunas Cofas foftredichas, & todas ocras, que por el dicho Rey
Don Pedro feran promecidas al Rey de Navarra;
Ec , en cafo que el Rey Don Pedro el concrario Ifizieffe , o fa-
zer qui fiefe, en todo o en partida, que eldicho Princep,fera,coul
dicho Rey de Navarra , contra el Rey Don Pedro , en todo &
por todo.
Ec efle mefmo Promerra & Jurara al Rey de Caftiella , que fera
Tener & Guardar & Compiir de fecho, commo deffufo dicho es,
bien & lealmence el dicho Rey de Nayarra al dicho Rey de Caf-
tiella , todas & cada unas Cofas fobredichas , & codas otras , que
por el dicho Rey de Navarra feran promecidas al dicho Rey de
Caftiella ;
* Ec en cafo que el Rey de Navarra el concrario fizieffe, o fa- ♦ vi.
zer quiziefle, que el dicho Princep fera coul dicho Rey de Cafti- J17.
ella , contra el dicho Rey de Navarra , & codo & por todo.
Ec para efto Renunciaran & RenunciaUj, defde agora, todos los
Trej Senores fobredichos , & cada uno d ellos, en uno del confen-
timiento del ocro, a todas Aliancas, fechas encre ellos , que pueden
prejudicar , o concrariar , al execucion de codas las Cofas fbbredi-
chas, o cada una d'ellas.
Ec, por fpecial, Renuncia el dicho Rey Don Pedro, a todas
Aliancas, que ha, o puede auer, coul Rey de Inglatierra, fi lo fo-
bredicho non guardare, quanco a eftc cafo;
Ec, fobre eltas Cofas todas, feran Fechas Buenas Cartas & Ob-
al Rey de Navarra ' Villas fobredichas, & de todos maneraque ligaciones, Socas mayores Penas, que feer puedan , a la Camara
feerpuedeporeIIos,o aqllos que perteneront al Rey opprefos, del Papa, & en otras maneras, fegunc al Princep bien vifto fer-
o occupados, por qualquier via o por fus Gentes, o Aliados , o Adhe- ra.
iTfiM,'
ET ACTA PUBLIC
Ann. D. I t e m , el Rev de Navarra dara al Rey Don Pedro de Caftiel-
1364. la, & al Rey de Inglatierra, & al Princep de Aquitania, & a fus
idv. 3. Gentes & Valedores &: Aydadores, que venran a la dicha Guerra,
Paffage por fu Regno, luego que y lleearen , & les feran dar Vian-
das por Ibs Dineros, a fu poder, iin Enbargo alguo en buena Fe.
It EM , todos los Perfoneros, que los iienores, Princep & Rey
de Navarra, o fus Gentes, tomaran, feran de a quelloi qui los au-
ran tomados : & los Senores auran y tal puecho , como elios an
acoftumbrado de aver en las Guerras de Francia; falvando los
Traydores, judgados por el Rey Don Pedro, Tello & Don San-
cho, fusHermanos, & fus Mugeres, & fus Firos; los quales, o
algunos del ios, ii prefos fueren, feran dados al Rey Don Pedro,
pagando el tal fumma Commo el Princep ordenara.
I T E M , cada uno de los Senores fobredichos aura la cognofcen-
• tia de fus Gentes , fi mal fi-z,ieflen entre elles ; & , fi mal fiziere
con las Gentes de los otros Senores, los dichos fus Senores orde-
naren cada uno un Comiirario, los quales cognoftran del los.
Et, quia pluribus aliis Negotiis occupati , ad aliquorum Dubio-
rum declarationem , & ad Tlifcripta Tradtatum, Compofitiones ,
Confoederationes , Padta, & Amicitias, firmanda perfonaliter in-
tendere comode non potuimus, noftrum quilibet fuos certos veros
& legitimos Procuratores fecit & conltituit, fub forma quas fe-
quitur,
In Nomine Domini Amen.
Don Pedro, par la grace de Dieu, Roy de Caftelle, de Leon,
deToIedo, de Galice, de Seville, de Cordone, de Murcie, de
Jehanne, del Algarbe, de AIgez.ire, de Vilcaye, & de Molina, a
louz ceuls, qui ces prefentes l-ettres verront, Saluc.
Savoir faifons que nous ,
Confianz a plain du Sens & de la loyalte de, nos amez & foials
Conleilleres,
Don Frere Martin Lofez, Maiftre de TOrdre de la Chevalerie
d'Alcantara ,
Matheus Ferrandiz, Chanceller de noftre Prive Seel,
Aluar Sanchiez,
Maiftre Faule Gahriel ^
Yceuls avons fait & eftabli, faifons & eftabliflbns, par cesPre-
fentes, nos Procureurs generals, & Mefllages efpeciales,
Aus quels enfcmbles , ou aus Deux de euls, Nous avons donne
&: donnons plain Pouoir, de delivre volunte, Audtorite & Man-
dement efpecial de Faire, Traidtier, & Accorder Confederacio-
nes , Aliances , & Amiftiez, , & toute autre maniere de Traidtiez ,
& de Couvenances, que bon leur lemblera, pour Nous, nos
Royaumes, & Seis^nories, avec, Excellans & Puiflans Princes,
nos Trefcheres & Trefamez Coufins , le Roy de Navarre , & le
Prince d'Aquitaine & Galles, & avec chafcun de euls, conjointte-
tnent, ou divifeement,
Et de ycelles TraicSees & Acordees Affermer, & Jurer, ennof-
ftre Ame , a Tenir & Acomplir toutes les chofes qui feront conte-
nues ou diz Traidie, Acort, & Alliances, & chalcune d^icelles,
bien, &IoyaIment, & phneriement, fenz jamais venir encontre , Et
Et de Obliger, pour Nous, & en Nom de nous, Nous, nos
Royaumes, & nos autres Seignories, quelque part que elles foient,
& touz noz Subgez d'iceuls , & touz, nos autres Biens meubles ,
& de nos dizSubgez, a la Jurididtion & Cohercion de, noitre
Saint Pere, le Pape, &: de TAuditeur de fa Chambre, & de chaf-
cun autre Juge dTglife, pour Nous en noftre Parfonne Excom-
menger , &: mettre ces & Entredit en nos diz Roiaumes & nos
autres Seignories,
Et , ou cas que nous fuflions Deffaillans es chofes paffees , pro-
• VI. mifes, & accordees * par nos ditz Procureurs, ou Deux de euls,
^i8. ou aucuns d'icelles, a confentir & Acorder a prendre Merque fur
Nous &c touz noz Subgez, de quelque eftat ou condicion & quel-
que part qu'il foient,
Et de faire en outre toutes autres Chofes, que bons & leyauls
Procureis puent ou doivent faire, & que nous ferions & faire
pourrions fe parfonnelment prefens eftions, fuppofe que elles re-
quierent Mandement efpecial ,
Et tout ce, que par nos Procureurs defTufditz, ou les deux de
feuls, fera Fait, Traidtic, Acorde, Aferme, & Jure, aurons fer-
me & eftable 6c aggreable , & delmaintenant le approvons & ra-
tiffions,
Et les relevons touz, & deux d'iceuls, de toute charge de Sa-
tisdation, foubz rObligacion de touz nos biens, prefens 6ca venir;
Et, en oultre, auffi Promettons loyaument, en Parole de Roy ,
que les diz Traidtiez, Aliances, & Confederaciones, & tout le
Contenu d'icelles , Ratifiicrons, Approverons, £c Confeimerons,
par Serement , &c en autre maniere fouffifaument , a toutesfoiz que
par noz diz Coufuis, ou Tun de euls, ferons fur ce duement Re-
quis.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait faire ceft prefcnt In-
ftrument Publique, parlesNotai espubliques, cy deflbubz efcriz,
les quels nous avons fur ce priez & requis, pour ce quc Ncus n'a-
Vons noftre Grant Seel a prefent.
Adtafuetunt hxc in Villa Liburnia», prope Burdegalam (videli-
Cec) pcnes Fratres Minores iplius loci Liburnice, in Camcra didti
Domini Principis Aquitania;, Anno ab Incarnatione DoniiniMil-
lelimo , Trecentefimo, Sexagefimo fexto , die vicclur.a tertia
Menlis Septembris , circa horam primam , Indidtione quarta , Pon-
tificatus Sandtiffimi Patris & Domini noltri, Urbani, Divina
Providentia, Papae Quinti, Anno Quartoj
Ecclefia Saresbirienfi , Canchella- Ann. D.
1365.
£dv. ii
Archidiacono Balifchine in
rio Aquitanise :
Nobilibus Viris, Dominis,
Rogerio Domino de Lovara,
Petro de Cafeton^ Domino de Gordonio,
Et Guijchardo Dangle,
Militibus;
Et pluribus aliis ad prxmiffa vocatis Teftibus & Rogatis.
Subfcriptio Notariorum Fuhlicorum ad hac vocatorum.
Ego vero Guillielmus Decunarii , Clericus Engolifmenfis Dioe-
cefis, Apoftohca audoritate Publicus Notarius,
Cui conftat de didtionibus fuperius (videlicet) in xiv linea in ra-
lura lcriptis (videlicet) a pre^idere Merque ,
Pricmiffis omnibus & iingulis, dum per diaum Dominum Re-
gem, ut prxmittitur, fierent, una cum Publico Notario fubfcrip-
to, &c lupradidtis Teitibus, prjefens perfonaliter iiTtcrfui,& ea fic,
ut prsmittitur , fieri vidi & audivi, pr^mifia maiui propria fcripfu
pubiicavi, &, mhanc Publicam redigendo Formam , Signo meo
lolito confignavi requiiitus, una cum fubfcripto Notario in tefti-
monium Prxmifforum.
Et ego Johannes de Londoniis, Clericus Wintonienfis Dicece-
Iis, Fubhcus Apoltohca audtoritate Notarius, quia prsemiflis om-
nibus & fingulis, dum per didtum Rcgem, ut prxmittitur^fierenr,
una cum Notario Publico fuprafcripto &c Teftibus prxnotatis
prxlens perlonahter interfui, & ea fic, ut pra?mittitur, fieri vidi
& audivi, dc Mandato ac Requifitione didi Regis me hic fub-
lcnpli, Signoque meo folito prsefentes confignaviLiteras, unacuin
Jupralcnpto Notario m fidem & teftimonium Prxmifforum.
iTEM, Charles, parlaGrace de Dieu, Roy de Navarra , Con-»
re dEureux , a touz ceuls, qui ces prefentes Literes verront,
balut. " '
Savoir faifons que Nous, confians a plain du Sens &de la Loya-'
lilte de, nos amez & feauls , Confeillers ,
Mefire Martin Henrriquiz, Sire de la Carre, noftre CouGn &
Alferiz de notre Royaume,
Maifire Simon de Defcourrey , Abbat de Falces,,
Maiftre Martin Michiel , Abbat de Sangoffe la Vieille,
Et Sanche Lofiz Duriz, noftre Huiffier d'Armes,
Yceuls avons fait & eftabli , faifons & eftabliffons, par ces pre*
lentes, nos * Procureurs generauls, &: Meffages efpeciauls, *
Aus quels Enfemble, ou aus Deux de eals, Nous avons donne,
& donnons plain Pouoir, de delivrer volente, Audorite, &Man-
dement efpecial de Faire, Traidier, & Acorder Confederaciones,
Aliances, & Amiftiez, & toute autre maneire deTraidiez & de
Couvenances, que bon leur femblera, pour Nous, nos Royaume,
&: Seignories, avec, Excellens & Puiffans Princes, nos Trefchers
& Trelamez Coulins, le Roy de Caftejle Don Pedro, & lePrin-
ce d'Aquitaine & de Gualles, & avec chafcun de euls j conjoinde-
ment, ou divifeement,
de ycelles Traictiees & Acordces Affermer, & Jurer, en
noftre Ame, a Tenir &; Acomplir toutes lesChoIes quiferontcon-
tenues ou dit Traiiftie, Acort, & Aliances, & chafcune d'icelles,
bicn, loyalment, & planeriement , fenz jamais venir encontre,
Et de Oblioer, pour nous, & en nom de nous, Nous noftre
Royame deNavarre, & nos autres Seignories, quelque part que
elles foient, & touz nos Subgez d'iceuls, & touz nos autres Biens
meubles, & de tous nos diz Subgez, a la Jurididtion & Coheri-
con de, noftre Saint Pere, le Pape, & de I'Auditeur de fa Cham-
bre, & de chafcun autre Juge, pour nous en noftre Parfonne Ex-
commeiner, & mettre ces & Entredit en noftre dit Royaume &
autres Seignuries,
Er, ou cas que nous feuffions deffaillans es Chofes paffees, pro-
miffes, & Accordees par nos diz Procurers, ou deux de euls, ou
aucune d'icelles , a confentir & acorder a prendre Marque fur nous,'
&: touz nos Subgez, de quelque eftat ou condition & quelque
parcqu'il foient,
Et de faire, en oultre, toutes autres Chofes, que bons & loyauls
Procureurs peuent & doivent faire, &: que nous ferions & faire
pourrions fe perlonellment prefens eltions, fuppofe que elles requie-
rent Mandement efpecial.
Et tout ce, que par nos Procureurs deffus diz, ou les Deux de
euls, feraFait, Traidtie, Acorde, Aferme, &Jure, aurons Fer-
me, Eftable, & Aggreable, & defmaintenantleApprovons&Ra-'
tiffions,
Et les Relcvons touz , & deux de euls , de toute charge de Sa-
tisdacion, foubz 1'Obligacion de touz nos Biens, prefens & a ve-
nir;
Et, en oultre, auffi promettons loyaulment^ & en Parole de
Roy , que les diz Traidiez, Alianccs, & Confedcracions, &
tout le Contenu d'icelles, Ratifferons, Approverons, & Confsr-
merons par Serenient, & en aucre maneire Ibuffifaument, a touces
les foiz que par nos diz Coufins, ou Fun d'euls, ferons lur cedue-
ment Requis,
En Telmoign de ce Nous avons fait mettre noftre Seel a ces
prefentes.
Donne a Baftelle, le v jour de Septembre, TAn de GraceMil^
CCC, Sexante & Sex.
• VI.
Prxfencibus,
Honorabili & Magnifico Viro, Domim Johanne de Haretuelly
Et eft iftud Frocuratorium ftc fignatum, Far le Raji en fon Con-
feil,
F. Godeile.
Dupi
I T E M , Edward, ainfne Filz du Roy d'Anglecerre , Princed'A-
quicaine & deGualles, Duc de Carnoaille, & ContedeCellres, 3
P 3 tou2
ii8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann D toux ceuls, quiceftes prefentes Lettres verront, Salut.
jt^a ' Savoir failons que nous, confians a plain du Senz, & de
Zdi i Loyaulte de, nos amez. & feauls, noftre Trefchere Couiin,
• VI.
Sio.
Le Cofite cTArmavhac^
Sire Arnaut Amanyon Sire de Lehret ,
Sirc Johan Chandos^ Vifcontede Saint Sareur, Coneftable d' A-
quitaine ,
Et Sire Thomas de Felton^ Senefcalle de Aquitaine,
Yceuls avons fait & eftabli, faifons & eftabliflbns, par ces pre-
fentes Lettres, Nos Procureurs generals, & Meffages efpecials,
Aus quels Enfemble , ou aus Deux de euls , nous avons donne ,
& donnons plain Pouoir, de deliure volunte, Auftorite, &Man-
dement efpecial de Faire, Traidtier, & Acorder Confederaciones,
Aliances, & Amifties, & toute autre maneire de TraiftieT, & de
Couvenances , que bon ieur femblera , pour nous , nos Principau-
tes & autresSeignuries, avec, Excellens & PuifTans Princes, nos
Trefchers & Trefamei. Coulins , le Roy de Caftelle Don Pedro ,
& ie Roy de Navarre, & au cliafcune d'euls, conjoindtement , &
divifeement,
Et de ycclles Traidies & Acordees, Affirmer &Jurer, en nof-
tre Ame, aTenir & Acomplir toutes les chofes que feront con-
tenusoudit TraiClie, Acort, & Aliances, & chafcune d'icelles,
bien, & loyalment, & plainerement , fenzjamais venir encontre,
Et deObliger, pour Nous, & en Nom de nous, Nous, nos
Principautex, & nos autresSeignories, quelque partque ellesfoient,
& touz nos Subgez d'iceuls, * & touz nos autres Biens meubles,
& de noz diz Subgez, a la Juridicftion & Cohercion de noftre
Saint Pere, le Pape, & de TAuditeur de fa Chambre, & de chaf-
cun autre Juge d'Eglifej pour nous en noftre Parfonne Excomen-
ger, & mettre ces & Entredit en nos diz. Principautez & nos au-
tres Seignories,
Et, ou cas que nos fuffions Defaillans es chofes paflees, Promi-
fes, & Acordes par nos diz, Procureurs, ou Deux de euls, ou au-
cun d'icelles, a Confentir & Acordcr a prendte Marque fur Nous,
& touz nos Subgez , de quelque eftat ou condicion & quelque
part qu'il foient,
Et de faire, en oultre, toutes autres Chofcs que bons & loyaux
Procurers pouent & doivent faire, & que Nous ferions & faire
pourrions fe parfbnellement prefens eftions , fuppofe que elles re-
quierent Mandement efpecial ,
Et tout ce , que par nous Procureurs deffus diz. , ou les Deux de
euls, fera Fait, Traidbe, Acorde, Afferme, & Jure, aurons Fer-
me, Eftable, & Agreable, & Defmaintenant le Approvons & Ra-
tiffions,
Et les relevons touz, & Deux d'iceuls, de toute charge de Sa-
tisdacion, foubz TObligacion de touz noz Biens, prefens & a
venir ,
Etp en oultre, auffi Promettons loyalment, en Parole dePrince
& Fil du Roy. que les diz Traidliez,, Aliances, & Confederacio-
nes, & tout le contenu d'icelles, Ratifierons, Approverons, &
Confermerons par Sercment , & en autre manere Ibuffifaument ,
a toutesfoii oue par nos diz, Coulins, ou Tun de euls, ferons fur
ce dcuement Requis.
En Tefmoign de ce Nous avons fait mettre noftre Grant Seel a
ces prcfentes. ^ r^r^r^
Donne a Libome, le xxiij jourdeSeptembre, TAnMil, CCC,
Sexante Sex.
§luod quidem Procuratorium Jic eji fignatum. Vifa. Cant. Par k
Prince en fon Conjeil.
Defmier.
Et Dompnus Prater Martinus Lupi^ Magifter Ordinis Militix
Hlatheus Ferdinandi, Cancellarius noftri Regis Caftellje Privati
Sigilli ,
Alvar. Sancii, Judcx Curiae noftrae,
Et Magijler Pauliis Gahrielis,
Procuratores noftri Petri Regis Caftellae,
Primo,
Dominus Martinus Henrici, Dominus de la Carra , Confangui-
neus noftcr , 6c Vexillarius Regni noftri Caroli Regis Na-
varrx ,
Magifler Simon de Efcorciaco, Redor de Falcibus,
Mjg:flcr Martinus Mtchaelis , Reftor de SarigofTa Veteri,
Et Sancius Lufi de Vricio, Hoftiarius Armorum, Procuratores
noflri Caroli Regis Navarrae ,
Secundo,
Et, Confanguineus noftri Edwardi Principis Aquitaniae, Comes
Armaniaci ,
Dominus Arnaldus Amaneni Dominus de Lehreio,
Dommus Johannes Chandos , Vicecomes San^i Salvatoris, Co-
nellabularius Aquitanije ,
Et Dotnmus riiomas de Felton , Senefcallus Aquitaniae,
Procuratores noftri Edwardi Principis Aquitaniae:
Subfequenter ,
Jurarunt , fuper Sanfta Dei Euvangelia & Cruce , corporaliter
per eofdem manibus tadta , & fub Juramento, per eofdem prx-
ftito, promiferunt, pro nobis, & in animas noftras , quod quili-
bet noftriim faceret, compleret, & teneret omnia & fingula , in
Articulis fuprafcriptis , prout ad Nos & quemlibet noftrum perti-
net, contenta, integre, fideliter, & fine fraude, fub Poenis &
Obligationibus , in didtis Procuratoriis contentis , de quibus , ii
necelTe fuit , fiant Literae ad Partem , taliter quod contra illum ,
vel illos qui venerit, vel vcnerint, contra pra^didtum Tradtatum,
Confoederationes , Padta, & Amicitias, valeat procedi firmiterj Ann. D.
la & Excommunicationi mandari. i?66.
Firmatus & Juratus fuit Tradtatus fuprafadtus, & omnia & fin- "Edv. j ,
gula , in eo contenta , per fupernominatos Procuratores , ut di-
Ctum eft, in Domo Fratrum Minorum Villae Liburnix, Dioe-
cefe Burdegalenfi , vicefimo tertio die Septembris, Anno Domi-
ni Millefimo, Trefcentefimo , Sexagefimo fexto, in quorum om-
nium Teftimonium , Sigillorum noftrorum praefentes Literas feci-
raus Robore communiri.
Suh Sigillo Plumheo, cui Arma Cafiell<e imprejfa , fcndente afi-
lis favi purfureique Colorum.
* Carta Donatioms Regis CaJlelU Terrarum Principi Wal- " *VI.
/;<e conceffarHm. ^*'"
pEtrus, Dei gratia, Rex Caftellae & Legionis, omnibus, prae- Ann. D.
■'■ fentibus pariter & futuris, ad quos prxfentes Literae pervene- ijd^.
rint, Salutem, & fidem plenariam praefentibus adhibere. An. 40.
Cum , ex Confcederationibus & AUigantiis Regum & Magno- £. 3.
rum Principum , quieti Reipublicx provide confulatur, &, in ^x Au-
magnum Jurtifiae & Pacis oblequium, fcandalofis occurratur peri- togr.
culis , qua; , Re|norum & Gentium turbatione fuborta , leminante
Inimico, Patre Difcordix , poffent pro tempore fuboriri, Homi-
nes infuper & Vaflalli , eorum Ditioni fubjedti, in tranquillitate
permaneant, plenaque gaudeant Securitate, (ic quod nunquamali-
quod pollint fubire Difcrimen, Virtus namque unita fortior eft
feipsa difpersa,
Ad quod , inclitae recordationis , quondam Reges Angliae &
Caftellae falubriter advertentes, feipfos invicem, ac Domos Regias
Regnorum ipforum, eorumque Hacredes & SuccefTores, Matri-
moniali & indiffolubili Conventioni ac Pacis hadenus vinculo al-
ligarunt ,
Nofque etiam , ipforum PraedeceHbrum noftrorum Veftigiis in-
haerentes, Confccderationes & Alligantias eafdem Renovantes cum
Dominis, Edwardo Rege Anglix Uluftri, ac Edwardo Principe
Aquitaniae & Walliae, ejus Primogenito, Conlanguineis noftris,
dudum Inhicrimus,
Et, propter Inimicorum noftrorum hoftiles, duros, & graves,
contra nos noviter exhorto";, Incurfus, venerimus & recurfum ha-
buerimus ad diftum Dominum Edwardum Principem Aquitaniae
& Walliae, Confanguineum noftrum, tanquam ad Portum tutifli-
mum & Reftigium opportunum, neceffitatis tempore nobis aDeo
paratum , pro petendo & habendo ab eodem Confilium , Auxilium,
& Favorem contra Henricum, olimComitemdeTriftemare, qui,
(ibi falsb nomen Regis affumens, invafit & occupavit Regna no-
ftra, Civitates, Villas, Loca, & Caftra, & ea indebite detinet
occupata (& quibus fiimus per eundem Henricum contra Jus &
Juftitiam expoliati) necnon contra fuos Complices, Valitores, Su-
ftentatores, Auxiliatores , Coniiliarios, & Fautores,
Et ipfe Princeps, ciim propter vinculum Sanguinis, quo illu-
ftrillimo Regi Anglix , Progenitori fuo , & eidem Principi attine-
mus, & ipli nobis, tiim etiam propter dictarum Confcederatio-
num & Alligantiarum vinculum, quinymo (lii benigna Liberalita-
te & Gratia, ad Nos nobilis mentis fux oculos direxerit, &, no- ,
ftrx compatiens Defblationi , t)enivolo AfteiSu Nos fuerit profe-
cutus,
Nobis infuper obtulerit & promiferit Auxilium fuse propriae Per-
fonx & fuarum Gentium ,
Et jam, realiter & de faifto, feipfum in Perfona propria &Gen-
tes fuas expofuerit ad recuperandum prxdidta, quibus fumus ex-
poliati ,
Nos,
Praemifforum intuitu & confidetatione , in Recompenfationem
aliqualem , quae , fi ad condignum non fufficiat , faltem in pane
accipiatur,
Damus & CoNCEDTMUS, de noftra certa fcientia, &ef^
peciali Dono, ac Regia Donatione &Poteftate, proNobis, Hx-
redibus, & Succeffonbus noftris, dido Domino Edwardo, Illu-
ftriffimi Regis AnglixPrimogenito, Principi Aquitanix & Wal-
lix , Confanguineo noftro antedidto, pro Se, Hxredibus, &
Succeflbribus fuis , ac O R D i N i o ,
Caftrum & Locum de Vermeo, Loca de Vilbau, dela Queyte,
Totam Terram , Patriam , & Dominium de Caftro de Ordiali-
bus, cum omnibus fuis Pertinentiis perintegre,
Necnon Terras , Villas , & Loca , cum omnibus eorum Do-
miniis & Pertinenttis univerlis, qux funt inter Patriam & Locade
Bifcaye, & de Ciitro de Ordialibus (videlicet) didtas Terras &
Loca intermedia, prout fe extendunt, in longitudine, a fine didtas
Patrix & Locorum de Bifcaye , verfus & ufque introitum Terrx
& Patrix Caftri de Ordialibus, & unam Leucam in Latitudine,
&, durante didta Longitudine, incipiet Latitudo didtx Leucx a
Mari continuando furfum verfus Terram ,
Necnon omnia alia Caftra, Villas, Loca, Aldtyas, Fortalida,
Nemora, Prata, Molendina, Aquas,^ Riperias , Servitutes , Prx-
ftationes, Pafcua, Virgulta, Terras Cultas & non Cultas, & om-
nes Res alias & Bona qux funt infra Terram Patrix & Dominii
de Bilcaye & Villx Caftri & Dominii de Caftro de Ordialibus,
Villarum, Locorum, & Dominii Terrx»& Patrixintermedix, »yj^
prout in Longitudine & Latitudine fuperiiis eft expreffum, cum -^, '
omnibusfuis Redditibus, Exitibus, Cenfibus, Agreriis, Proventi-
bus, Hominibus Quxftalibus & Affeuatis, & oranibus aliisDeve-
riis, quxcumque iint, quocumque nomine cenfeantur, & in qui-
bufcumque Rebus conliltant, & cum iplbrum Sporlis, Landumi-
no, mero ac mixto imperio, alta media & baffa jurildidtione,
Ad Habendum &TENENDUM PERPETUo per di-
(ftum Principem, Haeredes, & Succeffores fuos, id quod de om-
nibus
ET ACTA PUBLICA.
Jtip
Xm. D. nibus & fingulis praEmiHis Nos Rex Petrus tenemus vel tenere de-
1566. bemus, in Domanio qjjod in Domanio, et in Su-
ZJv. J. PERIORITATE Qj;OD IN SUPERIORITATE,
Etad dandum cui voluerit, in toto vel in parte, cum omnimo-
da Dominii Nobilitate & Superioritate, adeo libere & nobiliter
licut nos unquam habuimus vel tenuimus, aut tence debuimus,
aut aliquis Genitorum noftrorum iiabuerunt, vel tenuerunt, aut
tenere debuerunt,
Et abfque aliquo RefTorto, Superioritate , Recognitione , aut
alio Deverio, vel Homagio, inde nobis feciendo, aut Succeilori-
bus noftris Regibus Cafteilx, aut alicui alteri Perfonsepro tempo-
re futuro,
De quibus omnibus & (irigulis Bonis & Rebus prsEmiffis, per
Nos dido Principi donatis & conceifis, Nos RexPetrus ponimus
eundem Principem, per prxfentes, & traditionem praefentium, in
veram , realem , & corporalem , naturalem , & civilem Poffellio-
nem & Sayzinam, iplumque Dominum Principem didtorum Bo-
norum & Rerum, Superioritatis , ac Rellbrti, verum Pofleffo..
rem & Proprietarium conftituimus Rei fuae,
Didaque Res & Bona, Superioritatem & Reffortum, fi quid
de ipiis tenemus vel poflidemus, ea praecario nomine, ac vice &
loco ipfius Domini Principis , tenemus & poffidemus , ac tenere &
poflidere recognofcimus , nihil ex hoc Juris, PoffeflTionis, autPro-
prietatis Nobis, Hseredibus, aut Succefforibus noftris retinentes.
Et pracmiffas Donationes fecimus, acnos fecilTe recognofcimus,
& fatemur, pro utilitate & honore Coronae Regnorum noftrorum
Caftelloe & Legionis, & ex caufis fuperius declaratis; mandantes,
tenore praclentium , omnibus Hominibus , Subditis & Vaffallis di-
dorum omnium & fingulorum Locorum , Patrias , Terrarum &
Dominiorum, quod difto Principi, tanquam eorum vero Domi-
no, obediant & intendant, ac eidem folvant omnia Deveria, fa-
ciant Homagia, 6c prsftent Fidelitatis Sacramenta, quae ipii &
Praedeceffores lui Nobis & Praedecefforibus noftris , Dominis di-
(Storum Locorum, Dominiorum, Terrarum, & Patrise, funt fol-
vere & praeftare cQnfueti, & quae facere, folvere, & prseftare te-
nentur.
Nos eofdem Homines & Vaflallos quittamus & abfolvimus, &
quemlibet eorum , ab omni Homagio &C Fidelitatis Sacramento ,
& ab onini alio Deverio, Superioritate, & RelTorto, in quibus
Ncbis, Praedecefloribus , Haeredibus, aut Succeflbribus noftriste-
nerentur, & effent aliqualiter aftridi , feu eciam obligati ; dido ,
ut- diiftum eft, obediendo Principi, ipfumque, ut fuum Domi*
jium, recognofcendo.
Et Juramus , ad 5andta Dei Evangelia , a nobis corporaliter ma-
nu tada, &c m verbo promittimus Regio, pro Nobis, Hxredi-
bus, & Succeflbribus noftris, diiflam Donationem firmiter tenere
& inviolabiliter obfervare, nec contravenire, in toto vel in parte,
ratione Ingratitudinis , Immenfse Donationis , L^efionis levis vel
enoi:mis, aut qu5d didta Bona eflent, in toto vel in parte Coronae
di<florum Regnorum adeo annexa, quod ea conferri vel donari
non poflent, in toto vel in parce, vel alia quacunque ratione,
causa , vel occafione , propter quam Donatio de J ure vel Confue-
tudine poffic auc valeat, in coto vel in parte, revocari vel etiam
retradtari; quos cafus omnes & fingulos, in Jure expreffos, pro
enumeratis hic haberi voiumus & expreflis,
Et quod omnia & fingula prxmilla tenebimus & inviolabiliter
obfervabimus, fine infradtione quacumque, fub virtute, per nos,
prsftiti Sacramenti,
Quod, fi contigerit nos venire contra praemiffa, aut aliquod
prxmifforum (quod abfit) in toto vel in parte, haberi volumuspro
Perjuro & Infemi ,
Ita quod omnis Nobis audientia denegetur , & quod didrus Prin-
ceps, omnibus viis & modis, quibus iibi placuerit, contra Nos,
Regna noftra, Homines & Vaffallos, noftrje Ditioni fubjedtos,
procedat, feu procedi faciat, ad obfervationem omnium & iingu-
lorum Pra^miflbrum.
Et,pro Praemiffis omnibus & fingulis Tenendis, Adimplendis,
& firmiter Obfervandis, Nos, diftus Rex Petrus, obligamus di-
«fto Principi , & fuis Hxredibus, & Succefforibus , Nos, H^ere-
des, & Succeffores noftros, Regna noftra, ac Terras, & omnes
* V[. noftrosSubjedos, * cujufcumque ftatiis feu conditionis exiftant,
fiz. & omnia Bona noftra, mobilia &c immobilia, praefentia & futura,
quxcunque, ilib quocunque nomine cenfeantur;
Submittentes Nos, Regna noltra, acTerras, & omnes noftros
Subjedtos , fuper Praemiffis omnibus & quolibet ipforum , Coher-
cioni, Compuliioni, & Jurifdidtioni, Sandtiffimi in Chrifto Patris,
& Domini noftri, Domini Urbani, Divina Providentia, Pap^
Quinti, &c Succerfbrum fuorum, Summorum Poncificum, & ip-
fius Sacri Collegii Dominorum Cardinalium, necnon Camerarii,
Auditoris, & Subauditoris CameriE didti Domini noftri Papx
& Sandae Sedis Apoftolicx ; '
Supplicantes Nofque, Rex Petrus, eifdem, quod, fi contigerit
Nos, Haeredes, aut Succeflbres noftros, facerejvel venire contra
PriEmiffa, per Nos, ut praemittitur , Juramento vallata, in toto
vel in parte, quod iidem, nobis non vocatis nec auditis, ferant
Excommunicationis Sententias in Perfonam & Interdicti in Reo-na,
& alias compefcant per Cenfuras Ecclefiafticas Nos, Hxredes" &
Succcffores noftros ad Obfervationem omnium & fingulorum Prce-
miflbrum, prxdiilas Sententias & Ecclefiafticas Cenfuras, quanco
poterint, aggravando.
Et, in Teftimonium omnium & fingulorum PriEmifforum , &
ad majorem ipforum roboris firmitatem, Si?illum noftrum, quo
utimur iri talibus, praefentibus impendenti in Piumbo &c Filo Se-
rici viridifque coloris duximus apponendum,
Volentes, & Confentientes, ac etiam Requirentes Vos , Magif-
trum Johannem de London, Publicum Notarium, quacinus, ad
perpetuam omnium & fingulorum memoriam , vos , cum prxfen-
tibus Teftibus, fubfcribatis, prielentelque Literas Signo veftro ib-
lito coniignetis.
Datum apud Liborniam, Dioecefc Burdegalenfi, die vicefima
tertia MenfisSeptembris, Anno Domini MiUeQmo, Tricentefimo, Ann. D.
Sexagefimo iexto, 1166.
ZUv. j,
Prxientibus,
Prxcariff.mo Confanguineo noftro,
Domino Joha?i7ic, Diice Lancaftria j llluftris Regis A.vglij: Fi-
lio, ac Fratre diili Vrmcipis :
Reverendis in Chrifto Patribus,
Dotmno Helia , Archiefifcopo Burdegafe-rift ,
Dommo Tieriiardo , Eptjcopo Xa?iilo7icjiji ,
Johaime ., Ele6lo Bathoriiefift i^ Wellenfi ,
Johamic Chau7idos Conftabulario,
Thoma de Fettoii Seiici(:aIIo ,
Aquitanias,
Nigello de Loerept Camerario dicfti Principis,
Baldoyno de Frevilla , Seneiballo Xaneloiienli ,
Et aliis Teftibus ad prsemifla.
To El Rey.
Et ego Johannes de London, Clericus, Wintonienfis Dicccefis,
Publicus audtoritate Apoftolica Noiarius, undecima die Menlis
Februarii, Anno Domini fupradido, Indictione quinta, Pontifi-
catus, Sandiifimi in Chrifto Patris, &c Domini noftri, Urbani,
Divina providentia , Papx quinti , Anno quinto , in Caftro Civi-
tatis Bayonx, in Capella ejufdem Caftri, una cum Teftibus infra-
fcriptisj fui prsefens quando didus Dominus Pettus praemiffa om-
nia & iingula innovavit, confirmavic, & juramenro fuo vallavit,
tangendo, propriis manibus fuis, fanda DeiEvangelia, quando ip-
fe propria manu fe futifcripiit , meque requifivic & mandavit, ut
pra;fentibus Literis me fublcriberem , & Signum meum appone-
rem confuetum.
Teftes , qui fuerint prsefentes ad ifta una raecum ,
Dominus Frater Martims Lupi ,
Magifter Militiie Domus de Alcantara , Otdinis Ciftercienfis j
Rogerus Domiwis de la Ware ,
Gomerius GaJJio de Royos ,
Miles ,
G.ilfridus Feriiandi de Villodry.^
Vexillarius Major Domini Sancii, Fihi didi Domini Regisj
Mathisus Ferna7idi.^
Cancellarius Sigilli Secreti didti Domini Regis,
Magifter Paultis Gabrielis ,
Civis Ifpaleniis,
Joha?tiies Gutterii,
Decanus Ecclefix Segobienfis ,
Et Magifter Robertus Fregandi^
Notarius Domini mei Principis Aquicaniae & Walliae fupra-
didi.
■ Sttper Domtione antediUa, de intendendt.
* vi.
pEtrus, Dei gratii, Rex Caftellse &c Legionis, omnibus Judici- Ann. D,
•*- bjs, Alcaydis , Scabinis , Majoribus Villarum & Locorum, 1566.
Confulibus, cxcerifque Hominibus & Vairallis, Nobilibus, Inno- An. 40,
bilibus, ficPlebeis, utriulque Saxiis, fubditis feu confticutis in lo- e. 3.
cis de Vermeo, de Bilbau, de le Que^'te, & aliis Locis, Villis, ex Att-
Caftris, Aldeis, & Fortaliciis totius Terrae, Patriae, Dominii de togr.
Vifcay, Loci, Terr.e, Patrix, &c Dominii de Caftro de Ordiali-
bus, Villarum, Locorum, Terrarum , Pacrice , & Dominii in-
termedii, prout didx Villae, Loca, Terra, Patria, 6c Dominia
intermedia ie extendunt in longitudine a fine Locorum & Villa-
rumTerrx, Patriae & Dominii de Vifca;'e, verfus &c ufque ad
Locum, Terram, Patriam & Dominium' de Cail:ro de Ordiali-
bus, & per unam Leucam in Latitudine, qux Latifido, durante
dida Longitudine, incipict a A4ari, contmuando furiiim verfus
Terram, Salutem in eo qui eft omnium vera falus.
Cum Nos, de noftra certa fcientia, & fpeciah Dono, acRe-
gia Donatione &c Poteftate, & ex certis & juftis caulis, confer-
vationem Peribnx noftrae &c noftrorum , ac honorem & itatum
Regni noftri concernentibus, dederimus pro Nobis, Hxredibus^
& Succeflbribus noftris, Domino Edwardo , Regis Angliae Pri-
mogenito, Principi Aquitanix & VVallix, pro Se, Hxredibus,-
&c Succeilbribus fijis, dida Loca de Vermeo, de Bilbau, de le
Queyte ,
Tbtam Terram , Patriam , & Dominium de Vifcaye , cura
Pertinentiis ibis univcrfis,
Locum, Terram, Patriam , &c Dominium de Caftro de Or-
dialibus,
Loca , Terram , & Patriam , & Dominium Intermedium , prout
fuperius extenduntur,
Et omnia alia Loca, Villas, Caftra, Aldeyas, & Fortalitia Ter-
rx, Patrix, & Dominii de Caftro dc Ordialibus, & didarum
Terrarum Patri.ie & Dominii Intermedii, prout plenicis continetur
in quibufdam noftris Pacentibus Literis, cenorem qui fequitur con-
tinentibus;
PEtius, Dei gratia, Rex Caftellx, omnibus, prxfentibus pariter
& futuris, ad quos prxientes Literx pervenerinc, Salutem, &
fidem plenariam prxientibus ad.iibere.
Ciim, e\' Confcederationibus & AUigantiis Regum & magno-
rum Principum , quieti Reipublicx provide confulatur, &, in
magnum f uftitix &c Facis Obfequium , fcandalofis occutratur Pe-
riculis, crc. p>'out fupra , in Carta Do/ialioHH , ujque hac 'uerha,
11 iz,
Vobis idcirco, & cuiiibet vcftrAm , diftride prxcipimus, &
injungendo mandamus, quatcnus dido Domino Edv/ardo, Hxre-
dibut.
120
CONVENTIONES, LITERif:
EUv.
?•
Ann. D. dibus, & Succeflbribus fuis, tanquam vcftro vero Doinino di-
i?66. ^orum Locorum, Villarum , Caitrorum , Aldeyarum, Fortalino-
rum , dirtarum Terrarum, Patri;e, & Dommiorum obediatis,
ac eidem folvatis omnia Deveria , faciatis Homagia , & prxltetis
Fidelitatis Juramenta, quae Vos & PrxdecefTores veftri Nobis &
Prxdecefforibus noftris , Dominis didorum Locorum , Terrarum,
Patrice , & Dominiorum , eftis folvere & praeftare confueti , & qux
facere & folvere & prxftare tenemini. , r i ■
Nos etiam Vos, & veftrum quemlibet, quitamus & abfolvi-
mus, per priEfentes , abomni Homagio & Fidelitatis Juramento,
ac omni alio l3everio & Superioritate, in quoNobis, Hxredibus,
aut Succeftbnbus noftris tenemini, aut effetis aliqualiter aftridhi,
feu etiam obligatii dido , ut diftum eft, obediendo Principi, ip-
fumque, inperpetuiim, ut Dominum veftrum Ligium recognof-
centes & recipientes, juxta feriem & tenorem dictarum Literarum
noftrarum.
Et , in Teftimonium omnium & fmgulorum prjemiflbrum , &
ad majorem ipforum Roboris firmitatem , Sigillum noftrum , quo
utimur in talibus, Praefentibus inpendenti in Plumbo & Filo ferici
viridifque Coloris, duximus apponendum, & eifdem Nos Manu
propria fubfcriplimus ,
Volentes, & conlentientes , ac etiam requirentes Vos, Magi-
ftrum Johannem de Londonia, Publicum Notarium , quatenus ,
ad perpetuam omnium &c fmgulorum prxmifTorum memoriam,
vos, cum prxfentibus Teftibus, fubfcribatis, prasfentcfque Literas
Signo veftro folito confignetis.
* Datum apud Liborniam, Dioecefis Burdegalenfis , die vicefi-
ma tertia Meniis Septembris , Anno Domini Milleljmo , Trecen-
niis , quse funt inter Patriam & Loca de Bifcaye &c de Caftro de Ann. D-
Ordialibus, prout plenius continetur in quibufdam Literis Patenti- 1366.
• VI.
tefimo , Sexagefmio fexto.
Prsefentibus,
PrjEcariflimo Confanguineo noftro ,
Doviino Johatme Duce Lajicafiria , Illuftris Regis Anglis Filio,
ac Fratre didti Pnncipis ,
Et,
Reverendis in Chrifto Patribus,
Domino Helta, Archiepifcopo BurJegalettfi ,
Domifio Bernardo , Epifcopo Xantonenfi ,
yobanne, Eledo Bathonienfi ^ Wellenfi ■,
"johan-ne Chatidcs , Conftabulario,
Et Thoma de Felton, Senefcallo,
Aquitaniaj ,
£t Nigello deLocrejne, Camerario di6ti Domini Principis,
Baldopio de Frewylla^ Sencfcallo Xantonienl),
£[ aliis Teftibus ad prxmilla.
To el Rey.
Et ego Johannes de London , Clericus, Wintonienfis Dice-
cefis , Puolicus Audoritate Afioftolica Notarius, undecima die
Menlis Februarii, Anno Domini fupradidto, Indiftione quinta,
Pontificatus , Sandtiftimi in Chrifto Patris & Domini noitri ,
Domini Urbani , Divina Providentia , Papx Quinti , An-
no quinto. infra Caftrum Civitatis Baionte, in Capella ejufdem
Caftri, una cum Teftibus infrafcriptis, fui prsiens quando didtus
Dominus Rex Petrus praemifta omnia & fingula innovavit, confir-
inavit,& Juramento fuo vallavit, tangendo, propriis manibus fuis,
Sandta Dei Evangeha, & quando ipfe proprid Manu fua fe fub-
fcripfit, meque requilivit & mandavit ut prxfentibus Literis me
fubfcribercm & Signum meum apponerem confuetum.
Teftes, qui fuerant praefentes ad ifta una mecum, funt,
Dominus Frater Martinus Lupi , Magifter Militix Domus de
Alcantara, Ordinis Ciftercienfis,
Rogerius Dominus de la IVara,
Gomecius Garfiai de Royes, Miies,
Garfias Fernandi de Villodre , Vexillarius Major Domini Sancii ,
Filii Domini Regis ,
Matheus Fernajidi, Cancellarius Sigilii Secreti didti Domini Re-
gis,
Magifter Paulus Gahrielis, Civis Ifpalenfis,
Johannes Gutterit , Decanus Ecclelix Segobiae ,
Et Magifter Robertus Fregandi,
Notarius Cancellarix Domini mei Principis Aquitaniat & Wal-
liae fupradidti.
bus, tenorem qui fequitur continentes,
I.iii. 3.
VL
T)e Poffeffione tradenda,
j^nri,D PEtrus, Dei gratia, Rex Caftells & Legionis, Diledis nobis
1366.
><n. 40,
I. 3.
JEx Au-
*»gr.
Dominis , Johanni Chandos , Vicecomiti Sandti Salvatoris &
Conftabulario Aquitaniae, Thomae de Felton Senefcallo Aquita-
nix, Rogero Domino de la Ware, GiofchardoDangleMarefchal-
lo Aquitanijc , Marrino de Lefquarre, & Geraldo de Torcas Do-
mino de Payauns, MiHtibus, Salutem in eo, qui eft omnium ve-
ra Salus.
Cum nos, de noftra certa Scientia & fpeciali Dono, ac Regia
Donatione & Poteftate, dederimus pro Nobis, Hseredibus, &
Succefforibus noftris , prjecariffimo Confanguineo noftro, Domi-
no Edwardo, Illuftris Regis Angliae Primogenito, Principi Aqui-
iiiae & Wallise, pro Se, Hxredibus, & Succeflbribus fuis, acOr-
oinio, Locade Vermeo, de Vilbau, de la Queyte,
Totam Terram, Patriam, & Dominium de Bifcaye, cum Per-
tinentiis fuis univerlis,
Caftrum, Terram, Patriam, & Dominium de Caftro de Or-
dialibus , cum omnibus fuis Perdnentiis perintegre ,
Necnon Terras, Villas, & Loca, cum omnibus eorum Domi-
pEtrus, Dei gratia, RexCaftellae, & Legionis, omnibus, prae-
_ fentibus pariter & futuris , ad quos proefentes Literse pervene-
rint , Salutem , & fidem plenariam praefentibus adhibere
Cum, ex Confcederationibus & Alhgantiis R^um & magno-
rum Principum , quieti Reipublicae provide confulatur, &, in
magnum Juititix & Pacis * Obfequium, fcandalofis occurratur
Periculis, ^c prout fupra, in Carta Donationis, ujque hac ver- S^°-
haj tiiz.
Nos (volentes praedidtam Donationem , & omnia contenta in
eadem, Executioni debitse demandari) damus & concedimus, au-
thoritate Praefentium, vobis, & veftrum cuilibet, ac etiam prx-
cipimus & mandamus quatinus didtumPrincipem, feu ejus Procu-
ratorem, aut Procuratores, ponatis & inducatis in veram, realem,
& corporalem , naturalem , & civilem Poffeflionem & Sayzinam
omnium & fingulorum Locorum, Villarum, Caftrorum, Aldeya-
rum , & Fortahtiorum didtarum Terrarum , Patrix , & Dominio-
rum, & omnium aliarum rerum, per Nos eidem conceirarum (i-
ve dcnatarum , & in didlis noftris Literis contentarum , cum om-
nibuj fuis Redditibus, Exitibus, Cenfibus, Agreriis, Provendbus,
Hominibus Quxftialbus & afteuatis, & omnibus aliis Deveriis,
quxcunque funt , quocunque nomine cenfeantur, in quibulcunque
Rebi.,s coniiltant, & cum ipforum Sporlis, Laudamino, mero ac
mixto Imperio, alta media & bafsa Jurifdidtione, juxta continen-
tiam & tenorem Literarum noltrarum pexdidtarum ,
Mandantcs& injungentes omnibus Judicibus, Scabinis, Alcay-
dis, Majoribui Villarum & Locorum, Redtoribus, Confulibus,
& Gubernatoribus, & omnibus Nobilibus, & Innobihbus, &
Piebeis, utriufque Sexiis , didtorum Locorum, Caftrorum, Villa-
rum, Fortalitiorum, & Aldeyarum didtarum Terrarum, Patriac,
& Dominiorum , per Nos, ut prxmittitur , didto Domino Prin-
cipi Donatorum , & in prxdidtis noftris Literis Donationis noftrx
conrentorum; quibus nos, tenore prxfentium , injungimus&man-
damus quatenus eidem Principi, tanquam eorum Domino Ligeo,
obediant, pareant, & intendant, Ipfumque, Haeredes & Suecef-
fores, perpetuis temporibus , ut eorum verum Dominum Regem
recognofcant , ac eidem folvant omnia Deveria, faciant Homagia,
& prxftent Fidelitatis Juramenta, qux ipfi & Prxdeceflores fui
Nobis & Prxdeceflbribus noftris, Dominis didtorura Locorum,
Terrarum, Patrix , & Dominiorum, funt folvere, & prxftare
confueti, & qux facere, folvere, & prxftaretenentur,
Nam Nos eofdem Homines & Vaffallos quitamus & abfolvf-
mus, & quemlibet ipforum, per prxfentes, ab omni Homagio &
Fidelitatis Juramento, & omni alio Deverio, Superioritate & Re-
cognitione, in quoNobis, Hxredibus, & Succellbribus noftris,
tenerentur & efTent aliqualiter aftridti, feu etiam obligari, didto,
ut didtum eft, obediendo Principi, iplumque perpetuo fibiDomi»-
num Ligium recognofcendo :
Dantes & concedentes nichilominus vobis , & cuilibet veftrum,
plenam & liberam Poteflatem ipfos Homines & Vaiiallos, manu
armata , & cum Excercitu , fi in prxmiffis Rebelles & Contradi-
dtores exriterint, arreftandi, capiendi, & omnibus viis & modis,
quibus fieri poterit, compellendi ad didtum Dominum Principem
'obediendum, & ut fuum Dominum Ligeum recognofcendum , &
ad tenendum , perimplendum , & inviolabiliter obiervandum , om-
nia & fingula in didtis Literis Donationis noftris contenta ;
Nos enim Ratum & Gratum habemus , ac perpetuo habituros
promittimus, quicquid per vos, aut alterum veftrum, fadtum,
compulfum, feu alio modo quolibet adtum fljerit in prxmilTis.
In quorum omnium & lingulorum prxmiflbrum Teftimonium ,
& ad ipforum majorem Roboris firmitatem, hiis prxfentibus Nos
manu noftra fubfcripfimus , & eifdem Sigillum noftrum Plumbeum
in pendenti duximus apponendum.
Volentes, & concedentes, ac etiam requirentes voSjMagiftrum
Johannem de London , Notarium Publicum , quarinus , ad perpe-
tuam omnium & fingulorum prxmiflbrum memoriam , Vos,cum
prxfentibus Teftibus, fubfcribatis, prxfentefque Literas Signo ve-
ftro folito conligneds.
Datum apud Liborniam , die vicefima tertia Septembris , Anno
Domini Millefimo, Trecentefimo, Sexagefimo fexto,
Prxfendbus,
Prxcariflimo Confanguineonoftro, Dominojohanne ,Duce Lan-
caftria, Illuftris Regis Anglix Filio, acFratre didti Principis :
Et,
Reverendis in Chrifto Patribus ,
Domino Helia , Archiepifcopo Burdegalenft ,
Domino Bernardo, Fpifcopo XanSlonenji,
Johanne, Ekiio Bathonienfi cdr Wellenft,
Johamte Chandos, Conftabulario,
Thoma de Felton, Senefcallo,
Aquitanix ,
* Nigello de Lorejn, Cameraro didti Principiis, • \
Baldoyne de Frevilla , Senefcallo Xandtonenli, 5-17.
Et aliis Teftibus ad prxmiffa.
To El Re/.
Et ego Johannes de London, Clericus, Wintonienfis Dioecefis,
Publicus audtoritate Apoftolica Notarius , undecima die Menlis
Februarii, Anno Domini fupradidto, Indidlione quinta, Pontifi-
catus, Sandtiffimiin Chrifto Patris, & Domini noftri, Domini
Urbani, Divina providentia, Papx quind, Anno quinto, infra
Caftrum Civitatis Bayonx, in Capella ejufdem Caftri, una cum
Teftibus infrafcriptis, fui prxfens quando didtus Dominus Rex
Petrus
ET ACTA PUBLICA.
121
Ann. D. Petrus prxmifla omnid & fingula innovavit, confirmavit, & Jura-
17,66. mento fuo vallavit, tangendo, propriis manibus fuis, fandh Dei
Edv. ?.' Evangelia, quando ipfe propria manu ie fubfcripfic, meque requi-
iivit & mandavit, ut praefentibus Literis me fubfcriberem &c Si-
gnum meum apponerem confuecum.
Teftes, qui fuerant prefentes ad ifta una mecum, funt
Homnius Frater Martinus Lupi.,
Magifter Militiaj Domus de Alcantara, Ordinis Ciftercienfisj
Rogerus Dominus de la IVdra^
Gojnecius Gajjio de Royos , >
Miies,
Garcias Fernandi de ViUodre ,
Vexillarius Major Domini Sancii , Filii didi Domini Regis ,
Mathaus Fernandi,
Cancellarius Sigilli Secreti ,
Magifier Faulus Gabrie/is,
Civis lipalenfis,
Johaytnes Gutterii ,
Decanus Ecclelix Segobienfis,
Et Magtfier Rohertus Fregandi,
Notarius Cancellarije Domini mei Principis Aquitaniae & Wal-
lije fupradidti.
De Rebellibus compellendis.
Ann.T). PEtrus, Dei gratia, Rex Caftellx & Legionis, omnibus, prx-
i;<j6. lentibus pariter & futuris, ad quos prsefentes Literoe pervene-
An. 40. nnt, Salutem, & fidem plenariam prxfentibus adhibere.
£. 5. Cum Nos, de noftra certa, ^c. ut in Charta Donationis, tunc
Ex Aii- f'c,
togr. Volentes ipfam Donationem , ut prsemittitur , Executioni debi-
tjedemandare, proac tenemur,
Juramus, ad Sandta Dei Evangelia, a nobis corporaliter manu
tada, & in verbo promittimus Regio, quod Nos ponemus, vel
poni faciemus, realiter & de fadto, didlum Dominum Principem,
feu ejus Procuratorem , vel Procuratores , in pacificam 8c quietam,
naturalem & civiiem, realem aC corporalem Pofleirionem & Sai-
finam di(9»rum omnium & fingulorum Locorum , Terrarum , Pa-
triae, & Dominiorum, cum omnibus fuis Pertinentiis , per Nos ,
ut praemittirur, Donatorum, noftris Sumptibus propriis & Expen-
fis, quamcito , qualitercunque , &: quandocumque recuperaveri-
mus Regna noftra , vel majorem partem ipforum , vel ad manum
noftram devenerint.
Et , fi concigerit Gentes didlorum Locorum , Terrarum , Patriae,
&: Dominiorura rebellare & contradicere di6to Domino Principi ,
in toto vel in parte, in nancifcendo & accipiendo Pofleffionem
pra^mifTbrum , per Nos iibi conceflforum & donatorum, feu ei-
dem, ut eorum Domino Legio, obedire recufando,
Nos, in propria Perfona, accedemus, vel de noltris Gentibus
fufficienter mittemus, ad diftam Terram, Patriam, &Dominium
de Bifcaia , & de Caftro de Ordialibus , & aliis fuperius exprefTa-
tis, pro compefcendo Rebelles, & ad ponendum didtum Domi-
num Principem, alium, feu alios ejus nomine, inPoifefilonemrea-
lem ac corporalem, pacihcam & quietam, omnium Terrarum,
Villarum , & Locorum , ac totius Patrix de Bifcaia , & de Caftro
de Ordialibus , & omnium aliarum rerum , per nos eidem conces-
faruip & fuperius nominatarum, noftris propriis Sumptibus & Ex-
penfis :
Quod, fi placuerit Principi de fuis mittere Gentibus, pro nos
juvando, ad compefcendum di<ftos Rebelles & Contradiftores in
prsmilfis, Nos eiidem folvcmus Stipiendia & Regarda, pro tem-
pore quo ibidem fteterint, pro faciendo praedidra, eo modo quo
didtus Princeps iblverit Gentibus fuis in prEefcnti Viagio ;
Quae omnia & fingula praemifTa tenebimus & inviolabiliter ob-
fervabimus, fine infradtione qUacum.que,- fub virtute per nos prae-
fliti Juramenti, Pcenis, & Obligationilaus , in dicta Donatione
comprehenfis.
* VI. • In quorum oranium & fingulorum Praemiirorum Teftimo-
/28. nium, & ad ipforum majorem Roboris firmitatem, Literas noftras
manu propria fubfcripfimus, ac eifdem Sigillum noftrum Plum-
beum in pendenti duximus apponendum.
Volentes , & concedentes, ac etiam requirentes Vos, Magi-
ftrum Johannem de Londonia, Notarium Publicum, quatinus,
ad perpetuam omnium praemiflorum memoriam , vos , cum prte-
fentibus Teftibus, fubferibatls , praefentefque Litteras Signo veftro
foliro confignetis.
Datum apud Livorniam,, Dicecefis Burdcgalenfis die vicefima
tertia Menlis Septembris , Anno Domini Milkfimo , Trecenteii-
mo, Sexagelimo fexto.
Praefentibus,
PraecarilTimo Confanguineo noftro,
Dotitino Johanne Duce Lancafiri<e , Dluftris Reigis Anglice Filio ,
ac Fratre didti Principis :
Et,
Reverendis in Chrifto Patribus,
Domino He/ia , yirchiepifcopo Burdega/enfi ,
Dommo Ber7iardo, Epi/cofo Xan6ionenfi ,
Jahamte, Ele^o Bathone?/fi, Cancellario Aquitahits' :'
Johannc Chandos , Conftabulario,
Et Thoma de Fe/ton, Senei"calIo,
Aquitanix ,
Nige/lo de Loereyn, Camerario didti Principis',
Ba/doyno deFrevi/ta, Senefcallo Xandlonenfi;
Tom. m. p. n.
Ec aliis Teftibus ad praEmifla.
ro E/ Rey.
Et ego Johannes de London, <^c. ut prius.
Ahn. B;
I366;
Ob/igatio fu^er Expenfis folvendis.
pEtrus, Dei gratia, Rex Caftelte & Legionis, omnibus, prse- Ann.D;
lentibus panter & futuris, ad quos praelentes Litterx pervene- I3<56.
rint, Salutcm, & Fidem plenariam prxfentibus adhibere. ^'^- ^o-
Cum nuper Henricus, quondam Comes de Triftamara, fadta ^- ?•
Coadunatione cum quibufdam fuis Complicibus, infurgens contra ^^ ^»"
Nos , cui Homagio & Fide tenebatur altridus , Rcgna noftra ^"S''-
praedidta, ac Terras noilras, per Violenciam & cum Armis, mo-
re priedonico & hoftili , intraverit ,
Ipfaque R^na & Terras mvalerit, ufurpaverit, & occupaverit
Nos iplis Regnis & Terris indebite ac inhumaniter ipoiiando
Eademque Regna & Terras detinueric,ac detinet , contra deum
& Juftitiarti, nequiter occupata,
Et, ut Furoris fui Rabiem expledtaret, Nos ad mortem profe-
qutus fuent, de Regno in Regnum, per Mare & per Terram
quoufque reciperemur in Dominio & Principatu, liluftris Con-
fangumei noftri, Domini Edwardi, Sereniffirai Regis Angli^e Pri-
mogeniti, Principis Aquitaniae & Wallije,
Qui , pios mentis fuie Oculos ad Nos dirigens , & noftrx
Compatiens Delolationi, Nos benigne, in fua didta Patria, recep-
tavit &: defTendit, Conlilium nobis prxbuit in noflri-is magnis Ne-
ceflTitatibus, ac infuper ad recuperandum Regna & Terras noftras
prxdidta, contra dictum Hoftem noftrum, Auxilium concelTit &:
Succurfum, nedum Nobilis Militix fux ac Gentium fuarum, fed
in propria Perfona fua, memor Strenuitatis fuae, experientia 6c
opera multipliciter infignitae ,
Nos attendentes merito quod eundem dictum Principem oporte-'
bit Patriam fuam relinquere , pro Reparatione Status noftri, &
Recuperatione Regnorum praedidtorum , & pro tanto eandemPa-
triam fuam habebit ftabilire & munire novis Munitionibus Homi-
num Armatorum, quos habebit adducere de .Anglia & aliis parti-
bus Extraneis, quibus largiora Stipendia & Regarda oportebic mi-
niftrare ,
Ac nichilominus , Illuftri Confanguineje noftrae PrincipifTsi
Conforti fuiB, cum Filiis fuis, habebit de majori Comiciva Ho-
minum & Familia , pro ipforum tuitione & Salvatione, provi-
dere,
Quodque idenn Dominus Princeps non Modicos, fed Apparams
Exceffivos & Expenfas habebit fubire ob hanc Cauiam , tam pro
Perfona fua & Gentibus Domusfuae, quam pro concurfii Nobi-
lium & Milicum,undecumque ad fuam Domum & Menfam con-
fiuencium , quos pro decentia Statiis fui ac Magnanimitate fua li-
beralius recipere oportebit , necnon & pro Regardis Comitum,
* & Magnatum, aliorumque Capitaneorum , quos ducet in Co-
mitiva fua , & quibus debebit erogare habundanter juxta ftatum- *^I-
cujuflibet, fi^.
Ea propter, pro PrxmifiTis & eorum fingulis, ac ipforum ali-
quali Recompenfatione , damus & dare ac folvere promittimus
de noftra cerca fcientia & fpontanea voluntate , pro tempore Sex
Menfium duntaxat proximorum , incipientiuni die Dominica poft
Feftum Epiphaniae Domini, qu« erit decimd die introitiis Menlis
Januarii , Anno quo infra , Q.uingentos & Quinquaginta Mille
Florenos Auri Cugni de Florentia , boni Auri & legitimi Ponderis
( videlicet) pro eodem Principe, pro tempore Trium Primorum
Menfium , Centum & QLiinquaginta Mille Florenos Auri ,
Et, pro rribus ultimis Menlibus Cenrum Mille Florenos Auri,'
Et, pro Ducibus, Comitibus, & Magnatibus fupradidtis. Cen-
tum & Odtoginta Mille Florenos Auri, pro tempore Trium pri-
morum Menfium praedidtorum ,
Et Centum & Viginti Mille Florenos Auri , pro Tribus ultimis
Menfibus antedidtis;
Quam quidem Summam dictorum Quingentorum Qyinquaginta
Mille Florenorum Auri promittimus & tenemur folvere & realiter
tradere, abli^ue aliqua contradidtione , prxfato Principi, ir* Caftro'
fuo Burdegalx, noftro periculo noftriique propriis Sumptibus &
Expenfis, infra Duos Annos proximos, a fine Trium primorum
Menfium praedidtorum , in antea computandos ( videiicet ) Ter-
tiam Partem dict.C Auri Summx infra Primos Odto Menles, &
aliam Tertiam Partem dictae Auri Summ£E, infra alios Odo Men-
les immediate iequenres : Et, infra alios Octo Menfes, immedia-'
te fequentes, totum Reliduum ipiius Auri Summae.
Et volumus & Conientimus quod Tres Filise noftrK, Uxores
Magiftri Alcantare & A^fathei Ferrundi, & eorum Liberi, Hofta-
gia fuper hiis & aliis per Nos data, remaneant donec didta Auri
Summa fic eidem Principi plene & incegrc perfoluta.
Ac etiam promictimus & tenemur folvere & reddere eidem
Principi , Modo, Loco, & Terminis lupradidtis, omnia Vadia,-
Scipendia, & Regarda, qux idem Princcps, pro didtis Tribus pri-
mis Menfibus, iuis Gentibus iblverit ante manum, una cum aliis
Expeiifis quas ipfe fecit & ipfum facere continget occafione Adjij-'
torii & Succursiis , nobis prieftitorum & praeltandorum.
Et, de Summa Expenlarum, Stipendiorum , & Regardorum ^
promictimus ilare iimplici Relationi didti Principis, feu Regiflris
Thef'uiraria? fux fuper hoc confedtis , abfque contradidtione per
Nos aliqua ficienda.
Et priiedidta Hottagia femper remanebont, donec etiam de ipfi
Summa eideni Principi fueric integre fatisfadtum.
Et, pro PrxmilTis omnibus & lingulis, ut didtum eft, per Nos
Solvendis, Tenendis, Complendis, & inviolabiliter Obfervandisy
Obligamus Nos, Hsredes, & SuccefTores noftros, praedidla Re-
122
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. ena & omnes alias Terras noftras, ac omnia & fingula Bona no-
1366. ftra, Mobilia &: Immobilia, Prdcfentia & Futura, ubicumque hnt
Idv, 7. & quociimque nomine cenleantur.
Juramufque, ad Sandiia Dei Evangelia, corporaliter per Nos ta-
<aa, & promittimus, in bona fide, & in verbo Regio, contra
prsemifla, vel aliqua eorumdem, per Nos, vel ahum, feu alios,
tacitc vel exprefse , quoquomodo non facerc vel venire.
Pro quibus Omnibus & Singulis, fic Tenendis, Complendis,
& inviolabiliter Obfervandis, Supponimus & Submittimus Nos-
ipfum, Hxredes, &. SuccelTores noftros, Regna noftra pri-edifta,
& omnes alias Tcrras noftras, ac omnia & lingula Bona noftra,
Mobilia & Tmmobilia, Prtefentia & Futura, Jurididioni , Coher-
tioiii, &: Compullioni Curiie Camerx Domini noftri Papx, &
ejus Camerarii, Auditoris, Viceauditoris , Commiflarii, & Lo-
cumtenentium ipfius,
Volentes & cor.fentientes per didos Ecclefiafticos Judices, vel
eorum Locatenentes, ieu eorum alterum , cogi & cornpelh, ad
Solutionem,feu Solutiones, per Nos hujufmodi |-aciendas,Sententiis
Excommunicationum , Agravationum , & mteididtionum , ita quod,
nulla Monitione Canonica vel alia pr.cmifsa, prxtati, Camera-
riuSjAuditor, Viccauditor, Commillarius, & Locatenentes, &
eorum quiHbet, poffint, & poHit, lapfis diclis Terminis, & quo-
libet iplorum { quos & eorum quemlibet pro perhemptoria & ca-
ronica Monitionc fpeciahter haberi voUimus & habemus) in Nos,
Excommunicationis & Agravationis, & didta Regna noftra, &
omnesalias Terras noftras, Interdicti Sententias , ji dcficiamus, in
Terminis, aut aliquo ipforum, de dicftis Auri Summis, prxfato
Principi fatisfecere competenter, ferre valeant ac etiam promul-
• VI * Et Nos Excommunicatos & Agravatos, ac Regna noftra prx-
«-^0 ' dida, & ahas Terras noftras, fuppolitos elTe Interdiclo Ecclcfia-
' ' ftico pubhce facere nunciari, tanquam pro Re cognita & in Judi-
cio confeflata ;
RenuntiantesomnibusAiftionibus, DetTenliombus , ScExceptio-
nibus quibufcumque Facli & Juris, tam Canonici, quam Civihs,
per quas poflemus contra prxmiilaquahtercunque, vel ahqua eo-
rumdem , facere vel venire. , ^ j- , t,
Volentes ca.im & Concedentes, quod hu)ufmodi generahs Re-
numiario tantam vim, robur, & effeiftum habeat, ac fi omncs
Cafus Canonum, & Legum, & Tenor eorum, eflent fpecialiter
in prxtentibus Litteris, de verboad verbum, inferti & exprelfi.
Infuper , ex noftra certa fcientia , fecimus , conftituimus, ac
etiam ordmavimus, facimufque, conftituimus, & ordinamus no-
ftros veros, certos & legitimos Procuratores, Adores, Fadores,
& Nuncios fpeciales , Prxpolitum Avinionenlem , Decanos Sandi
Agricoh Avinionenfis, Saniitorum Andrex dc Sevcrini Burdega-
lenfis, qui nunc funt vel qui pro tempore fuerint, Dominos,Tho-
mam de Paxton,& Robertum de Stratton,Sacri Palatii Caufarum
Auditores , Maeiftros, Joliannem Mcrceni, Raymundum Stini,
& Bernardum de Bru^neto, Jurifperitos, & eorum quemhbet in
fohdum,ita quod non lit mehor conditio occupantis^fet quod unus
eorum iacepcrit, alter ipforum prolequi mediare valeat & finirc,
Ad comparendum , omni Tempore , Diebus & Horis , Feriatis
&: non Feri.uis, ante Termino; dictarum .Solutionum facienda-
rum, & in dictis Terminis, & poft dictos Terminos, ad omnem
vokintatem dicti Principis, feu ejus Procuratoris,
Nofque, Heredcs, & Succeflbres noftros, prxdidla noftra Re-
p;na, ac omncs ahas l^crras noftras, & omnia & linpula Bona 110-
ftra, Mobiha &Immobilia, prxfentia & Futura , Curix Camerx
di(fti Domini noftri Pap.e, & ejus Canierarii, Auditoris, Viceau-
ditoris, Commiflarii, & Locatenentium , iplius Jurifdidtioni &
Cpmpuliioni fubmittendum & reiubmittendum,
Ac etiam coram dictis, Camerario Domini noftri Papx, cjuf-
que Camerarii, Auditoris, Viceauditoris , Commiflarii, & eorum
Locatcnentium, & corum quohbct, prxdictas Auri Summas fe-
mel vel pluries confitendum & recognofccndum ,
Ec ad petendum, audiendum , volcndum, confcntiendum , &:
rccipiendum omne Prxceptum, & omnem Sententiam, & Man-
datum, quod & quam ipfi, Camerarius, Auditor, Viceauditor,
Commiflarius , & corum Locatenentium, &: quihbet eorum in
Nos, noftrofque Hxredes & SuCteiTores, exnunc prout extunc,
Excommunicationis & Agravationis , ac Regna noftra, & ahas
Terras noilras Interdicti , ^ententias ferent ac etiam promulga-
bunt ,
Et Procefllis ahos quofcumque faciant contra Nos, Hxredes &
SuccelToresTTOltros, quotiens & quando, quomodo, quahter, &
ubi voluerit & fueric faciendum , i\ dicto Principi non fuerit , de
dictis Auri Summis, juxta tenoreni ptcefentium Litcerarum, piene
&c integre fatisfadtum,
Et ahum, vel ahos, Procuratorem , vel Procuratores, in prx-
miftis, & ad prxmifla, femel & pluries fubftituendum , qui in
pricmifiTis, & eorum quohbet, fimilem & eandem habeat, feu ha-
beant, Poteftatem,
Et generahter ad omnia alia & fingula faciendum & exercen-
dum, qux- in prxmiflis, & circa pr.-emilTa, & quodlibec prxmis-
forum, fuerint neceflaria feu etiam oportuna, etiam fi xMandatum
magis exigant fpeciale , & qux Nos faceremus , & facere poiTe-
mus, fi in ihis perfonaliter intereflemus;
Dantes &, tenore prxlentium, concedentes didtis Procuratorl-
bus noftris, & Subftituendis ab iplis, vel eorum alteri, & eorum
cuihbct in fohdum , plenam & libcram Poteftatem & Mandatum
fpeciale in omnibus & fingulis ilipradidtis :
Promittentes Nos ratum, gratum, & firmum habere, & tene-
re, ac inviolabihter obfervare, totum & quicquid per didtos Pro-
curaiores noftros, & Subftituendos , vel ahquem ipforum, actum,
geftui a , confeiTatum , Recognitiimve fuerit in prxmiftis & quo-
libet prxmiiibrum , fub Obiigatione omnium Bonorum noftro-
rum.
Et Juravimus, ac juramus, ad Sandta Dei Ewangeha, corpora-
licer per nostadta, prxdidtos Procuracoresnoftros, & Subftituen-
dos , vel ahquem eorum, quoquo modo minime revocare, necAnn. D.
contra prxmilTa, vel eorum aliqua, de Jure, vel de Fadto, fecere 1355. *
vel venire. Ejy_ i_
In quorum omnium & fingulorum PraemifTorum Teftimonium,
& ad ipforum majorem Firmitatem, hiis prxfentibus nos manu
propria fubfcripfimus , & eifdem Sigillum noftrum in pendenti
duximus apponendum ,
* Volentes, & concedentes, ac etiam requirentes vos, Magi- * yj
ftrum Johannem de London , Publicum Audloritate Apollohca j-j^, '
Notarium, quatinus, ad perpetuam omnium &: fingulorum prx-
miiTorum memoriam , Vos , cum prxfentibus Teftibus , fubfcriba-
tis, prxfentefque Liceras Signo vellro folico confignetis.
Datum apud Liborniam, Dicecefis Burdegaleniis, die vicefima
tertia Menlis Septembris, Anno Doraini MillelimOj Trecentefi-
rao , Se.xagefimo fexto.
Prxfentibus ,
Prxcarifiimo Confanguineo noftro ,
Dmiihw Jobanve , Duce Lancaftrite , IUuftris Regis Angliae Fi-
lio, ac Fratre didti Principis :
Et,
Reverendis in Chrifto Patribus ,
Domino Helia, Archiepifcopo Burdegalenfi ^
Doviino Berjiardo, Epijcopo Xaniionexfi ,
yohanne, Eleiio Batho?tenfi ^ Wellenft.^
Cancellario Aquitanix ,
yohamie Cha7idos , Conftabulario ,
Thoma de Eelton, Senefcallo,
Aquitanix,
Nigei/o de Loereyn, Camerario didti Principis,
Batdojno de Frcvilla, Senefcallo Xandtonenfi,
Ec ahis Tel^ibus ad prxmilla.
Xo El Rey.
Ec ego Johannes de London, Clericus, Wintonienfis Dioece-
fis , Publicus audtoricate Apoftolica Notarius , undecima die Men-
fis Februarii, Anno Domini fupradidto, Indidtione quinta, Pon-
tificatus. SandtilTimi in Chrifto Patris, & Domini noftri, Domi-
ni Urbani , Divina providentia, Papx quinti, Annoquinto, infra
Caitrum Civitatis Bayonx, in Capella ejufdem Caftri, una cum
Teftibus infrafcriptis , fui prxfens quando didtus Dominus Rex
Petrus prxmifla omnia & fingula innovavit , confirmavit, & Ju-
ramento fuo vallavit, tangendo, propriis manibus fuis, fancTa Dei
Ewangelia , quando ipfe propria manu fe fubfcriplit , meque requi- '
fivit & mandavit ut prxfentibus Literis me fubfcriberem & Si-
gnum meum apponerem confuetum.
Teftes , qui fuerant prxfentes ad ifta uni mecum , funt
Dominus Vrater Martinus Lupi,
Magifter Militix Domus de Alcantara, Ordinis Ciftercienfis ,
Rogerus Dominus de la Ware ,
Gometius Garfie de Royos ,
Miles,
Garfias Fernandi de Villodre,
Vexillarius Domini Sancu, Filii didti Domini Regis,
Mathaus Fernandi ,
Cancellarius Sigilli Secreti didti Domini Regis ,
Magfter Faulus GahrieliSy
Civis Ifpalenfis,
yohannes Gutterii ,
Decanus Eccleiix Scgobienfis,
Et Magifter Robcrtus Fregandi ,
Notarius Cancellarix Domini mei Principis Aquitaniae & Wal-
lix lupradidti.
Suh Flumbeo Sigilloi^ filis fericis variorum Colorum.
De Primo Bello , Regihus & Primogenitis Regum uinglia ,
conce^o.
PEtrus Dei gratia, Rex Caftellx & Legionis, omnibus, prx- Ann. D.
iencibus pariter & futuris, prxfentes Literas infpedturis, ledtu- 1366.
ris, & etiam audituris, Salutem, & fidem plenariam eifdem adhi^ An. 40.
bere. „ _, E. j.
Cum, in Largitione, Donatione, & Conceflione Privilegio- -ex Au-
rum , Libeitatum , Franquefiarum , ac Honorum prxrogativa , il- togr.
lis nos Liberales & gracioliores reddere debeamus, a quibus mul- VenesCn-^
tiplicia Beneficia & Honores Nos recognofcimus recepifiTe , mr.
Ciimque ihuftrilfimus Rex Anglix, & Edwardus, ejus Primo-
genitus , Princeps Aquitanix & Wallix , Confanguinei noftri ,
Nos & PrxdecelTores noftros, Reges Caftellx, retroadtis tempo-
ribus , fuerint favorabiliter profequti , , _ .
Et ipecialiter, cum nuper per Henricum, quondam Comitem
de Trellamare , qui , fada cum quibufdam fuis Comphcibus Coa-
dunatione, Regna noftra invafit , uilirpavit, &: etiam occupavic
more prxdonico & hoftili, & ea indebite detinet occupata, de
Regno in * Regnum , ac Dominio in Dominium, & Loco in
Locum, ad mortem nos eflTet inlequtus, ,„..„■•■ cii
A qua proiecutione , per Receptationem didti Pnncipis , m J 3'
Terra fua de nobis fadam, fuerimus liberati, & per Ipfum ac
Gentes fuas confortati, ac honorabiliter recepti &: tradtati,
NOS, ,• , m
Memores didti Accepti Beneficii , & m ahqualem prxmifiTorum
Recompenfationem , & alias de noitra certa fcientia, fpeciaU Do-
no , ac Regia Donatione & Poteftate,
Damus
VL
ET ACTA PUBLICA.
123
nn. Di Damus & cbncedimus i^roNobis, Haeredibus, & Succeilbri-
t3<>6. bus noftris, Regibus Caftellx, per praelentes, dicto Illuil:riirui-io
dv. 3. R^i Angliae, & Edwardo ejus Primogenito , Principi Aquitani.e
& Wallix, qu6d,quandocumque idem Rex & ejus Primogenitus,
qui nunc funt, auc eorum Hxredes, & Succcffores, Reges An-
gli?e, &c eorum Primogeniti, qui pro tempore fuerint, voluerinc
venire, in Propria Perfona^ ad Guerram, quam Nos habebimus ,
aucHaeredes noftri Reges Caftellx habebunt, contraRegem Gra-
nat£e , auc alios Fidei Inimicos , quod iidem Reges , & eorum
Primogeniti, habeanc primum Bellum, five Delanterre, ante om-
nes IViundi Chriftianos,& omni teniporei ita tamen quod nos
polTumusj & Haeredes noftri, RegesCaftellx, fi voluerimus, po-
nere Vexilla noftra in dido Bcllo pariter cum Vexillis Regis Aa-
glix, veHplius Primogenici.
Item, quod, ii contingeret didos Reges, aut eorum Primo-
genitos , ad Guerram , quam Nos aut Hsredes noftri habebimus
concra Regem Granatx , auc alios Fidei Inimicos, non venire,
auc nollc) vfl non pofle venire, volumus & concedimus quod
unum Vexillum, de Armis Regis Angliae, fit omni tempore, in
didla Guerra, in primo Bello, five en la Delantere, honorifice
prout decet, noftris Hxredum, & Succeflbrum noftrorum Caftclte
Kegum propriis Sumptibus & Expenfis.
I T E M, quod Patria ejufdem noftri Confanguinei plurima Dam-
• pna & Expenias inumerabiles fuftinuit, tempore quo ipfe pro no-
ftro Succurfu Excercitus fuos congregabac, prouc oculis propriis
confpeximus , licec flebiliter gereremus , in Recompenfationem
prxmiflbrum privilegiamus , volumus, & concedimus quod omnes
Homines , Incolx , Nobiles , Peregrini , cujuiaimque Status,
Sexus, vel Conditionis exiftant, Regni, Patriae, & Dominii An-
flix , 8c Principatus Aquitanix , fint immunes ab omni Pedagio ,
.euda, Coftuma, iVlaletota, feu aliis quibufcumque Impofitioni-
bus & Exaftionibus , in Regnis noftris impofitis, feu impofterum
imponendis; ita quod difti Homines didtorum Regni, Patrix, &c
Dominii Anglise ac Principatus Aquitanix tranfeundo , morando ,
& redeundo per Regna noftra , per Mare , vel per Terram , Co-
ftumam, Pedagium, Leudam, Maletotam, feu quamcumque a-
liam Impoficionem vel Exaclionem , folvere minime teneantur,
, nifi di£ti Homines, causa Mercimonii, vel pro Mercimoniando ,
aliquod emerent, fuper quo, an causa Mercimoniandi empca e::i-
ftanc necne , per Officiarios noftros & Receptores didorum Pe-
dagiorum ftare volumus didtorum Hominum juramenco : de qui-
bus rebus, causa Mercimoniandi emptis, non compellantur folve-
re, nec aliquid ultra ab eis exigatur, quam cxtcri Mercacores fol-
vere confueverunt.
Ec juramus, ad Sanda Dei Evangelia, a nobis corporaliter ma-
nu tada , & in verbo proraittimus Regio , ConcclTiones , Dona-
tiones , Privilegia prxdicta , & omnia fingula , in prxfentibus Li-
teris contenta, tenere, complere, & inviolabiliter obfervare.
In quorum omnium & fingulorum Prxmiflbrum Teftiraonium,
& ad iplbrum majorem Firmitatem , hiis prxfentibus nos manu
propria fubfcripfimus , & eifdem Sigillum noftrum Plumbeum im-
pendenti duximus apponendum.
Volentes, concedentes, ac etiam ' requirentes Vos, Magiftrum
Johannem de Londonia , Publicum Audtoritate Apoftolica Nota-
rium, quatinus, ad perpecuam omnium & fingulorum prxmiflb-
rum memoriam , vos , cum prxfentibus Teftibus , fubfcnbacis ,
prxfentefque Litteras Signo veftro folito confignetis.
Datum apud Liborniam, Dicecefis Burdegalenlis , die vicefima
tertia Menlis Septembris , Anno Domini Milleiimo , Trecentefi-
mo , Sexagefimo fexto.
Prxfentibus,
Prxcariflimo Confanguineo noftro ,
Domiiio Johanne^ Duce Lanca(lriie, IUuftris Regis Anglix Fi-
lio , & Fratre didti Principis :
Et,
Reverendis in Chrifto Patribus ,
DomiTW Helta , Archiepijcopo BurdeealeHp^
■ VL * Do?»i?to BernarJo , Epifcopo Xa7!^io}ienJi y
11, ^ yohakne, Eleilo Batho?t!e?ifi ^ Wellenji.^
Cancellario Aquitanix :
Johanne Chandos , Conftabulario ,
£c Tho?na de Eelton , Senefcallo ,
Aquicanix ,
Ec Nigello de Loereyn., Camerario didti Principis,
Baldoynode Frevylla^ Senefcallo Xandtonenfi,
Ec aliis Teftibus ad prxmifla.
Yo et Rey.
Et ego Johannes de London, Clericus, Vi^intonienfis Dicecefis,
Publicus Audtoritate Apoftolica Notarius, undecima die Menfis
Februarii, Anno Domini fupradidto, Indidtione quinta, Pontifi-
catus, Sandlifrimi in Chrifto Pacris & Domini noftri, Domini
Urbani , Dei Providencia , Papx Quinci , Anno quinco , infra Ca-
ftfum Civicatis Baionx , in Capella ejufdem Caftri , una cum Te-
ftibus infrafcripcis , fui prxfens quando didtus Dominus Rex Pecrus
prxmiffa omnia & fingula innovavit, confirmavic, & luramento
fuo vallavit, cangendo, propriis manibus fuis, Sandta Dei Evan-
gelia, & quando ipfe Rex propria Manu fua fubfcripfit, meque
requifivic & mandavic uc prxfencibus Liceris me fubfcriberem 6c
Signum meum apponerem confuetum.
Teftes, qui fuerunc prxfences ad ifta una mecum, funt,
Dominus Vrater Martinus Lupi , Magifter Militiae DomGs de
Alcancara, Ordinis Ciftercienfis ,
Rogerus Dominus de la fVare,
Gometius Garfia de Rojos , Miles,
Tofp. m. P. n.
Garfi.js Fen.-andi de FiHodrc, Vexillarius Major Domini Sancii, Ann. D.
Filii didli Domini Regis, 1 3(5(5.
Macheus Femandi , Cancellarius Sigilli Sccieti didti Dommi Edv. ^.
Regis,
Magifter tauliis (^ahrieli: , Civis Ifpalenfis,
Johayines Gntterii^ Decanus Ecclefix Scgobienfisj
£t Magifter Kobcrtus Frcgairdi.,
Notarius Cancellarix Domini mei Principis Aquitanix & WaU
lix iijpradidti.
Btilla i jiro ^Hxilid contra Saracer.os (fr Tnrchos , Infnlai
Cypri Qr Rhodi invadcre minantes.
U'
Rbanus , Epifcopus , Servus Servorum Dei , CarifTimo in Ann.tti
Chrifto Filio , Edwardo Regi Artglix Illuftri , Salutem & A- 1366.
poftolicam Benedidtionem. ji„. ^.o.
Inter alia Pietatis Opera,ad qux debent Cathoiici Principes afpi- E. 3. '
rare continue, illud prxcipue in eorum debet vetfari aftedtibus, E.xr An,
& operatione tradlan, ut Fides Catholica, in qua funt xternx ugr.
Salvationis gratiam percerpturi, exaltetar alTidue, illiufque Profes-
foies defendantur ab Hoftibus nominis Chriftiani, ad qux illo de-
bent excitari potilfime cempore, quo magis noverinc periculuni
Fidelibus imminere.
Sane, ad Serenitacis cux notitiam non ambigimus devenifle,
qubd quia, cariflimus in Chrifto Filius nofter, Petrus, Rcx Cypri
IUuftris, ejufque fubdici, ac Fratres Holpitalis Sandti johannis Je-
rufblimitani, Pugiles Chrifti «5c Athlecx Fidei Chriftianx, nonnul-
lorum Fidelium adnici Auxilio, de Apoftolicx Sedis licencia, ad-
vcrfus Saracenos impios, Chrifti BlasferaOs, £c Hoftes Nominis
Chriftiuni , Detentorefque Terrx Sandbx ad Chriftianos fpedlMtis,
in qua Salvator nofter, Dei Filius, Jehus Chriftus dijnams eft
Humani Generis operari Salutem, Civitatem Alexahdrinenfcm d6
manibus didtorum Saracenorum , dextera Domiai cum eis facien-
te virtutem, Vi Armorum ceperunt; licet poftmodum, quod do-
lenter referimus, paucis diebus eam pocuerinc recinere,
Ipfi Saraceni ac nephsnda Natio Turchorum, Inimicorum &
fedulorum Perfecutorum Fidei prxlibatx, Inflilas Cypri & Rhodi,
aliafque Terras , ad didtos, Regem & Fratres, in Ultramarinis
partibus pertinentes, minancur invadere, de illifque delere, quod
abfit, GloriofitTmium Nomen Chrifti;
Nos igicur conliderances quod , li occuparencur prxfatx Infulae
& Terrx ( per quos ad didtam Terram fandtam , ad cujus Recu-
perationem, pro ejufdem Salvatoris reverentia & devotione, ac
honore Fidelium, totadebet Chriftianitasanhelafe, quafi per quan-
dam Scalam habecur accefTus ) auferretur fpes Recuperacionis hu-
julrnodi, 6c mulci Populi, renaci fonce Bapcifiriacis, perderencur,
* & in Oriencalibus partibus Chriftianum Nomen & Gloria verifi- « y j_
militer delerentur, aliaque Pericula & Detrimenta gravifftma, & -,,, '
Dedecus, ac Confufio Occidentalibus Fidelibus provenirent,
Et propcerea didtos Regem & Fracres eorumque Populos, in
ukramarinis parcibus cOnfticutos, ifto prxfcrtim tempore, auxilio
prxfatorum Principum aliorumque Fidelium indigere cernentes,
Devotam Magnificentiam tuam afFedluose rogamus, & horta-
mur aCiente, quacinus, prxmifTa pie confiderans, ad hujufmodi
obviandum Periculis ac Dampnis, pro rcverentia Summi Regis,
per quem feliciter regnas , Animxque tux falute, pro didlorum
Regis & Fratrum fuorumque Populorum & Infularum ac Terra-
rum , ad eos in eifdem partibus Ultramarinis fpedtantium , Defen-
fione ab Hoflilitatibus & Perfecutionibus Infidelium prxdidtorum,
ac Securitate Maris , ut ilt tutus accefllis Fidelium ad Infulas &
Terras eafdem , de aliqua Gente armigera velis eifdem Regi , &
Fratribus celeriter fubvenire.
Sciturus quod, tam Ituris, quam mifTuris Auxilium, pro hu-
jufmodi nofiri Redemptoris Obfequio, Indulgentiam , qux datur
Transfretantibus in Terrx Sandtx Subfidium, duximus conceden-
dam.
Dat. Avinion. fecundo Non. Odlobris, Poncificacfls noftri An«
no Qiiarto.
Bartholom^us.
Suh Sigillo plutiibeo pendente a Filo canabeo.
Pro ScOtis in Angliam venttiris.
REX, &c. Salucem.
Sciacis qubd fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem
noftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum ,
Willielmum de Calabre , Capellanum de Scotia , veniendo , de
partibus Scotix, in Regnum noftrum Anglix, & alibi infra Do-
minium & Poceitatem noftra, Cam per Terram, quam per Mare,
cum Decem Sociis fuis Equicibus, &c. prout in ftmilthus de Condu-
£iu Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraCuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo cercio die O-
dtobris.
Per Conciliutn.
Confimiles Literas Regis habent fubfcriptij de Condudtu, fub
eadem Datai videlicet,
Johannes Graunt Miles de Scotia, cum Sex Equitibus.
PFillielmus Liiidefay Armiger de S<:9//tf,cumSexSociisEquicibus.
Alanus de Erskyne de Scotia, cum Duodecim Equicibus.
Rohertus de Ersliyne Miles de Scotia, cum Viginti Equitibus.
Johannes Lylle de Scotia, cum Sex Sociis Equitibus.
David de Berelay Miles de Scotia , cum Odto Equitibus.
Q_a Thomas
Ann. D;
1366.
An. 40.
E. 3.
Scoi. 40,'
E. 3.
m. 3.
1: +
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Tbowa. dc Ersky^ie dt Sceti/r, ciim Sex Sociis Equitibus.
1366. Williehuus CMies de Douglas de Scotia , cum Vigin:i & Quatuor
Edv. 3. Equitibus. .
NJcholaiis de Erskyne de Scotia , cum Oclo Sociis Equicibus.
Ann. D,
1566.
jiil. 40.
i. 5.
mi.
• VI.
J35-
Pro Clericis de Scotia i» u^ngliam , cmfa ftndendi , venturis.
REX,&c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Protecfbionem & Derenfionem
noitram, necnon in falvum &: fecurum Conduftum noftrum, Jo-
hannem de Langton de Scotia , Clericum , veniendo , tam per
Terram, quam per Mare, in Regnum noftrum Anglix, causa
Studendi in Univerfitate Oxonix , vcl alibi ubi voluerit , cum
Quatuor Sociis fuis Equitibus, <^c. ut in ^milihus dt ConduElu Li-
tcris.
In cujus &c. per unum Annum duracuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Oflobris.
Fer Concilium.
*Con{imiles Literas Regis habent fubfcripti de Condudu, fubca-
dem Data^ videlicct,
Johannes de Touirgayth, Perfona Ecclefi^ de Burnok , cum Qua-
tuor Sociis.
Akxander Vrifale , cum Ofto Sociis.
Rotertus de SmaHhame de Scotia C/ericus, cum Quatuor Sociis.
Alexander de Rediic/l de Scotia C/cricus, cum Quatuor Sociis.
Trater IValtcriis de Blauntj re de Ordijie Pnedicatorum de Scotia ,
cum Tribus Sociis.
Ci/kcrtus Armfirang, PraPofttus San&i Ant!reie,cum Sex Sociis.
Wi/Iieli.-jus de Hetan Capellanus , cum Quatuor Sociis.
Thomas de Pehljs, cum Quatuor Sociis.
Pro Domina de SurgeretT. , fifper Gravaminibus , ad Picla'
vos, de feJHno Remedio applicando , & Jufticia ficienda.
Ann. D. T ^ ^°' '^' "°^''^ trefchere &: trefame Filz Eifne , Edward,
1 -iSd. ' Prince d'Aquitaigne & de Gales , Salutz.
- ' Supplie ad a nous Johanne, Dame de Surgererz, , par fes Peti-
cions, a nous bailletz, que des Damagcs, Tortz , & Grevances,
contenuz en meifines les Petitions , voillons faire a lui Remedie
covenable , comme appartient par droit & refon ; des queux Pe-
ticions la Teneur s'enfuic en ccs Paroles, viz.
An. 40.
£. 3.
V*[t. 40,
I. 3.
m. 6.
A noftre Scignur le Roi & fon tresbon Counfail Signifie Jo-
hanne, la Dame de Surgeretz, pur lui, & pur Monfieur Aymer
de Claremont, (bn Mary, come une Lieu, appelle Dounpierefur
Vouton , en la Senefchalfie de Poytou , baille a Madame Johane
de Chaubenoys, q'eft Femme a Monlieur Miles de Toars , Sires
de Pounfagcs , a caufe de Dowaire, a terme de fa vie,
Quel Lieu de Dounpiere la Dame de Surgeretz ad baille a ma
Dame Mata de Surgeretz, fa Soere, pur fa Partie,
Et la dite DouarefTe ad leffe chaier en Defert & dempeirement,
& que ce^i Gentz meifmes viendrent vers les ditz Seignur & Da-
me de Surgcretz, difauntz, que s'ils ne mettront autre Remedie,
que tout eiloit pardu, & que ceo eftoit lour Hcricage,
Et fur ce les ditz Seignur & Dame de Surgerecz le priftrent, par
my Je Confail des Sages , & le tiendrent come lour Heritage , jef-
qes a tanc que Moniieur Johan Chaundos , veftre Lieutenant,
vient pur prsndre la PofTefTion du Paiis,
Eclui dic Sires de Pounfages impetra maundement de Lui, &
lui fift entendrc autre chofe que n'eftoit , & comanderent a les
Procuratours des ditz Sire & Dame de Surgeretz, as groflesPay-
nes, q'ils Rendiffenc la Terre a la ditc DouarelTe, & fuift mys la
dice Terre el mayn de Monfieur le Prince, & uncores eft,
Ec les Procuratours des ditz Sire &Dame deSurgeretzallontpar
devers le dit Sire de Pounfages , & accordent , que par la dice
Dov-aire , q'il lour ferroic avoir Deux Milles Livres, la ou il pler-
roic as ditz Seignur & Dame de Surgeretz,
Car les ditz Procuratours ne voloient roie appeller del Maunde-
ment du dit veftre Lieutenant , pur doute a Delpleifer Tavantdit
Lieucenant, q'eftoic novellement venuz en Paiis , & ne voilloienc
mie eftre les primes Appellancz,
Et les ditz Sire & Dame de Surgerecz ne voilloienc mie ycclles
Covenantz cenir pur ce que la dice Terre eft tournee en depenc-
mcnt, ne ne vaut pas, a prefent, Soixance Livres de Rente,
Que plcife a veftre Roial Majefte que les Payncs foient anientiz
& quaffentz par voz gracioufes Lettres Patentes, & que chefcun
des Parties purra purfuir fon Droit folonc ce que ferra de reibn.
Item,
Come la dite Dame de Surgeretz ad une Soere Baftarde, Ma-
riee a Johan Eflcquin , & il s'en eft venuz devers les Gentz de
Monfieur le Princc , pur lui faire entendre que les ditz Sire & Da-
me de Surgeretz Lui avoient Donnee le Lieu de Seint Eftevene,
6:decen'ount Riens, n'ount Lettre, ne nul Enfignement, ne
nuUe PoiVelTion, n'avoient unqes eue,
Etles Gentz de Monfieur le Prince Tount mys en ia roayn, &
rajourneyent les Procuratours des ditz Seignur & Daroe deSurge-
retz , qu ils deveroient eftre a Sainc Johan , devanc le Senelchal de
Seint Oange , ou fon Lieucenanc,
Et ils fount aler la dite Dame de Sui^eretz, as grauntz jours, a
Burdeux, & a Nyort & efploitez le dit Johan Ellequia de la dite
Terre , & ent prefent le Profit.
* Et quant les dirz. Gentz des dicz Seignur & Dame de Surge- Ann. D
res voillent Parler pur Debatre lour Droit, le Chaunceller & au- 1366.
tres Tem Defendent q'ils ne parlent point, ne q'ils foient fi Har- ^ilv- 3.
difs, * VI.
Qe plefe a veftre Roial Majefte a mettre Remedie covenable, f }6.
folonc Dieu & bon Juftice, & que tieles Defens ne foient faites,
& que eaux puiflent Demaundre & Defendre lour Droic, fur tiels
Defendementz, par touz Lieux, & en touces Courtes , en tout
le Principalte d'Aquitaigne.
Item,
Que come les Habitans de Seint Pheltppe & de Mygrey, q'eft;
en ia Terre de Surgeres , & les Gentz de Monfieur le Prince les
contrainent de faire Gayt & Reparacion a Seint Johan Dangli , la
quelle chofe eft en grant Grief & Prejudice des ditz Seignur &
Dame de Surgeres, ne unqes mais ne feuft faic for(que meincenanr,
Que plefe a veftre Roial Majefte de Maunder q'il foic mis en •"«*
fon eftat due, iflint come devant la Guerre foloit eftre, & laPees
le voet.
Item,
Come les Serjauntz de Monfieur le Prince aillent parmie la Ter-
re des dicz Seigneur & Dame de Sur^eres , fefauncz lour Offices,
& Porcann, Verges parmye les Marchees a la dice Terre , faunz
appeller Baillifs ne Serjcauncz des dicz Seigneur & Dame de Sur-
geres, & ce ne devent faire, mais eft encouncre Refon & Cuftu-
me du Paiis, & en Prejudice des dicz Seigneur & Dame de Sur-
geres,
Qiie plefe a veftre Roial Majefte de Maunder & Comaunder
que ces Chofes ne foienc plus faices, mes ce , q'ent eft faic , foic
Reperee folonc Droit & Cuftume du Paiis , & la Traitie du Paix.
I T E M ,
Come ceux du Chaftiel de Beuaoun eient priis iii. s. par le Pie-
ce de Vin , nounobftanc le Fouage paie a Monlieur le Prince, fur
touce le Caftelleyne de Surgeres , pur la Reparacion du dic Chas-
tiel de Beuaoun", la quelle chofe de iii. s. par Piece eft en grant
Damage & Prejudice du dit Chaftiel & Chaftelleyne,
Qe plefe a vefbre Roial Majefte de Maundre q'ils de tiel chofe
faire fe delaifTent Pur james, enfi come faire ce doic, & folonc la
Traicie de Paix ; Car aucrement les Gentz du dit Lieu ferrount en
graunt Poveretc.
I T E M ,
Ount pris les Gentz de Monfieur !e Prince, come des Blees &
Vins , en la Chaftelleyne de Surgeres , & a meyns pris , & le Sur-
plus conftreignent les bones Gentz de la Chaftelleyne pur faire
paier,
Qe plefe a veftre Roial Majefte de Maundre q'il foit Reperee
folonc Dieu & bone Droiturci Car en tiel manere les Gentz ne
purront vivre.
Item,
Come les Habitans de Burneof foient & ount comenc Marchee
el Samadie, & puis les Guerres, &c a Surgercs foic Chaftiel &
Chaftelleyne, & d'auncien temps ordene la Marchee a Surgeres,
la quelle chofes eft en graunc Grief & Prejudice du dic Marchee
& Ville de Surgeres,
Qe plefe a veftre Roial Majefte de mectre tiel Remedie, come
a Droit apparcienc, & a eftee accuftume d'Antiquite.
I T e M ,
Come Pieres de Pere, Seigneur de Syrey, ad faic Fortierefle a
Syrey, pur le cemps du Guerre, & uncore les cienc, en Graunt
Grief & Prejudice du Chaftiel & ChaftcUeyne de Surgeres, le
qu^lle eft tenu du Chaftiel & Chaftelleyne de Surgeres,
Qe plefe a veftre Roial Majcfte d'ordiner que remedie foit fait,
folonc les Pointz de la Paix, & pur Droiture, & que la dite For-
tirelTe foit mys a defiiitz & anientiz, & que foit conftrains au faire
au dic Chaftiel de Surgeres les chofes queux il devoic faire, d'aun-
ciencce, come le dic Chaftiel de Surgeres foic ChafHel & Chaftel-
leyne d'Anciquice.
Item,
Come la Forterefle de la Jarrie de Amys ad efte faite pur le
temps du Guerres , la quelle dic Terre eft de la Chaftelleyne de
Surgeres, & de Reforc du dic Chaftiel,
Qe plefe a veftre Roial Majefte que la dite ForterefTe foit mis a
nient, & q'il fbit conftrains a Faire au dit Chaftiel de Surgeres les
chofes q'il devoit faire d' Aunciente , come le dit Chaftiel du Sur-
geres foit Chaftiel & Chaftelleyne d'Auncientee, & que les Ef-
?loit7,, fait pur eux, en temps du Guerres, ne puifTe courner a nul
'rejudice de la dice Chaftelleyne.
*Item, • vi
Come le Chaftiel & Chaftelleyne deSurgeresfeuft, d'auncien- *
tee, du Refort de Poicers, & un Roi feuit de France que le re- '*''
mua al Chaftiel de Beuaoun ,
Qe plefe a veftre Roial JVIajefte, quele dicChaftiel, Refoite,
& Chaftelleyne, VeuUiez tourner au dic Reforce de Poicers, fico-
me il doic faire & d'Auncientee.
T "T* r M
Come touz ceux,de la Ville de Surgeres,& de la Chaftelleyne
du dit Lieu, Religioufes & autres, exceptz Mendynantz, queux
fe puifTent aider du dit Chaftiel , come eles puiflent eftre compuls
par les ditz Seignur & Dame de Surgeres as Reparacions du dit
Chaftiel, & non a nuUe autre, a Gayt & a Porte, & a touz cho-
iee
ET ACTAPUBLICA.
I2f
Ann. D. fes qucus appartienent a Profit du dic Chaftiel , felonc Droit &
17,66. Refon,
Mdv. 3. Et, fur fes Griefs, & autres Chofes, fupplient les ditz Seignur
& Dame, que plcfe a veftre Roial Majefte de faire retourner a
ceft Lieu les Chofcs, que fe purroient retourncr depar de fa,faun2,
commettre , & ferroit vis a Faire a veftre Treftionuree Counfail ,
& les autres, Commettre & Maundrc,
A Moajieur Geoffray Jurdan^
Elys TyfoKj
Chivalers,
Monfieur Fierc de DidoK , Priour de Seint Picre de Seint Oan-
*MefireJohanBuffetel, Clcrc de Niort,
Par voz Lettres Paten'z,
Ec que les fuifditz CommilTairs feifent Tourner j Redrefler, &
Mettre entieremcnt, de Point en Point, ad eftee due, toutes cho-
fes fufdites , & chefcun dVcellc , folonc que ce doit faire par
Droit , ou par la Leie du Paiis & d'Antiquite , ou par la Traitie
du Paix.
Et nientmeyns Mandre veftre Lettres gratioufes a Monfieur le
Prince, & a fon Chaunceller, & as Meftres de Graunt Jours,
que eux voillent eftre Benignes & Favorables as fufditz Seignur &
Dame de Surgeres, en tout ceo, 6c toutes les autres Chofes, q'ils
averont a Faire par devant eux, & chefcun d'eux, de veftre beni-
gne & efpeciale Grace ,
Et q'a lours Avouchez, & Procuratours ne foit faite Inhibicion ,
ne donee acun Impediment, qu'ils ne puiflent Demaundre & De-
fendre lour Droit , par & en toutes Courtes , en le Principalte
d'Aquitaigne,
Nous, voillantz faire Droit a la dite Dame en celle Partie,
vous Mandons que , veucz, & entcnduz les dites Petitions & Da-
mages, Tortz &Grevances, contenuz enycellcs, &oie2. lePIein-
te de dit Damc, & appellez, les Parties 6c autres que font a appel-
ler devant vous , oicz & entcndutz les Raifons apurpoifer de l'une
Partie & de Tautre, &:., eue fur les Damages, Tortz, &Grevan-
ces, contcnuz en meifmes les Peticions, due & plenere Informa-
cion , facez faire a la dite Dame due & haftive Acompliircmcnt
de Droit en celle Partie, folonc les Fores, Leies, & Ufages de
celles Paiis, ilTmt q'il n'eit Matirc de Retourner, & Compleindre
a Nous autre foitz pur Defaute de Droiture.
Don. a Weyraonftier, le x.xiv joar d'0(5tobre.
Pro memorata Domina, de Pardonationibits ^ jttxta Pacem
Brctigniaci , concedendis.
'Ann.D. T E Roia, noftre trefchier Fih, Edward Prince d'Aquitaigne
1566. -^ & de Galcs, Salutz.
An. 40. Supplie ad a Nous Johane Damc de Surgercz,
!■■ 3. Que come le Seigncur de Pertenay fehu lui feuft tenuz d'Afli-
Vafc. 40. gner fon Dowair,
5. 2- m. Ec, pur ce q'il ne le voloit faire, la dite Dame, oue fcs Amys,
6. fit Guerre, par la quele furent donei Damages a Tune & Tautre
Partie,
Et Amys de chefcunc Partie firent bonc Paix & bon Accordc
entre les aites Parties,
Et fur ce le Capitein , d'adonques eftoit Governour el Paiis de
Poiters pur le Roi de Fraunce, adonques Seignur de meifme la
Paiis, Pardona & Remift as dites Parties touz, les Forfaitz, Pei-
nes, & Damages, q'eftoient faitz par la dite Guerre, ficome ap-
pariert par la Lettre le ditCapitain &Governour,
Q^a nous plefe faire Lettres de Pardonancc a mefme la Dame ,
&a touzycculx, q'eftoient de fa Partie, folonc la forme du dic
Lettre du Capitain & Governour avantdit.
Item, eit Suppliez a Nous ladite Dame,
• VI. * Que come, par caufe de Diffenfions & DebatZ, entrc lui &
jj8. ' les habitatours de Bourt Ncof, en temps le Roijohan, n'adgairs
Roi de Fraunce, adoncques Seignur de celles Parties , plufours
Damages & Grevances eftoient feitz par la Dame , fes Amys &
Adherentz a les ditz Habitatours,
De qiueux Diflenfions & Debatz entre meifme la Dame & les
ditz Habitatours bon Paix & Accord eftoicnt faitez,
Et fur ce , par le dit Johan , Roi de France , feuft fait Pardoner
a meifme la Dame, & a touz fes Adherentz,
Que a Nous plefe faire Lettres de Pardon a meifme la Dame,
& fes Adherentz, folonc k fourme dePardon fuildit, fait entemps
du dit Roi de France ,
Et, pur ce q'en laTratie de la Paix, fait entre Nous & Johan,
de bone memoire, n'adgairs Roi de France, eft contcnu que nul
Homme, ne Paiis, q'eit efte en rObeiflance d'une Partie, &
vcndra par cefte Accord al Obeiflance de 1'autre Partie , ne fbit
cmpefche pur chofes faites devant la dite Paix , ne volons que les
dites Dame & autres fufnomez foient Grevez ou Moleftcz countre
la fourme du dite Traitie,
Vous Mandons que, veues les Lettres de Pardonance des cho-
fes avant-dites, faitz a rneifme la Dame, & a les ditz autres Per-
fonnes, en le temps le dic Roi Johan, devant la dite Paix faite,
facez , par Lettres fouz veftre Graunt Scal , confcrmcr mefmes lcs
Pardonances , ou faire a eux autres Lcttres de Pardonance des dices
Chofes , folonc la forme de la Paix avant ditc.
Don. a Weymonftier , le xxiv jour d'Odtobre.
De Sententiis Executioni^demandandiSi
Arn. D,
1366.
D EX, dileftis, & fidelibus noftris, Arnaldo Monetarii Mili- aii.±o,
^^ ti, Officiali Burdegalx, Raymundo Atthonis in Lcgibus Li- e \
ccnciato, & Magiltro Bernardo de Abbathia, Salutem. Vafi. ' ao.
Cum in quadam^ Caula , agitata inter Procuratorem Decani & £. -.
Capituli Ecclefis Sandti Severini Burdegalse , ipforum nomine , cx ,» 1".
parte una, & Petrum de CrayCTano, Parochianum de Dampiano ,
ex altera ,
Prim6 (videiicet) coram Bajulo de Blanca foni,
Deinde per Appcllationem coram Judice Appcllationnm Curioe
Vafconix ,
Et Demum coram quibufdam Commiflariis, per Nos in diiSa
Causa, ad Nos per Appellacioncm etiam delata, deputatis,
FuerintTres SentcntiiT: diffinitiviC, & una Interlocutoria, pro
dido Procuratore , nomine quo fupra , & contra diftum Petrum ,
ut dicitur, latce, fuper eo quod didtus Petrus negabat efle Servum
& Hominem QLixllalem Decani & Capituli prxdidtorum,
Dicftufque Petrus , ut dicitur , a dictis Interlocutoria & Tertia
Sentcntia diffinitiva appcllavit,
Et fuper hoc quandam Citationem a Johanne Chaundos, tunc
tcmporis noftrum Locum tenente in Aquitania, impetravit,
Virtute Cujus pri^fatos Decanum & Capitulum fecit citari ad
Primum Parliamentum noftrum , quod tenebatur in Aquitania,
per illos, qui ad cognofcendum de Altis Appellationibus funt per
Nos deputandi ,
Prxfatiquc Decanus & Capitulum aflTerant pr*fatas Appellatio-
nes de jure fore nullas atquc dcfertas:
Propcer quod fupplicarunc Nobis , cum inftantia , cum praefatse
Sententix eis parum aut nichil proficerent, nifi cflet qui eas Exc-
cutioni debitse demandarct , ut ipfis de oportuno Rcmedio digna-
remur providere;
Nos igicur , ut Dominus Superior , volcntcs fingulis Subditis
noftris plenam & cclcrem Juftitiam exhiberi, vobis (de quorum
fidelitate & fcientia plenarie fumus informati) commiccimus &
mandamus quatinus Vos, aut cres, vel duo veftrum, quifuperhoc
pcr pracfacos Decanum & Capiculum , vel corum Procuratorem ,
tlieritis requifiti, vilis Proceflibus, fuper pra^miflis habitis, fi vobis
confticerit didas Sencentias bene & jufte fore latas, ac prxfatas
Appellationes de jure effe defertas & nullas, tunc praedidtas Sen-
tentias & earum quamlibet Exccutioni debitae demandetis, prout
juxta Continentiam earumdem, & dcjure,& fccundum Foros
& Confuecudines Partium illarum, fuerit facicndum, prxfata Ci-
tatione & ahis, ex ea dcpcndentibus veIemergentibus,non obftan-
tibus quibufcumquc,
Mandantesomnibus Judicibus, PrKpoficis, Servicncibus , & aliis
OfficiaIibus*PrimogenicinoftriPrincipisAquicaniae, &Nobisfub- ^» „.
jedis, uc vobis in prasmiffis pareanc, obediant efficaciter, & in-
tendant. ■''^*
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Weftmonafterium, quinto die Novembris.
Pro Nmcio Pafx.
REX, &c. Salutem. Ann. D,
Sciatis quod, 1566.
Cum Magifter Johannes de Cabrefpino , Nuncius Domini An. 40.
Summi Pontificis, in Regnum noftrum Angiix, de Licenua no- £. 3.
ftra , fit venturus , Vnt. 40.
Sufcepimus ipfum Magiftrum Johannem, Homines, Libros, E. 3.
Herneiia, ac alia Bona fuaquxcumque, veniendo in Regnumprx- p, 2.
didtum, <irc. prout i}i fmihhus de Conduiiu Literis , cmn bac Clau- m. 11.
fula i •videhcct ,
Dum tamen quicquam, quod in noftri feu Populi Regni noftri
Dampnum vel Prxjudicium cedere potent, fecum non defcrant,
feu deferri faciant ullo modo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Tertio die Decembris.
Per Concilium.
Pro Comite Warwici, de Fadiis & Re^vardo.
REX Thefaurario, & Baronibus fuis de Scaccario, ac Came- Ann.D.
rariis fuis, Salutcm. I3<J<>-
Mandamus vobis quod cum, dilefto & fideli noftro, Thoma An. ifO.
de Bello Campo, Comite Warwici, qucm jam noviter ad partcs £. 3.
Flandrix mifimus, pro quibufdam Negotiis ibidem expediendis, clmf.
de diebus, quibus ftetit in Obfequio noftro pricdido, eundo de 4°- £• J.
Civitate Londoniae ad eafdem partes Flandrix, ibidem morando, m. 4.
& exinde ad diftam Civitatem redeundo, ac de Expcnfis circa
Paffagium & Rcpaflagium fuum ultra Mare compu;etis,
Et, allocatisei, pro fingulis dicbus pn^diftis, Qi^iinque Marcis
pro Vadiisfuis, & duabus Marcis & dimidia pro Rcwardo, ei per
Nos conceffis, pra:fato Comiti id, quod ei per Compocum hu-
jufmodi deberi invcnericis , de Thefauro noftro folvacis,
Tefte Rege apud Weftmonafterium , ieptimo die Decembris.
Per ipjum Regem.
a?
Bulla,
i:6
CONVENTIONES, LITER^,
I iC6.
J36G.
An. 40.
£. 3-
Zx Orig.
in Tur.
Bidla fitper Provijlone ad Ecclcftam EUenfem , commen-
datoria.
URbanusEpifcopus, Servus Servorum Dei, cariflrimo iii Chri-
llo Filio, EJwardo R^i Anglix Illuftri, SaluLcm & Apoivo-
licijm BeneLicdcnera.
GraLise divinJ3 prxnium tz ;n:conium human.^ lauci:s acquiri-
tur,!';. V^' Seculcves ri^ncipe,- Eccleiuium Pvsl.-as, pr^;ier.im
Eccefiaium CaLhedraliam Regimiiubus j^rc.^idencibus , oportuni
tavoris p. e.":dium 6: H^ .lor debiius impendatr.r.
Du iiim liqui^'em i--ro-,'i;io--es omniiim Cath-^dralium Ecclcfia-
rum, exrunc vacaturaium .?er TranilaLJo.ies, de P.xi.-^as ean.!m ad
illi:s Ecclefiac Cathedrales pe.- nos facicndas, Ordinadoiii & Dif-
politioni noftrx cu::imu_s ilefer/a.-.das,
Decernentes e:;ti:r.c Irritum & Irane fi fecus fuper !:iis, per
quofcu.-.'que , quavis auftoritate , fcienter vcl ignoi-^nter, continge-
l-ct attemptiri ,
g
• VI.
Poftmodum vero , Ecclefia Elienfi e:: eo fPaftoris folatio defti-
tuta quCd Nos, Venerabilem Fr-.trem .-.011^;^, Symonem, Epi-
fcopuni olim Eiienfem, in Archiepilcopum Cantua:ie.;fem Ele-
(flum , licet cbi^entem , a vinculo , quo eidcm Elienfi Ecclelix ,
cui tunc pra:erat , tenebatur, de Fratrum noftrorum Conlilio, &
ApoftoliciTS Poteftatis plcnitudine, ablblventes, ipfum ad Eccle-
fiam Cantuarienfem , tunc vacantem, duximus transferendum ,
riEhcicndo eum eidem Ecclefix Cantuarienfi in Archiepifcopum
Paftorem ,
* Nos, ad Provifionem ipfius Elienfis Ecclefix celerem & fcli-
ccm,
De qua nullus, prseter Nos, ea yice, fe intromittcre potuerat,
neque poterat , Refervatione & Decreto obfiftcntibus fupradiftis ,
Ne ipfa Elienlis Ecclefia longx Vacationis exponeretur incom-
modis, Paternis & iblicitis Studiis intendentes,
Poft Deliberationcm , quam, de prjcficiendo eidem Ecclefix
Perlbnam utilein 6c ctiam fruduofam , cum Fratribus uoftris ha-
buimusdiligentem,
Demiim ad , Venerabilem Frarrem noftrum , Johannem Elien-
fem, tunc Wellenfem &: Bathonieniem Epifcopum,
Confideratis grandium virtutum meritis, quibus Peribnam fuam,
ficut fidedignis Teftimoniis accepimus, Divina Gratia inlignivit,
&q'.i6dipfe Regimini Wellenlis & Bithonienfis Ecclefiarum, in-
vicem canonice unitarum, hactenus utiliterprxfuic, dictam Elien-
fem Eccleiiam fciet & poterit, audore Domino, utiliter regere &
feliciter gubernare,
Noftrum Animum duximus dirigendum.
Intendentes itaque, tam diftx Elienli Ecclefiae, quam ejusGre-
gi, falubriter providere, ipilim Johannem Epifcoputn a Vinculo,
quo eildem Wellenfi &; Bathonienfi Ecclefijs, ciuibus tuncprxerat,
tenebatur, de didomm Fratrum Confilio, & Apoftolicx Potefta-
tis plenitudine, abfolventes, eum ad did:am Elienfem Ecclefiam
tra.Tltulimus, ipfumque illi prxfccimus in Epiicopum & Paftorem,
Curam & Adminiftrationem difi:.ie Elienfis Ecclefix in Spirituali-
bus & Temporalibus plenarie co.nmictendo: liberamque libi dan-
do Licc.iciam ad eandem E;ienfemEccIei";am tranfeundii firma de-
ducti fiducia quod , ejufdem Johannis Epifcopi Aftu & Opera ,
illius clementia dirigentc a quo univerforum Cf.rifmatum Dona
proveniunt, pr.dibatx Elienfi^ Ecclefi.e, per fuam diligentem So-
lertiam, fuumque iVlinilterium curioftjm, Honoris & Profpcritatis
multiplicium provenient incrementa.
Quocirca Sercnitatem Regiam rogamus, & hortamur attente,
<]uatinus, eundem Johannem Epifcopum, una cum Ecclelia, llio
commilsa Rcjimini, habens, pro divini & Apoftolicx Sedis ac
nollra Reverentia, propenfiiis commendatos, lic eidem Tc e\'hi-
beas Favore Regio benivolum & in oportunitatibus ^ratiofum,
quod idem Epifcopus, per auxilium tux Gratix, in Commiflb
libi Ecclefix prxfatx Regimine, utilius proficere valeat, tiique
pioinde confequaris Prxmia Feliciratis xternx, ac Nos etiamCel-
litudinem Regiam condignis pofrimus in Domino laudibus com-
mendare.
Dat. Avinion. xviij Kal. Januarii , Pontificaius noftri Anno
Qiiinto.
SHfer ReditH Dncis Borbonii in Angliam frorogato.
Ann.D. -r ERoia, nox chers & foialx, Henri le Scrop Governour de
136';. J_v Calays, & Nichol de Lovaygnc Senelchal de Pontieu, Sa-
-rf«- +0. lutz.
^ . 3 • Savoir vous faifons que nous ,
rrauc. Confianiz plainement de vos Sens, Loialte, & Diicretion,
4.0. £. 5. Y'ous avons Eltabli, £c par le tenour de ceite prefentes Faifons
m. i. ^ Eftablillons, noz Procureurs & Meifages efpeciai.^L ,
DonantT, a vous enferable, joyntement & leveralement , & a
fun de vous, licence, auctorite, plain poair, & mandement ef-
pecialde Prcndre & Recevoir, cie novel, pur & ou Noun de
Nous, de, Noblcs Hommes 5c PuiiTantz, noftre Neveu le Duc
de Borbon, noi^re Hoitage pur 1'Acomplillcment des Chofes
Promifes & Jurrez parmy la Pai;<, faite entre Nous & Johan n'ad-
gairs Roi de France (qui Dieux aflbiUe) & ies Heirs,
A qui nous Grantairnes , par certeins Seuretes & Obligacions de
Lui mefmes &; de Nobles Hommes le Duc deBeiry, norcreCou-
fyn, Licence & Congie de Ibi Tranfporter en Roialme de Fran-
ce, tauque a la Purificacion de noftrc Dame, prochein a venir,
Renovellemenc tant de fon Serement, come de la Obiigacion,
Sc Seurtees , quellcs il meifmes & l'avantdit Duc de Berry y firent
autrefoifz. par mcifmc la cauie ,
Et, ycelles Obligacions& Seurteesreceues&parfaites, degran-
tier & ottroier, en noftre Noun , au di: Duc de Bucbon Proro-
gation de fon Retour en Roialme d'Engleterre, par la dit caufe, Ann. D.
de la dite Fefte de la Purification tanque a la Pafque prochein a 1366.
venir, & de meifme la Fefte de Pafque tanque a la Pafque adon- Edv. j.
que prefchein enfuant par un An entier,
* £t de Faire outre, Executer, & Expedier toutes autres Cho- * VI.
fes neceliairs & profitables en ce Cas, combien que plus efpecial f^i-
Mandemenc en ferroit requis:
Et promettons avoir Ferme & Aggreable quanque par vous en-
femble, ou Tun de vous, fait ferra iur toutes les dites Chofes, &
les Dependences d'icelles ;
Si Prions & Requerrons touz noz Bienvoillantz, Amys, & Al-
liez, Mandons & Commandons a noz Subgiz qe, en faifant les
dites Choies, ils foient a vous enfemble,& Tunde vous, Eidantz,
Conleillantz, & Confortantz, quanc meftier y ferra, & ils en
foienc fur ceo de veftre parc requis.
En Tefmoignance de quele chole Nous avons faic faire ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. ibuz noftre Grant Seal, a noftre Chaftel de Wyndefore,
le XX jour de Decembre, l'An de Grace Mille, Troifcencz, Soi-
xante & Sis, & de noftre Regne Quarrantifmc.
Item , autieles Commifiions fonc adrelTecs , as nouns defrcxs el^
cripcz ; Ibuz meifme la Dace j c^cftalTavoir ,
^r Tkornas de Dovedale , (^ Nichol de Tamwotth Chivalers,
joyncemenc, & feveralment.
.A Jokan de Cohhiim Chivaler foul.
^s Johan de Cobha?n Chivaler, & Meftre Thomas de Bukton
Clerk, joyntementi mes ne point feveralment.
Snper Redittt Dncis Borbonii prorogato , Obiigatio pnefati
Dficis.
\ Tousceulx, qui tes Lettres verront, LoysDucdeBourbounj Ann. D.
-'*■ Conte de Clermont, Per & Chambellan de France, Salut i?"7-
en noftre Seigneur. ■^"- 4°-
Come, le Trefexcellent & Trefpuiftant Princc, Monfieur le ^- 3-
Roi d'Angleterre , Seigneur d'Irlande & d' Aquitaine , a qui Nous ^ ■^'''
Ibmes Hoftage , par la maniere contenue en la Paix , faite cntre togr.
Luy &, noftre Trefredoubte Seigncur, Monfieur le Roy dcFran-
ce, Nous euit donne Lifcence, de fa grace efpecial, de nous
Tranfporter cn Royaume de France , & ailleurs , ou il Nous plai-
roic , & illecque demourer du Jour de la Purificacion noftre Da-
me, l'An de Grace Mil, CCC. LXV- derrein palTe, jufques a la
Purificacion noftre Dame enfuanc, l'An de Grace Mil, CCC.
LXVI. prochaine venant, a tclle Condicion,
Que Nous devions eftre , en noftre propre Perfonne , devant le
dic Roy d'Angleterre , ou fon Confeil, en la Cite de Londres, de-
dens le Tcrme de la dite Purificacion noftre Dame , TAn Ixvj pour
tenir Hoftrge illocc, en feftat & condicion,en quclNous eitions
au Jour du dit Congie , fi comme plus a plain eft contenu en noz
autres Lettres, fur ce pri Nous donnees au dit Roy d'Angleterre,
Lequel Tcrme il a pbu au dit Roy d'Angleterre prolongicr, de
la dite Purificacion noftre Drme, TAn Ixvj, jufques a la Fefte de
Pafques prochain apres enfuant, & de meifmes la diteFelte dePaC-
ques, jufques a un An prochain apres enfuant,
Si Promettons, pour tant, en bonne foy, iiir noftre Honneut
de Chivalrie , que Nous nous porterons & tendrons loyal Floftage
du dit Roy d'A'ngleterre, & de fes Hoirs, en tout places & Lieux,
ou nous ferons, & devant tous Seignures & Perfonnes,
Ne Nous Armerons, ne Armes porterons, ne ferons, ne pro-
currons eftrc fait, ne foufferrons, cn prive, ne en appert, par
quelconque Ocafion, ou couleur , chofe qui pourra tourner a
Dommage, ou Deflionneur du dit Roy d'Angleterre, fes Hoirs,
Subgitz, Aidans, ou Adherens, ne a leursTerres, Paiis, ou Liex
quelconques, tant deca la Mer, comme dela.
Et que , ceflant couce jufte & loyal EiToime , ou fe canc fu que
nous ne ferons Rechanges par forme de la Paix , & de le bon gre
du dic Roy d'Angleterre, ou de fes Hoirs, Nous Retournerons ,
& Mettrons noftre Corpe en Hoitage du dit Roy d'Anglecerre,
& de fes Hoirs, en la Cite de Londrcs, dedens le dic Terme de
Pafques prochain venanc, en un An prochain apres enfuanc, fanz
aucre Requeile en nous taire , & d'ilccques ne parcirons , lanz avoir
fur ce efpecial Congie de Luy, ou dc fes Hoirs, felon la formede
la Paix.
Ec a couces ces chofes, come deflus font devifees, loyalmentpar-
faire, fans * fraude & ians mal engin, nous obligons Nous, &
noz Hoirs, nos Teires, Paiis, Lieux, & Biens quelconques ou
qu'ils Ibient trouvcs , a la JurifdiCtion, Compulcion, &Contrain-
te de couzjuges & Cours, de Seculers, & de Saince Efglife, &,
en efpecial , a la Courc de la Chambre du Pape , & des Audicor ,
Commilfaires, ou Lieutenants , de la dic Courc de la Chambre,
& de chefcun de leur;
Voulans & Grantans qu'ilz, & chafcun d'eulx, tous lcs Jours &
temps, tant par Excomunement en noftre propre Perfonne, &
Entreait de nos Terres, Paiis, & Liex, come autremenc, puiiie
proceder concre Nous, & noz Hoirs, a cous les tbiz, & temps,
qui plaira a la Partie du dit Roy d'Anglecerre.
Et Renoncons, expreflemenc , a coutes Graces, Previleges, &C
Lettres du Pape, & de fEmpercur, & d'aurre Prince quelcon-
qucs, Impetrees, ou a Impetrer: as Previleges de laCroix, priie
ou a prendre: & a touz Droiz, Efcripz & non Elcripz, Eltablif-
femens, & Couifumes; & a tour autres Excepcions, Detfences,
Cautelles, & Remedesde Droit & de Fait, de Liex & de Couf-
tumes, par quoy Nous, & noz Hoirs, Nous pourions aider, ou
defendre encontre aucun des chofes devantdices; & a la Loy que
dift, generalc Renunciacion non valoir, ii cfpeciale ne precede.
Ec voulons que ceite generale Renunciacion aic tant de force ,
« VI.
J-+X.
ET ACTA PUBLICA.
127
Ann. D. & effet, come fe tous les Poins, Cas, & Articles de Droits, Ca-
13(^7. nons & Civilz, & autres Efcripz & non Efcripz, feuflent, de
Stlv. 3. Parolcen Parole, Exprefees & Infertees en ces prefentes nos Let-
tres
Et, pour faire 8c acomplir tout les dites chofes, & chafcun d'i-
celles, Nous avons plevi &c creance noftre Foy , en la main de ,
Noble Home, Meflur Jehan Seignur de Cobeham, a ce efpecial-
mentcommisde par le dit Roy d' Angleterre , prenant mefme la
Foy, en Nom du dit Roy d'Angleterre,
£t aufli Juree, fur lesSains Evangiiles de Dieu, par nous tou-
chees ;
Et, fe aucune chofe eftoit faite a Tencontre, nous volons eftre
Tenuz pour Faulx , & Reputez parjures , & covaincus de Foi fail-
lie , par devant toutes Pcrfonnes , fanz. ce , que nous pourrions di-
re ou propofer Riens a rencontre.
En Tefmoingde cc, Nous avons faitmettre noftre Seel a ces
prefentes noz Lettres.
Donnees a Paris , le Lundi xviij jour de Januier , 1' An de Grace
Mil, CCC, Soixante Six.
Et nous plaift que Maiftre Pierre Gonju , Notaire Publique de
notre Seignur le Pape, en Face au Roy d'Angleterre fur toutes
ces Chofes , fouffiffantz, Inftrumens Publiqucs.
Ce fu fait en la Chambre Monfieur le Duc de Berry, en fon
Hoftel a Paris , 1' An &: le Jour deffufdiz. , en la prefence ,
De, Reverent Picre en Dieu,
UEvefque de Nevers,
Le Co}ite de Boulongjzo^
Mejjirc Mahieu de Roje,
Mejjire Philebert de rEJpinace,
Monficur Thomas de Wadeiiay , le Sire de Bauely
Mejjire Giiichart Daljthin.,
Et Tmhaut du Fejchiuy
Tefmoinges fur toutes les Chofes deffufdites.
Par Monfieur le Duc , oi fon Covfeil^ ou quel eftoicTit MeJJire
Fhilehert de FEfpinace, Mejfire Hugiies de Digoyne-, Chivakrs ^ c^
Guilliem de la Pre Chainhella^ie mon dit Seigneur.
Pierrpont,
Sifper Obligatione pradiBa , ad ReqMiJitionem frdfati Ducis,
inflrnmcntum Publiciim.
Ann. D. TN NomineDominiAmen.
■*• Tenore prxfentis Publici Inftruraenti Univerfis pateat evideii-
ter quod,
Anno, a Nativitate Domini, Millefimo, Trecentefimo, Sexa-
gefimo Sexto , juxta morem Ecclefix Gallicanx : die decima nona
A4enfis Januarii : Indidtione Quinta : Pontificatiis , Sandiffimi in
Chrifto Patris ac Domini noftri, Domini Urbani, Divina Provi-
dentia, PapiB Qi.tinti, Anno Quinto,
In mei Notarii Publici, Teltiiimque infrafcriptorum , ad hoc
vocatorum & rogatorum, prjfcntia perfonaliter conftitutus, IUu-
ftris Princeps & Dominus, Dominus Ludovicus, Dux Burbon-
ni£e, Comes Claromonteniis , & Camerarius * Francix, tenens
in fuis raanibus quafdam Patences Literas , fuo proprio Sigillo ligil-
latas, ut dicebat, fanas 6c integras, ut primafacie apparebat,
QLias idem Dominus Dux coram fe, meque Notario Publico,
& Teftibus infrafcriptis , de verbo ad verbum , legi & exponi fe-
cit & prsecepit;
Quarum Literarum prcsdidarum Tenor , de verbo ad verbum ,
fequitur in hccc verba,
A Touz cculx , qui ces Lettres verront , Loys Duc de Bourbonn,
^ Conte de Cleremont, Per & Chambellan de France, Salut
en noitre Seigneur.
Come , le Trefcxcellent & Trefpuiffant Prince , Monfieur le
Roy d'AngIeterre , Seigiieur d"Irlande & d'Aquitaine , a qui nous
fomes Hoftage , &c. prout fupra , t7i Obligatione , ufciue hac vcr-
ia; viz.
Quibus quidem Literis di£ti Domini Ducis Bourbonnix fupra-
fcriptis, fic expofitis & peilectis, illico diiftus Dominus Dux prae-
didtas fuas Literas tradidit, deliberavit, &: dimiht, Nobili Viro,
Domino Johanni de Cobeham, ibidem praefenti, Militi de Regno
Anglije,
Procuratori_& Nuncio fpeciali, in hac parte, fpecialiter deputa-
to a, Sereniflimo Principc, Domino Edwardo, Dei gratia, Re^e
Anglise, Domino Yrlandi-.i: & Acquitaniit,
Habenti ab eodcm plenariam & liberam Poteftatem , ac fpeciale
Mandatum, accipiendi & recipiendi, de novo, pro didto Domi-
no Rege Angli«, & fuis HiJeredibus, a prcedidto Domino Duce
Bourbonnix , Prorogationem Tennini Hollagii ,
Contenti & declarati in fupralcriptis Literis difti Domini Ducis
8c in quibusdam aliis Literis Procuratorii & Commiffionis, figilla-
tis Sigillo proprio difti Regis Anglise, ut prima facie apparebat,
Qiias idem Dominus Johannes ibidem prxfentialiter exhibuit &
oftendit, quarum tenor dc vevbo ad verbum inferius eft inlertus
Nomine Procuratorio didtiDomini Regis Anglis;, acHaeredum
fuorum ,
Et, pro ipfis, prxdiftas Literas, didti Domini Ducis Burbon-
nix, ab eodem gratanter recepit, ac Terminum prxdiiti Hofta-
gii, in prxdictis Literis didi Domini Ducis, & in Literis Procu-
ratorii &c Commilfionis Contentum, eidem Domino Duci Bur-
bonnix, nomine diiti Domini Regis Anglix & Hxredum fuo-
rum, juxta formam &: tenorem pr^edidtarum Literarum proroga- Ann. D.
vit, dedit, & conceflit. 1,67
Hiis vero hinc inde fic Adtis, prasfaais Dominus Dux, non Vi, EUv. j'.
Dolo, Fraude, Malitia , vel Deceptione aliquibus , fuper hoc,
Coaftus , fed taiiquam fuper ilio proprio Fadto bene Provifius &
Confultus, ut dicebat, fuaque fpontanea voluntate, promifit, Fide
fua mediante, fuper hoc, prxftita corporali in manibus didi Do-
mini Johannis, meique Notarii Publici infrafcripti , legitime ftipu-
lantium & recipientium, & etiam juravit ad Sancta Dei Evange-
ha, propter hoc corporaliter ab ipfo tafta, Obligationes , Jura-
mcnta, Submifliones, Renunciationes, ac omnia alia & fingula,
in luprafcnptis Literis fuis contenta, fpecificata, & declarata, abf-
que l-raude, Dolo, Malitia, Deceptione, aut malo Ingenio, te-
ncre, facere, adimplere, & inviolabiliter obfervare, nec contra
pr.cmiffa, aut aliquod prscmiflbrum, per Se, aut per Alium veni-
re, feu venire facere, aut procurare, publice vel occulte , quoquo-
modo, fub fuarum Rerum ypotheca, ac omnium fuorum Bono-
rum Obhgatione, & fub fuis Fide & Juiamento prardictis, jim
praeftitis per eumdem, ut prxfertur,
De &: luper quibus omnibus & fingulis fuprafcriptis , utprxmit-
titur, fic Adtis, pncfatus Dominus Dux voluit, petiit , & expreP-
se confenfit a me, Notario Publico infrafcripto, eifdem Domino
Regi Anglia:, & fuis Hoerxdibus, fieri atque tradi Publicum In-
ftrumentum, fcu Publica Inftrumenta, unum, duo, vcl plura.
Adtafuerunt hxc apud Luppam juxta Parifios, iub Anno, In-
didtione, Mcnfe, Die, & Pontificatu praedidtis.
Prsefentibus ,
Epifcopo Niver-
Domino Petro
nenfi ,
Nobilibus Viris,
Dominis,
Thoma Apuldcfeld .
Vifiano de Lotneig^te.,
'Reginaldo de Brejfolles^
Hugone de Gygoine ,
Militibus :
Tmherto du Pefhin,
Magiftris,
yohanne de Caftro Novo,
.Ajtelino de il/«f A« , Notario Re-
gio,
Johanne de Capella ,
Et Loriuo de Pierrepont,
Teltibus adprsemifla vocatisfpe-
cialiter & Rogatis.
* Tenor vero praediftarum Literarum Procuratorii & Commiffio- * v t
nis, de quibus fuperius fit mentio, de verbo ad verbutn, fequitur jxa..
in hcCC verba,
Edward, par la grace, c^c. ut fupra inLitera dat.zoDsccmbris ^
O" tunc fic ,
Et ego Petrus, didtus Gonji de Rofariis, Parifii Diocefis Cleri^
cus, Publicus Apottolica & Imperiali Audtoritate Notarius, prse-
didtarum Literarum prxdidti Domini Ducis Borboniae fuprafcrip-
tarum traditioni & deliberationi , ipfarumque a pra;fato Domino
Johanne, nomine Prxfati Regis Anglia; , fuorumque Ha;redum,
& pro ipfis Receptioni, Prorogationi , Didtioni, & Conceffioni
Termini prxdidti , & aliis fuprafcriptis , per prxdictos Do-
minos, Ducem Borboniae, & Johannem Piocuratorcm & Co-
miffarium prcenominatum , nominibus quibus fupra, fic Adtis^ &:
diim agerentur & fierent , prout fupra fcripta funt , una cum prx-
nominatis Teftibus, prxfens fui , eaque fic fieri vidi, & audivi,
publicavi , in nota recepi , & , in hanc publicam formam redigen-
do , hic fideliter manu propria me fubfcripfi , :[c , de Voluntatc &
Confenfu, &adRequertam praefatiDominiDucis, SiCTum mcum
Publicum appofui requilitus &: rogatus, in omnium "feltimonium
prccmiflbrum, fub Anno, Indidlione, Menfe, Die, & Pontifica"
tu prxdictis.
Pro Redittt & Hojtagiamento amediBis , Afamcaptio Dh-
cis Bituricenjis,
JEhan, Filz, de Roy de France, Duc de Berri, & Contc d'Au- Ann. D.
vergne, a tous ceulz,, qui ces prefentes Lettres verront, Salut. ixk-j.
Come , Haut & Puiffint Prince, Monfieur Edward, par la ^,;. 40.
Grace de Dieu, Roy d'Engleterre , dc grace efpecial, eut donne e. i.
Lifcence & Con^ie a, noftre trefcher & trefame Coulin, Mellire -ex Ah*
Loys, Ddc de Burbonn, Conte de Claremont, Hoftaige le dit toTr.
Roy d'Engleterre, par la Menne, compnfe cn la Paix, de s'en '^
allcr en France & ailleurs,
Par telle Condicion que il ferroit, en fa propre Perfonne, Re-
tourne, en la Cite de Londres, dedens la Fefte dc la Purificacion
noftre Dame, prochaine venant, en foy metant illoeques en Hof-
taige devers fe dit Roy d'Engleterre , & (cs Hoirs , en reftar &
condicion que il eftoit au Jour du dit Congie , fans partir d'iIloec
jufque a rAcompIiflement des chofes , pour les quelles il tient &
doit tcnir le dit Hoftage,
De la quelle chofe nous eftions Plefge dc noftre dit Coufin , fi
comme plux a plain eft contenu en noz aucres Lettres, fur Cedon*
necs au dit Roy d"Engleterrc ,
Le quel Terme il a pleu a dit Roy d'Engleterre Prolonguier ,
Dela Feite de la Purificacion nollre Dame, prochainc venant,
l'An Mil, Troifcentz, Soixante & Six, jufqucs a la Fefte de Paf-
ques prochaines apres enliiiant,
Et, de melmes la dite Felte des Pafques, jufques a un An pro-
chain apres eniiiiant,
Parmi ce que noftre dit Coulin doit baillier autelle & femblable
Caution , licome il avoit par avant donnee , dc Retourner ou dit
Holtage,
Et, pour ce que Nous avions efte, & fommes, Plefges de nof-
tre dit Coulln le Duc de Bourtonn , il nous a prie & requis que
cncor,par lemblable manere, le voullons eftre envers le dit Roy
dEngleterre,
A
CONVENTIONES, LITER^E
128
Artn. D. A la quelle chofe, nea plux grant , nous ne li vouldrions faillir,
1365. Pour qui, de noftre certain fcicnce & agreable voulcnre, nous
Edv. 3. plefgons & Fiancons, & Devenons Pief2;es & Fianceurs, envets
le dit Roy dErjgleterre, & fes Hoirs, pour noftre dic Couhn, le
Duc de Bourbon , que i! , ^ r\
Duranr le dic Terme & temps de la dite Purification noftre Ua-
, me piochcin venant jufques a PafqueT. prochain enfuiant,
Et, de n:eifme le dit Terme de Pafques, jufques a un An pro-
chein apres enfuant ,
Se portera & tendra !oya! Hoftage du dit Roy d'Engleterre , &
de fcs Hoirs, en toute Places & Liez, &c pardevanttousSeignurs,
& Perfonncs,
Ne ne fe Armera, nc Armes portera, ne dira ne fera, tatfible-
merrt ne expreflenent, aucune cliofe, qui porra eftre, ne tourner
a Dornsije, Defhonneur, \'itupre , ou Prejudice du dit Roy
* VI. d'Engleterre, fes Hoirs, Paiis, Tcrres, Liex, * ne Subgiz quel-
j-,^ conques, tanc deca la Mer, come dela,
Et, plux, Prometons & Geancons que nous ferons tout noftre
loial pouoir & diligence, par coutes les Alennes, que fere faurons
& pourrons, de Parole & de Fair, fans fraude ne fans mal engin,
que, ce;ran£ tout jufte&: loial ElToine, noftre dit Coufin, leDuc
de Burbon Hoftaige revendra 6c retotirnera arriers en la Cite de
Londres, &: fe mcctera illoec en Hoftage devers le dit Roi d'En-
gleterre, & fes Hoirs, dedens le Terme de la Fefte de Pafque
procheins wnans, en un An prochain apres enfuiant, come dift
eft defllis, (e ainii n'eftoit que, pendant le dit temps, noftre dit
Coulin feuft Rechangies par le Gre & Voulente du dit Roi d'En-
giererre :
Et toutes ces chofes nous prometons & creancons, par noftre
Foy, Serement, & Honneur, Garder, Entemeir, & Acomplir,
fans dire ne faire chofe aucune a renconrre.
En Tefmoing de ce, Nous avons fait mcttre noftre Seel a ces
prcfentcs no2, Lertres.
Donnees a Paris, le Lundi, xviij jour dc Januier, TAn de Gia-
ce Mii , CCC , Soixante 6c Six.
Et nous plaift quc Maifter Pierre Gonju , Notaire Publique de
rAudorice noftre Seigneur le Pappe, qu'il en Face au dit Roy
d'Ang!cten£, fur toutes ces chofes, fuffillanz, Inftrumens Publi-
ques.
Cc fu faic, en la Chambre, en noftrc Hoftel a Paris, TAn &
le Jour delFufdiz, en I3 prefence,
' De, Reverent Piere en Dieu ,
lJEv?fque de Neven ,
Le Conte de Boulongne^
Mefjrre Mahieii de Roye,
Mcijire Fbilcbert ds VEffiv.ace ,
Mefne Tkom.is de Wodenay , le Sire de Ravel,
/iiejjire Guichart Dalj>hin,
Et Ijnhaut du Pefch:n,
Tefmoinges fur toutes les Chofes defTufdites.
Supcr plicam, ■
Far Monjieur ie Duc, en fon Coiifel, ou quel e/ioient MeJJires le
Evejque de Nevers , le Conte de Boulong?ie, Mejflres 'Robert Dou-
irelyavce, Ficre de Flctig?iy , Jekan Forcin^ Jehait de la Chapelle ,
YMbaut du Fefcloin , <ir flufeurs autrss.
Afcelin.
Suh Sigillo Cera ruhea imfrejfo, a cauda 7nemhran.
liiJlrumeiitHm Publicum , ad inflantiam Diicis fupra mmi-
nan, fuDcr difta Aianucaptione, ,
tamquam Fidejuftbr Domini * Ducis Borboniae, ibidem prsfen- Ann. D.
tis, praediclas fuas Literas tradidit, deliberavit, & dimifit, Nobili 1367.
Viro, Dominojohanni de Cobeham, Militi de Regno Angliae, £dv. j.
Procuratori & Nuncio fpeciali, in hac parte, fpecialiter depu- * VI.
tato a, Sereniftimo Principe, Domino Edwardo, Dei gratia, Re- i^+^-
ge Anglix , Domino Yrlandije & Acquitanise ,
Habenti ab eodem plenam & liberam Poteftatem, ac fpeciale
Mandatum, accipiendi & recipiendi, de novo, pro didto Domi-
no Rege Anglix, & fuis Hxredibus, a pr^edidto Domino Duce
Bituricenli , in hac parte Fidejuftbre ipfius Domini Ducis Borbo-
ni£e , Prorogationem Termini Hoftagii ,
Contenti & declarati in iuprafcriptis Literis difti Domini Ducis
Bituricenfis, &in qui.bufdam Lireris Procuratorii & CommiflTio-
nis, figillatis Sigillo proprio ipiius Domini Regis Anglise, ut pri-
ma facie apparebac,
Quas idem Dominus Johannes ibidem prsefentialirer exhibuit &
oftendit, quarum Tenor de verbo ad verbum inferiiis eft infertus,
Nomine Procuratorio diifti Domini Regis Anglise, ac fuorum
Haeredum ,
Ec , pro ipfis , prxdiiTlas Literas , praefjti Domini Ducis Bicuri-
cenlis, ab eodem Domino Duce gracancer recepic, ac Terminum
prjcdicH Hoftagii , in prxdidtis Liceris iplius Domini Ducis & in
Liceris Procuratorii & Commi(Tionis Contencum, eidem Domino
Duci, uc FidejulTori didti Domini Ducis Borboniae, & didto Do-
mino Duci Borbonix , nomine didti Domini Regis Angliae &
Hxredum lliorum, & pro ipfis, juxca formam & cenorem prxdi-
ctarum Licerarum prorogavit, dedit, & conceffit.
Hiis vero hinc inde Actis, praefatus Dominus Dux Bituricenfis,
non Vi, Fraude, Do!o, Malitia, vel Deceptione aliquibus, fu-
perhoc, coadtus, fed,tanquam fuper fuo proprio Fafto, bene
Provilus & Conlliltus , ut diccbat, fuaque fpontanea voluntate,
promilit, fua Fide mediance , fuper hoc, praefticaca corporali in
manibus di6ti Domini Johannis, meique Nocarii Publici infra-
fcripti, legitime ftipulantium & recipientium, & etiam juravit ad
Sandta Dei Evangelia, propter hoc corporaliter ab ipfotadta, Ob-
ligationes, Juramenta, Submiffiones, Renunciaciones , ac omnia
a!ia & iingula, in fuprafcripcis Literis fuis contenta, fpecificata, 8c
declarata, abfque Fraude, Dolo, Malicia, Deceptione, aut malo
Ingenio, tencre, facere, adimplere, 6c inviolabiliter obfervare,
nec per Se, aut per Alium, contra prxmiffa, aut aliquod praemif-
forum, venire, auc venire fiicere, feu procurare, publice vel oc-
culte,quoquomodo,fub fuarumRerum ypocheca, acomniumfuo-
rum Bonorum Obligatione, & fub fuis Fide 8c Juramento praedi-
dis , jam pricftitis per eundem , ut praefertur ,
De & fuper quibus omnibus & lingulis fuprafcriptis, ut pnemit-
titur, fic Adis, praefatus Dominus Dux Bituricenlis , voluit, pe-
tiit , & exprefse confenfit a me , Nocaiio Publico infrafcripto , eif-
dem , Domino Regi Angliie , & fuis Hxredibus fieri atque tradi
Publicum Inftrumentum, feu Publica Inilrumenta, unum, duo,
vel plura.
Ada fiierunt h^ec apud Luppam juxta Paris, fub Anno, Indi*
dtione, Menfe, Die, & Poncihcatu prxdictis.
Prcefentibus,
Ann. D,
1367.
Aii. 40.
£ 5.
E.V An-
togr.
Militibus;
Tiitberto du Pefchin ,
Magiftris,
Johanne de Novo Cafiro ,
Afcellino de Machis , Notario
Regio,
Johamte de Capella ,
Et Lorino de Fierrepont,
N N O M I N E D O M I N I A M E N .
Tenore prxlentis Publici Inftrumenti Univerfis pateat evideri-
Anno,'a Nativitate Domini, Millefimo, Trecentefimo , Sexa-
gefimo Sexto, juxta morem Eccleiije Gallicanae: die decima nona
Menlis lanuarii: Indictione Quinta: Pontificatiis, Sandiffimi in
ciiriftoPatris ac Domuii noftri, Domini Urbani, DivindProvi-
dcRtia, Papae ^inti, Anno Quinto,
In mei iSJotarii Publici , Tettiumque infrafcriptorum , ad hcec
vocacorum & rogatorum, praefencia perfonaliter conftitutus, IIIu-
ftris Princeps & Dominus , Dominus Johannes, FiliusRegisFran-
cix Dux Bituricenfis, & Comes Alvernix, tenens in fuis mani-
busquafdam Patentes Literas, fuoproprio Sigillo iigillatas ut dice-
bat , fanas & integras ut prima facie apparebat ,
Quas idem Dominus Dux coram l"e, meque Notario Publico,
&: Teftibus infrafcriptis, de verbo ad verbum, legi & exponi fe-
cit & proccepit ; ^ , , , ,
Quarum Literarum praediaarura Tenor, de verbo ad verbum,
fcquicur in hxc verba ,
JElian, Filz de Roy de France , Duc de Berri, & Conte d'Au-
vergne , a tous ceulx , qui ces prefentcs Lettres verronc , Saluc.
Come , Hauc & PuilTant Prince , Monlieur Edward , par la
Grace de Dieu, Roy d'Englecerre, de fa grace efpecial, euc don-
ne Lifcence & Congie a, noftre crcfcher & trefame Coufin, Mef-
fire Loys, Duc de Burbonn, Conte de Clerinont Hoftaige le dit
Roy d'Engleterre, c^c.prout fupra in Literis Manucaptionis ufque
htec verbai viz.
Reverendo in Chrifto Patre,
Domhto Fetro, ad prxlens, E-
pijcopa Nivernenft ,
Nobilibus ViriSj
Dominis ,
Thoma Apuldorfeld,
VtfiafM de Lonmeigne ,
Reiinaldo de Brojjelles ,
Ut/gone de Dygome ,
Teftibus ad praEmilTa vocatis fpecialiter & Rogatis.
Tenor vero praedidtarum Licerarum Procuratorii & CommifiTio-
ni-, de quibas fuperiiis fit mentio, de verbo ad verbum, fequituf
in haec verba ,
Edward, par lagrace deDieu, Roy d'Engleterre , Seigneur d'Ir-
lende, & d'Aquictaigne, a noftre cher & feal, Jehan de Cobham
Salutz.
Savoir vous faifons que nous, confians plainemenc de vos lcns,
lovalte, & difcretion, vous avons eftabli, &, par la teneur de
ceftes prefsntes, faifons & eftablilTons noftre Procureur , &c.prout
in Fuhlico Infirumento, fupra a?inotata, viutatis mutartdis.
* Conventiones Galeacei , Mediolani Domini, fhper Matri-
monio Filit cum Duce Clarentia.
N
OS Galeaz, Vicecomes Mediolani, & Dominus, Im- Ann. D.
perialis Vicarius Generalis. i3^7-
Cum, ^»- 4°-
Inter, Sereniffimum Principem, Dominum Regem An- e. 3.
glix, ac Illuflrem Principem, DominumLeonelum, DucemCla- £x Am-
renciae, Secundo-genitum praefati Domini Regis, ex una parte, togr.
& Nos ex flltcra
Aliqua Verba & Traftatus fint mota, & incepta, de contrahen-
do Parencellam, & Macrimonium (videlicec) de copulando legi-
timo iVlacrimonio, prjefato Domino Leonelo Dluftrem Violan-
tem Secundo-genitam noftram ,
Egregios Viros, Dominum Petrum de Mandelo Mihtem, &
SperonumdeConcoretio, nolbos Conliliarios, & MagiftrosHof-
picii noftri (de quorum experta probicace, fidc, & legalicace meri-
Quibus quidem Literis difti Domini Ducis Bituricenfis fupra- to & plene conhdimus) in no)]ros fpeciales Atnbafliatores, Pro-
fcri??is , f.c expofitis & perledis, illico didtus Dominus Dux, curatores, & Nuncios, m.tcendos ad prsefacos, Sereniffimum Do-
ETACTA PUBLICA
12«)
D. minum Rcgem, & Illuftrem Dominum Leonelum, pro com-
7. plcnicnto Sponiilium & Matrimonii iiujufmodi, Annuente Sum-
3. mo Regum Rege, Tenore prielentium duximus elleigendos,
Eifdem, & utrique eorum in folidum, concedentes, ac dantes,
Litera Papa Commendittoria,
Ann. D;
1166.
3'
£(/*.
& committentes omnimodam Audoritatem , Bayllam , & Potefta-
tem ipfa Sponfalia & Matrimonium tractandi, jurandi, & iirman
di fub infrafcriptis Modis, & Conventionibixs , & Formis; vide
. r c r r A, A4 • V -t a- °^'''^'"? ^ c T TRbanus Epifc6pus, Servus Servorum Dei, dileao Filio, Wil- ^».4».
tem ipfa Sponfalia & Matnmonium tractandi, jurandi, & hrman- U i;„i^„ j/\i/,f,,i, ' a u j- " ""'/^^'' "V™" ^ '""'*:." j
■■- ■'^ •-'-■•■'• •• - - /pnnnnihnc >*r pArmic. vi^p ^ lielmo dc Wykham , Archidiacono Lmcolnienfi, canUimim I. J .
/entionibus, & Formis. vide- chrifto Filii noftri Edwardi , Rcg.s Anglra. IlluftrK Secretario, £.^ ^««
Salutem & Apoftolicam Benediftionem .
licet ,
Lmprimis, Offerimus & Promittimus , pro Dote noftrae
Filix prxdidtx , Terram noftram Pedemontium , quam te-
mus; videlicet,
Civitatem Albx, cum Pertinentiis , & toto ejus Territorio,
Villam Cbrafchi, cum Pertinentiis, &c toto e)us Territorio,
Villam Montis vici, cum Pertinentiis, & toto ejus Territorio,
Et Villam Cunei, cum Pertinentiis, & toto ejus Territorio,
Quas tenemus,
Exceptis tamen Viilis & Caftris Ccntalli , & Carru , cum earum
Pertinentiis , & Territoriis, quas donavimusj Magnifico Domino,
Pandulfo de Mallateftis, Socio noftro, & Confciliario ,
Tamen contentamur quod ipie Dominus Pandulfus de ipfis fa-
ciat ipfis, Domino Leonelo,&: Vioianti noftrae Filiaz, id quod ad
prseiens facit nobis.
Qyam quidem Terram, dandam in Dotem, ut fupra, nos vo-
lumus facere bonam, ufque ad Valimentum Viginti Quatuor Mi-
lium Florenoruna bondrum de Florcntia, in Reditibus, quolibet
Anno,
Et, ultra, eidem dare offerimus Florenos Quinquagints Milia,
bonos de Florentia, dandos &confignandos, live voluerint inMe-
diolano, live in CalelTio, five in Londiniis,
Vel dare tantam alliam Monetara Auri, qu.« xquivailsat diftis
Florenis Quinquaginta Milibus ;
Et, fi non poHit fieri , pro didis Florenis Qiiinquaginta Milibus,
contentamur quod arbitrium , percipiendi & componcndi , a Flo-
renis Quinquaginta Milibus fiapra, lit in Illiiftre Domino
ComiteHerifordi-x , Coneftabilario AngIi'.E, & in MagnificoDo-
mino Johanne de Pepulis, Confciliario noftro.
Ec, fi forte ipfe Dominus Comes Herifordix effet abfcns, fic
quod iis fuperefle non poilit, hujufmodi Arbitrium fit in ftrenuo
Milite Domino Nicholao de Camuro, vel in uno allio (quemvel-
lent ipfe Dominus Rex & ipfe Dominus Leonelus) 6c in ip-
fo Domino Johanne de Pepulis; vel fi ipfe Dominus JohLinnej ip-
iis fuperelFe nonpollit, in uno allio per nos eliigendo.
In cafu vero quo prxfatus Dominus Rex & Dominus Leo-
nelus potius contentarentur recipere majorcm Sumam Pecunix , &
dimittere Terram , & omnia allia facfla , offerimus, pro Dote (fci-
licet) noftrx Filiae, ducenta quinguaginta Milia Florenorum bono-
rum de Florentia, ut fupra, confignandorum etiam in quocumque
maluerunt locorum prxdiftorum , & modo quo fupra; & hxc
omnia, ipfis Domino Rcge & Domino Leonelo facientibus
nobis, & didx noftrxFilix, bonam, validam, & folempnemSe-
curitatem de prxdidta Pecunia, occaxione didtx Dotls, prout in-
fbrmavimusdidos, Dominum Petrum & Speronum,
I T E M , in quocumque Cafuum prxdidtorum , volumus dare
Filiam noftram prxdidam, bene paratam, & fijrnitam, omnibus
Apparatibus, Indumentis, Jocalibus, * & Ornamentis, magnifice,
& honorabiliter, de Mediolano vel Papia ufque Calelium, noftris
expenfis.
Ac, proipfis Sponfalibus, & Matrimonio, noftro nomine, &
diftx noftrx Filix, de prxdidis, pacifcendi & promittendi fub
obligatione Bonorum; ac, ab ipfis Domino Rege, & Filio, 6c
utroque eorum, recipicndi omnem Promiffionem, Juramentum,
6c Securitatem ,
Et hxc omnia , cum omnibus Paftis, Conventionibus , Pro-
miffionibus, Obligationibus, de quibus eis Procuratoribus , Am-
baffiatoribus, & Nunciis noftris, vel alteri eorum, videbitur &:
placuerit, ;etiam fi tallia forent qux Mandatum requirerent fpe-
ciale.
Ac Promittentes, per noftram Fidem, & fub Obligatione om-
nium noftrorum Bonorum, habere Rata & Firma, & inviolabili-
ter obfervare omnia & fingula,qux ipfi noftri Ambaffiatores , Pro-
curatores, & Nuncii, vcl aker eorum, in Prxmiffis, &c circa
Prxmiffa, ac in Cone.xis & Dependentibus ab eifdem, duxerint
facienda.
In quorum omnium Teftimonium, has Patentes Litteras fieri
juffimus, & rcgiftrari, ac noftri Sigilli apenfione muniri.
Dat. Papix, Anno Millefimo, Trecentefimo, Sexagefimo fep-
timo, die decimo nono Menfis Januarii, quinta Indiftione.
Et generaliter facicndi , & exercendi omnia & fingula in prxdi-
dtis neceftaria, & oportuna, prout eis, & cuilibet eorum videbi-
tur & placuerit.
Et ego Francifcolus, Filius Jacobi de Cafuno , Publicus Impe-
riali Auftoritate Notarius Mediolanenfis , hoc Publicum Exem-
plum Litterarum fuprafcriptarum , Impoffitione michi fada per
prxfatos, Dominum Petrum de Mandelo-Militem , & Speronum
de Concoretio, Ambaffiatores , Nuncios, & Procuratores , prx-
fati Magnifici Domini , Domini Mediolani , ab autentico Horigi-
nali Litterarum prxdidiarum, Sigillo proprio pendcnci Magnihci
Domini Mediolani prxfati munitas, meapropria manu fideliterex-
traxi, & excmplavi, ipfumque Exemplum diligenter & legaliter
afcultavi cum autentico Originali prxdido Litterarnra jam didta-
rutn.
Et quia inveni eafdem effe concordes, de ipforum Ambaffiato-
rum & Nunciorum mandato, Signo tneo foUito fignavi, inTefti-
monium & Robur prxmifforum & Fidem ,
Et addidi in ultima Linea prxfentis Exempli ( g^ generaliter fa^
ciendi d?" exerceneii, omnia ^ fingula, in Prtediilis necejfaria ^
oportuna ,prout eis , e^ cuilibet eorum , videhitur ^ placuerit) qux
verba defficiebant, &qu3e michi Notario praediito conftant.
Tojn. III. P. U.
tosr.
Ex Litterarum lcientia , & Nobilitate Generis, fuper quibus,
diledus Filius, Alexaader de Nevyle, Archidiaconus Cornubix,
in Ecclelia Exonenli, apud nos fidedignorum commendatur Tefti-
monio, ac venuftace & nianfuetudine Morum, quos in eo con-
fpeximus, ad diledioncm ejus alledi, eumque habentes fingulariter
acceptum & gratum,
Ipfum , cariffimis in Chrifto Filiis noftris, Edwardo Regi &
Philippx Reginse Anglix Illuftribus affeduofiiis commendamus.
Ideoque Difcretionem tuam rogamus attente, quatinus, penes
didtos Rcgem & Reginam, eidem, in omni honore & commodo
fuis, affiftas Favoribus & Auxiliis oportunis.
Dat. apud Montem Peffulanum , Magalonenfi Diocoefe, duode-
cimo Kalend. Februarii , Poutificatijs noltri Anno Quinco.
Mario&us,
* Alanncaptio Comitis Dafphiui d' yilvernia.
VI.
BEraut, Conte Dalphin d'Auvergne, & Sire de Marcueil , a Ann. D.
tous ceul?,, qui ces Lettres verront, Salut. 1367.
Comme Trefhaut & Puiilint Prmce, Monfieur Edv/art, par la -An. 41.
Grace de Dieu, Roy d'Englcterre , Seigneur d'Irlande & d'Aqui- E. 3-
taigne, de grace efpecial, eult donne Licence & Congie a, mon Ex At*-
Trefcher Seigneur, Monfieur le Duc de Bourbon, Fioftaige \e.togr.
dit Roy d'EngIeterre , par la Menne comprifj en la Paiz,, de s'en
aller en France & ailleurs,
Par cclle condicion quc il foit, enfa propre Perfonne , Retour-
ne, en la Cite de Londres, dedens la Purificacion noftre Dame,
prochein venant, lors en un An enfuant, en foy metanc illoec en
Hoftage devers le dit Roy d'Engleterre , & les Hoirs , en 1'eftac &
condicion que il eiloic au Jour du dic Congie, fans parcir d'iiIoec,
jufque a 1'Acomplinement des chofes, pour lefquelles il tient &
doit tcnir le dit Holtage ,
Le quel Tcrme il a plcu a, mon dit Seigneur, le Roy d'Engle-'
terre Prolonguier,
De la Feftede la dite Purificacion noftre Dame, prochein ve^
nant, jufques a la Fefte de Pafques, procheins apres enfuiant,
Et , de meifmes la dite Fefte de Pafques , jufques a un An pro-
chain apres enfuiant,
Parmi ce, que le dit Monfieur le Duc doit baillier autelle &
femblable Caution, ficome il avoic par avant donnee, de Retour-
ner ou dit Hoftage .
Et , pour ce que lors Nous feufmes Plefges , pour le dit Mon-
fieur le Duc , envers le dit Roy d'EngIeterre , iicome plux a plain
eft contenu en noz autres Lettres , fur ce donnees.
Encor le dit Monlieur le Duc nousa prie & requis, que, a pre-
fent, pour le dit Prolonguement, nous veuUons eftre fon Plefge
envers le dit Roy d'EngIeterre,
A la quelle chofe, ne a plux grant, nous ne li vouldrions faillir,
Pur quoi, de noftrecertain fcience, & agreable voulence, nous
Plefgons & Fiancons, & Devenons Plefgcs & Fianceurs, envers
le dic Roy d'Englecerre, & fes Hoirs, que, duranc le dic tempsdu
ProlonguemenCjle dic Monlieur le Duc fe portera & tendra loyauX
Hoftage du dit Roy d'Engleterre , & de fes Hoirs, en toutes Pla-
ces & Liex, & par devant tous Seignurs, & Perfonnes,
Ne ne fe Armera, nc Armes ne portera, ne dira, ne fera, taifi-
blemenc ne expreffement , aucune choie , qui porra Tourner , en
Defhonneur, Vitupre, ou Prejudice du dit Roy d'Engletcrre, fes
Hoirs, Terres, Paiis, & Liex, ne Subgies quelconques, tanc de-
ca la Mer , come dela.
Et, plux, Prometons & Creancons , que nousferons rout noftre
loyal Povoir & diligence, par toutes les Mennes, que faire le
pourrons, de Parole &: dc Fair, ians fraude ne fans mal enoin,
que, ceifant tout jufte & loyal iiffoine (ou fi tant feuft, qu'il ne
feuft Rechangies, par le Gre & Voulente du dic Roy d'EngIeter-
re, ou deics Hoirs) le dit Monfieur le Duc Revendra & Retour-
nera arrier en la dite Cite de Londres, & illoec fe meftera en
Hoftagc , dedens le dit Terme de Pafques prochaine venant, en un
An apres enfuiant , fanz partir dilloec , jufques a 1' Acompliffemenc
des chofes defufdites.
Et toutes ces Chofcs nous Prometons & Creancons, par noftre
Foy, Serement & Honneur, Gardcr, Enteriner, & Acomplir,
fans dire ne faire aucune chofe a rencontre.
En Tefmoing de ce Nous avons mis noftre propre Seel en ces
prefentes nos Lettres ouvertes.
Donnei a Paris, le xxiij Jour de Januiere, TAn de grace Mil,
Troifcens, Soixante & Six, cn l'Oftel a la Nafle a Paris,
En laPrefence,
Mejjire Guichart Dalphin.,
MeJJire PhMert de lEjpinace ,
Et Mejjire Vix,ian de Lonmcpgnf,
Chivaliers.
Dt
130
CONTENTIONES, LITERtE
Ann. D.
1^67.
EJu. }.
• VI.
5-fo.
Ann. D.
1367.
Jin. ^i.
lE. 3.
Seot. 41.
E 3. W
s.
* De ConduRit pro Financia David de Bruys.
REX, diledis fibi, Henrico del Strothcr , Vicecomiti noftrq
Northumbrise, & Alano del Strother, ConftabuUno Cafta
noftri de Roi^eoburi;^ , SaUitem.
Cum, per Literas noflras Patentes , affignaverimus , dilectos no-
bisJohannemd>:Thorp Canonicum Londonienlem , & Statinum
cie Giilon, ad recipiendum, nominenoftro, de David deBruys,
Fraiie ncftro. vel Deputatis ab eo, apud Berewycum iuperTwe-
dam , Se.-< Mifia Marca; u:; . Sterlin|orum de Moneta noftra An-
eVix, vel Aurum & Areencum ad Valorem, .
Q.iediclus David nobis, in Fefto Puiificationis beatse Marrjs
Virginis, proximo futuro, in paitem Solutionis illorum Centum
MuTum Libraruni, Nobis peripfum David, juxtaConventionem,
inrer Nos & Eum initam, promiftbrum, folvere tenetur, proutin
Literis noftris praedictis plcniiia continetur,
Vobi,, in Fide & Ligeanria, quibus nobis tenemini, & fubFo-
risfac^ura omnium qux nobis foiistacere poteritis, mandamus, fir-
miter injungentes, quod didta Sex Milia Marcarum, a didta Villa
de Berewyco, ufque Civitatem noftram Eborum, falvo & fecure,
in Comitivi pr.edidi Johannis, Sumptibus noftris, de Exiiibus
didi Comitatiis Nordiumbrr.t; , cum omni celeritate, conduci fa-
ciatisi & de Cuftubus quos circa Conductionem prxdiftani ap-
poni contigerit, tibi (prxfate Vicecomes) in Compoto tuo debi-
tam Allocarionem hal-^ere taciemus-
Telle Regeapud Weftmonafterium , yicelimo fextodiejanuarn.
Per ipfum Regem.
■4«. 41
E. 3.
Wl
& aler queu part que leur plairra, fanz Areft ou Empefchement -Ani- •
avoir de Nous, ou de no2, Miniftres, pur la caufe devantdite. 13^/
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais ^'^'^- ,
de Weltm. le x jour deFeverer, l'An deGraceMille, Troifcentz,
Soixante & Sifine, & de noftre Regne Quaranc Primer.
Pro Domino de Maukverer,
T E Roy a Reynaud Seignur de Mauleverer, nofbc Hoftape a ^nn. 1
-^ caufe des Chofes, comprifes en la Paix entre Nous & le Roi }^^1
de France, Saluz.
Nous vous avons done , & donons , Licence & Congie de
vous Tranfportcr en voz, Paiis , ?^ ailleurs , hors de noftre Poif-
fance, jufqes a certein Terme, & par manere 6c fourme compris
en voz Lertres, pardevers vous dcmurantes,
Ec par my ce vous nous ave2, baille, en Hoftage, ou en Seu-
rete de veftrc Retour, Guilliam de Mauleverer, veftre Filz Aifne,
&: Bochard de Lifle, veftre Neveu,
Nous, qi vous Avons done la diteLicence, Volons & vous'Ac-
cordons que, fi tant foit que vous foiez, Arrier, en noftre Cite de
Londres, au Terme,comprisen vozdites Lettres, pur tenir Hof^
tage, en feftat que vous eitez au jour prefent, que dellors vox
Fik & Neveu foienc tout Francz 6c Qyites de leur Perfones, &
s'en puillent Franchcmcnt partir de noftre Poiffance, ou ailleurs,
quel part q'il leur plerra, fanz Arreft ou Empefchement avoir par
la caufe avantdite.
Don. par Telmoignance de noflre Grant Seal , a noftre Palais
de VVeftm. le x jour de Feverer.
Acauietantia pro Financia David de Bruys
Ann. D.
1367.
A'). 41.
£. }•
ihid.
T E Roi
-L-' Saluz,
a touz ceux , qui ceftes Lettres verronc ou orronc ,
Savoir vous faifons que nous avons en Accompte & Refceu dc,
noftie Chere Frere, David de Bruys, & fa Partie, SisMiUMarcz
d'Eftcriings , de noftre Monoie d'Engletcrre, pur ceft prcfent
Terme de la Purificacion de noftre Dame, en Deduclion, Rebat,
& Partie de Paiement de Cent Milles Livrei d'Efterlings,
Les quieles noftre dic Frere nous a accorde & promys, pnr fes
Leccres Obligatoirs, & par certeines forme, maniere, &c caules,
compris es dites Lettres ,
De ia quele Somme de Sis Mill Marcz Nous Nous tenons pur
bien Contentz & Paiez, & Enquitons, Deliurons, & Abfolvons
noftre dit Frere, & fes Heirs, a touz jours, •
Et faifons Paciion & Covenance expres de jammais demander a
Lui, ne a fesHeirs, en Jugement, ne dehors, la dice Somme de
Sis Milles Marz, que paie nous ad ficome delTIis eft dit.
Don par Telmoignance dc noftre Granc Seal, a noftre Palais
de Weftm. le Secoiid Jour de Feverer.
Ann.D.
1367.
Ayt. 41.
E. 3.
Tranc,
41. E. 3.
m. II.
5-;i
Super ObJidibHS Franci<e. deliberandis.
EDward, par la Grace de Dieu, Roid'EngIetcrre, SeignurdTr-
lanJe & d'Aquitaigne, a touz ceulx, qi ceftes Lettres verront
ou orront,
Savoir vous faifons que Johan ie Ferrou , Burgeis de !a Ville de
Troies, ad bien & lealment demore par dcvers Nous, en Holla-
ge, tanqueencea, por catrfe de racompliilement des chofes, ac-
cordees par my la Paix, faite entre Nous & le Roi de France,
Et por tant Lui avons donne Licence de s'cn aler en fon Paiis,
Par quoi Nous Mandons & Comn-.andons a touz noz Subgiez
& Obeiliantz, que le dit Johan Soeffrent Fraunchemeat & Paifi-
blement paiier en fon Paiis , fanz aucun empelchement ou dama-
ge fair a lui, en corps, n'en biens, par manere quelconque,
Don. par Telmoignance de noftre Grant Sea^a noib-e Paleys
de Weftm. le Qiiint Jour de Feverer, l'An de Grace M. CCC.
LXVI. & de nollre Regne Quarante Primcr.
vr. * Autiel Lettres de Paflage onc les Hoftages fouzefcriptes, c'efta(^
favoir ,
Jokaii de Coruvjfy, Burgeis de Chaalons,
Juhan le Cordter,
Et Jaques Haaer,
Burgeys de la Ville de Chartres.
Ann. D
1367.
Aa. 41.
1.3.
tranc.
41. E.3
m. 11.
Pro Comite SanEH Pauli , de licentia.
LE Roi a , Noble Sire, Guy Conce de Seint Poul, Saluz.
Nous Volons & vous Accordons que,
Apres ce que vous aurez fait les Obiigacions, Seuretez, & Se-
rementz a, noftie chere & foial , Henri le Scrop, Gouvernourde
nos Seignuries de Calays, de Merk, & de Guynes, fur yeftre Re-
tour en Hoftage, par fcurme 6c maniere que coramis li avons ,
Deilors vous puiftez demurer en France, ou ailleurs q'il vous
plcrra, jafqes a la Fefte de Seint Michel profchein a venir.
Et, plus, vous Accordons que, ii tant foit que vous foiez ar-
riere , en noftre Cite de Londres , au dit Terme , por tenir Hofta-
ge, par mar.ierc que aucrefoiz Promis Sc Juree avez, que dellors
vous deux Enfantz, Walerain & Robert, les qaielx vous avez lef-
fee par devers Nous , por tenir le dit Hoilage , ou lieu de Vous ,
jufqes a veftre dit Reour, ibienc Fraucs &c touc Qiiites de lour
Perlbnes, &c s'en puiilent franchement partir de noitre puillance.
Obligatio Domini memorati.
j\ Tous eeulx , qi ceftes Lettres verront ou orront, Reynaud Si- Ann. ]
^ re de Maulevercr Saluz en noitrc Seigneur. 1367
Come, li Trefexcellenc & TrefpoiiTant Prince, leRoy d'Engle- ■^»- 41
terre, ^- ?•
A qi nous fumes Hoftage par la manere , concenue en la Paix , ^^ ■4«
faite encre Li &, nolhe Trefredoubte Seigneur, le Roi de Fran- '".fi
ce,
Nous ait done Congie , de fagrace efpeciale, de nousTranfpor-
ter ou Roialme de France , & ailleures ou il nous plerra , & illoe-
qes demeurer, du jour prefcnt , tanque a b Chaundeleure, pro-
chein a venir apres la date de ceftes,
Et por tant nous Promettons lealment qe nous ferrons , & nous
Tendrons, toutdis loial Hoftage du dit Roi d'Engleterre, * & de * VL
fes Heirs, quelconquc part qc nous ferrons, canc, & fi longcmenc, fj»-
& juiqes a ce que coutes les Chofcs, Pourparlees & Accordeespar
la Paix des Rois, pour les queles nous cenons Hoftagc, foient en-
tiermenc Parfaites & Accompliez au dic Roi d'Engleterre , & a
fes Heirs,
Et que nousnous ne Armerons contre le dit Roi, (es Heirs,
Paiis, Terres, &c Lieux, ne Subgiz, decca la Meer, ne dela,
Ne ferrons, ne foeffierons eftre Fait, par Nous, ne par Autre,
en prive, n'en appiert, chofe qui puilfe tourner a leur domage,
hounte, ou prejudice,
Et nous retournerons , & mectrons noftre Perfone Arriere en
Hoftage, a la Cice de Loundres, devant la Fefte de la Chandelu-
re deffuldit, & demourons illecque, fans partir, en Teftat quenous
fumes au jour prefent.
Et, noz Filz Aifne, Guilliam de Mauleverer, & Bochard de
Lille, noftreNeveu, nous Baillons en Seurete, pour tenir le dit
Hoftiige en lieu de nous, tanque a noftre Retour.
Ec Jurrons, & Promercons, &c nous faifons forr, que nos dicz
Enfontz tendront le dit Hoitage, pour nos, jufque a notre retour,
iarjz partir de la Poitfance noftre dit Seigneur le Roy par aucune
manere. n /-.
Et que nous retournerons , & mettrons noftre Corps en Hofta-
ge du dit Roi d'Engleterre , & de fes Heirs, en la Cice de Lon-
dres, dedans lc dicTcrmc, lanz autre rcquefte ent a nous faire;
&c d"i!loeque ne panirons, fanz avoir, fur ce, efpeciale Congie de
Li , ou de les Heirs, felonc la fourme de la Paix.
Et, a toutes ceftes chofes, come deffus font devifes, lealment
purfaire, & fanz fraude, & fanz mal engyn, nous obligeons nous,
& noz 1-feirs, noz Terres, Paiis, & Lieux, & Bicns quelconqes,
ou q'ils {blent trovez, a laJurididion^Compulcion, &Conftrain-
te de touz Juges & Ccurtz, Seculeres &c de Sainte Efelifcj &,
parefpccial, a la Court de la Chambre du Pa^e, & des Audi-
tours, CommifTaires, ou Lieutenantz de la diteCourtde laCham-
bre, & dechefcun de leur, •
Veullamz & Grantantz q'ils, & chefcun deulx, touz les jours
& temps, tanc par Excommunement en noftre Perfone , & Entre-
dit de ncz Terres, Paiis, & Lieux, come aucremenc, puiiTcnc
proceder encomre Nous & noz Heirs, a couz les foiz & temps
q'il plerra a la Partie du Roi d'Engleterre :
Et Renoncons, exprelTement , a toiites Graces, Privileges, &
Letires du Pape, & de rEmpereur, & d'autre Prince quelcon-
que, impetrees & a im.petrer: As Privilegcs de la Crois, prile ou
a prendre: & a touz Droitz, Efcripts & non Efcnpts , Eftablice-
mentz & Cuftumes, & a routes autrcs Exceptions, Deften^es,
Cauteles, & Remedes, de Droit & de Fait, de Lieux & deCuf-
tumcs, par quoi Nous & noz Heirs nous pournons Aidcr & de-
fendrc cncontre aucune de ces Chofes devantdites ; & a la Loi ,
difant Generale Renonciacion non valoir fi dpeciale ne precede.
Et volons que cefte Generale Renonciacion aic rant de force &
eftift, come n touz les Pointz, Cas, &Articles de Droit Canon
& Civil, & autres, efcriptz & non dcriptz, fialfent, de paroleen
parole, exprelfees & infertees en ces prdentes noz Lertres.
Et pour Faire & Acoruplir toutes les dites Lhofes, & chefcune
' *^ d'icelles.
ET ACTA PUBLICA.
131
'• 3
n. D. d'icelles, nous avons plevi & creance noftre Foi, en la main de,
567. Noble Seigneur, Robert de Afton, Chanceller d'lrlande (prei-
gnant meifme la Foi el noun du dit Roi d'Engleterre) & auffijure
fur les Saintes Ewangiles Dieu par nous touche.
Et j fi aucune chole eftoit faite a Fencontre, nous volons eftre
tenuz pur fauz,, & repute perjurs 6c convaincu de Foi faillie par-
devant toutes Perfones , fanz ce que pouroions dire ne purpofer
riens a Tencontre.
En Tefmoignance de queles chofes Nous avons mis noftre Seal
a ceftes noz Lettres Ouvertes,
Et requis auffi Maiftre Johan de Branketre, Tabellion Publique,
q'il en Face au dit Roi d'Angleterre , fur toutes ces chofes, fuffi-
fant Inftrument Publique.
Ce fu fait ou Palais Roial de Weftm. en la Chapelle delez laRe-
ceite , le xi jour de Fevreer , TAn de la Nativite noftre Seigneur
Mille, CCC, Seixante Sifme, en prefence,
L'Onerable Piere en Dieu, Eftevene Evefque de L.ij^mre^
Et Maijire Wauleir IVardeloiDe , Arcedeacon de Laudean,
Et Maiflre yohan de Braiiketre , Trejorer d^Ewrtuyk.
Tefmoigns es chofes defllifdires.
» VI.
rf3-
.nn.D.
1367.
!■-. +1.
• 3-
Ex Au-
* Regis CaJlelU Obligatio^ pro •^ooo Florenorum.
F^tras, Dei gratia, Rex Caftella; & Legionis, notum facimus
univerlis, prxfentes Literas infpefturis , Nos habuiile & rece-
piffe, e.K ciufa mutui, nobis facti a Domino Edwardo, Illulhiiri-
mi Regis Anglix Primogenito, Principe AquitaniiT; & Wailix,
Conranguineo noftro , decem Marcas Auri in Biilone, valentes
Ofttngentos Florenos; computata qualibet Marcha , Pondcris de
.Troies , pro Quarerviginti Florenis.
Item, Septingentos Leopardos & Regales, pro pretio Mille
Odtingentorum Sexaginta Decem Florenorum.
Item, Mille Qiiingentos & Qtiinquaginta Tres Scutos Vete-
res Auri Cugni Francix , & Decem Blancorum , pro Duobus Mi-
libus Trecentis & Triginta Florenis.
Qi^ix quidem Summje, Marcharum, Billonis, & Monetarum
Auri prxdictarum , & didorum Decem Blancorum, apreciatse
nobis funt & computatx ad Quinque Millia Florcnorum de Flo-
rentia , boni Auri & legitimi Ponderis ,
Et didas Summas JVIarcharum & Monetarum Auri, fuperius
declaratarum , & Decem Blancorum prsediiSorum, feu Quinque
Milia Florenorum de Florentia antedifta pro eifdem Summis , vel
valorem didorum Quinque Millium Florenorum in alid Auri Mo-
netaxquipoUcnte, recognofcimus & publice confitemur, ex caufa
praedicta, debere & plenc reddere promittimus difto Principi,
aut fuis, vel Latori pra;fentium , infra inftans Feftum Pafchfe,
una cum omnibus & iingulis Dampnis, Cuftubus, Miflionibus,
& Expeniis, quiB & quas didlum Principem, autfuos, veldidum
Litorem, facere, pati, aut fuftineri contigerit ob defedum Solu-
tionis prxdictx, non fadtse Termino prxnotato , fuper quibus
ftare & credere volumus foli affirmationi & verbo didli Princi-
pis , aut fuorum , vel didti Latoris , ablque alia Probatione qua-
cunque.
Et pro pr.^miffis omnibus & fingulis Tenendis, Complendis,
& firmiter Adimplendis Obligamus Nos Principi, & fuis, ac di- Ann. 3;
ao Latori, & eorum cuilibet, Nos, Haeredes, & Succedbres, 1367.
noftros, Regna, & Loca noftra, & omnes Terras noftras, ac £d-v. 3.
omnia & fmgulaBona noftra, Mobilia Sclmmobiiia, Prsefentia &
futura, quxcunque fuerint, & quocunque nomine dici poffint feu
etiam nuncupari.
Renunciantes, in hoc Faflo noftro , omni Exceptioni Adto-
rum , Summarum , Marcharum , & Monetarum Auri pr cdidla-
rum, habitarum, numeratarum, & receptarum hujus Adti & al-
tenus Scripti : & Juri dicenti Generalem Renunciationem non
valere nifi quathCnus ht exprefTa; aliifque fpofitionibus , Ex
ceptiombus, & Allegationibus Juris & Fadri, qu^ Nos feu no-
ftros firmare poffint ad Ten pr.Emifl-orum.
Quos omnia & fingula promittimus, in verbo Re<Ti,s & ,„m
mus, ad Sandta Dei Evangelia, a nobis corporaliter tadto Lihm'
tenere, complere, nec contra facere, vel venire, per Nos fen
alium, caiu aliquo contingente. ' "
In cujus rei Teftimonium damus & concedimus didto Prinrin)
prsfentes L.teras Sigillo noftro Plumbeo figilhtas, & fubfcr S
tione Manus noftrx propri^ roboratas. ^ui^n^
Datum apud Civitatem Baionie ,
Prxfentibus,
Domino Fratre Martino Lupi , Magiftro MilitiiE Domus de
Alcanrara, Ordinis Ciftercicnhs,
Matheo Ferriandi , Cancellario Sigilli noftri Secrci
Et Magiftro Roberto Fregand, , Notario Cancellari^ didi Prin-
cipis AquitanicB & Wallije,
Vicelimo die Menfis Februarii , Aniio Domini MilJefimo Trp-
centelimo, Sexagelimorexto. '
Yo El Rey.
Pro Comite de Sutherland er Uxore Comitifa.
D EX,&c. Salutem. Ann. D.
*^ ociatis quod; ^,5^
Cum Willielmus Comes de Sutherland, A>i. 4.1
Qui nuper in Civitate noftra Londonii^, in Obfidem pro Da- ^- 3-
vid de bniys, de Scotia, morabatur, & qui de hcentia noftra ad ^^o'- 4«-
partes Jscotiae redut, ibidem per certum tempus moraturus -E- 5.
*Jani fit, cumjohanna U.\ore fua, & Viginti Equitibus 'de Co- '"• i-
minva fua, m Regnum noftrumAnglix, ex causa praedicta ven- * VL
turus, " ' y^^
Sufcepimusipfos, Comitem, Scjohannam, acEquites & eo-
rum Hernelrx, &c. prout inftmilibus de Conduau Literis '
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Martii.
'Per Concilium.
Confimiles Literas habet Willielmus de Alurrcf, Filius prajdidi
Comitis Sutherlandix de Scotia, qui in Anglia moratur ac Res
6c Bona fua qusecumque , per idem tempus duraturas. '
Ad Comitem de Trajlamara , Principis Wallia , ante Pu-
gnam .
Litera AioKitoria.
Ann.D
1367.
<V. +1.
E. 3.
*VI.
■pDuartc, Hijo Primogenito del Rcy de Inglaterra , Principe Ga-
■'-' les y de Guiana, y Dugue de Cornualla, y Conde de .Ceftre,
Al , Noble y Poderofo Principe , Don Enrrique , Conde de Traf-
tamara.
Sabed que, en eftos dias panados, el muyPoderofo y altoPrin-
cipe, Don Pedro, Rey de Caftilla y de Leon, & nueftro muy
Caro y Araado Patiente, Llego en las partes de Guiana, don de
Nos ell;.inamos, e hizo nos cntender, que quando el Rey don Al-
fonfo, fu Padre, Murio, que Todosios, de los dichos Reynos
de C.iftilla y de Leon , en pacifica Pollellion , lo Refcribieron y
Tomaron por fu Rey y Sennor,
Entre lcs quales, vos fuyftes uno de los, que affi lo obedcfcie-
ron , y eftuviftes gran tiempo en Obediencia ,
y , defpues delto agora , puedo auer un Anno poco mas , que
Vo? , con Gcntes y Companas , de diverfas condiciones, que Llegaftes
y E.ntraftes en fus Reynos , y fe los Ocupaftes y Entraftes en ello.«,
ellos , y vGs Llamallies Rey de Caftilla y de Leon :
Y leTomaftes los fus Theforos, y las fus Rentas, yleTenedes
tomado y forcado affi el fu Reyno : y que deris que lo defende-
reys d'el y de los que ayudar le quifieren :
De lo qual ibmos mucho marauillados que un, tan Noble co-
mo vos , e Hijo de Rey hagades cofas , que vos fean vergon co-
fas de hr.xer contra vueftro Rey y Sennor.
y el dicho Rey, don Pedfo, cmbio a moftrar todas eftas co-
fas a, mi Sennor y mi Padre, el Rey de Inglaterra, y * a lc re-
queridolo uno, porendoque Ijs Cafas de Caftilla e Inglaterra hu-
nieron en uno , y otrofi por las Ligas y Compoficioncs que el
dicho Rey don^ Pedro tiene hechas con el Rcy de Inglaterra,
mi Padre y mi Sennor, y com igo, que lo quifieflemos Ayudar
a Tornar at fu Reyno,
Y el Rey de Inglaterra, mi Padre y mi Sennor , viendo que
el dicho Rey, Don Pedro, fu Pariente, le embiana a Pedir Juf-
ticia y derecho, y cofa raionable, a que todo Rey dcue ayudar
plugole de lo hazer affi , '
Y embio a Mandara nos qii.e, con todas fus Vaflallos, y Vale-
Tom. IIL P.II. > 7 >»
Eadem Latine reddita^
TDnwdus, Filius Frimogcr.it :;s Regis Anglia, Frinceps Wallia 6^
■^ Aquitamx , Dux Cornubi^ , ^ Comes Ccftriie, Nobili (^ Po-
tenti Principi, Domim Henrico, Comiti de Traftamara.
Scias quod, iftis diehus fr,ster:tis , Frapotens <^ Altus Frinceps
Dominus Fetrus, Rex Caflellx cf Legwnis , Fracharus nofter ^
dileilus Co7!Javguineus , 7mpt ad partes Aquitanie, uhi nos diver-
tebamus, ac nobis fecit intelligi qubd, ciim Rex Dominus Alfonfus
Juus Fater, ab hac niita decejfit , ipje univerfos , de iftis Reg7tis Ca-
[ielU & Legtonis, pac:jicc pojfidebat , qui receperu7it <^ cog7iove-
runt ipfum prb eorum Rege & Domino ,
Inter quos , vcs fuiflis unus de illis , qui fic ipft obediebant , ac
per jriultujn te^npus perftitiftis in eadem Obedieutia.
Et , f^oftca ja7n ^iupcr , ut pote uno An7to paulo plus , quitm vosj
Gentihus c^ Co7nitivis , de diverfis Conditio7iibus , Regna fua in-
traftis d- i/tvafftis, eade7/ique Occupaftis per V:olentia7n ^ ufurpa-
ftis , ac vos vos vocaftis Regem Cafie/l.c & Legionis:
Et raputftis Thejauros fiios , ^ Juos Redditus , quos per vim oc-
cupatos detinetis , pariter ac Jua Regna ; qu,£ dicitts vos velle de-
fc7idere c07itra Ipjum , C?" C07iira lllos quicumque fbi fuccurrere vo-
luertnt :
Undc nos muhum miramur quod Vir, tam Nobi/is ficut vos, Fi-
lius Regis , perpetraretis , qua; Jint ado pudenda perpetrare, contra
veftrum Regem ^ Dominum.
Injupcr Rex prmhhatus , Do/ititius Fetrus , pnemifit ad hac orri-
via ind^catida, 77ieo Dmimm ©- Fatri , Regi Anglia , ipfumque rt^
quifvtt , propterea quod',Donius Caffe/U c^ Anglia funt adt-ivicem
Vitita , & "lias propter Ligas df Alliganttas a longo tempore fa-
6ias , cu7n Rcgc Anglia ^ meo Fatre c^ Do7iii7io , ac mecum , ut
tiojiro Auxilio pojfet in Juum Regnum reverterc.
Et Rex AngJis , meus Fater c^ Domitius , videns quod di&us
Rex Dominus Petrus Confanguineus Juus mtlerat ad petendwn yiis
Cr Juftitiam , (^ Rem ratioiiabilem , cui Rex omnis debet dare Ju-
vamen , plactiit ita facere,
Et me manduvit quod, cum omnihus fuis Vajfallis ^ ^ Valitori-
K. a hus.
131
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann. D. dorcs V Ami^os, que el tiene, lo vinieflemos Ayudar y Confbr- ius, ^ Amkis, quos habet, •veniremus ai adjuvanJum (dr cmfo- Ann. I
1367.
"Edv. 3.
tar fegun que a fu Honra complia pues le haziades fm razon ,
Sobre la qual raMn nos foraos llegados a qui, y eftamos oy en
el luo-ar de Navarrete , que es en los Terminos de Caftilla, y
porque, fi voluntad fuenfe de Dios , que efcufar fe pudieffe tan
gran derramamiento de Sangre de Chriftianos , como podna a
coutecerfi Batalla huuicre de fer , de lo qual , fabe Dios, que a
nos defplaze mucho, „ . , , t^.
Y porende vos Rogamos y Requerimos , de parte de Uios y ...
del Martyr Sant Jorge, que, fi vos piaze que nos feamos Media- tyre Sando Georgio, quod,fi vobis placeat, Nos fmius Amicabiles
landum , fecundum quod Ho?iori fuo complendo fujficeret , 13^7.
Inde ef quod Nos huc mittimur , e^ hodie Jumus m ifto loco de ^Jv. 3.
Navarrete, qui confiflit itifra Terminos Cafteila , c^ f, volente
Deo , excufari pojfem a tam tiiagna Effufone Sangumis Chriftiano-
rum, utpote per Fugnam computaiida, quod, novh Deus, fnihi dif-
pliceret plurimum,
Et eapropter, vos rogamuf c^ requirimus, pro Deo ^ pro Mar-
neros bucnos entre el Rey Don Pedro y vos, que vos nos lo ha
gaysfaber, , ', r n r
Y nos trabajaremos que vos ayades en los fus Reynos, y en la
fu buena Gracia y mcrced , tan gran parte , por que Hourada-
inente podades bien paflar y mantener veftro Eftado,
Y, fi algunas cofas huuiere menefter Delibrar encre el y vos,
nos , con la merced dc Dios , cntendemos poner las cofas en tal
cftado, como feades bien contento;
Y, fi defto no vos plaze, y Giieredes que fe libre por Batalla,
fabe Dios que a nos defplaze dello; , , , „ rv t.
Empero ne podemos efcufar de yr con el dicho Rey Don Pe-
dro, nueftro Parienie , por el fen Reyno,
Y li algunos le 'quilieren embargar los caminos a el y a nos,
que comel ymos nos haremos mucho por le Ayudar, con el ayu-
da de Dios. ^ ^ „ , . ,• ,
Efcripta en Navarrete , Villa de Caftilla, ei primero dia de
Abriil , defte Anno.
Mediaiores inter Regem Domimmi Fetrum ^ vos , id nobis twti-
ficetis ,
Et nos laborabimus quod vos habeatis injuis Regnis , ^ in ejus
bona Gratia ',d^ Favore , tam magnam Fartetn , uiide hoTUrifce
poffetis bcne portare & manutere veftrum Statum ,
Et fi aliquahter quid harct ultenus inter Ipjum (^ vos nego-
tiandum, Nos, Dei gratia , intendemus iti tnlt ftatu Res poutre,
unde pojfetis ejfe bene conte-nti.
Et , fi hoc vobis non placct , <^ , per Fugnam , Deciftonem qua-
ritis , novit Dcns quod nohis id difplacet j
Utcunque nobis non excujandum eft de eundo cum diiio Rege Do-
mino Fetro Conjafiguineo noftro per fuum Regnum ,
Et fi aliqui conentur ohftruere vias Illi c^ Nobis in Comitiva.
fua , Nos ad Ipfum juvandum adlaborahimus cum Dei adjutorto.
Scripta Navarrete , Villte de Cafiella , frimo die Aprilis , hoc
Atino.
VI. * Ad Literas prafxtas Refponfio Comitis de Trafiamara.
f5-(S.
Ann.D. HON Enrrique, por la gracia de Dios , Rey de Caftilla y de
^1367. i>' Leon, al, muy Alto y Poderofo Principe , Don Aduarte,
^«.41. Hijo Priraogenito del Rey de Inglaterra, Principe de Gales, y
£. 3. Dugue de Cornualia, y Conde de Ccftre.
Recebimos, por un veftro Faraute , una veftra Carta , en la
qual fe conrenian rauchas Razon^s, que fueron dichas, porpane
deire noftro Adverfano, que ayes.
Y no nos parefce que aueys fidd bien mformado , de como es
nueftro Adverfario , en los tiemj^os paflidos , que tuno eltos
Reynos, y los Rigio, en cal manera, que todos los, que lo fa-
ben fe pueden de ello maravillar ;
Porquc tanto el aya feydo fufifrido, en el Sennono , que mno
Ca todos los de Caftilla y de Lion , con muy Grandes Traba-
io= y Dannos, y Pelligros, y Muertes, y Man7,illas loftunieron
las obras que cl hizo, hafta aqui y no lo pudieron mas encubnr
ni fuffrir, ^ , , -r»-
Las quales Obras feriam aflax luengas de contar, y Uios, por
fu merced, huvo piedad de todos los deftos Revnos, porquc no
fueffe efte raal de cada dia ; mas no lo deha-Liendo hombre de
fu Senbrio ninguana cofa, falva Obediencia. , , . ,
Y eftando todos con el para lo Ayadar , y para defender los
dichos Reynos, en la Ciudadde Burgos, Dioi dio fencencia con-
ua el, quel, de fu propria voluntad, la delauparafle y fe fuelle,
Y todos los de los Reynos de Caftilla y de Leon huuieron dcn-
de grande pla2.er, teniendo qu^ Dios los auia embiado fu Miferi-
cordia, para los Librar del fu Snniiorlo, tam Cruel, y tam Duro,
y tam Peligrofo , como lo auian '".nido y cenian.
Y todos los de los dichos Rtvx>5, de fu voluntad propna, vi-
nieion a nos tomar por fu Rey y Sennor , alfi Prelados como
Gavalleros, y Hijos dalgo, como Cuidades y Vil.as,
Por tanto entendemos, por eftas cofas ibbredichas, que efto,
que fue obra de Dios , y de todos los delos dichos Reynos, nos
fue dado. , irn.
Y porende vos no aue des raion ninguana de nos Eltoruar ca.
* VI. *Si Batalla huuiere de fer, fabe Dios que a mi defplaM dello,
S;t. empero no podemos efcufar de poner el noftro Cuerpo en De-
fenfion dcftos Reynos , a quien tanto tenudos fomos , conrra
Qualquier que contra ello quilicrcler ,
Porende vos Rogamos v Requerimos , con Dios , y con el
Apoftel Sant Jago, que vos no querays cntrar alTi Poderofamente
en cftos Reynos , haz.iendo en ellos Danno alguno , y vos ha-
iiendolo afli podemos efcufar el Danno, y en outra guila no po-
demos elcufar de los Defender.
Efcripta en el noftro Real a cerca de Najara , a fegundo dia
de Abril.
Eadem Latine reddita.
T\Ominus Henricus, Dei gratia , Rex CaftelU ^ Legionis Frte-
^ celfo cf" Fotenti Frinctpi , Domino Edvjordo , Regis Attglitt
Frimogenito , Frimipi Wallia, Duci Cornubia: , <^ Comiti Ceftria.
Recepimus', per quendam veftrum Heraldum, quandam veftram
Cartam , qua cont.net multas Rationes fro Parte Adverjarii noftri,
a vobis di&as,
Ac nobis fion apparct quod huc ufque fuiftis bene itiformati , qua-
Ifter nofter Advcrjarius , prateritis temporibus , ctim tevuit hac Re-
gna , ©- i^^a rexit , ta!i modo , quod miiverfis , qui niruttt , pojjit
effe Adndrationi;
Et quod tantum pajft fuh ejus, quod hic tenuit , Dominio , om-
nes illi de Caftella (^ de Legione, gravijftmis Laboribus , Damnis ,
Fericulis , Morttbus , <^ Mijeriis , quis per Malefalia fua Juftittue-
rant , ujque diim ftoft valebaftt ultra celare ^ Jufferre ,
^iB MahfaBa fcret longmn memorare , (^ Deus tantorum iti
hiis Regnis ma/orum mijertus cft , utpote ne durarettt in <etcrnum i
non tatften deftituettdo Hominefn de Juo Dominio in Re aliquali^
Jalva Ohedietttia.
Et quando omties effemus cum ipfo in Civitate de Burgos ad ipfuttt
juvandum, c^ ad fua Regna dsjendendum, Deus covtra ipjum Sen-
tentiam tulit , qui , de fua propria voluntate , eripit <^ aufugit ,
Exinde otitties , de Rcgnis Cajlella; c^ Legionis , coticrperunt noft
modicam voluptatem, tenevtes quod Deus ipfts fuatn fiiijerat Miji-
ricordiam , ad ipjos liberandos ah iftius Dominio , tam duro , ^
tam Crudeli , <^ tam Fericulofo , quale fubierant (^ fubirent.
Et univerfi , de diilis Regnis , de fua voluntate propria , veniebant
ad Jufcipiendum Nos pro io/orum Rege ^ Domino , Fralati pariter
ac Nobiles ( Cavaleros ^ H:os d^Algos ) Civitates <^ Villa: ,
Exitide , per hac onittia Jiipradicia, intelligitnus , hoc, quod fuit
Opus Dei & omnium de diiJis Regnis , nobisfuiffe delatum.
Ac proinde vos tton Ratlonem habetis aliqualem nobis hoc in loco
dare Molefttam.
Si Fugna certandum eft , quod id mihi difplicet , Deus novit , ut-
cunque noti poffumus nos excujare ab exponendo Corpus nofirum in
Defenfione Regnoriim iftorum, quibus in tantum tenemur , contra
quetncunque qui cotitra illa veniat.
Fropterca vas rogamus g^ requirimus , cum Deo, ^ cum Apoftolo
Saniio facoho, quod vos non pergatis cum tatita Fotentia in hac
Regna , faciendo ipft aliquale Damnum, quod ft facitis ,ftos itt repel-
lendo Damnum Damtto bene excufari pofftmus,ac aliomodo iftaRegna
defendendo.
Scripta in noftro Palatio juxta Najara,ficundo die Aprilis.
Pugtiatum efl Ni'.z,ara die Sabathi, die u^prilis i^Sy.
Memoranda , de Conflicln pranotato.
Ann. D. TjRansicyiw Forffet, VaUetto Domini Frincipis Aquitania , ducenti
1367. Domtno Regi quendam Dextrarium Henrici Baftardi IJpania ,
An. 4.1'. captum apud Bellum de Nazerr in IJpannia, ad Confliiiionem ejuf-
E. j. ' dem Baftardi, Adverfarii Fetri Regis IJpania, in Denariis fibi li-
I.xit.^1. beratis, de Dono Regis, in Fretio , Centutn Scutorum Florenorutt,
£. 3. fcr Breve de Frivato Sigillo, inter Mattdata de hoc TerminOy xvi l.
Tajc. *"' ^- iv d.
Die Lwtie, quinto die Julii.
Pro bono Servitio in Pugna de Navarre,
JOhan, Tilz du Noble Rey d'Angleterre , Duc de Lancaftre, Coti- Ann. E
te de Richemond, de Derby, de Nicole, ^ de Leyceftre , Senef- 1567.
chal d'Engleterre , as touz. ceux, qi ceftes Lettres verront e^ orront, An. t^i.
Salutz. E. 3.
Sachez tious.
Pat. 41.
Pur le bon CT greable Service que tioftre hien Amez Bachiler, £_ j
IVauter de Urfujyk nous ad fait , es parties d'Efpaigne, (dr aillours
ferra en temps advenir , ^ meement pur miels maintenir TOrdre de
Chivaler, quel il prift de nous le ]our de la Bataille de Nazarre ,
Avoir Done ^ Grante a Lui ^arante Livres par Ann , a
Terme de fa Vie, a prendre , d'An en An, des iffues de ttoz Ma-
noirs de Katrig e^ Forcet, deinz noftre Seignurie de Richetnond ,paT
les Maitts de noftre Receivour illeoqes, feft , ou qi pur tempsferra,
as Termes illeoqes ujuels,par oveles Fortions.
Etyfi la dite Rewt de xl l. foit Adrkr par deux Moix opes nul
des
ET ACTA PUBLICA.
^3^
Ann. D. Jef ditz Termes . bien life au dit Moiifieur IVauter Difireiiidre es
1367. ditz Ma?!oirs , & la Dijtrcffe Retenir tanque gree lui foit fait.
Eu-v. 3. Ea Tefmoignance de quele chofe noiis avons fait faire ceftes noz,
Lettres Pate^ites , enfcalcs de jioftre Prive Seal.
Don. a noftre Chajiel de Hertford, le xxii jour de Novemire,
l'An du Reg7ie noftre Trefrcdwte Sire ^ Piere le Roi xli.
De Indentura Principis WalU<z fftper Financia Bertrami de
Giiefchn , in diQo Confli^iH capti.
Ann D. D Ichardy par la grace de Dieu , Roi d'Engkterre e^ de France,
1367. ^ Seigneur d'Ir/and, a noftre Chamherlain de Southgales qui
An. ^t. ore eft y (^ qi pur le temps ferra, Saluz.
f . X . Come , noftre trefchere Seigneur df Piere ( qi dieux affoille ) par les
* VI. TLettres Pate?ites E;identees, faites le vyntifiie jour de*Juyll, l'An
fj-S. du Regne du Roy Edirard , tioftre Aiel d'EngIeterre , ^uarante
qui}it , fenjfe tenuz, a Thomas Cheyne Chivalier en Mill , ^atre
Centz , ^atrevyntz , ^ troys Liures , Sys Soldz , dr Sys Deniers,
pur la Vynance de Bertram de Guejclyn Chivaler, pris en la Batail-
le de Nazare,
Veulla?it noftre dit Pierejue paieinent fe ferroii au dit Tho7nas ,
ou a Jez Executcurs , ou Ajjtgnez , par les ?/iains du Cha?nherlain de
SoutGales qi pur le te?nps jerroit,eu lajorme que s'e7!jiiit c^efi alfavoir
A la Feft de Seiiit Michcl, lors prochein vena?it , de deiix Centz
Marcz ,
Et , a la Feft de Pafchc, ado7iques prochein e^ijuant , de Centz
Marcs,
Et enft , d'An en An , Deux Centz Marcz , a ?i!ef»es les Ter/nes,
par oveles Portions , tanque 7nefme celi Tho7nas , Jes Executeurs , ou
Afftgnez, ferroient perpaiez des ditz Milles, ^atre Ce7itz, §lua-
trevyntz, & trois Liures, Sys Soldz, <^ Sys De/iiers , 7ion ohfia^it
aucun Affignment par 7wflre Piere fait a aucune Perfone en tetnps
lors pajfez ,
Et nous, le Vingtijme jour de Feverer , I'An du Regne du dit Roy
Edward, noftre Ayel, Cy?iquant Primer, qua/zt Nous ejloiens Prin-
ce, df puis, le Vy/igt c^ feco7id jour de Marcz, I'An de noflre Re-
gne pri?ner , eons par noz Lettres Patentcs C07ifirmez le Grant de 7tos-
tre dit Piere , ficome en mejmes noz Lettres eft conte7iuz plus aa
plein ,
Et ja foit enfi que le dit Thomas eft a Dieu cOmmandez, (^ ad
ajfignez , 7toz hien aitiez , Joha7i Chey7ie c^ Willia?n Cheyne , Jes
Freres, QT Richard Parfone de Eglife de Farnhergh, fes Executeurs
de faire Adminiftration Jelonc Ja darrai^ie vole/ite ,
Volons, de rAffetit de no(he Conjeil, ^ vous Ma7ido7is que ce
q'eft Arrere au dit Thomas , fibien du te/nps de nofire dit Piere co-
tne de 710US , de Milles , ^atre Centz, ^atrevyntz, ^ troys Li-
ures , Sys Soldz , & Sys Deniers fufdiz , tanque a le Fef} de Pafque
darrein pajfcz , c^ pur mcfine la Feft , ^ Deux Ce7itz par An de la
dite Fefte de Pafque, as Termes de Saint Michel <^ de Pafque par
oveles Porcions ,tanque les ditz Milles,&j4atre Centz,§^iatrevpitz
^ trop Liiires, Sys Soldz, <^ Sys De7i:ers, foye^it perpayez facez
prefteme7it paier as ditz Executeurs , ou a un de eux , ou a leur At-
tourns , JeIo7ic le purport des Lettres Jitfdites ,7ion obfia^tt aucun autre
Aljigneinent fait , come efi dit ,
Receivant des diz Executeurs , ou d^un de eux , Lettres d'Acqut-
tance pur nous , ou fujfifa7ites de ce que enfi payerez ,
Par que/es & par ceftes 71OUS •votons que vous eueiez due Allouance
e7i voz Acontez.
Don. Jvuz noflre Prive Seal a Wefim. le xxviij jour de MayA'An,
de nofire Regne ^luart.
De 20000 Fra>icornm yittri, pro Financia Contitis de
Denia.
Ann D Q.^'hent toutes Gentz , par ces Prefentes , que ,
.^- ' ^ Pur ce que jeo, Joh.in Shakel , par vertue de Droit
1367.
cf" Inte-
An. 4.1. ''^■^' ^"^ ■^''"'' "" "'^»'^ P"'If 1 a /a Rampfon (§• Finance du Counte
j , ' de Dene, qi fuifi pris a le Batai//e de Nazare en EJpaigne ,ay gra?i-
£x^ ' . - .. „ ^ , , ,
Penes
eff recevoir de , Noble Hom?/te , Gafton Counte de Foix , de la Somme
que /e dit Cciinte receuft du dit Counte de Dene,a caitfe ou en Partie
du Paiement de ia Finance c^ Rampfon avandiz ,
Jeo, avantdit Johan, afyn que mcn dit Selgiiur Lige 7ie foit de-
laiez du Paicment de mejmcs /es Vy/it Mil/ Francs , pur Defaute de
tnes Lettres d'Acquita7s;e , ^ite <^ Defcharges dcs dites Vynt Mi/I
Francs , par ces Prcjentes , fi bien les ditz Countes de Foix (5- de
Dene, &■ /eur Heires & Executeurs , cot/ie touz autres as queux
^ietance en Bujoigne, cf- Relexe as ditz Coimtes S- leur ditz Hei-
res d^ Executeurs tout /e Droit <^ ASlion , que j'ay ou avoirpttr-
roie en afune maiiere e/tvers eux pur yce/x Vynt Mi//Fra;ics avan-
diz, par enfi que mon dit Seignur le Roy enjoit, ou fes Dcputez en
foient , fatisfait <^r agreezpar vertue de mon Grante defufdit.
En Tefmoignance de queie cloofe fay a ces prefentes mys mon Seel,
^ Requis /e Notair defouz ejcrit dc Joi fouzejcriere , eJ" de mettre
Jon Signe accufiumez.
Don. a Wefim.Ie xxij jour de Decemhre, PAn du Regne nofire dit
Seigneur le Roy Septifime.
* VI. * Et ego Jokannes de Bou/and, Clericus, Karliolenfis Diceceps
SS9- Puhlicus ApofiolicA auffvritate Notarius, pramijfis omnihus c^ fm-
gu/is , dum fic agercntur ,
Anno Domini ab hicaruatione , fecundum curjum ^ computatio-
nem Ecclefij; Avg/iciinte , Afillefimo, CCC, Oiiogefmio tertio ,
Itidiilione Septitna ^
Pontificatus , SanBiJfimi in Chrifio Patris, ^ Domini Urhani, Ann. D;
Divin.i Providentia, Pap.-e Sexti, Anno Sexto, i?*^^.
Menjis Decemhris die vicefima Jecunda , 'Edv. ;,
In quadam Caviera , infra Hofitium Habitatiotiis proiunc , No-
bilis Viri, Domini Michaelis de /a Po/e Mtlitis, Cavccllarii Avglia^
juxta Weftr/ionafterium , in Suhurbio Londoni.e Diacefis Couftru-
{ium , in priejeniia ,
Ejufdem Domini Cance/Iarii ,
Reverendique in Chrifto Patris Domini Johannis , Dei gratia.,
Dunolmenfis Epijcopi,
Ac aliorum plurium in mu/titudine copiofa , ibidem exifientium -
Tefitum ad Pramijfa fpecialiter vocatorum ,
Prajens interfui, eaque fic fieri vidi ©■■ audivi, ac, ad Inpan-
tiami^ Requifiiionem pnefati Johannis S/:akei, Pra-fentibus Litte-
ris Jeu prajenti Pub/ico Infiru?nento , alterius nianu Jcripto , me
fuhjcripfi , ac Signum meurn appoftii prafentihus cOnJuetiim m Fidem
(^ Teftimo/iiu/n otn/iium pr,emifforum.
Boulatid.
Litera , Petri Regis CafielU , Ob/igatoriis , fnper Expenjti
fo/vendis , Renovatio.
PEtrus, Dei gratia, Rex Caftell-je & Legionis, prsefentibus pa- -Ann. D,
riter & futuris, paxlentes Literas, iive prxfens Publicum fn- 1367.
ftrumentum, ledturis, vifuris, & audituris, Salutem, & fidem^»-4i.
eifdem plenariam adhibere. e. 3.
Notum facimus Nos, die Datx Prxfentium , tenuifTe, vidifTe, ^x An-
ac legiiTe, & etiam palpavifle, qualdam noftras Parentes Literas, togr.
five quoddam Publicum Inftrumentum, per iVIagiftrum Johan-
nem de Londoniis, Publicum Apoftolica Audioritate Norarium
confedlum, iplius Signo & Subfcriptione fignatum, ac noftro Si-
gillo Plumbeo impendenti figiliatum, Formam qux fequimr con-
tinens,
pEtrus, Dei gratia, Rex Caftellx & Legionis, omnibus, &c.
■•■ Cum nuper Henricus , quondam Comes de Traftamara , <^c.
ui i?! Ob/igatione Data 23 Septembris.
Tu?ic fic ,
Quas quidem Literas, five Publicum Inftrumentum, & finguia
in eodem contenta, Nos, Rcx Petrus, exiftens in Regno noftro
Caftellae, & noftra Regia JVlajeftate, in Civitate noftra de Bur-
gis,qux eft Caput Regni noftri Caftellae, iaudamus, approba-
mus, ratificamus, ac etiam confirmaraus, de noftra certa Scien-
tia, fpontanea voluntate, ac Regia Poteftate, proNobis, H9ere-
dibus, & Succeftbribus noftris quibufcumque,
Et, fi neceflarium exiftat, denovoomnia, in didis Literis five
Publico Inftrumento contenta, Nos debere concedimus, & fol-
vere promittimus, pro Nobi;, Hseredibns, & Succeflbribus no-
ftris quibufcumque, didto Principi, Confanguineo noftro praeca-
rilfimo, proSe, Hxredibus, & Succeflbribus fuis,
Promittimus & juramus ad Sanfta Dei Ewangelia , a Nobis
corporaliter manu ladta , praemiila omnia & fingula tenere , com-
plere , & inviolabiliter obfetvare , & ea non revocare in toto vel
in parre, nec in contrarium facere vel venire, quocunque ingenio
five modo, aliquibus temporibus, in & fub Poenis, Donationibus,
Submiffionibus , £c Obligationibus , in prxdidtis Literis noftris "
Patentibus contenta , hiis prjefentibus inferti?.
In quorum omnium & fingulorum prajmilTorum Teftimonium ,'
Nos JVIanu propria Praefentibus fubfcripfimus , & Sigillum no-
ftrum Plumbeum in pendenti eildem duximus apponendum, re-
quirentes Vos, Magiftrum Thomam Hortone, Apoftolica Audlo-
ritate Notarium Publicum, quathenus, ad majorem Priemiflorum
Roboris Firmitatem , de Prjemiflfis Publicum , feu Publica , confi-
ciatis Inftrumentum, feu Inftrumenta, ad Opus difti Principis,
Confanguinei noftri, Haeredum, Succeflorumque fuorum, ipfa-
que in publicam redigatis Formam , Signo & Subfcriptione ve-
ftris confignata.
Datum & Adum Burgis, Civitate * noftra praedifta, in Ec- » vi.
clefia Cathedrali, ante majus Altare, fecunda die Menfis Maii, f6o.
Anno Domini Millefimo, Trecenteiimo, Sexagefimo feptimo.
Prsefentibus,
Praecariffimo noftro Confanguineo, Domino Johanne Duce de
Lancafiria, dicli Domini Principis Fratre :
Nobilibus Dominis,
Johanne Comite Art/iiniaci,
Johanne chandos , Vicecomite Sandi Salvatoris, Conftabulario ,
Tho/na de Felton, Senefcallo,
AquitanicE ,
Martino Liipi ,
Magifiro Matheo Fernafidi, noftrx Puritatis Sigilli Cancellario ;
Magiftris,
A/varo Sancii,
Pau/o Gahrielis,
Et Raymundo Guillie/mi, Judicc Burdt^alae :
Dominis,
Olivero de Cliconio,
Edivardo de Courtenajr,
Roberto KnoIIes,
Kelya de Pomeriis ,
Baldvjjno Frevill, Senefcailo Pidavenfe,
Yo el Rey.
Et ego, Thomos de Hortone, Clericus , Wyntonienfis DiceceGs,
Pubiicus Apoftoiica Auftoritate Notarius, Annis & Loco pras-
R 3 fcriptis.
134
CONVENTIONES, LlTER^j
Ann.D
1367.
fcriptis Indiaione Quinta , Pontificatus, Sacrofandli in Chrifto
Patris ,' ^ Domini noftri , Urbani Divina Providentia , Pap^
Quinti, Anno QLiinto, cum fic agerentur, & per diftum Domi-
num R^em Petrura concederentur , & per ipfura omnia & lin-
Eula fideliter complenda & obfervanda , fuper preciofum Sacramen-
tum Crucis Chrifti, jurarentur, una cum pr^nominatis Teftibus ,
prxfens fui, & in hanc publicam Formam redegi, quam per a-
Ijum, arduis Negotiis occupatus, fcribi feci, Manuque mea pro-
pria hic fubfcripli, meoque Signo confueto lignavi , lic, ut prae-
inittitur, per ipfum Regem requiiitus, in Fidem & Teftimonium
omnium praemillbrum.
ConfmiUter renovantur Litera de Frimo Bello , e$- Privilegiis
concejfis. , t, r
Ac Litera tjualefcunque fuper Vonationibus ., de Bijcaya.
Et Confccderatmies tnter Rcgeju e?- Frtncipem Wallta , fro Via-
gio IfpaniiS.
Dat. Burgos fecundo dte Maii.
Litera Obligatoria , pro uno Millione Auri , dido Principi fol-
vendo.
Dat. in Mofiafterio de Elgis {rope Civitatem Bitrgos , fexto die
Mati.
Et de aliis Solutionihus fuh eddem Data.
Ann. D.
1367.
Ait. 41.
£. 3.
Frtric.^i.
Z. ?.
I». 8.
•VI.
r6,.
AlltTantia inter Regem ^nglix & Comitem Flandria.
NOUS Edward, par la grace de Dieu, Rois d'Engleterrc ,
Seignur d'Irlandc & d' Aquitaigne ,
Faifons favoir a touz que, . .^ „ ^ ,
Pur Acroiftre & Nourrir Paix, Amifte, & Concorde, entrc
Nous & nox Subgitz,, &, Noble & PuilTant Sires, Loys Contes
de Flandtes, Duc de Brabant, Contes de Nevers & Rechlin, &
Sires de Malyns, .. c u • o n ••
Et pour Profit evident de Nous & de npz. ditz, Subgitz & Faiis,
Nous, par bon avis & meur confeil, fur ce eus,i& par grant
deliberacion, avons Ordenee, & Acordee, & Fait AUiances, avec
le dit Conte, par la manere que s'enfuit,
Ceftaflavoir , que Nous Rois & Lui defllis nomez. Contes,
tout noitre vivant, & les Subgitz d'une Coulte &d'autre, fer-
rons bon, vrais, & entiers Amis & Allies, & Carderons, Suften-
drons,& Supixjrterons Lui uns raucre,& les Subgitz d'une Cous-
te & d'autre, nozTerres, Paiis, &Lieux, de Greif , Domage,
& Prejudice, a tout noftre poair :
Et ne fouffrerons, fcienment, aucuns Cjentz d Armes, Archiets,
Baleftiers, ne autres, palTer par noz. dites Terres, Paiis, ne l.ieux
quelconques, pour faire Gucrre, Domage, ou Vilenie fur aucun
de nous dites Parties, ne fur noz, Perlonez, ne Biens, noz Amis,
& Ailiez a noftre Amour & AlUance, de toute noftre PoilTance,
par toutes les bones maners que nous purrons & favrons, Endi-
vrons & Entreaidrons Lui uns l'autre, de Corps, de Biens, &
d'avoir de toute noftrc Poiflinfe , contrc toutcs Gentz * & per-
fones qui puilTent vivre & morir :
Exceptez tantfeulement par efpecial,
Pour la Parcie de nous, Rois d'Lngleterre ,
Le Roi de France & le Roialrae de France,
Dom Piene, Roi dEfpaigne, & le Roiaime d Efpaigne,
UEmperour de Rome qui ores eft:
Et pour la Partie du dit Contes de Handres font exceptez. efpe-
cialment 1'Emperour de Tiome qui pur le temps ferra,
Le Roi de Francc & fon Roialn-;e,
Et fEvefque de Liege, par caule de rEf^Lfe Seint Lambert;
Les queux ne font Point compriz, pur 1 une Parcie ne pur 1'
tre , en ces prefentes AUianccs.
au-
en ccs picicin.1^ /T.11—'^' — „ iT T • j
Item, que, a tout Temps & Heure, que Lui uns de nous
aura afl&ire de TAide de l'autre, c'ils de nous, qui requiz ferra, en-
voiera a plus toft que on pourra bonement, a lautre as Cous bc
Frais de requerant, & en Aide de cellui mefmes, tantz des Gentz
d'Airaes, & autres, a Chival, & a Pee, come il pourra bone-
ment,en bon foi & confcience,lanz fraude & mal engin,ddpour-
ter en regarde a la diftance & prolchainetee de Lieu, & Terme
Du quiel la Guerre fe ferra, & aulTi en regard a leftat du Paus de
Nous requis ferra. . o ■ . 1. r^ n. j' .
Item, que, en cas que les Sub^itz, aune Cofte ou d autre ,
Leveroienc ou Defobeiroient contre lour Seignur, (eft alTavoir de
nos Rois d'Engleterre, ou le Conte deftjfdit) par acune caufe
que fe feuft, la Parcie, qui Requife lerra, mettra en bon fo. &
confcience, toute loiale paine & diligence, qui faire faura ou pur-
ra, d'Apefer le Riote, & de faire 1'Accord entre eux a mieltz que
faire fc pourrai mes ne ferra point teriuz d envoier aucuns Gentz
d'Armes, n'autres, en Aide del dit Parcie Requerance, ne faire
aucune Guerre a tieux Subgitz par celle caufe, en aucune manere ,
& ne deura Aider ne Conferter ueux Subgitz contre leur Sei-
^"it'em, que, en cas que nous, Rois & Lui delTufdit Contes ,
de nolhe Comune Concorde, Entrepreffiens aucune Giierre fur
aucune Seignur , Paiis , ou Lieu , a noz Coramuns Deipens :
& Chaftel, ViUe, ou Fortereffe fe preigne par aiicun de Nous,
ou de noz Gencz; la ViUe, Chaftel, ou Fortcreffb, enh pnle,
demoura a la Partie de Nous, qui Taura pns, entiereraenc & lanz
contredit. ^ . ^ „ r t-. • t>
Mes fi Tun de nous, en fon Chief, & pur fon Droit Recou-
vrir, fece Guerre, a fes Propres Frais & Cous: & Chaltel Vil-
lc, ou Fortercfle fe preigne par Tautre Pirtici tieu Chaltel, ViUe,
ou ForterefTe deraura a la Partie, ftifante les Defpenfes, fanz au- Ann. D.
cune difficultez. 1567.
Et, en cas que Accordee ferroit entre Nous, Rois & le dxt^Edv. 3.
Conte, que la Guerre fe feifift pur Hayne ou Vengeance prendre
fur acun contraire, pur Greif, ou Damage, ou Dellioneur, fait
a caufe de Lui a l'un de Nous, ou a noz Subgitz, par quelconqe
caufe que ce fbit : & Chaftel , Ville , ou ForterelTe fe preigne par
Tune des dites Parties ; tieu Chaftel , \''ille , ou Fortereffe demour-
ra a cellui , a qui il ferra Ajugies par TOrdinsnce ou Arbitrage
des cerceins Gentz,qi a ce ferront elluz d'une Couftc &d'autre,
Et , en cas que le Chief Adverfaire de la Guerre ferroit pris , par
Force de Guerre, ou autre Aventure, par aucuns Gentz de nous,
Rois ou de dic Conte, il ferra Determines, a qui le dit Chief de
la Guerra demurra, par forrae & manere que deflus elT: elclarcitz
du Chaftel, Vilie, ou Fortereffe prife, parmi covenable regard
faifanc a cellui, qi Taura pris par manere q'il apparcendra.
Item, que ccrteiiis Perfones ferront Deputez, d'une Coufte
& d'autre, i^i en rcgard au Marchee des Vivrees ou Paiis, Taxe-
ront & Limitteront les Gages, que les Gentz d'Armes, Archiers,
Baleftres, & autres, a Chival, & a Piee, prendront par la jour-
ne d'une Coufte & d'autre, ficomede raifou ferra & il apparten-
dra, felonc Telbt des dites Gentz.
Les queles Alliances, Points, & Articles deflus efcriptz & eC-
clarciz, & chefcun par lui, Nous, Rois d'Engleterre deflus no-
raez, avons Promis & Jurreez, Promettons & Jurons, par Nos
Foi & Seremcntz, fur ce Bailles, a Tenir, Enteriner, & Ac-
complir au dit Conte, bien loiaument, par la mefme manere &
forme que dit eft , fanz aler , venir , ne faire a Tencontre par au-
cune mancre , ou trover voie , ou cautele aucune fecrement ou en
apert, contraire as AUiances & Promefles defTus dites, ou aucune
d'ycelles.
En Tefmoignance de ce , & pur tant que nous volons que les
chofes defliifdites foienc bien & fermement Tenues, Nos, Rois
deffuldit , pur noftre partie avons feit apendre a ces prefentes Let-
tres noitrc Grant Seal.
Faites & Donnez , la veille du Jour de TAfTencion , TAn da
Grace Mille, CCC, Soixante & Sept, & de noftre R^ne Qua-
rancifme primer.
♦ ./lcquietantia pro pxrte Redemptionis nnper Regis Francia. * VI.
5-61.
Ann. D.
13(57.
Aii. 41.
E. 3.
Fra)ic. '
41. £.j.
m. 7
T E Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres verronc ou orront, Sa-
-L^ luz.
Savoir vous faifbns que , li reverent Picre en Dieu , Johan Evef-
que de Ely, noftre Treforer, a en Acorapte & Receu , en noun
de nous, par les mains de Raoul Miillard, Maiftre General de
Monoies ds , noftre Trefchere & Trefime Frcre , le Roi de Fran-
ce , Cent MiU Efcuz d'Or ( dont les Deux vaiUent Un Noble de
noftre Monoie d'Engleterre ) en partie du Paiemenc du Seconde
Million, & en Deduccion & Rebat de la plus grande Somme,
en la quele noftre dit Frere nous eft obligez a paier, a caufe de la
Deliverance fon Piere,que Dieux affoill :
De laquele Somme de Cent Mill Efcuz,ainfi Paiees & Receux
en noftre Noun, ficorae deflus eil: dit, nous Quitons, Dclivrons,
& Abfoions , noftre dic Frere , le Roi de France , & fes Heirs , a
touz jourmais.
Et leur faifons Covenance & expreffe Paftion de jamais deman-
der a Eux, ne a leur Heirs, ne a quelconaue autre Perfon, en Ju-
gement, ne dehors, la Somme de Cent MiU Efcuz,que paie nous
eft ficome defus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noft'-e GrantSeal, a noftre Palais
de Weftraonftier, le xiij jour de Mois de May, TAn, de la Na-
tivite de noftre Seignur, MiUe, Troifcentz, Sbixanie & Sept, &
de noftre Regne Quarantifme premer.
Per Billam Thefaurariie.
Prorogatio Tcrminorum fuper faSlo de Bellevill, C^ Hoflagia-
mento DttCHm Btttiria cir Alenfbnii.
LE Roi a touz ceulx, qi ccftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann. D.
luz. 1367.
Nous avons veu noz Letrres Overtes, & Faites fur la Determi- An. 41.
nacion de la Queftion de BeUeviU, contenant la Fourme que s'en- £. 3.
fuiC. tranc.
41. E. l,
Edward, parla grace de Dleu, Roi d'Engleterre , Seignur d'Ir- m. 10.
land & d' Aquitaigne , a touz ceulx , qi ceftes Lettres verront ou
oriont, Salut.
Savoir faifons que ,
Corae fur la Queftion, que a efte entre nous d'une part, &,
noftre Trefchere & Trefame Frere , le Roi de France d'autre
parc, a caufe de la Terre de BellevUle, certain Accort aic efte dar-
rain fait a Loundrcs encre noz Confeillers pur Nous, &, noftre
Trefchcre & ame Neveu , Johan Duc de Berry & d'Auverme ,
Piers Evefque de Nevers , & GuUlem Seignur de Dormans Chi-
valer & Chanceller du Dalphine, & Jaque le Riche Doyan de
Parys, Confeillers de noftre dic Frere, pur Luy, fur la manere
coraent la dit Queftion deura eftre finablement determine , du
quiel Accort la Teneur s'enfuit,
Edward, par la grace de Dieu, Roi d'Engleterre, Seignur d'Ir-
land & d'Aquitaigne, a touz ceux, qi ces prefentes Lettres ver-
ront, Salut. c n .^ ^,
Come parmy a la Paix, faice entra nous &, noftre Trefchere
E T
ACTA PUBLICA.
i|f
Ann. D.
1367.
& Tiefame Frere, le Roi de France Johan (que Dieux affoille)
noftre dit Frere, & aulli noire Trefchere & Trefame Frere, le
Roi de France, qi eft a prelent, fedflent tenuz de Bailler, Deli-
vrer, & Delailler aNous & a noz Heirs, la Tene de Belleville,
& fes Appartenances, e^c. ut fupra in Lilera Data primo die Febr.
40. E. 3. ujque haic verha.
Et come la dice Enqnefte n'ait peu eftre fait ,
Par Sire Guillem de Felton Senefchal de Poitou, & Guiliem
FErcevefque Sire de Partenay , depar nous ,
Et Nichol du Bofc, & Arnault de Corbie, depar noftre dit
Frere ,
Commiflairs Ordeinez pur la dite Buibisjne,
Dedeinx le temps contenu es Lettres deniis encorporees, mes
n'ont encores aucuns Tefmoings efte examinez , ne d'une partie
ne d'autre, pur certains Empefchementz que font furvenuz,
Et aient noz Commillaires & Procureur, & les Commiflairs
& Procureur de noftre dit Frere, envoiez pur le dice Faite, pris
Jour, de Commun Accort, pur Retourner en la Ville de Monta-
gu, au Mefqerdy apres la Peic-rcoft profchcin venant pur Proce-
der & a!er avant en la perfedtion du dite Enquefte & Bufoigne,
* Et doient noz ditz Gencz porter Povair de Nous,bon & fuf-
fifauni pur la ditc Bjfoigne perfaire, & pur Ratificacion Je ce qne
fait ont noz ditz Gentz avec les Gentz de noilre dit Frere, ii-
come par le Proccs, fur ce fait, poet apparoir,
Por ce eft il que , Nous defirrantz la perfection de la dite Bu-
foigne, & que les ditz Debatz foient mefnez au bon Fin, accor-
de eft entre Nous & noftre dic Frere en la manere que s'enfuit ,
Ceft affavoir, que Nous Accordons & Ratifions tout ce, que
par noz Genrz, ovec les Gentz de noftre dit Frere, a efte fait,
& avons le Temps & Termes delTuiHitz Prorogies & Aioignes,
Prorogons & Alongons , du dit Mefqerdy d'apres la Pentecoft,
jufqes au jour la Magdalene prochein enfuant ,
Au quel jour de la Ma^alene nous envoierons , a Montagu ,
Deux Commiflairs & un Procureur par nous, & la alTembleront
avec les Commiffairs & Procureur de noftre dit Frere.
Et jureront les ditz CommifTairs & Procureurs ainfi come es
Lettres encorporees defTus eft contenu : & apres reprendront les
Proces en mefrne feftat q'il eiloit au jour que noz ditz Gentz &
les Gentz de noftre dit Frere departiront ; & perferront rEnques-
te , ou efclarcieront as Procureurs les Caufes , pur quoy ils ne
povent eftre a Accort,dedeinz le primer jour de Decembre prof-
chien venant.
Et, en cas de Dcfcort nous envoierons, au dit Lieu de Mon-
tagu , dedeinz le quinufme jour de Januer , Trois de noz Con-
faillers , bons bc foufBfans , avec les Trois envoiez de la Partie
noftre dit Frere , pur Jugicr, & Determiner, ou Dire leur En-
tencion Final , avec les Commillairs defTufditZ, dedeinz le quinzif-
me jour de Marz enfuant.
Et, fi par les ditz Confaillers ou Commiffairs, ou la Graigneur
Partie d'icelx, eftoit dit que aucune chofe nous deuft eftre bail-
le , outre ce que baillie Nous a eftc , noftre dit Frere nous le
baillera dedeinz le Quinzifme jour de May enfuiant , dedeinz le
quel Temps toutes les Chofcs fe perferront , ainfi come contenu
eft en noz Lettres deiTus encorporees, fans faire aucune Innova-
cion, fors de Termes, que fe ferra feuiement ainli que dit eft.
Et envoiera noftre dit Frere femblables Lettres a ceftes , que
ferront bailliez a noftre Procureur, a Montagu, le dit jour de la
Magdalene.
Ec , durantz ies ditz Termes , noz Neveu , le Duc de Berry ,
& Coiifin , le Conte d'A]encon punont demurrer & eftre hors
de noftre Roialme , quele part qu ils voudront ; par ainfli que , li
par les dirz Commiliairs & Confeillers , ou la Greignur Partie
d'eulx , eftoit dit que la Terre de Biileville ne portafl pas tieles
appartenances , come nous difons ,
Et que, noilie dit Frere, le Roi Johan (que Dicux afToille) &,
noftre dit Frere, le Roy de France nous euffent fbuffifaumenc bail-
lie, ou offerc a bailler, la dite Terre de Bcllcville, & fait fur ce
leur Devoir ,
Ou que noftre dit Frere Nous euft Baillic & Dclivre , ou a noz
Heirs, ou Commis, & Deputez efpecialment a ce, reelment &
de fait, tout ce que ferroit Ordeine, Jugie, & Determine par les
CommifTairs, Confaillers, & Subrogiez, ou par la Greignur Par-
tie d^eulx, dedeinz le Terme & par fourme & mancre,"comprife
en ces prefentes Lettres, & autres dcllus Tranfcriptes,
En chafcun des Cas deffufditz , nous deftors Delivrons, & Ab-
folons, &; Quitons, a plain, noz ditz Nevcu & C'ouiin, de Berry
& d'Alencon, dc touc Hoftage, & de toutes Obligacions, Sei-
mentZjFois, & Promeffes, que fait nous ont a caufe du dit Hof-
tage,
Et, paraillemcnt, deflors Quitons & Delivrons, noftre dit Fre-
re, le Roi de France, de toutes les chofes, pur les queles noz ditz
Neveu & Coulin ont renuz devers nous les ditz Hoftages j fauf &
referve noftre Dioit quant as autres Chofes , comprifes en la Paix
fuifdice.
Et,
Si les diiz Lettres n'eftoient Baillies a noftre dit Procureur , a
Montagu, a la dite Fefte de la Magdalene, come deffus eft dic :
Ou que la Queftion ne feuft Determine, finablement, dedeinz
les Termcs dcffjfditz ,
Ou que noftre dit Frere ne Baillaft , dedeinz le Terme deff ifdit ,
cc que lerroit oxdeine par ies dicz Commiffairs, ou la Greignur
Partie d'iceulv, dedeinz les Termes, & par Fourme & manere,
comprife es dites Letcres deiTus encorporees , & en cts Prefences,
Noz ditz Neveu & Coufin , de "Berry & d'AIencon , en chef-
cun de ces Trois Cas, fenonc tenuz de Retourner, en leur Pro-
pres Perfons, en la Citee de Londres, en Engleterre, dcdeinz le
jour de Seint Johan Baptift, que ferra TAn Soixant Oytifme, fanz
attendre aucune Sombnce, GarnifTemenit, bu Rcquef^ cJe Nousj
bu de noz Heirs, & illoeque, * ou ailleurs ou nous pleiri, de-
murronc cii Hoftaote , fanz parcir de noflre Puiffance^jufqes a l'Ac-
compiiilemcnc de couces les Chofes , comprifcs es dites Lec- res des-
fus eiicorporees, (icome Accorde & Promis Nous ounc, & com-
pns eft en leur Leccres Seallees de leur Sealx, par deveis Nous de-
murrantz.
Mais, toutesfiaitz, eft noftre Encencion & expreCfe volente qiiej
ou cas que le dit Debat ne ferroit Sentcncie, Determine, & Mys
au Fin Final, come deffjs eft dit, que, pur caufe dc la dite Pro
rbgacion , ou de ces noz Letcres Patentes, aucunc Innovacion,
Mutation , Dcrogacion , ou Prejudice Nous n'avie2:nenc quanc as
chefcunes Chofes concenuz ou dic Traidtie, donc noz diiz Lettres
font mencion,
Ou Proces, ainfTi par noz ditz Commiflairs 8c Procureur en»
comence,
Ne quant a Retoir de noz ditz Neveu & Coufyn en Hoftagfi
en Engleterre, dedeinz le dit jour de la Seint Johan Brptiftre, ne
a leur Obligacions, Sermentz, Fois, & Promefles, qe fait nous
ont a caufe du dit Trai£tie ,
Le queux nous volons exprefTement avoir force, efFeit, & vef-
tu en temps avenir, come eulx y deuflent avoir fait, ci celtes no4
Lettres Patentes n'euHent efte ottroiez a prefent.
Promettantz avoir Ferm, Eibbie, & Aggreable, &, par nos-
tre ¥oy & Serement, loiaument tenir tout ce, que par nozditi
CommifTairs, Conleillers, Subrogiez, ou la Greignur Pjrtie d^y-»
ceulx ferra fait, avec les Gentz de noftre dic Frere, en la fourme
& manere q'ie autresfoitz favons Promis &c Jure.
^ En Tefmoignance de ce, Nousavons fait mectre noftre Grant
Seal a czHiQS prefences Leccres.
Don. a nnftre de Palays Weftm. le xv jour de May TAii
de grace M Ue , CCC , Soixanc & Sepc , & de noftre R
Quarant Primer.
Ann. 0,-
1367.
r. :h I .
*VI.
J64,
<.egne
TraUatfts Matrimonii, inter Ducem Clarencia ^ t^iolan-
tem Filiam Galeacii Domini A/Jediolanenjis,
'T' Raftatus , habicus apud Weftmonafterium , decimo quinto die """• ^'
-■■ Maii, Anno Domini Millefimo, Trecentefimo, Sexagelimo ^^^7-
Scptimo , inter Confiliarios , Excellentillinii Principis , Domini ^- 4'-
noilri Regis Anglix Illuftris ex parte una , & , Nobiles Viros, ^- ?• .
Dominum Petrum de Mandello, & Speronum de Conquerezio, ^^ ^'^
Nuncios 8c AmbalTiacores, IUuftris &c Magnifici Viri Domini Ga- '"'?''•
leacii, Domini Mediolanenfis , ex parte alcera, fup;r Matrimonio,
incer, Nobilem & Potentem Virum, Dominum Leonellum Du-
cem Clarencix , & Violantem, ejuidem Domini Mediolanenfis
Filiam, contrahendo.
In Primis, ofFerunt praefaci Nuncii, exparte difli Domini
Mediolanenfis , quod, in evencum quo incer pra:facbs Ducem &
Dominam Violancem Macrimonium contrahacur, prxdictus Do-
minus Mediolanenfis concedic & affignabic ditto Domino Duci
& prxfacje Violanti, & Hxredibusde eorum Corponbus procre-
andis, certas Civicacem, Villas, Terras, & Dominia, quas & qux
tenec infra Terram feu Dominium Pedemoncini , una cum Caftris,
Forcalitiis, Feodis, & Servitiis, & Deveriis, ad eas & ea fpedaa-'-
tibus vel pertinentibus quoquo modo ( videlicet)
Civitatem Albe, cum"pertinentiis & toto cjus Territorio,
Villam Claralchi, cum Pertinentiis & toco ejus Terricorio,
Villam Montifmci, cum Pertinentiis &: toto ejus Territorio,
Villam Cuncy , cum Pertincnciis & coco ejus Territorio,
Quae fe extendunc, Annis fingulis, ad Viginci Quacuor Millia
Florenorum de Florencia in valore.
Ec de eifdem Civitate, Villis, Terris, Dominiis, & eorumTer-
ritoriis, una cum Catlris, Fortalitiis, Feodis, Servitiis, & Deve-
riis, ad eas & ad ea qualitercumque fpedfantibus feu percinentibus,
idem Dominus Mediolanenlis prxfatos, Ducem & Violantem, de
fadlo realiter feoffabit.
Et, fi prxdicta Civitas , Villae, Terrse, Dominia, Territoria,
Caftra, & Fortalitia, cum eorum Pcrtinentiis, qua; prxfatus Do-
minus Mediolanenfis faciet , racione prLedidti Maritagii , diclis con-
trahentibus, ut praemitticur , affignari, dedudtis omnibus Expenfis
ordinariis, de claro non valeant Viginti quatuor Millia Floreno-
rum de Florentia, ut pr.efertur, idem Dominus Mediolanenlis fa-
tibfaciet, fingulis Annis, prxfatis, Duci & Filice fuse Violanti, de
prxfata Suiirima Viginci quacuor Milliiim * Florenorum , vel per •vi.
adieftionem Terrarum , vel alias de Thefauro fuo, cis de i\xis fCf. •
j^rariis & Scriniis liberando.
Qiiodque p;.Efacus Dominus Dux & Violans, ejus Uxor, &;
eorum Harredcs, ceneancur pro didis Terris, facere Fidelicatem
& Homagium pra:dieto Domino Mediolanenli, & ejus Hxredi-
bus, fecundum Confuetudinem Lombardiac,
I T E M , in prardidum Evencum didlus Dominus Mediolanenfis
dabic, allignabic, & omnibus modis & formis, quibus melius fieri
poceric, realiter liberabit prxfato Duci Claientiie omnia Feoda,
Homagia, Fidelitates, & Servitia, ad Dominium Caftri & Villae
de Centaille , necnon ad Dominium Villx de Carru , fpedantia &
pertinenta , vel ab eis depcndentia quoquo modo , Habenda &
Tenenda prxtiitis , Domino Duci Clarencix & Dominne Violan-
ci, ejus Conforti, & Hxredibus de eorum Corporibus procrean-
dis, imperpctuum, fiib eildem modis & conditionibus , quibus di-
(ftus Dominus Mediolanenfis ea tenec & occupat in prxfenti ; nec-
non de eildem Feodis, Homa^iis, Fidelitatibus , & Servitiis eos
faciet intcgre&realiter invellin.
I T E M , Tradtatum eft , per prxfatos Ambaftiacores & Nun-
cio, qu6d, causa didi Macrimonii concrahendi, prxfatus Domi-
nus' Mcdiolancnfis folvet prjefato Domino noftro Kegi, in Civica-
te
■36
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D.
1367.
An. 39.
•VI.
te Londonis, vel apud Calcs, Centum Millia Florenorum de Flo-
rentia, unde fubmiferunt didi Nuncii Ordinationi, Gratix, &
Dilpolitioni eiufdem Domini noftri Regis, folutionem Quinqua-
ginta Millium Florenorum , vel quantum eidem Domino Regi
percipere placuerit de eifdem.
Item, in didium Eventam prxfatus Dominus Mediolanenfis
teneatur pixdidtEe Domina: Violanti, Filiae fuK, omnia & fingu-
la Peramenta , tam pro Caniera , quam pro Corpore fuo , necelfa-
ria & decentia , honorifice & nobiliter miniftrare prout decet tam
Dominum, cui matrimonialiter, ut pra:mittituj,copulabitur,quam
Dominam, a tam Nobili & Generosa Proiapia procreatos.
I T E M , in Eventu Contradiis fupradicti , fi prsefata Domina
decedat fine Haerede , inter ipfam & pr.Efatum Ducem Clarentix
procreato , Dominus nofter Rex , nec ejus Filius Dux praefatus, ad
Satisfadtionem , Redditionem, feu Reftaurationem quarumcunque
Summarum, per iplbs, ratione didli Maritagii , receptarum , aut
Valoiis Bonorum, pro Peramentis Camerae diclx Dominse, vel
cjus Corporis Apparatu, liberandorum , minime reneantur.
It E M , in didlum Eventum, fi de praefato Domino Duce Cla-
rentise (quod abfit) contingat humanitus, fuperftite didta Domina
Violante, poft Deceirum cjufdem Ducis , omnia Jocalia praefetx
Dominx Violantis penes fe iplam integraliter remanebunt, un^
cum Tertia Parte, tam omnium Terrarum, Villarum,Caftrorum,
& Fortalitiorum , eis in liberum Maritagium fic conceiTorum ,
quam aliarum Terrarum, qux idem Dux,pcr ejus Adquifitionem,
vel Conquxftum, fcu alias, poft Contraiitum Matrimonium, ha-
bere poterit in futurum.
Ite m, in di6tum Eventum, pncfatus Dominus Dux diftasCi-
vitatem , Terras , Villas , Caftra , & Fortalicia , cum omnibus &
iingulis eorum pertinentiis, tenebit ad totam vitam iuarn libere,
pacifice, & quiete, fine impedimento fcu inquietatione cujulcun-
Cjue; fuper quo idem Dominus Mediolauenfis ei de Securicate, fuf-
ficienti pro t>e & fuis Hxredibus , providebit : Et , dcfundto diifto
Domino Leonello fineHxrede, de didla Domina Violante pro-
creando, Dominium didarum Terrarum ad praefatum Dominum
Mediolanenfem , & ejus Haeredes, intcgre devolvatur.
Item, in diftum Eventum , idem Dominus MediolanenGs
■prxfatam Dominam Violantem ulque ad Villam Calefii, prout ad
ejus Statum & Decentiam attinct, honorifice & nobiliter Aflbcia-
tam, infra Sex Annos , proximo numerandos, tranfmittet, fuis
propriis Sumptibus & Expenfis, (i prxfato Domino noftro Regi
placuerit quod eadem Domina ad partes Anglix fe divertat
Item, poft Contraftum hujus Matrimonium , fi contingat
prasfatum Dominum Ducem Clarentix in partibus Lombardix
moram facere, & Dominus nofter Rex prasdidus, ratione Guer-
rarum fuarum, vel alias, ejus velit habere prxfentiam , idem Do-
minus Dux penes prxfatum Dominum noftrum Regem , ejus Pa-
trem, fe incontinenti teneatur dirigerej ipfum , in luis Guerris,ac
aliis ejus NeceiTitatibus & Negotiis , juxta eorum qualitatem &
exigentiam, fubventurus, prout tenetur ex debico Gratitudinis Fi-
lialis.
I T E M , diclo Domino Duce in partibus Lombardix, ut prx-
mittitur, exiftente, fi contingat ipfum (quod ab(it) in Guerris vel
Servitio didti Domini Mcdiolani Cnptivari , idem Dominus Me-
• diolanenfis ad ejus Liberationis 6c Redemptionis fux Perlblutio-
tiem integram teneatur.
Item, Concordatum eft quod prxfatus Dominus "nofter Rex,
penes Dorainum noftruni Principem Aquitani.«, folempnes Nun-
cios , fuper prxdiiftis omnibus & fingulis , tam in fcriptis, quam
alias, plenius informatos, celeriter deftinabit, qui , fi prxmiflls
con(enferit, iidem Nuncii , tam ex prte prxfati Domini noftri
Regis, quam ejus Filii Ducis Clarentix, fuflicienti poteftate mu-
niti, jienes eundem Dominum Mediolanenfem & ejus FiliamVio-
lantem, ad plene confentiendum didtum Matrimonium , fe diver-
tent.
Set femper eft Intentionis Domini noftri Regis, qu5d prxfatus
Dominus Mediolanenfis, habendo conliderationem ad magnam Be-
nevolentiam & gratam afFeclionem , quas idem Dominus noiter
Rex erga ipfum gerit continue, necnon ad Conditiones & Mcrita
come le Fie requiert , & come il eft acuftumee en Roialnie de Ann. D.
France, 1367.
> Et quant a ce Nous donons noftre Confentement par ces noz lUv. j,
prefentes Lettres j les quielles nous avons £ait fealer de noftre Grant
Seal.
Don. a noftre Palays de Weftm. le primer jour de Juyn.
De par le Roi.
De Equis in jingUttnt dncendis.
R^
EX Univerfis & fingulis Admirallis, & eorum Loca tenenti-
bus , Vicecomitibus, Majoribus , Ballivis, Miniftris, 6c aliis
Fidelibus fuis, ad quos, &c.SaIutem.
Sciatis quod Licentiam dedimus Henrico de Halle, Mercatori
Alemannix, quod i^fe, a Flandria, Odlo Groflbs Equos,
Diverfi Coloris Crinium ( videlicet)
Lfnum Dextrarium Nigrum,
Duos Curfores rubeos,
Unum Curforem Nigrum, cumlNaribus incifis,
Unum Curforem minorem Grifei coloris,
Uuum Curforem Rubeum, fimilicer cumNaribus incifis,
Unum Curibrem Bay,
Et alium Nigrum,
In Regnum noltrum Anglix ducere, & ibidem vendere,
Et, fi eos in codem Regno commode vendere nequeat, tunc
ipfos alibi, prxter ad partes Scotix, quo Equos aliquos duci inhi-
buimus , traducere valeat :
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Henricum , Equos prx-
dii5tos, in Rcgnum noftrum ducere , dk in eodem Regno vende-
re, &, (i de eis Commodum fuum ibidem faccre non poflit, tunc
eos alibi quo voluerit, prxter ad dictas * Partes Scotix , traduce-
re, pro fuo libico, & abfque impedimento, permittatis juxta for-
mam Licentix noftrx fupradidtx.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , primo die Junii.
De falva Gardia pro ^mbitjfatore Regis.
15 EX Univerfis & fingulis Principibus , Ducibus, Marchioni-
*^^ bus, Comitibus, Admirallis, Vicecomitibus , Militibus, Do-
minis, Domicellis, Capitaneis, Majoribus, Conftabulariis , Caf-
tellanis, Prxpolitis, Cuftodibus Civitatum, Villarum, Portuum ,
Pafluum & Diltridtuum , Civibus, Scabinis, Confulibus, & om-
nibus aliis, tam Ofliciariis , quam aliis, de Adhxrentia , five A-
micitia , aut Benivolentia noftris cxiftentibus, in Francia, Aleman-
nia, Lumbardia, Brabantia, Flandria, Selandia, Tufcannia,Cam-
pania, & Provincia, &alibi, in partibus Ultramarinis, ubicura-
que conftitutis, ad quos &c. Salutem.
Sciacis quod,
Cum mittamus,dile(£tum Confanguineum & Fidelem noftrum,'
Johannem Dominum de Cobham, ad Curiam Romanam, inAm-
baffiam noftram, cum Literis & aliis Negoriis noftris , in didta
Curia profequendis & fideliter ( Domino Annuente) expediendis,
Vos affedtuose rogamus quatinus , eundem Conianguineum &
Ambaflatorem noftrum , noftri confideratione , fpecialiter recom-
mendatum habentes, ipfum, una cum Militibus , Domiceliis . &
ahis Equitibus, & Familiaribus fuis, necnon didtis Liteiis noftris,
Equis, Herneliis, & Rebus fuis quibufcumque , cum ad Partes,
Dominia , vel Diftridtus veftros , aut alicujus veftriim , acceffe-
rint, eundo verfus Curiam prxdidtam, & exinde redeundo, gra-
tiose, benigne, & favorabiliter per Vos, ac Miniftros, & fuBdi-
tos veftros, & cujuflibet veftrijm, recipere & pertradare,
Eifque Salvum & fecurum Condudtum pro fe , ac didtis Literis
noftris, abfque difcoopcrtione feu Apertione earumdem, necnon
„ . „ Equis, Hernefiis , Bonis, & Rebus fuis quibufcumque, per Do-
didtj^Duci-;, pcr ConcelTionem & Adjedl:ionem pkiruim Terrarum minia, & Diftridtuum veftrorum Loca , tam per literas veftras
Ann. D.
1567.
An. 4J.
£. J.
tat. +1.
£ j.
f. I.
m. 14..
*VI.
567.
Ann. D.
1367.
An. 4.1,
Ibid.
& Dominiorum, pro Statu ejufdem Ducis & Violantis, F^ilixfux,
ac Hxredum de eorum Corporibus procreandorum, melius & la-
tius providebit; fuper quo, inter Confiliarios Domini noftri Re-
gis, & Nuncios prxlibatos , eft fxpius prxtraclatum , & etiam
plene tradtabitur, & exponetur, per Nuncios, ad didtum Domi-
num Mediolanenfem a Regis latere deftinandos , ciim ipfos ad c-
jus prxfcntiam contigerit pervcnire.
Et, confequcnter, prxdidti Ambafllatores, ex parte didti Do-
mini Mediolanenfis, refcrvant & relinqunt Difpofitioni prxlibati
Domini contenta in prxdidtis Capitulis : Pro quibus attendendis
ipfi Ambafliatores non habent Ballivam Obligandi prxfatum Do-
tninum Mediolaneniem ; nec ipli talibus Capitulis, de quibus non
habent Ballivam , ut prxfertur, aflentiant , nifi in quantum iple
Dominus Mediolanenfis aflentiec.
Pro Duce Juliaceiijt^ de Licentia faciendi Homagium,
Ann.D, T E Roi a touz ceux, qi ces prefentes Lettres verront, Salutz.
1367. ■'-' Savoir faifons que,
Aa. ^i. Come, noftre bien Amee Coufin , Guilliam Duc de Julers,
E. 3. Nous ait faic Homage Liege, devant ces Heures , & il foit noftre
Trtm. AUie envers touz, come il appiert par ces Lettres que Nous avons
41. E. 3. de Lui,
fn. 8, Toute foitz , non obftant le dit Homage & AUiance , nous a-
vons ottroie, & ottroions, a, noftre dit Coufyn, le Duc de Ju-
lers q'il face Homage a, noftre Trefchere Frere, le Roi de Fran-
ce , tielle comme il ferra tenuz de faire pur caufe dcs Chaftiaulx &
Chaftell de Urfon & de Lucy, & leur Appartenances, tiellement
Condudtitias , quam alias, prout indiguerint , & ex parte didli
Confanguinei noftri fucritis requifiti , eundo verfus Curiam prxdi-
dtam, & exinde redeundo, ficut prxdidtum eft, fieri jubere , eif-
aue in hiis , qux Ambaffiam prxdidtam concernunt , Confiliis &
Auxiliis aflfiftere velitis, noftris precibus & amore, & prout , ad
rogatus veftros, erga veftros, in cafu confimili, vel majori, grata
viciflitudine velitis nos fadturos.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. Tertio die Junii.
Pro Galfrido Chaucer.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod , de gratia noftra fteciali, & pro bono Servi- A""- D.
tio, quod , diledtus Vallettus nofter, Galfi-idus Chaucer nobis im- ^Z°7-
pendit, & impendet in futurum, concelTimus ei Viginci Marcas, -^»- 4'-
percipiendas , fingulis Annis, ad Scaccarium noftrum , ad Termi- ^- 3-
nos Sandti Michaelis & Pafchx, per xquales Porciones, ad totam f'»'-^''
Vitam ipfius Galfridi, vel quoufque pro Stam fuo alicer duxerimus ^-
ordinandum. ?"
In cujus, &c. "*'
Tcftc Rege apud Caftrum de Quenesbui^, vicefimo die JuniL
Per Breve dt Trivttto Sigillo.
S^.
t.
ET ACTA PUBLICA.
m
>fih. D.
.iv. 3-
SnDer Hofiagiamento , ex parte Francite , de licentia,
LE Roi , a noftre chere & foial , Gerard Seignur de Boucher-
che, noftre Oftage pur 1' Accomplidemenc des Chofes , Pur-
parlees & AccordeesTur la Paix , faite entre Nous & le Roi de
France, Salui.
Par certeins caufo, que nous moevent, & de grace efpeciale,
Nous vous * donnons Licence & Congie, par la Tenur de noz,
prefentcs Lettres, de vous Tranfporter ou Roialme de France ,
pur demorer illoeqes , ou aillours , q'il vous plerra , du Jour pre-
fent, jufqes ale primer jour dejullet, prefcheinement venant,
Si que vousfoiez, en propre Peribne , arriere en noftre Citee
de Londres , au dit primer de JuUec , pur y demorer & tenir Of-
tage en Teftat & condicion que vous eftoiez avanc le jour prefent,
lanz. departir d'illoeqes, par aucune manere, fice n'eftoit de nof-
tre Licence expreffe & efpeciale , & par Lettres de noftre dic
Seal.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le feconde jour dejuyl, TAn de noilre Regne Qua-
rantifme Primer.
Pro jilberto Duce Bavarria.
REX Admirallis, Vicecomitibus , Majoribus, Cuftodibus Por-
tuum , & aliorum locorum Maritimorum , Baliivis , Miniftris,
& aliis Fidelibus , ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum, NobilisVir, Albertus Dux Bavarriae , cum Trefcentis
Perfonis & Centum Equis , in Regnum noftrum Anglia iit ven-
turus,
Sufcepimus ipfum Ducem , diftos TrefcentasPeribnas &Equos,
Hernefia, Pecuniam, & Bona fua quKcumque, in falvum & fe-
curum Condudlum noftrum , necnon in Proteftionem & Defen-
fionem noftras fpeciales, c^c.ut in fmilihus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchae proximb futurum dura-
turas.
Dat. apud Weftmonafterium, fexto die Julii,
Fer ipjitm Regem.
Ann.D:
__ ^^^^
Btflla, pro Regina Sicilia , fupcr Rnmore de Provincia ^''"- ?•
Jnvadcnda.
URbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariflimo, &c. Sa- m 41;
lutem & Apoltolicam Benediiftionem. ^ ',
Infonuit, Fili cariftime, hiis diebus, Rumor implacidu.';, inCo- zx Jm*
mitatu Provincise , ad , CarilTimam in Chrifto Filiam noftram, Jo- «rr.
hannam.Rcginam Siciliae lUuftrem, pro Regno Sicilije noftram&
Ecclefije Romanse Vaflallam , fpeftans, &jim ufque ad noftram
audientiam eft perlatus, quod, Diledtus Filius , Nobilis Vir, Jo-
hannes Dux Lancaftriae, Natustuus, intendit, comniinatur , &
parac fe prasdidtum Comitatum Invadere,
De quo , nefcientes quo Jure vel Titulo hoc agere valeat , mira-
mur pluritrium & dolemus, maxime quia, cum olim de hoc ali-
qua fufpicio prjeceniftet, quidam Nuncius tuus, ex parte tua, Lit-
teras portans Credentia: , nobis retulit, quod hoc nequaquam per-
mitteretfieri Regia Celfitudo, nifi prius prxcedente Requilitione
legitima, & in jufticis defedu , quod nondum nofcicur efle fa-
(Surn.
Cum itaque memorata Regina parata fit, fuper omnibus , qua:
idem Dux ab ea vellet petere , Stare Juri ( quod etiam nos oflfcri-
mus pro eadem) Serenitatem tiaam affedtuose rogamus , & obfe-
cramus in Domino, quatinus hujufmodi Invafionem, qu^ omnes
illas Partes , Deo juvante pacificas , conturbaret , multaque peri-
cula Animarum & Corporum ac Rerum difpendia generaret indu-
bie, ficri non permittas, maxime quia prxfatus Dux , Tenendo
viam iftam rationabilem , Jufliitiam fuam , li quam habeat , faci-
liiis & honorabilius conlequetur.
Super quibus, eidem Serenirati plenius exponendis , Diledum
Filium , Magiftrum Johannem de Cabrefpino , Canonicum Nar-
bonenfem, Decretorum Dodtorem, Apoftolicx Sedis Nuncium,
Latorem pra.'fentium , ad tuam prxlentiam deftinamus ; cui fuper
hiis, quse tibi de prKmiflis, ex parte noftra, narraverit , Fidem
velis credulam adhibere.
Dat. Viterbii, vij Kal. Augufti , Pontificatus noftri AnnoQuin»
to.
Bartkotomieus.
SJgillo avuljo.
Pro Gnydone de Blois , Ohjide , de licentia.
r E Rot a, noftre trefchere Coufin, Guy de Blois, Seignur de
*-" Beaumont enHanau, &d'Argies, Salutz.
Confiderantz parfoundement la long Demoere , que faic avez
pardevers Nous en Hoftage , por la Perfeiftion & Accomplifle-
menc des Chofes , accordees fur la Paix , faite entre Nous & , feu
Johan , Roi de France , qi Dieux aflbill,
Et que , depuis veftre entrer en Hoftage , vous n'avez efte eflar-
giz ne retreuz , por vifiter voz Parties & Amys , ce que vous a
apparu dure chole,
Dc quoi Nous en avons molt grande compaflion , & vedlliantz
par tant faire a vous Grace efpeciale, de noftre certeine fcience,
& par toute plein des autres caufes refonables, que a ce nous moe-
vent,
Nous vous donons Licence & Congie d'aler & partir hors de
noitre Roialme & Poiflance, quielconque part q'il vous plerra,
por viliter voz Parties , a confort de vous , & de touz voz Amys,
& por taire illoeqes quantque bon vous femblera , tout aufli co-
me vous pourroiez ou deuroiez faire en veftre plein Libertec &
Franchife.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleys
de Weftm. le 8Jour de Juyllet , TAn de Grace Mille , Troif-
centz, Soixante& Sept, & de noftre Regne Quarante Primer.
De licentia , pro Domino de Montmorencji
Ann. D. T ERoia, Noble & Puiflant , Charles Seignour de Montmo-
I56y. ' L' rency, noftre Hoftage a caufe de rAcompliflement des Cho-
fes, acordes par !a Paix, faite entre Nous & le Roi de France, qi
Dieux aflbille, Salutz.
Par certeines caufes , que a ceo nous moevent , & de noftre
Grace efpeciale , Nous vous donons Licence & Congie de vous
Tranfporter en Roialme de France, pur Viliter voz Amys, Ter-
res , & Poflcflions , & y demurer , ou ailleurs q'il vous plerra, de
jour prefent, jufqes au primer jour d'Auft , prefchcin Venant , en
un An,
* Par tielle condicion que vous foiez, en veftre propre Perfo-
ne , a noftre Citee de Londres , & vous vous prefentez pardevant
nous, ou noftre Counfeil, au dit Terme , pur demurer & cenir
illoeqes Hoftage, en manere, condicion , & eftat que fait avez
& eftoiez avant le jour prefent ,
Et que, pendant le dit Terme, vous ne vous Armez , ne por-
terez Armes countre Nous, ne aucune noz Subgiz, ne purchace-
rez, ne foefirez eftre feic , Domage , Prejudice , ne Vileiiie a
nous, a noz Subgiez, ne a noz Terres, Faiis, Chaftealx, Forte-
refces, Villes, ne Lieux, ne aucun d'eulx, tant decea la Mier,
come dela , par manere quelconque.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le xx jour de Juvl.
Autisle Lettre ad , le Noble ^ Puiffant , .Matheu Seignur de
tioy, nojire Hojiage, a durrer par meijme le temps.
Tom. m. P. U.
An. ^i
£. 3.
Ibid.
•vr.
An 41.
E. j.
fenes C«-
mer.
Indentura, fuper Cujiodia Aiarchiarum.
L'An de grace Mille, Troifcentz, Seflaunt & Septifme, Jour Ann. D;
tenu a Morehouflawe, le premer jour du Mois de Septem- 1^67,
bre, & puys euz Trete & continue par jours enfuantz a Rox-
bourgh, chiez les Freres Menours,
Entre,
HonoureZ, Seigneurs,
Noble Homme & Puiflant, Monjieur Thomas de BeauchamPj
Conte de Warrewyk,
Seigneur de Gower, Marefchal d'Engleterre,
Le Seigneur de Percy,
Et Monfieur Hciiri de Percy, fon Ainfne Filz,
D'une Fart,
*Fr
Reverentz Piers en Dieu, les Evefqes, ^'
De Seint Andreu, y'°-
Et,
De Glafgli,
Honurez Seigneurs,
Monfieur Patrik, Counce de la Marche& deMorefF,
Monfieur Wilbam Counte de Douglas,
Meflires,
Rohert de Erskyne,
JVautier de Lefley,
Wautier de Haltburton,
Et Hue de Egleton,
Chivalers,
D'autre Partj
A ceCommis & Deputez, par, Haus & PuifTantz Princes,
les Rois d'Engleterre & d'Elcoce,
Apres plufeurs Altercations , Difputees, ca & la, fur Purprifons
des Terres , Mefprifons de Gentz , Domages , Grevances , &
Forfaiz d'un cofte & d'autre , les ditz Commis & Deputez , a fyn
qu'a leur entente, a l'aide de Dieu , par Proces de temps en a-
vant , meillcur voie de Concorde & Greignear Repos & Proflit
as Princes & as Peuples puilient eftre veuz & fourde , condefcen-
dirent &, en manere que s'enfuit, finalment s'accorderent ,
Primerement, que les Conditions & Covenantz,
Faites & accordcs es grans Trieues , prifes & aftermes a Lon-
dres, fur la Deliueraunce du dit Roi d'E((:oce, par touz Pointz
& Articles contenuz es Lettres fur ce faitcs, par Traitie , enfee-
les de Seaux as ditz Frinces,
Soient en avant fermement Gautdees & entieremenr Tenuz , fi
que nulle Mefprifonne, Grief, ne Enjure des ore nc Ibicnc faices,
d'une parc a aucre , nc pur chofe jufques en ca Faite ou Attemptez,
ne par autre occafion queconque.
Etles diiz Seigneurs Commis , par Deliberacinn avifez, com-
me cilz que durement deiiroient la Concorde des Princes, & des
Peuples le Proffit, a venir, lafllrenc les Tcrrcs, de la Purprilbns,
des quelles d'un parr & d'autre, fu lors mention faice, tut outree-
ment, ou Point, Eftat, & Condition quellcs eftoient le jour de-
vantdit, fanz oiter ne as Princes leur Claimes , ne as PotTefleurs
les PofleiFions, ainz qu^elles foient, Enhabitez, corame alors ef-
S toient.
1^8
CONVENTIONES, LITER^^
Ann. D.
1367.
Znv. 3.
• VI.
57'-
toient , & les Proffitx Joiz & Departi?, entre les Partie; , par Com-
polition entre eux ftite; fi que nully fe boute en Poirellion No-
velle de ci qa'a la Chandeleur protehein a venir^ a quel temps fer-
ra le Roi d^Efcoce, par Lettre, ou les Gardeins DeputeT. fur Mar-
che d'Efcoce deilbuz nomcz, certifiex de la volente le Roi d'En-
gleterre (c'ft a dire ) quoy , quant as dites Terres , il ly plaira a fai-
re endroit de fa Partie.
Et, pur Efchuer toutes Occafions des DifTenfions & Riotes,
que pourroient avenir, ent les dicz, Seigneurs Commis, par pooir
plenierdes dicz Princes, Efleu, Depute, & Eftabli , jufques a la
Chaundeleur avantdite , Gardiens fur Marches , c'eft allavoir,
De Eftermarche,
!-,$ Seigveur de 'Redifdah ,
X.e Seigjieur de Fercy,
Monfieur Henry de Percy le
Fitz ,
Monfieur Pierres de 'Maulay,
Et le Counte de la Marche,
Le Conte de Douglas ,
Monfieur Wautier de Halibur-
ton ,
Monfeur Rohert de Erskyn^
Monfeur Thomas Gray,
Monfeur Richart Tempeft,
Rogier de Wydryngton ,
Et lcChamberlainde Berwyk,
De la Partie d'Engleterre:
Monfieur Wauter de "Leflay \
Monfieur Hue de Egli7tton ,
Et Monfieur Doucan Walays,
De lei Parcies d'Efcocc :
AmfTx eft Ordeigne & Accorde que les Perfonnes, Prifes, & Ann. D
autres Proffitz, que fount ia prefentement TenuT, ou Detenuz, 1367.
vers fune Parcie de Fautre , foient par les ditz Gardiens , Deputes, ^dv. ii,.\
hverez as Plegges, a la Partie Pleintiue , fur Soertee fuffilaunt,
pour Apparer en Perfons, ou en Pris, as ditx jours de Reparation,
faire devant eux, as queux en ferount faites Refoun 6c Jultice.
En Tefmoigne de queles chofes ount les Seigneurs , CcmmiC-
faires fuifnomez, as Parties de ceftes Endentures, entrechaungea-
blement, mys leur Sealx.
Done & Efcript a Rokesbourgh , le Quarte jour de Moys de
Septembre , l'An defufdit.
Et fait a Remembrer que , en Tabfence du Seal le Conte de la
Marche, a le dit Roi d'Efcoce mys fon Seigne a la Partie de
cefte Endenture, demourrant vers la Partied'Englccerre.
Done & Eibript come devant.
Sigil/is duobus Willielmi Comitis de Douglas dr Willielm </f . ; 3
^endentibus a caudis Pergamenis.
Ctetera defderantur.
Er de la Weftmarche,
UEvefque de Cardoill,
Le Sire de Clijforth,
Le Sire de Lucy ,
Mo7ifeur Willia^n de Wyndefore ,
Monfeur Tko7/ias de Ros ,
Mo/ifeur Wi/li.-im Lafig/ois ,
Et Monpcur T/mnas de Strikelaud ,
De la Partie d'Engleterre ^
Et Monfeur Archeba/d de Douglas ,
Et autre; , les queux le Roi d'E(coce lui voudra ajoufter , qi
ferront femblablement chargez, en la prefence des Deputez de
Tautre Part, de la Partie d'Elcoce,
Si ount les ditz Gardeins, Deputez d'Ambc deux Pars, empris,
en leiir Foi & Chevalerie, qu'ils garderont, Tcndront,6<: Parfc-
ronc, & Ferront Tenir, Garder, &:Parfaire, a tuc lour pooir, les
Pointz & Conditions , defuis & delbuch nomez , de tant com-
me a eux appartient.
Et ferront les ditz Deputez plain Droit & Juftice , d'Ambe
deux Pars , de * toutes Plainces de touz Forfaics , Damages , &
Enjures, faites fur Marches , de les temps que les dites grans
Trieues furent accordes, jufques a jour de la Fefaunce de ceftes,
& que ferronc efpoir faiz, fe afcuns foient entre cy & la Chaunde-
leire avenir avancdice ,
Et qils, par 1'Ordinaunce , prefentemenc afrentue,& par Com-
miftion plenir, q'ils averount aes dicz Princes , tendront jours des
Marches enfemblc , c'eft affavoir ,
Les uns, de rEftertnarche , a Morehouflawe, le Trefzymejour
dcl Mois d Oftobre, profcheyn a venir,
Et les autres, del Weftraarche, a Gartuacht, le Dys & Oytif-
me jour del Nloys de Novembre, profchein enfuantz;
Et ce , q'ils ne poui ront alors parfaire ne fyner , ferrounc as au-
tresjours, quc ierrount entre eux Affentuz de lors jufques a la
Chaundeleur,
Et des Larrons, que aient eftez fur Marches, & foient Atteintz
proprement de Larcyne, & pourrounc eftre crovez, feronc plaine
Juftice :
Et a quelconque Partie, Pleynant d'afcuns Maufefour , ils fe-
rounc ycelui , de qi lein pleindra , s'il puilTe eftre trove eflre appa-
raunt, & par Affife, loialment elJeue & levee d'Ambe deux Partz,
en feiount co.2;noiftre & declarrer: & , s'il foit Coupable , ils fe-
rount le dit Klaufefour faire pleine Reftitution, faunzdelaie , de-
deynz quynze jours procheinz , s'il eit de quoi :
Et , fi noun, ycelle mefme AlTife enquerra s'il eic eu, ou temps
du Treipas faite , Receptour ou Seigneur maintenant lui, Un, ou
plufours i les queux ils ferount faire pour lui dcue & pleinere Ref-
titution , come devant :
Et, s^il n'eit ne en Biens, ne tiell Seigneur, ne Receptour , {3.
Perfone delivereront maintenant a ia Partie Pleintif , fi foi Ran-
conncra com il purra myeuthz.
Et auxi bien Juftificront Caufes & Querreles , touchantz Mar-
rhantz & autres Travailleurs par Miere, faites countre lcs dites
Triewes, com les autrcs.
Et Accorde eft que, fi afcuns, des queux pleynte ferra,fe foient
retretz as autres Contrecs , les Princes ferrount que les Vifcountes
loient entendantz as ditz Gardeins Deputez,& par tout, ou pour-
rount eftre trovez, al inftance de leur Lettres , les lour prefente-
ront faunz fraude & delaie, &, fi les Vifcountz ne le facent, ils
ferrount Tenuz a la Paine.
Et eft Ordoiyne auxi & Accorde que, fi afcun Maufefour , de
quel part quil ibit, face a aucre Parc Greuaunce , ne Damage,
encre cy & la dite Chaundeleur, que, pur ceo , ne fe reuengera
il mye fur Lui, ne fur autre la Parcie Grievee,ne renprendra point
de CouncregagCi aincois encontinenc, com les Deputez en or-
runt la Plainte, ils en ferount faire pleine Reftitucion , auxibien
des Biens tolluz , com amendes des Injuries & Damages fuftenuzj
Et fi Deftrreindront ceux , que n'averont mye payez , a lour Par-
conniers, au terme, lour Portion , dewe folonc la Compofition
encre eux faice :
Ec averounc lesditz Gardiens Deputez ConduytzfuffifantZ,com
la Bofoigne requert, des dicz Princes; & , ne pur qant , ferront
afTurez, les uns des aucres, pour le cemps de la Reparacion a du-
rcr,& ne vendronc fors ovefque mefurez Meigne,&faunzArmes.
* De Impttgnatoribfis Jtiris Regis capiendis.
I) EX Cuftodibus Pacis fuae in Comitatu Suflexiae, & Viceco-
■••^ miti ejufdem Comitatus , qui nunc funt, vcl qui pro tem-
porc erunc , ac Johanni Wyn Majori Ciceftrix , Johanni Wyn-
negod, Rogero Cheyne, & Phillippo Cole, necnon omnibus a-
liis Ballivis , Miniftris , & Fidelibus fuis , ram infra Libenates,
quam extra , ad quos , &c. Salutem.
Ciim Nos nuper, vacante Praecentaria in Ecclefia SandaE Tri-
nitatis Ciceftrienlis , & ad noftram Donationem fpeftante , ratio-
ne Temporalium Epifcopatus Ciceftrias in Manu noftra exiften-
tium, Illam, diledto Clerico noftro, Roberto de Derby contule-
rimus Regiojure noftro,
Quiadeam, per, Venerabilem Patrem, Willielmum Epifco-
pum Ciceftrienfern, loci Dicccefanumj Canonice admilTus, &in
Corporalem PofrefTionem ejufdem Infhtutus , exiftit , prout, tatn
per Collationcm noftram, quam Literas ipiius Patris, plenius, ut
dicitur, poterit apparere.
Ac intellexerimus quod quidam,
Nitens Jus noftrum Rcgium in hac parte Enervare, Sandtita-
tem Domini Pontihcis falsb circumveniens, afTerenfque Praecen-
tariam prcedidam ad Collationem ipfius Domini fummi Pontificis
pertinere, cum non pertinuerit, nec pertinerepoterit,eo qubdad
Collationem noftram Regiam tunc fpedabat , ut prxdiftum eft,
Quandam Collationem fibi inde per ipfum Dominum Sum-'
mum Pontificem, fieri procuravit, & cum difta Collationc & a-
liis Nobis & Coronae noftrse praejudicialibus,Regnumnoftrum,
abfque Licentia noftra, eft ingrefTus ,
Et fe ipfum in eandem Prxcentariam co colore, per potentiam
Armaram, & alio modo, Intrudere,
Et didum Clericum noftrum ( quem , & didam Ptscentariam
fuam, ac Homines, Redditus, & omnes Pofleffiones fuas, infpe-
cialem Protedtionem & Defenlionem noftram fufcepimus) abinde
callide Expellere,
Et illam , fic intrufam , contra eum detinere proponit , in noftri
Contemptum & Prseiudicium , & Juris noftri Regii in hac parte
Laefionem & didl.E Coron.i: noftrre Exhieredationem manifeltam,
& contra Protedionem noftram fupradidtam ;
Nos,
Qui Jura noftra Regia vinculo Juramenti aftringimus illibata
conlervare,
Nolences ea aliqualiter deperire, fet Volentes Impugnatores eo-
rumdem debite, abfque dilfimulatione , juxta fuorum Demerita,
caftigari ficere & puniri , ut tenemur,
Allignavimus Vos, prxfati Johannes , Johannes, Rogere , &
Philippe, conjunftim , & divifim , ad omnes IUos,
Q^ii didlum Comitatum noftrum , cum Literis, Proceffibus,
feu aliquibus aliis, nobis in hac parte praejudicialibus, ingreffifunt,
feu ingredi prxfumpferint,
Et ad impugnandum Nos , fuper dido Jure noftro , feu ipfum
Clericum noftrum , fupcr Poffeffione fua Prxcencariae praedidae ,
quam in didojurenoftro lic poffidec, quicquam feceiinc feu at-
temptaverint,
Et quofcumque alios , fibi in hac parte Affiftentes , feu quic-
quam adjuvantes, vel, vobis legicinie conftare pocerit, fuper hoc
Confulences, ubicumque invenci fuerinc, infra Kegnum noftrum,
live infra Liberraces, five excra, cum Literis, Proceffibus & Prae-,
judicialibus praedidtis,
Infequendum, Areftandum, & Capiendum,
Et Eos ftatim, cum capti fuerint, ufque Prifonam Marefcalcias
noftrse coram Nobis Ducendum,
Cuftodi Prifonae praedidlx, per Indenturam inter vos modo de-
bico Conticiendam , Liberandos , in eadem falvo Cuftodiendos
quoufque de ipforum Deliberatione aliud duxerimus ordinandum,
Cui mandavimus qubd Ipfos a vobis , feu aliquo veftrum, re-
cipiat , & in Prifona prsedidta falvb cuftodiri taciat in forma prae-
dicfta;
Et ideb vobis, tam praefati Cuftodes, & Vicecomites, ac Bal-
livi, Miniftri, & Fideles praedidti, quam vobis, praefati Johannes,
Johannes, Rogere & Philippe, & cuilibet veftrfim, firmicer in-
jungendo, mandamus qubd omnes IIIos, qui hujufmodi Nobis &
Coronx noftrx Prxjudicialia , a Pardbus Exteris, intra ipfum
Regnum detulerinc , feu deferre prxfumplerinc ,
Ec, eorum vircuce, quicquam in Enervationem Collationis &
Juris noftrorum praedidtorum fecerint , vel facere praefumpierint,
aut atteraptare,
*VL
Ann. D
1367.
An. ij.1.
E. 3.
P4t.4t.
£. j. •
p. 1. m'.
ET ACTA PUBLICA.
t30
* Et alios quofcumque fibi in prsemiffij Affiftentes, Adjuvan-
tes , feu Confiliantes,
Infequamini, & eos, ubicumque infra Regnum noftrum inve-
niri contigerit, five infra Libertates, iive extra , areftctis & ca-
piatis,
Ec Eos , una cum didtis Prxjudicialibus , ufque Prifonam prx-
didlam ducatis , & eos dido Cuftodi liberetis cuftodiendos in for-
ma prxdidta.
Univerfis infuper & fingulis Vicecomitibus, Majoribus , Balli-
vis, Miniftris, &: Fidelibus noftris, tam infra Libeitates', quam
extra , tenore prxfentium , damus firmiter in Prxceptis , quod vo-
bis , & cuilibet veftrum in Executione PrxmilTorum , pareant &
intendant, cum per vos, feu aliquem veftrirm , fuerint fupcr hoc
prsemuniti ex parte noftra,
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonaftmum , .o£l;avo die Septem-
bris.
Per Concilium.
De .Attemptatis , contra Treugas Scottje , reformandis.
D EX, dileftis & fideiibus fuis, Gilberto de Umframvill, Co-
*^ miti de Anegos , Henrico de Percy le Picre , Henrico
de Percy le Fitz, Pctro de Mauley , Thomx Gray , Ricardo
Tempefte, Rogero de Widryngton , & Magiltro Johanni de
Bolton Camerario VillaeBerewici fuper Twedam, Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim allignaverimus, Venerabilem Patrem, Epifcopum Du-
nolmenfem, & , dileiftos & fideles noftros, Thomam de Beilo
Campo Comitem Warwici, Radulphum de Nevill, & vos, pra:-
fati Henrice & Henrice , ad fupervidcndum ftacum Marchiarum
Scoti^,
Ec ad Traftandum & Concordandum pro Nobis , & nomine
noftro , cum David de Bruys dc Scotia , Fratrc noftro , & Genti-
bus Scotix Subditis fuis, de Injuriis, Dampnis,& Gravaminibus,
per Gentes utriufque Regni Anglix & Scoti,» Datis , Fadtis , &
Attemptatis Contra formam Treugarum, nuper inter Nos & Gen-
tes Scotiaz, apud Berewicum fuper Twedam, tertio die Odobris,
Anno Oratix Miiefimo, Trecentefimo , Quinquagefimo feptimo,
initarum,
Et ad omnia per Nos & Subditos noftros , cdntra formam
Treugarum prasdidtarum, Fadta, Data, & AttempcaCa , debice
Reparari, & Reformari, &: Corrigi faciendum,
Et ad confimiles Reparationes & Corre£liones de Injuriis,Dam-
pnis, & Gravaminibus , Nobis, & Gentibus, & Subditis noftris,
per didtum David , Gentes, & Subditos fuos , Datis, Facftis, &
Attemptatis, contra formam didtarum Treugarum , a parte prsedi-
€ti David petendum & recipiendum,
Prout in Literis noftris Patentibus, inde confe£lis,plenius con-
tinetur:
Ac inter prjedidtum Comitem &; vos , prjefati Henrice & Heri-
rice , pro parte & nomine noftris , & quofdam Prselatos & alios
Nobiles de Scotia , pro parte & nomine prazdidti David , & Re-
§ni Scotise , apud Morehouflawe in Scotia , primo die Septem-
ris, ptoximo pr?eterico, convenientes ibidem, & eciam poftmo-
dtim apud Ro.Kbrugh , Tradtacum fuerit & Concordatum quod
Articuii, in quadam Indentura, incer ipfos Tracl:acores,ex utraque
partc, faifta, contenti, firmiter & inviolabiliter, juxta formam e-
jufdem Indenturs , obferventur , prout in eadem Indentura ( cujus
Tenorem, fub magno Sigillo noftro, in forma Patentis, vobis
tnittimus) plenius continetur;
Nos, ea, qwx fic pcr Tradatores prsedidtos Tra6tata & Con-
cordata exiftunc, quatenus ad Nospertinet, volentes in omnibus
obfervari, afTignavimus vos, Scptem, &: Sex veftrirm, ad omnia
6c fingula, in didti Indentura contenta, irt Comitatu Northum-
briae, &: alibi, in Dominiis noftris, in Marchia Scotix , verfus
partes Occidentales , infra Libertates, & extra, Cuftodicndum,
Et ad omnia & fingula , contra formam ejufdem Indentur:!?,
per Subditos noftros Attemptata; & qux ufque ad Feftum Puri-
ficationis beats Mariie proximo futurum attemptari contigerit, de-
bite, juxta formam didtfe Indenturse, reformandum & conigen-
dum,
Ec ad confimiles Reformationes & Corrediones a prsedido
David, & Subditis fuis, de Perpetratis& Attemptatis , &: de Per-
petrandis & Attemptandis, per eos, contra formam ejufdem In-
denturae , ufque ad Feltum prsedidtum , Pecendum 6c Recipien-
dum,
* Et ad omnia alia & fingula , quae pro Articulorum , in didta
Indentura contentorum , Confervatione neceffaria fuerint , Facien-
dum &: Exequendum ;
Et ideo vobi; mandamus quod circa pracmiGTa omnia & fingula
intendatis, & eafaciatis, & exequamini in forma prxdiifta;
Damus autem univcrfis & fingulis Vicecomitibus Caftellanis,
Majoribus, Ballivls, Miniftris, &: aliis Fidelibus noftris,ln Co-
mitatu praedido , &: alibi , in Dominiis noftris Marchix prjedi-
ftae, tam infra Libertates, quam extra , Tenore prasfcntium , in
mandatis, quod vobis, in PrsemifTis faciendis & exequendis, In-
tendentes fint, Confulcntes, Auxiliantes, & Refpondentes, quo-
tiens & prout per vos, Septem, vel Sex veftrum, fuper hoc fue-
rint pracmuniti ex parte noftra.
In cujus , &:c. ufque ad didtum Feftum Purificationis beatae
Mariae duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Septembris.
Ter ipfum 'Regem ^ Concilium.
Pro Comite de Marrt
Ann. D
1367
Uv. j.
D EX, &c. Salutem.
■*-^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Dcfenfionem -^»- 4*'
noftram, necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum. , ^ 3-
Thomam Comitem de Marr in Scotia, veniendo peregre in Re- Scot. 4I.
gnum noftrum Anglise, & alibi infra Dominium & Poteitatera -E- ;.
noftra, tam per Terram, quam per IVIare, cum Viginti Equitibus m. 4.
de Comuiva fua, ibidem morando,& exinde, verfus partesTranl-
marinas, ufque Sandum Jacobum, & alia Loca Sanfta , tranfe-
undo, & abinde, per Regnum & ^oteftatem nollra prxdidla,
verfus partes Scotia;, redeundo;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Comiti, aut Equitibus
prsedidtis , veniendo peregre in Regnum & Poteftatem noftra prse-
didta , ibidem morando , & exinde , verius partes Tranfmarinas ,
ufque Sandtum Jacobum , & alia Loca Sanfta tranfcundo, & ab-
inde, per Regnum & Poteftatem noitra praedidta, verfus Partes
Scotiae , redeundo d^r. ut in fmilihus de Co7iduBu Literis.
In cujus, ufque ad Feftum Pafchas proximo futurum duratu-
ras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Septem-
bris.
De Reflitutione TemporaitHm EptflopatHS tVpjtoKknfis.
K'
EX, diIe£to fibi, Johanni de Evefliam, Efcaetori fuo inCo- Ann. D,
- mitatibus Suthamptonuc , Wiltefias, Oxonix, & Berks!, Sa- 1367.
lutem, An. 41.
Ciim Dominus Summus Pontifex,nuper vacante EccIefiaWyn- £ 5.
tonienfi, per Mortem, bon;^ memori'^, Willielmij ulcimi Epi- Fnt. 41-
fcopi loci prsedidti, eidem Ecclefiae, de Rcverendo Viro, Wil- E. 3.
lielnio de Wykeham , Archidiacono Lincolniae , providerit, &: p. i.
ipfum in Epiliropum Wyntonienfem praefeccrit & Paftorem, fic- m. 191
ut per Liceras Bullatas ipiius Domini Summi Pontificis, nobisin-
de diredtas, nobis conftat,
Nos, pro eo quod praedictus Epifcopus omnibus & fingulis
verbis, Nobis & Coronx noftrae prsjudicialibus, in didtis Lite-
ris Buliatis contcntis, coram nobis fponte, palam, & exprcise re-
nunciavit, & Gratiae noftrae humiliter fe fubmifit, volentes cuin
eodem Epifcopo agere gratiose, cepimus Fidelitatem ipfius Epi-
fcopi,&Temporalia Epiicopatiis praedifti,cum Pertinenciis , prouC
moris ell , rcitituimus eidem ;
Et ideo tibi praecipimus qu5d eidem Epifcopo omnia Tempora-
lia Epifcopatirs pricditti, cum Pertinentiis , in Balliva tua, liberes
in forma prxdiifta.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , duodecimo die Oftobris.
Fer ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis; fub eadem
Data; videlicet,
Johanm de Tye, Efcaetori in Comitatibus Surriae & Suflexiae.'
Johanni de Bekynton , Efcaetori in Comitatibus Somerfctiae &
Dorfetix.
*Johanni de Olneye , Efcaetori in Comitatibus Beds &: Buks. * VT«
ET Mandatum eft Militibus, Liberis Hominibus , & oranibus
aliis Tenentibus de Epifcopatu prsedidto, quod eidem Wil-
lielmo de VVykeham , tanquam Epifcopo loci praedifti , & Do-
mino fuo, in omnibus, quae ad Epifcopatum pertinent, Intenden-
tes iint & Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem,
ET Mandatum eft Cuftodibus Temporalium Epifcopatus pr^-
didi, nuper vacantis, & in Manu Regis exiftentis, quod ei-
dem Epifcopo omnia Temporalia Epifcopatus prxdiifti , cum Per-
tinentiis, quae in Cuftodia fua ex CommifiTione Regis exiftunt,
liberent in forma prxdicta ; falvo Jure cujufiibet : vulc enim Rex
ipfos Cuftodcs inde erga ipfum Regem cxonerari.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
Pro Comite de DoHglas.
REX, &c. Salutcm.
Sciatis quod fufceplmils in Prote£tionem &: Defenfionem Ann. u,
noftram, necnon in* falvum & iecurum Condudtum noftrum , I3°7-
Willielmum Comitem de Douglas de Scotia, veniendo de Parti- ^»- 4'-
bus Scotiae in Regnum noftrum Anglix,& ahbi infra Dominium ^- ?•
& Poteftatem noitra, tam in Terra, quam in Mari, cum Vigin- Scot. 4!.'
ti & Quatuor Equitibiis, pro quibufdaiii certis Ncgotiis fuis ibi- ^- ?•
dem expediendis, ibidem raorando, &: exinde ad propria, vel, fi »'• »•
voluerit, ultra Mare, per Dominium & Poteftatem noftra praedi-
dta, tranfeundo;
Et ideib vobis mandamus, &€. prout inpinilibus dcConduHu Li-
teris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weltmonalterim dccimo fexto die Odobris.
Tm J. II. P. IJ.
Sa
Prt
T40
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D;
1367.
£</v. }.
An. 41.
S. 3.
I. J.
f.-L.
m. 20.
dudus noftri Securitate , etiatn fi Terminus praedidhis flierit trans- Ann. £
R^
Pro Duce Clarencia de Liheratione,
EX univerfis & fingulis Captoribus Bladorum & aliorumVi-
■ dtualium pro Hoipitio noftro , &: Philippae Reginx Angliae
Confortis noflxse carilTimae , Edwardi Principis Aquitaniae & Wal-
lise, & aliorum Liberorum noftrorum , necnon Vicecornitibus,
Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidclibus noftris , tam in-
fra Liberrates, quam extra, ad quos, 6cc. Salutem.
Supplicavit nobis, cariflimus Filius nofter, Leonellus DuxCla-
rencix ut,
Cum Villacde Ifeldon, North Mymmes , South Mymmes,
Woxebrigge , Herefeld , Enefeld , Longcditton , & Taleworth ,
pro Liberationeipfius Ducis & FamilixVux, in Adventibus fuis
ad nos ufcue Weftaionafterium & Wyndefore, & alibi, per Ma-
refcallutn Hofpitii noftri aftignentur ,
Velimas Homines Villarum praediftarum & eorum Bona & Ca-
tatla quxcumque fub Protedtione noftra fufcipere gratiose:
Nos, Supplicationi praediftx annuentes , fufcepimus ipfos Ho-
mines, ac omnia Bona& Catalla fua,in Protedtionem & Defen-
Conem noftras fpeciales ;
Et ideo vobis mandamus quod prjediflos Homines ac eorum
Bona & Catalla quxcumque manuteneatis , &c. prout i» Literisdo
Proteitiotie.
In cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Wellmonafterium , vicefimo fecundo die
Oaobris.
Ter ipjum Regein.
adtus ,
1367.
De CondnBHbHS pro Peregrtnis de Scotia.
Ann. D.
1367.
An. 4,1.
E. j.
Stot. 41,
JE. J.
flt, 2..
* VI.
n6.
REX,
&c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in Proteftionem & Defenfionem
noftram, nccnon in falvum & fecuium ConduCluni noilrum, Ja-
cobum de Douglas, filium Johanms de Douglas ,Chivaler deSco-
tia, veniendo, tam per Terram, quam per Mare, in Regnum *
noftrum Anglise, cum Odo Sociis Equitibus, ibidem morando,
& exinde in Scotiam redeundo ;
Et ideo vobis mandamus quod eidem Jacobo , ^r. frout in fi-
vulibus Je Cortd:.clu Lttcris cun kac Claiijula; i-iz.
Ita femper quod benc & honefte fe gerant , & quicquam quod
innoftri, aut Populi Regni noftri , Prxjudicium cedere vaieat,
non attemptent , feu attemptari faciant , & Equos alios, quam
&-«■; quos fecum in Angham duxerunt , extra idem Regnum no-
ftru;!; non educant ullo moJo.
In ctij ?, &c. ufque ad Feftum San6U Michaelis proxima fu-
turum d';:iiuras.
Teile Rcge apuc Weftmonafterium, viccfimo fexto die Odbo-
bris.
Pcr ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudu habent fubfcripti, fub ea-
dera Data, viJelicet,
Thomas Erskjin^ Filius Roberti de Erskin, Chivaler de Scotia,cum
Sex Sociis fuis Equitibus.
HenricKs Grcnejon de Scotia, cum Quatuor Equitibus.
fohannes Gray Clericus, cum Quatuor Equitibus.
fohannes Mackelly de Scotia, cum Quatuor Equiribus.
fohaanes de T^uris de Scotia , cura Quatuor Eauictbus.
Johannes de Logy de Scotia , cum Duodecim Equitibus.
IVillielmus de Calahre , Capellanus de Scotia , cum Sex Equiti-
bus.
Jobannef de Eddetnoundefioun, Chivalcr, cum Sex Equicibus.
Tro NHnciis Scotia.
Ann D. R EX, univerfis & finguhs Vicecomitibus, Majoribns, Ballivis,
,^67, r^ Miniftris, & ahis FideHbus fuis, ad quos, &c. Salutem.
An. ^i. Sciatisquod,
£. 3. Cum, Venerabilis Pater , Walterus Epifcopus Glafcuenfis m
Scot. 41. Scotia, ac quidamaUi Nobiles de Scotia , ad Nos m Regnum
E. 3. noftrum Anghae ex parte David de Bruys de Scotia, Fratris no-
I». j. ftri, inNunciumfint venturi,
Sufcepimus ipfum Epifcopum, veniendoex caufa praeditta, cuiri
Vi^^inti & Quatuor Equitibus, ad Nos apud Londoniam, vel ali-
bilnfradiaum Regnum noltrum, necnon eofdem Equites , E-
quos, Garciones, Hernefia, Pecuniam, & alia Bona fua qux-
cumque, ibidem morando, & exinde in Scotiam redeundo in fal-
vum & fccurum Condudum noftrum, necnon in Protedtionem
& Defenfionem noftras fpeciales,- , ^ , a r-
Et ideo vobis mandamus , &c. vt in fmui.bus de Conduttu L,ite-
TlS.
in cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchae proximo futurum dura-
turas.
Volumus etiam & , tenore prcefentium . concedimus quod , fi
prxdiftus Epifcopus, aut quivis diftorum Hominum , de Comiti-
va fua, aut Equorum eorumdem, poftquam in Regnum noftrum
venerint, & in Infirmitatem inciderint Corporalem, quominus
laborare valeant , durante tempore pr«fentis Mandati noftri , tunc
Ipfe, vel Ipfi, fic Morboirapeditus, vel impe.iiti, diim infraDo-
minium & Poteftatem roftra moram traxerit, vel traxennt, quouf-
que a Morbo fuo convaluerir, vel convaluerint , & ad Propria re-
Jierit, vcl redierint, plene gaudcat, vel gaudeant, praefentis Con-
Nolentes quod idem Epifcopus, Homines, Equi , Hernefia , ^d-v. j.
vel alia Res feu Bona fua quxcumque, occafione aHcujus Con-
traftus, vel Caufx, ante hxc tempora emergentis, ad Seftamali-
cujus , infra Regnum noftrum , quamdiu diftus Epiicopus & Ho-
mines fui prxdidi in eodem Regno fic Moram traxerint,Areften-
turl, Capiantur, Moleftentur in aUquo , feu Graventur.
Dat. apud Weftmonaiterium , vicefimo odtavo die Odobris.
Fer ipfum Regem.
Confimiles Literas Regis de ConduBu hahent fuhfcripti , i^ui in An-
gliam ex parte fradiHi David funt venturi, fer idem tempus du-
raturas ^ fub eadem Dataj videlicet,
Rohertus de Erskyn Milcs , cum Duodecim Equitibus.
Ifalterus de Lefly Miles, cum Ofto Equitibus.
CoHtra Homines c^ui in Comitivis fe fonmt , (^ facimt Guer- * VIj
ram in Francia. Sll-
LE Roi a toures les Perfoncs & Gentz quelconqucs, tant de la Ann. D
Nacion & Neftance d'Engleterre & de Guycnne , come de 1367.
toutes auties noz Terres & Seignuries, Salut & diledtion. ■^''- 4'.
Come en Allianccs, ^- l-
Faites & pnlTccs cntreNou.s,noftreRoialme,nozTerres,Paiis,& Tranc
Subgiz, noxHciiSj^& Succcirours,&,noftre Trefchere& Treiame 4''£' 3
Frere,le Roide France, for. Roialme, Terres, Paiis, & Subgiz, '"• 3-
Et lej queles Alliances ont efte jurrees par Nous , noz Enfantz,
lcs Prelatz, & autres Gentz dc noftre Roialme ,
Entrc les autrcs chofes, foit contenu que Nous, noz Enftntz,
noz Heirs, & SuccefTeurs, noftre Roialme, nos Terres , & noz
Subgiz quelconques prefentz , neez & a naiftre , ferrons , a touz
joursmais, a noibe dit Frcre, fes Enfantz, (zs Hcirs, & Succef-
ieurs le Roialme de France, fes Terres , & Subgiz quelconqes,
bons, vrais, & Joials Amis & Alliez,
Et lcur Garderons , a noftre povoir , leur Honour , & leur
Droitz,
Ou nous le favrons , leur Defhonur , leur Vittupere , & leur
Domage Empelcherons loiaiment de tout noftre povoir,
A aucuns de leur Ennemis, prefentz ou a venir, neez ou a naif-
tre, qucl qils foient, aucun Confeil, Confort, ou A\de, cncon-
tre eulx , ou aucuns d'euh\ rar quelconque caufe ou occaiion,que
ce init out poet eftre, par Nous, ou par autre, en Appart, ou en
Repoft, nous ne donrrons ne ferrons,
Ne yceulx Ennemis , au Domage ou Prejudice de noftre dit
Frere , fes Heirs, ou le Roialme de France, fcienment Receptrons
ne Receverons, ne Receptcr ne Reccvoir Ferrons ou Soeftrcrons,
en aucune manere, en noftre Roialme, ou autres noz Terres, ou
Seignuries,
Ne par yceulx Roialme & Terres, ou aucuns d'eulx, en Pre-
judice ou Domage de noftre dit Frere, fts. Heirs, & Succeffeurs,
le Roialme de France , fes Subgiz , & fes Terres , lcur ditz Eime-
mis pafler ne demurer fcienment Soeftrerons,
Ne autrement yceulx Ennemis, par nousou par autres, en Ap-
part , ou en Repoft , fouz quelconque tiltre ou colcur que ce foit
contre noftre dit Frere, fes Heirs, & Subgiz, & le Roialme de
France, & autres Terres , ne Porteions ou Suftcndrons, noz A-
mis & noz Ailiez , a leur Amour & Alliance , s'ils Nous en re-
querront, de noitre povoir, cndurrons,
Et ne Soefirerons aucuns, de noz Subgiz, n'autres quelconqer,
aler ou cntrer ou Roialme de France , ou autres Terres de noitre
dit Frere, fes Enfantz , Heirs, ou SucceiTeurs, pur y faire Guer-
re, Domage, ou Offenfe aucune, a Gaiges, a Service d'autri, ou
autrement par quelconque manere ou caufe que ce foit , aincois
les Empefcherons & Deftourberons de tout noftre povoir,
Et , ii aucuns de noz Subgiz faifoient le contrair , ou aucune
ou aucune Villeinie ou Domage a noftre dit Frere ou Roialme
de France, parTerre ou parMeer, a (es Enfantz, Heirs, Succef-
feurs , ou Subgiz , Nous les en Punirons & ferrons Punir cy
grandement q il ferra Exemple a touz autres , & de tout noftre
povoir ferrons Reparer & Adrecier rouz les Domages , Attem-
ptas, ou Emprifes faites encontre ycelles, fi nous en ferrons Re-
quis,
Et autri , en faifant la Paix avec noftre dit Frere, Nous li aions
Accorde que^ fi aucuns de noz Subgiz , de quelconque eftat ou
condicion q'il foit, face ou s'effbrce de faire, contre la dite Paix,
en faifant Pillages , Preignant ou Detenant Fortrefle , Perfone, ou
Biens quelconqes du Roialme de noftre dit Frere , ou de fes Sub-
giz , & il ne fe Delaiffe ou Deporte de ce Faire , & Rende les
Doraages, q'il aura fait dedans un Mois, apres ce q'il aura efte fur
ce Requis par aucuns de noz Officers , Sergentz , ou Perfones
Publiques, que, par ycelli fait tanfleulement, & fanz autre Pro-
ces, Condempnacion, ou Declaration, il foit deflorstenux & re-
putez pur hianny de noftre Roialme, & de tout noftre Povoir,8c
touz fes Biens Confifques & Appliquez a Nous & a noftre Do-
maine, &, s'il poet eftre trovez en noftre Roialme, que Puni-
cion cn foit faite, comedeTraitre & Rebelle a nous,par lama-
nere q'il eft acouftume a feire en Crime de Lefe Magefte , fanz
faire fur ce Grace, Pardon, ou Remiffion aucune:
Nientmains noftre dit Frere le Roi de France Nous a Donne
a Entcndreque * aucun de vous eftez Entrez, ou vouz Effbr- , yj
ciez d^entrer, dedans fon RoiaJme, ^^ Grant Poiflance & Force g_ "
de Gentz d'Arraes, & v faites tout fait de Gucrre & d Ennemis,
en Preignant & Renfonant Gentz & ForterelTes, cn Ardent les
Edifices, & en faifent Robberies & Piilages & toutes autres ma-
neres de exces de Malefices , en venant &,faifent contre la dite
pais
ET ACTAPUBLICA.
241
Ann. D. Paix & Alliancesj en grant Efclandrc, Merprifement, & Vittu-
1367. pere de Nous, de quoi il nous defplait fortment,
Ziiv. 3. Et plus ne le volons, ne ne poons, paller fouz difTimulacion ,
aincois y volons purveoir de brief Remede , de tout noftre po-
voir;
Par quoi Nous Vous Mandons , & eftroitemcnt Enjoignons fur
toute la Foy, Lealte, & Obeiflance, que vous devez, & furpei-
ne de Forfaire a Nous Corps & avoir, & deftre Tenuz, & Ke-
putez. noz, Rebelles, Traitres, & Defobeiffantz, que, tantoft ces
Lettres veues , Vous vous ceiTez ou deportez, d'entrer ou Roialme
de noftre dit Frere, fes Terres, & Seignuries, pur li, ou a fes
Subgiz , Mcsfaire ou porter Domage, en aucune mancre, a Gai-
ges, aService d'autri, ou autrement, par quelconque manere, ou
caule, que ce foit, ou poct eftre,
Et, li entrez y eftez,, pur faire ou porter domage, come diteft,
fi vous en departez. tantoll & fanz delay , & toute.i les domages ,
ieurprifes, ou attemptas adrecicz & reparez, fanz aucune difficul-
te, ianz plus arrefter , demurer, ou fejourner en ycelli Roialrae,
pur y meffaire, par quelconque caufe ou manere, que ce foit, ou
poet eftre,
Et, ou cas que vous ferrezle contrair de noftre prefent Mande-
ment, ou ny obeierez, ou ne veudrez le dit Roialme, dedeinz un
Mois apres la prefentacion d'ycelli Mandcment, deflors, & def-
maintenent pur lors , nous vous tenons & reputons pur Banniz de
roftre Roialme , & de toutes noz Terrez & Seignuries , & touz
voz Biens, meubles & non meubles, confifquez & appliquez a
Nous & a noftre Domain, fanz efperance dc jammais vous faire
Grace, Pardon, ou Remiffion fur ce,
Et nientmains vous tendrons & reputerons come nozTraitresSc
Rebelles, fic Procederons encontre Vous, par toutes les maneres,
q'il eil acouftume a faire en Crime de Lefe Majcfte :
Et auflTi, par ces prefcntes, rcquerrons & prions a touz les Go-
vernours, Senefchalx, Baillifs, Capitains, Chaftellains, & autres
Jufticiers & Officers quelconqes noftre dit Frere, & a touz noz
Amis & Bienvoillantz , de fa Fartie , & a chef:un d'eulx' , qi fur
ce ferrarequis de par noftrc dit Frere, ou autre pur li, portant
ces Lettres ou Copie d'ycelles, fouz Seal autentique, oa loiiz In-
ftrumen: Publique, que touz les Commandementz, Injunftions,
& autres chofes, cy dellus efcriptes, ils facent ou facent faire a
les perfones & Gcntz, as queux noz prefentes Lettres s'adre{lent,
&z dont ils ferront Requis, en nous refcrivant, le pkis toft q'ils
purront, defouz Seal autentique, & Inftrument de Tabellion Pu-
blique & coigneu , & autrement fouffiiaumcnt , & par tiele mane-
re , que a croire fcrra de raifon , la Refponfe , & de tout ce que
fait ferra des chofes defTufdites , & dcs Noms & Surnoms de ceulx
a qi ils auront faitles Commandementz defllifditz,, .1 fin que, oye
leur Relacion , par manere que diteft, nous y puiflbns purveoir
& proceder contre les Defobeiflantz, par la manere que faire le
devons, & tenuz y fumes par la Paix & Alliances defluldites;
Et, avec ce, volons, &: il nous plcft, q'il publient & facent
publier ces prcfentes Lettres par touz; les Lieux , publiqes & infi-
gnez, du Roialme de France& ailleurs, dont requis lerront par
noftre dit Frere , ou fes Gentz , come dit eft.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftrePalais de
Weftm. lexvj jour de Novembre,rAn dc Grace Mill, CCC,
Soixant & Sept, & de noftre Regne Quarrant Primer.
Tar k 'Roi c^ fin Confait.
Si vous Mandons, Commandons, Commettons, & eftroite- Ann. D.
ment Enjoignons, fur toute rObeilTance & Fealte que Vous Nous 1367.
dcvez, que a toutes les Perfones, dc la Nacion dEngleterre, d< Edv. 3.
de touresncz autres Terres & Seignuries, tant de Guyenne, co-
rae d'ailleurs, dont Requis ferrez de par noftre ditFrere, ou autre
pur Li, portant ces Lettres, ou vidimus, ibuz Scal Autentique,
ou fouz Inftrument Publique, vous faites les Commandementz &
Injundlion contenuz en noz dires Lettres, cy dellus incorporees,
& fur les Peines contenues en ycelles, en les accompIifli:nt &c cn-
terinent, de Point en Point, felonc leur forme & teneur, en nous
refcrivant fouffifaument, le plus toil que faire le purrez, de quant
que fait cn aLirez,, a fin quc, veue veftre P.efcripcion,Nous puif-
fons purveoir contre les Rebelles & Deiijbeiflantz par !a manere
contenuc en noz dites Lcrtres, & ficome faire le devons par la
Paix & Allianccs deflufdites:
Et, avec ce, Publiez & facez Publier noz Lettres, deflus in-
corporees, par touz les Lieux, publiqes & iniignez, de nos Ter-
res & Seignurics, & ailleurs, dont Requis ierrez, par noftre dit
Frere, ou ies Gentz, come dit eft, a fin que aucun n"en puift pre-
tendre Ignorance ;
Et, en faifant les Choies deflus dites , & leur Dependences,
nous volons a vous & a voz Commis & Deputez, de touz noz-
Subgiz , cll:re cbci & entendu diligeaument.
Don. par Teimoignance de noilre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. les Jour & An deffuidit.
Par le Roi C^ /on Confail.
j^ccjtiietantia fro Rege Framiie.
T E Roi a touz. ceulx, qi ceftes Lettrcs verront ou orront, Sa- Ann. D.
-*-' liiz. 1367.
Savoir vous failbns que, li ReverentPiere cn Dicu,JohanEvef- ■^>'. 41.
que de Ely , noftre Treforer , a eu Compte & Rcfceu , pur nous E. ? .
6c en noftre Noun, de, noftre Trefchere & Trelame Frere, le ?'■<««<■.
Roi de France, par les meins Reoul Maillart, Mcftre Gcneral de 41. E. ,-
fes Monoies, Quatrevintz & Doufze Milles Efcuiz d'Or (dontw.j-.
les Deux valent Un Noble de la Monnoie d'£nglererre) en deduc-
cion, re'oat, & partie de Paiement du iccond Million, en quel
noftre dit Frerc de Francc nous efloit obligez, pur la Renfcn, &
pur autres ccrrains Covenances & Traitiez , n'acigaircs i'aircs paren-
tre nous & le Roi Johan Ibn Piere, dont Dieux ait Talme,
De la quele Sommc, enh paiez, Nous nous tenons pur bien
contcnt, & en Quitons, Delivrons, & Abfolons, noftre dit Fre-
re, le Roi de France, & fes Heirs, & Succcfleurs a touz jour-
mais.
Et leur faifons Covenant & Paccion expres de jammais deman- .
der a eulx, a leur * Heirs, ou SucceflTeurs, ou aultrcs, a caufe • VI.
d'eulx, la Somme que paicz nous eft en(i come deflus eft dit. j-8o.
Toutes autres Obligacions, Paccions, & Covenances, faites a
Nous par le dit Roi Johan , & noftre Frere defllifdit , demurantz
toutdis en leur effea, force, & vcrtu.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weft. le 18 jour de Novembre, TAn de Grace Mille, Troif-
centz: , Soixante & Sept , & de noftre Regne Quarante Primer.
Far le "Roi ^ fon Confeil.
Ad Principem Wdli^ contra prsfatos A^falcfaBores.
Ann. D. T E Roi a, noftre Trefchcre & Trefame aifne Filz, Edward,
I jo^y. '-' Prince d'Aquitaigne & de Gales, Duc deCornwaill, &Con-
! An. 41. 'c <^e Ceftre, Saluz.
;E. 7. ' Nous avons ottroie a, noftre Trefchere & Trefame Frere, le
Jbid ^o' ^^ France noz autres Lettres, contcnantes laFourme ques'en-
fuyt,
* VI. *Edward, par la grace de Dieu , Roi de Engleterre, Seignur
j-yp. ' d'lrlande, & oAquitaigne , a toutes les Perfones & Gentz quel-
conqes, <§-c. tit Jufra., redtando totam Literam, de verbo ad ver-
bum, uj^ue ibi , & de noftre Regne Quarrant primer, (^ tunc fic^
Si vous Requcrrons , Mandons , & Commandons que la Paix &
AUiances, dont noz dites Lettres font mencion, vous Tenez &
Gardez, de Point en Point, quant as Subgiz de Guyenne, & de
voz Terres & Seignuries, en baillant a noftre dit Frere, ou a fes
Gentz pur lui , Lettres femblables as noftres cy deflus efcriptes &
incorporees, & li baillez, s'il le vous requert, Un Executour,
covenable a ce faire, pur executer & enteriner noz dites Lettrcs
& les veflres, & quantque y eft compris.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. les Jour & An deffufditz.
Far h Roy <^ fon Confeil.
Ad Comitem de Harecourt , de rcdeiindo in Hojlagium ,
Litera Monitoria.
T E Roi a Johan, Conte de Hsrecourt, Ann. D.
^ Noftre Ofta£;c3 caufe des chofes, Purparlees & Accordees 1367.
fur la Paix, darreineraent faite & reforme entre Nous & fu Johan .^n. 4.1.
Roi de France, dont Dieux ait rAlme, E. %.
Vous eftes aflez recors coraent n'adgaircs, de noftre Grace ef- Fra>:c ^t^
pcciale, & pur la bone Aireifrion que Nous avons envcrs vous, E. ;.
Nous vousdonafraes Liccnce & Congie de vous Tranfporter en m. i.
voz Parties, par tiele Condicion, que vous deufficz Retourner,
a certain Terme, devers Nous, a demorer Oftage en manere que
tenuz y eftes,
La queie Chofe vous nous avez lealment Promis a faire par voz
Serement , & Lettres Obligatoires , 'ealles de veftrc Seal ,
Et , por ce que le Terir\e de veitre Retour , en Hoftage , eft ja
pafle, Nous vous Admoneftons & Requerrons trenchen.ent, &
pur final, que, tantoft & lanz delai, Vous vous adreiTcz de venir
par devers Nous en Engleterre, & vous vous Prcfentez, par de-
vant Nous & noftre Confail , a noftre Citce de Londres , dedans
Vint & quatre jours prefcheins apres la Reccpcion de nollre pre-
fent Mandement, a dcmorer & tenir Hoftage, devers nous, par
fourme & manere que Obligez y eftez, a caufe de la Paix iufciite.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le primer jour de Decembre, TAn de Grace Mlile,
CCC, Soixante & Sept, & de noftre Regne Quarant primer.
Aliit de eodem yirgumento Literte.
\nn. D, T E Roi a, noftre Chere & Foial, Nichol deTamworth, Chi-
1367. ■■-' valer, Saluz.
f«. 41. Nousavons, au jour prefent, ottroie noz autres Lettres, con-
:. j. tenantes I3 Manere quc s'enfuit,
Xbid.
Edward, par la GracedeDieu, Roi d'Engleterre , Seignur d'Ir-
lande & d'Aquitaigne, a toutes les perfonnes,^f.«/y«pra ufqueibi.
& de noftrc Quarrant Primer, ^ turic/ic.
Ccntra diBum Comitem de Monitione facienda.
LE Roi a, fon chereSc foial , Nicol de Lovaigne Chivaler, & ^^ jj
fon Senefchal de Pontieu , Saluz. j-.^-
Come n'adgairs nous euffiens done Congie a Johan Counte de ^„.i,
Harecourt, noftre Hoftage a caufe de la Paix de France, de vifi- g, ',.
ter ibn Paiis, par tiele Condicion, q'il Retournafl: arriere, a cer- ii,ij'm.
tcin Terme, a tenir Hoftage, j,
Le quel terme eft ja bien PaflTez, ne le dit Conte n'ad volu en-
Qore rctourner ficome tenuz eftoit ,
S 3 Par
14*
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D.
1567.
£dv. 3.
Par cfuoi nous Lui envoions no2 Lettres Overtes fur fon Re-
tour,
Lcs queles Lettres Nous volons que vous facez prefenter au dit
Conte, & Lui Amonelter , & facez. Somonfe Parcmptoire, de
Retourner a fon Hoftage , dedans le Ternie , & par fourme com-
prife en nox Lcttrcs devantdites ,
Et ceo, que vous en ferrex, nous facez pleinement favoir par
Lettres defouz veftre Seal,
Don. par Tefmoigncince de noftre Grant Seal, a noftre Palais de
Weftm- le Prcmier jour de Decembre, l'An de Grace Mille,
Troifcentz , Soixante &c Sept , & de noftre Regne Quarant pri-
mer.
Ann. D.
1367.
Jiid. m.
4.
* VL
5-81.
Supcr Recambio ObfdMm.
T E Roi au Bailly d'Amyens, Saluz.
*-* Vous eftez affez parfaitement apris coment, par my la Paix,
n'adgaires faite & refourmee entre Nous & fu Johan Roi de Fran-
ce (dont Dieux ait TAlme) & le Roi de France q'eft a preient ,
entre les autres choies, foit compris Un Ar[icle, dont la Tenur,
de mot a mot , cy apres s'enfuit ,
* leem , eft accordee qe , f » L:eu des ditz. Hoftages , qni ne ven-
dront a Calais , ou qi Morro7it , ou que Je Departiront Janz Congie
hors de Povoir du Roi d"E?!gIcterre , le Roi de France Jcrra tenuz.
de en Baillier d'autres., de Je^nblahle Eftat , au'plus pres qtnl pour-
ra eftre fait , dcdains ^ratre Mois prejchcin aprcs ce quc le Bailly
iAmmis , ou le Meairde Seint On/er , en Jerra Jur ce , par Lct-
tres du Roi d'E7!glcterre, Ceftifez,
Si vous faifons favoir qu2 Pieres de Cokeray , n'adgaires Bour-
peys de la Ville d'Amyens , Sc Un de noz Hoftages de meifme la
Ville, a caufe de la Paix iuldite, s'en ala de vie a trepaflcment,
longrems paiTe, a noftre Citee de Loundres,
La quel cliofe voiilcz faire lavoiv a , noftre Trcfchere & Tref-
ame Frere, le Roi de France fufdit, a fin q'il Nouj envoie autre
Hoftage , & de feniblabie Eftat , cn licu du dit Morc , au Termc
& ficome tenuz y eft par my la Pais fufditc.
Don. pnr Tefooignancc de noftre Grant Seai, a noftre Palais
de Weftni. le primer jour de Decembre , i'An de Grace Millc,
CCC, Soixante Scpt, 6: de noftrc Rcgnc Quarrant primer.
Ciim Duellum inter ipfum & Thqmam de Erskine, juXta Le-Ann. D.
gem Scotix, cx certis caufis, iit Vadiatum, ^1^7-
Et, eo prxtextu, ccrtas Armaturas , apud Civitatem noftfam £dv. 3.
Londonix (videlicet) ,
Unum Par de Platis, unum Haubergeonem , unum Par Ciro-
tecarum Afferis , unum Hclmet, unum par de Bracers, & alias
Armaturas pro Corpore fuo, Cruribus, Tibiis, & Pedibus fuis,
Longas Armaturas &c Cooperturas pro Duobus Equis ,
Duos Cukellos,
Et Capud unius Lanceae ,
Et quaidam alias Armaniras pro eodem Duello neceflarias,
Per Servientes fuos emi &c provideri fecerit ,
Velimus ei Licentiam concedere quod Servientes fui di£las Af-
maturas, a dida Civitate Londonise , ufque ad partes Scotiae,
Cum Roberto de Birkinihawe, & uno Socio fuo, ad didum Jaco-
bum atmandum, duccre poffint,
Nos, ejus Supplicationi in hac parte annuentes, cidem Jacobo
hujufmodi Licentiam duximus Concedendam;
Et ideo vobis mandamus quod praediftos Servientes prxfati Ja-
cobi , cum pr<Edidlo Roberto & Socio fuo , Armatui as prcedidas,
a didta CivitateLondoniae, ufque ad partes Scotiae, ex caufa prae-
dida , abfque Impedimento aliquo, ducere permittatis in forma
praedifta, aliquo Mandato noftro, priiis in contrarium diredto,
non obftantc.
In cujus, &CC. ufqueadFeftum Sandli Hillarii, proximd futu-
rum, duraturas.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , odlavo die Decembris.
Fcr Concilium.
Ann. D.
1367.
An. 41.
E. 3.
"Brnnc.^i.
E. ;.
m. 1.
.^cqHietanti.z pro Dttce de Burbo>},
T E Roi a, noftre Trefchere Coufin, Loys Duc de Burbon,
-*-^ <Sc Counte dc Claremount , Saluz.
Come, p.r voz Lettres Ojvertes, iealles de veftre Seal, vous
nous foiez f enui &c Obligez en Quarrante Milles Elcuz (dont les
Deux valent un Noblc de noftre Monoie d"Engleterre) a paier as
certeins Lieu & Termes, iicome en vos ditz Lertres eft plus lar-
gement compris,
Nous confcflbns, en pure verit.e, que Nous avons Receu^ &
Countee de vous Dys Milles Efcutz, tieulx come deffjs, par les
mains de Kavall Paff, Attourne Simond Bochel Marchantz de
Luk. en Dcduftion & Reb.it &c Partie de Paiemcnt de la Som-
mc de Quarante MiU Eicutz devantditz,
Dont nous vous Quitons, Delivrons, &Defchargeons, & voz
Heirs a rouz jours mais,
La dite Obligacion & touz voZ autres Obligacions &c Cove-
nances, a nous faites, quant as autrcs Chofes, demurantz en leur
effect, forcc, &c vertue.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le vj jour de Decembre.
jicqnietaiuia pro Dttce BritanniiX.
Ann. D. T E Roi a touz ccux , qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa-
1367. ^ luz.
Aa. 41, Savoir vcus faifons que nousavons Reccu, cn noftre Chambre,
E. 3. par les mains, noftre ame Vallet, Hclmyng Leget, Receyvour
Ibid. m. d'ycelle , de, noftre Ame Filz, Johan Duc de Bretaigne Dys Mill
3. Marcs cn Alotons & Francs d'Or, paiez, en Noun du dit Duc,
par les mains, noftre chere & foial, William Latymer Seignur
de Danby ,
En partie de Paiement de Trenre Milics Marcs, les queles j'a-
vantdit Duc nous eftoit tenuz a paier en noftre Chambre fufdite,
Sicome en une Bille, ent fait &: fealle defouz le Seal du dit Hel-
myng, poet apparer plus a plein ,
De quele Somtnc de Dys Mill Marcs nous nous tenons pur bien
contcntz &^ paiez, & en quitons, delivrons, & ablblons le dit
Duc & fes Heirsa touz jours.
En Tefmoigne de quele chofe nous avons feit feire ceftcs noz
Lettres Patentes.
\ Don. a noftre Palays de Weftm. le vi jour de Decembre, TAn
de noftre Regne Quarante primer.
Fer Preve de Frivato Sigilh.
* VL
Ann.D.
1367.
An. 41.
£. j.
Scot. 41.
r. J.
Pl. z.
■ i- i
ibid.
* De Licentia ducendi ./4r*natnras- ad partes Scoti<t , pro
Dneilo fadiato.
D EX Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis, Miniftris, & aliis
'^ Fidelibus fuis , ad quos , &c. Salutem.
Supplicavit nobis Jacobus, Hxres WiUielmi de Douglas, de
Degliemontj ut>
Pro Rcge Scotitt ^ Uxore ejus.
D EX, Scc. Salutem.
■^^- Sciatisquod, Ann.D.
Cum David de Bruys, Frater nofter', &Margareta, Uxor ejus, 1367.
Limina beati &c gloriod Martiris IhompE Archicpifcopi Cantua- ■^». 4'-
rienlis peregrc vilitare intendant, I
Sufccpimus ipfos, David &c Margaretam, veniendo in Regnum
noftrum Anglix, cum Centum Equitibus de Comitiva fua, &eo-
rum Familiaribus . Hernefiis, & Rebus fuis, in eodemRegiK» mo-
rando, & exinde in Scotiam redeundo, in falvum & lecurum
Conductum noltrum, necnon in Protedtionem & Defeniionem
noltras fpccialcs;
Et idco vobis mandamus , ejrc. ut in fimilibus de ConduSu Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchse, proximo futurum, &,
ab eodem Fefto, ufque adFeltum Pafchae, tunc proximo fequens,
duraturas.
Dat. apud Wyndefore, quarto die Januarii.
Ter ipfum Regcm.
Coiifimites Literas Regis de Condudu habet Margareta Uxor
David de Bru)s pro Se & Sexaginta Equitibus, per idem tempus
duraturas , & fub eadem Data.
yid Comitem de Harecottrt , fuper Reditu in HoJiagium.
T E Roi a , Noble & Poiffante , Johan Conte de Harecourt ,
■L' noftre Hoft^e a caufe des Choles , Purparlees & Accordees
parmy la Paix, lai(e entre Nous & le Roi de France, Saluz.
Vous devcz eftrc bien Recors coment n'adgairs , a la Requefte
& grande inftancc * de, noltre Trefchere & Treiame Filz, le
Prince d'Acquitaigne & de Gales, Nous, dc Grace efpeciale, &
parmy rEntreprife & Pleggeriede, noftre Chere & Feal, Loys
de Harecourt , veftre Oncle , vous donalmes Licence & Congie
de vous Tranfporter en veftre Paiis , pur demorer illoeques , ou
aillours q'il vous plerreit , hors de noitre PoiiTs.nce, par ticl Con-
dicion & Manere, que vous deuffez Revenir & Retourner arere,
pur demorcr en Holta^e, a certein Terme, lors affigne, & a ce
faire vous nous feiftcs Seurere par Serement , & a la Foy de veftre
Cors, dont nous avons, par devers Nous, vos Lettres Sellees de
veftre Seal,
Et en eftoit auffi veftre Plegge & Fianccr le dit Loys, veftre
Oncle, fur Peinede forfaire, envers Nous, toute; les Pofleflfions,
Terres, & Heritages, q'il cicnt, ou doit tenir, dedeins noftre Sei-
gnurie d'Acquitaigne ,
Lequel Terme de veftre Retour eft ja longement Paffee, avons,
de noftre foeflrance, difliniilee veltre demoere, attendantz tout
dis veftre Retour, ficome Vous Nous auiez Proin's:
Et , combien que Nous purroions proceder par refon a Rero-
verir les Paines , corr.prifes en les Lettres Obligatorie; de vou^ &
de veftre dit Oncle, pur le Defaut de veltre Retour, les queles
nous font notoirement encorruz & acquis pjr le dit Defauc,
Neantmains, voillantz plus favorablement faire nvefque vous en ce
Cas, quant a prefent, Nous Vous Requeron- & Araoneftons,
trenchement & por final, que, dedanz le primer jour de Marz,
prefchein a venir , toutes Efcufac-ons ceffantes vous foiez ariere ,
en propre Perfone, a noftre Cittee de Londres, fi:nz plus ourre
demour, pur tcnir devers nous Holt'.ge, par manere quevousaueZ
fait par devanc, & par les caufes deffufditz;
Sachantz de certein que, ledit primer jour de Martz pafTee,
nous penlbns recoverir pleinement & entereinement ies Peines de-
vantdites, par Vous & veftre dit Oncle encorrues & commifes, fi
tant foit que vous ne foiez arrere en Hoftage, au dit jour, paf
forme de noftre prefente Requefte , & ficome cenuz y eftes.
Don. par Tefraoignance de noftre Grande Seal, a noftre Palais
de
Ann. D.
1367.
An. 4(.
£. 3.
Vratic.
41. £.J.
m. 2.
* VI.
I
ET ACTA PUBLICA.
H3
Ann.D,
Uv. 3,
Ann. D.
1368.
An. 41.
£. 3.
Siot. 41
£. 3.
»>. 2.
de Weftm. le Quint jour de Januer, TAn de noftre Regne Qua-
rantifme Primer.
Ve Armataris , ufque Scotiam dncendis , fufer Ditello
f^adiato.
R
Ann. D.
1368.
uln. 41.
I. 3.
IviJ.
* VI.
^84.
EX, Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis
Fidelibus fuis , ad quos, 6cc. Salutem.
Sciatis quod Licentiam dedimus Thomje de Erskyn de Scotia ,
qu6d , ipfe unum Par de Plates , unum Bacenettum , unum Par de
Bracers, unum Par de QuilTculx, unum Par de Grieves, unum
Chanffreyn pro uno Equo, unum Cultellum, unum Enfem lon-
gum, unum Enfem Curtum, & unum Par Cirotecarum de Fer-
ro, pro Duello in partibus Scotiasvadiato, in Civitate noftra Lon-
doniae, emere & providere, & ufque ad partes Scotix, ex caufa
prsdida , ducere poffit ;
Et ideo vobis mandamus quod prasdiftum Thomam Armaturas
prxdiftas, in Civitate noftra prjedida, emere & providere, &uf-
que ad didas partes Scotiae, abfque Impedimento aliquo, ducere
pcrmittatis, hac vice, de Gratia noftra fpeciali.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wyndefore, quinto die Januarii.
Per ipfum Regem,
Pro Camerario Scotie,
REX,&:c. Salutcm.
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum ConduSum
noftrum, ac in Protedtionem & Defenfionem noftras fpeciales,
Walterum Byger , Perfonam Ecclefia: de ErroU , Camerarium Sco-
tiaz , veniendo ufcjue Villam noftram Berewici , cum Q^iatervigin-
ti Sociis fuis Equitibus, cujufcumque Status (eu Conditionis fue-
rint, ac eorum Garcionibus, Herneliis, Bonis, Pecunia, & aliis
Rebus fuis quibufcumque , ibidem morando , 6c exinde ad Propria
rcdeundo j
* Et ideo vobis , ^c. frout in fmilihus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ufquead Feftum Pafch^e , proximo futurum, du-
raturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Januarii.
Per ipfum Rcgem ^ Concilium.
Pro Nmciis Regis Scotia. ,
Ann. D. D E X , &c. Salutem.
1368. Sciatis quod,
An. 41. Cum, Venerabils Pater, Willielmus, Epifcopus SanftiAndreae
Z. 3. de Scotia, ad nos in Regnum noftrum Angliae, ex parte David
Scot. 41. de Bruys de Scotia, Fratris noftri, in Nuncium lit venturus,
£. j. Sufcepimus ipfum Epifcopum,veniendo ex caufa praedidla , cum
m. 1. Triginta Equitibus, ad Nos apud Londoniam, ut in fmilibus de
ConduBu Literis.
Dac apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die Januarii.
Per ipfum "Reiem.
Confimiles Literas Regis de Conductti habent fubfcripti, qui in
Angliam , ex parte prasdicSi David , fint venturi , per idem tem-
pus duraturas , & fub eadem Data ; viz.
Walterus Epifcofus Gla/cuenfs in Scotia , cum Triginta Equitibus ,
& eorum Garcionibus.
Hugo de EgHnton Chivaler, cum Duodecim Equitibus, & eorum
Garcionibus.
Rokertus Erskyn Chivaler, cum Quindeciin Equitibus, &c.
Walurus Leflj Chivaler , cum Duodecim Equitibus, &c.
De Condn^n, fro Waltero de Lefleye.
TD EX, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod iiifcepimus in ProtC(3:ionem & Defenfionem
noftram, nccnon in falvum & fecurum Condudlum noftrum,
WalterumdeLefleye, Militcm deScotia, veniendo tam perTer-
ram, quam per Mare, in Regnum noftrum Anglive, & alibi in-
fra Dominium & Poteftatem noftra , cum Sex Equitibus de Co-
mitiva fua, ^c. ut in ftmilihus de Conduitu Literis, cum hac Clau-
fu/a; viaelicet,
Dumtamen Monetam aliquam de Cuneis noftris Anglix , feu
Armaturas aliquas, extra Regnum noftrum non ducant, feu duci
faciant quovis modo.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo fexto die Januarii.
Fer Concilium.
Confimiles Literas habent fubfcripti; videlicct,
Willielmus Mudy , Armiger de Scotia , cum Duobus Equitibus.
Joharmes de Vorrefia, Armiger de Scotia , cum Uno Kquite.
Willielmus Michel, Armiger de Scotia, cum Uno Equite
Wi/lielmus More, de Scotia Miles, cum Scx Sociis fuis Equitibus.
Alexander de Lynde/ay , Milcs de Scotia , cum Duodecim Sociis
fiiis Equitibus.
Wi//ie/mus de Rammefeye, Miles de Scotia, cum Sex Sociis fuis Ann. D.
Equitibus. 1368.
Ricardus Comyn, Armiger de Scotia, cum Duobus Sociis fuis E- 'E.dv. 3.
quitibus.
Johannes de Cragy, Armiger de Scotia, cum Duobus Sociis fuis
Equitibus.
Jo/oannes de Co//fhach, de Scotia, cura Tribus Sociis fuis Equi-
tibus.
Wa/ter Bel/e, Capellanus, cum Tribus Sociisfuis Equitibus.
Ann. D.
1368.
An. 41.
I. 3.
Scot. 42.
£. 3. m.
S-
De Traclatu <^ Concordia Scoti<t ohfervandis.
g_Dwardus, Dei gratia, Rex Anglise, Dominus Hibernis & A- Ann. D.
quitanix, diledis & fidclibus fuis , Gilbcrto de Umframvill 1368.
Comiti d'Ancgos, Henrico de Percy le Piere, & Sociis fuis, ad ^«- t-i»
Traclatum & Concordiani , £.3,
* Nuper inter, dilcdtum & fidelem noftrum, Thomam de Bel- ■S'"'- 4»'
b Campo Comitem Warriwicas, & quofdam alios fideics noftros ^- 3-
apud Morouilawe & Rokesburgh, pro Nobis & Subditis noftris' >"■ ^-
ex parte una, & quofdam PrjEJatos & alios Nobiles de Scotia! * ^I
pro parte & nomme David de Bruys de Scotia, Fratris noftri, & S^S-
Regni Scotix, cx partc altera, initos,
In Comitatu Northumbriae , & alibi in Dominiis noftris, in
Marchia Sconte verfus partes Orientalcs, juxta formam Indentu-
ra: , indc ex utraque parte fadlse , confervandum & teneri facien-
dum affignatis, Saiutem.
Noviter Robcrtus de Erskyn Miles, pro parte Fratris noftri
prcedidi, ad Nos veniens, Nobis expoiijit qu6d , tsm propter
Inundationes Aquarum. quam alia Impedimenta notabilia, juxta
condida, aliis inter prxfatum Coniitem & did-os alios Fidelesno-
ftros, pro partenoftra Dcputatos, ac alios etiam pro parte ipfius
Fratrisnoftn habita, Tradatores Jive Nuncios, circa Quindenam
Pafchae proximam, non potuit ad Nos commode deftinare
Supplicans nobis inftanter ut qua;cumque Tradtata &Condia:a '
hinc & inde, ad diem MarchiEe ultinium hierant, in eodem Sta-
tu, quo nunc funt, remanere, fine Novitate qualibet, permittere
dignaremur :
Nos igitur, ex caufis hujufmodi, & aliis quampluribus excitati,
vobis, firmiter injungendo, mandamus quatinus quxcumque per
didtium Comitem & alios Fideles noftros, pro parxe noftra, ac a-
lios pro parte didli Fratris noftri, Deputatos,ad didum diem Mar-
chiiE, prout in Indenturis five Scripturis aliis, hinc & inde con-
fedis, ftriofius continentur, Ordinata, Tradata, Condidta, five
Concordata fuerant , inviolabiliter Teneri & Obfervari in eodem
ftatu, quo nunc fuerant, in omnibus & per omnia, quatenusPar-
tem noftram concernere poterunt, per Vos & quofcumque alios
Subditos noftros , efFedualiter faciatis, ufque ad primum dicm
Menfis Augufti, proximo fequcntcm, & fub eifdemModis, Con-
ditionibus,Tadis, Securitatibus, Manucaptionibus, & FidejufiJio-
nibus, quibus praEraiffa Ordinata, five Fadta, aut Expedita tunc
fuerant,
Afque eo quod , pro Parte noftra , aut alicujus Subditorum no-
ftrorum in Partibus illis, circa prEemifiTa, vel aliquos praemifTo-
rum , aliquid innovari vel attemptari poterit quovifmodo, ufque
ad primum diem Augufti prsedidum,
Nili interim per Nos, & didlum Fratrem noftrum, aut alios,
pro Parte fua, aliud fuper hiis fuerit interim Ordinatum ,
Unde vobis, per Literas noftras, extunc certificare ad plenum
curabimus indilate,
Recipientcs a Parte didi Fratris noftri Literas confimiles Secu-
ritatis, quod ipfe, pro Parte fua, omnia & fingula fupradidta te-
ncbit, obfervabit, & efficaciter adimplebit, quatenus Partem fuam
concernere poterunt quovilmodo.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
nionio , vicefimo fexto die Januarii , Anno Regni noftri Quadra-
gelimo fecundo.
Per ipfum Regem.
MemorandHm pro Dttce de Borbottn.
MEmoranduM, quod Magifter Jo/oannes de Bra?iketre, Ann. D,
vicefimo ociavo die Januarii , Atmo fraieriti , m prajentia 1368.
Domini Cance/Iarii , /iherayU He/jiiyyigo Leget ol/rgationes Ducis de An. 41.
Bourhoun, DoTuino Rcgi faifas , dc ^adraginta Millibus Scudatis , E. 3.
undefo/vit Dccem Mi//ia , & Refduum fo/vet per aqua/cs Portiones Clauf.
(videlket) ad Fcftum Pafcha: proxmiofuturum, (jr ad Feftu?» San- 41. £.3:
iii Michae/is , ©- ad Fef/um Nata/is Domini proxi?>ib Jeque?itia. m, x^.d.
Acqtiietantia faEla David de Brnys.
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz.
Savoir vous feilbns que nous avons en Acompte & Refceu de,
noftre Trefchere Frere, David de Bruys, & fa Partie, Sys Milles
Marcs d'EfterIings, dc noftre Monoie d"£ngleterre, pur ceft pre-
fent Terme de la Purificacion de noftre Dame, en dedudtion,
Rebat, & Partie de Paiement de Cent Milles Livres d'Efterlings,
les queles noltre * dit Frere Nous a acorde & promys par fes Lcttres
Obligaroirs, & par certcine tbrme, maniere, & caufes compris es
dites Lettres,
De la quele Some, de Sys Milles Marcs, Nous nous tenonspur
bien contentz, & paiex, & en quitons, deiiurons , & Abfblons
noftre dii: Frere, & fes Hoirs, a touz jours;
Er feifons Padtion & Covenance expres de jammais demandre a
luy, ne a fes Hoirs, en Jugement, ne dehors, la dite Somme de
Svs
Ann. D.
1368.
An. 42.
E. 3.
Scot. 4»;
£. 3 »>.
7-
* VI,
144.
CONVENTIONES, LITER/E,
/\nn. D. Sys Milles Marcs, qui paie nous ad, ficome deflus eft dit.
1368. Don. par Tefmoignince de noftre Grant Seal, a noftre Palais
Edv. j. de Weftm. le Second jour de Feuerer.
De ProteElione pro ObfidibHS de Francia.
Ann.D. R EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
1,68. Miniftris, & aliis Fidelibus fuis , ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Volentes Burgenhbus Civitatum & Villarum de Francia, qui
in Obfides noftros , pro nuper Rege Francise , in Civitate noftra
LondoniK morantur , juxta formam Pacis & Concordias , inter
Nos & prxdidum nuper Regem Francise firmatarum , Favore
profequi gratiofo ,
Sufcepimus iplbsBurgenies, & eorum quemlibet, ac Bona &
Res fua quxcumque, in Piotectionem, & Defenfionem, necnon
in falvam Gardiam noftras fpeciaies^
Et ideo vobis mandamus, e^c. ut itt fmilibus de VroteSlione Li-
teris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonailerium , Quinto die Februari.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
An. 41.
£. ;.
£. 3.
f.i. tn.
3»-
De yuramento Obfidis.
Ann. D. A Touz cculx, qi ccftes Lettres verront ou orront, Guilliam le
1368
An. 41
£. 3.
'Ex Aii-
tDgr,
Mercier, Saluz.
Comme, par Cxjmandement, mon Trefi-edoubte Scigneur, le
Roi de Fraunce , jeo foi entre en Hoftage pour lui , & pour Tac-
complidement des cliofes, accordees & promifes a ftire par fa
Partie , ou Lieu de feu Pierre Quoquerel , n'adMires Holtage , de
la Ville d'Amiens, a, Treiexcelient Prince, le Roi d'Engleterre,
Jeo Promette, en bonnc Foi, & le Sermcnt, que j'ai fait as
SaintT. Evangiles Dieu, par ma Main Deftre touchees, en prefen-
ce de Sirc ThomasTliaiiefall, Clerc du ditRoi d'Engleterre , prei-
gnant meifme le Serement, ou Noun du dit Roi d'Engleterre ,
que jeo demourra loial Hoftage au dit Roi d'Engleterre , en quel-
conque Lieu qu'il me ferra aftigner ou bailler,
Et que Je Ferra & Accomplira toutes chofcs que loial Hoftage
deura faire & acomplir;
Et a ce Jeo Oblige ma Perfone & toux mes Biens, par Fourme,
Maniere, Condicions, Terme;, & Moderacions, come les Hof-
tages, des autres Villes de France , ont Promis, Jurez,, & foi
Obligez audit Roi d'Angleterre, par la caufe devantdite.
Fait & donne par Tefmoignance de mon Seal , ou Paiais Roiall
de Wymonfter, le feifme jour du Moys de Februer, l'An del In-
carnation noftre Seigneur, felonc le Curfe & Computation de
l'Efglife d'Engleterre,Mill, Troifcentz, Seflant feptifme: couiTant
la Silime Indicion: & le Pontificat du Pape Urban Quint, TAn
Sifme.
Si ai requis Richard Prodhome, Tabellion Publiqe,qe, fur les
Chofes devauntdites, il en face au dit Roy d'Engleterre, delbuz
fon Signe , Inftrumcntz Publiqe.
Prefentz donqe illoqe,
Sire T^omas Dufcld, Parfone del Eglife Parrochiel de Suthorp,
Et Skc Ri(hard del Mede, Chapeleyn de la Diofes de Nicoll,
& de Londres ,
Tefmoignes a ce appelJcx , & efpecialment requis.
* Et moi Richard Prodhome, Clcrc de la Dioffes de Kardoill,
par rAuctorite du Pape, Tabellion Publiqe, pour ce que je fu prc-
iant, eniemblemcnt oue les Tcfmoignes devant nonimez, quant
le dit William fift fon Serment, Recognift, & fift toutes les cho-
fes devantdites, & mift fon Seal a ycelles, come par deflus font
devifeez, je les ai efcript dema propre main, & mis en cefte Pu-
blique fourme , & a ce poufee mon Signe cn Evidence & Tefmoi-
gnance des toutes les devantdites.
Fro Comitiva LeonelU Ducis Clarentia, in Viagio ad Aie-
diolanttm.
Ann.D, D Obertus de Whiteneye, qui in Obfequium Regis, in Comiti-
1368. va Leonelli Ducis Clarenciae, ad partes Melanix profedturus
An. 41. eft, habet Literas Regis dc Generali Attornatu, fub Nominibus
£. 3. Baldevvini de Whiteneye Clerici, & Ricardi de Hortefleye Cleri-
tranc. ci, fiib akernatione , ad lucrandum, &c. in quibufcumque Curiis
42. E. 3. AngliiE, per unum Annum duraturas.
m. 8. Praefentibus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Februaril.
Confimiles Literas Regis, de Gencrali Attornatu, habent fubfcrip-
ti, qui ad ealdem Partes profeduri funti videlicet.
* VL
yohannes de Wilton yunior.
yohannes de Tudenham.
Thomas Harecourt Chivaler.
yohamiei de Abhurhury.
Tetrus de Cauerefwelle Chivaler.
Walterus de Brom-wych.
Rohertus V.nityvg.
Thilippus de Popham.
yohannes de Bejihatn.
B-Ogerus de Hakenjovje.
Ricardus Erchehaude.
Galfridus de Corneiuaille.
Petrus Ughtred de EBon.
Ricardus Baskervi/l Chivaler.
yohamies , Pilius Oliveri Seiiit
yohan Chivaler.
Ricardus Talbot , de Caftro Ri-
cardi Chivaler.
yohattties Traylly Chivaler,
Thomas Murdak Chivaler.
HenricUs de Bello Monte Chiva-
ler.
yohannes atte Wije.
Wilhelmus la Zouche, de tia-
ryng<worth junior.
yohamies de Trillowe Chivaler Ann. D.
junior. 1368.
Ediuardus le Dejpenjer Chivaler. '^dv. 3,
yohannes Dauntejeye Cbivaler.
yohannes de Thorp.
De Temporalihtis , ante Fidelitatem faEiam , concejjis.
D E X , diledtis fibi , Thomse de Overton , Abbati de Muchel-
*^^ neye , Waltero Friland Parfonae Eccleliae de Wappyngbury ,
& Rogero de Harewell , Salutem.
Ciim, vicefimo nono die Aprilis, ukimo prxtcrito, commiferi-
mus vobis Cuftodiam Epifcopatus Bathonienlis & Wellenfis ,
Tunc, per Tranflationem , Venerabilis Patris, Johannis, nuper
Epifcopi Epifcopatijs prxdicti, in Epiicopum Elienfem fadtam,
vacantis, & in manu noftra exiftentis,
Ac omnium Temporalium , ad eundem Epifcopatum Batho-
nienfem & Wellenfem fpedantium , habendam cum omnibus, ad
Epifcopatum & Temporalia praedicta fpeftantibus , quamdiu ea in
manu noftra, ratione Vacationis illius, contingeret remanere, ita
quod de Exitibus, inde provenientibus , Nobis refponderetis ad
Scaccarium noftrum , prout in Literis noftris Patentibus, inde
confedtis , plenius continetur ,
Nos, conliderantes lx)num locum, quem , Venerabilis Pater,
Johannes de Harewell (in nunc Epifcopum Bathonienfem & VVel-
lenfem per Dominum SummumPontificem praefeftus) Nobis, &,
cariflimo Filionoftro, Edwardo, Principi Aquitanix & Walliae,
fuper directione Negotiorum noftrorum, in didtis partibus Aqui-
taniac, tam ante Pnefedlionem fuam pr;ediiSam, quam poft tenuit
& adhuc tenet , ac grata & utilia oblequia , Nobis & diclo Filio
noftro in partibus illis mukipliciter impenfa ,
* Ac volentes proinde eidem, nunc Epifcopo Bathonienfi &
Wellenfi,
Qui propter diverfas Occupationes, quas habuit, circa direftio-
nem negotiorum prsediftorum , in didtis partibus Aquitania:, ad
nos in Angliam, pro fidelitate fua nobis, pro Temporalibus fuis
didii Epifcopatus Bathonienfis & Wcllenlis , facienda , accedere
non potuit,
Gratiam iicere fpecialem,
Dedimus & Conceflimus pracfeto Johanni, nunc Epifcopo Ba-
thonienfi & Wellenh , omnia Exirus & Proficua , de Temporali-
bus Epifcopatiis illius, a pra:di£lo vicefimo nono die Aprilis ufque
ad diem confeftionis Prxfentium , percepta , & exnunc percipien-
da, quamdiu Temporalia illa in manu noftra, ex caufa prxaidiaj
contigerit remanerc, abfque aliquo nobis inde Reddendo,
Voientes quod Vos de omnibus Exitibus & Proficuis prasdidis,
a prxdiito viceiimo nono die Aprilis, prsfeto nunc Epiicopo Ba-
thonienli & Wellenfi, Compotum reddatis , & ei indc refpondea-
tis , ficut nobis faceretis fi Exitus & Proficua illa in manu noftra
retenta fuillent,
Et ideo vobis mandamus quod prxdido, nunc Epifcopo Ba-
ihonienfi & Wellenfi , omnia Exitus & Proficua,
De Epifcopatu & Temporalibus prxdidfis, a prxdifto vicefimo
nono die Aprilis , ufque ad diem confcdtionis Prsefentium percep-
ta , & exnunc , quamdiu Temporalia illa in manu noftra lic fuerint,
percipienda,
Liberetis, & ei inde Compotum reddatis, & refpondeatis in for-
ma prxdifta,
Volumus enim vos inde, de didis Exitibus & Proficuis, erga
Nos exonerari.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , vicefimo die Februarii.
Per iffum Regem.
Ann.D-
1368.
Arl. 41.
E. J.
Pat. 4Z.
£. 3.
p. 1 . m.
24.
* VI,
y88.
i
I
De Delihcrationt Ohfidum.
LE Roi as touT, ceux, qi ccftes Lettres verront, Salutz. Ann r»
Savoir vous faifons que Henry de Leglife , Burgois de la ",>g
Ville de Compicngne, ad bien & loialment demure pardevers , ' "•
nous, en Hoibge, tanque en cea, pur caufe de 1'Acomplifrement ^ ' 4^-
des Chofes, accordez parmy la Paix, feite entre Nous & le Roi ^- ?•
de rrance, „, r »
Et par tant nous luy avons done Licence de s'en aler en fon '^ >'
Paiis, ^-^-
Par quoi Mandons & Commandons a touz noz Subgitz,Obeis-
fantz, Gardeins des Portx & Paffages, que le dit Henry foefi^enc
franchement & paifiblement paffer en fon Paiis , fanz aucun Em-
pechement ou Damage fair a luy, en Corps n'en Biens, par mane-
re quelconque.
Don par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais de
Weftm. le xxiij jour de Feuerer.
Confimiles Litteras Regis de Deliberatione habent Burgenfes fub-
fcriptii videlicet,
yaquemartus Vitoul & Thomas de ClerineSy Burgois de la Ville
de Tournay.
yaaue le Roure, Burgois de la Ville Seint Ofmer.
Berchant a la Dent le yeutte, ^ Beaoiji de Mongifon, BurgOlS
de la Ville de Chartres.
l\
De
ET ACTA PUBLICA,
i4f
D.
De Admijjlone Objicium.
De Horologiorttm Ariificio exercendo.
1368.
l.dv. J.
\d.
■ 1 T E Roi a touz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa
* ■ -'-' lutz.
Savoir vous faifbns que Nous avons receu , pur Hoftage, de la
Ville de Compiengne , Symon de Bully , ou Lieu de hlenry de
Leglife, Hoftage pur la dite Villc;, a caufe rAccompliffement de
Chofes , Promifes & Accordeez a Nous de la Parcie noftre Tref-
chere frere de France,
Et , pur tant , nous Promettons au dit Symon , que Nous Luy
acomplirons toutes Chofes que Promis & Accorde avons a les
autres Hoftages de fa Condicion.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. ie xxiij jour de Feuerer.
* AutieJes Lettres ont ks Hoftages fouzejcripts, i c'eftaffavoir ,
Colart Dafte, Burgeis de la Ville de Seint Ofmer, en Lieu de
Jaque le Roure, Burgeis de meifme la Ville.
Bohert de Chauneau i^r Pierre Ruet , Bargeis de la Ville de
Chartres.
R
EX omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, tam infra Libertates, An. 41.
quam extra, ad quos, &:c- Salutem. £• ?.
Sciatis qu6d fufcepimus in Protedionem & Defenfionem no- Ftit.^i.
ftram, necnon in falvum & fecurum Conduftum noftrum, Jo- E. ?• p-
hannem Unenam Willielmum Uneman, & Johannem Lietuyt, i.w.i/»
dc Dc!ft, Orlogiers, veniendo in Regnum noftrum, Anificio llio
pnediflo in eodem Regno utendoi
Et ideo vobis mandamus quod iplbs, Johannem, Willielmum, &
Johannsm, infra Diftridtus veftros veniendo,&: Ariificiofuo prje-
didto utendo, Manuteneatis, Protegiitis, & Defendatis, non in-
fcrentes eis, vel quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittentes
in Perfonis, Bonis, & Rebus fuis quibufcumque, Injuriiim, Mo-
leftiam, Violentiam, Dampnum, autGravamen:
Et, fi quid eis forisfaftum vel injuriatum fuerit, id eis iine dila-
tione debite corrigi & reformari faciatis^ ita tamen qu6d proedifti,
Johannes, Wiilielrnus, & Johannes, erga Nos & Populum no-
ftrum, bene & fideliter fe gerant, & Artiiicio Bono & Legali
perutantur.
in cujus , 8cc. per unum Annuni duraturas.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , quarto die Maii.
DeFlorenis, a Galeacio , Domim Mediolani , recipiendis.
n. D. R EX omnibus, ad quos, 6cc Salutem.
j68 Sciatis quod Nos,
^ /1 De Fidelitate, Diledtorum & Fidelium noftrorum, Thom-.Te de
'. ' Dale Militis, & Gauteri de Bardes, pleniiis confidenres,
mc A2 Ad Computandum & recipiendum , pro Nobis & Nomme no-
j m'ftro, de, Nobili Principe, Galacio Domino de Mediolano, feu
' Attornatis vel Deputatis fuis, Centum Milia Florenorum de Flo-
rentia, talium qualia fuper Tradatu Matrimonii, inter, cariffimum
Fihum' noftrum , Leonellum Ducem Clarenciae, &, Nobilem
Domicellam, Violantem, Filiam prxdidti Galacii, contrahendi,
F,t ad Acquietantiam , de prxdidis Gentum Milibus Floreno-
rum de Florentia, vice & nomine noftro, faciendam,
Plenam eis , tenore prsefentium , commictimus Poteftatem , Ra-
tum habentes & Gratum quicquid prsefati , Thomas 6c Gauterus,
nomine noftro , fecerint in przemiffis.
In cujus, &c. , ,.,,..
Dat. apud Wyndefore , primo die Martii.
Pro Thomci Comite de Marr.
Pro Principe WMiA , in Angliam reditttro.
■n Q EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
"dS Miniftris, & Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam ex-
n. 41. "^' ^^ 'l""^' ^^- Salutem.
' ' Sciatis quod , t- , , t. ■ a
;/■ i Cum, CarinTimus Primogenitus nofter, Edwardus Pnnceps A-
'■,''' ■ quitaniae & Walliae, . , ,• , ,^ ,
' i m Qy' ^ partibus Aquitanise, ad nos m Angliam, ad Msndatum
, ■ noftrum, in proximo regreffuras exiftit,
De Cariagiis, pro Herneliis, Viftualibus , & alus Bonisfuis, a
Portubus, ubi ipfum, ac Hernefia, Vidtualia, & Bona fua prasdi-
ftaapplicarecontigerit, mukiim indigeat, , n^^ „ .
Et nobis fuoplicaverit ut hujufmodi Cariagia, a di(£tis Portubus,
ufque ad Nos, pro Denariis iuis, per Miniftros noftros, libi heri
jubere vetimus,
Nos ( Supplicationi prjEdidtx gratiose annuentes) vobis omnibus
& fingulis, firmiter injungendo, mandamus quod Servientibus ip-
fius Principis, per ipfum ad Herneria, Vidualia, & Bona praedi-
<fta cariari facienda deputatis , Cariagia fuflScientia , pro Herneliis,
Vidtualibus, & Bonis praedidtis, in forma prsedicfta cariandis, pio
Denariis iplius Principis in promptu iblvendis, provideri & habere
faciatis, quotiens neceffe fuerit, & per iplbs Deputatos, feu eorurn
aliquem, fijeritis, vel fuerit aliquis veftrum , fuper hoc pr.xmuni-
tus, vel praemuniti, ex parte noftra; Et hoc, ficut Gravem In-
dignationem noftram vitare volueritis , nuUatenus omittatis.
Dat. ut fupra. ,• ,, ••
Tefte Rege apud Weftmonafterium,vicefimo fexto die Martu.
Ter ipfum Regem.
Pro Fifco Regis ^ Regina.
Ann.D. R ^^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1^68 ' ^^ Sciatis qubd,
A 4.1 De gratia noftra fpeciali, & pro bono Servitio, quod, dilearus
r "j ' nobis, Magifter Petrus de Florentia, Fificus, tam Nobis , quam
P«f 41. Philippx Reginae Angliae Conforti noftrx cariflimx impeudit, &
jj , ' impendet in futurum , • , r
* V ConcelTimus eidem Petro Quadraginta Libras, percipiendas , firi-
m 16 gulis Annis, ad Scaccarium noftrum, ad Terminos * San6ti Mi-
» VI ' chaelis & Pafchae, per sequales Portiones, ad totam Vitatn iplius
«•go. ' Petri, vel quoufque pro Statu fuo aliter duxerimus ordinandum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wyndefore, v.cefimo die Aprilis.
Per Breve de Frivato Siiillo.
THomis Comes de Marre habet I.iteras Regis de Condudu , •^"'Vo
veniendo de pirtibus Scoti-,2 in Regnura Regis Anglix, cum i'^»''.
Duodecim Hominibus & Viginti Equis, ibidem morando, & ex-- ^"- 4-^'
inde ad partes Tranfmaiinas nanlcundo, uli^ue ad Feftum Sandti -^- ?•
Michaeli;, proximo fiKurum, duraturas. Scot.^i.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Maii. ^- ?•
Tcr Conci/ium.
Pro Pajftgio Dttcis Clarencia, cum 457 Hominihus de Reti-
nentia fua, & 1280 Equis , de Solutionibus faciendis.
REX Thefaurario, & Camerariis fuis , Salutem. Ann. D.
Cum nuper, per Breve noftrum, fub Privato Sigillo noftro, j^^g^
mandaverimus , dileao nobis, Petro Rede, Ballivo noftro l^ An\z.
vorrix, qubd, o ^- ?•
In Praefentia & per Avifamentum & Supervifum, diledtorum & i^jbfrat.
fidelium noiirorum, Roberti de Asfheton & Thomae de Dale, ^^ £^^
vel eorum alterius , _ ^ . w. i.
Quos ad Arraiandum & Supervidendum Paffagium Tranfman-
num, carifiimi Filii noftri, Ducis Claren:ioe, ac Hominum, E-
quorum, & Hernofiorum fuorum, in Portu Dovornx, verlus Ca-
lefium, ordinavimus,
Cum Dominis & Magiftris Navium & aliorum Vaforum, in
quibus didtusFilius nofter, cum Hominibus, Equis, & Hernefiis,
funt tranfituri, de Condudtione & Fredtagio didtorum Navium &
Vaforum, prodidto Paffagio, conveniret,
De quibus quidem Condudlione & Fredtagto, ac Numero Per-
fonaruni, & Equorum, ac Bonorum, & Herneiiorum, inter di-
dtos, Robertum & Thomam, vel eorum alterum, & prxfatum
Petrum, & prxdidtos Donilnos & Masiftros, fieri volumus In-
denturas, per quas eifdem Dominis & Magiftns prompta Solutio
inde, pio Condudtione & Fredtagio prxdidtis, ad Quindenam
Pafchce proximb prxteritam , ad Receptam Scaccani noftri , fiat,
Ac didli , Thomas de Dale & Petrus , virtute Mandati noftri
prxdidti, cum Dominis & Ma?iftris Triginta & novem * Na- » vi.
vium & Trefdecim Navicularum, tam de Dovorria, quam de ,_
Calefio , pro Paffagio & Transfreratione prxdidti Filu noftri ,
cum Qiiadringentis Quinquagenta & feptem Hominibus de Reti-
nentia fua, & Mille Ducentis & Qiiaterviginn Equis, una cum
Hernefiis fuis neceffariis, quafi pro unica vice Transtretationis,
per Centum Sexaginta & trefdecim Libras, Sex Solidos, & Odo
Denarios, eis folvendos (videlicet) pro Paffagio cujuilibet Navis,
per Sexa^inta & trelHecim Solidorum & Quatuor Denariorum,
& cuiuUTbet Naviculx per Quadraginta & lex Solidos & Odto
Denarios, &, ultra hoc, de Centum & fex Solidis & Odto De-
nariis , pro Pontagio Equorum prxdidtorum , convenilierit &
concordaffent, ficut per Indcnturas , inde inter ipfos & prxdictos
Petrum & Thomam fadtas, pleniiis poterit apparere ,
Nos volentes didtis Dominis & Magiftns & aliis de Summis
prxdidtis fatisfieri, ut eft juftum, vobis Mandamus q.iod, vifis
Mandaro noftro & Indenturis prxdidtis, tam prxdidam Sum-
mam Centum & Sexaginta & trefdecim Librarum Sex Solido-
rum & Odto Denariorium, pro Cond^adtione & Fred^agio prx-
didtis, quam prxdidtos Centum Sex So lidos & Odto Denanos,
pro Pontagio prxdiao, prxfato Petro ad eos, mter Dominos &
Magiftros , ac alios , quibus inde fatisfac.endum fuent , ^xta
Conventiones inde fadtas, diftribuendum , fine dilatione, de The-
fauro noftro, folvatis; ,, , „ t j r j-
Recipientes ab eodem Petro Mandatum & Indenturas fupradi-
■Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Maii.
?er ConciliHm.
lom. III. P. n.
J>»
I4<5
C O N V E N T I O N E S , L I T E R ^,
Ann. D.
xj68.
£Jv. 3.
^n. 41.
£.3.
Frauc.
4Z. £. j,
W. (J.
•VI.
f9t.
De Tejlamento Thoma de TJvedak Aiilitis Duplicando.
LE Roi a lovCL ceux , qi cc&ies Lettres verront , Salur.
Savoir faiibns Nous avoir Veu & fait , de noftre cotnan-
demcnc, Tranfcripre & Copier, ou jugement, par bon Collacion
& Examen , le Teibmenc de feu Thomas de Uvedale , feic &
approve devant , rOncrable Piere en Dieu , TEvefque de Wyn-
ceftre, noftre Chanceller, comenanc la forme qui s'cnfuyc:
In Dei Nomine, Amen.
E20 Thomas de Uvedale Chivaler , die Sabbati , in Fefto San-
£l:i Leonardi, anno Domini Milelimo, Trecentefimo , Sexagefi-
mo leptimo, Sanae Mencis meae, condo Tefbmcntum meum in
hunc modum ,
I N p R I M I s , Lego Animam meam Deo , & beatae Mariae ,
& omnibus Sanftis Dci , & Corpus meum ad Sepeliendum in
Ecclefia Parochiali de Tychefeye , in medio Capellae Sandli Ja-
cobi.
I T E M , Volo Primb & Principaliter quod Debita mea folvan-
tur. .
Item, VoIo quod,fi aliqux Extorfiones vel Injuriae per me
faftae fuerinc, quae legitime poffint probari, fatisfianc fecundum
difcrctionem BcnedidtiE , Uxoris me« , & aliorum Executorum
nieorum.
I T E m, VoIo quod omnes Servieiites mei , qui mecum labora-
verunc , Remunerencnr quilibec ad gradum fuum ; uc in quadam
Ccduli, inde facta , plenius continetur, &: fecundum Difcrecio-
nem Benedicflx Uxoris meae , & Execucorum meorum.
I T E M , Volo quod omnes alii Scrviences mci Remunerencur
fecundum Difcretionem Uxoris mex & aliorum Exccutorum mco-
Item, VoIo qu5d Ecclefia Parochialis de Tychefeye perficia-
turad Difcretionem Uxoris mex & Executorum meorum
Item, Volo quod praedidta Uxor mea & didi Executores
mei diftribuant, de Bonis meis, ad illa Loca in quibus Corpora
Patris mei , Macris mea: , Uxorum mearum , Marix , liabellsc , &
Maigarerx, requiefcunc, fecundum Diicretionem Uxoris meje &
Executorum meorum.
Item, Lego diveriis Fracribus & Religiofis (qui continentur
in quadam Cedula, inde foda) fecundum Difcrecionem Uxoris
tnex & Executorum meorum.
Item, Lego Fratri Ricardo Twitham fecundum Difcretio-
nem Uxoris mex & aliorum Executorum meorum.
Item, Volo quod dies Sepulturx meje, dies Menfis, Scdies
Aniverfarii mei fianc ad Honorem Dei , & ad Meritum Animx
mea: , & non ad Pompam Mundi , fecundura Difcretionem didlae
Uxoris meae, & aliorum Executorum meorum,
Item,VoIo quod praedida Uxor mea & Executores mei con-
fticuanc & * ordinent ad celebrandum in Ecclefia de Tychefeye ,
pro Anima Johannis PoIIe, & Animabus omnium aliorum, de
quibus aliqua Bona , in Vita iiia , vel poft Mortem eorum , habui
vel pcrcepi , & pro Animabus omnium Fidelium , fecundum quod
teneor, & fecundum Dilcrecionem Uxoris mex & aliorum Exe-
cutorum meorum. ti •
Item, Volo quod Armatura, fufficientia ad unum Hommem,
de oprimis, & Duo Equi, opcimi poft Dexcrarium, dentur Jo-
hanni Filio meo , fecundum Diferecionem praedidx Uxoris meie
& aliorum Execucorum meorum.
Et, ad iftud Teftamentum fidelicer Exequendum, Conftituo
& Ordino Execucores meos ( videlicet )
Beiiediciam , Uxorem meam , Principalem ,
Rogcrtm Dtgge,
Willtelmum Tirwhjt,
Ji.obertu7ti Koiffyti,
Ec VVilltebnum Hagham,
Ec Johawiem Filz William,
Dacapud Suchwerk, die & anno fupradidlis.
Item, lego Capellx beacs Mariae de Walfyngham Unai^ Ta-
bellam , Argenteam & Deauratam, de Salucacione beacx Marix,
cum una Ymagine depida. . t^ , r j mt- 1
I t E .M , Lego Decem Marcas Fabricae chon Ecclefix de Wal-
fyngham. j-n. tt •
Et Refiduum Bonorum meorum Lego Benedictx Uxori mece,
ut ipfa remunercc alios Executores (ecundum eorum Laborcm &c
fecundum Difcrecionem didx Benedidlx,
l T E M, Volo quod pr-jedidtus Dextrarius vendatur, per Lxecu-
torcs meos, ad periolvendum Debica mea.
Priefens Teftamentum fui: Exhibitum & Probatum coram No-
bis, Willielmo, permiflTione Divina, Wyntonienli Epifcopo, m
Eccleha Conventuali beatx Marrx de Suthwerk, noftrx Dicece-
fis, ieptimo die Menlis Januarii, anno Domini MiUchmo, CCC,
Sexagefimofeptimo,
Et Pronunciavimus pro eodcm, & Commifimus, m torma Ju-
ris, Adrainiftrationem omnium Bonorum Tcftatoris itifi-afcripti ,
ubicumque infra noftram Dioecefim exiftentium , Benediclx, Re-
lidtx Teftatoris prxdidi, & WiUielmo Hagham, Execucoribus
ejufdem Teftamenti , ,.._-.
Domino Willielmo de Tirwhite, Executore diftiTeltamenci,
ibidem perfonaliter tunc prxfente, & Adminiitrationem hujufmodi
Bonorum admitrere conftancer & public^ recufante,
Refervaca nobis faculcate Perfonam aliam ydoneam, loco didtt
Rcculantis, cum expeiire viderinaus, fubrogandi, necnon csteris
Executoribus ipfius Teftamenci abfencibus, in forma Juris, Admi- Ann. \
niltrationem hujufmodi commiccendi, ciim venerint, & eara vo- 136!
luerinc acceptare. ^'i"J. 3
In cujus rei Teftimonium Sigillum noftrum mandavimus & fe-
cimus hiis apponi.
Dac. die, loco, & anno Domini fupradidtis, 6c noftrx Confc-
cracionis anno Primo.
Ec du dic Teftament les Heirs, Executours, & aians caufe du
dic fu William, aient a faire , tant ou Roialme de France, ou
Parlcmcnt de, noftre Trefchere & Trefame Frere, le Roi de
France, devant autres ces Juges, come en noftre Roialme, & ail-
lour , de jour en jour ,
Et ne purroic eftre Tranfporte par tant des Lieux , fanT, retarde-
ment de rExecution de ycellui , ou detriment du dit Salut de TAI-
me du dit Dcfunft , & aes Bufoigns de rExecution ,
Et fi purroit , par fortune , ou paril des Chemyns , le dic Tefta-
menc eftre parduz, ou depariz, ficome Ten dit,
Nous , veuUantZ. fur ce purvcoir , a la requefte des Executours
du dit Defund:, avons Ordene, Volons & Ordenons, de noftre
Audtorite Roiale, & Grace efpeciale, s'il eft meftier, ces prefentz
valoir Original , 6c que pleyn foy foic ajouftee come a cellui Origi-
nal Tcltament deflus tranfcript,
Si prions as Gentz du dit Parlement , & as touz les Jufticers
du Roialme de noftre dit Frere, ou a leur Lieux tenantz, Man-
dons & Commandons as touz, noz, Foialx & Subgitz, quiaces
prefentz Obeifient, Entendent, & Adjouftent foy, come au dit
Original , & rEnterincnt & Accoropliirent chefcun en droit foy ,
come ii i Original leur apparuft,
Audlorifanz ces Prefentes & Difcernantz valables, &quetout
ce, qui par vertu de ces Prefentes, en Executant, Enterinant, &
AccomplifTant Ic dit Teftamcnt, vaille, teigne, ait effedt & ver-
tue, come fi fait eftoit par le dit Original.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xiv jour de May , TAn de Grace Mille, Troifcentz,
Soixante oytilme, & de noftre Regne Quaranc fecond.
* Pro Filla de Toriton , de Exonerando.
REX Ballivis, Probis hominibus, & toti Communitati Villx
de Toriton, in Comitatu Devonix, Salutem.
Ex parte vettra Nobis eft monftratum qu6d ,
Ciim Vilja prxdidta, ad mittendum aliquos Homines, proea-
dem Villa , ad Parliamenta noftra , onerari non debeat ,
Nec aliquos Homines, pro didla Villa, ad Pailiamenta noftra,
vel Progenitorum noftrorum , quondam Regum Anglix , non mit-
teret, nec mittere confueverit, ante Annum Regni noftri Viceli-
mum primum,
Quo tempore Vicecomes nofter Comitatus prxdidti, qui tunc
fljit, didtara Villam de Toriton, vel Burgum, & Duos Horaincs
pro eodem Burgo , ad veniendum ad Parliamentura noftrum , di-
dto anno Viccfimo Primo tentum, Summonitos fuiile, malitiose
in Cancellaria noftra retornavit ,
Et fic eadem Villa de Toriton, ab eodem anno Vicefimo Pri-
mo , ad-invcnicndum Duos Homines , pro eadem Villa , in fingu-
lis Parliamentis noftris tentis, prxtextu Retorni prxdidti, onera-
ta extitit , & Vos , ca occafione , Laboribus & Expenfis multipli-
citer Gravati fuiftis, ad veftrum Dampnura non modicura & De-
prefTioncm manifeftam ,
Super quo Nobis fupplicaftis vobis Remedium adhiben oportu-
num :
Et quia, fcrutatis Rotulis 5c Memorandis Cancellarix noftrx,
non eft compertum nomina aliquorum Hominura, pro didta Vil-
la feu Burgo de Toriton, ad veniendum ad Parliamenta noftra,
ante didtum Annum Vicefimum Primum, Retornata fuifTe, Nos,
nolentes didtam Villam de Toriton, occaiione prxdidta, indebite
onerari, Vos & Villam pr^«didtam, ad inveniendum feu mitten-
dum aliquos Homines ad Parliamenta noftra, de cxtero, ratione
Communis Summonitionis Parliamentorum eorumdem, habcmus
& tenemus excufatos, & vos inde exoneramus pcr prxfentcs im-
perpecuum.
In eujus, &c. ^ , . „ ..»».-
Tefte Rege apud Weftmonafterium,decimo odtavo dic Maii.
Ter Tetitionem de Farliamento.
* VL
5<)l-
Ann.r
1368.
An. 41.
£. 3.
Yat. 4».
E. i.
p. I.
OT. 8,
R
Pro BurgenJibHS FilU Bereivici fitper Tivedam.
EX Cuftodi Villx noftrx Berewici fuper Twedam, ac Ca- Ann. D
merario noftro ibidem, qui nunc funt, vel qui pro tempore 13^3.
erunt, Salutem.
An. 41,
cot. 4»,
f-
Ciim , per Cartam noftram , concenerimus , pro Nobis, & £. j.
Hxredibus noftris , dileftis & fidelibus noftns, burgenfibus Vlllx 5^
Berewici, quod ipfi Burgenfcs, Hxredes, & Succefibres fui per e,
eafdem Leges , Cuftumas , & Confuetudines , quibus Burgenfcs ,„
ejufdem Villx, tempore Alexandri, dudum Regis Sconx, uli fue-
runt Regantur, abfque Impedimento Noftri, vel Hxredum no-
ftrorum, Jufticiariorum, Efcactorum, Vicecomitum, auc aliorum
Ballivorum feu Miniflirorum noftrorum quorumcumque, prout in
Carta noftra prxdifta pleniiis continetur,
Ac jam, ex parte ipforum BurKnlium, nobis eft, graviter con-
querendo, Monftratum qu6d ipfi, contra Leges oc Confuetudines
prxdidtas, diverfimode moleftantur & gravantur,
Unde nobis fupplicarun!: fibi per Nos Ronedium adhiben,
^°'' Vokme?
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1368.
Volentes omnia & finguk, praefatis Bjrgenfibus per nos conces-
fa, illarfa obfervari ,
Vobis mandamus, f '■n-jter injungentes, qu6d,visa Carta noftra
prxdifta, Sc confilerai<; Legibus Scotix, tempore diiSti Alexan-
dri Regis ufiratis, dictos Buigcnfes, juxta L;ge< & ConfuetuJines
i!las, regi & tradtari fac.atis, & eos eifdem Legibus, in omnibjs,
uti & gaudere permictatis , juxta formani Gartas noftrx praediftiE ,
& prout AntecelFores (ui , Burgeriles Villix; prxdidje, tempore
ejufdem Regis AlexanHri, Regi & Tradari confueverunr,
Iplos , contra eafdem Lt^es, & formam Conceflionis noftrac
praedidce , non Moleftanres in aliquo feu Gravantes.
Dat. apud Weftm. vicefimo quarto die Maii.
147
Fer ipfum Regem.
'• VI.
•■i
£. 3.
Scot. 41.
f. 3.
I I». j.
* Pro AbbAte <Q- ConventM de Kellefhows.
Ann. D. R EX Cuftodibus Treugarum in partfcus Marchi-B Scoti^, &
68_ *-^ Cancellario & Camcrario Villas noftrx Berewici luper Twe-
dam, ac Cuftodi ejufdem Villse, necnon univerhS(Sc (ingulis Vi-
cecomitibus, Majoribus, Caftellanis, Baliivis , Miniftris, & aliis
Fidclibus (liii, tam in Anglia, quam in Scotia, ad quos, &c. Sa-
lutem.
Sciatis qiiod,
Cum, ex parte, Diledlorum nobis in Chrifto, Abbatis & Con-
ventus de Kellefhowe in Scotia , qui ad Fidem & Pacem no-
ftram exiftunt , nobis eft monftratum quod Abbatia prtcdiiTta,
ac Terr-je , Tenementa , & PoHelTiones ejufdem , ac eorum 1 e-
nentes, tam per varia Gucrrarum Dilcrimina, quam per diverfas
Moleftationes , Inquietationes, & Gravamina, qux (ibi , ac Te-
nentibus, & Servientibus fuis indies miferabiliter inferuntur, mul-
tipliciter CoUapfa, & quafi Adnichilata exiftunt, ipfolque Abba-
tem & Conventum ea de causa Vidtualia, pro Suftentatione fua
& Familix fua:, per Se, & Servientes fuos, in Anglia quxrere
opportebit, unde Ipfi & Servientes fui prsedidti muTtotiens funt
impediti ,
Nos,
Ad Prjemifla confiderationem habentes, ac volentes eorum Se-
curitati in hac parte profpicere gratiose ,
Dedimus eildem, Abbati & Conventui, Licentiam quod Ipfi
per Se, & Servientes fuos, Viftualia pro Suftentatione lua & Fa-
miliae fuae in Anglia, ubicumque eis placuerit, quaerere & emere,
& ad Abbatiam fuam priedidtam, pro Expenlis fuis propriis, abf-
que impedimento feu contradi<3:ione cujufcumque, ducere ponTmt,
Suicipientes ipfos Abbatem & Conventum, ac Abbatiam fuam
przdiftam, Homines, Res, Redditus, & omnes PoITelTiones fuas
in Dominio ncftro in Anglia vel Scotia exiftentes, necnon Ser-
vientes ipforum Abbatis & Conventus, venitndo in Regnum no-
ftrum Angli;^ , Vi<flualia ibidem , pro Expcnfis propriis ipiorum
Abbatis & ConventijSj & Servientium ac Familiarum fuorum,
quc^rendo & emendo, & ad didiam Abbaciam ducendo, in Pro-
teitionem & Defeniionem noftram fpecialem , necnon in falvum
& fecurum Conductum noftrum,
Nolenres quod Ipfis in Perfonis, Viftualibus, aut aliis Rebus
fuis (dumtamen erga nos bene & fideliter fe gerant) per nos, feu
Miniftros noftros , aut per alios quofcumque Subditos noftros ,
moleftentur in aliquo , p-c. fere ut m cateris de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. per Biennium duraruras.
Teftc Rege apud Weftmonafterium , vicefimo ncno die Junii.
Pcr ipfum V.egem c^ Concilium.
De Statn HibernU.
LE Roi a, noftre chere & foial, Thomas de Roos de Hame-
Iak,Salutz.
Signifiez, nous ont, par diverfes foitT,, noz Liges, Prelatz, Con-
tes, Barons, & autres Gentz. & Communes de noftre Terre d'Ir-
lande, que, par Defaute de ceulx, qui ont Terres & Seignuries
4z.£. 3. en !a dite Terre dlrlande, & ne font Demoeure illoequei fur la
m. —--.'.•..
Et veulljant, par tant, en quanque nous purrons, ficome nous Ann. D.
devons & lumez tenuz, pjr la dite Dcfenfe purvoir , de l'a(r;nt 1368.
des Prelarz, Gianrz., tk autres de noftre dit Conleil, par meure & ^dv. j.
diligente Dcliberacion lijr ce eue,
Avons Oiceiie que touz Seignurs & autres de noftre Regne
dLnglcerre, qi auciines Seignuries ou Tsrres Ont, ou Cleiment
avoir, en Irlande, loient en la dite Tcrre d'Irlande, en la Fefte
de Pafque, prochein a venir,bien & ibuffifaument Anaiez & Ap-
parafllez d Armes & Gentz, a demurrer & enhabiter fur leur di-
tes Terres & Conqueftc d ycelles,
Et, en cas cue aucun des diiz Seignur.? , pur aucunes Deftour-
baunces neccflairs, ne purra, en Propre Perfone, y aler come
dit eft, lors Envoiera il autres SuiSfauntz Gentz, en fon Noun
''"11 fT™' ^.fespropresCoufta^es, (urla Def-nfe, Gouver-
naili, & Conquefte de fes Terres & Seignuries deiTufdites
Lt, en cas q'ils ne voilknt ceftes chofes faire, nous prendrons
en noftie main les Seigneunes & Terres avantdires , a doner as au-
tres q, illoeqcs vorront Demurrer & en Habiter, fur la Dcfens
& Conquefte d yceulx , a avoir en manerc come nous plerra •
Par quoi vous Mandons, fermement enjoignaniz, en la Foi &
Ligeance es queux Vous Nous eftes tenuz , que , toutes autres
Choles lefles, vous vous ApparaiUcz de Gentz & Armes fi forci-
blement & ayenantment come vous purrez, pur aller devers les
dires parries d Irlande, iffint que vous y foiez a la Fefte de Pafaue
^'iCi?'"''^'' "■■ "^^ '^^"^l ^ Seigniiries illoeques & la Conquefte
d ycelles, en nianere que delTus eft dit. y^cnc
Et, pur ce que ccft Bufoigne nous gift treftendrement a coer a
caule que la Parde & Deftruftion de mefme la Terrc d'Irknde
lont ore plus evidenrment apparantz, que n'eftoient unques devanc
ces heures, Nous Volons, & Vous 'Mandons, fi eftSnent co-
me nous purrons en)oignantz,quc vous foiez devant Nous & nos-
tre Confeil, a Weftmouftier, a la Quinfzeinc de Seint Mchel
profchien venant, pur nous cnfourmer de les Terres & Sei2niiWf4
que vous Avez a prefent eri Irlande, ou y Clamez d'avoir &d1
lour verroie Value quels eles (oloient Valoir Anciencment & fi
l?Z^T ^^? ^" veftre propre Perfone, aler a les dites Partiefou
aurre. fouffilantz en veftre noun y mander, pur Salvacion de voz
dites Seignuries & Terres, ou nemye;
IITint que, en cas que vous les dites chofes ne vorrez faire nur
elchuir les Damages, Perils, ou Diftieritelbns apparantz oueux
nous doutons a venir a nous & a noftre dite Terre d'Irlande deinz
bner (que Dieu defende) fi Remede ne y foit plus mys en Lfte
Puidons, en veftre Defaute, de voz dites Seignuries & TerrA
en meftiie la Terre d'lrlande, pur Salvacion cf ycelle , & de noz
Foialx illocques , en ii clrargeant necelTite , en^Delheritance de
Vous Ordeigner, come Droit voet & neceffite demaunde
DoD. fous noftre Grant Seal a Guldeford , le xxvii)"jour de
Per ipjum Regem e^ Concilium.
Autieles mandementz font faitz a les Seignurs fouzefcritz de
meifme la datci c^eftaflTavoir, '
Ann. D
1368.
An, 41.
£. 3.
Clauf.
* VL
13.J, Defenfe d'ycelles, les Irreys, noz Enemys, par chefcune part de
la Terre (ufdite de Guerre Chivacheont , failantz plufeurs Homi-
cides, Roberies, Arfures, & autres Ma!x plufeurs, & Deftruantz
noz Terres & les Terres de noz Foialx en la dite Terre , ilTint que
rneifme la terre eft en point d'eftre, deinz brief temps, Parduz,
fi Socours & Remede ne y foient , par la grace de Dieu , plus
haftivement Mys,
Nous, eue (lir la dite Bufoigne diligent Traidtie & Deliberacion
oue Prelatz, Ducs, Contes, Barons, & autres de noftre Confeil,
& conliderantz coment , (ur la primere Conquefte du dit Terre
d'Irlande , faite par noz Progenitours , jadis Rois d'Engleterre,
plufeures Seignuries & Terres illoeques par noz ditz Progenitours
feurent Donez & Grantez a diverfes Seignurs & autres Perfones
de noftre Regne d'EngIeterre , a caule que la dite Terre d'Irlan-
de , par les ditz Seignurs & autres Perfones , noz Foialx d'Engle-
terre, qi tieux Guerdons avoient, par leur continuele Demoeure
iur leur dites Seignuries & Terres illoeques , purroit fauvemenc
eftre Defenduz & pailiblement Gouvernez a touz lours.
Et , coment plufeurs Seignurs, & autres de noftre dit Terre
d'EngIeterre , * des Terres & Seignuries , q'ils ont cn meilme la
Terre d'lrlande, de long temps, ont pris les Kfues & Profirz,
fanz Detens ou Garie covenable y mettre, comc ils font lenuz,
Si que, par leur Defaue & Nounchaler, font les ditz Malz a-
veniz, en trefgrant Damage & Defheriteion do Nous, & de nof-
tre Corone , & Deftrudtion de noftre Loial Poeple .lloeqes , &
en Perdicion de la dite Terre ( que Dieu defende ) pour touz
jours ,
Tem. III. P. 11.
A Rogcr de Clifferd.
A Richard Vernoun.
A yoban Bromwych.
A Niihol de Bekemfeld.
A Ravf de Crophilt.
A Nicho/ Gernoun.
A Wauter de Ma?my.
A Robert de Tyhetot.
A Antoniii de Lucy.
A Johan de Crophull.
A WiUiam de Souche de HaryfiT-
loorth.
A yohan Comyn.
A David Strabo^gi d^Athols.
A Johan Cojite de Pemhrok.
A Efmon Conte de la Marche.
* Ac
quietantia Dttcis Juliacenjis.
TsTOverint univerfi me Guillielmum, Ducem Juiiacenfcm , re-
„ "P'"e ^' nabuiITe, die confedionis praefentium, de, Ex-
cellentilTimo Principe Dom. Edwardo , Rege AngliEe, Domino
noitro , pcr manus Thcfaurarii & Camerarii de Scaccario fub,
^'i^ ^"*' ^"'^^".^!?' ^ Q-^^afer viginti & trefdecim Marcas
Udo Sohdos, & Odto Denarios, in plenam Solutionem omnium
Arreiagionim , per ipfum Dominum Regem nobis debitorum,
tam de aimuo Feodo Mille Marcarum, quod idem Dominus Rex
nobis fuper conceffit, per Litteras fuas Patentes, ad Scaccarium
(uum percipiendum, j»flw? aliarum Summarum, nobis Debitarum
pro Terminis elapfis, de illis Novem Mille Marcis, quas idem'
Dommus Rex, per alias Litteras fuas Patentes., nobis concejfn ^ ad
Scaccarium prxdidtum , ad certos Terminos , percipiendas , in
plenam Satisfadtionem Arreragiorum Annualium , & aliorum quo-
rumcumque Debitorurz, ^ua ., honx. memori<e, quondam Marchio
Juliacenlis, Pater nolter, cujus HxresNos fumus, aut quivis alius,
causa fui, a Domino noltro Rege prxdidto, vcl Hieredibus fuis
exigere feu vendicare poterunt quovilrnodo :
De quibus quidem Duobus Millibus, Ducentis, & Qiiater vi-
ginti & Trefdecim Marcis, Odto Solidis, & Odto Denariis, per
Nos receptis, ut fupradidtum eft, fatemur nobis fuifle & eile ple-
narie Satisfadlum, & Dominum noftrum Regem, Thefaurariiim
& Camerarios de Scaccario fuo praedidtos, inde acquietamus im-
perperuum per praefentes
In cujus rci Teftimonium Prefcntibus Sigillum noftrum appo-
fuimus.
Dat. London. primo die Odtobris , Anno Regni Domini no-
ftri Regis fupradidti Quadragefimo fecundo.
* VI.
Ann. D.
1368.
An. 42.
E. 3.
I.X bnni.
4. n. 18.
Vcncs Ca'
mtr.
T2
PeS»
14S
Ann. D.
1368.
^dv. 3.
CONVENTIONES, LITERiE
~ Do?mnis ,
Petro de Lafcy,
Johanne de Branketre,
Et VVillielmo de Thrinton,
Notariis Begis.
Papa ad Regem, de Provifwne.
Ann. D.
1368.
£dv. 7,
j ., T TRbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo in Cbri-
^»•4»- U ^Q piijo^ Edwardo, Regi Angliae IUuftri, Salutem & Apo-
E* Ori7 ftolicam Benedidionem. .
t^Tr Gratise Divinse Prxmium & Prasconium humanae laudis acqui-
a K ritur, fi,per Seculares Principes, Ecclefiarum Prdatis, praeler-
tim Eccleliarum Cathedralium Regimini Praelidentibus , oportuni
favoris Pracfidium & Honor debitus impendatur. „ , ,
Dudiim fiquidem Provifiones omnium Ecclefiarum Cathedra-
lium, extunc in antea vacaturarum, per Tranflationes de Praelatis
earum, ubilibet conftitutis, per nos faciendas impofteriim ad alias
Ecclelias Cathedrales, tunc vacantes, & in antea vacaturas, Ordi-
nationi 8c Diipofitioni noftrx duximus Refervandas,
Decernentes extunc initum & inane fi fecus fuper hiis, per
quofcumque , quavis audoritate, fcienter vel ignoranter, contin-
eeret attemptari. ,. ,,r . ,- ^ n ■ r ^ ■
Poftmodum vero, Ecclefia WyRomienfi , ex eo Paftons folatio
deftituta quod Nos, Venerabilem Fratrem noftrum,Wilhelmum,
Epifcopum Wygornienfem, in Archiepilcopum Cantuanenfem E-
leftum, licet abfentem, a Vinculo, quo eidem Wygornienh Ec-
clefix, cui tunc prseerat, tenebatur ,' de Fratrum noftrorum Con-
filio, & Apoftolicce Poteftatis plenitudine, ablolventes, ipfum ad
Ecclefiam Cantuarienfem , tunc vacantem, Auftontate Apoftoli-
ca, duximus transferendum , prJCficiendo eum didtaj EccleOae Can-
tuarienfiin Archiepifcopum & Paftorein, ^ ,^ , „
Nos ad Provifionem ipfius Wygornienfis Ecclefiae celerem ix.
felicem, de qua nullus, prxter Nos, ea vice, fe intromittere po-
tuerat, neque poterat ( Refervatione & Decreto Obfiftentibus (u-
pradidis) ne ipfa Wigornienfis Ecclefia diutinae vacationis fubjace-
ret Incommodis, paternis & folicitis Studiis Intendent«,
Poft Deliberationem , quam fuper hiis cum eifdem Fratnbus ha-
buimus diligentem, demum ad, Venerabilem Fratrern noftrum,
Willielmum Wygornienfem , tunc Ciceftrenfera , Epifcopum ,
Confideratis Grandium virtutum meritis & muneribus gratia-
rum , quibus Perfonam fuam, prout fidedignorum percepimus Te-
ftimonio, Altinimusinfignivit, . . . ^, ^ , r r-
Quodque ipfe Willielmus , qui Regimini cjufdem Lcclehx Ci-
• VI ceftrenfis hadenus laudabiliter prxfuit , prxfatam * Wygornien-
yP7. ' fem Ecclefiam fciet & poterit, audore Domino, falubnter guber-
nare ,
Direximus Oculos noftrx menti»-. , ^ ,„ . .
Intendentes igitur , tam diftx Ecclefiae Wygormenfi , quam
eius Gregi Dominico, falubritef providere, , , „. „ ^
Ipfum Willielmum a Vinculo, quo diJtx Ecclefix Ciceltrenli,
cui tunc prxcrat, tenebatur,de ipforum Fratrum Confilio & Apo-
ftolicx Poteibtis plenitudine , abiolventes,
Ipfum ad prxfatam Wygornienfem Ecclefiam , audtontate prae-
dida. duximus transferendum , ipfumque illi prxfecimus in Epi-
fcopum & Paftorem , Curam & Admmiftrationem iplius Ecclelix
Wygornienfis eidem Willielmo, in Spiritualibus & TemporalibuSp
plenarie committcndo , liberamque libi tribuendo Licentiara ad
eandem Ecclefiam tranfeundi, ..«.»,-. » / -ir
Firma dufti fiducia quod , ipfius Williemi Actu & Opera ( illius
Clementia dirigente a quo univerforum carifmatum dona prove-
niunt) prxlibata Ecclefia Wygornienlis , per ipfius Willielmi cu-
riolam folertiam , fuumque Minifterium ftudiofum , Honoris &
Profpcritatis multiplicibus proficiet incrementis.
Quocirca Serenitatem Regiam rogamus & hortamur attente ,
quatinus eundem Epifcopum,una cum Ecclefia fuo commifsa Re-
eimini , habens pro divina & Apoftolicx Sedis i?c noftra reveren-
tia propenfius commendatos , fic eifdem te exhibeas Favore Regio
benivolum, & in oportunitatibus gratiofum, quod idem Epifco-
pus, per Auxilium Tux gratix, in commiffo libi Eccleiix prxfa-
tx Re^imine , utilius proficere valeat , tiique proinde confequaris
Prxmia' felicitatis xternx , & Nos etiam Celfitudinem Regiam
condignis poflimus in Domino laudibus commendare.
Dat. Viterbii, v Id. Odtobris, Pontiftcatus noftri Anno fexto.
Anno Domini, MiUefma , Trecentefinw , Sexagefmo nono : In-
diBione jeptima : & Pontificatus Domitii Pap^e pradiHi Septimo An-
■no : & Domi7ii Ed-warJt Regis Anglia , Tertii a Conqueftu, gua-
dragefmu tertio, infra Palatium, in Camera ipfus Domini Rcgis,
apud Wefimonaftenum prope London , ^uarta die Mefifs Junii,
Dominus Willielmus de Lenn , Epifcopus Njgornienfs, olim Cice-
fircnfis, eodem Domino noftro Rege tunc pra^lente , renunciavit JLihe-
rationi Temporalium ipfws Epifopatus per Papam faHa fihi, & re-
Ttunciavit , quoad boc , omni vigori & efedui Literarum Apoftoli-
carum prediBarum, & deinde fecit Fidelitatem fuam diito Dommo
.fofiro Regi in forma Capituli ,
Ego Epifcopus , mutatis mutandis , dc jurejurando , & alias con-
fueta , aftafilihus ©- prafentihus ,
Venerahili Patre , Domino Willielmo de Wykeham, Wyntowenft
Epifcopo : T n^ ■
iHuftri Domino , Johanne Duce Lancaftrix ,
Et Thomas ejus Fratre Germana :
Ricardo,
Arundelhe ,
Humfredo de Bown,
Herefordta ,
Thomx de Bello Campo,
U\irrei!:)k,
Comitihus ,
Dominis , • ,
Willielmo Domino de Latymer, Senefcallo,
Alano de Buxhill, Cameraria,
Pro Comite de Marre.
THomas, Comes de Marre de Scotia, habet Literas Regis de Ann. D.
Condudhi, veniendo, tam per Terram, quam per Mare, in 1368.
Regnum Anglix, & alibi infra Dominium & Poteftatem Regis, An. 41.
cum Duodecim Armigeris, Viginti Eguis, & Famulisfuis, ibi- E. 3.
dem morando, & exinde ad partes Tranfmarinas verfus Amyas Scot. 4.1.
tranfeundo, & exinde in didum Regnum Regis redeundo, per E. 3.
unum Annum duraturas. m. 3.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,decimo fexto die 0£tobris.
Per iffum Regem.
* Pro Dftce jHliacenJi.
I) EX univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis,
■'■^ Miniftris, & aliis Fidelibus fuis , ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim Willielmus Dux Juliacenfis ad Nos nuper in Angliam ve-
nerit, & ab eodem Regno, de Licentia noftra, ad partesTranf-
marinas fit rediturus,
Sufcepimus ipfum Ducem, ac Homines, & Famiiiares, ufque
ad Numerum Triginta Perfonarum, ad diftas Partes, extra didum
Regnum noflrum tranfeundo ;
£t ideo vobis mandamus, <dfc. ut in fimilibus de Condudu Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Oftabas Sandli Martini, proximd futu-
ras, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonaft. vicefimo oftavo die Odobris.
Per ipfum Regem.
ro ComitibHS de Ta nkarvill & Salesbwgg.
D EX, &c. Salutem.
^ Sciatis quod
* VI.
rps.
Ann. D.
1568.
An. 42.
E. J.
Fat. 4,2.
E. J.
p. X. m.
Ann.D.
^ Sciatis quod, ji^S
Cum, Nobiles Viri, Comes de Tankarvill, Comes de Sales- An. ^i
bur^, Magifter Guillielmus Dormantz Chivaler, & Jacobuj de
Ricne Decanus de Parys, de Licentia noftra, in R^num no-
ftrum Anglix, ex certis caufis, in proximo fint venturi,
Sufcepimus ipfos, Comites, Gulielmum, & Jacobum, venien-
do in Rcgnum noftrum prxdiftum , cum Centum Equitibus de
Comitiva fui, & eorura Hominibus, Hernefiis, (^c. ut in fwiili-
hus de ConduHu Literis.
In cujus , &c. ufque ad diem Dominicam in Media Quadragefi-
mx, proximo futuram duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Oftebris.
Per ipfum Regem.
42.
£. 3.
Vranc.^i',
£. 3. m.
Ann. D
1368.
An. 41.
£.3.
Infra
Biilioth.
Coton.
Tit.A.l.
Confcederatio Regis Francix cum Henrico CaftelU , contra
Regem Anglia.
INNomineDomint,Amek.
Adpcrpetuam, Fraternitatis, Confcederationi5,& Amicitix,
Inter , Illuftrem & Magnificum Principem , Karolum , Dei
Gratia, Regem Francorum, Fratrem noftrum cariflimum, ex
Parte una, & Nos Henricum , eadem Gratia, Caftellx & Legio-
nis, ex Parte altera initarum,
Memoriam ,
NonnuUorum Dementium , More Serpentis inficientis venenose
Terras Cornibus elatis & eflhxnato Capite , Difcurrentiura hinc
inde itifanie & Furore, Nutu divino, totaliter exdrpatis,
Popuius Fide^is in tranquilitate Pacis vivat,
Diaufque Rex Francix, Frater nofter canflimns, & Nos Vi-
res Corporis, Subftantiam, & Subditos, nuUo obviante contrario,
contralnfidelesexponerevaleamus,
Ligx Confoederationes , Paita, Fratemitates , Amicitiae, Con-
ventiones,&Traaatusfadi,&faaa,funt _
Inter Nos, prxdiftum Henncum, Regem Caftellx & Legio-
Et Nobiles Francifcum de Periliolibus , Vicccomitem Rodx,
Admirallum Francix, Johanncm de Rya Dominum de Nebbons,
Milites ConfJiarios & ut Procuratores dicti, Fratns kanauni,
Regis Francix, virtute Poteftatis fibi data;, ex altera,
Qiii & qux fecuntur,
P R I M 6 ( videlicet) quod Nos Henricus, Rex Caftellae, prse-
didufque Filiusnofter Primogenitus, natus aut nafciturus, Kegna,
Terrx, Patria, & Subdiri noftri, fumus, & erimus ex nuncde
cxtero, una cum difto Karolo, Rege Francorum, Fratre noftro
cariilir^o, Filioque Primogenito, nato aut nafciruro, feu Pritno
Regni fui Hxrede, Regno, » Tena, Patna, & Subdios f"'s, VI.
boni, veri, fideles Confoederan, & adhxrentes Amici, tamquam f99-
noftro vero Fratri naturali & Germano, tali modo, videUcet,
ET ACTA PUBLICA.
14.9
•VI.
600,
Qiiod Nos, 6c Fliius nofter Primogenitus, natus aut nafcituru?,
Dampnum, Vicuperium, Detrimentum, aut Dedecus, dicti Fra-
tris noftri cariffimi, Regis Francix, Filii Primogeniti , nati autnaf-
cituri, feu primi Regni fui Hxredis, Regni, Terr», Patriaej &c
Subdicorum fuorum, non procurabimus uUo modo,
Nec cuicuncjue Perfonse viventi , cujufcunque Status , Condi-
tionis, Praeeminentiae , aut Dignitatis exillat ,
Eciam fi Perfona Regalis fuerit, aut alia,
Qux difto, Fratri noftro kariffimo, Regi Francix, Filio Pri-
mc^enito, nato aut nafcituro, feu Primo Regni fui Haeredi, Re-
gno, Terrae, Patrise, & Subditis fuis, Guerram, Dampnum, Vi-
tuperium, Detrimentum, aut Dedecus facere , perpetrare volue-
ric auc intene,
Confilium, Auxilium prsftabimus feu Favorem;
Quae quidem Lig-.K, Confcederationes, Pafta, Amiciti^, Con-
venciones, & Tradtacus, fupra &: infra fcripti & fcripca,durabunt
quo ad vicam , Frairis noftri kariftimi , Regis Francise , Filii Maf-
culi Primogenici, naci auc nafcituri, & primi RegniHaeredis,iiiC)-
rum, noftrique Regis Caftelia & Legionis, Filii Prirnogeniti ,
nati auc nafcicuri noitri , prxdidtorum , & quamdiu ipli & nos
Vicam duxerint, aut duxerimus, in humanis.
I T E M , praedi<ftum Fratrem noftrum cariiTimum, Regem Fran-
cise, & Primogenitum, nacum aut naiciturum, & primum Re-
gni fui HLeredem, Regnum, Terras, &c Subditos iuos , tam per
Mar^ quam per Terram, contra quafcunque Perfonas, quEe pof-
func vivere five mori, cujufcunque Scacus , Conditionis, Praeemi-
nentite, auc Dignitatisexiftant,
Etiamfi Perfona fueric Regalis aut alia ,
Quae didto Fratri noftro carinTiir.o, Regi Francice,Filio Primo-
genito, nato aut nafcituro, & primo Regni fui Haeredi, Regno,
ferrae, Patrix, 6c Subditis luis, Guerram, Dampnum, Vicupc-
rium, Detrimencum, aut Dedecus facere, perpetrare volucrit auc
inferre ,
Bona Fide juvabimus , & juvare tenebimur , abfque Fraude ,
Nofque Guerram didti, Fratris noftri cariftimi, Regis Franciac,
Filii Primogeniti, nati aut naicituri, aut primi Regni Hseredisfuo-
rum, in Nos, & in Perfonam noftram, tamquam propriam no-
ftram , recipiemus & recipere tenebimur , ac in Regn-s noftris ,
tamquam noftrani propriam, facere prseconizari & jubere:
Sic tamen quod didtus, Frater carilTimus , Rex Francise , Pri-
mogenitus, aut Regni fui Hoeres primus , five alter eorumdem,
Nos, aut Primogenitum noftrum, natum aut nafciturum , requi-
fieric: feu, per eos, aut eorum alterum, fuerimus, de certo Regni
neftri & Subditorum noftrorum Arraatorum numero , ad Opus
Guerrse fu£e, fubvenire requiiiti; Nos, Primogenitus nofter, na-
tus aut nalciturus, hoc facere, ipfafque Gences ad Servicium & Ju-
vamen, Fratris noftri carifTimi, Regis Franciae, Filii Primogeni-
ti , nati aut nafcituri , & primi Regni Hieredis , fuorum prsedidto-
rum, eorum tamen Sumptibus Ik Expenfis, mittere teneamur.
Item, Guerra, nomine, Fratris noftri carifTimi, Reeis F"ran-
cias, Filiique Primogeniti, nati aut nafcituri, feu primi Regni fui
Haeredis, auc noftri nomine, iive Filii noitri Primogenici , nati
aut nal(:ituri, contra quemcunque incepta, Nos , & Primogeni-
tus nofter, cum Parte adversa Paftum, Tradiatum , Accordiam,
Treugam , feu Pacem facere , tradtare , accordare ( abfque Con-
fenfu & Voluntate exprelTis didti , Fratris noftri carifTmii , Regis
Francix, Filii Primogeniti, nati aut nafcituri, feu primi Regni
Hxredis) & firmare non poterimus feu poterit quomodolibec aut
inhire.
Item, fi diftus, Frater nofter cariflimus, Rex Franciae , pro
ifto pr.denti Anno , in ALihzc leu Vere proxime venientibus,
Guerram haberet contra Regem Anglix, & pro dida Guerra de-
cem Galeas armare volueric & armaveric fupra Mare , Nos Vi-
ginci Naves ceneamur armare :
Et, fi dictus, Frater nofler carifnmus, Rex Franciae pluresGa-
leas aut p.uiciores armaverit, Nos in dLiplo Naves armare tenebi-
mur fecundum Quantitatem prsedidam;
In Cafu vero dum & quando Civicacem Yfpalenfem recuperavi-
mus: vifumtnie bonum & expcdiens fuerit Duobus Admirallis,
Francise & Caftell;?, pro Ucilicace & Commodo noftris, aucFra-
tris noftri cariiTimi, Filii Primogenici, primi Hiieredis: &c quod
pro Expeditione diftx Guerrs debeac , & quanta Armata fieri lii-
pra Mare; quantas Galeas didus, Frater nofter carifTunus, Rex*
Francix, auc Filius Primogenitus, natus aut nafcriturus, five Regni
fui primus Hvrres, armaverit, Nos, auc Fiiius noiter Pnmogeni-
tus, rantas Galeas teneamur & teneantur armare, & in hoc Cafu
Naves non teneamur feu teneatur armare : quamque , fi in .Anno
praefenti minime { quod ablit J Civitatem Yfpalenfem recupcrare
valeamus , & didtis Duobus Admirallis cxpediens fupra Mare vi-
deatur Armata, quantas Galeas caritlimus Fracer nofter,RexFran-
ciae armaverit , Nos Naves in duplo teneamur armare.
Volumus tamen qucd Admiralli prsedi6ti & ipforum quilibet,
de Confenfu, Licentia, & Mandato expreflb dicti Fratris noftri
oriflimi, Primogcniti, aut primi Hseredis, noftrique aut Primo-
geniti noftri, praedictorum,Juramentum folempne facient & prx-
ilabunc, ti quod ipfi & eorum quilibec Ucilicacem, Commodum,
& Honorem ambarum Partium procurabunt, 6c tam unius quam
alterius communiter & divifim bona Fide totalicer obfervabunt ,
leu quod Navium & Galearum Armaca praedida Admiralli prae-
didi Guerram habeant facere in Partibus 6c Locis iliis ,ac pro tan-
to tempore, quibus pro ambarum Partium Commodo & Utilitate
•eis magis videbitur expedire.
Item, volumiUS quod, quamdiu diiiti Admiralli commitiv^
navigabunt infimul, quicquid iuper Inimicos, tam in Terra, quam
. in Mari , acquifiverint , inter ipfos duos Admirallos per Medium
dividetur, xquali Portione diftribuendum , lecundum Morem &
Confuetudinem Regnorum Francix & Caftellx prxdidtorum.
Si ver6 contingat quod, per ipfos, fic infimul commitiva Na-
vigantes, aliquis, de Sanguine Regali Anglix, aut Petrus Inimi-
cus nofter , qui fe olim Regem Caildlae ufurpaciye nominavic.
captusfuerit, ad Aibitrium, Ordinatlonem, & Voluntatem, didli, Ann.D.
Fratris noftri carifTimi, Regis, Primcgeniti, aut primiRegniHx- 1368.
redis fuorum, noftrique, aut Filii noflri Primogenici, nari & naf- Edv. 3.
cituri, Captivus tenebitur; infimulque poterimus, una cum dido
Fratre nollro carifllmo, fuper Expeditione & Deliberatione didti
Captivi ordinare, prout Ambarum Partium placuerit voluntati.
Quippe ciim di^Si Admiralli non commitivefed particulatim na-
vigabunt, quicquid eorum alter , tam in Mari, quam in Terra,
acquifiverit , erit fuum , abfque alteri Admirallo Difirihutione fa-
cienda , & hoc fecundum Confuetudinem Regnorura Francix &
Caftellx prxlibatam.
Item, Caftra, Civitates, Villx, Fortalitia,five Loca,qux &
quas Nos aut Gentes noftrx, in Regno & Terra Anglix, & Du-
catu Acquitanix, acquifiverimus, occupaverimus , acguifiverint ,
feu occupaverint , Nos, dido Fratri noftro carifTimo, Regi Fran-
cix Primogenito, aut primoHxredi, iive fuo certo Nuncio aut
Mandato, Nos, & Gences noitrx prxdidtx, & Filius Primoge-
nitus nofter, libere dare & reftituere tenebimur , & eciam tene-
buntur;
Supra quibus & eorum quolibet, tam fuper Guerra, quam Per-
fonis fupradidtis, & omnibus aliis ad hoc neceirariis,faftum Guer-
rx, Utiiitatem & Commodum didti, Fratrisnoftri cariffimi, Re-
gis Francix, Primogeniti, nati aut nafcituri, live primi Regni fui
Hxredis, Regni, Terrx, & Subditorum fuorum , concernenti-
bus, Nos, aut Primogenitus nofter, Relationi fimplici & Afler-
tioni, per didtum, FVatrem noftrum carillimum, Regem Fran-
cix , aut Primogenitum , five Regni fui primum Hxredem , five
Literis fuis fuper hoc , aut fuo certo Nuncio , ad hoc habenci fpe-
cialem Poceftatem, Nobis aut Primogenito tadtis, abfque aliaPro-
batione leu Informatione quacunque , per diclum,Fratrem noftrum
carifTimum, Regem Francix , Primogenitum , & primum Hxre-
dem , iuos faciendis , Fidem indubiam plenarie tenebimur , & te-
nebitur, & promittimus adhibere; intimacioneque , prout prxdi-
citur, nobis fada, Nos, & Primogenitus nofter, prxdidtum,Fra-
trem noftrum carilfimum, Regem Francix , Primogenitum, &
primum Hxredem , Regnum , Terram , & Subditos fuos , fecun-
dum Formam fuperiiis prxinfertam , de fa£to tenebimur , & tene-
bicur, viriliter adjuvare.
Sane a Ligis, Confoederationibus, Padtis, Conventionibus , 8c
Tradtatibus prxdidtis excipimus & excipi volumus Perfonas , San-
«Stififimi in Chrifto Patris, Domini noftri Romani Pontificis, &
Illuftrifirimi Principis , Karoli Imperatoris femper Augufti, pro
nunc viventium , necnon fimiliter Regem Arragonum , & Fiiium
fuum Primogenitum, qui nunc funt; dum tamen idem Rex Ar-
ragonum , & Filius fuus Primogenitus eorumve alter, concra Fra-
trem noftrum cariflTimum , Primogenitum , natum aut nafciturum,
five Regni fui Hxredem, Regnum, Terram , & Subditos fuos,
five Nos , Primogenitum , natum aut nafciturum , Regna , Ter-
ras, &* Subditos noftros, Guerram , Dampnum , & Vitupe- « vi.
rium, aut Dedecus, five Detrimentum non faciant, inferant, aut ^q,,
procurent, faciat, inferat, aut procuret, fuis fi.eri , inferri, aut
procurari faciant, auc feciac,per alium quovifmodo ; quod fi(quod
abfit ) idem Rex Aragonum , aut fuus Primogenicus contrarium fa-
cerent , ceffabit prxdifta execeptio ; & Nos , & Primogenitus nc-
fter, aut primus Regni noflri Hxres, cum , difto Fratre noftro
cariffimo, RegeFrancix, ejufque Primogenito , naco vel nafcitu-
ro, feu primo Regni fui Hxrede, erimus, prout fumus, unanimi-
ter Confoederati contra Regem Arragonum & fuum Primogeni-
tum pixlibatos.
Qux omnia prxdifta & fingula Nos, prxdiftus Henricus , fana
& provisa Deliberatione Confilii fuper hoc prxhabica, pro Nobis,
Primogenito, nato aut nafcituro, Regnis, Terris, & Subditisno-
ris, juramus, in Animam noftram, fuper ymaginem & Memo-
riam Domini noftri Jehu Chrifti crucifixi Euvangeliaque fua
Sandta , corporaliter taftam & & tafta : promittimufque , verbo
Regis, bona Fide , prxdifiis Procuratoribus Francifco &Johanni,
Vice & Nomine didti , Fracris noftri kariflTimi, Regis Francix,
Filiique fui Primogeniti , nati aut nafcituri , five primi Hxredis
Regni, Terrx , & Subditorum fuorum , & pro ipfis , facere , te-
nere , &, de Pundto ad Pundtum, Fraude & malo Ingenio ceflan-
tibus, adimpleie ac inviolabilicer obfervare; & hoc, fub Obliga-
tione omnium Regnorum, omnium Bonorum, Hxredufi &Suc-
cefforum noftrorum futurorum , necnon & fub Pcena Parjurii,
quam Rex pbteft incurrere tali Cafu , infuperque fub Poena Cen-
tum Mille Marcharum Auri:
In quibus Obligatioaibus & Poenis Nos , didtus Rex Caftellx
& Legionis , Regna , & omnia Bona noftra , Hxredum & Sucef-
forum noftiorum, didto, Fratri noftro cariffimo, R^i Francix,
ejufque Prinogenito , nato aut naflrituro , appiicanda , tamquam
projudicato, Condempnato, & Conceflato, & in ipfas Poenas,
fi contra prxdidta Nos aut Primogenitus nofler fecerimus aut fe-
cerit, cenfitemur Nos & Primogenitum noftrum ac judicamusin-
curriffe, & cam de Jure, quam de Fafto totalicer incidiffe.
Et Nos iplos, Primogenitum , Hxredes, & Succeflbres noftros,
Regna, & Bona noftra, Hxredum & Succefforum noftrorum,
prxfentia & fucura , pro Prxmiffis firmicer adimplendis, fuppo-
fuimus & fupponimus Cohercioni & Compullioni Camerx Sedis
Apoftolicx.
Vokimufque & Confentimus quod , ad majorem Firmicatem
prxdidtorum omnium & fingulorum, Litteras Apoftolicas & Pu-
blicas, fuper iplis fortiores & meliores, didto Sapientium,fubftan-
tia non mutata, Nos, & diitus Prinr;ogenicus nofter , natus aat
nafcituius, didlo, Fratri noftro cariffimo , Regi Francix, Filio
Primogenico , naco aut nafcituro , five primo P.egni Hxredi , fuis
facere & concedere teneamur , & eciam teneantur , quotiens per
didtum Regem Francix, Fratrem noftrum cariffimum , five Pri-
mogenitum, aut primum Rcgni Hxredem, fuos, Nos, aut Pri-
mogenitus , fuerimus , aut fuerit , requifiti , ieu etiam requifitus.
Inauorum omnium & fingulorum prxdi£torumFirraitatemma-
IfO
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann D. iorem atque Robur prcefentes iftas Lireras Sigilli noftri Majnns,
I ^68. una cum Signo proprix ManCis noftraE; , Subfcriptioneque Notaru
idv 3. infr^fcripti, jufnmus Appenfione muniri.
Datum in Palatio noftro, in Obfidione noftra fupra Civitatem
TcMetanam , die vicefima Menfis Novembris, Anno Domini Mil-
lelimo, Trecentefimoj Sexagefimo Oaavo , fecundum Compu-
tationem Romanam.
Tenor vcro Poteftatis didorum Procuratorum fequitur
in haec verba,
KArolus, DeiGratia, Francorum R« , univerfis, praefentes Li-
reras infpedturis, Salutem.
Notum ficimus Quod Nos, „ n i-
De Diiigentia, Fidelitate, & Prudentia,dile(ftorum & fidelium
noftrorum, Francifci de Periliolibus Vicecomitis dc Rode Catn-
bellani noftvi & Admiralii Fraiicia», ac Johannis de Rie Domim
de Rie Militis, & Confiliariorum noll:rorum, plenarie confiden-
tcs
fpfojnoftrosConfiliarios, Tradhtores, Procuratores , & no-
ftros Nuncios fpeciales facimus, deputamus, & conrtituimus per
pricfentes, „ ,., -n n.
Eifque damus & concedimus plenam & liberam Poteltatem ,
Audloritatem , & Mandatum fpeciale ad Tradtandum & Firman-
dum, pro Nobis & noftro Nomine, Haeredumque, Subditorum,
6c Adhxrentium noftrorum, cum Regibus quibulcumque, Sacro-
fandt* Fidei Catholicx Zelatoribus, fuper faciendis Padis, Con-
ventionibus, Ligis, Confoederationibus, & Amicitiis perpetuis, ad
• VT. * Tempus, vel Imperpetuum, cum praefetis Regibus , & quoli-
602. bet ipforum, Modo, Conditionibus, & Formi, quibus didis no-
ftris Conliliariis utilius pro Nobis & Regno noftro videbitur ex-
pedire,
Necnon Tradtatus, cum pnefatis Regibus per didos Conliha-
rios noftros fadtos & inhitos, Pafta, Conventiones, Ligas, Con-
ftederationes , & Amicitias perpetuas prxdidtas, ad Tempus , vel
Imperpetuum, Pi^nis, Juramentis, Stipulationibus , Promiihoni-
bus, Obligationibus , Ac ahis ouibufcunque Securitatibus & Firmi-
tatibus , Vallandum , Muniendum , Affecurandum , & Firman-
Ac, de Tenendo, Firmando, & fideliter Obfervando Condi-
£ta & Concordata, per didtos noftros Confiliarios & Legatos, in
hac parte, Juramentum in Animam noftram pneftandum,
Ac ad omnia & fingula faciendum , exei cendum , & expedien-
dumqux in prxmiftis & ea concermntthus utilia, neceffaria, vel
opportuna fueriiit , & quae nofmet pollemus facere fi pracfentes ef-
fenius, etiam (1 Mandatum exigant fpeciale^
Promittentes Nos, lub OWigatione omnium bonorum nollro-
rum, pro Nobis & Succeffonbus noftrii, Regibus Francix, Sub-
ditis & Adhierentibus , Ratum & Gratum, Firmum & Stabileha-
bituros quicquid per dictos noftros Conliliarios Adum fucrit in
PrjemiiFis , five Geftum , ac per noftras Patentes Literas confirma-
re, ii lit opus, & fuper hoc fuevimus requiliti.
Datum Parilius die decima nona Juiii , Anno Domini Millefi-
mo, Trecentefirao, Sexagelirao octavo , Regni vcro noftri Quin-
to. ^
Ter Reum Jborie.
Cgmpromiptm Henrici jam diBi fnper omnibus Contrtverjiis,
citm Rege
Ann D UEnricus, Dcigratia, Rex Caftella; & Legionis , univerfis &
.,/^0 ■ tl (iiiguhs, ptiefentes Literas infpecluris, Salutem.
jl ^ °' Cuniquicunque veiiCatholici, nmime Mundi Principes , A-
f"' ■ morem, Amicitiam, Pacem, & Dilcctionem cum cxtcris Prin-
■ *■ cipibus Fidelibus habere, ponere, & nutrire, pro fuis poITe & vi-
ribus, teneantur, ut ex hinc ip(i cum fuis Subditis in lincera tran-
quilitate Pacis vivant, o t>- n- o
Notum facimusquodNos, Amicitiam& Diledionem , Sere-
nilTimi Principis & Regis Arragonum deliderantes intime, de De-
bato, Diffenlione, & Difcordia, quie funt aut pofle fperantur o-
riri inter didum Regem Aragonum ex Parte una, & Nos ex al-
tera, in Arbitrium, Voluntatem, Ordinationem , atque Didtum,
liluftris ac Magnifici Principis, Caroli, eadem gratia, RegisFrati-
cise , Fratris noftri charillimi , compromilimus , & compromitti-
mus, . ^ o M
Et juramus, in verbo Regis, necnon fuper Imagmem & Me-
moriam Domini noftri Jehu Chrifti crucifixi, Evangeliaque fua
San<5ta, corporaliter taaam&: tacta , Ordinationi, Voluntati, &
Dicto dicti Rcgis Franciae, Fratris noftri chariffimi, penitus ftare,
ipfafque inviolabiliter obfervare ,
Ratum & gratum id nunc habemus , & habebimus perpetiio ,
quicquid per didum Regem Franciae , Fratrem noftrum chariHi-
mum, ordinatum fuper difto Debato fuerit five ditlum , & hoc
fubObligationeomnium Regnorum, &: Bonorum Hxredum &
Succeflbrum, & infuper fub Pcenis, per didtum Regem FrancwE,
Fratrem noftrum chariflimum , & ejus Arbitrio , declarandis , &
ctiam applicandis i t- •
Dum tamen idem Rex Arragonum m diCtum Regem 1-ranciae,
Fratrem noftrumchariflimum, infra Feftum Purificationis beatae
Marix proxime inftantis , de Fadto per luas Literas, raodo limili
compromittat. . .
Quiquidem RexFranciae, Frater nofter chariflimus, mtra u-
num Annum , a Purificatione beatae Marix proxime veniente com-
putandum, ut Arbiter de iftis prtediiftis, tenebitur ordinare, dice-
re , & pronunciare. .
Volumus tamen & confentimus quod idem Rex Franciae, Fra-
ter nolter chariffimus , didtum Tempus pro Arbitrio prorogare
poffit & valeat , ut pro ambarum Partium Utilitate & Commodo
iibi videbitur meliiis expedirc.
• VI.
60 j.
Quod fi idem Rex Arragonum conceflerit in Prxmiflis,volumus Ann. D.
& confentimus, per Praefentes, quod inter ipfum Regem Arra- 1368.
gonum, & Filium fuum Primogenitum , Regna, Tetras, &Sub- Uv. j.
ditos liios ex parte una, Nofque, Filium noftrum Primogenitum,
Regna, & Subditos noftros ex parte altera , exnunc Amicitine,
Fraternitates, & * plenius fiant Ligae & Confoederationes contra
ouafcunque Perfbnas, quse poffint vivere five mori (excepto prae-
dido Rege Franciae Fratre noitro chariffimo, & Succeflbribus e-
jus Francix Regibus ) fic quod idem Rex Arragonum , aut (iius
Primogenitus, contra dicftum Regem Francias, Fratrem noftrum
chariffimum, Filium, natum aut nafciturum, Primogenimm, five
Regni Primum Haeredem, Regnum , Terras & Subditos fuos
Nofque, Filium noilrum Primogenitum , natum aut nafciturum,
Regna , Terras , & Subditos noftros , Guerram , Damnum , De-
trimentum, Vituperium, aut Dedecus nonfaciant, inferant, aut
procurent, faciat, inferat, aut procuret, five fieri , inferri, aut pro-
curari faciant,aut faciat per alium, quovifmodo.
Quod fi idem Rex Arragonum, aut Filius ejus Primogenitus,
contrafaciant ( quod ablit j aut faciat, ceflabit prsedidta Exceptio
five Expedtatio; & Nos, Primogenitus nofter , una cum Rege
Francivc, Fratre noftro chariflimo, ejufque Primogenito, nato aut
nafcituro, five primo fui Regni Haerede, erimus , prout fumus ,
unanimiter Confcederati contra didtum Regem Arragonum &
fuum Prim.ogenitum praedidtos,
In quorum omnium Teftimonium pracfentes iftas Literas Si-
gilli noftri Majoris , una cum iigno propriae Manus noftrae , &
ilibfcnptione Notarii infrafcripti , juffimus appenfione muniri.
Datum in Palaiio noftro in Oblidione noftra fupra Civitatem
Toletanam, die vicefimaMenlisNovembris, AnnoDominiMille-
fimo, Trecentelimo, Sexagelimo odtavo, fecundum Computatio-
nem Romanam, Regni vero nofhi Anno Tertio.
Ainjy Signe,
Nos el Rey.
De non veniendo ad Parliamentum.
«J-
D E X omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos , &c. Salu- Ann. D.
tem. ^ ^ 1368. '
Sciatis quod, de gratia noftra fpeciali, conceffimus, pro No- An. ^i.
bis, & Hxredibus noftris, diledto & fideh noflro, Roberto de £. j.
Infula, quod idem Robertus, ad totam Vitam fuam, hanc habeat fat 41.
Libertatem (videlicet) quod ad Parliamenta feu Confilia noftra, e. j
vel Haeredum noftrorum, ex quacumque causa, venire minime te- f. z. m.
neatur,
Et quod ipfe in aliqua Jurata, Attindta,aut Magna AfTisa^Nos
vel Hseredes noftros tangentibus, aut aliis Juratis, Attindlis, aut
Affilis quibufcumque, non ponatur,
Quodque Jufticiarius , Vicecomes , Efcaetor, Colledtor Dena-
riorum noftrorum , aut alius Minifter, feu Officiarius, noftri, vel
Haeredum noftrorum , de Forefta noftra , aut alibi, nullatenus
fiat,
Nec quod de Decimis, Quintifdecimis, aut aliis Tallagiis, feu
Colledtis quibufcumque , oneretur,
Nec ad inveniendum Homines ad Arma, Hobelarios, Sagitta-
rios, aut eos arraiandum five ducendum, nec ad laborandum infra
Regnum noftrum vel extra , ad Mandatum noftrum vel Haeredum
noftrorum, contra Voluntatem fuam teneatur,
Et ideo vobis mandamus qu5d pr.edidlum Robertum, contra
hanc Conceffionem noftram , non moleftetis in aliquo feu gra-
vetis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die No-
vembris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Pro Epifcopo Bathonienji ^ Wellenji , fuper Receptione FideU-
tatis , Renunciationis , & yuramenti.
REX, cariffimo Primogenito noftro , Edwardo Principi Aqui- Ann.D. "
tanix & Wallix, Salutem. 1368. j
Grata Confideratione penfantes laudabilia & frudtuofa Obfequia, An. 42.
Nobis & vobis per, Venerabilem Patrem, Joharmem Epifco- £. '.
pum Bathonieniem & Wellenfem , Cancellarium veftrum , in ra/f . 41;
partibus Aquitaniae, vobis lateraliter affiftendo, circa falubre Re- £. j.
gimen totius Dominii noitri ibidem , & felicem diredtionem ac ,„. 2.
expeditionem efficacem Negotiorum noftrorum & Subditorum
noftrorum in partibus illis , quibus vigilantiiis & folicitiiis intendit,
Impenfa ,
* Ac Dampna, & Incommoda qux, tam Nos virifimiliter, fi • vi.
didtus Epifcopus a partibus pr;.edidtis recederet,ipfo abfente,quara io.j,.
idem Epifcopus , ratione diutinae didti Epifcopatfis detentionis in
Manu noftra , eo quod ad Nos in Angliam , ad Fidelitatem & Ju-
ramentum fua Nobis, ut tenetur, prxftanda, & Reftitutionetn
Temporalium Epifcopatiis fui confequendam , ex caufis praedidtis
venirc nequeat, incurrereraus , prout nobis fignificaftis,
Nos,
PrxmifTorum intuitu , & ob peculiarem affedtionem , quam ad
Perfonam praefeti Epifcopi f Geftu fuo laudabili , & Nobis & Vo-
bis placido & tam necefFario , cxterifque fuis meritis condignc
exigentibus) optinemus,
Et proinde, ac pro hujufmodi Dampnis & Incommodis penitus
evitandis , ad fpecialem Rogatum veftrum , volentes ipfum , cujus
prxfentia, ut afTeritis, commode carere non poteftis, &vore gra-
tiotb proiequi ifta vice,
Ad
ET ACTA PUBLICA.
151
Ann. D.
1568.
idv. 3.
Ad Renunciationcm omnium verborum praejudicialium, in Li-
teris fuis Apoftolicis contentorum , necnon Fidelitatem & Jura-
mentum, per ipfum facienda & prxftanda nobis , juxta formam ,
in quadam Cedula , quam vobis fub Sigillo noftro de Signetto
tranlmittimus, infertam, Recipiendi & Admittendi, pro Nobis &
Nomine noftro , plenariam vobis, tenore prxfencium, hac vice
duntaxat, concedimus & committimus facultatem :
Has Literas noftras de Receptione Fidelitatis, Renunciationis,
& Juramenti praediiSorum , & de toto Fado veftro in hac parte,
Indorfantes, & nobis fub Sigillo veftro, una cum Literis ipfius E-
pifcopi, Sigillo fuo fignatis, Renunciationem , Fidelitacem, & Ju-
ramentum fua hujufmodi continentes, diftinde & aperte rerait-
tentcs;
Nos autem , quo citius prxmifla feceritis, & de ipfis nobis ple-
ne , per Certihcationem veftram , conftiterit , uc prjefertur , Reftj-
tutionem Temporalium Epifcopatus prsedidti eidemEpifcopo, (i-
nedifficultate qualibet, fieri faciemus.
Nolumus enim quod priefens Gratia, quam fibi, confideratio-
ne veftri, & ob caufas praemiflas, lic fecimus, cxteris cedat in
Exemplum, aut trahatur in Confequentiam vel aliam Evidentiam
in fiicurum.
In cujus, &CC.
Dat. in Palatio noftro Weftm. xxviij. die Novembris.
Per ipfuT/i Regcm.
Ann.D.
1362.
Aa. 41.
JE. 3.
E. 3.
f. 1.
m. ij.
• VI.
Ann. D.
1^68.
Art. +i.
£. 3.
Cliuf.
4.1. £.3.
m. 6.
De Potejlate adTraElandum cam Urbam Papa («unc Rom.t
agente ) de AUigantih.
O EX Univerfis, prasfentes Literas infpedcris, Salutem.
^^ Noveritis quod ,
De fidelitate & circumfpeftione provida, dile£torum & fide-
lium nollrorum, Wiilielmi de Aldeburgh JVlilitis CamerEe noftrae,
& Magiftri Roberti de Wykford , Archidiaconi Wyntonienfis ,
utriufque Juris DotSoris, plenius confidentes,
Iplbs, conjundtim, & divifim, Nuncios noftros facimus & con-
ftituimus fpeciales,
Dantes eifdem , & eorum alteri , Generalem Poteftatem £c
Mandatum Ipeciale ad Traftandiim , pro Nobis & noftro No-
mine , cum, Sanftiffimo in Chrifto Patre, Domino Urbano,
nunc Summo Pontifice, feu Depucatis auc Commilfariis fuis fpe-
cialibus in hac parte, de & fuper bonis , firmis , perpetuis, vel
temporalibus Alligantiis, & Confcederationibus , ac mutuis Ami-
citiis, per Matrimonium contrahendum , aut alio modo, quo eis
vel eorum alteri mehus expedire videbitur , ineundis ,
Et ea, quas iic fuerint Tradlata, in Articulis, pro informacione
noftra 6c Concilii noftri fuper hiis plenius optinenda , redigendi
in Scriptis , ut idem Ncgotium , prxhabita Dehberatione noftra &
Concilii noftri, optatum 6c breviorem efFectum capere valeat,
Domino conccdence-
Ratum & Gratum habituri quicquid per diftos , Willielmum &
Archiciiaconum , vel eorum alterum, Adum vel Geftum fuerit,
uc prxdicitur, in prjemilfis.
In cujus, &c. Magno Sigillo noftro fignatas.
Dat. in Palatio Regis Weftm. xxix die Novembris.
* De Parliamento , in Hibernia convocando , tra^aturo Jhper
Ordinationibus , pro Dire^lione c^ luformatione Stattis
eJHfdem , in y^nglia faElis.
D EX Jufticiario, Cancellario, & Thefaurario noftris Hiber-
*-^ niae, ac aliis de ConcUio nollro ibidem, Salutem.
Cum Nos,
Habita fuper Dampnis , Dcftrudionibus , Turbationibus , &
aliis Difpendiis , quibus Terra noltra Hibernix per Hibernicos , &
alios Inimicos & Rebelles noftros, qui hoftiliter contra Nos &
Fideles noftros Tcrrae illius infurrexerunt , fubicitur, faftis, unde
Nos tam per Nuncios, quam per Literas, nuper certificaftis, cum
Prxlatis, Magnatibus, & aliis de Concilio noftro dcliberatione
diiigenti,
De confilio & aflenfu eorumdem, quafdam Ordinationes, fuper
diredtione & informatione Prxmifforum , fieri fecimus ,
Quarum Copiam vobis mittimus, fub MagnoSigillo noftro, in
forma patenci, pro pleniori Informacionc incie per vos, Prxlacos,
Magnaces, & alios Fideles noftros , Ternie illius, opcinenda,
Et cum in didis Ordinationibus contineatur quod quilibet, ha-
bens vel vendicans Terras, Dominia , aut aliqua alia Jura Hasredi-
taria in dicta Terra Hibernise , infra Regnum noftrum Angliie
Utrum (videlicet) plene & lufficicnter , juxta intentionem ve- Ann. D.
ftram, ac Pr.Elatorum, Magnatum, & aliorum Fideliuin noftro- 1368.
rum pr.sdictorum , & cercificationem nobis alias fadam, pro Re- ^'^'^- 3>
formatione & Relevacione Scatus Terrae prsedidtiE , fadtx fuerint
necne;
Et, fi forfan Defeflus in eifdem Ordinationibus inventi fuerint,
Ac etiam de Sufficientia, quam decec Nobiles, & alios Homi-
nes , ad eandem Terram Hibernix , citra dictum Feftum Pafchx ,
(\c venturos ,
Et quantum , & quce Terrae , & Dominia , quemlibet eorum
contingunt, ipforiimque ac cujulUbet eorum vero Valorc Annuo,
Antiqiio &: Moderno,
Et de Numero, Arraiatione, & Apparatii eorumdem, ut in Ho-
minibus ad Arma, & aliis Perfonis, pro Portione & Quancitate
Terrarura & Dominiorum fuorum prxdidtorum ,
Dc Avifamento & Concilio Prxlatorum , Magnatum , & alio-
rum Fidelium noftrorum prxdidtorum , in didlo Parliamento, fi-
ve Concilio, pleniiis declarari, &c diligenter tra£lari & concorda-
ri faciatis,
Et ea, quje fuper prsdiftis omnibus & fingulis, in di£to Par-
liamento , five Concilio, tractari 8c concordari contigerit, Nos
in Cancellaria noftra Angliic , iiib Sigillo , quo utimur in dida
Terra Hibernix , & pcr Liceras Pacentes , Sigillis Prxlacorum ,
Magnatum, 8c aliorum prxdidtorum, qux fic ad dictum Parlia-
mentum , five Concilium , venerint, cnnfignacas, didlindte & a-
pcrcc, litie dilacione, certificetis i Tranfcriptum iftius Brevis nobis
remittentes.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , primo die Decembris.
Fer ipfum Regem.
Et erat Pateiit.
* jilligantia inter Regem- AngU£ c^ Rcgem Arragmum.
* vi:
606.
Ann.D;
1369.
3-
2.
,3.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ad Regum &: Regnorum omnium exaltationem , & conti-
nuum ipforum ac ftabile Fulcimentum , a multisretro temporibus, ^'^- +^
ex naturalis Ordinis providentia , femper hadtenus extitit obferva- ^- ?• .
tum, ut propinqui Reges & Principes Orbis Terras , Confcedera- .P«'-4»-
tionum Vinculisfic Amicitiarum continuatis Foederibus, libi invi- ^- '-
cem mutuis Nexibus jungerentur, quibus alcer alteri libenter alfi- f
fteret in Profperis, &, prout poiTibilitas exegerit temporis, nun- '"
quam denceret in Adverfis.
Praemifla igitur ponderantes ex intirais, quodque Incliti Reges
Arragonum, qui pro tempore fuerant, necnon Dominus Petrus,
Dei gratia, Rex Arragonum, qui nunc eft, ac Domus ejus tota,
ftrenuitacis probatse ac fidelitatis iblidilfimx prxconiis per Univer-
fum Terrarum Orbem quamplurimum atcolluncur, cum eodem
Rege Arragonum, Hxredibus, &: Succenbribus, Regno, Do-
miniis Subditis, &VaflaIlis ipiorum, piO Nobis, Haeredibus, &
Succeflbribus , Regno, Dominiis^ Subditis, & Vaifillis noftris,
tam Prxfentibus, quam Futuris, Foederum & Amicitiarum_ Con-
fcederationes , Alligantias, & Amicicias perpecuas, de Confilio &
Alfenfu Prxlacorum, Ducum, Comicum, Bironum, &. aliorum
Procerum & Nobilium, Majonimque Comunitatum, Civitatum,
& Villatum Regni noftri, inimus & facimus, Valituras perpetuis
temporibus, fub hac forma; videlicet,
Qiibd Nos, aut Edwardus , Princeps Aquitanix, Primogenitus
nofter , nunquam gravabimus nec invademus , per Terram , nec
per Mare , Perfonas dicti Regis Arragonum , nec ejus Primogenici,
Subditos fuos, Regna, Terras, nec Patrias ipforum, prxlentia,
ncc futura,
Nec unquam juvabimus aut fuftinebimus, nec didus Primoge-
nitus nofter Pnnceps juvabit autfuftinebit, Inimicos dictorumRe-
gis Arragonum, aut ejus Primogenici, nec eifdem Inimicis un-
quam prxftabimus , ncc prxftabit idcm Filius nofter Princeps,
Auxilium , Coniilium , vel Favorem, pro dampnificando aut m-
vadendo Perfonas ipfius Domini Regis Arragonum , aut Primoge-
nici fui, Subdicos fuos, Regna, Patrias, & Terras eorumdem,
qurc cenenc & poffident , tenebunt & poffidebunt.
Et, iniuper, Nos Edwardus, Rex Angliae fupradiftus, tam pro
Nobis, quam, Primogenito noftro, Principe Aquitanix fupradi-
do, bona fide, & prout jufte & honeite pocuimus, dolo & frau-
de ceflantibus, fecimus qubd Duces, Comites, Barones, Milites,
cujulcumque Status aut Conditionis fuerint, Homines,
& alii , v.u,^.^-..--i — — ..._ — ,- _ -
ValTalli; & Subdici noftri, numquam prxftabuntAuxihum, Con-
wi.a ... .j.^L« XV..» x....v..,.^ , ...,.a iNVf;,,.uL.. iiuii.uu. ^ugii.t filium , vcl Juvamcn Inimicis didti Domini Regis Arragonum, icw
moram trahens, ad candem Terram Hiherniae cum Familia fua, ejus Primogeniti , pro Dampnificando aut Invadendo Perlbnas di-
Hominibus ad Arma, & aliis, quanco decenciiis & pocencius po- Qi\ Regis, aut ejus Primogeniti, Subdicos fuos, Regna, Pacrias,
terit, juxta Portionem & QLianticacem Terrarum, Dominiorum, aut Terras eorum, prxfentia, &futura: immo ipfos Subditos, &
& Hjereditatum fuorum, citra Fcftum Pafchx, proximo futurum,
ft; transferat , ibidem , pro Recuperatione , Defenfione , ac Con-
queltu Terrarum, Dominiorum, & H.ereditatum fuorum pr.^di-
dorum, continue moraturus,
Quia Nobis non conftat , nec evidenter conftare poterit, de
Sufficientia Nobilium & aliorum, Terras, Dominia, & Hxredi-
tates in dic^a Terra habentium five vendicantium , ad eandemTer-
ram fic venturorum, quae quemlibec eorum decet juxta Statum
fuum, utin Numero, Arraiacione, & Apparatu Hominum ad Ar-
ma & aliorum ex caufa prxdidta ,
Volumus & vobis Mandamus qu6d unum ParUamentnm , five
Magnum Concilium, de Prxlacis, Magnacibus, & aliis Fidelibus
noftris Terrae praediftse (quos videricis convocandos ) ad cicitis quo
poteritis , certis die & loco , per vos ftatuendis , convocari , & di-
^as Ordinaciones in pleno Parlianjento, ^ve Concilio prsdidto,
oftcddi &; exponi ficiatis.
aiios quofcumque, ne per Terras fuas, aut per Mare, Tranlitum
faciant pro Dampnificando aut Invadendo Perlbnas,Subditos ,Re-
gna, Terras, & Patrias ipforum Regis Arragonimi, fcu cjus Pri-
mogeniti, fcu Subdiioium faorum, pro viribus impedient bona
Volumus, infupcr, & concedimus, pro Nobis, Primogenito-
que noitro prxdicto , & cxprefse proteftamur quod omnes AUi-
gantix, olim per Nos fadt.e cum quibufcumque Rcgibus, Princi-
pibus, & Perlbnis, in quantum funt & elTepoflunt contrariae prae-
fentibus AUigantiis , a Nobis , eodemque Primogenito noftro , fint
ialvre penitiis & excepcx.
Et promittimus, infuper, proNobis, &Hxredibus noftris,bo.
nafide & in verbo Regio, eafdem Alligantias, prout fuperius de-
fcribuntur , in omnibus & per omnia tenere & inviolabilircr obfer-
vare, & ei» numquum contra facere vcl venixe quovis modo.
la
If2
CONVENTIONES, LITERiE,
Aftn. D
1369.
£dv. 3.
• VI.
<So8.
In quorum Teftimonium prsfentes Alligantiarum Literas Ma-
gno Sigillo noftro Regio fecimus confignari.
Datum & Adum in Palatio noftro Weftm. die decima Menlis
Januarii, Anno Domini Millefimo, Trefcentefimo , Sexagefimo
odtavo, & Regni noftri Anno Quadragefimo fecundo.
* VI.
607.
Ann. D
1369.
Aii. 42.
E. 3.
E. 5. ;..
z. m. 3.
K'
* Super dictis j4lligantiis Procuratorium.
EX, Venerabilibus Patribus, diiedis & fidelibus fuis , Archie-
pilccpo Burdegalenfi , ac Vafatenfi , & Petragoricenfi Epilco-
pis, ac, dileclris fibi, Sanfti Maxencii, & Sanftae Crucis Burde-
galenfis, & Sandi Johannis Angeliafenfis, Monafteriorum Abba-
tibus, Decano Engoleirnenii Scolaltico Xandtonien. Eccle-
fiarum, Johanni Chaundos Conftabulario, Thomx de Felton Se-
nefcullo .'\quitanicE , Johanni de Gieyly Capitali de Bogio, Domi-
no de Poyano, ac Domino de Landyras, Salutem.
Cum nuper in Traftatu Ariigantiarum, faciendarum inter, Illu-
ftrem Conlanguineum noftrum, Dominum Pecrum, Dei gratia,
Regem Arragonum, &, Caridimum Primogenitum noftrum, Ed-
wardum Principem Aquitani.e & VVallix, habito, inter csetera ,
dicT:us Primogenitus nofter , Voluntatem & Alfenfum noftrum
ante omnia fpecialiter retinendo, certa Alligantiarum Capitula hinc
& inde , multa fuper hiis Deliberatione praehabita , invicem con-
cordaruntj fub hac Fornia,
Capiaila Alligantiarum , cum Domino Rege Arragonum, ejuf-
que Primogenito, Pendarum per, Illuftriffimum Principem, Do-
minum Regem Angira;, ejufque Primogenitum Principem Aquita-
niae & Walliae, inter caetera, qux nuper in Tradtatu, habito inter
iplos Rcgem Arragonum & Principem, continentur,
Ad quae quidem Capitula, in omnibus & per omnia, deConfi-
lio & Airenfu Pr.Klatorum, Procerum, Nobilium, & Baronum,
ac aliorum Sapientum, de Confilio fuo, Dominus Rex Anglix
concurJavit & Aflenfum fuum prxbuit, & Alligantias, in ipfis
Cspitulij contcntas, tam pro Se, quam pro dido Filio fuo Prin-
cipe , cum dicto Domino Rege Arragonum , ejufque Primogeni-
to, per Procuratoves fuos legltimos, ad hoc fpeciaiem Poteftatem
habentes, faciet & fivmabit," (\ & quando ipfi, Dominus Rex Ar-
ngonum, cjulque Primogenitus, pares & fimiles AUigantias, pro
parte fua , cum eifdem Domino Rege Anglix & Principe facien-
das duxerint & firmandas,
P R I M o , quod didi Domini , Rex Anglix feu Princeps Aqui-
tanix, nuuquam Gravabunt, Dampnificabunt, nec Invadent ,per
Terram , ncc per Mare, Perlbnas dicti Regis Arragonum, nec
ejus Primogeniti, Subditos fuos, Regna, Terras, nec Patrias ip-
forum, prxlentia, nec futura,
Nec Juvabunt aut Subftinebunt ipfi, Rex, aut Princeps,vel
eorum aliquis, Inimicos Didorura Dominorum Rcgis Arragonum,
aut ejus Primogeniti, nec eifdem Inimicis unquam prxftabuntAu-
xilium, Conlillnm, vel Fivorem pro Dampnificando aut Invaden-
do Perfonas iplius Domini Regis Arragonum , aut Primogeniti
fui, Subditos fuos, Regna, Patrias, & Terras eorumdem, qux
tenent & polTident , tenebunt & pofiidebunt.
Item, dictus Dominus Rex Angiix, pro Se, ejiifque Primo-
genito Principe Aquitanix, Promittit bona fide, prout jufte & ho-
nefte i^oterit, dolo & fraude ceftantibus, fe fadurum quod Du-
ces, Cx)mites, Barones, Milites, &alii, cujufcumque Status aut
Conditionis fjerint , Homines, Vallalli, & Subditi ipforum Do-
minorum, Regis auc Principi?, nunqujm prxltabunt Auxilium,
Conliiium, vel Juvamen Inimicis dicti Domini Regis Arragonum,
feu ejus Primogeniti, pro Dimpni^icando aut Invadendo Perfonas
diiEti Domini Regis, aut ejus Primogeniti, Subditos fuos, Regna,
Patriai, aur Tcrras eorum, Prxfentia, & furura, Immo fuosSub-
ditos (Sc alios quofcumque, nec per Terras nc-ftras, nec per Mare,
Tranlitum faciant pro Dampnificando aut Invadendo Perfonas,
Subditos, Regna, Terras & Patrias ipforum Dominorum, Regis
Arragonum feu ejus Primogeniti, feu Sulxiitorum fuorum, pro vi-
ribus impedient bona fide.
Item, prxfatus Dominus Rex Anglix, pro Se, cjufque Pri-
mogenito vult, & concedit, & exprefse Proieftatus elt quodom-
nes Ailigantix, olim factx per ipfos, aut eorum alterum, cum
quibufcumque Regibus, Principibus, & Perfonis, in quantum ef-
lent, & elte pollent, contrarix prxfentibus Alligantiis, ab iplis,
Rege Anglix & Principe ejus Pnmogenito, fint falvx penitus &
exceptx; afferens & affiimans, bonafide, dictusRexAngiix, pro
Se, ejiifque Primogenito iupradicto , quod, durante Tradtatu Al-
ligantiarum hujufmodi, inter iplos Regem Arragonix & Princi-
pem, nuUas interim fecit Alligantias, cum * alils Principibus, vel
Perfonis, in Lxfionem vel Prxjudicium Tradatuum prxdido-
■rum.
Nolque Alligantias hujufmodi , de Confilio & Aflenfu expreflb
Prxlatorum, Procerum, Djcum, Comitum, Baronum , Nobi-
lium, Mijorumque Civitatum, Communitatum, & aliorum Lo-
corum & \'illarum, Regni noftri, ex cerra noftra icientia, Con-
cordanres, & noitrum .Airenfum Regium .Ailigantiis eifdem reali-
ter prxbcnres, ac de veftris Provideniia, Circumlpedtione , &ln-
duftria, in hiis & aliis, infallibiliter confidentes, Vos omnes con-
jundtim , Duodecim , Novem , Sex , Qyatuor , Tres , & Duos
veltriim divifim, noftros Procuratores & Nuncios fpeciales Faci-
mus, Deputamus, Ordinamus, & Conftituimus per Prxientes.
Damus, infuper, & concedimus vobis omnibus conjundim,
Duodecim, Novem, Sex, Quatuor, Tribus, &Duobus veftrum
divifim, plenam & liberam Poceitatem ac fpeciale Mandatum,no-
■ ftris Vice & Nomine, Alligantias lupradicTras, & omnia Capitula,
in eis contenta, exprelse & fpecialiter Concordandi,
Aflenlumque noitrum Regium Alligantiis eililem prxbendi,
Ec Alligantias eafdem, prout in Capitulis prxdictis fpecificancur.
& fecundum vim, fbrmam, & eftectum eorum.dcm, cum di<2o Ann. D-
Domino Rege Arragonum, ejufque Primogenito faciendi, 1369.
Eaidem, infuper, AUigantias, in omnibus & per omnia, prout Ldv. j.
fuperius fubftantialiter exprimuntur , cum eildem , Rege Arrago-
nix ejufque Primogenito, aiit corum vel eorum alterius Procura-
toribus, ad hoc fufficientem Poteftatem habentibns, inicas & fa-
6tas, uc prxmittitur, Juramentis Prxftandis in Animam noftram,
fi oportet, ac Poenis Spiritualibus & Temporalibus , & melioribus
ac fecurioribus modo & fbrma, quibus fieri poterunt, Vallandi &
Firmandi etiam pro perpetuo , vel ad tempus ,
Allerendi quoque & Aifirmandi bona Fide, pro Nobis, Pri-
mogenitoque nofrro prxdidto, Vice noftris ac Nomine, quod,
durante Tradtatu Alligantiarum hujufmodi , inter ipfos , Regem Ar-
ragonum & Primogenitum noftrum Principem, nullas interim fp-
cimus Alligantias, cum aliis Principibus vel Perfonis, in Ixlionera
vel prxjudicium Tractatuum & Alligantiarum prxdidtarum.
Et quodcumque Juramentum licicum in Animam noftram prx-
ftandi,
Et infuper omnia alia & fingula f^ciendi & expediendi, qux in
prxmillis, aut circa ea dependentibus , eifdem ucilia, necefraria fue-
rinc vel oporcuna, etiam fi Mandatum magis exigant fpeciale, &
qux Nos ipfi faceremus, vel facere poffemus, ii in eifdem,in
noftra propria Perfona, fuiiTemus;
Promittent^s , pro Nobis , Hxredibus , Ducibus, Comiribus,
Baronibus, Milicibus, & aliis, cujufcumque Status ieu Conditio-
nis fuerint, Flominibus, Vaflallis, & Subditis noftris, feu ipfius
Principis Primogenici noftri, Nos, & eos, prout jufte & hone-
fte porerimus, Ratum, Gratum, Firmum, & Stabile, perpetuis
temporibus , habituros totum & quicquid per Vos , Procuratores
noftros, feu Nuncios conjuntftim, Duodecim, Novem, Sex,
Quatuor, Tres, & Duos veftriim divilim , Adtum , Geftum , Pro-
curatum, & Expeditum fuerit in prxmiflis, & quolibet eorum»
dem, fub Ypotheca & Obligatione omnium Bonorum noftro-
rum.
Dat. in Palatio noftro Weftm. xij die MenfisJanuarii.
Fer Fropriam Ferfonam Regit in Coruilio fuo GeneraJi.
De 6000 Marcarum , Parte Redemftionis David de BrujSy
recipiendis.
L
*vr,
ficp.
E Roi a, noftre bien ame, Richard de Aylesbury, Satuz. Ann. D.
Confianz, au plein , de voz Sen, Loialte, & Difcrecion, I3^9-
vous Donons Audtorite, PoiiTance, & Mandement efpecial de -^- +*•
Nombrer, Accomptcr, Trier, & Poifer, folonc ce que mieltz ^- J-
ferra pur noftre profit, en noftre Vilie de Berewyk fur Twede, ^"'- 4*-
pur Nous, & en Noftre Noun, Sis Milles Marcz d'EfterIings , ^ • ?•
de nollre Monoie d'Angleterre , ou Or ou Argent a la Value, "'• '•
Lesqueles, noftre chere Frere, David de Bmys nous doit paier
a cefte prefcheine Fefte de la Chandelure , profcheinement venanr,
en Dedudion , Rebat , & Partie de Paiement de Cent Milles Li-
vres , de fembleable Monoie ,
* En les queles noftre dit Frere , & autres pur Lui , nous fonr
Tenuz &Obligez,, a caufe de fa Raunceon & deliverance de Pri-
fone, & par autres certeines caufes, qui fbnt plus largement com-
pris en ies Lettres Obligatoirs.
Don. par Tefmoignance de noftrc Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xiij jour de Januer.
Fer iffum Regem.
De Conducendo Marcas prsdiElas.
T E Roia, noz cheres & fbialx, Pierres de Maulay Gardein, Ann. D.
*~^ Johan de Bolton Chamberlein, dc noilre Ville de Berewyk i3^9-
iur Twede, & a noftre Vifconte de Northumbreland , Saluz. ■^"- -f^-
SachieT, que , come nous aions AtTigneT. , par noz, Letcres Paten- ^- J-
tes, noftce bien ame, Richard de Aylesbury deNombrer, Comp- ^"'- 4^
ter, Trier, & Poifer, pur Nous, & en noftre Noun, en noftre ^- ?■
dite Ville de Berewyk, Sis Milles Mircs d'EiterIings , de noflj-e "*■ '•
Monoie d^Engleterre , ou Or ou Argent a la Value ,
Les queux Sys Milles Marcs, noftre chere Frere, David de
Bruys nous doit paier, a cefte proicheine Fefte de la Purification
noftre Dame , en Dedudtion , Rebat , & Partie de Paiement dc
Cent MiUes Livres, de iemblable Monoie;
En les queles noftre dit Frere, & autres pur lui, Nous fbntTe-
nuz & Obligez, a caule de fa Raunceon & Deliuerance de Prifb-
ne, &par autres certaines caules, qui fbnt plus largement compris
en ks Lettres Obligatoirs ,
Nous, confiantzau plain de voT, Sen, Loialte, & Difcretion,
vous aions AiFigneT, & Deputex de Surveoir, de Nornbrer , Comp-
te , Poife, & Triement des ditz Six Milles Marcz, queux ferront
ifTmt faicz par le dit Richard,
Et de prendre & refceiure mefmes les Six Mill Marz , quant ils
ferront ilTint Nombrez, Comptcz, Poifez, & Triez, du dit Da-
vid , ou de fes Miniftres , a noftre dite Ville de Berewyk , par Ea-
denture enc en due manere a Faire,
Et de les faire fauvement Amefner d'ilIoeqes, faunz delai, tan-
que a noftre C)tee d'Everwyk, a noz Couftages, des IfTues du
Countees de Norchumberland, a Deliurer illoeques a noftre Vtf-
conce dEverwyk , & au Mair de noltre Cicee d'Everwyk avant-
dite, piir les fauvement d'iIIoqes Amefner a nous, a Loundres,
fanz delav,
Et de Bailler & Deliurcr a noftre Frere defTufdit, ou a fes De-
putez en ce cas, noz Lectres d'Aquicance, Abfolucion, & Deli-
urance de la Some de Sys Milles Marz avantdites, &, fi meftireft,
de faire autres Lettres d Aquiunce, fi bqnes 6c fufficentz qui kur
deura
ETACTA PUBLICA,
ifl
D deura fouffire , fur la mefme Somme de Six Milles MarcT, ,
3 ' Et de faire Executer & Expedier toutes aucres Chofes, necel-
j. fairsen ce cas, fuppofe que elles deraandaflenc Mandement plus
^ ^Promettantz avoir Ferm & Aggreable quanque ferra faic par vous,
en Noun de Nous, fur les Chofes devancdites.
Et pur ce vous Mandons, fermemenc enjoignancz, que les cho-
fes avantdites facez, parfourmir en la tourme deifufditei & ce ne
leffex en nuUe manere. „ ^ o i n. r> i j
Don. par Tefmoigance de noftre Grant Seal, a noftrePalays de
Weftm. le xiij jour de Januer.
Fer ipjum Regem.
FT Mandatum eft praefato Vicecomiti Norchumbris, quod fub
i^ tbrisfaaura omnium, qux Regi forisfecere Doffic , quod ad di-
aam Villam Bcrewici accedac, ita quod fic ibidem m dido he to
Purificacionis ad ulcimum, & dida SexMd.a Marcarum, unacum
pr^efacis Cuftode & Camerano, recipiac, & ufque d'ftam Uyim-
Jem Eborum, Sumpcibus R-^-g^s de LxitibusComicacusNorchurn-
brix falvo & fecure conduci, & ibidem VicecomiCi nottro bbo-
rum '& Majori dite Civicatis Eborum liberan faciac , ad
No3 ufque didam Civicacem noftram Londonrx ducenda;
Ec de Cuftodibus, quos circa Condudtionem prxdictam apponi
contigenc, Rex eidem Vicecoraiti, in Compoco luo, debitamAl-
locationem habere faciet.
Tefte uc fupra.
ET Vicecomici Eborum, & - - Majori CivicacisF.borum, quod
didta Sex Milia Marcarum,a dicta Civicace L^orum,ulque
Civiracem noftram Londonix, falvo & fecure, m Comitiva prje-
di(£li Ricardi de Aylesbury , Sumpcibus * Regis, de Exicibus Co-
mitacLis Eborum , cum omni celencate conduci faciant ;
Et de Cuftubus, quos circa Conduaionem praedictam apponi
conci^^eric, Rex eidem Vicecomici Eborum , in Compoco iuo , de-
bicam' Allocacionem habere faciac; Ec hoc nullo modo omittanc.
Tefte uc fupra.
Ann. D,
1369.
Edv. 3.
* VI,
611.
Ann. D.
* Pro Waltcro de Bykere , cum Alarcis fndictis ad Bere-
ivicum venturo.
TV/TAgifter Walcerus deBykcre, CamerariusScoti'^,
^^1'^ Qui cum iliis Sex iMiiibas Marcarum, quas David deBruys I3°9-
de Scotia Nobis , . f-^^'
In Partem Solucionis Redempcionis fux, ^- ?•
Ad inftms Feftum Purificatioois beacde Marije, apud Villam no- scot. 42.
ftram de Berewico fuper Twcdam, folvere cenetur, -^- ?• '^'
Ad eandem Villam Bcrewicijad Feftum prsediitum, pro eif- ■>■•
dem Sex Milibus Marcarum, Nobis auc Deputacis noftris ibidem
Iblvcndis, eft vencuius, -r. • j-^ «,
Habet Liceras Regis de conduftu cum Pecunia prjediaa, 6c
cum Quadraginca Hominibus Equitibus de Comitiva fua , ibidem
morando, &: foluca Pecunia il!a> iu fonnapriEdida, ad dittaspar-
tes Scocive redeundo, per unum Menfem duraturas.
Dac. apud Weftmonafterium, viceumo die Januarii.
Ver ipfum 'Rcgem ^ Concilium.
* VT.
\nn. D
1369.
4». 4.2.
E. 5.
=«f. 42.
E. 3.
>. 1.
». 4.
De Stmone Longham ad Cardinalaium, a Papa, afumpto.
REX dilecto fibi, Johanni de Biniopefton, Efcaetori fuo in
ComicacibuSjCantia;, Surrise, SuffexiaE, & Middlelexix , Sa-
Cum Dominus Summus Poncifex, Vacance nuper EcclefiaCan-
cuarienli, & Paftoris folatio defticuca, ex eo quod idem Dominus
Summus Pontifex, Venerabilem Pacrem, Simonern, nuper Ar-
chiepifcopum Ecclefix prdEdiftx, Cardinaiem excra Romanam Cu-
riam conftitucum, a Vinculo, quo Ecclefix ilh, cui cunc prxcrac,
tenebatur, abfolvens, ipfum, ut cum eodem Dommo Summo
Poncifice onera Univerfalis Ecclefias forciretur, in Presbicerum
Cardinalem SandtJE Romanx Ecclefi» aUumpfenc ,
Ec, Vcnerabilem Pacrem , WiUielmum, cunc Wygornienfem
Epifcopum, ad prxfacam Ecclefiam Cancuarienfem Tranftulerit,
ipllimque Willielmum illi Ecclefix Canmarienfi prxfeceric m Ar-
chiepifcopum & Paftorem , ficuc per Liceras BuUatas ipfius Domi-
ni fummi Poncificis, nobis inde dire5:as, nobis conftat,
Nos, pro eo quod praefacus Willielmus, jam ArchiepifcOTits
Ecclefixprxdidtae, omnibus&; fingulis vcrbis, Nobis feu Jun Co-
ronxnoftra: prxjudicialibus, in didtis Bullis concencis , fponce, pa-
lim, & exprefse Renunciavic, prout per Inftrumcntum Publicum,
indefaaum, plenius poterit apparere, & fuper hoc Gratise no-
ftrx humiliter fe fubmifit, volentes prsefato nunc Archiepifcopo
Graciam in hac parce facere fpecialem, cepimus Fidelicacem ipfius,
nunc Archiepifcopi , &;TemporaIia Archiepifcopaciis pra:di£ci, de
gratia noftra fpeciali, Refticuimus eidemi
■ Et ideo Tibi prxcipimus quod eidem, nunc Archiepifcopo ,
Temporalia prxdida, cum pertinenciis, in Balliva cua libcres in
forma prsedidla.
Tefte Rege apudWeftmonafteriumjdecimo quinco diejanuani.
Fer idem Breve.
Confimilia Brevia dirigunmr Efcaetoribus in Comicatibns fubfcri-
pcis, fub eadem Daca^ videliccc,
De j^.jfaia Auri & Argcnti facitnda.
EDwardus, Dei gratia, Rex Anglise, Dominus Hibernix & A- Ann. D.
quitanix, Dilectis libi , Wiliielmo de Mulfho & Johanni de 1369.
Newenhain, Camerariis Scaccaiii noitd, Johanni de Thorp Cu- ^s. 43.
ftodi, WaIterodeBardesMagiftro,MonetarumnoftrariiminTur- z, j.
ri noitra Londonix, Euftachio de la Tour Cuiiodi de la Touche clmf
diftarum Monetarum , Johanni de iSTorchwych & Nicholao de ^.3. £. 5;
Twyford Auriftbris Civitatis Lonrionix, S.iiu[em. m. 35-.
Quiadatum cft nobis incelligi quud, dileittus & fidclis nplter,
Willielmus de Monte Acuto, Comes Sarum, quxdam ValaAr-
gentea & Zonas Auri, per quofdam Aurifabros Civicacis prxdidtx,
ura novirer fisri fecic, qux non func ds ira bono Auro, & Ar-
eento, ac Mecallo, & AUaia, ficuc elfe debenc juxta Ordinacio-
nem, inde fadtara, & Carcam noftram eis luper hoc conceffam,
Per quod Vafa & Zonx prxdifta nobis, per Ordinacionem &
Carcam prxdiftas, tanquam Nobis toriifacta, func incurfa.
Nos, volences indempnitaci noftrx proipicere in hac parce , Vo-
bis Coramictimus & Mandamus quod, in Turri prxdida, ad cer-
tum Diem, per vos ad hoc ftatuenduni, conveniatis, & prxdicta
Vafa& Zonas, qux didtus Coraes fic per Aunfabvos pracdiaos
fieri fecit, fupervideatis , & ibidem, per Touchum noitrum, &:
alios vias & modos, quibus rationabiliter fcivenris, allaiari taciatis,
Et de eo, quod inde inveneritis, nobis in Cancellana i.oftra,
fub Sigillis veftris, diftindte & aperte, Ime dilatione, reddaciscer-
ciores ; hoc Breve nobis remittences.
Tefte meipib apud Weftm. vicefimo fexto die Januaru, Anno
Regni noftn quadragefimo tertio.
° ^ Et erat Fatens.
Nicholao de Styuecle, Efcaecori in Comitatibus Bcds & Buks.
Johanm de Fvlla-n, Efcaecori in Comiracibus 0.\on. & Berks. Quarant tierce
Joha^mi de Creffyngham , Efcaecori in Comitatibus Norft'. Suff". _
Effex. & Hertford.
Thoma de Mufgrave, Efcaecoriin Comitacus Eborum.
Siwojti de Moredon, Majori Civicacis Londonix, & Efcaecori in
eadem Civitace.
Accjtiietantia pro David de Brujs.
TTDward, par la gvace de Dieu, Roy d'Engleterre, Seignur d'Ir-
A^ launde & d'Aiiuitaigne, a touz, ceux, qi ceftes Lectres verront
ou orronr, Salutx. o r» r j
Savoir vous faiibns que Nous avons en Accompts & Kclceu de,
noftrc chcre Freic, David de Bruys, & fa Partie , Sys Milles
Marcs d'EfterIings d^ noftre Monoie d'EngIeterre , pur ceft pre-
fenc terme de la Purificacion de noftre Dame, enDedudtion, Re-
bat & Partie de Paieroent de Cent Milles Livres d Efterlmgs,
Lcs qncles noftre dit Frere nous a accorde & proniB, par fes
Letcres Obligaroircs , & par cerceines forme, maniere, & caufes,
compris es dices Lectres,
De la quele Some , de Sis MiUes Marcs, Nous nous tenons pur
bien ContencT, & Pjiez, „ .,,, /, ,-17 o,
* Et en Quitons, Deliurons, & Abfolons noftre dic trere, &
fes Heirs, a tou7.jcurs, ^ , ■ ■ , j
Et faifons Paaion & Covenance expreffe de jammais demandre
a Lui, ne a ies Heirs, en Jugement, ne dehors, la diceSommede
Sis Milies Marcs, que Paie Nous ad, li com.e deflus eft dic. .
Don nar Telmoignance de noftre Grant Seal,a noftre Palais
de Weftm. le Sccound jour de Fcverer, l'An de noftre RegiiQ
Ann. D.
1569.
An. 43.
Scot. 43.
E. j. 7n.
*VI.
6i%.
jicqnietantia pro Duce Britanni^,
ET mandatum eft Milicibus, Liberis Hominibus, & oranibus
aliis Tenencibus de Archiepifcopacu Cancuarienii , quod eidem
Willielmo , canquam Archiepifcopo & Doraino fuo , in omnibus,
qux ad Archiepifcopacum prxdidtum percijienc, Incendences finc&
Reibondentes.
In cujus,
Tefte ut fupra.
ET mandamm eft Cuftodibus Temporalium Archicpifcopacus
prxdicti , m Manu Regis exiftcncium , quod eidem Archie-
pifcopo Temporalia prxdidta, cum percinencus, qux in Cuftodia
fua, ex Commiffione Regis, exiftunt, liberenc m forma prxdidla.
Tefte ut fupra.
R
EX Omnibus,ad quos,&c. Salutem. . Ann.D.
* -^ Noveritis nos recepiffe, in Camcram noftram, de, canfli- j.^jj^.
mo Filio noltro, Johanne Duce Britannix, ner manusjohannis^de .4,. .^j.
Valcnce & Mace de Ragneuel, Duo Millia & Nongentas, & Se- £. j.
xa"inca Marcas, & Qy'nqi^e Solidos Scerlingorum , in parcem So- Fr,v,c.
lucwnisTriginta Milium Marcarum, in quibus prxdidtus Duxno-45. b. j.
bi.s, per LiccrasfuasObligatorias,cenecur .m.i.f.
6equibus quidem Duobus Mihbus, Nongencis, & Sexaginca
Marcis, & Quinque Solidis, per nos in Cameram noftram (ic re-
cepc^, quiecaTnus prxfacumDucem, Hxredes, & Exccucores fuos
per prxlenccs\
^"Oa^ in Palatio Regis Weftm.fexco die Februarii.
Fer Breve de Frivato Sigillo,
Tom. III. P. II.
Pro
if4
C O N V E N T I O N E S , L I T E R .E ,
'Ann.D. —
1369.
^dv. 3. pro Soldano de Traw , Conceffio, per Principem Waliu.
Ann. D.
■ 1569-
An. 43.
£. 3-
Dominum de Bifcaia O" de Caftro de Ordtalibns.
EDward, Ainfne Filx du Roy de France & Engleterre, Prince
d'Aquitai9;ne & de Gales, Duc de CoronoaiUe, Counte de
Ceftre, Seign^ur de Bifcay & de Caftre d'Ordiales.
Savoir faifbns a tous que, o , j
Pour ceo que, noftre Chier & Feal Chevalier, le Soudan de
k Trau nous a fignitie, coment il nous a plufeurs foifz. fuppliez de
feire Rendie a luy la petite Coftume de Royan, la quelle li doit
appertenir de bon Dioit, & eft de fon propre Heritage,a ce quil
Et, combien que furceayons Comand a, N02, Amys&Feaulx,
le Gens de noftre Grant Confeil, pur diveries foitz, & aiclongue-
ment Pourfuy la dide Beloigne, nientmoinz il ne puec venir a
Ec Nous a fupplieque la diteCoftumcNousLui VoulifTonsDe-
livrer, ou que Nous li VouhlTons Bailler noftre Lieu deTalemont
fur Gonde, avec les Profits, Revenues, & Efmoluments, appar-
tenanz, au dit Lieu, a tenir par Li & les Hiers, jufques a tanc que
la dite Coftume Lui foit Rendue ,
Si li avons Ottroies le dit Lieu de Talemont, avec fes Apparte-
nantz,, en la manere fufdite, jufaue a tant que ce, qui Lui doi
apperanir, de la dite Cofturoe, li foit Rendue.
En Tefmoignance de quicl noftre dit Ottroie Nous avons faic
mettre noftre Grant Seal, empendent a ces Prefentes.
Do/inees a noftre Citee dEngolefme, le x jourde Feurier,rAn
de Grace Mil, Troifcentz, Soixante & Neuff.
Incujus,&c. Ann. I
Tefte Rege apud Weftmonafl.aium, vicefimo primodie Fe- 1^69
bruarii. £iiv. 3
Per Breve de Privato Sigillo.
Vro David de Brujs.
K'
EX, &c. Salutem. Ann.I
" Sciatisquod; i^^q
Ciim, Nobilis Vir David de Bruys de Scocia, Frater noHer , a». ±i
ad Nos , in Regnum noftrum Anglix, de Licentia noftra, ex cer- e. 3.
tis caufis, in proximo iit venturus, scot. 4,
Nos, £. j.
VoJentes Securicaci ejufdem David providere, m. 8.
Sufcepimus ipfum David, veniendo ad nos, inRegnum noftrum
prxdiiSum, cum Centum Equitibus, & tot Garcionibus Pediti-
bus , de Comitiva fua , ibidem roorando , & exinde in Scotiam re-
deundo , o-c. ut ijt [milibus de ConduHu Literis.
In cujus rei Tcftimonium has Literas fieri fecimus Patentes per
unum Annum duraturas.
Dat. apud Weftm. x die Martii.
Per ipfum B.egem.
Ann. D
1369.
A)i. 43.
£ 3.
Traiic.
4VE. 3
p>. 3.6.
* VI.
6.3.
De Dcliheratione Burgenjium Obfidum.
LE Roi a toux ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz.
Savoir vous faifons que Raoul Grorprmy;& Johan le Flamenx ,
Burgcsdela VilledeCaen, ont bien & loialment demurez, par
devers Nolis en Hoftage, tanque encea, pur caufe derAcomplif-
femenc des Chofes, acordez parmy la Paix, feite entre Nous & le
Roi de France, , y • j . 1 1
Et , par tant , nous leur avons done Licence de s en aler en leur
Puiis
Par quoi Mandons & Commandons a touT noz Subgiz , Obeif-
fanz , & Gardeins des Portz & Piffa^es , que les ditz * Raoul &
Johan foeffrent, francliemcnt & pailiblemcnt , paffer en leurPans,
fanz afcun empcfchement ou Damage faire a eulx, en Corps n'en
i^iens, par manere quelconque. „ r> 1
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le xij jour de Feuerer, I'An de noftre Rcgnc Quarrant
tierz..
qui Lui doit * Literas etiam de Condudu habent fubfcriptii videlicet,
Mordacus de Glaceflr. Armiger didti David , ad vifitandum pe-
regre Sandum Jacobum& alia Loca , peregre rranficurus , &c.
cum uno Socio fuo Equice & duobus Garcionibus.
IValterus Epijcopus Glafcuenfis & Robertus de Erskyne Chivaler ,
in Nuncium ex parte David de Bruys , &c. cum Quadragin-
ta Equitibus.
Tho7nas de Somervill Miles, veniendo per^re ad Tumbam San-
fti Thomas Martyris, &c. cum Duodecim Equitibus.
Nobilis Vir Wdlietmus Comes de Douglas, ufque Civitates Lon-
donix & Cantuarix, &c. cum Viginti Equitibus.
Margareta Comitiffa de Douglas , ad peregrinandum & N^otia
fua faciendum , &c. cum Viginti Equitibus.
• VI.
614.
m
Ann. D
1365).
-4>.'43.
£. 3.
Vranc.
43
m
L^
De Receptione Obfdttm.
E Roi a touz ceulx, qui ceftes Lettres verront ou orront,
Savoir vous faifons que , al Report des Marefcbalx de France ,
nous avons Receu , pur Hoftage de la Ville de Caen , Robert de
ia Coulombe & Robert Panette, ou Lieu de Raoul Grofparmy
""g , gj Johan le Flamenc, n'adgairs noz Hoftages por rAcomplille-
^6 ment des Chofes, Piomiles & Acoraes a Nous de la Partie noftre
TrefciiereFreredeFrance,
Et pur tant, nous Prcmettonsas ditz, Kobert « Kobert, que
hous lcur accompHrons toutes Choies, que prorays & accordee a-
vons a les autres Hoftages de leur Condicions. ^ „ , ,
Don. p.ir Telmoignance de noltre Grant beal a noirre Falays de
Weii;monftier,, le xij jour de Feuerer.
Ann.D.
1569.
An. 43.
I. 3.
P..f.43.
£. 3.
?• '•
»».19.
R
Vro Matilda de Lancafria.
Ex omnibus, ad quos,&c. Salutem.
■^ Sciacisquod, „ ...r- , , r> «*■!
Cum diledlus & fidelis nofter, Nicholaus Gernoun Mdes te-
ncac qui^dam Terras & Ter.emenra, cum Percinencis, in Terra
noftra Hibernix, idemque Nicholaus m Domo Minoriffarum de
Bvlverd in Comitiva, dileftK Confanguincx noftra:, Macildaede
Lancaftria, Matris Cariffimx Filix nofb;« ElizabethK, nuper Co-
miciff^ Ultonix, defuna.E,;am uc .b.dem Deo qu.et.us & devo-
tius famuletur, quam ex caufa Confolanonis didtx Confanguinex
■noftrx ac Regiminis Status cjufdem, jam Moram trahat conti-
nuam, prout excertodidicimus,
Nos ex caulisprxdidiiis, & ad Requihtioneni diftx Confan-
guinexnoftrce,deGratianoftra fpeciali, ConcelTimus & Licen-
tiam Dcdimus prxfatoNicholao, quod ipie, infra Regnum no-
ftrum Anfflix, pencs didam Confanguineani noftram , quamdiu
^idemNicholaoplacuerit, Moramtraherepollu,
Ec quod iple, dum fic penes dictam Confangumeam noftram
moratur, habeat & percipiat omnia Emolumenta & Proficua, de
Terris & Tenemencis ihis prxdidTis proveniemia, ade6 plene &
incegre, licut idem Nicholaus haberec & perciperec, fi m didta
Terra noftra Hibernix Moram fece.it Perfonalem, iine Impedi-
menco Noftri & Locum tcnencis noftn 111 Tcrra prxdiita , J ulti-
ciarii, aut aliorum Miniftrorum noftrorum, iiScx Terrx Hiber-
nix, velalibii aUqua Ordinatione, in contiai-ium tadta, non 00-
-ftante-
De ConduBnbus.
P EX, &c. Salutem. Ann. E
*■'*■ Sciatis quod, IS^P-
Coniideratione cariffimi Fratris noftri Scotix, An. 43.
Sufcepimus in falvum & fecurum Condudtum noftrum, necnon £. 3.
in Protedtionem & Defenlionem ac falvam Gardiam noftras fpe- IbiJ
ciales, Johannem Gr.iy Cuftodem Rotulorum & Regiftri didTi 4.
Fratris noftri , & Tres Perfonas Equites de Comitiva ipfius Johan-
nis, in Regna noftra Francix & Anglix, & alibi ubicumque,in-
fra Poteftatcm& Dominia noftra, cum Equis, Bonis, & Rebus
propriis ipforum omnibus, veniendo, ibidem morando , exinde
recedendo , & ad prtes corum proprias confimiliter redeundo i
Et ideo vobis , ^-c. prout m fmtlibus de Conduilu Literis.
In cujus , &c. per Trieunium duraturas.
Dat. in Palatio Regis Weftm. decimo feptimo die Junii.
Confimiles Literas Regis de' Condudlu habent fubfcripti, per idem
tempus daraturas , fub cadem Data, videlicet,
Adam de Tynpigham., Decanus Aberdonenfis, cum Sex Perfo-
nis Equitibus.
Willielmus Epifcopus SanSii A^idrea , cum Triginta PerfonisE-
quitibus.
Hugo de Eglynton, cum viginti Perfonis Equinbus.
Magifler Johannes de Carryk , Secretarius Regis Scotix , cum
Decem Peribnis Equitibus.
Jokannes di Herritz Miles, cum Viginti Perfonis Equitibus.
yirchihaldus dc Douglas Miles, cum Triginca Perfonis Equici-
bus. _, . _ _
Magifler Johannes Pebles , Canonicus Gla^uenfis, cum Tribus
Perfonis Equitibus. ..r- ■ t^ r ■ ^
Johannes Steiuard Comes de Carryk , cum Viginci Perfonis E-
quicibus. . , t. ^ . t-
Thomas de Erskyn Miles, cum Quinquaginta Perfonis Equici-
bus.
De Hominihus comra Hoflium Incurfus farandis , & yirti-
ficibus , fro Salariis ordinatis Laborare recufantibus , de-
bite caftigandis. •
REX Majori, & Vicecomitibus, & Aldermanis LondonixSa-
lutem.
Ciim Nos , . , ,- „ » ,r • •
Deliderantes Dampnis & Penculis , qux ob defeclum Munitio-
num HominumRegni noftri , evenire formidantur, (quod abfit)
prxcavere, .-,./->• •,_
Affignaverimus Cuftodes Pacis noftrx , in fingulis Comitatibus
Regni noftri , ad Arraiandum per Se , & Deputatos fuos , omnes
Homines Defenfabiles , inter jttates Sexdecem & Sexaginta An-
norum exilTentes, tt u 1 • o o •
Et ad omnes Homincs ad Arma , Armatos , Hobelarios & Sagit-
tarios (videlicet) quemlibet eorum juxta Status fui exigentiam &
facultates fuas, Armis competentibusmuniri , & in Millenis, Cen-
tenis, & Vintenis poni , „ „. .... ,
Et feos, iic Armatos, Arraiatos, & Triatos xn Arraiatione hu-
juimodi teneri facicndum.
Ann. D.
1369.
An. 4J.
E. 3.
cUuf.^j:
£.3. m.
H-
ET ACTA PUBLICA.
iff
Ita quod omnes Imjufmodi Homines ad Arma, Armati Hobe-
larii, & Sagutarii arraientur , muniantur, & trientur citra teltum
Pentecoftes nroximo futurum ad ukimum, & in Airaiatione hu;
iuimodi* teneantur, fic quod Prompci hnt ^ Parati ad proficil-
cendum, in Defenfionem Regni noitn prajdidi, quotiens ex Ho-
ftium Incurfibus Periculum aliquod imineat, & luper hoc ex parte
noilra fuerint PriEmuniti,
Et etiam , , »/->>•• i u
Pro eo quod nonnulli Artifices, Laboratores, & Operarii hbo-
rare 6; operari reculant juxta Ordinationem , mde per Nos & Um-
filium noftrum adiu fadtam, & Poenam, iuper diifa Ordinanone
fadam, nonnment, eo quod Juftitiarii, inde afrignati, befliones
fuas Temporibus Ordinatis non tenent, nec de Delinquentibu:>
contra diftam Ordinationem debitam Punirionem faciunt,
Mandaverimus, per diverfa Brevia noftra, eirdem Cullodibus &
Vicecomitibus quod Seffiones fuas, de hujufmodi Artihcibus_, La-
boratoribus, & Operariis , fingulis Annis , Termmis Limuatis,
iuxtafoimam OrdinationisprxdKfta: teneant,
Et omnes illos Artifices, Orersrios, & Laboratores, qui pro
Salariis & Scipendiis, in dida Ordinatione contentis laborare 6.
fervire recufant, & iHos, qui plus capiunt, & etiam ornnes .Uos
qui plus eis folvunt quim per Ordinationem illam Statutum ScDe-
claratumeft, debite, juxtalformam ordinationis prxdidae, puniri
Sc caftigari faciant , . . r ■ r
Vobis fub Forisfaaura omnium, qu?e nobis forisfacere po^eritis,
Mandamus, firmiter Injungentes, quod otiines Homines Dcfenla-
biles inter Diftas ittates Sexdecem & Stxjginta Annoium, in
Civitate prxdiaa , & Suburbiis ejufdem exiftentes^, avraiari ,
Et ipfos (videlicet) quemlibet eorum juxta Status fui exigentiam
& Facultates fuas, Armis competentibus mumri, 6c m Miileni»,
Centenis , & Vintenis poni , . « • • u
Eteosfic Armatos, Arraiatos, & Munitos, in Arraiatione hu-
iufmodi teneri faciatis , r) . „
Ita quod Prompti fint& Parati, citra dnSturn Feftum Penteco-
ftesadultimum,ad proficifcendum , in pefenfionem diai Kegni
noflri, quotiens ex didtorum Hoftium Incurfibus Periculum ali-
fluod imineat, & fuper hoc ex parte noftra fuerint prsemuniti,
Et etiam omnes Artifices, Operarios, S<. Laboratores Civitatis
& Suburbiorum prxdidtorum, qui pro Salariis & Stipendiis, in
didta Ordinatione contentis, laborare & fcrvire recufant, necnon
omnes illos qui plus Capiunt, & etiamomnes illos qui eis plusSol-
vunt quam per Ordinationem illam Statutum &: Declaratum efl,
debite, juxta formam Ordinationis prazdidx, Puniri & Caltigan
Nos'de numero Hominum ad Arma, Armatorum, Hobelario-
rum, & Sagittariorum praEdiftorum, fic in Civitate prxdida &
Suburbiis ejufdem per vos Arraiandorum , citra Feftumi Sandt»
Trinitatis, proximo futurum , in Cancellaria noftra, diltincte &
aperte certificantes. .,
Tefte Rege apud Wyndefore, xx die Martii.
Ter ipfu?» 'Regem.
Co7ifwiik Breve Mrigitur ,VenerabiU Patri Th. Epifopo Dunol-
menfi de Framiffis, infra Lihertatem Dunolmeajem., m Ftde &
Ligeantia, quihus Regi tenetur , faciendis in forma pradi^a.
Tejie ut Jupra. -n • r i.
■^ Fer ipjum Hegem.
Item., RadnlphoSpigurnel, ConJiahularioCaJiri Dovorri^ , (^' Cu-
fiodi ^inque Fortuum , vel ejus Locum tenenti , de Tramijjts fa-
cie7tdiTi>!pa Lihertatem Portuum pradiSiorum.
Tejie ut Jupra. „ ■ , „
Per tpjum Kegem.
Item , Majori e^ Ballivis Civitatis Wyntonia.
Majuri (^ BaUivis VilU Suthamptonite.
Tejle ut Jupra.
De Delibcratione Objldum.
Ahn. D,
1369.
EUv. J,
L
qui cefles Lettres verront ou orront, Ann. D,
1369,
E Roi a tou^z, ceux
SaluT,.
Savoir vous faifons que Johan de Durch-e & Tboinas de Varey ,
Burgoisde la Ville de Lyon, ont bien & loialmenc dernurei, par
devers nous en Hoftage, tanque en cca, pur caufe de rAcomplil-
fement des Cliofes Accordez parmy la Paix, faite entre Nous & le
Roi de France ,
Et, pur tant, nous leur avons done Licence de s'en aller en leur
Paii";, .
Par quoi Mandons &Commandons a touT, noz Subgiz, Obeii-
fantz, & Gardeins des Poitz & Paflages, quc les diti, Joliah &
Thomas, foefJrent, franchemenc & paihblement, paifer en leur
Paiis, faiiz auciin empeichcment ou domage faire a eulx, encorps
n'en biens, par manere quelconquc.
Don. par Tefmoignance de noftre Grande Seal, a noftre Palais
de Weftm. le vj jour d'AveriI, l'An de noftre Regne QLiarrant
tierz.
It/id,
De Admijfone Objidttm.
LE Roi atouXceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann. D.
^ luz. 13^9-
Savoir vous faifons que,al Report des Mirefchalx de France, -^n. 43-
£. 3.
_^^ ,..^,„„.p_.. ,_-., __ il>''i
licu de Johan de Durchie & Tbomas de Vare)\ n'adgairs no2. Hos-
tages por rAccomplifrement des Chofes , Piomifes & Accordez. a
Nous de la Partie noftre Trefchere F"rere de France :
Et, pur tant, nous Promettons as diiz, Louys , Sc Johan de
Precy, que nous leur accomplirons toutes chofes, que Promis &
Accorde avons a lcs autres Hoftasjes de leur Condicion.
Don par Tefmoignance dc noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le vj jour d'AverilI, l'An de noftre Regne Quarrante
tierz.
Pro Johanne Ettftachii , Pincerna Regis Francis.
JOhannes Eultachii, Pincerna Regis Francix, habet Literas Re-
gis de falvo Condudu, eundo ad partes FranciaE , cum Duobus
Hominibus& Duobus Equis de Comiiiva fua, ufque ad Octabas
SandtcC Trinicatis, proximo iiituras, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicelimo fexto die Aprilis.
Per ipfutn Regem.
De Financia Dticis Bonrboni^.
Ann D T E Roi a touz Capitains, Chaftellains. Admiralx, Vifcontes,
1369. ■L' Mairs, Baillifs, Gardeins des Portes du Mier, & autres noz
^•».45. Miniftres, auxibien decea la Meer, come dela, asquex ceftes noz
E. 5- Lettres venronc , Saluz. , n u
rrmc^l. Come, noftre Trefchere Coufyn, le Duc ds Bourbon nous
£. 3. foit tenuza paier, en noftre Roialme d'Engleterrc , une certeyne
_ _ . c i-n, „ ^ort- ^rr^Cr-V,p-\r, VM~\p Ap V^ifnue^ . a caufe de fa Fv-
me, Chivaler du dit Duc,
Et nous par tant , , , ,. ,, ^ n 1
Voillantz pur la Seuretee & Sauuegarde du dit Meffire Hugh pur-
voier en celle Partie , , ,■ ■ka n- r-, ^
Avons pris & preignons, par ces Prefentes, leditMefTireHugh,
ou autres Chivalers & Clercs du dit Duc , oue leur Compaigne &
Familiers, tanque a Nombre de Dys Parfones, a Chival ou a Pie,
en venantz Pardeuers nous, en noftre dit Roialme , oue la dite
Monoie, leurs Chivals, Bicns, & Hernoys, ilkques demurrantz,
& enlours Paiis retournantz, en noftrc Sauf & ieur Conduit, &
Proteaion, &DefensefpeciauIXi ,„ r-
Ec pur ce vous Mandons, i^p-c. prout m fimilibus de ConductuLt-
teris.
EnTefmoignance, &c. ..
Don. a noftre Palais de Weftm. le xxxj jour de Marz.
Tom. m. P. U.
* Pm Pincernn pr.(diUo , de Vino , ex parte Regis Frar.cii.,
ad Regcm mifjo ., Remtttendo.
REX Univerfis & fingulis Admirailis, Caftelianis, Capitancis,
Vicecomitibus, Majoribus, Cuftodibus Porruum Maris, Bal-
livis, Miniftris, & aiiis Fidelibus fuis, tam in Cifmarinis, qu-am
inTranfmarinispartibus, infira Libertates, & extra, adquos, &c.
Salutem. .
Cum Tohannes Euftachii, Pincerna Regis Francux;, Qumqua-
ginta Pipas Vini, in quadam Navi, de Francia, ad Nos in An-
gliam, ex parte didti Regis Francise, duci fecent,
Quse quidem Vina, in dida Navi, ad didtas partes FranciiE,
ad ipfum Regem, ex certis caulis, duximus remittenda,
Nos (volentes Securitati diiSti Johannis, ac Navis, & Vinorum
pr^dictorum providere) fufcepimus ipfum Johannem, ac Navem,
& Vina proediaa, necnon Marinarios ejuldem Navis, eundo, de
didlo Regno noftro Angli'X, ad didtas partes Franci<E, pro eildem,
Vinis prxfato Regi Franciae tiaducendis, in Terra, & in Mari ,
per totum Regnum, & Dominium, & Poteftatem noftra,quo'.if-
que ad didTnjn/ Regem FranciiB venerint , in falvum & lecurum
Condudtum noftrum, necnon in Protedtionem & Defenlionem
noftras fpeciales : „ , r 1 , j j-
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, &c. iit in fimilibus de Con-
duilu Literis. ■ t, ■n.
In cujus, &c. ufque ad feftum Sandti Johannis Baptutae, proxi-
mo futuium, duraturas, .■ a •
Teite Rege apud Weltmonafterium , vicefimo fexto die Aprus.
Per ipfum Regem.
Ann. D.
1369.
A-ii .\-^.
E. 3.
Ibid. m.
^3-
♦VI.
617.
Ann.D,.
1369. ■
An. 43.
£ 3-f
E 3-
fi \. m.
21.
R
Pro Objidibus Francia , de proclamando.
EX Majori & Vicecomitibus Londonix, S.alutem. j^^^^ jy
i\. Prxcipimus vobis, firmiter injungentes, quod, in Civitate i,^„'
pr.«didta, in locis ubi expedire videritis , pubhce proclamari & m- ^^^^ ^^^
hiberifaciatis, . „,,.,£.;.
Quod nullus, Magnus vel Parvus, cuiufcumque Conduionis ^^^^^
fuenc fub Foristaaura omnium qu.« nobis forisfacere poterit , Ob- ^g
fidibus de Regno Francise , pro Johanne nuper Rege Francix ^ ^
tuiic Prilbnano noftro, in Civitate Londoni-x commorantibus,
auteorum Familiaribus vel Servientibus, quicquam, quod in eo-
rum Scandidum vel Opprobrium cedere pocerit, aut eis leu eorum
alicui Comminationem, Violentiam, feu Moleftiam, aut Dam-
V 3 Tpnuva
Ij6
CONVENTIONES, LITERiE
1369
Ann. D. pnum aliquod, in Corporibus vel Bonis fuis,fad:o vel verbo faciat,
feu facere prxfumat :
Er, ii quos, poft Proclamationem & Inhibitionem hujufmodi,
inveneritis contrarium facientes, tunc eos, fine dilatione, Capi &
Areft,;ri, & in Prilona noflra lalvo cuftodiri faciatis, quouiquede
Punirione eorumdem aliter duxerimus ordinandum j & hoc fub in-
cumbend Periculo nullatenus omittatis.
Telte Rege apud Wcifmonafterium, vicefimo fexto die Aprilis.
Per ipfum 'Regem ^ Concilitim.
De Sitgittariis eligendis.
Ann. D,
1369.
An. 43.
i. 3.
Tat. 43 .
£. 3.
f:i. m.
R^
• VI.
618.
EX Vicecomitibus Eborum, Notynp^hamice , & Derbiae, ac
" Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris eo-
rumdem Comitatuum, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qu5d afl"ignavimus, diledlos & fideles noftros, Rogemm
Beler & Robertum de Morton, conjundim, & divifim, ad Eii-
gendum, Triandum, & Arraiandum in didis Comitatibus No-
tynghamice & Derbix, ac inDominio, cariffimi Filii noftri, Ed-
mundi Comitis Cantebrigiae, in Comitatu Eborum, infra Liber-
tates, & extra, Centum Sagittarios, de Melioribus, Aptioribus,
& Fortioribus Hominibus , Sagittariis Comitatuum & Dominii
prasdidorum,
Et eos Arcubus, & Sagittis, & aliis Armis, pro Statu fuocom-
petentibus muniri,
Ipfolque, iic Eleiftos, Arraiatos, & bene Munitos, ad Nos du-
ci faciendum ,
* Ita quod prompti fint & parati, citra Feftum Nativitatis San-
<Si Johannis Baptifts, proximo futurum, ad proficifcendum exin-
de, in Obfequium noftrum, ad Vadia noftra, prout eifdcm, Ro-
gcro & Robcrto , per nos pienius eft injundtum ;
Dantes eifdem, Rogero & Roberto, & eorum alteri, plenam,
tenore prxfentium, Poteftatem Capiendi & Areftandi omnes &:
fingulos , quos in hac parte contrarios invenerint (eu Rebelles , &
€os Prifonis noftris committendi & mancipandi, in eifdem mora-
turos quoufque de eorum Punitione aliter duxerimus ordinandum,'
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, mandamus, firmiter injun-
gcntes, quod eildem, Rogero & Roberto, & eorum alieri, in
prirmiiris faciendis & exequendis, Intendentes fitis, Confulentes,
& Auxiliantes , quotiens & prout iidem , Rogerus & Robertus vel
eorum aher, vobis, vel alicui veftrum, fcire fecerint, vel fecerit
cx parte noftra.
In cujus, &:c.
Teltc Rege apud Weftmonafterium, tertio die MaiL
Ter iffum 'Regem ^ Concilium.
Pro .Alienigenis j de non moUflando.
Ann. D. R EX Majori & Vicecomitibus Londoniae, Salutem.
1-1(30. Ex frequenti relatione nonnullorum audivimus quod, per
An. 43. Gentes Civitatis prsedidtae, Hominibus & Mercatoribus de Flan-
£. 3, dria & de Lunibardia, in dida Civitate commorantibus, & ad
C/»«/. eandem venientibus, Mala & Opprobria quamplurima indies infe-
43. £. 3. runtur, in noftri Dedecus & Scandalum manifcilum,
m. i^.J. Et quia didti, Homines & Mercatores, fub tuitione noftra, pro
commodo &: utilitatedictiRegni noftri, juxta Proclamationem , e.x
parte noftra factam, venerunt, undc confidebanr fe a Malis omni-
bus prxfcrvari , quos jam ex habundanti fufcepimus in Proteitio-
nem & Defeniioncm noftram fpecialem,
Vobis prsEcipimus, diftridtiiis quo poterimus injungentes, quod,
in Civitate prxdidta & Suburbiis ejufdem , in locis ubi expedire
videritis, publice prockmari &c ex parte noftra firmi:er innibcri fa-
ciatis,
Nequis, cujufcumque Miftera: vel Conditionis fuerit, fub Fo-
risfadtura omnium que nobis forisfacere poterit, Dampna feu Op-
probria aliqua prxdiftis Hominibus & Mercatoribus Fiandria; &
Lumbardise, in Perfonis vel Rebus fuis, inferat, feu quicquam,
quod in eorum Dampnum &c Opprobrium cedere poterit, faciat,
aut facere pr.vfumat.
Et, fi quos, poil Proclamationem & Inhibitionem prxdiftas,
inveneritis Contrarium facientes, capiatis & in Prifona noftrafalvo
cuftodiri faciatis, quoufque de eis aliter duxerimus ordinandumj
&c hoc nuUo modo omittatis.
Telte R(^e apud Weltmonafterium , decimo die Maii.
Fer ij>ftm Regem.
Pro Munitione Cafirorum Principis Wallits,
Ann. D.
nn. D. 'D EX univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis,
1369. l-^ Miniftris, & aliis Fidelibus fuis in Hibernia, ad quos, &c.
Salutem.
Sciatis quod afifignavimus , dileftos nobis, Thomam de Middle-
ton, Adam Clerk, Willielmum deThykncs, & Adam de Cle-
bury, conjuftim, & divilira, ad tot Blada, Carnes, & Pifces (al-
fas , & alia Vidualia , quot pro Munitione Caftrorum , carifinrni
Primogeniti noftri, Edwardi Principis Aquitanix & Wallix, in
Northwallia neceffaria fuerint & oporruna, in didtis partibus Hi-
berniie, tam infra Libertates, quam extra fFeodo Ecclefiie dum-
taxat excepto) pro Denariis fuis, inde prompte folvendis, emen-
dum & providendum, & ad ea ufque didtaspartes Northvvallixdu-
ci & cariari faciendum ;
Et ideo vobi)> & cuilibet veftrum, firmiter injunsfndo, man-
damus quod prxfatis, Thomx, Adx, Williclmo , & Ada:, &
A,i. 43
£. 3.
P*f.43.
E. j.
f. I. m.
eorum cuilibet , in prxmifTis omnibus & fingulis faciendis & er- p^^^ q
plendis, Intendentes litis , Confulentes, & Auxiliantes, * quotiens j-^' •
& prout per ipfos , Thomam , Adam , Willielmum , & Adam , ^/^ ^,"
ieu eorum aliquem, fuper hoc, ex parte noftra, fueritis praemu-
niti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium , decimo quinto die Maii.
Per Concilium.
* VI.
619.
Ann. D.
1369.
An. 43.
£. 3.
Scot. 43.
£. 3.
m.j.
Pro Obfide David de BrmSj de Licentia.
D EX Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & abisFi-
■'■^ delibus fuis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod flifcepimus in Proteiftionem & Defenfionem no-
ftram , necnon in falvum & fecurum Condudtum noftrum , Tho-
mam del Hay de Scotia ,
Qui, in Obiidem pro David de Bruys, Prifbnario noftro, in
Anglia moratur,
Eundo peregre , de Licentia noftra , verfus Urbem Romanam ,
cum Quatuor Hominibus de Comitiva iua, & Quatuor Equis,
quos in Angliam, de partibus Scotiae, duci fecit, & exinde in
Angliam redeundo ;
£t ideo vobis mandamus, ^c. ut in fmilihus de Conduilu Lite-
ris.cum hac Claujula [videlicet) ,
Dumtamen pacifice fe gerat , & Monetam aliquam , de Cuneis
noftris Anglix, Arcus, Sagittas, feu Armaturas aliquas, aut aliqua
alia, Nobis & Regno noftio praejudicialia, lecum non deferat,
feu deferri faciat quovis modo.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Maii.
Ter ipjum Regem ^ Concilium.
De yocalihus ^ a Philippa Regina ad Ducijfam Hollandite,
mittendis,
D EX univerfis & fingiilis Vicecomitibus, Majoribus, Cuflii- a tv
'■^ mariis, Cuftodibus Portuum & aliorum locorum Maritimo- ^"■"-
ruro, Ballivis, Miniftris, & aljis Fiddibus fuis, ad quos prscfentes J^
Literx pervenerint, Salutem. "' ^^'
Sciatisquod, p'^"
Cum Philippa, Regina Anglice, Confors noftra carifEma, mit- j" " ^^'
tat diverfa Jocalia verlus DucifTam Holandix, ' ^"
Sufcepimus Johannem de Lyndowe, Aurifebrum, eundo, cum „' 6
Jocalibus prjedidtis, verfus prxfatam DucifiTam, cum unoEquo & ' '
decem Libris, quas di(5la Confbrs noftra ei dedit, in falvum & fe-
curum Condudum , nccnon in Defenlionem & Protedtionem ,
noftios fpeciales;
Er ideo vobls mandamus, &c. ut in fmilthus de ConduElu LitB'
ris
In cujus, &c. ufque ad Feftum Tranflationis Sandi Thomae,
proximo futurum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo fexto die Maii.
Ter Concilimn.
De Petra pro Ingeniis capienda.
K'
leiJ.
* VI.
6io.
EX univcrfis & finguHs Vicccomitibus , Majoribus, Ballivis, Ann. D
Miniltris, Latomis, Quarrerariis , & aliis Fidelibus fuis, tam i^go. '
infra Libertates, quam cxtra, adquos, &c. Salutem. An. Ix
Sciatis quodalTignavimus, diledum nobis, Simonem AtteHalle ^ \
ad Mille & Ducentas Petras, pro Ingeniis noftris , infinguIisQuar-
reris, in Comitatu Kantiae, tam infraLibertates{ quam extra, ubi
melius expedire viderit, per Se, vel Deputatos fuos, cum omni
celcritate qua fieri poterit, ad opus noftrum emendum & provi-
dendum.
Et ad Latomos, Quarrerarios , & omnes alios Operarios, qui
pro Aptatione Petrarum prxdidtarum neceifarii fuerint , capien-
dum , & in Quarreriis praedidtis ponendum , ibidem ad Vadia no-
ftra , fuper Aptatione dicftarum Petrarum , quamdiu indiguerit,
moraturos ,
Et ad fufficiens Cariagium, proPetris illis ufque Turrim noftram
Londonise, * tam per Terram, quam per Aquam, ducendis, in-
fra Libenates, & extra (Feodo Ecclefise dumtaxat excepto; ca-
piendum,
Ita qu6d fint ibidem, circa Feftum Nativitatis Sandti Johannis
BaptiftcE , proximo tuturum , vel in eodem Felto ad ultimum ,
Necnon ad omnes illos , quos in hac parte contrarios inveneric
feu Rebelles, areftandum ; & Prifonis noftris committendum, in
eifdem moraturos , quoufque de eorum Punitione aliter duxerimus
ordinandum ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, fub Forisfaftura omnium
quae nobis forisfacere poteritis, mandamus, firmiter injungenres,
quod eidemSirooni, & Deputatis luis praedidtis, in prjemiflisom-
nibus & fingulis faciendis & exequendis, Intendentes fitis, Confu-
lentes, & Auxiliantes, quoticns & prout per ipfum Simonem, &
Deputatos fuos praedidtos , aut eorum aliquem , fuper hoc , ex par-
te noftra , fueritis praemuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odavo die
Maii.
Fer ipfum Regem, ■
Vr»
ET ACTA PUBLICA.
157
Ann. D.
1^69.
I.iiJ. 3.
JE. 3-
Scot. 43.
E 3. w.
6.
Pro Horainihns filU Bemvici fitper Twedam , de non gra-
vando.
D E X Cancellario fuo Berewici fuper Twedam , & Camerario
^*- luo ibidem , ac Vicecomitibus noftris de Berewico & Rokes-
burg, nccnon ColleiSoribus Ciiltumarum noftrarum in dida Vil-
la Berevvici, & omnibus aliis Miniftiis noitris in Dominio noftro
de Terra Scoti^E , Salutem.
Ciim , inter caetera, in Indemura, inter Nos & Homines didtse
Vilkx: Berewici, fuper Reddicionc eJ4j(dem Villi^ in Manui noftras,
confeda, dictis i-lominibiis per Nos concclTa, Conceireiimus eif-
dcm Hominibus, quod ipli habeant omncs Libertates, Leges, 8c
Conluetudines , habitas & ufitntas tempore Alexandri, dudiim Re-
gis Scociae , libere , integrc, & quiete, ab/que aliquo Gravamine
cis inferendo, prout in Indentura prsediifla pleniikcontinetur,
Ac jam ex gravi Qiiereia , diiectorum nobis , Buvgenfium no-
ftrorum didx Villx Berewici, quod Vos ipfos Burgenfes & eorum
Homines, quo minus ipii Lanas, Coria, Pelles, & alias Mercan-
difas, in Villis de Berewico, Rokcsbu's;h , Jeddeworth, & aliis
Villis & Locis, in Dommio noftro prxdidto, prout Anteceftbres
fui, Burgenfes Villse prardidiE, tempoie didti Regis Alexandri,
facere confueverunt , emere & Commodum fuum inde facere va-
leant, jam de novo impeditis, & diverfa Arefta fuper Bonis & Re-
bus fuis, ficin Villis & Locis prxdidis emptis, ablque Caufa ju-
fta, voluntarie facitis in ipforum Burgenfium Dampnum non mo-
dicuro, & contra formam Indenturx fupradictoe,
Nos (Nolentes ipfos Burgenfes indebite prsegravari) Vobis Man-
damus quod ipfos Burgenfes, Lanas, Coria, Peiles, & aliaMerci-
monia quxcumque , tam in VilHs prsedidis, quim in quibufcum-
que aliis Villis & Locis, in Dominio noftro pra;dicto, infra Re-
gnum Scotiae, iicut caeteri Burgenles ejufciem Villas, tempore di-
dti Regis Alex'andri, facere confueverunt , libere emere, & Mer-
candifas fuas excercere, &c Commodum fuum facere, ipfofque
omnibus & fingulis Libertatibus , Legibus, & Confuetudinibus ,
quibus iidem Burgenfes, tempore ejufdem Regis Alexandri, ineii^
dem Villis & Dominio noftris uti &i gaudere confueveninr, abfque
aliqua Exadtione , Areftatione, Inquietatione , ieu lmpe-itione,eis
indebite faciendis, uti & gaudere permitcatis, juxta Tenorem Con-
ceftionis noftrae pracdidtse; eos, ccntra Tenorem ejuldem, non
Moleftantes in aliquo feu Gravantes :
Et, (i quid ab eis, vel eorum aliquo, indebite, contra formam
ejufdem Conceflionis, levaveritis, vel receperitis, id eis, iiiie di-
latione, rcftitui faciatis;
Taliter vos habentes, in hac parte, ne didti Burgenfes, vel eo-
rum aliqui pro Exceftibus 8c Injuriis, per vos eij illatis. feu infe-
rendis, materiam habeant a prscdidla Villa de Berewico recedere,
per quod Villa illa in periculo remaneat, & atl vos ca de caufagra-
viter capere debeamus.
Tefte Rege apud Vv^eftmonafterium , vicefimo nono die Maii.
MeMORANDUM, quod iftud Breve figillatum fuit poftea , fub
Data XX diei yunii, proximb /equentis ^ de verbo adzerbum.
ET Francive, e?" in altero Rf, X FRANciiE ET An- Ann. D.
GLI,£, eo^ifgtiandi., I3<59-
Et uvuni Sigillum, de Duabus Peciis^ J-okamn Knyvet CapitaVt Zdv. j.
yuftiiiario de Banco Domim Regis , pro Brev-hus ejujdem Placece ,
Et u?:u7ii aliud SigrlluM , de Duabus Peais , Rchrto de Jhorp,
Capitali Jufticiario de Comvium Banco , pro Brevihus ejufdem Pl»-' '
cea ,
Et tertium Sigillum , de Duabus Feciis, Magiflro WiHielmo de
Askfhy Archidiacono hiorthamptonia , Camellario Scaccarii Regis,
pro Brevihus de eodem Scaccario confignandis,
Et umtm aliud Sigilium , de una Vecia , pro Officio Privati Sigil'
li ordinarum, Petro de Lacy , Clerico Privati Sigilli, liberavit.
Et iilud Magnum Sigillum , de Duahus Peciis , in quo Edvjardus
Rcx Angliie , Dominus Hiherniis e^ Aquitaiiiie , imprnnttitr , e^
quod , juxta Pacem prteditta^n , pro Regimhie Anghte Ordinatum
fuit , ©- ^atuor alia Sigilh , pro Placeis de Ba^icis, Scaccario, idf
pro Officio de Privato Sigillo , pradidis , de Stilo Rcgis A :g'ite, Do-
mi?ii Hihcrniu; 2$- Ajuita?iJa, ouibus pofl Pacem pnedElamfmper
haSienus utebatur^prafatis Camerariis retradidit iftThefauraria pra-
dicia cuftodienda.
* Declarationes fve Interpretationes aliqnortim- Artictilorum • VI,
in ConfwderationibHS imer Henricmn Caftells. (^ Carolnrri ^^'-
Regem Francim:.
HEnricus, Dei gratia, Rex Caftellae & Legionis, univerfis & Ann-. D.
fingulis, pnelentes Lireras infpedturis, Salutem. 13^9-
Ctim certx Confcederationes & At:iicitia; lint & fuerint faftx ^"- 43.
& inhitR; inter Nos ex una Parte , &, Nobiles, Francifcum £■ 3-
de Periliolibus Vicecomitem Rhode & Adnnrallum Francia: , ac ^«/'•» ^i-
Johanncin de Rie Dominum de Balencon, Milites & Concilia- tl. Cot.
rios, Nuncios & Procuratoves, aJ eadem fpecialiter, llluftris & Tit.A.x
Magnifici Principis Domini Karoli, Dei Gratia, Regis Franciae,
Fratris noftri Cariffimi, Deputatos, Nomine fuo & pro lp;b ex
Parte Altera,
Prout in Literis utriufque Partis latiiis continetur,
Verum quia , didlarum , Literarum , Apparatu , aliqua Dubia
erui & ex Obfcuritate Verborum emergi pollmt, in Futurum, pef
quse Ambarum Partium Fada Retardari valerent,
Notum facimus quod, didtis Confoederationibus iteriim perle-
ctis & auuitis, fana tk provisa Deiiberatione Coniilii, & in Prae-
fentia, diledtorum , Johannis de Barguetes Militis Caml^ellani, &
Yvonis dc Lzatrambarz Hoftiarii Armorum & Nunciorum didti
Regis Francias, Fratris noftri Carillimi , apud Nos, liiper didtis
Confoederationibus jam tadlis, deftinatorum, lliper hoc urxhataita,
Ambiguitatem omninb amovere eupientes, &c ut fadtum Dubium
Emergens prsecedat Provilio, & ante Vulnerationem occurramus
in Tempore, quxdam obfcura, in didtis Confoederationibus con-
tenta, pro Parte noftra, & in quantum nos tangunt, ad ipfarum
Confcederationum Incrementum & Augmentum, declaramus (vi-
delicet)
Quod fuper Articulo mentionem juvaminis Navigii facien-
• VI.
611.
Ann.D.
1369.
An. 4.3.
E. 3.
Clmir.
43- E. 3
m. 18../,
^ Pro Rege , de Refnmendo Nomen (^ Titulum Regis
FranciJi.
MEmoRANDUM quod,
Expoftto in prcejenti Parliamento , apud JVeftmonafterium ,
ifi OBabis SanB<s Trinitatis ( videlicet ) Tertio Die Junii , Anno
prafinti , tejito , qualiter Karohis , Fiiius Joha?inis , nuper Regis
Fraucite, Dijfluta per ipjum Pace, inter, Exccllentiffimum Pri?ici-
pem, Edvjardum, Regcm Anglia Illuftrcm, cJ- prisdiilufn Johan-
nem , ultimo ivita , nedum Superioritatem (^r Rejortum , qua ad ip-
fum Regefn Angliie , ^ Haredes Juos , i?i Terris , eidem per Pacetn
fnediciam traditis , pertinere debent , ufurpavit , fet ipjitm Regem
Aftglia: , tam de eijdem Superioritate t^ Rejorto, quam de Caftns,
Villis , (^ Terris diiii Regis AngliiS , i?i Dofninio Pofitivi , ?tec?ion
de toto eodem Dommio , ac etiam quampluribus aliis Caftris , Civita-
tibus (^ Villis, i?i diverfts aliis Partibus Tra?!jmari?tis , per Gentes
^ Potentiam Juos de Guerra, Vexillis explicatis, expulit , ^ ea ad
vja?itts Juas pofii fecit , eaque fic hoftiliter occupat dr tenet, ^ diver-
Jas Armatas Navium f^ Galearu?n, cutn maxima Artnatorufn po-
tentia, in diverjis partibus Tranjfnarifjis , ad tJivadendum Regnum
Anglits , ad ipfum Regem Atiglia <^ Domifiium juum pro viribus
fubvertejjdum , congregari fecit , Guerram Apertam malitiose, contra
Jurafnentufn fuu?n ^ Formam Pacis pradiiiie , eidetn Regi Angliie
movendo ,
Per ofnnes Pralatos , ac Magnates , e^ Communitates Comitatuum
diiii Regni Afigliie , in diBo Parliamento exiftentet* de Ajjenfu to-
tius Parliamenti ejufdem , concordatum eft ,
^od diStus Rex Aftgliie tiomen Regis Anglia <^ Francia , Jicut
anle Pacem priediiiam habuit , rejutneret, & Je Regetn Atjglije a^
Francite in Literis ^ Sigillisfuis vocaret , ^ tali Nomine (ive Sti-
lo de aetero uteretur ,
Per quod jatn Rex Anglia <^ Franciie , in Cancellaria (ita , om-
nia Sigilla, tam pro Regimine Anglia , quajnpro Placeis de utroqtie
Banco ^ de Scaccario, cir pro Officio Privati Sigilli, in quorum Cir-
cumjcrip/iojje Edw ARCVS Rex Angli^ ET pRANClyE,
SlVE FraNCIvE ETAngli^ imprimitur , in Thejauraria
ipjws Regis exiftentia , per Willielmum de Muljbo e^ Johannem de
Nevjenham , Catnerarios Scaccarii ipfius Regis Angliie ^ Francia ,
apud Weftmojiafteriunj , die Lunie , in Fefto SanCli. Barnaba Apo-
(ioli ( videlicet ) undecimo die Junii , Anno prajenti , venire fecit ,
Unde , Venerahilis Pater Willielmus Epijcopus Wyntofiienfts ,
Cancellarius ipftus Regis , Duo Magfta Sigilla , utrumque eorumdem
de Duabus Peciis , in quorum u?io itnprimitur , Rex Angli<E
te,
Si quod, quafitas Galeas Rex Francia Frater nojler carijfimus ar-
maverit Jupra Mare , Nos tantas Galeas aut Naves in Duplo tenea-
mur arfuare ,
Er fic intelligimus S:C intelligi volumu? qubd, quamdiu Galeae
didti Regis Francix, Fratris noftri carilTimi, crunt fupra Mare,
Galene noftrx aut Naves erunt fupra Mare iimiliter, & pro illo
Tempore erunt noftris propriis Sumpcibus &: Expenlis.
I T E M , fiiper Articulo , faciente Mentionem,
<^uod Gucrratn Kegis Frajiciie , Fratris nojfri cariffimi , con-
tra quetjjquam^ ijiceptam , aut incipiendam , in Nos (jr i/e Peijo-
natn jiojham , ut Capud Guerra , tenemur reci{ere, e^ in Regnis
?to(iris prieconizari juhere ,
Declaramub & intclligi Volumus qubd,
Cum per Literas Patentes, Sigillo didti Regis Francix, Fratris
noftri cariflimi, aut fui Primogeniti, feu primi Regni Hxredis,
certif^cati plcne fuerimus qubd Guerra fuerit aperta, & in Regno
Francix prxconizata, inter Regem Franciae, aut fuum Primoge-
nitum, feu primum Regni Hseredem, ex Parte una, & Re!,'ein
Anglix, feu Principem Walliae, leu quemcumque alium ex Parce
Nos didtam Gucrram , tamquam noftram propriam , & ut Ca-
pud GuerrcE, in Nos & in Perfonam noftram, tam per ierram,
quam fupra Mare, recipiemus, &, infra Decem Dies, in noftris
Regnis prxconizari facicmus, a Daca prxdidlx Certificationis, ut
didtum eft, Nobis fadtx.
Item, fuper didto Articulo, de Captivitate Regis Afigliie, aut
Principis , Jeu alterius dejuo Sanguine Regali, Mentionem facientc,
Declaramus & intelligi Volumus qubd , •
Si per Nos, aut Gentes noftras, Regem Anghx, aut (uum Pri-
mogenitum , feu quemcunque Hxredera Regni fui & Ducaciis
contingeret captivari,
Nos Filius nofter Primogenitus, natus aut nalciturus, aut Re-
gni nollri primus Hxres, & Gentes noflrx, fupradidlos Captiva-
tos Rc^i Francix, Fratri noftro cariflTimo, aut fuo Filio Primoge-
to nato five nafcituro, feu primo Regni fui Hxredi, aut fuo cer-
to'Nuncio feu Mandato, in fua Poteltace libere dare & refticucre
tenebimur, & etiam tenebuntur, abfque Fraude; ut exinde Rex
Francix, Frater nofter carifTimus, aut Filius fuus Primogenitus,
feu Primus * Hxres Regni, fuam roeram Voluntatem valeat or-
Si verb aliquis, de Sanguine Regali Anglix, Princeps, Duv,
Comes, feu quicunque alter fuerit (exceptis proxime diitis) Cap-
V j tu»
*VI.
6iJ.
M8
CONVENTIONES, LITERi^,
Ann. D. tus & Captivntusj confentimus & volumus quod fit Capiencis &
1^69. Occupantis, & eidem concedatur.
£ti-ii. 3.
Non eft autem Intentionis noftrje Confoederationes & Amici-
tias, inter Nos & Procuritores , de quibus fupra fit Mentio, fa-
<S«, corrigere, diminuere, nih Iblum in prxfatis Declarationibus,
auc ab iplis dilcedere quoquoniodo; quinymo ipfis, cum fupradi-
dis Declarationibus, & cum Poenis,& aliis in ipiis ambabus Con-
fcderationibus contentis, volumus, pro noftra Parte, in fuo Ro-
boie, prout funt, permanere.
In quorum Teftimonium prjcfentes Liceras SigiUi noftri Magni
juiTimus muniminc roborari.
Datum in Palacio nollro Civitatis noftn^ Tolletanac, die odtava
Junii, Anno Domini Millelimo, Trccentelimo, Sexagelimo no-
no , fecundum Computationem Romanam , & Regni noftri Anno
Quarto.
Sic Jignata , per Regem in fuo Concilio.
Noiers.
De Infula de Tuneto , Muris CT" Fojfatis , includenda.
Ann. D, TTDwardus, Dei gratia, Rex Angliie & Francix, & Dominus
1569. -•-^ Hibernix, dilectis & Fidelibus fuis, Johanni de Cobeham,
An 43. Roberto Bealknap, Willielmo de Horner, Simoni de Kegworth,
£ 3. & Thotnx de Garwynton , Salutem.
Fat. 43. C'um, ut accepimus, diverfa loca, in partibus Infulae deTaneco
£. 3 . vei fus Mare , quibus Naves & Batelli applicare poterunt , aperta
f- 2. exiftunt,
w . 4;-. </. Pcr quae , nift citiiis Muris & FofiTatis Fortificentur , gravia Dam-
pna & Pericula tam eidem Infulas quam Hominibus in ea com-
morantibus, & p.irtibus adjacentibus evenire formidantur,
Nos ( volentes falvationi & defenfioni Regni noftri circumqua-
que providere) alTignavimus vos, Quatuor, Tres, & Duos ve-
fhum, ad Supcrvidcndum omnes Cofteras Infulae prccdidlx,
Ec ad omnia Loca in Cofteris prxdiiSis , in quibus Naves vel
Bacelii .ipplicare poterunt , li per Muros & Foffata defendi valeanr,
Muris & Folfacis includi &: rauniri,
El ad omnes illos, qui Terras vel Tenemenca in Infula prxdi(fta
habent, & quos, per Inquilitiones, per vos inde capicndas, vel
alio modo legitimo, vobis conftare poterit Commodum vel Sal-
varionem per Muros vel Foffaca illa, li fadta exiftunt, auc Dam-
pnum, fi facla non fuerint, habere poffe, ad eadem Muros &
Foflata (videlicet) qucmlibet eorum juxta Ratam Tenurx fux,
rationabiliter faciendam, Diftringi , & Compelli faciendum, nulli
Diviti, feu alii, cujufcumque Statiis feu conditionis fuerit, par-
cendo ,
Et ad omnia a'ia,qux pro Salvatione tc Dcfenfione Infulse prie-
didtx, per Muros & Folfata hujulmodi, necelfaria fuerint, ficien-
dum prout meiius & utiliils, juxta difcreciones veftras,videricis ex-
pcdire;
Ec ideo vobis Mandamus quod circa prccmifFa , omnia & fingu-
la, facienda & excquenda, cum omni diligencia, intendacis, & ea
faciacis & eicpleacis in forma prxdifta.
Damus auccm Vicccomici noftro Kanciae, necnon omnibus &
fingulis, Terras & Tenementa in Infula praediifta habencibus, te-
nore pr «■fencium , in Mandacis quod vobis , in prxmiifis om-
nibus &: lingulis faciendis & exequendis , Refpondentes linc,
Conrjlences , & Auxiliances, quoriens & prout Vos, Quatuor,
Tres, vel Duo veftriim eis, vel eorum alicui, fcire fecericis ex
parre noftra.
In cujus rei Teftimorrium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Tefte meipf-) apud Weftmonafterium , undecimo die Junii, An-
no Re^ni noltri Anglix Quadragelimo cercio, Regni vero noftri
Francia; Tricefiino.
Ter ipjum Regem <^ Concilium.
, Antl. D.
1369.
De ^Uigantiis, cum Comite Flandri<t cr Flandrenfibus , in- ^'''"- 3-
tegrandis CT complendis.
T E Roi a, fes cheres & fbialx, Richard de StafFord Chivaler, An. 4.1
■*-^ Maiftre Johan Shepeye Dodour es Loys, & Adam de Bury z. 3
Citizcin de noftre Citee de Loundrcs, Salurz,. Fntncx'!,
Confiancz a plein de voT, Sens, Lealcez, & Difcretion, vous E. ?
donons Aucl:oritc, Poinance,& Mandement efpcciai d'Amonefter m. 16
& Requerir, pur Nous & en noftre Noun , noftre chere Coufin,
Loys Counte de Flandres, & les Burghemcftres, Conlalx,Efche-
vins, & Communcs de trois bones Villcs de Bruges, Gant, & d'I-
pre, & du Paiis de Flandres, joyntement & feparement, de Te-
nir, Garder, Enteriner , & Accomplir, de leur Partie, les Al-
liances & Covenances q"ils ont fait aveqes Nous & noftre Par-
tie , de Point en Point , &c par mancre & forme qui accordees &c
paflees eftoicnt,
Et de faire executer & accomplir toutes autres Chofes , neceflfe-
res en tieu cas, fuppofe que plus efpecial Mandement en ferroit re-
quis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seai, a noftre Palais
de Weftm. le xij jour de Juyn.
* VI.
614.
* De Homimbus Scotia ad Regem pro expeditione Guerrte,
coriira GaUicos ducendis.
Ann.D. TpDwardus, Dei gratia, Rex Angliae & Francix, &Dominus
1369. -I— i Hibemije, omnibus, ad quos praefentes Literae peivenerint,
y4?;.45. Salutcm.
E 5- Sciatis quod Nos,
Scot. 43. De fidelitatc , diledti & fidelis noftri , Godefridi de Roos de Sco-
£• 3- tia confidentes ,
n). f. Eidcm Godefrido, ad Quadraginta Homines ad Arma,vel alios,
de partibus Scotix, ad Nos, in Angliam vcl Franciam, pro Ex-
peditione Guerrx noftrx, jam per Gallicos conua nos motse, du-
cendum Licentiam dedimus per Prxfences.
In cujus rei Teilimonium has Liceras noftras fieri fecimus Pa-
tences.
Tefle mcipfo apud Weftmonafterium , undecimo die Junii,
Anno Rd^ni vero noftri Francix cricefimo.
Per ipfum Regem.
Confimiles Literas R^is habet Patricius Macolagh de Scotia.
Tefte ut fupra.
Per iffum Regem,
Ann. D.
1369.
An. 43.
^ 5-
Scot. 4J.
E. 3.
;;'. 4.
* VL
6if.
Pro Fpifcopo Gtafguenji de Officio Epifcopali exercendo.
13 EX Camerario Villae noftrae Berewici fuper Twedam, acVi-
^^ cecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fideli-
bus fuis, infra Dominium noftrum Scotix, ad quos, &c. Salu-
tem.
Supplicavit nobis, Venerabilis Pater, Walterus Epifcopus Glaf-
guenlis, ut ei Licentiam concedere velimus quod ipfe, per fe, Ar-
chidiaconum, & Miniftros fuos Spirituales, OfBcium fuum Epi-
fcopale & Spirituale, in Dicecefe fua, infra Dominium noftrum
prxdiftum , exercere valeat :
Nos, ejus Supplicacioni in hac parce, favorabiliter annuentes,
hujufmodi Licentiam fibi auximus concedendam;
Et idco vobis mandamus quod prxdictum Epifcopum per fe,
Archidiaconum, & Minifbos fuosSpiricuales, qui ad Fidem & Li-
geantiam noftram exiftunt, Officium fuum Epifcopale & Spiricua-
le, in Dicecefefua, infra Dominium noftrum prxdictum, libere
& abfque Impcdimento aliquo facere & excercere permictatis,
prout ad iplum, & Miniftros fuos prxdidtos, de Jure & fecun-
dum Lcgem tccleliafticam , percinec faciendum ;
Dum tamen Jura noftra Regaliaobliirventur il]xfa,&quicquam,
quod in Juris nollri vel Regix Dignitatis noftrx * Prxjudicium
vel Derogationem cedere valeat, non attempcet, feu attemptare
prxfumat.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmcnafterium , decimo Sexto die Junii.
Per ipfum Regem <ir Cortcilium.
Pro Fpifcopo Glnfguenji, de ProteElione.
D EX univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, ^nn. D,
*-^ Minillris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem. 1369.
Sciatis quixi fufcepimus in Protcdlioncm & Defenlionem noftras ^„. . ,\
fpecialcs, Venerabilem in Chrifto Pacrem, Walcerum Epifcopum £.,..'
Glafgucnrcm de Scocia, nccnon Homincs, & Tenences fuos, ac
Terras , Tcnemenca , & Bona , & Catalla fua , & ipfbrum Tenen-
tium, in Comicacu de Roxburgh quxcumqucj
Ec ideb vobis mandamus , <irc. ut in aliis de ProteBione Literis ,
cum hac Claiijula {videlicet) ,
Nolumus enim qubd de Bladis, Foenis, Equis, Cariagiis, Ca-
reftis, Bobus, auc aliis Vidualibusfuis, ad opusnoftrum,auc alio-
rum , concra Voluncacem fuam , quicquam capiacur.
In cujus, &c. per unum Annum duracuras.
Tefle Rege apud Weftmonatterium , decimoodtavodiejunii.
Per Cojtcilium.
Scot. 4}.
E. 3.
m. 4.
Pro Treugis Scotia proclamandit.
LE Roi as Vifcontes de Londres , Saluz.
I Come Trieues , Abflinences , & SoefTrances de Guerre
foienc Prifes, Accordees, & AfFermes encre Nous,
Pur Nous,^ noftre Roialme dEnglecerre, & noz Seigneurs
& Tcrres d'Irlaund & de Gales, & noz Subgiz,, d'une part,
Et Davide de Bruys d'Efcoce, noftre Frere, & fes Gentz &
Subgiz, de Roialme d Efcoce, d'autre part,
A durer, de jour prefcnt, tanque a la Purification noftre Dame,
prefchein a venir, d'illoeqes, tanqe a Quatorfze anns, prefcheine-
ment enfuanrz,, pleinement accompliz,
Pendant les queles Trieues nul Grief, Damage, Villenie, At-
tempcac, ne Encerprife fe pourrafaire, d'une Couftee ne d'aurre,
par Prife des Villes, Chafteux ou ForcereCTes, Arfures des Edifi-
ces, & aucres Chofes, Prife & Decenuedes Parfones, Robberies
des Beftes & de Biens , ne par quelconque aucre Faic de Guerre,
Muis Entrecomuneront , & Converferont , & Marchanderont
les Gentz, d'une Couftee & d'aucre , franchemenc & pailiblement,
fanz monlber autres Lettres de fauf Conduit, & fanz aucun Ar-
left, Deftourber, ou Empefchement, tout aufli Amiabiemenc co-
mc
Ann.D.
1369.
An. 4j,
E. 3.
Ibid.
m. 3.
ET ACTA PUBLICA.
if9
Ann. D. me ils purroient & deuroient feire en temps de bone Paix , par
1369. paiant les Devoirs & Couilumes a Tun Roi & a l'autre :
£<ii. 3. Et, fi afcune Chofeeftoit foite, atrempte, ou mefprife, par l'un
Partie ou rautre, au contraire, ce ferra duement, a plus toft que
faiie fe pourra, ianz fraude &c fani mal engin, Reparee, Redres-
fe, & Amende a la Partye que aura fouffert le Domage, tout di3
demorranrz, les ditz Trieues en leur effect, force, & verru:
Et auffi, durantz les ditz Trieues, ne deara le Roi d'Engleterre,
ne d'Efcoce, ne aucun des Subgiz, de Tune Realme ne de Fautre,
eftre Malveulliantz, Adverfaires, ne Contraires,
Ne faire Guerre, Domage, ne Vilcnie,
Ne ne faire ou porter Aide , Confort , ne Counfail , dedans
leurs Roialmes , ne dehors , ou nul Lieu , a les Rois & Subgiz, de
Tune Roialme ne de Tautre, par aucune manere;
Et, fi aucun des ditT, Subgiz, face le contraire, primerement par
Lettres & Mandementz, il ferra Requis de Ccirer,
Et, s'il ne le voudra faire, il ferra Puny, come Traitre & Re-
belle , & touz, fes Biens ierront Fovfairi & Confilqez, a celi des
Rois , de qi il eft Subgit :
Et ferra la Chofe, de An en An, Crie & Publie par toutz les
Deux Realmes, d'Engleterre &c d'Efcoce, & en Irland, & par
toutes les Seignuries & Terres de Tun Roi & de rautre;
Vous Mandons ScCommandons, fermement enjoignanrz,, que
menreinant, vewes ceftes, fecez Overteraent Crier & Publier, de-
par nous, en noftre Citee de Londres & Suburbes d'ycelles, en
* VI. touz*Lieux, que vousverrez qui ibita Faire, lesTrieues, Abfti-
6i<>- nences, & Soeffrances, & les Fermement Garder & Tenir en
tou2 poinrz ,
Et que nul, Grant ne petit, de quel condicion q'il fjit, fur pci-
ne de quanque il purra Forfaire deuers Nous, ne ftce ne aiiempLe
rien,qui purra tourner en blemilTemcnt n'en contraire des Trieue^,
Abftinences , &: Soef&ances avantditz ; Et ce ne lelfez en nuUe
manere.
Don. a Weftmonftier, le xviij jour de Juyn.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per An-
gliam.
Ite-m, Confimile Breve dirigitur Comiti Ceftri^e.
Item , aliud Conftabulario Dovorriae & Cuftodi Qiiinque
Pcrtuum.
I T E M , unum Breve Epifcopo Dunolmenfi,
I T E M , unum Breve Willielmo de Wyndefore , Locum Regis
tenenti in Hibernia.
De Terris in Regno Francini conqHeflandis.
Ann. D. T E Roi a, noftre Trefchere & Trefame Fitz, Edwrard, Prinee
1369. ■*-' d'Aquitaigne & de Gales, Saluz.
Vous eftes affez apris coment Charles, noftre Cofin de France,
Contre la forme de la Paix, n'adgairs Ordenee entre Nous, ^c^
43-
An
V^fc. 4j. fu Roi Johan, fon Piere, dont Dieux eit TAlme ,
•E- ?• La quele Paix le Piere & le Fitz deffufditz promiftrent a tenir
»»■3. par ieurSerement,
Nous fait ouverte Guerre , par prenant noz Villes & Forterefies,
tuant noz Gentz, boutant feus, & par feiant toutes les autres malx
que Ten laura ou purra compaff-r, & lui a fait de tout noftre Ene-
my & Adverfaire,
Par quoi i! nous ad covenu , & covient de neceOlte , reprendre
le Noun & Title du Roialme & de k Corone de Francc, & par
TAide & Confort de Dieu & de noz bons Amis, parfaitdeGuerre
proceder enccntre noftre dit Ennemy , pur recoverir le Droit que
Nousavonsau Roialme & a la Corone de France deffufditz, &
de refifter a noz Enemys illoeqes par toutes les bones maneres &
voies que faire purrons , a 1'aide de noftre Seignur.
Et, a fin que touz les Seignurs & Perlbnes, queux q'i!s foient,
.foient plus enclins & de meilleure corage , contbrte , <Sc volunte de
nous eider, coniailler, & conforter a maintenir noftre Partie en-
contre ditz Enemys , par TAdvis & Affentement des Grantz
& Comunes de noftre Roialme d^Engleterre, en noftre prefent
Parlement , tenuz a noftre Palais de Wdtmonilier ,
Nous avons ordenee &c Accordee , ordenons & Accordons , que
■touz les Seignurs & Perfones, de quelconque eftat, d^re, condi-
tion , ou Narion qlfs foient , maintenantz noltre parte & Quetele
contre noz ditz Enemis, en noftre Roialme de France, Eient &
Ticgnent Heritablement quin q'lls recovreront 6c conquerront fur
noz ditz Enemis, foient Duchies, Countees, Vicontees, Citees,
Viiles, Chaftealx, Forterefces, Terres, PolTeffions, ou Seignu-
ries, affis deinz noftre dit Ps.oialme dc France, par quelconque
Noun ou Title q'ils foient appellez, a tenir a eux, & a touz leur
Heirs & Succelfours, par les Services ent dues & accouftoumez,
Exceptees & refervees, par expres &efpecial, a Nous, & anoz
Heirs , toutes les Domaines, Regalites , Services , Hommages,
Devoirs, Refortt, & Soveraintez , appartenantz as Rois & a la
"Corone de France,
Exceptes & refervees auffi les Terres &: Poffeffions de Seint Ef-
glile ,
Et de touz ceuxqi, fanz aucune conftrainteoudifficultee, veul-
lentobeier, &aerder, & demorer a noftre Obeiffance, de lour
bone gree & franche volentee, & Nous aiderde fair , Confeiller,
& Confbrter en la Porfuite de noftre dite Querele , & a le Reco-
verir de noftre Droit deftijfdit:
Et, plus avons volu & accordee , & promettons loialment , que
nous ferrons & donrrons bones fouffifantes Chartres &Lettrespar-
ticuleres (ur leur dit Conquefte, & de noz ditz Grant, Accord, Arn. D.
& Ordenance, a toutes les Perfones que les vorront avoir ou dc- 1369.
mander, & a toutes les foitz qtie nous ferrons fur ce requis, lanz i-dv. j.
aucune difficultee;
Par quoi Nous Vous Mandons & Chargeons que toutes les ditz
choies, & par mancre que elles font au deflus Efcripces, p?.r Ler- ^ .
tres & Mandcmeniz, * par voz Sene.^chalx, Officers, & Mini- '■'
ftres, & par touz lci- Lieux, & tant fouent, que vous femblera ^^'
eftrc pluis expedienc & profitable, facez crier, publier, & Mani-
feftere , u que la chofe porra ■ eftre par tout bien & haftiemenc
connue.
Donnes par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Wefttn. le xix jour de Juyng.
De ComicatH Bigerra , per Principem WUIlia , DominHm
de Bijcciya , ^ de Cajiro Ordialibc.s , Capitali de Bogio
comcjjo,
■pDward, Ainfiie Filz du Roi d'Engleterre, Prince d'Aquitaignp Ann. Dj
^ & dc Gales, Duc de Cornoaille, Counte de Ceftre, Scignur 1369.
de Bifcaie & de Caftre d'OrdiaIes, faifons favoir a touz ceulx," qui Aa. 43.
ces Lettres verront ou orront, que, e. 3.
Por les bons & a^greables Services, que, noftre trefchier & feal Vafc. 43,.
Coiyn, Johan de Greyly , Capital de Boach, nous a fait avant ces £."3.
heures, & que Lui & les Siens ferront, par le temps a 'venir,-a m. 8. j
Nous & aux ricftres,
A noftre dit Cofyn avons Done & Ottroie, Donnons & Ot-
troions, par ccs Prefentes, pur Lui, & fes Heirs Mafcles, de fon
Corps leaement engendrez, la Counte deBigorre, avec lesCitez,
Villes, Chafteaux, Teires, SeignUiiez, Hommages, Jutifdiftions
haute, moyenne & baffe, mere & mixte Impere, Drois, Cens,
Rentes, Revenues, & autres Appartenances, Profitz, & Emolu-
mentz de la dite Counte,
Rendant a Nous, & aus noftres, chefcun An, perpetuelment,
en noftre Chaftel de Burdeux , a la Fefte de Noel , un Faucon &
un Tercellet genril,
£t faifanta nous, & aus noftres, Hommage Lige, Serementde
Feaulte, Reflbrs, &lesautres Devoirs, qui a nous devient eftre
faitz pur la dite Conte.
En Tefmoigne des chofes fur dites nous avons fait mettrenoftre
Grant Seal a ces Patentes Lettres.
Don. a nollre Cite d'Engolefme, le Vint &: feptifme Jour de
Juyng, TAnde Grace, Mille, Troifcentz, Sexance & Noef.
De Literis Regis Patentibtts fuper Confirmatione Donationis
pralibata.
ET M E M o R A N D U M quoj, Venerabilis Pater, Willielmus E- Ann. D.
pifcopus IVyntoniejifis , Cancellarius Anglia , vicefimo oilavo die 13^9'
Junii, Av7io prafenti , liheravit Arnaldo Savage Militi, quafdain ■^'>- 43-
Literas Patewtes Domini B.egis , de Confrinatione quarmndatn Lite- ^. 3.
rarum Patentiut» Domi^ii E. Principis Aquitanij^ (^ Wallia , il>!ii. m.
Per quas idem Princeps dedit c^ C07icejjtt yohamii de Greyley , Ca- +•
pitaneo de Bouch, pro Se , ^ Haredihus Mafulis , de Corpore ip-
fius Jobannis legitime frocreatis , Comitatum de Bigorre, cum Perti-
fientiis,
Ad dejerendum prafato Johanni in Terram Aquitania ,
Sub tali cDvditione , videlicet ,
&uod .idem Arnaldus diiias Literas Patentes Originales ^prirfati
Principii , de d;{fo Comitatu , Sigillo fvo confignatas , prajato Do-
mino Ca77celIario, in Cancellaria tradiiii Dimini Regis , citra Fe-
(lum Sanfli Michaelis, proximo futurum , deferet , vel inittet , ibi-
dem oftendetidas (^ injpiciendas ,
Et prafatus Ar7ialdus ajfumpftt, corajn eedem Cancellario , pra-
rniffa in forvia pradiila facere i^ compUre , alioquin idem Arnal-
dus dicias Literas , Domini Regis , de Confirmatione , citra dicfum
Feftitm, in diciam Cancellariam reportabit, vel mtttet ibidem, Dam-
pna?idas & Cancellandas.
^De HominibHS contra Gallicos, dijfolnta Pace apud Calejium * yL
faBa , Dominia Regis invafnros , arraiandis ^ mnniendis. ^ '
REX, dileftis & fidelibus fuis, CuftodibusPacis noftrj: inCo- Ann. D.
mitatu Katitiae, & Vicecomiti ejufdem Comitatus , Salucem. 1369.
CumNosnuper, An.^i.
Deiiderantes Dampnis & Periculis, quoe ob defeftum Munitio- £. j .
num Hominum Regni noftri evenire formidantur (quod abfit) c/.t«/43.
prsecavere, „ £. j.
Affignaverimus Vcs , Quatuor, Tres , & Duos veftn"im, ad ;?>. 14,
Arraiandum per Vos, & Deputatos veftros, omnes Homines,De-
fenfabiles, inter yEtaces Sexdecim & Sexaginta Annorum exiften-
tes, in Comitatu pvjedidto, tam infra l.ibertates, qu-am extra,
Et ad omnes Homines ad Arma , Armatos, Hobelarios, & Sa-
gittarios ( videlicec ) quemlibet eorumdem juxta Statiis fui Exigen-
tiam, Poiieffiones, & Facultates fuas, Armis compecemibus rau-
niri,
Ec in Millenis, Centenis, & Vintenis poni,
Et eos , lic Armacos , Arraiatos, & Municos, in Arraiatione hu-
jufmodi teneri faciendum,
Ita quod omnes hujufmodi Homines ad Arma , Armati , Hobe-
larii , & Sagittarii arraierentur , munirentur , & trierentur , ante
certum diem , jam praeteritum , & in Arraiatione hujufmodi t«nc-
rentur,
Sic quod prompti fint & parati ad pvoScifcendum , in Defenfio-
aem
l6o
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. nem Regni noftri prxdiai , quotiens ex Hoftium Incurfibus Peri-
1369. culum aTiquod imineat, & fuper hoc ex parte noftra tuerint proe-
' Et ad omnes & fingulos huiufinodi Homines ad Arma , Arma-
tos Hobelarios, & Sagittarios ad fe in forma prxdida arman-
dum &, per Incarcerationem Corporum fuorum,& Cnptionem
Bonorum & Catallorum, ac Terrarum fuorum in Manum noftram,
■' & aliis viis & modis quibus melius & celerius expedire videritis ,
diftnngi & compelli tacietidum : ■ r. • , xt , • o
De quo nichil , vel modicum , licet Gravia Pericula Nobis &
Regno noftro, e>: HoftLum Incurfibus, indies imineant, hadenus
non feciftis , nec facere curaiis ut accepimus; unde plurimum con-
turbamur& moveiiiur. ^. ,.^, . t> ,
Et quia GiUici , Inimici noftri , difloluta per eos Pace , apud
Calefium inter Nos & ipfos ultimo inita, Dominia noftra, in di-
-verlispartibus Franci;«&: Aquitanix, hoftiliter de Guerra invafe-
runt, & Caftra, Civitates, ViUas, & alia Loca noftra, ibidemin-
terfedis Fidelibus noftris, in eis exiftentibus, ceperunt,& adMa-
nus fuas pofuerunt , & ea fic occupant & detinent,
Et non foliim de hoc contcnti, Magnam Claffcm Navium &
Galearum, indiverfis partibus , fuper Cofteris Maritimis , cum
Multitudine Armatorum, pararunt, & feftinant, adcitius quo po-
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , fub eaden) Daia;
videlicet ,
Ann. D.
1369.
PriorideNovo loco, juxta Ancolm, pro 100 s.^
quos Abbati de Longevillers Alienigenae ',
Abbati de Thornton, pro 20 /. quas Abbati de Al
ba Marlia Alienigenae pro Duabus Penfionibus r„fj ipf^j
Abbati de Rufford pro 20 /. quas Abbati de Clara \ ^„j„Y„^
Valle Alienigenae , pro Firma Medietatis Eccleiiae de ;
Rodcrham ' J
Sohere tt'
(nentur fe-
Dficis Bourbonia , pro Dalphino de yllverma , Litera
Obligatoria.
ATouT. ceuT, , qi ceftes Lettres verront ou orront , Loys Duc Ann. D.
de Burbon, Conie de Ciermond, & Chanibercr de Fran- 1369.
ce, Salut en noftre Seigneur. ^«.4.3.
Come, noftre chere Coufin, Meffieur Berard, Come Dalphin E. ?•
d'Auvergne , ^" ^'
Pour certeines juftes & neceffaires caufes , & pour efpecial togr.
iyiuniiu^...v. ... , r ' „ A 1' j xr 'o f. Pour i-3. Deliurance d'Oftage , luy quiel il tient devers , le Haut
terunt, ad Invadcndum Regnum noftrum Anglix,ad Nos &Fo- '^j^^.^^^ \^ Roi d'Engleterre , a caufe du Roi de France noftre
Eulum noftrum infra breve Expugnandum & Deftruendum , & gejgneur
)ominium noftrum pro viribus Subvertendum : ^,^^ ^^ Obligez au dit Roi d'Eng!eterre, & a fes Heirs ,"en
Nos, volentes^ psrDd gratjarn, hujufmodi Datnpnjis & Peri- p^j-^g jyfiu Nobles d'Or, de la Monoie d'Engleterre', a paier a
quatre Termes par efgales Portions (c'cftaffavoir) a la Fefte de
TouflaintT. profchein Trois Milles Nobles,
A la Fefte de Palques , dellors profchein cnfuant , Trois Mil-
les Nobles,
A la Fefte de la Nativite Seint Johan Baptiftre, adonqs prof-
chein enfuiant , Trois Milles Nobles,
* Et la Fefte de Seint MicheL dellors profchein venant, Trois * vL
Milles Nobles , tielles come dcflus, 6;
Et , s'il y avoit aucune Defaute des Paiementz , que , tantoft
culis occurrere, & Salvationi & Defenfioni Regni & Populi no-
flrorum, in quantum poterimus, viis & modis omnibus provide-
re vobis in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini , & fub
Fo'risfadura Vitse & Membrorum & omnium aliorum qux no-
bis forisfacere poteritis , mandamus , diftridius quo poterimus In-
jungentes, quod, conlideratis DanBpnis & Periculis praedidis, tan-
ta neceffitate caufante , omnibus aliis prxtermiffisi, Munitionem
Armorum & Arraiationem prxdidram , de fingulis Hominibus
prxdictis, iu Comitatu prxdiao, infra Libertatcs, & extra, qua-
>J0.
cumque dilatione poftpolita, in forma prxdicta ( nemini iii hacpar- ^ ^es', dedanz un Moys profchein, 11 Retourneroit' a Yon Hofta-
te , cujufcumque Statiis fcu Condicionis fuerit , parcendo ) heri & g^
VI.
«19.
compleri faciatis ;
Ita quod omnes Homines prxdicti (videhcet) quilibet juxtaSta-
tum, Pofleffiones , & Facultates fuas, bene Armati, Arraiati, &
Triati, prompti fint & parati ad profilcicendurn , in Obfequiumno-
ftrum, contra didos Inimicos noftros , ad iplos expugnandum,
debellandum , & deftruendum, & Malitiarn eorum propulfandum,
infra Re»num noftrum , ubi & quando Pcriculum aliquod imineat,
& necefle fuerit ;
Taliter vos habentes in hac parte ne , propter Negligentiam, feu
Tepiditatem veftram , feu in veftri Dcfec^tum , * Dampnum feu
Periculum aliquod Nobis aut eidem Regno ( quod abfit 1 eveniat
quoquo modo.
Et nichilominus in fingulis Hundredis , Wapentachiis , Civitati-
bus Burgis, Villis Mcrcatoriis, Portubus Maris , & aliis Locis,
jn (!;omitatu prxdido, ubi melius expedire videritis , infra Liber-
tates & extra , publice proclamari faciatis quod omnes & nnguli ,
intcr ./ttates prxdidas , de eodem Comitatu (videlicet) quilibec
eorum cujurcumque Status feu Conditionis fuerit, fub Forisfadtura
prxdida, juxtaStatum, Polleffioncs, & Faculcates fuas , armari
&' muniri fe faciant, cum omni celeritatc, in forma prxdicta;
ita quod ipfi, omnes & linguli, bene Muniti, Armati, & Arraia-
ti prompci iint & parati ad profifcicendum , una cum aliis Fideli -
bus noftris , infra idem Regnum , concra didos Hoftes noftros , fi
illud e^ aliqua parte ingredi prxfumpferint , pro Repullione & De-
ftrudione Hoftium prxdidorum, iicut prxdidum eft.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fecundo die Julii.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
Eodem modo affignantur Cuftodes Pacis & Vicecomitcs in Comi-
tatibus & LocisYubfcripcis , mutatis mutandis, lub eadem Data;
videlicet ,
CuftodesPacis in ComitatuSurrix, & Vicecomes ejufdem Co-
miiatijs.
Cuftodes Pacis in Comitatu Suffexix , & Vicecomes ejufdem
Comitatus, <ic.
De PenJioHibns alienigenis non folvendis.
A n R ^^j ^^^^° ^^^ •" Chrifto, Priori de Spaldyng , Salutem.
Anii. U. w^ Cum , ob certas & legitimas c.aufas , omnes Pnoratus &
1 3''9- Domos Religolbrum Alienigenarum , de Poteftate Francix , una
£.
tn.
Et, pendant le dit Paiement, il ne s'Armeroit, ne Armes por-
teroit, en nuUe place du Monde, encontre le dit Roi d'Engle-
terre , ne encontre aucune Perfone de fa Obeiffance, Ligeance,
ne Subjedion, pur aucune caufe, que puiffe avenir,
Nous Loys, Duc devandit, pur plus grande Seuretee faire au
dit Roi d'Engleterre, fur les Chofes devantdites , de noftre cer-
teine Science & aggreable volente , defore en avant , devenons
Pleger & Fiancer, & auxint Dectour Principai,envers le dicRoi
d'Engleterre, & fes Heirs , pur, noftre dit CouCn , le Conce
Dalphin , de toutes les Somes devantdites ,
Promettantz, par la Foi de noftre Corps, & fur noftre Ho-
neur & Eftat de Chivalrie,que nous ferrons couce noitre paine
& diligence que, noftre dic Coufyn, le Conte parferra & Ac-
compliera bien & loialment les Paiementz, & toutes les autres
Chofes , par lui promifes & accordees , as Lieu , & Termes , &
par manere, que compris eft en fes Lettres Obligatoirs, au dic
Roi d'Engleterre, fur ce faites.
Et, li aucune Defeute avenoit des ditt Paiementz faire par
manere accordee , a toutes les foitz que tiel Defaute efcherra,
dont nous purrions par aucune manere eftre enformez, Nous
Promettons, en toute !oialtee,que nous Amendrons tie! Defau-
te a toutes les fbitz qu'il efcherra, & paierons, de noftre propre
Trefor, dedanz un Moys, prolchein apres tiel Defaute , quant-
que du lerra au dit Roi d'Englecerre , ou a fes Heirs , de la So-
me devancdite, & enfi, de Terme en Terme, tancque pleineSa-
tisfadion & enterini Paiement Ibit fait de la Some entier de-
vantdite.
Et , a toutes ces Chofes bien & loialment Parfaire , Tenir, &
Acomplir , fanz fraude & fanz mal engyn , Nous Obligeons nof-
tre Peifone, & les Pcrfones de noz Heirs, & touz noz Biens,
moebles & non moebles, quelqez part q'ils foient trouez , a la
CompuHion, Cohercion, & Conftraince de touz Juges & Courtz,
Seculers & de Sainte Efglife, &, par efoecial, a la Court dc la
Chambredu Pape, & de rAudicour, Viceaudicour , Comiffaire,
& Lieutenant de la Court de la Chambre ,
VeuUiantz & confentantz expreffement que chefcun d'eulx,
quielqz temps & lieu , Nous , noz Heirs , & Succeffours , &
Biens quielconqes, prefentz & a venir, puiilent chatier & com-
peller, tantparExcommuniement come parEntrediten nos Lieux,
come par autres Cenfeures, Sentences , & Peines, Temporeles
& d'Efglife, a faire les Paiementz , tenir & garder toutes ces
choles deflufdites, & chafcune d'ycelles.
Et faiffons & eftabliflons noz Procurcurs Efpccialx , & fanz
Repel , maiftres Thomas de Paxton , Robeit de Stratton , Audi-
tours du Palays le Pape , & chafcun d'eulx ,
Donancz a eulx , & a fautre d'eulx , Mandement efpecial de
confelfer, en Jiiggement, devant lcs Auditour & Viceauditour de
la Court de la Chambre du Pape , & leur Commiffaire, ou Lieu-
tenant, fic chafcun d'eulx, k ditte Decce de Dufze Milles No-
bles,
Ec de refcevoir toute Condempnacion , Monition , & Senten-
ce, que ils, & chefcun d'eulx, voudroient faireou doner a caufe
p"" ■*■'■ cum Teris, & Tenementis, Bonis , Redditibus , & Poffellioni-
ci^r ■- ^'■'^' ^'^ eoldem Prioratus & Domos fpedantibus, de affenfu Par-
""J-Ai- liamentj noftri , ceperimus in manum noftram,
Vobis mandamus, firmiter injungentes, quod illas Quadraginta
Libras , quas Abbaci Sandri Nicholai Andeg. Alienigenx , de Po-
tcftate Francix , annuatim folvere tenemini , penes vos , ad opus
noftrum, retineatis, & falvo cuftodiri faciatis, quoufque aliud in-
de dusierimus ordinandum, quicquam inde prxtato Abbati , fub
periculo quod incumbit, abfque Mandato noftrofpeciali, nonfol- de la Dette avantdite,
ventes. Ec de faire toutes autres Chofes , neceflaires en celle Partie ,
corobien que plus efpecial Mandement en feroit requiz;
Tefte Rege apud Weftmonafterium tertio die Julii. Promettantz avoir Ferm & Agreable quelconque Fait fera par
noz ditz Procureurs, ou Tun d'eulx, fur toutes les chofes devant-
dites, & chafcunesd'ycelles, fanz jammais dire, propofer, ne M-
re, par noz, nepar autre, aucune chofea rencontre.
Ec d'aboundanc, & par expres, nous Renouncions a toutesGra-
ces & Privileges du Pape, de rEmperour,& d'autre Princequiel- ■
* conque, empetrez & a empetrer : & a Excepcion de Force, de
Paour, & de Conltraince , de caule de Garde & Detenue de
corps
ET ACTA PUBLICA.
I6l
,' n. D. corps: a TEpiftre de Dyve Adrian: & a totz les Droitz, Canouns
5<J6. & Civiles, Efcritz & noun Ercritz, EftablilTements , & Couftu-
'. 3. mes, par quoi Nous, noz, Heirs, ou Succeflburs, nous purrions
aider, ou defendre, encontre aucunes des chofes avantdites; &par
efpecial , a la Loi difant general Renonciation noun valoir.
Toutes autres chofes, accordees fur la Paix, faite entre les ditT.
Seigneurs Rois, demourantes toutdys en leur efted , force, &
fermetee.
Les quelles nous Promettons & Jurrons, en manere que defTus,
a Tenir & Garder, fanz Enfreindre, fi avant , come nous tou-
chent, on pourront toucher.
I. * En Tefmoignance des quelles chofes, Nous avons fait raeftre
noftre Seel a ces prcfentes , cjui furent faites 6c Don. en nof-
tre Ville de Souvigny , le iv jour dejuille, TAn de Grace
M. CCC. LXIX.
Par Monfieur le Duc , prefentz Mejjieurs , le Frieur de Souvi-
griy, le Seigneur de Rocbefore, le Seiineur de Norry ,le Chavaler ^SiC
plufeurs autres,
yoanderen.
De Perfonis quibtifcmqHe Ecclefiajlicis , fro Salvatione EC'
clefu er Regni , arraiandis , & Armis competsntibtts mu-
niendis.
n.D. "O EX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eidem gratia, Archie-
169. -*^ pilcopo Cantuarienfi , totius Anglije Primati , Salutem.
;-l-43-
Ciim ,
L, j. In ukimo Parliamento noftro, de AlTenfu veftro, ac aliorum
«/.43. Prxlatorum, Magnatum, & Communitatis Regniiioftri,
3. Ordinatum & Concordatum fuiflet qu6d omnes Homines , de
13. di6to Regno noftro Anglix, tam Clerici, quam Laici ( videlicet)
quilibet eorum juxta Statum, Pofleffiones, & Facultates fuas, ar-
marentur 5c arraiarentur , ad proficifcendum , pro Salvatione &
Defenfione Sandtae Ecclefix & didi Regni , contra Hoftes no-
ftros , fi qui ingredi pr<?fumpferint idem Regnum,
Per quod, per divcrfas Commifllones noftras, aflignavimus cer-
tos fideles noftros, in fingulis Comitatibus Regni noltri, ad Arra-
iandum, & arraiari & armari faciendum, omnes Elomines defen-
fabiles, inter j^tates Sexaginta & Sexdecim Annorum exiftentes,
& ad iplbs in Millenis , Centenis, & Vintenis poni faciendum,
ita quod ipli Homines, fic armati & arraiati, & Armis competen-
tibus bene muniti, prompti iint & parati ad rcfiftendum Hoftibus
prxdidis, pro Salvatione & Defenfione Ecclefix & Regrii prae-
dirtorum,
Et quia Gallici, Inimici noftri , difToluta. per eos Pace, inter
Regna Francix & Anglia;, apud Calefium ultimo inita, Domi-
nia noftra in partibus Tranlmarinis invaferunt, & Civitates, Caftra,
Villas, & alia Loca noftra quamplurima interfedtis Fidelibus no-
ftris, in eis exiftentibus , de Guerra ceperunt , ea ficque detinent
& occupant,
Et, non folum de hoc contenti , magnam Claflem Navium,
cum Multitudine Bellatorum & Armatorum, in diverfis partibus,
fuperCofteris Maririmis, congregarunt , & feftinant le parare, ad
citius quo poterunt , ad invadendum , infra Breve , Regnum prx-
dictum,& Nos & idem Regnum ac Popuium noftrum Debellan-
dum pro viribus & Deftruendum , ac Dominium noftrum & Ec-
cleliam Anglicanam Subvertendum,
Nos,
Volentes Salvationi & Defenfioni Ecclcfias & Regni prsedido-
rum, modis omnibus, cum toto poffe noftro , prout convenit,
providere ,
Advertentefque quod vos , & alii Pr.Elati , ac totus Clerus diifti
Regni, una cum aliis Fidelibus noftris, ad refiftendum didis Ini-
niicis noftris , pro Salvatione Sandae Ecclefise & ejufdem Regni ,
Manus tenemini apponere Adjutrices,
Vobis in fide & diledtione, quibus nobis tenemini, firmiter in-
jungimus & mandamus, rogando quatinus, confideratis Gravibus
Dampnis & Periculis , iminentibus per Aggrelfus Inimicorum no-
ftrorum prjedidorum , omnes Abbates , Priorcs , Religiofos , 6c
alias Perfonas Ecclefiafticas quafcumque Dioecclis vel1:rje,quacum-
que dilatione poftpofita , armari , & arraiari , & Armis competen-
tibus ( videlicet i quemlibet eorum, inter ^tates pnedidtas, juxta
Statum, Poflefliones, & Facultates iuas, muniri&c eos in Mille-
nis, Centenis, & Vintenis, poni faciatis ; ita quod prompti fint
& parati ad proficifcendum , una cum aliis Fidelibus noftris, con-
tra dictos Inimicos noftros, infra Regnum noftrum , ad ipfos,
cum Dei adjutorio , Debellandum, Expugnandum, & Deftruen-
dum,& ad Malitiam & Proterviam eorum PropuIlandum&Con-
terendum :
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac veftrum, ac Sal-
vationem Sandtx Ecclcfi.e & Regni noftri , dillgitis, nullo modo
omittatis.
TeileRege apud Weftmonafterium, fexto die Julii.
Ter ipfum Regem e^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Archiepifcopo Eborum , 8« fingu-
lis Epifcopis per Angliam.
VI.
nn. D,
[369.
n. 44.
• 3-
•ot. 44.
.3 m.
^ Forma Trcugam Scotiiefro 1.^ annis.
DAvid , par la Grace de Dieu, Roi d'Efcoce , favoir faifons a
touT,, prefenti & a venir , que,
Par caufe de le trefgrand Amour & Aff^edtion , que nous avons
toutdis porte & povtons envers, Haut Prince, le Roi d'EngIeter-
^^'r«w. UL p. u.
De 1 Accord & Aflecitment des Piers, Prelatz,& ai!tr-'sGrantz Ann.D,
de noftre Confeil, & par bon advis & meur deliberation , & en 1^559.
elperance de bone Paix , £Jt). 3
Pur Nous, nortre Roialme, nozautresTerres,Paiis,&LieuX,
& touz noz Subgitzd'iceux,
Ovefque noftre dit Frcre, ks Roialmes , & toutes (cs Seignu-
ries, lerres, Paus, Lieux, & Subgicz quelconques, tant par Ter-
re, come par Mier,
Nous avons Prife & Accordez, Preignons & Accordons , bone,
ioialx, & fermes Treues, Abftmences, & Soeffiances de GucTre,
dejourprefent, tanque a la Purificacion noftre D.ime , prochein
a venir , & defhore tanque a Quatorze Ans procheinement en-
fuantz & pleinement accompliz :
Pendantz les queles Treues null Grief, Damage, Vilaine At-
temptat , ne Entreprife ne deura eftre fait encontre noftie dit' Fre-
re, les Roialmes, & toutes fes Seignuries, Tenes, Piiis Lieux
^fSvibgmzQutXconq^es, parTerre, nepar Mier, par 'Prife des
Villes, Chafteulx, ou Forterefles, Arfure des Edifices & d'autres
chofes, Priles ou Dctenu des Perlbnes, Roberie des Beftes nedes
Biens, ne par quelconque autre Fait de Guerre;
Mais Entrecomuneront, Converferont , & Marchanderont touz
noz Gentz & Subgietz , ovefque touz les Gentz & Sub^^^ierz de
noftre dit Frere , fi-anchement & paifiblement , faunz monftrer
aucuns Lettres deSauf Conduit, & (anz aucun Areft , Deftour-
ber , ou Empeichement , & tout aufi amiablement come ils pur-
roient ou deveroient faire en temps de bon Pai.x,par paiant a nous
les Devoirs & Cuftumes.
Et, ii aucune Chofe eftoit fait , attempte , ou mcfprife par
Nous, ou par aucun de noz Subgiez, a contraire, Nous les fer-
rons, duement & a pluflroft que faire punons,fanz fraude & fanz
mal engui, Reparer, Redrefler, & Amender a celui , ou a ceulx,
des Subgietz noftre dit Frere, que avera, ou averont , foeftert le
Damage, demurantz toutdis les dites Trieues en leur effefi:, for-
ce, & vertue;
Promettantz, a touteloialte & en parole de Roi , que Nous
neaucun denozSubgietzquelconques, lesdites Trieues durantz'
ne ferions, ne deverons eftre Malvoillantz , Adverfaires, ne Con-
traires, ne ne feirons, ne foeffrons eftre fait, Guerre, Damage
ne Vilenie, ne a ce donrrons Aid, Confort, ne Confeil ensontre
noftre dit Frere , fes Roialmes , ne aucune de fes Seignuries, Ter-
res, ou Subgietz, dedanz ne dehors, en aucun lieu ne par aucun
manere.
Et , fi aucun de noz Subgietz facent le contraire , primerement
par noz Letcres & Mandementz nous lui ferrons requirer de Cef-
fer,
Et, fi il ne le vodra faire, ne obeir a noz Mandementz, nous
lui ferrons'punir come Traitre& Rebel , & touz ks Terres &
Tenementz, Biens & Chateux , ferront Forfaitz & Confifques a
nous , por cnt difpofer a noftre volunte & pleifir,
Et ne ferra aucun Subgit , Rebelle ne Diibbeillant a noftre dit
Frere, Receptcs dedeinz noftre Roialme , ne en aucun de nozau -
tres Seignuries , pur faire Griefou Damage a noftre dit Frere
ou aucun de fes Subgietz , durant Tefpace des Trieues avantditz.'
Et promettons en bone foi que nous paierons , ou ferrons paier,
a noftre dit Frere, le Roi d'En»leterre , ies Heires, ou DeputeZj
a la Ville de Berewyk fur Twede, a Norham, ou au Bamburgh ,
durant le terme des dites Trieues , Cinquant & Sis Mill Marcz
d'Efterlinge, ou Or ou Argent a la value, pur la Refte de noltre
Ranceon (c'eft aflavoir) chefcun An Quatre Mill MarcZ de la di-
te Monoie, ou Or ou Argent a la value, tanque a plein Paiement
de la Somme avantdite ; dont le Primere Paiement ib ferra, en
manere que dit eft, a la Chaundeieure piochein venant , ou' de-
deinz Quinlze jours procheins apres , & enfi, de An en An, tant-
que toute la Somme avantdit, de Cynquant & Sys Mill Marcz,
ioit perpaiez come devant eft dit.
Et, la dite grande Somme, de Cynquant & Sys Mill Marcz ,
pleinement paie, en manere que deflLis eft dit, demunons nous
dellors, & touz les autres ObligeZ pur nous, a caufe de Paiement
de la dite Refte, noz Heires, SuccefiTours, * & les Heirs &Suc-
ceflburs des ditz Obligez, ferront Quitez & Difchargez envers,
noftre dit Frere, fes Heirs, & Succelfours, par la caufe de ladite
Ranceon, & de toutes autres Sommes, Peines, Reprovez, Sere-
mentz, Obligations, Covenantz, Promeflez, & Defautes, fi au-
cuns y pourront-eftre alleggez, & de toutes Demandes que fen
purra faire par vertu d'aucun Obligation, par Lettres Endentes, &
Inftrumentz Publiqes , faitz a noftre dit Frere , ou pafles par
Nous, ou de noftre Partie, puis Ic temps de noftre Priie a la ai-
taillc de Durefme,
Et , par elpeciale , a caufe de la djrrainere Lettre Obligatoire a
noftie dit Frere, par Nous fait, fur le Paiement de Cent Mili Li-
vres d'Efterlinges ,
Et mefme la darrainere , & toutes autres Lettrcs Obligatoirs ,
Lettres Endentes , & Inftrutnentz Publiqucs, ferront , de feit ,
Renduz & Reitablcz a la Deputez dc noltre Partie , fur le dit
darieinere Paiement,
Et, fi depuis aucunes tieles Leitres, ou femblables, foient tro-
vez ou appariflent, elles ferront toutdis tenues pur voides & nulles,
& perdront lour force, effeCl:, & fermette en touz pomtz; ne ne
pourront, en aucun temps a venir, porter ou tenir profit a noitre
dit Frere, ou a fes Heirs, en cas du dit Paiement finai, ne Dama-
ge a nous, ne a noftre Roialme d'E(coce
Et, pur ce que noltre dit Frere a volu & grante que noz Sub-
gietz, de noftie Roialme d'Efcoce, durant les dites Trieues, au-
ront la Moite des Rentes & Profitz des Terres & PoiTeflions, oc-
cupez par les Gentz & Sub^ietz, cfteantz a la Foi & ObeilTaunce
de noftre dit Frere, en le Counte de Roxburgh , par tiel manere
que noz Subgitz, reclamantz Droit de Heritage cs dites Terres&
Pofleflions, en puiiTent porter la Moite du Profit,
Nous Volons & Accordons que, durantz les dites Trieues, les
dites Terres & Pofleflions , & les Occupanti d'yceulx , demour-
X rens
* VI.
i6z
ONVENTIONES, LITERiE,
Obeif-
Ann. D. rent a noftre dit Frere, & a fes Heires, en l'Eftat, Foi ,
1369. faunce, & Conclicionq'ils font a jour prefent:
"Eiv. 3. Les que!es Terres & PolTelTions , dedeinz. le Terme des ditz
Tricues, ferront bien & loialment Aififes par Taccord & confcnte-
ment des Gentz , d'une part & d'autre, au plus grant profit que
faire fe purra fan2. aucun deception ou mal engin.
Et, les dites Trieues duranfz, , par manere & forme que elles
fonr a deffuis decbrez & accordez, Nous ferons , de An en An ,
Crier & Publier, par tout noftre Roialme, & nos autres Seignu-
ries, de cea la Micr, & de la.
Toutes les quelles chofes & chefcun d'icelles Nous avons pro-
mis & jurez, en rAlme de nous , & Promettons , en Parole de
Roi Sacre, & par la Foi de nollre Corps, que nous Tenderons,
Garderons, & Accomplirons, & ferrons Tenir,Garder & Accom-
plir , bien & loialment, de Point en Point, fanz fraude, & fanz
mal engin , & fanz jamais dire ne faire , taifiblement ne exprelle-
mentjpar nous, ne par aurre , aucune chofe a fencontre.
Et avons fait promettre & jurer les ditz Trieues, 6c autres cho-
fes.
Par les Evefques,
WiUiarn de Smnt A^idreu,
Wauter dc Glafcow ^
yohan de Dunkeldem.,
Fatrik de Brechjn, noftre Chaun-
cellere d^Efcoce,
Et Waiitier de Dunblan:
Et, Noz amez & foialx,
Eobert , Senefchal d'Efcoce ,
Coate de Sfrathertie,
Thomas de Marr,
George de Dunbarr , de la Mar-
che,
William de Douglas,
fohan Senefchal, deCarric,
■Touz Contz :
William de Keth , Marefchal
d'Efcoce,
ylrchibaud de Douglaf ,
F-obcrt d'Ersk)n,
yaines de Douglas ,
Wautier de L^ffeley ,
Wautier de Haliburton,
Alifandre de Lindejaie, Cheva-
lers & Barons :
yohan de Edimmdefton ,
Thomas d^Erskyn , Chevalers :
Mcfire yohan de Carr , Gar-
dein de Prive Scal,
William de Douglas ,
yohan de Dunbarr,
yames de Seint Clare,
Bobert Datiyelfto^i,
Et Daniel de Keth, Efquiers.
Don. par Tefmoignance de noftrc Grant Seal , a noftre
tel de Edynburgh , le Vinrifme jour de Juyl , Tan de
M, CCC, LXIX, & de noftre Regne Quarantifme.
Chaf-
Grace
Ann. D
1369.
An. 43 .
E. 3.
P/ir.43.
£. 3.
m. 23.
* VI.
634.
De Capitaneis conflitutis ad Rejijlendum Inimicis de Francia.
RE X Vicecomiti Suthamptoniae , ac univerfis & fingulis Ma-
joribus, I3allivis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, in eodem
Comitatu , tam infra Libertates , quam extra , necnon Hominibus
ad Arma , * Armatis , Hobelariis , & Sagittariis , ad Villam no-
ftram Suthamptonise venturis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis , quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftione , diledli & fidelis noftri, Alma-
rici de Sandto Amando, pleniiis confidentes,
Conftituimus ipfum Almaricum Capitaneum & Cuftodem di-
dae VillcE Suthamptonix, quamdiu nobis placuerit,
Dantes ei plenam , tenore Pr.Efentium , Poteftatem Regendi ,
Caftigandi, & Juttificandi tam omnes Homines VilLe noftrae pr.^-
didoe , & omnium Suburbiorum eidem Villjs adjacentium, quam
Homines ad Arma, Armatos, Hobelarios, & Sagittarios, tam in
eadem Villa exiftentes, quam ad eandem Villam venturos,
Et ipfos Arraiandi, & in Arraiatione ponendi & tenendi , ira
quod lemper Prompti imr & Parati ad reliftcndum Inimicis no-
ftris de Francia, fi qui ingredi prxfumpferint partes illas,
Et ad omnia alia & fingula , quje pro falva Cuftodia & bono
Regimine Villse prxdiclae neceflaria fiierint vel oportuna , ordinan-
di & faciendi ,
Necnon omnes illos , quos in hac parte Contrarios invenerit
(eu Rebelles, capiendi & areftandi, & Prifonis noftris mancipan-
di, in eildetn moraturos quoufque de eorum Punitione aliter duxe-
rimus ordinandum ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum , Mandamus, firmiter In-
jungentes, quod eidem Almarico, tanquam Capitaneo cS: Cuftodi
Vilte prxdicta;, in praemi(fis faciendis & exequendis, Inrendentes
fitis & Refpondentes, quotiens 6c prout vobis ,vel alicui velbrum,
fcire fecerit ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Au-
gufti.
Ter ipfum Regem.
Eodem modo conftituuntur fubfcripti Cuftodes & Capitanei Vil-
larum & Locorum fubfcriptorum fub eadem Data; videlicet,
Warinus de Infula , Capitaneus & Cuftos Villae de Portefmuth.
Rogerus de Elmerugge, Capitaneus & Cuftos Caftri & Vilte de
Porcheftre.
* VI.
proponunt, ad Nos & didum Regnum noftrum Anglixdeftruen- Ann. £
dum &: totaliter fubvertendum, 13^9.
Per quod, de Avifamenro Concilii noftri, Ordinavimus quod Ei/i/. j,
Villa noftra Surhamproniae , & aliae Cofteras Maritimae illarum
Partium, Hominibus ad arma, Armatis, & Sagittariis, cum omni
celeritate, qua fieri poteric, eftbrcientur, muniantur,& cuftodian-
tur,
Vobis, fub Forisfaftura omnium quae nobis forisfacere poteritis,
Injungimus & Mandamus quod, omni dilatione poftpofita, Cen-
tum Homines ad Arma & Armatos , & Ducentos Sagirtarios , de
rnelioribus Hominibus ad Arma , Armaris , & Sagirtariis Comita-
tus prvedidti , tam de illis Hominibus Secularibus qui per Abbates
& Priores Comitatus illius Arraiati funt , quam de aliis (exceptis
dumtaxat perfonis Ecclefiafticis , & Hominibus ad arma , Ar-
matis, & Sagirtariis, qui de Retinentia noftra exiftunt ) tam in-
fra Civitates, Burgos, Villas, & Libertates, quam extra,ubicum-
que inveniri poterunt, eligi, triari, & arraiari, & eos per Cente-
narios, & Vintenarios, fufficientes ad hoc Dcputatos , ufque ad
dicSam Villam noftram Suthamptonix, duci,
Ac, diledo & fideli noftro, Almarico de Sando Amando(quem
Cuftodem Villx noifras ibidem deputavimus ) infra fex dies, a Da-
ta prsefentium proximo fecuturos, ad ultimum, per Indenturam,
inde intcr Vicecomitem & prxFatum Almaricum debite conficien-
dam, liberari faciatis,
Ibidem extunc ad Vadia noftra moraturos , pro Munitione &
Defenlione Villx & Partium prxdidarum;
*Damu3 autem vobis plenani,tenore Pr je(entium,poteftatem om-
nes illos,quos in hac partc Contrarios invcneritis feu Rebclles,are-
ftandi & capicndi,& Prifonis noftris mancipandi , in eifdem mora-
turos quoufque de eorum Punitione aliter duxeiimus ordinandum.
Et tu ipfe ( Vicecomes) fis, cum eildem Hominibus ad Arma,
& aliis pricdidis, in perfona tua propria & continue, ad eftedlum
quod, pcr eoldem Homines, in iplbrum Tranfitu , Populus nofter
Dampnum feu Prxjudicium non fuftineat minus jufte.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Augufti.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
Eodem modo mandatum eft Cuftodibus Pacis & Arraiatoribus, &c.
ac Vicecom. Ccimitatuum fubfcriptorum ad Homines ad Arma,
& Armatos, & Sagittarios fubfcriptos,ad Villam de Portefmuth
duccndum , & Warino de Inlula Cuftodi Villx prxdidx liberan-
dum, fub eadem Data; videlicet,
Cuftodibus Pacis, & Arraiatoribus, &c. ac Vicecomiti Bed. ad
Quinquaginta Homines ad Arma & Armatos , & Centum Sagit-
tarios.
Cuftodibus Pacis , & Arraiatoribus , &c. ac Vicecomiti BukT
ad Quinquaginta Homines ad Arma & Armatos, & Centum Sa-
gittanos.
Cuftodibus Pacis, & Arraiatoribus , &c. ac Vicecomiti Nor-
hamptonix, ad Centum Hominesad Arma & Armatos, & Du-
centos Sagittarios.
Cuftodibus Pacis , & Arraiatoribus , &c. ac Vicecomiti Oxon.
ad Centum Homines ad Arma & Armatos, & Ducentos Sagitta-
rios.
Cuftodibus Pacis , & Arraiatoribus , &c. ac Vicecomiti Berks,
ad Quinquaginta Homines ad Arma & Armatos , & Centum Sa-
gittarios.
Ann. D.
1369.
Aa. 43.
£.3.
Scot. 43
£. 3.
/. 1. m.
»5-
Super Invajione Gallicorum, de Hominibus ad Arma, ad
Cojieras Adaritimas , ducendis.
D EX, diledis & fidelibus fuis, Cuftodibus Pacis fux,
*;^ ac Arraiatoiibus Hominum ad Arma, Armatorum, Hobela-
riorum, & Sagittariorum , in Comitatu Wiltef & Vicecomiti
noftro ejufdem Comitatiis, Salurem.
Quia pro certo didicimus quod Inimici noftri Franciae, cum
Multitudine Armatorum, Regnum noflirum Angtix, infra breve,
in partibus Infulx Vedtx , & Comitatu Suthamptonix , ingredi
Torma Treugarum Scotia e.x parte Regis Anglit.
LE Roi, favoir faifons a touz, prefentz & a venir, que, Ann.E
Par caufe de les trefgrant Amour & Afiedtion, que nous a- 1^5^.
vons cnvers noftre trefchere Frere d'Efcoce, .^«.'43.
De TAccord & Affentment des Piers, Prelatz, & autresGrantX £ j.
de noftre Confeil, & par bon advis & meur deliberation, & en scot. 4;
elperance de bone Pees, £.3.
Pur Nous, noz Roialmes, noz autres Terres, Paiis, & Lieux, ^ ^ „,
& touz nos Subgiz d'iceux, 3.
Ovefque noftre dit Frere, le Roialme d'Efcoce, fes Seignuries,
Terres, Paiis, Lieux, & Subgiz queconques, tant par Terre,
come par Meer ;
Nous avons Pris & Accordez, Prenons & Accordons, bones,
loials, & fermes Trieues, Abftinences, & Soeffrances de Guerre,
de jour prefent, tanque a la Purificacion noftre Dame, prochein
a venir, & deflors tanquea Quatorze Ans procheinement enfuantz
& pleinement accompliz :
Pendantz les queles Trieues nul Grief, Damage, Vilenie, At-
temptat , ne Entreprile ne deura eftve fait encontre noftre dit Fre-
re, le Roialme d'Efcoce, fes Seignuries, Terres, Paiis, Lieux,ne
Subgiz queconqes, par Terre, ne par Meer, par Prife des Villes,
Chafteux, ou Fcrtereftes, Arfure des Edifices & d'autres chofes,
prife ou detenue des Perfones, Robberie des Beftes ne des Biens,
ne par queconque autre Fait de Guerre;
Mes Entrecomuneront, Converferont & Marchanderont touz
noz Gentz & Subgiz ovefques tous les Gents & Subgietz de nof-
tre dif Frere, franchement & peiliblement, fanz monftrer aucu-
nes Letrres de Sauf Conduit, & i'anz aucun Areft, Deftourber
ou Empefchement, & tout auffi amiablement come ils purroient
ou deveroient faire en temps de bone Pees, par paiant a nous les
Devoirs & Cuftumes.
Et, fi aucunechofe eftoit fait, artempte, ou mefpnfe par Nous,
ou par aucun de noz Subgiz, au contrairc, Nous ie ferrons, due-
ment & a pluftoft que faire purrons, fanz fraude & fanz mal en-
gin, Reparer, Redreffier, & Amender a celuy, ou a ceux, des
Subgiz noftre dit Frere, qui avera, ou averont, luffert le Dama-
ge; demurantz toutdis les dites Trieues en leur effeit, fbrce, &
vertue; _,
Pro-
ET ACTAPUBLICA.
tS^
Protnettantt , en toute loklte & en parole du Roy , que Nous ,
ne aMcunsde nffz, Subgiz qiicconques, les ditcS Trieues durantes,
ne ferrons ne deurons eftre Malevculantz,, Adverliiires, ne Con-
traires, ne neferrons, ne foeffrons eftre fait, Guerre, Damage,
ne Vilenie, ne a ce donrrons Aide, Confort, ne Confeil encontre
noftre dit Frere, le Roialme * d'Efcoce, fes autres Seignuries,
Terres, & Subgieuz, dedeinz ne dehors, eti aucun lieu, ne par
aucun manere.
Er , li aucun de noz ditz Subgitz facent le contraire , primere-
ment par noz. Lettres & Maundementz, nous lui ferrons requirer
de celler,
Et, li il ne le vodra fairc, ne obeir a noT, Mandementz, nous
lui ferrons punir come Traitre & Rebell , & touz, fes Terres Sc
Tenementz, Biens & Chateux, ferront Forfaiti & Confifquis a
Nous , pur ent difpofer a noftre voiunte & pleifir ,
Et ne ferra aucun Subgit , Rebell ou Difobeilfant a noftre dit
Frere, Recettez. dedeinz noz Roiaimes, ne en aucun de noz, au-
tres Seignuries, pur faire Grief ou Damage a noltre dit Frere, ne
a aucun de fes Subgiz, , durant Tefpace des Trieues avantdites.
Et por ce que noftre dit Frere nous ad loialment promis q'il
paiera, ou fera paier, aNous, ou a noz Heires, ou DeputeT., a
la Ville de Berewylce fur Twede, a Norham, ou a Bamburgh,
durant le terme des fufdites Trieues, Cynquant & Sis MiU Marcz,
ou Or ou Argent a la value, pur la Refte de fa Ranceon (ceft af-
favoirj chefcun An Qi-iatre Mili Marcz. d'Efterlinges, ou Or ou
ArgCnt a la value, tanque a plein Paiement de la Sommc avantdite^
dont le Primer Paiement fe ferra , en manere que dit eft , a la
Chandeleure prochein venant , ou dedeinz Qiiinf7.e jours procheins
apres, & enfi, d'An en An, tanque toute la diteSomme, dcCyn-
qiRnt & Sys Mill Marcz, foit parpaie.
II nous pleft & volons que la dite grande Somme, deCynquant
& Sys Mill Marcz , pleinement paiez, , en manere que defliis eft
dit, foient dellors noftre dit Frere, & touz, lcs autres Seigneurs
d'Efcocc, obligex a nous pur le Paiement de la dite Refte, leur
Heires & Succeflburs , Quittes & Defcharges envers Nous , noz,
Heires, & SuccefTours, pur caufe de la dite Ranceon, & de tou-
tes autres Sommes, Peines, Reproeves, Seremeniz, Obligations,
Covenantez , Promefles , & Defautes ((i aucunes y pourront eftre
allcggez) & de toute: Demandes, que Ten purra faire par vertue
d'aucun Obiigation, par Lettres Endentees, Inftrumentz Publiqes,
faiiz a nous ou paflez pur la partie de noftre dit Frere, puis le
tcmps de fa prife a la Bataille de Durefme,
Et , par efpecial , a caufe de la darreinere Lettie Obligatoire de
noftre dit Frere , a nous faite fur le Paiement de Cent Mill Liures
d"Efterlinges,
Et mefme la darreinere, & toutes autres Lettres Obligatoirs,
Lettres Endentees, & Inftrumentz Publiqs , ferront, defait,Ren-
duz & Reftabliz a la Partie de noftre di: Frere , fur le dit darrei-
nere Paiement.
Et, fi depuis aucunes tieles Lettres, ou femblables , foient tro-
vees ou appariflent , eles ferront toutdys tenuz pur voides & nul-
les, & perdront lour force, effedl, & firmete, en touz pointZ;
nc ne purront, en aucun temps a venir, porter ou tenir profit a
Nous, ne a noz Heires, ou cas du dit Paiement hnal, ne Dama-
ge a noftre dit Frere, ne a Roialme d'Efcoce.
Et, plus volons & accordonsa noftre dit Frere, que (es Subgiz
d'Efcoce, durantes les dites Tricues, aient la Moitee des Rentees
& Profitz des Terres &c Pofleflions, occupez par les Gentz &
Subgiz , efteantz a noz Foy & ObeilTance , en le Countee de Ro-
kesburgh , par tiel manere que les Suteiz de noftre dit Frere , re-
clamaniz droit de Heritage es dites Terres & Poffeflions, ent
peuflent Porter le Moitee du Profit,
Mes toutdys, durantes mefmes les Trieues, les dires Terres &
Pofleflions, & les Occupantz d'yceux, demurront a Nous, &c a
noz Heires, en TEftatj Foy, Obeilfance, & Condition, q'ils font
au joLir prelent :
Les queles Terres & Pofleflior»s , dedeinz le terme des dites
Trieues , ferront bien & loialment Alfifes par Taccord & confen-
tement des Gentz, d'une part & d'autrc, a plus grant profit que
faire fe pourra , fanz aucun deception ou mal engin.
Et lcs dites Trieues, par manere & forme que eles font au defus
efclarciz & accordez, nous ferrons, d'An en An, Crier & Publier
par tout noftre Roialme, en noftre terre d'Irland, & par touz noz
autres Seignuries, decea la Meer, & de la.
Toutes les queles Chofes & chefcun d'icclle';, fi avant come ils
touchcnt Nous &c noftre Partie, avon^ pi-omis & jurez, & jurons
en TAIme de Nous, & Promettons, en Parole du Roi Sacre, &c
par la Foie de noltre Corps, que nous Tendrons, Gjrdcrons, &c
Accomplircns , &c fcrrons Tenir, Garder, & Accomplir, bien 6c
loialment , de Point en Point , fanz fraude ou mal engin , & lanz
jamais dire ne faire, taifiblement ne expreflement, par Nous , ne
par autre, aucune chole a rencontre.
Et avons fait promettre & iuter les ditesTiieues, & autres cho-
fes,
Weftmonftiet, le xxiv jour d'Augft, l'An de Gface Mills Tj-oiP Aiiil. Q,
centz, Soixante &c Noef, & de noz Regnes de Franee xxx, & 13694
d'Engleterre xliii. Edv. j»
Pro Nmciis Regis Navarra^
D E X . univerfis & fingulis Admirallis, Caftellanis, CapitaneiS Ann^D.
*-^ Caftrorum & Fortalitiorum noftrorum, Praspofitis, Cfuftodi- '3°9'
busPortuum Maris, & aliorum locorum Maritimorum, Ballivis, '^"- 4-J-
Miniftris,& aliis Fidelibus fuis, in Dominio noftro, taminTranf- ^- ?■
marinis, qdam Cilinarinis partibus conftitutis, ad quos, &c. Sa- ^'"^•45»
lutem. £• i-
Sciatis quod, f- ^-
Cura, cariflimus Frater nofter, Karolus Rex Navarrje intendat '"• *J'
mittere Baldewinum de Beaulo Militem , NunciLim fuum ad Nos
in Regnum noftrum Anglix, pro guibufdam Ncgotiis & Trada-
tibus, Nos &c praefatum Regem Navarrx tangentibus,
Sufcepimus ipfum Baldewinum, veniendo, tam per Terram,
quam per Aquam, in Regnum & Poteltatem noftra, vel alibi,
ubicumque fuerimus, ibidem morando, &c exinde ad Propria re-
deundo, curn DucentisPerfonis, vel infra, de Comitiva iua, cu-
jufcumque Conditionis fuerint, cum eorum Equis, Herneliis, &C
ali:s Rebus fuis quibufcumque, ac Naves ipfos deferentes, & Ma-
rinarios earumdem Navium, in Protedtionem &c Detenlionemno-
ftram , necnon in lalvum & fecurum Conduitum noftrum ac lal-
vam Gardiam noftram fpeciales ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftriim, mandamus, ^-c. u: in fi-
milibus de CojiduEltt Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Rothcrhith , vicelimo nono die Augurti.
Ter ipjum Regem,
Confimiles Litteras Regis dc Proteftione & Conduifta habet
Sanxcius Lupi, Hoftiarius Armorum Regis Navarrs, de verbo
ad verbum,
Tefte ut fupra.
Confimiles Literas Regis de Proteftione habent Petrus de Tef-
tre, Secretarius Regis Navarrx, &c Guiliclmus Dordan Ballivus
Rc^is Navarrac, de Conftanc. &c feparatiai.
£)e arejlando Falfarios A<fo>iet<t.
D E X , diiedis fibi , Johanni de Watlyngton & David de Bret- Ann. D.
■'•*- tevill, Servientibus fuis ad Arma, Salutem. ^1^9'
Quiadatum eft nobis inuelligi quod WiUielmus de Stoke, Ca- ^«.45.
nonicus de Dunmowe, de Falfatione Monetx noftrx, Auri&Ar- E. j.
genti, notoriefufped^us exiftit, Pxt.^p
Volentes ipfum, ii ita eft, juxta fui demeritum, puniri & cafti- £. j.
gari, f. 1.
* Aflignavimus Vos, conjuncftim, & divifim, ad inveftigan- m. zi.J,
dum & diligenrer fcrutandum omnes Domos, Cameras, & Loca, • VL
ubi diftus Willielmus hujufmodi Palfitatem excercere iblebat, pro 6}8.
Ingeniis & aliis, pro Fallatione prardidta conftrudtis & ordmatis,
Et, ad Ingenia illa, ac prasdictum Willielmuni , ubicumque ip-
fum invenire poteritis, infra Libcrtates, vel extra, Areftandum,
& ipfum ufque LonJoniam Ducendum, Viceconiiribus noftrisCi-
vitatis priediftx ibidem Liberandum, in Gaola noftra de Neugac
falvocultodiendum, donec de iplius doliberatione aliud duxenmus
demandandum ,
E[ ad Ingenia praedidta coram Concilio noftro deferendum , ei-
dem Concilio ibidem oltendeiida, & quo voluerit idem Conci-
lium ordinare liberanda, ut ulterius inde fieri faciamus quod de ju-
re fore viderimus faciendum ;
Ec idco vobis Mandamus quod circa praemifla, quacumque «-
culatione celfante, diligenter intendatis.
Univerlis inlliper & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, & Fi-
delibus noltrisj tam infra Libertates, quam extra, tenore prxfcn-
tium, damus hrmiter in Prxceptis, quod vobis, &alteri veftrum,
in prxmiflls faciendis & explendis, intendant quotiens pervos, feu
alterum veftrum, fuerint fuper hoc ex parce noftra pr.emuniii.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Rotherheth, vicefimo nono die Augufti.
Pcr if/itm Regem.
* Par lesEvefqes,
Willia^n de l^f^yneefire,
Johi37i de Ely .)
NosChancellei &Treforerd'En-
gleterre,
Wttliam de IVyreceftre,
Et Adam de Seh:t Davidi
Rkhard de Ariindell,
Thomas de Ifhrreiujk,
Rohert de Sujfolqe ,
JVdliat» dc Saruvi ,
Efmon del Marche j
Countes :
HcTtry de Percy,
Roger de Clyjford.,
IVdlram de Latymer ,
Amviary Seint d'An.and,
Thomas de lieauchajup ,
Johan de Cobham.,
Barons:
Et Aleyn de Buxhi/l .
Et Johan de Dakoity
Chivalers :
Et Piers de Lafcy, Gardein de
noftre Prive Seal.
Jndentura Petri de Malo Lacu fnper Otjiodia VilU
■u/ici ftper Twedatn.
Bere-
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Scal a noftrc Paiays a
Tom. IIL P. U.
CEsTE Endenture, faite enrre noftre Seigneur le Roi Ann.D.
d'une Part, & Piers de Mauley Chivaler d'autre Part, ^^^^
T E s M o I G N E , que le dit Piers ad empris la Sauvegarde de ia x,i. 41.
Ville de Berevvyk furTwede, du jour de Seint Michel 1'Archangel £. ,.
prochdn a venir, ranqe a la fyn de Troys Anz, lors procheine- e« A»'^
ment enf lantz, pleinement acompliz, toir.
Et aura illoeqes, pur la diteGarde, tantz des Gentz d'Armes,
Gentz Armez, Archiers, Gaites, & autres, come il verraquilbnt
Bufoignables , & come purront futfire pur la Sauvegarde de meif-
mc la Viile,
Et prendra du Roi, pur la dite Garde, & pour Couflages que
y appertienent , Qyatre Centz Mjrcs par An , dont il ferra paiez
Cent Marcs au commencement Hu primer Q^iarter, & enfi de
tant au coramencement des autres Trois Quajrters, de chefcun de
X 2 lee
164.
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. les Troys Anz fufditT,, &ns plus demander du Roi par la dite
1^60. caufe,
JJtv. 3. Et, a la ft'n de lcs ditz Troys Anz, le dit Piers ferra Defchar-
gez, de la Gkrde fufdite, fi ce ne foit par novel Bargaigne & Acord,
a fiiire par entre le Roi & kii ,
Et le dit Piers aura poair, come un des Gardeins de la Marche,
de doner Conduitz &Treives, & de receivre GentT, a la Pees, fo-
lonc ce q'il verra cui loit a faire pur le Profit du Roi :
Et le Redrefcement de Murs, Brecatages, FoiTees, & Portes de
la dite Viile fe ferra, as Couftages du Roi, par TAvys & Orde-
nance du dit Picrs , & felonc ce que Bufoigne ferra.
En Tefmoignance de quele Choie a la Partie de cefte Endentu-
re , demorante devers noftre dit Seigneur le .Roi , le dit Piers ad
niys fon Seal.
Don. a Wcftm. le xx jour de Septembre, TAn du Regne nof-
tre dic Seigneur le Roi dTngieterre Quarante Tirz, , 6c de France
Trentitme.
Suh ruheo SigiHo , fcndente a Cauda Vergaments.
Conftjbu-
tuum fuo-
Ann. D. R ^X, dile(fto & fideli fuo, R.idulpho Spipurnell, C
1^69. lario Caftri fui Do\orriK, & Cuftodi QuinquePorti
M. 43. rum, vel ejus Locum tenend, Salurem.
£. 3. Quia pro certo didicimus quod Adverlarius nofter Francise, &
Clxuf. aliifnimici noftri, libi Adharrente?, fe parant, cum Mulcitudine
4?. £. j. Navium & Hominum Armatorum, ad deftruendum Navigium
»7». 7. d. Resni noi^ri An"liK, & impediendum Paflagium Mercatorum &
Mcrcundilarum dic^i Regni noftri , & ad Mcrcaiores & alios Li-
geos noftros, om.ntbus viis & modis, qiiibus poftlint, deftruen-
dum, nifi eis Manu forti citius & viniius occunatur:
Nos,
\'olentes Malitise diftorum Inimicorum noftrorum, proutdecet,
reiiftere, & pro Salvatione Navium, 6c Mercatonim, & Mer-
candiiarum didi Rcgni noftri, in quanuim poterinuis, providere,
Vobis mandan us, frmiter injungentes, quod ftatim, vilis prae-
fentibus, de quilihet Vilia Portuum pr.edictorum , Duos Homi-
nes, magis Sufticientes & Difcretiores, & qui meiiorem noritiam
de parcibus exteris habent, & plus fciunc & viderunt in Regimine
Na\igii, MercKorimi, & Mercandifarum , & alias, eligi, & eos
coram Nobis &: Conciiio noftro, apud W^eftmonafterium, in
Oiftabis Sancti Martini, proximo futuris, ad uitimum, vcnire h-
ciatis, ad Confulendum Sc Inibrmandum Nos & di(3um Conci-
lium noftrum , de Avifamento & Affenfi fuo, de eo quod pro
Salvatione Navium, Mercatorum, & Mercandifarum prasdifto-
runi, ac de Paflagio & Reprtllii^jo eorumdem, pro majore Utili-
tate & Securitate Regni noftri & Populi noftri , corttra didloslni-
miccs noftros , & pro Deftrudtione didtorum Inimicorum noftro-
rum , fuerit faciendum ,
Et hoc, fubPoena omnium quK nobis forisfacerepoteritis, nul-
ktenus omittatis \ &c babeas ibi Nomuia pi iedidorum Hominum ,
& hoc Breve.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Oilo-
bris.
EJv.
* VI.
640.
Super Combtiftione de Portefrr.uth fer Gallicos , de Inqtij-
rendo.
Ann. D. R E X ,dileiSis & fidelibus fuis, Abbati de TichefeW ,
■•-.(in ^^ Prinri Ap 'siirlipwvlj- Wnrinn Ap Infiil.i Tlntrpm Ae Kln
An. 45.
Z. 3.
P«/.43.
£. j.
f. 1.
m. 11.
dorf.
•VI.
639.
Priori de Suthewyk, Warino de Infula, Rogero de Llmerug-
ge, Roberto Synieon, Petro de Bru^ge VicecomitiSuthamptonix,
Waltero deHaywode, & Thoma; del More Locum tenenti, di-
ledi & fidelis noftri, * Richardi Comitis Arundellae, Conftabula-
rii Caitri de Porchdtre, Salutem.
Supplicarunt Nobis , diledi nobis , Homines Villx noftrx de
Portefmuth, ut,
Cfim dida Villa, per Inimicos noftros de Francia, Combufta
exiitat, iplique ad latisftciendum Nobis, de Antiqua firma Villx
prxdicftje, nonfufficianc,
Velimus cum eis agere gratiose in hac parte ;
Nos, volentes fuper pr.emilfis plenius certiorari, aflignavimus
vos, Scptem, & Sex veftrum, ad inquirendum, per Sacramen-
tum Proborum & Legalium Hominum Viilae prsedictae, &c Par-
tium adjacentium, per quos rei vcritas melius fciri poterit, qux &c
cujufmodi &: quoc Tenementa Villx praedidae per didtos Inimicos
noftros Combulta fuerunt, & quorum vcl cujus & quantutn dicta
Tenemenca, ante didtam Combuftionem, valuerunt per Annum,
Et , ii Homiires Viliie prxdidt» (quorum Tenementa Combufta
non exiftunti ad didam antiquam Fiimam dictse Villa:, Nobis &
Hxredibus n5ftris Iblvendam , fufSciant necne;
Et ideo vobis mandamus quod ad cercos Dies & Loca, quos
Vos, Septem, vcl Sex veftri^im, ad hoc provideritis, diligentem
fuper prjemiilis , omnibus & fingulis, ac aliis Aiticulis praetnifTa
taiigentibus , faciatis Inquifitionem,
Et eam, diltincte &; apenc fadam, in Cancellaria noftra,fub
Sigillis veftris, Septem, vel Sex veftrum, & Sigillis eorum per
quos fada fuerit, iine dilationc, mittatis, & hoc Bieve.
Et tu (pnefate Vicecomes Suchamptonix) ad dies & Loca prx-
diifta venire facia< coram vobis, Septem, vel Sex veftrirm, tot,
&:c. de Villa prxdicta 6c Parcium adjacentium, pcr quos, 6cc. &
inquiri.
In cujus, &c.
Teite Regc apud Langele , vicefimo nono die Septembris.
De veniendo ad confHlendum cr informandum Regem (jr
Coitcdium.
Ann. E
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, mutatij ^iutandis, fub ea- 1369.
dem Data, videlicet,
Majori e^ Ballivis de Tlymmuth,
Majori cJ- Ballivis VilLe de Derthmuth.
Majori <^ Ballivh VtlU de Fowj/.
* Majori (^ Ballivis Exon.
Majori (5* Ballivis Villee Briftoll.
Majori ^ Ballivis Villa de IVeymuth.
Majori «^ Ballivis Civitatis Nova Sarum.
Majori ^ Ballivis Civitatis Wynton.
Majori ^ Balltvis Villa Suthampton.
Majori ^ Ballivis Civitatis Ciceft.
Majori (^ Ballivis Villie Cantehr.
Majori ^ Ball:vis Vil/a de Briggevjater.
Majori c^ Ballivis Vtlla de Pole.
Majori ^ Ballivis Vill^ de Lyme.
Majori (^ Vicecomitihus L.ondon.
Majori ^ Ballivis Villa de GippewicQ.
Majori ^ Ballivis Villa Colceftr.
Majori c^ Ballivis Villte Magnie yerneniuth.
Majori Cf Ballivis VilLe de Lenn.
Batlivis Civitatis Norwici.
Majori cf- Ballivis Villte de San^o BotolplK.
Majori df Ballivis Civitatis Lincoln.
Majnri df Ballivis Villte Leycefir.
Majori ^ Ballivis Villa de Ky^tgefton fuper Hull.
Majori C^ Ballivis VilLe de Coventr.
J^Iajori d^ Ballivis Civitatis Ehorutn.
Majori & Ballivis Villa Novt Caftri fuper Tynam.
Majori <df Ballivis Villa! de Scardehurgh.
Majori df Ballivis Villa de Barton fuper Humhre.
Majori <ir Balluvis Villte de Grymeshy.
c
Indentura , fu^et Cuftodia Calefti.
EsTE Endenture, Ann. D,
Faite parentre Monlieur Johan, Filz du Roy de France & ^1^9-
dTngleterre, Duc de Lancaftre, Senefchal d'EngIeterre, Lieute- •^"- 4J-
nanc, noftre Trefredoubte Sire, le Roi en ceftes Parties duRoial- ^- ?•
me dc France d'une Part , & Monfieur Henri de Scrop d'autre ^'"" '-"*
Parc, "«'■•
Tesmoigne Que lc dit Duc ,
Par vertue du Mandcment, noftre dit Sire, le Roi, diredf a
Lui, au Conte de Hereford,, & as autres Contes, Barons, &Sei-
gneurs de lon Confeil, alors efteantz a Caleys, parcommun Avys
& Alfent de eux ,
Ad ordenez & eftabliez le dit Monfieur Henri Capitain des Vil-
le & Chaftel de G.leys, a garder en noun de noftre dit Sire le
Roy , & ies Heirs Rois d'Engleterre :
Des queles Vi!le & Chaitcl le dit Monfieur Henri ad Receuz la
Charge , devant le dit Duc & les autres Seigneurs delliirditz , fur
les forms & Conditions qui s'enfuent ; c^eftafTavoir ,
Le dit Monfieur Henri ferra lui Cynquantifme Hommes d'Ar-
mes , ovefque Cinquante Archers , des queux Lui meifmes a Ba-
ner, preignant, pur fes Gages, quatre Soldx le jour, & pur chef-
cun de (£iiarante un Efquiers Hommes d*Armes Doufze Deniers,
& pur chelcun des dicz. Cinquante Archcrs Sys Deniers le jour.
Et fcria toutdys un deplus fuffifantChivaler, efteantz en facora-
paignie, demorant en leditChaftel, pur Lui & en fbn Noun,
ovefque Qu;uorz,e Hommes d'Armes & Vint Archers.
Et fenont les autres Trente & Cynk Hommes d'Armcs, &
Trence Archers, en fa Compaignie, en la dice Ville, & ailloirs a
fa Difpolition , comme lui mieulx femblera pour la t)one & faufc
Garde des ditz Ville & Chaftel , outre leNombre de Quatrevyntz
Hommes d'Armes, Dcux Centz Archers, & les Retenues de
Maire & Aldermans efteantz en la Garinfon de meifme la Ville,
as Gages noftre dit Seigncur le Roy.
Ec prendra le dit Monlieur Henri pur Lui & fes dirz Hommes
d'Armes R^arde acuftumee.
Et le dit Monfeur Henri, ovelgue le Treforer de Caleys, qui
pur la temps ferra, Surveira les Garnifons des Villes, Chaftelx,
& autres Forterefles en Paiis environ, pour favoir qe chefcune des
dires Places eit pleinement les Gentz, qi y font ordenez de tenir,
pur la Sauve Garde d'ycelles, par noltre dit Seigneur le Roi & le
Confeil defufdit , a toutes les foitz , & felonc ce qi Befoigne y fer-
ra, par Lui meifmes, ou par un Chevalier des foens fuffiflant a ce
feire.
Ec avera le dic Monfieur Henri les gains de guerre, (i bien de
Lui & de fes dites Gentz , come enfement des Gentz demoranrz
en la dite Ville de Caleys , en manere comme autres Capitains ont
euz, par vertue de leur CommilTions, ou Endentures, en temps
paffez.
Et le dic Monfieur Henri Gardera fauvemenc les dices Villes &
Chaftci, en Noun & a fOeps meifme noftre Sire le Roi, & fes
Heirs Rois d'Engleterre , del jour de la Fefance de ceftes , tanque
la Fefte de Pcntecoft prochein venant, a * fbn loial poair, com- » yj^
me defus eft dic, fanz plus outre eftre chargez de la Gard d'y- ^,^^
celles.
Et receivra le dit Monfieur Henri la Charge du Chaftel de Ca-
leys avandit, la xxiij jour de Novembredarein pafTiZ, & demeif-
me la Ville le jour de la Fefjnce de celtes.
En Tefmoingance de quele Chofe, a la Parcie decefte Enden»
ture, demorsnte devers le dic Duc, le avancdit Monfieur Henri ad
mys fon Seal.
Don. a Caleys, le xxvj jour de Novembre, TAn deOrace Mill,
Troif-
ET ACTA PUBLIC
l6y
Ann. D. Troifcent, Soixante & Noef, & du Regne noftre dit Seigneur le
i-3,6^. Roy d'Engleterre Quarante TierZ.
Mdv. 3.
Sub ruheo Sigillo penJente a Cauda Vergamene.
Stiper Cttftodia VdU de Arde.
Ann. D. /^E ste Endenture,
1 369. ^-^ Faite parentre Monfire Johan , FilT, du Roi de France , &
^».+3. d"Engleterre, Duc de Lancaftre, Senefchal d'Engleterre, Lieute-
E. 3- nant noftre Seignur le Roi en ceftes Parties du Roialme de Fran-
'E.xOrig. ce, d'une Part, & Monfire Johan Sire de Gomenyz d'autre P.irt,
T E s M o 1 G N E que le dit Duc ,
Par vertue du Mandement , noftre Seignur le Roi , direft a lui,
au Conte de Hereford, & as autres Conies, Barons, & Seignurs
de fon Confeil , a lors efteantz a Caleys , par commun Avy^ &
Affentement de euv ,
Ad ordeneT. & eftabliz le dit Sire de Gomenyz Capitain de la
Ville de Arde, a Garder, en Noun de noftre dit Seignur le Roi,
& fes Heirs Rois d'Engleterre :
De quele Vilte le dit Sire de Gomenyz ad Rcceux la Charge ,
devant le dit Duc & les autres Seignurs defufditz, , liir ics Forme
6c Condicions que s'enfuent ; c"eftaftavoir , '
Cjue le dit Sire de Gomenyz, ferra lui Centifme Hcmme d'Ar-
mes , de queux lui meifmes a Baner^ Dys Chivalers , & Quatre-
vynrz, & Noef Efquiers , & Deux Cenrz Archers,
Et prendra pur lui meifmes QLiatre Soldl le jour pur fes Gagcs ,
Pur chefcun des ditz dis Chivalers Deux Soldz,
Pur chefcun des ditz. Quatrevintz & Noef EfquiersDoufxeDe-
niers ,
Et pur chefcun des ditT, Deux Centz Archers Sys Deniers le
jour,
Et Rewarde d'Engleterre acuftumee pur Lui & fes GenfZ d'Ar-
mes dellifditT,.
Er le dit Sire de Gomenyz, avera pleinement fes dites Gentz en
la Garnifon de la dite Ville a le fin del Q.:artre del An ,
Pur quel Q^iatre Monfire Gerard van Levedale & Monfire Te-
drik van Hellen, Almands, ont pris Gages de noftre dit Seignur
!e Roi,
Le quel Quaner ferra finye le xxiij jour de Feverer prochein ve-
nant.
Et le dit Sire de Gomenyz, ad entrepris de bien & loialment gar-
der la dite Ville, en Noun 6c a 1'Oeps denoftre ditSeignurleRoi,
& fes Heirs Rois d'Engleterre , come bon & loial Chivaler , del
. jour de la Fefance de ceftes, tanque a la Fefte de la Pentecoft ,
prochein venant, lanz, fraude ou mal engyn.
En Tefmoignance de quele chofe a la partie de cefte Endentu-
re, demurant devers le dit Duc, Tavantdit Sire de Gomenyz, ad
mys fon Seal.
Don. a Caleys, le prineer jour deDecembre, TAn de Grace M.
CCC. LXIX. & du Regne noftre dit Seignur le Roi d'Engleterre
Quarante tierz,.
Snper Finitncia Dalphini dt Alvernia.
£.3. do, & quotiens opus-fuCrit, eundo & redeundo, cum Duobus
VrMc. Valeftis, pro Financia ipfius Dolfini ad Regem Anglias deferenda,
43. £. 3. hinc ad Quindenam Sandti Michaelis, proximo futurum, dura-
'/». i. turas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Decembris.
Ter Concilium.
(f>is Inimicis Adhxrentes, vel de Covina, Auxilio, Conniio, aut Ann. D.
Favoie fuo quomodolibet exiftentes, areftari, & iub Arefto deti- i?')^.
neri faceretis , _ '^■^'^- 3-
Ita quod Nobis, & Regno noftro, aut Ligeis noftris ibidem,
per 'dict;os Inin-.icos noftros, feu fibi Adhserentes, Dampnum vel
Periculum non evcniret qiioquo rr.odo:
Ac jam, per diverfos Nuncios, de die in diem, nobis dedi-
nantes, pro certo didicimus quod didti Inimici noftri, cumMuI-
titudine Navium, ac Honiinum ad Arma, & Armatorum, jam
fiipra Mare exiftunt , & infra didum Principatum applicare , &
eundem Principatum Subjedioni & Dominio fuo attrahere , ac
Nos & diiSIos Ligeos noftros, pro Poire fuo, nili celerius & vi-
rilius eis Manu forti refiftatur , totaliter deftruere & fubvertere
proponunt & fe paranti
Nos, volentes Malitiae drftorum Inimicorum noftrorum, om-
nibus viis & modis, quibus poterimus, proutdecet, obviare,vo-
bis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, & fab Forisfa-
ftura omnium qux nobis forisfacere poteritis , Mandamus , firmi-
ter injungentes, quod ftatim, viiis pr,Efentibus, omnibus aliisprae-
termiffis, ic quacumaue-Excufanoneceffanre, omniaCaftia, For-
talitia, Villas, & aliaLoca veftra, infra dictumPrincipatum, Ho-
miuibus ad Arma, Armiatis, Sc Sagittariis, ac Viduulibus, &aliis
neceffariis fufficienter muniri,
Ac omnes Homines, Tenentes & Refidentes infra Dominiiim
veftrum ibidem (prxfate Dux} cujufcumque Status feu Ccnditio-
nis fuerint, juxta Status fui exigentiam, Armis competentibus ar-
raiari, & in Arraiatione tencri-,
Ita quod femper prompti fint & parati ad refiftendutp MilitiK
Ii.imicorum noltrorum prsedldtorum , fi qui ingredi praefumpferiric
partes illas,
Necnonomnes Homines, Sufpedos in Dominio veftro pr^e-
di£lo, didis Inimicis noftris Adhxrentes, vei deCovina, Auxilip,
Confilio, aut Favore quomodolibet exiftentes, areftari, & fub A-
refto in Prifona , fub falva Cuftodia , iminente Periculo praedido ,
detineri faciatis,
Ita qu5d Nobis, & Regno noftro, aut Ligeis noftris praedidtis
ibidem, per didos Inimicos noftios, feu libi Adhaerentes, Dani-
pnum vel Periculum non eveniat aliquale j
Et hoc, fub Forisfadtura prxdifta, & licut Nos, & Honorem
noftrum, ac Salvationem Regni noftri6c Principatusprxdidorum,
diligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Rcge apud Langele , vicefimo quarto die Decembris.
Tev ipfuni Regem.
* Confimilia Brevia dirigiintur Dominis fubfcriptis , fub eadeili • yj^
Datai videlicetj g^j^ '
'Rjchardo , Comtti Aruiidellie ,
Humfrido de Bohun, Cowiti HerefordiiP ,
Edj>mndo de Mortuo Mari , Comiti Marchix,
Edwardo Doi?ii}i9 le Dejpcnfcr ,
Thoma de Bello Campo., Cvmiti Warwick^
Radulpho, Comiti Staffordi^ ,
Cormtijfoi Marchiie Matri,
yoharmi de Ha[i}ng, Comiti Femhrochia y
Guidoni de Breyen?ie .,
Domino de Grey de Ruthyn ,
Rogero Lefrau?;gey
ElizabctLe , Fdia df Ha.redi Williehni Botiller de Wemme^
Nichoiao Burtiell,
Waltero de Mariuy,
Gilbcrto Ta/hot,
yohaimi Chsrlcton de Powyt. _
Ingelramo de Coucy , Comiti Bcdefordia , pro Terris & Tene-
mentis Edmundi Comitis Marchiac, infra aetatem exiftentiSj
in Cuftodia fua ex Conceffione Regis exiftentibus,
* VI * De Cafiris (fr Villis muniendis contra Inimicos Franci^ ,
641. Rcqem cr Regmitn ^ totam Lingnam Anglicanarn dele-
re minitantes.
. T-j D EX, caridimo Filio fuo, Johanni Duci Lancaftrisc, vel ejus
; ■'•^ Locum tenenti, Vicecomitibus, ac Senefcallis, feu Ballivis,
■^3 9- gc Miniftris fuis quibufcumque, in partibus VValli*;, Salutem.
"• +3- Cum nuper,
: '■, Dato nobis intelligi quod Inimici noftri Francise, &c alii, fibi
""]■ Adhaerentes, Nos & Regnum noftrum Anglive, ac totam Lin-
^^\ ■5- gLsam Anglicanam delere, 8c Principatum Wallix deftruere, &
'' Dominio fuo attrahere conantes. infra Principatum prsedidtum,
cum Multitudine Navium , ac Hominum ad Arma , & Armato-
rum, applicare proponebant,
Vobis (prjefate Dux) & lingulis aliis Dominis didi Principatus,
6c eorum Miniftris quibufcumque , pluries mandaverimus , & ,
coram Nobis 6c Concilio noftro, vos (prxfate Dux) oneraveri-
mus quod omnia Caftra, Fortalitia, Villas, 6c alia Loca veftra,
infra Principatum prxdiftum , Hominibus ad Arma , Armatis , 6c
Sagittariis , ac Vidualibus , 6c aliis Ncceffariis , fufficienter mu-
niri,
Ac omnes Homines , Tenentes 6c Refidentes infi-a Dominia
prsedi<5ta, cujufcumque Statiis feu Conditionis fuerint, juxta Sratus
fui exigentiam , Armis competentibus arraiari , 6c in Arraiatione
teneri,
Ita qu6d prompti effent &c parati ad refiftendum Malitiie Ini-
micoaim ixjftrorum praedidtorum , ii qui ingredi prxfumpferint
partes illas,
Et omnes Hociines, Sufpedtos in didtis Dominiis reftris , di-
REX, dileftis &: Fidelibus fuis, Locum tenenti, Vicecomiti,
bus, Senelcallis, ac Ballivis, 6c Miniftris quibufcumque ^ca-
riflimi Primogeniti, Edwardi Principis Aquitanix &c Walhx, 6c
Comitis Celtriic, in partibus Wallite, Salutem.
CiJm nuper dato nobis intelligi, &c. utfupra, mutatis mutan-
dis ufque uht, Pcriculum non eveniat aliquale, c^ lunc fic ,
Et, infupcr in Civitatibus, Burgis, Villis Mercatonis , 6c aliis
locis, in Principatu prxdidto, ubi expedire videntis, ex parte no-
ftra publice proclamari faciatis , quod omnes 6c finguli Domim
didti Principatus , fub forisfaftura omnium quce nobis fonsfacere
poterunt, omnia Caftra, Villas , 6c alia Fortalitia fua ibidetn,
Hominibus ad Aima, Armatis, 6c Sagittanis, ac ViCtualibus, &
aliis Neceffariis finc dilatione, muniri 6c fortificari, _ _
Ac onincs Homines , Tenentes 6c Refidentes mfra Domtnia
fua prrcdidta, cujufcumque Status feu Conditionis fucrmt, arraia-
ri & in Arraiatione teneri, .. r ■ j-o.
Et omnes hujulmodi , Sufpedos in Dommus fuis_ prxdittis ,
areftari, 6c fub Arcilo in Pnfona detineri faciant, in torma prae-
didta, „ ^ ,.-_..
Ita quod Nobis, aut Regno noftro, feu didto Pnncipatui ,auc
Ligeis nortris ibiiiem, per didlos Inimicos noftros , in ipforum
Dominorum Dcfcdtum , Dampnum vel Periculum non eveniac
ullo modo^ „ . .^- o Ti
Et hoc, fub forisfadlura prxdidla, Si: Ccut Nos, & Honorem
noftrum , 6: didti Domini veftri , ac Salvationem Regni noltn
&c Principaiijs prxdidtorum, oiligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftiuonafterium , vicelimo quario dic Dfi'
cembris. ^ .„
fer ipjum Regem.
X3
Di
166
CONVENTIONES, LITERi^,
Ann. D.
1369.
£dv. 3.
De FaBo , inter Regem & Adverptrmm FrancU , Litera
ad Magnatti AqHitama; CT" de Kefumptione Tituli Regii
Franci*.
1169. ' FDward , par la grace de Dieu, Roi de France & d'Ensleterre ,
An. 43! -^ & Seigiiur d'Irland, a, noitre chere & foial, le Seignur de
£ 3. =— Salutz.
Vafc. 43, Aflez eft notoirement conuz coment jadis leRoialmede France,
£. j. a Nos Acquis Sc Devolut come noftre Heritage par Droite Suc-
,». I. cefTion, Nous purfuifmes mefme noftre Droit par fort Main, pur
Defaute d'autre Juftice, contre Phelip de Valoys, lors Torcenous
Occupeur du dic Roialme , & puis apres encohtre Johan fon ficz
Succeffeur en vice,
Et, combien que, au pleifer de Dieu, le dit Johan, par fait de
Guerre, eftoit mys & renduz en noitre Poair Prifoner, Nient-
mains, pur efchuer efFufion du Sank Chriftien, a la Reverence.de
Dieu & de la Seiut Siege de Rome , Nous entrafmes Traitee de
Pees,
Et eftoit, par Mediacion dcs Meffages, noftrc Seint Piere, la
Peesordenee, foutz, certeine fourme, entre Nous, & le dit jo-
han, & Charles, fon Fitz, ja Torcenous Occupeur du dit Roial-
me, & afferme, par Serement fur le Corps noftreSeignur, &: les
*> VI. SeintT, Ewangiles ,
«44. • Parmy Ja quele Pees les ditz, Johan & Charles, eftoient te-
nuz, entre les autres Chofes, asLieux &Termes acordes, denous
Baillier, toutplcin, des Terres & Podeifions, Renunciacions des
Soverainetes <Sc Rcfortz, faire, certeines Sommes de Monoie a
nou'; paier , & , pur FAcomplilTement des dites Chofes , certeins
Hoftages a nous doner,
Adjouiles par expresque, fi aucuns des Hoftages, (anT, noftre
Congie, s'en DeparcilTcnt de noftre Hoftage, ou TrefpaffaiTent ,
de compeller les DepartantT, de Retourner en noftre Hoftage, &
de Subrogcraulcres, de Efgale Vaiue, en lieu des Mortz,
Mais, certcs, les ditz Johan & Charles navoient, ficom il ap-
paru , talent , ne cure de Garder & Enterincr le dit Acord , par
inanere que la dite Pees demandoit,
Einz lui , fufnomez Charles , pur Lieu & Temps covenables &
depar nous fovent Requis fur mefmes les Chofes, nous fill au dar-
rein , par fes Meffages de Parole , lculement offrir , pur la liveree
dcs lerres, & pleine deliverance ies Hoibges, certeines Terres,
entrelefTjnt tout oultrement les Paiementz de les Sommes, Refti-
tucion & Subrogacion des Hoftages , Departiz & Mortz , & les
Renonciacions avantditz,
Et tant come entre Nouc & Lui avoit efte Tretement & Par-
lance, & Pcndante fur ce Refponfe hnaie, la quele il nous devoic
avoir donne & faite a la Feftc de Pentecofte darrein palTee, de-
dnnz quele Terme riens ne deuft avoir eftee Innovez ou Attemp-
tez d'une Partie ne d'autre ,
Defouz la demoeure 8c exfpedlacion de que'e Refponfe, nous
rfperantz fanz fraude bon ifllie de la Pees, fi hft 11 moutgrant Dc-
faute devers Nous par colour de Soverainte & Refort , les queux
il dit a Lui mefmes appartenir, &lesqueux, par fa notoiredefault,'
Nous devoerent, prendre, par PuilVanced'Armes, Chaftialx, Vil-
les, & Fortereices, a nous liverees par laTretee de mefmelaPees,
fant en Aquitaigne, com en Pontieu, &:les ad appliqez afesPoair
& Signuris, & enfi les detient il de fait occupez,
Et, que pluis eft, il ad fait Tuer cruelment noz Gentz, & les
uns de eux mettre en tresfort Prifone, & s'afForce, par toutes les
Toies q'il purra deviler, noun pas tantleulement a Dellruire Nous
& noftre trelchere Fitz le Prince, eins de nous & toutz les noz
Dufter de tout recordacion & mcmoire,
Enfreignant, par tiele manere, outrement de fa part la fufdite
Paix, la quel Nous ne penfamcs unqes d'avoir OfFendu ne Blemy
en aucun Point, come Dieu ie fciet, en cas que les Choles, a
Nous promifes, come dit eft, nous euHent efte gardeez,
Et, eftre ce, nousfait toutdis forte Guerre overtemcnt, & par
tout ce q'il ne purroit, ne ne devcroit faire par aucun colour.
Et pur ce que Lui, devandit Chirles , Runipue par lui tout ou-
trement la Paix fufdit, ne n'ad tenuz a nous, ne gardez fa Foi ne
Lealtce , einz (ce que Nous en defpleft a dirc) fad Blemy overte-
ment & violez , come dit eft ,
Par ount nous ne fumes arrieremain Obligez ne Tenuz de lui
Gardcr Foy en ce cas, mefmetnenc que, en fefant leSerement,fur
la Paix, Nous Dififmes 6c Proteltafmes de noltre bouche, & ad-
jouftames exprellement que nous ne penfafmes , ne ne veulliens un-
qes , eftre par noltre Serement obligez , li noun en tant que les
chofes, a nous promifes par la Treitee dc la dice Paix, Nousfeuf-
fenc par les dicz, Johaa & Charles de Poinc en Point, loialraenc
gardez,
Si avons Repris le Noun Renomee etTitle
D u R o I ET DU R o I A L M E D E F R A N c E , lcs queux, avant
la Traitec de la Pees , nous ufafmes come nous devions , & il nous
leuft de clere Droit ,ET as queux Nous ne Renon-
ciasmes unqjues teiseblement ne expresse-
M E N T ,
Et penfons a purfuire noftre Droit en ce cas , par toutes les bo-
nes voies que faire purrons , & de Contreefter 6cReboter, a nos-
tre Poair, la Malice & Violence du dit Charles, a Teide de nos-
tre Seignur tout puiftanc , ficome Lui plerra a Nous doner la
Grace.
Toutes les queles Chofes Nous Vous fignifions en verite, au fyn
que, par tanc entreleirant chefcune manere de Scruple de Con-
fcience, vous ibiez excitez, atforcez, & encoragez a demoeier
toucdis noz vrays & loialx Subgiecz, & de faire veftre Devoire ,
& par coutz voz Subgieiz feire auiTi envxrs Nous & noltre dit Ficz
le Prince , come promife avecz & tenuz y eftes; de quoi nous a* Anfl. D.
vons ferme efperance: 1369.
Nc ne veullez Croier neAccepterSuafion3,Enformefons,Bealx, zdv. j.
Parlances, ou Promefles de nullui que vous ad par casexcitez, ou
vous purra en apres exciter , au contraire , de vous metter hors de
noftreObeifance, AfFedtion, &*bonAmour^ car, certes, Nous * VI.
vous monftrerons & ferrons toutdis, & a touces noz bones & 64^.
vrays Subgiecz, tiel Amour, Favour, &Juftice, dont vous&eux
en deuriez bien loier & vous ent tenir pur contentz.
Don. par Tefmoignance de noftrc Grant Seal, a noftreTour de
Loundres, le Trcntifme jour dc Decembre, Tan de Grace Mill,
Troifcentz, Setrance & Noef.
Conjtmilis Declaratio y Latine,
■CDwardus, Dei gratia, Rex Francis & Angliae, & Dominus a r»
-^ HibenuiE, Religiofo viro , dilcdto & fideli fuo Ab- "";„ '
bati Monalterii Saiutem. 2?
Sacis eft Mundo cognicum, nec a veftra memoria credimus de- j. '^^'
cidifie, qualiter, Regno Franciae ad Nos olim Jure Haeredicario „V
Devoluco, concra Philippum de Valelia,qui tunc didtum Regnum ^■''^' ^^'
injuft^ tenuit occupatum, & fubfequenter contra Johannera ejus ' ^'
Filium in Patris Vitium fuccedentem , Jus noftrum, quod ad di-
dtum Regnum habuimus & habemus, deficiente Nobis aliunde
Juftitia, profecuti fuimus, prout oportuit, Vi Armata,
Ec, quamquam, prouc Domino placuic, forcuna bellica nobis
favcns, pr^diJtum Johannem in manusnoftras, cum mulcis Pro-
ceribus & Nobilibus didti Regni capcivatis, concluferit, Nos, ut
Chriftiani Sanguinis ceflaret effiifio, ob Reverentiam Dei & Sedis
Apoftolicx, condcfcendimus ad Pacis Tradtatum, non abfqueju-
ris noftri notabili detrimento ,
Ac demiim, Mediantibus Nunciis didtas Sedis, Pax inter Nos,
praefacum Johanncm, & Karolum, ejus Filium, nunc Injuftum
Occupatorem Regni pr.xditti, ordinara exticic, fub certis modi?
& forma, & firmata etiam, fupcr Corpus Chrifti & ejus fandta
Evangelia praeftitis Juramencis,
Per quam cjuidem Pacem iidem, Johannes & Karolus, concor-
datis hinc inde Locis & Terminis, nonnuUas Terras& Poffeflio-
nes nobis tradere , Renunciationes Superioritatis & Reforti etiam
facere, certas Pecuniarum Summas nobis folvere, & pro Adim-
pletione praediftorum certos Oblides Nobisdare,
Et , fi qui , fine Licencia noftra , de Obfidione RecefTcrint , vel
Obierint in eadem, Recedentes adObtidionem redire compellere,
ac , loco Morcuorum , jEquivalentes alios Subrogare , inter cxce-
ra cenebancur,
Ipfi camen, prxmifla oblervare, juxta dicftae Pacis exigentiam,
non curarunc,
Ec pncfercim Karolus memoracus fuper prxtnifTis, ex parce no-
ftra congrue & fepiui requificus, poftremo, pro Liberatione Ter-
rarum & Expedicione Oblidum, per fuas Liceras &Nuncios, no-
bis verbalicer ofierri fecic cercas Terras, Nullam de Solucionibus
Summarum, Reftitutione, vel Subrogatione Obfidum, aut Re-
nunciationibus hujufmodi faciendo penitiis Mentionem ,
Et ciim fuper hiis inter Nos & ipfum Tradtatus biberctur, pen-
denteque Refponlione Finali, quam Nobis dedilTe debuit ad pro-
ximum lapfum Feftum Pentecoftes, quo pendente Termino nulla
Novicas hinc vel inde actempcari aut fieri debuifTet, ccce! qualem
nobis, diu ance Feftum, hujufmodi Pacis perambulam reddidit
Refponlivam, Caltra, Viilas, Oppida, & Fortalitia, nobis per
Tractatum Pacis hujufinodi liberata, tam in Aquitania , quametiam
in Pontivo, fub Subciitorum, Nobis proditorum, Dololitate &
Conniventia, nobis fuper Expedtatione Refponlionis fiix hujuf-
modi Pacis optatum exitum avide prxftolancibus, fibi ipfi miniis
jufte in fadto fuo proprio praicipicanter Jus d^ccns iniquum , colo-
re Supei ioricacis & Reforci, qux fibi ipli, ut afilerit, pertinenc,
cum ad Nos potiiis, in ejus Culpam & Defeftum nocorium , per-
tineant, Armata Potentia eft AggrefFus, capiensea, ac Poreltati
ac Doniinio luis applicans, ca aetinet occupata, Gentes noftras
pallim & crudehter Interficiens, nonnullos ex iplis Carccribus di-
ris committens, adverfus Nos, omnihms viis & modis , excogitans
qua'a:er pofle nobis & locum auferat, & deftruat Gentem no-
llram,
Pacem hujufmodi, quam, fi condi£ta nobis debite fuifi&nt fer-
vata, nunquam propofuimus OftendifTe, totaliter diflolvendo.
Hiis infuper ilnjuriis non contencus, undique Guerram, quam
nullo colore contra Nospolfet ailumere, contra Juramenci facram
Religionem , quam illibate perfidi Saraceni Chriftianis , etiam apud
fe captivatis , obfervant , nobis intrepide facic & publice , de Ter-
ra non * flia Nos &Filium noltrum Principem expellere, &No- * v'I.
mii>a noftra delere de Memoriali Chriltianorum Prmcipum , niti- 646.
tur indefelse.
Ciim igitur diiftus Karolus, rupto Pacis Fcedere, Nobis Fidem
non fervaverit, fet eam potiiis violaverir, ut prxfertur, eidem ad
Fidei obfervanciam mininie ceneamur, maxime ciim, in Juramen-
ti fuper Pacem prxftatione , diximus & adjecimus manifelle qu6d
per Juramentum noftrum nolebamus aliqualicer Obligari, nifi qua-
tenus promifia Nobis, per Tradtatum Pacis praedidx, per eofdem
Johannem & Karolum , fideliter fervarencur.
Nos, temeritate & infolencia ejufdem Karoli, uc de ipfius Infl-
delitace, Dolo, & Aftucia caceamus , Resumpsimus No-
men et Titulum Regis et Regni Franci^
SUPRADICTI, quibus ance didtx Pacis Tradtacum, proucNo-
bis licuic, utebamur, & Q^uibus NUNtiUAM Renuncia-
vimustacite vel expresse.
Et li^ ex Ordine Nacuial: Jurifque favore difponamus Nos, tali-
ter excitari, Vim nobis illatam cum Violentia propulfare, Jufque
noftrum profequi Manu Forti, ac Nos, Jufticiam noftram hujuf-
modi
I
ET ACTA PUBLICA.
167
Memorandum <}uod ifla Litera ftiprafcripta mijfa fuit Domino
Prijicipi A^juitdHne df pyalti^ , ad tnferendu;,-i nomina Comrmjfa-
riorum ^ nomeri Civitatis.
Ann. D. modi profequendo, Injurias & OfiFenfas intolerabiles, Nobis per Sexagefimo Nono, & Regnorum noftrorum Francia Tricefi- Ann. D.
1369. didum Karolum irrogatas, prout ipfe, in cujus manu funt omnia, mo, & Anglije Quadrageiimo tertio.
^ilv. 3. Nobis dederit, enervare, veftra non debeat diledlio admirari,
Immo quxfimus cordialiter quatenus , prxmiflis in veftrae fince-
rae dile<Sionis aequo Libramine revolutis, Nobis, in ipforum Pro-
fecutione, oportunis Confiliis & Auxiliis, zelo Juftitix, legalis
more Subditi, modis omnibus affiftatis, nec Confcientix Scru-
pulus, Compofita Verba, aut j^muiorum Informatio, contraria
vel finiftra , a Fide noftris & Obedientia vos divertant, fet in eis
femper, ficut fincere confidimus, flabiliter radicati, AfFeftionem
cordialem, quam erga vos noftrofquc fingulos legales Subditos ve-
ra fide concepimus, cum favore & juftitia, quotiens calus emerfe-
Super Redemptione David de Brnys
rit, vobis, fucceffuris temporibus, oftendere teneamur.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigiili noftri Tefti-
roonio.
W^
De Jitdicibns Sttperioritatis k^ Reforti , in Aquitania
conftitutis.
Ann. D. 'CDwardus, Dei gratia, Rex Francix & Angli»,& Dominus
1370. ■'--' HiberniiE.
An. 4}. Ad Regnantis cujuflibet Providentiam pertinet ejus Tribunalia
E. 3. fic compofite & debite ftabilire, ut in eiscircumfpedti juftiqueju-
F<i/c. 4j. dices fedeant , qui Caufas &Negotia Subditorum, fucceffuris tem-
E. 3- poribus emergentia, ea Sinceritate Fidei & Difcretionis & Scien-
m. I. tiie Maturicate pertradtent , ut, jufta femper Judicia proferen-
tes , rcddi faciant cuilibec quod eA fuum , Animadverfione debi-
ta percellantur Noxii, &, remotis affIi£tionibus quibuflibet, In-
noxii abfolvantur.
Per haec fiquidem cundorum Regnorum & Dominiorum Pro-
vinciis optata procuratur tranquillitas, qua, cumcelebriCultuDei,
Populus Succeffione mulciplici propagatur, Mores continue refor-
mantur in melius, & Facultates in amplius procenduntur ; unde
Reges Provinciarumque Prsefides a rerum omnium Retributore
Magnifico Milericordiam & Gloriam , Sc ab eorum Subditis Ze-
lum fervidum, confequuntur.
Ciim autem , ficut credimus , nemo Chriftianorum ambigat Reg-
num Franciie ad Nos, nediim JureHxreditario devolvitur, veriim
etiam per Pacem , inter Nos &: Adverfarios noftros Francix pri-
dem initam, qux, in ipforum Deteftabile perjurium Culpam &
Defedtum notorium, novit illc qui nichil ignorat, ficut & cxtera;
Paces alix totaliter diffolvuntur,tota Terra Acquitannix, cujusnon
modica pars per Pacem hujufmodi , ficut juftum fuerat , Nobis ex-
titit refticuta, cum immediato ejus Dominio, Superioritate , &
Referto, pertineat,
Defiderantes meduUitus Populum noftrum Partium earumdem in
Pacis bono fovere , & a quibufcumque Gravaminibus & Noxis,
prout nobis poflibile fucrit , prxfervare ,
Ac volentes Superioritatem & Refortum hujufmodi , in 'J^cm
noftra Acquitanix, prout ad Nos Pleno Jure pertinet, excercere,
Superioritatis & Relbrti hujufmodi Excercitium, ut Subditorum
noftrorum iplarum Parrium Laboribus parcamus Difpendiis & Ex-
*\l penfis , apud Regiam Civitatem noftram Xandtonenfem , ubi *
g,^^ ' Peritorum & Vidualium habundat copia, pro noftro bencplacico
providimus Scatuendum ;
Volentes & Ordinances ut fingali noftri Subditi , in quibuflibet
Superioritatis & Reforti Cafibus , ad Civicatem noftram prxdi-
«Sam fecure & pacifice, fublato Impedimento quocumque, con-
fluant & recurranc, quotiens eis & eorum cuilibec fuerit oportu-
num , ibidem (dante Domino) de omnibus eorum Gravamini-
bus Rationem celerem & Juftitiam adepturi.
Nos igitur, de veftris Fide ftabili, Circumfpeftione, & Indu-
ftria multipliciter confidentes, ac fperantes indubie quod ea, qux
vobis tam fiducialiter tamque finceriter exequenda Committimus,
purioribus Fide & Conftancia, ad eftedum accommodum dedu-
cetis ,
Vos omnes fimul , & veftrflm quemlibet feparatim, vice no-
ftra , Superioritatis & Reforti Judices in eadem Terra noftra
Confticuimus, Deputamus, Facimus, 6c Creamus,
Dantes & Concedentes Vobis , & veftrCim cuilibet , plenam
& liberam Poteftatem, Audtoritatem , & Mandatum fpeciale in
& de omnibus & iingulis Appellationum Caufis & Negotiis,
tam Criminabilibus, quam Civilibus, a Curia, cariffimi Primo-
geniti noftri, Principis Aquitanniae, qui eandem Terram de No-
bis tenet , jam emiffis, aut impofteriim emittendis, & ipfarum
Appellationum meritis , ac aliis quibufcumque Negotiis , & Cau-
fis, realibus, perfonalibus , five mixtis, cujufcumque etiam alterius
naturae fuerint aut dici poterunt, Superioritatem & Refbrtum hu-
jufmodi tangentibus , per vos , alium , feu alios , cognofccndi &
procedendi ,
Eafque fecundum Leges , Foros , & Confuetudines ipfarum
Partium terminandi, & debite Executioni demandandi,
Salvas Gardias & Gardiatores, pro Appellantibus hujufmodi
dari confuetos, dandi & concedendi,
Ac omnia alia & fingula faciendi , excercendi , & exequendi ,
quae in Praemiffis , aut circa ea , utilia fuerint , neceffaria, vel opor-
tuna, & qux Nofmet ipfi faceremus fi peribnaliter eflt;mus ibi-
dem.
Mandamus infuper eidem Primogenito noftro , Principi , &
quibufcumque ejus Senefcallis , Officialibus , Servientibus , & Mi-
niftris, ac aliis omnibus Fidelibus noftris Partium earumdcm, qua-
tinus, in Prxmiffis omnibus & fingulis faciendis, exequcndis, &
efficaciter adimplendis , Vobis , & veftris Deputatis , Commifla-
riis, & Miniftris, quotienfcumque opus fuerit , Obediant , Pareant,
efficaciter & Intendant ,
Prxfenti Commiffione noftra valitura dumtaxat quoufque eam
ad Nos duxerimus revocandam.
Dat. in Turri noftra London. fub Magni Sigilli noftriTeftimo-
nio, prima die Januarii, anno Domini Millelimo, Trefcentefimo,
'"Alterus de Bygar^ - Camerarius David de Brnys de Scotia, Ann. D.
habct Literas Regis de Condu6tu, veniendo, cum Qiiadra- 1370.
ginta Equitibus de Comitiva fua , ulque Villam Berewici fuper A,i'. 43.
Twedam, vel alibi infra Regnum Anglix, pro Qiiatuor Milibus £. ?•
Marcarum, Regi, pro Redemprione ipfius David, Debitis, Sol- Scot. 43.
vendis, ufque ad primum diem Maii proximo fucurum duraturas. £. 3.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo o£tavo die Ja- m. 1,
nuarii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Super di£ia Redemptione.
L
E Roi a, noftre bien Ame, William Beaufay, Saluz. Ann.D.
Confiantz au plein de voz. Sen , Loialte , & Difcretion, 1370.
vous Donons Audtorite , Poiflince, &c Mandemenc efpecial de ■^«- 4}.
Nombrer ,; Acounter , Trier , & Poifer , folonc ce qui mieltx E. 3
fcira pur noftre Profit, en noftre Ville de Berewyk fur Twede, MJ. m.
pur Nous & ennoftreNom, Quatre Milles Marcz d'Efterlings i.
de noftre Monoie d'Engleterre , ou Or ou Argenc a la value,
* Les quelles, noftre chere Frere, David de Bruys nous doit « vi.
paier, a cefte prochein Fefte de la Chaundeleure , prochein ve- 648. *
nant , en Dedudtion, Rebate, & Parcie de Paiemenc de Cenc
Milles Livres de lemblable Monoie , en les queles noftre dit Fre-
re, & autres pur luy, Nous Ibnt Tenuz & Obligez, a caufe de
fa Raunceon & Delivrance de Prilone , & par aucres cerceines
caufes , qui ibnc plus largement compris en i'ts Lettres Obliga-
toirs.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal a noftre Palays de
Weftm. le xx jour de Januer.
Per ipfum Regem.
Pro Domicellis Philippa , tJtiper Regindt. jinglia.
D E X Omnibus ad quos, &c. Salutem. ^^^ j)_
'^^ Sciatis quod, de gratia noitra fpeciali, & pro bono Ser- j^yo.
vitio quod, diledta Nobis, Alicia de Prefton, nuper Domicella ^„^ ,1
Philippx, nuper Reginx Anglix, Confortis nofl:rx, eidem Con- £ ',
forti noftrx, dum vixit, impendit, Concefllimus ei Decem Mar- p^(_ \,^
cas, percipiendas fingulis Annis, ad Scaccarium noftrum, ad Ter- £. ',
minos Pafchx & San6ti Michaelis, ad totam Vitam ipfiiis Alicis, *.' 1.' ^»^
per xquales Portiones. i.
In cujus, &c.
Teile Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die JanuariL
Per Breve de Privato Sigillo.
Confimiles Literas Regis habent fubfcriptx , nuper Domicellx ip-
fius Reginx , de Summis fubfcriptis , ad Scaccarium prxdi-
<5lum, ad totam Vitam fliam percipiendis, fub eadem Daca; vi-
delicet,
Matillis Fifher , de Decem Marcis per Annum.
Johanna Kauley , de Decem Marcis per Annum.
Eiizahetk PerfJjore, de Decem Marcis per Annum.
Johanna Coufn, de Centum Solidis per Annum.
Philippa Pycard, de Centum Solidis per Annum.
Agatha L.yngepi, de Cencum Solidis per Annum.
Matillis Radefroft, de Quinque Marcis per Annum.
Agnes de Saxtlby , de Quinque Marcis per Annum.
Acquittantia pro David de Bruys,
LE Roi a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann. D.
luz. 1370.
Savoir vous faifons que Nous avons en Acompte & Refceu de, An. 44.
noftre chere Frere, David de Bruys, & fa Partie, Quatre Miiles e. 3.
Marcs d'Efterlings de noftre Monoie d'Engleterre, pur ceft pre- scot. 44;
fent Terme dc la Purification de noftre Dame, en Deduftion, £. j.
Rebat, & Partie de Cinquant & Sis Mill Marcs d'Efterlings, les «. j.
queles noftre dit Frerc nous a Acorde & Promis a paier, par fes
Letcres Obligacoirs, a caufe de la Refte de fa Raunceon,
De la quele Somme de Quatre Milles Marcs Nous nous tenons
pur bien Contcntz. & paiez ,
Et en Quitons, Deliurons, & Abfolons noftre dit Frere & fes
Heirs a touz jours,
Et faifbns PaiSion & Covenance expreffe de jammais Demander
a Lui , ne a fes Heirs, en Jugemenr , ne dehors , ia dite Somme de
Quatre Mill Marcs, qe paiez nous ad (icome deffus eft dit.
E)on. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftni. le Second jour dc Feverer.
Per ipjiim Regem. ■>
* Prt
i68
CONVENTIONES, LITER JE
Ann. D
1370.
£jv. 3.
* vr.
649.
Aa. 44.
E. ;.
CIm/.
44. £. j.
W. 14.
* Pro Epi/copo Cicejlrenjt.
* VI.
6so.
RE X Thefaurario , 5c Baronibus fuis de Scaccario , Salutem.
'Cum, quarto die Junii, ultimo praeterito,
Capta Fidelitate, Venerabilis Patris, Willielmi nuper Epifcopi
Ciceftrenfis, qui in Epifcopum Wygornienfem , per Dorninum
Summum Pontificcm, franflatus eft, Nobis de Temporahbus di-
dti EpifcopatiJs Wygornixdebita, , . ^, ^ .^ , ,.,
Eidem Epifcopo omnia Temporaha ejufdem Epifcopatus Wy-
gornix Reftituerimus,
Ac poftmodum , Nono die Junu proximo fequente ,
CapcaFidelitaie, VencrabiUs Patris, Wilhelmi, nuper Prxpofiti
de Wengham , quem idem Summus Pontife.^c in Epifcopum Ci-
ceftrenfem prsefecit, ,. • rj r ■
Eidem Epifcopo Ciceftrenfi omnia Temporaha ejufdera Epi-
fcopatusCiceftrix Reftituerimus, ,
Qux fibi mandaverimus liberari , ficut per mfpectionem Rotu-
lorum Cancellarix noftrx nobis conftat , r- ^ • r
Nos, volentes eidem nunc Eplfcopo Ciceftrenh Uratiam tacere
fpecialem , Pardonavimus & Remilimus ei omnia Exitus & Profi-
cua, nobis de TemporaUbus difti Epifcopatiis Ciceftriie, a prx-
difto quarto dic Junii, ufque ad didtum Nonum diem Junu, ad
Nos pertinentiaj
Et ideo vobismandamusquod Demandse,
Quam prxfato Epifcopo Ciceftrenii , ad refpondendum Nobis
de Exitibus & Piohcuis prsediais, pro tempore pnedido, per
SummonitionemScaccariiprxdiai, fierifacitis,
Superfedcri, fic tam ipfum, quam Johannem de Bilhopelton, E-
fcaetorem noftrum in Comitatibus Suffexix, Surriae, Kantia:, &
Middlefexix, inde ad didum Scaccarium Exonerari & Quictos
efle faciatis. ,• t- l
Tefte meipfo apud Weftm. decimo quarto die Februarii.
Ann. D.
1570.
An. 44.
E. j.
Tat. 44.
E. 3.
f. i. m.
Pro Executorihtts Tcjlamenti Ducis Clarencia.
REX, dileftis & fidelibus fuis, WilHelmo Brigge, Johanni
Scrope, & Rogero Enyas, Salutem.
Sciatis quod,
Cum Nos nuper,
Debita confideratione penfantes quaUter, canmmus Fihus no-
fter, Leonellus, nuper Dux Clarenciae, in non modicis Pecunix
Summis diverfis Creditoribus , dum vixit, & tempore Mortis fuae,
tenebatur ,
Ac Paterna confiderantes Affedlione ut Debita illa, pro falute
Animae fux , celeriter perfoivantur , o ,• /->
Concefterimus quod omnia Redditus & Proficua & aUx Com-
moditates de Caftris, Mancriis, Dominiis, Terris, & Tenemen-
tis, „ .
Qiix idem Dux tenuit, dum vixit, tam in Feodo , quam per
Legem AngUx, & aUas, ad Terminum Vitve fux, de Hxreditate
Philippx, U.TOris Edmundi Comitis Marchix, ac Filix & Hacre-
dis prxdidi Ducis, tam inTciranoftra Hibernix, quam in An-
glia & Wallia, & qux ad Manus noftras, occafione Mortis ip-
fius Ducis, &: ratione Minoris vttaiis prxdiax PhiUppx, deve-
nerunt,
A tempore Mortis ejufdem Ducis, ufque ad Legitimam iEca-
tem prxdidla: PhiUppx , provenicntia (videlicet) ufque ad Vice-
fimum quartum diem Augufti proximo prxteritum (quo die iidem
•Comes & Phiiippa Reftitutioncm de Hxreditate iphus Philippx
habuerunc) per, dileaos nobis, Bartholomeum Pygot S<. Johan-
nem de Capell , Executores Tefl:amenti prxdicti Ducis , leven-
tur, & in auxiUum fokitionis Debitorum prxdidtorum ponantur,
juxta Avifamentum ConciUi noftri ,
Et fuper hoc AfTignavcrimus eofdem Executores ad Compota
Receptorum , Ballivorum, Miniftrorum, & Cuftodum Caftio-
rum, Maneriorum, E>ominiorum, Terrarum, & Tenemencorum
& Reddituum prxdiaorum , tam de tempore didi Ducis, quam
poft Mortem ejufdcm , ufque ad diem Reftitutionis eorumdem
prxfacis Comici & Philippx fic faftx, &: omnium aUorum, qui
Denarios aut aUa Bona & CataUa, qux fuerunt ipfius Ducis, re-
ceperunt, & inde Compotum reddeie tenenCur, audiendum,
Et ad iUos, quos in Arreragiis inveniri contigerit, necnon alios
Debitores ipfius Ducis, qui Computabiles fuerunt , * areftandum,
una cum Bonis & CataUis fuis, & fub Arefto detinendum quouf-
que inde Plene Satisfecerint , vel fufficientem Securitatem invene-
rint de rcfpondendo de Arreragiis & Debitis fupradiitis,
Et ad omnia hujufmodi Reddicus, Proficua, & alias Commodi-
tates, de prxdictis Caftris, Maneriis, Dominiis, Terris, & Red-
ditibus piovenientia, tam de Tempore didi Ducis, quam poft
Mortem ejufdem , ufquc ad diem Refticutionis prxdiftx , & ad
alia Debita prxdicta, levandum, colligendum, 8c recipiendum,
& ad diftiingendum pro eifdem quociens & prout neccffe fuerit,
Et ad Illos, qui ad Computandum tenentur,_ & computare re-
cufaverint , capiendum & areftandum , & Prifonis noftris com-
mittendum, in eis, quoufque hoc gratis facere voluerint, mora-
turos ,
Jamque iidem Executores Nobis fupplicaverint ut,
Ciim Ipfi, ob divcrlas caufas, ad diftam Terram Hibernix, ad
prxmiffa facienda & exequenda, perfonaliter accedere nequeant
uUo modo,
Velimus vos , loco eorumdem , ad prxmiffa facienda aflignare ,
Nos,
Supplicationi prxdiftx, confideratione Prxmifforum, favorabi-
liter annuences , ac de fidelitate & circumfpeftione yeftra plenius
confidentes,
Affignavimus Vos, conjunftim, & divifim, ad Compota om- Ann. D.
nium & fingulorum Receptorum, BaUivorum, Miniftrorum, & 1373.
Cuftodum Caftrorum , Dominiorum , Terrarum, Tenemento- EJv. 3.
rum, & Reddicuum prxdidtorum, in di£ta Terra Hibernix, tam
de Tempore ipfius Ducis, quam poft Mortem ejufdem, ufque ad
di(ftum vicefimum, quartum diem Augufti,_ ac aUorum quoruni-
cumque, qui Denarios, feu alia Bona & Catalla cjufdem Ducis,
tam in Vitafua, quam poft Morcem ejufdem, receperunt vel ha-
buerunt, & inde Computabiles exiftunt, audiendum,
Ec ad illos , quos in Arreragiis per Compota prxdiiSa inveniri
contigerit, 8c aUos Debitores hujufmodi, qui Computabiles exi-
ftunt, in Terra prxdifta areftandum, una cum Bonis & Catallis
fuis , & fub Arefto detinendum , quouique inde plene Satisfecerint,
vel fufficiencem Securicatem invenerint de Relpondendo de Arre-
ragiis & Debitis fupradiftis,
Et ad Rebelles & Contrarios vobis, qui coram vobis computa-
re recufaverint, vel diftiigerint, & Juri Itare noIueiint,capiendum
& areftandum , & Prilonis noltvis commicccndum, in eifdem,
quouique hoc gratis facere volucrint, moratuios,
Et ad omnia alia & iingula, qux ad Auditores Compotorum
pcrtinent, faciendum & exequendum.
Allignavimus etiam, de AtTenfu eorumdem Executorum, vos
(prxfate Waltere) ad omnia hujulinodi Redditus, proficua, & a-
lias Commoditates , de prxdidtis Caftris, Maneriis, Dominiis,
Terris, Tenementis, & Reddicibus in Hibernia, de coco tempore
prxdidto, provenientia , levandum, colligendum, & recipiendum,
& ad diltringendum pro cifdem quotiens & prout neceffe fuerit ,
Et ad omnia alia Debita, qux eidem Duci, diim vixit, ex qua-
cumque caufa debebantur, &: adhuc debentur, levandum 8c reci-
piendum ,
Et ad Acquietantias de quibufcumque Pecuniarum Summis, per
vos levandis & recipiendis, Hiis, a quibus eas levaveritis (eu rece-
peritis, faciendum,
Et ad Cuftodias 8c Maritagia, qux ibidem acciderint , tam de
Tempore didti Ducis, quam. polt Mortem ejufdem, ufque ad di-
<5tum Vicelimum quartum dicm Augufti, necnon Bona & Catal-
la, Armaturas, Victualia,8c aUas Res quaicumque, qux fuerint
ejufdem Ducis ibidem, tempore Morcis fux, ubicumque ea inve-
niri contigerit, videndum & inde difponendum, prout melius 6c
pro majori commodo fore videritis faciendum ,
Et ad omnia alia, in hac partc, faciendum &c exequendum , quK
iidem Executores facercnt li prxlentes effent ibidem ,
Ita quod de Denariis , inde proveniencibus , ac de aliis Redditi-
bus, Proficuis, &c Comraoditatibus prxdidtis, &c de Summis ad
ipfum Ducem debitis , per vos levandis 8c recipiendis, prxfatis
Executoribus refpondeatis , ut iidem Execucores Debita ejufdem
Ducis iblvere valcant, prout eis injungetur per Nos 6c Concilium
noftrum,
Et ideo Vobis Mandamus, firmicer Injungentes, quod, circa
Prxmifta facienda &C exequenda , cum omni diligentia , Intendatis,
8£ ea faciatis &c exequamini in forma prxdifta:
Damus autem Eicaecoribus, Vicecomitibus, Conftabulariis Ca-
ftiorum, Majoribus, Balhvis, Miniftris, Sc aliis Fidelibus nortris,
in difta Terra Hibernix, tam infra Libertaces, quam excra, teno-
re prxfentium, in Mandatis quod * vobis, & cuilibet vellrum , * VI;
in Prxmiffis faciendis 8c exequendis, Intendences fint, Coniulen- 6}-i,
tes , &c Auxiliantes , quotiens 8c quando per vos requiliti fuerint ex
parte noftra.
In cujus , &:c.
Tefte Rege apud Weltmonafterium , decimo feptimo die Fe-
bruarii.
De Condu^H pro Davld de Brnjs.
D E X , &c. Salutem. Ann. D.
^ Sciatis quod fufcepimus in Protefiioncm 8c Defenfioncm 1570.
noftram, necnon in falvum S>c lecurum Conduftum noftrum ca- An. 44.
rilTimum Fratrem noftrum, David de Bruys de Scotia , veniendo E. 3.
in Regnum noftrum Anglix, ufque Civicatem noftram Londonix, Seot.^
vel alibi, infra didtum Regnum noftrum, ubi expedire viderit, £• J-
cum Quadraginca Equicibus de Comitiva fua, ibidem morando, m. f.
6c exinde in Scotiam redeundo,
Et ideo, (dfc. ut infmilibus Literis de ConduElu.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicelimo ciftavo die Fe-
bruarii.
Ter ipfum Regem g^ Comilium.
Diiplicatur.
Et pojfpwdum, primo die OBohis, proximo fequenti , ijem David
de Bruys hahet conjimiles Literas Regis de Conduilu , de verbo in
verhum , per Bieanium duraturas.
Pro Epifcopo Londonidi , de Licentia ad Hireticum Incarce-
randum.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, S. eadem Gratia, Epifco- ^j^j^ jj
*^^ po Londonix, Salutem. _ u-o '
Quia accepimus , per Inquifitionem veftram , quod Nicholaus j^^ ' '
de Drayton, veftrx Dioecelis, fuper Erroribus, contra Articulos £ '
Fidei Catholicx, Populo noftro, in diverfis locis, in Diuecefi ve- p^, ij,
itra, per ipfum publicatis, coram vobis congme Convidtus, & ^ j
pro Herecico Adjudicatus exiftit , > i
Quodque, in fuo Eriore nephando, animo indurato,'nequiter,^' ' j
perfcverans , ad Fidei CathoUcx Unitatem redire non curavit , nec ' ^ '
curat
ET ACTA PUBLICA.
16 p
dv. 3.
jin. D. curat in prscfenti , licet faepiils ad hoc excitatus & induiflus , Sen-
1370. tentiam majoris Excommunicationis in hac parte incurrendo, in
Aniinse iuac grave Periculum & plurimorum pernitiofum Exem-
plum,
Cum igitur , Sandla Mater Ecclefia ita tales Hereticos profe-
quitur, ne fuo Veneno alios inficiant, ut in Carceribus cuftodiri
prKcipiat,
Super quo nobis fupplicailis , ut vobis diftum Nicholaum Car-
cerali Cuftodiaz veftrae mancipare , & ipfum in Carcere veftro cu-
ftodire, quonrque Errorem fuum hujufmodi nephandum revocave-
rit, & ad Fidei Cathoiicae Unitatem redire voluerit, Licentiam in
hac parte fpecialem concedere dignemur,
Nos, Supplicationi veftrx pKKdi(Sa: gratanter concedentes, ad
ipfum Nicholaum Hereticum CarceraU Cuftodiae veftrse manci-
pare, & ipfum in Carcere veftro cuftodire faciendum , qUoufque
didtum Errorem fuum revocaverit, & ad Fidei CathoIicEe Unita-
tem redire voluerit , quantum in Nobis eft, Licentiam conccdimus
fpecialcm.
In cujns, &c.
Tefte Kege apud Weftmonafterium , vicefimo die Martii.
de
Co7iduBu , fuh eadem forma
nicei
vfque ad diiium Fefium San6ii Ann.D.
Micbaelis duraturas j videficet. 1570.
Prafatus E^ifopus, cu7u xxxii E<}U:t;l>us ,
Et prafaius Rjhertus , (un xvi Equitihus ,
Et prafatus Johajtnes , cutn. xvi Etjuitibus j
Irt Comitivis juis.
* Pro Dftce re>teti<i & Stibditis fnis, de Saha Gardia.
* VL'
65-3.
Ann. D.
1370.
Pro Excercitu Regis
, fuper Faffagio contra Inimicos
Francia.
Omn.D.
1370-
An. 44-
E. 3.
CUuf
H- 2- 3
D EX Vicecom. Norffolcix & SufFolcix, Salutem.
*-^ Quia Navigium Regni noftri Anglix ad Portum de Ore-
well congregari ordinavimus, ita quod lint ibidem primo die Maii
proximo futuro * (videlicet) quxlibet Navis cum Dupplici Eskip-
pamento Marinariorum , ad proficifcendum , in Obfequium noftrum,
contra Inimicos noftros Franci», ad Malitiam eorum, cum Dei
w. 10. (t. adjutorio, pro viribus propulfandum ,
VI. Et pro certo intendimus, citra diem illum, cum toto Excerci-
6fi. tu noftro, ibidem perfonaliter interefTe, ad proficifcendum exinde
in Navibus fupradiftis ,
Nos, volentes pro Suftentatione Magnatum & aliorum, ibidem
ex cauia prxdidlra venturorum , in quantum poterimus providere ,
tibi prsecipimus, firmiter injungentes, quod in Balliva tua, tam in-
fra Libertates, quam extra, in Locis ubi melius expedire videris,
publice proclamari facias,
Quod omnes & finguli , qui aliqua Viftualia in Balliva tua ha-
bent, fe, cum Viftuaiibus illis, ad Villas Mercatorias, infra Duo-
decim Leucas, a didta Villa de Orewell, in circuitii exiftentes,
ibidem, cum Vidualibus fuis prsedidtis, ad Oftabas Pafchse, pro-
ximo futuras, ad ultimum, & extunc in eifdem Viliis, quamdiu
nosfuper Paflagium noftrum ibidem fuerimus, morentur,
Et quod nullus Vidtualia aliqua ahbi , quam infra diftas Duode-
cim Leucas, a Villa de Orewell, fub fbrisfadiura Vi£tualium eo-
rumdem, ac omnium aliorum quse nobis forisfacefe poterit, poft
diftas Ocftabas, alicui vendac, feu vendi faciat, uUo modo,clam
ve! palam :
Et , fi quos , poft diftas Oftabas , aliqua Vidualia , quamdiu
ibidem fuper PafTagium noftrum prsefentes fuerimus, alibi, quam
infra didas Duodecim Leucas , a Villa de Orewell , vendentes in-
vcneris , tunc ipfbs , una cum Vidualibus praedidtis, areftes, &
fub Arefto detineas quoufque aliud inde duxerimus demandan-
dum;
Et hoc, fub Forisfaftura przdida, nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die
Martii.
Per ipfunt Regem (^ Concilium.
Coufimilia Brevia diriguntur fubfcriptis Vicecomitibus, fub eadem
Data; videlicec,
Vicecomit. EjfexiiB ^ Hertfordia;.
Viceconiit. Cantehrigia a^ Huntindonia'.
Pro AmbaffatoribHS Scoti£.
Ann D D EX univerfis, &c. Salutem.
,,„■„ ■ Iv Cum , Venerabilis Pater, Willielmus , Epifcopus Sanfti
Andrcx de Scotia , ad Nos , in Nuncium ex parte David de
Bruys de Scotia , Fratris noftri , pro quibufdam Negotiis, Nos
& Ipfum David tangentibus, in Angliam fit venturus,
Nos (volentcs Securitati ipfius Epifcopi providere) fufcepimus
ipfum Epifcopum , veniendo id Regnum noftrum Anglise, cum
Viginti & Quacuor Equitibus in Comitiva fua , ^c. ut in fimili-
hus de ConduBu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Sanfti Michaelis , proximo fu-
turum, duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. duodecimo die Aprilis.
D EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
'■^ Volentcs, Diicdtum Nobis, N :)bilem Virum, Ducem Ve-
netise Favorc profequi gratioib , iiikcpimus ipfum Ducem , ac An. 44.,
Communitatem, & finguloj Mercatores & Subditos ejufdem Du- £. 3.
cis , necnon corum Homines & Servientes , Navcs , Tarecas, Pnt. 44..
Galeas, Batellos, Patronos, Magiftros, & Marinarios earumdem £. j
Navium, Taretarum, Galearum, & Batellorum, Mercandifas & p. i. m
alia Bona fja qugccunr^^ue, vCniendo tatn per Terram, quim per 16.
Mare , in Ref;num noftrum AnglivE , & alibi infia Dominium &
Poteftatem noftra, ibidem morando, & exinde ad propria redeun-
do, in Protedtionem & Defenlionem noftram, necnon in falvath
Gardiam noftram fpecialem;
Et ideo vcbis, & cuiiibet veftrum , Mandamus, firmiter injun-
gentes, quod eifilem Duci, Mercatoribus , aut Subditis fuis prae-
didlis , veniendo in Regnum & Poteftatem noftra prxdiifta , tam
per Terram, quam per Mare, ibidem morando, & exinde ad pro-
pria redeundo, licut prsedidum eft, in Perfbnis fuis, Navibus,
Tarecis, Galeis, Batellis, Mercandifis, aut aliis Rebus fuis quibuf-
cumque, non inferatis, feu, quantum in vobis eft, ab aliis inferri
permittatis, Injuriam, Moleftiam, Dampnum, Violentiam, Im-
pedimentum aliquod feu Gravamen ; fec eis potiiis falvum & fecu-
rum Condudum noftrum, cum per Loca & Diftri^ftus veftros
tranfierint, fuis Sumptibus, habere faciatis : Et, fi quid eis, vel
eorum alicui , Forisfadtum vel Injuriatum , aut contra eos indebite
attemptatum fueric, id eis & eorum cuilibjet debite corrigi & re-
fbrmari faciatis :
Dumramen idem Dux, Mercatores, & fubditi fui, cum Na-
vibus, Galeis, Tarecis, Batellis, Mercandifis, aut Bonis, vel Ca-
tallis fuis , non fint in Auxilium nec Succurfum aliquibus Inimicis
noftris contra Nos, aut Subditos noftros,
Nec Bona, Catalla, Mercadifas, aut alias Res quafcumque di-
ftorum Inimicorum aut Rebellium noftrorum , colorc Mercandi-
farum aut Bonorum fuorum propriorum,in Vatis fuis prsdiftis du-
cent nec concelabunt,
Nec cum eifdem Inimicis noftris, in aliquo, quod in Noftri
feu Subditorum noftrorum Dampnum feu Prsejudicium cedere po-
terit, communicabunt ullo modo.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchx , proxim6 fiiturum, du-
raturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die A-
prilis.
Per ipfum "Regem ^ Concilium,
Dupplicatur.
Super Pajfagio Excercitus Regis,
D EX Vicecomiti Kantix, Salutem.
*^ Prxcipimus tibi, firmiter Injungt
1370.
An. 44.
E. 3.
Scot. 44
E. 3.
m. f.
Per ipjum Regem.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti , qui in
Angiiam, ex caufa prxdida, funt venturi, cum Equitibus fub-
fcriptis , per idem tempus duraturas , fub eadem Data ; vide-
Ucet,
. , ■ r ,. ^. Ann.D:
, , - _^_-igentes, quod m fingulis Ci- 1370.
vitatibus, Burgis, Villis Mercatoriis, Hundredis, Libertatibus, & a». 44.
aliis Locis, in Balliva tua, ubi mehus expedire videris, tam infra e. 3.
Libertates , quam extra , ex pai^e noftra publice proclamari fa- cUuf.
cias, 44. £. j.'
Qubd omnes & finguli Homines ad Arma, Armati, & Sagit-p^. ij.d^
tarii, cujufcumque Status feu Conditionisfuerint,
Qui, in Obfequium noftrum, ad Partes Normannice, & alias
partcs Tranfmarinas , in Regno Francix, ad Vadia noftra, a Do-
mibus fuis ufque Mare, & pro Mora fua ibidem quoufque Trans-
fretati fuerint , ac pro Paflagio fuo quoufque in didtis partibus
Tranfmarinis appUcuerint, gratis proficifci voluerint,
Equis , Armis , & Armaturis , pro Statu fuo competentibus ,
cum omni celeritate, qua fieri poterit, fe parent, & ufque Villam
de Suthamptonia,
Ubi Paffagium Roberti KnoUes & omnium Hominum ad Ar-
ma , Armatorum , & Sagittariorum prxdidtorum , & omnium alio-
rum, qui gratis ad Vaciianoftra, ut prxmittitur , profedturi funt,
ordinavimus,
Accedant, ita quod fint ibideip ante Odtabas Sandti Johannis
Baptiftx proximo futuras , vel in eifdem Odtabis ad ultimum ,
prompti & parati ad proficifcendum exinde ad partes fupradidtas,
Et Nos eifdem Hominibus ad Arma , Armatis, & Sagictariis Va-
dia fua , a * tempore quo a Domibus fuis ex hac caufa recefterint, # y ,
& ibidem Moram fuam fecerint, quoufque in didtis Partibus Tr.inf- ^ '
marinis applicuerint , ante PafBgium fuum pr.rdidlum, fblvi & '''"
fatisfieri faciemus; ita quod exnunc , in Comitiva prxdidti Rober-
ti & aliorum Fidelium noftrorum, in Obfequiuni noftrum, ad
Partes prxdiftas , fine dilatione aliquaU , proficifcantur ,
Ec hoc nuUatenus omittas.
Tefie Rege apud Weftmonafterium, fexto die Maii.
Boberius de Erskyn Chivaler , cum Sexdecim Equitibus, Confimilia Brevia diriguntur fiHgulis Vicecomitibus per An-
Jckanncs de Carryk Canonicus Ecclefia Glafguenjis, cum Odo gl'amj f"» eadem Uata.
Equitibus.
Et poflmoditm ., decmo
Epijlofus , Robertus
Jm. III. F. II.
'mo quarto die Maii, proximo Jequeiite, iidem,
(^ Johmms , habueruni alias Literas Regis
Vf
i/o
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1370.
£«f. 3. j)t traBando cum Duce Brahdutut^ fHper FaElo Gaerramm.
An. 44.
£. 3.
Tat. 44.
£. j. ^
1. «;. 8.
Ann. D.
1370.
^«..44.
£. j.
Scot. 44,
E. }. w.
4-
Don. par Tefmoignanc de noftre Seal fecre , i la Cite de Ann. C
Londres, le Quart Jour de Juyn , l'An de Grace M,CCC, LXX. 1370.
& de noftre Roialme Quarantifme. EJv. j.
n EX, diledis & fidelibus fuis, Johanni atteWode Militi, &
*^ Magiftro Roberto d'e Wykford Archidiacono Wyntonienfi
utriufque Juris Dodlori, Salutem.
De veftrisl^alitate, circumfpedione, & induftria multipliciter
confidentes, vos ad, Inclitum, Magnificum, & Potentem Prin-
cipem , Wenceflaum , Ducem Brabantiae & Lothringae , Sacri Im-
perii Marchionem , Confknguineum noftrum cariflimum , cum
praefentibus noftris Literis, deftJnamus;
Dantes & Concedentes vobis conjundim, & alteri veftrum,
plenam & liberam Poteftatem , Auftoritatem , & Mandatum fpe-
ciale , ad Traftandum cum eodem , Confanguineo noftro , Duce,
oc Deputatis feu Deputandis ab eodem , de & fuper Retinentia &
Mora fua Nobifcum, cum Militibus, Viris Armaris, & aliis, pro
Fa(So Guerrarum, & alias, prout traftari & fieri melius poteric
quovifmodo ,
Necnon fuper Numero Gentium Armorum & aliorum hujus-
modi, & fuper omnibus & fingulis aliis, Negotium hujufmodi,
etiam fi hic latiiis exprimerentur , contingentibus, ipfiufque Cir-
cumftantiis univerfis,
Ratum habituri & Gratum quicquid per vos, Nuncios noftros,
vel veftrum alierum , Adtum fuerit in praemiftis.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Sigilli noftri Teftimonio,
die xviij Menlis Maii, Anno Domini MUlefimo, Trecenteiimo,
Septuagelimo.
Prorogatio faSla David de Brujs.
LE Rni a, Noblc & PuifTant Prince, Sire David de Bruys,
noftre Trefchere & Tre&me Frere , d'Efcocc , Saluz & Di-
ledion.
Come Vous Nous foiez Tenuz, par voz Lettres Obligatoirs,
de paier une certeine Somme d'Argent (cVftaflavoir) Cynquante
& Deux Milles Marcz, , a caufe de veftre Delivrance , dont vous
nous devez paier chefcun An Quatre Mill Marcz a la Fefte de ia
Chaundeieure , ou dedainz Quinfee jours apres, ficome il purra
apparer plus largement en voz dites Lettres,
Nous , pur la Trefgrande Affedion que Nous avons envers
vous , veulliantz faire a vous Grace efpeciaie , ficome fur ce Re-
iquis nous avex , Volons & il Nous Pleft que le Paiement de
Quatre Milles Marcz , que vous nous devez par An , a la dite
Felt de la Cliandeleure, ou dedanz Qainfze jours apres, vous le
nous poez i^ire & paier a la Feft de Seint John le Baptiftre ,
d'An en An , au lieu accordee , tanoue a renterini Poiement de
quantque vous nous dovez paier par la dite caufe , dont le pio-
chein Paiement fe ferra a la Seinc John Baptiftre prochein vc-
nant en un An,
Et, par faifant enfi les Paiemenrz a la dite Feft de Seint John,
d'An en An , au lieu & ficome deffus eft dit , vous ne deurcz ,
ne ne purrez eftre empefchez, ne ne ferra, par nous, ne par au-
cun de noftre Partie, furmis a vous aucune blafme, ne reproche,
a caufe de noun Paiement au dit Terme de la Chaundeleute;
Demurrant toutdis rObligation Principale , fur la Debte faite
de veftre Deliverance , quant a ce que encores nous Refte i pa-
ier, en fon efftd, vigeur, & fermetee:
A la quelc, quant as autres chofes comprifes en ycelles, nous ne
volons que aucune prejudice fe puilTe feire a nous, ne a noz Hei-
res, en temps a venir, par caufe ou occafion de noz prdentes
Lcttres, ne par autre maniere quelconque.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le Quatrejour du Moys de Juyn.
# VI. * De Ohligatione, j>er diSttm David.
Ann. D. A "Frcfexcellent Prince, noftre Trefchd-e & Treflionure Frere,
1:370. Edward par la grace de Dieu, Roi d'Engleterre , David, par
An. 44.. mefme la grace, Roi d'Efcoce Salutz & Diledion.
£ 3. Pur ceo que, de veftre Grace efpecials, vous nous avez accor-
£x Orig. ^f > V^\ voz Lettres Overtes, que, de la Some grande des De-
niers d'Argent, la quele nous vous devons paier, a caufe de nos-
tre Deliurance, dont nous vous devons paier chefcun An Quatre
Mill Marcz a la Chaundeleure a certein lieu , folonc la fourme &
reffeft d'unes Lettres Obligaroirs , darrcinement faites , fur la
Refte de noftre Ranceon, que nous duiflbns paier, d'An en An,
au dit Liu, Quatre Mill Marcz a la Fefte de Seint Johan le Bap-
tiftre,
Nous Promettons loialment , & en Paroule de Roi Sacre, que
Noiis ferrons le dit Paiemenc, d'An en An, au Lieu accorde, a
la dite Feft de Seint John le Baptiftre, a voz Deputez, tanque
B renrerini Paiement de tute la Refte de la Somme , que nous
vous devons par la caufe avantdite (c^eftatTavoir) de Cinquante &
Deux Mill Marcz d'Efterlinges : le Terme de Primer Paiemenc
comenceant a la Feft de la Nativite de Seint Joban Baptiftre, TAn
de Grace M. CCC. LXXI.
^£t n'eft pas noftre volunte, n'entention, que la dite Grace,
qenfi fait nous avez, vous tourne en Damage ou Prejudice, ne a
alcun autre a caufe de vous, ne a les Lettres Obligatoirez que fai-
tez vous avoms darreinement par la mefme caufe; einz volons
qelles eftoifent & demorent en lour effecT:, force, &fermetee,
en touz Pointz & Articles (horfpris Ibulement la change des Ter-
mes avant nomez) tout auxi comc vous ne nous euffez fait la Gra-
ce avantdite.
R
Pro Epijcopo Dmolmenji ex caufa MutHi.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. y\tm jj
■ Quia, Venerabilis Pater, Thomas, Dunolmenfis Epifcopus, 1370
pro arduis R^ni noftri Negotiis & Utilitatibus, Nobis ex caufa Ar,.\L
Mutui concefferit Duo Milia Marcarum, qu«, Venerabilis Pater £. j
Thomas, Epifcopus Exonienfis, Thelaurarius nofter, vice noftra ?'at.' ^
•"^"pit, £.4.^1
Volumus & Concedimus quod, de Decimis Eborum & Du-w. »9.
nolmenfis Dioecefium , nobis ad Triennium a Clero conceflis de
didlis Duabus Marcarum Milibus debita Satisfadio fibi fiat , juxta
& fecundum formam Aflignationum , eidem inde iadarum'
Quas Promittimus impofterum nullatenus revocare \ fet eas po-
'iijs exequi facere ad effedum Solutionis, iibi faciendae de Summa
pracdidta.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio dic Junii.
Pw 'BiUam de Recepta.
• VI.
6j(5.
Pro Secretario Regis Navarr<t,
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. Ann. D
•'■^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem 1370.
noftram , ac falvam Gardiam noftram, necnon fecurum Condu- •^"- 44-
dumnoftrum, Petrum de Terturon , Secretarium, NobilisPrin- ^- J-
cipis, Regis Navarrae, qui nuper ad Nos, in Regnum noftrum ^^''^- ^-
Anglia:, m Nuncium ipfius Regis, veniebat, ab eodem Regno ^*- ^
verfus partes Navarrae , cum Viginti Equitibus de Comitiva fua ,
tranfeundo,& in Regnum noftrum praedidum, per Dominium
& * Potefiatem noftra , tam per Terram , quam per Mare , ite-
rum veniendo, ibidem morando, & exinde ad didas partesNa-
varrae redeundo ;
Et ideo vobis mandamus, ^c. ut in fimilihus de Condu^u Li-
teris.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Nacalis Domini, proximd futu-
rum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Junii.
Ter ifjitm "Regem.
Confimiles Literasde Condudu habetWiIIielmusDordane,cum
Viginti Equicibus, per idem tempus duracuras.
Tefte ut fupra.
Litera Florimondi Domini de la Sparre, fnper Computo ,
pro fadiis Guerra,
ATouZ ceulx, qi cc9ics Lettres verront, Florimond, Seignciu- Ann. D
de la Sparre, Salutz en Dieu. 1370.
Savoir Vous faifons que nous Confeflbns, & RecoCTeiffons, en An. 44.
pure verite, eftre Tenuz & Obligeza, noftre T:eiledoubte Sei- E. j.
gneur Soverain, le Roi de France & d'Engleterre en MiU Livres 2x /Ui-
d'Eftedings, a paier a li, ou a fon Treibrcr d'Engleterre , en la togr.
Cite de Londres , a la Seint Johan B.iptiftre , profchein venant , Cn
un An,
Et, pour faire le dit Paiement, en maniere que dit eft, nous
Obligeons Nous, & noz Hoirs, & touz noz Biens, meubles &
non meubles, prefentz & a venir, quielque part q'ils pourront es-
tre trovez, tant decea la Micr, comme dela, tout countredit &
oppofition ceffant.
Toutesfbitz il n'eft pas noftre volunte, ne entention, qne nos-
tre dite Obligacion ait force, en cas que nous purrons eviden-
ment, clerement, & fouffifaument monftrer au noftre ditSove-
rain Seigneur , ou a fon Counfail , q'il eft Tenuz a noftre Seigneur
& Piere (dont Diex ait TAlme) & a Nous, tant por Gaiges de
Guerre, comme aultrement, en la Somme deffufdite, foic ce en
Parcelles , ou en TEntier.
Don. par Tefmoignance de noftre Seal , a la Cite de Londres,
le xvij jour de Juyn, l'An de Grace Mill, CCC, Septante.
Pro Rege , Quitancia diUi Florimondi,
NOUS Florymond, Seigneur de la Sparre, favoir feifbns a Ann.D
tousque, 1370.
Comme, nollre trefr^dcite Seigneur Sovcrain, le Roi de Fran- An. 44.
ce & d'Engleterre nous ait baillez !a Perfone de Hughe deRoiiffy, e. j.
tranfporrant en nous, & en noz Hcirs tout ie droit & adion, ex Au-
q'il avoit, ou avoir pourroit, en la dite Perfone, par quielconque togr.
caufe ou occafion que ce fuift , en recompenfation & pleniere fa-
tisfaddon de Milles Livres d'Efte'ling, les queles noftre dit Sei-
fneur le Roi devoit , tant a loftre Seigneur & Piere (dont
)ieux eit TAlme) comme a nous, por gaiges de Guerre, & cultre-
ment,
Des quieles Mill Livres , par my les ditz bai! ic tranfport du
dit Hugne , nous nous tenons bien contentz & paiez de la Som-
me de Mill Livres deffufdite, & ent Quicons, Dclivrons, &Def-
chargeons noftre dit Soverain Seigneur le Roy, & fes Hcirs, a
touz iours mais, _
Et
ET AGTA PUBLICA.
iji
1370
Utv. 3.
*VI.
'>S7'
Et leur faifbris paflion & covenance exprefle de jamais de*
mander, ne requenr, a eulx, ne a leur Heirs, la Somme devant-
dite.
Et volons qiie tbutes manieres des Obligations , Lettres Enden-
tcex, Aflignations realx, faites a noftre dit Piere ou a Nous, de
la dite Somme de Milles Livres, ou parcelle d'ycele, defore foient
voide? & nulles, & de nuUe force, valeur, ne fermetec, nene
puiflenc porter ddmmage ne prejudice a, noftre ditSeigneur, le
Roi, ne a fes Heirs, ne a autre a caufe d'eulx, ne a nous, ou i
noz Heirs, aucun profit ne avanrage, por temps a venir.
Et enfi le volons & promettons a teriir & garder fermement a,
noftre dit Seigneur, le Roi, & a fes Heirs, par ia foi de noftre
Corps, & fur la lealte qe nousdeuons a, noftredit Seigneur, le
Roi, & qe nous ne dirrons j ne fert-ons, * par nous, ne par au-
tre, aucune chofe contrere a noz prefentes Lettres.
Dbnees & feallees, par Tefmoignance de noftre Seel, a la Ci-
tee de Loundres, le xvii jour de JVlois de Juyn, I'An de Grace
Mill, Troifcentz, Septante, & des Regnes noftre dit Seigneur
le Roi de France trente & un , & d'AngIeterre quarrante &
quatre.
Pro Nmcio Ducis de Jmm,
\m. D. D EX, &c. Salutem.
II 70,
An. 4+.
;e.3.
. E. ?. p.
i.m.if
»ftnn. D.
1370
in^. 44,.
B. 3.
!cot, 44.
S. j.
».3.
Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenlionem
noftrarrt fpecialem , nection falvum & fecurum Condudum no-
ftrum, Paf^alotum Ufus-maris, Nuncium, Venerabilis Viri , Do-
mini Ducis de Janua , cum Decem Equitibus de Coniiciva fua ,
ac Equis, Rebus, & Hernefiis, infra Regnum noftrum Angliae,
tim per Terram, quam per Mare, pro quibufdam Negotiis ip-
fius Ducis ibidem expediendis, ^c.ut infmilihus de Conduilu Li-
teris.
In cujus, &c. a Fefto Sanfti Michaelis ufque ad Feftum NataliS
Domini , proximo futurum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmbiiafterium , primo diejulii.
Ter Concilium.
TireKgarum Scotia, dudHm pro OffMuordecim uinnis inita-
rum, Exemplificatio.
LE Roy a touz ceulx, qui ceftes Lettres verront bu orront, Sa-
lutz.
Nous avons Regardez les Lettres noftre Trefchere & Trela-
me Frere d'£fcoce , contenantz la Forme qui s'enfuit ^ videli-
cet ,
David , par la grace de Dieu , Roi d'E(coce , <drc. ut de Dat.
20 Julii, ylmi prateriti , ^ tunc fic.
St avons fait faire Exemplifier les dites Lettres fouznoftreCrant
Seal.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le quint jour de Juyllet , TAn de noz Regnes de Fran-
ce xxxi , & d'Engleterre xliv.
rita, caftigandiim & jiunieridumj neerton ad eadem Fortalitia & Ann.D:;
Loca , in cafu quo Conftabularii & Cuftodes eorumdem hujus- 1370.
modi Scrutinium, per vos, Quatuor, Tres, vel Duos veftrum, 'Edv. 3.
fieri permittere noluerint, in manum noftram capiendum, & de
falva & fecura Cuftodia eorumdem ordinandum , & ad Confta-
bularios live Cuftodes, fic vobis refiftentes,capiendum & areftan-
dum, & in Prifona noftra detinendum quoufque aliud de eis prse-
ceperimus;
Et ideo vobis mandamus qu6d, circa praemifla, cum omni di-
ligentia, intendatis, & ea eftedtualiter faciatis & expleatis in for-
ma praedida.
Damus autem Vicecomicibus noftris Comitatuum praedidlorum,
ac Conftabulariis & Cuftodibus Caftrorum , & Villarum , Ma-
joribusj Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris, tam in An-
glid, quam in Scocia, infra Libercaces, & excra, tenore praefen-
tium, in Mandatis quod vobis, in praemiffis faciendis & explen-
dis, Incendences finc, Confulentes, & Auxiliances , & Refpon-
dences quociens & prout eis, & eorum cuilibet , fcire feceritis ex
parce noftra.
In cujuSj &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quintb die Julii.
Per ipfum Regem ^ Conciliuml
"P Odem rnodb aftignatltur Thomas Epifcopus Dunolmenfis l
J-' Gilbertus de Umframvill Comes d'Anegos , Henricus de Per-
cy , Jobannes de Nevill , Willielmus de Lacymer , Senefcallui
Hofpitu Regis , & Henricus le Scrop Miles , Quinque , Qua-
cuor , Tres , & Duo eorum , Cuftodes Marchiarum Regni An-
glix, vcrfus parces Oriencales, in Comicacu Norchumbrix, infra
Libercates & exrra, & ad Treugas, intfer Regem Anglix & Da-
vid Fratrem fuum de Scotia initas , confervandum , & ad pr£e-
milTa omnia & fingula in forma praedidta faciendum & explea-
dum.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra;
Per ipjitm Regem ^ Concilium:
"PT poftmodilm, tricefimo die Novembris, proximo fequentd;
■*-' affignantur Thomas Epifcopus Karlioli, Gilbertus de Um-
fi-amvill Comes d'Anegbs, Henricus de Percy, Rogerus de Clif-
ford, & Ricardus le Scrop, Quatuor, Tres, & Duo eorum Cu-
ftodes Marchiarum Regni Angliae verfus parces Occidencales, in
Comitatibus Cumbriae & Weftmerlandix , infira Libertates, & ex-
tra, & ad Treugas, &c. in forma prasdidta.
'him. D,
1370.
dn. 44,
E. 3.
Jbid.
•1». 4.
'• VI,
De u^ttemptatis contra Treugam Reformandis , ^ de
Cuflodia Marchiarum.
t) EX , Venerabili in Chrifto Patri , Th. eadem Gratia, Epifco-
^^ po Karliolenfi, ac, diled:is & fidelibus fuis, Gilberto deUm-
framvill Comiti d'Anegos, Rogero de Cliffbrd, Willielmo Laty-
nier Senefcallo Hofpitii noftri, & Henrico le Scrop Militi, Salu-
tem.
Sciatis quod Nos ,
De fidclitate & circumfpedione veftris confidentes^
Affignavimus vos, Quatuor, Tres, & Duosveftrum Cuftodes
Marchiarum Regni noftri Anglix, verfus partes Occidentales, in
Comitatibus Cumbrix & Weftmerlandiae , infra Libertates &
extra,
Et ad Treueas, inter Nos & David de Bruys Fratrem noftrum
de Scptia & Homines fuos de Scotia inicas, pro Nobis & Subditis
noftris, in parcibus Marchiarum praediftarum , & in Dominio no-
ftro Scociae, in parcibus illis, confervandum,
Ec ad Querelas omnium & fingulorum, qui de Injuriis, eis con-
tra formam Treugarum illarum fadtis , conqueri voluerint, au-
diendum, & ad plenam & celerem Juftitiam inde faciendum
Et ad omnia & fingula, qux contra formam diftarum Treu^a-
rum per Subditos noftros Attemptata fuerint , debite reforman-
oum,
Et ad omnes & fingulos, in hac parte Delinquentes , areftan-
dum, capiendum, & mcarcerandum , &, juxta eorum demerita,
debice puniendum , '
Et ad confimilem Reformationem & Punitionem a dido Fratre
roftro, &Subditis fuis Scociae, fuper Actempcatis, * per eos &
eis Adhxrentes, contra Subditos noftros, petendum, profequen-
dum, & fieri faciendum,
Et ad Caftra, Fortalitii , & alia Loca quaecumque, infra Li-
bercaccs, & extra, m quibus Malefadtores & Delinquentes con-
tra formam Treugarum prxdiaarum, reccpcari concigerit , 'inere-
diendum & mveftigandum, & Malefadlores & DelinquentesTiu-
jufmodi ab eifdem Caftris, Fortalitiis, & Locis extrahendum, &
fecundum formam Treugarum praedidtarum, juxta eorum Deme-
Vro Eskippamento Navium contra Francos.
R
vr.
^f9-
EX, diledto & fideli fuo, Johanni dc Nevill, Admirallo Flo- Ann. D.
tae noftrs Navium ab ore Aqus Thamifise verfus parces Bo- 1370.
reales, vel ejus Locum tenenri, Salutem. Aa. 44.
Sciacis quod adignavimus Vos ad tot Homines Atmatos &Sagit- £. 3;
tarios, qubt pro (alva & fecura RedudT:ione five Repaflagio Na- Pat.^.
viurh, quas in Obfequium noftrum, pro Paflagio, diledti & fide- £.4.^.1;
lis noftri, Roberti de Knblles, & quorumdam aliorum Fidelium «.13,
noftrorum, verfus Partes Tranfmarinas, mittere volumus, neces-
farii fuerint, in Comitatibus Kantije, Surrise, & SuffexiEe, cam
infra Libercaces , quam extra , eligendum , triandum & capien-
dym , & eos ufque Villas de la Rye & Wynchelfe ducendum , in
Navibus praedidtis ad Vadia noftra moraturos ponend. ita quod
fint ibidem prompti & paraci, die Veneris, proximo fucuro, ad
ultimum, in Obfequium noftrum prsedidtum profedturi:
Et ad omnes illos , quos in hac parte Concrarios invenericis feu
Rebelles, areftandum & capiendum,& Prifonis noftris mancipan-
dum , in eifdem moraturos quoufque de eorum Punitiorte aliter du-
xerimus ordinandum ;
Et ideo vobis mandamus , firmiter injungentes , quod , circa
PraemiflTa facienda & explenda, cum omni diligencia , intendatisia
forma praedidta.
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,'
Ballivis, * Miniftris, & aliis Fidelibus noftris Comitatuum prx-
didtorum, tam infra Libertates, quam extra, tenore prseientium,
in Mandatis quod vobis, & veftris in hac parte Deputandis, in
PrEemiflis faciendis & exequendis , Intendentes fint , Confulentes ,
& Auxiliances quotiens & prout eis, vel eorum alicui, fcire fece-
ritis, vel Deputati veftri prsdidi fcire fccerinc, ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die JuliJ.
Per ipfum Regem ^ Concilium:
Ebdcm modo aflignantur fubfcripti, ad Prsemifla in eifciem
Comitatibus facienda &explendai videlicet,
Guido de Bryene , Admirallus Flotae Regis Navium abOre Aqujc
Thamifia; verfus Partes Occidcntales , vel ejus Locum te-
nens :
P.ichardiis de Pembrugg., Conftabularius Caftri PvCgis Dovorrise,
& Cuftos Quinque Porcuum fuorum , vel ejus Locum ter
nens,
WiUiehriiis de Latymer, Senefcallus Hofpicii Regis,
Willidmus Afuldrefeld ., Vicecomes Kancia;,
Radtilphiis Thurharn , Vicecomes Surria; & Suflexiae,'
Et Jphamies Colepepir ,
Conjundtim & divifim :
Johannes Leg., Serviens Regis ad .^ma,
Et Radulphus Thurharn, Vicecomes Regis Surri^j
Conjundtim , & divifim ,
lu Comitatu Surris ;
Y 2 fr//:
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1370.
17»
WiJlielmutJe Latymer, Scnefcallus Hofpitii Regis,
Johannes Waleys ^
Ec Rogerus Dallyngrugg^ <
Conjundim & dividm,
In ComitatuSurrisi
Tefte ut fupra. •. /. „ ^ r> u-
Fer ipfim Regem & Comilmm.
1370.
Edv.
h
Ann. D.
1J70.
An. 4.4.
Z. 3.
P;tr.44.
E. j.
f- 3-
»7. I.
• VI.
660.
Confirmatio TraSlatus Flandria.
EDward , par la grace de Dieu , Roi de France & d'EngIeterre
& Sdgnur d'Irlande, a touz.ceulx, qi celtes prefentes Lettres
verront ou orront , Saluz. r • n j b, r..^
Savoir vous faifons que Nous avons bien fait Regarder & bxa-
miner le Tretee , « /^ r 1 j> . .^^^ Hr
Novelement fait parentre Nous & noftre Confeil d une part &
les Meffages de, noftre trefchere &-trefame Coufm, le Counte,
& de Trob bones V.Ues, Gand, Bruges, & d'Ipre, & de ceulx
du Franc, & les Paiis de Flandres, d'autre part,
Contenant la Teneur qui s^enfuit ,
Prtmerement, que 'es Seigneurs, les Gents, Subgis,
Maiftres des Ne.ft, Maroiniers, & Marchans des dis Se.gnurs,
d'une part & d'autre, tant decha la Meer, come dela par terrc,
& par Meer, & touz aultres bons Marchans, non eftans hnne-
mis^de l'un les ne de l'autre, puiffent franchement & pa.l.blement
Converfer Marchandaument & Entremarchander lun avec au-
tre, & amener leur propres Bons & les Bons dautres Marchan ,
non eftans Enemis de Tun les ne de rautre, Comme d.t eft, tout
auir. Amiablcment,fVanchement, & Paifiblernent comine en temps
de bonne Pais faire le foleient, en paiant decha & dela lesDevoirs
& Couftounes.
Pour^canfe des plufers Dommaiges, Arres, & Eropefchemens,
qui ont efte avenus, ou porront vrailemblablement avenir en a-
pres, a ceuls du d.t Paiis de Flandres, a caufe de 1 amener parMer
L Bons & Merchandiles desEnnemis du d.t Ro. dEngleterre, a
fin que tels Debas, Arreftes, & Empefchemens ceflent, & bone
Amifte entre les dis Seignurs, leurs d.s Pa.is, & Subges puet eftrc
continues, & Merchans & Marchandifes , avanchies,
Parle eft & touche que nul Homme Marchant , ne autre du d.t Paiis
de Fiandres, ne chatgera aucune Nief, ne autre Veflel. alant ne
retournant par Mer, d'aucuns Bons de fes Ennemis de France Sc
d'Efpaigne, par aucune couverture, fraude, ou mal engm:
Qu'e le dit Conte, ne fes Subgis du dit Paiis, ne feront aucune
Perlonc, des dis Ennemis le Roi, Franc Bourgois de ViUes ou
Paiis de Flandres, a fin d'efchuir tielle couverture, & que la cho e
xnieux porra eftre cogneue, & les Gens du Pa.is de Flandres le
plus franchement puiflent pafler par la Meer, .
* Parle eft que chafcune Nicfou Veflbil , qu. ainfi fei-a charge,
aura, avoec la Chanre Partie, Lertres ouvertees , foubs le Seel de
la Ville, ou il eft BourgOiS, Habitant ou Subges,faifant exprefle-
ment mention des Bons & Marchandifes qu. y lerront compns:
Et a Quelie Perfonne les dis Boiis font & appartiennent: ou quel
Lieu il eftoient Chargies, & aufl"i au quiel Port U entendent a def-
^^^^Et^fur rinformacion des Lettres des Villes, le dit Conte donra
fes Lettres ouvertes, infixees es Lettres des dites ViUes, en adjoul-
tant plain Foy & Creance a ycelle: , j- t,
Et, avoec ce, prendra Caucion foufififant que les d.s Bons ne
font ne appaniennent a aucuns des dis Enemis, ma.s tantleulement
as Gens nommes es dites Chanere & Lettres, & qu .1 n amenront,
en alant ne en retournant , aucun Bons des dis Lnnemis :
Et aind Monlieur de Flandres Tefmoignera deflors par fes Let-
tres Ouvertes, feloncrinformacionq'il aura endes Villcs, defoubs
qui il demeurent, que les Chofes, compr&s es dites Lettrej .1
tient eftre vraies, en adjouftant en ce Foy & Creance comme dic
cft, &queladite Caucioneftainlireceue:
Et, par monftrant la Chartre & les Lcttrcs de I3 ViUe, & !a
Lettredu dit Monlieurdc Flandres, avoec fesBanneres & P.gnons,
ils pafleront par la Mer franchement, pailiblement, & ianz aucun
empefchemcnt faire par les Gens du dit Roji
£t eft Tentencion du dic 'Monlieur de Flandr^ que, fe aucun
Bourgois, Habitant, ou Subgix, Maiftres des N.efs, Marchans,
ou Maroiners de le Conte de Flandres, fe mettent ou env-o.ent,
aucuns Bons & Marchandifes par Mer, fans avo.r Lettres & fans
faire Caucion en la maniere defllifd.te, que ce fera fur fon propre
^lTEM?"Pade eft, par efpecial, que nul, des Subges du dit
Monfieur le Conte, ou de fon Paiis de Flandres, namenera, ne
fera amener, par Mer aucuns Armures, ArtiUene, ou Vita.lles as
dis Enemis, por eulx aidier, a refi-echier, ou contortera lencon-
tre du dit Roi d'Engleterre , de fes Am.s aidans, Adherens, ou
Complices quelconqes; &uff & excepte tantfeulement ies Arrnu-
res, ArtiUene, & \'itailles neceflaires pour la garde & defenle des
propres corps des Maiftres, Marchans, Maroin.ers, & leur Var-
les, eftoians es Niefs & Vaffeaulx deffus d.tes.
Et, fe aurres Armures, ou aucune autre chofe, fe trouvra eitre
fait, au contraire des poinz avant touches, par aucuns du i^aus de
Flandres, ouautres Subges du dit Conte, la puniffement de leurs
Corps & bons fera & appartiendra au dit Monheur de rian^
Et la Fourfaiture de Bons, Marchandifes , Vitailles, Armures,
& Artilleries des Ennemis, ou ainfi amene as Ennemis, dont
Monlieur de Flandres aura la cognoiflance, appaniendra au Koi
deflus dit : les quelles Fourfeitures feront bailiez, & delivrees a une
Paifone, iUuecqes Depute depar le Roi, aians Poiflance» deparlui,
de les rechevoir, felonc la ftjurme du Caucion, pour y sarder fon Ann. D.
Droit & Profit.
I T E M , pour plus Grant Seurte des Gens & Marchandifes de
Flandres , & pur mettre la Chofe en Execution fi avant comme il
appartient au Roi d'Engleterre , le Roi ad desja chargie de bouche,
& encoire chargera par Lettres de fon Granc Seel , fes Amirals de
la Mer, Coneftable dou Chaftel de Douvre , Gardeins, Mayeurs,
& Ballivs de toui les Portx, Havenes, & Villes d'Engleterre &
de Calais, & de touiautres Lieus & Ports de robbeiffance du dit
Roi d'Engleterre , qu'il & chafcun d'euls fechent publier , par tou-
tes les ViUes & Lieux de leurs Deftrois , que touz les Subges , &
chafcun d'euls pour lui, Tiegnent, gardent, & fachent bien &
durtnent temr & garder, tanc que en euls eft , les dis Poins & Ar-
ticles, fanzles enfrandre, ou aler a 1'enconcre d'euls, par aucunc
manere,
Et, s'aucuns des Subges le Roy fache au contraire, il fera puni,
par les Amirauls & Coneftable deflus dis , en Corps & en Bons ,
feionc la quantiteit du Meffait , & li rigueureufement que autres y
prendront Exemple,
Et, que nul n^ligence, faveur, defport, ne defaut fera en ce
feur leur Ligeance, & fur peine de quant qu'il pourront four-
cas
feire au Roi , & , avoec ce , que Reftitucion ie fera des Bons &
Marchand.ies as Marchans , ainli qu'il appartiendra ,
Et, pour caufe que, noftre trefchere Coufin, le Conte deFlan-
dres , par Tadvis & confentement de fes trois bones Villes , Gand ,
Bruges , & Ipre , & de ceulx du Franc , ovefque les Villes de Ma-
lines & d'Anwers , ad envoiez les Articles , defouz fbn Seel , a nos-
tre Capitein deCaleis, aufli come Paffees & de tout Accordees,
& fur ce ils nous ont auffi efcript par Lettres , Seallees de leur • * ^I»
Seelx, Nous, par tant, le Roi deffus dit, le dit Tretee & quanc- ^<^"*
que compris ell en ycelli , par Tadvis & confentement des Prelatz,
Pieres, Contes, Barons, & aultres Grantz & Sages de noftre
Counfail, pur Nous, noxSubgez, & pur noz Paiis & Subgiez,
Acceptons&Accordons, Aggreons, Loons, Approvons, &Con-
fcrmons de noftre certeine fcience & auftorite roiale , & Promet-
cons lealmenc a les tenir, & fairetenir &garder par touznozSub-
giez , (i avant come il nous ou eulx touche ou porra toucher , Cmz
les enfrandre, ou venir a rencontre, par aucune maniere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, anoftreManoir
Roial de Oarendon, le Quart joui du Moys d'Augltj TAi» <fc-
grace Mill, Trois Centz, Septante, & de noz Regnes ae France
Trente & un , & d'Engleterre Quarante & quart.
Super Pajfagio Regis NaVsrrit, de iatendendo.
V
E Roi atouz noz Subgitz, Foialx, & Obeiffantz, & a doz Ann. !>.
Aniys, Alliez, & Adherentz, & Bien Veulliantz, & a touz 1370.
autres, qi ces prefentes Lettrcs verront , Saluz. An. 4^.
Come,noftre trefchere Frere, le Roi dcNavarr, au quielNous £. 3.
avons finguler Affe<ftidn, pur la grant & borme volente, q'il ad Tranc:
monftrez & monftre chefcun jour a Nous& a noz Gencz, airen- 44. E. J.'
tention & purpos d'aler briefmenc es Parties de fon Roiaume de m. 10.
Navarre,
Et, en faifant fon Voiage, ait a jiaffer f)ar noz Terres & Sei-
gnuries, par Meer, ou par Terre, licome il dit,
Savoir ftifons que a noftre dit Frerc, & a toures les Gentz, de
fa Compaignie, jufques au nombre de Cynk Centz Parfones de
Chival, Armezou Defarmez, de quelque eftat ou condition q'il
foient , Nous avons donne & donnons bonnes Seurtee & fauif
Conduyt, du jour de la Date de ces Pielentes, jufques a la Seint
Johan Baptiftre profchein venant,
Et Luy avbns Ottroie , & Ottroions par la teneur de ces Lettres,
que , ou cas qu'il vouldra faire fon Voiage par Ja Meer , il aic Vef-
feaulx & Nieft purLuy, & pur toutes les Gentz, a fes Couftages,
en quelqiK de noz Terres ou Seignuries q'il ferront trovez, &
Mariners & Genrz pur les Govcrner ,
Sidononzen Mandement a touz noz Lieu tenantz, Admiralx,
Gardes des VIUk , Portz , Paffages , & a touz Senefchaux , Bail-
lifs, Vifcontes, Mairs, Elchevins, &autres quelconqes, nozVaf-
faulx, Foialx, & Subgitz, & a chefcun de eulx, que noftre dit
Frere, accompaignie con^e diteft,i!s receiuent& facent Receuoir,
Paffer, Aler , & Retourner fauvemenc, furemenc» & paifible-
munt,par Meer, & par Terre, ovefqes touCes leur Chivalx,
Hernoys, Or,- Argenc, & autres Biens quelconqes, par touz noz
Lieux, Portz, Paffages, Jurifdidions, Deftroitz, & Seignuries,
fanz faire a Luy, ne a aucun de ceulx de fa Compaignie, Areft,
Deftourbier, ne Empefchement quelconqes,
Ec, fi aucune chofe eftoic faite ou attemptee au contraire, que
tantoft & fanz delay il le facent Reparer & mettre a Eftat deue,
fur toute la Paine q'il peuent encourer envers nous,
Et, toutefoiz, q'il aura afeire des Veffeulx, Niefs, Gentz, ou
autres quelconques chofes , couvenables pur feire le dit Voiage , par
Meer, ou par Terre, foint en Alanc, ou en Recournanc, illes luy
facenc deliurer par la manere qui dic eft deffus,
Et en toutes chofes tretent Lui & ics Gens amiaL/Iement, tout
auffi come il ferroient noz Amys & Bienveullantz ,
Et , pur le noftre dit Frere conduire plus furement, avons De-
putez & Commis , noz Amez & Foialx Chivalers, Meflire Johan
de Beauchamp, & Meflire Ricbard Stury, & chefcun de eulx, a-
vec un de noz Scrgeamz d^Armes, tiel come il plerra eflirea nos-
tre dit Frere, ou a fcs Gentz, le cen^ deffufdit durant.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal a noflre Manoir
de Claryndon, le xij jour d'Auguft.
Pfl»
ET ACTAPUBLICA.
Aon. D.
1^70.
EJv. }.
•VI.
<i6z.
An. 44.
£. 3.
Tmnc.
44. £. 3.
m. 10.
* /'ro ^'f?o Rege , de y^hftiytetttiis Guerra.
T E Roi a, nox amex & foialx Chivalcrs & Confeillers, le Sei-
-^ gneur cle Latymer & Roger de Beaucham , Saluti & dile-
<Sion.
Savoir vous ftifons que,
'■ Apres les Parlances, qui ont efte entre Nous d'une part, &,
noftre trefchere Frere, le Roi deNavarre dautre, fur le fait d'Al-
liances & Amiftes d'entre Nous & Luy,
Nous avons accorde , d'une partie & d'autre , que toutes les cho-
fes, Parleesemre Nous & Luy, come dit eft, foient & demeu-
rent en Teftat, ou elles font, jufques a la Fefte de Noel, profchei-
nemant venant, en efperance de parfaire & enterincr, d'une couf-
te & d'autre, tout ce qui touche, ou poet toucher, lesditcsAl-
liances & Amiftee, & aufli pur avoir ce pendant plus plain Avis,
d'une partie & autre, fur toutes les chofes qui ont eite Parlees,
come dit eft.
Et, en oultre, avons Accordee^ Tun a l'autre, que entre no^
Gentz & les Soens, & toutes les Forterefces &: Terres, de l'un&
de Tautre , tant decea la Meer , come dela la Meer , ferronr, le djt
temps durant , bones & loialx Abftinences de tout Fait de Guerre,
foit de Prife de Parfonnes, oude Lieux, de Courfes, Chivachees,
Ranceons novelles, a taire de Paiis, de Lieux, ou de Paroches,
dc Biens, ou autres quelconqes chofes, dependantes de Guerre,
Pur quoi Nous vous Mandons & Commettons, & a chefcun
de vous, que a toutes noz Gentz, efteantz oultre la Meer, es par-
ties de noftre Roialme de France, de quclque eftat ou condicion
q'il foient, vous ftcez commandement de par Nous, par Lettres,
ou de Bouche, cn leur enjoignant eftroitement, fur toute la Paine
q'il peucnt encourrer envers Nous, que les dites Abftinences ils
Tiegnent & Gardent , & facent Tenir & Garder , chefcun en-
droit foi, entierment, fanz les enfraindre, ou venir contre, par
quelque voie ou maniere que ce foit,
Et, fe vous en troverei aucun defobeiflant, ou faifant la con-
traire, Nous Vofons & vous Mandons que, fanz Faveur ou De-
port, vous Ten puniflez. frcome au cas appartendra, &; que vous
ftcez Reftablir , & Mettre a eftat deue, tout ce que vous trovetez
avoir efte attempte en cefte Partie par aucun de noz. Gentz.,
De ce fairc vous donons poair, & cbefcun de vous Mandons,
& Conimandons a touz noz, Subgitz, Foialx, Liges, Valfalx, &
autres quelconqes nozAmys, Alli€Z,&Obeiflantz, que a vous&
a chefcun de vous, en ftifant les chofesdeflTufdites, & toutescelles
qui en Dependent, Obeiflent & Entendent diligeaument , come
a nous mefmes , fur Paine d'encourrer noftre Indignacion.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Manoir
de Claryndon, le xiv jour de Auguft.
Et Memorantlum quod ijla Litera tradita fuit di£lo Domino de
'Latymer , ad liberandum dido Regi TSlavarra , (^ ad confimilem
Uteram, Juh Sigillo iffius Regii Navarrte , diiio Domino nofiro Re-
gi Angliee deferendam.
Super Invafone FrancorHm , c^ Arraiatione facienda.
D E X , Diledto & Fideli fuo , Hugoni de Courteney , Comiti
^ *■ Devotiix , Salutem.
Qyia, per quofdam Amicos noftros, certitudinaliter fumus in-
formati quod Inimici noftri Francise magnara Claflem Navium,
cum multitudine Hominum & Armatorum, jam pararunt,
Et Regnura noftrum Anglix, in partibus veftjris, infra Menfem
a Data pr;rrfeniium proximo futurum , ad Nos & Populum no-
ftnun debellaaduro , & pro viribus deftruendum , Invadere propo-
nunt,
Nos,
Volentes Malitise didtorum Inimicorum noftrorum , cum Dei ad-
jutorio, obviare, & Salvationi di£ti Regni noftri profpicere, uc
tenemur,
Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, diftriiftius
quo poterimus, Injuno;imus & Mandamus quod, onmibus aliis
praetertniflis, oinnes Homincs, Dcfenlabiles partium veftrarum,
* cum omni celeritate qua fieri poterit, arraiari & in Arraiatione
teneri ftciatis,
Ita quod femper Prompti fmt &Parati ad refiftendura didislni-
micis noftris, & eorum Ndalitiam reprimendum, fi ingredi pr«e-
fumpferint partes illas ;
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem Re-
gnt noftri Angliii: diligltis, ac ficuc vos ipfos indempnes lervare vo-
lucritis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Haveryug, decimo quarto die Septembris.
Et hoc, fub Forisfadura prxdida, nullatenus omittatis.
Tefte ut fupra.
Ter ipfum Regem.
173
Ann. D.
1370.
Fer ipfum Regem.
EX, Dilectis& Fidelibus, Abbati de Quarrera, Theobaldo
Gorges, Thomae de la Ryvere, & Radulpho RuflTel, Salu-
R
tem.
Quia per quofdam Amicos noftros, (S-c. ut fupra, mutatis mu-
tatidis , ujque ihi, ut tencmur, e^ tuttcfic,
Vobis , fub Forisfadura omnium , quae nobis forisfacere poteri-
tis, Mandamus, firmiter Injungenres, quod, omnibus aliis prse-
termiflis, omnes Homines, Deienfabiies Infulje Vedse, cum om-
ni celeritate qua fieri poterit, arraiari & in Arraiatione teneri fa-
ciatis,
Ita qu5d femper Prompti fint &Parari ad refiflEndum didis Ini-
micis noftris, & eorum Malitiam reprimendura , fi ingredi vix-
fumpferint panes illas;
Papa Literx fro Mercatorihus Florentinis Rogatoria.
T TRbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri- Ann D
^ fto Filio, Edwardo, Regi Anglias Illuftri, Salutem & Apo- 1570. '
ftolicam Benedidionem. ^„_ ,.
Nuper, pro parte, dileaorumFiliorum, ComunisCivitatisEo- £. j.
rtmvx, nobis fuit expofitum qu6d Duae Naves quorumdam Ja- :Ex Ah-
nuenfium, oneratx Lana & Pannis pro majori parte, ad nonnul- togr.
los Mercatorcs Florentinos pertinentibus , de Portu Exclufarum,
die Decima Septima Menfis Augufti, proximo praeterita, receden-
tes , obviaverunt quibufdam Serenitatis tu3e Navibus die Vicefima
terria didti Menfis,
Gentefque didarum Navium excellentiz Regioe Naves ipfas Ja-
nuenfium ceperant, eafque in Angliam deduxerunt, non obftante
quod Literas fecuri Condudtus haberent ab excellenria praelibata,
in ipforum Mercatorum Florentiae non modicum Difpendium &
Gravamen ,
Qtiare Nobis , pro parte ipforum Communis, extitic humiliter
fupplicatum ut, pro Reftitutione debita Mercanriarum & Rerum
fuarum eifdem Mcrcatoribus Florentinis cff^eftualiter facienda , Par-
tes noftras penes Regiam Celfitudinem interponcre dignaremur;
Nos itaque, ipforum Supplicarionibus inclinati, eifdem Com-
muiii & Mercatoribus , quos fincere diligimus , quantum cum Deo
pofllimus, complacere cupientes, & de eadem Excellentia confi-
dentesquod, veritate comperta, didas Mercantias & Res eifdem
Mercatoribus, conrra Juftitiam , non permitteret occupari,
Prxfatam Excellentiam rogamus attente, ac in Domino- exhorta-
mur, quatinus, intuitu Juftiti;e, ac pro Noftra & Apoftolicae Se-
dis reverentia , Regiique honoris obtentu , didtas Mercantias &'
Res praedidorum Mercatorum Florentice eifdem reftitui faciat in-
tegraliter cumeffedtu, quodNobis ad fmgulare beneplacitum afcri-
bemus.
Dat. Avinion. fecundo Id. Odtobr. Pontificatus noftri anno '
odtavo.
yalafius.
Sigillo avulfo.
De Caftris in Principatu Walliie muniendis.
K'
EX, carifllmo Filio noftro, Johanni Duci Lancaftrise , vel Ann. D.
ejus Locum tenenti, Vicecomitibus ac Senefcallis, feu Balli- 1370.
yis & Miniftris fuis quibufcumque , in partibus Wallias, Salutem. ■^»- 44.
Quia, per quofdam Amicos nofliros , pro certo fumus informari ^- i-
quod Inimici noftri Francise, & alii iibi Adhxrentes, Nos, & Clmf.^^
Regnum noftrum Angliae, ac totam Linguam Anglicanam delere ^- ?•
conantes, magnam Multitudinem Navium, * cum Hominibus ad '"• 7«
Arma & Armatis, congregarunt , * VI^
Et infra Principatum Wallix, citra Feftum Natalis Domini ^^^-
proximo futurum applicare, & Principatum ilkim Dominio fuo
attrahere , ac Nos & Ligeos noftros , pro pofle fuo , nifi celerius
& viriliiis eis Manu Forri reliftatur , totaliter Deftruere & Subver-
tere proponunc & fe parant,
Nos,
Volentes Malititc didtorum Inimicorum noftrorum, omnibus
viis & modis quibus poterimus, prout decet , obviare ,
Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, & fub Fo-
risfedtura omnium quae nobis forisfacere poteritis, Mandamus, fir-
miter Injungentes, quod ftarim, vifis praelemibus , omnibus aliis
praetermiflris, & quacumque excufatione ceflTante, omnia Caftra,
Fortalitia , Villas , & alia Loca veftra , infra didum Principatum ,
Hominibus ad Arma, Armatis, & Sagittariis, ac Vidtualibus, &
aliis neceilariis fufficienter muniri ,
Ac omnes Homines, Tenentes & Refidentes infra Dominium
yeftrum (^praefate Dux) cujufcumque ftatus feu conditionis ftierint,
juxta ftatijs llii exigentiam, Armis competentibusarraiari, & in Ax-
raiatione tencri , ita quod femper Prompti lint & Parati ad refiften-
dum Malitise Inimicorum noftrorum prxdidtorum , fi qui ingredi
priefumpferint Partes iilas ,
Necnon omnes Homines, Sufpedtos in Dominio veftro praedi-
dto, didtis Inimicis noftris Adhserentes, vel de Covina, Auxilio,
Confilio, aut Favore quomodohbet exiltentes, arelfari, & iub A-
refto in Prifona noftra, fub falva cuftodia, Iminente Periculoprx-
didto, detineri faciatis, ita quod Nobis, & Regnonoilro, autLi-
eeis noftris praedidtis ibidem , per didtos Inimicos nollrcs , ieu fibi
Adhjerentes, Dampnum vel Periculum non eveniat aliquale, &,
hoc, fub Forisfadtura praedidta, & licut Nos, & Honorem no-
ftrum , ac Salvationem Regni nollri & Prmcipatus praedidtorura
diligitis, nullatenus omittatis.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, decimo die Novembris.
Fer ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem data, videlicer,
Edwardo Frincipi Aquitaniie , ^ Wallite.
Waltero de Manny , Domtno Comitatus de Merjmimth.
Reginaldo de Grey , Domino de Ruthy».
fohanrti de Cherlton , Dmnino de ?o-wjs.
Ricardo , Comiti Arundella.
Ed?nu»do, Comiti Marchi<e.
Thomis, Comiti Wareviyca.
174
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
Johami-, Comiti Vemhrok.
V.adulpho, Comiti Stafford.
Edwardo, Vmino dc Deffenfer.
Ja(oho , Comiti de Audele.
Hickolao, Fi/io Domi/ii ite Audele.
Guidont de Breue.
Htmfredo de Bohuwj Comiti Hereford.
Eoi/copo Msjieve».
Bogero le Strange.
'Roherto de Ferrers.
f^icholao Buruell.
GiWerto Talbot.
Comitilja Marchia. ^ ^ „ ,. — e t-
Ingelramo de Coucy, Comiti Bedford, Cuftodi Terrarum 6c 1 e-
nementorum Edmundi Comicis Marchise mfra actatem & m
cuftodia Regis exiftentis.
Supcr Cttjlodia Dncijft Britamia,
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^ , <- •
Sciatis quod Concedimus, diledo & fideli noftro, Godetri-
do Foleambe quod ipfe Centum & quinque Libras, pro Cuftodia
& Expenfis, Nobilis Domina:, Duciflae Britannix, quam m Cu-
ftodia prxfati Godefridi, a vicefimo quinto die Novembns, pro-
ximo futuro, moiari ordinavimus, percipiat annuatim (videlicet)
de Firma five Exitibus Caftri noftri de Alto Pecco, ad Fefta Pa-
fchx&Sanai Michaelis, per aequales Portiones, pcr manus Cu-
ftodis five Firmarii Caftri prsedidti, qui pro temporefaent, quam-
diu didam Duciflam in Cuftodia pradidli Godefridi contigerit
remanere, quoufque Ifabells, qux fuit Uxor Johannis DeluesDe-
facere poterunt, cum omni feftinatione fe trahant, & Homines & Ann. D.
Tenentes fuos ibidem (videlicet) quemlibet eorum juxta Status & 1370.
Facultates fuas , Arraiari, & Moram concinuam, cum eifdem Ho- Erfx». j-
minibus & Tenentibus, fic Arraiatis, & tota Familia fua, fortiori
modo quo poterunt , faciant ,
Et ipfos ad hoc celeriter fiiciendum , per Diftridiones Bonorum
& Catallorum fuorum , & , fi Bona & Catalia non habeant , per
Captionem Terrarum & Tenementorum luorum in Manum no-
ftram, & alios vias & modos, quibus poteris, compelli & diftrin-
gi facias,
* Ita qudd fint ibidem citra Oftabas Purificationis beatse Mariac, • VI.
proximo futuras, ad ultimum, fuper Defenfione Terrae Maritimx (366.
contra hoftiles Aggreffus Inimicorum noilrorum praEdidorum,
cumtota Famllia Uia, continue moraturi,
Et interim diligenter inquiras de Nominibus omnium & fingulo-
rum qui Terras & Tenementa in di£to Comitatu Kantix hahent,-
& ibidem Refidentes non fuevint , & Nos de Nommibus eorum-
dem , ac de Quantitate & vero valore Terrarum & Tenemento-
rum fuorum prjediftorum , in Cancellaria noftra , iub Sigillo tuo,
diftinde & aperte, ciira Oi.'iabas prsedidtas, reddas certiores: Et
hoc , fub Forisfadiura prxdidta , nullatenus omittas.
Tefte Rege apud W eftmonafterium , duodecimo die Novem-
bris.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitihus Suthamptonia , Suffe-
xia, Dorfetia , Somerfeti^ , Devoniie ,Cor7iuhi<e ., JViltefi^, Berkf.
^ Surrie.
Pro Cancellario David de Bruys.
fundi & Executrici Teftamenti e)ul"dem Johannis, in cujus qui- D EX univerfis & fingulis Vicecomitibus, Jufticiariis, Majori- Ann.D.:
dem Johannis Cuftodia pr.^difta Ducifla nuper morabatur, deAr- fv bus, Ballivis, Conftabulariis , Portuum & Paffagiorum Cu- i,-,©.
■ •■ " ^- ■ j:n.- T->.._:n;,. «, f^.,,; ftodibus , & quibufcumque Sliis Miuiftris & Fidelibus fuis, tam in ^„
reragiis eidem Ifabcllae, pro Expenfis praedidtiE Duciflx & Fanii-
liiE fux, per Nos Debitis, pro Cuitodia prxdida percipiendis, de
Manerio de Walton fuper Trentam , quod eadem Ifabella jam ha-
bet, * ex Commiflione noftra, in valorem Viginti & duarumLi-
brarum per Annum, fuerit fatisfadum ;
Ita quod, fatisfado eidem Ifabellse de Arreragiis praedidtis, per-
cipiendis de Manerio praedicflo , idem Godefridus habeat & teneat
Manerium praedi<f>um, cum pertinentiis, in valorcm Vigmti &
duarum Librarum, per Annum, & diax Viginti & duce Librx,
in didis Centum & quinque Libris , de Firma didi Caftri de Alto
Pecco fic percipiendis, extunc deducantur.
In cujus, &c. , , . ,. VT
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Novem-
bris.
Fer Billam Thefaurarta.
ET Mandatum eft praefatcc Ifabellae quod eidem Godefrido di-
(ftam Diiciflam, cum Familia fua, & cum Veftimentis, Joca-
libus Hernefiis, Rebus, ac omnibus Bonis & Catallis ipfius Du-
cifloe', per Indenmras, inde inter eos modo debito conficiendas,
liber«; vult enim Rex ipfam Ifabellam de Cuftodia dictae Ducifla:
ei^a iplum Regem exonerari.
Tefte ut fupra.
Ver eandem Billam.
ET Mandamm eft Cuftodi five Firmario Caftri prxdiai , qu6d
eidem Godefrido diftas Centum & quinque Libras , a praedi-
6to Vicefimo quinto die Novembris , fingulis Annis, adFeftaprae-
dida, quamdiu Cuftodiam didtae Duciffc habuerit, quoufque
idem Godefridus didtum Manerium de Walton extra manus prae-
fetSE Ifabelise habuerit , folvat & ei intendens fit & refpondens ; Et
Rex eidem Cuftodi inde, in Compoto fuo, debitam Allocationem
habere faciet.
Tefte ut fupra. , ^ „
Ter eandem Billam.
De Hominibus Arraiandis contra Invafwmm Francorum,
Ann.D.
1570-
J.. J.
CUuj.^^if.
-E. 3.
m. X. d.
REX Vicecomiti Kantix , Salutem.
Quia, per quofdam Amicos noitros, pro certo fumus infor-
mati quod Inimici noftri Franciae, & alii fibi Adhaerentes, ma-
onam multitudinem Navium , cum Hominibus ad Arma & Arma-
Et infra Regnum noftrum Angliae, cum Navibus, Hominibus
ad arma, & Armatis praedidis, ad citiiis quo poterunt applicare,
& Nos, & diftum Regnum noftrum, ac totam Linguam Angli-
canam deftruere & delere proponunt , nili eorum Malitiae Manu
Forti refiftatur, .„,,.,. .kt,.«
Nos, \'olentes hujufmodi Dampnis & Penculis, quae Nobis &
didto Regno noftro, ex diftorum Inimicorum noftrorum Aggref-
libus evenire polTent, prxcaveie,
Tibi Prxcipimus, firmiter Injungentes, quod ftatim, vifis prx-
fentibus, quacumivje excufatione ceflante , in lingulis Feriis, Mer-
catis Hundredis,' Burgis, Villis Mercatoriis, & aliis Locis, in
Balliva tua, tam infra Libertates, quam extra, ubi melius expedire
videris , cx parte noftra publice proclamari facias ,
C^od Omnes & Singuli, cujufcumque ftatus feu conditionisfiie-
rint, Terras vel Tcnementa in eodem Comitatu habentes, & in-
fira eundem Coraitatura non Relidentes , qui fuper Terris & Te-
nementis fuis propriis, in aliquibus Comitatuum Suthamptonia; ,
Suflexia:, Dorletise, Somerfetise, Devonix, vel Cornubix, fu-
per Defenfione Terrx Maritjmar , pro eifdem. Terris & Tenemen-
tis, contin«ie non mcrantur, ad Terras & Tenemcnta fua in didto
Ccmitatu Kantiae, lub Foiisfadtura Terrarum, Tenementorum,
BoQorum , & Catallorum , & oxnnium aliorum qux Nobis fbris-
.1 4.,
Tranfmarinis quam Cifmarinis partibus conftitutis, ad quos, &c. e 5.
Salutem. scot. 44^
Sciatis quod (confideratione cariflimi Fratris noftri Scotix) ful- e. j .
cepimus in lalvum & fecurum Conduftum noftrum , necnon in „,, ^,
Proteftionem & Defenlionem & falvam Gardiam noftras fbeciales ,
Reverendum Virum, Magiftrum Johannem de Carryk, Cancella-
rium ipfius Fratris noftri , & Viginti Perfonas Equites de Comiti-
va fua, in noftra Regna Francise & Anglix, & alibi ubicumque
inft-a Poteftatem & Dominia noftra , &c. ut in fimilihuf de Con-
du&u Literis cum hac Claufula; videlicet ,
Set cum per Pafliis, Loca, Diftriftus, Ballivas, aut JurifdiLlio-
nes veftras Tranfitum fecerint, Acceptantes eos Gratanter & Ami-
cabiliter Pertradantes , eis de lecuro & falvo Condudtu & Regi-
mine, quotienfcumque indiguerint, & vos fuper hoc duxerint re-
quirendos, benivole provideatis, ipforum tamon Sumptibus &Ex-
penlis.
In cujus , &c. per Biennium duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo feptimo die Novem-'
bris.
COnfimiles Literas Regis de Condudtu & Salva Gardla habet
Duncanus Walas Miles de Scocia , pro Se & Sexdecim Per-
fonis Equitibus in Comitiva fua , per idem tempus duraturas.
Dat. ut fupra.
De Exceffibus , contra Gentes Regis Navarra , cohibendis.
LE Roi a , noftre chere & foial , Aleyn de BuxhuU Chivaler Sa- Ann. D."
lutz. 1570-
Nous avons, par plufeurs foitz, oy Grantz Complaintes, qui An. 44.
Nous ont efte faites par les Gentz. &Meffages de, noftre trefche- E. ?•
re Frere, le Roi de Navarr, des Grantz Mabc, Outrages, & Ex- ^ninc.
ceffes que plufeurs noz Subgirz, & Liges , efteantx en noz Chaftel 44. £■ J^
& Villes de Seint Sauveur , & environ ou pays de Conftantyn, m. 4.
ont par long temps faitz, & font de Jour en Jour, fur les Terres,
Hommes, & Suogitz, de noftre dit Frere, en Prenant les Corps
des ditT. Hommes & Subgirz., les mettant a Grant Finance, par
Force & Contrainte de Prifon , Levant Aydes , Compoficions , &
Raencons fur les dites Terres, & en y feifant & commettant Ho-
micides, Arfures, Roberies, & autres diverfes Malefices, Dom-
mages , & Griefes non fupportablcs ,
Des queux, pour Lettres ouCommandement, qu'ils eint euz de
nous, il ne fe Ibnt vouluz, deporter, dont il Nous defplet griefe-
ment pur rAfftdtion, que nous avons a noftre dit Frere, qui pur
Amour de Nous les a fouftertz & fouftenuz jufqes a ores.
Er, por ce que entre Nous & noftre dit Frere ont efte,&font,
prinfes & accordes Bonnes Abftinences, pur touz les Hommes,
Subgitz, Terres, & Forterefles, de Tun & de Tautre, jufqes a
Pafques prochein venant , par les quelles toutes telcs Choles doy-
vent ceffer,
* Nous volons que , par toutes les voies , qu'il poet eftre fait ,
foit par Forte main , ou autrement , Remede y foit mys (c'eftaffa-
voir) que nolfre dit Chaftel & Ville de Seint Sauveur mys ayant
tout oeure en bone & covenable Ordonnance de Gentz.qui foient
& demeurenc en la Garnilon du dic Lieu , jufqes a ticl Nombre
qu il doit fouflfire folonc Teftat dicellui Lieu , & des Chofes qu'il
auront a faire, tout lc Sourplus de5 Gentz, qui y font, cn l'Ab-
baye de Seint Sauveur, & a Guernetoc, ou alleurs, 011 Clos de
Conftantyn, foit mys hors, & contraint a Voider & Laiffer le
dk Paiis paifible, & ailleurs es Terres de noz Enemys, pur demo-
rer en la Compaignie de noz autres Gentz, fefantz Guerre pur
nous a noz ditz Enemys,
Et que le dit Lieu ae Gernetot ibit abatu , ou en foit autrement
ordene, par tele manere, que Dommage n'en adviegne plus a
Paiis:
* VIJ
667.
ET ACTA PUBLICA.
175"
Ann.D. Paiis;par my ce toutefvoiez que noftre ditFrere face amiablemem
1370- recoilier, amefner, &c Conduycr, a fon loyal poair, feurement &
EUv. 3. en fauvete, le dit Surplus de Gentz qui enfy voideront, tan q'ils
foient venuz as Parties, ou ils vorront eilire, es Terres de no2. E-
nemys , ou ailleurs ficome purra eltre Accoraes , ou , fi non , felonc
1'Ordinance de vous :
Potir quoi nous vous Mandons &c Commettons que vous vous
Tranfportez, en veftre Parfone, tanque a dit Lieu de Seint Sau-
veur, come aillours, ou vous verrez q'il eft a Faire, &, a totes
ces Chofcs feire , entendes , depar nous , faunz aucun Delay , Fa-
veur, ou Deport quelconqes, & les accompliiTez, & mettez, a
Execucion deue, en la maniere qui dit eft,
En fetfant Commandement, dcpar Nous, a touz noz ditz Sub-
gitz & Lieges, & a chefcun de eux, fur la Foialte & Ligeance
q'ils nous doivent , & Paine de Corps & de Vie , & fur quanque
ils purront Meffaire envers nous, que tantoft, & fenz aucun de-
lay, Efcufacion, ou Contredit quelconque, il Voident les Paiis,
& aillent ailleurs es Paiis & Terrez de noz Enemys, &c d'ore en
avant ne portent aucun Dommase a la Terre de noftre dit Frere ,
Et , ou cas qu'ils en ferront Refufantz , Nous Volons & Vous
Enjo^nons que vous les y contraignes , & en faces Punicion te!e
que ce foit Exemple as touz autres de ce faire , vous Donons Po-
voir & Mandement efpeciale, Mandons & Commandons a totix
noz Jufticeables , Feaulx , Liges, & Subgitz, Prions touz noz
Amys, Allies, & Bienvoillantz quc a vous, en ce faifant , obeif-
fenc & entendent diligeaument , & vous preftent Confeil , Con-
forc, & Aide fe mefter en avez,
lilint, totites voies, que noftre dit Frere face amiablement re-
coiUer, anielher, 6c conduyr, a fon loial poair , feuiemenr & cn
fauvete, le dit Surplus des Gentz, qui enli voideronc come dclus
eft dic.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pa-
lays de Weftmonftier, le xxvi jour de Novembre, TAn de noz
Regnez , de France Trente primer , & d'£ngleterre Quarrante
quarte.
Sffper ConventionibHS cum Rege NavarrXy ^ de RebelUbus
compellendis.
Ann.D. T E Roi a touz ceux,qi ceftes prefentes Lettres verront,Saluz.
1570. ^ Savoir vos faifons que ,
An. 4.4.. Ou fait de rAppointemenc,
£. 3 . Q[ ad eftre pris entre les Gentz de noftre Confeil , por & en
Fw/f. Noun de Nous, d'une part, & les Meiragcs de, noftre trefchere
44. E. 3. Frere, le Roi de Navarr, n'adgairs venuz devers Nous, por &
tn.l. en Noun de Lui, d'autre,
Sur les Bufoignes , ore & autrefoiz Parles entre les Parties , tou-
chantes les AUiances & Amiftez d^enire Nous & noftre dit Frere,
Ad efte Accordee, d'une part & d'autre, que les Abftinences,
<je furent prifes & donnes a Claryndon , entre Tune partie & l'au-
tre, jufqes a la Fefte de Noel prefcheinement venant,
Par les queles toutes les Gcntz &c Forterefles , de Nous & de
tioftre dit Frere, devient demurcr paiiiblement, les uns envers les
tutres, de tout Faitde Guerre, jufqes a ladite Fefte de Noel, fi-
come Nous nouj en recordons ,
Serront & font Prorogees & Alloignee3,de chafcune Partie,por
certeines caufes, & par ces Prefentes Nous les Prorogeons &. Al-
loignons, de noftrePart , jufqes a la Fefte de Pafque prelchein
enfuant,
Paidant le quel Temps ne ferront faites ne prifes , par noz
• vl. Gentz, Subgitz, & Obeifantz, aucunes Ranceons, * Eides, ou
<J68. Compoficions , en aucunes des Terres, noftre dic Freie, le Roi
<le Navarre, quele part q'eles foient, en le Closde Conftantyn,
ou de hor.s, qi iont Amys & Obcifantz a Lui,
£t, (i aucuns en y font faites ou mifes, eles cefleront de tout,
Erauiri nc y ferront faites, pendant le dit Temps,aucuns Cour-
les, Chivauchiecs, Prifes des Gentz ou des Biens, ou autre quel-
conque Fait de Guerre, d'une couitee ne d'autre, mes porront les
GentZ & Amys, de l'un & de Tautre, fcurement &c fauvement,
aler & converfer enfemble, tant decea la Meer, come deia la
Meer, fanz avoir ou recevoir Damraage, Arreft, ou Deftourber
quelconques.
Et , por ce que Ten dit q'il y ad aucunes Terres , tenuz de nos-
re dic Frere le Roi de Navarre , dont les Tenantz Lui font Re-
bealx, & ne devicnt point joer les dites Abftinences, ficome Bri-
kebek, Neauhou, Flambuye, Pyron, & autrcs femblables , eux
& lcur Hommes, les Commiffairs que nous cnvoiorui par de la,
en acorderont cnleamble ovclcue Ics Gentz noftre dir Frere, ou
au fort s'ils n'en poient Accoracr, enfemble les dites Terres, enli
Rebelles, demurreront Rauceonees come eles font ou porront es-
tre en temps a venir,
Et les dites Parties ne ferront aucun Traitee, Promcfre, ou AI-
liance d'Amillc . cn aucun manere , ovefque les Adverfaires de
France, ne d'Erpaigne, ne ove(que nul autre, de quel eftat ou
cotidicion q'il foit, par eux. ne par autres, qui purra eftre preju-
diciele a Tune Partie ne a Tautre, oa tourner en Defefance ou
Deftourber du Traitiee, ja fait parentre i.oftre Conieil & les Mes-
fages de, noftre dit Frere, le Roi de Navarre, jufqes au primer
jour de Marcz prefchein venant :
Por qoi nous Mandons & Enjoignons eftroitement a touz noz
Lieuxtcnancz , ^dmiralaux . Senefchaulx, Capitaines, & autres
quekonques Officers, Vaflalx, Lieges, & Fealx, & autrcs quel-
conques noz Subgirz, que les dites Abftinences ils Tiegnent &
Gardcnt, & facenc Tenir &c Garder, pur noftrePartie, fanz les
Enfraindre, ou foeflrer tftre Enfiaintes , par quelque manerc que ce
foit,
Et fe aucun chofe a efte, ou eftoit, foit au contraire, par quel-
conque Parfonne que ce foic, de noz Sub^itz, Amys, ou AUiez,
Nous Volons & Commandons que tantoft y foir mife Reparacion Ann. D.
&c Amendement tout au plein, en fMfant Reftabler & mettre a 1370-
eftat du tout, ce qui ferra trove eftre, ou avoir efte, fair contre s<if. j.
les ditz Abftinences,
Et que touz ceulx, qui auront fait contre les dites Abftinences,
foient Puniz & Corrigiez, fi que ce foit Exemple as aurres.
Et, quant a ce fait, & a toutes les chofes qui en dependentj
nous avons commis, & Commettons ,par ces prefentes, noftre
chere & foial , Aleyn de Buxhill ,
A qi nous avons donne, & donnons, plein pouoir de Contrain-
dre a ce touz noz Subgitz , Vaflaulx , & Lieges , efteanz es Par-
ties de noftre Roiaume de France , par toutes voies & nianers q'il
verra q'il foit a Faire, & Volons a Luy eftre obey & entendu dili-
geaument, de touz noz Subgitz, Vaflaulx, & Li£ges& de chef-
cun d'eulx.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le xxvi jour de Novembre, l'An de noz Re-
gnes, de France Trente primer, & d'Engleterre Quarante quartz.
Semblables Commiflions font faites en les Nouns de Parfones
fouchefcriptZi c^efTafTavoir ,
En le Noun,
Seigveur Kobert de Knollef^
Moafieur Thomas de Graunfon ,
Monfieur yohan Burghchier.
De ConduElu fuper Congrrjfu , inter Regem , (^ Regem
Niivam,
Ann. D.
V
1370.
E Roi a touz ceux, qui ces Ltttres verront, Saluz. An. 44.
Come, fur plufurs Grantz Bufoignes, £. j
Autrefbitz Parles entre Nous & noz Gentz, d'une part, &, frmc.i,\.
nofbe chere Frere, le Roi de Navarre, z. 3. ;»,
Qi pur ceft caufe vint devers Nous en noftre Roiaume d'En- 5-.
gleterre, parmy certeines Seuretees que Nous Lui donafmes, * vi.
Et k% Gentz pur Lui, d'autre, (i()^.
* Ait efte pris au prefent certein Appointement , entre les Gentz
de noftre Confeil d'une part, & les Meilages, que noflre dicFrere
Nou a fur ce envoiez, d'autre,
Solonc le quel Appoincemenc Nous & noftre dic Frere avons a
Veoir Tun Faucre, & Parler enfemble, pur prendre Fyn & Con-
cluiion des dites Bufoignes, & pur ce lerroic mellier , ficome les
dicz Meilages dienc , que noftre dic Frere ait de nous Seurete , bo-
ne & fufliiaiite pur touz les Gentz qui vendront en fa Comp.-.i^ne,
Nous, qui en toutes manieres volons q'il puiffe Seuren^ent ve-
nir, Lui avons donne, & donnons par ces Prelentes, Sauf Con-
duyt, de jour de la Date d'ycelles, jefqes au temps cy defouzef?-
clarciz, por Lui & por touz (es Gentz,
Ec Lui avons Promys, & Prometcons, en bone foy , & en Pa-
role de Roi , q'il & toutes fes Gentz fuidites , de quelque eftat ou
condicion q'Us foient, tanc Clercs, Chivalers, & Eiquiers, come
auli res quelconques , ferronc, ovefqes Nous & noz Gcncz, fauve-
ment, en quelconque Lieu q'ils foienc , en Meer, ou en Terre,
en venant devers nous , y Demurant , & Retournant au Lieu dout
ils ferronc parris , fans avoir ou recevoir aucun Damage , Deftour-
ber, Injurie, Violence, ou Empechement quelconques, en Far-
fonnes, ou en Biens, par nous ne par autre, en couvert ne en ap-
perc,
Ec , pour 'quelconques Caufes , Colours , Occafions , ou De-
mandes, que pur le temps paffe purroienc eftxefaicz, ymagines,
ou miies avanc , ne 1'erra conrrains ne induir a faire ou accorder
Chole qui foic contre fon Gree 5c Volence,
Mais toutefoitz q'il s'en voudra retoumsr en fe^ Gentz ovefque
Lui, eniemble, ou par Parties, faire le pjrra fanz contredit, ne
par nous n'en ferra Decenu oue Delaye jo.ir ne Heure,
Suppofe que les ditz Buibigncsne prennifleui Concluiion ouFyn,
tiel come nous vouldrions ,
Et (erons tenuz a Lui bailler & delivrer Conduyt, & Compai-
gnie des Gencz, Veffeuix, & autres Chofes neceflaires pur venir
& s'en, Recourner franchement,fi & par litl manierc,q'il roiitfira,
Et , ,<;'il avenoic (que Dieu ne veule, que aucune chole fuift faic en
Prejudice de Lui, ou de aucun de les dic Gencz, fuift en Venanc,
Demurranc, ou Retournanc, Nous le ferons Reparer inconcmenc,
& mecrre au primer eftac
Et Voullons que ces prefences vaillent a Lui, & a fes dites Gentz,
Sauvegard efpecial, de Nous, & de touz noz Subgiiz, Arays, &
tout au tant come ii les p!js grantz Obligacions, Proaieftes, Sub-
miilions, & Seurtes qui len purroit dire & devifer, y fuiffenc ex-
priiTiees :
Toutes les queles Chofes nous Promectons a noftre dit Frere,
come deffus, louz Obligacion de touz noz Biens, tenir. & fair
tenir & gar.Ier, finz fraude, ou mal engyn, quelconque, & nona
faire ne venir coiitre, par quelconuue voie que ce foit,
Et, d'aboundant, lesavons Jurres, par la Foy de noftre Corps,
en la prefence des dites Mellages, & auili les avons fait Jurrer par
plulur.s Prelacz, Counces, Barons, & Chivalers cie noftre Confeil,
cfteantz lors en noftre prefence, & q'ils ne nou.s Confeilleronc , en
aucune manere , le .-ontraire ;
Prions & Requerons touz aulcres noz Amys, Bienveuiuanrz , &
Alliez,
E» a chefcun d'eulx,fur toute Feaute, Amour^& Obeiffance q'il
nous deuient, que noflre preienc Seurte, Sauf G>nduyi , & G.<ide
efpecial ils Tiegnent & Gardent,& faceniTcnir & Gardcr,a noftre dit
Frer,& a touz les Gentz,& a chefcun en droit foi,& ne foeflrenc
n«
176
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. ne prefument le contraire eftre fait, fur toute la Pein qi y appar-
1570. tienent,
£Jv. 3. Mais les Tnitent, Aident, & Confortent, en toutes Chofes,
auffi come noz proprcs Amys, par enfi le veullons eftre fait fanz
point de defjir.e ou difficulte.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait ftire ceftes noz
Lettres Patentes , a durer tanque a la Nativite Seint Jehan Baptis-
tre prochcin venant.
Don. a noftre Paleys de Weftm. le xxviij jour de Novembre,
TAn de noz Regnes, de France Trente primer & d'Englecerre
Quarrant quart.
* VI.
670
Ann.D
1570.
E. 3.
Pat. 4+.
£. 3.
P- 3
I.
m.
quod ipfi, & eorum quilibec, poffint, & poflit, huic Procurato- Ann. D.
rio addere & fuplere, i\ quid in eo Solempnitacis auc Subftanciae, 1^70.
quod ad prasiens perpetuae Pacis & Amiciti<E folida: negotium aut EUv. j.
alia fupradidla expedit, per Prajoccupationes vel alias forlitan lit
omiiTum ;
Promictentes,pro Nobis, & Hseredibus noftris,Ratum & Gra-
tum perpetu6 habicuros totum & quicquid per eoliJem Procurato-
res noltros, aut iplbrum aliquem, Aftum fuerit five Geftum, fub
Bonorum noftrorum & Hxredum noftrorum omni Obligatione &
Ypocheca.
In cujus rei Teftimonium has Liceras noftras Patentes fien Ma-
gno Sigiilo noftro Regio, ac Signis, & Subfcriptionibus Magiftro-
rum, Johannis de Branketre & Willielmi de fyryngton, Clcrico-
rum noftrorum Familiarium, Publicorum Notariorum , mandavi-
mus & fecimus communiri.
Dat. & Adl. in Palatio noftro Weftmonafterii, Menfis Novem-
bris die vicelima oftava, Anno Domini Millefimo, Trecen eiimo,
Sepcuagefimo , & Regnorum noftrorum , Francix Tricelimo pri-
mo, Angiiae vero Quadragelimo quarto.
De Objide Licentiato.
* VI.
<57i.
^ De Tranatido cum Dnce cjr Communitate yanHenfibus.
EDwardus, Dei gracia, Rex Francix & Anglix, & Dominus
Hiberniae, omnibus, ad quos praefences Licerae pervenerint,
Saiutem.
Sciatis quod Nos,
De lidelitate, circumfpeftione , & induftria, diledorum & fi-
delium noftrorum , Johannis Domini de Neville , Guidonis de
Brienne, Militum, Adniirallorum noftrorum, Petri de Lafcy Ca-
nonici Dubliniae Cuftodis Privati Sigilli noftri, & Magiftri Tho-
mse Invenis Jurifperci, Clericorum noftrorum, pleniiis confiden- T £ Roi as touz ceulx, qui ceftes Lettres verront ou orront, &„„ r»
tes, ^ ^ Salutz. ," 4^
Ipfos, & eorumquemlibet, Facimus Ordinamus, Deputamus, Por ceo que, Noble Enfant, George de Clere ad longement /''
& Confticuimus , per Praefenccs, Procuracores noftros, Adores, demore pr dev£;rs Nous, en noftre Roialme d'Engleterre , por & r ^*
Sindicos, Negociorum Geftores, & Nuncios fpeciales & gencra- — •■ > -■ ^- •■- .-^'x— t. x.
les, conjunftim, &: divifim, & eorum quemlibet feparatim & in
folidum, ica quod Occupancis conditio potior non exiltat,fet quod
unus eorum inceperic, alcer ipforum profequi, mediare, valcac& paier en noftre kecepce")' Quicons, Deliurons, & Relalllbns de
finire : .... _ . . touce Oftage le dic George, lui donons exprefle Licence & Con-
gie de s'en parcir vers (on Paiis, ou ailliours ou Lui plerra hors de
noftre Poiffance.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier , le primer jour de Decembre , l'An de noz Ke-
gnes , de France Trente & une , & d'Engleterre Quarrante &
Quatre.
Ver hillam Thefauraria.
en lieu de fon Piere, a caufe dOftage, " ' ' Franc
Nous, par cercein Flnance ( c^eftalfavoir ) Quatre Cenra Marcz . . £
de noftre Monoye d'EngIeterre ( les queux le dit Georee ad faic 1 ..
J.
Damus autem eis, & eorum cuilibet, Poteftatem generalem,
& M?ndatum ipeciale , ad fiiciendum , ineundum , firmandum ,
concordandum , vice noftra, & Subdicorum & Dominorum no-
ftrorum quorumcumque, Pacem & veram Concordiam , Tranf-
aftiones, Convenciones , & Amicicias perpenias & Iblidas, cum
Duce, Comunitate, & Diftridlualibus Januenlibus, aut cum Pro-
curacoribus, Sindico auc Sindicis ipforum, conjundtim, & divi-
fim, fub quibufcumque forma vel exprelTione verborum, modis&
formis melioribus quibus poteiunc fieri feu eciam ordinari,
Necnon Pacem, Concordiam, Amiciciam, & Convenciones ,
Tranfadtiones alias qualefcumque , cum prxfacis Duce, Comuni-
tate, & Diftridtualibus Januenlibus , auc eorum Procuratore vel
Procuratoribus , Sindico aut Sindicis prxdicHs, ut praeniittitur,
initas,fa£tas, & concordatas, faciendas vel concordandas, Poenis,
Promiffionibus , Scipulationibus , Obligacionibus , Renunciacioni-
bus , Securitatibus , ac aliis quibulcumque Firmitatibus vallandum ,
muniendum, &firmandum,
Et, infuper, Pacem & Concordiam, inter Nos & Ipfos nuper
fadlas, de novo firmandum & affecurandum, & eifdem folempni-
ter confentiendum,
Necnon ad tradtandum , componendum , tranfigendum , & pa-
cifcendum, finaliter & perpecuo, cum eifdem Duce, Comunita-
te, & Diftridualibus, auc fingularibus Perfonis Januenlibus, aut
Procuratore vel Procuratoribus, Sindicoaut Sindicisipforum,con-
jundim, & divifim, de & fuper omnibus & fingulis Rancoribus,
Debatis^ Homicidiis, Cxdibus, RiotCb-, TranrgrelTionibus , Vio-
lentiis, Roberiis, Prxdis, Spoliis, Deprxdationibus, Injuriis, Ma-
livolentiis, Aftionibus , Quxftionibus , Litibus, Caulis, Conten-
tionibus, Petitionibus , Vendicationibus , Dampnis, Realibus , Per-
fonalibus, five Mixtis, quocumque nomine cenfeantur, qux Dux,
Comunitas , vel Diftriduales Januenfes , feu eorum aliquis , pete-
re, incentare, proponere, fecere pocerunc feu habere quovifmodo,
auc quibufcumque colore vel causa, adverfus feu concra Nos, feu
aliquem ex Subdicis noftris , & fpecialicer occafione Dampnifica-
tionis, Captionis, & Detentionis cujufdam Navis, vocatx Sandx
Marix Magdalenx , & duarum Cocharum live Taritarum Januen-
fmm, in Perfonis, Bonis, Rebus, & Mercimoniis , in eifdem Na-
vi & Taricis comprehenlis & carcatis, de Annis Domini, Millefi-
mo, Trecencenfimo, Sexagefimo nono, & feptuagefimo,feu cau-
sa vel occafione alia qualicumque,
Et ad Quittandum, Liberandum, & Abfolvendum, Noftro &
Subditorum noftrorum nomine, & pro nobis & iplis, prxfatos
Ducem, Comunitatem, & Diftridtuales Januenfes, de omnibus &
fingulis Debatis, Rancoribus, Homicidiis, Cxdibus, Combuftio-
nibus, Riottis, Tranfgreffionibus, Violenciis, Roberiis, Prxdis,
Spoliis , Deprxdacionibus , Injuriis , Malivolenciis , Adtionibus,
Quxftionibus , Licibus , Caufis , Concencionibus , Pecicionibus,
Yendicationibus , Dampnis, Realibus, & Pcrfonalibus , (ive Mix-
tis, quocumque nomine cenfeancur, Terra Marive, eciam in pro-
priisTerris noftris, per Ducem, Comunitacem, Diftridtuales , aut
aliquem feu aliquos exeis, uliis unquam cemporalibus^ dacis, illa-
tis, fadtis, feu concradis quacumque occaiione, causa, vel colo-
re quovifinodo,
Et fuper Liberatione, Quitatione, & Abfolutionc hujufmodi fuf-
ficiences*Literas, Cautioncs, Securitates , & Paftiones , Tempo-
rales & Perpetuas , Securis & Validas , faciendum ,
■ Et conlimiles Literas & Securitates petendum & recipiendum
a Duce, Comunitate, & Diftndlualibus fupradidtis, aut eorum
Procuratore feu Procuratoribus , conjundtim , vel divilim ,
Quodcumque Juramentum licitum in Animam noftram prxftan-
dum, occalione PrxmilTorum,
Et ad omnia alia & lingula faciendum, excercendum, & expe-
diendum, qux in prxmiliis, auc circaea, necefliria fuerint , uti-
lia, vel oportuna, etiam fi Mandatum magis exigant fpeciale,
Damus , infuper , & Concedimus eifdem Procuratoribus noftris,
& ipforum cudibet, tenore prxfencium, fpecialiter in mandatis.
VI.
De Condn&H pro Sancio Lttpi.
D EX univerfis & fingulis Locum noftrum tenentibus, Admi- ■^""- ^-
*^ rallis, Caftellanis, Capitaneis Caftrorum & Fortalitiorum no- 137°.
ftrorum, ac etiam Societatum & Epifcopatuum Prxpofitis, Vice- '^'- 4+'
comitibus , Cuftodibus Portuum & aliorum Locorum Maritimo- ^- i-
rum, Majoribus Comunitatum, Ballivis, Miniftri';, & eorum Lo- ^'''"''M-
ca tenentibus, & aliis Officialibus, & Fidelibus, ac Subditis no- ^- 3-
ftris, in Dominio noftro, tam in Tranfmarinis, quam Cilhiarinis "*• 1"*.
Partibus, conftitutis, ad quos, &c. Salucem.
Sciatis quod Nos , diledtum noftrum , Sancium Lupi de Uricio
Armigerum , Prxfentium Porcicorem, vcniendo, tam per Ter-
ram, quam per Aquam, in Regnum & Poceftacem noftra, vel
alibi ubicumque fibi placuerit, tranfeundo, ibidem morando, &
evinde redeundo, cum Quinquaginta Perfonis vel infra, in Comi-
tiva fua, cujufcumque Status fcu Conditionis fuerint, cum eorum
Equis, Herneliis, & aliis Bonis & Rebus fuis quibulcumque , 8c
Naves ipfos deferences, & Marinarios eorumdem, cum omnibus
Bonis & Rebus fuis, fimilicer in ♦ Protedtionem & Defenlionem
noftram , necnon in falvuni & fecurum Condudtum noftrum ac .
falvam Gardiam noftram fpeciales, fuicepimus, & fufcipimus per '*'
Prxfentes ;
Et ideb vobis, & veftrum cuilibet , mandamus, <§-c.ut infimi-'
lihus de Condu£iu Literis.
In cujus, &c per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , prima die Decembris.
Per ipfum Regem.
De CondnBu pro Nnnciis Navamt.
REX univerfis & fingulis Loca noftra Tenentibus, Judicibus, Ann. Dj
Admirallis, Capitaneis, Senefcallis, Vicecomicibus,Porcuum, 1370.
PalTagiorum, & Villarum, feu Locorum noftrorum Cuftodibus, An. 44.
necnon & aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. vel eorum Loca re- £. 3.
nentibus, Salutem. 'Brnnc.i^l
Sciatis quod Nos (in quantum in nobis eft) volentes, incuitu, £.3.
cariffimi FVatris & Confanguinei noltri , Regis Navarrx , Johanni m. 4.
de Telly Militi de Securitate congrua providere,ip(Lim Johannem,
una cun^ Triginca Equicibus in Comitiya fua, Armatis vel Inher-
mibus , cujufcumque Statiis feu Conditionis exiftanc , eundo ad
Parces qiiafcumque, & Traniitum faciendo per Regnum Anglix,
& alia Dominia noftra , tam in Cifmarinis , quam in Tranfmarinis
partibus, ibidem morando, & ad Propria redeundo, una cum Re-
bus, Familia, Equis, Hernefiis , & aliis Bonisfuis quibulcumque,
in noftra Protedtione & falva Gardia ac in ialvo Condudtu noftris
fufcepimus, & fufcipimus per Prxfentesj
Ec ideo vobis, & veftri^im cuilibet, prxcipimus & mandamus,
<irc. prout in Literis de Cotiduilu.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , prima die Decembris.
Fer Concilitim.
Confimiles Literas Regis de Condudtu habent fubfcripti, ad partes
prxdictas, in forma prxdidla, tranfeundo, & redeundo cj.ti
Perfouis
ETACTA PUBLICA,
177
m.D- Perfonis fubfcriptis, per idem tempus duraturas, fub eadem Da- Fownrarius Anthonius Droeus. Ann l)
370- tai videhcct, Leonardus de -Rofio, 1:570."
^" ^* > //^/ JT-L nr .L At,u u A^- j n .Et ■S'-'»»'^/:"» dt Fr^w»r<7Peliperius, Nomine& ViceComthu- E^.' j.
GuUMmus de Trtbus Montibus , Abbas beat?e Mmx de Boto prope nis Januae ,
CaEfaris Burgum, cum Triginta Equitibus in Comitiva fua.
Petrus de Terre , Secretarius & Confiliarius Regis Navah-a: , cum
Triginta EquitibUs.
hn.D.
[370.
8. 44.
?•
Ihid.
•5-
De Salvk Gardia^ pro Nmcio Ducis de Jamia.
D E X , &c. Salutem.
*^^ Sciatis quod fufcepimus in Protedionem & Defenfionem
noftram fpecialem , necnon iii falvum & fecurum Condudlum no-
ftrum, Pafcalotum Ufufmaris, Nuncium Venerabilis Viri, Do-
mini Ducis de Janua, ac Communitatis ejufdem Ducatus, cum
Decem Equitibus de Comitiva fua, ac Equis, Rebus, & Herne-
fiis fuis , infra Regnum noftrum Angli.E , tam per Terram , quam
per Mare, pro quibufdam Negotiis, ipforum Ducis & Commu-
nitatis ibidem expediendis , veniendo , ibidem morando , & exinde
ad Propria redeundo^
Et ideo 5 <^c. ut in fimilibus de ConduBu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Pafchae, proximd futurum, du-
raturas.
Tefte Rege apad Weftmonafterium , quinto die Decembris.
Per Concilium.
VI.
'}•
nn. D.
1370.
». 44-
3-
c Au-
* Litera Dncis Januenfium , fai>er Navibns Captis , de Re-
Jiitfttione facienda.
SErENISSIME PRINCEPS.
Prout Majeftatem Regiam credimusnon latere, vigente Pa-
ce, jam dudum inita, & firmata, inter Sindicos & Procuratores
Excellenriae vcftras Regiae ex una parte, & Comune Januae ex al-
tera, & poftmodum Literis & Sigiilis Regiis Roborata, necnon,
ad majorem Roborationem & Corroborationem prsemiflbrum, Fi-
dantia data per Majeftatem eandem, qu6d nullus praefumeret, feu
auderet, aliquam Offenlam, Injuriam, feu Damnum inferre Janu-
enfibus Navigantibus quovifmodo, infira certum Terminum, in
didla Fidantia denotatum,
Ipsaque durante Fidantia , Dux Naves Januenfium Mercaro-
rum, quarum erant Patroni, unius (videlicet) Andreas Spinula,
& alterius Oberms Squarzaficus, Civesnoftri, quampluribus Re-
bus & Mercibus oneratse, ad Civitatem Januse navigantes, exi-
ftentes in Mari, hoftiliter Captx & Deprehenfae fiierunt, ac Ad-
dudae ad Portum veftrum Londoni«, ieu alium Dominationi ve-
ftrae fubjedum,
In qua Captione quamplures Januenfes fuerunt Occifi & nequi-
ter Vulnerati ,
De quo fuimus & funius quamplurimilm contriftati , necnon
magna admiratione commoti ; cfedentes indubie quod prxdifta
non procederint de Mandato Serenitatis Regise^ feu ConfenfU:
Cum credere non pottimus, quod pr^tadta MajCftas, potifiime
nulla causa legitime fubeunte, nobis, feu aliqiiibus aliis Dominis,
feu Principibus, feu alicui fingulari Perfbnae deficiat in Promillis;
Supplicamus igitur attentius Majeftati eidem , quatinus , prout
Juftitiae & Honori Regio convenit, Liberam Reftitutionem fieri
facere placeat Damnum paflTis, de omnibus fibi Ablatis.
Et, ii in aliquo ipla Majeftas indigeret, ad veftri prjefentiam de-
ftinavimus , Nobilem Virum , Pafqualotum Ufufmaris , Civem
noftrum, cum pleno & fufficienti Mandato, in pr.Edi(flis, & cir-
cha prxdidla;
Et quicquid per ipfum cum eadem Majeftate fuerit A(Sum,Fir-
tnum, Ratum habebimus & Gratum.
Credimus indubie qu6d in prasdidis Excellentia Regia taliter
providebit, qu6d Remanebimus ex toto coiitenti, &: Mundus co-
gnofcere poteri: qu6d prxdifta , fic nequiter illata , de Majeitatis
Regix Beneplacito minime procelTerunt.
Dac. Jan. Millefimo, Trecentelimo, Septuagefimo, die fexto
Decembris.
Dominicus de Campofregofo , Dei gratia, J anuevfum Dux, ^
Topuli Defenfor, ^ Concilium Ancianmum.
Dorf.
Sacra Regia Majeflati Anglia ^ Wrancia.
InfirumentHm Puhlicum fuper Negotio frdibato.
in.
'370,
■ +4
5-
AH'
r.
£)_ "IN NoMiNE Domini,Amen.
■*■ Magnificus & Potens Dominus, Dominicusde Campofrego-
fo, Dei gratia, Januenfium Dux & Populi Defenfor, in Praeien-
tia, Confenfu, & Voluntate fui Concilii Duodecim Sapientuni,
ac ipfi Confiliarii, inPr.«fentia, Audtoritate, & Dccreto praefati Do-
mini Ducis, in quo Concilio interfuit fufficiens & legiptimus Nu-
merus ipforum , & quorum , qui interfuerunt, nomina funt hsec,
Fredericus de Vagana,
Nicholaus de Cigogna ,
Nicho/aus Oherti, Notarius,
Ohertus de tiativo de Sexto VefcutO,
Malag de Arezano,
Kicholinus dc Banalo, Faher y
Remig. de Dunano ,
Tem. IIL P. II.
Habentes notitiam plenam quando per ipfum Dominum Du-
cem & Concilium & Commune Januenfium Tranfmiffus fliit
Ambaxiator & Nuncius ad Prxfentiam , SerenifTimi Principis,
Dorrnm Regis Anolix & Francix, Pafqualotus Ufufmaris,
Civis Janusnfis, cum * plena Poteftate & Baylia, de qua fit men- * ^"»-
tio. m Publico Inftrumento, fcripto & compolito manu mei Ra- '^7+-
phadls de Gialcho, Notarii & Cancellarii iplius Domini Ducis &
Owimunis Januenfium , hoc Anno, Die viceiima Augufti,
Et fcientes quod, polt prxdi>ffani Dux Nave: five Cochx, Ja-
nuenhum Rebus & Mercibusonerjcx, quatum eranc Patroni, u-
r»us (videircet) Andreas Spinula, & alreiiu'; Obertus Squazaficus
Cives Janux , per nonnullos Subditos ipiius Domini Regis
boftiliter Captx & Depiehenfx fuerunt , ac Ducftx ad Infulam
Angiie, ad Portum Londonix, vel alium Portum fubditum didlo
Domino Regi,
In qua Captione & Difrobatione quamplures Januenfes Mortui,
Occifi , & Vulnerati fuerutit , ac eifdem quamplurima Dampna
& Injurix illata ,
Ablblventes ie ad Balatolas albas & nigras, & quoJ Balatolx:
omnes albx fi^erunt immixtx, & in omnibus obfervata forma re-
gularum Communis Janux,
Omni Jure, Modo, & Forma, quibus melius poffinr, appro-
bantes & ratificantes, didto nomine difti Communis Janux, di-
ctam Bayliam , & omnia & fingula contenta in ea ,
^5^^"^"'"' Conftituerunt, & Ordinaverunt fuum, didfo Nomi-
ne didfi Communis Janux, cercum Nuncium, Sindicum, Ado-
rem, Ambaxiatorem , & Procuratorem , & quidquid melius fieri
& eflTe poteric, fupradidum Pafqualotum, ablenteni canquam prx-
fentem, ad fe coram prxfeto Domino Rege, ejufque Con-
ciho Regis,& quibulcumque Auditoribus Commilfariis ipfiusDo-
mini Regis perfonaliter prxfentandum,
Et ab ipfo Domino Rege, & quibufcumque Gentibus & Sub-
ditis ipfius Domini Regis, & a quacunque alia Penona, Corpora-
tione, Collegio, & Univerfitate petenduni, requ.rendum,exigen-
dum,recipiendum,& recuperaiidum Duas Naves five Cochas,&
quamlibet earum, & omnia & fingula Bona, Rss, & Merces,
fuper ipfis & qualibet earum, tempore Captionio pixdidlx, exi-
ftentia, five Emendarionem ipfarum, ac etiam EmenJatiouem
omnium & fingulorum Dampnorum & Intcreire, Januenfibus, &
Mercatoribus , & aliis quibufcumque, f.iper didis Navibus, &
qualibec earum , tempore didx Capuonis, exifteniibus, illatorum
& datorum ,
Et ad quitandum, liberandum, &abfolvendum prxfatum Do-
minum Regem, & quofcumque ejus Subditos, &c quolcumque a-
lios propterea Obligatos, a diftis Duabus Navibus feu Cochis, &
qualibet, feu altera ipfarum , & a quibufcumque Rebua, Merci-
bus, & Bonis, fuper didtis Navibus & qualibet earum, cempore
diftx Captionis, exiftenribus, &c quoiibet eorum, & a Vallore
feu Exrimatione didtarum Navium feu Cocharum, & cujullibet
feu alterius earum, & a Vallore feu Extimatione didarum Rerum,
& Mercium , ac Bonorum , tempore dictx Captionis , fuper didtis
Navibus feu Cochis, & qualibet feu altera eatum exiftenrium, &:
quoiibet ipforum Bonorum , Rerum , & Mercium , & a diftis
Dampnis & Intercile & quolibet eorum,
Ec inde quafcumque Fines, Quitaciones, Liberariones, & Ab-
foluriones, & Paiftum de ulterius non petendo, faciendum,
Ec ad inde, jurandum, & nominandum, cedendum, tranfigen-
dum, p.cifcendum, componendum, & compromitendum ( fcili-
cet) de dictis Duabus Navibus feu Cochis, Rebus, Mercibus, &
Bonis quibufcumque , fuper diclis Navibus five Cochis, temporc
didtx Ciptionis, exiftentibus, & Dampnis & Interelle prxdidlis
& quolibet eorum,
Ec ad inde faciendum & fieri ficiendum unum & plus Publi-
cumlnftrumencum & Publicum Scriptum , cum quibufcumque
Renunciacionibus , PromilTionibus, Obligacionibus,Poenis, Clau-
iiilis, Solempnitatibus, & Cautelis, ad hoc oponunis, utilibus feu
necefiTariis, de quibus & prout didto Syndico Ambaxiatori & Pro-
curacori videbitur & placueric,
Ec dcmiim generalicer ad omnia alia & fingula qux in prxdidiis
& circa prxdidla fuerint neceffaria & oporcuna, &c quod earum
merica & poltulenc & requiranc, & quod ipii Dominjs
Dux & Concilium & Commune Janux facere polFeat ii praefen-
tes eflenc, &C quod li Mandacum e^figit fpeciale,
Dantes, didto Nomine, & Concedentes didto eorum Syndico,
Adtori, Ambaxiatori, & Procuratori , in prxdidti^, & circa prx-
didta, & quibulcumque Dependentibus, Incidentibus, Emergen-
tibiis , Accefforiis , & Connexis, plenum, liberum, & generale
Mandatum, cum plena, libera, & genernli Adminiltracione,
Promitcentes, dicT:o Nomine, mihi, Notario & Cancellario in-
fralcripto, tanquam Publicx Perfonx, Otficio Publico, Stipulan-
ti vel Recipienti, nomine & vice omniuni & fingulnrum,quorum
intcrelt, intereric , vel interefle poterir , fc, dido nomine, perpe-
tuo babicuros * Ratum, Giatum, & Firmum quidquid & quan- • y
cum per didtum Syndicum, Adtorein, Ambaxi itorem , &c Procu- g__
ratorem, in pr.fdidtis & circa prxdidta , & Dependentibus, Inci-
deiitibus, Emergentibus , Accelforiis, & Conr.exis prxdidti'', A-
dtum , Gcftum , FaLtum , feu Procuratum fuerit , iub Ypocheca
& Obligatione Bonorum diCti Comii.unis Janux.
Acl quorun omnium PrxmifTorum Cautelam & Firmitatem,
prxf.iti, Dom'nus Dux & ejus Concilium, pr.rl ns Inftru-
men:um, SigiHorum ipfius Domini Ducis, Communis Ja-
nux, & Archicpiliropalis, Civitatis Januenfis appofitione muniri,
& munimine roboravi.
VI.
Adtum
178
CONVENTIONES, LITER^,
I
Ann. D. AcS^um Janux, in Palatio Ducali Communis Janu^, in Terra-
i^7u. tia didiPalatii, ubi Concilia didi Communis Janux celebrantur,
ZJv. 3. Anno Dominicx Nativitatis Millefimo, Trecentelimo , Septuage-
fimo, Indi(Sione odtava, lecundum curfum Janux, die Quarta
Decembris, ejufdem hora paulo poftComple.
Praefentibus Teftibus,
Georgio de Ckus ,
Et,
ylldehrando de CodaiOy
Notariis & Cancellariis prsfati Domini Ducis &Communi3 Ja-
nux,
Et Johanne CameUo^ Cive Janux,
Ego Raphael de Guafcho de Monelia , Imperiali Auftoritate No-
tarius & Cancellarius Communis Januenlium, prjedidis omnibus
interfui & rogatus fcripfi.
N NoMINE DOMINI, AmEN.
Noverint Univerfi quod , Reverendus in Chrifto Pater &
Dominus , Dominus Andreas , Dei & Apoftolicae Sedis gratia ,
Archiepifcopus Januenfis, vifo, infpe(f>o, & diligenter examinato
fijprafcripto Inftrumcnto didte Ratificationis, Syndicatus & Pro-
curationis, fado, in prasfentia fuprafcripti Pafcjualoti Ufufmaris,
Civis& Mercatoris JanucB , per , Magnificum &Potcntem Virum,
Dominum Dominicum de Campofregofo , Duccm Januenfium &
Populi Defenlbrem , cum Confenfu & Voluntate fui Concilii,
Duodecim Sapientum, fcripto manu Raphaelis dc Guafcho No-
tarii fuprafcripti , prxfenti Anno , die Quarta Decembris ,
Ac fciens, cognofcens, notitiam habens quod diclus Raphael
de Guafcho ert Notarius Publicus & de Collegio Notariorum Ci-
vitatis Januie , & ad eum habetur tanquam ad Notarium Publi-
cum, & qui publice & continue exercuit & excercet Officium
prsediftum Notarii & Tabellionatus in Civitate, Dioecefe, & Di-
ftridtuahbus Janux, a Viginti Annis citra & ultra,
Quibus omnibus adlenus idem Dominus Archiepifcopus , ad in-
ftantiam & requiiitionem , difcreti Viri , Anthonii Agamio , No-
tarii, Syndici, & Procuratoris Domini Ducis & Communis Janu-
enfium in didto Inftrumento diclse Ratificationis, & Syndicatiis,
fcripto manu didti Raphaelis, fuam Authoritatem interpofuit pari-
ter & Decretum.
In cujus rei Teftimonium & certitudinem pleniorem praefatus
Dominus Archiepifcopus huic Inftrumento mandavit & lui Pon-
tificatus Sigiili appenlione muniri,
Et de praedidtis didtus Dominus Archiepifcopus mandavit, &
didtus Anthonius, didto nomine, rogavit, per me Notarium in-
frafcriptum, ut inde conficerc debeam Publicum Inftrumentum.
Adtum Janux in Archiepifcopali Palatio de Sandlo Laurenrio,
Anno a Nativitate Domini Miilelimo, Trecentefimo, Septuageli-
mo. Indidtione Odtava, fecundum Januenfiumcurfum, Die fep-
tima Menfis Decembris, Hora Tertiarum,
Prxfentibus Teftibus,
Difcretis Viris ,
Gahriele "Refrignano Notario,
Johanve <^ Magnerri, condam Nicholai (^ "Johan de Lein,
Civibus Janux.
■ Ad prxmifla vocatis & rogatis.
Ego Felixiris de Garihaldo, quondam Leonardi , Imperiali Au-
(Soritate Notarius,& prxfati Domini Archiepifcopi Januenlis fcri-
ba, prxdidtis omnibus interfui, Signoque meo iblico fignavi, in
Teftimonium prxmiflorum rogatus lcripfi.
• V!.
•676.
.^nn.D
1370.
A)i. 44.
E. 3.
E. 3.
W.3. </.
* De Srcutinio pro Literis ^ BHllis , fiiciendo.
REX Majori & Ballivis Villx de Lenn, Salutem.
Quibufdam certis de caufis, nos moventibus, vobis, fub
fbrisfadtura omnium qux nobis forisfacere poteritis, injungimus &
mandanius, quod bonum & diligens ac fufficiens Scrutinium, in
Portu Villx prxdictx, & fingulis Locis Maritimis, infra Ballivam
vei^ram, faciatis quod nulJa Perfona, Alieni^ena, Clericus, Lai-
cus, vel Religiofus, auc alius, cujufcumque Status feu Conditionis
fuerit, Literas, Bullas, Inltrumenta, feualia, Nobis, vel Subditis
noftris, auc Coronx noftrx prxjudicialia, infra Regnum noftrura
Anglix deferat, feu deferri faciat, clam vel palam,
.Et onines illos, quos Literas, Bullas, Inflrumenta, feu alia qux-
cunque, qux Nobis, aut alicui de Subditis noftris, vel Regno
noftro Prxjudicidia feu Dampnofa efle poterunt, fecum habentes
v.el deferentes , inveneritis , iine dilatione areflari , & falvo cufto-
diri faciatis quoufque aliud inde prxccperimus,
Et omnia hujufmodi Literas, Bullas, Inftrumenta, & alia Prx-
judicialia quxcumque , qux per hujufmodi Scrutinium inveniri
'.ontigerit ,^ penes vos capiatis , & ea coram Nobis & Concilio no-
itro, fub Sigillis veftris, fine dilatione, mittatis, ibidem infpicien-
da & e.\'aminanda , & ad faciendum inde quod Nobis & didto
Conciiio noltro videbitur expedire ;
Et hoc, fub Forisfadtura prxdidta, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonaiterium , duodecimo die Decem-
bris.
Confimilia Brevia diriguntur Majoribus , & Ballivis fubfcripcis,
lub eadem Data; videlicet,
Majori ^ Ballivis VilU de Kyngefion fuler Hul.
Ballivis , e^f .
De Mercatoribns JanHi , fuper Negotio Captaruta Na-
vinm fkpediilo.
Ann. r
1370.
I,dv. j.
Ann.D
1371.
An. 44.
£. 3-
Pat.^.
£.3.
?• 3-^
m. 3.
*VL
677.
D EX univerfis & fingulis ad quos, &c. Salutem.
*-^ Nuper, relatione veridici, informati quod una Navis, vo-
cata le Beyard alias Seinte Marie Magdalene, & Dux Cochx five
Taricx de Janua, diverlis Rebus, Bonis, & Mercimoniis Januen-
fium, & aliorum Mercatorum diverfarum Nationum, oneratx,
captx fuerant fupra Mare , & in Regnum & Poteftatem noftram
dedudtx ,
Nos,
Ob AfFedtionem internam , quam erga Ducem , Comunitatem ,
& Diftridtuales Januenfium a diii geflimus, & inceffanter gerimus
& habemus,
Et ut inter Nos & Eos, ac Subditos partis utriufque, Amor &
Diledtio fuccefifivis temporibus peramplius & perfedlius fbliden-
tur,
De Munificentia & Liberalitate Regia , ac gratia fpeciali , de
Confilio & Affenfu Prxlatorum, Procerum, Magnacum, & Sa.
pientum Concilii noftri ,
Ordinavimus quod Navis , & Dux Cochx five Taricx prxdi-
dtx , ac Bona feu Mercimonia , tempore Captionis earum , exi-
ftcncia in eifdem, Pafcaloto Ufufmaris, Civi Januenfi, tanquam
Procurarori & Sindico , Ducis , Comunitatis & Diftridtualium Ja-
nuenfium, ad noltram prxfentiam ex parte iplbrum Ducis & Co-
munitatis propterea fpecialiter deftinato , reltituerentur indilate :
Cumque Mercatores Florentini, Lucani, Veneti, & Valentini
Mercimonia & Bona in eifdem Navi & Taricis fe onerafTe & ha-
bere dicebant, mandavimus Admirallis & aliis Ofificiariis noftris ,
ut Mercimonia ipla , in Navi & Taricis hujufmodi comprehenfa
& reperta, tam Januenfibus , quam aliis Mercaturibus fupradidtis,
prout, per Signa eorum, melius probare polILnt Mercimonia hu-
jufmodi efle lua, cuiiibet ipforum Mercatorum de Bonis, Rebus,
& Mercimoniis hujufmodi , fic fignatis , Reftitucionem facerent
celerem & feftinam :
Deinde vero, did^i Admiralli & Officiarii noftri, coram eis,
tam Januenfes, qiiim Florentinos, Lucanos, Venetos, & Valen-
cinenles, qui Bona hujufmodi vendicabant, ad fuam prxfentiam
convocantes, &, eis comparentibus, * fingulis didtorum Merca-
torum Rellitutionem & Liberationem fecerunt de Bonis, in Navi
& Taricis prxdidtis repcrtis , ipforum Signaculis coniignatis , prout
ad iplbrum quemlibet pertinere eadem Bona tunc temporis dice-
bantur :
Didto verb Pafcaloto, vice & nomine Mercatorum Januenfium,
reftituerunt & liberaverunt , Re & Verbo, Navem & Duas Ta-
ricas prxdidtas , ac omnia Bona & Mercimonia , Mercatorum Ja ■
nueniium Signaculis confignata, qux ad Mercatores Januenfes, 8c
non ad alios, pertinebant, nemine ex aliis Mercatoribus prxdidii
contradicente vel etiam reclamante :
Qu.m quidem Reftitutionem & Liberationem didtis Mercatori-
bus, de Mandato & Audtoritate noftris, fic fadtam fuifife & efife
vobis omnibus & lingulis, & aliis, quorum intereft, incimamus
per prxlentes, Magno Sigilio noftro regio confignatas.
Dat. in Civitaie noftra Londonix , primo die Januarii , anno
Dominicx Nativitatis Millefimo , Trefcentelimo , Septu^efimo
primo, & Regnorum noftrorum, Francix Tricefimo primo, &
Anglix Quadragefimo quarto.
Ad Regem Navarr* , fuper TraBatis , de Prittcipis Wallite
Dijfenfft , notijkatoria.
TTDward, par la grace de Dieu, Roi de France & d'Engleterre , Ann. D
-'-' & Seignur d'Irlaund, a, noftre Trefchere & Trefame Frere I37i-
& Filx, Charles, par la roefme grace, Roi de.Navarre Saluz & -^«. 44«-
Diledtion. £• ?•
TrESAME FrERE ET FlLZ, rrmc^
Vouspoexfavoir coment, £.3.
Parentre noftre Confeil, pur & ennoun de nous, dune part, m. i.
& Johan de Tdly , Chivaler, Meltre Piere de Tertre , & Sanche
JLcm, vozMenagesd'autTepart, „^ ^,
Eftoit Tretez, & Parlei fur aucunes AUiances & Confederacions,
qui fe deueront fiiire paientre Nous & Vous,noz Roialmes & au-
tres Seignuries, en certeines maniere & fourme, contenuz en dit
Trcrcc
Referuez, toutefvoies, parefpecial & par expres, fur Taccord fi-
nal & Accompliflement du dit Tietee, la Volente, Advys, & As-
fentement de, noftre Trelbhere Eilhez. Filz, le Prince,
Les queux Volente, Advys, & AfTentement nous vous deve-
riens certifier, dedeinz le jour de la Chandeleure, profchein ve-
nant, felonc le purport & la contenue du dit Tretee :
Sur quoy ,
Treschere et Tresame Frere et Filz,
VeuIIez favoir que nous avonz envoiez , ficome fiiire deuions ,
devers noftre dit Eifnez Fiiz, & favons fait monftrer tout le dit
Tretee, pur nous ent fignifier fa Volente & Ibn Advys,
Le quel noftre dit Eifnez Filz, veu & regarde le dit Tretee &
fiir ce eu meure & bone Deliberacion , nous ad exprelTement fi-
gnifiez par fes Lettres, & autiement, que pur cerceines grofres&
chargeants Caufes, qui a ce Lui moevent, il ne veult, ne poent,
gardant fon Honur & Eftat, Aflentir ne Accorder au dit Tretee,
einz fe Defaflfente & Defaccorde, en maniere come nous avons
fait monrtrer, &, en partie, declarez les dites caufes a Sanche Lo-
pys, un de voz Meflfages fufdirz;
Et auflint,
Tresame Frere ET FlLX,
ET ACTA PUBLICA.
179
Ahn D A vous mefmes certifions , d'aboundlant y les dit7. Defaccord &
1571. ' Delaflentement de, noftre dit Eiinez Filz, le Prince, par ja te-
tMj. 3.
nour de ccftes noz. prefentes Lettres, leallces de noftre Grant
Seal.
Don. a noilre Palays de Weftmonfter, le xxij jour du Moys
de Januer, l'an de la Nativite noftre Seigneur Mill, Trois Centx,
Septante, 6c Un^ & de nos Regnes de France Trente primer, 6c
d'Engleterre Quarante Quart.
Ann.D.
1371.
A'i. ^f-
JE, 3.
rnt. 4.f.
E. ;.
f. I. m
34.
* VI.
678.
* VI.
679.
Supcr nefandis Ahufibrii , in Ecclefia SanBi Pauli ,
Tncrepitoria.
REX, Venerabili in Chrifto Patri, Simoni, Dei gratia, Epi-
fcopo Londonienli, Salutem.
Ad Nobilem Eccleiiam Sanfti Pauli Londonjae,
Quam, Reges InclitifTimi, Progenitores noftri, ab ipfius ymis
Furwamentis, erexerant, & multis PolTeflionibus , Honoribus, &
Privilegiis dotaverant,
* Internse conliderationis intuitum dirigentes, acerbiffimo dolo-
re concutimur quotiens) eam nedum in Divini; Servitiis Languere
confpicimus, fet etiam omni Regimine bono deftitui, noftris au-
ribus frequentius inculcatur.
Nonne, Venerabilis Pater, Epifcope^ (qui didte Ecclefix Prae-
effe tenemini pariter & Prodefle) Tot & Tanta , a CoUegio De-
cani , Refidentiariorum ^ & Capituli iplius Ecclefix veftra: ( ob
veftri , ne dicam , negligentiam & Defedum) Modernis Ternpo-
ribus, prodiiile Inconvenientia (qux Vulgatis Relatibus publican-
tur) videri vobis debeat Probrofum & etiam Taediofum ? Certe ,
occultae Connivendae Scrupulo non caretis, dum tam Patentibus
Erroribus nuUatcnus obviatis.
Ecce I quod, de communi Canonicorum & Miniftrorum ip-
fius Ecclelije Prompcuario, quemadmodum oculis veftris patenti-
bus ingeritur ; hodie fada {ijnt Genacula & Triftega Mechanico-
rum , ac multa Penecralia Conduditia & Receptacula Scortato-
rum.
Procedit ne hoc de veftra dircumfpedta Tolerantia .' an ue Laude
providi Pontificis? quod, ubi folet & debet Canonicorum & Mi-
niftrorum iplius Ecclelix , (qui ob Divinum Cultum excercen-
dum ibidem ftatuebantur antiquitus) Suftentatio & Victus co-
tidiani & continui prxparari, ibi nunc (direpris omnibus Valis,
Ornamentis, & Utenlilibus neceflariis ^ ac pcrpetuis Direptioni &
Venditioni expofitis, & in Particulares Ufus Relidentium Canoni-
corum dumtaxat converlis) ibi fiunt Vilitates, Fcetores, 6c Adus
abhominabiles Laicorum.
Et, ut ad magis fpecialia defcendamus, Decanus, Refidentiarii,
five Capitulum ipfius Ecclefise, nediim noftris, fet etiam Canoni-
corum, non Relidentium, Fratrum fuorum (quorum magna pars
ex Familiaribus noftris exiftit, & quorum in hac parte fpecialiter
jritereffe verfatur) beneplacito & affenfu minime requifitis vel ob-
tentis, ad talia procedere prxcipitancer & voluntarie prxfumpfe-
runt.
Et nichilominus (quod deterius eft) a Canonicis 8f Miniftris ip-
fius Ecclefix Suftencationem & Vidtum cotidianos , & Emolumen-
ta alias eis debita, fubtrahunt indebite & injulle; cum Injuftum
merito judicarc debemus & Iniquum, ut de una Subftantia ho-
rum, quibus inde compecit aequa fucceflio, Alii abundanter Af-
fiuanc , Ahi Egeftatis incommodo ingemifcant , ceffant , proh do-
lor ! in ipfa Ecclefia Cantarix , Hofpitalitates , & Eleemofinx
quamplures, qux ex bonis & fruftuofis PofTefliDnibus 6c Prxdiis,
pia intentione Fundatorum , antiquitus fuerant ftabilitx.
PolTefliones infuper , & Maneria ejufdem , unde Canonicorum ,
Refidentium & non Refidentium, ac aliorum Miniftrorum iplius
Ecclelix, Viftus & Suftentatio cotidiana, in Panc (videlicet) &
Cervifia,procederedebeant, plurimum devaftantur, ac Firmx,ex
hujufmodi provenientes Maneriis,ad particulare RefidentiumCom-
modum, & non Relidcntium Canonicorum & Miniftrorum alio-
rum Fraudem & Incoramodumj in ipfarum quanticate & numcro,
defalcantur ,
Plura eciam inibi committuntur Enormia qux Regalis honeftas
cogit nos dare filencio, & qux nimis longum effet fingula per or-
dinem enai rare.
Ec quamquam , ex hujufmodi & aliis , fatis patentibus , caufis
poffcmus & debemus contra didlos, Decsnum & Canonicos Re-
fidentes , feu Capitulum , auferendo ab eis Poflefliones & Prxdia ,
per diftos Progenitores noftros eis dudum CoUata , cum elTet jam
caufa, propter quam ea taliter Donata fuerant, [fublata,] & ad
alia Graviora ex ordine rationisprocedere, vobis tamen & Eccle-
lix piis motibus deferentes, Officium veftrum Paftorale jugi in-
ftantia excitamus, noftrum Regale prxiidium adiciendo eidem in
hac parre, vobis Comrnittentes fpecialiter & Mandantes quatinus
ad prxmifla omnia & flngula corrigcnda, ac in Statum priftinum
antiquum & debitum reducenda , modis omnibus, ante omnia,
Audtoritate noftra Regali, prouc opus fuerit, ceflantibus quibuf-
cumque Appellationum & Reclamationum DifTugiis, Juris fcripti
aut Patrix ftrepicu, procedatis; nova jEdificia, qux in Loco, pro
Prompcuario feu Bracino & Piftrino diftx Ecclelix Sandi Pauli
antiquitus ordinato, de novo Eredta feu Conftruda funt, amove-
ri & divelli penitiis faciatis, ac diiftos, Decanum & Canonicos
Relidenciarios , feu Capiculum, ad Reconftrudtionem didti Prom-
ptuarii feu Bracini & Piftrini f.ifficientem & celerem compellatis,
Interim autem Maneria omnia, ex quibus Redditus & Firma
didto Promptuario feu Bracino & Piftrino folvi , & Canonicorum
&c Miniftrorum ipfius Ecclelix Suftentatio cotidiana, in Pane ( vi-
delicet ) & Cervilia , provenire debeat , ad Manum noltram i-edu-
centes & applicantes,
Faciatis inde eifdem Canonicis & Miniftris, in"Pane & Cervifia
cotidianis , & aliis Emolumentis debitis, prout antiquitus * fieri
confuetum fuerat, per Fidedignas Perfonas integre rainiftrari , quo-
Tm. 111. P. U.
ufque per Nos, cum deliberatione & avifamento noftri Concilii, '^'■"■'- D.
fuper hoc aliter fuerit ordinatum. I37i-
QLiibulcumque , infuper, Conquerentibus de dictis Decano & ^<i'^. i-
Canonicis Relidentiariis, fuper oninibus & fingulis, prxmifla tan-
gencibus, fiimmarie, (impliciter, & de plano (fublatd omni ap-
pellationis remedio ; feftinam Juftitiam faciatis.
Talia fuper hujufmodi, & omnibus aliis, ea tangentibus, Ordi-
nationes, Proviliones, & Stacuta, pcrpetuo durabilia, facientes,
etiam Audtoritate Noftra , qualia Deo Placita , Nobis Accepcabi-
lia, & Ecclefix Londonienfi, ac Canonicis & Miniftris ejuidem,
Prxfentibus & Futuris, fore videritis Oporturla, ut, eildem No-
bis & noftro Concilio Prxfentatis, extunc, pro perpetua & in-
violabili Obfervatione ipforum, deliberatius ordinetur.
In prxmiflis omnibus & fingulis talicer vos habences, ut Eccle-
fia prxdidta ac Miniftri ipfius ad Statum Antiquum & Priftinum
Reftitutos (e gaudeant & Redudtos, &c Nos proinde debeamus ve-
ftram frudtuofam Diligenciam merito commendare.
Damus infupiT Majori & Vicecomitibus Civicatis noftrx Lon-
donix , & quibufcumque aliis Fidelibus noftris, tenore Prxfen-
tium , fpecialiter in Mandatis , quatinus , in PrxmilTis omnibus Sc
fingulis faciendis & exequendis, ut fupradidum eft, Vobis & De-
putandis veftris, quotiens eis vel eorum alicui fupet hoc fcire fece-
ritis, Pareant efficaciter & Intendant. .
Dat. in Palacio noftro Weftm. fub MagniSigilli noftriTeftimo-
nio, vicefimo fexto die Januarii.
Per ipfim Rege?n.
Coriventiomtm cttm yanuetiftbHS Confrmatio.
K'
E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem. Ann. D.
Quafdam Patences Liceras , live quoddam Inftrumentum I57i-
Publicum, An.^s-
Sigillo Pafcaloti Ufus Maris, Procuratoris & Nuncii fpecialis ^- 3-
Ducis & Communitatis Januenfium, ac Signis & Subfcriptioni- ^«t.^s-
bus Magiftrorum, Johannis de Brankette & Willielmi de Tyring- ^- J-
ton, Notariorum Publicorum , ac Clericorum & Familiarium no- P- '•
firorum fignatas, '"• 3°-
Per Prxlatos, Proceres, & Sapientes Regni Noftri , de Con-
cilio noftro exillentes, ad hoc propterea convocatos, infpici &
e-xaminari fecimus diligencer, Tenorem qui fequicur concinentes,
InDeiNo.minEjAmen.
Noverint Univerfi , prxfentes Literas infpedturi , quod ciim du-
dum,
Inter, Excellcntiflimum Principem & Dominum, Dominum
Edwardum, Dei gratia, Francix & Anglix Regem IUuftrem , fuos
Subdicos & fideles , Terras & Dominia , ex parte una , & , quon-
dam Magnificum & Potentem Virum , Johannem de Murta tunc
Ducem , ac Comunitatem & Diftridtuales , totumque populum
Civitatis , Terricorii , & Diftridtus Januenfis , pro eis & eorum
diftridtualibus, ex altera,
Confideratis Dampnis & OfFenfionibus realibus & perfonalibus,
Prxdis, Homicidiis, Roberiis, Incendiis & Rapinis, ac aliis In-
juriis, Offenfionibus, Violentiis, & Dampnis diverlis, tam in ter-
ra, quam in mari, per Armacas Navium & Galearum, Perfonis,
Rebus, &, Bonis, ac alitcr, hinc inde fscpius perpetratis, unde
guerrarum turbines violenti exoriri peramplius timebantur,
Affedtantes didtx partes hujuiinodi Guerrarum & OfFenfionura
patentibus pericuiis obviare , .
Cerra Confoedcrationes , Amicitias , Conventiones , RemiflioneS)
Padta, & Pacem perpecuam, comuniccr & concordiccr inierunt
& fecerunt, prout in quodam Inftrumento publico, manu Oberti
Ma7,urri , Imperiali audtoritate Notarii , die quinta Menlis Julii ,
anno Domini Millelimo, Trefcentefimo , Quadragelimo feptimo,
contedto , pleniiis continetur , cujus tenor Inllrumenti fequitur fub
hiis verbis,
In NOMINE SANCTyE ET lNDIviDU.C TrINITA-
Tis, Beat.e Mari/e glorios^ Virginis, et
ToTius C/ELESTis CuRTyE. Nobiles viri , Anthonius de
Flifco (didtus Cardinalis) Cives Janux , Procuratores , Sindici,
& Adtores, dyc.prout* Fol.j. A. D 13+7. & A. R. £. 3. 21.
Subfequenter ver5, providus & circumfpedtus vir, Pafcalotus
Ufufmaris, Civis [anuenlis, Procurator & Sindicus, Procuratprio
& Sindicario nomine, Magnificorum & Potentum yirorum,Do-
minorum , Gabrielis Adurni tunc , & Dominici de Caupofregofo
nunc, * Ducum Januenlium , Ancianorum, Sapientum, & totius
Comunitacis lanuenlis,
Habens ad Sublcripta Poteftatem, prouc per Tria Procuratoria,
Sigillis Archiepifcopi , Ducum, & Comuniratis Januenlium, fi-
gnata, coram Magno Concilio ipfius Domini Regis, tunc in Pa-
latio fuo Weftmonafterienfi , prope Civitatem Regiam Londonix,
exiftencis, per ipfum Pafcalotum exhibita publice & oftcnfa, ma-
nifeftiijsapparebat,
Petiit fuppliciter & inftantcr, vigore Mandatorum & Poteftatls
fux hujufmodi, Confiiderationes, Amicitias, Padfa, Conventio-
nes, & Pacem fupradidta, pro reccntiori memoria, ufiufque Par-
tis, Securitace &Quicce majori, ex habundanci, & exCaulis ratio-
nabilibus atque jultis, denu6 renovari, fieri, confirmari, ac pro
parce iplius Domini Regis Francix & .'\nglix, omniumque Sub-
ditorum liiorum , teneri hrmiter ac inviolabiliter oblervari.
Super qua quidem Peticione, Procuratoris & Sindici prxdidti,
cum Domino Rcge pr.iididto , ibidem in fuo Magno Concilio
perlonalitcr exifteiite, multa & matura Deliberatione prxhabit^ ,
idem DominusRex,
Volens Pacem fervare pr.cdidtam ,
De Fidelitate johannis Domini de Nevill, Guidonis de Brienne,
Z a MUi-
* Scil.
EJit.Lon'
din.
* VI.
<58o.
iSo
C O N V E N T I O N E S , L I t E R iE,
Ann. D. Militum, & Petri de r.ncy Canonici Dublinix, Confiliariorum
1371. fuoram, ibidem prxfentium , & Poteftatem eis in hac parte tradi-
^'i'"- i' tam acceptantium , plenc coniidens , Procuratores & Sindicos luos,
conjundim Sc divifim , fccit & ordinavic,
Ac Poreftatem fpecialem & plcnariam eis, & alteri ipforum,
dedit ad ineundum, feciendum, firmandum, & renovandum, vi-
ce Sua , Suhditorum, & Dominiorum fuorum quorumcumque,
Confcedsrationes , Amicitias , Pada , Convcntiones, & Pacem
fupradiiia, cum omnibus fuis Capitulis, in eadem expreifatis , vus
& modis, Pcenis, Secuiitatibus, & Cautionibus melioribus qui-
bus fieri poterunt, & eidem Concilio videretur expedire,
Didi deinde Procuratores , fucceffivis Diebus & Temporibus ,
fuper PriEmiiris, ac aliis Dependentibus & Emcrgentibus ex eil-
dem , in prcelentia didi Concilii Regii, prolixe Traiftantes , ac
multam ac maruiam Deiiberationem & Avilamentum habcntes,
Attendentes & conliderantes perfeaiiis Quot & Qiianta ex Pace
hujulmodi Bona proveniant, & Gravamina depellantur,
Ipfi Procuratores & Sindici, quilibet (videlicet) pro Partefua,
vice &c nomine illorum quorum eranc Procuratores & Sindici, in
prxfentia ipfius Concilii Regii,
- Invocato ad hoc iplius Nomine , qui in Orm fuo , An^lico Con-
centu, Pacem bonce voluntatis Hominibus dedit in Terris, & in
ejus ab hoc Mundo tranfitu Pacem fuis Difcipulis omnibus delega-
vic
Depulfis hinc inde Malivolcntiis , Rancoribus, Riottis, Deba-
tis , Quiijftionibus , Aftionibus , & Petitionibus quibuflibet, Pa-
cem, & veram Concordiam, ac Amicitias, pcrpetuis tcmporibus
duraturas, inter Regem, Dominia, & Subditos fua qiixcumque,
ac diftos, Dacem, Communitatem, & Diftriduales Janucnlcs,
Prxfentes & Pofteros, inierunt &c fecerunt modo quo fciverant
aut poterant meliori, _
Ac Cont-cedcrationes, Aniicitias, Pada, Conventiones , & Pa-
cem primo tada, in omnibus fuis Capitulis & Claufulis, vigore
Poteftatis fuw, acceptarunt, approbarunt, inierunc, feccrunc, fir-
mirunc, ex habundanti, & denuo rcnovarunt,
Volences ea omnia & lingula perpetuo Inconcufla durare , &
SEternam habere Roboris Firmitacem,
Non obftantibus quibulcumque Cxdibus, Homicidiis, Robe-
riis , Deprxdacionibus , Spoliarionibus , TranfgrelTionibus , Exces-
fibus , Dampnis, Injuriis, Violentiis, Poenis, Incurlis, Qiixftio-
nibus, & Contentionibus, Perfonis auc Rebus, Terra Marive,
quocumque modo auc occafione qualibec, Dacis, Illatis, aut Fa-
dtis, uUis unquam temporibus, hinc vel inde,
Et fpecialiter occafione quarumdam Navis vocatx Beatx Mariae
Alagdalenx, & Duarum Taritarum five Cocharum de Janua, Bo-
norum , & Mercimoniorum , & Perfonarum Captarum & Dani-.
pnificatarum in eis, & ipforum occafione, quae fi aut quaevis alia
appareant in futurum , pro bono Pacis & Tranfadtionis hujufmodi,
dormient & perpetuo cefiabunt , Salvis inferius exprefifatis ,
Et, ex habundanti, praedifti Procuratores , hinc inde Nomirii-
bus quibus fupra, de eorum certa fcientia, & ex caufa Pacis hu-
jufmodi , quitarunt , cellerunc , pardonaverunc , & remiferunt ,
unus alceri , omnia Caedes , Homicidia , Depraedationes , Tranf-
greiriones, Spoliationes , Rapinas, Injurias, Violentias, Dampna,
Adiones, Quaeftiones, Psenas, & Demandas quaecumque, Rea-
lia, Perfonalia, acque Mixta, quae Pars una adverfus alteram , Oc-
calionibus quibufcumque , allegare, intentare, proponere, petere,
• VI. vel * vendicare poceric in Judicio, vel extra Judicium, ullis un-
iSi. quam temporibus, quovifmodo, & ab agendo perpecuo fint ex-
clufi,
lidemque Procuratores, per folempnem Stipulationem interpofi-
tam hinc inde, fecerunt, Nominibu: quibus fupra, Padtum ex-
preflum &c validum de ulterius non Petendo,
Promittentes Procuratores prxdidi, exprefse & fftcialiter , Nor
minibus quibus fupra, hinc & indc, quod Occafionibus prxdi<flis,
aut iplarum aliqua, in gencrili velfpeciali, per iplum Dominum
Rcgem, Curiam fuam, aut Officiales, Miniftros fuos, feu Subdi-
tosquofcumciue, auc Ducem, Comunicacem, feu Diltriclualium
Januenfium aliquem, nulla imperpecuum fiec vel fieri procurabicur
Offeniio vel Injuria, Petitio vel Requiiitio, Marcha feu Contra-
prifa, Detentio vel Areftatio , Rcalis vel Perfonalis , aut Dam-
pnum, Impedimentum aliquod feu Gravamen contra alterucram
Parcium prxdiclarum ,
Renunciantes, hinc & inde, per verba fpecialia & exprefla,
Proceflui fatti & Juris, & aliter fuilTe fcriptum quam feiStum , ac
omnibus Exceptionibus , Dilationibus, Caviilationibus, & Reme-
diis, quae contra Piaemiila aur eorum aliqua, in Judicio, aut ex-
tra judicium, allegari poterunt feu proponi , ik ipecialiter Juri di-
centi Generalem Renunciationem non valere ;
Retento femper & falvo didti Pafcaloto , uc Procuratori & Sin-
dico fupradifio , Ordinacione , Voluntate , feu Aflenfu Regio,
quam & quem ad Petitionem & Requeftam ejufdem Pafcaioti
idem Dominus Rex, de Regali fua Liberalitate , Munificentia,
& Gratia fpeciali , ob internam Affeftionem quam gerit & habet
ad Ducem, Comunitatem, oc Diftridluales fupradidros, & ut in-
ter ipfos Amicitia & Diledtio perampliiis folidentur , f :cit & inter-
pofuit eidem Pafcaloto Procuratori , fuper Reftitutione & Libera-
tione quarumdam Navis vocatx Sandtrx Marije Maedalenx &
Duarum Taritarum five Cocharum de Janua, fupra Mare Capta-
rum , de quibus fupra ht mentio ,
Unde Navis prxdida Capta fuit anno Domini Millefimo , Tre-
centefimo, Sexagefimo nono,
Et Dux Taritae , five Cochse , Captae erant anno Domini Mil-
kfimo, Trefcenrefimo , Septuagefimo de Menfe Augufti,
\ Cum Bonis , Mercim,oniis , & Rebus contentis in eis ,
Qux tamen per Jura Regni fui dicebantur fuifle, & efle ex
Cauhs evidentibus & rationabilibus Confifcata & libi Acquifita ;
Retentis inluper fpecialiter, ac etiam Refervatis exprefse, hinc
& inde, Attionibus &c Qirjeftionibus Civilibus, Perfonarum fin-
gularium, Regis & Subditorum fuorum, ac Civitatis & Diftri-
dtualium Januenfium, fi quas ipfi comuniter, vel ipforum aliquis Ann. D.
divifim , ratione aiicujus Contrad:us, Debitorum , vel alterius rei 1371.
privacae, Pacem hujufmodi non cangencis, habeant vel habeat ad- Edv. j.
verfus aJiquem vel aliquos ex Subditis Regis praedifti, aut Ducis,
Comunitatis, & Diftridlualium prjedidtorum , comuniter, vel di-
vilim , feu aliquis unius Partis poffmt intentare vel habere adverius
alteram, dumtamen per hoc impediri aut turbari Pax praedidta in
fiicurum non potcrit quovifmodo :
Promitcentes , Procuratores praedidi , Nominibus quibus fupra ,
Convenciones , Confcederaciones , Amicicias, Padta, Pacem, Re-
milTiones, Quicationes, Cefliones, & Liberationcs , ac omniaalia
& fingula fupradidta, Terra Marique, fine fraude & dolo, firmi-
cer oblervare, facere, & tenere, & eis, uUo unquam cempore,
non concravenire , vel contraveniri facere, diredte, vel indiredte
clam & palam , Re aut Verbo , quovis quaefico Colore.
Promific, infuper, didtus Pafcalocus, fidemedia, qu5d confimi-
lcs Literas , Pacem , Amicitias , Confcederationes , Condiciones,
Padta , Conventiones , Renunciationes , Ceffiones, Promiffiones,
Liberationes , Quitationes , Remifliones , Pardonationes , Appro-
bationes, & Confirmationes , cxteraque omnia fuprafcripca con-
tinentes, quatenus Pacem Ducis, Comunitatis, Populi, & Di-
flridtualium Januenfium concernunt , auc concernere poterunc ,
fub Sigiliis Archiepifcopi , Ducis , Comunicatis , Populi , & Di-
ftridtualium eorumdem Januenfium, ac Subfcriptionibus Notario-
rum, eidem Domino Regi, auC ejus Concilio, in Civitate Lon-
donix , citra Feftum Pencecoftes proximum , tradet & effedtualiter
liberavit, auC cradi faciet & effedtualitcr liberari.
Adta fuerunt hxc omnia Praemiffa & Jurata, ad fandta Dei E-
vangelia , prout fuprafcribuntur & recitantur , die prima Menfis
Februarii, anno Dominicx Nativitatis Millefimo, Trefcentefimo,
Septuagelimo prinio , Indidtione Nona , Apoftolica Sede , ficut
refercbatur, vacante;
♦ Proefentibus tunc ibidem ,
Venerabili Patre,
Dcmino Simojie, Dei gratia, Efijcofo LonJoTtimfi^
Oherto Squarzafjcus ,
Auguflino de Auria,
Anthonio de Tontanella,
Ec Bartbolomeo de Corneria, Notario Publico,
Civibus Januenlibus,
Et raulcis aliis Teftibus in praemiffis.
Nos vero Edwardus, Franciae & Ansliac Rex praedidtus, prae-
didta omnia & fingula , de Affenfu & Concilio Prtelatorum , Pro-
cerum, & Sapientum Concilii noilri, Acceptamus, Laudamus,
Approbamus, Concordamus, &, ex certa noftra Scientia , Audo-
ricate Regia Confirmamus.
Dac. in Palacio noftro Weftmonaft. prope Civitatem noflram
Londoniae, fub Magni Sigilli noftriTeftimonio, Die Tertia Men-
fis Februarii, Anno Dominicx Nacivitatis Millcfimo, Trecentefi-
mo, Septuagefimo Primo, & Regnorum noftrorum FranciaeTri-
cefimo Secundo , Angliae ver6 Quadragefimo quinto.
De Proclamatione pro HominihHS de Janua,
D EX, Vicecomiti Kantix Salutem.
^ Quia Pax, Concordia, & Amicitia perpetua & folida inter
Nos, pro Nobis, Dominiis, & Subditis noftris omnibus, ex par-
te una, ac Ducem, Communitatem , & DiftridtualesJanuenfium,
ex altera , eft jam noviter Reformata ,
Ac omnia & fingula Injuriae, Dampna, Homicidia, Roberiae,
Tranfgreffiones, Violentix, Rapinse, &Adtiones, Realia&Per-
fonalia , hinc & inde , uUis unquam temporibus , CommilTa vel
Perpecraca, fub cercis Modis, Formis, & Conditionibus, hinc &
inde , perpecuo func Remilla , Quitata , & etiam totaliter Pardona-
ta, prout in Inftrumencis Pubiicis, & Literis, inde confedtis, ple-
nius concinetur,
Tibi praecipimus cjuatenus Pacem & Concordiam , Remiffiones
& Pardonariones hujufmodi , fic fuiffe & effe initas & fadlas pu-
blice proclamari facias, ac quod omnes & finguli Cives, Legales
Mercatores, & Diftridtuales Januenfes, tanquam Amici & Benii
voli noftri , poffint pacifice , fibere , & fecure intrare , morari , &
exire Regnum & Poteftacem noftra, & mercandizare Mercimo-
nia, Mercandifas licitas extrahere, abducere, &reducere, conver-
fare, tranfire, & redire, tam per Terram, quam per Mare, per
eadem Regnum & Poteltatem noftra, quotiens fuerit oportunum,
& eis & eorum cuilibec videbitur expedire abfque Impedimento,
Arefto, Moleftia, Marchia, feu Contraprisa, feu Gravamine per
Nos, aut Miniftrorum feu Subditorum noftrorum aliquem, Eis,
aut eorum alicui, in Corporibus, five Rebus, impofterum infe-
rendis;
Dumtamen , infra Regnum & Poteftatem noftra , Januenfes prae-
didli Adtus Amicabiles & Pacificos, per Terram, & per Mare,
legalia Mercimonia exerceant , Cuftumas & Deyeria Nobis fol-
vant, cum Adverfariis & Inimicis noftris Francix & Hifpaniae,
aut quibufcumque alus Inimicis noftris, prasfentibus auc fucuris,
Confcederationes aut Colligationes contra Nos, Regnum, &Do-
minia, feu Suhditos noflra, non faciant, velin ipforum Inimico-
rum noftrorum Subfidium aut Servitium , cum Soldo vel iine Sol-
do, cum Galeis auc Valis aliis, Terra Marive, ftent auc morencur,
& Gravamen aliud Nobis & eifdem Subdiris noftns, in Corpori-
bus, vel in Rebus, noninferanc, vel inferri facianc, quovis modo.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexco die Februarii.
Ver iffum Regem df Concilium.
•VI.
«8i.
Ann. D.'
1371.
An. 4f.
£. j.
ClaHf.
45-. £. 3.
m. <ii.J-
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis, &c.
P«
ET ACTA PUBLICA.
i8i
Ann. D.
1371.
Eilv. 3.
• VI.
683.
Ann. D.
1371.
Ati. 4f.
E. 3.
loiJ.
* Pro Soldam de U Trau.
EDward, Ainfne FilT, du Roy de France & d'Engleterre, l^rin-
ce d'Aquitaigne & de Gales, Duc de Cornoaille, Counte de
Ceftre, Seigneur de Bifcaye & de Caftre d'Ordials.
Faifons favoir a tous que ,
Pur la penyble Diligence & Travaillz que, noftre bien Ame,
le Soudain de la Trau, noftre foial Chivalier, Nous a fait en noz,
Guerres ScServices, tant a Sieo;e de Montpaon, come ailleurs, &
fera ou temps a venir, & en Recompenfation de fes Gages, les
quels il dyt a Luy eftre Deu ,
Luy avons Donnes & Octroyes, Donnons & Ottroions par ces
Prefents, de noftre Grace elpecial, la Baille de Marempne, avec
tousles Proffis & Efmolumens d'icelle, a Terme de fa Vie, en
faifant a Nous & as noftres Homage Lige, 6c les autres Devoirs
qui en doivent eftre faitz; . , „ r^ , v
Si Mandons a noz Amez Senefchal & Receveur de Xantonge,
ou a lciir Lieux tenans, en comettant, fi meftier eft, que d'icelle
Baillie metent &: inducent, realment & de fait, noftre dit Foial,
cn Sayzine&Poflenion, ou fon Procureur purLuy, & desProuf-
fiz & Efmolumens le facent Ufer & Joyer, & a Luy Obeir dcs
Subgiz & Entendre diligaument. „. , <- ,,-,
Donne a Bourdeaux , le xxiv jour de Fevrer , 1 An de Orace Mil,
Troifcent, Sexantc & Dix.
Ve Annuitatibits ConcejfiSk
Ann.D.
£J(.
R^
An. 4)-.
E. 3
Clnuf.
4,$-. £. 3
m. is-d.
De Liberatione Magni Sigil^i-
\/[E MORANDUM quoJ, Venerabilis Tater , WilHelmus , Epi-
Ann.D. J_V± jcopus Wymtonienfis .^Cancellarius Domini Regis, diehuna [vi-
^^''i- delicet, decimo quarto die Martii) circa Horajn Tertiam, A?inopr<e-
/enti , eidem Domi^io Regi, apud Wejfmonajlerium , in quada^n pri-
•vata Camera ipfius Regis , fuper Potitem Regina , juxta Aquam Tba-
mefis fituaia , vocata la Redechatnbre ^ in frafentia ,
Venerabilis Patris, Thoms Epifcopi Exonienfis,
Ricardi Comitis Arundellae ,
Humfridi Comitis Herefordi.E ,
Henrici le Scrop , Senefca/li HofpitH Regis ,
Ricardi le Scrop,
Ricardi de Pembrigg , Camerarii Hojpitii Regis ,
Et Helmyngi Leget, Receptoris Camera ipjius Regis ,
L.iberavit Magnum Sigdlum ejufdem Regis, in quadam Burfa de
Corio incluji/m, & Sigillo pradiSii Epfcopi fig7iata:
J*uod quidejn Sigillum , fic inclufum &■ fgnalum , idem^ Rex ab
m Epijcopo recepit, <^ pojlmodiim , die Mercurii proximo Jequen-
ii, idem Rex Do?nimm Robcrtum de Thorp Militem Cancellarium
Juum conjfituit , g^ Sigillum pradiiium in Camera praditia eidem
Roberio , 171 prajentia , Venerabilium Patrum , Wtllielmi Wyntonien-
fis, ^c. nianu fua tradidit i qui , prajiito fuper hoc Saerame^tto,
ditium Sigillum recepit , ^ die fovis proximo feque^jti , in Magna
Aula WefimonaPerii , ubi Placea Cancellaria habetur.,prafentibuspr<e-
fato Epifcopo Wyntonienfi ac Clericis Cancellaria , diSiam 'Burjam a-
feriri, ^ diiium Sigillum inde extrahi , ^ Literas Patentes ac
Brevia confignari fecit , ^f .
De Liheratione diverforum Sigillorum.
TV/TEmor ANDUM quod, Venerabilis Pater, Willielmus Epifco-
•'-*-'■ pus Wy7ttonienfis , nuper Cancellarius Domini Regis , die Veneris
[videlicet , viceftmo oiiavo die Martit) Aiino prajenti , apud Wefl-
monafferium , in quadam Camera Dotnini Regis , prope Aquam Tha-
mefts, in prafentia Hu?nfridi de Behun Comitis Herefordia , (^c.
Duo Magtta Sigilla , (^ Duo Privata Sigilla ,
Quibus ide7n Rex nuper utebattir , ^ qua in Cuflodia prtediiii E-
pijcopi , ex CommiJJiofie Regis , remaftferunt ,
^orum qtiidem ^atuor Sigillorum Circufnjcriptiones tales funt ,
w*.
Unius diSiorum Magnorum Sigillorum , EdwarDus, Dei
Gratia, Rex Franci.,e et Angli^, et Domi-
NU S HlEERNI/E,
* Et alterius diilorum Magnorum Sigillormn , Edwardus,
Dei Gratia, Rex ANGLI.E, DoMiNUs Hiber-
NI/E ET AQUITANI^,
Et unius diiiorum Privatorut» Sigillorum, Secretum Ed-
wardi Regis Franci^e et ANGLiiE, et Domi-
NUS HiBERNIjE,
Et alterius diiiorufn Privatorum Sigillorum , Secretum Ed-
WARDI ReGIS ANGLIjE, ET DoMINUS HlBERNliE
ET AqUITA NIjEi
Diilo Dofnino Regi liberavit:
Et idem Dominus Rex diiia Duo Magna Sigilla , in Duabus Bur-
fs, de Corio, fuh Alha Cera , ^ di£ia Duo Privata Sigilla, in
Duobus Panniculis Lineis, Jitb Ruliea Cera, poni ^ iftcludi, <§- Si-
gnetto ipfius Domini Regis, ^ Sigillo prafati Epijcopt Wyfitojiienfs ,
(onjtgnari fecit ; ^ diiia ^luatuor, Sigilla, in Burfis c^y Panniculis
pradiiiis ftc inclufa ^ conjignata , prafato Thejaurario liberavit ,
in Thejauraria ipjius Domitii Regis cujiodienda.
Ann. D.
1371.
An. 4f.
£. 3.
m.
* VI.
6^.
f.i.m.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. An. \f.
^ Sciatisquod, de Gratia noftra fpeciali, £.3.
Et pro bono Servitio quod , diledtus & fidelis noftcr , Johannes Vat. 45-.
de Claront, de Flandria Chivaler, nobis impendit & impendet in £.3.
futurum , ac pro eo quod idem Johannes Horaagium Ligeum No-
bis fecit,
Conceirimus eidem Johanni Viginti & Quinque Marcas, perci-
piendas fingulis Annis, ad Scaccarium noftrum, adTerminos San-
dli Michaelis & Pafch-^, per a:quales Portiones, ad totam vitam
ipfius Johannis, vel quoufque pro Statu fuo aliter duxerimus ordi-
nandum.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Vi/^eftmonafterium , vicefimo primo die A-
prilis.
Per ipjum Regefn.
Confimiles Literas Regis Patentes habet Diedericus Van Hefle-
ne, de Comitatu de Cleve Chivaier, de Viginti & Qi_iinque Mar-
cis per Annum.
Fer ipjum Regem.
Pro Ecclefia Bangorenfi, de Provifione.
(ORcgor
_ )rius Epifcopus , Servus Servorum Dei, carilTimo in Chri- Ann. D,
fto Filio, Edwardo, Regi Anglix lllullri, Salutem & Apo- 1371.
ftolicam Benediftionem. An. 4/.
Gratise Divinx Prcemium, & Humanae Laudis Prseconium ac- £. 3.
quiritur, fi per Seculares PrincipesPrgelatis, prsfertim Ecclefiarum Ex Ah^
Cathedralium Regimini Prxfidentibus , oportuni favoris prselidium togr.
& honor debitus impcndatur.
Dudum fiquidem, in noftri Apoftolatiis primordiis, intellefto
quod Ecciefia Bangorenfis per obitum, bon?e memoria:, Gervalii
Epifcopi Bangorenlis, qui extra Romanam Curiam deceffit, Pa-
ftoris crat folatio deftituta ,
N03, cupientes eidem Ecclefije, per ApoftoIicaeSedis providen-
tiam, utilem & ydoneam prxfidere Perfonam, Provifionem ejuf-
dem Ecclelix Ordinationi & Diipofitioni noftrx duximus, ea vi-
ce , fpecialiter refervandam ;
Decernentes extunc irritum & inane, fi fecus, fuper hiis, per
quafcunque, quavis audloritate, fcienter vel ignoranter, concinge-
ret attemptari.
Poftmodiim vero, proparte, dilefti Filii, Howeli Eledi Ban-
gorenfis, propofito in Confiftorio, coram Nobis, quodolim, di-
da Ecclf^lia, ut praefertur, vacante, diledti Filii, Capitulum ejuf'
dem EcclefiiC didura Howelum, Canonicum iplius Ecclelix, in
Diaconatijs Ordine conftitutum , in Epifcopum Bangorenfem , an-
te Refervationem hujufraodi, concorditer elegerunt , idemqueHo-
welus Eledtioni hujufmodi , illius fibi prxfentato decreto , confen-
ferat,
Nos , ex certis rationabilibus caufis , hujufmodi Eleftionem &
quxcunque inde fecuta caftavimus & irritavimus, ac nuUius effe
voluimus roboris vel momenti :
Ac deinde ad Provifionem ejufdem Ecclefix celerem & feli-
cem,
De qua nullus, praeter Nos, ea vice, poft & contra Referva-
tionem & Decrecum prxdida, fe incromitteie potuerat nequepo-
terat ,
* Ne Ecclefia ipfa ulterioris Vacationis exponeretur Incommo- * VI.
dis, Paternis & foiicitis Studiis intendentes , poft Deliberationem, 68/.
quam de prxficiendo eidem Ecclefix Perfonam, utilem & etiam
fruiSuofam , cum Fratribus noftris habuimus diligentem , demum
ad didum Howelum Eleftum ,
Cui de Litterarum Scientia, honeftate Morum, Vitx munditia,
Spiritualium providentia, ac Temporalium circumfpedtione, ac
aliar'.im multiplicium virtutum donis, apud nos fidedigna Teftimo-
nia perhibentur ,
Direxinuis oculos noftrx mentis :
Quibus omnibus , necnon diftorum Capituli , ipfum Howelum
eligcntium concordi voluntate, debita mediratione penfatis, de
Perfona ipfius Howeli Eledi, nobis & eiidemFratribus, ob di6to-
rum fuorum exigentiam meritorum, accepta, eidcm Eccleiix, de
di(5lorum Fiatrum Confilio, Audtoritate Apoftolica providimus,
ipfumque illi prxficimus in Epifcopum & Faftorem , Curam &
Adminiilrationem ipfius Eccleiix fibi, in Spiritualibus & Tempo-
ralibus, plenarie committendo,
In illo , qui dat gratias & largitur Prxraia , confidentes quod di-
fta Ecclelia, fub ipfius Eledti Regimine, giatia libi anTiftente divi-
na, profpere dirigetur, & falubria, danteDomino, in eifdemSpi-
ritualibus & Temporalibus fufcipiec Incrementa,
Cum itaque (Fili cariflSme) fit virtutis opus Dei Miniftros beni-
gno tavore profequi, ac eos Verbis & Operibus, pro Regis xter-
ni gloria, vencrari,
Serenitatem Regiam rogamus & hortamur attente, quatinuseuq-
dem Eledum, & prxfatam Eccleliam , fux Curx commiftam,
habens , pro noitra & Apoftolicx Sedis reverentia, propenfiQs
commendatos, ipfos bcnigni Favoris Auxilio profequaris; ita quod
idera Eledtus, tux Cellitudinis fultus prxfidio, in comraiiro fibi
Curx Paitoralis Officio polTit, Deo propitio, profperari, ac t:bi
exindc a Deo perennis Vitx Prxmium, & aNobis condigna pro-
veniant adtio Gratiarum.
Dat. Avinion. xi Kal. Maii, Pontificatias noftri Anno primo.
Colomatus.
P. Beraldi.
De
i8i
C O N V E N T I O N E S j L I T E R ^E ,
Atin. D.
1371.
iilv. 3.
De Sfffferefttiis, cum Rege Navarra, prorogandis.
Confeil, & nos Gens, de, nos trois bonnes Villes, Gand, Brug- Ann. D.'
ges, & Ipre, &c de ceuls dou Franc, d'autre part, feellees Qu .1371.
Granc Seel dou dic Roy, contenans la fourme qui s'eniieut, •E<'t. }.
Ann. D T j£ Roi a touz ceulx, qi ceT, prefentes Lettres verront, Salutz.
13^1. L-y Come ccrteines Abltinences ou Soiil-Vances de Guci-re ayent
■^'»- 45- efte accordes& prifes, entempspafle, entre Nous & , noftre Tref-
2- 3- chcre Frerc, le Roi de Navarre, les Gens & Forterefces de Tun
■Frxnc.j,f. ^ ^^ TaLitre, durans jufques a Pafques darrcin paOez, fouz certei-
^•3- ne Fourmc, Manicre, & Condicions, plus a pleine contenus en
m- ^6. nQ2 Lettres PLitentes, fur ce lors faites,
Savoir fafons, par cez. Prefentes, que Nous derrefchicf,
A caufe de con'inuance & Affiance de bones & loialx Amiftees
& Aliiances, qui font & ferronc entre Nous & !e dit Roi de Na-
varre, & no7, Subgitz, Ligez & ObeilTanti, d'une part & d'au-
tre, & pur certaines auTesenchelbns,
Avons pris, grante, & acorde, & ferme, de noftre certaine
fcience, a prclent, femblables Abftinences & Souffrance de Guer-
re, foutzycelle mefme Fourme, Manere, & Condicions que les
autres feurent, a durer, de la dite Feflre de Pafques, darrcin paffe,
jufques a la Fcfte de Seir.t Michiel, ert Septembre, procheine-
ment venant, avefques noftre dit Frere le Roi de Navarre, les
Gens & Forterelces de Tun & deTautre,
Par les queiles toutes leS Gens, Terres, Subgirz, & Forterefces,
de Nous & de nolbe dic Frere, doivent demoarer paihbiemcnt ,
les uns envers les autrcs, de tout Fait de G.ierre, dc dic jour de
Pafque palTc, jufques a la dite Fefte de Seint Michiel :
Pcndenc Ic quel cemps neferront faites, neprifes,par nozGentz,
Subgi;z, & 0'oeifans, aucuns Raunceons, Aydes, ou Compoli-
cions, en aucunes des Terres noftrc dic Frere le Roi de Navarre,
ne defcs Hommes qai font Tenantz de Lui & Ibnc fe; Obeifans,
quelle part quelles foiint, ou Clos de Conftantyn ou de hors,
Et, fi aucuns y font faites, ou mifes, ou accordes, en temps
palle, ou apres, comment que ce foit, elle celleront de tout,fanz
en eftre rien paie, cuelly, ou receu, en Tout, ou en Parcie:
Ec en feront le Gcns des dices Terres, & lont Defmaintenant ,
par laTenour de cez Lettrcs, Quites du tout, fanz ce que jamais
leur en puilTe rien eftre demande, ne eftre corcuz ne conftrons,
en aucune manere, pur cefte caufe :
Et, s'aucune Chole en a efteCuelly, Paye, Leuc, ou Refcea
* VI. d'euis, Nous * Volons & Mandons que tantoft leur foit Rendu &
<86. Reftabli de tout, bien & entierment, fanz rien failiir:
Et aulTi ney ferront faices, pendant le dit temps, aucunesCour-
fes, Chivaachees, Prifes des Gensou de Biens, ou autrc quelcon-
que Fait de Guerre, d'une cofte ne d'autre, pur quelconque caufe
que ce foiti mes punont les Gentz, Hommes, Subgitz,& Amis,
de fun & de 1'autre, feurment & lauvement, Aler, Marchander ,
&: Converfer enfemble, tant decha la Mer, comme dela la Mer,
fanz avoir ou receivoir Arreft ou Deftourber quelconque , fanz au-
tre Conduic ou Seurte avoir;
Pourquoi Nous Mandons &Enjoignons eftroitementatouz nos
Lieutenantz, ^dmiralx, Senefchalx, Capitains, Coneftables, Vif-
contes , Recevours, &c autres quelconques Officiers, VaiTaux,
Lieges, & Foialx, & autres quelconques noz Subgitz, que les
dites Abrtinences, en la fourme deflus efcript, il tiegnent & gar-
dent , & facent tenir & garder , pur noftre Partie , loialment lanz
lcs enfaindre, ou fouffrir eftre enfraintz , par quelleque manere
que cefoit:
Et, fe aucune chofe ad efte, ou eftoit, fait au contraire, par
quelconqaePerfone qui foitdenozSubgitz, Nous Volons&Com-
mandons que tantoft y foit mys Reparacion & Amcndement , tout
a plein , en faifant reftabler & niettre , al Eftat deu tout , ce que
aura eftc t-<iic concrc les dites Abftinences :
Et que toui ceuz, que auront faices countre les dites Abftinen-
ccs, de quelque eftat q'il foient ou condicion , foient rigoroufe-
. ment puniz & corri.c;cz, en Perfones & en Biens, fanz faveur ou
malicrc, li qie ce foic Exemple a couz autres:
Ec qiiant a ce faic , & a toutes les chofes qui en dependent , nous
avons Commis, & Commettons, par cez Prefcntes, ceiy ouceulx
de vous, que les Geiis de, noftre dit Frerc, le Roi de Navarre
vouldront, un foitz, ouplufeurs, coms jointement ou devilement,
requeire &; ellyre a ce,
Au qucl, ou aus queulx, requis & efleus come dit eft, Nous
Mandons & Commettons, en donant plein Povoir & Auctorite,
de contraindre a ce touz noz Subgitz, Vaflaux, & Liges, eftanz
par dcla es Parties de noftre Roialme de France , par coutes voies
& manier q'il verra ou verront que foit a faire, &C. volons a lui,
ou a eulx, efire obey & entendu diligeaument de touz noz Subgitz
& Liges , & de chafcun d'eulx :
Et toutes les chofes delTufdites, 5c chafcun d'ycelles, Nousvous
Enjoignons, & a chefcun de vous, a eftre gardees & accompliez
fanz ricnz failler & trefpalTer , pur ce que elles viegnent de noftre
volance & ccrteine fcience, & les avons grandementa cuer, fur la
Foialre & Ligeance que vous nous deuez , & Peine de Corps & de
Vie, 6c fur quantque vous vous purrez MefTaire envers Nous, &c
d'cncourrer perpetuelment noftre Indignacion & courrouz.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Scal, a noftre Palais
de Weftmonfter, leVint feptifme jour d'Averill, TAn de nozRe-
gnes, (ie France Treni fecond, & d'Engleterre Quarrant quinc.
MENT, que les Scigneurs, (^c. lit 4 Aiigufii
"CDward, par la grace de Dieu, Roy deFrance, &Seigneurd'Ir-
^ laund, a touz ceux, qui cesprefentes Lectresverront ouorront,
Salutz.
Savoir vous faifons que nous avons bien fait Regarder & Exa-
mi.ner le Tretee ,
iSTouveilement fait parentre Nous & noftre Confeil d'une Part,
& les Meffages de, noftre trcfchere & trefame Coufyn, le Conte,
& de trois bonnes Villes, Gand, Bruges, & d'Ypre, & de ceulz
dou Franc , & les Paiis de Flandres, d'autre part,
Contenans le Teneur qui s'enfuit.
PremieiIe
An7i! 4+.
Nous Loys, Contes deftufdiz , le ditTraitiet, & quantquecom-
pris eft cn ycelli, * par TAdvis & Confentement de Nous & de * VI.
noftre Confeil, pour, nos dites bonnes Villes, Gand, Bruges, & 687.
'i'pre , & de ceulz dou Franc , & nos Villes de Malines & d'An-
weres, & de nos autres Subges de Flandres, Acceptons^ Accor-
dons, AggrCons, Loons, Approuvons, & Confirmons de noftre
certaine Science,
Et Promettons loyaulment a les Tenir, & faireTenir &Garder
par Nos Subges delTufdis, li avant come il Nous ou eulz touche
ou puet touchier , fans enfraindre ou venir a rencontre par aucune
manere, par la Tefmoignance de ccs Lettres, fealles de noftre
Grant Seel.
Don. a Gand le Vint feptifme jour d'Averil, TAn de Grace Mill,
Troifcens, SoilTante & Onzc.
De Concordia , imer Regem , cjx Tlandrenfes , froclamanda.
Ann. D. Confirmatio faila per Comitem Flandria.
I "* 71 •
jin. +f. "MOUS Louys, Contes de Flandres, Duc de Brabant, Contes
£. j. -L^ de Nevers de Reth, & Sires de M.ilines, avons receu certai-
Clauf. nes Leccres, contenans le Traiciec fait & accorde entre le Roy
4J-. E. 3. d"Engletcrre, les Gentz, & Confeil d'une Parc, & Nous, noftre
m. iS.J.
REX, diledio & fideli fuo, Nicholao de Tamworth, Capita- Ann. D»
neo Villx noftrx Calcfu, vel ejusLocum tenenti ibidem, Sa- 1371.
lutem. .(#». 4f.
Cum inter Nos, pro Nobis, & Subditis noftris, &, Nobilem e. 3.
Virum, Lodowicum Comitem Flandria;, pro Se, & Subditis fuis, c/aw/^j-.
concordatum exifl:at quod Domini, Gentes, Subditi, Magiltri E. j. m.
Navium, Marinarii, & Mercatores, ex una parte & altera^, tam ij-. d.
in Cifmarinis, quam Tranfmarinis partibus , & omnes alii boni
Mercatores, qui inimici ex una vel altera parte non exiftunt, libe-
re & pacifice, mercatorie communicare & converfare, & mfimul
quilibet cum alio Mercandifare , & Propria Bona fua , & Bona a-
liorum bonorum Mercatorum, de Inimicitia unius five alteriui
partis non exiftentiura, adeo amicabiliter , libere, & pacifice, fic-
ut tcmpore Bonx Pacis facere folebant, folvendo Cuftumas & alii
Deveria fua, tam per Terram, quam per Mare, ducere polTint, '
Ita quod nuUus Mercator, nec alius de didtis partibus Flandrix,
Navem five Vas alicjuod , eundo per Mare , five redeundo , cum a-
liquibus Bonis Inimicorum Franciae & Ifpaniae , quocumque colo-
re, fraude, five malo ingenio, carcabit, prout in Concordia prae-
diik plenius continetur ;
Nos (volentes Concordiam prxdidam, quantum in nobis eft,
manuteneri & in omnibus obfervari) vobis mandamus quod in di-
da Villa noftra Calefii, & alibi infra Dominium noftrum in Parti-
bus illis, in locis ubi melius cxpedirevideritis, didlam Concordiam
publice proclamari, & ex parte noftra firmiter inhiberi faciatis ne
quis, cujufcumque Status feu Conditionis fuerit, fub Forisfadura
omnium qux nobis forisfacere poicrit, eifdem Mercatcribus de
Flandria, aut Navibus, feu Mercandifis fuis, veniendo, per Ter-
ram, vel per Mare, infra Dominium & Poteftatem noftra, ibi-
dem morando, Mercandifas fuas exercendo, & exinde ad Propria
redeundo, non inferant, feu, quantum iu eis eft, ab aliis inferri
permittant, in Perfonis, Navibus, Bonis, aut Rebus fuis qciibuf-
cumque, Injuriam, Moleftiam, Violentiam, Dampnum, Impe-
dimentum aliquod feu Gravamen , , ■ r
Et, fi quid eis, feu eorum alicui, Forisfadum fuerit, id eis, fi-
ne dilatione, debite corrigi & emendari faciatis;
Dumtamcn Icgales exerceant Mercandifas, & Cuftumas & alia
Deveria, Nobis debita, fideliter folvanc, uc debebunt, juxca teno*
rem Concordi.€ fupradidtx.
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Henle , odtavo die Maii.
Pcr jpji^m Regf7>i (^ Confilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, &c.
Exemplificatio Liter<t David de Brujs,
EDwardus, Dei gratia, Rex Anglix & Francix, & Dominus . ^
Hibermx, omnibus, ad quos prxfentes Literx pervenerint, "P" j
Salutem. An Lt'
Inlpeximus Litteras Patentes, quas, cariflTimus Frater nofter,Da- ^ ■/*•'•
vid de Bruys de Scotia nuper fecit in hxc verba ; Peneicit'
A, Trefexcellent Prince, noftre trefcher & treflionure Frere, '^'^;
Edward, par la Grace de Dieu, Roi d'En^eterre, * David, par ,„0 "
meifme la Grace , Roi d'Efcoce , Saluz & Diledion.
Pur ceo que, de veftre Graceefpeciale, vous nous avez accor-
de , par voz Letcres overtes , qe , de la Some grande des Deniers
d'Argant, la quele nous vous devons paier, drc.prout fuprade Dat.
4 yunii , A. 44. tujicfic.
Nosautem Tenorem Litterarum prxdidarum certis de caufis
duximus Exemplificandum per Prxfcntes.
la
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. In cujus rei Tcftimonium has Litteras noftras fieri fecimus Pa-
1571. tenies.
£Uv. 3. Tefte meipfo apud Weftmonafterium, vicefimo nono die Maii,
Anno Regiii nofti i Anglne Quadragefmio quinto , Regni ver6 no-
ftri Franciie Tricelinio lecundo.
De Invajione per Inimkos Franciic , ^ mormdo ftiper Co-
fleras Maris.
Ann. D. R ^ ^ ' diledo & fideli fuo , Johanni de Clynton , Salutem.
jiyi. Quia , ut accepimus , Inimici noftri Francioe fupra Mare,
^» 4J-. *-"•" Navibus & Bargeis, jam exiftemes, adlnvadendum Regnum
j_ ', noftrum Angli<E, ad illud pro viribus deftruendum, fe parant,
Cimf. N°^ (Malitijs Inimicorum noftrorum praedictorum , in quan-
,. £ 5 . tum poterimus , obviare volences) vobis , in Fide & Ligeantia ,
m. 24. quibus nobis tenemini , Injungimus & Mandamus quod ftatim ,
viiis pnefentibus , omnibus aliis prxtermiHis, ad Manerium ve-
ftrum de Folkefton, in Comitatu Kantia; , vos trahatis, ibidem
& ahbi in partibus iliis, ubi majus periculum ex Hoftium Incur-
fibus iminuerit , cum tota Potcntia & Familia veftra, continue
moraturi;
Ita quod prompti fitis & parati ad proficifcendum Manu forti ,
una cum ahis Magnatibus & Fidelibus noftris, quos indidiisPar-
tibus, in Terris fuis, ex hac caufa, morari mandavimus, contra
Inimicos noftros, ii qui in Regnum noflirum ibidem ingredi prse-
fumpferint, ad ipforum Malitiam & Proterviam, cum Dei adju-
torio, propulfandum j
Et hoc iicut Nos, & Honorem noftrum , ac Salvationem &
Defeniionem diifti Regni noftri diligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Maii.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
De ConduSiu fro Finartcia Objidum Francia.
Ann. D. TOhanes le Manner, unus Hoftagiorum Regis de Francia, habet
1371. J Literas Regis de Conduftu, eundo ad partes Francioe, pro Fi-
An. 4)-. nancia fua, &c cujufdam alterius Hoftagii d'Amyens , quxrenda,
£. 3. ibidem morando, & exinde in Regnum Rcgis Anglix redeundo,
irmtc.^j. ufque ad Feftum Sandi Michaelis, proximb futurum, duraturas.
I. 3. Dat. apud Wynton. vicefimo die Junii.
m. if.
Ver Breve de Privato SigiUo.
Dc conducendo Denarios pro Financia David de Bruys
defhnUi.
Ann. D. R E X Vicecomiti Northumbrice, Salutem.
1171. ' '^^ Cum, per Literas noftras Patentes , aftignaverimus & de-
An. 4j-. putaverimus, diledtos & fideles noftros, Petrum de Mauley ,Cu-
£. j. ftodem, Johannem de Bolton, Camerarium, Villae noflras Bere-
Scot. 4J-. wici fuper Twedam , Alanum del Strother Vicecomitem de Ro-
£. 5. kesburgh, & Te, ad recipiendum, nomine rioftro, de cariffimo
n>. j. Confanguineo noftro Scotix, vel Deputatis ab eo, apud Berewi-
cum iuper Twedam , Quatuor Milia Marcarum SterUngorum de
Moneta noftra Angli.e, vel Aurum feu Argentum nd valorem,
Quae quidem Quatuor Milia Marcarum didtus Confanguineus
nofter , ad Feftum Sandti Johannis BaptiftiE , in Parrem Satisfa-
dtionis Quinquaginta & Sex Milium Marcarum,
• VI. In quibus idem Confanguineus nofter * & alii nobis obligan-
<8p. tur, pro David de Bruys defundto,
Nobis folvere tenetur ,
Et ad didta Quatuor Milia Marcarum abinde, ufque Civitatem
noftram Eborum, ad Cuftus noftros, de Exitibus didti Comita-
tus Northumbrise , fine dilatione conducendum, ibidem Viceco-
miti Eborum ac Majori Civitatis Eborum liberanda , prout in Li-
teris noftris prxdidtis pleniiis continetur,
Tibi , fub Forisfadlura omnium quae nobis forisfacere poteris ,
priEcipimus, firmiter injungentes, quod didta Quatuor Miiia Mar-
carum, a didta Villa Berewici , ufque Civitatem noftram Ebo-
rum falv6 & fecure, in Comitiva praedidtorum, Petri, Johannis,
& Alani, vel Willielmi de Beaufcye,
Quem ad didta Quatuor Milia Marcarum computandum , nu-
merandum , & triandum aflignavimus ,
Sumptibus noftris, de Exitibus didti Comitatus Northumbrias,
cum omni celeritate, conduci, & prsefatis Vicecomiti & Majori ,
per Indenturas, inde inter vos mododebito faciendas, liberari fa-
cias,
Etde Cuftubus, quos circa Conduftionem prxdidlam apponi
contigerit , tibi in Compoto tuo , debitam AUocationem habere
faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
ihii. IJ E X Vicecomiti Eborum ac Majori Civitatis Eborum Salu-
'■^ tem.
Cum , per Literas noftras Patentes , affignavimus , diledtos & fi-
deles noftros, Petrum de Mauley , Cuftodem, Johannem de Bol-
ton, Camerarium, Villae noftrae BerewicifuperTwedam, Alanum
del Strother Vicecomitem de Rokesburgh , & Vicecomitem Nort-
humbrias, ad recipiendum, nomine noftro, &c. utjupra ufque ihi
folveretenetur, cif tunc [ic, & ad didta Quatuor Milia Marcarum
abinde , ufque Civitatem noftram Eborum , fine dilatione condu-
cendum , vobis ibidem ad opus noftrum liberanda , prout in Lite-
risnoftris praedidtis plenius continetur,
Vobis, fub Forisfa<Stura onmium quae nobis fbrisfacere poteritis.
JS^
mandamus, firmiter injungentes, quod didta Qiiatuor Milia Mar- Ann D
carum a prxfatis, Peuo, Johanne, Alano, & Vicecomite Nort- 13 71."
huinbnx, vel aliquo ipforum, qui ea vobis cx parte noftra libera- I.iv. j.
verint, per Indenturas, indeinter vos modo debito conficiendas,
recipiatis ,
Et Tu (prscfate Vicecomes) eadem Quatuor Milia Marcarum,
cum recepta fucrint, a Civitate noftra Eborum, ulque Civitatem
noftram Londonix, falvo & fecure, in Comitiva Willielmi dc
Beaufeye,
Quem ad didla QLiatuor Milia Marcarum computandum , nu-
merandum , & triandum allignavimus,
Sumptibus noftris, de Exitibus didl:i Comitatus Eborum, faJv6
& fecure , cum omni celeritate conduci facias ,
Et de Cuftubus, ^c. ut fupra.
Tefte ut fupra.
De ^cc^uietantia ., pro Fincuicia memorata.
T E Roia touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann D,
, '"^- 1371.
Savoir vous faifonsque Nous avons en Accompte &Refceu de, An. 4^.
lui Noble Homnie , Robert, noftre chcre Couiyn d'£fcoce, & £. 3.
fa Partie , Quatre Milles Marcs d'Efterlings , de noftre Monoie Scot. 4;,
d'Engleterre, pur ccft prefent Terme de Seint Johan le Baptiftre, £. 3.
en Dedudtion , Rebat , 6c Partie de Cynquant & Deux Mille m. 4.
Marcs d'Efterlings,
Les queles noftre dit Coufyn & autres nous ont accordes & pro-
mis a paier , par leur Lettres Obligatoires , a caule de la Refte de
la Raunceon de, noftre chere Frere, David de Bruys, qi Dieux
affbille,
De la quele Somme, de Quatre Milles Marcs, Nous nous te-
nons pur bien contenx & paiez ,
Et en Quitons , Deliurons , & Abfolons noftre dit Coufyn , &
les autres ilfint Obligei,, & leur Heirs, a touz |ours, de mefmela
Somme de Qriatre Mill Marcs ilfint a nous paiez,
Flt faifons Padfion & Covenance expreffe de jammais Deman-
der a Eux, ne a leur Heirs, en Jugement, nedehors, laditeSom-
me de Quatre MillesMarcs, que paiez nous font, ficon>e delTus
eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xxvj jour de Juvn.
* De ImfHgnatoribns Juris Rcgii capiendis.
R'
* vr.
690.
Ann.D.
1371.
An. ^y.
E 3-
P»t. 4^.
E 3
p 2. m.
E X Cuftodibus Pacis fuae in Comitatibus Wiltefiae , Somerfe-
^- tiae, 6c Dorfetiae, & Vicecomitibus eorumdem Comitatuum,
qui nunc funt, vel qui pro tempore erunt, & omnibus aliis Balli-.
vis & Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam extra, ad quos,
&c. Salutem.
Cum nos nuper, in Curia noftra, coram Jufticiariis noftris d^
Banco, perBieve noftrum, recuperaverimus Pr.efentationem no-
ftram ad Prxbendam de Beere &c Cheremynftre, in Ecclefia bea-
tz Marias Sarum , nuper vacantem , & ad noftram Donationem ,
ratione Epifcopatus Sarum , nuper vacantis & in manu noftra exi-
ftentis, fpectantem, prout per Recordum & Procellum, inde co-
ram didtis Jufticiariis noftris relidentia, plenius porerit apparere,
Ac incellexerimus qu6d quidam, nitentes Jus noftrum Regiuni
& Judicium praedicta impugnare &c pio vinbus adnullare, Citatio-
nes, Appellationes, InduCtiones, Proceflu), Sc Notificationes eo-
rumdem, ac Inftrunienta Publica, & quampliira alia, Nobis &C
CoroniE noftrx prKJudicialia, in hac parte, fecerunt, & per ea
dictum Jus noilrum & Judicium , per Procellus inde in partibus
exteris profequendos, fubvertcre & adnullari facere proponunr, in
noftri Contemptum & Prxjudicium , &Juris noftri Regii ac Ju-
dicii praedidtorum & Effectiis eorumdem Enervationem , & dictae
Curiae noflise Illufionem manifeftam ,
Nos,
Jura Coronae noftrae, ac Judicia in Curiis noftris rite reddita,
projt vinciilo Juiamenti aftringimur, illibata confervare volentes,
& Impugnarorcs eorumdem debice cohercere,
Vobis omnibus & lingulis, firmiter injungendo, mandamusqu6d
omnesillos, quos hujufmodi Citationes, Appellationes , Indudtio-
nes, Procelfus, &Notificationcs, feu Inftrumenta, aut aliqua alia,
quae in Enervationem Juris noftri feu Judicii pniedidliorum, aut di-
£t!c Curiac noftrx Illufionem, cedere valeant, inveneritis vel in-
venerit aliquis veftrum facientes, five infra Libertates, live extra,
infequamini, areftetio, & capiatis, & eos ftatim, ciitn capti fue-
rint, coram Nobis & Concilio noftro ducatis, ad refponjendum
Nobis fuper pr.emiffis & allis que fibi exponentur ex parienoftra,
& ad faciendum & recipiendum quod de eis contigerit ordinari ibi-
dem.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Julii.
De trailando cum Flandrenfibus , fnper Excejfihus refor-
mandis.
E Roi a, no2. chers & foialx, Nichol de Lovaign Chivalerde » r»
^_i\ _ r^\ 1 n „1 j_ \\r..\.i:, 1 r\„t\ i o- Ann. IV.
^ noftre Chambre, Robert de Wykfbrd Dodour en Leys, & ■^""- ^
Adam de Bury Meir de noltrc Ville de Gileys, Salutz. J^^
Confiantx a plein de voz fens, lealte, dili^ence, & avifement, _."' *^*
vousenvoyons par devers, nollre trelchere Coulin, le Conte, &, „' ^"
noz cheres & foialx, les bones Gentz, de trois Villes deBruges, de c^"'^^
Gant, d'lppre, de la Fianc, & la Comunealte de Flandres, ' ^' '
Donantx a vous Trois eufemble, & a Deux de vous, Audlori- *'
te.
184.
CONVENTIONES, LITERi^
VI.
691
te, PoilTance, & Mandement efpqcialpur Nous, & nos Subgiex
& en NoLin de nous & de eux, a Requeiir, Demander & Kel-
cevoir Amende & Satisfaction des Grevances, Outrages, Injuries,
& Damages faitz, & commifes, par aucuns du dit Paus de i-lan-
drcs, a nous Liegez Marchantz, & autres Subgiei de noftre dit
Roialme d'Engleterre , tanc en Peifones, come enNieft, Veflealx,
Biens, & Marchandifes , ■
Et furycelles Damages, Injuries, & Grevances, & toutes au-
tres, & air quantque en depent ou purra toucher le Traire , fait&
Accorde d'arreinement entre Nous , noftre dit Coufm le Conte &
fes Subgiez avantditT., & toutes autres Contencions, Queftions,
& Debarz,, pendantz ou efteantz cntre Nous, nox Subgiez, &
eux, par queconque caufe ou coleur que ce foic, appeifer, com-
pofer, tranfigier, & accordcr,
Et de feire & expedier toutes autres chofes neceflaires ou ptx)hta-
bles en ce cas, fuppofe que plus efpecial * Mandement cn ferroic
rcquis; .
Et Promettons avoir Ferin & Aggreable quantque feit fcrra par
vous, enfemble, ou Deuxde vous, fur les Chofes avantdites, &
les Deppendences d'ycelles. n r>- j
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftrc Citeede
Londres, le Primer jour du Mois de Juyll, Tan de noz. Regnes,
de France Trent feconde, & d'Englecerre Quarrante qumce.
Snper Providentiis pro Funeralihus David de
Brujs.
ANdreas Peyntour, qui in Regnum Anglix, ufque ad Civita-
tem Rcgis Londonia: , pro certis Providentiis & Funeralibus
David de Bruys de Scotia defunfti providendis, de Licentia Regis
nuper venit , nabet Literas Re^is de Condudu , ufque ad Feftum
Sandi Michaelis proximo fiiturum duraturas , eundo , a Civitate
praedidta , ufque ad diftas panes Scotiae , cum Sex Hominibus E-
quiribus de Comitiva fua, per Tcrram, vel per Mare, cum Pro-
videntiis praedidtis , ac Bonis , Hernefiis , & Rebus fuis quibufcum-
que^ dumcamen Aurum, vel Argencum, Arcus, Sagittas, feu Ar-
maturas aliquas, aut aliqua alia, Regi feu Regno Regis Angliae prae-
judicialia, fecum non deferant quovis modo.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo quarto die Julii.
Per Ctncilium.
* Pro Epijcopo Dunotmenji Juper Chevancia.
m
De Cemijjariis ad Tra^landum cum FlandrenfibHS.
T E Roi a touz ccux, qi ceftes Lettres verront, Saluz.
^ Savoir vous faifons <jue Nous,
Confiantxde les difcrecion, loialte, circumfpedtion , &dili^n-
ce de, no2 bien amez, & foiaix, Nichol de Lovaigne un desChi-
valers de noftre Chambre , Nichol de Tamworth Capitein de nof-
tre Ville de Calays, Meltre Robert de Wykford Dodour deam-
bedeux les Leys, Meftre Johan de Shepeye Dodour en Ley Cyvi-
le, Adam de Bury Maire de noz Ville & Eftaple de Caleys , &Jo-
han Pyel Citein de Loundres,
Si avons DeputeT., Conftituts, & Eftablies les ditz, Nichol,
Nichol, Rot)erc, Johan, Adam, & Johan,nosMeffiges &Com-
miflairs efpecialx,
Donant a eux, & a chelcun de eux, plein & general Poair &
Mandement efpecial de Treter, pur Nous & en noftre Noun, &
pur Nouz , & noz. Subgitz , a noftre Ville de Caleys , Lendeniayn
de la Exaltacionde la feinteCroice prefchein venanr, ovefqueCon-
tinuacion & Prorogacion des Jours enfuantz,, folonc ce que mef-
tir ferra, ovefque les MelTages, CommilTairs, ouDeputees, noftre
Coulin , ie Counte de Flandres, pur Lui, (es bonnes Villes Gan-
de, Biuges, & Ipre, & pur touz (e.s Subgitx, pur tenir & entier-
menc garder le Tretee & Accord , darreinement faite , prife , &
aftermee parentre Nous & noftre dit Coulin & noT. Subeitz, d'u-
ne part & d'autre , & toutes lcs Dependences de mefme r Accord ,
& quantque le purra toucher par queconqe maniere,
Et aufti pur oier & eux pleinement enfourmer de toutes maneres
de Trefpas, Mefprifions, Violences, &Injuries, faitz, perpetrez,
commis, & attemptez, d'une part & d'autre, puis & contre TAc-
cord avantdite,
Et pur Redrefcer, Reparer & Amender, pur noftre Partie,tout
ce qe noz ditz Conimillairs purront trouver, par bone informa-
cion , eftre Melpris ou Actemptez , par queconqes noz Subgicz ,
puis & contre le dit Accord , folonc la fourme & tenour d'ycele ,
Et pur lembleables Redrefces, Reparcmentz, & Emendes, pur
Nous, & pur NosSubgitz, requerir, demander, & receivre du
dit Counte, & fes Deputees, pur Lui, & pur fes Sul^itz que-
conqes,
■Et pur faire autre , quantque femblera a noz dirz Commiflairs
mielcz expedier pur le dic Accord , ovefqe couces fes Dependences
& Connexes, cenir & garder, launz emblemure; eancz Ferme &
Agreable tout quantqc par noz ditz Commiflairs , Cynk , Qua-
tre, ou Trois de eux, ferra faice fur les chofes avantdices & chef-
cun d'yceles.
En Telnioignance de quele choie nous avons fait feire ceftes noz
Lettres Patences.
Ann. i3j
'Edv. J.
•VL
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salucem. Ann. D.
*^ Quia, Venerabilis Pacer, Thomas, Dunolmenfis Epifcopus, ,,^j^ '
proarduis Regni noltri Anglije Negotiis & Ucilitatibus , Nobis,^„ ^^^
ex caufaMutui, conceflit Duo Milia Marcarum, £ ,
Q_ux, dileftus & fidelisnofter, Richardus le Scrop, Thefaura- p^f. "4;,
rius nofter, vice noftra, ad opus noftrum recepit, g ^,
Volumus & Concedimus quod, de Decimis, Eborum & Du- » j.
nolmi Diuecefuum, Nobis ad Triennium per Clerum conceiTis, ^^ ^g^
de didtis Duobus Milibus Marcarum debita Sacisfadio libi fiac , jux-
ta & fecundum formani Aflignationum eidem Epifcopo inde fac-
tarum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmotlafterium , decimo nono die Augufti.
De Prafentationibus in Infula de "Jerfey ., tempore Guerra,
D EX, diledo & fideli fuo, Wairero Huwet, Cuftodi Infula- Ann. D.
*■ rum fuarum de Gernefeye, Jerfeye, Serk, & Aurneye, vel i??!-
ejus Locum cenenci in praedi<5ta Inlula de jerfeye, Salutem. '•*"• 4f •
Ciim nuper, per Liceras noftras Patentes, Praefentaverimus, di- £■ ?•
lecftum Clericum noftrum, WillielmumHumfray de BooleEpifco- ^ranc.
po Conftancienli, ad Ecclefiam de Seint Ewayn, in praedidta Infu- 4S'-^- i-
la de Jerfeye, tunc Vacantem, & adnoftram Donacionem fpedtan-
tem,
Eidem Epifoopo, per cafdem Literas noftras, demandando quod
ipfum Willelmum ad Ecclefiam ip^m acimitteret & Perlonam in-
fticuerec in eadem,
Ipleque Epifcoj^us Inimicus nofter &Rebellis exiftat, &inTer-
ra, concra Nos Ouerrina, nocorie Moram trahat,
Q|.ia de causa idcm Clericus nofter, cum Prxlentatione noftri
hujulmodi, ad iplius prxfentiam, durante Guerra praedidta, prop-
ter cimorem Mortis, ad Executionem& Effedtum inde allequen-
dum, accedcre non eft aufus,
ConcelTimus priefato Clerico noftro omnes Fruftus & Proven-
tus EcclefiJe praediiSx, qui in manu noftra, occafione Guerrseprae-
didtx , feiliti exiftunt , de Gratia noftra fpedali , de Dono noftro
habendos, a die Vacationis ipfius Ecclefiae, & a tempore quo, ut
prxmiccitur, ex caufa pjxdida in manu noftra feiliti, quoufque
idem Clericus nofter Pofleflionem Ecclcfi* prxdiftx Canonice
& pacifice fuerit aflecucus ,
Vobis Mandamus qu5d eidem ClericO noftro deFru6tutx)s,Ob-
vencionibus, & Reddicibus ejufdem Ecdefiae , a cempore praedido ,
per vos auc veftros perceptis, refpondeatis , & refponderi inc^r^
taciatis ,
Ac eundem Clericum noftrum , per fe , & Deputacos fuos , Fru-
dlus & Proventus Eccleliae prxdidtae libere coUigere , & in ufus
fuosproprios convertere, abique aliquo impedimenco, de caetero,
permittatis,
Aliquo Mandato noftro, vobisprius in contrarium diredto, feu
Ordinatione aliqua in hac parce, non obftance;
Provilo femper quod per ipfum Clcricum noftrum, aut perDe-
putatos fuos, eidem Eccleliae in Divinis debice ierviacur, & Alia,
eidem Eccleliae Incumt)encia, Onera ex Frudtubus hujulniodi coa-
tinuo, prout convenit, fupportentur.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. fexto die Septembris.
Confimiles Literse Regis Patentcs fiunt pro fubfcriptis , fub eadem
Data; videlicet,
Pro Rogero de Walden , ad Ecclejlam de Seint Hiller in Injula
fradtila.
Pro Johanne Condit , ad Ecclejiam de Seint Pierre in Injula pra*
diiia.
* Procuratorium yanuenfum.
IN NoMINE DOMINT, AmEN.
Magnificus & Potens Dominus, Dominus Dominicus de
* VL
Ann.D.
_-_„ - , nyi-
Campotregolo, Dei gracia, Januenlium Dux & Populi Defenfor, An. 4/.
in Prxlentia, cum Confenfu & Voluncate fui Concilii, Duode- £. j.
cim Sapiencum , in quo Concilio incerfuic iufliciens & legipcimus E* Au-
Numerus ipforum , & nomina quorum, qui interfuerunc , (\mi togr.
haec,
Paulus yujlinianus y
Chrifiianus Curlus,
Anthos de Rocataliata Fakeff
Nicholaus de Guarcho .,
yacohus de Canova ,
Francijcus de BenediHOy
"Nicolaus de Banalo,
Petrus de O/iveris,
Georgius Carolbut,
Ac yohannes de Fontanegio La-
fccond ,
r. a Di j M7- /1 I j.A n. p j Ac ipfi Confiliarii inprsefentia, Confenfu, & Auaoritateipfius
Don. a noftre Paleys de Weftm le x jour d Augft, 1 an de noz Domini Ducis, abfolventes fe ad Ballatolas albas & nigras inom-
Kegnes de France & d tnglecerre (c eftaflavoir) de Prance Trente nibus obfervaca forma Regularum & Ordinamentorum Commu-
& dEnglecerre Quarranc quinc. nis Januse, unanimuer & concorditer, & eorum nemine difcre-
pante, Confidentes de Probitare & Legalitace, Nobilis, Conradi
Catanei, Civis Januae, fecerunc, conlticuerunt, & ordinaverunt,
nomine Communis Janux, fuum cercum Nuncium, Syndicum,
Ambafliacorem , & Procurarorem , & prouc melius elfe poceft di-
dum Conradum, abfencem canquam praelencem, ad le prxiencan-
dum coram, Inclito & Illuftri Principe, Domino Edwardo, Dd
gratia,
ET ACTA PUBLICA.
185-
inn. D. gratia, Angfe & Franciae Rege, fuoque provido Concilio, &
1371- quibufcumque OtBcialibus fuis, ad petendum, exigcndum, & re-
li^u. l- quirendura ab iplis, & quolibet eorum, & a quibufcumque pro-
pterea Obligatis, omnem quantitatem PecuniK, & Res, & Om-
ne Id & Totum & Quicquid & Quantum prxfatus illuftris Do-
minus Rex, & quicumque propterea lint Obligati, dare & Iblve-
re tenentur feu Obligati funt ipli Communi, feu aliquibus iingu-
kribus Perfonis, Civibusjanuae, feu Diftridualibus , feu aliquibus
aliis, in oblervatione & pro oblervatione Contcntorum in Prxe,
inita & firmara inter praefatum Serenifliraum Principem & Re-
£^v. 3.
ad inflantiam & requifitionem didi Johannis, dido Syndicario .\nn. D.
nomine, fcripto Inftrumento in quacumque Mundi parte adhibea- 1371-
tur plcna fides, fuam audtoritatem caula plene
per prsefens Publicum Inftrumentum interpxifuit pariter(Sc
Decretum, ac fuprafcripcum Inftrumentum, fecundum Procur
& quam fadta cft mentio, m prjefentia iplius Domini
Archiepifcopi f concepta, mandans idem Archiepilco-
pus, ad cautejlam, in Teftimonium prjemillbrum , prsefens Publi-
cum Inftrumentum fui Pontificatils Sigilli appolitione muniri.
A6tum Janu;e in Domibus Sandtse Praedicatorum
fem, five OflSciales fuos nomine di£ti Domini Regis Anglice & Janux prope Capeilam beatae Luciae, anno Nativitatis iJomini
'rancix, ex una parte, &, Nobilem Virum, Pafcolotum Uluf- iVlillerimo, Trecentelimo , Septuagefimo primo, Indidione odia-
maris, Syndiciim^&: Ambafifiatorem Communis Januae , nomine ya, fecundum Januae curfum_die Martis Septembris, hori
di>fti Communis Janux, ex altera,
Et de gua Pace funt Literae Patentes ipfius Domini Regis ,
Sigillo ipfius Domini Rcgis munitx, & datce in Palatio Regah
Domini Rcgis Weftmonafterii, ptope Civitaiem Londoniae, hoc
Anno, Die tcrtia Menlis Februarii,
Ec etiam Publica Inftrumenta (cripta & compofita, de quibus
in didis Literis Pacis praediAie plenius fit mentio ,
Et ad diElam Pecuniam , Res , & Debita recipiendum , & proin-
de prxfatum Dominum Regem, & quofcunique propterea Obli-
gatos, quitandum 6c liberandum, &c Inftrumenta Quitationis fa-
ciendum, & fieri facieiidum cum quibufcunque Obligationibus &
Renunciationibus oportunis, neceflariis, feu etiam coniuetis &
folutam de Receptis.
Dantes, nomine Communis Januae, & pro ipfis, difto Procu-
ratori & Syndico plenum , liberum , ac fpeciale Mandatum
fuper prxdiftis omnibus & fingulis, &Dependentibus, Emergen-
ciijus, & Connexis de praediiTtis & qualibet prxdnflorum,
Promittentes, nominibus quibus fupra, & quohbet agen-
tium , mihi infrafcripto Notano & Cancellario Communis Ja-
nuiie, tanquam Perfonx Publicae, Officio Publico ftipulanti & re-
cipienti, nomine & vice prxfiiti Domini Regis, & quorumcum-
que Officialium fuorum, acomnium, quorum intereft, incererit,
feu intcrelTe poterit, fe, didis nominibus, & quolibet didorum
nominum habituros Ratum, Gratum, & Firmum quicquid in
PrxdicSis, & circa Prxdida, per didum Procuratorem, Amba-
xiatorem, & Syndicum, Adum, Geftum fuerit feu etiam Procu-
ratum, & quod non faccre vel venire aliquo, quovifmiodo, autju-
re, velde Fadlo, etiamfia Jure poflet, aliquam Poenam dupli ejus
dc quo & qu prsefati Dominus Dux & Concilium, No-
minibus quibus fupra, & quolibet didlorum nominum, dare &
folvere promiferant, me didto Notario recipiente Nominibus qui-
bus fupra, cum Reftitutione & extra quae propierea fierent,
Ratis roanentibus fupradiiflis , & fub Ypotheca & Obligatione Bo-
norum omnium Communis janux.
* Et, pro majori prxmiflbrum roboris firmitate, mandaverunt
Dominus Dux & Confihum priefens Inftrumentum Sigiliis, reve-
rendi in Chrifto Patris & Domini, Domini Archiepifcopijanuen-
fis, & Communis Janux , apofitione muniri.
Adum Januae in Capelia nova Palatii DucalisCommunisJanuae,
anno Dominicx Nativitatis Millefimo, Trecentefimo, Septuageli-
mo primo, Indidtione odtava , fecundum curfumjanux, die De-
cima feptima Septembris, circa tertiami Prxfentibus Teilibus, ad
hoc vocatis & rogatis,
Thoma de lUionis^
Johanne de Magneri, •
Et IJnardo de Guarcho,
Civibus Janux.
Guerardus de Frefcheto de Clavaro, Imperiali auftoritate Nota-
rius, fubfcriptum Inftrumentum, fcriptum & compolitum manu
Raphaelis de Guafcho, Nocarii Sc Cancellarii fupraditlorum Domi-
ni Ducis & Concilii & Communis Janux, ut fupra, exhauli, &
in hanc Publicam Formam redegi, deCartulario Inftrumencorum,
compofitorum per di£tum Raphaelem, habens ad hoc fufficiens
Mandatum a prxfato Magnifico Domino Duce & fuo tunc
Concilio, fcriptum in adtis Cancellarix ipforum , manu Georgii de
clau, Nocarii & Cancellarii, M. CCC. LXX. die quinco Sep-
tembris.
IN NOMINF. Do.MlNT AMEN.
Noverint Univerfi, prxfens Publicum Inftrumentum infpe-
<ituri , qubd , Reverendus in Chrifto Pater & Dominus , Dorainus
Andreas, Dei & Apoftolicx Sedis gratiii, Archiepifcopus Januen-
lis, vifo, infpecto, & diligenter examinato fuprafcripto Inftru-
mento Syndicatiis & Procurationis, faifto per, Magnificum & Po-
tentem virum & Dominum, Dominum Dominicum de Campo-
fregofo, Dei gratia, Januenlium Ducem, & Populi Defenforem,
& ejus Concilium, in prxfentia , Nobilis Viri, Co7iradi Catanei
Civis Janux, compofito manu Raphaelis de Guafco, Notarii &
Cancellarii Communis Janux, Millelimo, Trecentelimo, Septua-
gefimo primo, dic Decima feptimamenfisScptembris, & extradto
in Publicam Formam manu L.eonardi de Frefcheto Notarii , fciens
& cognofcens idem Dominus Archiepifcopus, & veram & infal-
libilem notitiam habens, quod prxdihi ,Raphacl deGua/cho &c Leo-
Compledtorii, prxfentibus Teftibus , Rdigio [:s \' iris , yohanne
Bernard de Berg de Mari (^
fexto Notario Curix Janux , ad prxmifTa vocatis & rogacis.
Ego Felixius de Garihaldo , quondam Leonardi , Imperiali au-
dtoritate Notarius, prxfati Domini Archiepikopi Januenfij
Scriba, prxdidtis omnibus & lingulis, dum iic agerentur per di-
dtum Dominum Archiepifcopum , prxfens fui, lignoque meo fo-
lico fignavi, 6c in Teltimoninm prxmiflbrum rogacus icripfi.
* ^d Regem Papa , pro Financia Gcrmani fui , per Capta- * vj
lem de Bogio capti, moderanda.. 69/.
QRegorius Epifcopus , Servus Servorum Dei , carifi[lmo in Ann. D.
Y Chrifto Filio, Edwardo , Regi Anglix liluftri , Salutem & 1371.
Apoftolicam Benedictioncm. An. 4}-,
Eximix rux Devotionis Sinceritas ornaiibus Virtutum R*ga- ^- 3-
lium infignita , quam ad Nos & Romanam Eccleliam gerere £x Ah^
comprobaris , fpem ingerit indubiam cordi noitro qu6d Preces no- to^r.
ftras, tibi diredras , prxfercim qux pietacem refpiciunt, profecu-
tione laudabili adimplebis.
Sane (Fili cariffime; ad Excellentix Regix jamdiu deveniffe
credimus notitiam, qualiter, diledtus Filius, Nobilis Vir, Johan-
nes de Greli, Capitalis de Buch, dilectum Filium, Nobilem Vi-
rum, Rogerium de Belloforti, Germanum noftrum, etiam ante-
quam ad apicem fummi Apoftblatiis elfemus afTumpci, captum
detinuic, & adhuc decinet de prxlenti, quem etiam, contra mo-
rem Nobilium , maxime in IJucatu Aquitanix , hucufque lcrva-
tum, nec fub Fide, nec cum Oftagiis, deredeundoad eum,vo-
luit a Carcere liberare , ut faltem potuilfet cum Amicis fuis & Do-
minis de fua tractalfe Financia ut eft moris.
Et licet, pro Liberatione didti Germani noftri, cumdidtoCap-
tali fxpius adum fueric, tamen idem Capcalis , ad Nos forfan &
alias Perfonas Eccleliafticas, de genere didi Germani noltri, re-
fpeftum habens, pro Redemptione ipia maxiiVias petit Pecunias:
ad quas folvendas idem Germanus nolter penitus eft impotens;
& Nos in hoc de Pecuniis Romanx Ecclelix nichil expendere
proponimus, ciim fana confciemia. hoc facere non poflemus.
Ideoque Serenitacem tuam, nobis caram, rogamus attentiiis, ac
pro fpeciali munere a te poftulamus, quatinus, Juftitix & Pietatis
intuitu, ob Noftram quoque & Apoltolicx Sedis Reverentiam,
apud eundem Captalem , qui tuus Suhditus exiftit , & quem nul-
lum in hoc, fi fibi mandaveris, exprellx dilarionis obftaculum in-
gerere credimus , fic incerponas pro ipfius Germani noltri Libe-
ratione, quam mukipliciter affedamus, partes tuas, eidem Capcali
efficaciter fcribendo & nundando quod , confideratis diCti Rogerii
Terra & Faculracibus , fuper Redemptionis Pretio , fecundum Le-
ges Armorum & debitos moreo, paciicatur, & didtum Germa-
num noftrum a Carceribus liberum dimictat & etiam abfolutum,
Ut, Te obcinence quod tarn juftc petimus, evidenciiis agnofca-
mus qualem & quancum in pedtoris Regalis Armario ApoftoJicae
Preces locum obtinenc & favcrem, ac ceneamur Celfitudini tux,
pro cantx Clementix opere, pro quo eri.im fiet tibi Rex Regum
propitius Recributor, grata, tiivente Domino, Vicifficudine, re-
fpondere.
Sijper prxmiffis autem , Venerabilis Frater nofter, HugoEpiico-
pus Ctuanenlis,
Qyem, ob contemplationem Perfbnx tux, & propter fua me-
rita, ad Eccleliam promov.mu? Cluanenlem, & quem etiam tui
intuitu habere pioponimus favorabiliter comniendatum,
Benignitatem tuam latiiis informabit, cai in hiis, qux fuperhoc
ex parte noitra tibi dicec, adhibere velis Plenam Fidem.
Dat. apud Villam novam Avinionen. Diocoeli, vij kal. Odtobr.
Pontificatiis noftri anno primo.
yalafcus.
Sigillo avulfo.
De Condu^tt pro Adercatoribus Jamtenffim,
nardus de Frefcheto, Notarii fuprafcripti, funt Notarii Publici, &
de numero Notariorum Communis Janux, & qui publice exer-
cent & exercuerunt, inCivitateJanux& Diftridtualibus, officium
Tabelionatijs, vid. didtus Raphael deGuafcho jam funtanni Vigin-
ti & ulcra, jam func Anni Duo & ultra, a quo tempore
didtorum Duorum Annorum didtus Leonardus fuit de colledto
numero didtorum Notariorum , & qubd citra
habetur ad Notarios Publicos, & de
numero Notariorum Civitatis Janux, idem prxfetus DominusAr-
chiepifcopus , de hiis omnibus pleniiis informatus, fupralcripto
Inftrumento, coram iplb prxientato, in Publicam Formam per
Johannem Cananiam, Notarium, Syndicum Communis lanux,
Tom. III. F. II. '
D EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. j[^ jy
^^ Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Condudtum j,y,
noftrum, ac in Protedtionem & Def;nlionem noftras fpeciales, An A-i
Johannem de Re.ieriafh , Johannem Baffus , Agametoiiuin de Salira- £ ,
ticis, (if ^dlicum E?nbronus , Mercatores Januenfes , verfus quaC- fraric
cunique partes, per Dominium & Poteftatem noftra, cum Duo- .- £ ,
busFamuIis, tim per Ternm, quam perMare, tranfeundo, Mer- »,.',.
candifas luas excercendo, ibidem morando, & cxinde ad Propria
redeundo:
* Et ideo vobis mandamus , ^c. ut in (Imilihus de Conduiiu Li-
teris , cum hac Clauju!.i , videlicet,
Dumtamen iideiri .Vlercatores bene & honefte fe gerant erga
Nos & Subdicos noftros, & Legales excerceanc Mercandifis, &
Aa Cuftu-
vr.
696.
CONVENTIONES, LITERiE,
Aiin. D
1371.
£dv, i.
18^
Cuftumas & Subfidia & alia Deveria fua bene & fideliter folvanc
ut debebunt.
In cujus, &c per unum annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonailerium , decirao quarto die Odto-
bris. , .,
Per ipjum Regew & ConctUutn.
Ann. D
1371.
An 4f.
^- 5
t.x Au-
togr.
Pro Nttncio Pap£ commendatorlit.
/^Reeorius Epifcopus, Servus Servorum Dei, carifilimo inCiiri-
^ ito Filio, Edwardo, Regi Anglias IUuttri, Salutem & Apo-
ftolicam Benedidtionera. . r-. . ,
Gim, dileftus Filius, Arnaldus Guarnerii, Canonicus Cathala-
mienlis, Licenriicus in Lcgibus, Apoftolic^« Sedis Nuncius, La-
tor Praerentiam iquem naper Colledtorem noftrum m Regno tuo
duximus deputandum) ad partes iilas, pro hujulmodi exequendo
Officio, diicat feprcEfenriaiiterconferendum,
Serenirarem tuam attente rogamus quatinus eundem Nuncium
& Commiili ftbi N^otia habens, pro Noftra & Apoftohcx Se-
dis Reverentia, propense & efficaciter commendaca, fic Eum tui
benigni favoris auxiiio prolequaris, quod ipfe Nuncius, tux Celh-
tudinis fukus prxlidio , in hujufmodi Negotiis poOit, Deo propi-
tio, profperari, ac tibi exinde perhennis vitae prxmium , & a no-
bis condigna proveniat A^^io Gratiarum. ■
Dat. Avinion. xv kal- Novembr. Pontificatus noftri annoprimo.
J. Foucardu.
Sigilh avulfi.
De CojifxderationibHs inter Rcges Scotia CT Francix.
Ann. D.
1371.
An.^S.
E. i.
Jnfr» hi
bl. Cot.
Titus A.
3-
R^
* VL
697.
Obert, par la Grace de Dieu, Roy d'Efcoce, favoir feifonsa
touz, prefens & a vcnir, quc,
Comme, entre les autres chofes , par lesquelles lesRoisRegncnt
& Royaumes font Gouvernes, convenable chole foit & neceliaire
que Princes s'alient enfemble par Lien d'Amitie & de Bienveuil-
lance, pour les Grevanccs de ceulx, qui grever les veuUent, plus
effbrcement refraindre, &c la Paix &Tranquilite d'eulx & deleurs
Subgez. plus pailiblement purchaiTier & maintenir ,
Nousj confiderans les Amities & Aliances, Confederations &
Bienveullances ,
Qui, de tres long temps,ontefteContraiftes, Gardes, &rnain-
tenues entre le Roy de France , noftre Coufin , & fes Predeceneurs,
& Nous, & noz Predece(reurs,& noz. Royaumes, Communautez
& Subgcz, T. .^
VouUans d'icelles eftre Renouvelees, Gardees, & Fortiffiees,
Avons avec le dit Roy de France, pour Lui, & fes Hoirs, &
Succefleurs, Traidie& Accorde, pour Nous, & noiHeirs, &
SuccelTeurs, par la maniere qui s'enfuit; c'eft aiTavoir,
Que le Roy de France delfus dit, & fos Hoirs, & Succefteurs,
Roys de France, & Nous, noz. Hoirs, & Succefleurs, Roys
d'Efcoce, les Communautes & Subgez des diz Royaulmes de
France & d'Efcoce, fommes des maintenant, & ferons, pour le
Temps a venir, par Lien de Union & Amitie, en bonne Foy liez
& obligiez enfemble, & dorefenavant ferons, donrons, &procu-
rerons Amour, Aide, Confcil, & Confort de tout , quanque
Nous purrcns, comme loiaulx AUies, les Ungs aus Autres.
Et, pour ce que le Roy d'Angleterre & fesPredeceiTeurs fe font
fouventefoiz Efrbrcies & Penes Je Grever & dommagier , de tout
leur povair, les dii Royaulme de France & d'Efcocc, le dit Roy
deFr.ince, fesHoirs, & Succefteurs, Nous, nozHoirs, &Suc-
ceffeu.s fommcs & ferons enfembles Lies & obligies pour Refrain-
dre & Empefchier les Grevrnces defl js dides, que, toutes Foiz,,
que le Roy de France delTuldit , fes Heoirs , & SucelTeurs deffuf-
dites auronc afaire de Aide ou de Confeil, en temps de Paix oude
Guerre, contre le Roy d'Angleterre , fes Hoirs, ou SuccefTeurs,
• & fes Subgez , Nous , noz Hoirs , & Suceireurs deffufdiz , ai-
derons & conleillcrons, en quanque Nous pourrons, comme lo-
yaulx Alies, le dit Roy de France, fes Hoirs, SucceiTeurs, & fes
Communautcs.
Et auffi, femblablement, toutes Fois, que Nous, noz Hoirs,
& Sucelleurs , Roys dElcoce , aurons afaire d'Aide ou de Confeil ,
€n Temps de Paix ou de Guerre, contre le Roy d'Angleterre , fes
Hoirs, fcs Suceffeurs, & fes Subgiez, le Roy de France, & ies
Hoirs' & Sucelleursdeflufdits, aideront & confeilleront , enquan-
que ifpourront, comme Loyaulx Alies, Nous, noz Hoirs, &
Sucefleurs, nollre Royaume, & noz Communautcs.
Item, fc Guerre eftoit meue, ou mouvoit, entre le Roy de
Fraiice, fes Hoirs, & Sucefleurs delTulditz, & le Roi d'Angle-
erre, fes Hoirs, & SucelTeurs, nous, noz Hoirs, Succefleurs def-
fufditz, ferons Tenuz & Obligiez a faire Guerre, de toute noftre
Puifliince, au dit Roy d' Anglererre , & fes Hoirs & SuceiTeurs ou
Royaulme d"Anglererre, fi toft comme dc la dide Guerres meue
Nous, nozHoirs, & Sucefleursen ferons certiffies par Efcriptfuf-
fifaument, ou par Relacion cerraine par Renommee commune;
les Treues touievois, Prinfes & Pendans a prefent entre Nous &
le Roy d' Angleterre , Finees , ou par quelque Maniere anullees , ou
Rompues par le fait des Anglovs.
Et auffi le Roy de France, & fes Hoirs, & fes Succeflcurs,
Roys de France, feront Tenuz, femblablement, a faiie Gueric,
de toute lour Puiflance, au Roy d^Angleterre , fes Hoirs, & Su-
cefleurs, ou Royaulme d'Angleterre , li toft comme il fera cercif-
fie au dic Roy de France, fes Hoirs, &fes SuceiTeurs, que Guer-
re foit efmueentre Nous, noz Hoirs, & SuceiTeurs, & le Roy
d'Angleterre, les Hoirs, ouSucefTours, commedit efti lesTreues
toutevois defTus didts finees, ou par quelques Manicres AnuUes ou Ann. D
Rompues par le fait de; Anglois comme dit eft, 1371.
Ite M, que le dit Roy de France, fes Hoirs, & fes Succef- Ziin. j.
feurs, Roysde France, ne laitTeront , fouffieront , ou fouftendront,
par aucune Voie , aucuns de leurs Subgez faire ou donner aucun
Aide, ou Confeil, ou Faveur au dit Roy d'Angleterre , fes Hoirs,
ou Sucefleurs,)es Alies,ou Aidan3,ne aler,oueftre en Aide,aGa-
gesjOu lans Gages, par quelque Voie que ce foit,avec luy ,ou autre
Pcrlonne quelconque, qui fbic Ennemy, Adverlaire,ou Rebelle de
Nous , noz Hoics , ou Succefleurs , noftre Royaume , ou Commu-
nauce3,ou Grief,Prejudice,ou Dommaige deNous,denozHoirs,
& SuccclTours, ou de noz Subgez, & de noz Communautes.
Et femblablement Nous, noz Hoirs, & SucefTiurs, ne laifle-
rons, Souffierons, ou Soultendrons, par aucune Voie, aucuns de
noz Subgez faire , ou donner, aucun Aide, Confeil, ou Faveur
au dit Roy d'Angleterre , fes Hoirs, ou SucefTeurs, fes Alies, ou
Aidans, ne aler, ou eftre en Aide, a gages, ou fjns gages, par
quelque Voie que ce foit, ovec lui, ou autre perfonne quelcon-
que, que fbit Ennemy, Adverfaire, ou Rebelle du dit Roy de
France, fes Hoirs, ou Sucefleurs, fon Royaulme, ou fes Com-
munautes, ou Grief, Prejudice, ou Dommage du Roy de Fran-
ce, fes Moirs, & SucefTeurs, ou de fes Subgez & de fes Com-
munautes.
Et fe, apres Inhibicion ou Deflrenfc generaument fur ce feite,
aucun des diz Royaumes de France & d'Efcoce peult efbe trouve,
qui ait fait, ou face le contraire, il fera prins & pugny comme
Trailtc & Rebelle contre fbn Piince & fon Paiis, fans en avoir
Grace, Faveur on RemilTion aucune.
I T E M , que les Adverfaires & notoirement Rebellcs du dit Roy
de F>ance, de fes Hoirs, & Sucefleurs, & de Nous, nos Hoirs,
ou SucefTeurs, ou de noz Royaulmes, ne feront aucunement Re-
ceuz ou Receptes, en Appert ou en Repoft, dedens le Royaulme
ou les Seigncurics, Tun ou de Tautre, fi toft & deflors en avant
que Tun en icra Reqiiis de Tautre^ mes garderons & procurerons,
les ungs es autrcs, le dit Roy de France & Nous, & ncz Hoirs,
& Sucefleurs, 1'Onneur, Proufit, Droit , Privileges, & Franchi-
fes Tun de Tautre, & de noz diz Hoirs & Suceffeurs, & endui-
rons & attrairons, de tout noftre Povair, noz Amis, Alies, &
Adherens a Tamour & a faide Tune de Tautre , & de noz Hoirs &
Sucefleurs , noz Royaumes & Communautes, & lc Vitupere,
Deflionnour, Villennic, & Dommage Tun de Tautre empefche-
rons a noftre Povair.
Item, que Nous, noz Hoirs, & SucefTeurs, ne pourrons
prendre Trcues au Roy d'Engleterre , fes Hoirs , ou SucefTeurs,
fins le Confentement du dit Roy de France, de fes Hoirs, ou Su-
celTeurs, ou liuis ce qu'il, fon Royaume, & fes Communautes y
foient comprins, fe * ainli ne eftoit que il ny voufifTenc mye eftre • vj.
comprins; ^og^ '
Et pareillement le dit Roy de France, fez Hoirs, ou Sucef^
(eurs , ne pourront prendre Treues au Roy d'AngIeterre , fes Hoirs,
oa Sucefleurs, fans le confentement de Nous, de noz Hoirs, ou
SucefTeurs, ou fans ce que nous, noftre Royaulme, & noz Com-
munautes y foions comprins, fe ainfin'eftoitque Nous,nozHoirs,
& Sucefleurs, & Communautez, ny voulfiffions mye eftre cora-
prins.
Item, que le dit Roy de France, fes Hoirs, & SucefTeurs,
ne pourront faire Paix ovec le Roy d'AngIeterre, fesHoirs, ou
SucefTeurs, fans expres confentement de nous, de noz Hoirs, ou
Sucefleurs , oufans ce que Nous, noltre Royaulme, & noj
Communautes y foions comprins entierement :
Et aufli Nous, nos Hoirs, ouSuceflburs, nepourrons fairePaix
ovec le Roy d'Angleterrc, les Hoirs, ou Suceflcurs, fans expres
Confentement du dit Roy de France, defesHoirs, ou Sucefleurs,
ou que il , & fon Royaume , & fes Communautes y foient com-
prins entieremenc.
Item, que, fe il avenoit que nous alions de Vie, a trefpafTe-
ment fans Lignee procree de noftre Corps , & que Debat feuft
entte aucuns llir le Droit de la SucelTion de TEritage de noftre
Royaulmc d'Efcoce, en ce Cas le Roy de France, les Hoirs, ou
Sucefll-urs delTufdiz , ne aideront aucune d'iceulx , ne par les
leurs, ne fouftreront aidier comment que ce foit ; Mais feroit faidte
la Decifion de ce Debat par les Prelas & autres Grans de nos-
tre Royaume d'Efcoce felon les Loys, Droiz, & eftatus d'ice-
lui ; & celui , qui la plus Grant & la plus faine Partie aprouveroit
pour Roy, le dit Roy de France, fes Hoirs, & Sucefleurs le ten-
dront aufli pour Roy, & pour leur Alie & Confedere.
Et, fe aucun de ks Adverfaires, par la PuifiTance du Roy d'An-
gleterre, de, fes Hoirs, ou Sucefleurs, failbient Guerre contre
ycelui, ainfi Aprouve pour Roy, le dit Roy de France, fes Hoirs,
ou Sucefleurs de coute leur Puillance le foultendront & defFen-
dront contre fon Adverfaire, & contre fes Adherens & Aidans,
felon la Fourme de TAliance deffiifdidte.
I T E M , que cefte Aliance fera Ratiffie & Confermee de noftre
Saint Pere le Pappe: Et que le ditRoy de France, fes Hoirs, ou
SucelTeurs, Nous, nozHoirs, ou SucefiTeurs ne ferons, ou pro-
curerons, en Appert ou en Repoft, par nous, ou par autre,nous,
nos Hoirs , & SucefTcurs , les Royaumes de France & d'Efcoce ,
ou noz Subgez eftre abfolx dil Serment fait, ou a faire fur cefte
Aliance tenir, garder, & parfaire.
Item, que, fe le Sainc Pere, de fa volente & de fon propre
Mouvement, ou par Indition d'aucunes Perlbnnes quelcunque,
vouloit Abfouldre le dit Roy de France, Nous , ou nos Hoirs, &
Sucefleurs, les diz Royaumes, ou Subgez, du Sermenr defluidit,
ou icelui Serment anuler, le dit Roy de France, fes Hoirs & Su-
cefleurs, Nous, nos Hoirs & Sucefleurs ne uferons, pourrons,
ou deurons ufer, par aucune Voye, du Benefice de telle Abfolu-
tion; Mais tendrons & garderons loyaument & entieremenc cefte
Aliance, en couz Poins bm fraude & mal engin, & farz jamais
faire, ou dire aucun chole au conrraire, cout & ain'- come celle
Ablolurion ou Anulacion ne feuft onqes faiite ou doanee.
Ee
ET ACTAPUBLICA.
i8;
Et toutes les chofes defilifdicftes & chafcune (i'ice!Ies, en tant
comme elles peuent touchier Nous, noz Hoirs, & Succffeurs,
Nous avons Promis , & Promettons en bonne Foy , Garder , Te-
nir, & Acomplir, Sc ainfi Tavons fait Jurer, en la Preibnce du dit
Roy de France, par, noftre Ame & feal Coulin, Archebault de
Douglas Chivaler, en nolTire Ame & aux Sains Euvangilles de noC-
tre Seigneur, pour ce corporellement touchecs.
iDonne IbubT. noftre Seel, en noftre Chaftc) de Edynbourch, le
xxviij jour du Mois d'06i:obre , TAn de Grace Mil , CCC. LXXI.
& de nol^re Regne le Premicr.
De trA^lando wter Regtm & Bucem Britannia.
A No7. chcres & foialx , Robert de Nevylle Chivaler , & Rau-
■^ lyn Barr}' Efquier de noftre Chambre, Salutz.
Confianti de voz ims, leaite, &aviienient, vous, & Tautre de
vous , conjoinrement, & feparement, failbns , ordenons, depu-
tons , & eftablifTons noz * MelTages , Deputcz , & Procureurs ef-
pecialx, par devers, noftre trefchere Filz, lc Duc de Bretaigne &
Conte de Mounfort ,
Donanz & Commettantz a vous, & a Tautre de vous, par la
Tenur de noz Prefentes Lettres, Audtorite, Mandement, &Poif-
fance efpecial deTreter, Parler, & Accordcr, fur la manere, de
la Liveree faire , a noftre dit Filz,, & fes Gentz, de la Ville de
Becherel ,
Et aulfi de Pardonance, Remifnon, Abfolucion, & Quitance
faire a noftre dit Filz de toutes les Sommcs des Dcniers, en les
quelles , noftre dit Filz , le Duc de Bretaigne Nous eft tenuz par
fes Lettres Obligatoirs, ou autrement,
Et de faire, executer, & Expedier, toutes autres Chofes necef-
faires & profitables en les Chofes fufdites, & leur Dependences,
& li avant comme Nous y feuffons prefcntz;
Et Promettons avoir Ferm & Aggreable quanque fait ferra par
Tautre de vous, ou les Deputcz de 1'autrc de vous, fur les Chofes
devantdites, & fur quantquc en Depent.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftm. le primer jour de Novcmbre, TAn de Grace Mill,
Troifcent , Septante & un , & de noz Regnes , de France Trent
& lecond , & d'EngIeterre Quarrant quint.
• VI,
00.
De jilligantiis cnm Duce memorato.
ANoz cheres & foialx , Robcrt de Nevill Chivaler , & Rau-
lyn Barry Efquier de noftre Chambre , Salutz.
Por ce que noftre Counfail ad ordeine certaines Pointz & Arti-
cles , que ferront monftrez par vous, ou Tautre de vous, a, nol-
tre trefchere Filz, le Duc de Bretaine & Conte de Mountfort, a
fin de ks avoir accordez & executez, donc la tenur cy apres s'en-
fuit,
PRIMEREMENT, coment parmy ce que bones , fermes, &
perpetueles Alliances fe facent, parentre Nous & touz noz En-
fantz , & le dit Duc 6c touz fes Enfantz , & Ics Hoirs des Corps
de Nous & de mefme le Duc , & des Corps des ditz Enfantz En-
gendrez, encountre touz qi pourront vivre ou morir,
Et, par efpecial , que le dit Duc & fes Hoirs avantditz foientde
la Partie de Nous & de noz ditz Hoirs, contre noftre Adverfaire
de France & fes Succefieurs, & facent overte Guerre a meifme
FAdverfaire & fes Succefieurs, duranre queconqueGuerre,meue,
ou a mouoir , ^arentre Nous & noz ditz Hoirs , & Tavantdit Ad-
verfaire & fes Sucelfeurs,'
Et que mefmes le Duc^ face aufii de (a part toutes lcs chofes,
compriles es Articles, que s'enfuent, fi avant comc eles lui tou-
chent, ou purront toucher,
Nous avons ottroiez de doner, de noftre franche Donn, amef-
me le Duc les Chafteux & Villes, ovelque les Seignuries, deChi-
lec, McIIe, & de Cinray, aavoir a Lui & fesHoirs de lonCorps
cngendrez.
ITEM, que le dit Duc ferra Hommage Lige, pur meifmes les
Chafteux, Villes, & Scignuries, a, noftrc Eilne Filz le Prince
d"Acquitaigne, ou a fon certein Procureur pur noun de Lui:
Et fcrra melme le Duc Homage Lige a Nous, come a Roi de
France, pur laDuche deBretaigne, &c. la primere foitz qucNous
ferrons venuz dela la Meer, ou a noftre Filz Eifnez pur noun de
nous & de noz Hoirs , Rois de France , en la manere & fourme
que mefme la Duchee eft acuftumee d'eftre tenuz du Roy dc Fran-
ce, & auffi franchement.
I T E M, que le dit Duc abandonera touz fes Portz de la Mier,
Villes, Chafteux, & Forterefces a nous & a nozGentz, qi ier-
ront pur nous, pur avancier noftre Guerre encontre le dit Adver-
faire de France,
F^t que des dites Villes, Chafteux, & Forterefces le dit Ducbail-
lera a noz Subgiez en Garde, jufcjes a nombre de Doulze: que
nous, par tant, ferro:it tenuz au dit Duc quc noz ditz Subgiez
ierront Obeifantz & Entendantz a Lui, &: a fes Deputez, a tou-
tes les foiiz que les ditz Subgiez ent fcrronc dcpar Lui requis, &
rendront les ditz Doufze Villes , Chafteux , & Forterefces au dit
Duc, & a fes Hoirs, de fon Corps engendrez, quant Ics Subgiez
avantditz en fcrront requis par Tavantdit Duc, oupar fes ditzHoirs,
ccfte prefente Guerre , meue par entre Nous & le dit Adverfaire
fyny.
I T E M , que nul Pecs ne Trieue fe ferra parentre Nous ou noz
Hoirs avantdites , & le dit Adverfurc ou fcs Succellburs, li noun
que le dit Duc & fcs Hoirs avantdites foient exprellement com-
pris deins la dite Pees , & que TEftat du dit Duc & de fes Hoirs
avantditz, * leur Franchifes, Nobleflcs, & Libertees leur foienc
Gardez entierement en toutes chofes.
Tom. ni. P. 11.
Item, que, fur la Liveree qui fe ferra de la Ville de Beche-
rell, le dit Duc ferra bailler a ceneins Capitains, qi ferront par
nous ordenez a Requiller les Gentz efteantz deinz mefme la Ville,
la Ville & le Chaftel de Morloys, la Ville & !c Chaftsl de Breft,
&la Ville de Henbnn, garniz: &que nieifmes lesGentz^efteantz
en ladite Villede Bechercll, le dit Duc ferra feurement conduircj
ovefque leur Chivalx , Hernoys , & Biens queconqes, jufqes as
Villes & Chafteux de Morloys, Breft, & Henbon fulditz: &
meifmes les Ville.s & Chafteux ferra Bailler, conie devant, & Li-
verer as ditz Capiteins, a tenir en noun de Nous, durantes ceftes
prefentes Guerres ; &, ycelles fynyes, ferront les diiz Villes &c
Chafteux, deMorloys, Breft, &Henbon, Deliverez audit Duc,
ou a {iis Hoirs, dc fon Corps engendrez, en manere & fburme
comme eft contenuz en le Tierce Article deifufelcript.
I T E M , que noz MelT.ige;, par Nous a envoier au dit Duc, a-
veront de nous Poair fuftilant, par noftre Commiilion, a Bailler
& Liverer, par eux, ou par leur Deputez, les ditz Chafteux &
Villes de Chifec, Melle, & Cyneray, ovelque les Seignuries, aU
dit DuC, a Avoir & Tenir a Lui & a fe^ Hoirs, dc fon Corps ^"
engendreZi
Et que meifme le Duc & (es Hoirs avantditz fcrront garder
meifmes les Lieux par Engloys, tieux que foient bons, foialx, &
Homnies Lieges de Nous & de noz Hoirs.
Et que auOi noz ditz Mefiages averont de nous Poair fuffifant,
les ditz Choles perfourmes dc la Partie du dit Duc , a quiter meii-
me le Duc de Noef Mill Marcz, q'il nous doit, pur comencer &
avancer la Guerre & paier fes Soudiers de meifme la Soume.
Nous, veulliantz toutes les chofes defilifdites , tant come en nou;:
cft, eftre mys enExecucion, &confiantz fermement de vozSens,
Loialtes, & Avifeinentz, vous avons Ordenez, Deputez, & Ef-
tabliz, Ordenons, Deputons & EftablilTons , par laTenurdesPre-
fentes, noz Procureurs & Meffages efpecialx , pardevers noftre dit
Filz de Bretaigne & Counte de Mountfort,
Donantz & Commettans a vous , & a chafcun de vous , Audto-
rite, Manderncnt, & Poiflance efpecial d'accepter, accorder, af-
feurer, & aftermer, pur Nous, & en noftre Noun, jes Pointz&
Articles, fufefcriptes, & quantque compris eft en yceulx, li avanc
come il Nous poura toucher & noftre Partie,
Et de Demander & Refcevoir la Livere & Pofi^efiion de toutes
les Chaftelx, Villes, & Lieux^ & autres chofes, que, noftre ditz
Filz, le Duc de Bretaigne & Counte de Mountford a Nous & a
noftre Partie ferra bailler, dcliverer, & faire, par les Maneres,
Condicions , & Fourmes au dcfi^us touchez & efcriptez ,
Et, par meifme la manere, condicions, & fourme des ditz Ar-.
ticles, de baillcr &deliverer au dit Duc de Brecaigne, & a faPar-
tie, les Chaftcalx & Lieux, & tout ce que Nou" lui devons bail-
ler & deliverer, par fourme des Articles avantditz.
Et de prendre Caucion & Seurtee fufiiflantz , tant par Lettres,
come autrement, de faire a nous, &a, noftrcFilz, IePrinced'Ac-'
quitaigne les Homages, & que elles le ferront cn maneres touchez
en ycelx Articles,
De faire aufii a noftre dit Fils le Duc, a caufe fufdite, Quitan-
ce, Pardonacion, & Remifiion fouftifantz de toutes lesSoummes,
q'il Nous doit par quielconqes caule ou maniere,
Et nientmeins a Demander & Recevoir du dit Duc rOverture
& Abaundonance de toutes fes Villes &Ports de Meer, en Avan-
cement de noz Guerres, Refrechement, Refut, & Confort de
toutz noz Subgiez, Alliez, Amys, &BienveuIIiantz, Gentzd'Ar-
mes, Archers, Marchantz, Mariners, & autres,
Et de Demander & Refceivoir de, noftre dit Filz, le Duc fauf
& feur Conduic pur ies Gentz, ja efteantz a Becherel , jufqes a les
Chaftelx & Villes, & dedeins les Chaftealx & Villes de Morloys,
Breft, & Henbon, par fourme & maniere des ditz rtrticles,
De Jurer, en 1'Alme de Nous, & Promettrc, par Lettres &
autrement, que nous ferrons & accomplirons lealment, quantque
nous devons taire & accomplir a caule de meifmcs les Pointz &
Articles,
D.
1371.
HJv. j
Et de Promettre lealment , en Noun de nous ,
que, fur toutes
ces Cnoles, li avant come il nous touchent ou pourront toucher,
Nous ferrons & donrrons noz Lettres Ouvenez, defouz noftre
Grant Seal, a, noftre dit Filz, le Duc , tantes & tieles que Lui
ferront necelTaires ou profitables, en cas q'il face a Nous & a nof-
tre Partie femblablement ,
Etdeftire, executer, &expedier toutes autres Chofes, necef-
faires & Profitables en les Choles avantdites , & leur Dependences,
* & fi avant coroe nous y feullions prefentz;
Et Promcttons lealment avoir Ferm & Aggreable tout ce, que
fait fevrapar vous, ou Tautre de vous, ou voz Deputeez, fur les
Chofes deHurdites, & chelcune d'ycelles.
Don. par Tcfmoignance de noftre Granr Seal, a noftre Palais
de V^eftm. le Qiiart jour de Novembre, l'An de grace Miil,
Troilcentz, Septante & un, & de noz Rcgnes de France, Trenc
& fecond, & d"Engleterre Quarrante quint.
Sxper Traditione f^ilU de Becheril Duci fr<tfato jnxta AT'
ticulos Alligamiarum.
* VL
701.
A
Nos cheres & foialx, Robert de Nevill Chivaler, & Raulyn Ann.D,
Barry Efquier de noltre Chambre, Salutz. i^-ji'
Come, par le.s fourme des Pointz & Articles, rouchez & bail- Aii! ^i.
lez, par noftre Conlail, a les Meflages, a nous darreinement en- £. %.
voiez par , noftre trefchere & trefame Filz , Johan Duc de Brctai- Vritnc.^f.
gne & Count de Mountfort, la Ville de Bccherel ierra Rendu, e. %.
Baille, & Delivere a, jwlTre dit treiame Filz, le Duc de Bretai-
gne,
Parmy ce q'il face bailler as certeins Capitains, qi ferront par
Nous Ordeiiiez & Deputez a Requiller les Gentz ja efteantz de-
Aa 3 deins
E.
m.
i88
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. deins mcifme la Villc de Becherel , les Villes & Chaftelx deflbutz
I2-I. efcriptz (cVlbnavoir) la Ville & le Challel de Morloys, la Ville
£Jv.\. &c le Chailel de Breil, & la Vi!le de Hennebon, garniz,,
Et ycelles Gentz flice feurement & falvement Conduire, ovef-
quelcLjr Chivalx, Biens, & Hemoys, jufqcs & dedeinz lcs Villes
& Chartealx de Morloys, Breft, & Henbon iufdites,
Et ycelles Villes face aulTi Bailler & Livcrer, reelement & de
fei:, as d:t2. C:pireins, a Tenir & Governer par & en Noun de
Nous & de noz Hoirs, durantes ceftes prefentes Guerres, licome
cs dites Pointx & Articles eft pluis largcment compris,
Nousj confiant de voz fens, iealte, & avifement Donons a
chefcun de v(;us, & a voz Depiitez en celle parcie, Auftorire,
Mandcment, & PoilTance efpecial de feire Partir de la dite Vilk
de Bechere! touz les Gentz,, ja efteantz en ycclle, par tieie mane-
re, condicion, & fourmeque noftre ditz lilz face, feurement &
falvement, Conduire touz les dites Gentz, leur Chivalx, Biens,
& Hernoys quielconqes, jufqes a les V^illes, & dedeins les Chaf-
teals &c Villes de Morloys, Breft, & Hennebon,
Et de Bailler & Livrer, en tieu cas & condicion, faire Rendre,
Baiiler, & Delivrcr la dite Ville de Becherela, noftre trelchere
Fils, le Duc de Bretaigne, ou a fes Genrz., a Tenir, Joyr, Go-
vernir, & Poinder par Lui, & fes Deputez,, en manere & four-
me avantdites,
Et de faire executer & expedier toutes autres Chofcs necelTaires
& profitables en ticu cas, &; i\ avant come Nous y feuilbns pre-
fenrz :
Et Promettons, en Parole Roial, & par le Foy denoftreCorps,
avoir Ferm & Apgrcablc quantquc fait lerra par chelcun de vous ,
ou les Deputez de chcfcun de vous, fur les Chofes devantdites,
& fur quantquc cn Depent.
Don. uc fupra.
De Traditione aliarum Villarum juxta pradi^as Migan'
tias.
Ann. D,
1371-
An. 4r.
£ 3.
m.
*VI.
701.
ANoT. cheres & feals, Robert dcNevill, Chivaler, & Raulyn
Barry Efquicr de noftre Chambre, Salutz.
Come,parmy les Alliances, que fe fcrront entrcNous & noftre
trefchere Filz ie Duc de Bretaigne & Counte de Mountfort , Nous
avons accordez de doner & traniportcr a meifme nollre Filz , rce-
lement & de fait, les Seignuries , Villes & Chaftealx de Chilelc,
Mclie, & de Cynray, & routes leur appartenances , en noftreSei-
gnurie d'Acquitain , a Tenir a Lui & a fes Hoires de fon Corps
Engendres, ficome es ditz Poincz. & Artides, fur ce faites, eft
plus largement compris,
Nous confiantz , (^c. ut fupra, tuncjic,
A Doner, BaiUer^ & Delivcrer en Noun de nous, reelement
& de fait , les avantaitz Seignuries , Viiles & Chaftealx de Chifek,
Melle, & de Cynray, & les Appartenances , a, noftre dit treA
chere Fils, ic Duc ae Bretaigne, & a fes Heirs de fon Corps en-
gendrez ,
* Et Lui Enveftir & Saifir corporelemenc cTj-celles , a Tenir ,
Joyr , & Poffider , a Ly & a fes Hoirs de fon Corps engendrez ,
Et de Bailler &c Deliverer a noftre dit Filz le Duc de Bretaigne ,
ou a fes Deputez efpecialx , la Pofleflion & Sailine reele & effec-
tuelc des avantditz Seignuries, Villes & Chaftealx, par manere,
condicion , & fourme des Pointz, & des Articles fuftouchez,
Et ainfi que noftre dic Filz le Duc de Bretaigne face toutdiz
Garder & Governer mefmes les Lieux par Genrz Engloys, tiels
que foient Bons , Fealx , & Hommes Liges de Nous & de noz
Hoirs,
Et de Faire, Donr.er, & Liverer, en Noun de nous, fur lesdi-
tes Donacion, Bail, & Deliverance, Tranfport, Sailine, & En-
vefture, Lettres Scallez les meilicrs que ien &ura devifer, & fe-
lonc la fourme dcs dicz Pointz& Articlcs, & tiels doni noftre dit
Fils le Duc de Brctaigne & fon Confail cnt foient contentz , &c de
faire execiiter & expedier , &c. ut in prima.
Pro Domino de Roj , Objide.
Ann. D. "lOhannes de Vinere de Francia habet Literas Regis de Condudu,
1171. J eundo verfus partes Calelii, & ab inde verfus partesFranciae,ad
jln.A';. Monetam & alia Bona pro Suftentatione Domini de Roy, unius
E_ ,. Hoftagiorum Rcgis de Francia, ibidem quasrenda, & ea ufquc di-
FM«c.4f . <5as partes Anglix deferenda.
£. j. In cujus, 6cc. ufque ad Gulam Augufti proximd futuram dura-
iri.i^.
turas.
Ea propter duos, ex, dileftis Filiis noftris, Sanftx Romanse Ann. D
Ecclelix Cardinalibus, (videlicet) Simonem Tituli San£ti Sixti, 1371.
& Johannem Tituli Saniflorum Qiiatuor Coronatorum , Presby- I-dv. 3,
teros Cardinales, Apoftolicx Sedis Nuncios, tanquam Pacis An-
gelos ad utramque Partem , pro hujufmodi fedanda Difcordia, tc
fuper hoc gratioiC exhortando, duximus deitinandos.
Verum ntiper laetanter audivimus quod Tu, tanquam Princeps
Chriftianillimus, ea, quas idcm Symon Cardinalis Sercnitati tu.e
fuper prxmiflis expoliiit, benigne audivifti; fuper quoSinceritatem
tuam niultarum proiequimur Adionibus Gratiarum.
£t, cum fumme nobis cordi fit ut inter Te & dictum Regem
Francorum, fummotis hujufmodi Difcordiis, perpetua Pax refor-
metur, per quam Defolationi Catholici occurratur Popiiii, Chri-
ftianx Gcntis Evcidia tollantur, & obvictur Periculis Animarum,
Excellentiam tuam rogamus & hortamur, in Filio Dei Patris, &c
per iplius Miicricordium obfccramus, quatinus eifdem Cardinali-
bus, & eorum cuilibet, in hiis, qu3E fuper hoc Tibi ex parte no-
ftra retulerint, credens indubie, & folerter attendens quamfitonu-
fta Pericuiis , quantaque Difcrimina fecum trahat hujufmodi Dam-
pnofa Diflenlio , quantaque ex hoc bonis Chrifti Fidelibus Contri-
ftationis & Infidelibus Exultationis & Gaudii materia praeparetur,
tuum in Manluetudine Animum prasparans, pro Divina & Apo-
ftolicai Sedis ac noftra Reverentia, ad Pacem Reformandam (per
quam Regna crefcunt, & Populi fub tranquilitate proficiunt) cum
prasfaro Rege Francorum Te convertas,
* Ac Nuncios induftriofos & folennes, &c plene inftrudlos, » vi.
Deum &c Bonum Pacis zelantes, ac plenum ad hoc Mandatum yo,.
habentes, ad aliquem locum ydoneum, communiter eligendum,
ubi Tui & memorati Regis Francorum Nuncii poflint commode
convenire, (ine cujuflibet Morx difpendio, deftinare procuresj
Tractatum Pacis hujufmodi ad Finem iaudabilem , auxiliance Do-
mino, perduduros;
Jn hoc Preces noltras taliter impleturus, quod ipfe RexR^um,
qui extoilic pacificos, & deprimit inquietos, tux Celiitudinis exal-
tec Solium, Profperitatem adaugeat, ac Regnum tuum in tranqui-
litatc cuftodiat , Tibique Salutis xtcrnae prxmia largiatur , Nofque
(qui Te lincere diligimus) eandem Celfitudinem tuam dignis inDo-
mino laudibus attollamus, ac univerfis Chrifti Fidehbus pubiicae
Ixtitix Confolationem , exultantibus animis , prxbere in Domino
valeamus.
Praefato fiquidem Rcgi Francorum dirigimus fimiliter Scripta no-
ftra , ut idem non difFerat adimplere ; quem nobis in hoc obtem-
peraturum verilimiliter opinamur.
Dat. Avinion. Id. Novembr. Pontificatus noftri Anno primo.
Valafcus.
Sigillo avulfo.
Pro Mercatoribus de Portugallia,
R
Tefte Rege apud VVeftmonafterium , quinco die Novembris.
Fer Billam de Privato Sigillo.
De Cardinalihus , pro Dijcordia inter Reges j4ngli<e cr Fran-
ci£ fedanda , ad utramcjue Partem dejiinatis.
Ann. D. /^Regorius Epifcopus, Servus Scrvorum Dei, cariflimoinChri-
i^^yi. ^ to Filio, Edwardo, Regi Anglix llluftri , Salutem & Apoifo-
An. 4f. licam Benediiiionem.
£.3. Ad procurandum Statum pacificum & tranquillum inter Te &,
jEjc Au- cariflimum in Chrifto FiHum noifrum, Carolum Regem Franco-
fogr. rum Illuftrem, diim minori fungebamur Officio, mentem femper
habuimus viCTilem ;
Et dum, Divina difponente Clementia, ad apicem Summi A-
poftolatijs fuimus afliiinpti, tanto ad id eo ferventius & inltantius
nofter fiiit excitatus Affedtus, quo veftra toci Populo Chriftiano
periculolior erat & adhuc eft Difcordia.
E X Majori & Ballivis Villx BriftoU, Salutem. Ann. D.
Quia, de Aflenfu Concilii noftri, voluraus quod Mercato- j^y,,
res de Portyngale infra Regnum noftrum Anglix , cum Bonis & .4,,. ^j-.
Mercandilis fuis, venire, & in eodem Regno mercandifare , & £. j.
Commodum fuum inde facere poffint , dumtamen legales exerceant cUuf.
Mercandifas, & Cuftumas & Sublidia & alia Deveria fua nobis 45.. £. j;
folvant fidelicer uc cenentur, ?«. ^.i,
Vobis pnrcipimus quod ftacim, vifis prxfencibus, in Villa prx-
difta & Suburbiis ejuidem, in locis ubi meliiis expedire vidcncis,
publice proclamari, & ex parte nollra inhiberi faciatis ne quis,cu-
jufcumque Status feu Conditionis fuerit, eifdem Mercatonbus^cum
Bonis & Mercandilis fuis, infra dictum Regnum noftrum yenien-
do, ibidem morando, Mercandifas fuas exercendo, & exinde ad
partes Proprias redeundo, Moleftiam, Dampnum, Violcntiam,
Impedimentum aliquod feuGravamen inferat , feu inferri prxfumat
quovis modo ;
Set ipfos Mercatores, tanquam Amicos & Benivolos noftros,
benignc pertradent , & cum eis communicent cum Favore;
Diim tamen iidem Mercatores legales excrceant Mercandilas, &
Cuftumas & Subfidia & alia Deveria fua fideliter nobis folvant, ut
debebunt; ,
Et , fi aliqua Bona feu Mercandife ipforum Mercatorum , causa
Inimicitix, & non alio modo, in Villa prxdifta areftata exiftant,
tunc eadem Bona & Mercandifas, fine diIatione,deareftari&prx-
fatis Mercatoribus deliberari & rcftitui faciatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tertio die Decembris.
Covfmilia Brevia diriguntur Majorihus , Ballivis , (^e.
Pro Mercatoribus antediBis,
REX Univerlis & fingulis Admirallis, Majoribus, Ballivis, &
aliis Miniftris & Fidelibus fuis, tam infira Libertates, quam
extra, ad quos, &c. Salutem.
Sciatisquod,
CtJm Gancaleo Grande, Magifter Navis vocatx la Seinte Ma-
rie , de Poteltate Regis Portingalx , Amici & Benivolentis noftri
fpecialis, una cum Nave prxdicla, diverfis Bonis & Mercimoniis
in eadem Carcata, ac Marinariis ejufdem, per Maris intemperiem
ad Terrara apud Falemuth, infra Poteftitem noftram, agitatus
fuiflet, & abinde de hcentia noftra verfus Partcs fuas, cum Nave,
Marinariis, Bonis, & Mercimoniis prxdidis, fit regreirurus,
SufcepimusipfumGancaleonem, Marinanos, Navem, Bona,&
Mercimonia prxdida in Proteftioncm & Defenlionem noftras fpe-
ciales, ac falvum & iecurum Condudam noftrum, eundo verfus
didas Partes fuas, & exinde ad Partes Regni noftri Anglix, cum
Na-
Ann. D.
1371.
Aa. 4f.
E. 3.
P.if. 4?.
E. ;
p. 1. ">,
7-
ET ACTA PUBLICA.
189
Arin.O. Nave, Bonis, 6c Mercimoniis fuis, ibidetn Vendinoni exponen-
dis, & Commodum fuum, pro voluntate fua, inde taciendumi
* Et ideo , e^c. ut in fmilihits de ConduBu Litcris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Decembris.
1371.
* VI,
704.
Ter ipfum Regem.
Confimiles Literas conceduntur fubfcriptis, fub eadem Data; vi-
dclicet ,
Johmni Mounticr., Magiftro Navis vocatiE Seint Martyn.
Kicholao Mevea., Magiftro Navis vocatie la Seint Mictiel.
Johanni Alfoiis ., Magiftro Navis vocatce la Seint Crois,
Tro iifdem, fuper y4reftatis Dearefiandis.
Ann.D. R. ^^.' dilefto fibi, Willielmo de Cranewell, Senefcallo, carif-
.'. ' r^ rimi Primofrpniri nnftri. RHwijrrii Prinrini.s Annirania?. & Wal-
137I
An. 4J-.
CUuf.
£. J.
Zx Au
togr.
fimi Primogeniti noftri , Edwardi Principis Aquitanise &Wal-
lix, in Comitatu Cornubiae, Salutem.
Quia, ut intelleximiis , diverfos Mercatores de Portyngale, qui
nuper apud Dermuth & Falmuth in Regnum noftrum Angiix,
tanquam Fideles Mercatores, abfque Caufa areftatis, & eos fub
Arefto detinetis,
Nos, didtos Mercatores tanquam Amicos & Benivolos noftros
reputantes, ac nolentes ipfos infra Regnuni prxdiftum moleftari,
vobis, fub gravi Forisfadtura noftra, mandamus, firmiter injun-
gentes, quod omnes Mercatores de Portyngale, per vos lic Are-
ftatos, fme dilatione aliqua deareftari,& ipfos quo voluerint trans-
ire , & Mercandifas fuas libere excerccre permittatis , abfque Are-
fto feu Injuria eis aliqualiter inferenda ;
Et hoc , fub Forisfactura prxdiiSta , nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wcftmonaftcrium , fexto die Decembris.
Fer ipfum Rcgeni.
BhIU , fnper Negotio Pacis cam Francia , frdibato.
Ann D. ^^Regorius Epifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri-
i,yi/ ^ fto Filio, Edwardo, Regi Angliae IUuftri, Salutem & Apo-
An^.jf^. ftolicam Benedidionem.
Exultamus in Domino (Fili cariiTime) & , devoto mentis afFe-
du , plenitudinem fibi referimus Gratiarum quod , ficut fidedigna
lignificatione percepimus, ad Pacis Tradatum, intcr te &, carif-
fimum in Chrifto Filium noftrum , Carolum Regem Francix II-
luftrem, prxvia divina Gratia, inchoandum, Illc, qui Pacis eft
Audtor, tuum animum inclinavit, quodque ad hoc jam certi Dies
& Locus a Partibus funt praefixi ; propter quod fperamus in Deo
qu6d ejus gratia, quie pracveniendo Principium tribuit, fubfequen-
do largietur EfTedum , fi ad ipfum Deum & Publicum Commo-
dum oculi Partium dirigantur.
Quare devotam Cellitudinem tuam, quanto cordialiiis poITumus,
deprecamur quatinus ,
Pie confiderans Mala innumera Animarum & Corporum , Re-
rumque Difpendia , quse ex tua Regifque prrefati Diicordia & Bel-
lorum fremitibus eveniunt inceflanter, & quod Negotia Catholi-
cx Fidei (quas tui Progenitores incliti, tanquam Chriftianiftimi
Principes, profecuti fuerunt magnifict;) periculose nimium omit-
Tuntur, & Infidelium Audacia, immanifque Perfecutio contra Dci
Populum (prout nuper dolenter audivimus) femper crefcit,
Ad hiyulrnodi Terminum & Locum aliquos tuos Nuncios Tra-
clandcE Pacis & Concordiae , ac Tui Honoris & Reipublicse zela-
tores, plcna Poteftate fuftultos, velisinfallibiliter deftinare,nofque
informare fi alia utilia in hoc fandlo Ncgotio peragere valeamus,
quia illud tantum nobis cft cordi, quod nichil de poffibilibus &de-
centibus omittemus.
Cteterum, ad folicitandum fuper hoc, dileftos Filios noftros,
Symonem "rituli Sanfti Sixti , & Johannem Tituli Sandorum
Quatuor Coronarorum, Presbyteros Cardinales, Apoftolicx Se-
dis Nuncios, quibus idem Negotium profequendum commiiimus,
& alios ad hoc utiles promotores, diledum Filium, Nobilem Vi-
rum, Bertrandum de Veyraco, Domicellum & Familiarem no-
ftrum, Latorem praefentium, deftinamus, per quem prxfato Regi
tranfmittimus fimilia fcripta noftra.
Dat. Avinion. x Kal. Fcbruarii , Pontificatus noftri Anno (ecun-
do.
Barthohmcus.
*Vl. * ^'^" Cardinali Belnacenfi .^ ad traUandHm de Pace a Pa-
■jof. pa miffo , de Proteilione.
Ann. D. T E Roy a toutT, Countes, Vifcountes, Barons , & autres No-
1372. ■*— ' bles, Mairs, Baillifs, Conertables,Capitcins, Chaftelleynsdes
An +f . ChafteaJT, & Forterefces & des Villes l-ermces , Gardcs des Portz,
I. 5. Paflages & Deftroitz, & a leur Leutenentx, & a touiT. nos autres
Fr,wf.45:. Amys, Alliez, & Bienveulliantz, Miniftres, Subgiez, &Fealx,
£. 3. eftabliz & demorantz es Chaftels, Villes, Forterefces, & autres
m. I. Lieux des Marches de Caleys, de Merk, & de Cuynes, a qi &
a quelx noz prefentes Lettres vendront , Salutz.
Por ce que, noftre Seint Piere, lc Pape, tranfmette & envoie,
devers les dites Marches, le Cardinall de Bcauvez, por Traiter &
Parler, ovefque noz MeflaE^es, qi nous cnvoierons temprement
vers les dites Marches,fur bone Paix & Concorde, a fiire, fi
Dieu pleft , parentre Nous & noz Adverfaires de France ,
Nous, pur contemplacion de, noftre dit Scint Piere, le Pape,
qi nous ad iur ce , a trefgrande inftance , V>ien fbvenr prie & rc- Ann. D.
quis, &, por Reverence de Dieu & de Seinte Elglife, enclinantz 1372.
toutditza tout bon Tretee de Paix & de Concorde, & vcullianrz Eih. 3.
par tant porchacer & porveoir a la Seurte du dit Cardinal & de les
Gentr , & a fyn que la dite Traitee fc puifTe le pluis covenable-
ment prendre, & defaut ne fe treove de noftre Partie en ce cas,
Savoir vous faifons que Nous avons pris, mis, & refceu, pre-
nons, mettons, & refcevons le dit Cardinal, les Gentz a Chivalx
& a Piee, jufqes au Nombrede Sis VintzPerfones, leur Chivalx,
Biens, & Hernoys quelconques, en noz fauf & feur Conduit,
Protedion, Tuition, Salve Garde, & Defenfc efpecialcs, tant en
venantz Pailiblement & Defarmez devers les ditz Marches & par
ia dite caufe, come alantz, demorantz, conreillantz, & commu-
niantz ovefque noz dites Meffages & autrcs Gentz, partantz d'il-
loeqes, & retournantz arriere, enfimble, oii par parties, & tant
Ibvent q'illeur plerra, & a faire ferra, por Profit & Avancemenc
des avant toches Traitee & Parlance, jufque a My Averill pref-
cheinement enfuant :
Et por ce nous Mandons & Commandons a toutz les avantno-
mez, & autres nos fealx & Subgiez, prions & requerrons tout7-
noz Amys & Bienveulliantz , & a chefcun d'eulx , que les ditz
Cardinat de Beauvez, ovefque fes Gentz & Familiers, leur Chi-
valxj Biens, & Hernoys quielconques, jufqes au dit Nombre, ils
fbeffrent, par la dite caufe, Paifiblement & Dcfarmez venir en les
dites Marches, Demorer, & Sejourner, Traiter, & Parler ovef-
que nos MefTages & aurres Gentz, Pafler, Repaffer, & Retour-
ner par leur Poairs, Paflages, Deftroitz, & Villes Fermees, tant
fovent, jufqes a Terme, &ficome deffus eil: dit, fanz mefprendre
ne faire a aucim d'eulx cn Perfones, Chivalx, Biens, ne Hernoys
Mal, Molefte, Vilenie, Arreft, Deftourber, n'Empefchemenc
quelconqes; eins, h mefter leur eft de fauf conduyt, des Gentz,
& il vous en ferront fur ce requerir , nous volons que vous les fa-
cez avoir tiel conduit , a leur Defpens , come leur foufira.
Et fi aucune chofe eftoit Mefpris ou MefFait contre le dit Cardi-
nal, fes Gentz, Chivalx, ou Biens quelconqes, ou aucun d'eux,
contre la forme ou tenur de noz prefentes Lettres, Nous volons
& vous chargeons que tantoft & fanz delay ce leur foit Redrel(;e
& Araende duemcnt, & ficomc a faire ferra de raifon j Car enfile
volons cftre fait por le bien profit & avancement de la dite Bufoi-
gne, & pur y garder noftre honur.
Don. par "refmoignance de nollre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le xxiij jour de Januer , TAn de la Nativite noltie Sei-
gneur Mill , Troifcentz, Septante & Deux, & de noz Regnez,
de France "Trent lecond , & d'Engleterre Qtiarrant quint.
Tar le Roi c^ fo» Covjcil.
* De perpetna Pace inter Regem cr Januenfes.
EDwardus, Dei gratia, Rex Anglia: & Franciae, & Dominus
Hibernia:, omnibus, ad quos praefentes Literae pervenerint,
Salutem.
Sciatis quod, de Confilio & Avifamento Praelatomm, Proce-
rum, Nobilium, & Sapientum Concilii noftri, ordinamus qu6d
Pax & Concordia & AmicitivE Perpetuae , Stabiles , & Solidae in-
ter Nos & Subditos noftros omnes, tam citra, quam ultra Mare,
conftitutos, ac Ducem, Communitatem , &Diftri(ftuales Januen-
fium firmiter teneantur , Proclamarique fecimus per Civitatem no-
ftram Londonice, ac per omnes & fingulos Portus Rcgni noftri&
alibi , Pacem , Concordiam , & Amicitiam praediiftas , vcras , pu-
ras, & perpetuas, inter Nos & Subditos noftros Januenfes prsedi-
dtos fuilTe & efle, teneri & obfervari firmiter debere,
Ac quod omnes & finguli Cives & Mercatores Civitatis & Di-
ftriftias Januae, cum eorum Galeis, Cochis, Taricis, Navibus,
Vafis omnibus, Groflls & Parvis, ac Mercimoniis, Marinariis, &
eorum Bonis & Rebus aliis quibufcumque, tanquam Amici & Be-
nivoli nofiri , poflint pacifice & fecure Regnum & Dominia no-
ftra, citra & ukra Mare, Intrare, Morari, Mercandiiare, Mer-
cimonia & Mercandifas licita Extrahere, Abducere, &Reducere,
Tranlire , & Rcdire , tam per Terram , quam per Mare , ubicum-
que pcr eadem Regnum & Dominia noitra, quoticns oportunum
fuerit, eis & eorum cuilibet videbitur expedire, abfque Impedi-
mento, Arefto, Moleftia, feu Gravamine per Nos,autMini-
ftros noftros, aut Subditorum noftrorum aliqucm , eis aut eorum
cuilibet, in CoiVoribus, Vafis, Bonis, iive Rebus, impofteruni
inferendis; . .
Dumtamen Janucnfcs praediifti , infra Regnum & Dominia no-
ftraprjedidta, Adtus Amicabiles & Pacificbs, per Terram & per
Mare, & Legalia Mercimonia excerceant,
Cuftumas & alia Deveria Nobis iblvant,
Cum Advcrfariis noftris Francix & lipanniae, & aliis quibul^
cumque Inimicis noftris praffentibus autfuturis, Confa-derationes ,
aut Colligationcs, contra Nos, Subditos, Regnum, & Dominia
noftra hujufmodi, non faciant,
Vel in ipfbrum Inimicorum noftrorum Subfidium, Servitium,
aut Solatium, cum Soldo vel fine Soldo, cum Hominibus, Ga-
leis , aut Vafis aliis quibufcumque , Terra Marive ftenc aut mo-
rentur; .... „ ^
Aut Mercimonia vel Bona eorumdem Inimicorum noltrorum fe-
cum non habeant vel deferant quovis tnodo,
Super qua Delatione Boncrum hujufmodi Inimicorum noftro-
rum, fi ipfos Janucnfes per Subditos aut Miniftros noftros quof-
cumque Impetiri vel Calumniari contin.gat, hinc ad Feftum San-
dti Michaelis proximum , volumus &concedimus quod, per pro-
priuin eoruni Juramentum, credatur eis, & abfque Examinatione
vel Difcuflione alii Januenfes praedidti cum eorum Bonis & Navi-
bus libere abirc & rccedere permittantur , fublato Impedimento
alio qualicumquc, ,
Aa 3 Quod-
\
* VI,
706.
Ann. D,
1372.
An. 4<S.
£. 3.
Franc.^6,
E. 3.
m. fi.
iS>o
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann D. Quodque, pofi: lapfum dicftum Feftum Sancli Michaelis, om-
1572. nes &: linguli Januenfes, a Portu & Diftndu Janiix, feu ab aliis
£Jv. 3 Portibus receffiri, cum Hominibus, Navibus, bc Vaiis, bc iio-
nis eorum quibuflibec, per Regnuni & Dominia noftra , vel aiibi
tranliruri, Liter.s Tertimoniales Ducis & Communitatis Januae,
aur OtficiLiriorum fuorum, fecum habeant, Teftihcantes quod Ho-
mines, Naves, Vafa, Mercimonia, & Bona hujulmodi iint Ja-
nuenfium, aut aliorum Amicorum noftrorum, & ad eos tancum,
&c non ad Inimicos noftros quoilibet, pertinenc quovis modo,
Per quas quidem Liceras, ac eciam per eorum Juramentum, fu-
per hoc pr;«ftandum, crcderur, & abfque Impedimento vel Are-
fto alio Abire &; Recedere pacifice permittencur,
Qijodque Nullus Miniftrorum auc Subditorum noftrorumMcr-
cacores, Marinarios Janux priEdidos, aut eorum Familiares, Na-
ves, Res, aut Bona, in Regnum noftrum veniendo , ibidem Mer-
candifando, Morando, Tranfeundo, vel Recedendo, per Terram,
auc per Mare, in Perlbnis, Navibus , auc Bonis eorum, concra
Priedida vel eorum aliqua, Moleftare, Difliurbare, vel Dampni-
ficare audeac feu praeliimac, fub Puena omnium qux nobis forisfa-
cere poterunt, in futurum. . . . _
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes. ^ r j- t •• '
Tefte meipfo apud Weftmon. vicehmo fexco die Januani, anno
Regni noftn Angux Quadragefimo fexto , Regni vero noftri
Franci;^ cncelimo tertio.
Per Co?icil:um.
blico, ftipulanti vice & nomine quibus fupra, contra Prscmifla Ann. D.
vel eorum aliqua nunquam venire vel facere, per Se vel per alium, 1372.
tacitc vel exprelse. Edv, j.
Adta funt hxc apud Suburbem Civicacis Londonienfis in Hofpi-
tio mei Johanuis Notarii, ! ricefimo die Menfls Januctrii, anno
Nacivicacis Dominica: MiUefimo , Trecencefimo , Septuagefimo
fecundo, Indictione Nona, Poncificacus * Domini Gregorii Papae « „.
Xf. anno fecundo, prxfentibus cunc ibidem „ '
Venerabih viro Domino Thoma Orgrana^ Archidiacono Cor- ^° '
nubix in Ecclefia Exonienfi,
Thoma de IVella^ CapellanOj
Thoma Lovel,
Ec Willielmo Askhayn^
Domicellis,
Ec Guillielmo VeUerut.
B.R.
Ego Johanves de Branketre , Clericus Norwicenfis Dioecefis,
Apoftolica & Imperiali Audtoritate Notarius Publicus, quia Prse-
milfis omnibus & lingulis interfui, ea, quae fic fieri Vidi & Audi-
vi, Publicavi, & in hanc Pubhcam Formam redegi, ahis occu-
patus Negociis, fcribi feci, ac Signo meo confueco Signavi, in
Fidem & Teftimonium prtemiiTorum.
B. R.
VI.
* Aaj'MtaMtia generalis 'Januenfinm.
Ann D TN De i NoM i n e, Amen.
IJ72 Confticucus, in prxfentia mei Nocarii Pubhci, & Tcftium
An.ifi. fubfcriptorum , Providus Vir , Corradus Cacanei , Civis Januen-
I.x^An- Nuncius, Sindicus, Ambaxiator, & Procuracor, Magnlfici &
tOTf Pocentis Viri , Domini Dominici de Campofregolo Ducis, coci-
■* ' ufque Communis &: Civicatis& Diftridlus Januen(ium,prout con-
flrabac michi Notario Publico, per quoddam Procurationis iux In-
ftrumentum Publicum, Sigillis Communitatis & Archiepifcopi Ja-
nuenfium iigillatum , confectum , recepcum , & icripcum manu
Magiftri Leonardi de Frefcheco , Imperiali auchoritate Notarii Pu-
blici , Datum , & Aclum in Capelia nova Palatii Ducahs Com-
munis Janucnlium, anno Dominicx Nativitatis, Millefimo , Tref-
centelimo, Septuagefimo Primo, Indidione 0(3;ava, die xvij. Sep-
tembris ,
Habens, inter cxtera, Poteftatem fpecialem a Duce & Com-
munitate prxdictis, ad Petendum , exigendum , & requirendum,
ab, Inchto & IUuftri, fuoque provido Conciho, & quibufcum-
que Obligatis, omnem Qyantitacem Pecuniae, & Res, & Omne
Id & Totum , & Quicquid & Quancum prxfacus Iliuftris Domi-
nus Rex , & quicumque fint propcerea Obiigati , dare & folvere
tcnencur , feu obligaci func ipfi Communi , feu aUquibus fingulari-
bus Perfonis , Civibus Janux , feu Dillridualibus, feu aliquibus
aliis,
Ad ipfas Pecunias, Res, & Debica recipienda , & ^roinde prae-
facum Dominum Regem , & Quofcumque propcerea Obligacos ,
Quitandum, & Ltberandum,
Ec Inftrumenta Quicationis faciendum , & fieri faciendum , ficut
jn dido fuo Mandato Procuratorio laciiis & exprcftius contine-
cur,
Confelfus fuit, & exprefle cognovit, mera & fpontanea volun-
tate, ex certa fua fcientia, non Vi, nec Metu dudus, nec per
Errorem deceptus, fc Habuilfe, NumerafTe, & Recepilfe a, No-
bi)i viro, Domino Ricardo le Scrop, didi IUuftris R^is Anglix
& Francix , Thefaurario tr.idente , liberante, & folvente, Vice
& Nomine didi Res^is, Ofticialium fuorum, & aliorum quorum-
cumque Obligatorum, Marchiarum Duo Milia, in plenam , inte-
gram, & perfedam Solutionem, omnium & fmgularum Sum-
marum , Rerum , & Bonorum , in quibus ipfi , Dominus Rex ,
Officiales fui, aliive Obligati prxdidi, communiter feu divifim,
Obligati fuerunc, auc Tenebancur Duci, Communi, auc aliquibus
Singularibus Peribnis, Civibus Janu.t, feu Diftridualibus, feu ah-
quibus aliis, etiam divifim, occafione Damnorum, dacorum & il-
lacorum, Bonis, Perlbnis, & Rebus contentis in cjuadam Navi
Januenliura , vocaca Navis Magdaleyna , alias dida Le Beyard,
qux nuper per Gences Anglix capca fuerac, fupra Mare, fcu oc-
calione ahd qualicumque, aiite prxfentem Diem,
Quitans, Liberans, Exonerans, & Abfolvens, idem Corradus,
Procurator, Nominibus quibus iupra, per hoc prxlcns Publicum
Inftrumencum, praefatos, Dominum Regem , Obligatos , & alios
qualelcumque , quorum poteric incerefte, occalione & causa Re-
ceptionis Pecunix fupradidx, dc dida Pecunia, & aliis Rebus,
ac de omnibus & fingulis Adionibus, Petitionibus, Vendicationi-
bus, ac de toco, & omni eo, quod adverfus eos, communicer feu
divilim, Dux, Commune, Diftriduales Januenlium, auc aliquis ex
eis communicer, feu divifim, quibufcumquc occafione feu causa,
unquam , in Judicio , auc extra Judicium, exigere, petere, auc
Vendicare poterit , feu poterunt quovis modo ,
Et eis, & eorum cuilibet fecic Padum, vahdum & expreflTum,
de ukerius non petendo ,
Renuncians idem Procuracor, Vice & Nomine omnium illo-
Tum, quorum eft Procuracor auc Sindicus, Exceptioni non Nu-
raeratve Pecuniae, non lic Celebrati Contradiis, DoU mali, Vis,
& Metus; ac omnibus aliis Excepcionibus, Caviilationibus , & De-
fenlionibus, Juris & Fadi , qux contra prxmiflas Quittaiionem,
& Liberationem unquam intentari poterunt feu etiam allegari ,
Ec fpecialiter Juri dicenti Generalem Renunciationem non va-
lere;
Promittens idem Corradus, per Fidem fuam, mihi Notario Pu-
De Navibtts arejlandis.
D EX, diledo fibi, Waltero Haule, Servienti fuo ad Arma, Sa- Ann. D,
^^ lucem. 1372.
Scias qubd, de fidelicate & circumfpedione tuisplenius confi- -^». 46.
dcntcs, alfignavimus Te ad omnes Naves, Portagii Viginti Do- E. j.
horum & ultra, in linguhs Porcubus & Locis maricimis, ab Ore Frane.
Aqux Thamilix, verius partes Occidentales, tam infra Liberca- 4^- ^-J-
tes, quam cxtra, ufque Portum de Lyme & ibidem, jam exiften- w. .^9.
tes, & ad Portus & Loca prxdida exnunc declinantes (excepta
Libertace Quinque Portuum noftromm & Membrorum eorum-
dem ) arcftandum ,
Ec ufque Porcus infra Infulam Vedam ( videlicet ) Suthampto-
nix, Portelmuth, Hamel in the Rys, & Hamel Hoke, duci fa-
ciendum ,
Ita qubd fint ibidem, Primo die Maii, proximb futuroad dti-
mum, Promptx & Paratx ad proficifcendum exinde ad Vadia no-
ftra, pro PaiTagio noftro, & Fidelium noftrorum, in Comiciva
noftra, ad partes tranfmarmas , pro Expeditione Guerrx noftrae
ibidem profedurorum ,
Et ad fufficientem Securitatem de Dominis & Magiftris Navium
earumdem , fi prxfentes fuerint , vel de propinquioribus Amicis
fuis , fi abfentes fuerint (videlicet) fub Poena Viginti Solidorum
pro quolibet Dolio Portagii Navium prxdidarum , qubd ipli Na-
ves fuas prxdidas, ad eadem Loca prxdida, habeant, capien-
dum,
Ita qubd iidem Domini & Magiftri Commodum & Proficuum
fuum de Navibus prxdidis interim habere valeanc ,
Et ad Securitates illas, cum captx fuerint, in Cancellaria no-
ftra, citra Feftum Pafchx proximb futurum, diftinde & apert^
deferri faciendum ,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios inveneris feu
Rebelles , Areftandum , & Prifonis noftris Mancipandum , in eif^
dem moraturos quoufque d» eorum Punitione aliter duxerimus or-
dinandum :
Et ideb tibi prxcipimus, firmiter Injungentes, qubd circa Prx-
milTa, cum omni dihgenria, intendas, &c ea facias & exequaris
in forma prxdida;
Damus autem univerfis & fitigulis Admirallis, & eorum Loca
tenentibus , Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis , Miniftris, Do-
minis, Magiftris, &c Marinariis Navium, ac aliis Fidelibus noftris,
tam infra Libertates, quam extra, Tenore Prxfencium, in Man-
dacis, qubd Tibi , in PrxmilTis faciendis & exequendis, Incenden-
tes fint, Confulences, & Auxiiiances, quociens & prout eis, feu
eorum alicui, fdre feceris ex parte noftra, & qubd iidem Viceco-
mices omnes Rebelles, quos per Te areftari concigeric, a Te reci-
pianc, & in Prifonis noftris falvb cuttodiri facianc in forma fupra-
dida.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, feptimo die Februarii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Eodem modo afTignantur fubfcripti ad Naves in Portubus , &
Locis fubfcriptis, ad Loca prxdida ducendum, fubeadem Da-
taj videlicet,
Philippus de IFhaton, in fingulis Portubus & Locis Maritimis,
a Portu de Lyme ufque Porcum Briftoll, &z ibidem, &c per cotum
Comicacum Cornubix, tam infra, &c.
Walterus Wodeburgh , Serviens Regis ad Arma , in (ingulis Por-
tubtis & Locis Maricimis , per tocam VValliam , & in Comicacibus
Ceftrix &c Lancaftrix, cam, &c.
Hugo Faflolf & Thomas Lee , Serviens Re.?;is ad Arma , con-
jundim & divilim in fingulis, &c. in Com. Eilex. Suff". NorfT,
&c.
* Walterus Frcft , & Thomas Staffhrd, Serviens Regis ad Ar- # yi.
ma conjundim & divilim, in iingulis, &c. in Comitatu Eborum, ,op_ '
tam infra, &C.
Idem
/
ET ACTA PUBLICA.
ipi
^n.D, Idem Thomas & Willielmui Harecourt in Com. Linc.
1373-
Zdv. 3,
Ibid.
Jacohus Lyoiins, Serviens Regis ad Arma, & Willielmus de A-
ton, de Novo Caftro fuper Tynam, conjunftim & divifim, in
fingulis, &c. in Comitatu & Epifcopatu Dunolmenfi, 6e Comi-
tatu Norchumbrix, tam infra, &c.
D EX, dileSo & fideli fuo Willielmo de Latymer, Conftabula-
■'•^ rio Caftri fui Dovorriae, & Cuftodi Quinque Portuum no-
ftrorum, vel ejns Locum tenenti, Salutem.
Mandamus vobis quod omnes Naves Portagii Viginti Doliorum
& ultra, in iingulis Portubus & Locis maritimis, infra Libertatem
Portuum prxdidtorum jam exiftentes, & adeafdem, e^c. utjupra
ujkuf ihi 1 ordinandum.
Teile Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Februarii.
SacramentHm Procttrateris Papit in ^nglia,
Ann D IVT^'^ Tresredoubte Seigneur le Roi,
_ ■ ^^ Je Arnand Garnier, Refceuer dcs Droitures, noftre Tres-
^' ■ feint Pier le Pape, dedeins veftre Roialme d'Engleterre , Promet-
te & Jure, a les faintT, Euvangeleis Dieu, cy preientz., que je fcr-
ra Feal & Leal a Vous &: a veftre Coronne ,
Ne ne ferra, ne procurera, ne foeffra eftre fait ne procure Cho-
fe, que purra eftre Prejudiciable ou Damageoufe a vous,ne a vof-
tre Roialrae, ne a voz Leys, ne Droicures, ne a aucun de voz,
Subgiz,
Bon & leal Confeil vous donnra fur quant que je en ferra de
vertre part requis ,
Le Confail de vous, ou de veflre Realme, dont je purra eftre
par aucune manere appris , ou que Vous me ferrez favoir par Let-
tres ou autrement , je le Celeray & tendray Secret , fanz le Reve-
ler ou Defcoverer a Perfone que vive, par quoi Damage, Prejudi-
ce, ou Defhonur ent purra fuir a Vous, ne a veftre Realme,
Nulle Execution des Lettres, ne Mandementz du Pape, par
Moy , ne par Autre, ne ferra, ne fuffra eftre fait, que pourra
eftre Defplaifante ou Prejudiciable a veftre Roial Magefte , ne 3
voi Regalyes, Loys, ou Droitures, ne a aucun de voz Subgiez,
Nulies Lettres Papales, ne autres, ne Refceura fi noun que je
les Porte, Bjille, & Deliura, au plus toft que je purra, a veftre
Confail , avant ce q'elles foient Publiez ou Baillez a auter Perfone
que Viue ,
Nul Trefor de veftre dit Realme, ne Devoir du Pape, de
Cardinal, ne d'autre Perfone quelconque, en Monoie ou Plate^
d'Or ou d'Argent, par Lettres d'Efchange, ne autremenc, En-
voiera, ne autres Lettres queconques Mandera hors de veftre dic
Roialme, avant ce que je ay fur ce eipeciale Licence dc Vous, ou
de veftre Confeil ,
Veftre Honur, & veftre Eftat, & vo^ Leys, Regales,& Droi-
tures Gardera & Suftendra a mon poair, fanz blemiffement,
Et que je ne paffera hors du Roialme d'EngIeterre fanz. efpecial
Congie du Roy, par Lettres de fon Grant Seeli ii Deux m'ayt &
fcs faintz Evangeiles,a mon efcienc
Ce fuift feit, ou Palays Royal de Weftminftre, le xiij jour de
Fevrer, TAn de la Nativite de noftre Seigneur MiH, Troifcentz,
Septantz, & deux,
Prefentz ,
JHonpeur Rohert de Thorp.^ Chancelleur,
Bichard le Scrop , Trelbrer ,
d'EngIeterre,
Monfieurs ,
Johan de Nevyll., Senefchall,
Nichol Carreu , Garc^ein du Prive Seel ,
Motifieur Johan Knyvet , Jufticer le Roy,
Henry IVakefeld, Treforer de rOftell,
Sire Henry Snayth , Chancelleur d'Efcheqer ,
Richard de Ravenjer , Clerc del Hanaper ,
gohan de Branketre ,
t IVilliam de Tyrington ,
Notairs du Roy.
* De Atidiendo Cattfas j^pfellatiomm in Aquitania.
T E Roi a,
-»-' Noz cheres& fealx,
JJAhhe de Seint Maxent en Poitou,
Johan Rynaut ,
Johan Marchant ,
Johan Bujfeteu,
Guilleme Bou/art, Tainfnc,
Et Johan Mercier ,
Sages en Droit ,
Salut.
Johan Gyrard & Marie Lunelle, fe Femme, Nous ont mons-
trez,, par leur Complainte, que, come Marie de Foylle, Johan c^
.Aymer Boufchez, Frercs, le ioient Emperez, Dctenent & Orcu-
pent, inducment & a tort, licome ils dient, certeines Heritages,
appartenantz a la dite Marie Lutielle, & a Geffray Jon Frere,
Et fur ce ils cuffent Empetiez certeins Maudementz de laCourt
de, noftre rrefchere & trelame Filz, le Prince d'Aquitaigne & de
Gales, & fe feuffent appleggez,
Par les quidx Appleggementz les chofes fon cheues en main de
Court, & dovient eftre tenues & tielment governes,que Tune Par- Ann. D.
tie ne Tautre n'en joyft, 1372.
Et, afyn de delayer le Droit des dit Suppliantz , & de Geffrey E<lv. j.
Frere ala dite Marie Lunelle, lesditz Dcientours ont Appellez a
noftre Court Soveraine, & exploitcnt les chofes, coniprifes ou
dit Appleggement,eu grant Grief & Prejudice des Compkignantz
& Gf/rt^deirufditz,
Si Nous ont ils moult humblement Suppliez que, fur ces Cho-
fes, il Nous pluift leur ordener de covenable Remede,
Nous, confiantz a plein de vos Sens, Lealtez, & Difcretions,
Donnons & Comettons a vous Quatre, Trois, ou Deux de vous
( dont nous volons que vous Abbe foiez fun ) que , appellez & ad-
journez pardevant vous, ou voz Deputez elpecialx, les Parties
avantdites, en Lieu feure & notable, ou les diics Parties pouironc
eftre bien garnies de Sage & Bon Confail , vous nous Enfourmez
diligentment tant fur la poffclfion , come fur la Proprete des Cho-
fes avantdites, &, refceues & oyes tant quant que fune Partie
vourra Dire, Purpofer, AUcgger, ou Produire enconrre Tautre,
Cognoilcez, Sentenciez., Determinez, & Metiez a fin les Caufes
d'Appeaux & Appieggementz, ovefque la Caule Principale, & les
Dependences & Circumftances d'ycelles, entre les Parties avanc-
dites, conjoyntement ou divifement:
Et tout ce, qui ferra en ce Cas par vous, Quatre, Trois, ou
Deux de vous, come dit eft, Sentencie, Jugic, Determine, &
Mis a fin , Vaille Arreft de Parlement Soverain , dont ne pourra
cftre reclame ne appelle ,
Car enli le Volons & Ottroions de noftre Auftorite Roiale ,
certeine Scicnce, & Grace efpeciale, non obftaunt que noftre dic
Parlement n'eft pas enqores ordene a eftre tenue , por caufe de les
Empefchementz des Guerres.
Don. par Teimoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier , le xvj jour de Feverer, Tan de la Nativite noftre
Seigneur Mill, Troiicentz, Septante & Deux , & de noz Re-
gnes, de France Trent tiercz, & d'Engleterre Quarrant & Sys.
Tie deliberando Johannem Danmmartyn a Prifona,
RE X Vicecomitibus Londonia: , Salutem.
Prrecipimus vobis qu«bd Johannem Daummartyn , Cleri-
cum Cardinalis de Agrifolio , quem in Prifona noftra ad Manda-
tum noftrum detinetis, ab eadem Prifona deliberetis indilare.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicelimo die Februarii.
Ter Cancilium,
Ann. D.
1572.
An. 4<J.
E. 3.
Cliiuf.^6 ,
£. 3.
w. JJ.
* De CondHUu pro Nnnciis Francia , venientibus pro TraUa^ « y j 1
ttt Pacis. 7,,.
T E Roi a touT, noz Lieuxtenants , Senefchaulx , Vifcontes , Mair, Ann. D.
-*-' Bailliez, Prevoz, Capitaines des Gentzd'Armes, Gardezdes 1^72. *
bonnes Villes, Pons, Pors,& Paffages,& noltre Admirall & Vis- An. 46.
admirall de la Mer, & a noz autres Officers , Juftices , & Subgiez, £. j. *
ou a leurs Lieuxtenants , & a touz noz Alliez, Amys, & Bien- frar.c.
veuUans, tant en Terre, comc en Mer, a qui, ou a queulx, ce 46. E. j,'
Lettres verront, Salutz & DilecSion. ff,^ ^g.
Come, noitre Seint Pere, le Pape ait envoie, ja pieca, les Car-
dinals de Canterbiere &deBeauvez, fez Meitages pardeca, pur
Traidlier de Paix entre Nous & dc noftre Adverfaire cie France,
Pur la quelle chole noltre dit Adverlaire ait e;i:encion, linfi que
entendu avons, de envoier par devers les diz Cardinalz , es Par-
tiez de Calais & de Guynes, & noz autrez Marchesde par dela,
fes Gentz & Mefiages,
Nous, pur la Reverence de Dieu, & Contemplacion de noftre
dit Seint Pere, qui fur ce nous a prie & requis, a trelgrant inftan-
ce, par pluieurs fbis, voulans condelcendre a bonne Paix & Ac-
cort avecqes tout Parfone, avons pris, mis, & receu, prenons,
mettons, & recevons, par la Tenur dc ces Prefenies, les Gtntz
6c Mellages de noftre dit Adverfaire Defarmez, leurs Chivaux,
Biens & Hcrnoiz quelconqesj, en noilre ieur & fauf Conduit,Pro-
tedion, Tuition, & Sauf Garde, & Defenle efpeciaulx, en ve-
nant paifiblement par devers les diz Cardinalx, Mellages de noftre
dit Saint Piere, & demourant avecqes eulz pour la caufe deflijs
dire, & retournant arrier, enfemble, ou par Parties, & tant ib-
uent q'il leur plaira, & q'il lerra a Faire pur le profit & avance-
ment de la dite Bolbigne, jufqes a la Moitie de Moiz d'Avril, pro-
chein venant, tant leulment,
Si Mandons & Comandons a vous noz Subgiez, & a chefcun
de vous, licome a lui appartendra , & vous noz Amis Benveillantz,
& AUiez, & chafcun de vous, prions & requerons, que iceuls
Gentz & Mefilages , de noftie Advcrfaire fuildit , vous faites , las-
fiez, & fouftrez venir Defarmes es dites Marchiez, paiiiblemenc
demourcr, Sejourngr, Traitier, Confeillier. & Parler avecqes lcs
diz Cardinalx , & Retourner par voz Licux , Pors, Pallages,
Bonnes Villes, & autres Deftioitz quelconqes, tant par Mer, co-
me par Terre, tant fouvcnt jufqes au dit Tcrme, come y deffus
eft dit, fenz Mcfprendre , faire, lufiirir, ou procurer eftre fait a
eulz, ou a aucun d'eulz, en Parfonne, Chevaulx, Biens, Her-
noiz, & autres Cholbs, quclconque Molcfte, Vilennie, Arreft,
Deftourber, Delay, ou Enpecliement aucun;
Maiz lcur Purvueez a leur Delpcnfe de feur & fauf Conduit,
de Gentz & autres neceffaires, l"e melliers eft & il vous enc requi-
reent.
Et , s'il advenoit que aucun chofe fuift mefprife aus dites Gcntz
& MeOages du dit noftre Adverlairc, o>i a leurs Gentz, Chevalx,
ou Biens quelconqes, ou d'acun d'eulx, contre la fouirae & Te-
neuc
19*
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann.D. neur de not prefentes Lettres, Nous Vous Mandons que tantoft
1^2. & fenz, delay ce leiu- foit Adrecie & Amende duement, iicome ils
Edv. 3. appartendra a faire de raifon; Car ainii nous pleft &c le voions es-
tre fait.
Don. a noftre Citee de Londres, le xx joiir de Feverer, lAn
de la Nativiie noftre Seigneur xVlili, Troifcencz,, Septanre & deux,
& de roi Regnes, de France Trent & Trois, 6c d'£ngleterre
Quarrantc & Sis.
Autieles Lettres de Sauf Garde & Conduit font faites pur /'E-
vep/ue de L.aon ^ le Deaii de Pans , les Nobles Parlonnes, /es Stres
de Chafiillon, & Ingelram de Hedon Chivdcrs, Mellages de noftre
dit Adverfaire Defarmez, & pur leur Valletx, Chivaulx, Biens
& Hernois qelconqes , en venant par devers le^ ditz Cardinalx ,
Meflages de nolti e Seinc Piere , & y demurer & traitier , & d'il-
loeqLS returner , com deffus eft dit , a durer tanque a dit temps.
Don. ut lupra.
Autieles Lettres de Sauf Garde & Conduit font faites pur les
diii Evefque de Laon, le Dean de Paiis, \es Nobles Parfonnes,
les Sires de Chaftdlon , & Ivgelram de Hedon , Chivalers , MefTages
* VI. de * noftre di: Adverlaire, Delarmes, & pur leur Valietz, Chi-
711. valz,, Biens, & Hernois qelconqes, en venant pardevers les ditz
Cardinilx , Mefliges de noftre Seint Piere, iibien deini, la Ville
de Calais, come en les Marchees ou Parties de Calais 6c de Guy-
res , & y demorer & iraitier , & d'iiloeqes retourner come deflus
eft dii, a durer tanque a dit temps.
Don. a Weftm. le Tiercz, Jour de Marcz , TAn , (^c. ut fu-
pra.
* Litera , fuper ConceflJom Ducatus Richmmdia , (^ Mar-
chiarum tnter Britanmam & Pi^aviam.
JEhan Duc de Bretaign & Counte de Montfort , feifons favoir a
touz que, aupres piulcurs Treites & Paroles, Nous funies A-
cordez, pour avoir bons, fermes, & perpetueles Alliauncez, oue,
ncftre Trefre.ioute Seigncur & Pier, )e Roy d'Engleterre , come
plus a plein eft contenu en un cettein Ceduie, leele de nofire Pri-
ve Seel, que nous Rendant le Counte de Richmonde, ovefque
touzfes Droitz, Noblerez, Honeurs, & Avoulons, & autres Ap-
pertenencc quelconqes, & a les Tenir, a Nous, & a noz, Hoirs
de noftre Corps procureez,, en la maniere come noz, Predeces-
feurs le tenercnr, onqes en nulle temps, ovefqe ceo q'eft Marche
entre Bretaign & Peytoe.
Et Nous Acquitons , & noz Hoires de tout quanque leur purra
demander de noiis , par vcrtu de noz, Obligacionz ou Lettres , a
caule de Bechereli n'autrenient, jufqe au|ourduy, a Nous Rendre
noz Obiigacions & bones Quitancez, & Suffifaintez,
Et cefte Chofe Avons Charge &: Commande, noftre Clerc,
Thomas de Melburn , palTer , & Acorder ovefqe noftre dit Pier ,
pour nous , 6c en noftre noun , & a ceo faire , li avons done plein
Pouer.
En Tefmoi?;ne du quelc Chofe , Nous Avons feele cefte Cedu-
le de noftre Privc Seele & Signet , en noftre Chaftiel de Aul-
rey, le xxv jour de feuerer, TAn Mille, Troifcents, Sexante &
On2,e.
Faffepar le Duc.
Ann. D;
m^ -
Edv. j/
*VI.
E. j.
Ex Aw^ ■
togr. -
Super y^AUgantiis y cum RegCy Litera Ducis Britannia.
Ann. D. \ Touz. ceuls, qui ces Lettres verront, Jehan Duc de Bretai-
1372. -^ gnc Conte de Montfort, Salut.
An. 46. Sachent tuit que, a fOneur & Reverence, & pour rAffedion
£. 3. & Remembrance, des Bienfaiz & Nourntures, euz & faiz, ou
Ex Au- tempo paffe, a nous par, noftre Seigneur & Peie, le Roy d'An-
logr. gleterre , & des Alliances d'autrefoiz d'entre Li & Nous ,
Et deliranz au mielz, que nous pourrions, a noftre plain Pouoir,
tant que bonement k peut extendre, le defervir,
Nous voulons , envers touz, & contre touz, que Bonnes &
Firmees Aliiances foient entre, noftre dit Seigneur & Pere, le
Roy d'Anglcterre, fes Enfantz & leurs Hoirs, de leurs Cotps des-
cendanz, & leurs Soubgez d"une part, & Nous, noz Enfanz, &
Hoirs de noz Corps, & noz Soubgez Obeiflanz d'autre part, &
desja les prenons & feifons, &, par ce, les foubgez de chafcune
part , pourront Conferver , & Marchanz Marchander paifiblement,
es Pors & Paiis de chalcune part , fanz faire , ne mener , ne con-
duire, & les diz Soubgez (eront recuilliz, fauvez, confortez, co-
me es fermes Alliances appartient, d'une part & d'autre,
Et les Monnaies de cnafcune part courront en Guienne, & en
Bretaigne,
Et le Mal & les Domages de noz diz Seignuries efcheuimos a
noftre loial Pouoir
Et par ce, que en toutesPaiz, Treues, Traitiez, & Accordan-
ces, qui fe feront entre noz diz Seigneurs, & leurs parties adver-
fes, & contendanz , & Guerroianz, comment que foit, Nouz,
noz Enfanz, & Hoirs defluldiz, foions par expres comprins, &
noz Droiz , Seigneuries , Juridicions, Nobletes, Franchifes, Li-
bertez , & Pofleflions , & tout noftre Eftat , & des noz , en tou-
tes chofes, Gardei, Sauvez, & Refervez, fi Entierment & Fran-
chement , que ils furent onqes es temps de noz Predeccfleurs ,
Rois, Dux, ou Contes de Breraigne ,
Et Promettons en bonne foy d'Armes & de Gentilife, & en
Parole de Duc, cts Chofcs tenir & avoir Fermes & Eftables, en-
vers touz, & contre touz, a tout noftre loial pouoir, & fanz ja-
mes venir encontre.
Donn. a Vannes, fouz noftre Prive Seel, le xxi jour de Feurier,
l'An Mil, Trois Cenz, Sexantc 6c Onze.
Conftat, c^ leurs Sobgez, d'une fart, <^ Nous, noz., en Ra-
fure,
Les quiex moz en Rafure nous Approuvons, & Confermons,
fouz TAn & le Jour deffuldic.
De morando fuper Aiarchiis Scotite , Epifcopo Dunolmenf
A4andatHm.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, Thomaz, eadem graria, E- Ann. D.
'•^ pifcopo Dunolmenli, Salutera. i'^^.
Quia, de Avifimento Concilii noftri, ordinivimus quod Vos, An 46.
cum tota Familia & Retinentia veftra, iuper Terris veltris pro- Z. 3.
priis, prope Marchias Scotiae, fuper falva Cuftodia Marchiarum Clnuf.
pr,Edi£tarum ac Terrarum veftrarum ibidem, moram continuam 46. £.3.
faciatis, ad Reliftendum Inimicis noftris, cum Periculum ibidem m. 31.
imineat aliquule,
Vobis, in Fide & Ligtintia, quibus Nobis tenemini, injungi-
mus & mandan-.us quod ftatim, vilis prxfentibus, omnibus aliis
prxtermiffiS, ad Teirss veftras, prope Marchias prjcdidas, cum
omni fcftinatione, vos trahatis, ibidem & alibi in Partibus illis^
ubi majus Pcriculum ex Hoftium Incurlibus imminerit cum tota
Potentia & Familia ac Retinentia veftra , continue moraturi ,
Ita quod prompti fitis & parati ad proficifceivdum manu fbrti,
una cum aliis Magnatibus & Fidelibus noftris , quos in didis Par-
tibus, in Terris fuis, ex hac causa, morari mandavimus, contra
Inimicos noftros , fi qui in Regnum noftrum ibidem ingredi prae-
fumpferint , ad ipforum Malitiam & Proterviam , cum Dei adju-
torio, propulfandum :
Mandavimus enim Arraiatoribus Hominum ad Arma, Amato-
rum , Hobelariorum , & Sagittariorum , in didto Epifcopatu Du-
nolmenli , ac in Comitatibus Northumbrix , Cumbrije , Weft-
merlandix, & Eborum, qu6d vobis, ac aliis Cuftodibus Mar-
chiarum praedidarum , & yeftrum cuilibet , pareant , obediant ,
& refpondeant,
Et venire faciant coram vobis omnes Homines Arraiatos Epi-
fcopatus & Comitatuum praedidtorum , ciim pcr vos , leuali-
quem didorum Cuftodum, fuerint pnemuniti ex parte noftra, _
Et vos de Numcro Hominum, fic Arraiatorum, ac de Nomi-
nibus Millenariorum, Centenariorum , & Yintenariorum , Homi-
nes illos ducentium , cum omni feftinatione reddant ccrtiores :
Et hoc , licut Nos , & Honorem noltrum & veftrum , ac
Salvationem & Defcnlionem didti Regni noftri diligitis, nullate-
nus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxvj die Februarii.
Ptr ipfujn Regem ^ Co?icilium.
* Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , ad morandum fuper * VI.
Nlarchiisfubfcriptis, fub eadem Datai videlicei, 7>4'
Procuratorium pradiEli Ducis.
Ann. D. TEhan Duc de Bretaigne & Counte de Montford , feifons favoir
1272. J a ToQZ, que nous avons Ordreigne & Eftably , & , par ces
An x6. Prefentez, Ordreignons &; Eftabliffons, noftre bicn ame Clerc,
£. j ' Thomas de Melburn, noftre Procureur, Adteur, & Meffagier
Xx Au- efpecial, quant a Treicer & Accorder oue,noltre Trefredoute Sei-
togr. neur & Pier, le Roy d'Engleterre , fur certeins Articles, des auex
en avons charge noftre dit Clerc, taunt par Bouche,quant par Let-
tre feele de noftre Prive Seel & Signet , touchant le fait du dit
Treite ,
A quele noftre Clerc avons donne & donnons plein Pouer , &
Mandement efpecial , de ceo faire , en le manere & comme nou.s
luy avons charge,
Et Promettons , en bone foy , d'avoir & tenir ferme & eftable,
tout quanqez noftre dit Clerc accordera, & fera, fur ceftez,pour
Nou!> , & pour noz Heires de ncftre Corps procurez.
Don. en noftre Chaftel de Aulrey fouz noftre Prive Seel & Si-
gnet, le xxv jour de Feueter, TAn Mille, Troifcentz, Sexante 6c
Onze.
Eu faffe far le Duc.
Henrico de Percy ,
Gilherto de IJnJramviU , Comiti d'AnegOS,
Rogero de Clijford,
Thoriiie, Efifcofv Karlioli ,
Ranulpho, Domir.o de Dacre.
Eidem Epifcopo fuper Adora pradi^a.
K'
ibii.
EX , Venerabili in Chrifto Patri, Thomae, eadem gratia, Ann^D.
• Epifcopo Dunolmenli, Salucem ^^^'^"
Quibufdam certis de caulis, Nos fpecialiter moventibus, vobis, ■^"- 4°'
in Fide, & Ligeantia, quibus nobis tenemini, raandamus firmi- ^- ?•
ter injungentes , quod ftatim , vifis praefentibus , in Civitate ve-
ftra Dunolmi, ac Burgis, 6c Villis Mercatoriis, S<. aliis Locis, in-
fra Libertatem veftram Dunolmi , ubi melius expedire viHciitis,
publice proclamari, &c ex parte noftra firmiter inhiberi faciatis,
Ne quis Dominus, Miles, Armiger, vel quicumque alii Ho-
mines, Defenlabiles , vel Potentes in Corpore, de Libert:.:e p^-a:-
difta, extra Patriam fuam, ubi Converfances fuerint vd Domici-
lia habuerint , ad aiiquas partes Exteras , occalione Guerrae , vel
alia causaquacumque, exeant vel tranfeant, fub Foristadtura om-
nium
\
ET ACTA PUBLICA.
iP3
xm D. nium quse nobis forisfacerc poterint, fet in propriis Partibusfuis,
,,-2. pro defenfione Marchix ibidem, continue morentur.
fv. 3.
Et Cuftodibus Marchiarum prxdidlarum , quotiens per ipfos ,
feu eorum aliquem , ex parte noflra prsemuniti fuerint , diligenter
intendant , pareant , & refpondeant fub Forisfadura fupradida;
Et hoc, licut Nos, & Honorem noftrum, ac falvationem & de-
fenfionem Regni noftri Anglias diligitis , nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium
bruarii.
viceOmo fexto die Fe-
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis, fub ea-
dem Data^ videlicet,
Vkecovi. Northimbr.
Vicecom. Cumbr.
Vkecom. Weftmerl.
Ann. t).
137^.
1«. 46.
•■■ 3-
'ranc.
.6. E. 5.
i. 49.
R^
Pro Nmcio ad partes Prttcia.
EX,&c. Salutem.
Sciatis quod,
Ciim mittamus Johannem Roche de Zelandia , Nuncium no-
ftrum foecialem , verfus partes Prucia: , cum Tribus Pipis & di-
verfis Rebus 8c Hernefiis noftris, in eifdem Pipis inclufis & fir-
matis,
Nos,
Volentes pro Securirate & Salvatione ipnus Johannis ac Pipa-
rum prsedidarum in hac parte providere,
Sufcepimus ipfum Johannem verfus partes pr^diftas, cum Pi-
pis & aliis Hernefiis , <^c. ut in fimilibus de Co7tduiiu Literis ,
cum hac Claufula , videlicet ,
Nec Scrutinium de eifdem Pipis , aut de Rebus in eifdem in-
clufis, aliqualirer feciatis.
In cujus, &c. per unum annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Martii.
Per Concilium.
Pro Financia yohannis Blome.
k T\ pEtrus Van Campe habet Literas Regis de falvo Conduftu ver-
Inn. U. Y j-yg Partes Fiandriae , pro Financia Johannis Blome Prifonarii
1372. j^oberti Haulee, cum una Marca, pro Expenfis fuis, ^c. ut infi-
:"■ ''■ ■ milibus de ConduBu Literis.
'•J' Per Quindecim Dies, proximo fequentes, duraturas.
but. m. •pefteRege apud Weftmonafteriumjvicefimo quarto die Martii-
Fer Literam de Prrvato Sigilh.
* VI. * De Pace proclamanda inter Regem er Comitem Flandriie.
rif.
iVnn. D. D EX Majori & Vicecomitibus Londonise, Salutem.
1372. *^ Cum Pax & Concordia, fuper Debatis & Difcordiis, nu-
4n. 46. per inter Subditos noftros, & Subditos, Nobilis Viri, Lodowici
E. 3. Comitis FlandrisE motis, Fadx & Locutx jam interNos, pro
;/««/. Nobis, & Subditis noftris, & ipfum Comitem, pro Se, & Sub-
\6. £.3. ditii fuis, de Novo fuerint Firmatae,
".29. d. In quibus , inter cstera , continetur quod Dot»ini , Gentes,
Sutjditi , Magiftri Navium , Marinarii , & Mercatores , ex una
parte & altera , tam in Cifmarinis, quam Tranfmarinis partibus,
& omnes alii boni Mercatores , qui Inimici ex una vel altera par-
te non exiftunt, libere & pacifice,mercatorie comunicare & con-
verfare, & infiraul quilibet cum alio mercandifare , & propria Bo-
na fua 8c Bona aliorum bonorum Mercatorum , de Inimicitia unius
five alterius Partis non exiftentium, adeo amicabiiiter, libere, &
pacifice , ficut aliquo tempore Bonae Pacisfacere folebant, folven-
vendo Cuftumas, Subfidia, & alia Deveria fua, tam per Terram,
quam per Mare, ducere poffint,
Et quod omnes Mercatores & alii quicumque Flandrcnfes ,
virtute alicujus Mandati noilri, feu alio modo, occafione Diflen-
fionum & Debatorum praedidtorum , per vos areftati, una cum
Bonis & Mercandifis fuis , deliberentur , prout in Concordia prse-
difta plenius continetur ,
Nos, volentes didtam Concordiam manuteneri, & in omnibus
illaefam obfervari , vobis mandamus ciuod in Civitate prxdidta , &
Suburbiis ejufdem, in locis ubi melius expedire videritis , didtam
Concordiam publice proclamari , & ex jparte noftra firmiter in-
hiberi faciatis ne quis, cujufcumque Statusfeu Conditionis fuerit,
fub Forisfadlura omnium quae nobis forisfacere poterit , eifdem
Mercatoribus de Flandria , aut Navibus feu Mercandifis fuis , aut
aliis Gentibus quibufcumque de Flandria, veniendo, per Terram
vel per Mare, per Dominium & Poteftatem noftra, causa mer-
candifandi , feu alia licita causa quacumque , ibidem morando,
Mercandifas fuas excercendo , & exinde ad propria redeundo , in-
ferat, feu, quantum in eo eft, ab aliis inferri permittat in Perib-
nis , Navibus , Bonis , aut aliis Rebus fuis quibufcumque, Inju-
riam, Moleftiam , Danipnum, Violentiam , Impedinientum ali-
quod feu Gravamen, (et eos & eorum quemlibet, tanquam Ami-
cos & Benivolos noftros, amicabiliter foveat &: pertradtet,
Et vos ipfi omnes Homines Flandrenfes , ac Bona , & Mercan-
dilas fuas quxcumque , occalione Dcbatorum & DilTenlionum prae-
didtorum, in Civitate prcedidtaareftatos, fine dilaijone deareftari,
6c eos, un^ cum eifdem Bonis & Mercandilis, ibidem converfa-
re & mercandifare , vel abinde libere recedere & tranfire permic-
utis, juxta Concordiam fupradidtam ;
2»m. IIL P. IL
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rcge apud Eltham , vicefimo odtavo die Martii.
Per ipfum Itegem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub cadem Dataj vi-
delicet ,
Majori ^ Ballivis Villie de Lenn, ^c.
Ann. n-
1372.
Uv. 3.
De Marinariis areflandis pro Paffagio Regis.
K
* VI.
7i<5.
E X , diledto & fideli fuo , Philippo de Courtenay , Admirallo Ann. D.
Flotae noftrx Navium ab Ore Aquae Thamifis verfus partes 1372.
Occidentales , vel ejus Locum tenencibus, in Comitatibus Somer- An. 46.
feti«, Dorfetias , Suthamptoniae, Devonis, & Cornubiae, Salu- £• 3-
tem. clauf.
Quia datum eft nobis intelligi quod quamplures Marinarii , qui 46. £. t.
pro Munitione & Eskippamenro Navium , in Obfequium no- m. a8.
ftrum,pro Paifagio noltro, verfus partes Tranlmarinas profedtu-
rarum, Ordinati exiftunt, ab Obfequio noftro prjedidto, causa Pif-
candi, & aiiis caufis diverfis, fe retrahunt &eIongant,in noftri
contemptum, & PalTagii noftri praedidli Retardationem manife-
ftam , unde plurimum conturbamur ,
Nos, volcntes Paifagium noftrum prxdidtum, in quantum po-
teriraus, accelerare, vobis diftridte injuiigimus & mandamus qu6d
omnes Marinarios, in fingulis Portubus Comitatuum prxdidtorum,
lirie dilatione areftari, & eosfub Arefto hujulmodi, quoulique fuf-
ficientem * Securitatem (pro qua vos ipfi refpondere volueritis;
quod ipfi ad proficifcendum in Obfequium nollrum prsedidtum ,
in munitione Naviuni praedidtarum , cum inde ex parte noftra
praemuniti fuerint, prompti erunt & parati, detineri faciatis , ne,
in veftri aut ipforum Marinariorum defedtu, Pallagium noftrum
praedidtum aliqualiter retardetur :
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Aprilis.
Per ipfum P.egem.
Coufimilia Brevia diriguntur fubfcriptis fub eademDatai videlicec,
Waltero de Haule , Servienti Regis ad Arma , locum tenertti
praedidti Admiralli, &c.
De Concordia Flandria faElat
LE Roi de France & d'Engleterre , & Seignur d'lrland , a touTi p^^^ -q
ceulx, qi ceftes Lettres verront, SalutT,. 1372. '
Savoir vous faifons que come, le Vint & Quart jour de Juyllet, An. ±6.
en TAn de Grace Mill, Troifcenrz,, SoilTaate & Dis, certeine e\,
Traitie euft eftee Purparle , Fait, & Accordee parentre Nous, &,Fr«»c.4$.
les Geiitz de noifre Grant Counfeill, d'une Part, &, noftre Co- e. i.
fyn, Loys Conte de Flandres, fon Confaill, & fes Gentz de, fes m ±e.
Troys bones Villes, Gand, Bruges, & Ipre, & de ceux du Franc,
d'autre Part,
De quele Traitie Nous receufmes la Tenour & Fourme par
Lettres du dit Conte fealles de fon Seal ,
Et lui quele Traitie , & quanque compris eftoit en ycellui , fuift
depuis Approve & Conferme par mefme le Counte , ficome il pur-
ra bien apparoir par Lettres Ouvertes, feallees de fon Grant Seal,
Donnees a Gand, le xxviij jour d'AverilI, l'An de Grace Mill,
Troifcentz, Soifant & Unze;
Dont la "Tenur, ci apres, de mot a mot, s'enfuift.
OUS Luys, Contes de Flandres, Duc de Brabant, Contes
de Nevers de Reth, & Sires de Malines, faifons
N
favoir a touz, que nous avons receu certaines Lettres , contenantz
le Traitie fait & accorde entre le Roy d'Engleterre, iesGentz,
& Confail d'une Part , & Nous , noftre Confiil , & nos Gens ,
de , nos trois bones Villes , Gand , Bruges & Ypre , & de ceulx
du Franc, d'autre part, feellees du Grant Seel dou dit Roy, con-
tenans la fourme qui s'enfuent ,
EDward, par la grace de Dieu, Roy de France & d'Engleterre,
& Seigneur d'Irlaund , a touz ccillx , qui ces prefentes Letcres
verront ou orront , Salut.
Savoir vous faifons quenous avons bien fait Regarder & Exami-
ncr le Tretee,
Nouvelement fait parentre Nous & noftre Confeil d'une Part,'
& les Melliges de, noftre trechere & trefame Cofyn, lc Conte,
& des, trois bonnes Villes, Gand, Bruges, & Ypre, & de ceulx
de Franc, & les Paiis de Flandres, d'autre parc,
Contenantz le Tenour qui s'en(uit.
PreMterMent, que les Seigneurs les Gens , Subgis , Mais-
tres de Neifs , Maroiners , & Marchantz des ditz Seigneurs , d'u-
ne part & d'autre , tant decha la Mer , come dela , par Terre &
par Meer , & toutz autres h>ons Marchans , non efteantz Enemys
de fun les ne de Tautre Partie, puilfent Franchement & paifiblc-
ment converfer, ^c. de mot a mot , comme dejfus Don. 4 Aouft
1370. & ci apres, cefiaffavoir ,
Nous Loys, Contes deffufdis, le dit Traitie, & auantque com-
priz eft en ycelli , par TAdvis & Confentement de Nous & dc
nottre Confeil, pur noz dites bonnes Villes, Gand, Bruges, &
"^■pre, & de ceulx du Franc, & noz Villes de Malines & d'An-
wers, & de nos autres Subges de Flandres, Accepcons, Accor-
B b dons.
15)4
Ann. D. dons, A^greonS;
1572. certaine Science,
£i«v. 3. "
CONVENTIONES, LITERyE
* VI.
7'7-
Loons, Approvons, & Confirmons de noftre
Et PrometLons loyalment a les Tenir , & Faire Tenir & Oar-
dcr rai- Noz Subges defllilciit, (i avant come il Nous ou eulx tou-
che ou puet toucher, fanb enfraindre, ou venir a l'encontre par
aucune tnanere, , ^ „ , n. .-^ .
Par la Tefmoignance de ces Lettres, feallees de noltre Orant
Seel
Don. a Gand, le Vint & fertifme jour d'Avera, TAn de Grace
MjUj Troilcens, Soiffante & Unxe.
* Et depuis ont cfte2, Entrepris & Attemptez trefgrandes & di-
verfes Mefprifons, prifes des Perfonnes & des Biens, 6c tot plein
des autres Meffaitz. & Outrages par Terre & par Meer, contre la
maniere & fourme du dit Traitie & Acord , par ont pluleurs
Debas, Defcortx & Riotes ont efte avenuz. & contmuez. par en-
tre les Subgiezd'ambedeuxle Parties,
Sur lcs quelx Meffaitz, Outrages, Defcortz, Riotes,& Ue-
batT,, a Fin de les faire Ceffer & finablement Appaifer, ait ette
Novelement certaine maniere deTraitie,Purparle & Accorde (par
la Mediacion du, Trefreverent Piere en Dieu, noftre chere &
fcal Amy , !e Cardinal de Canterbirs ) cnire noz Deputez d une
part, & les Deputez du dit Conte de Flandres d'autre, en ceftes
maniere & fourme,
Tretie eft par, Trefreverent Picre en Dieu, Monfieur le Cardi-
nal de Canterbirs , , ,- , „
Movcnneur entre les Deputes dou Roy d Lngleterre d une part,
& les Deputes du Conte de Flandres d'autre, „ n, r
Et accorde,entre les dites Parties,fur aucune Debas & Uelcors,
eftans entre les Subges d'un Cofte & d'autre, en la fourme &
maniere qui s'enlieut, o ti • r •
P R E M I E R E M E N T , qui lc dcrrain Accort & Pais , fait par-
entre les ditz Dcux Scignurs, leurs Paiis, & Subgez, fait & ieel-
le le xxiv jour de Jullet, TAn Soiffint & Dis, loit Reftabli ix
Confirme felonc la Tcneurs des Lettres fur ce faites._
Item, que toutes Parfonnes & Biens, ad prelens apparans,
Arreftez d'une Cofte & d'autre , ferront mis a Deliure le plus toft
que on purra en bonne foy &c fans fraude, &c au plus darrain de-
dens le jour de Pafque profchein venant ; affavoir cft ,
Le» Parlonnes & Biens, Arreftuz en Flandres, a Malines ou a
Anwers, &a Calays& a Loundres,oulaenviron, , ,. „ .
Et les autres Parfonnes & Biens, Areftnz defoubs le dit Roi,
qui ne font mie fi pres qui on les puift delieuerer au dit jour, fcr-
ront mis a Deiiure dedens lendemain dou jour de Pafque clofes
prochein a plus tart. . , j. •n •
Item , pur Reparer les Attemptas, fait depuis la dite Pais,
d'une Partie & d'autre , ainfi q'il appartendra , eft acorde une
Journee, lendemain du jour de la Nativite Seint Johan Baptiftre,
profchein venant, a eftre, a Gift, a Graveinghez. , purTretier,
Tautre jour profchein enfuant, par les ditz. Deputez., d'une & d'au-
trc Partie : . /,/-.,
Et, apres Tautre jour, prochein enfieuant, de eftreaCalays, a
Gifte, pur lendemain la Treitier, par lesditz Deputez, en fem-
blable maniere.
Et, fe la les ditz Deputez n'en peuent eftre d'Accort, il douvent
Retourner dcmain a Greunvinghez, a Gifte, & Tautre jour en-
(ieuant la Treitier :
Et , fe la n'en puent eftre d' Accort , il dovient Retourner enco-
res a Calais pur lendemain la Traitier :
Et, fe lcs ditz Dcputez n'en peuent cftre d'Accort, cefcune
Partie le Traira devers fon Seignur, pur lui monftrer le Defaute;
& les Deux Seignurs Elcripront Tun a Tautre, dedans un Moys
apres enfieuant, leuv Volente & Ordeinance.
Lt, par my ce, on ferra Publiqer ceft Pais & Accort ce Jue-
di, prochein venant le jour noftre Dame, en Flandres, a Calais,
& en Engleterrc a touz Lieux ia ou purra bonement au dit jour,
& apres ycelle jour ailleurs le plus toft que on pourra.
Ce fu fait & accorde a Marke, le vintifme jour de March,rAn
de Grace Mill, CCC, Soiffante & Unze,
Prefens ,
Monfteur le Carditial deffufdit, Moyenneur come dit eft,
Monjieur Hsnri k Scrop Chivaler Baneres,
Alejpeur Hue Segrave Chivaler ,
Meijlre Johan Shepeye , Dodtour,
jida7n de Bury ,
Et yohaTi P)el,
Coroe Deputcz depar le dit Roi ,
Et,
X-e Seigneur de Ghiftflle Baneres,
Mejjieur Phelip Majmi?ies ,
Mejjieur Goojjiin de Wilde^
Chivalers ,
Le Doyen de Seitit Donas de Bruges, Chanceller de Flandres,
Et yohn de le Fauctlle,
Come Deputez depar le dit Monlieur le Conte,
Et Maijlre fohan de Baque^
Damel Sire Sitiidros,
'Raeffe de le IVale,
Et Henry de Roden,
Depar la Ville de Gand,
Et,
Maiffre Pierre PjrcaJJe^
Mikiel DaJJenede-f
Et Jafqes de Tlnrond,
Depar la Ville de Bruges,
* Et Henry Rugghunwet ,
Et Wauter Trojchn,
De par la Ville dc Ipre,
Et Meffieur Guy fl,
Meirieur Guy le Bajlard^
Meffieur Kicaje le Mol ^
Chivalers,
Riquard de Strates ,
Roegier de Stelaiit ,
Et Johan de Brouke,
Pour ceulx du FVanc :
Et en Tefmoignance des Chofes deffus dites Nous,Simons Car-
dinalx, & les Deputez defluz nomez, avons fait mettre noz Seals,
pendans a cefte prefcnte Lettre , faite & donne le jour &c TAn def-
fufdites.
Nous , Roi deffufdit , al honeur de Dieu , & pour bien de Pees,
Quiete, & Repos de Poeple, de Tun Lees & derautre, toutes
les dites Chofes, enfi Traitiez, Purparlez, & Accordez,
Tant Primerement , come Depuis a la Mediacion du dit Car-
dinal, entre noz Deputes & les Deputes du Conte &ceulzdu
Paiis de Flandres,
Les queux nous avons fait Overtement Publier ,
Aians Aggreables, Fermes, & Eftables, & VeulUantz pur tant,
come clcs touchent Nous ou noftre Partie , qe eles foient menez
& mifes a bone & due Execution , tout le dit Primer Traitie &
auxi le Darrainier, & quantque compris eft en icellc,
Par meur Confail & grant Deliberacion , Avis, & Confente-
ment des Prelas, Contes, Barons, & autres Grantz, & Sages de
noftre Confel,
Pur Nous & le dit Counte, le Paiis & Subgiez de Tun & de
Taurre ,
Par mi ce gue, noftre dit Coufyn, le Counte, pur Lui, fon
Paiis, & les Subges, de fa Part, & pur Nous, noiRoyaumes,
Paiis , & Subgiez quelconqes face femblablement ,
Et Nous envoye, fur toutes ceftes chofes, Lettres, femblsbles,
a nox praefcntes, foubs fon Grant Seel, dedeinz le Pcntccoft prol-
chein a venir,
Derefchief & parmy le dit darrein Traitie Acceptons, Accor-
dons, Loons, Approvons, Jurons, ReftablilTbns & Confirmons,
de noftre certeine Science & Audtorite Roial , & Promettons
lealment a les Tenir , & faire Tenir & Garder par touz noz Sei-
gnuries & Subgiez, fi avant come ils Nous ou Eux touchent,fanz
les enfraindre, ou venir a rencontre, par aucune maniere.
Et, outre, nous avons Mys & Eilargiz, realment & de fait,'
Mettons & Eflargiffons dcsja, par le Tcneur & Audorite de noz
prefentes Lettres, tout au deliure & horsde noftre Main, Seignu-
rie, & Poiffance, toutz les Parfones & Biens apparans, de touz
ceulx du Paiis de Flandres, de Andwers, & deMalines, Aneftuz
en noz Paiis & Seignuries a caufe des Debas , Riotes, Move-
mentz, & Contentions devantditz, puis le temps de la Pees,
Traitie, & Accorde deflus efclarciz;
Promcttans, auffi, en bone Foy, que, a la journce, accordee a
lendemein de la Nativitie Seint Johanle Baptiftre, prefchein ve-
nant , nous envoierons noz certeins Deputez & Meflages , avec
Poiffance fuffifante dc faire & expedier quantque a faire & expedier
ferra pur noftre Partie,felonc le purport & effed: du darrenierTrai-
tie & Accord avantdit , par tiel maniere qui iignifie nous lerra par
Lettres du dit Conte dcdans le Fefte de Pentecofte avantdite.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
Roial de Weftmonftier, le Quint jour Averile, TAn de Cirace
Mille, Trois Centz, Septante & Deux, & de noz Regnes,de
France Trente tierz, & d'Engleterre Quarrante Sifme.
De Fino Rhenano verfns partes Prttcitt ducendo , er de Lig-
nis , pro u4rcubus, ab eifdem Partihns reducendis.
Ann. r
1372.
I.dv. j.
• vi:-
7 »8./'
R^
VI.
719.
EX univerfis & fingulis Admirallis, & eorum Loca tenenti- ^nn. D.
-• bus, Vicecomitibus , Cuftumariis, Cuftodibus Portuum & 1372. *
alioruin Locorum maritimorum Majoribus, Ballivis, Miniftris, & a.i. 46,
aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem. £ ^
Supplicavit Nobis Johannes Sueid de Eborum , ut ei Licentiam Franc.xS.
concedere velimus quod ipfe Quatuor Pipas Vini, de la Ryne, in E. 3.
Aqua de Oufe, apud Eborum, in Navibus carcare, & eas ufque m.x6.
Kyngefton fuper Hull , & abinde verfus partes Pruciie , ad com-
modum fuum inde faciendum, per Se, & Servientes fuos, ducere
poflat,
• Nos,
Per Manucaprionem , quam prxdidus Johannes inveniet coram
Majore & Ballivis Civitatis noftrse Eborum, fub Pcoena valoris Vi-
ni prxditti, quod ipfe vel Servientes fui prxdidi Ligna pro Ar-
cubus,ad valorem didfi Vini, a didis partibus Pruciae, in Re-
gnum noftrum Angliae ducent ,
Licentiam iilam prxfato Johanni duximus concedendam;
Et ide6 vobis mandamus quod , fl praedidus Johannes inveneric
Manucaptionem in forma prjedida, tunc iplum Johannem didas
Quatuor Pipas Vini, in dida Agua de Oufe, apud Eborum, iu
Navibus carcare, & eas ulique Kyr^efton iuperHuIl, & abinde
ufque didas partes Prucix, folutis Cuftumis & Sublidiis, li quae
nobis inde debeantur, per l'e & Servientes fuos prxdidos, ablque
Impedimento aliquo, Ducere permittatis; quibulcumque Procla-
mationibus, Ordinationibus, feu Mandatis, in contrarium tadis,
non obllantibus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimodie Aprilis.
D*
ET ACTA PUBLICA.
Ann, D.
Edv. 3. p^ yudicibits Reforti m fartihm y^qmtam<t conJlitHtis.
An. 46. D EX Francisc & Angliae, & Dominus Hiberni^, Venerabili-
£. 3. ^ bus Patribus, diledlis & Fidelibus fuis,
V»fc.\6. j4rchiepilc»po Burdegaknft ,
B. j. m. Et Epifcopo Fi^avenft :
J. Ac,
Re/igiofis viris ,
Sanilorum Severi 'Burdegala,
Et Maxencii Dioecefis PidavenfiSj
Cancellario Jiojiro Acquitanite ,
Monafierioruin Abhatiiusi
Necnon ,
Ipkrimundo Domino de le Sparre,
Bernardo de Lehret .,
Guillielmo rArchevefjue , Domino de Parthenay,
Lodovico de Harecourt , VicCcomiti Chafteairyrand ,
Baronibus,
Salutem. ,
Ad Regnantis cujuflibet providentiam pertinet ejus Tribilnalia
fic compoiite & debite ftabilire , ut in eis circum{pe6ti juftique
Judices fedeant, qui Caufas & Negotia Subditorum , fucceffuris
temporibus emergentia, ea Sinceritate Fidei, & Difcretionis, &
Scientix Maturitate pertradent, d^c. de verho ad verhum , praut
fiipra Dat. 1 Jan. 1569. tuncftc.
Nos igitur,
De veftris Fide ftabili, Circumfpedtione, & Induftria, multi-
pliciter confidentes, ac fperantes indubie quod ea, qux vobis tam
fiducialiter tamque (inceriter Exequenda committimus, purioribus
Fide & Conftantia ad efFedtum accommodum deducetis ,
Vos Omnes iimul, & Quatuor veftrum (quorum vos, Archi-
epiicope , vel Epifcope , Abbas Cancellarie , ac Duo Barones ,
femper ad minus prasfentes cfre volumus) vice noftra, Superiori-
tatis & Reforti Judices in eadem Terra noftra Conftituimus, De-
putamus, Facimus, & Creamus,
Dantes & Concedentes vobis, & veftrum Quatuor, ut prx-
mittitur, plenam & liberam Poteftatem, Aucftoritatem & Man-
datum fpeciale, in & de omnibus & finsulis Appellationum Caufis
& Negotiis, tam Criminalibus , quam Civilibus, a Curia, carifli-
mi Primogeniti noftri , Principis Acquitanniae ( qui eandem Ter-
ram de nobis tenet) jam EmilTis, aut impofteriim Emittendis, &
ipfarum AppcUationum Meritis, ac aliis quibufcumque Negotiis
& Caufis , Realibus , Perfbnalibus, fivc Mixtis, cujufcumque etiam
alterius Naturse fuerint aut dici poterunt , Superioritatem & Re-
fortum hujufmodi tangentibus, etiam fi eas, aut earum conditio-
nem hic inferi fpecialiter oporteret, cognofcendi & procedendi,
eaque fecundum Leges , Foros , & Confuetudines ipfarum Par-
tium terminandi, & debitae Executioni demandandi,
Salvas gardias & Gardiatores, pro Appellantibus hujufmodi da-
ri confuetos, dandi & concedendi,
Ac omnia alia & fingula iaciendi, excercendi, & exequendi,
quae in prxmiflis aut circa ea utilia flierint , neceflaria , vel oportu-
na, & quse nofmet ipfi faceremus fi perfonaliter efTemus ibidem :
Mandamus , infuper , eidem Primogenito noftro Principi , &
quibufcumque ejus, Senefcallis, Judicibus, Officialibus, Servien-
tibus , Miniftris , & omnibus aliis Fidelibus noftris Partium ea-
rumdem , quatinus , in praemifTis omnibus & fin^ulis faciendis,
exequendis, & realiter adimplendis, vobis, & veftris Deputatis,
• VI. CommifTariis, Servientibus, * & Miniftris, quotienfcumque opus
710. faerit, Obediant, Pareant, eificaciter & Intendant;
Praefenti Commiflione noftra pro noflro Beneplacito tantum-
modo valitura.
Judices tamen alios per Nos , aut Audloritate noftra ad prasmis-
ft antea deputatos , tenore Praelentium , Revocare non intendimus,
neque volumus quovifmodo , nifi per alias Literas noftras eos ex-
prefse duxerimus Revocandos.
Dat. in Palatio noftro Weftmonafterii , fub Magni Sigilli no-
ftri Teftimonio, decimo feptimo die Aprilis.
Ann. D.
1372.
Art. 46.
£. ?.
Vrmc.^^,
£. 3.
m, 4z.
Pro Carolo de jirtoys , de FaEio Guerra , in Francia , fro-
feqnendo,
T E Roy de France & d'Engleterre , & Seignur d'Irlaund, a,
■L' noT, cheres & foials, les hautz, Senefchal, Coneftable, &
Marefchal de noftre Seignurie d'Aquitaigne , & a toutz les autres
Countes, Vifcountes, Barons, Chivalers, Nobles, Senefchalx des
Paiis, Mairs, Capitains, Chaftelleins, & leur Lieutenantz des Vil-
les, Chaftealx, &: Forterefles, & a touz noz, autres Miniftres,
Bailiifs, Sergeantz, Officers, Subgiei, Bienveulliantz , Amiz, Al-
liez, & Adherentz, tant es dites Parties d'Aquitaign, come d'ail-
leurs, as quelx noT, prefentes Lettres vendront , Saiutz.
Noftre Cofin Charles d'Artoys, Counte de Pefenatz, nous ad
fait entendre q'il ad Pris certein Purpos a Purfuir , en noftre Roial-
me de France , par Forte Main , & Puiffance , & Fait de Guer-
re, en fon Chief & Domaine, contre touz yceulx, du dit Roial-
me, qui li ont cfteT, & font RefufantT. faire Juftice, en Detienent
& Occupcnt de fait fes Biens, Chaftealx, Heritages, & Droitu-
res , & Demandes en dit Roialme ,
Et, de ce faire, le dit Charles nous ad Dem.ande & Requis
Congie & Liccnce, attendu q'il ne purra, par autre manere , ne
voie, Recoverer fes diiz Challels, Heritages, & Droitures, en-
contre fes Enemis illoeqes , por Toutrageoufe Adverfite & Pois-
fance d'eux ,
Nous,
Veulliantz Lui Aider & Favorcr en fes Demandes, contre tous
Tom. m. P. U.
yceulx, qui Li ont failli de faire Djroiture & Juftice, & contre Ann. D.
touz ks autres Enemis, en tieu cas, fv. :-<5^*s^.Sj4^^'5? i?72-
Nous Mandons & Commandons a vous toui, noz avantditz Edv. j.
Subgiez, Prions & Requerrons noz Amies, AUiez, & Bienveul-
liantz, & a chefcun de vous, & d'eux, que a, noftre dit Cofyn,
Charles d'Artoys, & a touz fes Geutz d'Armes & d'autres, &a
chefcun d'eulx, en pourfuantz fes Droitures, Querelles, & De-
mondes en noftre dit Roialme deFrance, contre touz les avant-
ditz Detenteurs, Occupiers, & autres fes Enemys, Maivelliantz,
Contreres, & Rebellcs illoeqes, vous foiez Aidantz, & Confor-
tana, & Counfellantz a toutz voz Avifementz , Difcretions, &
PoifTance, de Nuyt & de Jour, & cn touz les Lieux & Places
qui a faire vous lemblera & profiter leur porrez , & leur Aidez ;
Counfeillez, Refrefchez, & Confortez des Gentz & des Vivres,
& des toutes autres Chofes neceflmres, & aifementz, que bone-
ment faire & defporter les pourrez, fanz prejudice, daraage, ou
reproche de Nous, & de noftre Querele,
Tenantz & Gardantz, & faifamz Tenir, & Garder, & Main-
tenir, fans aucune blemiflement , touz fes fauf Condytz q'il ad faiE
desja, ou ferra en apres, a Parfonnes quelconqes, aufli les Ranc-
Zeons , q'il a Conquis , ou Conquerra , en temps a venir :
Parmy ce, tousfoitz, que le dit Charles.j & fes Gentz, vouSj
& touz noz autres Gentz d'armes , Archers, & autres recuillent ,
receivent, gardent, raainteinent, & comfortent femblablement en
lour ChafteaIx,Forterefres,& cn touz leur autres Piaces & Lieux,
& Refrechent & Aident de Gentz , & de Vivres , & de toutes
autres neceffaires , preftent & baillenc tout le bon Counfeil , Con-
fort, (Sc Socors q'ils faueront ou pourront par ajcune manere,
fans fentife ou mal engin, a toute leur poifiance, & fi avant co-
me ils ferroient meifmes pur leur propre Fait & Befoigne, a toutes
les foirz, & par maniereque fur ce , de noflre part, ou de la veftre,
ils ent ferront requis;
Sauf & referue, toudys, a Nous, & a noz Heirs, de la De-
mande & Droiture , que Nous avons envers la Parfone du dit
Charle.s , par caufe ou occafion quelconqes; la quiele Nous ne pen-
fons, ne volons, Quiter ne Delaiffer * par aucune des chofes fus- * vi
efcrites. _ ' ^
Don.^ a noftre Palais de Wcftm. par Tefmoignance de noftre
Grant Seal, le xviij jour d'AverilI, Tan de Grace Mill , Troifcentz,
Septante & Deux , & de noz Regnes, de France Trent tiercz, &
d'Engleterre Quarrant & Sys.
De Pctra pro Tumba David de Brftys.
Wlllielmus Guppill & Andreas Payntour de Scotia habent Li- Ann. D.
teras Regis de Proteftione & Salv^o Conduciu vcfus par- 1372.
tes Tranfmarinas, pro Uni Petra, pro Tumba David de Bruys de An. 46.
Scotia defundi, providenda, per Dominiiim & Poteftatem Re- £. j.
gis, tam per Terram, quam per Mare, tranfeundo, & exinde, Scot. 46,
cum difta Petra, in Scotiam redeundo, per unum Annum dura- E. 3.
turas. m. 4.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Maii.
Snper Operatione Tumba memoratx.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^„„ y).
Sciatis qu5d Magiftro Willielmo de Patryngton , Johanni ^,72
de Wulfeleye, & Galfrido Malbn, ^«46.
Quod ipfi, cum Tiibus Sociis fuis, verfus partes Scoti^ tranfi- £ ,^
rc, & ibidem, fuper Operatione cujufdam Tumbce, in Memo- liiii,
riam David dc Bruys de Scotia dcfundti faciend«e , morari va-
leant ,
Tenore praefentium Licentiam duximus concedendam.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die
Maii.
Potejias data, fnper .Alligantiis faciendis, cnm Dttce Bri-
tannu,
LE Roi a, noftre chere & feal, Johan Seigneur de Nevill, Se-
nefchal de noftre Houflel , Salutz
Confiantz de veiT:re Sen, Loiake, & Difcretion, Donnons a
vous Auftorite , plein Poair & Mardemenr efnecial , par la Te-
nur de noz Prefentej Lertres , de Traiter , Accorder , Prendre , &
Refcevoir,
Por Nous , & por noz Hoirs & Enfantz , & )es Hoirs & En-
fantz de leur Corps defcendantz, noz Subgiez, 8c les leurs, d'u-
ne part , t^ , n
Et, noftre Trefchere & Trefame Filz, Johan Duc de Breraign,
Conte de Montfbrt, fes Hoirs & Enfantz, de leur Corps iffantz,
&Ieur Hoirs, Enfantz, & Subgiez, d'autre part,
Les Seignuries, Terres, Paiis, & Lieux d'une Couftee & d'au-
tre;
Bones, fermes, & perpetues Alliances envers touz & countre
touz , de quelque Ellat ou PoifTance q'ils foienr , en la meillure
nianere , fourme , tenure , ou exprefTion des Paroles , que ferra ou
pourra eftre devife ou ordeine par fadvis de noftre CouniaiLovef^
que l'accord du Procureur & Depute por la Parcie de, noftre dit
trefchere Filz, le Duc,
Et ycelles Alliances, ovefque toutes autresPointz, Claufes , &
Arcicles touchantz celle matire, en la inaniere & fourme qui ac-
cordex ou paffez ferront, affeurer, afforcier, & affermer par bo-
nes ObIigacions,Serementes,& Seurtes, tielx que pourra fouffire,
Et de Pronietire, en fAlrae de Nous, eo bone foy d'Arn)es &
Bb 2 dc
Ann. D.;
1372.
An. 46,
E. 3.
FrMic.
46. E. 3,'
m. 31.
1^6
C O N V E N T I O N E S , L I T E R tE ,
deGentilefce & en Parole de Roy, toutes les dites Chofcs, qui Volentes hujuftr.odi Hoftili Nequitioe , cum Del adjutorio, Ann. D.
enfi come di'r eft, es noms que deflus, & por noftrePartic, fer- obviare, & Salvationi Regni noftri Anglis, prout convcnit, pro- 1372.
ront'Traires, Accordes, Pris', ou Refceues, Tenir & avoir Fer-
mes & Eftables, a peipetuite, cnvers touz & countre touz, qui
purront Vivre ou Monr, a tout noftre leai poair, &c fanz jammais
venir a rencontre ;
Et ds Promettre, femblablement , que ycelles Chofes toutes, en
fournie & maniere fufdires , nous Ferrons & Renovellerons en
roftre Propre Parfone, en cas que, noftre dit Filz, le Duc ycel-
les Chofeo. toutes aura agreables , & les Face &c Renovclle , pareil-
lement & femblablement , en la Propre Parfone, & por fa Par-
tie , .
Et de Faire, Expedier, & Executer toutes autres Chofes, qui
* VI. font ou eftre pourront necefters ou profitables en * ticu cas, fup-
7Z2. po!e que plus cfpecial iVlandcment en ierroit requis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Scal , a noftre Palais
de Weftm le Prinier jour de Juyn, TAn de Grace Mill, Troif-
cent, Soixant & Doufze, & de nox Regnes, de France Trente
& Trois , & d'Engleterre Quarante & Sis.
Par le Roji ^ fon ConfeiL
Ann. D
i;72-
An. 46.
£. 3.
Tenei Ca-
TT.er.
Infirncliones Domini de Nevill, fuper Negotiis pralibatis.
Infcrtnacion de Monfeur de Nevyll, Alant vers le Duc de
Bretaign.
PRremierement, foit la Procuracion de Sire Thomas
de Mclbouin, fait a li par Monfieur le Duc, retourme foubz,
meifme la Date, & fait en la manierc du Prccuracion le Roi,
comprife en FEndenture , & de meilme la fourme ou fubftance ,
& leallee , & envoies en Engleterre.
It E M , loient les Alliances publiez par efpecial les Ciaufes, tou-
chantes les MarchantT,, & aulfi de Gentz d'Armes, & autres de
Bretaigne, qi vellient aler, a rAvancement de la Guerre, toutes-
foitz & tanteftbitz que meftier ferra , hors de Bretaigne.
Ite M , foient Revoqez & Repellez toutz ies Bretonns, Ja Fai-
fantz Guerre, ou Occupantz Chaftealx, ou ForterelTcs en France,
contre ceulx de la Partie de noftrc Seigneur le Roi,folonc la four-
me & effeft des Alliances comprifes en 1'Endenture.
lTEM,prendra le Sire de Nevill Lettres du Grant Seal le Duc,
contenantes que, fi aucuns Gentz de la Partie du Roi facent au-
cuns Damages en Bretaigne, contre le fourme des Alliances, ja
pour tout elles ne ferront Depreffes, ne le Roi ne pourra avoir
Damage, Reproche, ne Vilenie.
Item, foient !es Alliances, ovefque toutx leur Pointz& Ar-
ticles, feites de novel par le Duc, en maniere & fourme compri-
fe en la Roule fur cc baiilee, & foient Jurez, Affeurez, & En-
ieallez defouz fon Grant Seal, & envoiez ou portez devers le Roi
& fon Counlail , a fin de li maunder autieles.
I T E M , par tiele maniere come le Roi ad fait Lettres feverales
fur ce que Li touche a faire dc fa Partie , femblablement face le
Duc por fa Partic de tout ce que Li touche a faire por fa Partie,
come des Alliances compris ou Primier Article & Tautre des Mar-
chantz.
I T E M , que les Bretonns foient Repellez hors de France.
I T E M , que toutz ceulx du Paiis de Bretaigne , que veullient a-
ler a la Partie du Roi d'EngIeterre , fur fes Enemys, q'ils foient
fouffretz aler, ou 5c quant il leur plerra, fanz aucun Empefcbe-
ment-
I T E M , que nul Enemy ne ferra fouflfret aler ne demorer ea
Paiis de Breiaione.
I T E M , q'il Empefchera tout le Mal & Damage qui avendra au
Roi , & le li ferra favoir a pluis toft que faire le pourra.
Ite M, q'il Punira toutz !es Bretonns faifantz Grief ou Dama-
ge as Gentz du Roi , ficome il eft compris es AUiances.
Item, que Monlieur de Nevyll deura deliurer au Duc des
Lettres , quant aura delivre au Scigneur de Nevyll les Lettres que
Li touchent, & ad Refceu le dit Seigneur les Lettres , por deliurer,
c'eft affavoir, Deux Obligations feallees du Seal le Duc,
I T e M , une Quitance du Seal lc Roi ,
Item , une Chartre du Roi de la Marche de la Brctaignc,
ovefque une Lettre Patente dEntendance fur meifme la Chofe,
Item , une Roelle de les Alliances a faire par le Duc , fanz
les altres Choles que Sir Thomas de Melbourn ad devers li por
fon Seigneur.
I T e M , le dit Sire de Nevill ad Poiffance du Roi de Jufti-
cier, Corriger, & Punir les Gentz, fi aucuns foienc trovez Mes-
faifrntz ei Parties de Bretaigne.
Item, une aultre Poiltance de Requerir le Duc q'il face les
AUiances, & de Refccvoir fon Seremenc par le Roi.
videre, ' ' 'Eiv
Affignavimus vos , conjunftim , & divifim, ad cuftodiendum
omnia Littora Maris in Infula Vecla, & alia Loca quaecumque
ejufdem Infute , in quibus Naves applicant vel applicare pote-
runt, & omnem Terram Maritimam in Infula prsedida, tam in-
fra Libertate;, quam cxtra,
Et ad Refiftendum omnibus qui contraNos, perTerram, vel
per Mare, Armata Potentia venerint, 6c Regnum noftrum inva-
dere voluerint in forma prsedidia ,
Et ad eos, cujulcumque Status feu Conditionis fuerint, cum
Dei adjutorio, Expugnandum & Deftruendum,
Et etiam ad Arraiandum omnes Homines , Defenfabiles , tam
Milites , quam alios, de Infula prxdida, tam infra Libertates,
quam extra,
Et ad iplbs (videlicet )" quertilibet eorum juxta Statum & Fa-
cultates fuas; Equitaturis ac Armis competentibus muniri,
Et ad hoc, fi necefle fuerit, modis & viis, quibiK mclius ex-
pedire videritis, compelli & diftringi faciendum,
Et ad eofdem Equites in Conftabulariis , & Pedites in Cente-
nis & Vintenis, poncndum,
Et ad eos contra didtos Hoftes noftros , fi didum Regnum
noftrum ingredi prKfumpferint , ad ipforum Hoftium Malitiam
reprimendam & propulfandam , ducendum,
Et ad aliquod Sknum commune , per Igncm fuper iMontes,
vel alio modo, in Infula prardifta, ubi & quotiens& prout opus
fuerit & melius videritis expedire, & ahas in Cafu confiraili fieri
conluevit , fieri faciendum , per quod Homincs Infulae illius &
Partium Vicinarum, fi Periculum aliquod ex hujufmodi f4oftium
Aggrefllbus imineat , potcrunt congruo Termino praemuniri , &
dictorum Hoftium Malitia, fi ad partes illas declinaverit , per hu-
jufmodi Ignis Illuminationem &: Prarmunitionem , per Homines
Partium prxdidtarum, coadunatis viribus, refrxnari,
Et ad omnia alia & fingula Faciendum & Ordinandum , qua
ad (alvam & fccuram Cuftodiam , Infute pr.edidtx , tam per
Terram , quam per Mare, contra hujufmodi Pericula, poterunt
pertinete,
Necnon ad deputandum fub vobis & quolibet veftrum alios,
vel alium, idoneos, vel idoneum, ad praimiffa omnia & fingula,
quotiens expedire videritis, faciendum & explendum ,
Et ideo vobis, fub Foris&iftura Vitae & Membrorum & om-
nium aliorum qux nobis forisfacere poteritis , mandamus , firmi*
ter injungentes , quod circa pr^mifia omnia 6c (ingula facienda
& explenda, omnibus aliis prxtermiflis, cumomni diligentia, in^
tcndatis in forma prxdicta;
Damus autem vobis, & cuilibet veftrum, ac Deputatis veftris
prasdidtis , plenam , tenore praefentium , Poteftatem Capiendi &
Areftandi omnes illos quos in hac parte contrarios inveneritis feu
Rebelles , & eos Prifonis noftris comittendi in eifdem raoraturos
quoulque de cis aliter duxerimus ordinandum :
Damus infuper firmiter in mandatis Archiepifcopis , Epifcopis,'
Abbatibus, Prioribus, Ducibus, Comicibus, Baronibus, Militi-
bus, Ballivis, Miniftris, ac aliis Fiftelibus noftris in Infula praedi-
dta, necnon Vicecomiti noftro Suthamptonioe , quod vobis, &
cuilibet veftriim, ac Dcputatis veftris, & cujuflibet veftrum, in
hiis, quae ad falvam & fecuram Cuftodiam Infulx prasdidtae perti-
nent, Intendentes fmt, Refpondentes , Confulentes, & Auxilian-
tes,
Et quod idem Vicccomcs, ad certos dies & loca, quos ad hoc
provideritis , venire faciat, coram vobis, & quolibet veftriim, to-
'tum Poffe Comitatus praedidti, tam infra Libertates, quam extra,
ad faciendum, fuper prxmiflls, quod pro Salvatione didti Comita-
tiis melius videritis faciendum ,
* Et omnes illos, quos propter Contrarietatem & Rebellionem
fuam in hac parte areftari contigerit,a vobis,& quolibet veftrum,
& Deputatis veftris praedidtis, recipiat in Prifonis noftris, falvo
cuftodiri faciendo, ficut praedidtum eft.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, nono die Junii.
Ter ipfum Regem.
* VI.
7H-
• VI.
713-
* De Cnfiodia Terra Maritimie , contra Invafwnem Fran-
corum.
Ann. D. REX, diledtis & fidclibus fuis, Abbati de Quarcra, Radulpho
j,y2. <le Wolverton, Willielmo de Ryngebourn, & Laurentio de
" Lille, Salutem.
Quia, pro certo, jam noviter, intelleximus quod Galeae & a-
H.« Naves Guerrinae, in non modico numero, cum magna Mul-
titudine Armatorum , de longinquis partibus venientes , verfus
An. 46.
i. j.
Franc.
46. E. J
W. 36.
de longinquis partibus venientes ,
Angliam properant & fe parant, ad Navigium Regni noftr^^An-
e\is Deftrusndum , & idem Regnum Invadendum
%c Lic ■ — - '-
& Nobis
^igeis noftris Mala & Facinora, qu.E poterunt, Inferendum,
tam in Terra, quam in Maii,
Nos,
De TraElando , Cftm Duce uilberto de Bavaria.
LE Roi de France & d'Engleterre, & Seignur de Irlaunde, a, Aniu D.
noftre chere & bien ame Clerk, Meftre Johan de Appelby iT.-j2.
Dcan de TEfglife dc Loundrcs Dodl:our en Loys, & a, noftre feal _^„_ ^5. y
Bacheler, Johan de Thorp, Saluz. e. j. .
Confiantz pleinement de voz fenz, lealtez, & avifementz , vous 7r*ne.
avons eftaWi, & eftabliffons noz Meflkges & Deputez, 46. E. j."
Donantz a vous Audtorite, Poiffance, & Mandement efpecial, ;;,. jj.
par la tenur de noz prefentes Lettres, de Traiter & Parler,
Ovefque, noftre Coufin, Duc Aubert de Bayvere, Balx &
Governourde, noftre chere Coufyn, Duk Guillames, fon Fre-
re, Counte des Countees de Haynau, Holand, & Zeland, &
Seif^nur de la Seignurie de Frife , & ovefque lour Counfail, &
ovefque les Seignurs & bones Gentzdes ditz Paiis,
Sur les Alliances , n'adgaires faites en certeincs manere & four-
me entre Nous, noz Heirs, noz Roialmez, noz Paiiz, Seignu-
ries, & Subgiez d'une part, & noftre dit Coufyn Duc Guilliam
(au temps q'il eftoit en plein Saunte & Memoire) pur Lui, fes
Heirs, Seignuris, Paiis, &Subgiez, defautre, ^ „ . .
Et ycelles Alliances, ovefque touz ies Pointz, Claufes, & Arti-
cles, en maniere & fourme que elles eftoient accordez & paffez,
ou autrement: felonc voz difcretion & bon avifement, ovefque
noftre dit Coufyn, Duc Aubert, (^ Hoirs, & les Subgiez dcs
dicz Paiiz, Renoveller, Paffer, Accorder, & Aflcurer par Foi,
&
ET ACTAPUBLICA.
^
197
Ann. D. & par Serement, & en k meillure & plus forte maniere qui faire
1372. fepourra,^
Jidv. 3. Et de Faire, Executer, & Expedier toures autres Ctiofes ncces-
feres 011 profitables as chofes dcffufdites, & chafcur.c dicclles, &
fur quantque en deppent , & que Nous fcrrons meifmes fi nous y
feuffons en noftre propre Parfone,
Et Promettons, en bone Foy, & en ParoleRoial, Avoir, &
Tenir toutdys ferm & aggreable quantque fait ferra par vous , noz
ditz Mellages & Deputez, fur les Chofes avantdites & les Dep-
pendences dycelles , fouz, Caucion & Obligacion de touz noz
g
iens, prefentT. ou a venir.
Don. par Tefrr.oignance de noftre Crant Seal, a noftre Palais
de Weftmonftier, le xi joiir de Juyn ,YAn de Grace Ivlilic ,Trois-
centz, Soixante & Doufze, 8c de noz Regnes, de Fra,nce Tren-
te trois, & d'EngIeterre Quarrant Sis.
Ann. D.
1372.
r. ,.
Sco'. 46.
X,. ,.
m
* VI.
71/.
Super Parte i, Redemptionis David de Brujs, recipienda.
f E Roi a, noz chercs & foialx, Pierres Mauley Gardein, Jo-
■'— ' han de Boulton, Chaumberleyn, de noftre V ille de Berev* yk
fur Twcde, Aleyn del Strother Vifcont de Rokesburgh, & a nos-
tre Vifcont de Northumbr. Saluz.
Sachez que, corne nous avons Aflignes, par noz Lettres Paten-
tes, noftre bien ame, William Beaufeye de Nombrcr, compter,
Trier, & Poifer, pur Nous S>c en noftre noun, en noftre dite
Ville de Berewyk, Quatre Milles Marcs d'Eftciiinges, de nofrre
Monoie d'Engleterre, ou Ore ou Argent a la value,
Lcs queles , Lui Trefnoblc & Puilfant Prince , Robert , noftre
chere Coulyn d'Efcoce , nous doit paier a ceft prochein Feft de
Seint Johan le Baptiftre, cn Dedudtion, Rebat,& Partie dc Paie-
ment de Quarant & Oet Milles Marcs , queux nous font clere-
ment Dues de ia Sor:nme de Cynquante & Sis Marcs d'Efterlin-
ges,
Les queles noftre dit Coufyn,& autrez Gentz du Roialme d'Ef-
cocc, Nous onc Accordez & Promis a paier par leur Lettres O-
bliMcoirs ,
A caufe de !a Refte de ia Raunceon de, noftre chere Frere,
David de Bruys qui Dicu allbille , & par autres certeines * caules
qui font pluis largement compris en les Lettres Obligatoirs, a nous
ent faites,
Nous ( confiantz ou pleyn de voz Sen , Loialte , & Difcrecion )
vous aions Affignez & Deputez de furveoir le Nombre, Compte,
Poife , & Trienient des duz Qiiatre Milles Marcs , queux ferront
ifTmt faitz par le dit Willipm,
Et de prendre & receiure mefmes les Qiiatre Milles Marcs,
quant ils ferront iirint Nombrez , Comptez , Poifez , & Tricz ,
du noftre dic Coufyn, ou de fes Miniitres, a noftre dite Ville de
Berevvyk, par Endenture ent en due manerc a Faire,
Et de les faire fauvement Amefner d'ilIoeqes , fauns delay , tan-
que a noftre Cite d'Everwyk,a noz Coftages,des Ifliijes de Coun-
te de Northumbr. a Delivrer a noftre Vilcont d'Everwyk , & au
Mair de noftre Citeavantdite, pur les fauvemenL Amefner d'ilIoe-
qes a Loundres, fanz delay,
Et de bailler & deliurer a noftre Coufyn deCfufdit, ou fes De-
putez en ce cas , noz Lettres d'Aquitance , Abfolution , &c Deli-
verance de la Somme de Quatre Mill Marcz avantdite ,
Et , li meftier eft , de faii e autres Lettrcs d'Acquitance , fi bo-
nes & fufficieantz qui leur deura fuffier , fur mefme la Somme de
Quatre MiUes Marcs,
£t de Faire, Executer, & Expedier toutz autres Chofcs, ne-
ceiTaires en tieu cafe , fuppofe q eilcs demandaifcnt mandement
plus efpecial ,
Promcttantz avoir Ferm.e & Ajrgreable quanquc (erra fiiite par
Vous, en Noun de Nous, fur les Chofes devantditz,
Et pur ce vous Mandons, fermement enjoignantz, qe les Cho-
fes avantdites faces parfournir en la fourme deflufdite, &c ce ne
leffes en nulle manere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Well-monftier , le xiij jour de Juyn,l'An de noz Regnes,d'En-
gleterre Quarante Siftne, & de France Trente Tierce.
Ann. D.
1372.
yln. 46.
E. 3.
Franc.
4<5. £. j.
w. 39.
Potefias ad Renmciandum Jnri Regis in Partibas Hollandia.
T E Roi de France & d'Engleterre , & Seigneur d'lrlaund , a
'—' touz ceulx , qui ceftes noz prefentes Lettres vcrront ou or-
ront, Salutz.
Savoir vous faifons que ,
Por les Grantz Affedtion & Amour, que nous avons & tenons
envers , noz trefchieres Coufms, les Ducs, Guillames de Bayvere,
Counte de Henaud , Holand , & Zeland , & Seigneur de Fryfc ,
& Aubert, fon Frere, Baulx & Governour du dit Guillames ,
& des ditz Countees , Paiis , & Seignuries ,
A fin que les Amours fcc Affeftion fufditz ft nouriffent , par
enpres, pur temps a venir entre Nous & noz ditz Coufins, &
lour Heirs, & les Paiis, & Subgiez, de I'un C5c de Tautre, Sove-
rainement , par caufes des AUiances , ja faites ou a Faire entre
Nous & eulx ,
Et pur oufVier toutes Riotes, Contentions, & Debatz, qui fe
purroient movoir entre Nous & eulx, par aucune maniere,
Nous avons faite, ordene, & eft:abli, faifons, ordenons, &
eftabliflbns noz certeins Deputez, Procureurs, & MeffLiges ge-
neralx 6c efpecialx (affavoir eft) noftre ame Clerc, Meltre Jo-
han de Appelby Dean de rEfglife de Loundres Dodtour en Loys,
&, noftre feal Bachiler, Johan de Thorp,
Donantz & Commettantz a eulx Audtorite, Mandement, &
Poiffance efpecial, par la tenur de noz prefentes Lettres, a De-
laiffer, Ceffer, & Renoiincer, par expres, por & en Noun de
7x6.
de Nous, & de noz Hoirs, a rout !e Droit, Aftioh, Claim , Ann. D,
Chalange, & Demanue, que nous avons, en aucunc maniere, en '57^-
toutes les Terres, Chaftalx, Villes, Fortereffes, Lieux, Poffes- ^'^'''- >♦
fions, Rentes, Jurifdidtions, Droitures, ou Heritages quidcon-
ques, appartenantz a, Noble Dame, fu Phel!p,jadis'Royne d'En-
glctcri e , noftre Compaigne ( qi Diex aflbille ) ou a Nous a caufe
de Lui, aflis es Paus & Seignuries deffulnomez,
Et d'icelles Heritages & Droitures reelment Departir,
Ec Nous, & noz Hoirs, tant come en nous cli; Oufter & D2-
veftir en la meillure, & plus feure, & forte maniere & fourme
qui faire fe pourra, au profit de, noz dirz Coufyns, les Ducs,
Guilhames & Aubert, lufnomez, & de lour Hoirs,
Et de fairc & bailler fur ce Lettres fenlles, Caucions, Obliga-
cions, Promefles, & SeMreres par Fci & par Serement, & tanfcs
& tielx coine leur deura Ibuffire,
* Et que jammais Nous, ne noz Hoirs, ne fcrrons ne dirrons,
en aucune temps a venir, chofc qui purra eftre prejudicia^Dieou
comrere a les Delaiflement , Ceffion , ou Rcnonciation defliifdi-
tes,
Et de Prome:tre lealment que Nous les ferrons, fi meftir eft,
en propre Parlone, as Lieu & Temps, & par caufe des ditcs Al-
liances, en maniere & fburme tiele, come par noz ditz Meff^ges
& Procureurs ferra Accoi-dez, & feur ce leur fcrrons & donrrons
Lettres, fealles de noftre Grant Seal,
Et que, (emblablement, nous ferrons faire par, noftre Ainfnez
Filz le Prince, & par, noftre puifnez Filz, Johan, Roi de Cas-
tclle & de Lyon, Duc de Lancaftre, & par noz autrez Filz, fi.
mcfter eft , & come accorde ferra ;
Ec de Faire, Esrecuter, & Expedier toutes autres Chofes, ne-
celferes ou proficables as choles deffiifdites, & chafcune d'icclles,
& fur_quantque en deppent, & que Nous ferrons mefmes li ncu«
y fetilTions en propre Parfbne,
Ec Prometton,-, en bone Foy, & en Parole Roial, Avoir &
Tenir, toutditz Fcrm & Aggreable quantque fait ferra, par noz
ditz Mellages & Deputees, fur les Chofes avantdites & les De-
pendences d'icelle3 , louz Caucion & Obligacion de touz noz
Biens prefentz ou a venir.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xvjour de Juyn, l'An de Grace Milles, Troifcentz,
Soi.xante & Doufze, & de noz Rcgncs, de France Trente Trois,
& d'Eng!eterre Quarrante & Sis.
De Clero Arraiando , pro Sahatione Ecckjiie Anglicana ,
contra Invajionem Francorum.
D E X , Venerabili in Chrifto Patri , W. eadem gratia , Archi- Ann. D.
^ epifcopo Cancuarienfi , tocius Anglix Primad, Salutem. 13 72-
Quia pro certo, jam novicer, didicimus quod Gallici, Inimici ■^''- 'V'^'
noftri, & alii fibi Adhaerentes , magnam Claffem Navium, cun» E- 3-
magna mulcicudine Bellatorum & Armatorum , in diverfis partibus, ^rmc.
fuper Coftcris Maricimis, congregarunt , & feftinanc fe parari ad- 4^- -E-?-
citius quo poterunt, ad invadendum, infra breve, Regnum no- '"• 3*-
ftrum Angliie , & Nos & idem Regnum ac Populum noftrum
Debellandum , & pro viribus Deftruendum , ac Dominium no-
ftrura & Ecclefiam Anglicanam Subvercendum ,
Nos,
Volentes Salvationi & Defenfioni Ecclefix & Rcgni prsedifto-
rum, modis omnibus, cum toto Pofle noftro, prouc convenit,
providcre,
Advcrtentefque quod vos, & aiii Praelati , ac totus Cleriis difti
Rcgni, una cum aliis Fidelibus noftris, ad Refiftcndum didis Ini-
micis noftris , pro Salvatione Sanclx Ecclefix & e)ufdem Regni ,
Manus tenemini appoiiere Adjutrices,
Vobis , in Fide & Dilcdlione , quibus Nobis tenemini , firmi-
ter injungimus & mandamus quatenus, conlideiacis gravibus Dam-
pnis & Periculis , iminentibus per Aggreffus Inimicorum noitro-
rum_ prxdi£torum , omnes Abbates, Priores, Religiofos, ac alias
Perfonas Eccleliafticas quafcumque, Dioecefis veftrx, omni Excu-
facione poftpofita, armari, & arraiari, & Armis competentibus
( videlicet, quemlibet eorum, incer j^tates Sexaginca & Sexdecim
Annorum exiftencium juxca Sracum & Faculrares fuas) muniri &
eos in MlUenis, Cencenis, & Vincenis poni faciatis ;
Ita quod prompti fint & parati ad proficilcendum,una cum aliis
Fidclibus noftris, contra didtos inimicos noftros, infra Regnum
noftrum Angliae, ad ipfos, cum Dei adjucorio, Debellandum &
Deftruendum,& ad Malitiam & Proterviam eorum, Propulfan-
dum & Conterendum ; Et hoc , licut Nos , & Honorem no-
ftrum, ac vcftrum, & Salvationem Sandtae Ecclelix & didi Re-
gni diligitis , nullatenus omitcatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Junii.
Fer ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur f. Archiepijcopo Eborum , (^ pngui
lis Epifcopis pcr A^igham.
* Pro Nunciis , cmn ru,moribus , venientibus verfus Regem.
m-
REX BallivisCivitatisCantuarise, Salutem.
Mandamus vobis , diftriftius quo poterimus , firmiter
jungentes, qubd quibufcumque Nunciis,
Qiios penes Nos & Concilium noftrum, cum Literis, vel alio
modo , cum Rumoribus a parcibus Tranfmarinis exnunc vcnire
novcritis,
Hakeneios, pro Equiratura fua, a didta Civitate, ufque Civita-
tem Roffenfem, pro Denariis fuis rauonabiliKr folvendis, cum
Bb 3 omni
• VI.
717-
Ann. D.
1373.
An. 46.
£. 3.
E. 3.
m. ii^
ij)8
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
• omni feftination cum per ipfos prjcmuniti fueritis, liabere faciatis;
Ita quod Negotia noltra, per veltri Dcfeitum aut Tepiditatem,
nullatenus rctardentur; ' Ec hoc, ficut vosipfos indempnes fervare
volueritis, nullatenus omittatis. ._
Telfa Rege apud Weftmonafterium, decimo oftavo die Junii.
Conlimilc' Breve dirigitur Ballivis Civicatis Roffenlis ulque Civi-
tatem Londoniae.
Ann.D,
1372,
De Indentnra , inter Regem yfnglia & Regem CaftelU , fn- """• *•
fer Coneejfione Comitatns Richmundia.
/nftrumentum Publicum , fuper Obligatioiie A^argarita Regi-
na ScotiiC.
\nn D TN Dei NoMiNE, Amen.
12 72 -^ ^-""o ejufdem a Nativitate , Millefimo, Trecentehmo , Sep'
i,iA.6 tuagefimo iecundo : Indiaionc Decima, fecundum Conluetudi-
/", ' nem Roman.e CuriiE, die xxiij Menlis Junii, Pontificatus, San-
:x'ah. flifTimi Patris & Domini, Domini Gregorii, Divina Providen-
',„r tia, Papa xi Anno fecundo,
■ In prxfentia mei, Petri Notarii Publici, & Teftium infrafcnp-
torum , Avinioni pcrfonaliter conftituta ,
Egregia Domina , Domina Margarcta, Regina Scotix, Uxor
condam Domini Davidis, olim Regis Scotix llluftris, jam defun-
dli, fuit conceffa, & pubHce recognovit, fe habuiffe & recepiffe
ab Adam Franceys , & Willielmo de Walloworth, ac Johanne
Aubray, Civibus & Mercatoribus Londonieniibus , mutuo & ex
caulij murui, ^ »„
Per manus tamen Thomafii Monis Socu Societati5 Albertorum
antiquorum de Florentia, ac Francifchi Chitim Socii feu Faftoris
Strozze Haroli Deftrozzis de Florentia , folventium vice & no-
minibus prxdidtorum Civium & Mcrcatorum Londonienfium,
Quingentas Marchas Sterlingorum , feu valorem ipfarum Mar-
charum in Florenis Auri boni de Camera (videlicet) DuoMilia,
Ducentos, & Quinquaginta tres Fiorenos Auri de Camera, &
Decem & Oclo Denarios Sterlingorum ,
Cujus totius Summae Medietatem, vidclicet, Mille Centum &
Viginti Sex Florenos Auri de Camera, & Viginti Septem Dena-
rios Sterlingorum folvit ipfe Thomafms, & tantumdem pro alia
Medietate folvit ipfe Francifcus , nominibus fupradiftis & ex caufa
fupradida, . „ . -
De qua quidem tota Summa ipfa Domina Margarita Regina fe
vocavit & tenuit pro contenta,
Exceptioni non fic fibi Numeratx Pecunix ex caufa prxdiaa ,
& omni ahi contraftcienti omnino & exprefse Renuntians ;
Et pro ipsa Quantitate & Summa Quingentarum Marcharum
Sterlingorum , fic, ut prxfertur, mutuo habita &c recepta, ipfa
Domina fe ipfam, Executores fuos, & omnia Bona fua, in forma
qu3e fequitur, firmiter obligavit ; videlicet,
Pateat Univerfis, per Prxfentes, feu prxfens Publicum Inftru-
mentum, Nos Margaritam, condam Uxorem Davidis de Bruys,
Regis Scotioe defumfti , teneri & per Prxfentes firmiter obligari A-
dx Franceys, Wiliielmo de Walletwoth, & Johanni Aubray, Ci-
vibus & Mercatoribus Londonienfibus , in Quingentis Marchis
Sterlingorum, de Cunio R^is AngUx, ex puro Mutuo,
Ab eis receptis per manus Thomafii & Francifci de Florentia
"Mercatorum prsedidtorum , folventium & mutuantium, ut prx-
fertur, nominibus ipforum, Adx, Willielmi, & Johannis,
Solvendis & Reftituendis eifdem, Adae, Willielmo, & Johan-
ri, vel uni eorum, auc eorum certo Actornato, in Villa de Ca-
leys, in Fefto Pencecoftx, proxim6 futuro poft Dacam prxfen-
• Ad quam quidem Solucionem , die & loco prxdifiis fidelicer
faciendam, Obligamus Nos, Executores noftros, & omnia Bona
noftra ubicumque poterunt inveniri.
In cujus rei Teftimonium hoc prxfcns Obligatorium Inftru-
mentum ficri fecimus, & noftri Sigilli appenfione muniri :
Quod Inftrumentum voJumus , &: exnunc conftituimus , ad
Cautelam , & pro Securitate didtorum Mcrcatorum , duplicari
fub eifdem Tenore & Forma;
Ita tamen quod una & eadem Obligatio, & non Dux, per ip-
fa Duo Publica Inftrumenta , intelligatur, & fic ; 8c una vicc
dumtaxac ad Solutionem dictarum Quingentarum Marcharum
Sterlingorum ipfis Creditoribus teneamur.
Requirentes Petrum, Notarium infrafcriptum , ut de prxdiftis
didta Duo Publica conrirnilia Inftrumenta , ejufdem Tenoris &
Formx , Conficiat; utrique (videlicet, Thomafu & Francifci)
unum affignandum pro Securitate eorum & diftorum Credito-
rum.
Dat. & A£t. Avinion. in Hofpitio Habitationis didtx Dominx
Margaritx Reginx,
Prxfentibus Teftibus,
Venerabili Viro , Domino Davld de Strcweyllifi , Notario Pu-
blico Sancti Andrex Dioecefis in Scotia,
Ec Jufio Bonaviti de Fhrcntia,
Ad hxc Rogatis.
Et ego Petrus , Filius condam Domini Bencivenif Galgani
Clericus Florentinus , Apoftolica & Imperiali Audoritate Nota-
rius , prxdidis omnibus , dum , ut prxdicitur , agerentur, inter-
fui, eaque, de Mandato didtx Dominx, & per ipfam requifitus
& rc^atus, in notam recepi; ex qua noca fumpfi & fcripfi prx-
fens, & quoddam aliud fimile ac ejufdem tenoris & formx, Pu-
tilicum Inftrumentum de voluntate Dominx fupradicftx , & pro
Cautela & Securitate divftorum Mercatorum & Creditorum, ide-
oque me hic Subfcripli , Signoque meo folito & Nomine pro-
prio roboravi.
Sub Si^llo cereo rubei coloris , a filis fericis viridis coloris.
(^EsTE Endenture; Ann. D.
.^ Faitc parentre le Roi d'Engleterre & de France noftre 1372.'
Seigneiir, & Johan Roi de Caftell & de Lyon, Duc de Lancas- An^<:^6\
tre, fon Filz, e, ^.
TESMoiGNque, P/»f. 45,
Comme le dit Roi de Chaftel 6c de Lyon, Duc de Lancaftre, e. j .
eit DoNE & Grante, & Susrendu a,fon Seignur & ^.
Pier, le Roi la Countee, le Caftelle, la Ville, & 1'Onur de Ri-
chemund, oveique toutes leur Appartenances & Appendances, en
Efchange por ccrteins Chafteulx, Villes, Manoirs, & Honurs, &
leur Appartenances & Appendances,
Les quelx mefme noftre Seigneur le Roi adDoNE & Gran-
J3-
TEE a, fon Filz, Roi de Caftelle, par certeins maniers&c four-
me, fi come en les Charters Enaentes, faites & fealles d'une part
& a'autre , eft contenu pluis a plein ,
Aflentu & accorde eft, entre le Roi Pier & fon Filz avantditz^
que , tant le dite Countee de Richemond , come les Chaftealx ,
Villes, & Honurs, &: toutcs leurs Appartenances & Appendances,
ferront baillez & deliurecT., d'une Couftee & d'autre, de touces
Annuites & autres Chart^e? , faites par Tune Partie ou rautre,francs,
quites, & defcharges; ceftaffavoir,
Le dit Johan, Roi de Caftelle & dc Lyon , & Duc de Lancas-
tre , Lerra au Roi , fon Seignur & Pier , a caufe de la dite Efchan-
ge, le dite Countee de Richemond, & toutes les Appartenances,
de toutes Annuites ou Charges, par Li faites, Francs, Quites, &
Defcharges; fauf tant qiie iVIonlieur Wautier de Uifewyk, Cones-
table de Chaftel dc Richcmond, & Gardein de la novelle Fo-
refte, & Thomas William Parker de Chefthunt, demourront en
leur OflRces , parprenanc en les Gages & Feei Aunciencmenc ac-
couftumei,,
Et, par femblable maniere, le dite Roi, noftre Seigneur, Lerra
au dit Roi de Caftelle & de Lyon, fon Filz,, a caufede la dite
Efchange, les Chafteulx, Vilies, Manoirs, & Honurs, enfidonez
par Efchangc, 8c leurs Appartenances & Appendances, de couces
Annuices ou Charges, par Li faices, Francs, * Qyites, & Def-
charges; fauf tant que,
lHonfieur Johan j^ttevxde, Coneftable de Cbaftel de Tikhill,
Williatn G<jwW», Coneftable de Knaresburgh,
Johan del Ha/Ie, Parker de Haye,
Piors de Routh, Chief Foreftier de Cnaresburgh,
Richard de Lancafire , Parker de Grengelay ,
Ec Robert de Morto», Gardein de la Chace du Peek,
Les quelx tendront leurs dites Offices , & prendront ent les Fees
& Gages auncienemenc acouftumez.
Et le dit noftre Se^neur ad Promys lealment a Faire la dite Def
charge tiel come dellus eft dit ,
Et femblablement ad Promys le dit Roi de Caftelle & de Lyon ,'
Duc de Lancaltre a fon dlt Seignur & Pierre, a Faire autiel Del-
charge, por fa Partie, le pluistoft q'il pourra bonement par aucu-
ne voie de Monde ^ & a ce il s'ad Obliges a fon dit Seignur , tout
oppoficion ou Contredit cedaunr.
En Tefmoignance des quelx chofes lcs dites Parties ont fait met-
tre entrechangeablemcnt leurs Seals a ceftes Endentures.
Faites & Donnees a Londres le vinc & quinc jour de Juyn ,
TAn du Regne noftre dic Seignur lc Roi d'Englecerre Qaranc Sis-
me, & de France Trenc & cierce.
* VI.
719.
Pro Johanne, Rege CaftelU & Legionis, Duce Lancaftriay
de Terris , fbi Datis in Efcambium , fro Comitatu Rich-
mondite.
H
.^cCartaIndentata, Ann.D.
Facfta incer , Magnificum Principem , Dominum Edwar- ijy^.
dum, Regem Anglix & Francix, 6c, carillimum Filium fuum, ^n. 46.
Johannem, Regem Caftellx & L^ionis, & Ducem Lancaftrix, e. 3.
Illuftrem, ?at.\,
TeST ATUR quod, Rif. 2.
Cum idem Dominus Rex Anglix prxfatum Johannem, nunc *. ,.
Regem Caftellx, in Comitem Richemondix prxfeceric, & Co- «,.11.
mitatum Richemundix, ac Honorem, Caftra, Maneria, Terras,
Tenementa, & omnia alia Loca, ad didtum Comitatum perti-
nentia, qux Johannes, nuper Dux Britannix & Comes Loci prx-
difti , habuit ibidem , prxfato Johanni , Regi Caftellx , per Nomen
Comitis Richemondix, Habenda& Tenenda fibi, &
Hxredibus de Corpore fuo exeuntibus, Dederit&Conces-
sER iT per Cartam iuam, prout in Carta prxdidla plane liquec,
J AM(iU E diftus Johannes Rex Caftcllx,
Cum Prxlatis, Proceribus, Comitibus, Magnatibus, Nobili-
bus, & Sapiemibus, de Concilio Regio exiftentibus, prxhabitis
fupeV hoc diverlis Trattatibus, ,
Perpendens & advertens quod , fi Comitatus, Honor, Caftra,
Maneria, Terrx, Tenementa, & Loca prxdida in Se, & So-
lium Regium a quo prius exiverant, transferrentur , in iplius Regis
Anglix & totius Regni Anglix Commodum tenderec Quietem
pariter & Honorem , ^ „ „
Et propterea didus Johannes , Rex Caftellx ,
Sicuc gratiis Fiiius, Patris fui Bencplacita, Honorem, & Com-
modum Regni Anglix fuis propriis Utilitatibus anteponens , pura
& fpontenea yoluntatc fua, Caulis & Occalionibus antedidtis fpe-
cialiter, ,
I
I
I
ET ACTAPUBLICA.
199
•VI.
Ann. D. Acq.u i e v i t & Concess i t quod Comitatus, Honor,
1372. Calira, Maneria, Terrx, Tenementa, & Loca prxdida, nec-
fJv. 3. non Feoda Militum, ad eadem Comitatum, Honorem, C^^ftra,
' ' Maneria, Tenas, Tenementa, & Loca prasdifta pertinentia, &
fimiliter Advocationes eildem fpeftantes , fimul cum Ivlembris ,
Hamelettis, Praris, Pafcuis, Palluris, Pifcariis, Moris, Morilcis,
Turbaiiis, Chaceis, Parcis, Bofcis, Warennis, Hundredis, Wa-
pentachiis, Feriis, Mercatis, Libertatibus, Liberis Confuerudini-
bus, Efcaetis, & omnibus aliis, ad prxdifta Comitatum, Hono-
rem , Calba , Maneria , Terras , Tenementa , & Loca prsediiSa ,
qualirercumque & ubicumque fpedancibus live pertinentiiDus, prse-
rato Patri fuo Traderentur,
Unde prxdidtus Dominus Rex Angliaz,
Gratitudinem praedidam multis attoilens laudibus , & volens
proinde prsefito Jolianni, Regi Caftelte, & in Status fui Sup-
portationem Majorem, Retributionem fibi facere competentem,
♦Caftrum, Manerium, & Honorem de Tykhill,
/i"'- Caftrum & Manerium de Alto Pecco,
Cum Fcodis Militum, eifdem Caftris, Maneriis, & Honori
pertinentibus (ive fpedlantibus, & omnia Feoda, qux didlus Do-
minus Rex Anglia: habuit ex Dono & Conceffione Roberti de Li-
fle Militis, Feodis, quse in manu ipfius Domini Regis Anglisefunt
extinfta , dumtaxat exceptis ,
Necnon Advocationes Ecclefiarum de Steyndrop & Braunfpath
in Epifcopatu Dunolmenli,
£t Liberarum Capellarum de Tikhill & de Alto Pecco ,
Ec Ecclefiae de JViarsfeld & Liberx Capellx ibidem,
Liberas Capellx infra Caftrum de Pevenefe ,
Prioratfis de Wylmyngdon, quieft Cella Abbatias Sandl» Marise
de Grefton in Normannia,
Ei Prioratus de Whithiham , qui eft Cella Abbatiae San£ti Mar-
tini de Meremeft. Turon,
Et Domus Sanai Roberti de Knaresburgh ,
Caftrum, Manerium, & Honorem de Knaresburg, cum perti-
nentiis,
Et Hundredum five Wapentachium de Staynclif, cumpertinen-
tiis, in Comitatu Eborum,
Maneria de Gryngeley &c Whetelay, cum Pertinentiis, in Co-
mitatu Notynghamiae ,
Maneria de Wighton , Aileftiam , Fakenhamdam , &Snetelham,
necnon Hundreda de Norchgrenehowe , Northerpyn^ham , Su-
therpyngham , &c Smeihedon , cum pertinentiis , in Comitatibus
Norffolciae & Suffolciae,
Maneria de Glatton & Holm, cum pertinentiis, in Comitatu
Huncingdonise,
Manerium de Saham, cum pertinentiis, in Comitatu Cantebri-
Caftrum & Leucatam de Pevenefe , ac Maneria de Wylyndon
& Marsfeld, necnon Baliivam de Endelenewyk, cum pertmentiis,
in Comitatu Siaffexiae ,
Et Liberam Chaceam de Aito Pecco (quam didus Dominus
Rex Angliae tenuit in manu fua ut Foreftam) tenendam ut Liberam
Chaceam ,
Ac Liberam Chaceam de Asftiedon,
Cumjuribus& Libertatibus , liberis Chaceis pertinentibus,
Et Annuam Firraam Ducentarum Marcarum (guam Abbas &
Conventus Beatse Mariae Eborum eidem Domino Regi Angliae &
Hieredibus fuis , pro Manerio de Whitgift , folvere tenentur) per-
cipiendarum per manus didorum Abbacis 6c Conventus , & Suc-
celTbrum fuorum ,
Dedit & CoNCESSiT, pro Sc, &Haeredibus fuis, praefa-
to Johanni Regi CaftellEe, Habenda libi, & Ha^redibus de
Corpore fuo exeuntibus ,
Una cum Membris, Hamelettis, Pratis, Pafcuis, Pafturis, Pif-
cariis, Moris, Marifcis, Turbariis, Chaceis, Parcis,Bofcis, Wa-
rennis, Hundredis, Wapentachiis, Feriis, IVlercatis, Libertatibus,
Liberis Confuetudinibus, Efcaetis, & omnibus aliis, ad prxdifta
Caftra, Maneria, Honores, Hundreda, Leucatam, Ballivam,
& Chaceas, qualitercumque- & ubicumque Spedlantibus live Per-
tinentibus,
De prxfato Domino Rege Angliae, & Hxredibus fuis, per Ser-
vitia, inde debita & confueta, Imperpetuum,
In Efcambium pro diftis Comitatu Richemondis , Honore , Ca-
ftris, Maneriis, Terris, Tenementis, Locis, Feodis, & Advoca-
tionibus, prsedidlis,
Quve idem Johannes , Rex CafteIl,E per hanc Carcam Indenta-
tam, Dedit, CoNCESSiT, et Sursum reddidtt
eidem Domino Regi Angliae , & Hxredibus fuis I M p e r p e-
TUUM, in Efcambium pro Caftris, Manerils, Flonoribus, Hun-
dredis, Leucata, Balliva, Chaceis, Firma, Feodis,& Advocatio-
nibus prxdidis,
Sibi per ipfum Dominum Regem Angliae , ut pracdicitur , D a-
TIS& CoNCESSis fubea, quae fequitur , Condicione , quod ,
Si Hasredes didli Johannis Regis Caftellx recupcraverint , per
Judicium, inde rite redditum , Comitatum RichemondiiC , Hono-
rem, Caftra, Maneria, Terras, Tenementa, Loca, Feoda, &
Advocationes prsedidta , aut aliquam Parcellam eorumdem , virtu-
tute DoniTaUiae fupradidfae, & Poffeirionem inde habuerint,Re-
cuperationem illam affirmando,
Liceac eidem Domino Rcgi Angliae , & Hxredibus fuis , Caftra,
Maneria , Honores , Hundreda , Leucatam , Ballivam , Chaceas ,
Firmam , Feoda, & Advocationes praedidta, prxfato Johaiini,
Regi Caftellae, lic in Elcambium praedidum, Data & Co n-
CESSA Reintrare &Tenere Imperpetuum,
• Et,
Si contingat praedida Caftra, Maneria, Honores, Hundreda,
* VI. Leucatam , Ballivam , Chaceas, Firmam, Fcoda, *& Advoca-
7JI, tiones, aut aliquam Parcellam eorumdem, praefeto Johanni, Regi
Caftell* , in Eicambium praeJidtum iicDATA& CoNciissA,
ab codem Johanne Rege Caftellx, feu Hxredibus fuis pKKdidis, Ann, D.
recuperari, 1372..
Diftus Dominus Rex Angliae, & Hxredes fui, debiram Re- Edv. j
compenfationem prxfato Johanni , Regi Caftelk^ & Hxredibus
fuis prxdidtis, de valore, line difficultate qualibet, facere tenean-
tur; dunitamen idem Johannes, Rex Caftell-x, &Hxredes fuiprx-
didti, a dido Doniino Rege Anglix, aut Hxredibus fuis, Auxi-
lium petanc, & debiram Diligentiam apponant circa Salvationem,
de eo quod vcrfus eos peti contingat ,
Et etiam , li Comitatum Richemondix , Honorem , Caftra , Ma-
neria, Terras, Tenementa, Loca, Feoda, Advocationes prsdi-
Cta , aut aliquam Parcellam eorumdem , extra manus didti Domini
Regis Anglix, feu H-xredum fuorum, in Feodo Simplici aut Tal-
liato poni contingat, & impolterum ad manus ejufdem Domini
Regis Anglix, vel Hxredum fuorum, ex jufta causa, in Feodo
devenerint, tam idem Dominus Rex Angliae, &Hxredesfui, Ca-
ftra, Maneria, Honores, Hundreda, Leucatain, Ballivam, Cha-
ceas, Firmam, Feoda, & Advocationes, prxdicfa prxfato Johan-
ni, RegiCafteilae, & Hxredibus de Corpore luo exeuntibus, fie
Data&Concessa, quam prxfatus Johannes, Rex Caftel-
lae, & Hasredes iiii prxdidti, didtum Comitatum Richemondise
ac Honorem, Caftra, Maneria, Terras, Tenementa, Loca,Feo^
da,& Advocationcsprxdi(fta,dicto Dcmino Regi Anglix & Hoe-
redibusfuis, in Elcambium prxdictum, ut prxmittitur , Data
& C o N c E s s A , pro Incegro feu pro Raca rehabeanc , hinc & in-
de, & Reftitutio exinde fiat, T e N e n d a prout prius,
£t idem Dominus Rex Anglix , & Hxredes fui , Caltra , Mane-
ria, Honores, Hundreda,Leucatam, Ballivam , Chaceas , Firmam,
Fcoda , & Advocationes prxdidta , pr-xfato Johanni Regi Caftellae,
& Fia:redibus de Corpore fuo e.xeuntibus, per ipfum Dominura
Regem Angliae Data&Concessa, prxfato Johanni, Re-
gi Caftellx , Hxredibus fuis praedidis , Warantizabunt
& Imperpetuum Defendent juxca vim & eftedlum
Efcambii & Condicionum prjedidlorum ,
Et fimiliter idem Johannes, RexCaftellx, &Hxredes fui, prse-
didtum Comitatum Richemondise, fmiul cum Honore, Caftris,
Maneriis, Terris, Tenementis, Locis, Feodis , & Advocationibus
prxdidtis, prxdidto Domino Regi Anglix, &Hxredibusfuis,con-
tra omnes Warantixabunt& I.mperpetuum De-
F e N D E N T juxta vim & effedfum Efcambii & Conditionum
prxdidlorum.
In cujus rei Teftimonium praedidtae Carts Indentatse tam Sigil-
lum didti Domini Regis Anglix, quamSigillum didti Johannis Re-
gis Caftellx alternatim funt appenla.
Hiis Teftibus,
Venerabilibus Patribus ,
JV. .Arcbiepijcofo Cantuarienft, totius Angliae Primaflj
S. Londomts ..
Et,
JV. Wyntonite.)
Epifcopis :
Edmundo, Filio didti Regis Anglia; carifllmo, Cantebrigias,
Eichardo, Arundellx,
Humfredo de Bohun, Herefordije,
Et Willielmo de Monte Acuto , Sarum ,
Comitibus:
Henrico de Fercy,
Koherto de Thorp, Cancellario,
Eichardo de Scrop , Thefaurario ,
Willielmo de L,atymer.^ Cameiario,
?ohanne de Nevill ., Senefcallo Flolpitii,
rxdidti Domini Regis Angliae:
Johanne Knyiiet .
Willielmo Fyncheden,
Johanne Motttray,
Thoma de Jngell>y ,
JVill elmo dc Wychyngham ,
Eogero de Mcrcs.^
Et Johanve de CavendiJI},
Ejuldem DoiLini Regis Anglix Jufticiariis,
Et aliis.
Dat. apud Weftm. vicefimo quinto die Junii, Anno Regni di-
dli Domini Regi^ Anglix Quadragefimo lexto, Regni vero fui
Francix Tricelimo tertio.
* De Terris pr^diclis liberandis.
R
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum, inter cxtera Caltra, Maneria , Honores,
Terras, Tenementa, & alia.
• VL
7JZ.
Ann. D;
1373.
Hundreda, An. 46.
£• 3-
Qux, cariffimo Hlio nollro, Johanni Rcgi Caftellae & Legio- Pat. +6;
nis, & Duci Lancaftrix, per Cartam noltram Inuentatam, De- £. j.
DiMUS & Concessimus, Habenda Lbi, & Hseredibus de m. 3/<
Corpore ii.10 exeuntibus ,
InEfcambium proComitatuRichemundix, ac Honore, Caftris,
Maneriis, Terris, Tenen.entis, & aiii.s Locis, au didtum Comita-
tum pertinentibus, Nobis per iplum Datis & Concellis,
Dede«.i.mus & CoNCEssERiMUs eiCaftrum &Leu-
catamde Pevcncle, ac Maneria deWylmyngdon & Marsfeld , nec-
non Ballivam de Endelenewyk, cum pertinentiis, &LiberamCha-
ceam dc Affiedon, cum Juribus & llibertatibus , Liberx Chacex
pertinentibus , ac Advocationes bcclehx de Marsteld & liberx
Capellx ibidem, Liberx Capellx intra Callrum de Pevenefe , Prio-
ratiis dc Wiimyngdon qui elt Cella Abbatiae Sanctae Marix de
. Grefton
CONVENTIONES, LITER^,
200
. D. Grefton in Normannia, & Prioratus de Withiara qui cft Cella
72. Abbati^e Sandi MartinicieMeremeilr. Turon,
3. Cum Membris, Hanielettis, Pratis, Palcuis, Pafturis, Pifcanis,
Moris, Mavifcis, Turbariis, Chaceis, Parcis, Bofcis, Warennis,
Hundredis, Wapentachiis , Feriis, Mercatis, Libertatibus, Libe-
ris Confuctudinibus , Efcaetis, & omnibus aliis, ad prxdida Ca-
ftrum & Leucatam de Pevenefe, & Maneria de Wilyndon& Mars-
feld , ac Ballivam & Chaceam pr.Edi6tas , qualitercumque & ubi-
cumque fpedtantibus five Pertinentibus,
Habenda fibi, & Hceredibus deCorpore ruo exeuntibuSjde
nobis & Hiercdibus noftris per Servitia, inde dcbita & confueta,
1 M p E R p E T U u M , prout in Carta prazdiifta plenius continetur ,
Nos , volentes Donationem & ConceiTionera noftras praedidas
effedlui debito mancipari, AlTignavimus,dilecT:os Scfidelcs noftros,
Nicholaum de Lovayne Conftabularium Caftri de Pevenefe, &
Rogerum Dalyngri^g Vicecomitem noftrumSulIexi3e,conjundim,
& divifim, aa Seihnam prxfato Johanni , RegiCaftellje, vel ejus
in hac pnrte Attornato, deCaftro& Leucata de Pevenefe , ac Ma-
neriis de Wylyngdon & Marsfeld, &c Balliva & Chacea ac Advo*
cationibus pnediftis,
Simul cum Membris, Hamelettis, Pratis, Pafcuis, Pafturis,
Pifcariis, Moris, Marifcis, Turbariis, Chaceis, Parcis, Bofcis,
Warennis, Hundredis, Wapentachiis , Feriis, Mercatis, Liberta-
tibus , Liberis Confuetudinibus, Efcaetis, & omnibus aliis, ad
prsedicla Caftrum & Leucatam dePevenefe, Maneria deWylyng-
don & Marsfcld, Ballivam & Chaceam, qualitcrcumque & ubi-
cumque fpecfantibus five pertinentibus,
Juxta vim & cffcdtum Cartie prxdidtse, noftro nomine Liberan-
dam,
Ratum habituri & Gratum quicquid prsedidi, Nicholaus &
Vicecomes, vel eorum alter, qui praefens fuerit, fecerint, vel fe-
cerit, in praeminTis.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apudWeftmonafterium, vicefimo fexto diejunii.
73J-
in hac parte Attornato, dePidelitatibus, Kedditibus, & aliis Servi-
tiis Intendatis juxta tenorem Cartae noftrae pradidae.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto diejunii.
Confimiles Literx diriguntur fubfcriptis, de Intendendo pnsfato
Johanni, in forma praedidta, fub eadem Data^ videlicet,
Liberis Hominibus & omnibus aUis Tenentibus dc Maneriis de
Wyghton, Ayleftiam, Fakenhamdam, &Sneteniam, ac Hundre-
dis deNorthgrenefhowe, Northerpyngham & Southerpyngham ,
& Smethedon, Tenentibus, &c.
Liberis Hominibus & omnibus aliis Tenentibus de Maneriis de
Gryngelay & Whetelay, in Comitatu Notynghamije, Tenenti-
bus, &c.
Liberis Hominibus & omnibus aliis Tenentibus de Maneriis de
Glatton & Holm , Tenentibus , &c.
Liberis Hominibus & omnibus aliis Tenentibus de Caftro, Ma-
nerio, & Honore de Knaresburgh , & Hundredo iive Wapenu-
chio de Staynclif , Tenentibus , &c.
Liberis Hominibus & omnibus aliis Tenentibus de Caftro &
Leucata de Pevenefe . ac Maneriis de Wylyngdon & Marsfeld ,
necnon Balliva de Endelenewyk , & Libera Chacea de Aftiedon ,
in Comitatu Suflbxiae, Tenentibus, &c.
* De Intendendo de Feodis.
D E X Liberis Hominibus & omnibus aliis Tenentibus de Ca-
*-^ ftro, Manerio, & Honorede Tikhill, Salutem.
Ann. Dj.ij
1372.
• VL
734-
Ann. Di'
1372.
Ter ipjum Regem e^ Concilium.
Cum inter caetera, <^c. ut fupra uj^ue ihi^ Dederimus, (^fune An. 46.
^ & Concefferimus ei dida Caftrum, Manerium &Honoremde JE. 5.
Tikhiil, cum Feodis Militum eifdem, Caftro, Manerio, & Ho
Confimilcs Literas Regis Patentes habent fufcripti de Seifina, de nori pertinentibus, cum Membris, &c. ut fupra.
Ibid.
Caftris, Maneriis, & Parcellis fubfcriptis, praefato Johanni Re-
giCaftellse, &c. in forma praedida , Liberanda, fubeademDa-
taj videiicet,
Johannes Atte^ode Miles , & Kugo de Wombewell, conjundtim,
&divifim, deCaftro, Manerio, & Honore de Tikhill , cumFeo-
dis Militum, eifdem Caftro, Manerio, & Honori de Tikhill fpe-
dtamibus, fimul cum Advocatione Liber;e Capeliae de Tikhill, ac
de Maneriis de Gringelay & Whitelay, cum pertinentiis , in Co-
mitatu Nothynghamix, cum Membris, Hamelettis, Pratis, Paf-
cuis, Pifcariis, Moris, Marifcis, Turbariis, Chaceis , Parcis , Bof-
cis, Warennis, Hundredis, Wapentachiis , Feris, Mercatis, Li-
bertatibus, Liberis Confuetudinibus , Efcaetis, & omnibus aliis
Tefte ut fupra.
Confimiles Literae diriguntur LiberisHominibus & omnibusaiiis
Tenentibus de Caftro & Manerio de Alto Pecco, cum Feodis
Militum , e^f . utjitfra.
Tefte ut fupra.
Rex Liberis Tenentibus Feodorum, quae habuimus ex Dono &
Conceftione Roberti de Lille Mihtis (Feodis quae in Manu noftra
funt extinda dumtaxat exceptis) Salutem.
Ciim inter caetera, d^c. ut fupra ufjue ibi, Dederimus, ^ tunc
fic , & Conceflcrimus ei Feoda prxdidta (diftis Feodis in Manibus
noftris extindtis exceptis) cum omnibus ad praedidta Feoda qualiter-
VI.
UCl lailUUO , J-/iL<>.ilo xj<jniu>-i.u.jiiiiui4i. , ^i^avii.}, v^ wiiiiiiuuo luiu . IJUllI IS CM11H..11S CXLcpiu>; «.Ulll UllJlllUU» «lU (Jl cCUll^l.a J. cuua »juaiil.v.i-
ad prxdidta Caftrum , Manerium , & Honorem de Tikhill , & ad cumque & ubicumque fpectantibus feu pertinentibus , Hataenda fi-
didta Maneria de Gringelay & Whitelay , qualitercumque * & u- bi, & Haeredibus de Corpore fuo exeuntibus, de Nobis & Hxre-
bicumque fpedtantibus , live pertinentibus, dibus ndftris, per Servitia, inde debita & confueta, Imperpetuum,
prout in Carta praedidta plenius conrinetur ,
Hobertus de Morton., de Caftro & Manerio de AltoPecco,cum Vobis Mandamus qu6d prcefato Johanni Regi Caftellae , vel eju«
Feodis Militum eifdem Caftro & Mancrio peninentibus , fimul in hac parte Attornato, deFidelitatibus& aliisServitiis veftris, In-
cum Advocaiione Liberae Capeliae de Alto Pecco, necnon Libera tendatis juxta tenorem Cartae noftrae prxdidtse.
Chacea de Alto Pecco quam Rex in manu fua tenuit ut Foreftam. Tefte ut fupra.
JtjcharJus Foutrell & Thomas E/ys, conjundtim, & divifim, de ~
Cartro, Manerio, & Honore de Knaresburgh, cum pertinenriis,
& Hundiedo live Wapentachio de StayncliiT, cum pertinenriis,
ac Advocationibus Ecclefiarum de Steyndrop & Braunfpath in E-
pifcopatu Dunolmenli , & Domiis Sandti Roberti de Knaresburgh,
cum Membris, ^-c. utfupra.
Vicecomes NorfFolcix &SufFoIciae, &c Johannes JeFeriby ,con-
jundim, & divifim, deManeriis deWighton, Aylefham, Faken-
hamdam , & Snetefham , necnon Hundredis dc Northgrenehowe ,
Northerpingham , Sutherpingham , & Smethedon, cum pertinen-
tiis, in Comitatibus Norfiblcix & SufFolcix, fimul cum Mem-
bris , dfe. ut Jupra.
Thomas de HeJeUen ad Seifinam prxfato Johanni Regi Caftellx,
vel ejus in hac parte Attornato, de Manerio de Saham, cum Per-
tinentiis, in.Comitatu Cantebrigix, fimulcum Membris, dfc. ut
fupra.
Afin. D.
1372.
An ■ 46.
£. 3.
Ibiii. m.
34-
Df Intendendo de Maueriis, ^c.
D EX Liberis Hominibus, & omnibus aliis Tenentibus de Ma-
'^ nerio de Saham (Tenentibus per Servirium Militare dumtaxat
exceptis) Salutem.
Ciim, inter cxtera Caftra, Maneria, Honores, Hundreda,
Terras, Tenementa, & alia, qux, Cariflimo Filio noftro, Jo-
hanni Regi Caftellx & Legionis, & Duci Lancaftrix,JperCartam
noftram Indentatam, Dedimus & Concessimus, Ha-
BE N D A fibi & Hxredibus de Corpore fuo exeuntibus , injEfcam-
bium pro Comitatu Richemundix, ac Honore, Caftris,Maneriis,
Terris, Tenementis, & aliis Locis ad didtum Comitatum perti-
nentibus , nobis per ipfum Datis & Concelfis , Dederimus &
CoNCESSERiMUS ci didtum Manerium deSaham,cumMem-
bris , ^c. prout ante , H a b E N D a iibi , & Hxredibus de Corpo-
ve fuo c.euntibus, de Nobis & Hxredibus noftris, per Servitia,
inde debita & confueta , Imperpetuum, prout in Carta prx-
didta plenius continctur,
Vobis mandamus quod prxfato Johanni Regi Caftellx , & ejiis
uicc^uietantia , de Moneta, Scotia.
LE Roy a touz ceulx, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa- Ann. D.
iutz. 1372
Savoir vous faifbns que Nous avons en Accompte & Refceu de, An. 46.
Trefnoble & Puiflant Prince, Robert, noftre chere Coufyn d'Ef- e. j.
coce, & des auttes Grantz de fa Partie, Quatre Mill Marcs d'Ef- scot, 4*.
tedings, de noflre Monoie d'Engleterre , pur cefte prefentTerme E. j, n».
de Seint Johan le Baptiftre, en Dedudtion, Rebat, & Partie de 4.
Paiement de Quarante & Oet Mill Marcs,
Les quelcs nous font clerement dues de la Somme de Cynquante
& Sis Mill Marcs d'EfterIinges,
Les queles noftre dit Couiyn, & autres Gentz de Roialmed'EC.
coce, Nous ont Accordez & Promis a paier par leur LettresObli-
gatoirs ,
A caufe de la Refte de la Raunceon de, noftre chere Frere,
David de Bruys, qi Dieu affoile,
De la quelle Somme de Quatre Mill Marcs Nous Nous tenons
pur bien ContentZ& Paiez,
Et en Quitons , Dcliurons , & Abfolons noftre dit Coufyn , &
les autres ilfint Obligez, & leur Heirs, a touz jours, de mefme ia
Somme de Quatre Mill Marcs, ififint a nous paies comme dit eft,
Et, par la Teneur de noz prefentesLettres, nous faifons Padtion
& Covenance expreflfe, & en bon foi, de jamais Demander a eux,
ne a leur Heirs, en Juggement, ne dehors, ladlteSommedeQua-
tre Milles Marcs, qui paiez nous font par la caufe, & ficome delfus
eft dit. „ _, ,
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Falays
de Weftm. le xxvj jour de Juyn.
Fer iffum Regem.
De Pajfagio fro Efifcopo de Carpentras.
Ann. D.
1372.
An. 45.
REX Cuftodibus PafiTagii in Portu Dovorrix Salutem. ^- l-
Mandamus vobis quod , Venerabilem Patrem, Epifcopum Clauf^6.
de Carpentras , & Vicecomitem de Torrayne , & cxteros Nun- E. 3 . w.
cios Domini Summi Pontificis, nuper ad Nos, in Regnum no- zj.
ftrum
ET ACTA PUBLICA.
201
3
VI.
1. D. flrum Angliae, cxcertis caufis , deftinatos (qui jam ad partesTranf-
72. marinas funt redituri) in Portu prsedido verfus Partes prjediiftas )
CLim toc Hominibus de Comiciva fua, & tot Equis, * quot iplife-
cum infra idem Regnum noftrum duxerunt, n?cnon Bonis, Re-
buj, & Herneliis (liis, ac Literis Cimbitoriis Monetarum fuarum,
libere & abfque impeJimenco aliquo tranfire permittatis , quibul-
cumque Ordinationibus feu Mandatis , inconcrarium fattis, nonob-
ftantibus ,
Provifo femper quod difti Nuncii, feu aliqui alii de Comitiva
fua, Arcus vel Sagittas (ultra Duos Arcus vel Tres, & tot Garbas
Sagitcarum) feu Armacuras aliquas, Aurum vel Argencum in Mai^
fa, Plata, vel Moneta aliqua (ulcra rationabiles Expenfas fuas) feu
aliqui alia, Nobis & Regno noilro prxjudicialia, fecum non de-
fcranc five ducanc quovifmodo.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo feptimo die Junii.
Fer ipfum Regem ^ Concdium.
De LiberatioKe Magni SigiUi-
n. D- IS./T'^ "^'^ R A N D u M quod Robertus de Thorp Chivaler , nuper
,^2. Cancellarius Avgh^ ,
.4.5'. In Felio heatorum Apoflolorum Vetri c^ Tauli {videUcet) Vicefi-
',. " mo die Junii ^ anno pricjenti, in Hofpitio^ Venerabilis Patris, Ro-
^r bcrti Epifeopi Sarum i?i 'Fletflrete , in Suburbio 'Londonia , in quo
£.5. diSius Cancellarius, languens in extremis , ?norabatur.,
10. tl. Videns fe circa ea, qu.e ad Officium Cancellaria pertinent , ulte-
rius laborare non poffc ,
fluajidam Burjam [in qua Magnum Sigillurn Domini Regis, fub
Sigillo fto, prout moris efl , i?iclufu?n fuerat) Sigillis Joh.wnis Kny-
vet Capitalis Jufliciarii Regis , Richardi de Ravenfer , e-r Williel-
pentakes, & Hundredz, oue touz leuf Appartettanlies j enfembie- Artn. D;
ment oue coutes noz autres Terres & Tenementz, queux nous a- 1372.
vons dedeinz le Countee de Nicole, appartenantz a rHonor & Edv. 3.
Countee deRichmond, a Avoir 6c Tenir a, noftre dit Seigneur
& Piere , le Roy & fes Hoirs ,
Oue Fees de Ctiivaler, Avowefons des Eglifes&Chapelles, Ab-
beyes , Priores, & autres Maifons deReligion, Homages &autres
Services dcs Franlcs Tenants & des Bondes, oue touz leur Suytes j
Warreyns, Ciiaces, Parkes, Boys, Viveres, Eftangnesj Moresi
Marreys, Pecheries , Paftures, Franchifes real.x, & toutes autre
chofes, al dit Manoir, Hameletes, Wapentakes, &Hundredsap-
partenantes ou appendants, come en noftre Cbartre Endente, a
noftre dic Seigneur & Piere de ceo ent faite, plus pleinement eft
contenus ,
Donantz plein Poair a vous, ou a Deux de Voiis, jointement,
6c feveralement, a delivrer a noftre dit Seigneur ScPiere, ou a its
Attournees en fon Noun, plein Seyfyn, en noftre Noun, del dic
Manoir,Hamelete3,Terres, &Tenements,Wapentakes, &Hun-
dredz , oue touz leur Appartenantz ,
Eyantz Ferme & Eftable ceo que vous, ou Deux deVou9,join*
tement ou feveralemenc, ferra, ou ferres, en noftre Noun,es Bu-
foignes fufdites.
En Tefmoignance de quelles chofes nous avons faite faire ceftes
noz Letres Patentes.
Don. fouz noftre Prive Seal, a noftre Manoir de la Sauvoye,Ie
Xiv jour de Juyl, TAn du Regne , noftre dit Seignieur &Piere,Ie
Roi d'Engleterre Quarante fifme, & de France Trente & tierce.
Ejufmodi ConceJJlo , de diEiis
pcrtincnttis ,
Hertford.
in ComitatH de
no-LchL-.An. 46«
mi de Burflalf Cl<rricoru?n Cancellari.-e, co?ifignart fecit,^ ^ T Ehan, par la grace de Dieu, Rov deCaftille &deLeon, deTo- Ann D
Et poft Mortem dicli Cancellarii [qui obut quajt una hora ante J ledo, Galize, Sibile, Cordove, Murcie, J.ihen, Alearbe & ,"-2
Mediam Noiiem eiufdem dieij praMiius Richardus de Ravenfere, Al.rofiro TX,r- A^ l ^„^^a.^ ,<ir c=:r,„<.,,„ j„ N,f„i.-.-»„ .° iu, '■i/-^'
(Jy Richardus de Treton Clericus ^ Familiaris ditii Cancellarii, di-
Qum Sigillu?n,
Sic in diila Burfa, fub Sigillo diilortm Canccllarii , Johannis
Knyvet , Richardi de Ravenjere , c^ IVtl/teimi de Bruflall , inclu-
Die feqiienti (vidclicet) in Fejlo Cmmemorationis Sa?tEii Pauli,
ufqtie u4ftmonafl.rium detuleru?it , O" Mud Dmtinis , Wdlielm') de
L.atp?ier Camerario , Richardo le Scrop Thcfaurario, c^ Nicholao de
Carreu Cuftodi Frivati Sigilli , dicH Do?nini Regis , in Camera Stel-
lata ipfius Domini Rcgis , ante Horam Tertiam liberarunt ,
■ §)ui quidetn Camerarius <^ Thcfaurarius Sigillis ftiis propriis , ^
prafatus Nicholaus Privato Sigillo diiii Domini Regis, diiia-^iBur-
Jam flgHUirutit , <§• ftc Magnum Sigillum pradiHum , in Burfa pra-
di£ia, fub Sigillis pradiiiis , incltifum, in Cuftodia prddicii Tbefau-
rarii remanftt.
Algefire, Duc de Lancaftre, & SeigneurdeMolines, a,
res & bien amez, Johan Weniebrug & Thomas William, Saluz. £.
Come nous Eions Grantez & Surrenduz, pur Nous & purnoz
Heirs, a, noftre Treldoutes Seigneur & Piere, le Roy, leManoir
de Chellrhunt,
Oue Hameietes, Terres, &Tenements, Wipentakes, &Hun-
dredes, oae touz leur Appartenantz, enlemblement oue touz noz
autres Terres & Tenements, queux Mous avonsdedeinz l»Coun-
tee de Hertford , Appartenantz a FHonor & Countee de Riche-
mond ,
A Avoir & Tenir a noftre dit Seigneur & Piere, & a fesHeirs,
oue Feez de Chivaler, Avowefons des Eglifes , & Chappelles,
Abbeys, Priorics, & autres Maifons de Religion, Homages &au-
tres Services des Franks Tenantz & des Bondes,oue touzleurSuy-
tes, Warreyns, Chaces, Parkes, Boys, Viveres, Eftagnes, Mo-
Et poflea quinto die Julii , ^c. conflituit Johannem Kiiyvet Mi-
litem Caficellarium Jtium , &c.
Sftper Attemptatis , hinc inde , per Gcntes AngVtA ^ Flan-
driit, Reformandis.
nft D A Ccorde eft ,
raT.iy. xx Parencre les Deputes de, noftre Seignur, le Roi d'Engleter-
5' - re, & les Deputes de Monfieur de Flandres, a C.ileis, le Difme
jour de Juyl , TAn de Grace Mille, CCC, Septante & deux,
Que pur' le grant nombre des Atcemptas , d'ambe Pars , & pur
1'ablence des Parfonnes Accufees , qui coviendroint eftre prefentz ,
I. 46.
mc.
E.7,
' V & en nuUe manerc ne puent eftre raifonablement jugicz fanz ettre
*'" ■ mis a Refponce,
Que les Attemptas d'ambe pars, que ad prefent font deliurezpar
Efcrit as ditz Deputes , foient Examinez par bonne Deliberacion ,
& les Parfonnes, accufez, mifes aRefponce encre chi& leChaun-
deloire prochain venant ,
Et, ccftes chofes bien Examinei d'une coufte & d'autre, les
Deux Seigneurs efcripront, Tun a 1'autre, comf. avant les chofes
ferront appreftees, d'une coufte & d'autre, pur ordeiner iine Jour-
nee de proceder fur ycelles pluis avant, ainii q'il appartendra, s'il
leur famble adonques que mefticr ferra ,
Et le Melfage du Roi, a toute celle Lcttre du Roi, feraaGand
dedens les Oetaues de le Chandeloire profchein venant , & le Mef-
(age du Conte de Flandre ferra aufi a Londres, a toutes fes Let-
tres , dedenz le Terme defTuldit.
VI.
1(6.
* Et Memorandum quod ifla Indentura hberata fuit Magiftro
Johanni de Brankettre, decimo feptimo die Julii , antto prajenti ,
Thcfaurario Regis, ctijiodtenda in Thcfauraria Regis; quam Inden-
turam, una cum alia Littera Concordi<e priedtiiie , Sigillo Magno
priefati Cotnitis figillata , ftatim liheravtt in Thefaurariatn Rcgis.
n. 46
• 3-
Regis CaJlelU , de pertinentiis , ad Comitatum Richmundia,
concejfio.
p. TEhan, par la grace de Dieu_j Roy de Caflille & de Leon, de
^J Toledo, Galize, Sibile, Cordove, Murcie, Jahen, Algarbe,
res, Marreys, Pecheries, Paftures, Franchifes realx, & toutesau-
tres choles, al dit Manoir, Hamelettes, Wapentakes, &Hundre-
des appartenantez ou appendantz, come en noftre ChartreEnden-
te, a noftre ditSeigneur &Piere de ceo ent faite, plus pleinemenc
eft conteneZj
DonantzPlein Poiar a vous, & a chefcun de vous, jointemenr,
& feveralcment, *" a delivrera noftre dit Seigneur & Piere, ou a « VI,
fes Attourncz en fon Noun, plein Seifyn , en noftre Noun, de le 737.
dit Manoir, Hameletes, Terres & Tenementz, Wapentakes, &
Hundredes, ove touz leur appartenanrz,
Eyantl Ferme & ei^able ce que vous , ou chefcun de vous , join-
tement, & feveralement, ferra, ou ferrez, en noftre Noun, es
BufbigneS fufditz.
En Tefmoignance de quelles Chofes nous avbns faite faire ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. ibuz noibe Prive Seal, a noftre Manoir de la Sauvoye, le
xiij jour de Juyl, l'an du Regne, noftre dit Seigneur & Piere, le
Roi d'Engleterre Quarante iifme, & de France Trente & tiercc.
Sttper Conceffionibus prdelibatis, de Intendendo.
JOhannes, Dei gratia, Rex Caftellx & Legicriis, Toleti, Gali- Ann. D.
ciae , Sibilix , CordubiiC , Murcise , Gyennii , Algarbi , Algelirae, i ^ -2.
Dux Lancaftrix, & Dominus Molinx, Venerabilibus Patribus, ^,;.^^.
UHiverlis & lingulis Archiepifcopis & Epifcopis, Abbatibus, & a- £. 3.
liis Ecclefiarum Praclatis, ac, diledtis & fidelibus fuis, Comitibus,
Vicecomitibus, Baronibus, Militibus, & quibufcumque aliis Ho-
minibus, VaiTallis, & Feodataiiis, de Caftro, Honore, & Comi-
tatu Richemundiae Tenentibus, ad quos prsefcntes Literx pervene-
rint, Salutem.
Cum Conceiferimus & Dederimus, Sereniffimo Regi Patri &
Domino noftro Comitatum, Caftrum, Villam, & Honorem Ri-
chemundix, necnon omnia Caltra, Maneria , Terras , & Tene-
menta, quxcumque&ubicunque exifteniia, ad dicHos Comitatum,
Calirum, Villam, & Honorem pertinentia, ficut Nos eos Habui-
mus vel Tcnuimus de Dono difti Regis Patris & Domini^ noftii ,
in Excambium pro aliis Terris & Tenementis , prout in Carris In-
dentatis, fuper hoc confeftis, expreifius continetur,
Nos, volentes Donationem & ConceiTioncm noitras hujufmodi
Effedtui debito m.incipari , omnibus & fingulis fuprafcript's , qui-
bus prKientcs Liierx noltrx diriguntur, firmiterInjjn2;endo,Man-
damus quatinus prxfjtum Serenilfimum Patrem & Dominum no-
ftrum, aut cjus Attornatos feuDeputatos, has noftras [>iteras olt:n-
&de Algelire, Duc de Lancaftre, & Seignure de Moline , anoz dentes, ad didi, Comitatum, Caftrum, Villam, & Honorem
cheres & bien Amez, Sire Johan de Stafford, Roger Couper, &
William de Spaigne, SaluZ.
Come nous eions Grantez &Surrenduz, pur Nous, &purnoZ
Heirs, a, noftre Trefdoutes Seigneur & Piere, le Roy le Manoir
de Saint Botulph, oue Hameletes, Terres, & Tenementa, Wa-
Tom. m. P U.
Richmundix, fic in Excarobium eidem Patri & Domino noftro
per nos Data & Conceffa, & ad ipforum Jura &Pertinentias uni-
verfa, quatenus ad ipforum quemlibet pertinet , finedifficult.nequa-
libet recipiant , & eidem Patri & Domino noltro, tanquam Domi-
no ilio, obediaat de CiEtero efficaciter & intendam,
C c Ac
20t
Ann. D. Ac feciant & prxftent Homagium, Fidelitatem , Sc omnia alia
I37.i. Servitia &c Deveria, eifdem Comitatui, Caftro, Villae, & Hono-
Zdv. 3. ri Richeroundiie , fic in Excambium per nos conceiris, debita &
conlueta, & ablque Subftiadtione & Defraudaticne,ade6 plene &
integre prout Nobis fada feu prxftita fuerunt, iieri vel prieftari
bactenus debuerunt.
Dat. in Manerio noftro de Sauvoye , fexto decimo die Julii,
anno Regni Domini Regis & Patris noftri prsdidi Anglix Qua-
dragelimo fexto , Regni vero fui Franciae Tricefimo tertio.
De Pace inter Rcgem (^ Flaiidreufes Proclamanda.
Ann D. R, E X Majori & Vicecomitibus Londonia: , Salutem.
^,72. ' *^ Cum Pax & Concordia, luper Debatis ScDifcordiis, nuper
Aii. 46*. intcr Subditos noftros & Subditos , Nobilis viri , Lodewici Comi-
£.5. tis Flandriae, inter Nos, pro Nobis & Subditis noflris, & Ipfum
CUuf. Comitem, pro Se & Subditis fuis, initx funt & firmatK,
46. E. 3. In quibus, inter csetera, continetur qu6dDomini,Gentes,Sub-
w. 20. J. diti, Magiftri Navium, Marinarii, & Mercatores, ex una parte
& altera, tam in Cifmarinis, quam TranfmarinisPartibus, &om-
res alii boni Mercatores, qui Inimici ex una vel altera parte non
exiftunt, libere, pacifice, &c Mercatorie comunicare vel Conver-
fare, & infimul quilibet cum alio Mercandifare,
Et Propria Bona fua &c Bona aliorum Bonorum Mercatorum , de
Inimicitia unius five alterius Partis non exiftentium, adeoamicabi-
liter, libere, & pacifice, ficut aliquo tempore Bonx Pacis tacere
folebant, Solvendo Cuftumas, Subfidia, & alia Deveria fua, tam
per Terram, quam pcr Mare, ducerc polTint,
* VI; *Et quod omnes Mercatores &c alii quicumque Flandrenfes, vir-
738. tute alicujus Mandati noftri, feU alio modo, occafione DilTenfio-
num & Debatorum pr.xdidorum , per vos Areftati , una cum Bo-
nis &Mercandifis, deliberentur, prout inConcordia praedidta ple-
nius continetur,
Nos, volentes didam Concordiam manuteneri, & in omnibus
illxfam oblervari , vobis mandamus quod in Civitate prxdidta , &
inSuburbiij ejufdem, in locis ubi melius expedire videritis, didtam
Concordiam publice proclamari , & ex parte noftra firmiter inhibe-
ri faciatis ne quis, cujufcumque ftatCis leu conditionis fuerit, fub
Forisfedtura omnium qux Nobis forisfacere poterit , eifdem Mer-
catoribus de Flandria, aut Navibus, feu Mercandifis fuis, aut ahis
Gentibus de Flandria, veniendo, per TciTam, vel perMare, per
Dominium & Poteilatem noftra, causa Mercandilandi , feu aha
licita causa quacumque, ibidem morando, & exinde ad Propria
redcundo, inferat, feu, quantum in eo eft, ab ahis inferri permit-
tat, in Perfonis, Navibus, Bonis, aut aliis Rebus fuis quibufcum-
que, Injuriam, Moleftiam, Dampnum, Violentiam, Impedimen-
tum ahquod feu Gravamen ^ fet eos & eorum quemhbet, tanquam
Amicos & Benivolos noftros, amicabihter foveat&pertra6tet,jux-
ta Concordiam fupradidtam j & hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odavo die JuUi.
Fer ipfiim Ee^em ^ CotHilium.
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^E
Ann. D.
1372.
A». 4$.
£. J.
'Franc.^6.
Z. 3.
w. 31.
A
que.
Liga Offenfiva ^ Dsfenfiva cum Duce Britanniit.
PERPETUfiLE REMEMBRANCE ETMEMOIRE.
Conue chofe foit a toutz , par le Tenur de cefte Endenture,
Par TAdvis & Meure Dehberacion des Grantx, Noblez, &Sa-
ges, du Counfail de, Treftiaute Prince,TrefnobIeSeigneur,Mon-
fieur Edward , par la grace de Dieu , Roi de France & d'£ngle-
terre,
Par monftrant les Grantz Amours, Afteftion, & BienveulUantz
qui ont efte, pieca font, & ferront toutdis, a l'aide de Dieu, par
entre le dit Roy , & , Noble & Poillant Seigneur , MelTieur Jo-
han Duc de Bretaign, Counte de Mounfort, lon FjIz,
Ycelui Duc, '
Recordant frefchement les TrefgrantT Honurs, Aides, Bienfei-
tes, & Bountes, les quiels ils ad fovent Reffeu du dit Roi fon Pie-
re , tant come il eftoit meindre d' Age , & en fa primere Noretu-
re , come autrement , jufqes au parclos de l'avancement de tout fon
Eltat,
Etdefirant, a tout ibn poair, purfuire en bien leucres de TEftat,
Honur, Profit, & Quiete du dit Roy Ibn Piere, & pur lui feire
plefir fi avant come fa PoifTance s'extent , & come tenuz y eft par
fine Naturefce,
Entre, Lui Noble Seigneur, Johan Sire de Nevill Senefchaldel
Houftiel le dit Roi dEngleterre , & Sire Thomas de Melburn
Chanoign de 1'Efglife de Nichole,
Procureurs 6es avantdiz, Seigneurs, Roi & Duc, a faire & par-
fourmer toutes les Chofes aval efcriptz,
Aiantz foufifantz Poair , ficome compris eft en certeines divevfes
Lettres , feallez des Sealx des ditz Seigneurs Roi & Duc , dont la
Tenur eft au dellbuz encorporez,
A rOnur de Dieu, & en affbrcement des AUiances, n'adgaires
faites entre les fufditz Seigneurs Roi & Duc, Quiete .& Repos des
Subgiez de Tun ou de Tautre,
Tretes, Purparles, & Accordes font les chofes qui s'enfuient;
c'eftalIavoir,
Qiie les ditz Seignurs, Roi & Duc, leurs Heirs, & Enfantz,
Iflantz & Defcendantz des Corps de Tun & de Tautre, & leurs
Heirs, neez -& a naiftre, toutz leur Subgiez, & les Subgiez de
leur ditz Enfantz & de leur Hoirs, ferront toutz jourfmais, a per-
petuite, bons, vrais, leals, & entiers Amys & Alliez,
Et Garderont , Maintendront & Suftendront li uns les autres ,
par Terre, & par Mier, de Corps, de Biens, & d'Amis, & de
toutes leurs fens & poifTance, en toutes leurs neceftitees, encontre Ann. I
Touz & envers Toutz, qu: purrontvivre ou morir, de quielcon- 137''-
que Efbt ou Poiflance q'ils foient, fans forfprife de nulle Parfone '^<^'^- y
du Mounde , qui delbre , en aucun temps a venir , fe voudra aftor-
cer, ou s'affbrceroit de porter, movoir, ou faire Guerre, Doma-
ge, Prejudice, Vilenie, ou Grevance aucune, par quielconque
maniere, ne par quielconque caufe, ou occafion, a les Parfones
des ditz Seignurs , Roi ou Duc , ou a leurs Hoirs , ou Enfantz , ^
ou les Hoirs de leurs Enfantz, leur Terres, * Paiis, ou Lieux, ^^-
ou a leur Subgiez quilconqes, neez ou a naiitre, fanz feire en au- 7 39v
cune temps , Tun Seignur vers fautre , Defaut aucun , ne allegger
ou oppofer Exception , Excufacion , ne EiToine a Tencountre des
dites Alliances; fauf tant que, a toutes les foitz, que l'une Partie
aura meftier de Fautre, Ten aura regard, de bone foy, & fanz
malueife Coverture , a les necefleres Afaires, Occupacions, &
Charges que Tun ou Tautre des ditz Seignurs , Roi ou Duc , co-
vendra neceflairement fupporter & foufirir, au temps lors currant,
pur la Defenie & Salvation de leurs Paiis & Subgiez , & recoverer
de leurs Droitures, countre leurs Enemys, prefentz ou a venir,
Et, parmy ceftes Alliances, toutz les Subgiez, de quielque eftat
ou condition q'ils ibient, des avantditz Deux Seignurs, Roi ou
Duc, de leur Hoirs, & de leur ditz Enfiuitz, & de les Hoirs de
leurs Enfantz , pourront ftanchement , feurement , & paifible-
ment , par Terre , & par Mier , Entrecomuner , & Entreconver-
fer, PalTer, Repafler, Sejourner, & Demourer,
Et les Marchantz Marchander & Amdher leur Marchandifes
en toutz les Portz , Havenes , Paiis , ou Lieux de chefcun des
ditz Seignurs , & hors d'yceulx , les uns a les autres , & ailleurs ,
toutesfoitz & tantefoiz qu'il leur plerra, par paiant lesDevoirs &
Cuftumes , a Tun !es & a lauire , lans Guerre , Riote , Conten-
cion , ne Debat faire , mener , exciter , ne movoir ,
Et yceuljf ferront toutdiz Suftenuz, Recuillez, Aidez, Tretez,
Delinenez , Refrefchez , & Comfortez , d'une Coftee & d autre ,
tout aulTi amiablement & paifiblemenc come en leur Paiis propre
eftre le purroient , ferroient , ou deveroient , & corae en temps
pafle de bone Pabc,
La quiele chofe ferra notifie & Publie es Paiis & Seignuries,
de Tun les & de Tautre , le pluis tofte qui faire fe pourra , & au
temps qui femblera bon ou expeJiente a les avantditz deux Sei-
gnurs , Roi ou Duc , a fin quc la chole foit le plus overtement
conue.
I T E M , que les avantditz Seignurs , Roi & Duc , & leurs
Hoirs, & Enfentz, & les Hoirs des dicz Enfantz, & toutz leur
Suteiez avantditz, efchuiront & empefcheront , countrefterront
& deftourberont, de Parole & de Fait, & a tout leur leal poair,
fanz fraude & fanz mal engin , & come bons , vrais , & lealx A-
mis & Alliez faire le deuront , Tun & Tautre , tout le mal , do-
mage, & Vilenie qui en aucune temps pourra ou deura avenir a
i'un les ou a Tautre , & de ce ferront haftivement garnirj avifer,
& favoir l'un a Tautre , par Terre , & par Mier , par Meflages ,
Lettres, & autrement, par la meilleure & pluis haftie maniere,
que faire le purront , par aucune voie de Mounde.
Item, Accorde eft, par entre les Procureurs devantditz, e$
Nouns que deflus , que , en toutes les Trieues , Abftincnces , Pa-
tiz, on Soeffrances de Guerre, Paix, ou Accordances quelcon-
ques,
Qui fe ferront ou prendront parentre le dit Roi, fes Hou-s, les
Enfantz , & les Hoirs de leur tnfantz , & Subgiez , leurs Paiis ,
& Seignuries , fufditz , d'une Part , ovefque leur Enemys , Mal-
veuUiantz, ou Adverfaires de France, ou d'ailleurs, qui ja font,
ou ferront en apres , de Tautre Part ,
Le dit Duc , fes Heirs, & fes Enfentz , & lour Hoirs, & Sub-
giez, Paiis, & Seignuries, avantdirz, ferront exprelTement com-
pris, & leurs Honurs, Eftatz, Droitures, Scignuries, Jurifdic-
tions, Noblefces, Franchifes, Libertez, Poileflions, & tout leur
Eliat , en toutes choles , Salvez , Gardez , & Refervez aufli entie-
rement come ils unqes furent en Temps paiTes , & come en
temps de leur PredecelTours , & par autiele maniere come les ditz,
Roi, fes Hoirs, ou Enfantz, voudront avoir fait, ouauront, pur
leur propres Faites ou Bufoignez,
Et que ledit Roy, fes Hoirs, Enfantz, & leur Hoirs, le dit
Duc, ies Hoirs, Enfantz, & leur Hoirs, & Subgiez, Paiis, Sei-
gnuries,& Droitures, fufditz, toucditz, Garderonc, Aideront,
Suftendront, & Maintendront, par toutes les voies refonables &
honeftez q'ils fauront ou purront, encontre touz leur Enemy»,
MalveuUantz, ou Adverfaires quielconques , prefentz, ou a venir.
Et, lemblablement , entoutes les Trieues, Abftinences, Patiz,
ou Souffi-ances de Guerre, Paix, ou Accordances quielconques ,
Qui ie ferront ou'prendront parentre le dit Duc, fes Hoirs, fes
Enfantz, leur Hoirs, leur Paiis, & Seignuries, & Subgiez, fuf-
ditz, d'une part, ovefque leurEnemys, Mal-veuliantz, ou Adver-
faires, quelconqes qui jafont, ou en apres ferront, d'autre part,
Le dit Roi.de France & d'Engleterre, fes Hoirs, leur Enfantz,
& les Hoirs de leur Enfantz, & leur Pays, Seignuries, Droitu-
res , & Subgiez quielconqes, ferront exprefifement compris, &
leurs Honurs, Eftatz, Droitures, Segnuries , Jurifdiftions, No-
blefces, Franchifes, Libertecs, Regalies , PolTeilions, Pays, • # vl.
Subgiez, & Droitures, & touc ieur Eftat, en toutes Chofes, Sal- y^o.
vees, Gardees, & Refervees aufli entierement come ils unqes feu-
rent en temps Paflez, & come en temps des Progenitours du dit
Roi, & par autiele maniere comes les avantditz Duc, (ts Hoirs,
ou Enfantz, ou les Hoirs des dicz Enfantz, voudront avoir fait,
ou auront,en leur propre Fait ou Bofoigne, „ , ,,
Et que le dit Duc, fesHoirs, Enfantz, &Subgiez, &IesHoirs
de (es Enfentz, a toutz iours, Garderonu Aideront , Suftendront,
& Maintendront le dit Roi, fes Hoirs, Enfenn, & les Hoirs de
fes Enfantz,leurs Droitures, Subgiez, Paiis, & Seignuries fuf-
ditz, par toutes les voies refonables & honeftes, q'ils faueront ou
pourront, encountre touz leur Enemys, Malveulliantz, ou Ad-
verlaires quielconques, prefentz, ou a vcnir.
iTEM,
ET ACTA PUBLICA.
203
Item, ne ferront deformais^ en aucun temps,fcientementRe-
ceptez , Refrefchez , Aidez , Counfailez, , ConforteT, , ne Favorez^
en Tun Paiis ne en l'autre, par aucune coverture, ies Adverfaires,
Malveuiliantz,, ou Enemys, privctp, ou appertei, de l'un Seigrtur
ne de fautre , foient ils de leur Paiis ou de Tautre , ou de quielcon-
Toutes les quieles chofes & chefcune d')'celles les avantditrs Pro- Ann. tJ.
cureurs, & chefcun pur la Partie, ont, par leur Seremen-z & 1J72;
Foys, Jurez, Piomys, en Covenanciez Tun a 1'autre, es NounS Sdi'. 3;
& Ames de leur Seijtnurs, & par fnrce de leur PoilTiince;
Et porceils font Obligez, leur ditz Seigneurs, 6c leur Hoirs:
que autre Paiis, Nacion, ou Condicion q'ils foient, CinT, aucune Terres, Paiis, Lieux, Seignuries, Subgiez., & Biens quiclcon-
forfprife ou exception de Parfon, ne de Lieu: ques, prefentz, & a venir, a Tenir, Garder, linteriner, & Ac-
Neyceulx Enemys, JVialveulliantz, ne Adverlairesfoeffert fcien- complir, de point en point, lealment & de bone Foy ' & fani
nement Pafler, Sejourner, ne Demourer en fun Paiis ne cn Tau- fraude, & fanz mal engyn, & fanz dire, allegger, ne purpoufsr
tre, par quielconques cauie ou occafion que ce fuit; mes tovitz les en j;iggpment, ne dehors, tailiblement , ne exprellement aucune
Enemys, NJalveulliantz, ou Adverfaires des ditz Roi ou Duc, ef- chofe a fencontre, en aucune temps a venir. '
Iloiantz ja hors des Paiis de Tun ou de 1'autre, ferront tantoft, Et les ditz Procureurs ferront leur leal diligence que meifmes les
reelment & de fait, Comandez, Chargez, Amonefl:ez,& Ajour- Alliances & Covenances, en toutz leur Pointz & Articles en
nez de Retourner, vers leur Paiis, fur Peine de Corps, de Biens, foubftances, & par les ditts caufes, come elles touchent lesParties
& d'Eritage3, & de tout autre chofe q'ils porront Forfaire envers de leurs Seignurs, les avancditZ Seignurs, Roy & Duc pur eulx '
feur Seignur, fanz plus faire Domage, par quelconque maniere, leur Hoirs, &c Enfancz, & les Hoirs de leur Enfantz,'coutz leur
{ur Tun Partie, ne lur fautre, &^fans doner Aide, Counfail, o_u Subc[;ez, Terres, Paiis, & Lieux avant-dirz, Accorderont PaP
Confort , a les Enemys de ditz Roi ou Duc \ & , s'ils ne voul
drentace Obeir, en tieu cas, ils ferront deflors Banniz, Exilez^
& Forjuggez de leur dit Paiis, Biens, & Heritages, fanz Efpoir
de Retour,
Item, eft Accorde qe, fi tant foit que le Roij en fa propre
feront, Ferront, & Renovelleront en leur propres Parfones' PrcH
metteronc & Jureront a les cenir, a parpetuice, envers toucz &
countre Touz , iicome deflus eft eicripiz , pac leurs Foys & Sere-
mentz, & par Lettres defoutz leur Grancs Sealx, & ycelles en-
voieronc & ferront bailler fun a 1'autre, a plus coft que faire fe
Parfone, alaft en France, lur fes Enemys illoeqes, le dic Duc Lui pourra bonement , par aucune maniere ; Et autrement tout ceft:
Accompaignera & Irra , en fa propre Parfone , ovefque Milles
Hommes d'Armes, as Gages du dit Roi, de clx. Francs par An,
far chcfcun au feur , & por le Rat. du temps que les ditz Milles
lommes d'Armes ferviront avec Roi hors du Paiis de Bretaign :
Mais, fe le Roi ne pafle, en faParfone, mais envoie fesGentz, gnurs, Roi ou Duc avantditz,
prefenc Accord, & quanrque compris eit en ycelly, foit tenu por
nul & dc nul valeur, vigcur , ne fermece, ne ne pourra obliCTier
l'une partie vers l'autre, ne porcer Prejudice, Vilenie, ne Doma-
ge, en aucun Poinc, pur temps a venir, a aucun des Deux Sd^
de par dela , pur Grever fes Enemys , li fcrront melnies les Gentz ,
qui enfi ferront envoiez, de feure q'ils vendront vers le Paiis de
Bietaign, bonement & amiablement Refceuz, Recuillez, & Re-
ceptez es Chafteuz, Forterefces, Villes, &: autres Lieux du dic
Duc, & illoeqes, & ailleurs, par tout fa Poiflance & Seignurie,
en amiable maniere Tretez , Refrefchez, Vicaillez, & ConforteZ,
a leurs defpens, a coutes les foicz, & par tout le temps, q'ils y
vendront, ferront, ou demourront:
Et le dit Duc Ordeinera, Porchacera, & Fera, de tout fa Poif-
fance, fanzmal engyn, & indura fes Gcntz & Subgiez, fanz def-
tourber ou empelchement aucun , a toutes les foitz qui leur plerra
aler, a rEnforceraent des avantditz Gens du Roi, pur Guerroier
& Greuer, par tout & quieu part que meukz leur femblera, les
Enemys du dit Roi, a plus grand & haftie Efploit de la Guerre;
Et cefte Article, oveique les autres paramount , il ferra auflj pu-
Les Tenurs de la Poiflance des Procureiirs avantditz cy ampres
de mot a mot , s'enfuit , *
Edward, par la Grace de Dieu, Roi de France & d'Engleter-
re, & Scignur d'lrlaund, a, noftre chere & feal, Johan Seignur
de Nevill , Senefchal de noftre Houftel , Salutz.
Conliantz de veftre fen , loialte , & difcrecion , donnons a vouS
Audtorite, plein Poair, & Mandement efpecial, par la tenur de
noz prefentz Lettres , de traiter , accorder , ^c. prout fu^ra Dat.
I yunii, tunc fc.
Item,
Johan, Duc de Bretaign & Conte de Montford, faifons favoir
a toutz , que * nous avons Ordeigne & Eltabli , & par ces prefen- *
blier par toute faTerre. de Bretaign, & le plus toft que bonement tes Ordeignons & Eftabliflbns, noftre bien Ame Clerc, Thomas 74i«
Vt,
faire le poura,
Toutesibitz les ditz Gentz du Roi , paflantz ou demorantz ou
dit Paiis de Bretaign, auront leur Vitaille & Vivres, par paiant
ent refonablement les pris, ou valeur, & le pluis ailement & a
meindre damage qui faire fe poura fur les Subgiez , vrais obeiflantz
dedic Duc, tenantz fa Partie; Et, fi aucuns foient trovez illoe-
ques, failantz la contraire, la puniflement d'eulx apparcendra aa _
dit Duc; appellez toutditz ceulx, qui pur le dit Roi a ce ferront de Juyl, l'An de Grace Mille, Troilcentz, Soixante''& Doufze'/
deputez & ordeinez.
de Melbourn noftre Procureur, (^c.prout fu^ra Dat. 2,- Feh.
En Tefmoignance des quieles chofes les Procureurs deflTafditz a
ceftes Endentures ont mys & appofez entrechangeablement leur
Sealx.
Ce fu fait en la Chapelle Roiale de Weflm. le xix jour du Mov3
. r....i i'A_ J_ n A/i;ii„ T-' :,- o.-- ■*« T^ ^ J
Et , par femblable manere , ferront puniz les Gentz du dit Duc,
lelonc le quantite du Meffaite, ii aucuns d'eulx foient trovez fai-
ianrz Grief ou Domage aucun a les Gentz du Roi avantdit.
Item, eft Accorde que le dir Roi envoiera, vers Bretaign,
Troifcentz Hommes d'Armes, & Troifcentz Archers, a fes pro-
presdefpenfes, & jufques a tant qu'ils foient arrivez en la Terrc
de Bretaigne, & deilors ils ferront tantoft paiez des propres gages
& defpens du dit Duc.
i t E M , eft Accorde que , par caufe des Alliances & Covenan-
ces avantditz , le dit Roi doni-ra au dit Duc la Countee de Riche-
mund , a Tenir du Roi & de fes Hoirs par Homage Lige , & par
les aunciens * Services, ent duez & accuftumez, avoir enHerita-
ge au ditDuc, & a Madamejohanne faCompaigne, & a lesHoirs
du corps le dit Duc engendrei, ovefque les Fees, Advoefons,
Hommes, Hommages, Vaflalx, Tenantz, Relefs, Services, Re-
tentes , & devoirs , Boys , Marreys , Pefcheries , Molyns , Chaf-
tealx , Forterefles ^ & toutes autres Appartenances & Appendences,
j)ar maniere & fourmc que Ten faura meulz ordeiner.
Et, par caufe des dites Alliances , & par maniere & fourme
come le Fait le requiert , le dit Roi Lui donrra ce q'eft Marche
entre Bretaign & Poitou, a Tenir a Li, & a les Hoirs de fon
corps engendrez , feul & pur le tout Referve & Retenu au dit Roi,
& a fes Hoirs, la Declaracion des Boundes, & aufTi la Soverainte
& le Refort dela dite Marche , par fourme &maniere q'ilseftoient,
en temps paflez , aus Rois & a la Coronne de France.
Et , neantmeins , acquietera ledit Roi au dit Duc , par fes Let-
tres fouffifantes , de quant que il pourra Demander a Li , & a fes
Hoirs, cu autrCs quielconques, a caufe de la Refte d'une Grofle
Somme, en la quieles melme le Duc eftoit Obligez au dit Roi
par fcs Lettres Obligatoires , ou par autre caufe ou enchefon quiel-
conque (fauf reffedt de ceftes) les quieles Lettres & toutes autres,
s'ducuhes foieht trovez , Lui ferront Renduez & Rebailles.
Item, aura le dit Duc bones Lettres particuleres , contenan-
tes que, ou cas que aucun desSubgiez le dit Duc Lievent ou Re-
bellcnt encontre Lui , ou foient Aidantz ou Adheredantz as Ene-
mys ou Adverfaires, en appiert ou en covert,des ditzRoi ou Duc,
ou de leur Hoirs, ou Enfantz, en France, ou ailleurs, quielque
part q'il foit, encontre la fourme des ditz Alliances, en tieu cas le
PrefentZj
En le faifant le toutes les Chofes fufefcriptz j
Mejfieur Juhan Knyvet , Chancellier ,
Et Nicbol Carreu , Gardein de Privee Seal,
Du Roi d'Engleterre:
. Kichard de Rave^ifer , Arcedeacre de Nichole ;
Johan de Humhleton ^ Arcedeacre de Sudbury en TEglife de Nof-
wicz:
Bryan de Stapelton ,
Rohert de Tcye ,
Et WiUiam de Bruys ^
Chivalers:
Johan Fiiz Nichole Efquier,
Et tout plein des autres Chivalers, Clercs, & Efquiers, Tefmoi-'
gnes en toutes les chofes avantdiz.
Et Jeo Joan de Branhettre , Clerc de la Diocefe de Norwici ,'
par les audtoritez du Pape & de 1'Emperour Notaire Publique,
por ce que je fui prefent fur le failant des chofes avantdites ," & les
Viz & Oyz enfi eftre faitz par les Procureurs avantditz , les jour
& Lieux avantditz, ovefque les Tefmoigns, & Maijire IViliiam
de Torrington Notaire Publique, je les ai fait Efcrivre & mis ea
cefte Poublique fourme , en Evidence & Tefmoignance de chofcs
avantditz ,
Approvant la Rafure faite deflus en les Paroles, </i? Jour d»
Mois de Jui.
B. R.
Approvant VentttWnc, fauf l'effeSl de ceftes.
Et auflTi la Ralure, en la Vintifme Line, a compter mbntant.
B. R.
Pro Duce Brita.initc , Generalis Accjuietamia.
yourra, & li femblera bon, pur garder les ditz Alliances, fariz
Blame, Reproeve, ouOff^enfe aucune avoir n'en encourrier devers
le dit Roi par celle caufe, en aucune temps a venir, non obftan-
tes aucunes Paroles contreres compriles es AUiances avancdites.
Ec iemblables Lettres aura le Roi, pur fa Partie, du Duc a-
Vancdit.
Tom. 111. r. 11,
Par caule de Tcnir les Alliances & Covenances, hovellement £ ,
faites entre Nous &, ngftre Treichere & Trelamc Filz, Johan pat 4.6.
Duc dc Bretaignc, Counte de Richemond & de Mountfort, £. \
Nous avons Pardone, RelaifTe, Quite, & Deicharge noftre dit w. 31.
Filz de toutcs manieres desSommes d'Or & d'Argenr, quenoftre
dit Filz. nous doit ou pourroic avoir du par caufe d'Obligacion de
Cc i fa
204«
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. fa Gardc, de fon Chaftel de Becherel, ou de fes autres Chaftealx,
1373
* VI.
7+?-
Ann. D
1572.
An. 40.
£. ;.
Ibii.
Terres , Paiis , Villes , ou Lieux , ou par caufe ou occafion quiel-
conqes, avant le jour prefent,
Et toutes manieres des Lettres ou Obligacions aNous, ou anoz
Hoirs , en faites , Nous volons defore eftre tenues pur nulles & de
nuUesvaleur, vigeur, nefermetei
Et Promettons , en bone Foy , &)'en Parole Roia! , que jammais
Nous, ne noz Hoirs, ne ferrons a noitre dit Filz, ne a fes Hoirs,
nc a aucun autre Parlbne, a caufe de Lui, A<ftion,Petition, Cha-
lenge, ne Demande, en Ju^ement, nc dehors, en noftre Court,
ne ailleurs , par cauie de les dites Sommes en aucune temps a venir,
fauf en toutz Pointz les chofes comprifes es Alliances & Covenan-
ces, faites darreinement entre Nous & Lui.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. lexxjour dejuyl, TAn de Grace Mille, Troifcentz,
Soixante & Doufze, & de noz Regnes, de France Trente Trois,
& d'EngIeterre Quarrante & Sis.
Tar le Roi <^ Jon Confeil.
* Sufer Donatione ComitatHS Richemondi* de Intendendo.
R^
Ann. D.
1372.
An. 40.
T. ?.
Tat. +6.
I. 3.
W.3J.
« VI.
744-
EX, Venerabilibus Patribus, univerfis & fmgulis lArchiepifco-
• pis & Epifcopis, Abbatibus, Prioribus, & aliis Eccleliarum
Prxlatis, ac, diledis & fidelibus fuis , Comitibus, Vicecomitibus,
Baronibus, Militibus, & quibulcumque aiiis Horainibus, ValTal-
lis , & Feodatariis , & de Caftro , Honore , & Comiutu Riche-
mondix tenentibus, ad quos, &c. Salutem.
Cum,
Ob fpecialis dile£tionis prxrogativam, quam ad, cariffimum Fi-
lium & Affinem noftrum , Johannem Ducem Britannix & Comi-
tem Montifortis fincera mente concepimus & habemus,
Et fpecialiter ut Ipfe , & Hxredes iUi , de luo Corpore exeuntes,
eorumque Filii , & Subditi , prxfentes & pofteri , qualefcumque ,
certa Alligantias, Conventiones , & Pacla, quae inter Nos &rpfos
jam noviter fada fint, Nobis, & Hxredibus, ac Filiis, & Sub-
ditisnoftris ubique, prout ad iplbs pertinet, tideliter & perpetuo
teneant & obfervent,
Dederimus & CoNCESSEiiiMUS diifto, Filio & Af-
fini noiho, Johanni Duci Britannix, &, cariftimac Confanguineae
noftrse, Johannac ejus Uxori, Comitatum, Caltrum, Villam, &
Honorem Richemondire , necnon omnia aliaCalha , Maneria ,Ter-
ras, Tenementa quxcumque, & ubicumque exiftentia, ad di(ftos
Comitatum, Caftrum, Villara, & Honorem pertinentia,
Habenda &Tenenda, per Homagium Ligium , de
Nobis &Haeredibus noftris, eifdem Duci & Johannoe, & Hsere-
dibus ejufdem Ducis, de Corpore fuo exeuntibus, Imperpe-
TUUM,
Prout hax & aiia in diverfis Literis & Munimentis , hinc inde
confe<2:is, expiedius continentur,
Nos , volentes Donationem &Conce<;sionem no-
ftras hujufmodi, ex caufis prxdidis fic fadas, effedtui debito man-
cipari , omnibus & fingulis fuprafcriptis , quibus prxfentes Literx
noftrae diriguntur , firmiter injungendo , mandamus quatinus , prx-
fiitum Filium & Affiaem noftrum, Johannem Ducem Britannix,
autejus Attomatos feu Procuratores, hasnoftras Literas oftenden-
tes, ad diiia, Comitatum, Caftrum, Villam, & Honorem, fic
eidcm per nos ex caulis hujufmodi Data & Concessa, &
ad ipforumjura & Pertinentias univerfa , quatenusadipforumquem-
libet pertinet, fine difficukate qualibet recipiant,
Et eidem, tanquam Domino fuo, obedianc de caetero efficaciter
& intendant,
Ac faciant & prxftent Homagium , Fidelitatem , & omnia alia
Servitia& Deveria, Comitatui, Caltro, Villx, & Honori Riche-
mundix debita & confueta, & abfque fubtraftione & defraudatio-
ne, adeo plene & int^re prout Johanni, olim Duci Britannix &
Comiti Richemundix, feda feu prxftita fuerunc, fieri velprxitari
hactenus debuerunt.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
moiaio, vicefirao die Julii.
Ter ipfum Rfgem c^ Concilium.
Fro Duce Britanni<e, Concejfio Marchiarum inter Picla-
viam O" Britanniam,
T E Roi de France & d'Engleterre, & Seigneur dlrlaund, a,
■'-' noftre Trefchere & Trefame Filz,, Allie, & Feal, Duc de
Bretaigne , Counte de Richemund & de Mountford , Salutz.
Por les TrcfgrantT, Amour & Affedion , que nous avons coudys
eu a veftre parJone de long temps encea,
Et delirantz. por tant ,
Et auffi par caufe des Alliaunces, Amours , & Covenances,
q'ont eftcj pieca font, & feront toutdys entre nous & vous,
Acroiftre veftrc Honour & Profit ,
Par raccorde & expreflb volente de, noftre Eifne Filz, £d-
ward, Prince d'Aquitaign & de Gales, & les autres Grantz, de
noftre Confaill,
* Nous avons Done, Donons,&Transporto n^s,
tant come a nous il appartient, por Nous, & por noz Hoirs, en
Heritage, & a perpetuite, la Marche entre Bretaigne &Poytou,
A y avoir, uier, & exploiter par vous, & par vos Miniftres,
feul &: por le tout, tieles Droitures de Jurifdidtion, Profit, Avan-
tage , & Devoir , auxi entierment come nous , ou , noftre dit Aif-
ne Filz, le Prince, ou noz Miniftres quielconqes, y folions avoir,
«ier, ou exploiter, fur les Subgiez de la Marche avant dit,
Et dc ycek Nous nous en deveftons, & Vous & voz Hcirs
corporelement enveftons , en la meillure maniere & fburtne que Ann. D.
tairele purrons, par la Tradition de noz prefentes Lettres,' 1372. *
A Tenir a vous, & voz Heirs, de veftre Corps engendrezi Sd-v. j".
Sauf & retenu toudys a Nous , & 3 noz Hoirs la direde Sei-
gnurie, Sovrainte, & le Reflbrte de la dite Marche, a les Avoir,
Joyr, & Ufer par Nous, & par ,noz Heirs, par tourme & ma-
niere queles Roys de France, qui pur letemps furent , les avoienc,
uferent, ou enjoierent en aucune temps paflee:
Et Retenu & Referve auffi a Nous, & a nozHeirs, la Decla-
racion des Mertes, Boundes, & Termes de la dite Marche, afei-
re por temps a venir;
Et, fitant foit que vous deviez fanz Heir de veftre Corps en-
fendre , en tieu cas la dite Marche demurra a Nous & a no8
leirs, ovefque fes Appartenances & Appendences quielconqes.
Et Promettons , en bone Foy , de Garanter a vous & a voz
Heirs lajurifdidion de mefme la Marche, tiel come deffus eftdir,
fi auant come il a Nous appartient, fanzvenirne faire venirfcient-
ment, en aucun temps, ne par aucune maniere, a l'encontre de
noz DoNACioN ouTransport avantditz.
Si Mandons & Commandons a nofire Senefchal de Poitou,
q'ores eft , ou qui pur le temps ferra , & a touz noz autres Fealx
& Subgiez de mefme laMarche, que dela diteJurifdiSion ilsvous
& voz Miniftres laiffent & feoff^rent, defore en apres, paifible-
ment ufer & exploiter, feul & por !e tout, & les Fruitz, Profitz,
Revenues, & Avantage d'ycelle, tielles come a Nous appartie-
gnent, lever, avoir, & joyr, fanz y mettre aucun empechement:
& , en ce fefant , a vous & a voz ditz Miniftres ils & chefcun
d'culx Obeiflent & Entendent diligenmenc, come a noftre Par-
fone.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait faire noz prefentes
Lettres Overtes.
Don- &c. ut fupra.
Pro Duce Britanniie, fuper Conceffione antedi&a, de In-
tendendo,
T E Roy de France & d'EngletCTre, & Seigneur d'Ir!aund, a Ann. D.
-*-' tourz,, noz Fealx & Subgiez, Prelatz, Gentz d'EigIife&Se- 1372. ,
culers, Barons, Chivalers, Vilcountes, Sergeantz, Officers, Mi- An. 46.
niftres, & autres Habitantz ou demorantz en la Marche, entre E. 3.
Bretaigne & Poycou, qi noz prcfences Lettres verront, ouorront, li>ij.
Salutz.
Come,
Por la trefgrande AfFedion, que nous avons a, noftreTrefche-
re Filz, Allie, & Feal, Johan Duc de Bretaigne, Counte deRy-
chemond & de Ivlountfort, & par autres grandes Caufes & Rai-
fons,
Nous par le Confentemenc des Piers Prelats, Nobles, Barons,
Seignurs, & Sages, & autres Grantz de noftre Couniail,
Nous avons Done & Transporte, tant come en
Nous eft , a , noftre dit Fils Johan , Duc de Bretaigne , & fes
Hoirs, de fon Corps procreez, la dite Marche entre Bretaign &
Poytou, a y avoir, uier, & exploiter, par Eulz, & par lour Mi-
niftrez , feul & por le tout, tielx Droitures de Jurifdidlion, Pro-
fit, Avantage, & Devoirauffi entierement come Nous , ou, nof-
tre Eifnez Filz, le Prince d'Aquitaign, ou noz Miniftres quiel-
conqes, y folions avoir, ufer, ou exploiter fur le Subgicz de la
Marche avantdite,
Retenue & Referve a Nous, a noz Heirs, la direfte Seignurie,
Soverainete , & le Reifbrt , & auffi la Declaracion de JVfees &
Boundes de meifme la Marche, a faire pur temps a venir, ficome
ces chofes & autres font pluis largement compris en noz autres
Lettres, feites fur la Donacion & Transport devanc-
dites ,
Par quoi nous vous Mandons, Commandons, & Chargeons,&
a chafcun de vous, que noltre dit Filz, le Duc de Bretaign, &
fes Officers & Miniftres , fi avant come a chafcun de vous il ap-
partient , * vous refcevez a exploit de la dite Jurifdidtion de mef- * VI;
me la Marche, & li foeffrez, defore en avant, lever, avoir, joyr, y^r.
& ufer tout autiel Frofit, Avantage, & Devoir, come Nous, ou
noftre dit Filz Eifhez, le Prince y folions ou deuflbns avoir de la
Marche, fi elle eftoit en noftre Main,
Et, en ce faifant, foiez a eulx ObeifTantz &Entendantz, a tou-
tes les foitz, que a Faire ferra de railbn, & vous, ou aucun dc
vous , ent ferrez de leur part requis.
Don. &c. ut fupra.
De Orando pro Rege.
REX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia, Archie- Ann.D;
pifcopo Cantuarienfi, tocius Anglix Primati, Salutem. 1372.
Quantis, occafione Recuperandi Hxreditarii Juris noftris, quod jn. 46.
ad Coronam & Regnum Francix notorie obtinemus, Nos, & £. 3.
Regnum noitrum , &EccIefia SandaDei, totufque nofter Populus clnuf.
Anglicanus , quafi ex omni latere, Terra Marique, Dampnis & ^,6. f . j;
Injuriis jadtabamur hadtenus, & adhuc indies continue laceramur, ^. 11 d.
infcitiari certe prxfens yEtas non poterit, nec futura Pofteritas ig-
gnorare.
Sane folius Dei (cujus femper Gratix plenitudo & inenarrabilis
Bonitas nos prxvenit) afcribimus & deputamus Benignitati & Mi-
nifterio, quod Nos, Regnumque noftrum prxdidtum, quadam
fpeciali virtute, coelitus nobjs data, fubliltimus, & non penitiis,
fub tantis & tam duris Advertitatibus & Oneribus, vacillamus.
Unde ciim nuper idem Altiffimus Deus nofter , a quo omnis
procedit Vi£toria, omnifqueTriumphus, Johannem, tuncRegem
francix fe dicentero, noftrum Adverfariutn Principalem, nonnul-
lolque
ET ACTA PUBLICA.
20f
Artn.D. lofque Magnates alios ejufdem Regni, ex eventu Bellico, noftrse
1372. Cuftodia: rcanciparit :
tdv. 3. Deinde, ob ipfius Majeftatis & EcclefiJB fuse Sanfts; Reveren-
tiam , & ut humani Sanguinis efFulio a Populi Chriftiani terminis
remotiiis exularet, cum eodem Johanne, ac cum Filio iuoKarolo,
tales firmavimus racem & Concordiam, quales pura confcientia
Deo placabiles, San£t£e Ecclefiae fuas gratas, ac nobis,totiqueRe-
gno & Populo Anglicanis^ acceptabiles 6c frudtoofas, Sperabamus
seternis temporibus perdurafle.
Ecce! quod, Eventu Rei, prout placet Altidimo, prseterquam-
libet Culpam noftram, in contrarium fuccedente, idem Karolus,
ad bonum Pacis hujufmodi non advertens, fet eam, contra Fidei
fuae Religionem , voluntarie nimis infringens, coadunatis fibi Hif-
panorum aliorumque plurium Prxpotentum viribus , adeo forti-
ter Regnum noftrum molitur Invadere , quod , impellente nos Ne-
cefTitate , notoria , cogimur contra ipforum Violentinm & Ag-
greffus Arma Defenfiva refumere, & adverfus eos procedere Ma-
nu forti.
Et, nifi in Proceflu noftro huiufmodi virtute Dominica (qux
femper haftenus nobis favit) validius fupportemur , fatis erit nobis
Arduum, quin veriiis noftris Humeris Importabilis Sarcina, ut eif-
dem Inimicis noftris, eorumque tam Grandi Potentix, refifterc
valeamus.
Verum , quia imperfedham noftrum Oculi noftri intentfe confi-
derant, de iplius Dei fcecunda Benignitate, devotorumque preca-
minum veftrorum, aliorumque Subditorum vobisPopulorum, In-
ftantia multiplicata confifi, Proceffum prsedidlum, & potifiimead
Defenlionem & Tuitionem Ecclefiae, Regni Jurifque noftrorum
Recuperationem , conftanter arripimus, &c in eoeveftigio progre-
di Nos difponimus cum eo quod habemus EfForcio de pricfenti.
Caritatem ergo veftram, inciinato cordis noftri habitaculo, hu-
miiius quo poflumus, oblecramus, eam per Mifericordiam Jhefu
Chrifti obnixius excitantes, quatenus pro dicti Regni, totiufque
Ecclefise Anglicanae , Filiorum noftrorum , ac aliorum omnium in
prsefenti nollro Viagio nobifcum profed:urorum , aut aliiis Caufae no-
ftraejuftitiam ubicumque profequentium , Statu profpero Scfelici,
apud Altiffimum (cujus NutuUniverfafubfiftunt) in MiflarumCe-
lebrationibus, Verbi Dei Prolationibus , DevotifqueProcefiionibus,
Jejuniis, Vigiliis , Eleemofinarum Largitionibus, & aliis Orationi-
bus & Precaminibus Publicis & Secretis veftris, & ipforum om-
nium, inltare veiitis, frequentius quo poflitis, ut ipfe Deus, pro
fua Mifericordia , Iter & adfus noftros in fuo Beneplacito dirigat
& difponat, &, ad fui Nominis Honorem &Gloriam, Nobis&
ipfis falubrem , efficaciam afTumpti per Nos & Ipfos propofiti tri-
^ buat & impendat,
^^- * Ac tam per Praelatos, totumque Clerum & Populum veftra-
74^' rum Civitatis & Dioecefis, quam per Ccetus Religioforum Viro-
rum ac Mulierum , csterofque in eifdem degentium , per Induigen-
tiarum munera allediva, ac per veftri Sulxiitorumque veftrorum
Exempla comodifera, ad idem fieri guamtotius procuretis, ab a-
gendis hujufmodi (quaefumus) non ceflantes donec Nobis , Procef-
fibufque noftris praediftis, placatum, per Profperitatis Evidentiam,
percepericis ipfum Deum,
Tefte Rege apud Weftmonafterium , undecimo die Augufti.
Confmilia Brevia diriguntur f. Archieftifcopo Ehorum , ^ pjf
gulis Epifcopis fer Angliam ^ Walliam.
De CondHElu fro Filio Comitis de Douglas.
Ann.D. D EX, &c. Salutem.
1^72. Sciatis quod,
An.if6. Ciim in treugis, nuper inter Nos & cariflTimum Fratrem no-
X. j. ftrum de Scotia, jam Defundtum, affumptis, inter caetera, con-
Scet. 46. tineatur, quod omnes Gentes & Subditi noftri, cum.fingulis Gen-
E. 3. m, t'''^ ^ Subditis didti Fratris noftri , hbere & pacifice, abfque o-
X. ftenfione Literarum de Conduftu, & abfque aliquo Arefto vellm-
pedimento, communicabunt, converfabunt, & mercandifabunt a-
deo amicabiliter, ficut tempore bonxPacis facere potuerunt velde-
buerunt , prout in Treugis praedidis plenius continetur ,
Nos,
Volentes, pro Securitate Jacobi de Douglas Chivaler, Filii Co-
mitis de Douglas de Scotia , providere ,
Ex habundanti fufcepimus in falvum & fecurum Conduftum no-
ftrum ipfum Jacobum , veniendo in Regnum noftrum Angliae,
cum Duodecim Hominibus Equitibus in Comitiva fua, morando,
& exinde in Scotiam redeundo,
Et ideo vobis mandamus, (^c. ut in fimilibus de ConduUu Li-
teris.
In cujus, &c. perdimidium Anni duraturas.
Tefte Rege ispud Weflmonafterium , duodecimo die Au-
gufti.
De morando in Infula de Shepeye.
Ann. D. D EX diledlo & fideli fuo, Ricardo atte Lees Chivaler, Salu-
1372. *^ tem.
An.^6. Cum, pro Defenfionc & Salvatione Regni noftri Angliae, ac
£. 3. Repulfione Inimicorum noftrorum, fimus fupra Mare in proximo
Fra«c4i5. perfonaliter profc6turi ,
£. 3. Nos,
m. 16. Volentes Cofteras Regni noftri proedi£ti, contra Infultus & A-
greffus Inimicorum noftrorum, in Abfentia noftra, in quantum
poterimus, Defendi & Tueri,
Vobis, in Fidc & Ligeantia, quibus nobis tenemini, & fub Fo-
risfadlura omnium qux nobis forisfaccre poteritis, injugimus &
mandamus quod ftatim, vifis praefentibus, omnibus aUis praeter-
miflis, ad Tcrras & Tenemenra veftra, in Infula de Shepeye, vos Ann. D.
trahatis, ibidem fuper falva Cuftodia Infulac prvedifise, ac Terrae 1372.
veftrxibidem, cum tota Familia & Pofle veftro, fortiori modo E'^'^- 3-
quo poteritis , continuc moraturi ,
Ira quod femper prompci iitis & parati ad Refiftendum , un^
cum aliis Fidelibus noftris Partium prxdidlarum, Maliciie Inimi-
corum noftrorum, li qui Infulam praedicftam invadcre praefunipie-
rint, ad ipforum Malitiam & Proterviam, cum Dci adjutorio,
propulfandum :
Et hoc, iiib Forisftftura prxdidta, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicelimo tertio die Augu-
fti.
Per Cowilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data; vi-
delicet ,
Johanni Normaund Chivaler.
Ricardo Cheyne.
* De ordinando pro fhlva Cuffodia InfkU de Taneto. * vi;
_ „ 747-
D EX dileftis & fidelibus fuis, Cuftodibus Terrx Maritimse in Ann. D.'
•'■^ Comitatu Kancix, Salutem. 1372.
Cum, pro Defenfione & Salvatione Regni noftri Angite, &ad ^»- 4^.
Reliftendum Malitix Inimicorum noftrorum , fimus fupra Mare £• 3-
inproximo perfonaliter profedturi, Ibid.
Nos,
Volentes Cofteras & Marchias Regni noftri Angli:E , dum Ab-
fentes fuerimus, in quantum poterimus, Defendi & Tueri,
Vobis mandamus , firmiter injungentes , quod ftacim , vilis pr£e-
fentibus, omnibus aliis praetermilTis, vos, vel aliquis veftrtjm, ad
Infulam de Taneto perfonaliter accedentes, vel accedens, oninia
Littora & Ripas Maris, & alia Loca qusecumque in Infula prae-
dicta , ubi Naves, Galeae, vel Batellje, feu alia Vafa aliqualiter
applicare poterunt, fupervideatis, vel fupervideat aliquis veftrijm,
Et omnes illos, Terras & Tenementa in didla Infula habentes,
contra Invafioneslnimicorum noftrorum, feu aiias ad contribuen-
dum Expenfis, pro Cuftodia eorumdem Littorum & Riparum,
juxta quantitatem Terrarum & Tenementorum fuorum prxdido-
rum, viis & modis, qiubus melius expedire videritis, compel-
latis,
Et fi Homines illi , Terras & Tenementa in didta Infula fic ha-
bentes, pro Sdlvatione & Defenfione Terrae Maritimae, in Infula
prsdicla, abfque Auxilio aliunde, non fuflSciant, tunc inter vos
talitcr pro falva Cuftodia Infulae prsediftse ordinari faciatis, nc,pro
defedtu Salvationis & Defenfionis ejufdem Infute, Dampntim vel
Periculum Regno noftro priedifto , per Invafiones inimicorum
noftrorum, eveniat (quod abiit) ahqualci & hoc nullatenus omit«
tatis.
Tefte Rege apud Prefton, vicefimo quarto die Augufti.
Ter Conci/ium.
De Viagio Regis ad Partes Tranfmarinas.
VlE MoRANDU.M ^uod Johannes Knyvet , Cancellarius Domi- Ann. D,'
^^^ ni Regis , die Luna (videlicet) tricefimo die Augufii, Anno i^ijz. '
prafhiti, circa Horam Notiam, in Portu de Sandewico, in quadam An. 46.
Navi ipfius Domifii Regis , vocata la Grace de Dieu, in Aula ip- e. %. '
fius Regit in Navi pradilla, Clnuf.
4<5- ■£•?.'
Inprafentia, tn. ii.d.
Johannis Regis Caftellae & Legionis, Ducis Lancajlri^,
Humfredi de Bohun, Comitis Herefordi^,
Willielmi, Domini de Latymer, Camerarii,
Richardi le Scrop , Thefaurarii ,
Et Nicholai Carreu, Cujiodis Privati Sigilli,
Domini Regis,
Liberavit eidem Domino Regi,fuper Viagio fuo fupra Mare tune
exiftenti, quoddam Magnum Sigiflum ipfius Domini Regis, pro Re-
gimine Regni Angliis , ditm idem Rex infra idem Regtium fuerit ^
deputatum :
§uod quidem Sigillum idem Dominus Rex , in 'quadam Burfa in-
clujiim , Sigillo fuo de Signeto confignavit , ^ Sigillum illud tirafa-
to Thefaurario liheravit , in Thejauraria, ufjue Reditum ipfius Re-.
gis in Angliam, cuflodiendum :
Et flatim idem Dominus Rex liheravit prafato Cancellario quod-
dam a/iud Magnum Sigillum ,
Cujus Circumfriptio eft ta/is (vide/icet) EdwaRDUS, DeI
Gratia, Rex Angli^e, Dominus Hiberni^e et
a qu i t a n i /e ,
Pracipiens eidem Cance//ario , ut ea, qu<e ad Offcium fuum in
diilo Regno pntinent , ufque Reditum^ ipfius Regis in Aug/iam , face-
ret e^ excerceret;
Qui quiiiem Cance//arius Sigi//um i//ud fecum detu/it nfque Can-
tuariam, ad Hofpitium ftium uhi hojpitahatur {vidc/icet) adPriora-
tum Savili Gregorii Cantuarieftfis , d^ primo die Sepiemhris, pro-
ximb fequciite , Cartas , Literas Patentes , (^ Brevia de Curfu ,
cut/i diilo Si^i//o tbidem confignari fecit.
Ccj
rh
7o6
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1372.
£iiv. 3.
•VI.
748.
Ann. D.
1372.
A)i 46.
E. 5.
Pat.^6.
E. j.
m. if.
* De Cufiode j^nglU ahfente Rege CortflitHto.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutetn.
Sci.itis quod,
Cum Nos, pro Salvatione & Defenfione Regni noftri Anglix,
ac pro Expeditione Guerras noftr.E Francise , fimus fupra Mare &
ad partes Tranfmarinai in proximo perfonaliter profefturi ,
Et infideat Nobis intime cordi quod Pax noftra, praefertim
dum abfentes fuerimus, inviolabiliter obfervetur,
Et quod agenda dicti Regni provide dirigantnr , & fingulis Ju-
ftitiae debitum impendatur ,
Nos,
De fidelirate Ricardi, Filii, carifTimi Primogeniti noftri, Ed-
Vvardi Principis Aquitaniae & Walliie , confidentes ,
CoNsTiTuiMus Ipsum Ricardum Custodem
di(2i Regni noftri , acLocuM nostrum tenenteM in
eodem Regno, dum extra idem Regnum noftrum moram feceri-
mus, vel donec aliud inde duxerirous ordinandum.
Damus autem univerfis & fingulis Archicpifcopis , Epifcopis,
Abbatibus, Prioribus, Comitibus, Baronibus, Militibus, Com-
munitatibus, Vicecomitibus , Liberis Hominibus, Bailivis, Mini-
ftris, & omnibus Fidelibus noftris, tenore prxfcntium, in Man-
datis quod praeftto Ricardo , tamquam Cuftodi did:i Regni noltri,
&: Locum noftrum tenenti in eodem, Intendentes fint, Refpon-
dentes, Confulentes, & Auxiliantes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Sandewicum, tricefiino primo die Augufti.
Et volentes igitur quod Pax noftra ubique infra Regnum no- Ann. D.
ftrum Anglix, & maxime infra Virgam Hofpitii, dilefti & fide- 1372.
lis noftri, Ricardi, Filii, cariftimi Primogeniti noftri, Edwardi ^dv. j.
Principis Aquitaniae & VVallis , Cuftodis Angliae (videlicerj per
Duodecim Leucas in circuitu ejuldem Hofpitii , dum nos extra ip-
fum Regnum noftrum morari contingat, inviolabiliter cuftodia-
tur:
Et quod Officia Senefcalciae & Marefcalciae didi Hofpitii no-
ftri, infi-a Virgam Hofpitii praedifti Cuftodis, eo modo in omni-
bus, quo ea , infra Virgam Hofpitii noflri, diim infra ipfum R^-
num nollrum Angliae eramus perfonaliter commorantes, fiericon-
fuevit, excerceantur, exequantur, fiant, &expleantur, abfque ali-
qua laelione & diminutione eorumdem ,
Nos igitur, ad difta officia , infra Virgam Hofpitii Cuftodis
prxdiiiti (videlicet) per Duodecim Leucas in circuitu ejufdem
Hofpitii, excercenda, exequenda, facienda, & explenda Vobis
Plenam , Tenore Prsefentinm , Concedimus Poteftatem ;
Et ideo vobis mandamus quod circa praemiffa diligenter Intenda-
tis in forma prsdidta :
Univerfis infuper & fingulis Archiepifcopis, Epifcopis, Abbati-
bus, Prioribus, Comitibus, Baronibus, Vicecomitibus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus noftris, tam infra Libertates, quam
extra, Tenore PnEfentium, Damus firmiter in Mandatis, quod
vobis, in praemiftis omnibus & iingulis, Pareant & Intendant,
prout ipfi per vos fuerint fuper hoc prxmuniti ex parte noftra, &
prout infra Virgam didti Hofpitii noftri, in praefentia noftra, hac-
tenus ficri confuevit.
In cujus, &c.
Tefte Cuftode Angliae apud Walyngford, tertio die Septem-
bris.
Ann. D,
1372.
An. 46.
X. 3.
Itid.
K^l.
• VL
7+9-
De Toteflate data Ctiflodi yinglia pradi^o.
Omnibus, ad quos, &c. Salutemi
Sciatis quod ,
Cum Nos, pro Salvatione & Defenfione Regni noftri Angliae,
ac pro Expeditione Guerrx nolf rx Franciar , fimus fupra Mare , &
ad partes Tranfmarinas in proxinio perfonaliter profedturi ,
Nos,
Volentes Quieti Praelatorum, Magnatum, & aliorum Fidelium
noftrorum , didi Regni noftri Anglix , dum abfentes fuerimus ,
providere ,
Ricardo Filio, carilTimi Primogeniti noftri, Edwardi Principis
Aquitanix & Walli« , Cuftodi difti Regni noftri Angliae , & Lo-
cumnoftrum tenenti in eodem, plenani concelTlmus Poteftatem
& Aucloritatem fpecialcm tam Parliamcnta, quam Concilia. in-
fra didum Regnum noftrum Tenendi ,
Et Pr;Elatos, Magnates, & Proceres, ac Communitates didi
Regni noftri, cum tempus exegerit, vel necefle fuerit, noftrono-
«nine Convocandi & Summonendi , & cum iplis Confulendi ,
Et ea , quae Nobis & Regno noftro praedidto necclfaria fucrint
vel oportuna, de AlTenfu Parliamentorum vel Concilioruro, Fa-
ciendi , Ordinandi , & Difponendi ,
Et ea, quae de Aftenfu Parliamentorum & Conciliorum hujuA
modi ordinata, tradtata, & concordata fuerint, Executioni debitae
vice noftra demandari Faciendi,
Necnon Capitulis Ecclefiarum Cathedralium & Conventualium,
per Monem , vel CefiTionem , feu quovis alio modo , Vacantium ,
ciim hujufmodi Vacationes prxdicto Cuftodi per didta Capitula
prxfentatje fucrint, Concedendi Licentiam Eligendi Perfonas ido-
iieas in Paftores & Praefidentes Ecclefiarum praedidtarum,
Er ciim, de Licentia pr.rdidta, Eledtiones in didtis Ecclefiis
fuerint celebratae, & Perlbnx Eledtae, per Literas didtorum Ca-
pirulorum , Nobis vel Sibi noftro Nomine praefentatae , Aflenfum
& Favorem Regium, fingulis hujufmodi Eledtionibus (nifi rationa-
nabilis caufa fubfiierit , quarc didtis Eledtionibus hujufmodi Aflen-
fus denegari debeat) adhibendi ,
Et ultcrius, pro Confirmatione Eledtorum, quibus fic adhibetur
Affenfus, illis, ad quospertinet, more folito Tranfcribendi ,
Et , cum Elcdliones hujufmodi confirmats fuerint , & de hoc
per Literas Dioecefanorum Locorum pracdidlorum pr.Efato Cufto-
di conftiterit , Fidelitates , Nobis de minoribus Praelatis in hac par-
te debitas , Recipiendi , ac Temporalia fua Reftituendi ,
Ita quod idem Cuftos Fidelitates a Majoribus Prxlatis, fic Ele-
dtis, non recipiat , nec Temporalia Eccleliarum, ad * quarum Re-
giraen eliguntur feu poftulantur, Liberet feu Reftituat, quoufque
Nos fuper hoc duxerit Confulendum, vel aliud a Nobis inde ha-
buerit in Mandatis,
Quafcumque etiam Fidelitates , pro quibufcumque Terris, Te-
nemcntis, feu Hasreditatibus, Nobis debitas , Recipiendi,
AcTerras, Tenementa, & Hxreditates hujufmodi illis, ad
quos pertinent, prout juftum fuerit, Liberandi & Reftituendi,
Homagiis, Nobis, pro didtis Terris, Tenementis, & Hxreditati-
bus, nobis debitis, Refervatis, quae ufque Reditum noftrum in
Angliam , volumus per didturo Cuftodem Refpedtuari.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Sandewicum , tricefimo primo die Augufti.
De Officiis Senefcalciit cr Adarefcalcie , infra Virgam
Hofpitii Caflodis , exercendis.
Ann. D.
1372.
An. 46.
£. 3
D E X Senefcallo & Marefcallis Hofpitii fui , vel eorum Loca
*-^ tenentibus, Salutem.
Sciatis qu6d ,
- Cum Nos, pro Arduis & Urgentibus Negotiis, Nos, & Sta-
Pat. 46. jyjj,^ ^j, Salvationem Resni noftri Anglix, ac Jurium Coioax
^ '■ noftrs tangentibus, fupra Mare perfonaiiter fimus profedli.
De Pajfagioy pro Nmciis Epifcopi de Carpentras.
D EX Cuftodibus PalTagii in Portu Dovorriae, Salutem. Ann.D.
'•^ Mandamus vobis quod Bertrandum de Chivanhac Chivaler 1372.
& Radulphum de Letranges, An. 46.
Qiii nuper ad Nos, in Regnum noftrum Anglix, per, Vene- £• 3-
rabilem Patrem, Epifcopum de Carpentrace , mifii fuerunt, & qui Clauf.^i
de Licentia noftra verfus partes Calefii profedturi funt, E. 3.
In Portu praedidto, cum Sex Hominibus & Sex Equis (quos fe- w. 14. J.
cum in Angliam duxerunt) & cum Manticis & Duobus Fardellis,
curn Zonis ac Robis pro Veftura fua, & aliis Neceffariis & Her-
nefiis fuis in eifdem Manticis& Fardellis contentis, necnon Duo-
decim Arcubus, Viginti & quinque Cornubus, & Viginti & qua-
tuor Sagittis vocatis Brodarwes, Quatuor Duodenis Petiliorum
(videlicet) Boltes, & Quatuor Leporariis, verfus Villam Calefii
libere & abfque impedimento aiiquo tranfire permirtatis,
* Ita quod MarinariiNavis, in qua tranlient, per vos, ex parte * VL
noftra, onerentur quod ipfi didtos, Bertrandum & Radulphum, ^cq.
ad didtaro Viilam Calelii, & non alibi, ducent quovis modo.
Tefte Ricardo Filio cariflimi Primogeniti noltri Edwardi Prin-
cipis AquitaniiE & Wsllix, Cuftode Angliie, apud Walingford,
decimo quarto die Septembris.
Per Concilium.
Pro Alercatorilfus de Januti.
D EX, &c. Salutem. Ann.D;
'^ Sciatis quod, diledtum Nobis, Marchionem de Spinola, 1372.
tanquam diledtum Mercatorem & Servitorem noftrum reputantes , An. 49,
ac volentes proinde ipfum Favore profequi gratiofo, fufcepimus E 3.
in lalvum & fecururn Condudtum noftrum , ac in Protedtionem Vram.\6.
& Dcfenlionem noftram fpecialem, ipfum Marchionem, ac Ho- •£• 3.
mines & Servientes fuos, necnon Res, Bona, & Mercandifas fua "'• "•
quxcumquc , <^c. ut in fimihhus de Conduclu Ltteris.
In cujus , &c. per odto annos duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo odlavo die
Odtobris,
Confimiles Literas Regis de falvo Condudlu & Protedlione habenc
fubfcripti in forma praedidta ; videlicec ,
Ilianus de Spinola, &C Osbertus Frater ejus.
Francifcus de Vyitado , & Philippus Fiiius ejus.
Chrijioforus Pranacius, & Gahriel Filius ejUSi
Franius Lerkario . & Fratres ejus.
Neapolionus Lomelynus.
Litera Dncis Britannix^de ^lligantiis.
JOhan , Duc de Bretaigne , Counte de Mountfort , A P E R P E-
TUELE REMEMBRANCE ET MEMOIRE.
Conue chofe foit a touz, prefentz & a venir, que,
Par TAdvis & mure Deliberacion de noftre Confail , & par ef-
pccial purles trelgrantz Honurs &-Bienfaitz, que, noftre Trefre-
doute Seignur & Piere, le Roi d'Engleterre nous ad fait, en nof-
tre Juvefnefle, jufqes a Parclos de noftre Efbt, & toutditz, de
bone volunte & entencion , & aflez enclinetz d'Avancier noftre
Bien & Honur li avant come il ad poeu bonement faire,
Eiant a ce molt grand regard, come refon eft, al Honur de
Dieux, & en affbrcement des Alliances, n'adgaires faites entre,.
noftre dit Treldoute Seignur & Piere, le Roy & Nous, & li
Quiete & Repos des Subgez de I'un & de Tautre,
Nous avons afTentuz, & acordez les chofes qui s'enfuient; c'eft
aflavoir, ' '
Ann. Dj
1372.
■An. 46,
E. 3.
Ex Ah»
togr.
ET ACTA PUBLICA.
207
Ann. D. Qyc nous Duc, nos Hoirs, & Enfauntz , ilTantz & defcen-
1372. dantz de noftre Corps , & les Hoirs de noz, Enfantz, & leur
j.iv. j. Hoirs, neez ou a Neftre, touz noz Subgiez, vrais & lcalx Obei-
fantz de noz ditz Enfantz & de leur Hoirs, ferront touz jourf-
inais, a perpetuite, a, noftre dit trefdote Seigncur & Piere, le
Roy, touz fes Hoirs, Enfantz, & Subgetz, & a leur Hoirs,
Enfentz, & Subgetz, bones, vrais, leaux,& entiers Amys & A-
lies,
Et Nos gardrons, maintendrons , gardront, maintendront, &
fuftendrons, par Terre, & par Mier, de Corps, de Biens, & de
Amis & de toiiz nozfeuz & puiifantz, en toutes lcur neceiTites,
encontre touz & envers touz, qui purront vivre ou morir, de
quelconque eftat ou poiiTance qilsfoient, fanz forfprife de nulle
Parfone de Monde , qui defore en aucune temps a venir cc vodra
afForcier, ou s'aforceroit de portier, movoir, ou faire Guerre,
Damage, Prejudice, Vilenie, ou Grevance aucune,par quelconqe
rhanire,ne par queiconqe caufe ou occafion ,a les Parfones de,nof-
tk. dit Treldoute Seigneur & Piere , le Roy , ou de; fes Hoirs , ou
tnfantz,ou de les Hoirs de leur Enfantz,leur Terres, Paiis ou Li-
eux, ou a leur Subgetz queconqes , Nees ou a Neftre,fanz faireen
aucune temps Defaute aucune , ne ailegier ou appofier Exception ,
Excufation, ne Eflbine a l'encontre desdites Alliancesj fauf tantque,
a toutes les foithes, queNous,ou noz Hoirs,ou les autres avantditz,
averons , ou auront , meftier del aide de , noftre dit Trefdote Sei-
gneur & Piere le Roi, de fes Hoirs, oudes altresavantditz, Ten
♦ VI. aura & prendra regard , de * bone Foy, 6c fanz Maveife Cover-
7|-i. ture , a les neceflaires Affaires , Occupacions , & Ctiargez. que
nous, noz Hoirs, ou Enfauntz, & leur Hoirs, & Enfauntz, co-
vendront , neceflairement fubporter & foeftrer, en temps lors cur-
rant, pur la neceflaire Defenfe & Salvacion de noftre Duche &
Subgez vrais, leaux, & Obeiflantz, & recovrer de nous & de
leur Droitures encontre les noftres ou leur Enemis , prefentz ou a
venir.
Et, parmi cette alliance, touz lcs Subgez, de quielgue Eftat ou
Condicion ils foient , de , noftie dit Treldote Seignur ^ Pere , le
Roy, ou de fes Hoirs, & Enfauntz, & de les Hoirs de four En-
fantz, purront en noftre Duchie, Paiis, & Seignuiies, obeifauntz,
fraunchement , feurement , & pcublement , par Terre , & par
Meer, Entrecomuner & Entreconverfer , Paller & Repailer, Su-
journer & Demorer ,
Et les Marchauntz Marchander & Amefiier kur Merchandifes
en touz les Ports, Havens, Paiis, Lieux, & Seignuries, obei-
fauntz , de noftre dit Duche , & aillours hors d'yceux , des ims a
les altres, tote fbitz & tant foitz quileur plerra, par paiante a nos-
tre Partie des Devoirs & les Cultumes, faunz Guerre, Riote,
Contencion, ou Debate faire, meneir, exciter, ne movoir,
Et iceaux Subgitz ferront tutdiz Suftenux, Recuiilez, Aides,
Tretes, Demenes, Refreches, & Confortez en noftre dite Du-
che , Seignuries , PaiiSj & Lieux Obeifantz , tote auxint amiable-
ment & peifiblement come en lour Paiis propre eflre le porront ,
ferront, ou deuoront, & come en temps de bone Paix,
La quelle chofe ferra ix3tifie & publie en noftre Duche , Paiis,
& Seignuries, le ptus toft que bonement fair ce porra, au profitz
Ats Subgitz de l'un & de Tautre, a fin que le chole foit overte-
ment conu.
Item, Nous, Duc avantdit, nosHoirs, & Enfauntz, & les
Hoirs de nos ditz Enfantz, & touz nos & leur Subgez avantditz,
echeverons & echeveront , empecherons & empecheront, confbein-
drons & conftreindront, de Parole & de Fait, a tute le noftre & le
leur leal poair,fanz fraude & fanz male engin,& come bons,vrais,
leaux Amis & AUies faire le deuront, Tun afautie, tute le Male,
Damags, & Vilains,qui en afcune temps pouaa avenirou avendraa,
noftre dit trefdote Seigneur & Piere le Roy , ces Hoirs , Enfauntz,
& Subgez,& a lour Hoirs , Enfauntz , & Subgez,& dc ce ferrons
& ils fcrront haftivement garnir, avifer, & favoir a, noflre dit
trefdote Seigneur & Piere, le Roi, & a ces Heirs, & Enfantz,
& Subgez, par Terre, & par Meer, par Mei]&ges, Lettres, &
altrement, par le meiUour & ie pluis haftive manere que faire le
porrons, ou ils porront, par afcune voie de Monde.
Item, Nous Accordons & Promettons, lealment &en bone
foy, que en totes les Trieues, Patiz, Abftinences , ou Soefirances
de Guerre, Paix, ou Accordances queconqes,
Que Nous ferrons ou prendrons, Nouz, noz Hoirs, ou noz
Enfantz, lour Hoirs, lour Paiis, & Scignuries, & Subgez fuz-
ditz, d'un part, ovefque noz Enemys, Malvoillantz, ou Adver-
faires queconqes, qui jafont, ou en apres fcrront, d'aultre part,
Noftre dit treidote Seigneur & Piere le Roy, fes Hoirs, & itt
Enfantz, & les Hoirs de leur Enfantz, & leur Paiis, Seignuries,
Droitures, & Subgez queconqes, ferront expreffement compris,
& eux, leur Honurs, & Eftat, Droitures, Seignuries, Jurildic-
tionz , Nobleflez , Franchifes , Libertees , Terres , Poffeflions,
Paiis, Subgez, & Droitures, & tut leur Eftat, en toutes Chofes,
Sauves ,■ Gardes , & Referves auxint entierement come ils unqes
furent en temps pafles, & com en temps des Aunceflres noftre dit
trefdoute Seignur & Piere le Roy , & parentiel manere come nous
Duc, noz Hoirs, ou Enfantz, ou les Hoirs de noz ditz Enfantz ,
& leur Subgez, & Obeiflantz vodrons ou vodront avoir fait, &
auronz & auront, en noftre propre Fait ou Bufoigne,
Et que Nous, noz Hoirs, Enfeuntz , & Subgez , Obeifantz, &'
les Hoirs de noz Enfantz & Subgez Obeiflantz, a touz jours,
Gardrons & Gardront, Aidrons & Aidront, Suflrendrons & Suf-
tendront, Maintendrons , & Maintendront , noftre dit trefdoute
Seigneur & Piere le Roy, fes Hoirs, Enfantz, & les Hoirs de ios
Enfants, leur Droitures, Subgez, Paiis, & Seignuries fuzdiz, par
toutes les Voies refonables & honeftes que nous s'aurons ou ils s'au-
roiit, porrons ou ils porront, encontre touz lcur Enemis, Mal-
voiilantz, ou Adverfaires queconqes, prefentz ou a venir.
£t Nous le Duc, ne noz Hoirs de noftrecorps Procrees, ne
ferrons tenuz a faire Homage, pur la Duche de Bretaignc, a, nof-
tre dit trefdoute Seigneur & Piere, le Roy d'Engleterre ne a fes
Hoirs, en cas q'ils viengnent a la * Pofleflione de la Corone de Ann. D.
France. 1572-
Item, ne ferront deform.es, en aucun temps, fientement Re- ^'''y- J.
ceptez , Refrcfchez, Aidez, ConfuIIez, Contbrtez, ne Favorez * VI.
en noftre Duche, Paiis, ne Seignuries ObcifTiintz, par aucune 7)"^'
couverture, les Adverfaircs, MalvcLiIlantz, oa Enemis, privez ou
apertz, de, iioftre dit trelHoute Seigneur & Piere le Roy, ne de
fes Hoirs, ne Enfauntzavantditz,foient ils de Fun Paiis ou de Taul-
tre, ou de queconqes autres Paiis, Nacion, ou Condicion q'ils
foient , fanz aucun forfprile ou exception de Parione , ne de
Lieux :
Ne yceaux Enemis, Malvoillantz, ne Adverfaires foeffert fcien-
tement Pafler , Sejourner , ne Demorer en noftre Duche , Paik ,
ne Seignuries ObeiiTantz^par quelconque caufe ou occafion que ce
foit, mais touz noz Subgez, Malvoillantz, ou Adverfairs de, nof-
tre dit trefdoute Seigneur & Piere, le Roi, eftoiantz ja hors de
noftre Paiis, ou Seignuries Obeiflauntz, fefantz aucunes Grevan-
ces fur, noftre dit trefdoute Seignur & Piere, le Roy, ou fes
Paiis, ou Seignuries Obeiflaniz, fi avnnt comenous le purrons fa-
voir, ferront realment & de fait commandez, chargez, & amo-
neftez, & ajournez, de par Nous, de Retorner vers leur Paiis,
fur paine de corps , de biens , & de Heritages q'ils purront fors-
faire envers nous, faunz plus faire Damage, ou OfFenfe aucune,
par qcconque manere, fur, noftre dit treldote Seigneur & Piere,
le Roy , ou fur fes Gentz ou Bienvoillantz , & faunz doner Aide ,
Confail, ne Comfort a fes Enemys, les queux nous tiegnons &
tendronz tutditz pur les noftres: &, s'ils ne vodront a ce Obeir,
en itielx cas ils fcrront de lors Banniz, Exillez, & Forsjugges da
leuf dit Paiis, Bienz, & Heritages, (anzefpoir de retourner.
Item, li, noftre dit treldoute SL'igneur le Roy envoira izs
Gentz par de fa, pur Grever fes Encmys, un foithz ou plufours,
le dit Duc voet & Ottroie que fes Gentz,qui enfy feiront envoiez
de par le Roy de l'eure q'ils vendront devers fon Paiis & Seignu-
ries Obtifiuntz de Bretaignc, ferront totedis bonement & amia-
blemcnt Receux, & Recuilletz, & Recettez en fes Chattcjx,
Fortereires, Villes, & altres Lieux de fes Paiis & Seignuries O-
beifantz de Bretaigne, & illoeqes, & aillours, par tutesib Puis-
faunz & Seignuries, cn amiable manere Traicez, Refreches, Vi-
taillez, & Confortez, a lour Defpenfcs, a tote les foitz & par tu-
te le temps q'il vendront, ferront, ou demorront;
Le Roi Lui baillaunt Obligacion que fes Subgez Lui foient O-
beifauntz, & rendront fraunchement & quitement a Lui, ou a fes
Hoirs de fon Corps procrez, ou a fa Ferame, ou a yceux qe au-
ront caufe de Duc, ou de fes Heirs de fon Corps procreez, ou de
fa Femme, les ditz Chailieux, Forterefces, Villes, faunz fraude
ou male engin, non obftant Merk, tant de temps pafle, come
de temps prefent , ou a venir :
En, oltre ce, noftre dit trefdoute Seigneur & Piere, le Roi or-
deigncra, purchafera, & ferra, endura, & foeffra fes Gentz &
Subgez, launz deftourber ou cmpechcment afcun, au tute le foiihs
qui lour plerra aler , a renforcement de nous , pur Guerrer &
Grever, quelle part que meillieure nous femblera, nos Enemys, les
paiantz Gages refonables come nous pooms accorder,
Touts foiths lesGenz de, noftre dit trefdote Seignur & Piere,
ie Roi , PafTauntz & Demorrauntz en noftre Paiis de Bretaigne ,
auront illoqes lour Vitailles & Viures, par paiant refonablement le
Pris ou Valour, & le pluis aefment & a mcindre dainage qui faire
fe porra fur les Sugez, vrais Obeilauntz de noftre dit Duchie; &,
fi aucunez de eauz foient troveez illoeqes fefauntz le contraire, le
puniflement de eaux appartenera a Nous.
I T E M, Accordons pur nouz, nozHeirs, & Enfauntz, & lour
Hoirs queconqes, nees & a ncftre, que, en cas afcunz de noz ditz
Levent ou Rebellent encontre nous, ou noz Hoirs, ou Ibient Ei-
dantz ou Adherauntz as Enemys ou Adverfaires de , noftre dit
trefdoute Seignure & Piere, \z Roi, ou a ces Heirs, en apert ou
en covert, en F^raunce, Acquitaigne, ou aillours quele part q'il
foit, encountre la forme des ditz Aliaunces, cn tiel cas ceftcs pre-
fontz Aliances ou Covenances ne fenont ja par taunt Rumpuz ne
DepefTez, ne Nous, ne noz Hoirs avantditz, ne porrons encour-
rir devers, noftre dit trefdoutc Seigneur & Piere, le Roi, ne czs
Hoirs , afcune Forfaiture ; mais nous les porrons & ferrons Punir
par Nous, & par noz Officers & Miniftres , par lour Corps,
Biens, & Heritages, & par toutz les autres maniers qui bones
nous femblcra pur garder les dites Aliaunces, faunz blame, repro-
ve , ou ofFenfe aucun avoir ne encourrir devers noftrc dit trefdote
Seigneur & Piere, le Roy, ne fes Hoirs , par icelle caufe, eii
temps a venir.
Totes les quielz chofes , & chefcun d'icelles , fi avant come ils
touchent * Nous ou noftre Partie, Nous, Duc avantdit , pur * VI.
Nous , noz Hoirs, & pur noftre Partie avantdit, avons, par /f^.
noz Scrementz, Foy, & Lealte, Jureez, Promis, & en Cove-
nantz a, noftre dit trefdoute Seigneur & Piere, le Roy, & a fes
Hoirs, aTenir, Garder, & Enteriner, & Accomplir, de Point
en Point, lealment & en bone foy, & fanz fraude & fanz mal
engyn, fanz dire, allegicr, ne purpofer, en Juggement ne dehors,
taihblement ne exprelfement , de aucune chofe a rencountre, ea
aucnne temps a venir :
JEt por ceo nous avons obligez envers , noftre dit trefdoute Sei-
gneur & Piere, le Roy, & fes Hoirs, Nous, & noz Hoirs, noz
Terres, Paiis, Lieux, Seignuries, Subgez, ObeifTantz, & Biens
queconqes , prefentz & a venir ;
Et a ce nous avons Renuncie , & par la tenur de noz prefentz
Lettres nous Renuncions, a les Exceptions de fraude, & de defei-
te, de force, de paour, & de conftreinte : Croitz, prile ou a
prendre : & a touz les privileges de Pape, d'Emperour, ou d'au-
tre Prince quelconque, empetrez ou a empetrtr : de pUtis ou
meins avoir efte dit , que efcript : & generalment a touz Excep-
tions, Cautelles, Remediez, & Defenles de Droit, de Fait, de
Uiage, de l.ieu, ou de Cuftume, par qi Nous nous porrons ai-
def
2o8
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. jg^ q^, jgfencire encontre aucuns des chofes defus efcriptZ; ou a
1372. Loy diiaunt G neral Rcnunciacion noun vaioir.
Euv. 3. Don. par Teirnoignance de noltre Prive Scal & Signet, en
Tabfence de noftre Grant Seal, a nollre Chaftel de Breft, le xxij
jour de Novembre, fan noilre Seigneur Mille, Troifcentz, Soi-
xante & Doufze.
De Tratre Ducis yantu , Capitaneo Galearttm conjlituto,
Ann. D. O ^-^5 univcrfis & fingulis Admirallis, Capitaneis, Caftellanis,
i^j2. JtX. & eorum iingulorum Loca tenentibus, Vicecominbus , Ma-
Art. 4.6. joribus, Cuftodibus Portuum & Pallagiorum, Dominis, Magi-
£. j. ftris, & Marinariis Navium, Ballivis, Miniftris, ac aliis Fideiibus
Trincj^^. & Subditis noftris, tam per Terram, quara per Mare, conftitu-
£. 3. m. tis, ad quorum notitiam prsfentes, &c. Salutem.
3. Sciatis quod Nos,
De fidelitate &c circumfpe£tione, dilefti & fidelis noftri , Petri
de Campo Fregofo, Fratris, nobilis viri, Ducisjanuae, confiden-
tes,
Ipfum Petrum Capitaneum Armatx Galearum, qux, ad profi-
cifccndum, in Obfequium noftrum, in Guerra noftra, ex parti-
bus Januse venient, conftituimus & facimus pcr pri^fentesj
■ Dantes eidem Petro plenam, tenorc prxfentium, Poteftatem Ja-
Cobum de Pronan Chivaler Locum fuum Tenentem, & Subcapi-
taneum ejufdem Armatae , faciendi & conftituendi.
. Et volumus, & nobis placet, quod idem Petrus prxfatum Ja-
cobum Locum fuum tenentem, & Sabcapitaneum Armatce pric-
diftx , faciat & fubftituat in forma fupradida :
Ei ideo vobis & cuiiibet veftriim commirtimus& mandamus
quod eidcm Pe:ro, tanquani Cipitaneo Armatx prdEdidt.E, In-
tendentes fitis, Obedientes, dc Refpondentes.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die No-
vembris.
De Subcapitaneo ordinato.
Ann.D. R E X eifdem , Salurem.
j,-,_ ' Sciatis quod Nos,
An. ±6. ^^ fidelitate & circumipeflione, dilefti & fidelis noftri, Jacobi
£ ', * P''onan Chivaler confidcntes,
Ibid. Ipfum Jacobum Locum tencntem & Subcapitaneum , dilefti &
fidelis noftrL Petri de Campo Fregofo, Fratris, nobilisviri, Du-
cis Janux, Capicanei Armatx Galearum, qux,ad proficifcendum,
in Obfequium noftrum^ in Guerra noftra, ex partibus Janux ve-
nient, Subftituimus & Facimus pcr prxientes;
Et ideo vobis & veftrum cuilibet Mandamus & Committimus
qu6d eidem Jacobo , tanquam Locum tenenti & Subcapitaneo
prxdifti Petri ArmafJE prsdictx, Intendentes fitis, Obedientes,
& Reipondences.
In cujus, &c.
Dac. apud Weftm. vicefimo tertio die Novembris.
• VI.
7/4-
* InJlrumentHm , fignaium manu propria Ferdinandi Regis
Portitgaliic , de Procuratione Pacis cr Amicitix inter Sub-
ditos fuos <2- Subditos Edwardi Regis j4ngli<t.
Ann. D. JN Nomine Domini, Amen.
1572. Noverint Univerfi, pncfentis Procurationis Puftlici Inftru-
An. 4.6. menti feriem infpedturi, quod Nos Fernandus, Dei gratia, Por-
B. j. tugalix & Algarbii Rex, una cum Regina Eleonore Uxore no-
:Ex Ait- ftra, Facimus, Conftituimus, ac etiam Ordinamus Procuratores,
ttgr. Nuncios , & Ambaxiatores dileclos noftros ,
Nobilem virum, Joha7inem Vernandi., de Audeiro,
Et, venerabilem ac difcretum virum, Velafcum Dominici, Can-
torem in Ecclelia Brancharenfi ,
Infirnul, & eorum quemlibet in folidum, ita quod Occupantis
primitius negotium non fit potior conditio, fet quod unus eorum
inceperit alter profequi mediare valeat & finire :
Dantes & Concedentes didisnoftris Procuratoribus, & eorum
cuihbet, plenam & liberam Poteftatem Tradandi & Pacifcendi
cum , Screnifliimo ac Illuftriirimo Dcmino , Advarte Anglorum
Rege, & cum, inclito Domir.o, Advarte Principe Acquitanix
& de Galen, ejus Primogenito Filio, & cum aliis ipfius Regis
Anglorum Filiis, Confanguineis, & Amicis noftris carilfimis, &
cum omnibus Succeflbribus fuis , & eorum Regnis, Terris, &
Dominiis, bonas & debitas Alligantias, Adunationes, & Fcedera-
tiones contra omnes Perfonas, cujufcumque gradus, legis, digni-
tatis , ftatus , vel conditionis exilbnt , & contra eorum Regna ,
Terras, & Dominia, & eorum quemlibet, cum illis Tradlatibus,
Conditionibus , Confcederationibus , Alliganiiis, & Adunationi-
bus, Convenientiis, & Padis, qux iidem Procuratores , Nuncii,
& Ambaxiatores, vel eorum alter, intellexerint quod debent heri
pro Servitio & Honore noftris, & Utilitate, Cuftodia, & De-
fenfione Regnorum , Terrarum , & Dominiorum noftrorum,
' Refervato tamen Bono Statu Domini noftri Papx & Ecclefiis
Romanse,
Et in ipfis Tradtatibus, Confoederationibus, Padlis, Alligantiis,
Adunationibus, ac Convenientiis, & Conditionibus ,
Inter Nos, & didum Anglorum Regem, ac Principem praedi-
j'i?'^ omnes alios, ipfius R^is Filios, eorumque Succellores,
per diclos Procuratores , Nuncios, & Ambaxiatores noftros, &
eorum quemhbet, tiadatis, ordinatis, & habitis,
Concordandi & Conlentiendi ,
Ipfolque Traflatus, Padta, Confcederationes, AUigantias, Ad-
unationes, Convenientias, & Conditiones, fic per eos, vel eorum Ann. D.
alterum, concordatos , ordinatos , habitos , cum omnibus fuis 1372.
Condirionibus, Nomine Noltro & Succefforum noftrorum, Fir- Bdv. 3.
mandi,
Et ad ipfos Tradatus , Pada , Confoederationes, AUigantias,
Coriventiones, ac Conditiones ,
Sic per diftos noftros Procuratores, Nuncios, & Ambaxiato-
res, tradtatos, ordinatos, habitos, cdncordatos, & firmatos inter
Nos, & praedidlum Regem Anglorum & pracdidlum Principem,
& alios ipfius Regis Filios, & Succeffores prxlibaros, per prxdi-
dlos Procuratores noftros Nuncios., & Ambaxiatores, & eorum
quemlibet,
Tenendum, compkndum, & fideliter obfervandum, Notnine
noftro, & Succefforum noftrorum, Homagia, Fidelitates, & Sa-
cramenta quxcumque in Animam noftram prxftandi,
Et a pr.-edictis Anglorum Rege, & ab ipfo Principe, & aliis
iplius Regis Fihis, & eorum quolibet, fuo ac Succeilbrum fuo-
rum Nomine, pro Nobis & Succefforibus noftris, fimilia Sacra-
menta & Homagia , & Fidelitates fuper prxdidtis Exigendi , Pe-
tendi, & Sufcipiendi,
Infuper & ad ea Tenenda , Complenda . & fideliter Obfervanda,
Perfonas noftras, Regna, Terras, & Dominia aliis Poenis & Ob-
ligationibus, Spiritualibus & Temporalibus , cum plenitudine Ju-
ris, obligandi, Jurifdidtioni Domini noftri Papx, & Sacroiandtae
Ecclelix Romanx nichilominus Submittendi , fub illis modis , for-
niis, & conditionibus quod Rex, Princeps, & cxteri alii Concilii
libi viderint expedire ,
Et limiles Obligationes ab ipfo Rege, & a prxdidio Principe,
& aliis ipfiu^ Regis Filiis, pro Se & Succcfforibus fuis, pro No-
bis & Succefforibus noftris & Regnis , Exigendi , Petendi , &
Recipiendi,
*Et de didtis Tradtatibus, Confoederationibus , AIligantiis,Adu- * VI,
nationibus, Conventionibus , Conditionibus, Firmamentis, Jura- j^f,
mentis, Homagiis, & Fidelitatibus , & omnibus aliis prxdicTiis,
Litteras & Inftrumenta, qux & quanta Rex & Princeps, & alii
ipfius Regis Filii, pro confervatione Juris fui, libi viderinc expedi-
re, Nominc noftro & Succefforum noftrorum, Dandi& Con-
cedendi,
Et ab ipfo Anglorum Rege, &a Principe prxdidto, & omni-
bus aliis didti Regis Filiis, fimilia Inftrumenta & Litteras, pro
Nobis & Succeflbnbus noltris, P.jiendi & Recipiendi,
Et generaliter omnia alu & iingula gerendi, faciendi, & con-
cedendi, & firmandi qux in prxmiins & circa prxmilla fuerint
neceffaria feu etiam oportuna , & quod veri , ndelcs , & lcgitimi
Procuratores facere poffuni & debcnc, & quod Nofmetipfi face-
remus & facere poffemus pcrfonaliter conftituti , & fi majora vel
minora qux in prxfenti Procuratorio func exprefla, & qux Man-
datum exigant fpeciale,
Et infuper Nos , Rex & Regina , prxdidti promittimus , per
prxfentes, Domino noftro Deo, & in Fide noitra Regia, Kata,
Grata, Firma perpetuo habendi omnia & fingula qux per prxdi-
dtos Procuratores, Nuncios, & Ambaxiatores noftros, vel eorura
alterum, i'i prxmiffis & circa prxmilfa, cum omnibus fuis Emer-
eentibu'?, Dependentibus , & Conexis, fuerint Tradtata, Concor-
oara, OrdinaPa, Promiffa, Fadta, Firmata, & ConcelTa, ipfaque
Tenenrji, Complcndi, & fideliter Obfervandi, & unquam per
Nos vel per alium non Revocandi ,
Set omnia & iingula, fic per didtos noftros Procuratores, Nun-
cios, & Ambaxiatores, vel eorum alterum, Tradtata, Ordinata,
Concordata, Promifla, Fadta, Firmata, etiam & Concefla, Con-
firmabimus & Ratificabimus quotienlcumque fuerimus requiiiti,
Et de omnibus illis dabimus Litteras & Inftrumenta, qux &
quanta ex parte fua fuerinc pecita , fub Ypoteca & Obligatione Re-
fnorum & omnium aliorum Bonorum noftrorum , qux ad omnia
'rxmiffa Tenenda, Complenda, ac fidcliter Obfervanda exprefse
Obligamus,
Et ad folvendum Poenam , per didlum Johannem Vernandi Mi-
litcm & Velafcum Dormmci Cantorem , Procuratores & Ambaxia-
tores noftros, vel eorum alterum, inpofitam & etiam ordinatam,
pro obfervatione omnium prxmiflbrum ,
Et, foluta Pccna vel non, prxdidta omnia, per prxdidtos Pro-
curatores vel eorum akerum concorJata, ordinata, fadta, firmata,
promiffa, concefla, remaneant lilxla & in perpetuum Valida,
In quorum omnium FiJem & Teftmionium prxfentes Litteras,
five prxfens Publicum Inftrumentum Procurationis , ^t Johan-
nem Gondifalvi, Notarium infrafcriptum , fieri juffimus & firmavi-
mus Nominibus noftris, & mandavimus Sigillis noftris appenfivis
muniri.
Adtum & Datum apud Locum noftrum de Ubuar, vicefimo
feptimo die Menlis Novembris, Anno a Nativitate Domini Mil-
lelimo, Trecentefimo Septuagefimo fecundo,
Prxfentibus,
Nobilibus Viris,
Dommo Lajicarote Vetanha, Portugalix Armiranto,
Sugerio Johannis de Parada ,
Gomecio Laurejitii de Auchaal , Militibus ,
Didti Dommi Regis Conliliariis.
B-ex vidit.
Ego vero Johannes Gondifahi, Publicus Apoftolica Audloritate
per univerfum Orbem , & in Curia didti Domini Regis , & per
totum ejus Dominium,fua Audtoritate Notarius,qui prxfens Pro-
curationis Publicum Inftrumentum,de Mandato didti Domini Re-
gis & didlx Dominx Reginx, manu propria fcripffy, & eidem
Signum meum appofuy in Teftimonium prxmifforum, vocatus
paricer & requificus de prxmiiEs.
Ke£le
ET ACTA PUBLICA.
20p
Ann. D. K'gM Sigillum, cera ruha, textoferico viridii eoloris.
1:72. 'Regina Sigillum , cera g^ jerico ut fupra\ fed dimidio minus ^
EJv. 3. Jitte Conirafgi/lo.
» VI.
Anfi. D.
1372.
An. 46.
£. J.
Franc.^6.
E. 3.
W. 8.
* De Nmciis ad TraBmdum cum Duce Janu<i.
RE X univerfis & fingulis , ad quorum Notitiam prsefentes Li->
terx pervenerint, Salutem.
Noveritis quod Nos ,
De fidelitate & circumfpedione provida, diledlorum & fidelium
noftrorum ,
yacobi Frovan ,
Johannis de Mari , Civis Januenfis ,
Et Galfridi Chauncer, Scutiferi noftri, plenam fiduciam repor-
tantes,
Ipfos, Jacobum, johatinem, & Galfridum, & Duos ipforum
(quorum praefatum Johannem unum elTe volumus ) Nuncios 8c
Procuratores noftros Facimus & Conftituimus fpeciales :
Dantes & Committentes eis , gl^enam, tenore prxfentium, Po-
teftatem & Mandatum fpeciale 1 radandi pro Nobis , 6c Nomi-
ne noftro, cum, Nobili Viro, Dominico de Campo FreMfo,
Duce Januenfi, & ejus Concilio, necnon Civibus, Probis Homi-
nibus, & Communiuate Civitatis JanuK,
Super eo (videlicet) quod iidem Cives, & Probi Homnies, ic
Mercarores ejufdem Civitatis, Inhabitationem fuam, in aliquo lo-
co, feu Villa aliqua, fuper Cofteram Maris, in Regno nolbo An-
gli», pro Applicatione Carricarum & Navium ixSix Civitatis ,
cum Bonis & Mercandifis eorumdem Civium & Mercatorumj
apram & competentem habere valeant,
Necnon fuper Franchefiis , Libertatibus , Immunitatibus , &
Privilegiis, eifdem Civibus & Mercatoribus, ad didtum Locum,
& alibi in didtum Regnum noftrum, causa Mercandifandi,*ac-
cefiTuris vel moraturis, per Nos concedendis,
Et ad Nos de omnibus& lingulis, quae fic inter Eos & Ipfos,
Ducem , & Concilium fuum , ac Cives , Mercatores , & Com-
munitatem, Tradata fuerint, diftind.le & aperte Certificandum.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftm. duodecimo die Novembris , Anno Regni
lioftri Francix Tricefimo tertio, Regni vero noftri Angli^ Qua-
dragefimo fexto.
Pro Roberto Rege Scotii$.
Ann. D. 15 EX omnlbus, ad quos, &c. Salutem.
1372. -^ Sciatis quod,
An. 46. Cum in lingulis noftris Literis .AcquierantiiC, Fratri noftro Sco-
E j. tix, David de Bruys, diim vitam gerebat In humanis, fuper Re-
Scot. 46. ceptionibus Summarum, pro Redemptione ejufdem Fratris noftri
E. 3. factis, ipfum Fratrera noftrum Scotise, David de Bruys, abfque
1». I, adjedtione nominis Regis Scotiae, nominaverimus,
Quas quidem Literas idem Frater nofter, pro Se, & Subditis
fuis, in hac parte lufficientes reputabat, ficut Nobis & Concilio
noftro fufficientes videbantur,
Per quod Caufam non videmus formam mutare Literarum no-
ftrarum prxdidlarum,
Set in cafu quo Robertus, Confanguineus nofter Scotite , me-
tuat fibi didtas Literas Acquierantii^ minus fore fufficienres , ex hoc
quod nomen Regis Scorix in eifdem Literis minime fpecificatur,
ad Majorem Securitatem didli Confanguinei noftri volumus &
concedimus, & tenore Prxfentium declaramus, qu5d Intentionis
noftrx & Concilii noftri extitit, & adhuc exiftit, quod didtte Li-
terje Acquietantix, eidem Confanguineo noftro prius fadtx, & fi-
niiliter Liier.e Acquietantix , prtefato Confanguineo noftro, per
Nomen Roberci Confanguinei noftri Scotix tantum, fuper Recep-
tionibus Redemptionis prjedidtx impofterum faciendx, tanti fint
valoris, ac fi idem Conlanguineus nofter, in eifdem Literis, Rex
Scorix fuit nominatus, & eundem fortiantur effeitiim.
In cujus, &c.
Teile Rcge apud Weftmonafterium,duodecimo die Decem-
bris.
bitero genitus & Soluta, ut, eo non obftante, ad omnes Ordines Ann. D,
promoveri, & Beneficium Eccleiiafticum , etiam fi Curam haberet 1372.-
Animarum, obtinere valeres, fuit Audloritate Apoftolica difpenfa- EJv. 3.
tum,
Et quod , poft Difpenlationeit) hujufmodi Parrochialem Eccle-
fiam de Swepfton , Lincolnienfi Dicecefi , tunc certo modo Va-
Cantem, canonice tibi ColJatam, fuifti pacifice affecutus,
Nos igitur, volentes Te, PrxmiiTorum Meritorum tuorum in-
tuitu, favore profequi Gratiae amplioris, tuis in hac parte Suppli-
cationibus inclinati, tecum, ut unum aliud Beneficium EccIefiaP
ticum, fecum, didta Parrochiali Ecclefia , compatiens, etiam in
Ecclelia Cathedrali feu Metropolitana, fi tibi alias canonice con-
feratur, libere recipere , &, una cum eadem Eccleiia, licite reti-
nere, ac Ecclefiam & Beneficium hujufmodi, fimul vel fucceffive,
femel dunraxat , ex causa Permurarionis, vel alias,- fimpliciter di-
niittere , & , loco DimiflTi , vel Dimiflbrum , Aliud , feu Alia , Si-
mile vel Diflimile, aut Similia, feu Diflimilia , Beneficium , feu
Beneficia, Ecclefiafticum, vel Ecclefiaftica , fe invicem compa-
tientia, etiam in Ecclefia Cathedrali feu Metropolitana, libere re-
cipere ac licite retinere valeas,
Defedtu prxdidio, & Pidtavenfis Concilii ac aliis quibufoumque
Conftitutionibus Apoftolicis, necnon Statutis & Conllietudinibus
Ecclefiarum, in quibus hujulmodi Benehcia forfan fuerint, Con-
trariis, Juramento, Confirmarione Apoftolica, vel quacunque fir-
mitate alia, roboratis, nequaquam obftantibus,
Audtoritare prxdida, Tenore Prxfentium , de fpeciali Gratia
Difpenfamus.
Nulli ergo omnino Hominum liceat hand Paginam noftrae Dif-
pcnfationis infringere, &c.
Dat Ai^inion. decimo feptimo Kal. Januarii, Pontificatiis noftri
Anno fecundo.
P. Gauakdam.
* VI.
7 5-6.
* Pro Filio diHi Regis.
Rober-
ve-
B. Francifi.
Sub Filis Sericis flati rubei^ue colorum.
Pro Duce Britanniit , de Terris per ipfum in Francia
conquiftandis.
L
Ann. D. T^ Avid, Filius Roberti, carifiTimi Co.ifanguinei , Regis Ro
1372. -*--' ti de Scotia, Miles, habet Lireras Regis de Condudtu,
Ati-jf6. niendo in Re^num Regis, tam per Terram ,' quam per Aquam,
E. 3. cum Duodecim Perfonis Equitibus in Comitiva fua, ibidem mo-
Scot. 46. rando, & exinde ad Scoriam redeundo, per Dimidium Anni du-
E. 3. raturas.
"). i. Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodeciino die Decem-
bris.
Difpenfatio Papalis.
Ann. D (^^egorius Epifcopus , Servus Servorum Dei, dilefto Filio, Jo-
j,J,, ■ ^ hanni Marefcalli, Redtori Parrochialis Ecclefiae de Swepfton,
An^.'f6 Lincolnienfi Dioecefi, Salutem & Apoftolicam Benedidtionem
E ' ■ Laudabilia Probitatis & Virtutum merita,fuper quibus apudNos
eJc Asi- fidedigno commendaris "reftimonio, Nos inducunc ut Tibi redda-
fj„ mL.r ad Gratiam liberales.
Sane Petitio, pro parte tua Nobis nuper exhibita , continebat
quod olim tecum, liaper Defedtu Natalium.quem pateris de Pres-
Tom. III. P. II.
E Roi de France & d'EngIeterre , & Seigneur d'lrlaund , a Ann. D.
touz ceulx, qui ceiles Letrres verront ou orront, Saluz. 1372. '
Savoir vous failbns que, A/i. 46.
Penfez diligealment & confiderez les Grandes Amours & Af- e. 3.
fedtion, quels, noftre Trefchere Filz , Allie , & Foial, Jehan, Fr/inc.^6.
Duc de Bretaign, Counte de Richemund & de Moun^ford, avoit E. t.
portez toutditz envers Nous, noz Enfantz, & Subgiez, ^_ g.
Et comenc il ad efte, & uncqores eft, aftez enclins, & de bone
volente, d'Avanfoier noftre Bicn & Honur , en quant il ad pocu
bonement faire, de bone Confort & Corage, de Grever no?, E-
nemis & Maleveuilliantz., en quielque part, Tcre, Paiis, ou Re-
gne de Mounde q'ils font , & Nous Aider & Counfailler a Reco-
verir & Maintenir noftre Querele & Droit encontre noz Adver-
faires quielconqes , de quielque Eftat , Dignire , Condicion , ou
Nation q'ils foient,
Nous ,
Pur les caufes fuifditT, , & autres plufours refonables , veulliantz
noftre Filz, avantdit, & fes Enfantz, Regarder, & leur Eftatz &
Honours avanfoier, en quantquc bonement nous purrons, come
Refon le voct & Leie de Nature,
Par 1'Advis & Affentcment des Prelatz , Seignurs, & autres
Grandes & Sages de noftre Counfeil , de noftre Prerogative &c
Poair Roial , & de Bien pleifir,
Donons, Grantons, & Tranfportons, par ceftes prefentes Let-
tres, a, noftre dit Filz, le Duc, & a fes Hoirs , de fon Corps
procreez , quant q'il pourra Recoverir & Conquerre fur noz Ene-
mys en noftre Roialme de France, foient ils Duchies , Counrees,
Vifcountes, Citees , Villes, Chafteaux, ForterefTes, "rerres, Pof-
feffions, ou Seignuries, afiTis deinz noftre dit Roialme de France,
par quielconque Noun ou Title q'ils foient appellez , a Tenir, Pof-
fider, ou Auer heritablement de Nous, & de noz Hoirs, par les
Services ent duez & accuftumez,
Exceptez & Refervez, par exprefiTe & par efpeciale, a Nous,
& a noz Hoirs, toutes les Domaines, Regalite, Services , Homa-
fez , Devoirs , Refortez , & Soveraintez , & Appartenanrz, as
Lois & a la Corone de France,
Et aufiTi Refervez & Exceptez les Terres & Poff"efilons de Seint
Eglife, & de touzceuxqe, fanz aucun conftraint ou difliiculte ,
veullent Obeir, Aherder , & Demourer a noftre ObeiflTantz, de
lour Bone Gree & Franche Volenre, & Nous Aider de fair, Con-
failler, & Conforter en la Porfuite de noftre Quercle,& a le Re-
coverir de noftre Droit avantditz.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm le Dyfnoefifme jourde Decembre , TAn de noz Re-
gne^, de France l"rente & tierce , & d'EngIeterre Quarranrifme
&Sis.
Super Receptione Gentium Regis pro Expeditione Guerr<e in
Britannia,
L
E Roi de France & d'EngIeterre , & Seigneur d'Irlaund , a
touz ceux , qi ceftes Lettres verront, Salutz.
Savoir vous feilbns que, ^nn. D.
Come, entre autres Chofes, accordez parentre Nous & noftre 1372 '
Trcfchere Filz, AUie. & Foial, Johan Duc de Bretaigne, Coun- <,/ ^g^
te de Richemond & ae Mountfort, dont Nous avons fes Lettres £. j. "
par devers Nous Overtes, fealees de fon Seal, foit compris que, ' i/,ij
D d Ea
210
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D.
1372-
£dv. J.
• VI.
7f9-
Ert cas qtie Nous envoions noz Gentz. , depar dela , pur Greuer
nous 'Eneniys^ une foitz ou plujeurs , mefmes noK. Gentz, qui Jerront
enfipar Nous envoiez, Jef Hcure qtls vendront vers Jon Faiis &
Seignurie de Bretdigne , Jerront toutdys honement & amiablement
Receuz, * Recuillez , df Receptez ew ces Chajtealx , Forterejces,
Villes, & autres Lieux de fes Paiis & Sei^nuries ObeJJantz de
Bretaigne, & illoeqes dr ailleours ,par toute Ja Po:Jfance & Seignu-
rie, en amiahle manere , Tretez, Refrelchez, Vitaillez , & Com-
fortez , a leur Defpenjes , a toutes les foitz , & par tout le teinps ,
qils y vendrWt , Jerront , ou demorreront , Nous a Lut badlaut
Obligacion que noz SubgitzLui joient Oheijfantz , & rendront fran-
iheriisnt cJ- quitemcnt a Lui , ou a fes Hoirs , de Jon Corps procreez,
ou a fa Femme, ou a ceux qi aiiront cauje du Duc ,ou des Jes Hoirs,
dejon Corps procreez, ou de fa Femme les ditz Chafiealx , Forterej-
Jes (jr Villes, Janz fraude, ou mal cvgyn; non objlant Merk, tant
de iemps pajfe , come de temps prefeut , ou a venir,
Nous, . o
VeuillantT. que toutes les dices Chofcs foient duement parfaitei5£
accomplicz de noftrc Part, fi avaiit come a Nous attient & a nol-
tre Partie, , , r> • o
Si Promettons en bone Foye, & en Parole du Roi, & empre-
gnons pur noz Subgitz , que fei ront enli par Nous Envoiez , Re-
ceuz,, Recuillez, 6c Receptez, es dites Chaftealx , Forterelles, &
Villes de noftre dit Filz, q'ils ferront ObeilfantT, , & Rendront
mefmes les Chafteaux, Forterefles, & Villes, es queux ils lcrront
Receuz, Recuillez, & Receptez, come dit eft, franchemenc &
quitemenc a Lui, ou a fes Hoirs, de fon Corps procreez, ou a fa
Femme, ou a ceux qc averont caufe du Duc avantdit, ou de fes
Hoirs, de fon corps procreez, ou de fa Femme, fanz fraude , ou
mal engyn , non obitant Merk , tant de temps palfe , come de
temps prefent, ou a venir, ne pur la faite de fa Soeure, ne de
Seignur de BaHet.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avons feit taire ceftes
noz Leares Patentes.
Don. ut fupra.
Pro Comite de Marrc de Scotia.
Ann. D.
1373.
U-o. j.
R
E. J.
Ex Au-
to^r.
Sttlla fuper Unione Ecclefiarum,
Ann D /^Regorius Epifcopus, Servus Servorum Dei , caridimo in Chri-
^ fto Filio, Edwardo, Regi Anglix Illuftri, Salutem & Apo-
ftolicam Benedidionem. _ . .. n
Clarx Devotionis titulis inHgnitus , more DevotilTimi Filii, Ro-
manam Ecclellam revereris ut Matrem, ac, Perfonarum Ecclelia-
fticarum Profectibus deiideranter intendens, ftudio Solicitudinis o-
pcroliE iniento profequeris quxcunque Perfonis ipfisProfutura cog-
nofcisaut credis; propter quod Apoftolicx Sedis & nollram Gra-
tiam & Favorem muKipliciter promereris.
Sanc nuper tua Sinceriti^ Nobi'^ (criplit ut Parrochialem Eccle-
(iam de Hemyngburgh, Eboracend Dicecefe, dile.^tis Filiis
Priori & Capitulo Ecclefix Dunohnenfis, Ordinis Sandi Benedi-
«fti, propter NecelTitates eis incumbentes, unire de Benignitate A-
poltolica dignaremur.
Veriim ( Fih cariilirae) a multis Fidedignis accepimus quod, in
cadem Dunolmenfi Ecclefia, quae dudum Secularis erat, dum ad
Rehgiofoi tranflata fuit , tam Seculares Canonici , quam aiii Bene-
ficiati , ufque ad Numerum Centum quinquaginta erant , quorutn
Proventus & Emolumenta eifdem Priori & Capitulo fuerunt appU-
cata: 6c, ultra hoc , Qiiatuor Abbatije Rehgiolbrum, in quibus
inodo inrtituuntur Priores , & in quorum qualibet Viginti quacuor
Monachi , quamvis nunc in prxdidtis Quatuor Abbatiis ultraQcMn-
decim non morentur, eifdem Prigri & Capitulo Unitieextiterunt;
&, infuper, Duo Monafteria , in quorum quoHbec Qiiindecim
Perlonae morabantur, & in Ambobus Decem de praefenti non mo-
rantur ; & ultra hcec Tredecim Parrochiales Ecclefi.« Unita: , i<.
multa alia collata eis fuerunt:
Propter quodfirmiter credimus quod, fi ita'eft,Unionem ipfara
nullatenus fieri eadem Sincentas tua vellec, cum etiam , prout fer-
tur, in didta Ecclefia duntaxat fmt Quinquaginta fex Monachi Re-
fidentes, qui, cutn extra proficifcuncur, cumTribus vel Quatuor
Equitaturis , non ficut decet eorum Religionis Modeftiam , ince-
dunt, & in Expenlis, tam in Vidtu & Veftitu,quam in aliis,mul-
tum excedunt.
Quocirca Regalem Excellentiam, Nobis caram , rogamus &
bonamur attente quatinus, etiam tuae SalutLs intuitu,quam fincere
diligimus, quse fcribimus diligentcr conliderans, fuper cis , dil&ito
Filio noftro, Symoni tituli Sixti * Presbytero Cardinali, Apofto-
licx Sedis Nuncio { cui etiam de hoc fcribimus; in hiis qu» tibi
dixerit, credas indubie.
Et , fi ita cordi tibi fit didta Unio , ficut exdem tux Litterx
continebant, Nobis, qui quantum cum Dco poterimus Votis tuis
annuemus,'fuper hoc refcribas.
Noftrx tamen Intentionis exiftit qu5d , fi difta Unio per Nos
fiat, tot Perfonx in eadem Ecclefia, ultra Numerum ibidem fta-
tutum, ponantur, quot ex fuper Excrelcentibus Fruftibus pote-
runt fuftentari. ^
Dat. Avinion. duodecimo Kal. Januarii,Pontificatiis noftriAn-
no fecundo.
Atmandus.
Suh Filis Cauahaceif.
EX, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum, Nobilis Vir, Thomas Comes de Marre de Scotia, ad ^n- 4^.
Nos, in Regnum noftrum Anglix, de Licentia noftra , ex certis E. J.
caufis, in proximo fit venturus, ^ Scot.^6.
Nos (volentes Securitati ejufdem Comitis providere ) fufcepi- ^- 3. w»
mus ipfum Comitem, veniendo in Regnum noftrum prxdidlum, i.
cum Viginti Perfonis & Viginti Equis de Comitiva fua , &c. ut
in ctcteris de ConduBu Literis.
In cujus, &c. per unum annum duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , odtavo die Januarii.
Tro Cardinali Belvacenjt.
T E Roy de France & d'Engleterre, & Seigneur d'Irlaunde, &Ci Ann. D.
*-" Salut, iVl-
Pour ce que, noftre Sainc Piere, le Pape, a ordenne le Cardi- An. 46.
nal de Cantorbiere & le Cardinale de Beauvaix pour Traitier de E. 3.
Paix & Concorde , entrc Nous & noz Adverfaires de France , & Frane.
le dit Cardinal de Beauvais peut fouvent avoir a Parler au dic Car- 46. E. j."
dinal de Cantorbiere, ou autres, m f.
Nous, a la priere & Contemplacion de, noftre Saint Pier , le
Pape, vcillantz purveioir a la Seurte du dit Cardinal de Beauvaiz,
& de fes Gentz, & de lcurs Biens quelconqes, avons Prins, Mis,
& Receu, Prcnons, Mettons, & Rcceuons le dit Cardinal, &c.
ut in fmilibus de Conduiiu Literis , cum hac Claujula; videlicet;
Noftre entence cout voies neft pas quc le dit Cardinal , foubz
Umbre de ce prefent fauf Conduit , ait audtorite de nous, de en
paffer la Meer, le, par efpecial, n'a noz. Lettres, feifans raencioa
de encrer ou p.iiler la Mere.
Donne a noftre Palais de Weftmonftier le riij jour de Januer,
TAn de Grace Mille, Troifcenc , Soixante & Douz, & de noi
Regnes, de France Trente Tierz, & dEngleterre Quarance Sif-
me.
De Potefiate TraBandi de Pace.
L
E Roi,
Au,
Reverent Piere en Dieu,
» VI.
y6o.
Simon, par la meifme Grace, Evejque de Londres:
Et a,
Noz chers & foialx,
EJmon , Counte de la Marche :
Richard de Stafford,
Rogier de Beauchampy
Raiif de Ferriers ,
Baneretz :
Et a,
Noz amez Clercs,
Maiftres Symon de Melton , Doftour en Lovs,
Et Johan de Branketre, Treforier de l'EgIife d'Everwyk,
Salut.
Remeinteuantz bien fovent les * AflHicions, Tribulacions, Mabr,
& Doleurs, que le Pceple Chriitien a loefFert, & enqores Soeflfre
dc Jour en autre, par diverfes manieres, a caufe des Guerres entre
Nous & noz Adverfaires de France, dont Nous en avons & pre-
nons trcs-grande Piie & Compairion,& a ce eancz Conlideracion
& regard,
A la Reverence de, noftre Trefteint Piere, le Pape, qi Nous a
fovent fur ce, par fcs Lettres, & diverfes Mcfifages, prie & re-
quis & Novellement par, Reverent Piere en Dieu, noftre che-
re & feal Ame, le Cardinal de Cantebris , pur Honour de Seinc
Efglife, & por cefler refiufion de Sank Criftien , & pour tout
bien Comun,
Si fumesnousde prefent, corae toutdis avons efte, enclms a
tout bien Traitie de Paiz & d'Accord entrc Nous & noz Adver-
faires fuldicz , a fin que , par Paix & bon Accord , faifant en celle
Partie, Qiiiete & Repos demeure entre Criftiens , Bien Publique
foit accreu, & noftre Seignur en Ibic le mieultz Serviz, Loez, &
Honurez,
Dont, pur mettre les Chofes en oevere , &, u Dieu pleft , a
bone & brieve Expedicion, , t. ,
Eue fur ce moult grande Deliberacion ovefque les Prelatz, No-
bles, & autres Graniz, Sages, & Comunes de noz Roialme &
Seignuries, de leur expres Confentement , Accord , & certeine
Par raffeurance, que nous avons de voz fens, lealtez & avife-
Vous avons ordenez , deputez , commifez , & eftabliz, orde-
nons, commettons, & deputons, & eftabliffons, par la teneur de
cesprefentes Lettres, noz certeins Procureurs & Mellages elpe-
Donnanrz & Commettanrz a vous Audorite , Poiflfance , &
Mandement efpecial & general , d'Afrembler, Convemr, Parler ,
Trairier, Compofer, Traniiger, Pacefier, & Accorder, fur toura
les Debatz, Ccntencions, Queftions, Guerres, Riotes, & Def-
cortz , meuz & demenei , ou a movoir & demener , parentre
NoQS& nozSubgiez, Amvs, AUiez, & Bienveullantz qudcon-
qes, decea & dedela la Mier, d'une part, & Charles, noftreAd-
verlaire, fes Freres, & touz les Subgiez & Comraunes de rrance,
' lcur
Ann. D.
137?-
An. 46.
I. J.
Tranc.
46. E. j;
tn. i.
* VI.
761.
ET ACTAPUBLICA.
211
Ann.D. ]eur Amys, Bienvelliantz, & Alliez , en general ou en efpecial,
1373 leur Procureurs & Meflages, (i'autre part,
£'"'. 3- Et de Accorder , Prendre, & Refcevoir, por Nous, 6c noz
Subgiez, Terres, Paiis, & Lieuz quelconqes, ovefque noz Ad-
verfaires,' & lesautres, ou leurs Procureurs, ou Meflages fufditz,
bones & fermes Trieues, & Abftinences de Guerre, a terme, ou
a temps , qui bon vous femblera , par ies meilleurs manieres, con-
dicions, & fourmes que faire fe purra,
Et fur quantque lerra enfi Parlee, Traitee , Compofee , Tran-
figie, Pacifie, & Accordee pour Nous, & noftre Partie, ovef-
que ceulx de la Partie Adverfe, & par la Mediacion & Confente-
ment du dit Cardinal de Canterbirs , de raflfermer & affeurer par
Foie & par Serement, a doner en l'Ahne de Nous,
Et de ottroier & donner , fur ce , & les Dependances, toutes
maniers des Caucions, Seuretes, Promeires, Obligacions, & Lec-
tres feallez, tantz. & tielz come mcfter ferra en tieu cas, les quiel-
les nous volons avoir tiel etfedt, vigeur, & fermete,come fiNous
les euflions done , & fait en noftre propie Parfone,
Et de faire, executer, expedier, & accomplir , pur Nous, &
noftre Partie, touc quantque a Faire ferra en tieu cas, & les De-
pendances, & quantque Nous ferrions, meifmes fi noftre propre
Parfbne y fuifle prefentz , fuppole que plus efpecial Maundement
cn ferroit requis :
Et Promettons, lealment, & en bon foy, avoir & tenir, touz
jours, ferm & aggreable, quantque fait ferra fur toutes & chefcu-
ne des chofes avantdites , fur Caucion & Obligacion de touz noz
Biens, prefentzSc a venir, fanz jammais faire, dire, ne purpofer,
en jugement , ne dehors, aucune chofe a Tencontre.
Don. parTefmoignancede noftre GrantSeal, anoftrePalays de
Weftmonftier, le viijjour de Janyuer, en TAn de la Nativite nof-
tre Seigneur Miile, Troifcentz, Septante, & Second, & de noz
Regnez, de France Trente & Trois , & d'Engleterre Quarrante & Sis.
Depar le Roi ^ [on grant Counfail.
Le Roi,
Au,
Reverent Piere en Dieu,
S^mon , par la mefme grace , Evefque de Londres :
Lt a,
Noz cheres & foialx ,
EJmon^ Coufite de la Marche:
* Rogier de Beauchamp ,
Richard de Stajfordj
Rauf de Ferriers ,
Baneretz :
Ec a,
Noz amez Clercs,
Meiftres Symon de Molton, Dodlour en Loys,
Et Johan de Branketre, Treforier de rEglile d'Euerwyk,
Salut.
Remeinteuantz, <^-c. utfupra uftjue ibi, Donnantz & Commet-
tantz a vous, ^c. tunc fc, Sept , Sys , Cynk , Quatre , ou Trois
de V0U3, dont vous^Evelque, Efmon, &c Rogier ; foiez les Trois,
Aucftorite, PoiiTance, & Mandement, &c. ut fupra.
Don. ut fupra.
IndentHra Gregorii TJfus Maris c-r Oberti Gay , JanuenfiHm,
de merendo fub Rege.
* VL
Ann. D.
137?-
An. 4<S.
£. 3.
Tx Au-
togr.
r^EsTE Endenture,
^ Faite par entre noftre Seigneur le Roy d'Une part, & Gre-
goire Us de Meer & Obert Gay Jeneuoys d'autre part,
Tesmoigne que les ditz , Gregoire & Obert , ibnt Demo-
rez devers noftre Seignur le Roy , pur Lui Servir en fa Guerre ,
ovefque Deux leur Compaignons , Gentils Hommes , Cynquante
Balifl:ers, & Cynquante Mariniers, Bons & Covenables, par Un
An , a commencer le Primer Jour q'ils ferront entrez la Meer, a
TEfclufes en Flandres , en venanc devers Engleterre au Servicc
noftre Seignur le Roy fufdit.
Ec ferra chefcun des ditz, Gregoire & Obert, Coneftabie, eant, Ann.D.
en fa Coneftabler.e, Un des dic Deux Compaigncns & Vynt &: 1373.
Cynk Balifters, & aulfi Vynt & Cynk Mariniers, defouz lonGo- E.Vv. 3.
vernement, pur Servir noftre dit Seignur le Roy en fa Guene a-
vantdirc.
Ec prendront ies ditz Gregoire & Obert, de noftre di: Seignur
le Roy, pur le dic temps,
Pur cheicun de eux meifmes Vynt & Cynk Franks,
Pur chelcun de leur ditz Deux Compaignons Quinze Franks,
Et pur chefcun Aes ditz Balifters Dys Franks,
Et pur cheicun des dit Mariners Sept Franks,
Par le Moys Kalendrel , pur leur Gages,
Des queux Gages les ditz , Gregoire & Obert , ferront paiez ,
de Quarter en Quarter avant la main, pur eux & leur dites Gentz,
pur le temps q'ils ferront Demorantz, come dit eft, en le Service
noftre Seignur le Roy fufdit.
Et touz les Chaftelx , Villes, Forterefl^es, Niefs, & autres Vef-
feux, ovefqe leur Apoaraill, que puriont eftre Pris de Guerre par
les ditzGregoire & Obert & lejr dites Gentz, ou par aucuns de
eux, duranc le dit temps, ferront a noftre dit: Seignur le Roy en-
tierement , & a lui rendront les ditz Gregoire & Obert.
Et de touz les Prifoners & Marchandifes , que purront eftre
femblablement par eux Pris, Tun Moitee ferra a noftre dit Seignur
Roy, & autre Moice as ditz, Gregoire& Obcrc, & a les autres
qi les prendront ;
Mes toutes chofes , que purronc refonablemenc eftre aconcez en
Pilage, ils averonc deus eux mefme, & a leur Profic.
En Telmoignance de quele chofe a la Parcie de cefte-Endencure,
demoranc devers noftre dic Seignur le Roy , les dicz , Gregoire 6c
Oberc , ont mys leur Sealx.
Don. a Weftmenfter le viij jour de Januer, TAn de Grace Mil-
le, Troifcentz, Sepcante Second, & du Regne noftre Seigneur le
Roy d'Engleterre, Quarante Sifme, & de France Trence Tierz.
Sigdla de cera rubea , {endentia a fimplici Cauda Pergamena.
Sacramentum per prafatos Regi praflitHm.
■VL
76;.
r^Onuz foic a Touz que Nous, Gregoire Us de Meer & Obert Ann. D.
^ Gay, Jeneuoys , Servirons loialment au Roy de France & 1373.
d'Engieterre, en fa Guerre,par un An, felonc le Purporc de TEn- An. +<j.
denture , ent faite parentre Luy & Nous, £. ',
Ec metterons noftre Foial Diligence & Peine , fi avanc que faire Ex Orig.
le purrons, par aucune voie, d'avoir, ovefque nous, en le Service
du dic Roy, par meifme le cemps, a cantz de Balillers & Mari-
ners, bons & covenables, come Ibnthmitez par la dite Endentu-
re,
Ec ferrons feurtee fufBfante a Bruges, en Flandres , Johan Sal-
man, en noun du dic Roy, de bien &c loialmenc Servir a meifme
le Roy , felonc le Purporc de la dite Endenture,
Et le Confeil du dit Roy & de fon Royalme d'Engleterre, bien
& loialment celerons ,
Ec fon Profic & Honour, par toutes les voies que nous purrons,
garderons & ferrons,
Ec du Mal, Damage, & Defhonure, qui luy purronc avenir, a
noftre poair Lui garderons & defenderons.
Ec a toutes ceftes Chofes parfaire, en la manere avantdite, Nou3
avons fait Serement , en noz Parfones , fur Seint Evangcls, par
Nous touches, devant le Conleil du dit Roy,a fon Palays deWeft-
monftier, le Oytifme jour du Moys de Januer, TAn de Grace,
felonc 1'Aconte de 1'Efglife d'Englecerre , Mille, TroysCens, Sep-
tance & Seconde.
Ec, en Tefmoignance des Chofes fufdites, nous avons mys noz
Sealx a ces Prefencs.
Donne a Loundres le Noefifme jour du dic Moys de Januer ,
TAn avandit.
Dorfo,
Scriptum confeSium de Sacramento Gregorii Ufus Maris & Osberti
Gay januenfium.
Dds
F OE D E R A,
CONVENTIONES, LITER^,
Et cujufcunque gcneris
ACTA PUBLICA,
I N T E R
REGES ANGLIiE,
Et alios quofvis
IMPERATORES, REGES, PONTIFICES,
PRINCIPES, VEL COMMUNITATES,
A B
Ineunte S^CULO DUODECIMO, viz. ab Annoiioi.
Ad noftra ufque tempora, habita aut tradata:
Ex Autographis , infra Secretiores ARCHIVORUM REGIORUM Thcfaurarias
per mulca Sxcula reconditis , fideliter eAfcripta.
IN LUCEM MISSA DE MANDATO NUPER^ REGIN^.
Accurante
T H 0 M A R r M E R,
' Ejufdem SereniJJima Regina Hijioriographo.
EDITIO TERTIA,
Ad originalcs Chartas in Turri Londinenfi denuo fumma fide coUata & emendata , ftudio
G E 0 RG 1 I HO L M E S.
TOMI TERTII PARS IIL ET IV.
HAGiE COMITIS,
Apud JOANNEM NEAULME,
MDCCXL.
T ■C
2i2t;
c «-
■.) A II
H I-
ili/i
O I LuqA
CONVENTIONES,
L I T E R ^,
E t
ACTA PUBLICA.
«^^^•^^«•^^^^'^«•^^'.«^^^«^^'•^^'«^^•^^•'•^■^■«^^^^^^S^^^-S^^^
VII. i:
* ^ro qtttbufdant de Stotia Militibus.
die Febiuaiii.
Ohertus de Srsiytt, Miles de Scotia, habet Li-
teras Regis de Conduftu, veniendo in Reg-
num Regis Anglix , cum Viginti Equis in
Comitiva fua , ibidem morando , & exinde in
Scotiam redeundo , ufque ad Feftum Nativi-
tatis Sandti Johannis Baptiftse, proximo futu-
rum, duraturas.
Tefte Rege apud Weflmonafterium, tertio
Confimiles Literas habent fubfcripti j videlicet,
Waherus Je 'Lejfele Miles.
yohannes de EdmonPon Miles.
David Styiuard, Comes de Strathern.
Nobilis Vir, Georgius de Dunharre, Comes Marchise de Scotia.
yohannes de Wardlau de Scotia.
Ipfum Comitem Capitaneum totius Armatae Navium & Bar^ca- ^"^' ^
rum, quas fuper Mare proficifci Ordinavimus, Facimus & Con- J'}'^^'
ftituimus per Prsefentes , ^dv, i^
Ica quod ipfe Officium Capitanei Armatx prosdidloe per fe, ac
Admiralli noftri, verfus partes Boreales & Occidencales, Officia
fua Admirallorum per fe, feciant & excerceant debite prout de-
cet ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, Injungimus & Mandamus
quod eidem Comiti, tanquam Capitaneo totius Armatje prsdiftae,
in omnibus, quae ad Officium fuum in hac parte pertinent, In-
tendentes fitis & Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Fe-
bruarii.
Sttper Delihratio/te Berardi del Bret , Prifonarii WilUdmi
de Bello Campo.
Indmtura Comitis Sarum , Capitanei ^rmatx Navinm^ D EX, per Litetas fuas Patentes, fufccpit in Protedionfim & ArM.D.
•'^ Defenlionem , necnon in falvum & fecurum Conduilum Re- 1373-
gis, quendam Servientem Berardidel Bret, Prifonarii Williehni de ■^'■- +7'
Bello Camfo, veniendo cum quodam Famulo fuo, pe" Dominium ■£• ?•
& Poteilatem Regis Aquitanice, ad Regnum Angiice, tam per f'"/'^. 47«
Terram , quam per Mare , ad Tradtandum & Ordinandum fuper E- 3 • w-
Deliberatione eju(dem Berardi , ibidcm Inorando , & exinde ad 8.
Propria redeundo, ufque ad Feftum Nativitatis Sandti Johanuis
Baptiftae, proximo futurum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Fe-
bruarii.
p^^nY) /^EsTE Endenture,
j,y, • >^ Fait parentre, notre Scigneur le Roy d'une Part; & Mon-
dn.^i. ^ic"'' J-f-^illi^f^i de Montagu, Conte de Saresbirs; d'autre Part,
g' ' TesMoigne que le dit Conte eft Demorei devers notre dit
ix Orif, Seigneur le Roy, pur lui fervir en fa Guerre fur la Meer, oves-
que Trois Centz. Hommes d'Armcs, & Troys Centz Archers,
par un Demy An, commenceant le Jour q'il & fa di:e Retenue
ferront primerement venuz,, par celle Caufe, & monftrez a la
Meer , eant en fa Compaignie les Deux Admiralx notre dit Sei-
gneur le Roy , ovefqes autres noz Foialx , & une certeine Armee
de Nieft, Barges, &c autres Veffeux, fur ia Sauve Garde de la
Meer par meifme le Temps :
Des queux Troys CentT, Hommes d'Armes ferront le dit Conte,
Vint Cliivalers, & Deux Centz,, SefTante, & Dys, & Noef Es-
quiers :
Et prendra le dit Conte, fibicn pur lui meifmes, come pur fc
ditz Hommes d'Armes & Archers , Gages de Guerre Acuftu-
mez, :
Et pur Lui & fes dit7,Homme3 d'Armes Regard Acuftumez,
6c Demy pur le Temps fufdir :
Des queux Gages, pur un Qiiarter d'un An, pur Lui & pur (a
dite Recenuc, & du dit Regard, pur le dit Demy An, pur Lui
&c fes dites Gentz d'Armes, il fera Paiez, avant la Mayn :
Et des Gages de Lui & de fa dice Retenue, pur l'autre Quar-
ter , il avera bon & covenable Alfignement •
Et fera le dit Conte, ovefque fa dite Retenue, preft a la Meer
& Eskippezle * Primer Jourde MarT,, prochein venant, pur fer-
vir notre dit Seigneur le Roy, come dedus cft dit.
En Tesmoignance de quele Chofe a !a Partie de cefte En-
DENTURE, demorante devers notre dit Seigneur le Roy, le dit
Conte ad mys ibn Seal.
Don. a Londres le viii. jour de Feverer, TAn du Regne notre
dit Seigneur le Roy , dEngleterre Qi.iarante Septiefme , &; dc
France Trente Quart.
Sigilla avulfi.
»VII.i
Pro memorato Comite , de Intendendo.
Ann. D. R ^-^ Univerfis & fingulis Admirallis noftris, & eorum Loca
i-i^-i. ' tenentibus, Capitaneis, Caftellanis, Cuftodibus Portuum &
Aa.^i. Paflagiorum & aliorum Locorum Maritimorum, Vicecomicibus ,
E '^_ ■ Majoribus, Ballivis, Miniftris, Dominis, Magiftris, & Marina-
Franc.i,-]. ''iis Navium, ac aliis Fidelibus & Subdiris noiVis, tim per Mare
5_ , ,„_ quam per Terram conftitutis, ad quos prasfentes Literae pervene-
,._ • rint, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftione provida , dileifli & fidelis no-
ftri , Wiltielmo de Monte AcutQ Comitis Sarum, plenius confi-
dentes,
TQm. III. P. III.
De Debatis , inter Percj cr Donglas pacificandis.
EDwardus, Dei gratia, Rex Anglice & Francix, & Dominus Ann. D<
Hibernia;, diledtis & fidelibus fuis, Hcnrico le Scrop Chiva- 1373.
ler, RaJu/pho de Hafiynges Chivaler, & Rogero de Fulthorp, Sa- Aa. 47.
lutem. £. 5.
Sciaiisquod, s«f. 47.
Ciam quxdam Diftenfiones & Debata inter, diledlum & fidelem E. j.w,
noftrum , Henricum Dommum de Percy , &, Nobiiem Virum, j-.
Wtllielnium Comitem Douglas de Scocia , novicer motse fint & fub-
ortas,
Nos,
Advertentes didta DiiTenfiones & Debata, per Cuftodes Mar-
chiarum Regni noftri Anglix, verfus parccs Scotix, commode re-
parari non poOt:, maxime cum idem Henricus unus Cuflodum
didtarum Marchiarum per Nos, & prsefatus Comes unus Cufto-
dum Marchiarum Regni Scotiae, perRobertum, Conlanguineum
noftrum de Scotia, alternatirr. ailignentur,
Ac volentes proinde eadem JJiflenliones & Debata, ad majo*
rem Quietem utriufque eorum, pacihcari, ac Treugas, incer * *VII. jj
Nos & David dc Bruys de Scotia , Fratrem noftrum , jam defun-
drunij initas, Teneri & firmiter Obfervari,
Aflignavimus Vos 6c Duus veftr{im (quorum vos, praefate
Henrice, altcrum efle volumus) ad diita Deb:ua & Difl"enliones,
una cum hiis, quos idcm Robertus , Confanguineus nofter, pro
parte fua ad hoc aflignuverit, Audiendum, & inter Partes pncdi^
dlas ex hac caula tradandum, & Diffenfiones & Debata hujufmo^
di Reformandum, Ceflandum, Paciticandum , & Terminandum,
& id , quod QLiietem & Concordiam inter Partes praedidtas con-
cernit , meliori modo quo ficri poterit, ju.xta formara di>ftarum
Treugarum, Faciendum & Expediendum:
Et ideo vobis mandamus quod Vos, vcl Duo veftrum (quorum
vos, prxfue Hcnrice, alterum eirc volumus) circa prxmilia cum
omni diligentia Intendatis, & ea faciatis & eXequamini in forma
prxdidta.
Intimavimus enim per Literas noftras, prxfato Roherto, Con-
fanguineo nollro, quod ipfe certos fideles fuos, ad prasmifla tt
parte fua facienda , aflignari iaciat in forraa fupradi<Sa.
A 2 Iii
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann. D. In cujus rei Teftirnoniura has Literas noftras fieri fecimus Pa-
i?7?. tentes
Itlv. 3.
Tefte meipfo apud Weftraonafterium, decimo fexto die Fe-
bruarii, Anno Regni noftri Angliae quadragefimo Septimo, Regni
vero noftri Francix Tricefinio quarto.
De Servitio , contra Henricum Bafiard de Ifpania.
r",'^^" muth , Salutcm.
ri r ■, Gravem Querimoniam Fetri de Dojquitia , Magiftn cujuldam
£ I t»*Navis vocatx la Matye Sterlyng, & aliorum Magiftrorum Na-
-o *■ vium de Villa Guetary , Li-^eorum, cariffimi Filii noftri, Joban-
^^' 7!H Rcgis Caftell^ & Lcgimis, Ducis Lancaftri.B, recepimus,
Continentem quof^ , .
Ciim, ipfi poft Mortem Petri nuper Regis Iffanvia defundti, m
Regno Portugalix , contra Hevricum Baflard de Ifpannia , Adver-
farium noftrum, continue morati fuerint,
Ac diftus Filius nofter Literas fuas eifdem Magiftris miferit,fup-
plicando eis ut in Obfequium fuum venirent,
lidemque Mas;iltri, Mandato difti Domini fui obedientes, ut
ipfi in diiftum Obfequium melius venire podent, Navem fuam
pr«ditl:am cum Vinis & aliis diverfis Mercandifis fredtaverint , us-
que partes Flandrix & de Sandlo Maloro ducendam, proponentes
in Obfequium didi Filii noftri , poftquam Expeditionem didhrum
Mercandifarum fuarum feciHcnr, celeriter venilTc, & ibidem fide-
hter moratos fuilfe,
Didtique Magiitri, veniendo fupra Mare , juxta Cofteram de
Dertemuth , diverfis Navibus & Bargeis Regni noftri Angliae ob-
viaverint ,
Qui qiiidem Magiftri, de fecuritate diledU Filii noftri confiden-
tes, cum corum propria voluntate, cum Navibus & Bargeis prx-
didlis, in didto Portu de Dertmuth applicuerunt,
Super quo didti Magiftri & alii Mercatores Navis prxdidlae,
poftqiam in didtum Portum venerint, areftati, & cum Navi ac
Bonis & Mercandiiis fuis ibidem , fub Arefto hujufmodi , detenti
exiftunt, quamquam ipfi Literas praefati Filii noftri, & Regis For-
tugalia , & Comitis Do» Ferando fuper hoc plenius oftendcrint ,
Unde Nobis fupplicarunt ut ipfos ab Arefto prscdidto deliberari,
& didta Navem , Mercandifas & Bona fua Rcftitui jubere veh-
mus,
Nos (volentes cum eifdem agere gratiose) vobis mandamus
quod,
Viiis didtis Literis , tam didti Filii noftri , quam didtorum Regis
Fortugallia; & Comitis Don Ferando , fi vobis conftiterit ipfos Ma-
giftros &: Mercatores de Amicitia noflj-a exiftere, utpraedidtum
cft,
Tunc prsefatos Magiftros & Mercatores fine dilarione dearefta-
ri, 6c eis Navem ac Bona & Mercandifas fua propria, ac Bona &
Mercandifas aliorum Amicorum noftrorum, qux in didi:a Navi
areftati fuerunt, reftitui & habere faciatis:
Provifo tamen quod omnia Bona & Mercandifas Inimicorum
noftrorum, quae in didta Navi inventa fuerunt, falvo & fecure
abfque Deliberatione cuftodiantur , & ipfis , ad quos perunent , \\-
berentur ,
Mandamus ctiam vobis quod quafdam alias Naves de Portuga-
lia, qu.T! verfus partes de Sandto Maloro ex caufa priedidla funt
*vn.4 tranfitur.c (quarum * Sebaftianus, Johan, Martinus , Johan , &
MathUo^ funt i\lagiftri) (i infi-a Diftridtus veftros venerint, falvo,
abfque Violetitia eis inferenda , cuftodiri, & omnia Bona & Mer-
candifas Inimicorum noftrorum, qux in didtis Navibus inventa
fuerint, illis, ad quos perrinent, habere & liberari faciaris, & ip-
fos Magiftros, cum didtis Navibus & eorum Bonis propriis, ac
aiiis Bonis Amicorum noilrorum, ad partes quo voluerint, abique
impedimento, tranfire permittatis.
Mandamus infuper vobis quod Duas Naves de Portugalia, qux
nuper per Horoines de Dertmuth & Piymuth captae , & ufque di-
<Sum Portum de Dertmuth, abfque Genubus Extraneis, dudtae
fuerunt, falvo & fecure cuftodiri faciatis, donec per Conciiium
noftrum informati fuerimus ad quos Naves praedidtx de Jure de-
beant pertinere.
. Tefte Rege apud V^eftmonafterium , vicefimo die Februarii.
que noftra, ubicumque exiftentia , ad Obfervationem omnium, Ann.D.
qux fuper hiis tradtari & concordari contigerit, firmiter Obligan- 137?.
dum, 'Edv. j.
Et Cautionem ac Securitatem , quae nobis in hac parte fieri de-
beat, Acceptandum 8c Recipiendum, fimilemque Securitatem &
Caurionem Parti alteri, noftro nomine, Faciendum, Tradendum,
& Liberandum,
Ac omnia alia & fingula Faciendum, quae in Praemiflis & circa
ea neceffaria fuerint, etiam fi Mandatum exigant fpeciale, plenam,
tenore Praefenrium , commitrimus Poteftatem;
Promittentes, pro Nobis, & Hxredibus noftris, Nos Ratum
& Gratum, perpetuis temporibus, habituros quicquid iidem,r/M-
mas , Hohertus , Rohertus , & Johannes , Quatuor , Trcs , vel Duo
corum, noftro nomine, fecerint in prxmiffis, & quolibet prae-
miilorum.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli nofiri Tefti-
monio, die Quiniadecima Menfis Martii, Arno Nativitatis Do-
mini Miilefimo , Tricentefimo , Septuagefimo terrio , & Regno-
rum noftrorum, Franciae Tricelirao quarto, & Angliae Quadra-
gefimo feptimo. .
Pro Civibus Burdegalia ., de Pardomtione.
LE Roi a toutz ceulx, qi ceftes Lettres verront, ou orront , Ann. D;
Salutz. I37?.
Por ies granrz. & aggreables Services que, noi cheres & ie^\t.,An. 47.
les Meire , JureT. , & Comunalte de noftre Citee de BordeauxE. j.
Nous ont fait en les prefentes Guerres, & a fin q^ils foient le pluis vnfc. 47.
Affbrciez & Encoragez a demorer toutdis en noftre vraie Obeis- e.}. m.
fance, veullianra faire a eubc Grace efpeciale, de noftre certaine^.
fcience & audtorite roiale , par rAdvis & Confentement des
Granrz, & Sages de noftre Counfail , Nous Quitons , Remettons ,
& Pardonons a les avantditT. Mair, Jurez,, & Comunaltee toui
Forfaitz & Trefpas , commis & perpetrez, par eux , ou aucun
d'eulx, avant le jour prefent, * en aucun temps paiTee, encontre • vil.f."
les Ordenances de nozMonoies, ou en aucun autre maniere quel-
conque ,
Nient veuUiantx que les avantdirz, Mair , Jurez, & Comunalte,
ne leur Heirs, foient Moleftex, Grevez,, ou Empefche7,,enCorps,
n'en Biens, par les caufes ou occafionsavantdites, par Nous, ne
par noz Heirs, ne aucuns de noz, Officers, ne Miniftres, tanco-
me il fe tiendront defouz. noftre leal Obeiflance.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonfter, le xv. jour de Marcx, TAn de ia Nativite no-
ftre Seignur Mille, Troifcentz, Soixante & Trefze, & de noi
Regnes, de France Trente & Quatre, & d'Engleterre Qiiarante
& Sept.
Par la Peticion, hailk <^ Signee depar le Counfail.
Pro Berardo de Lebreto de Donationibtts Redonandis , ^
Revocationtbns Revocandis,
LE Roi a toutz ceulz, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
liirr..
Ann. D.
Ann. D.
n73-
Av. 47..
£• J-
Trxnc.^l
K. i.m.
30.
De TraEtando cum Rege ArragonHm.
T) EX Univerfis, prxfentesLiteras infpedturis, Salutem.
^ Noveritis quod Nos ,
De fidelitate &: circumfpedtione provida , diledtorum & fide-
lium noftrorum, Tkoma deFelton Senefcalli Dominii noftri Aqui-
tani.r, V.oherti de Rous Majoris Civicatis noftras, ac Mai|iftri Ro-
herti de /^^jt/ori utriufque Juris Dodloris Conftabularii Caftri no-
ftri Burdegalix , ac Johannis de Ecclefla Judicis Majoris Civitatis
noftrx Burdcg-ilenfis , confidentes,
Ipfis, Qi^iatuor, Tribus, & Duobus eorum, ad Tradlahdum,
Componendum, & Concordandum, pro Nobis , Subditis , &
Regnis noftris, cum, Sereniffimo Principe, Domino Petro Rege
.Arragoniie, pro Se, SuccelToribus , Regnis, & Subditis fuis, fu-
per Ligis & Amiciriis, Temporalibus & perpetuis, inter Ipfum,
& Nos, ac Domos noflras Regias, Regna, Dominia, & Subdi-
tos noftros , qu.ccumque , ineundis & fociendis , & fuper Mutuis
Auxiliis, hinc inde, prout opus fuerit , contra qualefcumque Per-
fonas, &c oportunum fuerit, prxftandis,
Et ea, qux fic Tradtata & Concordata fuerint, Juramento &
«juacumquealia fecuritate Firmandum & Vallandum ,
Nofque, & Hxredes noftros, ac Regna, Domiuia, Subditos-
N'adgairs, a Tlnformacion de certeines Perfones, en noftrePar- A>i. 47
lement, tenu a noftre Palays de Weftmonfter, le Oetifme jour de E. j.
May, en T.^n de Grace Mille, Troilcentz, Soixante & Sis, & Vafc 47
de noftre Reigne d'Engleterre Quarrantifme , nous Repellafines £. j . m.
noftre Donacion, 4.
Faite a fu Berart de Lehret (qi Dieu aflbille) Piere de, noftre
chcre & feal , Berart de Lehret ,
Du Chaftel de la Ville & Sei^urie de Puy Norman, & de la
Baftie de Villa Francqua , & de toutes leur autres Bafties & cho-
fes, appartenantes a yceulx, & les Lettres, fur ce faites,& quant-
que ent eftoit fuy, nous avons Cafrez& Dampnez, & de tout
Mys au Neant ,
Por caufe, que ficome nous eftoions lors apris, que les avant
dirz Chaftiel, Ville, & Bafties, & toutes leur Appartenances , es-
toient, de noftre audtorite, Conjointes, Uniez, &: Annexez a
noftre Coronne Roial, &: por aucunes autres chofes, que a la
donc Nous efmcy voyent :
Et por caufe que nous fumes ja bien overtement apris que le dit
fu Berart, qi mort eft, & le dit Berart fon Filz, q'eft a prefent,
en avoicnt toutdis bon & cler Droit & Titie , tant en Proprete ,
come en Saifine , en les Chaftiel , Ville , & Bafties , & toutes lear
appartenances avantdites , par vertue de noftre Donacion avantdi-
te, Nous, ad ce aiantz moult grant confideracion & regard, en
faifant oeure de Droit & de bon Foy , par l'Advis & Confente-
ment de noftre Grant Counfail, de noftre certeine Science, Au-
dtorite, & Poiflance Roiale, la dite Revocacion en noftre dit
Parlement, & les Lettres ent faites, & quant qu'en eft en apres
par aucune maniere fuy , nous Ouftons , CafTons , & Anienriffons
du tout &: aufli avant come elle unqes n'euft eftee paffee en
Fait ,
Veulliantz & Grantantz, par la teneure & expreflion de noz
Prefentes Lettres, & de 1'Autorite avantdite, que le dite Repel
& les Letrres fur ce faites , en toucz Lieux & Places ou elles ap-
paroiffent, foient tenuz & reputez por Nulles & de Nuls Valeur,
Vigeur, EfFedt, ne Fermete, ne ne purront unqes porter, ne te-
nir, Damage ne Preiudice au dit Berart qbres eft, ne au Droit,
q'il ad au, Chaftel , Ville , & Bafties, & leur appartenances , par
my la Donacion avantdite;
La quiel Donacion nous, pur Nous, & pur noz Heirs,atoutz
jours mais,
Par contemplacion &: regard des bons &: aggreables Services,
que le dit Berrart nous ad fait de long temps pafle, & ferra en
temps
ET ACTA PUBLICA.
^nn.D. temps a venir, & a fin q'il (e tiegne toutdis en noftre Foy &c O-
1373' beiifance, & fe porte bonement devers Nous & noz. Subgii.,
Uv. 3. Acceptons, Loons, Approvons, & Confermons de noltre cer-
teine Science, PoiOance, & Audlorite Roiale,
Non obftantes aucunes Lettres , donees ou faites par Nous , ou
par noz Progenitours, as Habitantz, des Chaftel, Ville, Bafl:ies,ou
Seignuries avantditz, ou aucunes autres cn temps paflee, le quieles
nous ne volons que elles leur puiffent valoir encountrc refFed de
noz. prefentes Letrres :
Mandant2.& Comandantz a toufz, nos Senefchalx, Sergeanrz.,
Officiers, Miniftres, Subgiez., & Foialx , de noftre Seignurie
d'Acquitaigne, que a noftre dir chere & feal, Berart de Lebret ,
&c fes Heirs & Otficiers, foeffient & laiiknt toutdis Joyr, Tenir,
»VII.6,& Pofiider * les Chaftel, Ville, & Bafties, &; toutes leur appar-
tenances avantditz, en difpofant & felant d'yceulx come expedient
leur femblera & profitable, fanz li iaire ou doner en ce aucune
Empechement contre raifon.
ad Recipiendum & Audiendum omncs (^erelas, Provocatione- ,
& Apellationes , ad Nos in dicffis Dominio & partibus, fic fadtas
& interpolitas, & impofterum facicndas & interponendas,
Et, in omnibus Caufis Civilibus Querelarum , Provocaiionum,
& Appellationum hujufmodi , cum Emergentibus , Incidenribus,
& Dependentibus & ab eifdem Procedendis, Citandum , Cognos-
cendum, Inhibendum, Interloquendum, Diffiniendum,Exequen-
dum , & ipfas fecundum Leges , Foros, & Confuetudines didh-
rum Partium, ac Stilum & Curium praEdidarum , fine debitoTer-
minandum,
Et omnia alia & fingula Faciendum & Excercendum , quse in
praemilTis &: ea Contmgentibus neceifaria fuerint vel oportuna
Vobis Quatuor , & Tribus veftrum (quorum vos, prxfare^Rff-
herte de Wykford . unum eiTe volumus) Vices noftras committi-
mu.s, quamdiu noftrse placuerit voluntati;
Et ideo vobis mandamus quod circa Prsemiffa facienda diliffen-
terji^ folerter , & fideliter Intendatis.
Ann. D4
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays Damus autem omnibus Archiepifcopis , Epifcopis Ducibus
de Weftmonfter , le primer jour d' Averil , 1' An de la Nativite nos- Comitibus , Vicecomitibus , Marchionibus , Baronibus ' Senefcallis'
tre Seignur Mille, Troifcenrz,, Soixante& trefze,&: de noz Re- Majoribus , Praepofitis , Officialibus , Minifti ' " ' *
gnes, de FianceTrent & quaire, & d^Engleteire Qyarrante &
fept.
Tar la Tetition , haille ^ Signe de par le Roi ^ fin Counfail.
Ann. D.
1573-
Au. 4.7.
E. 3.
Viifc. 47.
E. 3.W.
i..
De Principatu Aquitani<z , in Manum Regis , Refumendo.
15 EX, dileftis & fidelibus fuls, ThomiS de Telton, Senefcallo no-
^ flro Aquitaniae, & Magiltro Roberto de Wjkford, Conftabu-
lario noftro Burdegalae, Salutem. ,
Sciatis quod,
Ciim Ed-wardus , carifTimus Primogenitus nofter , quinto die
Odobris, proximo pra^terito, Principatum Aquitaniae & Vafco-
nias, ac omnia Civitates, Caftra, Villas, Loca, Terras, Comita-
tus, Patrias, & Provincias, & quiecumque alia, quse idem Pri-
mogenitus nofter habuit vel tenuit ad Terminum 'Vitae fux ex Do-
no & ConcelTione noftris ,
Una cum omnibus Infulis adjacentibus , Homagiis, Ligeantiis,
Honoribus, Ohedientiis, Vaffallis, Feudis, Retrofeudis, Servitiis,
Recognitionibus, Juribus, mero & mixto Imperio, & cum Ju-
rifdidlionibus altis, mediis, atque baflis, Salvis Gardiis , Advoca-
tionibus & Patronatibus Ecclefiarum Metropoliticarum & Cathe-
dralium, tam Secularium, quam Regularium, & aliorum Ecclc-
fiafticorum Beneficiorum quorumcumque , Deveriis , Cenfibus,
Redditibus, Proventibus, Confifcationibus , univerfifque Juribus
& Pertinentiis fuis,
Surfum Reddiderit in Manus noftras,
Et omne Jus & Clameum, qux idem Primogenitus nofter ha-
buit, vel habere potuit, in eifdem, vel eorum aliquo, Nobis &
HOTcdibus noftris Remiferit, Relaxarit, & Qiiietura Clamaverit
adeo plene & integre , ficut ea tenuit vel habuit prsetextu Dona-
tionis & Conceffionis nofTrarum prjediftarum ,
Nos (de fidelitate & circumfpeitione provida veftris plenam
fiduciam reportantes) affignavimus Vos, conjuncStim, & divifim,
ad omnia fupradidta , Civitates, Caftra, Villas, Loca, Terras,
Comitatus, Patrias, & Provincias,
Una cum omnibus Inlulis adjacentibus, Homagiis, Ligeantiis,
Honoribus, Obedientiis, Vaffallis, Feudis, Retrofeudis, Servi-
tiis, Rccogniticnibus, Juribus, mero & mixto imperio, & cum
Juri("didionibus altis, mediis atque baffis, Salvis Gardiis, Advoca-
tionibus & Patronatibus Eccle(i.irum Metropoliticarum & Cathe-
dralium, tam Secularium, quam Regularium, & aliorum Eccle-
fiafticorum Beneficiorum quorumcumquc , Deveriis , Cenfibus ,
Redditibus, Proventibus, Confifcationibus , Emolumentis, & Re-
verlionibus, univerfifque Juribus & Pertinentiis iiais,
In Manus noftras Reiijmendum, Capiendum, & Seifiendum,
flc ad Opusnoftrum Retinendum & Occupandum,
Aliquibus Donationibus feu Conccffionibus , ante haec tempora
per quofcumque fadtis, qux per Nos Ratilicatae & Confirmatae
iion exiitunt, non obftantibus,
Ita quod vos (prsefate Conftabularie) Nobis de Exiribus, Pro-
ficuis , & Emolumentis quibufcumque , inde provenientibus , a
prxdiito Quinto die Odlobris, & exnunc, ad Scaccarium no-
ftrum Anglix Refpondeatis , & Fidelem Compotum inde Red-
datis j
Et ideo vobis Committimus & Mandamus quod circa prxmiffa
omnia & llngula folerter Intendatis , & ea fiiciatis , & fideliter ex-
pleatis in forma prxdicta.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , xii. die Aprilis.
Fer ipfum Regem.
»V1I.7.
Ann. D.
Au. 4.7.
E. 3.
m.
a. 3.
„.,-,., -n- - ." 'vr;rr , -— -.ftris, & omnibui aliis
l-idelibus noftris, tam Nobilibus , quam Popularibus , diaarutn
Partium, Tenore Prxfentium, in Mandatis ut vobis Quatuor,vel
Tribus veftrum (quorum vos , prxfate Roberte, unum effe volu-
mus) Intendant & Pareant in Prxmiflis.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , duodecimo die Aprilis.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Super Pajfagio Johannts Regis CaftelU.
J^EX , diledtis fibi , Waltero de Haulee & Johanni Polymond^ Ann. D.
Salutem.
137.3-
Sciatis quod aflignavimus vos, conjundtim, & divifim, ad Tot An. 47.
Homines Armatos, Sagittarios, & Marinarios, Quot pro Muni- £• 3-
tione Bargearum de Southamptonia & Salesbury fufiicere poterunt Franc.^r.
m ComitatibusSouthamptonix, Wiltefix, & Suffexix, tam infi-a £.3.»».
Libertates , quam extra , Eligendum & Capiendum , & eos in 19.
Bargeis prxdidis Ponendum, ad proficifcendum ineifdem, adVa-
dia noftra, fupra Mare,
Necnon ad tot Marinarios , quot pro Munitione Navium
qux pro Paflagio , cariffimi Filii noftri , Jehannis Regi$ Caflella '
& Legionis & Ducis Lancaftrix ordinantur , fufficere poterunt
in Comitatibus Devonix , Glouceftrix , Somerfctix, Dorfetix'
& Cornubix , tam infra Libertates, quamextra, Eligendum &
Capiendum , & eos in Navibus prxdidtis Ponendum ^ in eiidem
ad Vadia nolVa, quamdiu indiguerit, moraturos,
Exceptis Hominibus Armatis , Sagittariis, & Marinariis, alibi
pro Oblequio noftro ordinatis,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios feu Rebelles in-
veneritis,Areftandum & Capiendum,& eos Prifonis noftris Man-
cipandum , in eildem moraturos , quoufque de eorum Punitione
aliter duxerimus ordinandum;
Et ideo vobis mandamus quod prxmiffa omnia & fingula fa-
ciatis & exequamini in forma prxdidta.
* Damus autem univerlis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus ♦ VII.8.
Ballivis , Miniftris , Dominis, Magiflris, & Marinariis Navium'
ac aliis Fidelibus noftris Comitatuum prxdictorum , tam infra Li-
bertates, quamextra, Tenore Prxfentium, in Mandatis quod vo-
bis, & altcri veltriim , & Deputatis veftris, & alterius veftri in
hac parte , Intendentes iint , Confulentes , & Auxiliantes , q'uo-
tiens & prout eis, feu eorum alicui, fcire feceritis ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die Apri-
lis.
Per Billam Ada de Hertyndon,
De Attemftatis , contra Pacem Flandria , Reformandis.
D EX, diledto & fideli fuo , Rogero de Bello Campo, Capitaneo Ann. D.
'•^ Villx fux Caleiii, Salutem. 1373-
* De Apfellationibus , in diU^o Principatu , aptdiendis.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, EUts 'Epifcopo Vetragoricenfi,
*^ Magiltro Roherto de Wykford Dodtori in utroque jure , fVla-
giftro Regtnaldo de Claus Canonico Kurdegalx , & Magiftro Rey-
mmido Guilliehni de Todio Baccalario Decretalium , Salutem.
Qui^ , juxta debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis,
ad Nos Querelantibus , Provocantibus , & Appellantibus ,
Ad majorern Quietem Ligeorum noftrorum in Dominio noftro
Aquitanix , & partibus iUis , ne ipfos oporteat ad Perlbnam no-
Itram propriam pro Juribus caufarum accedere, loci diftantia ac
periculis Paffagiorum huc &illuc debite coniideratis,
Defideramus fieri J uftitix complementum ,
Nos (de veftris fidelitate & circumipedtione provida confidentes)
Sciatis quod Nos ,
De circumfpedtione & fidelitate veftris, plenius confidentes,
Allignavimus vos , ad Pacem , inter Nos & Nobilem Virum
Comitem Flandrix & Homines fuos de partibus Flandrix nuper
initam & fadtam , pro Nobis & Subditis noftris , in partibus Mar-
chiarum Calelii, & in Dominio noltro ibidem, confervandam,
Et ad Querelas omnium & llngulorum ibidem , qni de Injuriis
& Debatis, tam fuper Ciptionibus Prilbnum, quam quarumcum-
que Tranfgreffionum eis fadtarum feu faciendarum,conrra formam
Pacis hujumodi, conqueri voluerint, Audiendum , & ad plenam
& celerem Juftitiam inde eis faciendum,
Et ad omnes & iingulas Tranfgrelliones , qux contra formam
Pacis iplius , per Subditos noitros , attemptatx fuerint , debite Re-
formandum ,
Necnon ad omnes & fingulos, in hac parte Delinquentes fi
neceire fucrit , Capiendum, Areflandum, & Incarcerandum '&
juxta eorum Demerita , pro hujufmodi Tranfgreffionibus, debite
Puniendum,
Et ad confimilem Reformationem & Punitionem a didto Co-
mite , & Subditis fuis , in didtis partibus Flandrix , fuper Attem-
ptatis & Attemptandis per eos ,& eis Adhxrentes, contra Subditos
noftros Petendum, Profequendum , & fieri Faciendum;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prxmifla omnia & fingula
cum omni diligentia intendatis , & ea effedtualiter , fecundum Fo-
ros & Confuetudines Partium prxdidtarum , faciatis & expleatis
in forma fupradidta.
An. 47.
E. 3.
E. 3.TO.
CONVENTIONES, LITER^
Ann.D. Damus autem Capitaneis Caftrorum , Fortalitiorum , & Villa-
1373- rum, Alajoribus , Ballivis , Minirtris , & omnibus aliis Fidelibus
£iiv. 3. noftris in partibus Marchiarum illarum, Tenore Praefentium , in
Mandatis , quod Vobis , in PrsemilTis faciendis & explendis, in-
tendentes iinc , Confulentes , Auxiiiantes & Refpondentes, quo-
tiens &: prout eis, vel eorum alicui fcire feceritis ex parte noftra.
In cujus, &c. ufque ad finem Medietatis unius Anni duraturas.
Tcfte Rcge apud Weftmonafterium, feptimo die Maii.
Fer iffum Regem ^ Concilium.
fro Johanne Rege CafielLe, de Debitis acquictandis.
Ann. D. ■[> E X omnibus , ad quos, &c. Salutem.
1373. IV Sciatisquodj
■^"- +7- Ciim, Tertio decimo die Februarii, Anno Regni noftri Angliae
•E- 3- Quadragefimo tertio , ConcefTerimus , pro nobis & H-^redibus
Tat.^T. noltris, Cariffimo Filio noftro, Johanni Regi Caftell^ ^ Legionis
£.3.^.1. gj Duci Lancaftrix , fub nomine yohannis Ducis La-tcaftriie ,
*"• ^+' guod , Venerabiles Patres , Willielmus Epifcopiis Wyntonia , Simon
Epijcopus L.ondonite , Ricbardus Comes Arundellie , Hunifredus de
Bohun tunc Comes Herefordiie , Robertus de Siuilyngton , Godefridus
Toliaumhe , Willielmus Croifer , Johannes de Ipre , Milites , Waltc-
rus de Campeden Ciericus , Wdlielmus de Bukhrugge Clericus , &
Johannes Neumarche, haberent , poft Mortem priedidi Regis,
Cuftodiam omnium Caftrorum,Maneriorum, Terrarum, &Te-
nementorum, qure idem Rex tunc tenuit, vel dieObitias fui tene-
ret, in Anglia , Wallia , & alibi , tam citra Mare, quam ultra,
per unum Annum integrum , diem Obicus fui immediate fequen-
tem,
♦Vll.p. * Et quod iidem , Epifcopi , Comites , Rohertus , Godefridas ,
Willielmw , Johannes , Walterus , WilUelmus , & johannes , fta-
tim poft DecelTum ejufdem Regis, omnia Caftra, Maneria, Ter-
ras, & Tenementa prxdida licite ingredi poffenci & tenere per
di6tum Annum integrum , poft Mortem ejufdem Regis, & de
eifdem Caftris , Maneriis , Terris, & Tenementis , cum Pertinen-
tiis, libere difponere, & Exitus inde percipere, & plenam Admi-
niltrationem de eifdcm habere poHenc , ad Debita ejufdem Regis
Acquiecanda , & alia, quse eifdem Epijcopis, Comitibus, Roberto,
Godefrido, Wilielmo, Johamii, Waltero, Willielmo , & Johanni,
per didtum Rcgem injungentur , Faciendum , Complendum , &
Exequendum, abfque Compoto feu aliquo alio Nobis vel Hxredi-
bus noftris pro eifdem Reddendo, proutin Literis noftris Patenci-
bus, inde confedtis, plcnius continetur,
Nos , de gratia noftra fpeciali , & pro eo quod prsdiftus Rex
diftas Literas noftras Nobis in Cancellaria noftra Reftituit Cancel-
landas , Conceftimus ei pro Nobis, & Hseredibus aoftris , quod
praedidti Epijcopi , Comes ArundelU , Rohertus , Godefridus , Wil-
lielmus , Johannes , Wdlielmus , & Johamies , ac , dlledti & fide-
les noftri , Willielmus de Latjnner , & Guido de Brian, Milites,
habeant, poftMortem prsfati Regis, Cuftodiam omnium Caftro-
rum , Maneriorum, Terrarum, & Tenementorum, quae idem
Rex jam tenet, vel die Obitus fui tenebit , in Angiia, Wallia, &
alibi , tam cicra Mare , quam ultra , per unum Annum integrum ,
diem Obitus fui immcdiate fequcntem ,
Et quod iidem Epifopi , Comes Arundelliie , Robertus , Godefri-
dus , Wdlielmus , Johannes , Willielmus , Jobannes , Willielmus &C
Guido, ftatim poft Deceflum ejufdem Regis, omnia Caftra, Ma-
neria , Terras , & Tencmenta prxdidta licite ingrcdi poirint , &
tenere per didtura Annum integrum poft Mortem ejufdem Regis,
& de eifdem Caftris , Maneriis , Terris , & Tenementis, cum
Pertinentiis , libere difponere . & Exicus inde percipere, & ple-
nam Adminiftrationem de eifaem habere poflint , ad Debita ejus-
dem Regis acquietanda, & ad alia, quae eiidem Epifcopis , Comiti
Arundellia , Rohcrto , GoJefrido , Wdliehno , Johanni , Willielmo ,
Johanni , Wdlielmo , & Guidoni , per didtum Regem injungentur,
Faciendum , Complendum , & Lxcquendum , abfque Compoto
feu aliquo alio Nobis vel Hxredibus noftris de eifdem Reddendo,
ficut prsedidtum cil , fine occafione vei impedimcnto noftri vel
Haeredumnoftrorum Jufticiariorum, Efcaecorum, Vicecomicum,
aut ahorum Ballivorum lcu Miniftrorum noft;rorum quorumcura-
que.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , undccirao die Maii.
Per ipfum Regem.
chiarum Regni noftri Anglias, & in Dominio noftro Scotiae, in Ann. D.
partibus illis fadtis , conqueri voluerint, Audiendura, & plenam 1373.
& celerem Juftitiam inde faciendum, ^dv. 3.
Et ad omnia& fingula, quse contra formam didtarum Trcuga-
rum, per Subditos noftros, attemptata fiierint, tara tempore prac-
didti David , quam tempore, IUuftris Principis, Roherti Confan-
guinei noftri de Scotia, debite Reformandum,
Et ad omnes & fingulos , in hac parte Delinquentes , Areftan-
dum , Capicndum , & Incarcerandum , & juxta eorum Demerita
debite Puniendum ,
* Et ad confimilera Reformationera & Punitionem de didto #viI.io.
Cotifanguineo noftro & Hominibus fuis de Scotia, fuper Atcem-
ptatis per eos,& eis Adhaerentes, contra Subditos noftros, Peten-
dum, Profequcndum , & fieri Faciendum,
Et ad omnia alia & fingula , qux in hac parte neceflaria fuerint
vel oportuna , Faciendum & Exequendum ;
Et ide6 vobis mandamus quod Vos, Odto, Septera, vel Sex
veftriira , die Lunse , proximo poft Feftum Sandti Joannis Bapti-
ftse , proximo fucurum , apud Lilyec Croire conveniatis j & Prje-
milTa omnia & iinguia , cum Prorogacionc dierum , prout necefle
fueric, faciatis &exequamini in forma praedidta:
Super praemiflis autem omnibus & fingulis feciendis & efFedtua-
liter adimplendis Damus & Commiccimus vobis , Odto , c^c. uc prae-
miccitur , plenam & liberam hac vice , Tenore Prsefentium, Po-
teftatem.
Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Conftabulariis Caftroruna
& Viliarum, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus no-
ftris , in Partibus & Dominio prjedidtis , tam infra Libertaces ,
quam excra, dances, tcnorc Prxfcntium , in Mandatis quod Vobis,
Odto, <^c. in Prxmiflis faciendis & cxequcndis, Intendentes fint,
Confulentes, &Auxiliances, quotiens & prout eis, feu corum ali-.
cui , fcire fecericis ex partc nolba.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , vicefimo fexto dieMaii.
Snper Tttmtilo David de Bruys.
ANdreas Peyntour , Willielmus Clerk , & Johannes de Edynburgh Ann. D.
de Scotia , habenc Liceras Regis de falvo Condudtu , cum 1373.*
Qiiacuor Sociis fuis , vcrfus parces Flandrix , per Dominium & ah. 47«
Poteftatem Regis , tam per Terram , quam per Mare , pro divcr- £. 5 .
fis Lapidibus Mgris, pro Tumulo David de Bruys de Scotia,Fra- scot.ii.-j.
tris Rcgis defundti , ibidem Emcndis & Providendis, Tranfeun- £. ,. »,.
do, & in Regnum Scotia cum eifdem Lapidibus Redeundo, per ,.
Biennium duraturas.
Tefte Rege apud Weftraonafterium , vicefimo odtavo die Maii.
Per Concilium.
Sufer Duce Britannitt, ^ Comitiva fua, Herhergeandis.
D E X, dileitis fibi , Waltero de Haule Servienti fuo ad Arma, Ann. D.
^ & Ad>e Blakemore Marefcallo, carilfimi Filii noftri, Joban- 1373.
nis Ducis Britanniie , Salutcm. jin. 47.
Sciatis quod Aflignavimus vos , conjundtim , & divifim , ad £. 3.
Herbergeandum didtum Filium noftrum , ac omnes Homines ad Frana^j.
Arma , Armatos , & SagitCarios , quos in Obfequium noftrum , in e. 5 . ot.
Comiciva prxfati Ducis , ad partes Britannix proficifci Ordinavi- 20.
mus , nccnon eorum Equos , Hernefia, Bona, & Res fua qus-
cumque in Villis de Plymmuth , Dermuch , & in aliis Villis &
Locis, in Comicatu Devonia;, ubi mclius expedire videritis,
Et ad Victualia , pro Expcnfis priefati Filiinoftri, necnon Ho-
minum ad Arma , Armatorum , & Sagittariorum prxdidtorum,
ac Equorum fuorum , in eodem Comitatu , pro Dcnariis fuis indc
prompce folvendis , infi-a Libercaces & excra (Fecxlo Ecciefiis dum-
taxat e\'cep:o) Emcndum & Providendum ;
Et ideo vobis mandamus quod circa Prarmifla diligenter inten-
datis, & ea faciatis & exequamini in forma praedidta.
Damus autem univeriis & fingulis, Fidelibus & Subditis noftris,
Tenore Praefentium , in mandatis quod Vobis, & alteri veftrum,
in Pnemiflis faciendis & exequendis, pareant, obediant , & inten-
dant.
In cuius, &c.
Teftc Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die Maii.
Ann. D.
1373-
Z. 3.
Scot. 4,7.
E. 3.W.
3-
De Injuriis , contra Treugam Scotia , corrigendis.
REX, Vencrabilibus Patribus, Th. Epifcopo Dunolmenfi, & Th.
Epijcopo Karliole7ifi , ac, diledtis & fidelibus fuis, Edimmdo de
Mortuo Mari Comiti Nlarchiz , Rogero de Clifford, Ranulpbo de
Dacre , Richardo de Stajford, Henrico le Scrop , Tho?na de Mujgra-
ve, & Magiftro Johamti de Appelby Decano EccleiiaeSandtiPau-
li LondonuT;, Salutem.
Sciacis quod Nos,
Dc fidelicate & circumfpedtione veftris plenius confidcnces,
Aflignavimus Vos, Odto, Septcm, & Sex veftrum, ad Corri-
gendum, Reformandum, & in Statum debicumReducendumom-
nia & hngula Accempcaca feu Fadta, per quolcumque Incolas aut
Subdicos Regni noftri , concra formam Conventionum (cu Treu-
garum , ultimo fadtarum & initarum incer Nos Subdicolquc nc-
ftros ex una , & , clarx Memoriae , David de Bruys de Scocia ,
quondam Fracrem noftrum, iam defundtum , ejufque Vaflallos &
Subdicos qualefcumque, ex alcera parce,
Ec, fpecialiter, ad Querelas omnium & fingulorum, qui deln-
juriis, eis concra formam didlarum Treugarum , in Partibus Mar-
* De fotefiate TraBandi , cum Rege er RegtKa Portugali*. • y|j_
R
n.
£X Francix & Anglix, & Dominus Hiberniae, Notum fa- Ann. D.
cimus Univerlis quod Nos, 1373.
Dc fidelicacc, circumfpedtione, & induftria, diledtorum & fide- An. 47.
lium nollrorum , Willielmi Domim de Latymer Conliliarii noftri, e. 3.
& Magiltri r/wOT<« J^wwa/f Oilicialis Curiae Cantuarienfis, pluri- Yranc.\l.
mijm confidentes, £.3.»».
Ipfos , Willielmum & Thomam, infimul, & eorum quemlibet 16.
in lolidum (ita quod Occupancis primicus negotium non fic pocior
Condicio , fec Qtiod unus eorum inceperit, alter profequi mcdiarc
valeat & finire) Facimus , Conftituimus , ac eciam Ordinamus
Procuratores noftros, negotiorumque Geitores,
Dances & Concedences didtis noltris Procuratoribus , & ^orum
cuiiibet plenam & liberam Poceftatem Tradtandi & Pacilcendi
cum, Magnifico & Illuftri Principe , Domino f cr?/;!?**/» , Dci gra-
tii, Portugalite (S" Algarhii Rege , & cum, Illultri Domina, Do-
mina Ehanora Regina , cjus Conforte , & Succefloribus fuis in eo-
rum Regnis , Tcrris , & Dominiis Portugaliae & Algarbii , auc
cum ipforum Procuratoribus , Ambafliatoribus , & Nunciis, bo-
nas & debitas Alligantias, Adunationes, & Confujderationes con-
tra
ET ACTA PUBLICA.
Ai.n.D. traomnes Perfonas (cujufcuwque Gradiis , Legis, Dignitatis,Sta-
, ijTV tus, &Conditionis exillant) & eorum Regna, Terras, & Domi-
tiiv. 3. nia, &|eorum quemlibec, cum iliis Tradtatibus, Conditionibus,
Confoederationibus, AUigantiis, Adunationibus, Conventionibus ,
&c Pacftis quac iidem noftri Piocuratores , vel eorum alter , intel-
lexerint quod debent fieri pro Servitio & Honore nol^ris , & Uti-
litate , Cuflodia , & DeFenGone Regnorum, Terrarum, & Do-
miniorum noftrorum ,
Refervato tamen Bono Statu Domini noftri Papae & Ecclefias
Romanse,
Et in ipfisTradatibus, Confcederationibus, Paiftis, Alligantiis,
Adunationibus , ac Conventionibus , & Conditionibus , inter Nos
& Di<ftos Regem & Reginam Portugaliae , & omnes alios eo-
rumdem Regis & Reginoe Succeflbres in Regnis prxdidis, auc
cum ipibrum Procuratoribus, pcr didos procuratores noftros, &
eorum quemlibet, Tradatis, Ordinatis, 6c Habitis, Concordandi
& Confentiendi ,
Ipfofque Tradatus, Pada, Confoedcrationes, Alligantias , Ad-
unationes , Conventiones , & Conditiones, iic per eos vel eorum
alterum concordatos , ordinatos , &c habitos , cum omnibus fuis
Cbnditionibus, Nomine Noftro & SuccefTorum noftrorum, Fir-
mandi ,
Et ad ipfos Tradatus , Pafta , Confoederationes, Alligantias,
Conventiones , ac Conditiones, fic per diftos noftros Procurato-
re» tradlatos , ordinatos, habitos, concordatos, & firmatos, inter
Nos & prxdidos Regem & Reginam Portugalix , & alios Suc-
cefTores fuos in Regnis prsdidis , ut prxmittitur , per didos Pro-
curatores noftros & eorum quemlibet , Tenenda, & Complenda,
& fidelitcr Obfervanda , Nomine noftro & Succeflbrum noftro-
rum , Homagia , Fidelitates , & Sacramenta quaecumque in Ani-
mam noftiam praeftandi,
Et a pnediclis Rege & Regina Portugaliae , aut eorum Procura-
toribus , Sui & Succeflbrum fuorum Nominibus, pro Nobis, &
Succeflbribus noftris , fimilia Sacramenta, Homagia, & Fidelita-
tes fupradida exigendi, Petendi, & Sufcipiendi,
Infuper & ad ea Tenenda, complenda, & fideliter obfervanda,
Perfonas noftras, Regna , Terras, & Dominia Poenis & Obliga-
tionibus , Spiritualibus & Temporalibus , cum plenitudine Juris ,
Obligandi fub illis Modis , Formis , & Conditionibus quae difti
Rex & Regina Ponugalix fibi , aut eorum Procuratoribus , yide-
rint expedire,
Et fimiles Obligationes ab ipfis Rege & Regina , eorum & Suc-
«efforum fuorum Nominibus , auc eorum Procuratoriixis , pro
Nobis & Succeflbribus noftris & Regnis exigendi , petendi, Hc
recipiendi,
Et de didis Tractatibus, Confoederationibus , AUigantiis, Adu-
rrationibiis , Conventionibus , Conditionibus , Firmitatibus, Jura-
mcntis , Homagiis , & Fidelitatibus , & omnibus aliis priBdid;is,
Literas & Inftrumenta , qux & quanta praedidii , Rex & Regina
PortugalicE, aut eorum Procuratotes , pro Confervationejuris fui,
fibi viderint expcdire , nomine noftro & Succeflbrum ncrflrorum
Dandi & Concedendi ,
Et ab ipfis , Rege & Regina Portugalix , & eorum Procurato-
ribus, fimilia Inftrumenta & Literas, pro Nobis & Succeflbribus
noftris , Petendi & Recipiendi ,
•VII. 12. * Et generaliter omnia alia & fmgula Gerendi, Faciendi, &
Firmandi Qiice in prxmiflis & circa prsemifla fuertnt necemria
feu etiam oportuna, etiam quas veri, fideles, & legitimi Procura-
tores facere pofllint aut debent facere , &c quae Nofmetipfi facere-
mus 8c facere poflemus perfonaliter conftituti , etiam i\ majora vel
minora fint quam in prxfcnti Procuratione funt e.xpreila, eriam fi
Mandatum exigant fpeciale,
Salvis in omnibus AHigantiis cum aliis Prsecontradlis.
Et, infuper, Nos, Rex Francias & AnKlix fupradictus Promit-
timus , per Prrefentes , Domino noftro Deo , & in fide noftra
Regia, Kata , Grata , &c Firma perpetuo Habendum orrmia &
fingula quje per prxdiftos Procuratores noftros , vel eorum alte-
rum , in Prjemillis & circa prsemifra , cum omnibus fuis Emer-
geiTtibus , Dependentibus , & Connexis , fuerint Tractata , Ordi-
nata, Concordata , Promiffe , Facla, Firmata, & Conceflia , ipfa-
que Tenendum , Complendum , & fideliter Obfervandum , & un-
ouam, per Nos vel per alium , non Revocandum; fet omnia &
Imgula , fic per diftos Procuratores vel eorum akerum tra^ata ,
ordinata, concordata , promiila, fadta, firmata,etiam & concefla,
Confirmabimus &c Ratificabimus , quotienfcumque fuerimus requi-
Hti ,
Et de hiis otrmibus, & aliis ea tangentibus, dabimus Literas &
Inftrumenta^ Qux 6c Quanta ex Parte fua fuerint Petita (diim ta-
men per ipios conGmilia Nobis fiant) fub Ypoteca &c Obligatione
Regnorum & omnium aliorum Bonorum noftrorum , Qux ad
omnia Prxmiflla Tenenda , Complenda ac fideliter Obfervanda
expreise Obligamus , & ad Solvendam Pcenam , pcr diftos Pro-
curatores noftros vel eorum alterum impofitam & etiam ordina-
tam , pro obfervatione omnium PrxmifTorum.
Et foluta Poeua velnon, prxdifta omnia, per prxdiftos Pro-
coratores noftros vel eorum alterum Concordata , Ordinata , Fa-
<fh , Fh-mata , Promifla , & Concefla, remaneant imperpetuum
Viilida &c Illxfa.
In quorum^ omnium fidem & teftimoniura praefentes literas no-
itras fieri juflimus & mandavimus Magni Sigilli noftri appcnfione
muniri.
Dat. in Palatio noftro Weflmonafterii , dic Prima Menfis Junii
Anno Dcxmini Milefimo, Trefcentefimo Septuagefimo Tertio'
Rcgnorumque noftrorum , Francix tricefimo quarto, &c Anglix
quadragefimo ieptimo.
Ter i^fum Ecgem ^ Jiiagnum Concilium funm.
De Partt Financia David de Brnjs recipicndu.
— Ar.n. 0;
T E Roy a noZ, chiers & fblaU, Tierres Maulay, Gardeyn,^o- An 4-,
•»-' han ke Boulton , Chaumberleyn , de noftre Ville de Berewick e \ '
fur Twede, Aleyn del Strother Vifcont de Rokesburgh, & a no- scot ,v
ftre Vifconc deNorthumbre, Saluz. ^ ' „,"
Sachez que, ^" '"
Come Nous avons Afllgnez, par noz Lettres Patentes, noftre
bien ame , William Beaufeye de Nombrer , Compter , Trier , &
Poifer, pur Nous &c en noftre Noun, en noftre dite Ville deBe-
rewick , Quatre Milles Marcs d'Efterlinges , de noftre Monoie
d'£ngleterre, ou Or ou Argent a la value,
Les quiels , Lui trefhoble &c puifTant Prince , Rohert , noftrc
Chere Coufyn d'Efioce , Nous doit paier a ceft profchein feft6 dc
Seint Johan le Baptiftre , en Dedudtion , Rcbat , & Partie dc
Paiement de Quarante &c quatre Milles Marcz , queux nous fonc
clerement duez de Ja Somme de Cynquante & fys Milles Marcz
d'Efterlinges, lcfqueles noftre dic Gaufyn & autrez, Prelatz, Con-
tes, &c Nobles du Roialme d'Efcoce nous ont Accordez & Pro-
mis a paier, par leur Lettres Obiigatoires , a caufe de la Refte de
]a Ranceon de, noftre chere Frere, David de Bruis, que Dieu
aflToille, & par autres certeines caufes, que fonc pluis largemenc
compris en les lettres Obligatoires a nous ent faites ,
Nous, confiantz au pleyn de vous fen, loialte, &difcrecion:
vous eions Aflignes & Deputez de Surveoir le Nombre, Comp-
te, Poife, & Triement des ditz Quatre Milles Marcs, queux fer»
ront iflinc faitz par le dit William ,
Et de Prendre & Refceivre mefmes les Quatre Milles Marcs
quanc ils ferronc ifTinc nombrez, comptez, poifez, & triez , de
noftre dit Coufyn, ou de i^ Miniftres, a noftre dit Ville de Be-
rewick , par Endenture ent en du manere a Faire ,
Et de les faire fauvement amefner d'illoeques , faunz delay , tan- ,
que a noftreCitee d'Everwick, a noz Coftagez, * des Iffues de ^"■*3'
Counte de Northumbre ,a Deliverer a noflre Vifcont d'Everwick
& au Mair de noftre Cite avantdite , pur les fauvement amefner
d'ilIoeques a Loundres, fanz delay ,
Et cle Bailler & Dcliverer a noftre Coufyn deflTufdiCjOU fes De-
putezen cecas, noz Lettres d'Acquietance, Abfoiucion, & De-
liverance de la Somme de Quatre Milles Marcs avantdite, &, fi
meftier eft, de faire autres Lettres d'Aquitance, fi bones& fufli-
ceantz que leur deura fuffier,fur mefine la Somme de QuatreMil-
les Marcs ,
Et de faire executer & expedier touz autres Chofes necefTaircs
en tieu cafe, Suppofe q'elcs aemandafTent Mandement pluis el^e-
cial;
Promettantz avoir Ferme & Aggreable quanque ferra faite par
vous, en Noun de nous, fur les Chofes devantditz:
Et pur ce vous Mandons , fermement Enjoignanrz, , que les Cho-
fes avantdites facez perfourmir en la fourme defTufdite , & ce ne
Leflez en nulle manere.
Don. par Tefmoignance de noftreiGrant Seal, anoftre Palais
de Weftm. le vi. jour de Juyn.
De Johamte Rege CafielU , in partibtts Tranfmarinis ,
Capitaneo Generali Confiitnto,
LE Roi a touz cculx , qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
lutz.
Savoir vous faifbns que Nous ,
Confiantz pleinement des fens, loiaute, & avifetnent de, no-
ftre trefchere Filz , Johan, par la meifme Grace, Eoi de Caftelle
e^ de Lyon, Duc de Lancaflre,
Li avons Fait & Ordenee, Faifons & Ordenons, tanc en noftre
Roialme de France , come en Aquitaigne , & ailleurs , outre la
Mier, noftre Lieutenent ejpecial ^ Capitaigne General,
Donantz & Commettantz a noftre dit Filz & Lieutenent, par
la teneur des Prxfentes j Audtorite & Pleine PoiflTance d'AppeUer
& AfTembler Gentz d'Armes , & autres quielconques ,
Et ycelles Amefner & Gouverner en quielconques Lieux,quanC
& tant fbvent que bon li femblera a TExpedicion de noz Guerre,
De Coriger , Chaftier , & Punir y celles Gentz , & chefbun
d'eulx, felonc lour Exces & Defertes , & felonc la Qualite du
Mesfait, & la Condicion des Perfones,
De Excercer, & faire Excercer, toutes maniers de Jurifdidions
Hautes Moienes & Bafles, foient ils de mer ou de mixt Empire,
De Comander aufli, par tourz.les Lieux avantditz, de faire ies
Villes, Citecs, Chafteaux, & Forterefles eftre Bien Maintenuz,
Reparcz , & Tenuz en Eftat , & y celles Chafteaux & Forteref-
ces eflre Arrafez & Abatuz, ou autres fair de Novel, ficome bon
Li femblera pur le Profit & la Qiiiete de Nous & des Subgiez des
Parties avantdicz,
Et, oucre ce, de Prendre & Refcevoir, en Noun de nous &
de noftre Audtorite, a noftre Paix, Grace, Obeiflauce, & Sub-
jedtion, toutes les Citees, Villes, Burghs, Chafteaux , & Forte-
refces, & Lieux des ditz Partics, & leur Enhabitantz & Demo-
rantz quielconques , qi veulent , defore en apres , venir ou retour-
ner a noftre Paix , Grace , ObeifTance , & Subjedtion ,
Ec de leur Remettre & Pardoner , par agard de Pitee & de Mi-«
fericorde, a touz jours toutes maniers de Malefices, Trefpas, Ex-
ces, Larcines, Homicides , & touces autres maniers des Crimes
Horribiles , de Traifons ou de Lefe Magelte , li faites & commis-
fes ettoient engeneral ou en efpecial, ou par quielconque caufe,
Et aulTi d'Ofter outrement & Repeller toutes Banniflementz &
Exils, q'on efte ou font Pronunciez, ou Publiez countre eulx ou
aucun d'eulx,
Et de Reftablir 6; Rendre a eux touz lour biens q'ils avoient
Ann. D<
1373'
An. 4.7.
E. 3.
Trmc.^fi
E. 9.
m. l.
8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann n ou ont Forfeit par caufe des Banniflementz ou Forfaitz avantditz,
1177 Et de tout Ofter Note dlnfamie & de Diffime, & eux &
V - I chefcun d'eiilx Remettre a premiere Fame & Eftat , & a leur
' ge^s Lieux, & Pays, & aulTi entierement come ils les avoient
unqes'en aucun temps paffee, enfemble ovefque leur Privileges
Auncienes , Tantes & Tieles come ils efloient accuftumez de ufer
pardevant refonablement, ficome meflier leur ferra,
De doner, par Tefpacede fon Ofifice, en Heritage ,^u^ a yie,
de ' ' " ' * ' ~
De Orando pro Rege , in Expeditione Gnerra fut.
Ann.I).
*\
,'II u ou a Terme des Anz., a ceulx, que laveront * bien Deferviz,en
noz, Guerres, ViUes, Challieaux, Forterefces, Terres, & Rent^,
ovcfque les Hommages, Noblefces , Jurifdidtions, Droimres, &
toutesleur Appartenancesaunciens, <-,,,/-,
Sauvant le Droit de chefcuny , qe li appartient par force de 1 Or-
dinance faites fur la Conquefte, mefque y celles Villes,Chafteaui,
Forterefces, Terres, & Rentes n'eftoient Auncienement de no-
ftre. Propre Demaine , de noftre Patrimonie Roiale , ne de les
Chofes que ja font entre noz Mains , t^. . c /-.rr
De Doner & Prxfenter Perfones covenables as Dignitez 6:Oth-
ces & quielconqes Benefices de Seint Efglife, Vacantes ou que Va-
qeront en apres, tant es EfglifesCathedrales, Collegiales,come au-
tres quielconqes, fi avant come a Nous appartiendra, & faire le
devons pur le bon Gouvemement des Benefices avantditz, &pur
la maintenance de leur Droitures, fi que, par defaut de bonGou-
vemement, les Almes des Parocheins ne penftent,
Et de Prendre & Refcevoir de noz Subgiez , des dites Parties
doutrc Miere, Hommages & Serementz de Feaute, tieles come
De Mettre & Eftabkr Senefchaux, Coneftables,Chauncellers,
Treforiers, Comaundours, parnos , Ghaftelleins , Capitaines, Ad-
vocatz, Piocurours, & toutz autres OfTiciers, & Miniftres, qi
pardevant ne font mys par Nous ou de noftre Audorite, en toutz
les Lieux des dites Parties, que a noftre dit Filz fembleront eftre
Profitables pur le bon Gouvemement des Subgiez des Parties a-
vantdites , ^ , .
Et de mefmes les Miniftres , enfi par Lt ou par aucunes autres
(fauf par Nous, ou de noftre Audtorite) Mys & Eftabliz, Re-
rnuer 5c Ofter de leur Office, & de Mectre & Eftablir Autres en
lieu d'euLx, ou des Mortz, s^aucuns y foient,as Gagei & Feesac-
Et de i^aire & Doner Regard a meifmes les Ofificers & Mini-
ftres de Comander a noz Treforiers & Refcei» ours , de celles
Parties, de faire les Paiemenrz, que noftre dit FJz leur chargera,
tant fouent que a faire Lui plerra , , * ,. ,
Maundantz & Commaundantz a touz les Auditours de noz
Accomptez, q'ils facent deu Allouance de touz les Scmmes, que
paiex ferront, par les Lettres ou Maundementz dc noftre Filz a-
Et, outrece, de Mettre & Impofer Contributions & Impofi-
tions, pur les Guerres Suftenir, &: a Demander & RequererSub-
fides& Aides, par caufc de Guerres, de toutz les Prelatz, No-
bles, & Comunes, des Citees & des Villes, des Parties avantdi-
tes, & y celles Subfides, Impolitions, & Contributions Lever &
De Forger, Batre, & dc faire Faire Monoie Novelle d'Or &
d^Argent , & autre quielconque , quant & fi fovent que bon Lui
femblera ,
De Nobiliter Perfones non Nobics ,
Et de Legitimcr , quant as Heritages & toutes autres chofes ,
Baftardz & toutz autres qi font Procreez hors de Verraic Matri-
monie, ^, . ■ r
Et de Creer & Faire Tabellions & Notaires jufques au nombre
covenable, .
De doner Sauves Gardes , ovefque noz Banieres & Fenouns,oa
les fiens , quant a faire li femblera ,
De Treter de Paix & d'Accord ovefque noz Enemys & Re-
belles, de quielconque Eftat, Condicion, ou Degree q'ils foient,
Et d'Accorder & Pacifier, fur touz Debatz, Contencions, &
Deicordes , „.,.,-„« ,v
Et ycelle Accord, Paix, & Tretes d Affermer & Afieurer, en
Noun de Nous, par Serementz, Foys, Obligacions, & Seure-
tez, par avoir, avant la Main, lur ceo, l'Accord & l'Afient de
Nous&de noftreCounfail, „ ^ „ ,
De Faire & Doner, fur touz les RemilTions , Pardonations,
Reftitutions, Prsefentations, Collations,Donations, Saves gardez,
Privileges, & les autres Chofes avantdites, as Prelatz, Nobles,
& Communaltez des Citees & des Villes, & autres quielconqes,
Privileges, Chartres, Munimentz , & Lettres defoubz fon Seal,
les quielx nous volons avoir tant de vigeur & fermete come fi ellcs
fuiftentfeelleezdenoftiePropreSeal,
Et au derrain, de Fair & Expedier toutesautres Chofes, ne-
cellaires ou covenables as Chofes devantdites (les Honours & Re-
galiez de Nous & de noftre Coronne en toutes Chofes fauvecz)
6c que Nous ferrions meilmes fi nous y fuiffons en noftre Propre
Perione *
Mandauntz & Commaundantz a touzles Prelatz, Nobiles, &
Comunaltez des Citees, des VUles, Chafteaux , Forterefces , &
Lieux, & a touz noz Miniftres, Officiers, & autres noz Subgiz,
de quielconque Eftat, Condition, ou D^eeq'ils foient, es Par-
ties d'outre Mier avantdites, fir Forfeiture de quant qu'ils pour-
ront forfaire devers Nous, qu'ils 6c chefcun deulx ObeifTent &
Entendent diligentment , ficome a chefcun d'eulx il appartiendra ,
^,,.. ou*ilsent ferront requis,a noftredit trefchereFilz &Lieutenent,
VII. i/.^^ fez. Commys & Deputez, en failant ou porfuant les chofes a-
vantdites & chefcun d'icelles.
Dcn. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pa-
lays de Weftmonfter, le Douzifmejour dejuyn, 1 An de la Na-
tivite noftre Seignour Mille, Troifcentz, Septante & Trois, &
de noz Regnes , de France Trent & Quatre , & d'Engleterre
Quarrante & Sept.
far le Roi & f<m Grant Counfail.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, JV. eadem gratia, Epifcopo An.^i.
'■^ Cantuarienfi., totius Angliae Primati, Salutem. e. ,.
Quia, de divina Potentia ac noftra Juftitia confifi, cariffimum clauf.^j;
FLlium noftrum, Johaniiem Regem Caftella ^Legionit, Ducem e. ».
Lancaftriz, ac alios Magnates, Proceres, & Fideles Regni noftri m. ij.d.
Anglias, tam pro Defeniione Ecclefiae sandtaf, & Regni noftri
Andiae, ac aliarum Terrarum noftrarum, quam pro Recuperatio-
ne Jurium noftrorum in panibus Franciae (quae Karolus Adverfa-
riut nofter Francia, & fibi Adhaerentes, Nobis detinent minusju-
fte) fupra & ultra Mare providimus deftinare,
Nos , fperantes Orationum Suffragia & alia Pietatis Opera nobis
& didtis Fidelibus noftris, in agendis praedidis, fore plurimum o-
portuna, vos attente rogamus quatenus, pro Nobis & Statu didti
Regni noftri Angliae , ac felici Expeditione ipforum Fidelium no-
ftrorum , Preces devotas effundere velitis , ut poffimus Adver&riis
noftris, in veftrarum Ereftione Manuum , prjevalere ,
Et, ut, ad Multiplicationem Precum, Gratia Coeleftis exube-
ret, facere perimus per veftras Civitatem & Dioecefim miffas ce-
lebrari , Prsedicationes & Proccffiones & alia pise Placationis Offi-
cia exerceri, ut Deus Omnipotens , Juftus Judex, inter Nos 8c
didos Adverfarios noftros dijudicet, & Nobis in juftitia praevaie-
re concedar, ita qu6d ad fui cedat Laudis prseconium, ^lobis ad
Meritum , & Chrifli Fidelibus Commodum & Quietem.
Data apud Weltmonafterium, decimo fexto die JuniL
Per ipfum Regem c^ Cmcilium.
ConlimiL'a Brevia diriguntur fubfcriptis, &c.
U'
De j4lligantiis cum Rege ^ Regina PortMgallit.
''Niverfis , praefentis Paeinae feriem in(pe<Sturis , WillielmusD*-
minus de Latymer Miles & Baro Camerariufque r^ius, & Ann. D.
Thomas yuvenis Curlx Cantuarienfis Officialis, IUuftriffimi Prin- i375*
cipis & Metuendiffimi Domini noftri , Domini Edwardi , Dei -^»' 47-
graria, Regis Angliae & Franciae Procuratores , 6: Negotiorum £• 3-.
Geltores , ad infrafcriptum negotium fpecialiter deputati , in omne ^'''"'e.^.j.
jevum, temporibus quibufcumque, Salutem in Domino, & Fir-^- 3-
mam, fi placet, Credentiam Praefentibus adhibere. *». 17.
Dudiim liquidem,
Ex parte, Illuftris & Magnifici Principis, Domiui Fernands,
Dei graiia, Regis Rortugalia ^ Algarbii , &, Illuftrinimas Femi-
nse, Dominas Aliaj.oraf , Regina & Conjugis ejufdem , Amt)alIato^
res, ProcuntoreSj & Nuncii fpeciales,
Nobilis Vir, Johannes Fernandi de Andeiro Miles, &, vene-
rabili? & dilcretus Vir, Dominus Velafcus Dominici Cantor Eccle-
fix Biacareniis,
Ad fupradidi Domini noftri R^is Prxfentiam perfonaliter ac-
ceder.tes,
A!ligan:ias, Adunationes, Confcederadones , & purae DileQio-
nis Foedera ,
Inter didtos Regem Portugalise & Reginam , & , Illuftrem &
Magnificum Principem, Dominum Johatinem, Dei gratia , Rf-
gem Cafiel/a & Legionis , Ducem Lancaftria:, didti Domini no-
ftri Regis Anglix Filiura praediledum , adinvicem Initas , Con-
traftas, & Ordinatas, .
Et praeconceptum, non foliim exinde, fet ex vinculo Propin-
qux Confanguinitatis & Amicitiis Antiquatis, inter Ipfos, & Re-
colendae meraoriae, eorumdem Progenitores, fincerx Diledioois
Affedtum ,
Quem tam erga Perfonam didti Domini noftri R^is , quam e-
jus tilios, * Jura, & Subditos eorumdem, didti Dominus Rex
Pormgalix & Regina piis gerebant, & gerunt omni tempore, vis- •V^n-«*i
ceribus,
Eorumdem zelantes ferventius Comodum & Honoreni & Ini-
micorum fuomm Malitix , & fraudulentis Machinationibus , fea
Molitionibus, contra prxdictos Domiuum noflrum Regem, ejus
Filios, R^num j Dominia, Terras, & Subditos , nequiter Ma-
chinaus, ooltanao refiftere,
Ac cum ipfo Domino noftro Rege, & ejus Filio Primogenito,
Domino Edwardo Frincipe IVallia, cxterifque Filiis qufdem Do-
mini noftri Regis (cum quibus nondum Alligantias contraxerunt>
Regno Anglix, futurifque Succefforibus fuis quibufcumque in di-
(So Regno Anglix, ac cum aliis Terris, Dominiis, Locifve, fuis
Vaffallis & Subditis , fidcliter obedienribus , Amicitias , Alligan-
tias, Adunationes, Confcederationes bonas, & puri Amoris Fce-
dera, contra omnes Homines qui poffunt vivere vel mori , cu-
jufcumque Statu;, Conditionis, Prxeminentix , feu Dignitatis ei-
iftant, Regna, Dominia, Terras, & Provincias eorumdem (Selis
dumtaxat Apoftolicx & Domini noftri Papx Statu illibato &_in-
tegro fpecialiter refervato) inire, contrahere, & copulare cordiali-
ter affedtantes,
Non tantum viva voce , quinimo Literis prxdiiftorum , Do-
mini Regis, & Dominx Reginx, Conjugis ejufdem, exhibitis &
oblatis, elegantius exponebant, ..
Inftrumentum etiam Publicum, cujufdam Procuratorii , diao-
rum Regis & Reginx Sigillis communitum , in medium profera»-
Poteftatem conrinens, ab eifdem Rege & R^ina ipfis traditam
& conceffam , dicftas .'llligantias , vice & nominibus Dominorum
fuorum prxdidtorum , Iniendi, Contrahendi, Confummandi , &
firmitate debita Roborandi, cum Adjeaione Articulorum, Paao-
rum, Conventionum , Conditicnum, & Claufularum, qux utri-
libet Pard, Regnis, Terris, Provinciis, Dorainiis, &Subdiusfi-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D bi viderint expedire , prout, ex diiti Inftrumenti Tenore, manife-
1373. llius & plenius conftare poteric cuilibet intucnti,
LU-J. 3. Circa prxmiffa diiti Domini noftri Regis Propofitum & Beni-
volentiam eifdem declararij exprimi, & impendi repetitis inftantiis
exorantes.
Dominus ver6 nofter Rex ,
PriEmillis omnibus & fingulis, propofitis per eofdem & oblatis,
vilis benigniter & pronis auribus Afcultatis, diligonter Circumfpe-
ftis, & debite Confideratis , Ciauftris cordialibus, intima Medi-
tatione, revolvens quam Generofum fit & Regale, iinceris Affe-
ftibus Regalibus, mero motu proprio , gratantiiis dilatatis, eos,
dignis attollendo Laudum Prxconiis, & Grariarum Aftionibus,
recompenfare fimiles feu majoresl quamque iit Tutum & Indefi-
ciens in Arduis & Adverfis, & Gioriofum in Profperis, Reges&
Principatum tenentes Alligantias , Adiinationes , & purie Diledtio-
nis Foedera mutuo copuiare !
Per qux Principum & Regnorum Profperitas & Gloria, in fu-
blime provedlje, grata libi Tranquillitate Lxtantur , Subditorum
Salus & Incolumitas Procurantur , Adverfariorum Malitix & per-
verfi: Machinationes multotiens Refrxnantur, & poltremo infini-
tis Periculorum Jaculis, prxviiis Communicatis Confiliis & Auxi-
liis, ne impetuose feriant , Obviari & Praeveniri, exadti temporis
D:(crimina 6c Experientia, efficax Rerum Magiftra, lucidiiis at-
teibntur,
Pr;Ehabita fuper praemiflis Deliberatione provida cum Regni fui
Prselatis & Proceribus,
Cum & de Comuni Confilio eorumdem,
Nos prsedidtos, Willielmum & Thomam,
Ad Contrahcndum , Ordinandum, Confummandum, & fuffi-
cienti Securitate Valiandum,
Vice & nomine fuo , Regni fui Anglix , & Succefforum fuo-
rum in didto Regno , Terrarum , & Dominiurum , Provinciarum,
Vaflallorum , & Subditorum fuorum quorumcumque , fideliter o-
bedientium ,
AUigantias , Amicitias , Adunationes , Confcederationes bonas ,
fic pur^ dilcftionis Fcedera, cum prxfcriptis, Nobili Viro Do-
mino yoha?ir.c Fernandi Milite & Venerabili &: difcreto Viro Ve-
lajco Domhici Cantore Ecclefix Bracarenfis , Procuratoribus &
Nunciis prxdiitorum Regij &c Reginx in hac parte fpecialiter de-
putatis, vice &: nominibus eorumdem, Regnorum etiam Portuga-
lix & Algarbii, Terrarum, Dominiorum, Vaffillorum, & csEre-
rorum, Subditorum quorumcumque, dicto Regi Portugalix fide-
liter obedientium ,
Cum adjedione & intcrpofitione Claufjlarum , Articulorum ,
Padtorum, Conventionum , & Conditionum, quos utrique Par-
ti, & earum Sncceflbribus, Rcgnis, Terns, Dominils, Provin-
ciis, Vaffailis, & Subditis fjpradictis, in Reportatione Commo-
*VU 17. ^'' Profpericatis , * & Honoris, fuiuris Temporibus quibufcum-
quc, viderimus expedire,
Veros & lcgitimos conftituit Procuratores , Nepotiorum Gefto-
res, & Organum Vocis fux, prout in Literis Procuratoriis Pa-
tenciljiis, inde confeiftis, Magno Sigillo fuo Regio figillatis (qua-
rum Principium & Finis inferiiis delcribuntur ) plenius contine-
tur.
Nos vero ,
Volentes lClandaris Regalibus fupradifti Domini noftri Ligii , ex
Fidelitatis debit:o , firmiter obedire , & ea , qux ad noftrum in
hac parte ipeitant Officium, debite Executionis effcLTtui manci-
pare,
Vigore nobis in hac parrc tradito: Poteftatis & fufcepti Officii,
Alligancias, Confoederationcs , Amicitias, Adunationes, & pu-
rae Dileftionis Fcedcra, cum prxdi(ft:s Ambaffatoribus , & de ex-
preffo Confenfu eorumdem, vice & nominibus quibus fupra, fub
inodis & formulis inferiiis annotatis , prxhabita Delibcratione com-
petenti, Contrahimus, ordinamus, Facimus, & Stabilimus, per-
petuis temporibuSjAlciflimo concedente,inviolabiliter obfervanda,
In Primis, Ordinamus & Concordamus quod , inter prx-
diiftum Dominum nol^rum Ed-wardum Regem Aitglia: & Fraticio!.^
Dominum Ferna-ndum Regem Fortugalia & Algarbii, & Domi-
nam Alianoram , Reginain & Conjugem fuam , eorum Succeflb-
res in Regnis prxdiiftis Anglix & Portugalix , Regna, Terras,
Dominia, Provincias, Vaffallos, & Subditos quofcumque, fideli-
ter obedientes , erunt hinc inde Veraces , Fidele; , Conftantes,
Mutux & Perpetux Amicitix, Adunationes, Alligantix, & pu-
rx Dileftionis Fccdera , & , veluc Amici Fideles & Veraces , &
mutuo hinc inde Amicis Amici, & Inimicis Inimici, contra om-
rres Homines qui poffunt vivere vel mori, cujufcumque Dignita-
tis, Statiis, Prxeminentix, feu Conditionis exiftant, eorum Ter-
ras, Regna, & Dominia , invicem fe juvabunt , manutenebunt ,
& fuftinebunt, perTerram, & per Marc, mutuo:
Procurabunt , & pro viribus confervabunt , Perfonalem Incolu-
mitatem, Securitatem, Commodum, & Honorem; Jurium fuo-
rum , Bonorum , Rerum , & Amicorum , ubilibet exiftentium ,
Indempnitstem, Salvationem, Recuperationem :
Dampnis & Injuriis, Dedecori, feu, ut ita loquamur, Vilenie,
qux (civerint, vel altera Pars fciverit, alteri Parti aliquotiens imi-
riere, feu contra eandem excogitari, Provifis Rcmediis, hinc in-
de, fideliter occurrentes; Parti, contra quam Talia machinantur,
quam cito commode fieri poterit, per Literas, vel per Nuncium,
aut aliis modis melioribus excogitatis, integrc & plenarie Reve-
lantes, Prxmunientes , & , fuper prxmiffis , falubriter Confulen-
tes.
Item, neutra Pars cum Inimicis, jEmuIis , vel Perfeciitori-
bus Partis alterius Amicitias copulabit :
Scienter, in alterius Partis Detrimentum, Dampnum, feuPrx-
judicium , aliquale eifdem Inimicis , jtmulis , feu Perlecutoribus
Comunicans, per fe, vel alios, Confihum, Auxilium, vel Favo-
rem:
Eofdem quovifmodo conforcans , receptans in Regno , feu Reg-
3*w. m. F. m. o 5 6
nis, Terris, Dominiis, Provinciis, LoCifve fiis; Confortari, re- Ann. D;
ceptari, fuftineri fcienter patieni vel morari, publice vcl occulte, 137;. '
exquifitis Figmentis, occafione quibuflibet fcu colore: £jt. '-'
Fugitivis , Exulatis , Forbannitis , prxfentibus & futaris, qui-
bufcumque occafione five caus2, a Regno, aut ab aliis Provin-
ciis , Terris , Dominiis , feu Locis alterutrius eorumdcm Regum ,
appellationc Inimxorum, yEmulorum, feu Perfecutorum , nulla-
tenus fubincluiis; qiin in Regno, & quibarcumquel^rris & Lo-
cis, alteri Regi fubjeftis, hinc & inde recepran , fullincri libere
valeant &foveri, nill linte tales Fu^itivi, Exulad, & Forbannici
forent pro Crimmc Lxfc Magellatis, ut Regis & Regni Prodi-
tores fencentialiter Condcmpnati, aut alias taliter fafpefti qubd per
eos utriufque Partis vel alcerius earum Detrimentum, Dedecus,
Injurix, vel Difcordix procurari veriliniiliter formidcn[ur,&ide6,
ut Inimici & Perfecutores , deberent merito evitari; quo Cafuuna
Pars, peralteram requilita, tales, ficuc prxdiftum eft, ad Parcem
requirentem, fi petantur, remittere, aut a fe, Regnis, Dominiis,
& Terris luis expellere, Forbannire, & Dimittere teneatur.
Item, fi contingat Regnum akerius, Terras, Dominia, Lo-
ca, Offendi, Opprimi, vel Invadi, per Tcrram, vel per Mare,
per Inimicos , Perfecutores , vel jEmulos , aut eofdem Inimicos
faitem offendere, opprimere, vel invadere molientei, machinan-
tes^ aut quomodolibec properances,
Ec Pars alia, vel eju:; Succeffores, pro Auxilio feu Subfidioim-
partiendo & * impendendo , in Hominibus Armorum , Sagitta- ,
riis, Baliftariis, Navibus, Galeis ad Guerram fufficienter prxpa- * "-'S.
ratis, aut alio genere Defenlionis quocumque (li tamen illiid Ge-
nus, vel aliquod prxmifforum, in Regno, a quo paitur prxdi-
ctum Subiidium , habeatur vel fuerit ufitatum) per Paircm , contra
quam talia machlnantur, per Literas, vel per certos Nuncios,fue-
rit requilita , quorienfcumque & quandocumque didta Pars , taliter
Requifita, Parti Requirenti,
Ad defenfionem Regni, contra quod hujufmodi Invafionesprx-
parantur, aut aliarum Provinciarum , Dominiorum,veI Locorum,
& Recuperationem eorumdem , per hujufmodi Invaliones Deper-
ditorum, contra dii^tos Inimicos, Invafores, Perfecutores , feuin-
vadere vel perfequi molientes, cujufcumque Scacus, Conditionis,
Prxeminentix , Dignitatis exiftant,
Juxta Numerum & Modum, in Prxiniffis Hominibus Armo-
rum , Sagittariorum , Baliltariorum , Navium , Galearum ad Guer-
ram competenter in omnibus requificis inilrudtarum, & alterius
generis Defenfionis, quem (falvis iemper ordinata C.ritate & pro-
pria Neceffitate) a fe Dimittere poteric, vel abfquc gravi Prxjudi-
cio Suitinere,
Didtum Subfidium bona fide prxftabit, impartietur, & manda-
bit,
Sumptlbus, Expenfis, & Stipendiis Requirentis,
Per Quatuor Expertos Milites, aut alios idoneos, legales , &
difcretos Viros (Duos ex utraque Parte deputandos feu eligendos)
fubtilicer arbitrandis, fecundum Perfonarum mittendarum & Gra-
duum earumdem Ci.ialitatem , Temporum Conditionem, & Fo-
rum Locorum, in quibus hujufmodi Mitcendos Virtutem feu O-
pera Bellica contigerit excercere,
Tempore infraquod, poft Requilitionem prxdiftam, hufufmo-
di Subfidium debeat prxparari & mandari , juxta celerem Neceffi-
tatem Parcis Requirentis , & Poffibilicatem convenientera Partis
Requilitx ;
Vacuatij in omnibus Fraude & malo Ingenio, ^Equitatis tramite
benigniter extimato,
Item, ad hxc omnia & fingula fupradi>fta cffeftualiter Adim-
plenda & fideliter Conlervanda , vice & nominibus fupradidis,
Nos, Procuratores prxdicti , promit.imus bona fide, & in Ani-
mam difti Domini noftri Regis AngKx, taiftis Sacrolanftis Evan-
geliis, juranius quod ipfe,^ Dominus nofter Rex, AUigantias, A-
micitias , Adunaciones , Confcederationes , Conventiones fupra-
fcriptas, & quofcumque Articulos leu Claufulas eorumdem (lalvis
femper prxcontractiS Alligantiij) in omnibus &fingulis, pro vi-
ribus totis & fenlibus, Tenebit, Adimpiebit, & invioIabiliterOb-
fervabit ,
Teneri, Adimpleri, & inviolabiliter faciet Obfervari,
Prxmifla vel eorum aliquod, in toto, aut in parte, Rumpen-
do, Infnngendo, vel Violando, infringi, violari,aut rumpi fcien-
ter procurando feu tolerando, cujufvis Excufationis prxcextu vel
Exceptionis, Fraudis vel Doli, Erroris, Cohercionis, Juris fcripti,
Confuetudinis, Fafti, vel Intentionis, Privilegii impetraci vel im-
pecrandi, aut quibufcumque machmatis Fraude, Dolo, aut Malo
Ingenio, Re aut Verbo, nullis unqram temporibus contraveniec
in futurum, auc contraveniri fcientcr quomodolibec patietur.
Tenor ver6 Mandati noftri Procuratorii , de quo fupra fit men-
tio, fic incipit,
EDwardus, Dei gratia, Rex Francix & Anglix, & Dominus
fiibernix, Notum facimus Univerlis quod Nos,
De fidelitate, circumfpeftione , & induftria, dileftorum & fi-
delium noftrorum , f^;///p//«; Dumiui de Latymer Confiliarii nolfri,
& Magiftri Thoma: Juvenis Officialis Curix Cantuarienlis , pluri-
mtim confidentcs,
Iplbs, Willielmum & Thomam, infimul, & eorum quemlibet
in folidum (ita qu6J Occupaiitis primitiii negotium non lic potior
Conditio, lec Qjjod unus eorum inceperit alter profequi mediare
valeac & finire) hacimus, Conftituimus, ac eciam OrdinamusPro-
curatoies noftros negotionimque Geltores,
Dantes & Concedcntes diitis noftris Procuratoribus , & eo-
rum cuilibet, plenam & liberam Poteltatem Tradtandi & PaciC-
cendi cum, Magnlfico & llluftri Principe , Do:nino Ferna^ido ,
Deigratia, Portugalix c^ Algarhii Rege,&: cum, [lluftri Domi-
nii, Domina Elianora Regma, ejus Conlbrte, ^c.frout jupra de
Dat. 1 . Jun. O' demde fe^uitur hoc modo [yiz.)
B
• lo
10
CONVENTIONES, LlTERi^,
!Ann. D. * In quorum omnium Fidem & Teftimonium prrefcnres noftras
i;73- Liceras fieri & pablicari fecimus \->er Magiiinim yohamiem de Bran-
£</'-. K- tor^ , Notarii-m Publicum , fcnbamque Regium infrafcriprum ,
•yil.ip. ac Sigillorum iioftrorum appenlione muniri.
Datum Sc Aftum, inCivitate Reoia LondonicE , apud Majorem
Ecclefiam Cachefiraletr. ib;den , in Fefto Novx folempnitatis
Corporis Chniti (videlicet decimo iexto die iMeniis Junii: Anno
Dcmini Miliefuno, Treicenterinio , Sepcuagcfimo tertio : Indidtio-
ne Uiidecima; Pontificaciis vero Domini Gregorii, PapiC Un-
decimi , Anno Tcrtio.
Prxfentibus,
Nobihbus Viris,
Dominis,
yohamte Knyvct ^ Cancelhrio Angliae
Nkhobo Carreu, Cuftode Privati Sigitli Regii :
Domino Johanne Gotcry , Decano Eccleliae Segobicnfi ,
Thcma Orgraue , Archidiacono Cornubix in Ecclelia Exonienfi,
Eog-ro Hob/ie,
Waliero de Aldehury ^
£t JVilltehno de Dyghton,
Canonicis didtae Majoris Ecclefix Londonix :
Nicho/ao de Tamtvorih,
JHalheo Redmane ,
Militibus:
Magiltro Simone de Multon, Legum Dodtore,
Ac,
Petro Didaci, Milite, Commendatore Ordinis Sandli Jacobi in
Porrugalia;
Teftibus in omnibus fupradiitis.
Eg» Johannes de Branketre, Clericus Norivicenfis Dioecefis , Apo-
fioUca ^ Imperiali Auiiariiatihus Notarius Publicus . ipfiujnue Do-
min: noflri Rcgis Scriha , quia yilligaatiis , Contraflihus , yuramcn-
torum Prj^ffatiottihus , Sigillorum Appenfionihus , cteterifque omuihus
(■;- Jhgulis , per Procuratores fupranommatos hahiiis , failis , ^ ge-
Jiis , Anno , Indiilione , Povtificatu , Moife , Die , c^ Loco fupe-
riiis anrtoiaiis , una cum Tefiihus antediBis , prafens interfui , ea<jue
omnia cf- fmgula fic feri vidi (^ audivi, per alium jcrihi feci {a-
liis Regalthus Negotiis occupatus) c*" puhltcavi , ^ , in hanc Puhli-
cam Scripiura?ri ^'r Formam redigens , meis conjueto Signo cir No-
nitne rohoravi in Fidem ^ Tefiimonium Veritatis.
B. Rs.
Forma yHliganti.trum Portttgalia , cum Rege , cr Principe
Aqt*itani.e,
Ann. D. "^^ ^^ •>
17-j-i. ^ yohannes Fernavdi de Audeno, Miles, & Velafcus Domini-
An.^-j. " Cantor Ecclefix Bracarenlis ,
j j^ Procuratores & Negotiorum Geftores , Magnifici Principis ,
Zx Au- Domini noftri , Domini Fernand! , Dei gratia , Regis Portugallia
togr. f^ Algarbti, &c , lUuftrifTimx Dominx, Dominx A/tanora, ea-
dem £;ratia , Regina: , Confortis fux ,
Ad infrafcriptum Negotiam fpecialiter deputati , prout apparet
pleniiis per Litteras Regias, feu per Publicum Inftrumentum inde
fadtum, infrafcripci tenoris,
Notum facimus univerfis, prxfentcs Litteras infpecluris, quod
Dominus noftcr Rex & Domina noftra Regina,
Coniiderantcs propinqux Confanguinitatis vinculum & Amici-
tias antiqaatas, qnx funt, & hadlenus extiterunt, inter prasi^tum
Dominum noftrum Regem, ac eius Progenirores , &, Illuftriffi-
roum Principem, Dominum Edivardum , eadem Gracia , Regem
A:ig/:ie c^^ Francia , ejufque Progenicores , clarx memorix,
Nos , yohannem & Ve/afcum , corum Procuratores , ad ipfius
Domini Regis Anglorum prxienciam pridem, cum eorum claufis
Licceris, tranfmiferant ,
Danres & Commicences nobis, incer cxrera, Poceftatem plena-
riam & exprellim , vice fuis & nomine , eidcm Doniino Regi An-
gli« e,ufque fano Concilio prxmilTa feriofiiis Exponendi,
Ec, ob Aftecrionem linceram, quam erga Ipfum ejufque Regna
& D(jniinia obtinent, cum eis firn.as Aliigancias Concrahcndi,
Qi.iiE omnia & fingula , prouc ncbis coinmifllun fuerat, eidem
Domino Regi Angli.v, maturiiate debita, prouc dccuic, cvponcn-
•VII.io. tes, c-ifdem Dommi Regis Anglix fuper ipfis inftancer * pecivi-
mus Gracum & Accepcabile Nobis dnri Relponfum ,
Unde idem Dominus Rex, noftra Peritione hujufmodi benignis
auribiis exaudira, hujufmodi, per nos Peticas,Ailigantias, deCon-
cilii lui Deliberptione provida, conceflic liberalicer taciendas,
Nos igicur, yjhames & Ve/afciis , Procuracores prxdidti,
Zelum fervidarn (quem idem Dominus Re:v Anglix erga Do-
minum noftrum Regem & Dominam noflrsni Repinam Portu-
gailix & Algarvii ex hiis obcinere concepimus) meduUiciis ponde-
rances,
Cum prsefato Domino Rege Francix & Anglic, & ejus omni-
bus SuccelToribus in Regno Anglix, Terris , Dominiis eorum,
ubicumque exiftencibus, Subdicis & Vaftallis, fidelicer obedienci-
bus quibuilibec, contra omnes Homines, qui poflunt vivere vel
mori , \ice & nomine didli Domini noftri Regis & Dominac no-
ftrx Reginse, Rcgnorumque Porcugallix & Algarbii, eorumque
Subdicorum & Vaflallorum, fidelicer obediencium, vigore in liac
parte nobis cradicx Poccftacis & fuicepci Ofticii, Alliganrias, Con-
toedcranones, Amicicias, Adunationes, & purx Diledtionis Fcc-
dera, & cum, Nobili Viro, Domino Wi/lie/mo Domino de La-
t)'mer,zc, Venerabili Magiftro, Domino Thoma yuvenis Oificiali
Curix Cantuarienfis, Procuratoribus ipfius Domini Regis Anglix, Ann. D.
ad fubfcripta pcr Litceras fuas Patentes, Magno Sigillo fuo Regio 1375.
confignatas, ipecialiter deputatis, lub modis & formulis inferius E''t. ?•
annotatis , prxhabita primitiis fuper hiis Deliberatione macura,prout
nobis, ut prxfertur, commilUim eft, Contrahimus, Ordinamus,
Facimus, & Stabilimus, perpctuis cemporibus , Altiflimo conce-
dente, inviolabiliteroblervanda,
I N P R I M I s , Ordinamus & Concordamus quod , inter Do-
minum Fcmandum Regeni PortugaUia: d^ A/garhii , & Domniam
A/ianorani , Reginam & Conjugem fuam , eorumque Succeflores
in Regnis prxdidtis Portugalix & Algarbii, ac omnia alia eorum
Terras , Dominia , Proviucias , ValTallos, & Subditos quofcum-
que, fidelicer obediences, & Dominum Edwardum Regem An-
giix & Francix, ejus Succefforcs in didto Regno Anglix, Ter-
ras, Dominia, Provincias , Vaflallos, & Subdicos quofcxjmque,
fidelicer obcdiences, erunt hinc inde Veraces, Fideles, Conltan-
tes, Mutux, & Perpetux Amicitix, Adunationes, Alligancix, &
purx Diledlionis Foedera , &, velut Amici Fideles & Veraces,
mucuo hinc inde Amicis Amici , & Inimicis Inimici , contra om-
nes Homines qui poflunc vivere vel mori , cujufcumque Dignica-
tis, Statijs, Prxeminentix, feu Conditionis exiftant , eorum Ter-
ras, Regna, & Dominia , invicem fe juvabunt , manucenebunt ,
& fultinebunt , per Terram , & per Mare , mutuo :
Procurabunc, & pro viribus confervabunc , perfonalem Incolu-
mitatem, Commodum, & Honorem; jurium fuorum, bonorum,
rerum , &c amicorum , ubilibec exiftcntium , indempnitatem , fal-
vationcm , recuperationem :
Dampnis &c Injuriis, dedecori feu , ut ita loquamur , vilenie,
qux fciverint , vcl altcra Pars fciveric , alccri Pani aliquociens imi-
nere, feu contra eandem excogitari, provifis rcmediis, hinc inde,
fidelicer occurrences; parti, concra quam talia machinantur, quam
cico commode ficri poceric , per Licceras , vel per Nuncium , auc
aliis modis melioribus excogitatis, inccprc & plcnarie revelantes,
prxmunientes, &, fuper prxmiflis, falubriter confulcntes.
Item, Neutra Pars cum Inimicis, v^mulis, vel Perfecutori-y
bus Pards alterius amicitias copulabit :
Sciencer, in alcerius partis detrimenrum, dampnum , feu Prae-
judicium, aliquale eifdem Inimicis, vEmulis , feu Perfecutoribus
Communicans, pcrfe, vel alios, Conljiuin, Auxilium, vel Fa-
vorem :
Eofdem quovifmodo Confortans , Receptans , in Regno , fcu
Regnis, Terris, Dominiis, Provinciis, Locifvc fuLs; Conforrari,
Recepcari, Suftineri fciencer paciens vel morari , publice vel occul-
te, exquificis l^mencis, occafione quibuOibcc feu colore:
Fugitivis , Exulatis , Forbannitis , prxfentibus & fuCuris , qui-
bufcumque occaiione five causa, a Rcgno , aut ab aliis Provin-
ciis, Terris, Dominiis, five Locis alcerutrius eorumdem Regum,
appellationc Inimicorum , yEmuIorum , fcu Perfecucorum , nul-
laccnus fubinclulis ; quin in Regno, & quibufcunque Terris Sc
Locis, akeri Regi fubjedtis , hinc & inde receptari , fuftineri, li-
bere valcanc & fovcri; nifi force cales Fugicivi, Exulati, & For-
bannici forenc pro crimine Lxfe Majeftacis, ut Regis & Regni
Proditores lenccncialitcr condempnari,aut alias taliter fufpcdti quod ^
per * eos utriufque Partis vel alterius earum Dctrimentum, De- ^'^'i'^'*
decus, Injurix, vel Difcordix procurari veriiimiliter formidentur ,
& ideo, ut Inimici & Perfecutores,deberent merito evitari; quo
Cafu unaPars, per alteram requifita, talcs, ficut prxdidtum eft,
ad Partem requirentem, fi petantur, remittere, auc a Se, Regnis,
Dominiis, & Terris fuis cxpcllere, Fort)annire, & Dirairtere te-
neacur.
Item, fi contingat Regnum alcerius, Terras, Dominia, Lo-
ca, OfFendi, Opprimi, vel Invadi, per Terram, vcl per Mare,
per Inimicos, Perfecucores , vel yEmulos , aur eofdcm Inimicos
falcem oiTcndere , opprimere , vel iuvadere molientes , machinan-
ces , auc quomodolibet properantes ,
Et Pars alia , vel ejus Succeflbres , pro Auxilio (eu Subfidlo im-
particndo & impendendo, in Hominibus Armorum , Sagitcariis,
Baliftariis , Navibus , Galeis ad Guerram fufficicncer prxparacis,
aut alio genere Defenfionis quocumquc [(\ tamen illud Genus, vel
aliquod prxmiiTorum, in Regno, a quo petitur prxdidtum Sub-
fidium , habeacur vcl fueric ulicacum) per Parcem , concra quam
calia machinancur, per Lirccras, vel per cercos Nuncios, fucricre-
quilita, quocienfcumque & quandocumque didta Pars, talicer Re-
quifita, Parti Requirenti,
Ad Dcfcnfionem Rcgni , contra quod hujufmodi Invafiones
prxparanrur, aut aliarum Provinciarum , Dominiorum , vel Lo-
corum, & Recuperationem eorumdem , per hujufinodi Invafio-
nes Deperditorum, contradidtos Inimicos, Invafores, Pcrfecuto-
res , fcu invaderc vcl perlequi moliences , cujufcumque Scacus ,
Condicionis, Prxeminentix , Dignitatis exiftant ,
Juxca Numerum & Modum, in PrxmifTis Hominibus Armo-
rum, Sagittariorum, Baliftariorum, Navium,GaIearum adGuer-
ram competenter in omnibus requifitis inftrudlarum, & alterius
generis Defcnfionis, cjucm (falvis tempcr ordinata Caritate & pro-
pria Neceflitatc) a fe Dimittere poterit, vel abfque gravi Prxju-
dicio Suftinere,
Didtum Sublidium bona fide prxftabit, impartietur, & manda-
bit,
Sumpcibus, Expenfis, & Scipendiis Requirentis,
Pcr Qi^iatuor Expertos iVIilites , aut alios idoneos , lcgales, &
difcrecos Viros (Duos ex ucraque Parce deputandos feu eligendos)
fubtilicer arbicrandis, fccundum Perfonarum miccendarum & Gra-
duum earumdem Qualicaccm , Temporum Condicionem , & Fo-
riim Locorum , in qjibus hujufmodi Miccendos Virtutcm feu O-
pera Bellica contigerit excercere ,
Tempore infra quod , poft RequiGtionem prxdidtam , hujufmo-
di Subfidium dcbeat prxparari & mandari, juxca cslcrem Neccs-
ficatem Partis Requirentis, & Poflibilitatem conveniencem Partis
Requilitx ; •
Va-
ET ACTA PUBLICA,
rt
m- D. Vacuatis in omnjbus Fraude & malo Ingenio, ^quitatis trami-
1375. te benigniter extimato.
itv. i. I N s u p E R . ad bxc omnia & fingula fupradida effedualitcr Ad-
implenda & hdeliter Confervanda, vice & nominibus fupradtdis,
Nos, Procuratores prxdi(fti, promittimus bona fide, &: in Ani-
mas didli Domini noftri Regis & Dominic noitras Reginx Por-
tugaliae & Algarbii, tadis Sacrofandis EvangelLis, juranuis quod
ipfi, Dominus nofter Rex, & Domina noftra Regina, Alli^an-
tias , Amicitias , Adunationes , Confoederationes , Conventiones
fuprafcriptas , & quofcumque Articulos fcu Ciaufulas corumdem
(prout ipfos &: partem ipfarum attinet) in omnibus &c fingulis, pro
viribustotis &fenfubus, Tenebunt, Adimplebunt, & inviolabili-
ter Obfervabunt,
Teneri, Adimpleri, & inviolabiliter facient Obfervari,
Prxmina vel eorum aliquod in toto, vel in parte, Rumpendo,
Infringendo , vel Violando , infringi , violari , aut rumpi fcienter
procurando feu tolerando , cujufvis Excufationis praetextu vel Ex-
ceptionis, Fraudis vel Doli, Erroris, Cohercionis, Juris fcripti,
Confuetudinis, Facti, vel Intentionis, Privilegii impetrati vel im-
fetrandi, aut quibufcumque machinatis Fraude, Dolo, aut Malo
ngenio, Reaut Verbo, nullis unquam temporibus contravenient
in futurum , aut contraveniri fcienter quomodoiibet patiemur.
Tenor vero IVIandati nofbri Procuratorii, de quo fupra fit men-
tio, dinofcitur eile talis.
In Dei Nomine Amen.
Noverint univerfi, prxfentis Procurationis Publici Inftrumenti
fericm infpedluri , quod nos , Vernandus , Dei gratia , Portugalia
^ Algarhii Rex, una cum Regina Alianora., Uxore noftra, Fa-
cimus, Conftituimus , ac eriam Ordinamus Procuratores , Nun-
cios, & Ambaxiatores diledos noftros,
Nobilem Virum , yoha-nvem Ferfiandi de Anderro ,
^VIIii. * ^^ Venerabilem & difcretum Virura , Velafcum Domixici .,
' Cantorem in Ecclelia Brancharenfi,
Infimul , & eorum quemlibet in folidum , ita qu6d Occupantis
primitiis negotium non fit pocior Conditio, fet quod unus eorum
inceperit, alter profequi mediare valeat & finire:
Dantes & Concedentes didns noftris Procuratoribus , & eorum
cuilibet , plenam & liberam Poteftatem Tradandi & Pacifcendi
eum , Serenillimo & Illuftriffimo Etomino , Aduarte Anglorum
Rege , ac cum , Inclito Domino , Aduarte Principe Aquitannia:
& de Galen , ejus Primogenito Filio , & cum aliis ipfius Repis
Anglorum Filiis , Confanguineis & Amicis noftris carifTimis , &
cum omnibus Succefforibus fuis, <^c. prout fupra , de Dat. 27.
tiovembris ^ Anno praterito ^ <^ deijide jeiuitur ,
In quorum omnium Fidem & Teftimonium prsefentes noftras
Literas fieri &publicari fecimus T^txMygx^xamJohannevideBran-
ketre , Notarium Publicum , fcribamque Regium infrafcriptum ,
ac Sigillorum noftrorum appenfione muniri.
Datum & Aftum , in Civitate Regia Londoniae , apud Majo-
rem Ecclefiam Cathedralem , in Fefto Novx folempnitatis Corpo-
ris Chrifti (videlicet) decimo fexto die Menfis Junii : Anno Do-
mini Millefimo , Trefcentefimo , Septuagefimo tertio : Indidtio-
ne Undecima ; Pontificatirs vero Domini Gre^orii , Papae Undc
cimi , Anno Tertio.
Praefentibus,
Nobilibus Viris,
Dominis ,
"Johan^ie Knyvet , Cancellario Ang!i.E,
Nicholao Carreu , Cuftode Privati Sigilli Regii :
Domino Johanne Goterii^ Decano Eccleli-.E Segobienfi,
Tho?na Orgrave, Archidiacono Cornubix in EcclefiaExonienfi,
Rogero Holme,
Waltero de Aldebury,
Et Willielmo de Dyghton.
Canonicis didae Majoris Ecclefiae Londoniae:
Nicholao de Tamvjorth ,
Et Matheo B.edmaney
Militibus :
Magiftro Simone de Muhott , Legum Doftore.
Ac,
Petro Didaci, Milite , Comendatore Ordinis Sandi Jacobi in
Portugalia ;
Teftibus in Omnibus fupradi6l:is.
B. Rs.
E^o Johannes de Branketre, Clericus Norivicenps Dicecefis , Apo-
fiolica <S' Imperiali Auiioritatihus Notarius Puhlicus , ipfwfque Do-
mini noflri Regis Anghrum Scriha,qui Alligantiis .^ CofUratiihus .,
furamentorum Praflationibus, Probationihus ., Sigillorum Appenfo-
xibus , ca:terijque omnihus Z"^ fingulis , per Procuratores fupranomi-
natos habitis , faSiis , ^ gefiis , Anno , hidiiiione , Pontificatu ,
Menfe, Die, ^ Loco jupertiis anjtotatis, una cum Teflibus antedi-
iiis , prafens interfui , eatjue omnia <ir fmgula fc fieri vidi (^ au-
divi, per alium jcrihi fect (aliis Regaltbus Negotiis occupatus) ^ pu-
tlicavi , d^ , in hanc Publicam Scripturam <^ Vormam redigens , meis
conjueto Si^no ^ Nomine rohoravi in Fidem ^ Tefiimonium Veri-
tatis.
B. Rf.
Ann. D.
Edv. }.
Tbw. III. P. III.
Sttper Aiinera Ami & uirgenti adoperanda , IndentHrat
/^EsTE Endenture, ^„ .-
^ Faite parentre, noftre Seignur , le Roi d'une Part, & Wih E. \
liam de Notyngham de Biffeye d'autre Part, CUuhl
Tesmoigne que, noftre dit Setgmr , le Roi, pur Lui, &t E.2.m''
pur ies Hoires, ad Comys & LeiTe a avantdit m/Itam toutes fes ir. rf.
Myns, dUr & d Argent, que purront eftretrovez en les Coun-
tes de Devenftiire & Somerfet , c'eft a dire en Mountaignes ,
Chaumpeftres & Defertz ,aAvoiR&TENiR les avantdil
tesMynes, dOr & d'Argent, pefiblement, fanz nule Covenant
entreindre , pur Termc de Qyinfzc Anns apres la Date de ceft
Endentures,
Iirint que l'avantdit William puiiTe Myner & Fower, pur les'
dites Mynes quere, en touz les Lieux des dites Countees, ou il
meultz quide faire le Profit du Roi & de lui,
Forfpns q'il ne Minera ne Fowera defoutz'Chafteux, Manoirs,
ne iVleifons de nulli, fi ce ne foit par Conge des Seignurs des ditz
Chafteux, Manoirs, ou Meifons,
* Mcs en cas que Lui covient pur le Profit du Roi & de ♦vii la
i-ui, en (on Chemyn abbatre Arbres pur la dite Myne purfuyr, ' ^'
Ou entrer en Gardvns, ou en Clofes fimples, qe ne font pas
enhabites, & homme Lui vodra, par envye ou par Malice Des-
°"^ &!^ J^^Hombsrc , q'adonque les avantditz Arbres, Gardyns,
ou Enclofes fimples foient par bones & loialx Gentz de Pays pri-
lez., & mamtenant le Paiementdel pris fait, en prefence des dites
bones Gentz qi les ont enfi Prifez ,
Et que nul Homme, de quele Condicion q'il foir, ne fe melle-
ra, fur mril q'appent, de Myner ne Fower, pur deles Mynes que-
re, en les ditz Countees forfpris le dit IVilliam ou fes Attornez,
Qurant fon Terme avantdit ,
j-^J^n^ ^°^^ '^ ^'^^^' '"'■«l^nte des dites Mynes, q'appartient i
dit Wd/tam, foit apporte a la Tour de Loundrcs, & nemye ail-
lours, pur ent faire Monoye, & la Neofifme Panie de Plate
qapparnendra au Roi, foit porte a la Refccyte de 1'Efcheqer, '
Entendaunt toutefoitz que le Roi avera, pnr la Scignurie', a fa
part, la Neofifme Livre de toute la Plate, d'Or & d'Argent' fur-
dante des dites Mynes, a l'avanrdite IVil/iam tout la Remenant du
Profit de la dite Myne, pur toutes mancres des Travailles & d'Es-
penfes, pur Lui & toutz fes Scrvantz & Mifes & d'Efpenfes, &
que le Vifcontes de mefrae le Countees foicnt renuz , par Com-
mandementdu Roi, & par Brief de la Chanccllerie , que, a que-
le heure que afcunc quanrire notablede Plate foic preft, & il foic
garnyz par Ic dit VVil/iam ou fes Attornez, que lui ferront avoir
certein Conduyt des Archers tanque a Londres, as Cuftages de la-
vantdit Wi//iam, en manger ou beyre, en Alant & Retournant
pur doute dcs Larons, en falvacion del Profit le Roi & de Lui. '
Item, ferra efluz un CountreroIIer , par le Roi & fon Confeil,
a demurer , pur le Roi , fur les dites Mynes.
Et ferra mefme le Countreroller as Cuftages de lavantdit Wil-
liam (ceftailavoir) des x. li. ou dedeinz, & nc mye outre, par An,
a paier a Quater Termes de I'An ,
Et ferra mefme le CountreroIIer tenuz, par Commandement du
Roi & de Confeil, a ayder & confeiller, pur le Profit du Roi,
pur lui travailler, a quele heure q'il en bofoigne de lui, a fes Cu-
llages refonables, pur le Profit du Roi & de Lui.
lTEM,ferra lavantdit William tenuz de trover, chefcun jout
overable, parentre le Primer jour de Marcz & le Primer jour de
Novembre, xl. Hommes Overantz, ou plus a tantz q'il voet, s'il
troelTe overage a plente (c'eftalTavoir) en Mynurs, Gettours,Fon-
dours, & Cariageours, & outre touz maners dzz Overours ap-
pertenantz a les dites Mynes,
Et voet noftre dit Seigntir le Roi que toutes maners des Gentz ,
de quele condicion q'ils foient, que voillent overyr en les dites
Mynes, foient Frankcs & Qyietes, folonc lour Franchifes, devers
toutes Gentz, purle temps q'ils voillent en les dires Mynes ove-
ryr
Item, que mefme le dit William avcra, pur Lui & fes Set-'
vantz, toures maners de Franchifes que foloicnt a voir lesMinours
de Bere cn mefme le comte, pur le Profit du Roi&dc Lui, &
q'il & fes Servantz eiont Poair de prendre Minurs & Laborers &
toutes maners de Cariages, auxibien par Ewe, come par Terre,
refonablement paiant pur lour Travaillei le Fee de Seint Eglifc
toutefoitz fauve.
Item, q'il eit CommifTions & Briefs, tantz & tiels come Lui
plerra ou befoigncra , paiant pur la Cire & rEfcripteur.
Item, fi afcun Homme, de quele Condicion q'il foit, Meffa-
ce a dite Wil/iam, ou afcun de fes Servantz, en deftourbance de
lour Overage, & decefoit convyd,q'il foit maintenant Areftuz&
Menez a la Tour de Londres tanque il ad fait Gree au Roi & a
les Parties.
Et noftre dit Seignur le Roi Lui Promette, loialment & en bo*
ne foy, pur Lui & fes Hoirs, de Lui Tener Covenant, duranc
fon Terme avantdit, de xv. Ans, fanz aver regard a nul Profit
que homme Lui purra Promettre ,
Et auxi voet & grant noftre dit Scignur le Roi que, fi les avant-
dites Mynes fe faillent, come polTible chofe eft,queDieu defende,
& ce poet eftre provez & conuz par bones & loialx Gcinz , q'a-
donqes Tavantdit Wi//iam, (es Hoirs, & Executours foient Quitz
& Defchargez devers le Roi & fesHoirs, par touz jours; itrint
toutefoitz q'il face Fower &: Gettre fi profondement , come la
Myne purra cftre troue (c'eftaffavoir) que toutz fes Overeurs, co-
mebien q'ils foicnt , eient fuffifantes places es queles q'ils purront
eftre occupez; IlTint q'il puiffe congeablement faire en un Paiis
tantz de Puytz come meftier ferra pur mettre les xl. Overours, ou
* plus (fi plus y ibient) en occupacion & overage al profit du'R«» »711 ii.
& de l'avantdit Wiiliam.
B 2 Item,
12
CONVENTIONES, LITER^,
I
£4v. j
Ann. D. IteM, que, a quele heure que ravantdit William ou fes Attor-
■ij-i. ' nez apportent afcune Somme de Plate, de la Neofifme Partie,
V. i. d'Or ou d'Argent , q'appartiendra au Roi , foit petit ou grant , al
Efcheqer, & par Lndenture, parentre Lui & le ContreroUour
iavantdit, que pur le temps ferra, q'il eit fuffifante Acquitance du
Grant Seal a chefcune foicz,, & q'il ne foit jammes plus outre em-
pefchei ne chargez, de nul Accompt, devers le Roi,me2. de tant
de Plate, d'Or & d'Argent, que le dit ConueroUer Lui s'avcra
chargez par Endenture.
En Tefmoignance de quele chofe al une Partie cefte Enderitu-
re , demurrant devers le dit H'illiam, noftre Scigrmr le Roi ad faite
metrre fon Grant Seal, & a Tautre Partie de meifme TEndenture,
demurant devers noftre dic Seignur le Rei, le dit William ad mys
fon Seal.
Don. a Weftmonafter, le xvii. jour de Juyn.
Ann. D,
1373.
.4«. +7.
E. 3.
P^f. 47-
£.3.;.!
m. i.d.
De areftando Impttgrtatores yuris Regii^ i» Archiepifcopatu
Eborum.
T> EX, dileflis fibi, Tho-ma Jolyf., Johanni Lumhard, & Jo-
' ^^ hanvi White, Salutem,
Sciatis quod , ,1 • .
Cum Nos nuper , in Curia noftra , coram Jufticiariis noftris de
Banco , per Breve noftrum , Recuperavcrimus Prxfentationem no-
ftram ad Prxbendam Altaris Sandi Jacobi in Ecclefia Collegiata
"de Beverlaco, nuper vacantem, & ad noltram Donationem fpe-
dantem, ratione Archiepilcopatus Eborum, nupcr vacantis, & in
Manu noftra exifteiitis, verfus Johannem Archiepiicopum Ebo-
rum, per confiderationem ejufdcm Curiae noftrx, prcut per Re-
cordum & Proceflum, inde coram didUs Jufticiariis relidentia,
plenius poterit apparere ,
Ac jam intellexerimus quod quidam , nitentes Jus noftrum Re-
gium & Judicium, pro nobis in hac parte reciditum, malitiose
Enervare , quamplures ProcelTus , extra Regnum noftrum Anglix,
in aliena Curia profequebantur , & Refcripta inde ab eifdem parti-
bus infra Regnum noltrum Anglix detulerunt, quibufdam Ligeis
noftris liberarunt exequenda , &z fuper hoc ipfos Ligeos noftros ad
Executionem inde faciendam malitiose procurarunt , in noftri Con-
temptum& Prxjudiciam, & Exlixredationis Coronie noftrae pe-
riculum manifeftum,
Nos,
Hujufmodi Contemptui, Prcejudicio, & Exhjcredationi obviare
volentes, & omnes & lingulos, qui contra Nos taliter delinqueie
prxfumplbrint , in hac parte, juxta fuorum demerita, ac Juris exi-
genriam, caftigari volentes & puniri,
Aflignavimus Vos, conjunclim, & divifim, ad omnes illos,
Quos aliqua hujufmodi, nobis Prirjudicialia, prxtextu Proces-
fuum, feu Refcriptorum, in didtum Regnum noftrum Anglix a
didis parcibus miflbrum, feu alia quacumque aucloritate in hac
pane, fecientes inveneritis , vel per Inquilitionem , inde per Vos,
vel Duos veftrum, feciendam, vobis conftare poterit fecilfe,
Abfque dilationis dift^ugio, ubicumque inventi fuerint, five infra
Libertates, five extra, cum dicUs Proceffibus & Refcriptis, &
atiis quibufcumquc hujuimodi praejudicialibus , fecum inventis,
Areftandum & Capiendum , & eos coram Nobis & Conlilio no-
ftro ftatim,cum capti fuerint, cum dictis PrxJLidicialibus, Dii-
cendum , ad Refix^ndendum ibidem fupcr Praemilfis & aliis , qux
fibi exponcntur ex parte noftra;
Et ideo vobis Mandamus quod circa PrgemifTa diligenter Inten-
dacis.
Univerfis infuper & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Balli-
vis , Miniftris , & aliis Eidelibus noltris , tam infra Libertates ,
quam extra , Tenore Piiefcntium, Damus firmiter in Prxceptis
quod vobis & cuilibet veftriim , in executione Prasmiflbrum ,
Pareant & intendant, cum necelfe fuerit , & per vos, fcu aliquem
veltrum, fuerintfuper hoc prxmunici ex parte noltra.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
... O EX Vicecomiti Eborum, qui nunc eft, vel qui pro tempore
^' ,■ *^ erit, ac Ballivis Sc Probis hominibus de * Beveriaco, necnon
- ^V'univerfis & fingulis aliis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, Mi-
niltris, & Fidelibus fuis, tam infra Libercaces, quam excra, ad
quos, &c. Salutem.
Cum Nos nuper in Curia noftra, cf-f. ut fupra ufque ihi, pu-
niri, dr ^»»<^ fa, Vobis, & cuilibct veftrum, Mandamus, firmi-
micer Injungenres, quod omnes illos, quos aliqua hujufmodi nobis
Pn^judicialia , prxtexru Procefluum feu Rcfcriptorum , c^c . ut /»-
pra ufque ibi, in hac parte faciences, <^ tunc fic ,
Vel per Inquilitionem , per te (prvefate Vicecomes) inde facien-
dam, vobis conltare poreric, ^c. ut jupra ufque ibi, fecum in-
ventis, & tu?icfc, Areltetis& Cnpiatis, & eos coram Nobis &
Concilio noltio ftatim, cum capti fiierint, cum didtis Prxjudicia-
libus , ducatis ad Refpondendum ibidem fuper Praemifllis & aliis ,
quae fibi exponentur ex parte noftra, ^c. utfupra.
Tefte ut fupra.
D EX Praepofito & Capitulo Ecclefix Collegiatas de Beverlaco,
UiJ. IV 3(- fiiigularibus Canonicis ejufdem Capiculi , Salutem.
Ciim Nos nuper, in Curia noftra, <^c. ut fupra ufque ibi, ap-
parere, ^ tunc fc , ac intellexerimus quod quidam veftrum, Jus
noftrum Regium & Judicium pro Nobis in hac parte redditum
malitiofe Enervare nitentes , praetextu ProcelTuum , extra Regnum
noftrum Anglix , tam contra Nos , quam , dilectum Clericum
noftrum, Hcmicum de Snayth (cui dicftam Praebendam, didto Jure
noftro in hac parte primitus declarato , contulimus) malitiose Per-
fecutorum , & Refcriptorum , inde a didtis partibus vobis miflb-
rum, infta ipfum Regnum noftrum exequendorum , quamplura
Nobis & Coronje noftrse regix Praejudicialia , & ipfi Clerlco no- Ann. D.
ftro dampnofa feciftis, & indies facere nitimini, in noftri Con- 1375. .
temptum & grave Praejudicium , & ipfius Clerici noftri Dampnum ^dv. 3.
ac Coronx noftrx regix Exhxredacionem , 8c Juris noftri ac Ju-
dicii prxdidtorum Enervacionem manifeftam ,
Nos,
Jura sioftra, & Judicia, in Curiis noftris rite reddica , prout
Vinculo Juramenci aftringimur, iliibaca confervare, & Impugna-
tores eorundem, juxta Juris exigenriam, & fuorum demerica, ca-
ftigari volences & puniri, fjrout decet,
Vobis, & cuilibet veftriim, prohibemus, firmiter Injungentes^
ne quicquam, prxcexcu Procefluum feu Regis Scripcorum prxdi-
dtorum , auc alia quacumque Audtoricace, quod in noftri Con-
cemptum vel Prxjudicium , auc didlx Coronx noftrx Exhxreda-
cionem, feu Juris noftri vel Judicii prxdidtorum Enervacionem ,
cedere valeac, Accempceris, nec Actemptari fecere prxfumatis ali-
quo modo; &, li quid per vos,feu aliquem veftrum, in hac par-
ce in contrarium Attemptatum fuerit, i^, fine omni difficultatis
obftaculo, revocetis, vel revocet ille veftriim qui hoc fecerit abs;
que niora.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
D EX diledtis fibi Thomi» de Staford, Servienti fuo ad Arma, j^^y
Thoma de Ryfe de Beverlaco, Roherto Coubray , &:. Richardo
de Wete-iuang, Salutem.
Sciatis auod,
Cum Nos nuper, t^c. ut fupra ufque ibi, apparere, ^ iunc
Ac jam intellexerimus quod,
Richardus de Feribj de Paule in Holderncfle,
Et Thovias Fiiius ejus ,
Et Tbomas Frater prxdidti Richardi,
Thomas de Fountenay ,
Magifter Thomas Fittelyng ,
Magifter Johanncs Foihate ,
Magifter Johannts de Neuton,
Magifter IVilliehnus Wafelyn,
Et Magifter Humfridus Notarius de Lincolnia,
Nitences, 0-c. ut Jiipra ufque ibi, puniri, ^ tunc pc, ut eft Ju-
ftum j
Allignavimus vos, conjundtim, & divifim, ad prxfetos, Ri-
chardum , Thomam , Thomam , Thojnam , Thomam , Johannem , Jo-
hannem, Wilielmum, & Humfridum , ubiciimque inventi fuerint,
five infra Libercaces, fivc extra, cum dictis Proceflibus & Re-
fcripcis, ^c. ut fupra.
EOdem modo aflignantur iidem, Thomas, Thomas RohertuSy
& Richardus , de Areftando Johannem de Spaigne de Cocyng-
ham , & Stephanum de Neweton , in forma prxdicla ,
Tefte uc fupra.
* De Arreflando Impugnatores Jttris Regii , in Archieftfco- *vil.26.
patH Cantuarix.
REX, diledis & fidelibus fuis, Thoma Moraunt Chiviler, 7^- Ann.D.
cobo Pecham, Johanni Ijle, Richardo de Nor-wich, Galfido lUI.
Walden, Rickardo Stokke, Vicecomiu Kancix, Roberto William An''. ^7.
de Donne, Roberto Bakere de Occeford , & Johanni Depedene, E. 3.
Salucem. Vat. 47;
Sciatisquod, £.3.^.1.
Cum Nos nuper, in Curia noftra, coram Jufticiariis noftris de m. 1.
Banco, per Breve noftrum, Recuperaverimus Prxfentationem no- dorf.
ftram ad Ecclefiam de Orpyngton, vacantem & ad noftram Do-
nationem fpedtantem , ratione Temporalium Archiepifcopatus
Cantuarix , nuper vacantis , in manu noftra exiftentium verfus
Willielmum Archiepifcopum Cantuarienjem per confiderationem e-
jufdem Curix noftrx, prout per Recordum & ProcelTum inde
coram didtis Jufticiariis refidenria, plenius poterit apparere, (drc.
de verbo ad verbum prout Jupra.
In cujus rei ceftimonium has Liceras noftras fieri fecimus paten-
ces.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Ju^
nii.
Acqttietantia , pro parte Redemptionis David de Brnys.
E Roi a touz ceux, que ceftes Lettres verront, Salutz. . p,
Savoir vous faifons que Nous avons en Accompte & Refceu rf.^^ '
de, Trefnoble & Puifl"ant Prince, Robert, noftre chere Coufyn xn^'^.'
L
d'Efcoce, & des autres Grancz, defapartie, Quatre Milles Marcs ^
d'Efterlings, de noftre Monoie d'Engleterre, pur cefte prefente^' '*
Terme de Seint Johan leBapriftre, en Dedudtion, Rebat,& Par- ^ ' ^'
tie de Paiement de Quarante & quatre Milles Marcs , ^' ''
Les quels nous font clerement duez de la fomme de Cynquente
& fis Milles Marcs d'Efterlinges , les quieles noftre dit Coufyn ,
& autres Prelatz, Contcs & Nobles de Roialme d'Efcoce Nous
ont Accordez & Promis a paier , par leur Lettres Obligacoirs , a
caufe de la Refte de la Ranceonde, noftre chere Frere, David
de Bruys, qe Dieu aflbille.
De la quelle fomme de Quatre Milles Marcs Nous nous Te-
nons pur bien Contentz & Paiez,, & en Quitons, Delivrons, &
Abfolons noftre dit Coufyn, & les autres ilTint obligcz, & leur
Hoirs, a couz jours,de mefme la Somme de Quatre MiliesMarcs,
iffinc a nous paiez, come dit eft,
Ec, par la Teneur de noz, prxfencz Lettres, nous faifonsPac-
cion & Covenance exprefle & en bone foi , de jammais Deman-
der a eux, ne a leur Hoirs, en Juggement, ne dehors, la dice
Som-
ET ACTA PUBLICA.
13
i Attn. D. Somme de Quatre Milles Marcs , que paiez nous font par la caufe
^1373. & fi comme deflus ell dit.
£dv. 3. Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palais
de Weftm. le xxvi. jourdejuyn.
Per ipfum 'Regem.
1373
An. +7.
£. 3.
ViH. 47
i.m. 3c
' •VII.27.
De Filiis Caroli de Bloys , ^iil CaflrHm de Notingham
dnccndis.
Ann. D. RE^5 diledis fibi, Willielmo de Wefton Scutifero noftro , &
' ^^ Johmmi Legg Servienti fuo ad Arnia , Salutem.
Sciatis quod Alllgnavimus vos ad Duos ¥i\ios Caroli de Bloys ,
nuper Prifonarii noftri, oblides noftros in Caftro noftro de De-
vyfe jam detentos, de, diiefto & Fideli noftro, Kogero de Bello
Campo, Conftaijulario Caftri illius vel ejus Locum tenente, per
Indenturam inde conficiendam , Recipiendum,
Et eos abinde ufque Caftrum noftrum de Notyngham falvo &
fecurc duci faciendum , &c eos Roberto de Morton , Locum tenenti
Collardi de Auhrichecourt , Conl^abularii dicli Caftri noftri de No-
tyngham , per Indenturam inde inter vos conficiendam , Liberan-
dum, ad eos, in dido Caftro de Notyngham, falvo * & fecure,
ad Periculum fuum , Cuftodiendum \
Et ideo vobis Mandamus quod circa prsemiiTa, cum omni di-
ligentia, intendatis, & ea faciatis & exequamini in forma prxdi-
da:
Mandavimus enim eidem Eogero., vel ejus Locum tenenti,qu6d
ipfe didos duos Filios vobis iinc dilatione iibcrct, & prjclato Ro-
herto quod ipfc didos Filios a vobis recipiat , pcr Indenturam in
forma prxdifta faciendam.
Damus autemuniverfis&fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Bal-
livis, Miniftris, ac aliis Fidehbus noftris, tam infra Libertates,
■quam extra, Tenorc PrKfentium firmiter in Mandatis, quod vo-
bis , & cuilibet veftrum , in praemiflis omnibus & fingulis facien-
dis & exequendis , Intendentes fint & Refpondentes , & vobis
Hakeneios , Cariagia, & alia necefiTaria pro Ductione Filiorum
prsedidtrorum , in hac parte, pro Denariisnoftris, inde folvendis,
habere feciant , ciim per vos fuerint fuper hoc ex parte noltra re-
quifiti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium duodccimo die Junii.
Ann.D
1373-
An. 47.
'^- 3-
Trm. 47
E.l.m.
9-
De Clero j^rraiando , c^ , ad Cofleras Maris defendendas ,
dttcendo.
T) EX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia, Epifcopo
iV l4/jntonie;ifi , Salutem.
Cum, ut intelleximus , quamplures Naves, Galese, & Bargeae,
de inimicitia noftra , cum Armata Potentia , fupra Mare exiften-
te; , tam Villam noftram Siithamptoniae , quam partes adjacentes
pro viribus deftruere nitunmr, nifi eorum Malitise viriliiis refi-
ftatur,
Nos,
Volentes Salvationi & Defenfioni Villae & Partium pr^dida-
rum, prout convenit, providere, & malitiae didtorum Inimico-
rum noftrorum, cum Dei adjutorio, obviare,
Vobis mandamus, firmiter injungenres, quod Clerum veftrx
Dioecefis, Comitatu Suthamptoniaz , fine dilatione Arraiari , &
eos Armis competentibus juxca Statum & Facultates fuas Muniri ,
& eos, fic Arraiatos & competenter Munitos, ufque diftam Vil-
lam Suchamptonise & Cofteras Maris , in partibus illis , ibidem fu-
per falva Cuftodia earumdem, quamdiu necefte fueric, moraturos,
venire faciatis; taliter & ita provide vos habentes in hac parte ne,
per veftri negligentiam aut tepiditatem, Nobis, feu Regno no-
ftro, aut Partibus prxdidtis, Dampnum vel Periculum eveniat
aliquale.
Et hoc ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem Vil-
lae & Partium praedictarum , diligitis, nullatenus omittatis; fcien-
tes pro certo quod , fi in Arraiatione Cleri veftri prxdidti tepidi
vel remiffi fueritis, di6tum Cleriam per Laicos Arraiari & ibidem
Duci faciemus ex caufa fupradicta.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium, vicefimo die Julii.
Pro Johanne de Neyvill, Prifonario Domini de Latymere y
de Liberatione JUa procttranda.
Ann. D. fJ EX, &:c. Salutem.
573
jfn. 47,
E. 3.
Jbidem.
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Condudlum
noftrum, Joha^tnem de N'c>"U)'// Chivaler de Francia, Prifonarium
diledti & fidelis noftri , Willielmi Domiui de Latyjnere , ad partes
Franciaz, pro Deliberatione ipfius Johannis perquirenda five pro-
curanda , per Dominium & Poteftatem noftra , tam per Terram ,
quam per Mare, tranfeundo (videlicet) ufque Portum Dovorrx
vel Sandwyci cum Duobus Vallettis & Duobus Equis, & ultra
Mare cum Quinque Vallettis & Sex Equis, & exinde in Regnum
noftrum Anglix redeundo;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, mandamus, ^c. ut in pmi-
lihus de Conduiiu Literis.
In cujus, &c. ulque ad Feftum Natalis Domini , proximo futu-
rum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo fexto die Julii.
* Pro j^licia Perreres , Domicella Philippa ntiper RegtMi
jD EX omnibus, ad quos, &c. Saliltem.
•'■^ Sciatis quod concellimus , diledx nobis , Alicne Perrers ,
nupcr uni Domicellarum Camerx, CarifiRmx Confortis noltrx,
Philippie, nuper Regin^e Anglix, orania JoCalia, Bona, & Catalla
qux noftri vel iplius nuper Conlbrtis noltrx fuerunt, & ad manus
Eufajiii^, qux fuit Uxor Walteri de Hefe/arton MiYitis, devene-
runt, & poltmodum per di6tam Aliciaiu ab eadem Eufamia ad
opus noftrum reccpta exticerunt,
Habenda omnia Jocalia, Bona, & Catalla prxdida prasfatae A'
licia de Dono noftro.
Et infuper tam praefatam Aliciam, quam Hxredes, Executores,
& TerrcE Tenentes ejufdcm Alicije quofcumque , de omnibus Jo-
calibus, Bonis, & Catallis prxdictis Acquietamus & Exoneraiiius
imperpetuiim.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wodeftok , odtavo die Augufti.
Per Breve de Frivato Sigillo.
Ann.D.
1373-
»VII.23.
^«.47.
E. 3.
Pat. 47.
E.^.p.Z.
m. 1;.
Ann. D;
»373-
Super Statn (^ Cnflodia Tcrrx Hibernia,
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'■^ Accedentes ad Nos & Concilium noftrum in Anglia,
Venerabiles Fratres, An. 47.
Epijcopus Midenfis in Hibernia, nuper Thefaurarius nofter Hi- £. ...
bernix, P^f.'^^.
Epifcopus Cluniacenfis , £.3,^.1,
Frater Williehms Tany , Prior Hofpitalis Sancti Johannis Jeru- m. z6,
falem inHibernia, Cancellarius noitcr Hibernix,
Et Rohertus Holyiuode, Chivaler, unus Baronum de Scaccario
noftro Hibernix,
Qiii per Comunitatem Ligcorum noftrorum Tcrrx noftrx Hi-
bernix, ad Certiorandum Nos & Concilium noltrum de Statu
ejufdem Terrx, in Nuncium milTi fuerunt,
Suggerebant & plenius infinuabant , coram difto Concilio no-
ftro , Terram prxdictam , & Ligeos noftros ibidem , tam per
Combuftiones varias, quam per Homicidia, per Inimicos & Re-
belles noft; os in partibus illis fadta , & prxcipLie , pro Defedtu
Regiminis & bonx Cviftodix Dominiorum Edmundi Covntis Mar-
chite e^ Vltonia: , de Mid. XJliicftr. ^ Con^gb. nimis Deftrudtam
fore, ac majora & graviora PeiRula & Deltru<fticnes Terrx no-
ftrx prxdi6tx, ac didtis Ligeis noitris, per ipfos Inimicos & Re-
belles (qui malitiam fuam adverfus Nos & eofdem Ligeos noftros
indics duplicanu & oftendunt) infra breve verifimiliter evenire,nifi
pro Defenfione & Salvacione ejufdem Terrx per Nos & Conci-
lium noftrum citius provideatur,
Petentes & pro Comunitate di<£tx Terrx, cum inftantia, Sup-
plicantes ut ipfum Comitem Marchia (qui Magnam Partem Terrx
illius in Dominio fuo optinet) fuper falva Cuftodia & Defenfione
Terrarum & Dominiorum fuorum ibidem moraturum deftinare,
& ukerius pro Salvatione & Defenfione Terrx & Dominiorum
noltrorum , ac Ligeorum & Fidelium noftrorum ibidcm , provi-
dere curemus :
Nos,
Attendentes Petitionem ipforum Nunciorum Nobis & didis
Ligeis noftris Terrx prxdidx fore utilem & neceffariam , ac vo-
lentes proinde, in AuxiliLim & Succurfum Scatus Terrx & Li-
georum noftrorum prxdidtorum, de Remedio, quo coiivenit in
hac parte, providere,
Ipfum Comitcm , ad proficifcendum in Terram prxdiitam , ad
citiiis quo poterit, Ordinivimus, ibidem fuper falva Cuftodia &
Defenlione Terrarum & Dominiorum fuorum momturum;
Ac ulterius, ex Affenfu Concilii noltri, & ad Petitionem ipfo-
rum Nunciorum Hibenrx, de fidelitate & circumfpeftione pro-
vida,dilecti & fidelis noitri, Willielmi de Wyndejbre Chivaler,
plenius confidentes, ipfum Wilhchnum de Wyndcfore Gubernato-
rem & Cuftodem Terrx noftrx prxdidx , quamdiu nobis placue-
rit, Conftituiraus & Facimus per Prxfentes; percipiendo, in Of-
ficio illo, juvta formam Indcniurarum , inter Nos & ipfum Wil~
liehnum de Wyndejbre inde confedtarum.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium , vicefimo die Septembris.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
* T^TMandatum eft Roberto de Aflieton,nuper JufticiarioTer- #v-n ^p:
J-J rx Regis Hibernix, quod eidem WillielmodcWyndeJoreTa-
ramRegis prxdiiitam, necnon Officium Gubernatoris & Cufto-
dis prxdi(ftorum , una cum Caftris, Civitatibus, Villis, Maneriis,
Terris, & Tenementis Regis , in Terra prxdifta , fimul cum
Obfidibus tam Hibernicorum quam Anglicorum Rebellium, ac
cum Munitionibus, Inftauro, & aliis Rebus Regis ibidem, cum
omnibus & lingulis ad Officium diftorum Gubernatoris, Cuftodis
& Jufticiarii tangentibus, qux in Cuftodia fua exiftunt , liberet
Habcnda in forma prxdidta ; vult enim Rex ipfum Rohertum inde
erga ipfum Regem exonerari.
Tefte ut fupra.
Fer ipfim Regem ^ Concilium.
ET Mandatumeft Archiepifcopis , Epifcopis, Abbatibus, Prio-
ribus, Ducibus, Comitibus , Baronibus , Militibus , liberis
Hominibus, & omnibus aliis de Terra Rcgis Hibernix, quod ci-
dem Williehm de Wyndefbre , tanquam Gubernatori & Cuftodi
B 3 Ter-
1+
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. Terrae prwdids, in omnibus, quxad Officium hujufmodi perti-
nent , Intendentes lint & Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ter iffum Regem & Cowuium.
137-
47-
£. i.
Zx Au
Ugr.
Pro Maqjftro Generali Ordims de Sempringham.
. 7-) f^ "Re^orius Epijcopus , Servus Servorum Dei , carilTimo in Chri-
Ann. u. ^j ^^^ p.j.^ ^ Edwardo Regi Auglia lUuftri , Salutem & Apofto-
licam BenedicSionem.
Qiiia N'Iagnitudinem tuam ac Tuum & Regni tui Statum geri-
mus in vifccribus caritatis , Cellitudinem tuam latere non volumus
quod oiim , ,. ^ ,. • /
Diim, diledtus Filius, Willielmui, Magifler Generalis Ordmis de
Sempryngham ., nonnulla OpprelTiones & Gravamina,
Quje, ut dicebat, Venerabilis Fratcr nofter Epifcopus Lin-
cohtienfis eifdem Magiftro & Ordini iiitulerat & etiam inferebat,
Propofuit in Confiftorio Publico coram Nobis,
Idem Magifter fuit publice Proteftatus quod contra Majeftatem
Regiam, aut Liberos ipfius, vel Ofticiales aut Miniftros Regios,
vel Jurildiaionem & Leges Regni , agere vel proponere aliquid
non volebat, prout etiam neque fecit, fed potius in Benivolentia
Regia remanere , n t, 1
Ideoque ciim diftus Magifterad partes illas, de noftro Bcnepla-
cito, prxfentialiter revertatur, Celfitudinem tuam inftanter & at-
feduose rogamus quatinus , pro noftra & Apoftolicx Sedis Reve-
rentia , & noftrx Intcrcellionis intuitu , prasdidtum Magiftrum
babens propenfms Commendatum, ipfum per eundem Epilcropum
vel quoicunque alios non permittas indebite moleftari, vel ei Gra-
vamina, feu Dampna, feu Injurias irrogari, fibique, in Manute-
nendis, & Defendendis, ac Confervandis Bonis & Juribus fuis &
jpfius Ordinis, Auxiliis, & Confiliis, ac Favoribus oportunis affi-
ftere Magnificentia tua velit; fic quod tibi exinde a Deo xternLe
Retributionis Prsemium , & a Nobis condigna proveniat aclio
Grariarum. n. v \
Dat. apud Villam Novam, Avlnioncnfis Dioecefis, oaavols.al.
Odtobris, Pontificatus noftri Anno Tcrtio.
P. Genaldain.
Sigillum deeft.
Arai. D.
A. 47.
E. 3.
E.j.pi.
a. 23.
De Navibns Captis , ad opus Regis , cuflodiendis.
D EX, dilefto fibi, Andrete de Tjndale , Servientifuo ad Arma,
*^ Salutem
Quia datum eft nobis intelligi qu6d diverfc Naves & Bargeae,
diverfis Bonis & Mercimoniis Inimicorum noftrorum Carcatae,
unde quamplura Bona & Mercimonia ad Nos pertinere debent,
fupra Mare per Gentes noflras capta, & ad diveribs Portus Regni
noftri Angli,^ du<Sa exiftant,
Nos (volentes de eo, quod ad Nos pertinet in hac parte, re-
(bonderi) Affignavimus te ad Areftandum & in Manus noftras Sei-
(lendum omnia hujufmodi Bona & Mercimonia, ubicumque in-
vrnta fuerint, infra Libertates, vel extra, quae ad Nos ex hac
caufa aliqualiter pertinere poterunt, & ad ea falvo & fecure, abs-
•VII.30. que Dclhudione aliqud , ad opus noftrum Cuftodiendum , *
quoufque aliud inde duxerimus Ordinandum ;
Et idc6 Tibi pricipimus quod circa praemifra diligenter inten-
das, & ea facias & exequaris in forma fupradidta:
Nos de tofo Fafto tuo in hac parte , in Cancellaria noftra , nec-
non Quje.' & Cujufmodi Bona & Catalla, five Mercimonia illa
fuerint ? & QLiorum , & cujus Valoris ? fub Sigillo tuo diftincte
& aperte Certificans indilate ^ hoc Breve Nobis remittens.
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus,
BalUvis, Miniflris, & aliis Fidehbus noftris, Tenore Praelentium,
in Mandatis quod Tibi, in Prxmiffis feciendis & exequendis, pa-
reajy & intendant.
In cuius, &c.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , decimo quinto die Odto-
bns.
Fer Concilium.
E. j.
Scot. 47.
E. 3. m
X.
Ann. D.
IU3-
.48. 47.
E. 3.
Ckuf.
47- E- 3-
fi.ff.d.
GuenjE noftrae, ac Jurium noftrorum & Coronae noftrse, in par- Ann.D.
tibus Tranfmarinis confervatione , quam propter neceflariam De-
M7?.
Edv. 2.
fenfionem Regni noftii Angliae & Eccleiiae Anglicanx , quamplu-
res Dominos , & alios Fideles & Ligeos noftros , tam uitra Mare
ad partes Tranfmarinas , quam fupra Mare deftinavimus, vos non
credimus ignorare,
Ad quorum Onerum Supportationem , abfque adjutorio Fide-
lium noftrorum, non fufficimus, licut fcitis,
Nos , ut di£la Negotia , quse Salvationem tam Sanftje Ecclefiae
quam Regni noftri prxdidi veraciter concernunt , Maturiori De-
liberatione valeant expediri ,
Vobis , in Fide & Diledione , quibus nobis tenemini , rogando,
Mandamus quatinus , attentis tam Arduitate N^otiorum pra;di-
(Sorum, quam PericuHs quae pro Defedlu Defenlionis hujufmodi
verifimiliter evenire polTent, Epifcopos, Decanos, & Priores Ec-
clefiarum Cathedralium, Abbates & Priores & alios Eledtivos,
Exemptos & non Exemptos, necnon Archidiaconos , Capitula,
Conventus , & Collegia , totumque Clerum didtae Diceceiis Pro-
vinciae Eborum, ad Comparendum coram vobis, in Ecclefia Bea-
ti Petri Eborum, vel alibi prout expedire videriris, ad breviorem
diem quem poteritis , more fblito convocari faciatis ,
Et , expofitis eis didtis Negotiis ibidem , ipfos ad aliquod Com-
petens Subfidium , nobis in Auxilium Supportationis didtorumone-
rum Concedendum, cum efficacia inducatis, 6c partes veftras ad
hoc effedtualiter apponatis;
Nos, in Cancellaria noftra, de Qiiantiate Subfidli illius, ac de
Terminis Solutionis ejufdem, Certificantes;
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem &
Defenfionem Regni & Ecclefix prxdidorum , diiigitis , nullatenus
omittatis,
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Novembris.
Confimile Breve dirigitur Cuftodi Spiritualitatis Archiepifcopatis
Eborum Sede vacante.
* Pro Rege , de Terris Cy~ Baroniis in Francia , Relaxatio, *v\\.i\.
TTNivERSis , prxfentes Litteras infpefturis , Elizahetha Ann. D.
*-' Cbaundos, Soror & una Hxredum Johannes CA<iWw Militis, 1573.
Salutem in Domino. An. 47.
NovERiT Universitas vestra Me, ex mera& £. 3.
hbera voluntate mea , Concessisse, Remisisse, R.e- Ex a»-^
LAXASSE, & pro Me & Hxred. meis _Qu i e t u m C l a-
De Condniln, pro Comite de Afarre.
Ann D "VTObiHs Vir Thomas Co?nes de Marre de Scotia habet Litteras
,,y, " -LN Regis de Condudu, veniendo in Regnum Regis Anglixj
An. 47". Quocumque fibi placuerit , cum Sexdecim Equitibus de Comitiva
Uia , ibidem morando , & exinde in Scotiam redeundo , per Tres
Menles duraturas.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die O-
dlobris.
J)e Clero , per Capitultim Ecclefta SanEli Petri Eborum ,
Convocando , ct' Subftdio , ad Salvationem Ecclefta , con-
cedendo.
t> EX, diledo fibi in Chrifl», Capitulo Ecclefiac beati Petri E-
^ borum (Decano ejufdem Ecclefiae in remotis agente) Salu-
tem.
QualiterNos, de Avifamento, bona; memoxvx , yohannis ul-
timi Archiepifopi Ecclefix prrditt.c , ac aUorum Prxlatorum ,
Magnatum, & aliorum de Concilio noftro, tam pro Expeditionc
masse, & SuRSUM Reddidisse, Excellcntiffimo Dom.
noftro , Ednx^ardo Regi Anglia ^ FranciiC Illufri , & Haeredibus
fuis, omne Jus & Clamium quce habeo, feu quovifmodo habere
potero, in Baroniis Sandi Salvatons, Vicecomitis de Damviers&
Dongevill, ac Terris & Tenementis SandtiC Mariae deMonte, de
Farielhs , & de Romylly , necnon omnibus aliis Terris , & Teae-
mentis, & Pofleffionibus.
Quae fuerunt Godefrtdi de Harecourt defundti , qune idem Domi-
nus Rex nuper habuit , & tenuic hxreditarie , in Ducatu Norman-
niae , five in Regno Francix , ex Dono & Conceffione pLBdiili
Godefiidi ,
Quae etiam idemDominus noftcrRex Dedit & Conces-
s I T prxfato Johanni Fratri meo , H a b e n d a Sibi 6c Hxredi-
bus fuis,
Cum omnibus Jurifdidlionibus, Dominiis, Franchefiis, Liber-
tatibus, Homagiis, Regalitatibus , Emolumentis, Pationatibus Ec-
clefiarum , Fidelitatibuj Pr.elatorum & aliarum Perfonarum Eccle-
fialticarum , & c.cterorum quorumcumque, Caftris, Villis, Fo-
rellis , Parcis , Bofcis, Aquis, Ripariis, Stagnis, Reventionibus,
& aliis Proficuis qiibufcumque, ad didta Terras, Tenementa, &
Polleffiones fpedantibus ,
Qu.E quidem Baronias , Terras , Tenementa , & PoiTeffiones
idem Dominus nofter Rex , poft mortem iplius Johannis , certis
de caulis, Seiliri fecit in Manum fuam, & lic in IVIanu fua adhuc
exiftunt ,
Ita quod nec Ego, nec Hxredes mei , Jus, vel Qameum, fea
Adtionem aliquam in Baroniis, Terris, Tenementis, & Pofifeffio-
nibus praediiftis, ieu in aliquibus, ad eadem fpectantibus five perti-
nentibus, habere poterimus in futurumi fet omnino iimus exclufi
per Prxfentes.
In cujus rei Testimonium pracfentibus Sigillum
meum appoilii,
Hiis Teftibus ,
Domino fohanne Knyvet Cancellario,
Domino Ricardo le Scrop Thcfaururio,
Domino JVtllielmo de Latymer Camerario ,
Prxdidti Domini Regis:
Domino Rkardo Stury Milite ,
Richardo de Carreu , Cuitode Privati Sigilli ipfius Domini RegtJ,
Et aliis.
Dat. Londoniae x. die Novembris , Anno Regni praedidti Do-
mini Regis (videlicet) Anglis xlvii. Regni vero fui Francix Tri-
cefimo quarto.
fOffr.
Pro Galeoto de Spinolis , de Penftone concejfa.
D EX omnibus, ad quos^ &c. Salutem.
■'^ Sciads quod, de gratia noitra fpeciali,
Et pro bono Servitio , quod , diledtus nobis , Galeotus de Spino-
lis de Luthulo nobis impendet in futurum ,
Et pro eo quod ipfe Homagium & Fideliutem Nobis fecic,
qu6d
Ann.D.
1373. ■
Aa. 47,
E. 3.
T»t. 47.
E. 3. p.
i. »».7,'
ET ACTA PUBLICA.
if
Jv.
inn. D. qu6d ipfe nobifcum bene & fideliter ftabit , in Guerris noftris,
1373- contra omnes Homines qui podunt vivere vel mori, cujufcamque
Stati^is, Conditionis, Nationis, Dignitatis, feu Prseeminentiae exi-
ftant, in prjLfenti , vel in futuro-, Nobis adverfantes feu adverfa-
turos,
Duce & Civitate Januenfium, in eorum propria & jufta Causa,
dumtaxat exceptis ,
Conceffimus eidem Galeoto Trefcentos Francos Auri, perci-
piendos fingulis Annis, de Thefauro noftro, ad Terminos Pafchae
& Sancti Michaelis , per aequales Portiones, ad totam Vitam ip-
(ius Galeoti. ■ :
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Tricefimo die Novembris.
Per ipfum 'Regem.
►VII. 31. * Pro Dominit Aliamra de Bruys , Comitijfa de Carich.
Ann. D.
1373-
E. 3.
NObilis Domina Alanora de Briiys ., Comitiftj dc Carich, ha-
bet Literas Repis de Conduftu , veniendo in Regnum An-
gli-.ie, cum Sexaginta Equis mComitiva fua, peregre verfiis glorio-
lum Martirem Beatum Thomam Cautuarieiifem , per Dominium &
^tot. 47. Poteftatem Regis , ibidern morando , 6c exinde in Scotiam re-
E.j.w.i. deundo, per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, odlavo die Decembris.
Confimiles Literas deeadem Causa habet,
yacohus de Douejas de Daioeth Chivaler.
De Terris , fer Dominum de Lebreto ForisfaElis , conceffs.
Ann. D,
1373-
An. 4.7.
f. 3.
Vnf. 47.
f.J.W.I.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Sci ATis quod,
Ciim , cariffimus Filius rojfer, Frmceps (tempore quo Princeps
Aquitani-.-e extitit) Concessisset, dilefto & fideli noftro,
Nichoiao Bonde Chivaler , pro Bono Servitio fuo , difto Filio no-
Itro tunc impenfo, omnia Terras, Tenementa, Hofpitia, Vine.is,
Bofcos, Prata, Pafturas, Redditus, Tailles, & alia Servitia, Ven-
das & Retrovendas, & omnia dia Jura & Deveria quscumque,
cum Pertinentiis , in Burdeux , Burdeloys , & Medok , dc Terris
& Hsereditatibus qux ad Manus prxdidti Filii noftri , occafione
Foristafti, Inobedientix , & Rebellionis Dowww de Lebret, deve-
runt ,
Qux quidem omnia Terr;« , Tenementa , Hofpitia, Vinex,
Bofci , Prata , Pafturse , Redditus , Tailles, Servitia, Vendae &
Retrovendae, Jura & Deveria, cum Pertinentiis , prjefato Nicho-
lao nuper perdiftum Fihum noltrum concefTa, certis de caufis ra-
tionabilibas , tanquam noftra, jam capta func in Manum noltram,
& Centum Libras, vel circa illam Summam , poflunt valere, per
Annum, de Moneta currente in didis Partibus, ut accepimus,
Nos , confideratione ejufdem Fiiii noftri , volcntes prxfato Ni-
cholao Gratiam facere fpecialem , Dedimus&Concessi-
M u s eidem Nicholao , pro bono Servitio quod ipie tam Nobis
quam didto Filio noftro impendet, omnia prasdifta, Terras, Te-
nementa , Hofpitia, Vineas, Bofcos, Prata, Pafturas, Redditus,
Tailles , & alia Servitia , Vendas & Retrovendass & omnia alia
Jura & Deveria , cum Pertinentiis , eidem Nicholao per didum
Filium noltrum nuper conceila , adeo integre iicut didtus Filius
nofter ea prKditTto Nicholao conceflTit ,
Habenda & Tenenda, ad totam Vitam praedifti Ni-
cho/ai.^ de Nobis , & Hxredibus noftris, per eadem Servitia, per
quie didtus Domijuis de Lebret ea tenuit ante Forisfadlum , Inobe-
dientiam , & Rebellionem iupradida ;
Ita femper quod , poii Mortem praedidti Nicholai , Terrae , Te-
nementa , Hoipitia , Vinex , Bofci , Prata , Pafturx , Redditus ,
Tailles, Servitia, Vendae & Retrovendx, Jura & Deveria fupra-
dida , cum Pertinentiis , per Nos prxfato Nicholao fic Data
& CoNCESSA, ad Nos & Haeredes noftros integre revertan-
tur.
In cujus , &c.
Data apud Weftmonafterium , decimo die Decembris.
Vacante nuper Ecclefia Cathedrali beari Petri Eborum , per Ann. D.
Mortem, felicis recordationis , yohanvis de Thorcshy ., ultimi Ar- 1374«
chiepifcopi loci illius, Capitulum diiftx Ecclefu^ (Decano ejufdem 'EJm. j.
in remotis a?ente) voluntate un.mimi & confenfu, Virum Vene-
rabilem & Difcretum , f.Jagiftrum Alexavdrum de Ncviil , Con-
canonicum fuum (petita prius a nobis Licentia Eligendi , prout
moris eft , & optenta) Eligerunt in fuum Archiepifcopum & Pa-
ftorem , nobifque cum inftantia fapplicarunt ut hujufmodi Eledtip-
ni fux Aflenfum regium praebere curemus :
Nos,
Ipfius Magiftri Alexandri confiderantes Merita Probitatis ^
Ac fpcrantes diftam Ecclcuam (li ipfius Regimini prxficleat) in
Temporalibus & Spiritualibus , per iplius Circumfpedtionem &
Induftriam , falutaria pofife fufcipere Incremenra ,
Eledtioni praedidtas hujufmj^di Regium Allenfum adhibemus &
favorem; Et hoc veftroe Snnditati fignificamus per Prxfentes, ut,
quod ad vos pertinet in hac parte , ulterius exequi dignemini curn
favore.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Weftmonaft. primo die Januatii.
DupL
Pro "Johanne Fafiolfo , de Intendendo.
D EX, Univerfis & fingulis Dominis, Magnatibus, Admirallis, ^nn. D.
^^ Capitaneis, e^r. tam in partibus Tranfmarinis, quam Cifma- 1274.*
rinis conftitutis, ad quos, &c. Salutem. ^ y]
Ciim mittamus , diledos & fideles noftros, Ni:halamn de Dag- £ ',
•worth Militem , yohannem Faftu/f, & Thimiam Durafit , ad quce- yran. 48.
dam Secreta Negotia , nos fpecialiter tangentia, m diverlis Parci- £_
busexpedienda, ... >
Nos (pro eo quod Negotia illa infidunt intime nobis cordi) vo-
lentes, pro celeri Expeditione eorumdem Negotiorum, in.quan-
tum poterimus, providere, vobis, & cuilibet veftrum , fpecialiter
Injungimus & Mandamus quatinus eifdcm, Nicho/ao, yo/m-rini, &
Thovij: , & eorum cuilibet , in omnibus & fingulis , quae Expedi-
tionem Negotiorum praediftorum concernunt vel concernere po-
terunt, Auxilium & Favorem, qux poterjtis, noftri intuitu, cum
effedtu prxbeatis, & eos, hinc& inde,jper Terram, vel perMa-
re, cum Hominibus, Equis, & Herneliiis fuis, quotiens fibi pla-
cuerit, libere tranfire permittatis, & eis & corum cuilibet in hiis^
quae vobis ex parte noftra expofuerint , vel expofuerit aliquis eo-
rum, Intendentes litis & Refpondeutes , quoiienscumque opus fue-
rit vel neceflTe.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium , fccundo die Fcbruarii.
Ver Breve de Privato Sigillo.
W
Mandatum eft Senefcallo Regis Vafconi.-e, & Conftabula-
rio Regis Burdegalx , qui nunc funt , vel qui pio tempore
fiierint, & eorum alteri, feu eorum Loca tenentibus, quodeidem
Nicho/ao omnia prxdidta Terras , Tenementa, Hoipitia, Vineas,
Bofcos , Prata , Pafturas , Redditus , Tailles , Servitia , Vendas ,
Retrovendas, Jura, & Deveria, cum Pertinentiis, fibi per Regem
iic Data & CoNCESSA, una cum Exitibus inde a Data
Prxfentium , fine dilatione liberari , & ei per fe vel Prociiratorem
iiium plenam & pacificam PoflrefiTionem inde habere faciant, juxta
Tenorem Literarum Regis prxdidarum ; vult enim Rex ipfos in-
de erga Regem exonerari.
Dat. uc fupra.
3-
22..
Ad Papam , de Loco , pro Nunciis , fuper Concordia
TraUatnris , Elige^ido.
SAndtidlmo in Chrifto Patri Domino Gregorio , Divina Provi- Ann. D.
dentia , Sacrofanftx Romanx & Univerfolis Ecclefix 5»;;.7/?o 1174.
Pontifici, Edwardus , Dei gratla, Rex Francije <^ Ang/i£ , &Do- jin 4)5.
D.
*vil
Ann.
1374-
■An.^1.
E. 5.
Fat. 4T.
E.3.P.2
W.4.
y^d Papam , de EleElione Arthicpifcopi Ebornm , \^ Regio
AJfenfu adhibiio.
CAndtifflmo in Chrifto Patri & Domino , Domino Gre^ono ,
^ Divina Providentia, Sacrofanilx Romanx ac Univerfalis Ec-
clefix Summo Pontifici , Edivardiis , Dei gratia , Rex Franciie ^
Anglia , & Dominus Hibernix , devota Palum Olcula beatorura.
minus Hibernix, dcvOta Pedum ofcula Beatorum.
Pater Beatissime,
De Saniftitatis veftrx fecie , Reverendus Pater, ^angorenfs E-
pifcopus, & alii Ambaxiatores noftri, ad noftram prxfentiam acce-
dentes, Beneficia, Gratias, *& Honores expofuerunc nobis qux,
contemplatione noftri, eadem Sancftitas eis fecit,
Infupcr ex eorum Didtis, & veftris Literis fpecialibus, merito
nobis gratis, debite informati, de veftra Affectione fincera, quam
crga Nos geritis , de Gratia fpeciali & de Deliderio, quod habe-
tis ut inter Sandtitatem veftram & Nos peculiaris Amoris vincu-
lum fingulariter lolidetur , ex noitri cordis vifceribus gratias refe-
rentes, Dileftionem hujufmodi , cum incremento continuo, inti-
me aftc(ft,imus.
Ex veitrx etiam Sanftitatis Literis, & Nunciorum noftrorum
Relatione, accepimus qu6d,iuper veftrx Serenitati expolitis, qux
Nos gravant, Beatitudini veftrx placuit ut interim, ftintibus Ne-
gotiis prout in quadam Cedula, in Literis veitris inclusa , pleniiis
continetur, per alitjuos Viros Prudentes, de veftris & no)tr;s, pro
ponenda Concoidia in pixniiiris , Colloquium habereiTius ; &
quod Nos convenicntcm Locum pro fa-Sto hujufniodi eligamus
veftra Sanctitas contentaiur.
Super quibus , deltberacione matura habita , Bonum Concordjas
deliderantes ,
Interim Caufis illis, qux in noftra Curia ventilantur , fufpenfis,
& aliis Conditionibus , prout Lirerx veftrx expoicunt , in ftatu
pofiris, & hoc ufque ad inft.ms Fcftum beati Johannis B.^ptift.e ,
Ciim certi fuerimus dc Nunciorum veltrorum adventu in Bru-
ges vel Callefium ,
Quem illorum Beatitudo vcftra prxelegerit,
Ciim ad Sedem Apofrolicam Viri tales de noftris fecuvo acce-
dere nequeant, quibus Nos hujufmodi Negotia commictc.i digna-
remur,
Nuncios noftros deftinabimus indilare ;
Idcirco (Pater Sancte) de altero pr.-ediftorum Loco-
rum , quem Sandtitas veftra duxerit eligendum , & de Tempore
quo veitri Nuncii ibidem comparebunt, & de Qualitate ipforum,
eadem Sanctitas Nos certificare dignetur , ut noilri ibidem , abs-
que defeiftu, eifdem valeanc obviare; ubi quantum poterimus, fi-
ne Coronx noll:rx impofteriim Lxlione, libenti animo faciemus
ad omnem bonam Concordiam atque Pacem.
Supplicantcs quatinus , fuper caufis prxmiffis, Sufpenfionem, in
veftra Curia inchoatam , prout Nos etiam , fi hoc fiat in Curia
nollra , faciemus , durante Trailatu feu Colloquio prxdi6tis , dig-
nemini
£ 3-
Clauf^S.
E.i.m.
16. d.
*VII.34.
i6
CONVENTIONES, LITER^,
Arm. D. nemini prorogare, una cum Prolongatione Termini limitati, fi in-
1374. terim, propter temporis brevitatem , tractari non poffit; ac qu6d
Kdv. 3. interini contra noftros Subditos , praefertim conira Perfonas Nota-
biles, Ecclefiafticas fea etiam Seculares, per Graves Cenfuras nul-
latenus procedatiar.
Pater Beatissime,
SaniSitatem veftram confervet AkilTimus , ad felix Regimen
Ecclelix fuie Sanctx, per tempora profpera & longaeva.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio, undecimo die Martii, AnnoRegnorum noftrorum, Fran-
ciiE Tricefimo quinto, & Anglix QuadrageQmo odavo.
Per ipfum Regem (dr totum Concilium.
Pro Galfrido Chaucer,
;; — Ann. D.
^dv. j,
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^n. 48.
Sciatis quod, degraria noftra fpeciali, Concefllmus , dilefto e. ,
Armigero noftro, Galfrido Chaucer, unum Pycher Vini, per- pgf .g
cipiendum quolibet die in Portu Civitatis noftr^e Londoniae , per £. i.p.'
manus Pincernae noftri velHxredum noftrorum pro tempore exi- i_;„_ j"o_
ftentis , vel ejufdem Pincerna: Locum tenentis , ad totam vitam
ipfius Galfridi.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo tertio die Aprilis.
Per Breve de Privato Sigillo.
VrocuratortHm Ducis ^ndegavia , fuper TraUatu , fro Pace * ^^ Literas Regis , fuper Concordia amedi^a , Refponfto *vu.i6.
aut Treugis, afjignando. Papa.
Ann. D.
.An. 48.
£. 5.
I.X Orig.
LOrS Filz de Roy de Francc , Frere de Monfieur le Roy, &
fon Lieutenant es parties de Languedoc, Duc d'An')ou & de
Touraive , & Conte de Mai», a tous ceulx, qui ces prefentes Lec-
tres verronr , Saiut.
Savoir faifons que Nous,
Confians plenerement du fens, loyaulte, experience. & bonne
diligence de , nox amez, & feaulx , Confeilleurs de Monfeigneur
& de Nous , Meffirc Jehan de Seint Cervin Doilour en Loys ,
Meffire Marques de Cardillac Seignor de Monbrun , & Meffire
MigOH de la Pomerade, Chivalers, noz Chambellans,
Et tant pur & ou noun de mon dit Seignur , & par vertue de
certain Pouoir , par mon dit Seignur, a nous efpecialmcnt donne
par fes Patentes Lettres , des quelles nous avons fait bailler aus des-
fusnomez. Copie ou Vidi.mus, en fourme autentiquc, co-
me en noftre propre nom , & pur nous ,
Avons Commis & Deputes, FaiT., Ordennes, &Crees,Com-
mittons & Deputons , Faifons , Creons & Ordennons , par ces
VII.3)-. Prefentes, les delTus nomez & chefcun d'eulx pur le tout, * Pro-
cureurs & MelTages efpecials , pour aler par devers , noftre Tres-
chere & Trefame Coulin, le Conte de Foix , ou en autres parties,
la ou il ferra expedient , proufitable , ou neccflaire, & bon lour
femblera, pour Parler, Traiter, & Accorder avec noftre dit Cou-
fin & autres Perfonncs , quellcs que elles foient, & a qui le fait
toucheroit, ou purroit toucher en aucune manere, pour Sufpen-
dre , Continuer , ou Eflongier la Journee , par nous emprife, a
rendeniain de Pafqe , prouchein venant , entre les Villes de Mon-
talban & de Moylac & les Rivers de Garone & de Tarn, a autre
Journee & a autre temps , en Teftat & par la maniere que elle
eftoit & devoic cftre a la dite Journee , de lendemaine de Pafques
ou autrement , en la fourme & manere que meilleur leur fem-
blcra ,
Et pour ofter abfoluement & du tout le Fait de la dite Journee
& Emprife ,
Et Traiter de nouvel & Accorder avecques ceulx , a qui le fait
touche, come dit eft, ou leurs Procureurs,
Et , avecques ce , de Pourparler & Traiter avec noftre dit Cou-
fin de Foix , ou autres perfones, ayenz, a ce Povoir, fur aucunz
Poinz qui ont efte, ou pourroient eftre, touches & efmeus, pour
trouver maniers & voies de Paix encre Monfieur le Roy & fon
Adverfaire d'Engleterre ,
Et fur ce le dit Traitie, & pur caufe d'icellui , Donner, & Ot-
troier , & Prandre Treues ou Abftinences jufques a tel temps , &
par telle manere come bon leur femblera.
Et , de faire les chofes deirus dites toutes & chefcun d'icelles ,
& toutcs les Chofes appartenens aus Circumftances & Dependen-
ces d'icelles, auons donne, & donnons, plain Povoir, Auiflorite,
& Mandament efpecial aus deftus nomez, , & a chefcun d'euls ,
come dit eft ,
Et avons Promis & Promittons , par noftre Bonne Foy , come
Fili de Roy , avoir Ferme & Agreable, des maintenent, come
pour lors & des lors, come pour maintenenc, tout ceque, par
les dellus nomez & chefcun d'eulx , aura efte Traidte & Accorde
fur les Cbofes deffiis dites, & chefcun d'icclles, & leur Circum-
ftances , & Dependances (come defus dit eftj Tout auffi comc fi
il avoit efte fait par nous en noftre propre Pcrfone.
Et , en Tefmoing & pour plus grant firmete des Chofes deffus-
dices , Nous avons "taic mectre noftre Seel a ces prefents Lettres.
Donne a Thoule le xvii. jour de Mars , TAn de Grace Mil,
Trois Cens, Soixante & treze.
Par Monfieur le Duc.
CHahenTie.
Pro Regina Doageria Scotia.
Ann. D. "^TObilis Domina Margareta, quas fuit TJxor, cariffimi Fratris,
1374. -*-^ Regis David de Bruys de Scotia , habet Literas Regis de
jia. 4S. Condu(Su, Veniendo, cum Quadraginta Perfonis, & eorum Ser-
£. j. vientibus, Garcionibus , & Equis , in Comitiva fua, per Domi-
Scot. 48. nium & Poteftatcm Regis , in Regnum Regis Anglix quocum-
£. i-m f. qnc fibi placuerit, & ibidem morando, per Biennium duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarco die Mar-
Oi.
GRegorius Epifiopus , Servus Servorum Dei , Cariffimo, &c. Sa- Ann.D.
lutem, & Apoftolicam Benediftionem. 1374-
Nuper Excellentiae Regix, per alias noftras Litteras, fcripfimus An. 48.
qualiter, pro Negotiis, contentis in quibufdam tuis Litteris, nobis E. 3.
direAis , Venerabiles Fratres noftros Pampiloneitfis , &c Exjiu-
Senogalienfis Epijcopos , &, Diledtum Filium, JEgidium Samii Mu- togr.
7tionis , Prsepolitum Ecclelije Valentinenfis , Legum Dodorem ,
Apoftolicx Sedis Nuncios , cum fufficienti Poteftate , in loco de
Brugis, Tornacenfi Dicecefe, proponimus breviter deftinare.
Ne igitur tui Regnicolx propter Capitula, in Romana Curia,
cum tuis Ambaxiatoribus concordata , & ufque ad Feftum Beatl
Johannis Bapriftae , proximo venturura , duratura , propcer brevi-
tatem temporis , fi praefaci Nuncii noftri eanon prorogarent, ali-
quod Periculum incurrere poffint , providere volentes; Capitula
ipfa , cum omnibus contentis in eis , ufque ad Feftum Beatx Ma-
rix Magdalenes , proximo venturum , ob fincerum Amorem ,
quem acfPerfonam tuam gerimus , audtoritate Apoftolica Proroga-
mus,
Ipfamque Excellentiam Regiam rogamus attentiiis quatinus , Di-
ledo Filio , Waltero de Svirlavoe, Archidiacono Eftrindigije , in
Ecclefia Ebor,:cenfi , Decretorum Dodori (cui aliqua eidem Ex-
cellentis Regix referenda comilimus) in hiis , quse ex parte no-
ftra tibi dicet, plenam fidem adhibere Sinceritas tua velit.
Datum apud Villam Novam Avinionenfi Dicecefe , Quarto
Non. Maii, PontificatiiS noftri Anno Q.uarto.
P. Volmenerie.
Sigillo avuljo.
De Temporalihus , pro eo cjuod renunciavit , Epifcopo Elienfi
lihcrandis.
"D EX, Dilefto fibi , Johanni Broughton, Efcaetori fuo in Co- Ann. D.
*^^ mitacibus Cancebrigix & Huncingdonix, Salutem. ^ 1374-
Ciim Dominusi Summus Pontifex, nuper Vacante Ecclefia Ca- An. 48.
thedrali Sanctx Echeldredx Elienlis per morcem, bonx Memo- e. 3.
rix, yohannis , ultimi Epijcopi Loci illius , eidem Ecclefix de , Pa/. 48.
Reverendo Viro , Thoma Archidiacono Tanton provideric, & ip- £.3.^.3.
fum in Epifcopum Loci illius prxfeceric & Paltorem , ficut per m. ij.
Litteras Bullatas ipfius Domini Summi Poncificis , Nobis inde di-
reftas , Nobis conftat ,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis, nobis
& Coronx noftrx prxjudicialibus , in didtis Litteris BuUatis con-
tentis, coram nobis fponte, palam, & exprefse Renunciavit, &
Gratix noftrx humiliter fc fubmifit ,
Volentes cum eodem Epifcopo agere gratiose ,
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia Epifcopa-
tus prxdidi , cum pertinentiis , prout moris eft, Reftituimus ci-
dem:
Et ideo tibi prxcipimus qu6d eidem Epifcopo omnia Tempo-
ralia Epifcopacus prxdidti, cum pertinentiis , in Balliva tua, libe-
res Habenda in forma pr.eclidta , falvo jure cujuflibet.
Tefte Rege apud VVeftmonafterium , quinto die Maii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data;
videlicet,
Rogero Keterych , Efcaetori in Comitatibus Eflexix & Hertfor-
dix.
Johanni Wejlon , Efcaetori fuo in Comitatibus Norfolcix &
Suffi:)lcix.
Ada de Bury , Majori Civitatis fux Londonix , & Efcaetori fuo
in eadem Civitate.
ET mandatum eft Priori & Conventui Sanftx Etheldredx ,
quod eidem Epifcopo omnia Temporalia Epifcopatus prxdi-
(fti , cum pertinentiis , * qux in Cuftodia fua, ex Commifficme •VII.J7-
noftra, exiftunt, liberent Habenda in forma prxdida, falvojure
cujullibet.
Tefte ut fupra.
Per tpfurn Regem.
i
Et
ET ACTA PUBLICA.
i/
^nn. D. "pT mandatum cft Milicibus , Liberis Hominibus, & omnibus
i^y^. Xli aliis Tenentibus de Epifcopatu prxdifto, qubd eidem Thamie,
Zdv. 3. tanquam Epifcopo & Domino fuo, in omnibus, qux ad Epifco-
patum prxdiiftum pertinent, Intendentes fint &c Refpondentes ,
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ter ipjum Regem.
Pro Henrico de Domlas,
1.,,, n R EX &c. Salutem.
4^nD.i\ sciatisquod,
i,2^ Cum Henncus de Doughs , de Scotia Chivaler, infra Regnum
7", ' noftrum Anglix , ac Dominium & Pocertatem noftra , tam per
'■ '■ g Terram , quam per Mare , cum Viginri Familiaribus Equitibus,
, ■ ''■ ■ ad gloriofum Martirem Beattim Thoma^n Canttiarknfem , & alibi,
' ' ' ■ prout fibi placuerit, peregre profeiturus , Licentia noftra median-
te, venireproponat,
Nos (^c. ut in Similihus de ConduBu TJteris.
In cjjus, &c. per unum annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftraonaftetium , xvi. die Maii.
De TemporalibHS , renttnciando ^ Gratia R(gis fabmittendo ,
.Archiepifcopo Lborum liberandis.
\nn.D. R EX, Dilcfto & fideli fuo, Williehno de laVale, Efcaetori fuo
1:74.. in Comitacibus Eborum & Northumbri,£ , Salucem.
«;. 4.t>. Cum Dominus fummus Pontifex , nuper vacante Ecclefia Ca-
:. 3. thedrali beatiPetri Eborum per mortem, bonce memorix, Joban-
'<j;.4.8. nis, ultimi Arclo:epifcofi Loci iilius, eidem Eccleli^ de, Reveren-
;. j.p I. do Viro, Alex.mdro EleSo Eborum , tunc ejufdem EccIefiiE Ca-
j. 13. nonico , providerit , & ipfum in Archiepifcopum Loci illius pr.K-
feceiit & Paftorem , ficut pcr Litteras BuIIatas , ipiius Domini
Summi Pontificis, Nobis inde direftas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Archicpifcopus omnibus & fingulis Verbis,
Nobis & Coronx noftrae prxjudicialibus , in didtis Literis BuUatis
contentis, coram nobis Sponte, palam, & exprefse Renunciavit,
& gratise noftrx humiliter fe fubmifit, Volentes cum eodem Ar-
chiepifcopo agere grariofe ,
Cepimus Fidelicatem ipiius Archiepifcopi , & Temporalia Ar-
chiepifcopatus praedidli , cum pertinentiis, prout moris eft, Refti-
tuimus eidem ;
Et ideo Tihi pr;ecipimus qu6d eidem Archiepifcopo omnia
Temporalia Archiepifcopatus prxdifti , cum pertinentiis, in Balli-
va tua, liberes Habenda in forma prisdiifta, falvo jure cujuflibet.
Tefte Regc apud W^eilmonafterium , fexto die Junii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data,
videlicet,
Thoma de Illeflon, Efcaetori fuo in Comitatu Middelfexiae.
Radn/pho ds Tloresk , Efcaetori fuo in Comicacu Lincolni*.
yohami Foucher , Efcaetori fuo in Comicatu Notiiighamiae.
'Johanni ap Kees , Efcaetori fuo in Comitatu Glouceftrix.
ET mandatum eft Miliribus , Liberis Hominibus, & omnibus
aliis, Tenentibus de Archicpifcopatu Eborum, quod eidem
Alexandro , tanquam Archiepilcopo & Domino fuo , in omnibus,
qu5e ad Archiepifcopatum prxdid:ura pjrcinent , Intendentes fint
& Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte uc fupra.
VII. 38. * "pT mandatum eft Johanni de Nevill , Magiftro Johanni de
Hi Br^?i/frf/re,ThefaurarioEccIefix beati Petri Eborum,& K/-
cardo de Thorcn Clerico,qu6d praefato Archiepifcopo omniaTem-
poralia Archiepifcopatiis prardidli , cum pertinenciij, qux in Cu-
ftodia fua ex CommilTione Regis exiftunc , libcrent habenda in
forma prxdicta; Vult enim P..ex ipfos indc erga ipium Regera exo-
nerari.
r Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regcm.
par leur Letrres Obligatoirs , a caufe de la Refte de la Ranceon Ann. D;
de , noftre chere Frere , David de Brujs , (que Dieu aftbille) & 1374.
par autres certeins Caufes qui font pluis largement compris en les Etii^. 3.
Lettres Obligatoirs, a nous ent faites,
Nous,
(Confiantz au plein de voz Sen, Loialte, & Difcretion) eions
afiignez & deputez vous, Trois, & Deux de Vous, de Survebir
le Nombre , Compte , Poifc & Triemenc dcs diz Quatre Milles
Marcs, queux ferront ifiiint faices par le dit tVilliam,
Et de prendre & refceivre mefmes les Quatre Milles Marcs,
quant ils ferront illint nombrez , compcez , poifez , & triez , de
noftre dit Coufyn ou de fes Miniftres, au dite Ville de Berwik,
par Endenture ent en due manere a faire,
Et de les fairefauvement Amefner, d'illoeqes, fans delay , tan-
que a noftre Citee de Everwyk , a noz Couftjses des liTues de
Countee de Northumbre , a dehverer a noftre Vifcont de Ever-
wyk , & au Mair de noftre Cicee avandite , pur les fauvement
amefner d'ilIoeqes a Londres fanz delay ,
Et de bailler & dehverer a noflre Coufyn deffufdit, ou fes De-
putez en ceo cas, nozLettres d'Acquietance , Ablblucion, &De-
liverance de la Somme de Quatre Milles iVlarcs avantdites, &,
fi meftier eft, de faire autres Lettres d'Acquiecance, fi bones &
fufficeancz qui leur deura fuftier, fur mefme la Somme de Quatre
Milles Marcs,
Et de faire executer & expedier toutes autres chofes , neceflaires
en tieu cas, fupofe q'eles demandailent Mandement plus efpecial;
Promettantz avoir Ferm & Aggreable quantque ferra fait par
vous, Trois, ou Deux de vous en Noun denous, fur les chofes
avantdites :
Et pur ceo Vous Mandons , fermement Enjoignantz, que les
chofes avantdites facez parfourmir en la manere delTufditei Et ceo
ne lelfez en nullc manere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. le vi. jour de Juyn.
Pro Galfrido Chaticer.
K'
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann.D.
■ Sciatis quod concelTimus , diledro nohis, Galfrido Chaucer , 1374.
Officium Contrarotulatoris Cullumae & Subfidii Lanarum, Co- An. 48.
riorum , & Pellium lanutarum , in Porcu LondoniiE , habendum ^- 3 ■
quamdiu nobis placuerit , P/ir.^S.
Percipiendo in Officio illo tantum, quantum alii Contrarotula- f. 3 />. i.
tores Cuftumae * & Subfidii hujufmodi in Portu prxdidto hadte- m. 7.
nus percipere confueverunt, *VII.J9.
Ita quod idem Galfridtts Rotulos fuos, diclumOfficium tangen-
tes, manu fua propria fcribat , & continue moretur ibidem, &
omnia , qux ad Ofticium illud pertinent, in propria Perfona fua,
& non per Subftitutum fuum , faciat & exequatur ,
Et quod altera pars Sigilli , quod dicitur Coket , in cuftodia ip-
fius Galfridi remaneat , quamdiu Officium habuerit fupradidum.
In cujus, &c.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , odavo die Junii.
Per Breve de Privato Sigillo
Pro Rege Navarra ^ Filio.
R
Ann. D.
Super Financia nuper David de Bruys recipienda.
^nn. D. T E Roy a , noz cheres & foialx , Thomas de Mufgrave Gar-
1374. ^ deyn , Joha?i de Botdtou Chamberleyn , de noitre Ville de
In. 4.8. Berwick fur Twede, Aleyn del Strother Vifcont de Rokesburgh,
:. 5. & a noftre Vifcont de Nbrthumbre, Salutz.
cct. 48. Sachez que,
:. 3. m. Come Nous eions affignez , par noz Lettres Patentes, noftre
bien Amee , Willtam de Beaufeye deNombrer, Compter , Trier,
& Poifer, pur Nous , & en noftre Noun, en noftre dite Ville
de Berwick , Qiiatre Milles Marcs d'Efterlinges de noftre Monoie
d'Engleterre , ou Orou Argent a la value,
Lui quiels , lui Trefiioble & Puijfant Prince , Rohert, noftre
chere Coufyn d^Ecoce, Noiis doit paier a cefte profchein Fefte de
Seinc Johan le Baptiftre , en Dedudtion , Rcbat , & Partie de paie-
ment de Quaranc Milles Marcs, queux Nousibnt cleremenc duez
de la Somme de Cyncquance & fis Milles Marcs d'Ellerlinges,
Les queuz noftre dit Coufyn , & autres Prelatz , Contes, &
Nobles du Roialme d'EfcoceNous ont accordez & proniis a paier
Tom. III. P. III, ^
E X , &c. Salutem.
Sciatisqubd, 1274..
Ciim dileiflus Confanguineus nofter , Re.x Navarra, pro qui- ^n f^'.
buldam arduis N^otiis fuis, jam a Regno fuo Navarrx, una cum £. ,.
Ksrolo Primogeitito juo , ufque Caftrum & Viilam de Chirburgh in F'ranc.AS.
Normannid, infra dictum Regnum noftrum Franci-.s, in proximo e. j. m.
iit venturus , i j-, ' '
Volentes, confideratione ipfius, tam pro Securitate fua & difti
Primogeniti fui , quam pro Gentibus & Familia fuis , in Comitiva
fua illuc venicntibus, quatinus ad nos pertinet, providere,
Sufccpimus ipfum Regem & Primogenitum fuum praedidlum ,
& eorum quemlibec , veniendo per Regnum , Dominium , & Po-
teftatem noftra , tam per Terram , quam per Aquam , verfus Ca-
ftrum & Villam de Chirburgh, una cum Q-iadringentis Perlbnis,
Equitibus & Ped;tibus, in Comitiva fua, Armatis vel Inermibus,
ibidera morando, &c- ut in fnniiibus de Conduilu Ltteris.
Dat. fub Magm Sigilli noltri Teftimonio , in Palatio noftro
Weftm. viii. die Menlisjunii.
Per Conciliuiu.
Pro Archiepifcopo Ravenatenji.
Pllleus Arckiepifcopus Raven.at. Sedis Apoftolica; Nuncius, ha- Ann. D.
bet Literas Regis de Conduftu ad partes Tranfmarinas, per 1374.*
Dominium & Poceftatem Rcjis, tam pcrTcrram, quam pcrMa- Ah. 48.
re, cum Hominibus Familiaribus & Equis fufficicntibus , trans- e. 3.
eundo, ibidem morando , & cxinde in Angliam redeundo, ufque iHd.
ad Feftum Sandi Martini in Yeme, proximb futurum, duracuras.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium, odtavo die Juiiii.
Pro Johanne de Neyvill Prifinario.
JOhannes de Neyvill Chivaler de Francia , Prifonarius Willielmi Ann. D.
Dotn:tii de Latymere , habet Literas Regis de Condudtu ad partes 1 3 74-
Francix , pro Dcliberatione ipfius Johannis perquirenda five pro- An. 48.
curanda , per Dominium & Poteftatem Regis, tam per Terram, £. 3.
C quam Ibii.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D,
£dv, ;.
i8
quitn per Mare ; tranfeundo (videlicet) ufque Portutn Dovorrias
vel Sandewici cutn Qiiatuor Vallettis & Quatuor Equis, & ultra
Mare cum Decem Hominibus &c Decem Equis , & cxinde in
Regnum Angliae redeundo , ufque ad Feftum Natalis Domini ,
proximo futurum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Junii.
Per Concilium.
•vii.+o:
Ann. D.
An. 40.
£. 3.
Scot. 48.
£. 3. m.
l'
Ann. D
1374-
An. 48.
Z. 3.
£x Ah-
togr.
* Acquietarttia de Aioneta Scoti<t.
LE Roy a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luT,.
Savoir vous faifons que nous avons en Accomptee & Rafceu de,
Trefnoble & Puiffant Prince , Rohert , noftre chere Coufyn ,
tTEfcoce., & des autres Grantzde fa Partie, Quatre MiUes Marcs
dEfterlinges , de noftre Monoie d'Engleterre, pur cefte prefente
Terme de Seint Johan le Baptiftre , en Dedu6tion , Rebat, &
Partie de Paiement de Quarant Milles Marcs,
I,es queux nous font clerement dueide la Sommc deCinquan-
tc & Sys Milles Marcs d'Efterlinges,
Les quiels noftre dit Coufyn , & autres Prelarr, , Contes, &
Nobles de Roialme d'Efcoce nous ont accordez & promis a paier,
par leur Lettres Obligatoires , a caufe de la Refte de la Ranceon
de noftre chere Frere , David de Bruys , qi Dieu afroille , de la
quiele Somme de Quatre Milles Marcs Nous Nous tenons pur
bien Con[entz& Paiez, & en Quitons, Dehvrons , & Abfolons
noftre dit Coufyn, & les autres, ilTmt Obligez,, & icur Heirs, a
touz jours , de niefme la Somme de Quatre MiUes Marcs, iflint
a nous paiex come dit eft ,
Et, par la Tenour de noz, prefentz Lettres, nous faifons Paction
& Covenance, exprcffe & en bone foy , de jammais Demander a
eux, ne a leur Heirs , en Jugement, ne dehors, la dite Somme
de Quatre Milles Marcs , qui paiez nous font par la caufe & fico-
me deffus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftm. le xxvi. jour de Juyn.
Ter ipjum Regem.
Papa ad Regem fro Mercatoribus Florentinis.
GRegorius Efifcopus, Servus Servorum Dei, cariffimo, &c.Sa-
lutem & Apoftolicam Benedidtionem.
CarissimeFili,
Cum, ficut a Fidedignis audivimus, dux Naves, unajanuen-
fis, altera Nepolitanenfis,
Oneratx Pannis & Lana, aliifque Mercimoniis, Dileftorum Fi-
liorum Mercatorum Societatis Albertorum Florentinorum , in
Romana Curia & ahis diverlis partibus ApoftoUcae CameriE Fa-
dorum, & Fidelium Servitorum, & nonnuUorum aliorum Mer-
catorum Florentinorum alioruraque Italicorum,
Quae ad Portum Pifanum dechnare debebant,
De Portu Brugenfi receffiffent , non formidantes (cum non
fubeffet caufa) tuae Gentis Infultum ,
Ab ipsa tua Gente, praetendente qu6d diftje Naves ad partesls-
panorum , Inimicorum tux Celfitudinis , declinare debebant , in
favorem & commodum eorumdem captae fuerunt, & cumHomi-
nibus & Mercimoniis , exiftentibus in eildem, Arreftatae tenen-
lur.
Quare, cum pro omnibus Florentinis , utique noftrisdevotis,
proefertim dictis Mercatoribus de Albertis , Servitoribus noftris,
aliifquc Itahcis , ubi funt innocentes , apud tuam Celfitudinem in-
tercedere merito debeamus; eandem CeUitudinem attentius depre-
camur quatinus, de hiis debita informatione recepta,&, interaiia,
quod iidem Mercatores de Albertis , ut afferunt , non habent So-
cjos , nec aliter agere in partibus Ifpani.e , nec unquam etiam ha-
buerunt , diitis Naves , cum Hominibus & Mercimoniis praedi-
dtis, digneris facere Ubere Relaxarij
-Eofdemque Mercatores de Albertis in hiis, & aliis, quae occur-
rent pro tempore , ob Reverentiam Apoftohcae Sedis , & No-
flram , velis fufcipere fpecialibus tuis Favoribus commendatos.
Datum Orgoni Avinionenli Dioecefe , Septimo Id. Julii , Pon-
tJficatijs noftri Anno Quarto.
Valajcus.
Sigillo avulfo.
*vii.4i:
Ann. D
1374-
-«».48.
I. 3.
Tm. 4.8.
1.3?. I
J». 7-
* Pro Cardinali SanUi Martialis.
MAgifter Gerardus Droei» Clericus, Procurator, Venerabihs in
Chrifto Patris , Cardinalis SanSii Martialis , habet Literas
Regis de Condudu , eundo ad partes Hiberniae , pro Negotiis ip-
fius Cardinalis ibidem profequendis , ibidem morando , & exinde
ad partes fuas proprias redeundo,
Dumtamen quicquam, quod in Regis feu Legum Regni Regis
prxjudicium cedere poterit , non attemptet , feu attemptari prxfu-
mat quovis modo,
Per unum Annum duraturas.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , decimo quinto die Julii.
Ann. D.
1374'
^iv. 3.
An. 48.
£. 3.
Scot. 41.
E. 3. m,
4-
De Moneta Scotite.
D EX, dileifto Clerico fuo, Magiftro Johami de Bolton, Cart-
'■^ cellario & Camcrario Vilte Berewici fuper Twedam , Salu-
tem.
Cijm , de affenfu Praektorum , Magnatum , & Communitatum
R^ni noftri Angliae, in Parliamento noftro,
Apud Weftmonafterium , in Craftino SandliEdmundi Regis,
Anno Regni noftri AngUae Quadragefimo feptimo , convocato ,
Pro eo quod Gentes Scotiae , per SubtiJitatem fuam, bonara
Monetam Argenti extra R^num noftrum Anglise fubtraxerunt , &
in Cunagium fuum , ad minorem valorem quam Moneta Angliac
extitit, pofuerunt, & fic Currit, in Solutione , in Regno praedi-
do, ad grave Dampnum & Deceptionem noftram, Magnacum,
& totius Communitatis ejufdem Rcgni,
Ordinatum exijlat cfr Concordatum, qued Moneta, ^atuor De-
nariorum, de Scotia fonatur ^ currat in valoreyn Trium Denario-
rum ^ de minori Moneta juxta quantitatem idf^Ji forte diCta Mo-
Tteta Scotite deteriorata fuerit , tunc Moneta illa , fic detertorata ,
fonatur ad minus Pretium , juxta ^antitatem Detrimenti ,
Vobis mandamus quod Ordinationem praedidtam , in dida ViUa
Bercwici, ac in (inguUs aliis Villis & Locis, in partibus iUis, ubi
melius expedire videritis , ex parte noftra, publice proclamari , &
firmitcr obfervari & teneri , faciatis juxta formai» Ordinationis fu-
pradidtx.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto diejulii.
Pro Johanne de Wiclif dr aliis , de PoteJiatihus ad traBan-
dum cnm Nmciis Papa.
RE X Univerfis, ad quorum Notitiam prxfentes Literse perve- Ann. D.
nerint, Salutem. 1^74-
Sciatis quod Nos ,
De fideUtate & circumfpeftione.
An. 49.
Ttit. 48.
S.i.p.ti
m. 7.
VenerabiHsPauis,
Johannis Epijiopi Bangorenfis^
Ac, dUeiitorum &
Fiddium noftrorum , _, , « ,. «^ .
Magiftri Johannis de WicUf, Sacrae Theologta: Profcflons;
Magiftri Johannis Guteri , Decani S^obienfis,
Magiftri Simonis de Multon, Legum Dodtoris,
tVillielmi de Burton MiUtis ,
Roherti Bealknap,
Et,
Johannis de Henyngtony
Plenam fiduciam reportantes,
Ipfos ad partes Tranfmarinas Ambaffatores, Nuncios, & Prt>i
curatores noftros fpeciales deftinamus • t, . '
Dantes eifdem Amhaffatoribus , Nunciis , & Procuratonbus;
Sex vel Quinque eorum (quorum praefatum Epifcopum unum
effe volumus) Audtoritatem , & Poteftatcm, ac Mandatum fpecia-
le Tradtandi & benigne ac caritative confulendi, cum Nuncus &
Ambaffatoribus Domini Summi Pontificis, fuper certis Negotus,
pro quibus pra^fatos, Epifcopum, & WiUielmum, ac Pratrem Ugh-
tredum Monachum Dunolmenlera , & Magiftrura Johannem de
^AfWe, adSedem Apoftolicam nuper miferamus, •viIj,»
* Et Relationem plenariam fuper hiis, quae inter eos Tradtata '"•^ •
& Confulta fuerint, Nobis & Concilio noftro faciendi ,
Ut ea, qwx Honorem Sandae Ecclefi.e , & Confervationem
Jurium Coronx noftnE, & Regni noftri AngUx, concernere 'xt-
terunt, in ea parte, inwitu Dei & Sanftx Sedis ApoftoUcae, fe-
liciter expediantur & debitum capiant complementum.
In cujus, &c.
Dat. apud London. vicefimo fextodieJuUi.
De Intendendo CttftodihusTemporaliHm Epifcopatfts Cantuaria.
R
EX MiUtibus, Liberis Hominibus , & omnibus aliis, Te-
■ nentibus de Archiepifcopatu Cantuariae vacante & in manu
noftra exiftente , Salutem.
Cum, per Literas noftras Patentes, commiferimus, di ettis no-
bis, Thomte Neive Perfonx Ecclefiae Godmerilram, Willtelmo To-
pelyne , Johanni de Wodhull Clerico , Simoni de Burgh, Ricardo
Tangemere Clcrico , & WillielmoTydecomhe ,Cn?Codxim AxcOX-
pilcopatus prxdidti, ^ l-
Jam per mortem, bonx memoriae, WilUelmt , ulttmt Arcbtept'
fcopi Loci prsedidli, vacantis & in manu noftra exiftentis,
Ac omnium Temporalium ejufdem Archiepifcopatus ,
Habendam, cum omnibus adCuftodiam iUam fpedtantibus, unj
cum Exitibus inde a tempore Mortis prxdidti Archiepifcopi per-
ceptis, quamdiu nobis placuerit, .
Ita quod de Exiribus, de TemporaUbus iUis provenientibus,no-
bis refpondeant, ad Scaccarium noftrum, quamdiii Cultodiam ha-
buerint iupradidlam , prout in Literis noftris praedidtis pleniuscon-
Et quia vos , dtjm TemporaUa iUa in manibus noftris fic fue-
rint. fecere tenemini nobis taUa Servitia , quaUa facere dcberetis
Arcniepifcopo Sede plena , v, . o
Vobis mandamus , firmiter iiyungentes , qu6d de Servims ve-
ftris, tara Autumnalibus, quamYemalibus, & omnibus ahis,quas
' no-
Ann. D.
137+-
An. 48.
£. 3.
Vnt. 48,
£.3-f-».
m. 14. '
ET ACtA PUBLICA.
19
nobis, ratione praefentis Vacationis , facere tenemini , vel facere
debuiltis aut debetis , pra;fatis Cuflodibus , durante eadem Vaca-
tione , nomine noftro , Intendentes fitis & Refpondentes ,
Taliter vos habentes in hac parte quod Solucio, quam prxfati
Cuftodes nobis de Temporalibus illis facere tenentur, in veftride-
fedtum non impediatur feu retardetur , per quod Materiam habca-
mus ad vos graviter capiendi ex hac caufa.
Damus autem prasfatis Cuftodibus, & eorum Procuratoribus feu
Attornatis, per prsefentes, Potcftatem Diftringendi pro didtis Ser-
vitiis, noftro nomine, quotiens & quando necefle fuerit, & eis
videbitur expedire^
Mandantes infuper tam Vicecomitibus , quam aliis Fidelibus no-
ftris, quod eifdem Cuftodibus,in executione PrxmifTorum^Con-
fulentes fmc & Auxiiiantes , quotiens &: prout per prsefatos Cufto-
des,feu eorumaliquemjexpartenoftra, lijper hoc,fuerint requifiti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, oftavo die Augufti.
Inftrumentum Ducis (^ Civium 'Janut fuper Emendis , a Rege
ylnglia, de damnis contra, Pacem illatii , petendis.
IN NoMINE DOMINI AmEN.
Magnificus Dominus , Dominus Dominuiis de Campofrego ,
Deigratia, Januenjjum Dux ^ & Populi Defenfor, in prsefentia,
voluntate , &: confenfu fui Concilii, Duodecim Ancianorum, in
legitimo & fufficienti numero congregati , & ipfum Concilium
& Confiliarii didli Concilii, in Praefentia, Audtoritate, &Decre-
to praefati Domini Ducis ,
Ec quorum Confiliaxiorum , qui interfuerunt , Nomina funt
hasc,
fohannes de Spigo Prior ,
Nicolaus Dovi. Louaton de LevantO,
Dulzamnus Dulzanus ,
jiraonus de Strupa ,
Franc. Ragius ,
Nicholaus de Predis,
^nthonius de Nuce,
Raphael de Puzo/a ,
Et Johannes de Alterixia de Bifinnc,
gentibus, Acceflbriis, & Connexis pfscdidtii , & a prgediifti^, & Atih. D;'
cuilibet & quolibet priediaorum, plenum, liberum, & generale 1:574.
Mandatum , cum piena, libera, & generali Adminiftratione, 'E.iv. 3.
Promittentes , dicto nomine, michi Notario & CanccUario in-
frafcripto, tanquam Publicae Perfon',e, Officio Publico, ftiptilan-
ti & recipienti , nomine & vice omnium & fingulorum , quorum
intereft, intererit, vel interefte poterir, fe, didto nomine , perpe-
tuo habituros Ratum, Gratum, & Firmum quidquid & quantunl
per didtos Ambaxiatores , Sindicos , & Procuratores eorum, in
pr;edi(5tis, & cir(!a phcdidtam, & Dependentilius, Incidentibiis,
Emergentibiis , Accelloriis, & Connexis prxdidtis,& a pntdiftis,
& cuilibet & quoiibet praedidlorum , Aftum, Geftam, Fadtum,
feu Procuratum fueric, fub Ypotheca & ObligationcBonorum di-
dti Communis Januae , habitorum & habendorum , illorum (vi-
delicet) qux, ex forma CapituIorumCiviunl Jailux, ilon funt pro-
hibita obligari ,
Et, pro Evidentiorl Cauteli prxdiaorum , prxfati , Dominus
Dux & Concilium, didto Nomine, mandaverunt prxfcns Inftru-
mentum Sigiibrum Communis Janux , & prxfati Domini Ducis ,
& Concilii appofitione muniri.
* Rogantes etiam , Reverendum in Chrifto Patrem & Domi-
num , Dommum Archiepifcofu^n Januenfem , ut prsfens In-
ftrumentum ejus Sigilli fimiliter jubeac munimine roborari.
Adtum Jahlix in Sala Superiori Palatii Ducalis Communis Ja-
nux, Anno Dominic^ Nativitatis Mi]leiimo,Trecentefimo,Sep-
tuagefimo quarto , Indidtione xi. &, fecundum Curfum Januar,
die nona Augufti, in Vefperis, Prsefentibus Teftibus, ad hoc vo-
catis & rogatis, johanne Conelia Authomato Squazafico, & Alde-
hrendo de Conaia Notario Civibus Janux.
Graphael de Guafcho de Monelia , Imfcriali AuBoritate Nota-
rius i^ Cancellarius Commmiis Ja7iua ,pru'diilis 07muhus interfui (^
rogatus fcripfi.
^VII44»
Teftimonium Archiepifcopi Janu<e fuper pradi&i Inflrumertti
Feritate.
tN N61
-■- Unive
* Nomine & Vice Communis Janux , Abfolventes fe de in-
frafcriptis ad Balatolas Albas & Nigras , & fuerunt omnes Balatolae
Albae , reperto numero Decem , & in omnibus fervata fornia Re-
gularum Communis Janux , ex Poteftate & Baylia eifdem Domi-
no Duci & Concilio communiter & diviiim attributi, & omni-
modo jure & forma,quibus melius potuerunc & pofTunc,
Fecerunt , Conftituerunt , & Ordinaverunt , eorum difto nomi-
ne & dicli Communis Janux , certos Ambaxiatores , Sindicos,
Adtores, Procuratores , & Nuncios fpeciales, & quidquid melius
fieri & elTe poilint , Nobiles & prudentes Viros , Ehertu7n Genti"
le7n & Rajf'u7)t Grifrotum, Cives Janux, abfentes tanquam praefen-
tcs, ad Comparendum & fe Prajfentandum coram , Sereniflimo
Principe & Domino , Dpmino Rege Anglix & fuo Concilio ,
conjundtim , vel divifim , feu Auditoribus dcputandis ab eis ,
Et ad exponendum , nomine ipforum Conftituentium , & didti
Communis Janux , Querelas de Injuriis & Dampnis , illatis per
Gentesdidti Domini Regis , rowfrdi Januenfes Navigantes ad
partes Flandrix , prxfertim fuper Captione & Aretlo plurium Na-
vium , oneracarum Mercibus Mercatorum Januenfiura & Diftri-
ftualium Communis Januae ,
Et ad Petendum & Requirendum Emendam & Satisfadtionem
de Dampnis, Injuriis, & Captionibus prxdictis,
Necnon ad Requirendum & Peceadum a prxdidtis, Domino
Rege & Concilio , obfervantiam Padorum & Pacis , initx
inter ipfum Dominum Regem ex una parte , & Commu-
ne Januse ex alcera ,
Ec ad Prxftandum & Denunciandum didto Domino Regi
&: ejus Olficialibus , de Violacione & Fradtura dictae Pacis &
Padtorum , & de Poenis in eis appoiicis ,
I T E M , ad Pecendum & Requirendum a didto Domino
Rege, & a quibufcumque Officialibus & Subdicis iplius Domini
Regis, Emendas & Sacisfadtionem quorumcutnque ahorum
Dampnorum , alias fadtorum & illacorum Januenlibus & Diftvi-
«dtualibus Communis Januse, ubicumque, quandocumque, &quo-
modocumque, & qualicercumque datis, illatis, & facT:is,feucom-
mifTis per Gentes feu Subditos didti Domini Regis,
Et omne id , totum , qiiidquid , & quantum a did!to Domino
Rege , Communibus & Subditis ipfius Domini Re-
gis, ipli Communi Januse Civibus & Diftridtualibus didti
Communis , petere vel requirere pofTet quacunque aiiaratione,
occaiione, vel causa, tam cum Cartis & Scripturis, quam fine,
Et ad Exponendum & Declarandum Quanticates & Summas
omnium & fingulorum didlorum Dampnorum , & dictarum E-
mendarum, & Satisfadtionum pccendarum occalionc ipforum,
Ec ad Faciendum Fincm & Quicationem de Rcceptis & Datis,
feu de Summis & Quantitatibus qu-« recipient , cum Solempnica-
tibus oporCunis & confuecis,
Item, ad Licenciandum de didto Regno univerfos & fingulos
Januenfes & Diftridtuales Communis Janu-.e ,
Ec demum , generaliccr , ad omnia alia & fingula Faciendum ,
quae in prxdidtis & circa prxdidta , & Depcndencibus , Emcrgeu-
tibus , AccefiToriis , & Connexis, fuerinc neceiTaria & oporcuna,
&: quod ipfi Dominus Dux, Concilium, & Commune Ja-
nuae facere poftenc, etiamfi Mandatum exigant fpeciale;
Dantes, didto nomine, & Concedentes didtis eorum Ambaxia-
toribus, Sindicis, & Procuratoribus , in prxcidtis , & circa prx-
didta, & in quibufcumquc Dependentibus, Incidencibus , Emer-
Tom. IIL P. UJ.
MIKtE DoMlkl AmEN.
verlis & fingulis, prxfens Publicum Inftrumenmm infpe-
(fturis, Nos Andreas , Dei & Apoftolicx Sedis gratia, Arclr.e-
pifcopus fanuenfis , Salutcm in Domino.
Ex fcrie prxfentis Inftrumenti notum facimus & teftamur, ad
perpetuMi rei memoria^n , \\\ Teftimonium Veritatis, quod fupra-
dictum Inftrumentum , Amlmiatoribus , Syndicatis , & Procura-
toribus fadlum per , Magnificum Principem, Dominum Domi-
num Dominicu7n de Campofregojb , Dei gratia, Januenfium Ducem,
& Populi Defenforem , & ejus Concilium, duodecim Anciand-
rum, in perfonas, Nobilis & prudentium Virorum , O^er/'; Genti^
lis & Raffi Grifioit , Civium Januenfium ,
Scriptum in Civitate Janux & compofitum manu Raphaelis de
Guasco de Monelia , Imperiali Audloritate Notarii , fuperiiis nomi-
nati, & Canzellaiii Communis Janux, Anno Dominicx Nativita-
tis M. CCC. LXXIV. Indidtione xi. die ix. Augufti,
Munitum duobus Sigillis (videlicet) Sigilio magno Commiinis
Janux de Cera viridi , in cujus Sigilli Circumferentia fcripta funt
hxc verba,
Griffus uT has angit, slc HOSTES Janua
FR ANGIT,
Et, in medio didti Sigilli , eft unus GrifFus, tenens fub pedibus
unam Vulpem, qux tenet unum Galliim in bre per collum,
Ec Sigillo Ducali de cera rubea , in cajus Circumferencia funt
fcripta hxc vcrba,
S. DoMiNici DE Campofregoso,DucisJa-
NUENSIUM ET PoPULI DeFENSORIS,
Eft Verum & Emanatum a didtis Domino Duce & ejus
Concilio, uc clare pacec ex ferie didti Inttiumenci.
Prxcerea , in Teftimonium Veritatis , notum facimus & tefta--
mur quod didtus Raphael de Guajco Notarius , qui fcripiit & com-
pofuit fupradidtum Inftrumentum, eft Notarius Publ.cus , Impe-
riali Audtoritate, & didtorum Domini Ducis & Communis
Janux Canzellarius, & in Curia didtorum Domini Ducis &
Concilii publice exercet OfliGium Canz.ellarii , Notarii , & Tabel-
lionatiis,
Et ejus Inftrumentis &!aliis Scripturis Publicis fides debica ac
plenaria adhibccur , canquam Itiltrumencis & Scripruris Publici &
Autenrici Notarii , & de Collegio & Numero Notaiiorum Ci-
vium Janux , & prxfatorum Domini Ducis & ejus Concilii
veri Canzellarii, & bonx &honeftx Famx, Vitx,& Veredidtio-
nis.
Et didtum Oflicium Tabellionatus exercuit & exercet idem Ra-
phael, a Viginti Annis , cicra & ultra, in Civitate, Diftridiuali-
bus, & Dioecele Janux.
In quorum omnium Teftimonium prxfens Publicum InftrtJ-
mentum fcribi & Publicari mandavimus per Felixitmi de Garibaldo^
Noiarium Publicum & Scribam noftrum, Sigillique noftri appen-
iione muniri.
Ann.D.
137+-
An. 43-
£. 3.
li/idtm.
Adtum Tanux , in Archiepifcop.ali PaLuio de Sandto Silveftro,
Anno a Nativitate Domini \IilIciimo, Treccntehmo , Septuageft-
mo quarto, indictione Undccima, fecundum Janux Curliim, die
duodecima Menfis Augufti , irt Vefperis , prxfentibus Teftibus
Rcligiofo Viro, Domino
Dotnmico de Lagueto, Ma-
giftro in Sacra Papina, Ordini; Prxdicatorum Conventualium Ja-
nux Prcsbitero , Nicho/ao ae A/biugan, Miniftro Ecclelix Sandti
Johannis & quarto Dia?cefis Jaiiux, & Ant/}o?iio/o Nepote&c Do-
micello prxfati Domini Archiepifcopi , ad prsemifTa vocatis
& rogatis.
C 2 G. Felt-
20
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann.D. * G. FeliKius de Garibaldo, quondam Leonardi , Inferiali Au-
1374. Boritate Notarius , dr prafati Ditnini Archiepijcopi Scriha^
TJv. j fradidis oiiwihus e^ {ingults , dinn [ic agerentur per diilum Dorni-
*VU.^f. num Archiefifcoputn ^ una cuvi pr,cno7mnatis TefHhus., prajens
fui, Signoque meo jolito fignavi , (^ , in Tefimoniumpramifforum,
rogatus fcripfi.
De Orando pro Rege. .
'Ann. D. D EX Cuftodi Spiritualitatis Aichiepifcopatus Cantuariae, Sede
137+. '^ vacante, Salutem.
An. 4S. Sperantes quod devotarum Orationum SufFragia , inter alia Pie-
E. 5. tatis Opera, mukum prollnt ad Divinam Mifericordiam impetran-
C/»«/.48 dam, de vobis, cujus Statum benivolentije fpecialis favore profe-
J-.-i,. m. quimur, ut falutem noibam zelemini, & pro Nobis, ac pro Sta-
14. V. tu Profpero Regninolbi, necnon Procerum, & Magnatum, ac
Populi ejufdeni Regni, Preces devotas Domino ofteratis, plenam
fiduciam optinentes, _
Devotionem veftram requirimus & rogamus quatinus,cum Clero
Cantuarienfis Diacefis , nunc & in futurum , dignam folicitudi-
nem impendatis , & infiftatis afliduis Supplicationibus & Interces-
fionibus apud Deum, ut hic fua pietate nos dirigat per fuorum Se-
mitam Mandatorum , Statumque Regni prxdidti , necnon Proce-
rum, Magnatum, ac Populi ejufdem Regni, confervare dignetur
Profperum & Tranquillum.
Tcftc Rege apud Weftmonafterium , vicelimo die Augufti.
Confimilia Brevia diriguntur Epifcopis fubfcriptis, fub Datafub-
fcriptai videlicet.
Vro Ale.xandro Steward de Scotia.
Ann D T\Ile(flus Confanguineus Regis Alexander Stcward , Miles, &
j,,, ' J-J Walterus Lefle , Milcs, de Scotia , habent Literas Regis de
An 7i Condudu , veniendo peregre infra Reenum Regis Anghae , ac
f , ' Homines &: Servientes fui, &: Bona & Res fua quvecumque, ibt-
Scoi aS. dem morando , & exinde in Scotiam redeundo, ufque ad Feftum
£ ," »,'Pafch3E, pro^'itnofliturum, duraturas.
j. '' ' Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefinK) fexto die Au-
gufti.
'374
An. 48
£. 3
JhiJ.
De Debatis , inter Dominum de Percy ^ Comitem de
DoagUs , reformandis,
Ann. D. D EX, Venerabili in Chrifto Patri , Thom^, eadem gratia, E-
ijjA *-^piJcopo Karliolenfi , ac , dile(Sis & fidelibus fuis Hugoni Comiti
Staffordia Confanguineo noftro , Johanni Domino de Nevill Se-
nefcalio Hofpitii noftri , Tboma Domino de Roos , Rogero Domino de
Clyfford, Henrico le Scrop Chivaler , Radulpho de Ferriers Cliiva-
w. 1, ler, & Decano Ecclefia Sancii Pauli Londonits, Salutem.
Sciatis quod,
Ciim quaedam DifTenfiones & Debata inter , dilechim Confan-
euineum & Fidelem noftrum , Henricum Dominum de Percy , &,
Nobilem Virum , WiUielmum Covntem de Douglas de Scotia, pro
' Foreftadc Jeddewortli, & Proficuis inde perceptis, motx fint &
fubortae ,
Nos,
Advertentes difta Diffenfiones & Debata, per Cuftodes Mar-
chiarum Regni noftri Angiix , verfus partes Scotix , commodc
Reparari non polTe , maxinie cum idem Confanguineus , nofter
unus Cuftodura diftarum Marchiarum pcr Nos , & prxfatus Co-
mcs unus Cuftodum Marchiarum Regni Scoria; per Rohertum
Confanguineum noftrum de Scotia, alternatim affignentur,
Ac volentes proinde eafdem DifTenliones & Debata , ad majo-
rem Quietem utriufque eorum , pacificari , ac Treugas , inter Nos
& David de Bruys de Scotia, Fratrem noftrum, jam defundum,
initas, Teneri & Obfervari,
Aflignavimus Vos, Septem. Sex, Quinque, Quatuor, &Tres
veftrum (quorum aliquem veftrum , vos pracfati , Epifcope, Hugo,
&cRogere unum efle volumus) ad difta Debata & Dilfenfiones,
*yU.i6. unacum hiis, quos idem * Robertus, Confanguineus nofter, pro
' parte fua, ad hoc allignaverit , audiendum ,
Et inter Partes prsdiftas ex hac causa Tradandum , & DifTen-
fiones & Debata hujufmodi Reformandum , Ceflandum, Pacifi-
candum, & Terminandum,
Et id, quod Quietem & Concordiam inter partes praediftas con-
cernit , raeliori modo quo fieri poterit , juxta formam didlarum
Treugarum , Faciendum & Expediendum ,
Ac, ad Parendum hiis , qux per Vos, Septem, &c. quorum
&c. in hac parte facla & ordinata fuerint , prxfatum Confangui-
neum noftrum de Percy debite compellendum,
Dumtamen prxfatus Comes de Douglas ad hoc , pro partefua,
per Deputatos dicti Roherti, Confanguinei noftri , iimiliter com-
pellatur;
Et ideo vobis mandamus quod Vos, Septem, &c. quorum &c.
circa praemifta cum omni dlligentia intendatis , & ea faciatis &
exequamini in forma prsedidta.
In cujus &c.
Tefte Rege apud.Weftraonaftcrium , yicefimo nono die Au-
gufti.
— — — — — Ann. D
De Ouerela, fnper E.xaBione Prifortarii^ coram Confiabula- ^^^'^'
rio, audienda,
REX, diledis & fidelibus fuis, Guidoni de Brien, & Richardo ^»- 48.
de Staford, Silatem. ^' ^Q
Sciatisquod, rat.4.2.
Cum Officium Conftabularii Angliae, per Monem Humfredi de ^- ?•?•*■
Bohun, nuper Comitis Heretbrdiae & EfTexiae (qui illud de nobis '"' ^°-
tenuit in Capite) & , ratione minoris aetatis Haeredum ipfius Co- ""'/•
mitis, ad manus noilras jam devenerit,
Et Thomas More , per Petitionem fuam, nobis fupphcaverit fibi
juftitiam , fuper Exaftione fua cujufdam Prifonarii , contra ipfum
per, dileftum & fidelem noftrum, Radulphum Bajfet, ut dicimr,
injufte detenti, exhiberi,
Nos,
Volentes in hac parte fieri quod eft Juftum , & de fidelitate ve-
ftra plenius confidentes ,
Committimus vobis, & alteri veftrum, vices hujufmodi Con-
ftabularii, ad Querelam ipfius Thoma , in hac parce, una cum, di-
ledlo & iideli noftro , Edmundo de Mortuo Mari , Marefcallo An-
gliae, vel ejus in hac parte deputato, Audiendum,
Etomniaalia, qax ad Officium hujufmodi Ccnftabularii perti-
nent, hac vice Faciendum, & Explendum fecundum L^em &
Coniuetudinem Armorum j
Et ideo vobis, & alteri veftriim, mandamus quod circa prae-
milla, una cum prsefato Marefcallo, vel ejus Deputato, facienda
& explenda intendatis in forma prxciidta :
Damus autem Ducibus , Comitibus , Baronibus , Jufticiariis,
Vicccomitibus , Majoribus , Baliivis , Miniftris, & omnibus aliis
Fidelihms noftris, tam infra Libertates, quam extra, tenore Prae-
fentium, in Mandatis quod vobis, & alteri veftrum , in pracmifTis
faciendis & exequendis , ficut praediftum eft , Intendentes fint,
Confulentes, Refpondentes , & Auxihantes, quotjens & proutper
vos fuerint, fuper hoc, prijemuniti cx parte noftra.
In cujus, &c. rtn .
Teftc Rege apud Weftmonafterium, decimo die Octobns.
Per Concilium.
De Temporalibus Rejlituendis , Epifcopo Rofenji, renumian'
do , ^ Gratia Regis fubmittendo.
n EX, dileiflo fibi, Thom<e de lUefton, Efcaetori fuo in Comi-
*^ tam Kantiae, Salutem. ^
Cum Dominus Summus Pontifex , nuper vacante Ecclefia Ca-
thedrali Roftenfi, per Mortem, bonx memorise, Thomie, uitimi
Epifcopi Loci praedidi, eidem Ecclefite Roffenfi de, Reverendo
Viro, Thoma de Brmtone, nuper Monacho Ecclefiae Norwicen-
fis, providerit, & ipfum in Epifcopum RofFenfem praefecerit &
Paftorcm , ficut per Literas Bullatas iplius Domini Summi Pondfi-
cis, nobis inde diredas, nobis conftat,
Nos,
* Pro eo q«od idem Praefeftus omnibus verbis , in diftis Lite-
ris contentis, Nobis &Coronx noftrse praejudicialibus , coramno-
bis Renunciavit , & Gratiae noftrse humiliter fe fubmilit , volentes
cum eodem Pracfedto agere gratiose , , , ,
Cepimus Fidehtatem ipfius Prvefeai Nobis , pro Manerio de
Cobhambury, ac omnibus aliis Terris & Tenementis, in manu
noftra, ut Parcella Temporalium didi Epifcopatus, ratione Va-
cationis ejufdem , exiftemibus , debitam, & Maneria, Terr^, &
Tenementa prsedidta, cum Pertinentiis , prout moris eft, Retti-
tuimus eidem; , , t- .,- j.n. \/s
Et ideo Tibi praecipimus quod eidemEpifcopo didta Manerium
dc Cobhambury, ac omnia alia Terras & Tenementa, cum Per-
tinentiis, in Balliva tua, quse, ut Parcella Temporahum Epifco-
patus prsedidti, in manu noftra exiftunt, hberes in forma prae-
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo primo dieOdlo-
Ter ipfum Regem.
Confimile Breve dirigitur Nicholao Seymour, Efcaetori inCo-
mitatu Norhamptoniae , de omnibus Maneriis , Tenis , & Te-
nementis Epifcopatus pracdidti in Comitatu prxditto, fubeadcm
Data.
ET Mandamm eft Militibus, Liberis Hominibus, & omnibus
aliis, de Epifcopatu prxdifto Tenentibus, qu6d eidem Prx-
fedo, tanquam Epifcopo & Domino fuo , in omnibus, qux ad
Epifcopatum prxdidtum pertinent, Intendentes fmt & Refponden-
tes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra. „ . /^ „
Ter ipfum Hegem.
Ann.D;
1374.
An. 48.
E. 3.
Vat. 48.
E.j.p.i;
m. 17,
• vn.
47-
Pro eodem Epifcopo.
REX omnibus, adquos, &c. Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex, &c. ut fupra ujque ibt,
nobis conftat, & tuncfc,
Ac, vicdimo primo die Odtobns, proxirn6 prxterito , cepimus
Fidelitatem ipfius Prxfedti, &c. ut Jupra ufyue ih,, Reftituerimus
eidem, & tU7IC (lC, „ » , . rr n.- J
Nos, de gratia noftra fpeciari, & ob AfFedbonero, quarn ad
Ann.D.
1374-
An. 48.
f J.
ibitUm^
ET ACTA PUBLICA.
21
Aiin.D. Perfonam priefati EpifGopi gerimus & habemus, Dedimus eidem.
^574. Epifcopo omnia Exitus & Proficua dc Manerio, Terris, &Tene-
I
mentis prcedidis, cum Pertinentiis , a tempore ultim» Vacationis
ejufdem Epifcopatus Provenientia , & ad Nos fpedtantia, Haben-
da de Dono noftro.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Oflo-
bris.
Fer ipfum Tiegem.
Super Pajfagio Comitis Cantabrigitt.
Ann. D.
tilv
R^
De Cuneis yh-chiepijcepo Ebornm liberandis.
Ann.D. D EX Thefaurario, & Baronibus fuis de Scaccario, Salutem.
11 yj. l^ Supplicavit noijiSjVenerabilis Pater, AlexcmdeT EhorumAr-
.rf«. 48. (hiepifcopus , qubd ,
£. 5. Cum ipfe habere debeat, & omnes Prsedeceffores fui,a tempo-
Ckuf.^S. re quo non extat memoria,habuerint & habere confueverint Duos
E.J.W.8. Cuneos Monetales, pro Cambio fuoEborum,
Sicut tam per Recordum & ProcefTum Jufticiariorum Itineran-
tium in Comitatu prxdicSo , per Nos ad Scaccarium noftrum mis-
fa, quam per Rotulos & Meraoranda Scaccarii praedifti, poterit
plenius apparere,
Velimus prxfato nunc Archiepifcopo hujufmodi Duos Cuneos ,
pro Cambio fuo Eborum, liberari jubere,'
Nos, ipfius Archiepifcopi Supplicationi in hac parte Annuen-
tes , ut eft juftum , vobis Mandamus quod , vilis Recordo , &
Proceffu, ac Rotulis, & Memorandis prsedidiis, (1 vobis confti-
terit ita elYe , tunc eidem nunc Archiepifcopo Duos Cuneos , pro
Cambio fuo praedidro, abfque difficultate & dilationealiqua, libe-
rari faciatis, prout eos habere debet, & Prasdeceflbres fui prjedifti
eos habere confueverunt.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Odto-
bris.
*VII. * Pi^" yohanne Rege CajielU,
48.
Ann. D. D EX Vicecomiti Derbice, qui nunc eft, vel qui pro tempore
1374. *-^ fuerir, Salutem.
^».48. Cum, per Cartam noftram , Dederimus & Concesse-
E. 3 . R I M U s Hem-ico , nuper Duci LaMaflriie , (quem in Comitem
Clnuf.j^S, Derbix praefecimus) Viginti Libratas Redditijs de Exitibus Co-
E. 5. m. mitatus prxdiiSi, fingulis Annis, ad Felta Pafchse &: Sandi Mi-
10. chaelis, per iBquales Portiones, Percipiendas , fibi & Hosredibus
fuis , per manus Vicecomitis Comitatds illius , qui pro tempote
fueric, imperpetuum, prout in Carta noftra prsedicta plenius con-
tinetur ,
Tibi Praecipimus quod, Cariffimo Filio noftro, Johanni V.egi
f Cafle/U ^ Legionis & Duci Lancaftrine , qui prxdidum Reddi-
tum Viginri Libratarum tenet, per Legem Anglix, de H-xredi-
tate B/anchio! , Firia; (4- Haredis di^i nuper Ducis (quam idem Rex
nuper duxit in U.^orem) id , quod ei aretro eft de pn^diiftis Vi-
ginti Libratis Redditus, de Terminis Pafchae & Sandti Michadis,
proximo prxtcritis, & hujufmodi Viginti Libratas Redditus ex-
nunc, de Exitibus Comirarijs tui folvas, juxta tenorem Cartae no-
ftrK prsediiftK ; Recipiens a pr;efato Rege Literas Acquietantiae
quas pro Nobis &: te fufficientes fuerint in hac parte , & nos Ti-
bi inde, in Compoto tuo, ad Scaccarium noftrum, debitam Al-
locationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Odto-
bris.
Et erat Vatens.
Pro Rege Aragonsx.
Ann. D. lO^^ancifcus Ferarii Scriptor Regis Aragonix Illuftris, ac Petrus
1374. -*- .Mjr//w/ Famulus fuus, qui verfus partcs Arar^oniie profeduri
An. 48. funt, habent Literas Regis de Condudtu pro fe & Bonis fuis pro-
£. 3. priis quibufcumque,
Fr««c4S. Dumtamen iidem, Francifcus & Petrus, aliqua Regi feu Reg-
E. 5. m. no fuo prtEJudicialia non facient, fcu fieri procurent quovismodo.
9. In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium,vicefimo octavo dieOiSo-
bris.
Saper Pajfagio Comitis Cantabrigia.
Ann D 'Ti^^''"'i'<^'<' "'^ ^'^ S'"''' Chivaler, Prifonarius Thoma de Felton,
■ ■ -•-' Chivaler,habct litcras Regis de Condudu verfus partesTrans-
'^"r: marirras, tam in Francia, quam in Aquitania, & alibi ubicumque
per Dominium & Potettatem Regis, tam perTerram, quamper
Mare , cum Quatuor Hominibus Generofis , ac eorum Valettis &
Equis, cerris de caufis, inter ipfum Berardum & praefatum Tho-
mam Magiftrum fuum concordatis , tranfeundo & morando , ufque
ad Feftum Nativitatis Sandti Johannis Baptiftae,proxim6 futurum,
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Novembris.
PerConcilium, NuncianteThoiita de Velton.
EX, diledis fibi, Jacoho Lyons, Servienti fuo ad Arma, & An. 48,
- Johamii Bentham , Armigero , diledi filii noftri , Johannis £. 5.
"Ducis Britannia, Salutem. liiJem.
Sciatis quod Affignavimus vos ad omnes & fingulas Naves, ot. 8.
Qux pro Pallagio, Cariffimi Filii noftri, EdfitundiCo7>/itis Can-
tehngi^e, & pra:fiiri Ducis, ac aliorum Magnatum & Fidcliumno-
ftrorum, ad partcs Tranfmarinas , in obfequium noftrum, profe-
(Surorum , infra Admiratum del Weft, tam apud, Briftoll , quain
alibi, areftatae exiftunt,
Uique Deitmuth & Plymmuth (ubi Paffagium praedidtum fieri.
ordinavimus) cum omni celcritate duci feciendum ,
Et ad omnes alias Naves ,
* Qux ad aliquos Portus, infra didtum Admiratum, deinceps *VIl,
venerunt, & exnunc venire contigeric, & quae pro Paffagio illo 49-
competentes fuerint,
Sine dilatione areftandum, & eas ufque didas Villas de Dert-
muth & Plymmuth, cum omni celeritate, fimiiiter duci facien-
dum,
Et ad proficifcendum exinde, ad Vadia noftra, ad partes fupra«'
didtas ,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneritls feu
Rebelles, areftandum, & eos Prifonis noftris mancipandum, in
eilHem moraturos quoufque de eorum Punitione aliter duxerimus
ordinandum^
Et ideo Vobis Mandamus quod circa Praemiffa , cum omni
diligentia, incqndatis, & ea faciatis & exequamini in forma fupra-»
dida:
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus,
Ballivis, Miniilris, & aliis Fidelibus noftris , tam infra J^ibertates,
quam extra , Tenore Prxfentium , in Mandatis quod Vobis, in
praemiffis omnibus & fingulis, Intendentes lint, Confulentes, &
Auxiliantes, quotiens &prout eis, feu eorum alicui, fcire feceritis
ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xviii. die Novcmbris.
Pro Hominibns de Epijcopatu Dmolmenji, de e.xonerando.
An. 48
I. 3.
Ibidcm.
OT. 7.
R
-£.. 5. p.
2.?». 10.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. AnD. D,
Sci ATis quod, 1374.
Cum Magnates, Proceres , & tota Communitas Regni noftri ah. 48.
Angliae nuper quoddamSublidium, Quinquaginta Milium Libra- e. 3.
rum, in Auxilium expenfarum, quas pro falvatione Regni noftri p^^.^g.
prxaifti nos facere oportebat , Nobis concefferint ,
Percipiendos (videlicet) de qualibet Parochia didti Regni noftri
Centum & Sexdecim Solidos , ita quod quxlibet Parochia , majo-
ris Valoris, auxilians & concributoria effec alteri Parochiae, mino-
ris Valoris, juxta Ratam,
Ac Homines Libertatis Dunolmenfis, Confiderantcs Neceffita-
tcm noflram tam grandem , & Onus quod Populus nofter fuppor-
tabat, hujufmodi fubfidium, percipiendum de ipfis, infra Liber-
tatem prcedidtam , de fingulis Parochiis , in forma praedidta , mera
& fpontanea Voluntate fua , nobis concefferint levandum ,
Unde nobis,ad Receptam Scaccarii noftri,eft refponfum , prout
Thefaurarius nofter nobis eit teftificatus,
Nos,
Volentes pro Indempnitate Hominum prxdidtorum , ne Con-
ceffio hiijufmodi, nobis gratanter fadla, aut Lcvatio, feu Solutio
Subfidii praedidti , eis aut eorum Hxredibus in prKJudicium cedant
in fiuurum, gratiose providere,
Conceffimus, pro Nobis, & Hxredibus nqftris , eifdem Flomi-
nibus & eorum Haeredibus , quod Conceffio , live Impofitio,
Levatio, feu Solutio fubfidii praididti, ut prxdidum eft, futuris
temporibus minime trahatur in Confequentiam auc ExempUim ,
Set Volumus & eildem Hominibus Concedimus quodipfi, &
Hseredes fui, adeo liberi fint exnunc, ficut iidem Homines, ante
Conceffionem feu Impofitionem praedidtas, extiterunt, & quod
ipfi Libertates & Privilegia fua plene habeant , & eis , de cretero ,
libere gaudeant & utantur; Rcgalicatibus, Superioricatc , & aliis
Juribus Coronx noftrae nobis , & Hxredibus noftris , in omnibus,
femper falvis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium ,vicefimo die Novembris.
De Potefiate data Comiti Cantebrigia & Duci Britannia Lo-
cum tenentibus Regis in partibus Franci<e.
EDward, par la erace de Dieu, Roi de France & d"Engleterre,
& Seignour dlrlande, a touT, ceux,qui ceftes Lettres verronc
ou orront, Satutz.
Savoir vous faifonsqueNous, „ r j n.
Confiantz pleinement des fens, loialte, & avifement de, noltre
Trefchere Fili, , Efi/on Counte de Cauntehrigge , & Joban Duc de
Bretaigne Count de Mountfort & Richemond,
Louravons Fait, Ordeigne, & Eltabli, Faifons, Ordeignons,
& Eftabliffons nos Lieutenann,EfpeciaIx & * CapiteinsGeneralx,
jointement, & feveralment, tant en le Roialme de France, come
ailloursoutre le Meer, „ , r , ,
Donairtz, a noz ditz Lieutenantz, & a chefcun de eux, par le
Tenour de ce^i^its Pricfentes, Autorite & plein Poair d'amefner i
fur Texploit de noftre Guerre , tanc en le Duche de Bretaigne,
C 3 come
Ann. D.
1374-
An. 48.
£. 3.
FraBc.^S.
E. 3. m.
6.
* VII,
fo.
51
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. come aillours, toutes pam es parties fufdites, Gentz d'Armes, Ar-
1^74. cliers, &autrcs qiconqes,
Edv. 3. Et fi bien de Governer ceux, qi^ fount ordeignes d aler ovelques
eux hors de noftre dit Roialme d'E,ngleterre , come ceux, qe font
meintenant es Parties fjfdites & auties qiconqes ,
Et des les amefner, en qiconqes Lieux, a toutes les foitz, &
par maner , que bon lour femblera pur TExpedicion de noltre
Et dc prendre & receivre a noz Foi & Obeiffance touz ceux
de noflrre dit Roialme de France , qe fe veullent mettre & toumer
a noz Foi & ObeilTance, & chcfcun d'eux Reftorer & Reftabiier
a lour Heritages, Podeffions, & a lour Premere Fame & Reno-
itie , fi avant come faire fe purra,
Et de Granter & Doner a chefcun de eux, en noftre Noun,
par celles caufes, Lettres, & de faire auflint, & Doner faufCon-
duitz, Proteaions, Saufeardes , & Seurtees , par Lettres & au-
trement, a touz. de dit Roialme, & a touz autres, que les rcque-
rent avoir, tant pur lour Perfones, come pur lour Citees, Villes,
Chaftelx, Forterefles, Terres, Poffeffions, Heritages, Biens , &
Chateux qiconqes , ^ . .
Et de Faireilloeqes Jufticiers, Sergeanra , Advocarz, , Capiteins,
Chaftelleins, & touz autres Miniftres & Officiers, forfpris ceuz,
qi fount eft:ablis par Garrant de Nous raeifmes ,
Et de Faire & Ufer toutes autres Chofes, neceffairs & bufoi-
^^nables a les Chofes avantdites, & de Corrigcr, Chaftier, & Pu-
nier yceux Gentz, &c chafcun de eux, folonc lour Excelles &
Et de ^aire & Excercer toutes & chefcun des Chofes qiconqes ,
apFartenantz.a Lieutenancie,
Eiant Ferme & Eftable tout quanqe les ditz, Efmo7i &c Juhan,
& chefcun de eux, ferront ou ferra, cn noftre Noun, es parties
Savant & Gardant en toutcs chofes les Regalies & Droitz de
Nous, & les Nobleffes, Droitures, & Franchifes du dit Duc,&
auffint le Patremoigne de Seint Eglife: • , r-
Et n'eft pas noftre entencioun que, paryceftes, prejudice foit
fait au dit Duc; mes q'il eit feveralment, en toutes chofes, la Dis-
poficion, Correition, & Governance plenerment , en ja Duchce
de Bretaigne fufdite, de ks Subgitz demefme, foloncla fourme
des Aliances & Endentures, faites Parentre Nous & le dit Duc;
Mandantz & Comandantz a touz les Prelatcs, Nobles, Com-
munalteezdes Citees, Villes, Chaftelx, Fortereires, & Lieux,&
toux Nos Miniftres, Officiers, & autres noz Ligcz Subgitz, O-
beiffauntz qiconqes (de qiconqe eftat, condicion, ou degree q'ils
foient) es parties outre le Meer fufdites, fur Forfaiture de quanqe
ils purrount forfaire envers nous, q'ils & chefcun d'eux , Obeis-
ient & Entendcnt diligealment a noz ditz Lieutenantz, & a chef-
cun de eux, & as Commis & Deputeez de eux,& chefcun d'eux,
ficome il appartiendra, en fefant & purfevant les chofes avantdites
6c chefcun d'icelles.
En Tefmoignance de quel chofe nous avons fait foire ceftes noz
Lettres Patentes, a Durer tant come les dirz., Efr/wn & Joha»,
ferront demurrantz en noftre Service defus fur rexploit de noftre
Guerre avantdite.
Don. fouz noftre Grant Seal , a noftre Palais de Weftmon-
fter , !e xxiv. jour de Novembre , TAn de la Nativite noftre
Scignur Mille, Troifcentz, feptante & quatre, & de noz Re-
gnes, de France Trent & quint, & d'Engleterre Quarant oet.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Ann. D,
1374-
Ari. 4.y.
£. 3.
Scot. 48
£. 3. »?.
2.
Pro quibufdam de Scotia in Angliamventuris.
ALexanJer L.yndcfye & Jacohus Lyndefeye , Milites de Scotia ,
habent Literas Regis, de Condudu , veniendo in Regnum
noftrum Angliie , per Dominium & poteftatem Regis , cum Ho-
minibus & Servientibus ac Quadraginta Equis in Comitiva fua,
ibidem morando , & exinde in Scotiam redeundo.
In cujus,&c. ulque ad feftum Pentecoftes proximo futurumdu
raturas.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo nono die No-
vembris.
* VII. ^ De Cajlello de Orrey Duci Britamiia liberando.
Ann. D.
1374-
An. 48.
£.3.
Frdsc.^S.
Z. 3. m.
LE Roi a, noftre chere & foial, Hugh Tyrel, Capitein du Cha-
ftel, noftre trefchere Filz, Johan Duc de Bretaigne Conte de
Montfprt & de Richemond,de Orrey en fa Duchee de Bretaigne,
& a touz autres Capiteins, & noz Ligez & Obeifantz, efteantz
deinz meifme le Chaftcl, Saluz.
Nous vous Mandons & Chargeons fermement , & fur la Foy
& Ligeance que nous deuez, que a noftre dir Filz lc Duc,
Li quel, enfemblement ovefque, noftre trefchere Filz, le Cojite
de Cantebrigge, eft ja a alezen Bretaigne , tant pur la Recoverir des
Droitures de dit Duc , deintz fa dite Duchee , come pur nous ifer-
vir de Guerre illoeqes , & aillours es parcies du Royalme de Fran-
ce, hors de la Duchee avantdite,
Soietz Obeilantz & Entendantz tant de fon dic Chaftel , come
de toutes autres chofes que a meifme le Duc apartienent ,
Luy Rendantz meifme fon Chaftel , a fon mandement , franche
& quite , folonc 1 efFeft des AUiances , faites parentre Nqus &
Luy, fanz le Retenir, eftre fon gree, contre la Forme des dites
Alliances , fur Peine de forfaiture de quanque vous purrez forfaire
envers Nous.
Don. a noftre Palays de Weftm. fouz le Tefmoignance dc no-
ftre Grant Seal , le xvi. jour de Deccmbre.
De cateris Giflellii cr f^illis ^ jttxta Alligantias , fmfato
Duci reddendis.
Ann. D.
1374-
Uv.
LE Roi a touz Capitains, Gardeins des Villes & Chafteux, & -^». 48.
autres noz Foialx, Ligei & Obeiflantes, ueinz laDucheede £. 3.
Bretaigne, & a chefcun de eux, Saluz. ihH.
Nous vous Mandbns & Chargeons fermement , fur la foy &
ligeance que nous devez , que a , noftre trefchere filz , Johan Dtfc
de Bretaigjie Conte de Mountfort & de Richemond ,
Luy quiel, enfemblement ovefque , noftre trefchere filz, le Con-
te de Cantehrigge, eft h a alez en Bretaigne, tant pur le Recoverir
des DroitOres du dit Duc, deinz fa dite Duchee, come pur nous
fervir de Guerre illoeqes , es parties de France, hors de la Duchee
avantdite ,
Soiez Obeifanrz, & Entendantz tant de fes villes & Chafteux,
& autres fez Seigneuries, en la dite Duchee, par vous detenuesou
occupees illoeqes,come de totes autres chofesque a meifme leDuc
appartienent.
Luy Rendant meifmes fes Villes , Chafteuz , & Seignuries , par
vous detenues ou occupees, a fon mandement, franches & quites
folonc effedt des Allianccs , faites parentre Nous & Luy , fanz
les Retenir , eftre fon gree , contre la Forme des dites Allian-
ces, fur Peine de forfaiture de quantque vous purrez forfaire en-
vers nous.
Don. a noftre Palays de Weftm. fouz le Tefmoignance de no-
ftre Granc Scal, le xvi. jour de Decembre.
Co?tfi7niles Litera De Cafiro de Breji eidem Duci liberando. Dat.
24. Dec.
De Poteflate y Mediantibus Pap* Nanciis, traBandi dc
Pace.
LE Roi a, noz chiers & foialx, Joha» de Burlay, Capicayn de
noftre ville de Caleis, Johan de Herlafton , Capitayn deGuy-
nes, & Meftre Johan de Schepeye Doftour en Loys, Salut7.
Remeinteuantz bien fovent les Afflidlions , Tribulations , &
Malx , queux le Poeple Criftien ad foefterc , & focffre de jour en
aucre, parmy les Guerres,meues encre Nous & Charles nofireAd~
■vcrfaire de France, a caufe de noftre Droit de France, des queux
Griefs Nous avons trefgrande Pictee & Compaffion,
Ec eancz outre confideracion a ce que (a fefFed que bone ac-
corde & ferme & finale Pees ferroit entre nous & noftre dit Ad-
verfaire) Noftre Seint Piere le Pape ad plufeurs foiz envoiez fes
Meflages folempnes, & darreinement, Reverencz Piers) en Dieu,
YErcevefque de * Ravennes , & TEvefque de Carpentras , les queux
y ont travaillez & encenduz diligencement,
Nous, a la Reverence deDieu & de Seint Elglife, & de laper-
fone noftre dic Seinc Piere , eancz a prefenc , come coucdis avons
euz,noftre volence enclyns a bonePees (dont s'en purroient moult
des biens enfuire a toutc Criftiente) au fyn que bone Tretee foyen
puifTe faire, & a la Priere & Mcdiacion des ditz Reverencz Piers,
de rAffens des Prelacz, Nobles, & aucres Grancz & Sages de
noftre Roialme d'Engleterre , & parmy la confiance , quele nous
avons de voz Sens, Loialtees, & Avifemcntz,
Vous avons ordenez, Deputez, Commys , & Eftabliez, Or-
denons, Deputons, Commettons, & Eftablions, de noftre cer-
teine fcience, par la Teneure de cesprefentes Letcres, noz vraies
Procureurs & Meflages cfpeciaLx ,
Donantz & Commettantz a vous, ou Deux de vous (fi vous
Trois ne purroiez a ce entendre) Auftorite, Poiftance, & Man-
dement, efpecial & general , de Acorder, Prendre, & Receivoir
pur Nous, noz Filz, & autres Perfones de noftre Sanc,noz Sub-
giz, Amis, Alliez, Eidantz, & Adherentz queconques, &ove(^
que les Procureurs ou Meffages de meifme noftre Adverfaire, bo-
nes, fermes, & loiales Trieues & Abftinences de Guerres, par
toute en Countee de Boloigne & es Paiis de Picardie & de Artois,
& par efpecial en la Contee de Guynes & en la Territorie de
Merk & de Calais , & en toutes les autres Terres & Seignuries
quelles nous avons celles parties, par les Manieres, Condicions,
& Fourmes que bones vous fembleroit , a durer meifmes les
Trieues & Abftinence.-: , du jour par vous a limiter, tanque au
jour de Pafque prochein a venir, Soleil levant,
Et de mefmes les Trieues & Abftinences , & chefcun Article
d'icelle, aftermer & affurer par Foy & Serement, a donner en
I'Alme de Nous, fur les Seyntz Ewangels,
Et de veoir que autiel Seremenc fe face, en f Alme de noftre dit
Adverfaire, par les Procureurs ou Meftages,qi Treteronc ovefque
vous, fur la prife de meifmes les Trieues & Abftinences, eantzde
Liiy a ce faire fuffifante Poiar,
Ec de Occroier & Doner, de noftre part, fur ce,& les Depen-
dences, coutes maneres de Seurecees , Promelfes, Obligacions, &
Lettres Sealles, tantes & tielles come meftier ferra en tieu Cas,
Toutesles quelles Seuretees, Promefles, Obligacions, &Cho-
fes fufdites nous volons avoir tiel effedt, vigour, & fermete, co-
me li nous les euffiens donez & fait en noftre propre Perfone ,
Ec de Faire, Execucer, Expedier, & Accomplier, pur Nous,
& noftre Partie , toute quanque a faire ferra en celle Partie & les
Dependences, & tout quanque noiis ferriens mefmes fi en noftre
propre Perfone y feufie prefenc , fuppofez que plus efpecial Man-
demenc en ferroic requis,
Et Donons auffi & Commetcons a vous, & a Deux de vous
(fi vous Trois ne puilfez a ce entendre) Audorice & Poair efpe-
cial de faire & doner, en noun de nous, a chefcun Perfone, que
vendra depar noftre dic Adverfaire de France, ou dcpar fa Partie
devers vous, par caufe du Trecee, ou de la Prife ou AfFermance
de
Ann.D.
1375-
An. 48.
£. 3.
'Fran. 48.
£. 3.W.
3-
*vii;
£ T
A C T
P U B L I C A.
i|
nn. D. de l6s Trieues avantditcs , vot Letti-es de fau^Sc feur Gonduyt &
1375. Sauvegarde defouz voz Sealx, tantes, & tieles, & fi fuffifantes,
Iv. 5. & par fi long temps a durer, come bone vous femblera ou meftir
ferra :
£t Promettons, loialment & en bone foy j pur Nous, & noz
Heirs, Avoir & Tenir Ferme & Agreable quanque par vous, ou
Deux de vous fait ferra fur tOutes, & chefcun des chofes avantdi-
tcs.
Don , par Tefmoignance dc noftre Grant Seal , a noftre Palals
de Weftmonftier , leOetilrne jour de Janyuer , TAn de gracc Mil-
le, Troifcentz, Septante quarc , & de noz, Reignes , de Franee
Trente quint , & d'EngIeterre Quarrante oet.
Par le Rei (^ fin Counfail.
bn. D.
1375-
fo. 49.
i. 3.
'X An-
ogr.
'VII.53.
Litcra Ducis FeHetiarUm.
SErcniflimo & Excellentidimo Domlno HeduarJa , Dei gratia,
Anglia Regi Illuftri, & Hibernix Domino, ac Duci Equita-
tanix , plurimum honorando , Audreas Contaretio , t)ei gratia ,
Dux Venetiarum , &c- Salutem 6c votivorum fuccefluum incre-
menca.
Ex fumma bcnignitate, quam novimus in Rea;ia Mageftate vi-
gere, confiderato quoque fincerx ac perfedlx Devotionis zelo,
quem femper geffimus & conftanter gerere proponimus ad * cjul-
dem Mageftatis Honores, fperamus indubie Mercatores, Cives,
& Fideles noftros , cum eorum Galeis , Cochis , & Navi^iis , ac
Mercationibus , fore ubicumque & omni tempore apud Gratiam
Regiam favorabiliter commendatos.
Nichilominus , quia quinque noftras Galeas Mercatorum ad
partes Flandrix decrevimus in proximo, favente Domino , defti-
nare, devotiftimo fupplicamus affectu, quatcnus tam ipfas Galcas,
quam Cocchas, & aetera Navigia noftra, cum Mercacoribus &
Mercationibus , habere dignetur Regia Majeftas efficaciter & be-
nignius commendata; & fic effedtualiter mandare quod, in Locis
& Portubus Regiis , & ubicumque eas vel ea efte contigerit , ab
Armatis & Gentibub Regiis amicabiliter, fecure & caritacive, cra-
ftencur, & plenam Securicatcm, ac liberam & vocivam Expedi-
tionem, Eundo, Srando, & Redeundo , cum Mercacoribus &
Mercationibus & Nautis, affiftentibus in eifdem, obtineanc, de
veftro graciolo & efficaci Mandato,ficut in Regia Mageftate con-
fidimus.
Dignetur infuper Regia Mageftas Literas oportunas, fuper Se-
curicate Galcarum & Navigiorum pncdidtorum , Latori prxfen-
tium facere gratiofius exhiberi ; Qijx quidem Licer;E, ex ube-
ranci gracia Regite Majeftatis, finc cam pro pncfacis Galeis, Coc-
chis, 6c Navigiis, quam pro Galeis, Cocchis, & Navigiis, qiice
in futuris tc fucceffivis temporibus ad partes Flandri.e navigabunt.
Dat. in noftro Ducali Palatio, die Quinto Februarii, decima
tertia Indidtione.
Borf.
SereniJJtmo ^ ExcenentiJJimo Domino Hechardo , Dei gratia , An-
glia Kegi Illuftri , (^ Hibernia Domino , ac Duci E^uita7ii£ , fluri-
nmm honorarido.
Pro Waltero de Lejlej.
Ann. D. \lir^lterus de Lejley Miles , Dominus de Rofs , habet Literas
1375- Regis de Condudtu, veniendo cum Qiiadraginta Homini-
Aa. 49. bus Equitibus peregre infra Regnum noftrum Anglix, ibidemmo-
f. 5. rando, & exinde in Scotiam redeundo, ufque ad Feftum Sanfti
Scot. 49. Martini proximo fucunim duracuras.
E. 3 /».j. Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Februarii.
Fer Concilium.
Forma Treugarum , Mediantibris Pap<c Nitnciis , Concorda-
tarum.
Ann. D. "lOhan de Burley Capicaine de Calais, yohan Harlaflon Capicaine
1375. J de Guynes, & Johan Sbepeye Dodtour en Loys, & Hue de
4)1. 49. Chafiellon Seigneur de Dampierre & de Roullamcourt & Maiftre
£. 5. des Arbailcftiers de France, Eitguerran Dcndiu Seignur de Chas-
Trmc.^^. tiamuUan, & Wchol de Bofc Dotlour cn Decrec, Meffagcs en-
I. i.m. voiez & ordenez par les Rois dT.nglecerre & de France, a touz
ai. ceulx, qui ces Leccres verront ou orronc, Saiut.
Savoir foifons qe ,
Pur vertu des Pouoirs, a nous donnez de noz diz Scigneurs, &
des queux Pouoirs les Teneurs s'enfiiient ,
EDward, par la grace de Dieu, Roi de France & d'Engletcrre ,
& Seignur d'trlaund, a, noz chiers & foialx, Johan de Btir-
lay Cnpitan dc noftre Ville de Calais, Johan de Har/afton Capican
de Guynes, & Maiftre Johan Shcpeye Dodtour en Loys, Saluz.
Ramenteuant?. bien iouvent les Afflidtions , Tribulacions , &
malx, queux le Pople Criftien ad foe&erc, & foeftre de jour en
aucre, parmy les guerres, meues entre nous & Charles noftre Ad-
verfaire de France , a caufe de noftre Droit de France , ^c. frout
Anno juperiore de Dat. 8. Januar. vjiue hac verha, viz,.
Item, Charles, par la grace de Dieu, Roy de Frawe, a touz
ceulx, qui ccs prefentes Leccres verront &r. orront, Salut.
Come , noftre Treffeint Pierc , le Pape Nous ait plufeurs foiz
prie & requis par fes Lettres & Meflages , & darreinement ait
ertvoie par devers hous , hoz trefchieres 8t bieri arnez , / Erceves- Ann. j3;'
(]ue de Ravenne & /'Evejijue de Carpentras , & par ycealx nous ad 137^.
fait pricr & requerir, a granc inftance, de vouloir <5c * condefcen- Eii-i. 3.
dre a Traltie de Paix avecqesnoftre Advcifiire d'Englecerre, & ^\'\lf^'
donrter & occroier Trieues a cercain temps, a fin que la ditTrai-
tie puift plus toft eftre parfeic 6c venit i. bdn effcd,
Savoir faifons que nous ,
Qiii pour revercnce de Dieu, de Seince Efglife, & du Seini:
Sege de Rome , vouldriens a couc noftrc poair Complairc a noftre
dic Seinc Piere , & aufft couz jours avons voulu & defire ,
Vouloris & Defirons Paix , Honorahic & Prouficable pour nous
& noftre dic Roialme), confians a plcin de fens, loialce, & bone
diligcnce de, noz amez Sc fcaulx Conftiillers, Hue de Chaftillon
Maiftre de noz Arbalellriers , Engueram Dendiu Seignur de Chas-
tiamullon , &c Maiftre Nico/e de Bojc Chanoine de Roven j &
Maiftre des Requeftes de noftre Holtel, iceux noz Confeiliers, &
Deux d'iceux , avons Ordenez & Eftabliz , Commectons , Orde-
nons, & Ertabliffons, par la Teneur de ces Prefences, noz Pro-
curers & Meflages efpeciaulz a faire les chofcs qui s'enfuienc.
Ec a iccux, & Deax d'eulx, avons Donne & Occroie, Don-
nons &C Ottroions, par ces Prefentes, plain Pouoii", AuftoritCj,
&c Mandemenc efpecial de comparoir , en la prefence des devanc
diZ Meffages de noftre Seint Piere, ou de l'un d'eu!x, en quel-
conque Lieu, toutefoiz & quantefoiz que meftier ferra, & de
pafler devant les diz Meffages de noftre Sainc Piere ou l'un d'eulx,
(^tcroier& Accorder, par vertu de Pouoir, a eulx donne par
ces Prefences , bonnes , fermcs , feures , &c loiaux Trieues , &
ycclles faire Crier & Tenir,
Pur nous, noftre trefchere & ame Frere, Hetiry Roy de Caftelk
(^ de Leon, nozSubgiez, Aidans, Alliez, & Bienveillantz ,
En noz Terres & Seigrturies, que nous avons cntre la Riviere
dc Saine, Doife, & du Lis, ou autremerit ainfi cbme bon fem-
blcra a noz diz Commiflaires,
Avecques les Comis & Deputez de noftfe dit Adverfaire,
Pur li, fes Subgiez, Aidans, AUiez , & Bienveillantz , leurs
Royaumes, Terres, & Seigneurics,
Pour comencier & finir lcs dites Trieues a tel temps, & ycellcs
paffer & ottroier , come dit eft , tbut ert la fbrme & manierd
quiel leiir plerra & bon leur femblera ,
Ec de Donner & Octroier Sauf Conduit a touz ceulx , qui par
noftre dit Adverfaire, ou fes Commis, ferrotit erivoiez pour le
dit fait, de quelconque condition ou eftat que ils foient, felonc
ce que bon femblera a noz diz Mcflages ,
Et de Donner & Ottroier Letcrcs' Patentes , ou Paffer Inftru-
mentz Publiques, fur les chofes deffus dices, Octroiez & Aceor-
dez par eux , & les Deux d'eulx :
Et Nous Promettons, en bonne foy & Parole du Roy, avoir
ferme & aggreable, Gardcr, Tenir, Ertceriner, & Acomplir, &C
feire Tenir & Garder par noz Alliez, Subgiez, & Beinveillans,
couc ce qui par noz diz ConfeiUers, ou Deulx d'iceuz, ferra Fait,
Promis, Otcroie, Paffe, ou Accorde es Chofes delTus dices, & es
Deppcndences d'icelles, & non venir enconcte, Nous, ou par
aucres, en aucune maniere.
En Tefmoign. des queles chofes Nous avons fait inettre noftre
Seel a Ces Lettres.
Don. a Paris, en noftre Chaftiel de Louvte, le xii. jour de Ja-
nuer, TAn de Grace Mille, Troifccncz, Soisante &quacuorzej
& ce noi^re Regne rOnziefme, ainfi, fignees par le Roy.
j. tahari.
Nous, ayans elie enfemble , en Chapitre de rAbbeye de No-
nains de nollre Dame de Bourebirg, en Flandres, en la prc-
fence de, Trefrevercns Pieres en Dieu, Mellieurs /'Erceiiefque di
Ravenne & lEvefque de Carpentras , Meflj.ges de noltre Saint
Piere, avons Accorde & Promis, Accordons & Prometcons, es
nouns de noz diz Seigneurs, pur euix, leur Frercs, Filz, Subgiez,
Alliez , & BienveuUjncz quelconques , Tenir & Garder bones
Treues & loialx, de la Date de ces Prclentcs, jufqes au jour de
Pafques comencens Soleil levant, prouchein venanc, par touce la
Concee de Gujnes, la Concee de Boulogne, & Paiis d'Arcois,
Merk, Calais, & rEvefchie de Therouanne, & generalme'nc par
touc le Paiis dc Picardie & d'Artois :
Et Accordons, Voulons, & Ottroions que aucun Subgiet, Al-
lie, ou Bcinveillant, d'aucun dcs Parties, ne puifle Prandre, Es-
cheler , Embler , ou autrement Occuper , ou Empefchier , en
quelque maniere que ce foic ou puiflt; eftre dit oufaic, aucune
Ville, Chaftel, Forcerece, ou aucre Lieu;
Mes cefreronc touces Prifes des Perfones, Arfeures, Rainfoins,
Reprehenfailles, Marks , & Contrcprifcs , Prifes des Biens , ou
Lieu de Novel, pur enforcier Abacemens dcs Molicons, ou Des-
couereurs des Mefons, ou d'Ediiiccs, Abacemens d'Arbres, por-
tancz Fruis & * affis en Jardins, & de Arbrcs, bons pour Mer- *yit.ff'
rien a Maifonner ou a Charpenter, & generalmenc touz Malefices
& touz Faitz, dortt Damages, Injure, ou Villenie pourroit eftre,
par maniere dc Guerre au aucunz des Subgiez des dites Parties
generalmenc en cout ie Paiis de Picardie, & par efpecial es Paiis
d'Arcois, Guynes, Calais, Merk, TEvefchie de Therotianne, &
en oulcre en couc le dic Paiis de Picardie, aufft bien que fe par ex-»
pres eftoic declare & exprime :
£c aulfi , parmy le dic Paiis, aucun ne pourra aler ou paffer pour
faire Guerre a aucune de fa Partie advcrle : mais bien pourronc alef
franchemcnc couz les Subgiez du Roy d'Engleterre, Bienveillans ,
ou Alliez (excepcez les Bannis, par voie de Juftice, pour autrei
caul^ que pour la Guerre) par tout le Paiis de Calais, Guynes,
Merk , & en touz les diz Territoii-s , & de la en Flandres , fanl
ce qui fen leur puiffe porcer Damage ou Empcfchemenc aucun.
Ec fe aucune chofe eftoic accempcee, faice, ou encreprife au con-
traire d'aucunes des chofes deffus dices, come que foic elle, foit
Reoarec & Mife a primer eftac & deu, & Puniiferront ceulx.
2 +
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. qui ce auroicnt fait, par les Gardeins defToubz nomez ou aucun
1375. d'eulx, fi tolt qu'il en feront requis.
£Jv'. 3. Et, en oultre, par aucunc MeflFait, Attemptat, ou Entreprife,
fe aucune entrevenoit (quc Dieux ne voille) ne feront ou pourront
eftredites Enfiaintes ces pteibnces Treues, ne Guerre eltre pour
ce fufcitee ; mais feront rcparez. les Malfaiz & mis a primier &
deu ellat , & les Malfaccurs puniz felon le Cos.
Et toutes les chofes delTus dites & chafcune d'icelles , pour &
es Noms de noz diz Seigneurs , & pour leur Freres & Filz , Al-
liez, & Bienvcillans, avons Promis & Promettons Tenir & Gar-
der, faire Tenir & Garder, bien & loialment, fenz mal engyn &
fenz fraude aucune , foit par Promelles , Induftions , Prieres , ou
autrement , ne en quelconque manere que ce foit.
Et , pour niicx Faire Tenir & Garder les dites Treues , & pour
faire tout ce quc Depent ou eft Connexe des ditcs Treues, fait
en cognoiilint dc ceulx, qui auront pris Challel ou Ville, ou de
Prifons, & generaulment de toLi{, regardantles Trieues, font or-
denez & comis Gardeins Nous,
■ Joha?! de 'Burly , Johayi de Rarlafion^ defllis nomcz, &, No-
blc home, Monlieur de Gomtgvyes Capitan d'Ardre, noz Com-
mififairs, & un chafcun d'eulx, pour ceulx tcnantz la Partie d'En-
gleterre,
Et Uue de Chajlellon , Evguerain Hendiu , deiruZ nomez , & ,
Noble Homc, Monfieur Oudart de Roucj Chambellan du Roy dc
France , & un chafcurr de nous , & ceux que nous y commettrons,
pour ceux tenants la Partie dc France, de qui plaindroienc les
Gentz ou aucuns tenants la Partie du Roy d'Engleterre ,
Ec Promettons, par noz Foys & Seremens, Faire Tenir &
Garder, a noz pouoirs, lcs dites Treues, & faire Rendre, Refti-
titer, ou Reparcr tout cc que feroit fait au contraire, fanz fraude
& fanz mal engyn, li toft que requis en ferons, 8c a ce mettrons
toute noftre diiigence & Pouoir.
Et, fe nous n'avons alTez puiffancc de fait pour ce, les Roys
nos Seigneurs, de leur Pouoir Roial, le ferront, ou ferront faure
ii toft que requis en feront.
Et aufi ferront jurer les Capitainnes des Fortereices a tenir ces
dites Treucs.
Et , fe aucunc Defaut y avoit que la Partie malfaifant ne pcuft
amender, les Roys mefmes Rendiont, ou ferront Rendre, touz
Defpens, D.images, &c Injeres,
Toutes foitz n'ert pas noftre Entention que , par vertu de ccs
prefents Treues, aucun Subgiet, Bienveillant, ou AlUe, de Tune
aes Parties, puilfe entrer en aucune Fortereice de Tautre Partie ,
fe ce n'eft par Congie ou Licence des deffus dites Gardeins , ou
aucun d'eulx, ou de leur Comifairs, ou des Gardes des dites For-
tereices; c^eftaffavoir ,
Ceulx d"Anglecerre par la Congie des Gardeins ordenez, pour
les Francois, ou des Gardes des Fortereices,
Et ceulx de France par la Congie des Gardeins ordeinez pour
les Anglois.
Et ferront Crieez ccs prefentes Treucs , par toutes les Citees &
Villcs, Fermes & Notables du deilus dit Paiis,dedanz Huit jour.»;,
& avec ce defcndu a touz que, par Dons, Piomeircs, Paroles,
ou autrement induifeaucundes Alliez, de Partie Adverfe, a lais-
fier fa Partie , & aufti ny ferra aucun receu durans ces Treues.
En Tefmoignage de toutcs les quelcs chofes, & de chafcune
d'icelles, nous MelTages delTus nomez, & chafcun de nous, avons
fcclle ces Prefentcs Lettres de noz Seaulx.
Donne , Fait , & Accorde en dite Chapitre de rAbbeye des
Nonains de noftre Dame de Bourbourc en Flandres , le Unzies-
me jour de Fcurier, TAn dc Grace MiUe. CCC. Soixante, Qua-
tuorze.
*VlI.<-6. * Et, quiain praefentia noftrum Filei, Mileratione divina,.^»-
chiepifcopi 'Ravcnvig , & GuIIielmi , eadem Miferatione , Epijcopi
C'/rpenforice!jf's, Apoftolics Sedis Nunciorum, diiftorum Reguni
Nuncii prxmilfa, uc prxfcribuntur, Mediatione noftra , fecerunt,
& pro iplis implendis, tenendis, & Obfervandis, ad fanda Dei
Evangelia juraverunt, Ipfa Laudamus & Auftoritate Apoftolica,
nobis concefsa, Confirmamus, Sigilla noftra, in hujus Teftimo-
nium, cum Sigillis didorum Sex Nunciorum regiorura, prsefen-
tibus apponences.
Par le Roi (jr fon Confail.
De Confervatoribus diBarfim Treugarum conjlitutis.
Ann. D. R ^^j Dikais & fidelibus fuis, Johawii de Bcurley Capit;
tT7,- Villse noftrK Calefii, yohanni DamrM de Gomeneys Capit:
pitaneo
^itaneo
yfn.^+p'. Villx noftrx de Arde, &" Jobanni de HarleJio?i CapKaneo* Caftri
j j ' noftri de Guynes , Salutem.
Fr.j>;c49. Sciatis quod,
f.j.m. Cum n^per, per Literas noftrac patcntes, Ordinaverimus , De-
26. putaverimus , 6c Conftituerimus Vos , prxfatum Johannem de
Beurley, & johannem de Hariejion, ac Magiftrum Johannem de
Skepeye Legis Doctorem, noftros veros Procuratores & Nuncios
fpeciales ,
Dantes 6c Committentes Vobis pr.^fatis, Johanvi de Beurley, &
Johanni de Harlejion, ac priEtato Jobanni de Shepeye, Audorita-
tem, Poteftatem, & Mandatum Ipeciale & generale recipiendi,
concordandi, & capiendi, pro Nobis, Filiis noftris, & aliis Per-
fonis de Sanguine noftro, fubditis noftris, Amicis, Alligatis,Auxi-
liantibus, & nobis Adhaerentibus quibufcunque, cura Procuraro-
ribus & Nunciis K^ro/; ^dverjarii nojfri Franciie , bonas, firmas,
& fideles Treugas & Abftinentias Guerrarum , per totum Comita-
tuin Bolonix, & in parcibus de Picardy & Arcoys, & fpecialicer
in Comitatu de Guynes, ac in Territorio de Merk & Caleys, &
in omnibus aliis Terris & Dominiis qux habemus in panibus illis.
viis, modis, & Conditionibus quibus vobis mclius videretur,di(3:is Ann.D.
Treugis & Abttinentiis duraturis, a die per vos limitato, ufque ad 1375.
diem Paichx proximo futurum orto Sole, Edv. 3.
Et eafciem Treugns & Abftinentias & quemlibet Articulum ea-
rundem aftirmandi , pcr Fidem & Sacramentum in Animam no-
ftram praEftandum ,
Et etiam videndi quod confimile Sacramentum fieret , in Ani-
mam didli Adverfarii noftri, per Procuratores vel Nuncios, qui
vobifcum, nomine fuo, fjper captione Treugarum & Abftmen-
tiarum prxdictarum tractarent,
Et, quia Duo veftrura (videlicet) Johannes de Beurleye ac prae-
fatus Johannes de Shcpeye , Nobis & Concilio noftro per Literas
veftras certificaftis quod vos, prxfati Johannes de Beurleye , Jo-
hannes de Harlejio?», &c prxhtus Joha-nnes de Shepeye, ac Nuncii
procuratores didi Adverfarii noltri , ad hoc Poteftatem fpecialem
iplius Adverfarii noftri habentes, bonas, firmas, 6c fideles Treu-
gas & Abftinentias Guerrarum, nomine noftro & ipfius Adverfa-
riinoftri, Cepiftis, Concordaftis, &c Affirmaftis, incipientes, un-
decimo die Februarii , proximo prxterito , ufque didtum diem pa-
fch«, orto Sole, duraturas, in omnibus & hngulis Comitatibus,
Dominiis, &c Locis fuprafcriptis,
Ac diftx Treugx & Abftinentiae, ex utraque parte, in prcefen-
tia , Reverendorum Patrura , Archicpifcopi Ravcnna &c Epifcopi
Car^entras, folempnitcr funt juratx,
Et infuper Sigillis Ambarum Partium, una cum impreffione Si-»
gillorum dictorum Reverendorum Patrum, conlignatx exiftant,
Nos,
Pro fana Cuftodia didarum Treugarum &c Abftinentiarum , tt
utraque Parte, uc prsemittitur , confeftarum , ex parce noftra, in
quantum poterimus, providere Volentes,
Aflignavimus,ConItituimus, & Deputavimus Vos, conjunftim,
&c divifim , ad eafdem Treugas &c Abftinentias , & ad omnes &
fingulos .'\rticulos, in eifdem virtute diftx poteftatLs noftr:e fados
& contentos , Cuftodiendum , Confervandura , Tenendum, &
Salvandum , ac ctiam ipfas Treugas Publicandum , & publice
Proclamandum , quotiens vobis videbitur expedire,
Et ad omnia &c fingula , Fafta &c Attemptata , ac etiam Fienda
& Attcmpranda, contra formam diiftarum Treugarum & Abfti-
nentiarum, per fubditos Ligeos noftros, feu nobis Adhxrences,
debite Reformandum, Reparandum, & Emendandum.
Ac etiam ad Sacramenta , de oranibus & fingulis Capitaneis &
Cuftodibus Caftrorum & Fortalitiorum noftrorum in partibus illis,
ad didas Treugas & * Abftinentias pro pofte fuo confcrvandas, *VII.f*.
recipiendi,
Necnon ad alios Capitaneos feu Confervatores , fufficientes ac
idoneosfubftitutos ad prxraina, ubi vos ipfi perlbnaliter intendere
non poflitis, facicnda, loco vcftri fubftituendi, ita taraen quod
unus veftrum ad minus , una cimi dictis Deputandis feu Subfti-
tuendis , in agendis prxdictis prxfens exiftac ,
Ec ad omnes &c lingulos Delinquentes in hac parte areftandum ,
capiendum, Incarcerandum , & juxta eorum Demerita debice Pu-
niend.ira,
Et ad Confimilem Reforraationem & Punitionem , de Confer-
va:cribu.<: didarum Treugarum &c Abftinentiarum, ex parte ipfius
Adverfarii noftri Confticutis feu Conftituendis , & eorum Deputa-
tis feu Deputandis, fuper Attempcatis, per Ligeos & fubditos Par-
tis Advcrlx , & ei Adhxrentes , in hac parte pecendum , profequen-
dum , & fieri videndum & faciendum ,
Ac cciam omnia & lingula faciendi & excercendi, qux in prae-
miftis &c circa prxmifTa necelTaria fuerinc feu etiam oportuna , e-
tiain fi Mandatura exigant fpeciale.
Et ideo Vobis, & cuilibet Veftrum, Mandamus quodPrxmifla
omnia & fingula faciatis & exequamini in forma prxdidta.
Super prxmitTis autem omnibus & iingulis, faciendis & efFe-
(ftualiccr adimplendis,
Damus & Commictiraus Vobis, &cuilibet veftrijm, & Depu-
tandis a vobis, ut prxmittitur, plenam & liberam, tenore prxfen-
tium , Poteftatemi univerfis &c fingulis Capitaneis, Caftellanis,
Conftabulariis, & Cuftodibus Caftrorum & Villarum, Viceco-
mitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris,
in partibus & Dorainio prxdidtis, tara infra Libertates, quam e.x-
Cra , Dances , cenore prxlentium , in Mandatis quod Vobis , &
cuilibet veftrum, & Deputandis a vobis, in prxmiffis, faciendis,
&exequendis, Intendentes fint, C'onfulentes, & Auxiliantes quo-
tiens & prout eis, feu eorura alicui, fcire feceritis ex parte no-
ftra; Ratum, Gratura, & Firraum habituri quicquid vos^velali-
quis veftrum , noltro nomine, in forma praedida, fecericis in prae-
miffis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xvi. die Februarii.
'Per ipfum Regem ^ Concilium.
Papa , p/o Hofpitalaribus , Rogatoria.
G^Reiorius Epifcopus , Servus Servorum Dei, Cariffimo, &c.
Salucem, & Apoftolicam Benedidtioncm.
Ad illa ce, Fili Cariffime, qux Dei func, faluti expediunt, &
honori tuo congruunt, more Paterno, monitis iblicitis tanto li-
bentiiisinvitamus, quantb ad illa tuam Celfitudinem Regiam pro-
penfius confidimus inclinari.
Sane nuper accepimus, qubd, tua Serenitas, ex co, ut fertur,
mota qubd Diledlus Filius, Robertus, Magijier Hojpitahs Sa^iai
Johafmis Jerujolemitani , Bona, qux didlum Hofpitale in Regno
Scotix habere dinofcitur, & qux, Diledus Fihus, Prior ejufdem
Hofpitalis in Angiiri , ex conceffione quondam Raymundt Magijtrt
didti Hofpitalis, ejufdem Roberti PrxdecefToris , &, Diledtorum
Filiorum, Conventus Rodi Hofpitalis ejafdem, dudum cenebac,
cut-
Ann. D.
1375-
Ar.. 49.
£. 3.
Yx Au-
tosr-
ET ACTA PUBLICA.
4f
Ann. D.
1375-
Sttv. 3.
cuidam Scutifero Seciilari dicitur concefTifTe, Refponfiones & aiias
quantitates Pecuniarum, quas idcm Prlor did:i Hofpitalis in An-
glia Thefauro pafTagii Ukramarini folvere tenetur , arreftari fe-
cifti :
Cum autem Fratres didli Hofpitalis contra Infideles, prout Be-
nignitas tua b*ie novit, jugiter exponant fe & fua, & propterea a
Chrifti Fidelibus juvari debeant, & in fuis Juribus confoveri,
Excellentiam Regiam rogamus, & hortamur in Domino, eam
attentius deprecantes, quatinus, Clara: memoriEe, Progenitorum
tuorum, qui Ordinem ipfum & ejus Fratres femper profecuti fue-
runt Favoribus gratiofis, Gefta recolenda profequens, hujufmodi
Arreftum de Refponfionibus &: Quantitatibus fupradittis amoveri
facias , ipfofque , 'kohermu Magifirum , atque Fratres, ac Bona
quxcunque di^aiHofpitalis, habere velis favorabiliter commenda-
tos:
Et, fiqui fint qui in hujufmodi Bonis difli Hofpitalis, in prxdi-
0.0 Regno Scotise, fe Jus habere praetendunt, eis celeriter, fi con-
querantur (omni Gratia, Odio, vel Timore poftpofitisj miniftrari
faciemus Juftitise complementum.
Datum Avinion. Idus Februarii, Pontificatus noftri Anno QLiin-
to.
Francifcus.
VII.j-S.
* Pro Filio Comitis Donglas de Licentia.
Ann. D. D EX , &c. Salutem.
1375. Sciatis quod licentiam isAimm Jacobo Dou^Ias On\wa\er de
A',. 4.y. Scotia, Fiiio Comitis Douglas, quod ipfe Centum Qiiarteria Fru-
E. %. menti & Trefcenta Q^iarteria Brafei, in Comiiatibus LincolniiE
Scot. 49. & Nortolcix, per Se ve! Servientes fuos, emere & providere, &
i.^.m.y. ea in quibufcumque Portibus fibi placuerit in Navibus carcare, &
ea ufque partes Scotix , pro Expenfis Domus & Familix fuje , du-
cere & cariare pofi^it;
Et ideo Vobis mandamus quod ipfum Jacobum, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xvi. die Februarii.
Pro Comite de SanUo Paulo.
/Vnn. D. R ^^' ^i^^^o & fideli fuo, Alano de Euxhull , Conftabulario
j,~^ *-^ Turris fuae Londonijc, Salutem.
An. 49. Mandamus vobis quod quandam Turrim, cum Cameris & Do-
E. j. mibus neceftariis, pro morafalva & fecura cuftodia, Nobilis viri,
Zlcitif.Jrg. Comitis de Sando Paulo de Francia, Prifonarii, dilefti & fidelis
E. j.w. noftri, Wtlliebnt de Latyniere ., Camerarii noftri, Aptam & Ho-
^j. neftam, fine dilationc, ordinari, &: ipfum Prifonarium in Cufto-
diam veftram recipiatis, &:, juxta avifamentum prxdi&iWillte/-
7»i, falvo cuitodiri faciatis prout decet.
Tefte Rege apud Weftmonalterium , xvii. die Februarii.
De Potejlatibus ad traBandtim de Pace.
^nn. D. T E Roi a, noftre trefchere Filz, Johan Roi de Caflih & de
1375. , Leon Duc de Lancaftre, Rcveienc Piere en Dieu Sitnon, par
in. 49. la iTielme grace, Evejque de Londres^ & a, noz chers & foialx,
:. 3. William Conte de Sa/esbers, Jo/oan Cobham, Franl: de Ha/e, &
■Wif.49. Arna/d Savage , Chivalers, & Mciftre Johan de S/iefeye, & xVIeis-
•:.j.w. tie Stmon de Mti/ton, Dodtours en Loys, Salutz.
4. Remcintcuantz bien fovenc les Afflidtions & Tribulacions, &
Malx, queiix le Poeple Crieftiene ad ioefFeit, & fofFre de jour en
autre, parmy lcs Guerres, meutz entre Nous & C/jar/es noftre
^4dver(aire de France , a caufe de noftre Droit de France, de
quelxGriefs Nous avons trefgrant pite & compafijon,
Et eiant outre conflderation a cc quc (a Yeffctl que bone Acor-
de, & fermc & finale Pees, ferroit entre Nous & noftre dic AJ-
verfairej noftre feint Piere le Pape ad plcufeurs foitz envoiez, {es
Meflages folempnes, & darreinement, reverentz Piers cn Dieu,
lErceveJqtie de Ravenne, & /'Evef^ue de Carpentras , les quelx y
ont travaillez & entenduz diligentenicnt ,
Nous, a la Reverence de Dieu & de Seinte Efglife , & de la
Parfone noftre dit Seint Piere, eianti a prefcnc, come toutdys
avons euz, noftre volunte enclyns a bonne Pee> (dount s'en pur-
roient moult des Biens enfuire a toute Criftientej au fyn que bone
Trecee foy en puilfe fiire,
Et a la Preiere & Mediacion des ditz Reverentz Piers,
De rafrentdes Pielatz, Nobles, &: autres Grancz & Sages de
noftre Roialme d Engleterre,
Ec parmy la confiance quele nous avons de voz. Sens, Loialtees,
&: Avifementz,
Vous avons Ordenez, DeputeT,, Comys, & Eftabliz, Orde-
nons, Deputons, Comettons, &: Eftablions, de noftre certeine
Scicnce, par le Teneur de ces prefentz Lettres, noz vraiez Pro-
cureurs & MelTages etpecialx,
Donnantz & Commettantz a vous, ou Trois de vous, fi vous
totiz ne purrez a ce entendre (des queux Vous Jo/oan Roi de Ca-
fti/e & Evejque foietz le Deux) Audtorite, Poiflancc, & Mande-
menc efpecial & general, d'AirembIer, Convenir, Traitier,Com-
ppfer, Tranfiger, Pacefier, & Accorder fur touz les Debatz,
Contentions, Queftions, Guerres, Riotez,&: Defcortz, meuz,
& demenez , ou a meuoir & demener ,
Parentre Nous, nos Filz, & autres Perfones de noftre Sanck
noz Subgiz, Amys, Alhez, Eidantz, & Adhsrenrz quiconqes,
de ce:i & de dela la Mier, d'une part, 6c le dit C/oar/es noftre Ad-
ni.j-p. verjatre, fez Frers, Filz, & autres Parfones de * fon Sanc, fes
Subgiz, Amys, Alliez, Eidantz, & Adherentz queconques, en
general ou en efpecial , lour Procureurs & MefTages , d'autre part
Et aufTi de Proroger, proloigner, & Enlarger les Trieues &
Tom. lll. P. IIL
Abftinences de Guerre, quels font prifeT., a prefent, par noz che- Ann. D;
res & toialx, Johan de Bur/ey Capitein de noftre Ville de Caleys, 1375.
Johan de Har/efton Capitain de Guynes , & Maiftre Joha^t de Edv. j,
Shepeye Dodtour en Loys , noz Procureurs & MefTages efpecials
par nous a ce deputez, par tut en Conte de Boloigne & es Paiis
dc 1 ikardy & de Artoys, & par efpecial en le Conte de Guynes
& en la Territorie de Merk & de Caleis, & en toutes les autres
Terres & Seignunes quelles nous avons en celles parties , tanque
al jour de Pafque profchein a vcnir, Solail levant, a durer tanque a
plus large terme, par vous a limiter, outre le dit jour de Pafque,
fi meftier foit, & fi vous femblera bone & necefTaire en ceile
Partie ,
Et fur quanque ferra enfi Parlee, Traitee, Compofe, Tranfi-
gie Pacihe, & Accordee, pur Nous & noftre Partie, ovefque
cculx de la Partie Adverfe, de 1'AfFermer & AtTeurer par Foi &
par Seremenr, a doner en TAlmc de Nous, & de Ottioier &:
Doner fur ce, & les Deppendences , touz maners de Caucions,
J>euretes, PromefTes, Obiigacions, & Lettrez tantz & tielx come
meftier ferra en tieu cas, les quelles nous volons avoir tiel eflPea,
vigeur, & fermete come fi nous les eufTions done & faic en nos-
tre propre Parfone,
EtdeFaire, Executer, Expedier, & Accomplir, pur nous &
noftre Partie, tout quantque a Faire ferra en tieu Cas &: les Dep-
pendences , & quantque nous ferrons meiiriies fi noftre propre
Parfone y fuifTe prefentz, fuppofe que plus efpecial Mandement en
ferroit requis ,
Et Promettons, loialment & en bone foy, a Tenir touz jours
ferme & aggreable quancque faic ferra, furtoutes & chefcune des
Chofes avantditz, fur Caucion & Obligacion de tnuz noz Biens
prefentz & a venir, fans jammais faire, dire, ne purpenfer, en
juggement, ne dehors, aucune chofe a rencontie.
Don per Telmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paiays
de Weltmonftier, le xx. jour de Feuerer.
T E Roi a, noftre Trefchere Filz, Johan Roi de Cafte//, <^c. ut
■*-' Jufira ufque ibi, en ferroit requis, & tunc ftc ,
Et Donnons & Commettons a vous, & a Trois, ou Deux de
vous (dont vous, Johan Roi de Cafte//, & Evefque , foiez leDeux)
Audtorite & Poair efpecial, de Faire & Doner , en Noun de
nous, a chefcunparfone, qui vendra depar noftre dic Adverfaira
de Fratice,, ou depar fa partie devers vous, par caufe de la bufoigne
du Traitie, ou de la prife de Paix, ou AfiErmaunce de les Trieues
avantditz, voz Lettres, de Sauf & Seure Conduit & Sauf Garde,
defouz voz Sealx, tantes, & tieles, & fi fuffeiantz, & par fi long
temps a durer, come bone vous femblera, ou meftir ferra:
Et Promettons, loialment & en bon foy, Avoir & Tenir toua
jours ferme & aggreable quantque faic ferra, fur tou:es & ches-
cune des chofes avantdites , fur Caucion & Obligacion de touz
noz Biens, prefentz & a venir, fanz jammais faire, dire, ne pur-
poufer, en Juggemencj ne dehors, aucune chofe a i'encontre.
Don. &:c. ut fupra.
De Poteftate capiendi Treugas , propter commodam Negotii
Pacis Expeditionem.
T E Roy a, noftre trefchere Filz, Johan Roy de Cafte//e t^ de Ann. D.
J-' Leon Duc de Lancaftre, & a, rOnurable Piere en Dieu, 5/- 1375.
mon, par mefme la grace, Evefque de Londres , & , as noz cheres ^«- 49-
& foialx, Wi//:avi Conte de Sa/e>hiers, Johan Cobham, Frank de £• ?•
Ha/?, &c Amn/d Savage, Chivalers, Meiftre Johan deS/jepeye, Ibidim.
& Meiitre Sitnon de Mu/ton, Doiftours en Lois, Saluz.
Come nous,
Dc rallent de Prelatz, Nobles, &: autres Grantz & Sages de
noftre Roialme d'Engleterre, & parmy la confiance quele nous
avons de voz Senz, Loiautez, & Avifemenrz,,
Vous eons Ordeinez, Deputez, Comis, & Eftabliz, de noftre
certeine fcience, par noz Lettres Patentes, noz vraies Procureurs
& Mellages elpecialx ,
Donantz & Commettantz a vous, oa Trois de vous, fi vous
touz ne purrez a ce entendre (de queux vous Jo/oan * Roi de Cas- •VII 60.
te/le & Evefque foiez le Deux) Auftorite, Puillance, & Man-
dement efpecial & general , d^Affembler , Convenir , Trairier
Compofer , Tranliger , & Pacifier , & Accorder fur touces les
Debatez, Contentions, Queftions, Guerrez, &:Riotes, & Dis-
cortz,
McLiz & demenez, & a mouoir & demener, parentre Nous,
noi Filz, & aucrcs Parfones de noltre Sank, noz Subgiz, Amis)
Allies, Aidantz, & Adhcrentz queconqes, dccea & dela la Mier
d'une part, & Char/es fwftre Adverjaire de France , Ces Freres'
Filz, & autres Paifones de Ibn Sank, fes Suligirz, Amis, Alliez'
Eidantz, & Adherenrz quiconqes, en gcneral, ou eu efpecial '
lour Procureurs & McllajJes, d'autre part,
Et de faiie executcr certcins autrcs Chofes, comprifes en noz
dicz Lettres Patentz, come en les dicz Leitrcs efl compris plus a
plein ,
Nous , a fin que cefte Bufoigne fe purra , par la grace de Dieu ,
meulx prendre etleft & bone efploit , dc faffent & avifcment des
Prelatz, Nobles, &c autres Sages & Granrz fufdirz, fi Donons &
Commettons a vous , ou Trois de vous (des quelx Nous volons
que vous Jo/oan Roi dc Caftel/ & Evefque, foiez le Deux) Auctori-
te, Puifliince, & Mandemenc efpecial & generale de Accorder
Prendrc, & Recevir, pur Nous, noz diczFilz, & aucres Parfo-
nesde noftre .Sank, nozSubgiz, Amys, Alliez, Eidancz & Ad-
herentz queconqes , ovelque les Procureurs ou MefTages de mes-
me noftre Adverfaire, bones, fermes, & loialx Trieues & Abfli-
nences de Guerres fur la Meer, parmanere, fourme, & condi-
cion, & par li larges Metes &: Bondes par vous a lymiter, &c fi
D long
76
CONVENTIONES, LITERtE,
Uv.
Ahh. D. long temps a durer come mefter ferra, ou bon vous femblera pur
le bonExploicdecefte Bufoigne, „ , r a i
' Et dc mefmes les Trieues & Abftinences, & chefcune Article
d"icelles, affermer & affeurer par Foi & Serement a doner, en
rAlmede noLis, fur]esSeim2,Evangiles,
Et dc Veer que autiel Serement fe face , en 1 Alme de noftre dit
Adverfaire, par les Procureurs Meffages, qui Treteront ovefque
vous furla prife de mefmes les Trieues & Abftiiiences, eantz de
luy a ceo faire fuffifant poair,
Et de Ottroier & Doner de noftre part, fur ceo & les Depen-
dences, toutes manieres de Seureres, Promeffes, Obligacions, &
Lettres Seille;, tantes & tielx come meftir ferra en tieu cas,
Les quelles Seartec;, Promeffes, Obligacions, & Chofes fuifdi-
tes, nous volons avoir tiel effeft, vigour, & fermetee, come fi
nous \ti cuffons done & fait en noftre propre Parfone,
Er Fromettons loialment & en bone foy, pur Nous, & pur
noz Heirs, Avoir & Tenir ferme & aggreable quanque par vous,
Trois , ou Deux de vous (des queux nous volons que vous , Joha^i
Ho: dcCnfte! ScEveJqiie, Coiezles Deux) feicferra fur toutes Ccches-
cun des choies avantdites,
Don. &c. le xxi. jour de Feverer.
IJem Rex Caftella habet alias Liceras Regis de generali Attorna- Ann. D.
tu , fub nomibus Roberti de S^wyllyngton Chivaler, & Godefridi 1375.
Ziv. 3.
Aiin. D.
An. 4.9.
£. ;.
ihidem.
n>. 19.
Pro AmbalJiatoribHs Dftcis yanHic.
REX , dile£to & fideli fuo, Willielmo de Latymer , Conftabu-
lario Caftri noftri Dovorrix, & Cuftodi QLiinque Porcuum
noftrorum , vel ejus Locum cenenti ibidem , ac univerfis & fingu-
lis Majoribus, &c. Salutem.
Mandamus vobis quod Obertum Genulys & B.affum Griffiotus .,
Amballacores, Nobilis Principis, Ducis janua.,
Qui pro Rccuperacione Bonorum & Mercimoniorum , quo-
rumdam Mercacorum Subditorum iplius Ducis, nuper, in Duabus
Caricis fuis, per Subditos noltros fupra Mare captorum, in Reg-
num noftrum de Licentia noftra venerunt,
Omnia Bona & Mercimonia fua hujufmodi, jam Recuperata,
& impofterum Recuperanda , in quibufcumque iPortubus , & ad
flQaicuroque partes eis placueric, libere & abfque Subfidiis feu Cu-
ftumis aliquibus inde folvendis,
Dumtamen Bona & Mercimonia illa, per ipfos, infra Regnum
noftrum , Venditioni non exponancur ,
Per Se vel Serviences fuos craducere permictatis, aliqua Arefta-
tionefuper eifdem, ad Sedtam quorumcumque, feu Mandatis, in
contrarium fac^is , non obftantibus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Fe-
bruarii.
Et erat Vatens.
•VII.61.
* De Tarri pro Comite de SanUo Paulo.
An. 49.
F. 3
C-JH/.49-
E. i.m.
4»-
Ann. D. R ^^' diledo & fideli fuo, A!ano de Buxh/ull., Conftabulario
— r. ' ■*^ Turris noftrx Londoniae, vel ejus Locum tenenti ibidem,
Salutem.
Mandamus vobis quod, diledo & fideli noftro, Wi!!ie!mo de
Latymer Camerario noftro, vel ejus in hac parte fpecialitcr Depu-
tatis , quandam Turrim Habilem & Honeftam , cum Cameris ,
Clavibus, & aliis Pertinentiis fuis, in didta Turri noftra Londo-
ni;E, pro Inhabitatione Comitis de Sanilo Pau!o, Prifonarii ipfius
WiUiclmi,
Ad ipfum Comitem, in eadem Turri, prsefato Willielmo, vel
di<ftis Deputatis fuis , fic liberandum , cum Gentibus ipfius Wil-
lielmi propriis , meliori modo quo viderit expedire , falvo & fecu-
re cuftodiendum,
Liberari & habere faciatisi
Ita quod vos, pnefari Conftabularius & Locum tenens, onerati
minime ficis de Cuftodia fupradiifta.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Fe-
bruarii.
Sfiper Pajfagio yohannis Regis Cafieilie.
. j-. /^Ariffimus Filius R^is, Johannes Rex CafteHa ^ Legionis &
Ann^ l . y^ Y)a^ Lancaftrix, qui in obfequium Regis verfus partes Trans-
^17") ■ niarinas profedurus eft, habet Literas Regis de generali Attornatu,
fub nominibus Wi!!ie!mi Epijcofi Wyntoniie & Ricardi Comitis A-
rundeHa , fub alternatione , ad lucrandum , &c. in quibufcumque
Curiis Anglite.
Per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Martii.
W. MirfeH reccpit Atcomamentum.
Idem Rex CafleH.e habet alias Literas Regis de generali Atcornacu,
fub nominibus Wi!!ie!mi de Latymer Chivaler , <dr Johamtis de
NeviU Chivaler.
Tefte ut fupra.
Idem Rex CafteUa habec alias Literas Regis de generali Attorna-
tu, fub nominibus Johannis Knyvet Chivaler, & Ricardi le Scrop
Chivaler.
Tefte ut fupra.
Aa. 49.
£.5.
Frjinc.49
i. J m.
»4-
Idem Rex Cafte!l<e habet alias Literas Regis de "enerali Attorna-
tu , fub nominibus Walteri Pouer Clerici , & Tiiomte de Hungre-
ford.
Tefte ut fupra.
Foliaumbe Chivaler.
Tefte ut fupra.
Idem Rex CafteHa habet alias Literas Regis de generali Attoma-
tu, fub nominibus Wiiiidmi de Rouglibrigg Clerici, & Wiliteimi de
Mirfeld Clerici.
Cancellarius recepit Attornamentum,
Idem Rex CafteUa habet alias Literas Regis de generali Attorna-
tu, fub nominibus Johannis de lerdeburgh Qerici, & Simonis Pa-
Iteman.
Tefte ut fupra.
W. Mhfeii recepit Attornamentum.
Pro Commijfarits Francia ^ Nunciis Papd , de CondnEln.
LE Roi a touz noz Lieux tenentz, Senefchaux, Baillez, Pre- Ann. D.
voz, Meires, Efchevins, Gardes de Portz, Pons, & Paffa- 1375.
ges, & a toutz noT. autres Jufticers, Officers, & Subgies, ou a ^«. 49'
leur Lieuxtenents , & autres * nox Bienveullantz, Amys, AUies, E. 3.
& Adherens, Salut. Ihidern.
Come , noftre Saint Piere, ie Pape darrainement ait envoye, '". i».
Reverens Piercs en Dieu, tArceveJque de Ravenne, & PEveJque *Vll.6i,
de Carpentras pour Tradtier fur TAccord & Paix, a faire entre
Nous a'une part , & noftre Adverjaire de France d'autre ,
Et por ceo Philip Duc de Burgoigne, Frere de noftre dic Adver-
faire, TEvefque de Amyas, & Johan Conte de TanltervyH, avec-
ques eulz autres de divers eftatz , Meffages & Deputez depar
noftre dic Adverfaire, doient prochainement venir es Parties de
Flandres, ficome nous avons encendu, acaufe du dit Traitie,
Nous,
Veullantz purveoir a la Seurte d'eulx , de leurs Gentz , Fami-
liers , Chevaux , Hernoys , &: Biens autres quielconques ,
Avons pris, mys, & receu, prenons, mettons, & receuonsles
deftufdit Duc & autres Mellages, & chefcun d'eulx , avecques
eux, leurs Gentz, Familiers, Chivalers, Efquiers, Clers, Varles,
Chevaux, Monnoys, Hernoys, & autres Biens quelconques, en
noz fauf & feur Conduyt , Protedion , Tuition , Sauve Garde &
Defenfe efpeciaux, en Venant, Alant, & Paffant, par toutes noz
Seignures & Puiffance, es Parties de France, en Flandres, par les
Parties de Calays, ou par autres, a caufe du dit Traitie, & la
Demourrant, Sejournant, & eulx en Retournant vers les Parties
de France, par Meer, ou par Terre, toutz Enfemble, ou par
Parties, Armez, ou Defarmez, ficome il leur plerra, jufqes au
Nombre de Cynque Centz Parfonnes a cheval , auffi fovent come
il voudront, & a fairc ferra, & jufques au premier jour de May
prochein venant :
Et pour ce Nous Mandons & Commandons eftroitcment a
vous touz noz Subgiez deffufditz, & a noz bien veullantz, A-
mys, Allies, & Adherens Prions & Requerons,& chefcun d'eulx,
& leur Lieutenents, Officers, & Deputez, que dcffufditz Duc
& autres Meflages de noftre dit Adverfaire, leurGentz, Fami-
liers, Chivalers, Efquiers, Clers, & aucies, de qu-conques eftatz
ou condicions qu'il foienc , jufqes au dic nombre de Cynqe Cencz
Parfones a Cheval, leur Cheviux, Monoye, Biens, & Hernoys
quelconques, vous foeffrez & ceffiez, leffenc & foeffrenc, pai!i-
blement Paffer, Repaffer, Demourer, Sejourner, Aler, & Re-
tourner, Armez, ou Defarmez, Enfemble, ou par Partics, a leur
volente , & tant de foirz come il leur plerra , tant par Meer , co-
me par Terre, en noz ditz Seignuryes & PuilTance, par les Par-
ties de Calays , ou par autrcs es dites Parties de Flaundres , Demeu-
rant la , & eulx en Recournant en France, jufqes au dit Premier
jour de May ,
Senz faire, donner, ou fouffrir eftre feit, ou donnee, par voie
d'Arreft, a Caufe du Merque, Reprifaille, Entrecours, ou par
autre Colour, Caufe, ou Occalion quielconques , a eux, ou a au-
cun d'eulx, en Parfonnes, Chevaux, Monoye, Biens, Hernoys,
& autres choles, Grief, Damage , Molefte, Vilenie, Arreft,
Deftourber, ou Empcfchement aucuns,
Aincois, {\ meftier lour eft, & par eux ou aucun d'eulx en eftes
requis, leur facez avoir fauf Conduit, Gentz, Vivres, & autres
chofes neceffiires pur lour Paflage, Demoure, ou Retour, a lour
Defpens rc(bnnablcs:
Ec nous Promettons, en Parole du Roi, s'il avenoit aucune
chofe, qui fuift aus deffufditz Duc & autres Meffoges faite ou at-
tempteeau contraire, ou aaucun de leur Gcntz, Familiers, Chi-
valers , Efquiers , Clers, ou autres Chevaux, Monoys, Biens,
Hernoys, & Chofes deffufdices, en Parfones, Biens, ou aucre-
menc, dedeinz noftres dites Seignuries & PuiiTance, en Venant,
Demourant, ou Retournant, es Partie; & Marches deffus dccla-
res, par Terre, ou par Mer, par noz Subgiez, oa par qiconqes
noz Soudoiers , ou AUiez, nous en ferrons faire encier Refticution,
Satisfadtion, & Amcnde a ceulz des dites Gentz qi auroient ainli
eftez Damages, & Deliurance des Parfones, fi aucunes pris en
efloient ou arreftez , qui ja ne foit , p:r noz Subgiez & aiitres
deffufhomez ou declarez, ii toft come fur ceo ferrons requis, fanz
fraude & fanz mal engyn, ou aucune difficulte, ceffant aufli toute
oppoficion ou contredit.
En Tefmoignance , &c. , , » ,
Don. a noftre Palais de Weftm. le TierCZ jour du Moys de
Marcx.
* Dt
ET ACTA PUBLICA.
27
^nn. D.
1375-
•VI1.6J.
An. 49.
E. 3.
fmn. 49.
£. 3.
* De traElando cum Rege Navarrt. fttper Alligantiis.
LE Roi de Vrance ^ eTEngleterre ., Seignur dTrlaund, a, noi
chieres & fealx' , Tkomas de Eeltoji , noltre Senefchal d'Aqui-
taigne Chivaler, WiUiam de Ebnham Chivaler, & Joloan de Mul-
t»n M.iire de noftre Cicee de Burdeaux Chivaler , Saluz.
ConfiantT, au plein de V02, fens , ioialte , & avifemcnt nous Don-
nons a vous, & a Deux de vous, par le Tenur de noi Prefentes
Lettres , Auiftorite , plein Poair , &: Mandement efpecial , par
TAdvis & Deliberacion de noitre Confeil, de prefenter & nun-
cier, depar nous & en noltrc noun, a, Noble Prince, noftre
trefcher Coufyn , le Roi de Navarre, ou a les Deputex depar Lui ,
aianrz, a ce fouffifante PuilTance & Mandement efpecial, noftre
plein volente & eniention de & fur perpetuels & entiers Ailiances,
& Confederations d'Amours & d'Amyfte, a Faire ovefque noftre
dit Trefchere Coufyn & fes Heirs ,
Et de Parlier & Traidtier ovefque Lui , & fon Confeil , ou
ovefque les Deputez, depar Lui, fur ce en la meilleurCj plus feure,
& effeduele manere qui faire (e pourra ,
Et de Compofer, Tranfiger, Pacifier, & Accorder, fur la dite
Mattire, pur & en Noun de Nous, &c de noz Heirs, ovefque
noftre dit trefchere Coufyn & les Heirs, ou les Deputez depar
Lui, en fourme &c manere qui a faireferra de raifon, & ficome
en charge vous avons,
Toutes Compofitions, Tranfa^ftions , Pacifications, & Accors
de Valler, Afforcer, & AfTeurer par Lettres, par Foy, & par
Serement , a donner en TAIme de Nous, & tout autre Serement
loifible , que meftier ferra en Cas devantdit ,
Et de Reporter & Certifier a Nous, & a noftre Counfeil, tout
ce qui fait ferra fur les chofes devantdites ,
Et de Faire, Executer, & Expedier plus avant,pur & en Noun
quedeffus, toutes autres Chofes , neceffaires ou covenables a les
chofes devantdites, fuppofee que plus efpecial Mandement en fer-
roit requis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palais
de Weftmonllier, rOetifmejour de Marcz.
Par le Roi & Jo» Caunfail.
rum P.in:ium, ac Stilum & Curfum Partium prxdidarum , Fine Ann.D.
debito Terminandum , ^375'
Et omnia alia & fingula Faciendum & Excercendum, qua; in E<i^. 3.
prsemiffis &c ea contingentibus neceffaria foerint vcl oportuna ,
Vobis, Septem, Sex, Quinque, Quatuor, & Tribus veitrum
(quorum vos, prasfate Confl:abuIarie , unum effe volumus) vices
noftras committimus, quamdiu noftro placuerit voluntati:
Et ideo vobis mandamus quod circa prsemilTa fecienda diligenter
£c fideliter intendatis.
Damus autem omnibus Archiepifcopis , Epifcopis, Comitibus,
Vicecomitibus, Marchionibus, Baronibus, Senefcallis , Majori-
bus, Pr.cpofitis, Officialibus, Miniftris, & omnibus aliis tide-
libus noftris , tam Nobilibus , quam Popularibus , didtarum Par-
tium, Tenore Prasfentium, in Mandatis quod Vobis, Septem,
Sex , Quinque , Quatuor , & Tribus veftrum (quorum vos , pr.c-
fate Conltabularie, unum effe volumus) intendant <Sc pareant in
prasmifiis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , declmo nono die Apri-
lis.
Pro Camerario Scoti^.
WAlterus de Bjgar, Camerarius Scotiae, habet Literas Regis Ann. D.
de Conduftu, veniendo ufque Villam Berewici fuper Twe- 1375'-
dam, & didam Villam ingrediendo, cum Sexaginta Hominibus ■^"- 49-
Equitibus de Comitiva fua, cujufcumque Statiis feu Conditionis ^- 3-
fuerint, ac corum Garcionibus, Hernefiis, Bonis, Pecunia, & ^"^- 49-
aliis Rebus fuis quibufcumque , ibidem morando , & exinde ad E.3.W.J.
propria redeundo, ufque ad Fellum San<3:i Petri ad vincula, pro-
ximo futurum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Junii.
De Orando pro Expeditione Comitis Caiitebrigi£ Q- yohannii
Ducis Britannia.
R
Ann.D
1375-
An. 49.
I. 3.
Vafc. 49,
E.i.m.6.
De Alligantiis inter Regem dr Comitem de Foix.
REX, dileftis & fidelibus fuis, Tboma de Felton Senefcallo no-
ftro Aquitanii^, Florjmundo Domino de le Sparre, Willielmo
Elmham Gubernatori Civitatis Bayonte & Senefcallo noftro Lan-
darum , & Magiftro Reymundo Gullielmi de Fuy , Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De fidelitate & circumfpedrione veftris pleniiis confidentes ,
Ex certa noftra Scientia, & de affenfu Magnatum & aliorum de
Concilio noftro,
Ordinavimus, Deputavimus, & Conftituimus Vos, Tres , &
Duos veftriam (quorum vos, prvefate Tbotna, unum effe volu-
mus) noftros veros & legitimos Procuratores & Nuncios fpecia-
les ,
Dantes & Comrnittentes vobis, Tribus , & Duobusveftrum
(quorum, &c.) Au&oritatem, Poteftatem,& Mandatum fpeciale
ad Traftandum & Loquendum cum , Nobili Viro , Coin:te de
Foix , de omnibus bonis & hrmis Alligantiis ,
Qu^ pro Nobis, & Honore noftro, ac Salvatione & Recupe-
ratione Jurium noftrorum in partibus illis,juxta difcretiones veftras,
utiles & neceffarix fuerint ,
Inter Nos, Filios, & Subditos noftros ex una parte, & ip-
fum Comitem, & ejus Filios, &c Subditos ex altera parte, facien-
dis ,
EtadNos, & Concilium noftrum, fuper omnibus hiis, qux
Locuta & Traftata fuerint , diftinde & apene reportandum , cer-
tificandum, & informandum.
In cujus , &CC.
Dat. in Palatio noftro Weftm. xxiv. die Martii.
'•VII .64.
I Ann.D.
■ 1375-
An. 49.
I. 3.
Vafc. 49.
E.i.mf.
* De audiendo Appcllationes in Aquitania.
D EX , Venerabili in Chrifto Patri , Archiepifcopo Burdegali^ ,
'■^ 6c, dileftis fibi in Chrifto, Ahbati de SanEia Cruce Burdega-
liS , & Decano de Saviio Severo, ac, diledtis & fidelibus fuis, Do-
mino de le Sparre Domino de Mucidan , Magiftro Ricardo Rotour
Conftabulario noftro Burdegalx, Reginaldo Dejclaux, & Magiftro
Rayynundo Gulhelmi de Vuy , Salutem.
Quia, juxta debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis,
ad nos Querelantibus , Provocantibus, & Appellantibus, ad ma-
jorem Qijietem ligcorum noftrorum , in Dominio noftro Aquita-
nise, in partibus illis, ne ipfos oporteat ad Peribnam noftram pro-
priam, pro Juribus Caufarum fuarum, accedere, Loci Diftantia
ac Periculis Paffagiorum huc & illuc debite confideratis , defidera-
mus fieri juftitix complementum ,
Nos , de veftris fidelitate & circumfpedlione provida confiden-
tes ad Recipiendum & Audiendum omnes Querelas , Provoca-
tiones, & Appellationes, ad Nos in didbis Dominio & Partibus
fic fadas & interpofitas, & impofterum faciendas & interponen-
das,
Et omnibus Caufis Civilibus Querelarum , Provocationum , &
Appellationem hujufmodi, cum Emergentibus , Incidentibus, &
Dependentibus, & ab eifdem Procedendis, Citandum, Cognof-
cendum, Inhibendum, Interloquendum, Diffiniendum , Exequen-
dum, i^ ipfas, fecundum L^es, Foros, & Confuetudines dida-
Tom. III. P. III.
EX Cuftodi Spiritualitatis Archiepifcopatus Cantuariie , Sede Ann. D.
vacante, Salutem. 13 75-
Sperantes quod devotarum Orationum Suffragia, inter alia Pie- An. 49.
tatis Opera, multum profunt ad Divinam Mii^ricordiam impe- E. 3.
trandam, & de vobis (cujus Statum benivolentix fpecialis favore CUuf..s,g.
profequimur) ut falutem noftram zelemini, & pro Nobis, ac pro £.3.?».
Statu Profbero Regni noftri, necnon Procerum, & Magnatum, 36. </.
ac totius Populi R^ni ejufdem, & ipecialiter pro Statu & felici
Expeditione, cariffimorum * Filiorum noftrorum, Edmundi Co- *VII.6|'.
mitis Cantebrigiie , & yohattnis Ducis Britannia , ac aliorum Do-
minorum , Magnatum, & Fidelium noftrorum (quos ad partes
Tranimarinas, pro Salvatione Juris Regni noftri Angliar, deftina-
vimus) Preces devotas Domino offeratis, plenam fiduciam opti-
nentes,
Devotionem veftram requirimus & rogamus quatinus , cum
Clero Cantuarienfis Dicecefis, nunc & in futurum, dignam foli-
citudinem impendatis , & inliftatis , affiduis Supplicationibus &
Interceffionibus , apud Deum , ac Millarum Celebrationibus devotis-
que Proceffionibus, ut fic fua pietate nos dirigat per fuorum Semi-
tam Mandatorum, Statumque Regni pra;dii5ti, necnon Procerum
& Magnatum , ac Populi ejufdem Regni , confervare dignetur
Profperum & Tranquillum, & ipiis Filiis noftris, ac Dominis,
Magnatibus, & Fidelibus fupradidis, ultra Mare deftinatis, feli-
cem Expeditionem , in falvatione & recuperatioiie Juris Regni
pr.Tdi(fl:i, pro fua Mifencordia tribuat & concedat.
Tell:e Rege apud Weftmonafterium, odavo die Maii.
Confimile Breve dirigitur A. Archiepifcopo Eborum , c5" /'ngulit
Epifcopis fer Angliatn ©- Walliam.
Pro Roherto de Hesl^yn.
ROhertus de Heskyn., Miles de Scotia, babet Litcras Re»is de Ann. D.
Conduftu, veniendo in Regnum Regis Angli-.r, cum Viginti 1375.
Equitibus inComitiva fua, ufque Civitatem Regis Londoni^, ad An. 49.
Loquendum & Traftandum cum, diledo nobis in Chrifto , Pr/ore e. 5.
SaTicii Johannis Jerufalem in Anglia de diverfis Negotiis, Hofpi- Scot 49.
tale pr.edidum concernentibus , ibidem morando , & cxinde in £.3. »2.4.
Scotiam redeundo, ufque ad Feftum Sandti Micliaclis, proximo
fiiturum, duraturas.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , decimo die Maii.
Pro Hugone Cardinale de San5io Martiale.
D EX , dilefto & fideli fuo , Willielmo de Wyndefore , Guberna-
^ tori & Cuftodi Terrce noftrse Hibernix , ac Cancellario ,
Thefaurario, & Baronibus noftris deScaccario, necnon Jufticia-
riis noiiris de utroque Banco in Terra noftra prxdidta , vel eorum
Loca tenentibus ibidem , ac Ordinariis & Miniftris San Jtx Eccle-
fise, & eorum Commiflariis in eadem Terra, Salutem.
Ex parte , Vcnerabilis Patris , Hugonis Cardinalis de San£lo Mar-
tiale Nobis eft humiliter fupplicatum ut ,
Ciim ipfe, pro Negotiis fuis proiequendis, expediendis, & de-
fendendis , quofdam Procuratores fuos fpeciales mittat ad Terram
prjEdidtam , & Attornatos generales ex hac caula fecerit coram
Nobis , metuatque fibi occalione minoris Concili: & pro defecftu
fufficientum Coniiliariorum , in diverlis Caiibus ncgotiorum , Pla-
citoruro, Querelarum, pro iplb vel contra ipfum raotorum, vel
D a fortd
Ann. D.
I575--
An 49.
£ 3.
C/.iK/.49.
£ 5. m.
28
CONVENTIONES, LITER^,
Ann D. forte impofterum movendorum, Dampnum & Prsjudicium de
^T, ''^C!^ f?^ -^ori quiete ipfius Card.nalis, ac feUciori Expe-
diiione & Defenfione Juris fui , profpicere gratiose ,
Nole'ntes prxfatum Cardinalem feu quemcumque alium in Cu-
riis noftris fubdi vel deprimi contra Jura,
Set volentes Ipfum & Negotia lua ibidem favorabiliter pertra-
Vobis & veftrum cuilibet Mandamus , firmiter injungentes ,
cuod eidem Cardinali, in omnibus Placitis, Negotiis, & Quere-
lis coram vobis vel aliquo veltrvmi motis vel movendis , pro Jp-
fo,' velcontralpfum, fufficientes Confiliarios , tam Legibus Ter-
rse prajdidce, quam flliis Junbus inftrudos, peritos &di(cretos,
pro competentibus Salariis, cildem Conlilams imponendis, aliig-
nari & habere faciatis, quotiens necefle fuerit, &: fuper hoc fueri-
tis requifiti , vel fuerif aliquis veftrum debitc requihtus.
Teftc Regc apud Weftmonafterium , decimo fexto die Maii.
Et erat Fatens.
*\l\.66. * De ReJiitMione Tempralittm ..4rchiepifcopattis Cantnari^.
Ann. D. R EX, dilcflo fibi, Thoma de T/lefton, Efcactori fuo in Cotni-
1375. *^ tatibus Kantix , Surrije, Sulfexix, & Middletexix, Mlu-
jln. 4.9. tem. , T.
£. 3. Cum DoKlnus Summis Po-ttifex, Venerabilem ViXrem, Simmem,
Tat 49. »uper Epfco!>um Londonia , a vinculo, quo eidem Londonia: tc-
L I p clelix tenebatur, de Apoftohcx Poteftatis plenitudme ablolvens,
r m 9 ipfum ad Sedcm Canruarienfis Ecdefise, pcr mortem, bonx me-
morix, Williehni, ultimi Arcbiepijcofi Ecclehx illius, vacantis,
tranftulerit, & ipfum in Archiepifcopiim diftie Eccleiive Cantua-
rieniis prxfecerit & Paftorem , ficut per Liceras BuUatas iplius
Domini Summi Pontificis, nobis inde direclas, nobis conitat
Ac idem Archicpilcopus omnibus & Imguhs Verbis, m didtis
Literis Bullatis conteiitis, Kobis fcu Juri Coronx noftrx pr^Ji-w'-
ciahbus, fponte, palam, & exprefse Renunciaverit, & iub hoc
Gratixnoftrxhumiliter felubmiferit, . .
Nos, eo prxtextu, volentes prxfato Archiepifcopo Cratiarri in
hac parte facere Ipecialem, cepimus Fidehtatem iplius Archiepi-
fcopi, & Temporahi Archiepifcopatiis prxdiai, de gratia noftia
fpeciaii, Reftituimus eidem :
Et ideo Tibi prxcipimus qaod eidem Archiepifcopo Tempora-
lia prxdicT:a, cum pertinentiis , in Balliva tua, hberes in forma
prxdidta. , ., ..
Teilie Rege apud Weftmonafterium , quinto die Junii,
Confimilia Btevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadem
Data; videlicet,
Thoma Se^-a^e, Efcaetori in Comi'atibu5 Beds & Buks.
Ricardo ck JCaterJeu, Efcae:ori in Comitatibus Noiftolcix &
SufRlcix. T- .r ■ o u c
"Rogero Kettrych, Efcaetori in Comitatibus Ellexix cc Herttor-
Olivere de Haruham , Efcaetori in Comitatibus O.xonix &
Berks.
Johanm Sa\vi!l, Efcaetori fuo in Comitatu Lborum.
WiUicbno iVal/e-Morth, Majori Civitatis Londonix, CC Lfcae-
tori in eadem Civitate.
ET Mandatum eft Cuftodibus Temporalium Archiepifcopatus
prxdidi, in manu Re^is exiftentium, quod eidem Archie-
pifcopo Temponlia pr.xdidta, cum Pertinentiis , qux in Cufto-
dia lua ex Commiflione Re^is exiftunc, liberent in forma prx-
diAa.
Teftc ut fupra.
ET Mandatum eft Militibus, Liberis Hominibus , & omnibus
aUis , Tenentibus dc Archiepifcopatu prxdicto, quod eidem
Simoiti, tanquam Arcl^icpijcopo &c Domino fuo, in omnibus, qux
ad Archiepilcopatum prxdidtum percinent , Intendentes imc &
Refpondences.
In cujus, (S:c.
Teile ut lupra.
Faire vous femblera, ovefque * toutes les Claufes, Condicions, Ann. D.
Moderacions, & Circumftances, qui purronc eftre & lerronc ac- 1375.'
cordcT,, d'Accorder, eJv. 3.
Mettre & Eitablir Commiflaires, Deputez,, Gardeins, & Con- *vn.67.
fervateurs de niefmes les Trieues, tantz. & tieles & es Lieux qui
bon vous fembleia ,
DafFermer & alFcurer, par Foy & par Serement, a jurer en
TAhne de vous , & par toute la meiUour manere qui faire ce pur-
ra, ycclles Tricues ovefque touccs fes Claufes, Condicions, &c
Dependences ,
Et de Faire, PubUer, & Crier yceUes Trieues par toutz les
Places & Lieux , qui a Faire ferra , a fyn q'eles foient le meultz
conuei,
Et d'Accorder , Faire , Convenir , & EftabUr toutes autres
Chofes, neceflaires &c profitables a lcs Trieues, ou autres devant-
dices, aulTi avant come nous y fuiflbns en noftre propre Parfone,
fuppofe que plus efpecial Mandement en ferroit requis en tiel Cas ,
Et de faire Reparer, Amendre, & faire Redrefcer touz les At-^
tcmpcax & Gricts, contraires a les Trieues, Soeftranceo &c Abfld-
nences avantdites, ii avantcome ccnuz. y ierrons, & par manere
quc noftre dit Adverfaire ferra a nous & a noz Gencx en cas fem-
blablei
Ec Promectons, en lealte & en bone foy, Avoir & Tenir tout-
ditT, ferm & aggreable tout ce qui ferra fait par vous, en les Cho-
lcs devantditcs , & chelcune d'yceUes.
Don. par Tcftnoignance de noltrc Grant Seal , a noftre Palays
de Weftm. roitilmc jour de Juyn, l".-\n de noz Regnes de Fiance
Trente Sifme, &c d'Engletefre Quarranc Noefiline.
Par le Roi ^fou Confeil.
De PoteJIate ad Treugam cum Framia capiendam.
Ann. D. T E Roy de Erance <ir dT.ng/eterre & Seignur dTrlaund a , noftre
13-^ J-J trefchere & trefame Filz & feal, Juhan Roi de Caftill & de
An- 4.9. Leon, Duc de Lancaftre, Salutz.-
^- 3 • Parmy la trefgrande experiencc & parfaite coniflance , quc N ous
FraB.49. avons & tenons de voz. Avifement, Difcrecion, &: Leautc, con-
^■^■m. fianrz. certoinement d'icelles, nous (par favis & conlentcment dc
•+• noftre Grant Confail) de noft: e certeine Science & Auftonte Ro-
iale, vous Donnons & Commectons Audonte, Plein Poair, &
Mandement efpecial , , t^ o
DAccorder, Eftablir, & Accepter, ovefque les Deputez, &
Comys de noftre Adverjaire de Fia>ice (aiantz a ce faire bone &
fuffifante PuilTance & Auaorite) bones, fermes, & loiales Trie-
ues, SoeiFrances, & .^bftinences de Guerre, tant par Terre, co-
me par Miere , tant par Nous , come par touz noz Subgicz , A-
mys, AUiei, Aidantz, & Adherentz,, & pur toutes noz Seignieu-
reSL, Terres, Paiis, & Lieux, tant decea ia Mier, come dela, &
noltre dit Adverlaire, fes Subgiz, Amyz, Alliez, Aidancx, &
Adherentz, & pur fes Seignieurez , Terres, Paiis,& Lieux quiel-
conqes, tanc & ii longement a durer come bon & profitable a
De Juperjide/^do.
T) EX , dileftis & fidelibus fuis , Thom^ de Fe/ton Senefcallo no-
*^ llro Vafconjx, & Wil/ie/mo de E/mham Sencfcallo Landa-
rum , & Magiltro Ricardo Rotoitr Conltabulario noftro Burdega-
Ix, & eorum cuiUbet, ac eorum fingulorum Loca tencntibus, Sa-
lutem.
Ex parte, dileifti Cleriei noftri, Magiftri Rolierti de Wyhford,
nuper Conftabularii noitri Burdegalx , accepimus quod Guido de
Bryan Chivaler , & Edmundus de Mortuo Mari Comes Marchix
Marefcallus Anglix ,
In quadam caufa , nuper pendente coram eifdem Guidove &
Comite , ad Sedtam cujufdam Ivonis Beaujia» Scutiferi de Britan-
nia, fuper Jurc unius Piifonarii,
Ipfum Roiertum, non Cicatum nec Munitum, non ConfefTuna
nec Convidum efre ,
Cognicione ac Juris ordine, in hac parte de jure requifitis , pe-
nitus prxtermifTis,
In magna & excefljva Summa Pecunix (videlicet , in Septem
Militibus, Sexcentis, & Viginti & Quinque Francis, & Ducentis
Marcis Argenti, & Duobus Bonis Corloriis, & uno Hakeneio)
foivenda eidem iww? , abfque causa rationabili ieu legitin.a qua-
cumque , ad fidram Procurationem & iUbdolam Suggeltionem
prxdid:i Ivonis , ipfo Roherto tunc abfente & in obfequio noftro,
in partibus Tranfmarinis tunc exiftente , fententialiter & diflinitive
condempnarunt , & adjudicarunt , & Executionem contra ipfum
Rohertum, pro Pecunia & aliis Rebus prxdidtis, ab iplb recupe-
randis omnibus viis & modis, quibus placueric eis , proceflerunt
in di(Si Roherti Difpendium non modicum & Gravamen, ac Sta-
tus ilii depreflTionem manifeftam ,
Et quia idem Rohertus (fentiens fe ex prxmiflis Condempnatio-
nc & Adjudicatione cxterifque prxmifTis fore gravatum) ad nos,
tanquam ad fuperiorem Judicem, 6c Confilium noitrum legitime
appellavit, ficut per Inftrumentum Publicum, coram vobis often-
fum, plene iiquet,
Vobis & cuilibet veftriim injungimus & mandamus , quati-
nus E.xecutioni , didtorum Judicii & Condempnationis , verfus
prxfatum Rohertiim aliqualiter faciendx , omnino fuperfedentes ,
vos de Executionc illa ulterius in aliquo nuUatenus intromittatis ,
Et citetis feu citari faciatis prxfatum Ivonem , ad comparendum
coram Nobis & eodem Concilio noftro apud Weftmonafterium ,
in Craftino Purificationis beatx Marix Virginis, proximo futuro,
ad ftandum hiis qux per Nos & diftum Concilium noftrum in
hac parte contigerit adjudicari, fi fibi viderit expedire; &, cum
Citationem illam feceritis, nos inde diftinde & aperte certificecis
per Literas veftras , harum feriem continentes.
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Junii.
Ann. D.
1575-
An. 49.
E. 5.
Vajc. 49.
Z. 3.W.I.
Acc^iiietantia de Moneta Scotne.
*VII.68.
LE Roy a touz ccux , qi ceftes Lettres verront ou orront , Sa- Ann. D.
luz. i37f-
Savoir vous faifons que Nous avons en Accomptee & Refceu An. 49.
de, trefnoble & puiflant Prince, Rohert , nolTire chere Coufyn E 3.
d"EJcoce, & des autresGrantT, de fa Partie, Quatre Miiles Marcs Scot. 49.
d'Elt:erlinges , de noftre Monoie d'Engleterre, pur cefle prefente E. j.w.
Terme de Seint Johan le Baptiftre, en Deducftion, Rebat, & 3.
Partie de Paiement de Trente & Sys Milles Marcs, les queux
nous font cleremenc Duez, de la Somme de Cynquant & Sys
MUles Marcz d'Efterlinges,
Les quielles noftre dit Coufyn, & autres Prelatz , Contes, &
Nobles de Roiaime d'Efcc e, nous ont Accordez, & Promvs a
paier , par leur Lettres Obligatoires , a caufe de la Refte de k
Ranceon de, noftre chere Frere, David de Bruys, qi Dieu af-
foille,
De la quele Somme de Quatre Milles Marcz nous nous tenons
pui
ET ACTA PUBLICA.
2p
pur bien contentz & paiex, & en Quitons, Dcliurons, & Ab-
folons noftre dic Coufyn , & les autres ilTint Obliges , & leur
Heirs as touz jours , de mefmes la Somme de Quatre Milles
Marcs , iffint a nous paiez come dit eft ,
Et, par le Tenour de noz prefentes Lettres,nous feifons Paftion
& Covenance, exprelTe & en bone foye, de jammais Demaun-
der a eux, ne aleur Heirs, enjugement, nc dehors, la dite fom-
mede Quatre Milles Marcz, qui paiez, nous font par la caufe &
ficome deifus eft dit.
Don. par Tefmoignance dc nofti"e Grant Seal , a noftre Palays
de Weftmoniber, le xxvi. joar de Juyn.
Fer ipfum Regem.
Dc Trengts Mediatione Nunciorum Papie , fro Regnis j4ngliiCy
Fruncid , c^ CajiclU captis , in nnHm Annum , dttratHriSy
ex purie Commiffarii Anglit.
Ann. D. TOhan, parla grace de Dieu, Roy de Castille et de
1375. J Leon, Duc de Lancaftre, a touz, ceulx, qui ces Lettres ver-
Aa. 49. ront, Salutz.
E. 3. Savoir faifons que, come, noftre treffhint Piere le Pape, eit plu-
'Fr.iiic.^.g. fours foiz prie & requis, par fes Lettres, & fait prier & requerer,
E. 3. !», par fes follenez Melfagers, & darreinement, par, reverentz Pie-
1. rcs en Dieu, l'Ercevejqu( de Raveimes., & 1'Evefjue de Carpen-
tras, noftre trefredoubte Seigneur & Piere de enclincr & con-
defcendre a bone Paix & Accord ove(que fon Adverjaire de
France ,
Et, pur ceo, noftre dit trefredoubte Seigneur & Piere, a la re-
quell- des ditz MelTages de nollre dit Seint Piere, nous eit Comife
& Envoie, par devers eux, es Parties de Flaundres, pur Traiflier
de la dic Paix ovefque , noftre Coufin , le Duc de Burgoign , Frere
aa dic Adverfaire, ficome il appert par fes Lettres , de quelles le
Tenour s'enfuit ,
nous, no2 ditz Amys, Alliez, Bienveullantz, & Adherens, noZ Ann. D-(
Roialmc, Terres, & Seignuries d'iine part, & noftre dit Ad- 1375.
verfaire, & ceux de fa Partie, d'autTe part, de Faire, Mettre, & ^dv...i^
Accorder, en noftre Noun, & pur nous, avec noftre dic Adver-
faire, bone Paix pur nous, noz Roialme, Terres, & Seignuries ,
AlHez, Subgiz, Amiz, 6c BienveuliantzdefTufditz,
Et ycelie Paix, & toutes les Chofes, contenuz en celle, ou es
Arricles, ou Scriptures, faiz fur ceo, Baler, Fermcr, & Jurer en
FAlme de nous, 6c Promettre Tenir & Accomplir, & fur ee
Doner & Ottroier fes Lettres,
Et generalment de faire es Chofes defTuifditz, & en icur Cir-
cumftances & Dependences , tout cco q'il verra eftre a faire , &
qui fere purrions li nous y eftnillncs cn Parfone , ja ceo loic que ce
foienc chofcs qui requirent Mindemcnt plus erpecial,
Et cout ceo, qui par Luy ferra Traicie, Faic, & Acorde, es
Chofes delTuifdicz, & en leur C"rcumftances & Dependencez,
tant par Terre, come par Mecr, Nous Promectons, en Parolede
Roy, & fur fObligacion de toutz lcs Biens meubies & non meu-
bles, de Nous & de noftre Roialme, avoir Ferme & Ags^ieable,
& faire Tenir, Garder, & Acomplir, de point en point, loial'-
ment & veritablement, fanzfraudeou malengyn, & fanz venir
ou fouffrir venir encontre par quelconque voie, & Confermer,
par noz Lettres, touz foiz que requis en fcrrons.
En Tefmoignance de ceo nous avons fait mettre noftre Seal a
ces Lettres.
Donn. a Paris, en noftre Ouftiel de Seint Poul, le primere
jour de Marce, l'An de Grace Mille, CCC. LXXIV. & de
noftre Regne le xi.
Treux Generalx,
Pur , noftre Trefredoubte Seigneur & Piere , le Roy ,
Et pur, noftre Trefchere Seigneur & Frere, le Prince^
Pur, noz Trefchere Freres, de Counte de Cantebrigg^
Meflire Thonas de mdeffok,
Pur MelTire Johan le Mortfort, Duc de Bretaigne,
Et pur nous,
Et, noftre dit Coufin, Ic Dnc de Burgoign,
Edward, par la grace de Dieu, Roy de Franck et Pur, fon Seigneur & Frere, le Advcrlaire de noftre Trefre^
d'E ngleterre. Sire d'Irlaunde , a , noftre trefchere & trefa-
me Filz & foial , yoioan Roi dc CafliUe i^ de Leon , Duc de Lan-
caftre, Salutz.
Parmy la trefgrant experience & parfiiit coignoifance, que nous
avons & cenons de voz Avifement, Difcrecion & Loialre, <irc.
frout Jupra m Potejiale Dat. 8. Jun. deinde fe^uitur boc ^nodo^ vi-
delicct.,
Et, pur Traitier de la dite Paix & Accord , Nous & noftre dic
Coufm, & plufours aucres, du Counfeil de noftre dic trefredoute
Seigneur &: Piere & de fon dit Adverfaire, avons efte, par plu-
foui s jours , avec les diz Meffagers en la Ville de Brugges ,
Finablement,
A lour Requeft, en efperaunce de bon Paix & bon Acord eftre
mis procheinement entre les dites Parties ,
Nous,
Pur l'Amour de Dieu, &; Rcverencc de, noftre Seint Piere, le
Pape, & pur ia grante Pite & CompilTion quc avons du Poeblc,
qui par caufe des dites Guerres a tant ad efte, & ferroit, fi plus
duroient, Grevez, Oprimez, &: Damagez,
Avons Ottroie , Promis , & Accordez , & par ces prefencz Let-
tres, Ottroions, Promertons, & Accordons, ovelque noftre dit
Coulin , par vertu du Pouoir , a Nous donnez par noftre dic
trefredoute Seigiieur & Picre,
* Et lui auffi, avcc nous, par vertue du Pouoir, a ly doncz,
fur ceo, par fon dit Seigneur £c Frere, du quelle Tenour s'en-
fuyt,
Charles, parla grace de Dieu, Roy de France, a
touz ceux, qui ces Lectres verront , Salutz.
Sovoir faifons que,
Come, noftrc Seint Piere , le Pape Noiis eit, plufours foiz,
prie & requis, par ces Lectres & Meffagcs folemnez, &, darrei-
nemenc, par, revcrcntz Pieres en Dieu, /'Arcevefqi/e de Raveunes
&c fEve/fjue de Carpeatras, que nous voulTifons condefcendre &
encliner a bone Paix & accorde entre Nous & noftre Adverfaire
d^Engleterre,
Nous,
Enclinans as Prieres de noftre dit Seint Piere, pur honur de
Dieu, & de Seint Siege de Rorne, & auxi pur le bien de Paix,
que nous & touz bones Parfones devons voloir & defirer ,
Requis, par les ditz Reverenrz Pieres, d'envoier par devers
eux , es Parties de Flandres , ou aillours iilec environ j de nos
Genz, tielz come bon nous fembleroit, pur Traitier ae la dite
Paix avec Jehan Duc de Lancafire , Filz de noftre dit Adver-
faire ,
Confians pleinement de, noftre trefchere & trelame Frere, Phi-
lip Duc de Burgoign, iceluy avons ordene & comis a aler en dites
Partics de Flaundres , ou aillours , par devers les ditcs Meffagers dc
noftre dit Seint Piere,
Et ly avons Done , & Donons , par le Teneur de ces Prcfentz ,
plein Poair , & Auclorite , & Mandement fpccial de Accorder ,
Prendre, & F^crmer, pur Nous & en noftre Noun, avec le dit
Duc de Lancaflrc, & autre de la Partie de noitrc dit Adverfaire,
par ly fpecialment a cco comis, Treues ou Soeffrance de Guerre,
en efperance de Paix entre Nous, noz Subgiz, Amis, Alliez,
Bienveullantz , & Adherens, & ceux de noftre dit Adverfaire, en
tielz Marcheez , Leux , & Countrees , tant par Terre , come par
Meer, & jufques a tiel temps, come bon ly femblcra,
Et auffi de Convenier, Traitier, Pacifier, Tranfiger, & Ac-
corder, avec eux, de & fur touz les Defcors, Contens, Diflen-
fions, Queftions, & Debatz, meues ou efperee» a movoir entre
doubte Scigneur & Piere,
Pur HeTiri nofire Adverfarre de CafliU ,
Pur, fon Scigneur, fon Ncv^eu le Dculphinc de Viene,
Pur, fes trcfcheres Frercs, /e Duc d'Anjou O" de Berri,
Et pur ly mcfmes ,
* Et purtouz lour Roialmes, Duchies,Ie Doulphine de Vientf *VII.7<>j
Councees , touz les Terres , & Seigneuries , de Tun part & de l'au-
tre, tant par Terre, come par Mcer,
A comencer les dites Treues , en & par les Terres, Paiis, 5£
Licux , & as Jours q'enfuent ; Celt affavoir ,
En Picardie & Ver?nondoys , & par coute ia Paiis de cea la Kiw-
re Doys , & cn touc le Roia/me d' Eng/eterre , le jour de la Dac de
ces Lectres,
Excepcz les Portz de la Meer , ou les Treues comenceront a
courre as Jours deflbubz declarez,
En Normandie , en France , en Champaygve , en Burgoign , en
Dou/pliinee , le ii. jour de Juyllet prolchein a venir,
En Bretaigne , en Anjou , en Mayne , & en Torayne le vii. jour
de dit Mois dejuylet,
Et Poiiou, Santonge, Eng/emois, A/vorne , LymooJJin , & Berri.,
Bourl^onoys , & le Counte de Feroys , le xvi. jour d'icelx Mois de
Juylet,
En Agcnoys, en Burde/oys , en Bayonois, cn Roergue, en Bigor-
re, 8c es autres partics de Guiemte & de Languc.ioc, & gencral-
ment en touz les autres Parties du Roia/me de France, nonn No-
mez & declarez cy deffus, le xxii. Jour de dit Mois Juiller,
Er en Roiaime dc Caftille, le ii. Jour d'Aoft, prochein a venir,
Ec , par Mer , de /'Ejciuje , en F/andres, jufqe; a la Bouche de
Sayne , & par les Porrz qui font a roppohte en Engicterre, a le
ix. iour de Mois de Juylet deffufdit,
De la dite Boucke de Sayne jufqco a la Rochele, & par les PortZ,
qui a Toppofite founc en Engieterre , le xvii. jour de dit Mois de
Juylet,
£t de la Rocheil jufqes a Bourdeux & Bayonne , le >;x:i. jour d'i-
celx Moys dc Juillet,
Et, generalment, par toux les autresPortz & Parties dc? Roial-
mes de France , & d'E}igicterre 8c de CaftiHe , & des autres Sci-
gnuries dcs Roys, & de leur Alliez, Eidantz, & Adhcrens, tant
par Terre, come par Meer, le ii. jour de dit Moys d'Aoit.
Et Durerount ycelles Trieues , de Icj jours delTus declarez, en
checun Paiis , jufqes a darrein jour de Juyn, folcii Levacc; qui
fcria TAn Mille, CCC. foixante, & xvi.
Et avons Promis & Jurez , fur les Scintz Evangelez de Dieu ,
par nous touchez , & uncore Promettons , loiilmenr & en bone
foy, par ces Prefcntez, tant en Noun de noftre dit Trcfredoute
Scigneur & Piere , par vertue du dic Povoir , dc Ly a nous fur
ceo done, come cn Noftre, Tenir & Garder, bien & lcialment,
& faire Tenir & Garder , les dires Tteues, tant par Mer, come
par Terre, par touz les Lieux & Paiis fufditz,fanz faire, ou Ibuf-
frir eftre fait, aucune chofe au contraire,
Mcs, duranz de dites Trcues, Ceffcra, & ferrons Cefler, ge-
neralmenc & univerfelement , rouz Prile; de Parfones, de Forte-
relTes , & autres Lieux , Pilleries , Roberies , Arceures , & tout
autrc fait dc Gucrre, par touz les Roialmes, Terres, & Seignu-
ries de Tunc Panie & de Tautre.
Et purront , durant le temps des diz Trieues, touz Jes Subgiz j
de Tune Partie, & de Tautre, defarmcz, Aler, Venir, Demoarer,
Marchandier , & Faire touzautres Euvres & Bjfoignez liciblez,
feuremenc les uns es Parcies des aucre.i, fanz eftre Empefchez, A-
reftez, ou Moleftez par Merque, ou Reprefaille, ou Concreprife,
comenc qui foic , en paianc , couce fbiz , les Devoirs ordenez en
Lieux & Paiis , ou ils ferronc , ou par les queulx ilspafferont,
D 3 fan:j
3°
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. fanx ceo qui paieront autre chofe qui les Subgiz. des Seignurs, ou
IJ75. ce ferra. j /-^ j
£dv. j. Toutefoiz ne purront il entrer es Chafteulx de Garde, lcs uns
des autres , fanz Licence des Seigneurs ou Capitains de Lieux , ou
des Confervatours des Trieues , ou autres aianz Povoir a ceo.
Et aufi ne purront entrer es Villes Fermees, ou autres Forteres-
fcs, fi ils ne iont defarmez., & en petit Noumbre.
Et, avec ceo , noftre dit Trefredoubte Seigneur & Piere, ou
awcun de fes Aliiez ou Subgiz defliifdiz, ou nous, ne endurrons,
ou ferrons enduir , afcun de AllieT. ou Subgiz., du dit Adverfaire
de noftre dit trefredoubte Seigneur & Piere , a laiffer fon Partie
ou fon Alliance , durant le temps de la dite Trieue ,
Et ne fufFreront aucunes Parlbnes eftre Priles , a caufe de Guer-
re , Areftez , ou Empefcheez ,
Ne eftre Prife, AlTailly, Combatu, Efchiele, ou Embleaucun
Fort es Terres & Paiis de rObeiffance du dit Adverfaire de noibe
dit trefredoubte Seigncur & Piere, ne fes dites Amys, Alliez, Ai-
dantz, & Adherens,
Et, fi aucuns Parfones ou Lieux eftoient Prifez, noftre dit Sei-
gnur & Piere les fcrra Delivrer les Parfones avec leur Biens , &
Ics Lieux Rendre & Reftituer fanz delay , contredit, ou difficulte
aucun, ii toft que requis en ferra.
•VII.71. * Et aulTi ne foutrerons aucun Fort eftre foit, ou enforce, de
novel, en aucuns des Terres & Paiis , de rObeilTance du dit Ad-
vcrfaire de noftre dit Seigneur & Piere , ou de ies alliez ou fub|iz.
devant diz , par lcs Genz de rObcilfance de cely noftre trefre-
doubte Seigneur & Piere, ne d'aucun de fes AIIiez,,pur porter Da-
mage ou Prejudice, en temps a venir, a fon dit Adverlaire, ne a
afcune de (cs Subgiz ou Alliez.
Et ne fouffrera noftre dit Seigneur & Piere, ne nous aufi, en
aucune maniere , que aucun de fes Alliez ou Subgitz aille a taire
aucun Damage oa Prejudice en la Terre de fon dit Adverfaire,
ne de fon Obeiffance, ne de aucun de ies AUiez, Amis, Bienveul-
liantz, ou Subgitz, foit par manere de Compaignie, de Roberie,
ou autrement , par Fait , Parole , Comfort, Counfeil ou Eide,
fcientement ou taifiblement , en aucune manere, par qjelconquc
voie que ceo foit; mes ferroms Punir, generalment, & univerfe-
fcment , touz manieres dc Crimes, Excelfes, Debatz, & autres
Meffaitz quelconqes , touchants Fait dc Guerre , qui , duranz les
dites Treues, ferront faitz, comifes, ou perpetres par aucunes des
Subgiz de noftre dit trefredoubte Seigneur & Piere , ou dc fez
BienveuUiantz , ou Alliez delTuldit.
Et, uncore en fpecial, Nous, ne le foufdit Henry vojire Advn-
faire de CaftiHe , ne pourrons fcre , durantz les dites 1 rieties , au-
cun Daraage , Grief , ou Empefchement a quelconqes Subgiz,
Alliez , Amys , Eidanz , ou Bienveullantz del autre , ne a leur
TeiTes, Paiis, Seigneuries, ou Biens quelconqes, par quelconqes
manere , colour , ou occalion qui ceo foit.
Ei, lerront Puniz les Malefactors & Attempteurs, countre di-
tes Trieues , Ii aucuns en y a , li tolt qui viendra a la cognoifance
dcs Seigneurs, fanz autre Prier, infinuation, ou ReqaeiL.
■ £t, outre ceo, touz Attemptaz, feitz countre les dites Trieues,
par Meer , ou par Terre, apres les Jours deftus iimitez, en ches-
cun Paiis, par les Subgiz, AUiez, ou Aidantz de noftre dit tres-
redoute Seigneur & Piere , celuy noftre trefredoute Seigneur &
Piere & nous les ferrons Reparer fanz delay ou difficulte aucun ;
&, fe les Malefacteurs ne puiffent Reftituer les Damages, le dit
noftre trefredoubie Seigneur & Piere ies Reftituera, ou ferra Re-
ftituer.
Et, fe aucun Compaigne des Genz d'armez fe metoit en aucu-
nes des Terres du dit Adverlaire de noftre trefredoute Seigneur &
Piere ou de fes Alliez per afcun de rcbeiiTance du dic noftre tres-
redoute Seigneur & Piere, il, pur obvier a la dit Compaigne, ai-
dera, fi requis en eft, fon dit Adverfaire raifonablement a la faire
Vuidrier.
Et ne foufrirons Ly ou Nous , duranz les dites Treues , aucuns
Demoiicions de Mefons , ou Abatemens d' Arbres Fruit portanz ,
eftre faitz par aucuns de fes Subgiz, en Prejudice ou Damage de
fon dit Adverfaire.
Et fi ferrons confermer les dites Treues par le dite noftre tres-
redoute Seigneur &; Piere , & fur ce doner & ottroier fes Lettres
de Confinnacion , as quelles noz prefentz ferront acorporez de
mot a mot.
Et, avec ce, nous ferrons que noftre dit Seigneur &: Frere les
Prince , 6c noz autres Freres defuifditz , & leur Lieutenants , &
Opitains, & Officers Principalx de Guerre, & autres Officers 6c
Capitains, d« Partie de noftre dit trelredoubte Seigneur & Piere ,
des quelles Ly ou Nous , ferrons requis par les Confervatours des
dites Trieues , Prometteront & Jureront a les Tenir & Garder,
Joialment & veritablement, faunz fraude, & fanz mal engin.
Et avons Promis & Acorde , come deQus, que, pur aucun
Mefiiit , Artemptat , ou Entreprife , fe aucun entrevenoit, (qui
Dieu ne le voillej contre les Choles detTufditz , ou aucun d'icelles,
ne ferront, ou purront eftre, tenuz ou reputez pur Enfraintes ces
prefenz Trieues, neGuerre pur ceo eftre fait d'une Partie oud'au-
tre; mes ferront Reparez & Remis au premere & dehu eftat, les
-ditz Meffaitz , Attemptatz , & Entreprifes , faitz par ceux de la
Partie de noltre dic trelredoubte Seigneur & Piere , tant par Tcr-
re, come par Meer, par les Confervatours ou Commiffaires, qui
par noz autres Lettres nous ordenerons , en chefcun des diz Paiis ,
fur le fait des dites Treues ; & ferront les Malefactours Puniz , fe-
lonc le Cas , ficome delTus efl dit.
En Tefmoignance de ce nous avons fait feeler ccs prefentez
Lettres de noitre Seal, & avons requis les ditz Meflagers, de no-
ftre faint Piere le Pape , qu'il y facent mettre lour Sealx.
Donn. a Brugges le xxvii. jour du Moys de Juyn, TAn deGra-
ce Mille CCC. Ixxv.
* DiBarttm TreHgarnm Tenor ex parte Commijfarii FrancU. *VII.7i-
PHelip Filz le Roi de France, Duc de Ann. D.
Bu RGoiGN E , a touz ceulx, qui ces Lettres verront, Sa- 1375.*
lut. ^Jv, j"
Savoir faifons que, An. 49.
Comme, noftre trejfaint Pere, le Tape ait plufeurs foiz Prie & £. 3.
Requis , par fes Lettres , & fait prier & requerer par fes Meffages Ibidem.
folemnelz , & , darreinerement , par, Reverentz Piers en Dieu, m. 16.
PArcevejque de Ravennes., & rEvejque de Carpetitras , noftre tres-
redoubte Seigneur, Monjieur le Rojr , de encliner & condefcendre
au bonne Paix & Accort avefqe fon Adverjaire d^Angleterre ,
Et, pur ce, mondit Seigneur, a la requefte des ditz Meffages de
noftre dit feint Piere , Nous ait Comife & Envoie, par devers
eux , es Parties de Flandres , pur Traiftier de la dite Paix , Avec-
qes , noftre Coutin , le Duc de Lancafire , Fiz de ibn dit Adver-
faire, ficome il appiert par fes Lettres , des queles la Teneur s'en-
fuit,
Ch arles, par la Grace de Dieu, Ro Y de France, a
touz ceulx , qui ces Lettres verront , Salut.
Savoir failbns que ,
Come , noftre Trejfaint Pere le Pape , Nous ait plufeurs foiz
prie & requis , par fcs Lettres & Meffages folemnelz , &c , darrei-
neremeiit, par, revcrentz Peres en Dieu, t Arcevejque de Raveti-
nes & rEveJque de Carpentras, qui nous vouffiffons condefcendre
& encliner a bonne Paiz & Accort entre nuus & noitre Adver-
jaire d Engleterre^
Nous,
Enclinans aus Priers de noftre dit fliint Piere, pourhonour de
Dieu, & du faint Siege de Rome, & auffi pour le bien de Paiz,
qui nous <Sc toutes bonnes Parlbnnes devons voloir & defirer,
Rcquis , par les diz Reverentz Pcres , de envoier , par devers
eulx , es parties de Flandres , ou aillours illeoqes environ , de nos
Genz , tielx come bones nous fembleroit , pur Traidtier de la dite
Paix avefque yohan Duc de L.a?icajlre , Filz de noftre dit Adver-
faire, & certeins autres de ies Gentz, qui pour ce y devient eftre
pur noftre dit Adverfaire,
Confiantz pleinement de , noftre Trefchere & Trefame Frere
Phelipj ^c, frout Jupra ex parte Angh<e ujque hac verba, viz.
Et, pour Traidtier de la dite Paix & Accort, Nous & noftrt
dit Coufyn , & plufeurs autres , du Confeil de mon dit Seigneur
& de fon dit Adverfaire, ayons efte, par plufeurs Jours, avec les
diz MelTages en la Ville de Bruges.
Finablement , a leur Requeft , en efperance de bone Paiz &
bon Accort eilre mis prochainement entre les dites Parties ,
Nous,
Pour 1'Onur de Dieu , & Reverence de, noftre dit faint Pere,
le Pape , & pur la grant pite & compailion qui nous avons du
Peuple, qui pur caufe des dites Guerres a tant efte, & feroit, fe
plusduroient, Grevez, Opprimez, & Damagiez,
Avons Ottroie, Promis , & Accorde, & , par ces prefentes
Lettres, Ottroions, Promettons, &c Accordons , avecqes noftre
dit Coufyn, par vertue du dit Povoir, a nous donne par mon dit
Seigneur,
Et Lui aufli, avecqes nous, par vertu du Povoir, a Lui fur ce
donne par fon dit Pere, de quel auffi la Teneur s'enfuit,
E d w A R D par la grace de Dieu ,Roi de France et
Angleterre, & Seignur d'lrlande , a , noftre trefchere &
trefame Filz 5c feal , jfohan Roy de Caft-.lle ■^ Leon , & Duc de
Lancaftre, Saluz.
Parmy la trefgrande experience , <^c. ut in Litera 8. Jumi ,
tunc fiCj
Treues Generaulx,
Pur le dic M o N s i e u R l e R o v ,
Pur le Roy Hejtry de Cajielle C" de Leon ,
Pur Monfieur, mon Neveu , Monfieur le Daulphin de VieHne^
Pour, noz trefchers Freres, /w Deux dAnjou & de Befry.,
Et pur nous :
Et, noftre dit Coufyn , le Duc de Lancaftre pur fon dit Pere,
Pur le Prince de GaleSj
Pur Luy Mefmes ,
Pur le Conte de Cantehrughe ,
Et Monfieur Thomas de Wodeftoke^
Ses Freres,
Pour Monlieur Johan de Motttfort, jadis Duc de Bretaigne,
Et pur couz les autres AUiez, Amis , Subgies , Aidana, & Ad-
herentz, & pour touz leurs Roialmes, Duchiez, le Dauphine de
Vienne, Contez, & * toutes Terres & Seigneuries del'une par-^yjj .._
tie & de 1'autre, tant par Mer, come par Terre,
A Comancier les dites Trieuves,en & par les Terres, Paiis, &
Lieux, & aux Jours qui enfuent; c'eftaffavoir,
En Picardie & Vermandoys , &c par tout le Paiis de cea la Rivere
Doife, & en tout le Roialme d Angleterre, le jour de la Date de
ces Prefentes , exceptes ies Pors de Mer , ou les Treues comen-
ceront a courir aus jours cy defoubz declarez ,
En Normandie, en France, en Champaigtie, en Burgoigne, & en
Daulphine, le ii. jour de Moys de Juyiilet prouchein a venir,
En Bretaigne , en An]ou , en Mainne, & en Tourainne le vii.
jour de dit Moys de Juyllet ,
£n Pottou, Xafitonge, Englomes , Auvergne, Lymofyn, ScBer-
ry, Bourbon & la Conte de Ferois , le xvi. jour d'iceli Mois de
Juyllet,
En A^enoys, Bourdekis, & Bajonnojs, en Roergue, enBygorre,
ET ACTA PUBLICA.
it
Uv. 3.
^nn. D. & es autres Parties deGuie»»e & deLanguedoc, & generalment en
1575. toutes les autres parties de Royaume de France , Nonn nomes &
declarex cj deOus, le xxii. jour de dit Moys de Juyllet,
Et en Royalme de Cajlel/e, le ii. jour de Moys d'Auguft prochain
avenir,
Et par Mer de PEfilufe en Flandres jufque a la Bouche de Sayw ,
& par touz les Pors , qui font a TApolite en Ajigleterre, lc ix.
jour de Moys de Juyllet deffus dit,
Et de la dite Bouche de Sayne juiqes a la Rochelle, & par les Pors
5ui a FApolite font en Angkterre , ie xvii. jour de dit Mois de
uyllet,
Et de la RocheUe jufqes a Bourdeaux & Baronne, le xxii. jour de
cellui Moysde Juyllec,
Et generalment par touT. les autres Portz & Parties de Royau-
mes de France , d'Angktcrre , & de Caftelle , & des autres Sei-
gnieures des Rois , &: de leurs Allies , Aidantz, & Adherentz,
tant par Terre, come par Mer, le ii. jour de dit Mois d'Augl1:,
Et ne fouffrerons Lui ou Nous , durans les ditesTrieues, au- Ann. D.
cuns Demolicions de Maifons, ou Abatemens d'Arbres Fruit por- 1375.
tans, eltre foiz par aucuns de fes Subgiez, au Prejudice ouDama- ^dv. 3.
ge de fon dit Adverfaire.
Et ii ferons confermer les dites Trieues par le dit Monfieur le
Roy , & fur ce Donner & Ottroier ks Lectres de Confirmacio-
aes , a quels noz prefents Lectres feront encorporez, de mot a
mot.
Et , avecqes ceo , nous ferons que noz ditz Freres , & leurs
Lieaxcenants , Capitaines, & Officers Principaulx de Guerre, &
autres Officers & Capitaines, du Partie de mon dit Seignejr , des
queux Lui ou Nous ferrons requis par les Confervateurs des dites
Tneues , Promettront & Jureront a les Tenir, & faire Tenir &
Garder, loialment & veritablemenc , fanz fraude, & fanz mal en-
gyn.
Et avons Promis & Accorde, come delTus, que, pour aucune
Mesfait , Attemptat , ou Encreprife, fe aucune entrevenoit (que
Et dureront ycelles Trieues , de les jours deffus declarez, en Dieu ne vueillej contre les chofes delius dites , ou aucun d'icel-
chafcun Paiis , jufqes au darrainer Jour de Juyng, Soleil Levant, les, ne ferronc, ou purront eftre Tenues ou reputez pur Enfrain-
qui ferra I'An iVIille, CCC, Soixance, Seize. tes ces prefentes Trieues, ne Guerre pour ce eftre fait d'une par-
Et avons Promis & Jurez , fur les faintes Evangiles de Dieu, tie ou d'autrc; mes ferront RepareT, & Remis au primer & deu
par nous touchees, & ancores Promettons , loyalment & en bon- Eitat les ditz Mesfaitz, Attemptaz, & Entreprifes, feicz par ceulz
ne foy , par cts prefences , tant en nom de mon dic Seigneur, de la Parcie de Monlieur le Roy , tant par Terre, come par
Monfieur le Roy , par vercu du dic Povoir, de Lui a nous fur ce Mer, par les Confervateurs ou Commiflaires , qui, par noz au-
donne, come en Noftre, Tenir & Garder, bien & loyaulment, tres Lettres , nous ordenerons , en chafcun des ditz Paiis fur le
& fiiire Tenir & Garder les dite; Trieues, tant par Terre, come faite des dites Trieues ; & ferront les Malfaiteurs Puniz folon les
par Meer, par touz les Lieux & Paiis, defllis diz, ianz taire , ou Cas, licome delfus eft dit. '
Ert Tefrrioing. de ce nous avons fait feeller ces prefentes Lettres
de noftre Seel, & avons requis les ditz Meflages, de noftre Sainc
Pcre, q'ils y facent mettre leur Seaulx.
Donne a Bruges le Vintfeptifme jour du Moys de Tuynff, TAn
fouftrir eftre faice , aucune Chole au concraire.
Mes, durans les dices Trieues, CclTera, & Ferrons cefler, ge-
neralment & univerfalment , toutes Prifes de Parfonnes, de For-
tereices, & auires Lieux, Pilleries, Roberies, Arfins, & tout au-
tr^e fait de Guerre , par touz les Roiaumes , Terres , & Seigneu-
ries de Tune Partie, & de 1' autre, _ __^
Et purront , durant le temps des dites Trieues, tou2 les Sub- de Grace Mil. CCC, Sexante', quinze"
giez, de Tune Parrie & de l'autre, Defarmez, aler, Venir, De-
mourer, Marchander, & faire toutes autres Euvres & Befoignes
lifibles feurement , les uns es Paiis des autres, fenz eftre Empes-
chiez , Areftez , ou Moieftez pur Marque, ou Reprifiblement,
ou Contreprife , comant qui foit, en paiant, toutevoies, les De-
voirs ordenez es Lieux & Paiiz, ou il ferront, ou par les quieux
il pafleront , fanz ceo qu'il paienc aucre chofe que les Subgiez des
Seigneurs , ou ce ferra.
Toutesfoitz ne purront il entrer es Chafteaux deGarde, les uns
des autres, fanz Licence des Seigneurs ou Capitains des Lieux, ou
des Confervateurs des Trieues , ou autrees aiantz Povoir a ce ,
* Treugarum prtcdiEiarum , ad modum Supplementi , Mo' *VII.7f.
dificationes ex parte Commijfarii Anglici.
JOhan , par la grace de Dieu, Roi de Cafflille & de Leon, Duc ^"" ^'
de Lancaltre, a touz ceulx, qui ces Lettres verront, Salut. ^^^''
Savoir failbns que, ■^"- 49-
Apres ceo que Nous & noftre Coufin le Duc de Burgoigne '^; . ^
Metfages &:Traitiers,envoicz par noftreTrefiedoubteSei^neur
Et aufli ne purront entrer es Villes Fermees, ou auaes Forte- & Piere le Roy & par/ow Adverfaire de France, fur le faic°de la
fefles, fe il ne font Defarmez, & en petit Nombre.
Et avecques ce, Monfieur le Roy,ou aucunes de fes Allies, ou
Subgiez delTufdiz, ou nous, ne enduirons, ou ferons enduire, au-
cuns des allies ou Subgiez, du dit Adverlaire de Monlieur le Roy,
a laffer fon Partie ou Ibn Alliance , duranc le temps de la dite
Trieue,
Et ne fouffrerons aucunes Parfonnes cftre Prifes , a caufe de
Guerre, Arreftees, ou Empefchiees,
Ne eftre Pris , Aflailli, Combaru, Efchiele, ou Emble aucun
Fort, esTerres & Paiis de l'Obeifl'ance du dit Adverfaire deMon-
fieur le Roy , ne de fes diz Amis , AUiez , Aidantz , & Adherens ,
Et, fe aucun Parfone ou Lieux eftoient pris, mon dit Seigneur,
ferra delivrer les Parfonnes , avec leurs Biens , & les Lieux Rendre
& Reftituer fani delay, contredit, ou difficultc aucune , fi toft
que requis en fera ,
Et aufli ne fouffrerons aucun Fort eftre fait , ou Enforcie de
Novele, en aticun des Terres fc Paiis, de rObeiflance de dit Ad-
•711.74. verfaire de Monfieur le * Roy , ou de fes Alliez , ou Subgiez de-
vantditz , de par les Gentz de rObeilance de celui Monfieur le
Roi , ne d'aucime de fes AUiez , pour porter Damage ou Prejudi-
ce, en temps a venir, a fon dit Adveriaire , ne aucun de fes Sub-
giez, ou Alliei.
Et ne fouffrera , mon dit Scigneur le Roy , ne Nous , aufli , en
aucune maniere , que aucuns de fes Allicz ou Subgiez aille faire au-
cune Damage ou Prejudice en la Terre de fon dit Adverfaire, ne de la Scripture, fur ce fait,
Paiz,
Avons longement Traitie & Parlemente enfemble,
Par la Grante diligence & bone Mediacion des , Reverenrz
Pieres en Dieu , tErcevefque de Ravennes & lEvejque de Carpen-
tras , Meffages envoiez lur le dit Fait par, noftre feint Pere le
Pape,
Ount eftee avifez, fur le Fait du dit Traytie , les Chapitres, ou
Articles, avefqes les Mutations , Declaracions, & Modifications
qui s'enfuient,
Apres ce qiie les Meffages , qui envoiez eftoient devers les Rois,
par noz Seigneurs les Ducs , fur le Fait des Treues , ount eftee
Retournez a Brusges , apres la Fefte de la Trinitie, & eft Avife
& Regarde par INoiJS, P. Arcevefque de Ravennes & G. Evejque
de Carpentras, Meflages de noftre (eint Piere le Pape, par manere'
de Supplement , Mutation , & Declaracion , en la manere qui
s'en(ieuc ,
P R I M E R E M E N T , quc la Trieuc general d'un An , & touz
les chofes,
Purparlez & Advifez a Bruges , appoincees par nous , Meffages
deffuifditz , quant au Fait dii Traitie, de la diteTrieue, le Sab-^
medy xxvi. jour de May,
Demoyront toutz en leur effed: , folonc la Fourme & Teneure
de fon Obeifance , ne d'aucun de fes Alliez, Amis, Bienveullans,
ou SubgieT,, foic par maniere de Compaigne, de Roberie, ou au-
trcment par Fait , Parole , Confeil , Confort , ou Aide, Scien-
ment , ou taifiblement , en aucune maniere , par quelconque voie
qui ce foic; mes ferons Punir, generalment & univerfalraent,tdu-
tes manieres des Crimes, Exces, Debaz, & aucres MeffaiT. qui-
exconqes , touchamz faic de Guerre,qui, durantz les dires Trieues,
feront Faitz, Comifes, ou Perpecrez par aucuns des Subgiez de
mon dit Seigneur, ou de fes Bienveullans, ou Aiiies deflus diZ.
Et, ancores par efpecial, les deffus diz Roys, Henry de Caftel-
le, & Duc de Lancaflre , ne pourront faire, durans lcs dites Tri-
eues , aucune Damage , Grief , Empefchement , ou Molefte a
quiexconqcs Subgitz , AUiez, Amys, Aidantz, ou BienveuUancz
defaucre, ne a lours Terres, Paiis, Seigneuries, & Biens quiex-
conqes, par quclque maniere, Couleur, ou occaiion que ce foit.
Et fcrront Puniz !es Malfeiturs & Attemptaceurs contre les dites
Trieues , fi auctins en y a , fi toft qu'il vendra a la Cognoifance
des Seigneurs, fanzautre Priere, Sommonicon, ou Requefte.
Et , outre ceo , touz attemptaz, faicz contre les dites Trieues,
par Terre , ou par Meer, apres les jours deffuz limitez, en chas-
cun Paiis , par les Subgitz , Alliei , ou Aidans de Monfieur le
Roy, icelai Monfieur le Roy & nous les ferrons Reparer fanz
delay OLi difficulte aucun; &, fi les Malfciteurs ne puent Reftituer
les Damages, le dit Monlieur le Roy lcs Reftituera , ou fera Re-
flituer.
Et s'p.ucune Compaigne de Gens d'Armes fe mettoit en aucune
des Terres de dit Adveriaire de Monfieur le Roy , ou de fes Al-
lies , par nucuns de fObeifance du dit Monfieur le Roy , il , pour
obvier a la dite Compaigne, aidera , fi requis eo eft , fon cuc Ad-
verfaiic raifonablement a la feite vuider.
Sauves & Excepces les Modifications , Mutations , & Declara-
tions, cy apres elcriptes , de la quelle Efcripture la Teneure s^en^
fuit,
P R I M E R F. M E N T , quc tes ditcs Treues fe Tignent & foient
parfaitemenc Gardcz entre nos Seigneurs les Roys, en couz &: par
touz leur Roialmes &: Seigneuries quelconqes , tant par Meer , co-
me par Terre.
I T E M , foient Entenduz &c Compris tn ycelles Tricues rant le
Roy Henry de Caflelle , & les Roialmes & Terres q'il tingt, come
touz autres Allicz, Aidantz, Adions, &: Adherens quelconqes de
Roy de France.
1t E M, femblablem.ent y foient compris taunt le Duc deBretai-
gne , come touz autres Alliez , Aidantz , Aidons , & Adherensi
quelconqes du Roi d'Engleterre.
I T E M , que , les diz Trieues duraunz , toute Guerre ceffe crt
Bretaigne, & n'en y puifle faire le Duc de Bretaigne aucune par
Luy , ne par autre , le dit temps durant ; mais face le Roy d'En-
gleterre & le Duc briefment , touz Delaies & Excufacions ces-
fantz, Retourner en Engleterre, ou autre part, hors de Bretaigne,
&: de Roialme de France , tout fon Arrree & Gentz d'Armes ,
qui fount prefentement en Bretaigne : toiitefoirz , les dites TrieueS
duraunz, le dicDuc purra Tenir enBretaignc ajcune>Gentzd'Ar-
mes, jufqes au Noumbre de Deux Crntz Hommes d'Armes, pur
la Garde covenable de fes Villes & Lieux q'il xSex\\ foient Eng!ois
ou Bretouns, aufli que mieuxLui plerra, avefqes ks autresGentz,
pur fon Eftac convenable ; kfquelles toutevoies ne facent aucune
Guerre.
Et, pur la Provifion & Munition de ces Villes & Lieux, q'il
tieoc
3*
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. tient prefentement en Bietaigne, come dit eft, eft Advife que pur-
1575-
•Vll.76
ra Lever & Recevoir, &: taire Lever &c Recevoir, le dit temps
duranz toutes Raunceons & Pattis , q'il avera au jour que les
Sei-^neurs Traiteurs parteront de Brugges,a ceft pnmiere foiz,pur
aler^ depar nous Seigneurs les Ducs, devers les Roys.
Itf. M que le Siege de faint Savour , en Normandie , lera
CafTe & Leve, & s'en parteront touz Gentz d'Armes du Roy de
Friincc *
Toutefoiz, ce non Obftant, les Baftides , Faites & Enforcies
ou Lieu & environ la Muraille de Ibint Sauvieur, les quelles lais-
fcront defmaintcnant les Frauncoys vuydes & ianz afcun eltablie,
demourront, durant le dit tcmps, par ainiy que des dites 'Baltides
ioient oftez lcs EitlulTes Sc EmpartimentT,, & foient miles en Ih-
ftit, queelles eftoient avant que elles fuitlent Entorcex, entriez
(c'eft alfavoir) en dit eftat que les Frauncoys les laillerount :
* Et ne les deurounr, ne ne purront aucunement, prendre ne a
eux arplicuer les Anglois, ne lour Genri , ne ycelles ou aucune
d'ycellei Demoler, Romper, ou Empirer par quelconque Voiei
Mais les porrount & deuront reavoir les Fraunceys, a la hn des
dices Treues, en FEftat que les lailTeront, & fanz, ces que lesditz
Anglois, par eux, ne par autres, y ayent aucunement attempte ou
^"EtTolefque cc, ies ViUes, qui ount efte Eftabiez, & Enfor-
ciez pur les Fraunceys, qui ount tenu la Siege & aulli les Balti-
Acs, eftaunz hors de iieu & arrier de la Muraille de ieint Sauveur,
ferrount, & dcmourront en leftat que elles fount, & les purrataire
Garder le Roy de France auiTi come bon ly kmblera,
Ite \i, que le Lieu deCoynalc ferra mys, durant le dit temps,
cs mains de noftere Seint Piere & de nous Meflages deftufditz., &
aulli lerra Rendu & Baillie, apres le dit temps, le ditLieu deCoy-
naka celuy, aqui il deuraappartenir, „ . .
Item, de la Partie des Englois, ad eftee pne & requis tres-
afFeauofement que, a fin qae les Buloignes puilfent micux & plus
eracioulement eftre purfieuiez, , le Capital Monhem RogierdeBeau-
fort, & Monfieur Johan de la Roche', ibn Neveu,foient Retneuz
pur aler ou il lour plerra, duranz, les dirz, Trieues, & pur purcha-
cer lour Deliuerance, aufli come plus convenablement purrount,
fouzbonesSeurtees; li fu Accorde & Promys , par les Traiteurs
de la Partie de France, de foire toute dihgence, devers le Roy de
Fraunce,fur le Fait de la dite Retreaunce,& de envo;er delmain-
tement pur en favoir fa volunte.
Et Recourneront les Traiteurs, fur le Fait des dites Treues, a
Brugges, ou a Barbourgh, fe nos Seigneurs les Ducs ne eftoient
a Brugges, le Dymenche jour de la Trinite profchein venant.
Ly apres s'enfieuent le Modifications, Declaracions, & Muta-
tions, faires fur le Traitie des Trieues delTufditz, le xxvu. jour de
Juyng, l'An Mille, Troys Centz, Soixante & Quinze, quant au
fait de Bretaigne, & dc Seint Sauveur, & Ellargiirement des Pn-
fonners, , t-» /^
P R I M E R E M E N T , quc , puf lc Paiement de Deux Centz
Hommes d'Armes, que le Duc de Bretaigne purra Laiflier pur la
Garde de (es ForterelTes, durant la dite Trieue, il levera, ou fer-
ra lever &c refceivoir, durantz ycelles Treues, generalx d'un .^ri,
touz. Pattis & touz. Raunceons qu'il avoit le dit xxvii. jour de
Juyng, ou quel lcs dites Trieues ount eftee acordez, & J^'"''^^- .
Item, ad eftee touche & advife, par nous Meflages defluis-
ditz, que, pur caufe de ceo que les chofes touchent leDuc deBre-
taigne, lc dit Duc Vigne au Traitie de la Paix a Brugges, ou en
Engleterre au Roy^pur taunt queplus preftement en puet recourre
a Lui, pur les Bufoignes qui lc purront toucher en dite Traitie.
It E M, quant au fait de Seint Sauveur,les Gentz du RoydEn-
gleterre fetrount dcliver, a la journe emprife, le dit Fort de Seint
Sauveur a nous, MelBges de noftre Seint Pier delTuifdirz. , ou a
noz Comyflaires & Deputez, pur le Tenir en Noun de noftre
SeintPierc,
En paiant, a la dit Journee, par les Gentz du Roy de France,
au Genz du Roy d'En:?!eterre,qui Rendront ou Ferrount Rendre
le dit Fort, quarant Milles Franks,
Les quelles ount eftee promys & accordeez, pur Rendre ycelle
Fdrterefce, outre xx. Milles Franks,que la part du Roy deFrance
ount ja paiez,ficome ils dient,a caufe de la Forterefce du ditSeint
Sauveurs, aux Englois de la dite Forterefce, ou aux Gentz de la
ParticdeEnglois, , ,. r- ■ , ,•
Parmy ceo que, fi le Paix eft fait, durant la dite Trieue, le dit
Forr demurra ou il lerra ordene par la dite Paix ,
Et, li ycelle Paiz n'eftoit fait, durant la ditcTneue (queDieux
ne veulle) le dit Forc de Seint Sauveur ferra Rendu & Deliuere,
franchement & quitement, au Roy de Fraunce , ou a fes De-
putez, le XV. jour de Juyn profchein venant, en paiant par Lui,
ou par fes Gentz., au Roy d'Englecerre ou a fes CommylTaires &
Deputez, autres xl Milles Franks, le primerejour de dit Moys de
Juyng, a Brugges. . ,. i 0
Et, en cas que le Roi de France ne paiera, aux diz jour &
Lieu, come dit eft, les diz Qiiarant Milles Franks, nous Mefla-
ges delVufditz, ou ceulx qui tcndrount le dit Fort en noun de no-
ftre Seint Piere, le Rendrount-eu ferront Rendre au Roy d En-
gleterre, fraunchement &c quitement,ou a ces Comyfaires & De-
pucez,,
Er, a Faire & Refceiuoir, en casdeflus dit,la Reftitution dudit
Fort, le dit Roy de Fraunce, par li, ne par aucre, ne ferra, ou
foulFrera eftre fait, aucune deftourbier ou empefchement; aincois
fufTrera les Gentz,, qui ferront ordeinez, par le Roy d'Engleterre ,
pur Refceiuoir le dit Fort, aler, feurement & peiliblemenr , par-
«Yi1.77.my fes Terres & Seigneuries, * a receuoir le dit Fort de ceux,
* qui deuront feire la dice Reftitution.
Et, parmy ces chofes, ceflera la Journe , emprife a feint Sauveur
a ii. jour de JuUiec prolchein venant, & ne ce tendra de une Par-
tie , de daucre.
£t aufli rArticle, contenu en dite Traittie de la Trieue, Parle
Edv. 3.
le xxvi. jour de May, feifant mention de feint Sauveur, ferra tenu Ann. D.
& repute pur non Parle & pur non Efcript de tout,&ns ce que au 137C.
dit Article Ten ait regart en aucune chofe.
Item, quant a Traitie,Parle le dit jour, fur le Fait de laPaix,
Accorde eft que les Roys envoierount au dit Liea de Brufces le
XV. jour de Septembre , profchein venant , parfonnes Notables
aiantz pleine Pouer de eux , & pleinement inltruis de leurs Enten-
tions, pur proceder & aler avant, fur la Traitie de la Paix, par
les voies contenuz en dite Traitie, & par toutes autres voies, ju-
ftes & refonnables , qui bon femblera tant a nous , Meflages des-
fufdiz, come as Traiteurs, q'il plaiera envoier aux Roys, dount
delTus eft feit mention.
Item, le Capical Monfieur Rogler de Beatifort, & Monfieur
yohan de la Roche , fon Neveu, ferront Retreuz & EOargiz, juf-
qes a Quatre Moys, fouz bones Caucions & Seurtees, pur alerua
chafcun d"eux ou il lui plaiera & bon lui femblera; pourveu que,
duranz les diz Quatre Mois , le dit Capital ne Monlieur Rogier de
Beaufort ne pourrount entrer en Guienne.
Les quelles Chapitres ou Articles , ovefque les Declaracions,
Mutations, & Modifications , feitz fur yceulx, & les chofes de-
deins contenues, felonc leur Form & Teneur, Nous, en Nom
de dit Monlire le Roy & pour Lui, au jourduy avons Paffees,
Voluez, & Ottroiez,Promifez, & Jurez folempnelement, fur les
Saintz Evangiles de Dieu , en les mains des dites MelTages de no-
ftre Seint Piere,
Ec ycelles Volons & Octroions , Confentons & Accordons ,
Jurrons & Promettons , en bone foie , a Tenir , & faire Tenir &
Garder ,
Loier, Approver, & Confermer, par le dit Monfieur & Piere
le Roy, Enteriner & Acomplir,
Saunz decept, fraude, mal engyn,ou cavillacion aucunes,loial-
ment & veritablement, pur Lui, fes Subgiz , Amys, AUiez, &
BienveuUiantz delTufditz, fanz faire, venir, ou fouftrer ellre fait,
aucune chofe au contraire, a noftre poair.
En Tefmoign. de ce nous avons feit mettre noftre Seal a ces
Lettres, avefqes les Seaulx des dites Meflages, qu'i]z y ont mys a
noftre requeft.
Don. a Brugges le 17. jour de Juyng defllifdic, TAn de Grace
Alill, Troifcent, Soixante & Quinze.
^t Proteflcms ^ Difam que ,
Cotne bien que es Articles , covtenui, en noz frefentz Lettres ^
Accordez, les dites Revererttz Pieres iArceveJque de Ravennes ^
Evejque de Carpentras ayent hititulez , le Adverjaire de nojlre dit
Seigneur ^ P;«-f /e Ray, Ch AR L E S Ro Y DeFraUNCE,
(^ nojlre Adverfaire de Cajlilie , Henry Roy de Castil-
Le,
Natt eji nojlre entention Afprouver les dites Titres des dites Ad-
verfaires , ne pre]udicer , en auctme manere , au Droit que , tiojlre dit
Seigneur (^ Piere , le Roy (^ nous avotis en ditz Roiahiies & chef-
cun ou aucune de eux.
Donn. come dejfus.
Pr.>fatie Modificationes ex Parte Commijfarii Francia.
PHelip, Filz le Roy de France ,Duc de Bur-
G o N G N E , a touz celx , qi ces Lettres verront , Saluz.
Savoir faifons que,
Apres ce queNous & noftreCoufyn le Duc de Lanca-
stre,
MelTages&Traideurs,envoiez par noftre trefredoubteSeigneur
Monlieur le Roi & par TAdverfaire du dit Monlieur le Roy , Pe-
re du dit Duc de Lancaftre ,
Sur le fait de la Paix,
Avons longement Traitie & Parlemente enfemble,
Par la grant Diligence & bonne Mediacion de, Reverens Piers
en Diea, l' Archevejque de Ravsmies & l'EveJque de Carpentras .,
Meflages envoiez fur le dit Fait par, noftre Saint Pere, le Pape,
Ont efte avifez, fur le Fait du dit Traitie, les Chapitres ou Ar-
ticles, aveques les Mutations, Declaracions , & Modifications qui
s'enfuent. . . n ■ j ,
* Apres ceo que les Meflages, qui envoies eltoient, devers les
Roys par nos Seigneurs les Ducs , fur le faic dei Treues , ont efte
Retournez a Bruges, apres la Fefte de la Trinite, eft Avife &
Regarde par Nous, P. Archevejque de Ravennes, & G. Evejque
de Carpentras, Meflages de noftre Seint Pere, le Pape , par ma-
niere de Supleement , Mutation , & Dedaracion, en la manerequi
s'enfieut ,
Primerement, quelaTrieuegeneral, d'unAn, & tou-
tcs lcs chofcs
Pourparlees' & Advifees a Bruges, appointees par Nous, Mef-
fages delTufdis, quant au Fait duTraitie, de la dite Trieue , le Sab-
medi xxvi. jour de May , ^ „_ n 1 -i- o t
Demourront toutes en leur effe(St, felon la .Fourme & Teneur
de rEfcripturefur ce faite, » ta 1
Sauves & Exceptes les Modifications, Mutations, & Ueclara-
cions cy apres efcriptez, de la queUe Efcripcure la Teneur sen-
fuic,
P R I m E r E m E N T , que les dices Trieues fe Tiegnent , &c.
prout in Literis ex parte Atiglia immediate pracuntibus ujque hac
verha^ viz.
Ec Proteftons & Difons que, r t 1
Combien que es Articles, contenuz en ces prefentes Lettres,les
db- Meflages, de noftre dit Saint Pere , aient Intitul^z
Ann. D.
1575-
E ■>
Fra».49,
£. J.».
'7-
*vn.7«.
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D rAdverfaire du dic Monficur , Le Roy d'Angleterre,
1375. & le Duc, qui fu Duc de Brecaigne, duc de Bretaigne,
Edv. j. Neantmoin il n'eli: pas de noftre Entencion Approuver les dis
Titre; des ditT. Adverfaircs, ne prejudicier, en aucune manere, au
Droit que icelli Monfieur le Roy a es dis Royaumes d'Engleterre
& Duche de Bretaigne, ou en aucun d'icelux.
Donne come deflus.
De TrmgAy in Partibus Britannia ^ SanEliSalvatoris ,
frocUmanda,
Ann. D. R EX, dlledis & fidelibus (m,Matbeo de Redemax Chivaler,&
dn. 49.
E. 3.
Fr«n.49
E. 3.
m. 14.
3?
Thoma de Catherton, Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De fidelitate & circumfpettione veftris plurimum confidentes,
Aflignavimus vos ad Treugam , quie inter Nos & Subditos no-
ftros & nobis Adhaerentes ex uru parte, & Karolum Adverfarium
noftrum Frartcite ac Subditos fuos 8c eis Adhterentes ex altera parte,
per, caridimum Filium noftrum , yohannem Regem Cafiell^ ^
Lcgionis, Ducem Lancaftrix, capta jam exiftit, vel alias fuerit ca-
pienda, in partibus Britannio: & Sandti Salvatoris, ubi vobis me-
lius expedire videritis, ex parte noftra proclamandam & publican-
dam , prout vobis per Nos & Concilium noftrum plenius eft in-
juncftum ,
Ec etiam ad Prjecipiendum , ex parte noftra , omnibus & fin-
gulis Subditis & Ligeis noftris Partium praediftarum , fub forisfa-
&ura omnium quas nobis forisfacere poterunt , qubd didam Treu-
gam, prout per didtum Filium noftrum capta exiftit, vel etiam
fuerit capienda , in locis prtediftis , ex parte noftra. , firmiter & fi-
deliter faciant obfervari , & qu6d nuUus Ligeorum noftrorum , cu-
jufcumque ftatiis vel conditionis fuerit, didtam Treugam, durante
Termino ejufdem, Aufu Temerario, infringere prseluraac fub Fo-
risfadura fupradida;
Et idco vobis mandamus, firmiter In]'ungentes,qu6d circa prse-
mifla cum omni diligentia & folicitudine Intendatis & ea feciacis
& expleatis in forma prxdidta.
Damus autem quibufcumque Dominis , Magnatibus , & aliis
quibufcumque Fidelibus & Subditis noftris, ibidem , in Mandatis
qu6d vobis, in Executione Prsefentium, Intendentes fint, Con-
fulentes, & Auxilianccs, prout per vos ex parte noftra fuerinc re-
quifiti.
In cujus , &C.
Tefte Rege apud V/eftmonafteriumjVicefimo feptimo diejunii.
Fer ipfum Regem <ir Concilium.
• VIl. * Super Treugis antediUisNmciorum Pap£ memoriaU.
19-
jirtiCHlns de Fortalitio S. Salvatoris , ju.vta pncfatas Treugas ,
Nunciis Pap£ concredendo.
Ann. D. "0»/«, par la Grace dc Dieu , Arcevefque de Ravennes , & Guil-
1375. -t^ les^ par celle mefme Grace, Evef^ue de Carpe?!tras , MefTa-
An. 49. ges, ordonnez par, noftre Treffainc Piere, le Pape,pur Traiclier
i. 3. de Paix & Accorc entre nos Seigneurs les Rois de France&d'En-
Jbiilem. gleterre, a touz ceulx, qui ces Lettres verront, Saluc.
Come ou Traicie des Trieues generaux, d'un An,
Accordes, Ottroics, Promifes, & Jures , en nolrre prefence,
par, Haus & Puiffans Princes, Meffieurs les Ducs,
Qui fonc y a venues a Bruges , pur le Traitie de Paix , a ceo
Comifez, &Ordcni:ez par noT, dlT. Seigneursles Rois,entreiceulx
Roys, pur Eulx, pur lour Roiaumes, Subges, AUies, Aidantz,
& Adherens de leur Partie,
Soic Contenu, entre les aucres chofes, un Article, donc I3 Te-
neur eft celc,
I T E M , quant au fait de Seiut Sauveur , lcs Geiis de Roy d'An-
gleterre ferorit deliurcr , a la yovrve emprije, le dit Fort de Seint
Sauveur a nous , Meffages de nofire Seifit Piere dejfufdis , ou a noz,
Comis ^ Deputez. , pur le Te^iir en Nom de nofire dit Seint Piere ,
En paiant , a la dite ydurnee , par les Getis de Roy de Vrancc ,
aux Gens du Roi d' Angletcrrc , qui Rendront ou feront Rendre ledit
Fort , ^aratit Milles Frans ,
Les quels ont efte promis c^ accordez, pur Rc7tdre ycelle Fortercfte,
oultre Vi7it Milfes Frans,qu: la Part du Roi de France otttjapaiez ,
ftcome ils dient , a caufe de la Forlerefce du dit feint Sauveur , aux
Anglois de la Fortcreffe de Sei?it Sauveur , ou as Gens de la Partie
des Angloix,
Parmi ce qui, (i la Paix eft feite , durant la dite Tricue, le dit
Fort demoura ou il fcrra ordewie par la dite Paix ,
Et,ft icelk Paix 7icftoitfaite, durant la dite Trieue {qui Dieux
ne veulle ) le dit Fort de Seint Sauveur ferra Rendu (jf Deliure ,
francbement (dr qtiiteme^it , au Roy de France ou a fes Deputez , le
^inzifne jaur de yuing prochain ven.int enpaiant, par li, ou par
fes Gens , au dit Roi dAiigleterre , ou a fes Comiftaires t^ Depu-
tez , autres '^arante Milles Frans le primier jour du dit Moys de
yuyng, a Bruges.
Et , en cas que le Roy de France ne pa-era , aux dis your ^
Lieu , come dit eft , les dis ^arante Milles Frans , nous Mejfages
defjuz dis , ou ceulx qui tendront le dit Fort ou Nom de 7mftre
Seint Pere , le Rendront ou ferront Rendre au Roy d'Engleterre ,
franchement <^ quitement,
Et , a Faire ^ Refcevoir , en cas dejfufdit , la Reftitution du dit Fort ,
le dit Roy de Frarice , par Lui, ne par autre , ne ferra ,ou foufferra
tftre fait aucu7i Diflourber ou Empefcbement , ainfois fouffera les Genz,
qiti ferront ordo7inez. , par k Roy d^Enzleterre , pur Receuoir le dit
Toja.in. P. IIL
Fort, aler , feurcment <^ paiftblemcnt , pnr»>i fes Treues ^ Seigncu- Ann. D.
r:es , a Receuoir le dit Fort de ceulx , 3«; dettront faire la dite Reftitutio/i, i ? 75 •
Savoir faifons quc Nous, ou Nom de noftre dit Seinc Piere &
de Nous, avons Promis, & Prometcons loialmenc, en bone foy,
& par noT, foys, & vericablemenc a Moniieur le Duc de Lanca-
ftre, pour & en Nom de dic Roy d'Angleterrc fon Pere, que,
Se, dedans le cemps declairie en TArcicle dcffui cranfcripc, Paix
ne ferra encre noz dis Seigneurs les Roys,
Nous ,
En cas que, au jour que les darrens Quarrante Milles Frans
dont mention cft faic en icelliArcicle, ne ferronc paiez au dicRo/
d Lngleterre, ou a fcs Comiffaires, en la maniere qui en dit Ar-
ticle eft contenu ,
Rendrons, ou ferrons Rendre, au dic Roy d^Enclecerre, ou a
fes Comyffaires, folonc le Teneur d'icelui Article, les dis Chaftel
& Vdle de Seinc Sauveur, fanz delay & difficulce quelconqes.
En Tefmoignance de queles chofes nous avons ces prefentes
Leccres feelles de noz Seals,
^i?^""- ^ '^'■"Ses en Flandres le xxvii. jour de Juing, l'An Mill,
CCC. Soixante quinze.
Pro Comitijfa de Douglas.
*vn.
80.
ATObilis Domma Comitifa de Doug/as habec Literas Regis de Ann. D.
-^ ^ Condudlu, veniendo in Regnum Anglise peregr^ ufque Ci- 137^.
vitatem Cancuarise, cum Triginca Hominibus Equicibus in Comi- An. 49.
tiva lua, ibidem morando, Hc exinde in Scotiam redeundo , per E 3
Dimidium Anni duracuras. scot. 49.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo nono die Junii. z. 3 . m. '
. . 4"
Pro Httgone Cardinale , fuper Pojfeffone Archidia:onatm.
GRegorius Epifcopus , Servus Servorum Dei, cariflimo in Chri- Ann D.
Ito Fiho, Ed-Mrdo Regi Anglia Illuftri, Salutem & Apo- 157^
Hohcam Beneditftionem. ^f_ '^
Sicuc Excellentiam cuam credimus non lacere, olim, felicis Re- e. 3
cordacionis , Innocentius , Papa VI. Praedeceffor nofter , diledo Ex Ah-
rillO noftro , Hug07ii , SanHa Maria in Porticu , Diaco7to Car- togr.
dtnali, de Archidiaconatu Ecclefia: Midenfis, cunc vacantis pro-
vidir, '
Super quo inter eundem Cardinalem & quondam Matheu/n
Crovip, qui Archidiaconatum eundem occupabat, fuic diucius,cam
in Romana quani in cua Curiis, Licigacum,
In quibus quidem Curiis prsefacus Cardinalis contra didtum Ma-
theum , fuper eodem Archidiaconatu , Diffinitivas Sententias obci-
nuit , uc dicicur , pro fe ferri ,
Et licec, ficuc accepimus, idem Matheus, qui ufque ad dietn
fui Obicils Poffeffioni di<5ti Archidiaconatijs incumbic, fueric vita
funftus , diiStufque Cardinalis , poft ipfius Mathei Obitum , Polfes-
fionem di£ti Archidiaconacus fueric pacifice afiecutus, camen cua
Serenicas,
A quibulclam Sedu6toribus , nicencibus Cardinalem eundem in
Poffeflione hujufmodi percurbare, uc credimus, circumventa,
Praefacum Archidiaconacum cuidam Nicolao Runeby diciturcon-
tulilFe, in ipfius Cardinalis grande PriEJudicium & Gravamen:
Ideoque Cellicudinem cuam inilancer & affecluose rogamus ,
quatinus, pro Noftra &Apoftohcx Sedis Reverencia, & JaftitiiB
incuitu, pr.cfatum Cardinalem,
Qui Tibi & cuis Genribus, in cuis & Regni cui negociis,in Ro-
mana Curia prodeffe poceft plurimum & adefle,
Ec Procuracores fuos habens propenlius commendatos, prsedi-
&0, occalione Collationis tu<E hujufmodi, pcr Te in prxmilTisap-
pofiro, & quolibec alio Impedimenro fubltradto, in confervanda
hujufmodi Poffeffione pacifica didti Archidiaconaciis , cis cuum li-
beralicer dare velis Auxilium & Favorem ,
Ec eis, quce, diledus Filius, Egidrts Sauen, Prtepoficus Eccle-
fiae Valencinenlis, Legum Dodror , Apoftolicae Sedis Nuncius,
Exhibicor Praefentium (cui aliqua de hiis cibi vivaz vocis oraculo
refcranda duximus imponendaj fuper prxmiffis pro parce noftra re-
tuleric, Indubiam dare Fidem.
Dar. apud Villam Novam Avinionen. Diceccfe, ii. Non. Julii,
Pontificatus noftri Anno Quinto.
P. Ganaldani.
Ad Principem Walliec de Trettgis proclamandis.
T) EX, cariffimo Primogenico noftro, Edvjardo Principi Wal- Ann. D.
■'^ hte , Duci Cornubiae, & Comiti Ceftrix , Salutem. 1375-
Formam Treugarum, inter Nos & Advcrfarios nollros Fran- An. ^c).
cix, jam noviter captarum, vobis mittimus in quadam Ceduia, E. 3.
Prxfencibus inclusa , CUuf.^^.
Mandances quod ftacim , vifis Prxfencibus , Miniftris noftris , E- 3 m,
infra Principacum & Comicacum veltros prxdidtos, quibus fuerit 10 . d.
demandandum , faciatis exprefse demandari quod Treugas illas , in
iingulis Porcubus & Locis , infra Principacum & Comitatum ve-
ftros praedidtos , ubi expedire viderint & fuci ic oporcunum , ex
parce noftra publice proclamari & ceneri faciacis, juxca formam
Treugarum earumdem.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Julii.
* 0 EX Vicecomit. SomerfeciiE &Dorfetiae, Salucem. • VII,
^ Formam Treugarum, intcr Nos & Adverfarios noftros 81.
Francis, jam noviter captarum, tibi mittiraus in quadamCeduIa,
pr;efencibus incerclusa ,
£ Man-
34
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Mandantes quod ftatim, vifis prjefentibus, Treugas illas , in fin •
IJ75 aulis Porrubus & Locis , infra Comitatus prxdiftos , ubi expe-
tul. j. dJrc videris, ex parte nollra publice prockmari & tenerifacias,
juxi.i formaai Treugarum earumdemi
Ec hoc nullatenus omirtas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Julu.
ConfimiliaBreviadiriguntur fingulisVicccoraitibus perAngliam.
Ttem, confimile Breve dirigitur WiHielmo L^tymer, Conftabu-
larioCaftri Dov.orriae, & Cultodi Quinquc Portuum Regis, vel
cjus Locum tenenti ibidem.
Ann.D. L'
575-
./Jn.49.
E. 3.
liid.
Forma Cedula Proclamatioms.
E S Trieues fount Prifes & Accordez parentre , noftre trefre-
I doute Seignur, le Roi, &fon Adverfaire de France, gene-
ralmcnt & univerfelement, tant par Terre, come par Meere,pur
eux, lour Enfantz, les Freres du dit Adverfaire, lour Subgiez,
AUiez , Aidantz, & Adherenz quelzconques , lours Roialmes,
Terres, Paiis, Seigneuries, Pouers, & Deftrois, &, en efpecial,
poLir fohan Duc de Bretaigiie, & Henry qui fe fait appeller Roi de
Cafiifle, toutz leur Subgiez , Alliez , Aidantz, & Adherens, le
Roialme de Caftille, & autres Roialmes que le dit Henry tient ,
•,& touz leur Terres, Paiis, Lieux, Poueres, & Deftrois:
Et comenceront les ditz Trieues en & par les Terres, Paiis, &
Lieux, & au jours qui enfuent ; c'eftaflavoir,
En Pykardy & en Vermandoys , & par tout le Paiis decea la
River Doyle , & en tout le Roialme d'EngIeterre , le jour de la
Date de ces Lettres ; ceft-aflavoir , le xxvii. jour de Moys de
Juyn,
Exceptz les Portz de la Meere, ou lcs Trieues commenceront
a courir aux jour defouz declarez,
En Normandye , en France , & en Champaigne , en Bour-
goyn, & en Douiphyne, le fecond jour dejuyllet, profchein a
venir,
En Bretaigne, en Anjou, en Mayne, & en Torayne , le vii.
jour dejuyllet,
En Poitovv, Santonge, Engemoys, Auvergn, Lymofyn, Ber-
ry, & Bourbonoys, & la Counte de Ferois, le xvi. jour de celli
Moys dejuyllet,
En Agenoys, en Bourdeloys, en Bayonnoys, en Bernc, en Bi-
gore, & es autres parties de Guyen & de Langedoc , & ge-
neralement es touz les autres Parties de Roialme de Fraunce, non
Nommez & declarez cy defluiz, le xxii. jour du dit Moys de
Juylet,
Et en Roialme de Caftille le ii. jour d' Augft , profchem a venir,
Et, par Meerc, de rEfcIufe, en Flandres, jufquesal Bouchede
Sayne, & par les Portz, qui font a rappoiite enEngleterre, leix.
jour deMoys de Juylec deffus dit,
De la dite Bouche de Sayne jufques a Rochel , & par les Portz
qui a rappofite font en Engleterre , le xvii. jour de dit Moys dc
Juylet,
De la Rochel jufques a Burdeux & Bakmne, le xxii. jour decel
Moys de Juylet,
Et, generalment, par touz les autres Portz & Parties de Roial-
me de France, d'Engleterre , & CaftiUe, & des autres Seignuries
des Roys, & de leur Alliez , Aidantz , & Adh.crens , tant par
Terre.comme parMeere, le ii. jour du dit Moysd'Augft ;
Et dureront les Trieues,de les jours delTus declarez,en chefcun
Paiis, iufques au darrein jour de Juyn , Soleil levant,que ferrarAn
de grance MiUe, CCC. LXXVL
Ann. D,
jtn. 49.
£. 3.
rat. 49.
£.3.p.i
W.JI.
* Vll.
7»-
Super Emptio»e Prifinarii , de Guerra capti,
LE Roy a touz ceux, qui ceftes Lettresverront, Saluz.
Savoir vous faifons que,
Come, noftre chere & foial, Rtf«f B<j^/ de Drayton , nar cer-
tein Bargaigne, faite parentre aucuns de noftre Confeil & Lui, de
noftre Commandement , nous eit venduz , pur une Somme de
Doufv.e MiUes Franks d'Or , un fon Prifonner nomez Reyver
' Grymbaud jencvoys., pris de Guerre en le darrein Viage, quel,
noftre treichere * Filz , /e Roy de Ca[iille <^ de Leon , Duc dc
Lancaftre, fift darrainement en noftre Service de Guerre par de
Si nous conifTons eftre Tenuz a dit Rauf, par celle caufe, en
Doufze Milles Franks d'Or, a paier, ou aurre monoie ala value,
a mefme celui Rauf, ou a fcs Executours, ou AlTlgnes portantz
ceftes Lettres , en noftre Cite de Loundres , en rEfglile de Seint
Paul illoeques, (ceftaflavoir,)
L'Une Moite ent en la Fefte de Pafque profchein venanr,
Et Tautrc Moite en la Fefte de Seint Michel lors profchein en-
fuiant ,
En Perpaicment de les Doufze Millcs Franks fufditz, fi le dit
Reyner Ibit liverez en vie a nous , ou autre de noftre Commande-
ment, deinz un Mois profchein apres la Date de ceftes,
Et a les ditz Paiementz feire , come avant eft dit , Nous Obli-
geons noz Heirs, & noz Biens, prefentz & a venir,
VeuUantz , en cas que le dit Rauf veuUe que autre Seurtee ent
foit a Lui tait, que, a la venue de Lui ou de fon Confeil a Lon-
dres, fi bone Seurcee des ditz Paiementz foit a Lui faice, come
purra eftre refonablement accorde parcntre nofbre Confeil & le dit
Kauf & fon Confeil avancdit,
En Tefn.oignage de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Patantes, Scalees de noftre Grant Seal.
Don. a Xerdele Hajiyvg , le x. Jour d'Augft , TAn de noftre
Regne, d"Englecerre Quarance Noef, & de France Trent fifmc.
Etnous, Aon. D.
yohan Sire de Nevylle, Senefchal, I375-
JVilliam Sire de Latymer , Chamberleyn; ^'iv. 3.
Johan Knyvet, Chanceller,
Et Richard /' S'crop , Treforer ,
Nicholas de Carreu , Gardein de Prive Seal, noftre dit Seigaurle
Roy,
Promettons, par noz foys. de mettre noftre loialte, peine, &
dilieence , envers mefme noltre Seignur le Roy , de faire fairc &
perfournir les dites chofes en la manere fufdite.
En Tefmoignance de ce nous avons a ces prefentes Lettres, Sea-
les de dit Grant Seal, mys noz Sealx a Drayto» Hajijing,h Difmc
Jour d'Augft avantdit.
Confirmatio treugarum apnd Brugget mper Initarum.
EDWARD , par la grace de Dieu , Roi de France et Ann. D.
D'ENGLETERRE,a touz cculx , qui ccs Lettrcs verront , 1 3 "J'.
Salut. ■^"- 49.
Savoir faifbns que , ^- }■
Come Certaines Trieues aient efte prifes & accordez, aBruges, Frar.c^g.
en Flandres , cntre Nous d'une parc , & noftre Adverfaire de ^-im,
France d'autre part,a laMediacion des , Reverentz Pieres en Dieu , 'f-
P. Ercevefque de Ravennes , &c G. Evcfque de Carpentras , Meffa-
pes de, noftre Trejfaiut Fierre, le Pape, par certeine maniere &
forme, ficome par les Lettres, fur ce faites, poet plus pleinement
apparoir, & des quellcs Lettres la Tenour s'enfuit de mot a mot,
Thelip, (^e.prout tn Literis {de Dat. 27. yun.fu^a) de Treugis
ufque injinem, ^ tuncfic,
Nous les dites Trieues , en la fburme & maniere , qu'elles ont
efte accordez par les MelTages de Nous & de noftre Adverfaire
fufditz, Loons, Approvons, & Confermons de certaine Science,
& les Promettons Tenir , & faire Tenir & Garder , fanz fraude
ou mal engyn.
En Tefmoignance dc quelle chofc nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. a nortre Chaftel de Rokyngham, lexxiv. jour d'Augft,
TAn de noz Regnes , dc France Trent fifme , & d'Angletcrre
Quarant Noefifmc.
Super pradi^is Trengis Modificationum Confirmatio.
LE Roi de France & d'Engleterre, & Seigneur d'Irlande, atouz Ann. D;
ceux, qui ces Lettres verront, Salut. i37?-,-
Savoir vous faifbns que , An. 49..
Come n'adgaires , fur le fiiit du Traitie de la Paix , aucunes £.3.
Chapitres ou Articles , ovefque certeines Mutations , Declarations , Fntnc^gl
&Modifications,euCrent efte advifes par certaine fourme & "^ma- £. 3.»».
nere, ficome par les Lettres, fur ce faites, poet plus pleinement 17.
apparoir, & des queles Lettres la Teneur s'enfuit de mot a mot, * VH;.
Phelip, <^c. prout in Literis {de Dat. 27. Jun. fupra) de 8j.
Modificatio7!ii>us uj^e in finem , ^ tunc fic ,
Nous les dites Chapitres ou Articles, ovefque les Mutations,
Declarations, & Modifications fufdites , Loons, Approvons, &c
Confermons, de certeine fcience, par ceftes noz Letires overtes,
feellees de noftre grant Seal.
Don. par Tefmoignancc de meifme noftre Grant Seal , a no-
ftre Chaftel de Roykyngham , le xxiv. jour d'Auguft , lAn de
noftre Regne , de France Trcnte fifme , & d'Engleterre Quarant
Noefifme.
Bulla , de Compofnione , inter Regem ^ Papam , per Nmcios
ex utrac^ue parte , Concordata.
GRegorius Episcopus, Servus Servorum Dei, ad Ann D;
FUTUR AM REI M EMORIAM. 137<i.
Eximix devotionis Sinceriras, quam', carifTimus in Chrifto filius An. 49.
nofter, Ed-wardus Rex Angliie IUuftris ad Nos & Romanam Ec- e. 3.
clefiam gerere comprobatur , Sublimis quoque ejus Stacus eminen- Vnt. 49.
tia, necnon etiam Specialis benivolentise plenitudo, quam ad, di- E. 2. />.
leftos filios, Clerum Angliae, infra noftra recumbentes praecordia, 3.»;. j.
gerimus, Nos inducunt ut ipfos Regem atque Clerum, & illos
praefertim ex hujufmodi Clero, qui eidem Regi fpecialis ftudio de-
votionis & fidelitatis adhxrent, Favoribus & Gratiis, illis maxime
quje Confcientiae pacem & animarum Salutem refpiciunt, munia-
mus.
Cum itaque , ficut accepimus , in Regno Anglis fint quamplu-
res Clerici, qui ex Praefentatione feu CoUatione difti Regis, prout
ad fe pertinere dicebat, Dignitates , Parfonatus, OfScia, Cano-
nicatus, & Praebendas, & alia Beneficia Ecclefialtica , cum Cu-
ra, & lineCura, infra Rcgnum didlum pacificc pofTidencde prac-
fenci ,
Nos,
Ne clifti Clerici , fuper hujufmodi Dignitatibus , Parfonatibiis,"
OfTiciis, Canonicatibus , & Prgebendis, ac Beneficiis iplis, pofllnt
impolTerum moleftari, providere volentes,
PrtEdida Omnia Dignitates, Parlbnatus, Officia, Canonicatus,
& Prxbendas , & alia Bcneficia , praeraifTis Clericis , fic ea , uc
pra:fertur, obtinentibus,
Dumtamen tempore, quo illa fuerint aflecuti, ydonei& habiJes
cfTent ad ea obtinenda,
Et fi fint Difpofitioni Apoftolic» quomodolibet refervata, 8c-
etiam
ET ACTA PUBLICA.
Sf
3-
Ann. D. etiam fi inter aliquos , ex hujurmodi pacifice Poffidentibus , & eo-
1375. rum Adverfarios, jam defundtos, fuerit alias in Palatio Apoftolico
Litigatum ,
Audiroritate Apoftolica Confirmamus ,
Eos, fi propter illicitam Detentionem eorumdem Inhabilitatem
incurrerantj habilitando,
Et eos diclorum Dignitatum, Paribnatuum, Officiorum, Ca-
nonicatuum , & Prxbendarum , &c aliorum Beneficiorum PoiTes-
fione pacifica , quam nunc obtinent , Gaudere volumus & etiam
Ordinamus,
Tntendentes eorum Singulis , fi a Nobis petierint , fuper illis fpe-
ciales Confirmationes feu Provifiones novas concedere , prout eis
utilius fuerit, & magis videbitur expedire,
Non obftantibus quibufcumque Conftitutionibus Apoftolicis ,
necnon Statutis & Confuetudinibus Ecclei"}arum & Locorum (in
quibus hujufmodi Beneficia feu aliqua ex eis corififtunt) contrariis,
Juramento, Confirmatione Apoftolica, vel quacumque alia firrai-
tate Vallatis, etiam fi de illis, & totis eorum tenoribus, eflet prx-
fentibus fpecialis & exprefla mentio facienda.
Nulli ergo OmninoHomini liceat hancPaginam noftrxConfir-
mationis, Habilitarionis, Voluntatis & Ordinationis infringere , vel
ei Auiu Temerario contraire;
Si quis autem hoc attcmptare praefumpferit , Indignationem Om-
nipotenris Dei & beatorum Petn & Pauii Apoftolorum ejus fe no-
veric incurfurum.
Data apud Villam Novam , Avinionenfis Dioeceas. Kal. Septem-
bris , Pontificati^is noftri Anno Quinto.
Ec eos dir^orum Archidiaconatfis , Thefaurari.» , Canonicatuum , Ann. D.
& Prxbendarum , ac Parochialium Ecdefiarum Poirelfione paci- 1375-
hca gaudere Volumus & etiam Ordinamus, Edv. 5.
Intendentes eorum fingulis, fi a nobis petierint, fuper illis fpe-
ciales Confirmationes feu Provifiones novas concede', e , prout eis
utilius fueric & magis videbitur expedire ,
Non obftantibus quibufcumque Conftitutionibus Apoftolicis ,
necnon Statutis & Confuetudinibus Eccleiiarum & Locorum (in
quibus hujufmodi Beneficia feu aliqua ex eis conliftunt) contrariis,
Juramento, Confirmatione Apoitolica, vel quacumque alia firmi-
tate Vallatis, ctiam ii de illis, & totis eorum tenoribus, eflec prse-
fcntibus fpecialis &c exprcfla mentio facienda.
NuUi erpo Omnino Homini liceat hancPaginam noftrse Surro-
gationis , Collationis , Provifionis , Co^firmationis , Voluntatis ,
& Ordinationis infringere, vel ei, Auiu Temerario, contraire;
Siquis autem lioc attemptare prsefumpferit, Indignationem Om-
nipotentis Dei & beatorum Petri & Pauli * Apoll:olorum ejus fe »„t, o
noverit incurfurum vii.oj'.
Data apud Villam novam Avinionenfis DicecefisKal.Septembris
Pontificatiis noftri Anno Quinto.
GRego Riu:
FUTUR AM
G
Regorius Episcopus, Servus Servorum Dei .
F U T U R A M R E I M E M O R I A M.
AD
Provida Sedis Apoftolicce Benignitas, quietem & pacem_ Sub-
ditorura perquirens, ad ea libentcr intendit , per qux Diipendia
Litium , inter perfonas Eccleliafticas , valeant evitari.
Cum itaque, ficut accepimus, inter nonnuUos (quorum aliqui
Sand.^ Romanae Ecclelise Cardinalcs e.^iftunt) & certos alio3,fuper
diverlis Canonicatibus , & Prxbendis , Prochialibus Ecclefiis , &
aliis Beneficiis Ecclefiafticis, in Regno Anglix confiftentibus , in
•VII.S+. Romana Curia Lis pendeat de prxlenti * (videlicet) inter, Vene-
rabilem Fratrem noftrum , Egidium Epifcopum Tujculan. & dile-
ftum filium RicarJtim de Ravenjhere , qui fe gerit pro Archidia-
■ cono L.i}!Coln. fuper Archidiaconatu Lincoln. & inter vencrabilem
Fratrem noftrum Pctrum Epifcopwn Porticenfe?>i, &, diledum Fi-
lium , Henricum IVakefeU., qui fe geric pro Canonico Sarisbirien-
fi, luper Canonicatu & Prxbenda Ecclelvx Sarisbirienfis,
Et inter , dilcdum Filium noltrum , Fetrum Saniii Eufiachii
Jiiacommi Cardinalem., 8c, diledum Filium, Ricardum de Ravein-
jhire , qLii fe gerit pro Canonicatu Eboraccnli , fuper Canonicatu
6: Prisbenda Ecclefis Eboraccnfis ,
Ec inter iplum Fetrum Cardinalem &Z, dileftum Filium , Wil-
hermum Borfia/i, qui fe geric pro Redtore Parochialis Ecclefiaj de
Hocghton, Dunelmenfi Dioecefe, fuper eadem Parochiali Eccle-
iia de Hocghcon ,
Et inter, dileftos Filios, Hugonem Arhm , in Romana Curia
Procuratorem,&yo^<»w7W« de Scleford, qui fe gerit pro Canonico
Eccleiix dc Ripon , Eboracenfi Dicecefe , fuper Canonicatu &c
Prxbenda ipfius Ecclelix de Ripon,
Et inter, diledos Filios, Hugonem Peregrini , Canonicum Pe-
tragoricenfem , &c Ricardum Voiiter , qui fe gerit pro Thelaurario
Ecclefix Lichfeldenlis, fuper Thefauraria ejufdem Ecclefix Lich-
feldenlis,
Et inter Hugonan Peregrir.i. pi-xdiclum, & yohanncm Fordh.rm,
qui i'e gerit pro Canonico Lincoliiienii , fupcr Prxbenda Ecclelix
Lincolnienfis,
Et inter Johannem de Prowhu de Pedemontium Clericum Tau-
rinenlis Dicecefis, &c Thomam de Ergraue, qui fc gerit pro Cano-
nico Ecclefix de Howden , didlx Eboracenlis Dioecelis , lliper
Canonicatu & Prxbenda ejufdem Ecclefix de Howden ,
Ec inter Johanne^n de Proijuhu de Pedemontium prxdiftum, &
Ricardum de Veverley , qui fe gerit pro Canonico Lincolnienfi,lu-
per Canonicatu & Prxbenda Ecclefix Lincolnienlis,
Et inter Ricardum Neuton Clericum Lincolnienfis Dicecefis, &
Walterum Malet , qui fe gerit pro Reftorc Parochialis Ecclefix de
V/aynflet, dictx Lincolnienfis Dicecefis,fuper Parochiali Ecclefia
de Waynflet prxdifta,
Qui quidem, Henricns Wakefeld, Ricardus de Raveinfliere ,Wil-
iiermiis Borfial, Johannes de Scleford, Ricardus Vouter, Johavnes
Tordham , Thomas de Ergraue , Richardus de Veverley , er l!al~
terus Malet , prxmifla Beneficia ex Titulo Regio tenere dican-
tur,
Ncs , volentes fuper hiis providere , prxfatis , Epifopis Pctro
Sanffi Eufiachii Diacono Cardina/i , Hugoni Ar/avi , Hugoni Pcre-
grivi, Joha7nii de Proiuhude Pedemontium , & Ricardo Neutun,
fuper Archidiaconatu , Thefauraria, Canonicatibus & Prxbendis,
ac Parochialibus Ecclefiis fupradidtis, de plenitudine poteftatis per-
petuum Silentium imponimus, ac eorum advcrfarios prxdictos in
omni Juve & ad omne jus quod prxfatis Epifcopis, Petro San£ti
Fufiachii Diacono Cardinali , Hugoni Ar/am , Hugoni Percgrini ,
Johanni de Frodhou de Fedcmontiutn, &c Ricardo Neuton in diotis
• Archidiaconatu , Thefauraria, Canonicatibus , &: prxbendis ac pa-
rochialibus Ecclefiis,feu ad ea quomodolibet coinpetebat feucom-
perere poterat , etiam fi fint Difpolitioni Apoftolicx quomodolibet
relervata , Apoftolica auctoritate Surrogamus ,
Didtumque jus eis Conferimus, & de illo etiam Providemus,
Ipfifque, Ricardo de Ravenfljere , JVi/bermo Borfial, JoJjanni Je
Scleford, Ricardo Vouter Johanni Fordham, Thomie de Ergraue ,
Ricardo de Veverley , & Wa/iero prxdidta Beneficia Confirraa-
nius,
Eos , fi propter illicitam Detentionem eorumdera Inhabilitatem
incurrerint, habilitapdo,
Tm. JII. P. 111.
s Episcopus, Servus Servorum Dei , ad
M R E I M E M O R I A M.
Super Univerfas Orbis Ecclelias a Domino conftituti , circa ea-
rum commoda, &<. Gregis Dominici, nobis in eis commifli,Cu-
ftodi.im libenter , prout tenemur , ex debito Vi^^^ilis Speculacoris
Oflicium adhibemus, & ad ea, qux Animarum Salutem, Eccle-
liarum ipfarum bonum Statum, &: Fidelium Tranquillitatem. re-
fpiciunt, ftudiis totis intendimus, intenfis delideriis laborando uc
Ecclefix ipfx &: Loca Eccleliaftica Paftoribus gubernentur ydo-
neis , & canonico Titulo teneantur , Omnilijue tollatur occafio
per quam poflic contrarium provenire.
Olim fiquidem , felicis recordationis , Urhanus Papa V , Prxde-
ceflbr noiter , certis ex caufis , Locorum Metropolitanis , & eo-
rum Suffraganeis Univerfis, Regni Anglix, fuis Literis, in Vir-
tute Sandtx Obed'encix , & fub Excommunicationis Poena (quam,
fi ejus Mandatis non obedirent , eos incurrere voluit ipfo fadto)
Prxcipiendo dcdit in Mandatis, ut,
In;ra unum Menfem , a Receptione dictarum Literarum com-
putandum, Singuli eorum per Se, vel fuum Vicarium in Spiritua-
libus Generalem, in fua Ecclefia Cathedrali, generali Synodocon-
gregata ,
Univerfos & fingulos Clericos, & Ecclefiafticas tam Seculares
quim Regulares Perfonas , in fua Civitats & Dicecefe commo-
rantes, Prioratus, Dignitates, Parfonatus, Adminiftiationes , Ec-
clelias, Canonicatus, & Prxbendas , Prxftimonia , & alia qux-
cimque Beneficia, cum Cura, vel fine Cura, ac Ofticia perpetua
Ecclefiaftica, aut alia ipfius PrxdecelToris , aut aliarum Curarum
Ecclefiaiticarum , quocumque nancuparentur nomine , Obtinen-
tes , vel Audoritate Apoftolica Expedtantes , necnon babentes Ca-
pellanias, Commenrales , feu alia Officia Ronianx Curix, cum
Beneficio, feu Beneficiis, atit Officiis Eccleliafticis feu Curarum
Ecclcliafticarum perpetuis , cujufcumque Status , Ordinis , vel
Conditionis exifterent , peremptorie monere curarent , diftritte
Mandantes ,
Quod, infra unum Menfem, a Monitione hujufmodi compu-
tandum, hujalmodi , eorum Prioratuum , Dignitatum , Pcrlbna-
tuum, Adminiitrationum , Ecclefiarum, Canonicatuum , Prxben-
darum, Prxftinioniorum, & Beneficiorum, ac Officiorum No-
mina , necnon Qj_ialitates & Taxationes ( fi ad Decimam elfent
taxata) feu quantum, pro eis pro Decima Solvi confuevit, alio-
quin eorum veros & comunes finc fraude Valores, Expe^Jrationes
quoque, necnon Capellanias, & Officia perpecua iupradidta, una
cum Beneficiis cifdem prxdidtis, Mecropolicanis & SufFraganeis ,
in Scripcis clare , particulariter , & diftindte exhiberent atque tra-
derent ,
Alioquin Omnes & Singuli, qui prxfatis ipibrum Metropolita-
norum & Suffraganeorum , ymb Apoftolicis Monitioni & Man-
dato, rationabih causa ceflante,
Qiiam, infra didtum Terminum, coram eifdem Metropolita-
nis & Suftraganeis Singulis, feu eifdem Vicariis , prout eifdem fub-
eranc, feu in ipforum Civicacibus & Dicecefibus commorabancur,
allegare ccnerentur ,
Non parerent cum effectu , hujufmodi eorum Prioratibus , Dig-
nitatibus, Perfonatibus , Adminiftrationibus, Eccleliis , Canonica-
tibus , & Prxbendis , Prxftimoniis , Benehciis , Evpectationuni
Gratiic, Capellaniis, & Officiis perpetuis exnunc Iplb facto per-
petuo elTenr privati ,
Iplbrum Prioratuum , Dignitatum , Parfonaruum , Adminiftra-
tionum, Eccldiarum, Canonicatuum , Prxbendarum, Prxftimo-
niorum, Bencficiorum, & Officiorum difpolitione eidem Prxde-
cellbri fixxialitcr relervata,
Et tiun idcm Url>anus , quam Nonnulli alii , noftri & ipfius
Urk'tni Pr.cdeccfliircs , Romani Pontifices , quamplures fpeciales
Refervationes , etiam cum appolitione Decreti, de NonnuUis Dig-
nitatibus , Parlbnatibus Adminiftrationibus, Officiis , Canonica-
tibus , & Prxbendis , P.irochialibus Ecclefiis , & aliis Beneficiis
Ecclcfi.ifticis, Seculanbus & Regularibus, in prxdifto Regno An-
gii.cconlillentibus, fecerunt, quibus nec nos nec Prxdeceflbres
ipli iill fumus,
Et , licut accepimus , quamplures hujufmodi Refervationes &
Decreta ignorantes, Nonnulla ex Dignitatibus , Parfonatibus , Ad-
miniftrationibus , Officiis , Canonicatibus , & Prxbendis , Paro-
chialibus Eccleliis, & aliis Beneficiis Ecclefiafticis hujufmodi , alias
canonice fuerunt alTecuti,
* Nos igitur, in prxmiffis falubriter providere volentes , prx- *VII.S6.
miflam generalem Relervationem , per dictum Urbanum , ut prx-
mittitur, fadlam, & etiam quafcumque fpeciales Refervationes per
Urba;iu}n, & alios Prxdecellorcs noltros prxdidos, de Dignitati-
bus, Parfonatjbus
Adminiftrationibus , Officiis .
E 2
Canonicacibus ,
3<5
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D.
.J375-
^;3.
VII.
& Prxbendts, & Parochialibus Ecclefiis, & aliis Beneficiis Ec-
cleliailicis, Secaiaribiis & Regularibus, in prxdifto Regno An-
. gjix co.iliitentibus, quibus nec Nos nec ipfi Prxdeceffores ufi fu-
mus , ut pnei^rt jr , Auciroritate Apoltolica , tenore Praefentium ,
Revocamus , Caffaraus , Irritamus , Annullamus , ac viribus Va-
cuamus,
Ac hujufmodi Dignitates , Parfonatus, Adminiftrationes, Offi-
cia, Canonicanis, & Priebendas , Parochiales Ecclefias , & alia
■ Eenelicia Ecclcfiaftica, Secularia & Regularia , illa" Obtinentibus
(d-imtamen ea alias fuerint canonice allecuti) etiam (i fint Difpofi-
tioni Apoftolicx quomodolibet refervata, Ausftoritate Apoftolica
Confirmamus,
Eos, ii propter illicitam Detentionem eorumdem, Inhabilitatem
incurrerant, habilitando,
Et eos didoaim Dignitatum, Parfonatuum, Adminiftrationum,
Officiorum, Cmonicatuum, & Pr£ebendarum , Parochialium Ec-
cleliarum , & aliorum Beneficiorum , Secularium & Regularium ,
Poireflione pacihca gaudere volumus & etiam ordinamus,
Intendentes eorum iingulis, ii a nobis petierint, fuper illis fpe-
ciales Confirmationes feu Provifiones novas concedere, prout eis
utilius fuerit & magis videbitur expedire,
Non obftantibus quibufcumque Conftitutionibus Apoftolicis ,
necnon Statutis & Confuetudinibus Eccleiiarum & Locorum (in
quibus hujufmodi Beneficia , feu aliqua ex eis , confiftunt) con-
nariis, Juramenco , Confirmatione Apoftolica, vel quacumque alia
firmitate Vallatis, etiam (i de illis, & totis eorum tenoribus, cfTet
PriEfentibus fpecialis & exprefla mentio facienda.
. Nulli ergp omnino homini liceat hanc Paginam noftrx Revo-
catinnis , Ciffjtionis , Irritationis , Annullationis , Vacuationis ,
Confirmationis , Habilitationis , Voluntatis , & Ordinationis , in-
fi-ingere, vel ei, Aufu Temerario, contraire;
Si quis autem hoc attcmptare prxfumpferit,Indignationem Om-
nipotentis Dei & beatorum Pecri & Pauli Apoftolorum ejus fe no-
verit incurfurum.
Data apud Villam Novam Avinionenfis DicECcfis , Kal. Scp-
tembris, Pontificatus noftri Anno Qiiinto.
Regorius Episcopus, Servus Servorum Dei , a d
^J F U T U R A M R E 7 M E M O R I A M.
Hodie, certis ex caufis moti paricer & indu<fti, nonnuUis Perfo-
nis Ecclefiafticis Regni Anglix,
Quarum aliquvK ex Proefentatione feu Tirulo Regio, aliqux ve-
ro difpofitioni Apoftolicx per , fcelicis Recordationis , Urbanum
Papam V. Prxdeceflbrem noftrum, diim Perfonas Ecclefiafticas
priefati Regni Anglix moneri mandavit, ut Nomina Beneficiorum
fuorum, iplbri';mque Qualirates , locorum Dioecefanis traderent ,
generaliter rell-rvata, Bcneficia Eccleiiaftica alias canonice fuerint
aftecurx, tc nonnullx, ex hujufmodi Perfonis Ecclefiafticis, tunc
expreflis, fuper cercis Beneficiis Ecclefiafticis, in Palatio Apoftoli-
co litigabanc ,
Ipforum Adverfariis prius filentio impofito, hujufmodi Beneficia
duximus confirmanda,
Intendentes eorum fingulis, fi a nobis peticrint, fuper illis fpe-
ciales Confirmationes feu Provifioncs novas concederc, prouc eis
utilius fuerit & magis videbitur expedire , prout in diverlis noftris ,
inde confeftis, Literis pleniiis continetur,
Volentes igitur hujufmodi Perfonas Ecclefiafticis fevoribus pro-
fcqui Grati.E amplioris , omnes & fingulos Fruftus , per eas cx
prcemiiTis Beneficiis, per Nos eis, ut proemittitur , fic generaliter
ter diftos Reges (quod concedat AltiflGmus) firmata fuerit , & in Ann. D.
ipforiim Regnis publice proclamata, ceffet praefens Privilegium eo 1375.
ipfo. Edv. 3,
Nulli ergo omnino homini liceat hanc P^inam noftrae Con-
ceffionis & Voluntacis infringere, vel ei, Aulu Temerario, con-
traire;
Siquis autem hoc attemptare praefumpferit , Indignationem Om-
nipotentis Dei & beacorum Petri & Pauli Apoftolorum ejus fe no-
verit incurfurum.
Data apud Villam Novam Avinionenfis Dicecefis,Kal. Scptem-
bris, Pontificatus noftri Anno Quinto.
GRegorius Episcopus, Servus Servorum Dei, Ve-
nerabilibus Fratribus , Cajituarienp & Ehoracenfi Archiepifco-
pis, eorumque Suffraganeis, Salutem & Apoftolicam Benedidtio-
nem.
Nuper ad noftrum pervenic auditum quod iEdificia quamplu-
rium Canonicatuum & Prxbendarum , Dignitatum , Perfonatuum,
Oflficiorum , Parochialium Ecclefiarum , & aliorum Beneficiorum
Ecclefiafticorum , q^uae nonnulli ex venerabilibus Fratribus noftris
Sandte Romanae Ecclefix Cardinalibus in veftris Civitatibus &
Dicecefibus obtinent, ob defeftum Reparationum minantur Rui-
nam , & de ipforum j^Ldificiorum totali deftrudtione timetur nili
in hiis provideatur de Remedio oportuno:
Qiiocirca Fraternitati veltrae per Apoftolica fcripta Committi-
mus & Mandamus, quatinus veftrum finguli, in veftris Civitati-
bus & Dioecefibus , vocatis Procuracoribus didlorum Cardinalium,
hujufmodi Beneficia obcinentium, & aliis qui fiierinc evocandi, fu-
per prxmillis Reparacionibus quod juftum fuerit, fimpliciter & de
plano & finc fttepitu & figura Judicii , Appellatione remota, Au-
ftoritate Apoftolica decernatis ,
Facientes quod decreveritis per Cenfuram Ecclefiafticam firmi-
ter obfervari.
Teil-es autem, qui fuerint nominati, fi fe Gratia, Odio, vel
Timore fubrraxerint, Cenfiira fimili, Appellatione celfante, com-
pellatis Veritaci Teftimonium perhibere.
Et infuper dc Reparationibus prxdi(ftorum iEdificiorum , quae
in antea imminebunt, faciendis, hujufmodi Procuratores didtorum
Cardinalium ad eas faciendas, prout juftum fuerit, Appellatione
remota , prxdida AuAoritate , conlimili Cenfura, compellatis,
non obltantibus 'ix eifdem Procuratoribus , vel quibulvis aliis, com-
muniter vel divifim , a prxdidla fit Sede Indultum quod Interdici,
Sufpendi , vel Excommunicari non poffint per Literas Apoftolicas,
non facientes plenam & expreffam, ac de verbo ad verbum, de
indulro hujufmodi Mentionemi prxfentibus poft Triennium mi-
nime valituris.
Data apud Villam Novam Avinionenfis Dicecefis, Kal. Sep-
tembris, Pontificatus noftri Anno Qumto.
* Pro Rege CajielU , de PoteftatihHS.
T E Roi_a, noftre trefchere^Filz, Johan Roy de Caftel ?^ de
* vil;
88.
Ann.D.
L.yon Duc de Lancaftre, Reverent Piere en Dieu Simon par 1375.
mefme la grace "Ercevefque de Canterhiers Primat de couc Englecer- An. 49.
re, Efmon Cojite de Cantehrig noftre trefchere Filz, Williarn de E. 3.
Montagu Conte de Sa/eshiers , IVilliam Sire de Latymer , & Johan Fran.^9.
Sire de Cohham, ChMers, Szhtz. ._.... E. }.m
Confirmacis , indebitc percepcos , &c etiam primam Annaram , Remeinteuantz bien fovent les AfllidVions, & Tribulations , & 11
quam de hujulrnodi Frudlubus, ratione Confirmationis feu Provi-
fionis Novx, Camerx Apoftolicx folvere tenerentur, Aucloritatc
Apoftolica eis Remittimus & Donamus.
Nulli ergo omnino homini liceat hanc Paginam noftrx Re-
miiTionis & Donationis infringcre, vel ei, Aufu temerario, con-
traire;
Siquisautem hoc attemptare prxfumpfcrit, Indignationem Om-
nipotentis Dei & beatorum Petri &c Pauli Apoftolorum ejus fe no-
verit incurfurum.
Data apud Villam Novam Avinionenfis Dicecefis, Kal. Sep-
tembris , Pontificatiis noftri Anno Quinto.
GRegorius Episcopus, Scrvus Servorum Dei , a d
FU T U R A M R E I M E M O R I A .M.
Ad ca, ex Apoftolicx Servituris Officio, libenter intendimus,
per qux Eccleliaiticarum & aliarum Perfonarum Securicas procu-
ratur.
Sane nuper accepimus quod, durantibus Guerris inter, carifli-
mos in Chrifto Filios noftros, Ediuardum A-jg/oru?» &: C.no/um
Fra?jcorum Reges IWuQires , Anglici, qui, ut apud Sedem Apoftoli-
cam perfonaliter compareant , quandoqiie citanmr , propter via-
rum dilcrimina ad Sedem iplam commode perfonaliter venire non
poffunt ,
Nos igitur, in prxmiftis fakibriter providere volentes, ut nul-
lus, de Anglia, in caulis, apud diftam Sedem motis vel moven-
dis, inantca, ufque ad Triennium, a Data Prxfentium compu-
tandum, peribnaliter comparcre teneatur, neque ad id a quoquam
compelli poiTit, Audtoritate Apoftoiica, tenore Prxfentium, con-
cedimus de gratia fpeciali,
Ac volumus quod caufx , motx & apud didtam Sedcm jam
pendentes, in qiibus Perfonales Citationes funt decrctx, in ftam,
in quo func, apud Sedem ipfam, abfque Perfonali Citatione, re-
maneant ,
Ec monendx , in quibus alteram partium perfonaliter citari
concedetur, in pirtibus citramarinis , Biugis (videlicetj Turnacen-
fi DicecCli, vel aliis locis, eifdem Anglicis tutis & Anglix Vicinis ,
committantur.
Qjodque , fi Adtores , abfque Perfonali Citatione , apud Sedem
prxdiiftam litigare velint, id eis liceat, prouc Julticia fuadebic.
Et iniuper volumus quod, fi infra hujuliiiodi Triennium Pax in-
Malx, qucux le Poeple Criltiene ad focfferc, & focftre de jour en
aucre, parmy les Guerres, meuez entre nous & Char/es nojlreAd-
verfaire de France, a caufe de noftre Droit de France, des quieux
Griefs Nous avons crefgranc Pice &: Compaffion ,
Et eianc oucre conlideration a ce que,a reffedt que bone Accor-
de & ferme & finale Pees ferroit entre Nous & noftre dit Adver-
faire, noflre Seint Piere /e Pafe ad plufieurs fbitz envoiez Ces Mef-
fages Solempnes, & darreinement , reverentz Piers en Dieu,/'£r-
cevejque de Ravejines & /Evefque de Carpentras , les queux y ont
travaillez & entenduz diligentment,
Nous,
A la Reverence de Dieu, & deSeint Efglife, & dela Parfone
de noftre dit Seint Pierc , eiantz a prefent , come toutditz avons
euz, noftre volente enclyns a bone Pees (dont s'en purroient mulc
des Biens enfuire a toute CriftienteJ au fin que bone Tretee foy en
puiffe faire,
Et a la Priere & Mediation des ditz reverentz Piers ,
De TAffent des Prelatz, Nobles, & autres Grantz & Sages de
noftre Roialme de Engleterre ,
Et parmy la confiance quele nous avons de voz fcns, Ioialtez,&
avilementz,
Vous avons Ordeinez, Deputez, Comyfez, & Eftabliz, Orde-
nons, Deputons, Comettons, & Eftablions, de noftre certeine
Science, par le Teneur de ces prelences Lectres, noz vraiez Pro-
cureurs & Meffages efpecialx ,
Donantz & Commettantz a Vou'' , ou Trois de vous , fi vous
touz ne purrez a ce entendre (des queux nous volons que aucun de
vous Johan Roy de Cafle/, Ercevejque , & Ej^non Conte de Cante-
hrigg foit un) Auiftorite, Poiflance, & Mandement efpecial &
general d'AffembIer, Convenir, Traitier, Compofer, Tranliger,
Pacifier, & Accorder, fur touz lcs Debatz, Contentions, Ques-
tions, Guerres, Riotes, & Defcortz,
Meuz & defmenez, ou a meuoir & demefner,
Parentre Nous, noz Filz, & autres Parfones de noftre Sank,'
noz Subgitz, Amys, Allicz, Eidanrz, & Adherenz quiconqes,
decea & dela la mier, d'une Part,
Ec le dit Char/es noflre Adverfaire, (es Freres, Filz, & autres
Parfones de fon Sank, fes Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, &
Adlierentz quelconques, en general, ou en efpecial, lour Procu-
reurs, & JVleirages d'autre Part,
Et,
ET ACtA PiJBLlCA.
11
Ann. JD. Et, fur quanque ferra enfy Parlee, Traite, Compofe , Tranfigie,
1375. Pacifie, & Accorde, pur Nous, & noftre Partie, overque ceulx,
r^x'. 5. de laPartie Adverfe, de rAfFermer & AfTeurer par Foy & par
Serement, a doner en TAlme de Nous,
Et de Ottroier & Doner, fur Ce, & les Deppendences , toul
inaners de Cautions, Seuretees, Promeflcs, Obligacions, & Let-
tres feallez , Tanrz, & Tielx conie meflier ferra en tiej Cas , les
quelles nous volons avoir tiel EfJiiit , Vigeur , & Fermete come
fi nous les cuflions done & fait en noftre propre Parfone ,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Accomplir, pur Nous, &
noftre Partie, tout quantque a Faire ferra en ticu Cas , & les Dep-
'pendences,& quantque nous ferrons meifmes fi noltre propre Par-
fone y fuifle j>refentz , fuppofe que plus efpecial Mandement ent
fcrroit requis;
Et Promettons, loialment & en bone foy, Avoir & Tenir,
touzjours, Ferm & Aggreablc, quantque fait ferra fur toutes &
chefcune des Chofes avantditcs, fiir Caucion & Obligacion des
tout2 noz Biens, prefentz & a venir, & fanz jammais faire, dire,
ne purpenfer, en Juggement, ne dehors, aucune chofe en l'en-
contre.
Don. par Tefmoignance de noflre Grant Seal , a noflre Palays
de Weflm. le xx. jour de Septerabre.
» VII.
89.
Ann. D.
1^75-
An. 49.
£.3.
F/-««f.49.
Z. 3 . m.
II.
* Be Poteflate ad Treugas prorogandas,
LE Roi a, noflre trefchere FilT., Johan Roy de Caftel (§- de
Leon Duc de Lancaftre, Revercnt Piere en Dieu, Siman,
par la mefme grace , 1'Erccvejque de Cantcrhkrs , Primat de tout
Lngleterre , Ejmon Conte de Cantehrigg nofbre rrefchere Fiiz , &: ,
noz cheres & foialx , IVilliam Cou7tte de Sakshire , Williavi Sire
de Latymer, &c Johan Sire de Cohha>?i, Chivalers, Salutz.
Come, par noz Lettres Patentes, vous eons AfTignez,, Ordi-
nez, & Deputez noz vrais Procurcars & Meffages elpecialx,
Donantz & Cometantz a vous Auftorite, Poifiance, & Man-
dement efpecial & general d^Affembler , Convenir , Traidtier ,
Gompofer, Tranfiger, Pacifier, & Accorder, fur les Debatz,
Contentions, Quefiions, Gucrre^, Riotes, & Defcortz,
Meuz & Demenez, ou a mouoir & demener,
Parentre Nouz, noz Filz, & autres Parfones de ncftre Sank,
noz Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, & Adherentz quielconqes,
dccea & dela la Mer, dune part,
Et Charles noftre Adverjaire dc Fraunce , a caufe de noflre Droit
de France, ies Frcres, Filz, &: autres Parfones de fon Sank, fes
Subgitz, Amys, AUiez, Eidantz, & Adhercntz queconqes, en
general, & en efpecial , leur Procureurs & Meffages , d'au:re
parr,
Come en mefmes ycelles Lettres contenuz efl: plus a plein ,
Nous, ■
Parmy la confiance que nous avons dc wt fens, loialteT. , & avi-
. feraentz ,
Vous avons OrJinez, Deputez, Comys, & Eftabliz, Orde-
nons, Deputons, Commettons, & Eilablions, de noilre certeine
fcience, par le Teneur de cefles prefentes Lettres, noz vrais Pro-
cureurs & Meflages efpecialx,
Donantz & Commettantz a vous, & Trois devous, fi vous
touz ne purrez a ce entendre (des queux nous volons quc aucunde
\oas Johan B.oy de Caftdle, Ercevefque, & Conte de Canfebrigge
foit un) Audorite, Poiilance, & Mandement, efpecial & general,
deProroger, Proloigner, Enlarger, & Compofer les Triejes &
Abitinences de Guerre , queles fbnt prifes a prefent , parentre
Nous & noflre dit Adverfaire, pir Forme & Manere, & par
Tant de remps, come bon vou- femblera,
Et ycellc', & toures les Dependences, Faire, Execurer, Expe-
dier, & Accomplier, pur nous, & noftre Partie, & quantque a
F"aire feira en tieu Cas, & quantque nous ferrons mefmei fi noftre
propre Parlbne y fuilTe prefent, fuppofe que plus efpecial Mande-
ment ent ferroit requis;
Et Prometrons, loialment & en bone foy, avoir & tenir, touz
jours , Ferm & agreejble quanrque fait ferra fur toutes & chefcu-
ne des Chqfe^ devantdite; , fur Caution & Obligation de touz noz
Biens, prefentz & a venir, fanz jammais faire, dire, ne purpou-
fer, en Juggement, ne dehors, aucune chofe a 1'encontre.
Don. par Telmoignance de noftre Grant Seal, a noitre Palays
de Weftmonttier , le xxiii. jour de Septembre
Semhlables Lettres Pater.tes font faites ef direSies au dit Johan
Eoi de Caftel/e, fouze mefme la Forme (^ Teneur, rautatis mutandis,
&:c.
Tefte ut fupra.
De ConduBfi , pro Dncibns AndegavU ^ BttraMndU.
Ann. D. T E R o i a toutz, &c. Salut.
^375- •*-' Corae noflre Seint Pere, !e Pat>e, darreinement ait envoi,
] /i«. 49. Reverens Pieres en Dieu, !'ErcevcJque de Raveun? &cl'E'veJque
[ E- 3. dc Carpe7ttras pur Traictier fur FAccort & Paix, a faire entre nous
I liiilem. d'une part, & noftre Adverjaire de Prance d'autre,
I "• 0- Et pur ceoqie Lovjys Duc d'A?tgoy., Phdip Du: de Burgoigne ,
Freresde noftre dit Adverfaire , l'EveJque de Amyas., Johan Co7i-
te de Tankervill , & Johan Conte de Sa/ebru^g, avecquci eulx aj-
tres dc divers Eftatz, Meflages & Deputez depir noitre dit Ad-
verfaire, doient prochainement venir es Parries de Flandres, fi co-
me nous avons entendu , a caufe du dit Tralctie,
Nous,
VeuIIantz purveoir a la Seurte d'eu!x, de leurs Gent7,,Fami!iers,
Chevaux, Hernoys, & Biens autres quelconqes,
■ VII. * Avons pris, rays, & receu, prenons, mettons, & receuons
f 9>
les defTufdit Ducz & auti-es MefTages, & chefcuh d'euix. avi^c- Ann. l3*
ques ealx, leurs Gentz, Familiers, Chivaliers, Efquiers, Clercs, 137^-
Varles, Chevaux, Monnoye, Hernoys, & autres Biens quelcon- Edi/. j.
qes, en noz fauf & feur Conduyt, Protection, Tuicion, Sauve-
garde, & Defenfe efpeciaux, en Venant, Alant, & Paflant par
toutes noz Seignuries & Puillance, es Parties de France en Fian-
dres, par les Parties de Caleys , ou par autre?. a caufe du dic
Traidie, & la Demourrant, Sejournant, & eulx en Retournanc
vers les Parties de FrSnce, par Meer, ou par Terre, toutz cnfcm-
ble, ou par Parties, Armez ou Defarmez, ficome il leur plerra j
jufqes au Nombre de Cynk Cenrz, Parfonnes a Cheval , ainfi fo-
vent come ii voudront & a Faire ferra , & jufques a la Fefte de la
Nativite noftre Seigneur prochein venant ,
Et pur ceo nous Mandons efcroitement a vous toutes nos Sub-
giez deflufditz, & a nous Bienveulantez,, Amys, Allies, & Adhe-
rens, Prions & Requerons, & chefcun d'eulx, & leur Lieute-
nantz, Oflicers, & Deputez, que les detfufditz Ducs, & autres
MefTagesde noftre dit Adverfaire, leur Gentz, Familiers, Chiva-
lers, Efquiers, Clercs, &autres, de quiconqes Eftatz ou Condi-
tions qu'il foient, jufqes au dit nombre de Cynk Centz Parfones a
Cheval, leur Chevaux, Monoye, Biens, & Hernoys quelcon-
ques, vous fouffriez & lefTiez, leflent & foflfi-ent, paifiblement
PafTer, (jrc. frout in fwii/ihus de COiiduBu Literts.
En Tefmoignance de ceo nous avons fait mettre noftl-e Seal a
ces prefentes.
Don. a noflre Palays de Weftm. le x.xiii. jour de Moys de Sep-
tembre.
Se7nh/nhlcs Lettres de Sauf Conduyt font faiies, pur /es fufditz
Philip Duc de Burgoigne , lEvefque £A7nys , e^ johan Conte de
Tankervyll, tantfoulement en la Eour^ne fujdite.
Don. ut fupra.
Pro Nmciis A/ema^mite.
Shnon Sv:artyni Proconful Civitatis Lubec , & Hertevjicus Bete- Ann. D*
ke Proconful Civitatis Elnyngh de Prufen, Nuncii AIemanni.«, 1375.
habent Literas Regis de Condu<ftu, veniendo infra Rcgnuni Regis ^». 49-
AnglivE, tam per Terram, quam per Mare, pro quibufdam Ne- E. 3.
gotiis, Regi & Concilib fuo eSponendis , & ibidem expediendis, Fra»c.^o.
cum Familiaribus, Rebus,& Hernefiis fuis quibufcumque,ibidem •£• 3- '"•
morando, & exinde ad propria redeundo, ufque ad Feftum Pa- '3-
fchx , proximb futurum , duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Sep-
tembris. >.'.■■. 'iu.l-.
Pro MoTiajierio Cluftiacenjt,
K^Regorius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Cariflimo , &c. Ann.D.
^^ Salutem & Apoitolicam Benedidtionem. I375'
Ad Pietatis Opera tantb te, cariflime Fili, confidentiiis exhorta- -^n- 49*
mur, quantb te illis devotius vacare percipimus, quantbquc magis E. 3-
Serenitatem tuam decet in eis jugiter exerceri. i.x ah*
Cum itaquc, Diledrus Filius, Jacohus Ahbas Monafterii Clunia- togr.
cenfts, Matifconenfis Dioecefis 3 ad Regnum tuum Anglix certos
fuos Vicaiios, atque Gentes, ut Perlonas Cluniacenlis Ordinis,
fibi fibjeftas, eorumque Loca, quae Corredione & Reformatio-
ne indigere nofcuntur, fecundum Deum vifitent, corrigant &
reforment, & ejufdem Monafterii Jura recipialit, deitinare velic
infra breve;
Excellentiam Regiam, nobis caram, rogamus, & hortamur at'
tente, quatinus, pro noltra, & Apoftolicse Sedis revcrentia, &
etiam tui honoris & Saluns intuiru , prxfatum Monafterium Clu-
njacenfc, cujus Progenitores tui Principales Fuiidatores fuerunt,
habens tavorabiliter commendatum , hujufmodi Vicariis & Genti-"
bus j3r«dicti Atbntis Salvutn Conduftum , ut illuc tute accedere
& ibi remanere , & ad didtum Abbarem redire valeant , concede-
re, ipfofque Vicarios & Gentes, in hujufmodi Vifitationibus, Re-
formationibus, & CorreAionibus faciendis, & Juribus didi Mo-
nafterii recuperandis, ita qubd Debira ipfius MonafLerii exigere,
& eidem Abbati libere deferre poiTmt , recommendatos habere
Sinceritas tua velit.
Datum Avinion. quinto Kal. Odobris, Pontificatiis noftri An^
no quinto.
P. Voiinanerie.
SigiHo avu/fo.
* De 'Jfidice Appcliationtim i>j Vajeonia conjjituto.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De fidelitate & circunifpedtione providS, dileili & fidelis no-
ftri, M.-;giflri Gu/iie/nii Bo"ev:e confidentes,
ConftituimJs ipfum GuUie/^mim Judicem Appellationum Civi-
lium & Criminalium, ad Curiam noltram Vafconi.c interpolita-
rum & interponendarum, & Caufarum ejufdem Curix Audito-
rem ,
Habendum, cum Emolumentis & Prohcuis , ad Oflficium illud
fpeiftantibus, quamdiu nobis placuerit; percipiendQ in Oflicio illo
Feudum feu Vada conflieta , prouc alii , qui Officium illud antea
habuerunt, recipcre confucverunt in eodem;
Damus autem univerfis & fingulis Subditis noftris Dominii no-
ftri Aquitani',» , Tenore Pncfentium , in Mandntis qubd eidem
Guiiie/mo, tanquam didtarum Appcliationum Civilium & Crimi-
E '3 nalium
• vii.
91-
Ann. D<
1375-
An. 49.
E. 3.
Vafc. 49.
E. j. m.
i.
3«
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. nalium Judici, & Caurarum prxdidarum Auditori, in hiis, qux
1375. ad Officium illud fpe6tanc & perrinent, pareaut & intendanc.
'Edv. 3. In cujus, &c.
Dac. apud Weftmonafterium , tertio die Odobris.
Fer ipfum 'Regem ^ Concilium.
Ann. D.
An. 49.
£. ?.
Traiic.^g.
E. 3. m.
12.
* VII.
Stiper Traclatti Pacis , de Locumtenente conflituto.
LE RoY a touT. ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
lutz.
SacheT, que,
Come nous eons Ordenez, Deputez., Comis, & Eftablis, par
noi Letrres Patentes, noftre trelchere Filz, Joha?: Roy de Caftel
& de Ljon , Reverent Piere en Dieu Simou par mcfme la grace
Ercevejqiie de Canterhkrs Primat de tout Engleterre , 'Ejmon Coun-
tc dc Cantehfigge noftre trdchere Filz , IVilliam de Montagu Coun-
te de Sahshiers., IViiliam Sire de Latymere, & 'Johan Sire de Cob-
hav! , Cliivalers , noz vraiz Procureurs & Meilages cfpecialx ,
Donantz, & Commettantz a eux, ou Trois d'eux, fi ils touz
nepurrent a ceo entcndre (li que aucun de vous Johan Eoj/ deCas-
/f/, Ercevefyue , & Efmon Counte de Cantcbrigge foit un) Audo-
ritc, Puillance & Mindement efpecial & general, d^Affembler,
Convenir, Traiter, Compofcr, Tranfiger, Pacefier, & Accor-
der , fur toux les Debate5, Contentions, Quertions, Guerres,
Riotes, & Difcortz, meuz & demenez, ou a movoir &: demes-
ner ,
Parentre Nous, nox Filz, & autres Parfones de noftre Sank,
noz Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, & Adherentz quelconqes,
decea & dela la Mere , d'une Parte ,
£t Cbarles noftre Adverfaire de France, fes Frercs, Filz, & au-
tres Parfones de fon Sank, lesSubgitz, Amys, Allies, Eidantz,
& Adherentz quelconqes , en general , ou en efpecial , lour Pro-
curers & Mcllages, dautre Parte,
Et de faire & accomplir cerceines autres Chofes, comprifes en
noz dites Lettres,
Nous,
Au fyn que la fufdite Bufoigne foy purra meulx, par la grace de
Dieu , prendre bon Efed & due Expedition ,
Confiantz tout pleinement de la bone diligence, loialte, difcre-
tion, & avifement de, noftre dite Filz, johaa Roi de Cafte/k,
Luy eons ordenez & Eftablicz. noftre Lieutenant en la ditc Traitie
& Bufoigne,es toutz chofes qui touchenc ou pourront aucunemetit
touchier mefmes le Traitie & Bufoigne , & les Deppendences d'i-
celles,
Donantz & Commectantl a dit Johan Roy de Caftel Pleyn Poair
& Mandemenc efpecial de Faire, Ordener, Compofer, Conve-
nir, & Expedier toutes maneres de Chofes, qui Luy ent fembie-
ront bones,.& profitables, ou necelfaires, & quancque a Faire
ferra folonc fon Avys & Difcrecion , en ce Cas , & les Deppen-
dences,
Donantz aufti & Commcttantz , par la Teneure de (es Prefen-
tes Lettres , a dit 'Joban Roy de Cafiel Auftorite & Poair efpecial
de Faire &: Doner , cn noun de Nous , a chefcune Parfone , qi
vcndra cn part de noftrc dit Adverfaire de France, ou par fa Par-
tie , 011 par afcun autre devers Luy , ou noz Mellagez & Procu-
reurs defuifditz, par caufe de Tefploit du Traitie avancdit, ou par
afcun autre Enchefon quelconqe , fes Lettres de Sauf & Secure
Conduyt & Sauf * Garde, defeuz fon Seal, par toutz noz Sei-
gnuries & Po.iirs, fi bien par Terre, come par Mere, fanz Merk
prendre ou Reprifaile, ou autre Grevance quelfconqes, Tantz, &
Tieux , & fi fufficeantz , & par ft Long Temps a durer , come
bone Luy femblcra ou meftire ferra ,
Et auffi de Doner & Commectre aus autres Parlbnes femblables
Poair & Audorite, de doner & feire lour Lettres de fauve &
fuyre CondujT & Sauvegarde , Tantz & Tieux come bone Luy
femblera & necelfaire pur refploit de la Bufoigne avantdite;
Et Promettons , bien & loialment , & en bone fby , aver & te-
nir Ferme & Aggreable , quantque ferra fait & ordene par le dic
Joban Roy de Caftyl en la Bufoigne avantdit.
Don. par Telmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de VVeftmonftier, le x. Jour d'Oclobre, TAn de noftre Regne,
de France Trent & Sys, & d'Engleterre Quarant & Noef.
Super Praceptoria Scotia de Rege Informando ; (^ de SHbJidio
contra Tnrchos.
Ann.D. /^Rf.gorius Eptscopus, Servus Servorum Dei, Cariffimo in
ifre^ vJ Chrifto Filio Edw.4RDo , Regi ANGLiiE Illuftri, Salucem
An. 49. & Apoftolicam Benedictionetn.
£. 3. Qualdam tuie Serenitatis Literas,
I.X An- Negotium Pr^Leptoria Scoli^ Hojpitalis SaniJi Johannis Jeru-
to^r. folemitani, & Caiifam Arrefti, per Te hicli, de noniiullis Pecu-
niis diili Hofpitalis , didtis Fi/iis Magiftr^e &
Conventui Rodt Hofpitalis pri-efati , per Dilectos Filios
Priorem & Fratres ejufdem Holpitalis de tuo R^no Anglia: de-
bitis ,
Per eundem Priorem , non exprimentem tuce Celfitudini Veri-
tatem didi Negotii, & afTerentem Contraria Vericati, impetratas,
Ut creditur,
Licet Dacas die Vicefima fexta Martii proximo prasteriti,
Continentes.
De pr.efenti Menfe Recepimus;
Dolemufque quod ipfarum Praefentatio , non fine Magno Dam-
pno, didorum Hofpitalis & Conventus, in Fronteria juxta Infide-
les (videlicet) Turchos impicr politorum, qui, fme Refponlioni-
bus fuorum Membrorum de Occidente, fuftentari & Bellum fidei Ann. D
gerere nequeunt, fit tanto tempore retardata; i?''?.
Nam, fi citius recepiffemus eafdem, citius tuae Magnitudini re- tdv. 3.
fcripfiffemus , prout neceffiras exigebat.
Nunc vero Refpondemus quod ,
Habita per Nos , fiiper diftis Bonis , a pluribus Fratribus Ho-
fpitalis ejufdem , de diverlis Nationibus oriundis , in Curia Roma-
na morantibus , utique fidcdignis & xtate proveftis (quibus merito
debemus credere) informatione plenaria ,
Reperimus quod diifla Pra:ceptoria feu ejus Bona non funt de
Prioratu Anglix Hofpitalis cjufdem , & qu6d Coronam tuam in
aliquo non contingunt, fed quod ipfa Prseceptoriam & Bona de
memoria nunc viventium, diverfi Clerici & Laici, quampluribus
Annis, &, intcr aiios, quidam David Clericus Scotus , folitus in
dida Curia commorari , per Viginti Annos & ultra tenuerunt ad
Firmam , ad quod Magifter praefati Hofpitalis , qui fuit pro tem-
pore , & habentes in hac parte Potefbtem ab eo , de Locatione &
Adminiftratione didorum Prxceptorix ac Bonorum Libito fuo
difpofuerunt & difponere potuerunt ,
Et quod , licet quondam Rajmundus Berengarii , Hofpitalis fx-
pcdicti Magifter, Regimen & Adminiflrationem diftorum Prx-
ceptorix & Bonorum, Dilefto Filio, Roberto de A/is, Priori An-
glix, ejufdem Hofpitalis dudum concefllerit, tamen ipfa ConcefTio
per Conflitutionem , fclicis recordationis , Urba?ii Fapa V. Prxde-
cefforis noftri,
Per quam ftatuit quod nullus, Prior vel Prxceptor prxlibati
Hofpitalis, poffit Duos Prioratus, feu Duas auc plures Prxcepto-
rias leu Adminifl:rationes tenere,
Extitit revocata :
Propter quod, Diledus Filius, Rohertus de Ju/iaco, Magifter
jam difti Hofpitalis, eadem Prxceptoriam & Bona, tanquam vi-
gore diCtx Conftitutionis vacantia, & ad fuam Difpofitionem fpe-
dtantia, cuidam Laico Scoto conceffit ad Firmam antiquam, ex
qua redditur iplis Magiftro & Conventui Duplum quam redderec
Prior Anglix prxlibatusi
Ita qubd ex hiis videtur Excellentiam tuam in hac parte fore mi-
nus veridice informatum , maleque fecit idem Prior eandem Ex-
cellentiam ejufque Concilium, in Detrimencum fux * Religionis *vn.o»
& Chriftianx Fidei , tahter informare. ' *
Nos autem ,
Volentes fuper hiis debitc providere & miniftrare Juftitiam ,
Hujufmodi Negotium ad Nosduximus Revocandum,
Receptionemque Fruduum & Proventuum prxdidorum Prx-
ceptorix ac Bonorum , dilecto Filio , Henrico de Saniiocrudone ,
Prxceptori Avaicerere in Ducatu Brabantix , Thefaurario Rodi,
qui nunc elTe dicitur in dicto Ducatu , duximus coaimittendam ,
Ordinantes quod idcm Prior Anglix, prout libiScribimus, mit-
tac ad noftram prxfenriam aliquem fuum Procuracorem , qui co-
ram nobis ejus in hac parce J uftidam profequacur, quam miniftra-
bimus vel miniftrari celeriter , dance Domino , faciemus.
Super aliis vero in Lictera prxfata contentis (videlicet) quod
Locumtcnens dicti Magittri & alii, in Allemblea memora-
ti Hofpiralis , ultimo in Avinione Celebrata , diverfas Novitates
infra di<5tum Regnum tuum , contra Statuta , Leges , & Ufus
Tua, & Progenitorum tuorum,duxerant faciendas,& quodprop-
terea didtum faciebas Arreltum;
Refpondemus quod Gelta in dida Affembtea ,
In qua fuerunt major pars Priorum, & magna multitudo Prx-
ceptorum Hofpitalis jam difti , & Duo Fratres didti Hofpitalis,
Procuratores Prioris Anglix memorati ,
De ipforum omnium Concordia, ac de noftro Mandato,
Propter occurrentia & initantia maxima
pericula Chriftianorum partium Orientis (quorum Loca & Perfb-
nx per prxdidtos Turchos, proch dolor! continue occupantur)
& pro Defenlione & Exaltatione didtx Fidei, fadta fuerunt , &
fimiJiter ordinatum eft in aliis Chriltianorum Regnis, in quibus
dicftum Hcfpicale, Domos & Bonanofcicur obcinere,
Ec Fratres dicti Hofpitalis funt multi & ftrennui , & debent rai-
litare pro Chrifto, quod hadenus, nifi modicum, non fecerunt.
Ideo pro dicta Fide volumus eos cogere quod Qtiingenti Mili-
tes ex eis , cum totidem bonis Scutiferis, cum Equis & Armis,
ac cum aliis Gentibus , quas (dance Domino) mittemus cum eis ,
in Vere proximo futuro, debeanc cransfretare , & in hoc erunt,
pro Navigiis , Viiftualibus , & aliis , multx Pecunix oportunx ,
Prout per alias noftras Liteias, fpecialiter fuperhoc conficiendas
(per quas aiiquaie tux devotx Liberalitatis Sublidium , pro Dei &
prxfarx Fidei reverentia , requiremus) hoc intendimus de proximo
plenius intimare.
Quare Regiam Celfitudinem (cujus Anteceflbres in negotiis Ul-
tramarinis , pro dic^a Fidc , fecerunt Magnalia) affedtuose roga-
mus quatinus , prxmiffis mature attentis, velis, pro diifta Reve-
rentia & noftrarum Precum adjcftione, hujufmodi Arrellum iiico
& cocalicer revocare , ac alias dare Favorem quod hujufmodi Pe-
cunix, prouc ordinatum eft , de ipfis celeriter tranfmiccancur , ita
quod non fic in hac p.irte defeiftus.
Tcmpus enim dehcit, & neceffitas nimis magna ur^et pro Na-
vigiis , & Victualibus , aliifque neceffariis prxparandis , & pro
mittendo eas prxlibato Magiftro & Conventui , in Magna Indi-
gentia conftitutis.
Dat. Avinion. Id. Oiftobr. Pontificatiis noftri Anno Quinto,
Jo. de Cafiris.
Subfi/is cannabaceis.
Coft-
ET ACTA PUBLICA.
39
Ann. D.
lil-u. 3.
/fe. 49.
E. 3.
"/^»/.49.
E. 3. w.
12.
Contra Cardlnalem dt Genevere de Secjuejlro faciendo.
D EX, diledo fibi, Rkhanlo Lyoms Salutem.
*^ Audientes nuper , ex ingenti Querimonia , dilecli Armigeri
noftri , Simojiis de Burgh , quod ,
Millb per nos in Nuncium verfus Scdem Apoflolicam eodem
Simone,
Ac ipfo per Dominium , Venerabilis Patris , Cardinalis de Gene-
vere, fub fpe falvi Condudus & Tuitionis ejufdem Cardinalis,
Qui coram , Venerabili Patre , Cardinali Cantuarienii manuce-
pit Sc fideliter promirit quod prxdictus Simou per Dominium fuum
prxdidum falvum & fecurum tranlitum haberet,
Verfus Angliam Redeuntc,
Quidam Malefadtcres , de Subditis ipfius CardinaJis de Geneve-
re , ipfum Simonem , fub hujufmodi fpe Conduclus exiftentem,
nequiter inf'''. Dominmm prxdittum cepcrunc , 6c Captivum ,
quoufque ipfe Financiam per Ofiingentos Francos cum eifdem Ma-
Jefadloribus fecilTet, & Financiam illam folvilfet, detinuerunt, in
Negotiorum noftrorum * expeditionis Retardanonem , & tam
Noftri quam iplius Simonis Dampnum & Jadluram manifefta :
Super quo idem S:mon nobis fupplicavit ut (ibi Summam proc-
diftam, una cum Dampnis &c Deperditis qux fuilinuit in hacpar-
te, de Bonis & Catallis ipfius Cardinalis de Ge»fW« in Anglia,
Reftitui jubere vellemusj
Nos,
Advertentes Supplicationem prxdiitam fore conlbnam rationi :
\ocatis coram Nobis & Concilio noftro Procuratoribus ipHus
Cardinelis ds Genewre in Anglia , & priemiifis eis ad plenum ex-
'pofitis,
Ad Requilitionem eorumdem, dedimus TprxfamCardinali deGe-
nevere certum diem, a diu prvcteritum, infra quem didta MaleFadta
reforraaret, fcu per fubditos fuos rcformari faceret, vel fe inde ex-
cufaret , & per Procuratores fuos oftenderet quare Summa Prae-
didta, una cum Dampnis & Deperditis prsedidtis, eidem Simoni
rei1:itui non deljeret :
Ad quem diem idem Cardinalis de Geaevere feu Procuratores fui
prsedidti ad praemiffa refpondere non curarunt , & , ut eidem Car-
dmali, ipfo inconfulto , non praejudicarctur , de gratia iioilra pr.T-
fixmius ei alium diem , jam elapfum , Prxmilla facicndi , vel nobis
tranfmittendi & refcribendi Velle fuum ,
Et fupey hoc Quadraginta Libras , de denariis ejufdcm Cardina-
lis de Gtnevere , ex caula priBdidta areftari fecimus & tibi falvo
cullodiendas lit>erari, e.tpectante» Refponfionem didti Cardinalis de
Genevere in hac parce :
Et , licec idem Cardiiialis de Genevere de ProemifTis ad plenum
fit cdo(ftus, didtique Procuratores fui fibi (aepius ex hac caulafcrip-
ferint & tranfmilerint, ficut iidem Procuratores coram nobis vera-
citer & gratis funt confeiri, ipfj ramen Cardinalis quicquam inde
facere, feu Literas Exculatorias au: Dilatorias Nobis indc trans-
mittere vel rcfcribcre hadtenus non dignatur ; fet difta Malefadta
finit fub Dilliraulaaone latere non punita :
Per quod , habitis fuper Prsemims coram Magno Concilio no-
ftro De!ih)eralione matura & Informationc diligenti , per idem
Concilium noftrum conlideratum exiftit , quod didtus Cardinalis
de Genevere , ad debitam Reftitutionem & Satisfa<ftionem , de Bo-
nis & Catallis fuis in Anglia , eidera Simoui , pro Financia fua prx-
dicta , ac Dampnis & Deperditis qux fuitinuic , ut prcEdidtum eft ,
faciendas compellatur ;
Et ideo tibi Prxcipimus quod didas Quadraginta Libras eidem
Simoni liberes , habendas , in Parcem Satisfadtionis Financix ac
Dampnorum & Deperditorum fuorum prxdidtorum , juxta conli-
dcrationcm fupradidtanj.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxvi. die Odobris,
Per Magnum Cojtcilitm.
ET mandatum eft , Vejierabili in Chrifto Pairi , A. Archiepifco-
po Eborum, Anglia Primati ., quod Bojia (^ Catalla preedidi
Cardinaiis de Genevere , infra Provinciam (^ yurifdi&iojiem Juas
exiflentia , ufjue ad plenam Satisfa^ionem Fijiajnio) Dampjiorujn <^
Deperditorum pradiiiorum , ultra diiias ^tadragitjta Lihras , eidejn
Simoni faciejidam , fine dilatiojie Sequejlrari faciat , c^sr fub Seque-
flro detineri ; ita qubd ea habeat corajn ipfo Kege o- diledo Concilto
Juo , in ^indena Sandt Hillarii proxijnb futura , ut ad tunc idejn
Rex inde fieri faciat quod in hac parte yufium fuerit i^ Ratiojiis.
rate & fpeciale, pro Nobis & nomine noftro, omnesPccuniarum Ann. D,
fumnias, ac totum &z quicquid ex Contradtibus , Conventicnibus, 1:575.
Obligarionibus qu'bul]ibet, feu aliis cauiis quibulcumque nobis de- KJi/ . 3.
betur a Domino yobanne de Chafiiloun Comitc de Porteyn , Hx-
redibus & Succellbribus fuis , necnon hig^lramo Comite' de Bad-
foid & de Selibuns, ^cDomijio de Coucy , i-ixrcdibus & Succellb-
ribus fuis , petendi , exigendi , levandi , & recipiendi ,
Agcndi, &c ad omnem Juris eftedtum profequendi, Inftrumenta
producendi & exhibendi ,
Nccnon, pro nobis & nomine noftro, Acquietantias, & Quie-
tationes finales , de Sc fuper Receptis , ac Securitates quaicuraque
in hac parte neceflarias, faciendi, exerccndi, & expediendi,
Ac didos Dominos, yuhajmeju, Hxredes, & iuccefloresfuos,
necnon Ingelramum, Hxredes, & iucceflbres iuos, erga Nos 6c
Hxredes noltros de Receptis quietandi plenarieque liberandi ,
^E-Xceptioni non NumeratxPecunix, Doli Mali, Fraudis, Me-
tus, necncn cuicumque alii Exceptioni renunciandi ,
Alium vel alios Procurarorem vel Procuratores , unum vel plu-
res, ioco fuo vel cujullibet eorumdem, fubftituendi , Subftitutum
vel Subftitutos ab eifdem vel eorum altero revocandi, quotiensdc
quando eifdem vel eorum alteri videbitur expedire,
Necnon oninia alia &c fingula, in prxmiliis, vel circa ea , fbu
prxminbrum aliquod, necellaria, faciendi & exercendi , qux per
verum & legitimum Procuratorem fieri poterunt teu expediri ,
cciam fi Mandatum exigant magis fpeciale;
Ratum , Gratum , Firmum , & inviolabiliter Servandum fore
totum & omne id , quod per didlos Procuratores noftros, Ne-
gotiorum Geftores, ac Nuncios fpcciales, vel eorum alterum, feu
Subftitutum vel Subftitutos ab eifdem vel eorum altcro, Factum,
Gellum , Habitum fcu Excrcitum fuerit in Prxmillis, vel circa
ea, Promittentes , &c exponentes Cautiones per prxfences.
In cujus , &c.
Dac. in Palacio noftro Weftm. xxviii. dic Oiftobris.
Tefte Rege uc fupra.
Per Magnum Concilium.
Ann. D.
1375-
An. 49.
£. 3.
1 Fr«?)f.49.
P. 3. w.
10.
'»VII.9f
Pro Epifcopo Londom£ renuficiante.
K
Ann. D.
1375-
A'i. 49.
£. 3.
De ProCHraiorihus conflttHtis verfus DcmtHos dc Chaflillont:^
de Coucy.
EDwardus , De: gratia, Rex Pranciit c5" Angliji.^ & Dominus
Hibernix, Univerfis & Singulis, prxfentes Liteias infpedu-
ris, Sakitem.
Univerfitati veftrx , tcnore PrxfentiunT, innotefcac qubd Nos
Ordinamus , Deputamus, Facimus , & Conftituimus, per prx-
fentes , TLomam Grauvfon , & Thomam Pogges , Milites, noftros
veros & legicimos Procuratores, noftros Adtores, negotiorum Gc-
ftores , ac Nuncios fpeciales , conjunctim , & divilim , & quemli-
bet eorum in folidum , ita qubd non fic melior conditio occupan-
tis, fet quod pcr unum eorum Inchoatum fiierit, per eorum alte-
rum Terminari valeat & finiri ,
* Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribus noftris , nego-
tiorum Geftoribus, ac Nunciis noflris fpccialibus, & eorum cuili-
bet, Poteltacem gencralem & liberara, uecnon Mandatum gene-
E X , dilefto libi , yohamii Warde , Majori Civitatis Londo
nix & Efcaetori iiao in eadem Civitate, Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex,
Nuper,
Vacante Ecclefia Cathedrali Londoni.T , per Tranflaricnem , ^'»'-49
Venerabilis Patris , Simonis ultijni Epijcopi Londomejjfis in Archie- •^•3-j. *'
pifcopum Cantuarienfem, »».7.
Eidem Ecclefix Londonienfi de , Venerabili Patre Williefmo,
Epijcope Herefordenfi , providerit, & ipfum ad Epifcopatum Lon-
donicnfcm tranftuleric , ipfumque in Epifcopum loci illius prxfe-
cerit & Paflorem , ficur per Literas Bullatas ipfius Dcmini Summi
Pontificis, Nobis inde direftas, nobis conftat,
Nos ,
Pro eo qubd idem Willielmus , nunc Epfcopus Londonienfls^
omnibus 6c fingulis verbis, indictis Literis Bullatis contentis, no-
bisfeu Coronx noftrx prxjudicialibus, fponte, palam, £c exprcs-
se Renunciavit, & Gratix noftrx humiliter fe fiabmifitj
Volentes eidem Epifcopo Gratiam facere fpecialcm.
Cepimus Fidelitatem iplius Epifcopi , & Temporalia didti Epi-
fcopatusLondonienlis, cum pertinentiis, Reftituimus eidem;
Et ideb Tibi prxcipimus quod eidem Epifcnpo omnia Tempo-
ralia Epifcopatus illius , cum percinenciis , in Balliva tua, liberes,
falvo Jure ciijullibet.
Tcfte Rege apud Hatton Graunge , fecundo die Decembris.
Per ipftitn Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetorihms fubfcriptis , fub eadetn
Data; videlicet,
yohamti Welde, Efcaetori Regis inComitatibusEfTexix &Herf-
fordix.
Thojna de llleflon , Efcaetori Regis in Comitatibus Surriae , Sus-
fexix, & Middlelexix,
yohmjii de RokeiJJede , Efcaetori Regis in Comitatibus Norffol-
cix & Suftblcix.
* Tj^T Mandatum eftMilitibus, liberis Hominibus, & omnibus »711,'
-t-' aliis, Tenencibus de Epifcopatu prxdiifto,qu6dcidem J^;7- ^6.
liclmo, tanquam Epilcopo & Domino fuo , in omnibus, qux ad
Epifcopacum prxdictum pertinent, Intendentes fint & Refpondcn-
tes.
In cujus, &c.
Tefte uc fupra.
De TemporalibHS Epifcopatus Plerefordm dcLiberandis.
RE X , diledlo fibi , Edmundo de Brugg , Efcaecori fuo in Co- Ann. D,
miratibus Herefordix & Glouccftrix, Salutem. jjyj.
Ciim Dominus Summus Pontfex , An. 49.
Nuper, £. j.
Vacante Ecclefia Cathedrali Hcrefordenfi , per Tranflationem , Vat.^g.
Venerabilis Patris, Williehni , ultimi Epifcopi Herefordenfls , in E- E. i.f.x.
pifcopum Londonienfcm , eidem Ecclclix Herefordenfi de, Ve- m. 9.
nerabili Patre, yohajine, tunc Epifcopo Bangorenfi , providerit, &
iljfum ad Epilcopatum Herefordenfem Tranftuleric , ipfumque ia
Epiibopum loci illius prxfeccrit & Paftorem , ficut per Liceras Bul-
latas ipiius Domini Summi Pontificis , nobis inde diredtas, nobis
conftat ,
Nos,
Pro eo qu6d idem yohannes Epifcapus Herefordenfls omnibus &
iinaulis
40
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. fingulis Verbis, in ii&b Literis Bullatis contentis, nobis feuCoro-
1375. nx noftr-JE pr;^iudicialibus, rponte , palam , & exprefse renuncia-
Eilv. 3. vit, & Grarix noftnt hunilirer fe fubmilic,
Volentes eidem Epifcopo Gratiam facere fpecialem , d^c. prout
fupra de Dat. 2 Dec.
Tefte Rege apud Hatton. Graunge, Quarto die Decembris.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Datii videlicet,
"Rtchardo Royal, Efcaetori in Comitatu Wygornix.
Williehno iValfiale , Efcaetori in Comitatibus SalopiaE & Staf-
for^^lcE.
Johanni Marde , Majori Civitatis Londonix & Efcaetori Regis
ia fadem Civiraie.
Olivero de Uurnham.^ Efcaetori Regis in Comitatu Wiltefix.
Ey IVIandatum eft Militibus , Libcris Hominibus , & omnibus
aliis , Tenentibus de Epifcopatu Herefordenfi , quod cidem
yohamii, tanqiiam Epifcopo <Sc Domino fuo , in omnibus, qux
ad Epifcopatum pr«ediclum pcrtinent, Intendentes fmt & Refpon-
dentes.
In cujus, &c.
Tcfte ut fupra.
Contra Tnrchos, de Sftbjidio e.xhibendo.
Ann. D. y~< Regqrtu s Episcopus, Servus Servorum Dei, Caris-
1375- vJ timo in Chrifto Fil.o, Edwardo Regi Angli.€.
•'''• 49- [lluftri, Salutem & Apoftolicani Benedidionem.
^' ^- Exppfcit (Fili canlhmej debitum Officii noftri Pontificatiis , ut
£x Au- (^h^nlti Fide es, prElertim Regea & Pnncipcs , aliofquc Potentes,
*''^''' quos Deus , Rex Regum , & Dominus Dominantium , Divitiis
& Potentia ftabilivit , ad ea, qux cedant ad Salutem Animarum
fuarum , & devotionem Caiholicae Fidei , per Q^iam , & Bona
Opera , cam divina gratia, itternitatis adepturi funt Gloriam ,
noftrisxxhortationibus incitemus.
Cum itaque In pii Turchi , lltvi Hoftes Nominis Chriftiani,
non ceffent Chriftianos diverfarum Partium alTidue impetere &
fubicere fuas CrudclilTima: Ditioni, Cbriftiana Fide, fine qua non
eft Salus , fepius abne^ata : & Civitas Confcantinopoltta^tevjis didlis
Turchis , jam Tributaria fafta , lir , prout a pluribus fidedignis,
etiam a noftris Nunciis , quos dudum ad eam & ejus Imperatorem
direximus , & noviter reverfi funt, in magno Perditionis periculo
conftituta : qua perdita reputarentur perditae omnes alix partes Fi-
deiium Orientis ,cum de fuccurrcndo didis partibus iion fit ulterius
habcnda Dilatio;
Ad impediendum Tranfitum Turchorum , de Turchia in Ro-
•VII 97. inaniam , * nonnullas Gentes Armigeras de Fratribus Hofpitalis
Sandi Johannis Jerufolimitani, & de aliis Fidelibus , & quamplu-
res Galeas , li tuum & aliorum Potentum Fiddium tribuantur
Auxilia, intendimusdeftinare,
Hiique omnes , cum gratia Dei , & cum aliquali Potentia didi
Imperatoris , aliorumque Fideiium ukramarinorum & citramari-
ooruni , & cum benelicio Indulgcuiae Crucis , in Italia duntaxat
prsdicandx , lecundum Opiniones didi Imperatoris , aliorumque
•peritorum in talibus, fperantur fucceffus profperos adepturi,
Et quod ita prolperetur iftud Dei Negotium , quod per ipfum
parabitur Via ad Terr.ie Sandx PalTagium generale, &, quod non
rninus eiTet , per hujufmodi Succurfum impendendum , Grxcis
Scilmaticis fpes habetur indubia de iplorumConverfione ad Sandae
Catholicje &: Apoftolicx Ecclelix Unicatem , & aliter ipfa Con-
verfio, prout fepe probatum eft, obcineri non poreft,quam non-
nulla Regna Scirmaticorum , ut .Membra , Caput fperantur verili-
militer fecutura :
Quare devotam Screnitatcm tuam paterne requirimus & roga-
.mus quaiinus contra Turchos eofdem , exiftentes citra Mare in di-
dis partibus Romanix , vel aliis Vicinis eifdem , pro Reverentia
Dei, didxque Fidei, Animxque tux Salute , digneris tuum pium
Sublidium , quaelecumque lit , de Gentibus vel Pecuniis difpen-
fandis pro tuo libito exhibcre , tuamque fuper hoc Intentionem ve-
lis nobis cito refcribere , ut fciamus Qute & Quanta Sublidia Fi-
delium pro hujufmodi Negotio fint oblata , & quid fuper eo iit
utiliter difponendum.
Dat. Avinion. vi. Id. Decembris , Pontificatus noftri Anno
Quinto.
Bartholomeus.
Sigillum deejl.
De Eello contra Turchos fromovettdo.
Ann.D /^Regorius Episcopus, Serviis Servorum Dei , Ca-
'^Vi- ^^ riirimo in Chrifto Filio Edwardo, Regi Angli^
An.\^. IUuftri, Saluteni & Apoftolicani Kenedldionem.
£. j . Pcr alias noibas Litteras tuam Serenitatem rogavimus quod Ar-
tx Ah- reftum nonnullarum Pecuniarum , per , dilcdos Filios, Priorem
■xogr. Aytglia Hojpitalis SanSit Johannis Jern(olim:tani ., fecundum mo-
rem cjufdem Holpitahs, & Fratres fuiPnoratus, tam pro Refpon-
■fione, quam ipfi Prior & Fnatres, dilectis Filiis, Mapjiro c^
Co?tventui Rod\ Hofpitalis ejufdem tenenrur facere annuatiiu , quam
pro jerto Subfidio quod omnes Priores & Fratres jam didi Hofpi-
talis, pro quodam notabili Pdflagio nonnuUorum ex prxlibatis Fra-
tribus faciendo, pro defeniione Chriftiamtatis in parcibus Orieniis,
.ienentur facere certis Annis, per tuam Celiitudinera fadum , dig-
neris feccre amoveri, prout in eifdem Litteris plenius continettir. Ann- 1^.
Cum autem , diledus Fiiius , Michael Marthiniz de Camera 1375-
Prxceptor Domus Sandti Petri de Calanda Hofpicalis ejufdemCse- ^>^'^' 3-
farauguftanenlis Dioecefis, Dator Prxfentium, per , diledos Filios
Locumtenentem didorum Magiftri & Conventus , in par-
tibus cifins.rinis , & alios Fratres memorati Hofpitalis, hujufmodi
Rcfponlionum ac Subiidii & PaflTagii Negotia profequentes ad
Regnum tuum, ad Profequendum Amorionem hujulinodi, acke-
cipiendum didtas Pecunias , eafque mittendum Magiftro & Con-
ventui antedidis & Receptoribus Subfidii prxlibari , mittatur ad
prxfcns ,
Sereni.-atcm eandem rogamus artentiiis quatinus , pro Honore jm
Regio , ac favore Religionis , Hofpitalis , ac Pallagii hujufmodi , tl
praefatxque Chriftianitatis Orientalis , in maximis Calamitatibus 6c
Periculis conftitutae, didum Sequeflrum velis fecere amoveri to-
taliter , ac permittere & mandare eafdem Pecunias afligBari Mi'
chaeli jam dido , libique prxbere Licentiam ipfas Pecunias de di-
do R^no libere cxtrahendi , licut in fimilibus eft hadtenus con-
fuetum.
£t infuper cum, proprer inftantem Neceflitatem didxChriftia-
nitatis Orientalis , non fit in hiis committenda diJatio , fi forte a
Fratribus didi Prioraifis elTent pro hiis aliqux Pccunix exigendx,
digneris dido Priori &, Diledo Filio, Richardo Tricoplerio, Con-
vcntus prxfari , Receptori prxdidarum Pecuniarum , in ipfarum
exadionc citiiis & levius facicnda , R^um prxbere favoreni ii
fueric oportunum.
Cxteriim , cum cx prxmiflis , & nonnullis aliis urilibus & ne-
ceilariis caulis , * circa iftam materiam, quas confoJrius prxfenti- *vtTo8
bus fubticemus , matura deliberatione digeftis , ad Laudem Dei *
defenfioncm& dilatationem dicIxFidei,Cjloriam &HonoremRo^
manx Eccielix , Animarum ipforum Fratrum falutem, & Reli-
gioriis llix Rcformationem ac Augmentum , in Spiritualibus &
TemporalibLis, dante Domino, proventura, Audoritate Apoftoli-
ca duxerimus ordinandum ut Quingenti Fratres Milites didi Hos-
pitalis, ac totidcm corum Scutiferi, cempore Veris , Anni Narivi-
tatis Domini Millelimi , Trecentefimi, Sepcuagefimi Septimi, ad
partcs Romanix debeant fe transfcrrc , in eifdem partibus, ad di-
dx Sedis beneplacitum , permanfuri , & gefturi Bellum Domini
contra Turchos Hoftes Fidei, prout per fupradidos Magijlrum ^
Conventum Rodi, & alios Prxlidcntcs & Confiliarios , ad hoc de-
putandos , aut Legatura prxfatx Sedis , fi eum ad didas partes
miferimus, difponetur:
De quibus quidem Miiiribus & Scutiferis per , diledos Filios,
Johannem Ferdiiiandt . Caftellanum Empoftx , Locumtenentera
didoruni Magiftri & Conventus , necnon Bertandi Prota, Mag-
nr Prxceptoris , ac Francix & Campanix & Sandi Egidii Prio-
rum , & nonnullorum Prxceptorum providorum , qui ad hoc
convociiri commodc potuerunt , fideli Difcullrone & Taxatione
fadis, Triginta odo fratres Milites, cum totidemScutiferis, Prio-
rem prxdidum & diledos Filios Prxceptores Anglix Hofpitalis
prxdidi, fecundum morem Hofpitalis prxfeti, contingant,
Super quibus eligcndis & parandis , demiim ad didas partes Ul-
tramarinas, ut prxmittitur , acceffuris , cildcm Priori & Prxcep*
toribus mandatorias Littcras noftras dirigimus,
Hujufmodi precibus noftris adicimus qu6d , pro Reverentia Dei
fuxquc Fidei , ut noftrum Mandatum hujufmodi eiScaciias implea-
tur, didosTriginta odo Fratres, & totidem Scuriferos, cum co-
rum Equis, Armis, Pecuniis, ac aliis Rebus, non Iblijm digneris
permittere libere de tuo Regno recedere & pergere ad hujufmodi
Servitium Jehu Chriiti , fed eis benigne tribuas Auxilium & Fa-
vorem.
Dat. Avinion. fcxto Id. Decembris , Pontificatus noftri Anno
Quinto.
Valafcus.
Sub filis camtabaceit.
De Temporalibus ArchiepifcopatHS Dublini<e liberandis.
RE X, Venerabili in Chrifto Patri, S. cadem gratia , Epifcopo Ann. D.
Middenft, Salutem. i?7^-
Crim Dominus Summus Pontifex nuper, Aa. /o,
Vacante Ecclefia Cathedraii Dublinix, per mortem , boiix me- e 5.
morix, Thomie ultimi Archieptjcopi loci illius, P«f. yo.
Eidem Ecclelixdc, rcverendo Viro, Roberto E/effo Dublinix, E j.p.i.
nupcr Archidiacono Wintonix, providerit, & ipfum in Archicpi- m. 37.
fcopum loci illius prxfecerit & Paftorem, licut per Literas Bulla-
tas iplius Domini Summi Ponttficis , nobis inde diredas, nobis con-
ftat,
Nos ,
Pro eo qu6d idem EleSIus omnibus & fingulis Verbis, Nobis
& Coronx noftrx prxjudicialibus , in didtis Literis BuIIatis conten-
tis, coram nobis fponte, palam, & exprefse renunciavit, & Gra-
tix noltrx humilitcr fe fubmifit ,
Volentes eidem Eleilo Gratiam facere fpecialem ,
Cepimus Fideliiatcm iplius E/ecli, & Temporalia Archiepifco-
patrts illius, cum pertinentiis, prout moris eft, Reiticuimus et-
dem, _,
Ec ide6 vobis mandamus qu6d eidcm EMo omnia T. emporalia
Archiepifcopaciis illius, cum pertinentiis, in Terra noftra Hibcr-
nix, qux in Cuftodia veftra, ex Commiflione noftra, exiftunt,ut
dicitur, una cum Exitibus, inde a Data prxfenrium percepris, li-
bereris; falvo jure cujuflibec.
Tefte Regc apud Weftmonafterium nicefimo die Januarii.
Per ipjim Reirn.
* Pn
ET ACTA PUBLICA,
4*
Ann.p.
* Pro DHcihns ^ndegavia ^ BurgHndia , de Poteftatc. TreHgaru?n , A4ediatione Nunciornm Papx , pro Regnis An- ■}?'^
An. fo. f^Harles, par la grace de Dieu , Roy de France^ a tous ceulXjqui
■c 5. ^ ces Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que ,
Come, noftre Sai^it Pere, le Pape, nous ait pluleurs foiz prie
& requis, par fes Lettres& Meflages folennelx, &, dareinemeiit
par Reverens Pieres en Dieu, /cs Arcevejijues de Ravennes (§•
de Roven, que nous voufiflbns condefcendre & encliner a bon-
ne Paix & Accort, entre Nous & noftie Advcrjaire d^Angle-
terre ,
Nous,
Enclinans aus Prieres de noftre dit Saint Pere, pour Honeur
de Lui & du Saint Siege de Rome , & aufli pour le bien de
Paix, que nous & toutes bonnes Pcrfonnes devons vouler & de-
firer,
Requis par les dites Reverens Peres de envoier , par devers eulx,
es parties de Flandres , ou aillours ylec environ , de noz Gens telx
come bon nous fembleroit pour Traiftier de la dit Paix avecques
Johcm Duc de Lancaflre , Fili, de noftre dic Adverfaire, & cer-
tains autres de fes Gens, qui pour ce y doivent eftre pour noftre
dit Adverfaire,
Confians pleinement de noz trcfchieres & trefamcs Freres ,
Loys Duc d'Anjou <ir de "Tourainne & Conte de Mainne , & Phe-
lip Duc de Bourgoingne ,
Iceulz , noz. Freres , avons Ordene? & Comis , Ordenons &
Commettons , par ces prefentes , a aler es dites Parties de Flan-
dics, par devers lcs diz Msfliiges de noftre dit Scint Pere,
Kt leur avons donne, & donnons, par la tenear de ces Prefen-
tes, & a chafcun de yceulx , plain Pouoir, Auftorite, & Man-
dement efpccial de Accorder , Prandre , & Feimer, pour Nous
& en noftre Noun , avecqucs lc dit Duc de Lancaftre , & autres
de la Partie de noftre dit Adverfaire , par Luy efpeciaulmcnt a ce
comis , Treues , ou Prorogacion de Treues , & Souffianfe de
Giierre , teles quelles font prifes a prefent entre Nous , noz Sub-
giez , Amis , Allics , Bienveullans , & Adherens , & ceulx de la
1'artie de noftre dit Adverfaire, en la Forme & Maniere, conte-
iv.ies es Lettres faites fur les autres Treues , darreinerement prifes
& accordees a Bruges ,
Et aufli de Convenir, Traidier , Pacifier , Tranfiger, & Ac-
corder, avccques eulx, de & fur touz les Defcors, Contens,Dis-
fcnfions, Qyeftions, & Debaz, meuz ou efperez a mouvoir,
Entres nous , noz diz Amis , Allies, Bienvueiilans, & Adhe-
hcrcns, noz Royaume, Terres, & Seignories d'une part,
Et noftrc dit Adverfaire, & ceulz de laPartie, d'autre part,
De Faire , Mettre , & Accorder en noftre nom & pour nous,
avecques noftre dit Adverfaire , bonne Paix , pour Nous, noz
Royaumes , Terres , & Scignories , Alhez, Subgies, Amis, &
Bienveullans deflus diz,
Et icclle Paix , & toutes les Chofes contenues en elle, ou es
Articles ou Efcripture^; , faites fur ce, Valler, Fcrmer, & Jurer
cn TAme de nous, & Promcttre icelle Tenir, & Garder, & Ac-
Complir, & fur ce donner & ottroier Lettres,
Et generaulment de faire , es Chofes defllis dites, & en totes
lcur Circonftances & Depcndences , tout ce qu'il verront eftre a
faire, & que faire pourrions fc nous y cftions en Parfonne, ja foit
ce que ce foient chofes qiii i cquirent Mandement plus elpecial ,
Et tout ce , qui par culx , ou par Tun d'iceulx, fera Traitie,
Fait, & Accorde es choici dcfllifdites, & en leurs Circonftanccs
& Depcndences , en quelconques Lieux ou Parcies que ce Ibit,
Nos Promettons, en Paroie de Roy, & fur lObiigacion de touz
les Biens, meubles & non meubles, de Nous , & de nos Heires,
avoir fierme & agreeable , & faire Tenir, Garder, & Accom-
plier, de Point en Point, loyaulmcnt & veritablement, fanz frau-
de ou male engyn , & fenz vcnir , ne faire, ou foufl-rir, venir,
encontre par quelque voie , & Confcrmer par noz Lettres toutes
foiz que requis en ferons.
En Tefmoing. de ce nous avons fait mettre noftve Secl a ccs
prefentes Lettres.
Donne en noftre Chaftcl de Boys de Vincenne, le xviii. jour
du Moys de Feuricr, TAn dc Grace Mille, Troifcentz, Soi.xante
Quinze, & de noftre Regne le Douzielme.
J
giid. , Francia , (jr CaftelU , apud Britges captarum , Pro-
rogatio.
Ohan, par ia grace de Dieu , R o y de Ca still e et ^ f°-
_ DE Leon, Duc de Lancaftre, Sw;ow par mefme la Grace ^' 3-
Erceveftiue deCanterhirsVnxmt de tout Engleterre,& EfmonCounte ^ranc.jo.
ae Cantebrigg , MelTages & Commiflaires , envoiez par, noftre £-3-»»'
tieiredoubte Seignur , le Roy, eantz de Lui poair de ftire ce qui ^^-
dclbuz eft contenuz, iicome il appiert par fes Lettres, des queles
les Teneurs s'enfuent,
TC' Dward, par la gracede Dieu, Ro Y de France eT
-L-i d'Engleterre,& Seignur d'lrlaund , a noftre trefcher
Filz Johan Koy de Cajldle c^ de Leo:i Duc de Lancaftre, Reve-
rent Piere en Dieu Simon par mefme la grace Ercevejquc dc Can-
terhirs Primat de tout Engleterre , EJmon Conte de Cantehrig noftre
trefcherc Filz, William de Montagu Coufite de Saresbirs , William
Sire de Latymer , & Johan Sire de Cobham , Chivalers , Saluz.
Remeinteuantz bien fovent les Aftlidions , & Tribulations, &
Malx , queux le Poeple Criftien ad fuffert , & foeffre de jour en
autre, parmy les Guerres, meuez entre nous dcCharlcs noftre Ad-
verjhire de France , a caufe de noftre Droit de France, des quieux
Griefs Nous avons trefgrant Pite & Compaflion , ^c. ut in Po-
tcftalihus Dat.zo. ^ 23. Sept. ^ in Treugis Dat. 27. Jun. An-
ni prateriti , ©- tunc ftc ,
Les queles Treues , dont ycelles Lettres font mencion , nous
avantdites, Joban Roy de Caftelle , Simon & EJvmi,
A la Priercs de , Reverens Peres en Dieii , les Arcevejques de
Ravetmei cjy de Roven , Melfaiges de noftre Saint Pere le Pape ,
& pour rOneur & Reverence de Dieu, de noftie dit Saint Pere,
& de 1'Eglife,
Avons prorogue , & prorogons , par ces prefentes , ou nom de
noftre dit Seigneur , par vertu du dit Pouoir , par Lui a Nous
donne , du darreiner jour du Mois dejuing, prouchain venant ,
Heure de Solail levant, qui fera TAn Mille, CCC. Soixante Ses-
ze (au quel jour icelles Treues devoient faillir) jufques au premier
jour du Mois d'Averil apres, & proucheincment enfuiant, felon
la forme & tcneur des Lettres des dites Treues, deflTus encorpo-
rees,
Et avons Jure & Promis, fur les Saints Evangiles de Dieu, par
nous corporelment touchees , es mains Aes diz MefTages de noftre
Saint Pere, & uncore Promettons , par ces prclentes , ou noni
de noftrcdit Seigneur, loyaulment & en bone foy, que les dites
Treues , ainfi Prorogees , nous Tendrons & Garderons , & ferons
Tenir & Garder, fenz Enfraindre , felon la formc & teneur des
Lettres , faites fur icelles (dont deflus eft fait mencion) & les fe-
rons Confermcr par noftre dit Seignear , & donner fes Lettres
Ouvertes fur ce, feellces de fon Seel.
En Tefmoin. dc ce nous avons fait mettre noz Sealz a ces pre-
fentes Lettres , & avons requis les diz Meflages de noflre Saint
Pere qu'il y facent mettre leurs Sealx.
Donne a Bruges, le xii. jour de Mois de Mars, TAn de Grace
Mille, CCC. Soixante Quinze.
* Et Nous , Arcevejques de Ravennes ^ de Roven, Meflages * VII.
de, noftre Saint Pere , le Pape , avons fait mettre , alarequefte 'o».
de nosSeigneurs deiVus nomez,noz Seaulx a ces pielences Lettres,
FAn & le Jour deflufdit.
DiRarum Treugarum , ex parte Francia , Prorogatio.
LOys Duc d'Anjou <ir de Tourainne & Conte de Mainne, &
Phelip Duc de Burgoingne , MeiTages & CommifTaires envoiez
par noftre trefredoubte Seigneur Monfieur le Roy , & aianz dc
Lui Pouoir de faire ceo qui defloubz eft contenu , ficome il ap-
pert par fes Lettres, des queles Teneur s'enfuit.
• VII.
100.
Ann. D
17,16.
An. fo.
CUarles , par la grace de Dicu , Roy de France , a tous ceulx ,
qui ccs Lettres verront , Salut.
Savoir faifons que ,
Come, nofbc Saint Pere , le Pape, nous ait plufeurs foitz prie
& requis , par fes Lettres & Meflages folennelz , &, darcinere-
ment par , Rcvcrens Pieres en Dieu , /es Arcevejques de Ravennes
G" de Roven , que nous vouliflbns condefcendre & encliner a'
bonnc Paiz & Accort , entre Nous & noftre Adverjaire d'Ait-
gleterre ,
G Eor^m fi^c Drw^rfw , Comes de la Marche de Scotia , habet ^"^^' r, • 1 /1 j- c • n u j
Liccras Rcgis de Condudu veniendo in Regnum Ang ix pe- r ^-"clinjins aus Prieres de noftre dit Sainr Pere, pour Honeur de
Lui & du Saint Siege de Romc , & aufli pour lc bren de Paiz,
Ann.D.
1576.
An. fo,
E. 3.
Franc.fo.
E.i-m.
^4-
Par le Roi ^ fon Counfail.
Pro Comitc de Aiarche de Scotia.
regre, cum Triginta Perfonis Equitibus in Comitiva fua ,quocum
que fibi placuerit , ibidem morando , & exinde in Scotiam redeun-
Scot. s°- do, ufque ad Feftum Sandi Petri ad vincula, proximo futurum,
£. j.w. duraturas.
S- Tcfte Rege apud Weftmonafterium, quinto die Martii.
Pcr jpjum Regem.
Confimiles Literas Regis dc Condudu habet Jacobus Douglas ,
cum Viginti Perfonis Equitibus , in Comitiva fua , ufque ad
Feftum Sanfti Michaelis, proximb futurum, duraturas.
Tefte ut fupra.
Per ipjum Regem.
Tm. IIL P. 111.
quc nous & coutes bonnes Peifonnes dcvons vouloir & delirer,
Requis par lcs ditz Reverens Peres de envoicr , pardevers eulz,
es partics dc Flandrcs, ou aillours ylec environ , de noz Gens telx
come bon nous femblcroit pour Trai6lier de la didtePais avefques
Johan Duc de Lancaftre , Filz de noffre dit Adverfaire, & cer-
tains autres dc fes Gens, qui pour ce y doivent eflre pour noftre
dit Advcrlaire,
Confians plenncment de noz trefchieres & trefames Freres,
Loys Duc dAnjou ^ de Touraimte & Conte de JVkinne , & Phe-
lip Duc de Bourgoingne ,
Iceulx , noz Freres , avons Ordene & Comis , Ordenons &
Commettons, par ces prelentes, a aler es dites Parties de Flandres,
par devers les diz Meflages de noftre dit Seint Pere, ^c. prout
fupra de Dat. 18. Fehr. Anni currentis , (^ tunc fic i viz.
LO Ys Duc d'Anjou et de T0URAINE& Conte de
Mainne, & Phelippe Duc de Bourgoigne &c.
F Sa.
42
CONVENTIONES, LITER^,
Ann D. Savoir faifons nous avoir veu les Lettrcs, par nous, Fhelip Duc
dc Burgo}gvc deniifdit, autresfoiz ottroies & accordees , des queles
la Teneur s'enfuit ,
1376.
Sdv. 3.
Francf. , Drc de
qui ces Lectres verront.
PHelip, Filz le Roy de
BURGOINGNE, Z tOUZ Ceulx ,
tJalut.
Savotr faifons que,
Come, noftre trcjfaint ?ere le Pape ait plufeurs foiz prie & re-
quis , par fes Lcttres , & fait prier & requircr par fes Meflages fo-
lempnelz, & darrainerement par , Reverens Peres en Dieu , l'Ar-
ccvejque de Rave^mes & 1'Evefjne de Carpeatras , noftre trefre-
doubte Seigneur , Monfieur le Roy de encliner & condefcendre a
bonne Paiz & Accort avecques fon Adverfairc d'Engleterre,
Et pour ceo mon dit Seigneur, a la requefl:e des dirz. MefTages
de noftre dit Saint Pere , nous ait comis & envoic pardevers eulx
es Parties de Flandres , pour Traidier, de la dite Paiz, avecqes
iioftre Coufyn lc Duc de Lancaftre, filz de fon dit Adverfaire,
d-f. prout in Treugis datis 27. Juniij Anni pr^teriti, tuncfic,
Les queles Trcues (dont ycelles Lettres font mention) Nous,
Loys & Fhelip avantdiz ,
A la Priere de Reverens Peres en Dieu, les Arccvefques deHa-
veavcs (§' de Rover;, Meffaiges de noftre SaintPerc, le Pape, &
pour rOneur & Reverence de Dieu, de noftre dit Saint Pere, &
de fEgUfe,
Avons prorogue , & prorogons , par ces prefentes, ou nom de
noftre dit Seipneur , par vertu du dit Pouoir , par Lui a Noiis
donne, du darreiner jour du Mois de Juing, prouchain venant,
Heure de Solail lcvant, qui fera TAn Mille, CCC. SoixanteSeize
(au quel jour icelles Trieues devoient faillir) jufques au premier
jour du Mois d'Averil apres, & prouchein enfuiant , felon la for-
me & teneur des Lettres des dites Trcues , defllis encorporees ,
Et avons Jure & Promis, fur les Sains Evangiles de Dieu, par
nous corporelment touchees, es mains des diz Meffages de noltre
*VII. Saint Pere , & ancore Promettons, par ces prefentes, ou nom *
102. " de noftre dit Seigneur, loyaulment & en bone foy, que les ditcs
Treues, ainfi Prorogees, nous Tendrons & Garderons, & ferons
Tenir & Garder , fenz Enfraindre , felon la forme & teneur des
Lettres , faices fur icelles (dont deflTus cft faic mencion) & les fe-
rons Confermer par noftre dit Seigneurs , & donner fes Lettres
Ouvertes fur ce, fcellees de fon Seel,
En Tefmoin. de ce nous avons fait mettre noz Sealx a ces pre-
fentes Lectres , & avons requis les diz Meflages de noftre Saint
Pere qu'il y facenc mettre leurs Sealx.
Donne a Bruges, le xii. jour de Mois de Mars , TAn de Grace
1376.
Ed-u. j.
*vir.
103.
Percipiendos fmgulis Annis fibi , & Haeredibus fuis confimile Ann. D.
Homagium & Fidelitatem Nobis & Haeredibus noftris facienti-
bus , de Exitibus Cuftumarum in Portu Civitatis noftrce Londo-
nix, per manus Colledorum earumdem Cuftumarum , qui pro
tempore fuerint , ad Terminos Sandti Michaelis 6c Pafchie , per
xquales Portiones, quoufque eidem Roherto, vel Haeredibus fuis,
de Terris, Tenementis, vel Redditibus, in loco competenti, ad
Valorem * didorum Mille & Ducentorum Florenorum per An-
num , per Nos , vel Hxredes noftros , ordinatum fueric & pro-
vifum.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Dat. juxta Calefium primo die Julii , Anno Regni noftri Anglia
Vicefimo primo , Regni vero noftri Franciae Odavo.
Nos autem Tenorem Literarum noftrarum prsedidlarum , ad
requifitionem pricfati Roberti, Tenore prsfentium , duximus Ex-
emplificandum;
Provifo tamen quod idem Rohertus dupplicem Solutionem five
AUocationem de didis Mille & Ducentis Florenis de Scuto , vel
Valore corumdcm in alia Moneta , occafione Exemplificationis
Literarum noftrarum pnedidtarum, non percipiac quovifmodo.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Teftc meipfo apud Weftmonafterium , Duodecimo die Maii ,
Anno Rcgni noftri ,\nglix Quinquagefimo , Regni vero noftri
Franci.e Tricelimo feptimo.
Ann. D.
1376.
Mille, CCC. Soixante Quinze.
Et Nous , Arcevefques de Ravennes ^ de Roven , Meflages de
noftre Saint Pere , le Pape , avons fait mettre , a la reguefte de
nos Seigneurs delfus nomez , noz Seaulx a ces prefentes Lettres ,
i'An fic Je Jour delTus diz.
Confirmatio Prorogationis Treugarum , ctim Adverfario Fran-
Alediatione NHnciorum Papit , captarum.
a touz
ctx ,
Ann D. T E Roi de France & d^Engkterre , & Signur d'Irlaund.
1376. -*-* ceux, qui ces Lcttres verront , Salutz.
An. j-o. Nous avons veu & regardez le Teneur de certenes Lettres Pa-
£. 3. tentes de noftre trefchere Filz, Johan Roy de Cajielle e^ dcLcon,
h'ran. j-o. Duc de Lancaftre, Sjjnan Erccvejque de Canterbirs, Primat de tut
•E-3- '^ ' " "' - • - • .«.,-_ o,.
il.
Super ycnditioue Prifhnariorum.
D E X Thefaurario & Camerariis fuis Salutem.
^^ Cum , diledi & fideles noftri, Johaniies de Harlefton , & ^ „,
Philippus la Vacbe , nuper vendiderint Nobis Prifbnarios fubfcriptos yfn.^fo.
pro Duobus Milibus & Quingentis Libris (videlicet), E.i.
Johannem Dominum de Poys , pro Mille & Quingentis Libris, clauf.to
Et Gauterum Chajfillon, pro Mille Libris, E.i.p. 1.
De qua quidem Summa integra Mille Marcx prxfatis, Johan- „,, J'
ni de Harlc[io}i & Philippo, in manibus folutJe fuerunc,
Ac, fexto die Decembris, Anno Rc^ni noftri Anglix Quadra-
gefimo oftavo , per Literas noftras Patentes , promiferimus folve-
re prxfatis , Johanni de Harlejlon & Philippo , Haeredibus & As-
fignatis fuis Mille , odtingentas , & triginca, & cres Libras, fex
Solidos, & 0(So Denarios Refiduos, ad Receptam Scaccarii no^
ftri vel alibi ubi afTignaverimus ,
Unam (videlicec) Mediecatem in Fefto Pentecoftes, tunc proxi-
mo futuro, vel infra Tres Septimanas, tunc proximo fequentes,
Ec aliam Medietatem in Fefto Sandti Michaelis, tunc proximo
fequente, vel infra Tres Septimanas extunc proximo fequentes,
fine dilatione ulteriori ,
Prout in eifdem Literis pleniiis continetur,
Vobis mandamus quod eifdem , Johanni de Harlejion & Philip~
po, didtas Mille, odlingentas, triginta & tres Libras, Sex Solidos,
& Odto Denarios Refiduos, ad Scaccarium praedidtum (fi eis in-
de priiis Satisfadtum non fuerit) Solvatis , vel eis Competentem
Affignationem in locis, ubi eis inde fatisfieri poterit, fieri faciatis;
Recipiences a praefatis , Johanne Harleflon & Philippo, Literas
nollras fupradidtas, per vos cancellandas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo tertio die Maii.
Engleterre , & EJmon Counte de Cajitebrigg , MclVages & Com-
mi.laires , envoiez par nous , fur la prife des certeins Trieues , n'ad-
gairs faitz, entre Nous d'une part, & noftre Adverfaire de France
cfautre part , & de la Prorogacion fait de mefmes les Trieues , en
les Paroles qui s'enfuent,
Johan , par la Grace de Dieu , Roy de CaJHlle (^ de Leon c^c.
ut fupra de Dat. 12. Martii , ^ tunc fic , Nous les dites Trieues ,
& la Prorogacion d'icelles , en la Forme & Manere , come eles
font dcfus fpecifiez, Loons, Approvons, & Confermons, de cer-
teine Science, & les Promettons Tenir, & faire Tenir &Garder,
de noltre Part, fanz fraud, ou mal engyn.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier , le primer Jour d'Avcrill , TAn de noftre Regne
de France, Trent Septifme, & d'Engleterre Cynquantifme.
Conjirmatio Caroli ex Parte Pranci£. Dat. fexto die Maii.
De Confirmatione pro Roherto Nameur.
riRE.
^ lefti
Ann. D.
1375.
An. jo,
E. 3.
Ex Au-
togr.
ciyE, & Dominus Hiberniae , omnibus, ad quos prxlentes
Ann. D. Tj' Dwardus, Dei gratia , Rex Angli^ et Fran-
1376. -1-' ciyE,& Dominus Hil
An. fo. Literoe pervenerint , Salutem.
•E- 3- Conftat nobis , per infpedionem Rotulorum Cancellariae no-
Fat. fo. ftrx^ quod nos nuper Literas noftras Patentes fieri fecimus inhcec
E.3. f.f. verba,
tf>. 19.
DwARDUs, Dei gratia, R E X Angli.-e et Fran
E, & Dominus Hiberniae , omnibus , ad quos prsefentes
Literae pervenerint, Salutem.
Sciatis quod , intuitu Homagii & Fidelitatis , qux , diledtus &
fidelis nofter , Robertus de Nameur corporaliter nobis fecit , nec-
non boni Servitii quod nobis promifit facere in futurum, conces-
E
fimus eidem Roberto Mille & Ducentos
Valorem eorumdem in alia Moneta
communiter currente.
Florenos de Scuto , vel
in Regno noftro Anglix
Papa contra Florentinos.
gorius Episcopus, Servus Servorum Dei , di-
leito Filio, &c. Salutem & Apoftolicam Benedictionem.
ExcelTus graviflimos , quos Iniquitatis Alumni , Cives & Popu-
lus Civitatis Florentinse , tanquam in Reprobum Senfumdati, a
Septem Menfibus citra, contra Deum, & Romanam & nonnuUas
alias Ecclelias, & Libertatem Ecclefiafticam commiferunt, prout
non defunt committere diebus praeteritis , pro certa parte (cum eos
omnes nimio longum , ac txdiofum foret fcribere , & audire) No-
bilitati tua: , ut de illis praefatx compateretur Eccleliae, ac praefta-
rec auxilium & favorem , per alias noftras Litteras duximus refe-
rendos.
Poltmodiim autem , cum ipfos exceflTus nequiremus , abfque de-
biti appofitione Remedii, prxterire, certos gravcs Proceffus , exi-
gente Jufticia, concra eofdem Cives & Populum , eifque quomo-
dolibet dantes Auxilium , Confilium, vel Favorem, fecimus, li-
cet, eorum promerente malitia, digne potuififemus facere gravio-
rc5 , quos in Romana Curia , communi omnium Patria , & in di-
verfis Regnis , & Terris Fidelium publicari mandavimus , prout
affidue publicantur.
* Cumque ProcefTus ipfos ad Regnum Anglix , in quo quam- • yj j
plures ex eifdem Civibus immorari dicuntur , pro hujufmodi Pu- ,o^_
blicatione ibidem facienda, mittamus ad prxfens, eandem Nobili-
tatem rogamus obnixe , quatinus ob Reverentiam Dei , & didlae
Ecclefix, & Noftram, in Publicatione , & Executione didorum
Proceffiium , tuum favorem velis efficaciter impertire.
Dacum Avinion. decimo quinto Kal. Junii, Pontificatus noftri
Anno fexto.
T. de Brancis.
SHbfilis cannabaceis.
D(
.376.
ET AGTA PUBLICA.
Savoir voiis faifons que.
45
Be petendo Reftitutione-iii Caflri Sanlli Snlvatiris , vel Peck-
mam debitam pro DcUberatiOne ejufde?n , juxta Formam
TreHgarttm apnd Brnges captartim.
Comc n'adgairs, Tur
LE Roi deFranceet
dlrlaund, a noz, cheres &: foialx, Monlieur Johan de^Har
d^Engleterre , & Seigheur
H
An. fo
E- 3-
Fr.j«ffo. lefion Capitayn de Guynesj William de Ejrrnpi Treforer de Ca-
E. ?. m leys, & joloan Organ Adarchanc de Londres, Salutz.
Sachez que nous,
Plcinement confiantT; de voz Sens, Loialte, & Difcretion ,
Vous avons ordenez , ellabliz , & deputez. , ordenons , efta-
blions, & depucons hoz Mefrages & Procureiirs efpecialx,
Donantz Sc Commettantz a vous , ou a Deux de vous, plain
Poair & Puiiance de Trier , Poifcr , & Refccvoir , en Noun de
nous , a noftre oeps , de la Partie Charles noflre AJverfaire de
Fnince , ou de fes Deputez, en celle partie , Quaraiit Milles Francs
d'Or, queux noftre dit Adverfaire eft tenuz, a paier par Lui, ou
par fes Gentz, le pritner jour de Moys de juyn profchein venant ,
a Brugges, par la Livere & Suffendre du Fort de Saint Savour,
Solonc la forme & effbft des Trieues , prifes & faitz cntreNous
& noftre dit Adverfaire, a la Mediation des , Reverentz Piers en
Dieu , P. Arcevefqus de Ravcnnes & G. adonqes Evefque de Car-
pentras , ore Ercevejque de Roven, Meffages n'adgairs envoiez. fur
la fait de Pees par, noftre dit Sehit Pcre, le Pape ,
Et de liverer a ceux, qui ferront le dit Paiement, noz Lettres
d'Acquitcance fufficeantz , queux nous fcrrons faire pur le Paie-
ment de la dite Somme,
Ec auffinCjCn cas que noftre dic Adverfaire nc paie , ou ne face
paier, a vous , ou a Deux de vous, au Jour & Lieu comme dit
eft , lej dirz. Qiiarrant Milles Francs , adonqes Nous Donons &
Commettons a vous , ou Deux de vous , plein Poair & Mande-
ment elpccial a Demander & Refcevoir , pur nous, la dit Fort
de Saint Savour, & la Reftitution d^icelle de les ditz. Meffages nc-
llre Sainc Piere , ou dc ceux qui tendront la dit Fort en Noun de
noftre dit Saint Piere, folcnc ce q'eft pleinement compris en les
Trieues avantditez, & en les Obligacions par les ditz. Meffages fur
ce faires ,
Faifantz. Endenrures fafficeantz , entre vous ou Deux de vous &
lcj ditz Meffages , ou ceux qui ciegnent la dit Forc, en noun de
noftre dit Saint Piere , fur la Livere & Reftitucion de la Fort
mayntenant, come Vous, ou Deux de vous, 1'averez. Refceuezen
noftre Noun , folonc ce qui vous femblera meulx pur noftre Ho-
nur &: Profic.
Don. par Tefmoignance dc noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftmonftier , le xxi. Jour de May, TAn de noz Regncs, de
France Trenc Septifme, £c d'EngIecerre Cynquantifme.
Par le Roi ^ fin Confeil.
Pro Epijcopo Karlioli , fuper LibertatibHS fttis , de non
Motf:a:ido.
Ann. D.
I 1376.
1 An. )-o.
|Z.3.?.i.
1«. 6.
[■•VII.
, 10/.
D EX Univerfis & fingulis Vicecomicihus, &c. SaUitem.
•^ Cum , inter CKteras Libertates & Quierantias , Epijcopo Kar-
l:oli , per Cartas Progenicorum noftroruni , quondam Regum An-
glix, conccffas, Conceffum fit eidem,
* Qiiod Ipfe & Succeilbres fui, & omnes Homines eorum, in
• Manerio & Soka de Horncaftre, cum percinentiis fuis, iincQuieti
imperpetuiim erga Nos & H.credes noilros , Vicecomites , Con-
ftabularios , Pr.-epofitos , & omnes Ballivos noftros , per totam Ter-
ram noftram , de Theoloneo ,
Et nos nuper Cartas illas, per Cattam noftram , Confirmaveri-
mus , & infiper Concefferimus , pro Nobis , iSc Hirredibus no-
itris, eidem Epiicopo,
Qi,iod , licet ipfe , feu Pricdeceffbres fui, aliqua vel aliquibus
Libertatum & Q^^iietantiarum , in didis Cartis concencarum, hac-
tenus ufi non fuerint , Ipfe tamen &: Succelfores fui , Libertati-
bus & Quietantiis illis , &: earum qualibet,, plene gaudeant &
utantur , prouc in Carcis & Confirmacione prsedidtis plenius conti-
netur.
Vobis & cuilibet veftrirm prxcipimus quod , Venerabilem Pa-
trQm,Thomam vunc Epijcopum lcci pn^rdicti, & omnes Homines
fuos, in Manerio & Soka praedidis, cum pertincntiis liiis, per to-
tam Terram noftram , de hujufmodi Theoloneo , vobis vel alicui
veftrijm aliqualitcr prxftando , Quietos effe permittatis juxta Te-
norem Cartarum & Confirmacionis prxdidarum,
Iplbs , feu eorum aliquem , concra Tenorem earumdem , non
Moleftances in aliquo feu Gravances :
Et Didlridtionem , ii quam ei^ feu eorum alicui, ea occafione,
feciftis, line dilarione relaxari, & li quod ab ci.s,feu eorum aliquo,
occalione prazdicfta, levaveritis, id eis Rcfticui taciatis indilate.
Tefte Rege apud Weftmonalterium, xxiv. die Maii.
Et erat Patens.
Ann. D.
1:576.
An.^o.
£. 3.
Tranc.fo
JE. j./w.
106.
Stiper Trcttgis fepedi[lis in Aqnitania obfervandis , ^ prteci-
pne , contra Henricum cr Regnttm CaJlelU , de mn at-
temptando.
T E Ror a , noz cheres &: foialx, Thomaf deFelto», noftre
-L^ Senefchal d'Aquitaigne , Sondyke de Latraue, & William de
Elmham noitre Senefchalde Bayone, Saluz.
Tota. m. P. III.
Ar,n. D;
la Traicie duPait, parentreNous & noftre 17.-6.
Adverjaire du Fr.-mze , a la Ville de firuges e;i Flandres, par noz; Ei" ' -
Meliages folempnes , & ies MelTages de noftre dic Adverlaire, a
ce y envoiez , a 1'Inftance & Mediacion efpeci.ilx de noftre/w;f
Pere le Pape, mefmcs les Mclfages, par vertu du Poair, par nous
& noftre dit Adveriaire f ir ce a eux donez, en efpoir de bone
Pais, aient prifes Trieues & Abftinences de Guerre, canc parTer-
re , come par Meer ,
.Parencre Nous, noz Enfantz^ noz Alliez, Subgiz, Roialmcs,
Terres, Paiis, & Scignuries d'un parc,
Ec noitre dic Adv.^ffairc, fcs En^ancz, fes Freres^ Sub^icz, A!-
hez, Paiis, Terres & Seignuries, &, par efpecial, pur Usnri qui
fe dic Roi de Cajiel , & pur le Roialme de Caftelle , d'autre part,
A durer, des Jours deibuz defclarez, tanque au darrein Jour de
Jayn, profchein venant, Soleil levanc, par la manere & forme qui
s'enfuent ,
P R I M E R E M E N T , en Pvcardic & en Vcrmandoys , & par
touc la Paiis de cea la Ryuere Doys, & en couc le Roialme d'En-
gleccrre, al xxvii. Jour du Moys de Ju/n darrein pi'.ffex,
Excepcsz les Porcz du Meer , ou les Tneues comenceront a
courir as Joiirs cieffouz defclarez,
En Normandie, en France, enChampaigne, enBurgdigne, ers
Dolphinee, delTecond Jour de Juillec, profchein paffez, "^
En Brecaigne, en Anjou , en Mayne , en Toraigne , del' vii.
Jour de mefme le Moys de Juillet,
En Poicou , Xantonge, Egennoys, Auverne, Lymofi-n, Ber-
ry, Bourbonnoys, & la Counce de Feroys, del'xvi. Jour de cel-
lui Moys dejuyllec,
En Agennoys, en Burdeloys, en Bayonnoysj en Rouergue, &
Bygorre , & es autres patties de Guyenne & dc Lang ledok , &c
generalment en toutes les aucres parcies de Roialme de France,
nonn Nomez & Declarez cy deffus, de xxii. Jour del' dit Moys
dejuyllet,
Et en ie Royalme dc Caftelle , del' fecondejour deMoysd'Auft,
darrein paffez,
* Et , par Meer , de TEfclufe en Flandres, jufqes a la Bouche
de Sayne , & par les Porcz qui font a fAppaiicc en Engleterre,
del'is. Jour de dit Moys de Juyllet,
, De la dite Rouche de Sayne , jufques a la Rochele, & par les
Portz qui de rAppolite font en Engleterre, dd' xvii. Jour de mes-
me le Moys de Juyllet, . ,
De la Rochelle jufques a Burdeaux & Baione, de xxii. Jour de
Moys de Juyllec avantdit,
Ec, generalment, par touz les autres Porrz & Parcies de Roial-
mes de France , d'EngIeterre , & de Caftillc, & des autres Sei-
gneuries des Roys , & de lour Alliez, Aidaniz, & Adherencz,
canc par Terre, come par Micic , de fecounde Jour dcl' dic Moys
Et auxint y fuift Promis & Jurrez , fur les feintz Evangils ds
Dieu, touchez, par mefmes noz Mellages & les Meffages de no-
ftre dit Adverfaue , tant ei5 noun de Nous & de nofrrc dit Adver-
faire, parmi les dite; Poairs fur ce a eux donez, come en noun
d'eulx mefmes , a Tenir & Garder, bien & loialment, & faire
Tenir & Garder , les dites Trieues , tant par Meer , come par
Terre, par toutes les Lieux & Paiis deffufditz, fanz faire, oufoef-
fre eftre ftit, alcun chofe au ccntrairc,
Mes, celles melines Trieues durantz, cefferoit & ferroient ces-
fer, generalmcnt & univerfelment, toutes Prifes dcj Parfones, de
Forcereffes, & d'aurres Lieux, Pilleries, Roberies, & Arfures, &
toute autre Fait de Guerre, par touz lesRoialnaes, Terres, Paiis,
& Scignuries de fune par &: de Tautre.
Et purront, durantes les diizTrieues, touz les fiibgitz, de Tune
partie & de rautre , Defarmez , A!er , Venir, Demurer, Mar-
chandere, & Faire couz aucres Oevres & Bufoignss lilibles fure-
menc, les uns es Partics des autres , fanz eltre Empefchez, Ares-
tez, ou Moleltez pur Mark, ou Reprifaiile , ou Conrreprife co-
mcnt q'il foit,Cn paianc touce foitz lesDevoirs Ordeignez esLieux
& Paiis ou ils fen-oiic , ou par les quieux ils palfeionc, fanz ceo
q'il paieronc autre chofe que les Subgitzdes Seigneurs ou ce ferra^
Mays toutefoitz ne purronc encrer cn Chafteulx de Garde lesuns
des aiicres , lanz Licence de Seignurs ou Capicains des lieux, ou
des Confervatours dcs Trieues, ou autres aiancz Poair a ce,
Et auxint ne purront entrer es Villes Fermez, ou autres Forte-
refles , li ils ne foientz Defarmez & en Pecit Nombre.
Ec, avec ceo, nous, ou aucun de noz Alliez, ou Subgitz, des-
fufditz. , ne Endurons, ou ferrons Enduir aucunes, des Allies ou
Subgitz de noftre dit Adverfaire, a lelTer fa Parcie , ou fon Allian-
ce , duranc le temps des Trieues avantditz.
Et que ne Ibeffrerons aucuns Parfones eftre Prifes , a caufe de
Guerre, Arreftez , ou Empefchez , neftre Pris, Affkilli, Com-
batu, Elchielle, ou Emble , afcun Forc es Terres & Paiis de TO-
beiffance noltre dit Adveriaiie, ne de fes ditz Amys , Alliez, Ai-
daniz, & Adhcrentz,
Et, li aucuns Parfones ou Lieiiz eftoient Pris, nous lour fer-
rions Delivcrer, ovefque lour Biens, & les Lieux Rendre & Res-
cicuer, fanz dehy , contredit, ou difticulte aucune , li toft qe re-
quis en ferrons :
Et auxinc que Nous ne foeffrcrons afcun Forc eftre Fait,ou En-
forcez, de nouel , en les Tcrres & Paiis de rObeiffance mcfme
noftre Advcrfaire , fes Alliez , ou Subgitz , par noz Gentz , ou
d'aucun de noz Alliez , pur porter Damage ou Prejudice , en
temps a venir , a noftre Adverfaire fufdit , ou nul de ie; Subgitz
ou Alliez fulditz.
Et que Nous ne foeffrerons, cn afcune manere, quc aucunes,
de no2 Allicz ou Subgitz, aille faire aucune Damage ou Prejudice
en la Tcrre de mefme noftre Adverfaire , ne en la Tcrre de fa
Obeifiance , ne d'aucun de ks Affiez, Amys, Bienveullantz, ou
Subgitz, foit par mancre de Compaignie, de Robberie , autrement
par Taic , Parole , Confeii, Comforc, ou Aide, fcientement ou
F 2 tai-
4+
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D. taifiblcment , en aucun niancre , par quekonque voie que ceo
1 3 76. (bit , „
i.tlv. j. Mcs quc toutes manercs desCrimes, Exceffes, Delit7,,& autres
Mesftitz quelconqes , touchantz Fait de Guerre, qui, duranc les
dirz, Trieucs , ferronc taitz, Commis, ou perpetrcT. par afcun de
noz fubgitz, , BienvoiUantz. , ou AUiez, , fcrront puniz generalment
& univerlelmcnt.
Er enquorcs , par cfpccial, cftoit promis & AfleureT. que, no-
flre trefchcr Filz , yoh^iu , Roi dc Caflille e^ de Leon , Duc de
Lancallre , ou Hemy , /0» Adverfaire de Cafiil/e, ne pourroient
fjire , les ditz Trieues durantv., aticun Damage , Grief, Empes-
chement , ou Molcrtc a queconques Subgitz, Alliez, Amis, Ai-
dantz, ou Bicnvcullantz fun de Tautre , ne a lourTerres, Paiis,
Scignuries , oa Biens queconques , par quelque manere, coiour,
ou occafion que ceo foit :
Ec que les IVleffailburs & Attemptours contre les ditzTreuei;, fi
aucuns en y ad , ferrontz Puniz fi toft qui vendra a la conoiilance
des Seignurs, lanz autre Pricre, Somonicion, ou Requeft,
• yjj * Et , outre ceo,tourz, Atteniptacz,faitz contre les dites Trieues,
,y ' par Alccr, ou par Terre, apres les joursdelfus limitez, en chef-
cun Paiis par noz Subgitz, Allierz, ou Aidanrz, Nous & noftre
dit Fi!z lcs ferrons Reparer fanz delay ou difficulte aucune :
Et, li les Meffeifours ne poent Refticuer les Damages, Nous
les Rcltituions, ou ferrons Reftituer:
Ec (i aucune Compaignie, des Gentz d'Armes, fe mettoit en
afcun des Terres , de noftre dic Adverfaire , ou de fes Alliez , par
aucuns de noftre Obciifance, nous, pur obvier a la dite Compai-
gnie,aiderons noftre dit Advcrfaire refonablement a la faire voider,
1) rcqiiis cn fcrrons.
Ec que nous ou noftre dit Filz ne focffrerons, durances les dices
Trieues, aucuns Demolicions des Maifons, ou Abatementz des
Arbres Fruyc portantz, eftre ftiit par aucuns de nozSubgitZ, en
Prejudice, ou Damage, de mefme noftre Adverfaire.
Et auxint y eftoit Promys que nous ferrons Confermer mefmes
les Trieues, de moc au nioc,par Lettres,feallez fouz noftre Granc
Seal.
Et, ovefque ceo, eft Accorde que, noftre Trefchere Filz, le
Prince, & noz autres Filz, & lour Lieutenantz, Capirains, &
Officcrs principalz de Guerre, & autres Officers & Capirams de
noftre Partie, des quelx nous ferrons rcquis par les Confervatours
de melrnes les Trieues, promeccronc & jureronc a les Tenir, &
faire Tenir & Garder, loialnienc & vericablemenc , fanz fraude &
mal engyn.
Ec auxinr y eftoit Promys & Accorde, come deffus, que, par
afcun Meffaic , Attemptac , & Encreprife , fi aucune entrevenoyc
(qui Dieu ne le voille) concre les chofes deffufdices, ou afcuned'i-
cds, ne ferronc ou purronc eftre tenuz ou repucez, pur Enfreintes
Jes dites Trieues, ne Guerre pur ce eftre faite d'une part ou d'au-
tre , n lays lerronc Reparez & Reniys au primer &c duz Eftat les
ditx Meffaitz, Acccmpcarz., & Encreprifes, faicz par ceux de nos-
cre Partie , tant par Terre, come par Meer, par les Conferva-
tours ou Commiffairs que nous ordeignerons , en chefcun des dites
Paiis, fur le Faic des dices Trieues, & ferronc les Malfaitours Pu-
nir folonc ies Cas , iicome delVus ell dir.
Et ore nouelemenc, duranrz mcfmes les Trieues, & le dicTrai-
tie de Paix, pur ccrieins Empefchementz & grandes Difficultes
cntrevcnanrz , nicnt meliiez a Fyn, a la Mediacion & efpecialRe-
quelte du dit fiint Pere , & ibubz alTcurance de bon Paix , fi onc
melmes les noz MelTages & de noftre dic Adverfairc, aiantz a ceo
Poair de lc faire, Affentuz& expreffement Fait, pur nous & pur
noftre dic Adverfaire,mefmes les Trieua; & Abftinences de Guer-
re eftrc Elloigr.cz & Prorogcz, del' dit Darreinjour de Juyn,
profchcin vcnant , heure de Solail levant , (qiianc les ditz Trieues
cieuroicnt failler & ccffcr, come deffus eit dit) jufqes au Primer
jour dcMois d'Avereil aprcs, profcheinement eniuiant, folonc la
tbrme & manere dcs dites Tricucs li deffus rehercees;
Les quelles Tricuci & chcfcun Article d'icel!es avons, par ver-
tiie de mefme TAccord , de noftre Audorite Roial , fait Confer-
mer parnoz autres Lettrcs Patcntes, fouz noftre Grant Seal,
Et auxint les avons fait Crier & Publier parmy noz Roialmes &
Seignuries avancditz,
. £t fait affigner certains, noz foialx , Confervatours & Gardeyns
d'ycelle3 Tricues, pur nous & la noftre Partie en toutz lesdicz
I^iis & Lieux, canc par Tcrre, come par Meer,
Ec , cn oulcre , voillantz que mefmes les Trieues Ibient ferme-
ment Gardez, en toutz Ics Point?.,
- Ec, Confiantz au plain de vozSens, Loialtcz, & Difcretion,
vous avons Affignez , Ordenez, & Etfabliet, jointemenc, & fe-
veralment, de Punir ou faire Punir, & duemenc Challier rouz
ceulx, de noz dirz Obeiffance & Se!,s;nurie de Guyenne, quelles
vous y trovercz auoir aucunement Meffait ou Trefpaffez , apres la
dite Proclamacion faite , envers noz ditz Adverlairs , lours AUiez ,
Adheventz, ou Subgicz quielconqcs, encontre les diczTrieues,ou
nuUe Articlc cficellcs,
Et de Compeller mefmes les Trefpaffours, d'Amender & due
Reftitution faire a cellui, ou ceux, de Tautre Partie, qui tieleDa-
mage avera luffert, de quanque fen aura envers eux, contre lafor-
me des dites Trieues, en aucunc manere, Mefpris ou Meffait,
fenz dclay ou difficultc aucune, & folonc ce que le Cas requiert,
& la forme & manere de les Trieues avantditz ,
Et de femblables Reftitution , Redreffe , Puniftement, & A-
mendes Demander , & faire avoir , de mefmes noz Adverfairs ,
lour Gcntz, Obeiffantx, AUiez , & Adhercntz quelconques, de
quanque ils, ou nul dc eulx,en aucun point , averont enversNour,
* VII. ou nul de noz Subgitz, ou * Adhcrentz, en aucun Point, Mef-
>o8. fait ou Mefpris contre melmes les Trieues,
Les quelles noftrc dit Advcrfaire ad femblablement Confermez,
fouz fon Seal, & Promys de Garder & faire Garder par fes Fre-
res & Enfantz, & les autres delfus nomcz de fa part, par raefmc
la raanere come Nous, de la noftre Partie, rayonti faic.
DonantT, en Mandement, par laTcnour de ceftes, atou7.Con- Ann. D.,
tes, Vifcontes, Barons,Senefchalx,Chaftellains,CapitainsdeChas- 1376.
teulx , Villes, & d'autres Fortererfes, & a couz aucres noxFoialx Edv. j.
& Subgitz,es dites Parties de Guyene, que a vous, & a chefcun
de vous , en faifantz & excerceancz mefmes les Chofes & chefcun
d'icelles , foienc Aidancz, , Confeillantz , & Confbrcantz , fi toft
& a tantz des foitz come fur ceo, par vous, ou aufcun de vous,
entferront, depar nous, refonablement requiz.
Don. par Tefraoignance de noftre Granc Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier, le xxviii. jour de Moys de May, TAn dc noz
Regnes, de FranceTrentSegtifme, &d'EngleterreCynquante.
De 40000 Francs , pro Cajlro SanBi Salvatoris , Jolvendis^
ylcqmetamia.
LERoY DE France et d'Engleterre,& Sei- Ann. D.
gnur d'Irlaund, a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou 1376.*
orronc, Salutz. x«. ro",
Savoir vous faifons que nous Avons ewe & refceu, de la Partie E. j.
Charles ^ioflre Adverjaire de France, Quarant Milles Francs d'Or, Ibid.'
queux noltrc dit Adverfaire eftoit tenuz a paier par Lui, ou par m. lo.
fes Genfz, le Primcre Jour du Mois de Juyn profchein paffe, a
Brugcs, pur la Liveree & Sufrendre du Fort de Seint Savour,
Solonc la forme & effcft dcs Trieues . prifes & faites entre
Nous & noftre dit Adverfaire , a la Mcaiation des , Reverentz
Piers en Dieu , P. Arcevefque de Ravennes , & G. adonqes Evefaue
de Carpentras , ore Ercevejque de Roven , Meffagcs n'adgairs en-
voies fur la Faic de Pces par, noftre dic Seint Pere , le Pape,
De la quele Somme, de Quaranc Milles Francs, nous nousTe-
nons pur bien Concenc & Paiez ,
Ec en Quicons, & Deliverons, & Abfolons noftre dit Adver-
faire, & fes Heires, a couzjours, de mefmela Somme, iflint a
nous paie come dit eft.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftmonftier, le fecound Jour de Juyn, i'An de Grace Mil-
les, Troiiccntz, Septame, &Sys, &denoz Regnes, dc France
Trenc Septifme , & d'Engleterrc Cynquantifmc.
Par le Roi ^ Confeil.
De Bonis Subditorptm Regni Francia arejlandis.
D EX Majori & Vicecomitibus Londonix, Salutem. Ann. D.
*-^ Cum in Trcugis, 1376.*
Incer Nos.ex una parce,& Carolum Adverfarium nofrumPran- An. fo.
(iie , ex altcra parte, fa£tis, £. j.
Intcr cxtera, contineatur qiiod , durante tempore Treugarum cUuf.^a,
illarum, omnes Subditi, cx una parre & altera, poffinc, non Ar- £. j.p. i.
maci, Ire, Venire, Morari, Mercandifarc , & omnia alia Opera m. 4.
& Negotia licita facere fecure quicumque in partibus aliorum,
abfque Impcdimcnto vel Arefto , per Markam , Reprifam , vel
Contraprifam , qualitcrcumque, folvendo femper omniaDeveriain
locis ubi fuerinc ordinaca , prouc in Treugis iliis plenius concine-
cur,
Ac jam pro certo intellexerimus quod quamplura Bona & Mer-
candifae Subdicorum noftrorum, Regni noftri Angli.£, in parti-
bus Francix , per Subditos difti Regni Francis , Areftata exiltanc
jam de novo, contra formam Treugarum prjedidtarum , indebic?
& injufte,
Vobis prtccipimus quod qucecumque Bona & Mercandifas Sub-
dicorum didti Adverfarii noftri Francix, in didta Civicace Londo-
nix exiftentia , & ad eandem vcnientia , fine dilatione areftari,
& fub Arelto falvo & fecure Cuftodiri faciacis, quoufque diftis
Subditis noltris * dicSta Bona & Mercandife fua, contra formam *vil.
didarumTreugarum ficcapta,plenarie fuerint Reftituta,velalicer ,op.
inde fueric Provifum ; Ec hoc nullaccnus omictatis.
Teftc Rcge apud Weftmonafterium , tertio die Junii.
Per Concilium in Parliamento.
De Afoneta Scoti^ numeranda.
LE Ro Y a, noftre bien arae, Thomas Durant Salutz.
Confiantz au plein de voz Sen , Loialte , & Difcrerion , vous
donons Auiftorice, Poiffance, & Mandemenc efpecial de Nora-
brer, Accompcer, Trier , & Poifer. felonc ce qui mielcz ferra
pur noltre Profic, en noftre Ville ae Berewyk (urTwede, pur
nous & cn noftre noun,Quacre Milles Marcs d'Efterlinges denos-
cre Monoie d'EngIecerre , ou Or ou Argenc a la value,
Les quiets, Lui Trefnoble & Puiffanc Prince, Rohert, noftre
chere Coufyn, d^Efcoce nous doit paier, a ccfte profchein Fefte
del Nadvite Seint Johan le Bapriftre, cnDedudtion, Ret>at, &
Partie de Paiemenc de Trenc & Deux Milles Marcz, queles nous
fonc cleremenc duez de la Somme de Cynquanc & Sis Milles
Marcs d'Elterlinges , lesqueUes noftre dic Coufyn, & aucres Pre-
latz, Countes, & Nobles du Roialme d'Efcoce nous onc accorde
& promis a paier: par leur LeccresObligacoirs, a caufe de la Res-
ce de la Raunceon , noitre chere Frere , David de Brujs (qui Dieu
affoille) & par aucres ccrteines caufes , qui fonc plus largement
comprifes en les Leccres Obligacoirs a nous en faices.
Don. par Tefmoignance de noftre Granc Seal, a noftre Palays
de Weftm. le vi- jour de Juyn.
De
Ann.D.
1376.
Aii. fo.
E. 5.
Scot. fo.
E. 3. m.
3-
£T ACTA PUBLICA.
45"
Ann.D.
1376.
Sdv. 3.
De Mbiieta p-£taEla recipienda.
£. 3
liiJ.
An ro. T E Ro^ 2) no^ cheres & foialx, Thomas de Mufgrave Gar-
i_i deyn , Johan de Boulton Chamberleyn , de noitre Ville de
Berewyk ilir Twede, Aleyn del' Strother Vifcont de Rokes-Burgh,
& a noftre Vifconc de Northumbr. Salutz ,
Sachiez que,
Come nous eions Adignei, par noz Lettres Patentes, noftre
bien ame , Thomas Durant de Nombrer , Compter , Trier , 8c
Poiier, pur nous & en noflre noun, en noftredite Ville de Be-
rewik , Quatre Milles Marcs d'Efterlings de noftre Monoie d'En-
gleterre, ou Or ou Argent a la value,
Desquiclles, lui Trefnoble & Puiilant Prince, Rohert , noftre
chere Coufyn dEjioce nous doit paier, a cefte profchein Fefte de
Seint Johan le Baptiftre , en Dedudion , Rebat , & Partie de
Paiement de Trent &: Deux Milles Marcs , queux nous font cle-
rement deuz, de la Somme de Cynquant & Sys Milles Marcz
d'Efter!inges , lcs queux noftre dit Coufyn , & autres Prelatz ,
Contes, 6c Nobles du Roiahne d'£i"coce nous ont Accordez 8e
Promys a paier , par leur Lettres Obligatoirs , a caufe de la Refte
de la Ranceon de , noftre ti efchere Frere , David de Bruys (qui
Dieu aflbille) & par autres certeines caufes, qui font plus large-
ment comprifes en les Lettres Obligatoirs a nous ent faites,
Nous ,
Confiantzau plein de voz Sen, Loialte, & Dilcretion,
Eions AiTignez & Deputez. Vous, Trois, & Deux de vous,de
furveoir le l^Tombre , Compte , Poife , & Triement des dites
Quacre Milles Marcs, queux ferront illint faite; par le dit r/30-
mas ,
Et de Prendre & Refceiure mefmes les Quatre Milles Marcs,
quant ils ferront iflint Nombrez, Comptez, Poifez, & Triez,
de noftre dit Coufyn, ou de fes Miniftres, a noftredite Ville de
Berewyk, par Endenture ent en due manere a Faire,
Et ae les faire (aufment amefner d'illoeqes , fanz delaye , tanque a
noftre Cite d'E»erwyk, a noz Coftages des lifues de Counte de
Northumbre, a delivrer a noftre Vifcont de Everwyk & au Mayr
de noftreCitee avantditCjpur lesfaufment amefnerd'illoqes a Loun-
dres , fanz delaye ,
Et de bailler & delivrer a noftre Coufyn defluifdit , ou fes De-
putez en ce Cas , noz Lettres d'Aquitance , Abfolucion , & De-
liverance de la Somme de Qiiatre Milles Marcs avantdite, &, fi
* VII. meltier eft, dc faire autres Lettres * d'Acquitance , li bones &
no. fufificeantes qui leur deura fufikr, fur mefme la Somme de Quatre
Millcs A'Iarcs,
Et de Faire, Executer, & Expedier toutes autres chofes, ne-
ceiTaires en ticu Cas , fuppofe que elles demandaflent Mandemenc
plus efpecial ^
Promertantz avoir Ferme & Aggreable quantque ferra fait par
vous, Trois, ou Deux de vous , en Noun de nous, fur les cho-
fes devantdites :
Et pur ce vous Mandons , fermemenc enjoignants , que les
chofes avantdites faces parfournir en la manereaefluildit^& ceone
leflez en nulle manere.
Don. par Teimoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftnionllier, le vi. jour de Juyn.
De PotejiMe TraEtandi , ad inflantiam Pap£ , ftiper Pace
aut Irettgis.
Ann. D. "PDward, par la grace de Dieu , Roy de Frakce et d'En-
1376. -tj GLETERRE, & Seignur d'Iilaund, a touz ceux, qui ceiles
An. j-o. Lettres verront, ou orront, Salutz.
E. j. Savoir failbns que,
trmc.^o. Pur Honur de Dieu & dc Scint Efglife, & pur Reverence de,
J.. %.m. noftre Semt Viere., le Pape, qi nous ad elcript & prie, par fes
13. Lettres & Mcflagcs folempnes, qui il a par plulburs foitz & n'ad-
gaires envoiez devers nuus,qui nous vuiilTons aflbntir a Paix avoir
avec nortrc Adverjaire de Fraine ,
Et parmy la confiance quel nous avons en efpecial de Sens ,
Loialte, & Diligcnce del' Reverent Piere en Dieu, Johan Eves-
ge de Hereford, Johan Sire de Cohham de Kenr, Henrie P Scrop,
Baneretz, & Meilre Johan Shepeys Dodtour en Loys,
Nous avons done & Donons par le Tcneur de ces prefentes
Lettres, a Eux, ou Trois d'cux, Audtorite, plain Poair,& Man-
dement efpecial de Parler, Trcitcr, Accorder, & Fcrmer,
En noun de nous & pur Nous, noz Filz, & autrcs Parfons de
noftre Sank, noz Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, & Adhe-
rentz, noz Roialmes & Seigniures quielconques , decea & dcla la
Meer,
Bone Paix^ & Accord , ovefque noftre dit Adverfaire de France ,
fcs Freres, Filz, & autrcs Parfones de fon Sank, fes Subgitz, A-
mys , Alliez , Eidantz , & Adherentz , fes Terrcs , & Seigniu-
Tcs quielconques, lour Procureurs, & MefTages, en general, ou
en eipecial,
Sour toutz les Defcortz , Debatz , & Guerres , meuez ou a
mouoir entre nous & noftre dit Adverlaire ,
Et de Prendrc & Accorder, ou noun de nous, toutes mianicres
des Trieues, ou Abftinences de Gucrre,
Ec de Proroger les Trieues , darreinerement prifes , par mancre ,
fourme, & condition, & fi long temps a durer, come meftier
ferra, ou bon lour femblera,
Et de mefmes les chofes fuifditz, & chefcune Article d'icelles,
Affermer & Afleurer, par Foi & Serement, a doner en rAlmedc
Nous j fur les Seintz Evangils ,
Et oe veer que autiel Serement fe face , en TAlme de noftre dit
Adverfaire, parles Piocureurs & McfTages, qui Treteront oves-
que Eux,ou Trois d'eux, fur la prifede mefmes Trieues, & Ab- Ann.D.
itinences, ou de bone Paix & Accord, eiantz, de Lui a ce faire 1376.
fuflnceant Poair, ^i^v, j.
Et d'Ottroier & Donner, de noftre Part, fur Ce & lesDepen-
dences , toutes maneres de Seurte , PromeiTes , Obligacions , &
Letnes feallez, tantes & tiels come meftier ferra en tieu Cas,
Les quels Seurtes, PromefTes, Obligations, & chofes fufdites
nous volons avoir tiel effedt, vigeur, & ferm.ete come ii nous les
euffions done & fait en noftre propre Parfone,
Et Promettons, loialment & en Parole de Roi, & en bonefoy
Avoir & Tenir, touz jours, Ferme & Aggreable tout ce, quepar
noz dicz MefTages ou Trois de eux ferra Traitie, Accorde, &
F"ait esChofes defllifdites, & les Confermer par nos Lettres, &
les faire mettre a Execution, fouz Obligation de touz noz Biens,
prefentes & a venir.
En Tefmoignance de ce nous avons faice raectre noftre Seal a
ccs Letcres.
Don. a noftre Paleys de Weftmonftier , le xii. jour de Juyn ,
TAn de noz Regnes, de France I'rent Sepcifme, & d'Englecer-
re Cinquancifme.
* De Poteftate concedendi falvos CondttUus. * VII.
iit.
LE Roi a, Reverenc Piere en Dieu, Johan Evejkue de Here- Ann. LJ.
ford, Johan Sire de Cohhatn , Henrj /'Scrop , Banerecz , & i^7°'
Mciitre Johan de Shepeye Doiftour en Loys, Saluz. ■^"- ^°'
Come , parmy la confiance, qucle nous avons en efpecial de ^■3-
voz Sens, Loialce, & Diligence, eions done, par noz Lettres ^^"''
Patentes, a vous, ou Trois de vous, Audtorite, plein Poair, &
Mandement efpecial de Parler, Traitier, Accorder, & Fermer,
en Noun de Nous, pur Nous, noz Filz, & autres Parfones de
noftre Sank, noz Subgitz, Amis, Alliez, Eidantz, & Adherentz,
noz Roialmes & Seignuries quielconqes, decea & dela la Meer,
bone Paix & Accord ovefque noftre Adverfaire de France , fes
Freres, Filz, & autres Parfbnnes de fon Sank, fes Subgitz, A-
mis, Alliez, Eidantz, & Adherentz, fes Terres & Seignuries
quelconques, en general ou en efpecial, lour Procureurs & Mes-
fagcs, fur touz les Defcortz, Debatz, & Guerres , meues & a
mouoir entre Nous & noftre dit Adverfaire,
Et de Prendre & Accorder, en noun de nous, toutes manercs
des Trieues , ou Abitinences de Guerre ,
Et de Proroger lcs Trieues, darreinement prifes, par manere,
fourme , & condition , & ii long temps a durer , come mefter
ferra, ou bone vous femblera, come en meimes noz Lettres Pa-
tences eft compris plus au plein,
Nous,
Au fin que ceft Bufoigne fe purra, par la grace de Dieu,micux
prendre effedt & bone efploic,
Et confiantz outre fi de voz Sens , Loialte , & bone Dlfcre-
tion ,
Donnons & Commettons a vous , Trois, ou Deux de yous,
Audtorite & Poair elpecial de faire & doner, ou noun de nous,
a chefcun Parfone , qui vendra de Parc noftre dic Adverfaire de
France, ou par fa Parcie, ou par afcune autre, devers vous, par
caufe de TEfploit du Traite avantdit, ou par afcune autre enche-
fon queconque , voz Lettres de Sauf & Seure Conduyt & Sauf
Garde, fouz vous Sealx, par touz noz Seignuries & Poairs , fibien
par Terre , come par Meer, fanz Merk prendre ou Reprifal,
ou autre Grevance queconque, tantz, & ciens, & fi fufficiances,
& par fi long cemps a durer, comme bone vous femblera, ou
meftier ferra,
Ec Promeccons, loialment & en bone fbye, pur Nous, & Nos
Heirs, avoir & tenir Ferme Agreable quantque par vous, Troys,
ou Deux de vous, ent fait ferra en la forme avantdite,
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier, le xii. Jour de Juyn, l'An de noftre Regne,
de France Trent Septifme, & d'Engleterre Cynquantifme.
Ann. D.
i37(J.
An. fo.
E. 3.
CUuf.
fo. E. 3.
p. 1. m.
l.d.
De Trettgis proclamandis.
D EX, dile£tis fibi, Majori& Vicecomitibus LondoniK, Salu-
■*-^ tem.
•Qi^iiaTreugas, . „ . ,
Qux ultimb, inter Nos & Adverfarios noftros Francice, apud
Brugges in Flandria, ufque ad ultimum diem Junii, jam proximo
fururum, duraturse, initae & firmatx fuerunt,
Ufque ad primum diem Apnlis , extunc proximo fequentem,
prorogatx e.\'iltunt ,
Prout in Treugis & Prorogatione illis plcnius continemr;
Vobis prxcipimus, firmiter injungentes, qubd Treugas & Pro-
rogationem illas, in Civitate prardiifta, & Suburbiis ejufdem, in
fingulis locis ubi expedire videritis, publice proclaman & ex partc
noftra ufque didum primum diem Aprilis, firmiter obfervan &
teneri faciatis juxta formam Trcugarum & Prorogationis earum-
dcm • Et hoc nullo modo omittatis.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , decimo ottavo die Junu.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data, mutatis
mutandis^ videlicet,
Hugoni de Calvelef Capitanco Villae fuae Calefii, vel ejus Locum
tenenti ibidem, de hujufmodi Proclamatione in Villa prasdi^fla fa-
cienda.
Edmujido Comiti Cantebrigite , Conftabulario Caftri Regis Do^
vorrix, & * Cuftodi Quinque Porcuum, vel ejus Locum tenenti * VII.
ibidem, &c.
Fl
fhi-
iia.
4(>
CONVENTIONES, LITER^,
Ahn. D. Thilippode Caurtencp^ Admirallo Flotnc Rcgis Navium verfus
137(5. partei Occidentales , de hujufmodi Proclamatione, in fingulis Por-
'EMi. 3 tubus & Locis, infra Admiratum prxdidum, facienda.
Confimile Breve diris;itur WilUclmo de Nevill^ Admirallo Flotae
Navium verfus partes Boriales.
Confimile Breve dirigitur Ballivis Villa: de la Pole,de hujufmodi
Proclamatione in Viila prxdidta focienda.
Confimile Breve dirigitur Ballivis Villae de Weymouth.
Fro Magiflris , Bacalariis , & Scolaribits yuris Canonici
Cr Civilis Oxonice , de pacificando.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Junii- Ann. Di
Per Concilium in Farliamento. ^^'"' ^
Ann. D.
1^76.
Aii. fo.
£ 5.
Fat. j-o.
E.J.p. t.
m. 14. d.
D EX, Venerabilibus Patribus, IV. Londonienfi, Thoma Elienfi,
'^ A. Menevenfi, R. Sarum, & W. Cicefirenfi, Epifcopis, Sa-
lutem.
Nuper audivimus de quibufdam DifTenfionibus, Rixis infolitis,
& retroaftis temporibus Inaudicis ,
Inter Magiftros & Dodlores Theologiae, Juris Canonici & Ci-
vilis, & facultatis Artium eariimque Scientiarum Baccalarios &
Scolares noviter jam exortis,
Occafione quorumdam Statutorum, Formam & Refponfiones
Bacalariorum Juris Civilis & Canonici ad Quxftiones, per Docto-
res Djcretorum & Legum difputandas, concernentium , noviter
Editorurh,
Quorum occafione Bannitiones, Conviifliones, & alia Grava-
mina varia contra certas Peribnas plurima funt fecuta :
Quae Dilfenfiones, Rix.E, & alia Gravamina prxnotata in Prae-
judicium non modicum & enervationem quodammodo praedidtx
Univerfitatis tendcrcnt, nifi per nos Manus clfcnt appolitae, pro
repellendis prjemidis Inconvenientibus , Adjutrices;
Nos, volentes prxdiftam Univerfitatem fuftinere in fuis Ufi-
bus, Privilegiis, & Confuetudinibus univerfis, prout eam ab Ini-
tio Privilegiis Dotavimus, & eadem Privilcgia frpius Augmenta-
vi.mus per temporum curricula diverforum, pro Pace didie Uni-
vcrfitatis pariter & quiete in caufis & negotiis pra:mifrorum , &
omnium aliorum incidentium, emergentium, & ea qualitercum-
que contingentium , Vobis Committimus plenarie vices nollras,
Dantes vobis Quatuor, vel Tribus veftrum, Tenore Prxfen-
tium, Audtoritatem , Poteftatem, ac Mandatum fpeciale Nego-
tium praedidum, cum omnibus & fingulis PrxmiflTis, vel ea quo-
quomodo contingentibus , vel dependentibus ab eifdem , vice no-
itra Audiendi,& in eifdem (Amputatis quibufcumque Dilationi-
bus & Allegationibus fi-ivolis) alcerius etiam Partis Prxfcntia nuUa-
tenus expedtata , plenarie Cognofcendi , ac ea Reformandi , & de-
bito Fine Terminandi ,
Bannitiones , Convidl'one? , Statutaque praedicSb in parte vel in
toto Revocandi & Subduccndi, prout Vobis, Quatuor, vel Tri-
bus veftrum videbitur expedire,
Bannitofquc & Convidos prxdiflos in Univerfitatem prxdi-
ftam Reconciliandi, prout Vobis, Quatuor, vel Tribus reftrum
videbitur oportunum ,
Cancellarioque , Procuratotibus , Magiftris , Doftoribus , Scola-
ribus , & aliis quibufcumque Univerlitatis prxdiiftx , Inhibendi
ne, contra Ordinationes veftras, Quatuor, vel Trium veftrum,
neque, de cxtcro, Statuta Injufta feu Irrationabilia , contra Facul-
tates JuiTs Canonici vel Civilis, edant feu faciant quovifmodo, fub
Poena Forisfacturx omnium Bonorum fuorum Temporalium , &
Revocationis Privilegiorum omnium, a Nobis vel rrxdeceffori-
bus noftris Univerfitati prxdictx , Magiftris , Doitoribus , vel
Scolaribus ejufdem, primitiis conceftbrum,
Et ca, qux fic per Vos, Quatuor, vel Tres veftrum, Tcrmi-
nata vel Ordinata fuerint, Vallandi &c Affirmandi,
Et omnia alia Faciendi & Exeqjendi qux pro Reformatione
PrxmiiTorum , juxta Difcreciones veftras, Quatuor, vcl Trium
vcftrum , neceiTaria fuerint vel etiam oportuna;
Et ideo vobis mandamus quod , ad certiJS Dies & Loca , quos
Vos, Qi^iatuor, vel Tres veltrum ad hoc provideritis , circa prx-
milTa folcrter cum efficacia Intendatis, & ea faciatis & exequamini
prout a parce Juftitix , & pro Pace, Quiete, & Tranquillitate
prxdidx Univerfitatis, Vobis, Quatuor, * vel Tribus veftrum
videbitur expedire.
Damus autem unicuique Partium prxdidarum , & omnibus aliis
quorum intereft, Tenore Prxfentium, firmitcr in Mandatis quod
Vobis, Quatuor, vel Tribus veftium, in Prxmiffis, & Prxmis-
forum quolibet, Faciendis & Exequendis, obedianc & pareant pa-
riter & intendant.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium , vicefimo die Junii.
Concejfum efi in Farliamento de Affenfu Frielatorum pradtilorum.
De CondnEln pro Niincio Papa^
Ann. D. Pl ^^ Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
jT-^ Sciatisquod,
^«",-0. Cim, Venerabilis & Difcretus Vir , Magifter Egidius Sancii
^ ' ' Sancti Unionis Prxpolitus Ecclefix Sandti Valentini , Nuncius
y'r„„cjQ^I>omi7ii Sii7mn! Po7!iipc!s, in Regnum noftrum Anglix, pro qui-
E. I. »;' bufdam Negodis, Concilio noftro, ex parte ipfius Sumrai Ponti-
j" ■ " ficis, ibideni exponendis, in proximo fit venturus,
Nos , ©"f . ut !n fimiUhus de Co?iduiiu Literis.
Incujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Michaelis, proximo fu-
turum, duraturas.
•VII.
115.
uicquietantia de Moneta Scotia.
LE RoY a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront , Sa- Ann. D,
lurz. 1376.
Savoir vous faifons que nous avons en Accomptee & Refceu ^'»- so.
de, Trefnoble & PuifTant Prince, Robert , npftre chere Coufyn,^ 3-
dEfcoce, & des autres Grantz de fa Partie, Quatre Milles M^rcs Scot. 5-0.
d'Ei1:erlinges de noftre Monoie d'Engk:terre , pur cefte prefente£-3>»»-J-
Terme de Seint Johan le Baptiftre, en Dedudtion, Rebat, & Par-
tie de Paiement de Trent & Deux Milies Marcs,
Les queux Nous font clerement duez, de la Somme de Cyn-
quant & Sys Milles Marcs d'Efterlin?es, les quielles noftre dic
Coufyn, & autres Prelatz, Contes, & Noblesde Roialme d'Es-
coce, nous ont accordez. & promys a paier, par leur Lertres Ob-
ligatoires, a caufe de la Reftc de la Ranceon de, noftre chere
Frere, David de Brujs, qi Dieu afToille,
De la quele Somme, de Quatre Milles Marcs, nous nous Te-
nons pur bien Contenrz, & Paiex ,
Ec en Qi^iitons, Dcliurons, & Abfolons noftre dit Coufyn, &
les autres, iffint Obligez, & leur Heirs, a touz jours, de mefme
la Somme de Quatre Milles Marcs, itfmt a nouz paiez come dic
Ec , par le Tenour de noz prefentes Lcttres , nous faifons Pac-
tion , & Covenance exprelTe , & en bone foy , de jammais De-
mander a Eux, ne a leur Heirs , en Jugement, ne dehors, la dite
Somme de Quatre Milles Marcs , qui paicz nous fonc par la caufe
& ficome delfus eft dit.
Don. pat Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Pa-
loys de Weftm. le xxvi. Jour de Juyn.
Per ipfum Regem.
De yocalibns D/tciJfe Britannix Liberandis.
LE Roi as, noz cheres & foialx, Robert de Afljeton noftre
Trelorer, & Johan de Ipre Senefchal, de noftre Hoftiel, Sa-
luz.
Sachez que^
Come, noftre ame Filz, yohan Duc de Bretaigne euft n'adgair$
Agagez & Lefle en Garde de Richard Lyons , Vyneteur de Lon-
dres (efteantz ore en Prifon en noftre Tour de Londres, pur cer-
teines Mefprifons par Lui faitz, dont il eft Convidl, par confide-
racion des Prelatz & * Grantz , efteantz en noftre Parlement) cer-
teincs Joialx de , noftre ame Cofyn , Johane Duchejfe de Bretai-
gne, Femme le dit Duc, a ce quc nous avons entenduz; c'eftas-
iavoir ,
Une Gros Cercle d'Or, oue Sept Fermails d'Or,
En le Primer Fermail un Baleys en myleu , Quatre SafTers en
Troches , & Quatre Troches de Perles , oue Diamandes , Quatre
Perles en Troches , Quatre Bale>'s en Troches ,
En le Seconde Fermaile un Safir en myleu , Quatre Balcys en
Troches, Quatre Perles en Troches, Quatre S^s en trochcs,
& Qiiatre Troches de Perles, oue Diamand,
Et les autres Cynk Fermails fbnr fuantz en Overage , & entre
chefcun d'eaux Barres un Barre d'Or , oue un Emeraude en Tro-
che, & viii. GrofTes Perles de Cofte.
1t EM, un Petic Cercle d'Or, oue Dys Fermails d'Or,
En le Primer Fermaile un Emeraude en mylieu, Quatre Baleys
en Troches , Sept Perles & Quatre Diamandes en Troches ,
Et en le Second Fermaile un Baleys en mylieu , Quatre Saffirs
en Troches, Quatre Perles en Troches, & Quatre Emeraudes,
Et les autres oepc Fermails fbnt de mefme la fort.
Item, un Seinture d'Or & de Perles, oue Neof Barres d'Or,
ovefque Eegles blancz, & entre chefcun Barre un Leverer d'Or,
oue un Scochon de Gris, oept Barres de Perles, en chefcun Barre
Douze Grofles Perles , un Grand Onche d'Or , oue un CerfF
blanc dedeinz un Park poudre de Pareye en mylieu , un Baleys &
Quatre Baleys environ en Troches, Quacre SafErs en Troches,
& oepc Troches de Perles & Diamandes, un Grand Fermail oue
un Griffon blanc , un Baleys fur Tefpale , Sys Saffirs environ en
Troches, Sys Baleys environ en Troches, & xii. Troches de Per-
les oue Diamandes.
Item, un Fermail, oue un Grande Saffir, un GrifFon d'Or en
mylieu, & fur fon PVs, & Sys Baleys environ defouz Troches,
Sys Saffirs environ defuz Troches, & Sys Troches de Perles oue
Diemandes,
Un Fermaile oue une Ymage de Seint George d'Or en mylieu,
oue Trois GrofTes Perles, Quatre Baleys environ en Troches,
Quatre Saffirs, Trois Baleys en Troches, & Quatre Troches dc
Perles, oue Diamand,
Un Fermail , oue une Lyon d'Or , un Saffir defuz le Pys ,
Trois Baleys environ en Troches , & Deux Troches de Perles
oue Diamande,
Une Fermaile oue une Egle d'Or en mylieu, un Baleys defouz
le Pys, Trois Saffirs en Troches, Trois Troches de Perles, oue
Diamande,
Et un autre Fermail de raefme la Sort. _,_,,. , _
Item, un Fermail, oue un Lyon d'Or, un Saffir defuz le Pys,
Troys Baleys en Troches environ, & Trois Troches de Perles,
oue Diamand,
Un Fermail d'Or oue un Griffbn blanc , un Baleys defuz le
Py.s , Troys Saffirs environne en Troches , Sys Baleys environ en
Troches , & Sys Troches de Perles oue Diamand ,
£t
Ann. D.
1376.
E. 3. f.
\.m.T.
* vii;
114.
ET ACTA PUBLICA.
47
Ann.D
1:576.
lEiiv. 3,
• VTI.
Ec autres Tro5's Fermails Ae mefme le fort.
IteM, un Petit Fermail, oue une Baleys en mylieu, Trois Saf-
firs en Troches environne Trois Grolles Perles eii Troches, &
Trent & Sys Perles environ.
IteM , un Ermyn de Perles (c'eftaffavoir) Cent & Quatre Per-
les & Sept Diamandes defus la cowe ;
Ec touz. les Parcclles fufditz, poifent xxx. Marcz.
Nous ,
Par confideracion que les dites Joialx eftoient a la dit Ducheftc,
come dit eft, vuillantz faire a Lui Grace efpeciale,
Vous avons affiaiiiez de Refcevoir , del dit Richard., & de quc-
conque autre Parfone que les ad en Garde, les Joialz avantdites,
ou q'ils foint trouez, par Endenture ent a Faire entre yous &
ceux , des queux vous les avercT, Receu ,
Et auffi a deliuerer maintenant a mefme la Duchede touz les
ditz Joialz, queux vous purrcz favoir, par informacion de dit Ri-
ehard, ou par afcune autre voie covenable , apartenir loialment a
dite Ducheffe, par Endenture, enfement a Faire entre Vous &
Lui , pleinement contenant les Parcelles que vous iffint Lui averez
livere,
Et auffi de certifier pleinement a Nous , quele manere de Joialv,
& comebicn, & des queux, ou de qui rcceux en averez:
Et pur ce vous Mandons que, en touz les Chofes defufdite<: ,
diligentement entendez fanz. nule defaut , & ce que vous averez
fait en celle Partie, certifiez a nous, fouz. voz,SeaIx, diftinfte-
ment & apartement , oue toute le haft que bonemenc purrez.
* En Tcfmoignance de quele chofe nous avons fait faire cefte
noz. Lettres Patentes.
Don. a Weftm. le fecond Jour de Juyl, TAn de noz. Regnez,
d'EngIeterre Cynquantifme , de France Trente & feptifme.
Per ipfum Regem , Nunciante yohanne Duce Lancafiria!.
Ann. D.
1376.
An. fo.
E. 3.
Ex A:i-
togr. ■
Pap£ pro Pace cum Francia, c^ de Credentia.
GRegorius Episcopus, Servus Servorum Dei , Caris-
fimo, &c. Salutem & Apoftolicam BenediiSionem.
Si tua , Fili Cariffime , Regia circumfpcclio Gueirarum & Dis-
fenfionum difpendiofa Incommoda, & pernitiofa Difpendia, qui-
bus etiam graviter irritatur Altiffimus , confideraverit diligenter,
proculdubio credimus quod , ad ea tollenda , per viam Pacis ,
Deo placibilis , Tibique utilis & honorabilis, compatiendo benig-
ne Afflidionibus Populi Regni tui, Regium diriges .^nimum &
difpones.
Ideoque Regiam rogamus Excellentiarri , & per Dei mifericor-
diam obfecramus, quatinus Regis Excelli, Pacifici, & iEterni,
qui , pro Redemptione populi , de fux Magnitudinis fcde , ad
Terram defcendens , exinanivit , formam Servi accipicns , Semet-
ipfum, ut ejus Filius dici merito valeas, veftigiis quantum poteris
inhxrendo , ad Pacis Reformationem ejufdem benignum cor Re-
gium inclinare velis & fleftere, ut Malis, ex Gucrris, & Diffen-
iionibus , eifdem provenientibus , fublatis omnino , ingenti in
Regno tuo cultu Juftitix Opcribus Deo placibilibus intendatur.
Et fuper hiis, Venerabilibus Fratribus noftris, Pileo Rwjenna-
cevfi., & Gmlkrmo Rothomagenp Archiepifcopis , Apoftolicx Sedis
Nunciis, qui honoris Regii finceri Zelatores exiftunt, &jamdiu
pro prxmiffis folicite & fideliter laborarunt , in hiis qua: ipfi , vel
eoriim alter, eidem Excellenti.^ Regix, fuper prxmiffis, pro patte
noftra, pcrfe, vel alios retukrint, aut Litteris indicaverint, cre-
das indubie, illaque, fperatis Opcrum fruiSibus, pia velis profe-
cutione adimplere.
Datum apud Villam novam Avinionenfe Dioecefe, Sexto Non.
Julii, Pontific noftri Anno Sexto.
Valafcus.
Sub fdis cannahaceis.
Paps pro Pace , cr de Propojtto adeandi Romam,
Ann. D. /^Regorius Eptscopus, Servus Servorum Dei, Ca-
13-6. ^-^ riffmio, &c. Salutem, & Apoftolicam Bcncdictionem.
Aii. j-o. Licet, Fili Cariffimc, firmum olim habuerimus, prout habe-
jE. j. mus, Propohtum, ac tenemur, & e:<pedit Statui Romanx Eccle-
£x Au- fi^ 5 Sponfi: noftne , ad Sacram Urbem cum noftra Curia Nos
togr. Transferre; tamcn Anno prxterito, Dilcitorum Filiorum, No-
bilium Virorum Natorum tuorum , & aliorum per
te deputatorum ad Tracftatum Pacis Regnorum Angli.x; , & Fran-
cix, qux traftabatur, quamque defidcrabamus, prout delideramus
ardenter, ftando propius , cooperationis noftrx poflemus Auxilium
impertiri, Precibus benignum prxbentes Affenfum, Avinion. us-
que modo remanfimus, non iine Graviffimo, &, ut credimus,
noto tibi, & aliis, prxfata: Ecclelix Detrimcnto.
Nunc autem non folum honcftas & utilitas hujufmodi noftri ac-
cefsus eum expofcic, fed neceffitas Spiritualis & Temporalis iiatus
ejufdem Ecclclive, ad diftum noftrum ccleritcr implendum Pro-
pofitum, nos impcllit ; & in principio Menlis Scptembris proxi-
mo futuri, Deo prxyio, intendimus arripere iter noftrum^ quod
tux Cclfitudini nunciantes , rogamus eandem , quod ditSam Ro-
manam, & alias Ecclefias, & Perfonas Ecclefiafticas Rcgni tui
in fupplementum noftrx majoris Elongationis ab eis, dignctur pro
Dei, & Apoilolicx Sedis, & noftra reverentia lufcipere com-
mendatos.
Et, fiquid Regalis Sercnitas cupiat, ante Receirum hujufmodi,
nos faduros, id nobis referare non differat, honefta vota tua, dan-
te Domino, impleturis.
Pietatemquc tuam, quanto cordialius poffumus, deprecamur.
quannus Populis didli Regni tui, Longo Bello afHiftis & gravatis, Ann. 0.
compariens , didlx * paci digneris pro prxfatorum Populorum 1376.
confolarione, & multo magis pro Regis Regum, & AiSoris Pacis £"l-y. 3.
reverentia confentire. • vu,
Datum apud Villam novam Avinionen. Dioecefe, Quinto Nofli ii<5.
Julii , Pontificatus noftri Anno Sexto.
P. de Ejliomio.
Sigitlum deefl.
R'
H. 3.
Pro Rcze Navarra.
o
EX, &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis qu6d fufcepimus in falvum & fecurum Condudlum 13 7*5.
noftrum, ac Proteiftionem & Defenfionem noftram fpecialem, ^'». fo.
Nobilem & Potentem Principem, Karolum Regem Navarra, ve- E. 3.
niendo, cum Trelcentis perfonis, Armatis vel non Armatis, in 'Prar.c.fo,
Gomitiva fua, perDominium & Poteftatem noftra, tam per Ter-
ram, quam per Mare, ufquc Villam de Cbirburghe, ibidcm mo-
rando, & cwndh ad propria redeundo, ac Equos, Hernelia, &
Bona iua quxcumque ,
Et ideo Vobis , ^c. ut in Similibus de Condu&u Literis cu?»
Claufula:, videlicet ,
Ita fcmper quod idem Rex Navarrx, feu Perfonx prxdidx,
aut eorum aliquis, quicquam contra formam Treugarum , inter
Nos & Karclum Adverjariu?n noflrtm Francia captarum, non fa-
ciant, & quod erga Nos & fubditos noftios bene & pacifice fe
gerant, & quicquam, quod in noftri feu fubditorum noftiorum
Partium illarum prxjudicium cedere poterit, non attemptent, nec
faciant aliqualiter attemptari.
In cujus, &c. ufquead Feftum Natalis Domini proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xvii. die Julii.
Ter Concilium.
Pro Bttrgenfibus FilU Calefii , de Staptda (S~ privilegiis
co>iceJJis.
D EX, Dileftis & fidelibus fuis, Burgenfibus, & probis Homi- Ann D
■^^ nibus, ac Communitati Villx noftrx Calelii, Salutem. i--^ '
Sciatisquod, An'<;o
De gratia noftra fpcciali,& in Rcievationcm Villx noftrx prsC- e ?
didtx qux, utafteritis, magis folito multipliciter Deterioratur, ac ibil'm
etiam ut diligentius & ferventiiis, circa bonum Regimen & Salva- 9 "
tionem Villx illius, prx omnibus, impofterum laboretis,
Conceffimus vobis quod Stapula noftra Lanarum, Coriorum,
& PelHum Lanutarum, nccnon Pluinbi, Stanni, Pannorum Vo-
catorum Worftedes, necnon Cafei, Butiri, Plumx, Gaulx,Mcl-
lis, Felparix, & Cepi,
Extra Regnum noftrum Anelix, ac Terras noftras Hibernix &
Wallix, necnon Villam noftram Berewici fuper Tvvedam edu-
cendorum ,
Apud diftam Villam noftram Calefii, & non alibi in partibus
Tranfmarinis, aliqualiter exiftat:
Conceffimus, iniuper, vobis quod, loco Ballivi, Scabinorum,"
& Cornemannorum , ibidem antiquitus ordinatorum, habeatis in
eadem \MIa unum Majorem , & Duodecim Aldermannos , ac
eofdem Aldermannos, de vobilrnetiplis, Biirgenfibus ejufdem Vil-
Ix, mere Anglicos, nunc primo de novo, & deinceps, quotiens
& prout opus fuerit, eligere valeatis,
Qui quidem Aldermanni, fic primo Ekai, & exnunc pro tem-
pore Eligendi,
Prxltito priiis per eosNobis S.icramento fuo, quod ea omnia,"
qux ad Oificium hujuiinodi Alderraannorum pertinent ibidem ,
pro Gubernatione & Salvatione Villx prxdiclx & Communitatis
ejufdem , bene & fidelitcr facicnt & exequentur ,
Didtum Majorem, de fe ipiis, Annis iingulis, diebus ad hoc per
vos & eofdem Aldermannos Statuendis , infra eandera Villam eli-
gcre valeant ,
Ac idem Major, fic Eleftus, & cxtunc eligcndus, prxftet no-
bis Sjcramcntum iiium, coram Cnnitanco noftro Villx prxdidx,
pro temporcexiitente, quod ipfe Villam illam, ac Populum no-
ftrum in eadem, bene & jufte in omnibus, ad Honorem & utili-
tatem noltros, ac falvationem Villx prxdidx & Comunitatis ejus-
dem, in hiis, qux ad Officium fuum pcrtinent, gubernabit,
* Tunc iidem, Major & Aldermanni, ea omnia & fingula, • V
qux pro jufta Gubcrnatione Villx prxdidx & Populi noftri eius- 1 17
dem neceiTaria fiierint, in forma prxdicta, ibidem faciant in om-
nibus, prout ad Ofticia hujuimodi Majoris & Aldermannorum ia
hac parte mclius novcrint pertincrcj Jurifdidtione Capitanci didts
Villx in omnibus femper ialva :
Ita quod iidem, Maior & Aldcrmanni, ac cxtcri Officiarii &
Miniftri Villx illius, Communibus Sumptibus &£xpenfis Homi-
num Villx illius, tim Majorum, quam Minorum, in omnibus
inveniantur:
Dantes prxfato Majori, fic Eligendo & Jurato, plenam, Te-
norc Prxfentium^ Poteftatem cognoiirendi, in omnibus Cauiis&
QLicrelis, tam Civilibus, quam Criminalibus, ac etiam tam de
lerris, Tencmentis, & Redditibus, infra Villam prxdidtam &
Jurifdidrioncm ejufdem exiitentibus, quam de TranfgreiTionibus,
Di.'bi[is, Compotis , & aliis Contractibus quibuicumque , infra
eaidem Viliam & Jurii"di(!tionem emergemibus, & pienam Jufti-
tiam inde partibus Facicndi ; videlicet ,
DcTerris, Tcnementis, & Rcdditibus omnibus, infra didtam
ViUam, fecimdura Legem & Confuecudinem Regni noftri An-
glix.
VIL
48
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. gliaz, & quafcumque alias Caufas & Qi^ierelas praediftas, ibidem
1376. emergentes, fecundum Legem & Conluetudinem ibidem hade-
'^dv. j. nus optentas & ulitatas, Placitari Adjudicarique volumus & finaii-
ter Terminari :
Ac caetera omnia & iingula Faciendi & Excercendi , qu^e pro
bono Rcgimine &; falvatione ac Defenlione Vilite prxdicl» neces-
faria fuerint feu oportuna , tk prout melius libi videbitur facien-
dum;
Cognitionibus de Mercandifis, Mercatoribus , & cjEteris aliis
omnibus, qux ad Jurifdidtionem Scapulx pra:di(flas in eadem Vilia
pertinere dinofci.:ncur , qucE per Majorem & Communitatem Mer-
catorum did-.-e ftapulfe ibidem ,
Ac Qiierelis omnibus, qu;e inter Soldarios & Soldarios ibidem,
quas per Capitaneum Villx prsedicfiiae rantuni ,
Necnon Qierelis omnibus , quaz inter Soldarios & Burgenfes
noftros Villx illius, motis vcl movendis, qune tam per Capica-
neum quam Majorem Vilke prxdidtx Difcuti vokimus & Termi-
nari^
Diimtaxat exceptis.
hc infuper ,
Ut omnia Oncra, Infra eandem Villim Accidentia, tam (vide-
licec) in f.iftentatione Majoris & Aldermannorum , ac cxterorum
Officiariorum prxdidtorum, quam in Reparatione Pavimenti, &
Communium Fontium, iSc Gutterarum Villx prxdiclae (qux ma-
Xima indi:;ent Reparatione, ut accepimus) ac Abdudione Fimo-
rum , & aliorum Sordiuni , in eadem Villa e.viftcntium , & aliorum
hujiifmodi Onerum infra ViUam iilam,
(>iorum Sufientario, Repar.itio, & Abftradio ad Vos in om-
nibus fpccialiter pertinere Volumus,
Fnciliiis fiipportare Valeatis,
ConcclTimus vobis, in Auxilium prccminbrum, Affifam Panis,
Vini, & Cervilix, ac Stallagium Pannariorum &: Carnificum,
aliorum Mercatorum ibidem ac Pil<agium, in Loco Mercatorio
Vilix pr.xdidlx, necnon Exitus & amcrciamenta ac Proficua cx-
tcra, de C'uria noftra, coram didis Majore & Aldermannis tcnen-
da, emcrpentia, in propriosUfus »eftros convertenda:
Finibus pro ktibus, EfFulione Sanguinis, Efcaetis, ac Terris,
Tcnementis , Bonis , & Catallis omnibus , ibidem Confifcatis ,
Nobis & Hxredibus noitris fcmper falvis:
Inteniionii noftrx tamen exiltit quod Treug.x , inrer Nos &
Adverfarium noltrum Francix, ac Treugx inter Nos & Roher-
tum Confanguineum noftrum de Scotia , initx & firmatx , in om-
nibus illxfc obferventur.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Teftc Rege apud Weftmonafterium , xxiii. die Julii.
Ann.D.
1376.
E"
'T Mandatum eft Hugoni Cahyle Capitaneo ViUx Regis Ca-
■* lefii , ac IVilliehno de Ayremyne Thefaurario Regis ibidem ,
Quod prxtatus Capitaneus SacVamentum prxdifti Majoris, cum
fic Electus fuerit, nomine Repis, in forma prxdicta, recipiat,
Et prxtatus Thelaurarius ipfos Burgenfes, Prohws Homines, &
Communitatem , Allifam Panis, \'ini , & Cervilix , ac Stalla-
gium, Exitus, Amerciamenta , & Proficua prxdidta perciperc &
habcre permittat ,
Juxta Tenorem Licerarum Regis prxdidarum :
Ac, infuper, ipfos Majorem & Aldermannos, & eorum quem-
libec , de Vigiliis Sex Hominum Armatorum &: Sagittariorum ,
^'11- quos ibidem, pro falva Cuftodia Villx prxdiiftx, Virtute * Offi-
"3. ciorum fiorum, hucufque invenire foiebanc, exonerent quoufque
aliud a Rege inde habuerint in Mandatis; Provilb quod Vigilias,
pro Tenementis fuis, in eadem villa debitas, fideliter faciant uc
debebunt.
Telle ut fiipra.
"Per Fetilionem in Parliamento.
De froclamando Stapulam apttd Calefmm.
ac
Ann. D. n EX , Vicecomitibus Londonix Salutem.
1376. *-^ Cum, de allenfu Prxlatorum, Procerum, & Magnatum,
An. )-o. aliorum, Nobis in Parliamento noftro, apud W^eftmonafterium
E. J. ultimo tento, alTiftentium , ordinaverimus quod Stapula noftra,
CUuf. Lanarum, Coriorum, & Pellium Lanutarum, necnon Plumbi,
5-0. E. 5. Stanni, & Pannorum vocatorum Worftedes, ac Cafei, Butiri,
tn. i8.(/. Phimx, Gaulx, Mellis, Felparix, & Cepi,
i. 1. Extra Regnum Anglix, ac Terras noltras Hibemix & Wal-
lix, necnon ViUam noftram Berewici fuper Tvvedam, educendo-
rum,
Apud Villam noftram Calefii exiftat, & non alibi in partibus
Tranfmarinis,
Et quod exdem Mcrcandifc ad di>5tam Villam Calefii , & non
alibi, in partibus Tranlrnarinis, exnunc, ILib Pcena Forisfacfturx
earum.dcm, aliqualiter traducantur,
Vobis prxcipimus qaod, infra Ballivam veftram, publice pro-
ciamari & ex parre noftra firmircr inhibcri faciatis, ne quis Mer-
cator, feu alius, cujulcumque ftacus lcu condicionis fueric, aliqua
Lanas, Coria, lcu Pelles lanutas, aut Plumtium, Stannum, Wor-
ftedes , Cafeum , Butirum , Plumas , Gaulas , Mel , Felpariam ,
feu Cepum, extra Regnum & Tcrras noftras prxdifta, feu di-
dtam Villam noftram Berewici fuper Twedam , ad aliquas partes
Tranfmarinas , prxterquim ad diclam Villam noftram Calefii ,
clam vel p.ilam, fub Forisfactura prxdidVa, quoufque aliud inde a
nobis habueritis in Mandatis, traducat feu traduci feciac uilo mo-
do.
Tefte Regc apud Weftmonafterium, xxiv. die Julii.
Ver ipfum Regem cJ- Conciliu?» ia Parliamento,
Confimile Breve dirigitur,
Vicecomiti EiTexix,
Edraundo Comiti Cantebrigix , Conftabularlo Caftri Devorix ,
& Cuftodi 5. Portuum, vel ejus Locumtenenti ,
Vicecomiti Norffblcix & SuflFolciae.
De Confervatorihus TreHgarum i» uiqttitania.
T E Roi a, noT. amez, & feauls, Thomas de Pelton noftre Senef- Ann. D,
-*-' chal de Guycnne, William deElmham Governour de noftre I37<^'*
Cice de Bayon, Senefchal des Laundes 6c Sondyk de la Tiane,'^''- /^'
Salut & Diledion. E. j,
Come les Treues, ^''A- S^-
Pieca prifes &accordees encre Nous & Noftre Adverfaire de^- 1- *"•
France., <5,
Les queles devoienc failler de Premer Jour de fe prefent Moys
de Juillet,
Aicnt efte& foienc Proroguees & Elongies, Jufqes au Premer
Jour du Moys d'Auril, prouchain a venir, par, noltre trefchere
Filz, Johan Roy dc Caftelle iS" de L,eon Duc de Lancaftre, le Re-
verenc Picre en Dieu Simon d'ErceveJque Catiierbiers Primac de
couc Engleterre , & noftre chere Filz EJmond Comite de Cantehrigg,
poiir nous & ceulx de noftre partie, &, par les Meflages de nos-
tre dit Adverfaire, pur Lui & ceulx de fa Partie,
Sicome es Lettres de noz ditz Filz & Ercevefque, & en celles
defditz Meflaoes de noftre dic Adverfaire fur ce faites, depuis Con-
fermees par Nous & par ycclui noftre Adverfaire, elt plus a plain
Contenu ,
Nous,
Confians de voz Sens, Loyaulteez, & Diligentz,
Vous Ordenons & Eftabliflbns par ces Prefentes, & chafcun de
Vous, Confervateurs des dices Trieues,
Et Vous Mandons & Commettons, & a chefcun de vous, que
icclles Treues vous faites Tenir & Garder, fanz Enfraindre, par
touz noz Subgiz & autres de noftre Partie ,
Et que des Actempcaz & autres chofes faiz contre ycelles, vous
cognoifliez & enquirez, fomerement & de plain, fenz I.x)ng Pro-
ces, & tout ce, qui par noz ditz Subgiz, & autres dc noftre
Partie, ou aucun d'eulx, vous y * trouverez eftre fait ou attemp- * VII.
ce, Reparez, ou facez Reparcr & Adrecer, fenz delay, & Re- np.
metcre a cftac deu , en Concraignanc a ce noz diz Subgiz , & au^
tres de noftre Parcie , qui Ll apparcendra , par Prife de Corps & de
Biens , & par coutcs autres voies & remedes covenables.
Et nous donnons en Mandemenc a couz noz Julticers , Officiers,
& Subgiez , prions & requirons les aucres , que a vous , & a chas-
cun de vous, & a voz Deputez, cn ce faifant, obeiltent & en-
tendent diligcnmenc, & vous prcftenc & baillent, & a voz ditz
Depuccz aulfi , Confel , Confort , & Aide , fe mcftier en avez , &
il en font requis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, aroftre Paleys
de Weftmonrticr, le xxviii Jour de Juillet, T.^n de Grace Mil-
les, Troifcentz, Scixant Sei7.e, & de noz Regnes (c'eftalIavoir)
d'Engleterre Cynquantifme, & dc France Trenc Sepcifme.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Stiper Deliberatione CaJIri SattSi Salvatoris,
u
1376.
An. fo.
£.3.
¥ran. fo.
E. 3. m.
1 1,
E Roi a , Reverenc Piere en Dieu , y. Evejque de Hereford, Ann. D,
& a, noz cheres & foialx, Johan Sire de Coheham. Henri le
Scrop., Baneren, & Meiftre Johan Shepeye Dodour en Loys, Sa-
lutz.
Sachiez que ,
Come nous cufiTons n'adgairs ordeinez, eftabliz, & dcputez,
par noz Lettres Patentes , noz cheres & foialz , I\ lonlieur Johan
de Herlafton Capitain de Guynes , Williavt de Ermyn Treforer de
Caleys, & Johan Organ Marchand de Loundres, noz Meflages
& Procureurs efpecialx,
Donantz & commectantz a eux, ou a Deux de eux, plein Poair
& Puillance de Trier, Poiler, & Refceivoir, en noun dc nous,
a noftre oeps, de la Parcie Cbarles Adverjaire de France, ou de fes
Deputes en celle Panie, Quarante Milles Francs d'Or, queux nos-
tre dit Adverfaire eftoit tenuz a paicr, par Lui, ou par fes Gentz,
le primer jour de Moys de Juyn, darrein pafle a Bruges, pur la
Livere & Sufiendre du Fort de Seint Savour,
Solonc la Forme & effecfl des Trieues , prifes & faites , entre
Nous & noftre dit Adverlaire , a la Mediacion des Reverentz
Piers en Dieu, P. Arcevefque de Ravennes, & G. adonques E-
vefque de Carfsntras., ore Arcevejque de Rouen , Meflages n'ad-
gairs envoiez fur la fait de Pees par noftre dit Seiut Piere le Pape ,
Et de Liverer a ceux, qui ferroient le dit Paiemenc, noz Let-
tres d'Acquietance Ibefficeantz en cellc Partie,
Et auffint, en cas quenoftredit Adverfaire ne paioit, ou ne fer-
roit paier , a noz ditz Meflages , ou a Deux de eux , au jour &
Lieu come dit eft, les ditz Q_iarrante Milles Francs, adonques
que noz ditz Meffages, ou Deux de eux, euflent Poair efpecial
a Demander & Refcevoir, pur nous, le dit Forc de Seinc Savour,
& la Reftitution d'icelle, de les ditz Meflages noftre Saint Piere,
ou de ceux qui tiendronc le dit Fort en noun de noftre dic Saint
Piere, .
Solonc ce qu'eft pleinement compris en les Trieues avantditz ,
& cn les Obligations, par les dicz Meirages noftre Sainc Piere fur
ce faitz,
Par Endenture foefficeantz entre Nous ditz Procureurs , ou
Deux de eux, & les ditz Meirages noftre Saint Piere, ou ceux
qui
ET ACTA PUBLICA.
49
irm. D. qui tenoient la dit Fort cn noun de noftre dit Seint Piere, fur la
1^76. Livcre & Reftitution de )a Forc avantdit,
idt- i- Et de ordener outre & difpofer pur la Sauve Gardede la dit
Fort meintenant j come nox ditz Procureurs ou Deux de eux Ta-
veroient refceul , en noftre Noun , folonc ceo qui as noz dirz
Procureuis ou a Deux de eux fembleroit mielx pur noftre Honur
&Profit,
Come en noz dites Lettres compris eft plus au plein ,
Nous,
Veullantz que toutes Chofes , comprifes en les dites Trieues,
foient mefnez a bon fin dc noftre part ,
Et confiantz. plenement de voz Sen , Loialte , & Difcretion ,
Vous avons Aflignez, Ordenez, Eftabliz, & Deputez, Affi-
gnons, Ordenons, Eftablions, & Deputons noz vrais Meflages
& Procureurs efbecialx,
Donanrz, & Commettantz a vous, ou a Trois de vous , plaine
Poair, Puiflance, &Mandement efpecial, de Purfuir & Deman-
der, folonc ceo que le cas requiercore fur le feit du dit Bufoigne,
& de faire, & ordener, & executer pur Nous, & en Noun de
Nous, toutes maneres des Chofes qui dependenc, ou aucunemenc
» VII appartiegnent a la caufe &* matire defllis nomez, folonc ce qui
compris ou contenuz eft en les Trieues defluidicz , & folonc ceo
**°' qui vous femble qui nous foions tenuz ou appartient a nous a faire
en ceo Cas, folonc le feit & folonc la forme des dites Trieues;
Et Promettons loialment avoir ferm & aggreable ceo , qui fait
ferra par vous , ou Deux de vous , en cefte Partie.
Don. a noftre Paleys de Weftm. le Second Jour d'Auguft.
Per Magnum Concilium.
De Literis ftfper Summa 40000 Francorum , pro di^o Cafiro
folvenda , Uberandis.
Ann. D. D EX, diledis & fidelibus fuis. yohami de Harlaflon Capitaneo
1376. *^ de Guynes, & IVillielmo tte Ermyn Thefaurario noftro Caie-
An. j-o. fii, Salutem.
E. 5. Mandamus vobis quod Literas noftras Acquietantise , quas nu-
Ihidem. per fieri fecimus, de Summa Quadraginta Milium Francorum,
m. io. Qux Carolus Adverfarius mfter Franciie nobis fblviffe debuit,
primo die Junii proximo prceterico, apud Brugges, pro Liberatio-
ne & furfum Redditione Caftri Sandi Salvatoris, juxta vim & ef-
fcftum Treugarum , inter Nos & ipfum Adverfarium noftrum nu-
per fadtarum ,
Et quas quidem Literas vobis nuper liberari mandavimus,
VenerabUi Patri Johanni Epifcopo Herefordne , yohanm Domino
de Cohham, Henrico le Scrop , Banerettis, & Magitlro yohamii de
Shepeye Legum Doftori, Nunciis noftris ad partes Flandriic per
nos deftinatis, per Indenturas, inde inter vos conficiendas, libe-
retis; per quas & prxfens Mandatum noftrura volumus vos de di-
ilis Literis Acquietantiae erga nos exonerari.
Tefte Rege apud V/eftmonafterium , fecundo die Augufti.
Nos, Ann. D.
Volentes pro Securitate ipforum Nofre & Donati ac Familix i^-j^
fuae gratiose providere, ^.ill.
Sufcepimus eofdem , Noffire & Donatum , cum Familia fua , ac
cum Equis, Bonis, & Hernefiis fuis, per Dominium & Potefta-
tem noftram, per Terram, & per Mare, in Regnum praedidum
veniendo, «^c. ut in fiinilihus de ConduBu Literis.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Purificationis beatce Mariae pro-
ximo futurura duraturas.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , duodecimo die Augufti.
Per ipjum P.egem <^ Concilium.
Ann. D,
1^7(5.
An. fo.
E. ?.
\bidtm.
De Treugis frodamaadis.
T5 EX Vicecomitl Kantiae, Salutem,
^^ Prarcipimus tibi, firmiter injunsentes, quod, omnibus aliis
prajtermiffis, in fingulis Civitatibus, Portubus Maris, ac aliis Lo-
cis, in Balliva tua, tam infra Libertates , quamextra, ubi melius
expedire videris, Treu^as,
QuEe nuper inter Nos, & Subditos noftros, & nobis Adhx-
rentes quofcumque, ex una parte, & Karolum Adverfarium 710-
ftrum Erancia, & Subditos fuos, & omnes fibi Adhserentes, tam
Ifpanicos, quam alios, ex altera, captse exiftunt & firmatse,
Ufque primum diem Aprilis proximo futurum duraturas , publi-
ce proclamari & firmiter teneri facias ,
Ec, infuper, ex parte noftra, firraiter inhiberi facias ne quis, cu-
jufcumque Status fea Conditionis fueric, poft Prociamacionem il-
lam faftam , quicquam concra formam Treugarum illarum facere,
vcl aliqiialicer attemptare pricfumat, fiib Pcena reputandi Prodito-
r«V & Rebelhs noftr/,
Ec fi qui, ex una vel alcera parce, contra formam Treugarum
earumdem, fenferinc in aliquo fe gravatos, quod ipii penes Con-
cilium noltrum, pro Reparatione Dampnorum & Gravaminum
fuorum habenda, vel penes Confervatores Treugarum illarum,per
nos conftitucos, in Locis, ubi Gravamina illa fuftinuerunc, pro-
fequantur,
Quos quidem Confervatores aflignavimus & oneravimus, tam
in parcibus Calehi, quam Bricannise, quod fingulis, Conqueren-
tibusfuper Attemptatis, contra formam Treugarum illarum, tam
per Terram, quam per Mare, Juftitiam facianc indilace, & aliis,
de parce adversa, fieri & exhiberi perquiranc, proutdeceti
Et hoc nuUacenus omircas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Augufti.
Confimilia Brevia diriguncur fubfcriptis , fub eadem Data , &c.
Vicecomiti Suffexia , ^c.
•VII.
III. * Pro Nmciis Civitatis Tloremne.
Ann.D.
137<5. tl EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
in. jo. ^^ Sciatis quod,
'■ ^- r^^^^ Noffre de Tt.offe, & Donatus Barhadur, Milites, Nuncii
■rmc.^o. Civitatis Florentiae, iii Regnum noftrum Angliae, dc Licentia no-
E.j.wp. ftra, fint veuturi,
T9m. m. P. IJI.
De Obligatione fro Prifonario de Gttcrra vcndito.
A Touz ceulz, qi ces Lettres verront ou orront, Geralde de An„ n
■L^ Tartays Seignur de Puyan, Reymont de Mour.thaut Seigneur ," J<
de Muflenden, Galyart Durefort Sire de Duras, Arnald Sire de P'
Curton de Gafcoigne Chivalers, & Bemard de la Spare Sire de p " ^°'
Lebard Efquier, Saluz en noftre Seignur, p. ^l
Nous vous Faceons aflavoir que nous Devons, & de noftre p "/•^°*
bone gree Recoignoiflbns Nous touz , & chefcan de Nous fe ■^•5-f-^-
Recognoffe par foi pur l'entiertee, eftie Tenuz & Obligsz, ^ '"• '7- **•
Trefnoble & Puilfant Prince , & noftre Trcfredoubte S'eignur
Liege, Ed-uard, par la grace de Dieu, Roi de France o- d'Engle-
terre, & Seignur d'Irland, en Milles Marz d'Efterlinges,
Des quelles nous Lui fumes tenuz Render & paier, pur le Sei-
gnur de Poys Franceois, Prifoner de Guerre, a meifme noftre Sei-
gnur le Roi ,
Lui quel Prifoner jeo le dit Sire de Puyan ai Achatez du Roi,
noftre Seignur delTuifdit, pur la dic Somme de Milles Marz,
Pur quelles Sommes nous , avancditz Sires de Mulfenden , du
Duras , du Curton , & de Lehard , fumes Plegges '& Dscteurs
Principalx, ovefque le dit Sire de Puyan, a noftie dit Seignur le
Roi par la manere que s'enfuit,
Et les quelles Milles Marz Nous TouZ & chefcun de Nous
Promettons & Promette, loialment & en bonefoi, fanz fraude
& mal engin, de Rendre & Paier a, noftre dic Seignur, le Roi,
fes Heirs, ou Afllgnez, a la Citee de Burdeux, par les mains del'
Conftable illoeques pur le temps efteant, deinz, ces Quatre Anns
profcheins a venir, a les Termes & par fourme, condicion, &
manere defbuz efclarciz; c^eftaflTavoir,
A la Fefte de Pafque, profchein venant apres la Date de ce.Ties
cxxv. Marcx. '
Et a la Fefte de Seint Michcl, deflors profchein enfuant, autres
cxxv. Marcz. .
Et a la Fefte de Pafque, deflors profchein enfuant, autres cxxv.
Marz,
A la Fefte de Seint Michel, deflors profchein enfuant, autres'
cxxv. Marz,
Et a la Fefte de Pafque, deflors profchein enfuant, autres cxxv.
Marz,
Et a la Fefte de Seint Michel, deflors profcheiii enfuant, autres
cxxv. Marz,
Et a la Fefte de Pafque, dcflors profchein enfuant, autres cxxv^:
Marz,
Et a la Fefte de Seint Michel, deflors profchein enfuant, autres
cxxv. Marz,
De meifmes la Monoie :
Et, pur les ditz Paiementz, bien & loialment, faire as Lieu &'
Termes & par la manere detfufdites, nous Obligeons Nous, &
chefcun de Nous fe Oblige pur rentiertee, noz Heirs, & couz
noz Terres, Seiguuries, Biens, & Chateux quielconques , pre-
fencz & a venir , en quielconque Lieux que eles foient trovez , de-
cea ou dela la Meer, a la Cohercion, Jurifdidion , & Conilrainte
de touz Juges, as quelz il apparcienc.
Et , fi le Cas avenoit (que Dieu ne voille) que nous faillons de
faire les Paiementz as ditz Tennes, ou a afcun d'ycelles, ou ve-
nifmes en nul point a 1'encouncre ceftes noz prefentes Leccres ,
q'adonques Nous Volons & Grancons, * & nous ReconoilTons, • vil
& chelcun de Nous par Soi fe RecoignoifTe , eftre Tenuz & O-
blige a , noftre dir S-ignur , le Roi & a fes Heirs , par chefcun
tiel Detauce , en le Double de ceo que nous fumes enfi Tenuz
de Render & Paier a, noftre dic Scignur, le Roi, fesHeirs,ou
Aflignez , en la dite Cice de Bourdeux , par les mains du dit
Conftable, ou d'aucun a ce Afllgnez dcpar le Roi, ou fes Heirs,
tantoft apres tiel Defaute i^ice, ianz delaie ou difficulte aucune.
Et, outre ce, nous Grantons, & nous pleft, que, en Cas que
tiel Defiute de Paiemencenc aviegne, q'adonque bien Iifea,nos-
tre dic Seignur, le Roi, & a fes Heirs, & bien purronc ils, can-
toft apres tiel Defauce faic, fanz concredic ou empefchemenc quiel-
conque , proceder avant fi bien envers Nous & noz. Heirs, &
tant envers noz. Perfones & Biens , par coute manere dc Loy ,
come aucremenc, s'ils vorront, de prendre & Saifir touz, noz ditz
Seignuries , Terres , & Biens en lour mains , & les Retenir jus-
ques a la plenir Satisfadtion & encier Paiement de quanque ferra
enfi due, ovefque les Damages & Coultages par tanc fbefi-rez.
En Tefmoignance de queles chofes Nous avons faic faiie ceftes
noz Leccres Pacentz, Sealez, de noz Sealx, en la prelence des,
treflionurez Seigneurs, Melfieurs,
yohan Knyvet Chaunceller,
Robert de AJheton Trefbrer,
D'Engleterrc,
Chivalers,
Nicholas Carreu, Gardein du Prive Seal noftre dit Seignur Ic
Roi,
Monfieur Rauf de FerrerSy Chivaler,
Et autres.
G Doo,
in.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D,
1376.
£Jv. 3.
50
Don. a Londresle \\x. jour du Mois d'Augfl:, TAn de Grace
Mille, TroifcentT., Sepcant & Sys, & du Regne nollre dit Sei-
gnur ]e Roy Edward , Tierce puis le Conquefte d'Engleterre ,
Cynquandlme.
Ec jeo, yoha» de Fanzfojfe., Clerk de la Diecife d'Everwik, de
rAuiftorite Papale Nocaire Publique,
Pur ce que a toutes les chofes defTufdites, quanque ils flirent enfi
faitz en TAn de noftre Seignur Millc , Troifcentz, Septante &
Sis, en la xiv. Indidion, de Pontifiquel de treffeint Piere en Dieu
& Seignur nolhe Seignur Gregoire par la divine Purveance Vape
Srxte en l'An fexce, en la Graunte Chambre deinz, rOftiel de,
IX^nurable Piere en Dieu , PEveJque de Saresbirs en Fletftreet de
Londre^ , en quiel demuroit adonque noble homme Monfieur Jo-
haji KM)vet Chanceller d'Engleterre, enfemble oue les tefmoignez,
defufnomez,, je fu prefent , 8c les enfi eftre faites & enfellez jeo
veoy & oia eftre aflentuz, par la fourme & manere deffufdites,
$c de ma propre mayn, & oue Taffentdes dites Parties, & a la
requefte de Monfieur le Chanceller avantdit , je me ai mefmes
foutzcfcript , 6c mys mon Signe acuftumee en Tefmoignance de
les chofes avantdites ,
Je fu certeinc de la Rafurede les Paroles as queux il appartient
en le Trefzifme Lyne, de la Tefte deicendant, & de la Parole
Cbivalers en le Tierz Lyne , acomptantz del fyne , les queux De-
feutes j'ai amendee de ma propre mayn.
Et feurent toutes les dirz chofes enfi faitz le jour & Mois deffus-
ditz.
Ann. D.
1376.
A'i. yo.
£. 3.
P.»f. fo.
£.3. /1.2.
m. ig.d.
• VII.
lij.
) .3fl.
Pro y^rchiepifcopo Cantuaria , de Jnquirendo.
K'
EX, dilei£Hs & fidelibus fuis, yobanni de Cobham^ Sfephano
Vakfice OrdwaleT ., lVi//iel»u> Horne, Nicholao Herjng, & Tho-
niis de Garwpitojt , Salutem.
- Cum, Venerabilis Pater, Stmon Archiepifcopus Cantuari<e ., to-
tius Anglix Primas, clamet, tam Se, quim Priedecellbres fuos,
Archiepifcopos loci prxdidi , ac eorum Homines & Tenentes
quofcumque, femper haftenus, a tempore quo non extat merao-
ria, pro quibufcumque, Terris, & Tcnemencis fuis, in Comicitu
Kantix, tam in Gavelkynde quam alio modo quocumque tencis,
de Conrributione facienda pro ExpeiiGs Milicum , ad Pailiamenta
rioftra & Progenitoruni noftrorura ante hiEC tempora vcnien-
tium, Qjiieros fuiffe, ipfumque Archiepifcopum ac Homiues &
Teneines faos prxdiAos de hujufmodi Contributione Quiecos elle
dchere,
Nos, "'
Volentcs fuper prxmiffis inquirj plenius veritatem,
Ac de diligentia &c clrcumfpedione vcftris plurimum confiden-
tes,_ ;. ■ v^:,- -
AlTignavimus Vos, Quatuor^vferTTriK veftriim, ad Inquiren-
dum, per Sacramentum Proborum & Legalium Hominum de
Comicatu pnxrdidto, tam infra Eibertates, quam extra, per quos
Rei * Veritas melms fciri poterit, utfum di<Sus Archiepilcopus &c
Prxdeceffotes fui praedidi, ac Homines & Tenentes eorumdem,
pro Terris & Tenementis fuis prdedidis tam in Gavelkynd quam
aTio modo quocumque tentis, de Contributione , pro Expenfis
Militum, adParliamenta noftra & Progenitorum noftrorum, an-
ti; hxc tempcrra Veniedtium, facienda, uc praediclum eft, hucus-
que Quieti effe confueverint , ipfeque Archiepifcopus , ac Homi-
nes, & Tenentes fui..pr3edicti,..<le eadem Contributione Quieti
eife debeanc necne ? ' ' ■
Et, fi fic, tunc a quo Tempore, qua Caufa, qualiter, & quo
modo } & de alii^ Articulis & Circuinftantiis , Quietantiam illam
rangentibus, plenius veritatern, & ad nos inde in Cancellaria no-
ftra diftindle & aperte Certificandum :
- Er ideb vobis mandamus quod, ad certos , &c. quos, &c. ad
hoc provideritisj Inquiiitionem fuper praemiifis faciacis, & eam,
diftincfte & aperce Faclam , Nobis in Cancellariam prxdi^Sam ,
fub Sigillis veftris, yel Trium veftriim, & Sigillis eorum per quos
fefta ftierit, fine diiatione mittatis & hoc Breve.
Mandavimus enim Vicecomici noftro Comitatus praedi-fti quod
. fld certcs, &c. quos, &c. venire faciat coram vobis, &c. tot,
&c. de Balliva fua, tam infra Libertates, quam extra, per quos,
&c. & inquiri.
In cujuSj &c.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto dieOdo-
bris.
ET Mandamm eft Vicecomiti Kantiae quod Diftridioni, quam
praefato Archiepifcopo , feu Hominibus, aut Tenentibus fuis
praediiSis, in Terris & Tenementis fuis, quocumque modo te-
neantur, occafione Contributionis hujufmodi faciendx, fieri fecit,
Superfedcai quoufque inde in fofma prxdicla Inquificum & Cerri-
ficatum fuerit, Rexque de avilamehto Confilii fui,ordinaverit quid
fieri debeat in prsemiffis, & , fi quid cx hac caufa levaverit , id eis
fine dilatione faciat relaxari.
Tefte ut fupra.
pi Bangorenfis ., in Epifcopum Herefordenfem , vacantem, tranftu- Ann. D.
lerit, & ipfum in Epifcopum Bangorenfem praefecerit & Pafto- 1376.
rem, licut per Literas BuUacas ipfius Domini Summi Pontificis, ^'l^y- 3.
nobis inde diredtas, nobis conftac,
Nos,
Pro eo quod idem, nunc Epifcopus Bangorenfis, omnibus &
firigulis Verbis, Nobis & Coronx noftrs Prxjudicialibus , in di-
(Sis Liceris Biillaris, contenris, coram Nobis, fponte,.palam, &
exprefse Renunciavit , & Gracix noftrx humiliter fe fubmifit ,
Tranflarionem praedidam acceptantes ,
Cepimus Fidelitacem ipfius nunc Epifcopi Bangorenfis, & om-
nia Temporalia difti Epifcopatiis Bangorenlis, cum pertinentiis,
Refticuimus eidem ;
Ec ideo vobis Mandamus qu6d eidem , nunc Epifcopo Bango-
renfi, omnia Tenjporalia prxdiifta, cum Pertinenriis, in North-
wallia^ liberecis in forma pntdiita; falvo jure cujuflibec.
Teite Rege apad Weftraonafterium, vicefimo odavo dieO-
(ftobris.
Ver ipfumRegem.
'P Odem modo Mandatum eft Majori Civitatis Regis Londoniae
-*-< & Efcaecori Regis in eadem Civitate, de Temporalibus in
Balliva fua liberandis.
Tefte ut fupra.
Tj^T Mandarum eft Executoribus Teftamenri Ediuardi.^ nuper
J— ' P.rincTpis IVallix., quod fe ulterius de Temporalibusillis nul-
latenus incromiccant.
Tefte ut fupra.
* 'PT Mandatum eft Miliribus, Liberis Hominibus , & omni- * Vll.
-■-' bus aliis, Tenencibus de Epifcopatu Bangorenli, quod ei- 1^4-
dem, nunc EpifcopoBangorenfi, canquam Epifcopo & Domino
fuo, in omnibus, qux ad Epifcoparum praedidtum perdnent , In-
tendenccs finc & Refpondences.
In cuius, &C;
Tefte ut fupra.
Pro Gardiano & Fratriht*s de SanH-o Machario , de Prandio
conceffo.
D EX Conftabulario fuo Burdegalix, qui nunc eft, vel qui pro Ann. D.
^^ tempore fuerit, Salutem. 137<S.
Ciim nuper, An. fo,
Ad Profecurionem dileitorum nobis in Chrifto, Gardiani & £. j.
Fratrum Ordhiis Minorum de SajiHo Machario Burdegalen.fis Dio:- Vafc. j-oj
cefis, - ..-. £ ^^^ ^
Nobis ffjggereririum ipfos, ex Conceffione, celebris memorix, 3.
Domini E. nuper "Regis Angli£ , Avi noftri , & Dorain;e Aliano~
r^, cunc Regina Ajiglia, Confortis fuae, perccpiffe & habuiffe,
de Elemofina, Viginri Solidos Chipocenfes, pro uno Prandio fe-
mel in qualibet. Septimana , . .
Et nobis fupplicancium uc Conceffionem illam, Caritatis intui-
tu, continuare, & Elemofinam illam, femel in qualibet Sepcima-
na percipiendam , eifdera Gardiano & Fratribus concedere velle-
mus gratiose.
Pluries maadaverimus Conftabulario noftroBurdegalae, qui tunc
fuit, vel qui pro tcmpore foret , quodeifdem, Gardiano & Fra-
tribus , Viginti Solidos , Monecx prxdid-.e , femel in qualibec Sep-
timana, prohujufmodi Elemofina, de Exitibus didti Dominii no-
ftri Aquitanix, liberari & habere faceret, quoufque aliud a nobis
inde haberec in Mandatis,
Ac jam, ex parce diiStorum Gardiani ^ Fratrum^ nobis fit fup-
plicatum quod,
Cum diifta Elemofma,. a tempore quo didum Dominium in
Manus noftras ulrimo capi mandavimus, fibi tocaliter a retro exi-
Itat,
Velimus eis inde gratiose Solutionem fieri jubere competen-
tera,
Nos,
Ut ipfi, Gardianus & Fratres, pro falubri Statu noflro dum vi-
xerimu.5, & anima noftra ciim ab hac Luce ilibtradi fuerimus, ac
Animabus omnium Progenitorum noftromm , eo ardentius exorarc
teneantur ,
Supplicationi prcedidse fevorabiliter Annuentes ,
Vobis Mandamus quod eifdem , Gardiano & Fracribus,id, quod
eis a Retro eft de eifdem Viginci Solidis Chipotenfibus , per Sep-
umanam , a tempore quo idem Dominium Acquitanix in manus
noftras uldmo capi mandaviraus, necnon eofdem Viginri Solidos,
Monetae praedidtx, ex nunc, fingulis Septimanis femel, de Ele-
mofina noftra, de Exitibus Domiuii noftn prxdidti liberari & ha-
bere, vel alias de alia Moneta noftra, ibidem currence, (ibi inde
facisfieri faciatis , quoufque aliud a nobls indc habueritis in Manda-
cis; & nos inde vobis, in Compoco veftro,debicam Allocacionem
habere faciemus.
Tefte Rege agud Weftmonafterium , quarto die Novembris.
Ter Magnum Concilium.
Ann. D.
1376.
A'i. fo.
f. 3.
Vat. J-o.
£.3.f.l.
I». zi.
De Temporalibtts Epifcopatus Battfrorenfs , Renunciando ^
SHbmiticndo , Rejlituendis.
Pro Confeffore Regis,
Ann. D,'
1376.
An. fo.
D EX, dilecto fibi, David CradJok , Camerario fuo Northwal- Ti EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. , ,, r
'■^ lix, Salucem. iv Sciacis quod, de gratia noftra fpeciali, conceflimus, dilecto ^. 3.
'' Cam Dominus Summus Pontifex, Venerabilem Patrem, 7<"^^»- nobis in Chrifto, Fratri Willielmo Syiuard, Confeffori noftro , ^^'- 5'°'
nem, nuper Epifcopum Clonenfem, ad Ecclefiam Bangbrenlem, per pro Suftentatione fua, & unius Socii fui, ac Hominum fuorum, t..i.p.
uanllationem, Venerabilis Patris, Fratris Johannis ^ ultimi Epifco- libi in Hoipitio noftro Deferviendum , & QLiatuor Equorum, & "'• '«•
.cau
unios
ET ACTA PUBLICA.
fl
Ann. D. unius Hakenetti, TresSolidos per diem, qui ad Quinquaginta &
1376. Quatuor Libras & Duodecim Solidos,
£dv. j . Necnon pro Vadiis Qiiatuor Garcionum diftos Equos Cufto-
dientium (videlicet) pro quolibec eorum unum Denarium & unum
Obolum per diem , qui ad Novem Libras , Duos Solidos , & Sex
Denarios per Annum fe extendunt ,
• VII. * Ac etiam, pro quibufdam Minutis Neceflariis, Centum &
i2f. Sexdecim Solidos per Annum,
QuK quidem Summje in omnibus ad Sexaginta & Novem Li-
bras , Deccm Solidos , & Sex Deiiaiios pcr Annum fe exten-
dunt,
Percipiendas fingulis Annis , ad Scaccarium noftrum , ad termi-
nos Pafchx & Sandti Michaelis, per asquales Portiones, quoufque
aliter inde duxerimus ordinandum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Novem-
bris.
Ter ipjitm Fegem, vunciante Rogero de Bello Campo , C«-
merario ipfius Regis.
Et Provocationes , fi quse per vos vel aliquem veftrum irt hac Anil. D,
parte faftae fuerint, fine diiatione revocari & adnullari faciatis, J'?7<I,
Scientes pro certo quod , i\ vobis Rebellio vel Defedlus in had ^dv. j,
parte reperiatur , vos, quafi Regii Mandati Contemptores & Re-
belles noftros, talitcr puniri faciemus, quod Punitio veftra aliis
omnibus cedet perhenniter in Terrorcm confimiiia poftmodiira
praefumendi.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xviii. die Novembrls.
ET mandatum eft Cancellario UniverfitatisO-xonia:, ac Majori
ejufdem Villa*, quod omnimodam vim Laicam, li qux, per
quofcumque Clericos vel Laicos, qualitercumque fad:a fuerit ad
Refiftendum pr^fato Archiepifcopo vel Commiflariis fuis, aut ip-
fos perturbandum quomuius ipfi OfEcium fuum, juxta Statuta &C
Ordinationes pra;did:a, exccrcere poterunt, fine dilatione amoveri
feciant, & eidem Archiepifcopo & CommilTariis fuis praedidlis, in
prjemiflis faciendis & exequendis , Confulentes lint , Refpondentes,
& Auxiliantes quoriens & prouc, per ipfos, fuper hoc, requifid
fuerint ex parte Regis.
Tefte uc fupra.
Ann.D,
13715.
An. yo.
E. ;.
"/««/.fo
E.3.P.2
m. 9.
Ann. D.
1376.
An. fo.
M. ?.
liidem.
•VTI.
ii6.
Pro Thoma Epijcopo Dnnolmenji de mn procedendo,
t) EX , diledis & fideiibus fuis , Jobanni Cavendiflj , & Sociis fuis
•'■^ Jufticiariis noftris, ad Piacita coram Nobis tenenda affignatis,
Salutem.
Cum in Loquela ,
Qyx nuper fuit coram Nobis, in Cancellaria noftra, per Bre-
ve noftrum de Scire facias, inrer Thomam Epijcopurn Dunohneji-
fem , & Walterum Tyrell , de PafTagio Aqu:e de Twede , infra
Dominium ipfius Epifcopi , apud Twedemouth , ex parte An-
glix,
Praefatus IVakerus allegaveric fe PafTagium prn?did:um tenere , ad
Vitam fuam , ex Conceffione noftra , Reverfione inde , poll: Mor-
tem ipfius Walteri., ad Nos fpedtante, & ipfum inde, fine Nobis,
refpondere non deJjere, petendo Auxiiium a Nobis in hac parte,
quod ei ConcefTum eft ,
Cujus quidem Loquels Recordum & Proceffus coram Nobis
inina exiftunc, ibidem Terminanda,
Jamque , ex parte ipfius Epifcopi , nobis fit oftenfum qaod , prse-
texcu Allegationis & Conceftionis Au:dlii prtediiflarum , in Loque-
la prsedicta procedere haftenus eft dilatum , in ipfius Epifcopi
Dampnum non modicum & Gravamen, unde Nobis, per Peti-
tionem fuam, in ultimo Parliamenco noftro exhibitam, fupplicavit
fibi per Nos Remedium adhiberi ,
Nos (volentes in praemifTis fieri quod eft juftum) Vobis Manda-
mus quod , vifis Recordo & Proceffu prxdiftis, ulterius in Lo-
«juela prjedi(5ta, cum ea celeritate, qua fecundum Legem & Con-
fuecudinem Repni noftri Anglix fieri poteric, procedacis, AUega-
tione & ConcefTione Auxilii noftri prcediftis non obftanribus^ ita
tamen quod ad Judicium inde reddendum, Nobis inconfultis , nul-
Jatenus procedatur.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die No-
vembris.
. Ter Tetitionm de Farliamento.
Pro Archiepifcopo Eborum , de fupervidendo Collegium ,
vocatum U Ouenehall in Oxonia.
ID EX, diledis fibi, Fviepofito ^ Scolaribus Co/legii, vocati la
^'enehalle., noftri Patronatijs, in Oxonia, Salutem.
Cum in Statutis & Ordinationibus CoIIegii praedidti , coram
Nobis & Concilio noftro , per vos (praefate Prxpofite) de Man-
dato noftro, nuper exhibitis (ad quorum inviolabilem Obfervatio-
nem aftridi eftis &c tenemini iinguli Vinculo Juramenti) inter coe-
cera, contineatur quod,
yirchiepijcopus Ehorum ,pTO tempore exiftens, Statum Collegii
prsedifti fupervidere, ac Prxpofirum ejufdem, cum ele>ftus fuerit,
■Confirmare, & in quibufdam cafibus Deponere, Difcordiafque &
Contentiones omnimodas, ibidem habitas, vel Habendas, quae
per Prxpofitum & Scolares Collegii praedicli commode fedari non
poterunc, Cenfere debet & Terminare,
Ac jam, Vencrabilis Pater, Alexavder Archiepifcopus Ehorum,
Perpendens enormes Defedus in CoIIegio proedido patenter imi-
rere, ac quaedam Lites, Difcordias, Altercationes, Injurias, &
Debarainter Vos habita & fuborta fuiiTe, & adhuc exiftere non
corredta ,
Quofdam fufScientes Ciericos, CommifTarios fuos, ad Vices &
OfScium fuum in omnibus, qux CoIIegium illud concernunt, vel
concernere poterunt, juxta Statuta & Ordinationes prxdida, de-
bite faciendum & excercendum, deputaverit & aflignaverit, ficut
idem Archiepifcopus nobis eft teftificatus ,
* Nos,
Qiii didla Stacuca & Ordinationes, abfque violatione, firmiter
cbfervari, & vos, licet invicos, in unum , canquam Socios &
Confratres, anneiftere volumus & unirc,
Vobis, diftriflius quo poterimus injungendo, Mandamus quod
eadem Statuta & Ordinationes , finguUque contenta in eifdem ,
Obfervetis& faciatis fideliterobfervari, & eidem Archiepifcopo ,
ac Commitrariis fuis , in prajmifiSs omnibus ac licitis & Canonicis
mandatis fuis, pareatis, intendatis, & obediatis juxta Sacramenta
veftra , ac vim , formam , & eiFedtum Scacucorum & Ordinacio-
num prxdiftorum,
Ab eorum Cognitione vel Sentencia, concra Sacramenta, Stacu-
ta , & Ordinationes illa , frivole vel indebite non provocances vel
appellances quovis modo ,
Tom. JII. P. III.
Pro Richardo Principe JVallia , de Terris liberandis.
D EX , diledo fibi , David Craddock , Camerario fuo in partibus Ann. D.
■•-^ Northwallije , Salutem. 1376.
Cum nos, de Gratia noftra fpeciali, ac de Confilio & confenfu -^«- S°'
PriElatorum, Ducum, Comitum & Baronum, Richardum, ^- 3-
Fi/ium t^ Haredem Edirardi, nuper Principis Wal/i^, Ducis ^^""fS^'
Cornubise & Comitis Ceflriae , Primogeniti noitri , jam defuncfli , £•?•?.*•
PrINCIVEM WaLLI/E DucEM CoRNUBIyE , & CoMITEM '"• *•
Cestrle Fecerimus & Creaverimus ,
Et , per Literas noftras Patentes , tam Duas Partes totius difti
Piincipatus, cum pertinentiis , in Northwallia, Weftwallia, &
Suthwallia, quam Duas partes Ducatiis Cornubix & Comitatus
Ceftrise praedidlorum , ac Comitatum de Flynt integrum, cum
pertinentiis, & Duas Partes omnium aliorum Terrarum & Tene-
mentorum in Anglia, tam eidem Ducatui pertinentium five fpe-
dantium, quam aliorum quorumcumque, qux fuetunt didli Filii
noftri Edwardi., nuper Principis , una cum Reverfione Tertije
Partis PrincipatLis Ducatus & Comitatijs, ac Terrarum & Tene-»
mentorum eorumdem, quae Johanna, qux fuit Uxor prafati nu-
per Principis, Mater ejufdem Ricloardi , Tenet in Dotem , poft
Mortem ipfius nuper Principis , ex Aftignatione noftra ,
Habenda & Tenenda fibi & Hseredibus fuis Regibus An-
glix Imperpetuum, una cum omnibus aliis Honoribus, Domi-
niis, CaftriSj_^Civitatibus, Burgis, Villis, Maneriis, Membris,
Hamelettis, lerris, Tenementis, Feodis Militum, & Advocatio-
nibus Ecclefiarum, tam Intrinfecis, quamaliis, diverfis Libertati-
bus & Liberis Confuetudinibus , in didis Literis noftris fpecificacis,
& omnibus aliis, cam ad prsedidlos Principatum , Ducatum &
Comitatum ,quam ad Nos , in di(ftis Partibus , Terris & Tenemen- •
tis, fpeftantibus quoquomodo, adeo plenarie & integre iicut prx-
diftus Filius nofter Ediuardus, Princeps, Pater pradiili Richardi^
dum vixit, eatenuic,
Salva praedlcftse Johannie , nuper Uxori pradiSli Principis, tam
Dote fua , libi prius inde per Nos AfTignata , quam Dote fua , Ip-
fam , de Feodis & Advocationibus praediftis , fecundum Legem &
Confuetudinem Regni noftri Anglix, contingente, per Nos As-
fignanda,
* Eidem Ricardo jam Dederimus & Concesse- « yjj
rimus, , '
Feodis Dominorum Marchiae, qui ab antiquo tenuerunt de Co-
rona, ac Advocatione Ecclelix Cathedralis Menevenfis, quae ab
anriquo pertinuit ad Coronam, Nobis dumtaxat Relervatis,
Prouc in Literis noilris pr^edicftis plenius continetur,
Vobis Mandamus quod eidem Principi omnia Terras & Tene-
menta, cum Pertinentiis, in Bnlliva veftra, quce fuerunt prxdiifti
nuper Principis , & qux prxfatae Jo/ianna in Dotem affignata non
exiftunc, una cum Honoribus, Doniiniis, Caftris, Civitatibus,
Burgis, Villis, Maneriis, Membris, Hamelettis, Terris, Tene-
mentis, Feodis Militum, & Advocationibus Ecclefiarum, tam in-
trinfecis, quam aliis, ibidem, ac Libertatibus & Liberis Confue-
tudinibus,
Prxdiiftis, Feodis Dominorum Marchiae, qui ab antiquo cenue-
runc de Corona, ac Advocacione Ecclefix Cachedralis Menevert-
fis , quse ab antiquo pertinuit ad Coronam , Nobis dumtaxat Re-
fervatis ,
Necnon Exitus & Proficua qusecumque , inde a cempore Mor-
tis prxdicti nuper Principis qualitercumque provenientia (quos ei-
dem Principi Dedimus & Concessimus) Liberetis feu Liberaii
Demandetis ,
Habenda juxca Tenorem Licerarum noftrarum prxdida-
rum :
Volumus enim Vos inde erga Nos exonerari ; Salva femper
praefatx Johannai rationabili Dote fua prxdifta.
Tefte Regc apud Haveryng atte Boure , vicefimo die Novetn-
bris.
Per ipjum Regem.
Confimile Breve dirigimr Uugoni de Tonge , Camerario Regis ia
partibus Suthwalliae, fubeadem Data.
Confimilia etiam Brevia diriguntur fubfcriptis , fubDnta fubfcrip-
ta, abfque illa Claufula, Feodis Daminorum Marchia , &c. inCon-
clufione ;
T/oomie Wejlon, Efcaetori fuo in Comitatu SufTexix,
Nicho/ao Somerfon, Efcaetori fuo in Comitatu Berke,
G2
>
5i
CONVENTION^S, LITER^,
Ann. D. Jokanm Parker de Olneye, Efcaetori in Comitatu Buks,
1376. Williebno Flawvyll Chivaler, m Comitatu Warwicx.
^v. 3.
liidsm. D EX, dileclo fibi, Johanni WoMous, Camerario fuo CeftriK,
i^ Salutem.
Cum, deGratia noftra fpeciali, &c. ut Jupra ujque ibi,
Vobis Mandamus quod eidem Prmcipi omnia pr.Tididta Terras
ScTenementa, in diiflo Comiratu Ceftrix , cum peninentiis, qux
fuerunt praedidli nuper Principis , & qux prsElatx Johavna in
Dotem Affignatanon exiftunt, ac diftum Comitatum de Flynt in-
tegrum, cum pertinentiis , una cum Honoribus, Dominiis, (^c.
ut fupra ahfque tlla Claujula feodis Dominorum Marchia:, &c.
ut Jupra.
Tefte ut fupra.
Per ipjum Vsgem.
De u4dmirallis conjlitutis.
Ann.p. n EX Univerfis & fmgulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
1376. rv Miniftris , Dominis , Magiftris & Marinariis Navium , &
An. fo. jiiis Fidelibus fuis tam infra Libertates, qui^m extra, ad quos,&:c.
^■3- Salutem.
Tr^t,c.To. SciatisquodNos,
E. 3. m. j)e fidelitate & Circumfpeflione , dilefti &c fidelis noftri, Fr<j-
^- tris Roberti de Haies , Prioris HofpitaUs Saniti Johannis Jerufalem
in Anglia , pleniiis confidentes ,
Conftituimus ipfum Admirallum noftrum Flotje Navium , ab
Ore Aqux Thamilix verlus partes Occidentales , quamdiu nobis
placuerit;
Dantes ei plenam , tenore prx(entium , Poteftatem Audiendi
Qycrelas omnium & lingulorum de hiis , qux Officium Admiralli
tangunt,
Et Cognolccndi in Caufis Maritimis, & Juftitiam Faciendi,
Ac Delinquentes , juxta eorum Demerita , Caftigandi , & Pu-
niendi , Incarcerandi , & Incarceratos , qui dehberandi fuerunt,
Deliberandi ,
Necnon ad Naves & Naviculas Guerrinas , quot necef&rix,
cujufcumque Portagii fuerint , quotiens necefle fuerit , Congre-
gandi ,
Et Marinarios &c alios, pro Navibus & Navicuhs illis necefla-
rios , Ehgendi , Capiendi , & in eifdem Ponendi ,
■ £t ad hujufmodi Marinarios , qui Rebelles vel Contrarientes fuc-
rint in hac parte, debite Compefcendi & Caftigandi,
yil. « £j. 2^ omnia alLi , qux ad Ofiicium Admiralii pertinent, in
'* • hac parte faciendi & Exercendi , prout de jure & fecundum Le-
gem Maritimam fuerit faciendum,
Et ad Alios , quos idem Prior ad hoc idoneos noverit eJtiftere,
quotiens ipfe ad hoc vacare non poterit , ad prxmiira omnia &
fingula facienda , loco ipfius Prioris Subltituendi & Deputandi,
prout ei melius videbitur expedire ,
Et ideo Vobis Mandamus quod eidem Priori , Subftitutis &
Deputatis fuis prasdidlis, in prxmiflis omnibus & fingulis feciendis,
Intendentes fitis , Confulentes , & Auxiiiantes quotiens & prout
per ipfum Priorem, feu Subftitutos aut Deputatos fuos prxdidtos,
fuper hoc , fueritis prxmuniti , vel fuerit aliquis veftriim prxmu-
nitus, ex parte noftra.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxiv. die Novetnbris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
"C" Odem modo conftituitur Muhael de la Pole Admirallus Regis
lcs.
Flotx Navium , ab Ore Aqux Thamifix verfus partes Borea-
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Pro Stattt ConfiahHlaru Adanutenendo.
AnnD. D EX Thefaurario , & Baronibus fuis de Scaccario, ac Came-
1376. -^^ rariis fuis, Salutcm.
An.^o. Cum , Vicefmio quarto die Augufti , proximo prxterito, per
I. 5 . Literas noftras Pacentes , Concesserimus, Cariflimo Filio
Liierat. noftro , Thoma; de Wodejlok (quem Conftabularium Anglix prx-
5-1. E. j. fecimus) in auxilium Suftentatlonis fux , & pro Statu fuo Conlla-
m, 1. bularix prxdi(itx Manutenendo, Mille Marcas per Annum,
Habendas & percipiendas de Dominiis, Terris, & Tenementis,
in Anglia, qux fuerunt Hmnjredi deBohun, nuper Coa/itis Here-
fordits., defunfti,qui de Nobis tenuit in Capite, & qux perMor-
tem ipilus Comitis, & ratione Minoris j^tatis Hxredum ejufdem
Comitis , in manu noftra exiftunt, ufque ad Legitimam JEtztem
Hxredum prxdidarum , vel quoufque idem Filius nofter libera-
tionem Hxreditatis .^/m^/ot^ , uniusHxredum prxdiftarum , Uxo-
ris ipfius Filiinojfri, fuerit aflecutus,
Ultra omnes Terras & Redditus , quos idem Filius nofter ,
Conceflione noftra, difto Vicefimo quarto die Augulli , optinuit ,
Ita quod in cafu, quo dida Dominia, Terrx , & Tenementa,
qux fuerunt prxdiiiti Comitis , iic in manu noftra exiftentia, pro
Solutione & Satisfaftione didarum Mille Marcarum per Annum
non fufficiant , Nos eidem Filio noftro , de eo quod de didtis Mil-
le Marcis per Annum defuerit , ad Scaccarium noftrum, vel ali-
bi, ubi competenter inde fatisfieri poterit, provideri feceremus,
Et Nos,
Ut eidem Filio noftro , de didtis Mille Marcis Annuatim , juxta
yim & eftedtum didtx Conceflionis noftrx , prompte fatisfieret ,
Sexto die Odobris, proximo prxterito,
CoNCESSERiMus eidem Filio noftro Cuftodiam Caftri, Ann. D.
Manerii, & Villx de Plefliti, cum pertinentiis , i??^- '
Manerii de Heieitre, cum peitinentiis, Ev4. 3,
Manerii de Waltham, cum pertinendis,
Curix honorisde Maundevill de Heiettre,
Manerii de Wykes , cum pertinentiis ,
Duarum partium Manerii de Hallyngbury , ac Visus de Chiflell,
cum pertinentiis , in Comitatu Eflexix ,
Curx Honoris Glouceftrix , cum pertinentiis , in Comitatu
Glouceftrix ,
Curix Honoris de Farle , cum pertinentiis , in Comitatu Wil-
tefrx ,
Manerii de Knefliale , cum pertinentiis, in Comitatu Notyng-
hamix ,
Et Duarum Partium Manerii de Afcote , quas Willielmus Hervy
tenet ad Firmam,
Qux quidem Caftrum , Maneria, Villa, Curix, Partes & Vi-
fus fuerunt prxfati Comitis Herefordix , & qux , per Mortem
prxdidti Comitis , & ratione Minoris .<^tatis Hxredum prxdida-
rum , in manu noftra exiftunt ,
Habenda & Tenenda, cum omnibus ad. cuftodiam
prxdidtam fpeftantibus, prxfato filio noftro, juxta Extentam inde
faciendam , in partem Satisfadtionis five Solutionis didtarum Mille
Marcarum Annuarum , ufque ad Legitimam jEtatem Hxredum
prxdictarum , vel quoufque idem Filius nofter Liberationem Hx-
reditatis prxfetx Alio?wr£ Uxoris Jua fuerit aflecutus, abfque ali-
quo Nobis inde reddendo ,
* Dc Reliduo vero didx Summx Mille Marcarum per An- • VII.
num, ultra diftam Extentam , Caftri, Maneriorum, Villx, Cu- 119-
riaruin, Partium, & Visirs prxdidtorum , fic faciendam, volumus
eidem, Filio noftro,de Thefauro noftro,ad Scaccarium noftrum,
fatisfieri , ad Terminos Pafchx & Sandti Michaelis, per xquales
Portiones, ufque ad Legitimam j^tatem didtarum Hxredum, vel
quouiijue Liberationem Hxreditatis prxfatx Alianttra fuerit afTe-
cutus, in forma prxdidta, vel quoufque deReliduo pnEdifto, ali-
bi percipiendo , per Nos vel Hxredes noftros fuerit Provifum ,
prout in Literis noftris Patentibus , inde confedtis , plcnius conti-
nctur ,
Et Nos poftmodum , de gratia noftra fpeciali , voluerimus ei-
dem Filio noftro de Quingentis Marcis , de dicla Summa Mille
Marcarum , fic Conceflarum , pro Medietate unius Anni , ad F"e-
ftum Sandi Michaelis, proximo prxteritum, fatisfieri,
Et vobis mandavcrimus quod ipfum Filium noflrum Exitus &
Proficua didtorum Caftri , Maneriorum , Villx , Curiarum , Par-
tium, & Visus prxdiftorum , juxta Extentam mde faciendam, a
Fefto Pafchx , proximo prxterito percipere & habere pcrmittatis ,
de Dono noftro , in Partem Satisfadtionis didtarum Qiiingentarum
Marcarum, & ipfum inde ad diftum Scaccarium ab eodem Fefto
cxonerari & Quietum effe faciaris , eo quod didla ConcefTio no-
ftra de Pofteriori Data exiftit non obftantc ,
Et , (i Caftrum , Maneria , Villx , Curix , Partes , & Vifus
prxdida, juxta Extentam inde faciendam, pro Satisfadtione didta-
rum Quingentarum Marcarum , pro rata temporis , non futficianc,
tunc ei3em Filio noftro id, quod de didtis Quingentis Marcis, ul-
tra valorem didtorum Caftri , Maneriorum , V illx , Curiarum ,
Partium , & Visus prxdidtorum , pro rata illius temporis , juxta
Extentam prxdidtam , defuerit , de Thefauro noftro folvatis de
gratia noftra fpeciali,
Et, quia Efcaetores noftri Comitatuum prxdidtorum Compo-
tum de Caftro , Maneriis, Villa, Curiis, Partibus, 6c Vifu prx-
didiis Nobis, ad didtum Scaccarium, reddiderunt, & de Exitibus
& Proficuis eorumdem nobis fatisfecerunt , ita quod didtus Filius
nofter Exitus & Proficua prxdidta , juxta Extentam prxdidtam,
habere non valeat ut accepimus ,
Vdois mandamus quod , fi ita eft, tunc eidem Filio noftro de
eo, quod defiierit, fibi de Exitibus prxdidtis , juxta Extentam prx-
didtam , in Partem Satisfadtionis didtarum Quingentarum Marca-
rum, ac de Rcfiduo ejufdem Summx Ducentarum Marcarum, fi
fibi inde nondum fatishat, de Thefauro noftro folvi , feu fibi inde
alias fatisfieri, faciatis.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , fecundo die Decembris ,
Anno Regni noftri Anglix Quinquagelimo , Regni vero noftri
Francix Tricefmio feptimo.
Pro Principijfa TVallia.
REX Vicecomiti Kantix , qui nunc eft, vel qui pro tempore Ann.D.
fuerit, Salutem. i37o-
Cum Nos , vicefimo fexto die Februarii , Anno Regni noftri An. fo.
Anglix primo, inter alia Terras & Tenementa , Dederimus e. j.
& CONCESSERIMUS EdMUNDO, nupcr C O M I T I K AN- ClaHj.fO.
Ti/E, Avunculo noftro, Triginta Libras, de Exitibus Comltatus E.j-f-»-
Kantix , Percipiendas fingulis Annis, per manus Vicecomitis Co- w-8.
mitatiis illius , qui pro tempore foret , fub Nomine & Honore
Comitis Kantix , prxfato Comiti & Hxredibus , de Corpore fiio
exeuntibus, prout in Literis Patentibus , inde confedtis, plenius
continetur,
Ac tam didtus Comes , die Obitus fui, qpikm Johannes , Filius
df Hicres ejufdem Comitis , poftmodiim Comes Kantix, die Obi-
tus fui , de prxdidtis Triginta Libratis Redditus fuerint feifiti in
Dominico fuo , ut de Feodo , juxta Donationem & CoN-
cESSioNEM prxdidtas, .
Sicut tam per diverfas Inquifitiones , inde fadtas , & in Cancel-
laria noftra retornatas , quam per Certificationem de Scaccario
noftro, ibidcm minTam , cft compertum,
Per quod , Vicefimo die Novembris, Anno Regni noftri An-
glix Tricefimo quinto , prxcepimus Vicecomiti Comitatirs prx-
didti qui tunc fuit, quod Ediuardo Principi Wallia , & Johanns,
Sorori e^ Hxredi pradtiii Johannis , Conforti fuas , didtas Trigin-
ta
ET ACTA PUBLICA,
n
Ann. D' ta Libras Annuas , a tempore Mortis praedifti Johannis^ & ex-
1376. tunc, fingulis Annis , ad Terminos Pafcha; & Sandi Michaelis,
^v. j. folverent, prout in Mandato noftro pnedidlo plenius apparet,
• VII. * Nos jam (pro eo quod idem Princeps diem fuum claufit extre-
'30. mum) tibi prxcipimus quod eafdem Triginta Libras, fingulis An-
nis exnunc, de Exicibus Comitatirs pisdidi, prxfatx Pnncipijfa ^
ad Terminos prxdiaos , folvas eodem modo, quo exdem f ri-
ginta Libr.E Annus prxdidlo Edmu7ido , dum vixit , folvi confue-
verunt;
Recipiens a prsefata Trineipijfa Literas fuas Acquietantia:, Re-
ceptioiiem Summarum, quas ei fic folveris, Teitificanres ; &Nos
tibi inde, in Comporo tuo, ad Scaccarium noftrum, debitamAl-
locationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Decembris.
Et erat Vatens.
Ann. D.
1J76.
Ait. fo.
E. J.
Vafc. fo.
E.J.W.}-.
De y^ffociatione , /kper jilligantiis cum Comite de Foi.v.
D EX, diledo & fideli fuo, Edwardode Berkele Chivaler Sa-
^^ lutem.
Cum nuper , per Literas noftras Patentes ,
De fidelirate & ciicumfpedione, diieaorum & fidelium noftro-
rum , Tbo?na de Velton Senefcalli noltri Acquitanix , Florimundi
Domini de le Spare, Wtlliehii Elmham Gubernatoris Civitatis Ba-
yonx & Senefcalli noftri Landai-um,& Magiftri ReymundiGulliel-
mi de Puy , pleniiis confidentes ,
Ex cerca noftra Scientia , & de Aflenfu Magnatum & aliorum
de Concilio noftro , ordinaverimus , deputaverimus , & conftitue-
rimus ipfos , Tres , & Duos eorum (quorum prxfatum Thoma?n
unum efle volumus) noftros veros & legitimos Procuratores &
Nuncios fpeciales,
Dantes & committentes eifdem , Tlmna , Elorymundo , Williel-
7no, & Reymundo, Tribus, & Duobus eorum (quorum prxfatum
Thomam unum elle volumus) Auaoritatem , Poteftatem , & Man-
datum fpeciale ad Tradandum 6c Loquendum cum , Nobili Viro,
Comite de Foix de omnibus bonis & firmis Alligantiis,
Qnx pro Nobis & Honore noftro , ac Salvarione & Recupe-
ratione Jurium noftrorum in partibus illis, juxta Difcretiones fuas,
uciles & neceffarias fuerint ,
Inter Nos, Filios, & Subditos noftros ex una parte , &: ipfum
Comitem , & ejus Filios , & Subditos ex altera parte , feciendis ,
Et ad Nos & Conciliura noftrum , fuper omnibus hiis , quae
Locuta & Tradata fuerint , diftinde & aperte Reportandum,
Certificandum , & Informandum , prout in Literis noftris prxdi-
«Sis pleniiis continetur.
Nos (ut Negotium praedicfhim meliiis fortiatur efFedum) de fi-
delicate & circumfoedione veftris plenius confidences, de Avifa-
mento Concilii noftri , Aflbciavimus vos prasfacis , Thom^e , Flori-
viundo, Williehno, &c Reymundo, Tribus , & Duobus eorum(quo-
rum praefacum Thoma^n unum eflb volumus) noilrum verum &
legicimum Procuratorem , ad prxmifla omnia & fingula, unacum
eildem , Thoma , Flormundo , Willielmo, &c Reymundo, Tiihus,
vel Duobus eorum (quorum prxfacum Thomam unum elTe volu-
mus) in forma prxdidta, Faciendum & Expediendum;
Mandavimus enim prxfatis , Thoma , Flori^nundo , Willielmo , Sc
Reymundo, quod ipli vos in Socium ad hoc admittant, iicut prx-
dictum eft.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Decembris.
I T E M , des chofes , qui ne font venut a conifliince, foit pris Antl. Ql
bone informacion devant nous, Confervacours , chefcun en fa Par^ 137^»
tie; c"efta(Iavoir, Biv. j»
Que les CompIcignantZ amefneront Deux , de pluis fufirfahti
& notables Marchantz , ou Deux Burgeois ou puiflanci les pluis
fuffifantx de Lieu dont i!s font , & Jureront , fur les Seintz Evan-
giics , que ce , q'ils bailleront par Efcript , eil vrai , & jufte , &
auement , efcune en Parcie & en tout ,
Et , ceo faic , !es avantduz Mirchanrz, , Burgeois .& puiflant7
meccront lour Sealx, & puis nous confermerons & tefmoignerons,
par noz Seaix , la dic Informacion , & Serementz dcfufditz Tes-
moignes & Compleigiiantz , recordantz les noans des Tefmoi-
fnes, le Lieu, & Jour , & que le Informacioii Ibic faic ea place
•ubliic,
Et, ce faic, nous, Confervacours fufdicz, fanz Delay ou Pro-
roignement , ferrons fercher , de jour en jour, les ditx Biens par
tout & en quele Lieu ils purront eilre trovez. ou amefnez, &auxi
par prife & conftreint de Corps, & par rigour de Juftice des At-
temptours ou Mauxfaitours , & ferroas les dicz. Biens Refticuer &
Repairer as Compleignancz, dedeinTi Sepc moys apres le Informa-
cion receu.
Item , des Biens, que l'en ne poec trover ne (avoir, ne les
Parfone conoiftre qui ount fait les ditz, Accemptarz , qui, dedeinz
XV. jours , apres la vray Informacion faic, ferra certihe as Roys,
a fin que , apres la coniirance ferra venuz. a eux , & a lour Confeil,
foic faic Repairemenc & Refticucion as Compleignancz fanz travail-
ler, lcs Engloys pluis avanc que a Boloigne fur la Meer, & les
Franceois a Caleys , & ce foit fait , dedeinx le Moys apres le dic
Certification feit, fanz autre Delay ou Proroignement.
Ec coment quc, en leTrete, faitaBruges, feuft accorde que
les CompleignantT. averoienc Ele£tion de faire convenir lour Inju-
racours & Attemptours, de Eux & de lour Biens, & auxi de faire
coutes lour Compleintz , couchantes ceft Matire & les dependen-
ces, dcvanc ticux Confervacours qui ieur plerra (c'eftaffavoir) ea
Pil<ardie, Breraigne, ou en Guyen,
Nientmains feull: accorde queautresConfervatours ferroient con-
ftituz. ou envoiez , aulfibien en Guyen & Brecaignc , come en Pi-
kardie,
Pur quoi nous avantditx Confervatours fumes accordez. de Re-
pairer & Deliurer , avant toute heure , les chofes qui font plus
pres , & qui primerement vindrent a noz coniflances, & apres
faire le bien, que nous purrons, as autres, fl meftir eft, & foions
requis & par rOrdinance & Commandementz des Roys & Sei-
gnours des Parties.
I T E M , nous avons Promys & Aflerues que toutes les chofes
fufefcriptez lerront bien & pleinement fait & de bon foy, fanz
nulle Plee , Oppolicion , Avocacie , Procefle , ou aucun autre
Contredic & Delay :
Et, au dicTerme de laQuinzeine duMois de Januer, profchein
venanc , nous apporterons Leccres , enfealez des Sealx de DeuX
Roys, de Confermer toutes les Covenances & Articles fufditz,
pur pluis grande Seurcee de nous & des Parciez Compleignantz.
En Tefmoignance de veritee nous , Johan Seigjiur de Sempy 8e
Capitain General de Pikardie , & Johan de Longuiilers Seignur
d'Anpodeflant , Confervacours pur la Partie de Vrmce, Raufde
Ferers, & Johan de Harlejlon Capitain de Guynes, Confervatours
pur la partie de Engloys, avons mys noz Sealx a cefte CeduleEn-
dentee, qui feuft fait a Merquize TAn & le Jour fufdicz.
* De traHando cttm Kege Navarra,
Per ipjum Regem ^ Magnum Conciliuifi. D
Tra^latHS faBus per Confervatores TreHgartim in partibm
Francim,. '
Ann. D.T E Vendredy , xii. Jour de Decembre, TAn de Grace Mille,
I j 76. ^ Troifcencz , Soixant & Sefze , fcurenc aflemblez les Confer-
An. fo. vatours des Tneues , a Merquize del' Conte de Buloigne en Py-
£. 5 . kardie , pur proccder entre cux , touchant le Repareraent pur At-
Fcanc.fo. temptaz , faitz durantz les Trieues, & meeraent depuis le temps
£. 5. OT. qui nos Seigneurs, Fitz & Freres de Roys, partirenc darreinement
2. de Bruges,
Primerement, feuft recorde que les Roys, d'une partie
& d'autre, eftoient en plein voluntee deReparer couz les Accemp-
tacz , Rendre ou faire Rendrc & Refticuer toutes Damages , fairz
* VII. fur * la Meer & par Terre, tant par les Franceoys, come par les
131. Engloys d'une Parcie & d'autre , durant les Trieues ;
Par quoy nous, Confervatours des parcies, fumes accordes que,
dedeins Quinze Jours cn le Moys de Januer , profchein venant ,
affemblerons a melme Licu, & Jurerons les uns as autres, par foy
corporclement baillez de noz mains , que toutes les Biens , Prifes ,
Robbes , & Pilez par Mauxfaitours , ou Areftez par Officers des
Seigniures , fur Meer , ou par Terrc (la quele eft ja venuz a noz
conifTancei) foit Repaire, Reftitue, & Dcliure franchement, fa:iz
fraude ou mal engyn, de plein feu, & fanz outrageous Defpenfes
& Couftages des Compleignantz ,
Et meement & principalment ce , qui eft, ou ad efte, fait a
Caleys , Londrcs , Hampcon , ou par ceux de Plymuch, Derce-
muth, ou iits tfles de Gerfeye ou de Gernefeye , ou aucre part,
cs Parties d'Engleterre ,
Et ce , qui eft , ou ad efte, feit par ceiiz de Rovan, Amyas,
Abvylle, Depe, Harefleu, Seint Walry , Crotey, ou de Bouloi-
gne, ou autre part en la paiis environ,
Et que ce Ibit execut., dedeinz la Quinzeine de laPurificationde
noftre Dame, profclieiii venant apres laDate de celtes, fanz autre
Delay ou Proroignement ,
E X , diledis & fidelibus fuis , Thoma de Felton Senefcalio no-
Itro Acquitanix , Johaimi de Multon Majori Burdegalenfi ,
Williehno de Elmha^n Gubernatori Civitatis Bayonx & Senefcallo
noftro Landarum , Edivardo de Berkeie Chivaler , & Ray7/mndo
Gullielmi de Podio , Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitace & circumfpe£tione veftris plenius confidentes, ex
cerca noftra fciencia , & de aflenfu Magnacum & aliorum de Con-
cilio noftro,
Ordinavimus, Depucavimus , & Confticuimus vos, Qijatuor,
& Tres veftriim , noftros veros & legicimos Procuracores , &
Nuncios fpeciales;
Dances & commictentes vobis , Quatuor, & Tnbus veftrum,
Au(£toricatem, Poteftatem, & Mandacum fpeciale ad Tradandum
& Loquendum cum , Nobili & Potenti Principe, Karolo Rege
Navarra, de omnibus Bonis & firmis Alligantiis,
Qux pro Nobis, & Honore noftro, ac Salvatione & Rccupe-
ratione Jurium noftrorum in partibus illis, juxta Difcreciones vc-
ftras, utiles & neceflarixfuerint, .
Inter Nos, Filios, & Subditos noftros, ex una parte , & ipfum
Regem, & ejus Filios, & Subditos exaltera parte, faciendis,
Et ad Nos & Concilium noftrum , fuper omnibus hiis, qux
Locuta & Tradtata fuerint, diitindte & aperce , Certificandum &
Informandum.
Inciijus, &c. n ,■ r^
Tefte Regc apud Weftmonafterium , decimo odtavo die De-
cembris.
Odem modo conftituiintur prxdiLti, Thomas , Johni7ies, Wil-
liebiius, Ed-Jjardiis, & Rm;;»;; Aj , Quatuor , & Tres eorum,
ad Tradtandum cum Nobili Viro , Comite de Foix.
Tcfte ut fupra.
* VIL
Ann. Dj
I37tf.
An. fo.
E. 5.
Fraac.fo,
E. 3. m,
i-
E
G?
Por
f+
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann.D.
1377-
Xdv. 3.
Pro Epi/copo Wyntoriienji de die prafixo prorogando.
Ann. D. R E ^5 Venerabili in Chrifto Patri, JV. eadem gracia, Epifcopa
iij-j,' '^ Wyiitojtwnfi ., Salutem.
An fo L'cet nuper,
^', ' QaibLilclam Articulis coram Nobis & Concilio noftro propofi-
Ciauf.fo tis , diverfa Gravamina & Extortiones, Nobis & Populo nc:)ftro
£. i.p.i. per Vos, diim nobifcum in diverfis Officiis & de Gjncilio noltro
vi. t. ' extitilli.:, ut dicitur, illatis, inter caetera, continentibus,
Un''.t.-, in parte, coram certis Prselati.i & aliis Magnatibus Reg-
ni noitri Aiiglix, ad hoc per nos fpecialiter deputatis, nuper apud
Weftmonaftcrium AUocuti fuifl-is, & in magna parte adbuc reftac
loquendum ,
Dcderimus vobis Diem , in Oftabis Sanfti Hillarii, proximo
futuris, ad Refpondendum Nobis fuper prxmiflis, tunc ibidem,
Qiiibufdim tamen ccrtis de caufis , nos moventibus , volumus
eundem Ditm , fic vobis prxfixum , ufquc ad Tempus, quo fuper
hiis aiitcr duxenmus demandandum , prorogari :
Et hoc vobis 1'gnificamus ; mandantes quatinus apud diSum Lo-
cura Weftmonaiiierii , quoufque aliud inde a nobis habueritis in
Mandatii, ex hac caufa non accedatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fcptimo die Januarii.
Per ipfum Regem.
Coiifirmatio TraBattts faEli per Confcrvatores Treugarum in
Partibus Francix,
prsemifl^is omnibus & fingulis faciendis & exequendis , Intendentes Ailn. D,
fitis, Confulentes , Refpondentes , & Auxiliantes , quotiens per 1377.
praefatos , Walterum & Johannem., vel eorum alterum, fueritis, ^iv. 3.
vel faeric aliquis veftriim,ex parte noftra, requiiiti,vel requiiitus.
In cujus, 6cc.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio diejanuarii.
Per ipfum Regem.
ET Mandatum eft prxfato Nicholao , vel ejus Locum tenenti
ibidem , quod diiSos Obfides , prcefatis If^altero & Johanni ,
per Indenturam inter * ipfum Nicho/au7a &c prxhtos , Walterum*V\\.
&c JohantKm , modo debico conficiendam, liberec ducendos juxca 13+.
Tenorem Literarum Regis prxdiftarum.
Vult e.iim Rex didum Nicholaum de praefetis Obfidibus (libera-
tione de eifdem per didtum Nicholaum prius fadta) erga Regem
exonerari.
Tcfte ut fupra.
ET Mandatum eft prcefeto Rogero , vel ejus Locum tenenti
apud Caftrum de Devifes , quod Obiides illos a prxfatis , Wal-
tero & Johamie , per Indenturam, inter eos modo debito confi-
ciendam , recipiat , & eos (alvo & fecure cuftodiri faciat, quous-
que aliud inde a Rcge habuerit in Mandacis.
Tefte uc fupra.
Ann.D.
1377-
An. jo.
£.3.
tran. fo.
£.3. m.
z.
•VII.
'33-
LE R o Y a touz ceux qui ceftcs Lectres venonc ou orronc ,
Salutz,.
Nous avons veu & regardez ia Tcneur des certeines Articles,
Parlees , Traitees , &i Accordees par les Conlcrvatours des Trieues,
darrcnirement prifez. entre Nous & noftre Adverfatre de Fravce,
deputez par noftre 1'anie , & les Confervatours de mefmes les
Tricues, deputez par la partie de noftrc dit Adverfaire, cn les for-
me * 6c maniere qui s'eniuent, ceftallavoir ,
Le Vendredy xii. Jour de Decembre , TAn de Grace
Mille, Troifcentz, Soixfant & Sefze, feurent aflemblez. les Con-
fcrvatours des Tricues , a Merquize , drc. ut de Dat. xii. die De-
cembris proximo fraterito , ^tuncfic,
Nous, touz. les Convenances & Articles fufdirz, en manere co-
me ils fonc iflinc Traiteez & Accordeez, par les ditxConfervatours,
come defuis eft dit , tant come en nous eft , Aprovons , Ratifions ,
& Confermons pur noftre Partie , par la Teneure dc Noz prefen-
tes Lettres, fur tiele C^ondicion, que toutes les dites Convenances
& Articles foient par Luy Confermcz & Ratifiez cn mefme la
manere, defoaz, ie Seal de noftre dit Adverfaire, & fermement
Gardez, & Tenuz. en touz Poinre, de fa Partie.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftmonftier le viii. jour de Januer.
Par le Roi c^ fon Confeil.
Ann. D.
1377-
Aa. fa.
E. 3.
frAac.j^o.
£. 3. m.
De Condu^H pro Rege Navarne.
D EX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Sanfti Mi-
*^ chaelis , proximo fururum , duraturas , fufcepit in iaivum &
fecurum Conductum fuum , ac in ProtccSionem & Defenfioneni
fuam fpecialem , Nobilem & Potenrem Principem , Karolu^n Re-
gem Nai-arra, veniendo, cum Trefcentis Perfonis , Armatis vel
non Armatis, in Comitiva llia, per Dominium £c Poteilatem Re-
gis, tam per Terram , quam per Mare, Die & Nodle, ad quas-
cumque partes iibi placuerit , ibidem morando , & exinde ad pro-
pria redeundo, ac Equos, Hernelia, & Bona fiia quxcumque.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, duodecimo diejanuarii.
Per Concilium.
Tk ducendo Filios Caroli de Blois ufcjue Caftrum de Devifes.
Ann. D.
1377-
An. fo.
£• i-
iat. 5-0.
£.3.p.i
m. 1. d.
]3 EX Univerfis
*-^ lutem.
&
fingulis
Vicecomitibus , ad quos &c. Sa-
R
De CoHtribuendo ad Expenfas Jldilttum.
E X Vicecomiti Beds Salutem. Ann. D.
Cum Communitates cujuflibet Comitatus Regni noftri An- 1377.
glix ad Expenfas Militum , ad Parhamentum , pro Comunitate An. 5-0.
Comitatus prcedicli , venientium , contribuere debeanc , & cocis E. 3.
cemponbus retroadtis concribuere confueverinc , Clnuf.jo.
Ac jam intclle.xerimus quod Egidius Daubeneye (dr Fulco dePem- E. 3.?. ij
hrugge , Domini Manerii de Kempfton in Comitatu praedido, m. 4*
Pr.^tendentes Se &c Tenentes fuos, Liberos& Nativos Manerii
prjedicti , de Contributiot>e hujufmodi Expenfarum quietos efle
dcbere, cum non exiftant,
Expenlis Militum , ad ultimum Parliamentum noftrum , pro
Comunitate didi Comitatiis , veniencium, concribuere concradi-
cunc, & libere Tenences ac Nacivos fuos Manerii praedidi, quo
minus Expenlis illis contribuere valeant , prouc de jure debeanr,
impediunt & percurbant indebite & injufte ,
Nos,
Attendentes quod omnes Domini Maneriorum & Villarum , qui
Barones non exiftunt , & qui ad Parliamentum noftrum , de Man-
dato noftro , non veniunt , nec de jure venire confueverint , ac
omnes libere Tenentes & Nativi fui, hujufmodi Expenfis de Jure
contribuere debeant ,
Et quia prxfati , Egidius & Fulco , Barones non exiftunt, nec
ad ultimum Parliamentum noftrum de Mandato noftro venerunt ,
licut fatis nobis conft^ac ,
Tibi praecipimus quod praedi£tos , Egidium & Fulconem , ac fin-
gulos Tenentes praediftorum Egidii & Fulconis Comitatus praedi-
di , tam Liberos , quam Nativos , ad contribuendum Expenfis
Militum, ad ultimum Parliamentum , pro Comunitate Comitatus
prxdidi, venientium, iicuc & cxceros Homines &Tenentes, de
Comunitate Comitatus praedidti , compellas, prout juris fueric &
rarionis.
Tefte Rege apud Weftmonafterinm, xvi. die Januarii.
Dt Poteflate commijfa , Richardo Principi Wallia , ad Incho-
andum Parliamentum.
R
Sciatis quod aflignavimus , dileftos nobis , Walterum Leice({re ,
& Johannetn Alhe-v^ell , Servientes noftros ad Arma , ad Filios
Carolt de Biajs, Obfides noftros, in Cuftodia Nicho/ai Dauhriche-
cottrt , Cuftodis Caftri noftri de Notyngham , exiitentes , a prxfa-
' Co Nicholao Daubrichecourt , vel ejus Locum cenence ibidem , re-
cipiendum , & exinde ufque Caftrum noftrum de Devifcs ducen-
dum , & ibidem , dilefto & fideli noftro , Rogero de Bello Campo ,
Cuftodi didti Caitri de Devifes, in eodem falvo cuftodiendos', li-
berandum,
Ac ad Cariagia & Vidualia , pro Dudtione prxditfta necelTaria ,
pro Denariis noftris folvendis ,
Necnon ad Homines in qualibec Villa , ubi eos pemodtare con-
tigeric , ad vigilandum pro falva Cuftodia dictorum Obfidum (Feo-
do Ecclefise dumtaxat excepto) capiendum,
Et ad omnes Homines, quos in Executione Praemiflbrum, vel
aliquo eorumdem, contrarios invenerinc, areftandum, & proximx
Gaolae loci illius, ubi hoc fieri contigeric, mancipandum, in ea-
dem, quoufque aliud inde ordinaverimus , moracuros;
£t ided vobis mandamus quod eifdem , Wa/tero & Johanni , in
EX Archiepifcopis, Epifcopis, Abbatibus, Prioribus, Duci- Ann. D.
- bus, Comitibus, Baronibus , Militibus , & omnibusalns, ad 1377.
inftans Parliamentum noftrum , apud Weftmonafterium fummo- An. j-o.
nitum, convcnturis, Salutem. £• ?■
Cum , ex certis caulis, fimus ad praefens praepediti, ita quod, Va,t. fo.
ad primum diem difti Parliamenti, ad Locum prj:di(ftum perfona- £. 3.^.
hter non poterimus interelle, 41.
De Circumfpedtionis & Induitriae magnitudine, canflimi l-ilii
noftri, Richardi Principis IVal/ia: , Ducis Cornubiae, & Comitis
Ceftriae , plenam fiduciam reporcances ,
Eidem Fiiio noftro , ad Parliamencum praedidtum, noftro no-
mine , Inchoandum , & ad faciendum ea, quae pro Nobis & per
Nos ibidem facienda fuerint, plenam, Tenore Prxfentium, com-
inittimus Poteftatem : ^ .
Et ideo vobis mandamus quod eidem Principi Intendences litis,
in Prxmillis, in forma prxdidta.
In cujus &c.
Tefte Rege apud Haveryng, vicefimo fexto die Januaru.
Per ipfum Regem.
* Pro Prifonario Francia. * VII.
!?$■•
D EX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Pencecoftes, Ann.D.
'^ proximo futurum, duraturas, fufcepit in falvum &lecurum ^377-
Condudtum fuum, Joliannem de Neyvili , Chivaler de Francia, An. so.
VniomrvAm Guidonis Briene , in Regnum Rffiis Anghx, pro Re- £;• ?•
demptione ipfius Johannis, prxfato Guidoni folvenda, per Domi- triin.so.
nium & Potertatem Regis, tam per Tenam, quam per Mare, -t-3-"»-
veniendo, cum Quatuor Valettis & Quinque Equis ipfius Johan- 7-
nis , & exinde ad partes Franciae redeundo.
E T A C T
Tefte Rege apud Weftmonailerium , xxx. die Januarii.
Ver Concilium.
Pro Floreminis , dc ProteElione contra Papam.
A P U B L I C A.
ff
Ann. D. T? Dwariius , Dci gratia,
1377 *' ■ ■
Fex Avgliie (^ Fravci^, 8c Dominus
J-^ Hiberniae , Majori , & Vicecomitibus , ac Aldermannis, &
aliis quibufcumque Miniftris & Officiariis noftris, Civitatis no-
ftr^ Londonia: , necnon toti Comunitati ejddem Civitatis , & aliis
Fidelibus & Subditis noftris , ad quos prefentes Literae pervene-
rint, Salutem.
Cum Dominus Svmmus Vontifex , prxtextu quorumdam Articu-
lorum , contra ipfum & Ecclefiam Romanam per Florentinos , ut
dicitur , attemptatoram , graves & diverfos contra ipfos Florenti-
nosfecerit Proceirus, inter caetera conrinentes,
Quod idem Dotmius Summus Po»tifex omniaBona ipforum Flo-
rentinorum Immobilia confifcaverit, Pcrfonafquefuas Servituti il-
lorum , qui ipfos ceperint , una cum Bonis fuis Mobilibus , fubju-
gai i decreverit & exponi ,
Ac Nos, proPericulis& Scandalis, qux ex ProcetTibus hujuf-
modi & eorum Executoribus multiplicitcr evenire polient , evitan-
dis, omnes hujufmodi Florentinos, infra Civitarem noftram Lon-
donisB inventos, tanquam Servos noftros veros & non fiftitios, e-
tiam ad eorum inftantiam affiduam , capi , & Priibnse noltrae Tur-
ris noftriC Londonise mancipari, & in eadem detineri, Bonaque
fua mobilia in manum noftram c.ipi fecerimus &feiliri, reputantes
femper& tenentes dicta Bona noftra effe propria, ipfofque Floren-
tinos noftrbs Servos proprios & veros , abfque fidione aliqua , exi-
ftere, ut eft.did:um, •
Vobis igitur mandamus quod eifdem Florentinis Bona praedi-
fta, ad Opus & Proficuum noftrum, rell;icui & liberari, iplbfque
Florentinos , quos in noftram Protectionem & Defenlioncm ac
falvam Gardiam noftram , Tenore Pr^fentium , fufcepimus fpe-
cialem, in Civitate praedicla, tanquam veros Servos noftros, uc
prxdiftum eft, morari, habicare, & de Bonis & Catallis, prxdi-
dfc ad opus noftrum mercandifare , & Commodum noftrum inde
facere, abfque Impedimentoaliquo, permittatis,
Non inferentes eis,,feu eorum alicui, in Perfonis, Bonis, vel
Mercandifis prcedidis , Injuriara , Moleftiam , Dampnum, Vio-
lentiam, Impedimentum , aliquod feu Gravamen.
In ciijuo rei Teftimojiium has Litcras fieri fecimus Pacentes.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , xxx. die Januarii , Anno
Regni noftri Anglias Quinquagelimo primo , Regni vero noftri
Franciae Tricefimo otftavo.
E X, Univerfis & fingulis Vicecomitibus ^ Majoribus , Balli-
vii, ;Miniftris , & aliis Fidelibus fuis , aci quos , &c. Salu-
R
tem.^
Cum po}m»us, Sutnmus Totitifex , <^c. ut Jitpra ufque ihi , ut eft
diftumriC';' tu,/c f!c,yohis &c cuuibet veltriim mandamus,»/^»?;^/,.
fyfpepiiii^^us fpecialem , ef^ tunc fu, in Regno noftro Anglix, tan-
quam veros Servos noftios, ut prxditSura eil, <^c..utjupra.
■D EX, dileftis & fidelibus fuis, Hugo?ii de Calvyjey ., Capitaneo
*^ VilliE noftrsB Calefii, ac Majori & Aldermannis ejufdem Vil-
Ix, Salutem.
Ciim pominus Summus Pojitifex , <^c. ut /upra ufque ihi, fufce-
pimus fpecialem, c^ tuncfc, in eidem Villa ac Dominio noftro
ibidem , tanquam veros Servos nqftros , ut praedidtura eft , ^c. ut
fupra.
Tefte ut fupra. i
• VIT.
Ann. D
1376-
An. fi.
E. 3.
Pat. 4.
Kich. 2.
t- ?•'"•
* Ce Compojttione inter Regem cr Papam.
EDwARDUS, Deigratia, Rex Anglt/e et Fran-
cijE, & Domirius Hibernio^, Omnibus, ad quos prjefentes
Literse pervencrint, Salutem.
Ad
Etfi
P" U T U R A M R E I M E M O R I A M ;
cunifti, qui Chriftiana Profeirione cenfentur, Difcordias,
DilTentiones, & Lires vitare debeant, utpote caritati contraria &
chriftiano nomini inimica, Regcs tamen & Principes, qui ad lau-
dem Bonorum & vindidtam Malorum , a Doniino rcceperunt
Gladii Poteftatem, ad hoc, ne dum quo adSeipfos, fet interiores
fibi Subditos, ex duplici vinculo (honoris, videlicec, Prxrogativa
& Oneris incumbencia) artiiis obligantur.
Quod in regalis examinis Judicio revolventeS, ac profunda Me-
dicatione penfantes Diffenciones & Lices,
Qux, occalione CoUationum, Praefentationurn , feu Donatio-
num Dignitacum , Parfonacuum, Officiorum, Canonicatuum , &
,., ^PriEbendarum, ac Eccleliarum Parochialium , in Regalia noftra,
(, \',f.,.^ Ratione Temporahum , Archiepifcopatuum , Epifcopatuum ,
_1].. Abltachiarum , Prioracuum,& aliorum Monafteriorutn vacantium,
' ■ in Manu noftra exiftentium ,
' , -^ VacafTe nuperime prsecenforum,
, '\'v Et per Nos, jure ipfius Regaliae, per Nonnulla tempora, poft
■Vacacionem hujufmodi , aliquociens CoUatorum ,
In Clero P>.egni noftri Anglia;, hadenus func exortas,
Ad Dei laudem & gloriam , Eccleficeque Anglican-.e cranquilli-
tacem & pacem, incer alias Remillicncs & Gratias, quas, in An-
no Regni noftri Angli.e Qijinquagefirao , Subditis noftris ipfius
Regni, ex Regia Pietate & Clementia, Fecimus, Dedimus, &
Concellimus, de Collacionibus, Prarfcntationibus , feu Donationi-
bus Beneficibrum hujufmodi (de quibus adhuc realiter non Provi-
dinus) fic duximus Ordinandum, vidclicet,
Quod de nullo Beneficio , cujus Vacatio , ance Quintumdeci-
irium diem Menfis Februarii , Anno Regni noftri Angliae Quin-
quage.Gmo, in Regalia prxdi6ta, racione Temporalium , Archie- Ann.D.
pifcopuuum, Epifcopatuum, Abbachiarum, Prioracuum, & alio- 1377.
rum Monafteriorum vacantium , in Manu noftra exiltentium , E^v. j.
quomodolibetcontingebat, de csetero Providebimus , feu cuicum-
que Perfonae Coilationem, Prsefentationem , feu Donationem de
Beneficiis hujufmodi, quocumque Colore vel Titulo , faciemus,
quin potius Nos, & Hieredes noftros , a CoUatione, Prsefenta-
tione, feu Donatione Beneficiorum hujufmodi, quie ante Tempus
praenotatum, ut priemictitur , vacaverunt, perpetub abltinere vo-
lumus, & ex hac noftra gratiosa ConceflTione.reftringi;
Nolentes quod praemiifa, quie ex meraGratia noftra & Spon-
tanea liberalitate, ob Dei honorem, Ecclcfr<E tranquillitatem , &
Subditorum quietem , in praefenti nostroJubileo, Con-
cedimus , Temporibus futuris trahantur ad confequentiam , feu ia.
Vim Pa(fti, Conventionis, Obligationis , Legis , feu Conftitutio-
nis, aquibufvis Perfonis, Ecclefiafticis vel Mundanis, quomodo-
hbec deducancur.
In quorumOmnlumTeftimonium atque fidemSigillum noftrum
fecimus hiis apponi.
Data infra Palatium noftrum Weftmonafterii , xv. die Februarii,
Anno Regni noftri Angli?e Quinquagelimo Primo , Regni verb
noftri Francix Tricefimo Odtavo.
"PDwARDUS, Deigratia, Rex Angli/E et Fran-
-'--' ci A, & Dominus Hibernix, Omnibus, ad quos praefentes
Literx pervenerint, Salutem.
Adfuturamreimemoriam:
Regi Regdm, in cujus manu corda funt Principum, fatis pla-
cere confidimus diim, ammotis Litium Amfradtibus , & Jurgio-
rum refecatis Materiis, DilTentiones & Difcordias Subditorum re-
primimus , eifque Quietis & Pacis commoda procuraraus.
Nuper iiquidem , diim Sceptri feu Regiminis Regni noftri An-
glise A N N u s completus elTet Qjj i n qjj a g e s i M u s , per
NonnuUos Fideles & Ligeos noftros , ne diim pro quiete Subciitis
Procuranda , fet pro noftra fervanda confcientia , Nobis excicic
Supplicacum quatenus aliquas Remifllones & Gracias Subditis no-
ftris ipfius Regni dignaremur concedere, per quas, refecatis cae-
cis Inquiecacionum Moleftiis , pofTent iidem Subdici , fucuris tem-
poribus , fub vocivae quietis & pacL> fecura TranquilUute , Ix-
tari,
* Et, dum, in praemiflis faciendis, a Dei Sandtuario cogitare- * 'VII.
mus incipere, npftroe fubicb occurrebac memoriie quamplures Dis- 137.
fentiones & Lites ,
Ex diverlis CoUationibus , Prsefentationibus, feu Donationibus ,
per Nos fadtis de Dignitatibus , Parfonatibus, OiHciis, Canoni-
catibus, & Prxbendis, ac Ecclefiis Parochialibus, in Regalia no-
ftra,
Ratione Temporalium Archiepifcopatuum , Epifcopatuum , Ab-
bathiarum, Prioracuum,& aliorum IVlonafteriorum vacantiura , in
Manu noltra exiftentium ,
- VacafTe pr.Ktenfis,
Q^iorum Vacationem, CoUaiionem, Praefentationem , feu Do-
nationem noltram hujufmodi aliquotiens tempora , afTeritur , prae-
ceiTifTe longilTima ,
i._Hadtenus evenilTe,
Volentefque propterea, ut Regis pacifici Filius verus, qui Sub^
ditorum Pacem femper appetimus , & in ipforura Quiete revera
quiefcimus , prxmilla Subditorum Gravamina , Saltem quatenu»
tempora concernunc pneterita, radicitiis extirpare, ex mero motu
noftro & gratia fpeciali , Omnes hujufmodi CoUationes , Prxfen-
tationes, feu Donationes, qux Qyincum decimum diem Menfis
Februarii , Anno Regni noftri Anglix Quinquagefimo , realiter
prxcefTerunt (in quorum Vigore ad realem afTecutionem feu adep-
tionem Pofleffionis nondum eft procefTum) five ipforum Benefi-
ciorum PolletTores ipla jam pacifice Poffideant , five in Curia no-
ftra Lis pcndeat de eifdem , Tenore Prxfentium , & ex noftra cer-
ta Scientia, Revocamus, CaiTamus , Irritamus , & AdnuUamus,
ac nullius tbre Decernimus Roboris vel Momenti ,
Nolences qubd Poflreftbres ipforum Beneficiorum , occafione
Collacionum , Prxfencationum , feu Donacionum hujufmodi , per
Nos , vel Hxredes noftros , feu quofcumque alios , audtoricace no-
ftra, futuris temporibus, occaiionencur , gravenmr, feualias quo-
modolibet moleltentur.
Solempni tamen Proceftatione femper in Omnibus repetic^
qubd , propcer PrxmifTa , qux hac vice duncaxat , propcer Subdi-
tprum quietem, pure ex Regia effluunc Benevolencia , Nobb, vel
Hxredibus noftris, in ufu debico Regalix noftrx, quo ad fucura
tempora, Nolumus derogari,
(^x etiam nec ad Confequentiam trahi , feu in Vim Padli,
Convencionis , Obligationis , Legis feu Conllitutionis , a quibus-
vis Perfonis, Eccleliafticis vel Sectilariis, futuris temporibus, de-.
duci patimur quovis modo.
In quorum Omnium Teftimonium acque fidem Sigillum no-
ftrum fecimus hiis apponi.
Data infra Palacium noftrum Weftmonafterii xv. die Februarii,
Anno Regni noftri Anglix Quinquagefimo primo, Regni vero
noftri Francix Tricelimo Odtavo.
Item Forma diBorum AniculorHm prataElornm , per diB^ftm
Domintim Papam Gregorium , ore fuo proprio , concori*'
Seqttitnr in hac f^crl>a ;
ta.
Quancum ad Articulum de Refervationibus Dominus Papa Rei
fpondic,
Qiibd, fuam Poteftatem in hoc reftringere non intendens,Coi-
lationes , fadtas per viam Refervationis, prout dixic , non potuit
RcvGcare honeftei fet in futurum, contemplatione Regis, voluit
taliter abftinere, ac etiam moderare, qubd nec Regi aut Regna>
racionabiliter cedcrent in gravamen.
Item,
5«
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D. I T F. M , qiiantum ad Articulum de Ekaionibus Votninus Papa
£dV7i. "^^'ouod' quantum ad Cachedrales Ecclerias, Refervationes &
Provifiones dimittere non intendit, fec, ad Reverentiam Domini
noftri Regis, dixit fe velle, occurrente Vacatione aliqua Cathe-
dralis Ecclefi^, in futurum, per tempus Notabile expedtare , m
tantum quod Eledtio verilimilirer poiTit adCuriam Romanamcom-
mode pervenire; &, ii iibi Perlbna fufficiens &: idonea priEfente-
tur, potius providebit Eledo, & Domino noftro Regi, i>cnbenti
impofterum in pr.i^fata materia,quancura fme Dei offenfa notabui,
& falva confcientia, complacebit.
IteM, quantum ad Articulum de Dignitatibus Eleftivis, Ab-
batiis, Prioratibus, & Hofpitalibus Dominus Papa Refpondit,
Qu6d , quantum ad Monaftcria , non occurrebat fibi quod
quicquam fecerat in prjEJudicium &c. fet, quantum ad Dignitates,
inconvenientia aliqua, ficut de Ruina Domorum & confimilibus,
PolTeflbres faceret Reparare & Portare Onera debita, &, occur-
rente oportunitate , faceret quod hujufmodi Beneficia ellent inma-
nibus illorum , qui poffent Refidere.
I T E M , quantum ad Articulum de Beneficiis , Collatis Extra-
neis , poft Magnas * Altercationes , fadas hinc inde , finahter
Domi?!US Pafa Refpondit, n c •
Quod non recordabatur fe contuliffe, tempore fuo, Benehcium
Extraneo, prxterquam Cardinalibus, prout in aHis Regnis contu-
lit eildem; uno duntaxat Excepto, quod contulic uni Romano,
qui, utdixit, in Anglia commoratur.
£t Subfequenter , ^ , , . •• j- u
Fada Replicatione de Beneficiis Cardinalium, quae, hus diebus
erant in Anglia, plus folico, in tanto Numero & Valore, quod
Regnum Anglix intollerabiliter gravabatur :
Et quod aliqui Frudtus pervenerunt ad manus Inimicorum :
Et quod Valor afcendebat ad plus qu-im Frudus Cardinahum m
Regno Francix, quod tamen eft in Triplo majus quam Regnum
Anglis;
IdeM Domi»us PapaRefpomit,
Quod impolkrum de Providendo Extraneis, tam Cardmalibus,
quam aliis, in Angha moderaret, &, contempiatione Regis, o-
portunitate habita, hujufmodi Numerum, quancum ad Extraneos,
ut praemittitur, diminueret, r^ „ i_ t, ••
Item, quantum ad Arciculum de Primis FruaubuSj X>tfw/»w
Papa Refpondit, .
Quod, quoad Novitatem de PnmisFruaubus, Expedcantium,
in Gratia Speciaii, jam inftabat Finis inprincipio Menlis Martii
iminentis; ibd, quantum ad ahos Primos Fructus, propter Guer-
rarum Onera , qux habebat , non poterat pro nunc a Receptione
Deliftere eorumdem; fet fperabat, infra modicum tempus, Ahqua
ordinare ad Relevacionem Eccleliarum , & rainus Ecclefios one-
rare quam fuerant onerafx temporibus Prasdecellorum fuorum.
I T E M , quantum ad Arciculum de Expectadcnibus & Provifio-
nibus Refpondir, . ,. „ o •
Quod de hujufmodi multitudine Smdia in Aiiglia & Scriptura;
Dominorum erant in causa ; & quod reddit fe dithcilem , & red-
det (e impofterum , ad Concedendum in ea parte , abfque tamen
fuae Poteftatis Reftridlione.
Pro Rege CaJlelU , de ConceJJiomhus.
Ann D P EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i,y,_ -1^ Sciatis quod fi nos , debita coniideratione penfantes Geftus
Magnificos cuntoruro , qui nobis in Guerris noftris laudabiliter &
ftrenue fervierunt , ipfos defideramus Honoribus attollere, & pro
viribus , juxta merira , prxmiare ; quanto magis Filios noftros,
quos, tam in fapientia, quam in Geftu Nobih, ahos praeceheie
confpicimus, & qui nobis Locum tenuerunt & tenere poterunt
potiorem, nos convenit Majoribus Honoribus & Gratiis proro-
gare? o c> • ■
Confiderantes itaque Probitatem ftrenuam & Sapientiam pra:-
cellentem, CarilTimi Filii noftri, Johawiis Regis Caftell^ & Le-
gionis , Ducis Lancaftrix , qui Laboribus & Expenlis femper fe
Nobis obfequiofum exhibuit, pro Nobis pluries, m NecelFitati-
bu^, intrepide fe Guerrarum Difcriminibus e.xponendo;
Et volentes , eo prietextu , ac defiderantes eundem Filium no-
ftrum aliquah Comodo &Honore ad prxfens, licet non ad ple-
num, prout digna Merita cxpofcunt, Remunerare, ex cerca fcien-
tia noftra & loeto corde, de ailenfu Praelatorum & Procerum, in
inftanti Parhamento noftro, apud Weftmonafterium convocato,
exiftentium, ConcetTimus, pro Nobis & Hxredibus noftris,prae-
fato FiUo noftro quod Ipfe, ad totam vitam fuam, habeat, infi-a
Comitatum Lancaftriae , Cancellariam fuam , ac Brevia fua, fub
Sigillo fuo, pro Officio Cancellarix deputando, confignanda, Ju-
fticiarios fuos, tam ad Flacita Coronae, quam ad quKCumque aha
Placita, Comunem Legem tangentia, tcnendum, ac Cognitioncs
corumdem, & quaicumque Executiones, per Brevia fua & Mini-
ftros fuos ibidem, faciendum, & quxcumque alia Libertates &
Jura Regalia, ad Comitem Palannum pertinentia, adeo integre&
tibere ficut Comes Ceftriae, infra eundem Comitatum Ceftriae,
dinofcitur optinere:
Decimis, Quintifdecimis, & aUis Quotis & Subfidiis , Nobis
& Haeredibus nortris, per Communitatcm Regni noftri, & De-
cimis & aliis Quotis, perClerum ejufdem Regni,nobis concelTis,
& impofterum concedendis, aut eidem Clero perSedem Apofto-
Jicam impofitis & imponendis: ac Pardonationibus Vitae & Mern-
brorum, in cafu quo aliquis, ejufdem Comitatijs , aut aUus , in
codem Comitatu , pro aliquo Delidfo , Vitam vel Membrum amit-
tere debeat : ac eciam Superioritate & Poteftate corngcndi ea,qua»
in Curiis ejuldem Ftlii noftri ibidem erronice fadta fuerint : vel fi
idem Fihus nofter, aut • Miniftri fui, in Juftitia, in Curiis ejuf- Ann. D.
dem Filii noftri, inibi fecienda defecerint, femper felvis: ^377-
Et eft intentionis noftrae quod idem Filius nofter, ad Mandata ^'^'"- i-
noftra & Hxredum noftrorum, ad Parliamenta & Concilia no- * ^^^-
ftra Duos Milites,, pro Comunitate Comitatus prjedidti, & Duos '39-
Burgenfes de quolibet Burgo ejufdem Comitatus, ad tradandum,
cum aliis de Communicace didti Regni noftri, ad eadem Parlia-
menta & Concilia veniencibus, de Negociis didti Regninoftri,
in eifdem Parli?.mencis & Conciliis exponendis, mittere teneatur,i
Ec quod idem Filius nofter certos Homines , fideles & fuffi-
cientes, ad hujufmodi Decimas & Qyintafdecimas , Subfidia, &
alia Quota (quoticns ea Nobis feu Hxredibus noftris in Parhamen-
tis feu Conciliis concedi contigerit) colhgenda affignet ; ita qu6d
Nobis & Haeredibus noftris de fic conceffis refpondeatur per eof-
dem.
In cujus, &c.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , vicellmo 0(flavo dieFe-
bruarii.
Per ipfum Regem de ajfenfu totius Parliamenti.
Pro defenjione InfuU VeElie de Morando.
D EX, diledto & fideli fuo, WilUelmo de Monte Acuto., Comiti Ann. D.
^ Sarum, Salutem. i377-
Quia, ut accepimus, quamplures Inimici noftri, -^- fi.
Qui diverfas Villas, in Regno noftro Angliae , fupcr, Cofte- E. 3.
ram Maris, fxpius invaferunc , & diverfa Incendia ibidem fece- C/««/.fi.
runt, £. 3. /»,
Magnam multitudinem Navium, Galearum,&Bargearum,cum i<S.
Hominibus ad Arma , & Armatis , congregarunt ,
Et infi-a R^num noftrum pr^xdidum , dum Navibus , Homini-
bus ad Arma, & Armatis praedidtis, ad citiiis quo poterunt appli-
care, & didlum Regnum noftrum deftruere & adnullare propo-
nunt , nifi eorum Malitiae Manu forti refiftatur ,
Nos (volentes hujufmodi Dampnis & Periculis, viis & modis
quibus poterimus , praecavcre) vobis mandamus , firmiter injun-
gentes , qu6d Vos , ad Terras & Tenementa veftra , in Infula Ve-
dta, citra primum diem Aprilis, proximo futurum ad ultimum,
perfonahter divertatis , ibidem , cum Hominibus veftris , & tota
Familia veftra, fortiori modo quo poteritis,fuper Defenfione Ter-
rx Maritimae, ibidem contra Hoftiles AggreflTus continue mora-
turi, vel Gentes fufficientes Armatos pro Terris & Tenementis
veftris in Infula prxdidta defendendis , illuc citra Terminum prae-
didtum mittatis, qui Moram continuam ibidem faciant, adRefi-
ftendum fortiter Inimicis noftris fupradidtis;
Sciences pro certo qu6d, fi praemifta, infi-a Terminum praedi-
dtutiVj juxta praefens Mandatum noftrum, non feceritis, tuncom-
nia Terras & Tenementa, Bona & CataUa veilra in Infula prae-
didta , nomine Diftridtionis , in Manum noftram capi , & alios
Homines fufficientes , de Exitibus Terrarum & Tenementorum
prxdidtorum , ac Bonis & Catalhs praedidtis , pro Defenfione In-
fulx praedidtae invenire faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fecundo die Martii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confimiha Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Dataividelicet,
Roberto de Aflieton , "J
Theohaldo de Gorges ,
Laurentio de Seittt Martyn ,
Gilherto le Defpenfer ,
Hugoni Camoys ,
Thomie Plorak ,
Johanni de Beauchamp ,
Radu/pho de Gorges ,
Thomi£ de Tychehourn ,
Thoma de Langeford,
yohami de IValeiuayn^ T
yohantii Bremfchet , {
Thomie Raley , |
Thoma Haket, «LAimitrprk
JVMelmo delfte deNutlefton, ^^^^^B"'».
Galfrido Rokle , |
Rkhardo Chike, |
Thomte Daumarky J
J>Militibus.
* Pro Katerina Swjnford de Confirmatione.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod , de gratia noftra fpeciali , Statum ,
Quem , dilec^a nobis Katerina de Swynford habet pro Termi-
no V itx fu:e , in Maneriis de Gryngeley & Wheteley , cum
Percinentus, ex Dono & Conceffione, canffimi Filii noftri, Jo-
ha?mis Regis CaftelU & Legionis, Ducis Lancaflnriae,
Qui eadem Maneria , una cum aliis Terris , tenuit , ex Dono
noftro , Sibi & Haeredibus fuis , de Corpore fuo exeuntibus , in
Efcambium, fub certa fiarma, pro Comitatu Richemondiae,
Acceptamus, Approbamus, Ratificamus, & Confirmamus per
Prxfentes, non obftante fupradidto Efcambio, vel aliquo, m eo-
dem contento unde Commodum feu Proficuum Nobis , aut
Hxredibus noftris , aliqualiter evenire poftet , feu eo qu6d , pro
Defedtu Hxredis de Corpore didti Filii noftri exeuntis , Mane-
ria prxdifta ad Nos & Haeredes noftros reverti debuifiTent , vel
quod, fi ipfe obient, Hxrcde fuo infi-a iEtatem exiftente, Nos
^ aut
•VII.
140.
Ann.D.
1377.
An. ft.
£.3.
P^/.j-i.
E. j. m.
ET ACTA PUBLICA.
5";
Ann. D. aut Hxredes noftri haberemus Cuftodiam Maneriorum fupradi-
1377. (Sorum.
Milv- 3. In cujus, &c.
Telle Rege apud Shene, quarto die Martii.
Per Breve de Prtvato SigilJo.
Snfer u4lligantiis Flandriit.
Ann. D. -n EX, Venerabili in Chrifto Patri, J. eadem gratia, Epijcopo
1377. tV iierefordia, Salutem.
An. fi. Sciaris quod Nos ,
f • ;• De fidelitate & circumfpeftione veftris plenius confidentes,
franc.fi. Ex certa fcientia noftra, & de avifamenro & allenfu Concilii
E.i.m. noftri, anTignavimus, ordinavimus, & conftituimus vos noilrum
6. verum & legitimum Procuratorem & Nuncium fpecialem ;
Dautes & Comroittentes vobis, Tenore Pra:fentium, Audori-
tatem, Poteftatem, & Mandatum fpeciale ad Loquendum&Tra-
(flandum pro nobis, &c nomine noftro, cum, Nobili & Potenti
Viro , Comite Plandria , de omnibus Bonis , Firmis , & perpetuis
Alligantiis, & Amorum & Amicitiarum Confcederationibus ,
Qute pro Nobis & lionore nortro utiles &; neceflariK fuerint,
fecuriori & meliori modo, quo fieri poterit, juxta Diicretionem
veftram ,
Inter Nos, & Haeredes, & Succellbres noftros, ac Regnum
noitrum Angli,» ex una parte^ & ipfum Comitem, & Haeredes,
.& SuccefTores fuos, ac ejus Gentes & Subditos Civitatum, Villa-
rum, & Terraefux Fiandrix, ex alcera parce, faciendis,
Et ad Nos & Concilium nottrum fuper omnibus hiis, qu» in
hac parte Locuta & Tradata fuerint , diftinfte & aperte certifi-
candum , & pleniiis informandum.
In cujus , &c.
Dac. in Palatio noftro Weftm. undecimo die Martii.
R^
EX eidem Salutem.
- >- Sciatis, cf-c ufaue ihi fpeciale,^ tunc Jic^nA Loquendum&
Traftandum, pro Nobis, & nomine noftro, cumGencibusCivi-
tacum & Villarum, ac aliij Subditis Terra: Flandriae, de omnibus
Bonis, Firmis, & Perperuis Allignntiis, & Amorum & Amicitia-
rum Confoederarionibu;", qux pro Nobis & Honore noftro utiles
& neceilariiE fuennt, fccuriori & meliori modo, quo fieripoterit,
juxia Dilcretionem veftram ,
Inter Nos, & Hseredes, & Succeflores nottros, ac Regnum
nottrum Angli.-c ex una parce, & ipfas Gentes Civitatum, & Vil-
larum , ac allorurn Subditorum did^e Terrae Fiandriae , & eorura
SucceiTores, ex akeraparte, fociendis,
Et ad Nos, &c. utju^ra.
REX, Venerabili, in Chrifto Patri, J. eadem gratia, E^ifcopo
Herefordenfi , & Magiftro Johanni de Shepeye Legum Do-
(Sori, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fideitite & circumfpedione veftris , <^r. ut fupra ufque
ibi , conftituimus vos , e^ tunc fc , noftros veros & legitimos Pro-
curatores;
* VIL * Daiices & Committen(.es vobis, ^c ut fupra in frimo Fa-
141. tenti ^mutatis mutandls.
Dat. in Palatio noftro Weftm. undecimo die Aprilis,
Ihidem
K'
Per Coficilium.
EX eifdem Salutem.
Sciatis, (^c.ut fupraufque ihi, Mandatum fpeciale, ^tunc
fe, ad Loquendum & Tractandum pro Nobis, & Nomine no-
ftro , cum Gentibus Civicatum & Villarum , ac aliis Subditis Ter-
ras Flandri^, dfc. ut fupra, in fecundo Patenti, mutatis mutan-
dis.
Dat. in Palatio nofla-o Weftm. undecimo die Aprilis.
Per Concilium.
Pro Cardinali de SanEio A<fartiali.
Ann. D.
1377-
Edv. ;.
n EX, diledis & fidelibus fuis, Jacoho le Botiller Comiti d'Or- An. yi.
■T^ mond , Jufticiario , Fratri Wdlielmo Tany Piiori Sanfti Jo- E. 3.
hannis Jerufalem m Hibernia, Cancellario, fuis Hiberni.e, Salu- Ctauf.fi.
tem. E. 3.CT.
Ex parte , Reverendi in Chrifto Patris , Cardinalis de SanBo 13.
Martiali Nobis eft humilirer fupplicarum uc ,
Cum idem Cardinalis quendam Gerardum Droem, Procurato-
rem ipiius Cardinalis, ad omnia Redditus & Proficua, de quibuP
cumque Beneficiis & Poffeffionibus fuis,infra Poteftatem nollram,
provenientia, Recipiendum, Levandum, & Colligendum, & in
ufus ipfius Cardinalis convercendum , legicime depucaifec ,
Ec idem Gerardus quamplures Pecuniarum Summas , de Bonis
& Reddicibus iplius Cardinalis , virtuce Poceftatis libi in hac parte
attributiE, levaveric & receperic, & cum eifdem Summis ad par-
tes Hiberniie , eidem Cardinali inde aliquo modo fatisfacere con-
tradicens, diffugeric, & ibidem moracur,
Velimus eidem Cardinali, in hac parte, de Remedio congruo
gratiose providere,
Nos (Supplicationi {ux , de gratia noftra fpeciali , hac vice an-
nuentesj vobis mandamus quod ipfum Gerardum ad rationabilem
Compocum eidem Cardinali, feu Procuracori, aut Accornato fuo
in hac parte, de Denariis ipiius Cardmain , per ipfum Gerardum,
infra Poteftacem noftram , uc pr<edi6tum ell , percepcis , viis &
modis quibus de jure poceritis , compellacis ,
Et , fi idem Gerardus hujufmodi Compocum in hac parte red-
dere, feu ipfum inde modo debito acquierare recufaveric , tunc
ipfum Gerardum, coram Nobis & Concilio noftro, in Angliam,
ex caufa prxdicia , falvo & fecure , fumptibus iplius Cardinalis , ve-
nire faciatis, ad faciendum quod per diAum Concilium noftrumin
hac parce contigeric ordinari :
Nos vero , in Cancellaria noftra Angli^ , de toto faiSto veftro ,
quod ad prcefens Mandacum noftrum duxeritis faciendum , diftin-
de & aperce, fub Sigillis veftris,certtficancesi hoc Breve nobisrc-
mitcences.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium, duodecimo die Martii.
Per Concilium.
* De Temporalibtis Epifcopatus TVyntonia , Richardo Principi * VIL
Walliee, conceJJJs. '4^-
R^
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
- Sciatis quod, "377-
Cum nuper conceflerimus , diledlo Filio noftro, Richardo Prin- Aa.fi.
cip. Wallia Quatuor Miiia Marcarum Sterlingorum , pro Suftenta- E. 3.
tione fua Annuacim percipiendarum, Pat.fi.
Conceflimus & Aflignavimus eidem Principi Cuftodiam om- E. 5. »».
nium Terrporalium Epifcopatiis Wyntonije, in Manu noltra cer- 3"«
tis de caufis exift-entiunj,
QujE ad Mille , Nongentas , Quaterviginti & Ofto Libras,
Qyacuordecim Solidos , Sex Denarios , & Unum Obolum &
Decem & Novem Quarcena Avenarum non appreciaca , excendun-
tur per Annum, prout per Extencam, inde fadtam, & in Scacca-
rio noftro retornatam, eft compercum,
Habendam, cum omnibus Percinentiis fuis,juxta Extentam prx-
diiftam, in parcem Satislinftionis Quatuor Milium Marcarum fu-
pradidtarum , una cum Exitibus & Proficuis inde quibufcumque a
tempore primx capcionis diiftorum Temporalium in Manum no-
ftram, quamdiu ea in Manu noftra contigenc remanere,
Ica quod idem Princeps Caftra, Maneria, Domos, & .^difi-
cia, ac Parcos, & Bofcos Temporalium prxdiitorura fuftineat,
&ea, abfque Valto & Deltruftione, cultqdiat quamdiu Cufto-
diam eorumdem Temporalium liabuerit fupradidam.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Martii.
Per Billam Tkefauraria.
Pro Rege Navarra.
A D R. ^"^' .P^"^ Literas fuas Patentes, ufque Feftum Sanfli Michaelis,
Ann. U. IV proximo futurum duraturas, fufcepit in Salvum & Securum
^377- Conduftum Regis, Nobilem & Pocencem Principem, Karolum
An.f\. iigggf„ Navarrie , veniendo , cum Trefcentis Perlbnis , Armatis
'■ vel non Armacis, in Comiriva fua, per Dominium & Poceltacem
Regis, tSm per Terram, quani per Mare, Die & Noifte, ufque
Chirburgh in Normannia, & ad quafcumque alias Parces libi pla-
cueric , ibidem morando , & exinde ad propria redeundo , ac E-
quos , Hernefia , & Bona fua qu;ecumque.
Tefte Rege apud Weftmonalterium , duodecimo die Martii.
Per Conciimm.
Confimi/es Litera , pro eoJem Rcge , Datte apud Wefimonafle-
Ibid. m.
7-
rium, tricefimo die Aprilis.
Tom. III. P. III.
De Cajlris , infra Principatum Walli<e , mmicndis.
REX, cariflimo Filio fuo, Johanni Regi CafielU & Leginnis , ^^^ ^^
Duci Lancaftriae, vel ejus Locum tenenri, Vicecomicibus, j,^"^
ac Senefcallis, feu Ballivis, & Miniftris fuis quibufcumque in par- ^„; ,-,'.
tibus Wallise, Salucem. e. 5.
Qiiia pro certo didicimus qubd Inimici noftri Franciae, & alii cUufri.
fibi Adhxrences, Nos & Regnum noftrum Anglix, & Principa- £ ,. ^.
tum Wallis, deftruere & fubjeitum Dominio fuo pro viribus at- ,j._
trahere conantes, infra Principatum pr^rdiJtum , cum multitudine
Navium ac Hominum ad Arma & Armacorum , applic.ire propo-
nunt, ad Nos & Ligeos noftios (nifi celeriiii & virilius eis Manu
Forti reliftatur) deftruendum, & ad alia Mala qujs poterunc infe-
rendum, ., .. „
Nos (volentes Malitice di(ftonim Inimicorum , omnibus viis cc
modis quibus poccrimus , obviare) Vobis , in Fide & Ligcan-
tia quibus nobis tenemini , Mandamus , firmiter Injungences ,
Per Concilium. quod ftacim , vifis pr.^fencibus , omnibus aliis prxtermiflis , &
quacumque excufacione ceflance , omnia Caftta , Forcalitia , Vil-
las, & alia Loca veftra (praefare Dux) infra didtum Principatum,
Hominibus ad Arma, Armatis, & Sagiccariis, ac Vidbualibus, &
aliis neceflTsriis, fufficiencer muniri, ac omnes Homines, Tenen-
tes & Relidentes infra Dominium veftrutri ibidem (pnerate Dux)
cujulcumque Scatus feu Conditionis fuerint , juxta Scatus fji ex.-
H gentiam,
f8
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann. D.
n77-
LJv. 3.
Armis competentibus arraiari, & in Arraiatione teneri
* VII.
1+3.
Ann. D,
1377.
jiu. fl.
£. 1.
Fran. fi
£. J. m.
• VII.
'44-
gentiam ,
taciatis,
Ita femper quod prompti fint & parati ad Refiftendum Malin:e
Inimicoriim noftrorum prsediftorum , fi qui ingredi prxfumpferint
parres illas,
Ita quod Nobis, & Regno noftro, aut Principatui praedicto,
aut Ligeis noftris prjedidlis ibidem, per diclos Inimicos noilros ,
feu iibi Adhxrentcs, Dampnum & Periculum non cveniat ali-
quale;
Et hoc , ficut Nos & Honorem noftrum , ac Salvationem
P^.egni noftri & Principatus prsedictorum, diligitis, nuilatenus o-
mittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quinto die Martii.
Per tpfuta 'Regem e^ ConciUum.
* Confimilia Brevia diriguntur Dominis fubfcriptis , fub eadem
data; videlicet,
Richardo Prhicipi Wallia, & Comiti Ceftrix, vel ejus Locum
tenenti, &c.
EdinuTiJo ds Mortuo Mari., Comiti Marcbix, vel ejus, &c.
PJchardo , Comiti Aruisddla .^ &c.
Thoma de Bello Campo , Comici Warwic. &c.
Hugoni^ Co7ii:ti Staffordia , &c.
Comitilfa Marchia Matri., &c.
Margareta Marjljall ComitilllB Norffolciae Dominx de Chep-
peltowe & Firmarix Dominii de Bergevenny in Wallia.
Guidoiii de Brieae, &c.
Jacoho de Audle de Heleigh Chivaler,
Regiuaido de Grey de Ruthyn , &c.
Eozero Lefiraunge , &c.
Roherto de Ferrariis Chivaler.
IVilliebno de Wyiidefore ^
Roberto Fejirees ., &C.
N.cho/ao Buruell ,
Elizabetha la Defpetifer^ &C.
Nicho/ao de Aiide/e.,
Gilberto Talbot , &c.
Cuftodibus Dominiorum, Maneriorum, Terrarum, & Tene-
mentorum, qux fuerunt Humfredi de Bohun , nuper Comitis He
refordia, defunCli, in partibus Walhx, in manu noftra , ratione
Minoris iEtatis Hxredum iplius Comitis,exiftentium, ac Viceco-
initibus & Senefcallis , &c.
Cuftodibus Dominiorum , &c. quae fiierunt Edtvardi nuper
Domini le Dejpen/er defundi.
Cuftodibus Dominiorum , &c. quae fuerunt Johannis dt Ha-
fiyng, nuper Comitis Pe?ibrochi>e.
Cuftodibus Dominiorum , &c. quae fuerunt Johannis de Ckerk-
fion, de Powys defunfti, &c.
De TraElando cum Adverfario Francia.
LE R o Y as , Reverentz Pieres en Dieu , Adam Evefque de
Seitit David noftre Chanceller, Johan Evcfque de Hereford:
Wil/iam de Montagu Conie de Saresbirs: Monlieur Robert de Afhe-
ton noftre Chamberleyn , Monficur Guychard d'Ang/e , Baneretz :
Monfieur Aubrey de Veer , Monlieur Hugh de Segrave , Chivalers :
Meftre Wautier Skir/a-we Dean de Seint Martyn Grant de Lon-
dres , & Meftre Johan dc Sljcpeye , Doctours en Loys ; Salutz.
Remeinteuantx bien fovent les AfHicftions , Tribulacions , &
Malx, queux le Poeple Criftiene ad foeffert, & foeffre de jour en
autre, parmy les Guerres , meuez, entre Nous & Char/es tioftre
Adverfaire de France , a caufe de noftre Droit de France , des
queux Griel^ nous avons trefgrant Pite & Compaffion ,
Et eiant, outre,conlideration a ce que (a l'effe(ft que bone Ac-
cord , & ferme & finale Pees , ferroit entre Nous & noftre dit
Adverfaire) noftre Seint Piere /e Pafe ad plufeurs foitx envoiez ks
Meffages folempnes , & , darreinement , reverentz Pieres en Dieu,
lArceveJque de Ravenne & P Arcevefque de Roeti , les queux y ont
travaillez & entenduz diligentement,
Nous,
A la Reverence de Dieu & de Seint Efglife, & de la Perfone
de noftre dit Seint Piere ,
Eiantz. a prefent (come toudis avons euT,) nqftre volente enclyns
a bone Pees, dont s'en purroient moult des Biens enfuire a tout
Criftiente ,
Au fyn que bone Traite fov em puiffe fairc , & a la Priere &
Mediacion des ditz Reverentz Pieres,
De Taffent des Prelatz, Noblez, & autres Grantz, & Sages de
noftre Roialme d'Engleterre , & parmy la confyance, quiele nous
avons de voz Sens, Loialtez, & Avifementz,
Vous avons ordenez , deputez , commis , & eftabliz , orde-
nons , deputons , commettons , & eilablions , de noftre cerreine
fcience , par la Tenur de ces prefentes Lettres , noz vraiez Pro-
ctireurs, & Meffages efpeciaulx,
Donantz & commettantz a Vous , ou Trois de vous , fi vous
touz ne purrez a ce entendre (des queux nous volons que aucun
de vous, E-je/^ei & Conte , foit un) Audtorite, Poiffance, & *
Mandement elpecial & general , d'Affembler , Convenir , Trai-
tier , Compofer , Tranliger , Pacifier , & Accorder , fur touz les
Debatz, Conrentions, Qiieftions, Gueires, Riotes, & Difcortz,
meuz & demefnez, ou a movoir & demefner, parentre Nous,
roz Filz, & autres Perfones de noftre Sank,noz Subgitz, Amyz
AUiez, Eidantz, & AdherentT, queconqes, decea & ddalaMier, Ann. D.
d'un part, & le dit Char/es noftre Adverfaire, fes Frerers, Filz, 1377.
& autres Perfones de fon Sank , fes Subgiz , Arays , Alliez , Zdv. 3.
Eidantz , & Adherentz quielconqes , en general ou en fpecial,
C^c. prout m Poteftatibus Datis 20. Seft. Anni prieteriti.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Ptlays
de Weftmonftier, le xxvi, jour d'AveriIl, TAn du Grace Mille,
Troicentz, Septant& fept, & de noz Regnez, de France Trenc
Oet, & d'Engleterre Cynquantifme Primer.
Super Cuftodia Epijcopatus Menevenfls , tempore Vacationum.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
•'-^ Sciatis quod Nos, 1377-
Ad grata & laudabilia Obfequia Nobis, per, Venerabilem Pa- An. ^i.
tTem, Adam, Epijcopum Menevenfem ,dnce\\3.n\m\ noftrum,mul- £.3.
tipliciter impenfa , conliderationem habentes , Pat.fi,
Ac volentes, eoprxtextu, ut ,idem Epifcopatus & Temporalia E.^.m.
ejufdem , in lingulis Vacationibus ejufdem , abfque Diftrattione 17.
Bonorum & Vafto inde faciendo , temporibus futuris , praeferven-
tur, ad Requifitioncm ipfius Epifcopi, gratiose providere,
De Affeniu Prxlatorum, Ducum, Comitum,Baronum,&alio-
rum Magnatum, Regni noftri Anglix, nobis afliftentium ,
Conceffimus, pro Nobis, & Haeredibus noltris, diledlis nobis
in Chrifto , Prxcentori & Capitiilo Ecclefix Menevenfis quod ,
in fingulis Vacationibus Epifcopatiis Menevenfis , quotiens Epifco-
patum illum exnunc vacare contigerit, per Mortem, Ceffionem,
Refignationem , vel quovis aUo modo, lidem, Prxcentor & Ca-
pitulum , & eorum Succeffores , habeant & teneant Cuftodiam
Epifcopatijs iUius & omnium Temporalium ejufdem, cum omni-
busRebusadEpifcopatum illum qualitercumque fped:antibus,adeo
plene & integre ficut aliquis Epifcopus, ejuidem Epifcopatus, E-
pifcopatum illum & Tcmporalia ejufdem, cum omnibus Rebus&
Bonis ad eadein pertinentibus , Sede plena , aliquibus retroadiis
temporibus, habere & tenere confueverunt, vel Nos, aut Hxre-
des noftri, Cuftodiam illam, cum oronibus Rebus & Bonis prae-
didtis , Temporibus Vacationum illarum , habere poflemus vel de-
beremus, fi in Manu noftra vel Haeredum noftrorum retenta fuis-
fcnt,
Ita quod prxdidti , Praecentor & Capitulum , de Temporalibus
Bonis & Rebus prxdidis plenam & liberam Adminiftrationemha-
beant, & omnimoda Etnolumenta inde percipiant, ac inde difpo-
nere & ordinare poffint , prout eis melius &utiliusvidebiturfacien-
dum, & prout Epifcopi loci illius inde poffent ficere, ordinare,
& difponere Sede plena , auc Nos vel Hxredes noftri inde facere
poffemus Temporibus Vacationum prxdidtarum :
Salvis Nobis & Hxredibus noitris Feodis Militum , qux tenen-
tur de Epifcopatu prxdido, & Advocationibus Ecclefiarum, cura
acciderint, Temporibus Vacationum prxdidtarum; ita quod om-
nes Redditus & Servitia Annua, de Feodis prxdictis, in Vaca-
tionibus illis, provenientia, prxfetis, Prxcentori & Capitdo, re-
maneant :
Salvis eriam Nobis & Hxredibus noftrisEfcaetis, quas accidere
contigerit Temporibus prxdiiftis ; ita tamen qu6d omnes Redditus
& Serviria Annua,de prxdidtis Efcaetis , in Vacationibus illis,
provenienria , prxfatis , Prxcentori & Capitulo , fimiliter rema-
neant:
Qux quidem Efcaetx , fingulis Vacarionibus finiris (videlicet)
poft Fidelitatem iplius, quem ibidemEIigi, Confirmari, feuPrx-
fici contigerit in Epifcopum ejulciem loci , Nobis & Hxredibus
noftris fedtam , liberentur & rcmaneant eidem Epifcopo , & Suc-
cefforibus fuis , Epifcopis loci illius , imperpetuum , iine occafione
vel impedimento Noftri , vel Hxredum noftrorum quorumcum-
que;
Reddendo inde Nobis & Hxredibus noftris , pro qualibet Va»
catione Epifcopatus illius , fi per unum Annum integrum durave-
rit, Centum, quaterviginti , & decem Libras , Septem Solidos,
Sex • Denarios, Unum Obolum, & Unum Quadrantem, • vil.
Et, fi Vacatio ejufdem Epifcopatus minori tempore quam per ,^j._
unum Annum duraverit, tunc iidem, Prxcentor & Capitulum,&
eorum Succeffores, pro Rata temporis, quo Vacario illa per mi-
nus tempus (ic duraverit, de didtis Centum, quatervighiti, & de-
cem Libris, feptem Solidis, Sex Denariis, Uno Obolo, & Uno
Quadrante , minus folvant ,
Et fi majori tempore quam per unum Annum duraverit eadem
Vacatio, tunc, pro Rata temporis, quo m^is fic duraveric , de
prxdidis Centum, quaterviginti , & decem Libris, Septem So-
lidis, Sex Denariis, Uno Obolo, & Uno Qiiadrante magis fol-
vant.
Conceffimus etiam pro Nobis,& Hxredibus noftris ,qu6d prx-
dicfti, Prxcentor & Capitulum, & eorum Succeffores imperpe-
tuum , habeant & teneant Cuftodiam Epifcopatus prxdidli , iingu- .
lis temporibus Vacationum ejufdem, in forma prxdida, perquan- '
tumcumque tempus duraverint Vacationes ejufdem Ecclefix; ita
quod nullus Eicaetor, Vicecomes, aut alii Ballivi vel Miniftri no-
ftri quicumque, aut Hxredum noftrorum, de Cuftodia Epifco-
patiis prxdifti , Mancriorum , aur aliarum Rerum , feu Bonorum
quorumcumque , ad dictum Epifcopatum fpeftanrium , quoquo
modo, ratione Vacarionis illius, fe in aliquo intromittant :
Hoc tamen excepto, quod Efcaetor, aut alius Minifter nofter,
feu Hxredum noftrorum, qui pro tempore fuerit, infra Palatium
ipfius Epifcopi, apud Civitatem Menevenfem, in principio cujuf-
libet Vacationis ejufdem Epifcopatus, quandam Simplicem Seifi-
nam, nomine noftri Regii Dominii, capiat, &, ea fic capta,
ftarim exinde recedat, abfque fidelitate feu cognitione ab aliquo
Tenente dicti Epifcopatus , vel aliquo alio , inde capiendo , feu
eriam afbortando ; ita quod , ultra unum Diem , occafione Seifinx
prx-
E tr A C T A P U B L I C A.
\nTi. D. pradi<£tse,,iporam ibinon faciat, nec aliquem ibi fubftituat loco
55^
lui:
. Salv.a,etiam Nobis, & Hxredibus nollris, pro temporibus ea-
rumdem Vacationum, Cuftodia Terrarum , & Tenementorum ,
feu Reddituum , fi qux Epifcopi ejufdem loci in Feodo exnunc
adquirierinti& etiam CLiftodia Terrarum & Tenementorum,qax
ad manus eorumdem Epifcoporum, per Efcaetam, vel alio mo-
do, devenire conti&erit, per Efcaetores feu alios Miuiftros noftros,
durantibus eifdem Vacationibus , retinenda ; ita tamen quod Red-
ditus & Servitia Annua Terrarum & Tenementorum , qux ad
manus didorum Epifcoporum, per Efcaetam, fic devenire con-
•tinget, pro temporibus earumdem Vacationum, eifdem, Prseccn-
tori & Capicuio, & eorum SuccelToribus , remaneant, & quod
(ratione Cuftodia: Tenarum & Tenementorum , ieu Reddituum
hujufmodi) Efcaetores , feu alii Miniftri noftri, vel Hxredum no-
ftrorum , didtum Epifcopatum nullatenus ingrediantur , nec de eo-
dem Epilcopatu , feu aliquibus, ad eum nunc pertinentibus , fe in-
tromitcant aliter quikm in forma fupradidta.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Maii.
Per ipfum negem , Nunciatite Roberto de Afheton , Camerario
iffius Regis.
num, & Coiledorem Donimi Summi Ptf»//;fc7V, veniendo inReg- Ann. D,
num AngliiB, tam pcr Tcrram, quam par Mare, pro financia Ro- i-tii
geri deBello Fjrti Militis &c Johannis dc Rupe Militis, Pnfonario- Uv. j.
rum Capitahs de Bagio facienda, cum Quinque Equitibus in Co-
mitiva fua, ac Rebus & Hemeliis fuis quibufcumque.
Tefte Kege apud Weftmonafterium , vicelimo feptimo die
Maii. ^
Per CoKcilium , Nunciante Nicholao de Carreu.
Confimiles Literas Regis de Condudu , per idem tempus dura-
turas, habet Guido la Bardonia^ Serviens ad Arma, Dj?»ifi! Sum-
VI! Pontifias, vcniendo, cum Tribus Equitibas, in didamRe»-
num Angliae, ex caufa pricdicla. °
Tefte ut fupra.
Per CQHcilium, Nunciante 'tiicholio de Carreu.
Ahhati de Taveftok.
ylbhaii de Bukelond.
Priori de Plumpton.
Johanni Vicario de Plumfton.
Priori de Mothury.
Johaiini Kelle , Chivaier,
Martino Ferers ,
W-illielmo de Corynton ,
Johanni Urdham ,
Johanni de Meviy^
Thoma Chaumhron,
Roherto Chalons ,
Johanni Gelle, Marchant.
Jacoho dc Audele.
Johanni Mountagu.
Willielmo Botriaux.
Johanni de la Pomeray.
Philippo de Courtenay.
Ada Cote.
Ann. D.
1377-
An. f I .
E. 3.
Franc.f I.
I. J.OT.l.
De morando in Infnla FcSla.
K'
De Mora. facienda , fisper Invafione Gallicornm.
Ann D R^^' V^nerabili in Chrifto Patri, Th. eadem gratia, Ebiftopo
Aim. • J.-V. ^xg„j^^ Salutem.
Quia pro certo intelleximus quod Inimici noftri Franci<e, &
alli libi Adhxrentes, niagnam multitudinem Navium, Galearum,
& Bargearum, cum Hominibus ad Axma & Armatis, conorega-
runt, °
Ec infra Regnum noftrum Anglije, ad citiiis quo poterunt, ap-
plicare,& Nos,& didum Regnum noftrum, ac totam Ling\iam
Anglicanam dcitruere & delere proponunt , niii eorum Malitix
Manu Forci reliftatur,
Nos ,
Volentes hujufmodi Dampnis & Periculis, qux Nobis, & di-
do Regno noftro , ex fubitis diiaorum Inimicorum noftrorum Ag-
grelTibus, evenire polTent, prjecavere,
Vobis, diftriclius, quo poterimus , firmiter injungendo, Man-
damus qaod vos, cum omni Feltinatione , ad Terras & ^'ene-
menta veftra, Villx de Dertmouth propinquiiis adjacentia , peifo-
naliterdivertatis, ibidem, cum Hominibus veftris, & tora Familia
veftra, fortiori modo quo poteritis, fuper Defenfione ViILt; prae-
diftje , & Partium * Adjacentium,contra Hoftiies AgTrelTus con-
tinue monturi, ° '
Et Homines & Tenentes veftros ibidem (videlicet) quemlibet
eorum juxta Statum & Facultates fuos, arraiari, & Moram con-
tinuam ibidem, fortiori modo quo poterunt, hujufmodi Pcriculis
iminentibus) facere, & ipfos, ad hoc celeriter faciendum, perDi-
ftridiones Bonorum & Catallorum fuorum,& alios vias & modos
quibus poteritis , compelli & diftringi faciatis indilate ; & hoc
fub Periculo quod incumbit , nullatenus omittatis. '
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xiv. die Maii.
Per ipfum Regem i^ Concilium.
Confimile Breve dirigirur Abhati de Bucfeft fub eadem Data.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, ad fe , ad Terras &
Tenementa fua, Villx de Plunmuth propinquiiis adjacentia diver-
tendum fub eadem Data^ videUcet,
•VII.
14.7.
Ann. D.
1377.
Ari. fi.
E. l.
CUuf.fi.
I) EX, diledlo & fideli fuo, Johanni Damirell, Saltitem
r \t^^^ pro certo, &c. utjupra ufque ibi , priecavere, '& tunc
Jic, Vobis mandamus, firmiter injungentes , fub forisfadtura om-
nium , quiE nobis forisfacere poteritis, quod vos, cum omni fefti-
natione , ad Terras & Tenementa veftra , Villx de Plummuih
propnquiLis adjacentia, &c. ut jupra ufque ,bi , ,ndilatc & tunc fic;
Et hoc lub foristadtura prxdidta nuUatenus omittatis
Tcfte uc llipra.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis,fub eadem datdi videlicet.
EX, dilcv.tis & fidelibus fuis, Johanni dc Cavendi[Jj, & So-
ciis fuis Jufticiariis, ad Placita coram Nobis tenenda' afijtJna-
tis , Salutem. °
Memoramur corditer & attente qu6d ad Salvationem Regni no-
ftri Anglix, prae cxteris aftringimur & tenemur, & ad hoc totis
viribus intendemus & ponemus partes noftras.
Cumitaquelnfula Vedta, quse infi-a Litus Maris, in Comitatu '^''"'^
Suthamptoniae , iituatur , Hoftibus noftris publicis maxime fit pro-
pinqua, quam eciam Infulam iidem Hoftes multum defiderant &
eaiTi infra breve tempus apropinquare & debellare proponunt ', uc
audivimus, & fe parant,
Nos,
Licet, de Avifamento Concilii noftri, Sefijones noftras, in Co-
mitatu prxdidto, ad Placita coram Nobis tenenda, quam'dm no-
ftrx placueric voluntati, Ordinavimus,
Volumus tamen & jubemus quod omnes & finguli , Refidentes
& Habitantes in Infula Vedta , cujufcumque fuerint Status au:
Conditionis, Salvationi & Defenfioni ejufdem Infuice continue in-
tendant, & ibidem Moram faciant & remaneant, abfque eo quod
ipfi, feu eorum aliquis, coram Nobis, in SelTionibus noftris, iii
Comitatu pr.edidto, comparere feu venire, vel in AfTifis, Juraris,
feu Recognitionibus aliquibus ibidem (quamquam nos ipecialiter
tangant) Poni feu Pannellaricompellantur, aut tencantur quocum-
que modo vel colore, quoufque aliud inde duxerimus demandan-
dum :
Et ideo Vobis Mandamus quod ipfos Homines, Rcfidentes &
Habitantes in eadem Infula , coram Nobis, in Seilionibus noftris
prcedidtis, in Comitatu prsdidto, comparere feu vcnire, vel in
AlTifis, Juratis, feu Recognitionibus aliquibus ibidem (li'cec nos
fpecialiter tangant) Poni feu Pannellari, nullatenus compelIatis,nec
compelli permittatis ullomodo, contra Voluntatem &Jufirionetn
noftras fupradidlas :
Et, fi qux forte Placita vel Querete inter Homines Infulse pr^-
didtas, five inter unum eorum & alium Forinfecum, coram No-
bis, in praedidtis Seftionibus, moveantur aut pendeant in prxfenti,
tunc eadem Placita & Querelas, quatenus de jure poteritis, coram
Nobis continuari , five piorogari faciatis- taliter vos habentes ne
per didtorum Habitantium abfentiam, ahquale Periculum eveniac
Infulx fupradidtae.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Maii.
t) EX Vicecomiti Suthamptonix, Salutem. il,' l m
'^ Licet, de Avilamento Conlilii noflri, &c. ut fupra ulque.. ''^
duxerimus demandandum,
Et ideo tibi Prscipimus quod prxdidtos Homines, Refidentes
& Habitantes in eadem Infula, ad comparendum vel veniendum
coram Nobis, in Seffionibus noftris prxdidtis, non compellas
nec ipfos vel eorum aliquem in AlHfis, Juratis, feu Recognitioni-
bus aliquibus flicet nos fpecialiter tangant) Ponas auc Pannelles
nec Poni vel Pannellari facias uUo modo. '
Teite ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , ad fe , ad Terras &
Tencmenta fja Villx dc Dertmuth propinquius adjaccntia,diver-
tendum, fub eadem Datai videlicet,
De Prifonariis Capitalis de Bogio.
P^EX, per Literas fuas Patentes, per Duos Mcnfes duraturas
^^ iufcepit m Protedtionem & Defenlionem fuam, necnon in
tZ^ILP^TiI '^'''^ ^"'"'' ^"''^'"'"" ''' ^"^' Archidiaco-
R
EX , diledtis & fidelibus fui?, Hugoni Tyrell Cuftodi Caftri [biJem.
■ de Care^brok^ in Infula Vedta , & Johanni Griffyth Confta-
bulario ejuldem Caftri, vel eorum Loca tenentibus ibidem, Salu-
tem.
Licet, &c. ut fupra ufque ihi, demandandum :
Et ideo vobis mandamus quod prxdidtos Homines, Refidentes
& Habitantes in eadem Infula, ad intendendum & continue como-
randum , fuper falva Cuftodia & defenfione Infulx prxdidtx, om-
nibus viis & modis quibus poteritis, compellatisi non permittentes
eos, vel eorum aliquem, didtam Infulam exire, ad comparendum
coram Nobis, in SefTionibus noltris prsedidtis, quocumque modo
vel colore. '
Tefte ut fupra.
* Pro IVillielmo de Ramfcj agrotante , fub Cttra Prioris de *VII,
Bermnndefeye. 148.
WlUielmus de Ramjey Chivaler,
Oiii crravi Cnrnnri'; fiti in
Ann. D.
Qui gravi Corporis fui infirmitare vexatur, & fub cura 1377
diledti Regis in Chrilto, Prioris de Bermundeleye exiftit, ut Rex An. ^v
accepit, £. j.
Habet Literas Regis de Condudtu , infra Regnum Anglise ex ^cot.
caufa Recuperationis fu-x, cum uno Socio, Viginti & Quatuor ^- J
Equitibus de Scotia, in Comitiva fua, ac Herncfiis, Bonis & ^-
Rebus (uis quibufcumque, morando, & cxuide in Scotiam' re-
deundo , per unum Annum duratura^.
H z Tcftc
J-»-
M»
6o
CONVENTIONES, LITERi!i:,
Ann.D.
1376.
Sdv. 3.
Tefte Rege »pud Wcftmonaftenum, Sexto die Junii.
Per Concilium.
Pro Rege CaJielU , de Licentia Cudendi Monetam,
Ann D U 1^^ Omnibus, ad quos , &c. Salutem.
,..--, ' ^ Volentes, CariflTimo Filio noftro, Johatmi Regi CaftelU &
yt„'Ji Legionis, D.ici Lancaftrise, ob AfFeftionem quam ad Perfonam
j "3 " fuam gerimus & habemus, grariam facere fpecialem,
VaCc " f I . Dedimus & Conceflimus eidem Filio nollro Audoritatem , Pri-
E j »>. vilegium, Poceftatem fpecialem quod ipfe, a Data Prxfentium,
, ' per Duos Annos , proximo fequentes , plenarie completos , Cudi
& Fabricari facere pofiTit, in Civitate Baionx, feu in Caftro de
GuilTen, vel alio Loco, ubi voluerit, in Senefcalcia Landarum,
Monetam, de Auro, & Argento, & alio Metallo, de quocum-
que Cunio, AUaia, & Taillia, prout fibi placuerit (excepto de
Anglia & Aquitania) per manus TeUgrim de 5fr,vel alterius,quem
per ipfum Filium noftrum, vel Deputatos fuos, ordinari feu de-
puran contigerit in hac parte,
Volentes quod proticuum, indeproveniens, eidem Filio noftro
remaneat & totaliter applicetur.
In cujus , &c. pcr prjedidtos Duos Annos duraturas.
Tefte Rege apud Weftraonaftcrium, duodecimo die Junii.
Ttr Breve de frivato Sigillo.
De Reftitutione Temporalium EpifcofMHS Wyntonienfis.
Ann D R E^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,lg ■ ^ Licet nuper, coram cenis Magnaribus Regni noftri An-
A:, ri gli^, ac aliis de Magno Concilio noftro, per nos fpecialiter aftig-
£ ", natis, & loco noftro judicialiter fedcntibus, ouibufdam certis de
T.it f\ caufis, ibidem propofitis, per Proceftum^ inde habitum, confi-
K. 1 m. deratum fuiffet quod omnia Temporalia Epifcopatus Wyntonien-
X, fis caperentur in Manum noftram ,
Nos tamen ,
Pro eo quod difli Loci Epifcopus ,
In pr^entia. cariftimi Filii noftri, RicharJi Prineifis lValli<e ,
ac, cariffimi Filii noftri, Johamis Regis Ca({elU ^ Legionis , Du-
cis Lancaftriae , necnon Prselatorura & aliorum Magnatum de
Concilio noftro,
Alfumpfit invenire & fecere certa Onera in auxilium Status &
Defeniionis ReRni noftri , in exonerarionem noftrara , pro quibus
oneribus, per ipfum Epifcopum bene & fideliter perficiendis &
inveniendis, cent Comites Regni noftri Angliac, coram Concilio
noftro prxdicfto , manuceperunt , prout patet in quodam Memo-
rando, inde in Rotulis Cancellarix noftra^, Anno & Die prxfen-
tibus, irrotulato,
Eidem Epifcopo omnia Temporalia prxdiifla, curo pertinentiis,
vm\ cum Feodis Militum, Advocationibus Ecclefiarum , & omni-
bus aliis , ad Temporalia illa quovis modo fpedanribus , five perri-
nenribus, de graria noftra fpeciali, & de Affenfu difti ConcQii Ann. D,
noftri, Refticuimus, eademque Temporalia, cum pertinentiis,fibi 1377.
mandavimus liberari; & hoc omnibus, quorura intereft, innotc- £</«. j,
fciraus per Praefentes.
In cuius , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xviu. diejunii.
Per ipfum Regem df Omilitim.
* Super Reftitutione prtdiEla,
D EX, Cariffimo Filio fuo, Richardo Principi Wallia, Salu-
*-^ tem.
Cum nuper Concefferimus Vobis Quatuor Milia Marcarum Ster-
lingorum, pro Sultencarione veftra annuatim percipiendarum,
Et licet poilmodum , per Liceras noftras Patentes , Concefferi-
mus & Affignaverimus Vobis Cuitodiam omnium Temporalium
Epifcopatiis Wyntonix, in manu noftra cerris de caufis exiften-
rium,
Quac ad Mille, nongentas, quatervieinti & 06I0 Libras, Qua-
tuordecim Solidos, Sex Denarios, & Unum Obolum, & Decem
& novem Qaarteria Avenarum non appreciata, extenduntur per
Annum ,
Habendam , cum omnibus perrinentiis fuis , juxta Extentam
praediiflam , in partem Satisfacftionis quatuor Milium Marcarum fu-
pradidtarum , una cum Exiribus & Proficuis inde quibufcumque ,
a tempore primx captionis didorum Temporalium in Manum
noftram, quamdiu ea in manu noftra contingeret remaoere, prout
in eifdem Literis pleniiis continetur ,
Nos jam ,
Pro eo quod A\Sd loci Epifcopus ,
In praefenria veftra.ac, Cariffimi Filii noftri, Johannis Regis
CaJtelU (^ LegioTiis, Ducis Lancaftrix,ac Praelatorum & aliorum
Magnatum de Concilio nofl:ro, affumplit invenire & fecere certa
Onera in auxilium Status & Defenlionis Regni noftri , in Exone-
racionem noftram,
Pro quihus oneribus, per ipfum Epifcopum ben^ & fidelicer
perficiendis & inveniendis , cerri Comices Regni noftri , coram
Concilio noftro prxdifto, manuceperunt , prout patec in quodam
Memorando , inde in Rotulis Cancellariae noftrx , Anno & Die
prxfemibus, irromlato,
Eidem Epifcopo omnia Temporalia praedifta, cum perrinentiis,
una cum Feodis Militum, Advocarionibus Ecclefiarum, & omnt-
bus aliis, ad Temporalia illa quovis modo fpe<5tancibus five perti-
nenribus, de graria noltra fpeciali, & de Affenfu didi Concilii
noftri Reftituimus;
Et ideo vobis Mandamus quod eidem Epifcopo Temporalia
prxdicla , cum Pertinenciis , qux in Cuftodia veftra , ex Conces-
fione noftra , fic exiftunt , plene & integre fine dilatione liberetis ;
vos inde ulcerius in aliquo nullatenus incromittentes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xviii. die Junii.
•VIL
149.
Ann.D.
1377.
An. /i.
£. j.
CUuf.fi.
E.i.m.f.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
* Vll.
171.
* Regnante R I C A R D O II.
Sfiper Obittt Edvardi Rcgis , & Liberatione Magni Sigilli.
Ann. D. A yfE mo r a n du m f/oJ,
1377. i.yi Defuvdo, Nobdi (^ Potenti Principe , Domino Edwardo,
An. I . vltimo Rege Angliis & Francia , Avo Domini Ricardi , nunc Re-
R. 1. gis Anglix & Francix,
0'««/. I • §lui quidem Domnius Edwardus , •vlcefimo primo die Junii (-jide-
R. 1. w. licet) die Dominica, proxima ante Feftum Nattvitatis Sanili Jo-
^6.d. hann-s Baptifta, Anno Domini MiHeJimo, Irecejiteftmo, Septuage-
fimo feptimo, e^ Rcgni ipftus Edwardi ^tnquageftmo Pritna , circa
Horam Septhnam poft Horam Nonam , in Ma?ierio fuo de Shene ,
SpirJum reddidit in matius Crcatoris ,
WiJlielmus de Burftall , Cuftos Rotulorum Cancellaris Regis , Ri-
cardus de Ravenfere Archidiaconus Lincolnia , ^ Thomas de Ne-
Wenham, Ckrici diilji Cancellaria , tHnc Cuftodes MagttiSigilh diili
Domini Ediuardi Regis ,
J» abfefitia , Verierabdis Patris , Ade Epifcopi Menevenfis ,
Cancellarii ipftvs Doviini Edwardi Regis , tum in partibus Tranfma-
rniis in Negntiis Regni exiftentes ,
Viceftmo fecundo die Junii , tunc proximb fequenti (videlicet) in
Fefto SanBi Albani Martiris, Hura Vefperaruw, apud dicittm Ma-
nerium de Shem, in Camera ipfius Domiiti Regis Ricardi, diclum
Sigillum, in ijiiajam Burfa Aili Corei, Sigillis juis fignata , Lbera-
' •veriint diHo Domino Ricardo Regi, in manihus fuis proprtis, in
; prafcTitiaj Venerahilitini Patrum, Simonis Archiepifcopi Canma-
rieniis, & Henrici Epifcopi Wigornienfis, Johannis Regis Ca-
ftellx & Legionis Ducis Lancaftria, Johannis de Mouncfort Du-
cis Britann';TE , Edmundi de Mortuo Mari Comiris Marchie , cJ"
Thonice de Bello Campo Comicis Warwicx , <^ altorum Magna-
tuiii ihidem cxiftentium ,
Et pradicius Johannes Rex Caftellx cli^um Sigillum cepit de
manibus diili DoniiTii noftri Regis Ricardi , & illud liberavit Ni-
cholao Bonde Altliti, de Camera ipjius Domini Regis Ricardi, «■•
Podiendum.
MemorandHm de Liberatione Sigilli Ricardi Regis nmc
Cancellario.
'nTpoftmodum, regrejfo prafato Epifcopo Menevenfi, dinus Do-
■^ minus Rex Ricardus, xxvi. die Junii nunc proximo Jequentt ,
apud Manerium fuum de Kenyngton , in Capitali Camera diai Ma-
nerii, inprafentia diiiorum, Johannis Regis Caftellx,e^ Epifcopi
Wigornieiilis, ac VenerahiUs Patris, Johannis Epifcopi Herefor-
denlis, Roberti de Ailiton nuper Camerarii di^i Domini Edvvardi
Regis, (^ Simonis de Bureley Camerarii diBi Domini Regis nunc ,
nir aliorum de Familia diffi Domini Regis nunc , Magnum Sigillum
fuum, pro Regimine Anglia ^ in quadam Burfa inclufum, liberavit
pnefato Epifcopo Menevenii CanceUario juo , capto prius ah eo Sa-
cramento juo de Officio pradido bene c^ fideliter faciendo ,
Pracipiens eidem Cancellario ut id, quod ad Q-fficium CanceUarii
pertinet., fuceret C" exerceret;
§ui qui.leiii Cancellarius , eodem die, in Capella fua, apud Hofpi-
tium juum, in Vico de Fleteftreet London dittam Burfam aperuit ,
^ dilium SigHlum extraxit, c^ diverfas Literas Patentes, de di-
verfts Q§ciariis Regni, ibidem fecit conftgnari.
* De Ofticio Conftabularia Anglie Commiffo.
R
• VII.
Ifl.
Ann. D;
1377.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod , #- - • •
Cum OflScium Conftabularii Andix, per Mortem Humfredi de An. i.
Bohun, nuper Comitis Herefordia , Conftabularii Anglix, & rario-R- »•
ne Minoris jEtacis Hxredum ejufdem, ad Manus Domini E. r\u-Pi>t. u
per Regis Anglia, Avi noftri, devenerat, & in rnanunoftra, ea R- »• ?•
de caufa, & per Mortem ipfius Avi noftri, jam exiftat, i. w.?.
Et Nos (de fidelitate & circumfpeftione, carilfimi Avunculi
noftri, Thom£ de Wodeftok, Comitis Buhpghamia , pleniiis con-
fidentes) conceffimus eidera Comiri OiEaum Conftabulariae prae-
•^•^^' Ha-
Et ACTA PUBLICA.
61
Ann. D. Habendum, Reffcndum, & Excercendum, cum omnibus ad
1377. Officium illud fpedantibus five pertinentibus , eodera modo ficut
Sic. i. alii Conftabularii Officium illua ante hxc temporaHaberc, Re-
gere , & Excercere confueverunt , quamdiu nobis placuerit, &
idem Officium in manu noftra, ex caufa prsedifta, contigerit re-
manere.
Damus infuper univerfis& fingulis Ducibus, Comitibus, Baro-
nibus, Milicibus, Jufticiariis, Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditis noftris, tam infra Liberta-
tes, quam extra, Tenore Prnzfentium, in Mandatis quod eidem
Comici, tanquam Conftabulario Angliae, Intendentes fint,Confu-
lentes, Refpondentes , & Auxiliantes , quoriens & prout per ipfum
requifrti fuerint vel praemuniti , ex parte noftra , quamdiu idem
Comes Officium habueric fupradidtum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die Ju-
iiL
Per ipfum Regem & Concilium.
Super Cufiodia Filiornm Caroli de Bloys.
Ann. D. f~^ Este Endenture,
1377- ^''■'^ parentre noftre Seigneur le Hoy Ric^ar^ d'une Part , &
An. I. Monfieur Roger de Beauchamp d'autre Part,
K. 1. Tesmoigne que le dit Roger zA Empris de Sauvement garder ,
■Ex An- pur & en noun de noftre dit Seigneur le Roy , les Deiix Filz
togr. Charles de B/oys, ellieaniT. devers melme noftre Seigneur le Roy en
Hoftage, du Jour prefent tanque a k fyn d'un An prochcin ve-
nant:
Et prendra le dit Roger , de mefme noftre Seigneur le Roy , par
celle Caufe, Deux Centz Livres par le dit An, pur la Suitenance
& Vefture de les ditz Deux Filz, (c'eftaffavoir, Cynquante Livres
chefcun Quarter a rEfchequer de noftre dit Seigneur le Roy) tan-
come les ditz Deux Filz ferronc enfy en la Garde de mefme celui
Roger.
En Tesmoignance de quele chofe a la Parcie de cefte Enden-
ture, demorante devers noftre dit Seigneur le Roy, ledit Roger
ad mys fon Seal.
Don. a Weftm. le xxii. Jour de Juyn , TAn du Regne de noftre
dit Seigneur le Roy primer.
Pro Dftce Britanni^t , fuper Retttrnis Brevinm , de no»
Gravando.
Ann.D.
»377-
Vm. a.
R
EX Vicecomiti Lincolnias, qui nunc eft, vel qui pro tempore An. t.
erit , Salutem. ^ j "
Querelam, dilecti & fidelis noftri, Johannis Ducis Britannia cUuf.
& Comitis Richemondix recepimus continentem, , ^\^
QLiod, licet ipfe & yfl^««»fr , nuper Dux Bricanniae & Comes ;;,_ x,t.*
Richemundi.E, & omnes alii Comites ibidem , fempcr hadtenus ,
a tempore quo non extat m.emoria , habuerint & habere confue-
verint Retorna omnium Brevium noftrorum, & Progenitorum
noftrorum , quondam Regum Anglix , & Executiones eorum-
dem infra Honorem Richemundi^e in Comitatu IJncol^iia ^ ita quod
nullus Vicecomes, aut alius Ballivus, feu Minifter Regius Hono-
rem illum ingrediatur, ad Executiones eorumdem Brevium ibidem
faciendas , nifi in Defedtu Comitis Richemundiae pro tempore
exiftentis , auc Ballivorum feu Miniftrorum fuorum Honoris fupra-
didi ,
Idem tamen nunc Comes , quo minus hiijufmodi Retorna &
Executiones, infra Honorem praedidtum, in Comitatu pr^difto,
habere poffit, per aliquos Miniltros noftros, 6c didtorum Proge-
nitorum noftrorum, fxpiiis impeditus extitit, aliquo Defedu in
iplb, nunc Comice, feu Miniftris fuis, uc allerit, non comperto,
in iplius, nunc Comitis, grave Dampnum & Exhieredationis fu£e
periculum manifeftum,
Unde nobis fupplicavit fibi per Nos Remedium adhiberi ,
Nos (nolentes praefato, nunc Comiti, injuriari in hac parte)
tibi praecipimus quod ipfum , nunc Comitem , Retorna omnium
Brevium noltrorum , & Execuciones eorumdem , infra Honorem
pYiediBum , in Comitatu prtsdiito, habere permittas adeo plenarie
& integre, ac eodem modo, ficut ea habere debet, ipfeque &
omnes alii Comites Richemundise praedidi , & eorum qLiilibet,
dum Comitatum Richemundix habuerunt & tenuerunt, Retoraa
& Executiones prsedidta femper hadtenus a tempore praedidto ibi-
dem rationabiliter habere confueverunt , ipfum nunc Comitem in
hac parte non moleftans indebite five gravans.
Telte Rege apud Weftraonaiterium , tricefimo die Junii.
Ter Concilium.
Ann. D.
nii-
An. I.
R. 1.
Scot. X.
R.i.w.j.
* VIL
Acquietantia de Moneta Scotite.
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
lutz.
Savoir vous faifons que nous avons en Accompte & Refceue
de, Trefnoble & Puillant Prince, Rohert noftre chere Coufyn
cTEfcoce, Sc des autres Grantz de fa Partie, Quacre Milies Marcz
d'ElterIinges , de noftre Monoie d'Engleterre , par cefte prefente
Terme deSeinc Johan le Baptiftre, en Dedudtion, Rebat,& Par-
tie de Paiement de Vinc & quatre Milles Marcz ,
Les queux nous font cleremenc duez de la Sonime de Cynquanc
& Sys Milles Marcz d'Elterlinges,
Les quelles noftre dic Coulyn , & autres Prelatz , Countz , &
Nobles de Roialme d^Efcoce nous ont accordez & promys a
paier , par lour Lettres Obligatoirs , a caufe de la Refte de la
Ranceon de, noftre chere Frere, David de Bruys, qi Dieu as-
foille:
De la quelle Somme, de Quatre Milles MarcZ, nous nous te-
nons pur bien contenz & paiez, cSc en Quitons, * Deliurons, &
Abfoions noftre dit Coufyn, & les autres, iffint Obligez, & lour
Heirs, a touz jours,de mefme la Somme de Quacre MillesMarcz,
iffinc a nous paiez come dic eft :
Et, par le Tenour de noz prefentes Lettres, nous faifons Pa-
«ftion & Covenance exprelTe, & en bone foye, de jammais De-
mander aeux, ne alour Heirs, en Juggement, ne dehois, la dite
Somme de Qiiarre Milles Marcz, qul paiez nous font par la caufe
& fi come delTus eft dir.
Don. par Tefmoiguance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftmonftier, le xxvi. Jour de Juyn.
Ter ipfum Regem.
De Pajfagio JfabelU CofKitiJfe Beclfordite.
Ann. D. "QJcardus, Dei »ratia, R-x AngU^ c^ Tran-ac & Dominus Hi-
jjyy ' ^^ bernix, diledto Avunculo fuo, Edmundo Comiti Caiitehrigiie .,
Ait.il Conftabulario Caftri fui Dovorriae , & Cuftodi Quinque Por-
g \ ' tuum noftrorum, vel ejus locum tenenti ibidem, Salutem.
'Frtinc. 1 . Mandamus vobis quod , cariffimam Amiram noftram , Ifahellam
R.i.m. Comitijfam Bedefordij;, quse de Licentia noftra verfus PartesTrans-
j , / ■ marinas profedtura eft , in uno Portuum prazdidtorum , verfus Par-
tcs pvxdidtas, cum Familia fua confjeta, ac Equis, Bonis, &
Herneliis fuis quibufcumquc, libere & abfque impedimento aliquo
tranfire permittatis, quocumque Mandato noftro, vobis priiis in
contrarium directo, non obftante.
Tefte meipfo apud Wcltmonafterium , vicefimo fexto die Ju-
nii, Anno Regni noftri primo.
Fer Cdficilium.
Et erat 'Patens,
* De ordinando pro Defenjione Cojierarum contra Gallicos. •VII.
REX Univerfis & fingulis Dominis, Militibus, Armigeris, &
quibulcumque aliis in Comitatu Kantiaetam infra Libertates,
quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Quia pro certo didicimus quod Inimici noftri Francis, & alii
fibi Adhaerentes, infra Comitacum prsedidum, cum magna mul-
titudine Armatorum , hoftiliter Navigio applicuerunc , & fe paranc
ad Nos & Ligeos noltros pro viribus deftruendum, nifi eorum
Malicise, Deo adjuvante, viriliiis obfiftacur,
Oneravimus & affignayimus, Cariffimum Avunculum noftrum,
Edinundum Comitem Cantehrigite , Conftabularium Caftri noftri
Dovorrae, necnon, dilectos & fidelcs noftros, Wilhebnum Laty-
jner, yohajmem de Cohham de Kent, fohannem de Clyntou , &
Stephanum de Valence, conjundtim, & divifim, ad ordinandum
& difponendum pro Refillentia Inimicorum noftrorum praedidto-
rum, ac pro falvatione & defenfione Cofterarum Comitntirs prae-
didti , fecuriori & meliori modo quo poterunt , juxta difcreciones
fuas ,
Et ad quofcumque , Comitatus praedidli , tam infra Libertates
quam extra, cujufcumque Status leu Conditionis fuerinc, ad Refi-
ftendum didtis Inimicis noftris & eorum Malicije , quociens opus
fueric, cam per Tncarcerationem Corporum fuorura, quam alio
modo, compelli & diftringi faciendum ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum , fuper Ligeantia veftra, &
fub Forisfodtura omnium quse nobis forisfacere poteritis, injungi-
mus & mandamus quod eildem , Comiti , Willielmo , Johaymi,
■Stephano, & Johanni, & eorum cuilibet, in omnibus & lingulis,
qux Reliltentiam didtorum Inimicorum noftrorum, & Salvatio-
nem & Defenlionem Comitatus & Panium illarum concernunt,
vel concernere poterunt, & prout ipli, vel eorum aliquis, vos,
vel aliquem veftrirm , ex parte noftra prsmunire fecerint vel iccs-
ric, de cempore in cempus, Pareacis, Obcdiacis, & Intendatis, &
eis Confulentes (itis & Auxiliances.
In cujus, &c. .,.,..
Tefte Rege apud Weftmonaftenum , tricefimo die Junii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
15-4..
Ann. D.
1377-
An. I.
R. 2.
Pat. I.
R.i.f. t.
m. 27.
R
De Orando pro Rege.
EX, Venerabili in Chrifto Patri, 5. eadem gratia, Archiepi- kan. D.
Icopo Cautuarienfi, totius Angliae Primati, Salutem. 1377.
Quaiito , in magnis & arduis peragendis Negotiis , divinum An. i.
prjehdiam inftantius & devotius imploracur, tanto exinde fperatur R. i-
Succeffiis profperior & felicior provenire. CUuf. 1-
Cum itaque, celcbris memorite, Dominus Edwardus , nuper «. 1. »»•
Rcx Angha, Avus nofter, lit, ut pie confidimus, ad Requiem 39- «^-
evocarus, & ad nurumDomini viam univcrfae carnis ingrefTus, &,
per Dcccffum fuurn, onere Regiminis R^ni Anglise nobis in-
cumbente, iicut fcitis, Inimici noftri Franciae, & alii quamplures
libi Adhsrenccsj in Regno noftro pr«diCto appUcueruut, & ad
H 3 Nos
61
CONVENTIONES, LITER^,
Ann D Nos & idem Re-num noftrum, in Primordus Regimmis noftri ,
n77. ' fe parent 6c conenuir finaliter Deftruendum, de qjo mentis ama-
Kii. i. ritudine undique premimur & turbamur,-
Ad"bnu^ Regiminis hujurmodi fupportandum , five ad Malitiam
Hoftium prxdidorum propjlfandam, abfque Devotarum Oratio-
num Suffragiis, Vires noftras cernentes pcnitus impotentes,
Veftram Paternitatem & Devotionem aftefluolis Precibus re-
quirimus & rogamus, quauinus apud Regem Regum, pcr quem
Reges recnant, omniaque Regna fubfiftunt, omni mentis lolici-
tudine, alTiduis & de>;otis Interceftionibus , dam & palam, ac
Miflarum celcbrationibus, & continuis Proceflionibus inhttatis,
Et illud idem Religiofis & aliis veftris Subditis univerfis heri m-
Ct hic fua Pietate nos dirigat per fuorum Scmitas Mandato-
rum , Statumque Regni noftri prxdifti , nccnon Procerum &
Ma^natum ac Populi ejufdem Rcgni confervarc dignetur pacih-
cuni 8c tranq'ullum, & Nobis, ac Dominis, Mngnatibus, & Fi-
delibus noftris Gratiam & Potcftatcm , ad diclam Rcgnum &
Ecclefiam Anglicanam viriliter Defendendum , & Inimicis noltris
* Refiftendum, pro fua Mifericordia, tribuat & conccdat.
Tcftc Rege apud Weftmonafterium , primo die Julii.
Fer //>/«;« 'Regem (^ Concilium.
Covlirnilia Brevia diriguntur Archiepijcopo Ehorum.,
Et Ji7!gulis Eoijcopii per Angliam ,
Cjncellariis Uiiiverjitatum Oxoni.e & Cantehrigia.
VII.
avant nomez,, Apparaillez & Parfaitz,,pur Savation desPaiis avant- Ann. D.
dites, & pur la dite Navye. 1377.
Item, quetantoft, que les dites Bekensfoient faites, q'il3 foient Ric. 1.
bicn & avenantment Veillez,, libien de jour come de Nuyt, fanz
aucune fauc.
Ite\i, que les Veillours, qui pur le tcmps ferront as dites Be-
ken, & nomement as Bikcn de Shepeye & Shoubery, foient de
temps en temp^, garniz & chargei, que auxi toft quils purronc
efpier aucunes Velle'! d'Enemys, venanrz, c.ie Seil ou Ores, de-
vers la dite Ryvere , quc toft les ditz Dcux Beken de Shepeye 6c
Shouberv foient mys a Fyw en fefantz, ovefque ce, toute la Ncd-
fe , de Corn & Cri , q'ils purrent faire , pur garnir la Paiis envi-
ron, pur venir, oue leur force, au dit Ryvere, chefcun en So-
cours d'autrcs, pur Countrelteer lour Enemys.
Item, que les Paiis avantditcs ibient Garniz & Amoneftez, fur
Grevojfe Pcine, quc tantol^ q'ils veient les dites Beken, ou ies
unes de eux , mys a Fyw, ou qils orront la Noife de Corn ou de
Cri , q'ils viegnent , prctlmcnt de lour meillour Arraie d'Armes ,
tanque au ditc Ry.ere , pur fauver fibien les Villes efteant (iir
ycelj come la Navye efteant es Portz, fanz Damage, de noz. E-
nemys.
De Carpentariis O" Latomis , contra Coronationem Regis .
providendis.
Ann. D.
1577-
A'i. I.
E. 1.
Txt. t.
R.i.». I.
m. 25.
De Intendendo Comiti Sarum fuper Dejenfione Cojierarnm.
REX univerfis & (ingulis Dominis, Militibus, Armigeris, &
quibufcumque aliis, in Comitatibus Suthamptonix & Dorle-
tioe, tam infra Libertates, quam extra, ad quos, Hcc. Salutem.
Q.uia pro certo didicimus quod Inimici noftri Franci.r , & aln
fibi Adhxrentes, fuper Colteris Regni noftri, cum magna multi-
tudine Armatorum, hoftiliter applicuerunt, & fe parant ad Nos
& Ligeos noftros pro viribus Deftruendum , niii eorum Malitix ,
Deoadjuvante, virilius obfiftatur,
Ordinavimus & atTignavimus , dilecflum & fidelem noftrum ,
Willielmmi! Cormtem Sarum ad ordinandum & difponendum pro
Refiftentia Inimicorum noftrorum prxdidtorum, ac pro Salvatio-
ne & Defentione Cofterarum Comitatuum pricdidtorum ,
Et ideo vobis, & cuilibet veftriim, fupcr Ligcantia vcftra, &
fub Forisfadura omnium qux nobis forisfaccre poteritis , injungi-
mus & mandamus quod eidcm Coviiti., & ejus Defutatis in hac
parte, in omnibus & fingulis, qua: Refitlentiam diJtorum Inimi-
corum noftrorum , & Salvationem , & Defenlioncm Comitatuum
& Partium illarum concernunt, vcl concernere poterunt,6c prout
ipfe, vel Dcputati liii, vel eorum aliquis, vos vel aliquem vc-
ftrCim, ex partc noftra, prxmunire fccerunt vel fecerit, de tem-
porc in tcmpus, Pareatis, Obediatis, & Intendatis, & eis Confu-
lentes fitis & Auxiliantes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fccundo die Julii.
Fer ipfum Regem c^ Coitcilium.
De Ordinatione faEra pro Defenfione Comitatuum Kantiit &
Ej[e.x.
REX Univerfis & fmgulis Vicccomitibus, &c. ad quos, &c.
Salutem.
Sciatis quod afTignavimus , diledtum nobis , JVil/ie/mum Hauvay
Clericum, ad capicndum & providendum , per Se, & Dcputatos
fuos, Petram, Macremium, & alia neccffaria pro Operationibus
nottris , quas , pro folcmpnitate Coronationis noftrae in Palatio
noltro Wctltmonaftcrienti ficriordinavimus,
Ac Carpentarios, & omnc> alios Operarios, pro Operationibus
pr£edi(ftis nccelTarios , in Civitate noftra Londonix, & Comitati-
bus Middlefcxix & Surri.i: , capiendum, & eos in Operationibus
prxdiiTtis ponendum, in eifdcm, prout indigucrit, ad Vadia noftra
moraturos ,
Et ad omnes illos, quos in hac parte contrarios inveneritfeuRe-
belles , areftandum & capicndum , & eos Prifonis noftris commit-
tendum, in eifdcm moraturos quoufquc de eorum Deliberatione
aliter duxerimus ordinandum ;
Et ideo vobis mandamus , firmiter injungentes , quod eidem
Willielmo , & Deputatis fuis prxdidtis , in praemiitis omnibus &
fmgulis faciendis & exequcndis, Intcndentes fltis, Auxiliantes , &
ReTpondentes quotiens & prout per ip(\.im Willielmum , feu dictos
Deputatos fuos , fuper hoc , cx parte nofl;ra , fueritis prxmuniti.
In cujus , &c.
TelTie Rcgc apud Weftmonafterium , feptimo die Julii.
De PavillonaribHS pro di^a Coronatione arejlandis.
Ann. D,
1377-
An. I.
R. 1.
rat. I.
R.i.p.i,
m. 19.
Ann. D.
1377-
A». I
R. 2.
Ann. D.
11,-7.
An. I.
R. 2.
Ckuf. I.
R. 2. m.
REX Vicecomiti Kantix Salutem.
Mittimus tibi, prxlentibus intcrclufam, quandam Cedulam,
REX univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidclibus fuis, tam infra Libertates , quam
extra, ad quos, &c. Salutcm.
Sciatis quod aflignavimus , dilcdtum nobis, Thomam de thorn.
ton., Pavillonarium nottrum, ad tot Pavillonarios , quot pro Ope- IbH-
rationibus & Pavilloniis, quas, pro folempnitate Coronationis no- w. 31
ftrx, in Palatio noltio Wcftmonaftcricnfi ficri ordinavimus , in
Civitate noftra Londoni.e , & Comitatu Middlefexice eli^endum
& capiendum, in eifdem , prout indiguerit, ad Vadia noftra mo-
raturo.'! ,
Et ad omnes illos , quos in hac parte contrarios invenerit feu
Rebelles , arettandum & capiendum , & eos Prifbnis * noftris
committendum in eifdem moraturos quoufque de eorum punitio-
nc aliter duxerimus ordinandum i
Et ideo vobis mandamus , firmiter injungentes , quod eidem
Thoma^ & Deputatis fuis, in prjemiiris omnibus & fingulis facien-
dis & exequcndis , Intendcntci fitis, Auxiliantcs , & Refponden
continentcm Oidinationem , de avifamento Concihi noflrri , pro
Salvationc Villarum fupcr Coftcra Aquae Thamili.v, & Partium
adjaccntium, ac Navigii, in Aqua prxdicta exiftentis, fadtam,
K. 2. m. Mandantes firmiter & prxcipientes , iiib ForisfaAura omnium ^,^ ^ ,..x,.4u^,,ij.o , x.,.....^-...^. ..".., ..^..........^.., w. ..^.f-
/Lz.-^orf. qux nobis forisfacerc potcris , quod, infpedta cadem Cedula, dili- tcs quoticns & prout pcr ipllim Tlwnam , feu didtos Deputatos
' genter Executionem Ordinanonis pr.-Edictx, cum omni folicitudi- f^os, fuper hoc, ex parte noftra, fueritis prxmuniti.
ne & celeritatc, facias, & per alios fieri fecias, juxta Tenorem In cujus, &c.
Cedulx fupradidlx. Tefte Rege apud Weftmonafterium , vii. die Julii
Telle Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Julii.
* VH.
157.
*VI!.
Fer ipfum Regem e^ Concilium.
Confimile Breve dirigitur Vicecomiti Effexix fub eadcm Data.
Ordinatio indi feqttitur in h<cc verba ,
ORdinaunce pur Sauvation des Paiis de Kcnt &dc EfTex, &
nomemcnt pur les Villes eftcanrz. fur la Ryvere dc Thamifc,
pur Pariies que fodcineinent leur purroit avener par noz Enemys ,
come Dieux dcfcnde , & auxi pur la Savation de la Navye clteantz
cs Portz du dit Ryver;
Pryme<; , foit Ordeine al Ifle de Shepeye un Bcken ,& a Show-
bery en Elfex un autre Beken.
I T E M , a Hoo en Kent un Beken , & a Fobbyng en EfTex un
autre Beken.
* Ite.m, a Cleve en Kent un Beken, & a Tilbery en EflTcx un
autre Bckcn. f^
Item, a Gravefend en Kent un Beken, & a Farnedon enEffex
un aune Beken.
I T E .\1 , que par efpecial Maundement de par noftre Trefredoute
Seigneur /p Roy ., foient Chargez as Vilcountz, Coneftables, & au-
trcs Miniftres es avantdites Partics de Kent & d'Ellex, que touz
les dites Bekenes foienc hafteviement & covcnaDlenient, as Licus
De cera renovanda.
RE X , Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem. Ann. D.
Mandamus vobis quod Ceram , exittentem circa Corpus, 1577.
celebris meraorix , Domini Edwardi, nuper Regis Aiielix, Pro- An. i.
genitoris noftri, Filii Regis Henrici, in Ecclefia beati Petri Weft- r. z.
monaftericnlis Humatum , de Dcnariis noltris renovari faciatis , iHiltm.
prout hadtenus fieri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium, xi. die Julii.
De Ofterela , inter Epifcopnm Norwicenfem & Homines
yUU dc Lenn^ pacificanda.
REX VicecomitiNorffolcix, Salutem. Ann. D.
Ex ingenti Clamore Populari ad noftrum pervenit auditum 1377.
quxdam Debata , DiflTenfiones, & Litesinter, Vcnerabilem Pa- An. i.
trem , Hcnricum Epijcopum Noriuicenjem, & Probos Homines & R. 2.
Communitatcm Villx de Lenne, fiiborta fuiffe, ac Partes prxdi- Clauf i.'
dtas diverfa Malefadta & Tranfgrefliones hinc inde feciffe jam de R, 2. m,
novo , in Noftri Concemptuin , ac Popali Regni noftri Anglix 36 d
Com-
ET ACTA PUBLICA.
<??
Commotionem & Terrorera , necnon Pacis noftrae perturbatio- Et deferebant , toto ifto tempore, Barof/es ^bique Tortuum, Ann. D.
nem manifeftam : ultra Regem quevdam Faimum Purpureum de Senco quadratum ^ ^'ill-
Nos, ut Debata & DifTenfiones prsedicta meliiis & celerius pa- ^attior Hajiis deargentatis Supportatum, cuvi ^atuor Campanel- Ric. 2.
cificentur, & pro cvitandis Periculis qux ex incepto Facinore ve- /is Argejitets deauratis (videlicet) ad quamlibec Haftam Quatuor
rifimiliter fuccedere pollent. volenres manus noftras apponere ad- aflignati,
jutrices, & eos qui in bac parte deliquerint debite caftigarc, de Sedemeautem Rege in Gathedra prsEdida , venit Richardus Co-
avifamento Concilii noftri , cepimus Querelam prsedici:am & De- mes Arundella , deferens in manibus fuis , de prsecepto Regis ,
pendcntia quxque ab eadem in Manum noftram , coram Nobis Nobilem Coronam Regiam.,
& Concilio noftro priedidto , ad citius quo fieri poterit , termi- Et fimiliter Williebnus Comes Sujfolcia , de hujufmodi prxcepto
Res^is, afFerebat Sceptrum Regale, in cujus fummitate erat Crux,
Deferebat eciam idem Co?/ies Sujfolcite quoddam Pretiofum Ve-
ftimentum , & Willielmus Comes Sarum aliud hujufmodi Vefti-
mentum, quibus poftmodum induebatur Dominus Rex,
Subfequenterque capto per prxfatum Archiepifcopum Sacramen-
to Domini Regis corporali ,
De Concedendo ^ Servando , cum Sacramenti cojifirmatione , Le-
ges ^ Confuetudines , ab antiquis , jufcis & Deo * devotis , Regibus
Avglia , Frogenitoribus ipfus Regis , Plebi Regni Avglice conceffas ,
nandam :
Et Prohibemus infuper, audoritate noftra Regia , Partibus fu-
pradidis , ne quis corumdeni, fub Poena duorum Milium Libra-
rum , Nobis folvendarum , Dampnum , Malum , feu Gravamen
ahquod per fe , vel per alium , occafione Debatorum & Diflen-
lionum praedid^orum , alteri faciar aut inferre prsefumat ullo modo ;
Et ideo Tibi prxcipimus quod in Villa pra:did:a , & alibi in
Baliiva tua , ubi melius expedire viderit, publice proclamari, &
ex parte noftra firmiter inhiberi facias ne Quis, cujufcumque fta
tus feu conditionis fuerit , fub Pcena praedida , & Forisfadura c^ prajertim Leges , Confuetudijies , & Lihertates , a Glorinfjf.jno
omnium qux nobis forisfacere poterit, Dampnum vel Malum ali- ^ Saniiijftmo Rege Edwardo Clero Populoque Regni prcsdiili conces-
quod alicui , de partibus prEediftis , ex caufa praedidla , faciat aut fas^
* VII.
fieri procuret , contra Inhibitionem noltram fupradidam ; & hoc ,
fub hujufmodi Poena & Forisfadtura , nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Julii.
Per Magnum Conciliutn.
Et de fervando Deo , ^ Ecc/ef.e Sav^^ Dei , Cleroque ^ Po^u-
lo, Pacem ^ Concordtam integre in Deo, juxta vires jiias ,
Et de faciendo fieri , in omjtihus yudiciis fuis , aquam ^ reEiam
Jufittiam (^ Difcretionem iji Mifertcordia <Qr iierttate ,
Et etiam de Tenendo ^ Cufiodiendo fuflas Leges &■ Covfuetudi-
nes Ecclefte , ac de faciendo , per ipfton Domijtum Regem eas ejfe pro-
Cojtfmilia Brevia diriguntur Vicecomiti Cantehrigite , ac Majori tegendas (^r ad Honorem Dei corroborajzdas , quas vtilgus jtifio c^
■^ Ba/iivis Viila de Lenne , mutdtis mutandis, fub eadetn Data.
De proccffii cr FormdlitatibHs ad Coronationem Rcgis.
DIE vero Sancti Swythini, poft Prandium, Magnates, Mili-
tes , ac Major , Vicecomites , Aldermanni, & quamplures
Cives Londonix, & alii in niagno numero Equites, decenterOi-
nati, in quodam Loco * vacuo juxta Turrim Londonix conve-
nerunt,
Et, cum per modicum fpatium ibidem paufaffent, exiit Domi-
nus Rex de Turri fuaprxdidta, albis indurus veftibus, una cum
ingenti multitudine Procerum , Magnatum , Militum , & Armige-
rorum in Sedia fua , fe circumftantium , necnon Servientum ad
Arraa, Armatorum przcedentium ,
Et ibidem congregati , cum Tubis & univerfis aliis modis Mo-
dulationum , per Publicos Vicos Londonix , ufque nobilem Stra-
tam vocatam la Chepe de Londonia , & abinde ufque Fletefirete,
& fic direde ufque diftum Regium Palatium Wefmonajlerienje ,
folempniter equitantes, ad magnam Aulam praedidti Palatii perve-
nerunt,
Et infuper diftus Dominus Rex, cum Proceribus, Magnatibus,
& aliis quampluribus Fidelibus fuis , ad Aitam Menfam Marmo-
reatn in eadem Aula accedens, petiit Vinum , & allatum bibit,
cseterique Circumftantes fimiliter biberunt ,
Qiio fadto feceftit Rex , cum quibufdam Proceribus & Familia
fua , in Cameram fuam , & , completa Gcena, more Regio, &
ipfo Domino Rege, ut decebat, Balniato, quievit Rex , & fimili-
ter alii quiefcebant.
Mane auteni fa£to furrexit Rex , & , auditis Servitiis Dei <^
Mifja , Indutns Mundiflimis Veftibus , & Caligis tantummodo
C?lciatus , egrediens de Camera fua , delcendebat in prasdidtam
Magnam Aulam, cum maximo numero Procerum & Magnatum.
Ec occurrerunt ei Simon Archiepijcopus Cajituarienfs ac alii Prae-
lati Pontificalibus , & Clerus Regni Capis Sericis induti , multitu-
doque Plebis Copiofa , apud didam Altam Menfam jn eadem Aula ,
Et, Sedente Rege in Sede fua Rega/i , ibidem paraverunt prxdidti
PraElati atque Glerus Proceirionem fuam ,
Medioque tempore prazdiitus Wi/lielmus de Latymer, tanquam
Elemofinarius , per fe & Deputatos fuos, fternebat , ab Aula pr/e-
di(5ta , ufque Pulpitum in Ecclelia SaniSi Petri Weftmonafterien-
fis , quofdam Rubeos Pannos radiatos , fuper quos Re.x & alii Mag-
nates praedicSti incederent ad Ecclefiam fupradictam.
Et, fublato Rege, praecedebat eum,
Didus Dominus Dux cum praedidto PrincipaliGladio, ut in jure
fuo praedidto,
Edmundus Comes Marchia cum Secundario Gladio ^ Ca/caribus,
in jure praedifti Comitis Pembrochite ,
Et Comes War-wica cum Tertio Gladio, in jure fuo proprio, ut
prsediftum eft ,
Ac Edmujidus Comes Cantebrigia , cum Una Virga Regali ,
Et Thomas de Wodejiok , cum A/ia Virga Rega/i, in manibus
fuis, dePrsecepto Regis,
In quarum quidem V irgarum Sumitate erant Duae Columbae,
Et ante eos A. Mejievejtfs Epifcopus , Cancel/arius Angliic , de-
fercns in Manibus fuis quendam Calicem magni pretii, Sanilifica-
tum
ratiojiabi/iter e/egerit , juxta vires eptjdetn Domim Regis,
Praefatus Archiepiibopus, ad Quatuor partes Pulpiti priEdidti ac-
cedens, expofuit tk enarravit univerfo Populo, qualicer dictusDo-
minus Rex hujuimodi prieftitit Sacramentum, inquirens ab eddem
Populo fi ipfi coiijcjjtire vcllcnt ad habcndtim ipjtim Regetn (^ Do-
minujn Juum Ligetim , i^ ad ohediendum ei tajiquajn Regi c^ Domi-
710 Ligeo ,
Qui utique unanimiter confenferunt , .
Hiis itaque peradtis incipiebat Archiepifcopus , alta voce , Ymp-
num VeJii Creator Spiritus ,
Quo finito , didifque ab eodem Archiepifcopo quibufdam de-
votis orationibus fuper Regem , & cajitata jolcjnpiti Litania per
prxfetos Prielatos &: Clerum, prxdnllus Dojnuius liex , (cillis Ve-
ftibus quibus pi ius induebatur , Oleo Saviio atque Crijmate in di-
verfis partibus Gorporis fui , ut eft nioris , per manus prcefati Ar-
chiepifcopi, Inuniius extititad Gradum Cachedrse fuae , & ftatim
Corotiatus ,
Ac, datis poftmodum & impofitis eidem Dominio RegiGladio,
qui vocatur Curtana , Sceftro, Ajitilo , Ca/car.bus , & a/iis Rega/i-
hus, prout decuit, Magnates & Domini Circumltantes elevatum
ipfum Dominum Regem pofuerunc in Cathedra praedidla,
Praedidi Praelati & Glerus, decantato Devoco Pfalmo TeDeum
Laudatnus, ufque Summum Alcare praedidtum, ad Altam Mijfam
celebrandam , acceiTcrunt,
Et , in medio ejufdem Miffe , idem Domijius Rex , Defcendens
de Loco fuo ufque adGradum anteAltare prsedidtum, unam Mar-
cam Atiri ibidem offerehat , & iterum afcendens repolitus fuit in
Cathedra fua prxdidta ,
Et tunc, dum iidem PrKlati & Clerus circa Solempnitatem Mis-
fje praedidtx occupaci fuerunt , diverli Doj/iini c^ Magnates fquo-
rum nomina fubeqauntur) Homagium fuum Ltgeum prafato Dottii-
no nofiro Regi faciebatit , videlicet.
fohannes Dtix Lancafiria ,
Edmundus Cotnes Cantcbrigite,
Johanties Cotnes Richetnotidia ,
Edjnujidus Cujves Marchia ,
Ricardus Comes Arunde/la ,
Thomas de Beauchamp Cojves
Warivica ,
Wi//ieltnus de Ujford, Comes Suf-
fo/cia,
Htigo Comes Stajfordia ,
Wi//ie/ttius de Monte Acuto , Co-
mes Sarum,
Hetiricus de Percy ,
Tloomas de Roos de Hamelak ,
Radulphus Bajfct de Drayton ,
Johanncs de Ncvil/,
Adomarus de Sanilo Amando ,
Regina/dus Greye de Ruthyn ,
Jacobus Audele de Helegh ,
Wil/ie/mus de Zouche de Haryng-
ivorth ,
Roherttis de Wylughhy ,
Rogerus de Scaies ,
Rogtrus /e Straunge de Knokyn,
Johannes Lovell,
Johannes la Warre,
IValtertis fit-z, Wauter ,
Wi/lie/jtius de Bardolf,
Johannes de Motitagu ,
Gilbertus Talbot ,
Johatities de Buttecourt ,
Hetiry de Grcye de Wi/ton ,
Johannes de We/yntott ,
Phi/ipptis Darcy,
ThojJias de Berksle,
Michael de la Pole ,
titigo la Zouche de Fou/hourne,
Radu/phtiS de Croujtfwe//,
Wt/lie/jnus Botreux ,
Ricardus Scymotir de Somerjet,
Radulphus Baro de Greyfiok,
Willie/wus de Ftirnival,
Archiha/dus de Grel/y , Capita-
tteus de /a Bouche ,
Et Smehrondus de Curton,
,„, Completa etenim folempniter dida Mifsa , prcefatus Dominus
Et ante eum H. Epifcopus Wygortiienfis , Thefaurarius Angli.ie, Rex, cum univerfo Ca-cu didorum Prxlacorum , Magnatum, &
Tortans in manibus fuis quandam Patenam , Procerum , de priedida Ecclelia exiens , ad didum Palacium (uum,
Et ante eos quamplures alii Prxlati & alii de prxdido Clero per medium prxdictx Magnx Aulx, in privatam Camcram fuan>
gradiebantur,
Poft Regem vero veniebant prxdidlus Archiepifcopus , W. Lon-
donia , & W. Wytttonia , Epijcopi ,
Et fic incedebant Rex & oranes alii praedidi Proceflionaliter ad
prxdidtam Ecclefiam.
Et Proflratum Regem , coram fummo Altari ibidem , benedixit
prxdidlus Archiepijcopus ,
perveniebat,
Et , quielcens ibi per moderatum fpatiura , defcendebac in Au-
km , lotifque Manibus fuis itatim fedebat in Sede fua Regali ad
AltamMenfam, :
* Recumbebant itaque cum eo , ad eandem Menfam, plurirai * VII.
Prxlatorum prxdiiftorum ex ucraque parce fua ,
Ad Dexcram vero Goftam didx Aulx teiiebanc Principalem
i6c.
Et fublatum ducebanc prxdi£ti Prxlati & Magnates ad Pulpi- Menfam Barones Quinque Portuum ,
tum, in quodam Loco eminenti, in Ecclefia prxdicta ad hoc or- Et Secundariam Glerici de Cancellaria DominiRegis, de Pri-
dinato , & pofuerunt eum ibidem in Cathedra Rega/i honorifice ma & Secunda Forma, per Aflignationcm Domini Seuelcalli,
decorata, cernente univerfo Populo tiinc prxfcnte , Ec ad aluc Menfas infenores, in eadem Cofta, fedebant Jufti-
cia-
64>
C O N V E N T I O N E S, LITER^
Ann. D ciarii Domini Regis, Baroncs de Scaccario Regis , & alixPerfo-
1377- nxhoneltx, juxtaStatusfuos, . , ir-
Ric. n. Ec ad Menfas, in (inirtra parte ejufdem Aulx, Vicecomites,
Recordator, Aldermanni , &z quamplures Cives Civitatis Londo-
nix, confedebant,
Medias autem Menfas ibidem alii probi Homines , de Commu-
nitate Regni, occupabant, r r , r.
Et fedentlbus iilis in fonna fradiHa., priufquam Jerv:ebatur Do-
■mmo Regi de Pra^idio , idon Domi?ms Rex , carifftmum Avunculum
fuum^ Thomam de JVodeJiok in Comicem Bukynghamiae,
Heuricum de Percy in Comitem Northumbrix ,
Johan',:em de Mouhray de Axiholm in Comitem Notynghamix,
tt Guicardum d^Atigle in Comitem Huntingdoniae ,
Honorifice praefecit ,
Ac Edv:ardum Filium Edmundi Comitis Cantehrigi^e ,
yohannem FiUunt Thoma Roos de Hamelal? ,
Eohertu?!} de Greye de Reiherfeld ,
Ricardum Fdium Gilherti Talhot ,
Gerardum Filim/i Warini de TJfle ,
/rJich:!ele?n Filium Michaelis de la Po/e ,
Ricardum de Ponyvges ,
Rcherttmi de Haryvgton.,
Ec Thomam de la Mare ,
Sirailiter promovit ad decorum Ordi:iem Militarem.,
Cuilibec eorumdem Comicum &: Militum M.inera Rcgalia af'
fluenter largiens, proucRegia Munificentia exigit & requiric.
Midio eienim fpatio , & durante tempore Prandii, praedidtiis
Dominus Senefcallus , ac didi, Conlbbiilarius & Marefcallus , &
diverfj alii Militcs ex eorum Prxcep'.o & Alfignatione , in Aula
pra:diii;a, ad Honorificum Populum ibidem congregarum Arraian-
ilcm, ac Diflenfiones, 6cDeb3ta, qux ibidem oriri poterant , pa-
cificanduni , fupcr Nobiles Dextrarios decenrer equitarunt,
Totoque illo tempore pr^efatus Comes Derhi.e, ailan^ a dextris
Domini Regis iedentis ad Menfam , cenebat in Manu fua didum
PrincipaiemGiadium nudum & cxtraitum,
Ec prcedidus Con:es Stafsrdia , corani eodem Domino Rege,
Scindebac, ex aflignacione 6c injuredidi Ducis, ut pr.edidtum
eft;
Perado autem Prandio afcendebat Dominus Rex in Cameram
fuam cum Prxlatis, Magnatibus, & Proceribus prxdi<5^is:
Et demceps Magnates , Milices , & Domini , aliique generofi
diein illum, ufque ad tempus Ccen;E, in Tnpudns , Coreis, & So-
kmpn.hus Mintftralcits , pro gaudio Iblemnitatis i.lius continuarunc:
Et, finita Ccena, Do7uivus Rex &c alii praedidi, labore maximo
fatigati, fetenies Re^uiem , dormierunt:
£c fequenci dieVeneris, refjdente Rege inPalatio fuo prasdicflo,
univerli Piifilari, Domini, & Magnates antedicti, ac alii in maxi-
rno numero , ap.id Ecclcliam Sandti Pauli Londonienlis congre-
gati , quandara Solempnem Proceiljonem per medium Civitatis
praedictse faciebant , cieprecantes humiliter & devote, pro falubri
Stacu Regis & felici Regimine Regni fui , Animaque prxdidi No-
bilis Domini Ed-wardi nuper Regis Defundi, ac aliorum Fidelium
Defunctorum:
Ec , pofc Proceirionem hujufmodi , Thomas Epifcopus Roffenfis
quandam Praedicicionem faciebat , ad beneplacicum & nutum , ut
credicur, Regis Regum.
Hiis itaque Geftis, prxdifti Map^ates & Domini abinde,ufque
Weftmonafterium , adRegem abierunc, & cum eo manducabant:
Poft Prandium vero , petita a Domino Rege Licenria , & cum
difficukate optenta , quiiibec ibac viam fuanrij & iic priedida fo-
lempnia finiebant.
M E M o R A N D u M <juod pradiBus Rex Caftellae & Legionis ,
Dux Laucaflriie ^ Senefcallus Anglia , i^um Procejfum , fer Ma-
7:us Juas proprias , ia Cancellaria Domiui Regis liberavit , ihidcm in
Rotuiis ejujdem Cancellaria Irrotulajidum.
Ann. D.
1377.
'Bic. 2. .
*VII.
i(5i.
Ann.D.
i;77-
Aa. I.
R. i.
Frnnc. i.
/>. I R. i.
m. ;i.
* Pro Papa Serviente ad Arma.
R^
Ann.D.
i?77-
A„. I.
R 2.
Vr.rc. I.
K 1. m.
£.
EX fufcepit in Proteftionem & Defenfionem fuam, necnon
in falvam & fecuram Gardiam fuam , Guidonem de Lahordo-
nia , Servientem ad Arma Domini SuTnmi Pontificis , veniendo in
Regnum fuum Angliae , tam per Terrarn. quam per Mare, pro
Financia Rogeri de Bello Forti Militis & Johannis de Rupe Militis
facienda , cum Tribus Equitibus feu Peditibus, ac Res & Bona
fua quxcumque , in dido Regno fuo Anglix, ufquead Feftum
Sanfti Michaelis, proximo futurum, duraturas, morando , & ex-
inde ad propria redeundo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Julii.
Per Concilium.
Pro Capitali de Bogio , de Homagio capto.
D E X , dilefto & fideli fuo , Senefcallo noftro Aquitaniae qui
^ *" nunc eft, vel qui pro tempore fuerit, vel ejusLocum tenen-
ti, Salutem.
Quia , poft Celebrationem Coronationis noftr<K , dileftus & fi-
delis Conianguineus nofter , Archibaldus de Gredly , Capitaneus de
Buche , fecic nobLs Homagium pro omnibus Caftris, Dominiis,
Terris, & Tenementis, quae de nobis tenet in Capite, quomodo-
cumque debitum ,
\'obis mandamus quod ipfum Archihaldum , pro Homagio fuo
praEdidlc), nullatenus amodo diftringatis, feu d'i]:ringi faciati?,
Et Diftriftionem , ti qua ei inde facta fueric, fine dilatione re-
laxari & dimitti faciacis eidem.
Dat. apud Weftmonafterium, die Coronationis noftrae.
Per Breve de Privato SigiJlo.
De Coficiliariis Regis conflitutis.
LE R o Y a touT, ceux, qi ceftes Lettres verront, Salutz. Ann. D.
Come n'adgairs, 1377.
De lalfent des PrelatT. , Ducs , Contes , Barons , Scautres, An. i.
efteantz delez. nous en noftre Confeil , tenuz a Weftmonftier, R. 1.
lendemain de noftre Coronement, ?at. i.
Euftiens ordene^. que, per nous & eux,Doufze Perfones (c'eft- R.i.;>.i.
affavoir) Deax Evefqes, Deux Contes, Deux Barons , Deux Ba- m. 16.
nercfz., & Quatre Bachilers , ferroient Efleuz, noz Confeillers fur
noz Bolbigncs , touchantz TEftat , Honour , & Profit de nous
Roialmes , Seignuries , & Terres , en eide de noz Chanceller &
Treforer ,
£t que meifmes lcs Confeillers, enfi a Eflire, apres ce q'ils fer-
roient Efleuz , averoient noz Leccres Patentz a Faire & Excercer
les dites Chofes ,
E: que les ditz Chanceller & Treforer mettroient duement en
Execucion les chofcs , que par eux , & par les ditz Efleuz , ou par
Greindre Partie d'iccux, fcrroient ordenees,
Scur quoi feurent Elleuz , par nous & par lcs Prelatz & Sei-
gneurs fufditz,
Les Honorables Piers en Dieu ,
William Evefjue de Londres ,
Ec Rauf Evejque de Sareshirs:
Noz cherci & foialx Cofyns,
EJmon Conte de la Marche ,
Ec Richard Conte d'Aruadel:
Ec,
Noz cheres & foialx,
WilLam Sire Latytner,
Et yohan Sire de Cobeka?» ,
Barons :
Roger de Beauchamp ,
EfRichard de Stafford,
Bancrctz :
Et yohan Kftyvetj
Rauf de Ferreres ,
yohan Devereux ,
Et Hugh de Segrave^
Bachilers j
Les queux feurent jurez , en noftre prefence, noz Conceiliers,
a Faire & Excercer les dites Chofes, en la forme avantdite, tantf
com.e nous plerroit,
* Nous (veullantz la dite Ordinance eftre mys en efFc£l) avons • vil.
conftituz & afligncz les avantditz, enfi Eileuz, noz Confeillers a 161.
faire & excercer les dites chofes, folonc laforme de 1'Ordinance
defufditez ,
Et en efpecial ,
Pur ce que , a caufe de certeins Grofles & Cbargeantz Bofoi-
gnes , touchantes la Salvacion & necellaire Defenfc de nollre
Roialme d'EngIeterre, que demandent grandc efFufion de Dcfpen-
fes , nous avons bofoigne en prefent de certeines Sommes de De-
niers ,
Nous Conftituons & AflJignons, par fes prefentz,les ditz Efleuz
noz Confeillers , & Sys de cux , enfemblement ovefque les Chan-
celler & Treforer avantditz, a faire, en nome de nous, Chevan-
ces dc queconqes Sommes de Deniers , a noftre oeps, par voie
d'Appreft , Engagemenc , Obligacion , & en autre manere , la
meilloure q'ils purront ou verront meltz, & de queconqes Perfo-
nes que faire fe purra :
Et ii averons Ferm & Aggreable quanque enfi par les ditz Es-
leuz, enfemblement ovefque les Chanceller & Treforer avantditz,
ou par la Grcindre Partie d'iceux, ferra fait en noftrc noun, com-
me deffus , es choies fufdites & en chefcune d'icelles , & le volons
eftre fermement Gardez.
En Tefmoignance de qviele chofe nous avons fiit faire ceftes
noz Lettres Patentes a durer a noftre volente.
Don. a noftre Paleys de Weftmonftier, le xx. Jour de Juyl.
Per Bill. ipfius Regis de Signeto.
De Clero Arraiando,
REX, Venerabili in Chrifto Patri , S. eadem gratia, Archie- Ann. D,
pijcopo Cantuarienfi , torius Anglix Primati, Saluteni. i377-
Satis informati eltis qualitcr Inirnici noftri Francije , & alii fibi An. 1.
Adhjerentes . Facinora lua erga Nos & Ligcos noftros, licec indi- r. i.
refte , de die in diem circumquaque oftendentes , cum magna clauf. i.
Clafte Navium , cum maxima Multitudine Armatorum & Bella- R.i.m.
torum , fupra Marc congregati , diverfas Villas fuper Cofteris Reg- 34. J.
ni noftri An"Iiae inyafcrunt, & eas per Arfuras & Homicidia Li-
gcorum noftrorum deftruxerunt , & ultra hoc Nos , & Regnum
noftrum prcediftum , ac Populum noftrum , pcr Terram & per
Mare , deftruere , & Eccleliam Anglicanam fubvertere cum om-
nibus viribus fe conantur :
Per quod ,
Volentes Salvationi difti Regni , & Populorum noftrorum , ac
Ecclelise Sanftje, contra Malitiam ipforura Inimicorum, operante
AltilTimo, providere,
Per diverfas CommilTiones aflfignavimus certos & Fideles no-
ftros, in fingulis Comitatibus Regni nollri prsedicfti, ad Arraian-
dum, & Arraiari & Armari faciendum , omnes Homines Defen-
fabiles, inter ^Etates Scxaginta & Sexdecim Annorum exiftentes
(videlicet) quemlibcc eorum juxca Statum & Facultates fuas,
Ec eos Arraiatos , Armatos, & munitos, in Arraiatione hujus-
modi teneri faciendum , fic quod fcmper Prompri fint & Parati ad
proficifcendum , in Defenfionem Regni noftri pr.\:di(fti, ubi, ac
quotiens , & quando ex Hoftium Incurllbus Periculum imincac ,
aut necefTe fuerit aliquale,
Ad-
ET ACTA PUhiLICA.
61
Ann. D. A Jvertentes vero quod Vos, & cxteri Pra:kti , ac totus Clerus
1577. didi Regni , una cum aliis Fidclibus noftris, ad RefiHendum di-
'Ktc. 2. £tis Inimicis , pro Salvatione Sanftce EcclefiLE & ejuldem Regni ,
Manus tenemini apponere Adjutrices ,
Vobis in Fide & Diledlione , quibus nobis tenemini , firmiter
jnjungimus & mandamus quatinus, confideratis Gravibus Dampnis
& Periculis , iminentibus per Aggreflus Inimicorum noltrorum
prxdiftorum , omnes Abbates, Priores, Religiofos, & alias Per-
ibnas Ecclefiafticas quafcumque , veftra; Dioecefis , quacumque
dilatione poflrpofita , Armari & Arraiari , & Armis competentibjs
(videiicetj quemlibet eorum inrer yEtates pr<Edi(:t:as, juxta Statum,
Pofrefliones, & Facultates fuas, muniri, & eos inMillenis, Cen-
tenis , & Vintenis poni faciatis , ita quod Prompti fmt & Parati
ad proficifcendum , ad Mandatum veltrum, una cum aliis Fideli-
bus noitris , contra didlos Inimicos noftros , intra didum Regnuni
noftrum , ad ipfos , cum Dei adjutorio , debellandum , expugnan-
* ^^^- dum , & deftruendum , & ad eorum Malitiam & * Proterviam
i^i- propulfandum & conterendum,
Et hoc , ficut Nos, & Honorem noftrum ac veftrum, & Sal-
vationem Sandlte Ecclclix & Regni nofti i diligitis , nuUatenus
Dmittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quinto die Julii.
Per ipjum Rcgem c^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Alexandrg Archiepifcopo Ehorum
Anglix Primati, & fmgulis Epifcopis in Anglia & Wallia, fub ea-
dem Data.
De Intendendo Refb ap Grijjith.
Ann. D. R EX univerfis & fingulis Militibus , Armigeris, Vicecomiti-
i-^vj. bus , Majoribus , Ballivis, xMiniftris, Officiariis, & aliis Fi-
yf,;. ,'. delibus & Subditis noftris ; ac toti Communitati noAvx. in Suih-
R. 1. wallia, tam infra Libertates, quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Tai. I. Sciatis quod Nos,
R.x.p.i. De fidelitate & circumfpeftione , dilefti & fidelis noftri , Rep
m, 1 8. «p Griffith Chivaler confidentes ,
Ordinavimus & alfignavimus ipfum Refujn ad Coileras de Mil-
ford, & alias Cofteras Patrije de Suthwallia, contra Invafiones 6c
Pericula Inimicorum noftrorum , cuftodiendum , & falvandum,
& pro Salvatione, Securitate, & Defenfione Coilerarum iliarum,
contra hujufmodi Pericula , meliori modo quo poterit , ordinan-
dum &: dilponendum , proat eidem Refo per nos plenius eft in-
jundum :
Et ideu vobis , & cuilibet veftrum fub gravi Forisfaftura no-
ftra , diftriclius quo poterimus , mjungimus & mandamus quod
eidem Refo , pro Salvatione & Defenlione Patrix & Cofterarum
prcedi(ftarum , quotieiis per iplum Rcfum^ vel ejus Deputatos, ex
parte noftra , prxmuniti fucntis , intendatis , refpondeatis , & obe-
diatis, & Ei, ac Hominibus ad Arma, Armatis, &: Sagittariis, &
Gentibus fuis fecum commorantibus , Vidtualia , eis neceilaria ,
pro Denariis fuis rationabiliter mde Iblvendis , miniftrari , & Her-
bergagia , pro prxdidtis Hominibus ad Arma, Armatis, & Sagit*
lariis, & Gentibus, prout melius eidem Rcjo , pro Salvatione Pa-
trix prxdiitx , expedire videbitur , de tempore in tempus , liberari
faciatis ; ita qu5d , per veftri Defeftum leu Inobedientiam , eidem
Patriae Dampnum vel Periculum , quod ablit , non eveniat ali-
quale.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weflmonafterium , vicefimo oftavo die Julii.
Fer Covcilium.
De Nominatione.
Ann. D. R EX,^ diledis fibi in Chr\&o .,AhbatiJfce &Conventui de Wil-
j-^jy. ton Salutem.
An. \. Qp'^ intelleximus quod , de Jure & Confuetudine Coronae no-
R 2 ftrx Anglix, ad nos pertinet ad prxfens , poft Coronarionem no-
CUu[. I. ftram , nominare unam idone^m Perfonam, recipiendam in San-
R. a. m. «Siraonialem infra Abbatiam veftram, qux de Fundatione Proge-
j6, nitorum noftrorum & de noftro Patronatu exiftit,
DileiTtam nobis Joha-nnam de Oketon, vobis Nominamus,
Mandantes qu6d ipfatn Johannajn infra Abbatiam veftram prx-
didlam ad hoc admirtatis.
Tefte Rege apud Kenyngton, vicefimo odtavo die Julii.
Vcr Breve de Privato Sigilh.
Et erat Patens.
Ann. D.
M77-
An. 1.
R. 1.
Tat. I.
R. 2 p.
i.w. 24.,
» VII.
Pro Epifcofo Wjmonienfi de Pardonatione.
D EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
^^ tem.
Sciatis qu6d,
Cum, tempore Domini Edtvardi, nupcr Regis Anglia ^Pran-
c!<e , Avi noitri (videlicet , Termino Michaelis, Anno Regni fui
Anglise Quinquagefimo) * Vencrabili in Chrifto Patri , IVillielmo
Epifcopo JVjnionienf , ex Informatione quorumdam , prxfato Avo
noftro fadta, impofiti fuiirent Articuii fubfequentes i videlicet,
Inprimis, qjod, Pace inter ipfum Avum noftrum & Ad-
•verfarium fiium Francia; inita , prxdiftus Epifcopus habuit Dilpo-
fitionem & Adminiftrationem de omnibus Reyentionibus iplius
liw. m. p. iii.
Avi noftri, tim citra Mare, quam ultra Mare, una cum omnibus Ann.ft.
Subiidus Anglix Magnis & Parvis , & Argento recepto pro Re- 1^77,
deniptione Regis Francix, pro Redemptione Patrix Burgundix, R?r. 1
& Regis ScotiiE,
Quj2 Receptioncs (c exteiidunt , per Ofto .Annos, per toturri
tempus, perquod, Shi/on , nnper Archicpijcopus Cantuarienfis , &
poitmodum Cardinalis , & Johannes Barnet , Epijcopus Elienfis,
fuerunt Thefturarii Anglix (videlicet , a viceimio fexto die No-
vembns , .Aniio Regni didi Avi noftri Tncchmo quinto , ufqufe
ad Annum Regni ejufdem Avi noftri Quadragefimum terrium) ad
funimam Undecies Centum Milium, novem Milium, &Sexcen-
tarum Librarum,
Et Centum Milium Francorum de Galiacio Homino de Mediola'
no, Sc de orauimodisBonis ipiius Avi noftri, qux pro maicri par-
te ad Proficuum ejufdem Avi noftri vel Regni fui nullatenus de-
venerunt,
Et, cum Pax prxdifta per Decem Annos durifTer^ & Secunda
Guerra incepiflec , modicum in Thefauraria ipfius Avi inventum
fuit, fet idem Avus nofter extitit in Grandi Paupertate ad grave
Dampiium didi Avi noftri & Regni, ac Opprellionein Populi
per quod ipfum Avum noflrum oportebat Communitatem Ret^nl
& Clen , per viam Sublidii & Appreltorum, oncrare, & totum
accidit de malo Regimine ipfius Epiiiropi.
Item, quod didus Epijcopus , contra Deum, & Rationem
& Leges Regni , tccit Rauncionare & Recipere Argentum de
Matheo de Gourncy , Thoma Fog , Johamic Sepitlovjc , Dcn.orio
Sees, Roherto de Eues , & quampluribus aliis, qui in Ouenis ip-
fius Avi noitri contra Inimicos fuos ftrcnue laborarimt; qux qui ■
dem Mefprifio extitit ad tam grave dampnum ipiius Avi noftri &
Regni , quod veraciter non polfit xftimari, pio eo quod omnei
Soldani , audita Mefprifione illa, fe pofuerunt in Comitiva'? &
fecerunt Guerram in Regno Francix ; ex qua caufa Guerra incc-
pit , & alia mala accidcrunt.
_ I T E M , quod pradiilus Epifopus , exiftens Clericiis Privati Si-
gilli, & Capitalis Secreti Concilii, ac Gubernator Magni Conci-
lii, fccit relaxare & deliberare Oblides Regales Francix (& inter
alios , Duccs Aureliavi , Biturij; , Andegavij; , & &,rbo?i],v &
quamplures alios) pro ilio Proficuo proprio; Non obftante quod
cariflimus Dominus & Pater nofter , Dominus Edwardus, nuper
Prtnceps Aquitania ^ Wallia Defundus, frpius fcripferat difto
Avo noftro , & eidem Epifcopo, ad derinendum iijpienter & fe-
cure Obfides pmediiftos , ad finem quod Pax non ruinperetur •
quia, fi detenti fuiirenr, nufquam Guerra extitilTet. '
I T E M , quod , ubi per Oftrciarios Pontivi , per tempus fuffi-
ciens peiancea , certificatum fuit pro dando Succurlu , ad finem
quod Patria non amitteretur , idem Epijcopus Nuncios per verba
duxit, & tam negligentcr fe habuit quod non curavit ordinare Re-
medium; ita quod, in fui Defedum, Patria illa amittebafur.
Item, quod , didto Anno Qiiadragefimo ttmo , Joha?i7ies ,
Filius Johannis Boulewas , fecit Finem cum ipfo Avo noftro, per
Centum Libras , pro Pardonatione TranfgrelTionis fadx de Terris
adquifitis iine Licentia, 8c pradi&us Epifcopiis fecit diminuere Vi-
ginti Libras , prout patet per unum M E .vi o r a N d u m fuper Ir-
rotulamento ejufdem.
Item, quod ubi una Commifllo exivit Comiti de Anegos Sc
aliis,ad inquirendum de quibus Terris & Tcntmtmisjoha^ines de
Driby obiit Seilltus, & de quo tenebantur, cum aliis Circumftan-
tiis, prout pertinuit: coram quo Comite compertum fuit, per In-
quilitionem , quod prxdidus Johannnes de Dryhy ol^iit Seifitus dd
Caftro de Tatefliale , Manerio de Tomby , & aliis Terris: &
quod Johanncs de Kirkcton (e intrulit , poft Mortem prxdidi Jo-
hannis de Dryhy , 8c occupavit Caftrum & Terras prxdida per
tantum tempus, quod Exitus & alia Proficua, indc Provenientia ,
fe extendebant ad plus quam Odo Miiia Marcarum , unde eidem
Avo noftro refponderi debuiflet, pro eo quod diduni Caltrum de
ipfo tenebatur in Capite, prout per Inquiiitionem prxdidam exti-
tit compertum; pradiiius Ep:Jioptis , tunc Clericus Privati Sigilli,
fecit ipLim Avum noftrum Reinittere omnia Exitus & Proficua
prxdicta, pro fuo fingulari Commodo, abfque aliquo * capiendo ^t: vll
vel habendo inde a orxdido Johanne de Kirhton ., ad opus didi ,
Avinoflri. ^ '^^'
I T E M , quod , tempore quo Johanncs de Burnet Epifcopus E- '
lienfis extitit Thelaurarius Anglix , prxdidus Epijcopus IVyntojiien-
fis, audoritate fua propna, & abique Waranto , fecit fumCre c.x-
tra Thefaurariam iplius Avi noflri Summam Decem Milium Mar-
carum, pro Talliis ipfius Avi noftri emendis ut alTeruit: qux qui-
demSumma in Manu llia remanlit perDuos Annos & amplius: &
poftmodiim reftituit , pro Summa prxdida , in Thefauraria prx-
dida , Tallias fe excendentes ad Summam Duodecim Milium &
quingentarumMarcarum vel circa; ita qu6d non refpondit ad A-
vantagium ipfius Avi noftri dcDuabus Milibus & quingentisMar-
cis, ubi emit quaflibet Centum Libras pro Viginti & quinque Li-
bris; ita quod Incrementum & Proficuum iplius Avi nolW efTe
debuitTet circa Viginti & Septem Milia Marcarum.
Prxfatufque Epifcopus Wintonienfis fuper Aruculis prasdidis,
multipliciter fuiiTet impetitus,
Nos,
Confidcrantes Dampna gravia & Incommoda , qux occafione
Impetitionum jsrxdiiitarum , tam didus Epijcopus Wyntonienps ,
quam Eccleiia llia Wyntonix (qucde Fundatione Progenitorum
noftrorum , quondam Regum Anglix , & noftro Patronatu exi-
Itit) a diu fuftinuerunt,
Necnon Rcvolventes Oculos Mentis noftrx ad Grata, Utilia,
& Laudabilia Obfequia, dido Avo noftro , per pixfatum Epifco-
pum Wyntomcnfem , graves & fumptuofcs Labores ilibeundo, Re-
troadis Temporibus multipliciter impenfa , ac Magrum Locum
quem prxfato Domino & Patri noflro in fuis Agendis diveriimo-
de tenuit, & ad tpecialem Aifedionem & linceram Diledionem,
quas idcm Pater nofter erga prxfatum Epifcopum gellit & habuic
dum ageret in Huinanis, I Vsh
66
CONVENTIONES LITERiE,
Ann.D. Volentefqiie ob Reverentiam Dei Omnipotentis , qui nos ad
1377. Regni noftri Gubernacula , fua Divina Mileratione, jam noviter
Rii^. 2. evocavit, necnon ad Honorem San<fi:x Matris Ecclefi-E, beatilTi-
mxque Virginis Mari;e , Sandorum Apoftolorum Petri & Pauli
& Sanifti Swythini ConfelToris , didtas Ecclelix Wyntonix Patro-
norum, omniumque liniui Sanftorum, pro Securitate iplius Epi-
fcopi Wyntonienfis Staiufque fui & Ecclefix fu;E praediiise,
Ne ipfi, ex Caulis prxmiiris, feu aliis qux fecuntur, ant aliqua
eorumdem , futuris temporibus, aliqualiter Impetantur, Occalio-
nentur, feu in aliquo Moleftentur, feu Impetiri, Occafionari, vel
Moleftari valeant ,
In quantum poiTumus providere,
De Gratia noftra fpeciali, & ex certa Scientia noftra, ac de A-
vifamento & Aflenfu, Cariirimi Avunculi noftri, Johan^iis Regis
Caflellj! <■;- Lcgioiiis Ducis Lancaftriae, necnon PriElatorum , Co-
mitum, Baronum, & Magnatum, ac alicrum Sapientum deCon-
cilio noftro, Nobis affiftentium ,
Remisimus & Pardonavimus omnino , pro No-
bis, & Hxredibus noftris, prxmto Ep:fcopo IVyntonienji omnes&
fingulos Articulos fupradiiftos , & omnia & iingula in eifdem con-
tenta, necnon omnes Circumftantias eorumdem, 8c quicquid ad
dicTium Avum noftrum pertinuit, feu ad Nos pertinet, vel quovis
modo pertinere poterit , de omnibus & fingulis Arriculis fupradi-
(ftis , univerlifque in eifdem contentis , & eorum Circumftantiis
quibufcumque ; & de eifdem omnibus & fingulis ipfum Epijcopum
Wyntonieujei/i , SucceObres , Hxredes , & Executores fuos , ac
Terrarum fuarum Tenentes , totaliter Exoneramus, Ac-
Q u I E T A M u s , & penitus A B s o L V I .\i u s , pro Nobis , &
Hxredibus nofti is I m P e R P e T u u M :
R E M I s I .M u s etiam & Pardonavimus, pro Nobis ,
& Hxredibus noftris , ex certa Scientia noftra, de .^vifamento &
AlTcnfu prxdidis , dido Epifcopo Wyntonienli S E c t a M P a-
c I s noftrx, & quicquid ad Nos quovis modo pertinet, aut per-
tinere poterit , pro omnimodis Proditionibus, Seditionibus, Ad-
hxrentiis fadis Inimicis diiti Avi noftri vel noftns, Receptamen-
tis Prodiiorum , Felonum , & Inimicorum diiSi Avi noltri feu
noftrorum : Aflenfu, Concilio, & quocumque Favore , Inimicis
ipfius Avi feu noftris prxftitis five fadtis : Rci^ali Poteftate fcu Ju-
nfdictione , libi alTumpta audtoritate propria , colore Ofticiorum
fuorum, & alio modo quocumque , infra Regnum noftrum An-
flix & extra: cSc pro omnimodis Inobedientiis , AmilTionibus, (eu
'erditionibusCivitatum, Viilarum, Caftrorum, & Fortalitiorum :
& pro Oblidibus & Prifonariis , tam Regalibus, quam aliis, de
Francia, & aiiis Oblidibus & Prilbnariis quibufcumque, qualiter-
cumque Deliberatis , feu pro Evaiione eorumdem : Treugis folu-
ti';: Conduifhbus diruptis, & non obfervatis ob Defeftum & Ne-
^ligentiam , five per AlTenfum ipfius Epifcopi IVyntonienfis : ac pro
• VII. Venditionibus aut Deliberationibus Caftrorum, * Civitatum,Bur-
166. gorum , Villarum, Maneriorum , Hamelertorum , Terrarum ,
Tenementorum , Reddituum , &c Servitiorum , Oblidum , Prifo-
nariorum , tam in Anglia , quam in Francia , Britannia , Vafconia ,
6c alibi, tam citra Mire, quam ultra Mare, tam Inimicis noftris,
quam aliis:& pro omnimodis Calumpniis, feu Impetitionibus, vel
Sufpitionibus Sigilii , didi Avi noftri aut Noftri , Controfacfti ,
Confrafti , vel quocumque alio modo Violati feu Defpedi : &
pro omnimodis Homicidiis , Feloniis , Incendiis, Roberiis, La-
trociniis , Tranlgreffionibus , tam de Forefta, quam alio modo ,
Malefaftis: Jurium & Proficuorum noftrorum Concelamentis : fal-
fis & malis Conliliis & Ordinationibus: Forftallariis, Confoedera-
tionibus, Confpirationibus , Cambipertiis , Ambidextriis, AUigan-
tiis , Falfarum Querelarum Manutenentiis , Falfitatibus, Injuriis,
Oppreffionibus, Ufuris, Extorfionibus , Coliufionibus, Fallis Im-
prifonamentis & injuftis Incarcerationibus Hominum quorumcum-
que, Deceptionibus, Conventiculis , Exceffibus, Dampnibus , &
Gravaminibus , & quibufcumque Didis Fadis vel Rebus illicitis
feu inhoneftis , prxfato Avo noftro, Nobis, vel alicui de Regno
noftro qualitercumque aftis , perpetratis , feu illatis : & pro Eva-
fionibus & Efchapiis Latronum , Felonum , & Clericorum Con-
vi(ftorum : Ignorantiis quibufcumque & Mefpriiionibus , tam in
Prxcepto faifto aliis Miniftiis iplius Avi noftri, quam per feipfum
Epifcopum ; ac omnimodis aliis Articulis , contra didtum Avum
« noftrum, five contra Nos, Coronam, Dignitatem Regiam , Ma-
geftatem , didti Avi noftri feu Noftram , feu Lxfionem Regix
Ivlageftatis , Comunem Legem Terrx, Statuta , Ordinationes ,
Proclamationcs, & Inhibitiones , ante hxc tempora edita velfacta,
qux per ipfum Epijcopum M^yntonienfem , quocumque modo, di-
cuntur vel dici poterunt ante hxc tempora perpetrari, & pro om-
nimodis Inobedientiis, Oftenlis, & TranfgrelTionibus, cuicumque
Locum di(fti Avi noftri feu noftri tenentium , Oificiariorum , feu
MinilVrorum ejufdem Avi noftri feunoftrorum, illatis vel fadtis,
ut in Gubernatione , Dudtione, Diminutione, Ordinatione, Mis-
fione Hominum ad Arma, Sagittariorum , Marinariorum, & alio-
rum in Guerris iplius Avi noftri,tam in Hibernia, Francia, Nor-
mannia , Britannia , Vafconia, & Scotia, quam alibi, feu Perdi-
tione, Occilione, aut alio Infortunio, feu Malo Eventu, per De-
fedtum, Conlilium, vel Negligentiam ipfius Epifcopi Wyntonien-
fis, aut alio modo quocumque ipfum contingentibus, & pro maio
Regimine 8c Gubernatione Status didti Avi noftri & Regni fui,
ieu Negotiorum & Rerum ejufdem Avi noftri ex Conlilio iplius
Epifcopi Wyntonienfis, Ordinatione fua vel negligentia, ubicum-
que fuerit in Anglia vel extra , & pro omnimodis Captionibus ve)
Amiifionibus Navium , Bargearum, Batellorum, & aiiorum Va-
forurri hujufmodi fupra Mare, iii Portubus Maris velalibi, tam in
Anglia vel extra: & pro omnimodis Bonis & CataJlis captis in eis-
dem Vafis , Morte Hominis, Captione Prifonariorum , Redemp-
donibus, tam tempore Guerrx, quam in tempore Treugarum vel
Pacis , aut alia huiufmodi Causa quacumque: Ac etiam omnimo-
das Utlagarias , fi qux in ipfum occalionibus prxdidtis fuerint pro-
raulgatx, & quamquam idem Epijcopus lVy?itamenjis extra Protec-
tionera ipfius Avi noftri feu noftram aliquo mpdo politus fuerit ,
& Firmam Pacem noftram Ei inde Concedimus , & ipfum ad Ann. D,
Comunem Legem Reftituimus ; i?77»
Pardonavimus infuper & Remifimus, proNobis, & Hxredi- R'c. 1.
bus noftris , & ex ccrta Scientia noftra, de didtis Avifamento &
AlTenfu didti Avunculi noftri &c aliorum, prafato Epifcopo Wynto-
nienfi omnimodas Receptiones quorumcumque Munerum feu Do-
norum, de quibufcumque perfonis ex quacumque Causa recepto-
rum, dum in aliquo Officio ipfius Avi noftri feu de Concilio ip-
fius fiaerat : Et quafcumque Revelationes cujufcumque Conlilii di-
dti Avi noftri 8c Regni fui : necnon quafcuraque Licentias & Con-
celfiones, per ipfum Epifcopum facSas, de Auro & Argento, in
Piata, MalTa vel Moneta, Vafis Aureis vei Argenteis, Armaturis,
Artellariis , Bladis , Vino , Lanis , Coriis , Pellibus lanutis , Plum-
bo , Stanno , Mercimoniis , Vidlualibus, Equis, & aliis Rebus
quibufcumque, extra Regnum noftrum Anglix educendis, vel de
Villa Calelii alibi ducendis, contra Statuta , Ordinationes, Inhibi-
tiones , Defenliones , & Proclamationes , in contrarium ftdlra vel
edita, & etiam Inhibitiones & Defenliones, per ipfum fadtas , de
hujufmodi Mercimoniis , Vidliualibus , & Rebus a didto Regno
noftro Anglix traducendis, contra Statuta, Ordinationes, Inhibi-
tiones, Defenfiones, & Proclamationes hujufmodi:
Infuper Pardonavrmiis & Remiftmus oranino , pro Nobis, &
Hxredibus noftris , & ex certa icientia noftra , de * didtis Avifa- * VII.
raento & Aftenfu didti Avuncuii noftri , & aiiorum , eiclem Epi^ 167.
feopo Wyntonienfi Omnimoda Debita , Compota , Prxftita , &
Summas penariorum , didto Avo noftro , vel Nobis , ex quacum-
que causa vel occafione , feu quocumque colore , debitorum , ac
quxcumque Solutiones , Liberationes , Ordinationes, Alfignatio-
nes , & Prxcepta , per ipfum Epifcopum de denariis , Jocalibus ,
Pannis , & aliis rebus , in Camera ipfius Avi noftri , vel alias dc
Thefauro fuo, in Recepta Scaccarii fji , Perfonx cuicumque fa-
dta : necnon omnimoda Debita & Compota Jocalium & Pan-
norum , per ipfum Epijcopum Wyntonienjem , Receptorum , vel de
Thefauraria iplius Avi nollri vel noftra Sumptorum : & de Reven-
tionibus , Exitibus , Redemptionibus Prifonariorum , Civitatum ,
Caftrorum , Burgorum , Viliarum , Maneriorum , Hamelettorum ,
Terrarum,Tenementorum, Reddituum, & Servitiorum quorum-
cumque , (ivc fuerit infra Regnum noftrum Anglix, fiveextra,
quocumque Nomine , Caufa , vel Colore cenfeantur : & omni-
modas Adtiones , Impetitiones , & Demandas Conventionum ,
Difpofitionis , Injunxtionis, & Adminiftrationis Thefauri , Bono-
rum , & Catallorum , ac aliarum Rerum feu Negotiorum ipfius
Ayi noftri quorumcumque: necnon Receptas Cuftumarum, Sub-
lidiorum , Solutionum , Auri & Argenti , per Obligationem , In-
denturam , PromilTum , Loquelam , Receptum , vel aliter recep-
torum : Exitus , Proventus , Emolumenta , & omnimoda Profi-
cua, didto Avo nftro, vel Nobis, ex quibufcumque caufis , qua-
litercuraque pertinentia : & omnimoda Amerciamenra , Fines ,
Exitus Forisfadtos , Catalla Forisfadta , & omnimoda alia Debita ,
Compota , Prxftita , & Onera hujufmodi , unde prxdidtus Epi-
fcopus Wyntonienfis, ad prxfens Oneratus eft, vel eft Onerandus,
aut poterit Onerari vel Impetiri per Nos, vel Hxredes noftros,
aut Jufticiarios , Baronesde Scaccario, feu alios quofcumque Mi-
niftros noftros , in quacumque Curia noftra , vel Hxredum no-
ftrorum , pro tempore jam tranfadto.
PardoNavimus etiara & Remisimus, pro Nobi?,
& Hxredibus nofbis , ex certa fcientia noftra , de didtis Avifamen-
to & AiTenfu didli AvuncuU noftri & aliorum, eidem Epifcopo
Wyntonienli omnimodas Donationes , Alienationes , & Adquifi-
tiones , per ipfum fadtas (dum tamen non ad Manum Mortuam)
de Terris & Teneraentis, qux deipfo Avo noftro, feu aliis Pro-
genitoribus noftris, tenebantur, fine Licentia Regia: & omnimo-
da Relevia & Scutagia , qux ante hxc tempora evenerunt in Reg-
no noftro Anglix : & omnimodas Adtiones , Querelas , & De-
mandas , reales , perfonales , & mixtas, quas didtus Avus nofter
habuit vel habere potuit per fe tantura , vel alias conjundtim cum
aliis Perfonis , vel quas N^os habemus , vel habere potcrimus , er-
ga prxfotum Epifcopum Wyntonienjem , occafione aliquortim Prx-
milTorum , feu aliorum quorumcumque , de tempore prxterito ,
feu ratione PalTagii , Lanarum , Coriorum , Pellium lanutarum ,
vel aliarum Mercandifarum ad partes Exteras , contra Statuta , In-
hibitiones, & Ordinationes , inde facta, tam coopertura & nomi-
ne Mercatorum , vel colore Literarum Patentium concelTarum
apud Durdraght , vel alibi in partibusTranfmarinis, quam aliomo-
do quocumque , ieu occafionibus aliis , tam de tempore Walteri de
Chtriton &C Sociorum fuorum , nuper Fimuriorum Subfidiorum
& Coftumarum ipfius Avi noftri , quam alio tempore, necnon
occalione aliquarum Impofitionum fupcr Linas, Coria, Pelles la-
nutas , feu aliqua aiia Mercimonia quxcumque , contra Statuta ,
Ordinationes , Inhibitiones, & Proclamariones quafcumque, fadta-
rum , unde prxdidtus Epifcopus Wyntonienfis Impetitus eft , leu ali-
qualiter poterit Impetiri :
Qux quidem omnia & fingulapr3edidta,& omnia alia quxcum-
que qux per ipCam Epifcopum Wyntonienjeyn male, negligenter, vel
incommode Fadta , Tranfgrefla , Adta , Perpetrata , vel quoquo-
modo Mefpriliata, Didlra, vel Conjedturata fuerunt , tam cie omni
tempore quo fuerat in quibufcumque Officiis, Gradibus, vel Sta-
tibus cum prxdidto Avo noftro , quiim alio tempore quocumque ,
tam colore Officiorum , Graduum , vel Sratuum iilorum , quarn
aliter quovifmodo , & quicquid ad didtum Avum noftrum perti-
nuit, feu ad Nos pertinet, aut pertinere poterit, pro eifdem qui-
bufcumque Ratione , Causa , vel Colore , prxrato Epijcopo Wyn-
tonienfi Remisimus, Relaxavimus&, pro Nobis, &
Hxredibus noftris, I.mper petuu M, totaliter, & integre, ex
certa Scientia noftra , Pardonavimus de didtis Avifamen-
to & AfTenfu, didti Avunculi noftri & aliorum:
Nolentes qu6d prxdidtus Epifcopus Wyntonienfis , SuccelTores,
Hxredes, vel Executores fui, aut Terramm fuarum Tenentes, de
cxtero, Futuris * Temporibus, occafione hujufmodi Debitorum, * VII.
Compotorum , Prseftitorum , Finiura, Amerciamentorum, Exi- x68.
tUUID,
ET ACTA PUBLICA.
67
D. Wlim, Catallorum, Forlsfadirorum , Receptarum,Conventionum,
'7- Difpofitionis , Injunxtionis, Adminiftrationii , Libeiationum , Or-
!■. dinationum , Affignationum , Praeceptorum , Conciliorutri , au:
Inobedientiarum quorumcumque, vel pro aiiquibus Occafionibus
feu Articulis fupradidlis , aut aliquo eorumdem , feu aliqua aliaOc-
cafione quacumque, pro Tempore prxterito, per Recordum, vel
aliquam Accafationem , Informationem , Prxfentationcm , Indicira-
mentum , feu aliam Probationem aut Impolitionem, vel per ali-
quem alium Articulum vel Caufam , unde Iinpietiri , Occafionari
poteritfeu Moleftari, coram quibufcumque Jufticiariis Intineranti-
bus, vel per alium modum qucmcumque coram Nobis vel Hx-
redibus noftris , in Parliamentis noftris vel Hieredum noftrorum ,
vel alibi coram Cancellario, Thefaurario , Jufticiariis de uno Ban-
co vel alio , Baronibus de Scaccario, Jufticiariis aflignandis, Se-
nefcallo & Marefcallo Hofpitii noftri vel Haeredum noftrorum ,
in praefentia noftra vel Hieredum noftrorum , auc in abfentia no-
ftra , feu coram Concilio noftro vel H-jeredum noftrorum , feu
ra , in Auxilium Stat{\s & Defenfionis Regni noftri, in cTOncra- Ann.D,
tionem iplius Avi noftri (videlicec) invenire in Viagio fupra Mare 1^77,
Tres Naves (videlicet) in qualibet Navi Qviinquaginta Homines Hie, i,
ad Arma & Quinquasinta Sagittarios, per unum Quarcerium An-
ni, ad talia Vadia 6c Rewarda, qualia idem Avus noi^er folveret,
fet quod idem Avus nofter Iblveret Vadia Marinariorum,
Et, in cafu quo Viagium non tenerct, tunc concelTit fatisfacere
eidem Avo noftro dc fumma , ad quam Vadia & Rewarda Ho-
minum ad Arma & Sagittariorum prxdidiorum , per Racionabi-
lem Computationem , fe cxtenderent, per Prjemunitipnem, quan-
do eidem Avo noftro placeret,
Pro q.iibus Oneribus , per ipfum Epifcopum bene & fideliter
perficiendis & inveniendis , Ed7xu;;Jus de AIltIuo Mari Comes
hiiaxc^iiJi, V.icharclttS Comes ArundelL-t
po Comes Warwicx , prsefentes in dicto Concilio
runt,
Per quod Temporalia prsediifta , cum pertinentiis
& , Tkoa.as de Belio Cam-
" " manucepe-
una cum
alibi coram alio Judice vel Miniftro noftro vel Hxredum noltro- Feodis Militum, AdvocationibusEccIefiarum, & omnibus aliis ad
rum quocumque, Impetancur, Occafionentur,Inquietentur, Mo- Temporalia illa quovis modo fpedtantibus ivi^ pertinentibus , pis-
lcftentur in aliquo feu Graventur ; ^ . ^ ./- t. .
Set Volentes & Concedentes , pro Nobis , & Hxredibus noftris,
quod praedidtus Epifcopus Wy7ito}tie?ifis , Succelfores , Hxredes &
Executorcs fui, aut Terrarum fuarum Tenentes, de prsemiflTis om-
nibus & fingulis penitus fint Quieti , Abfoluti , & Exonerati I M-
PERPETUUM.
Exceptione fafta in ultimo Parliamento ipfius Avi noftri,
De eo, videlicet, quod praefatus Epijcopus Wyntimienfis in Gra-
tia & Pardonatione , per Avum noftrum , Populo Regni fui An-
ghae in eodem Parliamento fada & concefsa , non continerecur
nec deberet contineri,
Auc aliquo Statuto feu Ordinatione , in contrarium prxmifforum
aut alicujus eorundem fada, non obftante quoquo modo.
Volumus etenim & Concedimus , pro Nobis , & Hseredibus
noftris , & ex certa Sciencia noftra, dedidlis Avifamento & As-
fenfu didti Avunculi noftri & aliorum, quod idem Epifcopus Wjv-
lonienft omni Gratia , Pardonatione , Privilegio, Quietantia, &
Libertate, per ipfum Avum noftrum Populo dicti Regni fui An-
glise in eodem Parliamento , ut praemitticur , fadtis & Conceflis ,
integre, libere, & plenarie gaudeac & utatur; diim tamen praefa-
tu3 Epifcopus Wjntoniejtfis ftet R&So in Curia noftra, ii aliqui alii
verfum eum Loqui voluerint de Praemiffis.
Volentes omnium, tenore Prxfentium, notitise univerfaliter de-
duci quod ,
Quamquam prsefaco Epifcopo Wyntonicnfi diflasGracias, Pardo-
nationcs, Remifliones, Relaxationes , Reltitutionem , & Conces-
iiones , in forma proedida , fecerimus ,
Quas pro perpetuo Volumus , & Concedimus pro Nobis, &
Hxredibus noftris , fore pro prxdifto Epifcopo JFyntonienfi , &
Ecclefia fua prsedidla , Succeffonbulque , H<\;redibus , & E.<ecu-
toribus ipfius Epifcopi, ac Terrarum fuarum Tenentibus, Validas,
Stabiles , atque Firmas , omnemque Vircucem ac Roboris Firraica-
tem , abfque noftri vel Hxredum noftrorum Contradidione feu
Impedimenco quibufcumque , quocumque Modo feu Colore inde
faciendo, Temporibus Perpecuis optinere,
Ad quamcumque Interpretacionem feu Intellectum quemcum-
que didtse Graciae noftrie, Pardonationes , Remilliones, Relaxa-
tiones, Reftitutio, & Conceffiones reduci polTent feu poteruncin
eventu , eundem tamen Epifcopum de nuUis , per Nos iibi, ut
prtemitcitur , Pardonatis, RemilTis, vel Relaxatis reputamus coram
Deo aliqualiter Culpabilem, fet ipfum de hiis omnibus & fingulis
Innocentem tenemus penitus & Immunem.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo primo die J ulii.
Per Brcve de Frivato Sigillo.
Pro eodem Epijcopo Wyntonienji,,
fato Epifcopo Relticuta fuerunt ,
Nos,
Confiderantes Dampna Gravia & Incommoda , quoe Occafione
pra:didla , &: aliis Occafionibus diverfis , cam dictus Epijcopus
Wy7!to?!!eiifs , quam Eccleiia fua Wynconix (qux de Fundacione
Progenitoium nolborum , q.iondam Regum Angiix , & noftro
Patronatu exiftit) a diu fuftinuerunt ,
Necnon Revolventes Oculos Mentis noftr^ ad Grata, utilia,
& laudabilia Obfequia, didto Avo noltro per priefatum Epifcupum
Wy?!tonie?iJe?n ., Graves & Sumptuofos Labores fubeundo, Kecro-
aclis Teniporibus multipliciter impenfa.ac Magnum Locum quem
idem Epilcopus Cariffimo Domino & Patri nolcro in fuis Agcndis
diverfimode tenuit, & ad fpecialem Affedtionem &: linceram Di*
ledtionem , quam idem Dominus & Patcr nofter erga prxfatum
Epifcopum geffit & habuit, dum ageret in Humanis,
Volentes proinde , & ob Reverentiam Dei Omnipotentis, qui
Nos ad Regni noltri Gubernacula fua divina Miferatione jam no-
viter evocavic , necnon ad Honorem San't-i; Matris Ecclefice ,
beatiffimaeque Virginis Marix , Sandlorum Apoftolorum Pecri &
Pauli, ac Sandti Swythini Confefforis, didtie Ecclefi.E Wyntonice
Patronorum, omniumque iimul Sandtorum,pro Securitate,Tran-
qjillitate, & Qi^iiete iplius Epijcopi Wytitonienfs ., ftjtufque fui, &
£cclefi;ie fuse prxdidtae ,
Ne ipfi , ex Caufis prxmiffis , aut aliqL:a earumdem , Futuris
Temporibus aliqualiter Impetantur , Occalkinentur, lcu in aliquo
Moleltentur, feu Impetiri, Occalionari, vel Moleftiri valeant,
In quantum poffumus providere,
De Gratia noltra fpeciali & ex certa Scientia noftra , & Avifa-
mento , & Alfenfu , Cariffuni Avunculi noltri , Johamiis Rcgis
Caftella c^ Legio?iis Ducis Lancaitriae, necnon Prxlatorum, Co-
micum, & Baronum, Magnatum, ac aliorum Sapi^ntum deCon-
cilio noltro, Nobis alTiitentium.
1377-
.«4«. 1.
R. 1.
Fat. I.
Kz.p.
rn. 1;.
*V1I,
169.
Ann. D. R. EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
— '-- ' *^ Sciatisquod,
Cum, tempore Domini Edivardi, nuper 'Regis Ajiglia <^Era?i-
tta , Avi noltri (videlicec , Termino Michaelis , Anno Regni fui
Qiiinquagelimo) ad Informationem quorumdam , praefato Avo
noftro fadtam , impolitum fuiffet , Venerabili in Chrilto Patri,
Epijcopo * Wjnto?iienfi quod idem Epifcopus, dtim extitit Cancel-
larius ipfius Avi noftri , Fines, Irrotulatos audlotitatefua, faepius
fecit Minuere, & Rotulos Radere,
Et , in Ipeciali , Joha?i?!is Grcy de Recherfeld ,
Qui fecit Finem cum ipfo Avo noltro, Anno Regni fui Qtia-
dragelimo Primo, per Quaterviginti Libras, pro Licentia habenda
ad faciendum Feoffamentum de certis Terris & Tenementis , quae
quidem Qyaterviginti Librae folvebantur in Hanaperio ,
Et prsedidtus Epifcopus, prvetextu cujufdam Barganiae fadta: in-
ter iplum & praefatum Joha?i?ie?n , fecit cancellare Primam Car-
tam , faciendo unam aliam Cartam ejufdem Tenoris & ejufdem
Datse, per Finem Quadraginta Librarum , & fecic Clericum Ha-
naperii Refolvere alias Qciadraginta Libras praedidto Johan?ii Grey
in deceptionem iplius Avi noltri,
Unde idem Epilcopus , coram certis Magnatibus Regni noftri
Angliae, & aliis de Magno Concilio didti Avi noftri, per ipfum
ad hoc aflignacis , multipliciter extitit impecitus , & per Pioces-
fum, inde habitum, coram eifdem Magnatibus & aliis , fic allig-
natis per didtum Avum noltrum, loco fui judicialiter fedentibus,
conlideratum fuit quod omnia Temporalia Epifcopatiis Wyntonix
caperentur in Manum ipfius Avi noltri ,
Cujus confiderationis prxtextu Temporalia praedidta capta fue-
runc in Manum iplius Avi noftri , & in Manu fua remanferunt ,
guoufque idem Epifcopus poftmodum affumpfit facere certa One-
Tom, lll. P. Ul,
Remisimus, Relaxavimus, & omnino P a R d o-
N A V I M u s , pro Nobis , & Hsredibus noitris , praifato Epijcopo
Wyntonienfi , pra'didtam Affumptionem , * & omnia Onera prse- * vil.
didta, Inventionem didtorum Hominum ad Arma, & Sa^ittario- ,-.0.
rum, & Summam ad quam Onera praediita feu Vadia & Rewar-
da didtorum Hominum ad Arma & Sagittariorum fe extendere
poffenc vel deberent , & qjicquid ratione Afliimptionis Onerum
pr;€didtorum , Inventionis didtcrum Fiominum ad Arma, & Sa-
gittariorum , aut didtae Summoe, vel Vadiorum & Rewardorum
eorumdeaT, ad didtum Avum noltrum peitinuit, ieu ad Nos per-
tinec, vel pertinere poterit quovis modo,
Ec de eildem, ac eotum qjolibei, tam ipfum Epifcopum , Ec-
clefiam fuam Wynconise , Succeffores , Haeredes, & Executores
ejufdem Epifcopi , nccnon Terraiuni iuarum Tenentes , quam
prxfatos Comites , Manucaptores (ijos, eoruri Hi^redes & Execu-
tores , ac Terrarum fuarum Tenentes , totaliter, pioNobis, &
Harredibus noltris, Exoneramus, Acquieramus, & penitias Alsibl-
vimus , cx noftra certa Scicntia, de.-^vifamento & Ailenlu prxdi-
dtis, Imperpetuu.m.
Re.misimus etiam & Pardon avimu s , pro Nobis,
& Hxredibus noftris , cx noftra ccrta Scientia , de eildem Avifa-
mento & Allenfu , prafato Epifcopo omnia prxdidta Impetitiones
& Impolita, fuperius recitaca, & omnia & lingula in eifdem con-
tenta, necnon omnes & q.iafcuir.que Circumftantias earumdemy
ac quxcumque fuper iplis Dependentia , & quicquid ex eis vel
eoriim aliquo fequi , agi , fieri , evenire , vel dependere poterit
quovis modo,
Et de eifdem omnibus & fingulis , ipfum Epifcopum Wyntonien-
fe?n, Ecclefiam fuam Wyntonix, Succeflbres, Hajrcdes, &Exe-
cutorcs ipfr.is Epifcopi, ac Terrarum fuarum Tenentes, totaliter,
proNobis, & Hxredibus noftris, E.wneramus , Acquietamus, &
penitiis Abfolvimus , ex noftra certa Scientia, de Avifamento 6c
Aflenfu pnedidtis , I M P e R p e t u U M.
Prxterea,
Cum prxdidtus Avus nofter Temporalia fupradicla Nobis aliai
conceffiflet, Habenda quamdiu ca inManu lua occalione priedidta
contingeret remanere,
Et tempore Reftitutionis eorumdem , eidem Epifcopo , ut prx-
didtum elt , fadtx, quxdam Exitus, Proventus, & Proficua, &
diverfa Arreragia eorumdem, & etiam Reddituum, & Firmarum,
& aliarum Rcrum, de Temporalibus prxdidis nobis debebantur,
Volcntcs cum codcm Epifcopo agere gratiose in hac parte,
Dedi.mus & CoNCESsi.MUs cidem Epijcopo , eX noftra
certa Scientia, de Avifamenro & Allenfu prxdidlis, omnia &fin-
gula Exitus, Proventus, & Proficua, ac Arreragia eorumdem , &
edam Reddituum, & Firm3rum,& aliarum Rerum quarumcum-
que, qu;e Nobis de Temporalibus prxdidtis, tempore Reftitutio-
nis pr;edidtx , debebantur , ut prxmittitur , feu de quibus tempor»
iplb Nobis non fuerac Satisfadtura ;
I i No-
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1377-
Ric. 1.
68
Nolentes qubd praJ:Slus Ep:fcopus , EcdeCm fua Wyntonix,
Succefores, Hare.-ies , Executores ejuPiem Epifcopi, auc Terrarum
fuarumTenentes, vel prxdidti Comites, Mamcaptores {iii , vel eo-
rum Hxiedes, aut Execucores, feu Terrarum fuarum Tenentes,
occafione prxmifforum , vel alicujus eorumdem , per Nos , vel
Hxredesnoflros, Jufticiarios, Barones de Scaccario, Efcaetores,
Vicecomites,auc alios Ballivos ieu Miniftros noftros auc Hxredum
noltrorum quofcumque , inde occafionentur , impetantur, mole-
ftentur in aliquo, feu gravencur.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , tricefimo primodiejulu.
Per Brevc de Privato Sigillo.
De necejfariis pro CapelU Regis.
Ann
Inn. D. D EX, dilefto Clerico fuo, IVillklmo de Skford, Decano libe-
i;-;. •rv rae Capellx noftraj SandH Stephani, infra Palatium noftrum
An. I.
R. 1.
Clati[. 1
R. i.w.
i8.
*VII.
IJX.
Weftmonaftericnfe, Salutem.
Mandamus vobis quod tot & talia Veftimenta, Libros, & alia
Ornamenta Capellce,
De illis Vcftimcntis, Libris, & Ornamentis quae fuerunt Do-
mini E. nuper Pegts Artglie Avi noftri, & in Cuftodia veftra e.K-
iftunt,
Qiiot & quce pro Capella noftra , per Avifamentum & Infor-
mationem , diledi Cierici noftri , Thomx Lyntoji , Decani Capellx
noftrae prasdidx, neceffarise fuerunt,
Eidem Decano , per Indenturam , inde intcr vos conficien-
dam,
* Quantitatem , & Numerum , & particula , Veftimentorum ,
Librorum, 6c Ornamentorum , per vos fic liberandorum conti-
nentem,
Sine dilatione deliberetis, ad deferviendum in capella noftraprx-
dirta, quoufque de Adminiftratione Bonorum, quae fuerunt pr«-
didi Avi noftri, per Nos & Concilium noftrum legitime fuerit
Ordinatum.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, quarto die Augufti.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Snper Financia Comitis de Denia.
Ann. D. D EX, per Literas fuas Patentes, per unum Annum duraturas,
15 "7- fufcepit in falvum & fecurum Condudum fuum unum de Per-
jl'>. I. fonis fubfcriptis (videlicet) Comitis de Dene , Barengarii de Pan
R. i. Militis, vel Petri March Militis, veniendo, cum Tribus Militi-
Tranc. i. bus, fex Armigeris, cum eorum Valettis, Viginti Equis, ac aliis
R. i. f- Bonis & Herneliis fuis quibufcumque, in Comitiva unius prasdi-
t.m. 19. dorum, Cowitis Barengarii vel Fetri tantum ad quafcumque par-
tes Regnorum & Poceitatis noftrorum fibi placuerit & melius vi-
debitur expedire, ex caufa folvendi Financiam feu Redemptionem
praef^ti Comitis, qui Prifonarius, diledi Armigeri noftri, Roberti
de Haulcy exiftit,
Seu etiam Tradandi & Concordandi de eifdem, ac deliberatio-
ne Filiiipfius Comitis, Obfidis pro eodem, in Cuftodia & Pos-
feilione prxfeti Roberti exillentis ,
Ibidem ex hac caufa niorando, & exinde ad propria redeundo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafteriuro, quarto die Augufti.
Per Concilium.
De Admirallis conjlittttis.
Ann. D- D EX univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
1377- Miniftris , Dominis , Magiftris , & Marinariis Navium, &
Prtt. I. aliis Fidelibus fuis , tam infra Libertates , quam excra , ad quos
K. 1. praefentes Literie pervenerint, Salutem,
Franc. X. Sciatis quod Nos ,
R.i.p.i. De fidelitate & circumfpeftione, dile(fti & fidelis noftri, Ro-
m. 30. herti fr<z/«,Prioris Hoipitalis Sancti Johannis Jerufalem in Anglia,
plenitis confidentes,
Conftituimus ipfum Admirallum noftrum Flotac Navium , ab
Ore Aqux Thamiliie verfus partes Occidentaies, quamdiu nobis
placuerit ;
Dantes ei plenam , Tenore Praefentium , Poteftatem audiendi
Querelas omnium & fingulorum de hiis, qux Officium Admiralli
tanRunt ,
Et cognofcendi in Caufis Maritimis , & Juftitiam feciendi ,
Ac Delinquentes , juxta eorum Demerica , caftigandi & pu-
niendi,
Incarcerandi, & incarceratos , qui deliberandi fuerint , delibe-
randi ,
Necnon ad Naves & Naviculas Guerrinas, quot neceftarix,
cujufgumque Portagii fuerint , quotiens necelte fuerit , congre-
gandi, & Marinarios & alios, pro Navibus & Naviculis necefla-
rios, eligendi, capiendi, & in eifdem ponendi, & ad hujufmodi
Marinarios, qui Rebelle'; vel concrariances fuerinc in hac parce,de-
bite compefcendi & caftigandi ,
Ec ad omnia alia , qux ad Officium Admiralli pertinent in hac
parte, faciendi & excercendi, prout de jure & fecundum Legem
Maricimam fuerit faciendum,
Ec adalios, quos idem Prior ad hoc idoneos noverit exiftere,
quociens ipfe ad hoc vacare non pocerit, ad prxmifla omnia & iin-
guia ftcienda , loco ipfius Prioris fubfticueiidi & deputandi , prout
ci melius videbicur expedire;
Et ideo vobis Mandamus quod eidem Priori, Subftitutis, & Ann. D.
Depucacis fuis prxdicSis, in prxmiffis omnibus & fingulis facien- 1577.
dis , Incendences ficis , Confulentes , & Auxiiiantes quotiens & Rie. i.
prout per ipfum Priorem, feu SubflJtucos auc Depucatos fuosprx-
didtos, fuper hoc, fueritis_ prxmuniti , vel fuerit aUquis veftrum
prxmunicus ex parce noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo quarto die Au-
gufti.
Per ipfiim Regem ^ Concilium.
EOdem modo confticuicur, Diledhis & Fidelis R^s, Michaei * VII.
de la Pole, Admirallus ipfius Regis Flocx Navium, abOre '7*-
Aqux Thamifix , verfus partes Boriales.
Tefte uc fupra.
Per ipfum Regem e^ Concilium.
De Cambio pro Camera Papa.
D EX, dileclis fibi , Johanni Bokanfik & Augufiino Beneton, Ann. D.
^^ Mercacoribus de Luca , in Civicace noftra Londonix com- ^117 •
morantibus, ac Rogero de Morton, Civi & Mercacori Eborum, -^^- '•
Salucem. ^- *•
Supplicavic nobis Arnaldus Gernerii, Clauf. i.
Licenciatus in L^ibus, Sedis Apoftolicae Nuncius, & Colie- ^*-'"'
dtor Camerx ejufdem Sedis in Anglia, H-
Quod,
Licet nuper, ad inftantiam ejufdem Arnaldi, Dominus E. nu-
per Rex AngliiS, Avus nofter, vobis (praefati Auguftme &c Rogere)
ac cuidam Johanni Francifci, Mercatori de Pifterio, Licenciam
dederic Ibecialem, uc quaradam Liceram Cambii, Sociis veftris,in
partibus Exteris commorantibus, dirigcndam, de Pecunia, ufque
ad Summam Sex Millium Librarum, per eundem Colledorem
recepta, feu extunc recipienda, per vos in eadem Camera , fol-
venda , facere poffecis ,
Quibufdam tamen cerris Impedimenris intervenientibus , idem
Nuncius nondum mifit ad di6tamCameram,virtute Licenuxpras-
dictx , nifi folumodo Duo Milia Librarum , ita quod , de eifdem
Sex Milibus Librarum, adhuc reftant mirtenda Quatuor Milia Li-
brarum ,
Velimus Licentiam prxdidam, quz fic, nondum executa, per
mortem ejufdem Avi noftri, ut dicitur, e.xpiravit, grauose Re-
novare jubere,
Nos,
Ob Reverentiam dicfbe Sedis, vokntes gratiam in hac parte fa-
cere fpecialem,
Volumus & concedimus ut Literas veftras, de hujufmodi Cam-
bio, Sociis veftris, in partibus Exteris commorantibus , dirigen-
das, deRefiduis Quatuor Milium Libramm, per diftum CoIIe-
(florem, feu ejus Deputatum, five Locum tenentem, de Emolu-
mentis ejufdem Cimerx, in Regno noftro Anglix, receptis feu
recipiendis, per vos, feu Socios veftros prxdidos, eidem CoUe-
dori, fi in partibus Exteris fuerit, ieii alias, in eadem Camerafol-
vendis, facere valeatis, ac inde Licentiam vobis, & cuilibet ve-
ftrum , Tenore Prxfentium , duximus concedcndam.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo feptimo die Au-
gufti.
Domini de Coucy , de Homagio , t^ de Ordine Garterii,
Renuiiciatio.
'yRESHONNOURE ETTrESPOISSANTSeIGNEUR,
Voftre Noble & Grant Seignourie fcet & Congnoit affez TA-
liance, que, de la Grace & Bontc de, Trefpoiffant & bon Roy,
mon Trefhonnoure & Trefredoubce Seigneur & Pere, le Roy,
derrainement Trefpaffe (que Dieux face Merci) a pleu que j'ai en
aly & au encore avec vous; dont Trefhonnoure Seigneur je vous
Mercie tant comme je puis & fcai.
Or eft il avenu que la Guerre efl: entre le Roy de France, mon
naturel & Souverain Seigneur , d'une part, & vous d'autre,
Dont il me defplait plus que de choie qui puift elbe en ceMon-
de, fe Admender le peuffe,
Et m'a Commande & Requis que je le -ferve & acquitte mon
devoir. comme Je y fui tenus, au quel, comme vous fayez bien,
je ne aoy defobeir, fi le fervirai a mon poir, comme je le doy
faire.
Et pour ce, Treflionnoure & Trefpoiffant Seigneur, que on
ne puift, en aucune manere, Parler ne Dire chofe qui fuft con-
tre moy ne mon Honnour, vous fais affavoir les Chofes deflbfdi-
tes, & vous Renvoie tout ce que je pourie tenir de vous en Foy
& Hommage.
Et auffi, Treffionnoure Seigneur, mon Treftedoubte Seignur
& Pere deffufdit vuolt moy ordonner & mettre en la * trelnoble
Compaignie & Ordre du Jartier ; fi plaife veflre trefiioble &
poiffant Seignourie de pourveoir, en lieu de moy, tel ou ainfique
il vous plaira , & moy tenir pour excufe en ce.
Car , trefhonnoure Seigneur , fe en aucre maniere vous me
voliez aucune choie commander, je le feroie de tout mon pooir.
TRESHONNOtJRE E T Tr E SPOIS S A N T SeIGNEUR,
je prie a Meffire qu'il vous dont bonne Vie & longue.
Efcript le xxvi. jour d'Aouft.
Locus Sigilli.
Ann.D.
J377.
An. 1.
R. 1.
Ex Au-
tog. In
Bund. 6.
n. I.
• VII.
'7J-
Le Sirt de Coucy.
Dor.
ET ACTA PUBLICA.
^P
Ann.i5. Dor.
1377. A Tre/bomoure cJ- Trefpoijfant Seigneur le Roy d'Angkterre.
fuc 1.
rr MeMORANDUM quod Litera pradiSia portatafuit, Do-
•*-' w»i»o uoftro, Do»!i?to. Ricardo Regi Anglia , apud Matierium de
Hattongraunge juxta Houndefovje , per quendam Fagettum , fe Jo-
hannem Pieres nominantem , qui ^ ydioma Atiglicanum /oquens , di-
iiam Literam, iuvo/utam i» quodam Papiro 7iudo , indorfato,
A, Treshonurez et Trespuissant Sei-
GNEUR, LE RoY d'EnGLETERRE, MON TRES-
REDOUBTE SeIGNEUR,
Difto Domino Regi liberavit, die Veneris, proximo pofl Fe-
ftum Apoftolorum Simonis & Jud^, Anno pricfenti, in prasfentia
Dominorum , Wil/iehni de Nevi// (jr- Johannis Cheyne Militum ,
& aliorum, ex parte Inge/rami Domini de Coucy.
■ ■ J.;:- "
De Orando pro Rege.
Ann. D. \i EX, Venerabili in ChriftoPatri, S. eadem gratia, Arc/iiepifco-
i-^jj. ' '^ po Cantuarienf, totius Angliae Primati, Salutem.
jt„_ I. Cum,
K 1. Decedente, cariffimo Domino & Avo noftro, DominoE.nu-
Clauf I . per Rege Ang/i£ , onus Regiminis & Regni & Populi noftrorum
R. 2. m. Miferatione Divina fufceperimus ,
31. d. Et qualiter Inimici noftri Francix, &alii quamplures, Nos &
Regnum noftrum Anglise, in Primordiis Regiminis noftri pluri-
bus Locis fepius invaferunt, Mala incollerabilia perpetrantes , &
prKter hoc Ecclefiam Sanftam, Popalumque, & Ligeos noftros,
de die in diem , fe parant totis '.'iribus fubvertere &; deftruere , no-
ftris oculisintuentes,
Certos Magnates & alios Fideles noftros fupra Mare & alias cer-
tas partes, de Affcnfu Concilii noftri, delT:inari ordinaverimus , ad
Malitiam & Proterviam ipforum Hoftium noftrorum propulfan-
dum , & ad Ecclefiam & Regnum prxdifta , raediante gratia
Dei, protegendum & falvandum,
Veriim quia , ad Oiius Regiminis fupportandum , & ad Eccle-
fiam Sandtam, & didlum Regnum, ac Ligeos noftros, protegen-
dum, abfque devotarum Orationum Suffiragiis, Vires noftras cer-
nimus penitiis impotentes,
Ac fperantes indubie quod, quanto, in magnis & peragendis
Negotiis , divinum praefidium inftantius & devotius imploratur,
tanto exinde SuccelTus profperior & felicior proveniat & fequa-
tur,
Veftram Paternitatem & Devotionem afFeftuofis precibus re-
quirimus & rogamus, quatinus tam grandibus Periculis, q\.\x. Ec-
clefise & Regno prxdidis oculata fide indies evenire confpicitis ,
debite confideratis , Suffiagancos veftros , ac Religiofos , &: alios
Subditos veftros univerfos , veftrx Provinciae , ad Devotionem
fuam erga fummum Regem elevandum, eo fpecialiiis, quo magis
lciveritis vel poteritis, juxta poflibilitatem, tanta Neceflltate cau-
fante, inducatis cum effedu, ut ipfi apud Altiffimum (de quo om-
nis Gratia proceditj tota mentis folicitudine Preces & Orationes
devotiffimc efflindant, & devotis Precibus, & Interceffionibus,aC
Proceffionibus & Miffarum celebrationibus , ad gratiam Dei im-
petrandum, pro Nobis, & Statu Ecclefiae, & Regni prxdidlo-
rum , & fpecialiter pro diftis Magnatibus & Fidelibus noftris , qui
corpora fua , propter Salvationem Ecclefiae SanftiE , ac Regni, &
totius Populi prxdidtorum, diverfis Periculis exponere non evi-
tant, affidue inliftant apud Deum, ut ipfe Deus Statum noftri,
Ecclelixque, & Regni prxdidorum confervare dignetur profpe-
^ rum & tranquillum, ipfifque Fidelibus noftrb, in aclibus fuis,Ex-
^IL peditionem felicem , pro * fua magna mifericordia , tribuat &
'74- concedat.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Septembris.
Confitni/e Breve dirigitur A. Archiepifcopo Eborum Anglite Pri-
mati.
Tefte ut fupra.
Indentttra Ducis Brhanniie , pro Servitio de Guerra,
Ann.D. /^EsTE Endenture,
1^77. ^'' Fait parentre noftre Seigneur le Roy Richard d'une Part, &
^f, ,. Monfieur johan Duc de Brctaigjte d'autre Parr,
R. 2. Tesmoigne que le dit Duc eft demorez devers noftre dit
Ex Au- Seigneur le Kiy ,par Lui fcrvir un Quarrer d'un An,ovcfque Dcux
togr. Centz Homes d'Armes, & Deux Centz Archiers, en un Voiage
de Guerre , q'eft ordenez. a Faire procheinement fur la Meer , en
la Compaignie de Monlieur Thomas Cont de Bukytighain, Uncle
de, noftre dir Seigneur, le Roy,& Conftable d'Engleterre,Che-
vetain du dit Viage,
Des queux Homes d'Armes ferront le dit Duc Doufze Chiva-
lers & Cent quatre vyntz & fept Efquiers ,
Comenceant lc dit Quarter le jour , que le dit Duc ferra venuz,
au Port de la Meer ovefque fa dite Retenuc, par comaundement
de noftre dit Seigneur le Roy, preft pur eskipper pur aler avanten
le dit Viage.
Et prendra le dit Duc & pur lui & pur fa dite Retenue Gages
de Guerre accuftumez,, & pur Lui mefmes & pur fes dites Genrz.
dArmes regard accuftumez & Demy,
Des queux Gages & Regard accuftumez il ferra paiez , pur le
dit Quarter, avant le commencemenr du dit Viagc, & du ditde-
my regard il avera bon & covenable affignment d'en eftre prefte-
ment ferviz le dit Quarter finiz, fanz eftre repdlez,
Et s'il aveigne que le dit Duc, ovefque fa dite Retenue, de- f^^. jj
oerge en Service de noftre dit Seigneur /e Roy , en dit Viage , ou- t^^^, '
moeri
tre le dit Quarter, adonques il ferra payez pur Lui & pur^fa dite Dic x
Retenue, pur le temps q'ils averont demorez en le Service de no- ' ' "
ftre dit Seigneur le Roy, outre le dit Quarter, de autielx Gages
& Regardes come defluz fon expreffez.
En Tesmoignance de quele chofe a la Partie de cefte
Endenture , demorante vers noftre dit Seigneur le Roy , le dit
Duc ad mys fon Seal.
Don. a Loundres le ix. Jour de Septembre, TAn du Regne de
noftre dit Seigneur le Roy primer.
De Sigi/lo Hiberni£ mmando.
R
Ann. D.
1377-
An. I.
R. 2.
ClnHf. \.
R. x.m,
30.
EX, Venerabili in Chrifto Patri, R. eadem gratla, Archie-
pifcopo Dub/inia, Cancellario noftro Hibernise, Salutem.
Cum mandaverimus , diledo nobis in Chrifto , Friori Saniii
yohannis Jerufalem in Hibernia, nuper Cancellario noftro Hlber-
niae, qu6d vobis Sigillum, quo Dominus E. nuper Rex Ang/ia,
Avus nofter utebatur, in Terra prxdidla, proOtEcio praedido,
hberet,
Vobis mandamus quod di(ftum Sigillum a prsfato Priore reci-
piatis, & circumfcriptionem Sigilh illius, in utroque Folio ejuf-
dem, mutari, &, loco Edwardi, in didla circumlcriptione con-
tenti, nomen noftrum Ricardi poni faciatis,
Et Officium veftrum Cancellarii cum didlo Sigillo,poftquamfic
correiftum fuerit , faciatis & excerccatis prout decet.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo feptimo die Sep-
tembris.
De Concordatis fuper Ouerela , inter Percy ^Doug/as^
pacificandd,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod,
Cum inter,diledum Confanguineum & Fidelem noftrum,H>»- }^'^'
Ann. D.
ricu7n de Percy Comitem Northumbrise , & , Nobiles * Viros, „
Wi/lieimu7nCo7i!ite7n Doug/as & de Marre, Archibaldum Doug/as ^
Dominum de Galway , & Magiitrum Jobannem Peb/es Cancel-
larium Scotix Archidiaconiim Sanfti Andreae , Concordatum ex-
Scot. t.
R. 2. w.
Pro eo quod prsefati Comites (inter quos ditSae QuerelEe exiftunt)
& Attemptata prxdida funt magna, confideratis grandibus R4o-
tionibus Regnorum prsedidorum ,
Videtur expediens utrique Parti , quod Majores Domini eorum-
dem Rcgnorum ad dies & locum pnedtdos deputentur & aflig-
nentur (yidelicet) pro Regno Anglix, cariffimus Avunculus no-
fter, Johattncs Rex Caftei/a ^ Legio7iis , Dux Lancaftriae , &
pro parte Scotive Comes de Carryk ,
I T E M , quod didi Comites Northumbria & Douglas , ac Ar'
chiba/dus, & Johannes Pebles, tam nomine noftro, quam nomi-
ne, NobilisPrincipis, Roherti Confanguinei noftri de Scotia, pro-
milerunt fideliter ad tenendum & fervari faciendum , ufque ad di-
dtum Decimum ottavum diem Januarii , Magnas Treugas ,
Nuper inter , cariffimum Dominum & Avum noftrum , Ed-
wardu^n, nuper Regem A^iglia, & David de Bruys de Scotia,de-
fundos, initas,
Et Co7nites Nortlou^nbria & Dovg/as , ac Archiba/dus & Johan-
nes Peb/es , nominibus fuis propriis , promilerunt , fideliter & bona
fide, tenere & obfervari facere Treugas praedidtas, cum omni di-
ligentia fua , & fpecialiter in Bundis fuis propriis , ufque ad finem
Menfis prxdidi,
I T E M , quod , fi dida Ordinatio Perfonarum Nobis & diifto
Confanguineo noltro Scotiac, ex una & altera parte, placuerit,
Nos , pro parte noftra , Abbati de Me/ros , per Literas noftras ,
& prxfatus Confanguineus nofter de Scotia Abbati de Keliowe ,
per Literas fuas, intra unum Menfem a data Confedlionis didtae
Concordise , certificabimus ,
Nos,
Prxmiffa omnia & fingula, prout fupeirius recitantur, pro part
noltra confervare volentes,
Omnibus noftris Subditis firmiter Inhibemus ne quis Malum
Moleftiam, vel Injuriam inferat Dominiis, Terris, vel Poffeflio-
nibus di£ti Confanguinei noftri Scotiae, vel Incolis earumdem, in
Pcrfonis aut Rebus, contra tenorem Treugarum fupradiiftarum.
ante lapfum didti Decimi odtavi diei Januarii, fub omni Pcena
qux competit, aut competerc poterit, contra eos, veleum, qui
in contrarium hujufmodi Treugarum duxerit vel duxerint attemp-
tandum ^
Salvis femper & in omnibus Articulis obfervatis dictis Treugis,
alias, ut prxdidtum eft, initis,
Ec etiam provifo quod eifdem Treugis , pcr prxmiffa feu ali-
quod eorumdem, Prxjudicium aliquod nullatenus generetur,
Et etiam, li, durantc Securitate didtx Concordia:, aliqu6d At-
temptatum vel Prifa Bonoriim, ex una vel altcra parte, fadtum
vel fadia fucrit, quod ipii, qui Dampnum inde fuftinuerint, li-
bere profequi poffint Bona fua abfque Impcdimento cujufcumque,
Et , fi ea invenire poterunt , quiete delibcrentur , aliquo die Mar-
chi.e nuUatenus expedtato ,
Et , li quis , in profequendo Bona fua , nequiter fiierit Interfe-
dtus, ipfe, qui hoc fecerit, Morti tradetur abfque RemilTione.
Volumus tamen quod, fi prxfatum Avunculutn noflrum , prop-
ter Negotia Regni noftri Anglix, vel aliqua alia Legitima Impe-
I j dimenta.
/tt'
CONVENTIONES, LITER^
Arn.D.
1377.
Ric. 2.
dimenta, ad didos Diem & Lociim Marchiae, abefle contige-
rit, tunc, carifTimus Avuncylus nofter, Edmundus Comes Cante-
hrig.U' ad di(ftos Diem & Locum, ad prxmilTa ex parre noftra fa-
cienda Sc explenda, Loco ipfius yobamiis Regis Ca(iell<e, inter-
Dantes- eidem Comiti Cantebrigia eandem Poteftatem , quam
idem Johamies Rex Caftell^ , ex parte noftra , in hac parte , habe-
rei, (i perfonalitcr intereflet.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud VVeftmonafterium, vicefimo feptimo die Sep-
tembris.
Fer Concilium.
Ann. D.
• VII.
176.
Ann. D.
1377-
An. I.
R. 1.
irnn. I.
R.i.p. 1.
tn. 27.
Ann. D.
1377-
An. I.
K. i.
Clauf. 1.
R. 2.OT.
31.^.
• VII.
«77-
* De yllligantiis Flandria Continuandis & Firmandis.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ad Tenendum, Continuandum , Firmandum, & Corrobo-
randum , inter Nos & Subditos noi1:ros , & Cariflimum Confan-
guineum noftrum Comitem Flandrij;, & bonas Villas fuas Gandaui,
Brugges, & Ipre, 6c Gentes fuas de Franco, & caeteros ipfius
Comitis Subditos, Amicitias, Alligantias, Conventiones, &Con-
cordias,
Inter , excellentiflimum Principem , Dominum Edwardum ,
luiper Rege?// Fravcix ^ Anglia , Avum noftrum , pro fe & Sub-
ditis fuis ex una Parte, & prjediftum Confanguineum noftrum,
& Tres fuas bonas Villas de Gandauo, Bruges, & Iprc, & ipfos
de Franco , & alios Subditos ipfius Comitis ex altera Parte hafte-
nus factas, initas, & diutiiis obfervatas, prout in Literis, didti
Avi noftri & Comitis memorati, eorum magnis Sigillis figillatis,
(ad quas Nos referimus, & hic pro infertis haberi Volumus) pie-
niiis continetur,
Diietaos & Fideles noftros, Rohertum Rous Militem, & Magi-
ftrum Johamiem Godeford Legum Doiftorem Archidiaconum VVil-
tefias (de quorum Indullria & Fidelitate plenarie confidimus) de
Confenfu & Avifamento Concilii noltri , noftros veros & legiti-
mos Procuratores , ac Nuncios fpeciales, Conftituimus, Ordina-
mus, & Facimus pcr praefentes;
Dantcs & Concedenres eifdem, Roherto &cJohanni, Potefta-
tem & Audoritatem fpeciales, ac Mandatum generale, pro No-
bis & fubditis nollris, pntmifla omnia & fingula tractandi, facien-
di, & expediendi, ac omnia alia excerccndi qux circa ea duntaxat
neceflaria fuerint vel oportuna, etiam fi Mandatum exigant magis
fpeciale ;
Ratum , Gratum , & Firmum habituri quicquid iidcm , Rober-
tus & Johannes., nomine noftro, feccrint in prxmiflis.
Data, fub Teftimonio Magni Sigilli noftri, in Palatio noftro
Weftmonafterii , xxviii. die Septembris.
Ter ipfum Regem <^ Concilium.
De Ckro convocando , cjr Suhjidio concedendo.
D EX, V^enerabili in Chrifto Patri, S. eadem gratia, Archiepi-
'^ fcopo Cantuarienfi , totius Anglix Primati , Salutem.
Cum Inimici noftri, inter fe alligati, & undique hoftiliter con-
gregati, Regnum noftrum Angliae, in pluribus Locis, per Ter-
ram & per Mare fxpius invaferunt , Mala quamplurima & intol-
lerabilia Nobis & Ligeis noftris perpetrando, &, non folum de
hoc contenti , didlum Regnum noilrum , ac Ecclefiam fanftam ,
nofque, ac Populum noftrum Anglix, de die in diem, fe parent
totis viribus fubvertere & deltrucre, nifi eorum Malitix, adjuvan-
te Deo , fortiiis refiftatur ,
Unde , in falvationem Statijs Ecclefrae Sanftae, ac Regni &
Populi prscdiftorum neceflariam Defenlionem , fumptus , ac Cen-
fus, & Expenfas injeftimabilcs, & aliquo tempore prasterito magis
Ibliro grandiores, eftundere nos oportet,
Veriim quia de Copia Thefauri vel Bonorum, in primordiis no-
ftri Regiminis, nec mirum, penirus alieni, ad ipforum Onerum
& Sumptuum fupportationem , abfque juvamine Fidelium noftro-
rum, non fufficimus, ficut fcitis,
Vobis, in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, rogando,
M.indamus quatinus ,
Confideratis tam arduitate negotiorum prxdiftorum , quam gran-
dibus periculis , qux Ecclefiae & Regno prxdidtis oculata fide imi-
nere confpicitis, attentis, & debite confideratis,
Suffraganeos veftros , Decanos , & Priores Ecclefiarum Cathe-
dralium , Abbates & Priores , & alios Eleftivos , Exemptos & non
Exempros, necnon Archidiaconos, Capitula, Conventus, CoUe-
gia, totumque Clerum, cujuflibet Dioecefis, dicftx veftrx Pro-
vincix, ad comparendum , coramvobis, in Ecclelia Sanifti Pauli
Londonix , vel alibi , prout expedire videritis , ad breviorem diem
quem poteritis , more folito convocari faciatis ,
Et , eis diiftis Negotiis & Pericuiis ibidem plenius expofitis &
declaratis, * ipfos ad Subfidium, in hoc Cafu, competens & ne-
ceflarium, in Supportationem diiftorum Onerum & Sumptuum,
Nobis concedendum, eo fpecialius & cum efficacia, qua magis
fciveritis vel poteritis, tanta neceflitate caufante, inducatis, & Par-
tes veftras ad hoc eff^eftualiter apponatis :
Nos, in Cancellaria noftra, dc quantitate Subfidii iUius, ac de
Terminis folutionis ejufdem , certificantes:
Et hoc , ficut Nos , & Honorem noftrum , ac Salvationem &
Defenfionem Ecclefix & Regni prxdidtorum , diligitis, nuUate-
nus omittatis.
Tefte meipfo apud VVeftmonaftcrium, xxix. die Septembris.
Per iffitm Regem <^ Comilium.
De Prote&ionivHS , pro Comitiva Ducis Britannia, ^'^- ^-
JOhamies Roos, qui in obfequium R^is, in Comitiva, cariflimi A». i:
Fratris Regis, Johannis Ducis Britanni^e, fupra Mare profe- R- i.
(flurus eft , habet Literas Regis de Proteiftione , cum Claufula fran. i .
VO LU MU S , ufque ad feftum Pafchae proximo futurum dura- R- i. m.
turas. ij-.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Odobris.
Per Billam de Privato Sigillo.
ConfimUes Literas Rcgis de Proteiftione, cum Claufula Volu-
mus, habent fubfcripti, qui in idem obfequium, in Comitiva prx-
ftti Ducis, fupra Mare profcifturi funt, per idem tempus duratu-
ras, fub Data fubfcripta; videlicet,
Richardus Baryttgton.
Tefte Rege apud Wcftmonafterium , xiv. die Oiftobris.
Per eandem Billam.
Ricardus Northhnd Miles,
Tefte ut fupra.
Per eandem Billam.
De Afjignationibus pro Summis Mutuatis.
I) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann.D.
•'■^ Sciatisquod, I377-
^ Cum, dileftus nobis, Amandus Fitlyng , Canonicus Ecclefix An. i.
Sanifti PauU Londonix, nobis Centum Marcas, pro expeditione r. 1.
quorumdam arduorum negotiorum noftrorum & ftatum R^nip^r. i.
noftri AngUx tangcntium , in magna neceflitate noftra, Ubere & R.z.f. i;
fponte mutuaverit (videUcet) pro quodam Viagio jam fupra Mare m. 6.
faciendo ,
Quas per Manus, VenerabiUs in Chrifto Patris, Thom^ Epifcopi
Exonienfs, Thefaurariinoftri, & Camerariorum de Scaccario no-
ftro, recepimus,
Isos prxhzo Amando , de didtis Centum Marcis, infra Annum
a Data Prxfentium, Solutionem per Nos fieri Promittimus bona
fide,
Et, ut eidem Amando, de Summa prxdiifta, promptius fetis-
fiat, Concefi^mus, pro Nobis & Hxredibus nollris, quod prxfa-
tus Thefaurarius noiter, vel aUus Thefaurarius noiter , qui pro
tempore fuerit , competentem Aflignationem , pro Solutione five
Satisfa<ftione ejufdem Summx, in locis ubi meUiis expedire vide-
rit , prxfato Amando faciat :
Volentes & Prxcipientes quod hujufmodi AflTignatio, per di-
iflum Thefaurarium fic facienda, in fuo robore perfeveret, & fir-
mum locum habeat abfque Revocatione feu Contradidione, per
Nos, vel Hxredes noftros, aut aUquos Officiarios feu Miniftros
noftros , in futurum aliquaUter faciendis.
In cujus , &c.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , xv. die Odobris.
Per Breve de Privato Sigillo , ^ per Billam Thefaurarite'.
Confimiles Literas Regis habent fubfcripti de Summis Subfcriptis;
yideUcet ,
Ahhas de la Hide , de Quinquaginra Libris ,
Richardus Spicer, Mercator de BtiftoU, de Quadraginta & quin-
que Libris.
Rogerus Beauchampe, de Centum Marcis.
* Richardus de Staford, de Centum Marcis.
Prior de Ippefjjych, de Quadraginta Libris.
Juhannes Ropere, de Canterbris, de Quadraginta Libris.
Thojnas Elys , deSandewico, de Quadraginta Libris.
Simon Cantuarienfis Archiepifcopus , COtius AngUx PrimaS , de
Quingentis Marcis,
Abbas de Keynejham, de Viginti Marcis.
Abbas de Glaftenbris, de Centum Libris.
Willielmus Dyghton, Clericus,de Centum Marcis,
Johannes de Beverle Armiger , de Centum Marcis ,
M.ijor c^ Conmunitas Villa BriftoUia , de Sexcentis & Viginti
& Una Libris, Trefdecim SoUdis, & Quatuor Denariis.
Abbas de SanBo Edmundo de Bury , de Centum Marcis.
IVillielmus de Latymere , de Quingentis Marcis.
Prtor Saniia Trinitatis de Norwico, de Quadraginta Libris ,
Johanties de Cobbeham de Kent , de Centum Libris.
Ahbas de Mabneshirs , de Quinquaginta Libris.
Robertus de Morton, de Quadraginta Libris.
Abhas de Evefljam , de Quinquaginta Marcis.
Abbas de Ramefeye , de Centum Marcis.
Johannes de Nevill, de Ducentis Marcis.
* VII.
178.
Pro Archiepifiopo Eborum , de Cuneis habendis.
Ann.D.
1377-
An. I.
REX , Thefaurario , & Baronibus fuis de Scaccario, Salutem. R. 2.
Supplicavit Nobis , Venerabiiis Pater, Alexatider Eborum Clauf i
Archiepiji-opus iit , ^-^- "'*
Cum ipfe habere debeat, & omnes PrxdecefTores fui, a tempo- 25-,
rc
ET ACTA PUBLICA.
n
1377
iic. 1.
. P) re quo non extat memoria, habuerunt, & habere confueverunt ,
■ Duos cuneos Monetales pro Cambio fuo Eborum ,
Sicut tam per Recordum & Proceffum Juftitiariomm, Itine-
rantium in Comitatu prxdidto , pelr nos ad Scaccarium noftrum
miCTa , quam per Rotulos & Memoranda Scaccarii praedidi pote-
rit pleniiis, ut dicit, apparere,
Velimus praefato, nunc Archiepifcopo , hujufmodi Duos Cu-
neos, pro Cambio fuo Eborum, liberarijubere,
Nos,
Ipfius Archiepifcopi Supplicationem in hac parteannuentes, uc
eft juftum,
Vobis Mandamus quatinus, vifis Recordo & Proceffu, ac Ro-
tulis, & Memorandis praedidis, fi vobis conftiterit ita elTe, tunc
eidem, nunc Archiepilcopo, Duos C»iieos,pro Cambio fuo prK-
dJ£to, abfque difficultate, & fme dilatione aliqua, liberari faciatis,
prout eos habere debeat, & prsedecellbres fui prasdidi eos habere
cbnfaeverunt.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxii. die Odobris.
Ver Concilium.
Antt. Di
Confimilia Brevia diriguntur Singulis Vicecomitibus per AngUam, 1377.
fub eadem Data. B.ic. 1.
Super Elongatione Filii Comitis de Denia.
D EX, Diledto & Fideli fuo, Alano de Buxhull, Conftabukrio Ann. D.
^^ Turris iixx, Londoniae, vei ejus Locum tenend ibidem , Sa- ^Vl-
lutem. An. i..
Supplicavit nobis, diledus Confanguineus nofter, Henrkus de^- ^-
Pfm', Comes Northumbrix, uu, Mder».
Cum WiUielmus de Faryngdon Chivaler, una cum aliis, in Pri-
fona Turris noftrx prxdidtie detentus fic pro Elongatione f ilii Co-
mitis de Dene ,
Qui quidem Comes captus fuit de Guerra in Bello de Nazare,
* Velimus facere dimitti priedidlum IVillwlmwn a Priibna prse-
didta , ad morandum cum didlo Confanguineo noltro & in Comi- '^°-
tiva fua pro quodam tempore ,
Et fuper hoc idem Conianguinejs optulerit manucapere , ad
reintrandum in didtam Prifonam corpus prxfati Willielmi , quan-
do & prout ipfum Confanguineum noftrum fecerimus praemu-
ViL
T)e Filio Comitis de D^nia coram Rege cr Concilio dticendo. Nos
niri,
Nc
1377
A't. !•
R. 1.
ioinem.
A n R. ^^ Majori & Vicecomitibus Londoniae, Salutem.
Ann. . Xv Quibufdam certis de Caufis , coram nobis & Concilio no-
ftro , in praefenti Parliamento noftro , apud Weftmonafterium con-
vocato , propofitis , de affenfu ejufdem Concilii noftri , Vobis
Mandamus, firmiter injungentes, quod Filium Comitis de Dcne
Alienigen^, tanquam Oblidem in Civitate praedidla commoran-
tem , coram Nobis & Concilio noftro , in didto Parliamento,
hac inftanti die Martis, proximo fucura, falvo & fecure vcnire
faciatis, ad faciendum ea quae per didtum Concilium noftrum,
ex parte noftra, tunc contigerit ordinari; 6c habeatis ibi hoc Bre-
ve.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxviii. die Odtobris.
Quia idem Conlanguineus nofter in Cancellaria noftra perfona-
liter conftitutus, m.anucepit ad reintrandum corpu: prxdidti lyil-
lielmi in Piifonam praedidtam, quando & prout ipfum Confangui-
neum noftrum prxmuniri feccrimus, vobis mandamus quod Cor-
pus pra:didti Wdhelmi a Prifona prsedicta , fine dilatione , delibe-
retis ex caufa fupradidta.
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , quinto die Decembris.
Ver Breve de Frivato Sigillo.
K'
* De TraBando cnm Rege Arrngonum.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod Nos,
De circumfpedta fidelitate & Induftria, Diledti & Fidelis Militis
noftri, Joha?inis de Roches ^ 5c Magiftri Geraldi de Meuta, p!e-
nius confidentes ,
De aflenfu & avifamento Concilii noftri , ipfos , Militem &
«j.io. Qeraldum conjundtim , &, in abfentia didti Geraldi, eundem Mi-
litem per fe , noftros veros & legitimos Procuratores , negotiorum
Geftores, ac Nuncios fipeciales,
Ad Tradtandum & Concordandum cum , Magnifico & Poten-
te Principe, Domino Fetro, Rege Arrago^ium Illuftre, Confan-
guineo noftro cariffimo , feu ejus in hac parte Procuratoribus
•VII.
'79- _
Ann. D
1377-
An. I.
R. 1.
Franc. l
R z.p.
1.
<■■
Nunciis, feu Deputatis, plenariam Poteftatcm ab ipfo Rege ha-
bentibus, de quibufcumque Amicitiis, AIligantits,& mutuis Auxi-
liis,
Inter Nos & Hxredes noftros, pro Nobis, Regnis, Terris,
& Dominiis, ac Subditis, & Vailailis noftris quibufcumque, &
ipfum Regem & Haeredes fuos, pro fe, Regnis, Terris, & Do-
miniis fuis , ac eorum oranibus Subditis & Vaflallis , pro perpetuo
duraturis,
Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per Praefentes;
Dantcs & Concedentes eifdem , Miliu & Geraldo conjundtim ,
&, in abfentia ipiius Geraldi, praefato Militi per fe, Poteftatera
& Audloritatem fpeciales,ac Mandatum generale, pro nobis, Hae-
redibus, Regnis, Terris, Dominiis, fubditis, & Vaflallis noftris,
prxxnifla omnia & fingula tradtandi, concordandi, faciendi, &
expediendi ,
Et ea omnia, cum tradtata, concordata, & expedita fuerint,
firmandi & vallandi,
Et omnia alia excercendi, quae circa ea neceflaria fuerint vel
oportuna, etiam fi Mandatum exigant fpeciale ,
Ratum, Gratum, & Firmum habituri quicquid iidem, Miles
& Geraldus conjundtim , aut ipfe Miles , in abfentia ipfius Geraldi,
nomine noftro, fecerint, vel fcceric , in praemiflis , feu aliquo
prflemiflorum.
Data fub magni Sigilli noftri Teftimonio in Palatio noftro
Weftm. tricelimo die Odtobris.
Pro Viduis Londonis.
EX, diledtis fibi, Majori, & Vicecomitibus, ac Aldermannis Ann. D.
Civitatis fux Londoni-ae , Salutem. • 1377-
Quia datum eft nobis intelligi quod, temporibus Progenitorum An. \.
noftrorum (cujus contrarii memoria non exiftit) Mulieres, Viduae R. 2.
Qvitatis noftrx praedidtae, de omnibus Tallagiis omnimodifque CUuf. t.
Contributionibus libere & quiete extiterunt, R. i. rrt.
Nos , II.
Earum Libertates & liberas Confuetudinei infringi vel violari
nolentes,
Set potius ipfas Viduas , in fuis Libertatibus , & liberis Confue-
tudinibus, tenere & cuitodire volentes, ut tenemur,
Vobis mandamus quod praedidtas Viduas onines Libertates &
liberas Confuetudines , quas totis temporibus fupradidtis habuerunc
& uli fuerunt, habere & gaudere permittatis, eafdem Viduas, in
hac parte, aliter quam deberent, non moleltantes in aliquo feu
onerantes.
Et, fi quid eis, in prjcminis, injuriatum fuerit, id fine dilatione
corrigi & emendari faciatis , ica quod dict-ae Vidux , ex hac cauia ,
materiam non habeant nobis de caetero conquerendi.
Nolcntes quod, fi aliquid didtis Viduis, per vim vel Cohenio-
nem , contra Libertates & liberas Confuetudines fuas prxdidtas ,
indebite fadtum fuerit, quod id Praejudicium aut Adnullationem
Libertatum , & Liberarum Confuecudinum fuarum prsdidtaruni
aliqualiter convertatur.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo feptimo die Dc-
cembris.
Per Breve de Trivato Sigillo.
Et erat Patens.
Dc Ordine MHttari fitfcipiendo.
k n R. ^^ Vicecomiti Kanti.v, Salutem.
"■ *^ Praecipimus tibi, firmiter Injungi
De Alienigenis expellendis.
t) EX Jufliciario fuo Suihwalli^ ,vcl ejus Locum tenenti ibidem, Ann. D.
*^ Salucem. 1377-
Cum, An. i.
Inter c«tera, R. z.
In Parliamento noftro, apud Weftmonafterium , in Quindena Franc. 1.
Sandti Michaelis, proximo praeterita, tento, per Comites, Baro- R.i.p.i.
nes, & Communitatem Regni noft;ri, pro communi utilitate ejus- m. 14.
dem Regni concordata,
Ordinatum exiftac quod ,
Qiucumque Alienigens, tam Seculares, quam Religiofi Fratres
(videlicet) Mendicantes & alii , dc Nationi^bus , Nobis & Regno
noftro Anglix Inimicis , cujufcumque Statiis feu Conditionis fue-
rint , Regnum noftrum Anglix , fub Forisfadlura oninium qux
1377
A.t. 1.
R. 2.
Clanf. I.
R. 2 m.
»1. d.
njungentes, quod, per totamBal- nobis forisfacere poterunt, tam in Corporibus, qiiam Bonis fuis,
livam tuam, tam infra Libertates, quam extra, ubi expedire vide- exeant, & ab eodem Regno, citra Feftum Purificationis beatje
ris , publicc proclamari facias ,
Quod onines illi, qui Quadraginta Libratas Terrae vel Redditus
per Annum habent , & eas per Tres Annos integros tenuerunt , &
Milites non funt, Ordinem fufcipiant Militarem citra Feftum Pa-
fchx proximo fuuirum , vel in eodem Fefto ad ultimum , fub pe-
riculo quod incumbif ,
Et de nominibus illorum , qui Quadraginta Libratas Terrx vel
Redditus habent in Balliva tua, ficut praedidtum eft, diligenter in-
quiras, & Nobis de Nominibus, in Cancellaria noftra, conftare
facias ante Feftum fupradidtum ; & hoc nullatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Novembris.
Fer ipfim Regem ^ Cortcilium.
Marixproximo futurum, totaliter expellantur, & infra idemReg-
num, Guerris inter Nos & Adverfarios noftros duranubus , non
redeant , nec in eodem Regno receptantur ullo modo ,
Prioribus Ecclefiarum Conventualium , & aliis Perlbnis Eccle-
fiafticis, titulum ad terminum Vitx fux in Prioratibus, Beneficiis,
feu Ofticiis fuis, in eodem Regno, optinentibus, & pro non fus-
pedtis, fet bonrs & fidelibus PeriOBis Nobis & Regno noftro
praedidto notorie cognitis , & etiam aliis Secularibus Perfonis inft-a
idem Regnum noltrura Maritaris feu etiam Hsereditatis, vel alias
nobifcum feu aliis Dominis Regni * noftri pracdidti morara tra- * VIL
hentibus, & in Servitiis noftris retentis, qui boni & fideles & non i8i.
fufpedti fimiliter fuerint, & fufficientem Securitatem de eorum
Fidelirate & Bono Geltu erga Nos & R^num noftrum praedi-
dtuinlacere poterunt& invenire, dumtaxac exceptis,
Ac
7»
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Ac infuper quod iidem Priores Ecderiarutn Conventualium , &
1377- alii, i'.t prxdictum eft, prreexcepti, infra idem Rcgnum noftrum
Rc. 2. continue morentur, & extra idem Regnum nullatenus tranleant,
aut etiam mittant, per Literas, feu Nuncios, nec Literas velNun-
rios a partibus Exceris, cifdcm Guerris, aut Treugis inter Nos
& diftos Advcrfarios noftros (fi quas forfan iniri contigerit) du-
rnntibus, nifi prius eofdera Literas & Nuncios Nobis, feu Con-
cilio noitro, monftrari fecerint, fub Pcena pniedidta, quovifmodo
recipiant,
Et c]uod omnes hujufmodi Alienigense, ab eodem Regno noftro
virtute Ordinarionis illius RecelTuri, in Portu Villse Dovorriie,
exinde verfus Calefium , per Brevia noftra , eis in Cancellaria no-
ftra fupcr hoc primitus impetranda, abfque Aum, Argento, Jo-
calibus, feu aliis Bonis vel Rcbus (prxter paucos Dcnarios pro Ex-
penlis fuis, & Veftes neceflarias , fecum rantum defercndos) trans-
eant fub ForisfaLtura prasdidta, & non alibi quovis modo,
Et li qui, didlo Fefto Purificationis elapfo, in Regno noftro
prxdifto, contra ditSam Ordinationem , invcniri potcrunt, fine
difficultate qualibet capiantur , & tanquam alii Inimici noftri Im-
prifonentur,
Prout in eadem Ordinatione plenius continetur,
Vobis mandamus qp6d Ordinationcm prxdiftam in Civitatibus,
Burgi<;, Villis, & aliis Locis, ubi melius expedire videritis, in
Dominio noftro, in diiftis partibus Suthwallix , puWice proclamari
& teneri faciatis in fortna prxdicta.
Tcfte Rege apud VVeftmonaiterium , vicefimo die Decembris.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub cadera Data^
vidclicet,
yuffidariofua Northvj.^Hiie , ve! ejus Locum tcnenti ibidem.
Jufticiario Juo U^efti:;a//:£, vel ejus Locum tenenti ibidem.
Cuftodi Terra: dr Domi?iii de G/omorgan & Morganok in Wallia ,
vel eius Locum tenenti ibidem.
Cuftodi Terra & Dominii de Breghienvok , vel ejus Locum tenenti
ibidem.
Cuftodi Tcrne c^ Daminii de Fovjys , vel ejus Locum tenenti ibi-
dem.
Cariftimo Avunculo fuo Jo/oanni Regi Cafte//^ e^ Legionis, Du-
ci Lancaftri.c , vcl ejus Senefcallo in partibus Wailix.
Edmundo Comiti Marchia, vei ejus Senefcallo in partibus Wal-
lix.
Hugoni Comiti Staffordi^ , vel ejus Senefcallo in partitnis Wal-
lix.
Margarcta Comiiijfe Norffolcia , vel ejus Senefcallo in partibus
WalHx.
P/v/ippte Comitifftc Marchia ^ vel ejus Senefcallo in partibusWal-
lix.
Jacoho de Ande/egh , vel cjus Senefcallo in partibus Wallix.
Viceco7niti Tembrochia.
Idem Avus nofter, per Breve fuum, vobis praeceperit qudd ali- Ann. D.
qua, qux in enervationem Privilegiorum aut Libertatum, glorio- 1377.
fo Confellbri Sandto Cuthbcrto Ecclefixque Dunolmenli conces- Ric. »,
forum, feuTurbationem Populi, vel Audaciam feu Solamen Ini-
micorum noltrorum Scotix cederent, non attemptareds, prouc in
didto Brevi latiiis continecur , ficut per infpedtionem Rotulorum
Cancellarix ejufdem Avi noftri nobis conftat ,
Nos,
Attendentes Invafiones, Homicidia, Deprxdationes , Explora-
tiones, & Incendia nonnulla Burgorum & Villarum, infra Reg-
num & Dominia noftra , per ipfos Inimicos hoftiliter & frau-
dulenter, poftquam Gubernacula Regni noftri fufceperimus , fa-
6ta,
Ac proind^, & ex aliis caulis altioribus, coram Nobis & Con-
cilio noitro propofitis, & cordi noitro fumme infidentibus, Pa-
cem , Tranquillicatem , & Unitatem ubique in R^io noftro con-
fovere, ac Infringentes vel infringi Conantes eaiSem, feu ad id
Aftenfum, Caufam, vel Excitationem dantes, clam vel palam,
caftigare , & didtum Breve , maxime cum de matura delibera-
tione & avifamento Peritorum Concilii iplius Avi noftri emana-
verit, vim & eff"edtum, in omnibus & fingulis Articulis & Par-
ticulis, in eo contentis, exnunc prout extunc, firmiter retinere vo-
lentes ,
Vobis diftridtius quo fciverimus vel poterimus, firmiter injun-
gendo , Mandamus quod aliqua , qux in Enervationem , Deroga-
tionem , feu Violationem effectiis Brevis prxdidi , feu aiicujus
Articuli vel Particulx in eo contenci , feu Libertatum & Privile-
giorum eorumdem, aut Turbationcm Populi, vel Audaciam feu
Solamen Inimicon™ prxdidtorum, cedere valeant quoquo modo,
Colore quxfito vel Mandato, nuUatenus attemptetis, feu, quan-
tum in vobis eft, attcmptari, procurari, vel fieri permittatis, ficuc
de Periculo, quod inde Nobis & toti Regno noftro formidacur
evenire , volueritis refpondeie :
Et, fi quid attcmptatum, procuratum, vel fedtum fijerit in pra»-
miffis, id fine dilatione qualibet omninS revocari faciatis; fciatis
indubie quod, fi quid in contrarium effeiftiis Brevis pr.edidti, feu
alicujus Articuli vel Particulx iu eo contenti, feceritis, prouc nec
per vos nec alium quemcumque quavis Audtoritate fieri contenta-
mur, vobis, tanquam hujufmodi Turbationis & Audacix Occa-
fionatori, ac Contemptori Mandatorum & Violatori Pacis noftro-
rum, refiftere volumus, & rependere Vices veftras.
Tefte Rege apud Weftm. vicefimo feptimo die Deccmbris.
Per Conci/ium.
T) EX Afajori ^ Ba//ivis
*^ Paffagii ibidem, Salut^
Vi//^ Dovorriie ac Cuftodihus Portus t^
utem.
Cum, inter cxtera, cJ-t. ut fupra ufque ;^/, abfque Auro, Ar- co , Salutem
:nto, Jocalibus, Equis, feu aliis Bonis, vel Rebus (prxter pau-
* De .Attemftatis , fu^er Afarchias Scotia , Reformandis.
t) EX , diledtis & fidelibus fuis, Edmundo de Mortuo Mari Comiti
■^ *■ Marchia , Johanni de Nevii/ de Raby , Ricardo /e Scrop Sene-
fcalio Hofpitii iui, Magil^ro Johanni deAffe/hy Decano Ecclefix
Sandti Pauli Londonix , & Magiftro Johanni de Wa/tham Cleri-
* VII.
181.
gento _
cos Dcriarios pro Expenlis fuis & Veftes neceffarias^tantumj &
abfque Literis Cambitoriis, feu aliquibus aliis, Regno noftro An-
flix Prxjudicialibus , fecum aliqualiter deferendis, tranfeanc, fub
orisfadtura prxdidta , & non alibi quovis modo ,
Et fi qui, ^c. ut Jitpra ufque ihi , prout in cadem Ordinatione,
quam in fingulis Comitatibus & Dominiis Anglix & Wallix pu-
blice proclamari fecimus , plcniiis continetur ,
Vobis mandamus qiiod de omnibus & (ingulis Perfonis, in eo-
dem Portu , virtute Ordinationis prxdidtx , tranlituris , diligens &
ftrictum Scrutinium faciatis, & omnimoda Bona & Res fecum
feu eciam fiiper ipfos &; eorum quemlibet (ultra didos paucos De-
narios pro Expenfis fuis & Veftes fuas neceffarias tantum , fecum
ut prxdiclum eft, deferendos) inventa, ad opus noftrum areftari,
& nobis inde, ad Scaccarium noftrum, fecundum vim, formam,
& effectum Ordinationis prxdidx, relponderi, & Literas Cam-
bitorias , & omnia alia , nobis & Regno noftro prxdidto prxjudi-
cialia (h qux fcrian cum eifdem inventa fucrint) coram Nobis &
Concilio noftro , de tempore in tempus , mitti faciatis.
Teftc Rcgc apud Weltmonalterium, vicefimo die Decembris.
* D EX Scrutatori Forisfaliurarum noftrarum in Portu Villte Ca-
*^ /efti, Salutem.
Cum , ^c. ut Jupra uj^ue ihi ,
Vobis mandamus quod, de omnibus & fingulis Perfonis, in
Portu prxdidto, juxta formam Ordinationis prxdidtx, applicanti-
bus, diligens & ItriCtum Scrutinium faciatis, & omnimoda Bona
& Res, iecum feu etiam fuper ipfos & eorum quemlibct, ultra
didtos paucos Denarios, ^c. ut fupra.
Tefte ut fupra.
Pro Epijcopo Dmo/menji ., contra attemptata per j^rchiepifco-
pnm Ehornm.
Ann. D. R ^^ ■> Venerabili in Chrifto Patri , A. eadem gratia , Arc/jiepi-
j^y^/ ^ Jcopo Ehorum, Anglix Primati, Salutem.
Cum nuper ,
Dato intelligi Domino E. nuper Regi Ang/ia,kvo noftro, vos
Perfonam , Venerabilis Pacris , Tkoma Efjcopi Duno/menfs , ac
Clerum & Populum Dunolmenfis Dioeceiis, vilitare, & Procura-
tiones ab eodem Clero , & diverfas Pecuniarum Summas a Popu-
lo prxdidto extorquerc, & alia inaudica & infolica ibidem perpe-
trare intendille, aliter quam a tempore, cujus contrarii raemoria
non extititj fieri fuerat confuecura.
An. I.
K. 2.
CUuf. I.
R.2.»».
ip. ivrf.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpedtione veftris pleniusconfidentes,
Affignavimus Vos, Quatuor, Tres, & Duos veftrum, ad cor-
rigendum, reformandum, & in ftatum debitum rcducendum om-
nia & fingula Attemptata feu Fadta, per quofcumque Incolas aut
Subditos Regni noftri Anglix, contra formam Conventionum feu
Treugarum ,
Nuper fadtarum & initarum inter Dominum E. nuper Regem
Ang/ia, Avum noftrum, Sutxlitofque ejusex una, &, clarx me-
morix, David de Brujs de Scotia, quondam Fratrem ipfius Avi
noftri , jam Defundtum , ejufque Vaf&llos & Subditos qualefcum-
que, ex alteraparte,
Et per, IUuftTem Principem, Rohertum, Confanguineum no-
ftrum, de Scotia confirmatarum ,
Et ipccialiter ad Querelas omnium & fingulorum , qui de Irjju-
riis, eis contra formam didtarum Treugarum, in partibus Mar-
chiarum (videlicet) de la Eftmarche & la tVeftmarche , R^ni noftri
Anglix, fadtis feu perpetratis, conqueri voluerint, audiendum, &
plenam & celerem Juititiam inde faciendum ,
Et ad omnia & fingula, qux, contra formam didtarum Treuga-
rum , per Subditos noftros attemptata fuerint^ tam tempore prx-
didti David, quam tempore prxdidti Roherti Confanguinei noftri,
debire reformandum ,
Et ad omnes & iingulos, in hac parte Delinquentes , areftan-
dum, capiendum, & incarcerandum , & juxca eorum Demerita
debitc puniendum,
Et ad confimilem Rcformationem & Punitionem de didto Con-
fanguineo noftro, & Hominibus fuis de Scotia, fuper Attemptatis
per eos, & eis Adhxrentes, contra Subdicos noftros, pecendum,
profequendum , & fieri faciendum ,
Et ad omnia & fingula, qux in hac parte neceffaria fiierint vel
oportuna , faciendum & exequendum :
Et idco vobis Mandamus quod Vos, Quatuor, Tres, vel Duo
veftrum , ad certos Dies & Loca , fuper hoc per vos prxfigenda
& eciam elonganda, prxmiffa orania & iingula faciatis, & exequa-
mini in forma prxdidta,
Super prxmiffis autem omnibus & fingulis, faciendis & effe«
dtualiter adimplendis , damus & committimus vobis , Quatuor,
Tribus, & Duobus veftrum, ut prxmitcitur, plenam & liberam,
Tenore Prxfentium , Poteltatem ;
Univerfis & fingulis Vicecomitibus, Conftabulariis Caftrorum,
& Villarum Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus no-
ftris, in partibus & Dominiis prxdidtis , tam infra Libertates,
quam extra, Dantes, Tenore Prxfencium, in Mandatis quod vo-
bis, Quatuor, Tribus, & Duobus veftriim, in prxmiffis facien-
dis & cxequendis, Incendentes lint, Confulentes, & Auxiliantes
quo-
* Vlt.
,83. ^
Ann. D.'
1377-
An. I.
R. 2.
Scot. i."
R. i.m.j:
i
ET ACTA PUBLICA.
73
Ann. D. quotiens & proat eis, feu eorum alicui , lcire feceritis ex parte m-
.1378. IM;
Bic. 2. Ratum, Gratum , & Firmum habituri quicquid Vos , Qua-
tuor, Tres, vel Duo veftrum, noftri Nomine, fecerids in prx-
irifTis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Januarii,
Fer ipfum Regem ?jf CondlitifTi^
COnfimilis Commi[Tio dirigitur Edmundo de Mortuo Mari Ca-
7):iti Marchiis , Henrico de Percy Comiti NorthumhriiC , ac pr^-
fetis, Johanni de Nevill de Raby, Ricardo le Scrop , Johamii de
Afpelhy, &c Magiftro Johanni de Waltham.^ Quinque, Quatuor.,
Tribus, & Duobus eorum.
Tefte ut ilipra.
'Ann.D
1378.
iAi. I.
B. 2.
"Ercm. i.
iR.i.f.i.
>m. 13.
* Vll.
184.
Saper Treptgii cunt Advirfario de Francia capiendis.
LE Roy d^Angleterre c^ de Vrance a noz cheres & foialx , Mon^
fieur Guichard d'Angle Conte de Huntyngdon , Monlieur
Hugh de Segrave Chivaler, & Meiftre Wauter Skirtavje Dean de
Seint Martyn Grant de Londres, Salutz.
* Parmy la treigrande cxperience & parfaite Goniflance, que
■ nous avons & tenons de voz avifementz , difcretion , & leaute ,
confiantT, certeinement d'icelles , nous, par TAvis & Confente-
ment de noftre Granr Confeil , de noftre certeine Science & Au-
«ftorite Roial , Donons & Commettons a vous , ou a Deux de
vous (dont nous volons que vous Co)!te foiez un) Audorite , plein
Poair, & Mandement efpecial d'accoider, eftaiblir, & acceptcr,
ovefque les Deputea & Comys de Cbarles nc^re Adverfiire de
France, aiantz a ce feire bone & fuffifanre Puillance & Audtorite,
bones ,fermes, & loiales Trieues, Soeffrance, & Abftinences de
Guerre, tant par Terre, come par Meer, tant pur Nous, come
pur touz noz, SubRiez, Amys, Alliez, & Adherenz, & pur toiiz
noz Seignuriez , Terres, Paiis, &Lieux-, tant decea !a Mier co-
me dela, & noftre dit Adverfaire, fes Subgiez, Amys, Alliez,
Aidaniz, & Adherens, & pur ks Seignuricz, Terres, Paiis, &
Lieux quielconques, tantz & li longement a durer come bone &
profitable a Faire vous femblera , ovefque toutes les Claufes , Con-
aicions, Moderations, & Circumftances , qui purront eftre &
ferront accordez,
D'accorder, mettre, & eftablir Commiftaires, Deputez, Gar-
deins, & Confervatours de mefmes lesTrieues, tantz, &tieles,
& es Lieux, qui bon vous femblera,
D'affermer & alTeurer, par Foy, & par Serement, a Jurer en
TAIme de Nous,& par toute la meilliour manere qui faire ce pur-
ra, ycelles Trieues, ovefque touz fes Claufes, Condicions, &
Dependences ,
£t de faire Publier & Crier ycelles Trieues par touz les Pla-
ces & Lieux, que a Faire ferra, a fin q'eles foient le mieulz co-
nuez ,
Et d'accorder, faire, convenir, & eftablir toutes autres Chofes,
necelTaires & profitablcs a les Trieues, ou autres devantditz, aulli
avant come nous y fuilTons en noftre propre Parfone , fuppoie que
plus efpecial Mandement en ferroit requis en ticl Cas,
Et de faire Reparer, Amender, & faire Redrefcer touz les At-
temptatz & Griefs, contraires a les Trieues, Soeffrances, & Ab-
ftinences avantdites , li avan: come tcnuz y ferrons , & par manere
que noftre dit Adverfaire ferra a Nous & a noz Gentz en Cas fem-
blable,
Et Promettons, en lealte & en bone foy, avoir & tenir, tout-
ditz, Ferm & Aggreable tout ce que ferra fait par vous, en les
Chofes devantdites, & chefcune d'icelles.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Weftmonftier, le xvi. jour de Januer,
Far le Roi dffift Confiil.
Deputatis vel Deputandis ab eodem . fuper Sponfalibus & Matri- Ann. D,
monio, inter Nos & Filiam ipiius Adverfarii noftri contrahendo, 137^5.
ac fuper Dote, Dotalitio, ac Donatione, * propter Nuptias, & Ric. z.
Arris in hac parte conftituendis , live in Tcrris, Caftris, Domi- * vil.
niis, & Honoribus, feu aliis Rebus quibufcumque, mobilibus vel iSf.
immobilibus, conliftant fcu limitari debeant,
Et ea, <jua fic Tradata, Conftituta, & Confenfa fuerint, qua-
cumque Securitate firmandum ,
Ac omnia alia & fingula quaein prxmiffis, & circa ea, neces-
feria fuerint vel oportuna, fadendum & expediendum, etiam fi
Mandatum exigant fpeciale,
Ipfis , Comiti , Hugoni , & Waltero , ac Duobus eorumdem
(quorum diftum Comitem unum elTe vokimus) Damus & Conce-
dimus plenam & liberam, Tenore Prxfentium, Poreftatem,
Promittentes, pro Nobis, & Hseredibus noftris, Nos Ratum
& Gratum habituros quicquid per didlos, Comitem., Hugonem., &
Walterum., ac Duos eorum, ut prxmittitur, Ad:um vel Geftum
fueiit in prxmiflis, & quolibet prsemillorum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo fexto die Januarii,
Par k Roi ^ fon Confiil.
De Filla Oxonia fortificanda , propter Vtrictdum , Jl Francly
qttod raro fecerunt , Invafonem faciant,
D EX Majoridf Ballivis fuis VilU Oxonia ^ qui nunc funt, vel Ann D
quipro tempore fuerint, Salutem. i,^g
Cum (Ut certe didicimus) Muri & Turelli Vill« prxdids (quje An.'i'.
ab Antiquo firmari & claudi folebant) adeo debiles & ruinofi de- R. 2. "
venerunr , & Foffata (qus ab antiquo lata & profimda elfe fole- Ck-if.
bant) tahter obftrufta exiftunt, qu5d Villa prxdicTia [(\ Inimici i.R. 2,
noftri Franciae in Regnum noftrum Anglix applicuerint , quod m. ii?
ablit, licut raro tecerunt) in maximo pcriculo confiftit, nifi cele-
rius Remedium apponatur :
Et licet vos, ac cseteri Cives & Probi Homines ibidem , pro
falvatione Vilte illius, ac communi utilitate veftra, & aliorum de
partibus adjacentibus, ad diiflam Villam Confiuentium, fi Pericu-
lum ibidem imineat aliquale, fueritis & fitis in Voluntare & firmo
Propofito Muros, & Turellos, ac Portas Villx priedict.E reparare
& emendare , necnon eadem Follata & Claufuras dida; Villce
mundare, veftris ac communibus Expcnlis Hominum de Villa
pn^dida, propter hujufmodi Pericula pr^^cavenda, & quamplura
aha, ad lortificationem dids Villx valde neceffaria, facere volue-
ritis , & ea fic fieri difpofueritis ,
Quidarri tamen Malivoli Homincs ibidem, licet in Facultatibus
& Poireflionibusfufficientesfuerint, ad contribuendum Expenfis,
pro falvatione ejufdem Viil^e apponendis, omnino contradicunt,
nec fe volunt ad hoc per vos aliqualiter Jufticiari,
Et quia Utilitatem Reipublic^, ubique in Regno noftro An-
gli;E, fieri volumus, ut tenemur,
Vobis Mandamus qu6d Muros, Turellos, Portas, Foffata, &
Claufuras Villx prxdidx, cum omni Celeritate, debite Reparari,
& Conftrui & Emendari ,
Et infuper quafcumque Perfonas, tam Religiofas, qukm Secula-
res, Terras, Tenementa, feu Redditus, aut etiam Mercandifas,
aut alia Bona , infra Libertatem didtae Villae babentes , leu impofte-
riim habituri, ad contribuendum Expenfis, circa Reparationem,
Emendationem , & Conftrudlionem omnium & lingulorum prx-
milTorum, pro falvatione didx Villx, apponendis, quemlibet eo-
rumdem, videlicet, juxta Facultates & PolfeiTiones fuas nemini ia
hac parte parcendo (Pauperibus & Mendicantibus dumtaxat excep-
tis) per Diftridtiones & alios vias & modos quibus melius & cele-
rius poteritis, quacumque excufatione celfante, compelli faciatis;
Et hoc nullatenus omirtatis.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , vicefimo die Februarii.
"Et erat Fatens.
De traElando cttm diclo Adverfario fiiper Alligantiis.
Ann. D. D EX Univerfis, prxfentes Literas infpedluris, Salutem,
n^R. ■'•^ Noveritis quod,
Cum, ob Honorem Dei, & Sedis Apoftolicx Reverentiam,
ad operofam Inltantiam & Requifitionem , Venerabilium in Chri-
fto Patrum, Dominorum Ravennenfis ^ Rothofnagenjis Archie-
.pifcoporum, prxdicftx Sedis Nunciorum , pro bono Pacis , inter
Nos & Carolum Adverfarium noprum Francia reformandx , fpe-
cialiter direcftorum , dilecftos & fideles noftros , Guichardum d^An-
gle Comitem Huntyngdonix, Hugonem Segrave Milirem, & Wal-
terum Skirlaine Decretorum Dodtorem Decanum Sandti Martini
Magni Londonix, pro ipfius Pacis Tradratu, apud Bruges, in in-
ftanti Fefto Converfionis Sandti Pauli, inchoando, Nuncios no-
ftros direxerimus fpeciales,
Fuerimufque, per Venerabiles in Chrifto Patres fupradiftos, fo-
licitati quam pluries, & per repetitas iplbrum Literas, aliquibus
noftris Conliliariis diredtas, humiliter requifiri ut, ad dictum Pacis
Negotium dulcius maturandum , facilius inducendum , & firmius
colligandum, Tradtatui etiam Matrimoniali, fuper Matrimonio,
inter Nos & Filiam ipfius Adverfarii nolTri contrahendo, noftrum
Regium prxberemus Aflenfum ,
Nolcjue,
Volentes, ut Regis pacifici verus Filius, ea, qux Pacis funt,
inquirere & profequi, dumtamen rationabilis ofFeratur,
Ac de fidelitate & circumfpedtione providis , prxdidtorum Co-
tnitis Hugonis & Walteri, plenius confidentes,
Ad Tradtandnm cum dicto Adverfario noftro , vel Nunciis ,
Tom. 111. P. 111. ' '
* De ProtcBionibtis , pro Comitiva Regis CaftelU,
* vri,
1S6
JOhatines Noreys Miles, qui, in obfequium Regis, in Comitiva , Ann. D,
cariffimi Avunculi Regis, Johanms Regis CajtelU ^ Legionis 1378,
& Ducis Lancaftrix, fupra Mare, prof&fturus eft, habet Literas-^'. »• >
Regis de Protettione, cum Claufula VOLVMUS, ufque ad fe-'<- ^-
ftum Santfti Michaelis, proximb futurum, duraturas. Fraac. i.
Pr. &c. R.i:p.z.
TelTe Rege apud Weftmonafterium , quarto die Martii. m. 18.
Fer Billam de Privato Sigillo.
Confimiles Literas Regis habent fubfcripti , qui in idem obfequium,
in Comitiva ejufdem Ducis, fupra Mare profeduri funt, per
idem tempus duraturas.
Gilbertus Denys.
IVillielmus Gyhon , Capellanus.
Ricardus Boys.
Thomas Fenthelyn.
Willielmus Polcyn ,
Johannes Hunte.
'Edmuvdiis de la Pole Miles,
Johannis Btirton Armiger.
Johannes Rokel de Comitatu
ElTexix Armiger.
Thumas de Caketon Cives Lon-
donix.
K
Johannes Wake de Clyfton.
Thomas Ernesby de Londonia
Armiger.
Robertus de Standifh Filius Jo-
han?tis de Standi/b.
Willielmus de Bulkeley de Che-
dill.
Rogerus Colman.
Ricardus Glover Armiger,
Willielmus Hauley Chivaler.
Johannes Rigtnandon.
Ricarduf de Hamptort.
7*.
74«
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Johannes TVyghtryng.
1378. Adavi de Syjiguhon.
RiV. i. Johannes Kerle.
Edmundus de Wajfyngton.
Hicardus Dynelay.
Thomas del Marche.
Johannes de Ajhetm.
Thoiras Goys.,
Walterus Blount.
Bicardus de Balderflon MileS.
Eohertus Harpere de Maxfeld.
Stcphanus Worlyk.
Johamies Chaunceux Miles.
Thonias BcaumoKd Miles.
Ricardiis Hoo de Canterbiry.
jyiichael de la Fole Miles.
Johannes Blount de Beveresbrok
Milcs dc Comitatu Wiltes.
Jlogerus Galay.
Johan?ies Marf!.'.
Ricardus Brond de Londojtia.
Ricardus Kent Stokhllimonger
de Londonia.
Sampfoii de Metham de Comita-
tu Hertfordi.«.
Johannes Vtlius Willielmi de Gra-
fton Clericus de Comitatu
Buks.
Joha7iws Kerfle Drover.
Johanries Merfh de Comitatu
Northamptonis.
Rohertus Frye Civis Londonise.
Johannes Sivan.
Robertus de Vilkynton Armiger
Senefcalli Dominii Halton in
Comitatu Ceftrix.
Gerardus de Lounde Miles.
Johannes Whyte de TykhiU.
Johanues Botellcr Chivaler.
Thomas de Seuth-worth Chivalcr.
Thomas Driffeld.
Rohertus Standip Armiger.
Ricardus Parker de Piryton.
* VII.
187.
* Ad IngeniA , vocata. C a n o n s , ^ro Caftro de Breft ,
trovtdcfida.
K. 1.
'Franc.
R i.p.
m. if
Ann D R. ^^ univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis,
g ■ r^ IVliniftris, & aliis Fidelibus fuis, tam infra Libertates, quam
Aii i ' ^'^^''3? ^'^ quos, &c. Salutem.
Sciatis quod affignavimus, diledtum nobis, Thomam Kwwich
ad Emendum & Providendum, ad opus noftrum, per Supervi-
fum, diiedh nobis, Thomx Refl-wold ., in Civitate noftra Londo-
nice , & alibi infra Libertates & extra , pro Denariis noftris ,
prompte in manu per manus didli Thomte folvendis , Duo magna
& Duo minora Ingenia, vocata Canons, Sexccntas Petras pro
eifdem Ingeniis, & pro aliis Ingeniis,
Duodecim Baliftas,
Quatuor Milia Querellorum,
Centum Arcus,
Trefcentas Garbas Sagittarum ,
Sex Milia Bordarum de Waynfcot,
Tres Mille Libras Ferri,
Centum Garbas Aceris,
Et Viginti Milia Clavorum magnorum & parvorum,
Trefcentas Libras de Salpetre,
Centum Libras Sulphuris Vini,
Unum Dolium Carbonum de Salugh,
Sex Secures ,
DuasSawes,
Sex Naugcrs,
Duodecim Pykoys,
Ccntum Bacones,
Duo Milia Stokfyfh ,
Et Dolia & Barclles pro praemiffis imponendis,
Pro Stauro & Munitione Caftri noftri de Breft :
Et ideo vobis mandamus quod eidem Thoma., in prxmifTis fii-
ciendis & exequendis, Intendentes fitis, Confulentes, & Auxilian-
tes, quotiens & prout per ipfum, fuperhoc, ex parte noftra, fue-
ritis requifiti.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , decimo fexto die Mar-
tiL
De Navi , vocata la .Alicia , a^ud Caftrum frafatum ,
moratura.
des , & Perles Grofles (c^eftaflavoir) la meilloure Corone troue Ann. D.
en la garde de Monfeur * Philipp la Vache, Gardein des ditz 1378.
Joialx, & la Corone de Spaigne ., & la Tierce melloure Corone Ric i.
troue auffi en la garde de dit Monleur Philipp, * vil.
Item, une Grande Nouche, ovefque une Grant Cerf Blank , 188.
en mylieu , naufrees d'une Rubie , poifante iv /. xx d.
I T E M , la Palet d'Efpaigne tout d'Or & de Perre , ovefque les
Trois Peces de la fuite ,
I TEM, tout la Vellel d'Or trouez, en la garde de dit Monfeur
Phelipp ,
Touz les queux Joialx eftoient n'adgairs bailleT. as dit2 Evefque
& Contc, a ^arder, en ouele main, pur greindre feurtee de Paie-
ment de une Somme de Dys Mille Livers d'Efterhnges, par Jo-
han Philipot Citein de Londrcs, & certeins autres Merchantz,
appreftee a nous en eide & avancement d'une Viage & Armee ,
lors ordencT, d'eftre feit fur la Meer,
Nous , del' aflcnt & accorde de noftre Confeil , veuUantz pur-
veoir a la feurtee & falvacion des ditz Evefque & Co7ite en celle
partie, mefmcs lcs Evefque & Conte.des touz les Joialx fufdites
& de la garde d'ycelles, Quitons, Dclivrons, & Abfolons, &
Eux, lour Heirs, & Executours en Defchargeons , as touz jours,
par le Tencure de ceftes Prefentes Lettres ,
Veullantz & Grantantz pur Nous, & pur i\oz Heirs, que les
ditz , Eveftjue & Co7ite , ou afcim d'eux , leur Heirs , Executours ,
ou Terre tenantz., de la Garde des ditz Joialx, ou de la Reccitc
d'ycelles, en Temps a vcnir, ne foient empefchez, grevez, ne
moleftcT,, par nulle voie, par Nous, ne noz Heirs, n'autres Mi-
niftres n'Officers de Nous , ne de noz Heirs queconques.
En Tefmoignance de qucle chofe as ceftes noz Lettres Patentes
nous avons falt mettre noftre Grant Seal.
Don. a Weftm. le xix. jour de Marz.
Per Billam de CoTicilio fub Sigillo fradiili Thefaurarii
confignata7n.
De Univerfitate Oxonia. ad refpondendum , coram Rege ,
fnper Exceffibus perpetratis.
Ann. D. R E^ Omnibus, ad quos, &c. Sahitem.
o X m. V/^i-if-io /niiA/4
1378.
Al3. I.
R. 2.
Tat. I.
R.i.p.4.
m. 10.
T) EX Cancellario Univerfitatis Oxonije , ac Procuratoribus ejus-
'■^ dem Univerfitatis, Salutem.
Sciatis quod ,
De gratia noftra fpeciali , & pro eo quod , dileftus & fidelis
Miles nofter , Richardus Ahberhur^ ordinatur ad morandum apud
Caftrum de Breft in Britannia, in obfequio noftro, fuper falva
Cuftodia Caftri pracdidi , ad opus noftrum , & ad Proficuum no-
ftrum & Regni noftri,
Conccftimus eidem Militi noftro Navem vocatam la Alice ,
una cum Batello , & toto Apparatu , ad eandem Navem pertinen-
te, qux fuit cariftimi Domini & Avi noftri nuper Regis Anglix
defundli ,
Habendam eidcm Richardo, de Dono noftro, ad finem quod
ipfe habeat didtam Navem, morantem cum eo, apud Caftrum
praedi<flum, ad Gravamen, quod poterit, cumNaviilla, Inimi-
cis noftris fupra Mare facicndum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo feptimo dic Mar-
tii. „
Fer Breve de Privato SigUlo.
De j^quietatione , pro yocalihus liberatis.
Ann. D. T ^ ^^i 3 touz ccux , qui ceftes Lettres verront ou orront , Sa-
' -L' lutz.
Por ce que le, Reverent Piere en Dieu, William Evefque de
Londres, &, noftre Chier & foial Cofin, Richard Conte d^Arun-
dell ont liverez a noz Treforer & Chamberleins de noltre Efche-
quer, a noftre oeps, les Joialx que enfuient^ c^eftafTavoir ,
Troisgrandes Coronesd'Or, ovefque Rubies , Saffirs, Emerau-
Ann. D.
1378.
Cuni , temporibus Progenitorum noftrorum, in Univerfitate An. 1.
noftra praedida , tempore Quadragefimali , plus quam aliquo alio K. 1.
tempore Anni, inftigante Pacis j^mulo, folebat Pax periculose Clauf. i.
turbari, K.1.CT.4.
Nos (cupientes Pacem & Tranquillitatem ejufdem Univerfitatis
confervari plenius & foveri) miferimus, de Familia & latere no-
ftris, quoldam Viros ad vos, fidedignos & pacificos, pro confer-
vatione Pacis , Commodo , & Honore Univerfitatis pr;^diftx ,
Vos tamen , fprcto ModeftiiE frxno , prcedidtos Nuncios noltros,
affabiliter vos alloqucntes, irafcibili vultu & protervo recepiftis ir-
revercnter, & a vobis omni Rcfponfione bona vacuos dimififtis
& inanes, didtique Nuncii noftri, diverfis Contumeliis & Inju-
riis laccftiti , ad nos rcdicrunt finc Honore , non fine noftro Con-
temptu & Vituperionon modico, & Coronse noftrae laefione ma-
nifefta ,
Vobis, fub Forisfadtura omnium quae nobis fbrisfacere poteri-
tis, mandamus, firmiter injungentes, quod in propriis Perfonis
veftris ,
Una cum Tribus Monachis (videlicet) quodam Monacho dc
Glouceftria, quodam Monacho EccleliEe Chrifti Cantuarise , &
quodam Monacho de Norwico , in Univerfitate prxdidta commo-
rantibus, qui ad Malefadta praedidta fecienda adjutores fuerunt, ut
dicitur,
Ac quibufcumque Cartis & aliis Munimcntis , Libertates & Pri-
vilegia, eidcm Univerfitati per quofcumque Progenitorcs noftros
concella , qualitercumque tangcntibus ,
Sitis coram Nobis & Concilio noftro, apud Weftmonafterium,
die Lunse proximo futuro, ad Refpondendum ibidem fuper hiis
& aliis, vobis ex parte noltra tunc obiciendis:
Vobis infuper, diftridtiiis quo poterimus, prohibemus ne aliqua
Libertates feu Privilegia, vobis, ante haec tempora, a Progenito-
ribus noftris, ut pracdidtum eft, concelTa, quoufque aliud inde
duxerimus ordinandum, uti vcl excercere quovis modo praefumatis
fub Forisfadtura antedidta.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo dia
Martii.
Per ipfum Regem df Concilium.
1378.
An. I.
E. 1.
liiJem.
m. xj).
* Pro Capitali de Bogeo , fuper Burgefia fua , de non
Exharedando.
D EX, Dlledtis fibi, Majori , Juratis , & probis Hominibus Ci-
^ vitatisnoftra: Burdegalae, Salutem.
Monftravit nobis , diledtus & fidelis nofter , Arch:haldus de
• VII.
189.
Ann. D.
1578.
Au.
Greilly, Capitalis de Bogeo, Avunculus & HiEres Johamiis de r, z,
Greilly , nuper Capitalis dc Bogco , quod , Vafc.
Licet idem Archihaldus jam, per Mortem praeftti Johannis , r ^.,
Qyi Domum de Podio Paulini Burdegalse, dum vixit, in Feo- p.
do & Hxreditate tenuit , , n ,■ n i- •
Qim quidem Domus quondam fuit Domini de Podio Paulini ,
Domum ipfam in Fcodo & Haercditate, per Succellionem hae-
reditariam, in Civitate noftia Burdegake, pollideat,
Et tam diftus Joha7ines , quam omnes alii Domini, qui didtam
Domum in Feodo & Hxreditate pofiiderant , a tempore cuius
contrarii memoria non exiftit, ratione Domus illuis, BurgenfesCi-
vitatis prxdidlae extiterunt, & Burgeliam ibidem in Fcodo & Hx-
reditate habuerunt eidem Domui peninentera & annexam,
Ni-
ET ACTA PUBLICA.
Nlehilominus vos ,
Colore quarumdam Literarum Patentium Domini E. nuper Re-
ps A?iglits , Avi nolln ,
Tricelimo die Septembris, Anno Regni fui Angliie Quadragefi-
mo nono, fadtarum,
Per quas voluit , Conceffit , & Confirmavit , ex certis caufis , in
diiSis Literis expreffatis, quod nuUus Generoius, Miles, ieu alius
quicumque (reputans fe Generofc Conditionis exiftere) aliquis
Burgenlis ejufdem Civitatis ex tunc fieret quomodolibe: in futu-
rum,
Nitimini ipfum ArchihaUum a dida Burgefia fua expellere &
exhxredarc ;
Super quo Nobis fupplicavit fibi per Nos Remedium adhiberi ,
Et quia,
Habita per Concilium noftrum , fuper tenore Literarum prxdi-
6tarum, in Rotulis Cancellariae didi Avi noitri Irrotulatarum , de-
libcratione plenaria ,
Ckre liquet Literas, Conceffioncm, & Ordinationem didi Avi
noftri prxdidas ad hoc duntaxat,
Quod nullus Generofus , Miles, feu alius quicumque (reputans
k Generofie Conditionis exiftere) aliquis Burgenfis ejufdem Civi-
tatis, a prjedido Tricefimo die Septembris, in futurum fieret, ut
prcEdidum cft ,
Se extendere ,
£t non ad priores Burgenfes, vel eorum Hacredes, quantum-
cumque Generofos , feu Generofje Conditionis , a Burgefiis fuis
ibidem expellcndos feu exhxredandos,
Volentes prxfato Archihaldo in ea Parte fieri quod eft Juftum ,
Vobis , ex confideratione didi Concihi noftri , Jvlandamus
quod,
Si a^Qi\s.%Johannei^?X.omat% alii Domini, qui didlam Domum
in Feodo 6c Hxreditate poffiderant , ratione Domus illius , Bur-
£;enfes Civitatis prxdidx extiterunt, & Burgeiiam ibidem, eidem
Domui pertinentem & annexam, habuerunt, ut prxdidtum eft,
Tunc vos didtum Archibaldum Bargefiam fuam , ratione Do-
mus fux -prxdi(flx , in Civitate prxdi6ta , habere , ipsaque Burge-
iia , cum omnibus ad eam pertinentibus , uti & gaudere permitta-
tis , prout prxdidtus Joha^mes , & omnes aUi E)omini fupradicti ,
Burgefia fua ibidem, ratione Domiis illius, a tempore prxdidto,
uti & gaudere confueverunt, abfque impedimento aliquo fuper hoc
prxfato Archibaldo, colore Literarum, Conceffionis, &; Ordina-
tionis, diJii Avi noftri prxdicftarum , aliqualiter faciendo.
Data apud Weftmonaflrerium , xxvi. die Martii.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
De TraElando Juper ^lligantiis Flandria.
Ann. D. R^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
jn-'g " ^^ Ad Tenendum, Continuandum , Firmandum, & Corrobo-
^' ' randum ,
Inter Nos & Subditos noftros, & Cariffimum Confanguineum
noft:rum Comitem Vlavdria., & tonas Villas fuas Gandaui , Brug-
ges, & Ipre, * & Gentes fuas de Franco, & cxteros iplius Co-
mitis Subditos,
Amicitias, Alligantias, Conventiones, & Concordias,
Inter excellentillimum Principem, Yiovnmwxn Ed-wardum ., nu-
per 'Regem francice c-r Anglia., Avum noftrum, pro fe & Subditis
kiis cx una Parte , & prxdiiSum Confanguineum noltrum , &
Tres fuas bonas Villas de Gandauo , Brugges , & Ipre , & ipfos de
Franco, & alios Subditos ipfius Comitis ex altera Parte hacftenus
fadas, initas, & diutius obfervatas, prout in Literis, di6ti Avi
Conventiones faB<e cum Dttce
Caftri de Brejl , in po^
Itco.
7f
Ann. D.
1378-
Britannia, faper Liheratione ^"^- ^*
eijwncm Rcgis , dnrante Bello Gal-
R. 2.
togr.
Penei Cn-
mer.
tln.
R. z.
?rmc. I .
R.i.f.x
>. 18.
i»VlI.
igo.
rortri & Comitis memorati, eorum magnis Sigillis figillatis ( ad
quas Nos referimus , & hic pro infertis haberi Volumusj pleniiis
continetur,
Dileiftos & Fideles noftros ,Guichardum d'Angle ComitemHun-
tyngdon , HugoHem de Segrave Militem , & Magiltrum Walterum
de Sktrlavje Legum Doctorem Decanum Sancfti Martini magni
Londonix (de quorum Induftria & Fidelitate plenarie confidimus)
de Confenfu & Avifaraento Concilii noitri, noltros veros & le-
gitimos Procuratores , ac Nuncios fpeciales Conftituimus, Ordi-
namus, & Facimus pcr prxfentes:
Dantes & Concedentes eifdcm, Comiti., Hugo«i, & IVa/tero,
& Duobus eorum , Poteftatem & Auftoritatem ipeciales , ac Man-
datum generale, pro Nobis, & fubditis noftris, prxmiila omnia
& fmguIaTradandi, Faciendi, & Expediendi,ac omnia alia Ex-
cercendi qux circa prxmifla neceflaria fucrint vel oportuna, etiam
fi Mandatum exigant magis fpeciale;
Necnoneafdem Amicitias, AUigantias, Conventiones, & Con-
cordias (fi necelTe fuerit) Ampliandi & Elargandi,
Et fimiliter Corrigendi & Reformandi ,
Et ad alias Alligantias , Conventiones , & Concordias inter Nos
& fubditos noftros, & ipfum Comitem ac Villas prxdidtas, & ip-
fos de Franco, cxterofque ipfius Comitis Subditos, de novo Fa-
ciendi, Ordinandi, Vallandi, & Affirmandi, prout ipfis Procura-
toribus&: Nunciis noftris, vel Duobus eorum, pro Honore no-
ftro, ac utilitate, & Commodo noftro, Regnique & Popuh no-
Itrorum, juxta Difcretiones fuas, magis videbitur expedire.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Quinto die Aprilis,
Per iffum Regem & Concilium.
Tm. III. P. 171,
TOhan,Duc de BRETATGNE,ContedeMontfort& deRyche- j„ t
J mond, a touz ceaux, que celtes Lettres verront, Sahitz.
Nous avoms veu certein Treitee,
Fait & acordee par entre, noftre trefpuiffant , Seigneur , Mon- Toer
fieur Richard Roy d'Engleterre, & de France, & fon Confeil Pem
d'une part , & Nous d'autre part ,
En la Fo RM E que enfuit,
Ces font les Articlss.
■pRiMEREMENT, quc noftre dit Seigneur le Roy avera leChas-
-»- tiel de Breeft , oue touz les appartenances , (i bien les Breefs
de Bretaigne, a prendre illoeques, comme Seicheries, & touz
autrcs Seigneuries & Profitz queconques :
F^t ferra garder bien & furement, a fcs propres Cuft^es , mes-
me le Chaftiel, durant les Guerres;
Et, les Guerres finies, ou par Treitee, ou par longe Trewe,
ou autrement, par quecunque voie que ce foit, Noftre dit Sei-
gneur le Roy eft Tenuz & Obligez , pour Lui & pour fes HeirSj
de Rendre, bien & loialment, le dit Chaftielde Breeft, oue touz
les appartenances , avantditz , au dit Duc ou a fes Heirs de fon
corps, ou a fa Femme, ianz fraude ou mal engin, franchement
& quietement, fanz afcun empechemeiit, pour defaute de Paie-
iwnt, ne pour autre caufe quecunque, que poet eftre dit ou fait a
1'encontraire , quant noftre dit Seigncur le Roy ou fes Heirs ent fer-
ront requis par le dit Duc, ou par les Soens eantz poair de Lui,
ou par afcun de eaux, ou tou enfembie;
Et, a ce faire & acomplir, en maniere fuifdite, Noftre dit Sei-
gneur le * Roy a Promys, loialment en Parole de Roy , pour Lui, • VII.
& fes Heirs, & auffii ont Promys, en Foy de Chevalrie, pour 191.
eaux, & pour lour Heirs , de raftent de noftre dit Scignour le i^oy,
le Duc de Lancafire, les Contes de la March , d'Arundel, JVar-
rewjk, Stafford , & Suffalk , par lour Lettres, enfealles de lour
Sealls , qu'ils mettront lour loial diligence , par devers noftre dic
Seigneur le Roy, & fes Heirs, de bicn & loialment accomplir les
chofes fuifditz, & les fermement tenir.
Item, en cas que le dit Duc Devie, fanz Heir de fon Corps,"
adonques, apres le mort de dit Duc & fa Femme, le dit Duc
voET & GRANTE quc le dit Chaftiel de Breeft, ovefque touz Jes
Appartenances, demorge a nofl;re dit Seig^ieur le Roj , & a fes
Heirs de fon Corps.
Item, que nofl:re dit Seigneur le Roy Donera & Affignera au
dit Duc un Chaftiel covenable, a la value de Sept Centz Marcs,
, annuelement en Terres & en Rentes, en Englecerre, eh bon As-
fiete , & a plus pres enfemble qu'ils porront bonement , ovefque
touz Seigneuries, Comoditees, Gardes, Mariages, Fees, Avoe-
fons, & touz autres Profites quecumques, as ditz Terres & Sei-
gnuries appartenantz, a avoir & Tenir au dit Duc, & fa Femme,
& as Heirs iifantz du Corps de dit Duc , tant comme les dic
Chaftiel de Breeft demorrera en la main de noftre dit Seigneur le
Roy , ou de fcs Heirs , en la manere fuiidice.
Item, que noftre dit Seigneur le Roy Donera au dit Duc, pour
Tacord fuifdit, Milles Livers d'Efterlinges; les queux fcrront bail-
lez a fa Feme, ou a Receivour de dit Duc, quel hure que nos-
tre dic Seigneur le Roy ferra en Poffeffion de le Chaftiel avant-
dit.
Item, Averak dit D«c franche Entree, Iflue, & Demore en
le dit Chaftiel de Breeft , toutes les foiz que lui plerra , fanz aucun
cmpechement.
Item, Avera le dit Duc franchement, hors de dit Chaftiel,
touz fes Joals & autres Biens, a Lui appartenantz en icelle, quanc
& quel hure qu'il voudra , par Lui , ou par ies Deputes.
Ite.m, ferront faites Endentures des Vitailles & Artelliries, que
as Gentz de noftre dit Seigneur le Roy ferront delivercz , ovefque le
dit Chaftiel, a fyn que a tant foit renduz au dit Duc , ou a Soens,
quant le dit Chaftiel lour ferra Rebaillez.
Item, que les Breefs, & autres Nobleffes de dit Duc, aBreeft,
noftre dit Scigneur le Roy ulera en noun de dit Duc , & noun au-
trement.
Item, le dit Duc Avera Lettres de noftre dit Seigneur le Roy, a
fes Officers a Burdeaux, qui'ils Lui fuffront & facent enjoyer fes
Breefs qu'il ad a Burdeaux , fi comme Lui & {es Aunceltres ount
fait.
Item, fi le dit Chaftiel de Breeft foit venduz, ou par afcun
voie perduz fouz le main de noftre dit Seigneur le Roy , ou de fes
Heirs, avant que mefme le Chaftiel de Breelt foit Reltitut au dit
Duc , ou a fes Heirs , ou a fa Fevme , en manere comme dift eft ;
Noftre dit Seigneur le Roy , & its ditz Heirs ferront Tenuz a fiiire
ce qu'i!s porront a Regainer & Recoverer le dit Chaftiel, a fin
qu'il foit Reftitut au dit Duc , ou a fes Heirs, ou a Soens, en ma-
nere defuifdite :
Et lcs autres Seigneurs , avant nomez, Promettront, & ferronc
Tenuz , a Faire ce qu'ils porront loialment , devers nollre dic Sei-
gneur le Roy, &c ies ditz Hcirs, a ce faire:
Et quc , tanque le dit Chaftiel foit Reftitut au dit Duc , ou a fes
Heirs de (bn Corps, ou ajd Femme, comme dcfuz eil dit, le dic
Duc , & fa Femme, & ies ditz Heirs tendront le dit Chaitiel , &
]es Sept Centz Marcs dc Terre &: de Rente, quc lour ferront as-
fignez en Engleterre comme dit eft, ovelque touz lour apparte-
nanccs fuifditz partburnez , juiques a la value de dit Chaftiel de
Breeft, ovefque les apportenances d'ycelle:
Et , a quel hure que le dit Chaftiel de Breeft ferra Renduz &
Reiticut au dit Duc, ou a/« Femme, ou as Heirs de dit Duc de
K 2 fon
7^
CONVENTIONES, LITER^E,
• VII.
Ann. D. fon corps , que noftre dit Seignenr le "Roy puifle franchement re-
1378. prendre a fa main, fanz contredit du dit Duc, le Chaftiel & les
BJc. 1. Terres & Rentes ovefques toux les appartenances, que noftre dit
Seigneur le Roy Lui avera aflignez en Engleterre pour la caufe
avantdite.
Item, que les Aliaunces, avant fes hu^esfaites par entre le Roy
EJ-jjard, que darrein Moruft , & le dit Duc , ferront Confermez
& Ratepez par noftre dit Seigneur le Roy qu'ore eft.
Item, le dit Duc avera Retorner des Brefs, en tout fa Terre,
appartenant a la Contie & Honour de Rychemond , & les autres
Fraunchifes appartenantz a ycelles, as termes des Vies de Jit Duc
&c de/a Fetmiie.
Et,
Quant a ce, que en le Quatre Article defuifdit eft contenuz,
que noftrc dic * beigneur le Roy Doneroit au dit Duc , pour le
dit Acord, Milles Livers d'EfterIingas, les quels ferront baillez a
fa ditte Femme, ou a fon Receivour, qele hure que le noilre Sei-
gneur le Roy ferroit en Poceirion de dit Chaftiel ,
Eftoit Acorde, apres la Faiflance des Articles avantditz, paren-
tre le dit noftre Seigneur ie Roy & le dit Duc , que la ditte Som-
me ferroit Paiez, par le dit noftre Seigneur le Roy, a Soudiours
cjue eltoient demorranz, en le dit Chaftiel de Breeft, en partie du
Paiement de ce que as ditz Soudiours eftoit dehues, de lour Ga-
ges , avantque le dit Duc fift k Livre de dit Chaftiel , hors de (a
tnain , a caufe de TAcord fuiidit ; & que ie St Duc tendroit Nos-
fre dit Seigneur le Roy pour Quite & Defcharges quant a paier a
Lui les Mille Livres avantditi , & que le dite Quatre Artide foit
defore de nulle Vertue.
Nous avint dit Duc, touz, les fuifditi Articles,en manere com-
me defuis font Acordez, Treite^, & Specefiez, eantz Fermez &
Agreables , ycelles en tout ce , que a nous & a noftre Partie tou-
che , & poet toucher en quecunque manere , Promettoms &
Crantoms, de noftre franche & liberal volunte , pour Nous, &
pour no7,Heirs,en bonefoy,de bien,& fermement,& loialment
Garder, Tenir, & Accomplir , de noftre Part, en touz, Poyncz,,
fani fraude & mal engin , & fanz, ren faire ou fuflfrer eftre fait a
contraire par nous , ne par autres quecunques , par quecunque
voie que fe fbit , que puifile eftrc dit ou feit.
Et, par efpeciai veuiloms & grantoms que, fi irous Devioms
fanz Heir de noftre corps. adonques, apres !a Mort de nous &
de noftre dite Femme , le ait Chaftiel de Breft , ovefque touz ies
appanenantz , Remeine a noftre dit Seigneur le Roy , & a fes
Heirs de fon corps, par tout jours, comme defuz eft contenuz-
Et aufli Voloms & Grantoms, pourNous, & pour nozHeirs,
?ue , en cas qiie le dit Chauftiel foit a nojs , ou a noftre dite
emme , ou a noz dicz Heirs de noftre corps, Reflitut, folonc
lc purport de dite Treite , que adonques noftrc dit Seigneur le Roy ,
& ies Heirs puiflent franchement , fanz contredit de Nous , ne de
tiofh-e dite Femme , ne de noz dirz Heirs, Seifir a lour main le
Chaftiel , ovefque toutes les Terres , Scigneuries , & Appartenantz
quecunques, que noftre dit Seigneur le Roy nous avera baillez &
aflignez , en Engleterre , a caufe de dit Chaftiel de Breeft , par
vertue de Treite fuifdit, en manere comme il eftoit parle, treice,
& acorde.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avoms a ces prefentz
fait mettre noftre Seal.
Don. a Weftmonftier le Quinte Jour d'ApriI, TAn du Regnc
dc noftre dit Seigneur, le Roy Richard, Primere.
Et ce vouUons & outre Jours avons parfbrnyfant les chofes de
defous Efcriptes.
PafTe de noflre main.
Suh Sigilh Ducis , Certe rubea exprejjo, ^ a Cauda ferga-
mena pendente.
Ann. D.
1578.
^n. I.
R. 1.
ttgr.
tintsCn-
mer.
* VII.
193.
Ejufdem Ducis Litera fttper Prajlatione quorumdam jirticK-
lornm , in prafacis ConventionibHS pa^itiorum.
JEhan , Due de Bretaingne , Comte de Montfort & de Riche-
mont, a touz ceulx , qui ces prefences Lettres verront & or-
ront, SaJut.
Comme certain Traitte & Acordance ait efte falle & accorde par
entre, noftre Trefhonore & Treffi-edoubte Seigneur & Frere , le
Roy Riehard Roy d'Angleterre ^ de France , & fbn Noble Con-
feill, touchant le Chaftel de Breft & fes Appartenances , qui deit
demourcr en la Guarde de noftre dit Seigneur le Roy, durant le
temps de ces Guerres,
Et , en cas que Nous Devions de ceft Siecle ert Tautre, fanz
Heir de noftre corps, le dit Chaftel doit auxi demourer a noftre
dit Seigueur le Ray , pour Luy , & pour fes Heirs de fon corps,
avecques toutes fes Appartenances,
Comme fur ce eft plus pleinere maintion faitte en Lettres, fur
ce faites par entre noftre dit Seigneur le Roy &c Nous Duc de-
fufdit,
Savoir faifons que ,
Come noflre dit Seigneur le Roy eft Tenu dc Nous f^ireRen-
dre & Delivrer, pour Luy , & fes Heirs de fon corps, a Nous,
on a noz Heirs de noftre corps, ou a noftre Femme, ou a aui
caufe avera de nous , fraunchement & quittement, le dit Chaftel
de Breft , avecques fes appartetiances , les Guerres paflees & finees
* par Trairtee, longucTrewe, ou autrement par queconque voye
que ce foit , toutesibiz & quant noftre dit Seigneur le Roy , ou
fes Heirs, ou qui caufe avera de Luy, en foient Requis parNous,
ou noz Heirs de noftre Corps,par noftre Femme,ou caufe ayanz
de nous, felond les Lettres fur ce faites ,
Et apres ce quc noftre dit Scigneur le Roy , ou fes Heirs en dc
fon corps , ou caufe ayanz de Luy, avera fait Randre & Deli- Ann.D
vrer,^ franchcment & qjittement, a Nous, ou noz Heirs de nos- 1^78
tre Corps , ou a noftre Famme, ou caufe aianz de nous, le dit Rit. i."
Chaftel de Breft, & fes Appartenances, comme dit eft,
Par les dittes Lettrcs, Nous, Johan Duc delufdit , fuymes Te-
nuz & Obligez , pour Nous , noz, Heirs de noftre Corfs, ou qui
caufe Avera de nous, & pour noftre Famme , a Delivrer & Ran-
dre, francheraent & quittement , fanz aucun defturbier, a noftre
dit Seigneur ^ Frere le Roy , ou a fes Heirs de fon CorTO,ou cau-
fe ayanz de Luy, le Chaftel, ou Chafteaulx, Terres, Rentes &
autres Appartenances , que noftre dit Seigneur & Frere le floy
nous fera bailler & afligner ,
Tant qu'il , ou fes Heirs , ou ayanz caufe de luy , come dit eft
tandront le dit Chaftel de Breft , 6c fes Appartenances, fanz Ic
nous Randre,
Toutesfoiz & quant noftre dit Seigneur & Frere le Roy, ou
caufe ayanz de Luy , en Requerront Nous , ou noz Heirs de nos-
tre Corps , ou noftre Femme , ou qui caufe & pouer avera de
nous, felond la Tenour des Lettres de la ditte Accordance:
Et,
Quant eft de Milles Livres , queulx noftre dit Seigneur & Frere
le Roy nous devoit paier par la ditte Accordance,
Pour ce que , de noltre Aflentement , noftre dit Seigneur le
Roy en doit faire Paiement aux Souldaers , qui par avant ces heu-
res ont Garde le dit Chaftel de Breft, en panie de lour Guages,
Nous , Jehan , Duc defufdit, en Quittons plenierement noftrfi
dit Seigneur e^ Frere le Roy & Leffions.
Et toutes ces choufes Tenir & Acomplir , fermement & loyal-
ment , fanz fraude ne mal engin , &c ianz Riens faire ou fouffrir
eftre feit au contraire par Nous , ne par autres quelconques , par
quelconque voic que ce foit, qui puifTc eftrcDit ou Fait, Prome-
tons & Guarantons pour Nous & pour noz Heirs, en bonne foy,
& comme leal Chivalier.
En Tefmoign. des quelles choufes nous avons fait Meftre Sc
Appenfer a ccs prefentes Lettres noitre propre Seail.
Donne aChefcunt, en noftre Manoir, le Quint Jour d'Apprill,
TAn du Regne de, noftre dit tres Honoure & tres Redoubte Sd-
gneur & Frere, le Roy Richard, fecund puis le Conqueit , d'An-
gleterre premier.
Suh Sigillo Ducis Cera ruhea exprejfo , a Cauda Tergamenx
fendente.
De Caflro recipiendo , c^ F.tdiis Soldariornm Perpacandis.
LE R 01 a touz ceux, qi ces Lettres verront, Saluz. Ann. D.
Come , par certeine Trete, ^3/8.
Fait & AcoRDEZ par entre Nous & noftre trefchere •^''- '•
Frerc, Johan Duc de Bretaigne & Conte de Richemund, ^- »•
Le dit Duc feut tenuz de Bailler & Delivrer a nous le Chaftel ^'^*''* '•
de Breft en Bretaigne , a demorer en noftre Meyn, en ccrteyn'*- *•?•*>
forme, contenue en dit Tretee , ficomme par noz Lettres Paten- '"• 7-
tes en faites poet pleinement apparoir,
Et fur ce envoiafmes, pardevers le dit Chaftel, noftre Trefche-
re Oncle, Thomas Comte de Bukyngham , noftre Coneftable d'En-
gleterre : noz foialx Cofyn.s , Edward de Cortenay Comte de Deve-
nejhire , & Johan d^Arundell noftre Marefchal d"EngIeterre : noz
Trefcheres & fealx , William Sire de Latymer . Johan Sire de Cob-
ham , IVauter Sire de Filz JVauter , Michel dc la Fole, Rauf de
Ferriers. Guy de Bryen le Filz, Johan de Montaga le Fiiz, Hugh
la Zouche , 6c Hugh de Haftynges ; a Recevoir en noftre meyn le
dit Chaftel , felonc lc purport du dit Tretee ,
Et, avant que noftre dit Oncle & nos autres foialx furnomez
poient avoir la Liveree du dit Chaftel, il leur covenoit,pur noftre
meillour , eux obliger , fibien as Capiteyns & autres Soudiours ,
q^eftoient en dit Chaltel, en certeines Sommes d'Or, que les ditz
Capiteyns & autres So'jdiours dilbient a eux eftre dues, pur lour
Gages, pur le temps q'il avoient demorcz en mefme le Chaflel,
avant le jour de la dite Liveree , come as autres, enfy come en
fuyt (c'efta(Tavoir)
* A Johan Auflyn Chivaler , pur Lui & les Soudiours de fon • VII.
Hoftel , demoranra en mefme le Chaftel , Cynk Milles , Sepc 194.
Centz, unfe Francs, & Qiiaters Soldz,
A Johan Lakyngheth Chivaler , Milles , Cynquante Quatre
Francs, & Demy,
A , nollre chere & foial , Rohert KnoUes , pur Deniers par Lui
paiez as certeins Balefters , demoranz en dic Chaftel , Quatre
Centz , SetTante Sept Franks ,
A Guille Knok , Quatre Centz , Quatre Vintz, Dix & Noef
Franks, & Demy,
A JVilliam Damyot, Sg>t Centz, Quatrc Vingtz, Oet Francs,
Quatre Soldz ,
A Johan de Valence, Trois Milles, Trois Cenrz, & Quatrt
Francs,
As certeins autres Soudiours , a Lanz en Engleterre , Unze
Centz, Qiiarante & Noef Francs,
As Soudiours , attendantz en mefme le Chaftel, Noef Milles,
Cent Cynquante , & Sept Francs ,
I T E M , as certeins Marchantz de Bordeux , pur Vitailles de eux
Achatez , pur vitaillement du dit Chaftel , Doufze Cens Francs ,
A ditRoier/K»tf//«,purleQuarter lors a Comcncer , pur quel il
emprift a demorer illoeqes, fur la Garde du dit Chaftel, DixMil-
les. Deux Centz, & Quatre Vincz. Francs,
Et a un Marchant de Bayone , pur Cent & Trent & Deux Pi-
pes de Vyn , de li Achatez, pur le Vitaillement du dic Chaftel,
Deux MiUes, Trois Cenz, SeDTaDte & Sefze Francs,
A paier a certein termes, compris en Lettres Obligatoires , fur
ce faites, par noftre dit Oncle & noz autres foialx furdiz,
Sachez nous, pur ce que le dicChaftel lera pleinemenc deliverez
a fioftre
Ann. D,
1378-
Hic. i.
E T A C t A
a noftre meyn, par Acord fait entre nous & noftre dit Oncle, &
les aurres, ObligeT,, come defllis, avoir grantez a eux, & a ches-
cun de eux , de Defcharger & Defdomager eux, & lour Heirs,
Executours , & Affignez , devers les Parfonnes , as queux ils fe
ount Obligez. en la manere fufdite, & enli leur Proraettons loial-
inent &c en bone foy par ces Prefentes.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons rait fere ceftes noz
Lettres enfeeUeT. de noftre Grand Seai.
Don. a Weftmonftier, le ix. jour d^Averile.
Per Concilium.
P U B L I C A.
77
Dt Navi , wcatA U AUce , CHftodibus Caftri de Breft
liberanda.
Ann.D.
1378-
An. I.
R. 1.
Ibid.
tn. 8.
REX Univerfis & finguHs Loca noftra tenentibus, Capitaneis
Armatarum, Admirallis, & aliis Capitaneis , & eorum Loca
tenentibus , necnon Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Servien-
tibus ad Arma , ac aliis iVliniftris, Fidelibus, & Subditis noftris,
ad quos, Scc. Salutem.
Sciatis quod, „ , . ,., . ,., r,.
Cum, de avifamento Concilii noftri, fecenmus hberan , diledtis
& fidelibus noftris, IRicardo yibberburj 8c JohanniGohfre , Cufto-
dibus Caftri noftri de Breft, quandam Navem vocatam la Alice,
qu» fuit, cariflimi Domini, Domini E. nuper Regit A^iglia .,kv'i
noftri, & quae , poft Mortem ejufdem Avi noftri, ad manus no-
ttrasdevenit,
Volumus quod iidem , Ricardus & Johannes , habeant eandem
Navem , cum Marinariis fufficientibus pro eadem , in Comitiva
fua, apud didlum Caftrum noftrum de Breft, ad ferviendum nobis
fupra Mare, prout meliiis eifdem, Ricardo & Johanni., adNocu-
tnentum Inimicorum noftrorum , videbitur faciendum ;
Nolentes quod praedidta Navis, feu aiiquis Marinariorum ejus-
dem , pro tempore quo iidem, Ricardus & Johannes, Capitanei
Caftri noftri prjedidi , fic extiterint , ad dcferviendum nobis alibi
capiantur aut areftentur.
In cujus, &c.
piendum,qu6d ipfi ad didum Portum adDiem illuitiad ultimiitnj Ann. D.
erunt, & excunc exinde, durante didto Viagio, a Servitib noftro, I378.
fiine Licentia Admirallorum noftrorum, non recedent, K*. *.
Et ad omnes Rebelles & ipfos, qui talem Securitatem invenire
noluerinc , areftandum , & Prifonis noftris committendum , in
eifdem moraturos,
Necnon ad areftandum , ex parte noftrS , Bona & Catalla eo-
rum, & ad Oftia Domotum fuarum figillandum, quoufque iidem
Marinarii in didum Servitium noftrum proficifci , & ad hoc fa-
ciendum Securitatem invenerint, ut prjedidtum eft , invenire vo«
luerint, vel quoufque de eis noftram praeccperimus Voluntatem;
Et iaeo vobis Mandamus qu6d eidem Ricardo , in praemiflls
faciendis , Intendentes fitis, Confulentes, & Auxiiiantes quotiens
& prout idem Ricardus , vos , vel aliquem veftriam, fupcr hiis,
oneravit , feu fcire fecerit ex parte noftra.
In cujus , &c.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , viceCmo die Maii.
fer Billam de Privato Sigitto.
* DEX eifdem Salutem.
*^ Sciatis quod Aflignavimus , dileihim nobis , Johannm Ore-
•well, Scrvientem noftrum adArma, ad Sexaginta Marinarios ido-
neos, in Aquis Thamifiae & Medeweye , & in Cofteris earum-
dem , ubicumque inveniri poterunt , tam infra Libertates , quam
extra , areftandum & capiendum , & eofdem Marinarios venire
faciendum, ufque Portum Sandewici, infra Quindecim dies pro-
xim6 futuros,ad proficifcendum, <^c. ut fufra ufque ibi. promptfc
folvendis,e^ tunc fic^ix. ad fufficientem Securicatem de di(ftis Sexa-
ginta Marinariis capiendum, qu6d ipfi ad didumPortum, e^<;. «*
jufra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Maii.
Per Billam de Concilia.
Super Financia Comitis de SanBo Paulo.
•VIL
IbH.
TefteReseapudWeftmonafterium,decimoquintodieAprilis. V'''^! Li?e£ Rl^SRegnumAngli«,a partibusTrans-
marinis, causa Financix, Comitis de Saniio Paulo , Prifonarii Re-
Per Billam de Privato Slgillo.
• VII
I9f
* De Liberatione frxfati Caftri facienda.
Ann. D.
1378.
An. 1.
R. 1.
Itid.
Ann. D, n E X, diledo & fideli fuo, Roberta de Knolles Chivaler, Salu-
1378. *^ tem.
[378,
An. I.
R. 2.
I6id.
m.
ic.
Cum inter Nos , & cariflimum Fratrem noftrum Ducem Brl
tannia , ac etiam cariflimum Avunculum noftrum Cmnitem Bu-
kynghania., & certos alios Ligeos noftros,
Qui nuper de didlo Fratre noftro Caftrum de Breft receperunt,
& illud vobis tradiderunt cuftodiendum , juxta tenorem certarum
Indenturarum , inter didtum Avunculum noftrum & alios Ligeos
noflnros prxdicftos & vos confedtarum ,
Concordacum exiftat quod vos plene deliberabitis ad Manum
noftram Caftrum fupradidtum , prout per Literas , fub Sigillis
didti Avunculi noftri & quorumdam didtorum aliorum Ligeorum
noftrorum figillatas, & vobis diredtas, plenius poterit apparere,
Et fuper hoc ordinaverimus , dileiftos & fideles Milites noftros,
Hicardum Ahberbury & Johannem Golofrc ad recipiendum a vobis
didtum Caftrum, & illud nomine noftro cuftodiendum,
Vobis injungimus & Mandamus , fuper Fide & Ligeantia , qui-
bus nobis tenemini , & fuper omni quod erga Nos forisfacere PO'
gis, venturus exiftit,
Habet Literas Regis de falvo Condudtu & Protedtione, venien-
do, a partibus prsedidtis, in R^num Anglix , cum Uno Valetto
& Duobus Equis , ufque ad Feftum Sandti Michaelis, proxirao
fiiturum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Maii.
Per Concilium,
Pro Thoma de Wodtftok, Comite BHkinghami*.
D E X Vicecomiti Bukinghamiae , qui nunc eft , vd qui pro Ann. D.
*^ tempore fueric, Saiutem. 1378-
Cum , Sextodecimo die Julii , proximo praeterito (videlicet) ^. ,,
Dte CoRONATIONIS NOSTRiE, R. j.
Volentes Perfonam , carifllmi Avunculi noftri, ThomadefVo- cUuf. t.
deftok, ad exaltationem & decentiam Status fui, honorare,
Eidem Thom^ Nomen & Honorem Comitis dederimus , & ip-
fum in Comitem Bukinghamite jprxfeccnmus , ac de eifdem Nomi-
ne & Honore per Cindturam Gladii inveftdverimus , H a b E N D a
&Tenenda eadem Nomen & Honorem Comitis Bukingha-
mia fibi & Hxredibus fuis I m p e R P E T u u M ,
i.w.
tentis, quod eifdem, Rtcardo Abberbury&C Johanm Golofre , Ca- ^.t prxtere^ Dede RIMUS , & CoNCESSERIMUS , &
ftrum fupradidtum , una cum Vidtualibus noftris, Artilleriis, &
aliis Rebus , quae ad nos peninent & debent pertinere in eodem ,
deliberetis , & plene deliberari faciatis, prompte & fine dilatione
vel difficultate aliquali ,
Facientes Indenturam , inter vos & didtos , Ricardum & Johan-
ntm, dc omni eo quod lic deliberaveritis ,
Per quam Indenturam & praefens Mandatum noftrum volumus
vos inde erga Nos exonerari.
In cujus, &c.
TefteRege apud Weftmonafterium , decimo odtavo dieAprilis.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Fiagio per Regem CaftelU fttpra Mare.
Ann.D. R ^^ Univerfis & fingulis Vicecomitibus , &c. ad quos, &c.
1378. Saiutem.
Sciatis quod aflignavimus , diledtum nobis, Ricardum Imhrigg,
Servienrem noftrum ad Arma , ad capiendum Centum Marinarios
idoneos in Comitatu Eflexiae, ubicumque inveniri poterunt, infra
Carta 'noftrS Confirmaverimus, prsefato Comiti , fub
Nomine Comitis Bukinghamia , Viginti Libras, PercipieN-
DAS & HABENDAsfibi& Hasrcdibus fuis praedidtis, fingulis
Annis , de Exitibus ejufdem Comitatus , per manus Vicecomicis
illius qui pro tempore haerit, ad Fefta Sandti Michaelis & Pafchae,
per cequales Porciones , I M p E R p E T u u M , prout ia CarCa no-
ftra praedidta pleniiis concinecur,
Tibi priEcipimus qu6d eidem Comiti id , quod ei a retro cft dc
praedidtis Viginci Libris Annuis, a praedidlo fexcodecimo die , &-
eafdem Viginci Libras exnunc, fingulis Annis , ad Terminos prae-
didtos , cequis Porcionibus , de Exitibus Comitatus praedidti , de
tempore in tem^us, folvas, & ei indfe Intendens lis &Refpondens
juxca tenorem Carcae noltrs fupradidtce ,
Recipiens a praefaco Coroite Literas fuas Acquietantiae , qua
pro Nobis fufSciences fuerint in hac parce , & nostibi inde, in
Compoco cuo, debitam AUocarionem habere faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonaltetium, tricefimo die Maii.
Au.
R. 1.
Ibid.
4-
tn
Libertates , & extra , & eofdem Marinarios venire faciendum us-
que Ponum Sandewici, cicra quincum diem Junii, proxim6 fu-
turum, ad proficifcendum exinde, in Servitium noftrum , ad Va-
dia noftra , in proximo Viagio , per cariflimum Avunculum no-
ftrum , Johannem Regem Caftella ©- LegiorJs Ducem Lancaftriae ,
fupra Mare faciendo , prout eis , in Advencu iuo ufque Porcum
praedidtum, ex parte noftra, injungecur,
Ec ad capiendum quoddam Vas , competens ad didtos Marina-
rios & Hernefia fua , ufque didtum Portum , ex caufa praedidta ,
ducendum, pro Vadiis nollris, in manibus , per didtum Ricardum,
tam didtis Marinariis, eundo ufque didtum Portum , quam Mari-
rariis didti Vafis, prompte folvendis,
Et ttd fufficienteqj Securitatein a didis Centum Marinariis ca-
Dt ConduBu pro Rege Navarnt.
REX , per Literas fuas Pacences , per unum Annum duraturas jfuf-
cepic in falvum& fecurum Condudtum fuum,ac inProtedtio-
AnnD.
1378.
nem funm fpecialem, Nobilcm & Potentem Principem, Karoium An. i.
Regem N/j wrr<s , veniendo vcrfus Rcgnum Angliae, cumQuingen- R ».
ris Perfbnis , Armacis vel non Armatis , in Comitiva faa , & in eo- Tranc. i
dem Regno * Regis , ieu alibi per Dominium & Poteltatem Re- s i- f •»
gis, mo?ando, & exinde ad propria redeundo , ac Equos , Her-
nelia, & Bona fua quaecumque.
Tefte Ilcge apud Weftmonafterium, triccfirao primo die Maii
"■.4.
• VII.
197.
Per Magnum Concilium.
K5
Di
78
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D.
1378.
Eic. z.
jfn. I.
R. i.
Scot. I.
R.i.m,
3.
Ann. D,
1378.
An. I.
R. i.
Vafc. I.
R. z. m.
16.
*vn.
198.
Be Moneta Scotia nfque Eborum dncenda.
REX VicecomitiNorchumbricE, Salutem.
Cum, per Literas noftras Patentes, aflignaverimus & depu-
raverimus, diledos & fideles noftros, Kobertum de Bo/w/awCufto-
dem Caftri, Thomam de Ildcrt07t, Camerarium Villx noftrx Be-
rewici fuper Twedam, Alanum del Strother Vicecomitem de Ro-
kesburgh, & Te, ad Recipiendum , nomine noftro , de Roherto
Confajiguhieo noflro Scotie , vel Deputatis ab eo , apud Berewicum
fuper Twedam, Quatuor Milia Marcarum Sterlingorum de Mo-
neta noftra Anglia:, vel Aurum feu Argentum ad valorem,
Ql'* quidem Quatuor MiUa Marcarum didus Confanguineus
nofter, ad Fcftum Sanfti Johannis Baptiftse, in partem latisfadtio-
nis Qi^iinquaginta & Sex Milium Marcarum ,
In q'iibus idem Confanguineus nofter & alii Domino Edvjardo,
nuper Regi AngH<e, Avo noftro, & Hxredibus fuis obligantur,
Pro David de Bruys deftjndo, nobis folvere tenetur,
Et ad di£ba Qtiatuor Milia Marcarum abinde ufque Civitatem
noftram Eboracenfem , ad Cuftus noftros, de Exitibus dicfli Co-
mitatiis Northumbri;fi , fine dilatione conducendum, ibidem Wil-
lielmo de Melton Chivaler , ac Ma]ori Civitatis Ehorum hberan-
dum, proijt in Literis noftris prxdidis plenius continetur,
Tibi , fub Forisfaaura omnium , qux nobis forisfacere potentis,
prxcipiraus, firmiter injungentes, quod dicla Quatuor Milia Mar-
carum, a difta Villa Berewici, ufque Civitatem noftram Eborum,
falvo & fecuve , in Comitiva prxdidorum , Roherti , Thoma; , &
Alani, vel Thoma: Durant ,
Quem ad diifta Qiiatuor Milia Marcarum computandum, nu-
merandum, & triandum, aflignavimus,
Sumptibus noftris, de Exitibus didi Comitatus Northumbris,
cum omni celeritate , conduci, & pr.icfatis f^////c/wo& yV/a>r/',
per Indenturas, inde inter vos modo debito faciendas, hberari fa-
cias,
Et de Cuftubus , quos circa Condudionem prasdidam apponi
contigerit , tibi in Compoto tuo debitam Allocationem habere fa-
ciemus. . ,
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Junii. ,>
De ForisfiCiis , per Rebellionem Berardi de Lebreto , Vomino
dc Montferant concejfu,
t> EX Om.nibus, ad quos, &c. Salutem.
^ *■ Sciatis quod ,
De gratia noftra fpcciali , & pro bono Servitio quod , dileftus
& fidelis nofter , Bertrandus Dominus de Motitferant nobis impen-
dit & impendet in futurum ,
Et coniideratione magnorum Dampnorum , quae habuit & fulli-
nuit occafione prxfentium Guerrarum,
De Aflenfu Concilii noftri , Dedimus & Conceflimus prxdido
Bf r/r^«(i<> omnia Hofpitia , Terras, Redditus, Reventiones , Ma-
neria , Jurifdiftiones , Homines , Jura, Debita , & Deveria, ac
omnia alia Bona , mobilia & immobilia , qux Berardus de Lehret
Chivaler, nuper Dominus de Lognoyran, habuit, tenuit, & per-
cepit , 8c qux fibi debebantur in Civitate noftra Burdegalx & in
Baillagio cjufdcm,
Exceptis Locis, Terris, Juribus, & Deveriis in Tiran & Bris-
fak,
Et Pertinentiis fuis quibufcumque ,
Dedimus etiam eidem Bertrando omnia Terras & Deveria , cjuje
iprxhtus Berardus habuit & tenuit in Villa &Caftellania deBourg,
& in Patria de Burges , ac omnia Debita quoe fibi debebantur ibi-
dcm, cum omnibus Pertinentiis fuis, ante tempus Rebellionis (ux.
contra nos ,
Qux quidem Hofpitia , Terrx , Redditus, Reventiones, Ma-
neria , Jurifdiftiones , Homines , Debita, Jura, & Deveria, per
Forisfairturam & Rebellionem praedidi Berardi ad nos pertinent ,
*Habf.nda &Tenenda omnia prxdidla Hofpitia , Ter-
ras , Rcdditus , Reventioncs, Maneria, Jurifdiiftiones, Homines,
Jura, & Deveria, cum Pertinentiis,
Et diiftis Locis , Terris , Juribus, & Deveriis de Tiran & de
BriflTak, cum Pertinentiis,
Ad totam Vitam prxfati Bertrandi , de Nobis & Hseredibus
noftris per eadem Servitia , per quse prxdidlus Berardus ea tenuit
ante Rebellionem fupradiftam ,
Ita femper quod , poft Mortem pridicli Bertravdi , omnia prx-
dicta Hofpitia, Terrx, Redditus, Reventiones, Maneria, & Ju-
rifdidtiones , cum Pertinentiis , fibi per Nos iic Data, ad Nos
& Hceredes noftros integre revertantur.
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium , nono die Junii.
Ter Breve de Frivato Sigillo.
ET Mandatum cft Locum tenenti Regis in Dominio Regis
Aquitanias , ac Conltabulario & Majori Civitatis Burdegalae ,
& eorum cuilibet, quod ipium Bcrtranduin in PoirelTionem Hos-
Jitiorum, Terrarum , Reddituum, Reventionum , Maneriorum,
urifdidionum , Hominum , Jurium , Debitorum & Deveriorum ,
ac Bonorum prsediftorum, per Regem iibi ficDatorum ponant &
inducant , feu poni & induci demandent , ac ipfum in Poflellione
hujufmodi Teneri & Tueri faciant, Habendorum & Tencndorum
juxta vim & effeftum Literarum Regis praEdidtarum.
Dat. ut fupra.
Per Breve ^c.
Be' Intendendo Locumtenenti Regts in AqHitania.
K}
-Ann. D.
1578.
Ric. X.
EX, diledlo & fideli fuo, Soldano de la Trau, Salutem -^n. i.
Cum Nos, ' R. 2.
De Fidelltate , Circumfpedlione , & Induftria, diledti & fidelis y^^fi' '.
noftri, yohamiis Domini de Neville plurimiim confidentes R. i.w.
Iplijm Locum noftrum tenentem in Ducatu noftro Aquitanise i-
conftitucrimus quamdiu noftrx placuerit Voluntati , prout in Lite-
ris noftris Patentibus, indc confeftis, plenius continetur
Vobis diftrictius quo poterimus , firmiter injungendo' Manda-
mus quod eidem Johaimi, quamdiu in OfBcio prsedidto fteterit
in omnibus & lingulis tanquam Locum noftrum tenenti ibidem'
Pareatis, Refpondeatis , & fideliter Intendatis. '
In cujus, &c.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo die Junii. ''
Ter ipfum Regem.
Eodem modo mandatum eft fubfcriptis , fub eadem Data •
videlicet ,
I
Domino de Mojitferrant.
Domtno de Montferrant de Pier-
regort.
Dommo de Roafan.
Doviino de Duras.
Domino de Caupenn.
Dotnino de le Sparre, vel ejus
Locum tenenti.
Domino de Coftilhen.
Domitio de Curton.
Cafitatteo de Bouch , &c.
De Potejlate andiendi Ouerelas , Provocationes Q- Appellationei
in partibns Aquitanitt.
D EX, dileftis fibi in Chrifto, Ahhati de SanElo Severo, Ahbati Ann. D.
■•-^ de Bournet , Decatio de Saniio Attdrea, & Decano de Sanfto 1378.
Severino , ac Diledtis & Fidelibus fuis, Archihaldo de Greilly Ca- An.i.
pitaneo de Bogeo , Domino de le Sparre, Dotiiino de Duras, Con- R. i.
ftabulario Vilte noftrie Burdegalx pro tempore exiftenti,Magiftro VAfc. i.
Reytmndo Guilliam de Puy , & Magiftro Petro Fernaud, Salutem. R. i. ">■
Quia, juxta debicum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis ad 3.
Nos, ut ad Regem Franci,E & Supcriorem Dominum Ducatus
Aquitanix, & Partium adjacentium , Querelantibus , Provocanti-
bus, & Appellantibus , delideramus fieri plenae Juftitiae comple-
mentum,' ■ : .
Nos (de veftris fidelitate & circumfpedtione providd confiden-
tes) ad Recipiendum & Audiendum omnes Querelas , Provoca-
tiones , & Appellationes ad Nos , ut Regem Francix , in didtis
Ducatu & Partibus fic fadtas & * interpofitas, & impollerum fe- * vil.
ciendas & interponendas, & in omnibus Caulis Querelarum , Pro- ip^.
vocationum , & Appellationum hujufmodi Civilibus , cum Emer-
gentibus , Incidentibus, & Dependentibus in & ab eifdem, Pro-
ccdendum , Citandum , Cognofcendum , Inhibendum , Interlo-
quendum , DifBniendum , Exequendum , & ipfas , fecundum Le-
ges , Foros , ac Confuetudines didtarum Partium , ac Scilum &
Curfiim Curise noltrte Francice , Fine debito Terminandum ,
Et omnia alia & lingula facienda & excercenda qux in priemis-
fis & ea tangencibus neceflaria fuerint , etiam li JVlandatum exi-
gant fpeciale,
Voisis Decem, Novem, Odlo, Septem, Sex , Qiiinque, qua-
tuor, & Tribus veftrum (quorum vos , prsefate Conltabularie,
unum elTe volumusj cum Punitionis & Cohertionis debicae Pote-
Itate , Vices noftras committimus , donec eas duxerimus revocan-
das:
Et ideo vobis mandamus quod, circa Praemifla facienda, dili-
genter, folerter, & fideliter Intendatis:
Damus autem omnibus Archiepifcopis , Epifcopis , Ducibus,
Comitibus , Vicecomitibus , Marchionibus , Baronibus, Senefcal-
lis , Majoribus, Praepolitis , Officialibus , Miniftris, & omnibus
aliis Fidelibus noflris , tam Nobilibus , quam Popularibus , didla-
rum Partium , Tenore Pr.efentium , in Mandatis quod vobis De-
cem , Novem , Odto , Septem , Sex , Qciinque , Quamor , &
Tribus veftrum , (quorum vos , praefate Conftabularie , unum efla
volumus) Intcndant & Pareant in prxmiflls.
In cujus, &c. quamdiii nobis placuerit duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium , decimo quinto die Julii.
Per Billam de Privato Sigillo.
Snper Viagio Regis CaftelU de Monflro faciendo.
REX, diledtis & fidelibus fuis, Thoma de Wodeflok Comiti Bu-
kitighamia Conftabulario Anglix Avunculo noftro carifTimo,
Jokanni de Arundell Marefcallo Anglise, Roberto de S-wylyngton,
Johanni de Ipre , Radulpho de Ferrers , Johanni del Hay , IVilliel-
mo Walleiuorth, Johanni Philipot , & Johannt de Lincoltt Clerico,
Salutem.
Sciatis quod Nos,
De ftdelitate & circumfpedtione veftris plenius conhdentes ,
Aflignavimus vos , Odto, Seprem, Sex, Quinque, Quatuor,
& Tres veftriim, ad Monftrum Hominum ad Arma & bagitta-
riorum , de Retinentia quorumcumque Dominorum & aliorum ,
in Viagio , per , cariirimum Avunculum noftrum , Johannem Rc-
gem Caflellai df Legiotiis , Ducem Lancaftrix , m Oblequio noitro,
iupra Mare faciendo , profedturorum , capiendum & fuperviden-
dum, & ad Defec^us, quos ibidem inveneritis, in fcriptis redigen-
dum.
Ann.D.
1378.
An. i.
R. 1.
Frxnc. I.
m. 3.
Et ACTA PUBLICA.
^^
Ann. D.dum, & ad Concilium nOftrum inde plene, ac difl:in61:e,& aper-
1378. te certificandum ;
tjc. 2. Et ideo vobis mandamus quod Vos , &c. circa praemifla, cum
omni diligentia, intendatis , 6c ea faciatis, & excerceatis, acCon-
cilium nollrum de Defedlibus , quos ibidem inveneritis , in Scrip-
tis certificetis , in forma prxdiiSa :
Damus autem univeriis & fmgulis Dominis ac Hominibus ad
Arma,Sagittariis, & aliis quibufcumque, de Retinentia fupradicSa,
fub Forisfaftura omnium qu,» nobis forisfacere poterunt, in Man-
datis, quod vobis,&c. in prsemiffis obediant , pareant , & refpon-
deant, prout decet.
In cujus, &c.
Teile Rege apud WefT:monafterium,decimo quinto die Junii.
Per Concilium.
* In cujus , &c. ufque ad Feftum Omnium Sandorum ^ pro- Ann. D.
ximo futurum, duraturas. 1378.
Tefte Rege apad Weftmonafterium , decimo fexto die Junii. Ric. i.
* VII.
Per Billam de Privato Sigillo. iai.
Confimiles Literas Regis habent fubfcripti ; videlicet.
Ann. D.
1378.
Aa. (.
K. 1.
liid.
m. 4.
• VII.
»00.
De Generalibus Attormtis , pro Comitiva ejufdem Regis.
PHiIippus le Defpcfifer Chivaler, qui, in Obfequium Regis, in
Comitiva, cariiTimi Avunculi 'R.c^xs Johannis Regis Caflella;
(^ Legionis, Ducis Lancaftrix, fupra Mare profeiSurus eft , ha-
bet Literas Regis de Generali Attornatu, fub nominibus, fohan-
7iis Bajfet, Vicarii Ecclefice de Gedeneye, * & Nubolai de Hac-
clyf., fub alternatione, ad Lucrandum &c. in quibuicumque Curiis
Angli;e, per unum Annum duraturas.
Pr. &c.
Tefte Rege apud WeftmonafteriLim , decimo odavo die Junii.
Johannes de Waltham recepit Attornamentum.
Confimiles Literas habent fubfcripti; videlicet.
Thomas Mewes Chivaler.
Johannes de Burgh le Filz. Chi-
valer.
Johajines Ovenyld.
Johannes Pas de Dertmuth.
Thomas Barley Scutifer.
Thomas de Metham Miles.
Johannes de Seyton Miles.
Robertus Knolles Miles.
Petrus Wjk Miles.
Willielmus Randolf Miles.
Thomas Scoggayn Armiger.
Thomas Bradefljagh Chivaler.
Thomas Seymond Chivaler.
Thomas Gerwold Senior ydcKyn-
gefton , fuper HuU.
Johannes Andrue Milcs.
Alexander de Coldingham Miles.
Petrus Straungo Miles.
Willielmus de Belesby.
Willielmus de Ufford., ComesSuf-
folciis.
Robertus Cornu Miles.
Walterus de Cokejeye Chivaler.
Rogerus Venent Armiger.
Ediuardus de Berkele Chivaler.
Edwardus de Ap^elby Chiva-
ler.
Be Potejlate traBandi cum Rege Arragonum.
Ann. D
1378.
Aii. I.
R. 1.
'Brmic. I
D EX Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod Nos,
Dc circumfpcSa Fidelitate & Induftria , dilecftorum & fide-
lium nollrorum, Johannis Nevill Locum noftrum tencntis inpar-
tibus Aquitanix, Johawiis de Roches Militis, & Magiftri Gerardi
R. i.p.i. iJe Meuta, plenius confidentes,
tn. i. De Conienfu & Avifamento Concilii noftri, ipfos, Locum no-
(iruTn te:ievtem, Johannem de Roches, & Gerardum ., & Duos eo-
rum , noftros veros & legitimos Procuratores , Negotiorura Ge-
ftores , ac Nuncios fpeciales ,
Ad Tradandum & Concordandum cum , Magnifico & Po-
tente Principe , Domino Petro Rege Arragonum Uluftri , Confan-
guinco noltro cariiHmo , feu ejus in hac parte Procuratoribus,
Nunciis , feu Deputatis , pleniriam Poteftatem ab ipfo R^e ha-
bentibus, de quibufcumque Amicitiis, Alligantiis, & Mutuis Au-
xihis, interNos, & Hvcredes noftros, pro Nobis, Regnis, Ter-
ris, & Dominiis, acSubditis, & Valtallis noftris quibufcumque,
& ipfum Regem , & Haeredcs fuos, pro Se, Regnis, Terris, &
Dominiis fuis , ac eorum omnibus Subditis & Valfalhs , pro per-
petuo duraturis,
Ordinamus, Facimus, & Conll:ituimus per Prcefentes ;
Dantes & Concedentes eifdem, Locum uofrum teno/ti, Johan-
ni de Roches , & Gerardo , & Duobus eorum , Poteftatem & Au-
«Soritatem fpeciales, ac Mandatum generale, pro nobis , Haere-
dibus, Rcgnis, Terris, Dominiis, Subditis , & Valfallis noftris,
Prcemtila omnia & fingula Tradtandi , Concordandi , Faciendi , &
Expediendi,
Et omnia, cum Traiflata , Concordata , & Expedita fuerint,
Firmandi, Vallandi, & omnia alia Excercendi, quie circa ea ne-
ceffaria fuerint \el oportuna, etiam li Mandatum exigant fpecia-
Ratum, Gratum, & Firmum habituri quicquid iidem, Locmn
noftrum tenens , Johannes de Roche , & Gcrardus , vel Duo eo-
rum, nomine noftro , fecerintin Prjemiftls, feu aliquo Praemiflo-
rum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftro
Weftmonaft. vicehmo die Junii.
Per Magnum Concilium.
De Potejlatc Tra^andi cum Comite Fn.xi.
j, 'g ■ T^Odem modo ajlignantur prafati, Johannes, Johannes, (4- Ge-
^' ■ J-^ Tsrdus, ad Tra£iandumcum,Nobili i^ Potenti Firo^GiAone
Comite Fuxi.
Dat. ut fupra.
Per Magnum Si^illum.
An. I.
R. 1.
lbi.lem.
De AHxilio , Regi Navame , comra Henricnm Baflardum ,
Occttpatorem Regni Hifpania , pr<tflando.
LE RoT a, noftre trefchere & foial, Jokan Seigneur de Ne- Ann. D.
vill, noftre Lieutenant es Parties d'Aquitaine, Salutz. 1378-
Come par certeyn Traitee, -^». 1.
Faite & accordez, parentre Nos & Trefnoble Prince & noftre ^- ^-
trefchere & trefame Cofin, Charles Roi de Navarre, par nozPro- ^ranc. i.
cureurs d'une part & d'aurre, R. 1. w.
Le dit Roy ad baillez, & dcliverez a Nous fon Chaftel & fa '7'
Ville de Chirbourg,a tenir en noftre Meyn par leTerme deTrois
Ans, procheinz enfuantz apres la dite Dehverance, en exploit de
noilre Guerre,
Et par celle caufe & autres , qui a ce Nous ont meuz , aiens
Grantex & Promys a noftre dit Cofyn, de Li Aider & Socoure
de Cink CentT. Hommes d'Armes , & Cmk Centz Archiers , ou
autres CombatantT, fuffifantx, a noxpropres Coftages & Defpenz,
pur eftre ovefque noftre dit Cofyn, & li fervir par Quatre Moys,
en la Chivanche q'il fera, en fa Parfone, deinz fon Roiaume de
Navarre, ou dehors en Roiaume d'Efpaigne , pur Invaire& Guer-
roier le Baflard Henri, occupant a prefent le dit Roiaume d'Es-
paigne , ou fes Amys, Alliez,, & Bienvuillantz, & pur eftre o-
vefque noftre dit Cofyn a la Bataille s'il avieigne,
Les quelx Milles Combatantz avantditz, quant ils averont Ser-
vis noftre dite Cofyn par le fpace de les avantdiz Qiiatre Moys,
comenfantz les ditz Qyatre Moys le iour q'ils ferront venuz a
Seint Johan Pee des Portz, fi la dite Chivanche dure plus outre,
ferront francs & purront franchement departier de noftre dit Co-
fyn , a la fyn des ditz Quatre Moys , & Returner devers noilre
Paiis, fanz contredit ou empefchement de noftre dit Cofyn, ne
d'afcun autre depar Li ,
Et fi par Bataille, ou autrement, le dit Chivanchee foit finiz
dedeinz les ditz Quatre Moys, que , finiz la dit Chivanche, ils
purront auxi departir franchement de noftre ditCofyn, & euxRe-
turner dcvers noftre Paiis, fanz Chalange ou Empefchement de
Li , ne d'afcun autre a caufe de Li ,
Et avoms Accordez & Promys, par la;ditTraitee, quevous,
noftre avantdit Lieutenant es parties d'Aquitaine , envoierez & de-
liverez a nolI:re dit Cofyn , dedeinz urfMoys apres ce que vous en
ferez requis par Li, ou par autre depar Li,portant ces Lettres,les
Milles Combarantz fufditz, ou plus toft (ii plus toft fere le pur-
rez) en bon foy , & fanz feintife ou male engyn, folonc ce quepar
noftre dit Cofyn en ferrez requis,
Ou, l\ vous ny feuOez, adonqes noftre dit Lieutenant, ou au-
tre , qui pur le temps y fera noftre Lieutenant ou Capiraine es dites
Parties , envoiera & delivcrera a noftre ditCofyn ycelxMilleCom-
batanz , en la manere fufdite ,
Les quielx Mille Combatanz ferront tenuz de Li Servir, bien
& loialment, tantcome ils dernurront ovefque Li, come dit eft,
Et eft Tenuz noilre dit Cofyn, par le "rraitee fufdite, de Do-
ner & Fere avoir a ycelx Milles Combatantz , pur eux , lour
Gentz, & Biens fauf & feur PaiTage & Repaflage , par la ou
ils ayeront a palfer, par fon Poair, en venant devers fon dit Ser-
vice, & en retournant par devers noftre dit Paiis,
* Et de les fere Requiller & Traiter amiablement, & a eux ad- • vii,
minifter, par fes Subgiez, Vitaillez & autres choles qtii leur bu- 102.
foigneront, tan come ils ferront en fon Poair,pur leur Deniersre-
fonablement paiantz,
Si Volons & vous Mandons, Chargeons & Cotnmandons, !c
plus ertroitement que nous poons, & fur la foy que vos nous do-
vez , que ce , qui enfi avons Accordez & Promys a noftre dit Co-
fyn , touchant les avantditz Milles Combatantz , comc deffus eft
dit, vous tacez preftment fournir & accomplir a noitre dit Cou-
fyn , felonc noftrc Accorde & PromelTe fufdiz , fanz Li en failiir
en aulcun mancre , ii come vous amez a Garder noftre Honour
& Promclle , & fi come Nous nous Fions de vous.
Don. par Tefiix)ignance de noftre Grant Seal , a nofbe Pa-
lays de Weftmonftier , le primer jour d'Auguft.
Ann.D,
1378.
Ai3. l.
De ProteElionibus , pro Comitiva Regis CaflclU.
Depar le Roi ^ flm Conflil.
Pro Nmtio Papa de Retinentia.
10. gis de Protedtione, cum Qaufula VOLUMUS, &c.
Ann. D.
1378-
An.x.
R. 1.
ionoftro, ^"'^-
. Filium f^,/-K-ip-i.
Iielmi Maramaur Mihtis , ad Nos , in Nuncium , per Dominum '"• ^9-
Sum-
8o
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. Summum Tontifieem, cutn Rumoribus Sandx Creationis fuse, jam
1378. tarde deftinatumj
BJc. 2. Et, de gratia noftra fpeciali, & pro bono Servitio quod didtus
Charlotus Nobis impendet, conceffimus eidem Charloto Viginti &
quinque Marcas, percipiendas iingUiis Annis, ad Scaccarium no-
ftrum , ad Terminoc Sancti Micliaelis & Pafchae , per sequales
Portiones, ad totam Vitam prEedidti Charloti, vel quoufque pro
Sratu fuo aliter duxerimus ordinandum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Septembris.
Per Breve de Frivato Sigillo.
Ann. D.
1578.
Aii. I.
R. i.
Infr»
Tdl.
* VII.
203.
Pro Decano & Canonkii CapelU SanBi Stephani.
RlcarJus , Dei gratia , Rex Angliie tdr Francia , & Dominus
HibernicE, Thefaurano, & Baronibus fuis de Scaccario , ac
Camerariis fuis Salutem.
Cum Dominus E. nuper Rex Anglia , Avus ^iofler, per Lite-
ras fuas Patentes , Dederit & Concesserit , diledtis
nobis in Chrifto, Deca^to & Canojiicis CafelU Sa;iB:i Stepbaiii, in-
fra Palatium Weftmonaftei ienfe , illam Cameram infra Portam
juxta Pontem Reginx , ubi jam patet Introitus in diiSam Capel-
lam, qux quondam fuerat Clerici Coquinx dicti Avi noftri,
Necnon illas Domos infra Palatium prxdidtum, alias pro Sta-
bulis Dextrariorum & aliorum Equorum ejulidem Avi ?ioJiri ordi-
natas,
Ac Gardium ibidem, prout inrer eafdem Domos & Hofpitium,
quondam Comitis Kanti^ , in Villa Weftmonafterienfi,eidemGar-
dino adjacens, in Longitudine & Latitudine fe extendit,
Ac etiam Hofpitium praedidum , cum Pertinentiis , adeo plene
& integre, ficut illud ex Dono & Conceirione Johannis nuper
Comitis Kantia; idem Avus 7io(ler habuit,
Necnon omnia illa Tenementa in difta Villa Weftmonafterien-
fi, qux fuerunt Rogeri de Heyton Surigici, & qux Hxredes iplius
Rogeri, pro Se & Hxredibus fuis, dicto Avo fioftro S< Hxredibus
fuis Remiferunt & Imperpetuum Relaxaverunt ,
Habenda & Tenenda eifdem Decano cJ- Canonicis, &
Succeiforibus fuis, de ipfo Avo no(iro, & Hxredibus fuis, acaliis
Capitahbus Dominis Feodorum, in liberam , puram, & perpe-
tuam Eleemofinam,
Ac poftmodiim diiftus Avus fiojier, per alias Literas fuas Pa-
tentes , Concesserit prxfatis , Decano & Canonicis , Sex-
aginta& Sex Libratas, Trefdecim Solidatas, & Quatuor Dena-
riatas Redditiis , exeuntis de quibufdam Domibus , infra Stapulam
Weftmonafterii, in partem Satisfadionis Quingentarum Librata-
rum Terrarum & Reddituum Annuoruro, eis prius per prxfatum
Avum noftrum CoNCESSORUM,
Ita , videlicet , quod fi prxdiftus Redditus , Sexaginta & Sex
Libratarum , Trefdecim Solidatarum , & Quatuor Denariatarum ,
Annui Redditus, in parte, vel in toto celTaverit, aut fi alias,
* lidem, Decanus & Canonici, Id,
Quod eis de difto Redditu , Sexaginta & Sex Librarum, &
Trefdecim Solidorum, & Quatuor Denariorum defecerit, vel ab
cifdem Subtraheretur,
Habeant & percipiant, fingulis Annis, ad Scaccarium, de JE-
rario ipfius Avi noftri, quoufque eifdem, Decano & Canonicis, de
certis Redditibus & Perpetuis, ad valorem prxdictarum Sexaginta
& Scx Librarum,Trefdecim Solidorum, & Quatuor Denariorum
Annuorum, Sibi & Succelforibus fuis perpetue pollidendis, per
ipfum Avum noftrum, vel Hxredes fuos, fueric Proyifum, prout
in Literis noftris prxdictis plenius continetur,
Nofque Literas illas confirmaverimus 6c Ratificaveri-
MUS,
Jamque iidem , Decanus cr Canonici , Nobis fupplicarunt ut ,
Cum didius Annuus Redditus , Sexaginta & Sex Librarum,
Trefdecim Solidorum , & quatuor Denariorum , per Ammotio-
nem Stapulx prxdiiSx, in multo celfaverit, quominus ipfi eun-
dem Redditum, a diu eft, percepiffe potuerunt, feu adhucperci-
pere poterint,
Vellemus e/y^era , Decano S" Canonicis , Id, quod eis de eodem
Annuo Redditu , ex caufa prxdicta , a retro fuerit , Solutionem
ficri jubere,
Nos , volentes ConcefiTionem noftram prxdidam f)ari ,
vobis Madamus quod Id ,
Qiiod vobis (prxfateThefaurarie & Barones) per Inquificionem,
in hac parte capiendam, vcl alio modo legitimo, conftare foterit
lenttnt Martiris, hoc Anno Secundo, quod de Redditu infrajcripto Ann D
(vide/icet) a Fejto SanHi MicLielis, Anno xlix. Kegis E.Tenii, 13-18
uf^ue Feft.m Sancli Michael:s proximb fequens , lix /. xiv s. iii d. ob. Ric' 1'.
A Fejh SaiiBi Michaelis , Anno ^luinquagefimo , finiente, ufque
Feftiim Sandi Michaelis proximb fequens {videlicet) Anno primo Re-
gis niinc , Ix / vi d. ob.
Et a Fefto Sanili Michaelis , di&o Anno Frimo, ufque idem Fe-
ftum proximb fequens ,\y\\\ l. iv r.iii d. cejfahafit e^ deficiebant prop-
ter Ammotionem Stapula infrajcripta ,
Eo quod Domus Stafulie pradiiia , per tempus pradiHum, pro
ma]ori parte, fteterunt Vacua <^ non Occupata ,
Et fic eft Summa Totalis decafiis Redditus pradiHi , per tempus
pradiitum, clxxvii /. xix s. i d. quos pradiili, Decanus ^ Cano-
nici , non perceperiint nec percipere potuerunt per tempus pradi&u?n
ex caufts pradiiiis , de quibus iidem , Decanus c^ Canonici , habituri
funt Solutionem ad Receptam Scaccarii , per co?ifideratione?n eorum-
dem Baronum.
Annotatum in Memorandis de Anno Secundo Regis nunc in-
ter Recorda de Teimino Sandti Michaelis.
SatisfaButn eft eis i?idt , ut patet in Felle xxix. Die Aprilis ,
A?i?to Secundo Regis Ricardi Secundi.
Decanus & Canonici Capellx.
De Fifitatione faUa in Libera Capella de JVyndcfore,
OMnibus, ad quos prxfentes Literx pervenerint, Adam, per- Ann. D.
millione divina, Menevenfis Epijcopus & Cancellarius An- 1378.
glix, Salutem & fubfcriptis fidem credulam adhibere. An. 2.
Ricardus, Dei gratia, Rex Anglia , Secundus Illuftris, e.x Do- R. 2.
natione iibi divinicus infpirara , Tat. 1.
Cupiens fuam Regiam CoUegiatam Capellam de Wyndefore, in R. 2.P.4.,
Atrio nobilis Caftri fui ibidem fituatam, ut Domum Domini, ad m. ij-.
latus fuum magnifice * Fundatam, ad Dei laudem & honorem, *VII.
ac debitis ftatu & Sandtitate cullodiri ,
Nobis , Ada Menevenfi Epijcopo fupradidto & Cancellario fuo
Anglix,
Prxdiftx Capellx, tam in Spiritualibus , quam Temporalibus,
Giibernacori, & fub Domino noftro Rege prxdidto immediato
Cuftodi,
Ne in diita Capella fua quicquam Indecens vel Inhoneftum re-
linqueretur Incorredum ,
Vivx vocis oraculo Prxcepit, &: Nobis Injunxit, quod Statum
didtx Capellx, tam in Perfonis, quam in Rebus , Regimenque
& Adminiltrationem Bonorum ejufdem, plene & diligenter Exa-
minaremus , & Corr^enda Comperta in eodem Examine , juxta
difcretionem nobis a Deo datam , Reformaremus, tramite Jufticia:
& fecundum Canonicas Sandtiones,
Unde nos, Adam Epijcopus <^ Cancellarius fupradi(ftus , tamex
Prxcepto Domini noltri Regis prxdiiiti, quam ex Officio Cancel-
iarii Anglix (quod inmerito gerimus) decimo feptimo die Septem-
bris, in Domo Capitulari Capellx prxdidtx,
Vocatis coram Nobis, & perfonaliter interefifentibus ibidem,
Decano, Cano?iicis , c^ Vicariis ejufdem Capellx, tunc Relidenti-
bus in eadem, necnon certis Militibus Senibus, Veteranis, & in
Armis mulciim Confra£tis, ad didtum CoIIegium, pro Suitenta-
tione fua honefta , ne in vituperium Ordinis Klilitaris turpiter ege-
rentur, ex Fundatione primxva Capellx prxdidtx, affuniptis, &
CoIIegialiter , in certo Habitu honefto, in eadem ad tunc perfona-
liter exiftentibus,
Quorum Examinatione , informaJuris,coram nobis juratorum,
comperimus Articulos infrafcriptos in di(fta Capella Reformandos,
& debita Corredtione indigences.
204.
fjfc a retro, ^ etiam quicquid , de Redditu prxdidlo , ex caufa
prxdidia , hadtenus percipere non potuiife , & exnunc percipere
nonpolle,
Vos (prxfati Thefaurarie & Camerarii) eifdem , Decano & Ca-
tionicis , de JErario noftro folvatis , juxta Tenorem Licterarum &
Confirmationis noftrx prxdidtarum,
Et intentionis noftrx non exiftit, quod Camera, Domus, Gar-
dinum, ^ HoJ'pitiu?n pradiiia, fic Eijdem, Dccano & Canojiicis ,
in puram & perpetuam Eleemofinam Tenenda , ut prxmittitur ,
Concefla , de eodem Annuo Redditu , Sexaginta e^ Sex Libra-
rum , (§■ Trejdecim Solidorum , i^ §^atuor Denariorum aliqualiter
onerentur.
Tefte meipfo apud Weftmonafterium, xiii. Die Odtobris, An-
no Regni noftri Secundo :
Dorf
Irrotulatur Termino Sanili Mtchaelis Anno Sccundo Regis Ricar-
di Secundi.
Compertum eftper hiquifitionefn , captam coram Baronibus infra-
fcriptis apud tVelimonafterium , Die Martis, ifi Craftin» Sa?tili Va-
I N P R I Mi s , Compertum eft quod Decanus ejufdem loci
Muldtas, impofitas didlis Milieibus, quia non inceifunc,Horis Ca-
nonicis, in didta Capella, juxta Scatuta & Ordinationes ejufdem,
Imburfat , & prout fibi placuerit de eifdem Difponit ;
Unde Volumus & Ordinamus qu6d didtx Multx hujufmodi,
tam perceptx, quam percipiendx, Comilitibtis devotis, & in Offi-
ciis Divinis, in didta Capella, debite perfonaliter intereflentibus,
prout tenentur , integralicer folvantur , & xqualiter diltribuantur
inrer eofdem.
I te M ,qu6d didtus Decanus omnes Donationes Dominorum&
Magnatum , & diverfas Liberalitates , fadtas Capellx & CoIIegio
prxdidtis, percepit continue ab antiquo, & de eifdem diipofuit
pro fux libito voluntatis, & ad Suftencationem didlorum 3iilitum
nullo modo fubvenit de eifdem ;
Unde Ordinamus (quoufque per Dominum noftrum Rcgem &
Concilium fuum aliter ordinetur) quod Milites, tunc exiftenres in
didto CoIIegio , propter honorem ftaciis eorumdem & Ordinis
Miliraris xqualicer percipiant , de didtis Donationibus & Liberali-
tanbus prxdidtis, cum Canonicis ejufdem Capeilx.
I T E M , Compercam eft quod Domini Thomas Tawne & Jo-
hannes Breton Milices , Senes ejufdem Capellx , Conjugaci , tenent
Mulierculas in Adulcerinis Amplcxibus , ad magnum Scandalum
Collegii prxdidtij
Ide5 Volumus & Ordinamus qu6d Decanus di&\ loci, pro ho-
neftace & honore ejufdem, prxdidlos Milices & alios , in didto
Collegio in fucurum graviter Committentes feu Delinquentes , Pri-
mo moderate corrigat : & Perfeverantes in Criminibus hujufmodi
gravius corripiat & corrigat^ & Tertio, fic Incorrigibilcs reper-
tos, de Confilio Concilii Domini noftriRegis, a didto CoIIegio
peniciis amoveat.
Item, compertum eft quod Johannes Breton, Milcs prxdi-
dtus, Infolentiis fuis nimis deditus, tarde accedic & cimis delicate
ad
Et ACTA PUBLICA.
8f
Ane.D. ad IloraS Canomcasin diclra Capella: &, ciim Reclinaveri: fe ad
1^78. Or.indum in eadem, flatim D.jrmic, ira quod vix poteric ad Sa-
Sic. t. cramentum Altaris vigilare; unde per Regem & fuum Concilium
apponamr Remedium.
1 T E M , Compertura eft quod Dominus Ecimuxefus Cloue, Ca-
nonicus didae Capell-.», fuit ab antiquo DifFamatus de diverlis Mu-
lieribus, & eft Lacivus & Jocundus, & difcurrens inter Laicos
tempore AliiTac & aliarum Horarum fcandalose ^
Unde nos Injungimus Decano didli loci , & utile eft qu6d Do-
minus nofter Rex, per unum Valentem de fuis, diftride prveci-
piat Decano ejufdem loci, quod hujufmodi Infolentias comunes,
Canonicorum &c Vicariorum ejufdem loci , debite corrigat iine mo-
ra, fub Poena qaae incumbit.
I T E M , Compertum eft quod Ecclefia de Tokkefaire , pra:-
dicto Collegio Appropriata, tradicur ad Firmam Thoma Tapfeleje
Laico ultra Quinquennium, &c, ut dicitur, ad Vicam fuam; qui
' * VII. * iijomas , cum Uxore , Liberis , & Familia, manet in Manfo
loj- ejufdem Redtorix, contra Canonicas iiandtiones §c Honeflatem
Ecclefiae ;
Unde oportet quod Dominus nofter Rex prxcipiat , propter
Potentiam Fartis, Audloritace Regia remedium adhiberi.
I T a M , Compertum elt quod yohamm Loryng , Canonicus
diftx CapeUae, non Celebrat in dida Capella prouc deberet , fec
eft Venator & Aucupator, & fuic ab Anciquo;
Unde Volumus & Ordinamus quod didus Dominus Johamtes
Moneatur per Decanum, quod MiiTas fuas,debitis cemporibus , in
diiTta Capelia Celebrec, & ab bujufmodi Difcurfibus illicicis om-
nino deliftac: &, ii hujufmodi Monitionibus non pareat, fec in
hiis Contumax & Incorrigibilis exiftac, ad Denunciacionem De-
cini ejufdem loci, faiSam Cancellario Anglix , probaca vericace
praemilforum^a Bsnelicio fuo ibidem per didum Cancellarium A-
moveatur, fine fpeRedeundi ad idem.
I T E M , Detedum eft quod Decams ejufdem loci eft nimis Re-
milTus, Simplex, & Ncgligens in Correiirione Vicariorum, adeo
quod, Elati & Procervi, Canonicis ejufdem Capella; debicamnon
exhibenc Reverenciam ;
Und^ prsedidum Decanum Monemus, fub Pcena gravis Mul-
&£ , quod debicum Officii fui in dido Collegio folercer impendac
in futurum.
PrjETEREA, Compertum eft quod Privile^ia , Cartx, &
Licerx, Scacum & Fundacionem difti Collegii &c Capeil^ concer-
nencia, nimis remifse & negligenter cuftodiuncur;
Unde Volumus & Ordinamus quod , de csetero^ praedidta Mu-
nimenca, Privilegia, Cartae, & Literas in una Cilla feu Cofra,
iine mora, in Thefauraria diifta: Capell.-e, reponancur fub Tribus
vel Duabui Ceruris : quarum Clavium Decanus ejuldem loci ge-
rat unam, & alias alii quos Dominus nofter Rex per fuum Conci-
lium velic ordinare.
Item, Detedtum eft quod jDumkw Salaria Vicariorum nirais
diii renet in Manus fuas, in magnum praqjudicium Officii diviniin
di(fla Capella, contra Conftitutiones & Ordinaciones eorumdem
CoUegii & Capellas ;
Unde Volumus & Ordinamus quod di£tus Decanus Salaria di-
6torum Vicariorum , qui in dida Capeila gerunc Pondus Diei 6c
.^ftus, cemporibus debicis folvat, vel de eifdem fatisfaciac compe-
tencer : alioquin , ii , causa legicima ceflance, in prsemiilis Contu-
max fueric vel Remilllis, ab OiScio fuo, ipfo fa6to, lic Sufpen-
fus.
Compercum eft etiam qu6d Pecunia Scallorum didorum Vica-
riorum vacanciura per dittum Decanum recipitur & imburfacurad
Ufus fuos Proprios, ut credicur, concra Canonica Infticuca;
Unde Volumus & Ordinamus quod Pecunia , ordinaca pro Vi-
cario di6ti Scalli Vacancis, cam pro tempore priECerico, quam fu-
turo, cseceris Vicariis, vicem hujus Scalli Vacancis in Othciis Di-
vinis debice fupplencibus , totalicer applicetur.
I T E M , Compercum eft quod Canonici didtse Capellse non
Ceiebrant in di£ta Capella uc deberenc , fec accedunt ad unam Ho-
ram in eadem , & , percepto Scipendio illius Diei Diurno , ftacim
recedunc, quia de hiis nichil fuicScacucum in Scatutis & Ordina-
tionibus anciquitiis;
Ideo , Id relinquimus Ordinationi & Difpoficioni Domini noftri
Regis & Concilii lui.
Item, Compercum eft qnbd Johannes ChiceJlreVicmus diflfa-
matur de Uxore Tho?>i£ Svjyft (cujus Mulieris nomen ignoracur)
quod relinquimus Corredtioni Decani.
Item, Ordinamus, propcer Obloquia in dido Collegio , quod
omnes Donaciones , f^dtse per Magnaces vel alios in diifto CoIIe-
gio in Genere, ^qualicer diflribuancur inter Decanum, Canoni-
cos , & Milites Collegiatos ibidem , fecundum Capita corumdem:
& confimiliter de Cignis , & PuUis eorumdem , per Dominum
Oliverum de Bordeaux , didto Collegio dudum collatis.
Item, non detur oblivioni qualiter, bonae memorix, Domi-
nus Willklmus de Hedyngton Wintonienfis Epifcopus, & Cancel-
larius Anglice, Ducentas Libras dedit & folvic didto Collegio, uc,
effec Confracer, & ad augmencum Culti^is Divini in eodem, ad
quas Manus devenic, & in quos Ufus e.xpendicur dida pecunia,
ignoratur :
Ideo oneretur Decanus ditti loci, qui didam Pecuniam recepic,
uc dicicur, & compellacur ad Compotum.
Item, Prsecipimus Decano prasdidto quod CIaufb-um,fatis ho-
norificum , difti Collegii , intrinfecus Urcicis &c aliis Herbis noci-
vis , non deledtabilibus in vifu , turpiter dehoneftacum , celcriter
rnundari, &, ficut decec Clauftrum Capellx Regia;, honefle fa-
ciat praeparari , fub Poena quae incumbit.
Hxc vero prxmifTa, quatenus Locus & Tempus patiebantur,
• VII. ad Emendationem * Statiis & Regiminis didtorum Collegii &
ao(». Capells , ad praefens Compofuimus; Proteftantes Nos velle ea
Corrigere , interpretare , & Emendare quotiens opus fueric ; eaque
omnia & fingula fupponimus correftioni & Emendationi Cancel-
Tom. IIL P. III.
larii Andix, cujufcumque SuccefToris nollri , quotiens & quando Anii. |5i
ei vidcbicur expedire. l?/^-
In cojus rei Teftimonium Sigillum Cancellarise Anglix , qucd ex R''-". '•-
Oiiicio noftro gerimus, pr.efencibus apponi fecimus.
Dat. in Palacio Regio apud Weftm. odtavo die Octobris, Anno
Domini Millefimo, cricentelimo , fepcuagerimo,0(ftivo,&Reg;u
Domini noftri Regis fupradidti Secundo,
R
De Potejiate Trailandi cum Rege Scvtia,
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod Nos, I378.
De circumfpedta Fidelitate & Induftria, diledtorum & fidelium '*"■ ^-
noftrorum, Venerabilis in Chrifto Pacris, Jchamis Etijcofi Here- K- ^-
fordia , ac Johamiis de Arundella Marefcalli Angliae'', Henrici de Scot. 2.
Percy Comitis Norchumbriae , & Tho?na de Percy F>atris ejus, ^- *• >»»
Confanguineorum noftrorum , necnon diledti Clerici noftri Ma- "!••
giftri Johannis de Waltham Canonici Eborum , plurimum confi-
dences,
De AlTenfu & Avifamenco Cdncilii hoftri , ipfos Epifcopum^
Johan7iem , Henruum , Jhomam, & Johantiem, Quacuor, Tres^
& Duos eorum noftros veros & legitimos Procuratores, Nego-
tiorum Geilores, ac Nuncios fpeciales,
Ad Loquendum , Tradtandum & Concordandum ,
Cum Magnifico Principe , Roherto, Confanguineo noftro Scoti,e,
feu ejus in hac parte Procuratoribus , Nunciis , feu Deputatis ,
plenariam Poteftatem ab ipfo Confanguineo noftro habentibus,
Tam de Pace & Concordia , quam de quibufcumquc bonis ac
firmis Amicitiis, & Alligantiis,
Inter Nos, & Hxredes noftros, pro Nobis, Terris, & Do-
rainiis , ac Subditis , & Vaflallis noftris quibufcumque, & ipfum
Confanguineum noftrum, & Hxredes fjos, pro Se, Terris, Do-
miniis, & Subditis fuis, pro perpetuo duraruris,
Ordinamus, Facimus, & Confticuimus per prcefentes;
Dances & Concedences eifdem , Epiji-opo , Jehanni, Hentico',
Thoma , & Johanni , QLiaCuor , Tribus , & Duobus eorum , Poie-
ftatem & Audtoritatem fpeciales , ac Mandatum generale , pio
Nobis, Hxredibus, Terris, Dominiis , Subditis, & Vaflallis no-
ftris, PraemifTa omnia & iingula Loquendi, Tracftandi, Concor-
dandi, Faciendi, & Expediendi,
Ec ea omnia, cum Locuca, Tradata, Concordata , & Expedi^
ta fuerinc, Firraandi & Vallandi,
Et omnia alia Excercendi quas circa ca necefTaria fuerifit vel e-
tiam oportuna, etiam ii Mandatum e.xiganc magis .'peciale,
Ratum, Gratum, & Firmum habituri, quicquid iidem, Epijcd'
pus, Jobannes, Hefiricus, Thomas, &^Johannes, Quatuor, Tres,
vel Duo eorum , Nominenoftro, fecerinc in PrLemifTiSj vel ali-'
quo Prsemifrorum.
Dat. fub Mai;ni Sigilli noftri Teftimonio apud Glouceftriam,'
vicefimo Secundo die Odtobris.
Pef ipfum P.egem (jr Concilium.
De Liberatione Aiagni SigilU Domini Regis,
W
Emorandum ijuod, Venerahdis Pater , Adam de Hogh- Ann. D,'
■ lon , Epifcopus Menevenlis , 7mper Cancellarius Angliis , 1378.
xxix. dte Oilohris , Anno pra;fenti , in quadam Camera infra Ah- An. z.
hatiam heati Petri Gluucejfria (ubi Do7iiinus Rex tunc hofpitabatur) R. z.
Mag7iu}/> Sigdlu7n ipfius Do?ni?ii Regis , pro Regi?>ii}ie Anglie , in CUuf.
quadu7!i Bursa albi Corei inclufimi , Sigillu ipfus Epijcopi Signata, i.R. i.1
liberavit dido Dor/iino Regi , in ?najtibus Juis propriis, in prisfentia, m. ij.i<_
Ve}ierabiliu7n Patrimi, Simonis Archicpifcopi Cancuari^ , Alexan-
dri Archiepifcopi Eborum, Thomse Epifcopi Exonise Tyjf/<3»yjr;»
ipfus Dotnint Rcgis , Johannis Regis Caftellse & Legionis Ducis
Lancaftrix , Edmundi Comitis Cancebrigix , Thoms de Wode-
itoke Comicis Bukynghamix , e^ aliorum Magvatum ibidem tunc
exifoitium :
lde?nque Dominus Rex Sigillum pradiBnm Ricardo le Scrop
Militi [capto priiis ah eo Sacra?ne7ito fiio de Officio * CanceUarii he/ie * VlL
(^ fidcliter faciendo) in pnefentiaPralatoru/n , Ducis, Co7iiitum, ^ 207.
aIioru7n Mag?iatum pradtdorum , ibide/n fiati?/! liheravit , pr^rcipie^is
eideru Ricardo Cancellario quod id, quod adOfficium Ca?iceUarii per-'
tinet , faceret dr exerceret :
^ui qiiidern Ricardus Cancellarius , die Sabbati proximo fiquenti^
in- quadajn Ecclefia beata; Maria , ex parte Occide/itali Abbatite
pradiEl£ , diclam Burjam aperuit , <^ SigiUum illud extraxit , e^
quafdam Literas de Pra:je}itatione , Johanni Herberd Capcllano , aj
Ca7itariam de Bradefion , Wigornieiifis Dioccefis , faiiaS , necnoft
Cartas, Literas Pate?ites , c^ Brevia ibidem fecit co7ifig?iari.
Ad Pdpam , pro Epifcopo Menevenji.
SAndtiffimo in Chrifto Patri & Domino, Domino XJrhano, Di- Ann.D^
vina Providencia , Sacrofandtse Roman.x; ac Univerfalis Ecclefiae 1378.
Summo Pontifici , vefter Filius Chritlianiflimus , Ricardus , Dei An. i,
gratia, Rex Anglia <§■ Fra/icta , & Dominus Hiberni», devoca r. 2.
Pedum ofcula beacorum. j^at. ».'
R.z.p.i;
Beatissi.me Pater, w. 3/.
Ncdum Jufticia exigit , fet Regise convenit Pietati, ut, Fide-
lium noftrorum Merita praemiances , eis de exhibicis nobis Servitiis
Calumpnias fieri non finamus.
Ec pro canto (SandtifCme Pacer) cor noftrum fatis accendicur uc ea,
L Quae,
Si
CONVENTIONES, LITER^E
M79
Hic. 2.
Ann.D Qlic« , in Sanaitatis veftix prsefentia, contra, Reverendum m
Chnfto Fatrem , ^Ja;;! Epijcopum Menevenfem Legum Dodorem
eximium , nuper Cancellarium noftrum , per quofdam iEi!nulos
fuos, fubdola Machinatione, dicuntur propofita ,
In lucem prodeant, &, effugata Mendacii Nebula,Veritas elu-
cefcat.
Proponebatur namque (Pater Sande) contra dictum Epifco-
pum, ut accepimus, in Sanditatis veftrae Conhftorio , per quen-
dam impium , immo perfidum , Clericum fuum , Williehmm.,
Nichol vulgariter nuncupatum, per eundem Epifcopum ad diverfa
Beneficia jam promotum , quod ipfe , dum Cancellarix fungeretur
Officio , diverfos Clericos Regni noftri , tam Seculares, quam
Regulares, Tirannice Incarcerari fecerat , & diris Carceribus de-
tineri , a quibus redimi non poterant quoufque caverent quod
numquam , propter hujufmodi Injuriam , aliquem gravarent , nec
de hoc in Sanditatis veitrae priefentia querelarent:
Ite.m, afferuit idem Mendax quod diiftus Epifcopus Clericos,
volentes ad Snnftitatis veftric Curiam , pro lalute Animarum fua-
nmi, & aliis fuis Negotiis, traniitum fecere, procuraverat nequi-
ter impediri;
Quorum utrumque (Pater SaniSte) omni conftat deflatui veri-
tate.
Fuit namque femper , & eft , diftus Epifcopus , inter cxteros
Prxlatos Regni noftri , totius StatiJs Eccleliaftici fortiftimus De-
feniaror, ncc unquam pati potuit alicui de Clero, etiam pro Juri-
bus noftris confervandis , aliquid Afperitatis inferri,
Et , fi Traniitus Ctericorum ad Sanctitatis vcltrse praefentiam ,
per ipium , vel alios quofcumque , impeditus extiterit , poteritis
(Patcr Sancte) per numerum Clericorum Regni noftri, qui poft
felicem Promotionem veftram ad Sanftitatis veltra; Curiam con-
volarunt, connicere fatisclare.
Subdebat (Pater SandtiiTime) idem Mendax quod didtus Epifco-
fus ipfum de Regno noftro Banniri fecerat; cum numquam, ad
inftantiam illius , feu cujufcumque akerius , Bannitus extiterit ,
quod fciatur : adiciendo quod ipfum quodam iuo Beneficio fpolia-
verati quod revera,a tempore primse adept^e PofTellionis ejufdem,
& continue citra , pofTedit & tenuit , & adhuc de praefenti poiTi-
det pacifice & quiete.
H.EC (Pater Sande) qus praemifimus , meram & puram conti-
nere credimus Veritatem , & propterea , fub Literarum noftrarum
Patentium Teftimonio , veftrx tranfmittimus Sandlitati ; fiippli-
cantes attentiiis quatinus Mendax Precator Impetratis careat , &
alias, Poena docente , fentiat fe, Fidelem Servitorera noftrum &
Probum, nequiter Diflfamafie Praelatum.
i^i/a. fi /Aa ^^^- '" Palatio noftro Weftm. odtavo die Februarii , Anno
/ ■^^ Gratiae Milleiimo , Trefcentefimo , Septuagelimo Odlavo , &
Regnorum noftrorum Secundo.
•VTI.
ao8.
Ann. D.
1379-
An. 2.
R. 1.
Scat. z.
'g..i.m.i..
* SH^er Pecunia Scotia folvenda Acqmtantia.
LE R o I a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront ,
Salutz,
Savoir vous faifons que Nous avons en Accomptee & Refceu
de , Trefnoble & Puillant Prince , V.ohert noftre chere Coufyn
d'Efcoce., &c des autres Grantz de fa Partie, Quatre Milles Marcz
d'Elterlinges _, de noilre Monoie d'Engleterre , pur le Terme de
Seint lohan le Baptiftre , darrein palle, en Dedudtion, Rebate,
&c Partie de Paiement de Vint & Oet Millcs Marcz,,
Le queux nous font clerement duez de la Somme de Cynquant
& Sys MiUes Marcz d'Efterlinges ,
Les quelles noltre dit Coufyn , & autres Prelatz, CountT,, &
Nobles de Roialme d'Efcoce Nous ont Accordes & Promys ap-
faier , par lour Lettres Obligatoires , a caufe de la Refte de la
lanceon du Noble Prince, DaviJ de Bruys , qi Dieu aflbille,
De la quelle Somme , de Quatre Milles Marcs , Nous nous te-
nons pur bien Contentz & Paiez , & en Quitons , Delivrons , &
Abfolons noftre dit Coufyn , & les autres iftint Obliges , & iour
Heirs , a touz Jours , de mefme la Somme de Quatre Milles
Marcz, illint a nous paiez, comme dit eft,
Et, par le Tenour de noz Prefentz Lettres, nous faifbns Pac-
cion & Covenant exprelTe , & en bone foy , de jaramays Deman-
der a Eux , ne a lour Heirs , en Juggement, ne dehors, la dite
Somme deQuatre Milles Marcz, que Paiez, nous fonc par laCau-
fe & ficome deffus eft dit.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleys
de Weftm. le xiv. jour de Fevcrer.
•
Per ipfum Regem.
Pro Cardinali Albianenji , fuper Decanatu c?* Prabendis in
Manum Regis feijitis ^ cnm non fit Rebellis Urbano Papa.
Ann.D. R ^■^ Thefaurario, & Baronibus fuis de Scaccario, Salutem.
' *-^ Ex parte, Venerabilis Patris, Cardinalis .^//'^Hc«/5'j',
Decani Ecclefite Cathedralis Eborum , & Prxbendarii Prseben-
da; de Suthcave in eadem Ecclelia , ac PrKbendarii PrtebendiE de
Sutton & Bukyngham in Ecclefia Cathedrali Lincolnienfi ,
Nobis eft oftenfum quod,
Cum nuper , in Parliamento noftro , tento apud Glouceftriam ,
de affenfu Prselatorum , Procerum , & Magnatum Regni noftri
Anglix, nobis ibidem affiftentium, omnia Bona, Frudtus, & E-
molumenta quorumcumque Beneficiorum , quae certi Cardinales,
Domino Urbano Papa Sexto , malitiose Rebellantes & Inobedien-
tes, optinebant in Anglia, pro eorum Rebellione & Inobedientia
l^ujuj^niodi , areftari praeceperimus , & poftmodum feifiri fecerimus
in Manumnoftram,
Et licet di£tus Cardinalis Alhanenfis in Fide & Obedientia de- Ann. D.
bitis, penes praefiitum Dominum noftrum Papam , hadenus fide- i?79 *
liter perfteterit immobilis , & perfiftat pro Fide Catholica conti- Ric z.
nuus & alliduus Defenfacor, nobifque & Regno noftro amicabilis
fempcr fuerit & fidelis,
Frudtus tamen , Proventus , & Emolumenta didtorum Benefi-
ciorum fuorum , licut & Rebellium prtedidtorum, capta funt &
feilita in Manum noftram ,
Unde nobis fupplicatum eft, ut, ad Honorem Dei, & pro fal-
vatione Jurium Ecclefiafticorum , fibi dignemur fubvenire,
Nos,
Pro eo quod de Conftantia & Obedientia, ditflo Domino no-
ftro Papae, ac Amicitia & Fidelitate, nobis, per prsedidtum Car-
di7ialem Alhanenjem fuflicienter oftenfis, nobis, per Teltimonium
fidedignum , fatis liquet ,
Volentes ipfum , ac qutecumque fibi pertinuerunt , in R»no
noftro prsedidto, favorabilius petradtari,
Omnimoda Frudtus , Proventus , & Emolumenta didtorum Be-
neficiorum ipfius Cardinalis Albanenfis , prius, ut praemittitur A-
reftata vel ad opus noftrura percepta, Deareftavimus , &, Tenore
Prsefentium , Deareftamus , ea praefato Cardinali Alhanenfi , yel
Procuratori fuo, ejus nominc, Reftituentes, ut eftjuftum:
Et ideo vobis mandamus quod ipfum * Cardinalem Alhanenfem * vil.
omnia Frudlus , Provencus , & Emoluraenta , de didtis Benehciis zop.
fuis Provenientia & Proventura ^ per fe , vel Procuratores fuos ,
abfque Impedimento vel impetitione quacumque , percipere &
habere permittatis, ac Procuratores , Firmarios, five Occupatores
eorumdem Frudtuum , Proventuum , & Emolumentorum inde
erga Nos exonerari & quietos effe faciatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Februarii.
D EX Procuratoribus, Firmariis, five Occupatoribus , Decana- ihii,
'^ tiis Ecclefiae Cathedralis Etrorum, & Prxbendae de Southca-
ve in eadem Ecclefia, Salutem.
Ex parte, Venerabilis Patris, Cardmahs Alhatienfis,
DecaniDecanatus prxdidti,ac Prxbendarii prsedidtaePraebendae,
Nobis eft oftenfum , ^c. ujque Reltituences ut eft juftum , ^
tunc Jic ,
Et idep vobis mandamus quod eidem Cardinali Alhanevfi , vel
Procuratoribus fuis, de omnibus Fnidtubus, Proventubus , & E-
molumentis , de didtis Beneficiis fuis Provenientibus & Proventu-
ris, integre Refpondeatis , ut debetis,
Volumus enim vos inde ei^a nos exonerari.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Februarii.
D EX Procuratoribus , Firmariis , five Occupatoribus Prjeben- Ibid,
'^ dx de Sutton & Bukyngham , in Ecclefia Cathedrali Lincol-
nienfi, Salutcm.
^ Ex parte, Venerabilis Patris, Cardinalis Alhanenfis^ Prxbenda-
rii Praebendx praedidtae , nobis eft oftenfum , ^c
Confimilia Brevia fiunt pro Cardina/i Medeu/atienfi , Archidiaco-
no We//enfi , & Prcebendario PraebendeC de Yatemynftre in Ec-
clefia Catnedraii Sarum.
De Gallicis , ad Dominia Regis Invadendum parantibus.
1379.
.«4«. z.
R. 1.
Clauf. X
R.i. m.
«7.
I) EX, diledlo & fideli fuo, WiUie/mode Monte Acuto, Comiti Ann. D.
•'^ Sarum , Capitaneo Viilae noftrx Calefii , & ejus Locum ce- 1573.
nenti, Salutem. a». 2.
Sciatis quod, r. 1.
Cura Inimici noftri Franciae , & aliunde, adNos, Regnum, franc. *.
& Dominia noftra Invadendum, & Populum noftrum ac Lin- R,z.m.
guam Anglicanam fuis viribus Deftruendum, fe parent, ^,
Quodque plures Ligei noftri ad Arma, Armati, ac Sagittarii,
Non confiderata neceffitate hujufmodi Hominum , Armatorum,
& Sagittariorum, pro Munitione Regni, Dominii, & Populi no-
ftrorum prxdictorum ,
Ad partes Forinfecas, aliis in Guerris fuis defervituri, ad Villam
prxdidtam accefferint tranlicuri , & indies accedere incendanc cx
hac caufa, uc accepimus,
Nos,
Nolences aliquos Subdicos feu Ligeos noftros aliquibus , quarti
pro guerris noftris manutenend. & populum regium & Dominia
noftra pr.Edidta cum Dei adjutorio defendend. in hujufmodi Par-
tibus Forinfecis , hujulmodi Periculis iminenribus, aliqualiter de-
fervire,
Affignavimus vos ad omnes &c fingulos hujufmodi Homines ,
Armatos , & Sagittarios ,
Qui ad Villam prxdidlam acceflerint , & indies accedere, &
exinde ad partes Forinfecas, aliis in Guerris fuis defervituri, fe pa-
rant tranfituri ,
Nifi a nobis fpecialem Audtoritatem & Licentiam ad hoc ha-
buerint ,
Areftandum, , , j /a.
Et ipfos Nobis , in Guerris noftris ibidem , ad Vadia nofffa ,
rationabiliter folvenda, defervituros (fi vos eorum Servitio ibidem
nomine noftro indigueritis) per Manucaptionem , vel aliis viis &
modis, rationabilibus&honeltis, Compellendum,
Et, fi taliter Nobis ibidem defervire recufaverint & noluerint,
vel vos eorum Servitio ibidem nomine noftro non mdiguenns ,
tunc ad eos, cum Equis, Rebus, & Hernefiis fuis, coram Nobis
& Concilio noftro in Angliam Remittendum,
Nos Sc didum Concilium noftrum de nominibus eorum , di-
ftindte & aperte, fub SigUlo veftro, de tempore m cempus , cum
Tranfcriptohujufmodi Brevis, certificando;
Et ideo vobls mandaraus quod circa Prxmiffa diligencer mcen- ,
dacis 3 & ea feciatis & expleatis in forma prsedidta.
ET ACTA PUBLICA.
83
Damus autem univerfis & fingulis Majoribiis,Baliivis,Miniftris,
Ligeis, * Subditis, & Fidelibus noftris, Tenore Prxfentium, in
Mandacis quod vobis, in prxmiflis, Intendentes iint, Refponden-
tes, &c Auxiliantes quoticns &: quando per vos fuerint, fuper hoc,
praemunici ex parte noftra.
In cujus, &CC-
Teite Rege apud Weitmonafterium , vicefimo die Februarii.
Per ConciUum.
De Proditoribus Regis Navarr<t ylrejiandis,
REX, dilecto & fideli fuo, Johanm de Arundetta Conftabula-
rio & Cuftodi Caitri & Vi!l;c de Chirburgh in Normannia,
& ejus Locum tenenti, ac aliis Miniltris & Fidelibus noftris, ibi-
dem qualitercumque conftitutis, Salutem.
Scia;is quod ,
Ob Reverentiam & AfFedionem fpecialem , quam ad Perfo-
nam cariffimi Confanguinei noftri , Karoli Uegis Navarra geri-
mus &: habemus,
ConcefTunus &: Licentiam Dedimus Karolofo ds Bello Mojite,
ipfius Confanpuinei noftri Confanguineo , quod idem Karulotus
quofcumque Proditores eidem Confanguineo noftro , infra Ca-
ftrum & Villam prxdida ac Dominia ejufdem inventos feu inve-
niendos , Areftare , &: quo voluerit , .;d placicura iplius Confan-
guinei noftri , ducere poteric, Ime occalione vel impedimeno no-
ftri, vel Miniltrorum aut Officiariorum noftrorum quorumcum-
que;
Et ideo vobis Mandamus quod ipfum Karolotutn hujufmodi
Proditores ibidem capere , & exinde , ut prxdidtum efl: , ducere
permittatis , non obftante quod didta Cailrum , Villa , &: Domi-
nia in manibus noftris , f ub Cuftodia vettra , ad opus noftrum ,
falvo cuftodienda exiflunt.
Damus autem vobis, & aliis Ligeis, Subditis, & Fidelibus no-
ftris quibufcumque , in hac parte, Tenore Pr-.rfentium, in Man-
datis quod eidem Karoloto, in Prsemifiis faciendis, Coufilium prx-
beatis & Favorem prout dccet.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud Weftmonafterium, vicefimo die Februarii.
• Per CoKcilium.
Pro Simone ^rchiepifcopo Cantuarie»Jt , (^ aliis de certis
Smnmis Regi Aiutuatis,
13 EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^^ Sciacis quod ,
Ci.un , Venerabilis Pater , Simon Archiepijcopus Caatuarievfis ,
totius Anglix Primas , Nobis Centum Libras pro Expeditione
Guerrse noftrK, libere & fponte mutuaverit,
Qiias per manus Williclmi de IValleinortb & Johannis Philipot ,
Receptorum Denariorum pro Guerris noftris, reccpimus,
Nos praef<!to Arcbiepijcopo de diftis Ccncum Libris, citra Fe-
ftum Sandi Martini in leme , proximo futurum , Solutionem per
nos fieri Promittimus in Verbo Regio & bona fide,
Et , ut eidem Archiepijcopo , de Summa prxdifta , promptiiis
facisfiat , ConcefTimus , pro Nobis & Haeredibus noftris , quod
Thefaurarius nofter , pro tempore exiftens , competentem Aflig-
nationem , pro folutione , iive fatisfaftione ejufdem Summje , in
locis ubi melius expedire viderit , prxfito Archicpijcopo faciat ,
Volentes & prxcipientes quod hujufmodi Alfrgnatio , per di-
ctum Thefaurarium facienda , in fuo robore pevfeveret , &: fir-
mum locum habeat, abfque Revocatione feu Contradidione , per
Nos, vel Hxvedes noftros, autaliquos Officiarios, feu Miniftros
noftros, in futurum aliqualiter facieudis.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , fexto die Martii.
Psr Billam Thefaurartie.
* Confimilcs Literas Regis babent fubfcripti, de Summis fubfcrip-
tis in forma prxdidta mutuacis \ videlicet ,
JVilllelmus Cicejlrenfis Epifcopus de Centum Libris.
Thomas Epijcopus Exon. de Centum Libris.
Johannes Bathon. & Wellen. Epijcopus de Centum Libris.
Hemicus de Fercy Co?nes Northumbriai de Cencum Libris.
P.ichardus le Scrop Cancellarius A?zglue de Cencum Libris.
Hngerus de Bello Carnpo Miles de Centum Libris.
■ Prior SanHi Swithuii Wyiito?iiis de Centum Marcis.
Prior HoJpttai:s Sancli Johannis Jerujalem in Anglia de Centum
Libris.
Thonias Comes Warrcwica: de Centum Libris.
Williehius Epijcopus Wyntonfenfs de Centum Libris.
Williehius de Vfford Comes Suffolciie de Ccntum Libris.
Guido de Bryen Banerettus de Centum Libris.
Thomas Abhas de Htda , de Centum Marcis.
Jobaimes Sionehuil & johaMtes Erekenham de Maydenftan de Vi-
ginti Libris.
Williehiius Croke de Decem Libris.
Joha?ines Stormefworth de Welleford de Quadraginta Marcis.
Johatniei Cbey?ie Miles de Decem Marcis.
Richardus de Adekyn de Wendovere de Decem Marcis.
Joha?t?Ks Fcvre de Whicecherch de Viginti Marcis.
He?iricus Ropere de Redyng de Viginti Libris.
Johan?ies Earnham de Redvng de Decem Libris.
Thonias Epijcopus Roffenjis de Quinquaginta Marcis.
,■ ..r««. ui. p. UL
Johannes Ahhas de WanJerley de Viginti Libfis.
Radulpbus Epijcopus Sarum de Centum Marcis.
Richardus Ahbas de Redyng de Quinquaginta Libris.
Galjridus Ahbas de Eyvejha?n de'Viginti Libris.
Joba?ines Buttort de Weolegh de Centum Marcis.
Deca?ius dr Capitulum Ecclepie Cathedralis Cicejlrienfs de Centum
Marcis.
Richardus Chaunce de Comitaru Sullexiae de Decem Marcis.
Johannes Abhas de Ojhiey de Viginti Libris.
Williebrius Latymere de Comitatu Dorfetix de Viginti Libris.
Johan?ies Morton de Potefgrave & Hugo de Littelyngton in Comi-
tacu Bedfordiar de Centum Solidis.
Joha?i?ies Wodevill de Comitatu Buks de Centum Solidis.
Ahhas de Wobour?iechapell de Decem Libris.
Johames Ayleshurfde. Comicacu Bulcs de Viginti Libris.
Simon Clerc de Lernyngto» de Comitatu SouthamptoniEe de Decem
Libris.
Willielmus Clement de Stynecle de Quinque Marcis.
Prohi Homines Villie Glouceflria de Q.iadraginta Libris.
Prohi Ho?iii?tes Villie Bedjordia de Viginti Libris.
Prior de Caldeivell de DeCem Marcis.
Ahhas Cire?tcejirite , de Quadraginta Libris.
Prior Roffenfis de Viginti Libris.
Ahhatifja de Elvejloiue de Decem Libris.
Thomas Adynet de Comitatu Glouceftrix de Viginti Libris.
Ahbas de Mahneshury de Quinquaginta Marcis.
Joha?ines Brogbtott de Comitatu Buks de Centum Solidis.
Tho?itas Salter de Bereford de Viginti Libris.
Johutnies Curteys de Wymynton de Viginti Libris.
Johatines Lucy de Comitaru Glouceftrice de Viginti Marcis.
Prior de Kenelleworth in Comitatu Warwicce de Viginci Libris.
Ahbas de Bello hco de Comitatu Suthamptonite de Quadraginta
l.^ibris.
Tlmiias Bocok de Staundon de Vinginti Marcis.
Johamies Sergeant de Alpedon de Decem Libris.
Tho?itas Reyns Miles & Johan?ies Obieye de Wefton Underwode
de Viginti Libris.
Prohi Ho?uines ViII<e Northa?iiptoniie de Quadraginta Libris.
Johannes Fage dc Roxton de Centum Solidis.
Richardus Bollejore Rciftor Ecclelix de Norton & Willielmus Dil-
le de Caldecote de Decem Libris.
* Prior de Co?iventria de Viginti Libris.
Prohi Homines Villte Cire?icejlria de Quadraginta Marcis.
Srhomas Kays de Stovj in Comitatu Glouceftrix de DeccmMarcis.
Johanties Chappeman de Munchenhampton de Quadraginta Mar-
cis.
Radulphus Ceddyng de Huntyndon de Qi^iadragiiita Libris.
Willtelmus Smyth de Catesby de Viginti Libris.
Gilbertus Comes dAnegos de Centum Libris.
Prior de Bernexcell de Viginti Libris.
Richardus Mold de Wendey de Centum Solidis.
Richardus Prior de Bfuton de Viginti Libris.
Williehiius Lobenham de Brikelefworth de Decem Marcis.
Jacohus de Audeley de Centum Libris.
Probi Homi?ies Civitatis Nova Saru?» de Centum Libris.
Prior Cbrifii Ecclefiie de Tvjynham de Viginti Libris.
Johannes Sutton de Wydenho Miles de Viginti Libris.
Richardus Sutton Miles de Comitatu EfTexix de Viginti Marcis.
Johanites Playce Miles de Comitatu EiTexix de Viginti Libris.
Johamies Floure de Stowe in Comitatu Glouceftrix de Decem Li-
bri;.
Cives Civitatis Wyntonia de Quadraginta Libris.
Joha?t?ies Grefley Miles de Decem Libris.
Johan?ies Wjnriche de Burford de Decem Libris.
Abbas de Burton fuper Tre?ttam de Viginti Marcis.
Prior de Dutiflaple de Decem Libris.
Vicarius de Horjeleye de Comitatu Derbix de Viginti Marcis.
Prohi Homines Villte de Brendviode in Comitatu Effexix de Decem
Libris.
Ahbas de la Dale de Comitatu Derbix de Quinque Marcis.
Abhas de Welhek de Quinque Marcis.
Ricbardus Han?teJon de Comitatu Notynghamix de Quinque Mar-
cis.
Johannes Leyre Perfona Ecclefiae deMagnaDodyngton de Decem
Marcis.
Roi^erus Keterich de Comitatu Eflexix de Quinquaginta Tribus Li-
bris, Sex Solidis, & Odto Denariis.
Homives de Coggefoale de Comitatu EfTexiae de Quadraginta Li-
bris.
He-iricus Coto?t Clericus de Comitatu Derbix de Viginti Marcis.
Thomas Framtreys Clericus dc Comitatu Derbix de Viginti Libris.
Johanties Foliamhe de Comitatu Derbix de Viginti Libris.
Heiiricus de Braylesford Miles de Decem Marcis.
Robertus Molde Rettor Ecclefix de BraydefMe de QuinqueMar-
Ann.D,
1379.
RjV. 1,
•VII,
CIS.
Joha?mes Bele Reftor Ecclefix de Macworth dc Decem Libris.
Probi Homines Villa; Cantehrigi<e de Centum Marcis.
Ricbardus Ljons de Comiratu EfTexix de Quadraginta Libris.
Johanncs Haukewode de Comitatu Ellexix de Viginti Libris.
Hugo de Wylughby Clericus de Quadraginta Marcis.
Prior de Repyndon de Decem Libris.
Prior de Thurgarton de Decem Libris.
Radulphus Atteiuode de Hoghton de Decem Libris.
Johannes Samou , Joha?t?ies Croiuefhavie , & Johannes de Plumtre
de Notyiigham de Cehtum A larcis.
Joha?tnes Dotninus de la Ware de Centum Marcis.
Ahhas Beata Maria: Eborum de Centum Marcis.
Deianus <^ Capitulum Ecclefix Cathedralis S(»r««( deCentumMar-
cis.
Abhas dt CoggeJbaU de Viginti Libris.
L 2
Pro'
8+
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D,
1379-
Rif. 2.
•VII.
Prohi Homixes VilU de Maldon de Comitatu Eflexi» de Quadra-
ginta Libris.
5w;o» I.'.r,t)'» de Gildesburgh de Decem Marcis.
Jobannes Lande-jjath de la Wolde in Comitatu Northamptonix
de Decem Marcis. »t •
Simoii Bonde de Comitatu Northamptonix de Decem Marcis.
Frohi Homines VilU de Retford in Comitatu Notynghamiae de
Quadraginta Marcis.
Robertus Vicarius de Dufioa de Quinque Marcis.
Johannes Taverner , Johannes Hannefon^ & Simon Curtjs Homi-
nes Villaz de Gaynesburgh de Viginti Marcis.
Abbas de Croxden m Comitatu StafFordix de Centum bohdis.
^bbas de Milto» de Viginti Libris.
Abbas de Serne de Viginti Libris.
Sivioa Synieon de Viginci Libris. .
Ahbas de Sanda Ofitha de Comitatu Effexiae de Quadragmta Li-
Trobi Ho^nmes VilU de Haddeky de Comitatu SufFolciae de Quin-
quaginta Libris. , ^n. »j •
Matheus Parfona Ecckfia: de ^uajfynghurgh de Otto Marcis.
Johamies Hardeby de Euedon & Johannes Mott Parfona Eccleliae
de Euedon de Decem Marcis. .
* Johamies Story & Robertus Lute de Sleford de Vigintr & qum-
que Libris.
Pr/ar i'a?;<SF<? Trinitatis de Gippeiuico de Quadraginta Libris.
Johannes Rex CaftelLe &■ Legionis Dux Lancaftriae de Centum
Libris. , /.^ ■ .
Homines VilU de Bury in Comitatu SuflFolciae de Quindragmta
Marcis. n /t- i •
Homives ViHarum de Alderton & Baudefey in Comitatu Suftolcije
de Quadraginta Marcis.
VJ^lliehnus de Kerdefton de Comitatu Norfiblciae de Quadragmta
Marcis. . .
Prohi Homines Villa Gippeiaici de Quadraginta Libris.
Probi Homines VtlLt Briftoll de Milie Marcis.
Johannts Varfona Ecclefia de Asjhewell , Willielmus Vicarius de
Burle, & Willielmus Vicarius de Hameldon de Septem Libris,
Sex SoUdis, & Ofto Denariis.
Ahbas de Oufton in Comitatu Leyceftrix de Decem Marcis.
Rohertus de Tame de Comitatu Lincolniae de Quaquaginta Soh-
dis. , , •
Abbas de Derley de Comitatu Derbiae de Viginti Marcis.
Richardus Sibejey de Kirketon de Lyndefey de Quinque Marcis.
Wdlielmus Clere de Comitatu Norffolciac de Quinquaginta Mar-
cis.
Tf:o}7ias Sar^zindc Comitatu Norhamptonix Capellanus de De-
cem Libris. ,,,••• iv.
Rogerus Hil/ary Miles de Comiratu Staffbrdix de V iginti Marcis.
Johannes Long & Richardus Ntchol de Comitatu Cornubiae deVi-
ginti Libris.
Wtlliehius Dalby de Tilton & Willielmus Vicarius Ecclefia de Td-
ton de Decem Libris.
Richardus Symond de Thedyngworth de Decem Marcis.
Wdlielmus de Pynlatinhatt de Comitatu Staffbrdiae de Centum So'
lidis.
Ahhas de Glaftenhury de Cenmm Libris.
Richardus Comes Arundell.e de Centum Libris.
Rogerus Juyll de Comitatu Cornubix de Viginti Libris.
Ann. D.
1579-
An. 2.
H. 1.
'Frimc. »,
R. i.W.
3-
R
Be Poteflate TraUandi , fuper Matrimonio pro Rege, cum
Filia Barnabonis Domini Mediolani.
EX univerfis & fingulis, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum quxdam certa materia,
De & fuper Contraftu Matrimoniali , inter Perfbnam noftram
& Dominam Katerinam , Filiam , Magnifici & Potentis Viri,
Domini Barnabonis Domini Mediolani,
Per certos Procuratores & Ambaffatores ipfius Domini Medio-
lani, nobis nuperdeftinatos, Dotjiinis & Magnatibus de Conci-
lio noftro tada fuerit & locuta , ^ , «
Nos vero , ex hac caufa^diledtos & fideles Conciharios noftros,
Michaelem de la Pole Banerettum, Johannem de Burele Militem
Camerse nollrx, & Magiftrum johamiem de Shepeye Decanum
Ecclefix Cathedralis Lincolnienlis Legum Doflorem, de Volun-
tare & Intentione noftris in hac parte fatis Inftruftos (de quorum
fidditate 6c circumfpedione plcne confidimus) noftros yeros &
legitimos Procuratores , ac Nuncios fpeciales, de affenfu Concilii
noftri antedifti, conftituimus &; facimus per Prxfentes;
Dantes & Committentes eifdem ,Procuratoribus & Nunciis no-
ftris, & Duobus eorum, Poceftatem generalem , ac Mandatum
fpeciale, Voluntatem & Intentionem didti Domini Mediolani ^Cii-
per huiufmodi Contradu, & fuper Accefforiis,Connexis, &Cir-
cumftantiis, ab eodem dependentibus^ Audiendi,
Ac fuper difto Contradu, nccnon fuper Alligintiis, perpetuis
vcl ad tempus, inter Nos & ipfum Dominum Mediolani Tradandi
& Loquendi, r -^ „,
E' Voluntatem noftram & Concihi noftri prxFito Domtno Me-
diolani, fuper Contradtu, Amicitiis, & AUigantiis illis Exponendi
& Dcclarandi , , , „ n. r
Et ea, qux fuper Prxmiffis fic audica, locuta, & tradtaca tue-
lint , Nobis & Concilio noftro Reportandi & Referendi , ut Nos ,
fuper auditis, traftatis, locutis, declaratis, & reportatis prxdidis,
ukerius inde , ex dehberatione & aviiamenco didti Concilu noftri ,
procedere valeamus.
In cujus , &c. per dimidium Anni duraturas.
Dat. in PaIatioRegisWeftmonafterii,decimo odlavo dieMartii.
Per ipjiim Regem ^ Concilium.
* Pro Reymundo Pelagru , de Homagio faBo.
I> EX , dileftis & fidelibus fuis , Senefcallo Aquitanix , ac Con-
*^ ftabulario Burdegalx, vel eorum Loca tenentibus ibidem,qui
nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, Salutem.
Quia, diledtus & fidehs nofter , Reymuudus Pelagru, Chivaler
de Aquitannia, fecit nobis Hoinagium, pro oainibus Terris &
Poffellionibus, quas tenet de nobis in Dominio Aquitanix , tam
pro illis , quas habet de Dono & Conce Jione Domini E. nuper
Regis Angli<e, Avi noftri , ac caiiffimi Domini ^ Patris nolin , &
eorum Loca tenentium in panibus prxdictis, quam alio modo,
vobis Mandamus quod Diftridtioni, quam eidem Reynu.ido , pro
Homagio prxdifto nobis faciendo, fieri facitis, fuperfedeatis om-
ninoi ipfum ex hac causa non Moleftantes in aliquo feu gravantes.
Tefte Rege apud Weltmonafterium, decimo die Martii.
Per Breve de Privato Sigjllo.
Et erat Patens.
De Forisfa[Hs Ingelrami de Coucy , occafone furfum red-
ditionis Homagii , ©• de Statu Amit* Regis Manute-
nendo.
REX univerfis & fingulis, tam Liberis, quam Nativis, Tenen-
tibus de Dominio & Libertate de Holderneffe in Comitatu
Eborum, Salutem.
Ctim nupcr Maneria & Hameletta de Bruftwyk , Bondbruft-
wyk, Skekkelyng Parva, Aumbre, Kayngham, Clcton, Skipfee,
Outhorn, Wythornfee, Lelle Dyk, Eftauwyke, Burton, Pydfee,
Prefton , Sprotlee , Hedon , Pauleflete , Skeftelyng , Kiineiey , i
Efyngton, & Ravenler, ac omnia alia Maneria, Honores, Do-
minia, Villx, Terrx, Tenementa, Rcdditus, Firmx, & Cufto-
dix,
Qux Ingelramus de Coucy & Ifahella Uxor ej.us , Amita noftra
cariffima, nuper habuerunt & tenucrunt ad Terminum Vitx, vel
ahter quovis modo,
Una cum Stauro,"& aliis Bonis &Rebus fuis quibufcumque ,
In manum nofliram , tanquam nobis Forisfadta , occafione fur-
fum Redditionis Homagii ipfius higelrami in manus noftras , ac
Adhxlionis fux Adverjirrio noftro Fra?u-id fadx, totaUter Capta
fuiffent & Seiiita,
Et Nos ,
Ad Nobilitatem Generis ipfius Amitx noftrx (qux ex Regali
Progenie extitit oriunda) Conliderationem hat)entes, cupientefque
Ipfam & Scatum fuum, diim in R^no noftro Anglix fteterit,ho-
norabilicer, prout decet, gubernari & manuteneri,
De allenf j Prxlatorum cxterorumque Nobilium , nobis in Par-
liamento noftro affillentium ,
Dederimus & CoNCESSERiMUs, VenerabilibusPa-
tribus, Alexandro Archiepifcopo Eborum .Williehio Epifcopo Lon-
donije , Radulpho Epijcopo Sarum , ac , Uileftis & Fidehbus no-
flris, Guidoni de Briene, Rogero de Beauchampe , Hugoni deSeigra-
ve, & Thomie Tyrell, Militibus, omnia prxdida Maneria , Ha-
meletta, Honores, Dominia, Viilas, Terras, & Tenementa, ac
Animaha, Staurum , Bona , & Catalla, occafione prxdida, in ma-
num noftram Capta, ut prxdicitur,
Certis tamen Maneriis, Villis, Terris, Tenementis, & Reddi-
tibus, penes nos fpecialicer Refervatis, dumtaxat exceptis,
Habenda & Tenenda eifdem , Archicpijcopo , Epifco-
pis, Guidoni, Rogero, Hugo?ii , & Thovia, una cum Feodis Mili-
tum, AdvocationibusEcclcfiarum, Hofpitalium, Vicariarum,Ca-
pellarum , Cantariarum , Parcis , Bofcis, Foreftis, Chaceis, Wa-
rennis , Libertatibus , Liberis Confuetudinibus , & omnibus aliis
Pertinentiis fuis, adeb plene, libere, & integre, ac eodem modo,
ficut prxfati Ingelramus & IJabella, ea, ante Foris faduram prx-
diftam, melius tenuerunt & habuerunt, ad totam Vitam iphus A-
mitx noftrx, fub certis Conditionibus, in Literis noftris Patenci-
bus , inde * confectis, pleniiis cxpreffatis,ficut per Infpedionem
Rotulorum Cancellarix noftrx nobis coniiat ,
Vobis Prxcipimus, firmiter Injungentes, qubd eifdem Archie-
pifcopo, Epifcopis, Guidoni, Rogero, Hugoni , & Thoma , ac eorum
Deputatis & Affignatis Intendentes fitis & Refpondentes, ut de-
betis. ,. »- ..
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xv. die Martii.
Et erat Patens.
Ann. D.
1579-
Kic. X,
• VII.
21^.
An. t,
«. 2.
(V^. 2.
A- x.m.
2.
Ann. D.
n79-
An. 2.
R. 2.
Chuf. i.
K. 2. m.
• VII.
2If.
De ConduBu pro Comite de Ros.
REX , per Literas fuas Patentes„per Quarterium unius Anni ^^^^ q
duraturas, fulcepic in falvum & fecurum Condudtum f"""''! i-,ja.
necnon in Protectionem & Defenfionem Regis fpeciales, Nobi- ^^^ j_
lem Virum, Dominum Walterum de Lejfeley , Comitem de Ros , de ^
Scocia, veniendo in Regnum Regis Anglix, cum Quindecim E-
quitibus, in Comitiva fua,ac cum Hernefiis & Rebus quibuicum-
que, ibidem morando, & exinde ad Propria redeundo.
Tefte Rege apud Weftmonailerium , xiv. die Aprilis.
Ptr ip^fum Regem, Nunciante Camerario , per Btllamfuam.
Bulla,
2.
SCDt. 1.
R. 2. «
2.
ET ACTA PUBLICA.
8f
Bulla , de fpecialibns Honoribus cfr Favoribus pro Perjbna
Regis.
URbaiius Epijcopus^ Servus Servorum Dei, Venerabilibus Fra-
tribus Archiepifcopo Cantuarienfi , & Epifcopo Lincol-
nienfi^ Salutem & Apoltolicam Benedidtionem.
Clara Devotionis finceriras, quam, Cariffimus in Chrifto Filius
nofter, Ricardus Rex Angli^ lUui^ris ad Nos & Romanam geric
Ecclefiam , fublimis quoque ejus Magnificentia promerentur, uc
non folum Ipfum , fed ctiam liios , qui ei Studio Devotionis ad-
hxrenr , fpecialibus Favoribus 6c condignis Gratiarum Proyifioni-
bus honoremus.
Volentes itaque , PrasmifTorum intuitu, ejufdem Regis honora-
rePerfonam, & perhonorem, fibi exhibirum, etiam aliis provi-
deri, Fraternitaci veitrse per Apoftolica fcripta Mandamus quati-
nus Vos, vel alter veftrum , aud toritate noitra , hac vice damta-
xat, in fingulis, tam Cathedralibus & Metropolitanis,quamColle-
giatis Ecclefiis Secularibus , Regni fui Angli^ , Ibernise , & Prin-
cipatus Walliae, Duabus Perfonis ydoneis, quas idem Rex duxerit
nominandas, lingulis (videlicet) ex perlbnis eifdem fingulos Cano-
nicatus Ecclefiarum ipfarum , cum plenitudine Juris Canonici ,
conferatis & provideatis eciam de eifdemi facientes fingulas Per-
fonas hujufmodi, in didis Eccleliis, Audoritate praediita, in Ca-
nonicos recipi & in Fratres: Stallo eis in Choro, & loco in Ca-
pitulo, ipfarum Eccleliarum, cum diifti Juris plenitudine , afllg-
natis :
Ac nichilominus Duas Pricbendas , & Duas Dignitates , feu
Duos Perfonatus, vel Duo Officia , cum Cura , vel fine Cura,
(etiam fi hujufmodi Dignitates in eifdem Cathedralibus majores,
poft Poacificales, &c in Collegiatis Ecclefiis Principales, exiftanc,
& ad eas confueverint per Electionem affuroi) in eifdem fingulis
Ecclefiis, fiqux, fiqui, vel fiqua vacant ad prsefens, vel cum va-
caverint, Quas, Quos, feu Qlix , pniefacEe Perfonse per fe, vel
procuracoresfuos, ad hoc legicime conftitutos, infra unius Menfis
ftiatium, poftquam Eis, vel Procuratoribusfupradidis,de iplarum
Praebendarum ac Dignitatum , Perfonatuum vel Officiorum , va-
catione conftiterit, duxerit acceptandas, vel acceptandos, feu ac-
ceptanda, conferendas, vel conferendos , feu conferenda (videli-
cei) fingulas, fingulos, vel fingula eiidem fingulis Perfonis, poft
Acceptationem praedidtam , cum omnibus Juribus & Pertinentiis
fuis , Donationi veftrse Refervetis ,
Diftridius inhibendo locorum Ordinariis , & dileitis Filiis Ca-
pitulis ipfarum Ecclefiarum , ac illi, vel illis , c.d quem , vel ad
quos, in diftis Ecclefiis , praebendarum , ac Dignitatum , Perfo-
natuum, vel Officiorum Collatio , Provifio, Prajfentatio , Eledtio ,
feu quxvis alia Difpofitio, pertinet, communiter vel divifim , ne
« VII. cle Prasbendis, ac * Dignitatibus, Perfonatibus , vel Officiis hu-
j,6, jufmodi interim, eciam ante Acceptationem praedidam, nifi poft-
quam eis conltiterit quod Perfonx, aut Procuratores praedidti, il-
las, vel illos, feu illa, noluerint acceptare, difponere quoquomo-
do pra:!Limant,
Ac hujufmodi Priebendas, ac Dignitates, Perfonatus, feu Offi-
cta, poft Acceptationera prcedidam , cum omnibus Juribus & Per-
tinentiis fuis eorumdem , fingulas (videlicec) fingulos, vel fingula,
fingulis Perlbnis ipfis conferatis & etiam alTigneds,
Inducentes per vos, vel alium, feu alios, perfonas ipfas, vel ip-
farum Procuratores , in Prxbe.ndarum , ac Dignitatum, feu Perfo-
natuum, velOfficiorum, acjurium, 6c Pertinentiarum ipforum,
Corporalcm PoffefiTionem ,
Et Defendences luductas, ac facientes ipfas, vel didtos Procura-
tores, proeis, ad hujufmodi Dignitates, Perfonatus, feu Officia,
ut eft moris, admitci, eifque, de ipforum Canonicacuum & Prx-
bendarum ac Dignicacum ,Pcrfonatuum vel Officiorum Frudtibus ,
Redditibus, Proventibus, Juribus , &: Obventionibus Univerfis,
integre refpondcri; Contradidtores pcr Cenfuram Ecclefiafticam ,
Appellatione poftpofita, compefcendo,
Non obllantibus de certo Canonicorum numero, & aliis qui-
bufcunque Statutis, & Confuetudinibus ipfarum Ecclefiarum con-
trariis , Juramento , Confirniatione Apoftolica , vel quacumque
Firmitate alia roboratLs,
Aut fi aliqui, Apoftolica vel alia quavis Audtoritate, in eifdem
Ecclefiis in Canonicos fint rccepti, vel cit recipiantur infiftant,
Seu fi fuptr Provifionibus, fibi faciendis, de Canonicatibus &
Pra:bendis, ac Dignitatibus, feu Pcrlonatibus, vei OfBciis in di-
(ftis Ecclellis fpeclales vel de Bcneficiis Ecclefiafticis in illis partibus
generales, didtx Sedis, vel Legacorum ejus, Literas impecrarinc,
etiam ii per eas ad Inhibicionem , Refervationcm , & Dccret.um ,
vel alias quomodolibet, fit Procelfum,
Qiiibus omnibus, prKierquam AuiSoritate noftra, in Ecclefiis
ipfius receptis, vel Praebendas, ac Dignitates,Perfonatus, velOt-
ficia expedtantibus in eifdem, didtas Perfonas, in affecutione Prae-
bendarum , ac Dignitatum , vel Perfonatuum , feu Officiorum hu-
jufmodi , volumus antcferri ■ fed NuUum , per hoc , eis , quoad
Affecutionem Prsebendarum , ac Dignitatum , vel Psrlonatuum,
feu Officiorum, & Beneficiorum aliorum, pr.ejudicium generari,
Auc fi eifdem Ordinariis, & Capiculis, vef quibufvis aliis, com-
muniter, vel divifim, a pnefata iit Sede Indultum quod ad Re-
ceptionem vel Provilionem alicujus minime ccneancur & ad id
compelli,
Auc quod Interdici , Sufpendi , vel Excommunicari non pos-
fint,
Quodque de Canonicatibus , & Procbendis, ac Dignitatibus,
Perlbnatibus, vel Oificiis ipfarum Ecclefiatum, vel aliis Beneficiis
Ecclefiaiticis , ad eorirm CoIIationem, Provifionem, Prxfentatio-
ncm, Eledtionem, feu quamvis aliam D.fpoficionem,conjundtim,
; vel feparaum, IpedtancibuSj nulli valeat proyideri per Liceras A-
poftolicas, non facientes plenam & espreffam , ac de verbo ad Ann. D.
verbum, de Indulco hujufmodi menrionem, l^g7.
Et qualibet alia dldtae Sedis Indulgentia, generall vel {iieciali, Ri^. ».'
cujufcumque Tenoris exiitat, per quam Praefentibus non evpres-
fam , vel totaiicer non infercam , effedlus earum impedire valeat
quomodohbec vel differri, fic de qui, cujufque toto tenore, ha-
benda fic in noftris Litteris mentio fpscialis,
Aut li didta; Perfonaepr xfe;r.es non fuerint ad pra;ftandum , da
oblervandis Statutis & Confuetudinibus ipfarum Ec-Iefiarum, fo-
htum Juramentum, dummodo ipfie, in earum abfentia, per Pro-
curatores ydoneos, <Sc, cum ad Ecclefias ipfas acceffjrint, corpo-
raliter illud prseftent,
Seu [\ quxlibet didtarum Perfonarum Unum, Duo, aut Tria,
Beneficium, feu Beneficia, Eccleliafticum , vel Ecc:ciiaftica,etiam
fiipfum Unum, aut ipforura Duorum, vel Trium, aJiquod Cu-
ratum, aut Dignitas, vel Perfonatus, feu Officium fucrint, obti-
nere nofcatur.
Volumus autem quod praefac.e Perfon^, quse bujufmodi Cura-
ta, Beneficia, auc Dignicates , vel Peribnatus obrinebant , quam-
primiim , vigore Prxfentium , Dignitates , vel Perfonatus , fea
Curata , Officia , fuerint pacifice affecutae , alia Curata , Benefi-
cia , aut Dignitates , vel Perfonatus , quae tunc obtinebunt , ut
prjefertur, quaeque extunc vacare decerninius, omnino dimiccere
ceneantur.
Nortr^ autem Intentionis exiftit qu6d, fi hodie alii, vel aliis,
de Canonicatibus ipfarum Ecclefiarum , cum Refer-, ationibus Pr^-
bendarura, ac Dignicacum, Perlbn:icuum, ieu Officiorum, Pro-
vidimus auc Mandavimus provideri, pr^Kfacse PerfonK, uc p^-enuc-
titur, nominandx illis, quibus hodie * Proviciraus leu picvIderi^vtT
mandavimus, uc praefercur , in Affecucione Prxbendarum , ac
Dignitatum, Perfonacuum, velOfficiorum hujuimodi, prxferan- ^'^'
tur.
Et infuper exnunc perinde Irritum Decernimus & Inane, fi fe-
cus luper hiis a quoquam, quavis Audtoritate, fcienter vel jgno-
ranter, contigerit attemptari, ac ii Perlbnx praedidta, die Datse
Prxfentium, per ipfum Regem nominatae fuillcnt.
Dat. Roma: apud Sandtum Petrum v. Id. Maii, Pontificatflj
noftri Anno prinio.
T. de Nyem.
Sub Filis Can?iahaceis.
Pro j^rchiepifcopo Cantuarienfi ^fuper Adhxremia Archidiaconi
lnimtcis Regis.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. a„„ r»
Sciatis quod Nos, iTi
Conliderantes Guerram , inter Nos & Adverjarium nojlrum ^n 2'
Francia exiftentem, &: quod Adomarus de la Roche, qui Inimicii-^ ' *
noftris Gallicis contra Nos eft adhserensjoccupator Archidiscona- Pat^z
tijs Cantuarienlis, infra Regnum noftrum Angliae exiftit, & quod r ,'*',■
Nos Inimicos noftros , de Bonis & Poffeffionibus didti Regni „ g
noitri , fuftentari feu confortari contra nos permittere non debe- " "
miis,
De Avifamento Concilii noftri Poffeffiones, Proficua, & E-
raolumenta, ad didtum Archidiaconatum pertinentia, in Manum
noftram, occalione prsedidta, capi fecimus &c feiiiri,
Et de gratia noltra fpeciali , & propter affedtionem , quam ha-
bemusad Eccleliam Cathedralem & Metropoluanam Cantuarien-
fem, & citiiis caufa Cariffimi Domini & Patris nojlri qui in ea-
dem jacet Humatura , orania praedidta Polfeffiones, Proficua, &
Emolumenca quancum in nobis eft, Conceffimus, Reverendo in
Chrifto Patri , Simoni Archiepijcopo Ca^ituarienfi , tocius AngIi;E
Primaci, in auxilium Magnge Operacionis, quam idem Archiepi-
fcopus , fuis magnis Sumptibus , luper Corpore ejufdem Ecclelise
fien facic , fiabenda quamdiu didtas Poffeffiones fic in Manu no-
ftra ex caula praedidta concigeric remanere, abfque aliquo Nobis
reddendo pro Poifeffionibus , Proficuis, & Emolumencis fupra-
didtis , luftencando competencer Doraos & ^iLdificia didti Archi-
diaconatus,acomnia alia onera ad Archidiaconatum prsedidlum in-
cumbentia.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tertio die Junii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
ET mandatum eft Johmni Brode de Smethe, Efcaetori Regi»
in Comitatu Kaniiae , quod eidem Archiepijcopo Poffeffiones ,
Proficua, & Emolumenta prxdidta, fine dilatione ex caufa prae-
didta, liberct, Habenda juxta Tenorem Literarura Regis pra;di-
dtarura, a tcnipore Captionis eorumdera in Manura Regis, abs-
que aliquo eidem Regi inde reddendo ; vult enim Rex ipfum E-
lcaetorem , a tcmpore praedidto , inde erga ipfum exoneran.
Tefte ut lupra.
De Cera renovanda.
REX, Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem.
Alandamus Vobis quod Ceram, exiltentem circa Corpus,
celebris memoriie , Domini £. nuper Regis Auglia , Filii Regis
Henrici, Progenitoris noftri, in Ecclelia beati Petri Weftmona-
rterienlis Humatum, d6 Denariis noftris renovari faciatis, prouc „; ^^
hadtenus fieri conluevit. ^"*"J-
Ann. D-
1379-
ylii. 1.
R.
Terte Rege apud Weftmonaftarium, odtavo die junii.
L?
R.
I.
1. m.
» De
S5
CONVENTIONES, LITERvE,
Et de faire & doner Regard as inermes
•Vll.
218.
Ann. D.
1379-
R. 1.
Vmnc. 1.
K. i.m.
16.
•VII.
119.
* Ve Amflijfimls , per Terram & per Mare , Potejlatibtis
Kegi Ca/ielU CommiJJis.
ROY, a touz ceux, qi ceftes Lettres verront, ou orront, Sa-
)UC2.
Savoir vous faifons que Nous,
ConFiancz, pleinement de fen, Loialte, & Avifament de, noftre
trefciier Uncle, Johaii, par la mefme grace, Ro/ de Cajlelle, Cf
</? icc.-z, Djc cie Li.i-aibe,
Liii avons fiiic & ordeigne , feifons & ordeignons , fibien fur le
Msrc , come en noftre Roialme de France , & en noftre Sei-
anurie d"Aquitaigne , & aillours es touz autres Parties dela la
Klere, noftre Licutenant , Chieftain Princip.il & General, fibien
des Conefiable & Marefchal , con.e noz, Admiralx , qi pur le
temps lcrronc, Counts , Barons , Capitaignes , Cliivalers , Es-
quiers , Gentz d'Armes , & Archiers , & autres de queconque
Nacione, Lan3;uage, ou Condicion q'ils foient, prefcntes, & a
Venir, Suftenanci & Meyntenanrz. la Guerre en la querele que-
le nous avons devers noftre Adverfaire de Frawe, ou fes Adhe-
rantz, ou Aliez,
Donantz & CommettancT, a noftre dite Uncle & Lieutenant,
par la Teneuredes Prefences, AuiSorite & Pleine PoilTance d'ap-
peiler & alfembler les Concllable & Marefchale, Admiralx, qui
pur le cemps ferront, Counts, Barouns, Capitaignes, Chivalers,
& Elquiers , Gentz d'Armes , Archiers , & autres queconques
defuz nomez,
Et ycdlej amefner , enfemble , ou par Partics, & Governer,
cn quelconques Lieux, iibien fur le Meir, come par Terre, quanc
& tant fouent que bon Luy femblera a l'expedicion de noz Guer-
rez,
De Coriffer, Chaftiger, & Punir ycelles Gentz , & chefcun
d"eux , libicn Olficers , come autres , de quelconque eftate ou
Condicion q'iis foient , folonc les ExcefTes, & Deferces, & fe-
lonc la qualite da Melfliit & la Condition des Parfones , foic il
de Lefe Magefte, ou d'autre Crime, ou MefFait qucconqes,
De Excercer & faire excercer tourz, Maniers de Jurifdiciions
Hautes, Moiene;, & Balfcs, foicnt ils de .Miere ou de mixc Em-
pire , fibien, folonc les Loies ufez par Miere come par Terre,
fi avanc come Nous le purrons faire fi nous feurons prefences.
De Comander aulfi , par touz les Lieux avantditz , de faire ies
Villcs, Citecs, Chafteaux, & Forterelles eftrc bien Maintenuz,
& Reparez, & Tenuz en Eftate, & ycelles Chafteaux & For-
terelTes eftre Aracz & Abacuz, ou aucres faire de Novel, licome
bien li femb'era por le profit & la quiete de Nous , & de noz
Subgiz des Parties avantdirz,
Et, outre ceo, de Prendte & Refcevoir, en noun de nous,
& dc noftre audorite , a noftre Paix , Grace , ObeilTance , &
Subjciftion, toutcj les Citees, Villes, Burghs, Chafteux, Forte-
reffes , & Lieux dts dites Parties , & lour Enhabitanrz & De-
moraniz quelconques , qi veulent , deforc en apres , Venir ou
Retourner a noftre Paix, Grace, Obeifiance, & Subjedtion, &
de lour Demetcre & Pardoner, par agard de pitee & de mileri-
corde, a touz jours, tourz, maniercs de Ma'efices, Trefpas, Ex-
ce.-, l'Arcines, Homicidcs, & touz aultres maniers de^ Crimes
horribles , dc Trcfon ou dc Lefe Magefte , fi faites & comifes
cftoient, en general, ou en cfpccial, ou par quelconque caufe,
Et aulTi d'Ofter outremcnt & Rcpeller toutz Bannillementz &
Exiles, quont efte ou ibnt Pronunciez ou Publiez countre eux,
ou afcun d'eux,
Et Refti-bier &: Rendre a eux toutz loMr Biens , q'i]s avoient ,
ou ont, forfait par caufc dcs Banniileiv.ciitz & Forfaitz avantditz,
Et, detout, oufter note d^Infam.ie & de DifFame, & eux &
chelcun de eux de Remectre a priner Fame & Eitate, & a lour
Bicns, Lieux, & Paiis, & aulTi cnciercmcnc come ils avoient un-
ques enafcun temps paiTc, enfemble ovefque lours Privileges aun-
ciens, tancz & cieles come iis eftoient acuftumez de uier par de-
vant lefonablement, ficome mciftier lour fcrra,
De Doner, en Hciicage, ou a Vie, ou a Terme des Ans, a
ceux qi ravcront bien Dcfcrviz, a cco qui Luy femblera, Villes,
Chafteulx, Fortereffcs, Tcrres, Rcntes, ovefquc les Homages,
Koblefces , Jurifdidions , Droiturcs,, & toutz lour Appartenantz
aunciens ,
Sauvant le Droit de chefcuny , que li appartient par force de
TOrdinance faitz fur le Conqucite, mefquc ycelles Villes, Chas-
teux, ForiercfTes, Terres, Rentcs, n'cftoient aunciennement de
* noftie propre Demayne de Patrimoigne Roial ,
De doner & prefenter Parfones covenabies as Dignities, & Of-
fices, & quelconques Benefices de Seint Efgiife, vacantes, ou que
vaqeront en apres, tant es EfgHfcs Cathedrales, CoUegialcs, come
autres quelconques, livant come a Nous jjr.rtiendra, & feire le
devons, pur le bon Governemcnt dcs Benefices avancdirz, & pur
le Maincenance de lour Droicures, fi que, par defaute de bon Go-
vernemenr, !es Almes de^ Parocheins ne pe.niTeut,
Ec dc Prendre & Refceivoir de noz Subgicz, dez dires Parcies
d*outre xMere, Homage &i Sercmenc de Feaute, tiels come il ap-
parienc de meccre,
Et eftablicr Scnefchalx, Coneftables, Chauncellers, Treforers,
Comandcurs par noz Cbafteileines, Capicaines, Advocacz, Pro-
cuieurs, & touz autres Oliicers, & Miniftres qi par devant ne
Ibnc mys par Ncus, ou de noftre Audlrorite, cn touz les Lieux
dts dicz Parcies, qui a noftre dite Uncle fen:blcront ellre profi;a-
b!es pur le bon Governemcnt des Subgitz<Ie Parties avantditz,
Et des mclrnes le Miniftres, cnfi par Li, ou par afcu.ies autrcs
(fauf par Nous ou dc noftrc Audhoricc) mys & Eftabliz, Re-
muerj Oufter de lour Oifice, & de Mettre & Eftablier auncs cn
lieu d'eux, ou des Morcz s'aucun y foient , as Gages 6c Fees acus-
t«mez.
les OfKcers & Minis- Ann.D.
tres, 1379.
De Commander a noz Trcforer & Refceivours, celles Parcies, ^c i.
de faire les Payementz, que noflre dit Unclc leur chargera , tant
fovent que a faire Luy plerra ,
Mandantz & Comandantz a touz les Auditours dc noz Ac-
comptez, q'il facent deu Alluance de tous lcs Sumes, qui paiez
ferront par les Lectres ou Mandementz de noitre Uncle avant-
dit ,
Et, o,utre ceo, de Mettre & Impofer Concribucions & Impo-
fitions , pur les Guerrez fuftenir , & a Demander & Rcquercr
Subfides &: Eides, par caufe des Guerrez, de touz les Prelates
Nobles, & Comunes dc Cicees & des Villes, des Parties avant-
dicz,
Ec ycelles Subfidez , ImpoGtions , & Contributions Lever &
Coiller,
De Forger, Battre, & de Faire faire Monie Novele, d"Or&
^'.'^rgent, & autres quelconqes, quant & fi fovent que bon Luy
femblera ,
De Nobilicer Parfones Non nobles,
Et de Legitimcr , quanc as Hcricages & touz autres chofes ,
Baftardcs & touz autres , qi font procurez hors de verroie Ma-
trimoigne ,
Et de Creer & faire Tabellions & Notaries, jufqes au Noum-
bre covenable,
De Doner Lcttrcs de fauve Condit & fauvez Gardez, oves-
que noz Baniers & Pcnons , oue les Soenes , quant a faire Luy
femblera ,
De prendre TreueSj & de Tretcr dc Paix & d'Acord, oves-
que noz Enemiez & Rebellez , lours Ailiez & Adherantz , de
quelconquc Eftate, Condicion, ou Degree q'ils foienf,
Ec d'Acordcr & Pacificr fur touz Debates , Contentions , &
Defcordes ,
Et ycellcs Treues , Accord , Paix , & Tretez d'AfFcrmer &
AfTenticr , en Nounc dc Nous , par Seremcnt, Foys, Obliga-
cions , & Seurctes , pur avoir, avant la mayn, fur celle Tretee
de Pccs, FAccord & TAffent de Nous & de noftre Confeil,
De Fairc & Doncr , fur touz les RcmilTions , Pardonacions ,
Reltitutions, Piefencacions , CoUacions, Donacions, Sauvecon-
ditz , Sauvezgardez, Privilcgcs, & les autres Chofes avantditz,
as Prelacs , Noblcs , & Communcaicez des Cices & des Villes ,
& autrcs lingulcrs Parfones quelconques , Privileges, Charteres,
Munimentz, & Leccres, de fbuz fon Seal, les queux nous voil-
lons avoir tant de Vigcur & Feryete come fi eles fuilTcnt feeles
de noftre proprc Seal,
Ec, audrcin, dc faire & expeder touz autres Chofes, neccflai-
res ou covenjbles as Chofes avantdicz , ii come nous purrons
mefmes faire fi nous y fuilTons en noltre propre Parfone ,
^laundaunrz & Commandantz as ditz Coneltable & Mares-
chal, Admiralx, as touz les Prclats, Nobles, & Communaltes
dcs Citees, Villes, Chafteux, Fortercffes, & Licux, & a couz
noz Miniitres, Olficers, & aucres nqz Subgiz, de quelconque
Eftate, Condition, ou Degree q'ils fbienc, libien fur le Merc,
come es Panies doutre Mere avantdicz, fur fbrfaicure de qanc
q'ils purronc forfaire devers nous, q'ils, & chcfcun d'culx, Obeis-
fcnc & Entendcnt diligentemcnt, licome a chcfcun d'cux il appar-
tiendra, ou ils ent ierront requis, a noftrc dit Trefcherc Uncle
& Lieutenant, & a les Commis & Deputes, en faifant les Chofes
avanrdiiz & chelcun d'ycelle;.
Don. a Wcftmonltier le xii. jour de Juyn.
Ter ipfum 'Regem.
* Super Defenjione Cojierarum & yHU de Scardeburgh ,
corttra Inimicos Gallicos.
VII.
D EX, dileftis & fidclibus fuis, Thcm^ de Fcrcy Admirallo no- Ann. D.
•'^^ ilro verfus partes Borialcs, Thoma Eufi , Johanni Hefildene, ^379-
Johamii Scardehurgh, & Roherto Ruft de Blakcncye, Salutem. ^«- i-
Supplicarunt Nobis Comunitatcs Regni noltri Anglias, in ulti- ^- ^-
mo Parliamento noftro, pcr Petitionem fuam, ut, f'"- ^-
Ciim Gallici Inimici noltri, cum Multitudine Armatorum & i^.i.f.z-
Vaforum de Guerra, in partibus Borialibus, & praecipue verfus '"• ?•
ColFeram & Villam de Scardeburgh (quje fuper Marc (apcrta In-
fuliibus Ini.aiicorum noftrorum) periculose eft lituata) continue
exciterint & exiftant, ac Gentcs ejufdem Villa:, per Capcioncs Ini-
micorum & Gravcs Rcdempciones , Summam Mille Librarum
accingences, quae infra Duos Annos clapfos Iblucx fuerunc, fic funt
quati deftructas, & quamplures diiftarum Gcntium in Boloigne &
aliis locis Trinlmariiiis in Prifona detineantur, ita quod de finaK
Deftruiftione ejuldem Villx & Coftcr.e adjacentis, infra Brcve,
verilimiliter eft cimcndum, nifi citiiis per Nos inde Remcdium
congruum apponatur ,
Velimus, p.'o f.lvationedidtae Villae & Cofter;e vicinas, ac Ca-
ftri noftri ibidem , contra Pcricula Holtium noftrorum certa Vafa
de Guerra ordinare, fupra Mare, fuper Cofteris parcium illarum,
durante Guerra, profeHura,
Qiiia vcro matsria prxdiita tim Mercatoribus didtarum Cofte-
rarurn, qui Parliamento il.i interfierunt, dcclarata fuit & oftenfa, .
&, de AfTenfu, tam iplorum Mercatorum, quam aliorum, qui
Me'-cand;las fuas in Vlarchcas iilas funt duCturi , ac per .Avifa-
menosm, dilectorum & fiuclium noltrorum, Henrici de Vercy Co'
mitts Northumbr!.s , & Majoris Civitatis nollra: Lqndoni.e, qui in
dido Parliani-^nco noit-o, ad Tradandum fuper Negotio illo, pro
oporcjno Remedio ini? apponendo, alTignaii fjcninc, in eoJem
Parliamento, pro Cuftodia, Sal acione, & Derentione Mrris &
Cofteiarum , Admir ;iis de la Norrh , Ordinarum & Conceilum
excicit quod Dux Naves, Duae Bargex, & Dax. Balingerx, mu-
nitae
E T A C T A
Ann. D. nitse & arraiata: pro Guerra, fupra Mare in Admiratu prcediito
1379. proficifcentur , ad Cuftus IlibfcriptoSj in forma fequenti percipien-
Sjc. 2. dos; videlicet,
De qualibet Navi & Craiera , cujufcumque fuerit Portagii , quoe
Mare tranlierit, infra diftum Admiratum, eundo & reaeundo,
pro Viagio, de quolibet Tonne tight Sex Denarios,
Excepris Navibus Carcatis cum Vinis, & Navibus Carcatiscum
Mercandilis in Flandria , qux apud Londoniam erunt Fredtats &
Difcarcatce , ac Navibus Carcatis cum Lanis 8c Peliibus apud
Londoniam vei alibi infra diclum Admiratum, q\ix apud Cale-
fium erunt Difcarcatse, quas quidem Naves Cufiodes didti Maris
abfque Locatione conducere non tenebuntur ,
Item, de quolibet Vafe, Pifcatrice, quod fupra Mare didti Ad-
miratus Pifcatur pro Allece capiendo, cujufcumque Portagii fit,
in Septimana, de quolibet Tonne tight Sex Denarios,
I T E M , de aliis Navibus & Vaiis Pilcatricibus , quse Pifcantur
circa alios Pifces fupra Mare, infra diftum Admiratum, cujus-
cumque Portagii fint, in Tribus Septimanis, de quolibet Tonne
tight Sex Denarios,
Item, de quibufcumque aliis Navibus & Vafis,Mare tranfeun-
tibus, infra didlum Admiratum, Carbonibus Carcatis apud No-
vum Caftrum fuper Tynam, cujulcumque fint Portagii, in Quar-
terio unius Anni, de quolibet Tonne tight Sex Denarios.
Item, de omnibus aliis Navibus, Craieris, & Valls, tranfeun-
tibus per Mare , infi-a dii3;um Admiratum, Carcatis cura Bonis
quorumcumque Mercatorum, in Pruciam, Norwey, vel Scone,
feu in aliquem alium Locum, in didtis Partibus Tranfmarinis, pro
Viagio, eundo, de quolibec Lalto Grani SexDenarios,
Nos ,
De fidelitate & circumfpe£tione veftris plenius confidentcs,
Affignavimus vos , conjundtim & divifim , Cuftodes difti Maris
infra Admiratum pra:di(5tum, ac ad difta Cuftus &c Subfidium,
pro Cuftodia, Salvatione, & Defenlione Maris & Cofterarum
pra^didarum, tam per Terram, quam per Mare, per totum Ad-
miratum prxdidtum, Levandum, Colligendum, & Percipiendum
* VII. per Supervifum & Contrarotulationem Superviforum & * Con-
121. ' trarotulatorum Subfidii & Cuftum prxdidtorum , quos ad hoc in
Civitatibus , Viliis , & Portubus , infra didlum Admiratum , per
Literas noftras Patentes, aftignavimus,
Et ad alios idoneos, in Portubus totius Admiratus prasdifti , ubi
vobis melius expedire videbitur , ad diita Cuftus & Sublidia , per
hujufmodi Supervifum & Contratotulationem , Levandum & Per-
cipiendum, ioco veftri Subftituendum & Deputandum,
Et ad Compotum, de Denariisinde recipiendis, Superviforibus
& Contraronilatoribus praediftis, fidelitcr reddendum; ita quod
vos, feu Deputati veftri, de Denariis, inde provenientibus , aliis,
quam di£tis Supervilbribus, computare non teneamini:
Et ideo vcbis Mandamus, firmiter injungentes, quod circaPrs-
mifla omnia & fingula fideljter & diligenter intendatis, & ea facia-
tis & excerceatis in forma pVsedidta.
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Billivis, Miniltris, Mercatoribus , Magiftris, & Marinariis Na-
vium, Pifcatoribus , ac quibufcumque aliis Fidelibus noftris,totius
Admiratus prxdicti, tam infra Libertates, quam extra, Tenore
Praefentium, in Mandatis quod vobis, & Dcputatis vcftris prcedi-
€tis, &c velrrilm cuilibet, in Pncmillis omnibus & finguliSj In-
tendentes fint, Obedientes, & Relpondentes.
In cujus, &c. ufque Feftum Sandas Katerinx, proxim6 futu-
rum, duraturas.
Tefte Regc apud Weftmonafterium , decimo fexto die Junii.
Fer FetitioKem Comuiiitatis in Varliamento.
Pro Dftce Britamix de Theolanio prafiando.
Ann. D. R E,X univerfis & fingulis ad quos, &c. Salutem.
1379. Querelam , cariftimi Fratris noftri , Johannis Ducis Sri-
uirt. 2. tannia & Comitis Richemundise recepimus, continentem quod,
R. 2. Licet ipfe & omnes Homines & Tenentes fui de Comitatu Ri-
cUuf. 2. chemundix Quieti elTedebeant, idemque Comes, & omnes alii
R. 2.OT. Comites Richemundix, & eorum Homines & Tenentes de Co-
a. mitatu prxdidto, a tempore cujus contrarii memoria non exiftit,
femper hadtenus Quieti effe confueverant de Theolonio, Ponta-
gio, Muragio, Pavagio, Paffagio, Laftagio, Stallagio, Kaiagio,
& Picagio, de Bonis fuis prxftandis, per totum Regnum noftrum
Anglije,
Idem tamen Comes, ac Homines & Tenentcs fui de Comitatu
prxdidto, fxpius, ante hxc tempora, pro Prxftatione hujufmodi
Theolonn, Pontagu, Muragii, PavagU, Paffagii, Laftagii, Stal-
lagii, Kaiagii, & Picagu, mfra Regnum noftrum prxdidtum, de
Bonis & Rebus fuis Diftrifti fuerunt, & indies diftringuntur mi-
nus jufte , in ipfius Comitis Dampnum non Modicum & Grava-
men, & Status Hominum & Tencntium fuorum prsedidtorum
Opprefiiionem manifeftam,
Super quo idem Comes nobis humiliter fupplicavit ut fibi , ac
Hominibus & Tenentibus fuis praedidiis, de Remedio congruo
providere velimus,
Nos,
Nolentes ipfum Comitem, aut Homines & Tenentes fuos prse-
didtos, indebite onerari,
Vobis praecipimus quod , fi prxfatus Comes ac Homines & Te-
nentK fui prxdidti Quieti effe debeant, idemque Comes, & om-
nes alii Comites praedidi , ac eorum Homines & Tenentes de
Comitatu praedidto, a tempore prxdidto, femper hadlenus Quieti
dle confueverint de hujufmodi Theolonio, Pontagio, Mura^io,
Pavagio, Paffagio, Laftagio, Stallagio, Kaiagio, & Picagio°de
iionis fuis prxftandis, per totum Regnum noftrura AngRx, ut
3P U B L i C A.
^7
prxdidtum eft, tunc, hujufmodi Diftridtionibus, eis de cxtero Ann.d'.
inferendis, penitus defiftentes, prxfatum Comitem, ac Homines 1379,
& Tenentes fuos praedidtos , dehujiifmodi Theolonio, Pontagioj X<ic. i.
Muragio, Pavagio, Paffagio, Laftjgio, Sralljgio, Kaiagio, &
Pikagio , vobis de Bonis Sc Rebus fuis prxftandis , Qaiecos eile
permittatis , prout inde Quieti effe debent , idemque Comes &
omnes alii Comites prnedidi, & eorum Homines & Tenentes de
Comitatu prxdicto, a tempore prxdidlOj femper hadcnus racio-
nabilicer quieti efle confueverunt.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odavo die Junii.
'Et erat Vatens.
* De Provcntibus Beneficiorum , ejua Cardiitaks, Papa
Rebelles, occupant , difponendis.
* vir,
222.
REp^'. univerfis & fingulis Proelatis Viris Religiofis, ac aliis An„ rj.
•■^ Perlonis Eccleliafticis, Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis ^^""••'-^-
Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditis fuis, ad quos, &c Saiu- i^''^'*
tem. ^ ^ /in. g.
Fidei Zelus & Pix Devotionis Sinceritas, p' ^' '
Quibus Sacrofanctx Romanx Ecclelix ac , Sandiffimo Patri J[l\.
& Domino Domino Url>am, digna Dei Providentia, iplius Ro- 'l'
manx ac Univerfalis Ecclelix Smnmo Pontif.ci, vero Chrifti Vi- ^^'
cario, ardcnti afficimur deliderio,
Nos inducunt ut eidem, circa Fluftuantis Petri Naviculx Re^
gimen , hus prxfertim ProceUofis temporibus, infudanti, favoris
rrxlidia paniamur.
Nuper fiquidem, in Parliamento noftro generali , apud Glou-
ceftnam celebrato , Frudlus, Reddirus, & Proventus quorum-
cutnque Dignitatum , Perfonatuum , Officiorum, Ecclefiarum Pa-
rochiahum , Canonicatuumque , & Prxbendarum , ac aliorum
Beneficiorum Ecclefiafticorum (quocumque Nomine vel Titulo
cenfeantur) infra Regnum & Dominia noftra exiftentium ,
Pcr Gallicos, feu aliter Adverfario noftro Francix quomodoli-
bet Adherentes, quomodocumque occupatorum,
De Ccncilio & Avifamento Procerum Regni noftri, & prout
Progenitores noftri, clarx memorix, durantibus Guerris, facere
confueverunt,
Ad Manus noftras pofuimus, noftroquc ^Erario Fifcali juflimus
applicare ,
Set deinde, per aliquos Nuncios, feu Ambaffatores noftros,ad
Nos, de Prxfentia Sandtiffimi Patris prxdidi, redeuntes, Literas
feu Bullas Apoftolicas recepimus continentes, quod Duas Partes
Fruiftuum , Reddituum , & Proventuum Beneficiorum hujufmodi
per olim Cardinales iibi Rebelles occupatorum, Camerx fux A-
poftohcx, propter iplius Indigentias, Tertiam vero partem Re-
parationibus Beneficiorum eorumdem, Reparatione indigentium
optavit & voluit applicari, *
Nos vero ,
Ipfius Saneiifftmi P^zf m Indigentias & Sumptus, quos propter
Defenfionem Fidei ac Statijs fui ipfum indies oportebic impende-
re, in pix Confiderationis examine revolventes,
Licet omnia Bona ipforum Gallicorum , feu alias Adverjario n(h
y?yo Fr<J7;(r;> quomodolibet Adhxrentium,
Sicuti conftat ipfos olim Cardinales Gallicos & Limovicenfem ,
qui jam didto Sanclijjimo Patri de Fado Rebellantur , eidem noto-
rie adhxrere & haftenus adhxfifle ,
Infra Regnum & Dominia noflra exiftentia, nobis fint, de Le-
ge ipfius R^ni noftri , notorie confifcata ,
Volentes tamen eidem Sandii/fimo Patri, etiam noftris agris fi-
tientibus, in tanco neceffitatis Aniculo, fubvenire,
Volumus, & de gratia noftra fpeciali Concedimus, ut Colle-
<Sor, qui, pro parte ipfius Sanffiprni Patris , in Regno noitro
Angliae fuerit pro tempore, de omnibus & lingulis Frutftubus,
Redditibus, & Proventibus Beneficiorum hujufmodi,
Per olim Cardinales eidem Sandtiffimo Patri Rebelles, etiam fi
puri Gallici, vel alias dicto Adverjario Pranciie Adhxrences, exti-
terunt, occupatorum,
Abfque Impedimento noftri, OflScialium vel Miniftrorum po-
ftrorum quorumcumque, ad tjfum & Utilitatem ipfius SanBiJJt-
mi Patrts & Reparationum prxdidtarum , libere difponere valeat
in Forma nobis in didtis Litteris Apoftolicis expreffata ,
Rcfervaro nobis, feu Deputandis per Nos, Superviiu & Ordi-
natione ipfarum Reparationum , quas nuUo modo volumus prxter-
mitti:
Quocirca vobis omnibus& fingulis, ac veftrum cuilibet, Prx-
cipimus & Mandamus quatinus,difcretum Virum, Cojvtatum Gen-
ttlis , iplius Saniiijjimi Patris Capellanum & Colledtorem , per ip-
fum in Regno noftro Anglix jam noviter Deputatum , deomni-
bus & fingulis Fructubus, Rcdditibus, & Proventibus Beneficio-
rum hujuliDodi quorumcumque (olim Cardinalium Rebellium)
abfque impedimento veftro , vel alicujus veltrum , feu aliorum
quorumcumque Officialium vel Miniftrorum noftrorum, ufque ad
tempus inferiuslimitatum, adeo libere, per fe, & alios, ad ufum
Camerx Sandijjimi Patris prxdidti, dilponere, ipfofque Frudtus
levare & exigere iii forma fuperius limitata, abfque Contradidtio-
ne qualibec permittatis, ficuci didti olim Cardinales Rebelles, cem-
pore firmx Pacis incer Nos & * Adverfarium noftrum Francix, » yji
difponcre conlueverunc , Mandato feu Mandatis contrariis , per '
nos prius fadtis, non obftantibus quibufcumque; *^''
Volumus autem quod hxc noftra Gratiofa Conceflio, quam fii-
turis temporibus ad Confequentiam trahi nolumus, a tempore Re-
bellionis hujufmodi, ufque ad Feftum Sandti Michaelis, quod eric
Anno Domini Millefimo, Tricentefimo, Odtogeiimo, & non
ultra , robur optiiieac firmicatis.
In cujus, &c.
Telt«
88
CONVENTIONES, LITER^,
Ann, D.
1379-
KJC, 2.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, fexto die Julii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
De Tra^ando cnm Vuce & aliis Dominis de Britamia.
Ann. D
1379.
An. 3.
R. 2.
Tranc. 3
R. i.m.
3.6.
• VII.
226.
REX , dileftis Sc fidelibus fuis, Thoma de Vercy Confanguineo
noftio, Uugons de Calvyley , Admirallis noftris, Rkhardo de
Abherhury Militi Camerx noftrx , & Magiftro IValtero de Skirla-
'xe Decretorum Dodori Decano liberje Capellae noftrae Sandti
• Martini Magni Londonio:, Salutem.
De veftris Fidelitate, Induftria, & Difcretione providis plenius
confidentes ,
Ad Traftandum , Ordinandum , & Concordandum cum^ Pr^-
latis , Baronibus , Nobiiibus , & Communitatibus Ducatus Bri-
tannix , fuper quibufdam Ligis , Confoederationibus , & Amici-
tiis ,
Inter Nos, RegnaSc Dominia noftra, ex parte una, &, caris-
fimum Iratrem noftrum, Johannem Ducem Britannia, ac ipfos
Prcelatos, Barones, Nobiies, &c Communitates prxdifti Ducatijs,
ex altera , faciendis , ordinandis , & incundis , & jam inter Nos &
dittum Fratrem noftrum aliquantulum prxlocutis,
Ipfafque Ligas, Confcederationes , & Amicitias, poftquam Tra-
etmx & Concordatx fuerint, tim Pcenis Temporalibus , quam
Juramentorum Pr^ftationibus, & aliis Cautionibus & Securitati-
bus idoneis &c fufficientibus , Firmandum & Emologandum ,
Super Praemiffis Ligis, Confoederationibus , & Amicitiis, pro
parte noftra, iaviolabiliter obfervandis, in Animam noftram Ju-
randum,
Obligationes, Cautiones, & alias Securitates quafcumque, ac
etiam Sacramentum feu Juramentum quodcumque licitum, a di-
fto Fratre noftro, Prjciatis, Baronibus, Nobilibus, & aliis Co-
munitatibus ipfius Ducaius fui, Requirendum, Petendum, Reci-
piendum, & Admittendum,
Ipfafque Ligas, Confoederationes, & Amicitias ia fcriptis Re-
digendum & Approbandum ,
Sigillilque dictorum Ducis, Baronum, Nobilium, & Comu-
nitatum coniignari, & vobis reaiiter tradi & affignari petendum,
Ac Securitatem quamcumque , licitam & honeftam , de Literis
noftris confimilibus, cildem in cventu liberandis & tranfinittendis,
nomine noflro, eifdem Faciendum & Promittendum,
Omniaque alia & fingula Faciendum , Gerendum , & Excer-
cendum , & Expediendum quvE circa PrxmiiTa, & ea quomo-
dolibet concernentia , necelTaria ftierint vel oportuna , etiam fi
Mandatum exigant quomodocumque fpeciale , & qux Nofmet
circa praemiiTa fecere poffemus , ii ibidem perfonaliter prxfentes
elTemus ,
Vos, Tres, aut Duos veftrum CommiCTarios, Procuratores ,
Negotiorum Geftores , AmbaiTatores , & Nuncios noftros fpe-
ciales Facimus, Conftituimus, &, Tenore PrsEfentium, Deputa-
mus,
Vobis, Tribus, aut Duobus veftrum Vices noftrasin praemiflis
pknarie Committentes ,
Ratum, firmum, & gratum, pro Nobis, & Haeredibus no-
ftris, perpetuo liabituri quicquid per vos, Tres, aut Duos ve-
ftrum, Actum, Geftum, & Concordatum fuerit, in Prxmiflis,
& quolibet PrKmifTorum.
Dat. in Palatio noftro Weftmonaft. nono die Julii.
Per ipfum P.egem ^ Concilium,
REX eifdem Salutem.
De veftris fidelitate, induftria, & difcretione providis ple-
nius confidentes,
AdTractandum & Concordandum cum, cariffimo Fratre no-
ftro, Johanne Diice Britanniis , necnon cum Praclatis, Baronibus,
Nobilibus, & Comunitatibus Ducatus lui Britannix, fuper qui-
bufdam Ligis, Amicitiis, & Confcederationibus ,
* Inter Nos, Regna, & Dom.inia noftra ex Parte una, & prje-
diftum Fratrem noftrum, Praelatos, Barones, Nobiles, & Co-
munitates DucatCis fui prxdi(Sti ex altera, faciendis, ordinandis, &
ineundis,
Ipfafque Ligas , Confoederationes , & Amicitias , poftquam Tra-
dtatx & Concordatx fuerint, c^f. ut fupra, mutatis mutandis.
Xelte u: fupra.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
YxpradiElus Comes Obligabit Se, juxta Conventiones, vobis per Ann. D.
diftum Concilium noftrum oftenfas, x\m. pro dicftis Odlo Miiibus 1379. l
Francorum, eidem Comiti fic Accomodandis, nobis ad didtum Fe- Kie. 2.
ftum Paichiae folvendis , quam pro aliis Quinquaginta Milibus
Francorum Auri, diifti valoris, ad FeftaNatalis Domini & Nati-
vitatis Sandti Johannis Baptiftas, proximo futura, per sequales Por-
tiones, apud Calelium vel Londoniam folvendis.
Et, pro Majori fecuritate Solutionis Summarum pr£edi6tarum ,
ihidem Comes , ante RecefiTum fuum a Calefiop liberabit & dimittet
vobis, ex pane noftra, Petrum de Lujfenhurgh, Fratrem ippus Co-
mttis, ad morandum in Hoftagio, pro fecuritate Solutionis Sum-
marum illarum , quoufque Nobis , tam de di£tis Odo MiUbus
Francorum Auri, difti valoris, fic accommodandis , quam de di-
ftis Quinquaginta Milibus Francorum Auri, ejufdem valoris, ia
forma prxdidta , plene fuerit fatisfadtum.
Ratum , Gratum , & Firmum Perpetud habituri quicquid per
Vos, vel Duos veftrijm, fuper Deliberatione Perfonx diffi Comi~
tis a Prifona fua, fuper Conditionibus prxdidtis, Adhim & Ge»
ftum fiierit in PraemilTis.
Dat.fub Teftimonio MagniSigilli noftri in Palatio noftro Well-
monaft. duodecimo die Julii.
Per ifjum Regem e^ Concilium.
De Conventionibus fupcr Liberatione ante diEla , (Jr dc Ma-
ritagio Comitis cnm Domina de Courtenaj/,
'EsTE Endenture,
Ann. D.
Ann.D,
1379-
An. 3.
R. 1.
Trar.. 3.
R.2.OT.
Forma Lihcrationis Walerandi Comitis de SanElo Paulo.
REX, dileftis & fidelibus fuis, Roherto Rous , & BernardoBro-
cas, Militibus, & Magiftro Johanni Cottesford Legum Do-
dori, Salutem.
De veftris fidelitate & induftria providis pleniiis confidentes,
Ad perfonam Walerandi Comitis de Sanifo Paulo, Prifonarii no-
ftri, a Prilona fua, vice & nomine noftro, deliberandum Sc peni-
tus exonerandum ,
Vobis, & Duobus veftrirm, Damus & Committimus plenam,
Tenore Praefentium , Poteflatem , fuper Modo & Forma Condi-
tionum , per Nos & Concilium noftrum tradatarum & concorda-
tarum, in Forma fubfcripta fequentium,
P R I M o , f videlicet) quod prxdiftus Comes folvat , ante Reces-
fum fuum a Calefio , Quinquaginta Milia Francorum Auri , quoli-
bet Franco valoris Dimidii Nobilis de Moneta noftra Anglise ;
unde vos, de gratia noftra, liberabitis, de prxftito, praefeto Co-
miti Oifto Milia Francorum, valoris pr3edidti,ad Feftura Pafchae,
j)roxim6 futurum , nobis Refolvenda.
— Faite parentre nollre Trefpuiflent Seignur, Richard Roy i,->g.
J^Engleterre <^ de France, d'une Part,&, UNobles Homs,Mon- Xa.i,'
fieur Walrand de Luffenbourgh Comte de Seint Poul, Prifoner de r. '2.'
noftre dit Seigneur le Roy, d'autre Part, -e^x au-
T E s M o I G N F. que , entre noftre dit Seigneur le Roy & fon ti,„,
Confeil & le dit Comte , font acordees les Chofes que s'enfuient j
c'eftaflavoir, <
Que le dit Comte Paiera a noftre dit Seigneur le Roy , ou a fes
Deputez, , ou Affignez , ou caufe Aianz de li , Cent Milles Francs
d'Or (les Deux valani, un Noble d'Engleterre) pur fa Finance &
Rampfon: dont il paiera les Cynquante Milles Francs, tiebc come
deius, ou la vraie Value, dedeinz Quin7.e jours apres que le dit
Comte ferra venuz a Caleys en fa Propre Perfone: Et, pur les au-
tres Cynquante Milles , le dit * Comte Obligera lui mefmes , & fes * viL
Terres,&Seignuries,en Flandres & en TEmpire, fi fortement co- ny.
me le Confcil de noftre dit Seigneur le Roy favera devifer , a les
paier , la Moytec a la Noel , & Tautre Moytee a la Nativite dc
Seint Jehan !e Baptiftre, prochein venant , en la Ville de Caleys
ou Londres: &, en outrCj pur Seurtee du dit Paiement, le diP
Comte mettra Piers de Lujfenhourgh , fon Puifnee Frere, en Hos-
tage , a demorer la ou noftre dit Seigneur le Roy lui volra affi-
gner , tanque yceux Cynquante Milles Francs d'Arieres foient
paiex; des queux noftre dit Seigneur le Roy a Grantez a Mon-
fieur Thomas de Felton , en certeine forme, Trente Milles Francs.
I T E M , /e dit Comte a Promys a faire Prendre le Chaftel & la
VilledcGuyfe,dedeinzCynquanteJoursprocheins apres fonDepar-
tir de Caleys, quant il aira fait fon Primer Paiement come ddTus:
& a faire Garder les ditz Chaftel & Ville, a fes Prop.es Coufta-.
gcs & Defpenfes, par le primer Demy An ,apres la dite Prife, par-
enfi que noftre dit Seigneur le Roy lui Ottrie les Profitz, furdantz
des ditz Chaftel & Ville,& des Rampfons que ferront Gaigne7.&
Levez, oue 1'eide de Dieu, par confcience des Gentz que ferront
es dit2, Chaflel & Ville , tant come le dit Comte portera enli la
Charge de la dite Garde : & yceux Chaftel & Ville , enfi pris , le
dit Comte ad Promis que, a quele Heure q'il en ferra par noftre
dit Seigneur le Roy requis par fes Letires , dedeinx le dit Demy An,
ou apres, il Deliverra, ou ferra Deliverer, les dirz. Chaftel & Vil-
le, Vitaillez le plus fuffifantment q'il purra a fon loial poiar, ace-
lui , ou a ceux , qui que noftre dit Seigneur le Roy ordenera a les
Recevoir en fon Noun , pur demorer a noftre dit Seig?teur le Roy ,
a toiji jours: Et en Cas que, apres que le dit Comte avera mys
Couftages fur la dite Garde, plerra a noftre dit Seigneur le Roj
prendre les ditT. Chaftel & Ville hors de la Mayn du d-t Comte.,
& les bailler a autres Perfones a Garder , adonqes noftre dit Sei-
gneur le Roy ferra tenuz de Paier au dit Comte les Couftages qu'il
avera mys fur la dite Garde; Rebatant ce que le dit Comte avera
Receu des Profiz, & Rampfons avantditx: Et, en cas que le dit
Comte faille a Deliverer les ditT, Chaftel & Ville de Guyfe , come
delTus, il ferra Tenuz,, & ad Promis, a Bailler fon Chaftel deBo-
lieyn, quant il en ferra par noftre dit Seigneur le Roy requis par.
fes Lettres, a tielx come noftre dit Seigneur le Roy voka ordener,
pur demorer en la Main de noftre dit Seigneur le Roy, tanqueles
avantditz Cynquante Milles Francs d'Arieres foient paiez : & a-
verra le dit Comte la Charge des FreeT, & Couftages de la Garde
du dit Chaftel de Bolieyn, par le primer Demy An, apres la dite
Liveree, & les ditz Couftages paiera a ceux, qui noftre dicSei-
gneur le Roy lui mandera par fes Lettres.
I T E M , pur le Marriage, a Faire entre le dit Comte, & Mada,-
me de Courtenay, le dic Comte ferra les Chofes que enfuyent,
PRTMEREMENT.il ferra Homage Lige a noftre dit Sei-
gneur le Roy , & Lui Servira contre toutes Genrt que purront
Viurc & Morir, & Sufrendra au Roy Franceoys fon Homage &ce
q'il tient de Lui.
It E M, il mettra en TObeiflance de noftre dit Seigneur le Roy
touz les Chaftek, Villes, & Forterefles, que le dit Comte a en lc
Royaume de France, & les Gardera & Tendra en la vraie Obeis-
fance de noftre dit Seigneur le Roy, & hors d'yceux ferra & por-
lera touc le Grief & Damage q'il purra, a tout fon poair, a les E-
ne-
ET ACTA PUBLICA.
^9
Vrni. D. nemys de noftre dit Seigneur le Roy , en dit Royaume de France,
1379. tant come les Guerres dureronc parentre les Royaumes d'Engle-
lic. 1. terre & de France.
I T E M , que tou2, les Liges & Subgiz de noftre dit fieigmur /e
Roj/, Gentz, d'Armes, & autres d'Array, toutes les foiz q'ils y
vendront, ierron: en les Ciiaftelx, Villes, &c Fortereffes du dit
Comte, & en chclceun d'yceux, Franchement & amiablement,
Requilliz:
Et en mefmes les Chafteix, Villcs , & Fortereftes , & hors
d'yceux , felonc ce que meftir averont , en ConforteT. & Refres-
chez de Viures & autres Chofes, que leur bufoigneront , en paiant
refonablement pur leur ditz Viures , &c autres nccellaires q'ils pren-
dront: &c en purront Departir eux, & touz leur Biens queconqes,
quant il leur plerra, fanz dcftourbance ou empefchement.
Et auffi, en cas que noftre dit Seigneur k B.oy velra envoier au-
cunes Gentz d'armes & Archiers, pur demorer en Avenuz. des
ditz Chaftelx, Villes, & ForterelTes, pur Guerroier hors d'yceux
fes ditz Enemys, le dit Comte ferra tenuz a faire Recevoir &
Loger, bien & fuffifantment, lesditz, Geniz d'armes & Archiers
en les ditz Chaftelz , Villes , & Fortereffe:; , ii avant come le Lieu
* Vll. ou Lieux, as queux ils ferront enil envoiez, * purront, covena-
ii6. blement fuffire, outre ies Gentz, & Soldeours devers le dit Comte
demorantz es ditz Lieux, & a les foeffi-ir demorer en yceux, par
la dite Caufc, toutes les foiz que a noftre dit Seigneur le Roy pler-
ra; Sauvant toutdysau dit Comte la Sourtee de les ditz Challeux,
Villes,& FortercOes, & que les dites Gentz, qui enfi ferront
envoiez, ne facent prcjudice au<^;/ Comte, ne as Capitains & Sol-
deours, devers lui demorantz, en fes ditz Chaftelx, Villes, &
Fortereftes^& fauvant auffi q'ils ne facent Dama^e neDeftrudtion
as Hommes & Tenantz du dit Comte, a lui Obeiflantz.
Item, le dit Conite ne Departira de Caley.-;, pur eftre a large,
tanque il avera Paiez les Primers Cinquante MiUes Francs , ou la
value, come defus: & fait fes Obligacions pur le Paiemcnt des
d'Aricrs Cynquante Milles Francs, a paier as certines Jours fufditz:
& baillez fon Frere , a demorer en Hoftage , en la maniere fufdi-
te; &, ceftes chofes faites, il irra la ou lui plerra, pur parfournir
<^1 a Promys.
I T E M , le dit Cowte Enfeffera ma dite Dame de Courtenay , en
Deux Milles Marchees de Terre & de Rente en Flandres & en
Cambreliz , avoir a Elle & a les Heirs de lur Deux Corps is-
fantz :
Et , en cas que le dit Comte Devie fanz Heir procreez de ma
dite Dame , adonqes Tune des dites Deux Milles Marchees de
Terre & de Rente Revieigne a Elle , & a les Heirs du Corps de
eUe Procreez; & la Reverfion, pur defaute de Iflus de Elle, a
noftre dit Scigneur le Roj , & a fes Heirs, & Affignez, a touz
■ Jours,
Et les autres Milles Marchees a Elle , a terme de fa Vie , outre
tout ce que elle purra Dcmander, de Droit, pur fa Doairs, fur
loutes les autre. Terres du dit Comte,
Et, en cas que ledit Comte purra, par Efchange, ou par autre
voie , Purchacer aucunes Terres ou Rentes cn Engleterre , il pro-
mette & ferra tenuZ a mettre fbn loial Poair a ce faire jufques a lcs
Milles Marchees de Terre, que ma dite Dame averoit en Heritage
come defus, ou au plus q'il en purra, & d'Enfef?er ma dite Dame
en ce q'il parra enfi Purchacer en Engleterre, jufqes a la dite So-
me, avoir a EUe & as Heirs de clle Procrees, come dit eft; &
la Reverfion a noftre dit Seigneur le Roy , & a fes Heirs Roys
d'Engleterre a touz Jours, pur defaute de IlTus de Elle, come de-
fus; & que tant foit Rebatuzde les Milles Marchees, en queles
Elle fcrroit Enfeflee, en Heritage en Flandres ou en Cambreliz,
come defus eft dit.
Item, fi aucuns desditz Chaftelx, Villes, & ForterefTes du dit
Co?j.'te, enfi a Liverer par mefme le Comte, & a mettre en I'0-
beiifance dc noftre dit Seigneur le Roy , come defus, foient apres
Affiegez par les Enemys de noftre dit Seigneur le Roy, en ce Cas
noftre dit Seigneur le Roy Eidera a les Relcoure , come fils eftienc
les fiens propres :
Et ou cas que le dit Comte faile d'AcompIir ce q'il a Promis ,
touchant les avantditz Chaftel & Villc de Guyfe, ou le dit Chaftel
de Bolieny , come defus , ou des Paiemcntz faire dci ditz d'Arier'es
Cynquante Milles Francs, en la manicre fufdite, a Promys & fer-
ra tenuz le dit Comte a Retourner & Rendre fbn Corps ariere a
■ noftre dit Seigneur le Roy, en la Tour de Londres, dedeinz Qua-
rantejours procheins enfuantz le Terme q"il avera enfi failliz, a y
demorcr, a la volunte de noftre dit Seigneur le Roy , tanque il aic
fait Gree a noftre dit Seigneur le Roy des ditz Paiementz, & des
Damages & Defpenfes que noftre dit Seigncur le Roy avera flifte-
nuz par ia dite Caufe.
A toutes Jes qucles Chofes avantdites, & chefcune d^ycelles,
Tenir, fermement & Acomplir, mefme le Conte, pur fa Partie,
de fa certeigne fcience & franche volunte, lanz Creinte ou Arta-
cion de nulluy, Oblige, par ces Prefentes, foi, ks Heirs, &
Executours, & touz fes Terres, Seignuries, & Heritagc3,& touz
fes Biens , moebles & non moebles , prefentz & a venir , qucu
part q'ils purront eftre trovez,
Et,an outre, a Promys, par le Foy de fon Corps, plevie en
k Main de Monlieur Williatn de Beaucham[> , Chamberlain du
Roy, & en la foy q'il doit a Chivalrie, & auffi a Jurez fur les
feintz Evangiles , par lui toiichez, q"il Tcndra & Complira tou-
tes les dites Chofes, eni\ Acordees, & chefcune dycclles, en touz
Pointz, en la maniere a defus eft dit, fanz james faire ne venir a
rencotitre en aucune maniere, ficome en Inftrument Public, en
feit a la requefte du dit Comte, eft plus a pleio contenuz,
En Tefmoignance de quele chofe a la partie de cefte Endenture,
demorante devers noftre dit Seigncur le Roy , le dit Comte a mys
lon Seal.
Don. a Londres, le xviii. Jour dc Juyl , TAn de Grace Milles,
Trois Centz, Septante & Noef, & du R^ue de noftre dit Sei-
gneur le Roy Tierz.
Tom. III. P. IIL
* pGO,je Johan de Vouland, C/ert de /a Diocefe de Kardoyl,
■'-' par Autorite de/' Apoflo/ Notaire Pu/>/ic , as toutes /es Cho-
fes , coviprijes en ccjle Endcnture , come dejus font ejcrites , c^ pat
jiioy Notaire devantdit en prefence du dit Nohles Houms Monfieur
Walrand de Luilenburgh Conte de Seint Poul dune part , <ir Sire
Johan Fordham Gardein du Prive Sea/, Mounficur Robert Rous ,
C/}iva/er, <^ Meftre ]o\\m Codford DoBour en Loys , en Noun ds
nofire dit Seigneur /e Roy, d^autre part , /'ylji del /ncarnacion nos-
tre Seigneur , je/onc le Courje cr Acont dcV Eg/ife dEng/etcrre Mi/-
/es trois CejJtz, Septan ^ Noef, /'Endicion Second, /e Pontfcat de
noftre trejfemt Piere /e Pape Urban Sifme lAn fecojtd, /e xviii.
jour de Moys de fuy/, en ujie C/oaJiilpre deinz /a Majifion , pur /e
temps , le dit Sire Johan Fordham , en /a Suburbe ^ Dicccefe de
Londres , overtejnent /uez, ^ pul>/iez., ejifen,h/ement ovelque , /es
kiojiora/>/es Hovimes <^ Sages , Sire William de Dighton , e^ Sire
Johan Weulvn^burgh, Tefnioignes priez. ejpecia/jiient par jneifines /es
Parties as chofes fufdites , eftoi prejejit ,^- jneijjnes /es c/:oJes ay veue
e^ oye enf eftre faites, (^ jnoy an Jouzeftrit , (^y mon Signe ^
Nouu acuftumez ay mis a fes prefcjnz , Cojnande ^ Requis par
les dites Parties, ert Foy ^ Tejjnoignance de toutes /es C/oofes fus'
dites.
De Poteflate TraEiandi cum Dtice yidiacenfi.
Arvn.0.-
1379-
Ric. 2.
- VII,
127.
Ann. D.
1379-
'Fritnc. ^.
R.l.OT.
27-
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod Nos,
De circumlpefta fidelitate , induftria, & difcretione providis, ■^''- 3
Diledorum & Fidelium noflrorum, Canonis Roberfart Chivaler, ^- ^*
& Magiftri Johannis Cotesford Legum Dodoris, plenius confi-
dentes,
De confenfu & avifamento Concilii noftri,
Ipfos, Canonejn &c yohajinem, noftros veros & legitimos Pro-
curatores, Negotiorum Geftores , ac Nuncios fpeciales,
Ad Traftandum & Concordandum cum Cariffimo Confangui-
neo noftro , lVi//ie/mo Duce de Ju/ers & de Gellere , feu ejus in
hac parte Procuratoribus , Nunciis , feu Deputatis , Plenariam
Potellatem ab ipfo Duce habentibus, fuper Homagio, & ahisSer-
vitiis, & Auxiliis, Nobis per ipfum Ducem faciendis, ac quibus-
dam aliis Materiis & Contradibus, ipfis, Canojii & Johanni, pet
Nos & Concilium noftrum fpecialiter injunctis ,
Ordinamus, facimus, & conftituimus per prrfentes;
Dantes & Concedentes eifdem , Canoni & Johajmi, Poteftatem
& Auftoritatem fpeciales, ac Mandatum generale, pro Nobis,&
noftra Parte, Praemifla omnia & lingula Tradtandi, Concordan-
di, faciendi, & expediendi,
Et , ea , cum Tradata , Concordata , Fada , & Expedita fue-
rint , Firmandi , Vallandi , & omnia alia E.f cercendi quae circa
Prsemilla neceflaria fuerint vel oportuna , etiam fi Mandatum exi-
gant majus fpeciale;
Ratum, Grarum, & Firmum habituri quicquid iidem, Canojt
(^ Johajmes, nomine noflro, fecerint in Pr.£miffis, feu aliquo
Prjemilforum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio in Palatio noftro
Weftm. Vicelimo die Julii.
Per ipfuj» Regem ^ Concilium.
De Conventionibtfs per Comitem de SanBo Paulo Ratificatis.
IN D E I N O M I N E , A M E N.
Per hoc prsfens Publicum Inftrumentum cuntis appareat evi-
denter quod ,
Anno ab Incarnatione Domini, fecundum Curfum & Compu-
tationem Ecclefiae Anglicanse, Millelimo, Trefcentefimo, feptua-
gelimo nono : Indidtione fecunda : Pontificatus , Sanctiffimi in
Chrifto Patris, & Domini noftri, Domini Urbani, divina PrO-
videntia, Papa Sexti , Anno fecundo : Menfis Augufti die xxii;
In noftriam, Notariorum Publicorum & Teilium fljbicripto-
rum, Prsefentia, apud Bruggis,
In quodam Holpitio, Petri Cote//arti, vulgariter nuncupato le
Prate, Toronenli Dioecefe,
* Perfonalicer conftitutus, Nobilis vir, Dominus Wa/rajidus de
Lusfhenburgh Comes de Sando Pau/o,
Non Vi, non Dolo, ncc Metu ad hoc indudtus,fet fua pura,
mera, & fpontanea, voluntate, tanquam bene advifatus & dige-
ftus, prxhabito maturo Concilio, & penfata m hoc grandi Utili-
tate fua, ut alleruit,
Padta, Conventiones, &Juramenca quxcumque (& potilFime
omnes Obligationes & Inftrumenta, fbcta Camera: Apoftolicae)
de quibufcumque Pecuniarum Summis, iblvendis Caleylii, vel a-
libi, Dommis , Ric/jardo Scrop CanccUario Anglije, & Wi/lie/jno
Bciuchamp Camerano Illuftriifimi Domini Regis Angliae, in Ter-
minis, Modo, & Forma, in eifdem Obligationibus , Padis,Con-
ventionibus , ieu Initrumentis contentis ( quse omnia hic voluic
habere pro exprelTis , ut alTeruit ) Ratificavit , Confirmavit , &
Approbavit, ac Renovavit, & le ipflim, per praelens Publicum
Inllrumencum , Modo & Forma conlimilibus , iterato Obliga-
vit ,
Jurans, ad Sanfla Dei Evangclia, per ipfum corporaliter tada,
ac etiam in Manum Roberti Rous Militis iidem dedit , omnes Ob-
ligationes, & Inftrumenta, Conventiones, feu Pada, fadta Cale-
fii vel alibi , fidelicer obfcrvare , & de non contraveniendo didis
Conventionibus, Obligationibus, Inftrumentis , feu Padtis , pec
Se, vel SubmilTam Peribnam tacite vel exprelse,
Et voluit quod, fi conrigat eum contravenire didis Obligatio-
nibus, InllrumentiSj Conventionibus, feu Padtis, in parte, vel
M in
D
Ann
1379-
An. j.
R. 1.
£.V A!4'
togr.
Vcncs Cn-
* VII.
iiS.
90
CONVENTIONES, LITER^,
n79
Sic. i.
Ann D- in toto, reputari pro Felono & Infami ac Arma fua Reverfari,
ac omnes alias Pcenas incurrere quae in diftis Obligacionibus &
Inftrumentis , C<j/m faftis , continentur, tanquam li lingute Fce-
nas realiter forent exprelTat^ , . ^ t^ ■ ,
Aliis Obligationibjs quibulcumque , m fuo Robore duraturis,
Et voluit etiam idem Comes per Nos, Notarios mfrafcriptos ,
quotienfcumque per diftos Creditores, feu eorum Procuratores ,
Nuncios, aut Actornatos, fuerimus requiiiti, unum vel pluria,
fuper Prxmiffis, fieri Publica Inftrumenta, ac etiam de Data &
Loco fuprafcriptis , fi oporteat, & dari didis Creditonbus, eorura
Nunciis aut Procuratoribus , H'.eredibus vel Executoribus quibus-
cumque , vel eorum cuicumque.
Adla funt hxc prout fupra fcribuntur & recitantur fub Anno,
Indidione, Pontificatu, Menfe, Die, & Loco prxdidis.
Prarientibus,
Nobilibus & Difcretis Viris,
Magiftro Johavne Codeford., Archidiacono Wiltefiae,
Arlarto de Ha7icaurt,
Thoma Hiie/m^, r t^-
Saresbirienfis, Cameracenfis , & Lincolnienfis Dioecelmm,
Teftibus, ad Praemifla vocatis fpecialiter & rogatis.
Et Ego Willieimus de Ocryngton, Ckricus Ehorum Dixcefis,
Tuhluus Au£loritate Apoftolica Notarius, diffis Ratifcationi, Con-
pmalimii, Approhationi , ac Renovationi, una cum juramenti prie-
fiatione, «ec720n omnihus ahis e^ fmgulis , dum fic, ut pr^mittitur,
agere7!tur air fierent, una cum pranominatis Teftthus, Juh Anno ,
htdiai07ie, F»7!tificatu, Menfe, Die, & Loco pr^diiiis, prajens
interfui, eaque fc fieri vidi df "udivi , ^ in hanc Puhlicam For-
pia7/i redegi , Signo^ue e^ Nomine meis confuetis fignavi in fidem (^
Teftimonium omnium Framijforum.
Willielmus Ortyngton.
Et E^co Willielmus Wilton, Clericus Sareshurienfis Dicecefis,Pu-
hlicus Aucloritate Apoftolica Notarius , diHis Ratificatio7ti , C07ifir-
matimti, ac Re7tovatio7ii , U7ta cu7n Juramenli pr^iftatione, necnon
omnihus aliis ^ finguhs , dum fic, ut pramittitur , agerentur dr fie-
rent, una cum Prafato Magiftro Willielmo de Otryngton, Nota-
rio Puhhco fuprafcripto , & cum pra^tominatis Teftibus , A^tiio, Indi-
aione, Pontificatu, Menfe, Die , dr Loco pradiciis prajens intcr-
fui, eajue fic fieri vidi & audivi, me hic fuhfripfi, Signoque &
nomme meis cotijuetis fignavi , in Fidem e^ Teftimonium Pr,e7mJfo-
rum.
W. Wiiton.
Suh Sigillo , Cera ruhea exprejfo , pendenti a Cauda
Pergamena.
chefcun de eux, pur Nous, & noftre Partie, ovefque ceux de la Ann. D.
Partie Adverfe , de raffermer & alTeurer par foy & parSeremenc,
*VII.
119.
Ann. D.
1374-
An. 3.
R. l.
Tranc. J.
R. 1. m.
* De Poteflate Trailandi cum illis de Francia.
LE Roi a, noT, cheres & foiaK-, IVilliam Conte de Sakshirs,
Johan Seigneur de Cohham. Rohert de Aslheton, Hugo de Se-
grave Chivaler Senefchal de noftre Houftiel , & Meiftre IVautre
de Skiria--^-e l3ean de Seint Martyn Grant de LondresDodour en
Loys, Salux.
Savoir vous faifons que, r- , ^ „ ,
Pur honur & reverence de Dieu & de Semte Eglife, & pur le
bien de Paix, de TalTent de Prelatz, Nobles, & autres GrantT.
& Sa^es de noftre Roialme d'Eng]eterre, & parmy la confiance
quel FJous avons devozSens, Dilcrecions, Loialtez, & Avife-
Vous avons Ordinez, Deputez, Commis, & Eftabliz,, Orde-
nons Deputons, Commettons, & Eftablions, de noftre certein
Science, par le Teneure de ces prefentes Lettres, Nos vrais Pro-
cureurs & Meffages efpecialx , .t^ . t^ ,
DonantT. & Commettanrz, a Vous, Qtiatre, Trois, ou Deux de
vous (fi vous touz ne purre-z, a ce cntendre) pleine Audorite^Pois-
fance, & Mandement efpecial & general tfAftembler, Convenir,
Traiter, Compofer, Tranliger, Pacifier, & plemement Accor-
der, four touz les Debatz, Contencions, Queftions, Guerres,
Riotes , & Defcortz ,
Meux & demefnez, ou a mener &c demefner, parentre Nous,
noz Uncles, & autres Perfones de noftre Sank, noz, Subgitz, A-
mys, AUiez, Aidantz, & Adherentz queconques, decea & dela
la Meer, d'une part, & no&ie Adverfaire de France, fez Freres,
Fitz, & autres Perfones de fon Sank, fez Subgiz, Amys, Alliez,
Aidancz, & Adherentz quelconques , en general, ou en efpecial,
lour Procureurs & MefTages, d'autie part,
Et aufTi de Prendre & Accorder, en Noun de Nous, touz ma-
neresde Trieues& AbftinencesdeGuerres,
Entre Nous, noz Uncles, & autres Perfones de noftre Sank,
noz Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, & Adherentz queconqes,
decea & delala Meer, & noftre dit Adverfaire, Ces Freres, Fitz
& autres Perfones de fon Sank, fezSubgicz, Amys, Ailiez, Ei-
dancz, &; Adherentz queconqes, par manere, Forme, & Condi-
cion, & par fi Long Temps a duver, come meftier ferra, ou bo-
ne vous femblera ,
Et enfement de Treter, Ordener, & Accorder ouefque noftre
dit Adver/aire ou fez Procureres, fur Alliances, Confederacies,
& Amities, ibit il par Mariage & Concrafte de Matrinrioigne de
noftre Perfone de meifne, ou par autre voie quelque foit, en ge-
ncral, ou efpeciale, come vous femblcra bon,
£t fur quanque ferra enfi Parle, Traice, Compofe, Tranfige,
Pacifie, & Accorde, de toutes les chofes & Arcicles fufdicz,&
a doner en TAlme de Nous ,
Ec de Ottroier & Doner fur ce, & les Dependences, couz ma-
neres des Caucions, Seurcees, Promeftes, Obligation3,& Letcrds
feallez, Tantz & Tieux come meftier ferra en cicu Cas,
Les queux Nous voillons avoir ciel EfFefl, Vigeur, & Ferme-
tee come fi Nous les euflbns done & faic en noftre propre Per-
fone,
Ec de Faire, Executer, Expedier, & Accomplir, pur Nous &
noftre Parcie , touc quanque a Faire ierra en tieu Cas , & les De-
pendences , & quanque nous ferrons meifmes fi noftre propre
Perfone y fiiifle prefente, fuppofe que pluis efpeciale Mandement
en ferroit requis :
Et Promettons, loialmcnc & en bone foy, avoir & tenir, tauz
jour, Ferme & Agreable quanque fait ferra, fur touz & chefcun
des Chofes avantditz , fur Caucion & Obligacion de touz noz
Biens, prefentes & a venir, fanz jammays faire, dire, ne purpo-
fer, en Jugement, nedehors, alcun Chofe a renconcre.
Don. par Tefmoignance de noftre Granc Seal, a noftre Palays
de Weftmonftier, le xxvi. jour de Septembre, TAn du Grace
Mille, Troicentz, Septant & Neof, & de noftre Regne Tierce.
Par le Roi dr fon Confeil.
1379.
* De potefiate Concedendi fklvos CondtiUns.
LE Roi a, x\oT cheres & foialx, William Conte de Salcshirs ,
Johan Srre de Cohham , Rohert de Asfheton , Hugh de Segrave,
Senelchal de noftre Hoftell, Chivalers,& Meiftre Wauter deSkir-
la-ue Dean de Seint Martyn Granc en Londres,Dodour en Loys,
Saliitz.
Come , parmy confiance , quel Nous avons en efpecial de voz
Sens, Loiaite, &Diiigence, eions done, parnoz Lectres Paten-
tes , a vous , ou Deux de vous , Auftorite , plein Poair , & Man-
dement efpeciai , de Parler , Traiter, Accorder , & Fermer , en
Noun de Nous, pur Nous, noz Uncles, & autres Perfones de
noftre Sank , noz Subgitz, Amis, Alliez, Eidantz, & Adhe-
rentz, noz Roialmes & Seignuries quelconques, decea & dela la
Meer , bon Paix & Accorde , ovefque noftre Adverfaire de FraTt-
ce, fes Freres, Filz, & autres Perlbnes de fon Sank, fes Subgitz,
Amis, AUiez, Eidanrz, & Adherentz, fes Terres & Seignuries
qiielconques , en general , ou en elpecial , lour Prccureurs & Mes-
fages, fur touz les Difcortz, Dehates, & Guerres meues & a
mover entre Nous & noftre dit Adverjalre , •
Et de Prendre & Accorder, en Noun de nous, toutes maneres
des Trieues ou Abftinences de Guerre, par Manere, Forme, &
Condicion , & li long cemps a durer come mefter fena ou bon
vous femblera.
Ec enfemenc de Tretcr, Ordener, & Accorder, ovefque nos-
trc dit Adverfiire, fur Alliance, Confederacies, & Amities, foit
il par Mariage & Contratte de Matrimoigne de noftre Perfone de
nielme , ou par autre voie quelque foit , en general ou en efpecial,
come vous lemblera bone, come en mefraes noz Lettres Patentes
eft compris pluis au plein ,
Nous ,
Au fin que cefte Boifoigne fe purra , par la grace de Dieux ,
mieux prendre efFed & bone efpioit,
Et confiantz aucrefi de voz fen , loialte , & bone difcrecion ,
Donons & Commettons a Vous, Quatre, Trois, oaDeux de
vous, Auctorite & Poair efpecial de Faire&Doner, en Noun
de nous, a chefcune Perfone, que vendra depar noftre dit Adver-
faire de France, ou par fa Partie, ou par aucune autre, devers
vous, parcaufe de TExploit deTraite avantdite, ou par aucuneau-
tre enchefon queconque, voz Lettres de Sauf & Seure Conduyt
& Sauf Garde, fouz voz Sealx,par touz noz Seignuries & Poairs,
fibien par Terre come par Meer, fanz Merk prendre ou Reprifail
ou autre Grevance queconque, tantz, & tieux, & fi fuiBciantes,
& par fi long temps a durer, come bone vous femblera, ou mes-
ter ferra ;
Et Promectons, ioialment en bon foy, pur Nous & noz Helfs,
avoir & tenir Ferme & Aggreable quantque par vous, Quatre,
Trois, ou Deux de Vous enc faic ferra en la fourme avantdite,
Don. a noftre Palays de Weftm. le xxvi. jour de Sepcembre,
TAn de Grace Mille, Troilccntz, Septant & Neof, & de noftre
Regne Tierce.
Par le Roi d" fi» Co?tfeil.
•VIL
230.
Ann.D.
1379.
An. 3.
R. 1.
Ibid.
m. 10.
Sitper Evidemiis Oliveri Clajkj», Prifonarii.
REX, diledtis & fidelibus fuis , Guidoni de Brian Baneretto, Ann. D.
Matheo Gournay, & Richardo de Ahherhury, Militibus, Sa- 1379.
lutem. ■^». 3.
De fidelitate & circumfpeftione veftris plenius confidentes , r. i.
Ad omnes & iingulas Evidentias & Caufas, Oliverum Claykyn ibidtm.
Prifbnarium, & Financiam fuam, ac Captionera fuam de Guerra, m. 19.
qualicercumque contingences,
Incer Accornacos & Procuratores, Magnifici Principis, Karoli
Regis Navarra , Confanguinei noftri , & , dileftum & fidelem
Confanguineum noftrum , Johannem de Arundell Marefcallum
Anglix, & alios, Jus vel Clameura in Prifonario prazdido vendi-
cantes, „ , /-^ ...
Audiendum, &diligenter Examinandum, « ad «.^oncilium no-
ftrum plenarie inde Cercificandum ,
Vobis, & Duobus veftrCim, plenam, Tenore Prxfentium, Da-
mus & Committimus Poteftatenj.
Iq
ETACTA PUBLICA.
9t
In cujus, &c.
Telle Regc apud Weftmonafterium , vicefimo die Odobris.
Per Concilium.
* De Intendcndo Nmcio Vomim Sitmmi Pontificis Innocen-
tiam Papa er Cattfam Ecclejia in DncatH Aquitania De-
fenfuro.
D EX, dilectis & fidelibus fuis, Locum fuum tenenti in Duca-
^^ tu AquiianiK,ac Majori Civitatis Bardegal;ie, Senefcalloque
Landarum, & Majori Villx BaionK, qiii nunc funt, vel qui pro
tempore erunt, necnon Juratis diiftarum Civitatis & Vili-x, ac
omnibus aliis Fidelidus & Subditis fuis in Ducatu prxdid:o, ad
quos, &c. Salutem.
Vidimus, per Literas Bullatas Domini noftri Summi Pontificis
Vrkw!, Divina Providentia, Papie Sexti, nobis exhibitas, & e-
tiam fatisfcimus quod idem Summus Pontifex, juris folempnitati-
bus obfervatis, contra Rubertum GeboKen Autipapam ^ & quam-
plures alios, tam olim Cardinales, quam olim Patriarcham Con-
fliantinopolitanum , olimque Archiepifcopos , Epifcopos, Clericos,
& Miiites,
Qui, ut Iniquitatis Filii, viam Juftitise deferentes, & Deum prce
oculis non habentes , contra ipfum Dominum noftrum Papam
diverfas Confpirationcs , Colligationes , & Machinationes falfas &
malitiofas fubdole fecerun:, & Scifmata in Dei Ecclella pofue-
runt,
Et prxfatum B.ohertum Papam nominare, didumque Sanftidi-
mum Patrem Dominum UrhajiumPapavi non ellcaflerere & pra;-
dicari facere dampnabiliter pra:fumpferunt,
Et ab hujufmodi Ejcceffibus deliftere, & ab eorum Erroribus
refipifcere, quamquam ad hoc per ipfum SandiiTimum Patrem ,
paterno zelo deduiiVum , moniti fueraat, noluerunt,
Certos Proceffus fecit,
Per quos declaravit ipfbs omnes fuifle & efTe Scifmaticos , Ex-
communicatos, Anathematizatos , Apoftatas, 6c Blafphemos, &
tanquam Hi^reticos puniendos,
Prsediftofque olim Cardinalcs a Cardinalitatibus Romanx Ec-
clefiss, & ab omni Cardinalatus Commodo& Honore,
Prccfatofque olim Patriarcham , Archiepifcopos, & Epifcopos
ab omnibus Pontificalibus & quibufcumque Dignitatibus & Ho-
noribus Ecclefiafticis,
Et alios Clericos prxdidos, quibufcumque Dignitatibus , Per-
fonatibus , & OflSciis , ac Beneficiis Ecclefiafticis ,
Necnon dictos Milites omn bus Dignitatibus, Honoribus, &
Gradu Militia; ac Cingulo Militari, fuiflfe &elle privatos, ipfos-
que privavit,
Ac eis quamplures alias Pcenas & Sententias, juxta eorum De-
mcrita, impofuit,
Et infuper voluit quod omnes & finguli Chrifti Fideles, qui ad
prxdidtorum Dampnatorum Captionem & Exterminationem fe
accingerent, & eos pro PolTe profequerentur, illa gauderent In-
dulgentia, illoque Privilegio eilent muniti, quae accedentibus in
Terrs Sanctce Subfidium conceduntur ,
Didtiifque Sanilijjimus Pater, cupiens quod pr£emifl& omnia ad
communem Notitiam Chrifti Fidelium deducantur, ut ipfi Fide-
les a prxdidtorum Perverforum Aftutiis prseferventur , dilcifto no-
bis Fratri, Petro Mauri?i!, Ordinis Fratrum Minorum ProfelTori,
in Sacra Theologia Magiftro, & ApoftoliciB Sedis Nuncio,com-
mifit & mandavit , quatinus idem Frater Pf/)7<.f , Fidei loricam in-
duens, & Gladium Spiritus, qui eft Verbum Dei, aflTumens, in
toto Ducatu prxdidto Inquilitor Hcereticx Pravitatis exiftat, &
contra prxfatos Scifmaticos, ac Dei & ejus Sandlce Ecclefiic Ini-
inicos , tanquam verus Fidei Catholici^ Pugil , infurgens , tam in
Publicis, quam in Privatis, Sermonibus & Prxdicationibus, In-
nocentiam pracdiifti Domini noftri Papig Urhajii & EccIefiiE prx-
diiftas Cau(am Defenfurus, aflijmat,
Ac idem Summus Poiitifex prxfato Fratri Petro , ad Pra^mifla
omnia & fingula, & quamplura alia ea concernentia , faciendum
& Executioni demandandum plenam & liberam , Tenore dida-
iilhi Literarum , concefl[ic Facultatem , prout in eifdem Literis
plcniiis continetur,
Nos igitur, Juftitia moniti,
Volentes Domino noftro Urbano Papa prsediclo, contra prK-
diitas Perfonas detcitabiles & infames, tam per Nos, quam Sub-
ditos noftros quofcumque, pro omnibus viribus, alTiftere & ma-
nus noftras apponcre adjutrices,
Vobis mandamus, diiiridtius, quo poterimus Injungentes, quod
cidem Fratri Petro Auditum Pacificum in hac parte prxbeatis ,
■.'.c ipfum Literas prxdidlas Publicare & Exponere , & de Mate-
ria , in eifdcm conienta , pr<xdicare, abfque * difficultate quali-
bet, permittatis, ipfumquc favorabiliter Pertracletis, Foveatis , Ma-
nuteneatis , Protegatis , & Defendatis , in Prxmiflis & aliis qui-
bufcumque faciendis & exequendis, juxta Traditara vel Injundtam
a Sede Apoltolica fibi Formam.
Dat. infra Palatium Regis Weftmon. fub Magni Sigilli Regis
Teftimonio, Sexto die Decembris.
de, noT, bien Am.cz Coufins, & Feaulx Mifercs, Jeha?i Sire de Ann. D,
Beaumano7n , Sire Oliver Sire de Montauban , noz .BsronSj Sire 1380.
Eflepne Goron, Sire Eufia.e de la Houja/e , noz Bacheliers, Mace 'Ric. 1.
Kagavs/l, & fehan de la Chapell , Jehan .U Vale.ice , & Richard
le Clerc , noz Confeillers & Clercs,
Par bone Deliberation fur ce eue, & o rAvifement, & Con-
feill, & Confentement des Barons, Chivalers, & autres de no-
ftre Aliance,
Avons envoie & envoions en Angleterre , par devers , mon
Trefhonoure & Trefredoubte Seigmin , le Roy & fon Confeill,
pour Allier nous, noz ditz Birons, Chivaicrs, & autres de nos-
tre Aliance , de noftre Pais de Bietai?ne , avcques mon uit Sei-
gnour le Roy , & les Gens de fon Roialme , ie dic Monficur
le Roy, & fes Subgiez, ovecques nous, & lez noz, en forme
& manere qu'ils verront que bien fera , & dont ils pourront Co-
venir & Acorder, o le dic Monfieur li Roy , & fon Noble Con-
feill,
Efquelles Choufes faire , & a lour Dependances , & qui a ce
appartenant , & deuant appartenir , ou nom de nous , de noz Ba-
rons , Chevahers , & autres de noftre Duche, qui font de noftre
Aliance, avons Eftabli & Ordene,-& par ces prefentei eftablifons
& ordrenons , les defiis ditz noz Procurours & Attournez , &
lour en Donnons Pouaier , come fi prefent eftions, & a Quatre
deulx en abfance des autres :
Et Promettons , en bonne Foy , & par le Seremant de noftre
Corps , avoir Ferme & Eftable tout ce que par les defus ditz , ou
Quatre d'eulx , comme dit , fera Fait , Acorde , & Covenu , fur
les Chofes defufdites , aveques mon dit Seigneur le Roj , & fon
Confeill , & les Tenir , Parfourmir , & Acomplir bicn & loial-
ment, fans fraude, ne mal engin; TEftat Qcnous, ncz Subgies,
FVanchifes, Libertez, & Couitumes de nottre Duche Guardei
en tout Cas :
Et a ce nous Obligeons, pour nous, & noz Subgiez , fur \'0-
bligation dc touz nos Biens meubles & Heritages.
£n Tefmoingnance des quelles , & chefcune defus dites , Nous
avons donne & donnons ces prefentes Lcttres , feelles de noftre
PriveSeal, le x, Jour de Januer, TAn M. CCC. LXXIX.
Conftaz confianz donne come defus, d'entreling chouf. donnc
come defus.
Par le Duc enfon Grant Confiill. Richard.
Suh Sigillo Privaio pradiiii Ducis de Cera ruhea pende7ite
a cauda pergameiia.
De Pafagio , pro Redemptionibus,
D E X Cuftodibus PaflTagii in Portu Dovorrx vel Sandewici Ann. D.
■"^ Salutem. 1380.
Mandamus vobis quod yohannem Gavifon, fohannem Payn, & An. j.
yohannem Oter , R. 2.
Qui , de Licentia noftra , verfus Partes Tranfmarinas funt, in Franc. j.
altero Portuum pncdiftorum , verfus Partes praedidtas, cum qui- R.i.tn.
bufcumque Pecuniarum fummis, ij-.
Pro Redemptione , diledtorum & fidelium noftrorum , Michae-
lis de la Pole , yoha?mis de Biirle , & Gerardi del Ifie , ibidem Ibl-
vendis,
Ac cum Literis Cambitoriis , & aliis Literis quibufcumque ,
abfque Scrutinio inde faciendo , ac cum uno Equo & Herneliis
fuis,
Libere & abfque impedimento aliquo tranfire permittatis.
. Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicelimo die Januarii.
Per Concilium i» Parliame?!to.
Commijfio Ditcis Britannia Septcm Oratoribns fuis , ad
TraUandum cnm Rege.
Ann.D.
1380. A Tous ceuk , qui ceftes Prefcntes verront & orront , yehan
An. 3 . -t^ jiuc de Bretaigjie , Conte de Montfort & de Richemont ,
Salut.
Savoir faifbns que nous,
Confiantz a plain du bicn Sans, Loiaulte, & Bon Portetnent
ToT», III. P. m.
* De Liheratione Magni Sigilli,
MEmorandum quod Ricardus le Scrop Chivaler , nuper
Cancellarius Anglia: , die Sahhati , proximo pofl Feftum Con-
verfionis Saniii Pauli , .A?jvo prafiiiti , in miadam Secreta Camera
Domini Regis , infra Palatiutn Ifeflmonaflcrienje , Magnu?n Sigil-
lum ipfiius Doniini Regis , pro Regitnme Aigliie , ;;/ quadain Biirsa
albi Corei i?iclufiutn , Sigillo ipfius Ricardi Signata , liberavit diiio
Domino Regi , iw manihus Juis propriis , in pr^Je?!tia , Simonis
Archiepifcopi Cantuarienlis , Aiexandri Archiepifcopi Eborum ,
Thomse Epifcopi ExonifC Thejaurarii ipfius Domini Regis , Johan-
nis Regis Caftelte & Legionis Ducis Lancaffria, Edmundi Co-
mitis Cantebrigl.c , Thomx de Wodeftoke Co?nitis Bukinghamiie,
(^ aliorum Magtiatum ibidetn tiinc cxfientimn :
Idemqtie Dominus Rex Sigillum pradiiluin, ufique diem Luna .,
extu?ic proxitno Jequentem , peties fe detinuit :
Et , eodcm die Lutite , circa Horatn undecitnam , diilus Dominus
Rex eidem ArchiepifcopoCantuarienri^fj/ifo />r/w ab eo Sacramento
fiuo de Ojjicio Cancellarii beni & fideliter facie?!do) in quadam Ca-
?nera , itifira Privatum Palatititn ihidetn , in prajetitia Pralatorum ,
Ducis , Comitiim <^ aliorum Magnatum ihidem,liberavit ; pneci-
piens eidetn Archiepijcopo Cancellario quodid, qiiod ad OJficium Can-
cellarii pertinet , faceret g^ cxerceret :
^i cjuidetn Archiepifcopus Ca?ttellarius , die Martis , extunc
proxittto J<;que?iti , in loco Cancellaria , itifra Magn.itn Aulam Re-
giatn Wefimo?iaflerie?iJi;m , diiiam Burjatn aperuit , c^ Sigillum illud
extraxit , (jr diverja Cartas , Literas Pate?ites , <^ Brevia ibidetn
fecit Cattfignari.
* VII.
Ann. D.
1380.
A/i. 3.
R. 2.
Chuf. 3.
R. 1- m.
1». d.
Ma
Pt0
92
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1:580.
K;V. z.
An. 3.
K. 2.
Ibuiew.
m. 14.
• VII.
Ann. D.
1580.
Aii. 3.
R. 2.
Jrnne. 3.
R. 1. OT.
'3-
R'
Pro Adercatoribus de JanHa.
EX, JokanViB Moun.y Dominte de Dunftar, Salutem.
Supplicaverunt nobis , Lodewkus Genttl & Cojmus Doria ,
Marcatores dc Janua, quod,
Cum nuper Johannes Nigre, Johannes Fourner, Petrus de Spy-
Tiau., &c Baptifia Lojw/yn, Mercatores de Janua , de Societate ip-
ibrura Lodcvjici & Cojmi exillentes,
Duas Magnas Ollas Zinziberis Viridis,
Unam Vergentam Zinzibivis fefti cum Aqua Limonis ,
Unam Balam de Arquinetta ,
Trefdccim Pipas Uvarum Siccarum ,
Novem Pipss Sulfuris ,
Centum & Septuaginta & Duas Balas Wadde,
Viginti & Duas Baias Paperi Scrivabilis,
Unam Caiream Succuri Candidi,
Scx Balas Vacuarum Pixidum,
Unam Pipam Prunorum Siccorum ,
Triginta & Odto Balas Rifarum,
Quinque BalasSinimi,
Unam Pipam Pulveris Saluiftri, & Quinque Balas BulTi , ipfo-
rum Lodo-wui & Cofmi , in quadam Navi de Catelonia , vocata
Seint Criitofore , unde V.ejnundus Soverera Catilonius de Barcelo-
na, Magifter exiftit,
In Janua carcaverunt , ad ipfas ufque TEfcluz in Flandriam du-
cendum , £c ad commodum eorumdem Lodeivici d^ Cojmi inde
faciendum ,
Eademque Navis,fuper Mare velando, per Maris intemperiem,
ufque prcEdidtam Villam de Dunftcr agitata, ac per vos & Mini-
ftros veftros ibidem, cum Mercandifis praedidis, Arcftata exiftat,
Velimus Mercandifas illas eifdem Lodcwico & Cofmo, prout ju-
ftum fuerit, deliberari jubere,
Nos,
In hac parte fieri volentes quod juftum eft ,
Pro eo quod Go/fiavus Fjnellus , Mercator de Janua , in Can-
cellaria noftra, perfonaliter conftitutus , manucepit pro praediftis
Mercandilis (videlicet) fub Paena Scxcentarum Librarum , quod
Mercandife illx funt de Mcrcandifis ipforum Lodewici Sz Cojmi ,
& Sociorum fuorum dejanua, & non aliorum Mercatorum, de
Inimicitia noftra exiftentium ,
Quas quidem Sexcentas Libras idem Goljtavus conceffit de Bo-
sT^Iercandifis, & Catallis fuis quibufcumque, ubicumque in-
v^nta fuerint, ad opus noftrum levari, fi impofteriim modo dc-
bito probari poterit Mercandifas illas aliquorum Mercatorum , de
Inimicitia noftra exiftentium, exiftere,
* Supplicationi praididse fevorabiliter inclinati ,
Vobis Mandamus quod Mercandifas illas praefatis Lodewico &
Cofmo, vel fuis in hac parte Attornatis , deliberari feciatis indilate,
per Aianucaptionem fupradidtam ; Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Februarii.
nis
vcnta
De Clerico Prafentato , de Injiitatione negata, ^ de
FruUibus concejfts.
R
E X Galfrido de Sanilo Martino , uni Juratorum fuorum in
Infula de Jerefeye , Salutem.
Cum Dominus E. nuper Rex Anglia , Avus nofter, per Lite-
res fuas Patcntcs , prxfentaverit , dilcdtum Clericum noftrum ,
Thotnam de Ryhy Epifcopo Conftantienfi , ad Ecclefiam de Sandto
Marcino, in pr.edifta Infula de Jcrefeye , tunc Vacantem, & ad
Donationem ipfius Avi noftri fpedantem ,
Eidem Epiicopo , per eafdem Literas, dcmandando quod ip-
fum Tho7riam ad Ecclefiam illamadmitteret, & Perfonam inltitue-
ret in eadem,
Ipfeque Epifcopus Inimicus & Rebellis ipfius Avi nojlri extite-
rit , & in Terra Gucrrina notoric moram trahit , qua de cauia
idem Clericus nofter, cum Prjelentatione hujufmodi, ad ipfius E-
pifcopi prxfentiam , propter timorem Mortis , ad Executionem &
Effedtum inde aUcquendum, accedere non fijit aufus,
Et idem Avus nofter , per alias Literas fuas Patentes , de gratia
fua fpeciali, concelTerat prxfeto Clcrico noftro omnes Fru6tus &
Provcntus Ecclcfia: prxdidtjE, qui in manu iplius Avi noftri feifiti
fuerunt , de Dono fuo Habendos , a die Vacationis ipfius Ecclc-
fix, & a tcmpore quo, ut praEmittitur , ex caufa pnedidta in manu
ipfius Avi nortri fciliti fuerunt , quoufque idem Clericus nofter
Poffeftionem Eccleiiae prxdidlje caaonice & pacifice fucrit Afte-
cutiis ,
Et infuper idem Avus nojter mandaverat Edmundo Roje, nuper
Cuftodi prxdictx InfuhE, & ejus Locum tcnenti ibidem, quod
eidem Clerico noftro, de Frudtubus, Obventionibus, & Reddi-
tibus ei;ifdem Ecclellie , a tempore prxdicto perceptis, refponde-
rent , & refpondere integre facerent , ac eundem Clericum no-
ftrum, perSe, & Deputatosfuos, Frudlus & Proventus Ecclelix
pnedidta: iibere colligere , & in Ufus fuos proprios convertere ,
abfquc impedimento aliquo , extunc permitterent ,
Ita femper quod, per ipfum Clericum noftrum , aut Deputatos
fuos, eidem Ecclefia: in Divinis debite ferviretur, & alia, eidem
incumbentia , Onera ex Frudubus hujufmodi continuc , prout
convenit, fupportarentur , prout in Literis ipfius Avi noftri fupra-
dicftis pleniiis contiisetur,
Et , licer idem Clericus nofter in Poffedione (percipiendo £<:
habendo Frudus & Proventus) Ecclefix pr£Ediita: , virtute Prre-
fentationis & Conceffionis ipfius Avi noftri pracdiiftarum , a dui
eft, rite extitcrit;
Eo quod pr^fatusEpifcopus, in Terra, contra Nos Guerrina,
Moram trahens , ipfum Clericum noftrum ad ipfam Ecclcfiam ,
virtute Praefentationis praedidoe , hucufque admittere recufavit ,
Idem tamen Clericus nofter ,
Quo minus ipfe Frudus & Proventus , de Ecclefia praedidta
provenientes , juxta formam Conceffionis ipfius Avi noftri , in hac
parte fadtx, pcrcipere & habere poterit, ut debebit,
Per quendam Sut)ditum Adverfario nojiro Francite , & fibi Ad-
hasrentem ,
Praetendentem fe jus in Ecclefia prxdidta habere, cum non ha-
beat, nec habere poterit,eo quod eadem Eccleiia in Collationc
noftra, ex caufa prxdidta , in Jure Coronx noftrae, per Mortem
ipfius Avi noftri, Jure hxreditario nobis devoluto, jam exiftit,
Per tui Favorem, Manutenentiam , & Supportationem diverfi-
mode jam de novo impeditus exiftit , in noftri Contemptum &
Prxjudicium , Noftrique & Coronx noftrx Exhasralationem , ac
Jurium ejufdem Coronx (ad quorum illxfam Confervationem vin-
culo juramenti , in Coronatione noftra prxftiti , fumus aflrid-i)
Enervationem manifeftam , & ipiius Clerici noftri Dampnum
graviffimum , & contra formam Sacramenti tui in liac parte prx-
uiti , & contra Ligeantix tux debitum ,
Nos,
Noicntes, tam Nobis , quam eidem Clerico noftro, taliter in-
juriari, in hac parte, quovis modo,
Et pluries tibi , in Fide & Ligeantia , quibus nobis tcneris , &
fub Forisfaftura * omnium qux nobis forisfacere poteris, diftriite
injungendo , prxceperimus quod prxfatum Clericum noitrum
Frudlus & Pvovcntus ejufdem Ecclefix , per Se , & Deputacos
fuos, libere Colligere, Percipere, & habere permitteres,
Et Reftitutionem debitam eidem Clerico noftro , de Frudtubus
& Proventubus ejufdem , a tempore Prxfentationis & Conceffio-
nis, eidem Clcrico noftro in hac parte fadtarum, per quofcumque
& qualitercumque Perceptis, quantum in te eft, habere faceres,
Et infuper eidem Clerico noftro , fuper CoIIeftione & Pcrcep-
tione Fruftuum & Proventuum ejufdem Ecclelix , juxta Donatio-
nem & ConcelTionem iplius Avi noftri prxdidte , Auxilium ,
Confilium , prxt)eres & Favorem , prout deceret , aliquo Manda-
to in hac parte, prius in contrarium diredto, non obflante,
Quofcumque Subditos Adverfarii noftri , & fibi Adhxrentes , in
hac parte invcntos areftari & Prifonis noftris mancipari , in eifdem
moraturos quoufque aliud pro ipforum Deliberatione duceremus
demandandum, facicns,
Taliter te habens in hac parte ^ ne Jura Coronx noftrx , in tui
Dcfedtum , depcrirent , & noitri Rebelles & Inimici Favorem feu
Supportationem erga Nos feu noftros haberent, & ad te ex hac
Causa materiam haberemus graviter capiendi ,
Nos vero, in Cancellaria noltra Anglix, de eo, quod ad prx-
fens Mandatum noftrum duceres faciendum, & de totoFadto tuo,
in hac parte , redderes diftindte & aperte , fub Sigillo tuo , citra
Feftum Natalis Domini , Anno Regni noftri Secundo , cura
Tranfcripto hujufmodi Brevis, certiores (ut nos, fuper Geftu tuo,
in hac parte , certiorati , te juxta tui Demeritum in hac parte,
prout jultum fuerit , remunerari valeamus) vel Caufam nobis fi-
gnificares quare id facere noluifti , vel non potuifti ,
Ac tu , fpretis Mandatis noftris prxdidtis , prxmifla facere, vel
Caufam quare id facere noluifti , vel non potuifti , nobis fignifica-
re non curaveris , in noftri ac Mandatorum noftrorum prxdidto-
rum Contemptum manifeftum , & ipfius Clerici noffri Dampnum
non modicum & Gravamen , de quo miramur quamplurimum &c
movemur,
Tibi adhuc in Fide & Ligeantia , quibus nobis teneris , & fub
Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poteris, diilricle in-
jungendo, prxcipimus quod prxfatum Clericum noftrum Frudtus
& Froventus ejufdem Ecclelix, per Se, & Deputatos fuos , libe-
re Colligere, Percipere, & Habere permittas,
Et Reftitufioncm debitam eidcm Clerico noftro , de Frudlubus
& Proventubus, a tempore Prxfentationis & ConcelTionis , eidem
Clerico noftro in hac partc fadtarum , per quofcumque & quali-
tercumque Perceptis, quantum in te eft, habere faciis,
Et infuper eidem Clerico noftro , fuper Colledtione & Percep-
tione Fructuum & Proventuum ejufdem Ecclelix, juxta Donatio-
nem & Conceflionem iplius Avi noftri prxdidtas , Auxilium ,
Conlilium, prxbeas & Favorem , prout decet, aliquo Mandato,
in hac parte, prius in contrarium diredto, non obflante,
Quofcumque Subditos ipfius Adverfarii noflri, & fibi Adhxren-
tes, iii hac parte , inventos areftari & Prifonis noftris mancipari,
in eifdem moraturos quoufque aliud pro eorum Deliberatione
duxerimus demandandum , faciens ,
Taliter te habens, in hac parte, ne JuraCoronx noftrx, in tui
Defedtum , depereant, & noftri Rebelles & Inimici Favorcm feu
Supportationem crga Nos feu Noftros habeant , & ad te ex hac
Causa Materiam habeamus graviter capiendi,
Nos vero , in Cancellaria noflra Anglix , de eo , quod ad prx-
fens Mandatum noftrum duxeris faciendum , & de toto Fadto tuo
in hacparte, reddas difl:indte & aperte, fub Sigillo tuo, inOdla-
bis Sandti Johannis Baptiftx , proximo futuris, cum Tranfcripto
hujufmodi Brevis , certiores (ut Nos , fijper Geflu tuo , in hac
parte , certiorati , te juxta tui Demeritum , in hac parte , prouc
juftum fuerit , remunerari valeamus) vel Tu ipfe fis coram Nobis
& Concilio noftro in Anglia , a die Sandti Michaelis , in xv. dies
proximo futuros, oftenfurus quare Mandata prxdidta , totienstibi
inde diredta, Exequi contemplifti ^ Et habeas ibi hoc Breve.
Tefte R^e apud Weftraonafterium, duodecimo die Februarii.
Ann.D.
n,8o.
Ric.
* VII.
* De Temporalibtts Fpifcopatus Artfertenjis liberandis.
D EX, diledto & fideli Confanguineo fuo, Edmundo deMortuo
-^ Mari Comiti Marchix , Locum noftruni tenenn in Terra
noftra Hibernix, vel ejus Locumtenenti ibidera, feu Johanni de
Bromwych JuRiciario Terrx noftrx prxdidtx , vel ejus Locura
tenenti ibidem, Salutem.
Cum
* VII.
236
Ann.D.
1380.
An. J.
R. 2.
r^f. 3.
R.2./..Jt.
m. 17.
E t
ACTA PlJBLtCA.
n
Ann.D. Cum Dominus Summus Fontifex^ vacante nuper Ecclefia Cathe
1380. drali Artfertenli, pcr mortem, bonas memorix, Corndu ultimi E-
tiic. 1. fifcopi Loci prxdidli , eidem Ecclelix de diledo nobis in Chri-
Ito, Willielmo EleSto Artfertsjif , nuper Decano Carl^agenfis Ec-
cleliae, Bacallario in Decretis, providerit, & ipfum inEpifcopum
Loci prxdiiSi pr.rfecerit & Paftorem, iicut per Literas BuUatas
iplius Domini Summi Pontificis , nobis inde diredas , nobis
conilat,
Nos,
Pro eo quod idem Ele&us omnibus & fmgulis verbis , Nobis
& Coronx noftras priBJudicialibus , in didlis Literis Buliatis con-
tentis, pure, fponte, 6c exprefse Renunciavit , & Gratix noftrx
humiliter fe fubmifit , in hac parte Prcefeclionem illam accepcan-
Cepimus Fidelitatem ipfius Elefti , & Temporalia Epifcopatus
ilUus, cum Pertinentiis, prout moris eft, Reftituimus eidem^
Et idco vobis mandamiis quod eidem Ek6lo Temporalia praedi-
«aa, cum Pertinentiis, una cum Exitibus inde a Data Prxfentium ,
hberari demandetis, Habenda in Forma pra^didla i falvo Jure cu-
juflibet.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Fe-
bruarii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
Confimiie Breve dirigitur 'Roberto Loughtebourgh , Efcaecori Re-
gis in Terra prasdida.
ET Mandatum eft Militibus, Liberis Hominibus, & omnibus
aliis Tenentibus de Epifcopatu praedicto, quod eidem Ele-
tlo, tanquam Epifcopo & Domino fuo, in omnibus , quce ad E-
pifcopaciim prxdiclum pertinent , Intendentes iint & Relponden-
tes.
Liga Offenjiva & Defenjiva , conchtfa per Oitatmr Commis-
farios Regis cr Septem Commijfarios Eucis Britanma.
Ann. D, CUR les Chofes,
1380. '^ Parlez, & Tretees parentre Metrieurs William Sire de Laty-
An. 3. ?«fr, Guy de Brien, Banerettz, Richard /e Scrop Chivaler,& JVfe-
R. 1. ftre, Johan de Shepeye Dodeur en Loys, Procurers de Trefnoble
Xx Au- &C Trefpuiffant Prince , Richard Roy d'E7:g/eterre ^ de Frattce ,
to^r. d'une part ; & Monfieur Johan Sire de Beau?>iairers, Monfieur
Eftephien de Guyon, Monfieur Euftace de /a Hovjaye, Mathru Ra-
gone/, Jokan Va/eys , Johan de /a Chape/ , & Richard C/er/s Pro-
curers & Mcfti^es de Noblc & Puiltant Seigniour , Johan Duc
de Bretaigne , Conte de Rychemond & de Montfort , d'autre
part,
Eft Apointez & Accordez,parentre les dirz, Procurcurs & Mes-
fages, eiancT, a ce Poair, en Noun de leur Seignurs , en la manere
qui enfuit,
Primerement, que le dit Duc , fes Heirs , & touT, (es
Subgitz , 6c Obeiflantz , qi ore font , ou en apres ferront de la
Duchee de Bretaigne , & de toutes fes autres Seigneuries , fer-
ront defore a perpetuite vrais Amys & AUiez, a Trcfpuiflant Prin-
ce, Richard, par la grace de Dieu, Ro)' d^Englcterre cr de France,
& a fes Heirs Roys d'EngIeterre , & a touz ies autres Seigneuries
& Obciffantz, cncontre touz ceux qi purront vivre & morir,
Et, par efpecial, encontre Celui, qi ore eft, ou pur le tempsa
venir fcrra Adverfaire au dit Roy , ou a fes Heirs , en la Royaume
de France , & contre les Heirs, & touzles Amys, Aidantz, &:
Adherantz du dit Adverfaire:
Et auxi coiitre touz altres, de quile Eftat, Dignitc , ou Condi-
tion , qu'iis ioient , qi cre font, ou en apres ferront, Enemys a
iit Roy , fes Heirs, & a dit Royaume d'Engleterre, & fes altres
dir
* VII.
* Seigneuries queconques , excepte noiT:re Tierrc /e Pape.
Et, en mcfme le manere, le dit Roy, fes Heirs, & touZ fes Sub-
gitz. & Obeiffantz, qi ore ibnt, on cn apres ferrqnc, ferront defb-
res a perpetuite vrays Amys £c Alliez au dit Duc ', fes Heirs, & a
fon dit Paiis de Bretaigne , & a touz fcs autres Seigneuries, &
ObeilTantz , encontre le dit Adverfaire de Framice , & encontre
touz autres, de quiele Eftat, Dignite ouCondition q'ils foient, qi
ore font , ou en apres ferronc Encmys au dic Duc , fes Heirs , ou a
f 5n Paiis de Bretaigne , & autres Seigneuries queconqes ; exccpte
noftre Seint Piere /e Pape :
Et, deibre en avant, le dit R(y,& fes Heirs, & Subgicz tendra
& tendronc les Enemys du dit Duc,&c de fes Heirs, les iicns &
Jes leurs ; & le dit Duc , & fes Heirs , & Sub^itz tendront les
Enemys du dit Roy, &c de fcs Heirs, les Siens & les leurs fembla-
blement :
Ec foeffrera , & foeffieront , le dit Roy , & fes Heirs , qi leurs
Hommes, Subgitz, & AUiez aUlent ou Socours du dit Duc, fes
Heirs, Subgiiz, & Alliez qant requis en ferronc; Ec, femblablc-
ment , ferronc le dic Duc , fes Heirs , & Subgirz , devers le dic
Roy , &c fes Heirs , & Subgitz.
IteM, que nul des Enemys du dit Roy, par efpecial de France,
ou autres, de quiel Eftat, Dignite, ou Condition q'ils foient , ne
ferront par le dic Duc, ne par aucuns de fes Subgitz & Obeiflantz
de Brctaigne, Favorez, ne Confortez , ne endit Paiis de Bretai-
gne Receptcz , ne RecuiUiz , par Mere, ne parTerre, pur faire
Guerre, ou porter Damage au ditz Roy, fes Subgitz &: AUiez, fi
avanc come le dit Duc, fes Heirs, Subgitz, & Alliez ies purront,
a leur loial poair , deftourber; ainli ferront le dit Duc, fes Heirs,
& Subgitz teuuz a faire devers les ditzEnemys,come a leursEne-
mys Propres ; & , par femblable manere, le dit Roy, fes Heirs ,
&Subgitz ferronc cenuz a faire as Enemys de dic Duc, de Fraun-
ce & autres quelconques :
Et purront les Nobles, Marchantx, & autres des Paiis & Sei-
• VII.
238,
gneunes des ditz Roy &:Duc,&c de leur Heirs ^ Converfer & De- Atin. 9.
mourer les uns oue les autres, come Bienveillantz , Amys, & Al- 1388:
hez; paiantz les Cuftumes & Devoires au dic Roy , & au dic Duc, Ric. 2.
& aucres , come il appertendra.
Item, que null desSubgitz , Obeiffantz, & Attendantz du dit
Duc de Bretaigne , ne de les ditz Heirs, qi Ibnt, & ferrontj ne
ferront defore ovefque le dit Adverfaire de Fr.nivce, ne ovefque
aucuns autres Ennemys du dit Roy , ne de fes Heirs , ne as ditz
Adverfaircs & Ennemys , Aidantz ne Confortantz encontre , le
dic Roy, fes Heirs, ne le dic Roiaume d'Engleterre, fi avanccome
le dic Duc, & fes ditz Heirs, Subgicz, & Obeiffantz les purront
empefcher ; ceffanc couc fraude :
Et, fi aucuns des Subgicz & Obeiffantz du dit Duc, ou de fes
Heirs, enc face le concraire, q'il foic Puny folonc le Cuftume du
Paiis, fans didimulation, fraude, ou mal engin; & femblablement
ferra de touz les Subgitz, & Obeiflantz du dit Roy , & fes Heirs
envers le dit Duc & fes Heirs, '
Item, fi le dic Roy paffe, en fa Perfonne,ou envoie fes Gentz,
devers les Parties dela la Mer , pur aler en Fraunce, Guyen, ou
aillours, le dit Duc, ks Heirs, & touz les Subgitz, & Obeiflanrz,
de Lui , & de fes ditz Heirs, ferront tenuz a Recevioir & Re-
cuillir amiablement , par Mier , & par Tene, Ic dit Roy, & <[e.5
ditz Gentz,^ & les Conforter & Refrefcher des Vidailles, Vivres^
& autres Chofes , qui lour befoigneront , pourlour Deniers: Ec
auffi de les foeffrer , franchemenc & amiablement, pafler parmy
fon dic Paiis de Bretaigne, & a fes autres Seigneuries , en Aiant,
Demoranc , Sojournant , & Retournanc, & eftre Logez & Re-
cuillez curtoifement en fes Villes & Forterefces , la ou ils averont
a palfer, coms Amys & BienveuUantz , fans deltourbance ou em-
pefchement , toutes les foitz qui ils y vendront & vorront paffer;
paiant refonablement pur lour Vitailles , Vivres , & autres Neces-
faries , q'ils prendront : en favant au dit Duc la Seurte de fes ditz
Chafteux, Villes, & Fortereffes, & de celles dc fes Barons, Sub-
giiz, & AUiez; &, en mefme le manere, le dit Roi, fes Heirs,
& touzfes Lieges & Obeiflantz, ferront tenuz a faireau dit Duc,
& a fes Gentz , toutes les foitz qu'ils vendront & averont a paffer
par fon dit Roiaume d'Angleterre , ou autres de fes Seigneuries &
Paiis.
Item, que le dit Duc, nefcs Heirs, ne ferront, ne predront
Paix , Trieus, Abftinences de guerre , ne autre Traitie, ne Al-
liance queconque ovefque !e dit Adverjaire de Fraimce , ne autre
Enemy du dit Roy , ou de fes Heirs qieconque, en prejudice ne
au contraire de ceftes AUiances , fans Accorde & Confentement
expres du dit Roy , ou de fes Heirs : Et en touz les Traities & Ac-
cordances * de Paix, Trieues & Abftinences de Guerre, ou au-
tre Traitie , ou Alliance queconque , que le dit Roi & fes Heirs
ferront ou prendront ovefque le dit Adverjaire, ou autre de fes
ditz Enemys , le dit Duc lerra compris & appeliez, & Lui, &
fon Paiis, & touz fes Heritages, & de ies Subgitz & AUiez, te-
nantz la Partie des ditz Roy & Duc , & de leur Heirs , & les Ho-
neurs, Droitures, Libenecs, Nobelefcez, Seigneuries , &Juris-
didlions, & TEftat de Lui, & de fes Sub^itz, & de fbn ditPaiis,
ferront expreflement compris, & en touz chofes favez & gardez,,
delivercz & relervez auffi entierment, come ils eftoient en temps
de Lui & du bon Diic Johan fon Unc/e, & les Hcritages de fon
Picre & Mere , & leur mys delivere ; & autrement la Paix ne fe
ferra nullement fanz 1'Affent & Accord du dit Duc, & fes Heirs,
efteantz eu lour franche volence ; purveu coutefoitz que , quant as
Trieues & Abftinences de Guerre particuleres , rune Parcie les
purra prendre, fanz TAffenc de rautre , a durer par xl. Jours tanc
foulement :
Ec en Cas que le dit Adverfaire de Fraunce, ou fes Heirs , vor-
roit, ou vorroient faire Guerre au dit Duc, ou a fes Heirs, Sub-
gitz , ou Alliez avantdirz , en afcun temps , /e Roy & fes Heirs ,
Subgitz & AUiez , font & ferront tenuz a les Eider & Socure eii
perpctuite , come bons & vrais Amys & Alliez ; & femblable-
ment ferront le dit Duc, fcs Heirs, Subgitz& AUiez, au dit iJo/,
fes Heirs, Subgitz & AUiez.
I T E M, touce la Duchee de Bretaigne entierment, & touz les
Forterefces, qi y font & ferront Faitz, Conquifes, & a Conquer-
re , ovefque les Terres & Forterefces , qi font a Lui , fes Subgitz
& AUiez , hors !a Duchee , qi feuront en la Poffeflion des ditz
Subgitz & Alliez puis c. Anz. font & ferront a dit Duc, ks dicz
Subgiz & AUiez , Tenantz overtement la Partie des ditz Roy &
Duc , & de lour Heirs, come deffus, fans ce qui !e dk Roy, ibs
Heirs, Subgiz & AUiez le puiffenc debatcren nulle manerc:
Ec yceux , Conquis par aucuns des Subgiz ou AUiez du dic Roy ,
les leur mectre le dic Roy, & fcrra meccre a delivre de Lui, & ies
Subgiz, & Alliez , a la mayn d'iceux, a qi ils appcrtient & doi-
vent appercenir, quanc requis en ierra, fanzles pooir occupicr, ne
faire occupier par Lui , ies Subgiz, ne Alliez; paianc pur ceux,
as queuz les ditz Forterefces lerronc Relfituz, les Cuitages, faitz
pur la Prife & Gard , des ditz Forterefces , a ceux qi les pren-
dront, a la Gard de dit Duc de Bretaigne, quar.t as Forterefces qi
ferront pris dedeinz fa Duchce;
F^t femblablement ierront Reftituez, les Forter' fccs , Terres &
Poffefilons des Subgiz, AlUcz du dic Roy , qi ierrcnc Pris ou Con-
quis par le dit Duc, fcs Subgiz, ou AUiez, paiant aufTi les Cofta-
ges a la Garde du dic Roy , ou de fes Heirs, ou de leur Lieuce-
nantz , quanc a les Forcerefces qi pris ferronc hors de !a dic Du-
cliee ;
Sauf les Fortercfces de /a Dame de Ponteuer en Ic Vifcontee de
Limogc , & les Forterefces de /e Vifcont de Roan en Normandye,
dont lcs Coftagcs fcrront paiez a !a Gard du dit Duc;
Purveuz toutcfoitz qe les Villes, Chafteux, Forterefces, Ter-
res, & Poffeffions, qi lerronc Conquis du propre Heritage &Do-
maigne des ditz Roy & Duc, quel part q'ils foient, ferront Fran-
chement Delivcrez as ditz Roy & Duc , & leurs ditz Heirs , 3
chefcun !e Sien, fans rien paier;
Et fcubz cefte Article ne font compris la Ville & Chaftel de
M 3 Breft,
9+
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Breft , pur ceo qe entre le Roy & le Duc eft, & ad efte, Trete &
1380. Accorde, paravanrcesheures. r> •»
Ric z 1 T li M , eii Droit des Paiis & Forterefces , qi ferront Conquis
en Roiaume dz Fraunce par le dit Roi & les Gentz, & par le dit
Duc 3c iK Siens, les Rampfons & Patii,, qi primer les purra faire,
fa.iz faude &c mal engin, par conftreinre des ditz Forterelces, 6c
pertefanc Guerre hors d'iceux, ferront & demoreront a ceux , qi
prinierement Conqucront les Rampfons & Patiz,:
Et vnudront & ferront Tenuz, , d'une &; d'autre Partie , les
Saufconduirz , que le dit Roj , le dit Duc, & chefcun de leur
Capiteins & Chevetains , tenantz les ditz. Fonerefces , doneront
quant as ditz Rampfons & Pnfoners , fanz les enframdre en as-
cun manerc:
Et , li debat foit fur les ditz Rampfons , il ferra Determmee
par le dit Roy, ou par fon Lieurenant, Coneftable & Marelchal
de rOft, qi lerront pur le tempsi dont Tun Marefchal ferra De-
pute par le dit Duc:
Et k Conqueft , des Forterefces & Paiis , qi fe ferra , en
Fraunce, & ail'ours,
Hors d"Aquitaime, Pontieu, & la Marche de Caleys,
Et excepte le Domaigne , & Patrimonie du Roy & de la Co-
rone de Fraunce , & del' Patrimonie de feint Efglife , queu part
•VII. q'ils foient, & les Terres, * Heritages & DroitT. de les Subgiz,
239. Obeiirantz , & Alliez, , es queux ils furent en Poffeffion puis c
Anz dcrnierement paileT,,
Scrra a qi les Conquera , fefant au Roy d'Engleterre Obeiftan-
cc & autres devoirs , qi a Lui appartendront , come a SovE-
reinetRoydeFraunce.
It E M , fi le Roj, ou fes Lieutenantz, , paffent par la Duchee de
Bietaigne, en elbeant de Guerre, le dit Roy , fes Lieutenantz, &
Officicrsaveionjt la Jurifdicion, Conoiflance, & Puniflement,en
tous Cas, de touz les Gentz, & Subgix du dit K(y deinxfOft,
hm ceo qu'il tourne a prejudice du dit Duc, nc fes Heirs, ne des
Franchifes & Cuftumes de fon dit Paiis, en temps aveniri &c
par femblablemanerek dit Uwf, & fes Officiers Conoiftront &
ferront Juges de leur Gcntz: & en tous Cas, Deliz, & Forfaitz,
qi fcrront faitz en la Duchee de Bretaigne, dedcinz Ville ou For-
tercfccs, & aillours, hors de la Jurifdidion & Governance del
Hoft, de quelque Nation q'ils foicnt, le dit Duc, & fes Sutg^iz
en fci ront Juges & feront la Punicio:i , folonc lcs Ufages &c Cu-
ftumes de Paiis :
Et, s'il avient qe Ceux, qi tcndront la Partie du elit Adverfai-
re , preignent afcuns des Subgitz & Alliez du dit Roi , ou de dit
Duc, & en face Punicion Corporelci par femblable manere fer-
ront le dit Roy , S>c le dit Duc a ceux, qi fcrront Pris de la Partie
du dit Adverjaire, de quile Eftat ou Condicion q'ils foient, & a
quclconqcs q'ils foicnt Prifoners.
I T E .M , qc en Duchee de Brctaigne ne ferront impofes Ramp-
fons , Patiz , n'autres Subvencions , fors par TOrdenance du dit
Duc; Et femblablcmcnt ne ferront faitz, ne impofez Rampfons ,
Patiz , ne autres Subvencions en la Principautes d'Aquitaigne,
Pontieu, ne cn la Marche du Caleys, forfque par 1'Ordenance du
dit R01 :
Et font& ferront les Honeurs, & Eftatz, Noblefces, Franchi-
fes & Liberteesdu dit Roy, 6c les Ulagcs & Cuftumes de touz fes
Paiis refcrvez & gardez enticrmcnt,
Sauf & Excepte qe , qe li le dit Roi (tEngleterre , ou fes Heirs,
veinent a la Poflclnon dc la Corone de Fraunce , le dit Duc , nc
fesHcirs, ne fcrra, ne ferront Tenuz a leur faire Homage, ne O-
beiirancc, en afcun temps, pur la dire Duchce de Bretaigne,
Et font & fcrront les Honeurs, Eftacz, Nobclefces, Franchi-
fes, Libertees du dit Duc , & de ics Subgiz, les Ufages &Cuftu-
mes de fon Paiis refervez entictenient.
Et , a Tenir fermement , & Accomplir toutes les Chofes fus-
ditz, cn le manerc qui delfuis font Traiciez & .Accordez, les dcs-
fuiditz Procureurs, d'une part 6c d'autre , pur & en Noun de
lour ditz Seignurs , pur tant que a chefcun de eux touche & ap-
partient, ou poet toucher & appartenir, ont Promis, & par ces
Prefentes Lettres Promettent Loyalment & en bone foy les Tenir
fanz faintiiie ou mal engin aucun.
Et, en oultrc, cft Accorde & Aflentu, par les ditz Procurcurs,
d'une parte & d'autre part , que lcs ditz Roy & Duc feront &C don-
ront Tun a Tautre lour Lettres fuffifantes,aFairedefouz leurGrantz
Seelx, des Alliances, Amiftes, £c de toutz les Pointz & Articles
delTus Traitiez & Accordez;
£t qe les Prelatz, Grantz & autres Nobles,fibien du Royaume
d'Englecerre, come de Bretaigne, jureront & promettront a Gar-
der, Tenir, Entcriner , & Accomplir les ditcs Alliances, Ami-
ftes, Pointz & Articles, & quclconque compris eft en ycellcs,
& que a les ditz Lettres , enfi a Fere par les ditz Roy & Duc , co-
nie deflus, mettront lour Sealx.
En Tefmoignancc des quellcs chofes fuifdites les avantditz Pro-
cureurs & Meffages du dit Duc ont a ces Prefentes mys lour Sealx.
Don. a Weftm. le Primer Jour de Marcz , TAn de Grace
Mill. troifccntz, feptante 6c Noef.
Sub Sigillis Sepiem Trocuratorum Ducis Britamia; , Cera ruhea
exprejjls.
Ann. D,
1380.
An. 3.
?at. 3. IV £t(j ]^ej. Pacificus, pia conlideiatione , fibi Subditos Pudi-
».2.^. 1. cos fore difponat, Pacificos, ac Modeftos; efthcnaca tamen hu-
i» 1 1. manas Creaturx fragilicas, ad malum naturalitcr ab Adolelcentia
Pro Scolaribus AuU Regis Camehrigia , Ordimtiones.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
proclivis, abftinere nefciens a Vetitis , faciliter labitur adDelifta: Ann. D-
unde necefle eft ut ejus Conatus Legis * oportunx fuffragio, re- 1380.
primantur j ideaque providi Patres Leges & Conltitutiones cdide- R'c. 2.
runt, ut, Appetitu Noxio fub Juris Regula coarraco, ad obedien- ' VII.
dum Deo & ejus Mandatis, honefte vivere Homines informen- i+o.
tur.
Sane cum Dominus Edivardus, bonje Memoriae, nuper Rex
Anglite , Avus nofter , ad Honorem Dei , & pro falute Animse
fux , ordinaflet quoddam Collq;ium , de uno Cuftode & Triginta
& Duobus Scolaribus, in Univeriitate Cantcbrigiae , in quodam
Manfo , quod AulaM Scolarium Regis vocari fecit,
perpetuis temporibus duraturum,
Nos,
Volentcs ut in Aula proedida Scolarium Vita &c Converfatio
quieta iit, & Deo grata, infpicientibufque placita, Pudicitix cla-
ritate Morumque gravitate ilisfulta ,
Regulam ac Norman Vivendi & Converfandi , in Societate
Aute prxdiftx , fub eo qui fequitur Tenorc , quoulique inde aliud
duxerimus Ordinandum, Tradidimus Obfervandam,
I N p R I M I s (vidclicet) Statuinius & Ordinamus quod in Aula
prjedidtra Superior iit (qui Cuftodis nominc nuncupetur) Cui om-
nes, tam Scolares ejulclem Aulse, quam eorum Famuli, in Lici-
tis & Honeftis ac Canonicis Mandatis, Obediant & Incendant:
Cultos ver6 Aulas pijedidlae, qui nunc eft, vel qui protempore
erit, Juramentum pneftet Corporale, quod Officium fuum fideli-
ter iaciet in Adminiftratione & Regimine didlx Domiis,
I T E M , quod prxfati Cuftos & Scolares habeant Ciftam com-
munem , cum Tribus Seruris firmatam : cujus una Clavis prxfato
Cuflrodi , & Dux alix Claves Duobus Sociis , per Scolares prx-
didos iingulis Annis ad hoc eligendis , tradantur ; qui Senefcalli
Aulae prKdidlx nuncupentur:
In qua vero Ciita SigiUum Commune & Liber Expenfarum
diftx Domus rcponantur :
Singuliique Sepcimanis vel Qiiindenis (nili ulteriiis diftcratur)
prxfatx Expenlx in ditfto Libro infcribantur; & nichil cum dicto
Sigillo iignetur, nifide Confenfu Cuftodis & Majoris & faniorii
partis CoIIegii.
Ite .M , quod Cam.crx pcr Ordinationem Cuftodis affignentur,
& in eifdcm Socii copulentur , ac ex caulis rationabilibus , cum
ipii Cuftodi videbitur expedire, de eifdem Cameris transferantur:
Singulis vcro Dicbus Dominicis (nili ex caufa in alium Diem
difteratur) Scolares prxdicti, in ViUa prxlcntes, in eadcmSedta,
fi talem habcant, veltiti iimul conveniant, MilTam pcculiatem pro
Animabus Dominorum Edwardi quondam Regis Auglia Proavi
noftri, ac Ediuardi nupcr Regis Avglia: Avi noitri, necnon pro
Anima Patris noftri, ac etiam pro falubri Statu noitro & Rcgni
noilri, devote facientes celebrari : eidem etiam Miflie prxfatus
Cuftos, ciim fibi Vacaverit, intcrcire tcncatur; nec lice.it alicui
di^ftorum Scolarium a dicfta Alifla , abfque Licentia didti Cufto-
dis, auc ejus Vices getentis, fc abfentare, excepta causa Infirmi-
tatis.
I T E M , habeant prxfati Cuftos & Scolares Menlam Com-
munera, Horis competentibus, iimul Epulantes dccenter & ho-
nelte :
Si qua vero verba inter fe tunc proferant , fecundum Ordinatio-
nem & Moderationem didti Cuitodis,feu ejus Vices gerentis,La-
tina Lingua aut faltem Gallica tunc utantur :
NuIIiquc Scolarium prxdictorum feorfum, in Cameris Privatis,
nifi Cuftodis, feu ejus Locum tencncis, iplb abfence, optenta Li-
centia (Infirmitatis neceflaria Causa dumtaxat excepta) de Sumpti-
bus feu Expenfis communibus didx Domus Prandere aut Cxnare
prxfumant :
Q^iantum vero ad Gcntacula, didis Scolaribus miniftranda , Or-
dinationc didtorum Cuitodis & Seneicallorum volumus obfer-
vari:
Provideatque Cuftos prxdidus , de Confenfu diiftorum Sene-
fcallorum, Servientes, ad Obfequia & Servitia didtx Dqmus &
Scolarium prxdictorum neceiTarios, quibus de communi Salaria
miniftrentur ■ ita quod Extravagantibus feu Extraordinariis Famulis
Aula prxdicta ndlatenus oncretur.
S T A T u I M u s , iniiiper, quod omncs & finguli Scolares Au-
Ix prxdictx prxfaro Cuitodi, ac ejus Vices gerend, ipfo abfentc,
in licitis, & honcftis, ac canonicis Mandatis, Honeftatem Scola-
iticam, Utilitatem, feu Quietcm didtorum Scolarium & Domiis
prxdiftx conccrnentibus,Obediences & Intendenccs exirtant;prx-
itito, fuper hoc, dicto Cuftodi, a fingulis Scolaribus Aulx prx-
dictx, Juramento Corporali:
Qiiodque NuUus Scolarium prxdidlorum impediat,feu per alium
impediri faciat, quo minus Cuftos prxdidus Officium iuura, in
Adminiftratione & Rcgimine didtx DomCis , libere valeat excer-
Ccrc ■ ^ T7TT
* Si quis vero Scolarium prxdictorum contrafecerit , nifi , ad ^"'
Mandatum diiiti Cuitodis, a tali impedimcnto defiftat, Trinavice ^*'-
Monitus , a perceptione Exhibitionis noftrx in Aula prxdidta ,
quoufque atali Impedimento ceiTaverit, Cuitodis Judicio ilifpen-
damr.
I T E M', prxfati Scohres Suftcntationis beneficium in Aula prx-
dicta percipiant quamdiu erga Superiorem Obedientes, cum fuis
Sociispacihce, tollerabiliter , & modefte fe gelTerint, ac inRegi-
mine iui moribus fe laudabiliter habuerint & honefte :
In Cameris vero prxfati Scolares, abfque Strepitu & Impedi-
mento Sociorum Studentium , converfentur , Studio diligenter Ad-
hxrentes :
Nifi Infirmitas aut Senedtus eos excufaverit, Scolas frequentent,
Lediones ordinarias audiant , vel legant, prout Statuta exiguntU-
niveriitatis :
In quacumque Facultate, poft Gramaticam, Studentes fucrint,
antequam inceperint in eadcm , abique Ordinationc & Licentia
Cuitodis, fe non transferant ad aliam Facultatem :
Ba-
E T A C T A
Ann.t). Bacularii vero (cujufcumque Facultatis) in Villa praefentes (In-
1380. ceptoribus folummodo exceptis) RepetitionibusDifputationibufque
Ric, 2. Publicis Dodorum & Magiilrorum fu;ie Facultatis (fola Infirmita-
tis Causa dumtaxat excepta) in Habita decenti, Interelie tenean-
tur; nili Cuftos prsedidus, aut ejus Vices gerens, ipfo abfente,
eorum Ablentiam babuerit excufatam.
Item , Scolares prgedidi Tabernas abfque rationabili Causa
non excerceant:
De Negotiationibus, alias Clericis dejure Inhibitis, (e non In-
tromittant :
Canem,vel Canes, infra Manfum prxdidlum, nuUo modoRe-
tineant :
Pr;efentes in Viila, extra Manfum proprium, abfque Caufa ra-
tionabili, & optenta Cuftodis, vel ejus Vices gerentis, Licentia,
non pernoiftent:
Extraneos vero vel Propinquos, ad morandum inter ipfos, abs-
que Licentia didli Cullodis , non introducant :
Garciones infra Manfum praeditSum nullo modo retineant , nili
pro eorum Expenfis , fmgulis Septimanis , juxta Ordinationem
Cuftodis, pro tempore quo lic fteterint, didtiC ComitivaE fatisfe-
ciant :
Extra Univerfitatem prsedidam, abfque didi Cuftodis, aut ejus
Vices gerentis, licentia, nullus didtorum Scolarium fe ablcntet; fi
vero, de Licentia Cuftodis, vel ejus Vices gerentis, aliquis Sco-
larium prxdidtorum abfens fuerit, extra Univerlitatem priediiSam,
pro fua Caufa fmgulari, ftatuimus quod pro tempore, quo fic ab-
fens fuerit, nichil commodi ab Aula prxdida, feu Cuftode Au];€
prjedidlx, vendicare poterit aut debebit; Commodum vcro hu-
jufmodi Abfentiae , feu hujufmodi Abfentiarum , in Reparationem
& Emendationem Domorum Aulse praedidtte integraliter conver-
tatur.
Hoc eciam de Scolaribus, Admittendis in Aulam praedidtam,
volumus obiervari (videlicet) quod, virtute alicujus Mandati no-
ftri, dicto Cuftodi diredti, feu impofterum dirigendi, ultra Nu-
merum Scolarium, in Fundatione eorumdem taxatum, nullus de
csetero admittatur , ni!i in ipfo Mandato noftro , didto Cuftodi fic
dirigendo , pro aliquo Scqlari lic Admittendo , etiam ultra Nume-
fum prsedidtum , mentio fiat fpecialis :
Et quod Admittendus decaetero, infra Numerum prxdidtum,
bonae Converfationis fit , & honeftx JEmis Quatuordecim Anno-
rum vel ultra^ de quo volumus quod prxfato Cultodi, fidedigno-
rum teftimonio, fiat fides ; quodque talis, iic Admittendus, inRe-
gulis Gramaticalibusitafufficienter fit inrtrudtus, quod congrue in
Arte dialedtica ftudere poterit,feu in aliqua alia Facultate,ad quam
praefatus Cuftos , poft Examinationem & Admiftionem ejus , dux-
erit illum Deputandum.
In arduis Negotiis & magnis didse Domus prjefatus Cuftos, fi-
nc Confenfu omnium Sociorum, vel majoris Partis eorum, nichil
attemptet; inaliisvero Negotiis ejufdem Domils Cuftos prxdi-
«ftus ordinet & difponat, prout Utilitati Domils praedidtx melius
viderit expediri.
Item , Statuimus quod nullus Scolarium didtx Aulae
Repafta privata , de Sumptibus feu Expenlis communibus didtx
Domus, capere prsefumat , nifi qui fic acceperit, pro hujufmodi
Repaltis, fecundum Ordinationeni didti Cultodis, plenarie fatis-
faciat ComitiVcB : fi quis vero Scolarium priedidtorum contrafece-
rit, aut Ordinationi didti Cuftodis cum effedtu parere noluerit,
Trina Monitione prsemifsa , a perceptione Exhibitionis noftr;B in
Domo prxdidla, quoufque parere voluerit, Cuftodis Judicio Sus-
pendatur.
Item,Statuimus fi, per Cuftodem^ fadta Convocatio-
ne Scolarium pr;edidtorum,in didta Univerlitate tunc prxfentium,
contingat Aliquem feu Aliquos de Scolaribus praedidtis, per Cu-
vll- ftodemfic Majorem Partem Comitiv;E tunc * praelentis, ad ali-
^+^» quod Officium, concernens Utilitatem Communem Domiis prx-
didlse, feu ad aliqua iplius Domiis Negotia profequenda, Eligi,
Nominari , aut Deputari , quod non liccat lic Eledto , Nomina-
to, aut Deputato, feu lic Eledtis, Nominatis, aut Deputatis, o-
nus Eledtionis, Nominationis, aut Deputationis hujufmodi, abs-
que caula rationabili , quam Cuftos praedidtus duxerit acceptare ,
quomodolibet Recufarc : fumptibus lic profecuturo, aut proiecu-
turis, Negotia Communia didtae Domus de communi miniftran-
dis ; hoc ctiam Statuentes qu6d quifcumque Scolarium
prxdidtorum, fub forma prsedidta, ad Officium fic Eledtus fuerit,
& per Cuftodem AdmillUs, Juramcntum praeltet Corporale didto
Cuftodi, quod bene, & fideliter, ac diligenter, in Officiofuo,
adminiftrabit pro Commodo Communi Donuis pr^^didtce.
Item, Statuimus quod Senefcalli Aulx prxdidtae , ac
etiam Procuratores Eccleliarum, didto Coilco;io appropriatarum ,
de Pecunia con^muni , nichil difponant vel lolvanc, abfque Li-
centia & Audtoritate didti Cultodis, vel ejus Vices gerentis, iplb
abfente, dc de Adminiftratis per eofdem Fidelcm Compotum red-
dant didto Cuftodi, faltem (emel in Anno; &. fuper hoc prsfato
Cuftodi corpor?le prceftent Juramentum.
I T e m , quod , fi quis Scolarium didtae Aulae Religionem in-
traverit: vel de caetero Beneficium Ecclefiafticum,fecundum ve-
rum valorem Annuum , Decem Marcarum effedtualiter & pacifice
fiierit Allecutus: velin Temporalibus Poircffiones , Penfiones, aut
Redditus, Centum Solidos, fecundum veram yEftimationem , An-
nuatim valentes , adeptus fuerit ; Itatim , poft elapfum unius
Anni : fi vero Beneficium , fic adeptum , ad Valorem Quadraginta
Librarum annuatim fe exiendat ; tunc ftatim , Anno minime ex-
pedtato , a didta Aula penitiis lit Exclufus :
Illud idem de eo , qui ab Aula pn^didta , animo Studium defe-
rendi, receflTerit, feu, in ipfa Domo manens,cellante causa ratio-
nabili , quam Cuftos pr^edidtus duxerit acceptare , ftudcre negle-
xerit , nifi ad Monitionem didti Cuftodis fe emenduverit , volumus
obfervari.
Item, quod nullus Scolarium praedidtorum , poftquam Igni-
tegium pul&tum fuerit apud Eccleiiam beata: Marix in Villa , ex-
P U B L I C A.
PS
tra Manfum propnum, abfque caufa rationabili , fe abfentet; & Anri. t)
quod Portx prxdidti Manfi, per fingulas nodtes, Clavibus & Se- 1180. "
runs firmentur & claudantur. Kif. j,
^tem, quod nullus didtorum Scolarium, infraUniverfitatertt
prxdicTiam, indies vel confuetudinarie , Bafilardum portet, feu ali-
<5uem ahum Cultellum, Statui Clericorum Indecentem.
n {.\F!^' "^^^^ ""l''is Scolarium praedidorum Arcu, Fiftula,aut
Bahlta infra Manfum pr;iedidl:um uti praefumat, nec alio quocum-
queLudo, Scolaribuslnhonefto, aut Collegio noftro Dampnofo
vel Nocivo.
Item, quod nullus didtorum Scolarium, contra Honeftatem
Clencalem, Sotulanbus utatur Roftratis, poft unius Menlis de-
curfum, a tempore notitix iftius^Statuti fibi communicandse.
Item, quod quilibet Scolarium prxdidtorum , de Liberatura
fua, (ibi fien faciac Robam Talarem, decentem & honeftam pro
Statii Uencali: &, fi Bacularius fuerit, Robam cum Tabardo ,
Gradui fuo competcntem, de prxdidta liberatura, libi faciat ordi-
nan.
Statuimus infuper, quod Cuftos Auls prxdidtce , qui
nunceft, & qui pro tempore fuerit, prsefens in eadem, Suftenta-
tiotietn hve Alimentationem percipiat cotidianam , pro fe & Fa-
mulo fuo, in Aula prxdidta, de Sumptubus feu Expenfis commu-
nibus didtx Domus, eodem modo quo alii Cuilodes ejuldem Au-
i£, PriedecelTores fui, mclius percipere confueverunt.
Ite M, quod Senefcalli, fingulis Annis eligendi, in Aula prje-
didla, ad Regimen Expenfarum Commenfalium, poftquam Eledti
fuerint, & per Cuftodem Admiffi, Juramentum pr;^ftent Corpo-
rale didto Cuftodi , quod circa eorum Officia diligentiam adhibe-
"V ^ ' ''^'^""'1'J'^ eorum Poffibilitatem , unanimiter adjuvabunt
quod Expenfe Commenfales , fingulorum Scolarium , iingulis
Septimaiiis, fummam Quatuordecim Denariorum nullatenus exce-
dant;
f'.''s Septimanis exceptis, in quibus Fefta Principalia vel etiam
Majora Duplicia contigerit evenire, necnon illis exceptis, in qui-
bus, pra honore Collegii conlervando , vel etiam ratione Parcita-
tis & Canftix Vidtualium, Cuftos praedidtus, auc ejus Vices ge-
rens, ipfo abfente, aliter duxerit fore Itatuendum.
Item,Statuimus quod , quamdiu & quotiens Cuftos
^rxdidtus, ratione Officii Cuftodis, de Vadiis receptis , nomine
Scolarium praedidtorum , Compotum ad Scaccarium noftrum red-
dere teneatur, tamdiu & totiens Expenfe, per ipfum Cuftodem
rationabihter fadtx, circa didtum Compotum fideliter * redden- # y,r
dum, eidem Cuftodi de Communi miniftrentur ac fideliter allo- ., ,
centur: ■*+3'
Hoc etiam Statuentes qu6d Cuftos prxdidtus, fuper
fehci Regimine Aulx prxdidtiE , didtorumque Scolarium , pro
majore pme Anni inibi trahat Moram; nifi ex caufa rationabili
ipfum abelTe contigerit: & quod aliquis Scolaris Auk^ prxdidttc,
de communi Affenfu ipforum Cultodis & Scolarium deputandis,
ut Locum tenens ipfius Cuftodis , ad Negotia Forinfeca , di-
dtam Aulam tangentia , profequenda & expedienda fit intendens.
Item, quod quilibet Scolarium prjedidtorum, dum in Uni-
verfitatepraedidta prxfens extiterit, in Tribus Procelfionibus ge-
neralibus, quae fiunt per Univeriitatem, pro Statu UniverfalisEc-
cleliae, atque Regis, & Regni, in Liberatura fua, fecundum exi-
gentiam fui Status^ decenter & honefte interfit;excepta causaln-
firmitatis, vel nifi Cuftos prsedidtus, auc ejus Locum cenens, ip-
fius Abfentiam habaerit excufatam.
Quod, li aliquis didtorum Scolarium in Studio nonproficiat,
celTante causa racionabili, quam Cuftos prcedidlus duxerit accepta-
re, vel Rixofus, Vagabundus, aut Criminofus, feu Temerariusin
ahum etiam quam Cultodem PerculTor extiterit, in primo Trans-
greflu notabili, de quo per Teftes idoneos, aut alio modo legiti-
mo, coram didlo Cuftode, affidentibus fecum Sex de Majoribus
Gradu didtae Domus Sociis, fummarie fuerit Convidtus, tunc per
eofdem corrigatur & puniatur Poena Sufpenfionis , a perceptione
Exhibitionisnoftr;c, in Domo prxdidta , per certum tempus, jux-
ta Arbitrium eorumdem, fecundum QuaHtatem & Quantitatem
Delidti moderandum : in fecundo Tranlgreffu Pcena Duplicetur :
in Tertio Tranfgreffu Triplicetur : in Quarto vero Tranfgreffu
Quadruplicetur; vel, fi Incorrigibilis videatur, tunc, judicio Cu-
ftodis & majoris & fanioris partis Scolarium prjedidtorum , a didta
Domo totaliter ammoveatur :
Si quis vero Scolarium praedidtorum , Aufu temerario, adver-
fum Cuftodem didt;E Aula: animo ei Nocendi , Cultellum extraxe-
rit , aut in ipfum Cuftodem (quod abfit) manus injecerit violen-
tas , feu quocumque alio modo illicito didto Cultodi nocere ac
Dampnum corporale ei infligere conatus fuerit , auc fieri procura-
verit per fe vel per alium, liquidem de hujufmodi Delidto, nequi-
ter perpetrato, etiam pcr Unicum Teltem Fidelem, una cumju-
ramento Cuftodis, liquido conftiterit, Statuimus quod pro
luijufmodi Commiltb taliter Delinquens, ab omni Emolumento
Aulae pnedidtae, ipfo fadto, pro peipetuo (it Privatus.
Item, hoc pro Articulo Regul.i: duximus interferendum ;
qubd , li contingac aliquem de Scolaribus dictx Aul.c , in forma
priedidta, ex Culpa fua, a didta Domo ammoveri, pro Relticu-
cione impetranda, adNos pcr fe, vel per alium, preces porrigen-
do, ulterius non inftabit; &, ad iftuin Arciculum fideliter obfer-
vandum, Scolares pr^didli Ipecialiter jurcntur, ac etiam, de cx.-
tero , quilibet Admitiendus , in fuo Ingreffu , Ipecialiter juretur.
Si autem inter Scoiares pr;i;didos aliqua Diffenlio fuerit fubor-
ta, nili intcr fe, Sociis Mediantibus, infra Triduum poterit fedari,
tunc Cultos prxdidtus, cum Sex Sociis didtx Domiis, Majori-
bus Gradu, ex praefentibus , pro Concordia in hac parte facienda,
fecundum quod eis videbitur lecundum Deum & Jultitiam facien-
dum , difponei e & ordinare procurec :, & , quod ipfe Cuftos pra:-
fato modo duxerit ordinandum , abfque contradidtione obfervetur :
qubd, li P.irs alterutra hujulhiodi Ordinationi parere neglexerit, a
Percept;one cujufcumque Emolumenti , in didta Domo, quous-
que parere voluerit hujufmodi Ordinationi, penitus Excludatur.
Sta»
9^
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. Statuimus infuper quod quilibet Scolaris difts Aute prae^
1380. fato Cuftodi Juramentum prxftet corporale, quod PrsemifTa Sta-
Kie. 1. tuta omnia & iincjula, bene, & fideliter, ac, pro PolTe fuo, ef-
feilualiter oblervabit, ac etiam juvabit, quatinus in eo eft, uf de-
bita fiat Executio prcdiftorum Statutorum contra Tranfgreffores
eorumdem; & hoc idem Juramentum quilibet Scolaris, de cx-
tero admittendus, Cullodi diclae Aulse, in primo fuo IngrelTu,
praeftabit.
VoLUMUS etiam quod ifta Statuta, Trina vice, fingulis An-
nis , ut eoriim notitia plenius habeatur , inter Scolares Aulx prae-
dicte publice perlegantur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quinto die Martii.
Per Breve de Privato SigiUo.
* VII.
14,4.
Aun. D.
1380.
Au. 3.
K. 1.
Vafi. 3.
R.i.
m. 2.
* Pro Rege CaJlelLe de Moneta. CHclenda.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem,
^^ Volentes, cirilTimo Avunculo noftro, Johanni Regi Caftet-
l£ (^ Legioiiis , Duci Lancaftrix , ob affeaionem quam ad Per-
fonam fuam gerimus & habemus, Gratiam facere fpecialem,
Dedimus & Conceffimus eidem Avunculo noftro AuiTtorita-
tem , Privilegium , & Poteftatem fpecialem quod ipfe , a primo
die Augufti, proximo futuro, ufque ad finem Duorum Annorum,
proximo fequentium , plenarie complctorum , Cudi & Fabricari
fecere poflit, in Civitate Baionx & Aquen. vel alio Loco ubi
voluerit in Senefcalcia Landarum, Monctam de Auro & Argento
& alio Metallo, de quocumque Cunio, Allaia, &Tailia, prout
fibi placuerit (excepto de Anglia & Aquitania) per Manus Pele-
gritii de Ser , vel alterius quem per ipfum Avuntulu?n noftrum ., vel
Deputatos fuos , ordinari vel deputari contigerit in hac partc ;
Volentes quod Proficuum , inde proveniens , eidem Avumulo
noftro remaneat & totaliter applicetur.
In cujus , &c. ufque ad Finem Dia:orum Duorum Annorum du-
raturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , feptimo die Martii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
De Proccjfit i» Cnria Militari fuper Cajlro SanBi Salvatoris
Gallicis tradito.
Ann. D. "pAR devanr le Seigneur Fi/z IValter., L'eutenant de Monfieur
1380. X le Coneftable d'Engleterre, feant a Wcl^monftier, oue diver-
■^»- J- fes Sagcs, du Confeil, ie MeirreJey le viii. jour de Marce, rAn
R- 1. du noftre Seigneur ie Roi Richard avantdit, vient Monfieur Johan
^at. 3. Atineftej^ & prefcnta un Bille, encontre Tbomas Catreton, fur le
R. i.p.i. Tenour q'enlifuit,
OT. 18. Devant vous, nies Seigneursje; Coneftable & Marefchai d'En-
Sced. gleterre, Johan de Amieftey Chivaler , Herlter del Tierz, Partie
anntx, ^gi Chaltel & le Scignurie de Seint Savours en Normandy , par
le Droit de Ifahelle ma Femme , un des Heirs de Monfieur Johan
Chavdos., qui Dieux alToille , u'adgairs Vifcont & Seigneur du dit
Chaftell & Seigneurie,
Du quel Tn^Thomas de Catretoi., efteant Gardeyn du ditChas-
ftell, Treftaft & Accordalt, ovefque les Franceys, pur Deliverer
a eux Tavantdit Chaftell du Seint Sauours , acceptant certeine Som-
me d'Ore ,
Enfi que par Te, Thomas de Catreton., par la Tretie, & par
ton Acorde, le dit Chaftell dc Scint Savours Mavoifement, Fau-
fement, & Tretroufement fuift Ddiure en les Mjynes les Gentz
de France, a grant Dammage noftre Se/gjicur lc Roi , & del Roiij-
me d'Englererre, & en Disheretelbn de moy, Johan d'Anneftey.y
par le Droit de Ifabel/e ma Femme fufdite,
Et ceo Jeo fuy preft de proe/er, par mon Corps, come la
Loie d'Armes Demande ,
Requirant a cefte Noble Courte qe , (i Jeo puifTe proever mon
Entent encontre le dit Thomas de Catreton , que de la dite Difhere-
tifon, ovcfques mes Couftages & Damages, vous me facez Den-
damager fur le dXiThomas & pieinement Amender,
Proteitation faite de plus Dire, & Efcriure, & plus Declarer,
qant bon me femblera, en veftre Noble Courte,
£t getta fa Gant a Gagc, en la Courte:
A quele Bille Thomas Catrcton Refpondift que, en ceo qe vous
ditez que Jeo Deliueray Ic dit Chaftell Faufement, Maveifement,
& Traitroufment , jeo dis que Tu, Jolian, Mentci Faufement &
Maveifment,
Et cella JeoDefendra,par mon Corps,& par ma Mayne Droit ,
oue TEide de Dieux,
Et getta fa G.ige en Courte, en fa Diffenfe & de Purfuire fa
Bille tanque au fine d'ycelle, & de fatisfier toutceo queLoie &
Refonc voet,
Monfieur Johan Anne/lj/ Chivaler , appellant , trova Pleges
Monfeur Roger Be//ers , Monlieur IVi//iam Frajiii , Chivalers, Es-
mon Gramory, & Thoinat Foulgain, Efquiers, & qie ne ferra as-
* vji_ fentant, ne confentant, a Faire nc dire nulte * Defpit zThomas de
ii,_ ' Cartreton , ne as nulls des Soens , autrement que la Loie voet ,
Et, en mefme la manere, Thomas Cartreton , Defendant, trova
Pleges , Monlieur Johan Love// , Monlieur Hugh Haftytiges ,
Monfieur Maghu de Redman , & Moniieur Wi//iam de Me/ton ,
Chivalers ,
£t, fur ceo , le jug ajourna les Ambes Parties , Appellant &
Defendant, de vertir le Vendirdy profchein, & oier fa volente de Ann.D,
la Caufe avauntdite. 1380.
L_ ..t R'c. J..
E Vendirdy, le x. jour de Marce, TAn du Regne noftre Sei- l/>iitm.
gnieur /e Roy Rjchard, Seco?id puift leConqueift, d^Encleter-
re Tierz, Seant en Jugement , a Wcftmonftier Parfonelement ,
Monfieur Thomas de IVodeftok, Cont de Bukingham & Conefta-
ble d'EngIeterre ,
Oue diverfes Seigneurs , les Contes de Warrili & Northumhre
]e Seigneur Fi/z Wauter, Monaeur Rohert Rous Lieutenant pur le
Marefchall d'Engleterre, Monfieur Rjbert K?io//es, Monfieur Jo-
hanHar/efton, & plufours autres Chivalers, Efquiers, & Cuftu-
mers du Courte,
Fift appeller ,
Monlieur Johan Anneftey Chivaler, Purfuant encontre Thomat
Catreton Efquier , pur oier lieuz fa Bille , baille en Courte l'autre
SelTion devant,
Et Thomas Catreton, pur oier mefme la Bille, &fa Refponfc
par Catreton a ceo faite ,
Et en lour prefcnce, la Bille & la Refponce a ceo feite lieuz,
le Jug eux demandoit s'ils voudroient afcune chofe dire.'
Les queux refponderent que non :
Et, en Tefmoignance de ceo, Monfieur Jolian Anneftey fignt
fa Bille , & Tho?nas de Catreton fa Refponce :
Et , ilir ceo , Monlieur lc Coneftable priit le Gage de Monfieur
Johan Aiinefteye Chivaler Appellant en Tune Mayne , & le Gage
Thomas Catreton Efquier Defendant en lauire Mayne,
Difant, en noun de Dieux, que de Droit & fine fors eft Jug a
fi haut chofe come Bataille, & nulle fore Luy foulement, jeovous
admitte, corne yicaire a Luy en cefte place,
Et plia les Gages enlemble , & eux alTigna iour, lendemayn le
Fefte de Seint George, pur venir, a Wyndefore, & oier le Afli-
gnement de lour Jour & Place,
Et il chargea Monlieur Johan Amieftey & fes Plegges du Corps
Thotnas Catreton, & mefine le Ihomas & i^ Pleges du Corps
Monfieur Johan ilir le paril que appent,
Apres ceo Monlieur Johan Atineftey protefta q'il duift avoir
fon AflTi^nement du Jour & de Place, deinz certeinz temps, fans
paifer la Meere , protcibnt pur Luy, fon Chival, fes pointz, &
fon Harnoys, de luy eidere quant temps ferroit,
Et Tautre Partie en mefme la manere ,
La quele Nlonlieur le Coneftable eux ottroia, en tant, come U
lors ruflage & Caftumes d'Armes Demandent.
De CHftodibm Marchiarnm conflitntis , (^ de Treugis
confervandis.
D EX, dileftis & Fidelibus fuis, Henrico Je Percy Comiti Nort- Ann. D.
^^ humbriae, & Radu/pho Baroni de Greyftok; Salutem. 1380.
Sci.itis quod Allignavimus \os, & alterum veftriim, Cuftodes W«. 3.
Marchiarum Regniiioftri Angli;«, verfus partes Boriales, in Co- R. 2.
niiratu Northumbrix, tam inira Liberuies, quam extra, Scot. 3.
Et ad Treugas, R.t.m.^.
Inter Dominum E. nuper Regem Ang/i^ , Avum noftrum , pro
Se & Subditis iuis, & Daviii c.c Bruys de Scotia, quondam Fra-
trem ipfius Avi noftri, jam defuniftum,pro Se & Hominibusfuis,
de Scotia, initas,
Iii partibus M^rchiarum prnedictarum , & in Dominio noftro
Scotix, in partibus illis,tam pro Nobis,& Subditis noftris,quam
pro Nobili Viro, ii:)herto Co-ijdnguineo noftro Scotia , pro fe &
Hominibas fuis de Scotia, Conlervandum,
Et ad Qj^ierelas omnium & fingulorum , qui de injuriis , eix
contra formaai Treugarum illarum factis,conqueri voluerint , Au-
diendum , & plenam & celerem Juftitiam inde F^iciendum ,
Etadomnia & lingula, qu.\: contra formam didtarum Treuga-
rum, per Subditos noftros, attemptatafuerint, debite Reforman-
dum,
Et ad omnes & fmgulos , in hac parte Delinquentes , Areftati-
dum, Capicndum, & Incarcerandum , &, juxta eorum Demeri-
ta, & fecundum Leges * Marchiarum praedidlarum , debite Pu- « yjj
niendum, ^.^
Et ad confimilem Reformationem & Punitionem de didtoCon-
fanguineo noftro, & de didtis Hominibus fuis, deScotia, fuper
Attemptatis per eos, & eis Adhxrentes, contra Subditos noftros,
Petendum , Profequendum , & fieri Faciendum ,
Et ad Caftra , Fortalitia , & alia Loca quxcumque , infra Liber-
tates, & extra, in quibus Malefadores & Delinquentes , contra
formam Treugarum prxdictarum , receptari contigerit , Ingre-
diendum & Inveftigandum , & Malefadlores , & Delinquentes hu-
jufhiodi ab eifdem Caitris, Fortalitiis, & Locis Extrahendum, &
fecundum formam Treugarum praedidarum , Caftigandum & Pu-
niendum,
Necnon ad eadem Fortalitia & Loca ,
In cafu quo Conftabularii aut Cuftodes eorumdem hujufmodi
Scrutinium, per vos, vel alterum vellrum, fieri permittere nolue-
rint,
In Manum noftram, nomine Diftridtionis , Capiendum, &fub
falvo & fecuro Arefto Cuftodiendum, ac ordinari & cuftodiri fa-
ciendum, & ad Conftabularios live Cuftodes, fic vobis Refiften-
tes, Capiendum & Areftandum, & in Prifonis noftris Detinen-
dum , quoufque aliud de eis prxceperimus ,
Et ad omnes Homines Defenfabiles in Comitatu & Marchiis
prxdidlis, inter .Etates Sexaginta & Sexdecim Annorum exiften-
tes, infra Libertatcs, & extra, per vos, & alterum veftrum, &
Deputatos veftros, Arraiandum,
Et ad omnes Homines ad Arma , Armatos ,^ Hobelarios , &
Sagittarios (videlicet) quemlibet eorum juxta Statiis fui exigentiara
& facultates fuas, Armis competentibus muniri, & in Milienis,
Cen-
ET ACTA PUBLICA.
91
Lnn. D. Centenis, & Vintenis poni, & eos, fic Armatos, Arraiatos, &
1380. Miinicos, in Arraiatione hujiifmodi teneri Faciendum, ita quod
ic i. omnes hujufmodi Homines ad Arma, Armati, Hobelarii, & Sa-
gittarii, prompti fint & parati ad proficifcendum , in Defenfionem
Marchiarum & Regni noftri prtedidtorum, quotiens ex Hoftium
Incurfibus Periculum aiiquod imineat, & fuper hoc ex parte no-
ftra fuerint pr.emuniti ,
Et ad omnes Homines hujufmodi ad Arma , Armatos , Hobela-
rios & Sagittarios, ad fe, in forma prjedi>fta, Arraiandum, & in
Defenfionem Marchiarum prKdiftarum ac Regni noftri & fide-
lium noftrorum ejufdem, quotiens & quando indiguerit, & prout
pro faivatione Marchiariim ac Regni noftri Anglix & Ligeorum
jioftrorum ejufdem melius vobis expedire videbitur, congregari.&
uniri, & in Defenfionem eorum Marchiarum Regni & Ligeorum
nolirorum proficifci, duci, & morari, per Incarceracionem Cor-
porum fuorum, ac Captionem Terrarum & Tenementorum fuo-
rum in Manum noftram, & aliis viis & modis quibus meliiis pro
Salvatione & Defenfione Marchiarum Regni & Fidelium noftro-
rum pr.edidtorL'.m in hac parce expedire videvitis , Diftringi &
Compelli faciendum;
Et ideo vobis mandamus quod circa prxmifla , cum omni dili-
gentia, Intendatis, & ea effectualicer Faciacis, & exequamini in
forma praidifta :
Damus autem univerfis & fingulis Conftabulariis Caftrorum &
Villarum, Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, & aliis Fidelibus
noftris, in Comitatu & Marchiis prsediftis, tam infra Libertates,
quam excra, Tenore Prxfentium, in Mandacis, quod vobis, &
Deputatis veftris, acl Mandatum veftrum & alterius veftrum, in
priemiftis faciendis & execjuendis, Intendentes fint, Refponden-
tes, Confulentes, & Auxiliantes, quotiens, quando, & prour eis,
& eorum cuilibec, fcire feceritis ex parte noftri
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Martii.
Ver ipfum Regem <ir Concilium,
perquirere & habere, ac etiam Operarios fea Laboratores aliquos Ann.D
aliqualiier artari, quin ipli ubique in Rc;?no noftio prxdido paci- 1580.
fice morari, operari , & inter alios Subditos noftrOs liciie convcr- Rif. 1.
fari yaleant, ficut prius facere folebant, piout iii Ordinacione prx-
diftd plenius continetur,
Tibi pra."cipinius quod Ordinationem pr.-cdiiflam in locis ubi
melius expediie videris, tam in pleno Coniitatu tuo, quam extra,
in Feriis, Mercatis, & aliis Locis, in Balliva tua, lam infra Li-
bertates, quam extra, publice proclamari & teneri facias juxti
Formam & Tenorem eiuidem.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, dccimo tertio die Mar-
tii.
Confimilia Brevia dirigunrur Vicecomicibus fubfcriptis , fub
eademDatai videlicet.
Vicecomiti Herefordae.
Viceco7mti Wygornia.
t>e Proclamafione , fuper ^cqHtftionibui Wdhnjium,
'Ann.D. D EX Vicecomiti Salopiae, Salutem.
1380. ■^ Cum, ad Querimoniam Magnatum & aliovum Comitatus
'An. 3. praedidti, ac Comitatuum Wigorni.e, StaffbrdiiE, GIouceftriK,
R. 2. & Herefordiie, Nobis, in Parliamento noftro, apud Weftmona-
CUuf 3. fterium, die Lunx, proximo poft Feftum Sandli Hillarii, ultimo
i.z.m. pra;terito, tento, faiStam, de eo (videlicet) quod quamplures Ho-
jij. J. mines de Wallia (quorum omnes Antecelfores fui mcre Wallenfes
extiterunt) quamplura Terras £c Tenementa , in Feodo , & ad
Terminum Vitae, ac alio modo, magis folito, hiis diebus, in Co-
* VIl mitatibus prasdidlis,qui eidemTerra; * Wallix immediate adjaccnc
847 five marchianc , eidem perquifierunc , 6c indies perquirere non de-
^ '' fiftunt,
Per quorum procurationem , auxilium, confilium, & favorem
diverfi Malefaaores Wallenfes , de Cognitione fua & Notitia , in-
fra Comitatus praedi£tos , in magna multitudine, aliquando (vide-
licet) per Centum & Ducentos, aliquando vero per Trefcentos,
vel Majori Numero, modo Guerrino arraiati, fubito intrantes,
ibidem diverfa Homicidia, Felonias, Tranfgrefliones , & alia E-
normia, antehsec tempora perpccrarunc, & indies perpecrant,
Subito, hoc Fa6lo, ad diverfa Dominia in Waliia, ubi Mini-
ftri noftri eorumdem Comitatuum Jurifdiiftionem puniendi eos-
dem, ut dicunt, non habent aliqualem, recedunt, & exinde ite-
riim redeunc quamtocius, hujufmodi Malefadta perpetrando, in
noftri Jadturam , Populique noftri Comitatuum prxdiftorum non
minimam Depreftlonem &c Terrorem, Dampnum.que non modi-
cum & Gravamen, quod timendum elt, proceftu temporis, Ma-
jora horum Pericula, quod abfit, inde evenire formidancur, nifi
celerius, in hac parte, de Remedio congruo provideatur,
De affenlu Prxlatorum, Magnacum, &:aliorum, in Parliamen-
to noftro exiftentium , Ordinavimus , diftridte prohibendo , ne
quis, mere Wallenfis, Terras, Tenementa, vel Reddicus, in Co-
mitatibus pnedidis, ultra Aquam de Severnia verfus Walliam, in
Feodo, ad Terminum Vit-.K, vel Annorum,
Nifi ipfe de Recinentia Dominorum Regni noftri & bonae Fa-
rdse fueric, ac fufficiencem Securicatem de bono Geftu fuo, &
Pace noftra confervanda erga Ligeos noitros fideliter, invenire po-
terit ,
De cjetero perquirat, vel perquirere praefumat quovifmodo,
Et, fi quis Wallenfis aliqua Terras, Tenementa, feu Redditus,
poft Proclamationem prxfentis Ordinationis , contta formam ejus-
dem , ibidem perquificric in Feodo , eo ipfo , illa crga Nos & H;c-
redes noftros forisfaciat, fi de Nobis, vel ergaalios Dominos, fi
de aliis , eadem Tcnementa teneantur ,
Et, fi ad Terminum Vitx, vel Annorum , aliqua Terras &
Tenementa de cxtero perquifierit, Terminum fuum in eifdem,
de qjocunque teneantur, erga Nos & Hxredes noftros forisfa-
ciat,
Et infuper, de affenfu prxdido, Ordinavimus quod, fi qui alii
Wallenfes , in eifdem Comitatibus Relidentes, vel inipoiteriim
moraturi , hujufmtidi Multitudinem V/allenlium conduxerint , pro-
curaverint, vel alias confilium, auxilium, vel favorem prxbucrinc
eifdem , ad hujufmodi MalefaCla ibidem de caecero perpctranda,
& inde debice ConviiSi fuerinr, habeant & incurrant talcm Poe-
nam & Punitionem, acidem Judicium in omnibus, qualia prxdi-
6li Malefadtores incurrerent & haberent , fi perfonaliter infra Reg-
num noftrum, ex hac causa, Capti fuiffent & Convicti,
Nolumus tamen, nec eft intentionis noftrie, colore prcefentis
Ordinationis , aliquos Wallenfes , Bon^ Famx erga Nos & Reg-
num noftrum exiftentes, reitringi, quin ipfi & eorum quilibec,
in aliis Comicacibus Regni noftri , Terras & Tenementa libere
Tem. UI. P. III.
Vicecomiti Gloiiceliria.
Vicecomiti Stajfordite.
* "De TraBando cum Adverfario Francia.
L
* vii.
24.8.
E Roy a, 1'onurable Pere en Dieu, VEvefqite de Roticefre, & Ann. D.
a, noz, cheres & foialx, Jobrin Sire de Cobhavi, fohauTieve- ij^o*
ww, Capitein de noftre Ville de Caleys, Robert de Alhetoji Cipi- ^"- 3-
tcin de noftre Chaflel de Gynes, BrieH de Stapkton doxAitvn de '^- ^-
noftre Chaftel de Caleys, &, noftre chere Clerc, Meiftre Wau- ^"*'"^- 3-
ter de skirlavx Dean de Seint Martyn Grant de Londres Dodour ^- *• *"•
es Loys, Salutz. »>-
Savoir vous faifons que,
Pur honour & reverence de Dieu, & de Seint Efglife, & pur
le bien de Paix ,
De falfent des Prelatz, Nobles, & aiitres Grantl & Sages de
noftre Roialme d'EngIeterre ,
Et par mye la confiance, quel Nous avons de voz Sens, Dis-^
crecions, Loialtez, & Avifamentz,
Vous avons Ordeinez, Depucez, Commis, & Eftibliz, Orde-
nons , Deputons , Commettons , & flftablions , de noitre ccr;eine
fcience , par la Tenur de ces prefentes Leccres , noz vrais Procu-
reurs, & Meffagez efpecialx,
Donantz& Commettantz a Vous Cynk, Quatre, ou Trois dc
vous, {f\ vous touz nc purrez a ce entendre'} pleine Auiflorite,
Poiffance , & Mandemcnt efpeciale & general , d'Airembler ,
Convenir, Traiter, Compofer, Trnniiger, Pacifier , & pleine-
ment Accorder, fur touz les Debacz, Contencions, (^Jueftions,
Guerrcs, Riotes, & Defcortz,
Mcuz & demefnez, ou a meuer & dcmencr, parcntre Nous,
noz Uncles, & autres Perfonj de noftre Sanl<, noz Subgitz, A-
mis, Alliez, Aidantz, & Adherentz queconqes, dc cca & dela la
Meer , d'une Part , & noftre Adverfaire ds France , fes Frers , &
Filz, & autres Perlons de fon Sank, ks Subgicz, Amy.s, Aliiez,
Aidantz, & Adherens quelconques, en general ou en efpeciale,
four Procureurs, & Mcffages d'autre Parc,
Et auffi de Prendre & Accorder, en Noun de nous, de toutZ
maneres des Trieues & Abitinences de Gaerres, entrc Nous, noz
Uncles, & aucres Perfonesde noftre Sank, noz Subgitz, Amys,
Alliez, Eidantz, & Adherentz queconques , de cea & dela la
Meer, & noitre dit Adverjaire ., fes Freres, Filz, & autres Per-
fones de fon Sank, ks Subgicz, Amys, Alliez, Eidaniz & Ad-
hereniz qiieconques, par Manere, Forme, & Condicion, & par
fi Long Temps a durer, come nieiftier ferra, ou bon vous fem-
blera ,
Ec cnfement de Tretier, Ordenir, & Accorder, ovefque noS-
tre dic Adverfaire, ou fes Procureurs, fur AUiances, Confedera-
cies, & amicies, fbit il par Mariage & Contraite de Matrimoigne
de noltre Perlbne meilme, ou par auire voie quelconque, fbit en
gencral ou en efpeciale, come vous femblera bon,
Et fur quanque lerra enfi Parle, Traicc, Compofe, Tranfige,
Pacifie, & Accorde de toutes les Chofes & Articles fulduz, &
chefcun de eux, pur Nous & noltie Pariie, ovclque ceux de la
Partie adverfe, de L Fermer & AtTeurer par Foi, & par Sere-
menc , a doncr en 1' Aime de Nous ,
Et de Otiroier & Doner, fur cco, & les Dependences , touz
maners des Caucions, Seurtees, Promefies, Obligacions, Lettres
Seallez, tantz & tieux come meitier ferra, en tieu Cas, les qucjx
Nous volons avoir tiel Effect, Vigour, & Fennetee, come fi
nous les eullbns done & tiiit en noltre Propre Perlbne ,
Et de Fiire, Executer, Expedier, & Accoinplier, pur Nous
& noftre P.irtie, tout quanque a iniire lerra en neu Ca'-- & les De-
pendences, & quanque Nous ferrons mcifines li noitrc Proprc
Perfone y feulle prelente, fuppofe que pluis elpcciale Mandemeni:
ent ferroit requis ,
Et Prometions, loialmenc & en bon foy, Avoir & Tenir,
couz fours fermc & agteable ciuaii que Faite fena, fur touz &
chelciin des Choles avauntdicz , lur Caucion & Obligaclon de
touz noz Biens, prefences & a venir, fanz j.Tjmays faire, dire, ne
purpoiier, cn jugement necle liors, aii:une chofe a lencontre.
Don. par Telmoignance de noftie Granc Seal, en noftre Pa-
leys de W'jftinonftier , le Primer jour d'AveriII, I'An du grace
Mille, Troilcentz, & Oetanc, & de noftre Regne Tierce.
Far le Roi <^ fon Confeil.
* De Salvo CondnSlK pro Ambajfatorihus Franciit.
* VII.
249.
Ann. D.
1380,
An. 3.
R. 2.
LE Roy a touz noz Lieutenantz, Senefchalx, Bailliffs, Pro- fran.j.
voftz, Mairs, Efchevins, G.irdeins des Portz & Paffages^K. 2. m.
& a couz noz autres Jufticers, Otficiers, & Subgiz, ou leurLieu- n.
N tenantz.
9S
CONVENTIONES, LITER^E,
Aiin. D. tenantx, & aucres noz. Bien voillantz, Amis, AUieZj &i Adhe-
1380 rens, Sak;?..
Ric. Z. Come NOUS, r, ■ varr jo /-•
A la Reverence de Dieu, & pur efchuir 1 etrulion de bancL^ris-
De fnperviforibus Statns Regni cr Hofpitii Regis mljigmtis.
Ann.D
1380.
Ann. D.
1380.
yi». 3.
R. 1.
Clauf. 5.
K. z. m.
10.
• VII.
Soions anentiix pur Traitier fur TAccort & Paix, a Faire en-
tre nous d'une Part , & noil:re Adverjaire ds Fravce dautre
Parte,
£t pur ce qatPEvefque de Baieux, Jngeram Seigneur de Coucy
Conte de Soillons, Burrian Seigjteur de la Kyvere, Arnault de
Corkeje, & Nicholas Brake , Chivalers, Meftre Ale}u Boyfcel,
Johan le Mercer ^ & Meirtre >^«« Tabarye, Meflages & Depu-
tcz de nollrc dit Adverfaire, doient venir profchement as parties
de Pycardie, ticome nous avons entenduz, a caufe de la dic Trai-
tie ,
VeullancT, purvoier a la Seurete de eux, lour Gentz, FamilerSj
Chivalx, Hernoys, & Biens queconques, .
AvonsPris, Mis, ScRefceu, Preignons, Mettons, & Refcei-
vons les delfufditz Evefque & autres Mellages, & chefcun de
eux, avec eux, leur Gentz, Familiers,Chivalers,Efquiers,Clercs,
Varles, Chevaux, Hernois, & autres Biens queconques, en noz
fauf & feure Conduic, Protedion, Tuicion, Sauve Garde, &c
Defcnfe efpecialx , en venant, alanc, & pafTanc par noftre Roial-
me & Poair, des parties de France a les Parties de Picardie, &
qucconque autre Lieu fur les ditz Marches , ou il ferra accordez ,
entre noz MelTages & Procureurs, en celle Partie, & les ditz
Meirages de 7JoJlre Adverjahe , d'Aflemb!cr a caufe de la dite
Traite, & la Demorant, Sojornant, & eux Retornanc vers les
partics de France, par Terre & par Mere, Touz Enfemble, ou
par Parties , ficome il leur plerra, jufque a le nombre de Cenc &
Senante Perfones a Chival, & ainli fovenc come ils vendront, &
a Faire ferra, tanque come ceft prcfenc Traite durrera, & Quatre
Jours apres,
Et pur ce vous Mandons , & Comandons eftroitement a vous
touz noz ditz Sub2;itz, & noz Amis, BienveuUantz , Alliez, 6c
Adherens Prions &"Rcquerons, & chefcun d'eux, & leur Lieu-
tenantz , Officers , & Deputez , que les deftufditz Evejque & au-
tres Meffages, de noftre dit Adverfaire, lour Gentz, Familiers,
Chivalers, Efquiers, Clercs, & autres de queconqes eftatz ou
condicion q'ils foient, jufques au dit Nombre de Cent & Seflante
Perfons a Chival, lour Chivalx, Monnoye, Biens, & Hernoys
queconques, vous foefFrez& laiflez, fuftrent & laillenc pailible-
itienc Pafler & Repafler, Demurer, Sojourner, Alcr, & Recour-
ner Enfemble, ou par Parcies, a lour volentes, & tanc de Foicz
come iJ lour plerra, cant par Mere, come par Terre, par tout
roftre Poiar, a Lieu du dic Traice, touz Enfemble, ou par Par-
ties, fi come il leur femblera, jufques a le dit Nombre, durant la
dit Traitie, & Quacre Jours apres, fanzfere, doner, ou fuffrir
eftre faic, ne done, par voie de .'\reft, a caufe de Marche, Re-
prifaile, ou Entrecours, par autre Caufe, Colour, ou Occafion
quelconques, a eux, ou afcun d'eux, ou Perfon, Chevaux, Mo-
noie, Biens, Hemois, ou aucres Chofes, Grief, Damage, Mo-
left , Vilenic, Areft, Deilourbier, ou Empefchement aucuns;
aincois, fe meftiers eft, & par eux ou afcun d'eux en ceftes re-
quis, lour fait avoir fauf Conduic, Gentz, Vivers, & autresCho-
fes neceiTaires pur ieur Paflage, Demoere, & Retorner, a lour
Defpenfes refonables.
En TefmoiRnance de ceo nous avons feit mettre noflre Grant
Seel a ceftes Prefentes.
Don. a noftre Paleys de Weftm. le Primer Jour d'Averil.
Far le Roi ^ Jon Confeil.
Snper Adhxjione Roberto Gebonettji Amipapa.
REX, Conftabulario Turris fuae Londonix, vel ejus Locum
tenenti ibidem , Salutem.
Licet nuper,
Accipientes Benrardum de Aula Viridi, de Dominio noftro A-
quitanice, Clericum, Saniitiirimo in Chrifto Patri & Domino,
Domino Vrbano, Divina * Providentia, facrofandae Romana;,
ac univerfalis Eccleliae Summo Pojttifici, fimul cum Johanne de
Camherlac Milite , Rebellalfe , & Roberto Gebonenji Anttpap^ ,
qui fe Papam, Herecica duclus pravitace, fecit nominare, adhae-
fiffe,
Ec ipfum Bernardum Prifonje noftrae, in Turri noftra praedifta,
Commiferimus , ibidem cum prxfaco Johanite , ad Voluncacem
noftram, Jufticiandum ,
Pio eo camen quod , Venerabilis Parer , Epifcopus Aqucjtfs , de
Dominio noftro Aquitani;-e , in Qncellaria noftra perfbnaliter con-
ftitutus, Nobis eft ceftificatus quod priEfatus Bernardus , quem
idem Epilcopus novit, ut afferit, in Dioecele & Civitate fuis A-
quenf oriundum fuifle, pTxdiAo Domino noftro fummo Pontifi-
ci obediens eft & fubjectus, & in fide Catholica fidelirer perli-
ftens, quodque idem Bernardus prxfato Antipapie aliquo tempore
non adhxlic , manucepicque dictus Epilcopus habere prxdiitum
Berjtardum, de die in diem, coram Concilio noftro, ad facien-
dum, & recipiendum, quod per idem Concilium noftrum de eo
concigerit ordinari,
Vobis Mandamus quod ipfum Bernardum praefito Epifcopo a
Prifona prsediifta deliberari faciatis
Telle Rege apud Weftmonafterium , decimo die Aprilis.
m. 3.
D EX, Venerabilibus in Chrifto Patribus, A. Archiepifcopo E- An. j.
^^ borum Anglix Primaci: W. Wyntonienfn , J. Herc^-^rdettfts , R. 2.'
& Th. Roffinjis, Epifcopis: ac, Diledis & Fidelibjs fuis", l. :ardo Vat. \
Arundellx, 'Thonne de Bello Campo Warwicse, & Uugmii Sraffor- R. i.p.j
diiE, Comicibus: WilUelm» de Latymer , Guidoni de^Briene, Jo-
hanni de Monte Actito , BauereCtis : Radulpho de Hajiyngs , Johan-
m de Gildesbergh , c^ Edvjardo Dalyngrugge, Militibus; Williel?no
de IValleworih, & Johatini Philipot , Civibus Londoniae, & Tho-
m<e Graa Civi Eborum, Salutem.
Reducentes corditer ad memoriam qualiter , tempore fufcepti
Regni noftri Regiminis, eramus, & jam fumus, undique Guerris
gravibus involuti , ac Inimicis quampluribus , qui Nos & Regnum
noftrum Anglix deftruere (quod abfic) hadenus iaborarunc, & in-
dies pro Viribus elaboranc , circumdati Miro modo , nec dum indc
credendus eft Finis ,
Et licet, eo prsecexcu, nos oportuit, ac oportec, in prsefenti,
noftrorum Sublidium fubdicorum , pro noftri '& illorum Defenfio-
ne, mulcipliciter invocare,
Ipfi tamen Subditi , nobis in prxfenti Parliamenco noftro gravi-
ter querelando , monftrarunt qualiter Communitates Regni noftri
Anglix, per multiplices Solutiones Decimarum, Quiiitarumdeci-
marum, & aliorum Subfidiorum diverforum, tam Domino E.
nuper Reg^t Anglite , Avo noltro , quam Nobis , pro Defenlione
Regni laepius concefforum, ac aliis de caufis quampluribus,in tan-
catii Jnopiam funt colapfe, quod ipfi onera hujufmodi, qux fibi,
nili didis Guerris celeriiis decur Finis , feu de alio Remedio fuc-
curracur, eifdem omnino imporcabilia exiftunt, nec ea poterunc
aliqualiter fuftinere,
Et Nobis liumiliter fupplicarunt uc, ad Honorem noftrum pari-
ter & Commodum, ac pro didtorum Fidelium Ligeorum noftro-
rum in hac parte Relevatione, Vellemus Nos & ftatum noftrum
fub tam decenti & conformi Regimine gubernari, ac Geftum Of-
ficiariorum & Miniftrorum noitrorum, per quorum inadverten-
tiam & negligentiam, & ob Defedtum boni Regiminis Poffefllo-
num & Rerum noftrarum, ac propcer exceffivum & infohtum
modum Expenfarum in Officiis praedidis, Dampna quamplurima
& incommoda, tam Nobis, quam Regno noftro praididto, uc
afferunt, multipliciter evcnerunt, nec non Emolumenta & Pro-
ventus Terrarum & Dominiorum noftrorum , ac Receptiones
quorumcumque Denariorum , tam pro Guerris, quam acl Opus
& Expenfas noftra Deputatorum , fic infpici & diligenter exami-
nari jubere, ut nos, prouc Regiae convenit Mageftati, decenter
Vivere , & partem noftram aliorum onerum praedidtorum , in Re-
levationem & Auxilium dicftorum noftrorum Subdicorum (falvis
in omnibus noftris Regalitate & honore) poterimus fijpportare ,
Nos,
* Ad Quietem & Relevamcn omnium fideliura Subditorum *VIl.'
noftrorum ubique profpicere volences, ut tenemur, i/i.
Advertentefque Dampna quam maxima Incommoda, tam nobis
quam toci Regno noftro, ob Defedtum & inadvercenciam Offi-
ciariorum & Miniftrorum noftrorum , fi forcafSs Negligences vel
Remiflli fuerinc, de facili poffe evenire,
Cupiencdque , ea de caufa, omnem Immoderanciam , quacenus
honefte debuerimus, Honore noltro in omnibus falvo, penitiis
extirpare,
Ac de Induftria, Fidelitate, & Circumfpedione veftris pleniiis
confidentes ,
Affignavimus Vos , Quacuordecim , Trefdecim , Duodecim ,
Undecim, Decem, Novem, Odo, Septem, Sex, & Quinque
veftrilm (quorum de quolibec Gradu & Statu Veftrum unum ad
minus Interelle Volumus) ad omnia Loca, Curias, & Placeas no-
Itra , tam (vidclicet) in Rcceptam Scaccarii noftri , quam alia Lo-
ca noftra , una cum Cuftodibus & Officiariis eorum , Intrandi , &
ibidem , una cum Miniftris & Officiariis prxdiiftis , Rotulos ,
Compota, & quxcumque alia Memoranda, Receptiones Reddi-
tuum 6c Proventuum , ac Solutiones Denariorum noftrorum ,
concernentia, diiigenter Infpiciendi, Examinandi, & Scrutandi,
Specialiterque Supervidendi & Examinandi Revenfiones & E-
molumenta quxcumque, tam Regni noftri prxdidti, ac Terra-
rum, Dominiorum, Civitatum, Villarum, Caftrorum, Fortali-
ciorum , & aliarum Pofleffionum, noftrorum quorumcumque,
tam Cifmarinis quam Tranfmarinis Partibus exiftentium ,
Proficuumque & Emolumentum omnium Monetarum noftra-
rum & Billionum ibidem , necnon Prioratuum & Domorum A-
lienigenarum , Vacationumque Archiepifcopatuum , Epifcopatuum,
Abbatiarum, & Prioratuum,
Ac de Wardis, Maritagiis, Efcaetis, & Forisfii(5turis univerfis,
ad nos pertinentibus ,
Et de Captione Prifbnariorum , Viilarum , Locorum , Navium,
& Bonorum de Guerra ubicumque, tam per Terram, quam per
Mare, captorum,
Et de Beneficiis & aliis Poflfeffionibus omnibus Cardinalium Re-
bellium , & aliorum Inimicorum noftrorum ,
Et Emolumenta omnia, tam de Antiquis Cuftumis, quam no-
vis Sublidiis, Lanarum, Coriorum , Pellium lanucarum , & de
Pannis, Vinis, & aliis Rebus & Mercimoniis quibufcumque infra
Regnum & Dominia noftra prxdicta Dudtis & Ducendis, & ab
eifdem Edudtis & Educendis,
Ac eciam Recepca & Prolicua Hanaperii Cancellarix , & alio-
rum Curiarum, Placearum,& Locorum noftrorum quorumcum-
que, cam per manus Thefaurariorum noftrorum pro Gaerra nuper
depucacorum, & in Recepca Scaccarii noitri, quam in Haiuperio
& aliis Locis & Placeis noftris prxdiiftis, qualitercumque Recep-
ta, a tempore Coronationis noitrx hucufque,
Examinandi inluper & diligenter Inlpiciendi qualia Vadia &
Fcoda
ET ACTA PUBLICA.
99
Ann.D. Feoda Officiarii, Majorts & TVlinores, Domlni, E. nuper Hept
r8o. ^nf.lLe, Avi noftri, in Principio Regni fui , ab eodem percipere
Sjc i. folcbant&iiabere, ^ . „
Ac quibus Perfonis de Annuitatibus, tam per Dommum E. nu-
per Prircipem Patrcm noftru7n , quam Avutn 7ioftrum prxdictum ,
permultiplicesLiterasfuasPatentes, ConcefTis, in Feoda, vel ad
Terminum Vitx, Satisfaitum fuerit (ive Solutum, ac de QiiantOj
Qualiter, &Quomodo, ^^ ^ ^ ,. - o j- -u
Inquirendi eciam ac alias Vos Informandi , vns & modis quibus
inelius poteritis, de omnibus ik lingulis DefeOtibus live Mefpri-
fionibus in quibufcumque Officiis , Majoribus five Minoribus ,
medio tempore emergentibus , per quos Noftra, feu Rei;ni noftri,
utilitas impedita fuerit five retardata, ac per Quos, vel perQuem,
Quando, Qualiter,&QLiomodo, .
Ac infuper de Bonis & Rebus omnibus, quae fuerunt prxdiai
Avi nopi, tempore Mortis fux, ac Qualia cujufque Precii vel
Valoris Bona illa fuerunr, & in Cujus vel Quorum manibus lam
exiftunt, ac fpecialiter Qj^ & Cujufmodi Parcellx inde ad Opus
noftrum devenerunt, five in eifdeni noftris manibus remanent m
prefenti Qiiae etiam ParcelJJe inde AbftraiftjE five Elongatse fije-
rint ad'Cujus vel Quorum Manus devenerunt, & Q„ix Summae
Denariorum Credicoribus divSi Avi noftri inde Solutas fuerunt,
Quando, Qualiter, &Qaomodo, , . „ o
Examinandi infuper, & Supervidendi quafcumque Summas, &
modum Expenfarum , ac Statum Hofpitii noftri,quafcumq.ie etiam
Solutiones, circa Salvationem & Defenfionem Regni & Domi-
niorum noftrorum praedidtorum , tam Hominibus ad Arma, Ar-
matis, & Sagittariis, quam Marinariis, &alio modo, tani (vide-
licet) per diitos Thefaurarios Guerrx, quam alias per * Thefau-
rarium noftrum AngliiE, medio tempore , qualitercumque faftas,
Supervidendi etiam quod omnes Soldarii noftri, qui Vadia (eu
Rewarda noftra receperunt, & Servitium fuum in hac parte non-
dum perfecerunt, inde finc computabiles & fideliter refpondeanc
ad Scaccarium noftrum, . . „ .,• •
Vos infuper, tam per Examinationem Ofiiciariorum & Mini-
flrorum rioftrorum quorumcumque, quam aliis viis & modis qui-
bus meliiis & celeriiis expedire videritis , Informandi de ventate
omnium & fingulorum PrxmifTorum ,
Ac omnia alia Faciendi & Exequendi, quae in hac parte fore vi-
deiitisneceffaria five oportuna, .
Ac Defeftus, fi quos in hac parte reperitis, Nobis & Concilio
noftro fideliter Reportandi, Nlofque de toco fado veftro in ea
parte diftinde & aperTe Cercificandi ,
Vobisinfuper, Tenore Prxfentium, plenam Committimus Po-
teftatem, ut quofcumque L'geos noftros, per quos vero Judicio
de alicujus Prxmiflbrum veritate plenius inforraari potentis, co-
ram vobis evocare , ipfofque ad Corporale Juramentum , de ve-
ritate fuper hiis dicenda , coram vobis prxltandum , ( Majonbus
Officiariis Regni noftri dumtaxat exceptis) quociens opus fuerit,
& vobis videbitur expedire, coropellere & artare polTitis;
Et ide6 Vobis , in Fide & Ligeantia quibus Nobis tenemini,
Firmiter Injungendo, Mandamus quod circa Prxmiffa omnia &
fingula , cum continuatione temporis & dierum , (i expediens &
neceffe fuerit (cum ea tamen celericate qua fieri poterit) diligen-
ter Intendacis , & ea Faciatis , & Exequamini in Forma prxdi-
«fta :
Damus autem Univetfis & fmgulis Cuftodibus five Admmi-
ftratoribus Bonorum ejufdem Avi noftri, ac Otficiariis & Mini-
ftris noftris, tam Hofpitii noftri, quam aliis quibufcumque , Te-
nore Prxfentium , firmicer in Mandatis , quatinus Vobis , Qua-
tuordecim , Trefdecim , Duodecim , Undecim, Decem, No-
vem, Odo , Septem , Sex, & Quinque veft:riam (quorum de
quolibet Gradu & Statu unum Interefte volumus, ut prxdictum
cft) in PrxmiiTis omnibus & fingulis faciendis & exequendis, ad
Mandatum veftrum , Intendentes lint , Refpondentes , & Auxi-
liantes ,
Ac infuper dida Libros, Rotulos, Compota, & alia Memo-
randa , prxmiffa qualitercumque concernentia , vobis clare mon-
ftrari faciant & aperce, fine difficultate quacumque, quotiens ipfi,
vel eorum aliquis , per Vos , vel aliquem Veftrum , fuper hoc
fuerint , vel fuerit , requiliti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weltmonafterium , fecundo die Maii.
Per ipfu7i> Regem ^ ConciliuTn. hi pleno Parliamento.
* VII.
Ac, vi(is & intelleftis Literis prxdiflis , & habita Deliberatio- Ann. D.
ne, fuper materia prxdidta, per diftos Prxlatos, _ J?"?"^-
Pronunciatum exiicKret & Publicatum , per plures magnas & ^c. %.
hotabiles Rationes ^ ibidem dcclaratas , in plerio Parliamenco , cim
per Materiam compercam in didtis Literis,qaam alio modo,quod
dictus Vrbanus erat debite EleSus in Papaj» , & qu6d ita eft &
dehiet effe verus Papa , ac ipfum ut Papam * & Capttt Sandtx
Ecclefix debet quilibet acceptare & ei obedire, & ad i;iud facien-
dum concordarunt oranes Prxlati, Dominij & Communitates in
Parliamento prxdidto,
Ac infuper extitiffetConcordatum qu6d omnia Beneficia & aliae
Poirelliones , qux didi Cardinales Rebellantes, & omnes aliifui
Coadjutores , Fautores , & Adhxrentes , vel aliqui alii Inimici
noftri ac Regni noilri , hat)ent infra Poteftatem noftrairi, eftenc
Seiiita in Manus noitras , & quod Nobis refpondeatur de Fru-
(ftubus & Proficuis, de didis Beneficiis & PoirelTionibus , tanto
tempore quanto in manibus noftris remaneant ex caufa fupradi-
dta,
Ac etiam fuiffec Ordinatum quod j fi aliquis Ligeus nofter,"
infra Poteftitem noftram , impetrec Provilionem , vel Benefi-
cium, vel aliam Gratiam de aliquo alio, per Nometi Papa^ quani
de dido SaTiSiijftmo Patre noftro IJrhano , vel lit Obediens alicui
alceri Perfonx ut Pap^e, Cjz pofitus excra Protedtionem noftranl,
ac Bona & Catalla fua Seifita , tanquam Forisfedta , prout in Sca-
tuto prxdidto pleniiis continetur,
Jamque, Venerabilis Pater, Epi/copus Ajuenfts in Vafconia no-
bis incimaverit ut , in Civitate Aquenfi , & aliis Locis Obedien-
tix & Dominii noftrorum Aquitanix, grandes Difcordix & Dii-
fenfiones , fuper Siijma Antipapa , (int exortx, in grave Damp-
num & Periculum inmenfum Parcium illarum , & majora Peri-
cula & Dampna evenire formidancur , nili de congruo Remedio
celerius in ea parce fueric provifum,
Nos,
Hujufmodi Difcordias & DiOenfiones fedare , & Dampna &
Pericula evitare volentes , ac omnes Subdito? & Ligeos noftros
in Uniformitate Fidei Chriftianx, quantum in nobis eft , obfer-
vari cupientes, . .
Tenotem Scatuti prxdidti vobis , & omnibus Subditis , ac Ligeis
noftris Partium illarura, (ignificaraus per Prxfentes,
Exortanres firmiter quod ipfum Sandtiftimum Patrem , Urha-
num , t!t Papam & Caput totius Sandtx Ecclefix , aCceptetis , & d
Obedientes & Intendentes fitis in forma prxdidla ,
Inhibentes infuper omnibus Subdicis & Ligeis noftris, in parti-
bus prxdidtis, ne Q.uis eorum impetret Provifioncm, Beneficium,
vel aliam Gratiam de aliquo alio, per Nomen Papa , qu^m de di-
e.0 Sandtiffimo Pacre noitro Urbano, vel (ic Obediens alicui alteri
Perfonx , ut Papa , fub Pcenis antedidtis. ,
In cujus, &c. ,.*,..
Teiile Rege apud Weftmonaftenum , quarto die Mau.
Pro Cardinali (tAlcnceon, ^ychiciiacono E.xenite.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann D.
Sciatisquod, . r. r r. ,.^ }^^°-
Pro bona aff<:dlione quam verfus Perfonam, Reverendiftimi in -^»- 3-
ChrKfo Patris, Cardinatis SAlenceon, tX caufa quod ipfe Con- K. z.
fanguineus nofter exiftit, gerimus & habemus, & pro AfFedtio- P»*- ?•
ne bona, quam ipfe nobis monftravic, & indies monftrac Nobis R i p-J.
& Regno noftro; prout nobis fideliter eft Teftificacum, m. lo.
Conceftimus & Licenciam dedimus quibufcumque Fidelibus ,
Ligeis & Obediencibus noftris, de Regno noftro Anglix, & eo-
rum cuilibet, quod ipfi Procuratores didti Cardinahs in Regno
noliro,& Firmarii & Miniftri lui Archidiaconaius Exonix(tjuem
prxfatus Cardmalis in Regno noftro prxdidto pofiTidet) eile va-
leant, & eidem Cardinah quod ip(e Proficua dicti Archidiacona-
tus, per manus didtorum Piocuratorum, Firmariorum, & Mini-
ftrorum fuorum , recipere poteric iine Impetitione ncftra , vel
Hxredum nollrorum, aut Miniftrorum noftrorum quorumcum-
que , Tenore Prxfentium , fimiliter Licentiam dedunus fpecia-
lem.
In cujus, &c. , », .
Tefte Rcgc apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Maii.
Fer hrevs de Privato Sigillo.
Vc StatHto, pro Urhano Papa, i» Jqmtania, obfervando. De Poteftatc TraHandi cum Regc & Regina Portugalia.
Ann. D,
1380.
An. 5.
R. 1.
Vafc. 3.
K. x.m.
I.
D EX , Univerfis & fingulis Archiepifcopis , Epifcopis , Abbati-
■'■^ bus, Prioribus, Archidiaconis , Comitibus, Baronibus, Sene-
fcallis, Judicibus, Prxpolitis, Ballivis, Miniftris, & omnibus Fi-
delibus, & Subditis, ac Ligeis noitris, in Vafconia, tam infra Li-
bertates, quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Cum in Statuco, apud Glouceftriam nuper edito , inter cxtera,
contineatur quod ,
Pro eo, quod intelleximus , tam per Literas Patentes, tunc de
Novo venientes de certis Cardinalibus Rehellantibus contra,San-
dtiiTimum Patrem noftrum , Vrbamim modo Papam, quam alio
modo , per Publicam Famam , quod Divifio & Difcordia erat
inter didtum Sandtiffimum Patrem noftrum & Cardinales, qui fe
conabantur pro toco Poffe fuo Deponere didtum Savftiffttnurn
Patrem nortrum de Statu Papx, & ad excitandum & comoven-
dum, per Suggeftiones fuas proprias, Reges, Principes, & Popu-
lum Chriltianum contra didtum Satidijftmu^n Patrem., in grande
periculum Animarum fuarum, & malum Exemplum,
Didtas Literas monftrari fecerimus Prxlatis, Dominis, & aliis
Magnatibus & Peritis Regni noftri, in didlo Parliamento noftro
cxi(f entibus ,
Ttm. III. P. III,
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
-• Ciim pro certis Alligantiis, Amicitus, & AuXilns mutuis,
Inter Magnificum Principem , Dominum TerJiandum, P.egem
PortwyaUa., * Conianguineum noftrum caritlimum, &, Inclitam
Domfnam'Lfo«("''JW», Reginam Portugaha , Coniorccm fuam ,
Confansuineamnoftramcariftimam, proSe, & Hxredibus , Reg-
nis Terris, Dominiis, Subditis, & VaiTallis (uis quibufcumque,
ex Parte una, & Nos pro Nobis, & Hxredibus noftris, Regnis,
Terris, Dominiis, Subdicis, & Vallams noftris quibuicumque, ex
Parte altera ineundis, ,. , , , iifi-. j
Diledtum nobis , Johannem Fenia7tdi de Andero Militem , de
noftris intentione & voluntace in hac parte pleniiis informatum,
Prout in quibufdam Arciculis, eidem Johanni, in Scripcis, fub
PrivacoSigillo noftro, traditis, clarellquet, ~ r-
Ad prxfentiam didtorum Regis & Reginx duxerimus Tranfmif
tendum ,
De fi'dclitate & circumfpedlione prxfati Johannis confidentes,
Eidem Johamii ad Tradtandum & Concordandum cum prxdi-
dtis, Rege & Rtgina , & eorum Concilio, de hujufmodi Alligan-
N a u»
Ann. IX
1380,
A-i. J.
R. l.
Vranc. \l
R.i.m.
4-
• VJI.
2/4.
lOO
CONVENTIONESj LITERi^,
Ann.D. tiis & Auxiliis, juxta Tcnorem Articulorum prxdiaorum, & ad
n8o. ca qux ad Nos in hac parte fecere pertinebunt, juxta Tenorem
l^c. }.. Articulorum eorumdem, pro Nobis & Nomine noftro, promit-
tendum & firmandum , Tenore Pradentium , Coramirimus &
Committimus Poteftatcm ; „ „ . r rr ■
Ita femper quod idem Jahannes Literas & Secuntatem lumcien-
tes a prxfatis Rp^? & negma, fuper hiis, qux pro parte fua fa^re
tenebuntur, Nobis afferat juxtaTenorem Articulorum prxdicto-
Ratum habituri & Gramm quicquid idem Johannes fic,ut prx-
■ mittitur, pro Nobis, & Nomine noftro, fecerit in praemiflis.
•Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftn Teiti-
•monio, vicefimo tertio die Maii.
Ter ipfum 'Regem ^ Concilium.
Ann. D
1580.
jiii. 3.
R. 1.
TrnTic. 3
R 2. m.
S-
* VII,
Vro Secretario Regis N.tvarnt,
REX univerfis &c fins^ulis Admirallis , Caftellanis, Capitaneis,
Conftabulanis, Cuftodibus Caftiorum, Villarum,& aliorum
Fortalitiorum , nccnon Majoribus, Vicecomitibus, Ballivis, Mi-
niftris, & aliis Fidelibus fuis , tam infra Libertates, quam extra,
ad quos, &c. Salutem.
Sciacis quod , /.,,,,, r.
.. Ciim , dilcaus nobis , Magifter Fafchalis de I/ardia , Secreta-
rius & Procurator, Magnifici Principis, Karoli Regis Navarr^,
Confanguinei noftri cariHimi , nuper in Regnum noftrum An-
Pro quibufdam Secretis & Arduis Negotiis intcr Nos & di-
ftum Confanguineum noftrum a diu eft Habitis & Traftatis ,
qux Finem debitum & optatum certis de caufis nondum forciri
potuerunt, , ,, /, »,
In AmbafTiam venerit , & in eodem R^no noftro Moram
traxerit non modicam , ulteriufque ibidem ex hac causa morari ne-
ceflario oportebit ,
Volentes (ob Reverentiam didi Confanguinei noftri) pro Per-
fona ejufdem Ambaffiatoris , ne eidem , diim in Regno noftro
prxdido ftierit , ad Procurationem .^mulorum fuorum ( li qui
fuerint) aliqua Violentia per Areftum, Attachiamenta, feu Impri-
fonamentum aliquod, vel alio modo quocumque, inferatur, quo-
minus Negotia prxdida, qux maxime infident nobis cordi, infe-
«aa (quod ablit) remaneant, quod, fi fieret, non folum in noftri
Scandalum, verum etiam in noftri & iplius Confanguinei noftri
Dampnum non modicum & Prxjudicium redundarct manifcfte,
in quantum poterimus providere,
Volumus & Concedimus quod idem Pajchalis, tam in Civitate
noftra Londonix , quam alibi , infra Rcgnum noftrum prxdi-
dtum, fuper Negotiis illis, in proximo jam (Deo dante) finaliter
expediendis , morari pacifice & converfari , ac penes Nos &
Conciiium noftrum , ex caufis prxdidis , de Tempore in Tcm-
pus, libere Profequi , Ireque & Redire, quoticns iibi placuerit,
& ei videbitur expedire, abfque Arefto , Attachiamento , vel Im-
prifonamcnto Corporis fui , feu quovis alio Impedimento, ei per
vos feu alios Miniftros noftros aut alium quemcumque inferen-
dis:
Et ideo vobis & cuilibet veftriim, diftriClius quo potenmus ,
firmiter injungendo , Mandamus quod ipfum Vafchalcm , penes
Nos & Concilium noftrum, ex caufa prxdida, libere Profequi,
Ire, & Redire, & infra Rcgnum noftrum prxdiftum Morari &
Converfari, ut prxdiftum eft, permittatis,
Ipfum, clum in Regno noftro pacifice fe geflerit, per hujufmo-
di Areftum vel * Attachiamenta aliqua Corporis fui prxdidti , feu
quovis alio modo, quoufque aliud a nobis f.iper hoc fpecialiter ha-
bueritis in Mandatis , non impediendo aut nroleftando , ieu quan-
pjm in vobis eft ab aliis impediri vel moleftari aliqualiter permit-
tendo.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Teftc Rege apud Weftmonafterium , vicefimo quarto die Maii.
Ter ipjum Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1580.
An. 5.
K. 1.
Scot. 3.
R. 1. m.
I.
De Aiomta Scotu recipicnda.
LE Roi a, noz cheres & foialx, Henry Je Perey Counte de
Northumbre , Rubard k Scrop , Baneret , Tbomas de Ilderto?! ,
Chivaler Chaumberleyn de Berewyk , & Meftre Johan de IValt
ham Chanoinge d'Everwyk , Salutz.
Sachex que ,
Come, luy Trefnoble & Puiflant Prince, Ro^fr^noftre chere
Cofyn d'Efcoce, nousdoit Paier Dufze Milles Marcz d'Efteriinges,
de noftre Monoie d'Engleterre, ou Or ou Argent a la valu; c'eft-
aflavoir, . „
Pur le Feft de Seint Johan le Baptiftre, TAn de noftre Regne
Sccond, Quatre Milles Marcx,
Pur le Feft de Seint Johan le Baptiftre, TAn de noftre Regne
avantdit Tierce, Quatre Milles Marcs,
Et pur ceft profchein Feft de Seint Johan le Baptittre, qui ferra
TAn de noftre dit R^ne Quart Comenceant , Quatre Milles
Marcs d'Efterlings ,
En Dedudtion, Rebat & Partie dePaiement deVinc & Quatre
Milles Marcs , queux .nous font clerement duez de la Somme de
Cynquant &: Sys Milles Marcz d'Efterlinges , les queux noftre dit
Cofyn & autres Prelatz, Countes,& Noblcs du Roialme d'Efco-
ce ont Accordez & Promys a paier,par lours Lettres Obligatoirs,
a caufe de la Reft de la Ranceon de David de Bruys , qi Dieu
Sflbille , & par autres certeins caufes qui font plus largeaicnt com-
prifes en lour dites Lettres Obligacoirs, a noftre trefchere Seigneur
& Aiel Edward, n'adgairs Roy d^Engleterre, qi Dieu afloille, &a Ann. D
fes Heirs enc faites, 1380.
Nous (confiantz au plein de voz Sens, Loialte, & Difcretion) Rif. i.
eions Aflignez & Deputez vous, Trois, & Deux de vous, de
Recevir pur Nous , & en noftre Noun , de noftre dic Coufyn
d'EJcoce, ou de fes Miniftres, a noftre Ville de Berewyk, les ditz
Dufze Milles Marcz, par Endentures ent en due manere a Faire,
& de les faire Noumbrer, Compter, Trier, & Poifer, & fauve-
ment Amefner d'illeqes , fanz delay , tanque a noftre Citee de
Londres a noz Couftages , ou autrement de ent ordeigner , folonc
ceo que vous averez en Mandement depar Nous,
Et de bailler & deliverer a noftre dit Couf^» & fes Deputes, en
ce Cas, noz Lettres d'Aquitance, Abfolution, & Deliverance de
la dit Somme de Dufze Milles Marcs, &, fi meftier eft , de faire
Lettres d' Aquitance , defouz voz Seelx , ou les Seelx de Trois ou
de Deux de vous , fi bones & fufficiantes qui lour deura fuftire,
pur meifme la Sommeou deceo que en Receverez,
Et auxi de Faire & Doner, en Noun de Nous, Lettres de fauf
& feur Conduit & Protedtion defouz voz Seelz, Trois, ou Deux
de vous ,as Miniftres & Deputez de noftre dit Cojyn d^EJioce, tan-
que al Nombre de Seflant Parfonnes au Chival, qucux viendront,
depar noftre dit Cojy» dEJcoce , a noftre Ville de Berewyk, pur
mefme la Caufe , tantz , & ticux , & fi fufiiciantes , & par li long
temps a durer, come bon vous iemblera, ou meftier ferra, & de
Faire Executer & Expedier toutes autres chofes necelfaires en tiel
Cas , fuppofe q'ils demandaflent Mandement pluis efpecial ,
Promettantz avoir Ferme & Aggreable quantque ferra feit par
vous, Trois, ou Deux de vous, en Noun de Nous, fur lesCho-
fesavantdites:
Et pur ce vous Mandons, fermement enjoignantz , que les dio-
{cs avantdites faces & accompliez en la manere deifufdite, & ceo
ne lefTez en nul manere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleys
de Weftm. le xxviii. jour de May.
Ter ipjum Regem.
* Super Viagio Britanniit,
LE R o I a touz ceux, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
Savoir vous faifons que ,
Come nous ecns faite faire a noftre Trefchere Uncle Thomas
Counte de Bukyngham , & a noz cheres & foialx, Wi/liam Sire
de Latymer, Rauf Sire de Bajfet , Thomas de Percy, Hugh de Ca/-
vy/ey , "& autres Capiteins , ordenez d'aler en un Viage , ore pro-
cheinement a faire, oue TEide de Dieu, es Parties de France &
de Bretaigne, en noftre Service,
De quele Viage noftre dit Unc/e ferra Chiveteyn,
Aflignements de certeins Sonimes de Deniers, a prendre, tant
de les Dilme & Subiide dareinement a nous Grauntez par le Cler-
gie de noftre Roialme, conie de noilre Subfide de Leyne,Qiiirs,
& Peaux lanuz , fur Ics Gages & Regard de eu.x & de lcur Rete-
nues, purun Demy Quaner d'un An (c'efte aflavoir) x m.V. des
dis Difme & Subfide par la Clergie tantoft apres la Fette de la
Nativite Scint Johan prochein venant,& iv m. D. iv xx. xii /. xiv ».
ii d. del Subfide de primers Leynes, Quirs, & PeuLx, paflanz,
appres le primer jour de Septembre prochein , en les Portes de
Londres, Seint Botolf, & Kyngeilon fur HuU,
Nous,
Defirantz que noftre dit Uncle Chiveteyn , & les Capiteins
avantditz , foient afliirez de leur Paiement en celle Partie , par ma-
nere avantdite ,
Volons & Grauntons que les ditz Aflfignemeutz, enfi a euxfaitz,
come defus,fbient Fermes & Vaillables,& ne foient en nul temps
Repelles, ne Appeticez, ne que riens foit fait, en Prejudice, De-
lay , ou Arreriflement d'yceux, par Nous , ne par noftre Trefo-
rer, pur le temps elteant , ne par autres noz Miniftres quelcon-
ques,
Et , d'Abundant, pur pluis ferme Seurtee des ditz Chivetcin
& Capiteins en ce Cas, avons fait bailler esMains des Honurables
Piers en Dieu Si>non Ercevefrjue de Canterhirs no&re ChznceWcr^
Thomas Evejque d'ExceJire noftre Treforer , & de noz chers &
foialx Chivalers Wil/iam de Beauchamp noftre Chamberleyn ,^&
Hugh de Segrave Senefchall de noftre Houftel, & de noftre chere
Clerk Johan de Fordham Gardein de noftre Prive Seal , certeins
noz Joialx de la value de Dys Milles Liures d'Efterlynges ,
Et les queux Joialx nous volons que demoergent en leur Maine,
& defouz leur Garde , tanque les ditz Chiveteyn & Capiteins
foient parpaiez de toutes les Sommes de Deniers , a eux Ailignex
depar nous, come defus, a caufe du dic Viage,
Et que mefmes les Joialx ne foient acunement Delivcrez , hors
des Mains & Gardedes ditz Ercevef^ue, Evefque, Chamber/eyn,
Senejcha//, & Gardein de nojire Prive Sea/, tanque les ditz Chive-
teyn & Capiteyns foient pleinement Paies de les ditz Sommes, a
eux AfTignees, come defus eft dit,
Et celte chofe Promettons de faire Tenir & Accomplier , fi a-
vant come eles nous touchent & come loiautedemande, & de
non venir ne feire a Tencontre,
Pur quele Paiement receyvere, en Noun de noftre dit Unc/e &
des autres Capitayns fufiiomes , font Ordeignez Sire Johan de Her-
mefhorp , Sire Tbomas Orgrave , Monfieur Johan Gi/des/?urgh ^
Johan Phi/ipot , & Gautroun de Bardes , les queux refleiveront
tout rentre Somme , a eux Afligne , pur delyvere a cheicun des
Chiveteyn & Capiteyns fufditz, ou a fon Attorne, demourrant
dedeinz le Roialme, ceo que fon Aflerant amontera de temps en
temps, come il ferra Receu des CoiUours du dite Subfide.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a Weftm. lc
primer jour de Juyn. , , ^
Far le Roi ^ foa Confei/.
Pr»
* VII.
15-6.
Ann. D;
1380.
An. j.
R. 1.
Fat. j.
R.i.f.j;
m. II.
ET ACTA PUBLICA.
lot
Pro Cardwali Ravemie , fnper Cancellaria ^ Prabendafttis.
REX Omnibus, adquos, &c. Salutem.
Sciacis qu6d ,
Pro bona AfFeftione, quam erga Perfonam,Reverendi inChri-
fto Patris, Cardinalis de Havenna habemus, & pro bona Volunta-
te & Diledtione , quas ipfe Nobis & Regno noftro hadtenus
* monftravit, & indies monftrat, prout nobis eft bene Teftifica-
Cx)nce{Iimus & Licentiam Dedimus , quantum in nobis eft ,
oirinibus Fidelibus, Ligeis, & Obedientibus noftris de Regno no-
ftro Anglise, & eorum cuihbet, quod ipfi poffint efle Procurato-
res diBi Cardinalis in Regno noftro praedido , ac Firmarii & Mi-
niftri fui Cancellarix in Ecclefia CathedraH Lichefeldenfi, &Pr£e-
bendie de Caftre in Ecclefia Cathedrali Lincolnienfi, quas prae-
didtus Cardinalis habetin Regno noftro prxdido , ut accepimus,
Et eidem Cardinali quod ipfe Proficua didarum Cancellarix &
Prxbendx per manus Procuratorum Firmariorum & Miniftrorutn
fuorum praedidorum Recipere vakat , abfque Impetitione noftri
vel Hseredum aut Miniftrorum noftrorum quorumcumque, fimi-
liter Licentiam dedimus fpecialem.
In cujus, &c. ^ . ,. - ..
Tefte Rege apud Weftmonaftermm , feptimo die Junu.
Ver Breve de Privato Sigillo.
Conceffimus & Licentiam dedimus , quantum in nobis eft. Ann. D.
omnibus Pidelibus, Ligeis, & Obedientibus noftris de Regno no- 1380.
ftro Anghx, & eorum cuilibet, quod ipfi poffint efle Procurato- »'«• ».
res diiii Cardinalis in R^no noftro prxdidio , ac Firmarii & Mi-
niftri fui Archidiaconatiis Dorceftriae in Ecclefia Cathediali Sa-
rum , ac Thefaurarix ejufdcm Ecclefix , necnon Prxbendx de
Coryngham , in Ecclefia Cathedrali Lincolnienfi , cum omnibus
Membris & Pertinentiis fuis , quos praedidlus Cardinalis habet in
Regno pnedido, ut accepimus,
Et eidem Cardinali., quod ipfe Proficua didorum Archidiacona-
tus , Thefaurarix , & Prxbendse , ac Membrorum & Pertinen-
tium fuorum prxdidtorum , per manus Procuratorum, Firmario-
rum, & Miniltrorum fuorum hujufmodi, Recipere valeat , abfque
Impeticione noftri , vel Hxredum aut Miniftrorum noftrorum
quorumcumque, fimiliter Licentiam dedimus fpecialem.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die JuniJ,
Ter ipfum Regem.
Pro Johanne Faflolf.
Ann D TOjf'<»«»«Ffl/?«^Chivaler, quiinObfequiumRegis verfusTrans-
■ J marinas partes profedurus eft , habet Literas Regis de Generali
Attornatu, fub Nominibus Hugonis Fafiolf&z Johannis FaftolfSt-
nioris , fub alternatione , ad Lucrandum , &c. in quibulcumque
Curiis Angliae, per unum Annum duraturas.
Pr. &c.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , odavo die Junii.
Rohertus de Taryngton Clericus recepit Attornamentum.
* VII.
Ann. D.
1380.
An. ■!,.
R. 1.
P.Tf. 3.
R.2./.. 3.
m. 4.
De Apoftata cafienda.
DEX
tem.
Be TraBando fkper Matrimonio inter Regem & Filiam
Lttdovici nttper Jmperatoris.
t> EX Univerfis, ad quorum notitiam prxfentes Literx perve-
t^ nerint, Salutem.
Sciatis quod , .. .-, r, » » •
Ciim quxdam certa Materia , de & fuper Contradtu Matnmo-
niali , inter Perfonam noftram & Dominam Katerinam Filiam ,
celebris memorije, Ludo-wici, m^tr Romanorum Imperatoris, No-
bis & Concilio noftro tafta fuerit & locuta,
Nos vero ex hac Caufa , diledtos & fideles noftros , Simonem de
Burle Militem Camerx noftrae , Magiftrum Roberfum Brayhrok
Secretarium noftrum , & Bernardum Van Sedles Militem Camerae
noftrx, de Voluntate & Intencione noftris in hac parte inftruftos
(de quorum fidelicate & circumfpeftione plene confidimus) no-
ftros veros & legitimos Procuratores ac Nuncios fpeciales , de
Affenfu Concilii noftri antedidti , Conftituimus & Facimus per
Prxfentes; „ twt ••
Dantes & Committentes eifdem Procuratonbus & Nunciis no-
ftris , & Duobus eorum , Poteftatem generalem ac Mandatum
fpeciale , Voluntatem & Intentionem tam Sereniflimi Principis
Domini Wenfalai 'Romanorum c^ Bohemia Regis Fratris noftri ca-
riffimi, quam ejufdem Domime Katerina , & Amicorum fuorum,
fuper hujufmodi Contradtu , & fuper Accefforiis, Conne.xis, &
Circumftantiis ab eodem dependentibus , audiendi ,
Et fuper didto Contradtu , necnon cum eodem Fratre noftro,
vel Deputatis fuis, fufficienti Poceftate fuffulcis , fuper Alligantiis,
Perpetuis, vel ad Tempus,inter didtum Fratrem noftrum & Nos
Tradtandi & Concordandi ,
Et ad Voluntatem noftram eidem Fratri noftro fuper Amicitiis
& AUigantiis illis Exponendi & Declarandi,
Ac alia pro Nobis & Nomine noftro , modo & forma , quibus
eis melius videbitur , Faciendi & Expediendi qux in hac parte
neceiTaria fuerint feu etiam oportuna ,
Ratum habituri & Gratum quicquid per didtos ProcuraCores
noftros , vel Duos eorum , Adtum vel Geftum fueric in Prxmis-
fis, & quolibcc Prxmifforum
In cujus, &c. per Dimidium Annum duracuras.
Dat. in Palatio noftro Weftm. duodecimodie Junii.
Ter ipfum Regem (^ Concilium fuum.
EoJem modo couftituuntur iidemj Simon e^ Rohertus , Jub eadem
Data.
t, dileilis & Fidelibus fuis, Vicecomiti noftro Sutha?>iptonite,
Ricardo Mabank, Johan?ii Mahank, & Johanni Halle, Salu-
Quia Frater Thomas Coffyn Monachus, diledli nobis in Chrifto,
Abbatis Abbatix Glaftonis , Ordinis Sandti Bcnedidli, in eodem
Ordine Profeffus, de eadera Abbatia, fine Licentia Abbatis prx-
didti , recedens , fpreto habitu ejufdem Ordinis, de Patria in Pa-
triam , in Habitu Seculari , vagatur & difcurrit , in Animx fux
Penculum, & totius Ordinis prxdidi Scandalum manifeftum,
Quodque idem Thomas ad partes Tranfmarinas , ad quamplura
Prxjudicialia Nobis & Coronx noftrx ibidem (quod ablk) perpe-
tranda, contra Statuta & Prohibitiones noftra, pro viribus niticur
in proximo Tranfmeare, ficut idem Abbas nobis, per fuas Paten-
tes Literas, pleniiis certificavit,
Affignavimus vos, conjundtim, & divifim, ad prxdidtum Tho-
mam , ubicumque infra Regnum noftrum Anglix , tam infra Li-
bertates , quam extra , inveniri contigerit , Capiendum & Arefvan-
dum,ac prxfato Abbati , vel ejus in hac parte Attornaco, juxta
Ordinis fui Difciplinam & Regulam caftigandum , liberari facien-
dum;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum , firmiter injungendo, man-
damus quod circaPrxmiffa diligenter Intendatis, & ea faciatis &
exequamini in forma prxdidta :
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus ,
Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris, Tenore Prxfentium,
firmiter inMandacis, quatinus vobis, & cuihbet veftrum, in prx-
niiffis faciendis & exequendis , Intendentesfint, Confulentes, &
Auxiliantes quotiens & prout per vos vel aliquem veftrum fuper
hoc , ex parte noftra , fuerint requifiti.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Junii.
Confimiles Commiffiones diriguntur fubfcriptis ^ ad areftandum
prxfatum Thomam in forma fupradidta, fub eaaem Datai vide-
licet.
Ann.t)
1380.
An. 3.
R. 1.
Vnt.T,.
R.i.f.J.
m. j. d.
Vicecomiti Regis OxoniiS ,
Thoma Barton ,
Radulpho Halle.
Viceco?niti IVilteftte y
Rogero Batyn ,
Petro Parver. j
Vicecomiti Somerfetia df Dorfe-
tia.
Rogero Thurlehere ,
Ricardo Hur?iemun.
y\n Comitatu Oxoniae.
^ln Comitatu Wiitefiae.
}
In Comitatibus Somerfetix
Dorfetix.
&
Pro Cardinali Corftenfi Prxbendario de Stranshale,
K'
•VIL
Ann.D.
1380.
An 5.
* Pro Cardinale Neapolitano fuper ftiis Archidiaconat» ,
Thefauraria, er Pr^ebenda.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
•'■^ Sciatis quod ,
Pro bona Affedtione quam erga Perfbnam , Reverendi in Chri-
fto Patris, Cardina/is Neapolitani habemus , & pro bona diledtio-
ne quam ipfe nobis & Regno noftro hadlenus monftravit, & in-
dies monftrat, prouc nobis bene eft Teftificatum,
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
- Sciatis quod ,
Pro bona Affedtione quam erga Perfonam , Reverendi in Chri
fto Patris, Cardinalis Corfienfis habemus, & pro bona Diledlionc R. 2.
quam ipfe Nobis & Regno noftro hadtenus monftravk, & indies Paf. 3.
monftrat, prout nobis eil; Teftificatum, R i.p.
Conceffimus & Licentiam dedimus, quantum in nobis eft,om- 3. w.7
nibus Fidelibus, Ligeis, & Obedientibus noftris , de R(^no no-
ftro Anglix, & eorum cuilibet, quod ipfi poffint elfe Procurato-
res didti Cardinalis in Regno noflro prxdidlo , ac Firmarii & Mi-
niftri fui Prxbendx de Straniliale in Ecclefia Metropolitana Ebo-
rum; de qua Prxbenda prxdidio Cardinali eft provifum , ut acce-
pimus ,
Et eidem Cardinali qu6d ipfe Proficua didtx Prxbendx , per
manus Procuratorum Firmariorum & Miniftrorum fuorum prx-
didtorum, recipere valeat, abfque Impetitione Nottri, vel Hxre-
dum , aut Miniftrorum noftrorum quorumcumque , fimilicer Li-
cenciam Dedimus fpecialem.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Junii.
Per Breve de Privato Sigillo.
N 3
ti^
]
Ol
CONVENTIONES, LITER^;
Ann. D.
1380.
Ric. 1.
Ann. D.
1380.
Au j.
R. l.
Franc. 3.
R.im
• VII.
x6o,
Ann. D.
1380.
An. 3.
K. 1.
CUuf. 3.
R. 1. m.
38.-/.
De Permittendo E.vcercitum Regis Intrare Villam Calejii ijr
ibidem Hofpitari.
REX, dileflo & fideli fuo, Johanni Devereiix, Capicaneo Vil-
Ix. noftite Calefii , Salutem.
Literas veftras,
Paffagium Excercitus noftri,
Qui fub Gubernatione Cariflimi Avunculi noftri, Comitis Bu-
kmghamia, ibidem in proximo vcrfus parces Franciae, Deo duce,
eft Tranliturus,
Specialiter tangentes,
Nobis & Concilio nuper miflas fane intelleximus :
Super qua quidem Materia matura Deliberatione cum , Carifli-
tno Avunculo noftro , Johanne Rege CaftelU ^ Legionis Duce
Lancaftriae , ac aliis Dominis & Magnatibus Rcgni noftri Angliae ,
przhabita , videtur eifdem quod Excercitus prjedidus per Villam
noftram praedidam , prout antea , tempore Domini E. nuper Re-
gis Anglia , Avi noftri , fieri Iblebac , neceflario jam Tranfire
oportebit , & in eadem , fi necefle fuerit , Recipi & Hofpitari :
Et ideo Volumus & Vobis Mandamus quod inter Vos , & , di-
leftum & fidelem noftrum , Walterum Fitz Wauter & alios de
Concilio ipfius Comitis , qui penes vos ex hac causa in proximo
funt accefluri , in ea Parte talem debitam Ordinationem feciatis,
quo modo (videlicet) Excercitus nofter prxdidtus diiflam Villam
melius & quietius poterit inrrare, ac eadem , ad minus Dampnum
feu Nocumentum veftri , & Soldariorum noftrorum ibidem , ac
Mercatorum & aliorum lohabitantium in ViUa pracdida, Recipi
poterit & Hofpitari,
Gentes noftras infuper de eodem Exccrcitu , de tempore in tem-
pus, cum ibidem applicuerint, Villam noftram praedidtam intrare,
& in eadem Recipi , Recolligi , & Hofpitari , ijne quocumque
Impedimento, permittendo:
Si vero per Aflenfum Capitaneorum , quos illuc, ante adventum
didi Comitis , venire contigerit , diftas Gentes noftras inducere
& excitare poteritis , ad Logiandum & Morandum fecure in Cam-
pis, ad ipforum magis Proficuum&: Aifiamentum, & didx Villx
noftrae Exonerationem , hoc Nobis & Concilio noftro non modi-
cum placeret.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Junii.
* Dc Delo CT' mala Fide GallicorHm , i» traflando : de
Gnerra frofeqnenda ; & de Orando.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, -rf. eadem gratia, Epifcopo
Iv Wygornienfi, Salutem.
Sciatis quod Nos nuper ,
Confiderantes qualiter EfRifionem Chriftiani Sanguinis,'
In Profecutione Juris Regni & Coronx Franciae,
Quod ad Dominum Ed-wardum nuper Regem Anglia Avum no-
ftrum tempore fuo fpedabat , & ad Nos poft ipfum per Defcen-
fum haercditarium pertinere dinofcitur ,
Hiis diebus, tam tempore cjufdem Avi noftri, necnon & Do-
pnini Edv.ardi tunc Princifis Wallia Patris noftri , quam Noftro ,
Per Fada bellicofa , inter Nos & Adverfarium noftrum Francia,
diverfimode & multipliciter ante haec tempora difperfam ,
Ob honorem Omnipotentis Dci , & gloriofae Virginis Mariae
Matris fux, ac Populi Chriftiani tranquillitatem & quietem,
Abhorrere poflemus,
Diverfos Nuncios noftros,
Ad Tradtandum , cura Parte di(5ti Adverfarii noftri , fuper Pacis
Concordia, per ipfum fubtiliter promifsa ,
Ad Sumptos noftros grandes & varios , ad Loca diverfa , cum
Poteftate fufficienti, pluries deftinavimus:
Et licet iidem Nuncii noltri , ad Dies & Loca , inter ipfos &
Nuncios Partis adverfa: concorditer aflignata , Nomine noftro &
pro nobis , fuper Pace & Concordia hujufmodi rationabiliter tra-
dtare faepius fe obtulerint , ibdem tamen Adverfarius nofler , Pro-
mififis ex parte fua fatisfacere voluntari^ practermittens , novas a
nobis ftuduit impetrare Inducias, ut fic, cum Dilationibus & Per-
traftationibiis hujufmodi , contra Nos & nobis Adhaerentes ad A-
dtus bellicos commodiiis fe pararet :
Unde Nos (quos Prxteritorum Ratio didicit praenofle Futura)
aliud nobis fupereife Remedium erga didlum Adverfarium noftrum
(qui Nos , ut praemittitur , fic D e L u s i t) nifi per Fortunam
Guerrx, non videntes, cariflimum Avunculum noftrum, Thomam
Comitem Bukinghamia , Conftabularium noftrum Anglix , cum
quibufdam aliis Magnatibus, Equitibus, & Pcditibus Regni noftri
Angliae , verfus partes Tranfmarinas , ad didtum Adverlarium no-
ftrum & fuos, cum Dei adjutorio, nominenoftro , Debellandum
(pro eo quod ad partes illas, ad praefens, perfonaliter accedere non
valemus) de avifamento totius Concilii noftri duximus Tranfmit-
tendum :
Ac Nos, fperantes indubie qu6d Fadta bellorum & Triumphus
non in Loricatx Gentis Numero, virtute ExcercitCis, aut humani
brachii forritudine proveniant , fet ex Deo , in cujus Subfidio (qui
Intentionum omnium eft Cos^nitor) totam repofuimus fiduciam
mentis noftriE , confidentes firmiter quod ipfe Summus Deus (a
quo omnis Vi(£toria procedit) Nobis , ac didto Avunculo noftro ,
& aliis fibi Afliftentibus , in Profecutione Juris noftri , eo amplius
erit favorabilis & propitius , quo plures apud eum propterea cor-
dialiiis intercedent:
Cum itaque veftra , aliorumque Clericorum , Subditorum ve-
ftrorum , tarri Regularium , quam Secularium , devota Precamina
Nobis ac aliis fupradidis fint ad hoc oportuna , velitis ergo peti-
Cius, pro recuperatione Juris noftri praedidi & felici Expeditione
didti AvuncuH noftri , ac aliorum de Comitiva fua, necnon pro
Pace EccleliiE &c Regni, devotis Interceflionibus , MifTarum Ce-
lebrationibus , aliifque Pietatis Officiis affidue exorare & exorari
facere, ac, propter hoc, Praedicationes & ProcelTiones , aliafque
Deo placabiles Hoftias , per Vos , ac caeteros de Clero , veftrae
Dicecefis , quofcumque , Exemptos , & non Exemptos , devote
fieri & offerri ; ut eidem Avunculo noftro , ac aliis fupradicftis,
quod noftris feu eorum Meritis aiTequi non valeat, veftris & eo-
rum InterceflRonibus largiatur.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo quarto die Junii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confmilia Brevia diriguntur ftngulis Epifcopis per Angliam fub
tadem Data.
Ann.D,
1380.
Ric. 1,
I
* Pro Domino de Duras ^ de Recomfenfationc,
t> EX Omnibus, ad quos, 6cc. Salutem.
•••^ Sciatis quod,
Cum Nos , Decimo odavo die Aprilis , Anno Regni noftri
primo,
De gratiS noftra fpeciali, & pro bono Servitio, quod, diledtus
& fidelis nofter , Gaillardus Durford , Dominus de Duras & de
Blanquefbrd , nobis impendit , & impendet in futurum , &pro
eo quod ipfe, occafione praefentis Guerrae, Majorem PartcmTer-
rarum fuarum in Dominio noftro Aquitanix amifit , ficut fumus
informati ,
CoNcESSERiMUS praedifto* Gaillardo Ducentas Libras
Sterlingorum Regni nottri Anghje , vcl Valorcm ejufdem Summae
in alia Moneta, percipiendas annuatim ad Terminos Sandti Mi-
chaelis & Pafchae per aequales Portiones, per manus Conftabularii
noftri Burdegalae qui pro tempore foret,de Exitibus Receptae fuae,
quoufque prxdidtus Gaillardus Terras fuas praedidtas Recuperave-
rit, vel Nos fibi de Valore didtae Summx Annuae , in forma prae-
didtaHabendo, fecerimus provideri, prout in Literis noftris prae-
didlis pleniiis continetur ,
Et ita exiftat quod poilmodiim , diledtus & fidelis noftcr , Jo-
hannes Dominus de Nevill , Locum noftrum tenens in partibus A-
quitanise , Dedit & Conceflit , per Literas fuas Patentes , praefato
Gaillardo, pro bono Servitio fuo, Domino E. nuper Regi Angliee
Avo noftro & nobis impenfo , & quod praedidtus Gaillardus nobis
indies impendit & impendet in futurum , ac , habito refpedtu ad
Amifllonem Terrarum fuarum praedidtarum , Praepofituram de
Baiona , cum omnibus Proficuis , Feodis , Cenfibus , Redditibus ,
& Emolumcntis , ad eam pcrtinentibus , ad totam Vitam prxdidli
Gaillardi, ita qu6d ipfe inde faciac Nobis & Noftris Homagium
Ligeum, & alia Jura & Deveria quae inde fieri debent, &debica
& confucta exiftunt, quas quidem Literas Patentes praefati Locuin
noilrum tenentis infpcKimus in hac verbaj
* VII.
161.
Ann.D.
1380,
A/i, 4.
R. 1.
Vafc. 4.
R. ». m.
9-
JOhan Sire de Neville,
noftre TrefTovcriin Seigneur
, Lieutenant d'Aquitane, pour
LK ROY DE FrANCE E T,
d'Engleterre.
Savoir faifons touz que nous ,
Pour les bons &c aggreables Services, que, noftre trefcher &
bien ame , Guaillard de Durfort , Sire de Duras, a feit a noftre
Treflbuverain Seigneur le Rojt (qui Dieux abfoillc) & fait , de jour
en autre , continuelment a Roi noftre dit Seigneur qui a prefent eft,
& fera par temps a venir ,
Et, heu regard a ce que, a caufe de ces prefentes Guerres, il a
pardu fon Lieu & Chaftel de Duras , & la greigneur Partic de fes
autres Terres, Rentes, & Revenues, qui avoit en le Paiis & Du-
che de Guiene ,
A icelli Guaillard, de noftre certaine Science, & du Pouoir &
Audtorite Rcyal , dont nous ufons , AvoNS Donne et Ot-
troie,Donnons ETOTTRoiONSjparces prefentes,
a Terme de Vie , la Prevofte de Baione , avec touz, les Proffiz,,
Feus, Cens, Rentes, Revenues, & autresEfmoIumentz, a icellc
appartenans , parmi ce qu'il en face au Roy, noftre dit Seipneur,
& aus foens Homage lige & les autres Droiz & Devoirs qui en
doyvent eftre faiz & font duez, & acouftumez ,
Si Mandons & Commandons a touz. les Gens, Demourans &
Habitans en la dite Prevofte de Baionne, Gcntieux & autrcs de
quelque cftat ou condicion qu'ils foient, & autres a qui il appar-
tendra, que au dit Sire de Duras , come a Prevoft furdit, ou a
fon fuffiflant Lieutenant , foient ObeifTant &: diligaument Enten-
dans, & a li facent & de Luy receyvant le Seremcnt acouftume
eftre fait en tel Cas :
Mandons, en oultre , a touz Senefchaux, Juges, Mairs, Pre-
voz, & a touz autres Jufticiers, Officers, & Miniftres du Roy,
noftre dit Seigneur & noftres , ou a leurs Lieuxtenans , & a ches-
cun d'eulx , quc de la dite Prevofte, avec touz les Prouffiz,FeuZ,
Cens , Rentes , Revenues , & autres Efmolumens , a icelle appar-
tenans, laiffent, facent, & fuffrent ufer & Joir pailiblement ledit
Sire de Duras , juxce & felonc la Teneur & Purport de ces noi
Lettres Patcntes;
NotiflSans, par ces prefentes, que cefte prefente DoN acion
nous Lui avons fait par raifon & defcharge de Milles Livres Mo-
noie Courrante , que noftre dit Seigrieur le Roy Li avoic * Donne
& Guarante de & fur les Revenues du Chaftel de Bordeaux.
Donne a Bourdeaux , foubz le Seel Royal de noftre Office, le
iv. jour de Mars, l'An de Grace Mill, Troifcentz , Soixante , D«
& Huyt.
Nos, de Gratia noftra fpeciali, & pro eo quod idem Gaillardus
Liceras noftras pxaedidtas, fibide didtis Ducencis Libris Annuis fic
fadtas,
I
• VII.
i6i.
ET ACTA PUBLICA.
Ann.D. fadas, in Cancellaria noftra reftituit cancellandas, eafdem Dona-
i;8o. tionem & Conceffionem priefati locum noitrum tenentis , juxta
Tenorem Literarum fuarum prasdiiftarum , Tenore Prasfentium ,
Approbamus, Ratificamus, &Confirmamus,
Habendam diiSam Prcepolituram , cum Proficuis, Feodis,Cen-
fibus , Redditibus , & Emolumentis , ad eam pertinentibus , uc
praedidum eft , pro Termino Vitte priedidi Gaillardi , vel quous-
que fibi de Valore ejufdem Prxpoiiturae, cum Pertinentiis , in alio
loco competenti, infra Dominium noftrum Aquitaniae, pro Ter-
103
mino Vitx fuK, provideri fecerimus, 6c pro bono Scrvitio, quod Ann.D.
iple nobis impendit , & impendec in futurum, ut prajdidtum eft, 1^80.
6C in Kecompenfationem Amiflionis fu;^ priedid:.!; , ac plenam Kic. 2.
batishidtionem Duceatarum Librarum Anuuarum fupradidtarum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftraonafterium, vice.lmo oaavo die Junii.
Per Breve de Privato Sigillc.
Litera Regis ^ Regime. VortugdliA , de ConventionibHs , cum
Edvardo KHper Regefatlis., Renovandis.
Eadem Litera Latine rcddita.
Ann. D. T\ O M Fernando , pel la GraaT, de Deus , 'Rei de Portugal & de T~\
i;ao. -L' Algarye, enfembra con a Reynha Dona Leonor , minha JVIol- ^^
R. X.
J.X Ah
torr.
hir,
Queremos , Outorgamos, & Avemos, por Firmas & Stavees,
todallas Aliancas , que forom fechas & firmadas anter Aduarte ,
P.ey que foy d'lngra tierra , & Nox , par Joham Fernajidez. Au-
deyro , & par Vaafio Bojninguex Chantor de Bragaanca, noilos
Procuradores :
' E plaz, nos & Queremos que eftas meefmas Aliances Aiamos
con Richarte , Rey que orehe d'Ingra tierra ^ de Franca.^ Nos,
todos noffos Subceffors , fegundo que Outorgado per los dichos
noflbs Procuradores , fleem hindo em nem huna guiia contra
ellas :
E Juiamos & Prometemos, embona Fee, lealment de Guar-
der a o dicho Rey Richarte as dichas Aliancas , fegundo per ellos
dichos Johan Fernandez & Vaafco Dommguez. Chantor de Bra-
gaanca, noflbs Procuradores, forom Firmadas & Outorgardas, &
de non hir contra eias em nem huna guifa , e de as Tener &
Coumpir , o todo tempo , fegundo em ellas huam Concleudo , e
de jamays nom hir contra ellas per nem huna Fegura que fe ca.
E, por efto fleer mays Firme & Stavel , iVlandamos fuz efta
Carta, Synada dos NolTos Nomes, & Seeladados noflTos verda-
Ceyros Seelos Grands.
Dant em Eftremoz, Quinze dias de Julho.
El Rey o Mandon Johan a Fom a fez.
Era de Mil CCCC. & XVIII. Annos.
Sub Sigillis Regis ^ Regina.
Ominus Femandus , Deigratia, Rex Portu^allise c^ Algar^
hiis , ttna cum Regina Domina Alianora , mea U.xore.
Volumus , Concediinus , c^ Habemus , pro Firmis cJ- StabilibuSy
omnes eas Alligantias , qua era^it faUa: & firmata ivter Edvvar-
dum , quojidav! Regem Anglix, & Nof, /icr Johannem Fernandi
Audeyro , c^ per Velafcum Dominici Cantorem de Braganca ,
nofiros Procuratores :
Ac nobis placet ^ Volumus quod eafdem illas Alligantias Habea-
mus cum Richardo , nunc Angliae & Francis Rege " Nor , (^- Suc- \
ceffores ?!o[iri, eode?n modo quo concejfie erant per dii^os noflros Pre-
curatores , non eundo contra illas quoquo modo :
Et Juramus ac Promittimus ., bona Fide, legaliterObfervare diBo
Regi Ricardo Alligantias fupradittas , prout per ditlos Johannem
Fernandi c^ Velalco Dominici Ca?itorem de Bragaanca , noflros
Procuratores , Firmatje erajit ^ ConcordatiS , c5" no?i ire co?itra eas
quoquo modo , ac eas Tenere <ir Complere , ojnni tempore , eodem ?no-
do qtio erant Co?iclujce , ^ nu?!quam contra eas ire ullo quocunque
Pr<etextu.
Et, ut hoc fit magis Firmum ^ Stabile., Mandamusf.eri han:
Cartam , Jioflris Nominibus Signatam , c^ Nofiris veris Sigillis Ma-
gnis Sigillatam,
Dat. in Efremos., ^into Die Julii.
Hex jujjit Johannem informam facere.
JEra de Mil. CCCC. ^ XVIII. An?iis.
An
». 2.
Zx Aa-
togr.
.Alligantiarnm cum Rege z^ Regina CaflelU Confirmatio , c^
de auxitio prafiando.
Ann. D. T~\OiW Femandoy pel la Graaz de Deus, Rey de Portugal e de
1380. -^ Algarve , emfembra con a Reynba Do?ia L.eo?ior , minha
Molhir,
Queremos, e Outrogamos , & Avemos, por Firmas & Sta-
vees , todas las Aliancas , que forom fichas e firmadas anter Dom
Joha?!., Rey de Caftella e de L,eom & Duque da Lancaftre, e a
Reynha Dona Co^iftanca (Tua Molhir, & Nos, par Joham Fernan-
dez. Audeyro e par Vaafco Dominguez. Chantor de Braganca , noifos
Procuradores, Sem Indo Nos, n'em notlos SubcelTors, em nem
huna guifa contra elas.
E Juraraos e Prometemos, em bona Fee, lealment de Guardar
a dicho Rey Dom Joham , e a dicha Reynha, jua Molhir^ as dichas
Aliancas, iigundo par los dichos, Johan Fer?iandez e Vaafcho Do-
minguez. Chantor de Braganca, noflbs Procuradores, forom Fir-
mados, e de non hir contra ellai em nem huna guifa, de as Tenir
e Gardar, em todo Tempo, Segundo em elas huan Concluydo,e
de jamais non hir contra ellas em nem huna maniera.
Outro fi , Prometemos , quc , vyndo Mojfe I?nan , Conde de
Cantebryxa, con Mil Homsd'Armas, c con iVlil Archeyros, Ari-
bar a os nollbs Regnos , que Nos ocolhamos em ellos co os dichos
Mil Homs d'Armas e Mil Archeyros :
E Prometemos de dar a o dicho Mofle Iman , e Jentes d'Ar-
mas, em Cavelos & em outras Montaduras, por huna Quartel
d'huno anno, con Preco Rezoanel, par a quella Maniera, que el
Rey d'l?igratierra Mandon pagar os Gages a o dicho Mojfe Iman ,
e a os dichos Mil Homes d'Armas.
Outrofi, Prometemos de Recebir, e far Recebir, o dichoCon-
de, e Gentes d'Armas amigavelment, Como Amigos e Beinque-
rentos, em nolTas Villas & Caftellos; e Ihos Faremos deliurar em
que poffam Seer Seguros,& Salvament eftar de dentro dos nolTos
Regnos ^ Prometiendo a Nos o dicho Mo/f'e Imam e Capitaanes
deliurar os dichos Caftellos e Villas, quand ollies Nos Mandar-
mos, E de nos nom fazer de los Guerra, e de nos guardare nofle
Service, e dos noflbs Rcgnos.
Et aln , como o dicho Conde e Gentes d'Armas Forem ariba-
das em noflbs Regnos , Nos Comctaremos Guerra abertement,
por Mar, & por Tierra, concra os Regnos de Caftellas, em a ju-
dado dicho Rey dom Joham, e da dicha Repiba Jfua Molhir , a
noiTo ieal poder, & a Noflas Proprias Coftages, a ca que de los
quefiera que Seia cobrudos os dichos Regnos, ou a moor parte
d'elas.
Outro fi, Prometemos que, tragendocom Sigo o dicho Conde
de Cantabrixa flen FiUio, que Nos Cafemos com el a Ijfanta do-
■na Beatnz nolTa Filha; & o Faremos Recebir por Rey, depois
da Noffa Morte, Segundo que foy promecido, por Joha?i Fer-
nandez A?ideyro, em nolTo nom,
E , por efto fleer Mais Firme & Stavel , Mandamoz faz efta
Carta, Synada dos noflos Nombres, e Seelaaa dos Nos verdadcy-
ros Seelos Grands.
D
Eadem <Litera Latine.
Ominus Fernandus , Deigratia, Rex Portugaiix & Algarbii,
una cum Regina Domina Leonora, 7nea Uxore,
Volumus, (^ Concedimus , ^ Habemus, pro Firmis e^ Stabilibus^
omnes Alligantias , quafailis (^ firmata era?it inter Domiaum jo-
hannem , Regem Caftelte & Legionis ^ Ducem Lancaftria , ^
Reginam Dominam Conftantiam , fuam Uxorem , o' '^'^os , per
Johannem Fernandi Audeyro, c^ per Velafcum Dominici Caiito-
rem Ecclefia de Braganca , ?ioftros Procuratores , Jme eutido contra
illas per Nos , vel Succejfores ?ioJlros , ullo modo ,
Et Juramus t^ Promittimus , bo?ia Fide , legaliter obfervare dicio
Regi Domino Johanni, c^ di^a Reginx, isx. U xon , pra^fatas
A/Iigantias , prout per diclos , Johannem Fernandi ^ Velafcum
Dominici Cantorem in Ecclejia de Braganca , jioftros Frocuratores^
fueratit Firmatie, c^ ?io?i ire co?itra eas ullo ?iiodo , Jed eas Tenere ac
Objervare , in om?ii Tempore , eo modo quo eratit Conclufu: , ^ tiun-
quam ire cotitra eas quocutique tnodo.
hij!4per , Pro?nitti?nus quod quajidocunque venerit Dominus Edmun-
dus , Comes Cantebrigix , ciwi Mdk Homiuihus Armorum , ^
cum Mdle Sagittariis , applicare m ?ioftris Re^nis , quod Nus illis i?t
Occurjum :himus , cum di£lis Mille Hominibus Armoru?n ^ Mille
Sagittariis.
Promitti?nus etia?n dare di&o Domino Edmundo, ^ Gentibus
Armorum, i?i Equis (^ aliis rebus Equeftribus , pro uia ^.irta
Parte unius A?mi , ad Pretiu?n rationabile , eodem modo , quo de
Mandato Regis Angli,« Solvu?itur Vadia diilo Domino Edmundo,
^ diiiis Mille Homi?iibus Ar?norum.
* Adhac, Prottiittimus Recipere, (^ Recpi facere, didum Co- , „»•
mitem , i^ Ge?ites Artnorum , Awicabiliter , jicut Amicos c^ Beiie- , g , '
vetiietites , i?i tiojhis Villis <^ Caftellis ; CJ" illrs faciettius deiiherari,
unde pojfttit ejfe Securi , ^ tnaiiere Tuti itifra Regna vopra ; Pro-
ttiitteiites Nobis, didus Dominus Edmundus e^ Capitaneiy diila
Villas c$" Caftella, quandocunque mandabitims , Reftituere, cfy ind<i_
Nobis fion facere Guerram, & Servare Nobis Servitium Noftrufit
Regnoriimque noftrorum.
Et , quam citius diftus Comes ac Gctites Artnorum in noftrit
Regnis applicuerint , Nos facieit.us Guerram Aperte , per Mare , c^
per Terram , co?itra Regna CajielLe , in Adjumeiito diSli Regis Do-
mini lohannis ^ diilj; ReJ,ina3 fu.^ U.TOris, cum ttoftro legali Pos-
fe, S- ad noftras Proprias Expc?ij.is , ujque quo Co?iquifierit c^ fint
Recuperata diila Regna , aut Major Pars eorundem.
Promittimus , infuper , quod , diBo Comite Cintebrigiae Secum
duce?ite Ftlium Suum, llti M.iritahitnus Infantam Dominam Beatri-
cem, ?!oftramFiliatn;cr Eutn faciemus recipi pro Rege,poft noftrattt
Morteii!,juxta quod PromiJJutn J'uerat, per johztmem Fcrnandi de
Andeyro , in noftro Nomine.
Ac , ut hoc fit niagis Firmutn (^ Stahile , Mandamus iftam Car-
ta?n peri, Signatam noftris Notninibus , t^ Sigillatam nofiris verit
S-gillis Magf/is.
Dant
K
104.
Ann. D. Dant cni Eftrcmoz, Quin2.c dias de Julho.
1580. El Rey o Mjndon Johan a Fom a Fez,.
fOc. 2. Eia de Mil CCCC. XVIIl. Annos.
CONVENTIONES, LITER^,
Dat. in Efiremof tjuinto die Julii.
Rex jujftt Johannem in formam redigere,
JEra de Mille CCCC. XVUl. Annis.
Anii. D.
1380.
De au.xilio Aiemorato , er de Alatrimonio filii Comitis Can-
tebrigiit cum Jnfanta Beatrice.
Ann. D. "r\ O M Tenaiido, pel la Graaz dc Deiis, V-ey de Vortugal <^ de T\
1^80. -L' Algarve ., enfembra con a 'Reyvha Dona Leonor , miucha -^
[380
An. 4.
R. 2.
Ex Aii-
* VII.
l6f.
Molhir.
Prometemos, que Vyndo moffe Hj-wJw , Cofide de Cantabryxa,
aribar a os nollbs Res^nos, que nos ocolhamos em ellos, con Mii
Homs d'Armas , & Mil Archeyra.s.
E Prom.etemos de dar a o dicho Mojfe Himan, & Gentesd'Ar-
mas, em Cavalos, * em Ourras Montraduras, por huna Quartel
d"huno Anno, por Preco Refo.inel , por a quela manera que el
Jioy alngraterra mandon payor os Gages ao dicho Molfe Iman^&c
a o,' .iichos Mi! Homs d'Armas.
Outro li Prometemos Recebir, & faz Recebir, o dicho CoWi?",
Jentes a'.^rn^ns Aniigavelment ,como Amigos e Benquercntes,em
NolTos Vilas & Caftellos, e Ihos Faremos deliurer, en quel po-
fam fleer Seguros, & Snlvament eltar de dentro dos nolfos Re-
gnos i Prometendo a Nos o dicho Mice Jman &c Capitaanos deli-
urar os dichos Cafirellos & Villas , quant oihes Nos Mandarmos , e
de Nos non fcer de los Guerra, e de Nos guardare Noffo Servi-
co e dc noffos Regnos.
E affi, como o dicho Cw;^f, Jentcs d'Armas, forem aribadas
em nollos Regnos, Nos Comctartmos Guerra abertamcnt, par
Mar, & par Tierra, contra os Regnos de Caftella, em ajudado,
my Noble Dom Joham., Rey de Caftella ©- de Leom., & Duque
da Lancaftre , & da Reynha Dona Coi.'J}a.'!ca fua Molhir , a noffo
leal poder, e a nollas Proprias Cuftagees, a ca que des quelyra,
quc ffeia cobrados os dichos Regnos, ou a mocho parte d'els.
Outro fi , Pron;etcmos que , trogendo com Sigo o diccho Con-
de iie Cantehryxa !len Filho, que nos cafenios co el a Iffavta Da-
7ta Beatri^ nofta Filha^ & o faremos Recebir por Rey, depois da
noffa Morte, Segundo que foy Prometido, par Johan Fernandez.
Andeyro, em nolfo Nom.
E, por eil:o Scer mais Firme & Stavel, Mandamos faz efta
Carta, Synada de nolfos Nombres, Seelada dos noffos verdadey-
ros Sfcelos Grands.
Dant em Eftremos, Quin7e Dias dejulho.
El Rey o mm&on johan a Fom a Fez.
Era de Mil CCCC. XVIII. Anncs.
Eadem Latine.
OminusFernandus, Deigratia, Rex Portugaliae & Algarbii,
und cum Regina Domina Leonora, mea Uxore,
Promittimus, quod veniendo Dommo Edmundo Comite Cante-
brigi.c, applicare in noftris Regnis , quod Nos in Occurfiim ibimus ,
cum Mtlle Hojninibus Armorum, <ir Mille Sagitariis.
Ac Fromittimus dare diBo Domino Edmundo , ^ Gentibus Ar-
morum , in Equis (^ in altis Herneftis , pro una ^iarta parte unitis
A?ini, ad Pretium rationahi/e ,eode?n tnodo <]uo Rex Angli<e matidat
Vadia Solvi diilo Domino Edmundo, ^ diiiif Mille Hominibus Ar-
morum.
Iitfuper Protnittimus Receptare , ^ facere Receptari , dtclum Ca-
mitem Cf Gentes Armorum amicabiliter , tanquatn Atntcos ^ Be-
nevenietites , in noftris Vt/lis (jf Caftel/is , ac faciemus i/lis de/ihe-
rari unde pojftnt ejfe Tuti i^ manere cum Securitate infra tioftri
Regna i Protntttentcs Nobts diilus Dominus Edmundus e^ Capitatiei
ditla Vi//as c^ Cafte//a, quatidoctinque mandabimus , Reftituere, g^
inde Nobts tionfacere Guerram,ac Nobis Servare Servitium no(irum
C$- noftrortitn Regnortim.
Et Statitn , poj/ Cotties pratfatus c^ Gentes Armorum app/icuerint
in ttoftris Regtits , Guerram aperte, per Mare, <^ per Terratn ,Cotu-
mittetrius cotttra Regna Caftel/a , in Adjumcnto , Nobi/iJJimi Domi-
w; Johannis, Regis Cafkilae & Legionis, ac Ducis Lancaftri^ , ac
Reginae Doniin.£ Conftantiae , Uxorisjua, pronoftro Lega/iPoJfe,
<^ ad noftros Proprios Cuftus , eo ufque qiio Requifterit ^ diiia Reg-
na fittt RectiperAta , aut Major Pars eorundem.
Ad hoc, Proitiittimus quod , dido Comite Cantabrigiae Secumdu-
cente fuumFi/tum, Nos 1/li Maritahimus Infantam Dominam Bea-
tricem Fi/iam noftram , (^ faciemus Eum recipi pro Rege , po[l no-
ftram Mortem , Secundum cjuod fuerat Promtjfum , per Johannem
Fernandijde Andeyro, innoftro Numine.
Ac, ut hoc ftt Magis Firmutn df Stahi/e, Mandamus fieri iftam
Cartam , nof/ris Nomintbus Signatam , e^ Sigil/atam noftris •veris
Magnts Sigi//is.
Dat. in Eftremos, ^into Die Jii/ii.
Rex Maitdavtt Johannem in Formam Redigert.
JEra de Mt//e CCCC. XVIII. Annis. o
Ann. D.
1580.
An. 4.
R. 1.
K. i.j. I,
m. 4i.
* VII.
Pro Cardinali Nicholao , Confanguineo Papx , Prabendario
de Thame.
T} EX , Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos, &c. Salu-
*^ tem.
Sciatis quod ,
Ob bonam affeftionem, quam erga perfonam, Reverentiffimi
in Chrifto Patris, Cardina/is Nicho/ai , (Jonfanguinei , Sandtiffimi
Patris noftri , Papa , &c propter magnam diledtionem , quam pe-
nes Nos & Rcgnum noftrum oftendit, & indies ollendere non
defiftit, ficut nobis eft teftificacum,
Conceffimus & Licentiam dedimus , quantum in nobis eft ,
omnibus Fidclibus * Ligeis noftris de Regno noftro Anglix, &
eorum cuilibct, quod ipli Procuratores dicti Cardinalis in di(fto
Regno noftro Anglix , & Firmarii & Minillri Prsebendx dc
Thaine in Ecclefia Cathedraii Lincolnienfi effe valeant, qux qui-
dem Ptxhendi eidem Cardina/i , nt dicitur, eft provifa,
Ac eiiam eidem Cardinali quod ipfc Proficua didiae Prccbendae,
pcr manus dittorum Procuratorum,Firmariorum,&Miniftrorum
luorum , rccipcre poilit abfque inquietatione noftri , vel Hxre-
dum , feu Miniftrorum noftrorum quorumcumque.
In cuius, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vi. die Julii,
Per Breve de Privato Sigi//o.
Ann.D.
1580.
Aii. 4.
R. I.
Vaf: 1.
R. z.
m. 20.
cufavit, in tantum ut ipfum inde Innocentem reputamus penitus
& immunem,
Fadla infuper nobis, fuper fama & fidelitate ipfius Decani, tam
per Magnates Regni noltri Angliae, quam per Nobiles & probos
viros Civitates & Tatris Burdegalienfis , per Literas fuas, nobis in
hac partG deftinatas, Relatione fidedigna,
Eundem Decanum a cnftodia hujufmodi , de Avifamento Con-
cilii noftri , exigente Juftitii, deliberari fecimus , verfus Partes pro-
prias , vel quo fibi placuerit , licite tranliturum ;
Et ideo Vobis, & cuilihet Veftrum, diftridle Praecipiendo,in-
jungimus & mandamus quod omnia Bona & Catalla iplius Uf mw/,
& Prtoris Sandi Martini Nepotis fui, ac Familiarium fuorum,
pcrvos, aut aliquem veftrfim, occafione prcemifsa, Capta,Ares-
tata , feu Detenta, fine dilatione & excufatione, Deareftari &Re-
laxari, & eifdem, Decano, & Priori, ac Familiaribus fuis , integre
reftitui & deliberari faciatis,
Ipfumquc Dff<7«aw, ac Priorem ^rxdi&um , necnon Familiares
fuos prxdidtos, Bonis fuis hujufmodi, necnon Beneficiis fuis qui-
bufcumquc, in Dominio noftro prxdiifto, non obftantibus qui-
bufcumque Literis feu Mandatis noftris , Vobis aut Veftrum alicui
in contrarium direftis, quantum ad nos pertinet, uti & gaudere
permittatis pacifice & quiete.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri te-
ftimonio, Quarto die Augufti.
Per Concilium.
Pro Cardinali SanBit Potentiana , Archidiacono Bathonienjt.
REX , Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , ad quos , &c. Salu- Ann. D,
fpr,, 1^,80.
tem,
lem.
R. 2.f. 1.
Sfiper Rebe/Uone contra Papam , in yiqnitania.
P^EX , dileftis & Fidelibus fuis , Locum tenenti five Senefcallo Volentes, Venerabili in Chrifto Patri , Domino Ranu/pho , Dei ^«- 4
V Don^'"!' "oft" Aquitanix, ac Conftabulano, Majon & Ju- .. ^^^^^^'^^^^^ Potentiante, Sand.^ Romanx Ecclefix Cardi-R- ^-
':2,"s Civitatis noftr.c B.irdegalx, & alns qu.bufcumque Ofticiarns ,^^^ ^ Reverentiam Sedis Xpoftolicx , Gratiam f^cere fpecia- P'"-4
& Mimftris noftris, in Dominio noftro pr.tdiifto, & eorum Lo- • ' i ^ i- > «^ d . *
ca tenentibus, Salutem.
Cum nuper,
Ad minus veram fuggeftionem & fmiftram Procurationem quo-
rumdam ,
Dilecftum nobis In Chrifto, Rogerum, Decanum Saniii Emiliani
Burdegalx Dioecelis,
Tam propter Rebellionem fuam multiplicem contra Dominum
noftrum Papatn, quam propter Lireras quorumdam Cardinalium,
eidem Doviino Papa fimiliter rebellantium, pcr ipfum in Regnum
nollrum Anglic delatas, ut dicebatur, licct eas non prxfentaverit,
nec quicquam inde attempravetit ,
Cuftodix Carcerali, Vcritatis infcii penitus & ignari, fecerimus
mancipnri ,
Qiiia tamen diElus Decams , qui diu Progenitoribus noftris, in
.dictis partibus Aquitanix , laudabiliter delervivit , jam fe coram
Concilio noftro, fupcr iibi Impolitis in hac parte, fufficienter ex-
Conceffimus & Licentiam dedimus , quantum in nobis cfl , "»• ^7»
quibufcumquc Ligeis noftris, de Regno noftroAnglix, & eorum
cuilibet, quod ipli Procuratores didi Cardina/is , in dicfto * Reg- • VII.
no notlro Anglix, ac Firmarii & Miniftri de Archidiaconatu Ba- 267.
thonienli in Ecclefia Wellenli elfe valeant, &c. prout in fimi/ihus
de Licentia Literis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo oftavo die Augufti.
De Financiis & Prifonario Conceffis.
Ann. D;
1380.
An. 4.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. «• ^-
Sciatis quod Nos, ^'"- 4- ,
Conliderantes qualiter, diledus & fidelis nofter, Thomas JeFe/- K. 2.p. i.
ton, tn. 21.
ET AGTA PUBLICA.
lOf
nn.D. ton, nuper Senefcallus Aquitanise, captus fuit 4e Guerra, in Ob-
[380. fequio noftro, per Inimicos noftros Gallicos, &c diu in Prifona
ie.' X. per didos Inimicos noftros detentus fuit , & magnam partem Fi-
nancix fuae adhuc debeat, quam ad Feitum Omnium Sandorum,
proximo fiiturum, ipfum folvere oportet, vel Corpus fuum adPri-
fonam prcEdidam reddere, 8c id, quod de Financia fua prxdida
{olvit, amittere, & fic de Vita fua delperare, & de perpetuo nul-
iatenus deliberari, prout ipfe nobis oftendebat,
Confiderantes etiam bonum Servitium , quod pr.Bdiiflus Tho-
mas^ caritlimis Dominis noftris, Regi Avo noftro, & Patri no-
ftro , defundis , &: Nobis impendit , & quod nobis impendere
poterit in futurum , & qualiter nuper Conceffimus & Ailignavi-
mus , de Aiienfu Concilii noftri , eidem Thom^e Triginta Milia
Fr.iiicorum, de Redemptione & Financia CwwVm de Satiiio Tau-
fo, in Partem Satisfadhonis Denariorum, did:o Thoma per didtum
Avum noltrum & Nos debitorum, pro Servitio, per ipfum &
Retinentiam fuam eidem Avo noftro & Nobis , in Officio prae-
didto, in partibus Dominii noftri Aquitaniic fadto, de qua quidern
Summa per priefatum Comitem non eit fatisfatSum , nec iatisfieri
poteftprsefato r/!;(7w<e, prout in auxilium Deliberationis fu«e prae-
didae, indigeret,
Conceffimus eidem Thoma, de afifenfu Concilii noftri, Prifona-
rium noftrum Gmlbelmum de Bordes Militem Galiicum, in Manu
nolira & in Prilbna noftra infra Turrim noftram LondoniiJE ex-
iftentem,
Dantes eidem Thoma plenam Poteftatem ponendi praefatum
Guillielnium ad magis altioremRedemptionem& Financiani,quam
poterit , in Denariis vel alio modo , & ipfum inde deliberandi &
plenarie acquietandi ,
Volentes ulterius & Concedentes praedicSto Thoma quod , de
praedifta Redemptione & Financia, ad quam ipfum Gudlielmuvi
iic ponet, praedi(5tus Thomas , in auxilium propriae Delilierationis
fux pnedidtae , habeat & percipiat ad opus fuum proprium Tri-
ginia Milia Francorum , vel valorem eorumdem , in partem fa-
tisfadlionis Denariorum fibi per prsedidtum Avum noftrum &
Nos debitorum, ut prasdidtum eft,
Et quod de Reliduo didae Redemptionis & Finandx,ad quam
fic ponere poterit prvefatum Guillielmum , ultra Triginta Milia
Francorum fupradidtorum , praeditSus Thomas Nobis refpondeat
ad Scaccarium noftrum ,
Qui quidem Thomas Literas noftras Acquietantiae , quse eidem
Thoma vel Attornatis fuis liberatx fuerunt, de Triginta Miiibus
Francorum, lilai per Nos conceffis & affignatis, de Financia prse-
difti Comitts de Sando Paulo, ut praedictum eft, in Cancellaria
noftra reftituit cancellandas ,
Et fimiliter idem Thomas ibidem Sacramentum praeftitit corpo-
rale , quod ipfe ponet prsfatum Guilliebmtm ad majorem Redemp-
tionem &Financiam quam poterit,ad majorem utilitatem noftram
& ipfius Ti&m^, modo fupradidto,
Nos vero,dile6to & fideli noftro, yohanni de Harleflon & aliis
(fi qui jus vel partem habeant in Prifonario praedido) rationabilem
Satisfadionem , pro difto jure, vel parte, ad eos lic pertinente ,
fatisfaciemus , ut eft juftum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tricefimo die Augufti.
¥er Breve de Privato Sigillo.
De Attemptatis , comrd Treugas Scotia , Reformandis.
Ann. D.
1380*
iRic. 1.
VII.
68.
mn. D.
1380.
In. 4.
. 1.
mnc. 4.
:.^.m.
if.
* De Potcftate TraBandi cum Petro de Bare.
D EX univerfis & fingulis , ad quorum notitiam prxfentes Lite-
*-^ rae pervenerint, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De circumfpe^fla fidelitate & induftria, diledtorum & fidelium
noftrorum , Johannis Devereiix Capitanei Villse noftrse Calefii ,
& Roberti de Asfljeton Capitanei Caftti noftri de Guynes, pleniiis
confidentes ,
De aireniu & avifamento Concilii noftri,
Ipfos Capitaneos noltros, veros & legitimos ProCuratores , Ne-
gotiorum Gefl:ores, ac Nuncios fpeciales,
Ad loquendum , tradtandum , & concordandum cum, Nobili
&; Potenti Viro, Feiro de Bare, feu ejus in hac parte Procurato-
ribus, Nunciis, feu Deputatis, plcnariam Poteltatem ab ipfo Pe-
tro habentibus, de quibufcumquc bonis & firmis Amicitiis, Alli-
gantiis, & Confoederationibus , & mutuis Auxiliis,
Inter Nos, & Haeredes noftros, pro Nobis, Regnis, Terris,
& Dominiis, ac Subditis, & Vaftallis noftris quibufcumque, &
Ipfum Petrum , & Hxrectes iljos , pro Se , Terris , & Dominiis
fuis, ac eorum omnibus Subditis, & Vaffallis , pro perpetuo vel
ad tempus duraturis,
Qiiae & prout eifdem Procuratoribus noftris , pro commodo
& honore noftro, ac Regnorum noilrorum magis videbicur ex>
pedire,
Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per praefentes;
Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribus noftris Potefta-
tem & Audtoritatem fpeciales, ac Mandatum generale, pro No-
bis , & Hirredibus , Regnis , Terris , Dominiis , Subditis , &
VaiTallis noftris, PraemilTa omnia & lingula Loquendi , Tradtan-
di, Concordandi, Faciendi, & Expediendi,
Et ea omnia , cum fic locuta , tradtata j concordata , & expe-
dita fiierint , Firmandi & Vallandi , & omnia alia in hac parte
Excercendi , qu.i: circa ea neceffaria fuerint vel oportuna , etiam
fi Mandatum cxigant magis fpeciale;
Promittentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum habituros
quicquid iidem Procuratores nollri , nomine noftro , fecerint in
Prxmiffis, feu aliquo PraemilTorum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio in Palatio noftro
Wefhn. Quarto die Septcmbris.
Per Concilium.
Tom. III. P. III.
T) EX cariffimo Avunculo fuo , yohanni Regi Caftella (ir Le- An. 4^
^^ gi07iis Duci Lancaftrix , ac Venerabili in Chrilto Patri A. R. i.
eadem gratia , yirchiepijcopo Eborum AnglicE Primati , necnon , Scot. 4,
Diledlis & Fidelibus fuis , Thoma de Bello Cawpo Comiti War- R. i.m,
wicae, IVillielmo de Vffbrd Comiti SufFolcia;, & Rol/erto de Ha- 7.
les Priori Hofpitalis Sandti Johannis Jerufalcm in Anglia , Salu-
tem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & provida circumfpedtione veftris pleniiis confi-
dentes ,
Affignavimus Vos , Quatuor , Tres , & Duos veftrum (quo-
rum vos , prafate Rex , unum effe volurnus) ad Corrigendum ,
Reformandum , & in Statum debitum Rcducendum omnia &:
fingula , Attemptata feu Fadla per quofcumque Incolas aut S..b-
dicos Regni noitri Anglia:, cojitra formam Conventionum feu
Treugarum ,
Nuper fadlarum & initarum inter Dominum £. nuper Regem
Anglid , Avum noftrum , Subdicofque ejus , ex una , & David
Bruys de Scotia , quondam Fratrem ipiius Avi nollri , Defun-
(ftum , ejufque Vaflallos & Subditos qualelcumque , ex altera
parte,
Et per , Illuftrem Principcm , Rohertum Confanguineum no-
ftrum de Scotia confirmatarum ,
Et fpecialiter ad Querelas omnium & fingulorum , qui de In->
juriis,
Eis contra formam diftarum Treugarum in partibus Marcliia-
rum (videlicet) de la Eftmarche & la Weftmarche , Regni noflri
Anglice , feu alibi , ta;n per Terram , quam per Mare , ubi &:
prout vobis , Qciatuor , Tribus , & Duobus veftriim ( quorum
vos , prafate Rex , unum efTe volumus) expediens videt)itur , fa-
(Sis feu perpetratis,
_ Conqueri voluerint, Audiendum, & plenam & celerem Jufti-
tiam inde Faciendum,
Et ad Omnia & fingula, quae contra * formam didtarum Treu- * Vltj'
garum , per Subditos noliros , attemptata fuei int , tam tempore 260.
prxdidti David , quam tempore praedidti Roberti Conlanguinei
noftri, debite Reformandum,
£t ad omnes & fingulos, in hac parte Delinquentes, Areftan-
dum , Capiendum , & Incarcerandum , & juxta eorum Demerita
debite Punicndum,
Et ad confimilem Reformationem & Punirionem de didlo
Confanguineo noftro & Hominibus fuis de Scotia , fuper At-
temptatis , per eos & eis Adhxrentes , contra Subditos noilros,
Petendum , Profequendum , & fieri Faciendum ,
Et ad Omnia & fingula , qux in hac parte necefTaria fuerint
vel oportuna , Faciendum & Exequendum ;
Et ideo vobis Mandamus quod Vos , Qiiatuor , Tres , vel
Duo veftriim (quorum Vos , prafate Rex , unum elle volu-
mus) ad certos Dies & Loca, fuper hoc Prrefigcndos, & etiam
Elongandos , praemiHa omnia & iingula faciatis & exequamini in
forma prsdidta:
Super prxmiffis autem omnibus & fingulis , faciendis & effe*
dtualiter adimplendis , Damus & Committimus vobis , Quatuor,
Tribus, & Duobus veftrum, (quorum vos, prafate Rex, unum
efTe volumus) ut prxmittitur , plenam & liberam,TenorePrjefea-
tium, Poteftatem;
Univerlis & fingulis Vicecomitibus, Conftabulariis Caftrorum
& Villarum Majoribus, Ballivis, Minillris, & aliis Fidelibus no-
ftris, in didtis Partibus, & Dominiis noftris, ibidem, rlm infra
Libertates, quam extra, Dantes, Tenorc Praefentium , in Man-
datis quod vobis, Quatuor ,Tribu3, & Duobus vcftrum (quorum
Vos, prafate Rex, unum efle volumus) iii prjemilfis Faciendis &
Exequendis , Intendentes lint , Refpondcntes , Confulences , &
Auxiliantes quotiens & prout eis, feu eorum alicui, fcire teceritis
ex parte noftra;
Ratum , Gratum , & Firmum habituri quicquid Vos , Qciatuor,
Tres, vel Duo veftiCim (quorum Vos, prafate Rex, unum elle
volumus) Nomine noltro Feceritis in prxmilfis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Septembris.
Per ipfum Regem (^ Concilium.
Pro Rege CaftelU , de Poteftatihus in fartibtts
MarchiarHm.
REX univerfis & fingulis Archiepifcopis , Abbatibus , Priori- Anti. Dj
bus, Comitibus, Baronibus, Cuftodibus Marchiarum , Re- j^go.
gni noftri Angliie,MarchiisScoti£e adjacentium, Miliiibus, Capi- a». x.'
taneis, Caftellanis, Cuftodibus Caftrorum & Fortaliciorum , Ma- r. 2.
joribus, Vicccomitibus , Ballivis , Miniftris , Ligeis Subditis & Scot. ^.
Fidelibus noftris quibufcumque , ad quos, &c. Salutem. r. ^, „1
Sciatis quod, 9.
Cum Nos,
De Probitate, Fidelitate,& Induftria,cariffimi Avunculi noftri,
Johannis Regis Caftella c^ Legionis , Ducis Lancaftrix , iiitime
confidcntes ,
De AfTenfu & Avifamento Concilii noftri,
AlTignaverimus ipfum Avunculuin noftrum, ac certos alios Fir
deles noftros , ad Corrigendum , Reformandum , & in Statuni
debitum Reducendum Omnia & fingula, Attempcata fcu Fad^a,
per quofcLimque Incolas aut Subditos Regni noftri Anglix, contra
formam Conventionum feu Treugarum,
Nuper fadtarum & initarum inter Dominum E. mpcv Regenf
O An-
IO(J
CONVENTIONES, LITERiE,
Arm.D. yi»z,/i'e Avum nollrum, Subditofque ejus, ex una, & David de
1380. Bniys de Scotia , quondam Fratrem ipfius Avi noftri, defun-
RiV. 2. ftum, ejufque Vaffallos & Subditos qualefcumque, ex altera par-
te
kc per Iluftrum Principem Eobertum Confanguineum noftrum
Je Scotia confirmatarum ,
Et ad qusedam alia, in Literis noftris Patentibus , inde confeiflis,
contenta , Faciendum & Explendum , prouc in eifdem Liceris ple-
nius continetur,
Nos,
Ut omnia & fingula , in didlis Literis contenta , meliorem ac
celeriorem fortiantur effeftum ,
Committimus eidem Avuncuh noftro Vices noftras,
DANTESQ.UE ci Poteftatem generalem faciendi , quotiens,
quando, & quomodo fibi videbicur expedire, oranibus & fingu-
lis , pro confervatione Conventionum & Treugarum prsedidta-
rum craclare , ac Reformatione Injuriarum , fi qux fuerint in hac
parte, profequi feu conqueri, volentibus, Literas de falvo & fe-
curo Condudtu noftro veniendi in didtum Regnam noftrum An-
glix, ac partes Marchiarum praediftarum , & Confinia ejufdem,
ob caufam prsedidam , necnon ad Propria redeundi :
" VII. * CoMMiTTiMUs etiam eidem Avunculo 7toflro Vices no-
370. ftras , Dantesque ei Poteftatem generalem , eafdem Treugas
& Conventiones, fi in aliquo Impeditx, Violatx, feu Interruptse
fuerint, Corrigendi, Reformandi, & in Statum debitum & ho-
neftum Reducendi , ac etiam , fi fibi expediens videbitur , Proro-
gandi, & eas, fic corredtas, reformatas, & redadtas, ac proroga-
tas, Firmandi & Nomine noftro Roborandi:
CoNSTiTuiMUS etiam ipfum Avujtculum noftrum Locum
noftrum tcnentem in Partibus Marchiarum praedidtarum , ad fa-
ciendum loco noftro & nomine noftro Omnia & fingula, qux
pro falva & fecura Cuftodia diiftarum Partium , contra omnes &
iingulos (fi qui ipfas partes hoftiliter ingredi prxfumpferinr) neces-
farFa fuerint vel oportuna , & ad omnes & fingulos Homines De-
fenfabiles Regni noftri Angliae , in partibus illis , & alibi ubi eidem
^i;«ac»/o noltro videbitur expedire , ad profilciiendum fecum, in
Obfequium noftrum, in Defenfionem Regni noftri & Marchia-
rum prxdictarum, qiiotiens, quando , ubi , & prout libi melius
videbitur expedire, Congregandi, & ipfos, fi necefTe facrit, No-
mine noftro , viis & modis quibus convenit , ad proficifcendum in
didtum Obfcquium noltrum Compellendi;
D A N T E s infuper cidem Avunculo noflro plenariam Poteftatcm
quod , fi for(an , aliquo Cafu emergente , hujufmodi Attemptata
feu Fafta , ex utraque parte , modo debito corrigi , reformari , &
in Statum debitum reduci non valcanc , per quod Treugas feu
Conventiones prsedidtas (quod abfic) violan contigerit & infiringi ,
& de Invafione didti Regni noftri per ipfos de Scotia aliqualiter
timeatur , pro Refiftentia ipforum Inimicorum noftrorum Ordi-
nandi , prout pro Defenfione Regni noftri praedidti melius & fe-
curius fore viderit faciendum;
Et ad omnia & fin^ula Gaftra , Villas , & Fortalitia partium
prxdidarum , tam noltra , quam aliorum , Supervidendi , & ea
tam cum Hominibus ad Arma , Armatis , & Sagittariis , quam
Viiftualibus necelVariis ( Sumptibus illorum quorum intercft ) ex
caufa prsedidta muniri , & in hujufmodi Munitione teneri Facien-
di, quoufque pro Salvatione & Defenfione Ciftrorum, Villarum,
Fortaliciorum , & Parcium prsedidtorum aliter duxerimus ordinan-
dum; necnon pro Reparatione Defedtuum Caftrorum & Villa-
rum noftrorum in didtis Partibus Ordinandi , prout eidem Avun-
tulo noflro pro Honore & Commodo noftris ac pro falvatione ea-
rumdem Partium melius vedebitur fore faciendum :
CoNSTiTuiMUS etiam , Facimus , & Ordinamus ipfum
Avunculum noflrum verum ac legitimum Procuratorem 6c Nun-
cium noftrum fpecialem ad Loquendum, Tradtandum, & Con-
cordandum cum didto Coj:fanguineo ?ioflro de Scotia, feu ejus in
hac parte Procuratoribus , Nunciis, feu Deputatis, plenariam Po-
teftatem ab ipfo Confanguineo noftro habentibus , tam de Pace &
Concordia, quam de quibufcumque bonis ac firmis Amicitiis &
Alligantiis,
Inter Nos & Haeredes noftros, pro Terris, Dominiis, ac Sub-
ditis, & Vaflallis noftris quibufcumque, & ipfum Coiijanguineum
noflmm & Hseredes fuos, pro fe, Terris, Dominiis, &Subdicis
fuis, pro Perpemo vel ad Tempus duraturis;
D A N T E s &c Concedentes eidem Avunculo mflro , Tenore
Praefentium , Poteftatem generalem ac Mandatum fpeciale , pro
Nobis , Hjeredibus , Terris , Dominiis, & Valfallis noftris qui-
bufcumque , PraemilTa omnia & fingula Loquendi , Tradtandi ,
Concordandi, Faciendi, & Expediendi,
Et ea omnia & fingula, cum locuta, tradtata, fadta, & expe-
dita, fuerint, Firmandi, Vallandi,
Et Omnia alia Excercendi, Faciendi, & Explendi qux circa
Prxmifla , vel aliquod Prxmifforum , necedaria fuerint vel opor-
tuna, etiam fi Mandatum exigant magis fpeciale;
Promittentes nos Ratum, Gratum, & Firmum habituros quic-
quid idem Avunculus nofler, nomine noftro, in prxmiflis, ficut
prxdidtum eft, duxerit faciendum;
Et ideo vobis & cuilibet veftrfim, in Fide & LigeantiS, qui-
bus nobis tenemini, Injungimus & I\Iandamus, quod eidem A-
'vunculo noflro , in Prxmiflis omnibus & fingulis , & quolibet
Prxmiflbrum ,modo &c forma fupradidiis , faciendis & exequendis,
intendentes fitis , Refpondentes , Obedientes , Confulentes , &
Auxiliances prout decec.
Tefte Rege apud W^eftmonafterium, fexto die Septembris.
Ter ipfum Regem dr Concilium.
Snfcr Finmcia Oliveri de Clekjn.
G
Ann.D
1380.
Ric. z, '
*vir.
Onjfahus de Sotho & Guillielmus Nouell., Haraut appelle la ^^^'
Rouche , habent Literas Regis de Condudtu , ufque ad Feftura ^"' ■*'
Pafchx proximo futurum duraturas, veniendoin Regnum Anglix ?.' ^"
& Poteltatem Regis, cum Quatuor Vallettis fuis , ad folvendum ^'''"'•4-
Redempdonem Domini Oliveri de Cleykyn Prifonarii , ibidem ^l ^" *"
morando, & exinde, cum Valletis fuis prxdidtis, ad Propria re- ^^'
deundo.
In cujus, &c.
Tefte Re^eapud Weftmonafterium, decimo die Septembris.
u^cquietantia de Moneta Scotiit.
LE Roi a touz ceux, que ceftes Lettres verront ou orront,Sa-
lutz.
Savoir vous faifons qiie Nous avons en Accompte & Refceu de
Trefnoble &i Puiflant Prince, Robert noftre chere Cofyn d'Efco-
ce, &ii autres Grantz. de fa Partie, Dufze Milles MarcT. d'Efter-
lings, de noftre Monoie d'Englecerre; c^eftaflavoir,
Pur le Feft de Seint Johan le Baptiftre , TAn de noftre Regne
Second , Quatre Milles Marcz ,
Pur le FeTt de Seint Johan le Baptiftre , TAn de noftre Regne
avantdite Tierce , Quatre Milles Nlarcs,
Et pur le Feft de Seint Johan le Baptiftre, darrein pafle, Qua-
tre Milles Marcz d'Efterlings ,
En Dedudtion Rebat & Parcie de Paiemenc de xxiv. Milles
Marcz , les quelles nous fonc clercmenc duez, de la Somme de
Cynquant & Sys Milles Marcz. d'Elterlinges ,
Les quielles noftre dit Cofyn & autres Prelatz, Countes &No-
bles du Roialme d'Efcoce ont Accordez & Promys a Paier, par
leur Lettres Obligatoirs, a cauli: de la Reftc de la Ranceon de
David de Bruys , qi Dieu afiToille ,
De la quelle Somme de Dufze Milles Marcz Nous nous tcnons
pur bien Contentz & Paiez, & en Quitons, Abfolons, & De-
liurons noftrc dit Cofyn , & les autres ilfint Obligez , & leur
Heirs, a touz jours, de mefme la Somme de DufzeMillesMarcz,
iflint a nous paiez come dit elt,
Et, par le Teneur de noz prefentes Lettres, nous faifons Pac-
tion & Covenante exprelTe, & cn bone fbye , de jammais Deman-
dre a Eux, ne a leur Heirs, en Jugement, ne dehors , de la dice
Somme de Dulze Milles Marcz , qui paiez nous fonc par la Cau-
fe, & come defus cft dic,
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paleys
de Weftm. le xii. jour de Septembre.
Ter ipfum "Regem,
De Fru^ubns Cardinalium RebelliHm applicandis.
D EX Univerfis & fingulis Prxlatis , Viris ReligioGs , ac aliis
'^ Perfonis Ecclefiafticis , Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditis noftris, ad quos, &c. Sa-
lutem.
Sciatis quod,
Cum olim, in Parliamento noftro generali, apud Glouceftriam
celebrato , Frudtus , Redditus , & Proventus quorumcumque
Dignitatum , Perfonatuum , Otficiorum , Ecclefiarum Parochialium,
Canonicatuumque , & Praebendarum , ac aliorum Beneficiorum
Ecclefiafticorum , quocumque Nomine vel Titulo , cenfeantur,
infra Regnum & Dominia noitra exiftentium, per Gallicos, ieu
aliter Adverfario noflro Fravcia quomodolibet Adhaerentes, quo-
modocumque occupatorum ,de Concilio & Avifamento Procerura
Regni noftri , & prout Progcnitores noftri , ciarse memorix , du-
rantibus Guerris, facere confueverunt , ad Manus noftras polueri-
mus, noftroque yErario Fifcali juflerimus applicari,
Sublequenterque , per aliquos Nuncios feu Ambafliatores no-
ftros, ad Nos de prxfentia, Sandtiflimi Patris &Domini, Domi-
ni Url>a?i!, Digna Dei * Providentia, Sacrofandtx Romanx ac
Univerfalis Ecclefix Summi Pontificis , veri Chrifti Vicarii , re-
deuntes, Literas feu BuUas Apoftolicas receperimus, continentes
quod Duas Partes Frudtuum , Reddituum , & Proventuura Bene-
ficiorum hujufmodi , per olim Cardin^es fibi Rebelles occupato-
rum, Camerx fux Apoftolicx, propter ipfius Indigentias, Ter-
tiam vero Partem Reparationibus eorumdem Beneficiorum , Re-
paratione indigentium, optavic & voluit applicari,
Nofque,
Ipfius Sandtiflimi Patris Indigencias & Sumptus, quos propter
Defenlionem Fidei acStatiis fui ipfum indies oportebat impendere,
in pix confiderationis examine revolventes,
Licet omnia Bona ipfbrum Gallicorum, (eu 3lm Adverfario >ui-
flro Franci<£ quomodolibet Adhxrentium,
Sicuti conltat ipfos olim Cardinales Gallicos & Limovicenf qui
jam didto Sanilijftmo Fatri de Fado rebellant, eidem notorie ad-
hxrere , & hadtenus adhxfilTe ,
Infra Regnura & Dominia noftra exiftentia, nobis fint, de Le-
ge ipfius Regni noftri , notorie Confifcata ,
Volentes tamen eidem San^ijjimo Patri , etiam noftris Agris
fitientibus, in tanto neceflitatis Articulo fubvenire,
Volueriraus & de Gratia noftra fpeciali Conceflerimus ut Col-
ledtor, qui, pro parte ipl\us SaniliJJimi Patris , in Regno noftro
Anglix foret, pro tempore, de omnibus & lingulis Frudtubus,
Redditibus , & Proventibus Beneficiorum hujufmodi , per olin»
Cardinalesjcidem Sanitijfimo Patri Rebelles (eciam fi puri Gallici,
\el
Ann. D.
1380.
Au. 4.
R. 2.
Scot. 4.
R.i.OT.J
Ann. D.
1380.
An. 4.
R. 2.
V»t. +.
R. 2.^.
\.m. iS,
* Vllj
271.
1
{
I
ET ACTA PUBLICA.
107
vel alias didVo AJverfario noftro Francia Adhaerentes, extiterint)
occupatorum, abfque impedimento noftri Officialium vel Mini-
ftrorum noftrorum quorumcumque, ad Ufum &Utilitatem ipfius
Sanililpmi Pairis , & Reparationum priTedid:arum , libere difpone-
re valeat in Forma , Nobis in didis Literis Apoftolicis expreirata ,
ad Feftum Sandi Michaelis , proximo jam futurum , prout in Li-
teris noftris Patentibus, inde confectis, plenius continetur,
Nos jam ,
Ex Teftimonio, difcreti Viri, Cofinati Gentilis, ipfius Sanflijfi-
mi Patris C^pellani & Colleftoris , per iplum in didlo Regno
rioftro Deputati, intelligentes quamplures Pecuniarum Summas de
Fruftubus , Redditibus , & Proventibus Beneficiorum pr.\;dido-
1, ad ipfum Sa^iBiJJinium Patrem, prsetextu Conceffionis no-
13S0.
Ric. 2.
nantes a noftre Seigneur le P.oy & a (a Partie, occupees ja par les Ann. D.
Eicotz, felonc ce que la dite Remembrance fait mention. "°'
Cco font les Bondes de Golddynghamfhire ^ de la Merth ,
(jueux nom demandoms pnr nojhe Seigneur le Roi d'En-
gleterre; c'eJlapivoir.
De Colbrondes path tanque au Rivere de Bonne, & de Bonne
fienant le Ewe de Ledre currante en Twede, oue les Terres l'Ab-
be de Menroes tanque al Ewe de Galow.
rum,
Cco font les Parceles des Terres deinz, le Vifconte de Rokes-
burgh Purprifes fnr nofire Seigneur le Roy puis U
Grant Triewe.
ftra: praedicSx , pcrcinentes , a retro exiftere , quae citra dictum
Feftum Sandli Michaelis commode levari non poffint,
Volentefque proinde , & maxime ob Fidei zelum & pias De-
votionis Sinceritatem , quibus Sacrofandae Romanse Ecclefise prae-
didK , ^rTzhioqntSanSliJftmo Patri, ardenti afficimur deliderio, p r i m E R E M E N T , les Demeinz de Kaures entiers , oue TA-
tiitm Sand,JftmoPam, circa Eudtuantis Petri ; Naviculx Regi- vouefoun de l'Efglife illeque, quel Avouefon apparaent al' Done-
men, hus praeferum Procellofis temponbus , infudanti, in Proro- foun noftre Seigneur le Roi.
gatione Termini prsedicti, amplioris l-avoris prxfidia impartu-i, - . _ . .
De gratia noftra fpeciali, & de avifamento & aflenfu Concilii
noftri,
Voluraus &, Tenore Praefentium, Concedimus quod , elapfo
difto Termino Sandti Michaelis, prsefatus Colledlor de omnibus
& fingulis Fruftubus, Redditibus, & Proventibus, Beneficiorum
hujufmodi , per olim Cardinales eidem SaTiiliJJimo Patri Rebelles
(etiam ii puri Gallici, vel alias didto Adverjario Tiojlro Vrand£
Adhxrentes, extiterint) occupatorum, abfque Impedimento noftri
Officialium , vel Miniftrorum noftrorum quorumcumque , ad
Ufum & Utilitatem ipfius SaniliJJtmi Patris & Reparationum
prxdiiSarum , libere difpotiere valeat in forma , nobis in di£tis
Literis Apoftolicis exprefiata, ufque ad Feftum Pafchse, proximo
futurum ,
Refervatis Nobis , feu Deputandis per Nos , Supervifu & Or-
dinatione iplarum Operationum , quas nuUo modo volumus pr^e-
termitti ;
Quocirca vobis omnibus & fingulis , ac veftriim cuilibet , Pr:e-
cipimus & Mandamus quatinus prxfatum Cojmatum de omnibus
& lingulis Frudtubus, Redditibus, & Proventibus Beneficiorum
quorumcumque , olim Cardinalium Rebellium , abfque Impedi-
mento veftro , vel alicujus veftrum , feu aliorum quorumcumque
Officialium vel Miniftrorum noftrorum , ufque ad dicftum Feftum
Pafchae, adeo libere, per fe & alios, ad ufum Camerx Sanilifjtmi
Patris praedidti, diiponere, ipfofque Frudus, Redditus, & Pro-
ventus praedidtos exigere & levare, in forma fuperius limitata,abs-
que contradidione qualibet permittatis, ficut di>Sti olim Cardinales
vouefoun
lun noftt
I T E M , les Demeinz de Demun , oue les Cotiers oue la Ba-
liolhag & Deundeen & les Demeinz de Zarles fet oue le Park ,
les Demeinz. de Conelyng , les Terres de Blakpoul , oue 1'Office
de Serjante, Stonhoufhop, Tilloly , Peucrix , Caldclues oure &
nethere, Penangoftiope , Fawehops Eftree & Weftree, les Nee-
fes, les Langebyre, & Lunefhope, Godwynelclu, le Morylawe,
Ics Terres de HomeleknoIIes , Beldmonddefchaws, la Moite de
Colyfordlend , les Welles que ftjrent a IVilliajn Rotherejlon.
I T E M , le Eftpart de Grondiefton , deinz la Baronie de Cham-
berleiii Neuton.
I T E M , les Terres de Flex que fiarent a Alifaundre Flex , oue
les Terres en Hawyk que furent a dit Ahfandre.
I T E M , les Deux Parties del Baronie de Myntehowe , oue TA-
voufon de rEfglife q'eftoit a Johau Turncbole.
* Item, la Baronie de Farnyndon entierement. • VII.
I T E M , les Terres de Lutelneuton juxte Rokesburgh , que fu- 174-.
rent es Meins Thomas Ridell.
I T E m , les Terres de Naithanthurne , deinz la Conftablerie de
Lauwer.
Item, Un Parcel de Hofpital de Rothurford, q'eftoit en la
Mein Richard de Hyndineres.
I T E m , le Val de Lydel entierement.
Pro Rege CaJIelU, de Intendendo.
Rebelles, tempore Firm« Pacis, inter Nos & Adverfarimn no- p EX univerfis & fingulis Archiepifcopis, Epifcopis , Abbatibus Ann D.
firum Frana^ difponere confueverunt ; Mandato feu Mandatis IV Pr.Wih.K r.nmirih,K R.mnih.K. Cnf1-r,4;h„c M...i,;„,„„ ' „q„
• VII.
173-
contrariis , per Nos priiis fadis , non obftantibus quibufcum-
que:
* Volumus autem quod hxc noftra prsefens gratiofa Conceffio
(quam futuris teniporibus ad Confequentiam trahi nolumus) a di-
do Fefto Sandi Michaelis, ufque ad prsedidum Feftum Pafchse,
& non ultra, robur optineat firmitatis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odavo die Sep-
tembris.
Per ipfum Regem (^f Concilium.
InflrMEiiones pro Commijfariis in Trallattt ScotU.
Ann. D. D Emembrance des Copies , envoiees a Monfieur d'Efpal
An. 4.
R. 2.
£jc Au-
»ogr.
gne & autres Commiflairs du Roy ordenez a eftre, aujour
larche, a tenir fur la Marche d'Efcoce, le Pr'
tobre, TAn du Regne noftre Seigneur le Roy Quart
gnt: CH. auu cs v^uiiiuiiiiairs uu i^^oy oraenez, a eitre , au jour Bruys de Scotia , quonaam a ratrem ipiius
de Marche, a tenir fur la Marche d'Efcoce, le Primer jourd'Oc- ejulque Vaflallos & Subditos qualefcumque, ex altera parte.
Prioribus, Comitibus, Baronibus, Cuftodibus Marchiarum, 1380.
Regni noftri Angliae , Marchiis Scotix adjacentium, Militibus, An. 4.
Capitaneis, CaftelTanis, Cuftodibus Caftrorum & Fortalitiorum , R. 2.
Majoribus, Vicecomitibus , Ballivis, Miniftris, LiEteis fubdicis & Srot. 4.
Fidelibus noftris quibufcumque, ad quos, &c. Salucem. R. r.m.
Sciatis quod, 6.
. Cum Nos,
De probitate & Induftria , Cariffimi Avunculi noftri , Johan-
nis Regis CafleHa: df Legionis , Ducis Lancaftrix , intime confi-
dentes ,
De Aflenfu & Avifamento Concilii noftri ,
Aflignaverimus ipfum Avunculum noftrum , & certos alios Fi-
deles noftros , ad Corrigendum , Reformandum , & in Statum
debitum Reducendum , omnia & fingula , Attemptata feu Fada ,
per quofcumque Incolas aut Subditos Regni noftri Anglia: , contra
formam Conventionum feu Treugarum,
Nuper faftarum & inicarum inter Dominum E. nuper Rege?n
Anglia Avum noftrum , fubditofque ejus ex una parte , & David
Bruys de Scotia, quondam Fratrem iplius Avi noftri,Defun(Ctum,
PriMerement, la Copie de la Lettre de David de Bruys,
faite a Edynburgh , le xx. jour d'Odobre , ^.'Xn de Giace M.
CCC. LVil. par la quele Lettre, a caufe de fa Deliverance, il fe
Obliges au Paiement de Cent Mille Marcz en x. Anz ; & a feire
Garderles Trieues, contenues en la dite Lettre, par meifmc le
temps ; dont il y ad , en la Treforie , une autre Lettre fem-
blable faite, par le dit David , faite d'une Date precedente a Be-
rewyk.
Ite M, la Copie d'une Lettre des Seigneurs d'Efcoce, faite, a
Berewyk fur Twede , le Quint jour d'Odobre , l'An de Grace
fufdit; par le quele Lettre ils fe Obligerenc au Paiement de la dite
Somme deinz les ditz Dys Anz, & a Garder les dites Trieues par
meifme le Temps.
I t E M , la Copie d'une Lettre du dit David, faite le xx jour
Et per , Illuftrem Principem, Robertum Confanguineum no-
ftrum de Scotia Confirmatarum ,
Et ad quaedam alia , in Literis noftris Patentibus , inde Confe-
dis, contenta, Faciendum & E.xpleudum , prout in eilciem Lite-
ris pleniias continetur,
Nos,
Pro Salvatione & Defenfione Regni noftri pntdidi, ut tene-
mur , providere volentes ,
Damus & Committimus eidcm Avujiculo noflro, Tenore Prx-
fentium , plenariam Poteftatem quod , (\ forfan , aliquo Calu emer-
gente, hujufmodi Attemptata feu Fada, ex utraque Parte, modo
debito corrigi, & reformari, & in ftacum debitum rcduci non
valeant, pcr quod Treugas prxdidas (quod abfit) violari contige-
rit & infringi , & de Invafione didi Regiii noftri per ipfos de Sco-
tia aliqualiter timeatur, pro Refiftentia ipforum Inimicorum no-
ftrorum oidinandi, prout pro Defenlione Regni noftri prxdidi
de Juyl, 1 An de Grace M. CCC. LXIX. par la quele Lettre il melius & fecurius fore viderit faciendum,
priftcerteines Trieues & lesjura, a durer delorsjufqes a la Puri- ^^ " ' "" '
ficacion de noftre Dame, adonqes prochein enfuant, &, demeis-
me la Purificacion, tanque a xiv. Anz, procheinement enfuantz
& pleinementacompliez; & promift de Paier Ivi. Mille Marcz,
durante le Terme de mefmes les Trieues (c'eftaflavoir) Quatre
Milles Marcs par An , a la dite Fefte de Purificacion.
It E M, la Copie d'une Lettre des Seigneurs d'Efcoce fur meis-
me la Matire.
I T E M , la Copie d'une Lettre du dit David, par la quele il fe
Et ad Omnia & Singula Caftra , Villas , & Fortalitia Parrium
prcedidarum, tam noftra, quam aliorum, Supervidendum , & ea ■
tam cum Hominibus ad arma , Armatis , quam Vidualibiis ne-
ceflariis, (Sumptibus iilorum quorum intereft) ex caufa prxdida
muniri , & in hujufmodi Munitione teneri faciendum , quoufque
pro Salvatione & Dcfenfione Caftrorum , Villarum , Fortalitio-
rum , & Partium prcedidorum aliter diixerimus providendum ,
necnon pro Rcparatione Defeduum, Caftrorum, & Villarumno-
ftrorum in didis Partibus ordinandi , prout eidem Avunculo 710-
Obligea de Paier, a la Nativite de Seint Johan, Annuelement les ffro, pro Honore & Commodo noftris, ac pro falvatione earum-
dites Quatre Milles Mars, q'il devoir avoier Paiez chefcun An, a
la Purificacion, par vertue de la dite feconde Lettre du dit Da-
vid.
Item , la Copie d'une Remembrance , adtrouce ovefqe les
diccs Lettres, touchante les Bondes de certeines Tewes apparte-
T4m. UI. P. Ilh ^^
dem Partium , mclius videbirur fore faciendum ;
Et ideo vobis & cuilibet veftrum , in fide & Ligeantia quibus
nobis tenemini , injungimus & mandamus quod eidem Avuncula
mjlra, in prxmilTis omnibus & iingulis , & quolibec prsemiflb-
rum, laodo & forma fupradidis, faciendis & exequendis Inten-
O 2 dencei
io8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. dentes fitis, Refpondentes, Obedientes, Confulentes , & Auxili-
1380. antes prout decet.
Kic. i. In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Secundo Die Odobris,
Per Concilium.
•VII.
Ann.D.
1380.
An. 4.
R. i.
R.i.p. I.
m. iS.
* Super Financia Comitis de Denia.
D E X , Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Bal-
r^ livis , Miniftris , & aliis Fidelibus fuis , ad quos , &c. Sa-
lutem.
Sciatis quod,
Cum, dileftus nobis, yohanves Schaiel , propter interefle quod
habemus in Alfo7iJo , jilio Comitis de Dene,
Qui Obfes pro praedido .Comite Patre fuo , nuper apud
Bellum Nazarrce in Ifpannia capto , in Cuftodia didli Johamiis
cxiftit,
Nobis in magnis Pecuniarum Summis , juxta certam Conven-
tionem, inter Nos & ipfum Johannem, fuper deliberatione di<fli
Alfo7i[i , fadam , folvendis , teneatur ,
Nos,
Volentcs , eo prstextu , Solutionem Summarum praedidarum ,
juxta Conventionem prxdiftam Nobis faciendam, prxomnibus
aliis Debitis ejufdem Vo/j-jk/wV, cuicumque alii folvendis, ratione
Prxrogativx noftrae Regia;, ut convenit, anteferri, & pro Se-
curitate ipfius J»hannis , ne (ibi aliqua Violentia , Areftum , Di-
ftridio , feu Imprifonamentum , occafione alicujus alterius De-
biti , inferatur , pro propria Indempnitate noft:ra , profpicere , ut
tenemur,
Sufcepimus ipfum Johannem , Homines , Terras , Res, Red-
ditus, & omnes Poireffiones fuas in Protedtionem, Defenfionem",
& Salvam Gardiam noftras fpeciales ,
Nolentes quod idem Johannes ad Profecutionem alicujus, oc-
calione aliquarum Summarum, per ipfum cuicumque aliidebita-
rum, durante prsefenti Protedione noftra, per Vos feu aliquem
veftnjm Capiatur , Areftetur , vel Inquiecetur , aut per Bona ,
Res , feu Catalla fua quxcumque interitri aliquaiiter Diftringa-
tur;
Et ideo vobis Mandamus quod ipfum Johamiem , Homines
Tcrras, Res, Redditus, & omnes Pofleftiones fuas manuteneatis
& protegaris,
Non inferentes eis, vel, quantum in vobis eft,ab aliis inferri
permiccentes Injuriam, Moleftiam, Dampnum,Violentiam, Are-
ftum, Diftriiftionem , Imprifonamentum,Impediraentum aiiquod,
feu Gravamen:
Et fi quid cis , in Perfonis aut Rebus fuis , contra Tenorem
P. xfentium , Forisfiidhjm , Attemptatum , vel Injuriatum fue-
ric, id eis, fine dilatione, debite corrigi & emendari feciatis.
In cujus,&c. ufqueFeftum Nativitatis Sandi Johannis Bapciftx
proximo futurum duraturas.
Teile Rege apud Weftmonafterium , decimo die Odobris.
Ver ifjum Reiem ^ Concilium.
De Cond/iRu , fuper dfteilo Fadiato.
Ann. D. D EX , univerfis & fingulis Ducibus, Comitibus, Cuftodibus
1580.
Aii. 4.
R. 1.
Scot. 4.
R.2.W.6.
•VII.
176.
Marchiarum , Rcgni noftri Angliaz, Marchiis Scocix adja-
centium, Conftabulariis, Caftellanis, Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniftris, Ligeis fubditis & Fidelibus noftris, ad quos,
&c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum quoddam Duellum inter, DileSum nobis, Thomam del
Strother Anglicum, & B.obertuvi Graunt Scotum, Die Luni, in
CraftinoSancH Martini, pro.\im6 futuro, apud Liliaccecrolfe Va-
diatum fic atque inicum ,
Parcefque prxdicTice,
Ad profequendum alternatim Literas de falvo Condudu , vide-
licet ,
Prxdiftus rW^y hujufmodi Literas noftras de falvo Condudu,
pro Parte fua adversa, penes Nos,
Et pnedidus Rohertus hujufmodi Literas de falvo Condudu,
pro Parce fua adversa, de Roherto Confanguineo noftro de Sco-
tia ,
Veniendo ad Diem & Locum pracdidos, ibidem morando, &
cxinde redeundo,
In quam magnis Pecuniarum Summis Teneantur & Obligentur,
ficut , Dileiftus & Fideles Confanguineus nofter , Hearicus de Per-
cy Comes Northumbriae , per fuas Literas, nobis in Cancellaria
noftra eft teftificatus,
Nos, ex Caufa prxdidla, fufcepimus ipfum Rohertum, ac quos-
cumque alios Scotos, cujufcumque Conditionis fuerint, Armatos
five Non Armatos,veniendo,addiem&Locum praedidos,excau-
fa prxdifta , ibidem morando , & exinde ad Propria redeundo , in
Protedtionem & Defenfionem noftras * fpeciales , ac in falvum &
fecurum Condudtum noftrum ;
Et ideo Vobis Mandamus quod eidem Roherto , aut aliis Scotis
hujufmodi , ibidem ex caufa praedida veniendo , i^c. frout in Li-
teris de ConduHu.
In cujus, &c. a die per , Carifi[imum Avunculum noftrum,
Johannem Regem CaftelU ^ Legio7iis Ducem Lancaftriae, fuper
hac , ex parte noftra , prxfigendo & affignando , ufque Solis ortum
Craftini Diei Duelli fupradidti duramras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xviii. die Oiftobris.
Per ipjum Regem <^ Conctlium.
Pro ^gapito de Columfna, Cardinali, ^rchidiacono
Dunolmenjt,
Ann.D.
i}8o.
Ric. 2.
D EX, Archiepifcopis, &c. Salutem. v„
*^ SciatisquodNos, ^ ;
Volences , Venerabili iii Chrifto Patri Agapito de Columpna , Vat
1 ituh Sanila Prijca Preshitero Carditiali, ob Reverentiam Sedis r i
Apoftolicx, & ob AfFedtionem quam idem Cardinalis geric erga x'm
Nbs & Regnum noftrum, ut accepimus, Gratiam facere fpecia- '
lem,
ConcefHmus & Licentiam dedimus, quantum in nobis eft,qui-
bufcumque Ligeis noftris de Regno noftro Anglia: & eorum
cuilibec, quod ipfi Procuracores didi Cardinalis, in didto Regno
noftro Anglise, ac Firmarii & Miniftri fui de Archidiaconacu Du-
nolmenfi efTe valeanc, qui quidem Archidiaconatus eidem Cardi-
nali per Dominum Summum Pontificem, ut dicitur, eft provifus
<drc. frout iu fimilihus de Licentia Literis. *
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftraonaflerium , xix. die Oftobris.
Per Breve de Privato Sigillo.
i
De ProteEiione.
'^Homas de Fe/ton, nuper Senefcallus Aquitanix, qui nuper in Ann.D.
■*• partibus Tranfmarinis , in Obfequio Regis, per Inimicos Re- i?8o.
gis Gallicos de Guerra Captus, fuit, & qui jam ad didtas partes ■^"- 4-
Tranfmarinas, ad fatisfeciendum de Redemptione fua, profedturus ^- *•
eft, habet Litcras R^is de Protedione, cum claufula volumus, ^'•'""■- 4^
per unum Annum duraturas. R- ^- w.
Pr. &c. 22.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo tertio die Odo
bris.
Per Concilium.
Indentura Treugarum Scotix,
H'
JEc Indentura, Ann.D;
Facta apud Berewycum, Primo die Menfis Novembris, 1380.
Anno Domini Millefimo , Trecentelimo , Odtuagefimo, inter, .4». 4.
Inclitum Principem, Johannem, Dei gratia, Regem Cajtellts ^ R. 2.
Legionis, Ducem Lancaftrix, Locum tenentem in partibus Mar- Ex Ah4
chiaruni Scotiae, ac Comifliirium fpecialem. SerenifFimi Princi- togr.
pis, Domini Ricardi, Dei gratia, Regis Angli^, Illuftris, ex una,
& , Venerabiles Patres , IValterum ^ Johannem , Dei gratia ,
Glajgueiijem (^r Duukeldenjem Epijcofos , ac, Nobiles Viros, Do-
minos Willielmum (^ Georgium de Douglas & Marchite Comites ,
& Archihaldum de Douglas Dominum Galwidise, Commillarios,
Magnifici Principis, Roherti, Dei gratia, Regis Scotix , ex parte
altera ,
Testatur quod,
Pott multos & varios Tradtatus ac Altercationes habitas apud
Lj^liotcrofTe , Maxton, & MerchouOawe, xvii. dic Mcniis Odto-
bris, proximo prxteriti, cum Quatuor diebus fequentibus , fuper
diverlis Articulis & Pundtis, Indenturam Treugarum concer-
nentibus , inter Commiflarios R^is Scotix fupradidtos , & , No-
biles & Potentes viros, dominos, Tkomam c^ Willielmum, War~
iride e^ Siiffblcia Comites , ac nonnuUos alios ipfius doraini Regis
Caftellx Deputatos,
Demiim CommilTariis & Deputatis fupradidtis expediens vide-
batur quod , * ad melius providendum pro Quiete & Securitate * vil.
Populi ucriufque Regni, & Eis, qux dedudla eranc in Quxftio- ^,,^
nem , congruenciiis appundtuandis , prxfeci CommifTarii Regis
Scocix ad prxfenciam ipfius Domini Regis Caftellx, apud Bere-
vvicum, fub Securicace competenti, ultimo Die didti MentisOdto-
bris, perfonaliter declinarent,
Qyibus quidem Die & Loco , prxfatis CommifTariis R^is
Scotix ad prxfenciam didti Regis Caftcllx veniencibus , de Con-
fenfu utriufque Partis , Prorogatus fiiit Dies ille ad Diem fequen-
tem (videlicet) Primum Diem Menfis Novembris fupralcrip-
tum,
In quo quidem Die inter partes prxdidtas extitit Concordatum
quod, pro Quiete Populi utriufque Regni, a die Datx praefen-
tium, ufque ad Feftum Sandti Andrex Apoltoli, AnnoDomini
Millefimn, Trecentefimo, Odtuagefimo Prirao, fit fpecialis Se-
curitas, habens vim & efFedtum quos habuerunt MAGNiE Treu-
Gje, alias initx inter Regna, & habent fi non fintfradtx, tam
per Terram , quam per Mare , inter Reges & Regna ac Subditos
iitriufque R^is; ita quod, durante Securitate prxdidta, nec Ca-
ftra, nec Villx, munitx, feu quxvis Loca, Perfonx, vel Bona
alia per partem unam vel alceram capiantur.
Qiiam quidem Securitatem, tam prxfatus Dominus Rex Caftel-
Ite, quam ComifTarii Domini Regis ^ro//^ fupradidti , promiferunc
firmiter cuftodire , & iine dolo & fraude tacere fideliter obfer-
vari :
Ec, fi per Subditos unii^s Partis vel alterius, aliquid, contra Se-
curicatem hujufmodi (quod ablit) fuerit accemptatum, Cuftodes
Marchiarum (de quorum pane fuerint hujufmodi Attemptantes)
infra Menfem, a tempore RequifitionK^ in ea Parte, in forma
qux fequitur faciendx, Dampnum Paflis plenam Satisfadtionem
impendi tacient, vel perfonas Delinquentes Cuftodi Marchiarum
Partis adverfx 3 loco Satisfedtionis, liberabunt:
Et nichilorainus, loco Pcenx, Capitaneum, feu aliam Perfonam
De-
ET ACTA PUBLICA.
lop
Ann. D. Delinquentium , in eledtione didi Cuftodis Partis adverfae , prout
1380. ei rationabile vifum fuerit, puniendum, liberare & tradere tenean-
bic. i. tur.
In Attemptatis autem, concernentibus Bundos Comitis Mar-
chiae, fiat Requifitio, pro parte Anglicorum apud Duno , pro
parte Scottorum apud Berewycum.
In concernentibus Bundos Comitis de Oouglas, fiat Requifitio,
Facta apud Berewycum, Primo Die Menfis Novembris, An- Ann. D«
no Domini Millefimo, Trecentefimo, Oduagefimo, inter, In- 1380.
clitum Principem, Johannem, Deigratia, Regem CafielLe & Le- Rif. 1.
gionis , Ducem Lancaftrise , Locum tenentem in parcibus Mar-
chiarum Scotias, ac Commiflarium fpecialem, Serenifllmi Princi-
pis, Domini R/fWi, Deigratia, Regis Angli^ Illuftris, ex una,
& , Venerabiles Patres , Walterum <^ Johannem , Dei gratia
pro partc Anglorum apud Melros, pro parte Scottorum apud Ro- Glafguenfem <^ DunkeUenfem Epifopos, ac, Nobiles Viros Do-
kesburgh ,
Ubi vero Bundi fui concernunt partes Occidentales , fiat Requi-
fitio Anglicorum ad Domum Johannis Filii Thoma apud Ardka-
ne, Scotorum verc Requifitio fiat Anglicis ad Prioratum de Ca-
noniby ,
In Concernentibus Bundos Domini Archibaldi de Douglas, fiat
Requifitio, pro parte Anglicorum apud villam de Lochmabane,
Sc pro parte illorum de Scotia apud Caltrum ibidem.
minos Willielmum & Georgium de Douglas & Marchi^ Comites.^
& Archihaldum de Douglas Dominum Galawidia:, Commiilarios,
Magnifici Principis, Roberti, Dei gratia, Regis Scotia ex parte al-
tera ,
Testatur quod,
Pofi: mukos & varios Traaatus ac Altercationes habitas apud
LyhotcrofiTe, Maxton, & Merchouflawe, xvii. die Menfis Odo-
bris, Proximo prxteriti, cum Quatuor diebus fequentibus, fuper
Item, Concordatum efl: quod, ad majorem Corroborationem diverfis Articulis & Pundis, c^c. prout fupra de Dat. i. Nov.
& Firmitatem Praemiflbrum,uterque Rex hujufmodi Securitatem, Nos vero, ut ipfa Securitasper noftros Subditos in omnibus in-
in forma qua fuprafcribitur , per eorum Litcras , fub eorum Mag- violabiliter fervaretur , ftatim , poftquam nobis de ipia conftitit ,
nis Sigillis, approbent & confirment; & Rpx Anglia Literas fuas ipfam per totum Regnum noftrum fecimus Proclamari, & per
hujufmodi ad Monaflerium de Melras, Rex vero Sfofi*^ fuas ad quofcumaue Subditos noftros, fub Pcenis Graviflimis, pr«cepi-
mus ac Volumus in omnibus firmiter obfervari ,
Ipfamque nichilominus, ad majorem ipfius Corroborationem &
Firmitatem, Approbamus, Ratificamus, & * Confirmamus, ac
obfervare & obfervari facere Promittimus bona fide ,
Quod ad omnium & fmgulorum , quorum intereft , tam Angli-
corum , quam Scotorum , Notitiam deducimus per prxfentes ,
Magni Sigilli noftri munimine Roboratas,
Dat. apud Nonhampton. primo die Decembris.
Monafterium de Keli<howe , citra Feftum Ephifanix Domini ,
proximo futurum, abfque ampliori dilatione, tranfmittant.
Item, Concordatum eft quod non liceat uni Parti velalteri,
durante Securitate prsedida, Subditis Partis adverfx aliquas Taxa-
tiones vel Redemptiones imponere, feu ab eis exigere, ea occa-
fione vel causa ut fe abftineant a Gravaminibus & Vexationibus
hujufmodi fubditis inferendis.
Item, Partibus prasdidtis, pro Quiete Subditorum utriufque
Regis, videatur expediens quod unus Dies Marchix, apud Ay-
ton, abfque Multitudine & Armis, per yvzfa.tum Regem CaftelU
pro parte Regis A^iglia , &c Magnificum virum Dominum Johan-
iiem Comitem de Carryk pro parte Regis Scotia , fufficienti Poteftate
in ea parte fuflFultos , Duodecima Die Menfis Junii, proximo fu- t) pv v;,.rnn,;ti Krnrfl,„^i,^:.« Coi,,r».„
tura, teneretur; fet de Materia, Modp, & Forma; fuper & fub R^ Cum nuner ^'''^"'"^"'' ' ^^'"^^"^
•VII.
179.
De Treugis froclamandis.
quibus Dies ilia teneri deberet, licet fuper hiis diutiiis inter partes
prsedidas altercatum extiterat , confentire nequibant ,
Volebat namque pars Scotias quod Dies illa appunftuaretur fub
hac forma, videlicet, quod in illa Die, ante omnia, haberetur
cc^nitio anMAGNjE TreugjE, alias initse inter Regna , iint
Fradl.E feu Violats, & Culpa cujus, vel non? &, fi reperiantur
non Violatae, quod tunc procedatur fuper Obfervatione earum-
dem impoftenim, & earum Firmatione, ac Reparatione Attemp-
tatorum contra eafdem: &, fi reperiantur Fraftae, tunc proceda-
tur fuper Tradatu Treugarum, noviter ineundarum, * prout tunc
inter Partes poterit concordari :
Placuit autem prxfato Domino Regi Caftella , & Parti Anglo-
rum, quod, in illa Die, ftatim procederetur ad Reparationem &
debitam Reformationem Attemptatorum contra Treugas, fi Pars
adverfa ad hoc vellet confentire , quia praefatus Dominus Rex Ca-
fiella ad Reforrnandum qusecunque , Attemptata contra ipfas
Treugas, pro Parte illorum de Anglia, paratum fe obtuliti dum-
tamen confimiliter fibi fiat :
Et , fi Pars Scotije omnino vellet cognitionem , fuper Treuga-
rum Violatione, praeferri, placuit prxdi&o Domino Regi Caftel-
Ise , pro Bono Pacis , quod procedatur primo ad Cognitionem
FraftionisTreugarum, honeftam & debitam in hoc ca(u; ita ta-
men quod fi , citra Culpam partis Angliae , Treugx non probentur
per Cognitionem hujufmodi Violatx, quod Statim procedatur ad
Reformationem omnium & fingulorum Attempcatorum contra
Treugas, & ad alios Articulos & Punfta, Indenturam Treugarum
concementia: fivero, per Cognitionem hujufmodi, Treugx re-
periantur ViolatK , quod tunc procedatur ad ea qux fiierint ratio-
nis , & ad Tradatum novarum Treugarura , prout incer Partes po-
terit concordari.
Et, quia Pavtes praeditfiK fuper Materia, Modo, & Forma te-
nendi didlam Diem, prout fuprafcribitur , difcordarunt , placuit
utrique Parti Regibus fuis & eorum Conciliis hujufmodi varieta-
tem referri; ita quod didti Reges, Anglia (videlicet) apud Melros,
& Scotia apud Kelkhowe , voluntates fuas in hac parte , per Lite-
ras fuas, mutuo certificent citra Feftum Purificationis beatce Ma-
riae , proximo futurum , ut fic de agendis ad dicTium Diem poterit
comodius ordinari.
In quorum omnium Teftimonium atque Fidem Parti hujus
Indenturae , penes partem Scotise remanenti , praefatus Rex Caftel-
l<e SigiUum llium, alteri vero Parti, penes partem Anglise rema-
nenti, Willielmus & Georgeus, de Douglas & Marchia Comites , ac
Dominus Arcloibaldus , fupradidU Sigilla fua alcernatim appofue-
runt.
Dat. apud Berewicum, Anno, Menfe & Die fupradicStis.
Suh Tribus SigiUis Cera ruhea exprejftiy pendentihus a caudis
pergameae.
Ann. D,
Cum nuper, ' 1380.
Inter alia, inter Nos & illos de Scotia , fuper Attemptatis per ■^«- 4-
Subditos utriufque Partis, contra Magnas Treugas, nuper initas ''■ ^-
per Commiflarios noftros ac alterius Partis , ad hoc aflignatos, ^^''*- 4-
Tradtata & Ordinata, apud Villam noftram Berewici fuper Twe- R- i. W;
dam , 6.
Concordatum exiftat, pro Quiete Populi utriufque Regni, &
ut fecurius & commodius interim traiftari poterit fuper eifdem,
quod , a primo die Menfis Novembris , proximo praeterito , ufque
ad Feftum Sanfti Andrese Apoftoli , proximo jam futurum , fic
fpecialis Securitas , habens vim & efteftum quos habuerunt diftx
Magn>e Treug/e, & habent fi non fuerint Fradtx, tam per
Terram, quam per Mare, interNos, Regna, & Subdicos utrius-
que Parcis, ita quod, medio tempore, nec Caftra, nec Villse,
munitx vel non munitx , feu quxvis Loca, Perfonx-, vel alia
Bona , per Partem unam vel aliam capiantur ,
Quam quidem Securitatem Commiifarii utriufque Parcis promi-
ferunt hinc inde firmiter cuftodire, & fine dolo & fraude facere
fideliter obfervari ,
Ac infuper Concordatum exiftat quod, fi per Subditos, unius
Partis vel alterius , aliquid contra Securitatem hujufmodi (quod ab-
fit) fuerit attemptatum , Cuftodes Marchiarum (de quorum Parte
fuerint hujufmodi Attempcantes) infra Mcnfem, a tempore Re-
quifitionis, in ea parte, faciendx, Dampnum Paflis plenam Sa-
tisfaftionem impendi facient, vel Perfonas Delinquentes Cuftodi
Marchiarum Partis adverf-c, loco Satisfaftionis , liberabunt , &
nichilominus , loco Pcenx , Capitaneum , feu aliam Perfonam
Delinquentium , in eledtione didti Cuftodis Partis adverfx , prout
ei rationabile vifum fuerit , puniendum liberare & tradere tenean-
tur ,
Prout in Literis diftorum Commiflariorum noftrorum, fuper
hoc feftis, quas de avifamento Concilii noftri Confirmavimus ,
plenius continetur,
Tibi prxcipimus quod ftatim, vifis prxfentibus, Securitatem
feu Treugas illas, ac Pcenam in eifdem contentam, tam in Por-
tubus Maris, Villis mercatis, & aliis Locis, ubi melius expcdire
videris, quam in BalHva tua, tam infra Libertates, quam excra,
publice proclamari & firmiter teneri fecias in forma prxdida , &
hoc nullo modo omittas.
Tefte Regcapud Northamptoniam, fecundo die Decembris.
Fer ipfum Regem ^ Concilium in Rarliamento.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus, Majoribus, & Ballivis
fubfcriptis, fub eadem Data; videlicet,
Vicecomiti Cumhria , ^c.
Ann.D.
1380.
An. 4.
R. 1.
Scot. 4.
R. i. m.
f-
De Confirmatione TreHgarum.
D EX, Omnibus ad quos, &c. Salutera.
*^ Cura nuper , inter Carifljmum Avunculum noftrum Johan-
nem Regem Caftella (S" Legionis Ducem Lancaftrix Locum te-
nentem noftrum in partibus Marchiarum Scocix ex parte una , &
quofdam Commiflarios Cariflimi Confanguinei noftri de Scotia ex
altera, pro Securitate & Quiete Subditomm Regnorum Anglix
& Scotix , quxdam fpecialis Securitas ufque ad Feftum Sancti
Andrex proximum capta foret , prout per Indenturas inter Partes
prxdidJas fuper hoc & ahis Articulis confectas fatis liquet, folemp-
niter concordata, quarum quidem Indenturarura, in quantum ad
didtam Securitatem attinet, Tenor fequicurfub h^ forroa,
H.&C Indentura,
.Ad Comitem Flandria.
REX , Nobili & Potenti Viro , Lodeiuico Comiti Flandria, Ann.D-
Amico noftro Cariflimo, Salutem cum dilcftione fincera. 1380.
Cum nupcr certx Naves Subditorum veftrorum Flandrix, in -^i. 4.
partibus Occidentalis Admiratijs Regni noilri Anglix, per Ligeos R- ».
noilros, Fran.4..
Credentes firmiter ac tiraentes , ut afiTeruerunt , ipfas Naves , R-i.w.
contra Navigiuni noftrum fupra Mare, in auxilium Inimicorum i^.
noftrorum hoftiliter infurgere voluiflc,
Areftatx & Captx fiaiflent :
Nos vero ftatim , cum de Hujufmodi Captione Navium prx-
dictarum dofti fuerimus & informati, eas, lecundum vim & cffe-
(ftum Tracftatus & Concordix , inter Nos & didtum Regnum
noftrum & Vos & Terram veftram exiftentium , de avifamento
O 3 Con-
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann.D
1380.
Ric. 1.
» VII.
aSo.
IIO
Concilii noftri, Subditis veftris prsdicflis, extra Manus * Ligeo-
rum noftrorum, plene & integre reftitui fecimus & liberari,
Quod ad notitiam veftram , per prxfens Teftimonium noftrum,
volumus pervenire : .
Veftram igitur Amicitiam attente rogantes quannus, pro JJeli-
beratione & Rcftitutione certorum Navium & Bonorum , diver-
forum Mercatorum noftrorum , de Regno noftro Anglix , ac di-
verfarum Perfonarum, iplis Mercatoribus Servientium, quae infra
Dominium & Poteftatem veftra, per Subditos veftros, occafione
prxdiaa, licet injufte, areftata & detenta exiftunt, ficut ex Parte
ipforum Mercatcrum noftrorum jam accepimus , cum omni fefti-
natione Miniftris veftris, quorum intereft, velitis demandare; ma-
xime cum Nos, ex parte noflira, id, quod Juftitia requirit, m
hac parte, Subditis veftris plenarie fecimus cum fevore.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo fexto die Decembris.
De TraUando , fuper A^atrimonio inter Regem (^ Amam
Sororem Imperatoris.
Ann. D.
1^80.
An. 4.
R. 2.
Vranc.
4.R. 1.
m, 11,
ly EX Omnibus,
'^ Inter
•VII.
aSi.
ad quos , &c. Salutem.
csEtera , quse Regnorum aiiorumque Principatuum ,
Jure fucceflbrio Sanguinis delatorum, feliciiis firmant Regimina,
cft Principantium hujufmodi Prolis Fcecunditas, ex Matrimonio
legitimo derivata, per quam, exclufis nedum Extraneis , fet Coila-
teralibus fuis & legitimis Hxredibus , Succefliones hujufmodi di-
redra Linea deferuntur.
Hxc itaque 5 dum , difcurfis Annis Puerilibus, in quibus Jura
Regni fufcepimus , & ad Annos Pubertaiis pervenimus , fe noftras
confiderationis examini prxfentarent, de habenda^ nobis Conthora-
li condigna, qux foret divinx & humanx Domus Socia, acSuc-
ceftionis hujufmodi propagativa , cepimus folicite cogitare,
Et , dum ad , Sereniftimam Dominam , Dominam Amiam ,
Natain quondam , celebris memorix , Karo/i , nuper Romanorum
hnpcratoris &z Regis Bohemi^e , oculos noitrx conliderationis di-
reximus , placuit Nobis , nedum proptcr iplius Nobilitatem, fet
propter Famam celebrem bonitatis iplius, noftiis Auribus inftilla-
tam, cum ipfa, prx cxteris, Foedus mire Con;ugii Conjugalis,
Unde , ciim , poft aliquos Traftatus, fuper hoc habitos, pro
Ncgotii hujufmodi Conclulione, quxdam Dixta in Flandria fue-
rit f.ftignata, pro cujus obfervatione Ambaflatores folempnes, tam
pro Parte iplius Domina Aiina , & Amicorum fuorum , quam
lio^ra , debcbant , juxta Condida ibidem , in Fefto Epiphanix
Domini proximo convenire,
Et pro tanto ,
De Legalitate , Induftria , & Circumfpeftione providis , dileflo-
rum & fidelium noftroram , Thomie Comitis Kantia Fratris noftri
Marefcalli Angtix , Hugonis Segrave Senefcalli Hofpitii noftri, &
Sivwais de Burley Camerarii nolbi , & eorum cujuOibet, plenius
conf.dentes,
Ad Contrahendum Sponfalia feu Matrimonium cum di€ciDomi-
na Anna.^ fi prxfens fuerit, alioquin cum iplius Procuratore , (lif-
ficiens ad hoc Mandatum habente , etiam per verba de prxfenti,
vel alias , prout mclius & ordinariiis de jure fieri potcrit, & in
eandem Nomine noftro matrimonialiter Confentiendum ,
Necnon ad Traftandum cum Procuratoribus , Parentibus, &
Amicis iplius Dominx de Dote, Dotalitio, & Donatione propter
Nuptias, ac Arris in hac parte conftituendis,
Et dc Qualitate ac Quantitate , necnon de Terminis & Locis
folutionis & iatibfadlionis eorumdem, ac etiam ad Q^iem Locum
prxdida Domina per Parentes & Anucos fuos tranfmitti , ac Q1.10-
modo, & Quando , in Domumnoftram Regiam traduci dcbcat,
Conveniendum &c Concordandum ,
Et ea, qux fic tractata, conventa, & concordata fuerint, qua-
tenus ad Nos attinet , omnimoda Securiute, honefta & debita,
nominenoftro, Firmandum,
Conlimilcmque Securiiaiem , pro Nobis & Nomine noftro,
Petendi , Stipulandi , & Recipiendi , Jurandique in Animam no-
llram quod Contracium hujufmodi Ratum habebimus, nec Po-
teftatem Prxfentem eis datam Revocabimus , aliquidve faciemus
vel procurabimus per quod Contradus hujulmodi , feu ejus debita
Conlummatio (in cafu * quo per didos Procuratores noftros vel
iplbrum aliquem lic contrahi contigerit) poterit quomodolibet im-
pediri,
Cxteraque omnia & fingula Faciendum, Excercendum, & Ex-
pediendum , qux in Prxmiffis & circa ea neceffaria fuerint vel
oportuna, ac qux qualitas & natura hujus Negotii exigunt &: re-
quirunt, & qux Nos feceremus feu facere poffemus fi perfonaliter
ibidem prxfentes eflemus , etiam li Mandatum exigant quantum-
cumque fpeciale,
Prxdidios, Thomam, Hugonem, & Simonem, ac eorum quemli-
bet, per fe & in folidum , noftros veros, legitimos,& indubicatos
Procuratores , Negotiorum Geftores , & Nuncios fpeciales, or-
ganilmque vocis nbftrx,in hac parte, Facimus, Ordinamus, &
Conftituimus per Prxfentes;
Promitrentes, in verbo Regio, nos Ratum, & Gratum perpe-
tuo habituros Quicquid , per Procuratores noftros prxdidos , vel
ipforum aliquem, Actum, Geftum,feu Procuratum fuerit inPrx-
miflis & fingnjlis Prxmiflbrum,
Ipfofque Procuratores & Nuncios noftros , & eorum quemli-
bet, ab omni onere Satifdandi exprelle, Tenore Prxfentium, re-
levamus; aliis Mandatis feu Procuratoriis noflris, prius in hac par-
te fadis, in fuo nichilominus robore duraturis.
Dat. in Palatio noftro VVeftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
tnonio , vicefimo fexto die Decerabris.
' Ann. D.
De Potefiate concedendi Salvos CondnUus. „?^
imC. 1.
D E X CarifiTimo Fratri fjo Thoma de Holand Comiti Kantix /<». 4.
•^^ Marefcallo Anglix , ac Venerabili in Chrifto Patri Johami R. 2. "
Epifcopo Herefordenfi , Salutem. Fran.^:
Sciatisqubd, R.x.m^
Ciim AlTignaverimus vos & quoidam alios fideles noftros , ad 18.
Tracflandum & Concordandum cum Ambaflatoribus, Procurato-
bus , Nunciis , feu Deputatis , Sereniflimi Fratris noftri , Wencelai,
Dei gratia, Regis Romanorum <ir Bohemia Illuilriirimi , &, Divi-
na favente Clementia, Imperatoris futuri, fuper Ligis, Confcede-
rationibus & Amicitiis fpecialibus, Temporalibus vel Perpetuis,
Inter eundem Regem Fratrem noftrum , Subditos fuos , Regna,
& Dominia fua quxcumque, ex una, ac Nos, Subditos noftros,
ac Regna , & Dominia noftra quxcumque , ex akeraparte, in-
eundis ,
Necnon ad Contrahendum Sponfalia feii Matrimonium cum,
Carifltma Domina, Domina Anna , Nataquondam, celebris me-
morix, Karoli, nuper Romanorum Imperatoris & Regis Bohemia y
fi prxfens fuerit, alioquin cum iplius Procuratore, etiam per ver-
ba de prxfenti , vel aiias , prout meliiis & ordinatiiis de Jure fieri
poterit,
Et ad quxdam alia, in diverfis Literis noftris Patentibus, vobis
inde confedtis, contenta, Faciendum & Exequendum, prout per
eafdem Literas plene potcrit apparere,
Nos,
Ut prxdidi Ambaflatores, Procuratores , Nuncii, & DeputatJ
ipfius Fratris noftri , ab ipfo, ex caufis prxmilfis, tranfmilTi, us-
que Villam noftram Calefii , vel alibi , infra Poteftatem & Diftri-
(ftus noftros , pro Finali Expeditione Negotiorum prxdiiSorum,
Libentius & fecuriiis accedant, volentes piovidere,
Ac de Fidelitate , Diicretione , & Induftria veftris plcnivis con-
fidentes ,
Vobis , & utrique veftrum , ut fuflficientes Literas , de {alvo
Condudlu live de Salva Gardia noftris , prxdidtis Ambaflatoribus,
Procuratoribus , Nunciis , & Deputatis , pro Se , ac Gentibus ,
Equis, Hernefiis, Bonis & Rebus fuis quibulcumque , veniendo,
ex caufa prxdii5fca , ufique Calefium , aut alibi , infra Poteftatem &
Dominium noitra, ibidem morando, & ad Propria redeundo, ia
tali Numcro & per tantum Tempus, prout fuerit oportunum, &
Difcretionibus veftris melius videbitur expedire , Concedere, &
fub Sigillis veftris, aut alterius veftriim facere poteritis , plenam ,
Tenore Prxfentium, Concedimus Facultatem.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monioj duodecimo die Januarii.
Fer ipfum Regem,
Litera Procuratoria .Annt Filix Caroli Imperatoris & Regis *
Eoemia , ad TraEiandnm de Alatrimonio contrahendo.
VIL
zbt.
NOS Anna, Dei gratia
viclifllmi Principis &
, clarx memofix, SereniflTimi ac In- ^n- ^k
Domini , Domini Karoli , quondam I38l.
Romanorum Imperatoris & Boemiai Regis , Patris noftri cariiTimiF;- ^" 4-
lia, «• ^-
Recognofcimus , Tenore Prxfentium , Univerfis Qubd , ^-^ ■^'".
Ad Conlilia , Requifitiones , necnon Indu(5tiones , Sereniflimi '".?''•
Principis , Domini Wenccfai , Romanorum O" Boemia Rcgis , Do-
mini & Fratris noftri pertimcndi, necnon, SereniiTimx Piincipis,
Dominx Elizabetht , Romanorum Imperatricis , & Regina BoeTiia.^
Dominx & Matris noftrx cariflimx, necnon, Animo deliberato,
Voluntatelibera, & ex certa Scientia,
Conftituendos duximus , & Conltituimus in hiis fcriptis, no-
ftros veros , certos , & legitimos Procuratores , & Nuncios fpe-
ciales, Prxfentes, & Onus Procurationis in fe fponte recipientcs,
Illuftrem Principem Dominum Prz,eniflaum , DucemTejchinenfem,
Confanguineum nollrum carifllmum , & , Nobiles , Conradum
Kreyger, ac Petrum de Wartenherg , didli Domini Regis & Fra-
trisnoftri Conliliarios , ad Contrahcndum Matrimonium, noftro
nomine atque vice , per verba de Prxfenti , cum , Sereniflamo
Principe, Domino Richardo Rege Avglia dumta-xat,
Ec ad faciendum omnia & iingula in hujufmodi Contradlu , quo-
modolibet oportuna, etiam li Mandatum e.xigant fpeciale , & quae
nos fecere poflemus fi perfonaliter adeflfemus,
Promittentes, bona fide & abfque dolo, Ratum & Gratum te-
nere & inviolabiliter obfervare quodcumque, per didtos Procura-
tores & fpeciales Nuncios noftros, inContraiflu didi Matrimonii,
Adlrum, Fadum fuerit quomodolibet, five Geftum.
Et, quia proprio Sigillo nondum uti confuevimus^Prxmiflfafub
Majeftatis Sigillo prxdiifti Domini & Fratris noftri Romanorum ^
BoemiiB Regis , & in Prxfentia, Venerabilium Patrum, Domino-
rum , yohannis , Pragenfis Archiepifcopi , & Conradi , Luhicofis
Epifcopi Ecclefiarum : Illuftrium Principum , Domini Henrici Du-
cis Slefa & Domini Bregenfis , Domini Procopii Marchiojtis Mo-
ravia, Confanguineorum : diledorum noftrorum , &Nobilium,
Andria <^ Henrici de Duha , Thymonis de Colditx, Bothonis de
Czaliolowitz , & Benefjii de Duba^ voluimus & rogavimus robo-
rari.
Per ipfum Regem.
Et Nos, Wenceflaus Romanorum <ir Boemia Rex prxdidus, pu-
blice profitemur, Nos, ad Petitionis inftantiam^SereniflimxPrin-
cipis, Domina Anna prxdidtx , Sororis noftrx prxcariflimx , Ma-
jeftatis noftrx Sigillum prxfentibus appendifle.
Datum in Caltro Burgelehens, Anno Domini Millefimo, Tre-
centefimo , Oitu^efimo primo , Indidtione Quarta , x. Kalen.
Februarii.
Prt~
ET ACTA PUBLICA.
III
'Ann.D.
1381.
Jtic. 2.
Procttratoria EUz.abetha, Matris j^nm fupradiUa.
in. 4. 'CLizaheth, Divina favente Clementia , Romanorum Imperatrix
J. 2. J--' femper Augtifla., & Boemite Regina,
Ar.
R.
Ix Au- Recognofcimus, Tenore Priefentium, univerfis quod,
tegr. De circumfpcvftionis & legalitatis induftria, Illuftris Principis,
Domini Przimijlai Ducis Thejchinenfis Confinguinei noftri karifn-
mi, ac, Nobilium, Conradi Crcrar, Sereniirimi Principis Domini
Wengeflai Regis Romanorum (^ Boemi^, Filii noftri karifTimi , Cu-
riae Magiftri, & Petri de Warternherk ai. de Koft, di6ti Filii no-
ftri Camerlingii , plenam & indubiratam fiduciam obtinentes , A-
nimo deliberato , bi de certa noftra Scientia ,
In pr^fentia, Nobilium, Sdenkins de Waldenfteyn Magiftri Cu-
rise noftrx, Hermant de Kujfuyk Burgravii noltri Groten &, ho-
norabilis, Martini Canonici Olomucenfis , Thefaurarii noftri,
Dido Domino Duci & Nobilihus pr<efatis plenam , liberam , &
omnimodam dedimus, & damus Prxfentibus, Facultatem, de &
^ fuper Parentela, inter , Sereniftimum Principem , Dominum Ri-
^"* cardum Regem AngUte , & Excellentem * Virginem, Domicel-
* 3- lam Annam liatam nofiram., noftro Nomine , Tradlandi, Ordi-
nandi , Difponendi , & , in Animam noftram , Jurandi ,
Et quidquid per didos , Ducem &c Nohiles , in ipfo Parentelje
Negotio , pro hac Vicc , Traftatum, Ordinatum, Difponitum,
& qualitercunque juratum in Animam noftram fuit , hoc ipfum
Ratum , Gratum , & Firmum habere , tencre, & inviolabiliter
obfervare volumus , promittimus , & debemus , Prxfentium (fub
appenfo noftro Sigillo) teftimonio Literarum.
Datum Prage , die penultima Menfis Januarii, AnnoDomini
Millefimo, Trecentefimo, OiStogefimo primo.
Commiffio Imperatoris ad traBandttm de Amicitiis ^ ^ de
Liga contra Scifmaticos,
Ann. D. TTTEnceJl.
1381. VV Boem
An.
K. 2.
^x Au-
togr.
aus, Dei gratia , Romanorum Rex femper Auguflus &
Boemia Rex^
Notum facimus, Tenore Prjefentium, univerfis quod,
De, Illuftris Przemijlai Ducis Tefchinenfis Principis & Sororii
noftri carilTimi, ac etiam, Nobilium, Co7/radi dc Kreyger M.zg\&.n
Curiae noftrce , & Petri de Wartenherg , Confiiiariorum & Fide-
lium dileiftorum noftrorum , Legalitatis , Virtutis , & Probata:
Circumfpeftionis Induftriis plenam & iiidubitatam fiduciam obti-
nenres ,
Ipfos, Animo deliberato, de certa noftra Scientia, &fanoPrin-
cipum Baronum & Procerum noftrorum accedente Confiiio , no-
ftro Nomine , Creavimus , Conftituimus , Fecimus, Creamus,
Facimus , Conftituimus , & , meliori modo & forma quibus fieri
poteft, Prxfencibus Ordinamus noftros Ambaxiatores , Procurato-
res , Negotiorum Geftores , & Nuncios fpeciales ,
Dantes & Concedentes eiflem pienam & omnimodam Potefta-'
tem Tradandi, Contrahendi ,Iniendi, Faciendi, &Confumman-
di, pro Nobis & Hferedibus noftris Bocmiae Regibus, Amicitias,
Uniones, & Ligas Fraternales, & etiam Colligantias,
Scatum & Honorem Sacrofand:.^ Romanae Ecclefiae , & , San-
ftiffimi in Chriito Patris & Domini, Domini Urhani Paf>ie Sexti,
concernentes , ad Exterminium Scifmaticorum , nunc Vigentium
& Rebeliium , prscfentium & iiiturorum, ipfius Domini Urhani
TapiS praedidti , & Succefforum fuorum Canonice intrantium , &
per Coliegium Cardinalium , dicto Domino Urhano adhxrens , eli-
gendorum ,
Cum, Sereniflimo Principe, Domino Richardo Rege AngUa ll-
hiflri, Fratre noftro cariffimo, pro Se, & fuis HEeredibus Anglix
Re^ibus ,
Et eaidem Amicitias , Uniones , & Ligas Fraternales, necnon
Colligantias pro Sacrofandta Romana Ecclefia , & Domino noftro,
Urhano Papa prsdidto , noftro Nomine , & Hxredum noftro-
rum, Literis noftris Firmandi, & in Animam noftram Jurandi,
Ac etiam , noftro Nomine, a didto Doraino Rege Anglne Jura-
menta Recipiendi, de & fuper Prsemiffa fcrvando & etiam adim-
plendo,
Ac omnia & fingula Faciendi , quse pro Confummatione feu
Fadtione Amicitiarum, Unionum, & Fraternalium Ligaram,nec-
non CoUigantiarum prjedidtarum , neceffaria flierint , feu quomo-
dolibet opportuna ; Et qua: Nos facere & concludere poffemus fi
perfonaliter adeffemus, etiam fi Mandatum exigant fpeciale:
Promittentes nichilominus , pro Nobis , & didtis Hseredibus
noftris Boemix Regibus , Ratum , Gratum , atque Firmum invio •
labiliter obfervare , Quidquid per pnEfatos Sororium & Confilia-
rios noftros , Ducem Tefchmenfem , Conradum de Creyeger, & Pe-
trum de Warteytherg, noftro Nomine, in Prasmiffis, A6tum,Fa-
^um , feu Confummatum fuerit , quomodohbet , five Geftum ,
Prxfentium (fub Regias ngftrx Majeftatis Sigillo) Teftimonio Li-
terarum.
Datum Nuremberg , Anno Domini Millefimo, Trecentefimo,
Odtuagefimo Primo , Indidtione Quarta, Kalen. Menfis Februa-
rii, R^norum noftrorum Anno Boemiae Decimo odtavo, Roma-
norum vero Quinto.
De Mandato DominiRegis, Cacell. Archiepifcopus Tragen.
•VII.
284.. — _
Ann. D.
1381. * Pro CardinaU Bononix^ Prxhendario in EccUfia Lincolnia.
An. 4.
K. 2. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
P«».4. *^ Sciatis quod Nos,
«.i.f. 2. Pro hiona afifedtionc , quam erga Perfonam, ReverendifTiini in
w. 2. Cbrifto Patris, Cardinalis Bononite ^
Cui Dominus Summus Tontifex de Praebehda; quamPf/rw, Ann. Dl
olim Cardinalis Beatce Maria Inviolata , in Ecclefia Cathedrali 1381.
Lincolnias , optinuit, per Privationem didti olim Cardinalis, pro- m:. i.
vidit ut afferitur,
Gerimus , & pro bona diledtione quam idem Cardinalis Bono-
nix Nobis & Regno noftro hadlenus monftravit, & indies mon-
ftrat , prout nobis eft Teftificatum ,
Conceffimus & Licentiam dcdimus, quantum in nobis cft,tam
didto CardinaU Bonoma , quod iple, per Procuratores fuos , Pos-
feffioncm didtx Praebenda: legitime affequi & continuare poffit,
& Proficua ejufdem Praebenda; ac Membrorum & Pertinentiarum
fuorum quorumcumque, per manus Procuratorum , Firmariorum,
& aliorum Miniftrorum fuorum, percipere, quam quibufcumque
Fidelibus Ligeis & Subditis noftris , de Regno noftro Anglice ,
quod ipli pollint effe Procuratores ejufdem Cardinahs Bononia , in
Regno noftro praedidto , ac Firmarii & Miniftri fui Prxbendx
prxdictx, cum omnibus Membris & Pertinentiis fuis prxdidtis,
abfque Impetitione noftri , vel Hxredum , feu Miniftrorum no-;
ftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium tertio die Aprih's.
Ter Breve de Trivato Sigillo.
Pro CardinaU Perujinenji CanceUario Herefordenji,
U EX Omnibus, adquos, &c. Salutem. ^^„ -q
■'•^ Sciatisquod, , ^ g^
Pro bona affedtione quam erga Perfonam , Reverendi/Iimi in An. 4 *
Chrifto Patris, Cardinalis Perufinenfis , g \
Cui Dominus Summus Pontifex de Cancellaria EccIeficE Cathe- iba '
dralis Herefordenfis, per Privationem olim CardinaUs Glandacen- m o.
fis, qui Cancellarius ejufdem Ecclelise fuerat, providit, ut afferi-
tur,
Gerimus , & pro bona diledtione quam idem Cardinalis Nobis
& Regno noftro hadtenus monftravit & indies monftrat, prouc
nobis eft Teftificatum ,
Conceffimus & Licentiam dedimus , quanmm in nobis eft , tam
didto Cardinali , quod ipfe, per Procuracores fuos, ^f. prout iit
fimiUhus de Licentia Literis ,
In cujus , &c.
Tefte RegeapudWeftmonafterium, decimo odtavo dieAprilis.
Ter Breve de Trivato Sigiilo.
Pro Cardinale Ravennas , contra Cardinalem Albanenfem.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■'■^ Confiderantes Affedtionem, quam, Reverendus in Chrifto Ann. D.
Pater, Cardinalis Ravennenfis erga Nos & Regnum noftrum An- ^3°^-
glix gerit , & quod ipfe nuper de Bonis fuis, Jocalibus, & aliis, -^'^- +•
ufque ad Valorem Quatuor Millium Florenorum , Cardinali Al-^- .^-
hanenfi antequam praefens Scifma in Ecclcfia oriebatur, ex confi- ^^"^-
dentiafpeciali, Avinione tradidit, ad opus ipfius CardinaUs Raveti-
nas cuitodiendis,
Quodque prsedidtus CardinaUs Alhanenfis , poftmodum Antipa-
pa adhjerens , Bona prasdidta eidem Antipapa liberavit in ipfius
Cardinahs Rave?mas grave Dampnum , ut concepimus ,
De Gratia noftra fpcciali Concefilm.us eidem CardinaU Raven-
nas , quantum in nobis eit , quod ipfe , ex hac Caufa , de Frudtu-
bus Beneficiorum didti Cardinalis Albanenfts , in Regno noftro
Anglias, feu de Pecuniis, de eifdem * Frudtibus , Provenientibus , » yjj^
praefato CardinaU Alhane^ifi debitis & debendis, in quorumcum- jgy,
que Manibus fuerint , habeat & recuperet Summam Quacuor Mi-
lium Florenorum antedidtam.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafteriam , vicefimo die Aprilis.
Ter Breve de Trivato Sigillo.
Confoederationes Renovat£ inter Regem Francu ^
Procuratores Caflelle.
PEtrus Lupi de Ayala Miles & Vexillarius Illuftrifi[imi Principis ^nn jy
& Domini mei, Dommi jfohannis Regis Cafiella (^ Legionis, jigi. '
Praefefque fuus in Guipufta , & Fernandus Alfonfi de Algana , ^; , _ '
Decretorum Dodtor , & Burgenfis Ecclelix Decanus , Procurato- r_ \f
res & Procuratorio Nomine didti Domini noftri Regis, habentcs infr.Bihl.
ad Infrafcripta fpeciale Mandatum, prout conftat per Literas didti df^
Domini noftri Regis, fuper hoc confedtas, quarum Tenor fcribi- Tit.A.i.
tur inferius,
NoTUMFACiMus univerfis, prazfenribus & futuris, quod,
Cum dudiim inter , Illuftridimum Principem & Dominum ,
Faelicis Recordationis, Dominum Henricum, quondam Regem Ca-
ftella S" Legionis , pro fe , & pro didto Domino Rege , qui tunc
erat fuus Primogenitus, ex Parte una, & clarx mcmoriae , Domi-
num Karolum , tunc Regem Francia, pro Se & pro, Illuftriffimo
Principe, Dommo Karolo, nunc Rege Fraiuia , fuo Primogenito
& H.erede, exaltera, certae Ligae & Contcedcrationes concept^
& habitse fuerint fub certis Conditionibus, Exceptionibus , atque
modis, prout in Literis, fuper hoc ex utraque Parte confei^s, la-
tius continetur,
Nos Ligas, Confcederariones, & Amicitias prsedictas, fub Mo-
dis , Conditionibus , & Exceptionibus contentis in Liceris , con-
fedtis fuper hoc , cseteraque univerla & fingula , in eiidem Literis
con-
IIJ
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. contenta, Nomine Procuratorio difti Domini noftri Rfp/ Caflel-
ix%i. Ud^ Legroms, pro eodem Domino noftro Rege Cajtella Moder-
Kic. 2. no &c pro Primogenito Haerede & Succeflore, nato, leu nafci-
turo Ret^nis , Terris , & Subditis fuis , cum dido Domino Karo-
lo Rf?f Frana^ Modervo , pro Se , & pro Pnmogenito Hxrede
& Succeflbre , nato , feu nafcituro, Regno, Terris, & Subditis
fuis (ad qiios Primogenitos, Hsredes, & Succeffores, hinc inde,
Ligas & Confcederationes hu)ulmodi extendi volumus, &: exten-
dimus) quo fupra Nomine, Ratas &: Gratas habentes, eas & ea,
Tenore Pr-.Efentium, Confirmamus : Excipientes canien ab hujus-
modi Fcedere , cum caeteris alias exceptis , IVmcelanum , nunc
'Rmnanorum Rcgevi, Loco deffunfti Karoli, Romajwrum, dutri vi-
veret, Imperafons , Patris fui, qui exceptus fuerat in ContCEdera-
tionibus memoratis.
Sane , quia in eifdem Confcederationibus cavetur exprefse de-
funiftum Petru?n , qui dum viveret, fe Regem Caftella dicebat, li
quomodocumque Captus fuiffet in Guerra , dicti Domini Regis
Henrici aut fui Primogeniti Captivum debuiffe teneri , noftrx In-
tentionis exiftit , hocque Dominus Karolus Rcx Francix voluit &
confemiit, quod, fi contingat Ducem Lencaftria , qui nunc> Re-
getnCaftelU nominat, inGuerra quomodocumque capi, ideinD«.v
Lencaftriai efficiatur didti Domini Regis Cafte/U &■ Legionis , fuive
prxdidi Primogeniti & Hxredis, Captivus, poffitque didus Do-
minus noltcr Rex, vel fuus prxdiclus Primogenitus & Hxres, de
eodem Duce , prout de difto deffundto Petro, virtute diftarum
Confcederationum , potuiffet , ordinare fuae Voluntatis Beneplaci-
Pncdiftis Confoederationibus , quoad alios , de Sanguine Regali
Anglix, qui , in Cafu fux Captionis , debent effe dicti Dommi
Regis Francorum , fuive Primogeniti & SuccelTorcs Captivi , in-
fuper & quoad alios univerfos & fingulos Articulos in eis compre-
henfos in fuo Robore duracuris.
Qux omnia & iuigula prxdifta Nos , Peirus & Fernavdus ,
Procuratores prxdiifti, quo fupra Nomine, pro difto Domi?io no-
ftro Rege, & pro Primogenito Hxrede & Succeflbre, nato, fcu
nafcituro , Regnis , Terris, & Subditis luis, Juramus in Animam
diifti Domini noftri Regis , fuper Ymaginem Sanftx Crucis,
Taftis per nos Sacrofandis Euvangeliis, Promittimufque bona Fi-
de tenere & teneri , ac , omni Fraude & malo Ingenio ceflanti-
bus, adimpleri & inviolabiliter obfervari, fub Obiigatione 6c Poe-
nis in prxdiSis Literis expreffatis.
& facere poffet, fi Praemiffis , & eorum cuilibet, perfonaliter in- Ann. D^
tereffet, 1381.
Promifitque michi , Publico Notario infrafcripto , ft pulanti & ^^- ^*
recipienti Vice & Nomine quorum intereft, vel intererit quomo-
dolibet in Futurum , fe Ratum , Gratum, & Firmum perpecuo
habiturum totum & quicquid , fuper Prxmiffis , & eor um quoii-'
bet, per fupradiT:os Procuratores fuos, vel eorura alterum, fuerit
Factum , Ratifficatum , Innovatum , & Firmatum , fub Ypotheca.
& Obligatione omnium Bonorurn fuorum.
In quorum omnium Tertimonium xAcmDojninusRex conftituens
mandavit & periit inde fieri feu confici prxfen:es Liceras , redadtas
in Formam Publici Inftrumenti , ipfius Domini Regis confticuen-
tis propria Manu fubfcriptas , ejufque proprii Sigilli Appendentia
munitas.
Ada fuerunt hxc , apud Mctinam del Campo , in Camera didi
Domiili Regis conltituentis , Anno , Indidlione , Die, Menfe,
quibus fupra , Regnante difto Domino Rege conllituence , Anno
Secundo.
Priefentibus , Nobilibus Viris , Domino Petro Femandi de Bel-
lafco difti * Domini Regis primo Camerario, ac Fernando Sancii * VII.
de Tonar Admirallo Caltellas , & Dioto La/>? de Altimega Milite, iS/.
Teftibus ad Prxmifla vocatis fpecialitcr & rogatis.
Et ego Petrus Fernandi Clericus Vingen- Publicus Auftoritate
Notarius, qui Prxmiffis omnibus & fingulis fupradidlis, diim lic,
ut prxmittitur, agerencur & fierent , una cum prxnominatis Te-
ftibus, prxfens interfui, & de Mandato & Requilitione diifli Do-
mini Regis conftituentis hanc Literam Procuratoriam Manu mea
propria fcripli , & in hanc Pul^licam Formam redcgi, Signoaue
meo foHco & confueio, una cum Appenfione Sigilli, & Robora-
tione Nominis dicti Domini Rcgis conilicuencis, iignavi Rogatus,
in Tellimonium Prxmifforum , paritcr & Requiiitus.
Nos,&c. de Mandato RegiSjin fuo Concilio , Petrus Fernandi
Secretarius.
In quorum Teftimonium prxfentes Literas noftrorum Sigillorutn
fecimus Appenlione muniri.
Datum apud Wynceftre prope Parifius , die vicefima fecunda
Aprilis , poft Pafca , Anno Domini Miilelimo , Trecentelimo ,
Ottuagefimo Primo.
•VIL
* Tenor vero Procuratorii dr Poteflatis noflrx feqttitttr /«
hac verha.
Im Det Nomine Amen.
Noverint Univerfi , prxfentes Literas feu prxfens Publicum
Inftrumentum infpeduri , quod, Anno a Nativitate ejufdem Do-
mini Millefimo, Trecentefimo, Oitogefimo: Indidione Quarta:
Die vero decima oftava Menfis Decembris , Conititutus peribna-
liter , Serenilfimus Princeps & Dominus , Dominus Johannes ,
Dei Gratia, CaftclU <S- Legionis Rex,
Me Petro Fernandi Publico Notario & Teftibus infrafcriptis co-
ram fui Prxfentia exiftentibus , & ad infrafcripta fpecialiter convo-
catis,
Fecit, conftituit, ap etiam ordinavit, facit , conftituit, & ordi-
nat, omnibus melioribus Modo, Via & Forma quibus dejure po-
tuit & debuit , fuos veros, certos, legitimos, & indubitatos Pro-
curacores, Actores, Factores, Negociorum fuorum Geftores, &
Nuncios fpeciales , & Ambaxiacores (videlicet) Nobilem Virum
Petrwn Lupy de Ayala Nlilitem & Vexillarium dicti Domini Re-
gis Conftituencis ac fuum Prxfidcm in Guipufta , & Venerabilem
ac Circuinfpeclum Virum Dominum Fernandum Alfonfi del Al-
gana Dccrecorum Dodtorem & Ecclefix Burgenfis Dccanum , &
quemlibec eorum in folidum , ita qubd non fit melior Conditio
Occupancis, fcd quod unus eorum inceperit, alter profequi media-
re valcat & finire :
Quibus conceffit plenam & liberam Poteftatem , ac Mandatum,
Racifficandi , Innovandi , & Firmandi omnes & fingulos Trada-
tus, Conventiones, Ligas, Padla , 6c Compoficiones, qui & qux
pofici concordati 8c firmati fuerunt alias, & funt interliluftriffimos
PrincipesSc Dominos (videlicet) Dominum Karolum , honx mc-
morix , olim Francorum Regem ex una Parte , & Dominum Hen-
ricum , cjufdem memorix , quondam Regem Caftclla c^ Legionis ,
Patrem diifti Domini Regis conftituentis , ex altera, pro Se, fuis-
que Filiis Promosjenitis , natis , vel nafcituris, concra quafcunque
Perfonas qux poffunt vivere & mori, cujufcumque Status, Prxe-
minentix, five Dignitatis exiftant , eciamfi Regalis fuerit aut alia,
fub Declarationibus , Conditionibus , ac Modo, & Forma,quibus
didx Ligx & Confcederationes inter dictos Principes , pro Se ,
& fuis prxdidis Primogenitis , alias fadx fuerinc , & prout in Li-
teris, fuper hoc conteAis, plenius continetur,
Firmandique didtas Ligas & Confoederationes per Sacramentum,
in Animam didti Domini Regis conftituencis , & prxftandi quod-
cumque aliud Juramentum circa prxmiffa & quodlibet prxmiflb-
rum neceffarium feu etiam opportunum,
Et Obligandi omnia Bona Regalia prxfati Domini Regis confti-
tuehtis , cum Poenx feu Poenarum Adjeftione , vel alterius cu-
jufcunque Compofitionis,
Et Solvendi Sumptus & Expenffas , Dampna & Intereffe, fi
dcfecerit in hiis qux per prxfatos Procuratores fuos Ratifficata &
Innovata fuerint ac Firmata:
Danfque eciam , infuper , fxpediftus Dominus Rex conftituens
prxdicjtis fuis Procuratoribus plenam & liberam Potei1:atem , &
fpeciale Mandatum , generaliter omnia alia & fingula Tractandi ,
Concordandi , & Firmandi qux in Prxmiflls, & circa Prxmiffa,
& quodlibet Prxmiflbrum , fuerint neceflaria feu etiam quomo-
dolilDet opportuna , etiam fi talia fint vel majora qux Mandatum
exigant fpeciale , & qu9e idem Dominus Rex conftituens foceret ^
R
Pro ColleBore JJrbani Pap<e in j4quitania.
EX Univerfis & fingulis Dominis , Magnatibus, & Proceri- Ann. D.
bus, tam Clericis, quam Laicis, in Ducatu ncftro Aquitanix, i?8i.
ac quilJufcumque Officiariis & Miniftris, necnon Subditis & Li- -^»- 4-
geis noftris ejufdem Ducatfis, ad quos prxfentes Literx pervene- ^- *•
rint, Salutem. M<^- 4-
Sciatisquod, R. i.w.
Cum, Sanftiflimus in Chrifto Pater, Dominus Vrbanus Sextus,A-
Divina Providentia , Sacrofaniftx Romanx Ecclefix Summus Poti-
/i/?.v, diledtum nobis, 'MTigAmm Jokamiem deVergier , Decanum
Sanfti Severi & Canonicum Ecclefix Sandli Andrex Burdegalx,
generalem Receptorem & Coliedtoi em Camerx Sedis Apoftolicae
in didlis partibus Aquitannix fecerit & confticuerit , ut accepimus,
Nos,
Volentes, ob Reverentiam didtx Sedis ac Perfonx ipfius Dow/iwr
TJrhani , pro Quiete & Securitate prxfeti Johannis in excercitio
dicti Officii, gratiose providere,
Vobis, ?:^ cuilibct veftrum, injungimus & mandamus quod ip-
fum Johannem , poftquam Liccras fumciences ipfius Domini Urba-
ni , Poteftatem legitimam continentes , vobis oftendet , ad Offi-
cium illud , in partibus prxdidtis , Nomine didli Domini Urbani
Papa , admittere curetis ,
Ipfumque Johannem idem Officium ibidem fecere & excercere
permittatis , prout ante hxc tempora , temporibus aliorum Sandto-
rum Patrum, ibidem fieri & uficari confuevit,
Et ipfum, in Excercitio prxdidti Officii, nullatenus perturbetis,
fet ei inde, quatenus Juftitiam & rationabilem Confuecudinem uli-
tatam concernit , Intendentes fitis & Obedientes.
In cujus, &c. „ ,. , ...
Dat. apud Weftmonafterium , vicefimo octavo die Apnlis.
Per Concilium ad inftantiam Epifcopi Aquenfis.
Pro Hoflagio Comitis de Denia.
REX, per Literas fuas Patentes, ufque Feftum Sandri Michae- Ann.D.
lis proximo futurum, duraturas, fufcepit in falvum & fecurum 1381.
Condudtum fuum , ac in Protedtionem & Defenfionem fuas Ipe- An. 4.
ciales, Petrum March Chivaler de Regno Arragonix , cum SeX R. z.
Hominibus in Comitiva fua , veniendo in Regnum Anglix, ac Trimc. 4..
Dominium & Poteftatem Regis, pro Solutione Financix Filii fi- R. 1. m.
ve Holtagii Comitis de De?>e, ibidem morando, & ad partes pro- li.
prias redeundo.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo nono dieAprilis.
Per Concilium.
•VII.
iS8.
* Pro Prz,imiflM Duce Tefchinenfl & aliis de Alemannia , j^^ p^,
de Retinentia. 1381.
An. 4-.
D EX Omnibus, adquos, &c. Salutem. R. z.
•^ Sciatis qubd , de Gratia noftra fpeciali , & pro eo quod, Vat. 4.
Magnificutn Virum , Przimiflaum Ducet» Tejchinenfem peaes Nos R.i.f.j.
& m. »7.
£T ACtA t>U. JBLICA.
ti^
1. D. & de Concilio noftro retinuimus , ad Terminutn vitx fuae mora-
5i. turum, ac etiam pro bono Servitio fuo nobis impenfo & in futu-
». rum impendendo , ConcelTimus eidem Duci (^iingentas Marcas
Sterlingorum , pro Termino Vitx fuae prxdi&x , annuatim perci-
piendas , ad Scaccarium noftrum , ad Terminos Sandi:i Michaelis
& Pafchse , per xquales Portionesi faciendo nobis Homagium &
Fidelitatem ex hac caufa.
In cujus , &c
Telte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Fer Breve de Frivato Sigilla.
Confimiles Lireras Regis habet , Nobilis Vir , Fetrus de War-
temherg xVIiles, Magifter Camerje, Sereniirimi Principis, Rc^/y Ro-
manorum &c Bohemis; , Fratris Regis cariffimi , de Ducentis &
Quinquaginta Marcis.
Tefte uc fupra.
Per idem Breve.
Confimiles Literas Regis habet , Nobilis Vir , Conradus Crayer
Miles, Magifter Hofpitii , SereniiTimi Principis, &c. de Ducen-
tis & Quinquaginta Marcis Sterlingorum.
Tefte ut fupra.
Fer idem Brcve.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod , de Gratia noftra fpeciali, & pro bono Servi-
tio quod , diledtus nobis , Borz.ev.-ey de Swjfier Miles , nobis im-
pendit , & impendet in futurum , Conceltimus eidem Borz,ewey
Quingentos Florenos Auri , vel Valorem eorumdem , percipiendos
fingulis Annis , ad Scaccarium noftrum , ad totam Vitam fuam ,
ad Fefta Sanfti Michaelis & Pafchae , per -.Equales Portiones , fa-
ciendo nobis Homagium & Fidelitatem ex hac cauia.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Fer Bret/e de Frivato Sigillo.
Confimiles Literas Regis habent fubfcripti, de Summis fubfcriptis,
fub eadem Data^ videlicet,
Sifridus Fofier Scutifer , de Ducentis Florenis Auri.
Conradus de B.idhurg Miles, de Ducentis Florenis Auri.
Lupoldus de Crayer , Filius Conradi de Crayer Milicis , de Quiii-
quaginta Marcis Sterlingorum.
Per idem Breve.
& Viliarum Majoribus, Ballivis , Miniftris, & aliis Fidelibus r,o- Ann 0:
ftris, in diftis partibus, & Dominiis noftris ibidcni, tam infra Li- 1381.
bertates, quam extra , Dantes, Tenore Pr.tfentium, in Mandatis R''c- *•
quod vobis , & Duobus veftrum quorum Vos , prafat- Rex j
unum elTe volumus) in prxmillis Faciendis & Exequendis, Inten-
dentes , & Auxiliantes quotiens & prout eis , feu corum alicui ,
fcire feceritis ex parte noftra ;
Ratum, Gratum, & Firmum habituri quicquid Vos , ve' Duo
veftrum (quorum Vos, pra^fate Rex, unum effe volumus) Nomi=
ne noftro Feceritis in prxmiffis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Per ipfnm Regem ^ Concilium.
De u4ttemptatis ^ contra Treugds Scotie^ Reformandis.
^nn. D. R EX , carifTlmo Patruo fuo , Johanni Regi Cajfel/^ S" Legionis
1381. Duci Lancaftris , ac Venerabili in Chrifto P.itri y. eadem
tiit. 4.. gratia, Ep.fcopo Herefordenfi , necnon Diledo & Fideli fuo, Hu-
i. z. goni Comiti Staffordiie, Salutem.
^cot. 4. Sciatis quod Nos ,
l. i.OT. De Edelitate & providi circumfpedione veftris plenius confi-
[. dentes,
AfTignavimus Vos , & Duos veftrum (quorum Vos , prafate
Rex , unum efle volumus) ad Corrigendum , Reformandum, &
in Statum debitum Reducendum omnia & fingula, Attemptata
feu Facla per quofcumquc Incolas aut Subditos Regni noftri An-
glia; , contra formam Conventionum feu Treugarum ,
Nuper fadarum & initarum inter Dominum E. nuper Regem
Angliie, Avum noftrum Subditofque ejus, ex una & David Bruys
• VII. de Scotia, quondam Fratrem ipfius Avi noftri, Defundlum, * e-
189. jufque Vaffallos & Subditos qualefcumque, ex altera parte,
Et per , Illuftrem Principem , Robertum Confanguineum no-
ftrum de Scotia confirmatarum,
£t fpccialiter ad Querelas omnium & fingulorum ,
Qui de Injuriis eis, contra formam diftarum Treugarum in par-
tibus Marchiarum (videlicet) de la Efmarche & la Wefmarcke ,
Regni noftri Angliae, feu alibi , tam per Terram, quum per Ma-
re, ubi & prout vobis, vel Duobus veftriim (quorum vos,/ir^-
fate Rex , unum efle volumus) expediens videbicur , fadtis feu per-
petratis, conqueri voluerint,
Audiendum , & plenam & celerem Juftitiam inde Faciendum ,
Et ad omnia & fingula, qux contra Formam dictarum Treu-
garum , per Subditos noftros , attemptata fuerint , tam tempore
priedidti David., quam tempore prjedidi Roherti Confanguinei no-
ftri, debite Reformandum,
Et ad omnes & fingulos, in hac parte Delinqucntcs, Areftjn-
dum, Capiendum, & Incarcerandum , & juxta eorum Demerita
debite Puniendum,
Et ad Conlimilem Reformationem & Punitionem de dicto
Confanguineo noftro & Hominibus fuis de Scotia , fuper Attemp-
tatis, per eos & eis Adhaerentes , contra Subditos noftros, Pe-
tendum, Piofequendum, & fieri Faciendum ,
Ec ad Omnia & fingula, quae in hac parte neceffaria fuerint vel
oportuna, Faciendum &Exequendumi
Et ideo vobis Mandamus quod Vos, & Duo veftrum (quorum
Vos , prtefate Rex, unum effe volumus) ad certos Dies & Loca,
fuper hoc Pnefigenda , & etiam Elonganda , prxmiffa ouinia &
Cngula faciacis & exequamini in forma prxdidla :
Super priemiftis autem omnibus & lingalis,faciendis & effeftu-
aliter adimplendis , Damus & Committimus vobis , & Duobus
veftriim (quorum Vos, prafate Rex,unum effe voluniu) ut prj;-
piittitur, plenam & liberam, Tenore Prefentium, Por"ft-:em;
Univerlis & fingulis Vicecomitibus, Conilabulariis Callrorum,
Tem. m. F. lU.
De FrMfltibns Decanattis Eborum capiendis in mamm Regis.
T> E X , Vicecomiti Eborum , Salutem. Aiui. ^i
*-^ Cum nuper, de Confenfu & Avifamen'o Procerum & Mag- 1381.
natum Regni noftri , Nobis in Parliamento noftro apud Glouce- Ai. 4.
ftriam tento alliftentium, omnes Frudtus, Redditus, & Proven- R. 2.
tus quorumciimque Beneficiorum, CUuf. 4.'
Per olim Cardinales , fandiffmo in Chrifto Patri & Domino R. 2. mi
noftro Domino Vrbano, Divina Providentia, facrofandt* Roma- 10.
x\x.l£.cc\c^vx. Summo Fovtifici, Rebelles, occupatorum,
Capi fecerimus in manum noftram ,
Et licet poftmodiim Conceilerimus quod Colledlor , qui pro
parte ipfius fandillimi Patris in Regno noftro Angii-.c foret pro
tempore, de Frudlubus, Redditibus , & Proventibus praedidtis,
abfque impedimento noftri vel Miniftrorum Noftrorum,ad Ufum
& Utilitatem pvszditli fanffijfimi Fatris, & pro Reparatione didto-
rum Beneficiorum , hbere difponere vaieret, fub certa forma, in
Literis noftris , inde confedlis , pleniiis expreffata , amoventes tali-
ter Manum noftram de omnibus & lingulis Fructubus, Redditi-
bus , & Proventibus fupradidlis ,
Volumus tamen, quibufdam certis de caufis, Nos &ConciIium
noftrum fpccialicer moventibus, quod Frudtus, Redditiis, & Pro-
ventus Decanatiis Eborum , per Cardinalem Alhanetifem ^ unum ,
ut dicitur , Rebellium prfedidlorum , nuper occupati , ae eodem
Decanacu, a Fefto P.}fch;c, proximo prteterito, provenientes, &
de cxtero * proventuri, refumantur in Manum noftram; * V^-
Et ideo Tibi Pr;ecipimus quod didtos Frudtus, Redditus, &, ^9°-
Proventus de Decanatu pr;i»didto , a pr-.edidto Felto Pafchx, ut
prjemittitar , provenientes, & proventuri, in manum noftram ca-
pias & feifiri faciis, ut ulteriiis inde relpondeas prout tibi injunge-
tur ex parte noftra
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Per Concilium.
TraUcitus de jMatrlmonio Regis , cum Anna. Sorore
ImperatoriSi
UNiverfis .Sandtae Matris Ecclefix Filiis, prsefentes Literas in- Ann.O;
fpecriiris, Nos, 1381.
Frzijnifiaus Dux Tefchine>:f!S , Conradus Kreyer M;igifter Curix, Aa. 4.
& Petrus y/artemberg Magifter Camera;, Sereniffmii Principis & r. 1.
Domini Domini Wencelaii , Dei gratia, Romanorum ^ Bohemia Tranc. 4'
Regis, R.z.mi
Necnon Ed^nundus Comes Cantehrigia , Hugo de Segrave Senes- 6. f.
callus Hcfpitii , & Albredus de Veer Camerarius , Illuftriffimi Prin-
cipis & Domini , Domini Richardi , Dei gratia , Regis Angltje (3*
Vrancia, Miiites,
Ambaffatores , Commiffarii , feu Procuratores ad quafdam A-
micitias, Ligas, k\i Confoederationes inter , Sereniffimos princH
pes, Reges prLedidtos , Dominos noftros metuendilfimos tradtan-
das , ineundas , & concordandas , cum Poteftate fufficienti , prout
ex infertione Mandatorum noftrorum , inferius delcribendorum ^
claviiis pacebit, fpecialiter depatati,
Salutem & perpetuam memoriam Rei Geft;E.
Illa Cunfuciado redte Regnancium , ille mos jufte Principan-
tium , fempcr fuit bonum commune Subdicorum auibufcumque
Privatis pr.eferre Commodis , talibufque Rem publicam munire
priefidiis, per qux poffet continue, exclufis c3ecis,inquierationutn
Turbin:bus, quieta perliftere, & fub optata: Pacis votiva telicita-
te Ixtari , quod tunc iatis ultiliter credicur Promoveri , cum Prin-
cipes Chrilliani & Potentes , in unam Fidei Catho!ic;e Unitatem
& veram Amicitiain conjundl:i, in unam mentis conibnantiam af-
fedtuose conveniunt, & iniimul indiffolubilis Amoris Focdere co-
pulantur.
Hoc fiquidem , SereniflSmi Principes & Domini noftri , Re^es
metuendiffimi Ibpradidti in dilcretje confiderationis examine lauda-
bili Concilio revolventes, per nos, Ambairacores , CommiffarioSj
feu Procuratores fuos prxdidtos , qu;rdim Ligarum & Amicicia-
rum Capitula examinari , tradtari , expediri , & concordari volue-"
runt eo, q:ii lcquitur, fub Tenore,
I N p R I M I s , Tradtatum eft & finalirer ConcordatuiD qu6d
-Serenilfima Doniina Amia., prxfati Ronianorum eb- Bohemix Regis
Soror Inclita, pr.edidto Domino Richardo Rrgi Anglia (^r Fra?rci^
in Uxorem legicimam , per Parences & Amicos ipfius Dominae
& de eiufdem Ipontanea volantate , dccur, affignetur, & matri^
moni,iIiier copuletur;& qu6d ad Regnum Anglix, ieu Villam Ca*
ic.ii, circa Feft.an Sandti Michaeii-i proximo futurum, pv.edidta
Domina, expcnus prxfati Dommi Regis Romanorum «^ Bohemi^^
& aliorum Amicorum fuorum , traducatur , & eidem Doniino
P Reii
114
CONVENTfONES, LITER^
Ann. D. H-sgi Avgha fana & incolumis, quantum in Deo fuerit , effeitua-
1581. licer liberetur. , , „ •
Uic. 2, 1 T E M , quod dictus 'Romanorum & Bobemia Kex mittat prx-
diftam Sororem fuam, competenter Dotatam & Apparatam, ha-
bito refpedtu ad Contrahentium Stams & Perfonas, & fecundurn
quod eidem Regi Romanorum pro honore fuo & didx Sororis
fuje videbitur fociendum _
I T E M , quod didta Domifta Anna , poftquam didum Matnmo-
nium fuerit Confummatum , tempore debito Coronabitur , & in
aliis tradtabitur prout alije Regins A?tgli£ traftari confueverunt.
I T E M , cum diclus Dominus_ji?e^ Angli<e <df Francia Parente-
lam conrraxeric cum dido Domino Romanoruni e^ Bohemia Rege ,
recipiendo in U.xorem legitimam praedidam Dominam Amtam
Sororem fuam , propter Fraternum Amorem & Puram Amiciciam ,
inter ipfos Reges & Hxredes fuos mutuo confervandos , incer Par-
tes e!t exprefse Concordacum quod idem Rex AngliiS & Franci^,
Hxredefque fui , omnem Amicitiam , Benevolentiam , & Amorem
Fraternalem eidem Romanorum & Bohemije Regi, Hxredibufque
• VII. fuis, futuris * temporibus , continue exhibebunt, & quihbet fuo
ipi ' tempore exhibebit, nec unquam aliquis eotum erit Inimicus eidem
Romanorum (^ Bohemia Regi aut Hxredibus fuis , nec contra eos ,
Regna , Terras , Dominia , Vafrallos , aut Subdicos fuos ftabunc
quovis modo , nec etiam gravabunt , nec , quantum in eis ell,
per Se , vcl per Suos , gravari permittent praKiiiflum Romanorum
df Bohemiie Rege7u , Hxredes fuos , Regna , Terras , Dommia ,
Vaffallos, aut Subdicos eorumdem quocumque Coiore:
Et, e converfo, dictus Dominus Rotnanorum <^ Bohemiie Rex ,
H.«redefque fui , omnem Amicitiam , Benevolentiam , & Amo-
rem Fraternalem eidem Regi Anglia & 'Prancue , Hxrcdibufque
fuis , futuris temporibus , continue exhibcbunt , & quihbec iuo
tempore exhibebit , nec unquam ahquis eorum erit Inimicus dido
Domino Regi AnglnB df Franci.e, vel Hxredibus fuis, nec contra
eos, Regna, Terras, Dominia, Vairallos, aut Subditos fuos fta-
buiit quovis modo , nec etiam gravabunt , nec , quancum in eis
elt , per Se vel per fuos gravari pemictent prcedi(2um Regem An-
■ glia; (^ Trava,e , Hxredes fuos, Regna, Terras, Dominia , Vas-
fallos, & Subditos eorumdem quocumque colore^
Et eandem Amicitiam & Fraternitacem intcr Se , de cxtero,
confervabunt , dolo & fraude ceffancibus quibufcumque,
I T E M , quod , exnunc , lint inter didtum Dominum Regem Ro-
manorum <ir Bohemia , & Dominum Richarduvt Regem Anglif c^
Wrancite prcedidum , Unio & Liga, contra omnes & quoicum-
■que Scifmacicos , & Rebelles Romanx Eccleiia: , & Domini Ur-
bani Fapa Sexti , & Succellbrum fuorum Canonice Incrancium ,
& per CoUegium Cardinalium , didto Domino Urhano adhxrens ,
eligendorum , tam Eccleliafticos , quam Seculares, cujufcumque
Statii:, Gradus, Dignitatis, feu Conditionis exiftant, prxfentes &
futuros :
Non eft tamen intentio di£ti Domini Regis Atiglia cy- Francia
fe, vel Hasredes fuos, ex hoc, quovis modo, aftringere , quin fu-
per quibufcumque aUis Quxftionibus, Controverllis , & Debatis,
aim quibufcumque Inimicis, feu Adverfariis fuis, etiam Scifmati-
cis, poffit Hcite & libere Tranfigere , Pacifci , Concordare, ac
Pacem, feuTreugas cum eifdem Facere & Inire, prout & quan-
do & quotiens fibi videbitur expedire; Supradidta tamen & Since-
ritatem fidei conlervando.
I T E M , quod nec didtus Rex Romanorum <ir Bohemiie, nec Hx-
redes fui , aliquas Confoederationes , Amicitias, Padta, feu Alli-
gantias cum quocumque Rege, Principe, aut Perfona Mundana
aut Ecclefvaltica , cujulcumque Status, Dignitatis, aut Conditio-
nis exiftant, de caetero contrahent, aut inient in prxjudiciumprx-
fati Regis Anglia & Franci.e , ac Ligarum prsefcntium :
Et iimiliter nec prxdidus Anglia & Francia Rex, nec Hoere-
des fui , aliquas Confcederationes , Amicitias, Padta, feu ahquas
Alligantias cuni quocumque Rege, Principe, aut Perfona Munda-
na aut Eccleiiaftica , cujufcumque Statijs, Dignitatis, aut Condi-
tionis exiftat , de cxtero concrahent , auc inient in prxjudicium
prxfati Roma-norum df Bohemia Regis , ac Ligarum prxfcncium.
1 T E M , quod Vaffaili & Subdici prxfaci Regis Anglia (^- Fran-
ciie poffint libere, fecure, & abfque impedimento feu Perturbatio-
ne quacumque , Intrare , Tranfire , Morari , Converfari , & Mer-
cari, tam per Terram , quam per Mare , in omnibus Terris Im-
perii, &;: in quibufcumque Terris, Regnis & Dominiis ipfius «<;-
Tnatioriim ^ Bohe?nia Regis , & abinde libere Recedere & Ire,
quocumque voluerint, cum Rebus & Mercandifis fuis,abfque Im-
peticione , Arefto , feu Moleftacione quacumque (Salvis tamen
Juribus Dominorum & Principum quorumcumque) & fic fiet
Subditis iplius Romanorum ^ Bohemia Regis , vice versa.
Item, quod non liceat eidem Romanoru?n <df Bobemia Regi,
nec alicui de ipfius Subditis aut Vaffallis , quemcumque Subditum
feu Vaffallum dicti Regis Anglia d^ Francia , quocumque modo .
Detinere, Capere, feu Areftare, vel Incarcerare , aut ipfius Bona
guomodolibet fub Arefto impedire , eciam racione Reprifalix feu
Contraprii^x , nifi racione Delidti vel Contradtus , commifti feu
initi infra Diftridtum fuum, & hoc Juris Ordine obfervato; Ncc
etiam liceat dicfto Do?nijio Regi Attglite & Fra?icije , quoad Subdi-
tos prxfati Roma?!oru?n cr Bohema Regis , vice versa.
I T e M , quod didtus Romanorum <df Bohemia Rex prxfentes Li-
gas Literis fuis propriis Firmare, & eciam, poftquam Infulas Im-
periales receperit & Coronx fux Solempnia compleverit, Innova-
re &, ut Imperator, de novo facere teneatur.
Quas quidem Amicitias , Confoederariones , fcu Ligas Nos ,
Trxmnjlaus Dux Tejchi?ie?ijjs , Conradiis Kreyer Magifter Curix ,
& Fetrus Wartemherg Magifter * Camerx, difti Principis £cDo-
mini Domini Wencelaii , Dei gracia , Romanorum cj- Bohemia Re-
gis Ambaffatores prxdidi , poii plenam & exactiilimam Examina-
tionem omnium & fingulorum , in Prxmiffis Articulis convento-
rum, nomine Domini noftri Romanorum <^ Bohemid- Regis Cuprz-
^idti & noftro , ex noftra certa fcientia, Inivimus, fecimasj &
*VII.
contraximus, Inimus, facimus, & contrahimus, eifdemque Con- Ann.I
fenfimus ac etiam confentimus, Promiffimufque, & adhuc Pro- 1381
mittimus , bona fide , quod idem Dominus nvfier Rex omnia & Wc 2.
fingula , per Nos in hac parte fadta , gefta, & concordaca, fub
Majeftatis fux Sigillo ratificabit & approbabit, Defeiftumque, fi
quis in Mandatis feu Procuracoriis noftris habeacur, ac omnem a-
lium Defectum in Praemiffis, fupplebit & emendabit , prout ftieric
oportunum ;
Et nichilominus , ad majorem Prxmifforum Firmitatem , in
prxdicfti Regis Anglia (^ Francia , Reverendiflimi in Chrifto Pa-
tris Domini & Domini Filei, Dei gratia, tituli SajiHa Fraxedis
Preshiteri Cardinalis , ac , Reverendorum Patrum , Dominorum ,
Simonis Cantuaria Archiefijiopi totius Anglix Primatis & Sedis A-
poftolicx Legati , WiHiehni Londonia , Willielmi Wyntonia ,Jo-
hannis Herefordenfis , Radu/phi Sarum^E^iCco^porum, IllultrisPrin-
cipis Don^ini Johannis Regis Cajlella (jf Lez'onis Ducis Lanca-
ftrix, Richardi Arundellx & Surrix, Hugonis Staftbrdix, Giiilliel-
mi Sarum, & Willielmi Suffolcix , Comitum, ac plurium Baro-
num & aliorura Nobilium prxfencia , ad Sanifta Dei Evangelia ,
per Nos corporalicer tacfta , in Animam Domini noftri Regis fu-
pradidti juravimus , &juramus, Amicitias, Ligas, & Confaedera-
tiones prxdictas , ac omnia & iingula , contenta in eifdem , invio-
labilicer Oblervare & Tenere, doio & fraude ceirantibus quibus-
cumque:
Et, ex habundanti , Renunciavimus, & Renunciamus Nomine
quo fupra , omnibus & iingulis Exceptionibus , Cavillationibus,
& Defenfionibus , tam Juris , quam Faifti, per quas contra Prx-
miffa, vel prxmifforum Aliqua , poffemus, vel poffet idem Do-
minus nofter quomodolibet fe tueri.
Nofque , Edmu?idus Comes Cantehrigite , Hugo , & Alhredus,
Ambailatores, Commifiiarii, feu Procuracores fupradicfti prxdidtas
Amicitias , Confoederationes , feu Ligas, nomine Domini noftri
Regis fupradidi , una cum eifdem, Frzimijlao, Conrado, <^ Pe-
tro, Ambaffatoribus , Commiflariis , feu Procuratoribus i?owa«o-
rum ^ Bohemia Regis fupradictis , Inivimus , fecimus, & con-
traximus, inimus, facimus, & contrahimus , eifdemque Confen-
fimus , ac etiam Confentimus , Promifimuiciue , & adhuc Pro-
mittimus, bona fidc, quod idem Dominus nojter Rex , omnia &
fingula , per Nos in hac parte facla , gefta. , & concordata fub
Majeftatis fux Sigillo , racificabit & approbabit , ac Defeiftum ,
fi quis interveneric in Prxmiffis , fiipplebit prouc fiieric oportu-
num;
Et nichilominus in , metuendiflimi Domini noftri Regis prae-
dicti , ac , aliorum Prxlatorum & Proceriim prxdidtorum prx-
fentia, juravimus, &juramus, Amicitias, Ligas , & ConfcKdera-
tiones prxdicftas, ac omnia & fingula, contenta in eifdem , invio-
labiliter Obfervare & Tenere , clolo & fraude ceffancibus quibus-
cumque:
Et, ex habundanti, Renunciavimus & Renunciamus, nomine
quo fupra, omnibus & fingulis Exceptior.ibus, Cavillationibus, ac
Defenlionibus , tam Juris, quam Faifti, per quas concra Prxmis-
fa, vel prxmifforum Aliqua, polPemus , vel poffec idemi Domi-
nus nofter quomodolibec fe cueri.
Tenorei vero Procuratoriorum , de qutbus fuperius fit mentio ,
feqHuntur fub hac Forma.
WEiiceJlaus , Dei gracia, Romanorum Rexfemper Augufiui, &
Bokemia Rex ,
Notum facimus, Tenore Prxfentium, univerfis qu6d,
De , Illuflris Przimijlai Ducis Tefchinenjis Principis & Sororii
noftri cariffimi , ac etiam, Nobiliirm, Conradi de Kreyger Magi-
ftri Curix noftrx, & Petri de Wartenherg, Confiliariorum &Fi-
delium dilecT:orum noftrorum , Legalitatis, Virtutis, & Probatae
Circumlpecftionis Induftriis plenam & indubicatam fiduciam obd-
nentes,
Ipfos, Animo deliberato, de certa noftra Scientia,& fanoPrin-
cipum Baronum & Procerum noftrorum accedente Concilio , no-
ftro Nomine , Creavimus , Confl iruimus , Fecimus, Creamus,
Facimus, Conftituimus, &, meliori modo & forma quibus fieri
poteft, Prxfentibus Ordinamus noltros Ambaxiatores , Procura-
tores, Negotiorum Geftores, & Nuncios fpeciales ,
Dantes & Concedences eifdem plenam & omnimodam Pocefta- » yjj
tem * Traftandi , Concrahendi , Iniendi, Faciendi, & Confum-
mandi, pro Nobis & Hxredibus noftris Boemix Regibus, Ami- ^*'
cicias, Uniones, & Ligas Fracernales , &c. proutfupra de Dat. i.
Die Fehruarii ujque hac verhai viz.
NOS Anna , Dei gratia, clarae memoriae , Sereniflimi ac In-
vicftiffimi Principis & Domini , Domini Karoli , quondam
Ro?na?iorum Imperatoris & Boemics Regis , Patris noftri cariflimi,
Ft/ia, Recognofcimus, Tenore Prxfentium, Univerfis Quod,
Ad Confilia , Requilitiones , necnon Indudiones, Sereniflimi
Principis, Domini Wencejlai , Romanorum c^ Boemia Regis , Do-
mini & Fratris noftri percimendi, necnon, Sereniffimx Principis,
Dominx Elizahetha , Romanoriim Imperatricis , & Regina Boe-
mije , Dominx & Matris noftrx cariffimx , necnon , Animo de-
liberato , Voluntate Ubera , & ex certa Scientia , conftituendos
duximus, & Confldtuimus in hiis fcripcis, noftros veros, certos,
& legicimos Procuratores , & Nuncios fpeciales, Prxfentes, &
Oaus Procurationis in fe fponte recipiences, Illuftrem I^nncipem
Dominium Przemijlautn , Ducem Tefchinenfem , Confangumeum
noftrum cariffimum, &, Nobiles, Conradum Kreyger,?.c Petruttt
de Wartemherg, difti Domini Regis & Fratris noftri Confiliarios,
ad Contrahendum Mitrimonium , noftro nomine atque vice, per
verbadePrxfenti, cum, Sereniffimo Principe, Dommo Richardo
Rege Anglia dumtaxac , drc. prout in Literis dat.fupra 13. /<»».
vfciue hac verhai vix.
ET ACTA PUBLICA.
iif
Arn. D WTEncepaui , Dei gratia, Roitiajtoru?» Rex , femper Auguftus,
isHi. ' VV & Bohemix Rex.
xu. 1. Notum facimus, TenorePra^fentium,
Univerfis quod,
De Illulhis Prziwijlai Ducis Tcfchstmifis Principis & Sororii
noftri CarilTimi, ac edam, Nobilium, Chunradi de Krciger Majri-
llri Curix noftrx , & Petri de IVartemberg, Confiliariorum &
fidelium noftrorum dileiSorum , legalitaris , virtuds, & probatx
circumfpedionis induftriis plenam & indubitatam fiduciam obti-
nentes ,
Ipfos, animo deliberato, de certa noftra fcientia , & fano Prin-
cipum Baronum & Procerum noftrorum accedente Concilio ,
noftro & IUuftris Annie Sororis 7iofira Carijfma; nominibus,Crea-
vimus, Conftituimus , Fecimus, Creamus, Facimus, Conftitui-
mus , &; meliori modo & forma quibus fieri poteft, Prajfentib^js
Ordinamus noftros & ejufdem Sororis noftrx Ambaxiatores , Pro-
curatores, Negodorum Geftores, & Nuncios fpeciales,
Dantes &: Concedentes eifdem plenam , liberam , & omnimo-
dam Poteftatem Tradandi , noftro &: ejufdem Sororis noftrx Nomi-
nibus, cum, Sereniffimo Principe, Domino Richardo Anglite Re-
ge Fratre noftro Cariffimo , ipiius Ambaxiatoiibus & Concilio,
fuo nomine , plenum ab eo Mandatum habentibus , in , de , & fu-
per Sponfaliorum ac Parentelx Contraftibus, inrer prsefatam Soro-
rem -iiofram & prxdiiSum Dominum Uegem Anglia , ad Requifi-
tiones, SandtilTimi in Chrifto Patris , Domini noftri Urbani., Pa-
fa Sexti^ conceptis alias, & nomine Sororis ejufdem noftrae cum
eodem Domino Anglorum Rege contrahendi Alatrimonium per
verba deprxfenti,
Nofque pro Dotaliriis ejufdem noftrae Sororis & aliis Obligandi,
6c in Animam noftram Jurandi ,
Ac etiam noftris Nominibus a difto Domino Rege Anglix Ju-
ramenta Recipiendi de & fuper fervando Priemifla,
Et nominibus noftris eundem Dominum Regem Anglix, fuper
Receptis quibullibec forfitan ab eodem , Quittandi , Liberandi , ac
etiam Abfolvendi,
Necnon de Concilio & in Praefentia , Reverendiftimi in Chrifto
Patris, Domini P. Cardmalis Ravemias, a prxdifto Domino no-
ftro Summo Pontijice & iplius Nomine ad hoc fpccialiter Deputati,
pro Prxminbrum, & eorum quolibet, Confummatione & Con-
fervatione univerfa <Sc fingula Tradfandi, Faciendi, Ordinandi, &
Difponendi, & Concludeiidi qux in eis necelTaria fuerint feu quomo-
dolibet oportuna,& qux Nos ipfi Tradtare, Ordinare, Difponere
polTemus & Concludere, fi perfonaliter adelTemus, etiam ii Man-
datum exigant fpeciale;
Promitcentes nichilominus , Noftro & prxfatx noftrx Sororis
Nominibus Ratum , Gratum, atque Firmum obfervare perpetuo
quicquid per prxfatos , Sororium & Confiliaros noftros, Ducem
Tejchitienjem , Chunraduyn de Kreyger , & Petrum de IVartemberg,
Ai'tum , Fadtum , Ordinatum , Difpofitum , Conclufum , live
Geftum fuerit in prxmiftis,Prxfendum,fub Regix Majeftaiis no-
ftrx Sigillo , Teftimonio Literarum.
Datum Nuremberg, Anno Domini Millefim.o , Trecentefimo,
Octuagefimo Primo , Indictione Quarta , Kalen. * Februarii ,
Regnorum noftrorum Anno Boemix Decimo octavo, Romanorum
vero Quinto.
ELlzabetha, Divina favente Clementia, Romamrum Imperatrix
Jemfer Augufa , & Boemia P.egina ,
Recognofcimus , Tenore Prxfcntium , univerfis quod ,
De circumfpeftionis & legalitatis induftria , Illuftris Principis,
Domini Przitniflai Ducis Tejchinetijis Conianguinei noftri karilTi-
mi, ac, Nobilium, Conradi Creyar , SereniiTimi Principis Domi-
ni Wenzejlai Regis Romanoru?n e?" Boemia , Filii noftn i<ari(Timi,
Curix Magiftri, & Petri de Wartewberk alias de Koft , didi Filii
noftri Camerx Magiftri , plenam & indubitatam fiduciam obti-
nentes ,
Animo deliberato , & de certa noftra Scientia ,
In prxfcntia , Nobilium , Sdenkoms de JValdenJieyn Magiftri
Curix noilrx , Hcrynant de Kujjuyk Burgravii noitri Groten, &,
honorabilis, Martini Canonici Olumacenfis , Thefaurarii noilri,
Diifto Domino Duci & Nobilibus prxfatis plenam , liberam , &
omnimodam dedimus , & damus Prxfentibus, Facuitatem, de &
fuper Parentela , inter, Serenillimum Principem , Dominum Ri-
cardum Regcm Anglia: , & Excellentem Virginem , Domicellam
Annain Nata?» nojtram , noftro Nomine , Tradandi , ^c. prout
jupra in Literis Datis 30 Jan. ufque hec vcrbaj videHcet,
"n Icardus , Dei gratia , Rex Aiiglia c^ Fraticia , & Dominus
-•■^ Hibernix, ad quos prxfentes Litcrx pervenerinc, Salutem.
Inter gloriofas Reipublicx Curas & Regalium Solicitudinum
frudtus uberes., xftimamus prxcipuum aliorum Principum & Re-
gum Sublimium iibi copulare Prxiidia , ac cum calibus Ligarum
A.ffinitatum &c Amicitiarum fpecialium inire Fcedera , per quos
Principatus, hinc inde Amoris indiilblubilis ncxu conjundti, in-
furgencibus ex adverfo refiftere & ab omni Oppreftionis clade ,
coadunatis Viribus, poceruncfe cueri.
Quod, dum intra mentis noftrx prxcordia diligentiiis tradare-
mus, cum SereniiTimo Fratrenoftro Domino Wemelao , Dei gra-
t\z .Romanorum <^ Bohemia Rege IWuOcnffimo , &, Divinafaven-
te Clementia, Imperatore futuro , nedum hujufmodi Amoris Fcede-
ra ftringere , fet Affinicatem & Parentelam contrahere, Ligafque
Firmas, Speciales, & Perpetuas, prx cxteris, optabam.us inire.
Unde , cum certi , fuper hoc, AmbaiTatores noftri Celfitudini
fux perNos primitus mitterentur, placuit modo eidem Sereniifi-
mo Fratri noftro , pro voluntate & defiderio noftris adimplendis
folempnes Ambaflatorcs & Confiharios fuos , liluftrem Prezmi-
laum Ducem Tejchinenfem ,Conradum Kreyger Magiftrum Curix,&
Tetrum de Vartemberg Magiftrum Camerx, & Bureravium Prag.
Tom. IIL P. III. ' t> 6
dicli Fratris noftri , nedum pro Ligis & Amicitiis huiiifrnodi ap- Ann.D.
punduandis, fet pro Tradatu Matrimonii, intcr Nos & Screnifli- 1381.
mam Dom.inam, Dominam Annam ipfws Fratris iwftri Sororem W.c 2.
I?iclita?n prxlocuti , feliciter, Deigratia, concludendo, in Reg-
num noltrum, ad noftram prxfentiam dellinare:
Nos,
Volentes ulterius procedere in PrxmilTis,
Ac dc circumipeiftione & legalitate, dileaornm & fidelium no-
ftrorum , Ed?mndi Comitis Cantcbrigia: Patrui noftri cariflimi ,
Hugonis Segrave Senefcalli Hofpitii noftri , & Albredi de Vctr Ca-
merarii noftri, Miiitum, pleniiis confidentes,
Ad Tradtandum , Ordinandum , & Concordandum cum Ara-
baflatoribus , Procuratoribus , Nunciis , feu Deputatis prxdifti
Fratris noltri, Poteftatem ad infrafcripta habentibus, fuper Ligis ,
Confcederationibus , & Amicitiis Fraternalibus , & Specialibus ,
Temporalibus, vel Perpctuis,
Inter eundem Fratrem noftrum , Siibditos fuos , Regna &
Dominia fua quxcumque , ex una , & Nos , Subditos noftros ,
ac Regna, & Dominia noftra quxcumque, ex parte alcera, in-
eundis ,
Ac etiam de Modo, Forma, QuaDtitate, & Qualitate Auxilii,
Subventionis, feu Sublidii, hinc inde, tcmpore neceilitatis , mu-
tub miniftrandi,
Et Comunicationibus, inter Subditos, hinc iiide, in Mercimo-
niis & aliis Licitis , fecure & fraternaliter faciendis ,
Necnon fuper Sponfalibus feu Matrimoniis, inter Nos & Sere-
nilTimam A?mam liipradictam feliciter , per Dei Gratiam , contra-
hendis , & de Quantitate & qualitate Dotis eidem ailignandx ,
feu .^rris in hac parte conftituendis,ac etiam Quomodo & Quan-
do prxdicta Domina, per Parentes & Amicos fuos, nobis trans-
mitd, & in Domum noftram Regiam traduci debeat , Ordinan-
dum & Difponendum,
* Necnon ea , qux fi.c Tradtata , Conventa, & Concordata • VII,
fuerint , tam fuper Ligis , quam fuper Contradtu Matrimonii , ipy.
prxdiiitis , omni Securicace honefta & debita Nomine noitro Fir-
mandi,
Confimilemque Securitatem pro Nobis , & Nomine noftro,
Petendi, Stipulandi, & Rccipiendi,
juraiidique in Animam noftram quod Traftata, Conventa, &
Concordata hujuiinodi Rata habebimus atque Grata,
Cxteraque omnia & iingula Faciendi ', Exccrcendi , & Expe-
diendi qux in Prxmillis & circa ea neceflaria fiierint feu quomo-
dolibet oporcuna, ac qux qualitas & natura Negotiorum hujui-
modi exigunt & requirunt , & qux l^fos faceremus feu facere
pofllemus fi perfonaliter prxfentes eflemus , edam fi talia fint quse
Mandatum exigunt quantiimcumque fpeciale,
Prxdidtos, Ed?mmdu?n , Hugotietn, & AlbreJufn, & Duos eo-
rumdem, noftros veros, legidmos, & indubitatos Procuratores ,
Negotiorum Geftores , Commiflarios , Deputatos , & Nuncios
fpeciales, Facimus, Ordinamus, & Conftituimus,
Per Prxlbntes Promittentes , in Verbo Regio , Nos Ratum &
Cratum perpetuo habituros Quicquid per Procuratores noftros
prxdidos, ac Duos eorumdem, Actum, Geftum, feu Procura-
tum fuerit in Prxmiflis.
Dat. in Palario noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Te-
ftimonio , vicefimo nono die Menfis Martii , Anno Regni no-
Ifri Quarto
In quorum omnium & fingulorum Teftimonium atque Fidem
Nos,
Przimifaus , Conradus & Petrus , prxdifti Romanorum & Bo-
hemix Regis,
Ac Edtnundus, Hitgo, & Albredus, prxfati Anglix & Franciie
Regis,
■CommifiTarii feu Procuratoresfupradi(fti, prxientes Literas Du-
plicatas (quarum una penes \'p(\m\ Ro?naiiorum & Boetniaf Regem ,
altera vero penes Rege?n Anglue (^ Francia fupradidtum remane-
bitj fcribi & Sigillorum noitrorum munimine fecimus commu-
niri.
Dat. Londonix in Palario Regio Weftm. fecunda die Maii ,
Anno Domini Millefimo, Trecenfimo, Odtogelimo primo.
Oyiigntio Imperatoris pro 20 Aiilfibtts Floremrum.
WEnceOaus, Dei grada, Romanorum Rex femper Auguftu» , A.nn. D.
& Boemix Rex, iS^i.
Notum facimus, Tenore Prxfentium , Llniverfis quod, ■^>'- 4"
Cum, pro quibufdam Arduis & UrgendbusNegodis, R- ^-
Nos &, SerenilTimum Fracrein noftrum, Richardum, eadem ^-^' ■^''"
gracia, Regem Angiix Illuftrem , Regna , Terras , & Dominia ^''i'':
noftra, ac Scatum Ecclefix Romanx, concernendbus,
Illuftrem Przemifaum Duce?n Tefchinenfem Sororium noftrum
cariflimum, ac , Nobiles , Conradutn Kreyger Magiitrum Curix
noiTrx , & Petrmn de lVarte?iberg Magiitrum Camerx noftrx ,
Confiliarios & Fideles noftros diledos, ad prxdidtum Fratrem no-
ftrum in Anglia aiias tranfmiferimus,
Idem Fratcr nofter prxdidtus , Przemifao Duce Tefchinenp So-
rorio noltro , Co?irado Kreygcr , & Petro de IVartetiberg , Ambas-
fiatoribus noftris, ad opjs noftrum, pro noftris Pcragendis Ne-
gotiis , & Necelfitadbus fubportandis , Novem Milia Nobilium
Auri, & Cunii Anglicani (oux ad Summam Vigind Milia Flore-
norum fe extcnduntj ex caufa veri, legittimi, & puri Mutui, ex
fua liberalitate conceflit,& fecit eildem realiter tradi & numerari,
certafque Literas Obligatorias ab eildem Amballiatoribus noftris
ibidem reccpit,
Ad finem qu6d prxdidta Surama Sibi , Hxrcdibus , Executori-
P 2 bus,
it6
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann.
138
Ric. i
• VII
D bus, autDeputatis fuis, feu caufam habentibus ab eifdem , a Fefto
I ■ SandH Michaelis, proximo futuro, ad unum Annum connnuum,
abfque dilacioMbus feu diffugiis ulcerionbus, m Calelio Kelolva-
tur,
Ip°us Fratris noftri Liberalitatem & Humanitatem, nobis &
elfdem Ambaffiatoribus noflris exhibitas , quamplunmum com-
"^ Ac TOkntes propterea eidem Fratri noftro de Securitate pleniori
^*^ Nos^&omnia Bona noftra, mobilia & immobilia, prxfentia &
futura, rro difta Summa, eidem Fratri noftro, harredibus, ieu
Executoribus fuis, Loco & Tempore prxnotans, rea^iter 6c h-
delicer Solvenda , ex certa noftra Scientia, ut Debitor Princ.palis,
Tenore Prjefentium , Obli^amus , Promictimuique , bona hde,
didam Summam eidem * Fratri noftro, Hxredibus, Executori-
bus, feu Deputatis fuis, Termino & Loco prxdicbs, dare, re-
folvere, & reftituere , nec aliquid contra hujufmodi Solutionem
opponere, feu procurare , per Nos vel per Submiffam Perlo-
nam, tacite vel exprefse, per quod Refolutio ipfa impedin ponic
quomodolibec vel differri.
Tenore eciam Praefentium Rcnunciamus omnibus Sc lineulis
Exceptionibus , Cavillationibus , Defenhonibus , cxterifque Juris
& Fadi Remediis, perquas contra Solutionem prasdiLtam, prs-
dictis Loco & Termino faciendam, poffemus quomodohbet nos
tueri, &:fpccialiter Juri, dicenci Generalem Renunciacionem non
valerenili cafusin fpecieexprimantur,
Prjefentium, fub Regix noftrae Majeftatis SigiUo , Teftimonio
Literarum.
Dat Nuremberg , Anno Domini Millefimo , Trecentefimo ,
Oftuarelimo primo , fecunda die Menhs Maii , Re^norum no-
ftrorum Anno Bohemix xviii. Romanorum vero Qumto.
De Mandato Domini Regis, Conjilio referevte , ConraJo.
De FruUHbus Decanatus EborHm liberandis Cardinali
Ravennas.
A n D R ^^ Vicecomiti Eborum Salutem.
Jlat *^ufn nuper, ^ ■ r^, n -n
}^ Conhderanres Affedionem, quam, Reverendus in Chrifto Pa-
„ "■ •*■ ter Cardwalis RavevMS erga Nos & Regnura noftrum Anglite
^; ^> , gerit, & quod ipfe nupcr de Bonis fuis, Jocahbus & ahis ufquc
Ma.(/. 4. i^j y^JQ^gj^ Quatuor MiUum Florenorum , Cardmab Albajienji,
*■ '^' ancequam prxlens Scifma in Ecclefia oriebatur, ex confidentiafpe-
'°' ciali, Avinione tradidit ad opus ipfius Cardmalis Ravemias cufto-
Quo^que prxdidus Cardinalis Albanenfis , poftmodum Anti^
papa adhxrens, Bona prxdifta eidem Antipapa hberavit,m ipfius
Cardinahs Ravevnas grave Dampnum, ut concepimus,
De Gratia noftra fpeciaU concefferimus eidem Cardinali Raven-
ras, quantum in nobis eft, quod ipfe, ex hac cauft, de Frudu-
bus Beneficiorum diai Cardmalis Alhanenps , in Regno noitro
Anglix, feu de Pecuniis, de eifdem Fruftubus Provenientibus ,
prsefato Cardinali Alhanenfi debitis & debendis, in quorumcum-
que manibus fuerint, habeat & recuperet Summam Quatuor Mi-
lium Florenorum antediftam, prout m Literis noftris Pacentibus,
inde confectis, plenius continetur,
Nos
Licet poftmodum , certis de Caufis , Nos & ConciUum no-
ftrum moventibus, Fruftus, Redditus, & Proventus Decanatus
Eborum,per prtefatum Cardinalem Alhanenjem nuper occupati,
de eodem Decanatu, a Fefto Pafchae, proximo pra-terito, pro-
venientes , & de caetero proventuros , per Te capi praeceperimus
in Manum noftram , r ^ , i- -r,
VolentestamenConcerfionemnoftram, praefato Cardmah Ra-
vennas, ut prxmittitur , fadam, Executioni debitae demandan,
Tibi prxcipimus quod omnes Frudtus, Redditus, & Proveri-
tus Decanatijs prxdidti, per te fic captos in manum noftram, ei-
dem Cardinali Ravennas , aut Procuratoribus fuis , incegre hbe-
kt ipfum Cardinalem Ravennas per fe , vel Procuratores fuos
prjedidtos, hujufmodi Fmdus, Redditus, & Proventus Decana-
tus prxdidi percipere & habere permitcas, quoufque didtamSum-
mam Qiiatuor Mihum Florenorum inde levaverit, juxu vim &
effedtum Conceffionis noftrae fupradidlde; Volumus enim Te mde
erga Nos exonerari.
Telte Rege apud Weftmonafterium , tercio die Mau.
Fer Concilium.
Ann. D.
1381.
An 4.
R. 2.
T.X Aii-
togr.
* VII.
»97.
Obligatio Ambaffiatoruns de Summa Regi Romanorum
mutuata.
UNiverfis Sanftx Matris Ecdefiae Filiis, praefentes Literas in-
fpecturis, Nos , Przemijlaus , Dei gratia , Dux Tbefchinen-
fs, Conradus de Kreyger Magifter Curine, & Fetrus de IVarten-
herg, Magifter Camerae,* Sereniffimi Principis & Domini, Uo-
mini Wenceflai, Dei gratia, Romanorum <ir Bobemia Regis lllu-
ftriffimi , Salutem in omnium Salvatore.
' Novericis Nos,per Metuendiffimum Dominum noftrum fupra-
didtum, pro magnis & urgentibus Negoriis,
Nedum Scatum Sacrofandae Romanae Ecclefiae , fed Statum
Romani Imperii ac Domini noftri fupradidi tangentibus ,
Ad Regnum AngU^e, ac ad prxfentiam, Illuftriffirai Principis
mam Viginti MiUum Fiorenorum fe extendunt) ex caufa veri
legittimi, & puri Mutui, nobis, ex lua liberaUtate, ad opus did:i
Domini nollri Regis conceffit , & fecit reaUter & effe6luaU,er nu-
merari ,
Propter quam Summam, eidem Domino Regi AngUa, a Fefto
Sancli Miqhaelis , proximo futuro , ad unum Annum continuum
abfque Dilationibus feu Diftugiis quibulcunque ulterioribus , effec-
tualicer refolvendam, cercas Literas ObUgatorias ipfius, Sereniffi-
mi Domini noltri , Ro7nanorum c^ Boemia Regis , per quas ad
Refolvendam didtam Summam, in Calefio, in Termino prxdi-
€to, effedtuaUter ObUgatus exiftit , eidem Domino Regi & fuo
Concilio Uberaimvus, tradidimus, & affignavimus, Sigilio Maje-
ftatis ejufdem Domini noftri Regis debite coniignatas,
De quibus, iicet fatis fuiflet contentus, volentes tamen ejufdem
Regis Securitati & Indempnitati , quantum eft nobis poffibile , pro-
videre, prxdiitam Summam Novem MiUum Nobilium (qux ad
Summam prsediiSam fe extendunt) eidem Domirto Regi Angli^e
Haeredibus , Executoribus , & Deputatis fuis , feu Caufem haben-
tibus ab eifdem , Calefio , & in Termino prxdido , Refolvendam,
realiter numerare promittimus, & quilibet noftriim promittic bo-
nafide, Nofque, & quemlibec noftrum, per Se & in foiidum,
acHaeredes, & Execucoiesnoftros, necnon omnia Bona noftra
mobiUa & immobiUa , ubicumque fuerinc inventa , praefenria 6c
futura, eidem Domino Regi ^w^//^,Hxredibus, aut Execucoribus ,
aut Deputacis {'uis , feu caufam habencibus ab eifdem , pro ipfius
Summx Rcfblutione, uc Principales Debicores, omnibus viis &
modis quibus eftedtualius poffumus , prxdidtae Summae Novem
MiUum Nobiiium vera & efficaci, in praedidtis Loco & Termi-
no, Re(blutione,Obligamus & Aftringimus,& quilibet noftrQm,
per Se & in folidum , ad didtam Stimmam eidem Domino Regi
Anglix , ut prxmittitur , fidetiter Refolvendam , ex certa noftra ,
& cujullibec noftrum , fcientia , efficaciter fe obligat & altrixi-
git.
Renunciamufque , & quiUbet noftrum per Se , & ex certa
Scientia, non dccepti in Jure aut Fadlo, exprefse Renunciat omni
Exceptioni Deceptionis, DoU mali, MetCis, non receptx & non
numeratx Pecunix, ac fpei futurx Numerationis, in futurum A-
<5tioni , Conditioni indebiti , fine Caufa , vel ex injufta Caufa ,
Errori Calculi , Circumvenrioni , Fraudi , Lxfioni , Reftitutioni
in integrum, Foro Clericatus, ac Exceptioni aliter fore Scriptum
quam didtum , feu alibi fore Scriptum quam Sigillatum , & e
contra, nccnon omnibus aliis Grariis, Privilegiis , Statutis , Dis-
penfationibus Apoftolicis , Imperialibus & Regalibus , impetratis
& impetrandis , conceffis vel concedendis , & generaiiter omni
Confuetudini & Statuto generaii vel parriculari , ac aliis tam Juris
Canonici & Civilis quam Fadli cujufcumque Exceptionibus &
Remediis, per qux feu per quas contra Solutionem prxdidlam,
Loco & Termino prxnotatis , ut prxmittitur , fiendam , defen-
dere Nos poterimus, feu aliquis noftrum fe defendere poteric aut
tueri , & fpeciaiiter Juri , dicenti Generalem Renunciationem noa
valere nifi Cafus in fpecie exprimantur.
Provifo quod poftquam , Sereniffima Domina Anna Soror , Se-
reniffimi Principis & Domini , Domini IVenceJlai , Romamrum ^
Boemi.t Regis , Domini noftri prxdidli, ad Regnum Anglix feu
Cales tradudta fuerit, & RegiAnglia effedlualiter Uberata, prxfens
Obligatio nullius fit Roboris vel Momenti.
In cujus rei Teitimonium prxfentes Literas noftras SigiUorum
noftrorum appenfione fecimus communiri.
Datum Londonix , Anno Domini Millefimo , Tricentefimo ,
Odtuagefimo Primo, quinto die Menfis Maii.
* De Procedendo contra Scifmaticos.
NOS Ricardus, Dei graria, Rex Anglia & Vrancia & Do-
minus Hibernix , Tenore Prxfentium , notum fecimus u-
niverfis, ,.« r n
Quod Nos (Tribulariones & Scifmata , quas diu fuftinuit &
adhuc fuftinet Sacrofandla Romana Ecclefia, Mater noftra , fie-
biU cernentes intuitu) ad Reprimendos ipluis & noftros Hoftes
publicos, & prxdidti Scifmatis prxcipuos Defenfores, cotis defi-
deriis anelamus.
Et pro tanto ,
De legaUtate, probitate, induftria , & circumfpedtione provi-
dis , diledtorum & fidelium noftrorum , NobiUum , Johannis
Haukeiuode, &C Nicho/ai Dagworth, Militum,ac Walteri Skjr~
laiue Decretorum Dodtoris , Decani Sandli Marrini Londoniae
Clerici, & Coniiliarii noftri cariffimi, pleniffime confidentes,
Ad Tradtandum & Petendum a, Sandtiffimo in Chrifto Patre,
& Domino noftro , Domino Urbano , Digna Dei Providenria,
Sacrofandtx Romanx ac Univerialis Ecclelix Simmo Pontifice
ut contra quofcumque, didtx Romanx Ecclefix ac noftros Publi-
cos Imimicos, legitimc procedacur, ad finem quod neduni Scis-
macici, fec prxfencis Scifmacis Audtores & Faucores, Ecclefixque
Romanx Rebelles, pronuncientur ac etiam declarencur, ultenul-
que Pcenis debiris puniantur , prout Jura tanu fcelens audlores
punire voluerunt, . ev ■ n j
Quodque aUas Tradlata & Concordata inter, felicis J<ecorda-
tionis Gregorium Tapam Undecimum , nomine prxdidtx Romanae.
Ecclefix, &, clarx memorix, E. nuper Regem Avgh^ Avutn
noftrum, in omnibus fuis Aniculis teneantur & inviolabiliter ob-
Necnon ad Confentiendum & Concordandum fuperomnibus
Aniculis, qui Amicitias, Confcederationes , & Amores perpetuos
ac
* VII.
198.
Ann. D.
1381.
An. 4.
R. 1.
iranc. 4.
K.l.OT.
4-
ET ACTA PUBLICA.
117
Aun. D. ac inviokbiles inter Ecclenam Romanam & Nos, Regna, Ter-
1381. ras, Dominia, Subdiroj , &c Vaflallos noftra quaEcumque , quo-
Rie. 1. modolibet concerncre poterunc feu nrmare , cum omnibus fuis
Incidentibus, Emergentibus, Dependentibus, & Connexis,
Ac ad ea, qujE lic Tiadtaca & Petita fuerint, omni Securitate,
honefta & debica , nomine noftro , Firmandum , conlimiicmque
Securitatem, pro Nobis, & Nomine noftro, Petendum, Stipu-
* landum , & Recipiendum , Jurandumque in Animam noftram
quod Tradata & Petita hujufmodi Rata habebimus & Accepta ,
nec aliquid procurabimus vel faciemus per quod id , quod Trafta-
tum & Petitum fuerit in pricmiffis efFedtu debito fruftari poterit ,
feu quomodolibet impediri ,
Cxteraque omnia & Imgula Faciendum , Excercendum , &
Expediendum, qux in Pra;miilis & circa ea neceflaria fuerint feu
quomodolibet oportuna , ac quse quaiitas & natura Negotiorum
hujufmodi exigunt & requirunt , & quJe nofmet faceremus, feu
facere poftemus, ii perfonaliter prjcfentes eiremus, etiam fi talia
fint quae Mandatum exiganc quantumcumque fpeciale,
Prxdidtos , Johannan , Nicholaum , & Walterum , vel Duos
eorum , noftros Ambaflatores , ac veros , legitimos , & indu-
bitatos Procuratores , Negotiorum Geftores , Commifliarios , &
Nuncios fpeciales Facimus, Creamus, Ordinamus, 6c Conftitui-
mus per prxfentes;
Promictentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per
Procuratores feu Duos noftros praedidtos , eorum , Adtum ,
Geftum, feu Procuratum fuerit in Prjemiflis & fingulis Praemis-
forum.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftriTes-
timonio, Quinto die Menfis Maii.
Ver ipfum V.egem,
De Potefiiite TraBandi cum Papa , de Ligis.
Ann.D. "^TOS Richardus^ Dei gratia, Rex Anglia ?^ Fra^icite & Do-
1381. -^^ minus Hiberniae, TenorePrjefentium, Notum facimus U-
yid. 4. niverfis,
K. 2. Quod Nos (Tribulationes & Scifmata, quas diu fuftinuic &
IbiJem. adhuc fuftinet Sacrofandta RomanaEcclelia, Mater noftra, flebili
w. 3. cernentes intuitu) ad Reprimendos iplius & noftros Hoftes Pu-
blicos , & prxdidi Scifmatis prsecipuos Defenfores , totis deftderiis
anelamus.
Et pro tanto,
De lcgalitate, probitate, induftria , & circumfpeflione provi-
dis , diledorum & fidelium noftrorum , Nobilium , yohannis
♦ VII. Haukeivode, dcNicho/ai * Dagworth, Militum, ac Walteri Skir-
i^^. la-we Decretorum Dodtoris, Decani Sandti Martini Londonix,
Cierici &c Confiliarii noltri cariflimi, plenitrime confidentes,
Ad Tradandum cum, Sanftiflimo Patre & Domino noftro,
Domino Urhano, Digna Dei Providentia, Sacrofandae Romanse
& Univerfalis Ecclelise Summo Po7itifice , feu Deputatis ab eodem,
fuper quibufcumquc Ligis , Confcederationibus , & Amicitiis ,
Specialibus, Temporalibus , vcl Perpecuis, inter Ipfum Sandtifli-
mum Patrem & Sacrofandam Romanam Eccleliam ex una , ac
Nos , & Subditos noftros , Regna , Terras , &c Dominia noftra
qu;ccumque, ex parte altera ineundis,
Ac quod quaedam Gravamina, Regno Anglix per Roma-
nam Curiam & Sedem Apoftolicam , ante hxc tempora , illata
&c adhuc in parce continuata , Revocentur feu efFectualiter Mode-
rentur ,
Quodque alias Tradtata & Concordata inter ipfam Sedem & ,
claras memoria;, Dominum E. nuper Regem Atigliis , Avum no-
ftrum, Teneantur & inviolabiliter Obfervencur,
Necnon ad Confentiendum & Concordandum (uper omnibus
& lingulis Articulis, qui Ligas , Amicitias, Confcederationes , &
Amores perpetuos & inviolabiles , inter Ecclefiam Romanam &
Nos , Regna , Terras , Dominia , Subditos , & ValTallos noftra
qujecumque, quomodolibet concernere poterunt feu firmare,cum
omnibus fuis Incidentibus , 'Emergentibas , Dependentibas , &
Connexis ,
Ac ea, quoe fic Tradata fuerint, omni Securitate, honefta &
debita , Nomine noftro , Firmandum , confimilemque Securita-
tem , pro nobis & Nomine noftro , Petendum , Stipulandum , &
Recipiendum , Juranduraque in Animam noftram quod Tradtata
hujufmodi Rata habebimus & Accepta, nec aliquid procurabimus
vcl faciemus , per quod id , quod Tradtatum & Concordatum
fueric in Prsemiilis , efFedu debito fruftrari poceric feu quomodoli-
bet impediri ,
Cscteraque omnia & fingula Faciendum, Excercendum, &Ex-
pcdiendum , qux in PrsemiiTis Sc circa ea neceflTaria fuerint feu
quomodolibet oportuna, ac qux qualitas & nacura Negotiorum
hujufmodi exigunt & requirunt , & quae nofmet faceremus , feu
facere poflemus, fi perfonaliter praefentes eflemus, etiam fi talia
fint quje Mandatum exigant quantumcumque fpeciale ,
Proedicftos , J-ohannem , Nicholaum , & Walterum , vel Duos
eorum, noftros Ambairatores , ac veros, iegitimos, & indubitatos
Procuratores , Negotiorum Geftores, CommifTarios, & Nuncios
fpeciales, Facimus, Creamus , Ordinamus , & Confticuimus per
Prsefences ;
Promictentes Nos Ratum & Gratum habituros quicquid per
Procuratores noftros praedidtos , feu Duos eorumdem , Adtum ,
Geftum , feu Procuratum fuerit in Prxmiiris , & fingulis Praemis-
forum.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Te-
ftimonio, Quinto die Menlis Maii.
Ter ipfum Regem.
Ann. D.
1381.
3. Ric. 2.
Exempltjicatio Bidlarttm (de Concordaiis imer Regem E
& Gregorium Papam) frper eadem Alateria Regi nttnc
pcr Urbamm Papam tranfinijfarttm.
"|STOS Richardus , Dei gratia , &c. Tenore Prxfentium, No- ^"' ^'
•*-^ tum facimus Univeriis, R. 2.
Quodo
Fnt. 4.
v^uuj -■-- -r-
Cum nuper, pro fedandis diverfis Quazftionibus, Scandalis, & K-i-f-J-
Bngis , qux inter Eccleliam Romanam & , celebris memoriae, "*' ^"
Dominum Ed^xardum , nuper Regem Anglia ^ Francia , Avum
noftrum, conniciebantur verifiniiliter exoriri , quidam Traiftatus
apud Villam de Bruges in Flandria, Tornacenfi Dioecefe, inter,
Sandtae Memoriae , Domini Gregorii Pap^ Undecimi & ipfius Avi
?mftri AmbaflTiatores , Inftitutus & per Tempora diutina concinua-
tus fuiflet,
Tandem , lam SandtilTimus Pater , quam Avus nofter , fupra-
didti ad certas Conclufiones devenerunc , & fuper Bullas & Literas
fuas , ac de certis Articulis aliis , abfque Literis &; Bullis , concor-
darunt , & illos fieri fecerunc fub hac Forma ;
Gregorius, <^c. ut in Bullis de Concordatis , datis 1. Sept. 40.
£. 3. tmic fc:
* It E M , Forma Bttarum Bttllarttm, Nobis , per Domi- »vil
nnm noftrum Papam modernHm , fuper eadem Materia, , 300.
tranfmijfarum , JequitHr in hac Verba ,
1 TReanus Episcopus , Servus Servorum Dei, Carifli-
^ mo in Chrifto filio, Ricardo Regi Anglia Illuftri, Salucem&
Apoftolicam benedidtionem.
In annis Adolefcentiae prxdicata celebris fama tua mentem no-
ftram lcEtificac , fpe firma fiduciaque conceptis quod Devocionis
afFedtus , quem habere ccepic excellentia tua ad Romanam Ec-
clefiam & Perfonam noftram , continuum recipiet incremen-
tum.
Nam, non Expedtatis Nunciis noftris, ad regalem Magnificen-
liam, de noftrx Promotionis aufpiciis, ex more mittendis, ardens
in corde regio Devotionis integritas, Nunciis Regalibus ad Ro-
manam Cariam deftinatis, Nofque de tua confiftentia confolanti-
bus , noftros ad te miffos Nuncios Prxvenifti.
Gaudemus, inquam, in Domino, Fili carifilme & Rex Incli-
te , quem fic gratiae benedidione perfudit vircus AltitFimi , ficque
hac jEtate tenera grandem animam praebuit , quod , tanquam
Princeps Chriftianiflimus, eximiae Devotionis illuftrium Merito-
rum titulis infignitus, ad Deum prazcipue & fandtam Sedem A-
poftolicam (cui , divina favente clementia , praefidemus) Perfonara-
que noftram geris Reverentiam filialem.
Super hiis igitur condignas Gratiarum actiones Regiae Celfitudi-
ni referentes , ipfam in Vifceribus Caricatis gerimus , loco daco
praecipuo inter caeteros Catholicos Principes orbis terrae.
Cxcerum de Frudubus Beneficiorum , quae Cardinales Rebelies
olim in Regno tuo obtinebant , fic difpofuimus , quod Duae Par-
tes eorumdem Frudtuum pro Camera noftra Apoftolica , Tertia
vero Pars pro Reparationibus neceflariis & aliis eis incumbenti-
bus oneribus, referventur.
Porro de Tradtatu Regalix , nuper , ficut accepimus , habito &
conclufo inter, felicis recordationis , Gregorium Papam xi. Prxde-
ceflbrem noftrum, & , recolendx memoriae , Ed-wardum , olim
Regem Anglia: , Avum tuum , Nequivimas plcne refpondere de
praefenti; quia Regiftra didti Praedeceflbris prae manibus non ha-
bemus: fet placet quod interim, donec RegifFra ipfa viderimus,
nichil Penitiis Innovecur: Si vero, ex inadvertentia, feciis fadtura
fuerit , non Valeat nec Robur habcat firmitatis.
Prjscerea pro Clericis J^egalibus Grarias pecicas Conceffimus ;
OfFerences Nos, in quibus honefte poterimus, Votis Rcgiis cora-
placere.
Rogamus autem quod , pro incremento majoris tui Merici, &
pro confervanda Sandtaz Romanx Ecclelice Unitate, digneturEx-
cellentia tua Nobis Adhaerere , & cum Potentia Regia , prout ex-
pedit , aiTiftere & fevere.
Data Romae apud Sandtam Mariam in Tranftiberim, vi. Id.
Novembris , Pontificatiis noftri Anno Primo.
URbanus Epifcopus , Servus Servorum Dei, Carifllmo in Chri-
fto Filio Ricardo, Regi Angli.e UluAn , Salutem & Apofto-
Jicam Benediclionem.
Serenicatis tux Literas , nobis nuperime praefentatas , gratiose
recepimus; & ad id, quod Nobis de quadam concordia, dudum
inter, felicis recordationis , Gregorium Papavi xi. Prxdcceflbrem
noftrum, &, clarae memoria:, Ed-wardum Regem Anglia:, Avura
tuum , fadla , fcripfifti , & ejus obfervatione per Nos facienda ,
refpondemus quod,
Cum dudum, per quofdam Ambaxiatores tuos, ex parte tua,
Nobis fuifTet fupplicacum uc didtam Concordiam fervarc velle-
mus,
Eifdem Ambaxiatoribus duximus refpondendum quod Concor-
diam ipfam, (\ & prout rationabiliter fadta fucrit, intendebamus
& intendimus obfcrvare, , diim tamen de illa fieret Nobis Fi-
des, cum eara nunquam viderimus, nec Sciamus quid ipfa conti-
neat.
Quocirca, Fili carilTime, placcat mittere Nobiseam, ut pofli-
mus videre qux per Nos circa illam fervanda fint; Volumus enim
tuam Magnificentiam pro cerco cenere , quod noftrx intentionis
eft , in quibufcumque Cafibus , tux Celficudini , quantum cum
Deo & falva confcientia pocerimus , complacere.
P 3 Datt
iiS
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Data Romoe apud Sanftum Pecrum, xv. Cal. Aprilis, Pontifi-
1 3 B 1 . catus noftri Anno Secundo ,
B.:c, 2.
• VIT.
goi,
Ann. D.
1381.
R 1
¥rn„c. 4,
R. 2. m
S.
In quorum Omnium Teftimonium atque Fidem prxfentes Li-
teras lub Migno Sigillo nollro fecimus conlignari.
Dat. in Palado noitro Weitm. Se.i:to Die Maii.
* De Oyiigatione fatia Regi Romamrum,
•
D EX , Tenore Prxfentium , Notum facimus Univerfis ,
^*- Quod, cum certF Li2;;e & An:icitiae, necnon Parentelre,
Inter , SereniiTimum Pnncipem , Dominnm IVenceiiwii , Dei
pjratia , Romanoruv' c^ Bohrmne Regem , Fratrem noltrum Illu-
ftriirimuni, per,llliiftres £c egrcHios viros, Dominos Przimi/laum
Ducew Tefehitie^ijem .y Cnnradum Crcyer Magiftrum Curix, & Ve-
trum de Wartemherg M.igiitrum Camer^ , iplius Fratris noftri
Aujbuffiitoreo, pro parte (ua, ad noftram Pr.efentiam deftinatos ,
ac, dileftos & hdeles noitros , Edmundum Com.tem Cantehrigie
Patruum noftrum, Hugor.em de 5fgr.a^f Seneicallum Hofpitii no-
ftri , & AlhreduTn de Veer Camerarium noftrum , Procuratores no-
ftros, pro parce noitra,
Tractatx lint & Concordatne,
Sitque inter Ambaffttores feu Deputatos prxdictos , inter cjete-
ra , Concordatum ijjecialiter & Conclufum quod , Sereniflima
Domina, Domina Atma.^ ipfius Frairis nnftri Sovor inclita, Nobis
nwrrinioiiialiter copuletur,.& in U.xorem lcgicimam , divinee &
human.T Domus Sociam, nobis, per ipfum Romanorum & Bo-
hemix Regem, ac alios Parentes £c*Am!Cos iplius Dominae, una
cum Dote competenii , & in Statu convenienti , & fecundum
quod eidem Regi Romanorum , pro honore fuo & didtx Sororis
fjOE, vidcbitur faciendum,& de iplius fpontanea voluntate,detur,
& in Regnum noftrum Angliae , vel faltcm ad villam noftram
Calelii , per pr.rdictos Amicos & Parcntes iplius , & eorum e.x-
penfis, tradacitur circa Feftum Sancti Michaelis proximo futu-
rum , ac nobis efFc.rruaIiter , ut convenit , liberetur , prout in cer-
tis .Aviiculis, inter prxdictos AmbalTatores & Procuratores con-
cordatis, & Literis fuis firmatis, plenius continetur,
Tradtatumque fit ukerius & Concordatum quod, infra Quin-
denam dicti Fclti,Nos eidem SerenilTimo Fratri noltro Oiftoginta
MiJia Florenorum, vel eorum verum Valorcm in Moneta Aurea
Anglicana, pro fuis Expenlis & NeccfTitatibus fupportandis , ex
caufa veri, legiiimi, & puri Mutui, mutuare, ac didtam Sum-
mani Deputatis didti Fratris noftri in Villade Brugges, ceflantibus
periculis evidentibus , fine fraude & dolo , alioquin in Villa noftra
Caleiii, realiter Numerare & tradere, ac per totum noftrum Di-
ftriiftum falvo Conducere debeamus,
Pro qua quidem Summa , Nobis , Hxredibus , vel E.vecutori-
bus noltris, Relbl enda, prxdic^us Frater nofter, juxta formam
& tenorem quarumdam Literarum Obligatoriarum , jam inter Nos
& prxdiftos PrzimiJIaum , Cmiradutn , & Petrum , concordatos 6c
eifdem in Scriptis traditos, debet efFc<ftualiter obligari,
Nosigitur, volentes omnia & lingula, per praedicftos Procura-
tores noftros, ut prxmittitur , Tradtata & Concordata, EfFeclui
debito mancipari, prcedictam Summam Octoginta Milium Florc-
novum eidem Fratri noftro Mutuarc, ac infra Quindenam prae-
dictam Deputatis ejufdcm Fratris noftri, in dicta ViUa de Brugges,
celTantibus Periculis evidentibus prasdiftis , alioquin in dicta
Villa noftra Calelii, ut prxmittitur, realiter Tradere ac Nume-
rare,
Durritamen prxfata Domina Anna libera & fana , ut de Jure
convenit , & quantum in Deo eft , una cum dictis Literis Obliga-
toriis priedidti Fratris noftri, Sigillo fuo fufticienter Sigillatis, no-
bis, f(:u ad hoc per Nos Depatatis, circa Feftum prxdidtum, ut
pixmittitur , liberetur, ac alia, inter Nos & Ambaffatores prx-
dictos hic Traiftata, Concordata, & Prxlocuta, per ipfum Fra-
tiem noftrum Con:pleantur , Ratificentur, & Approbentur,
Ex noftra cerca fcientia Concedimus & Promittimus bona fide,
Nofqie, & omnia Bona nottra, thobilia & immobilia, ad hoc,
Tenore Prxfentium, Aftringimus ac etiam Obligamus,
Alioquin prxfens Obligatorium noftrum nuUius fic Roboris vel
Momenti ,
Provifo femper quod , fi prasfata Domina Anna , poft didtum
Feftum Sanifti Michaelis , ad dictum Regnum Anglise , f^u ad
diclam Villam Calefii ducatur , tunc, infra Quindecim dies, polt
Adventum iplius Dominx Annx ibidem , Nos dicbm Summam
Octoginta MiliumFIorenorum praedidtorum Deputacis didli Fratris
noftri folvere teneamur.
Dat. in Palatio noftro Weftmonafterienfi, fub Magni Sigilli no-
ftri Teftimonio , Sexto die Meniis Maii , Anno Regni noftri
Quarco.
Per ipfum "Regem.
1381.
^ic. 1.
* Le cjuietantia certarum fnmmarum fuper TraduElio>te
jinndt^ iicroris Imferatoris.
D EX, Notumfecimus, Tenore Praefentium , Univerfis,
Licet, SerenifTimus Princeps, Dominus T-Vence/aus , Dd giraiik,
Romanorum <^ Bohemix Rex IlluftrifTimus, Frater nofter Prxca-
nllbmus, ac, Illuftres & Egregii viri, Dominus Przimifaus Dux
Tejchinenfs , Conradus Creyer Magifter Curia; , & Petrus de War-
temberg Magifter Camerae, ipfius Fratris noftri SerenifTimi Am-
baliatores & Confiliarii ejufdem,
In Regnum noftrum Angliae , ad noftram Prxfentiam , nuperri-
me ab ipfius Fratris noltri Celfitudine, pro quibufdam arduis Ne-
gotiis, nedum ipfum Fratrem noftrum & Nos, fet Statum Ro- Ann D
manas Ecclelix concernentibus , deftinati, ' '
In Novem milibus Nobilium Auri & Cunei Anglicani,
Quae ad Summam Viginti Milium Florenorum afcendunt,
Qiiam Summam iidem, Przimijlaus, Conradus , & Petrus, ad
opus Fratris noftri prxdidi a Nobis, excaufaveri, legitimi,' &
puri Mutui, Londonix receperunt,
Sinc Nobis , per Literas fuas Obligatorias, fub certis formis,
eftectualiter Obligati, Refolvendis Nobis, Hxredibus, Executo-
nbus, feu Deputatis noltris in Calelio, a Felto Sandti Michaelis,
proximo futuro, ad Annum continuum, fine diffugio feu dilatione
ulteriori ,
Volumus tamen & Concedimus, ac, per prxfentes Liceras no-
ftras, ex noltra certa fcientia, Confentimus,
Quod fi Sereniilimus Frater nolter prxdidus inclitam Annam,
Sororemjuam, fanam & incolumem, quantum in Deo fuerit, No-
bisad R^num noftrum Anglix, vel alias ad Villam noftram Ca-
lelii, circa Feftum Sandti Michaelis, proximo futurum, Traduci
faciat & Nobis eftedualiter Liberari ,
Quod extunc prxdiitx Literx Obligacorix, tam prxdiifti Sere-
niflinu Fratris nottri, quam Przimijftai, Coftradi, & Petri prxdi-
ctorum , Caflfx iint Sclrritx nulliufque Roboris vel Momenti , fet
Nos , Hxredes , & Executores noftri a quacumque Exadione
Summx prxdictx, in vigorem Obligationum prxdidarum, feu
aliasquovismodo, in Judicio, velextra, per has Literas noftras,
perpetuf) (Imus E.\clufi,
Ulteriufque eidem Fratri twjfro SerenilTimo , ac Przimijlao ,
Conrado, & Petro, Nobilibus fupradiclis, in Verbo Regio, Pro-
mittimus, bona fide, •
Quod fi prxdicta Domina Anna, modo quo prxmittitur, ad
Regnum noftrum Anglix, vel alias, ad Villam noftram Calefii,
circa prxdictum Terminum, Traducacur, & Nobis cfFedtualiter
Liberetur,
Quod, nedum deSumma prxdidta Novem Milium Nobilium
(qux ad Summam Viginti Milium Florenorum, ut prxmittitur,
afcendunt) fet etiam de Viginti Milibus Florenorum , infta Sum-
mam Oftoginta Milium Florenorum , quam eidem Fratri noftro ,
pro fuis Neceffitatibus , extunc mutuare promilimus , comprehenfi
plenam Quietantiam & Pactum de ulterius non petendo , abfque
difticultate qualibet , faciemus , Literafque Obligatorias prxfeti
Fratris noftri, ac prxdidtorum, Przimiflai, Conradi , & Petri.,
AmbafTatorum fuorum , eis Reftitui faciemus.
Alioquin, fi Traducftionem ipfius Dominie Anna, ut fuperius
prxmittitur faciendam, aliquo modo feu cafu (quod abfit) impediri
contigeric, Literx Obligatorix prxdidtx, Prxfentibus Literis non
obftantibus, in fuo pleno remaneant Robore & EfFecftu,
Provifo femper quod uno, prxdidtorum Obligatorum folvente,'
alii perpetuo exonerentur.
Dat. in Palatio noftro Weftmonaft. fub Magni Sigilli noftri
Teitimonio, vi. die Menfis Maii.
Per ipjitm Regem.
I
De FruBibus j^rchidiaconatuum q- Prabendarum , fer Car-
dinales Rebelles occupatorum , PapiS Concejfis.
D EX, Univerfis & fingulis Prxlatis, Viris Religiofis, ac aliis Ann. D.
^^ Perfonis Ecclefiafticis , Vicecomitibus , Majoribus, Ballivis, 1381.
Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditisnoftris, ad quos, &c. Sa- An. 4.
lutem. R. a.
* Sciatis quod , Tat. 4.
Cum olim, in Parliamento noftro generali, apud Glouceftriam r. i.p. j.'
celebrato , Frucftus , Redditus , & Proventus quorumcumque m. 6.
Dignitatum, Perfonatuum, Officiorum, Ecclefiarum Parochia- • VII.
lium, Canonicatuum , & Prxbendarum, ac aliorum Beneficio- joj.
rum Eccleliafticorum , quocumque Nomine vel Titulo cenfean-
tur, infra Regnum & Dominia noftra exiftentium, per Gallicos,
feu alias Adverfario noftro Francia Adhxrentes, quomodocumque
occupatorum, de Confilio & Avifamento Procerum Regni no-
ftri , & prout Progenitores noftri , clarx memorix , durantibus
Guerris, facere confueverum , ad Manus nottras pofuerimus, no-
ftroque vtrario Fifcali jufFerimus applicari ,
Subfequenterque Literas feu BuUas , SandifFimi in Chrifto Pa-
tris& Domini noftri, Domini Urbani, divina providenria, Pap^
Sextt , receperimus , continentes quod Duas Partes Fruiftuum ,
Reddituum, & Proventuum Beneficiorum hujufmodi, per olim
Cardinales fibi Rebelles occupatorum, Camerx fux ApoftoUcx,
propter ipfius Indigentias, Tertiam vero Partem Reparationibus
eorumdem Beneficiorum , Reparatione indigentium , optavit &
voluit applicari ,
Nofque ,
Iplius SandifFimi Patris Indigentias & Sumpcus (quos propter
Defenfionem Fidei ac Scatiis fui Ipfum indies oportebat impendere)
in pix confiderationis examine revolventes,
Licet omnia Bona ipfbrum Gallicorum, feu alias Adverfario no-
Jfro Franciie Adhxrentium ,
Sicuti conttat ipfos olim Cardinales Gallicos & Limovicenr (qui
jam didto SanSiijftmo Patri de Faclo rebellani) eidem notorie ad-
hxrere, & hadtenus adhxfitle,
Infra Regnum & Dominia noftra cxiftentia, nobis fint, de Le-
ge Regni noftri, Confifcata,
Volentes tamen eidem SaniiiJJtmo Patri , in tanto neceflitatis
Articulo, fubvenire,
Voluerimus & de Gratia noflra fpeciali ConcefFerimus ut Colle-
(ftor, qui, pro parte ipfius SaniiiJJimi Patris, in Re»no noftro
Anglix foret, pro tempore, de omnibus & lingulis Frudtubus,
Redditibus , & Proventibus Beneficiorum hujulmodi, per olim
Cardinales, eidem Saniiiljimo Patri Rebelles, etiam fi puri Galli-
ci.
E T A C T A
Ann.D. ci, vel alias Adverjario mfiro Trancite adhaerentes extiterint , oc-
1581. cupatorum, abfque impedimento noftri, Officiariorum fcj Mini-
fcc. 1. ftrorum noftrorum quorumcunique, ad Ufum & Ucilitatem ip-
fius San£i:j]imi Patris , & Reparationum pri-ediftarum , libeiedif-
ponere valeat in Forma , Nobis in didris Literis Apoftolicis ex-
preffata, ufque ad Feftum Pafchse, proximo prxteritum, prout
in diverfis Literis noftris Patentibus, inde confedtis, plenius con-
tinetur,
Jamque , dilecSus nobis , Cofmatus Ceatihs, ipfius SandinTimi
Patris Capellanus & CoUedor, per ipfum in Regno noftro prs-
dido deputatus , Nobis , pro Parte ejufdem Sandtilfimi Patris , fup-
phcaverit ut,
Cum Archidiaconatus Wellenfis, Archidiaconatus Tauntonien-
fis, cum Prsebenda de Milverton eidem Archidiaconatui annexa
in Ecclefia Wellenii , Archidiaconatus Suffolcia: in Ecclefia Nor-
wicenfi, Archidiaconatus Berks, cum Ecclefia de Northrnoiton,
eidem Archidiaconatui annexa, Prasbenda de Wodeford , Prx-
benda de Heyword in Ecclefia Sarum, Prxbenda de Aylesbury,
Praebenda de Brampton, 5c Pnebenda de Sutton & Bukyngham,
in Ecclefia Lincolnienfi , fuiffent nuper per didos Cardinajes Re-
belles pacifice occupati,
Velimus Adminiftrationem & Occupationem Fruftuum, Red-
dituura, & Proventuum dictorum Archidiaconatuum & Prxben-
darum, ad Terminum nobis placabilem , eidem Colledlori , ad
ufum prxdiftx Camerx Apoftolicx, concedere gratiose,
Nos (Supplicationi prsediaje favorabiliter inclinatij Volumus ,
& de Avifamento & affenfu Concilii noftri Concedimus , per prse-
fentes, quod prxfatus Coliedtor de Fructubus , Redditibus , &
Proventubus omnium & iingulorum Beneficiorum , fuperiiis fpe-
cificatorum , in forma praedicta , hbere Difponere valeat , a tem-
pore Rebellionis Cardinalium praedidtorum , ufque ad Feftum
Omnium SaniSorum , proximo futurum , abfque Impedimento
Noftri, Officiariorum, Minillrorura, aut aliorum quorumcum-
que ,
Refervato tamen Nobis, feu Deputandis per Nos, Supervifu &
Ordinatione ipfarum Reparationum , quas nulio modo volumus
prxtermitti ;
Quocirca vobis omnibus & fingulis, ac veftrum cuilibet, Prx-
cipimus & Mandamus quatinus prxfatum Cofmatum de omnibus
& finguUs Fru(ftubus, Redditibus, & Prdventibus didtorum Be-
neficiorum, abfque Impedimentoaliquo, ufquead didum Feftum
• VIL Omnium Sandtorum, adeo libere & pacifice per * Se, & aiios
20. , ' Deputatos fuos , ad ufum Camerx Sandijfimi Fatris prxdidti ,
difponere, ipfofque Fruftus, Redditus, & Proventus prxdidtos
Exigere, Levare, & Percipere, in forma fuperius limitata, abs-
que contradiftione qualibet, permittatis, ficut dicti olim Cardi-
nales, jam Rebelles , tempore Firmx Pacis, inter Nos &c Adver-
farium nofirum Vrancia , & ante Rebellionem fuam difponere con-
fueverunt ;
Et ipfum Colledtorem , ac Deputatos fuos prxdiclos, in prx-
miffisfaciendis, manuteneatis , protegatis, & defendatis, JVIandato
feu Mandatis contrariis , per Nos prius fadlis , non obftantibus
quibufcumque;
Volumus autem qu6d hxc prsefens noftra gratiofa Conceffio
(quam futuris temporibus ad Confequcntiam trahi nolumus) ufque
ad prsdi<5tum Feftum Omnium Sandorura, & non ultra, Robur
optineat Firmitatis.
In ciijus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, odavo die Maii.
Ter Concilium.
P U B L I C A.
n^
Ac omnia, qux fic Tradtata, Conventa, & Concordata fijp- Antl. D.
rmt, cum omni Securitate, debita & honeita, in hoc cafu, No- nSl
mine noftro Firmandum, confimilemque Sccuritatem, pro No- Ric. ».
bis, 6c Nomine noftro, Petendum, Stipulandum, & Recipien-
dum, ' ^
Jurandumque in Animam noftram quod Traclata , Conven-
ta, & Concordata ibidcm Rata habcbimus & Grata, ncc aLquid
procurabimus vel faciemus per quod Tracftata & Concordata hu-
jLilrnodi Eftectu dcbito fruftrari poterunt , feu quomodolibet impe-
Ac Juramentum confimile ab eifdem Principibus, & eorum
quolibet, feu Deputatis eorumdem, Peicndum, Exigendum, &
Recipiendum, ^ » 5
Creteraquc omnia & fingula Faciendum, Excercendum, & Ex^
pediendum, qux m Prxmilfis & circa ea neceffaria fuerinr feu
quomodolibet oportuna, ac qux Qualita^ & Natura hujufmodi
Negotiicxigunt & requirunt, & qux nofmet Bcere poflemus fi
perlonahter mtereffemus, etiam (i talia forent qute Mandatum exi^
gunt quantumcumque fpeciale,
V^os, Quatuor, Tres, & Duos veftrum, noftros veros, legiti*
mos, &indubitatos Procuratores , Negotiorum Geftores, Com-
miffanos, Deputatos, & Nuncios fpeciales, Facimus, Creamus,
Ordinamus, & Conftituimus per Praefentcs,
Promittentes, in Verbo Regio, Nos Ratum & Gratum peme-
tuo habituros * quicquid per Vos, Quatuor, Tres, & Duos ve- * Vlt.
Itrum, Avltum, Geftum, feu Procuratum fuerit in Prxmiffi<;, & jor.
fmgulis Prxniiffoium; aliis Mandatis feu Procuratoriis noftr.s in
fuo nichilominus Robore duraturis.
Dat. in Palatio noltro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti'
moiaio , dccimo die Menfis Maii.
Ver ipfum Regem.
Ann. D,
1381.
An. 4.
R. 1.
Franc. 4,
R.i.m.j,
De Poteflate traElandi cnm PrincipibHs Alemannix , fHoer
Ligis.
D EX , diledis & fidelibus fuis , Simoni de Burley Camerario ,
^^ Magiftris, Roherto Braybrok Liccntiato in Legibus, Wahero
de Skirlawe Decretorum Dodtori , Confiliariis fuis , Nicbolao Dag-
worth, & Bernardo Van Sediesj Militibus Camcrx fuiE carilfimis,
Salutem.
Cum, inter gloriofas Reipiiblicje Curas & Regalium Solicitudi-
num Frudtus uberes, habeatur prxcipuum fublimium & poten-
tum Principum fibi copulare Praefidia, ac cum talibus Ligarum &
Amiciciarum fpecialium inire Foedera , per quos Principatus, hinc
inde, Amoris indiffolubilis nexu conjundli, infurgentibus ex ad-
verfo Reiiftere, & ab omni Oppreffionis clade, coadunatis Viri-
bus , poterunt mutuo fe tueri ,
Nos, ^
Praemiffa confiderantes , ac de veftris legalitate, probitate, in-
duftria, & circumfpeaione providis pleniffinie confidentes,
Ad Tradtandum, Conveniendum, & Concordandum cum qui-
bufcumque frijuipilus Alemanniie , etiam Sacri Imperii Eleftori-
bus, fuper quibufcumque Ligis, Confoederationibus , & Amici-
tiis, Specialibus, Temporalibus, vel Perpctuis, inter Nos, Sub-
ditos noftrosj Regna, & Dominia noftra qusecumque, ex una,
ac ipfos Principes, & eorum quemlibet, Subditos, Terras, &
Dominiafua quxcumque, & eorum cujuflibec, ex Parte altera,
ineundis,
Ac etiam de Modo, Forma, Quantitate, & Qualitate Auxilii,
Subventionis , feu Subfidii, hinc inde, tempore neceffitatis, niu-
tuo miniftrandorum ,
Et de Comunicationibus , inter Subditos, hinc inde, in Merci-
moniis & aliis Licicis, fecure & fraternaliter faciendis,
Necnon fuper omnibus & fingulis Articulis, quantumcumque
fpecialibus, qui Ligas, Confoederationes, fcu Amicirias, interNos
& praedidos Principes , ac eorum quemlit^et, firhiandas, concer-
nere poterunt quovifmodo , cum corum Incidentibus , Emergenti-
bus, Dependentibus, & Connexis,
T>e Monflro Homintim ad Arma pro J^iagio Portugalia.
D EX, dileflis & fidelibus fuis, Johavr.i Kcnt^wode , Johanni de Ann D
,. , ''* Haye, Martino de Fervers , Roherto Cru/t Ckrico, & IVil- i->8i '
l!elmo de Lokyngton Clerico , Salutem. ^.j' , '
Sciatis quod Nos, ^ ' '^^*'
De fidelitate & circumfpediione veftris plenius confidentes, pranc 4'
Affignavimus Vos , Quatuor , Tres , & Duos veftrum , ad k 2 m
Monftrum Hominum ad Arma, Armatorum, & Sagittariorum o
exiftentium Retinentia, cariiTimi Avunculi noftri, Edmundi Co-
mitis Cantebrigia , ac aliorum Dominorum & Fidelium noftrorum,
in Obfequium noftrum ad Partes Portugalix profecfturorum , Su-
pervidendum, & ad omnia alia, in hac parte pro Nobis necella-
ria, faciendum & Explendum,
£t ad Nomina hujufmodi Hominum ad Arma, Armatorum, &
Sagittariorum , una cum Defedibus, fi qui fuerint, in Scriptis
ponendum & redigendum, & Thefaurarium & Barones Scaccarii
noftri inde fine dilatione certificandum;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prsemiffa diiigenter Inten-
datis , & ea faciatis & exequamini in forma prxdicta ;
Damus autem univerfis & fingulis Capitaneis , Hominibus ad
Arma, Armatis, & Sagittariis, & omnibus aliis Fidelibus & Sub-
ditis noftris, Tenore Praefentium, firmitcr in Mandatis, quod vo^
bis, & cuilibet veftrijm, in Pr.emiffis faciendis & exequendis,
Intendentes fint & Obedientes, quotiens & quando per vos, vel
per aliquem veftriim, fuper hoc requifiti fuerint ex parte noftrai
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, duodecimo die Maii.
Per ConcUium.
De Petejfate contrahendi Sponfalia c^ Matrimonmm cum
Sorore Regis Romanorum.
D EX Omnibus , ad quos , &c. Salutem. Ano. D.
'^^ Inter cxtera , qux Regnorum aliorumque Principatuum , 1381.
Jure fuccefforio Sanguinis delatoruro, felicius firmant Regimina, .(4». 4.
eft Principantium hujufmodi Prolis Foccunditas, ex Matrimonio R^ 2.
legitimo derivata , per quam , exclufis nediim Extraneis , fet Col- lliiim^
lateralibus fuis & legitimis Hseredibus, Succeffionibus hujufmodi
direcfta Linea deferuntur.
Hxc itaque dum, difcurfis Annis Puerilibus , in quibus Jura
Regni fufcepimus, & ad Annos Pubertatis pervenimus, fe no*
ftrs conliderationis examini prxfentarunt , de habenda nobis Con»
thorali condigna, qux foret divinx & humanae Domfts Socia»
ac Succeflionis hujufmodi propagativa, cepimus folicite cogitare.
Et, dum ad, Sereniffimam Dominam, Dominam Annam , II-
luftriffimi Principis & Fratris noftri cariffimi, Domini Wencelai^
Dei grat ia , Romajiormn c^ Bohe?ma! Regis Sororem inclitam , oculos
noftrs; confidcrationis direximus, placuit Nobis, nedum proptef
ipfius Nobilitatem , fet propter Famam celebrcm bonitatis ipfius^
noftfis Auribus inftillacam, cum ipfa, prx caeteris, Fa'dus inire
Conjugii Conjugale,
Unde, CLim, polt aliquos Tradatus, fuper hoc habitos, Nobi»
biles & llluftres Viri, Domini, Przimipaus Dux Tcfchinenjis,CoK'
radus Creyer Magifter Curiae , & Petrus de Wartemherg Magiftcf
Camerx,'iplius Sereniffimi Fratris noflri , ad noftram Prxfentiam
Londonix declinarent , de dicfta Parentela contrahenda , ac de ccr-
tis aliis Ligarum , Amicitiarum , feu Confcederationum Articulis -^
extitit ibidem mutuo Concordatum ;
Nofque,
* Volentes omnia, ibidem Prxlocuta, Condicta, & Concorda- # vil»
ta effectualitcr exequi , ut debemus , 306,
Ac de lcgalitate, induftrid, & circumfpedione providis, dile-
^orutn
CONVENTIONES, LITER^E
Ann. D,
1381.
Ric. z.
complir, devers nous les dites AUiances, fanz jammes faire ne ve- Ann. D.
nir a rencontre. 1381.
Nous, Ric. X.
VeuUantx auxi que mefmes les AUiances droicement, & en ma-
nere come ils feurent faitz. & affermez , entre noftre dit Aiel & le
dit Roy de Portugale^ar les fufditz Procurours de mefme noftre
Aiel, foient Gardez, Tenui, & Affermez entre Nou!, & touz
noT, Succeffours , &c le dit Roy du Fortugale & la dite Roigne , &
toutz lour Succeffours,
Mefmes les AUiances Acceptons, Ratifions, & Confermons par
le Tenour de noz prefentes Lectres ,
Et Jurons & Promettons loiaument , en bon foy , de Garder,
Tenir, & Acomplir au dit Roy duPortugale les dices Alliances,
folonc ce que, par les ditx Seignur de Latytner , & Meftre Tho-
120
a-orum & fidelium noftrorum, Simonis Burley Camerarii, Roherti
Brayhrok Secretarii, & M^alteri Skir/awe Legum Doaoris, Con-
filiariorum noftrorum , & Bemardi Van Sedles Militis Camerae
noftrie, & eorura cgjuftibet, plenius confidentes,
AdContrahendumSponfaiia feu Matrimonium cum Aia^Domwa
Anna, etiam per verba de prasfenci, vel alias, prout melius & or-
natius 'de jure fieri poterit , & in eandem Nomine noftro matri-
monialiter Confentiendum , , ti u 0
Necnon ad Traftandum cum Procuratonbus , Parentibus, &
Amicis ipfius Domin;i: de Dote, Dotalitio, vel Donatione prop-
ter Nuptias, ac Arris in hac parte conftituendis , & de Qualitate
ac Quantitace, necnon de Terminis & Locis Solutionis & Satisfa-
«Slionis eorumdem, , „ ^ c
Ac etiam ad Quem Locum prsedida Domina per parentes & - • - , a j- a 1 f £ « j
Amico-i fuos tral^lmtti, ac Quo modo , & Quando , m Do- \nas, Procurours de noftre dic Aiel, furenc fermez, & acordez, fo-
mum noftram Rcgiam tradiici debeat, Conveniendum & Con- lonc que en ycrelles eft contenuz, & de non aler contre elles, en
cordancium "" ^ ■> ^ "" temps.
Et ea qir.« fic tradata, conventa , & concordata flierint , qua- ^ En Tefmoignance de quele chofe a yceftes noz Prefentes Lettres
tenus ad Nos attinet, omnimoda Securicate, honefta & debita, Patentes avons faic mettre noftre Grant Seal.
nomine noftro, Firmandum , conlimilcmque Securitatem , pro Don. a noftre Pa eys de Weftm. le xiv.jourde Moys de May,
NoHjs & Norliine noftro, Petendum , Stipulandum, & Reci- 1 An de Grace Mille, Troifcentz, Oitaunt primer, & dcnoftre
■ n ^ im Kegne Quart.
Juranciumque in Animam noftram quod Contradum hujufmodi
Ratum habebimus, nec Poteltatem Prxlentem, eisdatam, Revo-
cabimus, aliquidve faciemus vel procurabimus per quod Concra-
dus hujufmodi , feu ejus debita Conlummatio (in cafu quo pcr di-
dos Procuracores noftros fcu eorutn aliquem, fic contrahi conti-
gerit) poterit quomodolibet impediri,
Caeteraque omnia ,5c fingula Faciendum, Excercendum, & Ex-
pediendum, qux in Prxmiffis & circa ea neccftaria ftjerint vel
oporcuna, ac qux qualicas 6c natura hujufmodi Negocii exigunt
& requirunt , & qus Nos faceremus fcu facere poffemus fi perfo-
nalicer ibidem prxfentes effemus,etiara fi Mandatum exigantquan-
tumcumqi le fpeciale ,
Prxdidos, Simonem., Robertum., IValterum^ & Bernardum^ ac
qucmlibec eorum, per fe & in folidum, noftros veros, lcgicimos,
& indubitaros Procuratores, N^otiorum Gcliorcs, & Nuncios
fpeciales , Organumque vocis noftr.e , in hac parce , Facimus ,
Creamus, Ordinamus, & Confticuimus per PraEfence^i
Promitcentes, in verbo Regio, nos Racum, & Gratum perpe-
tuo habicuros Quicquid , per Procuratores noftros pnEdii.T:os , vel
ipforum aliquem , Adum , Geftum , feu Procuracum fuerit in
Pnt-miffis & fingulis Prxmifforum,
Ipfofque Procuratores & Nuncios noftros, & eorum quemli-
bet, ab om.ni onerc Satifdandi cxprefse, Tenore Prtdencium, re-
levamus; ■■ n
Aliis Mandatis feu Procuratorns noftris, prius m hac parte fa-
ilis, in fuo nichilominus robore duraturis.
Dat. in Palatio noitro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
tnonio, duodccimo die MaiL
Ver ipfum Regem.
Ann.D.
1381.
An. 4..
R. 2.
Vafc- 4.
R. 2.
m. f.
J)e ConduUHbHS fufer Deliber.ttione ficecomitis de
Kochahoart.
REX Univerfis & fingulis Admirallis , &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Ludcvicus Vicecomes de Rochechoart Prilbnarius Johanvis
de Nevill Domini de Raby , Locum noftrum tenentis in parcibus
Aquicannix, in Regnum noftnmT Anglix dudus exiltat, ac 1/d-
hella Uxor Ipfius Lodewici , & Johatmes Rochechoart Filius ejus
Chiv/aler (videlicet) uterque eorumdem, IfahelU & Johannis Ro-
ebechoart, cum Viginti Milicibus, Duobus Scuciferis, & Domi-
cellis, ac aliis Valettis fuis, Equitibus & Pcdicibtis de Comiciva
fua, in Dominia, Poceftates, & Diftridus noftra, cam per Ter-
ram , quam pcr Mare , ad Dcliberationem iplius Lodevici prole-
quendam & habendam, venire proponant,
Nos (pro Securitate fua providere volentcs) fufcepimus eofdem
JJahellam & Johannem, &c. ut in [milihus de Condu&u Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Nativitatis beatx Mariae, pro-
ximoftiturum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo tcrtio die Maii.
Confmiles Literas hahet Moto Macart Scutifer iffius Lodeiuici
(um Duohus aliis Scutiferis ejufdem Lodevjici.
* Vll.
307.
*
AlUgantiarnm cum Rege (y Regina PortHgallix
Confirmatio,
.A,t.
R. 2.
fran. 4.
R. 2. m
8.
Ann D R Ichard, par la grace de Dieu, Roy d'Eng/eterre ^ de France,
j,gj ■ *^ & Seignour dlrlande, a touz ceux, qi ceftes Lettres verront
' ' ou orront, Saluz.
Come certeins Alliances fuiflent n^adgairs faires & affermez en-
tre Seignur Edward de bone m.emoire, n'adgairs Roi d'Eng!eterre
^ de France, noflre Aiel, &, luy Noble & Puifiant Prince,nos-
tre trefchere Cofin, Don Fernande, Roi de Portuga/e & de Algra-
ve, &, noftre trefhonure Cofine, Dame Leonore, Roine de Por-
tugale & d'Algarbe, fa Femme, par, noz cheres & foialx, Wi/-
liam Seignur de Latymer , & Meftre T/jomas Totige Otficial de la
Court de Canterbirs , Procureurs & Mellages efpecials de noftre
dic Aiel a ce affignez,
Savoir faisons atouzque,
Ptir ce que ie dit Roy de Portuga/e nous a, par fes Lettres Paten-
tes, acordez, ottroiez, & Proniys de Tenir, & Garder, & A-
De Poteftate Tra^.zndi cum Ducibus c^ Dominis de fartibm
Italiit fuper Ligis c^ Amicitiis,
D EX , dileftis & fidelibus fuis , Johanni Haukeivod & Nicholao Ann. D.
*-^ Dag-worth, Milicibus, ac Magiftro Waltero Skirlaiue Decre- 1381.
torum Dodtori, Decano Sandti Martini Magni Londoniae, Con- An.^.
filiario noftro familiari, Salutem. R. 2.
Cum , inter gloriofas Reipublicx Curas & Regalium Solici- ibhUm.
tudinum Frudtus uberes, habeatur praecipuum fublimium & po- /». 1.
tentum Principum fibi copulare Praelidia, ac cum talibus Ligarum
& Amicitiarum fpecialium inire Focdera, per quos Principatus,
hinc mde, Amoris indiflblubilis nexu conjundti, infurgentibus ex
adverfo Refiftere, & ab omni Oppreffionisclade, coadunatis Vi-.
ribus , poteruat mutuo fe tueri ,
Nos,
Pr^emiffa confideranres , ac de vcftris legalitate, probitate, in-
duftria, & circumfpedionc providis pleniffime confidentes,
Ad Tradtandum , Conveniendum , & Concordandum cum qui-
bufcumque Ducibus , Comitibus, Dominis, feu Comunitatibus
Italije, non Scifmaticis, fuper quibufcumque Ligis, Confcedera-
tionibus, & Amicitiis, Specialibus, Temporalibus , vel Perpe-
tuis,
Inter Nos, Subditos noftros, Regna, & Dominia noftra quae-
cumque, ex una, ac ipfos Duces, Comites, Dominos, feu Co-
munitates, non Scifmaticos, & eorum quemlibet, Subditos, Ter-
ras, & Dominia fua quxcumque, & eorum cujuilibet, ex Paite
alcera, ineundis,
Ac eciamde Modo, Forma, Quantitate, & Qualitate Auxilii,
Subventionis, feu Subiidii, hinc inde, tempore neceffitatis, mu-
tu5 miniftrandi, & de Comunicationibus, inter Subditos, hinc
inde, in Mercimoniis & aliis Licitis, fecure & amicabiliter fa-
ciendis,
Necnon fuper omnibus & fingiilis Articulis, quantumcumque
fpecialibus, qui * Ligas, Confisderationes , feu Amicitias, * VII.'
Incer Nos, & praedidtos Duces, Comites, Dominos, feu Co- jo8.
munitaces, non Scifmaticos, ac eorum quemlibet, Firmandas,
Concernerc poterunt quovis modo, cum eorum Incidentibus,
Emagentibus, Dependcntibus , & Connexis,
Ac omnia, qu;e fic Tradtata, Conventa, & Concordata fue- .
rint, cum omni Securitate, debita & honcfta, in hoc cafu, No-
mine noftro Firmandum, confimilemque Securitatem, pro No-
bis, & Nomine noftro, Petendum, Stipulandum, & Recipien-
dum,
Jurandamque in Animam noftram qu6d Traftata, Conventa,
& Concordaca ibidem Rata habebimus & Grata , nec aliquid
procurabimus vel faciemus per quod Traftaca & Concordata hu-
jufmodi Effectu debito fruflrari poterunt, feu quomodolibec im-
pediri ,
Ac Juramentum confimile ab eifdem Ducibus , Comitibus ,
Dominis, feu Comunitatibus , non Scifmaticis, & eorum quoli-
bet, feu Deputatis eorumdem, Petendum, Exigendum, & Re-
cipiendum,
Ceceraque omnia & fingula Faciendum , Excercendum , &
Expediendum , qux in Prxmiffis & circa ea neceffaria fuerint feii
quomodolibet oportuna , ac qux Qualitas & Natura hujufmodi
Negotii exigunt & requirunt , & qux nofmet facere pofTemus fi
perfonaliter intereffcmus, etiam fi talia forent qux Mandatum exi-
gerent quantumcumque ipeciale ,
Vos, aut Duos veftriim, noftros veros, legitimos, & indubita-
tos Procuratores, Negotioram Geftores^ Commiffarios, Deputa-
tos, & Nuncios fpeciales, Facimus, Creamus, Ordinamus, &
Conftituimus per Prxfentesj
Promittentes Nos Ratum & Gratum perpecu5 habituros quic-
quid per Vos, aut Duos veftrum, Adtum, Geftum, feu Procura-
tum fuerit in Prxmiffis , & fingulis Prxmifforum.
Dat. in Palatio noftro Weftmonalterienfi , fub Magni Sigilli
noftri Teftimonio, decimo fexto die Menlis Maii.
Fer i^fum Regem.
m
ET ACTA PUBLICA.
12 f
n. 4.
■aac. 4,
. 1. m
De Poteftate TraEiandi cum y^dverfario de Francia , (^
Concedendi Nmiciis diBi ^dverftrii Literas de CondttElH.
LE RoY a, noz cheres & foials, Johan Sire de Cobham^Johan
de DevSrcux Capitein de noftre Viile de Caleys , Rohert de
, Aflieton Conftable de noftre Cliaftel de Dovorre, Meftre Johan
' Shepeye Dean de Eglife de Nichole , Bria7t de Stapilton Capitain
de noftre Chaftel de Gynes, & Richard Stury Chivaler de noftre
Chambre, Saluz.
Savoir vos faisons que,
Pur Honour 6c Reverence de Dieu & de Seint Eglife, & pur
le Bien de Paix, de raflent des Prelatz, Nobles, & autres Grantz
& Sages de noftre Roialme d'Engleterre,
Et parmy la confiance , quel nous avons de \o% fens , difcre-'
cions, loialtez, & avifementz,
Vous avons Ordeinez,, Deputez, Commis, & Eftabliz, Orde-
nons, Deputons, Commettons, & Eftablions, dcnoftre certeine
fcience, par le Teneure de ces prefentes Lectres, noz vrais Procu-
reurs & Meffages efpecialx,
Donantz & Commectantza Vous, Cynk, Qyatre, Trois, ou
Deux de vous (fi vous Touz ne purrez, a ce entendre) pleinc Au-
iflorite^ Poiirance^&; Mandement efpecial & general, d'Af[em-
bler, Convenir, Traiter, Compofer , Tranliger , Pacifier , &
pleinement Accorder, fur touz les Debatz, Contencions, Qiies-
tions, Guerres, Riotes, & Defcortz,
Meuz & demefnez, ou a mover &demefner parentre Nous,
noz Uncles, & autres Perfones de noftre Sank, noz Subgitz, A-
mys, Alliez, Eidantz, & Adherentz queconqes , decea & dela la
Mier, d'une Part, & noftre Adverfaire de France, & autres Per-
fones dc fon Sank, fes Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, Adhe-
rentz quelconqes, en general, ou en efpecial, lour Procureurs &
Meflages, d'autre Part,
Et enfement de Treiter, Ordener, & Accorder, ovefque nos-
tre dit Adverfaire, ou fes Procurers, fur Alliances, Confederacies,
& Amities, par quelconque voie foit, en general ou en efpecial,
come vous femblera bon ,
Et, fur quanque ferra enfi Parle, Traite, Compofe, Tranfige,
Pacihe, & Accorde, des touz les Chofes & Arcicles fufditz &:
chefcun de eux, pur Nous 8c noftre Partie, ovefque ceux * de
la Partie Adverfaire , de la Fermer & Affeurer par Foy & par Se-
rement, a doner en TAlme de Nous,
Ec de Ottroier & Doner fur ce, & les Dependences, couz ma-
ners des Caucions, Seurtees, Promelfes, Obligacions, & Lettres
Seallez , tancz & tieux come rnefter ferra en tieu Cas , les queux
nous voillons avoir tiel effeft, vigeur, & fermetee come fi Nous
les euflons done 8c feite en noftre propre Perfone,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Accomplier, pur Nous
& noftre Partie, tout quanque a Faire ferra eii tieu Cas, & les
Dependences , & quan que nous ferrons meifmes fi noftre propre
Perfone y fuille prefente, fuppofe que plus efpecial Mandement
ent lerroit requis i
Ec Promettons, loialment & en bone foy, avoir & tenir, touz
jours , Fermez & Agreable quan que fait ferra , fur touz & ches-
cune des Chofes avantditz, fur Caucion & Obligacion de touz
noz Biens , prefens & a venir , fanz jammais faire , dire , ne pur-
pofer , en Judgement, ne dehors , afcune chofe a Tencontre :
Et au fin que cefte Bofoigne fe purra, par la Grace de Dieux,
mieuz prendre effe£t & bon efploit (Confiantz outre fi de voz
Jfens , loialte , & bone difcrecions) Donons & Commettons a
vous, Cynk, Qiiatre, Trois, ou Deux de vous, Audorite &
Poair e{peciale de faire & doner, en Noun de nous, a chefcune
Perfone, que vendra de part noftre dit Adverfaire de France, ou
par fa Partie, ou par aucun autre, dcvers vous, par caufe de i'es-
ploit de Traice avantdite , ou par aucune autre enchefon queconqe,
voz Lettres de Sauf & Seurc Conduyc & Sauf Gard, fous voz
Scalx, par couz noz Seignuries & Poairs, fi bien par Terre, co-
me par Meer, fanz Merk prendre ou Reprifail ou aucre Grevan-
ce queconque , Tancz , & Tieux , & fi fufficiancz , & par fi
Long Temps a durer , come bone vous femblera ou mefter fer-
Ec Promectons, ioialment & en bone foy , pur Nous & noz
Heirs , avoir & Tenir Ferme & Agreable quanque par Vous ,
Cynk, Quatre, Trois, ou Deux de vous, ent fait ferra en la for-
nie avantdice.
Don. a noftre Paleys de Weftm. le xx. jour de May, TAn de
Grace Mille, Troifcentz, Oecant & Primer, & noftre de Regne
Quart.
Far le Roy ^ fon ConfeiL
LE Roy, ^c. ujque ihi, & Mandement efpecial & general, <^
tunc fic , de Prendre & Accorder en Noun de nous , touz
roaners de Trieues & Abftinences de Guerres , entre Nous , noz
Uncles , & autres Perfones de noftre Sank , noz Subgitz ,, Amys ,
Alhez, Eidantz, Sc Adherentes queconqes, tant par Terre, co-
me par Meer , & noftre dit Adverfaire dc France , & autres Per-
fones de fon Sank, fes Subaitz, Amys, Alliez, Eidantz, & Ad-
herentes queconqes, par Manere, & Condicion, & par fi Long
Temps a durer come melHer ferra ou bon vous femblera ; & iur
quanque ferra enfi Parle & Accorde, pur Nous & noftre Parte,
cvefque ceux de la Partie Adverfe, de la Fermer & Afleurer, par
Foy & ferement, <^c. ufque afcune chofe a rencontre.
Don. ut fupra.
Par le Uoy ^ fon Confeit.
Tom. III. P. III.
Pro Nftnciis Francia de CondttElti.
Ann. D.
1381.
ttjc^. Z,
An. 4.
R. 2.
LE Rot a touz noz Lieucenantz, &c. Salut.
Come,
A rOneur de Dieu, Faifeur de tout Paix, & pur efchuer reffu- ^'■'""'- +'
fion de Sanc Humaine, R.i.m.
Nous avons graunt affeftion au bien de la Paix eftre entre Nout 3'
& noftre Adverfaire de France, & pour ce nous foions affentuz au
Traiftie d'ycelle,
£t pur ce que fEvefque de Baieux, Enguerraat Seigneur de Cou-
cy, Raoul Seigneur RaVenail, Reguault des Darmajis Arcedcacen
de Chalons, le Seigneur de Sanpy , CiUes de Galoys , & Meilre
Tnes Derian, Meffages & Deputes de par noftre dic Adverjaire,
dovienc venir procheinemenc es Parties du Picardie , ficome Nous
avons entendu, a caufe du dit Traidlie,
Nous,
Voulans pourvoier a la Seurte d'eulx, lour Gentz, Familiers,
Chevaux, Harnoys, & Biens queconqes, avons Pris, mis, &
receu, Prenons, mettons, & recevons les deiiulciiz Nlellages &:
chefcun * d'eux, avecques lour Genz, Familiers, Chivalers, Es- ^""
cuiers, Clers, Varlez, Chevaux, Hernoys, & autres Biens que- 3'°-
conqes en noftre fauf & feur Conduit , PioteAion , Tuicion ,
Sauvegarde, & Deffenfe efpeciaux, en venant, Alant, & paflanc
par noftre Roiaume es Parties de Picardie , &: ailleurs , ou raefter
ferra pur le dit Traitie, & la Demourant, Sojournanc, & eulx
Retournant vers les Parcies de France, par Terre & par Meer,
couz Enfemble ou par Parcies, ficome il leur plerra, jufques au
Nombre de Deux Centz Perfones a Chival ou a Pie, & ainfi
foient come ils vouldronc & a faire fcrra, par Quatre Moys, pro-
chein venant apres la Date de ces Prefentcs,
Et pour ceo Nous Mandons, ^c. frout m ConfimiUhus de Con-
dudu Litteris.
Donne par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Pa-
foys de Weftm. le xxx. jour de May.
Par le Roy ^ fon Confeil.
m.
i.
Memoranda fttper Deliheratione Afagni SigilU.
ATEmorandum quod, hona memariic, Simon, nuber Can- Ann. D.
^^ tuarienfis Archiepifcopus, totius Anglia Primas &■ Cancel- ^l^^-
larius Anglia , in prafntia quorumdam Magnatuvi, Militum , ^ ^"- +•
aliorum de Familia Regia, Dw Mercurii in Vigilia Corporis Chrifii, ^' *•
^»»0 Regni Regis Ricardi Secundi Quarto , iu quadam Camera , <^''"'/- 4«
infra Turrim Londonia, Magnum Sigillum ditli Domini Regis eidem ^'
Domino Regi, quihufdajn certis de caufis, Surfum reddidit ^ lihera- 3^
vit :
Poftmodumque , Die Veneris , tunc proximo fcquenti , praifatus Do-
minus Rex , apud Garderobam fuam , in Civitate Lojidowa; , Sigillum
illud Ricardo Comiti Arundellas liberavit , pro quodain certo tem-
pore Cuftodiendum :
^i quidetn Cumes Burfam, in qua Sigillum pradt6imn contineha-
tur, apcrire, (y- Literas Patentes, Cartas , <q- Brevia cum eodem
Sigillo Configtiari fecit i eodem Sigillo, in Cuftodia prxdiBi Comitis,
ujque Diem Dominicam, tuHc proximo fequsntem , continue rema-*
nente :
DiBufquc Comes ,-eadern Die Domi^iica , pra;diilum SigiHum, i»
Burjd pradiBa, Sigillo juo fignata , contentum , prafito Domino
Regi , apud Garderobam pru diSiam , Rclibcravit :
§lua qmdea: Dic Dominica idem Doyjvms Rex Hugonem Segra-
ve, tunc Senefcallum Hofpitii Jifi, Cuftodem Sigilli prisdiSl: Coulli-
tuit, (^ illud ftbi tradidit , Cujlodierdv.m quoujque diElus Dom.nut
Rex poffet fibi Cancellariujn commodiui providere:
^i quidem Hugo Sigilium illud extunc cuftodivit, esr cum eadem
Cartas, Literas Patentes , e^ Brevia confgnari fecit , ufque Diem
Sabiati, in Fcfto Sanifi Laurejit'.: , tunc proxit/io (equcntis:
^w Die prafatus hiugo , in prajcvtia quorumdam Prxlatorum
Magnatum , (^- aliormn , in quadc.vi Camera , in Abbatia de Re-
dyng, Sigilliim pradi^um, Burja pradida, Signeto ipfus Hugonis
fignata, inclujum, prafato Domino Regi Jurfum reddidit i^ libera-
vit.
%
TV/r EmoRANDUM etiam quod, eodem Die Sabhati , poff Ho-
-'-'1 ram Nonam, prafatus Dominus Rex, in prafentiJ Johsnnis
Regis Cafteilx &: Legionis Ducis Lavcaftria , certormn EpiJiopo-
rum, Comituir., Baronum , (^ aliorum , in quadam Caviera Concilii^
irifra Abbatiam pradillam , Prafecit CT Coriftituit , Vcnerabilem
Patrcm, Willielmum Epifcopum Londoniie Cavcellarium Anglia ;
C^ , capto ibidcm , in prafentia pradidorum , Smramevto ipfus Epi-
Jcopi, de Ojficio Cancellarii hene <^ fideliter faciendo , Sigillujn pra-
ditium, diiia Burja , Signeto pradiiio fignata, inclufum, eidem li-
heravit & tradidit :
^odque pradiiius Epifcopus, Die Dominica, proximo fequente.y
in Domo Capituiari Abbatia pradiiia , circa Horam primam , Bur-
fam pradiBam aperire , (5- Cartas , Literas Patentes, ^ Brevia
cu7n Sigillo praddio Confgnari fecit , ut eft moris.
VIL
* De Curia adjorttata , propter Infurre^ionem , fnb Cotiduilu ? "
Jack^ Straw & tVat Tyler. ^^i?'
An. j..
D EX, Dileftis &: Fidelibus fuis, Roberto Bealktiap & Sociisf:. z.
•»^ fuis dc B.inco , Salutem. clauf 4.
Quia, cam. proptcr inauditas & Horribiles Commotiones & In- R. 2. m,
furreftiones PopuU Regni noftri Angli-je, quam pro Periculis ex i.
Q Hoftium
122
CONVENTIONES, LITER^,
"5
Ric. 1
Ann.D Hoftium noftrorum Incurfibus evkandis, ac aliis caufis quamplu-
1581. ribus, de Avifamento Concilii nollri, duvimus Ordinandum quod
omnia & finoiala Placita, coram vobis, in eodem Banco penden-
tia, hinc ad Od.ibas Sancli iVIichaelis, proximo futuras, placitan-
da, ufque ad eafdem Ovftabas in eodera Statu, quo nunc funt,
contineantur ex caufis fupradiiftis :
£t ideo vobis mandamus quod omnia & fingula Placita , coram
vobis, in eodem B^nco, de Odtabis Q^iindenarum Sandx Trini-
tatis, & de Craftino, Oclabis, & Quindenis Nativicatis Sancti
Johannis Baptiftas, proximo futuris, placitanda, ufque ad diitas
Ojtabas Sancfti Michaelis, in eodem Statu, quo nunc funt, vel
effe deberent, fi Brevia, di<5ta Placita tangentia, coram vobis in
eodem Banco fuiffent Retornata, Adjornetis, & Partibus, dida
Negotia fic Profequentibus , eafdem Odabas Sandti Michaelis prae-
figatis ;
Mandavimus enim fmgulis Vicecomitibus R^ni noftri Angliic,
quod omnia Brevia , Originaha & Judiciaha , ac aha Retorna
quarcumque, hinc, ad ealdem Odtabas Sandti MichaeUs, per ip-
fos coram vobis Retornanda, penes ipfos iingillatim, ufquc ad
eafdem Odabas Sandi Michaelii Retineant, 6c tunc ea Retor-
nenc.
Et volumus quod vos, ex ipfis Brevibus, tunc Retomandis, ta-
lem Proceffum coram vobis in eodem Banco faciatis , qualem fe-
ciffetis fi dies, in didtis Brevibus contenti, abfque Difconcinuatio-
ne, aut Dilacione tenerentur.
Tefte Rcge apud Londoniam xv. die Junii.
Per ipfum Regem.
"D EX Vicecomiti Kantias Salutem.
^ Quia, cam propter Inauditas & Horribiles Commotiones &
InfurreiSiones Popuh Regni noftri Anghae, quam pro PericuHs
ex Hollium noftrorum Incurfibus evitandis, ac ahis caufis quam-
pluribus , de Avifamento Concilii noftri, duximus Ordinandum
quod omnia Placita , tam coram Nobis , quam in communi Ban-
co pendentia, hinc ad Oftabas Sancti Michaehs , proximo futuras,
Placitanda, ufquc ad eafdem Odabas in eodem Scatu, quo nunc
fuiit , contineancur ex caulis fupradidtis ,
Tibi prxcipimus quod omnia Brevia , Cam Originalia , quam Ju-
dicialia, ac alia Recorna quxcumque, hinc ad eafdem Octabas,
perTe, coram Nobis, feu in Banco prxdicto, Retornanda, pe-
nes Te, ufque ad eafdem Odtabas, Retineas, & cunc ea Retor-
nes:
Prxcipimus tibi nichilominus quod debicam Execucionem om-
nium Brevium noftroruni , Scaccarium noftrum tangenrium , juxta
Tenorem eorumdem , fieri focias ,
Ec etiam proclamari infra Comitacum prxdidtum quod omnes
illi, qui habenc diem in eodem Scaccario, per Rotulum, feu per
Breve, ad Compucandum, feu ad aha faciendum ibidem, ad dies
fibi dacos , ad faciendum ea qux fibi percinenc in hac parte.
Tefte ut fupra.
Per ipfuT» Regem.
Co?ifmilia Brevia dirigmitur fingulis Vicecomitihus fer A?igJiam.
Ibidem. R^^' '^'"■''^^o Avunculo noftro, Johanni Regi Caftella ^
L.egio7}is Duci Lancaftrix, Salutem.
Quia, (^c. ut fupra ufque ihi, ex caufis fupradidtis, d^ tuvc
fic ,
Vobis mandamus quod omnia Brevia & Mandaca, Vobis, Can-
cellario, Jufticiario . Vicecomicibus, auc ahis Miniltris veitris qui-
bufcumque, infra Comicatum veftrum Lancaftrix, direfta, hinc
ad eaidem Oftabas, per Vos, Cancellarium, Jufticiarium, Vice-
comicem , aut alios Aliniftros veftros prxdidtos , coram Nobis feu
in Banco prxditfto Retornanda, penes vos, auc eofdem Miniftros
veltros , ufque ad Odtabas prxdidtas Recineri , & cunc ea Recor-
nari ficiatis.
Tefte ut fupra.
Per iffum Regem.
*vn.
Ann. D.
1381.
An. 4.
K. 1.
tranc. 4.
K. 2.W.
1.
R
* Pro Filio Comitis de Denia.
EX , per Liceras fuas Pacentes , ufque ad Feftum Sandi Mi-
chaelis, pro.ximo futurum, duracuras, fufcepic in falvum &
fecurum Conduftumfuum, ac in Procectionem & Defeniionem
fuas fpeciales, Alfonfnn Vilnmi Comitis de Dfc», Prifonarium Jo-
hannis Shake/, veniendo in Regnum Anghx , per Dominia &
Poteftacem Regis, tam per Terram, quam per Mare cum Tribus
vel Quacuor Equicibus in Comitiva fua, ibidem morando, & ex-
inde ad partes Proprias redeundo
Tefte Rege apud London. xviii. die Junii.
Per ipfum Regem.
J^nn. D.
1381.
.An. 4.
R. 2.
Scot. 4.
R. 2. m-
S-
Indcntura TreugarHm Scotia.
TTvEc Indentura,
-■^ Faifta apud Abcheftre, juxca Ayton, Decimo octavo die
MenfisJunii, Anno Domini Milefimo, Trefcentefimo, Odoge-
fimo Primo,
Inter, inclicos Principes & Dominos, Dominum Ducem Lan-
caftrix , Locum cenentem in partibus Anghx verfus Marchias Sco-
tix, ac Commiffarium fpecialem, Sereniffimi Principis, Domini
Ricardi, Dei gratia, Regis Anghae illuftris, ab una, & Dominum
Joha?ine?n Coir.it em de Carryk., Primogenitum, ac Locum tenen-
rem , & Commiffarium fpecialem , Sei eniffimi Pnncipis , Domini
Robertiy Dei gratia, Regis Scotorum iilultris, a Partealia,
Testatur Quod, Ann.E
Ciimipfi conveniHent, apud Aytofi, die Meratrii ultimo prx- 1581
terito (videUcet) Duodecimo die prxfentis Menfis Junii, cum Wc. 2."
Continuatione Dierum fequeniium, ufque in prxfens, pro haben-
da Cognitione, primitus, & ante omnia, modo debico & hone-
fto , an M A G N ,■£ T R E u G ^ , ahas initx inter Regna , Fradx
fuerint, & Culpa cujus, vel non, prout alias , apud Berewicum,
primo die Menfis Novembris, ukimo prxterito,in Tradtatu fueric
inchoatum , & poftmodum , per Literas Ciaufas Regum Anglis
& Scotix , Concordatum ,
Et, ciim a Parte Anglix, per Partem Scotiae, pluribus prxfa-
torum dierum didtx Continuationis a di<fto die Mercurii citra, pe-
teretur Inftantius Adimpletio prxfatx Cognitionis , dicendo fe pa-
ratam adimplere eandem modis debkis,
Qiiatinus tangebac ipfam Parcem AngUx, quamvis aflereret fe
paracam adimplere didtam Cognkioncm, juxta Tracftatum prxha-
bitum, rogabat tamen Partem Scotix (quam, ut dixit, credebac
fuper hoc avifatam) quod exprimerec fibi Articulos, quibus innite-
barur, per quos reputabac Treugas Fradas; & modum habendx
didx Cognicionis, quem Pars Scotix xftimabac debicum&ho-
neftum :
Ad quod refpondk Pars Scotix,
Qy o A D P R 1 M u M , qu6d ,
Ubi, inlNDENTURA Treugarum, conceditur tjubd
omnes Gentes <^ fubditi Regis Scoti^e hitercoinmunicabunt , Conver-
fabuntur .^i^ Mercandifabunt cum omnibus Ge?!tibus i^ Jubditis Regis
Anghie , libere , pacifice , fne Arefta , w/ alio Impedimento , ita ami-
cabilitcr ficut debiret fieri tempore hona Pacis .^ & ftne Ofte?ifto?ie Li-
terarum de falvo Conduifu,
Contra ittam Conceffionem denegata eft Communio, Subditi
Regis Scotix Trucidati, Capti, & Dc:prxdati, & didta Denega-
tio Communionis fuit proclamata in Angha , & , quamvis ifta es-
fenc incimaca fepiiis Commidariis Anglix, in Marchiis, quando-
que Regt Anglix , ad finem uc ceffarec ab hujufmodi Impcdimen-
co, & uc fervarcncur Treugx quo ad Communionem, nunquam
tamen fuit fecuta aliqua Emenda , fec Denegacio Communionia
magis obftinace, fine caufa futticienci, & injultilfime obiervaca:
Hanc caufam propoluic pars Scoti.e Canquam fufficiencem, etiara
fi fola ellet, cuni Proteftatione adjungendi plures, ciim fuper mo-
do cognofcendi fuerit Concordacum :
QuoAD Secundum, dicunt quod Modus cognofcendi,
debicus & honertus, eft per utriufque Regni pares Numero &
Gradu Statijs, Eiedos & Juracos, ica quod, iecundum magnitu-
dinem Ariiculi, fuper quo habenda eft Cognitio, Pares, quoad
ftatum , eligantur Majores vel Minor^s , fec quo ad Numerum
femper finc xquales; nam in Concroverliis incer Regna qualibus-
cunique ifte Modus eft fohcus & confonus * jEquitati, & non
dilTbnusJuri Communi:
Pars vero Anglix aiTeruit Treugas prxdidas non effe fua Culpa
Violacas fcu Rupcas , offerens fe paratam ad Reformandum & Re-
formari faciendum , (: qux per eos fuerint in contrarium Attemp-
tata ; dumtamen conhmiliter fibi fiat :
Et videbatur Parti AngUcorum quod via Cognitionis , oblata
per Partem Scotix , nonfuit rationabilis , debica, nec honefta,
ntc in illam confentirenc ,
P r I M o , Quia nec ufirata nec confueta in tam alta Quxftio-
ne, & propcerea, ciim non fic Juri confona, iec concra Juris or-
dinem, in liiis Caiibus introducfta, ad Confequentiam trahi non
debet ,
Secundo, quia Quxftio hujufmodi concernit Honorem &
Vicuperium Regis Anglix, & lic eam cerminari per ipUus Ligeos
& Subdicos non ellet conveniens auc confonum Rationi.
Et fubfequenter didta Pars Anglix offcrebat quod ehgeretur, de
ConfeniU utriufque Partis, unus Princeps Catholicus, neutri Parti
fufpedtus, qui poiret fuper Qua-ftione hujufmodi cognolcere , &
eam Fine debito terminare , abfque prxjudicio unius Regni vel
akerius in aliis ; cujus Principis Determinationi dicta Pars Angliie
in omnibus vellet ftare :
Illa itaque via fibi videbatur rationabihs & honefta,
P r 1 M o , Qiioniam , ex quo Rcges Anglix & Scotix non ha-
bent iplis Supenorem , qui poffit Quxftionem hujufmodi Termi-
nare , juftum eft & xquum quod in ahum compromittant ,
Secundo, cum Intentio Partis Anghx, per Indenturas, Li-
teras, ac alias Evidentias, ibidem exhibitas, fuit fufficienter funda-
ta, & lucide declarata, ut videbatur eifdem, rationabile eft hujus-
modi Quxftionem coram Arbitro indifFerenti tradtare, & contra
rationem eft committere Rem Fortunx,
Tertio, confona eit Juri Divino & Humano, & quafi com-
mun:ter, ut dicit, in omnibus Mundi partibus uficaca.
Pars vero Scocix hunc modum cognofcendi dicebac non efle
congruum vel honeftum, quia vix vel non invenirecur Rex vel
Princeps, gracus uni Parci , quin effet fufpedus alceri Parci: & di-
ftantia Locorum &: difficultas crahendi Exteros ad fubeunduni
onera eis inutilia, potius forenc Impedimenco quam Promocioni
expediendx Cognicionis: & forf^n ille Modus craherecur in Exem-
plum, in pofterum, in fimilibus Cafibus, per quod poffec Rex
ille clamare fibi Jus eire Superioritatis fuper Regna; Quod Parci
Scocix, propter Exilicacem Potencix, debeac efle timori, quam-
vis Pars Anglix, confifa de Magnicudine Potentix, Hoc vel hu-
jufmodi Timere non haberet : & ifte Modus eft inaudicus & in-
foikus, quia non eft folicum excra R^a feu Confinia eorumdem,
fuper Qiierelis eorum , Mendicari ab Exteris Suffragia DifcufiHonis,
Confilii, vel Terminacionis , fed omnia, uc prxfercur, fuis Sub-
dicis, Paribus Numero & Gradu, agere & implere; nec effec ho-
neftum Regnis quod Exceri incelligerent tancam Debilicatem Pru-
dentix Regnorum , quod eorum Querelas fuis nefckent Confiliis
difcutere & terminare.
Tandem cum fuper hoc modo, debito & honefto, Cognitionis
prxfati ArticuU fic altercaretur incer partes , nec fuper hoc invicem
concordarent , pro Quiece Populi ucriufque Regni , placuit prxfa-
tis
ET ACTA PUBLICA.
li^
ktm. D. ris Dominis, & eoriim Conciliis, quod ab iiinc, ufque ad Feftum
1381. Sanfti Andreae Apoftoli, proximo futurum, prout efl: antea Con-
iic. 2. cordatum, & abindc, ufque ad Feltum Purificationis beata: Ma-
rix Virginis, extunc per Biennium fecuturum (vidclicet) Anno
Domini Miilefimo, Trelcentelimo, Oftuagelimo Tertio , lit fpc-
cialis Securitas, habcns vim & efFectum quos habuerunt Magm.e
TreUG/E, alias inita; inter Regna, & habent fi non fint fradai,
tam per Terram , quam per Mare , inter Reges & Regna ac
Subditos utriufque Regis; ita quod (durante Securitate prsedicfVa)
nec Caflra, nec VillE, munitJE vel non munitx, feu quasvis Lo-
ca , Perfonx , vel Bona alia per partem unam vel alteram capian-
tur,
Quam quidem Securitatem , prcBiati Domini , Dux & Comes ,
una cum Cuftodibus Marchiarum utriufque Partis, promilerunt
firmiter cuftodiendam , & fine dolo &c fraudc facere fideliter cu-
ftodiri :
Et, fi per Subditos unius Partis vel alterius, contra Securitatem
hujufmodi (quod abfit) fuerit attemptatum, Cuftodes Marchiarum
(de quorum parte fuerint hujufmodi Attemptantes) infra Menfem ,
a tempore Requifitionis , in ea Parte, in forma quae fequitur fa-
ciendye , Dampnum Paffis plcnam Satisfeftionem impendi fe-
ciant, vel Perfonas Delinquentes Cuftodi Marchiarum Partis ad-
verfje, loco Satisfadionis , liberabunt :
•VII. * Et nichilominus , loco Poenje, Capitaneum, feu aliam Per-
314. fonam Delinquentium , in eledione didi Partis adverfas, prout ei
rationabiie vifum fuerit, puniendum, liberare & tradere tenean-
tur.
In Attemptatis autem , concernentibus Bundos Comitis Mar-
chiae, fiat Requifitio pro parte Anglicorum apud Duns, pro parte
Scotorum apud Berewycum ,
In Concernentibus Bundos Comitis de Doug/as^ fiat Requifitio,
pro parte Anglorum apud Melros , pro parte Scotorum apud Ro-
kesburgh.
Ubi vero Bundi fui concemunt partes Occidantales , fiat Requi-
fitio Anglicorum ad Domum yohamiis Filii Thoma apud Ardkane,
Scotorum vero Requilitio fiac Anglicis ad Prioratum de Cano-
niby,
In Concernentibus Bundos Domini .Archihaldi Je Douglas , Hnt
Requifitio, pro parte AngHcorum apud villam de Lochmabane,
Sc pro parte illorum de Scotia apud Caftrum ibidem.
Item, Concordatum eft qu5d, ad majorem Corroborationem
& Firmitarem Praemifl orum , uterque Rex hujufmodi Securita-
tem, per Literas eorum, fub Magnis Sigillis fuis, hanc Indentu-
ram, de Verbo ad Verbum continentes,approbent & confirment,
& Rex A?igU£ Literas fuas hujufmodi ad Monafterium de Mel-
ros , Rex vero Scotia fuas Literas ad Monafterium de Kelfhowe
(cicra Feftum Sandi Michaelis Archangeli, proximo futurum)
abfque ulteriore dilatione, tranfmittant.
Item, Concordatum eft quod non liceat uni Parti vel alteri,
durante Securitate prtedida , Subditis Partis adverfse aliquas Taxa-
tiones vel Redempciones imponere, feu ab eis exigere, ea occafio-
ne vel causa ut fe abftineant a Gravaminibus & Vexationibus hu-
jufinodi fubdicis inferendis.
Item, Partibus prxdidis, pro Qyiete Subditorum utriufque
Regni , videbatur expediens , & confentierunt , quod unus Dies
Marchiarum apud Lilliot Crofs , abfque Mulcicudine & Armis,
per , pra:fatos Magnificos & inclitos Dominos , Ducem & Comi-
temy
Aut, impedimento legitimo interveniente, per Secundos Ma-
jores Regnorum poft ipfos, fufficienti Poteftace fuffijltos,
In Odrabas Fefti Nativitatis Sandli Johannis Baptiftae (videlicet)
Primo die Julii Anno Domini Mitefimo, Tricentefimo, Oftoge-
fimo Tertio, cum Continuatione Dierum fequentium,prouc opus
fuerit, teneatur,
Ad habendum Cognitionem primiciis & ante omnia de fupradi-
&.0 Articulo ,
An MagNvE TREUGiE, alias initae inter Regnaj Fradae fue-
rint, & Culpa cujus, vel non.'
Per Modum cognofcendi, qui incerim inter Reges & eorum
Concilia videbitur debitus , vel faltem per Modum , qui tunc per
Commiffarios & eorum Concilia reputabicur debicus, vel Jufte
debebit reputari , nifi interim per Tradtatum , habendum incer
Partes , melius evenerit ordinatura ,
Et ad tunc ibi Tradtandum pro Qiiiece utriufque Regni ulterius,
prout incer parces poterit concordari.
In quorum omnium Teftiraonium atque Fidem Parti hujus In-
denturx (penes Partem Angliae remanenti) praefatus Dominus Co-
mes de Carryk figillum fuum , alceri vero Parci (penes Parcem Sco-
tiae remanenci) praefatus Dominus Dux SigiUum fuum alternatim
appofuerunc.
, Dat. apud Abcheftre Anno, Menfe, Die, & Loco fupradi-
£tis.
Ciiod Redemptlo David, tttiper Regis Scotornm ^non exigatur
per certHm tempus.
Ann. D. \Ohannes, Dei gratia, Rex CaftelU c^ Legionis , Dux Lanca-
1381. ^. ^nx--, Locum tenens in partibus Angliae verfus Marchias Sco-
A^i. 4. "^5 ac Commiflarius fpecialis, Sereniffimi Principis, Domini Ri-
g 1 cardi Regis Anglia illuftris, Univerfis, ad quos praefences Literae
Scot. 4. pervenerint, Salutem.
R. 2. m. Noverit Univerficas veftra quod,
4. Cum inter Regna Angliit: & Scociae Concordata fit Securitas ,
ufque ad Feftum Purificationis , futurum Anno Domini Milefimo
Trecentefimo, Odluagefimo Tertio,
Nos, de Avifamento Concilii noftri, Conceffimus,& per prce-
fentes Concedimus, quod, ad hinc ufque ad Feftum Purificatio-
nis prsediftum, nulla fiet Petitio, Calumpnia, vel Exactio Re-
Tem. III. P. III.
demptionis quondam Domini DiJi);;/, Regis Scotorum illuftris, pcr .Ann. D,
Partem Angliae, ab aliquibus de Scotia, nec, ex illa * Cauia, 1381.
Per Aliquem vel Aliquam Partis Anglise, fiet interim, aiicui de Ric i.
'arre Scotix, alicubi Moleftia in Perfona vel Rebus. * VI L
In cujus Rei Teftinioniuin ligillum noftrutn privatum prsfen- ?!)■.
tibus eft appenfum.
Dat. apud Abcheftre xix. die Menlis Junii, Anno Domini Mi-
lefimo , Trecentefimo , Odogefimo primo.
De Prorogatione Alligantiarum cum Rcge Navarrne^
Tilchard , &CC. Sz\iXL. Ann.D.
■'■^ Savoir faifons q\it , 1381.'
Pur ce que Nous ne poens au prefent Entendre a la Proroga- An. 4."
cion dcs AUiences, autre foitz faites parentre noz Procurours d'u- R. 2.
ne Part & les Procurours du Trefnoble Princc Cbarlcs Roy de Na- Frim.^..
varre de 1'aufre, aiantz de Nous & d'icelly Roi de ce hire plein R. 1. m.
Poaif, la Reftitucion des Ville & Chaftel de Cbereburgh, que i.
Nous Tenons & devons Tenir par Fefpace de Trois Ans complis,
a Taide de noftre Guerre, folonc la fourme & tenur des dites Al-
liances ,
Avons par certeins caufes, qui ad ce foire Nous meuvent, Pro-
rogez &c Deferrez , jefqes a noftre prcmer Parlement , qi prochei-
neinent fe ferra en noftre Roialme d'EngIeterre,
Vuillantz & Promettantz que ,
Non obftanc que les dites Ville & Chaftell de Chercburgh de-
morront en noftre main, fouz, noftre Garde, oultre &c pluis du
dit Terme de Trois Ans,
Nientmoins les Obligacions, Serementz, & Promefles,
Tant par noz ditz Procurours, come par nox, trefcheres &
trefamez, Uncles, Contes, & autres Barons de noftre dir Roial^
me d'Engleterre, fur la Reftitucion d'iceulx Ville& Chaitel fai-
tes,
Demeurent en lour vertu, & que ycelx Chaftel & Ville foions
tenuz Render & Reftituer au dit Roj de Navarre., par la manere,
qui en les dites Alliances eft contenu, touccz. 6c quantes foicz ils
vouldra Ravoir &c Receivoir de nous ;
Si , couces voies , aucres Traifte ou Acorde ne fe foient de no-
vel entre Nous &c le dit noftre Cofyn , parmy les quelles les ditz.
Ville tc Chaftel devient eitre &c demorer en noilre Garde par
plus long temps.
En Tefmoignance de quele chofe a ceftes noz prefentes LetCres
nous avons fait metre noftre Grant Seal.
Don. a Londrcs le xx. Jour de Juyn.
Per ipfum Regetn <^ ComiHum.
- ; =":.3!:/ii.iO I ^! ,„■;; — rrr-
Stiper Infurrenione Plebis AntediEia , de Exceffibus pcrpetratis,
©- Auctoritate Regis prtctenfa.
to EX Majori , Ballivis , Civibus , probis Hominibus, ac toii Ann. D.
*-^ Communitati Civitatis fuse Eborum, Salucem. 1381.
Satis vobis & aliis Ligeis noftris credimus efle cognitum , qua- ■^'>- 4-
liter quamplures Malefadores, jam noviter, contra Pacem no- ^- ^-
ftram, in diverlis Comitatibus Regni Anglix, in maximam Tur» ^^t.^.
bationem Fidelium Ligeorum noftrorum, in diverfis Congrega- R.2.?.t.
tionibus & Convenciculis illicitis , & quafi hoftiliter infurrexe- '"• 3T<^'
runt,
Venerabilem Patrem, Sifnonem nuper Cantuarienfem Archiepir
fcGpuni., totius Anglia: Primatem, Cancellarium noftrum, &c Frar-
trem Rohertem de Ha/es , nuper Priorem Hofpitalis Sandti Johan-
nis Jerulalem in Anglia, Thefaurarium noftrum, Jo/iatmem Ca-
vendif/} , nuper Capicalem Juftitiarium noftrum, ac quamplures
alios Ligeos Servientes & Fideles noftros , abfque Culpa , crudeli-
ter occidendo, Homicidia, Incendia, Proftrationes & varias alias
Deftrudiones Ecclefiarum , Mancriorum, Domorum, Rerum,
& aliarum Poflelfionum Fidelium Ligeorum noftrorum , enormi-
ter & perperam perpetrando ,
Qyia vero Malefadtores praedidi , falso & mendaciter , aflerue-
runt & affirmarunt ipfos Mala, Homicidia, & Dampna prxdi-
<Sa, ex noftris Au6loritate & Voluntate, feciire & perpecrafle,
ut ipfi fic Malitiam fuam continuare valeanc, &c de PrxmilTis, li-
cet indigni, citius excufentur,
Ad veftram & aliorum Fidelium Ligeorum noftrorura quorum-
cumque volumus pervenire notitiam , quod Prxmifla Mala , Ho-
micidia, & Dampna, ex Audtoritate feu voluntate noftris, * mi-
nime proceflerunt, neque fiunt, fetexnunc, vehementius contri-
ftati, ea, in noltrum maximum Vituperium &c Coronae noitrae
Praejudicium , & totius R^ni noftri Dampnum &c Turbationem ,
non modica redundare fentimus ,
Et ideo Vobis, fuper Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini,
firmiter injungendo , Mandamus quod praefens Mandatum no-
ftrum, in iingulis Locis, infi-a Civitatem prxdictam & fuburbia
qufdem , ubi melius expedirc videritis, ex parte noftra publice
proclamari &c ulterius inhiberi feciatis ,
Ne Qui, cujufcumque ftatiis feu Conditionis fuerint, infi-a Ci-
vitatem praedidam, feu alibi, Infurgere feu Congregationes vel
Convcnticula hujufmodi facerc vcl levare, feu quicquam aliud at-
temptare feu procurare praefumanr , feu praefumat aliquis eorum ,
per quod Pax noftra ibidem infringi , aut Populus nofter inquie-
tari aut turbari , poteric , fub foristaCTiura Vita: & Membrorutfi
& omnium aliorum, qurc nobis forisfacere poteriTic in fucurunr,
Damus etiam Vobis & quibufcumque aliis Fidelibus noftris ,
Tenore Prgefentium, Poteftatem & Mandatum fpeciale quibus-
cumque Maleliiftoribus, contra Pacem noftram & Qi^iietem Po-
puli noftri Infurgere, feu hujufmodi Congrcgationes & Convenci-
cula iJlicita facere Volentibus, modis omnibus quibus melius pote-
0^2 ritis
• VIL
316,
12 +
CONVENTIONES, LITER^.
Ann.D. vitis vcl fcivcritis, ctiam fi oporteat Manu forti, tanquam Rebelli-
1581. bui & Inimicis noltris, & totius Regni nollri, Relillendi, &c
Ric. 1, quemlibet ipforum, juxta ipforum Demerita & Difcretiones ve-
ftras, Puniendi, & Intiirrediones & Turbationes qualcumque, li
qux ibidem (quod abfit) fiant, Pacificandi & Sedandi,
Et omnia alia Faciendi & Exequendi , qux Confervationem Pa-
cis noitrs & Qiiietcm Populi noftri concernere potaunt, in Ci-
vitate & Suburbiis fupradiclis.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Waltham xxiii. die Junii.
Per ipjum 'Regem.
Confimiles Literx diriguntur fubfcriptisj videlicet,
Majori, &c. Villae de Kyngefton fuper HuU, &c.
De Proclamando quod Nativi & -^li^ Tenemes faciant
Conftutiidines & Servitia, conftuta.
Ann. D.
1381.
An. 4.
R. X.
Clxuf. 4..
K. 1. m.
42. </.
Philippo SpenceVy
P.oberto Roos,
yohanni Crejfy ,
Poberto de Leek^
Militibus;
Srmoni Symeon ,
yohanni PotigeTj
yohanni Buffy .,
IVillielmo Spayne,
Thomd! dc la LaunJe ,
Et Ricardo de Welhy de Kirke-
ton, Salutem.
• VII.
3'7-
l) EX, dileais & fidelibus fuis,
Willielmo., Domino de Bardolfe,
Poherto, Domino de JVy/ughhy,
yohanni, DomiTW de la IVarre,
yohanni, Domino de Welles ,
Philippo de Darcy,
Ra.iulpho de Crombetuell,
Wtllielmo de Wylughby ,
yohanni de Toutheby,
Willielmo de Fraunk.,
Willielmo dc Beleshy ,
A-nhetillo Malory ,
Waltero Petivardyn,
Williehno Marmyon.,
Mandamus Vobis, & cuilibet vcftrijm , firmiter injungentes,
qubdftanm, vifis prxfentibus, quacumque Excufatione ceirante,
inSingulis Civitatibus, Burgis, Villis Mercatoriis, & aliis Villis,
& Locis , in Comitatu Lincolnix , & quibufcumque partibus
ejufdem, tam infra Libertates, quam extra, ubi expediens fore
videritis & neccfle , ex parte noftra publice proclamari feciatis
quod omnes & iinguli Tenentes, tam Liberi, quam Nativi, O-
pera, Confuetudincs , & Servitia, qux ipli Dominis fuis fecere
debenc, & ab antiquo, ante Turbationem, in divcrlis Comitati-
bus Regni noftri Anglice jam exortam, fecere confueverunt , abs-
que Contradictione, Murmure, Reliftentia, feu Difficulute ali-
quali faciant , prout antea folebant , , < . _,
Et ulterius, ex parte noftra, diftri(5le inhibeatis quod iidem Tc-
nentes, Liberi aut Nativi, feu alii quicumque, Opera, Confuetu-
dines, aut Servitia fua prxdicla, iftis Turbationum temporibus,
tnagis folito retrahant , feu ea praedidis Dominis fuis fecere uilo
colore * retardcnt , ncc aliqua alia Libcrtates five Privilegia exi-
gant, vendicent, five clament, quam ante prxfentem Turbatio-
ncm habuerunt, fub Fide & Ligeantia quibus Nobis tcnentur, &
fub Forisfadtura Oranium qux Nobis forisfaccre potcrunc in fu-
turum ,
Et omnes illos , quos poft Proclamationem & Inhibitionem
prxdiclas contrarios invencritis feu rebelles, Areftetis & Capiatis,
& ipfos Prifonis noftris Mancipetis , in eifdem moraturos quous-
que de eorum Punitione aliter duxerimus demandandum; & hoc,
ficut Nos, & Honorcm noftrum , & Salvationcm Jurium Regni
noftri dili^itis, nullatenus omittatis.
Tefte Regc apud Haveryng ante Boure, tricefimo dic Junii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, &c.
J)£ Revocatione cjuarnmdam Liierarnm Manumifftonis rr
Pardonationis , ftviente Plebe , Communitati Regni -'^W'.
concejfarum,
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutcm.
1381. ^^ Licet nuper, in Turbatione deteftabili, per quofdamLigeos
A/i. f. & Subditos nortros, contra Pacem noftram iniurgentes, horribili-
R. 1. ter faifla, certx Literx noftne Patentes, ad ipforum Infurgentium
p.it. j-. Inftantiam importunam, fe>flx fiiiifcnt, continentes,
K. 1 p. Quod Nos univerfos Ligcos & Subditos noftros, Communes
i.m. 33. & aiios, certorum Comitatuum Regni noltri, Manumifimus, &
ipfos & eorum qucmlibet ab omni Bondagio & Servitio cxuimus
& quietos fecimus , ac ctiam quod Pardonavimus eifdem Ligcis
& Subditis noftris omnimodas Infurreiftiones , per ipibs contra Nos
iacftas, equitando & eundo per di»erfa Loca, in Rcgnonoltro,
cum Hominibus Armaris , Sagictariis , & aliis, Vi armata, cum
Vexilhs & Pennucellis difplicatis ,
Ac ctiam omnimodas Proditiones , Felonias, Tranigrelliones ,
& Extorfiones, per ipfos vel ahquem iplbrum qualitercumque fa-
itas five perpctratas ,
Ac etiam Utlagariam & Utlagarias, fi qua, vel fi quae, in ip-
fos , feu aliquem ipforum , fucrint , vcl fuerit , hiis occaiionibus ,
promulgata , vcl promulgatae , & firmam Pacem noftram eis &
eorum cuilibet indc conccllimus ,
Qiiodquc voluimus , quod iidcm, Ligci & Subditi noftri, Li-
beri ellent ad Emeadum & Vendendum , in quibufcumque Civi-
tatibus, Burgis, Villis Mercatoriis , & aViij Locii, infra Regnum Ann. D«
noltrum Anglise, 1381,
Et quod nulla Acra Terrx , in Comitatibus prccdiftis , qux ip Ric 1.
Bondagio vel Servitio tenetur , altius quam ad Quatutr Deuarios
habcretur , & , ii qua minus antea tenta fuiflet , impolterom non
exaltarctur ,
Nos tamen ,
Pro eo quod didtas Litcrjc de Curia noftra, abfque maturJ
Deliberationc , & indebite, emanarunt, perpendentes Concellio-
nemLiteraiura prxdidarum in noltri & Coronx noftrxmaximum
Prxjudicium , ac tam in Noftri, & Prxlatorum, Procerum, 6c
Magnatum didi Regni noltri, quam Sacrofandtx Eccleliae Angli-
canx Exhxredationem , necnon Difpendium & Incommodum
Reipublicx tendere roanifelle ,
Didtas Litcras, & quicquid exinde fuerit fubfecutum , de Avi-
famento Concilii noitri, Tenore Praefentium,Rcvocavimus,Cas-
favimus, Irritaviraus, & AdnuUavimus, & de hiko Revocamus,
Cailamus, Irritamus, & penitiis Adnullamus,
Nolcntes quod aliquis, cujufcunque Statiis feu Conditionis fue-
rit , Litjcrtatem five Commodum aliquod de prxdidtis Liceris quo-
modolibet hat>eat feu reportet ,
Volumus enim & Intentionis noftrac exiftit talem Gratiam fin-
gulis Subditis noftris, quamvis enormiter contra Ligeantiam fuam
forisfecetint, de Avilamento fani Confihi noftri, impofterum im-
partiri qux Deo placabilis , nobifque & Regno noftro ucilis fuerit,
& undc fideles Sutxiici noftri rcputabunc rationabiliter fe concen-
tos,
Et hxc omnibus , quorum intereft , Innotefcimus per Praefen-
tes:
Damusautem, tam univerfis & fmgulis Dominis, Magnatibus,
& aliis Fidclibus , Ligeis, & Subditis noftris , quam Vicecomiti-
bus, & aliis Minillris noitris, Comicacus Eflexix, Tenore Prx-
fentium, firmiter in Mandatis, quod ipli prxientes Literas noftras,
in lingulis Civitatibus, Burgis, & aliis Villis, & Locis , in Comi-
tatu prxdidto, tam * infra Libertates , quam extra, ubi expediens * ^l^
fore.viderint & neceffe , ex parte noftra publice proclaraari fe- J18.
ciant ,
Ulterius diftride Prxcipiendo quod omnes & finguli, tim Li-
beri, quam Nativi, Opera, Confuetudincs , &Servitia, qux ipfi
Nobis ac aliis Dominis fuis facerc debent , & ante Turbationem
prxdiftam facere confuevcrunt , abfquc Contradidtione, murmu-
re, Reiiltentia, feu difficultate kciant aUquali , prout antea fole-
l)ant,
Infuper Inhibendo eifdem ne ipfi Opera , Confuecudines , &
Servitia fua prxdida , iftis Turt)ationum temporibus , magis folito
retrahant , feu Nobis aut prxdidtis Dominis fuis facere ullo colore
retardent , nec aliqua alia Libertates five Privilegia exigant, ven-
dicent, five clament, quam ante Turbationcm prxdidam ratio-
nabiliter habuerunt , & quod ipfi , qui prxdidtas Literas noftras
ManumifTionis & Pardonationis penes fe habent feu cuftodiunt,
eas ftatim penes Nos & Concilium noftrum deferant & reftituanc
cancellandas , fub Fide & Ligeantia quibus nobis tenentur, & fub
Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poterunt in futurum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Chelmersford, Secundo die Julii.
Fer ipfum Regem.
Confimiles Literx fadx & mifTje funt per fingulos Comitatus
Anglix.
Pro Rege CaflelU , contra FiHiones & Dijfamationes
Lifttrgentium,
D EX Univerfis & fingulis Archiepifcopis, &c. ad quos prcc- Ann.D.
*^ fentes Litcrx pervenerint, Salutem 1381.
Rumor infefhis , qui Cor noftrum ultra modum attedeat atque ah. j.
gravat, per diverfas partes R^ni noftri difFufus eft de Turbatio* r. 1.
ne deteftabili, per quofdam Ligeos noftros cenorum Comitatuurt ibid.
Regni noftri , contra Ligeantiam^ fuam & Pacem noftram , rebel- m. J4»
lice infurgentes, horribilitcr fadta,
In qua quidem Turbationc iidem Infureentes, tanquam Diabo-
lici crudeliter moti, nedum Homicidia, Incendia, Latrocinia, &
alia Mala , hadenus inaudita , proditorie perpetrarunt , fec & ,
ipforum Malitia prxcedente , carilfimum Avunculum noftrum ,
yohannem Regem CaJlelU & Legionis Duccm Lancaftrix , ac cer-
tos alios Prxlatos & Fideles noftros , de Culpa Infidelitatis erga
Nos & dicftum Rcgnum noftrum nequitcr & iniqu^ difFamantes,
fingentefque , ipfos Infurgentes , praedida Mala ex noftra Volun-
tate fccifTc, ut lic Crudelitatem fuam, per ipfos incepcam, eo co-
lore cautius excqui poffent , eidem Avunculo noftro quampiura
Enormia Mala & Dampna inxftimabilia , per Incendia & alias
Dcftrucftioncs , crudeliter intulerunt , in noftri & ipfius Avunculi
noftri ac Sanguinis noftri Regii Regixquc Majeftatis & totius R^-
ni maximum dedccus & opprobrium, unde non immerito contur-
bamur & nimium condolemus :
Quia vero prsefatum Avunculum noftrum, qui nobis tam pro-
pinquus exillit , Nobis & dido Regno noltro probavimus & fem-
per novimus fuiife & efle Fidelem , ac Status & Honoris noftri &C
iplius Regni prxcipuum Zclatorem , nolentes quod hujufmodi
falfa Diftamatio , tibi per prxfatos Inlijrgentes inique & raalivoli
fic impolita , prxvaleat aliqualiicr veritati ,
Vobis & cuilibet veftriam , fuper Ligeantia yeftra, & fub Fo-
risfaftura omnium qux nobis forisfacere potericis, Injungimus &
Mandamus quatinus ipfum Avunculum nortrum,in cujus fidelitate
fatis probata intime confidimus , nobis & di(fto Regno Fidelem,
ab omnibus Defedibus Prxmiflls, fibi impoficis, Innocentem pe-
nitos & Immunem reputances & accepcances , eidem Avunculo
noftroj
ET ACTA PUBLICA.
iif
noftro , in omnibus & fin»uli? , qux Statum & Honorem fuumg Volentes hujufmodi nobis Praejudicialibus, prout convenit, Re
cum Reverentia & Honore debitis, fitis Auxiliante> •■■ ^ ... . ^
concernunt ,
Obedientes, & Intendentes;
Et hoc , iicut Nos , & Honorem & Statum noftrum &c Regnij
difeitis, nullatenus omittatis.
I^ cujus, &c.
Tefte Rege apud Chelmersford , Tertio die Julii.
Per ipfum Hegem.
* Pr6 Rege CaftelU^ de Securitate contra Infnrgemes.
RE X , cariiTimo Avunculo fuo , Johanni Regi Cafiellce e^ Le-
gionis , Duci l^ancaftrix , Salutem.
Conliderantes Turbationem deteftabilem , per certos Ligeos
noftros, cerrorum Comicatuum Regni rtoftri , contra Ligeantiam
fuam & Pacem noftram , furiose infui^entes , horribiliter fadtam ,
Qui eorum Malitia & Iniquitate propria certbs Magnates di£ti
Regni noftri, &, inter aiios, Perfonam veftram de Culpa Infide-
litatis erga Nos & Regnum noftrum nequiter & falso Diffamarunt,
quofdam ipforum Magnatum crudeliter occidendo, aUaque Mala
inxftimabiiia perpetrando, unde maxime eft dolendum,
Ac volentes proinde , pro Securitate & Salvatione Perfonx ve-
ftrae , penes Nos & alia Loca Regni noftrij adMandatum ho-
ftrum, veniendo , viis omnibus providere, ne contingat Perfon.E
veftr» per ipfos Rebelles Periculum aliquod, quod ablic, evenire,
Volumus & vobis mandamus quod , cum penes Nos & alia
Loca vos accedere contingat, tam fortiter& potenter, cum Ho-
minibus Armatis, & Sagittariis, & aliis Hominibus defenfabilibus,
in Comitiva veftra , per medium Regni noftri, & alibi ubi vobis
placuerit, veniatis, ficut vobis videbitur pro Salvatione & Securi-
tate vcftra contra Malitiam 6c Crudelitatem forc expediens & ne-
cefte ,
Et taliter ordinetis quod , per Homines , in Comitiva veftra,
ex Caufa prxdidta venientes , Deftrudtio vel Dampnum, iti Ad-
ventu veftro , non fiat fideli Populo noftro uUo modo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Chelmersford , Quinto die Julii.
Ann D,
1381.
An. f.
R. z.
ihidem.
Snper diBtt SecHritate , de InteKdendo.
RE. X , dileL^o Confanguineo & Fideli noftro , Henrico de Fer-
cy, Comiti Northumbriaz, Salutem.
QJia ordinavimus & oneravimus vos ad veniendum , in Comi-
tiva, cariftimi Avunculi noftri, fohannis Regis Caftclla & Legio-
nis Ducis Lancaftriae , qui penes Nos, de MandatO noftro, eft
venturus , pro Securitate Perfonae ipfius Avunculi noftri, contra
Malitiam ipforum, qui contra eum infurgere voluerint,
Affignavimus Vos ad Poteftatem Hominum ad Arraa , Arma-
torum , & Sagittariorum , ubicumque inveniri poterunt , tam infra
Libertates , quam extra , prout inter ipfum Avunculum noftrum
& Vos, pro Securitate &c Salvatione Perfonae fux, videbitur fore
expediens & neceffe , cum omni eeieritate Congregandum , &
eofdem Hominesad Arma, Armatos, & Sagittarios, in Comitiva
fua, per Comitatus Northumbriae , Eborum, & Notynghamiae,
vel ulterius, prout placueric eidem Avunculo noftro, Ducendum;
Et ideo vobis injungimus & mandamus qu6d circa prjemifta,
cum omni diligentia , intendatis , & ea faciatis & exequamini in
forma prsedidla :
Damus autem univerfis Hominibus ad Arma, Armatis, & Sa-
gittariis , ac Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis , Miniftris, &
aliis Fidelibus & Ligeis noftris, tam infra Libertates, quam extra,
quod ipfi , fub Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere pote-
runt, vobisin Praemiffis pareant, obediant & intendant.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem.
Confimilis Litera dirigitur Johanni Domino de Nevyll.
mediis Congruis obviare, & Conatus ill citos omnium & fingulo-
rurn, Jura Coronx no/tra:- impugnare Voicntinm^ refraenare,
Affignavimus Vos ad pra;fatum Cirdinalem , & Procuratores
fuos ejus nomine, in Poileffione Archidiaconatus prv^difti manu-
renendum & folvendum, & quibufcumque, ipfum C^ardinalem ab
eodem Archidiaconatu , uc prxmittitur, expellcre volencibus, viis
& modis, quibus expedire videritis, refiftendum;
Et ideb vobis Mandamus quod circa PriEmilla diligenter & et-
ficaciter intendatis in forma priedidta;
Aliis infuper , qui fe afferunt Jus habere iri Archidiaconatu (li-
pradi<Slo , fi qui fuerinc, dicences & injungenres, ex parte noftra,
quod pro recuperatione Jurium fuorum, per Proceffum debitum,
profequantur, ii fibi viderint expedire:
Damus autem univerfis & lingulis Vicecomitibus, Majoribus^
Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus, Subditis, & Ligeis noftris,
Tenore Pra;l"entium , firmicer in Mandatis, qiiod vobis, in Pras-
miffis feciendis , Intendentes fint, Coniulentes , & Auxiliantes,
prout eis fcire feceritis vel injunxeritis ex parce noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud London. undecimo die Julii.
Ter ipfiim 'Aegem.
De Hoftagiis pro Olivero de CkykiHi
D EX , per Liteias fuas Patentes , ufque ad Feftum Pafchsj
*^^ proximo futurum , duraturas , fufcepit in falvum & fecurum
Conduftum Regis, ac in Protedionem & Defeniionem iuas fpe-
ciales, Petrum de Vandufme Fratrem Johannis de Vandujme^ Do-
mini de Foilet , Johannem de Beaumont Chi^^aler , Fratrcm Alaiii
de Beaumont, Domini de Seynt Nome , & Bertrandum de Cley-
kyn Filium Ohvi;-i de Chykyn Chivaler Domini de la Moilere,
vcniendo , cum Tribus Armigeris , & Tribus Servientibus fuis,
per Regnum , Dominium , & Poteftatem Regis, tam per ; er-
ram, quam per Mare, ufque ad Villam Caleiii, & in eademVilia
morando , in Holtagiamenrum pro Olivero de Cleyky'! Chivaler
Prifonario , de Evecot de SoHe , & Johanco Darataijjb , & ab ea-
dem Villa Calelii , ufque ad Partes fuas proprias, perRegnum,
Dominium & Potefbcem Regis , tam per Terram , quam per
Mare, redeundo.
Tefte Rege apud Villam de Sando Albano, decimotertio die
Julii.
Per ipfum Regem.
^^ De Reflitutione Temporalittm.
D E X , dile>5to fibi , IVillielmo Berard., Efcaetori fud in Corni-
•*-^ catibus Norftblciae & Suffolci.e, Salucem.
Ciim , Venerabilis Pater , Henricus Norwjcenfis Epifcopus Ele«-
«ftioncm, nuper fadam, in Ecclefia Convcntuali Sancti Pecri de
Gippewyco, de Johanne de Monevjede?!e Monacho ejufdem Do-
mias , in Priorem Loci illius (cui prius Regium Allenium adhi-
buimus & Favorem) ccmfirmaverit , licut per Literas Patentes ip-
fius Epifcopi, nobis inde diredtas, nobis conftac,
Nos (Confirmacioncm illam acceptances) cepimus Fidclicatem
ipfius Elcifti , & Temporalia Prioratui illius , cum Pertinenciis,
prout moris cft , Reftituimus eidem ;
Et ideb tibi praecipimus quod cidem Eletflo Temporalia Priora-
tus prxdi(5ti , cum Pertinentiis , in Baliva tua, liberes; faivo Juro
cujuilibec.
Tefte Rege apud Henle , vicefimo nono die Julii.
ET Mandatum eft Milicibus, Liberis Hominibus , & omnibus
aliis, Tenentibus de Prioratu ptiiedidfo, qubd tidemjohanni,
tanquam Priori & Domino fuo , in omnibus , qu.e ad Prioratum
praedidtum pertinent, Intendcntes lint & Relpondentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Henle, vicefimo nono die Julii.
Ann. 0»
1381.
Ann. Dj
1381.
An. f.
R. i.
Franc. f.
R- 1. mi
•VTL
Ann. D
1301
Aii. f.
ii. 1.
P;ii. f.
R.i.p. I
m. 31.
•vn.
310.
Ann. D,
1381.
An. f.
R. 2.
Tat. 5-.
R.2.p. i.
m. 11. d.
* Pro Cardinali Tituli SanEla Praxedis , .Archidiacono
Dmolmenji , de Manutenendo.
D E X , Dilefto & Fideli fuo, Jahanni Domino de Nevyll , Sa-
^^ hitem.
Sciatis qubd,
Cum nuper dederimus & concederimus, Reverendo, in Chri-
ftoPatri, P//f 0 Tituli Sandae Praxedis Preshitero Cardinali , Ar-
chidiaconatum Dunolmenfem , vacantem & ad noftram Donatio-
nem fpedantcm , ratione Temporalium Epifcopatus Dunolmenfis,
in manu noftra exiftentium, Habendum cum fuis Juribus & Per-
tinentiis quibufcumque , prout in Literis noftris Pacencibus , inde
confeftis, pleniiis concinecur,
Ac idem Cardinalis debicam & pacificam Poffeftionem ejufdem
Archidiaconacus , virtuce Collacionis noftrs prasdidtae, ut dicitur,
fic adepcus ,
Jamque nichilominus , ex relatu plurium , acceperimus qubd
quidam, nirencesjus noftrum Regium, in hac parce , pro viribus
enervare, fe paranc & incendunc, quxiicis Coloribus, ipfum Car-
dinalem a Poflcffione fua Archidiaconacus prxdidti per Vim &
Armacam Poccnciam maliciose expellere , & Archidiaconarum il-
lum per hujufmodi Vim & Pocentiam occupare , quod , li permit-
teretur, non folum in Prxjudicium & Opprobrium noftrum, fet
in Lxfionem Regix Dignitatis noftr», manifeftius redundaret,
Nos igitur,
Ann.D,
1381.
Pro Cardinali de Alenconio , Archidiacono SHJfolchiit,
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qubd Nos ,
Ob Affcdionem, quam efga, Reverendifi!imum inChrifto Pa-
trem, Cardinalem de Alenconio Confanguineum noftrum gerimus ■^"' ^
&babcmus, necnon propter Benivolentiam quam ipfe erga Nos \.j'
& Regnum noftrum gerit, prout veraciter fumus informati, ^°"'-
Conceftimus eidcm Cardinali, quantum in nobis eft, qubd ipfe '"• 3**
Poffeffionem Archidiaconatus Suffolcix ,
De quo fibi per Dominum Summum Pontificem, tanquam io
Curia , per Morcem Elizarii Ticuli Sandtx Sabinae Prxsbyceri
Cardinalis, vacance, debice, uc dicitur, provifum exiftit,
Per Procuratores ipfius Cardinalis adipifci , adeptamquc conti-
nuare, necnon Frudlus, &c. prout in ejufmodi de Licentia Literii.^
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Yefhampftede, Quarto die Augufti. ''
Per Breve de Privato Sigilh.
0.5
Stti
126
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann.D.
Rif. i.
jln. f.
R. 1.
Ibid.
m. 31.
Sufer Coiicordatis fer Regem E. ^. & Gregormm Papam.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Cum nuper , , . . -r»
Prihabito iblempni Contraftu mter, fehcis recordationis , Uo-
minum Grcgoiiittu Pafam Undecimum , & , celcbris memoriiE ,
Dominum Ed-^arduvi^ tunc ^egem Ar.glia , Avum noftium , pro
Quiete Ecclelise Anglicanie ,
Finaliter extitiffet , inter cxtera , Concordatum quod Sedes A-
poftoUca Refervationes, generales & fpeciales
Per Dominum Urhamm Ta^am Qi.iintum , Prsedeceflorem ip-
fms Gregorii immediatum, & alios PrxdecclTcres fuos, Romanos
Pontifices, fadas,
Qiiibus eadem Sedes tunc ufa non fuit, revocaret, prout in Li-
teris BuUatis ipfius Domini Grcgorii, indc confedis, & eidem Avo
noftro tranfmiflTis plenius continetur ,
Tandem vero , ex relatu pUirium , acceptantes quod quidam Jo-
hannes Neivport Ciericus , machinans Concqrdiam pioedidtam &
» VII.
312.
Effedtum ejuldem callide enervare , verfus Curiam Romanam le
divertebat, & quandam Provifionem fibi, perDominum noftrum,
nunc Summum Pontificem, de Pncbcnda de Teruyn, in Eccleha
CathedraU Lichfeldenfi , colore cujufdam Refervationis , per Do-
minum hmocetttiutn ., ' nuper Iio}/;a>iuttt Potjtificetti , diii anteCon-
cordiam prxdidtam faftam , uc dicitur , fadtjs , ad minus veram
Suggeftionem , impetravit minus jufte, per Breve noftruni prxce-
perimus & prohibuerimus prxfato 'fobamii , ne ipfe quicquam,
quod in contrarium fea enervationem didx Concordia: , contra
aUquem , legitime in eadem Incumbentem , cedere valeret, at-
temptaret vel atteroptan faceret, ftante Concordia praedidta,
Acjam, ex parte prxfati Johannisj Nobis ii: humiliter fuppU-
catum ut, „ ,
Cum Magifter Nichohus de Heth , afferens fe Prcebendarium
Prxbendx prxdiiSx , quandam Appellacionem , ad Curiam Ro-
manam diredc interpolitam , eidem Jokaimi notificaverit , prout
per Inftrumentum PubUcum , in CanceUaria noftra oftenlum , &
penes prxfatum Johatmem relidens, plene Uquet,
VeUmus eidem Jokatitti., ut ipfc pro Defenlione Juris fui, inhac
parte, ad Curiam Romanam le divertere , vel per Procuratorera
luum ibidem mittere , Licentiam Regiam impartiri ,
Nos,
Nolentes ut juri ipfius Jnhatmis , fi quod fueric, pro Defectu
Defenfionis, causd Prohibicionis prxdiiftx, derogetur,
De gratia noftra fpeciali concellimus & Licentiam dedimus
prxfato7<^/j<jwK;, quod ipfe per Se, vel Procuracorem fuum, ejus
nomine, in Curia Romana , & ahbi, Defenfionem Juris fui prx-
Thottite E!e6ii Circumfpeiftionis Induftriam , & Providentiam cir-
cumfpe(3:am , didta Ecelelia , fub fuo feUci Regimine, Dexcera
Domini fibi affiftente propitia , lalubricer & profpere dirisjetur ,
grataque m eifdeni * Spiritualibus &TemporaUbus fufcipieclncre-
menta.
Volumus autem quod didus Thomas EkBus , quamprimum prx-
fentes Litteras haberet expeditas, ad prxfatam Aladenfem Eccle-
fiam fe perfonaliter transferret, & refideret perfonaUcer in eadem.
Cum itaque (FiU cariirime) lit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno Favore profequi , ac eos verbis & operibus pro Regis xternj
gloria venerari, Serenitatem tuam Regiam rogamus 6c hortamur
actente quatinus, eundem Thotnatti Eledutti, &Ecclefiam Aladen-
lem , fux Curx commillam , habens pro noltra & Apoftolicx
Sedis reverentia propenfius commendatos , ipfos benigni Favoris
auxilio profequaris; ita quod idcmEleftus, tux Celficudinis fultus
auxilio, in commilTo fibi diiSx Ecclelix Regimine, polFit, Deo
propitio , profperari, ac tibi exinde a Deo perheniiis Vitx Prx-
mium, & a nobis condigna proveniat Adio Gratiarum.
Dat. Rorox apud Sandtuni Petrum v. Id. Augufti, Pontifica-
tus noftri Anno Quarco.
Sigillum Jeefi.
Ann. D.
1381.
Bdc. z.
•VII.
3^3-
Pro Rege CajlclU , fuper IttJkrreElione fipediEla
J»quire>}do.
de
t> E X , carifTimo Avunculo fuo , Jobanni Regi CafielU ^ Le-
^^ giottis Duci Lancaftrix, Salutera.
Sciatis quod,
Cum quamplura Deprxdationcs , Roberia , Domorum Incen-
dia, Homicidia, Rapinx, & alia Mala quamplurima , intolerabi-
lia & hadtenus inaudita , per quofdam Ligeos noftros , Communi-
tatis Regni noftri Anglix , qui nuper contra Pacem aoftram in
Convenciculis & Congregationibus illicitis fe levaverunt & infur-
rexerunt , fafta fuerunt & pcrpecrata , in noftri Conccmptum &
maximum Vicuperium,
Et volentes , pro Punitione Delinquentium , in hac parte quod
juftrum fuerit fieri jubere , & de provida circumlpedionc veftra
pleniiVs confidences ,
AlTignavimus Vos Jvftitiarium noftrum & Loco noftro Con-
ftituimus, ad Inquirendum, per Sacramentum proborum &I^a-
lium Hominum , de quibufcumque Comitatibus Regni noftri An-
glix, ubi vos divertere contigeric, extra Prxfentiam noftram, tam
infra Libertates, quam extra, per quos rei veritas meUiis fciri po-
teric, & aliis viis & modis quibus melius & celericis de jure expe-
dire videricis, vos debice Informandum de quibufcumque Deprae-
Ann. D.
1381.
An. f.
R. i.
Tat.f.
R.i.p.i:
ttt. li.d.
ijuiiuiic, m ^Kiiij. jvu.iiawa , ..^ ui.^i, ..^^.^....v^....... j-..- .— r-— ^ire vwericis, vos dCDice mrormanaum ae quiDuicumque L»eprx-
didi licite & Ubere facere valeat, quotiens iibi foK vident opor- dationibus, Roberus, Domorum Incendiis, Homicidiis, Rapinis,
tunum ; Prohibitione noftra prxdida non obftante
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Redyng, Quarto die Augufti.
Ann.D.
1581.
A/t. f.
K. 1.
Ex Aa-
togr.
& aliis MaUs quibufcumque, per quofcumque & quaUtercumque,
in Infurredione & Levatione prxdiftis, quomodolibet fadtis, live
perpetratis, & Ubi? Quando? QuaHcer? & Qcio modo?
Et de Prxmiiris omnibus & lingulis , ac ArticuUs & Circum-
ftantiis , Prxmifta omnia & lingula qualitercumque concernentt-
bus , pleniijs veritatem , & ad Delinquentes in hac parce , juxta:
eorum Demerita, fecundum Legem & Confuetudinem Regni
UHhanKs Epifcopus, Servus Servorum Dei , CarifTimo in Chri- noltri Anglix Caftigandum & Puniendum, & PrxmilTa omnia
ito Fi\io,Rjcardo , Regi AAgli^ lUuftri , Salutem & Apofto- & fingula Aud.endum & Term.nandum ;
licam Benedictionem ' ^ " Et ideo vobis Mandamus , quod ad cercos Dies & Loca , quoS
Gracix D.vinx Prxmium & humanx laudis Prxconium acqui- ad hoc providericis ,Jnquificiones ac Informat.ones fuper Prxm.lTis
Pro Ecclefta Aladenfi, de Provifone.
ritur, fi per Seculares Principes Prxlatis , prxfertim Ecclefiarutn
CathedraUum Regimini Prxlidencibus , oportuni Favoris Prxfi-
dium & Honor debitus impendatur.
Dudiim fiquidem, bon.c memorix, Roberto Epifcopo Aladevfi ,
Regimini .\ladenfis Ecclelix prxfidente , nos , cupientes eidem
Aladenfi Ecclefix , ciim eam vacare concingcrec , per operationis
noftrx Minifterium , urilem & ydoneam prxfidere Perfonam ,
Provilionem ejuldem Ecclefix Ordiiritioni & Diipolitioni noftrx
ea vice duximus ipecialiter Refcrvandami Decernentes extunc ir-
ricum & inane , it fecus fuper hiis per quoicunque , quavis audto*
ricace fcienter vqI ignoranter, concigeret attemptari.
Poltmodum vero,
Prxfaca Ecclefia , per Obitum ejcifdem Roherti Epifcopi , qui
extra Romanam Curiam diem clauiit excremum , Paitoris folatio
dcit.cuca ,
Nos ,
Vacacione hujufmodi fidedignis relatibus intelleda, ad Provifio-
nem ejulciem Ecclefix celerem & felicem (de qua nuUus prxter
Nos ea vice feintromitteie pocueracneque pocerat, Refervatione
& Decreto obfiftentibus lupradidtis) ne Ecclefia ipia prohx;? Va-
cationis exponeretur incommodis , Paternis, & Iblicitis iltudiis in-
tendences,
Poft Deliberacionem , quam de prxficiendo cidem Ecclefix
Peribnam ucilem & etiam fi-uctuofam cum FratribcB noftris habui-
mus diligentcm , demum ad , diledtum Filiura , Thotnam Lodoviis ,
Elcdtum Aladeniem, Ordinis Fratrum Prxdicatorum Profeirorem,
in Sacerdotio conftitutum,
Cui de Religionis zclo , Litcerarum Scientia , Vitx mundida ,
honcftate Alorum , Spiritualium Providencia & Temporakum cir-
cumfpedtione , aliifque Vircucum mericis , apud Nos Laudabilia
tcilinionia pctbibentur,
Direximus Oculos noftrx mentis,
Quibus omnibus debica meditatione penfatis de Perfona ejufdem
Tlooiiia: E/eSIi , Nobis & eifdem Fratribus noftris, ob didtorum
fuorum exigentiam mericorum , accepta, ipfi Aladenli EcclefiXjj
de didtorum Fratrum noitrorum Concilio, Audloi"itate Apoftolica
faciatis, & PrajmilTa omnia & fingula audiatis & terminecis, ac
faciacis & expleatis in forma prxdict:a, fadturi, &c. faivis, &c.
Damus autem Univerfis & lingulis Vicecomitibus Comitatuum
prxdiitorum , Tenore Prxfentium , in Mandatis quod ad certos
Dies & Loca , quos eis fcire fecietis, venire facianc coram Vobis
Tot & Tales Probos & Legales Homines de Ballivis fuis , tam in-
fra Libertates , quam extra, pci quos Rei Vericas, in PrxmilTis,
meliiis fciri poceric & inquiri ;
Nolumusenim quod Poceftas, aliis Jufticiariis & Alhgnacis no-
ftris , in Comitati"bus prxdidlis , per alias Literas noftras Patentes
fadta , colore prxfentis Commiifionis noftrx , in aliquo cafletur
feu minuaciir.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Shcne , decimo oflavo die Augufti.
Per ipfum Regem.
# Indentura de Solutionibus , fuper Fadiis c^ CufittbHS in
Faik Gucrrarum ylquitaniig.
•VII
3^.4-
CEsTE Endenture,
Faice parencre Monfieur Johatt de Nevill, Lieutenant d'A-
quitain d'une part, &cJohati de Mittford Lieutenant dd, Honu-
re & Sage, Sire Richard Routier, Conftable dcBourdeaux, d^aa-
tre patt,
Tesmoigne que cerceins Sommes d'Or & d'Argent
eftee paiei, puis la venue du dit Monfieur le Lieucenant en Aqui-
taine, a certains Gens d'Armcs, Archers, Arbalefters, & Mari-
ners, ordeinez. pur aler Refcourc le Lieu de Mouretaign fur Gi-^
ronde^ en manere come enfuit,
Primerment , Paie , le xix. jour de Sepf\,
temhre , rA>i Ixxviii. a Monfieur Archembaut de |
Greily , Captal de Buch , pur Ix. Hotttmes d Armes .
Ami. D.i
13X1..
An. f .
R. I.
CUuf. f.
ont' ^-
m. 37-
providimus, ipfumque UU orxfecimus in Epifcopum & Paltorem ; par un Mois , chefcun partiavt par Mois xv. Irancs, ^.x c.
Curam & Adminiftrationem ipfius Ecclefix eidem Thoma Eleffo, ordeignes. pur aler , e>i la Compaigne du dit Motijieur . j
in Spiricualibas & TcmporaUbus, plenarie commiccendoi in IUo, le Lieutenant , par R^fcoure k Lisu de Moretaign \
qui dat Grauas & largicur Prxmia, confidentes qu6d, per iplius Juifdit.^ J
Francs.
Item;
ET ACTA PUBLICA.
127
Ann. D. It em, a Monfieur de Duras , mejme k jour, 1 .
1181. Paie pur xxx. Hommes d'Armes femUables Gages , > c-
mc. 1. puT' ca«fej«ijdite, J ^'^^""'
Item, mej7ne k jour^Paie a Monfieur deRoa-1 ^rf.~\
fan pur xxx. Hoimnes d'Armes femhlables Gages , ^p„„'
pur caiife Juijdite , J
Item, inefme le jour , Paie a le Sire de Mont--j 1
ferrand pur xxx. Hommes d'Armes femblables Gages ^ p_,„'
ccchtv.
Francs.
* Vll.
pur cauje Juijiiite ,
I T E M, mejme lejour, Paie a le Sire de Curton, -j
pur xxy. Hommes d'Armes femblables Gages , pur K
caufe Juijcliti , S
I T E M-, -fnefne le ]our , Paie a Monfieur Guilham ■
de Burgh Lieutenant de Sire de le Spaire, pur xxx.
Hommes dArmes Jeinblables Gages come dejfus,
I T E M , mejvie le jour , Paie a Alonfieur Eraerik "J
de Dureforc , pur xx Ho7nmes d'Armes femblables >CCC.Francs.
Gages co7ne dejjits. J
ccccl.
Francs.
}■
.cl. Francs.
Francs.
Francs.
It EM, 7>iej7ne le jour, Paie a Berad de la Lau-
cere , pur x. Hommes d'Ar7nes Jemblables Gages ,
pur caufe fuijdite , .
Item, mejme le jour, Paie a MoTifeur Amnnen ^ ccccl
de Muflindem, pur xxx. Hom^nes d'Ar7>ies fembla- \-v.rM\cs
bles Gages , par cauje juijdite , J
I T E M , tnefne lc jour , Paie a Johan de Cane- t
ran , pur xx. Hotrmies d'Armes Jetnblables Gages , \ CCC. Francs.
pur caujc Juijdite , j
I T E M , mejine le jour , Paie a Monot de Plaffaii "1 ^ j
pur XXX. Hofimes d'Armes Jemblables Gages , pur > Ynncs
caufe Juifdite , _ j
Item, 7nejnie le jour, a Johan de BdACzde , pur •, cQcym^.
xxii. Ho7mnes d'Ar7ties Jemblables Gages come des- C pj.jf,cs '
Ite M, 7nef»e le jour , Paie a Johan de Puche,-j y^ Francs.
pur iii Hom7nes d' Armes fe^nblables Gagcs , S ' '
Item ,-7iiefme le jour , Paie a Bernard Wat,-j
pur X. Hommes d' Ar^nes femblables Gages come des- C.
fuis, J
IteM, mefme lejour, Paie a Andreu Handay,^
pur Ix. Hommes d' Ar7nes femblahles Gages pur cauje k vi c
fuijdtte, J
l T E M , mef?7>e le jour , Paie a Wilhan de Gres- ")
by , pur xiv. Hommes aArrnes femblables Gages , r^ccx. Francs
fur caufe Juifdite , -'
Item, mejine le jour , Paie a Monfieur Johan 7 i,^,^,]^
Gryn e^ Jankyn Noel , pur xxiv. Hommes d'Armes r" pfjncs.
fe7nhlables Gages , pur caufe fuifdite , J
* Item, 7ncjme le Jour Paie,a Mor/feur Johm 1
Gryn, e^ Jani<yn Noel, pur iv. Hom^nes d'Ar7nes , l Francs.
pur U7t ^arter d'u7t Mois , chejcun parfiattt , Jelojtc (
lajferant come dejfus , par caujc Jitijdite , J
Item, 7/!ef7/ie le 'Jour Paie, a Heiiri Skirow,T
pur x Hommes d'Ar7»es,pur mi Mois come dejfusKcS..
fe/nblabks Gages , pur caiije Juifdite , J
I T e M , /nejnte le jour Paie , a Johan Lambe ,pur 1
vii. Homnies d'Armes , feniblables Gages pur la cauje > Cv. Francs.
fuifdite , J
I T E M , /nefne le jour Paie , a Efmond Crefle-') j-cclxxv.
well , pur XXV. Hommes d'Armes fe/nblahles Gages , V p^a^cs
pur la cauje fuifdite , J
I T E M , 7/iej7ne le jour Paie , a Wilham Chaun- 1
ddeve, pur xxxiv. Hommes d'Ar/nes Gages,pur Aj >VC.X.Francs.
caufe fuijdite , J
I T E M , /nefine le jour Paie , a Willham Bailly , ] c. ivXX.
. pur xiii. Hornmes dArmes , fe/nblables Gages , pur > xv.
la caufe Jiifdite, J Francs.
I T E M , /nef/ne le jour Paie , a Monfeur Johan de"*
Roches pur xx. Ho/nmes d'Ar7»es , a demourrer ,Jur
la Garde & Tuitio/i du Faiis d'Aju!ta/t ivxx. Jix C. Ixxv.
xviii. Jours par/tant , pur chejcun Homme d'Armes C Francs.
felo7ic lajferant, de xv. Francs, par Mois co/ne des-
fus co/nencea/it meme le Jour , j
IteM, mejme lejour Faie, a Gratuze, Arba/iA
fier (^ xvi. autres Arbalijiers , pur aler a la Recuje \
de Mortaigne, ^ pur De/ziurrer fur la Garde ©- ' CXXXvi.
Tuitio?t du Pais d^Aquitaig/te , par vii. Mois come ^Francs.
dejfus , par/iattt pur chejcun viii. Francs en le I
Mois. J
l T E M , Paic mefnie le jour a Gafton , Maijlre de~\
la Balyng de Bourdeaux , (^ a xxx. Arhalijiers (^
Mariners, e/i fa Compaigne pur aler , a la Recuje de
Mortaigf/e Juijdit , (y illoeaes a/neffter Gens d'Ar-
tnes , S' Vitailles , en Aunt , (^ Retour/iant a
Bourdcaux , (^r pur Demurrer , jur la Rivere de Gi-
r07ide , pur Conduyre Vejfcux , aportans Vitailles , ^p.'^^^
Engyns, c^ autres Partrcitz de Guerre, necejfaries a '
la Seege, du Tuur de Seittt Mamhert e/t Mendone,
C^ pur Deniurrer fur la dite Rivere pur caiije des
'Enymis , par u/t Mois, par/ta/it pur ly mej/nes par
mefne le dit Mois xv. Francs, ^ pur chejcun des
ditz. Arhalifters <^ Mariners vi- Francs,
I T E M , /iiejme le jour Paie a iv. Maijlers Cano-")
ners pur alcr a la Recuje du dit Lieu de Mortaig/ie l 1 ■ ■ •
C^ au Tour Seint Mamhert (jf aillours Demurrerjiir ^p,. '
la Fait de Guerre par u/t Mois parnatit chejcun e/i le \
mefme temps xii. Francs. J
I T E .\l , Paie le xxii. Jour du Mois de Septemhre^ ^^^ jyj^^
t A/i Jiiifdit a \\. Maifres Mariners ovecquex. leursXv. Prancs'
tiiefs <^ Bateaux <ir viii C. autres Mariuers eniour ( hJ ^ ii </ '
Compaig/K pur aler a la Recuje de Mouretais» aj
rancs ,
Ann.D:
1381.
Ric. 2.
*V11.
3z6.
amefner illoeques mo/t dit Seigneur le Lieutenant Gens ^
d'Arnies ^ Vitailles par vi. Jours en ala/ttz. (§■ re- ' f.'^^ 'vxx.
tour/iaiitz, parnant par chefcun des ditz. MarineiV iii. ( ■'• '^^^P^^
d. Sterllejour. )ms.iid.
I T E M , Paie le Pritner jour d'OStobre , lAn''
fuijdit , a le Maijire de la Crijiofre de Plum/nuth
oue fott Bateau , & xxx. Mariners , en Jd Co/iipai-
gne , pur aler cS" atnejner , Mottfeur Johan de Ro-
ches gerant Prevof, c^ le Controller , Ju ChaftclL. _ .^
de Bourdeaux , <^ aiitres a Fro/ijkc pur tratter ovej- '^^- Fi^^ncs.
que ccux du dit Lieu depar le Roy, pur la Delive-
rattce d'icelle, par iv. Jours en alant ^ returnant ,
partia/it pur chefcun des ditz Mariners iii. d. Ster-
lings le Jour ,
* I T E M , Paie le x. jour d^Oifohre , a le dit^
Maiftre, oue fon Bateau, (^ xxiv. Mari/ters, enja \ .. _,
Compaigne pur aler , a la dit Lieu de Vronfac pur a- Y^^^' t^fSfCS.
compler la dite Treitce , par vii. Jaurs , parnant \ " ■'• i'tsrl.
ftmbtables Gages cefiajfauoir , iii d. Sterl. le jour. J
I T E M , Paie le derrent jour de Septe/nbre , a'
Maiftre , un Co/ieftahle , ^ autres xxviii. Mari-
ners , d'u/i Balynger de Fovjy , que vient a Monfeur
le Lieutma/it , pur fon Pajjage de Plum/nouth a
Bourdeaux pur lour Gages de xiv. )ours apres PArri-
vaille de dit Lieute/iant a Bourdeaux , par acordede \ ... y,
Sire William de Lokynton, Clcrc le Roy que paia les rX'"' Francs.
Gages des Mariners , pur la dite Pajfage , c'efiaffa-
voir pur Reward des ditz. Maiftre , Coneftahle , ^
Mariiiers , pur ceo q'ils ne porroient avoir nul avan-
tage vers Hoftell du Fret vyns co/ne autres Niefs
avoient. j
Somme ix. m. vc. Ixix. Francs. vi. s. ii d. Stetl.
I T E M , Paie le ix. jour du Mois de Septemhre'^
Juijdit a Thomas Otterbourne, oue im Archer pur j
demurer oue Mo/t dit Seignur , le Lieutenant , en le ;,
Service du Roy par iv. Mois co/nenceant Jon Terme riv XX. Francs.
mefme le jour , parnant en le Mois, pur ly ^ Jon dit |
Archer , xx. Francs. J
I T E M , /nefine le jour Paie , a Johan Redman ,1
pur ly (^ Jon Fillard Moniez c^ Armez , ptir de- l jy xx. Francs.
murrer oue Mo/t dit Seig?iur , e/i mef/zie la niatiere , \
iv. Mois par/iant Jemblables Gages , J
I T E M , Paie le xii. joiir de Septemhre, a Jankynl
Linden , ou Jon Pillard , Montez. ^ Artnez , pur \
ferver au Roy, co//ie deffus per iv. Mois comencea/it ^iyxx. Francs,
/nefme le 12. pur , parnant femblahles Gages , come 1
devant , j
I T E M , Pate le xviii. jour de Septembre , a Ro--^
bert de Felton , Thomas Carnaby , df Robert Fi- 1
fhere , pur eftre ^ demurrer e/t le Service du Roy , ccclx.
Armez. (^ Mo/ttez par ^atre d'A/i ^ Di/iiy co- ^Francs.
menceant mejme le xviii. jour , parnant chejcun e/t |
tnejme le temps 120. Fraiics. J
Item , Faie le G)uarte jour de Mois d'06iobre,-^
a Mounchon Hugo, ovec Jhn Pillard, Montezcf/' |
Ar/nez , pur Server au Roy come dejjus , par iii. ^lxv. Francs.
Mois , viii. Jours comenceant /ncfiiie le iii. Jour , \
parnant , par Mois , xx. Francs ce/:ie devant, J
Item , Paie mefi/ie le jour , a Thomas Fre-J
mond , ovec Jon Piltard , Mo/itez (^f Armez , pur l Ys^i. Francs.
Servir , comc dcjfus , par mejme le temps co/ne?tceant (
mejhic le Jour , parna/it par Mois xx. Francs. J
Item, Paie le xvii. jour cCOilobre , tnefine^
PAnJuJdit a Slyncon, ^ a iii. autres /es Compai- 1
gnoMS , Mo/itez <^ Armez , ovec lours Fillards pur \^ccc. xx.
Servir au Roy come deva/tt , par iv. Mois comen- TFrancs.
cea/itz le xvii. Jour fuijdit , parnant chefcun par \
Mois XX. Francs, come dejfus , J
I T E M , Faie le xxiv. jour d'Oilobre , a Henryl
Skyrowe , ovec ix. Co/»paignons , Mo/itez ^ Ar- |
viez , pur Servir come dejjus , par ii. Mois ^ De- i ccclxxv.
mi, comencea/it le xxiv. Jour fuijdit , chefcun par-\Y}cmci.
iia/it par Mois XV. Francs , <^ pur la Dsmi Mois, |
chefcun folo/tc la Ferant , J
Item, Paie le vi. Jour d'Odobre T An fuijdit f\
a le Bafiard de Curton , pur les Gages , dc vi.\
Hotnmes d' Artnes , d'efire a Broion , Jur la Tuition l^^ FranCS
du Paiis , par ii. Septmaignes , parttatit pur chejcun ('
Hotime , en meftne le temps , vi. Francs e^ Di- j
my , r K -^
I T E M , Paie le x. jotir d'0£lobrc , meftne l'A?i 1
a * Motifteur William Gray , pur xx. Hommes\ * VIl 7
d'Ar7>ies , cfteantz fur la Garde (^ Tuition de /<J ^ccc. Francs. 3^7-
Faiis des Landes par un Mois , farnartt pur chejcun 1
Hom//te d'Ar7/ics, en le mejme te/nps, xv. Francs, J
I T E M , mejme le Jour Paie au dit Mo/ijieury
William , pur x. Archers , Mo/itez dr Armez , 1
efieatitz Jiir la Garde &■ Tuition , du dit Paiis par ^lxxy. Francs
vii. Mois parnant , pur chcjcun des ditz Archers, \
en le 7/ieJme temps , vii. Francs ^ Dimid. J
It E M , mejme le Jour Paie , a Robyn Kyng,"^
Capitaigne de Fynguyllin , pur xx. Hommes dtAr- \
tnes , deniurrantz Jur la Garde (^r Tuition , du ^ccc. FrancS-
Faiis la enviro/i par vii. Mois parnant , pur chef- j
cun Hommes d'Ar//>es, /nefme le temps, xv. Francsj
I T E M , mefme le Jour Paie a Robyn Pater no- | m. xl.
fter, o- autres xxv. Hom/nes d'Armes , chefcun oue > Francs.
jon Fillard Montex, df Armea , pur de//iurrer Jur J
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann.D.
1381.
Rif. 1.
128
la Saufgarde (^ Tuition de la Ville de Lihorne (^^
dtt part la e7!viro7t , par ii. Mois comenceaTttz, mej- vm. xl.
me le dit Jour , parnant chejcun Homme d'Armes.,(¥xanci.
ovecque fa7i Pi/lard, XX. Francs e« le Mois, J
IteM, P^iie le xviii. Jour d^Oilohre fuifdit , a\
le Sondic de la Trau.^pur xl. Hommes ^Armes de- j
tnurrantz , fur la Garde (^ Tuition de Moretaigne /*vic. Francs.
Juifdit , par vii Mois parnant , pur chefcun Hotnme \
tfArmes, en le dit Mois xv. Francs, J
IteM , mefme le Jour Paie , au Sire de Cur- '.
ton , (^ , a Sire de la Varde , pur xl. Hommes \
d^Armes efteavtz, , Jitr la Garde & Tuition , du Lccc. FrancS-
Paiis entere Deux Mers, a Curton, ^ ailleurs, par '^
XV. Jours parnaiit , pur chefcun Hommes tTArmes,
feloiic la Ferant, de xv. Francs par Mots , ,
I T E iM , mejme le Joiir Paie , a WiUiam Gres-'
by , pur xiv. Hommes d'Armes , efteantz. Jur la
Garde ^ Tuition du Paiis d'Aquitaigne , par vii. l ^
Mois comevceant mefme le dit Jour parjiant pur rCCX. ... rancs.
ehejcun Homme d'Armes par le dit Mois , XV. I
Francs , J
Item, Paie le xxiv. Jour iTOBobre , VAn\
fuijdit , a Captal de Buch , pur x. Hommes d'Ar- I
mes efteantz fur la Garde & Tuition du dit Paiis , >c\\\. Francs.
far xxxiii. Jours parnant , pur chefcun Homme Je- I Dimid.
lonc lefferant , de xv. Francs par Mois , J
I T E M , mejme le Jour Paie , a le Sire de Roa- ^
fen, />«>• X. Hommes d'Armes , par xv. Jours , par v. ^.
mejme le caufe , parnant pur chefcun Homtne , Jeionc C ' ^^- ^rancs.
mejme lafterant, '
Ite .M , mefne le Jour Paie , a Bernard Wat,"j
pur XX. Hoinmes SArmes , efteatitz, , Jur la Garde \
^ Tuition, du dit Paiis, par vii. Mois comenceant )*ccc. Francs.
le xix. Jour d'OSiobre fitifdit , prena7it pur chefcun \
Homme d'Armes, xv. Francs par Mois , J
IteM , mefme le Jour Paie , a Berard de la^
• Vll.
3z8.
de-J
\
XXV. Francs.
xiii d. Sterl.
Lande, pur x' Hommes d'Armes pur mefme la cau- \
fe , par un Mois comenceant le x:x. Joiir d'OSio- (
hre , jinfdit prejiant , pur chefcun Homme , femh/a-j
cl. Francs.
h/es Gages , en le dit Mois ,
Iteni, mefne le Jour Paie , a William Chan-")
deler, pur ix. Hommes d'Armes pur mefme la cau- ( Ixvii. Francs.
fe , par ii. Sepmaigns prenant , pur chejcun Homme [ xx d.
d'Armes, Je/ojic /afferan, de XV. Francs par Mois ,^
I T E M , Paie le ii. Jour de Novemhre , FAn 1
fuijdit, a Gibon Noreye, Jak Joly, Richard Til- |
Dury & Johan Sparws , Montez. <^ Armes , pur !_ cc. xl.
Servef , en les Guerres au Roy , par un ^atre TFrancs.
J^An * parnant chejcun par /e dit f^artre Ix. |
Francs, j
Somme iii m. viii c. xv. Francs.
1 T E M , Paie le xx. Jour tTOiiohre , FAn')
ixxviii. a Soudit de la Trau , pur les hons c^ a-
greab/e; Services , <ju'il a fait , en temps pajfc , en
ies Guerres du Roy E. lue Dieu affoile , ^ Jera
mu Roy qi ore eft en temps a vener , <^ auffi pur . p„_-.
ies grandes Payns, Travails , Coftages , (^ pardes ^'^' '^^^^^-
qu'i/ tnefme , d^ fes Geiis , ount fuffert , /i bien
dei7iz. la Sege de Moretaigne , par lovg iemps , come
aillours en Recompenfacio7t , ©• Regard , des dilz
Services, <if Travailles,
I T E M , mejme le Joiir Paie , a Sire de Mont- 1
feranc, en Pareguort, pur Jemblahle Cauje , en Re- > CCCC. Francs.
compenjacion , er Regard de fes hons Services , J
l T E M , a Mo7iJeur Pierres de la Mote , Sei- "J
gnur de Roquetailiade , en Recompenfacion , & Re- \ cccc. Francs
garde , de fes hons Services q'il a fait come deffus , J
1 T E M , a Monfeur Johan de Madellan , Sci- 1
g7iur de Pugeols , eu Rccompevfacion de les hons Ser- > CCCC. Francs.
vices qil a fait f^ ferra come dejfus , J
Item, a Robert Kyng, Capitame de Puyguill,^
ptir /es hons , (^ agreahles Services , 5';/ a fait ^ I
ferra come dejfus ; & aufft fihten pur les grandes 1
Travailies, c^ pur Damages q'il a Juftenuz , en /es 1
Guerres du Roy E. Juijdit , come en Recompenja- Yccc Francs.
cion , Regarde , C^ SatisfaHion , de fes Raunceons, I
^ Finance , du temps q'il eftoit pris Prifoner ouej- |
que Monfieur Thomas de Felton , nadgairs Senes- \
chall d'Aquita7i, J
l t e M , Paie a Monfieur Pctiton de Ciirton , 7
pur Jemhlahle catife , en Jes Regard , <^ Recompen- >C.XX.Francs.
faci07i, come devant, J
I t E M , Paie le xvJii. Jour de Septemhre a Jo-')
han Lambe, c^ a fes ii. Compaignons en Recompen-
fi " ■ "
I T E M , mefme le Jour Faie , pur Poudres de
Canons cjr autres chofes ntceffaries achatez. a ice/
/es fait fi hien pur la Recufe de Moretaigne fuifdii
come pur /a gayn dii dit Tour de S.int Mambert, _
I T E M , Paie /e Xxi. Jour de Mois de Septemhre\
fuifdit , pur xii. Groffes Bordes , pur amender graun-
de Engine Pris /a Pece iv. Sterl. Summe xiv.
Francs, xvi d. Sterl.
Item , pur vii c. de longes C/ovies , pur Pappare--
iez du dit Engyn pris ie c. viii d. Ster/. Somme iv
s. viii d. Sterl.
Item , pur vi c. Clowes , pur a douhler le dit
Engyn , pris /e C. xiii d. Sterl. Somme vi /. vi d.
Scerl.
Item , pur xv. Couples de Gemeux vi. s. iv d.
Sterl. j
Item, pur Rynges df Eftaples viii s. vii d. 1
Item , pur Cordes pur /e dit Engyn , x s. iv d.\
Sterl. Somme J
I T E M , mejme /e jour , Paie a ii. Maiftres de «."\
Baly7igers, oue lours Mariners pur amejner ii. En- ]
gines de la Ville de Burdeaux , ft hien a la Recu/e v,yj Pj-ancs
de Moritaigne come au Seige de Tour de Seint 1
Mambert , pur lour Dejpenjes en Alant <^ Retour- j
nant, J
• ITEM , Paie piir xx. Bacons Achatez pur^X
Vitai/ler /e Lieu de Moritaigne devant /e venu de J i_ prancs
Monfieur le Lieutenant fuijdit a la Recufe dycelle , C '
pris chejcun Bacun iii. Francs, Somme \
I T E .VI , Paie le xi. )our de Decemhre PAn fuis-^
dit , pur XX. ^arters de Feves ^ Pois pur vi- I ^_ Francs.
tailler mefme le Lieu de Moretaigne Pris le ^atre, r
vii s. Sterl. J
I T E M , Paie le xvii. jour de Decemhre , a jf ."j
Carpenters fefantz, un Chat piir ahatre Mures de |
Chafteux, Lieux, <^ Fortereffes, quant Mefter fer- ^xlv. Francs.
ra , par x. jours chejcun prenant le jour xvi d. |
Sterl. ^ un Maiftre Carpenter per mejrne le temps
prenant chefcun jour xx d. Sterl. Somme J
ItEM, mejme le jour , Paie pur Fuftes a /a^
fejance du dit Chat , <^ pur graundes Liguaterours I ™'- Francs.
de fear pur lier meftne /e Chat , ^ as Faues pur r" *• Sterl.
lour Oueraigne diceulx. _ J
Ann. D.
rrancs.^.^ z.
•VIL
319.
I T E M , mejme lejotir, Paie a v. Seguadours pur-) .
Seguar Fufte , pur /a dit Chat, par viii. jours ches- y^^-
cun prenaut par /ejour xiv d. Sterl. J
Somme cclx. Francs. iii s. i d.
Francs.
Mourt de You de Gales,
Somme ii m. ii c. xx. Francs.
I T E M , Paie /e xvii. Jour de Septemhre VAti^
fuijdit , a iv. Minours efteantz, , ovejjue mon dit
Seig7iur le Lieuteuant , au Tour de Seirit Matnhert i
pur miner en eyde de Covqfeft mejme le Tiur , par K
ie temps que mon dit Seigtiur eftoit a la Sege parde- |
vant iceiie, J
■XX. Francs.
IteM , Paie le xx. jour de Decembre , VAn^S
fuifdit , a Geraut de Meute pur a/er au Roy dAra- \
gon <ir au Count de Foyx pur treit?r ovefque cux \
dafcuns maters caujes &■ negoc>s graundev..'nt tou- "f^cc. Ftancs.
chantx, le Roy twftre trefftverain Si-i^ipur C^ fon Paiis [
d Aquitain pur Jis coJt.;£es ^ d-fpens en alant ^ {
retournant. J
I T E M , mefme le jour , Paie a Bertruquet de\
Guotz Mejfage Portanz Lettres as certeyvs Villes \
(^ Lieux Barons <^ Sei,:nurs du Paiis d'Aquitain ' ■ p
pur venir a Bourdeaux , pur con/eilier <^ ordeigner T^'' ^'^^^^-
Jur PEftat du dit Paiis par xxiv. jours , prenant ]
chefcun jour x d. Srerl. J
I T E M , mejme le jour , Paie a William PradeyrsT
^ Williim Lambei t Sergeantz du Roy , portantz ' ■ p , -
Lettres pur mejme la dite cauje par xit. jours chejcun <^^^' ''™'-*-
prenant par le jour de jcs Gages x d. oterl, J
I T E M , Paie a Laurence Meffacrer , portantz~\
Lettres au Roy nojlre Sei^.tur a Jon Conceil dEngle- '
terrec^ aDuk de Lancafire ,certifiantz a eux 1'eftat )"xvi. Francs.
du dit Paiis dAjiiit. J
I T E M , Paie /e v. jour de Novemhre a Johan del
Stratton Sire de Landras , pur fes travaills cofiages |
e^ dejpetices alant en Engleterre, devers ie Roy dr ^CCCC. Francs.
fo7i Confeil, pur groffes & chargeaiites negoces tou- [
chantz l Eftat (^ profit du dit Paiis d'Amiitain. J
Item, Pate /e x. de Decetnhre a Thomas del
Etton , alant en Engleterre devers /e Roy <^ fon >cc. Francs.
Conjel pur Jemblable cauje, J
Somme viii c. xxviii. Francs.
I T E M , Paie /e xv. jour de Novembre , PAn')
fuifd:t , a Monfieur Geffiroy d'Argenton , pur xx.
Hommes d Armes ^ xx. Archers montez & armez
a demurrer Jur la garde c^ tuition de la Ville de
Burgh c^ le Paiis la entour pur un Mois comenccant \
/e xxii. de Novemhre fuijdit; Au qe/ jour /es Fn- ^CCCC. FrancS.
dentures des convenantz, faitz en Engkterre, entre
noftre Seignur le Roy (^ ly, de fa retenue, eftoient
acomplez <^ fynez ; prenant pur chefcun Homme
dArmes XV. Francs, ^ pur chefcun des ditz Ar-
chers v. Francs. j
I T E M , paie le xv. jour dOliobre, PAn fuifdit,~\
a Geraut Prevofi pur x. Hommes ctArmes g^ x. I
Archers fur /a garde c^ tuition de /a Ville de Li- ^ ^^. YnvKS.
bourne, (^ aillours fur la Paiis par un Mois, pre- ,
nant pur chefcun Hovme dArmes eue fon Archer 1
XX. Francs. J
♦ Item, Paie le xx. jour de Decemhre , <» , D CCC.
MonfnuT GefFfoy d'Argencon fiiij'dit , pur «x.i Francs.
* vn.
ET ACTA PUBLICA.
ii9
n.D. ttommes lArmes & xx. FillarJs montez, e^ ar-'^
\%1. piez. a demurrer fur la garJe c^ tuition de la Ville \
. X. de Burgh & le Paiis la environ par ii. Mo;s co- ; D. CCC.
tnenceances k xx. juiir fufdit , prenant pur cbefcun rFrailCS.
Homme d'Armcs avefiue fon Pillard xx Francs en j
le MoiSf
Sotnme m. cccc. Francs.
IteM, Pa:e le xxjour d^Oiiohre , FAn IxxvHi.^
fuifdit , a Monfeur Thomas Trivet pur Servtr au 1
Roy de Navarre en fes Guerres par ti. Mois oves- |
que viii xx. Comh.Hajis les queux il amefia hors ■ y^ ^j ^
d^Engleterre paiez illoeques les Gages du Hoy per un Cyxixics.
Demi An le quel Terme 7iefoit pas acompli a fon
departier par regard des Coftages de ly i^r Jes Com- \
faignons , -;:
I T E M , Paie au dit Monfieur Thomas pur xx. |l
Hommes d'Armes <S- xx. Archers en ja Compaignie \ ...
pur Servir come devant par ii. Mois prenant pur )>viu. C.
chefcun Home d'Armes ovefque fon Archer XX. ( irancs.
Francs par Mois , J
I r E M , mefme le jour , Paie a Monot de PIas-1
lau pur l. Homes dArmes (f /. Pillards montez ^'
arwe% pur Servir au Roy de Navarre en fes Guer- {
res par ii. Mois comenceantz, lc primcr jour de lour ^M. M.
venu a Seint Johan de P. des ports , prenant piir Francs.
chefcun Homt d Armes ovejque Jon Pillard xx. j
Francs en le Mois , j
I T E M , mefme le jour , Paie au dit Menot en ■»
Recompenfacinn c^ Rcgard de les grandes Coftages \C. Francs.
^ Services qil a fait ^ ferra en ceji Viage , J
I T E M , mefme le Jour , Paie au Andreu Han-T
dax pur l. Hommes d^Armes & I. Archers pur 1
Servir au dit Roy de Navarre come dejfus par ii. 1 M. M.
Mois comenceances come devant , prenant pur cbes- ( Francs.
cun Homme d'Armes oue fon Arcbere XX. Francs 1
en le Mois , j
I T E M , Paie au dit Andreu en P.ecompenfacion -,
(^ Reguard de fes grandes Services qil a fait i^r \ CC. Francs.
ferra & Coftages de ly <^ de fes Compaignons , J
Soinme vi M. vii C. Francs.
I T E M , paie le vii. jour de Novembre , PAn^S
Ixxviii. a Monfieur WilliamGray, pur xx Pillards |
piontez. (^ armez. , a demurrer fur la Guarde ^ >
Tuition du Paiis de Landes par un Mois comenceant '^CCCC. Francs-
tnefme le jour prenant pur chejcun Homme dArmes I
ovejque fon Pillard XX. Francs. le Mo s , j
I T E M , paie le v. jour de Decemhre, mefme Au,'^
au dit Monfieur Wiliiam pur xv. Hommes £ Ar- 1
viez. c^ XV. Pillards montez c^ armez demurran- |
tes fiir la Guarde i^' Tuition du dit patis par un ^CCC. Francs.
Mois comenceant mefme le jour prenant pur ches- i
cun Home d^Armes , ove fon Pillard cx. Francs par j
Mois , J
I T E M , paie le ii. jour de Novemhre fuifdit a'^
Johan de Wodhal <ir Johan de Norbori pur avoir '
la Lyveree du Chafiel de 'Frorijfac a mon dit Sei-
gnur le Lieutenant en Noun du Roy noflre Trejfo- ; „; vj
•verayn Seignur de Fraunce S" d'Engleterre , de quel i Francs
Chaftell mon dit Seigjieur le Lieutenant ne poan a- I
lioir la Lyveree fanz, paier a la Porte de dit Cha- 1
ftell, J
rrr MemoRandum quod, tam pradiSius Johannes de Ne-
*VII. vyll, quam * prafatus Johannes de Mittford , Decimo o&avo
53 1. die Auzufli , Anno pra-fenti , venerunt in Cancellariam Regis , in
Ecclefta Vratrum de Mmitt Carmeli in Skburhio Londonia; , (^
Recognoverunt Indenturas pradiiias , df omnia contenta in eifdem,
in forma pradiiia.
St*per Firjancia Gattcheri de Chaftilloit.
Ann D R,^^'
j,g'j_ *^^ Volens pro Securitate Gaucheri de Chaftillon Chivaler, Pri-
An. f.' fo"^'''' Domini ae Nevill , qui , pro Solutione Financix fux , ad
R 2 ' partes proprias profecturus cft , providere,
p^f ' Pcr Literas fuas Patentes, uique ad Fellum Circumcifionis Do-
R.i m. '^'"' ' Pi^oximo futurum , duraturas , fufcepit ipfum Gaucherum,
,- ' ' cum Sex Hominibus Generolis, Militibus fcu Armigeris, in Co-
mitiva fua, una cum Valettis fuis, Equitibus vel Peditibus , tam
pcr Terram, quam per Mare, Nodtc Dieque, per Dominium&
roteftatem Regis, verfus partes prasdidas tranfcundo , ibidem mo-
rando, & exinde in Regnum noftrum Anglix redeundo, in fal-
vuni & fecurum Condudtum fuum, ac in Protedionem & De-
fenfionem fuas fpeciales.
Tefte Rege apud Shenc, decimonono die Augufti.
Inter SereniiTimum Principem & Dominum Richardum , Dei Ann. D.
gratia , Rcgem Angliie & Dominum Hiberniae Fratrem n ;iirum i^Si.
cariffimum, t<k. i.
Per Ediiuidum Comitem Cantehripa , Hugonem de Segrave Se-
nefcallum Hofpitii, Albredim de Veer Camerariuin, ipuus Regis
Anglise, Amballatores & Procuratores fuos, ex parte uiia,
Et nos,
Per Przemiftaum DuceM Thejehinenjem , Conradum Kreiger ,
Petrum de Wartemherg , Amballacores & Procuratores noftros , eX
altera ,
Sigillis eorumdem AmbafTatorum feu Procuratorum munitas;
quarum Tenor fequitur in hsec verba,
Univerfis Sanflse Matris Ecclefiae Filiis, prsefentes Literas in-
fpefturis,
Nos,
Przemiflaus , Dei gratiS , Dux Thefchinenfts , Conradus Kfiger
Magifter Curise , Petrus de IVartemberg , Magifter Campiaz , Sc-
renillirai Principis & Domini , Domini Ifencejtai , Dei gratia,
Romanorum <ir Boemtie tlegit ,
Necnon Edmundus Comes Cantabrig. Hugo de Segrave Senes-
callus Hofpini , & Alhredus de Veer , Camerarius , iPuftriiTimi
Principis & Domini, Domini Richardi, Dei g\z.di,Regis An'
gline, Miiites,
Ambalfatores, Comminarii, feu Procuratores ad quafdam Ami-
citias , Ligas , feu Confcederationes , inter , Serenilhmos Princi-
pes, Reges pnediiflos, Dominos noltios metuendillimos, tri tan-
das , iniendas , & concordandas , ^c. prout fupra in Traiiatu de
Dat. fecundo die Maii, tunc fic ,
Quas quidem Ligas, Confcederatione<: , & Amicitias, ac omnia
& hngula contenta in eifdcm, Nos, Wenceftaus , Dei gratia, Ro-
manorum ^ Boemiie Re.K przdiftus , Audtoritate noitra Regia,
Confirmamus , Approbamus , & Ratificamus ,
Ipfafque in omnibus & fiiTgulis fjis Articulis, eX certa noftrS
Scientia, de novo Facimus, Contrahimus, & Inimus,
Ac eafdem, abfque dolo & fraude, inviolabilirer tenere & ob-
fervare,tenerique & obfervari facere , quantum ad Partem noftram
attinet, Promittimus bona fide,
Defedum (fi quis in Procuratoriis Partis noftras, feu aliund^
fuerit in Prxmiffis) ex certa Scientia ac RegiaAuitorirate fupplen-
tes,PraEfentium, fub Regiae noltrae MajeftatisSigillo,Teftimonio
Literarum.
Datum Prage Anno Domini Milefimo, Trecentefimo, OlIo ^
gefimo Primo , Indidtione Quarta , in kalendas Menlis ' Sep- VII.
tembris , Regnorum noltrorum , Anno Boeraiae decimo nono, 33*«
Romanorum vero Sexto
Memorandum quod Literae prxdidx Irrotulatx fuerunc
ex praecepto Concilii Domini Regis.
Ligarnm cum Rege , Ratificatio Imperatoris.
Super Cftfiodia Cafiri de Brefi,
REX Univerfis, &c. Salutem. Ann^ D.
Cum commilerimus , diledto & fidcli Confanguineo noftro, i^oi.
Thoma de Percy Cultodiam (>iltri de Brelt in Britannia, in manu ^' f-
noftra, ccrtis dc caulis, exiftentis, * *•
Habendam eidem Thoma , lab certa Forma, a Fefto Nativitatis fran.f.
Sandijohannis Baptiftae,proxim6 praeteniOjadTeiminuiiiTnura R. »• »»-
Annorum, 'J'^
Percipiendo, pro Cuftodia prsedicta, pro tempore quo fic ean-
dem Cuftodiam habuerii, omnia Prohcua Redemptionum , quse
fuper Inimicos noftros fient, per CompuHionem Gentiam, lub
ipfo Thoma, in dicto Caftro moraturaruni , necnoii Lucra qux
fupra Mare, durante eodem Termino , per Gentes iplas lucrata
fuerint, ac etiam omniraodos Redditus, Reventiones, Cultumas,
& Commoditates, tam provenientes de Sutariis, Brevibus & Ka-
misibidem, quam aliter^didto Caftro pertinentibus,ablqae aliquo
nobis inde reddendo, prout in Indentara,inter Nos & pra^dictura
Thomam inde confecta, plenius continetur,
Vobis mandamus quod prxfatum Thomam , &c ejus Loca tenen-
tes fcu Deputatos , omnia Proficua Redemptionu n , Lucra ,
Redditus , Reventiones , Cuftumas , & Commodiiates prjedicta
hbere percipere & eis gaudere permittatis , ex caula lupradicta ,
abfque Impediiiiento quocumque, , _ _, ,. . ^
Erquod aliquibusNavibus, Naviculis, Bargeis, Balingeris, feu
Batellis, quae cum Vid:..alibus, vel aliis necellariis, pro Sultenta-
tione Gentium prasdidtarum, ad didtum Caltrum venire contige-
rit feu Marinariis Vaforuai eorumdem, aut Mercatoribus didto-
rum Viiftualium aut necelfariorum , eundo, morando, vel redeun-
do, Dampnum aliquod, Violentiam , feu Gravamen non inferatis
quovifmodo , duiante Termino lupradidto.
In cujus, &c. . . y c
Tcfte Rege apud Weftmonaftenum vicefimo primo die Sep-
tembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D.
i',8i.
An. j-.
R. 1. "VXTEncefiaus, Dei gratia, Romanorum Rex, femper Auguftus,
?ranc. ' '^ & Boemiae Rex ,
6.R. 2. Notum facimus, Tenore Prxfentium, univerfis,
w. 17. Q.ii6d inlpeximus Literas quarumdam Ligarum, Amicitiarum,
& Confoederationum,
Tom. UL P. m.
R
Super Pojfeffwne f^ilU de Rupella, Ann. D»
1381.
EX Univerfis, &c. Salutem. An s-
Sciatis qu6d Nos, „ cj ,• ^' '^-
De fidelitate & circumfpeftione. oiiectorum & hdelium no- vafc. 5-.
ftiorum , Bertucati de le Bret , Johannis de Stratton Domi- R.i.m.
ni de Landiras, & Willielmi Dale Clerici, plenius confidenres, ,(j.
AHi^navimus ipfos, conjundtim, & divilim, ad Poflisllioncm
Villse 'de Rupella , per Confenfum Sc Avi&mentum quorunidam
R fidc-
i?o
CONVENTIONES, LITER^,
Anf*.'D. fidclium Barpenfium nc^rbrum Vills prKdiiftx', quibus plenam
^^'?i. Griu:-n nnlbam feci:niib ex hac cattfa-, loco & nomine noltro
KJf.'i. capiendmri&continLiruid.im,^
' Ac eciim ad Oiiedienci-.-s & Sacramenta Fidehratis , qviorrm-
■(xn-^.qus B.;rgen;u:n , & alroium Habitantiuni in px.E-;cta Villa,
pio Nobis recipknd-ii ," „ ^ , • tt-h
Necnonad Ordinandum pro Salvacione & Gubernatrane Vilte
wV^ihe, ac Com.modo &c Honore nollris in hac parte, prout
e1s Sz eorum cuilibet, melius & fecurius > idebitur expcdire;
Et idco vobis Mandamusquod eifdem, Bertucaro jobmm, iX
'W:iUeJmo, & corum cu.irbct, in PraEmi;Tis facu-ndis & explen-
dis , Intendentes fitis , Confufertfe; , & Auxiliantes , prout ipli,
vel aligutf eorutn, vobis fcire fecerinc, v£l teceric, ex pai-te no-
'ftra:
In cujus, &c. ^ . ^ n. j;.
Telle Rege apud Weftmonafterium , vicelimo odtavo die
Septembris.
Ter ipfum Regejfl & Co/icilium.
* VII.
?''• r.
Ann. D.
1381.
.<*«. 5".
R. 1
R.i.p. 1.
m. 20.
Ann. D.
1381.
A». S-
R. J.
Ibid. m.
»7-
* De RejlitHtione Temporalittm Epifiopatns Dttuelmenjis.
R
EX, Dilefto & Fideli fuo, Johantii Bygod., Efcaetori fuo in
Gimicatu Eborum, Salutem. _ ,. _
Ciim Dominus Sumwut Vontifex., nuper vacante Ecclcfia Ca-
tbedr.!li Dunolmenfi, per Mortem, bonx memorix, Thom.e ul-
tiwi Epijccfi il'ius Loci , eidem Ecdefie de , Venerabili Viro,
JohuniK dclurahum, Canonico Lincolnicnfi, providerit, Sc ip-
ium in Epilcopum Loci iUius praefecerit & Paftorem, ficuc per
Lircrfs Bu'laia»' iplius DominiSummi Pontificis, nobis iodc dire-
S.1S, nobis conftat,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis , in
diais Liiefis BjUatisconcentis, Nobis & Coronae noftrae Praeju-
«licialibiis , Iponie , palain , & exprefse Renunciavic , & Graci*
no^-ri: humi'irer fc fubmific,
Volences eidem Epifcopo Graciam faccre fpecialem ,
Cepimus FideUtatem ipfius Epifcopi, & Temporalia didi Epi-
fcopacus, cum Pertinentiis , Reftituimus eidem ;
Et ideo tibi proecipimus quod eidem Epifcopo omnia Tempora-
lia Epifcopatus pra:di(fti, cum Pertinentiis , in Balliva tua, liberes
Id forma pioediaa. . . , ^
Tefte Rege apud Weftmonafterium , viccfimo teruo die O-
dlobris.
Ver ipjum 'Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadem
Datai videlicet,
Nieholao Rymes, Efcaetori Regis in Comitatu Northumbri;^.
Johamti de Ne^xenlon, Efcaetori Regis in Comitatu Middle-
fexiae.
T Mandatum eft Johanni de Nevill, Cuftodi Temporalium
— ' Epifcopa'iis prsedicti, vacantis, & in manu Regis exiftentis,
quod eidem Epifcopo omnia Temporalia Epifcopatus pn^difti ,
cum Pertinentiis, qux in Cuftodia fua ex Commillionc Regis ex-
iftunt, liberetin formapraediaa; vult enim Rex ipfos incle erga
ipfum exonerari.
E
De TemforAlibits yirchiepifcopatus Cantuariit rejiituettdis,
REX, DileftoSc Fideli fuo, yohanni de Newenton, Efcaetori
fuo in Comitatibus Kanciae & Middlefexix , Salutem.
Cum Dominus Suiimms To»i:fex, Venerabilem Patrem, Wil-
tielir.um T,pifopum J^ondonienjem , a Vinculo, quo eidem Londo-
nienii Eccldice tenebatur , de Apoftolicae Poteftatis plenitudine
abfolvens, ipfum ad Sedem Cantuarienfis Ecclefiae, perrnortem,
bonx memorie, Simonis, ultimi Anhiepftopi Eccleliae illiu?, Va-
cantis, tranftulerit, & ipfum in Archiepifcopum di<ft-.e Ecclefiae
Cantuarienfis praefecerit & Paftorem , ficut per Literas Bullatas ip-
fjus Domini bummi Pontificis, nobis inde diredas , nobis con-
ftat
Ac idem Archiepifcopus omnibus & fineulis Verbis , in didtis
Literis Bullatis contentis , Nobis feu Juri Coronae noftrse Prxju-
dicialibus, fponte, palam, & exprefsfeRenunciaverit,& fuperhoc
Gratiae noftrx humiliter fe fubmiferit,
' Nos (eo prxtextu) volentes prxfato Archiepifcopo Gratiarn in
hac parte facere fpecialem , cepimus Fidelitatem ipfius Archiepi-
fcopi, & Temporalia Archiepifcopatus praedidi, de Gratia noftra
Ipecialr, Reftituimus eidem;
Et ideo tibi praecipimus quod eidem Archiepifcopo Temporalia
praedidka, cum Pertincntiis , in Ballivatua, liberes in Forma prx-
dicfta.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo tertio die Octo-
bris.
Ver ipfum Regem.
__^_ Ann.
1381
* Pio Cardinali Tibercinenji Pracettrore Ecclejint EbortKtnJis , ^- *
(^ Prabendario de Brampton,
33+.
R
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Pnt. f
Sciatis quod Nos, R.i.^.
Ob Affeclionem & Benivolentiam , quas , Reverendiffimus in m. 18.
Chrifto Pater , Cardiralis Tiheranenfs erga Nos & Regnum no-
ftrum gerit, prout veraciter fumus intormati,
Conceffimus eidem Cardinali, quantum in nobiseft, qu6d ipfe
Poflcffionem Prxcenterix Eccleliae Eboracenfis , & Prsebendaj
de Brampton in Ecclefia Lincolnienfi, de quibus libi per Domi-
num SummtiM Pontificem 6ehkc , utdicitur, provifum exiftit, per
Procuratores ipiius Cardinalis adipifci, adeptamque continuare,
Necnon Frudus & Proventus earumdem, dfc. prout tn ejuf-
modi de Licentia Literis,
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo feptimo die
Odlobris.
Fer Breve de Frtvato Sigillo.
Ann. I
1381.
An. f,
R. 1.
Franc, ;
K. 2.»»
12.
Pro ComitivA Ama fHturt. Confortis Rcgis.
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa-
■'^ lutem.
Volentes pro Securitate Johamis Eutertnynel de Ltik Linn-
bardi,
Q_^.i in Comitiva , Sereniflimae Dominae , Dominx Anna ,
volente Domino , Regina & Confortis noftrae fumrae , in Regnum
noftrum Anglix, pro quibufdam Negotiis prxtatx Dorcaixe. Ajttui
expediendis, ut acccpimus, in proximo eft venturus,
Providere,
Sufcepimus ipfum Johannem , veniendo in Regnum noftrum
praediftum, pcr Dominium & Poteftatem noftra, tam per Ter-
ram , quam per Mare , ibidem ex caufa praedidta morando , & ex-
inde ad propria redeundo, necnon Servientes, & Familiares, ac
Res, Bona, & Hernefia fua quxcumque, in (alvum & fecurum
Condudtum noftrum, necnon in Protedtionem & Defenfionem
noftras fpeciales ;
Et ide6 vobis Mandamus, ^c. ut in fimilihn de ConduHu Li-
teris.
In cujus, &c. per Dimidium Armi duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odtavo die O-
dtobriS.
Ter Concilium.
De Conduiiu, fuper Duello Fadiato.
REX, Univerfis & fingulis Cuftodibus Marchiarum Regni Ann.D
noftri Anglix verfus partes Scotix , Capitaneis, Caftellanis^ 1381.
& eorum Loca tenentibus, necnon Vicecomitibus , Majonbus, ■'»• f»
Ballivis, & aliis Ligeis &Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salutem. ^- *•
Sciatisqu6d, ^"'- ^
Cum, ex AlTenfu noftro & IUuftris Principis, Roberti Confan- *• '■•'"'.
guinei noltri de Scotia, quoddam Duellum, inter JohannemChat- 4'
to^e de Scotia Armigerum Partem Appellantem, & Wilhelmum
de Badhy Ligeum noftrum Partem Delendentem , in Fefto Sands
Katerinx , proxim6 futuro , infra unam Leucam , circa Lylyoc
Cros terminandum , Vadiatum exiftat ,
Sufcepimus ipium Johannem Chatto^e & quofcumque alios de
Parte Scotix , cujulcumque Status feu Conditionis fuerint , ad
Locum prxdidtum ex caula Duelli praedidti venturos , veniendo ad
Locum prxdidtum, ibidem morando, & exinde ad propria re-
deundo, necnon eorum Equos, Res , & Hernefia quxcumque,in
falvum & fecurum Conductum noftrum , ac in Proteiitionem &
Defenfionem noftras Ipeciales;
Et ideo vobis Mandamus , ^c. ut in pmilibus de Conduilu
Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandti Andrex, proxim6 futu-
rum, duraturas.
Tefte R^e apud Weftmonafterium,duodecimo die Novembris.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
* De Interejfendo Dftello JupradiBo.
REX, diledtis & Fidelibus fuis, Henrico Filio Henrici de Rercy
Comitis Northumbrix Primogenito Coniangjineo noftro ,
Radulpho Eilojohannis de Nevi/lde Raby Primogenito, Johanni
de Harlejlon, & Willielmo de Farendon, Militibus Salutem.
Sciatis qa6d ,
Cum, ut accepimus, quoddam Duellum,
Inter Johannem de Chatho-we de Scotia Appellantem, & quen-
dam Ligeum noftrum Willielmum Badby Defendentem ,
Prope Liliot Croflle , in Marchiis Scotix , in Fefto San(fbe
Katennx Virginis, proxim6 futuro, coram praefato Comite fien-
. dum ,
Vadiacum exiftac ,
Ac idem Comes, circa ardua Negotia, in prxfen'i Parliamento
noftro,de Prxcepto noftro fpeciali, in tantum fic occupatus,qu6d
ipfe Caprioni Duelli prxdidti, didUs Die & Loco, perlbnaliter
interelle non potait uUo modo,
^"' No.
* vn.
Ann. E
1381.
An. f.
R. ».
Ibid.
ET ACTA PUBLICA.
131
Atm. D,
Bjc. i.
Nolentes ea, qux itt PrccmifTis rite fi<?ri debent, ob Dcfeiflum
Subditorum noftrorura, aliqualiter impediri,
Adlgnavimus Vos, Tres, & Duos vedrum, ad InterefTendum
Duello prKdido,Die & Loco pr^edidtis , cum continuatione Die-
rum & Locorum fi oporteat,
Et ad faciendum ibidem & expediri demandandum quicquid
prirfatus Comes faceret & deberet, i\ in Perfona fua ibidem prse-
fens effet; . , ■ t, rr ji-
Et ideo vobis mandamus quod circa PrjEmilTa diligcnter in-
tendatis, & ea faciatis &c exequamini, prout decet, in tbrma prac-
Damus autem univerfis & fingulis Ligeis Subditis & Fidelibus
noftris, Tenore Prxfentium, in Mandatis quod Vobis, Tribus,
& Duobus veftrum,in Praemiffis faciendis & exequendiSjPareant
& Intendant , Nomine noftro , prout decet.
In cujus, &c. j. T.T
Tefte Rege apud Weftmonaftenum , decimo quarto die No-
vembris. , ^ .,■
Per tpju?» Regem O" Conctlium.
De Domina Anna , Keghiii futura , ad Prxfentlnm Regis
ducenda.
Ann. Di
1581.
Kic. 1.
An
\ R %.
t tranc
f R.2
I II.
Litera Regis , de Innotefcenddi
;' Ann.D. "D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
ii8i. *^ Cum nuper, , „ , , ^
Dum, Nobilis Vir , Henricus de Veer de Zeland , cutn certis
Militibus, Scutiferis, & aliis Gentibus fuis, fupra Mare, in qua-
dam Navi, verfus Regnum noftrum Anglix velaffent, ad pere-
m. grinandum verfus Villam de Walfyngham , & Vota fua beats Ma-
rix Virgini ibidemdevotis laudibus exfolvendum, _
Quidam, de parte Adverfarii noftri Francioe, praefatum Henn-
cum, una cum Militibus & aliis Gentibus fuis prasdidtis, modo
Guerrino ceperunt, & ipfos, tanquam Captivos &Pnlonarios,
fecum ad partes Franci» duxerunt , imponentes eis , ut intelle-
Ximus,qu6d didlus Henricus , verfus Nos & Concilium noftrum,
ad Traftandum nobifcum de Amicitiis five Ligis, fe divertit, feu
ouod cum Domino Ed-wardo nuper Rege Auglia Avo noftro, aut
Nobis, feu de Parte noftra, contra Adver&rios noftros Francix
fe armavit,
N^os
Prjemifla confiderantes , ac Pium Opus fote & Meritoriutn,
maXime ubi Cafus id requirit, Veritati Teftimonium perhibere,
Univerfitatis veftrs Notitiae deducimus, & pro vero teftifica-
mur quod prxfatus Heuricus numquam nobifcum,feu cumCon-
cilio noftro, per ipfum aut per mediam Perfonam quamcumque,
de Amicitiis five Ligis tradavit feu locutus fuit,feu (quod fcimus)
in Propofito Tradandi extitit, nec cum difto Avo noftro, aut
Nobis, feu ex parte noftra, Armatus fuit contra Adverfanos no-
ftros prsediftos, nec fe in aliquo contra cos cum noftris immifcuit
quovifmodo; -n r
Et hoc, ut Veritas patefiat, vobis innotefcimus per Praefcntes-
In cujus, &c.
■ Dat. fub Magno Sigillo noftro apud Palatium noftrum Weft-
mon. vicefimo feptimo die Novembris.
Ter ConciUum .,nunciante ]o)xm\t de Fordham , £/e(!?o Dunolmetift ,
Cufiode Privati Sigilli.
• VIL
336,
Ann. D.
1381.
An. y.
R. 1.
Claii/. S-
R. 2. m.
W
* De Deliberatione Magni Sigilli.
Emorandum quod W. Eledus Cantuarienfis confirma-
tus, nuper Cancellarius Anglia -, in Fefto Saniii Andreie A~
foftoli (videlket) Tricefimo die NovembriSy Anno Regni Regis Ri'
cardi , Secundi poft Conqueftum , ^into , liheravit eidetn Domino
Regi, apud IVeftmonafterium., in quadam Camera noftra.^ infra fri-
vatum Palatiufn, vocata la Redechaumhre ., Magnum Sigillum luum
in quadam Bursa , fub Sigillo ejufdem 'EleEli confgnaia :
Et poftmodum, Die Dominica, tunc proximb Jequenti, idem Do-
minus Rex , apud Manerium fuum de Kenyngton , poft Coenam , Bur-
fampraditlam aferiri, <^ quandam Commijftonem,
Per quam ajjtgnavit Johannem de Holand Fratrem fuum , Jo-
hannem de Montagu Senefcallum Hofpitii fui , ^ Simonem de
Burle Camerarium fuum , ad , Seretiijjimam Dominam , Dominam
Annam Reginam, nomineRegis, Recipiendum, eff ^d Prafentiatn
fuam Ducendum,
Coratn eo , in prafentia ejufdem Eledti , c^ Domini Johannis de
Waltham Cuftodis Rotulorum Cancellaria ejufdem Regis , ftgillari
fecit:
Et poftmodum , die Luna tunc proximo fequenti , idem Dominus
Rex , apud Manerium pradiElum , in Principali Camera fua ihidem,
circa Horam primam , ftgtllari fecit diverja Cartas, Cotnmijftones ,
Literas Patentes, (^ Brevia inprajentia fua , diiio Cuftode Rotu-
lorum, (^ Domitto Ricardo de Ravenfer, df diverfts aliis Clericis
Caticellaria , Pracepto Regis, ihidem tutic exiftentihus :
Eft poftmodum, die Mercurii, tuttc pronimb Jequenti , diHus Do-
minus Rex, apud Wefttnonafterium , in diiia Camera fuaihidem^
circa Horam Nonam , Itberavit Ricardo le Scrop Sigillum pradidum,
in Bursa pradicia exiftens , Signeto ejufdem Regis confgnata , in
prafetjtia Johannis Ducis Lancallrix, O" aliorum Magnatum, tunc
ihidem extjientium j
Et idetn Ricardus le Scrop, faBo Sacramento fuo diilo Dotnino
Regi , prout morts e[l ,in prajentia Dominorum pradidorum , fequett-
ti die (videiicet) die yovis, tunc proximb fequetiti ,in Placea Caticel-
laria , in Magna Aula Weftmonafterietift , Burfam pradiiiam ape-
ruit , gj- tbidem diverja Cartas , Commijftoties , Liieras Patentes ,
C^ Brevia , in prafetttia Ckricoruni ejufdem Cancellariie , cottftgnari
fecit.
Tem. m. P. IIL
D EX, cariflimo Fratri fuo, Johanni de Holand , ac , Diledis An. f.
& Fidehbus noftris , Johamii de Motite Acuto Senefcallo R. 2.
Hofpitii noftri, & Sitnotii de Burle Camerario noftro, Salutem. Fran.f.
Sciatisquod, R. i.w,
Cum, inter caeteros Articulos Ligarum & Amicitiarum, u.
Iiiter, IlluftriiTimum Principem, Dominum Wenceflantn , Dei
gratia , Romanorum cJ^ Bohemia Regem , Imperatorem futurum ,
Fratrem noftrum cariffimum , & Nos , per Ambaifatores noftros ,
Cxutraque parte, nuper traftatarum & initarum,
Concordatum fuiflet quod, Sereniffima Dornina, Domina.^»-
7ta , praefati Romatiorum (^ Bohetnia Regis Soror itichta , nobis ia
Uxorem legitimam per Parentes & Amicos ipfius Dominse, Dan-
da, Affignanda, & matrimonialiter Copulanda, ad Regnum no-
ftrum Anglise, feu Viilam Calefii, Expends priefati Regis Roma^
norum & aliorum fuorum Amicorum traducatur , Nobifque fana
& incolumis, quantum in Deo fuerit, efFedlualiter liberetur,
Nos,
Volentes pro falubri Regimine & decenti Cuftodia StatCis didae
Dominae fecure & honorifice providere, ac de Legalitate, Dis-
cretione , & induftria veftris providis plenius confidentes ,
Affignavimus Vos, & Duos veftriim, ad praefatam Dominam
Annam , de AmbafTatoribus five Nunciis prsedifti Rotnatiorum iff
Bohemia Regis Illuftris , ac aliorum Amicorum fuorum , hone-
ftiori modo quo fciveritis, ac cum ea, qua decet, Reverentia,
apud didtam Viilam Calefii , Nomine nollro , Recipiendum , &
ufque Prxfentiam noftram, una cum Moderata Familia, ac Ap-
paratu, & Hernefiis fuis quibufcumque, noftris Surriptibus, Ad-
ducendum, necnon ad * omnia alia, qux in PrxmilTis neceffaria * ^^^-
fuerint, cum celeritate rationabili, faciendum & realiter Adim- 357-
plendum ;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Praemiira efficaciter Inten-
datis in forma prcedida :
Damus autem Univerfis & fingulis Dominis, Magnatibus, Ad-
mirallis, Capitaneis, Caftellanis, & eorum Loca tenentibus, Cu»
ftodibus Portuum Maris , & aliorum Locorum Maritimorum,
Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus
& Subditis noftris quibufcunque , tam per Terram , quam per
Mare, conftitutis, Tenore Praefentium , diftriiSius quo pofiumus
in Mandatis, quod Vobis, & Duobus veftrum, in Prsemiflis fa-
ciendis, & explendis, Confulentes finr, Relpondentes, & Auxi-
liantes, quotiens & prout per Vos, vel Duos veltrum, fuper hoc
requiliti fuerint ex parte noftra.
Dat. in Palatio noftro Weftmonafterii , fub Magni Sigilli no-
ftri Teftimonio, primo die Decembris.
Per ipfum Regem.
Pro Ale.xandro de Lyndefey ad Terram Sanilam.
D EX, &c. Saiutem. Ann. D:
^^ Sciatisquod, 1381.
Cum Alexander de Lytidefey , Chivaler deScotia, verfus Ter- An. 5-.
ram Sandam peregre fit profetturus ut dicitur, r. 2.
Sufcepimus ipfum Alexandrum ^ Qfc. ut in fmilihus de Condu6iu scot. f.
Literis. R, i.w.4j
In cujus , &c. per unum annum duraturas.
Tefte Rege apud V/eftmonafterium , quarto die Dccembris.
Per Concilium.
Confimiles Literas Regis de Conduftu habent fubfcripti , cum
Hominibus & Equis fubfcriptis, per idem tempus duraturas , fub
eadem Data; videlicet,
Patricius de Hehhorne, Chivaler de Scotia,cum Duodecim Ho-
minibus & Duodecim Equis.
Johannes de Ahbertiethy , Chivaler de Scotia , cum Sex Homi-
nibus & Sex Equis.
Johannes de Edmonfton Chivaler.
£t Johannes de Toures , Chivaler de Scotia, cum Sexdecim Ho-
minibus & Sexdecim Equis.
De Cenerali Pardonatione , ad Recjuifitionem Ann<£ fntHrit
Confortis Regis concejfa , proclamanda.
K'
2. tn.
4, '
EX Vicecomiti Kantise Salutem. Ann. Dj
■ CumNos, ^ ^ . 1381.
Ob Reverentiam Dei, & ad fpecialem Requifitionem , Serenis- An. f.
fimje Domina:, Dominie Anna, volente Domino, Confortis tio- R. 2.
ftra futura , & ut finguli Subditi noftri Corda afTumant hilariora Ctnuf. fl
erga Nos in fide & dileftione fideliter permanere, ° " "
De Gratia noftra fpeciali , in praefenti Parliamento noftro , cer-
tas Gratias, Pardonationes , & Remissiones
GENERALES fingulis Subditorum noftrorum prsedidtorum ,
quarumcumque Partium Regni noftri Angliae, eas expofcere vo-
lentibus, . tt
Certis Perfonis in Curia noftra nominatis , ac etiam Hominibus
Civitatis noftra: Cantuarienfis , ac Villarum CantebrigiK, de Brig-
gewater, de Sando Edmundo, de Beverlaco, de Scardebui^h,
certis de caufis, duntaxat exceptis,
FacereORDiNAVERiMus &Concesserimus, .
R 2 TibJ
132
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
Ric. 1.
« VII.
33S.
Tibi prsclpimu; quod in fingulis Villis & Locis Comiratus tui,
ubi ex-pediens fuerit & necene , ex parte noftra, publice proch-
mari facias quod omnco & iinguH, qui Beneficium bujufmodi Ora-
tiarum, Pardonationum , & Remiffionum optinere voluennt (ex-
ceptis Peribnis & Hominibus pr.Eexceptis) ad Curiam nofl:ram ac-
cedant fivemittant, Cartas inde, cirra Feftjm Pentecoftes, pro-
xim6 futurum, prd Feodo Magni Sigilli noftri tantum folvendo,
profecuturi, fi fibi viderint expedire,
Et ulterius, quia in Parliamento noftro praediao, publica
frequens fiebat Querimonia quod , in D E t e s t a b i l i
SURRECTiONE, Huper fadta , in diverfis Partibus diai Regni ,
quidam Subditorum noftrorum Obligationes , Relaxationes , &
Qiiietas Clamantias, * ipfis invitis, per Metuip & Dunnamfa-
cerc cogebantur, quodque diverfa Cartx, Scripta
Rotuli, Evidentix, & Rentalia Prarlatorum "^"
&
IN-
, Munimenta,
Dominorum , &
Magnatum, ac aliorum Subditorum noftrorutri, Libertates , Feo-
da, & Tenuras fuas tangentia, tempore Infurreaionis prxdiclce,
perperam Combufta fnerunt & Deftrufta, unde ipfis immenfum
provenire poterit prsjudicium, nifi, de ADTenlu Parliamenti, eis
de celeriori Remedio fuccurratur, c • r
Tibi prjecipimus quod, in Villis & Locis prxdidtis, facias li-
militer publice proclamari quod omnes & finguli , cujufcunrique
Status feu Conditionis fuerint qui de hujufmodi Obligationibus,
autres Parfones de noftre Sank, nozfubgitz, Amys, AUiez, Ei- Ann D
dantz, Adherentz, queconqes, tani: par Terre, come par Jvleer, 1,81 *
& noftrc dit Adverfaire de France , & autres Parfones de fon Ric. 1
Sank, fes Subgitz, Amys, Alliez, Eidantz, & AdherenfZ, quel-
conqes , par manerc , forme , & condition , & par fi iong tcmps
a durer, come mefter ferra, ou bone vous femblera,
Et enfement de Treiter, Ordener, &c Accorder,ovefque noftre
dit Adverfaire, ou fes Procurers, fur Alliances, Confederacies,
& Amities, par quelconque voiefoit, en general ou en efpecial,
come vous femblera bon ,
Et, fur quanque ferra enfi Parle, Traite, Compofe, Tranfige,
Pacifie, & Accorde, des touz les Chofes & Articles fufditz &
chefcun de eux, pur Nous & noftre Partie, ovefque ceux de la
Partie Adverfe , de la Fermer & Affeurer par Foy & par Sere-
ment, a doner en TAIme de Nous,
Et de Ottroier & Doner fur ce , & les Dependences , touz ma-
iiersdes Caucions, Seurtees, Promeires, Obligacions, & Lettres
Seallez, tantz & tieux come mefter ferra en ticu Cas, les queux
nous voillons avoir tiel effedt , vigeur , & fermetee come fi Nous
les euflbns done & faite en noftre propre Perfone,
Et de Faire, Executer, Expedicr, & Accomplier, pur Nous
& noftre Partie, tout quanque a Faire ferra en le Cas, & les De-
__iigaLivjiuL,uo, pendences , & quan que nous ferrons meifmes fi noftre propre
Relaxationibus, live Quietis (ilamantiis ^■'per ipfos, ex Metu & Perfone y fuifle prefente, fuppofe que plus efpecial Mandemenc
Duritia , in Infurreftione prxdifta faftis , five de Combuftione ent ferroit requis;
& Deftrudlione Cartarum, Scriptorum, Munimentorum , Evi- Et Promettons, loialment & en bone foy, avoir & tenir^ touz
dentiarum , feu Rentalium hujufmodi fenferint fc gravatos , & jours , Fermez & Agrcable quan que fait ferra , fur touz & chefcu-
conqueri vgluerint, ad Parliamcntum noftrum prxdictum, ufque ne des Chofes avantditz, fur Caucion & Obligacion de touz noz
ad Vigiliam Converfionis Sanfti Pauli , proximo futuram, Pro
rogatum , accedant five mittant , Remedium in eodem Parliamen-
to, de Avifamento & Ordinaticne Prxlatorum . Procerum , &
Magnatum, ac Communitatis Rcgni nofliri prxdidfi, in hac par-
te confecuturi , fi iibi viderint expedire ; non expedtantes, fini-
to Parliamento praedidlo , Remedium fupcr hiis aliquahter opti-
nere :
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte meipfo apud Wcftmonafterium , decimo tcrtio die De-
cembris.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus fer
AngUam.
Ann. D.
1381.
An, f.
R. 1.
Sc;t. f.
R 1. m.
A-
Ann. D.
1381.
A.,. f.
R. 1.
Franc. f.
R. z. m,
7.
»VII.
339-
Ve CondnUubHS pro qmbttfdam de Scotia.
REX, per Literas fuas Patentcs, ufque ad Feftum Pentccoftes,
proximo futurum , duraturas , lufcepit in Protedtionem &
Defenlionem fuam , ac in falvum & fecurura Condudtum fuum ,
Jacohum de Bouglas , Militem , & Jacohum Dominum de Lyyide-
feye Militem, de Scotia, veniendo per Dominium & Poteftatem
Regis, tam per Terram, quam per Mare, infra Regnum fuum
Anglie, cum Q^iaterviginti Equitibus & Hernefiis fuis, ibidem
morando, & exinde verfus didtas Partes Scotiae redeundo.
Tefte R^e apud Weitmonafterium , decimo quinto die De-
cembris.
P«- Concilium.
Confimiles Literas Regis habent,
Georgitis de Dunbarre , Comes Marchiae , cum Quinquaginta
Hominibus & Quinquaginta Equis.
Johannes de Dunharre, Comes de Murref, cum Qiiinquaginta
Hominibus & Quinquaginta Equis.
De Poteflate TraUandi cum Adverfario Francia.
LE RoY a, Reverent Piere en Dieu, Johan, par mefme la
Grace, Ewfiue de Hereford, &c a, noz cheres & foialx, Jo-
han Sire de Cohham, Johan de Deverei/x Capitain de noftre Ville
de Caleys, Meftre Johan Shepeye Dean del Efglife de Nichol,
Briau de Stapilton Capitain de noftre Chaftel de Guynes , & K/-
chard Stury Chivaler de noftre Chambre , Saluz.
Savoir vous faisons que,
Pur Honour & Reverence de Dieu & de Seint Efglife, & pur
le Bien de Paix ,
IDe Tairent dcs Prclatz, Nobles, & autres Grantz & Sagez de
noftre Roialme d'Engleterre,
Et parmy la confiance, quel nous avons de voz fens, difcre-
cions, loialtes, & avifementz,
Vous avons Ordenez, Deputez, Commis, & Eftabiiz, Orde-
nons, Deputons, Commettons, & Eftablions, de noftre certeine
fcience , par le Tenure de ces prefentes Lettres , noz vraiz Procu-
reurs & Meirages efpecialx ,
Donantz & Commettantz a Vous, Cynk, Quatre, Trois, ou
Deux de vous (fi vous Touz ne purrez a ce entendre) pleine Auc-
torite, PoilTance, & Mandement efpecial & general, d'Airem-
bler , Convenir , Traiter , Compofer , Tranfiger , Pacifier , &
pleinement Accorder, fur touz les Debatz, Contencions, * Ques-
tions, Guerres, Riotes, 6c Defcortz,
Meuz & demefnez, ou a mover &demefnerparentre Nous,
noz Uncles, & autres Perfones de noftre Sank, noz Subgitz, A-
mys, AlKez, Eidantz, & Adherentz quelconqes, decea & dela
la Mier, d'une Part, & noflire Adverfaire de Frawe , & autres
Perfones de fon Sank, fes Subgitz, Amys, AUiez, Eidantz, &
Adherentz quelconqes, en general, ou en efpecial, lour Procu-
reurs & Mellages , d"autre Part ,
Et de prendre & accorder, en noun de Nous, touz maneres de
Xricues & Abftinences de Guerres, entre Nous, noi UiKles, &
Biens, prefentes & a venir, fanz jammais faire, dire, ne purpofer,
en Jugement, ne dehors, afcune chofe a rcncontre:
Et au fin que cefte Bofoigne fe purra, par la Grace de Dieux,
meuz prendre effedl & bon efploit (Confiantz autre ii de voz fens,
loialte, & bone difcrecions) Donons & Comettons a vous, Cynk,
Quatre, Trois, ou Deux de vous, Audtorite & Poair cfpeciale
de faire & doner, en Noun de nous, a chefcune Perfone, que
vendra de part noftre dit Adverfaire de Vrance, ou par fa Partie,
ou par aucun autre, devers vous, par caufe de Tefploit de Traite
avantdite, ou par afcune autre enchefon queconqe, voz Lettres de
Sauf & Seure Conduyt & Sauf Gard, fouz voz Sealz, par touz
noz Seignuries & Poairs, ^\ bien par Terre, come par Meer,
fanz Merk prendre ou Reprifail ou autre Grevancc queconque ,
Tantz, & Tieux ,& li fufficiantz, & par fi Long Temps a durer,
come bone vous femblera ou mefter ferra,
Et Promettons, loialmcnt & en bone foy, pur Nous & noz
Heirs, avoir & Tenir Ferme & Agreable qiianque par Vous,
Cynk , Quatre , Trois , ou Deux de vous , ent fait ferra en la for-
me avanwite.
Don. a noftre Paleys de Weftm. le xvi. jour de Decembre,"
TAn de Grace MiJle, Troifcentz, Oetant & Primer, & de noz
Regnes Quint.
Var le Roi ^ fon Confeil.
De falvo OnduBu fro fldediatore .
Francia.
Cfr j4mbaffatoribiiS
LE RoT a tovti nol Lieutenantz, Conftables, Marcfchaux, &c. Ann. D;
par Terre & par Meer Salut & Diledtion. \-iii.
Comme, a TOneur de Dieu, Faifeur de totes Paix, & pour ^„. ^'
efcheuer refFufion du Sanc Humain, Nous aions grant affedtion r. j.
au bien de la Paix eftre entre Nous & noihc Adyerfaire de Fraun- Yrmc j*.'
ce, par qoy nous fommes afifentuz au Traidtie d'icelle, R.z.m.
Et pour ce que, le Reverent Piere en Dieu;, PErcevefjue de n,
Roan , Mediatour du dit Traidtie , doit venir prouchein cs Par-
ties de Picardie, ficomme entendu avons, a caufc du dit Traic-
tie ,
* Nous (Volans pourvcoir a la Seurte de Luy, de fes Genz, •vil.
Familers, Chevaux, Hernois, & Biens quelconqes) avons Priz, ,0. *
Mis, & Receu, Preinons, Mettons, & Recevons le dic Erce-
vefque, avec fcs Gens , Familiers, Chivaliers, Efcuiers, Clers,
Vailez, Chevaux, Hernoiz, & autres Biens quelconques, en nos-
tre fauf & feur Conduit, Protedlion, Tuition, Sauvegarde, &
Defenfe efpeciaalx, en venant, alant, & palTant, par nottre Ro-
iaume de France , es Parties de Picardie , & ailleurs ou meftier fer-
ra, pour le dit Traitie, & lademourant, fejournant, & eux re-
tournant, vcrs les parues de Fraunce, par Terre, & par Meer,
Touz Enfamble , ou par Parties , fi comme il leur plerra , jus-
ques au Nombre de Cinquant Farfons, a Cheval ou a Pie, &
aufiTi fouvent comme il voudront & a faire ferra , par Quatre
Mois, prouchein venant, apres la Date de ces Prefentes;
Et pour ce Nous Mandons, dfc. prout in cateris dt Conduiht
Literis.
Donne par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Paloys
de \Veftm. le xviii- Jour de Decembre , l'An de Grace Mill.
Troifcens, Quatre vyns, & un, &de noz Regnes Quint.
Par le Roi & Jon Co?ifeil.
LE Roi a, touznoz Lieuxtenants, &c. ut fupra ufque ihi, fo-
mes aflentuz au Traite d'icelle, (^ ^«»f /f,
Et pour ce que l^ichol Evefque de Baieux , Engelram pre de
Coucy , Arnant de Corbte Primer Prefident en Parliement, Wf^
las Braque, Johan fre de Sampye, Reignaut de Dormans Mefter
des Requeiles de hoftel noftre dit Adverfaire, & Johan Tahary
Arcediacre de Pontieu, Meflages, Deputez de par rjoftre dit Ad-
verfaire, dovient venir prouchein es Parties de Picardie, fi comme
entendu avons, a caufe de ditc Traite,
' Nous
ET ACTA PUBLICA.
Ann.D. Nous Voulans pourveoir a la Seurte d'euii, de leur Gens, Fa-
13B1. milicrs, &'C. ut fupra.,?nutatisfmitandis.
m
Hic- 2. Donne comme deflus
m- 4-
Z)e Refiitutione Temporalium Epifiopatus Londonienfs.
Ann. D. R E^> DilecSo & Fideli fuo, Nirholao Fiiz Richard, Efcaetori
j.,2{ ' ■*^ fuo in Comitatibus ElTexije & Hercfordia:, Salutem.
An. s- Cum Dominus Summus Pontifex nuper, vacante Ecclefia Ca-
R, i. thedrali Londonienfi, per Tranflationem , Venerabilis Patris, JVil-
tat. 5-. iielmi, ultimi Epifcopi ejufdem, in Archiepifcopum Cantuarienfem,
31 (,. I. eidem Ecclefite Londoniae de, Venerabili Viro, Roherto Brajbrok.,
Canonico Lychfeldenfi , Licentiato in Legibus, providerit, Sc ip-
fum in Epifcopum ejufdem Ecclefix Londonix priefecerit & Pa-
ftorem, ficut per Literas Buliatas, ipfius Domini fummi Pontifi-
cis, nobis inde diredtas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idefn nunc Epifcopus Londoniae, omnibus & fin-
gulis Verbis, in Didlis Literis Bullatis contentis, Nobis & Coro-
iia: noftriB prsejudicialibus , fponte , palam , & exprefse Renuncia-
vit , & Gratis noftrx humiliter fe Submifit , Volentcs eidetn E-
pifcopo Gratiam facere fpecialem;
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia dicli Epi-
fcopatiis Londonienfis, cum Pertinentiis, Reftituimus eidem ;
Et ideo tibi Pr^Tecipimus qu6d eidem Epifcopo omnia Tempo-
ralia Epifpopatus illius, cum Pertinentiis, in Balliva tua, liberesi
falvo Jure cujuflibet.
Teile Rege apud Wjndejore , xxvii. die Decembris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribusfubfcriptis, &c.
De Clero Convocando , fnper Invajtone Gallicorftm.
REX, Venerabili in Chrifto Patri, JV. eadem gratia, Ek&d
Cantuarienf Confrmato Salutem.
Qualiter Inimici noftri Francise, 8e alii fibi Adhaerentes, inter
fe Alligati, & undique hoftiliter Congregati, Regnum noftrum
AngliLB, per Terram 6c per Mare, f.Bpius invaferunt, Mala quam-
plurima, & intokrabilia Nobis & Ligeis noftris, inferendo, 8c,
non folum de hoc contenti , didaim Regnum nollrum & Eccle-
fiam Sandtam, Nofque & totam Linguam Anglicanam * fubver-
tere & deftruere , de die in diem , totis viribus fe conantur , nifi
eorum Malitix, adjuvante Deo, fortius refiltatur, Vos non cre-
dimus ignorare,
Unde, in falvationem Status Ecclefiae Sandtae & Regni, ac
Populi noftrorum neceffariam defenlionem, Sumptus ac Cenfus
& Expenfas inseftimabiles effijndere nos oportet ,
Verum quia, ad ipforum Onerum & Sumptuum fupportatio-
nem , abfque juvamine Fidelium noftrorum , non fuflBcimus , ficut
fcitis, Vobis, in fide & dileclione quibus nobis tenemini rogando,
Mandamus quatinus , tam arduitate Negotiorum prsedidorum ,
quam grandibus Periculis , quse Eccleliae & Regno praedi<flis oc-
culata fide iminere confpicitis, attentis & debite confideratis , Suf-
fraganeos, Decanos, & Priores Ecclefiarum Cathedralium, Ab-
bates, & Priores, & alios Eleitivos, Exemptos & non Exemp-
tos, necnon Archidiaconos , Capitula, Conventus, & Collegia,
totiimque Clerum cujuflibet Dioecefis veftrx Provinciae , ad Com-
parendum coram Vobis, in Ecclelia Sandli Pauli Londonix, vel
alibi, prout expedire videritis, ad breviorem diem quem poteritis,
more folito convocari faciatis ,
Et, eis didis Negotiis & Periculis ibidem expofitis &declaratis,
ipfos ad Subfidium , in hoc cafu competens & neceflfarium , in fup-
portationem didorum Onerum & Sumptuum, nobis conceden-
dum, eo fpecialiiis & cum efficacia, quo magis fciveritis vel po-
teritis, tanta neceflitate cau(ante, inducatis, & partes veftras ad
hoc eflPedualiter apponatisi
Nos, in Cancellaria noftra, de quantitate Subfidii illius, ac de
Terminis Solutionis ejufdem, certificantes : Et hoc, ficut Nos,
& Honorem noftrum , ac Salvationem & Defenfionem Ecclefiae
& Regni prxdidorum, diligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xiv. die Januarii.
Per ipfum Regem (dr Concilium.
Confimile Breve dirigitur A. Archiepifcopo Eborum , Angliae
Primati , de Clero Convocando in Ecclefia Beaci Petri Eborum.
Tefte ut fupra.
Ann. D.
1382.
An. f.
R. 1.
Clauf f.
R.x.m.
•vii.
341.
Pro Pecunia Mutttata , de ^ffignationihus.
Ann D R ^^ ' Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem.
,,82. ■ '•^ Cum, Septimodie Martii, proximo prxterito, diiedtus &
jf^ y ■ fidelis nofter, Johannes Cheyne nobis Decem Marcas, pro Expe-
15 \_ ' ditione Guerrx noftrx, libere & fponte Mutuaverit,
Zibernt. Q."2S per manus Willielmi JValleworth & Johannis Philipot ,
y. R. 2. Reccptorum Denariorum pro Guerris noftris, recepimus,
B». 12. Ac nos prxfato Johavni Cheyne , de didtis Decem Marcis, ad
certum diem, Solutionem per Nos fieri promiferimus, &, ut ei-
dem Johanni Cheyne de Summa prxdidla promptius fatisfadtum
foret, Conceflerimus , pro Nobis, & Hxredibus noftris, quod
Thefaurarius nofterAnglix, pro tempore exiftens, competencem
Aflignationem, pro Solutione five Satisfeftione ejufdem Summx,
in locis ubi meliiis expedire yideret, '^xxiax.o Johaimi Cheyfie h-
cerer.
Volentes & Prxcipientes quod hujufmodi Amgnatio , per di- Ann. D.
dlum Thefaurarium noftrum facienda, in fuo robore perfeveraret ^''Sa."
& firmum locum haberet, abfque Revocacione feu C5ontudi>5tio- Kjc^. i,'
ne, per Nos, vel Hxredes noftros, aut aliquos Otficiarios feu
Miniilros noftrc» in futurum, aliqualiter faciendis, prout in Lice-
ris noftris Patentibus, inde confedis, plenius continetur,
Vobis Mandamus quod eidem Johan?ii Chepi? dictas Decem
Marcas, deThefauro noftro, iblvatis, &, eo inde plenaric fatis-
facto, dicftas Literas noftras Patentes, fibi de Summa prxdifta fic
fadtas, in Cancellariam noftram, ibidem Gincellandas & damp-
nandas, mittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xx. die Januarii.
Confimilia Brevia habent fubfcripti de Summis fubfcriptisi
videlicet ,
IViUielmus Ckre, de Comitatu NorfFolcix, de Quinquaginta
Marcis.
Thomas Bocock , de Viginti Marcis.
Ahbas de Serne , de Viginti Libris.
Johannes Satnon, Johannes Croiuefhaijje , & Johannes de Plum-
tre, de Notynghamia, de Centum Marcis.
* Thomas Fraunceys , Clericus de Com. Derb. de Viginti Li- • vili
^"s- 34.1
Johannes de Sutton, Miles , de Viginti Libris. '
Henricus de Braylesford, Miles, de Decem Marcis.
Johannes Taverner , Johat^nes Hamejfon, & Simon Curteys, Ho-
mines Villx de Gaynesburgh, de Viginti Marcis.
Johannes Playce , Chivaler , de Viginti Libris.
Willtelmus Latymere, de Com. Dorf de Viginti Libris.
Prior de Thurgarton, de Decem Libris.
Henricus de Braylesford, de Decem Marcis.
Radulphus de Wod, de Houghton , de Decem Libris.
Willielmus Dalhy , de Tilton , & Willielmus Vicarius Ecckfta de
Tilton , de Decem Libris.
Richardus Syynond, de Thedyngworth , de Decem Marcis.
Richardus Mold, de Wendey , de Centum Solidis.
Johannes Parfona Ecclefa de Afliewell , Willielmus Vicarius de
Burle , WiUiclmus Vicarius de Hameldon , de feptem Libris , fex
Solidis, & odto Denariis.
Rohertus de Tame, de Colm. Lincoln. de Quadraginta Solidis.
Ahbas de Burton, fuper Trentam, de Viginti Marcis.
Johannes Stormefvjorth, de Welleford,de Quadraginta Marcis.
WiUiehnus Crok , de Decem Libris.
Richardus Adekyn, de Wendovere, de Decem Marcis.
Probi homines ViUa Cirtnceftre , de Quadraginta Marcis.
Abbas Cirenceftre , de Quadraginta Libris.
WiUielmus Smyth, de Catesby , de Viginti Libris.
Simon Bond, de Com. Norht. de Decem Marcis.
Thomas Saraz.in CapeUanus, de Decem Libris.
Robertus Vicarius de Dujlon , de Quinque Marcis.
Simon Lorkpt, de Gildesburgh, de Decem Marcis.
Johannes Lande-math , de la Wolde , de Com. Norht. de De=
cem Marcis.
Ahhas de BeUo loco, de Com. Sutht. de Qyadraginta Libris.
Prohi honmies ViUcS Gippeivici, de Quadraginta Libris.
Homines Villie de Bury , in Com. SufiF. de Quinquaginta Mar*
cis.
Cives Civitatis M^ynton, de Qiadraginta Libris.
Gilbertus Comes d^Angos, de Centum Libris.
Radulphus Epifcopus Sarum , de Centum Marcis.
Abbas de Cogge/oak, de Viginti Libris.
Richardus Bellefouere, Parfona Ecclefix de Norron. WiUielmut
Dilk, de Decem Libris.
Henricus de Coton, de Com. Derb. de Viginti Marcis.
Johannes Foliambre , de Com. Derb. de Viginti Libris.
Homines ViU<s Northamptoniie , de Quadraginta Libris.
Johannes Feure , de Whitecherche, de Viginti Marcis.
Homines de Coggefhak, de Quadraginta Libris.
Johannes Fage , de Roxton, de Centum Solidis.
Ahbas de MiUon , de Viginti Libris.
Probi homines Viilte de Maldon, de Com. Eflex. de Quadragin>>
ta Libris.
Ahbas heata Mariis Eborum , de Centum Marcis.
Venerabilis Pater WiUielmus Epifcopus Wyntoniay de Centum
Libris.
Ahbas de Croxden, dc Centum Solidis.
WiUielmus Epifcopus Ciceftria: , de Centum Libris.
Trior SanBi Swithini Wyntonia , de Centum Libris.
Decanus ^ Capitulum Ecckfite Cathedratis Sarum, de Centum
Marcis.
Prior Chrifii Ecclefta de T-wynham , de Viginti Libris.
Rogerus Keteryche, de Quinquaginta & Tribus Libris.
Abbas de Sanila Ojytham , dc Com. Effex. de Quadraginta Li-'
bris.
Ahbas Eyvefjam.. de Viginti Libris.
Prohi homines Villa Bedefordite , de Viginti Libris.
Prior de Ca/deiveU, de Decem Marcis.
Johannes Leyre , Parfona Ecclefix de Dodyngton , de Decem
Marcis.
Ahhas de WohourneckapeU , de Decem Libris.
Prior de BernetueU, de Viginti Libris.
Probi hoviines ViU<e de Haddeky , in Comitatu Sufiblcix , dc
Quinquaginta Libris.
Radulphus Geddyng, de Huntyngdonia, de Quadraginta Libris.
Prohi homines Villa de Retford, in Comitatu Notynghami» , de
Quadraginta Marcis.
* Johannes Wynriche, de Burford, de Decem Libris. * VII.
Johannes Abbas dt Ofeneye, de Viginti Libris. S+J*
R 3 ' Hettz
134
CONVENTIONES, LTTER^,
Ann. D.
1382.
Henrkus Roper , dc ReJyng, de Viginti Libris.
hichardus CQmes Arundellx, de Centum Libris.
Pro Camerario Scotia,
I r> D EX, fexto die Februarii, per Literas fuas Patentes, a Fefto
^nti. U. f\ Pafch», proxirao futuro, ufque ad Feftum Sandi Michaelis,
^''^^' tunc proximo fequens, duraturas, fufcepit in Proteaionem & De-
fenfionem fuam , ac in lalvum & fecurum Condudlum fuum , Jo-
Uannem Lyon, Camerarium Scotiae, in Regnum Regis Anghae,
cum Quadraginta Equitibus, in Comitiva fua, ac eorum Garcio-
nibus , Hernefiis , & Equis, tam per Terram, quam per Mare,
veniendo,ibidem morando, & exinde ad partes Scotias redeun-
do.
Confimiles Literas habet OjwalJus Epifcofus de Gallovjay.
A
138
An f
B •■
Srot. <•
S 1 »> j
ipfius Confanguinei noftri publice proclamari , &, durantibus Ann. D.
Treugis prxdidlis, juxta formam earumdem, teneri faciatis, 1382.
Ita quod, durantibus Treugis illis, Intercommunicatio inter no- Ric. z'.
ftros & didti Confanguinei noftri Subditos non lit aliqualiter dene-
gata,
Et ulterius omnes & fingulos Mercatores & Subditos prxfati
Confanguinei noftri ( fi qui in Terram prsedidtam ad Intercom-
municandum venerant , & ea de caufa carceraliter detineantur)
dehberari faciatis indilate, &, quotiens idem Confanguineus no-
fter vobis, vel alicui veftrum, in hujufmodi Cafu, fcripfcrit de-
bitum & feftinum fieri faciatis Juftitiae Complementum , '
Areftatofque Subditos fuos (fi quiibidem, fuccelTuris tempori-
bus , quod ablit , fuerint ex hac caufa) penitus & ablque difficulta-
te quacumque deliberari faciacis,
Tam circumfpede in executione praefentis Mandati noftri vos
habentes, ne ex culpa veftra didtarum Treugarum Violatio Parti
noftrae valeat imputari.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Februarii.
Et erat Fatens.
Ann. D.
1382.
An. f.
R. 2.
Tat. f.
R. z.p.i.
m. 31.
Pro Comitijfa Herefordia,
TD EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^ Sciatisquod, . . >,
De Gratia noftra fpeciah, & in auxilium Suftentationis , Con-
fanguineae noftras, Mari^e., unius Filiarum & Hxredum Comitis
Herefordia defundti (qui de Domino E nuper Rege Anglia , Avo
noftro, Tenuit in Capite) ufque ad legitimam .^tatem ejufdem
Mariae,
Quae Confanguineo noftro Comiti t>irhi<e Maritata exiftit , &
in Comitiva Comitiffis Herefoi dite .^ Matris prxdiftae Mariae, tno-
ratur,
Pardonavimus eidem Comitiffie illas Quadraginta Libras, quas
ipfa nobis ad Firmam , pro Manerio de Henton , durante minore
^Etate ipfius Marite, reddere tenetur (videlicet) a Quinto die Fe-
bruarii , Anno Regni noftri Quarto , ufque ad legitimam i^tatem
prxdidtje Mari«.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Februarii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Ann.D.
1382.
An. S-
R. 1.
Vranc. f.
K. 1. m.
Pro Imperatrice & pro Lantegravijfn de Lucemherg,
REX per Literas fuas Patentes , ufque ad Feftum Nativitatis
Sandi Johannis Baptiftx , proximo futurum, duratura<:, fus-
cepit in Protedlionem & Defenfionem fuas fpeciales, necnon in
falvum & fecurum Condudtum fuum , Dominam Lantegravijfam
de Lucemhergh, ac Barones, Milites, Armigeros, & Domicellas,
ac eorum Servientes & Familiares,
Qui nuper infra Regnum fuum Angliae, in Comitiva, cariftimae
Confortis fux, Anna Regitia Anglite advenerunt, & jam ad Par-
tes proprias funt redituri ,
Eundo verfus partes praedidtas in quadam Navi vocata Fligut ,
unde Johanr.es Mutun de Dunkirthen eft Nauta feu Magifter , ac
Navem prxdidtam & Marinarios ejuldem, necnon tam Res, Ca-
meras , Ornamenta , & Hernefia prasfatorum , Domin^ Lantegra-
vijfa., Baronum, Mihtum , Armigerorum , & Domiccllarum qute-
cumque, quam alia Res, Cameras, & Ornamenta ad ufum, .Se-
Johanni Haiifkewode , c^ Snbditis Regis in Italia , de
Imperatore affiftendo.
D EX, Diledtis & Fidelibus Subditis fuis, univerfis & fingulia Ann. D.
*-^ Hominibus ad Arma & Sagituriis, in Villis, Caftris, & For- 1382.
taiitiis, in partibus ItaUx conftitutis, Salutem. An. j.
Cum AUigantix, Parentela, & Amicitias fpeciales, R. i.
Inter, Serenilfimum Principem , Dominum Wenzeflaum , Ro- ^ranc. y;
manorum ^ Boemi^ Regem Uluftrem , Fratrem uoftrum cariffi- R-i.'»-
mum, & Nos, 7.
Ratione , praeciarje Confortis noftrae, Anme Regina Anglia.,
Sororis fua:, quam in Sponfam noftrarafufcepimus,
Initae exiftunt & firmatse,
Vos & quemlibet veftrum afFedluose rogamus, vobis nichilomi-
nus , in Fide & Ligeantia , in quibus nobis tenemini firmiter in-
jungentes, qjatinus aliquibus, didlo Fratri noftro Adverfantibus,
contra prxfatum Fratrem noftrum nequaquam aflTjftatis quoquo-
modoi fet eidem Fratri noftro Opem & Operam, quam poteri-
tis, in Agends fuis, quando & * prout ipfe vos requirit rationa-
biliter, impendatis; ita quod has Literas noftras fibi fentiat vali-
turas,
Et etiam , diledlo & fideli noftro , Johanm Haiukeviode Militi
qui penes didtum Fratrem noftrum retentus exiftit, ut accepimus'
prout idem Johannes, ad ipfius Fratris noftri Commodum & Ho-
norem, vos & quemhbet veftrum requifierit, intendatis.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio , duodecimo die Februarii.
Fer Concilium ;» Farliame?ito.
* VII.
De Pardonationibtts , ad P.eqmfitionem Annx Regin^ conceffis,
Proclamandis,
D EX Vicecomiti Kantix , Salutem.
'^^ Cum Nos nuper, ob Reverentiam
Ann.D;
^ui.. i..v/o ..u^-s-i , ^t/ i->.tT...i.iJLiaui Dei , & ad fpecialem 1382.
Requifitionem Ann^ Regime Angliiz Confonis noltrx carilfimse , ^n. $.
, _ & ut finguh Subditi noftri Corda alliimerent hilariora erga Nos in K- *■
Matris fuae carillimae, empta & fide & diledtione fideliter permanere, de Gratia noftra fpeciali, in Clnuf f :
Parliamento noftro, certas Gratias,Pardonationes,& Re- R-
MissioNES GENERALES, fingulis Subditorum noftrorum prjedi- :
dtorum , quarumcumque Partiura Regni noftri Anglise, eas expof-
cere volentibus,
Certis Perfonis, in Curia noftra nominatis, ac etiam Homini-
bus Civitatis noftrje Cantuarix , ac Villarum Cantebrigive , de
,,, _ .r,sr I r „ . ^ /■ I n.- ■• T- it, Bruggevvater , de Sandto Edmundo , de Beverlaco , & Scarde-
/vtm D R ^^ ^°,f "™ '^T ^^ w!?^ ' ^'^^ Juft.ciario Terrx H.berniae , ac burgh , certis de caufis, dumtaxat exceptis , > « •^" ae
VII.
renilfimtE Domina:, Imferatricis,
in Navi praedidta carcanda.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , odtavo die Februarii.
* Ve Tretfgis Scotta proclamandis , (^ de Intercommumca»do.
1. m.
1382.
An. f.
R. 1.
Scot. f.
R. x.m.
3-
Cancellario noitro ibidem , qui nunc funt , vel qui pro tem-
pore fuerint, Salutem.
Cum , inter cxteros Articulos Treugarum ,
Tam inter , celebris memorije , Doininum E. nuper Regem An-
gliie,^ Avum noftrum, nro Se & Subditis fuis, & David de Bruys
de Scotia , quondam Fratrem iplius Avi noftri jam Defundlum ,
pro fe & Hominibus fuis de Scotia primitus ,
Quam poftinodum inter Nos , & , Illuftrem Principem , Rober-
tum Confanguineum noftrum de Scotia , per , cariflimum Avuncu-
lum noftrum , Johannem Regem CafelU e^ Legionis Ducem Lan-
caftrix, locum noftrum tenentem in partibus Angliae,verfus Mar-
chias Scotiae, pro Nobis & Subditis noftris, & AmbalTatores five
Deputatos ipfius Confanguinei noftri , pro fe & Hominibus fuis
de Scotia,
Initarum & firmatarum ,
Et fubfequenter per nos confirmatarum ,
Sit mutuo Concordatum quod Mercatores & aUi Subditi utrius-
que Partis Intercommunicare pofllnt , durantibus didlis Treugis
libere , pacifice , & abfque Arefto feu impedimento aliquali ,
Nos Treugas praedidtas,
Qirce ufque ad Feftum Purificationis beatae Mariae Virginis
(quod erit Anno Domini Miiefimo, Trefcentefimo, Odiogelimo
Tertio) funt duraturae ,
Et tingulos Articulos earumdem, volentes per Nos, & Subditos
noftros quofcumque inviolabiliter , prout convenit, obfervari, vo-
bis & cuihbet veftrum, in fide & diledtione, quibus nobis tene-
mini, firmiter injungendo, Mandamus quod in lingulis Civitati-
bus, Burgis, Viliis Mercatoriis, & aliis.locis infra Terram no-
ftram prtcdictam , ubi neceffe fuerit, hujufmodi Treugas & In-
Krcommunicationem Mercatorum 6i Subdicorum noftroiura 6c
Facere Ordinassemus & Concessissemus,
Tibi prxcipimus quod, in fingulis Villis, & Locis Comitatus
praedidli, ubicumque expediens foret & necefle, ex parte noftra,
publice proclamari faceres qubdomnes & finguh, qui Beneficium
hujufmodi Gratiarum , Pardonationum, & Remiflionum optinere
vellent (Exceptis Perfonis & Hominibus prxexceptis) ad Curiam
noftram accederent five mitterent Cartas inde , citra Feftum Pen-
tecoftes, proxim6 futurum, pro Feodo Magni Sigilli noftri tan-
tum folvendo, profecuturi, fi fibi viderent expedire, ficut per in-
fpedlionem Rotulorum Cancellarije noftrae Nobis conftat :
Ac jam, de Gratia noftra fpeciali, in praefenti Parliamento no-
ftro, Gratias, Pardonationes , & Remifliones generales , huiufmo-
di praefatis Hominibus Civitatis noftrae Cantuarise, non obftante
Exceptione praedidta, facere Ordinaverimus & Conceflerimus;
Tibi Praecipimus qu6d , in Civitate praedidta , & Suburbiis e-
jufdem, ac aliis locis in Balliva tua, ubi meliiis expedire videris,
ex parte noftra publice proclamari facias , quod omnes & fingula
didtae Civitatis Cantuarix, qui Beneficium hujufmodi Gratiarum,
Pardonationum , & Remiilionum optinere voluerint ( Exceptis
Perfonis praeexceptis ) ad Curiam noftram accedant five mittant,
Cartas inde, citra didlum Feftum Pentecoftes, pro Feodo Mag-
ni Sigilli noitri tantum Iblvendo , profecuturi , fi fibi viderint ex-
pedire.
Tefte Rege apud Weftmonafteriura , decimo quarto die Fe-
bruarii.
P«
ET ACTA PUBLICA.
135
Ann. D.
R
Fro Comite de Strathcm.
EX per Literas fjas Parentes , a Fefto Pafchae , proximo futu-
ro, uiquead Feftum Pafchae, exainc proximo fequens, dura-
turas , fiifcepit in falvum & iecurum Ojnduftum fuum , ac in
Pi-oteLtionem & Defenfionem luas fpeciales , Nobilem Virum ,
Ddv/d Styuiart Comitem de Strathern de Scotia , veniendo pe-
regre ad quxcumque Loca infra Ret^num Regis Anglije fibi pla-
cuerit , cum Sexacinta Perfonis Equitibus in Comitiva fiia , ibidem
morando, & exinde ad Propria redeundo, necnon Equos, Her-
nefii, Bona & Res fua qu«cumque.
Teite Rege apud Weftmonailcrium , vicefimo tertio die Fe-
bruarii.
I 2^2
De ^Jfenfft Regi: , ijtiod, ame primum Diemjnnii ^ nttlli ^;/' ^
de novo confcTibantur Aiilites.
vn.
347-
S-
2.
An.
•VII. * ^^ FruBtibits CardinaliHm Rebellitim , in Dttos Amos ,
34,6. Pafiz concejjis,
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1382. *^ Sciatisquod,
irf». )-. Cum olim, m Parliamento noftro generali, apud Gloceftriam
R. 2. celebrato, Frudlus, Redditus, & Proventus quorumcumque Dig-
Tat.f. nicatum, Pcrlbnatuum, Officiorum, Ecclefiarum Parochialium ,
8.2./). 2. Cinonicatuumque, & Prsebendarum , ac aliorum Beneficiorum
m. 2S. Eccleiiafticorum , quocumque Nomine vel Titulo cenfeantur, in-
fra Regnum & Dominia noftra exiftentium, per Gallicos, feu
aliter Adverjario mjfro FrancLe quomodolibet Adhxrentes, quo-
inodocumque occupatorum, de Coniilio & Avifamento Proce-
rum Regni noftri, & prout Progenitores noftri clarje memoricB,
durantibus Guerris, facere confueverunt , ad manus noftras po-
fuerimus, noitroque iErario Fifcali jufferimus applicari,
Subfequenterque , per aliquos Nuncios feu Ambaflatores no-
ftros,
Ad nos de Proefentia, SanSiiTimi Patris & Domini, Domini
Vrham, dif na Dei Providentia, Sacrofanftx Romana:, ac Uni-
verfalis Eccleiije Summ Pontifids, veri Chrilli Vicarii, redeun-
tes,
Literas feu BuHas Apoftolicas recepenmus, continentes quod
Duas Partes Fruftaum, Reddituum, & Proventuum Beneficio-
rum hujufmodi, per olim Cardinales, fibi Rebelles, occupatorum,
Camerx iux Apoftolicx, propter ipiius Indigentias, Tertiam ve-
ro Partem Reparationibus Beneficiorum eorumdem Reparatione
indififentium, optavit & voluit applican,
Nofque ,
Ipfius Sanfliffimi Patris Indigentias & Sumptus, quos propter
Defenfionem Fidei ac Status fui ipfum indies oportebat impende-
re, in pias confiderationis examine revolventes,
Licet omnia Bona ipforum Gailicorum , feu alias Adverfario no-
ftro Francite quomodolibet Adhaerentium ,
Sicuti conftat ipfos olim Cardinales Gallicos & Limovicenf. qui
jam difto fanftiftimo Patri de Fado rebellant, eidem notorie ad-
b?erere, & hadenus adhxiifTe,
Infra Regnum & Dominia noftra exiftentia, nobis fint de Le-
gc ipfius Regni noftri notorie confifcata,
Volentes tamen eidem fandtiffimo Patri, in tanto Necefifitatis
Arriculo fubvenire,
Voluerimus & de Gratia noftra fpeciali ConcenTerimus ut Col-
leftor , qui , pro parte ipfius fan£biiTimi Patris , in Repno noilro
Anglix foret , pro tempore , de omnibus & fingulis Fruftubus,
Redditibus , & Proventibus Beneficiorum hujufmodi , per olim
Cardinales, eidem fandifTimo Patri Rebelles , eciam i\ puri Galli-
ci, vel alias dicto Adverfario noftro Franciae adhaercntes, forent,
occuparorum , abfque impedimento noftri Officialium vel Mini-
fLrorum noifrorum quorumcumque, ad Ufum & Utilitatem ipiius
(anftiiTimi Patris & Reparationum praedictarum libere difponere
valeret , in forma , Nobis in diitis Literis Apoftolicis exprefTata ,
ufque ad Feitum omnium fandlorum , proximo jam prseteritum ,
prout in Literis noftris Patentibus , inde confedis , plenius conti-
netur,
Nos, ex Avifamento & AfTenfu Concilii noftri, &ad Suppli-
cationem, Venerabiiis in Chrifto Patris, f-/^. Archiepijcopi Cantiia-
rienjis, totius Anglix Primatis, de uberiori Gratia noitra Volumus
& , Tenore Praefentium , Concedimus quod , a difto Fefto Om-
nium Sanftorum , ultimo pricterito, per Duos Annos continuos,
excunc proximo futuros , Colleftor didi Domini Summi Pontif^-
cis, qui pro tempore in difto Regno notfro fuerit, de omnibus
& fingulis Fru6tubus , Redditibus, & Proventibus Beneficiorum
hujufmodi , per olim Cardinales, eidem SandtifTimo Patri Rebel-
les , etiam fi puri Gallici ', vcl alias dido Advsrfarh ^iojiro Fran-
ti<e Adhjerentes , extiterinc , occupatorum , abfque impedimento
noftri Officialium vel Miniftrorum noftrorum quorumcumque,
ad Ufum & Utilitatem ipfius SandiQRmi Parris & Reparationum
praediftarum , libere difponere valeac in Forma , nobis in didis
Literis Apoftolicis expreftata;
Refervatis Nobis feu Deputandis per Nos Supervifu & Ordina-
tione ipfarum Operationum , quas nullo modo volumus pr^cer-
mitti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xxvi. die Februarii.
P*r Brew de Trivato Sigilk.
T E Roi atouzceux, qui ceftes Lettres verront, Salux.
-*— ' Come, par entre les Meilages & Dcputez, de Nous & de R-
noltrc Advsrjaire de France , alTemblez pur Tretee de Pees , es ^ranc. y.
Parties de Picardie, a ia darrein Journee , tenuz en Moys de Feue- R. ^-m.
rer, darrein paflez , foit , par certeins C.mfes, entre autres Cho- 7-
fes , Parlez , fur le Pleifir de Nous & de noltre dit Adverfaire ,
que nulie notable Armee, par Meer, ne par l^erre, pur pafTer es
Roialmes d'une Qiftee ou d'autre , novelles Creues & Retenues
des Gentz d^Armes, eii plus granc Nombre qui fonc a prefent, 011
font acuftumez. a ei1;re es Frontiers, ne aiiioars, de l'une Partie ou
de i'autre,ne ierront faices par devancie primer jour de Juyn pros-
chein venant,
Et iur ce, par noz ditz MefTages, eftoit Demandez que, en ce
Cas , le Marefchal de France, & la Poair, novellement envoiei
ovefque Luy as Panies d'Aquitaigne, foient Repellez, & que nul
autre noveile Armee ne Poair ne ierroit mys par noftre dic Adver-
faire fur fes Frontiers, ne nulle aucre Guerre faite de fa Part , fors-
que par les Garnilbns acuftumez.,
Si come par noz ditz MefTages Nous ad efte plcinement repor-~
tez,,
Sachez Nous eftre accordez a ce qui defuis eft efcript, & le
Garderons & Ferrons loialment Garder, pur noft:re Coilee, par
noz.Subgicz, fur la fourme avantdite , par enfi que le dit Marefchal
de France , ovefque le dit Poair , envoiez as Pai ties d' Aquitaigne ,
& toutz autres Poairs , fi nulles foient de novelle envoiez depar
noftre dit Adverlaire , fur les Frontiers , ou aillours fur noz Terres
& Seigniures , aucrement qui n'ad efte acuftumez d'eftre fait par
luy fur les Garniibns , foient Repellez de Fait, deinz vint jours,
profchein enfuantz apres ce que noz Meflages & Deputez ferronc
Accordes avec les MeiTages & Deputez de noftre dit Adverfaire
fur ceftc Article , & auxint par enfi que nuUe autre novelle Armee
ne Poair ne foit mys ou envoiez par noftre dit Adverfaire fur les
dit Frontiers , n'autre Guerre faite de fa Part , ii noun par les Gar-
nifons acuftumez , pendant le dit primer jour dejuyn, ficome
come par noz ditz Meflages eftoit demandez.
Don. par Tefmoignance de noftre Granc Seal, a noftreChaftel
de Wyndefore, le Tierce jour de Marcz.
Par It Roi ^ fon Confeil.
De ajfenfn Regis , qaod Notabiles & folempnes Perfonas , ad
TraBandtim de Pace , ad condiElnm diem deflinabtt,
LE Roi a touzceux, qui ceftes Lettres verront, Salutz. Ann. D.
Come, par entre les MefTages & Deputezde Nous & de I382.^'^
noftre Adverfaire de France , aiTemblez pur Traitie de Pees, es ■'ii. f.
Parties de Picardie, a la darreine Journee, renuzen Mois de Fe- R- ^-
verer, darrein paiTez , foit par certeines cauies, entre aatres cho- M<lem.
fes, Parlez, fur le Pleifir de Nous & de noftre dit Adverfaire, w. 8.
que,
Pur favoir la Volente & Entention de Nous & de noftre dit
Adverlaire, tant fur le Principal touchant le Faitde laPees, come
fur les Trieues touchez a mefme le Journe , & des Circumftances
& Dependences du dit Fait Principal (c'eftaiTavoir) des Modihca-
tion & Limitation de Resort & de la Soverentee,
& de les Terres , & de autres chofes , dont autrefoitz ad efte Par-
lez,
Les ditz MetTages irroient, chefcun de ibn Coftee, devers fbn
Seignur, & quc mefmes les Meflages, ou autres, tieux come pler-
ra a Nous & noftre dit Adverfaire , revendront , le prinier jour
de Juyn , profchein venant , pur cftre Aflemblez les uns ovefque
les autres , & pur reponer & dire rEntention de Nous & de nos-
tre dit Adverfaire,
Et que les ditz MefTages, chefcun envers fon Seignur, ferront
le mieulz q'ils purront pur le bien de la Bufoigne , enfi come pro-
mys Tont,
Et queGrantz Seigneurs & Notables, de Tun & de rautre,vei-
gnent a dic primer jour de Juyn, pur pluis toft venir * (au Pleiiir
de nolb"e Seigneur) a bon Conclulion des Choies defuifdites ,
Sicome par certeines Lettres , ent faitz , & enfeallez Ibuz le
Seal de PErceveJque de Rouan , Mediatour fur le dit Tretee , Nous
cft apparuz pluis au plein ,
Sachez nous, a la Reverence de Dieux, & au fyn que Defaute
ne foit trovee de noftrc Part , eftre acordez dEnvoier , au dit pri-
mer jour de Juyn, noz MefTages iblempnes (c^eftalTavoir) noltre
Uncle Johan Roi de Cajielle & de Leon Duc de Lancaftrc, ou
noftre Uncle Thomas Coujite de Bukyngham , noftre trefchere Frere
Thomas Cou?tte de Kent ,&c noz Meflages q'eftoient au darrcinTre-
tee avantditc ; par enfi que noftre dit Adverfaire face iembleable*
ment de fa Partie.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre ChafteH
de Wyiidefore, le Tienc jour de Marcz.
Far le Roy <^ fon Confeil.
•vn»
348.
T)e Sttmpttibus , in DuElione Regine , a partibtis Alemannite.
Ann. D,
0 EX Omnibus, ad quos, &c. Saluiem. 1582.
•■■^ Sciatis quod Nos, A». 5-.
Confiderantes magnos Labores & Sumptus, quos , diledlus & R. 2.
fidelis Miles nofter, Simon de Burle , in Obfequio noftro, habuit Pat. j-.
ia ViagiOj quod de Prascepto noftro faciebac , ad partes Aleman- R.i.p.t.
tax m. «1.
136
CONVENTIONES, LITER^E
Ann. D. nia: & Bohemia:, causa Carij]im£ Confortis noftra: Regina , profi*
1382. cifcendo, & ad eam ad Partes iftas penes nos ducendo,
Kir. i. Occalione cujus Viagii ipfe in debitis multiplicicer tenetur ut ac-
cepimus,
Dedimus & CoNCESSiMUS prxfato 5;wj9«; , in auxi-
lium fupportando onus Debitorum fuorum praedictorum , in prx-
fencia & de AffenfLi , carilTimi Avunculi noftri , yohannis Rcgii
CaftelU (^ Legionis Ducis Lancaftrias, &, diledorum & fidelium
noftrorum , Comitis StafFordias Confanguinei noftri, Michaelis de
la Po!e , & Johannis de Montagu Sencfcalli Hofpitii noftri , Ca-
ftrtim de Emelyn Uchench in Comitatu Kermerdyn in Suthwallia,
Quod quidem Caftrum Ricardus de la Bere Chivaler defun(5tus
tenuit pro Termino Vitx fux , Reverfione inde ad Nos & Hse-
redes noftros, poft Deceffum fuum, fpeftante,
Habendum, cum omnibus Dominiis, Franchefiis, Liber-
tatibus , Elcaetis, & aliis quibufcumque, ad didtum Caftrum per-
tinentibus, a die Obitus ipfuis Ricardi, pro Termino Vitx prsefeti
Simonis, de Nobis & Hseredibus noftris, per Servitia inde debita
& confueta ,
VoLENTES & CoNCEDENTES pro Nobis & Haeredi-
bus noftris , ex uberiori Gratia noftra , quod per Duos Annos,
proximos pofl" mortem prxdidi Simonis , Executores feu AlTigna-
ti fui habeant idem Caltrum , cum omnibus Dominiis, Franche-
fiis , Libertatibus , Efcaetis , &c aliis quibufcumque , ad didtum
Cafrrum pertinentibus , & omnia Proficua eorumdem , abfque
aliquo nobis vel Hxred bus noltris inde reddendo , ad faciendum
inde Executionem Teftamenti prxdidti Simonis ;
Ita quod, poft dictos Duos Annos prxteritos , poft mortem ip-
fius Simonis , didtum Caltrum , cum Dominiis , Franchefiis , Li-
bertatibus , Efcaetis, & aliis quibufcumque, ad diftum Caltrum
pertmencibus , ad Nos & Hxredes nollros integre R E v e r t a-
TUR.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium j decimo quarto die Martii.
Per Breve de Privato Sigillo.
ET Mandatum cft Jufticiariis & Camerariis Regis Suthwallix,
& eorum cuilibet, quod eidem Simoni dictum Caltrum,cum
Dominiis, Franchefiis, Libertatibus, Efcaetis, & aliis quibufcum-
que, ad diiftum Caftrum pertinentibus , una cum Exitibus & Pro-
ficuis , inde a die Obitus prxfati Rjcardi , Liberari faciatis
Habendum juxta Tenorem Literarum Regis prxdiiftarum ;
vult enim Rex ipfos , & corum quemhbet , inde erga ipfum Re-
gem ab eodem die exonerari.
Tefte ut fupra.
De Cujiodia commiffa.
* Super Chftodia In/ularum de Jerefey (^ Gernefej , <ie
Poteflatihns.
Ann. D. fJ E^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1382. Volentes pro Salvatione & Securitate Infularum noftrarum
An. f. de Jerefeye , Gernefey , Serk, & Aurncy, ac Quiete Subditorum
R. 1. noltrorum habitantium in eifdem , gratiose providere,
Traa. f. Et de circumfpecta Fidelitate, Deiiberacione, & Induftria, di-
R. i.OT. ledi & fidclis noftri , Hugonis deCahylegh, Cultodis Infularum
f, prxdidtarum, plenam fiduciam optinences,
Eidem Cuitodi , ejufque Loca tenentibus , five Dcputatis, in
Infulis prxdittis, & eorum cuilibet, tam ad facicndum & compo-
nendum quafcumque Ordinationes Gucrrarum , quas pro Salvatio-
ne Infularum prxdictarum & Caftrorum didtarum Infularum, ac
pro Refiltentia & majori Gravamine Inimicorum noftrorum, jux-
ta Difcretiones fuas , fore vidtrint magis uciles , rationabiles , ac
etiam oportunas , quam ad Homines & Terras fupcr Cofteris Nor-
mannix , qux extra Redemptiones Villx & Caftri de Chirburgh
exiltunt, prout melius per Guerrarum Ordinationem & Conque-
ftum expedire poterunt , Redemptioni & Obedientix Caftri noltri
de Gurry in prxditta Infula de Jerefeye ponendum ,
Necnon ad Literas de falvo Condu6tu , Prifonariis ac aliis ad
Redempcionem policis , quos pro Redemptionibus fuis folvendis
infra Infulas prxdiftas venire contigerit , & etiam quibufcumque
aliis, qui cum Vidualibus , dumtaxat ad Caftra & Inliilas prxdi-
«Sa , feu earum aliqua , pro Munitione eorumdem , ac Suftentatio-
ne Fidelium noftrorum ibidem, venire voluerint, prout juxta Dis-
, creciones fuas mehus & fecurius fieri poterit, dandum & conce-
dendum ,
Et ad quxcumque Molendina , five Loca , vel Situs Molendi-
norum , infra Infulas prxdidas , qux per Guerras ante hxc tem-
pora deftrudta feu proftrata fuerunt , quibufcumque, ea recipere
& fuis Sumptibus Rexdificare feu Reparare volentibus, pro mo-
derato Termino Annorum Dimittendum , Arencandum , & Con-
cedendum , prout juxta Difcretiones fuas pro Commodo noftro
fiierit rarionabiliter faciendum ,
Liberam Licentiam & plenam , Tenore Prxfentium , Concedi-
mus & Committimus Poteftatem :
Ratum , Gratum , & Firmum habentes & habituri quicquid idem
Cuftos , aut ejus Loca tenentes vel Deputad, feu eorum aliquis,
rationabiliter Ordinaverint , Fecerint , Dimiferint , Arentaverint ,
feu Conceflerint in Prxmiffis, feu aliquo Prxmifforum;
Dantes univerfis & fingulis Ballivis, Juratis, Prxpofitis , Mini-
ftris Officiariis , Fidelibus , & Subdiris noltris Infularum prxdidta-
rum , & aliis quibufcumque , quorum intereft , Tenore Prxfen-
tium , firmiter in Mandatis quod eidem Cuftodi , ac Locum te-
nentibus & Depucatis fuis prxdidtis, in Executione Prxmiflbrum,
auxilientur, confulant, & intendant, ut eft jultum.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. apud Weftmonafterium, decimo quinto die Martii.
Per Ccncilium.
1382.
Ric X.
R'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. An. j.
Sciatis quod , per Manucaptionem Fetri Payne Perionx R. 2.
Ecclefix de Hydeburn Worthy , de Comitatu Sutnamptonix , ibii.
Willielmi de Bole Clerici , & Johannis Newport de Comitatu Es- m. 6.
fexix, comifimus, diledto Clerico noH.ro ,Rogero de Walden^Vtt-
fonx Ecclefix de Drayton in Comitatu Leyceftrix, Cultodiam
omnium Terrarum & Tenementorum , ad nos pertinentium , quae
fuerunt Reginaldi de Carteret Milicis defundli , qui de nobis tenuit
in Capice, in Infula de Jerefeye , in manu noftra,per mortemprx-
fati Reginaldi , & ratione minoris JEims Philipfi Filii & Hxredis
t]\.\(dcmReginaldi, exiftentium,
Habendam , una cum Exitibus, inde a tempore mortis prxdiifti
Reginaldi perceptis , ufque ad legitimam vttatem Hxredis prxdi-
dti , Reddendo inde nobis , per Annum , Decem Libras ad * * VII.
Scaccarium noftrum Anglix, ad Fefta Pafchx & Sandti Michae- IS"-
lis , per xquales Portiones :
Ita quod , fi aliquis impofterum plus pro Terris & Tenementis
prxdidis dare voluerit , tunc idem Rogerus plus pro eifdem No-
bis reddere teneatur ,
Et quod omnia Onera, didtis Terris & Tenementis incumben-
tia live fpectantia , faciat & fupportet , quamdiu Cuftodiam habue-
rit fupradictam :
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xv. die Martii.
Per Billam Thefaurariis.
De non contrariando vel impHgnando Regiflra ^ Libros Regis^
in ^rchivis , infra Caflrum Burdegalia , exiflentia.
R^
E X , Diledis & Fidelibus fuis , Senefcallo Dominii noftri A- Ann. D.
quitanix, Conftabulario Civitatis noftrx Burdegalix, Judici- 1382.
bus Appellationum fuperioritatis noftrx Aquitanix , ac aliisjudici- -^»- f-
bus, Majoribus , Juratis, Civitatum & Locorum , necnon OfS- R- 1.
ciariis, Ballivis , & Miniftris noftris ; ubicumquc per Dominium ^i*fc- f.
noftrum prxdiftum conftitutis , qui nunc funt, vel qui pro tem- R- i. m.
pore erunt , & eorum Loca tenentibus, ac aliis Fidelibus noftris "•
Dominii noftri praedidi,
Salutem.
Ad noftrum jam noviter pervenit Auditum qu6d nonnulli Bur-
genfes, diftx Civitatis noltrx Burdegalix, & alii de Partibusprx-
diiftis ,
Qui divcria Terras, Dominia, Hofpitia, & aliaTenementa ibi-
dem de Nobis, per certuin Annuum Redditum, vel alia Servitia,
Unde Libri & Regiltra noftra , in Archivis noftris infra Ca-
ftrum noftrum Burdegalix exiftentia, mentioncm fticiunt plenariam,
Tenent & de jure tenere debent,
Eifdem Regiftris & Libris {qux ibidem per Ducentos Annos
& amplius continue remanferunt) in Judicio ^ extra contraire, &
illa pro viribus impugnare nituntur, & Rcddirus & Servitia,nobis
dc Tenuris fuis, per eadem Regiltra & Libros debita , folvere &
facere contradicunt jam de novo, quod, fi fieret , non folum in
noftri grave Dampnum , verum etiam in noftri & Hxredum no-
ftrorum Exhxredationis Periculum c^eret manifefte ,
Nos , Regiftra & Libros illa (qux Antiquitate hujufmodi fijlciri
dinofcunturj de tanta ac tali auctoritate reputantes, quod alicuiLi-
geo noftro , ad allegandum , contra eadem , feu eildem in aliquo
contrariandum , Nobis inconfultis , abfque Specialitate de Regia
Alajeitate primo opcenta, injudicio vel excra , Audientia aliqualis
dari non debeac, & Hoc vobis & aliis, quorum intereit vel inter-
erit, fignificamus per Prxfentes;
fnhibentes infuper , Tenore Prxfentium, vobis & cuilibet ve-
ftrum, ac aliis quibufcumque Subditis noftris Dominii noftri prx-
dicti , diltridtius quo poterimus , ne quicquam , quod in noftri
Dampnum vel Exhxredationcm in hac parte aliqualiter cedere po-
terit, atcempcetis de cxtero, nec attemptent vel faciant, aut faciat
veftrum feu eorum aliquis, fub Periculo quod incumbit.
Dac. fub J^Iagni Sigiili noftri Teflimonio , in Palatio noftro
Weftm. XX. die Martii.
Pro Epifcopo Dnnolmenji.
13 E X Omnibus, acf quos, &c. Salutem. Ann. D.
*^ Volentes pro Majori Quiete , Venerabilis Vzttis , Johannis 1382.
Epifcopi Dunohnenfis ., An. f.
Conlideratione quod ipfe nulla Dominia five Villas, ad Epifco- R. 1.
patum fuum perrinentia, prope Civitatem noftram Londoni.r , vel Pat. f.
in partibus iftis optinet, ubi Equi ipfius Epifcopi,ciim ipfe adPar- R.i-f.i.
liamenta feu Concilia noitra veneric, holpitari valeant, 1». 12.
Gratiose providere,
Conceff:mus eidem Epifcopo , pro tempore fuo, qu6d, quq-
tienfcumque ipfum ad Parliamenta ieu Concilia noftra , usque Ci-
vitatem noftram prxdicftam , feu alia Loca Vicina, venire conti-
gerit, Gentes de Familia fua, & Equi fui, in Villa de Stratfordia
atteBowe hofpitari poffmt libere & abfque ImpedimentoMiniftro-
rum & * aliorum quorumcumque, prout Gentes & Equi Thomie , • VII.
quondam Epifcopi Dunohnenfts , Prxdecefforis fui, ibidem hofpita- jj-i.
ri confueverunt;
Nolentes quod Villa prxdifla , per Senefcallos , Marefcallos,
Herbergeatores Hofpuii noftri , ieu alios quofcumque, Alicui al-
teri, pro Herbcrgagio, intetim aliqualiter liberetur;
In cujus, &C.
Tefte
ET ACTA PUBLICA.
ni
Tefte Rege apud Weftmonafteriutn , xxvii. die Martii.
Fer ipfim Regem
Super Modificatione Treugarum Framia.
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront, Saluz.
Come , par entre les Meirages & Deputez de Nous & de
noftre Advcrjaire de France , aflemblez pur Traitier de Paix, es
Parties de Picardie , a !a darrein Journee , tenuz en ceft prefent
Moys de Marce, feulle par certeins Caufes, entre autres Chofes,
Parlez, fur le Pleiiir de Nous & de noftre dit Adverfaire, quenul-
le notable Armee , par Terre, ne par Meer, pur palTer es Roial-
mes d'une Coftee ou d'autre , novelles Creues & Retenus des
Gentz d'Armes , en plus grant Nombre qui font a prefent , ou
de rautre,ne ferront faites par devant le prcmer jour de Juyn pros-
chein venanr,
Et fur ce, par noz, ditz Meftages, eftoit Demandez que, en ce
Cas, le Marefchal de France , & la Poair, novellement envoiez.
ovefque Luy as Parties d'Aquitaigne , foient Repellez, & que nul
autre novelle Armee ne Poair ne lerroit mys par noftre dit Adver-
faire fur les Frontiers, ne nuUe autre Guerre faiie de fa Part, fors-
que par les Garnifons acuftumez,
Et auxi alors eftoic demandez , par les Meftages de noftre dic
Adverfaire, que touz L-eutenantz ou Capiiains, ii nulles foient es
Parties de Guyen depart nous iur les Chaumps, autrcs qui fonc
accuftumez pur faire Guerre de Fortereffe au FortcrenTe, foienc
par nous Repellez, en le meen temps, iicome par noz ditz Mclla-
ges Nous ad efte pleinement reportez,
Sachez Nous eftre accordez a ce qui defuis eft efcript , en tant
que Nous touche , & le Garderons & Ferrons loialment Garder ,
pur noftre Coftee , par noz Subgitz , fur ]a fourme avantdite ,
& par efpecial ferrons Repeller touz les Lieutenaniz & Capi-
tains, qi fonc es Chaumps es dites Parties de Guyen depart nous,
autres qui ibnt accuilumez pur faire Guerre de ForterefTe au For-
tereflfe , tanque au dit Jour come dit eft , <Sc ce oue couc le haft
qui fc purra, fanz fraude ou mal engyn,
Parenfi que le dic Marefal de France , ovefque le dit Poair,
envoiez as Parcies d'Aquitaigne , & coutz autres Poairs, fi nulles
loienc de novclle envoiez depar noltre dit Adverfaire , fur les
Frontiers , ou aillours fur noz Terres & Seignuries , autrement
qui n'ad efte aucuftumez d'eftre faic par luy fur ies Garniihns,
ioienc Repellez de Faic , oue coute la hafte qui faire fe purra ,
fanz fraude ou mal engyn ; & auxint parenfi que nulle autre no-
velle Armce ne Poair ne foic mys ou envoiez , par noltre dit
Adverfaire , fur les dices Fronciers , n'autre Guerre faite de fa
Parc , ii noun par les Garnifons acuftumez , pendant le dic primer
jour de Juyn ,
Ec, ftir celle matire & fourme , nous envoions defmaincenant
noz Lettres , as ditz Parties de Guyen , par noftre Coneftable de
Burdeaux, pur ce faire depar Nous.
Et come , en outre , feuiTe, a la dice darrein Journee, parlez,
par la IVIediacion de , ReverenC Piere , rErceveji^ue de Roua» ,
Moyen du dite Traicee, en prefence des Meifages defuifdites, par
voie de Reporc , fur Plefir de Nous & de noitrc dic Adverlaire,
queTrieus parciculers foienc prifes, d'une Coftee & d'aucre, es di-
tes Parties de Picardie , de Gravenyn^ jufqes a Somme, & par
tout le Countee de Poncieu, camque al Septiime Jour du dicMoys
de Juyn ;
Sachez que noftre Volente & Entention eft , que nulle Guerre
notable fqit faite, en le meen temps, autre q'ad cile acuftumeen-
tre Garniibn & Garnifon ;
Mes de prendre generalment Trieues , iftint Parlez, pur cieu
temps, nous ne fumes Advifcz, quancau prefenc, de ceo faire.
Don. par Tefmoignance de noitre Granc Seal , en noitrc Palois
de Weilm. xxviii. Jour de Marce.
■ Par le Roi ^ fin Covfiil.
* De Parliamento jHmmonendo in "Terra, Hibernix.
D EX , Cariftimo Confanguineo & fidcli noftro , Rogero de Mor-
'^ tuo Mari Comici MarchiiE , Locum noftrum tenenci in Hi-
bernia, Salucem,
Ad veftram, ac Prxlacorum, Magnacum, Procerum, & Com-
munitatum Terrae noilrae Hiberniaj , Notitiat» deduci volumus
, qualiter Onera,
Noftris humeris, pro Regimine & Salvatione Regni noftri An-
gliic, & Terrx noilroe Hiberniae, & aliorum Terraram & Loco-
rum noftrorum, necnon Expeditione Guerrarum noilrarum, mul-
tipliciter incumbentia,
Sine magno Labore & Sumptibus immenfis fuftineri & manu-
teneri non poterunc ,
Ac jam ad noftrum pervenit Audicum qubd Edmundus de Mm--
tuo Mari , nuper Comes Marchise , Locum noftrum cenens in di-
cta Terra noftra Hiberniae , Diem fuum claufic excremum , per
quod expediens eft iSc neceffe qubd , pro bono Regimine , Salva-
tione, &: Defenfione Terrje noftrac praxiidtx Magnum Parliamen-
tum ibidem per vos ceneacur ;
Et ideb vobis Mandamus qubd, cum omni celericate qua com-
mode fieri poteric, Parliamentum, in eadem Terra noltra dePrx-
latis , Magnatibus , Proceribus , & Communitatibus , ad certos
Diem & Locum, quos ad hoc provideritis , fummonerifaciatis,
Et,
Confideratis Statu didx Terrje noftrje & Expenfis quampluri-
mis, quas circa Expeditionem Guerrarum noftrarum , juxca Pro-
pofitum , quod cepimus , ad Partcs Exteras, Deo volente, cum
Tom. III. P. III.
Ric. 1.
Comifiva ad hoc Competenti, Tranfmeare, apptinfire Bpdrtebic, Ann.D.
Et hiis Expolitis Praelatis , Magnaiibus, Pioceribus, & Com- 1582.
muniiatibus dida; Terrx noftrx Hibcrnix,
Iidem Prajlaci , Magnaces , Proceres, & Communitaces incer fe
cradtent & confulant , in Parliamento prxdicto, diligenter ikm de
bono Regimine , Salvatione , & Defenfione Terrx noftrx prae-
diiftie , quam de Supportatione Oneris, ex illis Caufis, pro parte
fua, neceirarib facienda & adimp'enda,
Et nos , pro Paite noftra, feniper prompti erimus Bi pirati ap-
ponere quod commodc poterimus ex causa fupradifla,
Et quid perdiftos Prselatos, Magnates, Procerej, & Commu-*
nitatis in diclo Parliamento Ordinatum, Confenfum, & Actam
fuerit, nos in Angli.im, per Nuncios idoneos, ex parte diftonim
Pra'!.itorum , Magnatum, Procerum, & Communitatum e'igen-
dos , cum omni feltinatione poflibili , quacumque excufatione poft-
pofita, certificctis,
Et lioc , ficuc Nos, & Honorem noiftrum, ac .Salvationem &
Defenlionem Regni noftri Anglix & Terrne noftrie Hibernix»
necnon Expedicioncm Guerrarum noftrarum, diligitis, nullo mOi
do omittatis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xxix. die Martii.
Per ipjum Regem <^ Concilmm.
Li^as
o
cnm H^reticis , quacmejHe Tirmitate roboratas ,
Nftllas.
e e
URbanus Episcopus, Servus Servorum Dei , ad futu- Ann.D,
ram Rei memoriam. 1582,
Inter Solicitudines varias, quibus aifidue premimur , illa pocifiii- An.$.
me pulfat & excicac mencem noftram, uc circa Salurem Anima- r. 1.
rum Chrifti fidelium folicicis ftudiis intendamus , & ne Fideles ip- ex AU'
fi, ex Confortio & Parcicipacione Sciirnacicorum feu Ha;retico- togr.
rum, labefadari valeant, adhibeamus Remedia oporcuna.
Sane ad noftrum nuper pervenit Audicum , qubd tam, Carifli-
mus in Chrilto Filius nofter , We?icejlaus Romamrum c-r Bchei/ii^
Rex Illuftris, quam etiam, Clarx m.emorix, Carolus Ro^nanorum
Imperator., & ipfius Regis Genitor, fimul vel fuccetlive, nonnul-
las Confoederaciones, vel Colligaciones , feu Ligas, & Conventio-
nes cum Diverfis Regibus , Principibus , Ducibus, Comitibus,
ac Magnatibus, Nobilibus, & certis aliis , inierunt feu fecerunt,
& qubd aliqui ex hujufmodi Regibus , Principibus , Ducibus ,
Comitibus , Magnatibus, feu * Nobilibus, autaliis, tunc eranc
feu poftea funt effedti Sciimacici feu Hacrecici manifefti , & ab U-
nicate Sandtx Romanae & Univerfalis EccIefiiS Separacj , quamvis
per Nos alias declarati non fint :
Nos i"itur.
Attendentes qubd hujufmodi Conf<jederationes , Colligatlones,
& Ligx , feu Conventiones (faftx cum hujufmodi Haereticis auc
Scifmaticis, poftquam tales eflefti erancj funt Temerariae, IUicitx,
& ipfo Jure Nullae (ecfi forte , ante ipforum Lapfum in Scifma
feu Hxrefim , initx feu faftx fuiflenc) eciam 'ti forenc Juramenco
vel Fide data firmatx , auc Confirmatione Apoitolica vel quacun-
que Firmicate alia rotxjratte, poftquam cales, uc prxmiccicur, funt
effeiti, eo ipfo cam idem Rex, quam alii, qui fbrfan una cum eo
hujuirnodi Confcederationes , CoUigationes , & Ligas, ieu Con-
ventiones cum talibus inierunt feu fecerunt , & ad quos hujufmodi
Confoederationes, Colligationes , Ligae , ieu Conventiones quo-
modolibet excendi polTunc, & quorum incereft vel incerelTe poce-
ric, ab earum Obiervacione Abfoluti exiftunt, illalque ipfis fervare
non debent,
Quinimo ipfe Rex hujufmodi Scifmaticos & Hxreticos , ratione
Imperii , ad quod Eledus & per Nos approbatus exiftir , in favo-
rem Sandtx Romanx ac Univerfalis Eccleliae, cujus eft Advoca-
tus, pro Poffe perfequi tenetur, quodque omnis Communio cum
talibus Hsrecicis feu Scifmaticis nimis periculofa exiitic , cum nulla
fic prorsus nec effe debeat Participacio Lucis ad Tenebras, aut
ChriftiadBelial,
Ec cupientes, fuper hiis Animarum Saluci, & Honori, ac Scacui
ejufdem Regis & aJiorum, quorum incereft, uc praefenur, falubri-
ter providere , ac Periculis & Scandalis, quae ipfis exinde prove-
nire poffenc , ucilicer prsecavere ,
Eundem Regem & omnes alios, quorum incereft, vel incereffe
poceric j Auftoritate Apoftolica , Tenore Prxfentium , Declara-
mus fuiffe & effe ab earumdem Confcederationum, Colligatio-
num, Ligarum, & Conventionum obfervacione penicus Abfolu-
tos, & ad earum Obfcrvacionem aliquatenus non teneri, illafque,
quatenus de Fadto procefferunc , Cailamus , Irritamus , & nullius
eire Decernimus Firmicacis.
Etinfuper, cupientes Animarum Periculis obviare, tam eideni
Regi, quam etiam omnibus hujufmodi aiiis, quorum intereft, feu
intereffe poteit , Tenore Prxfentium , diitrifiids Inhibemus, nb
Confoederationes , Colligationes , Ligas, aut Conventiones hujus-
modi aiiquatcnus obfervent, feu ab aliisfervari quomodolibet per-
miccanc :
Decernences ex nunc Irricum & Inane quicquid in concrarium ,
a Quoquam , quavis AucTioricace , fciencer vel ignorancer, conti-
geric attemptari.
NuUi ergo omninb Hominum liceac hanc Paginam noftrx Ue-
clarationis, Callationis, Irritationis, Inhibitionis , & Conftitutio-
nis infringere , vel ei aufu temsrario contra ire; fiquis autern hoc
atcemptarc prxfumpferic , Indignacionem Omnipotentis Dei , &
Beatoruni Pctri &c Pauli Apoftolorum ejus , fe noverit incurflirum.
Dat. Ronix apud Sandium Petrum, iii. kal. Aprilis, Pontifica-
tus noftri Anno Qyano.
Suh filis fericis flavi rubeique Coloris^
De Curia T. Frahi.
S Su^
* VII,
138
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1383.
Hic. 2.
An. f.
K. 1.
£a; Au-
tojrr.
Super Receptione Ambaxmorum Regis.
Unbauus Epifcopus , Servus Servorum Dei, Cariffimo,&c. Sa-
lutcm & Apoftolicnm Benedidionem.
Dileftos Filios, Waltcrtmi Skirlanjue, Decanum Ecclefiae Sanfti
Mardni Londonix , & NobilemVirum Nicolaum Dagiuorth Mili-
tem, Ambaxiatores tuos, benigne recepimus , &ea, qujcNobis
ex parte Serenitatis tuae exponere curaverunt , intelleximus diligen-
ter.
Volumus autem quod tua Magnificentia pro certo teneat , quod
Nos ad ea, qux. tuum , & Regni tui>Statum, &Honorem con-
cernunt , affedu Paterno attendimus , ac providimus , & provide-
bimus, prout prxdidtis Ambaxiatoribus tuis plenius diximus, &
pro Te, tanquam pro Carifilmo Romanx Ecclcfix Filio, folicita
diligentii cogitamus.
Dat. Romaz apud SaniSlum Petrum Non. Aprilis , Pontificatijs
noltri Anno Quarto.
Oldradus.
Dorf
Carijjimo in Chrijfo Filio Ricardo Regi ATiglia Illujlri.
Sigillum deeft.
• VII.
3r4- _
Ann. D.
1382.
An. f.
R. 1.
T.x Ait-
to^.
* Di4cis Venetiarum Litera ad Regem.
SErenidimo & Excellentiffimo Domino RicarJo , Dei gratia ,
Angliae & Francix Rcgi liluftri, ac Domino Ybernix, pluri-
mum honorando , Antonius VeuenOy eadem Gratia, Dux Vene-
tiarum , &c. Salutem , & profpera fuccelTuum incrementa.
Benignitatem Regix Majeftatis veftrx erga Mercatores, &Sub-
ditos noftros (qui in Regno veftro more folito converfantur) ex-
perimentaliter demonftratam , aperte novimus per effedtum; quia,
per Relationem nonnuUorum Nobilium Civium noftrorum , com-
prehendimus Mandatum Regium emanaffc, quod ipfi Noltrates,
cum Galeis , & Mercationibus fuis , a Regiis Subditis favorc pro-
pitio traflarentur.
Cum autem certiffimum Nobis fit ut eadem Majeftas hujufmodi
difpofitionem habeat, optetque ut noftri Subditi in Regno amica-
biliter videantur , nec eis fiat aliquid contra debitum rationis, &
ad illas partes Anglix prxfentialiter tranfmittamus Duas noftras G.i-
leas , quarum funt Patroni , Nobiles Viri Hermolaus Lavibard.,
Vicecapitaneus ipfarum, & Andreas Cane., Civesnoftri diledti,
Serenitatem veftram affe^fluose rogamus quatenus placeat Man-
dare , quod ipfi , & quilibet alii , noftri Nobiles atque Cives,
cum Galeis , Nautis , Mercationibus , & Bonis fuis , ac quibufcun-
que aliis noftris Navigiis, attingentibus Regnum veftrum, favora-
biliter & cum Securitate omnimoda in eo videantur , faciendo
eoidem gratiofiiis recommiffos- Quemadm.odum &Nos Proceres
& Nobiles Angiix , & quollibet Subditos Regis, ad noftras de-
clinantes , liberali mcnte, & favore profequimur, difpoliti fempcr
ad quxcumque Regia beneplacita, & honores.
Dat. in noftro Ducali Palatio, die feptimo Aprilis , quintae In-
dictionis.
Dorf.
Sereniijtmo (^ Excellentiljlmo Domino Ricardo , Dei Gratia , An-
glite (5* Francite Regi Illuftri , ac Domino Hibernite plurimuni hono-
rando.
Pro diclis Almbaxiatoribits , ad Papam miljis , de Poteflate
TraUandi cum Rege Neopolitano.
ritit , cum omni Securitate , debita & honefta , in hoc cafu , no- Ann. D,
mine nollro Firmandum , 1582.
Conlimileriique Securitatem , pro Nobis & Nomine noftro, Ri<r. 1. '
Petendum, Stipulandum, & Recipiendum,
Jurandumque , in Animam noftram, quod Traftata, Conven-
ta, & Concordata ibidem, Rata habebimus & Grata, nec aliquid
procurabimus , vel Faciemus , per quod Tradtata & Concordata
hujufraodi Effedtu debito fruftrari poterunt feu quomodilibet im-
pediri ,
Ac Juramentum confimile ab eodem Rege Neopolitano , feu
Deputatis fuis, Petendum, Exigcndum, & Recipiendum,
C,Eteraque omnia & fingula Faciendum, Excercendum, & Ex-
pediendum , qux in Prxmillis & circa ea neceffaria fuerint feu
quomodolibet oportuna , ac qux qualitas & natura hujufmodi Ne-
gotii exigunt & rcquirunt , & qux nofmet facere polfemus fi per-
ionaliter interelTemus , etiam li talia forent, quae IMandatum exi-
gerent quantumcumquefpeciale,
Vos, conjunclim, & divifim , noftros veros, legitimos, & in-
dubitatos Procuratores , Negotiorum Geftores , Commiflarios,
Deputatos , & Nuncios fpeciales , Facimus, Creamus, Ordina-
mus, & Conftituimus per Prsefentes;
Profiiittentes Nos Ratum & Gratum perpetuo habituros quic-
quid per vos, aut alterum veftrum, Adum, Geftum, feu Procu-
ratum fuerit in Praemiffis, & fingulis PrxmiiTorum.
Dat. in Palatio noftro VVeftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio, decimo quinto die Aprilis.
Fer ipfttm Regem.
Pro Miniftris Pap^ , de Proteilione.
n EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu- Ann. D.
^\ tem. 1582.
Sciatis quod , An f .
Cum , Sandtiffimus in Chrifto Pater & Dominus, Dominus n. 1.
Vrbanus , Divina Providentia , Papa Sextus , Difcretum Virum, i>at. j.
Magiitrum Cojjnatum Gcntilis dcpuviverh & affignaverit ad Fru- R.i.p.t.
d:us, Proventus, Emolumenta, Camerx iplius Patris pertinentia, m. ii.
in Rcgno noftro Anglix, levandum & colligendum,
Idemque CoUector , dilectos nobis , Magiftrum Thomam Sout-
ham Archidiaconum Oxonix Locum luum tenentem, & Richar-
dum de Burton Regiftrarium in Officio prxdidto , praefecerit , nec-
non yoha7inem de Mojiticulo , Ricardum Petir , Nicholaum Halugh-
ton , & Rogerum H.nmptoti , Curfores prxdidti Domini noftr< Pa-
px, in Officio prxdidlo , in diverlis Partibus Regni noitri prx-
dicti, pro Frudtubus, Proventibus, & Emolumentis prxdidis re-
cipiendis laborare deputaverit ,
Et nobis fupplicaverit ut , pro eorum Securitate , ac falva Col-
le>5tione dictorum Frudtuum, Proventuum , & Emolumentorum ,
dignemur gratiose providere,
Nos (Supplicationi prxdiftx fevorabiliter inclinati) Sufcepimus
ipfjm CoUedtorem, ac prxdicto^i, Locum fuum tenentem &Re-
girtrarium , necnon didos .Johannetn , Ricardum , Ntckolaum^
& Rogeritw, dic1:a Frudus, Proventus, & Emolumenta , levando
& coliigendo , & fe de loco ad locum infra Regnum noftrum
prxdiitum divertendo , morando, & ad Propria redeundo, nec-
non Homines , & Servientes fuos , ac Res , Hernelia , & Bona
fua quxcumque , in Protedionem & Defenfionem noftras fpe-
ciales;
Et ideo vobis Mandamus quod Jpfos , Colleftorem ac Locum
tenentem & Regiftrarium , necnon prxdidtos Johanncm, Ricar-
dum, Nicholau7n, & Rogerum , o-c. ut in fimilibus de Proteiiione
Literis.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Aprilis.
Ann.D.
1382.
An. f.
R. 1.
Tranc. f.
R. 2. m
* VTI.
RE X , diledis & fidelibus fuis , Nicholao Dagiuorth , Militi ,
& Magiftro IFaltero Skirla-^e Decretorum Doctori Decano
Sandti Martini Magni Londonix Confiliario noftro familiari , Sa-
lutem.
Ciim, inter gloriofas Reipublicx Curas & Regalium Solicitudi-
num Fruftus uberes, habeatur prxcipuum iliblimium & potentum
Principum fibi copulare Prxlidia , ac cum talibus Ligarum & A-
micitiarum fpecialium inire Fcedera , per quos Principatus , hinc
inde, Amoris indillblubilis nexu conjundti , infurgentibus ex adver-
fo Reliftere, & ab omni Oppreffionis clade, coadunatis Viribus,
poterunt mutuo fe tueri ,
Is^os,
Prxmifta confiderantes , ac de veftris legalitate, probitate, in-
duftria, & circumfpectione providis pleniffimc confidentes,
Ad Tradtandum , Conveniendum , & Concordandum cum ,
Sereniffimo Principe, Karolo de Pace , Rege Neopolitano, fupcr
guibulcumque Ligis, Confcederationibus , & Amicitiis Specialibus ,
Temporalibus, velPerpetuis,
Inter Nos, Subditos, Regna, & Dominia noftra quxcumque,
exuna,& ipfum Regem Neopolitanutn , Subditos, Regna, &
Dominia fua quxcumque, ex Parte altera, ineundis,
Ac etiam de Modo, Forma, Quantitate, & Qualitate Auxilii,
Subventionis, ieu Subfidii, hinc inde tempore neceffitatis, mutuo
miniftrandi ,
Et de Communicationibus, inter Subditos, hinc inde, in Mer-
cimoniis & aliis Licitis, fecure & amicabiliter ficiendis,
Necnon fuper omnibus & fingulis ArticuHs, quantumque fpe-
cialibus , qui Ligas , Confcederationes , feu .'^micitias, inter Nos
& prjcdiftum Regem Neopolitanum firmandas, concernere * po-
terunt quovifmodo , cum eorum Incidentibus , Emergentibus ,
Dependentibus, &Connexis,
Ac omnia , qux fic Tradtata , Conventa , & Concordata flie-
* Pro ColleBore Papa , de Licentia , omnimoda Pannos , • vil.
Feftimenta, cr Herneftas fitas , abfque Cuftuma folvenda , 3J-6.
exportandi.
REX Coliedloribus tamMagnx quam ParvxCuftumx noftrx Ann.D.
in Portu Villx Briftollix, ac Scrutatori & Cuftodibus Paffa- 1382.
gii in Portu prxdidto, Salutem. An. y.
Volentes , ob reverentiam Domim Summi Pontificis, cum Cos- R. 2.
mato Gcntilis, Colledtore ipfius Domini Summi Pontificis in An- Clauf. 5-.
glia, Gratiam facere fpecialem, vobis Mandamus quod Atiornatos R. 2. m.
five Procuratores ipfius Colleftoris, Sex Pecias de Tapeftria viri- 9.
dis Coloris , pulverizatas cum Roiis , prxfeto Summo Pontifici
prxfentandas : Unam Curtinam Magnam de Sargia ejufdem Colo-
ris : Duo Bancalia blavei Coloris de opere Tapeftrix : Qiiinque
Paria Linthiaminum & Duos Blanlcetos pro uno Ledo, Curtinas
pro Leftis blueti Coloris , continentes Sex Pecias : Unam Mag-
nam Cultricem pro Ledto, & Scx Cufchinos pro Camera: Quin-
que Pecias Curtinarum , pro Ledtis rubei coloris : Duas Pecias
pro Ornamentis Camerx , ejufdem rubei coloris, magnas & lon-
gas : Duas Pecias parvas pro Ornamentis Camerx ejufdem coloris,
cum Uno Bancali blavio : Duas Magnas Pecias rubeas de Sargia ,
pro Ornamentis Aulx, operatas cum Armis Papx, Regis, &Ec-
cjefix: Duo Bancalia magna , pro di(fta Aula , & unam parvam
Peciam de Sargia pro Aula ejufdem Coloris: Unam Peciam Panni
de Tapeftria, de colore rubeo & nigro: Palatam, QumqueMan-
tellos de Panno Hibernico , quorum unum eft foderatum cum
Panno viridi, unum alium Mantellum de Panno mixti coloris, fo-
deratum cum Panno viridi: Unum Indumentum de Ruffeto , fo-
deratum cum Panno Hibernico : Unum Pannum lanium , viridis
coloris, pro computo: Tria cooperta Ledta , cum Tefteriis: U-
num
ET ACTA PUBLICA.
I3P
Ann. D. Tium Pannum Virgatum , pro Valedo, blueti coloris : Unam Pe-
1382. eiam Panni, bliieti coloris, contincntem Quinque Alas : & unam
Ric. 2. aliam Peciam Panni de mixto , continentem Septem Alas : &
unam aliam Peciam, dc Panno mixto, continentem Novem Alas:
& unam Peciam de Blanketo, continentem Sex Alas : Unum Man-
tellum mixti coloris, foderatum cum Bayro , cum Supertunica &
Capucio , foderatis cum tota foa Sefta : Unum Mantellum de
blueto , foderatum cum Grifeo , cum Supertunica ejufdem Scitx ,
fcederata cum tota fua Sedta : aliud Indumentum , foderatum cum
calabre , cum una Tunica foderara cum Blanketo , & cum uno
Capucio foderato: aliud Indumentum, abfque Manicis,foderatum
cum bayro , pro una Tunica, foderata cum Pellibus Agnorum :
Unam Furreram de bayro , pro una Supertunica: Unum Capel-
lum & unum ParCirotecarum,foderatarum cum Grifeo,& unum
Par Cirotecarum de Bevyr: Unam Tunicam de mixto , foderaram
cum bianketo: & Duos Mantellos rotundos , unum Mixtum, &
alium Nigrum : Unum Indumentum de Panno Northfolch, fo-
deratum dc Panno Nigro ; Unam Tunicam ejufdem Panni , fode-
ratam cum Panno viridi : & unum Gipponum de alia forma :
Quatuor Ibicf tas Tunicas de blanketo : Unam Robam integram ,
foderatam cum Syndone, cum tota fuaSeda, blueti coloris : U-
num Indumentum coloris fanguinei , foderatum cum Syndone :
Unum Capucium de Violet, foderatum cum Scarleto: UnamPe-
ciam de blueto , Decem Alas continentem , cum Manutergiis , &
cum aliis Pannis lineis : Unum Tabardum cum Supertunica &
Capucio unius Seftse , foderatum cum Syndone blavio : Unum
Capucium de fanguineo colore , fbderatum cum Panno nigro : U-
num Capucium de Scarleto , duplicatum : & unum Capucium de
fanguineo fingularc: necnon Triginta Libros & Libellos ejufdem
Colleftoris :
In Balis five Ciftis reponere , ac ea omnia in quadam Navi in
Portu praedifto carcare , & verfus partes Tranfmarinas penes prx-
fatum Colledtorem , libere , & abfque Impedimento , & abfque
Cuftuma feu Subfidio , nobis inde folvendis, traducere permitta-
tis ; aliquo Mandato noftro , vobis priiis in contrarium diredo ,
non obftante.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, Quarto die Maii,
Per Concilium.
In cujus, &ZC.
Dat. apud Weftmonafteriura , Sexto dic Maii.
Per Concilium.
Ann. D.
1382.
Sic. 2.
• VII.
Ann. D.
1382.
B. a.
Ibident.
* Similis Licentia ad exportandum Imagines ^ SupelUHilia,
D E X CoUecloribus tam Magnx quam Parvse Cuftumje no-
'^ Jtr:e in Portu Villce Suthamptonias , ac Scrutatori & Cufto-
dibus Paflagii in Portu praedifto , Salutem.
Volentes , drc. ut fupra ufjue ibi , ipfius Colleftoris , tunc fic ,
Tres Ymagines de Alabauftro magnae formae ^ unam de Figura
beatae Marix ; aliam beati Petri ; & Tertiam Sanfti Pauli; cum
una alia parva ymagine SanttEC Trinitatis , in uno Tonello cum
antiquis Curtinis & aliis minutis Utenfilibus modici valoris , ad
didas Ymagines illxfas cuftodiendas : necnon certa Vafa de Peu-
treo (videlicet) Sex Chargeours magnas : Viginti & Quatuor Pa-
rapfides : Viginti & Quatuor Difcos : Viginti & Qt.)atuor Sauceria
de magna forma : Trefdecim Candelabra de Latonia : Duo Vafa
deeodem Metallo (videlicet) unum pro Aqua obfervanda, & aliud
pro Lixivia : Tres Pelves , cum Tribus Lavacris , de eodem Me-
tallo : unum Calamare de Stanno : Duodecim Paria Cirotecarum
lanearum : QLiinque Paria Caligarum , & Duo magna Paria Cul-
tellorum , vocatorum Trencheours ;
In uno Barello ejufdem Colledoris , ac ea omnia in quadam
Navi, (^c. ut fupra.
Tefte ut fupra.
Per Concilium.
De Profictiis , Adh^zrentium y4ntipap£ , in .^quitaniay
conjifcandis.
Ann. D.
1382.
.An. f.
K. 1.
Vafc. s.
R. 1. m.
i-
R
E X Locum noftrum tenenci five Senelcallo Dominii noftri
Aquitanix, dcc. Salutem.
Ex relatione nonnullorum Fidelium noftrorum , Dominii noftri
prxdi(5li,ad noftrum pervenit intelieflum,qu6d Epijcopus Aduren-
fis j^uamplurefque alii Clerici Scifmatici, Redditus &: Beneficia,
variarque PoflefiTiones , infra Terminos Dominii noftri pr.iedifti
optinentes , Sandiflimo in Chrifto Patri & Domino , Domino
Urhano, digna Dei Providentia, Univerfalis Ecclefix Swrimo Pon-
tificiy notorie & de fado rebellant , AntipapiS dampnabiliter &
nepharie adh erendo ,
Per quod Redditus , Poffen^iones prxdida & Proficua Beneficio-
rum fuorum quorumcumque , iplis in Rebellione fua perfiftenti-
bus, nobis funt, de jure Dominii noftri, confifcata,
Hujufmodi Scifmaticos de Emolumentis feu Reventionibus hu-
jufmodi Reddituum, Beneficiorum, feu PolTeflfionum , infra Fines
Ligeantix noftrue exiftentium , in eorum Perfidia & Rebellione
aliqualiter confoveri aut fuftineri nolentes, (icuti non eft luftum,
Vobis , & cuilibet veftrirm , in Fide & Ligeantia , quibus no-
bis tenemini, Committimus & Mandamus quod , fi Prxmida no-
veritis Veritatem continere , tunc omnia Redditus , PoirelTiones ,
necnon Emolumenta , Proficua , ac Reventiones Beneficiorum
praefati Epifcopi , ac aliorum Clericorum Scifmaticorum quorum-
cumque, infra Diftriftus & Jurifdidtiones veftras exiftentium , in
Manum noftram, tanquam Nobis confifcata , detempore in tem-
pus, capiatis & applicetis, ita quod Nobis de Emolumentis, Pro-
ficuis , & Reventionibus hujufmodi Reddituiam , Beneficiorum ,
& Poiredionum , quamdiu ScifmJtici prxdidti in eorum Rebel-
lione penes prsedidtiim Summum Pontificem duraverint , faciatis
fideliter refponderi, dc quibus volumus quod vos , prajfate Con-
ftabularie , Compotum nobis reddere teneamini,
Tom. III. P. HI.
* De ConduBu^ pro Ambajfatorihus Francia. * VII,
35-S.
T E Roi a touz noz. Lieutenantz, Coneftables, Marefchaux, Ann. D.
-L' Capitains , Senefchaux , Bailliz, Prevos, Mairs, Efcheuins, 1382.
Gardeins des bonnes Villes, Chafteaux, & FortereiTes, des Pons, A,i. j.
Pors, & PalTages , a ncz Admiraux & Vifadmiraulx, &a tou2, R. 2.
noz, autres Jufticers , Officers , & Subgies , ou a lours Lieuxre- Frmc. j-.
nants, & autres noz Bienvuellans , Amis, AUiez, & Adbeiens, i{. 2.w.
par Terre, & par Mere, Saiutz. & Diledtion. 2.
Comme ,
A rOneur de Dieu , Faifeur de toutes Paix, & pourefcheuer
l'effufion du Sanc Humain ,
Nous aious grant affedtion au Bien de la Paix eftre entre Nout
& noftre Adverfaire de France, par quoy nous fomes afTentuz au
Traidtie d'ice]le ,
Et pour ce que, le Duc de Bourgoyne., le Conte de Flandres, &
le Co7zte de Eu , ou le Conte de la Marche , Nkole Evejaue de
Baieux , Inguerrant Sire de Coucy , Arnaud de Corbie Premier Pre-
fident en Parlement, Rohert de Betune Vicont de Meaulx,N/fo/<jf
Braque , Johan Stre de Sempy , Regnaut des Dor?nans Maiftre de
Requcftco de fOftel de noftre dit Adverfaire & Johan Tahary Ar-
cydiacre de Pontieu , Meflages Deputez depar noftre dit Adver-
faire, dovient venir prochainement es Parties de Picardie, li com-
me entendu avons, a caufe du dic Traidtie,
Nous,
Veuillantz pourveoir a k Seurte de eulx, de leurs Genz, Fami-
liers, Cbevaliers , Elcuiers , Clers, Varlez,, Chevaux, Harnois,
& autres Biens quelconques ,
Avons Pris, Mis, & Receu, Prenons, Mettons, &Recevons
les ditT. Duc, un ou autre des ditz. Contes, les diz Evefque, In-
guerranc, Arnaud, Robert, Nicole, Johan, Reignaut,& Johan,
avec leurs Gens, Familiers, Chivaliers, Efcuiers, Clers, & Var-
lcT,, jufqes au nombre de Cinque Cenz. Parfonnes , a Cheval ou a
Pie, leurs Chevaux, Harnois, & Biens queiconques , en noftre
fauf & feur Conduit, Protedtion, Tuition, Sauvegarde, & De-
fenfe efpeciaulx , en venant, alant, & paffant, par noftre Roiau-
me de France , es Parties de Picardie , ou aillcurs , ou meftict
lerra, pour le dit Traitie , & la demourant, fejoun.ant, & eux
retournant , vers les parties de France, par Terre, & par Mere,
Touz Enfemble, ou par Parties, fi comme ils leur plaira, & auxi
fovent comme ils voudront & a Faire lerra , par Quatre Mois,
prochains venant , apres la Date de ces Prefentes ,
Et pour ce Nous Mandons, & Commandons a vous touz noz
Subgiez, & noz Amis, Bienvueillans, Aliez, & Adherens Prions
& Requerons , ^f . prout in ejujtnodi de Condudu Literis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pajeys
de Weftm. le Quart Jour du Mois de Juyn, l'An de Grace Mill,
Troilcenz, Quacre vinz, & Deux, & de noz Regnes Qiiint.
Ad Regem , pro Epifcopo Dolenfi, de Aff.flendo.
URhanus Epifcopus , Servus Servorum Dei, cariftimo, &c. Sa- Ann. D.
lutem & Apoftolicam Benedidlionem. 1282.
Cum nuper ad Eccleuam Dolenfem, tunc vacantem , Venera- ^«. f'
bilem Fratrem , Petrum Dolejifem, tunc Senogalienfem Epifcopum, r, ^.
Confeflbrem noftrum , a vinculo , quo Senogalienii Ecclefix te- ex Au-
nebatur, de Poteftatis plenitudine ablblventes , duxerimus audlo- togr,
ritace Apoftolica Transferendum ;
Serenitatem tuara affedluose rogamus, & hortamur attente,
Quatinus cum Favor tuus eidcm Epifcopo, pro sdeptione paci-
ficx Pollellionis didlx Dolenlis Ecclelix , fux curx commifTx,
ac confervatione Jurium ejufdem, nofcatur fore plurimum oppor-
tunus,
Ob Dei & Apoftolicx Sedis Reverentiam , atque noftram , fic
velis eidem Epifcopo airiltcre Auxiliis & Favoribus oportunis ,
quod , prxter Divinx Retributionis prxmia , noftram & didtse
Sedis BenediOLtionem & Gratiam ubcrais merearis.
Dat. Romx apud Sanctum Pecrum decirno fexto Kal. Julir,
Pontificatiis noftri Anno Quarto.
Falen. de Viterhio.
* De Ordinando pro Pajfagio Ducijft Britanni<t.
K'
EX, diledtis & fidelibus fuis, Guidoni de Brien .Johanni de
Roches Admirallo Flotx noftrx Navium verfus Partes Occi-
dentales , & Johanni Philpot , Salutem.
Sciatis quod alTignavimus vos , conjunclim , & divifim , ad
fuflficiens & competens Eskippamentum, pro Pairigio & Tranfi-
tu, carilfimx Sororis noftrx, Johanna Duciffcs Britanma: ac Fa-
milix fu.e, cum omni celeritace qua fieri putcri:, in Portu Villx
Sutnamptonic vcl Dertmurh, pro Denariis ipMas Sororis noftrx,
in hac parte folvendis, ordinindum & difponendum, & ad omnia
alia & lingula, qux in hac parte nccefliria fuerint ve! oportuna,
Pallagium ejuldem Sororis noftrx cangencia, faciendum& explen-
dum;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, Injungimus & Mandamus,
quod circa Prxmilla diligenter intendatis, & ea faciatis & exequa-
mini in forma prxdicta:
Datuus autem univerlis & fingulis Vicecomitibas, Majoribus,
S a Balli-
* vil:
3/9-
Ann. D,
1382.
An. f.
R. 2.
P-Jf. f.
R.i.f.x.
m. j.
1^0
C O N VENTIONES, LITER.^,
Ann. D. Ballivis, Minil^ris, Dominis, Magiftris, & Marinarns Navium,
1582. & omnibas aliis Fidelibus & Subdids nofl:ris,Tenore Prxfenuum,
R/f. 2. firmiter in Mandatis qnod vobis, 8c cuilibet: vellrum, in Execu-
tione Prsniillbrum, Intendentes lint, Confulentes , & Auxilian-
tes,quociens & prout ipii per yos,feu aliquemveftrum,iuperhoc,
fuerint requifiti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xviii. die Junii.
yicquietantia de Jocalii>us Regis Impignoratis,
Ann. D. T E Roy a touz. ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront,
1582. i-» Salutz.
A'i.6. Come, nox cheres & foialx, Malre e^ Commuaaite de nome
K- 1. Citee de Londres,
Tat. 6. Les queux avient en Gages, en diverfes CofFres & Caues, pur
R.2./>. I. Deux Milles Livres,
tn. 36. Qyeles iis nous a Prefterent n'adgaires, a noftreGrand Eide,8c
a la Requefte de Nous,
Noz.Joialx defouz elcritz ; c'efta(ravoir,
Une Corone d'Or, de Cynk grandi & Cynk Petitz Florons,
Garniz ovefqueBaleys, Emeraudes, Saphirs, Diamantz, Scgros-
fes Parles, poilantz, par Poiz. d'Orfeure , Quatre Livres, Trelze
Soldz, & Quatre Deniers, r, , r •
Un Efpey, Garmzd"Or, ovefque Diamantz,, Baleys, Balefeitz
pctitz, Saphirs, & Perles,
Et Vynp & Troys Nouches d'Or de diverfes fortes, Gamis de
diverfc Perrie, dont un Grand Nouche & Troys mendres Nou-
ches, chelcun ovefque un GrifFon en mylieu, Cynk Nouches ala
giiyfe de Chiens blanks, naufrez en les cfpaules de Rubies , un
Grand Nouche ovefque Qitatre Senglers d'Azour, Quatrc Nou-
ches a la guyfe de Egles , Trois Noaches a la guyle de Cerfs
blanks, naufres clc Rubies, Sys Nouches a la guyle de Cliefs,
Et un Palerd'Or appellez, le palet d'Efpaigne, Garniz, dc diver-
fes Perles & Peres precieufes, poifant en Nobles Cent & Qiiatre
Vyngtz, Livres,
Soient paiez, depar nous, de les dites Deux Milles Livres,
Pur quoy ils ont Reliverez les ditz Joialx, a noftre oeps, a,
noftre ame Clerc, Johan Bacon Gardein de certains noz Joalx &
Veflelmentz d'Or & d'Argent, a ce que mefme noftre Clerc ad
reconuz devanc noftre Confeil ,
Nous,
A caufe que les ditz Mair & Communalte nous ont Reftituez
certeinz noz Letcres Obligatoircs, faites a eux de les Deux Milles
Livres avantdites , & nous ont fait Acquitance de mefme la Som-
me , li come ils ibnt tenuz par certein Condicion , expreflee en
niefmes les Lettres , veulliantz purveoir a lour feurtee en cefte
Partie ,
Par la Teneur de ces prsfentes Defchargeons les ditz Mair &
Communaltee des ditz Joialx, 6c leur Grantons ent eftre Quites
envers nous.
£n Tefmoignance de quele chofe nous avons feit faire ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. fouz noftre Grant Seal a Weftmonftier le , xxiv jour
de Juyn, TAa du noftre Regne Sifme.
Tar Briefde Prive Seal.
• VII.
7,60.
Ann. D.
1382.
An. 6.
R. 1.
hran. 6
R. 2. m.
3°.
Pro Ditcijfa Britannia, de CondttEln, (jr de TraElando.
K'
lcardus, Dci gratia, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Duo Baron?s , Vipinti Milites , Sex Clerici , Centum Scu-
tiferi de Britannia, cum certis Navibus, Nautis, Marinariis, Ho-
minibus, Scrvjentibus & Familiaribus fuis, Armatis vcl iine Ar-
mis, in Regnum noftrum Anglix, pro, cariflima Sorore noftra,
yohanna Duciffa Britanniie quxrenda, & penes Johannem Ducem
Britajinia Virum fuum ducenda.
Ac Decem Perfonx de Perfonis prxdidis , feu Decem aliae
Perfonx de cifdem Partibus, ad Tradrandum nobifcum ac cum
Concilio noftro de certis N^otiis, prxfatum Ducem tangentibus,
in proximo lint venturi,
. Nos,
Pro eorum Securitate , ut ipfi , infra Rcgnum & Dominium
noftra amicabiliter pertradtentur , ac profperum Adventum & fe-
curum Tranfitum optineant , volentes providere ,
Suicepimus ipfos Barones , Milites , Clericos, Scutiferos, cum
Navibus , Nautis , Marinariis , <^c. ut in fmitibus de Conduiiu
Literis.
Dat. vicefimo tertio die Junii.
De avifamento & afTenfu Magni Concllii noflri , inter alia, Ann. D;
Dederimus & CoNCESSERiMUs cidem Duci &, cariflimiK 1382.
Sorori noftrx, Johamiie Uxori ejus di£ta Caftrum & Maneiium Ric. 2.
de Ryfyng,
Cura Prop.irte quam habuimus in la Tolboth de Lenn & om-
nimodis aliis Membris & Pertinentiis Manerii prxdicli ,
Habendum fub certa forma , in Literis noftris Patentibus inde
confedis , fpecificata , prout in eifdem Literis pleniiis contine-
tur,
Vobis mandamus quod prxfatis, Duci & Sorori noftrx de
Firmis, Redditibus, Servitiis, & omnibus aliis Proficuis, &'E-
molumentis , didis Caftro & Manerio de Ryfyng , ac Proparti &
Membris ejufdem Manerii, qualitercumque fpedanribus five per-
tinentibus , & de Arreragiis Firmarum , Reddituum , Proficuum
& Emolumentorum prxdidorum, a prxdido Quartodecimo die
Septembris , Intendentes fitis & Refpondentes , juxta Tenoretn
Literarum noftrarum prxdidtarum , quocumque Mandato nofiro
in contrarium vobis fafto , non obftante. '
Tette Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Junii.
Et erat Vatens.
D EX Univerris& fingulis Receptoribus, Occupatoribus, Fir-
*-^ mariis , & Tenentibus Manerii de Seuenhampton & Hun-
dredi de HclUvorth , ac aliorum Membrorum ejufdem Manerii in
Comitatu Wiltefix , Salutem ,
Cum , Quartodecimo die Septembris , c^c. ut fupra ufque ihi ,
fpeiftantibus , ^ tunc ftc , de avifamento & alTenfu Magni Conci-
lii noftri, inter alia , Dederimus & Concesserimus
eidem Duci & , carifTimx Sorori noftrx , Johanna Uxori ejus di-
dtum Manerium ,
Cum Hundredo & Membris fuis prxdi6tis,
Habendum fub certa forma, ^c. ta fupra, mutatis mutandis.
Tefle ut fupra.
E/ erat Tatens.
* Confimiie Breve dirigitur Receptoribus, Occupatoribus, Fir- ♦ VII.
mariis, & Tenentibus Maneriorum de Soureby & Penreth , ac j6i.
eorum Membrorum in Comitatu Cumbriaj.
Tefte ut fupra.
Et erat Patens.
K'
De Cera Reuovanda,
EX, Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem.' Ann.D.
Mandamus vobis quod Ccram , 1382,.
Exiftentem circaCorpus, celebris memorix, Domini E.quon- ■^''* ^*
dam Regis Anglia , Progenitoris noftri , Filii Regis Heurici , in ^" "•
Ecclelia beati Petri Weftmonafterienfis Humacum , clnuf. 6.'
De Denariis noftris Renovari faciatis, prout hadtenus fieri coa- ^- ^- f-
fuevit. '•.'»• ^9]
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , Quinto die Julii.
R^
Pro Cancellario Regis Portugalix:
EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. Ann. D.
^ Volentes, dilcdtum Nobis, Laurentium F(7g;<j/i? , Cancella- 1282.
rium Portugalix , ad Nos in Nuncium ex parte , Illuftriflimi An. 6.
Principis, Rcgis Portugalia , Confanguinei noftri, nuper mifTum r. 2.
(qui jam eft ad propria rediturus) intuitu prxfati Confanguinei no- Franc. 6,
ftri ac Perfonxfux propriXj Favore profequi gratiofo, R. i.m.
Vobis , & cuilibet veftrum Prxcipimus & Mandamus qu6d jo.
ipfum Laurentium , Aurum, Argentum, Jocalia, Pannos, Appa-
ratus, Supelleftilia , Arma, ac alia Res, bona, & Hernefia fua&
Familiarium fuorum quxcumque, necnon Vidtualia, pro Suften-
tatione fua ac Familiarium fuorum prxdidtorum neceflaria, ubi-
cumque ea providere volucrit , in Navibus Porrugalix ponere &
carcare , & tot Equos , quot habuerit fecum , in eifdem Navibus
ducere & verfus panes Portugalix , cum eifdem Navibus , ac om-
nibus & fingulis Bonis , Rebus , & HerneGis prxdidtis, tranfire
lit)ere, & abfque impedimento aliquo, & abfque Cuftuma , five
Subfidio, nobis in hac parte foivendis, permittatis; aliquibus Or-
dinationibus , Proclamationibus, feu Mandatis, in contrarium fa-
£tis non obftantibus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Quinto die Julii.
Per Concilium.
Et erat Patens.
Pro Duce Britannia, fuper Deliberatione Caflri de Brefi.
Ann. D. D EX univcrfis & fingulis Receptoribus , Occupatoribus , Fir-
1382. ■Tv niariis, & Tenentibus Caftri & Manerii de Ryfyng in Co-
An. 6. mitatu Norftblcix , ac omnium Membrorum ejufdem Manerii ,
R. i,. Salutem.
Clauf. 6. Cum ,
R. !./>. I. Quartodecimo die Septembris, Anno Regni noftri Anglix Se-
!»• J2. cundo, per certum Traftatum,
Faiflum & Concordatum inter Nos & Johannem Ducem Bri-
taytJiia: ,
Pro & de Caufa Caftri de Breft , quod idem Dux Nobis dedit
& deliberavit, una cum Brevibus Bricannix, Seuheriis, & omni-
bus aliis Dominiis & Proficuis,ad idemCaftrum de Brefl fpedtan-
tibus ,
Ad Papam , fro Epifcofo Menevenfi,
SAnftifTimo in Chrifto Patri & Domino , Domino Urbano , Ann.D.
Divina Providentia, Sacrofandx Romanx Ecclefix ac Uni- 1382.
verfalis Ecclefix Summo Pontifici , vefter Filius Chriftianiffimus, An 6.
Ricardus, Dei gratia, Rex Angliie c^ Franciie, & Dominus Hi- R. 2.
bernix, devotaPedum ofcula beatorum. ?at.6.
R.i.f.
BeATISSIME PaTER, I.OT.2S.
Nedum ratio exigit fet R^iae convenit Pietati ut , Fidelium
noftrorum Merita prxmiantes, eis de exhibitis nobis Servitiis ca-
lumpnias fieri non finamus.
£t pro tanto (Sandtiffime Pater) Cor noftrum fatis accenditur
ut £a,
Quse
ET ACTA PUBLICA.
14.1
Ann. D. Qucc in Sandlitatis vcftric , contra , Reverendum in Chriilo
13 "02. Patrciii , Adain Epifcopum MeHeve-iifem , Legum Dodlorem evi-
Rif. ». mium, nuper CancelJarium noftrum, (^c. froiit de Dat. Oilavo
Die Fehruarii, Av. i. R. 2. /i^i- 91 .
Dat. in Palatio noflro Weftm. odlavo die Julii , Anno GratioS
Millefimo, Treccntefimo , Octogclimo Secundo , &Rcgni noliri
Sexto.
T) Ithardus Pfereford Heraldus Regis Armorum , qui in obfe*
■■■^ quium Regis in Partibus Tranfmarinis exiftit, habet Lite-
* VII.
Ann. D. ras Rcgfs de Prote£tione, cumClaufula Volumus, per Dimidium
1382. Anni duraturas.
jin. 6. Pr. &C.
R. 1- Tefte Rege apud Weftmonafterium, ix. die Julii.
Tranc. 6,
K, 1. m. Per Breve de Frivato Sigillo.
19-
De Liberatione Magni Sigilli.
Ann. D. IVyfEMOR andum quhd Dominus nofter Rex,
1-S2. ^^ Undecimo dte yulii , Anm frafenti.^ tento peripfhm., apud
Aa. 6, Falatium fuum Wefimonafierienfe ,cum quihufdam Pralatis <^ Mag-
R. 1. natihus Pegni fni Angliie., quodam Concilio.,
Ckuf. 6. Volens , dileClum & fidelem fuum , Ricardum le Scrop , tunc
R. 2.f. I. Cancellarium Juum ., de hujujmodi Officio Cancellarii exonerari.,
ni. i\.d. In quadam Camera, vocata Caniera Peginie, ivfra privatum Pa-
latimn fuum , ih:dem, in pTiefentia , Venerahilis Patris, Willielmi
Archiepifcopi Cancuarienlis , totius Anglj.e Primatis , (^ aliorum
Pralatorum <^ Magnatum , fihi tunc ihidem ajfifientium, Magnum
Sigillum fuum ab ipjo Ricardo , per Johannem de iVlonte Acuto Se-
xejcallum Hojpitii fii , exegit Jihi protinifs liberandum:
^ii quidem Ricardus idem Sigillum, in quadam Baga , Sigillo fuo
pgnata, inclufujn, diiio Domino nofiro Regi , inpraifentia Pra;/ato-
rum (^ Mai.natmn pradiiiorum , iv pr<edi£la Camera ,fiatim , iit
dehuit , deliberavit, idem Dominus Rex illud manihus fuis propriis
receperat ab eodcm :
Vcrumjjue diilus Dominus Rex , licet defuturo Cancellario adtmic
1'ov fuiffet pnv-fus , Nolcns tamen (ornmunia Negotia Populi Proje-
mentis , ob defeBum Sigillationis j retardari , Sigillum pradiHim
Hugoni de Scgravc, Thefaurariojuo, Willielmo dc Dighton tu7ic
Cvftodi Frivati Sigilli fui , c?" Johanni de Waltham Cufiodi Rottilo-
rum CaKcellaria: ipfius Domini Regis , pr^efentihus tuuc PricLitis (^
Magn^tihui pradiitis , tradidit ad voluntatem regiajn confervandum;
Priscipiens eis ut , cum eodem Magno Sigillo , Cartas , Literas Pa-
tcntes , df Brevia , in expeditionenl ^ delibe^atio?iem Profequentium,
modojoiito (^Jorma dehita facerent Sigillari:
§lui, Ma7idatum Do?nini ?iofiri Regis fdeliter exeque?ites, cum eo-
dem Sigillo, diverfis Vicihus ^ Locis, ea, qute fuerimt Sigillanda,
Sigillarifecermt, ufque pofi diei Veneris , ante Pefttim Sanili Lau-
rentii , ti:nc proximb fequens , hora?n Nonam :
Circa quam Magifter Walterus de Skirlawe, Cuflos Privati Sigil-
li, apud IVodeftoke conftitutus , pra^fatis , Thejaurarto , Willielmo,
cf' Johanni, ajfociatus fuit per ipjmn Dominum Rcgem, ad Cufto-
dia?n Magni Sigillifupradiiii:
Et ftc prafati , Thefaurarius , Cufiodes Privati Sigilli ^ RotiiTo-
ru7?t , ac IVillielnius , itjque diem Sahhati , in Vigilia SanSli Mat-
thisi, tunc proxi?!io Jequenti , circa Cupodia^n diiii Magni Sigilli con-
tinue vacaveruTti , & cum eodsm ., divcrfis Locis ^ Te?nporibus , fe-
ceru7it Sigillari :
Diilo vero die Sabhati , Ordijtihus , per Venerahilem Patrem ,
Robertum Epifcopum Londonite , quem Dominus nofier Rex in
Juum prafecerat Cancellarium apud BriJloliiam , cs^ cujus ceperat Sa~
cramentum de Ojficio illo hene <^ fideliter faciendo, in Ecclefia San-
iii Pauli Londonus , celchratis, privfati, Ciifiodes Privati Sigilli i^r
Rotulorum , ac Williehiius , abfente prafato Thefaurario , diiitim
Magnum Sigillum , in Baga priediila, Sigillis five Signetis Signata^
inclujiim, ij^ Domo Capitulari Ecclefiis pradiita, prietextu quarmn-
dam Literarum diiii Domini ?wfiri Regis , de Sig7ieto eis traditaruin ,
2?t Filatiis Cancellaria: pra-diiiie inter Brevia Regis , jam refidentiu?n,
quarttm etia7ii Tenorprajens Menrorandum Juhjequitur .in Scriptura,
i7imuItoru?K Circumjiantium Comitiva Iiherarunt : ■
^ii quide?» Epifcopus, Baga illa aperta, (^extraiio ahinde diilo
Magao Sigillo , quajdam Ltteras Regts , de Vrafentatione, & pofl-
Tnodum quandam Cartam, ac alias Literas Patevtes, gfr Brev.a ihi-
dem fiatm fecerat Sigillari , ^ omnibus , qua rcquirebantur , tu?ic
ibidem Sigillatis, diiium Mag7ium Sigillum in eandcm Bagant iii/po-
ni, <y- eam Sigillojuo, prout moris efi , Sigillari, & Bagam illam
ad Palatitim Jiiuni ibidem Jecu??i deferri fecit; Officium iancellarii
i?idies excerce?ido.
•vn.
36J.
Don. fu7, noftre Signct a noftre Chaflell de Erifluyt , le ix. Ann. D.
Jour de Septembre. 1 582.
Jiic. 1. •
Super Haretica pravitate i?i Oxonia de htcndendo,
D EX , Cancellario ef ProcUratorihus Univerftatis Oxonia , qui Ann. D.
nunc funt, vel qui pro tempore fucrint, Salutem. 1382.
Zelo Fidei Chriftianx ( cajus fumus & femper efte Volumus Aa 6
detenforcs) moti falubriter & inducti, r. i.
Volentes fjmmo deliderio Impugnatores dictpe Fidei, Vat.'
Qui fias pravas & pcrvcrfas Doctrinas, infra Regnum hoftrum 6.R i"
AnglicE , feniinare & Dampnatas Conclufiones , eidcm Fidei no- p i m.
tone obvianres, Tcnere & Prscdicare jam noviter pefiime prx- ,1.
fumpferunt & conantur, in Perverfionem Populi noftri, ut acce- '
pimus,
Antequam ulterius in fuis procedant Erroribus & Malitiis , vel
alios inficianr, reprimere & condigna Caftigatione cohercere,
Allignavimus vos ad Inquilitionem Generalem (alTiftentibus vo-
bis omnibus Theologis Univerfitatis priEdidtx Regentibus) facien-
dam ab omnibus & (ingulis Graduatis, Theologis & Juriftis Uni-
verfitatis ejufdem, fi quos, de Jurifdidtione Univerficatis illius, ag-
noverint qui iint eis probabiliter Sufpeiti de Favore, Credentia,
vel Defeniione alicujus Hxrelis vel Erroris, 8c maxime quarum-
dam Conclulionum, per, Venerat)iiem Patrem, Willielmum Ar-
chiepijcopum Ca?ituarienje?n , de Concilio fui Cieri , publice dam-
natarum, vel etiam alicujus Cohciufionis, alicui earumdem confi-
milis in Sententia vel verbis,
£t fi aliquos, de cjetero, inveneritis, qui quicquam prsdiito-
rurn Hsreium vel Errorum vel quemcumque confimilem credi-
derinr, foyertnt, feu defenderint,
Vel qui Magiftros , Johantiem Wyclyf, Nicholat/m Herjord ,
Philipptnn Reppyvgdon , vel yohannem Afion , vel aliquem alium
de aliquo priedi<aorum Hi^refum vel Errorum , feu alio fimili ,
in Verbis vcl Sententia, probabili fufpitione notatum, in Domos
&:Ho(pitia au fi fuerint receptare, feu cum eorum aliquoCommu-
nicare , vel fibi Dcfenfionem aut Favorera prsebere praefumplerint
aliqualem,
Ad hujufmodi Fautores , Receptatores , Communicantes , 8C
Defenfores, infra Septem Dies poltquam Pr.Emi(ra Vobis confti-
terint, ab Univerfitate & Villa Oxonix Baniendum & Expellen-
dum , doncc coram Archiepifcopo Cantuariae , pro tempore ex-
iitente , fuam Innocentiam Manifefta Purgatione monftravcrint ,
ita tamen ut fe purgarc cogantur,
Iplbs tales efle Nobis & eidem Archiepifcopo , de tempore irt
tcmpus , infra Mcnfem , fub Sigillis veftris certificetis ; Mandantes
infuper quod , per univerfas Aulas Univerfitatis praedidlae , diligen-
ter inquiri & fcrutari faciatis indilate , fi Quis aliquem Librum five
Tradatum, de Editione vel Compilatione, prxdidtorum Magi-
ftrorum, yohannis Wyclyf^vd Nicholai habuerinc,
Et quod Librum iilum five Tradtatum, ubicumque contigerit
inveniri, areftari, capi, & praefato Archiepifcopo , infra menfem,
abfque Corredtione , Corruptione , feu Mutatione quacumque ,
quo ad ejus Sententiam vel Verba , prxfentari faciatis ;
Et ideo Vobis, in fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, &
fub Forisfadtura omnium & fingulorum Libertatum & Privilegio-
rum univerfitatis praedidtx, & omnium aliorum qux Nobis foris-
faccre poteritis, Injungim.us & Mandamus quod, circa Prxmilla
bene & fideliter exequcnda, diligcncer * Inteadatis, & ea feciatis * VIl,
& exeqiiamini in forma prsedicta , _ l<i^.
Et qu6,d prxfato Archiepifcopo , & ejus Mandatis , licitis &
honeftis,vobis in hac parte dirigendis, pareatis prouc decet j
Damus autem \'icecomiti & Majori Oxonix , pro tempore ex-
iftenribus, ac univerlis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Bal-
livis, Miniftris, & aliis Fideiibus & ilibditis noftris, TenorePrx-
fcntium, in Mandatis quod Vobis, in Exccutione Prxmiflbrum ,
Auxilientur, pareant, & intendant.
In ccijus, &c.
Teite Rege apud Weftmonaiterium , decimo tertio die Julii.
Per Concilium.
.111 [[.'iii
Siitper Financia yicecomitis de Roche Choart,
R
* Litera de Signeto, mde fuperins in Memorando fit
mentio.
Lle par le Rcrj.
TRescheres et Foialx,
Nous avons Ordine^z, & volons que , le Reverent Pere en
Dieu & noftre Trefchere Colin , 1'EveJque de Loundres ferra nos-
tre Chaunceller d'EngIeterre , pur la graund Afiance que nous
avons en Luy :
Si vous Mandons & Chargeons que, veues ceftes, vous hcet
deliverer a Luy noftre Graund Seal , efteant ore en voftre Gar-
de , ovec le Roulle de fon Charge , &: toutes autres Chofes a
Ly appurtenantz. , come a noftre Chaunceller ; & cefte Lettre
Tous enc fcrra Garrant-
EX, pcr Lirevas fuas Patentes, ufquc ad Quindenam Purifica- Ann.t?.
tionis be.)t.>: .Vlaru^ , proximo futurum , duraturas , iufcepic 1382.
in falvum & lecurum Condu>;tum fuum, ac in Protectionem & A/t. 6.
Defenlionem fuas fpeciales, FtfiTizWww & Lodowicum , ¥i\ios Lo- r. 2.
dowici Vtcecomitis de Roche Choart, Prilbnarii, diicdti & Fidelis Franc. 6.
Regis, yohiinvis Domivi de Nevtll, veniendo verfus Villam Regis r. x.m.
Caleiii, per Terram , vel per Mare , cum Qiiatuor Horninibus a8.
Generofis, & eorum Valettis, Peditibus, vel Eqiiitibus, ufque ad
Numerum Qi-iindecim Perfonarum in Comitiva fua , ibidem in
Hoftagio, pro prxdidto Vicecomite Pairc fuo, quoulque Finan-
cia fua periolvatur , morando , & exinde verlus Partes Proprias
redeundo, necnon Homines & Valectos prxdidtos, ac eorum E-
quos, Bona, Rcs, & Hernelia fua qu.ccumque.
Tefte Rege apud Wodcftok, Quinto die Augufti.
Fer ipfu?n Regem.
De Ordinando pro pajfagio D/tcis Tefchincnjls.
Ann. D.
1382.
An. 6.
R. 1.
REX, diledto & fideli fuo, Roberto de Ajheton, Conftabulario CUuf 6,
iuo Dovorrix, & Cuitodi Quinque Portuum fuorum, vel R.i.p.i.
ejus Locumtenenti , Salutem. "»• */•
S 3 Man-
C G N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Ann.D.
1382.
Ric. 1.
142
Mardatnus vobfs , firmiter in)ungentes , quod Naves vel alia
Vafa, fufficientia pro ralvo & iecuro Conducftu Przimifai Ducis
Tefthinoifis j Banerettorum , xMilitum, Armigerorum, & omnium
aliorum Sui'ditoium, cariilimi Fratris noltri , IVencelat Regis Ro-
vjaiorum d^ Bohe?nia;, qui nuper in Regnum noftrum Angliae, in
Coniitiva, cariiTunie Confortis noftrx, Annie Regime A^iglij: ad-
venerunt, & jam funt ad partes proprias, de Licentia noitra, re-
dituri, cum Hominiba?, Armati-;, & Sagittariis, ad talia Cuftus
& Vadia, per ipfum D.icem in ea parte folvenda, qualia pro Pas-
fagio noftro proprio fierent & folvi deberent, cum omni celerita-
te, qua fieri poterit, muniri & parari,
Et ipfjm Dncem, 6c omnes alios de Comitiva fua, ufque Vil-
lam noftram Calelii, cum eiidem Navibus live Vafis, fic munitis
& paratis, falvo & fecure conduci faciatis; & hoc, iicut Nos &
Honorem noftrum diligitis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, duodecimo die Augufti.
Pw Concilium.
Pro yiqHenfi Epifcopo per Capimlum EjeBo.
Ann. D.
1382.
Bic. %.
R'
An. 6.
R. 1.
Tranc. 6
R. I. »>,
10.
•VII.
16t-
De TraEiando cum Rege Romanorum c^ Boemia fuper Ligis
(jr Amicitiis.
Ann. D. •n EX, diledis & fidelibus fuis, Nicholao Je Shervefe/d Vexilh-
1^82. tv rJQ fuo, & Ber7iardo Van Zcclcs , Militibus Camerae fux, ac
Magiftro Ricardo Rouhale Legum Doiftori , Saliitem.
Cum , intcr gloriofas Reipubiicce Curas & Regalium Solicitu-
dinum Fruiftus uberes, habeatur prxcipuum fublimium & potcn-
tum Principum fibi copulare Prarfidia , ac cum talibus Ligarum &c
Amicitiarum fpecialium inire Fcedera , per quos Principatus , hinc
inde, Amoris indiflblubilis nexu conjundi, infurgentibus * ex ad-
verfo Refiltere, & ab omni Oppreilionis clade, coadunatis Viri-
bus , poterunt mutuo fe tueri.
Nos,
Prxmifta confiderantes , ac de veftris legalitate, probitate, in-
duftria, & circumfpeiftione providis pleniffime confidentes,
Ad Traitandum , Convcniendum , & Concordandum cum,
SerenifTimo Fratre noftro, Wencelao, Dei gratia , Rege Romano-
rum i/^y Boemije femper Augufto, &, Divina favente Clementia,
Jmperatorc futuro, feu ad hoc Deputatis per eum, fufficiens Man-
datum habentibus, fuper quibufcumqueLigis, Confcederationibus,
& AmicitiisSpecialibus, Temporalibus , vel Perpetuis,
Inter Nos, Subditos noftros, Regna, & Dominia noftra qux-
cumque, ex una, 6c ipfum fereniflimum Fratrem noftrum, Sub-
ditos fuos, Regna, & Dominia fua quxcumque, ex altera Parte,
Et fpecialiter, in fpecialibus, contra Karolum Modernum Occu-
patorem Regni Vrancia , Lodo'jjicum Comitem Valefii ipfius Ger-
manum, Lodeijoicum Andegavenfem , Johannem Bituricenfem, &
Fhilippum Burgundix , Duces praetenfos , ipfius Karoli Patruos,
necnon contra Johannem oiira nominantem fe Regem Caftell^ ^
LegioKis, adhuc Occupatorem dicti Regni Caftellx & Legionis,
licet per EccleiVam depofitum & dampnatum , & Rohertum geren-
tem ie pro Rege Scotite, eorumque Haeredes, Valitores, & Fauto-
res,
Ineundis ,
Ac etiam de Modo , Forma , & Quantitate Auxilii , Subven-
tionis, feu Sublidii, hinc inde, tempore neceflitatis, mutuo mini-
ftrandi,
Et de Communicationibus, inter Subditos, hinc inde, in Mer-
cimoniis & ahis Licitis, fecure & fraternaliter faciendis,
Necnon fuper omnibus & fingulis Articulis, quantumcumque
fpccialibus, qui Ligas, Confcederationes , feu Amicitias (interNos
£c prxdiftum Serenitrimum Fratrem noftrum firmandas) concer-
nere poterunt quovifmodo , cum eorum Incidcntibus , Emcrgen-
tibus, Dcpendentibus, & Connexis,
Ac omnia, qux i^c Traftata, Concordata, & Conventa fue-
rint, cum omni Securitate, debita & honefta, in hoc cafu, Fir-
mandum,
Confimilemque Securitarem , pro Nobis & Nominc noftro ,
Petendum , Stipulandum, & Recipiendum,
Jurandumqje, in Animam noftram, quod Tradtata, Conven-
ta , & Concordata ibidem , Rata habcbimus & Grata , nec aliquid
procurabimus, vel Faciemus,per quod Tradtata & Concordata
hujjfmodi Eftedu debito fruftrari poterunt feu quomodolibet im-
pediri ,
Ac Juramentum confimileab eodem ferenifllmo Fratre noftro,
feu ejus Deputatis, Petendum, Exigendum, & Recipiendum,
Cicteraque omnia & lingula Faciendum , Excercendum , 6c Ex-
pediendum , qux in Prxmiflis & circa ea neceilaria fuerint feu
quomodolibet oportuna, ac qux qualitas & natura hujufmodi Ne-
gotii exigunt Sc requirunt , & qu.e nofmet ip(i facere poflemus fi
perfonaliter interellemus , etiam fi taliafbrent, qux Mandatum ex-
igcrent quantjmcumque fpeciale,
Vos, & Duosveftriim, noltros veros , legitimos, & indubita-
tos Procuratores , Negotiorum Geftores, CommilTarios , Deputa-
tos , & Isiuncios Ipeciajes , Facimus , Creamus , Ordinamus, &
Conftituimus per Prxfentesi
Promittentes, in Verbo Rcgio, nos Ratum, Gratum, & Fir-
mum perpetuo habituros quicquid per Vos, vel Duos veftriim,
Adlum, Geftum, feu Procuratum fuerit in Pr.iemiiris, & lingulis
Pr-^cmidbrum; aliis Mandatis feu Procuratoriis noftris in fuo ni-
chilominus robore duraturis.
Dat. in Palatio noftro IVeftm. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, decimo fexco die Augufti.
Per ipfm Regem.
EX, diledis libi, Gerahlo de Meuta Clerico Sacriftae Baionise, ■^'»- ^-
&C Theoha/do de Poi/eant Scmifcro, Salutem. R. 2.
Curn, Venerabilis in Chrilto Pater, Johannes Epifcopus Aauen- '^"A- ^-
fs \n Servitio noftrcvac, diledi Patrui, Johannis Regis Caftelh^ «■ ^- ^"
Legionis Ducis Lancaftrite, in partibus Hifpauiae, fub Protedlione "^-
& Salyagardia noftris prxfens exiftat,
Capitulumque Aquenfe , iive Canonici ejufdem , noftram re-
giam Majeftatem , ac Salvamgardiam , & Protedionem prsedi-
das,
* Sub quibus nediim idem Epifcopus, ut praemittitur , fet &* VII,
ipfius Vicarius, Ofticiales, Procuratores , & Bona exiftunt, 366.
Lzdere non veientes, prsefatum Epifcopum, ac Vicarium, Of-
ficiales , & Procuratores fuos , fub ipfo & ejus nomine Admini-
ftrationem iplius Epifcopatus in Spiritualibus & TemporaUbus ex-
cercentcs, de didto Epifcopatu, prxter &contra JurisOrdinem,
ut dicitur, ejecerunt, & de Fado nequiter fpoliarunc, in didae
noftrae Mageftatis contemptum , ipfiufque Epilcopi Dampnum &
Cravamen.
Nos,
Conliderantes quod praefatus Ejpifcopus ficeft, ad praefens, in
noftris occupatus Negotii-, qubd fuis Propriis intendere non pote-
rit^prout expedit & dcceret,
Et propterea volentes libi de oportuno Remedio providere,
Vobis, & veftrimi alteri (dc quorum fidelitate, circumfpedio-
ne, & induftric. providis plene confidimus) in Fide & Ligeantia,
quibus nobis tenemini, Comittimus & Mandamus quatinus Bona,
Jura, Jurifdidtiones, & alia quxcumque, ad diftum Epifcopatum
pertinentia , nomine praefati Epifcopi , ac ad ipfius Commodum ,
Proficuum, & Honorem, adminiftretis , & adminiftrari faciatis
viis & modis melioribus quibus fcitis ,
Compotum five Ratiocinium de omnibus, per didum Capitu-
lum, (cu Canonicos fingulares ejufdem, de dido Epifcojpatu per-
ceptis, & quae percipi poterunt, fi ipfius Epifcopi Omciales &
Miniftri adminiftrafle libere potuiflent, a dido Capitulo, & fin-
gularibus Perfonis ejufdem, diftridte & iegaliter exigentes, & Bo-
na, per ipfos recepta, prxfati Epifcopi ulibus , prout expedire vi-
deritis, applicantes, quoufque idem Epifcopus aliter ind^ duxcrit
ordinandum :
Dedimus namque Seneicallo noftro Landarum , ac certis fideli-
bus noftris in partibus illis, per alias Literas noftras, in Mandatis,
ut praedidum Capitulum & Perfonas fingulares ejufdem, in cafu
quo Monitionibus & Mandatis noltris non paruerint cum eftedtu,
ad prxmifla facienda, quibufcumquejuris& Fadi Remediis, ar-
ceant & compellant.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xxiv. die Augufti.
Ter Concilium.
De TraElando citm Rege Navarra.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann.D.'
^^ Sciatis quod Nos, 1382.
De circumfpeda Fidelitate, & Induftria, Diledorum & Fide- An. 6.
lium noftrorum, Bertrucati de Lebret Chivaler, David Craddok r. 1.
Chivaler Majoris Civitatis noftrae Burdegal. Johannis de Stratton franc. 6.
Domini de Landirans , Conftabularii Caltri noftri Burdegalix , r. 1, w.
Magiihi Rejmundi Guil/ielmi de Puy, & Magiftri Gui/lielmi Ar- i^,.
nand de Caylynet , plenius confidentes ,
De Conienfu & Avifamento Concilii noftri ,
Ipfos, Bertrucatum, David,Johannem, Reymundum,& Guil-
lielmum, Quatuor, & Tres eorum, noftros veros & l^iumos
Procuratores , Negotiorum geftores, ac Nuncios fpeciales,
Ad Tradtandum & Concordandum cum , Magnifico & Potente
Principe, Doroino Karolo Rege Navarr<e illuftri, Confangumeo
noftro cariflimo, feu fuis in hac parte Procuratoribus , Nunciis,
feu Deputatis, plenariam Poteftatem ab ipfo Rege habentibus, de
quibuibumque Amiciriis, Alligantiis, & mutuis Auxiliis,
Inter Nos, & Haeredes noftros, pro Nobis, Regnis, Terris,
& Dominiis , ac Subditis & Vaflallis noftris quibulcumque , &
ipfum Regem, & Haeredes fuos, pro Se, Regnis, Terris, &
Dominiis fuis , ac eorum omnibus Subdicis, & Vaflallis, tempo-
raliter vel perpetub duraturis,
Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per Praefences:
Dantes & Concedentes eifdem , Bertrucato, David, Johanni'.,
Reymundo, Sc Gui//ie/mo, Quacuor, & Tribus eorum Poceftatem
& Audoritatem fpeciales, ac Mandatum generale, pro Nobis,
Hxredibus, Regnis, Terris , Dominiis , Subditis, & Vaflallis
noftris Prxmifla omnia & fingula Tradandi , Concordandi, Fa-
ciendi, & Expediendi,
Ei omnia, cum Tradata, Concordata, & Expedita fuerint,
Firmandi, Vailandi,
Et omnia alia Excercendi quas circa ea neceflaria fuerint vel
oportuna, etiam fi Mandatum exigant fpeciale ,
* Ratum, Gratum, & Firmum habituri quicquid iidem, Ber- • vil.
trucatus, David, Johannes, Reymundus, & GuUielmus, Qua- ^^j.
tuor, vel Tres eorum, Nomine noftro, fecerinc in Praemiflis,
feu aliquo Prxmiflbrum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftro
Weftmonafterii , vicefimo nono die Augufti.
Per ipfum Regem.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
145
Ann. D.
iR/f. 1.
1V62.
An. 6.
R. 1.
¥ranc. 6.
R.z.m.
De CondHElsi pro Commijfnyiis Flandrenjtnm.
D EX, &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod ,
Cuin Duodccmi Frobi Homines,
Tres (videlicec) de qualibet Villarum de Gandauo^ Bruges^ c^
Ifres^ ac Ti-es FrohiHotmncs dc Frie in FJandiia,
Ex paric CommunitatisFlandrise, ad Tradandum nobifcum &
cum ConciUo nolhoiuper certis Negotiis, Nos Bonumquc Pu-
blicum Regni noilri AneliiE & Communitatem prxdictam mutuo
concementibus, penes Prsfentiam nollram, in didtum Regnum
noilrum, imt in proximo adventuri,
Nos,
Felicem Expeditionem Negotiorum prsediclorum multipliciter
affedantes , volentefque didos Duodccim Probos Homines ab
Adverlitatibus, Periculis, & Molelliis, in quantum poterimus,
praefervare, & pro eorumfecuro Adventu, Mora pacifica, prof-
peroque Tranfitu , fummo defiderio providere ,
Suicepimus ipfos Duodecitn Frohos Homities., <^c. ut in fmilibus
de ConduBu Literis.
In cujus, &c. per Dimidium Annum duraturas.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , (eptimo die Odobris.
Per iffum Regem ^ Co?icilium.
De Licentia ii/£Aificandi in Caflro Qr f^illa de Brefl.
Ann D. R. EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,,j;^_* ^^ Sciatis qu6d, dc Gratia noftra fpeciali, concedimus, pro
mTo.' Nobis, & Hxredibus noltris, quantum in nobis eft, Soldariis,
g, , commorantibus in Caftro & Villa de Brefl, & omnibus aliis Fi-
iblletn. delibus noflris, tam de Regno noftro Anglix, quam de Dominio
^. 11,' noftro Aquitanii^: , quod ipfi in Placeis ,
Sibi ibidero per, diledum & fidelem Conianguineum noflrum,
Thotnam de Vercy ^ Cuftodem Caitri & Villa: prxdictorum , fecun-
dum ejus Difcrecionem , alTignandis,
jEdificare & Inhabitare ,
Eteaidem Placeas, eis iic aflignandas, una cum vEdificiis per
jpfos in eifdem faciendis , de Nobis , pro Termino VitiB eorum ,
Tenere potTinti Reddendo Nobis aliquem certum Redditum per
Annum : prout inter didtum Confanguineum noilrum & ipfos
(quibus didtae Placese afiTignabuntur) poteric rationabiliter concor-
dari.
In cujus, &c.
Dac. apud Wefliiionafieriutn , duodecimo die Oitobris.
Ter Breve de Privato Sigillo.
Pro Commiffariis Flandrenflum de Poteftatibtts , q- de
Credentia.
Ann. D. A Tous ceuls , qui ces prefentes Lettrcs verront ou orront ,
1382. -^ Efchevins, Capitains, Doyens, & Confeil de !a Ville de
An. 6. Gatid.
R. I. Rewars, Confeil, & le Grand Confeil de la Ville de Bruges,
Za; Orig. Rewars , Advoes Efchevins , & Confeii de la Ville dTpre ,
inff, Salur.
Vill. Sacent tous que,
Pour ce que Maiftres, Williautnes de Coudenberghe , Williaumes
de le Viiie , Roife de le Voorde , Jehan de Waes , & Michel Boiie ,
fbnt Deputet & Committet de la Ville de Gande,
Loys le Vos, yaquemes le Scutelare, yaquemes le Bruiuere, &
Willaumes Mattenfone ., de la Ville de Bruges ,
* VII. * Gilles Tant, Jaquemes Moeum , & Lainfm de Borthgrave , de
,gg ' la Vi/k dTpre ,
' ' Ec tout Communaulemcnc , Tun avoec l'autre , pour & en Nom
des Trois Villesde Flandres, Gand, Bruges, & Ipre, & pour la
Comun Pays de Flandres,
Pour Traire Vers,TrefexceIIent,Trefpuifrant,Trefhaut,Trcfa-
me, & Trcfredout Seignur, noftre Seigncur, le Roy d'Engleterre
dr de France, fon Noble Confeil & Commun Paiis,
Et font cfpeciaulment creuc par un certaines Charges & Befoi-
gnes, que euls de ce ell: donn, de tout ce que euls, ou Noms &
ou protyt des dites Trois Villes & Comun Pays, plairraa mons-
trer & mectre avant, foic de bouchc, ou par Lettres,
Si eft il que nous prions, requirons, & diligiaument f^jpplions
tous ceulz, devant qui il pueent avoir a faire, que il voillent lcs
dites Depurecs & Commictees Croire de touc ce, que en Profyc
des dites Trois Villes & Comun Paiis de Flandres monilreronc &
nettront avant ,
Car il ont de nous , & des dites Trois Villes & Comun Paiis
de Flandres , de ce plain Poor & Audtorite fur tout rcfponderc ,
que ou a eulz ou a chefcun d'euls requerra , touchant les dices
Trois Villes & Comun Paiis de Flandres ,
Ec, fe ainli eftoic que il un ou plus des dites Deputces & Com-
mittes fufenc abfent, par chofe neccfTaire, ou aultrcmeiit, que,
toudys, li plusgrand partie, qui prefenc ferront,auront plainPooir
& Audlorite des avantdites Caufes, en le mefme manere qije (i il
eftoient tout prefent & en propre Perfone.
En Tefmoignancc & Cogniflance des Seaulx as Caufes des di-
tes Trois Villes a ces Prefenn Lettres pendantz & cefcun par
lui.
Fait & Donn. au xiv. jour dou Moys d'Odlob. TAn de Gracc
MCCCLXXXII.
De Reftitntione Temforalinm EpifcopatHS /^'ffavenfls.
Ann. D.
1382.
Ric. 2.
D EX, dilecto fibi, Henrico Moton, Efcaetori fuo in Comitati- ■^*'- ^-
^ bus Salopia:, & Staffordijs, & Marchiarum Wallix, eidem «■ ^-
Comitatui adjacente, Salutem. Piit.6.
Cum Dominus ^«www Pontifex, nuper vacante Ecclefia Ca-* '^•^•?- '•
thedrali Aflavenli, pcr mortem, bonx memorix, Willielmi ulti- '"• »^>
mi Epifcopi loci illius, eidem Ecclcfvas de, Venerabili Viio, Lau-
reiitio Child, nupcr Monacho Monafterii de Bello, Licenciato in
Jure Canonico, providerit , & ipfum in Epifcopum Loci illius
prsfecerit & Paftorem , ficut per Literas Bullatas ipfius Domini
Summi Pontificis, nobis inde dircdtas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis, in di-
ftis Litcris Buliatis contcntis, Nobis & Coron.e noftrx Praejudi-
cialibus, fponte, palam, & exprefse renunciavic, & Grari.E no-
ftn^ humiliter fe fubmifit , volcntes eidem Epifcopo Graciam face-»
re fpecialem ,
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia dicti Epi-
fcopatus, curn Pertinentiis, Refticuimuseidem,
Et ideo tibi Prxcipimus quod eidem Epifcopo omnia Tempo-
ralia EpifcopatQs prEedidti, cum Pertinentiis in Balliva tua, liberes
in forma prsdidta.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo die Odtobris.
Confimile Breve dirigitur Jufticiario Northwallicie , vel ejus Lo-
cum cencnci , feu Camerario , Rcgis ibidem , quod eidci"n Epifco-
po omnia Tem.poralia Epifcopatus pr.£di6ti, cum Percinentiis, in
Balliva fua, liberari demandenc in forma prxdidta.
Tefte ut fupra.
Confimile Brcve dirigicur Jufticiario Regis Ceftria:, vel ejusLo-
cum cenenti , feu Camerario fuo Celtrix.
Tefte ut fupra.
R
De Bladis non Tradttcendis,
EX Vicecomiti Eborum Salutem. ■A""- ^'
Quibufdam certis de Caufis , coram Nobis & Concilio no- 1382-
ftro in prxfenti Parliamento noibo propofitis, tibi prxcipimus, •^'*- ^-
firmiter injungentes, quod ftatim, vifis prsefentibus, * in lingulis ^- ^-
Civitatil)us , Burgis, Portubus Maris, Villis Mercatoriis, & aliis '^''"'/ ^-
locis infra Ballivam cuam, ubi melius expedire videris, publice '^•^•/'^ '•
proclamari & ex parte noftra firmiter inhiberi facias , w. 1 1 . ,/.
Ne Quis, Mercator vel alius, cujufcumque Statiis feu Condi- ^^^'
tionis fucrit , Blada vel Brafoum aliqua extra Regnum noftrum l"9-
AnglicE, per Terram, vel per Aquam, ad aliquas Partes Exte-
las,
Prxterquam ad partes Vafconiae, Bayoniae, & Calefii, necnon
Villas & Ciftra noftra de Breft, Chirburgh, Berewici (iiperTwe-
dam, & aiia Fortalitia noftra, & Ligeorum noftrorum, in parci-
bus Exceris exiftencia ,
Sub Foriifadura Bladorum & Brafei eonimdem j ac Vaforum in
quibus Carcata fuerinc,
Aliqualiter Traducar, feu Traduci faciat, fineCicentia & Man-
dato noftro fpeciali,
Et, li quos, poft Proclamationem & Inhibitionem hujufmodi,
invenire poteris contrarium facientes, tunc ipfum, una cum Na-
vibus, Bladis, & Braleo, c;Eterifque Bonis omnibus, in eifdem
Navibus inventis, tanquam nobis Forisfadta, areftari, & falvo &
fecure cuftodiri facias , donec aliud a Nobis inde habueris in
Mandatis ; Et hoc, fub incumbenti Periculo, nullatenus omit-
cas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, vicefimo fecundo die Odto-
bris,
Per ipfum Regem c^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguncur fubfcriptis, fub eadem Data ;
videlicet,
Vicecomitihus Londonite c5" Middlefexia , ^c.
Pro Adam Efton , Cardinali Anglico , Decano Eborum.
VEnerabilis Pater, Adam Cardinahs Norioicetifts , Dccanus Ec- Ann.D.
clefix Cathedralis beati Petri Etx)rum, qui in Partibus Trans- 1382.
marinis moratur, habec Litcras Regis dc generali Attornatu, fub ^«. <5.
nominibus Magiftri Johannis de Waltham iZmonKihborum, S^K. i.
notn.c; Daweiiey , fub alternatione , ad Lucrandum , &c. in qui- Franc. 6,
bulcumque Curiis Angli-je per Septennium duraturas. R.i.»>.i,
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , vicefimo odtavo die Oiflo-
bris.
Magifter Nicholaus de Feryhy recepit Accomamentum per bre.
Pro SnbcolleElore Papa in Hibcrnia.
R
Ann. D;
1382.
EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-..^';- 6.
R. 1.
Fat. 6.
rem
Sciatis quod ,
Cum, S.indtiffimus in Chrifto Pater & Dominus, DominusR. *.?. 1.
Vrbanus, Divina Providencia, Papa Sextus, Difcretum Virum,w. ix.
Ma-
14+
CONVENTIONES, LITER^^,
Ann. D Magiftrum Cofmatum Gcntilis deputaverit & aflignaverit ad Fru-
1382. dtiis, Proventus, & Emolumenra, Carnerx iplius Sanftiffimi Pa-
Rie. !• tris pertinentia, in Res^no noftro Angliie & in Dominio noftro
Hibernix, lev.mdum & colligendum,
Idemque Colledor , dile'lum nobis , WUiielmum IVeftthorp,
Perfonam Ecclefiae de CreueOawe , Lincolnieniis Dicecefis Subcol-
ledorem in Hibernia praefecerit & deputaverit, quem ad Colli-
gendum & Recipiendum Fruftus , Proventus , & Emolumenta
praedida in di.erlis parribus Hibernix oportet laborare,
Et nobis fupplicaverit ut, pro ejus & fuorum Securitate, ac
falva CoUedtione diftorum Fruftuum, Proventuum, & Emolu-
mentorum, dignemur gratiose providere,
Nos,
Supplicationi praediftcE favorabiliter inclinati ,
Sulbepimus ipfum Willielmum Fruftus hujufmodi, Proventus,
& Emoiumenta, levando & coUigendo, & i'e de loco ad locum
infra Dominium noftrum Hibernix pnedidlum divertendo, mo-
rando , & ad Propria redeundo , <^c. prout in Literis de Prote-
ilione.
In cujus , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Novembris.
* VII * ^^" ^*^o"^ ^* Burlcy Chivaler pro Obfequiis , in quibHS-
370. cunque Statfibns Regis.
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &:c. Salutem.
1382. Sciatis qu5d, pro bonis & magnis Obfequiis, quse, dileftus
An. 6. & fidelis Miies noftcr, Simon de Burley , Subcamerarius nofter,
K- 1. nobis impendit & locum tenuit, ab Infantia noftra tenera,in qui-
lut. 6. bufcumque Statibus quos habuimus (videlicet) antequam Ordinem
R.t.p.t. Militarem optinuimus, & tempore quo illum Ordinem fufcepi-
tn. 33. mus , ac poftmodum quando Princeps Wallix facti eramus &
quamdiu fuimus, & ulterius quoulque, Gratia divina, fueramus
in Regem Coronatus , diiflo Simone toto tempore Camerario no-
ftro PrinQpali , & poftmodum hucufque Subcamerario noftro exi-
ftente,
Et fpecialiter pro eo quod, diverfis Vicibus, pro Maritagio no-
ftro, verfus Partes Tranfmarinas in Nuncium ibat, & abindecum
cariflima Conforte noftra Regina de P.itria iua ad Prxfentiam no-
ftram redibat, & etiam pro eo, quod bene informati fumus,qu6d
pro magnis Sumptibus , quos eundo , morando , & redeundo , per
diverfa tempora in didlo Nuncio nollro, pro Amore & Honore
noftri , & ad Defiderium noftrum in hac parte melius Perimplen-
dum, fecit, Indebitatus tantum extitit,qu6d pro didis Debitis
acquietandis ipium certas Terras fuas, quas in Feodo, in Comita-
tu SufFolcix, ex Dono, cariffimi Domini & Patris noll:ri dcfun-
6ti, habuit, venderc oportebat,
Et Nos avifati qualiter nciper cidcm Simoni Caftrum de Emelyn
Ucheuth, cum Commoto, in Comitatu de Kermerdyn , inSuth-
wallia, qux ad Manus noftras, poft Mortem Richardi de la Bere
Militis, devenerunt, Dederimus Habendum eidem Simoni, du-
rante Vita fua, & ejus Executoribus feu Aftignatis per Duos An-
nos, poft Mortem fuam, pro executione Teftamenti fui facienda,
cum Dominiis, Franchefiis, Libertatibus , Efcaetis, ac aliis qui-
bufcumque, eifdem Caftro & Commoto pertincntibus, a tempore
Mortis prxdifti Ricardi, prout in Liceris noftris Pacentibus, inde
confedis, pleni» continetur,
Nos jam,
Volenres, Confideratione PrasmifTorum, prxfato Simoni ube-
riorem Gratiam facere in hac partc,
De afrenfu & in prxtentia cariflimx Confbrtis noftrae Anna
Hegino! Anglia .^ yohannis Regis Caflell^ (^r Legionis Ducis Lanca-
ftriie Avunculi noftri, ac, Venerabilium Patrum, Confanguineo-
rum noftrorum , Willielmi Archiepifcopi Caiitiiarieiifs , & Roherti
Efifcopi LondoniiB Cancellarii noftri ,
Dedimus & CoNCESsiMus eidem Simoni Caftrum & Com-
motum prxdidta, Habendum libi, Hxredibus, & Aifignatis fuis
Imperpetuum , a tempore Mortis praedidi Ricardi , cum Do-
miniiSj Francheliis, Libertatibus , Feodis Militum, Advocationi-
bus Eccleiiarum, Wardis, Maritagiis, Reverfionibus, Forisfactu-
ris, & Efcaetis, una cum quibufcumque aliis Proficuis & Com-
moditatibus , eif"dem Terrx & Dominio qualitercumque fpedan-
tibus five pertinentibus, per Servitia inde debita &: confueta, an-
tequam didla Caftrum & Commotum ad manus noftras devene-
runt.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tertio die Novembris.
Ter Breve de Privato Sigillo.
De non molefiando , contra Formam Pardonationum.
Ann. D. R^-^i Diledo & Fideli fuo, Guidoni de Brien, & Sociis fuis
1582. _ Jufticiariis Regis, ad Pacem noflram in Comitatu Somerfe-
A't. 6. tiae confervandam , necnon ad diverfas Tranfgrelliones & Felonias
R. i. audiendas & terminandas alfignatis, Salutem.
Cbuf. 6. Cum , inter cxtera,
R.i.p. I. In ultimo Parliamento noftro , apud Weftmo?iafterium tento ,
m. xo. fadta & concordata , ad mftantem Supplicationem Communitatis
Regni noftri Angliae , in prxdido Parliamento faiftam , & ut ea-
dem Communitas, de cxtero, in Fide, Diieftione, & Obedien-
tia noitra , &c H;Eredum noftrorum , ferventius permaneat , ac pa-
cifice uhique in Regno prasdifto fe gerat ,
De Graria noflra fpeciali , ac de airenlij Magnatum & Proce-
• VII. rum, Nobis in * Parliamento prxdicfto alTiflientium, Pardona-
371. verimus & Remiserimus omnibus & lingulis Ligeis noftris,
cujufcumque Staciis, Gradus, fcu Condidonis fuerinc.
Exceptis omnibus illis,quorum Nomina alias, in Parliamentis Ann. D,
noftris, Annis Regni noftri Quinto & Sexto, ab omni Gratia, 1382.
per nos tunc fadta, Excipiendis, liberata fuerunt, tanquam (vide- &if. a.
licet) Principalium Inceptorum , Abettatorum , & Procuratorum
Infurredionis, nuper infra Regnum prxdidum proditorie fubor-
ta: , unde Redati funt ,
Necnon Tribus Perfonis, Civibus Londonix, qui in dido ul-
timo Parliamento noftro,
De eo (videlicet) qu6d unus eorumdem Civium, dileftum &
fidelem noftrum , Wiiliehnum de Walle-worth , nuper Majorein
Londoniae^ ac quofdam alios Fideles noftros, quominus ipfi Por-
tas didae Civitatis contra Communitates Kantix & Effexiae, in di-
dta Infurredtione proditorie tunc congregatas , ut in eandem Civi-
tatem IngrefTum non habuident, claudere, & eandem Civitatem
ab eifdem Proditoribus defendere potuerunt, primo & principali-
ter impedivifledebuit,
Cseteri ver6 Duo , eorumdem Trium Civium , de eo quod ipfi
Primi & Principales Confiliarii eorumdem Proditorum , uc ad di-
dtam Civitarem accederent & eam ingrederentur , ac Dudlores eo-
rumdem Proditorum infra Civitatem illam extitifTe debuerunt, in
fpeciali , etiam Reftati func ,
Ac omnibus Perfonis, in eodem Cafu didorum Trium Civium,
vel alicujus eorunidem, plene exiltentibus ,
Ac etiam omnibus & fingulis Perfonis Villse, de Bury (andti
Edmundi, fimiliter Exceptis,
Secfam Pacis noftrce, & quicquid ad Nos pertinet, vel pertine-
re poterit , pro omnimodis Proditionibus & Feloniis , in didta In-
furredtione, inter (videlicet) Primum Diem Maii, Anno Regni
noftri Quarco , & Feftum Nativitatis fandi Johannis Baptiflje,
extunc proxim6 fcquens, qualitercumque fadtis five perpetratis,
unde Indiclati , Rediati, vel Appellati exiftunc , ac etiam Utlaga-
riis , ii qux in ipfos , ieu eorum aliquem , hiis occafionibus , fije-
rint promulgatae, & firmam Pacem noftram eis, & eorum cuili-
bet, inde C o N c E s s E R i M u s , ita tamen quod ftent Redto in
Curianoftra, fi quis vel qui inde verfus eos feu eorum aliquem
loqui voluerinc vel voluerit de PrxmifTis, vel aliquo Pr^emiflb-
rum.
Pardon AVERiMU s infupcr &Remiserimus Com-
munitati Rtgni noftri praedidti , & cuilibet fingulari Perfonx ejus-
dem Regni (Exceptis pr.cexceptis ) quicquid ad nos pertmet vel
pertinere poterit pro omnibus TranfgrefTionibus in eodem Regno,
ante Vicelimum Quartum diem Odtobris proximo praeteritum ,
qualitercumque hi.ih five perpetratis,
Tranfgreflionibus tamen omnibus, per quofcumque Officiarios
noftros , auc aliorum Dominorum & Magnatum Regni noftri
praedidli , necnon per Manutentores Querelarum & Juratores
omnes, ac etiam TranfgrefTionibus, Terras & Tenementa quaii-
tercumquc concernentibus , ante didtum diem , duntaxac Excep-
tis ,
£c ulteriijs O r d i N a v e R i M u s, & de Gratia noftra praedi-
dta CoNCESSERiMUS quod RemifTiones & Pardonationes an-
tedidtae cuicumque Ligeo nofTiro (Exceptis prxexceptis) valeant ac
ii inde Cartam noftram in fpeciali quifquis eorum fuper hoc penes
fc haberet vel etiam optineret, prout in Ordinatione prxdidta ple-
niijs continecur,
Vobis mandamus qu6d Henricum Seger ,Thomam Aubrey ^Williel'
mum Iryfl}., Johannem Hill Taillour , Ricardum Bryd , Thomam
Blake. Willielmum Gcne , Wilbelmum Wefton , Ricardum Wobour-
wf , yohannem Irle, Thomam Wallh , & Robertum Horton , de
Viila de Yenele in Comitatu prxdidl:o , qui coram vobis de qui-
bufcumque TranfgrefTionibus & aliis Malefadtis , uc dicitur , Indi-
dtati func ,
Qiiorum eciam Nomina prxdidta, in Parliamentis prcedidtis, ab
omni Gracia, per nos tunc fadta, Excipienda, ut praedidtum eft,
liberata non exiflunt,
Nec ipli vel eorum aliquis apud Londoniam , tempore , Infurre-
dtionis prxdidtae, ad aliqua Mala ibidem perpetranda vel procu-
randa, ufquam extiterunt, iicut dicunt, contra Tenorem Gratise
noftra: pixdidtae ac formam Remiflionis & Pardonationis earum-
dem , non Moleftetis in aliquo leu Gravetis.
Tetle Rege apud Wcftmonafteriura , vicefimo die Novem-
bris.
R^
* Pro Scolaribtts , de Scotia , .Antipapa u4dhierentibtfs. • vil.
EX, diledto fibi in Chrifto, Cancellario & Procuratoribus Uni- Ann. D.
vcrftatis Oxunia , Salutem. 1382.
Ad noftrum pervenifle noveritis intelledtum, qu6d vos, prx- ■^'^- ^-
tendences Scolares, de parcibus Scocix, in Univerlirate prxdidta ^- *•
ftudentes, contra, Sandtiflimum Pacrem noftrum, Urhanum, U- ^*'^"- ^-
niverfalis Ecclelix Summum Pontificem, Roherto Autipap£ damp- ^•^•'"•°"
nabiJicer adhxrere , diverfa Gravamina & Impedimenra eifdem
Scolaribus, tanquam Scifmaticis, ea occalione feciflis, & concra
ipfos , velud hujufmodi Scifmacis Reos , procedere incendicis cuin
rigore ,
Nos,
Advercences quod, fecundum formam Treugarum, inter Nos
& ipfos de Scotia dudum iuitarum, Subditi didtarum PartiumSco- %
tix, in quibufcumque Partibus Regni noftri Anglix, durantibus
Treugis illis, morari potrunt & libere converfari,
Nolentefque Treugas illas ex parte noftra aliqualiter violari ,
Vobis , diftridte injungendo , Mandamus qu6d quofcumque
Scolares didtarum Partium Scotix, in Univerfitate prxdidta jam
Studentes, Morantes, fcu Converlantes , & quos in Univerfitate
illa exnunc ftudere, converfari, feu morari contigerit, in Univer-
fitate prxdidta ftudere, morari, & converfari, durantibus Treugis
prxdidlis , permittatis libere & impune ,
Duratamen iidem Scolares Scow« , quamdiu in Univerfitatc
prse-
ET ACTA PUBLICA.
I4T
n.D
182.
prKdiaa fteterlnt, A(9:ibus Scolafticis vacent, 8c quicquam contra
Statum difti Domini Summi Pontificis modo Scifmatico non at-
temptent ullo modo; &, ii eorum aliquis fecus fecerit, unde le-
gitime Convinci poterit in eventu, tunc quemlibet eorum, tali-
ter deviantem , cum omni Juris in hac parte rigore caftigetis &
puniatis, prout Legei noftri Anglix forent in Cafu conhmili pu-
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Quinto die Decembris.
Fer Magnum Concilium.
Et erat Fatens.
Pro Epifiopo Norwicmjt ., /hpra Cruciata , ad diBum u4nti-
DebdlaKdfim , Proclamanda.
K
tem
fafom
EX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Balli-
vis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
ni.
Cum, SanftifTimus in Chrifto Pater & Dominus , Dominus Ur-
banvs , Divina Providentia , Fapa Sextus , per Bullas fuas Apofto-
Ijcas , more Romanae Curiae Bullatas , & in aliqua parte fua non
fufpedas, in virtute Obedientice mandaverit, Venerabili in Chrifto
Patri & Dilefto Filio fuo, Henrico Epifcoho Norivici quod ipfe
quandam Cruciatam , & qu^dam alia in didis Buliis contenta , &
hujufmodi Cruciatam fumme concernentia , contra Rohertum ,
olim Cardinalem Bafilicx Duodecim Apoftolorum vulgariter di-
dum, Gehuenfem Antipapam Scifmaticum & Apoftatam, ejufque
Complices & Fautores, Receptores atque Credentes, Manu forti,
& aliis viis & modis ex hujufmodi Audoritate fibi commifsa ,
profequatur, prout in Bullis prxdidis plenius continetur,
Nos, ad laudem Dei, & ob Defenfionem Sandtx Romanae
Ecclefiaj , ac Expeditionem Guerrarum noftrarum , de affenfu
Concilii noftri , concefiTimus & Licentiam dedimus tam praefeto
Epifcopo, quam quibufcumque Ligeis noftris & Regnicolis, Lai-
cis & Clericis, Secularibus & Regularibus, cujufcumque Status ,
Ordinis feu Conditionis fuerint, qui cum praefato Epifcopo trans-
ire voluerint , quod ipfi ad didam Cruciatarn, contra didlum An-
tipapam, & libi Adhasrentes & Credentes,effed:ui debito deman-
dandam , in quibufcumque Portubus Maris Transfretare , & ad
Superbiam & Pertinaciam didi Antipapae & iibi Adhierentium
Debellandas, modo Guerrino & Manuforti, tranfire poffint ; illis
tamen , qui nobifcum & cum caeteris Magnatibus Regni noftri pro
Guerra retenti funt , duntaxat Exceptis :
* Etideo vobis, & cuilibet veftrum Injungimus & Mandamus
qu6d omnia & fingula Praemifla, in Locis ubi melius expedire
videritiSj tam infra Libertates, quara extra, publice proclamari
feciatis.
Teftc Rcge apud JVeJlmonaJierium , Sexto die Decembris.
Fer ip/um Regem ^ Concilium.
cumque ceflante,acPericuIis,qu3e ex negligentia in hac parte eve- Ann. D.
nire poflent , debite confideratis , univerfas & fingulas Naves &c i^Ba.
alia Vafa quxcumque Portagii Viginti Doliorum & ultra, tam de Ric i-
Regno noftro Anglix, quam de aliis Pariibus quibufcumque, in-
fra Admiratum veftrum jam exiftemia, & exnunc futura, de tem-
pore in tempus, faciatis Areftari,
Ita quod omnia Naves & Vafa hujufmodi habeatis Prompta &
Parata, apud Sandwicum, in Fefto Sanfti Hillarii, proximo fu-
turo, ad ultimum, ad Deferviendum Nobis pro PaiTagio noftro
& aliorum Fidelium noltrorum, qui ex caufis prxdiftis, verfus
Partes Tranfmarinas , in Comitiva noftra, ut praemittitur , trans-
frecabunt.
Tefte Rege apud Weftmojiajietium , duodecimo die Decembris.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
Conftmile Breve dirigitur Johanni Roches , Admirallo Flota Na-
vium verfus partes Occidentales ., ftth eadem Data.
De non mittendo ad Parliamentttm,
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
>• Sciatis quod , de Gratia noftra fpeciali , CoNCESSIMUS,
diledis nobis, Burgenfthus Villae noftrae Colceftria,
In auxilium Expenfarum , quas ipfi fuper Claufura di&x VillcE
Muro de Petra & Calce , in Refiftentiam Inimicorum , fi qui
Villam illam forfan invadere velleut, apponere intendunt, ad quod
Opus implendum firmum Propofitum jam fumplerunt iicut di-
cunt ,
Quod ipfi, per Quinque Annos, proximo fequentes, plenarie
completos penitus fint Exonerati ad mittendum ieu inveniendum
aliquos Comburgenfes fuos didae Villaead Parliamenta noftra, in-
fra idem tempus tenenda; ita femper quod iidem Burgenfesdicftum
Opus , infra praedidos Quinque Annos , perficiant juxta Pofle
fuum , ut prsedidtum eft.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Decembris.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
De Navihtts arejiandis pro Pajfagio Regis.
Ann. D. RE^^ dilefto & fideli fuo, Waltero Fitz Wauter, Admirallo
An. 6.
R. 1.
Flotae Navium verfus partes Boreales , Salutem.
Advertentes qualiter Carolus .Adver/arius nofier Francia Prin-
cipalis , fubjugata fibi maxima Parte Flandrix , quae de Amicitia
noftra exiftebat, jam ad Obfidendum Villam noftram Calefii,cum
omni Pofl^e fuo, prout certitudinaliter intelleximus , fe feftinat, de
avifamento & aflenfu Magni Concilii noftri , ad Refiftendum Ma-
Ijtiae di(SH Adverfarii noftri , & ad hujufmodi Obfidionem , fi quse
ibidem, quod abfit, fafla fuerit , favente Domino, Removen-
dum,necnon obRecuperationemJuris noftri quod ad Coronam &
Regnum Francix notorieoptinemus,acDefenlionemRegni noftri
Angliae & Ecclefiae Anglicanse meliorem,cepimus firmum Propofi-
tum & Voluntatem perfedtam verfus partes Tranfmannas , cum
Comitiva Procerum, Magnatum, & Nobilium plurimorum , Ma-
nu forti, cum omni feftinatione poflibili, volente Domino, per-
fonaliter proficifci ,
Et ide5 vobis, in Fide & Ligeantia quibus nobis tenemini, &
prout Salvationem Regni noftri Anglix^ Ecclelix & Villje prxdi-
ftorum diligitis, firmiter injungendo , Mandamus quod ftatim, vi-
fis praefentibus , ac omnibus alus prxcermiflis, & Excufatione qua-
Tom. IIL P. lU.
* De Nunciis verjks Ducem Hollandin mittendis.
R
•vn.
374-
EX univerfis & fingulis Amicis & Benivolis fuis, in Parti- Ann. D.
bus Tranfmarinis conftitutis, necnon Admirallis, &c. Salu- 1^83.
tem. ^"- (>•
Sciatis quod, R. 1.
Ciim, dilettos noftros, Thomam Cheyne, Armigerum Camerx f'"'""^*
noftrx, Willielmum Brampton, & Thomam Wjght , Cives Civira- ^-^- *•
tis noftrx Londonix, ac Willielmum Leaute, &c Hugonem Wy-^' '*•
thum Cives Civitatis noftrx Lincolnix, penes, Nobilem, & Po-
tentem Virum, Alhrightum Ducem Holandia & Selandia, Con-
fanguineum noftrum cariflimum , ac certas Civitates & Villas ip-
fiusDucis, pro quibufdam Negotiis, Nos & Statum Regni no-
ftri Anglix,ac Mercatorum ejufdem & aliorum Mercatorum quo-
rumcumque, de Amicitia noftra exiftentium, intime concernenti-
bus, fevente Domino, feliciter expediendos, jam, de aviiamento
Concilii noftri, duxerimus tranfmittendos ,
Vos Amicos & Benivolos noftros fpecialiter Rcquirimus & Ro-
gamus , vobis Ligeis & Fidelibus noftris , firmiter injungendo ,
mandantes quod, cum prxfati, Thomas, Willielmus, Thonias,
Willielmus , & Hugo , feu eorum aliquis , per Loca, Portus,
PaiTus, feu Diftridus veitros, ex hac cauia, traniierinc, feu trans-
ierit , ipfos & eorum quemlibet, noftri intuitu, benigne Pertra-
detis, Manuteneatis , Protegatis, & Defendatis, ac eii Confilium,
Auxilium, & Favorem Impendatis, prout vos Amici & Benivoli
noftri velletis Nuncios feu Homines veftros, infra Poceftatem no-
ftram , in Cafu confimili , pertraftari , non inferentes eis , feu eo-
rum alicui, in Perfonis, Bonis, aut Rebus fuis aliquibus, verfus
partes prxdidas eundo, ibidem morando, & exinde, redeundo,
Injuriam, Moleftiam, Dampnum, Violcntiam, Areilum, Impe-
dimentum aliquod , feu Gravamen ;
Et fi quid eis , vel eorum alicui , Forisfaftum five Injuriatum ,"
feu contra ipfos, feu eorum aliquem, miniis debite Attempcatuni
flierit, id eis, & eorum cuilibet, fine dilatione debite Corrigi &
Reformari &ciatis.
In cujus, &c.
Dat. apud Palatium Regis Weftmon. decimo quarto die Depem-
bris.
Fer ipfum Regem f^ Concilium.
De CoaduBu pro Nunciis Comitis Fiandria.
n EX Univerfis, &c. Salutem. Ann. D.
•*-^ Sciatisquod, . 13^3-
Ciim Johamies de Villeyen Miles, cum Duobus aliis Militibus, An. 6.
& uno Clerico, ac certis aliis Perfonis de eorum Familia & Co-s. 2.
miciva , ex parte Comitis Fla^tdria, pro ipiius Comiris Negotiis & ibidem.
Voluntate fuper cerns Materiis, nobis & Concilio noi^ro exprefscw. ij.
declarandis, ad noilram Prxfentiam, ut incellcximus, in proximo
fit vcnturus,
Nos,
Pro ipforum Adventu , Mcra , & Receflu fecuris & quietis vo-
lentes, utconvenit, providere,
Sufcepimus ipfumjohannem, necnon prxdidos Duos Milites,
ac unum Clericum , veniendo in Regnum noftrum Anglix , per
Dominium & Poteftatem noftra, ram per Terram , quam per
Mare, ad Prxfentiam noftram, ex Caufa prxdida, una cum Vi-
ginti aliis Perfonis Equitibus de eorum Familia fcu Comitiva, ibi-
dem morando, ^f. ut in/imi/ihus dc Covduciu Literis.
In cujus, &c. ufque ad Feltum Pafchx, proximo futurum, dttr
raturas.
Dat. in Palatio noftro We/lmon. decimo fexto die Januarii.
Fer ipfum Regem c^ Concilium.
De Conduclu pro Rege Navarrt.
LE RoY a tou2 ceux, qui ces Lettres verront, Salutz. /\^nn. D.
Come , !e Puiifanc Prince , le Roy de Navaire , noftre \{%i.
Trefchere & Trefame Coiyn, ibit a venir par devers Nous en^„. 5,
noftre Roialme d'Engleteire , a ce que nous eiperons,par aucunesi^. 1.
caufes qui a ce li moevent , ibu. m.
Savoir vous faifons que Nous a noftre dit Coufyn , & a touz ,^.
fes Gens queux * fcrront e 1 f^ Compai.^^ne tanque a Nombre de » viL
Centz Parfones a Chival over touT, 'cu;- Biens quelcop.ii"-;, qui ilsj^j.
foient, venantz par devers Nous, PaiTantz, Demurrantz, & Re-
tournantz, parMeer, & parlcrre, Aimcz& Delarme/., avons
T Doae
14-6
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann.D. Done & Ottroie, Donons & Ottioions, par ces Prefentes, bon,
1:85. loial, feur, & (auf Conduiu, , „ r n.
R/c 1. Et les AlTeurons & Proinettons, loialment & fur tout noltre
Honour, q'ils n'auront, durant le Terme de ccs prelentes Letrres,
Male, Vilaine, Damage, nc Empechement aucunes, en Pariones
ne eii Biens, pur Dette, ne pur Marque, ne piir Reprilaill, ou
pur Obligacion aucune, ne par quelconque autre Caufe ou Occa-
iion avenu devant ces heuies, • w^ r
Et qiie, toutz. & qiiantes foitx plerra a noftre ditCoufyn retour-
ner ovec fes ditz GentT, & Biens entreiement, il le p;iille feire
franchement & liberalmenc, fanz, ce quc es Havens, Poni,, ou
Paffages de noz Seignuries, ne en la Meer, il eit aucune Delaye,
Perturbacinn , Empechement, ne Arefte aucunepur aucuneCaufc
come dit eft; aj • i
Si Mandons, per ces prefentes bien acertes, a touz Admiralx,
Capitains, Chaftelleins, Coneftables, M.irefchaulx , Jugges, Vis-
contz, Mairs, Baihfs, Provolh,, &c leurs Lieutenantz, Gentz
d'Arm§s, Archers , & autres quclconques Otficers, Miniftres,
Licges & Subgiiz, fibien parTerre, comepar Meer, en toutes
noz. Sei?nuries & Poairs , que noftre prefent fauf Conduit & beure
promefre, en la manere qui defuz, eft dit, & meultz, li meultz
pocnc, iis gardent & accomphirent, bien & loialment, de poynt
en poynt, fanz y rien enfreindre,
Et que noftre dit Coufyn ils reccivent chefcun en leurs Lieux,
Jurifdidrions & Deftroitz bien Sc honourablement, & treitentLuy
&c fes Gentx bien gracioufemcnt & amiablement , come ils feroient
noftre Peribne, n. r ■ 1
Et ne facent, en aucune manere, ne confentent eftre tait le
contraire-, fur peine de Forfeiture en Corps & en Biens, & den-
courre noftre Indignacion a touz jours ,
Me; quils, fur toute Foialte, Amour, & ObeilTance q ils nous
devenc, noftre djt Coufyn & fes Genrz, eiden: & Contortenc cs
toutes chofes q'i!s purront ; par enfy le veullions eftre fait fanz,
poynt de defaulte ou difficulte. r ■ e ■ n.
En Tefmoignaixe de quele chofe nous avons fait faire celtes
noz Lettrcs Patentes , a durer par un An comenceanc le Jour de
Pafque profchein venant.
Don. a noftre Palays de Wefimonftier^ le xvi. Jour de Januer.
Far le Roi & fon Confeil.
An
R. z.
Vxfc. 6.
R. i. m
II.
Pro Rege Nav.xrr£ , de Navigio fraftando.
Ann D R ^^5 diledis & fideUbus fuis, Majoribus, Juratis, casterifque
j,g, ■ tv Probis hominibus & Habitatoribus Civitatiim fuarum Burde-
- ' ^' galix & Baioniae, Salutem
Ciim, Magnificus Princeps, Confanguineus nofter Carifnmus,
Rex Navarrte, pro quibufdam caufis, ipfum ad hoc moventibus,
in Regnum noftrum Angliae, ad noftram Praefentiam, proponat
(ducente Domino) celeriter fe transfcrre,
Nos,
Omnia , qux pro ipfius Confanguinei noftri ac ejus Comitivce
Adventu fuerint oportuna, fieri & parari volentes,
Vobis, & cuilibec veftriim, requirendo Mandamus qu6d , fi
prcefatus Confanguineus noiter , pro Transfretatione lua ac Homi-
num & Gentium fuorum, ex hac causa, Navibus feu Marinariis
aliquibus, in partibus Dominii noftri Aquitania:, indiguerit, eideni
Conlinguineo nol^ro Navigium , (ibi in hac parte compecens &
necelFarium, necnon Marinarios fufiicientes , ciim ex parte ipiius
Confan»uinei noltri fuper hoc requiflti fuericis, fuis Sumpcibus,
parari &c habere faciacis indilace;
Et hoc, ficut Nos & Honorem noftrum diligitis, nullatenus
omittatis.
Dac. in Palatio noftro Weftm. xvi. die Januarii.
Fer ipjum Regem c^ Concilium.
•VTI.
?'^- T.
Ann. D.
1385
An. 6.
R. i.
Scot. 6.
R. i.m.
6.
* Pro Jacobo de Lindfey.
REX, pcr Literas fuas Patentes, per unum Annum duraturas,
fufcepit in falvutn & iecurum Condudtum fuum, ac in Pro-
tedionem & Defcnlionem fuas fpeciales, Nobilem virum, Jaco-
buvi de Lyndefeje de Scotia M.litem, ac Centiim Perfonas Equites
in Comitiva (lia, veniendo in Regnum Regis Anglix, prodiveriis
Peregrinationibus, ibidem vcrfus Sancftum Thomam Cantuartenfem.,
Walfyngham, & alibi ubi eis placuerit , facicndis, in eodem Keg-
no l^egis morando, & exinde declinando, necnon Hernelia,Mo-
netam, Jocalia, Equos, Res, & Bona iiia quxcumque.
Teile Rege apud Weftmonaftermn ., xvi. die Januarii.
Ter Bdlam de Frivato Sigillo.
Bulla de Provijione.
Ann. D. T JRhajius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Cariflimo in Chri-
1385. ^ fto Filio, Ricardo Regi Anglia Illuftri Salutem, & Apoftoli-
A<%. 6. cam Benediftionem.
R. 1. GraticK divinx praEmium & humange Laudis prreconium acqui-
£a: Ori- ritur, fi per Seculares Principes Prxlatis, prxfertim Eccleliarum
gine.liifra. Cathedralium Rcgimini priElidentibus , oporcuni Favoris praelidium
Tun-im. &c honor debitus impendatur.
n. 6. Dudiim liquidem , bon;e memoriae, Rogerio Epifopo Landa-
veufi., Re,?imini Landavenlis Ecclelix prdendente , Nos, cupien-
tes eidem Ecclelix , ciim eam vacare concingerec , per operationis
noftrjE minifterium, utilem 6c ydoneam prxiidere Perlbnam,Pro-
vifionem ipfiiis Eccleiix Ordinationi & DLfpofitioni noftrs ea vi- Ar
ce duximus Ipecialiier Refervandam; Decernendo excunc Irritum 15
& Inane ti ieciis, fuper hiis, per quofcunque, quavis audtoritate, Rif.'
fcienter vel ignoranter contigerit attemptari.
PoftmoQum verb ,
Prxfata Ecclelia, per Obitum ejufdem Rogeri Epifcopi, qui
extra Rom.an.im Curiam Diem clauiit excremum , paftoris folacio
deftituta,
Nos,
Vacatione hujufmodi fidedignis rektibus intellefta,
Ad Prov.lionem ipfius Ecclelix celerem & feUcem,
De qua nullus pr«ter Nos ea vice i'e intromittere potuerat ne-
que pote-at, Refervatione & Decreto obiiften'ibus ii.ipradidis ,
Ne ipia Ecclelia prolixae Vacationis exponeretur Incommodis,
Pa:ernis & (olicitis ftudiis intendences,
Poft Deliberationem , quam de prseficiendo eidem Ecclefiae
Perfonam utilem & etiam fruituofam cum Fr.itribus nollns habui-
mus dili^entem ,
Demum ad, dile<f1-um filium, Thomam Rujfchok., Eledum Lan-
davenfem , Ordinis Fratrum Prxdicatorum , ProfelTorem in Sacra
Theologia, Magiftrum in Sacerdotio conftitutum,
Cui de Religion.s zelo , Licerarum Sciencia, Vitx munditia,
honeftute Morum ,Spiritualium providentia, & Temporalium cir-
cum(pe»;tione , aliii'que multiplicium Virtutum Meritis apud Nos
laudabilia Tellimonia perhibentur,
Direxinvjs oculos noftrx mentis,
Qjibus omnibus dcbita meditatione penfatis, de Perfona diifli
Thomai Eleiit, Nobis & eifdem Fratribus noftris, ob didtorura
fuorum e.xigcntiam Mcritorum, accepta, ipii Landavenii Eccle-
fwe, de praididtorum Fratrum noftrorum Concilio, audtoritace A-
poftolica providimus , ipfumque illi prxfecimus in Epifcopijjn &
PaftorcH' ; Curam 6c Adniiniftrationem ipfius Eccleiia; eidem
Thomx Eiecto in Spiritualibus & Temporalibus plcnaric com-
mittendo,
In illo, qui impertitur Grarias & largicur Proemia, confidenceJ
quod cadetii Eccleia, per iplius Thomaj Eledti Circumfpedlionem
providani & Pro.identiam circumfpedtam, fub ejus felici Regi-
inine, dextera Domini (ibi alliftente propitia, ialubriter & proipe-
re dirigetur, ac grata in eifdem Spiritualibus & Temporalibus fus-
cipiet Incremen'a. Ciim itaque (Fili Cariffime) iit virtutis opus
Dei Miniftios bengno Favore profequi , ac cos Verbis & Operi-
bus, pro Regis yEterni gloria, venerari, Serenitarcm Rcgiam ro-
gamus & hortamur attente, quatinus eundera Eledlum, & prae-
fatam Ecccliam Landavenlcm fux Cune commiiTam , habens ,
pro noftra & Apoilolicne Sedis reverenria, * propenfiusCommen- * VII.
dai-os, iplbs benisni Favoris auxilio proiequaris; ita qu6d idem 377.
Eledlus, tuse Celiitudinis fijltus prselidio, in commifTo iibi Curae
Pailoraiis Otficio polTit , Deo propitio , profperari , ac tibi exindc
a Deo perennis Vita; prxraium & a nobis condigna proveniant
adtio Gratiarum.
Dat. Romte apud SanUum Petrum^ Xviii. kal. Februarii, Pond-
ficatus noftri Anno Quinco.
T)e Clero Eborum Provincia convocando ; (^ fHbJidio
Cencedendo.
R
EX, Venerabili in Chrifto Pacri A. eadem gratiS, Archiepim ^nn.D.
Jcopo Eborum ., Anglix Primari, Salutem. IX^X.
Clara memoria recordantes qualiter, Vicelimo Quarto die Sep- a». 6,'\
tembris, ultim6 praeterico, exponentes Vobis, per bieve noilrura r_ \ ' ,'
Regium, Mala quamplurima, & intollerabilia nobis <Sc Ligeis no- clauf. 6.
ftris, per Hoftium noftrorum Invafionem fxpius illata, qui Nos, k.i.». i.
Regnum noitrum Anglix, ac Ecclcliam Anglicanam, omnino de- m. i.
ftruere, ablque intermiiTione, iblicite Machinantur,
Unde Nos, in Salvationem ftatus Eccle(i;e praedidtae, ac Reg-
ni & Populi noitrorum Defenlionem neceiTariam , ac propter Re-
fiftenciam Hoftium noftrorum pra:didorura, Cenfus & Expenfas
ineftimabiles cfRindere oporcerec,
Quas quidem Expenfas perficere, abfque Fidelium noflxorum
Juvamine, non valemus,
Vobis, rogando, Mandavimus qu6d , convocacis Praelaris &
Clero Veftrae Provinciae, & Negociis praedidtis eis expoficis &
declaratis, ipfos ad Subfidium competens in hoc Caiii, Nobis, in
Supporiationem Expenfarum praedidl:arum, Concedendum indu-
ceretis, & ad hoc etlicaciter apponeretis Partes veftT.is,
Vobis jam fignilicamus qu6d, Venerabilis Pater Willielmus Ar-
chiepijcopus C.mtuarienfs ., (cui pro hujufmodi ConvocatioDC, in
Piovincia fua iacienda , per Breve noftrum fimiliter Mandavimus)
aliique Prxlati ac Clerus didtte Provinciae fu.e unam Decimam,
de eorum Beneficiis Ecclcliafticis ejufdem Canruarientis Provin-
cix, Nobis certis Terminis folvendam, ad captandam noftram
Regiam Benivolentiam , gratuite conceiTerunt,
Vobis (de quo iumme confidimus) in Fide & Diledtione, qui-
bus nobis tenemini , iteriim rogando , Mandantes quatinus gravi-
bus Periculis (qux Ecclefiae & Regno prxdidlis parulo intuitu
iminere confpicitis ) attencis debiteque propenlis , ac fadta fine di-
latione Convocatione Prxlatorum & Cleri veftrx Provincix in
Eccleiia BeatiPetri Eborum, ut eft moris, eifque tam didtis Ne-
gotiis & Pericilis, quam Concellione Nobis per Clerum dictx
Cancuarieniis Provincix de una Decima, ut prxiriittitur, fadta,
declaratis , ipfos ad hujufmodi Decimam, feu aliud Subiidiura
compecens & xquivalens, in Supporcationem Expenf,rum prxdi-
dtarum, & Defenlionem Eccleiix & Regni prxdidtorum, No-
bis Concedendum , & ad Feftum Pafch e , ieu alium Diem bre-
vem & propinquum, cum omni folicitudine qua poccntis, & eo
fpecialius quo maxima habetur neceiTitas, inducatis & procuretis,
ik circa hoc corditer & fideliter laborccis,
Pro
£T ACTAPUBLICA.
14/
Ann.D. Pro quo vobis, ccEterifque Praelatis, ac Clero didae Provincias Ann.D.
1383. veftr^ magis teneri voluimus in futurum^ Confimilia Brevia diriguntur Perfonis fubfcfiptis, de hujufmodi 1383.
lUe. z. Nos de quantitate didli Subfidii, cum conceffum fuerit , ac Proclamatione in Villis fublcriptis facienda; videlicet, Ric. 1,
de Termino feu Terminis Solutionis ejufdem , certificantes indi-
late : Majori & Ballivis Viilae Novi Caftri fubtus Limam.
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem & Tefte ut fupra.
Defenfionem Ecclefiae & Regni praediclorum, diligitis, nullate-
nus omittatis. Jufticiario fuo Ceftrije vel ejus Locumtenenti ibidem ac Camc-
rario fuo Ceftria.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxviii. die Januarii. Tefte Rege apud Weftmonafterium , iii. die Februarii.
Per ipfum Regem c^ Concilium.
'Ann.D.
1383.
An. 6.
R. 1.
' CUuf. 6.
'R.i.p. I
w. 10 d.
'* VII.
1378.
De Precio f^inomm Proclamando.
D EX, Majori (^ Vicecomitihus lj07idonite , Salutem.
^ Cum, in Parliamento noflro, apud Weftmonafterium , in
Craftino Animarum, Anno Regni noftri Quinto, tento , inter
cxteras Ordinationes & Concordias factas, contineatur quod, fi
aliquis Anglicus extunc verfus * partes Tranfmarinas , pro Vinis
Vafconiae, de Rupella, Ofeye, &de Ifpania, ac Vinis de Rino,
proficifci vellet , ad ea ad aliquas Partes infra idem Regnum An-
gliae adducenda , illa non venderet , nec vendere polTet , infra idem
Rcgnum, fub Pcena Forisfadturas eorumdem , ultra Precium infe-
rius limitatum (videlicet)
Unum Dolium, de meliori Vino Vafconix, de Ofeye, vel de
Ifpania, pro Centum Solidis,
Et alia Dolia, de communi Vino, de eifdem Patriis, pro mino-
ri Precio , juxta valorem Vini praedidti (videlicet) pro Septem
Marcis, Sex Marcis & dimidia, vel Sex Marcis,
Ac Unum Dolium, de meliori Vino de Rupella, pro SexMar-
cis, & Dolium de alio tali Vino, de minori Precio, juxta Va-
lorem ejufdem Vini (videlicet) pro Qyinque Marcis & dimidia,
Quinque Marcis, Quatuor Marcis & dimidia, vel Quatuor Mar-
cis ,
Ac Pipx, & alia Vafa de minori quantitate, eorumdem Vino-
rum vendantur ad eadem Precia , juxta ratam Doliorum fic bonita-
tem Vini praedidli,
Et quoad Retalliam, de prsedidis Novis Vinis de Vafconia,
Ofeye, & Ifpania, infra idem Regnum, per Anglicos addudis
feu adducendis, quod Lagena de meliori tali Vino, infra Reg-
num noftrum praedidlum , fub Pcena Forisfadurae totius Vafis &
Vini erga nos, ultra Sex Denarios non vendatur, fet infra , juxta
vatorem ejufdem; & Lagena de meliori Vino de Rupella, pro
Quatuor Denariis, & infra, fecundum Valorem ejufdem:
Et quod Vinum de Rino , infra didtum Regnum adducendum
(pro eo quod Vafa ntc Amuae Vini de Rino non continent Men-
furam de certo) ordinatum & concordatum extitit quod Lagena
meiioris Vini de Rino in Groflb, nec ad Retalliam, alicubi infra
Regnum pnedidum, per prxdidos Anglicos, ultra Sex Dena-
rios, fub Pcena praedidta, non vendatur,
Et etiam liquis Anglicus recufaverit & noluerit Vina fua, Ven-
ditioni expofita , pro Precio fupra limitato , in GrolTo vendere , fet
ea tantiim ad Retalliam feu alio modo vendere voluerit ultra Pre-
cium fuperiiis limitatum , in fraudem & contra formam Ordina-
tionis prxdidtae, habcant Majores, Ballivi, &: alii Gubernatores
Civitatis, Burgi, Villx, aut alterius Loci, in quorum Poteftate
feu Jurifdiftione didta Vina reperientar, five fuerit infra Liberta-
tes iive extra, Poteftatem, per Ordinationem pr.^didtam, poft-
quam Emptor rationabiliter Monetam pro eifdem Vinis femel vel
bis Venditori eorumdem Vinorum optulerit, Libcrationem eorum-
dcm Vinorum in Bargania exiifentium diftis Emptoribus faciendi,
& ea, quamcito inde requifiti fuerint, liberandi pro Precio fupe-
rius ordinato ,
Et (i quis didorum Majoris, Ballivorum, feu aliorum Guber-
natorum , poftquam inde debite requilitus fuerit, Liberationem
prsdiiftam faccre recufaverit, & fuper hoc debite convincatur,
forisfaciat erga nos Valorem Vinorum prxdiftorum fic emendo-
rum.
Intentionis tamen noftrse non exiftit quod Tabernarii & alii
Venditores Vinorum, ea in Patriam per Careftam Cariantes &
alio modo, per diiftam Ordinationem , Precium eorumdem Vi-
norum , pro Sumptibus Cariagii , per eos rationabiliter facien-
dis , exaltare valeant, prout ante h.^c tempora extitit ordinatum ,
Et fpecialiter non exaltetur fuper Lagenam Vini pro Cariagio
Quinquaginta Miliarium nifi tantum Unum Obolum, & fimiliter,
pro minori feu majori Cariagio quam Quinquaginta Miiiaribiis,
exaltetur fuper Lagenam Vini juxta Ratam, & non ultia,fub Poe-
na forisfadursE eorumdem Vinorum ,
Et, licet nuper, in Parliamento prxdifto, Ordinatum fuiftet,
quod aliqua Vina Dulcia in Regno noftro prxdidio nullatenus ,
fub Forisfadtura eorumdem , poit Feftum Sandi Johannis Bapti-
ftx, proximo prxteritum, ad Retalliam venderencur, de allenlu
tamen Prxlatorum, Ducum, Comitum, Baronum, & Commu-
nitatum Regni prxdidi , in Parliamento noftro , apud Weftmona-
fterium uliimotento, Ordinatum fuit & Concordatum quod ea-
dem Vina Dulcia ubique in Regno prxdidto, ad Precium quo
Vina de Vafconia & Rinenfia vendi contigerit, & non ultra, fub
Pcena ForisfacT:urx eorumdem, ad Retalliam vendi poterunt, di-
«Sa priori Ordinadone non obftante,
Nos ( volentes didtas Concordias & Ordinatione? in omnibus
fuis Articulis inviolabiliter obfervari) Vobis Prxcipimus, firmiter
iniunpentes, quod prxdidtas Ordinariones & Concordias, in di-
<3a Ciyitate noltra Londonix, & Suburbiis ejufdem, ubi neces-
fe fuerit , publice Proclamari & Tcneri faciatis , jiixra formam
Ordinationum & Concordiarum prxdidarum ; & hoc , fub *
gravi Forisfadiura noftra, nullatenus omittatis.
Tefte Ree:e apud Weftmonafterium , Primo die Januarii.
Tom. 111. P. UI.
Pro Mercatoribtis Janu£.
D EX carifTimo Avunculo fuo , Johanni Regi Caflelije ^ Legid- Ann. D;
■*-^ Kis, Duci Lancaftrix, vel ejus Cancellario in Ducatu prxdi- 1383. '
fto, Salutem. ^ g.'
Ex gravi Conqueftione, Diledtorum nobis, Danielis de Mare ., r. \
Cofmati Dorya , Humfredi Pynell, & Johannis de Garle, Merca- cUuf. 6.
torum Civitatis Janux, in Civitate noltri Londonix Commoran- R.i.p u
tium, pro certo didicimus quod quxdam Grofla Navis (vocata ^. 2.
Carrik de Janua) diverfis Bonis & Mcrcandifis fuis, & aliorum ' "
Mcrcatorum, Concivium fuorum, Civitatis Janux, magni Prctii
& Valoris, carcata, Vclando fupra Mare verfus Regnum noftrum
Anglix , extra reftum Curfum fuum , per Procellam Oceani Mag-
ni Maris , ac Hornbilem Tempeftatcm cjufdem, propulfa hinc
inde & diu fatigata, tandemque fuper Sabulonem , non longe a
Terra , prope Abbatiam beatx Marix de Fourneux , in eodem
Ducatu , agitata fuic , &c ibidem adhuc cxiftit ,
Quodque Bona & Mcrcandiix illa , unde magna Pars gravibus
Laboribus eorumdem Mercatorum & Marinariorum atque alio-
rum mcdiantibus, falvata eft & ad Tcrram ibidem redudta, per
nonnullos Homines partium earumdem , quamquam Lodewicus
Jamhons de Janua Patronus, ac Mercatores, & Marinarii ejus-
dcm Navis, favente Dei Clemcntia, Vivi evaferunt, pcr quod
Wreccum inde minime dici polfet, multipliciter clongantur, dis-
trahuntur, atque diffipantur, nec illa prxfatis Patrono & Merca-
toribus, quamquam ipli pro omni labore, circa Salvationem di-
f torum Bonorum per Homines Patrix illius appofito , fatisfaccre
rationabiliter iint parati , reftituere hucufque curaverunt , aut etiam
voluerunt, in noftri Contemptum & ipforum Patroni & Merca-
torum Dampnum non modicum & gravamen,
Unde nobis fupplicarunt fibi pcr Nos de Remedio providere :
£t quia per Alligantias, inter Nos & illos de Janua, diu cft,
initas & fadas, prout fcitis, Januenfes illos de noftra Amicitia fo-
re & Benivolentia pro certo reputamus,
Ac infuper prxfatis Danicle, Cofmato, Humfrido, &Johan-
ne, ac quodam alio Januenli, Filio (vidclicet) prxfati Lodewici
Patroni (qui ad Nos & Concilium noftrum , pro parte Patroni
& Mercatorum ejufdem Navis, jam vcnit) coram Concilio no-
ftro fuper PrxmifTis Examinatis diligenter atque Juratis, ipfi ibi-
dem afferuerunt exprefse didtam Navem ac omnia Bona in eadem
fuiirc propria Bona ipforum & aliorum Janueniium , ut prxdiiStum
cft, prout ipli ,modis omnibus quibus convenit & debuerint , pro-
bare flint parati;
Vobis Mandamus quod certis difcretis Officiariis veftris , vel
aliis Subditis veftris Ducatiis prxdidli, de quibus confiditis, ac di-
ledo nobis, Joha?ini de Orwell, Scrvienti noftro ad Arma, coft-
jundlim & divifim, ad informandum fe, viis & modis omnibus
quibus mcliiis & celerius poterunt, vel eorum aliquis poterit,tam
(videlicet) per Inquiiidones inde rite capiendas, ac per Examina-
tiones faciendas, quam alio modo poffibili quocumque, fupcr ple-
na veritate Prxmilforum ,
Ac fpccialiter de Navi & omnibus Bonis & Mercandifis ipfo-
rum Mercatorum in partibus illis,
Et de Precio feu Valore eorumdem ,
Ac de Nominibus omnium & fmgulorum qui Partem aliquam
Bonorum eorumdem abftulerunc,
Et ad cujus vel quorum Manus Bona illa poftmodum devene-
runt, & ubi adhuc exiltiunt, quo Titulo, Qualiter, & Quo mo-
do,
Ac de omnibus ahis Circumftantiis, circa PrxmifTa neceffariis
vel oportunis,
* Et ad Navem illam ac omnia alia Bona & Mercimonia prx- « yjj
di(fta, fi Bona Januenfium fucrint, ut prxdidtum eft, utiicunique g^
& in quorumcumque Manibus inventa fuerint, tam infra Liberta- '
tes, quam cxtra, fi cxtent, vel (i non extcnt, Valorem feu Prc-
tium eorumdem areftctis in Manibus illorum qui ea diftraxerun:
vel habuerunt , ac Bona ilia vcl Valorcm prxdiiftum (fatisfacto
prius Hominibus Partium earumdcm pro Laborc & Expenfis fuis,
li quos forfan circa Salvationem diiitorum Bonorum & Mercandi-
farum appofuerint) Juhano Cyho Mercatori Janux, pro prxfato
Lodewico, Iiberandum & de Facto inregre liberari faciendum,
per Literas veltras, coramittatis Vices veltras;
Dantes infiipcr, Tenore Literarum veltrarum, Vicecomiti ve-
ftro Lancaltrix, cxcerifque Miniifris, Ofhciariis, & Suh)ditis ve-
ftris firmiter in Mandatis, quatcnus didis veftris Commiffariis &
corum cuilibet, in Prxmillis omnibus & lingulis faciendis & ex-
plendis , pareant , obediant , ac efhcaciter intendant , quodque
confulentes lint eifdem & Auxliantes quociens & prout indefiaeririt
requilki, ac etiam prxdidtos Patronum Mercacores & Marinarios,
tanijuam Amicos & Benivoios Regni noftri , dum ibidem fue-
rint, bene & honefte pertraiftent , &ipfos, quo voluerint, expe-
dito Ncgotio, cum Navi & Bonis fuis prxdidtis, hbere tranfii e
permittant.
Tefte P.ege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Fe-
bruarii.
ttr Concilium.
T»
Fr»
148
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann.D.
138J.
Vic. 2.
pro Cardimli diSlo Neapolitano, fuper PrabendafMa .
^rchidiaconatd.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos ,
cum defereni, illud eidem Domim Regi, in fradiUa Camera, lihe- Ann. D.
ravit: 1383.
&
An.6.
R. 1.
^i p \. riZs' tituirSanBi Georgii ad Velum'Aureum Diaconus Cardinalis,
m. »1. <li<3:us Neapolitanus, erga Nos & Regnum noftrum gent, prout
veraciter fumus informati.
;^«/ quidem Domims Rex, prtediSium Magnum Sigillum , mani- Ric
hus fuis propriis, a prafato Jonanne Waltham recipievs, iltud Mi-
chaeli de la Pole Chivaler {cujus Sacramentujn de Officio Cancella-
rii hene ^ fideliter faciendo idem Dominus Rex ihidein recepit) lihe-
ravit ;
Et die Craftina idem Michae! Cancellarius in Magna Aula We^-
Ob Aflfedionem '& Benivolentiam , quas Venerabilis Pater, Ve- moTtafterienfi , in loco Cancellaria , circa Horam primam, Bagam
'^ ' ' pr/tdiilam aperrri, & Sigillum pradiiium extrahi, ^ drverft Car-
tas , Literas Patentes , e^ Brevia , prout moris eft , in prafentia
•raciter lumusmroriuau, Clericorum Cancellari^ pradiBa , figillari , & Sigillum illud , ia
Conceflimus eidem Cardinali, quantum in nobis eft, quod ip- Baga pradiila , Sigillojuo fignata ,inclufum,fecum ad Domum [itam
fe PofireflTionem Prabendae de Sutton in Ecclefia Cathedrali Lin- deferri fecit.
colnienfi, ac Archidiaconatus Tanton in Ecclefia Wellenfi, ^ ___^
De quibus fibi per Dominum Summum Fontificem debite provi- -~- ' "*•
detur, ut dicitur, , .^ . .
Per Procuratores ipfius Cardinalis adipifci , adeptamque conti-
ruare, necnon Frudtus, &c. prout in fmilihus de Licentia Lite-
ris.
Incujus, &c. . r /- J- r'
Tefte Rege apud Weftmonaftcrium , vicefimo lexto die t-e-
bruarii. „ r t>
Fer tpjum Regem.
Litera de Signeto Domini Regis , dircBa Johanni de Waltham
Cufiodi Rotulortim Cancellaris, Regts,
Ve par le Roy.
CHi
Ann D
1383.
An. 6.
R. 2.
liiilem.
m. 9.
Pro Archiepifcopo Armachano.
REX Locum noftrum tenenti, five Cuftodi Tcrrs noftrx Hi-
hernia, vel eorum Loca tenentibus, five Cancellario Terrx
noftrx prxdiiftx , qui nunc funt , vel qui pro tempore fuerint ,
^•Jl^rem. r: , r" r^
Cum Dominus Summus Fontifex , vacante nuper tcclefia Ca-
thedrali Armachanenfi , per Mortem , bonae memoriae , Milonis
ultimi Archiepifopi Loci praedidi , eidem Ecclefias de, Venera-
bili Viro, Johanni Elecio Armachanenfi , tunc Decano Ecclefrx
Dubliniae , Decretorum Doftore, in PresbireratQs Ordine con-
ftituto , providerit , & ipfum in Archiepifcopum Loci prxdicti
prxfecerit & Paftorem , licut per Literas Bullatas ipfius Domini
SummiPontificis, nobis inde diredas, nobis conftat,
Nos,
lIER ET BTEN AME.
Nous vous mandons que, toft apres la vewe de ceftes,en
prefence de noz trefcheres & foialx , noz Treforier , Senefchal
de noftre Privie Houftiel, & Gardein de noftre Prive Seai, fa-
cez, overer noftre Grand Seal, pur Enfealler les Briefe, pur deli-
vercr * les Chivalers de Countees, Citees, & Burghs, & lesau- *^^^'
tres, qui font venuz pur le fait de le Parlement; & que, tantoft 3°**
apres ce, vous faccz noftre dit Grand Seal eftre clofcz, , & en-
fealez fouz les Sealx de noz Treforier, Senefcall, & Gardein de
noftre Prive Seal avantditz.
Donn. fouz noftre Signet
jour de Marcz.
a noftre Manoir de Eltham le xii.
Be Ligis ^ Confoederationihtit cnm Rege Romanorttm (^
Bobemix.
* VII.
38..
Pro eo quod idem Archiepifcopus omnibus & fingulis verbis, J^^^X NoTUM FACIMUS, Tenore Prxfenrium, Univerfis Ann. D.
ibis & Coronx noftrxPrxjudicialibus, indidtisLiterisbullatis ,^,'^"9'^' . , . t^ , ,. o • • t^, fY- • ^ ^583-
" '• • - (j^ hncen Amoris Dulcedinem , & mtimx Duectioms Coti- An. 6.
ftandam, K. 2.
Qiiic intcr , Sereniffimum Principem , Dominum Wenceflaum Fr.wc. 6.
Rcgem Romanorum (emper Ausuftum & Regem Boemiaj , Fra- R. 2. m\
trem noitrum cariflimum , & Nos Rsgem AtigUa nir Francia 1 1 .
prxdiLhim , longis retroadis temporibus, ac etiam cx nova pri-
dem Affinitate contrada , dulciter & fincere mutuae caritatis Vi-
cillitudine, vigere ac etiam viguifle nofcuntur,
Ad Honorcm Dei, necnon Regnoruni, Principatuum , & Do-
miniorum noftrurum utrorumque , ac etiam Subditorum nobis
Rdelium Conlblationem , Pacem, Tranquillitatem , Commodum,
& Profectuin,
Non per Errorem aut improvide , fed fano Principum & Fi«
REX dilefto & fideli fuo Thoma de C/ifford iHczcion iuo m delium noltrorjri acredente Conlilio,
T.r« Rpai-: Hihemi^x. Salutem. . Pro Nobis, Hxredibus , & Succeflonbus noftns, necnon Reg-
Terris , & Dominiis nolms quibulcumque , cum eodem ,
nobis . _
contentis, fponte, palam, &c e.xprefse renunciavit, & gratix no-
ftrx humiliter fe fubmifit , in hac parte Praefedtionem iliam ac-
ceptantes,
Cepimus Fidelitatem ipfius Archiepifcopi , & Temporalia Ar-
chiepifcopatus illius, cum perdnentiis, prout moris eft, reftitui-
mus eidem ;
Et ideo vobis mandamus quod eidem .Archiepifcopo Tcmpora-
lia prxdidta, cum pertinentiis, una cum Exitibus * inde a Dati
Prxfentium, iiberari demandetis habenda in forma prxdida; falvo
jure cujuilibet.
Tefte Rege apud Weftmona[lerium, nono die Martii.
EX dilefto & fideli fuo Thoma de C/iford Ekaciori fuo in
" TerraRegis Hibemix, Salutem.
Cum Dominus Summus Fontifcx , ^c.
Ann. D.
1383.
A>i. 6.
R. 2.
CUuf. 6.
R.1./1.2.
m
De Lihcratiane Alagni Sigilli.
MEmoRANDUM ijubd, die Martis, proximo pofl diem Domini-
cam in Fajpone [vidclicet) x. die Martii^ Anno prafenti, Ve-
nerahilis Fater , Robertus Epilcopus Londonix, nuper Cavccllanus
Domitti noftri Regis , defiderans cum magna injiantia de Officio Can-
ceUarii exonerari, Magnum Sigi/hm diili Domini noftri Regis, in
quadam Baga, Sigi//o ipfitis Epijcopi Signata , tnc/ujutn, pradiilo
I Domino tioftro Regi , apud Weftmonaflerium , in quadam Camera vo-
" cata /a Redechamber, infra privatum Fa/atiumjuum , in Frafentia,
Venerahiiis Fatris , Willieimi Archiepifcopi Cantuarienfis , totius
Ang/ia Primatis, ^ a/iorum Fra/atorum ^ Magnatum,fibi tunc
ihidem ajfiflentium , /iberavit :
Idemque Dominus Rex i//ud Manihus fuis propriis receperat ab eo-
(iem, ac pradiBus Rex Sigi//um pradidum, in Baga pradiiia, Si-
gillo pradiSli Epifcopi fignata , itic/ufum , in pra-Jentia Pra/atorum
(^ Magjiatum pradidorum , tradidit Johanni de Waltham Cuflodi
F.otulorum Cancel/aria ipfius Domini Regis , quoujijue de alio Catice/-
lario fuerit Provijus cuftodiendum :
Ac poftmodum dic Veneris, tunc proximo fequente, idem Johan-
nes , pratextu quarumdam Literarum diiii Domini Regis , de Signe-
to fihi direiiarum, in Fi/aciis Cance//ariie ejufdcm Regis , inter Bre-
via Regis , reftdentium [quarum etiam Tenor pra;Jens Memorandum
fubfequitur in Scriptura) Bagam pradidam, in prafentia Hugonis
de Segrave Thefaurarii Anglia, Johannis de Montague Senejca//i
Hojpitii, & Magiftri Walteri Skirlawe Cuftodis Privati Stgil/i ip-
fitis Domini Rcgis, apttd Weftmonafterium , in Camcra pradiiia, cir-
ca /ooramprimam, aperiri, df diiium Magnum Sigi//um extrahi,&
Brevia pro Expenfts Militum (§■ Burgenfium Regni Ang/ia: , venien-
tium ad Far/iamentum , tantum figi//ari j (d^ , Brevihus pradiiiis
figillatis Sigillum prtediilum in Bagam pradiiiam imponi , (^ eam
jub Sigillis eoriimdem, Thejaurarii, Senejcalli , e^ CuftodibusPrivati
Sigilli, fgillari, c^ pradiiium Magnum Sigtllum , in Baga pradiiia
fc inclufum, ad Domum fuam fecum deferri fecit :
Et eodem die, circa horam Vefperarum, Johannes de Waltham
fradiiium Magnum Sigtiium , in Baga pradiiia, Jiib Sigi//is eorum-
dem, Tbefaurarii, Senefca//i, <ir Cuftodis Privati Sigi/li , ftc inc/u-
fum, ufque Weftmonafterium , ad prafentiam diiii Doniini Regis, Je-
ni.s . ^
Fraire noltro carijlimo, Romanorum & Boemix Rege, Hxre-
dibus, & Succeflbribus fuis, necnon Regnis, Dominiis,& Prin-
cipatibus eorumdem, quafdam Ligas, Confcederationes , iive Pa-
&.1 duxiinus inienda,
Promittentes Prxfentibus , de certa noftra fcientia , firmitcr &
Spondentcs , in Verbo & Legalitate Regiis , ac etiam in virtute
lupcr eo prxftiti Sacramcnti , quod exnunc & in antea , tempori-
bus perpetuis affuturis, Veri, Legales, ac PerfecTI
Fratres erimus et Amici,
Qiiodque noftii Fratris ejufdem Honorem , Staturn , Profedtura,
& Comniodum piocurabimus omnibus Viis, Modis, Adjutoriis,
& Ingeniis PofTibilibus , & quibus melius fciverimus aut poteri-
nius , liciit Ncbis optaremus in cafu fimili procurari , dolo &
fraude ceflantibus quibufcumque,
Univerfa quoque Dampna, qux diiflo Fratri noftro, Hajredi-
bus, & Succeflbribus fuis, in Perfonis, Honore, vel Rebus ir-
rogari poflent feu quomodolibet evenire ( cum ad noftram vel
Hxredum noftrorum pervenerint Notiriam) toto Poflc & Co-
namine noftris impediemus & avertemus fideliter,
Ipfum quoque Fratrem noftrum , Hxredes , & Succeflores
fuos , ad reiiitendum eorum Inimicis , Adverfariis , vel Hoftibus
univcrfis,Regibus, Principibus, Ducibus,& aliis quibufcumque,
five Ecclefiafticis leu Secularibus, cujufcumque Status,Conditio-
nis exilfant vel Dignitatis , eorumque Hxrentibus , Valitoribus,
& Fautoribus, qui aliqua Dampna, Jadturas, vel Inimicitias con-
tra ipfum Fratrem noftrum, Hxredes , & Succeflbres fuos , in
eorum vel aliquorum fuorum Status , Honoris , vel Conditionis
Prxjudicium , molirentur aliqualiter feu quomodolibet attenipta-
rent, tota noftra Potentia juvabimus fideliter Auxilio, Confilio,
& Favore, cxterifque modis quibus raelius & efficacius fciemus
& poterimus, dolo & Fraude quibuflibet procul motis,
Prxterea promittimus, fub Juramento prxmiflo, quod univer-
fis & fingulis Regibus, Principibus, Ducibus, ac aliis omnibus &
fingulis, tam Ecclefialricis, quam Secularibus, cujufcumquc Con^-
ditionis, Statiis, vel Dignitatis fuerint, ut prxfertur, qui prxfad
Fratris noftri, Hxredum, vel Succeiforum fuorum, Dilpendium,
Jadturam, feu Verecundiam procurarent quomodolibct, pro cis-
dem nos effectualiter opponemus, & realem Reliftentiam facie-
mus, adeo quod Inimicus feu Inimici didri Fratris noftri, Hxre-
dum, aut Succeflbrum fuorum nofter ieu noftri Inimici cenfebun-
tur, & qui di£to Fratri noftvo, ipfias vel Hxredibus aut Succelfo-
ribus
Et ACTA PUBLlicA.
14^
• VII.
383.
Ann. D. ribus, feu eorum alicui Inimtcatur, vel InimicabitUr , in Regnis,
1383. Terris, feu Dominiis noftris receptari vel aliquem habere favorem
RiV. z. non debebit vel poterit, immo potius arreftabitur, capietur, &
punietur ut nofter Publicus Inimicus, dolo & fraude cefTantibus
quibufcumquc ,
Infuper Promittimus pro Nobis, Hseredibus, & Succeflbribus
noftris, quod * procurabimus quantum in nobis eft & poffibile
fuerit faciemus ut omnes Amici, Coliigati, & Confoederati noftri
fint prasdidi Fratris noftri carimmi, Haeredum, & Succedorum
fuorum veri & perfefti Amici, Confoederati , ac etiam Coliigati,
Dolo & Fraudibus procul motis,
Et Prxmifla nos, Hxredes, & Succeflbres noftri , tanquam
praediiftorum Romanorum & Boemiae Regis , Haeredum , & Suc-
ceflbrum fuorum veri Fratres & Colligati, juxta poflibilitatem no-
ftram, procurabimus & faciemus, (i &: in quantum Regnorum
& Dominiorum noftrorum occurrentia permiferint negotia ; Difli-
mulatione, Dolo, & Fraude ceflantibus quibufcumque.
Dat. in Palatio noftro JVefiMonafferii , fub Magni Sigilli no-
ftri Teftimonio, Anno Domini MiUedmo, Trefcentefimo, O-
«ftogefimo fecundo, Mcniis Martiidie decima, Regni noftri An-
no Sexto.
Anh.D;;
138J.
Ric, 2,
Ann. D.
1383-
jln. 6.
R. 2.
Tat. 6.
R. i.p. 1
te. 7. </.
Sftper Cmciata Epifcopi Norvjjcenjls.
D EX, dilefto fibi, Tlyoma Savylle^ Servienti fuo ad Arma,
^^ Be^rediSio Magiftro Domfis Hofpitalis de Hautpaiis, & Wil-
lielmo de Kele , Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim quamplures,
Advocances fe Procuratores & Attornatos , Venerabilis in Chri-
fto Patris, Henrici Epifcopt Norwici, fuper Poteftate, fibi com-
mifta,
Hiis,
Qui fuper Cruciata, fibi a Sede Apoftolica conceffa, de Bonis
fuis contribuere voluerint ,
Diverfas Literas Procuratorias ,
Sub Nomine & Sigillo ipfiUs Epifcopi , in hac parte falso con-
trofaftas ,
Confignari &, earum virtute, diverfas Pecuniarum Summas,
nomine ipfius Epifcopi , a diverfis Regni .^oftri Chrifticolis colligi
fecerint, & in ufus fuos proprios converti, in Animarum fuarum
grave Periculum & retardationis Negotii ipfius Epifcopi Cruciatx
fuse praediftae manifeftum,
Et Nos (Nolentes ipfum Epifcopum taliter dcfraudari in hac
parte) aflignavimus vos, conjundim, & divifim,ad inquirendum,
&: aliis viis & modis quibus melius & celerius expedire videritis,
vos debite informandum de quibufcumque Summis Denariorum
& aliis Bonis , per hujufmodi Advocantes fe Procuratores ipfius E-
pifcopi , cum non fint , in Auxilium Cruciatse praedidlie , Datis ,
Colledis, & Receptis, & per Quos, vel Quem, Ubi, QLiando,
Qualiter , & Quomodo , & ad Receptores eorumdem capiendum,
&: Prifonae noftrx, quoufque Satisfaftionem eorumdem eidem E-
pifcopo aut fuis veris & legitimis Procuratoribus fecerint in hac
parte, committendum , & in eifdem Prifonis cuftodiri feciendum;
Et ideb vobis Mandamus quod circa Praemifla diligenter inten-
datis in forma praedidla :
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus ,
Ballivis, Miniftris, & Fidelibus noftris, infra Libertates & extra,
Tenore Prsefentium , in Mandatis quod vobis , & cuilibet ve-
ftrum , in PrsmiflTis faciendis & exequendis , pareant & intendant,
prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud JVeJimonaJleriUtHj decimo quinto die Martii.
Per Concilium.
Pro Archiepifcopo Axitdnenfi , contra Adharentei Roberto
Antipape.
D E X , diledis & fidelibus fuis, Lotum fuum tenenti five Se- An 6
* ^ nefcallo fuo Aquitaniae , Univerfifque & fingulis Magnatibus r \ '
ac aliis Subditis Ligeis , Fidelibus, Officiariis , & Miniftris fuis V(,rc' 6
Dominn fui Aquitanix, Landarum , Bigorr.ie, & Agenni. pro r im
temporeexiftentibus, & eorum cuilibet, Salutem. ,' q
Majeftati noftrje regix, Venerabilis Pater, Frater Pf/;-,v.f dr Aa-
glada , Sacrx Paginae Profeflbr , Archiepiicopus Axitanenfis, in
Dominio noftro Aquitanix ,
Cui, per Dominum Vrhanum Tapam Sextim, Univerfalis Ec-
clefia: Summum Pontificem , de Archiepifcopatu prjedidto rite 8e
Canonice eft provifum,
Per quandam fuam Supplicationem , nobis exhibitam , conque-
rendo fignificavit humiliter & devote, quod Civitas, & Direcefis
fua , ac Major Pars Provincix fux Axitanenfis , dido Domino
Summo Pontifici & Sedi ApoftolicK Inobedientes & Rebclles,
Antipapa: Roberto dampnabiliter & fcilmatice obediunt & adhse-
rent,
Quodque quidam Adverfarius fuus Archiepifcopatum illum , &
Provifione finiftra ipfius Antipap:e , impetravit , & fe in eundem
Archiepifcopatum , per favorem Scifmaticorum , ibidem fubdole
intrufit, & didtum Archiepifcopatum occupare nicitur perperam
& inique , tam in pri^didx Romanae Ecclefiae & dicli Domini
Summi Pontificis, quam in noftriPrtejudicium maximum &Con-
temptum,
Unde eidem Majeftati noftrae prxfatus Archiepifcopus inftantius
fupplicaverit, ut, contra hujufmodi Rebellium & Scifmacicorum
Propoiitum & Malitiam falubriter reftringendum, & Remedio in
hac parce providendo dignaremur extendere Brachium Regiae Po-
teftatis,
Nos,
Ut idem Archiepifcopus Civitatem, Dicecefim, & Provinciam
fuas praediflas facilius valeat optinere , & ipfarum PofleiTionem
pacificam adipifci, quo majori fuerit Audtoritate Regia commu-
nitus ,
Et, ut Subditi Civitatis , Dioecefis, & Provinciae prcedidtarum
ad veram Obedientiam didti Domini Summi Poncificis eo meliiis
& citius indinentur, qno fe profpexerint utroque Gladio punien-
dos , fi in eorum obduraverint pertinacicer Scilmate & Errore ,
volentes mericorie providere,
Vobis & cuilibet veftriim , in Fide & Ligeantia, quibus nobis
tenemini , firmicer Injungimus & Mandamus quod contra prxdi-
£tum Ancipapam , & Scifmacicos ei favenrcs, praefacam Archie-
pifcopum juvecis Confilio , Auxilio, & Favore, Verbo, & Ope-
re, &, fi necefle fueric , Manu Armata in Polfeflione adipHcenda
Civitatis , Dicecefis , Caftror.im , Locorum , Jurifdiction;s, &
Provinci* fuorum , & ad Repellendum & Capiendum Adverla-
riumfuum intrufum, & quofcurr.q le ei faventes, & ad eos cora-
pellendum didto Domino Urhano Paps Sexco , tanquar; verci
Papx, obedire, & ad concradi rei.dum didto Anripapse, per Cap-
tionem & Decentionem Perforia^-un; , & per (Jc.:upationem &
Confifcationem Locorum , C.^ftrorum , Terrarum, & Bonorum
fuorum quonimcumque , & per E,;ecutionem de eb' faciendam,
juxca ProcelTus & Sentencias Apoilolicas , & Mandata noilra Regia
fuper hiis alias publicaca.
Dac. in Palatio noftro IVeJifn. fub MagniSigilli noftriTeftimo-
nio, decimo fexco die Martii.
Per Breve de Privato Sigitlo.
* Snper Viagio Cruciata ante memorati.
A,i.6,
R. 1.
md.
m. 6.
Pro Thoma de Monte AcHto , contra Cardinalem de Urjinis. rv
Ann. D. D E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
1383. ••■^ Quia accepimus quod quidam, Cardinahs de MalapM, alias
de Urfinis, Alienigena, a, Sandtiflimo Patre noltro, Urhano Pa-
pa Sexto Decanatum Ecclefiae Cathedralis Sarum , Dignitatem ele-
dtivam , & majorem poft Epifcopalem , concra Concordiam ,
Inter , facrcc memoriae , Dominum Gregonum Papam Undeci-
mum, &, clarx memorix Dominum Ed^wardum Avum noftrum ,
fadtam, & per Dominum Urhanum Papam Sextum Confirmacara,
Licec quidam , Thomas de Monte Acuto , Confanguineus nofter,
&: Licentiacus in Legibus , didtum Dccanatum five E)ignitatem ,
per Eledtionem Capituli , & per Confimationem Dioecefiani, le-
gitime fit aflecutus,
* Irapecravit,
Quae quidem Impetracio, vigorc Statuti inde editi , abfque fpe-
ciali & exprefsa Licencia noftra, per avifamentum Concilii nollri,
non poceft nec det)ec fortiri effeftum,
Volumus quod aliquae Licerse noftrae de Licentia , pro prsefato
Cardinali^ de Malepell , alias de Urfinis, ad Pofleilionem ejufdem
Decanatfis feu Dignicatis per ipfum vel Procuratores fuos capien-
dam, non fiant, nec concedantur,
Nolumus enim quod Inciimbens in didlo Decanatu feu Digni-
tate, ut praedidtum eft , a Pofleflione fua ejufdem Decanactis feu
Dignitacis , per Impetrationem hujufmodi , fit expulfus.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Manerium de Eltham , decimo fexto die Mar-
tii,
Per Literam de Signetto.
• VII
384.
E X , V icecomitibus 'Londoniie , Salutem.
Quia Licentiam dedimus univerfis & fingulis Ligeis noftris,
Qui cum , Venerabili in Chrifto Pacre, Henrico Epifcopo Nor-
vjice?!fi , in Viagium Cruciacae , in Dereniionem Sacrolanccx Ec-
clefi E & Regni noftri Anglix , verfus Parccs Tranfmarinas tranfire
voluerint ,
Quod ipG, cum praefato Epifcopo, in Viagium prxdidtum, li-
cite verfus partes praedidtas tranfire valeant ,
Cariflimis Avunculis noftris d;intaxat exceptis,
Vobis praecipimus quod Prsemifla , infra Civicatem prxdidiam
& Suburbia ejufdem , in locis ubi melius expedirc videritis, eX
partc noftra, publice proclamari faciacis,
Ec infupcr quod omnes & finguli Ligei noftri prsedidti , qui cum
prxfato Epifcopo funt profedturi , verfus praefacum Epifcoputn
cum omni feftinacione fe crahanc , prompci & paraci ad proficifcen-
dum in Viagium prxdidtum : ,
Damus autem vobis , Tenore Praefentium, in Mandatis qu6d
Procuratoribus & Accornacis , per ipfum Epifcopum, ad aliquam
Colledtam , pro ncgotio Cruciacx pixditlx , expedieijdam, fa-
ciendam , Aftignacis & Depucatis , in omuibus, quje Ni/.;orium
illud melius expedire poterint, Auxilium, Confilium, &Favorem
impendatis,
Teile Rege apud IVeftmonafterium , decimo feptimo die Martii.
Per Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per An-
gliam.
*VII.
Ann. D.
1383-
An. 6.
li. 1.
dnuf. 6.
R.l.f.l.
m. IX.
T?
I><
IfO
CONVENTIONES, LlTERvS,
Ann. D.
1383.
2.
An.6.
«. 2.
y»/c. 6.
«l.OT.
•vii;
386.
/\nn. D.
1385.
.An. 6.
R. 1.
Clauf. 6.
R. 1. m.
De Prote&ionty pro Epifcopo ^quenjt.
REX, diledis & fidelibus fuis , Senejcallo Landarum, vel ejus
Locum tenenti, 6cc. ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Curo Dominus Summus Pontifex nuper yohannem Guttery ad
Epifcopatum Aquenfem (cui Aflenfum noftrum Regium adhibui-
mus) per Literas fuas Apoftolicas providiflet,
Jpfeque , virtute illius Proviiionis & noftri Affenfijs , in pacifica
Poffelfione Epifcopatijs pniedidi, Fruftus, Redditus, Proventus,
& alia Emolumenta, eidem Epifcopatui pertinencia, percipiendo,
adiu extitiffet,
Jamque, ex quibufdam Caufis emergentibus , metuat fibi, circa
Statum fuum & PofTeffionem fuam Epifcopatus prsedidti, Damp-
num & Jadturam , per Jobannem Baffe^ & alios iEmulos fuos,
verifimiiiter de facili pofle evenire,
Nos,
Securitati & Quieti ipfius Epifcopi , contra malitiam ipfius Jo-
hannis, & jEmulorum fuorum prxdidorum providere volentes,
Suicepimus ipfum Epifcopum in Protedionem S< Salvam Gar-
diam noftras fpeciales;
Ec ideo vobis & cuilibet veftrum, firmiter injungendo, Man-
damus quod prxdiftum Epifcopum, ac Homines, Familiares , &C
Servientes fuos , in colligendo , ievando , & percipiendo Frudtus ,
Redditus , Proventus , & alia Emolumenta , eidem Epifcopatui
pertinentia, manuteneatis , protegatis, & defendatis,
Non inferentes eis , vel ab aliis inferri permittentes , injuriam,
molertiam , dampnum , violentiam, impedimentum aliquod , feu
gravamcn ,
Et , fi quid eis Forisfedum vel Injuriatum fuerit, ideis, fine
dilatione, modo debito, Manu potenti, ii necelFe fuerit, Juftitia
fuadente , corrigi & reformari faciatis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmonajlerium , decimo odtavo die Martii.
* Sttper Viagio Epijcopi Norwicenjis,
REX , diledis fibi , Johanni Polymond de Suthamptonia , Jo-
hanni Thorp Clerico, & Thomis Hore Servienti noftro ad Ar-
ma, Salutem.
Mandamus vobis, & cuilibet veftrum, quod, capta a Magiftris
Sex Vaforum,
Cum Equis, ViiSualibus, Auro, & Argento, ufqueCaftrum &
Villam de Chirburgh, pro Garniftura eorumdem , ducendis, Car-
catorum ,
Per vos prxfati , Johannes Thorp & Thoma , pro Paflagio,
Venerabilis Patris, Henrici Epijcopi NorivUenJis ,nupzT areftatorum,
Sufficienti Securirate quod ipfa Vafa prxdidta parata habebunt ,
apud Portum de Sandewico , citra oiflavum diem Apriiis , proxi-
mo futurum , vcl poftmodum ad citius quo commode poterunt,
ad deferviendum eidem Epifcopo pro Paflagio fuo pr.iediAo ,
Vafa prxdida , cum Equis , Vidualibus , Auro , & Argento
prxdidis, una cum Marinariis eorumdem deareftetis, & ea verlus
Caftrum & Villam prsedida libere & abfque impedimento aliquo
tranfire permittatis^ aliquo Mandato noftro, nobis prius in contra-
rium diredo, non obftance.
Tefte Rege apud VFeJimonaJlerium , vicefimo fexto die Marrii.
Pro EpifcopQ Norwicenji ^ de Herbergagiis cr f^iHMalibus.
Ann. D. R ^^ Univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus, Balli-
1585. *^ vis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris , tam infra Liberta-
An. 6.
K. i.
frnnc. 6,
*.2. m.
11.
tes, quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Anignavimus , Diledos & Fideles noftros, Tho-
mam Gerherg Chivaler , Ricardum Hemhrig Servientem noftrum ad
Arma , Johannem Morwell Servientem noftrum ad Arma , Jo-
hannem JMaskall , Thomam Makell & Ga/fridum Everard , con-
jundim , & divifim , ad Hofpitia & Herbergagia , honefta &
competentia , in Comitatu Kantias, ubi fibi melius videbitur ex-
pedire , pro , Venerabili Patre , Henrico Epijcopo Norivicenji , ac
aliis Magnatibus & Fidelibus noftris , & pro certis Hominibus
ad Arma & Sagittariis, in Comitivis fuis, in Obfequium noftrum,
verfus Partes 1'ranfmarinas profeduris , extra Feodum Ecclefiae
capienda & providenda,
Necnon ad Viclualia , pro eifdem Epifcopo, Magnatibus, &
Fidelibus noftris, ac Hominibus ad Arma & Sagittariis praidictis,
pro Denariis fuis inde rationabiliter folvendis , infra Comitatum
praedidhjm (Feodo Ecclefi» ac Bonis Ecclefiafticis dumcaxat Ex-
ceptis) emenda & providenda :
Et ideo vobis Mandamus quod eifdem, Thoma , Jiicardo, Jo-
han?/i , Johanni , Thomx , & Galfrido , & eorum cuilibet , in
Executione Prxmiflbrum , Intendentes iitis, Confulcntes, &Auxi-
liantes , quotiens & prouc per ipfos , feu eorum aliquem , fueritis
requifiti ex parte noftra.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud IVeJlmonaJlerium, triceCmo die Martii.
Per Concilium.
~~~ " Anri. D.
De TraBando cnm Johanne , Filio Henrici , pro Rege Ca- v^^^'
JlelU ^ Legionis Je gerente,
•^^ Tenore Praefentium , notum facimus univerfis, quodNos, An 6.
Ob Omnipotentis Dei Reverentiam & Honorem, & pro bono R i.
Pacis quam idem Deus undique multiplicare dignetur , volentes Franc. 6,
hiis, qua: Pacis funt, ut Pacis Filius, confentire, R.i.m.
De Aifenfu & Concilio Praelatorum , Nobilium , Procerum, 10.
& aliorum Peritorum Regni noftri Angliae, Facimus, Conftitui-
mus, Creamus, ac etiam Ordinamus, Venerabilem Patrem, Jo-
hannem Gutterit Epifcopum Aquenfem , Diledos & Fideles no-
ftros , Florimundum de la Sparra, & Rohertum Rous , Mihtes, * * ^II»
Magiftros , Raymundum Gulliehii Dccretorum , & Fratrem Ro- 387.
hertum Waldehy Sacrse Theologix, Dodores,
De quorum Difcretione, Legalitate, Circumfpedione , & In-
duftria plene confidimus , indubie tenentes quod ea , quae eis
committimus, curabunt laudabiliter & fideliter adimplere,
Ipfos , Quatuor , Tres , & Duos eorum (quor«m przfatum
Rohertwn Rous unum effe volumus) noftros veros, certos, legiti-
mos , fuificientes, & indubitatos Procuratores, Adores, Nego-
ciorum Geftores, & Nuncios fpeciales,
Dantes eis , Quatuor , Tribus , & Duobus eorum (quorum
prccfatum Rohertum Rous unum efTe volumus) plenam , Tenore
Prxfentium , Poteftatem, & Mandatum fpeciale & generale, ad
Conveniendum , Tradandum , Componendum, Tranligendum ,
Pacificandum , & plenarie Concordandum fuper omnimodis De-
batis, Contentioniljus , Quxftionibus, Guerris, Rixis, & Difcor-
diis, ante hxc tempora motis& habitis interNos, Avunculos no-
ftros, & alias Perfonas de Sanguine noftro, conjundim, & divi-
iim, ac Subditos , Amicos, Alligatos, Auxiliantes, & Adhxren-
tes noftros quofcumque , tam citra, quam ultra Mare, ex una,
& Johannem Fdium H'nrici (pro Rege Caftellx & Legionis fe
gerentem) ac alias Perfonas de ejus Sanguine, Subditos , Amicos,
Alligatos, Auxiliantes , & Adhicrentes iiios quofcumque, genera-
les feu fpeciales , ac Procuratores & Nuncios fuos , pro quibus-
cumque Regnis , Terris , & Dominiis iibi Subjedis , ex altera
Parte,
Et ad Capiendum , Concordandum , & Confentiendum , no-
mine noftro , omnimodas Treugas & Guerrarum Abftinentias ia-
ter Nos, Avunculos, Perfonas de Sanguine noftro, conjundim,
vel divilim, ac Subditos, Amicos, AUigatos, Auxiliantes, & Ad-
hxrentes noftros prxdidtos tam pcr terram quam pcr mare, & '
prxfatum Johannem fe pro Rege Cajlellie & Legionis ut prxmit-
titur gerentem , & alias perfonas de Sanguine fuo, fiibditos, Ami-
cos, AlUgatos, Auxiliantes & Adhxrentes fuos quofcumque , per
Modum, Formam, & Conditionem, & per tanti temporis Spa-
tium, quantum indiguerit, & cis videbitur expedire,
Necnon ad Traaandum , Ordinandum , Difponendum , Con-
veniendum , Concedendum , Ineundum , Faciendum , Contrahen-
dum, Comprobandum , Firmandum , & Roborandum , perpe-
tu6, vel ad tempus, noflro nomine, pro Nobis, Hxredibus , &
Succeflbribus , Regnis , Dominiis , Terris, Ligeis, Subditis &
Vaflallis noftris quibufcumque, cum prxfato Johanne (pro Rege,
ut prxmittitur , fe gerente) pro Se , Hxredibus , & Succes-
foribus , Regnjs , Dominiis , & Terris , per ipfum occupatis ,
cifdem Regnis Caftelix & Legionis fubjeclis , ac eorum Sub-
ditis & Vaflallis quibufcumque , necnon cum fuis Procuratore
feu Procuratoribus , Nunciifque fpecialibus , ab eo habentibus ad
Infrafcripta meram , plenam , & liberam Poteftatem , Manda-
tumque fufficiens & fpeciale , quxcumque Pacis , feu Amicitije
Foedera, Pada, Tradatus, Confcederationes , Liga^, &Conven-
tiones , necnon Amicabiles Compofitiones quafcumque , oportu-
na:, licitas, & honeftas, ac alia Ligamina quxcumque, Realia
vel Perfonalia , Temporalia vel Perpetua, per qux inter Nos &
didum Adverfarium pofTit & debeat verilimiliter bona Pax &
Concordia procurari,
Ac omnia alia &fingu!a,qux in PrxmifTis & circa PrxtnifTa ne-
cefTaria fuerint feu etiam oportuna, prout ipfis Procuratoribus no-
ftris , Qiiatuor, Tribus, vel Duobus eorum (quorum prxfatum
Rohertum Rous unum eiTe volumus) vifum fuerit expedire:
Damus infuper & Concedimus prxfatis Procuratoribus noftris,
Quatuor, Tribus, & Duobus eorum (quorum prxfatum Roher-
tum Rous unum efle vohimus) plenam, meram , & liberam, Te-
nore Prxfentium , Poteftatem, & fpeciale Mandatum, Prxmifla
omnia & fingula ,
Cum eorum Dependentibus , Emergentibus , incidentibus , &
connexis ,
Quibufcumq; Stipulationibus , Penalibus & Solempnibus , Poe-
narumque Adjedionibus , Juramentorum etiam in Animam no-
itram fiendorum prxflationibus , necnon Ecclefix Romanx fiendLs
Submiflionibus , ac aliis Obligationibus , & Vmculis quibulcum-
que faciendis , Firmandi , Roborandi , & Vallandi , conlimilefque
Stipulationes , Pcenarum Adjediones , Juramentorum Prxftatio-
nes, Submifliones, & Obligationes , a parte adverfa Petendi, Re-
quirendi , Recipiendi , & Approbandi , prout eifdem Procuratori-
bus noftris, Quatuor, Tribus, vel Duobus eorum (quorum prx-
fatum Rohertum Rous unum elTe volumus) videbitur expedire,
Qiix omnia & fingula fupradida,
Per prxfatos Procuratores noftros , Quatuor, Tres, Si Duos
eorum (quorum prxfatum Rohertum Rous unum etfe volumus) tra-
(flata ve! tradanda, firmata vel firmanda , roborata vel roboranda,
vallaca vel vallanda , feu alias facienda , juranda , & obliganda in
PrxmifiTis , & circa Prxmitra , ac PrxmifTorum quodlibet , ut
prxfertur,
* Nos, de certa Scientia , exnunc prout tunc , Laudamus , Con- »vir.
cedimus, Firmamus, Roboramus, Comprobamus, atque Ratifica- ,g8.
mus.
ET ACTA PUBLICA.
ifi
Ann.D. mus, acetiam Promittimus, proNobis, Haeredibus, &Succe{Tb-
1383. ribus noftris, fub bona fide, Prjcmiffa omnia & fingula perpetuo
}<-k- 1 Tenere , non contrafaceie vel venire per Nos , vel alium , feu
aiios, fet ea firmiter & inviolabiliter obfervare , ac fi ea per Nos
praefentialiter & perfonaliter fada , tradrata , ordinata , & robo-
rata fuiffent , ac etiam vinculo juramenti feu quavis alia Firmitate
fuicita, eciam fi expreflatis fuperius nominatis foniora feu graviora
exiftant, vel etiam talia quae de jure live confuetudine Mandacum
cxi^anc fpeciale ;
Quicquid autem per didtos Procuratores noftros, aut fpeciales
Nuncios , Quatuor , Tres , & Duos eorum (quorum prarfatum
Roberitim Rous unum ciTe volumus) Geftum, Aftum, Procura-
tum, Initum, Compofitum , Ordinatum fuerit, feu quomodolibec
Attemptatum , Promictimus Ratum , Gratum , & Firmum nos
perpetu6 habituros, ac eciam inviolabiliter obfervare, fubYpothe-
ca & Obligatione omnium Bonorum noftrorum :
Damus infjper, ex liabundanti, eifflem Procuratoribus noftris,
QLiatuor, Tribus, & Duobus eorum (quorum prceftitum Rober-
tuni Rous unum efle volumus) plenam ac liberam Poteftatem, ac
Mandatum fpeciale , Renunciandi , pro Nobis , & Nomine no-
ftro , Privilegio Minoris yEtatis , & omnibus & finguiis tam Juris
quam Fadi Remediis, Auxiliis, Exceptionibus, & Cavelationibus
quibufcumque , per quae contra Tradraca , Concordata, Vallata,
& Approbata per ipfos Procuratores Sc Nuncios nollros , Qya-
tuor , Tres , & Duos eorum (quorum prxfatum Robertum Rous
unum efTe volumus) pofTemus Nos , feu poflenc Hxredes & Suc-
ceftores noltri , quomodolibet fc tueri , & fpecialiter Juri dicenti
Renunciationem Generalem non valere :
Relevamus eciam eofdem Procuratores noftros , in PrsemiiTis &
PnEmiflbrum fingulis, & in hiis, qux, fub difta forma Mandati,
poflint concludi veriiimiliter , vel ali^ quomodolibet contineri ,
ab omni Onere fatifdandi.
Dat. in Palatio noftro Wefimon. fub M^ni Sigilli noftri Tefti-
monio, Primo die Menfis Apriiis, Anno Domini Milefimo , Tre-
ccntefimo, Odogefimo tertio, Anno vero Rcgni noftri Sexco.
Fer ipfum Regem.
Eodem modo canflHuuntur prxdi^l ., Epifcopus , Robertus Rous,
Magifier Reymundus , <o- Frater Robertus Waldeby , Tr^y, ^
Buo eorum [quorum prj:fatus Robertus Rous fit wius) ad Tra&:an-
dum infortna pradiila.
Dat. fub Magni Sigiili noftri Teftimonio apud Wcfimonafi. Pri- Ann. D.
mq die Aprihs, Anno Domini Milefimo, Trdcentefimo , Odto- 1385.
gehmo Tertio, Anno vero Regni noftn Sexco. Ku.. i.
Vcr ipfum Regem.
Dat. ut fupra.
Ter ipfum Regem.
Ann. D.
1583.
An. 6.
S 2.
Tran.6.
R.x. m.
10.
•VII.
389.
De TraElando cum Petro Rege ArragonHm.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De circumfpeda Fidelitate & Induftria, Venerabilis Patris, Jo-
hannis Gutterii Epifcopi Aquenlis ac , Dileiftorum & Fidelium
nofliorum, Roberti Rons Militis, Magiftrorum, Raymundi Guil-
lielmi Decretorum, & Fratris Roberti IValdeby Sacrx Theologix,
Dodlorum, ac Geraldi de Meuta Sacriftae Ecclefia; Aquenfis, ple-
niiis confidentes ,
De Avifamento & AfiTenfu Concilii noftri ,
Ipfos, & corum quemlibec , conjundtim , &divifim, noftros
veros & lcgitimos Procuratores , Negotiorum Geftores , ac Nun-
cios fpeciales Ordinamus , Creamus, Facimus, & Conftituimus
per Prjefentes,
Ad Tradlandum & Concordandum cum, Magnifico & Poten-
te Prmcipe , Domino Retra Rege Arragonuvi Illuftri, Confangui-
neo noftro carilfimo, feu cjus iii hac parte Procuratoribus , Nun-
ciis, feu Deputatis , plenariam Potcftatem ob ipfo Regc habenti-
bus, de & luper quibufcumque Amicitiis, Alligantiis, Coiifcede-
rationibus, & mutuis Auxiliis,
InterNos & Hjeredes noftros, pro Nobis, Regnis , Terris , &
Dominiis, ac Subditis & ValTallis noftris quibufcumque, ex una
& ipfum Regem, & Hxrcdes fuos, pro Se, Regnis, Terris, &
Dominiis (uis , ac eorum Subditis & Vaflallis quibufcumque, In-
eundis, & Contrahendis , tcmporaliter yel perpctuo duraturis' ex
Parcealtera,
Necnon ad Concludendum , Finiendum , & Terminandum
quofdam * Arciculos, nuper inter noftros & iplius Regis Nuncios
tradtacos , & per eofdem Nuncios (falvis noftris & ipfius Regis
peliberacionibus, Approbacionibus , & Voluntatibus) quodammo-
do concordatos, cum certis tamen Modificationibus, quas prxfatis
Nunciis noftris fecimus jam exponi,
Ac ad Omnia, fic traftata, conclufa, feu concordata,per quas-
cumque Obligationes , Stipulationes , ac Juraraentorum etiam in
Animam noftram Prxftanones , Nos ipecialiter , & effeaualiter
Obligandum ,
Confimilefque Obligationes, Stipulationes , Juramcntorum Prx-
Itaciones ab ipfo Rege Petendum & Recipiendum ,
Necnon ad Omnia alia & fingula facienda, tra^ftanda, termi-
nanda & condudenda, qux circa prxmifla vel eorum aliqua cum
fuis Incidencibus, Emergencibus , Dependentibus , & Comiexis
neceflaria fuerint vel oportuna, etiam fi Mandatum exiganc fpecia-
le, & majora fuerint fuperius exprcfl.atis;
Promittcntes pro Nobis , Hxredibus & Succeflbribus noftris
Jjos Ra^um Firmum , & Gratum perpecuo habicuros Quicquid
per didtos Nuncios Procuracores noftros, Tres aut Duos eorum-
A.m (quorum prxfatum Robertuvi Rous unum effe Volumus) A-
ttum, Geftum, Conclufum, fcu Concordatum fuerit in Prxmis-
lis, & quolibet Prxmiflbrum,
£t hoc, fub Ypoteca & Obligatione omnium Bonorum noftro-
rum, Promittimus per Prxfcntes.
De TraElando , cnm Karolo Rege Navarra.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann D
•^^ Sciatis quod Nos , j.,g,
De circumfpedta fidelitate & Induftria, VenerabiKs Patris , Jo- An 6."
hanws Gutterit Epifcopi Aquenfis ac, Dileftorum & Fidelium R. 2.
noftrorum, Robert,Rous Militis, Magiftrorum, Raymundi Gulliel- ¥ran.6.
^/,pecretorum, & Fratris Roberti Waldeby ^SicxxThzoloRi^ R.t.m.
Uoctorum, pleniusccnfidentes, jq
De Confenfu & Avifamento Concilii noftri,
Ipfos, Tres, & Duos eorum (quorum prxfatum Robertum Rous
unum effc volumus) noftros veros & legirimos Procuratores Ne-
gotiorum geftores , ac Nuncios fpeciales Ordinamus, Creamus
Facimus, & Confticuimus per PraEfentes, '
Ad Tradtandum , & Concordandum cum, Magnifico & Po-
tente Pnncipe , Domino Karok Rege Navarr^ iMAn, Confan-
guineo noftro cariflimo , feu ejus in hac parte Procuratoribus
Nunciis, feu Deputatis, plenariam Poteftatem ab ipfo Rege ha-
bentibus, de & fuper quibufcumque Amicitiis, Alligantiis Con-
foederationibus, & mutuis Auxiliis,
Inter Nos & Hxredes noftros, pro Nobis, Regnis, Terris, &
Dominiis, ac Subditis, & Vaffallis noftris quibufcumque ex una
& ipfum Regem, & Hxredes fuos , pro Se, Regnis, Terris, 6c
pominus fuis, ac eorum Subditis , & Vaffallis quibufcumque ,
meundis&contrahendis, temporaliter vel perpetuo duraturis ex
Parte altera, '
Necnon fuper omnibus Reprifaliis , Areftis, Debatis, Diffen-
fiouibus, Quieftionibus, Rixis, &Difcordiis, inter Nos,& Sub-
ditos noftros , ac ipfum Regem & Subditosfuos, motis & habi-
tis, ac eciam de plena Reformatione & Reftitutione eorumdem,
Necnon de modo & forma Cuftodix vel Liberationis Caflri
& Viltede Chirburgh, Nobis per ipfum Regem Navarrse nuper,
fubcertisConditionibus, Libcratorum , ac de Securicate eorum-
dem , prout didis Procuratoribus noftris meliiis videbitur expe-
dire ,
Dantes etiam & Concedentes eifdem,Epifcopo,Roberto Rous,
Raymundo, & Fratri Roberco, Tribus, &Duobus eorum (quo-
rum prasfatum Robertum Rous unum effe Volumus) Poteftatem &
Audoricacem fpecialcs , ac Mandacum generale & fpeciale, pro
Nobis, Hxrcdibus, Regnis, Terris, Dominiis, Subditis, & Va»-
fallis noftris quibufcumque , Prxmifla omnia & fingula Tradandi,
Concordandi, Faciendi, & Expediendi,
Ac Omnia, fic tradlata , concordata, &expedita, quibufcum-
que Obligationibus & Vinculis , honeftis & licicis, Firmandi &
Vallandi,
Et omnia alia Exercendi, qux circa ea neceffaria.fuerint vel
oportuna , etiam fi Mandatum exigant fpeciale ,
Racum, Gratum, & Firmum habituri quicquid iidem, Epifco-
pus, Robercus Rous, Raymundus, & Fracer * Robertus , Tres, • vil.
vel Duo eorum (quorum prxfamm Rohertum Rous unum etfe Vo- 5oc.
lumus) Nomiue noftro, fecerint in Praemiflas, feu aliquo Prxmis-
forum.
Dar. fub Magii Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftro
JVeflmonafterii ,ynmo die Menfis Aprilis, Anno Domini Millefi-
mo , Trefcenteiimo , Odogefimo Tenio , Anno vero Regni no-
rtri Scxto.
Per ipfum Regem.
De Tratla/tdo cnm Johanne Comite Armeniaci,
T) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■'■^ Sciatis quod Nos,
De circumlpedione, fidelirate, &induftria, VenerabilisPaTis,
Johannis Gutterii Epiicopi Aqueniis, ac, diledorum 6c fidelium
noftroruin , Roberti Rous Militis Camerx noltrx , Johanms de
Stratton., Domini de Landiras Conftabularii noftri Burdegal. &
Magiftri Roberti Waldehy Sacrx Theoiogix Protefroris , plenius
confidences ,
De Confenfu & Avifamento Concilii noftri ,
Ipibs, Epifcopum, Robercum , Johannem , & Robercum, ac
Tres & Duos eorumdem (quorum prxfacum i^oi-fm/?» Rous unum
effe volumus) noftros veros, legicimos, & indubitacos Procurato-
res, Negotiorum geftores, & Nuncios fpeciales, Facimus, Crea-
mus, & Conftituimus per prxfentes;
Dantes Eis , Tribus , & Duobus eorum (quorum prxfatum Ro-
hertum Rous unum eife volumus) plenam & liberam Poceflatem ,
Mandacumquegenerale&fpecialc, Johannem Comitem Armcnia-
ci, Ligeum noftrum, pro Nobis & ex parce noftra, quibufcum-
que viis & modis racionabilibus & honeftis, Monendi, Inducen-
di, & Rcquirendi ut ad Fidem & Obedientiam noftras, ficuti de
Jure & Racionetenecur, veniar, & in eifdcm fideliier &perpecu6
pcrfeverec, ex eo quod Vaflalius nofterexiftit, ac ComitatutTi Ar-
meniaci, & alias Terras quamplurimas, infra Domiioium noftrum
Aquitanix, de Nobis teneac, & pro tanto Nos pro Domino fuo
Ligco recognofcere, Nobifque fervire & fubici teneatur.
Necnon quolcumque Traciatus honeftos, acConfcederationes,
Pada, Conventiones, Promiffiones, & Fcedera,
Nuperrime inter Nos & Concuium noftruni ex una , & quos-
dam Amicos ac Benivolos ipfius Coraicis ex Parce aitera , ca.fta ,
agitata, & prxlocuca,
Firmandi, Vallandi, & Concludendi , feu alias cum eodem, vel
Procuracoribus, aut Nunciis fuis, ad hoc cum fufficienti Poteftate
fpe-
Ann. D.
1383.
An. 6.
R. 1.
Vif: 6.
R. 2. m',
8.
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
iu. 1.
fpecialiter dfputatis, fuper eifdetn Materiis de Novo Cotnunican.
<fi, Tradandi, &Concordandi, . , .. r- „^i ,j.„Ji «,
Et ea qux fic Tractata & Concordata fuennt, Concludendi&
rmandi, & quibufcumque Stipulationibus , J .
tiam in Animara noftram Pr?eftationibus , ac aliis Poenis &
gationibus
niendi,
Et ea, quae hc iractata oc v^n(.uiudL<t iut....y ^^-
Firmandi, & quibufcumque Stipulationibus , Jurament^um e-
• • *-^-nara noftram Pr^cftatUibus , ac aliis Poenis & Obli-
licitis & honeftis , Vallandi , Roborandi , & Mu-
Confimilefque Obligationes , Stipulationes SubtniirionK , Pce-
narum adjecftiones a praef^to Comite pro Se , Hxredibus , 6c buc-
cefforibus fuis, Nomine noftro , Petendi & Recipiendi ,
Cseteraque omnia & fingula Faciendtj Excercendi, 5c Expe-
diendi quse circa Prsmiflk &c eorum quodlibet (enam cum omni-
bus incidendbus, dependentibus , eraergentibus , & connexis; ne-
ceJaria fuerint vel oportuna , ac etiam fi Mandatum reguirant
quantjmcumque fpeciale, & majora fuerint fupenus expreUatis ;
Promittentes pro Nobis, Haeredibus, & Succeflbnbus noftris.
Nos Ratum, Firmum, & Gratum perpetuo hs^ituros Quicquid
VII,
39»-
Damus autem Conftabulario noftro Dovorriae , & Cuftodi Ann. D.
Quinque Portuum noftrorum, ac Univerfis & Singulis Viceco- 1385.
mitibus, Majoribus, Biilivis, Miniftris , Dominis, Magiftris, & to. z.
Marinariis Navium, ac aliis Fidelibus & Subditis noftris, tim in-
fra Libertates , * quam excra , Tenore Pr.efentium , in Mindatis
qu6d Vobis, & cuilibet veftrilm . in Executione Prxmiflbrum
Intendentes imt, Confulentes,Obedientes, & Ajxiliantes quotiens
&prout pcr Vos, feu aliquem veftriim, fuper hoc, fueriat pra:-
muniti ex parte noftra. '^
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , 0£tavo die Aprilis.
Fer Condliim.
De Denariit di^o Epifcopo folvendis.
per didtos Nuncios & Procuratores noftros, Tres ^t Duos eo- D EX, Colledoribus Denariorum, Venerabili Patri , HiJaWfo E- Ann.D.
rumdem (quorum prxfatum Robertum Rout unum efle volumusj i^pifcopo Norwice^tfi , Confanguineo noftro , in Sub*entionem 1383
Adum, Geftum, Conclufum, feu Concordatum fucrit m Prs- - -^ ■ • - ■ • - »- - . ^ . . .
tniflis & quolibet Praemiflbrum; .
Et hoc, fub Ypoteca & Obligatione omniumBonorum noltro-
Promittimus per Prsefentes.
6,
rum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio apud Weftm. Pnmo
die Menfis Aprilis , Anno Domini MiUefimo , Treccntelimo ,
Oaogefimo Tertio, Anno ver6 Regni noftri Sexto.
Ter iffum Regem.
•VII.
39«.
Ann. D.
1383.
An. 6.
R. 1.
Xnfr.
SM. Cot.
Tit.A.3.
* De obfervandis Conftjederatiombus Scotity jHramentttm
Regis Francid.
CHarfes, par la Grace de Dieu, Roj de France^ a touz Ceulx,
qui ces Lettres verront, Salut.
Comme, noftre Trelchier & Trefame Coufin , le RoydEJcoce,
Nous ait tait Prier & Requerir, par nolbe Bien Ame tEveJquede
Glafco., &autres fes MelTagiers , que certaines Amities & Alun-
ccs, entre noftre Trefchier Seigneur & Pere, que Dieu abfoiHe,
& nortre ditCoufin, por eulx, leursSuccefleurs, & Royaulmes,
feides & acordees, voufiflbns & Promettre & Jurer felon leCon-
tenu d'icelles , & que par noftre dit Seigneur & Pere & le dit Roy
tfEfcoce ont efte J urees & Promifes :
Savoir feifons que, Nous Confiderans de tout noftre Ceur les
dides Aliances & AmitiesTenir & Garder, Nous Icclles Atian-
ces,
Apres ce que les avons fait Lire , de Mot a Mot, en leprefence
de no2 Confeilliers , & auxi du dit Evefque de Glafco, & autres
Meflagez de noftre dit Coufin, aujourdui en noftre Chapelle de
noftre Chaftell du Bois de Vincennes ;
Par, notre Trefchier & Feal Coufin, leSeigneur deCoucy, nos-
tre Procureur a ce par Nous Eftabli, avons fait Promettre & Ju-
rer en noftre Ame, & fur les Sainftes Euvangilles, pour ce cor-
porellement touchees , tant Comme Nous & noftre Royaulme
touche & peult touchier,& fdon la Fourroe & Teneur des Alian-
ces deflus didtes.
En Tefmoing des quelles Chofes Nous avons feit mettre noftre
Seel Ordonne , en 1' Abience du Grant , a ces prefentes Letrres.
Donne en noftre Chaftell du Boys de Vincennes, le viii. Jour
d'Apuril, TAn de Grace Mil. CCC. IVXX. & III. & le Tiers
de noftre Regne.
.Aiaft Signe far le Roy , a la Relation de Monfieur le Duc de
Bourgoine.
Ann. D.
1383.
An. 6.
R. l.
truic. 6.
R.l.rn.
II.
& Expeditioneni Cruciatx, datorum & conceflorum, in Comi- An.
tatu Eborum Salutem. R. 2.
Quia pr.Etatus Epifcopus ad Partes Tranfmarinas, in Viagium Pat. 6.
CRUciATiE pra^idae, & in oblequium noftrum, infra breve 8. i f.
profe rturus exiftit , 3 . ro. i/.
Vobis , diftriaius quo poflumus , Injungimus & Mandamus
quod omnes Denarios, qui levandi exiftunt, & qui in inanibus
aubcolledoruni veftrorum & quorumcumque Curatorum haben-
tur, iine dilatione levari, & vos una cum Denariis, jam in manu
veftra promptc habitis , venire faciatis apud Sandewicum infra
Decem Dies a Data prxfentium , ad eofdem Denarios praefeto E-
pifcopo, feu ejus Deputatis, pro Neceflariis Expenfis, Viagiura
praedidtum concernentibus , liberandos,
Et hoc , fub Forisfeitura omnium qux Nobis forisfacere pote-
ritis, & licut gravem Offenfam noftram volueritis cvitare, nulla-
tenus orr.ittatis;
Nos de Nominibus omnium & fingulorum , qui hujufmodi De-
narios folvere tenentur , & eos vobis jiberare noluerint (contra
quos cum omni rigore Juftitix procedere intendimus) in Cancella-
ria noftra, fub Sigillis veftris, diftindte & aperte, fine dilatione
reddenres certiores.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, Odavo die Aprilis.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis hujufmodi CoUedoribus m.
quibul(:umque Comitatibus Anglix.
Papa ad Imftratorem contra Ligas cum Htreticis,
URhanus Efifcopus, Servus Servorum Dei, Cariflimo in Chri- Ann. D^
fto Filio, IVenteflao Romatiorum ^ Boemue Regi liluftri Sa- 138}.
lutem & Apoftolicam Benedictionem. An. 6.
Nuper , cum ad noftrum perveniflet Auditum qu6d , oiim, R- *•
t^m tua Sierenitas, quam etiam , clarae memoriae, Carolus Rrma- Cluuf. fi.'
norum Imferatar & Genitortuus, fimul vel fucceflive, nonnullas Ri-f-i-
Confcederationes, vel Colligationes, feu Ligas , aut Conventio- m. 19.
nes cum diverfjs, Regibus , Principibus, Ducibus, Comitibus ,
ac Magnatibus, Nobilibus, & certis aliis inieratis feu teceratis,
Et qu6d aliqui, ex hujufmodi Regibus, Principibus, Ducibus,
Comiribus, Magnatibus, feu Nobilibus, aut aliis, tunc erant, ieu
pofteafunt, efFedti Scifmatici feu Hxretici manifefti, & »b Uni-
tate Sandx Romanx & Univerfalis EccIcliaE leparati, quaravis
per Nos alias declarati non eflent ,
Nos,
Attendentes qu6d hujufmodiConfoedcrationes, CoUigationes,&
Ligae, feu Conventiones,
Faifta: cum hujufmodi Hxreticis aut Scifmaticis,
Poftquam tales effedti fiierant, erant temerarix, iilicitx, &ip(b
JurenuUx,
Et fi forfan ante iplbrum Lapfum in Scifma feu Hxrefim initae
feu fa^x fuiflent, etiamfi forenc Juramento vel Fide data firm^tae,
aut Confirmatione Apoftolica vel quacumque firmitate alia robora-
tx, poftquam tales, ut prxmittitur, fuerant eff^edi ,
Eo ipfo tam Tu , quam alii ,
Qui forfen, una tecum, hujufmodi Confcederationes, CoIIiga-
tiones, Ligas, feu Convenciones cum talibus inierant feu fecerant,
& ad quos hujufmodi Confcederationes , Colligationes , Ligx,feu
Convendones quomodoliba extendi poterant , & quorum intereit
vel interefle potcrat ,
Ab earum obfervatione abfoluti eraris , illafque ipfw fervare non
debebatis , quinim6 Tu hujufmodi Scifmaticos & Hxreticos, ra-
tione Imperii, ad quod Eledtus & jper Nos approbatus exiftebas.
De Navibus Q- Marinariis pro Pafpigio Efifcopi Norwicenfts
capiendis,
O EX, Diledis & Fidelibus fuis, Johanni PM//10/ , Chivaler ,
^^ & fohanni Haytfeld Cierico , ac IValtero Leyceftre , & Jo-
hanni Oreiuell, Servientibus fuis ad Arma, Salutem.
Sciatis qu6d afTignavimus vos, conjunftim, & divifim, ad om-
nia Naves & Vafa, Portagii Sexdecim Doliorum & ultra, ufque
ad Portagium Centum Doliorum , & de eodem Portagio , & ad
tot Marinarios, de melioribus & fortioribus Marinariis , quot pro
Eskippamento Navium & V^aforum prxdidtorum fufficere pote-
runt, in linguUs Portubus & Locis ubicumque infra Regniim no-
ftrum Anglix, infra Libertates & extra , inveniri poterunt, pro ,--,__ , . ,
Paflagio, Venerabiiis Patris, Epifcopi Nor-jjicevfs , acDominorum prout exiftis, in favorem Sandtx , Romanx ac Univerfalis Eccle-
& aliorum Fidelium noftrorum, in Comitiva fua, in Obfequium fiae, cujus es * Advocatus, pro Pofle profequi^tenebaris ac tenc-
noftrum, ad Partes Tranfmarinas profedturorum , fine dilatione
Areftandum & Capiendum,
Et Naves , Vafa , & Marinarios hujufmodi ufque Portum Villx
de Sandewico , ad Vadia noftra , eifdem Marinariis per Nos
prompte folvenda, cum orani feltinatione duci & venire facien-
dum, ita qu6d fint ibidem, adcitius quo commode fieri poterit,
Prompta & Parata ad Deferviendum nobis, pro Paflagio prxfari
Epifcopi, & aliorum Fidelium noltroram prxdidtorum, ad Va-
dia noitra, prout eis ex partenoftra iniungetur ibidem,
ris, quodque omnis Communio cum talibus Herecicis feu Sci»-
maricis nimis periculofa exiftit, cum nulla fit prorfus nec efle de-
beat Participario Lucis ad Tenebras, aut Chrifti ad Belial,
Ec cupientes fuper hiis tux & aliorum Animarum Saluci & Ho-
nori ac ftatui tuo & aliorum, quorum incereft, utprxtertur, falu-
bricer providere , ac Periculis & Scandalis , qux Tibi & iplis cx-
inde provenire pocerant, uuliter prxcavere,
Et Te, & alios omnes, quorum intereft & interefle poterat,
Audioritate Apoftolica, per noftras Literas , declaravimus tuifle
iiiuiira, prouc cis cx parrenuitra iniungctur iDiaem, rvut^ur a<iic n.yKji\.\jiiy.A, y-i .j<-'n..ai) i.,.iv..a.j , ^^w...«...i.u., .u.m
Et ad omnes illos, quos in hac parte Concrarios invenericis feu & efle ab earumdem Confoederacionum , CoUiffacionum, Liga
" " rum , & Convencionum oblervatione penitiis Ablolutos , & ad
earum Obfervarionem aliquatenus non teneri, illafque, quatenusde
fadto proceflerant, cairamus,irritamus, & nuUius effe decreviinus
firmicatis:
Ec infuper, Cupientes Animarum Periculis obviarc, tam ribu
ikm omnibut etiam hujufmodi aliis,quorum intereft ieu ioterefle
Rebelles, Areftandum, & Prifonis noilris Mancipandum, in eis-
dem Moracuros quoufque pro eorum Deliberarione aliter duxeri-
mus ordinandum^
Et ideo Vobis & cuilibet veftrum, Mandamus qu6d circaPrx-
mifla diligenter Intendatis, & ea Faciatis & Exequamini in forma
prxdidta.
qukm
po-
ET ACTA PUBLIGA.
1^5
^nfi. 1>. potefat, diftriffius inhibuimus ne Confcederationes,Colligationes,
1383. Lie;as, aut Conventiones huiufmodi aliquatenus oblervaretis , feu
&IC. i. abaliis fervari quomodolibet permitterctis ,
Decernentes extunc Irritum & Inane quicquid, in contrarium,
aquoquam, quavis Auifloritate , fcienter vel ignoranter, contin-
geret attemptari;
Ideoque Magnificentiae tuae paterno fuademus afFeiflu , ut prse-
miifa prudenter confideres, & hujufmodi declarationem & inhibi-
tionem noftras diligenter Itudeas obfervare, & facere ab aliis Qb-
fervari. ,
Dat. Romae apud Sandlum Petrum , xv. Kal. Maii , PontL^ici-
tus noftri Anno Quinto.
585
An. 6.
K. 1.
Ex Au
togr.
Papic , ptper Matrimomo Regis , Gratftlatoria.
Ann.D. T JRhanus Epipopus ., Servus Servorum Dei,Cariffimo, &c. Sa-
,,g, ' vJ lutem, & Apoftolicam Benedidionem.
^ Litteras tuse Serenitatis , Coronationem , & Solemnizationem
Matrimonii inter Te , & cariffimam in Chrifto Filiam noftram
AiPiam Reginatu Angliie Illuftrem, contradti continentes, gratari-
ter , & animo valde lceto recepimus , & exinde gaudio magno fui-
mus repleti ; fperantes firmiter , qubd ille , qui dat Gratias , &
Praemia elargitur^cujufque nutu Tu & eadem Regina in flore gra-
tiffimae Juventutis cftis Matrimoniali Foedere copulati, ex eodem
Matrimonio concedet vobis inclitam Prolem, &, poft longatem-
porum, cum pacis amcenitate, decurla curricula in Senedlatebo-
na, utrique veftrijm Regnuni xternse Be.uitudinis larf!;ietur,
De bona vero intentione noftra erga Te, & Ipfam Reginam,
Diledi Filii, Walterus Skirlarjje, Decanus Ecclefix Sandi Marti-
ni LondoniiC, &, Nobilis Vir, Kicholaus D^^tuort/; Miles , Am-
baxiatores tui , Latores prxfentium , funt a nobis plenarie informa-
ti; quibus in hiis,quae twx. Magniiicentix ex parte noftrareferent,
plenam per te fidem volumus adhiberi.
Dat. Ro7>!a apud Sandum Fetrum , xi. Kal. Maii, Pontificatus
noftri Anno Quinto. ,
Denracafa.
Dorf.
Carijjimo in Chrifro Fi/io Ricardo Regi Anglia: lUufiri.
ex partenoftra publice proclamari & pronunciari faciatis, ut certi-
tudo Praemiirorum ad Populi noftri notitiani undique valeat perve-
nire ,
Vobis infuper Mandantes qu6d,in fingulis locis Civitatis &Sub-
urbiorum prxdiclorum, fimiliier ex parte noftra prociamari ficia-
tis quod omnes & iinguli Homines ad Arma & Sagittarii , de Re-
tinentia prxfat: Epifcopi,& qui in Obfequium noftrumprxdidium
in primo Viagio profeJ:uri exiftunt, verfus eundem Epifcopum ad
Mare, citra diem Veneris proximo futurum adultimum, fe trahant
fub Pcjeua Impriibnamenti , fic quod nullus eorum in Civitate feu
Suburbiis praedicftis diutius remaneat ullo modo :
Et omnes hujufmodi Homine; ad Aima feu Sagittarios, quos,
poft prxdiftum diem Veneris, infra Civitatem prjediclam feu Sub-
urbia ejufdem, invenire poteritis, fine dilatione capi & areftari,
ac PrifonK noftrce committi faciatis, ibidem moraturos quoufque
aiiud vobis , pro eorum Deliberatione , duxerimus demandan-
dum;
Et hoc, fub Periculo incumbenti, nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wejlmonajierium ,viceC\mo feptimo die Aprilis.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Pro Epifcopo Norwicenji , de IndHlgentiis coHCeffn , (^
SHbftdiis Colligendis.
Ann. D.
1383.
An. 6.
K. 2.
?at.6.
•VII.
394.
R
Ann.D.
1583.
Bic. 2.
EX , dileftis , fibi , Thoma Seyvill, & Johajini de Alkrton ,
Servientibus noftris ad Arma, ac Williehno Kele, Salutem.
Sciatis qubd alftgnavimus vos , conjundtim , & divifim , ad Pu-
blicandutn, Exponendum, & Declarandum, in fingulis partibus
Rcgni noftri Anglix, tam infra Libertates, quam extra, Privile-
gia, Remiffiones & Indulgentias, a Sede Apoftolica,
* Subfidia , ad Expeditionem Cruciat^ Venerabili in
Chrifto Patri He:iriio Epifopo Norwicenfi ab eadem Sede commis-
Hc, confcrentibus ,
Conceira ,
Ac etiam ad Colligendum & Recipiendurri, nomine ipfius E-
pifcopi, quxcumque Caritativa Sublidia, per Devoios & Chrifti
Fideles , ad didtam Cruciatam contributa ;
Affiigndvimus etiam Vos, & Duos veftrflm, ad Inquirendum,
per Sacramentum proborum & legalium Hominum, de quibus-
cumque Comitatibus Regni noftri Anglice, tam iufra Libertates,
quam'extra,per quos rei vcritas melius fciri poterit,dequibufcum-
que CoUedtoribus omncs & quafcumque Pecuniarum Summas,
per iplbs, Audtoritate iplius Epifcopi, colledas,
Ab eifdem exigendum & recipiendum , & ad Opus ipfius Epi-
fcopi Curtodiendum,
Et ideo vobis, & cuilibet veftrGm , Mandamus quod circaPrce-
mifla diligenter intendatis , & ea faciatis & exequamini in forma
pr:edi(fla :
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniftris, & aiiis Fidelibus noftris, tam infra Libertates,
quam extra ,^Tenore Praefentium , in Mandatis qubd vobis , &
cuilibet veftrum, in Prsemiffis faciendis & exequendis, Intenden-
tes fint, Confulentes, & Auxiliantes, quotiens & prout per vos,
vel aliquem veftrum, fiierint fuper hoc prxmuniti ex parte no-
ftra.
In cujus 3 &c. quamdiu ejufdem Epifcopi placuerit Voluntati du-
raturas,
Tefte Rege apud Weftmo^iafcerium , vicefimo tertio die Aprilis.
Pro diflo Epifopo, de Proclamatione.
Ann. D. R ^^1 Majori cr Viccconiitihus Londonia, Salutem.
1585. Significamus vobis quod Omnia pada , Conventiones , &
_^„ (., Conditiones,
R 2. In Indcnturis,
Clxnf. 6. Inter Nos & Venerabilem Patrem Henricu?n 'Epifcoputn NoriL'i-
R.2.p.2. <:^»Jem, pro prxfenti Viagio, in quod ipfe in Obfequium noftrum
m. ^.J. ad partes Tranfmarinas in proximo, annuente Domino, profedtu-
rus exiftic, fadtis,
■ Specificata & Contcnta ,
Sunt, ex parte noftra & Concilii noftri, prout tenebamur , bene
& fideljter in omnibus adimpleta
Vobis igitur firmiter iniunsent
* Pro Epifcopo Norwjcenfi , de Adonjiro Homintim ad Arma * vil
fupervidendo . 3 9 J" ■
D EX, Dileftis & Fidelibus fuis, Johanni Devercux Capitaneo Ann. Ea.
*-^ Villae, Johanni de Burlee Juniori Capitaneo Caftri , CalciicE, ^S^S'
Briano de Stapelton Capitaneo Caftri de Guynes, ac, diledto Cle- ■^'^- ^-
rico fuo, Williehno Ermyn , Thefaurario ViUx prsdidtae , Salu- ^- ^-
tem. Vrmc. 6.
Sciatis quod Nos, E.i .w.6;
De Fidelitate & Circumfpeftione vcftris pleniiis confidentes,
AfTjgnavimus vos , Tres , & Duos veftriam , ad iVIonftrum,
tam Capitaneorum , quam aliorum Hominum ad Arma & Sagit-
tariorum quorumcumque , in Obfequium noltrum , ad partes
Tranfmafinas, in Comitiva, Venerabilis Patris, Henrici Epifcopi
Nortuicenfs , profedturorum , in loco prope Calefium , per Vos ,
Tres , vel Duos veftrum , ad hoc affignandos , fupervidendum ,
Et ad nos, in Canceilariam noftram , de Numero hujufmodi
Capitaneorum, Hominum ad Arma, &Sagittariorum, ac deDe-
fedibus (!i quos in Monftro praedidto inveneritis) & qui, & qua-
les , & quorum hujufmodi Defedus fuerint , ftatim , poft Supervi-
fum Monftri jprsedidti, fub Sigiliis veftris, Trium, vel Duorum
veftriim , didtindte & aperte , certificandum •
Et ideo vobis IV^andamus quod circa PrxmilTa diligenter inten-
datis , & ea faciatis in forma pra:didta :
Damus autem tam praefato Epifcopo, quam univerfis & fingu-
lis Capitaneis, Militibus, Armigeris, Hominibus ad Arma, & Sa-
gittariis, in Obfequium noftrum pr£edidtum profedturis, quodvo-
bis, Tribus, vel Duobus veftriim, in Pixmiffis faciendis & exe-
quendis, pareant & intendant, & prout ipfi, feu ipforum aliquis,
per Vos, Tres, vel Duos veftrum, fuper hoc, ex parte noftra,
fuerint pra;muniti, feu fuerit prjemunitus.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Wejimonafterium , odlavo die Maii.
Per Concilium.
De TraBando cnni Comite cj}' Probis Hominibtts Villarum
Flandria (^ de Franco,
igitiir firmiter injungentes quod ftatim, vifis praefentibus,
& omni dilatione poftpofita, PrxmifTa, vobis per No^^ fignificata ,
in fingulis locis Civitatis noftra: Londonix & Stlburbiorum ejus-
dcm, ubiexpediensfuerit, & major advenerit Populi multitudo,
Tom. 111. P. III.
LE RoY a totiz ceuX, qui ceftes Lettres verrdnc duoircfnt,
Salutz.
Savoir vous fafons que Nous,
Confianri a plein deSens, lealte, & avifementz de, l'Onurab1e
Piere En Dieu , noftre trefchere Cofyn , Henry Evefque Norwiz ,
& , noz, chercs & foialx , Johan Devereux Captein de Caleys ,
Hugh de Calvile,Brien cie Stapelton Capitain de Guynes, Wdtiam
Ebnham , Thomas Trevet , Johan Philippot , Meftre Johan She-
piye, Dean de rEfglife dc Nicole, & Meiftre Thomas de Stafford
Dodleur en Loys,
Leur avons Donez & Comys, Commectons & Donons a eui,
Oic, Sept, Sys, CynJc, Quatre, ou Trois de eux (des queux le
dit Evijjue Joit un) Audtorite, Poiffance, &Mandemenc efpecial
& gcneral, tant pur Nous, come pur toutz. noz, Subgiez,Terres,
Paiis, & Lieiix, decea la Meer & de dela, de AfiTembler, Trai-
ticr, & Parler ovefquc le Counte de Vlandres, & les Gentz de bo-
rcs Villes en Flandres, & ccux de Frye, ou ovefque leut Mefifa-
gcs, Deputez, Procureurs, & Comys cfi->ecialx, joyntement, &
feveralment , fur toutx les Contentions , Riotes , Difcordes , &
Debarz, meuz & demenez, ou a movoir & demenef, parentre
Nous & noz Subgicz d'une Part, & le dit Counte les Gentz de
bones Villes & ceux de Fiye & les aucres de Paiis de Flandres
d'autre Part, jointcment, & feveralment, en comun, ou en efpe-'
cialx,
Et IcS ditz Dfebatz, Defcortes, & Contentions, Refourmer,
Rcdrefcer , & Appaifer ,
Et fur cux & chefcun d'iceulx Tranfiger , Compofer , Accor-
der, & Demander, & Recevoir Redrefce, Reltor & Amende-
menc de toutz les Damages , Oucrages &Mefprifcs queledicCoun-
te, ou ceux de dic Paiis de Flandres , joyntement , ou feveral-
ment, en general, ou en efpecial, ont fait, attempte, * ou mef-
pris encontre Nous & noz Subgiez quieleonques, par Meer ou
par Terre,
Et tout Defaut , Mefprifion , Damage , ou MefFait coritre ceux
de Flandres, qui a nous ou a noz Subgiez purra eftre leaiment
V f«r=
Anh. D,
1383.
Au. 6.
Kic. 1.
ibiiUmi
m. I.
* vir.
39<S.
if4
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. furtnis, de bailler & faire, pur lieu & /emps Reftitution Re-
1 3 8 ^ ftor , & Amcnde , tiel come il appartendra a Faire pur noltre l^ar-
^"' "' "^6e Prendre, Accorder , & Recevoir Trieues & Soeffrances
de Guerre pur Nous , noz Subgiex & noftre Partie ovefque le
Counte, ou la Paiis de Flandres, joyntement, oii feveralment, a
Terme qui bon leur femblera, r» d»
Et fur quantque ferra Treite, Parle, Tranfige, Compofe, Pa-
cifiee , & Accorde pur Nous & noftre Partie , de Ottroier &
Done? Caucions, Obligacions, Seurtees , & Promefles les meil-
lieurs que Ten faura ou purra devifer, les quiels nous voiUons a-
voir ticl cffecl , vigour , ou fermetee come Ii Nous les euffions
donez &c faitz en noftre propre Parfone, b ■ a, a.
Et de Faire , Prendre , & Accorder toute bone Paix & Ac-
corde, & auxi toutx maneres de Liges, AUiances Amiftes, &
Confederacies, honeftes & refonables, ovefque le Counte & les
Genti, de Flandres fuifditT,, joyntement, ou feveralment perpe-
tuels ou temporels, a meux quipurraeftre fait, ordene, dcdevile
Et de Faire,'Executer, Exp«dier, & Accompler, pur Nous &
noftre Partie, tout quantque a faire & meftre ferra en tieu Cas,
oueles Dependences, Incidentx, Emergences, &Connexes,lup-
pofe que pluis efpecial Mandement en fcrroit requisi
Et Promettons, loialmcnt & en bone foi, avoir & tenir, touT,
jours, Ferme & Agreable, Attendre , Accomphr , & Parfaire
quantque Traitie, Parle, Accorde, Pacifiee, Compofe , Ordence,
Devife , ou Fait ferra par noz ditx Meftages & Procureurs , Oy t ,
Sept, Sys, Cynk, Quafe, ou Trois de eux (des queux le dtj E-
-veique foitunifut toutes les Chofes avantdites, & chefcun dicel-
les, &" lour Dependenccs,fur Caucion &Obligacion de toutznoz.
Biens, prcfentzou a venir, fauni jammes feire ou venir, ou foef-
frir ertre fait ou «tnu, en afcun temps, a l'enconrre.
Don par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a nottre Paleys
de IVeftm. le primer jour de Iuyn,rAn deGracelMille,Troxcentz,
Oytant & Ticrce, & de noftre Regne Sylme.
Per iffum Regem.
Pro Nuncio Regis Portugalia.
Ann. D. n EX univerfis & fingulis AdmiraUis, &c. Salutera.
n,^- *^ Sciatis qu6d, ^ , ^, . , xt ■ t> . •
An. 6. Cum yi/Mus Ruys de Cordua Chivaler , Nuncius Potentis
R- 1- Principis Rcgis Portuz^/^e , infra Regnum noftrum Angluc , pro
rranc. 6. quibufdam Negotiis didti Regis expediendis , penes Nos nuper
R. 1. m. veniffet , & jam verfus didtas partes Portugalis de Licentia no-
3- fti-a fit rediturus, ,, . o ■ r-
Sufcepimus ipfum Alfonfum , Homines , Servientes , Equos ,
Hernelia, Bona , & Res fua quaecumque , ac quandam Navem,
pro Paffagio fuo , cum Magiftris & Marinariis in eadem Navi
exiftentibus, verfus didtas partes Portugalix tranfeundo, in ialvum
& fecurum Condudtum noftrum, ac in Protedtionem & Deten-
fiones noftras fpeciales; ,_ _. .
Et ideo vobis , &c. ut m fimilibus de Conduitu Ltterts.
In cujus, &c. ufque ad Fcftum Sanfti Michaelis , proximo fu-
turum, duraturas. ..
Tefte R^e apud Wefimonafierium., nono die Junu.
Ann. D.
An. 6
R i.
Ibid.
m. I.
• VII.
397-
SMper Tratlattt Flandri^ fradiBo , & de Homagio
recipiendo.
LE R o I a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront ,
Salutz.
Savoir vous feifons que Nous , „ .^ , „^
ConfiantT, a plein de fens , lealte , & avifamentz de , 1 Onura-
ble Piere en Dieu , noftre trefchere Cofyn , Henry Evefjue de
Nor-wiz , & , noi, cheres & foialx , yohan Devereux Capitain de
Calevs, Philif Darcu Mugh de Cahelegh, Thomas Trvvet , Mcs-
tre yohan Shepeye, Dean de rEfglife de Nicole, & Meftre no-
mas de StafordDoi-tours en Loys , Brian de Stapelton Capitam
de Guynes, William E/mham, & johan Phi/ipot,
* Leur avons Donez, &c. ut Jupra uffue ihi, en cellePartie,
^ tuncfic, , »T j /-<
Et de Prendre & Refceivoir, en Noun de Nous , de Counte
& lesGentx de Flandres fuifditz, & chefcun de eux , jointement ,
& feveralment , Homage Liege , & touz autres SerementT, de
Foialte & Loialte, & q'ils tendront de Nous & noz Heirs, co-
me leur Seigneurs Lieges, perpetuelment reconoifceantz, Nous&
noz Heirs fuifditz VravsRoys de France & lour So-
verain Seigneur , de prendre fur ceo toutes Caucions , Obliga-
cions & Seurtees , les melieurs que vous fauverez, devifer , & de
Faire, Executer, &c. ut fupra.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pa-
leys de iVeJim. le xx. jour de Juyn, l'An, d-c ut Jupra.
Par /e Roi.
De Rebellibtts in j4quitania , ad Gratiam Recipiendis.
derunt , ultionis rigore poftpofito , ad noftrae Ligeantiae veram Ann. Q.
Obedientiam & Pacis noftras fecuritatem mifericorditer Revo- iiSj^
care, Ric. ,,'
Eidem Bertucato,
Ad quofcumque Rebelles noftros , qui ad Obedienfiam noftram
venire& fe convertere voluerint, ad Pacem, Gratisim, & Obe-
dientiam noftras recipiendum & acceptandum ,
Et ad eorum Nomina, diledlo &fidelinoftro, Wi//ie/morScrop^
Senefcallo noltro Aquitanije , pro Cartis Pardonationum & Remis-»
fionuni quorumcumque Forisfedturarum, Exceffuum, Criminum,
& Rebellionum, per ipfos contra Mageltatem Regiam infra Do-
minium nortrum AquitanicE commifforum feu perpetratorum &,
Reltitutionem ad Bona & Hxreditates fua,optinendis & habendis,
de tempore in tempus , fignificandum ,
Plenam Auftoritatem & fufficientem Poteftatem Committimus
per Pra^fentes ,
Ratum & Gratum habituri quicquid idem Bertucatus, praetextu
Audoritatis & Poteftatis, libi in hac parte commiffarum , duxe-*
rit faciendum,
Volentes quod idem Senefcallus . ex Poteftate , fibi per alias
Literas Patentcs, in hoc cafu, per Nos fpecialiter attributa, om-
nibus & lingulis Rebcllibus noftris prxdidtis , ad Obedientiam
noftram venire & fe convertere volentibus , quos praefatus Ber^
tucatus ad Pacem , Gratiam , & Obedientiam noltras duxerit ac-»
ceptandos, ad lignificationem diifti Bertucati, Cartas Pardonatio-
num oninium hujufmodi Forisfadurarum , Exceffuum , Crimi'»
num , & Rebellionum , in forma debita , fieri faclat ,
Et ipfos & eorum quemlibet ad Bona & Haereditates fua , ut
prjemittitur , Reftituat^
Ita femper quod, li Nos , ante Datam Praefentium , Bona feu
H-xreditates alicujus hujufmodi Perlbnae dederimus , Donum il-
lud ac etiam Confirmatio noftra Doni alterius Perfonae cujus-
cumque , li qu.e per Nos inde , ante Datam praedidtam , fadta
fuennt, effedualiter permaneat in vigore.
In cujus , &c.
Dat. apud Jfejlmonajlerium, vicefimo die Junii.
Per Bi//am Indorfatam fer Concilium.
De Pardonationibus , eifdem concedtndis,
n EX, diledo & fideli fuo, Wi//ie/mo PScrof , Senefcallo fuo Ann.D,"
■*^ Aquitanix, Salutem. 1383.
Sciaas quod, ^- 6.
Cum Nos, R. »•
De circumlpedta fidelitate, &c. ut fupra ujkue ibi, convertixe liidtmi
voluerit, df '"nc fc, & ad eorum Nomina vobis, proCartisPar-
donaiionum quorumcumque forisfaifturarum, &c. ut fufra ujkuey
fufticientem Poteltatem , & ti^c fc , per alias Literas noftras
Patentes Comiferimus , prout in eifdem Literis plenius concinfr;
netur,
Vobis,
* Ad Cartas Pardonationum & Remifhonum oronium huj'uf » yj«
modi Forisfedturarum , Exceffuum, Criminum, & Rebellionum, g^
univeriis &fingu]isRebeliibusnoftrispr3edi(ftis,adObedientiamno- '^ '
ftram venirc volentibus , quos praefatus Bertucatus ad Pacem , Gra-
tiam , & Obedientiam noltras duxerit acceptandos, ad Significationem
iplius Bertucati,de tempore in tempus,in forma debita,fieri faciendum,
Et ipfos, & eorum quemlibet, ad Bona & Hxreditates fua, ut
prxmittitur, Reftituendum,
Tenore Prxfentium Damus & Concedimus Audtoritatem &ple-
nariam Poteftatem ac Mandatum infuper fpecialci
Ita femper quod, fi nos, ante Datam, &c. ut fupra vfyue ihi^
vigore , & tunc ftc , r ■ a
Ratum & Gratum habituri quicquid vos,prsetestu praefentisAu-
dtoritati.<& Poteftatis, vobis conceffarum, in Prsemiffis duxeritis
feciendum.
In cujus, &c.
Dat. ut fupra.
Ann. D. P EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1185. *^ Sciatis quod Nos, ,,.,..
- De circumfpeaa fidelitate & induftria, dikai & fidehs Militis
noftri, Bertucati de Lebret, plenius confidentes.
An. 6.
R. 2. nuiiu, airriiiiaii ae j^eaitri , pitiiiijo vwiiiiu>,i<ti.o ,
Viifc. 6. Volentelque , ex pietatis motione,animos Ligeorum noftrorum,
R. 1. m. qui per Inobedientiam & Rebellionem Mageftatem RegiamoSen-
De yittro Regina in Hibernia colligendo.
Rlcardus , Dei gratia , Rex Ang/ia <dr Prancia , & Dominus Ann.D.
Hibernix, Locum tenenti, Iive Jufticiario fuo HiberniXjfeu i,gj_
eorum Loca tenenfibus, ac Cancellario , necnon Thefaurario & .rf„. ,.
Baronibus fuis de Scaccario Terr-je illius, qui nunc funt, vel qui g_ j_
pro tempore fuerint, Salutem. . clmf. 7.
Cum, cariffima Confors noftra, Anna Regina Anglia, per Li- g. 1.^,
teras fuas Patentes, Ordinaverit & Conftituerit, diledtum nobis, ^,_
Wt//ie/mum de Car/e/ Clericum, Attornatum fuum Generalem, in
Terra noftra prxdicta,
Dans & Committens eidem Wi//ie/mo plenariamPoteftatemExi-
gendi, Levandi, & Recipiendi per fe, & fufficientes Deputatos
fuos (pro quibus Refpondere voluerit) Nomine & ad Opus ip-
fius Confortis noftr.e, Aurum , fibi , a vicefimo fecundo die Ja-
nuarii , Anno Regni noftri Quinto (quo die eadem Confors no-
ftra Coronata fuit) in Terra noftra prxdida, pertinens, & quod
ad ipfam , quamdiu prxfetus Wi/Iie/mus ejus Attornatus fucrit , po-
terit pertinere (videlicet)
De quolibet Fine Decem Marcarum, Nobis m Terra praediCta
fado, unam Marcam, .
Et de quolibet Fine, Decem Marcas excedente, juxta i<atam e-
jufdem , per modum in Partibus illis antiquitus confuetum ,
Vobis & cuihbet veftrum Injungimus & Mandamus qu6d ei-
dem Willie/mo , tanquam Generali Attomato prxfatx Confortis
noftrx, & Deputatis fuis , in Exadione, Colledtione. & Leva-
tione quarumcumque Summarum,qux prsdi<as Conforti noftrj.
ET ACTA PUBLIC
iyf
Ann. D. de hujufinDdi Knibus, in prajdicta Terra, a prxdidto vicefirnc fe-
1383. cundo diejanuarii, faftis, pertinuerunt , & de hujufmodi Finibus
Rk. i. exnunc pertinere poterunc , in quantum poteritis , Intendentes fitis,
Confulentes, & Auxiiiantes quotiens & quando fuper lioc, per
prjcfatum Willielmum^ ex parte ipfius Confortis nolbx, fueruis
requifiti;
Et vos (prxfate Cancellarie) Tot & Talia Brevia & Mandata
noftra, fub Sigillo quo utimur in Terra praedifta, ad requifitionem
prsefati WillieTini^ & ejus Deputatorum quorumcumque, omni-
bus & fingulis, quorum incereilj & incereric in hac parte, fieri fa-
ciatis, qualia pro Levatione & CoUedione Summarum hujufmcxii,
necellaria fuerint feu quomodolibet oportunai & hoc nullatenus
omittatis.
Tefte meipfo apud Wejimoftajierium ^ vicefimo quarto die Junii,
Anno Regni noftri feptimo.
Et erat Patens.
Sufer Crticiata fipeditii Epifcopi , de Intendendo,
Ann.D. D EX Univerfis & fingulis Archiepifcopis , Epifcopis, Abbati-
1383. -r^ bus, Prioribus, Comidbus, Baronibus, Militibus, Armige-
An.T- ris, Archidiaconis , Decanis, Collegiis, Ecclefiarum Redtoribus
R. 2. & Vicariis, necnon Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis , Mini-
Fm.t. ftris, &aliis Fidelibus fuis, tam Viris Ecclefiafticis , quam Secu-
R. i.p.i. laribus , quibufcumque infra Dioecefes, Wyntonienfem & Cice-
?"• 42. ftrienfem, necnon ArchidiaConatus Sarum & Wiltefiae, * ubi-
*vn. cumque conftitutis, ad quos, &c. Salutem.
3?9- Cum, Venerabilis in Chrifto Pater, Conianguineus nofter prae-
dile(5lus , Henricus Epifcopus Noriuicefifs ,
Cui Dominus Urhanus, Divina Providentia, Papa Sextus., per
Literas fuas Bullatas , quandam CruciataM & Executionem
ejufdem, contra Scifmaticos fuos, & eorum Adhxrentes quofcum-
que, nuper commilit,
Plenariam Remiffionem omnibus & fingulis, in Viagio didls
CruciaT/E proficifcentibus, vel alias eidem de fuis Facultati-
bus pie largientibus, concedendo.
Prout per eafdem Literas Papales , quas infpeximus , plenius vi-
dimuscontineri,
Diledos fibi in Chrifto , Johannem Kuton de Sandhiirft , & Jt-
hanntm Cheiue de Wokyngham, Wyntonienfis & Sarum Dioece-
fum Capellanos , conjuncxim & divifim, fuos veros & legitimos
Procuratores & Pcenitentiarios , C R u c i a T ^ praedidta: ac Col-
ledtores & Receptores Denariorum omnium , ad Opus & Exe-
cutionem ejufdem CruciaTjE, per quafcuuique Perfonas, u-
triufque Sexiis, durance Viagio ejufdem Cruciat.e, Legaco-
rum, Colleiftorum , feu quovis alio modo Conferendorum , in-
fra Dioecefes & Archidiaconatus prjedidtos, per fuas Patentes Li-
teras, fub certa forma, ac alio raodo, conftituerit & fecerit depu-
tari,
Et ideo vos Praelatos, ac alios Viros Ecclefiafticos , attente ro-
gamus, quatinus ipfos Frocuratores & Pcenitentiarios , & eorum
alcerum, cum ad Ecclefias & prjefentiam veftras ex hac caufa ve-
rierint, benigne recipientes, eifdem, in Prjemiflis omnibus & fin-
gulis, fideliter afliftatis, atque confulentes ficis eifdem & auxilian-
tes, quotiens & prout per ipfos, vel eorum aliquem, fuper hoc,
ex parte noftra & ipficis Epifcopi , fueritis vel veftrum aliquis fije-
rit requifitus,
Et vobis, Viris Secularibus & Miniftris noftris, firmiter injun-
gendo, Mandamus qu5d eofdem Procuratores & Poenitentiarios
(quos etiam in Protedtionem & Defenfionem noftras ex hac caufe
recepimus fpeciales) manuteneatis , protegatis, & defendatis, non
inferentes eis , vel , quantum in vobis eft , ab aliis inferri permit-
tcntes Injuriam , Moleftiam Dampnum , Violentiam , Impedimen-
tum aliquod, feu Gravamen^ fet potius eifdem & eorum cuilibet,
in Prjemidis omnibus & fingulis, fitis Confulentes & Auxiliantes,
& eifdcm in Prxmiflis efficaciter obediatis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , vicefimo quinto die Junii.
Fer Tefiimonium Thomas de Baccon Suhexecutoris ipfius
Efifcopi.
Pro Cufiodia FilU de Gravelyng , per ipfam Epifcopum
conqneftat<e.
Ann. D. l) leardus., Dei gratia, "Rex Anglia ^ Vrancia: & DominusHi-
i^g^. '•^ berniae , diledto & fideli fuo Johanni Devereux Capitaneo
^n. 7. Villx fux Calefii, Salutem.
R. 1. Cum diverfi Ligei noftri, Sagittarii& alii, ad partes Tranfma-
Tranc. 7. rinas, in Auxilium & Supportationem CruciaT/E, Venerabili
R.i. m. in Chrifto Patri Henrico Epfcopo Norwicenfi a Sede Apoftolica
48. Commiflse, ac Salvationem & Defenlionem Locorum, per ipfum
Epifcopum in hac parteadquilitorum, fint tranfituri,
Et Nos (volentes effedtiim Cruciat^ prxdidta: , quantum in
nobis eft, fupportari) vobis mandamus quod Ducentos, de Me-
lioribus, Potentioribus, & magis fufficiencibus Sagiccariis, quos
ad Villam prxdidam, ex caufa praedidta , accedere concigeric (E.x-
cepcis hiis qui cum pr^faco Epifcopo , feu aliis fecum rerencis , pro
Excercitu luo Retenti fuerint) Eligi & in Vilia de Gravelyng,
quam idem Epifcopus, Deo adjuvante, Conqucftus eft, pro Sal-
vatione & Deteniione ejufdem, contra Inimicos noftros poni fa-
ciatis , ad Vadia fufficientia Capitanei ejufdem , fuper Munitione
ejufdem Villae moraturi ; & hoc non omittatis.
Tefte meipfo apud WeJl?nonafieriurn , vicefimo feptimo die Ju-
nii , Anno Regni noftri lepcimo.
■Per Conciliufn.
Et erat Patent.
Tom. III. P. III.
Ann. ^-
1383.
* De Steritijgis , pro Gtierra !^egis , Baronihus ji^qttitaKU , i^'{r^^
DiflribucKdiSi .^^_
ItN Dei NoMTNE AmeN. An.j,
-*- Per prafens Pubiicum Inftrumehtum cundtis fit manifeftum «■ -■
quod , Ea- Ai*-'
Anno Domini ab Incarnatione , fecundum Curfum & Compu- "S>-
tationem Ecclcfi.u Anolican^x, Millerimo, Trecentefimo, Odto-
gelimo Terrio: Indidtione Sexta : Pontificatus, Sandtiffimi in
Chrifto Patris & Domini noftri, Domini Urhani , Divina Provi-
dentia, Papa Sexti Anno Sexto: Menfis Julii Die Duodecima,
In quadam Camera, vocata Camera Stellata, infra Palatium,
Excellentiffimi Principis & Domini, Domim Uicardi , Dei Gra-
tia, Rcgis Angliic & Francia Illuftris, apud Weftmonafterium,
Londoniend Dicecefe, conftituta, in Prxfentia, Nobilium Viro-
rum, Dominorum, Michaelts de la Pole Cancetlarii, Htigonis Se-
grave Thefaurarii, ipfius Domini Regis, ac Mei Notarii Publici,
& Teftium fubfcripcorum, perfonaliter conftitucus Nobiiis Vir,
Dominus Elortmwidus Dominus de tEfparre palam , & publice fate-
batur & exprefse Recognovit se Teneri, & per prxfens Pu-
blicum Inftrumencum firmicer Obligari, praefaco Domino Regi
in Tribus Millibus & Quingencis Marcis Sterlingorum , aut ejus-
dem Summx vero valore in alia Moneta Auri Currenris in Aquita-
nia, cx caufa puri & veri Mtitui, ab eodem Domino Rege in
Civitate Londonix Receptis, Solvendis, Nobili Viro, Domi-
no Wilhehno le Scrop Senefcallo ipfius Domini Regis in Aquitania,
aut ejus Procuratori vel Attornato ibidem, in Civitace Burdega-
lix, in Fefto Nadvitatis Beatce Mari-.e, proximo futuro poft Con-
fedtionem iftius Inltrumcnci Publici, fine ulteriori Dilatione vel
Morii, vel infra Odto Dies poft Adventum ipfius Domini Wil-
lielmi Sencfcalli in Aquitaniam, fi ipfum Scnefcallum ci;ra idem
Feftum Nativiratis Bcat.r; Mari-x ad partes prxdiclaj ininime ve-
nire contigeric, ad Solvendum, Dividendum, & Distri-
euendum inrcr Birones, Ligcos ipfius Domini noftri Rcgis,Par-
tium pra[;didti.rum , pro Guerris ejufdem Domini Regis ibidem fus-
tinendis , & aliis oiiinibus fuppcrrandis , juxta Difcretionem iplius
Senefcalli, ac Formam & Effedtum cujufdam Ipdencurie, inter
ipfos Dominum Rcgem & didtum Senclcallum editiie in hac par-
te :
Ad quam quidem Solutionem, diclis Die & Loco fidelitei
faciendam, nullis intervcnientibus Vi, Dolo, vel Fraude, priefa-
tus Dominiis Florimtin.ius , ex ccrta fja fciencia , non Vi nec ivletu
dudtus, fet fpontanea Voluntate fua & libera (liberi Arbicrii, uc
apparuic, exiften;) Obligat Se, Hcrredes, & Execucores fuos,
Terras, Reddicus, Caltra, & Doininia fua , ac omnia alia Bona
fua, Mobilia & Immobilia, Prxfencia & Fucura, Cam infra Do-
minium Aquicania: , quim cicra Marc , ubicumque inventa , Dis-
tridlioni , Cohertioni , & Poteftati Scnefcalli Vafconise, & Prx-
pofiti Umbreriae, Burdegali-j; , vel eorum Loca tenentium, vel
alterius eorumdem, nccnon Executoris Sigilli & Contrafigiili,qui-
bus ucicur in Burdcgalia ad Contradtus, ac etiara cujufcumque alte-
rius judicis Ecclefiaftici & Secularis,
Promittit, inluper, idem Dominus Florimundus ,m\txho
Militia:, Fide fua media, quod Caftrum de Bruylli & Locum de
Cuffaco, cum omnibus & fingulis Terris, Redditibus, & Profi-
cuis, eildem Caftro & Loco qualitercumque fpedtantibus, ftatim,
poft Feltum praedidtum , liberabit prxfato Senefcallo ,
Si contingat ipliim (quod ablic) deficere in Solucione dictarum
Trium Millium & Quingencarum Marcarum, in Fefto fupradi-
dto , vel infra Odto Dics poft Advencum ipiius Sendcalli in A-
quitaniam, poft idem Feftum,
Ad Vendendum, & Levandum, & CoIIigendum eandemSum-
mam, ad Ufum ipnus Domini Regis, de Caftro & Loco, cum
Percinenciis fupradidris , prouc eidem Seneicalk), pro Commodo
ipfius Domini Regis, melius videbicur expedire; una cum Damp-
nis, Expenfis, & Intereire, habitis, fadtis, vel fuftenratis per eun-
dem Dominum Regem & Senelcallum fuum, ratione hujus Solu-
rionis recardatie;
Prov iso femper ciuod, de Refiduo Pecunix, Levando feu
Colligendo de didlis Caitro & Loco, cum Peitinenciis pr.edidtis,
fiac eidem Domino F/om/mWe plena Rcfolutio, ut eft jullum;
* SubMittit q_u e Se idem Dotninus Florimundus , H-xreaes * vlL.
etiam fuos , & Exccutores quofcunquc , ac Bona fua pr.>;didta , 40 1 .
Curi^ Camerx Domini noftri Papj; , ejuique Auditonbus vel Au-
ditori, ac Loca Eorum Tenentibus feu Tenenti, CommiiTariifque
Eorumdem, ac Jurifdidtioni & Cohertioni Eorumriem, in Mille
Marcis Stcrlingorum , bonas & legalis Monctx, Nomine Poense,
poft Lapfum cujuflibec Meniis, polT: Feftum prxdidtum Nativica-
tis Beats Marix, iteratis Vicibus, eidcm Curiac Camer.e Domini
Papx, de Menfe in Menfem, feniper folvendis, poft Solutionem
dicti Debiti Principalis intcgraliter non fadlam feu pienarie non
impletam \ Principali Padto nichilominus rato & firmo in fuo Ro-
bore permanente.
VuLT etiam & Concedit idem Domi?ms Fhrimundus quod
liccat eidem Domino noftro Regi , ac didlo Scnefcallo , aut eo-
rum Procuratori vel Attornato , eundem Dommum Florimun-
dum, Hxredcs, & Executores fuos quofcunque , coram didtis
Domini noltri Papx Cameraiiis , & ejufdem Curi.e Camerae Au-
ditoribus, Commillariis, & corum LocacenenribLis , perfonaliter &
realiter convenire, fiiper Prxmiffis & ea contingentibus, ad Prx-
milibrum Oblervantiam , & ibidem coram eifderri procedere ,
fummaric & de piano, iine Stifepitu & rigura Judicii, abfquc Li-
bclli Oblatione aut Pecitionis , Ibla Oblatione hujus Inftrumenu
Publici.
VuLT etiam & Concedit idem Dominus Floritnundus pro Se,
Hieredibus, & Execuroribus fuis quibufcunque , per didti Domini
noftri Papae Camerarios, ejulque Auditores, Commiflarios, &
V 2 eorura
156
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. eorum Locatenentes quofcunque, ex nunc ut ex tunc, & ex tunc
1583. ut cx nunc, de Confenfu fuis Exprcffis & Aflenfu, k & Bona
Ric. 2. fua Areftari & fequeftrari palam & publice & etiam Excommuni-
cari, & pro Areilato, Excommunicato, & Sequeftrato denun-
ciari & pronunciari, m quibufcumque Locis , Dioecehbus, &
Provinciis, tam ultra Mare, quam citra, in qaibuicumque Parti-
bus, per Orbem Terrarum, per quofcumque Judices, Viros Ec-
cleriarticos, & Sanftse Matris EccleOx Miniltros, cum aggrava-
tione Sententix Excommunicationis, omni via Juris & Fadi fa-
ciendK & promulgandae , & Ipfum a Sm5tx Matris Ecclefix
Unitate & Communione Fidclium toraliter leparari, & fic fepara-
tum excludi, & quod Corporis Chrifti Perceptio, & Sacramen-
ta, ac Sacramentalia EcclefiJS , & Scpultura Chnitianorum , ac
Aqua & [gnis fibi interdicantur, ii in Solutionc dictarum Tri jm
Milium & Quingentarum Marcarum , ut prscmittitur , facienda
deficiat, quod ablit;
E T , pro meliori Submiffione & Obiigatione dictarum Millc
Marcarum, Cuiix Camera: Domini noftri Papae, ut prsemittitur,
feciendis, idem Dojninus Florimimdtis , Diledtos libi inChiifto,
Reverendos & Difcretos Viros, Frocuratorem Fijcalem Domini
noftri Fapa, qui nunc cft, vel qui pro Tempore fuerit, ac Ma-
fiftros Johamiom Mouhray, Johannem Trefvaunt, Johanncm Wd-
ourn, 6c Ricardum Hoh/t, fuos veros & legitimos fecit, confti-
tuit, & ordinavit Procuratorcs, Negotiorum Gcllores, & Nun-
cios fpeciales, conjundiim & divifim, & quemlibet eorum in foli-
dum,
Ita quod non fit melior Conditio Occupantis, fet Quod Unus
Eorum inceperit quilibet Eorumdem profequi valeat mediare pari-
ter & finire cum Effccti.i ,
Ad Odligandum & ad Confitendum, Nominefuo, Se,
ut prxmittitur, Obligatum in diftis Mille Marcis Nomine Poenx,
necncn ad acceptandum^expeftandum, fubeundum, & ad adinit-
tendum Judicium & Condempnationem , in Curia Carperx Do-
mini noftri Papa:, tam dicli Debiti Principalis, quam diiTta: Sum-
mae Mille Marcarum,
Dansctiam & Concedens eifdem Procuratoribus fuis, & cuili-
bct eorumdcm , Porcftatem Mneralem , & Mandatum fpeciale , ad
fubftituendum in Prxmiflis, Nomine fuo & cujullibet eorumdcm,
Unum vel plures Procuratorem vcl Procuratoies, Subftitutos &
Subftituendos ab eifdem vcl eorum aliquo revocandi, Procurato-
ris Officium realfumendi quotiens & quando eifdem Procuratori-
bus fuis vel eorum alicui videbitur cxpcdire, ac omnia alia & fin-
gula faciendi & expediendi qujc circa PrxmilTa vel Eorum aliquod
neceflaria fuerint vel Oportuna, etiam fi Mandatum exigant fpe-
ciale, & qux idem Conftituens facerepoffet in Prsemiffis fi per-
fonalirer interefTet,
Promittens Se Ratum , Gratum , & Firmum habere & tenere
Totum & Qi^iicquid per didos Procuratores luos , nec non Sub-
ftitutos & Subftiruendos ab eifdem vel Eorum aliquo, Adum,
Geftum, five Procuratum fuerit in Praemiffis & quolibet Prxmis-
forum, fub omnium Bonorum fuorum prxdidtorum Obligatione
& Ypotheca , & expofuit Cautiones.
* VII.J • Promisit, infuper, idem Conflituem per Fidem & Juramen-
401. tum, corporalircr prxftita, tadlis per eundem Sacrofandtis Evan-
geliis &inrpe(5tis, quod Potcftatem, diftis Procuratoribus fuis, ut
pracmitticur , conceflam , nullatenus revocabit quomodolibec in fu-
turum.
Ac etiam idem Dominus Fhrimundus , Fide fua prxftita , & Ju-
ramcnto etiam, tadtis Sacrofandtis Evangeliis per eundem, Inrer-
jpofito, Conceffit quod ftatim, poft diftum Feftum Nativitatis
Bcatx Marix, Corpus fuum reddet, moraturum in Hoftasio (vi-
delicet) in Caltro Burdegalix , & quod eadeni dc Caufa ad Civi-
tatem Burdegalix vcnire dcbear , & de didto Caftro nullo Modo
recedere quoufquc de difta Sunima diftaium Trium Millium 6c
Quingentarum Marcarum prxtato Domino noftro Regi vel ejus
Senefcallo aur eorum Procuratori vel Arrornato plenaric fuerit Sa-
tisfadtum, fpcontingat Ipfum (quod abfit) in Solutione dictx Pe-
cunix deficere, in Parte vel in Toto, in Fefto llipradicto vel in-
fra oifto Dics prxdiftos,
Et quod interim , poft diiftum Feftum Nativitatis Beatx Marix,
bene liceat prxfiito Senefcalio vcl ejus Locumtenenti,dictamSum-
mam Trium Milium & Quin!?entarum Marcarum, una cum di-
ftis Dampnis , Expcnfis , & IntereiTe Levare & Colligere , uc
prxmitritur , dc Caftro & Loco cum Perrinenriis fupradidtis , ali-
qua Confuerudinc vel Legc Partium prxdiftarum non obftante,
(videlicet) quod , Exccutio Debiti rainime fieri debeat de Terris
6c Catallis alicujus , Ipfo Debitcre pro eodem Debito exifteme fub
Arefto.
Idemque Domivus Florimundus ObligaT Se, Hxredes, & Exe-
cutores fuos quofcuinqjc ad omnia Dampna, Expenfas, & Inter-
elTe , fada , fuftentata, vel habita per dictum Dominum noftrum
Regem, Procuratorcs vcl Attornatos fuos quofcunque, ratione de-
fedtus , Negligenrix , vel Culpx dicti Domini Fioiimundi in
Prxmiffis & quolibct Prxmiftbrum.
Renunciavitque idem Dcmmus Florimurldns , ex certa fua
Scientia, & libera Voluntate, per Padtum exprelTum, quibufcun-
que Exceptionibus non numeiatx Pecunix, non folutx, ncc in
Utilitatemejus converf^, Dolimali, Adtioni in Fadtum , Condi-
tioni indcbitx, ob injuftam Caufam, Difpenfationibus, Relaxatio-
nibus, Inhibitionibus, ProrecT:ionibus, Provocationibus, Appella-
tionibus, Abfolutionibus , Literarum Apoftolicarum Impetrationi-
bus, &: Piivilegiis, ac eriam Signaro, conceflb, &c concedendo
Beneficio Reftirurionis in Intet^rum , Literarum Apoftolicarum
Contradicftioni , Conventioni Judicum Locorum, omnibufque &
fingulis Viis & Modis, AuxiliiSj^Remediis, Gratiis, Statutis, &
Beneficiis per qux, quos, vel qiias prxfatus Dominus Florimun-
dus, in aliquo, contra aliquod Prxmiflbrum, defendi poreric vel
eorum aliquod impediri, vcl libi poflet tueri vel fuccuiri, etiam (i
realiter vel fpecialiter non cxprimanrur, &c fpecialiter Juri dicenti
Generalem Renuntiationcm non valere;
Ad qux omnia & fingula Suprafcripta, per eundem Dominum,Ann.D.
Florimundum obfervanda & implenda fideliter & fine Fraude , 1383.
idem Dominus Florimundus ad Sandta Dei Evangelia, coram eo Ric. i.
tunc ibidem appofita, & per eundem fxpiiis tadta & infpedla, ac
in Verbo Militix, Fide fua media, Manum fuam Dextcram in
Manu dextera Nobilis Viri prxfati Domini IVilliclmi le Scrop Mi-
licis aftringendo, Juramencum prxftitit corporale;
Super quibus omnibus & fingulis prxfatus Dominus Cancella-
rius Me, Notarium Publicum fubfcriprum, cx Parre prxfati Do-
mini noilri Regis, inftantiiis requiiivit & mandavit ibidem unum
vel plura Publica conficere Inftrumenta.
Adtafunchxc, prout fuprafcribunrur, Anno, Indidtione, Pon-
cificaru, Menfe, Die, & Loco prxdidtis , Prxfenribus, Reveren-
dis & Nobilibus Viris, Magiftro Waltero Skirlaive Cuilode Pri-
vati Sigilli, Doinino Johamic de Waltham Cuftode Rotulorum
CancellariX , Ciericis, Dommo Roherto de Plejyngton Capitali Ba-
rone Scaccarii , Domino WiUiebno Morers Nlarefcallo Hofpitii
prxfati Domini noftri Rcgis, Militibus, Dominis Williebno de
Dighton, Johanve de We^idlynghurgh , Canonicis Ecclefix Sandti
Pauli Londonix , ac aliis Teftibus , ad PrxmilTa Vocatis fpecialicer
& rogatis.
Subfequenter vero , eifdem Anno , Indidlione , Pontificatu ,
Menfe, (Die, tamen illius Menfis Tertia Decima) in quadam Ca-
meia,infra Receptam Scaccarii prxfati Domini Regis , apud Wefl:-
monatlerium, Londonix Dioeccle, conftrudta, prxfatus Domi-
nus Florimundus huic Inftrumento Publico Sigillum fuum appofuit
propria Manu iua , Prxfentibus tunc ibidem , Reverendis & Dis-
cretis Vins, Dominis, Johanne Bacuu Archidiacono Richemon-
dix Camerario Scaccarii, Johanne Ravenjer Cuftode * Hanaperii * VII,
prxfati Domini Regis, Teftibus ad hoc Vocatis Ipecialiter & Ro- 403.
gatis.
Et Ego Johannis de Bouland Clericns , KarUole-riJis Diwcejis , Pu-
hlicus Apojhlica Autioritatc Notartus , Pra-mijjis bmnihus <Q- Jingu-
lis dum fic Agerentur Anno IndtBione Poniijicatu Menfe Die <^
Locis pradidis , iind- cum diitisTeJlihus pr.ejhjs interfui; Eaquc fic
ficri vidi c^r audivi <y- in hanc Puhlicam Forniam redegi , diverfs (^
arduis Ncgotiis Occupatus per alium fcrihi feci , Qf Me fithjcrtpfi ,
SigKumqtic i/.eum appofui Pr,vfentihus co?ifuetu>u in Fidem (^ Tejfi-
moiiium om:iitim PramiJJurum,
Bouland.
Sub Sigillo ruhea Cera expreffo, a Cauda Fergavicna.
.^ppun^nata fuper Treugis (jr Pmc Scotia,
HiEClNDENTURA, Ann. D,'
Fadta apud Morehouflawe, Duodecimo Die Menfis Julii, ijg^.
Anno Domini Millefimo , Trecentefimo, Odtogeiimo Tertio, ^;?. 7.
inter inclitum Principem Johanncm Ducem Lancajfria , Locum- r. 1.
tenentem in partibus Anglix vcrfus Marchias Scotix , ac Com- ex Au-
miflarium Specialem Sereniffimi Principis Domini Ricardi Dei tozr.
fratia Regis Anglia Illuftiis ab una, & Magnificum & Inclitum
)ominum, Dominum Johanncm Comitem de Carrik Primogeni-
tum , Locumtenentem ac Comiflarium Spccialem Seieniilimi
Principis Domini Roherti Dei gratia Regis Scottorum Illufl:ris , ex
Parte Altera,
Testatur, Qiiod, cum ipfi, primo die prxfentis Menfis Ju-
lii, de Confenfu Partium omilTo, conveniflciit apud LiJiotcrofc
Secundo Die ejufdem Menfis tradtaturi ibidcm, & deinde, per
continuationem dierum , apud Morehoullawe , de quibufdam Pun-
dtis & Articulis , contentis in quadam Indentura , inter ipfos con-
fecia alias apud Abchefter, placuic eis, & vifum fuic expediens,
propter Gratificationem & Mitigationem Communicaris, qux fe
ex utraque Parte mukiim conqucrebarur fuifle Dampnificatam &
Lxlam , procedere fuper Reformatione Artempcacorum conrra
fpecialcm Aflecurantiam , fadtam & concordatam inter ipfos in
Indentura prxdidta, &: fic, poft multas Altercaciones hinc inde,
taadem invicem concordarunt,
Quod Sex Armigeri Notabiles ex una & totidem ex alia Parte
cligantur, & jurent quod ipfi, cum advifamenro Cementariorum ,
& Carpentariorum , & aliorum, quibus Opus fcu iEdificium Ca-
ftri de Werk alias notum fuit, in fuo Juramento fidelitcr v^^fti-
ment & Apprecient Summam, viz. Pecunix per quam Dampna,
illa in ./Edificio & Muris dicli Caftri nupcr per Scottos , valeant
reparari , & Summam illam prxfacus Dominus Comes de Carrik
perfolvi faciet in Caftro de Rokesburgh Camerario Regis Anglix
infra Tres Menfes a die confedtionis Indenrurx prxfenris.
Er quantum ad Attemptata in illa Orientali Marchia Comitii
Marchia a tempore (fcilicet) Aflecuranrix fupradictx , idem Do-
minus Comes de Carrik faciet debitas Reparationes fieri & recipi ,
fecundum Tenorem ipfius Indenturx, per Comitem Marchix vel
per alium loco fui per ipfum Dominum Comirem de Carrik de-
purandum , & idem confimilirer fieri faciet didtus Dominus Dux
per Dominum de Nevill , vel per alium loco fui per ipfum Du-
cem depurandum , apud Bilymyrs in Craftino (videlicet) Fefti
Beati Bartholomxi Apoftoli, proximo fijcuri cum continuatione
Dierum. • ■ o n
Quantum vero ad Cuftodes aliorum Bundorum injundtum eft
Cultodibus Marchiarum de parce Anglix per prxfarum Dominum
Ducem , & Cuftodibus Marchiarum de parre Scorix per^ prxfa-
tuin Comitem de Carrik, qu6d ipfi citius, quo comode pote-
runt, ad debitam Reparationem procedanc, pput pro quiete Po-
puli utriufque Regni , debita confervacione Treugarum , ac re-
frxnatione Malefadtorum magis videbitur expedire, ita quod ubi-
que jufta fiat Rqparatio ; quas Injundtiones didli Cuftodes admife-
runt. " ^
ET ACTA PUBLICA.
if7
Ann. D. Cjeterum, quoad Punftum, concernens Cognitionem & Mo-
1383. dum cognolcendi an Treugx Fradta: fuerint & Culpi cujus? in
jUc. 2. diiSa Indentura Contentum , ex parte didti Domini Ducis fuitex-
prefse &c uitimate Refponfum , quod illi Punifto refponderunt alias
in Tradtatu apud Abchefter, nec debent nec tenentur aliter re-
Ijxjndere.
Infuper, quantum ad ultimum Pundum Indenturje fsepedidae
(fcilicct,) quoad Providendum pro Qi-iiete Communitatum , con-
fenferunt exprefse, tanquam debicum & expediens, quod TreugJe
* VII. firmentur,& affecurencur ut alias,ufque * adPurificationemproxi-
404. mo futuram, prout & captx funt & firmatx.
Subfequenter autem , quia in Indenturis Treugarum erat conten-
tum , quod Treugx ipfiE erant initx fub fpe Pacis , videbatur utri-
que Parti honeftum fuper Tradlitu Pacis habendo conferre, &
viam honeftam hujufmodi Trattatui apperire; quam Materiam,
poft varias Collationes hinc inde habicas, appunduaverunt in for-
roa qux ibquitur, videlicet,
Quod Dominus Rex Scotix certificabit Regem Anglioe, per
Litteras fuas, citra Octavum Diem Menfis Augufti proximo fe-
quentem, apud Rokesburgh de voluntate fua, an placeat fibi ha-
bere Tradatum Pacis infra Angliam;
Ac Dominus Rex Angl. certificabit per Literas Ilias Regem
Scotiae apud Melrofe de voluntate fua , in ea parte , ac de Loco
quo intendit Parliamencum fuum tenere ,
Citra Feftum Nativitatis Beatx Marix Virginis proximo futu-
rum,
Ec, fi Tradtatus hujufmodi utrique Regi fit acceptus & gratus,
firxfatus Rex Scotix mittet Ambafi[iatores feu Nuncios plenarie
nftru£tos , & fufficienti Poceftate fuftlilcos, ad Locum Parlia-
menci prxdidti , citra Feftum Sanfti Martini in Yeme proximo
fucurum ; ad quos Diem & Locum prxfatus Dominus Rex An^
glix plenum Parliamencum fuum faciec convocari.
In quorum omnium Teftimonium Parci hujus Indenturx, pe-
nes Parcem Scotix remanenti , prxfatus Dowims Dux Sigillum
fuum ; alceri vero Parti , penes Parcem Anglix remanenti , prxfa-
tus Dominus Comes de Carrik Sigillum fuum , alcernatim appofue-
runt.
Datum apud Morekoufaijje , Anno , Menfe , & Dix prxdi-
dlis.
Sulf Sigillo prafati Comitis de Carrik de ccra rithea, pendente
a cauda Fergameiiis.
non eorum Vallettos, Servientes, Equos, Bona, Res, & Herne- Ann. D,
fia fua quxcumque. 1583.
Tefte Rcge apud IVcflmonaJierium , decimo tercio die Julii. t^ic. i.
Fer Concilmn.
De CondnEfu , pro Nmciis Dttcis Britannia,
D EX , &c. Salutem. Ann. D,
^^ Sciacisquod, * 138J.
Cum Dccem Perfonx ad Nos, in Regnum noftrum Anglix, -lia. 7^
ex ■Qwxs.Johamvs Ducis Britamua , pro quibufdam Negociis ipfius R. 2.
Ducis nobis exponendis , & ad Tradtandum nobifcum & cum m. 17 .
Concilio noftro de eifdem , mediance Licentia noftra, in proximo
fint venturi ,
Nos,
Pro eorum Securitace, uc ipfi infra Regnum & Dominium no-
ftra amicabiliter percractencur , & profperum Advencum & fecu-
rum Tranficum opcineanc, providere volences,
Sufcepimus &, Tenore Prxfentium, fufcepimus didlas Decem
Perfonas, finC Prxlaci, Miiices, Clerici, feu Armigeri, veniendo,
ex caufa prxdidta, in Regnum noftrum prxdidtum, per Domi-
nium & Poceftacem noftra , cam per Terram , quam per Mare,
ibidem morando, & exinde, quandocumque eis placucric, ad pro-
pria redeundo, necnon Homines & Familiares fuos, in Comiciva
fua vcncuros, Armatos vel non Armacos, ac eorum Equos, Bo-
na, Res, & Hernefia quxcumque in falvum & fecurum Condu-
dtum noftrum, ac in Protectionem & Defenfionera noftras fpe-
ciales ;
Et ideo vobis & cuilibet veftrum mandamus quod dictis De-
cem Perfonis, fint Prxlati, Milices, Clerici, feu Armigeri, ve-
niendo, ex caufa prxdida, in Regnum noftrum prxdiitum, per
Dominium ^ Poceftacem noftra , cam per TeLiam , quam per
Mare, ibidem morando, & exinde, quandocunique eis placuerit,
ad propria redeundo , ac Hominibus vel Familiaribus fuis prxdi-
dtis, Armatis vel non Armatis, in Perfonis, Equis, Bonis,Rebus,
aut Hernefiis fuis aliquibus non inferaris , efc. prout in Literis de
CondutlH.
\\\ cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Wejlmotiajlcrium, decimo quarto die Julii.
Fer Co7icilium.
Pro Dncijpi Britamite.
A n R. ^^ univerfis & fingulis Admirallis , Capitaneis, Caftellanis,
Ann. U. rv gj- eorum Loca tenencibus , Cuftodibus Portuum Villarum
1303- Suthamptonix , Dercemuthx, & Plymmuthx, ac aliorum Por-
«»•7- tuum &■ Locorum Maritimorum quorumcumque , necnon Vi-
^- ^- cecomicibus , Majoribus , Ballivis , Miniftris, & aliis Fidelibus
franc. 7. ^i^ijg^ j^jj^ pg|. 'Ymsxa , quam per Mare , confticutis, ad quos,
*■ *• *"• &c. Salucem.
*': Sciatisquod,
Cum, carifiTima Soror noftra, yohanna Ducijfa Briiannia pe-
nes yohan7tem Duccm Brttaimi<s , Dominum fuum & Maritum,
fit de Licentia noftra ad partes Britanniae in proximo profedlu-
ra,
Vobis , vos prxfati Admiralli & Cuftodes Portuum Villarum
prxdidtarum , firmiter prxcipimus & mandamus quod prxfatam
Sororem noftram , in aliquo dicftorum Porcuum , verfus partes
prxdicSas ;j una cum Hominibus , Familiaribus , Marinariis, &
Servientibus fuis, Moneta, Pannis, VefiTellamentis, ac aliis corum
Bonis & Hernefiis quibufcumque, necnon Equis, ufque ad Nu-
merum Centum & Viginti, in Navibus, Balingeris, & aliis Va-
fis , pro PaiTagio didtx Sororis noftrx ordinatis feu ordinandis,
libere & abfque impedimento aliquo tranfire permitcatis,
Vobis univeriis & fingulis Fidehbus noftris prxdidtis , in Fide
& Ligeantia , quibus nobis tenemini , firmiter injungentes quod
prxfatam Sororem noftram , tranfeundo verfus partes prxdidtas,
per Loca feu Diftridtus veftros feu alicujus veftrum , una cum
omnibus & fingulis in Comiciva fua exiftencibus , ac Naves , Bo-
na, Vafa, & Res fua quxcumque Manuceneacis , Procegacis, &
Defendacis, & eis Confilium, Auxilium, & Favorem impenda-
tis ;
Non inferentes eis, feu eorum alicui, vel, quantum in vobis
eft, ab aliisinferriPcrmittencesInjuriam, Moleftiam, Dampnum,
Violentiam, Impedimentum aliquod, feu Gravamen:
Et, fi quid eis, feu eorum alicui (quod ablit) Forisfadtum vel
Injuriatum fuerit, id eis & eorum cuilibet fine dilatione debite cor-
rigi & rcformari faciatis.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud Wejtmonaperiunt , decimo tertio diejulii.
Fer Concilium.
• vn.
40$-.
Ann. D.
138.,
An. 7.
R. 1.
'FrMc. 1 .
R. 2. m.
x6.
* De Peregrinando.
Pro Ducijfa Britannia,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ' Ann.D^
■';^ Sciatis quod, de Gracia noftra fpeciali, CoNCESSlMUS, Ca- 1383. '
riflimx Sorori noftrx, yoha^tna Duciff<s Britanniji Exicus & Re- An.-j.
venciones de Comicacu Richemondix, a die ultimi Palfagii ejus- R. 2.
dem Sororis noftrx excra Regnum noftrum in Ducarum Brican- Vat. 7.
nix, ufque ad Feftum Sandti Micliaeiis proximo futuium prove- R-2./>. i.'
nientes , pro Rata illius quod ipfa percepit per Annum de Conces- m. 58,
fione noftrade Comicacu ancedidto, '
Habendos de Dono noftro , in auxilium folvendi Debiti
Cer eandem Sororem noftram Ligeis Regni noftri prxdidti de-
ica ,
* Volentes quod Miniftri ejufdem Sororis noftrx omnes Exitus * Vll.'
& Revenciones prxdidtos, Nomine didtx Sororis noltrx, Icvent 4°^-
& percipiant ex caufa fupradidta.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Notyvgham , Tertio die Augufti.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Pro Cardinali dc Pjfe , Thefattrario SarHm.
D EX Omnibus , ad quos , &c. Saiutem. Ann. D;
*^^ Sciatis quod, 1383.
Cum Dommas Summus Tontifex, de Thefauraria Ecclefix Ca- ^„_ 7.
thedralis Sarum, Reverendiftimo in Chrifto Patri, Frajicifo Car- r_ ^.
di>tali de Fjfe providerit, ficut per Literas Bullatas prxdidti Pon- franc.iO'.
tificis, inde confedtas, pleniiis poterit apparere ,
Nos , ob Reverentiam Sedis Apoftolicx , & confideratione bo-
nx Affedtionis quam idem Cardinalis gerit erga Nos & Noftros,
prout fumus informati , necnon ad Supplicationem , Venerabilis in
Chrifto Pacris , Henrici Epifopi Noriacenfs , Confanguinei noftri
cariffimi , de Gratia noftra fpeciaii , Conceffimus & Licentiam '
Dedimus prxfaro Cardinali quod Ipfe , per Procuracores fuos ,
Poffeftionem didtx Thefaurarix , vircucc Provilionis prxdidtx ,
apprehenderc & continuare poftit, &c. frout in ejufnodi de Licen-
tia Literis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Notyiigham, Quarto die Augufti.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
K'
EX,per Literasfuas Patentes, per unum Annum duraturas,
fufcepit in falvum & fecurum Condudtum fuum, ac in Pro-
tedtionem & Defenfionem fuas fpeciales Galjridum de Foulglon ,
Militem, ac Magiltrum Robertum Brocherioul, Clericum, de Bri-
tannia, ac quandam Dominam & Duas Domicellas de eorum
Comitiva, eundo peregre per Dominium & Poteftatem Regis,
tam perTerram, quam per Mare, verfus beatam Virginem Ma-
riam de Rochemadon, & Sandtum Jacobum de Galice, & alibi
ubi eis placuerit, ibidem morando, & exinde per Dominium &
Poteftatem Regis prxdidta, yerfus Partes proprias, redeundo , nec-
Ratifkatio Rcgis Scotite de Suhfidiis, fibi pcr Regem Francia . ^,
pr^andis. ^^^^ '
, Aii. 7.
ROhcrt, par ia Grace de Dieu, 'B.oy dEfcoce, a touz ceulx,qui ^. ^.
ces prefentes Lettres verront , Salut. infr.Bibl.
Savoir failbns que , Cot. "
Comme, entre les Gens de, noftre Trefchier & Trefame Cou- Xitm. A.
fui, le Roy de Frmce, & noz Gens & Meffagiers, que envoic j
V3 avons
158
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. avons devers Luy n'agueres, ait efte Parle & Avife que, ou Cas
1583 que Guerre fera meue entre Nous & le Roy d Engleterre, noitre
Sic z.' dit Coufin, le Roy de France envoiera, a fes propes Soudes &
Gages, en Efcoce, dedens la Fin du Moys de May, qui fera de
May derrain paOe en ung An , pour le fait de la didle Guerre,
Mille Hommes d'Armes Chivalers & Efcuiers , VaiUaiis & Lx-
peis en Armes , foubz le Gouvernement de bons & Loyaux
Vaillans Cappitaines, & continuera les diz Gens d'Armes, lelon
]'E\-igence & Nccefnte de la diAe Guerre , a l'Oidenance &
Arbitrage de Six Chevaliers (c'eft aflavoir) Troys Pris de noftre
Cofte & Troys Pris du Cofte de noftre di: Coulin , qui auront
plaine Puiflance de par Lui & Nous fur les Chofes deffus dic-
^t, ovec cc, envoira ou dit Pais d'Efcoce Mil Hernois, Bons
& Convenables, pour Armer, bien & fuffifaument, Mil Gentilz
Hommes Chivaliers & Efcuicrs de noftre dit Paiis ,
Et, en oultrc, Nous fera Finance, dedens la V\n du dit Moys
de May , qui fera dc May derrain pafle en ung An , dc la Somme
de xl. Mille Francs d'Or, pour tourner & convertir ou feit de la
di(fte Guerre, ,...,,, t-
Et fe, pour le dit temps, povait feire Aide de plus grant tinan-
ce, eft fon Intention de k faire pour le bien & Avancement de la
difte Guerre, „ . , . „ tn ,l
Et fera la dic^le Finance diftribue, par l'Advis & Deliberation
des Six Chevaliers defllis diz, ainfi qu'il leur femblera a foirc pour
]e mielx 6c pour le plus expedient de la Guerre,
Et il foit ainfi que, noftre dit Coufin, le Roy de France air les
Chofcs deflus didles & chafcune d'icelles Acordees, Confentis,
«c Ottroies, & Jure, & Promis, en TAme de Lui, de les Tenir,
Entiignier, & Acomplir, fans aucunement venir au contrairc, li-
comme en ces Lettres, a Nous envoies fur ce, eft plus a plam
contcnu, „ t^ , , , n.
Savoir faifonsqueNous, parTAvis & Deliberation de noitre
Confcil , les Chofes dcflus didtes & chafcune d"icelles avoi^ Fer-
mes & Agreables, & lcs Acordons & Confentons par la Teneur
de ces prefcntcs Lettres,
• VTT * lit Jurons & Piomettons, en bonne Foy, & fur lObligation
.-, de noz Biens, les Tenir, Entrignier, & Acomplir, de noltre
* '* Partie, en tant qui touche Nous, & noftre Royaulme, & Sub-
gez, fans faire ou venir, comment que foit, a rencontre; toutes
vois il n'eft pas noftre Intention que , par les Chofes delTus dictes ,
ou aucunc d'icel!es, foit fait Prejudice, Mutation, ou Innovation
aucune fur les Aliancec, faiifles entre noftre dit Coufin, & fes
Predeccfleurs, Sc noz Prcdecefleurs , & Nous, & noz. Royaul-
mes& Paiis.
En Tefmoinp de la quelle Chofe Nous avons feit mettre a ces
■• prefentes Lettre.s noftre Grant Seel.
Donne a Edmburfh le xx. Jour d'Aouft, TAn de Grace M.
CCC. LXXXIII. 6c de noftre Regne lexiii.
Ainfi Signe
J. Gray.
t>e Jtirc ad Regmm Francia , per Duellum inter Regem c^
^dverfarium : vel tnter ipfos cnm Tribus fuis Patruis ,
hinc inde adjttniiis ; alio^uin de Die dr Loco afignandis ,
mde utrimqtie cum toto Pojfe cernatur.
A r» tJ EX, cariflimo Patruo noftro, Johami Regi CaftelU e^ Le-
Ann u. IX ^^^^^;^ .^(, i3^,(.i LancaftriiE lUuftri, Salutem.
'%^' Confidcrantes Exhxredationes, Violentias, Injurias, Dampna,
Oppicflioncs, & Gravamina,
^' '■ Qux , cclebris memoriLe , Edwardo , nuper Rcgi Aiigli^ <§•
franc. 7. Yfa7icicC, Avo noftro, dum vixerat, Illuftriflimo, & Nobis, qui
^" "'■ ei-.iem, divina fiivente Clementia, Jure Haereditario fuccelfimus,
**' ac Ligeis & Fidelibus nollris, per Karolum^ Occupatorem moder-
r.im pr.cfati Regni noftri Francix, & Progenitores fuos,hadtenus
funt illata ,
Necnon animofa Guerrarum Difcrimina, ex quibus Chriftiani
Sanguinis Effulio, maxima Eccleliarum & Monafteriorum & a-
liorum piorum Locorum Deftructio & Defolatio Sacrilega, Vir-
ginum Defloratio, Conjugatarum Violatio, ac cjeterarum Mulie-
• rum Dchoncftado nephandiflima , Populariumque innocentum
Oppreflio irapiiflima, ac alia Mala deteftanda quamplurima, quae
Calamo defcnbi non poflent de facili neque Lingua, &, quod
amplius dolendum eft , Animarum , Chrifti pretiofo Sanguine re-
demptarum,dep!angenda Periculajam per tempjra maxima,proch
dolor ! funt fecuta ,
Tadli dolore cordis intrinfecus, & refoluti quafi pietate conti-
nua ad Medcndum & Obviandum Malis praemilTis, cuicumque
Catholico Principi deteftandis, in quantum nobis eft, Rege Re-
gum aliiftcnte propiiio, erit poflibile, applicare intendimus, cum
omni deiiderio & firmilTimo propofito, mentem noftram, prjefer-
tim ciim dcteftabile Scifma Modernum , exigentibus Chriftiano-
rum Demeritis, lamentabiliter jam exortum, ex Guerris praedidtis,
veluti Ignis ex applicatione Lignorum & Frondium , fuum potilTi-
mum recipiat Nutrimentum ,
Et pro tanto de legalicate, probitate, circumfpedione , difcre-
tione, & induftria providis (quibus Perionam veltram praedotavit
Altiflimus) pleniflime confidentes,
Ut Finis, Deo placidus, & toti Mundo votivus & neceflTarius,
Malis praemiflis imponi valeat,
Ad Tractandum, Pacifcendum,& finaliter Concordandum cum
. praefato Karolo Adverfario 7ioftro , fuper quibufcumque Viis &
Modis Pacis rationabihbus, vobis, per Literas noftras, plenariam
commifimus Poteftatem :
Set ne, fub Tradtatus hujufmodi Protenfione longiflima vel in- Ann. D.
finitate folita, Mala prxmilTa, Deo & Mundo adeo deteftanda, 1383.
nimium proteientur , in Cafu quo , ob Culpam Partis adverfae , Blc. x.
Pax optata non poterit , modo amicabili , cum celeritate accom-
moda reformari, Vias, Requeftas, feu Obligationes , inferius de-
icriptas , eidem Advcrfai io noftro , per vos , ex parte , noftra , ut
Via Malis prsedictis citiiis & celeriiis praecludatur Difcretione ve-
ftra femper tamen pnevia) fieri & prsefentari efficaciter optare-
mus,
Et quia tenemus indubie quod Rex ille Pacificus ,
Qui in ultimo Valefuo Pacem fuis commendavit Difcipulis, &
in Fiiiis pacificis folummodo deledatur, per quem Vivimus,Reg-
namus, & Sumus,
Regnantium Jus & Injuriam, Odium vel Rancorem, non vult
compenfari fuorum excidio Fidelium Populorum,
* Videretur Nobis xquiffimum, & foret nobis revera latis ac- *VI1.
ceptum, quod Negotium, tam arduum, in evitationem Effijfio- 408.
nis Sanguinis plurimorum , foret inter Perfonas , quas immediat^
concernit,
Noftri ( videlicet) & praefati Adverfarii , fub Speculatoris Sup-
premi Judicio Terminatum:
Vel aliter quod inter Perfonas noftras , cum Tribus Patruis no-
ftris, nobis hinc inde adjunftis, Quaeftio, i"ub Divinae Sortis exa-
mine, finirctur:
Alioquin quod Dies congruus affignaretur & Locus, quibusj
fub univerfali Certamine Potentiarum noltrarum, hincinde, juxta
divinum Velle, finis imponi valeat tanto Malo;
Ad quas quidem Vias, Obligationes, fcu Requeftas, eidem Ad-
verfario ex partc nollra(Difcrctione tamen veftra in omnibus prx-
via) ut prxmittitur , Faciendas , OtTerendas , & Praefentandas ,
necnon ad Concordandum cum eodem , feu Dcputatis ab eo , dc
Loco, Tempore, & Modo circa PrsemilTa requifitis, ac de om-
nibus aliis Fadi hujufmodi Circumftantiis, cum lingulis Incidenti-
bus, Emergentibus , Dependentibus , & Connexis, eidem Dis-
cretioni veftnc (de qua pleniflime confidimus) plenariam & omni-
modam Commitcimus Poteftatem \
Volentes quod Tracftata, Ordinata, & Accepta per Vos inPrae-
miffis, & eorum fingulis, ade6 nos obligent & aftringant, ac li
per Nos perfonaliter Gefta forent :
Nam Ratum , Firmum , & Gratum perpenio habere Promitti-
mus quicquid per Vos Adum , Geftum , & Concordatum fucrit
in Praemiffis , & fingulis PraemilTorum.
In cujus , &c.
Dat. apud Palatium noftrum Weflm. cdtavo die Septembris.
Ter ipfum Regefn.
De Locum B.egis tenente in Regno Franciie, in Flandria, ac
alibi, conjiituto.
LE RoY a toui ceulx, qui ceftcs Lettres verront ou orront, Ann.D.'
Saluz. 1383.
Savoir vous faifons que Nous , An.T-
Confiantz pleinement de fens, loialte, & avifement de, noftre r. i.
Trefchere Uncle Johan , par mefrae la grace , Roi de Cafielle <^ ibid.
de Leon Duc de Lancaftre , m. !*•
Lui avons Fait & Ordene, Faifons & Ordenons, tant en nos-
tre Roialme de France, come en la Terre de Flandres, & ail-
lours, outrela Mer, noltre Lieutenant efpecial & CompaigneGe-
neral ,
DonantT. & Commettantz a noftre dit Uncle & Lieutenant ;
par le Teneur de ces Prefentes , Autorite & pleine PoilTance
d'Appeller & Aflembler Genz d'Armes & autres quelconques,
' Et ycelles Amefner & Gouverner en quelconqes Lieux , quant
& tant fovent que bon Luy femblera a rExpedicion de noz Guer-
De Coriger , Chaftier , & Punir ycelles Gentz & chefcun
d'eux , folonc lour Exces & Defertes , & iblonc la qualite dti
Meffait & la Condicion des Perfones,
De Excercer & faire Excercer toutes maneres de Jurifdiaions ,
hautes moienes & balTes, foient ils de mere ou de mLxce Empirc,
de Comander aufly, par touz les Lieux avantditz, de faire les
Villes, Citees, Chafteux, & ForterelTes eftre bien Maintenuz,
Reparez, & Tenuz en Eftat, & ycelles Chafteux & Forterefles
eftre Arafez & Abatuz, ou autres faire Faire de Novel , ficome
bon Luy femblera pur le Profit & la Quiete de Nous & des Sub-
gitz des Parties avantdites,
Et, outre ce, de Prenclre & Receivoir, en Noun de Nous &
de noftre Autorite, a noftre Paix, Grace, ObeiflTance, & Subjec-
tion touz les Citees, Villes, Burghs , ChafteuX , & Forterefles,
& Lieux des ditz Parties, & leur Enhabitantes & Demorantz
quelconques, quevoillent, defore en apres, venir ou retourner 3
noftre Paix, Grace, Obciflance, & Subje£tion, & de leur Re-
mettre & Pardoner, par egard de Pitee & de Mifericorde, a toux
jours, toutes roaneres de Malefaites, Trefpas, Exces, rArcines,
Homicides, & toutes autres maneres des Crimes horribles, des
Trefons ou de Lefe Magefte, fi faites & commifes eftoient en
general ou en efpecial, ou par quelconque caufe, & auffi d'Ous-
ter Outrement & Repeller toutes BannilTementz & Exils , q'ont
efte ou font Pronounces ou Publiz contre eux ou afcun d'eux ,
* Et de Reftabhr & Rendre a eux touz leur biens,qils avoient #yij_
ou ont Forfait par caufe des BannifTementz ou Forfaitz avantditT,, „
& de tout ofter note d'Infamie & DjfTame, & eux & chefcun ^
d'eux Remettre a primer Fame & Eftat, & a lour Biens, Lieux,
& Paiis, & auxi enteremenc come \h les avoient unqes en auciin
temps palTe, enfemble ovefque leur Privileges aunciens, tantes &
tielx come ils eftoient accuftumeide uferpardevantrefonablement,
ficome mefter kur lerra , —^
Et ACTA PUBLICA.
if9
be doner, par le fpace de fon DflBce, 6n Heritage, on a Vie,
ou a Terme des Ans, a ceux, que raveront bien Deferviz en noz,
Guerres, Villes, Chafteux, Forterefles, Terres, & Rentz oves-
que les Homages, Noblelces, Jurifdiftions, Droitures, & touz
leur appartenances aunciens (favant le Droit de chefcuny que Luy
appartient par force de TOrdinance, faite fur le Conquelte) par-
ency que ycelles Villes , Chafteux , Fortereires , Terres , &
Rentes n'eitoient auncienmenc de noftre propre Demain , de
410.
autr6, parmy les Guerres , meuet entre Isfous ScChafles noftre Ann.t)i
uidverjaire de France , a caiife de noftre Droit de France, des 13^3^
queux Griefs nous avons trefgrant pite & compalTion, Ric, %^
Et eiant outre Conlideracion a ce que a reffefl; que bone Ac-
corde & ferme & final Pees foit entre Nous & noftre dit Adver-
faire-,
Nous ,
A la Reverence de Dieu & de Seint Efglife, eianrz, au prefent
noftre Patrimonie Roiale, ne de les chofes que ja font entre noz (come toutdis avons euz) noftre volente enclyns a bone Pees
^ ■'"■"" dont s'en purroient moult des biens enfuire a toute Criftiente, au
fyn que bone Traitte foy en puifte faire ,
Et a la Prierc & affent des Prelatz, Nobles, & autres Granta
& Sages de noftre Roialme d'EngIeterre,
Et parmy le confiance que!e Nous avons de vo2 fens, loialtes *
& avifementz,
Vous avons Ordene2, Deputez, Commys , & Eftabliz, Orde-
nons, Deputons, Commettons, &Eftablions, de noftre certeine
fcience, par le Teneur de ces Prefentz Lettres, noz vraies Procu-
reurs & MeflTages efpecialx,
Donantz & Commettantz a vous, jointement , &c feveralment ,'
Audorite , PoiflFance, & Mandement, efpecial & general, d'As-
fembler, Convenir, Trafter, Compofer, Tranfiger, Pacifier, &
Mains,
De Doner & Prefenter Parfones covenables as Dignities & Of-
fices & quelconqes Benefices de Seinte Eiglife , Vacantz ou que
vaqueront cn apres , tant es Efglifes Cathedrales , Collegialles , co-
me autres quielconqes, ii avant come a nous appartiendra & faire
le devons, pur le bone Governement des Beneficcs avantditz, &
pur la maintenance de leur Droitures, fique, par Defaute de bone
uovernement, les Almes des Parochiens ne perifTent,
Et de Prendre, & Receivoir de noz Subgitz, des dites Parties
d'outre Mer, Homages & Sermentx de Feaute, tielx come il ap-
partient , de Mettre & Eftiblir Senefchaux , Coneftables , Chan-
cellers , Treforers , Comaundours par noz , Chaftelleins , Capicai-
ne;, Advocates,Procurours, & touz autres OfiScers & Miniftres
qi par devant ne font mys pir Nous, ou de noftre Autorite, en Accorder, fur toutes les Debatz, Contencions, Queftions,Guer
'^ -'- " '■"'^ ' '■ '■ res , Riotes , & Defcordez , meuez & demenez , ou a movoir &
demcner, parentre Nous, noz Uncles, & autres Perfones de nos-
tre Sank , noz Subgitz, Amys , Alliez, Eidantz, & Adherentz
queconques, de cea & dela la Mier, d'une parc, & le dit Charles
noftre Adverfaire , fes Unclcs , & autres Perfones defon Sank,
fes Subgiz , Amys , AUiez, Eidantz, & Adherentz queconquesi
en general , ou en elpecial , lour Procureurs & Meffages , d'autre
Part,
Etfur quanqueferraenfyParIee,Traitee, Compofe, Tranfige,
Pacifie, & Accorde, pur Nous & noftre Partie, oveique ceux de
ties, de faire les Paiementz, que noftre dic Uncle leur chargera, la Partie Adverfe, de TAffermer & AlTurer par Foi &Serement,
touz les Lieux des dites Parties , que a noftre dit Uncle femble
ront eftre profitables pur le bon Governemenc des Subgitz des Par-
ties avantdites,
Et de mefmes les Miniftres , ency par Luy ou par aucunes au-
tres (fauf par Nous ou de noftre Autorite Mys & Eftabliz) Re-
muer & Oufter de leur Office, & de Mettre & Eftablir autresen
Lieu d'eux ou des Mortz , s'acuns y foient , as Gages & Fees ac-
tultumez , & de faire & doner regard a mefmes les Offices 6c
Miniftres ,
De Commander a noz Treforers & Receivoirs , en celles Par
tant fovent que a Faire Luy plerra ,
Maundantz & Comandant a toutz les Auditours de noz Ac-
comprz, q'ils facent deu Allouance de touz les Summes , que paiez
ferront par les Lettres ou Mandementz de noftre Uncle avantdit ,
Et , outre ce , de Mettre & Impofer Contribucions & Impofi-
cions pur les Guerres fuftenir, & a Demandre & Requerer Sub-
fides & Aides , par caufe de Guerres, de toutz les Prelatz, No-
bles, & Comunes de Citees, & des Villes, de Parties avantdites,
& ycellcs Subfides, Impofitions, & Contributions Lever &Coil-
ler,
De Forger , & Batre , & de faire Faire Monoie Novelle d'Or
& d'Argent 6c autre quelconque, quant & fi fovent quc bon luy
femblera ,
De Nobiliter Perfones Noun nobles, & de Legitimer, quant
a doner en TAlme de Nous, & de Ottroier, & Doner, fur ce &
les Dependences, toutx maners de Caucions, Seuretes, Promes-
fes, Obligacions , & Lettres Seallez, tantz & tielx come meftier
ferra en tieu Cas, les quelles Nous volons avoir tiel effedl , vigeur ,
& fermetee come fi Nous les euflions ddnez & fait en noftre pro-
pre Perfone,
Et de Faire, Executer , Expedier , & Accomplir, pur Nous &
nolire Parcie , tout quanque a Faire ferra en tieu Cas, & les De-
pendences , & quantque nous ferriens meifmes fi noftre propre
Perfone y fuiffe prdenc , fuppofe que plus efpeeial Mandemenc ent
ferroit requis ,
Et Promectons loiaiment & en bone foi avoir & tenir , touz
jours, Ferrae & Aggreable quantqire fait ferra fur toutes £c ches-
cune des Chofes avantditz , fur Caucion & Obligacion de toutz
X^V. J. .< V»l./l»*l.^l X \_lAWilw J..iv/Mii i*vi./i*-.J, v/v vj*^ x-<wgLmil\.l , VjuailL \>UliV iJi-.J V-.llV/ll-J availLVJiLA. , lui ^aLH_iv^ii (^ v-'Uilgdl.lull UC LU
as Heritages & toutes autres chofes, Baftards, & touz aucres qi noz Bicns , prefentz & a venir , fanz jammais Faire, Dire,
font Procrees hors de Verraie Matrimoine ,
Et de Creer & Faire Tabellions & Notaires jufques a nombte
covenable ,
De doner SaUv& Gardes, ovefque noz Baniers & Penouns, ou
les Siens, quant a faire li femblera,
De Treter de Paix & d'Accord ovefque noz Enemys & Re-
belles, de quelconque Eftat, Condicion, ou Degre q'ils foient,
Et d'Accorder & Pacifier fur toutzDebatz, Contencions, &
Defcordes, & ycelles Accord, Paix, & Tretez d'Affermer & As-
feurer , en Noun de Nous , par Sermentz , Foiz , Obligacions ^
& Seurtez pur avoir, avant la raain, fur ce, Taccord & faffentde
Nous & de noftre Confeil ,
De Faire & Doner , fur touz les Remiflions , Pardonacions ,
Reftitucions, Prefentacions , Collacions, Donacions, SauvesGar-
des, Privileges, & les autres Chofes avantdites , as Prelatz, No-
bles & Comunaltes des Citees & des Villes, & autres quelconqes,
Privileges , Cbartres, Munimentz, & Lettres defoutz fon Seal,
les quelx nous volons avoir tant de Vigour & Fermete , come fi
elles fiiiflent Enfeallez de noftre propre Seal ,
Et, au drain, de Faire & Expedier toutz autres Chofes , neces-
ne
Purpofer, en Juggement ne dehors, aucune chofe a rencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palays
de Wefim. le xii. jour de Septembre , TAn de Grace Milles , Trois-
centz, Oetant & Tierce.
Far le Roi ^fon Cbnfeil.
* De Potcftate TraEiandi cum Comite , (^ Probis Hominibm * vil,
de Flandria. 4"'
LE Roi
Salutz.
a touz ceux , qui ceftes Lectres verrorit ou orront, Ann. D.
1383.
Savoir vous faifons que Nous, An. 7.
Confiantz a plein dcfens, lealte, & avifamentzde, noz Tres- R- i-
cheres Uncles , Johan Roi de Caftel (§■ de L.eon Duc de Lancaftre, ^i^t. 7.
& Thomas Cou?!te de Bukyngham., R.z.p.J,
Lours avons Donez & Commys, Donons & Commettons a »• »4-
VII.
Ann. D.
1383.
yfw. 7.
R.2.
Pm. 7.
R. 1.
14.
.m.
fairs ou covenables as chofes devantditz (les Honures & Regalies eux , jointement , & feveralment, Audorite , Poiffance & Man-
dement, efpecial & general, tant pur Nous, come pur toutz noz
Subgitz , Terres , Paiis , & Lieux , decea la Mer & de dela , de
AilL-mbler , Traiter , & Parler oveique le Counte de Flandres., 8c
les Gentz de Bones Villes en Flandres, & ceux de Frye, ouoves-
que leur Meflages, Deputez, Procurours, gc Commys efpecialx,
jointement , & feveralment , fur touz les Contencions , Riotes,
Dilcordes, & Debatz, meuz & demenez, ou a movoir & deme-
ner par entre Nous & noz Subgitz d'une Part , & le dit Counce
de Flandres , les Gentz de bones Villes, & ceux de Frye, & les
autres de Paiis de Flandres d'autre Parte, joinccment, & feveral-
menc, en comun ou en efpecial,
Ec les ditz Debatz , Dcfcordes , & Contencions Refourmer,
Redrefler, & Appaifer, & fur eux & chefcun d'iceux Tranf^er,
Compofer , Accorder , & Demander , & Receivoir Redrefce ,
Reftor , & Amendemenc de touz les Damages , Outrages , 8c
Mefprifes , que le dit Counte de Flandres , ou ceux de dite Paiis
de Flandres, jointement, & feveralmenc , en general ou en efpe-
cial, ont fait, Attempre, ou Melpris,encontre Nous & nozSub-
gitz quelconqes, par Meer, ou par Terre, & tout Defaut , Mes-
prifon, Damage, ou Meffait contre ceux de Flandres,que aNous
ou a noz Subgitz purra cftre lealment furmys , de Bailler & Faire,
pur Lieu &c Temps , Reftitucion , Reftor , & Amende , tiel co-
me il appartiendra a Faire pur noftre Partie ,
De Prendre, Accorder, & Receivoir Trieues & Soeflfi-eances
de Guerre pur Nous, noz Subgicz, & noftre Partie, ovefque le
Counte ou la Paiis de Flandres , jointement , bu feveralment , a
Terme que bon leur femblera ,
Ec fur quanqueferra Treite, Parle, Tranfige, Compofe, Paci-
fiee, & Accorde pur Nous Hc noftre Partie, de Ottroier & Do-
ncr Caucions, Obligacions, Seurtees, &Proraefl(^, lesmcilleurs
que
de Nous & de noftre Coronhe en toutes chofes fauvez) & que
nous ferroions meifmes fi nous y * fuiffons en noftre propre Per-
fone,
Mandantz 6c Comandanrz a touz les Prelates, Nobles , & Co-
munaltes des Citees, des Villes, Chafteulx, Forterefles,& Lieux,
& a touz noz Miniftres , Oificers , & autres ncz Subgitz (de
quelconque eftat, condicion, ou degre q'ils foient) es partiesd'ou-
tre Mier avantdites , fur Forfaiture de quant q'ils purront forfaire
devers Nous , q'ils & chefcun d'eux Obeiffent & Intendent dili-
gentment, ficome a chefcun d'eux il appartiendra , ou ils ent fer-
ront requis , a noftre dit trefchere Uncle & Lieutenant , & a fes
Commys & Deputes, en faifint ou purfuant les Chofes avantdites
& chefcun d'ycelles.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de IVeftm. xii. jour de Septembre , I' An de la Nativite noftre Sei-
gnur Mille , Troifcencz , Oeicanc Tierce , & de noftre R^ne
Sept.
Per iffum Regem ^ Concilium.
De Poteftate TraElandi cum Adverfario Francia.
T E RoY a, noz cheres Uncles , Johan Roy de Caftille a^r de
-L' heon Duc de Lancaflre, & Thomas Conte de Buhyngham ..^z-
lutz.
Remeinteuancz bien fovcnt les AfRictions , Tribulacions , &
Malx, queus le Poq)le Criltiene ad foeffert & foeffre, de jour en
Ann D. que ren faura ou purra devifer, les quiels Nous vollonsavoir tiel
1385. Effeft, Vigour, ou Fermetee, come ii Nou;; les eullions Donez.
Ric. il' & Faicz.en^noftrepropreParfone, t> • o a
Et de Faire , Prendre, & Accorder toutebone Paix & Accor-
de & auxi touz maneres de Liges, Alliances, Amiftes, & Con-
federacies honeftes & refonables, ovefque les Count & les Gentz
de Flandies fuifditT. , jointement, ou feveralment , perpetuels, ou
temporels, a meuk que purra eftre fait, ordene, & devife en cel-
ig Partic
Et de Prendre & Receivoir, en Noun de Nous, de Counte &
les Gentz de Flandres fuifdit, & chefcun de eux, jomtement, &
feverdment , Homage Lige , & tout autres Serementz. de Foialte
& Loialte
Et q'ils tendront de Nous & de no2. Heirs come leur Seignurs
Lieges, perpetuelment, reconifceantz. Nous &: noz Heirs iuifditz
VRAis RoTS DE France et lour Soverain Sei-
GNUR , & de Prendre fur ceo toutes Caucions, Obligacions,
& Seurtees les melour q'iis iaveront devifer ,
Et de Faire Executer, Expedier, & Accompler, pur Nous &
noftre Partie, tout quantque a Faire & meftier ferra en tieu Cas,
oueles Dependences, Incidentz, Emergences , & Connexes , fup-
pofe que pluis efpeciai Mandement en ferroit requis ,
Et Promettons , loialment & en bone foi , avoir & tenir touz
jours Ferme & Agreable , Atrendre , Accompleir , & Parfaire
quantque treite , parle, accorde, pacitiee, compofe, ordene, de-
vife, ou foit ferra par noz ditzMelfages & Procureurs,jointement,
& feveralment, fur touz les Cliofes avantditz & chefcun d'icelles,
& leur Dependences , lur Caucion & Obligacion de touz noz
Biens, prefentz ou a venir, faunz jamays faire ou venir, ou foef-
frir ellre feit ou venu , en aucun temps , a fencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de jreftm. le xii. jour de Segtembre, TAn deGrace Mille,Trois-
centz , Oetant & Tierce.
Far kEoi c^fonConfeil.
CONVENTIONES) LITERtE,
• vn.
411.
Aiin. D.
I , i> 3 .
An. 7.
K. 2.
'Franc. 7.
R. i.w.
* T>e TraBanclo cum Commijfariis yidverfarii FraKci<e.
REX , Dile(f}:is & Fidelibus fuis , Albredo de Veer , Johajmi
Devercttx, Capitaneo Villx fux Calefii, lyillielmo de Nevill,
Briano de Stapleton Capitaneo Caftri fui de Guynes, Wdlielmo de
Ehnhiim Militi , & dilcdto Clerico fuo Williehio de Er?nyu The-
faurario didtse Vill.E Calefii, Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeilione veftris plenius confidentes,
Vobis, Quinque, Qyatuor, Tribus, & Duobus veftrijm , ad
Conveniendum , Traftandum , & Concordandum , nomine no-
ftro, cum CommilTariis Adverfarii mftri Francia, fpecialem Au-
dtoritatem ab ipfb Adverfario nolbo habentibus , de certisTermino
& Loco , ubi & quando folcmpnes & magni AmbalTatores &
NutTcii , tam ex parte noftra , quam ipfius Adverfarii noftri , pro
Traclatu Pacis, inter Nos & prxfatum Adverfarium noltrum in-
eundo ., invicem convcnire poterunt , ac de iLiru & qualitatc Per-
fonarum, hinc pro Tradlatu hujufmodi mittendarum.
Et ad Treugas five Sufferentias Guerr^e, inter Nos & dictum
Adverfarium noftrum , Subditofque & Alligatos utriufquePartis,
tam per Terram, quam per Mare, tales quales vobis pro Securita-
tc didorum folempnium & magnorum Ambaffiarorum & Nun-
ciorum noftrorum melius fufficere videbicur , juxra dilcretionem
veftram, pro ternpore congruo duraturas, ineundum,
Et ad Nos ac Concilium noftrum, de Termino , & Loco, ac
ftatu , & qualitate pcrfonarum hujufmcdi , nccnon caereris , per
vos fic tradlandis, & fociendis, ftatini, poltquam inde cum dictis
Commiflariis prxfati Adverfarii noftri concordati fueritis , diftinfte
& apcrte certificandum, plcnam, Tenore Prsefentium, Comitti-
nius Poteftatem;
Ratum, Gratum, & Firmum habituri quicquid per vos^Quin-
que, Quatuor, Tres, vel Duos veftrum, Traaatum & Concor-
datum fuerit in Prarmiffis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Wejlm. fub Magni Sigilli noftriTcftimo-
nio , Quarto die Odtobris.
Fer ifjum Eegem.
Ann. D.
138^.
An. 7.
R. z.
Ihii.
m. if.
De Traiiando cum Comite cJ" aliis de Flandria.
LE Roy a to\x1 ceux , qi ceftes Letties verront ou orront, Sa-
luz.
Savoir vous faifons que nous ,
Confiantz a plein de fens, leaJte, & avifamentz de noftre Tres-
chier Uncle fohaii Roi de Caflell cJ- de Leon Duc de Lancaftre:
noftre trefchier Coufyn Henry Conte de Derby : TOnurable Piere
en Dieu PEveJque de Hereford : noftre trefchier Frere fohan de
Holajid: noz trefchiers Coufyns, William de Beauchamp , &c Tho-
vias Fercy : noz trelchiers & foialx , Johan Sire de Cobeham , Jo-
han Marmyon , 8c Johaji Devcreux , Banererz : noz ames Clercs ,
Meftre Wauter Skirlaixie Doctour en Decrez & Gardein de noftre
Prive Seal , & Meftre Johan Shepeye Dean de rEglife de Nicol
Douctour en Leyes : & noftie crcfchier & foial Johan Fhihpot
Chivaler ,
Yceux & chefcun de eux,
Avons Donez & Commys , Donons & Commettons a eux,
Uniz.e, Dys, Neef, Oyt, Sept, Sys, Cynk, Quatre, Trois, &
Deux de eux (dont nous volons que noftre dit Uncle foit u?/) Au-
(Storite, Poiffance, & Mandement, efpecial & general, tant par
Nous', came pur touz noz Sugitz, Roialmcs, Terres , Paiis, & Ann. D.
Lieux, de cea & dela la Meer, de Alfembler , Traiter, & Par- 1383.
lerovefque le Conte de Flandres , & les Gentz de Trois Bones Ric 1.
Villes de Flandres, & ceux de la Frye , qu ovefque lour Melli-
ges, Deputei ^ Procureurs , & Commiffairs efpeciaiz , eantz de
eax fuiSfant Mandemcnt , join ement , & feveralment, fur touz
les Qyeftions, Contentions, Riotes, Difcordes, & Debatz,meux
& demenez , ou a movoir & demener , parentre Nous & noz
Subgitz d'une part, & le dit Conte, les Gentz des Bones Villes,
& ceux del Frye , &c les autres de Paiis de Flandres d'autre part,
jointement, & feveralment, en commun, ou en efpecial,
Et les dirz Debatz , Difcordes , & Contencions Refourmer,
Redreffer , & Appaifer , & fur eux & chefcun d'iceux Tranfi-
ger, Cornpofer, Accorder,
* Et a Demander & Receivoir Redrefce, Reftor , & Amen- • VII.
dement de touz les Damages , Outriges , & Mefprifes , que le 413.
dit Conte, ou ceux de dit Paiis de Flandres, jointement, & fe-
veralment , en general , ou en efpecial , ont fait, attempte, ou
mefpris encontre Nous & noz Subgicz quelconqes , par Meer ,
ou par Terre,
Et tout Defaut , Mefprifion , Damage , ou Mesfait contre ceux
de F^iandres , que a Nous , ou a noz Subgitz , purra eftre leal-
ment furmys, de Refourmer, Redreffer, Apaifer , & de BaiUer,
& Faire, pur Lieu & Temps , Reftitucion , Reftor, & Amen-
des tielx corae il appartiendra a Faire pur noftre Partie,
Et de Prendre , Accorder , & Receivoir , Trieues & Soef-
freances de Guerre pur Nous , noz Subgitz , & noftre Partie ,
ovefque le dit Conte , ou la Paiis de Flandres , jointement , ou
feveralment , a Terme qui purra eftre entre Acordez ,
Et fur quanque ferra Treite , Parle, Tranfige, Compofe, Pa-
cifcee, & .Accorde, pur Nous, & noftre Partie, de Ottroier &
Doner Caucions, Obligacions, Seurtees, & Promeffes, les mel-
leurs que len favera ou purra devifer , les queles Nous vollons
avoir tiel Effedt, Vigour, & Fermetee come fi Nous les euflions
Donez & Fait en noftre Propre Parfone,
Et de Faire, Prendre, & Accorder toute bone Paix , & Ac-
corde, & auxi toutes maneres de Liges, Alliances, Amiftes , &
Confederacies, honeftes, &c refonables , ovefque le Conte & les
Gentz de Bones ViUes &c toute la Paiis de Flandres fuifditz, join-
tement, ou fcveralment, perpetuels, ou temporels , a meux que
purra eftre fait, ordeine, & devife en celle Partie,
Et de Faire, Execurer, Expedicr, & Accomplir, pur Nous &
noftre Partie, tout quanque a Faire & meftier ferra en tieu Cas,
oue les Dependances, Incidcntz, Emergentes, & Conexes, fup-
pofe que plus efpecial Mandement en ferroic requis,
Et Promettons loialment & en bon foi avoir & tenir , touz
jours , F^erme &c Agreable , & Accomplir & Parfaire quanque
Treite, Parole, Accorde, Pacifcee, Compofe , Ordeine, Devi-
fc, ou Fait ferra par noz ditz MelTages & Procureurs , Unfze ,
Dys , Neof , Oyt, Sept, Sys, Cynk, Quatre, Trois, ou Deux
de eux (des queux nous voillons que noftre dit Unc/e Joit Un)
fi avant come a nous appartient , fur toutes les Chofes avantdites
&c chefcun d'ycelles, & leur Dependences, fur Caucion & Obli-
gacion de touz noz Biens, prefentz ou a venir, fanz jamays faire
ou venir , ou foeftrier , quanque ea nous eft , eftre fait ou venii
en afcun temps a fencontre.
Don. par Tcfmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palays
de Wejim. le Quart jour de Novembre , l'An de Grace Mille,
Trois Centz, Quatre vyntz &c Tierce, &c de noz Regnes Septis-
me.
Fer ipjiim "Regem ^ Concihum in Farliame?ito.
E Roy a touz ceux , <^c. ut fupra uf^ue ibi , a meux tjue pur-
-I ra elt e feit Ordcine & Devife en celle Partie, & tunc fic,
Et de Prendre & Receivoir , en Noun de Nous , du Conte &
les Gentz de Flandres fuifditz , &c chefcun de eux, jointement,
& feveralment , Homage Lige, & touz autres Seremenrz de Foi-
alte & Loialte,
Et q'il tendront de nous & de noz Heirs, come leur Seignurs
Lieges, perpccualment, Reconifceantz Nous & noz Heirs fuifditz
VRAYS ROYS DE FrANCE ET LOUR SoVERAIN
Seigneur,
Et de prendre fur ceo toutes Caucions, Obligacions, & Sur-
tees, les meliours q'ils faveront devifer,
Et de Faire, Executer, Expedier , & Accomplir pur Nous &
Noftre Partie, (dfc utjitpra.
Don. come deffus.
L
De Trailartdo cum Adverfario Francid.
LE Roy , a touz ceux , qi ceftes Lettres, verronC ou orront, Ann.D.
Saluz. ^3»3-
Savoir vous faifons que, ^"^ 7-
Come Nous, ^' ^" ,
A 1'onur & reverence de Dieu , defirantz noftre Poeple mettre '■'''""^- 7*
en Pees & enTranquillite,& efchuier 1'effufion du Sank Cnftien , «■ ^•'"-
& les Trefgrantz Malx , qui font avenuz & purront avenir, par '7-
les Guerres, qui font meues & continuees parenn-e Nous & nos-
tre Adverlaire de France ,
* Sumes enclinez & affentuz au Tretee de bone Pees, & Ac- * VIU
cord paientre Nous & noftre dit Adverfaire, +•+•
Et , par celle enchefon , envoions , de prefent, deversnoftre
Ville de Caleys, & les partiesde Picardie,
Pur y Affetnbler & Treter ovefque les Meffages & Depucez de
noftre dit Adverfaire,
Noftre trefchere Uncle Johan Roy de CitftelU & d« Lion Duc
de
ET ACTA PUBLICA.
i6r
de Lancaftre : noftre trefchere Coufyn He»ri Conte de Derby :
Tonurable Piere en Dieu 1'EveJque de Hereford: noftre trefchere
frere yohan Holand : noz trelcheres Coudns , IVilliam de Beau-
chamf , &: Thomas Fercy : noz trefcheres & foialx , Johan Sire de
Cobeham , Johan Marmyon , & Johan Devereux , Banerettz : noz,
amez Clers , Meiftre JVauter Skirlaiue Doctour en Decrez. &
Gardein de noftre Prive Seal, & Meiftre Johan Shepeye Dean de
TEglife de Nicole Dodour. en Leys ; &, noftrechere & foial,
yoha?i Fhilipot Chivaler ,
As queux, Unze, Dys, Neof, Oyt, Sept, Sys, Cynk,Qua-
tre, Troys, & Deux de eux (des queux volons que noltre ditXJn-
de foit Un) Nous avons Donez. & Commys, Donons & Com-
roettons, par ceftes Prefentz, plein & franche Poair , Auctorite,
& Mandement efpecial de Treter , ovefque les ditz MefTages &
Deputex de noftre dit Adverfaire , eianfz, a ce plein & fufficianc
Poair & Mandement, des Trieues & Abftinences de Guerre , ge-
nerales, ou particulcres , & par tanc de Temps, come ils porronc
entre Acor<ier ,
Et de meimes les Trieues ou Abftinences bones , loiales , &
feures Grantier, Accorder, Ottroier, & Ferraer entre Nous , noz
Roialmes, Sut^iez , Alhez, Amys, & Adherentz d'une part, &
noftre dit Adverfaire , fes Subgiz, Alliez, Amys, & Adherentz
dautrepart, & jufques a tiel Temps & Terme, & par ia Forme
& Manere , que a noz ditz MefTages bon femblera ,
EtdelesditesTreuesou Abftinences affeurer par foy & par Sere-
ment , adonerenTAlmedeNous, & de Ottroier &Donerfurce,
& les Dependences d'yceUe, toutes maneres de Caucions, Seure-
tees , PromelTes , ObUgacions , & Lettres Seallez , tantz & tiel-
lez come meftier ferra en tieu Cas , les queles nous volons avoir
tiel EfiFedt , Vigour, & Fermetee come li Nous les eufliens do-
nez & faic en noftre Propre Perfone,
Et aufTi de Doner, Ordener, & Conftituer, pur noftre Partie,
Confervatours des dicz Trieues ou Abftinences, tantz & tieux co-
me mefter ferra, oue pleine poar de les feire Redrefcer & Reparer
duement , li riens y foit attemptez (que Dieu defende) par noftre
Partie , encontre les dites Trieucs ou Abftinences ,
Et generalment de faire , pur Nous & en noftre Noun , toutcs
autres Chofes que as dites Trieucs ou Abftinences de Guerre fcr-
ront ou purronc eftre expedientes & covenables , combicn que
celles en requierent Mandement pluis efpecial;
Promettantz , cn bone foy , avoir Agreable, & tenir Fcrm &
Eftable toute ce que par noz ditz Meffagcs , Unze , Dys , Neof ,
Oyt , Sept , Sys , Cynk , Quatre, Troys, ou Dcux dc eux (de
queux volons que noftre dit Uuclefoit U?>) ferra Fait, Tretee, Ac-
corde, Promys, 6c Covenantes en cefte Partie.
En Tefmo^nance de quele Chofe as ceftes noz Lettres Patentz
oous avons faic mettre noftre Granc Seal.
Don. a noftre Palays de IVeJlm. le Quart Jour deNovembre,
TAn du Grace Millc , Troifcentz, Quateryintz & Tierce, & de
noz Regnes Septifme.
Per ipfum Regem eJ* Concilium i» Farliamento.
Dt ConduBu pro j4mbaJfatoribtts Fra»ci<t.
Aon- D. T E Roi atouznoz Licutcnantz, Coneftablcs, Marefchaux,
1383. ■■-' Capitains, Senefchaux, Baillifs, Provotz, Mairs, Efchevins,
An. 7. Gardeins des boncs Villcs , Chafteaux , Fortereffes ,' des Pons,
S. 1. Pors, Paffagcs, & a noz Admiralx & Vifadmiralx, & a touznoz
liid. autrcs Jufticers , Officers, & Subgitz, ou a lour Lieuxtcnantz, &
m. 14. aucres noz BicnveuUantz, Amys, Alliez, & Adherens, parMecr,
& par Tcrre , Saluz & Diledion.
Come,
A rOnour de Dieu , Faifour de toutz Paix, & pur efchever
rEfFufion de Sanc Humain ,
Nous aions granc afFeftion au bien de la Paix eftre entrc Nous
^ & noftre Adverjaire de France ,
VII. * Pjjf q^jQj nous fumes aftentuz au Treite d'icelle;
+'J'. Et }p[iT ce q\xe Johan Duc de Berry ,
Johan Duc de Bretaigne ,
Loys Conte de Vlandres.,
Fierre 'Evejque de Lao?t,
Nicolas Evefque de Baieux ,
Pierre Evejijue de Mailleftz^
Johan Co?ite de Santerre^
Raoul Sire de Rayvenaly
yirnault de Corhie j
yiucean de Salvis^
Johan le Mercier,
Chivalers,
Et Johan Tahary Secretaire de noftre dit Advcrfaire ,
Mellages dcputcz dc rroftrc dit Adverfaire,
Doivent venir prochainement es parties dePicardie, flcomc en-
tendu avons, a caufe de ditc Treitc,
Nous,
Veuillantz purveoir a la Scurte de cux, deleur Cens, Fami-
liers, Chivalers, Efquiers, Clers, Varlez , Chivalx, Hernois, 6c
autres biens quelconques,
Avons Pris , mis, & receu , Prenons, mettons, & reccvons,
lesditzDucs, Contcs, Evefques, Raoul, Arnault , Aucean, Jo-
han, &Johan, avec lcur Gcns , Familicrs, Chivalers, Efquiers,
Clers , & Varlez , jufqes a Nombrt de Cyn<]ue Centz Parfones , a
Chival ou a Pie , leurs Chivaux, Hernois, & Bicns quelconques,
en noftrefauf & fecure Conduit, Protedtion, Tuition, Sauvcgar-
de, & Defence efpeciaux , en Venant , Alant, & PafTant, par
noftre Roialme de Fiancc , cs paroef dc Picardie, 014 «llcurs ou
Tm. lllt ?! III,
meftcr ferra pur la dite Traite , & la Demourant, Sejournant, & Ann. D.
cux Retournant vcrs les parties de France , par Terre , & par 1383.
Meer , Enfcmblc , ou par Partics, ficome ils leur plerra, & auxi Ric »•
fovent come ils vendront & a faire ferra , tanque a la Fefte del
Purificacion de noftre Dame, profchein venant,
Et pur ceo Nous Mandons & Commandons a vous, c^c. frout
infhniiihus de Co?!duilu Literis.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Scal , a noftre Palcys
de Wejim. le Quart jour de Mois de Novembre, TAn de Grace
Mille , Troifcentz , Qiiatcrvintz & Tierce, & de noz Regnes
Septifme.
Par le Roi ^fon Confeil en Parlement.
Pro Petro de Courtenay fuper Dttello in Francia.
R
1.
Franc.
R. 1.
16.
£X Univerfis & fmgulis Admirallis, &c. Salutem. ^nn. D.'
Sciatis quod Licentiam dedimus , dilefto & fideli Confan- i^^gj. *
gumeo noftro , Petro de Courte?iay, qu6d ipfe mittcrc poflit in ^J' ,
Franciam ,
Per Norha?npton Haraldum & Aulet le Purfuant,
Odto Pannos dc Scarlcta , de Nigro & de Ruffeto, ad dandum
certis Magnatibus Francix,
Duos Lquos , & Sex Sellas, Sex Parvos Arcus, unam Garbara
Sagittarum largarum , unam Garbam Sagittarum parvarum , & u-
nam Garbam parvorum Petilionum volatilium,
Pro Dedudtu Pi^gis Francige?iie , causa Magni Honoris quem di-
dtus Rex fecit cidem Petro, quando in parcibus Francise extitit,
pro Duello quod inter ipfum & quendam Militem Francix fuic
Vadiatum ,
Ac etiam Leporarios & alios Canes;
Et ideo vobis mandamus quod ipfos, Norhampton & Aulet^
cum Pannis, Equis, Sellis, Arcubus, Sagittis , Petiiionibus , Le-
porariis , & Canibus prsedidtis , in quibufcumque Portubus Regni
noftri Anglix fibi placuerit, abfque Cuftuma feu Subfidio, inde
ad opus noftrum capiendis, libere & abfque Impedimento aliquo
tranfire permittatis ^ aliquo Mandato noftro, vobis in contrariuo»
dirccfto , non obftante.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Wefimtnafierium ., vicefimo tertio die Novem-
bris.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Recipiendo certas SHmmas de illis de Scotia ad Optts
Regis.
LE RoY a ; noz cheres & foialx , Henry de Percy Conte de Ann. D."
Northumbrc , Joha?s de Nevill de Raby, Henry de Percy le ^S^j-
fitz, Rauf de Nevi/l., Tho?nas de Percy , Joban Heron, & Thomas ■^»- 7-
Hilderton, Chivalers, Saluz. ^- ^-
* Sachez que, Scot. 7.
Come, luy Trefnoble & Puiflant Prince, Robert, noftre tres- "• *• '"•
chereCofyn, dEfcoce nous doit paierVint &Quatrc MiJiesMarcs ^*
d"Efterlinges , de noftre Monoie d"EngIeterre, ouOrouArgcnc * ^^^'
a la valuc (ceftaffavoir) 4'6'
Pur la Fefte del' Nativite Seynt Johan le Baptiftre, l'An de no-
ftre Regne Second, Quatre Milles Marcz,
Pur mcfme la Fefte , TAn de noftre Regne avantdit Tierce,
Quatre Milles Marcz,
Pur mefme la Feite, TAn de noftre difte Regne Quart, Qua-
tre Milles Marcz, '''
Pur mefmc la Fefte, l'An de noftre didte Regne Quint, Qua-
tre Milles Marcz ,
Pur mefme la Feft , TAn de noftre dit Regne Sifme, Quatre
Milles Marcz,
Et pur mefme la Fefte , darrein paffee, Quatre Milles Marcz
d'EfterIingcs,
En plener Satisfaftion & Parpaiemcnt de Cent Milles Marcz,
queux furcnt duz a, noftre Trefchere Seigneur & Aiel, Edvjard^
n'adgaires Poi d^Engleterre (qi Dieux affoill) & a Ces Heirs , a caufc
de la Ranceon David de Bruys (qi Dicux affoill) & par autres cer-
teincs Caufes , qui font pluis largemcnt comprifes cn cerceinz In-
ftrumentz & Lectres Obligatoirs , a noftre dit Aiel & a fes Heirs
cnt faiccs,
Nous ,
Confiantz au plein de voz fens, loialte, & difcrecion,
Eions Aflignes & Deputez Vous, & chefcun de vous, de Res-
ceivre, pur nous & en noftre noun, de noftre dit Cofyn d'£fco-
ce, ou de fes Miniftres , ies ditz Vint & Quatrc Miiles Marcz,
par Endenture cnt cn due manere a Faire,
Et dc lcs faire Nombrcr, Compter, Tricr , & Poifer, & Sau-
vement garder, a noftre Ocps, tanque vous en averez autre Man-
demenc depar nous ,
Ec dc baillcr & delivrer a noftre dit Cofyn , & a fes Deputez ,
en ce Cas, noz Lettres dAquitance , Abfolucion, & Dclivcrance
de la dice Somme de Vint & Quatre Milles Marcz, &, fi mcftcr
eft, de fairc Lettrcs d'Acquittance , defouz vos Sealz, ou defouz
le Seal dc luy qi la dite Somme receivra, fi bones & fufiiceantz
qui leur deura fotlire pur mefme la Somme, ou dc ce qui vous en
Receivercz ,
Et auxi de faire & doner, en Noun de nous, Lettrcs de fauf &
fecure Conduyc & Protedtion as Miniftres & Deputez dc noftre
dic Cofyn d'Efcoce, queux viendront depar noftredit Cofynd'Es-
coce, pur mefme la Caufe , tantz , & tieux, & fi fufliccantz, &
par fi long temps a durer , comc bone vous femblera , ou meltier
fcrrs
Et', le Paiemcnt des dites Vinc & Quatre Milles Marcz plene-
rcmcnt fait, dc lendre 8« teftituer as Depucez & Mialftrej mefmc
X noftre
l62
CONVENTIONES, LITER^,
Aim. D. noftre Cofyn les Lettres Obligatoirs , Lettres Endentz , & Inftru-
1585. mentz. Publiqes , touchanti. la dite Ranceon , les queles nous a-
Bic. i. vons faic livrer par celle caufe,
Et de Faire , Executer , & Expedier touz autres Chofes, ne-
cellaires en tiel Cas, fuppofe q'iis demandalfent JMandemenc pluis
elpecial ;
Promectantz avoir Ferme & Aggreable quanque ferra fait par
vous ou afcun de vous , en Noun de Nous , fur les Choles a-
vantaitz^
Et pur ce vous Mandons, fermement enjoignantz, quelesCho-
avantdites facei & accompliez. , en le maneie defuilciite , & ceo
ne leirez en nuU manere.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pa-
leys de Pf-eft?». le Primer Jour de Decembre , TAn du Grace
Mille , Trefcentz , Qiiatre vintz , & Tierce , de noftrc Regne
Septifrae.
Par le Roi ^ fon Confiil.
Triplicatur.
En mefme la manere font afllgnez Meftre Johan Waltham
Souzdean de I'Efglife Cathedrale d'Evcrwyk , Thomas Priour de
Diax, Niceol Rejmes, & Joha» Mitford, a les ditcs Vinc & Qua-
tre Milles Marcz prendre & refceivre.
Don. ut fupra.
Par le Roy ^ fon Confeil.
• Vir. * 7)c ^cquietantia pro prafuis , & de toto Redemptionis
4' 7- Pretio , propter Ddiberationem David de Bruys , denuo
perfoluto.
Ann. D T E Ro Y a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront,
1585. -L- Saluz. , ^ ,
An. 7. Savoir vous faifons que nous avons en Accompte & reccu de,
R. 2 Trefnoble & Puiflant Prince, Rohert, noftre chier Cofyn, aEs-
Scot. 7. coce, & autres Grandes de fa Partie Vint & Quatre Milles Maicz
R. i.m. d'Efterlinges de noftre Monnoie d'Engleterre (c'eft ailavoir),
S. Pur la Feft del Nativite Seint Johan le Baptiftre, TAn de nos-
tre Regne Second, Quatre MUes Marcz,
Pur mefme la Feft , l'An de noftre Regne avantdit Tierce,
Quan-e Milles Marcz,
Pur mefme la Fefte, TAn de noftre dit Regne Quart, Quatre
Milles Marrr.
Pur raefme la Fefte , TAn de noftre dit Regne Quint , Qua-
tre Milles Marcz,
Pur mefme la Fefte, TAn de noftre dit Regne Sifine, Quatre
Milles Marcz,
Et pur mefme la Fefte, darrein paflee, Quatre Miiles Marcz
d'Efterlinges en plener Satisfadion & Parpaiemenc de Cenc Mille
Marcz,
Les queux furent duz a, noftre trefchere Seigneur & Aiel, EJ-
•uiard, n'adgairs Roi cPEvgleterre (qi Dieux arfoill) & a fes Heirs,
a caufe dela Ranceon Davidde Bruys, qi Dieux aCToil,
De la quele Somme de Vint & Qiiatre Miiles Marcz Nous
nous tenons pur bien Concentz & Paiez,
Et des ditz Cent Milles Marcz encierement Quitons, Abfolons,
& Delivrons noftre dit Cofyn, & les Prelatz, & autres Contesfic
Nobles d'Efcoce , & toutz autres Obligez pur la dice Raunceon ,
& lour Heirs , a touz jours ,
Et , par le Teneur de noz prefenrz Lettres , nous faifons Pac-
tion, & Covcnance exprefTe, & en bone foye, de jamays deman-
dre a eux , ne a nul de eux, ne a lour Heirs, en Jugement, ne
dehors, I3 dice Somme de Cent Milles Marcz, ne parcelle d'icel-
le , par la Caufe defuflite.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal, a noftre Paleys
de Weft?)!. le primer jour de Decembre , TAn du Grace Mill ,
Troifcentz , Qu-itre vincz , & Tierce , & de noftre Regne Sep ;
lifme.
Par le Roi ^fon Confeil.
Triplicatur,
LE R o T a touz ceux , qi ccftes Lettrez verront , ou orront ,
Salutz.
Savoir vous faifons. ^c. ut fupra ujque ibi, en plener Satisfac-
tion & Parpaiement, & tuuc fic , dc Cent Milles Livres,
En les queles David de Brujs (qi Dieux aflbill) elloit Tenuz &
Obligez a , noftie trefchier Seigneur & Aiel , Edward n'adgau:s
Roi dEngleterre (qi Dieux aflbilj & a fes Heirs,
De la quelle Somme de Vint & Qpatre Milles Marcx , Nous
nous cenons pur bien Concentz & Paiez,
Et des dites Milles Livres entieremcnt Quitons, Abfolons, &
Delivrons noftre dit Cofyn , & les Prxlatz & autres Contes &
Nobles d'Efcoce , & touz autres Obligez pur la dice Somme de
Cent Milles Livres, & lour Heirs a touz jours,
Et, par le Teneur de noz prefentes Lectres, nous feifons Pac-
tion, & Covenance expreffe, & en bonne foye, de jammays de-
niander a eux, ne a nul de eux, ne a leur Heirs, en Jugcment, ne
dehors, la dite Somme de Cent Milles Livrcs, ne parceile d'ycel-
le, par la Caufe defuldite.
Don. ut fupra.
Par le R«i ^ fon Confeil,
De falvo ConduElu pro Ambaftfatorihus Francia.
Ann. D
^Bdc
T E Roi a touz noz Lieutcnantz, &c. Salut. An. 7.
-L^ Come, s. j/
Pur la Reverence de noftre Seignur , Compafllon de noftre ^ranc. 7
Poeple, & a la Priere & requefte de plufours Nocables Parlones ^■'^•m
& de Granc Eitat, ij.
* Aions volente & affeftion d'entrer en Traitee & avoir bone * V'!!.
V2\\z\e.cc\m%x\o<^xe. Ad-verjaire dePrance., 418.
Et pur ce Johan Duc de Berry Uncle de noftre dic Adverfaire
Johan Duc de Britaigue , '
Loys Conte de FlandreSj
Ses Coufins,
P:ers Evejque de Laon,
Ntcholas Evefque de Bayeux ,
P:erce Evrjque de Mailfefez ,
Johan Conte de Senterre ,
Raoul Sire de Rayvenal ,
Arnaut de Corbie, primer Prefident enParlemenf,
Aucean de Sa/vis Sire de Montferrant,
Johan le Mcrcier Sire de Nomant ,
Chivalers &: Confeillers,
Et Maiftre Johan Tabary,
Secretaire ,
I
De noftre Adverfairc deftufdit , foient venui (ainfi que entendu
ons) es Parcies dc Picardie, a Caufe du dic Traite,
Nous,
Veulans purvoiera la garde deeux, de leurs Gentz, Famillers
Chivalx Hernoys, & aucres Biens quelconqes, avons Dris &mi/
avons
Nous
Pie, leurs Che/alx, Monoye , Hernois , & aucres biens quelcon-
qes , en noz fauf & feur Conduit , Proteftion , Tuition , Sauve
garde , & defFenfe efpecialx, en Venant, Alant, & Paflant par
le Royaume de France , es parties de Picardie, ou ailleurs ou il
ferra meftier pur le dit Traite , ou autrement , dedenz les Bondes
& Metes de Trieues, prifes darreinement d'une Parcie & d'autre
fanz fraude & lanz mal engin , & la Demeurant, c^c. frout ia
Conduiluilu Dat. 4. Nov. ujque h^ec verba {viz.)
Et nous Prometrons, en bone foy , & en Parole du Roy de
tenir & avoir, & faire tenir Ferme, Eftable, & Vaillable ce pre-
fent Saufconduit,
Et que , s'il avenoit afcune Chofe eftre faite contre la Teneure
d'icellui Saufconduit , Nous en ferrons faire enticre Reftitucion
Satisfaftion , & Amende a celx qi ferront OfFenduz ou Domma-
gez , & Delivrancc des Parfones li afcuns Prifes eftoient ou Arres-
tees (que ja ne foit) fi toft come fur ce ferrons requis ^ toute frau-
de, & mal engin, diflScultee, oppoficion,& toute concradidtion,
& delay cefTans.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleya
de IVeftm. le xx. jour du Mois de Decembre , lAn de Grace Mil-
le, Troifcentz, Quatre-vintz & Tierce, & de noftre RegneSep-
tifme.
Fer ipjum Regem <^ Concilium,
Forma Treugarum Francia.
JOhan , par la grace de Dieu, Roi de Caftille ^ de Leon, Duc Ann. D*
Lancaftre & Lieutenant de Monfieur le Roy es parties de Picar- 1383.
die, pur le fait du Treicee de Paix encre Luy & fon Adverfaire de -An. 7.
Prance , Henry Conte de Derhy , J. Evejque de Herford, Johan ^. i.
Holand, IVilliam de Beauchamp, Tho?nas Percy^ Johan Marmyon, ^^"/- '"•
Wauter Skirlaiue, & Johan de Shepeye, 9.
Commys & Deputez , depar mon dit Seignur le Roi , pur le
dit Fait du Treitee,
Aiantz, entre les autres Chofes, depar Luy, Plein Poair, Auc-
torite, & Mandemenc efpecial, de Prendre & aflFermer toutc ma-
nere de Trieus , generalx , ou particulers , entre Lui & fon dit Ad-
verfaire , ainli que par fes Lettres , feallees de fon granc Seal , a
nous baillees , poet apparoir plus a plain, & des queUes Lettres ia
Tenour s'enfuit ,
D Ichard, par la Grace de Diai , 2?« iEngleterre <^ de France
^ & Seignur d'irland, a touz ceux, qi cefte Letires verrontou
orront, Salutz.
Sauoir vous faifons que,
Come nous,
Al l'Onur & Reverence de Dieu , defiranrz noftre Poeple met-
tre en Pces & en tranquillite, & efchuier refFulion du Sank Cris-
tien, & les trefgrantz Malx, que fonc avenuz, & purronc avenir,
par les Guerres , que font mcues & continuees parentre nous &
noftre Adverfaire de France ,
Sumes enclinez & aflTcnnjz au Tretee, dc bone Pecs & Acord,
parentre nous & noftre dit Advcrfaire,
Ec, par celle enchefon , envoions, de prefent, de<^ers noftre
Ville de Caleys , & les Parties de Picardie, pur y Aflembler &C
Treter , ovcfque les Meirages & Dcputez de noftre dit Advcr-
laire,
* Noflre trefchcre Unclc Johan Roi de CaftiUe & de Leon » Vll^
Duc de Lancaftre: noftre rrelirhcre Coufyn, Hejiry Conte de Der- 419.
hy: rOnurable Piere en Dieu , fEveJ^ue de Hereford: noftre tres-
chereFrere, Johan Hiland: noz trei<:heres Coufyns, Williamde
Beauchamp , & Thomas Percy : noz treicheres & fbialx, Johaa
Sire
ET ACTA PUBLICA.
i6^
Ann. D. Sire ck Coheham , JohaH Mdrmyon , & Johan Devereux , Bane-
1383. retz : noz amez Clers , Meiftre IVauter Skirlawe Dodtour en
^c, 1. Decrez & Gaidein de noftre Prive Seal , & Meiftre Johan She-
feye Dean de rE^life de Nicole Dodtour en Leys ; & noftre
chere & foial , yoban Fhilipot Chivaler ,
Asqueux, uii2.e, dys, neof, oyt, fepr, fys , cynk , quatre , trois,
& deux de eux (de queux volons que noftre dit Uncle foit un;
nous avons donez & commys , donons & commectons , i^c. fro-
ut fupra de Dat. 4. Nov. tunc fici viz.
ATouz celx, qi ces Lettres verront Saluz.
Come , pur & a caufe du dit Treitee, Nous aiens efte as-
femblez , par plufeurs journees , entre Boloigne & Caleys , avec
noftre Confin le Duc de Berry, & les autresGentz & MelTagesdu
dit Adverfaire, &" pur venir au bone Paix & Acord, a plelir de
noftre Seignur , eient plufeurs Chofes efteez. Purparlees & Avi-
ieez. d'une Cofte & d'autre , & , 'pur entretenir &c continuer le
dit Treitee, certeine Journee , ad efte prife pur Reaftembler d°u-
ne Partie & d'autre ,
Savoir faifons que , d'une Ccmune Acorde & Confentement ,
de Nous & de noftre dit Coufyn de Berry & autres defufditz,
Nous avons Pris & Acordez, Parnons & Acordons, par cesPre-
fentes , avec noftre dit Coufin, per vertue du Poair, a Nous &c
autres , efteantz ovec nous , donez fur ce par Mon dit Seignur ,
bones & loiales Trieues , Seiirtees , & Abftinences de Guerre par-
ticulers , pur le dit Monfieur le Roi ,
Et en toute la Paiis & Langue de Picardie,
Et en toute la Paiis de F/andres,
Putveu que les Habitantz de Gand & de Audenard ferront &
demuront en TEftat , ou ils font a prefent , jufques a Quinze jours
profchein venantz & entrefuantz , deins les queles , par nous &
noftre dit Coufyn de Berry , en ferra autrement ordeinez ,
Es Paiis de Normandie , de Bretaig^ie , Berry, Auvergne, Poitou,
"Burgoign, Burboigneys , Lymofm, & en tout Guyet: & Gafcoign,
Par Tcrre, pur les Subgitz, Amys, Aliiez, &Adberentzd'une
Part & d'autre,
Et auxi par tout la Meer des Subgitz de Mon dic Seignur ,
Et ferront les dites Trieues Criees de /'Efclufes jufqes a Bayon ,
par toutes les Havenes ,
A commencier icelles Trieues , Seurtees , & Abftinences , es
Terres & Paiis defufdites, as jours q'enfuent (c'eftaflavoir)
En toute la Langue & Paiis de Picardie , & en dite Paiis de
Tlandres, le fecond jour de Feverer prochein venant,
En Normandie TOytifme jour du dit Moys ,
En Britaigne, par Terre, & par Meer , & en tant que touche
celx de Breft , le Quinzifme jour du dit Moys ,
Et, quant a la Parcie oppolice d'EngIecerre , le vinc & tierz jour
de celui Moys,
En Berry , Auvergne , Poitou , Burgoigne , Burhoigneys , Lyino-
fm.&c en Guyen, Gafcoigne , & en la Senefchakie de Tholouje (hors
le Paix d'Albigeis &C les Senefhalcies de Carcaffone & de Beau-
caire) le Quinzifme jour du Moys de Marz prochein vcnanc ,
Ec, patNMeer, de tEflufe jufqes a Seint Malovje,lc Qiiinzifme
jour du dic Moys de Feverer,
Ec de Sei?it Malovje julqes a la Rochelle & de la Pochelle jufqes a
Burdeaulx ^ Baionne, le dit Quinz,ifme jour du Moys de Marz
defufdit.
Et dureront ycelles Trieues & Abftinences jufqes au Primer
jour d'Odobre, prochein venant, Solail levant:
Et avons Promys 6c Jurez, fur les Sainrz Evangelies de Dieu,
prometcons & Jurons, loialmenc & en bone foy , par ces Prefen-
tes , en TAlme de Mon dic Seignur , & par vercue du Poair a
Nous Donee depar Lui, Tenir & Garder, & fere Tenir &Gar-
der , bon & loialmenc , les dites Trieues & Abftinences , es Lieux
&c Paiis defus nomez, le dit Temps durant (c'eilafravoirj
Par Terre , par les Gentz, Subgiz, Aliez, & Benvoillantz de
Mon dit Seignur le Roy , & par tout , en la Meer , par les Sub-
giz tant Ibulement come dit eft ,
Sanz fere ou foefFrir eltre feite aucune Chofe au Contraire,
Mes, durantz ycelles Trieues, Seurtees, & Abftinences, cefle-
ront generalment toutes Prifes de Prifoners , de Fortereires, &
d'autres Bons , ou Lieux queconqes,
Demolacions de Mefons,
Abatementz d'Arbres portantz Fruitz,
TouzArfins, Pilleries, Robberies ,
•VII. * Ec ne ferront afcuns Chaftelx, Villes, ou Forterefles Aflail-
^io_ lez, ou Combateuz, Efchelez, ou Emblez, d'une Cofte ne d'au-
tre, es Terres, Paiis, & Licux defus dicz, foit fouz caufe ou co-
lour de Marque, Reprifaille, Caucions, Promefles, Obligacions,
ou par autre manere queconqes ,
Et , fi afcune Parfone , Biens ou Lieux eftoient Prifez , ou as-
cune Chofe Attemptee contre les dices Trieues, Seurcee, & Ab-
ftinences , par queconque manere que fe feuft, Monfieur le Roy
le ferra Rendre, Refticuer, & Reparer fanz nulle defauce:
Ec aijxi avons Acordez & Acordons que touz les Ranceons &
Patiz, que font faitz & ont cours a prefenc, canc d'une Partie co-
me d'aucre , ferronc & purront eftre leuez par les Gencz d'une
Cofte & d'aucre, pendanc le Temps des dices Trieues , fanz Bocer
Feu, ne Tuer homme , en Casquecelx, que les ont acordiez ,
foient rel-ufancz de les paier , fanz cc- q'ils puillenc les dicz Ran-
ceons ou Paciz Croiftre ne Augmencer , ou fere Novelles , mes
q'ils demuronc en manere come ils font a prefent :
Et fcmblerement eft Acordez & Acordons que chefcun desGen-
tes & Subgiz, d'une Cofte & d'autre, que tiegnont afcunes For-
terefles, les uns entre les autres, purront Achatre Vivres, pur leur
Argent, fur la Territoire d'autrui , durant le temp defufdit foule-
ment, ceffantz toute fraude & male engin :
Et ne lerra afcun Fort faite, ne de Novelle Enforcee, par les
Gentz & Subgiz de Mon dic Seignur, en Terreure de l'Obciflan-
ce du dit Adverfaire :
Tom. 111. P. 111.
Et fi aucuns, qi triegnont afcunes Forterefles , de queles ils ont Ann.D.
tait Guerre, Robbenes, & Pillenes^fanzce q'ils fe foient avouez, 1385.
PFiJ^ant la Date de cej Prdentes, eux e:tre de rObeilfance du Kic 1.
dit Adverfaire, ils ne ferront point conjpris en ces prefentes Trie-
ues :
Et fi purront Marchander les Subgiz, d'une Cofte ^c d*autre,
les uns ovcc les autres , par Terre, de Marchandifes lilibles, &
non defenduz; come Armures & autres Chofes defenduz encemps
de Guerre:
Ne ne puria nul, des Subgiz du dit Adverfairc, porter Damage
ne faire Guerre en afcuns des Portz, n'en la Ccftere & Roialme
d Englererre , par cerre, ne par Meer, & par efpecial e;i les Paiis
de Corne-wadle peven/hire, Hampf/jire, Su/Jex , Kent , Effex , &
par tout /Ife deWig/.t; Lc, ii aucuns, de ia Partie des AHiezdu
dit Adverlaire, fafoient Gueric, fur la Meer, a mon dit Seipnur,
ou a fes Subgiz, & 1 s fe veullent afcune foiz Recraire ou eux Rel
fresflier es Ports de 1 Obeiilince du dit Adverfaire, s'ils avoienc as-
cunes Chofes Gaignez ou Conquifez fur celx de la parcie de mon
dit^cignur es ditz Portz, ils ies purront vendre , & auxi elx Re-
traire sils eftoienc Chacez de la Parcie de mon dit Seignur; mes
sils voleicrit demeuier & fojourner es ditz Porrz , & d'iuoeqes
partir pur fere Guerre & porter Damage a ceix de la Partie d=
Monfieur iuidit , &: spres retourner es ditz Portz, en ce Cas ils
ne ferront recettez, Eidez, ne ConforteZ cn afcun rnanere:
Et auxi avons Acordez ii afcun VeflTel ou Vefleux , dc fObeis-
lance de mon dic Seignur, viegne ou viegnont Marchandement,
par force de Tempelte , ou par faute de Vitaille , en ?feun des
Portz ou Havenes de rObcilTance du dic Advcrfaire & q'ils
eienc mys fAncre , qils ,de lors empuiflenr falvemenc demeurer
tanque ils averont Bufoigne , fanz eftre Mesfaic afcunment par
afcuns des Subgiz , Amys , Alliez, ou Adherentz du dic Adver-
laiie :
Ec touz les Chofes defufdites, & chefcune d'ycelles, quant at-
tient a la Partie de mon dit Seignur , Fere , Tenir, Garder, &
Acompiir de noltte loial poair, Nous Promettons & Jurois en
noltre propre & pnve Noun, fur les Seintz Evangelies de Dieu,
lanz fraude ou mal engin :
Et auxi avons Ottroie & Acorde, Ottroions & Acordons par
ces Prefentes, que par afcun Mesfait, accemptac, ou Encreprife,
ii aicuns encrevenoienc (que Dieu ne voillcj concres les Chofes
delutdices, ou afcune d'ycelies , pur ce ne ferronc ou purronc es-
tre cenues les dites Trieues , Seurtees, & Abftinences enfrainces
ou Rumpues ; mes demureront , toucz jours , eii lour force &;
vercue, le dic Temps duranc;
Ec ferronc Reparer couces les Accempcaces & Mesfoices , & re-'
meccre en Eftat due, fi afcuns eltoient faitz au concraiie, par les
Confervatours des dites Trieues , Seurtees , & Abftinences, les
queux Nous Nomons & Elifons ,
Pur les Parties de Picardie & de V/a7idres, Monfieur Gui//iam de
Beauchamp Capitein de Caleys , Monfieur Jo/oan Drayton Capi-
tein de Guynes, & Monlieur Efmon de /a Po/e, Chivalers,
Pur les parties de Normandie, Monlieur Wd/iam de Wyndefore,
& les Deputez ptir le temps elleantz,
Pur les parties de Bretaigne, Monlieur Thomas Pcrcy Chivalen
Johan * Norbury, Richard Fodry^igay , & Robert Bu/non, * Vlh
Pur les parties de Guyen, /e Senejc/oa/ de Guyen , le Capta/ de Bu- 411. '
che, /eSire Lejparre, /e Sire de Mucidan, Sire deDuras, Monfieur
Jo/oan de Pomers Senefchal de Landes, & /e Maire de Burdcux,
En les Paiis fufJites , li bien par Meer , come par Terre, &
chefcun de eux en lour Partics,
En Tefmoignance de ce a ces Prefentes Nous avons fait mec*
tre noz Sealx.
, .^'^"- a Len/ynghem le xxvi. Jour de Januer TAn de Grace
iVLlle Trois Centz Quatervingtz & Tierz.
De Treugis Prodamandis.
D EX, diledlo Confanguineo & fideli fuo, Henrico dePercy Co- Ann. D*
■TV miti Northumbrise , Admirallo fuo FIot£ Navium verfus 1384.
partes BoreaJes, vel ejus Locumtenenti , Salurem. An. 7.
Mandamus vobis , firmiter injungentes , quod, vifis Prcefenti- ^- ^-
bus , Treugas , inter Nos & Adverjanum noftrum Francix cap- Franc. •f,
tas (quarum quidem Treugarum Tenorem , una cum Prasfenti- R.'i.rrt.
bus, fub Magno Sigillo noltro, vobis mittimus Exemplificatum) 8-
in iingulis Portubus & Locis , infra Admiratum veftrum , ubi
expedire videritis , ex parte noftra Publice Proclamari & Teneri
feciatis, juxta Formara Treugarum earuradem; Et hoc nullatenus
omittatis.
Teite Rege apud IVeftmonafterium vi. die Februarii.
Confimile Breve dirigitur, diIe>So Confanguineo & fkieli Re-
gis, Ed-wardo Courtenay Comiti Devonix Admirallo Flotx Na-
vium verfus partes Occidcntales ; fub eadem Daca.
REX, Majori & Vicecomitibus Londonitc, Salutem.
Formam Treiigarum , incer Nos & Adverfarium noj/rum
Francia capcarum , vobis niittimus in quadam Cedula, PriClenci-
bus incerclusa, Mandantes quod ftatim, vilis Prv-fentibus, Treu-
gas illas, in fingulis locis, infra Civitatem prxdidbra , & Subur-
bia ejufcleni, ubi expedire videritis, ex parte nofcia, publicePro-'
clamari & Teneri faciatis , juxta Tenorem carumdem ; Ec hoc
nullatcnus omittatis.
Tefte ut fupra.
RE X , dilefto & fideli fuo , Simoni de Bure/y Conftabulario
Caftri fui Dovorriic , & Cuftodi Quinque Portuum fuorum,
vel eius Locumtenenti Salutem.
. X2 For-
i<54-
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. Fortnam Treugarum, inter Nof & AJverJarium noftrum Fran-
1384. cia captarum, vobis mittimus in quadam Cedula, Pr.^fentibus iii-
Ric. 1. terclusd; Mandantes quod ilratim , vilis Praefentibus , Treugas il-
Jas in fmgulis Portubus & Locis, infra Libertatem QuinquePor-
tuum prxdictorum, ubi expedire videritis, publice Proclamari &
Teneri faciatis , dfc ut fupra.
Teite ut fupra.
R^
EX, Vicecomiti Kantiae, Salutem.
Formam Treugarum , inter Nos & Adverfarium noftrum
Francia; captarum , tibi mittimus in quadam Cedula , Prsfentibus
interclusa; Mandantes quod ftatim, viiis Prxfentibus , Treugas il-
las in fingulis Civitatibus , Burgis , Villis Mercatoriis, Portubus,
& Locis infra Ballivam tuam, ubi expedire videritis, ex parte no-
ftra, publice Proclamari & Teneri facias, juxta Tenorem earum-
dem ; Et hoc nullatenus omittas.
Tefte ut lupra.
Confimilia Brevia diriguntur fwgulis Vicecomitihus
fer Angliam.
tour des Trieues, e^c. ut fupra ufque ihi^ felonc la fourme de mes- Ann. D.
mes les Trieues, e^ /««cy/fj i?8+-
Donantz & Commettantz, a vous, & a voz Deputez, par V02, Ric 2.
a Faires en celle Partie, par le Tenour de ces Prefentes, Poair &
pleine PoiiTance de ycelles Trieues, es Parties de Normandie ,Tc-
nir & Garder, (^c. ut fupra ufque ibi, fi nulles y foient, ^ tunc
fic, Vous & voz, ditz Deputez, Cognoifez & Enquerez fomere-
ment & de plein, fanz long * Proces, de tout ce que par noz * VIL
ditz Subgitz, & autres de noftre Partie, ou afcun de eux y avie- 413.
gne ifTint eltre Faite ou Attempte contre les ditz Trieues ( que
Dieu ne voille) Vous & voz, ditz Deputez,Reparez & facez, Re-
parer , ^c. ut fupra ufque ihi , entendent diligeanment , <^ tU7ic fic ,
Vous & voz ditz, Deputez & chefcun de vous en fefantz, ^c. ut
Jupra ufque ihi, ent ferront requis, dr tunc fc, par Vous & voz
ditz Deputez, de par nous, ^c. ut fupra.
Don. ut fupra.
De Treagis , in yit^mtania , Proclamanctis.
R
T)e Confervatoribm Treagarum Conjiitutis.
Ann D. T E Roi a , noz cheres & foialx, Tloomas Percy, Johan Nor-
j,g,. J-i hury, Picbard Fodryngay , & Rohert Bukton, Saluz.
An 1 Savoir vous faifons que Isous,
R. 1. Confiantz, plaincment de fens, loialte,& avife de vous, & ches-
Jhidem. cun de Vous,
m 9 * Vous avons Fait & Ordene, Fafons & Ordenons , Conjerva-
* V 11. tours des Trieues , prifes & accordez. par noz Meflages & les Mes-
411. fages de noftre Adverjaire de France, de raudonte de Nous &de
noftre dit Adverfaire , entre nous, pur Nous, noz Gentz, Sub-
eiz, Allicz, & BeneveuUantz , & noftre dit Adverfaire , pur Lui,
fes Gentz , Subgiz , AUiez, & Beneveullantz , felonc la Fourme
de mefmes les Trieues :
Donantz & Comettanz a Vous , & chefcun de vous, par le
Tenure de ces Prefentes, Poair & plein Poiffance de icelles Tri-
eues , es Parties de Bretaigne , Tenir & Garder, en toutes lour
Articies, par touz noz Subgiz & autres de noftre Partie , fanz les
enfreindre, ^, ^ , . „
Et que des Attemptates & autresChofes, fairz, contre ycelles,
C nulles y foient, vous Cogneifez, & Enquerez, fomerment & de
plain , fanz long Proces ,
Et tout ce, que par nox Subgitz, & autres de noftre Partie, ou
afcun de eux, vous troverez ilTint eftre fait ou attempte contre les
ditesTrieues (que Dieu ne voille) Reparez, ou facez Reparer &
RedrelTer, fanz delay, & Remettre en Eftate due, en Conftrai-
gnant a ce noz ditz, Subgiz, & autres de noftre Partie, que il ap-
partiendra , par Prife de'Corps & des Biens , & par toutes autres
Voies & Remedes covenables ,
Et de Requercr & faire Requerer la Partie de noftre dit Adver-
faire , & tourz autres , as queux il appartiendra , par force de mes-
mes les Trieues,de Mander,Redreller & duement Reparer toutz
maneres des Attemptarz &Mefprifions, fi nuUes y foient faitz,par
mefme noftre Adverfaire, fes Genz, Subgiz, Alliez , & Adhe-
rentz quelconques, envers nous, noz Genz, Subgiz, AUiez, &
Beneveullantz. quelconqes , iibien par Terre , come par Meer ,
contre la Fourme des Trieues avantdites (la Fourme des queles
Trieues Nous vous envoions Exemplitie defouz noftre GrantSeal)
vous Mandantz que icelles Trieues vous facez Publier & Tenir
plainement , felonc le Tenour d'icelles :
Et, en outre, nous Mandons & Comandons as toutes les Pre-
lates, Nobles, & Cominaltes des Citees, Villes, Chafteux, For-
terefces, &Lieux, & touz nozMiniftres, Officers, & autresnoz
Subgiz & Obeifancz, , de quelconque ellate , condicion , ou degre
q'ils foient, es Parties avantdites , fur Forfaiture de quantque ils
purront forfaire envers Nous, q'ils & chefcun de euxObeiirent&
Entendentdiligcanment a vous, & chefcun de vous, en failantz&
parfournantz la Confervacie des Trieues avantditz , felonc la Te-
nure d'icelles , iicome a chefcun de cux il appartiendra , ou ils ent
ferront requis par vous depar nous.
En Telmoignanee de quele chofe Nous avons fait faire ceftes
noT. Lettres Patentes.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Paleys
de Wejim. le viii. Jour de Feverer, TAn de noftre R^ne Septis-
me. ^ , ,
Per ipfum Regem ©• Conciltum.
EN mefme la manere font Faitz & Ordeignez William de Beau-
cbanip Chivaler Capitayn de Caleys, Joban Drayton Chiva-
ler Capitayn de Guynes, & Ejmon de la Pole Chivaler, & ches-
cun de eux, Confervatours de Trieues es Parties de Picardie &
Flandres.
Don. &c. ut fupra.
EN mefme le manere font Faiti & Ordeignez le Senefcbal de
Guyen por le temps efteant, le Capitane de Buche, h Sire de
Lejparre, le Sire Mucidane, le Sire de Duras, Joban de Pomers,
Senejchalde Landes, & le Maire de Burdeux , & chefcun de eux,
Conjervatours des Trieues es Parties de Guyene & les Parties cppo-
fites.
Don. &c. ut fupra.
LE Roi a, noftre chere & foial, William de Wyndefore, Sa-
lutz
Savoir vous faifons que Nous ,
Confianrz pleinement de voz fens, loialte, & avifement,
Vous avons Fait & Ordene, Faifons & Ordenons, Cmferva'
EX, Dilefto & fideli Militi fuo, Nicholao de Dagworthy ac, Ann. D.
diledfo Armigero fuo, Rohertode Cholmejle, Salutem. i?^^-
Sciatis quod N^os, An.-j.
De fidelitate & circumfpedione veftris plenius confidentes, ^"^- »•
Aifignavimus vos, conjundfim, & divilim, ad Proficifcendum , ibidem.
in Nuncium noftrum, verfus partes Dominii noftri Aquitanix,ad ">• 7-
Treugas , inter Nos ex una , & Adverjarium noftrum Francia ex
altera Parte, initas & firmatas, Ligeis & Subditis noftris Dominii
noftri proediiti Notificandum , Publicandiun , & folempniter Pro-
clamari faciendum,
Et ad Treugas illas , juxta Formam earumdem , inviolabiliter ex
parte noftra Teneri & Obfervari Praecipiendum , prout vobis cx
parte noftra plenius eft Injundtum ,
Et ad omnia & fingula, circa Pracmiffa neceflaria, Faciendutn
& Exequendum, prout melius videritis expedire;
Et icieo Vobis Mandamus quod circa PrasmifTa diligcnter In-
tendatis , & ea Faciatis & Exequamini in forma praedidfa,
Damus autem Senefcallo noftro Aquitaniae , & Conftabulario
noftro Burdegalae , ac aliis Fidelibus & Ligeis noftris , Dominii
noftri praedidti, Tenore Praefentium, in Mandatis quoaVobis,&
alteri veftriim , tanquam Nunciis noftris , in Executione Prae-
mifTorum , Intendentes finc , Confulentes , & Auxiliantes prout
decet.
In cujus, &c.
Dac. apud Weftm. duodecimo die Februarii.
Per ipjum Regem ^ CoHtilium^.
De CoKcittUH , fro GalUcis ad Scotiam profe5l/tris.
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, Cuftodibus Marchiarum j Ann.D.'
•^^ &c. adquos, &c. Salutem. 1384.
Sciatis quod fufcepimus in Salvum & Securum Condu£him no- An. 7.
ftrum, ac in Protedtionem , Tuitionem, & Defenfionem noftras r. 2.
fpeciales, Guychardum Marejey Militem, ac Duos alios Milites , 'Branc. 7."
JVIagiftrum PetrumFrifevell Clencum , Confiliarios Adverfarii no- r. 1, m.
ftri Franci.e , Johannem Champeneys Servientem ad Arma , & 1 1 .
Quadraginta alias Perfonas Gallicas , Equites vel Pedites, de eo-
rum Comiiiva, veniendo, tam per Terramj quam per Mare,in
Regnum noftrum Angliae, in eodem morando, & per idem Re-
gnum noftrum in Scotiam tranfeundo , & exinde revertendo , &
per Regnum noftrum prxdidum , per Terram , & per Mare,
verfus partes Franciae redeundo, necnon Equos, Monetam, Res,
& Hernelia fua quaccumqucj
Et ideo vobis Mandamus , drc. ut in Similihus de ConduSiu £./-
teris.
In cujus , &c. ufque ad Primum Diem Junii proximo futurum
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xiii. die Februarii.
Per ipfum Regem c^ ConftUum.
* De Mefprijionihus in Exercitu cum Epifcopo Norwicenji. * yjy
R'
414.
EX Vicecomiti Norfolciae & SufFolciae Salutem. Ann. D.
Cum, _ 1384.
Ad Inftantiam Communitatis Regni noftri Anglix , in ultimo jin. 7.
Parliamento noftro, objedlum fuiffet contra Willtelmum de Elm- r_ ^.
ham Chivaler, quod ipfe, dum in Partibus tranfrnarinis , in Exer- clau/. 7.
citu noftro, cum Venerabili Patre Henrico Efijcopo Noriuici , ad r.i.w.
Vadia noftra, nuper extitit, Tria Milia «^ ^adri?tgentos francos ,0.
Auri , de Inimicis noftris Franciae , colore quorundam Tradla-
Cum Inimicis noftris praedidis, per ipfum & quofdam aliosLi-
geos noftros , de Comitiva fua , abfque Licentia & Manaato no-
ftris, vel Locum noftrum tenentis ibidem, temere initorum , &
Audtoritate propria firmatorum ,
Ac alio modoj IUicito & inhonefto,
Habuic & recepit , r^ n r,-
Quodquelpfe diverfas alias Mefprifiones , quae m Deftrudlio-
nem & Difperfionem Excercitus noftri praedidti exprefse redunda-
re dinofcuntur, fecit & fieri procuravit, ■'
Prxfatus Willielmus certas Rationes, in Excufationem fui, de
PrxmiiTis ibidem tunc dedit, in pr.rfentia noftra, qux minus fuf-
ficientes & omnino inyalidae in didtoParliamenco repucac» fuerunc
&;adjudicat3e,
ET ACTA PUBLldA.
•VII.
Per quod, de affenfu Magnacum & Procerum Regni noftri, ac
aliorum de Concilio noftro, in Parliamento prxdiito nobis affi-
ftentium, confideratum extitit quod prjefams Willielmus Nobisde
Pecunia prsdidta, tanquam ad nos de jure pertinente, integre fa-
tisfaciat indilate, quodque Prifonx noftras, proMefprifionibusfuis
prsediftiSjCommittatur, & inde redimatur ad voluntatem noftram,
habito refpedu ad Qualitateni & Quantitatem Delifti, prout in
Recordo & Proceffu, inde in dido Parliamento habitis, plenius
continetur,
Tibi Praecipimus quod didlos Tria Milia & Quadringentos
Francos Auri de Terris & Catallis ipfius Willielmi, in Balliva tua,
fine dilatione, fieri & levari, & Nobis inde ad Scaccarium no-
ftrum , citra Quindenam Pafchse , proximo futuram , vel in eadem
Quindena ad ultimum , integre refponderi facias in forma prae-
dida,
Et nichilominus praefatum Willielmum , ubicumque infra Baili-
vam tuam inventus fuerit, Capi, & coram nobis & ConciJio no-
ftro falvo &c fecure Duci facias, Ita quod habeas Corpus ejus ibi-
dem , ad Quindenam praedidlam , exinde Prifonae noftras commit-
tendum, in eadem moraturum quoufque Finem & Redemptionem
nobifcura fecerit in forma praedidta; Et habeas ibi tunc hocBreve.
Tefte Rege apud Wefimonafieriumy vi. die Martii.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis proPerfonis
fubfcriptis, &fub eadem Data; videlicet,
Vicccomitibus Londonix pro Willielmo de Farndon Milite pro
M. & cccc. Frmcis Auri.
Vicecomiti Somercetiae & Dorfetiae pro Thoma Tryvet Milite ,
pro M. ^ cccc- Francis Auri.
Vicecomitibus Londonias pro Henrico de Ferrers Milite , pro
Sex Milibus ^ §}uadrmgentis FraHcis Auri.
Vicecomiti Effexiac pro Raberto Fitx. Rauf pro cccc. Francis
'Auri.
REX Vicecomiri Buks, Salutem.
Cum Robertus de Foulmer Clericus, nuper Thefaurarius Ve-
nerabilis Patris Henrici Epifcopi Nor-wicenfis , dum idem Epifcopus
in Partibus Tranfmarinis cum Exercitu noftro extitit , de diverfis
Meiprifionibus, in Officio fuo praedidto, ibidem fadis, in fpeciali
iSjf
Weftmerlande, & de les compelier a venir&chivacherenDefens Ahh 15'
& Salvation des Marches, quant Meftir eft. 1,5. "
Item, de prendre Trieux, d'un mois ou Deux, oue les Ene- Ric 1
mys, li Luy femble profitable
Item, q'il poet mettre Gentz en les Chaftelx de Norham &
Werk folonc fa difcretion; favant la Dungeon al Governauncedel
Seignur ou de Coneftable.
Item , queles Fraunchifes de Lancaftre & Durefme foienc
chargez, par lourSeigneur, d'aftembler& de venir oue toutelour
Povaire, en Cas q'ils foient certificT,, par le dit Count qui Sege
par les Enemys foit mys a afcun Chaftell du Ligeance noftre Sei-
gneur le Roy, ou qui Roiall Povare des Enemys entre Roialme
dEngleterre.
It e m qui fArcevefque d^Ever-wyk, les Eve/ques de Durefi>ie
& Cardoill foient fembleablement Chargez d'allembler& veniroue
lour Clergie & Povaire.
Item , que Monfieur Thomas de Percy foit Refidaunt en les
Marches, en Afforcement de fon Frifire, durant les Sys Semaigns
Sufditx, fi unSeignur d'Eftace ne foit envoiez, el meen temps, ea
Eide du dit Count,
I T e M , fi Accorde ne fe preigne parentre le Confeil noftreSei-
neur le Roi & ceux qui vendrount de par le dit Count ; devant le
fyne du Maj^ prochein, pur laGardure Tun Marche ou del autre,
ou que les Conditions fufditz, ne lui foient Tenuz, q'il foit quite-
ment Defchargez.
Item, que les vi. d. du Livre, & \\. f del Tonell, grauntez
purlaSauf GardedeMere, fibien enLoundres, come aillours , en
TAdmeralte du Northe, foient Defpenduz fur le Northe Mere en
Grevaunce de noz Enemys & Defence du Roialme.
I T E M , que ceftes Endentures foient ratifiez par le Seall du Roy
noftre Seigneur.
En Tefmoignance del queux Chofes les Parties fuifdites entre-
chaungeablemenc ont mys lour Sealx , les Jour , Lieu , & l'An
fuifditz.
de ^inque Milibus Francorum ,
Ab ' ■ ■ ■ " ■ "
Inimicis noftris Franciae , per Tradacum illicitum , & No-
bis ac Exercitui noftro praedidto dampnofum & nimis praejudicia-
lem , abfque noftro vel Locum tenentis noftri ibidem mandato vel
Licentia;, receptis, & per eundem Robertum , praeter & contra
voluntatem acMandatum ipfius Epifcopi, detentis & concelatis,
In ultimo Parliamento noftro fuerit allocutus,
PraefetufqueRobertus dePraemiffis, fibi obje^Sis, minime feex-
cufaverit ,
Per quod, de aflenfu Procerum & Magnatum, ac aliorum de
Concilio noftro, Nobis ibidem mnc affiftentium, confideratum
extitit quod praefetus Robertus nobis de Pccunia illa (quam penes
fe, praeter modicam Summam inde, quam inNegotiis prsedidtiE-
pifcopi expendidit , ficutdixit, integre habuic,) * fatisfaciat indila-
te, quodque Prifonae noftrae, pro Mefprifionibus fuis praedidtis,
committatur, ibidem moracurus quoufque pro Deliberatione fuaa-
liter duxerimus ordinandum , prout in Recordo & Proceffii , inde
in Parliamento praedidto habitis, plenius continetur,
Et, quia idera Robertus nobis de Pecunia illa nondum fatisfecit,
Tibi praecijpimus quod didta Quinque Milia Francorum de Terris
& Catallis ipfius Roberti, inBalliva tua, fine dilatione, fieri &Ie-
vari , & Nobis inde ad Scaccarium noftrum , cicra Quindenam
Pafchae proximo futuram, vel in eadem Quindena ad ulrimumjin-
tegre refponderi facias in forma praedidta ,
Et nichilominus prxfatum Robertum, ubicumque ipfum infra
Ballivam tuam invenire poteris, Capi, & coram Nobis & Conci-
lio noftro falvo & fecure duci facias; Ita quod habeas Corpusejus
ibidem, ad Qyindenam praedidlam, exinde Prifonae noftrce com-
mittendum , in eadem moraturum quoufque de Pecunia praedidta
Nobis Satisfadlum fuerit, & aliud pro Deliberatione fusi duxerimus
ordinandum ; Et habeas ibi cunc hoc Breve.
Tefte ut fupra.
Super Prxjidio cfr Regimine Marchiarim Scotia.
Ann. D. T E xxiii. Jour d'Aprill, Tan de Regne le Roy Richard.,
1384. A-^ Second puis k Conquefi , Septijme , accorde e s T , <» Du-
An. 1 ""
R. 2.
Scot. 7
refme.)
Parentre le puiftant Prince, Roy de Caftille (^ de Leon ,
Duc de Lancaftre, & Lieutenant noftre trefredoutc Seigneur le
B.i.w.i. Roy es Marches d'Efcoce, d'une Part, & Henri de Fercj, Counc
de Norchumbre, d'aucre Parc,
P r I M E r E M E N T , que Ic dic Counc Demurrera es les Coun-
teesdeNorthumbre, Cumbre ou fur lesMarches, delprimerjour
de May, tanque le xi. de Juyn prochein, pur faire lebien q'ilpoet
en Defence & Governaunce des Marches, del Ville de Berwyck,
del Chaftell de Cardoille, & de Grever les Enemys, Parnant pur
le dic cemps, fibien pur fon Regarde, come pur Garnyfonsdes
Ville & Chaftell fuifdlcT, & del Chaftell de Roxburgh, laSomme
de Quatre Milles Livres (c'eftaffavoir) en Meyne , & devanc le
derrein jour de ceft Mois d'Aprill , M. DCLXVI. /. xiii. / iiii. d,
& duRemenanc il ferrapaiez enNoefchaftellfurTyne, lexv.jour
de Maii prochein.
I T E M , le dic Counc avera Pouaire fufficianc, par Pacente , pur
Arraiere les Gentz des Countez. de Northumbrc, Cumbre, &
* De Voto tmdi ad Terrant SanElam.
D EX univerfis & fingulis, Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa-
^^ lutem.
Confiderantes Grandem Devorionem, quam, diledlus & fidelis
nofter, Thomas deRoos de Hamelak habet ad proficifcendum pere-
gre verfus Jerufalem,
Quam quidemPeregrinationem, a diu cft, idemThomas vove-
bat,
Ac MagnumRemorfumConfcientise, quem inde habet, quous-
que Votum fuum prasdidtum perfecerit,
De Gratia noftra fpeciali, & ad inftantem Supplicarionem ipfius
Thomae, Conceffimusei quod ipfe, verfuspartesprsedidtasj pere-
gre proficifci poffit, abfque Impedimenco noftri velHseredumno-
ftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Claryndon^ Quarto dic Maii.
Per Literam de Signetoi
De Pardonatione fttper Mefprijionihus antediBis.
n EX Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
'•^ tem.
Sciatis qubd,
Cum , ad inftantiam Communitatis Regni noftri Angliae , in ui-
timo Parliamento noftro , apud Weftmonafterium tento , objedtum
fuiffet contra Williehnum Elmham Miiitem, quod ipfe, dum in
partibus Tranfmarinis, in Excercitu noftro, cum, Venerabili Pa-
tre , He?trico Epifcopo Norivici , ad Vadia noftra , nuper exticic ,
Mille & Qyadringentos Francos Auri de Inimicis noftris Francia;,
colore quorumdam Tradtatuum,
Cum Inimicis noftris praedidtis , per ipfum, & quofdam alios
Ligeos noftros, de Comitivafua, abfque Licentia &Mandatono-
ftris, vel Locum noftrum tenentis ibidem , cemere initorum, &
Audtoricate propria firmatorum ,
Ac alio modo illicito & inhonefto habuit & recepit,
Quodque ipfe alias Mefprifiones , qux in Deftrudtionem & Di-
fperlionem Excercitfis noftri praedidti exprels&redundaredinofcun-
tur, fecit& procuravit,
Praefatus Wilhelmus certas Refponfiones, in Excufationem fui,
de Prxmiffis, ibidem tunc dedit, in prxfentia noftra, qux minus
fufficientes & omnino invalidx in didio Parliamento noftro repu-
tatx fuerunt & adjudicatx,
Per quod, de ailenfu Magnatum& Procerum Regni noftri, ac
aliorum de Concilio noftro, in Parliamenco prxdidto, nobis affi-
ftenrium , confideratum exritit quod prxdidtus Willielmus nobis
de Pecunia praedidta, tanquam adNos de jurc pertinente, incegr«!
facisfacerec & indilace ,
Qyodque Prifonx noftrx pro Mifprifionibus fuis prxdidtis com-
mitteretur, & inde redimeretur ad Voluntatem noltram, habitore-
fpedtu ad Qualitatem Delidti , prout in Recordo & Proceffu , inde
in didto Parliamento habitis , plcniiis continetur ,
Nos , de Gratia noftra fpeciali , PARDdNAViMUs prafata
Willielmo Mefpriliones prxdidtas , ac Captionem CorporiS fui , &
Imprifonamentum prxdidtum , necnon Redemptionem qux ad Nos
ab ipfo perrinet ex caufis fupradidtis: ita femper quoddedidtisMil-
le & QLiadringenris Francis Auri Nobis refpondeat adScaccarium
noftrum, adTerminos inter Concilium noftrum & prxfatumWil-
iielmum concordatos, abfque dcfedtu quocumque;
Provifo femper qu6d prxfens Pardonauo noftra ad dictam Sum-
X 3 ttaxa
* vn:
4.16.
Ann.D;
1384.
An. 7.
R. l.
Franc. 7,
R. i. m.
4-
Ann. D;
1384.
An. 7.
R. 2.
Fat. 7,
R. 2.p.2,
m. 2.
i66
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. mamdumtaxat fe extendat, & nonad aliasSummas, fi quas rece-
1584. perit ex caufis praemifns, velaliqua earumdem, „ „ ,.
Ric. 2. De quibus fumrais ii quas fic recepent, ultra MiUe & Qi.iadnn-
gentos Francos proedicflos, volumiis, prout juftum fuerit, refpon-
deri, non obftante Pardonatione fupradiaa.
In cujus, &c. .
Tefte Rege apud Civitatem Nov^ SariiM, decimo quarto die
Maii. , „
Per Breve de Privato Sigiilo.
• VII.
427.
* De non permittendo EpifcopMm Menevenfem Hti certis
Libertatibm er Francheftis.
Ann. D. R EX, diledo & fideli fuo, Simoni «^? BKr/e/ Jufticiario fuo Suth-
1284. ^^ walliK, Salutem.
An.T. Cum nuper Ratificaverimus & Confirmaverimus , Venerabili m
S. 2. ' Chrifto Patri, Epifcopo Meneve?ifi certas Franchelias & Libertates,
cUuf. 7. qux Eccleiix Menevenfi per Nobiles Progenitores noltros con-
8. i.m. ceffae fuerunt & confirmatx,
7. Et, licet intentionis noftrae nunquam extiterit prsfato Lpifcopo
concedere vel confirmare aiias Franchefias & Libertates , quam per
didtos Progenitores noftros conceiTx fuerant , ficut priediiStum
eft
I^rxdidus tamenEpifcopus,colore didaeConfirmationisnoftrae,
aliis utitur Franchefiis & Libertatibus , Nobis & Coronae noftrae
praejudicialibus , & aliter quam ex ratione polTet , per Conceftlo-
nes & Confirmationes Progenitorum noftrorum praedidorum , lic-
ut fumus informati,
Vobis igitur injungendo Mandamus quatinusFranchefias, Liber-
tates, & Cuitumas noftras confervari faciatis, modoquo antehxc
tempora fieri confuevit, Confirmatione noftra praedidta non ob-
ftante :
Non permittentes ipfum Epifcopum quicquam , in Prxjudicium
noftrum, facere vel excercere largiiis, quam ratione faccre debeat
per didas ConcefiTiones & Confirmationes Progenitorum noftro-
rum praedidorum.
Tefte Rege apud Civitate?n Nove Sarum, decimo quarto die
Maii.
FerBreve de Privato SigiUo.
Fro CardinaU de Naples , fuper Prahenda Cambiata.
Ann. D. p EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1^3^. IV Quia, Venerabilis in Chrifto Pater, CarJinaUs deNaplesm-
An. 7. per, ob Reverentiam Rogatus noftri , Praebendam de Bukyng-
R. 1. ham, in Ecclefia Cathedrali Lincolnienfi, ad opus, diledi Clerici
Vat.T. noftri, Johannis Bacun. Secretarii noftri, dimifit,
R. 2./. 2. Conceffimus eidem Cardinali Licentiam habendi Praebendamde
«». «i. Coryngham in Ecclefia praedidta,
De qua quidem Prxbenda de Coryngham Dominus Summus
Pontifex ipfi Cardinali providit , ut accepimus ,
Et quod quicumque Ligei noftri, qui voluerint, Procuratores
ipfius Cardinalis , ad Fruftus & Proficua ejufdem Prxbendae de
Coryngham, nomine ejufdem Cardinalis, capienda & recipienda,
fore poffint.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Civitatem Nova Sarum , decimo quarto die
Maii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Super Pr<eJidio Marchiarttm Ratificatio Regis.
Ann D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,g< ' fv Inspeximus partemcujufdam iNDENTURiE,
An 1. Inter , cariftimum Avunculum noftrum Johannem Regem Caffel-
K 2 U & Legionis Ducem Lancaftrix & Locum noftrum tenentcm in
Scot 7 Marcheis Scotix, & Henricum de Percy Comitem Northumbrix
R. 1. OT. F A c T ^E , & fub Sigillo prxfati Avunculi noftri SiGlLLATiE,
1. In hxc verba.
Le xxiii. jour d^April TAn de R^ne le Roy Hichard Second
puis le Conqueft, &c. ut de Dat. ^radiila, & tuncfic,
Nosautem Indenturam prxdidam , ac omnia contenta
in eadem, Ratificamus, Approbamus, & per Prx-
fentes Confirmamus.
Incujus, &c. ,.»*••
Tefte Rege apud Novam Sarum., decimo fexto die Mau.
Per Concilium.
• VII.
418.
* Pro Cardinali Tituli SanEli Sixti Prabendario de
Brampton.
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i:j8+. Sciaris quod,
jf„\y Ciim Dominus Summus Pontifex de Prxbenda de Brampton, in
R. i/ Ecclefia Cathedrali beatx Marix Lincolnienfis , nuper in Curia
p^f 1 Romana, per raortem Philippi , tituli Saniite Sufanna: Prcsbiteri
R.i.p.i. Cardipialis, vacante, Reverendiflimo in ChriftoPatri, Lucte tituli
^' j ' San&i Sixti Preshitero Cardiuali providerit ,
Sicut per Literas BuUatas prxfati Domiai Summi Pontificis ,
quasProcuratoresdicSiCardinalis tituli SandiSixti penes fehat)entj Ann. D.
ut afferunt, plenius poterit apparere, 1384.
Nos, Ric. 2.
De Gratia noftra fpeciali, & ad Supplicationem , dile£ti & fi-
delis noftri, Hugonis Comitis Stajfordiie, necnon ob Affeitionem
quam idem Cardinalis tituli Sandi Sixti erga Nos & Noftros
gerit, prout fumus informati,
Conceflimus & Licentiam dedimus eidem Cardinali tituli San-
6ti Sixti quod ipfe , per Procuratores fuos prxdidtos , Pofleffio-
nem diftx Prxbendx , virtute diftarum Literaium Apoftolica-
rum , nancifci & continuare , &c. prout in ejujmodi de Licentia
Literis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Civitatem Nova Sarum , vicefimo fecundo
die Maii.
Per Breve de Privato Sigillo.
i
Pro eodem Cardinali, Prabendario de Colloifiche.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann.D:
^^ Sciatis quod, i3^4-
Cum Dominus Summus Pontifex de Prxbenda de Collewiche, ^>- 7-
in Ecclefia Cathedrali Lichefeldenli , nuper in Curia Romana , R- i-
per Confccrationem , Venerabilis in Chrifto Patris, Roberti Epi- Pat.j.
jcopi Londonia in Epifcopum ibidem , vacante , Reverendifllmo R.^.f.z."
in Chrifto Patri , Lucie tituli Satt&i Sixti Preshitero Cardinali m. 6.
providerit , ficut per Literas Bullatas praefeti Domini Summi Pon-
tificis , quas Procuratores didti Cardinalis penes fe habent , &c.
prout in priediila Licetitia.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Civitatem Nova Sarum, vicefimo fecundodie
Maii.
Per Breve de Privato Sigillo.
De TraBando cum illis de Flandria.
LE Roy a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront,Sa- A*.D
lurz,. 1384-
Savoir vous fafons que nous, An. ^.
Confiantz au plein de fens , lealte , & avifamenrz, de , noz K- ^-
Trefchiers Uncles, Johan Roi de Caftell & de Leon Duc de Lan- F'''»'^- 7-
caftre Senefchal , & Thomas Conte de Bukyngham & d^Ejfex Co-i R. z. m.
neftable, d'Engleterre , 3«
Avons DoneT. & Commys, Donons , & Commettons a mes-
mes noT. Uncles, jointement , & feveralment , Audtorite , Puis-
fance,& Mandement, efpecial & general, tant pur Nous,come
pur toutx noz Subgiez, Roialmes, Terres, Paiis, & Lieux, de-
cea & dela la Meer , de Aflembler , Traiter , & Parler ovefqne
le Conte de Flandres , & les bones Gentz de Trois Bones Ville^
de Flandres, & ceux de la Frye, & toufz. autres , eantz, interes-
fe ou Poair fiifficiant a Traiter pur la Paiis de Flandres , ou o-
vefque lour Meflages, Deputez, Procureurs, & Commiflairs e-
fpecialx, eantz de eux fuflSciant Mandement , jointement , & fe-
veralment , fur toutes les Queftions, Contentions , Riotcs , Dis-
cordes , & Debati , meuz, & demenez , ou a movoir & deme-
ner, parentre Nous & noz SubgieT,, d'une part^ & Je dit Con-
te de Flandres , & les ditz Gentz de Bones Villes , & ceux del
Frye, & les autres, eantz Interefle ou Manderaent aTraiter pur
la Paiis de Fiandres, d'autre part jointement, & feveralment, en
commun , ou en efpeciaj ,
Et les ditz Debatz , Difcordes , & Contencions Refourmer ,
Redrefl^er, & Appaifer, & fur eux & chefcun d'iceux Tranfiger,
Compofer, Accorder, ^
* Et a Demander & Receiver Redrefce , Reftor , & Amen- * VII.
dement de touz les Damages, Outrages, & Mefprifes, que ledit 419.
Conte de Flandres , ou ceux de dite Paiis de Flandres , jointe-
ment , & feveralment , en general , ou en efpecial , ont fait at-
tempte , ou mefpris encontre Nous & noz Subgitz quelconqes,
par Meer, ou par Terre,
Et tout Defaut , Mefprifion , Damage , ou Meff^it contre
ceux de Flandres , que a Nous , ou a noz Subgiez , purra eftre
loyalment furrays , dc Refourmer , Redrefler , Appaifer , & de
Bailier, & Faire, pur Lieu & Temps, Reftitucion , Reftor, &
Amendes tielx come il appartiendra a Faire pur noftre Partie,
Et de Prender, Accorder, & Rcceiver, Trieues & Soeft"ran-
ces de Guerre , pur Nous , noz Subgiez , & noftre Partie , o-
vefque le dit Conte de Flandres , ou la Paiis de Flandres , join-
tement , ou feveralment, a Tcrme que purra eftre entre Accor-
dez,
£t fur quantque ferra Traite , Parle, Tranfige, Corapofe, Pa-
cifce, & Accorde, pur Nous, & noftre Partie , de Ottroier &
Doner Caucions, Obligacions, Seurtees, & Promefles , les meil-
leurs que I'en favera ou purra devifer , les quels Nous volons a-
voir tiel Eff^ect, Vi.i^our, & Fermetee come fi Nous les euflions
Donez & Fait en noftre Propre Perfone,
Et de Faire, Prendre , & Accorder toute bone Paix , & Ac-
corde, & auxi toutes maneres de Liges, Alliances, Amiftes, &
Confederacies, honeftes & refonables , ovefque le Conte & les
Gentz de Bones Villes & tout la Paiis de Flandres fuifdites, join-
tement, & feveralment, perpetuels , ou temporels, a meux que
purra eftre fait, ordeine, & devife en celle Partie,
Et de Prendre fur ce toutes Caucions, Obligacions, & Seur-
tees, les meilleurs q'ils faveront devifer,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Accomplir, pur Nous &
noftre Partie, tout quantque a Faire & meftier ferra en tieu Cas
(ouelesDependences, Incidentz, Emergentz, & Connexes) fup-
pofe que plus efpecial Mandement en ferroit requis.
ET ACTA PUBLICA.
167
Ann. D. Et Promettons, loialment & en bone foie, avoir & tenir, touz
138+. jours, Ferme & Agreable, & Accomplier & Parfaire quanrque
Ric. i. Treite , Parle , Accorde , Pacifce , Compofe, Ordeine, Devife,
oa Fait ierra par noz ditz Uncles, ou Tun de eux, fi avant come
a Nous appartient,
Et de Ratifier, Agreer, & Approver, toutes les Chofes avandi-
tes, & che(<;un d'icelles, & leur Dependences , fur Caucion &
Obligacion de toutz noz Biens, prefentz & a venir, fanz jammys
feire ou venir, ou foeffrir, quantque en nous eft , eilre fait ou ve-
nuj en aucun temps, a Tencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a Kovel Saks-
iin, le Vint & Septifme jour de May , TAn de Grace Mille,
Troifcentz., Quatrevintz &c Quarte, &c de noftre Regne Septii-
me:
Par le Roi ^ foit Confeil en Tarlement.
'En mefme la manere font ajjignez mefmes noz Vncles a Trei-
ter es Parties dfFlandrcs, enterlejfant le Nom de Counte de Flan-
drez, , foux, mefme la Date.
Par le Roi Z^ fon Confeil en Parlement.
De Traiiaiido cnm j4dverfario Francia.
LE Roy, a toux ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
luz.
Savoir fafons que nous,
Pur Tonur & reverence de noftreSeignur Dieux,& pur efchuir
; refFulion de Sank Criftien , & les trefgrandes Mals & Damages
que , par Toccafion des Guerres entre Nous &c noftre Adverfaire
de France., font avenuz avant ccs heures a toute Criftiente,&vrai-
femblablement purront avenir de jour en autre, fi la dite Guerre
foit continuee,
Defirantz auxi Nous juftifier & noftre Querele devant Dieux &
tout le Mond, & noz Souzgiz mettre, quanque en Nous eft, en
Pees, Quiete, & Tranquillite,
£t auxi a les priere & requeftz que nous ont efte faites depar as-
cuns Perfones Notables; q'il Nous plerroit condefcendre & en-
cliner au bone Tretee du Pees ovefque noftre dit Adverfaire, &
Ordeigner depar Nous afcunes Parfones Notables , & par efpecial
un ou deux de noz Uncles , pur affembler ovefque * ks Gentz ,
que mefmes noftre Adverfaire envoieroit, de femblable Eftat, as
certeins Jours & Lieu, as Marches de Caleys, pur le Fait duTre-
tee fuifdite ,
Confiantz au plein de les loialtee , fens , avifementz , & difcre-
cions de, noz trefcheres Uncles, yohan Roi de Caftille c^ de Leon
Duc de Lancaftre, Senefchall, & TbomasCounte deBukjngham^^
dtEjfex Coneftable, d'Engleterre,
Mefmes noz Uncles, jointement, & feveralment, avons Con-
ftitutz , Ordeinez , Deputez , & Eftabliz , Conftituons , Ordei-
gnons, Deputons, & Eftablions, de noftre certeine fcience, par
ceftes noz prefentes Lettres , noz vraiz & efpecialx MefTages ,
CommifTairs, & Deputez pur le Fait du Trete du Peesfuifdite,
Et avonsDonez, & Donons, par ceftes Prefentes, a mefmes
noz Uncles, jointement, & feveralment, plein & franche Poair,
Auiflorite, & Mandement efpecial d'AfIembler ovefque quecon-
qes Commiffairs, Meflages, ou Deputezde noftre dit Adverfai-
re, eiantz fuffifant Poair de Lui en cc Cas, en touz Lieux & Pla-
ces ou bon femblera a noz dirz Uncles ,
Et de Trcter ovefque eux de bone, (inale, & vraie Pees & Ac-
cord, fur toutes Queflions, Debates, Difcordes, Guerres, &
Diflencions, que font ou purront eftre moevez parentre Nous ,
noz Roialmes, Subgirz, Alliez, Amys, & Adherentz d'une Part,
& noftre dit Adverfaire, fes Subgitz, Alliez, Amys, & Adhe-
rentz d'autre Part ,
Et d'Accorder, Tranfigier, Pacifcer, & Compofer, pur Nous
& en noftre Noun, fur toutes Queftions, Debates, Difcordes,
Guerres, Riotes, & DifTencions fuifdites, oue touz lours Arti-
cles, & Circumftances, Incidentz, Emergentz, Dependenrz, &
Conexes,
Et de faireBone, Loiale, Vraie, Ferme, & FinallePees, par-
entre Nous, noz Roialmes, Subgitz, Alliez, Amys, & Adhe-
rentz d'une Part, & noftre dit Adverfaire, fes SubgitZ, Alliez,
Amys , & Adherentz queconques d'autre Part ,
Et auxi de Treter, Prendre , AfFermer , & Affeurer Bones,
Vraies, & Loialx Trieues , & SoefFrances de Guerre , generales ,
ou particulers, pur Nous, noz Roialmes, Souzgitz, Alliez, A-
mys, & Adherentz d'une part,& noftre dit Adverfkire, fes Souz-
gitz, Alliez, Amys, & Adherentz queconques d'autre part, join-
tement, ou feveralment, tieux & pur tant de temps a durer come
bone femblera a noz Uncles avantdiz ,
Et fur quanque ferra enfi Tretee, Compofe, Tranfige Pacis-
ce , & Acorde , pur Nous & noftre Partie , ovefque ceix de la
Partie adverfe, de la Fermer & AfTeurer par Foi & par Serement,
fur les Seintz Ewangelies, a doner en rAlme de nous,
Et de Ottroier & Doner fur ce , & les dependences d'ycelle ,
toutes maneres de Caucions, Seurtees, Promeiles, Obligacions,
& Lettres Seallez, rantes & ticles come meftier ferra, ou bone
lour femblera en tiel Cas , les queles nous volons avoir tiel EfFed ,
Vigour, & Fermetee, come fi nous les eulFons donez & fait en
noftre propre Parlbne,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Acompler, toutes les Ar-
ticles, que ferront accordez, de Point en Point, pur Nous &
noflre Partie, fanz fraude ou mal engyne, fi avant come Nous
ferrions mefmes fi noftre propre Parfone y feufle prefente,
Et de Faire, Excercer, & Expedier, toutesautres Articles,que
afcunement purront appartenir au bone Perfedlion & Accompli-
cemenc de mefme le Tretee, ou de la Pees avantdite, de quele na-
wre q ils foient, fuppofee que plus efpecial Mandement ent ferroit Ann. D.
requis, i^g^.
Et Promettons, loialment en bone foi, & en Parole du Roi, a Kic x.
avoir & tenir, touz jours, Ferme & Agreable quanque fait ferra,
en noiFre Noun , par noz ditz Uncles , jointement , & feveral-
ment , fur toutes & chefcune des Chofes avantdites ,
Et de doner noz Lettres Confirmatoirs, Sealees de noftreGrant
Seal, fur toutz les Pointz que enfi ferront accordez,
Et de les Faire Executer, de Poinc en Point, en quanque en
Nous eft , fanz fraude ou mal engyn ,
Et ce Promettons fur Caucion & Obligacion de touz noz Biens,
prefentz & a venirs, fanz jammays faire, dire, ne purpofir, en
Jugem.ent, ne dehors, afcune chole a Tencontre.
Don. par Teimoignance de nollre Gr.int Seal, a Novcl Sales-
iirs, le Vint & Septilme jour de May, TAn de Grace Mille,
Troicentz, Quatervintz& Quatre, & de noz Regnes Septiiine.
Par le Roi ^ fon Confeil en Parlement.
LE RoiatouxceuXj qiceftes Lettres verront ou orront, Sa-
lucz..
Savoir fafbns que nous,
* Pur 1'Onur & Reverence de noftre Seignur Dieux, drc. ut * VII.
jupra ufque ibi , & de faire bone, loial, vraie, ferme, & finale +3i'
Pees, parentreiVwf, noz Roialmes, Subgitz, AUiez, Amys, &
Adherentzd'unePart, & noftre Adverfaire , fes SubgiiZ, Alliez,
Amys, & Adherentz queconques d'autre Part, & tuncftc, & fur
quanque ferra enfi Trecee, d^c. ut fupra. •
Don. ut fupra.
T E RoT a touz ceux, (^c. ut fupra ut in primo Patenti ufjue
-^ ihi , d'une part , e^ ttmc ftc , & noftre dit Adverfaire, fes
Subgiz , & auxi fes Alliez , Amys, & Adherentz, libien d'Es-
paigne & d'Efcoce, come autres queconqes d'autre part,
Et d'Accordcr, ^c ut in eodem Patenti^ verbis pnedi^is mu-
tatis.
Don. ut fupra.
Par le Roi <^ fon Confeil.
De ConduU:u pro Amhaffatoribus Frmcix.
T E Roi a touz noz Lieutenantz, &c. Salutz. Ann.D,
^ Come, pur la Reverence de Dieu , & pur efchuer refFufion 1384.
de Sanc Criftien, & a la Priere & Requefte de plufours Notables A71. 7.
Parfones & de Grant Eftat, foions enclines d'entrer en Traicee de R. 2.
bone Pees ovefque noftre Adverfaire de France- ibid.
Et pur ce, les Ducs de Berry & de Burgoyn, Uncles de noftre
dit Adverfaire, & les Ducs de Bourbon & de Bretaigne foient ve-
nuz, ainfi que entendu avons, es parties de Picardie, cum MefTa-
ges de noftre dit Adverfaire, a caufe du dite Traite,
Nous,
Veulans purvoir a la Garde & Seurete de Eux, de leur Gentz,'
Familiers, Chivalx, Hernois, & autres Biens quelconques,
Avons Pris & mis, Prenons, & recevons, !es dicz Ducs, &
chefcun de eux, avefquceux, leurs Gentz, Familiers, Chivalers,
Efquiers, Clers, Varles, & auxi les autres Confeillers de noilre
dit Adverfaire, venantz en lour compaigne, ou aillour.';, pur I3
Caufe fuifdite, foient ils Prelatz, Countes, Barons, Chivalers,
ou d'autre eftat ou coiadicion queconque, jufqes ou Nombre de
Sept Centz Parfones, a Chival, ou a Pie, leurs Chivalx, Mo-
noye, Hernoys, & autres Biens quelconqes, en noz fauf & feur
Conduit, Protedion, Tuition, Sauvejarde, & Defenfe efpecialx,
en Venant, Sojournant, Alant, & Pallant, es Partie*; de Picardie,
ou ailleurs, parle Roialme de France, ou il ferra meftir, pur le
dit Trete , ou autrement , dedeinz les Bondes & Metes des Tri-
eues, prifes darrenement d'une Partie & d'autre, fanz fraude &c
fanz mal engyn , & la Demurant , Sojournant , & Retourn.inc
vers les Parties de France, par Meer & par Terre, touz Enfem-
bie, ou par Parties, ficome il leur plerra, & (i fovenr come ils
voudront & a faire ferra pur la caife deluildite, ou autrement,
par le Roialme de France, dedeinz les dites Bondes & Metes,ainli
que defus eft dit, a durer par Trois Moys, prochein venantz, a-
pres la Date de yceftes ,
Et pur ce Nous Mandons & Commandons eftroitement 3
vous touz noZ Subgicz , d/C- {rout in ejufmodi de Conduiiu Li-
teris.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a Nove! Sales-
iirs^ le Vint Septilme jour de May, l'An de Grace Milie, Trois-
centz , Qyatrevyntz , & Quatre , & de noz Regnes Septif me.
Par le Roi df fin Confeil en Parlement.
De TraBando cum Adverfario Scotidt.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^nn. D;
••^ Sciatis quod Nos, 1^84.
Dc fidelitate, circumfpeflione, & induftria, Venerabilium Pa- An. 7.
trum , Johannis Dunolmenfts , & Thoma; Karlienfis , Epifcopo- R. z.
rum: dileiStorum & fideliiim noftrorum, Hcnrici de Percy Comi- Scot. 7.
tis Northumbri^ Confanguinei noftri carillimi , yohaf,nis de Ne- r. j. m.
vill de Raby Baronis; &, diledi Clerici noftri, Magiftri yohan- 2.
nis de Waltham Subdecani in Ecclclia Cathedrali beati Petri E-
borum, plenam fiduciam optinentes,
Eofdem Epifcopos, Comitem, & Baronem, & Subdecanum,
Quatuor, Tres, * & Duos eorum , noftros veros & legitimos * VII.
Procuratores , AmbaHiatores , & Commitlarios fpeciales, ex cer-^ji.
ta
1^8
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. ta noftra fcientia, Creamus, Facimus, Deputamus, & Conlti-
1584. tuimus per prselentes,
Rjc. i. Dantes eifdem, Quatuor, Tribus, & Duobus eorum, Potefta-
tem fpecialem , & Mandatum generale & fpeciale, Conveniendi,
Tradandi, & Concordandi, pro Nobis, Regnis, Terris, Do-
miniis, Adhasrentibus , Subditis, & Ligeis noftris quibufcumque,
cum Advsrfario noftro Scoti<e, pro Se, Terris, Dominiis Adhx-
rentibus, & Subditis fuis univer(is, feu ejus in hac parte Procu-
ratoribus, Ambafliatoribus, & CommilTariis, ad hoc Poteftatem
fuificicntem ab codem Adverfario noitro habentibus, fuper qui-
bufcumque Treugis & Abftinentiis Guerrarum , hinc inde mutuo
ineundis, per tanti temporis fpatium duraturis, prouteifdem Pro-
curatoribus, Ambaffiatoribus , &c CommilTariis noftris, Quatuor,
Tribus , vel Duobus eorum , juxta corum Difcretioncs , meliiis
videbitur expedire,
Necnon Petendi, Exigendi, & Recipiendi competentes Emen-
das , Refbrmationes, & Reftitutiones quorumcumque Attempta-
torum, per partem Scotije, tempore ultimarum Treugarum, in-
ter Nos & diiftam Partem Scotiae, nuperime initarum, & quas-
cumque Pecuniarum Summas , nedum Ligeis noftris propterea ,
fet nobis , pro Reftanti Redemptionis feu Financix David de
Bruys de Scotia , debitas , & nondum perfolutas ,
Damus etiam prsefatis Commiflariis noftris, Quatuor, Tribus,
& Duobus eorum , plenam , Tenore Praefcntium , Audoritatem ,
& Poteftatem, necnon Mandatum fpeciaie , omnia &c fingula ,
in PraEmiflis Tradanda & Concordanda , pro parte noftra, no-
mine noftro, quacumque fecuricate, iicita & honefta, Firmandi,
Roborandi, & Vallandi, ac in Animam noftram Jurandi, & a-
lias Obligationes quafcumque, licitas & honeftas, circa PriEmiffa
requifitas, faciendi, prout Nos faceremus fi perlbnaliter interelle-
mus,
Ratum, Gratum, Firmum, & Acceptum habituri quicquid per
Procuratores, Ambaftiatores , & Commiirarios noftros prxdidros,
Quatuor, Tres vel Duos, eorum, Tradatum & Concordatum
fueric in Prxmilfis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio noftro Wejlm. duodecimo die Junii.
Per ipfum Regem c^ Concilium.
Ann. D,
1384..
Rrc. z.
Ann. D.
1384.
An. 7.
S. I.
tranc. 7.
S. i.m.
l-
De Locum tencntt Re^is in Partihus Picardia Conjiituto,
K'
* VII.
433-
Ann. D,
An. B.
K. 2.
cUiif. S.
R. 1. m.
EX univerfis & fmgulis Archiepifcopis, Epifcopis, Abbatibus,
Prioribus, Ducibus, Marchionibus, Comitibus, Baronibus,
CaftelJanis, Officiariis, Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, ad quos,
&c. Salutem.
Sciatis qu6d Nos ,
Defidelitate, induftria, & circumrpe^tione, cariiTimi Avunculi
noftri, Johannis Regis Caftellie (5- Legionis Ducis Lancaftrix ple-
nius confidentes,
CoNSTiTuiMus ipfum Locum noftrum tenentem in omnibus
& fingulis Locis in Partibus Picardix , in Regno noftro Fran-
cix,
Dantes ei plenam , Tenore Prsefentium , Poteftatem ad Super-
videndum Caftra, Portajitia, Villas, & alia Loca noftra in parti-
bus & locis prsediftis , & Munitiones eorumdem , tam de Ho-
minibus, quam de Armaturis & Vidtualibus, & aliis Ncceflariis,
in eifdem & quolibet eorumdem exiftentibus , & ad Ordinandum
de falva Cuftodia & Defenfione eorumdem ,
Et ad plenam Juftitiam omnibus & fingulis, in omnibus Cau-
fis, tim Civilibus, quam Criminalibus , ac omnia alia & fingula,
qux Nos faceremus fi prxfentes efleraus ibidem , Nomine noftro
Faciendum ,
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, Mandamus , firmiter injun-
fentes , quod eidem Regi , tanquam Locum noftrum tencnci in
.ocis & Partibus prsdidis, in Prxmiflis omnibus & fingulis In-
tendentes iitis, Rcfpondentes, Confulentes, & Auxiiiantes, quo-
tiens & prout idem Rex vobis, & cuilibet veftrilm, fcire fecerit
ex parte noftra.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. decimo quintodiejunii.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
* De Cer.t renovancU.
D EX Thefaurario & Camerariis fuis, Salutem.
*^ Mandamus vobis quod Ccram, exiftentcm circi Corpus,
celebris memorine, Domini E. nuper Regis A72glia, Fiiii Regis
Henrici, Progenitoris noftri, in Ecclefia bcati Pctri Weftmonafte-
rienfi Humatum , de Denariis noftris Renovaii faciatis , prout hac-
tenus fieri confuevit.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Juiii.
De Condft^H , pro yimbaffatoribns Francia , (um 700
Perfonis in Cornitiva fna.
Ann. D. T E Roi a touz, noz. Lieutcnantz, &c. Saluz.
1384. ■L' Come,
Aii. 8. Purla Reverence de Dieu, & pur efchuyer reffiifion de Sanc
R. i. Chriftien, & a la Pricre & Requeft de pluleurs & Notablcs Par-
r<nnc. S. fones de Grant Eftat ,
R. %.. tr. Soions enclinez, d'entrcr ea Tretec de bone Paix ovcfque noftre
i7. Adverfaire de Frjnce,
Et por ce les Ducs ,
De Berry ,
Et,
De Burgoigne,
Uncles de noftre dit Adverfaire,
Le Duc de Bretaigne ,
Parre de Montagu , qi n'adgaires eftoit TEvef^ue dt Lasu , & »
prefenc , fe dit Cardinal PEvefque de Baeux ,
Le Conte de Santerre ,
Monfieur Arnault de Corhie , le Sire de Ryvenal,
Monfieur Guy de la Tremoulle , Seigneur de Suly,
Monfieur Aucean de Salins,
Monfieur yohan le Mercier,
Et Monfieur Trican de Bos ,
Aient entencion dc venir , ainfi que entendu avOns , cs Partiei
de Picardie, corame Meflages de noftre dit Adverfaire, a caufo
de dit Tretee,
Nous (veullantz Purvoier a la Garde & Seurte de eux, & de
leur Genti , & Familiers , Chivalx , Hernois , & autres Biens
mieconqes ) avons Pris & mys , Preignons & recevons les ditl
Ducs , & chefcun de eux , ovefque eux Jeur Gentz , & Familiers,
Chivalers, Efcuiers , Ciercs, Varies, & auffi les autres Confeil-
lers de noftre dit Adverfaivc , venantz, cn leur Compaignie , ou
aiileurs, pur la caufe defuifdit, foint ils Prelatz, Contz, Barons,
Chivaliers, ou d'autre Eltat ou Condicion quelconqes, jufqes au
Nombre de Sept Centz, Farfo?ies , a Chival , ou a Pee , leurj
Chivalx, Money^e, Hernoys, & autres Biens quelconqes, en noz
fauve & feure Conduyt, Proteftion, Tuycion, Sauvegarde, &
Dcfenle efpecialx , en venant, Sojournant, Alant, & Paflant cs
Parties de Picardie, ou ailleurs, par le Roialme de France , ou
il ferra meftier pur la dit Traicee , ou autrement , dedeinz les
Bondes & Mettes des Treues , prifes darreinement d'une Partie
& d'autre, fanz fraude & fanz, male engyn, & la Demurant, So-
journant , & Retournant vers les parties de France , par Meer &
par Terre , touz, Enfemble , ou par Parties , ficome il leur plerra,
& fi fovent come ils voudront, & a Faire ferra, pur la cauie de-
fuifdite, ou autrement, par le Roialme de France, dedeinx les
ditz Bondes & Mettes , ainfli que defus eft dit , a durcr par Trois
Moys , prochains venantes apres la Date de ceftes ;
Et pour ce Nous Mandons & Commandons eftroitement a
vous touz , noz Subgiz defuifditz , & noz Bienveullantz, , Amys ,
Allies, & Adherentz Prions & Requirons, & chefcun de eux,
& leurs Lieutenantz, Officers , & Deputes , que les defus ditz
Ducs , Contes , & autres defus declares , Mefliiges depar noftre dit
Adveriiiire, & chefcun de eux, leur Gcntz, Familliers, Chiva-
liers, Efcuiers, Clercs, Varles, & autres, de quelconqe Eftat ou
Condicion q'ils foient , jufqes au dit Nombre de Sept Centz Far~
fones , au Chival, ou a Pee, leurs ditz Chivalx , Monoy, Biens,
& Hernoys quelconqes , vous foeffrez & lcfTent & foefirent pefi-
blcment Pafler, demourer, fojourner, aller, & retourner, enfem-
ble, ou par parties, a leur Volentees, & tant de foitz come il
leur plerra, tant par Terre, come par Mere, es ditz Parties de
Picardie, ou ailleurs, en la Roiaume de France, ou il ferra mcs-
tier, pur le dit Trete, ou autrement, fanx fraude & fanz male
engyn , dedeins les mettes & bondes * defuifdirz. , la demurant, #«,..
& en returnant en France, durante Ic terme defuMt, fanz feire "^
aucunemcnt , ou foefFrir eftre fait ou donne, par voie d'Areft ^^l^'.
a caufe de Marquc, Reprifaille, Entrecours, PromeflTes, Caucio-
ncs, ReconilTances , Obligations, ou par autre caufe, colour, oti
occafion queconques , a eux , ou aucuns de eux , en Parfones,
Chivalx, Monoye, ou autres Chofes ou Biens, Damage, Moles-
te, Vileyne, Areft, Deftourber, ou Empechement aucuns, co-
ment quece foit,
Aincois , fe mefter leur eft , & par eux , ou aucuns de eux,
cn eftez requis , ou font requis , leur facez & facent avoir fauf
Conduyc , gentz , viures , & autres chofes neceflaires pur leur
Paffage, Demoire, & Retourne, a lcurs defpenfes refonable,
Et nous Promectons, en bone foye & en Parole du Roy, de te-
nir & feire tenir ferme, eftable, & valable ce prefent fauf Con-
diit,
Et que , s'il avenoit aucune chofe eftre fait contre la tenure d'y-
celluy fauf Condut , nous en ferons faire entier fatisfaftion , refti-
tution, & amende a ceux qi ferront ofFenduz ou damagez, & de-
livcrance dcs Parfones , fi aucunes prifes eftoient ou areftez (qui ja
ne foit) fi toft come fur ce ferrons reqws, toute fraude, male en-
gyne, difficulte, oppoficion, & toute Contradidion & delay ces-
^antz. ^
Don. par Tefmoignance de noftre Grande Seel, a noftre Pa-
leys de Weftm. le xv. jour de Juyl , TAn de Grace Mille , Trois-
ccntz, Qiiatervintz, & Quatre, & de noftre Regne Septlfme.
Tar le Roi ^ fon Confeil.
De Confirmatione , fnper comprehenjione .Adverfarii de Sc$tia,
in Trettgis Franciie.
LE R o Y , &c. a touz ceux, qui ceftes prefentes Lettrei ver-
ront, Salutz.
Savoir vous faisons qu e ,
Come au Triete, g. 2.
Eu n'adgairs, entre noz CommifTairs & Deputes & les Com- scoi.S
miflairs & Deputes de iwftre Adverjaire de France , lccz Boloi-^ j'^_
Sne^ ii.
De certeines Trieues & Abftinenccs de Guerre, accordez cntre
Nous & noftre dit Adverfaire jufqes au primcr jour d'0£tobre
prochein a venir le Solail levant,
Parlez & Accordez, feuft que ?>oftre Adverfaire d^Efcoce & U
T«rre
Ann.D.
1^,84.
An. S.
ET ACTAPUBLICA,
169
Aim. D. Terre d'Efcoce ferroient compris es dites Trieues , s'il le vou-
Rif^ z. Et noftre dit Adverfaire d^Efcoce ad depuis fignifiez as Mefla-
2es noftre dit Adverfaire de France, a luy venuz pur la caufe a-
vantdite, que,pur caufe d'Amifte & d'Alliance de mefme noftrc
Adverfaire de France, il luy pluft envoier fes Commiflairs & De-
putez, pur convenir ovefque noz. Deputez, as certein Jour &
Lieu , fur la Marche , pur confentier d'eftre compris es dites
7'rieues , & pur les affeurer & faire Tenir & Garder pur fa Par-
La quele Chofe fignifie a noftre Counfeil, par les dites Mes-
fages, ficome ils ont refcript a noftre Adverfaire d'£fcoce deflus-
l!e Reverent Piere en Dieu, yohan Evefque de Durefme, Jo-
haji de Nevdl Seignur de Raby , & Meiftre Johan Waltham
Soutzdean de l'Eglife d'Everwyk, noz Commiflaires & Depu-
tcs
Et Johan Counte de Murreve, Archehaud de Douglas Seignur de
Galway, Jamcs de Douglas Seijinur Dalkeith, Thomas Erskht, &C
Meftre Dmican Petit Provoft de Seint Andrewe, Commiflairs &
Deputes de mefme noftre Adverfaire d'Efcoce,
Aflemblez, a rEfglife de Ayton, le Septifme jour de ceft prefenc
Moys de Juyl ,
Sont, en Nouns de nous & de noftre Adverfaire d'Efcoce fus-
dit, par vertue des Commiflions a eux donez, accordez en mane-
re q'enfuit; c'eft aflavoir,
Qiie, pur caufe & par force de la dite Comprife, bones , loialx,
& fermes Trieues & Abftinences de Guerre ferront, du dit Sep-
tifme jour de Juyl , jufqes au dit Primer jour d'Odtobre , prochein
a venir, folail leuant, entre Nous, noz. Roialmes, Seignuries,
Paiis , Lieux , & Subgirz. quiconqes , & noftre dit Adverfaire
d'Efcoce, la Terre d'Efcoce, & fes autres Seignuries, Terres,
Paiis, Lieux, & Subgitz. quiconques, par Terre & par Meer,
Et que, durantes les dites Trieues & Abftinences de Guerre,
cefleront generalment toutes Prifes de Prifoners, de Forterefles,
& d'autres Bicns, * Accrochementz des Terres ou Lieux, De-
molicions des Mefons , & toutz Arlins , Pilleries , & Robbe-
ries,
Et ne ferront aucuns Chaftelx, Villes, ou Forterefles, Aflie-
gez, Aflaillez, Combatuz, Efcheelez, ou Emblez, d'une cotte
ne d'autre, ibit foutz caufe ou Coulour de Merque , Reprifaille,
Caucions , Promefles , Obligacions , ou par autre caufe ou raanere
qeconque ,
Et, fi aucune Parfone, Biens, ou Lieux foient Prifez, ou au-
cune Chofe attempte, encontre les ditesTrieues& Abftinences,
par afcun ou afcuns de l'une Part ou de fautre , par quiconque
manere que ce foit, nous, ou noftre dit Adverfaire d'Efcoce, pur
la Partie qui avera fait la dite Prife ou Attemptat, le ferrons, ou
ferra, Render, Reftituer, ou Reparer, fanz defaute, a pluis toft
que feire k purra, fanz fraude ou mal engyn,
Les queles Trieue; & Abftinences de Guerre, & autres chofes
avantdites, & chefcunes d'ice!les, les avantditz Commiflairs, fi-
biende noftre Part, come del Part d'Efcoce, ont Promys & Ju-
rez, fur les Seinrz Euangelies, & Almes de Nous & de noftre
dit Adverfaire d'Efcoce, Tenir & Garder, bien & loialinent, co-
me dcflus eft dit,
Et ont les Commiflairs, d'une part & d'autre, Empris & Pro-
mys , es Nouns de Nous & de mefme noftre Adverfaire d'Efcoce,
que !a dite Accord , en efi^eft , ferra Confermez & Ratifiez par
Lettres, foutz les Grandes Sealx de Nous & de noftre dit Adver-
faire d"Efcoce, a eftre envoiez, entrechangeablement , de l'une
Part a fautre, dedeins un Moys, apres le dit Septifme jour de
Juyl, a !'Abbe de Melros,
Sicome par une Copie d'Endentures , entre les dirz Commis-
fairs, d'unepart & d'autre, fur mefme cefte Accorde faitz, baille
a noftre Confeil par noftre trefchere & foial Coufyn le Counte de
Northumbre (la quele Copie demoert en noftre Chauncellerie) poit
apparoir pluis au plein.
Nous, !a dite Accorde, en toutz (es Pointz & Articles, eiantz
fermes & agreables, ycelles, pur Nous & noftre Partie, par le
Teneur de ceftes noz prefentes Lettres, Acceprons, Approvons,
Ratifions , & Confermons folonc le purport des Endentures avant-
dites.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. foutz noftre Grande Seal, a noftre Paleys de JVeftm. le
Vint & Sifme jour de Juyl.
Tar le Roi ^ fon Confeil.
Alteram Feriam in die Sanfti Lucse ', ^ Ann. D,
Tertiam Feriam in die Purificationis beatae Marias, 1384.
Et Quanam Feriam in die Sanftas Trinitatis, Ric. *•
Duraturas , cum omnibus Libertatibus & liberis Confuetudini-
bus, ad hujufmodi Mercatum & Ferias pertinentibus ,
Nifi Mercatum illud & Ferix illae fint ad Nocumentum Vici-
norum Mercatorum & Vicinarum Feriarum Subditorum noftrcH
rum,
Quare Volumus & firmiter Praecipimus, pro Nobis, & Hxre-
dibus noftris, quod pracdidus Soldanus & Hxredes fui, imperpe^
tuiim, habeant Mercatum & Ferias prEedidta, in forma prxdidta,
ubi libi placuerit, infra pr^didta Dominium & Terram Darbenatz,
cum omnibus Libertatibus & liberis Confuetudinibus , ad hujus-
modi Mercatum & Ferias perdnentibus ,
Nifi Mercatum illud & Feriae illae fint Nocumentum Vicino'
rum Mercatorum & Vicinarum Feriarum Subditorum noftrorum,
ficut prxdidum eft :
• vii:
43<S.
Ann. D,
1384.
An. b.
R. X.
Vitfc. 8.
R. i.m.
10.
J)e Mercato , fro Soldano de la Tran.
D EX Archiepifcopis, Epifcopis, Abbatibus, Prioribus, Duci-
'•^ bus, Comitibus, Baronibus, jufticiariis, Vicecomitibus,Prse-
pofitis, Miniftris, & omnibus aliis Ballivis & Fidelibus fuis in A-
quitania, Salutcm.
S c I A T I s Nos (de Gratia noftra fpeciali) Concessisse&
hac praefenti Carta noftra Confirmasse, diledto & fideli
noftro , Soldano de la Traue quod ipfe & Haeredes fui , I M p e R-
PETUUM, habeant iinum Mercatum, fingulis Septimanis, per
diem Sabbati , ubi l.bi placuerit , infra Dominium & Terram
Darberiai z. , in dicto Dominio noftro Aquitania: , & Quatuor
Ferias ibidem, fingulir \nnis, per Quatuor dies (videlicet)
Unam Feriam in die Sandi Vinccntii,
Tom. 111. P. III.
* Hiis Teftfcus,
Venerabilibus Patribus ,
IV. Cantuarienfi Archiefifcopo totius Anglije Primate,
IV. lVy7itonie7?fi & Th. Exonienji,
Epifcopis :
Edmundo Comite Cantebrigia y Avunculo noftro cariflimo:
Richardo Arundell^ ,
Hugone Stajfordi>e,
Comitibus :
Micbaele de la Po/i?,
Cancellario,
Hugone de Segrave ,
Thefaurario noftris:
Joha7ine de Monfe AcutOy Senefcallo Hofpitii noftri;
£t aliis.
Dat. per Manum noftram apud IVefim. vicefimo fexto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Ltcentia , dncendi Homines ad Arma , ad Partes
Portugaltx.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
••■^ SciATisquod, Ann.D-
Ob Alligantiarum & Amicitiae Fcedus, 1384.
Inter Nos &, inclitae memorioe, ultimum Regem Portugalia, An. b.
jam defunftum, pro Nobis, & dido Rege, ac Hseredibus, Reg- R. 2.
nis , Terris , & Subditis utriufque Partis , mutuo initum & firma- ¥rmc. 8:
tum, R.i.m.
Ac firmam Benivolentiam , quam, inclitum Virum, Guberna- 25-.
torem Regni Portugaliae, Subditofque & Incolas ejufdem Regni,
penes Nos & Subditos noftros tenemus corditer optinere,
Defiderantes ac Volentes, pro Succurfu & Relevatione ejufdem
Regni, quod, per Inimicorum didi Regni & noftrorum Guerri-
nos Infultus , hiis Diebus multipiicitei' aggravatur (quod dolemus)
grato animo favorabiliter providere,
CoNCESSiMus & Licentiam Dedimus, diledis nobis, Nobi-
libus Viris , Ferna^ido Magiftro Ordinis Militiae Sandli Jacobi , &
Laurentio Fogate Cancellario Regni praedidli, Militibus (qui in
Regnum nollrum Anplix, ratione hujufmodi Succursus habendi,
olim advenerunt) quodipfi, & eorum alter, de Ligeis & Subditis
noftris, tot Homines ad Arma & Sagittarios , quot eis placuerit ,
& ad proficifcendum fecum verfus partes Portugalice , pro Vadiis
inter ipfos mutuo concordandis, Retinere poterunt, cum ipfis, &
eorum altero, ad partes Portugalise, cum Equitaturis & Armis
fuis competentibus, in Navibus & Vaiis fuis, in Succurfum &
Defenlionem didi Regni Portugalix , Traducere valeant libere &
abfque Impedimento aliquali ,
Et eifdem Ligeis noftris & Subditis, cum praefijtis, Magiftro &
Cancellario, & eorum altero, ex caufa praedidta Retinendis, quod
ipfi cum eifdem, Magiftro & Cancellario, & eorum altero, cuin
Equitaturis & Armis fuis competentibus , in Navibus feu Vafis
fuis, verfus partes Portugaliae, fe Transferre, & ibidem, juxta
formam & modum Retinentiae fuae , in Succurfum & Defenfio-
nera di(Si Regni Portugaliae , morari valeant , quamdiii eis placue-
rit, libere & impune, Tenore Praefentium, fimiliter Licentiam
dedimus fpecialera;
Et hoc omnibus & fingulis Ligeis, Subditis, & Fidelibus no-
ftris, &aliis, quorura intereft, innotefcimus per Prxfentes.
In cujus, &c.
Dat. apud lVefimo7iafterium , vicefimo odtavo die Julii.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
Pro Nicholao Tituli SanSii Ciriaci Presbitero Cardinali^
Prabendario de Thame.
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus , &c. Salutem.
Volentes cum, Vcnerabili in Chrifto Patre, Nicholao Tituli
SanSli Ciriaci Presbitero Cardinali , Prxbendario Praebendx de
■Thame, in Ecclelia Cathedrali Lincolnienfi, ob reverentiam Se-
dis Apoftolicae, gratiose providere,
* Et ut Procuratores & Servientes ejus Bona, Fruiftus, & Pos-
fefliones Prsbendse prsdid», ad opus ejufdem Cardinalis, libere
Y i.er.
Ann. D.
1384.
An.%.
R. 2.
Tat. S.
R.z.p.i.
m. 32.
• VIL
4J7,
C O N V E N T I O N E S, LITER^
Ann. D
1384.
Ric. 2.
170
percipiant, & inde ablque impedimenro Malivolorum & Malefa-
dorum pacifice diCponcre valeant & quiete, ^ -i
Sufcepimus in Proteitionem & Oetenlionem noftram fpecialem
Ma^iltruni Johatmem IVardsvi , Piocuratorem ipii.is Cardinalis
Prxbcndx pricdidx, ac alios Homines Tenentes & Servientes
fuos quofcumque, circa Negotiafua, ad qu;fcumque partes An-
glia: voluerint, (e divercendo , ibidem morando,& exinde redeun-
do, ac Frudus, Bona, & PoOellioncs fua quxcumque;
Et ideo Vobis Mandamus, d-c. ut in SimilibHS de Froteilione
Liieni.
In cuju<; , &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud W^ejlmofiafterium, xxviii. die Julii.
Ann.D.
1384.
R. 1.
r»t.s.
R.i.p. I
*n. 31.
Pro Cardinali Salernitano , ylrchidiacono.
■D EX Omnibus, ad quos, &c. Sakitem.
*^ Sciatis quod,
Cjm Dominus Summus Vontifcx de Archidiaconatu Berks , in
Ecciefia Cithedr.li beatx Miriae Sarum, nuper in Curia Romana
vacante, Re-erendiirimo in Chrillo Patri, Willielmo CardinaliSa-
lirnitam providerir ,
Sicut per Literas Biillaras prxfati Summi Pontificis , quas Procu-
ratores dicti Cardinalis penes fe habent, ut allerunt, plenius poteric
appar^re ,
Nos ,
De Gratia noftra fpeciali, necnon ob AfFeaionem quam idem
Cardinalis crga Nos & Nolbos gerit, prout famus informati,
Concefrimu? eidem CardinaH quc^d iplc, per Procuracorcs fuos
£ra'diaos , PoflelTionem dicii Archidiaconatus, virtute diclarum
.iterarum Apoftolicarum, nancilci & continuare, &c. frout in
ejufinodi de Licevtia Literis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Cafirum TLegis de JVjnJefire , primo die Au-
gufti.
Per iffum Regem.
A touz ceulx, qui ces prefentes Lettres verront, Salu:. Ann. D.
SaVOIR F AISON S QUE I38+.
Come, par ies Commandemens & Ordenances des Roys, nos Rif. i.
SeigncLirs deilus nomez., nousfoions, n'augueires, venui a Bou-
loingne, fur la Mer, pur Traitier de Paix,
Avecques rAdverfaire d^Ejigleterre de nox dix Seigneurs , ou fes
Sages , qui fonc venuz a Calais , & avec le Duc de Lancajlre , pour
tanc come luy puec concerner en chief,
Sur touT. les Debas, Defcors, & Difcenfions qui povoient es-
tre entre noz diz Seigneurs les Roys, & lears diz Adverfairs, ,
Et fur ce foyenc aflembles, par plufours Journees, ies Confaulx
de noibe dit Seigneur le Roy de France & des ditz Adverfaires a
Lenlingham, entre les dix Lieux de Bouloingne & de Calais, &
aienc Parie de plufours Chofes, touchans le dic Traitee,
Nous,
Pour encrerenir & continuer le dit Traitee, & par vertue des
Povoirs , a nous donnez. de noz, dii Seigneurs les Roys dellus no-
tnez,
Des quels Pouoirs les Teneurs s'enfuient,
Et primerment s'enjuit U Teneur dtt Povoir , a
notts , Dh.x de Berry ^ de Burgoingne y donne de mon dit
Ann. D.
138+.
An. 8.
K. 2.
franc. 8.
R. 1. m.
16.
•VIL
4?8.
Ann. D.
1384.
R. 1.
tx Orig.
De Lkentia Tramfretandi , fuper Honore Ldtfo.
D EX, Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
^ tem.
Supplicavir Nobis, Diiedlus & Fidelis nofter, Johannes Domi-
nus de IVclles ut,
Cum ipfe, fuper fidVi fux Laefione, per quendam Militem, de
fubjedione Adverfarii noftri Francix, diverlimode fit Impetitus,
in Status ip'lus Johannis maximum yituperium ,
Velimus eidem Johanni , pro Statiis fui Honore & Declaratione,
in bac parre , Licenriam concedcre fpecialem ut ipfc ad didtas par-
tes Francix, pro Declaratione & i4onoris ac Nominis fui Salva-
tione, libere tranlue, & ulteriiis, pro Honeftatc fua, in omnibus
agere valeat ,
Nos ,
Defiderantes Statum , Gradum , & Honorem ipfius Jobannis
fervare indempnes,
De Gratia noftra Concedimus & Licentiam Dedimus fpecialem
eidem Johanni quod ipfe tot, quoc Lireras Pacences, commodas
&honeftas, ad didas Parces, pro Declaratione Honoris ac No-
ininis fui Salvatione , in hac \-<^nc , tranfmictere voluerit , quotiens,
& quando, & per quolcumque fibi placucrk, tranfmittere valeat,
abfque impedimento vei impetitione nolba aliquah- quocumque
Mandato five Ordinacione noftris, priias in contrarium faftis, non
obftantibus: Ec hoc Vobis omnibus & aliis, quorum intereft, in-
notefcimus per Priefentes.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wejlmonajlerium, xxii. die Augufti.
Fer ipfum Regem.
* Treugarum , ex parte Franci^ , Confirmatio,
CHarles, par la grace de DiEU,K(y</f France ,
a touz ceulx, que ces Lettres verront, Salut.
Savoir faifons que Nous avons veu les Lettres,
Seeles des Sealx de, noz. trefcheres & trefames Oncles, les Dux
de Berry & de Burgohie^ne , noz Procurers & MeHages , & ayans
Poiioir efpecial de Nous en cefte Partie,
Et aufli des Scaulx des Procureurs & Meflages de , noz tres-
cheres & trefamez Freres, le Roy de Cafttlle de Lcon & de Por-
tugai , & h Roy d^EJcoce , ayans auflTi Pouoirs a ce de noz diz
Freres ,
• Contenans la Forme qui s'cnfuit,
JEhan Fils de Rov de France, Duc de Berry & d'Auvergne,
Cont de Poitou,'& Philip Fils d"ice'luy mci^mes Roy, Duc de
Burgoigne, Conte de Flandres de Arcoys & de Burgoigne, avans
efpecial Pouoir de, noftre Trefredouce S«igneur, Monfieur leRoy
a faire ce qui b"enfuit,
Et Nous, Perre Lopes de Ayala Chivaler Seignebr de Salve-
terre, & Pierre Lopes Dodeur en Decree, Procureurs & Mes-
fages de Monlieur le Roy de CafteUe dc Leon cJ- de Portugal,
Et nous IVautier^ par la grace de Dieu, Evejque de Glajco Car-
dinal dEfcoce, & Jehan , par ycelle mefmes grace, Evejque de
Dunhrelden ChanceUer d'Eicoce, Procureurs & Meflaiges eipe-
ciaulx.de Monlieur le Roy dEfcoce,
Seigneur le Roy , en cejle Forme.
CHaRles, par la grace de Dieu, Roy de Frmce, a tous ceulx,
qui ces Lettres verront, Salut.
Savoir faisons QUE,
Comc nous ,
Pour Honneur & Reverence de Dieu , & pour efcheuer TefFu-
fion de S.inc Chriftien, & les Maulx & Damages inrepairables,
qui, par le fait des Gv.errej, d"en're Nous & nofire yldverfaire
dEngleterre, le font enluis ou temp.s pafle, delirans venir a bon-
ne Paiv & Concorde avecques noftre dit .Adverfaire,
EulTlons nadsrueires envoy, nollre tiefchere & trefame Oncle,
Jchan Duc de Berry & d'Auvergne, & Cont de Poitou, es Mar-
ches de Bouloingne, pour Parler & Traitier fur ce avecques le ••
Duc de Lancaflre, envoie a Calais, pour femblable caufe, depar
nollre dit Adverfaire,
Et encores la bofoigne n'ait forty fon plain efied,
N o u s ,
Meus des confiderations defTufditcs, & acertenez entierment &
a plain des grans fens, prudences, & avifamens de, noftre ditOn-
cle, le Djc de Bcrry & d Auvergne & Conte de Poiiou, & de,
noftre trefchere & trelame Oncle, le Duc de Burgoingne Conc de
Fiandres d'Artoys & de Bojrgolgne,
Yceulx noz Uncles avon» Ordcnnez, & Commis, & Eftabliz,
Commitcons, Ordennons, & Eitabliflons, par ces Piefents, pour
& ou lieu de Nous, * pour aflembler, fur le fait du dit Traitie, • vjj.'
avecques les Gens de noftre dit Adverfaire en quelconques Lieux ^.,o.
& Placcs ou Befoing (erra ,
Et Jeur avons Donne, & Donnons, plain Povoir, Audloritie,
& Mandement efpeciat , par ces mefmes Letcres , de Accorder ,
Donner, Octroier, & Accepccr, avecques les Deputez de noftre
dit Adverfaire (ayans de ce faire bonne & fouffifante Puilfance de-
par Luy) bonnes, fermes, & loyaulx Treues, Souff"rances, &
Abftinances de Guerre, generals, ou particulars, per Mer, & par
Terre , par le meilour forme & manere & condicion qu'il fe
pourra faire, tant pour Nous, come pour nozRoyaumes, Sub-
giez, Amis, Alliez, Aidans, & Adherens, & pour toutes noz
Seignories, Terres, Lieux, & Paiis quelconques, & noftre dit
Adverfaire, ion Royaume, fes Subgiez, Amis, Alyez, Aydans,
& Adherans, & pour lour Seignories, Terres, Paiis, & Lieux
quelconques,
A durer ycelles Treues, SoufFrances, & Abftinences tanc & fi
longement come bon leur femblera,
Avecques toutes les Claufes, Condicions , Modifications , &
Circonftances , qui pourront eftre neceflaires, expedienc, & fer-
ront accordees,
De Mettre , Ordenner , & Eftablir CommifTairs, Deputez,
Gardes, & Confervaceurs des dices Treues, tant, & telz, & en
telz Lieux & Pays, come il verront quil ferra a faire,
De afFermer & affurer, par Foy & Serement, en TAme de
Nous , & fur les Saintes Evangelis de Dieu, & autrement, au
mieulx qu'il pourra eftre fait, ycelles Treues, Souftrances , &
Abftinences, avecques toutes les Claufes, Conditions, Modifica-
tions, & les Dependences, qui y ferront myfes & paffees,
Et de les faire Cricr & Publier par tout ou meftier fera,
Et aufll de Promettre & Jurer, par la mannere que defus eft
dit , de Reparer , & faire Reparer , Amender & Adrefier touz
Attemptas & Griefs, contraires aux dites Treues, Souffrancesj &
Abftinences , fi avant come tenuz y ferons , par ainfi que noftre
dit Adverfaire fera a Nous , & a noz Subgiz , le Cas fembla-
ble,
De Veoir Jurer, Af^irmer, & AfTeurer les dites Treues, & au-
tres Chofes deflufdites , & chafcune d'icelles , en femblable mane-
re , par les Genz de noftre dit Adverfaire ,
Et generalment de Faire autant fur les Chofes deffufdites &
chefcun d'icelles , come Nous mefmes ferions & faire purrions fe
prefens y eftions en Propre Perfone, combien qu"elles foient ou
fuflent plus grans & telles que requeillent Mandement efpecial.
Et encores de Jurer & Prometrre, fe meftier eft, en l'Ame de
Nous, en bonne foy & Parole de Roy , d'avoir Agreable, tenir
Firme & Eftable, & d'Acomphr tout ce qui par noz diz Oncles
fera Traifte, Accorde, Piomie, & Covenancie en cefte partie,
&ale Confermer de noftre cercain Science, plam puiflance, &
auaorice royal, & en Donner fur ce Lectres, fe meltier eft &
requis en fommes.
En Tefmoing de ce Nous avons feit metcre noftre Scel a ces
Lettres. .^
Don-
ET ACTA PUBLICA.
Donne a Paris le xii. Jour de Juillet, TAn de Grace MiUe.
CCC. LXXXIV. & de noltre Regne le Quart.
Item , s'enfuit LiTencHr dtt Povoir a koms ^ Pierre Lopes
Chivaler , Qr Pierre Lopes Dotlenr , Don»e par , nojfre
dit Seigmur^\t Roy de Chaftcll , de Leon &: de Portugal,
en cefte Fourme ,
JOhannes, Dei gratia, 'Rex Cajlella:, ef Legiortis in Portaga-
l:a, Univerfis, praefentcj Literas inlpe6i:uris , Salutem.
Cum, CarilTimus Frater nofter, Knrolus, eadem gratia, Hex
Fram.i.v nobis nuper, per fuos folempnes Nundos & Literas, in-
timaret quod ipfe , ad inftantiam nonnullorum Magnatum &
Principum, certis infuper juftis duftus conliderationibus, propo-
nebat fuos Procuratores & Nuncios ad partes Picardiie delli-
nare,
Tradtaturos ibidem cum fuo & nofiro Adverjario Anglia, feu
Procuratoribus iuis , quos ad partes pr^didas (imiliter mittere
proponebat, de Pace fuper Difcordiis, dudum motis inter Prjcde-
cellores fuos Francix Reges e.\' Parte una , &c Praedeceffores didi
Adverfarii ex altera ,
Ad finem ut Nos illuc noftros Procuratores pariter mitteremus ,
cum pienaria Potelirate Traitandi feu Firmandi Picem feu Treu-
gas, pro Nobis, Regnis, Terris, .Subditis, & Dominiis noltris,
cum dido Adverfario & cum * Johanve Duce ha»ca{iri^ , fuis-
que Regno, Subditis, Terris, & Dominiis, inviolabiliier dura-
turas,
NoTUM FACiMUS quod Nos, quampluribus juftis Caufis
& Confiderationibus excitati ,
Defiderantes pro Nobis & noftris Subditis, in quorum tranquil-
la quiete fovemur, honorabiJi & fecura Pace potiri,
Et confidentes ad plenum de probitate, fidelitate, & diligen-
da , diledorum & fidelium noftrorum, Nobilis Petri Luppi de
Ayala Militis noftrique Senefcalli in Provincia de Guypuzuque ,
Domini de Salva terra, & Fetri Luppi Decretorum Dodtoris,
Ipfos Ordinavimus, Commi(imus, Committimufque, & Con-
ftituimus noftros Procuratores generales, & certos Nuncios fpe-
ciales, ad Conveiiiendum , fuper prxiniilis , una cum Procuratori-
btis & Nunciis didli Fratris noltri ,
Diebus & Locis, quibus Ipli Procuratores & Nuncii, dicftiFra-
trisnoitri„cumProcuratoribus & Nunciis, difti Adverfarii An-
glix, &: cum dido Duce Lancaftrix, vel fuis Procuratoribus,
duxerinr agregari ,
Iplilque duobus Procuratoribus noftris fupradiitis Dedimus,Da-
mufque, & Concedimus, per PiKfentes, plenariam Poteftatem,
Auftoritatem , & Mandatum fpeciale Tradandi , Componendi ,
Tranhgendi, Pacificandi, & finaliter Concordandi hujufmodi Pa-
cem & Concordiam, fuper Univerfis & Singulis Debatis, Con-
tentionibus, QLia;ftionibus, Guerris, & Difcordiis, niotis inter
Nos, diaa Regna, Tenas, & Dominia noftra, generaliter, &
fpecialiter, ex parte una, & didtum Adverfarium AngliiE^didum-
«jue Jo. Ducem Lancaftrix, & alios fui generis, Regnum, Ter-
ras, & Dominia iua, in generali, & fpeciali, e.x altera,
Dandique, Acceptandi, & Concordandi, cum Procuratoribus
& Nuncus didti Adverfarii Angli^, & cum dicto Duce Lanca-
ftnx, ejufve Procuratoribus , ad hoc Poteftatem habentibus,Treu-
gas feu Abftinentias Guerrae, generales, vel particulares, per Ter-
ram, & per Mare, Modo, Forma, & Conditionibus melioribus,
quihus fieri poterit, pro Nobis, didlis Regnis, Subditis, Terris,
& Dominns noftris quibufcumque, cum di6tis Procuratoribus &
Nunciis dicti Adverfani Anglix, & cum didlo Duce Lancaftrix,
Procuratoribufve fuis, pro ip/o Adverfario, & Duce, Regno,
Subditis, Terris, & Dominiis fuis quibufcumque (quantum volue-
"">: 5c expedire viderint duraturasj cum Claufulis, Conditionibus,
Modifficationibus, & Circumftantiis neceffariis feu etiam oppor-
•tunis,
Ordinandiquc & Conftituendi Commiffarios, Deputatos, Cu-
ftodes, & Confervatores dictarum Tieugarum, tot & tales, quot
& quales, & in Locis & Partibus quibus viderint expedire,
Publicandi didas Treugas feu Abftinentias, feu publican facien-
di, ubi & quotiens opus fuerit,
Et Promittendi acjurandi, in Animam noftram, Attemptata &
Gravamina (fi qux fuerint fadta icu illata in contrarium) facereRe-
parari ,
Inliirer & Videndi Procurarores & Nuncios diL^orum Adver-
fani & Ducis Lancaftrix lunili modo Jurare &: Firniare Prx-
niiffa,
Et lic traftanda, componenda, tranfigenda, pacifficanda , &
concordanda, causa fuoer Fadto dicftx Pacifque Trcugarum, &
ipiorum quohbct, pro Nobis, & parte noftra, cum Gentibus &
Nunciis Adverfani Anglix, & cum difto Duce Lancaftrix, feu
ejus Procuratonbus, Firmandi per fidem & Juramentiim, prx-
ftandum in Animam noftram, &: fuper Sandta Dei Evangelia, &
alias quod lecurius fieri poteiit, & diiftis Piocuratoribus & Nun-
ciis noftris videbitur expedire,
Prxltandumque iuper hiis, & Dependentiis eorumdem, & fu-
per eorum quohbet , Omnimodam Promiffionem , Cautionem,
Secuntatem, Obligationem , 6c Literas fub fuis Sigillis,prout cafus
exegerit , & eis placuerit ,
Volentes exnunc iuas hujufmodi Literas plenum effeftum Ibrti-
ri , proinde ac li nos perfonaliter feceremus & concederemus eas-
dem,
Et infuper Exequendi, Expediendi, Complendi, pro Nobis &
noftro Nomine, qusecumque facienda, exequenda, &: complen-
daviderintinPrxmiffis, & circa Prxmilla, & Dependeniias ex
eifdem ,
Dandi, infujper, & Concedendi, quotiens voluerint, & opus
fiierit, ialvos Condu<ftus Procuratoribus & Nunciis fupradictis , &
aliis Gentibus didi Adverfarii noftri & Ducis Lancaftrix, pro fa-
Tm. IIL P. IIL '
171
cto drfti Tra<ftatus Pacis venientibus, per Mare, &: per Terram , Ann. D;
& eorum cuilibet, & quibufcumque aliis, cujufcumque Staius feu 1584.
Gonditionis, & fub quocumque Nuncio & in qjibufcumque Par- Ric i.
tibus, & fub quacumque Forma & Tenore iibi placuerit, qurm-
diu voluerintduracuros, facientelque didos Conductus tencri, &
ad hoc compellendi & * compelli faciendi Omnes noftros Subdi- * ^IL
tos, & reparan facientes quicquid in contraiium fuerit attempta- ++'•
tum ,
Et generaliter Agendi &: Faciendi, pro Nobis, & noftro No-
rnine, & pro Parte noftra,quxcumque agenda & facienda fuerine
iuper hiis, in generali & fpcciali, & qux Nos faceremus & fecere
pollcmus li perfonahter intereffemusibidem, etiam li effent maiora
quam lupenus fint exprefla, & talia quxMandatum exegerint fpe-
Jur.indique & Promittendi, in Animam noftram, boni fide,
& in Verbo Regis, & fub Obligatione & Ypotheca omni^.m Bo-
norum noft-rorum , prxfentium & futurorum , Nos habituios per-
petuo F.irmum, Ratum, & ftabile quicquid, per diftos Procura-
tores & Nuncios noftros, A(ftum, Concordatum, &:Promiffum
fuent in Prxmiffis, & circa Prxmiffa, & quolibet Prxmillbrum,
& nunquam venturos, diduros, vel profituros, in Judiciis, vel
extra, quomodolibet quicquam fecus,
Quin ymo ipfa omnia & lingula Confirmaturos & Ratificaturos
ex noltris certa Scientia, audtoritate regia, & plenitudine Potelta-
tis, Goncellurolque & Daturos, luper hiis, noftras Literas, dura
& quotiens fuerimus requifiti.
In quoruin omnium & fingulorum prxmiflJ^rum teftimonium
pvxlentes Literas, Manu noftra lubicriptas, magni noftri Sieilli
julhmus appenlione muniri.
Datum apud Santareiie in difto noftro Regno Portugalix vice-
fima lecunda die Menlisjanuarii, Anno a Nativitate Domini', Mi-
iehmo, Trefcentelimo, Odogelimo Quarto.
Item, scnfuit le Pomir anous, Cardiml, ^ EvefcjHe dt
Dmbreldin, donne par , noflre dit Seigncur , le Roy d'Es-
coce , en cefte Foftrme ,
D Obertus, Dei gratia, Hex Scotorum Univerfis, ad quos prx-
•^^ lentes Liierxpervenerint, Salutem.
Noverit Universitas vestra quod nuper, per Nuncios
Kegis Franciu; ad Nos millos, fuenmus certificati quod Tradta-
tum eit , quod in Confinio Francix , )am in brevi erit Tradta-
tus mter iplum & luos Confoederatos ab una Parte & Re^em
Anglia ab alia Parte, luper habendis Treugis vel Pace'inter Reg-
Iccirco Nos,
Ad honorem Dei, qui melius tolitur tempore Pacis, quietetn
Popuh affeftantes, & de circumlpedtione, diligentia, & fidelitate,
ReverendiHimi in Chnfto Patris, Domini Ubalcen. Dei gratia Se-
dis ApoltolicxC-jr.i'/;^//, necnon, Reveiendi in Chrifto Patris
Johamiis, eadem gratia, £/';/«/.i Dunhreldinfis Cancellarii noftri'
plenius conhdentes , '
Ipfos, ad Intereifendum & Traftandum ibidem, pro Nobis &
Regnonoftro, noltros Commiflarios, Tenore Prxfentium De-
putamus, '
Dantes eifdem Poteftatem & fpeciale Mandarum, pro Nobis,
Regno noftro, & Populo, fuper Treugis vel Pace Traftandi 8c
Conveniendi, Treugis vel Paci Confentiendi , Treugas velPacem
Ligandi, Firmandi, & Vallandi, prout ad utilitatem Regni noftri
eis vifum fuerit expedire,
Ratum & Gratum habentes &: habituri quicquid m prxmiffis
duxerint faciendum.
Datum , fub Teftimonio Magni Sigilli noftri , apud Edenhumh
Sextodie Menlis Junii, Anno Domini Milefimo, Trecenteiimo '
Oiftogehmo Quarto, & Regni noftri Quartodecimo. '
A VoNS Ottroye, Promis, et Acorde, &:, par
■'^ le teneur dc ces Lettres, Promettons, Ottroions, & Accor-
dons, par vertue des Pouoirs, a nous donnez, defllis tranfcrips
Tiieuesgeneraix, par Mer, & par Terre, pour noz dits Seignurs
les Roys, leurs Royaumes, Terres, Seignuries, & Subgiez (c'eft-
alTavoir ,)
Nous Dux de Berry & de Bourgoingne, pur noftre dic Seigneur
le Roy de Pravce,
Et Nous, Pierre Lofes d'Ayala Chivaler, & Pierre Lopes Doc-
teur, pur noftie dic Seigneur' le Roy de Caftdle, de Leon, cJ- de
Portugal,
Ec Nous, Cardinal, ^ Evefque de Dunbreldin, pur noftre dit
Sire le Roy d'Elcoce,
Au dit Adverfiire d'Englcterre pur Lui, fon Royaume, fesTer-
res, SeigRories, & Subgiz, deca & dela la Mer,
Et au dit Duc de Lancaftre, pur Luy, ks Terres, Seigauries,
& Subgiez,
*Et au Roy de Navarre pur Iuy,Son Royaume,fes Terres, Sei- ♦ VIL
gnuries, & Subgiez, au quel Nous Dux de Berry & de Burgoin- 441.
gne , ou Nom de Monlieur le Roy , Accordons defmaintenans ces
prefcntes Tricues.
Mais,
Pur ce que aucun ne s'eft apparu, qui ait pouair du dit Roy de
Navarre, de accorder ces Prelencs Trieues avec le dicRoy deCas-
telle , de Leon , & de Portugal ,
Et aufly que Nous,Mefiages d'icelly Royde Caftclle,ny avons
aucun Povoir,
l.e dit Duc de Lancaftre & le Counte de Buchingham , ou Nom
& pur le dit Adverlaire d'Engleterre, fe feront force quant a ce
pour le dit Roy de Navarre,
Et Nous, Dux de Beriy & de Burgoigne, nous faifons force
Y 2 pour
17»
CONVENTIONES, LITER^,
Wu
Ann. D. pour le dit Roy de Caftelle, en tant come peut touchier le diz
1384. Roys de Callelle & de Navarre,
ttic. i. Et pour ce que les Habicans de Gand & ceulx qui tiennent leur
arty , ne font pas compris en fes Trieues , II lour eft par Nous
_)uc de Berry , & par noz Lettres ccnfirmez par Monfieur le Roy
Purveu foutfifancraent a part.
Et commenceront ycelles TRiEUES,en tout
le P.iiis & la Langue de Picardie, & en tous le pays de Flandres,
par Mer , & par Terre , & a roppofite des diz Pays en Angleterre,
le Seizielme jour du moys d^Odtobre,
En Normandie , par Terre & par Mer , & a ropofite des ditz
Pays en Angleterre, le Vientiefme jour du dit moys,
En Royaume d'Efcoce, par Mer, & par Terre , le Vint quartes-
me jour d'06lobre.
En Bretaigm & en Poitou, par Mer, & p.ir Terre, & a Jopo-
fite desdyz. paiis d'Engleterre , le Vincliziefmc jour du dit Moys,
Et, a ce mefmes jour , en France, Champaigne , Berry , Bour-
goingne , Anjou , le Maiu , & Coutrane , & les autres Paiis de la
Lan^ue d^Oyl,
En Zantonge, par Mer, & par Terre , en Engelmoys, Fierre-
gort, Lymofw, & Auvergne, le darrein jour du dit Moys d'OtSo-
bre,
En Genois , Gafcoigne , Bourdeloys , & Bayentyne , & en toute la
Duchie de Guyenne , &c en la La?igue d'Oc , & autres Partics de
Royaumes de Frajue & d" Angleterre , par Mer, &c par Terre, le
Quiiiliefme jour de Novembre , Et a ce meime jour , en Carte!-
le, Leon, & Portugal.
Et Duirront ycellesTrieues delcs jours des-
fus declarez , en chelcun Pays , jufqucs au Primier jour de May
prochain venant Soleil levant.
E T A V o N s Promis & Jure, es Ames des noz dys Seigneurs
les Roys, fur ies Saintes Evangelills de Dieu, par nous touchees,
Et encores Promettons & Jurons, loyalmenc & en bonne tby,
par ces Prefents , Tant ou Nom de nox diz Seigneurs les Roys,
par vertue des Povoirs , par eulx a nousdonnex, come en noz
propres & privez' Noms , Tenir & Garder , bien 6c loyaument ,
& fiire Tenir & Garder , les dites Tricues tant par Mer come par
Terre, par toux les Lieux, Terres , &: Paiis des Adverfaires des-
fuldiz, ianz faire ouSoufrir eltre fait aucune chofe au contraire;
. Maiz. , duranz les dites Trieues , celferont , & feront noz diz
Seigneurs les Roy>', che!cun par foy, & par (es Subcietz, celTcr,
feneraument & Un verfaument , 'coutC'; Prifes de Perfonnes, de
brtereires, & autres Lieux , Pillcrys, Roberys, & Arfine, De-
molutions de Malbns & de Marailes , Abatements d'Aibrcs por-
tans fruit & aurres , & tout autre fait de Gucrrc, par tout !c Ro-
yaume d'Engleterre, & par tousles Pays, Tcrres , & Scignories du
dit Adverfaire d'Engle:erre , deci & dela la Mcr, & du dit Duc
de Lancallre, & du dir Roy de Navarre:
Et pourront , durant le temps des dites Tricucs , tous les Subgez
du dit Adverfaire, & du dit Dac de Lancaltre, & aulf» du dit Roy
de Navarre, Aler, Venir & Marchauder , de Marchandifes loyli-
bles (5c non defen lues , come font Armures, Artillcries, & au-
tres Chofes femblibles & invalibles) & aulfi purront fairc toutsau-
ti^e^ Ejvres & Befoigns ioifibles fearement es lloyaumes, Terres,
Seignories , & Pays de noz diz Seigneurs les Roys , Defarmez (ex-
cept d'Efpee & de Countel! fanz eltre Empefchicz, Arreftez, ou
Moleftez par Mirque, Reprefaille, ou Emprife, en paiant , tou-
tes Voies, les De . oirs ordenez es lieux & Pays ou il leront,
Tojtes foys ne purront il Entrer e? Chafteaux de garde, villes
Fermees , oj aucres Forterefces , fens Licencc des Seigneur, OlI
Capiraines des Lieux , ou autres ayans Poaoir a ce.
Et pourront Ceulx , d'une Partie & d'autre, Lever,
toutes voies , fenz Tuer Home , ne bouter Feu , les Patiz qu"il
avoient & levoienc , es Terres & Seignuries, fun de Tautre, le
• VII. jour des * Trieaes , darrainemenc prifes au dit Lieu de Lenlyng-
443. ham, qui fu le xxvi jour de Januer darrainmenc palfe , encre le dic
Duc de Lencaftre d'une parc, & Nous Duc de Birry d'aucre part,
lanz les Croiftre ou y meccre aucuns nouveaulx Pacie :
Et , fe aucuns des Subgiz , de l'une Partic ou de raucre , ont mis
aucune Croillance es Patis qui fe levoient lors , ou mis & impofe
aucune nouveaulx depuis le jour deiTuicJit , II ne les pourronc ne
deuront lever, mais celleronc du cout ycelleCroiffance &: noveaulx
Pacis , &: feronc C5uics& deliures les Subgicz de la Parcie, fur les
quelx ferroyenc mis , de les paier , & , Se aucune chofe en eft le-
vee , il fera reititue :
Et ne S.oufferont nos Seignurs , les Roys deftus no-
mez aucunes Peifone^, eftre Prifes, a caufe de> Guerres , Arres-
tez, Mo!eil:ez, ou Enipefchiei, ne eftre Pris, AlFailliz , Comba-
tuz , Efcheillez, ou Emblez aucuns Fortcrelles , & Poirellions
Ulurpez , es Terres & Paiis des diz Adverfaires, &, (e aucuncs
Perfones , Biens, Lieux , ou Terres eftoyon: Pris, Occupes, 011
Ufurpez , durant les dites Trieues , noz diz Seigneurs tes Roys,
chafcun en fes Terres & Seignories , fcront dcliurer ies Perlbnes ,
avec leur-^ Biens, & les Lieux & Terres Rendre & Rellituer fanz
delay, contredit, difficulcie aucune, f: coll que requis en ierronc:
Et aulTi ne feront noz diz Seigneurs les Roys, ne ferront faire,
ne foufFront eftre fait , que aucuns, de leurs diz Subgiez, aillent
faire aucune Damage ou Prejudice en la Terre des diz Adverfai-
res, ne d'aucun de leurs Subgiez , foit par mjnere de Compai-
gnie, de Robcrie, ou autrement par Fait, Parole, Confeil, Con-
forc, ou .ViJ, icienment ou taifiblement, en aucune maniere, Soit
pour occalion du Scifme de rEfglife , ou pur quelconques autre
Caufe ou Occalion que ce foit, mais feront Punir, generaument
& univerfaumenc , coutes maneres de Crimes, Delis, Exces, &
autres MefFaiz quelconques touchans Faic de guerre, qui, duranc
les dites Trieues , feronc Fais, Commis, ou Perpecres par aucuns
des Subgiz de noz diz Seigneurs :
Et ne lerra aucun Forc fait , ne de nouvel efForcie , par les
Gencz & Subgiez de noz diz Seigneurs les Roys , es Terres &
Seignuries des diz Adverfaire, durant les dicesTrieues;
Et nous ferons Confermer les dites Trieues ^ parnoldys Ann.D.
Seigneurs les Roys , & fur ce Donner & Occroyer leurs Lettres 1384.
de Confirmation , es quelles noz prefents Lettre»feront encorpo- Bic. ».
rees de mot a mot:
Et aveques ce Nous ferons que les Capitains & Officers Princi-
palx de Guerre, du party de noz dizSeigneurs les Roys, des qui-
elx il leront requis par les Confervateurs des dites Trieues , pro-
metceronc & jureront a les Tenir , & faire Tenir & Garder , loy-
aument & veritablemenc j Ec femblablement lesjureront les diz
Goniervateurs ,
E t a v o n s Promis & Accorde , come deflus, que, pur au-
cun Meftait , Attemptaft , ou Entreprife, fe aucune entrevenoit
(que Dieux ne vueille) contre les Choies deffufdites , ou aucune
d'icelles , ne icironc ou pourront ces prefentes Trieues eftre tenues
ou repjtes pour Enfraintes , ne Guerre pour ce eflre fait d'une
Partie ou d'autre; mais ieronc reparez & remis au primeer & deu
eftac les diz Metiaiz , Atcemptaz, ou Entrepriles, faiz par ceulx
de la Partie de noz diz Scigneurs les Roys , tant per Mer , come
par Terre , p.ir les Confervaceurs ou Commilfaires, que noz diz
Seignieurs les Roys ordeneronc en chefcun des diz paiis, fur le faic
des dites Trieues ; & feronc ies Malfaiturs Puniz felon les Cas,
ficome deftus eft dic; Ceflans, en coutes les choies deflufdites, &
chefcun d'icelle , couce fraude & mal cngyn.
En Tefmoing. de ce Nous avons faic meccre noz Seaulx a ces
Lettres.
Donn. a Boloingne fur la mer, le xiiii. jour deSeptembre, rAiJ
de Grace MCCCLXXXIIII.
T Es QUELLES Lettres, deffus tranfcriptes , & les
■*-' Trieues , en touz les poinz & Articles, dedens contenuz &:
exprimes, Nous avons agreables, & les Loons, & Ap-
P R o V o N s , & , par la Teneur de ces Lettres , C o n f i r-
M o N s & P R o M E T t o N s lcs Faire , Tenir , & Garder de
nns Subgiez & Obeiilans , & Fair Rcparer tout ce qui ferra feit au
concraire.
En cefmoing. de ce Nous avons faic mettre iioftre Seei a ces
Letcres,
Don aParis le xixjourd'Oaobrel'andeGrace MCCCLXXXIIII,
& de noftre Regne Quint.
Par le Roi ^fon Confeil.
* vir. '
44+-
Ann. D,
158+.
R- 1.
* De Treftgis Proclamandis.
RE X Majori & Vicecomitibus Londonia: Salutem.
Formam Treugarum,
Inter Nos & Adverfarium noftrum Franciie Caprarum ,
Vobis mictimus in quadam Cedula, Pr.cfenribus incerclusa,
Mandantes quod ftacim , vilis Pr^gfentibus , Treugas illas, in Vranc. 8.
iingulis Locis , infra Civitatem prxdiAam & Suburbia ejufdem, R 2. m.
ubi expedire videricis, ex parte noftra publice proclamari & cene- 19.
ri faciacis juxta Tenorcm earumdem , Ec hoc nullacenus omictacis.
Tefte Rege apud Weftmonafieriuin , xx. die Ofiobris.
D EX, Dileito & Fideli fuo, Simon de Brleve, Conftabulario
*-^ Caftri llii Dovorric, & Cjftodi Quinque Porcuum iuorum,
vel ejus Locum cenenci Salucem.
Formam Treugarum,
Incer Nos & Adverfarium noftrum Francive captarum ,
Vobis mlttimus in qjadam Cedula, prxfcn^ibus inrerclusa,
Mandantes qubd ftatim , vilis Pr.cfentibus , Treugas illas , in
fingulis Porcubus, & Locis, infra Libertatem Q^iinque Porcuum
pr^edidtorum , ubi expedire videritis, publice proclamari & tene-
ri faciacis juxca Tenorem earumdem ; Et hoc nuUacenus Omitca-
tis.
Tefte ut fupra.
t> E X Vicecomiti Kantiae Salutem.
■'■^ Formam TrcjEjarum,
Inrer nos & AdverfariLun noftruni Francias captarum,
Vobis mittimus in quadam Cedula, pncfentibus interclu."!a ,
Mandantes quod ft.uim , vifis Prsefencibus , Treugas illas, in
fingulis Civitatibus, Burgis, Villis Mercatoriis, Portubus, & Lo-
cis, infra Ballivam tuam, ubi expedire videris, ex parte noftra pu-
blicc proclamari & teneri faciacis juxta Tenorem earumdem j Et
hoc nullatenus omittas.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitihus Subfcriptis fub eadem
Data :, Videlicet ,
Ibiitm.
Vic. Cornuhiie.
Vic. Somerf. <^ Dorf.
Vic. Norf. & Suf.
Vic. Northumbr.
Vic. Surr. & Sufex.
Vic. Cumbr.
Vk. Briftoll.
Vic. Lincoln.
Vic. Wihef
Vic. Wefimorl.
Vic. Devon.
Vic. Eborum.
Vic. Suthampton.
yohanni Duci Lancaftrie pro
Ducatu Lancaftriac.
13 EX , dilefto Confanguineo & Fideli fuo, Henrico de Percy
"^ Comiti Northumbrix, Admirallo Flotx Navium Verfus par-
tes Boreales, vel ejus Locum tenenti, Salutem.
Mandamus vobis , firmiter injungentes, quod ftacim, VifisPrx-
fenribus , Treugas , incer Nos & Adverfarium noftrum Franciae
captas ,
Quarum quidem Treugarum Tenorem, una cum Praefentibus,
fub Magno Sigillo noftro , vobis mictimus Exempiificatum ,
in
liiJ.
ET ACTA PUBLICA.
17.^
Ann. D. In fingulis Portubus & Locis , infra Admiratum veftrum , ubi
1384- expedire videritis , ex parte noflra publice proclamari & teneri
Rjc. 2. faciatis juxta formam Treugarum earumdem i Et hoc nullatenus
omittatis.
Teile ut fupra.
Ann. D.
1384.
An. 8.
K. 2.
CUuf. 8
R.z.m.
•VII.
447.
Sttper Aialitia cr Cavillationibm Gallicoyftm , (^ de Orando.
13 EX, Venerabili in Chrifto Patri , W. eadem gratia, Archie-
'^ pijcopo CantuaricKft ., totius Anglix Primati, Salutem.
Ut praEvifa Jacula minils laedant,& graviffimis noltri &: noftro-
rum Periculis falubrius obviemus , Inimicorum Fallaces Inlidias &
Malitias mortiferas fatis expedit effe notas.
* Super quo vos fcire volumus quod , ab Annis teneris , quibus,
Deo volente, Regni gubernacula fufcepimus, femper in votis ges-
fimus prxcipuis , ut fubditi noltri (in quorum utique quicte quies-
cimus) in pace firma, fub noftro Regimine, ponerentur,
Et proptera TraiSatus, per, InclitiE memorix , Dominum E.
nuper Regem A?igli(e , Avum noftrum , cum tunc Adverfario fuo
Franciae inchoatos, concinuare fecimus , fadenKs Adverfario no-
firo Vrancite , jam prailenti, diverfas vias Pacis mulcotiens offerri,
cum Detrimento non modico Juris noftri, ad fincm evitandi fub-
ditorum noftrorumGravamina,ac juftificandi coram Rege Regum
(cui nidhil eft abfconditum) Caufam noftram , & finaliter, ut ni-
chil in nobis deeflet , quin pro dida Pace habenda poneremus ul-
timum poffc noftrum ,
Johannem Regem Caflella; e^ Legionis Ducem Lancaftrix primo
per fe , & deinde ipfum & Thomam Comitem Buckingha?iiia! , Pa-
truos noftros cariffimos , ad diverfos Tradtatus Pacis , cum non-
nullis aliis Prxlatis , Proceribus , & Confiliariis noftris , cum Po-
teftate plenaria , fecimus deftinari ,
Se: Pars Adverfarii prxdidti , videns prcefatos Patruos noftros
ad omnem Pacem rationabilem , prout eis Injunximus, inclinatos,
didlum Tradtatum Pacis, & quamplures ipfius Articulos , quibus
antea confenferanc , per Cavillationes & Subterfugia declinaiunt,
& , tanquam Afpides furdtc , obcurantes aures fuas , nolences intel-
ligere uc bene agerent , ea qux pacis erant audire adeo contempfe-
runr, quod Pacrui difti Adverfarii , Duces (videlicec) Eutrkenfis
& BiirgundiiC , qui foli Poceftatem Traftandi ab eodem recepe-
rant , cum prxfacis Pacruis noftris, in Loco medio, incer Cale-
fium & Boloniam , ubi Parces exciteranc , primicus convenco &:
promiflb, pro prxdidto Tradtatu, licet multotiens requifici, con-
venire penicus recufabanc ,
Jadtances fc , uc dicicur , nedum Hxreditatem noftram Ulcrama-
rinam , fec Regnum noftrum Anglix , fe velle hoftilicer Invadere ,
& Nobis Locum & Gcncem auferre , ac totam Linguam Angli-
canam, abfque Confideratione Statirs, Mtsns, Sexijs, auc Perlb-
nx , deftruere , Ipfumque Regnum (quod abfic) imbuere nova
Lingua :
Sec non placeat Pietati Divinx quod ea nobis accidant qux mi-
nancur ; unde merito dicere pofiTumus quod quxfivimus Pacem ,
& ecce! Turbacio.
Et, pro tanto, diieftionem veftram attente Requirimus & Ro-
famus quacinus prxfacas Inimicorum Malicias induratas Clero &
*opulo veftrx Dicecefis , Exempcis & non exemptis , clare inti-
mari & incer eos publicare debite faciacis; ipfos, quancum vobis
ex alto permittitur, inducentes ut ad Propullandum cantam Inimi-
corum Procerviam, in causa Regni Communi & juitiflima, Spi-
ricum Fortitudinis aflumant & pro noftri, & noftrorum Fidelium,
totiufque Regni Salvatione & Tutela piis apud Deum Oracionum
fuftiagiis intercedanc.
Telte Rege apud tfejfmonajleriu?» , xx. die Oftobris.
Confimilia Brevia diriguntur Epifcopis fubfcriptis , fub eadem Da-
ta; videlicet.
ji. Archiepifcofo Eborum Anglix
Primati.
R. Epifcopo London,
IV. Epifopo Wy?it07i.
Th. Epifcopo Elien.
H. Epijcopo Noriuicsn.
W. Epifcopo Cicefir.
J. Epifcopo Bathon. <dr Wellen.
R. Epifcopo Cove7!tr. <^ Lich.
y. Epifcopo Duno/m.
Th. Epijcopo Karliol.
R. Epifcopo Sarum.
Th. Epifcopo Exon.
y. Epifcopo Hereford.
Th. Epifcopo Roffen.
H. Epifcopo IPygorn.
y. Epifcopo Lmcoln.
A. Epifcopo Me?ieve7t.
y. Epifcopo Bangoren.
Th. Epifcopo Landaven.
y. Epijcopo Affaven.
Ann.D.
1384.
An. 8.
R. 2.
'Ercmc. 8.
R. 2. m.
16.
* VII.
446.
De Confervatoribns TreHgarum Conjlitfttis.
LE RoY as, noz Chiers & foialx, les Capitayns des lcs Villes
e^ Chafeux de Caleys &■ de Gy^ies, ou lour Lieucenantz. , qui
pur le Cemps lerronc, falucz.
Savoir vous faifons que nous,
Confiancx pleinement de voz Sen , Loyalte , & Avifament ,
Vous avons faic & Ordeine, faifons & Ordeinons , jointement,
& * feveralment, Confervacours des Trieues,
Darrienemcnt prifes & accordes par noz Meffages & les Mes-
fages de 7/ofire Adverfaire de France , de 1' Auftorite de Nous &
de noftre dit Adverfaire,^ encre Nous, pur Nous, noz. Roialmes,
Terres, Seignuries, & Subgicz,
Ec pur k Roy de Navarre , fonRoialme, fesTerres, Seignu-
ries, & Subgicz, en noftre Noun,
Et auxi pur noftre crefchere Uncle le Roy de Cajfel/e (dr de Leon
Duc de Lancaftre , tanque a Luy appartient en chief ,
Et de noftre dit Adverfaire , pur Luy , fon Roialme , fcs Ter-
res, Seignuries, & Subgitz pretenfes.
Et pur TAdverfairc qi fe dit Roy de Cajlille, de Leon, ^ de Ann D
Vortugale , pur Luy , & pur les fufdicz, Roialmes, & fes aucres 1584.
Terres, Seignuries, & Subgitz, en queconques Lieux q'ils foient, Kjc. 1.*
Et pur mjtre Adverfaire iEJcoce, purLuy, fonRoialme, i^s
Terres, Seigneuries, & Subgicz pretenles,
Solonc la fourme de meimes les Trieues ,
DONANTZ & CoMMETTANTZ 3 VOUS, & chefcun dfi
vous , par le Teneur de ces prefentz , Poair & plain Poiifance de
ycelles Trieues , es Paits <^ Marcbes de Caleys , d'Aitoys, de Pi-
cardie , ^ de Vlawtdres , & autres Paiis illoeqes adjacentz , Tenir
& Garder, en toutz lour Articles, par touz noz Subgitz , & pur
les ditz Roy de Navarre , & noftre Uncle lijldic, par touz lour
Subgicz , fanz les enfreindre ,
Et que des Accempcatz & autres Chofes faitz encontre ycelles
Trieues (fi nulles y foient) vous cogneilTez &; Enquerrez, fomer-
ment & de plain , fanz long proces , & cout ce, qui, par noz
dicz Subgicz , ou les Subgicz du dic Roy de Navarre , & de noftre
dic Uncle, ou afcun de eux, vous Croverez ilfinc eftre faice ou ac-
tempte, contre les ditz Trieues (qui Dieu ne voillej Reparez, ou
facez Reparer & Redrefcer fanz delay, & Remettre en eftac due,
En Conftreinant a ce noz ditz Subgitz, & les Subgitz du dic
Roy de Navarre , & de noftre dit Uncle , q'il apparciendra , par
Priic des Corps & des Biens , & par touces autres Voies & Re-
medies covenables ,
Ec de Requerre , & faire Requerer, la Partie des ditz Adver-
faires , & coucz autres as quex il apparciendra , par force de mes-
mes les Tricues d'Amender , Redrefcer , & duemenc Reparer
touz inaners des Atcemptatz & Mefprilions (fi nulles y foient) faicz
par la Partie des noz ditz Advcrfaires, envers Nous, noz Subgitz,
& le dit Roy de Navarre , & de noftre dic Uncle, & lour Sub-
gitz, en quelconque manerc, iibien par Terre, come par Mier,
concre la Fourme des Trieues avancdicz ,
La fourme des queles Trieucs nous vous envoions , Exemplefie
defouz noftre Grant Seal :
Vous mandantz que ycelles Trieues vous facez Publier & Tenir
pleinemcnt, folonc la Tenure d'ycelles ,
Et , en oucre , Nous Mandons & Commandons as touz les Pre-
lacz, Nobles & Communalces des Citees, Villes, Chafteux, For-
CerelTes, &: Licux,& couz noz Miniftres, Officers, & autres noz
Subgicz & Obciflancz (de quelconque Eltat, Condicion , ou De-
gre q'ils foienc) es Paiis & Parcies avancdicz, fur Forfaiture de quan-
que q'ils purront forfaire envers Nous, q'ils, & chefcun de eux ,
ObeilTent & Incendenc diligialment a vous, & a chefcun devous,
en Faifant & Parfournant ia Confervacie des Trieucs avantditz ,
folonc la Tenure d'ycellcs , licome a chefcun de eux il appartien-
dra, ou ils cnc ferronc requis par vous depar nous.
En Tefmoignance , &c.
Don. par Tefmoignance de noftre Grande Seal a Wejim. le xxi.
jour d'06tobre.
Tar le Roy ^ fon Confeil.
Autieux Lettres aient les fouthefcriptz es Lieus fouthefcriptz, dc
mefme la Date; c'eftaiTavoir,
yoha7i de Dureje/ne ^ Thomas de Cardoill EvefqCs , <ir Henri
Cou?!te de Northumhre , yohan Sire de Nevill, Henri FitZ al Coun-
te de Northumbre , Thomas de Tercy Frere au dic Counce, Roget
Sire de Clyfford, RaufBaron de Greyjiok , Robere Sire de Harynto»,
& Hugh Sire de Dacre , es Paiis & Marches d'Efcoce.
Les Sires , Capitaynes c^ Conejfables de Carlat , Charlus , Com-
paignagues S" de Montvallant , esPaiis & Marches d'Auvergne,
& aucres Paiis illoeqes adjacentz.
Le Sire de Durace , ^f de Ville Audranc , Tlers de la Mote Sire
de Roquecaillade , es Paiis & Marches de Bafadoys vers Terre
Gafqe.
* yohan de Bearn Capitayne de Lorde Governour & Lieute- *VII.
nant de Bigorre, es Paiis & Marches de Bigorre, & aucres Paiis 4.^7.
illoeques adjacenn.
Le Senej}hal de Landes qui pur le cemps ferra, le Sire de Las-
cun, le Sire de Teraruanto?! de Bearn, & le Sire Arnauguiiliu de
Marian , es Paiis & Marches de Landes ,
Les Capitains c^ Co^iejlables de Trouchete ^ de Bertuil, es Paiis
de Marches d'Engeins, & autres Paiis illoeqes adjacencz.
Le Lieutenant ou Scnejcha! d^A-^uitaine , qui pur le cemps ferra,
es Paiis & Marches de Guyainc & Gafcoigne & as autres Paiis ii-
loeqes adjacencz.
Le Deux Admirautz de noftre Roialme d'Engleterre, qui pur
le temps ferront, fur & par la Meer.
Lcs Capitaynci c^ Conejiablcs de Moi-etaigne, de Taillehttgh, de
Botevill, & de Montlu , es Paiis & Marches de Xantonge.
Le Capitayne de Bref ou fon Lieutenant, qi pur k temps ferra,
es Marches del Brcft & de Bretaigne.
Ramovct de Sort Capicaine de Peue Dalbeges, es Paiis & Mar-
ches Dalbeges, de Roergue, & de Carfin , & autres Paiis illoe-
qes adjacencz.
Les Sires de Roafan de Mo?itfarraut , & les Capitayncs dc Puy-
guillin & de Mont Cler, es Paiis & Marches dentrc Dcux Marez,
Bafadoys, Agenoys, & autres Paiis illoeqes adjacentz.
Deux Aniirautz, iEngleterre , Ic Senefchall de Landes , le Maire
de la Cite de Baione , &■ le Provofte de Baione, qui pur le temps
ferronc, vcrs les Roialmes de Chaftcl & de Leon, & en yceux.
Le Capitaine de noz Ville <^r Chajiel de Chirburgh . on fon Lieu-
tenanc pur le cemps eftcant , es Paiis & Marches de Normandie.
Les Capitaynes de les Villes ^ Chafieux tte Cahys <^ de Gynes ,
ou lour Lieutenant, qui pur le cemps fcrront, es Pais & Marches
de Caleys, d'Artoys, de Picardie, & de Flaundres, & autres Paiis
illoeqes adjacentz.
Les Capitaines ^ Conejiables de Chalujfes , de Bruil <^ de Ocha-
Y 3 It,
CONVENTIONES, LITERtE,
174
k , es Paiis & Marches de Lymofyn, & autres Paiis illoeqes ad- magium
Le Sire de MuylTtden , & Sire de Montfarraut de Peregorg, es
Paiis & Marches de Peregorg , & autres Paus iUoeqcs adjac^nre.
Lc Sire de Durace &c Jon CaMay^ie de Seint Lynerade^ Nompar
de Caumont, ^ le Capitayn de Chajle/ Cuil/ir , es Paiis & Marches
de ThoLiloufan , d'Agenoys , & autres Paiis illoeqes adjacentz.
Le Capital de Bugh , & les Mair (^ Coneftahle de Burdeux , qi
pur le temps ferront, es Paiis & Marches de Burdeloys.
cum debita Prxfervatione noftrorum Jurium & fuorurti, Anra. D.
138+.
Ric. 1.
. Pro Oghmundo Barone de Norwegiit.
REX Univerfis&fingulisVicecomitibus, &c. Salutem.
Sciatis quod , de Grana noltra fpeciuli , fufcepimus in Pro-
teftionem & Defenfionem nollras ipeciales, necnon in lalvum &
fecurum Condudum noftrum , Nobilem & Potentem Virum
Oghmundum Fynno^iis Militem & Baronem de Regno Norwegice,
& quemcumque altum ex parte ipfius, in Regnum nollrum An-
vWx. veniendo , in eo morando, & exinde ad propria redeurtdo,
cum Quadr^inta Equitibus , Familiaribus , Equis, Hernelns, &
omnibus Bonis & Rebus fuis ;
Et ideo vobis & cuilibet veftrum firmiter injungimus & manda-
mus, &c. ut in Literis de Condudu-
In cujus, &c. pcr unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, tertio die Novembris.
Ter ipfum Regem.
Pro Fratrihtts Ouatuor Ordinum.
REX Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem.
Intelleximus quaiiter ahquae PerfoniE , de Regno nofl:ro , per
inftigationem Maligni Spiriius , ac per Malitiam & Malam Vo-
luntatem, feciunt & indies facere nituntur Gravamina, Dampna,
& Scandala , diledis nobis in Chrifto , Religiofis ^uatuor Ordi-
num Mendicantium , & fpecialiter Fratribus de Ordine Pra^dicato-
rum & Minorum ,
Dicentes quod ipfi funt male fundati , & facientes finiftras &
malas * Interpretationes Privilegiorum & Gratiarum quje eis con-
ceflic & fadx fuerunt per beatos Apoftolos , Sandae Recordatio-
nis, & per Progenitores noftros quondam Reges Angh;^,
Moventes populum noltrum , in aperto, & in fecretis, contra
eos ad Deftruendum Domos didorum Fratrum, ac dilacerando
aliquando Habitus eorum fuper eos , & ahquos eorum verberando
& male tractando , contra Pacem noftr.im , in Dedecus & \'ere-
cundiam ipforum Fratrum , & in Honoris Dei & Sandte Eccle-
fix & Animarum hujufmodi Perpctrancium periculum immen-
fum,
Unle maximam haberaus difplicentiam ,
Per quod Nos,
Volentes quod diiti Fratres, qui funt Oratores alTidui pro Sratu
noftro & totius Rcgni noftri, in eorum Statu & Gradibus cufto-
diantur & fulknrentur, & quod Privilegia fua prsedidta & Gratise
eis falventur ilteia,
Sufcepimus diitos Fratres , & Quatuor Ordines prxdidos, &
corum Domos, Privilegia, & Gratiis, eis concella & facfta, lic-
ut prxdidluin eft, in ProteiSionem 6c Defenlionem nottras fpe-
ciaies ,
Nolentes quod aliqua Violentia , Gravamina , Dampna , vel
Scandala eis fiant per aliquos Subditorum noftrorum , contra Le-
gem & Rationem , fet quod, ob Reverentiam Dei, iidem Fra-
tres amicabihter tractentur, prout pertinet ad Viros Relisjiolos,
Volentes quod, li aliqui inveniantur didis Fratribus Violentiam
fecientes^ vel contra eos indebite capientes, quod tunc dicti Ma-
letsiftores puniantur & caftigentur , ut Lex requirit :
Et ideo vobis Mandamus quod diftos Fratres, & Quatuor Or-
dines prxdidtos, amicabiliter, prout ad Viros Religiolos pertinet,
pertradtetis , & eorum Domos, Gratias & Privilegia , eis conces-
la, Manuteneatis, Protegatis, & Defendatis, e^c ut in Literis de
Troteilionihus.
In cuius, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Tefte Rege apad Weftmonafterium , quarto die Novembris.
Fer Billam de Privato Sigillo.
De Rewardo , Patria Flandrii cir Fill£ de Gandauo ,
ConjlitMO.
T> E X Dilefto & Fideli noftro , Johanni Bourghcher , Salu-
^ tem
Ciim hodierna die P a T r i .4 F L a N d r i ^ ,
Q^U ^DE NOBIS IN SUPERIORITATE TENETUR,
Ut ad NOSTRAM CoRONAM ET RegNUM F R A N-
ci^ RESORTiZANS, qux ctiam multis bonis Villis & Tct-
ritoriis , ac Populorum , tam Nobiliiim , quam aliorum , numero-
fitate dudiim fulgere folebat infignis adeo ,
Per obitum & decelTum , boniE memoriiE, quondara, diledi
Confanguinei noftri , Ludovici Namurenfts , Comitis Flandrix ,
defunfti (cujus Anima in Pace requiefcatj lit ad praefens Comitali
Gubernatione dettituta,
Nec evidenter apparet quod , poft ipfius obitum , fuus Hsres
hadtenus fe optulerit vel ofFerat , Homagium nobis exinde , prout
Juri convenic , tanquam fuo Domino & Principi fuperiori, fa-
<fturus, qui fumus , & femper fuimus, & erimus, parati ad reci-
piendura ipfum Haeredem ad hujufmodi Comitatiis debitura Ho-
• VII.
4+9.
Nofque ^
Conliderantes magnas ac graves Controverfias , & Guerras, Al-
tercationes, Duritias, Deftructiones , & Devaftationes Villarum ,
Populorum , & Rerum ejufdem Pacrrae, cotidie (proch dolorlj
invalefcentes,
Et prxcipue dira Guerrarum & Deftrudionum Difcrimina con-
tra ViUam noitram Gandavenfem, quam afFeftuose diligimus,per
iplius yEmulos prxparata, ejus obviare Difpendiis ac Incommoda
relecare corditer aftedtantes,
Vos,
De cujus Probitate, Legalitate , Circumfpedtione , & Induftria
plene confidimus,
ReWARDUM ET FIDELEM NOSTRUM PRjECO-
N E M ejuldem Patrix Flandriic , & praecipue didlx Villae noftr»
Gandavenfis , Audloritate noftra Regia fuperiori , Tanqjj am
ipsius Patri/e Flandri.e Princeps & DoMI-
Nus Superior, Confticuimus, Creamus, Deputamus , Or-
dinamus, & Facimus per Prxfentesj in omnibus & fingulis Caufis
& Negotiis , didt.^ Patrix & Villx Gandavenlis, diligencer fa-
ciendo * uc ad didtam percinere dinofcicur Communicatem;
Dantes & Conferences vobis , tanquam Vices nostras
in hac parte g e R E N T i , plenam Poteftatem , Libertatem , &
Audtoritatem , incegram ac fecuram, didtam Pacriam , & fpecialis-
finie didtam Viilam noltram Gandavenfem , cum Terricorio &
Pertinentiis ejufdem, fub Lcgibus, Confuetudinibus , &Judiciis,
hadtenus ibidem ufitacis , Regendi ,
Ballivosj Scabinos, Jurifpericos , & quofcumque alios Jufticia-
i^ios , Ol^ciarios , & Serviences inibi , fubvobis, & ubique in
didta Pacria Flandrix , & in Univerlis Dominiis Feodalibus Juris-
didtionibus ejufdem , ju.vca Confuecudines & Difpoficiones cujufli-
bec Villx , Caftelhiiix , & Terricorii prxdidtx Patrix (fervatis
femper eorumdem Privilegiis , Legibus, & Libertacibus) Confti-
tuendi, Ordinandi, & Deputandi, eofdemque Revocandi & Re-
fubftituendi, cum Juraniencis & Solempnitatibus in talibus confue-
tis, totiens quotiens vobis videbitur necellarium feu oportunum,
Homagia & Jura Feodalia , cum Oris Oiculo, nomine noftro,
a quibufcumque, Temponbus oportiinis, Recipiendi,
Et omnia & fingula Faciendi & Excercendi qux verifimiliter
fpedtartt ad Prxmifi&, donec, per juftum & proprium Hxredem
pr.^dicti quondam Comitis , Nobis,ucPrincipi et Do-
MINO SUPERIORI, HOMAGIU.M LEGALE FACTUM
& PR.tsTiTUM FUERiT,utelt moris :
Et, quia firmiter tenemus quod vos, accinfli Gladio Juftitix,
in laudem Bonorum & Vindidtam Malefadtorum , Cbmmillum in
hac parte vobis , Officium excercebitis , nec ad dextram, ncque
ad finiftram , quomodolibet declinando , vobis ad Pixmifla & ea
tangentia vices noilras commictimus quoufque eas duxerimus Re-
vocandas;
Mandantes omnibus & fingulis, quos prxfens tangit & tangere
polTit negocium , quatinus in Prxmiflis vobis Obediant erficacicer
Si Incendanc.
Dac. apud Palacium noftrum Jieftm. fub Magni Sigilli noftri
Teftiraonio, decimo octavo die Novembris.
Per ipfum Regem c^ Concilium.
Pro Rewardo fupradiclo , de /ntendendo.
REX Univerfis & fingulis Epifcopis , Baronibus, Militibus, Ann. D.
Capitaneis , Cifteilanis , Cultodibus Caftioruni, Villurum, 1384.
Forcaliciorum, & aliorum Locorum , ac omnibus aliis Aniicis ac An. 8.
i
corum , ac omnious ains Amicis ac ai
Terra Flandrix confticucis , ad quos R.
Subditis noftris , ubilibec in
&c. Salutcm. Franc
Cum, pcr Liceras noftras Pacentes, Conftituerimus, Deputave- R. 1. 1
rimus, & Ordinaverimus , Diledtum & Fidelem noftrum , Jo- ly.
hamiem Burghcher Reiuardum & Fidelem noftrum Pra.'cone7n ejus-
dem Pacrix Flandrix, & prxcipue Villx noftrx Gandavenlis , in
omnibus & fingulis Caufis & Negociis , didtx Patrix & Villx
Gandavenlis , diligencer faciendo ut ad didx Terrx pertinere di-
nofcirur Communitatem,
Dantes & Conferentes eidem Johanni , tanquain V i c e s N o-
s T R A s in hac parte G e R e N t i , plenam Potcftatem , Liber-
tatem, & Audtoritatem , integram ac fecuram, dictam Patriam ,
& fpecialiflime didtam V illam noftram Gandavenfem , cum Ter-
ritorio & Pertinentiis ejufdem, fub Legibus, Confuecudinibus, &
Judiciis, hadtenus ibidem ulicatis, Regendi,
Ballivos, Scabinos, Jurifperitos, & quofcumque alios Jufticia-
rios, Officiarios, & Servienfes inibi, fub eodem Johanne,& ubi-
que in didta Patria Flandrix , & univerlis Dominiis FeodalibuJ
Jurifdidtionibus ejufdem , juxta Confuecudines & Difpoficiones cu-
jutlibec Villx, Caftellanix, &Teiricorii, Pacrix prxdidtx (ferva-
tis femper eorumdem Privilegiis, Legibus , & Libertatibus) Con-
ftituendi, Ordinandi, & Deputandi,
Eofdemque Revocandi & Refubftiruendi , cum Juramentis &
Solempnitatibus , in talibus confuetis , totiens quotiens eidem Jo-
hanni videbitur neceflarium feu oporrunum ,
Homagia & Jura Feodalia , cum Oris Ofculo , nomine noftro ,
a quibufcumque, temporibtis oportunis , Recipiendi ,
Et omnia & fingula Faciendi &Excercendi, qux verifimiliter
fpedant ad PrxmilTa , donec, per juftum & proprium Hxredem
eiufdem Terrx quondam Comitis, Nobis, ut Principi & Do-
MINO SUPERIORI , Ho.MAGIUM LEGALE FaCTUM & PR^-
stitum fuerit, ut * elt raoris , prout in Literis noftris prx- • vil,
didtis plenius continecur, 45-0.
Vobis , diftridius quo poflTumus , firmicer injungendo , manda-
mus quod prxfato Johanni , in PrxmilTis & quoUbet Prxmiflb-
rura
8.
ET ACTA PUBLICA.
17^
nim faciendis, excercendis, & expediendis, Intendcntes fitis, O-
bedientes , Confulcntes , & Auxiliantes , quockns &c prout per ipr
fum Johannem fueritis , fel fuerit aliquis veftrum, fuper hoc prse-
muniti, vel prsemunitus, ex parte noltra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonaperium , decimo o£tavo die Novem-
brisi
Ter ipfttm Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1384.
An. 8.
R. 1.
Ibidem.
De Cnfiodia Cafiri ^ VdU de Chirbargh commijfa.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
S c I A T I s quod CoMMiSiMUS, cariiTimo Fratri noftro
Thoma de Holaiid Comiti Kantix; Cuftodiam Caftri & Villse de
Chirburgh,
Habendam & Tenendam per Tres Annos, proximo fu-
turos, juxta formam cujufdam Indenturae, inde interNos &Ipfum
confeftae.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Wefimonafierium^ vicefimo die Noyembris.
Ver ipfum Regem-.
ET Mandatum eft Locum tenenti five Attornato Williebni de
Wyndefore, nuper Cuftodis Caftri & Villa deChirburgh,de-
fundli, five alii Occupatori eorumdem Caftri & Vilte, quod ei-
dem ThomiG , vel ejus Locum tenenti , five Attornato , in hac par-
te, Caftrum & Viliam prssdifta, cum Armaturis, Artillariis, Vi-
«Sualibus , & omnibus aliis Rebus Reas , in eildem Caftro &
Villa exiftentibus , per Indenturas , inde inter eos conficiendas,
liberent habendajuxta Tenorem Literarum Rcgis praediftarum;
Vult enitn Rex ipfos inde erga Regem exonerari.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
ET Mandatumeft Univerfis & fingulis SoIdariis& aliis, cujus-
cumque Status feu Conditionis fuerint , infra Caftrum & Vil-
lam de Chirburgh pro tempore exiftentibus vel Inhabitantibus ,
quod eidem Thorme ^ vel ejus Locum tenenti, five Attornato, in
hac parte, in omnibus & fmgulis, quae adCuftodiam &Regimen
didtorum Caftri & Villx pertinent , Intendentes fint & fideliter
Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.'
T?er ipfum Regem.
*V1I.
4;i.
Ann. D.
An. b.
R. i.
Ibid.
m, 14.
Pro Epifcopo Lincolniiz de fion vcniendo ad Parliamenta.
Ann. D,
1584.
Ric. i.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. An. 8.
'■^ Sciatisquod Nos, r. i.
Confiderantes qualiter, Venerabilis in Cbrifto Pater, Johannes ^^t. 8.
Epifcopus Li/icobiienjis 2iA Seneitutem aliqualiter devenit, & tamR.i.p.
forti Infirmitate detinctur quodipfe commodc laborare nonpotcft, ,n. 9.
ut foiebat,
De Gratia noftra fpeciali, Conceffimus ei quod, durante vita
fua , non teneatur venire , in Perfona fua , ad quxcumque Parlia-
menta feu Concilia noftra, infraRegnum noftrum tenenda, fetin-
dc totaliter excufetur durante vita fua fupradiftd ;
Ita femper quod, ad quodlibet didorum Parliamentorum no-
ftrorum , habeat Procuratores fuos idoneos , cum fufficienti Pote-
ftate, per Literas fuas, ad confentiendum ad hoc quod ad didta
Parliamenta noftra ordinatum fuerit & concordatum , & etiam
quod habeat Procuratores fuos,ad prxdidta Concilia noftra,quan-
do Cafus hoc requirit.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium, tertio dicDecembris.
Per Breve de Privato Sigilld.
De Salva Gardia.
ID EX Locum tenenti five Senefcallo fuo Aquitanise , &c. S^- ^^n TJl
'■^ lutem. 1584..'
Quia intereft Regis five Principis cujufcumque a Subditis Gra- ^^. 8.*
vamina removere, ut, in eorum Profperitate gaudcndo, in Pace r^ ^.
perjTiancant , & ab Injuriis pjjeferventur ilteli, . ^^/-c' g.
Super fiagio PortHgalite.
HEvricus Ahbyndonie. Welles, de Comitatu Somerfetisc, qui
in Obfequium Regis, in Comitiva, diledti Regis, Fernaadi,
Magifiri Ordinis Militite Sanili facohi in Portugalia , ad partes
Portugalis profedhirus eft, ibidem in eodem Obfequio Regis mo-
raturus, habet Literas Regis de Protedione cumCIaufula volumus
per unum Annum duraturas,
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , primo die Decembris.
Per Bi//am, c^c.
Confimiles Literas Regis dp Prntefl-ionp hahent fubfcripti ; viz.
Johannes Miller , de Holbech.
Willielmus de Blumhull, de Comitatu Ceftrize.
'Ricardus Bretteford, de Londonia.
Garland Godefela-vje , alias diHus Garlof Ducheman, Armigef.
Johannes Fyuche . de Comitatu Cantebrigiae.
Willielmus Blomhnll , Executor Teftamenti Willielmi Truffell
Militis.
Jacohus Wychingham , Civis & Mercerus Londoniae.
* Henricus Somerville , de Comitatu Staflfbrdiaz,
Williehnus Neufiort , Armiger de Comitatu Staffbrdise.
Edmundus Herd, deTheidonbois,
Johannes May , de Leskyrd in Comitatu Cornubiae.
He7iricus Ferour , de Comitatu Buks Armiger.
IVillielmus Srwanaugre, Armiger de Comitatu Glouceftrisfi.
Hogerus Cofion.
Willielmus Tuthury , Skynner de Comitatu Staffbrdiae.
IVillielmus Pa(lon.
IVilliehnus Turnour, de London- Pulter.
Walterus Helyan , de Comitatu Deveneftiire Armiger. 0
Johannes Dalyngton, de Comitatu Norhampton.
Johannes Beverley, de Comitatu Norhampton.
Stepha?ius Ho/ewell, de Comitatu Norhampton.
Willielmus Selhy , Scutifer.
Tedericus Getnyskirk, Miles.
Tedcricus Maffone , Filius Thoma: Majfone.
Johanncs Mallynges Senior, Armigcr.
Tho7nas Bukyngham , de London. Armiger.
Johannes Pykerynge, Mercator, alias dictus Johannes Pykery?!g
Clericus.
Johamtes Richefno?id, de Comitatu Richemond. Armiger.
Willielmus Ingram, de London.
Robertus Alejn, de London. Chivaler.
Ea propter vobis & veftrum cuilibet, prout ad ipfum pertinue-
rit, Prxcipimus & Mandamus qua[inus,dileftos nobis inChrifto,
Decanum & Capitulum Metropolitana^ Ecclefia: Safiii: A^tdrea Bur-
degaita , ac fingulares ipfius Eccleliae Canonicos , ipforumque Be-
neficia, Familias, Bona, & Res, mobilia& immobilia,Decimas,
Agrerias, ac PonelTiones univerfa, tam in particulari , quam in
communi, ac ipforum Subditos, Homines, Qu;eftales, Feudata-
rios, & Tenentiarios quofcumque (qux fub Protedtione & Salva
gardia noftra ponimus & fufcipimus per prxfentes ) ab Injuriis ,
Violentiis , Dampnis , Oppreflionibus , & Novitatibus indebitis
quibufcumque , adverfus Perfonas quaflibet, Protegatis, Manute-
neatis, & debite Confervetis, & ipfos in fuis juftis & dcbitis Pos-
feflionibus , in quibus ipfos effe, fuoique Prxdeceflbres fuilfe ab
Antiquo, pacifice inveneritis, debite Defendatis;
Et hanc Salvam gardiam noftram omnibus , quibus expedierit ,
cum per ipfos, feu eorum aliquem , aut eorum alicujus nomine,
fueritis requifiti, intimetis, & faciatis publice proclamari, cumln-
hibitionibus & Injundtionibus, ad ilta necelfariis, oportunis, ac e-
tiam confuecis.
* Et etiam, in fignum hujufmodi Salvx Gardix noftrx, inBe-
neficiis , Terris , Tenementis , Hofpitiis , Domibus , & Poflbflio-
nibus fuis ac eorum cujullibet univedis,Penuncellos nollros regios
prxfigi faciatis, ne quis, ex Ignorantix Cxeitate , fibi Velamen
Excufationis afllimere valeat quoquomodo.
Et, pro Prxmiflis diligentiiis exequendis, unum vel plures, de
fervientibus noftris Regiis, fi requiliti fueritis, iuis Sumptibus, de-
putetis; qui dehiis, qux Caufx cognitionem exigunt, fe nullate-
nus intromittanti abfque tamen noftri Juris prxjudicio & cujuili-
bet alieni.
In cujus, &C.
Dat. apud Wefimonafierium , Quinto die Decembris.
Super Cuflodia Cafiri de Brcfl.
REX CoIIe£toribus Subfidiorum fuorum in Portu Villx de
Kyngefton fuper HuU, Salutem.
Cum , dilectus & fidelis Confanguineus nofter , Thomas de Per-
ey, fexto die Decembris, ultimo prxterito, penes Nos Retentus
fuerit, per Indenturam, Cuftos Caftri de Breft, per unum An-
num incipientem die Purificationis bcatx Marix proximd futura ,
Percipiente didto Thoma, de Nobis, pro eadem Cultodia, pro
tempore quo ipfe Cuftodiam prxdidtam fic habuerit , ultra Pro-
ficua , Redcmptiones , Reventiones , Rcdditus , Cuftumas , &
Commoditatcs , dido Caftro pertinentia, durante eodem tempo-
re , Qiiatuor Milia Marcarum ac Ducentas & Qi^iinquaginta
Marcas , per di6tum Annum , de Quarterio in Quartcrium , per
sequales Portiones , pro omnimodis Cuftubus Cultodiam Caftri
prxdidti tangentibus,
Et , fi forfan generales Treugx inter R^num noftrum An-
glix & Partes Britannix infra Annum prxdidtum exiftant , fic
quod Caftrum prxdidtum, infra c.ifdcm Treugas contineatur , ex-
tunc idcm Thomas non pcrcipiet de nobis, pro Cuftodia prxdi-
dta , durantibus cirdcm Treugis , prxterquam fecundum Ratam
Trium Milium Ducentarum & Qiiinquaginta Marcarum pcr An-
num, ., _,
Tam pro co quod certx Summx Denariorum cidem Thomx de
tempore, quo CuftodiamCaftri prxdidti ante hxc tcmpora habuit,
adhuc a retro exillunt & dcbentur , quam pro majore Securi-
tate Solutionis fux de eo, quod fibi , pro Anno prxdicto, pro
Cuftodia ejufdcm Caftri, debcbitur,
Concordatum fit, inter Concilium noftrum & prxfatumTho-
mam , quod dc quolibet Sacco , qui exnunc Eskippabitur ultra
Mare inPortubus, fuper quibus ipfc ad Solutionem fuam capien-
dam aftignabitur , de co , quod iibi , pro Cuftodia didti Caftri ,
us*
2. »».
* VI!
Ann. D.
1384.
.in. 8.
R. 1.
Clnuf 3/
R. i./n.
176
CONVENTIONES, LITERiE,
ufque ?.d Finem Anni fupradiai , debebirur , idem Thomas ba-
beat & percipiat , per manus Colleftorum Subfidu noltri Lana-
rum, CJoriorum, & PeUi m Lanutarum , in didtis Portubus ,
OLiinquc Solidos , quoulqae de omni eo , quod libi , pro Culto-
* Super Viagio Portugalie de ProteUiombHS.
du Caftri praedidi, ufque ad finem didi Anni, ut prxdictum eit, x-rrilHelmus Lethe. dc Comitatu Norhampi
debebitur, fuerit perfolutus, prout m Indentura praediita plemus VV qujum Regis, in Comitiva, diledi Re
contmecur, , ^, ^ • • .
Vobis prcecipimus qu5d eidcm Thomx , feu ejus in hac parte
Attornato, Sumnias, iibi, per quafdam Taliias de Scaccario no-
ftro, fuper Subfidio prxdidto, in ditfto Portu affignatas, de tem-
pore in tempus, folvi & liberari feciatis ju.^ita Tenorem Indenturs
fupradiax; Recipientes penes vos Tallias pra:didtas, pro Alioca-
tione, debita in hac parte, optinenda.
Tefte Regeapud Wefimonafierium ^ feptimo die Decembris.
T)e non fermittendo Monetam , fer Dncem Burgmdiie fabri-
catam^ currere in Flandria,
REX, Diledo & Fidelifuo, Johmni de Bourghchier, Rewar-
io Villx nofvrx de Gandauo m Flanlria, Salutem.
Dilsdi nobis Deputaci five Nuncii Viilx prxdi^ltx, in Regno
nollro Anglix exiitentes, ex parte Dile.torum & Fideiium no-
ftiorum ejufdem Vilix , iignificarunt noftrx Regix IVlajeftati
quod, 1 r fi-
Poft mortem Lodo^ici, ultimi Comitis F/avdrae defun-T;!, Dux
Biirgundtte (qu: fe Comitem Flandrix nomi ,i.; divLMfas Monetas
deteriores aliis Monetis, tempore didi Coniui der"u;,ffti, in Fa ria
Flandrix currere confueis, lam * de novo cuneari live fabrlcari
fbcit
Volens & Intendens Monetam illam , fic He novo Fabricatam ,
6c nuliam aliam cu-cre in Patria Flandrix fupradicta,
Q^iod , fi permitceretur , non folum in Rerradtionem Mercato-
rum Rcgni noftri Ansilix, .*c aliorum Fif,eliam noftioium, ac
aliorum Mercatorum & Hominum Parcium alimjn. , ill.jc cauia
Mercandifandi & aliis Cauiu vrenire ■• o.encium , vei ..ai eciam in
iplbrum omnium Deceptionem & Jadar..m nimiam lenderct ma-
nifefte, .• t. rv t^
Unde nobis eft fupplicatum ut hujufnodi Retradtioni. Dscep-
tioni, & Jadurx obviare velimus Remediis oportunis,
Nos,
Utilitati didtx noftrx Villx de Gandauo, &aliar m Parcium
eidem Viilx in Patria prxdidta favenriui , necnoi. Alercj-oruni
& aliorum prxdidtorum , qui de \mi'-.da noftra r.ermt, ilJuc ex-
nunc venturorum, fpecialiter r ovide e cupientes,
Vohis (de cujus Fidelitatis (S Difcretionis circumipeftione plene
confidimus) Injungimus & Mandar.ius qu6d , p.-^o uri itate , vm
Fidelium noftrorum Villx nrxdidx, & Panium eis faventium,
quam Mercatorum Regni <3c Poteitatis noftrorum , ^c aiio^am -ie
Amicitia noftra exiftenciun^ (qui ad didtam P-rriani Flanarix '■x-
nunc, causa Mercandiiandi , feu aliis Licici» Cau.LSj en.re -olue-
rint) tam provide & circumipedte ordineti'--, quod aliqcjahuufmo-
di Moneta, pcr prctatum Ducem de novo, u- prxmitti''.!v , ta-
bricata, feu aliqua alia que minus fufficiens fueri & inuri.i- ,Cur-
fum in Patria prxdidta, quantum in vobis tuerit , de cxtero non
habeac aliqualem ; ne , per Curfum huiufmod; lebilis Moneix ,
Mercatores feu alii prxdidti a Panibus illis fe recnihanr , lea ip:j ,
cum fuerint ibidem , aut Fideles noftri Villx prxdictx fcu Pa: .lum
eis Acih erentium , Deceptionem aut Jadturam aliquam incurrant ex
Caufa fupradidta.
Dat apud Uefimovafierium , decimo fexto die Decembris.
Per ipfiim Regem <^ Conc-Iium.
De Navibfts arefiandis , fro yiagio Portugalia.
Ann. D. D EX, diledto fibi, Willielmo Newport , Salutcm.
1^85. f^ Scias quod aflignavimu Te aci toc Naves & Marinarios quot
An. 8. pro Palfagio Regmald: de Cobham , Petri de Crejfpigham , Eli.s
K. 1. Blithe, Roherttde Grattlham^ & Thoma Daie., ac Hominum ad
Trxnc. 8. Arma & Sagittariorum inComicivis fuis, inObfequio noftro,ver-
R. x.m. fus partes Portugalix profcdturorum , neceflarii fuerint, inComi-
»1. tatibus Devonix &: Cornubix, fine dilatione Areftandum & Ca-
piendum ,
Ac Naves & Marinarios illos ufque Portum de Plymurh , citra
Diem Dominicam, proximam ante Feftum Purificacionis beatx
Marix , proximo futurum , duci & venire taciendum ,
Ad proficilcrendum abinde, in Obfequium noitrum, vcrfus par-
tes prxdidtas, ad rationabilia Vadia eorumdem, Reginaldi, Pecr:,
Elix, Roberti, &Thomx, in hac parte promptefolvenda,prout
eis ex parte noitra injungctur ,
Et ad omnes illos,quos in hac parce contrarios inveneris feuRe-
belles, Areiiandum & Capiendum, & Prifonis noftris Mmcipan-
dum , in eil'dem moraturos quoulque pro eorun Deliberacione
duxerimus ordinandum :
Et ideo tibi Prxcipimus qu6d circa PrxmifTa diligentcr intcn-
das, &: ea facias & exequaris in forma prxdidta :
Damus autem univerlis & ! ngulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniilris Dommis, Magiftris , & Marinirlis Navium,
ac aliis FideUbus & Subditis noftris, tam infi-a Libertates quam
extra, Tenore Prxfencium, firmicer in Mandatis, quod Tibi, in
Executione Prxmiflbrum, Intendentes lint , Conlulentes , & Au-
xiliantes, quociens & prout per te fuerint fuper hoc, cx parte no-
ftra, prarmuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefiinomfierium , odlavo die Januarii.
Per Concilium.
tonix, quiin Obfe-
Regis, Femandi, Ma-
giftri Ordinis Militix Sandti Jacobi de Portugaha, ad partes Por-
tugalix profcdturus eft , ibidem, ineodem obfequio Regis, mora-
turus, habet Literas Regis de Protedtione cum claufula Volumus ,
per unum Annum duraturas.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , xvi. die Januaril.
Ver Billam de Privato Sigillo.
ConfimilcsLicerasRegis dcProtedione habent fubfciipu ^videlicet^
Ricardus Stokker , de Com. Northampton.
Thomas Driffeld ., Armigcr.
Htigo de Pyiiytigton , Junior.
Radulphus Notyngham.
Rolandus de Alefi.
Johannes Toff, dc Comitatu Dorf.
Nicholaus ylfion, de Kyngefwalden.
Johannes London, dc Crawde.
Wiliielmus Elnedeti.
Johavnes Veyjy , Armigcr de London.
Rcgerus Barre, de Comitatu SufF.
Thomas le Smith, de Samclsbury.
TtotKns de Sotheworth, Miles.
Johanttes Buteler, dc Weryngton Miles.
Rohertus de Fermon , de Samlesbury.
Stephanus Beyford, Hoftiler.
Johannes Bedford, de London. Skinncr.
Robertus FiLus Willielmi, de Workeflegh.
Wtilieimus Pelham.
Johannes Lairig, de Midelrafcn.
Tiiomas Ruydyng.
Henrl.us llcomb , Miles.
1't' • ielmus Ilcomb.
J hannes Bere.
Jokannes Bolton, ArmigCr.
ija/fidus Bradmednue.
Rohertus Hodlyfion.
N-fhi laus Hokkeleye.,
Cilbertus Denys , Miles.
Thomas Ueyfier , Clericus. . .
hogerus Catinv. , Civis & Merccrius Londomae.
Ricurdus de Mafcy , de Rixton.
Robertus , Filius Johannis de Ecclifion , ExecUtOt TeftamenU
Johannis de Ecclifton.
Ni.theus de Tildefiegh.
Hug .le Clayton , de Thelewall.
Rtcardus Filius Thurfiani de Holand.
Henricus de Bradefiiaiigh , de Kenyan.
Gilhertus de Longetre.
Henricus del Giene , dc Kenyan.
Johannes Filus Thomte de Bothe.
Johavnes Dovjfiowe Filius Mauritii Diywfioiue^ de Havcrtord.
J.haiines S-waytifon, de Eaton.
Jobannes Croft, de Dalton.
Johannes de Croft , de Claghton.
W;' elmus de J^Jontferrant , Milcs.
Robertus Markele.
■jeva-us Perkyn, de Neweton.
Roie,tus Perkham, de Colcheftre Junior.
Giib-itus del Bryche , alias didtus Gilhertut del Breeche.
G^lbertus de Halfale.
Richardus Talhot.
Wtlhehiius de Holand, de Cayle.
Johan res Wyncheon , Armiger.
Johannes de Stratham, de Comitatu Derb.
Ann. D;
1385.
•VII.
4f4-
An. 8;
R. 1.'
Fran. 8.
K. z.m.
II.
i
Snper Deliberatione ObfidHm Caroli de Bloys.
D EX pcr Literas fuas Patentes, ufque ad Primum Dietn Maii,
f ' proximo futurum, duraturas, fufcepit in falvum & kcurum
Condiidtumac in Salvam Gardiam fuos, nccnon in Protedtionem
& Dc inlionem fuas (pcciales, Magifbum Ro«/<»»^««» de^uothetls
Clericum, , . , -D™-
Quun Regnum Re°is Anglix, ad concordandum cum Kffie,
fuper De.iberarione Johatmis de Bloys & Guidonis de Bloys, Jhilio-
rum & obudum Caroli de Bloys, per Dominum £. nuper Regem
Anziu.', Avum Ro^is, de Guerra capti, jam noviter veniebat,
In didto Resno Anglix morando, & exinde ad partes Propnas,
per Dominium & Poteltatem Regis, cranfeundo , & abinde in
didum Regnum Anglix cx causa prxdidta vcmendo, »bidcm
morando , & exinde ad didtas Parces fuas redeundo , cum uno
Armigero n Comiciva fua, necnon Famulos, Servientes, tquos,
Bona, &Hernefiafuaquxcumque, , a,„;„~.
Nolens idem Rex quod prxdiftus Roulandus , aut Ar™gCT,
Famuli, Servientes, Res, feu Hcmelia fua prxd.dta, rauoncMar-
qux feu Reprifalix, areftentur ullo modo.
Tefte Rege apud Wefimonafierium, xviu. die Januaru.
Per Concilium.
Coniimilcs Literas Regis, de falvo Conduftu habet G*'^^jJ
Ann. D^
1385.
An.i.
«. a.
Ibid.
m. it:
*VII.
ET ACTA PUBLICA.
^77
Ann. D. Martyn Armiger , cum uno Homine Generofo , per idem tempus
1385. duraturas.
Kiir. 1. Tefte uc fupra.
Ann. D.
1585.
A>i. 8.
R. 1.
CUnf. 8.
Jl. 1. m.
De Navibfts Portu^alia ^refiandis.
REX, Univerfis & Singulis Majoribus & Ballivis Villarum, ac
Cuilodibus Portuum Maris & aliorum Locorum Maritiir.o-
rum , infra Admiratum noftrum verfus Partes Occidentales , Salu-
tem.
(>nbufdam certis de caufis, de avifamento Concilii noftri, vo-
bis Mandamus quod quafcumque Naves & Mercandifas de Portu-
galia, infra Admiratum praediiftum exiftentes, una cum Mercato-
ribus , Magiftris , & Marinariis earumdem Areftari , & eos fic
fub Arefto falvo & honefte cuftodiri fociatis , quoufque aliud a
Nobis inde habueritis in Mandatis.
Tefte Rege apud WeJimo?ia[}crium , xxiii. die Januarii.
Per ConciUum.
Requcfins generalis , de permittendo ylr?tb.ijfatores tranjire per
Kegna er hoca , in partibus Traupnannis.
Ann. D. T TNiverfis Ciirifti Fidelibus, pr^Efentes Literas infpeduris, jR/-
1^85. ^ chardus^ Dei gratia, Rex Angliss & Franci.2, & Dominus
An.^ii. Hibcrni-je, Salutem in omnium Salvatore.
R. 1. Ad Univerfitatis veftra; Noticiam deduci corditer affedamus
Fr iMi;. 8. quod,
K. i.w. Cum,
Si. Pro aliquibus Articulis, ftatum facrofandlje Romanae EccIefisE ,
ac etiam Regni noftri Anglix , & Perfonx noltrx concementi-
bus,
Diledos & Fideles noftros , Johannem Bacun Decanum San-
6t:i Martini magni Londoniae Secretarium nolhum , & Nicho-
laum Dagvjorth Militem Camerae noftra: , prxlbntium exhibito-
res , Ambaflatores & Nuncios noftros fpeciales ad Domini Sum-
mi Poncificis Prjefenciam , ac ad nonnulla Civitates , Communica-
tes & Loca Italiae de praefenti mittamus,
Univerfitatem veftram attentius & efiicacius quo poffumus
Requirimus & Rogamus quatinus,
Conlideratione nedum Nobilitatis, fet Honoris & Reverentiaz,
inter Caiholicos Principes & Dominos , tam fpirituales , quam
Temporales, mutuo confervandorum ,
Prxfatos AmbalTatores noftros , cum per Regna , Loca , Di-
ftriiSus , Dominia , feu Territoria veftra ipfos tranlire feu inibi
morari contigerit , Recomendatos habentes,
Ipfos Tranfire, Reverti, ac Morari libere, abfque impedimen-
to feu perturbacione quacumque , Honoris noftri intuitu , permic-
tatis, non inferentes eifdem, nec inferri quomodolibet permitten-
tss, in Corporibus feu Bonis eorumdem, D.impnum aliquod, In-
juriam, Moleftiam, feu Gravamen, quin potius, fi egeanc, eis,
in eorum agendis , miniftrare vehcis Concilium , Auxilium , &
Favorem , ac fecurum Condudum per Paffus , Loca , & Dominia
veftra, ai- cujuftibec reftriam, eorum rationabilibus Sumptibus &
Expenfis ,
Nos fiquidem Subditis veftris & veftrum cujuflibet, cum ad
Regna feu Dominia noltra aliquos ex ipfis declinare contigerit ,
• VIL Favorem Confimilem , & Majorem, fi indiguerint, vel eorum *
4,^6. aliquis indigueric , graco animo impendere promictimus , & de fadio
veraciter impendemus.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras Patentes fieri, &
Magni Sigilli noftri munimine fecimus coniignari.
Dat. in Palatio noftro Weftm. vi. die Menfis Februarii.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
Pro di[iis yimbajfatoribHs , de tranflando atm Karolo Rege
^ertifalcm O" Cicilia.
Ann. D. D EX, Dileftis & Fidelibus fuis , yohamii H^v/kevjood Militi,
i^jS^. Jxihanni Bacun Decano Sanifti Martini niagni Londonix Se-
An.^a. cretario noftro , ac Ntcholao Dagworth Militi Camerx noftrx,
5. 1. Salurem.
rrmc. S. Ciim, intcr gloriofas Reipublic^ Curas & Regalium Solicitu-
R. 2. »;. dinum fruftus uberes, habeatur pr.iscipuum fublimium & Pocen-
6. tum Principum (ibi copulare priEfidia , ac cum talibus Ligarum &
Amiciriarum fpcciahum inire Fcedera, per quos Principarus, hinc
inde, Amoris indillblubilis nexu conjundii , Infurgeutibus ex ad-
vcrfo rcfiftere, & ab omni opprellionis clade, coadunatis Viribus,
poterunc mutu6 fe tueri.
Nos,
Pra:mif& confiderantes,
Ac de veftris Legalitate, Probirate, Induftria, & Circumfpe-
ftione providis plenilfime confidentes,
Ad Tractandum , Conveniendum , Concordandum , Conclu-
dendum, & Finiendum cuni, Sereniifimo Principe, Karo/o , Dei
gratia, Regc Jerujakm & Cici/i^^ feu Ambaflatoribus velNunciis
fuis quibuicumque, fufficienccm Poceftatem ad hoc ab ipfo Rege
optinencibus, fuper quibufcumque Ligis, Confcederacionibus, &
Amicitiis, fpecialibus, cemporalibus, vel perpetuis,
Incer iMos, Subdiros ^ Regna, & Domnia noftra quxcumque,
€X una, ac ipfum Regem Jerufalem & Cicilix, fibdicos, Regna,
& Dominia fua quxcutrique, ex parse alcera ineundis,
Ac eciam de modo , forraa , quancitace , & qualicate Auxilii,
Tom. 111. P. 111.
Subventionis feu Subfidii, hinc inde, tempore necefficacis, mutuo Ann. D.
miniftrandi, ' 1385-
Et de Communicationibus , inter Subditos hinc iiide , in Mer- Bic. ».
cimonio &: aliis licitis, fecure & amicabiliter faciendis,
Necnon ad Recipicndum Obligationes, Perfonales, ac Reales,
& Pcenales, ab ipfo Rege,vel Ambaffatoribus fuis hujufmodi,cum
quibus tradari conrigerit, iprms Regis nomine , ac Jtnamentum
fuum, vel dictorum Ambaltatorum fuorum in Animam fuam,nec-
non flipulaciones quafcumque, tam fimplices, quam Pcemles, fu-
per omnibus & fingulis Arciculis , quancumcumque fpecialibus ,
iic, uc praemicritur , tradtatis &c concordatis, qui Ligas, Confoe-
deiationes, feu Amicitias, inter Nos & prjedidtum Regem Jeru-
falem &CiciIix firm3ndas,conceinere pocerunc quovifmodo,cum
eorum Incidencihus, Emergencibus , Dependentibus, & Connexis
firmicer & inviolabilicer obfervandis,
Ac omnia, quie fic Tradtaca, Convenca , & Concordaca fue-
rinc, cum prxmiffis, & omnibus aliis Securicacibus , del i is & ho-
neftis , in hoc crfu , nomine noftro Firmandum , conumilefque
Securicates, pcr Parcem ipfius Regis peticas, proNobis & nomine
noftro Petendum, Stipulandum, & Recipiendum,
Jurandumque in Animam noftram quod Tradlaca , Conventa,
& Concordata ibidem Rata habebimus & Grata , nec aliquid
procurabimus vel faciemus, per quod TraCtata & Concordaca hu-
jufmodi effeftu debito fruftrari pocerunc , feu quomodolibet impe-
diri,
Ac Juramentum confimile ab eodem Rege Jerufalem & Cicilia:,
feu Deputatis fuis , Petendum, Exigcndum, &: Recipiendum,
Cxteraque omnia & iinguIaFaciendum, Excercendum, &Ex-
pediendum qux in prxmillis & circa ea neceOaria fuerint feu quo-
modolibet oportuna , ac qux qualitas &Natura hujufmodiNegotii
exigunc & requirunr, & qu;>; Noimec facere poffemus (i perfona-
liter incerefferuus , cciam fi calia forenc qux Mandacum exigerent
quantumcumque lpecia'e,
Vos, Gonjunctim, & divifim, noftros veros, legirimos, & in-
dubitatos Procuratores , Negotiorum Geftores , Commiffarios,
Depuratos, & Nuncios fpeciales Facimus, Creamus, Ordinamus,
& Confticuimus per Prxfentes ,
Volences quod fuper hiis, qux cirCaPrxmiffa Concordariconci- ^ -
gerit, recipere & ftipulari poteritis unum vel plura * Inftrumen- ^^*'
tum vel Inftrumenta, Sigillo Magno ipiius Rej;;is, ac Subfcriptio- +^7-
ne Notariorum, & Teftium Infcriptione, aliifque Solempnitaci-
bus & Caucelis, quibus melius & tutiiis fieri poterit, debice co-
munita,
Vofque ab omni onere Satifdandi , & a cjuocumque alio Vincu-
lo, ad quod de jure communi vel municipaU teneri poifitis, Te-
nore Prxfentium , relevamus j
Promittentes infuper , fub Ypotheca & Obligatione omnium
Bonorum noftrorum, Nos Rarum & Gratum perpecuo habituros
quicquid per vos, & quemlibet veltriam, Aftum, Geftum, leu
Procuracum fuerk in Prxmilfis, & Singulis Pr.emillbrum.
Dac. in Palacio noftro IVefimoiiaJhrii , fexco Die Menlis Fe-
bruarii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
De traclando cum Communitate Florentite ^ aliis in Italia
Communitat ibits.
D EX , D.ledtis &: Fidelibus fjis Johanni tJaukewood Militi , Ann. D.
"-^ Johanvi Bacun Decano Sandti fvLrtini niagni Londonix Se- 1385.
crecario noftro , ac Nicbolao Dagworth Milici Can.erx noftrx, ■^'- '^-
Salutem. "' ^" „
De veftris Legalicate, Probicate , Induftria , & Circumfpecflio- 'Prnnc 8.
ne providis plenilfime confidences, ad Tradtandum, Convenien- K. i.w.j*.
dum, Concordandum , Concludendum , & Finiendum cum,Ho-
norabilibus Viris, Prioribus, Arom. <^ Vexillifero Jufiiti^, toto-
que Populo & Communitate Civitatis Plorentia: , ieu Ambaffato-
ribus vel Nunciis diis quibufcumque, fufficiencem Poceftacem ad
hoc ab iplis Honorabihbus Viris opcinentibus, fuper quibufcum-
que Confcederationibus & Amiciciis , fpecialibus , temporaiibus ,
vel perpetuis ,
Inter Nos, Subditos, Regna, & Dominia noftra quxcumque,
exuna, & HonorabilcsViros, Civitacem, Dillridtum, &Comu-
ne Florencix , ex parte altera ineundis ,
hc de Communicacionibus, inter Subdicos hinc inde, in Mei'-
cimonio &aliis licicis, lecure & amicabiliter faciendis,
Necnon ad Recipiendum Obligaciones, Perfonales, & Reales,
ac Pcenales, ab ipds Honorabilibus Viris, vel Ambairatoribus,feu
Nunciis fuii huiufmodi, cum quibus tradari contigeric , iplorum
Honorabilium Vircrum nominc, acjuramentum (liuin, vel diclo-
rum AmbaOaCorum^lcu Nunciorum fuorum in Animas fuas,nec-
non ftipulationes quali^umque, cam limplices, quam Pocniles, fu-
per omnibus & fingulis Arciculis, quancumcumque fpecialibus,lic,
ut prxmittitur, Traclandis & Concordandis, qux Confcederatio-
nes feu Amicitias, inter Nos & iplbs Honorabiles Virosfirman-
das, concernere poterunc quovilmodo, cum eorum Incidencibus ,
Emergentibus, Dependeniibus, &Connexis, firmiter & inviola-
bilirer obfervandis ,
Ac omnia, qux fic Tradata, Conventa, &: Concordata fue-
rint, cum pr.cnnifis, & omnibus aliis Securitatibus, debitis &ho-
neftis, in hoc calu, nomine noftro Firmandum,
Confimilefque Securitates pro Nobis & nomine noftro Petcn-
dum, Stipjlandum, & Recipiendum,
Jurandumque in Aiiiiiiam noltram quod Tradtata, Conventa,
&: Concordata ibidem Raca habebimus & Graca , nec aliquid pro-
curabiiiius vel faciemus, per quod Tradtata & Concordaca hujuf-
niodi cfteciu dcbico frultrari pocerunt ,feu quomodolibec impediri,
Ac Juramentum conlimile ab eifdeai Honorabilibus Vins, feu
Deputatis fuis, Petendum, Exi^eiKium, & Recipiendum,
Z Cxte-
178
CONVENTIONES, LTTER^,
Ann. D. Cxteraquc omnia & fmgula Faciendum,&Expediendum, qux
1385. in prsmiflis & circa ea necefTaria fuerint feu quomodolibec opor-
Ric. 2. tuna, & qur qualitas & Natura hujufmodi Negotii cxigunt &
requirunr, etiam li talia forent quaeMandacum exigerent quantum-
cumque fpeciale,
Vos, conjunftim, &divifim, noftros veros , legitimos, & in-
dubicatos Procuratores , Negotiorum Geftores , Commiflarios ,
Deputatos, & Nuncios fpeciales Facimus, Creamus, Ordinamus,
& Conftituimus per Prrefentes,
Volentes qaod fuper liiis, qux circa Prjemifla concordari conti-
gerit , recipere & ftipulari potcritis unum vel plun Inftrumentum
vel Inftrumenta, figillo communi Civitatis prxdiftae, ac Scibfcrip-
tione Notariorum, & Teftium notabilium Infcriptione , aliifque
• yjT Solempnitatibus & Cautelis, quibus meliiis & * tutiiis fieri pote-
4,f8. ' rit, dcbite communita,
* Vofque ab omni onere Satifdandi, & a quocumque alio Vincu-
lo , ad quod de Jure communi vel Muncipali teneri poffitis , Te-
nore Prjefentium, relevamus;
Promittentes nos infuper, fubYpotheca &ObIigatione omnium
Bonorum noftrorum, Nos Ratum & Gratum perpetuo habituros
quicquid per Vos, & quemlibec Veftium, Actum, Geftum, feu
Procuratum fuerit in Praemiflls.
Dat. in Palatio noftro IVcfimoruifierii , fub Magni Sigiili noftri
Teltimonio, Sexto Die Menlis Fcbruarii.
Ter ipfum Regeyn ^ Concilium.
Confimiles Litern; Regis Patentes diriguntur eifdem , Johanrti^
Jnhanni., & Nicholaa^ ad Tradlandum, cum fubfcriptis (fub ea-
dem Data) vldelicet,
Cum Honorabilibus Viris GubernatoribusVopuloquc &Commu-
nitate Cvitatjs Toiarum.
Cum Honorahilihus Viris ^ Prioribus, & Ancianis, ac Vexillifero
Juftitix, Populoque & Communitate, Civitatis Perufii, pro San-
&i Romana Ecclefia.
Cum Honorabilihus Viris, Prioribus & Vexillifero Juftitix Po-
puloque & Communicate Civitatis Lucanite.
Cum Honorabilihus Viris Capitatieo , & Gubernatoribus ac Po-
pulo & Communitate Civ.tatis Pafani.
Cum Honorabilibus Viris Ancianis & Vexillifero Juftitiae , ac
Popiilo & Communitate Civitatis Bononite pro Sandta Romana
Eccleiia.
De TraBando cnm Johanne Hattkewode.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1385. '^^ Sciatis quod Nos,
An.^i. De Fidelitate probata & circumfpedione provida, Dileclorum
R. 2. & Fidelium nollrorum, Johamiis Bacun Dec.mi Sandti Martini
Tranc. t': magni Londonix Secretarii noftri , & Nicholai Dageworth Militis
R. i.w. Camer.E noftrae, pleniirime confidentes,
7. Eii"dem, Secretario & Militi noftro , ad Nos , Hasredes , &
SuccelFores , noftros , ac Regnum , Dominia , Bonaque noftra
quxcumque, Pr.ieientia & fucura, Diledo & Fideii noftro, Jo-
ha?ini de Hauke-ujode Militi, in quacumque Pecuni;E Summa,
Eidem Johanni de Haukewode, Hjeredibus, feu Exccutoribus
fuis , ad Terminum feu Terminos , inter ipfos Secretarium & Mi-
litem noftros ac pr.rfatum Johannem de Haukevvode invicem con-
cordandum feu concordandos , in Loco feu Locis, ad hoc alTig-
nando fcu aflignandis, abfque aliquali Defectu folvenda,
In cafu quo pr.i:diclus Johannes de Haukewode certa Negotia
noftra, fil)i per iplos Secretarium & Milicem noftros viv» vocis
oraculo ej:plicanda, efteclualicer fiecerit expcdiri,
Per Literasiuas, Sigillis fuis fignatas, quocunique modo licito
& honefto, firmiier Obligandum,
CiEteraque omnia & lingula , qu.c pro Securitace Solucionis hu-
jufmodi Summ.e necellaria fuerinc feu oporcuna, nomine nnltro
Faciendum & Expediendum,prout eorum difcrecionibus videbitur
convenire,
Plenam & irrevocabilem , Tenore Praefentium , ConferimusPo-
teftatem ,•
Promittentes nos Ratum , Gratum & Firmum, pro nobis,HsE-
redibus, & SuccelToribus noftris, totis temporibus, habere & te-
nere quiccjuid per pr.efacos, Secretarium & Militem noltros, A-
dtum fueric in Praemiflis.
lu cujus, &c.
Dac.in Palatio Regis Wefi. vi. die Februarii.
Per ipfum Regem e^ Concihum.
Ann.D.
1385.
An. 8.
R. 2.
lat. 8.
R. 2.p. 2
m. 17.
• VII.
4;9-
' Pro Fratribus de Ordine Adinorum , de non Moleflando.
D EX, Cancellariis Univerfitatum O.TOniiE, &Cantebrigias,qui
•'■^ nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, ac Univerfis &Sin-
gulis Vicecominbus, Majoribus, Ballivis, Miniftris , & aiiis Fi-
delibus & Subdicis fuis, & corum cuilibet, ad quos, &c. Salu-
tem.
Sciaris qu6d intelleximus qualiter aliqux Perfonje, de Repno
'rioftro Angli-.E, per inftigationem Maligni Spiritiis, ac per Mali-
tiam & Malam Voluncacem , faciunt & indies facere nicuncur
Dampna, &Scandala, diledis nobis in Chrifto, Religiolis Viris
Fracribus deOrdine Minorum,
• Dicences quod ipli fijnc male fundati , & facientes finiftras &
malas Interpretationes Privilegiorum & Gratiarum qus eis conces-
ix. & fa(ft;E fuerunt per beatos Apoftolos, Sand;e Recordacionis,
& per Progenitores noftros quondam Reges Anglias,
Moventes Populum noftrum, in aperto, & in fecretis, contra Ann. D,
eos ad Dellruendum Domos diitorum Fratrum, dibcerando Ha- 1385.
bitus eorum fuper eos, & aliquos verberando & male traftando, Ric. ».
contra Pacem noftram,
Et etiam prEedidi Malei^ftores Contrapraedicant Mendicationem
didtorum Fratrum efTe acceptabilem , ad grave Dampnum , Dede-
cus , & Contemptum Ordinis fui prxdidii , unde maximam habe-
mus difplicenciam ,
Per quod Nos ,
Volentes quod praedidli Fratres , (quos tenemus afllduos & con-
tinuos Oratores noftros pro Statu noftro & totius Regni noftri) in
eorum Statu & Gradibus cuftodiantur & fuftententur , & quod
Privilegia fua praedida & GratiE, eis conceira, falventur illaefa ,
abfque Laelione aliquali, in omni rat:one,
Sufcepinius, pro Nobij, & Hjeredibus noftris, didlos Fratres
& Succeflbres fuos, ac Ordinem pr.^dictum, necnon eorum Do-
mos,Privilegia, &Gratias, eis concefta^ fafta, ficuc pr,Edidum
eft, in Protedionem & Defentionem noitras fpeciales,
Nolentes quod aliqua Violcntia , Gravamina , Dampna , vel
Scandala eis fiant per aliquos Subditorum noftrorum, contia Le-
gem & Rationem \ fet quod , ob Reverentiam Dei , iidem Fra-
tres ac fucccirores fui , prout eis pertinet , amicabiliter pertradlen-
tur,
yoientes qu6d,fi aliqui invenientur didis Fratribus aut Succet
foribus fuis Violentiam f^cientes, vel contra eos indebite capien-
tes, tunc didti Malefaclores puniantur & caftigentur, uc Lex re-
quiric:
Ec ideo vobis Mandamus, c^c. ut in Literis deProteilione.
\n cujus, &c.
Telle Rege apud fVefimonafierium., xii. die Februarii.
Per Literam ipftus Regs de Sigjieto.
Litera Obligatoria.
Niverfis Chrifti Fidelibus,
Ann. D,
^ Ad Quos praefences Liccer^ , five prsefens Publicum In- ^3^7-
ftrumencum pervenerint, feu pervenerit, -^- ^-
Floremundus de la Sparre Dominus dc la Sparre Miles, Pontius ^- *•
Dominus de Cafiellofi,&c Johannes d^AJpermont Vicecomes de Dor- ^'^^- .
ce , Domicelli de Vafconia , Salutem m Domino. -^' ^"I-
Cum nuper, Nobilis Vir, Dominus Ntcholaus Bremhre Miles
& Civis Londonias , in Noftris & cujuilibet Noftrum magnis
& urgentibus Nccefifitatibus , quandam Summam Pecunix (Vide-
licet) Quinque Milium, Qiiingencorum , & Viginci Sex Franco-
rum Auri , boni legalis & jufti Ponderis modo Currentis , de
Cuneo & Moneta Domini Regis Franciae , ex Caufa boni puri
& legitimi Mutui , Nobis fafti & liberati , & in Utilitatem no-
ftram & cujuflibet Noftrijm converii , Nobis & Cuilibec No-
ftriim, de Bonis fuis propriis, liberalicer mucuavit,
Quos quidem Quinque Milia Quingentos & Viginti Sex Fran-
cos Auri, in Feftis Omnium Sanftorum & Nativitatis Domini,
ultimo praetericis, fub cercis Prcnis & Cenfuris, eidem Domino
Nicholao fblviffe & de eifdem fatisfecifle debuiflemus , ac folvifle
& fatisfecifle debuififet quilibct Nollriim , prout in quodam In-
ftrumento Publico Obligatorio, Signo & Subfcriptione Magiftri
Johamiis de Katerinton Clerici Publici Auftoricace Apoilolica No-
carii Conlignaco , ac Sigillis noftris & Cujuflibet noftrum Sigillo
iigillatos, inde confedto, plenius continetur:
Veriim , quia , per Incuriam , Culpam , & Negli^entiam no-
ftras, & cujuflibetNoftrumlncuriam, Culpam, & Negligentiam,
prxdictx Pccuniarum Summre , vel aliqua Pars Earumdem , Ter-
minis & Loco , in prazfato Inltrumcnto Obligatorio concentis ,
prasfato Domino Nicholao NuIIatenus fuerant quovis Modo Solu-
tx , vel ftierat Soluta ,
Ac, Praetextu non Solutionis Summa: prxdiftae, Nos, Flore-
mundus , Pontius , (^ Jobannes , in Prifonam de Neugate, ad Vo-
luntacem diifti Domini Nicholai , perfonalicer acccflillemus, inqua
perlbnalicer remanere debuilTemus, quoufque de di(fta Summa To-
cali , ac Scxaginca Francis pro quolibec Die poft lapfum cujuflibet
Feftorum prxdidtorum , Nomine Pcenx in ea Parte liceracae , ac
Dampnis, Sumpcibus, Expenfis, &Incerefre, in dido Inftrumen-
to Obligatorio contentis , plenarie fuerit facisfadum : ^
* Licec igicur proefacus Dominus Nicholaus, de Ipfius Gratia ,^
fpeciali & Benignicace, Executionero pr.Edidx Obligacionis in no- +""•
Itri & cujuflibec noftriim Favorem, ad Tempus dumcaxac duxerit
diflFerendam ,
Nos, Floremundus , Pontius , ^ Johannes , pro majori Securi-
tate dicti Domini Nicholai , ut tenemur , providere cupientes ,
priori Obligatione in fuo Robore, ad Libitum didti Domini Ni-
cholai Executoria, in omnibus permanente, Volumus & Concedi-
mus, & Tenore Praefentium, Nos & Qiiemlibet Noftrum, ac
Terras, Caftra, Villas, Reddicus, Poflefllones, & Dominia, &
omnia Bona noftra, Mobilia & Immobilia,ubicumque fuerincln-
venca, icerum & ex habundanci prxfaco Domino Nicholao O- .
BLiGAMUS, & quilibec Noftriim in folidum Se & Bona fua
praedida Obligat, quod Nos, autUnus noftrum, prasdidtos
Qjinque Milia QLiingentos & Viginti Sex Francos Auri , infra
Tres Septimanas, poftquam prxfatus Dorainus Floremundus pri-
mo Partes Aquitaniae appiicuerit vel ingrelFus fuerit, praefato Do-
mino Nicholao, Ipfius Hseredibus, aut E.^cecutoribus Iplbrumve
certo Procuratori aut Attornato, fideliter perfblvet , feu perfblvi
faciet , auc realicer fatisfaciei de eifdem Unus Noftriam :
Sin autem Ego, praefacus Floremundus Dominus de la Sparre,
ftacim & immediate poft lapfum didtarum Trium Sepcimanarum,
diredte veniam & perlonaliier .iccedam ad & in Caftrum Civitatis
Burdegaliae, piout Idem Dominus Nicholaus, Haeredes, vel Exe-
«utores fui, Ipfiufve auc Illorum Procuracores vel Anornati, vo-
luerint
ET ACTA PUBLICA.
17P
Ann. D. luerint feu voluerit Michi Floremundo affignare, & Meipfum in
1585. didtoCaftro, ad Libicum & Voluntatem didi Domini hJicholai,
Hjc. 2. Hceredum, vel Executorum fuorum, Ipiiufve aut Ipforum Procu-
ratoris aut Attornati, feu Caufam vel Jus ab Eodem Domino Ni-
cholao habentis, in mea PropriaPerfona, realirer pr^fentabo ; ubi
& in quo perfonaiiter & continue remanebo, in Cuftodia Confta-
bularii BurdegaliaE, vel in Alterius Minil1:ri Domini Regis Anglice,
pro Cuftodia didi Caftri Deputati, ad Libitum & Eledionem
Diifti Domini Nicholai, Haeredum, vel Executorum , fuorum,
Ipfiufve aut Ipforum Procuratoris aut Attornati, mei Floremundi
propriis Sumptibus & Expenlis^ nec ab eodem Cr.ftro reccdam
vel exibo, quovis quoefito Colore , donec & quoufque de difta
Summa Quinque Milium Quingencorum Vigind & Sey: Franco-
rum Debici Piincipalis, ac pro imgulis aliis Pcenis, Dampnis,Ex-
penfis , & InterelTe , de quibus in didto Inftrumenco Obligatorio
plenior fic Mcntio, praedifto Domino Nicholao, Hxredibus, vel
Executoribus fuis plenarie fuerit fatisfadlum :
Et nichilominus qu6d Nos , Pontius Dominus de Gaftellon &
Johannes d'Afpermont , in Cuftodia piraefati Domini Nicholai
Brembre, ab ilta Hora inantea, in Civitate Londonia:, ad Libi-
tum & Eledionem didti Domini N icholai , cum tribus Famulis
& Servitoribus noftiis, & aliis duobus Domicellis, pro Cuftodia
noftra fpecialiter deputandis , Sumptibus propriis noftrorum , Fio-
remundi, Pontii, & Johannis, & cujuflibet nortrum &Expen(is,
pro diiSis Quinque Milibus Quingentis Viginti& Sex Francis, ac
omnibus Pcenis , Dampnis, Expenlis, & Interefle praedidis, in
prasfato Priori Inftrumento Obligatorio contentis, fidcliter rema-
nebimus , & remanebit uterque noftrum ; nec a diixa. Civitate
Londonise, quovis Modo, exibimus, aut exibit aker noilriim, ii-
ne Licentia & Voluntate didli Domini Nicholai, H-.rredum, ve!
Executorum fuorum , petica fpecialiter & obcenta , donec & quouf-
que de dicta fumma cotali, ac fingulis Poenis, Dampnis, Evpen-
fis, Sumptibus, & Incereire prxdidtis, pnefato Domino Nicho-
lao, Haeredibus, vel Executoribus fuis, Ipfiufve aut Ipforum Pro-
curatori vel Attornato , plenarie fuerit fhtisfadtum :
Et Nichilominus Volumus, & Concedimus, &5Te-
nore Prsefentium, ex habundanti, Nos, &c quemlibec noitriam,
divifim, & in folidum, & omnia Bona noftra, Mobilia & Im-
mobilia, ut praediciirur, ad Prxmiira omnia & fingula bene & fi-
deliter obfervanda & tenenda Obligamus , &c quilibet no-
ftrijm in folidum fe Obligat, prcefato Domino Nicholao,
Haeredibus, & Executoribus fuis, quod, prxfenti Ob!ig.irione &:
Conventione non Obftante , prsedidlum Inftrumentum Obligato-
rium , Signo & Subfcriptione didti Magiftrijohannis de Katerinton
Confignatum , & Sigillis noftris & Dominorum SoUatii de la Tra-
•we Sc Wiliiclmi Mounteiidre Militum Sigillatum, in omnibus ple-
narie Executorium 6c in omni fuo Robore permaneat & Virtute :
£t VoLUMUs , & CoNCEDiMUS , & , Tcnore Prxlencium ,
CoNSENTIMUS, VULT, CONCEDIT,& CONSENTIT quilibeC No-
ftriim , quod , Dilatione * quacumque , per didtum Dominum
Nicholaum, de Gratia fua, in noftri & cujullibet noftrum Favo-
rem& Auxilium, in hac parte fadta, feu praefentilnftrumentoPu-
blico Obligatorio , vel aliquibus Articulis contentis in eodem , non
obftantibus , liceat pra:*'ato Domino Nicholao , Hxredibus velExe-
cutoribus fuis, quotienfcumqae & quandocumque eis vel eorum
alicui placuerit, contra Nos, & quemlibet noftriim , HEeredes,
& Executores noftros, pro aidla Summa Quinque Milium Qjin-
gencorum Viginti & Sex Francorum Auri debici principalis , &
qualibec particula ejufdem Summx, & Sexaginta Francorum pro
quolibet die poft Lapfum didtorum Feitorum Omnium Sandto-
rum & Nativitatis Domini, Nomine Pcenx , ac Dampnis , Ex-
penfis, Sumpcibus, & Intereffe priiedidlis, difto DominoNicho-
lao debitis, & aliis Poenis & Cenfuris, in didto Inftrumento O-
bligatorio dcfcripcis, juxca oranem Vim, Formam , & EiFedtum
prEedidtx Obligacionis , cxnunc prout extunc , & excunc prout
exnunc, in quibufcumque Curiis Ecclefiafticis & Secularibus, ad
Libicum ipfiusDomini Nicholai, profcqui cum Eifedtu; Er quod
idem Inftrumentum Obligatorium , ac omnia & iingula, concen-
ta in eodem , in llio nichilominus Robore permancanc & Virtu-
te , prsefentibus aut aliquibus contentis in eifdem non obftanti-
bus; cum folum Prsemifla, in prxfenti Inftrumento contenta, ad
majorem Securitatem didli Domini Nicholai , ex cerca fcientia ,
Concedimus , & ad ea , & eorum quodlibet , Tcnore Prsefen-
tium, efFedtualiter Nos & quemlibet noftrum Obligamus;
a priori Obligatione, vel aliquibus in eo contentis, nullatenus re-
cedendo : fec quibufcumque Articulis & Pcenis , in Priori In-
ftrumento Obligatorio contencis , nichilominus in fuo Robore
• duraturis.
Et nichilominus Nos, Floremundus, Pontius, & Johanncs, ad
Sacrofandta Dei Euvangelia , per Nos & quemlibec noftrum
corporaliter tadta & infpedta, necnon fuper Corpus Domini no-
ftri Jefu Chrifti, in MilTa, Die &L0C0 fubfcriptis celebrata, de
fcicntia noftra & cujuflibet noftriim , in Altari publice confe-
«Sum, ex habundanti Juravimus &Juramus quod om-
nia & fingula Prsemifla, in omnibus & per omnia, quacenus ipfa
Nos aut aliquem noftrijm concernunt, bene, fideliter , & invio-
labiliter obfervabimus, complebimus , & tenebimus, obfervabic,
complebit , & tenebit quilibet noftriam realiter & cum efFedtu ,
& quod contra ea , vel eorum aliquod , non veniemus , neque
faciemus , veniet , neque faciet , aliquis noftrum , tacice vel ex-
prefse; fic Deus Nos adjuvet & hsc Sandta Dei Euvangelia.
Dicimus cciam & Protestamur Nos, Floremundus , Pon-
tius , & Johannes , DiciT & Protestatur quilibet noftrum,
palam , publice , & exprefse quod , per iftam fecundam Obliga-
tionem , aut aliqua contenta in eadem , nolumus nec intendimus
quod iaem Dominus Nicholaus a Priori Obligatione, per didtum
Magiftrum Johannem de Katerinton confedta & confignata, aut
aliquibus Remediis , Commodo , vel Jure , contentis in eadem ,
& prxfeto Domino Nicholao quafitis , in aliquo derogare ; fet
quod idem Dominus Nicholaus eis uti pocerit quociens & quan-
Tom. m. P. III.
do fibi placuerit & videbitur expedire, fi de didta Summa Quin- Ann. D,
que Milium Quingentarum & Viginti Sex Frankorum Ddbiti 13^'?.
Principalis, ac Sexaginca Francorum pro quolibec Die , Nomine BJc. 2.
Poenx , fuperius delignatx , & Expenfis dictorum Pontii & Jo-
hanriis ac CXl^iinque Virorum pr.^didtorum , intra praedictas Tres
Septimanas eidem Domino Nichoiao debite non tuerit fatisfac-
tum:
Voluic tamen & vult prasfatus Dominus Nicholaus quod , di*
dtis Quinque Milibus Qiiingencis & Viginci Sex Francis debito
principali, ac Pa-nis , Dampnis , Sumptibas, Expenlis, & Inter-
etle praedidtis , realiter & cum effsctu eidem. D )mino Nicho-
lao, infra didtas Tres Septimanas, folutis, quod tam primum In^^
ftrumentum Obligatorium, de quo lupra fic mentio , quam prx-
fens Initrum.entum , ipfcrum Robur amittant & e.^tedtum ; alio-'
quin in fuo Robore permaneant & virtute.
In quorum omnium & Singulorum pr.emiiTorumTeftimonium
atque Fidem , praefentes Litteras , live praefens Publicum Inftru-
mentum Obligatorium , per Mogiftrum Dionifium de Lopham
Clericum, Publicum Audtoritace Apoltolica Notarium fubfcnp-
tum , fcribi & publicari mandavimus , ac Si^illis noftris & Sigil-
lo cujuflibet noltriam fecimus & fecic quilibec noftrtitn Appen-
fionibus muniri.
Data & Adta funt hEc Londonix in quadam Capella five O-
ratorio infra Frarrum Heremicarum Ordinis Sandti Aguftini,
Decimo fexco dic Meniis * Februarii, Anrio Domini Milleumo , * ^^^"
Trecentefimo, Odtuageiimo Qirarto, fccundum Computationem 4^-^
Eccleiiae Anglicanse: tndidtioneOdtava: Pontificatus, SandtilTimi
in Chrilto Patris & Domini noftri , Domini Urbani , Divina Pro-
videntia , Papte Sexti Anno Septimo.
Praefentibus Honeftis Viris,
Henrico Herburj,
Thoma Broan, Civibus Londo-
niae,
Hiigone Batcsfordy
Viro Literato,
Elienfis ,
Et Johanne Pertncr Clerico ,
Norwycenfis,
Dioeceium ,
Et aliis in ad Prxmifi& voca-
tis fpecialiter & Rogatis.
Et ego Dionifius de Lopham, Clericus Norwvcenfis Dicecefis,
Publicus Apoitolica & Imperi.ili Audtoritate Notarius, dum Prx-
milla omnia & iingula (ic, ut prsemitticur, & fuperiuo recitantur,
per didtos, Dominum Floremundum Dominum de la SparrMili-
tem, Pontium, & Johannem Domicellos, agebantur & fiebant,
una cum prxnominatis Teftibus , fub Anno Domini, Indi^^tione,
Pontificatu, Menfe, Die, & Loco prsedidtis, una cum Appon-
tionc Sigillorum dictorum, Domini Floremundi , Pontii, & Jo-
hannis, praefens paricer incerfiji , eaque lic fieri vidi &audivi, ac
(aliis Negotiis arduis aliande pr.Epedicus) per alium fcribi feci,Ma-
nuque mea propria me hic fubfcripli , & Praemififa in hanc Ptibli-
cam Formam redegi, & Signum meum, uni cum Appofitione
Sigillorum praedidtorum , hic appofui confuetum Rogatus , in Fi-r
dem & Teltimonium omnium Prxmiflbrum.
Conftat de Verbis omiflRs in tricefima prima Linea, a Capite
prxfentis Inftrumenti computando, in Fine iftius Inftrumenti, ad
iftum Signum pofitis & fcnptis, quatenus ipfa Nos aut ahi^uem nO'
ftrum concernunt,
Flt de Locis vacuis , inter Verba Expenjis ^ pro diBis , & fi-
labam ,«(:,& verbum Poenis , in Decima Nona & Tnceiima
Se^ta Lineis, a Capite cciam computando-,
Qute Approbo egoNotarius praedidtus icripturae corrigendoDe-
fedtum,
D. Lopham.
Sith trihus Sigillis [^uorutn Duj dcfiderantur , alterum Cera rubei
exprejfuni) a ferga!,\cna duplicuia pcndcutibus.
De Monflro Homin(tr<i ad Arma , ^ro Viagio Portugalii ,
fttpervsdendo.
REX , Diledtis & Fidelibus fuis , Johtmni de Kent-wode , &
Martino Ferrers , Salutem.
Sciatis quod aflTignavimus Vos, & alterum veftrum , ad Mon-
ftrum Hominum ad Arma , Armatorum , & Sagittariorum , ad
proficifcendum , in Obiequium noftrum, in Comkwi Mag/ftri Mi-
litiis SanSii Jacobi Porttigaliis , & Cancellarii Porcugali.^, & eo-
rum altcrius, ad parces Porcuoalix Ordinacorum & Reiencorum,
Ita quod iidem Homines ad Arma, Armati, & Sagitcarii bene
& competenter, juxta formam Recencionis fuae, arraientur & mu-
niantur ,
Et ad quofcumque Defedtus in hac parte corrigendum, reparan-
dum , & emendari faciendum ,
Necnon ad quafcumque Debatas & DifiTenfiones, fi qux (quod
ablit) inter iplbs Homines ad Arma, Armatos, & Sagirtarios, in-
ter fe, vel ipfos & praefatos Magiftrum & Cancellarium , vel eo-
rum a'liquem, oriri contigeric, pacificandum, & in Scacum debi-
tum reduci , & in hujuiinodi Statu morari faciendum ,
Et ad quofcumque, in hac partc Rebelles &Concrarios, viis &
modis quibus convenic , eciam per Incarceracionem Corporum
fuorum, & alio modo, fi neceffe fuerit, prout vobis & alteri ve-
ftrCim videbitur expedire, caftigari& puniri faciendum,
Et ad Nos, in Cancellaria noftra, de Numero eorumdem Ho-
minum ad Arma, Armatorum, & Sagittariorum , iic retentorum,
& eorum Defedibus & Controverfiis (fi quae fuerinc) ac dc toto
* Fadto vettro, in hac parce, diitindte & aperte, certificandum
cum hoc Brevi, & ad omnia alia , quae pro expeditione Viagii
Z 2 prae-
Arni. D.
158?.
An. 8.
R. ».
frttnc. 8,
R. i.,m.
• VIL
46J.
i8o
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D pricdidli in hic partc neceflaria fuerint & oportuna, debite facien-
1385. dum& excqiendum; „, ., , ., ■ r, /r
Bic. 1. Et ideo vobis & akeri veftrum Mandamus quod circa Praemiiia
dilicentcr intendatis, & ea faciatis & exeqaamini in forma prx-
bamus autem eifdem Hominibus ad Arma, Armatis, & Sagic-
tariis, & aliis quibufcumque, quorum intercll , Tenore Praeien-
tium, in iMandatis quod vobis, & alteri vellrum, in PrjcmiiTis
ficiendis, pareant & intendant, prout decet.
In ciijus, &c.
Teile meipfo apud Wefimonafteriimi , decimo fexto die Februa-
rii- ,,
Fer Cojictbum.
Pro Comite Northumbria fuper CHJlodia Berewici^
Pardonatione.
de
Ann. D. T> EX omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu-
1385. rv tem.
An. b. Sci ATTS quod ,
K- 1- Cum Calfrum noftrum Berewici fuper Twedam , exiftens in
Vit. 8. Cuftodia, Confanguinei noftri, Comitif Northumbriie, fuilfec, per
R.i.p. i.Duas Viccs , in manibus Inimicorum noftrorum Scotia: , polt
m. jf. tempus Coronationis noftrae , &, per divinam Gratiam , idem
Caftrum fuilTet & fit extra eorum manus Rccuperatum, & inMa-
nibus & Poireftione noilriS ponacur , ad magnos Cuftus & Labo-
res Comitis antedidi ,
Nos,
Ad SuppHcationem ipfius Comitis, dcGratia noftra fpeciali,
Conlidcranies & ex certa fcientia noftra intelligenres quod di-
ftum Cal^riim extitit fic Duabus Vicibus amilTum , & extra Pos-
feffionem noftram & Cuftodiam di<fli Comitis per pnefatos Ini-
micos noftros captum, non de voluntaie fua, fet omnino contra
ejus volnntatem ,
Pardonavimus, pro nobis & Haeredibus noftris , prae-
difto Comiti (quem in hac parte reputamus Innoccntem) omni-
moda Crimina, Defeftus, TranfgrelTiones , Mefpriliones , Ne-
gligentias, Ignorantias, Adliones, & Demandas, per qu;c didtus
Comes vel Haeredes fui poflent efle occalionaci , impetiti, ca-
lumpniati, feu allocati, aliquo tempore futuro, pro captionibus,
feu pro Defedu Cuftodiae , vel pro AmifTionibus Callri fupra-
dicti,
Pardonavimus etiam penirus eidem Comiti oranimoda
Forisfeduras , Onera, Poenas, & Execuciones Judiciorum, quae
fibi vel Hasredibus fuis Ibnc impofica vel imponi pocerunc quovis-
modo, feu de ipfo Comite vel Haeredibus fuis exigi vel vendicari,
ex Cauiis fupradidtis ,
CoNCESSiMus infuper fibi , & Hseredibus fuis , & plenam
ei Refticucionem facimus de Scacu Comicis, & de fuae Habilicate
Perfonae , ac de Dominiis , Libertatibus, Honoribus, Caitris,
Terris, Tenementis, Redditibus, Servitiis, Feodis, Advocationi-
bus, Officiis, Baliivis, Reverfionibus, Bonis, Cacalhs, Jurifdi-
dtionibus, & Debicis, ahilque Juribus & Comodicacibus quibus-
cumque , Cam ilhs quae habuic de Dono Progenitorum noftrorum,
five noitro, feu Anteceflbrum fuorum , ieu de Perquiiito" fuo , vel
de jure Matillis de Lucy Confortis fuae , quam de propria Haere-
ditate fua, in quibufcumque partibus fuerint, infra Regnum no-
ftmm Anglix , five extra , non obftante aliquo Arainamento ,
Prcccflu, vel Judicio contra ipium Comitem, aute h;ec tempora,
rcddito iive facto, feu .aliquo Judicio, Procellli, vel Calumpnia,
quae, aUquo tempore futuro, verfus eum, feu H,Kredes fuos, cx
caulis pr.iedidtis, feu earum aliqua, reddi poterunt vel imponii &
ftbi inde finnam Pacem noltram concedimus per Praefences.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejimonajlerium , decimo feptimo die Fe-
bruarii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
* VII.
464.
Ann. D.
1585.
Aa. 8.
8. i.
Clauf. 8.
7?. 2.
»>. 10.(/.
De Clero ccnvocando, ^ Subfidio concedendo.
R
EX, Venerabili in Chrifto Pacri, W. eadem gratia, Archie-
^ fifcofo C.ivtuarienfi .^ totius Anglia: Primati, Saiutem
Quia certitudinahter intellexiraiis quod Inimici noitri Franci-.c,
& a!ii iibi Adhxrentes, inter fe alligati, & undique hoftiiiter con-
gregati, multimode quasrunt & conjedturant qualiter Nos & Fi-
deles noftros, Eccldiam & Regnum Anghcanum, miferabiliter
conterere & deftruere valeant,
Ec, ca maligna de causa, diitum Regnum noftrum, accumula-
to toco Poife ilio , ad idem Regnum & Ecclefiam Sandtam , Nos-
que & cotam Linguam Anglicanam iubvcrtendum & deitruen-
dum, invadere proponunt, infra Breve, nifi eis per nos (gratia
nobis favente Divin.i) caucius & vivilius refiftatur,
Nos, ex fcrventi defiderio, quodad Salvationem Rcgni & Ec-
clefix prxdidrorum habcmus, de deiiberato Conlilio Pr.elatorum,
Magnatum, & ahorum Fidelium dicti Regni noitri, cum quibus
cornmunicavimiis in hac parte, ilimplimus firmum Propofitum ad
partes Tranfmarinas, fortiori Excercitu & ad citius quo polTumus,
in inftanii .^ftate, peribnaliter tranfmeare, ut fic, impedito di-
dtorum Advcrlariorum noftronim imaginato propolito , ipfos ma-
gis offendere & debellare (fuccurrente nobis AltilTimo) valea-
mus ,
• Per quod fumptus, ac Cenfus, & Expenfas inaeftimables effun-
dere nos oportet,
Verum quia, ad ipforum Onerum & Sumptuum Supporcatio-
ncm, ablque maximo Juvamine Fidehum noftrorum, non fuffici-
nius iicut icitis,
Vobis in Fide & Diledtione, quibus nobis tenemini, rogando Ann. D.
Mandamus , quatiiius cam arduicace Negotiorum praedidtorum , 138J.
quam grandibus Pericuhs qux Ecclefije & Regno praedidtis ocula- Vjc. »,
ca fide iminere conipicitis , attentis & debite coniideratis , Suflfra-
ganeos veltros, Decanos, & Priores Ecclefiarum Cathedralium ,
Abbates, & Priores, & alios Eledtivos, Exemptos, & non Ex-
emptos, necnon Archidiaconos, Capitula, Conventus, & CoUe-
gia, xotumque Clcrum cujuflibet Dioecefis veftrae Provinciae, ad
comparendum, coram vobis Londoniae, die Lunas, proximo an-
ce Feftum Sandi Georgii , proximo futurum , more folico convo-
cari faciacis ,
Ec, eis didis Negociis & Periculis ibidem pleniirs expoficis &
declaratis , ipibs ad Subfidium , in hoc cafu competens & neceiTa-
rium, in Supportationem dictorum Onerum & Sumpcuum, nobij
concedendum, co ipeciahus & cum efficacia, quo magis fcivericis
vel poceritis, canta necefiTitate caufante, inducatis, & partes veitras
ad hoc effedtualiter apponatis;
Nos in Canccllaria noftra de Quantitate Subfidii illius, & de
Terminis Solutionis ejufdem, certificantes ;
Ec hoc , iicuc Nos , & Honorem noftmm , ac Salvacionem &
Defenfionem Ecclefiae & Regni praedidtorum dihgicis, nullacenus
omittatis.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , vicefimo quarto die Fe-
bruarii.
Ter ipfum Eegem (df Concilium.
Confimile Bicve dirigitur A. Archiepifcopo Eborum, Anglije Pri-
mati, de Clcio convocando in Ecclelia beati Petri Eborum, fub
eadem Data.
De certis Summis,pro Debitis Ducijfe Britannia acqnietandiSy
levandis.
D EX, cariflimo Fratri fuo, Johanni de Holand, diledo Con- Ann.D.
^^ fanguineo & Fideli fuo, Thomie de Percy , ac, diledtis fibi, 1385.
Johanni Fitz Ntchol , & Thoma Talbot, Salutem. , An. 8.
Sciatis quod , R. 2.
Cum nuper commiferimus Thoma </e .fl/or^a)?// Militi , & Wil-^^t- 3.
liehiio de Wyndefore Clerico Priepofito Ecclefiae de Wynghara ,R-2.fi. 1,
Cuftodiam totius Comitatfis Richemondix , cum Pertinentiis , '"• ^^*
Habendam , a Fefto Sandti Michaelis, Anno Regni noitri Quinco,
ad opus Jokann£ , nuper Ducijf^ Britannis , Sororis noftrae , jam
defuniftae, pro cempore quo eadem Soror noftra infra Regnum
noftrum Angliae moram traxiflec,
Ec voluerimus quod didta Soror noftra Mille Libras per An-
num, pro * Suftencacione Scacus fui, per manus prxdidlorum, * VII.
ThomK & Willielmi, perciperec Terminis confuecis, quamdiu +6j.
ipfam infra didtum Regnum noftrum morari concingerec , redden-
do, ultra Summam didtarum Mille Librarum, nobis & certis
aliis Peribnis diverfas Summas Annuas, in Literis noftris Patenti-
bus, inde confedis, contentas, prout in eifdem plenius contine-
tur,
Ac praefata Soror noftra, ficur cercicudinalicer informamur, diu
ante morcem fuam, pro eo quod diverfx Pecuniarum Summae
fibi, de prsedidtis Mille Libris Annuis, pro cempore quo in Reg-
no noftro praedidto moram craxic, per praedidios, Thomam &
Willielnium , debebancur , & ei a retro exticerunc, per Literas
fuas, Sigillo fuo fignatas, conftiterit & ordinaverit Vos, ad Reci-
piendum, de praedidtis, nuper Firmariis, omnimodas Summas,
iibi per ipfos , de pracdiftis IVlilie Libris Annuis , pro tempore prse-
didto, debitas, ad eifedtum qu5d Vos cum Summis illis acquietare
poiletis Debita iplius Sororis noitrae, in quibus ipfa diverfis Perfo-
nis multiphciter tenebacur,
Nos,
Ut Summx praedidtce, qux in manibus didtorum, nuper Fir-
mariorum, adhuc exiftunc , uc dicitur, & alije quaccumque Sum-
mae didta: Sorori noftrx, tempore obitiis fui, pcr quofcumqiie
alios debits, meHiis & cclerius leventur, & in Solucionem Debi-
torum ipfius Sororis noftrse cxpendantur,
Assignavimus vos, conjundtim, & divifim, adquafcum-
que Pecuniarum Summac, tam in manibus didtorum nuper Firma-
riorum, de prasdidtis Mille Libris Annuis, pro tempore quo didta
Soror noltra in Rcgno noftro pn^didto, a didto Feito Sandti Mi-
chaehs, moram traxit, exiftentes, quam per alios quofcumque,
eidem Sorori noitra^. tempore obitus fui , debicas & nondum fo-
lutas , Levandum , CoHigendum , & Recipiendum , ad Debita ip-
fius Sororis noftr.ie Creditoribus fuisinde, in quantum Summae ,
fic per vos recipiend.e, fe extendcre poterunt, perfblvendum,
Dantes vobis, & cuihbet veitrum, Tenore Prsefentium,
Poteltatem ad Literas Acquietantix de Summis, quas in hac parte
receperitis, faciendum, necnon (fi necelTe fuerit) ad Profcquen-
dum in Scaccario noftro, contia prxdidtos, nuper Firmarios, &
alios Debitores didtx Sororis noftrx, pro quibufcumque Summis,
iibi tempore ObitCis fui per ipfos debitis, & nondum folutis, recu-
perandis ,
Volentes, & per prxfences Concedentes, quod vos & quiHbet
veitriim, pro Summis & Debiris prcedidtis, ralem Recuperario-
nem, verlus pni^didtos Firmarios & aHos Debitores prsedidtos, in
Scaccario prxdidto, habeatis^ qualem nos ipfi haberemus in Cafu
quo Summce & Debita iUa ad opus noftrum forent exadta, fi no-
bis deberentur,
Damus infuper Thefaurario, & Baronibus noftris, de Scacca-
rio , Tenore Prxfentium , limilicer in Mandatis qubd , ad Profe-
cutionem cuiiiflibet veltrum, eundcm Procefltjin verfus Firma-
rio^, & alios Debitores prxdidtos, in Prxmifli^ fii-ri facianc, qua-
lem pro Debitis noftris propriis facere foient in Scaccario iiipra-
di^io.
In cujus, &c.
Tefte
ET ACTA PUBLICA.
i8i
Ann. D. Tefte Rege apud Eltham , vicefimo feptimo die Februarii.
1385.
R/c. 1. Fer Literam ipfius Regif de Signeto.
Annd Reginii Alandatum de Firma. Jolvenda»
Ann. D. A NNE , par le grace de Dieu , Royve tTEngleterre ^ de France,
i^Sf. -^ & Dame dlrland, a, noftre Chere Clerc, Thomas Mere,
An. 8. noftre Treforier, SaluZ.
R. 2. Nous vous Mandons q*a, noT. Cheres & bien amez, les Doian
Ex Orig. & Collegede la Franche Cnapelle, de noftre trefredote Seignur le
Pefi. Roy, dedeinz fon Paleis de Wcftmonftier, ou a lour Attourne,
Portour de ceftes, vous facez paietj del Fefte de Seint Michel ,
TAn del Regne de noftre dit trefreaote Seignur le Roy Septifm ,
tanq a le Seint Michel darrein palTe, Vingt Livres pur la Louier
de noftre Garderobe (appelle l a R o i a l) en Loundres ,
Receivant d'eulx ou de lour dit Attourne Acquiptance fufEcean-
te de ce que vous les enfi paierez,
En celte Lettre vous en ferra Garrant.
rer
tifni.
Don. fouz noftre Seel a IVeftmonftier , le darrein Jour de Feve-
, TAn del Regne de noftre dic Trefredote Seignur le Roy Oe-
* Sufer Receptione fro Firma fradiBa.
Ann. D. T) A T E A T Univerfis per Prsefentes Me 'Ricardum Clifford, Ca-
1-^8?. -*- nonicum liberx Capellae Regiae San<Si Stephani, infra Pala-
♦ VII.
466.
Ann.
nSs^ - ^ . .
An. 8. tium Weftmonafterienfe, Recepiflede, Venerabili Viro, Domi-
K. 1. no Thoma More, Thefaurario Domin» Ann<e, Dei gratia, Regi-
Ibidem. 7i<e Anglia , Viginti Libras de Firma Hofpitii, vocati le Ryo-
L E , Londoniae (videlicet) a Fefto Sandti Michaelis, Anno Regni
Domini Regis nunc feptimo, ufque idem Feftum, Anno Regni
ejufdem Odavo,
De quibus Viginti Libris fateor me fore pacatum.
In cujus rei Teftimonium PrsEfentibus SigiUum meum appo-
fui-
Dat- apud Weftmonafterium , primo die Martii, Anno Oftavo
fupradido.
Sigilh avulft).
Tro Secretario Comitis de Lyney.
Ann. D. D EX, per Literas fuas Patentes, per Duos Menfes duraturas,
1385. *^ fufcepit in falvum & fecurum Condudtum, ac in falvamGar-
An. 8. diam Regis, necnon in Proteiftionem & Defenfionem fuas fpecia-
R. z. les , Guilielmum de Depe , Secretarium Comitis de Lyney & de
Franc. 8. Seynt Poi , qui in Regnum Regis Angliae , verfus Praefentiam Re-
R. 1. m. gis, certis de caufis, jam noviter veniebat, ac Sex Homines Ge-
y. nerofos, vel alios, Equites, aut Pedites, in Comitiva fua, trans-
eundo per Dominium & Poteftatem R^is, verfus partes Trans-
marinas, & abinde in Regnum Regis Anghx, ex caufis praediftis,
penes Rcgem veniendo, ibidem morando, & exinde ad didas
Partes fuas redeundo, ac Famulos, Servientes, Equos, Bona, 6c
Hernefia fua quxcumque.
Tefte Rege apud Weftmonafterium^ tertio die Martii.
Fer ipjum Regem ^ Concilium.
De TraBando cum Adverfario Francix.
Ann. D. T E Ro Y a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
1385. •L' luz.
An. 8. Savoir faifons que Nous,
R. 1. Pur rOnur & Reverence de noftre Seigneur Dieux,
ibid. Et pur efchuir refFufion de Sank Criftien, & les trefgrandes
m. 8. Mals& Damagesqui, pur Toccafion des Guerres entre Nous &
noftre Adverfaire de France , font avenuz , avant ces hcures , a tou-
te Criftientee , & vraifemblablement purronc avenir, de jour en
autre , fi la dite Guerre foit continuee ,
Deifirantz auxi Nous juftifier & noftre Querele devant Dieux
& tout le Mond, & noz Sougiz mettre, quanque en Nous eft,
en Pees, quiete, & Tranquilletee,
Et auxi a les Priere & Requeft , qui Nous ont efte feites , de-
par aucuns Parfones Notables, qu'il Nous plerroit condefcendre
& encliner au bone Tretee du Pees ovefque noftre dit Adverfaire,
& ordeigner depar Nous aucunes Parfones Notables pur AfTem-
bler ovefque iesGenrz, que mefme noftre Adverfaire envoieroit,
de femblable Eftat , as certeins Jours 6c Lieu , as Marches de Ca-
leys, pur le Faite de Tretee fuifdite,
Confiantzau plene de les loialtee, fens, avifamentz, & difcre-
tions de luy reverent Piere en Dieu j^ohan Evefque de Hereford,
& noftre chere & fbial Coufin William Beauchamp Capitain de
noftre Ville de Caleys Baneret , noftre trefcherc Clerc Meftre
Wautier Skirla^we Gardein de noftre Prive Seel Dodour en De-
crees , & noftre chere & foial Johan Clauhon Chivaler de noftre
Chambre,
Mefmes les, Evcfque, William, Wautier, & Johan, Trois,
& Deux de eux, avoms conftitutz, Ordeinez, Deputez, & Es-
^ tabliz, Conftituons, Ordeinons, Deputons , & Eftablions , de
VII. noftre certeine Science, par ceftes noz prefentes * Lettres, noz
A^l> wxm. 6: efpecialx Meilages, Commiflairs, & Deputes pur leFaic
de 1 rrtee du Pees fuifdite,
Ei 4/ons Donez, & Donons, par ceftes Prefentes, as mefmes
noz MefTages, Trois, & Deux de eux, plein & franche Poaire, Ann. D.
Audorite, & Mandement efpecial, d^AfTembler ovcfque q lelcon- 1385.
ques CommifTairs, Melfages ou Deputez de noftre dit Adverlaire, Ktc. 2..
eiantz fuffifant Poair de Luy en ce Cas, en touz Lieuz & Places,
ou bon femblera as noz diz Meffages,
Et de Treter ovefques eux de bone, finale, & uraie Pees &
Acorde, fur toutes Queftions, Debatz, Dilcordes, Guerres, 6c
Diflenfions, qui font ou Purront eftre moevez parentre nous,noz
Roialmes, Subgiz, Alliez, Amys, & Adherentz, d'une Part, &
noftre dit Adverfaire, fes Subgiz, AUiez, Amys, & Adherentz,
d'autre Part ,
Et d'Accorder, Tranfigier, Pacifier, & Compofer, pur Nous,
& en noftre Noun, fur toutes Queftions, Debates, Difcordes,
Guerres, Riotes, & DilTenfions fuifdites, oue toux leur Arcicles
& Circumftances, incidentz, emergentz, dependentz, & con-
nexes,
Et de Faire bone, loiale, vraie, ferme, & finale Pees parentre
Nous, noz Roialmes, Subgitz, Alliez, Amys, & Adherentz,
d'une Part, & noftre dit Adverfaire, fes Subgitz, AUiez, Amys,
& Adherentz quelconques, d'autre Part,
Et auxi de Treter , Prender , AfFermer, & Afleurer bones,
vraies, & loialx Treues & Souffrances de Guerre, generalx, ou
particulers, pur Nous, noz Roialmes, Sougiz, Alliez, Amys,
& Adherentz, d'une Part, & noftre dit Adverfaire, fes Subgitz,
Allies, Amys, & Adherentz quelconqes, d'autre Part , joynte-
ment, & feveralment, tieux & pur tant de temps a durer come
bone femblera a noz MefTages avanditz ,
_£t fur quanque ferra enfi Tretee, Compofe, Tranfigee, Pa-
cificee, & Accorde, pur Nous & noftre Partie, ovefque ceux
de ia Partie adverfe , de la fermer & AfTeurer par Foi & par
Serement, fur les feintz Evangelies, a doner en TAlme de nous,
Ec de Ottroier & Doner fur ce, & les dependences d'ycelle,
toutes maneres de Caucions, Seurtees, PromefTes, Obligations,
& Lettres feallez , tantes & tieles come miftier ferra ou bone lour
femblera en tiel Cas , les queles Nous volons avoir tiel effed , vi-
gour, & fermetee come fi nous les euflons donez & fait en noftre
Propre Parfone,
Et de Faire , Executer , Expedier , & Acomplier toutes les
Articles, qui ferront accordez, de Point en Point, pur Nous &
noftre Partie, fanz fraude ou mal engyne, fi avant come nous
Ferroions mefmes fi noftrePropre Parfone y feuffe prefente,
Et de Faire, Excercer, & Expedier toutes autres Arricles, qui
aucunement purront appartenir au bone parfedion & acomplice-
ment de mefme le Tretee ou de la Pees avant dite , de quele natu-
re q'ils foient, fuppofe que plus efpecial Mandementenc ferront
requis :
Et Promettons, loialraent enbone foie, & en Parole du Roi,
a avoir & tenir, touz jours, Ferme & Agreable quanque Fait fer-
ra, en noftre Noun, par noz ditz MefTages, Trois, ou Deuz de
eux, fur toutes & chefcune de Chofes avant dites, & Doner noz
Lettres Confirmatoirs , fealles de noftre Grant Seal , fur toutz les
Pointz qui enfi ferront accordez, & de les Faire Executer, de
Point en Point, en quanque en nous eft, fanz fi-aude ou male en-
gyne,
Et ce Prometfons fur Caucion & Obligation de touz noz Biens,
prefentz & a venirs, fanz jammes Faire, Dire, ne Purpofer, en
Jugement, ne dehors, aucun Chofe a Tencontre.
Don. par TefmoignancedenoftreGrant Seal, a noftre Paleys
de Weftmonftier , le Quart jour de Moys de A-Iarz, Tan de Grace
Mille, Troifcentz, Quatre yintz & Quart, & de noz R^nes
Oetifme.
En mefme la manere fo7it ajftgnez. les avant ditz, Evefque, Wil-
liam , Meftre Wautier, Johan, (^ Efmon de Pole Capitain du
Chaftel le Roy de Caleys ,1^ fire Guy du Knudy^ Chauoign en l'Es-
glyfe de Rypon, Cynk , ^atre, Trois, e^ Deux de eux.
De
falvo Condu^u fro jAmbaffatoribus diiii .Adverfarii,
LE RoY a tou^ceux Lieutenantz, Coneftables, Marefchaux, Ann. D.
Capitains, Senefchaux, Bailliz, Prevos, Mairs, Efchevins, 1585.
Gardeins des bones Villes , Chafteux , FortereiTes , des Pons , Ati. 8.
Pors, & PafTages, a noz * Admiralles, & Vifadmiralx, & as /<. 2.
touz noz autres Jufliciers, Officers, &Subgitz, ou a lour Lieu- Franc. 8.
cenantz & autres noz Bienvellantz , Amys, Alliez, & Adherentz, r. 1. m,
& a couz autres , qi ceftes Lettres Verront , Saluiz & dilec- 6.
tion, * VII.
Come , 468,
Al Honoure de Dieu, & pur efchuer refFufion de Sanc Cris^
tien,
Nous aions grant affedion au ben de la Paix , entre Nous &
noftre Adverfaire de France ,
Par quoi , & auxi a les Priers & Requeftes , qui Nous ont eftez
faitz, depar aucunes Parfones Notables,
Et pur ce queTerme, afiignez pur lc fait du dite Tretee, s'ap-
proche, & Nous ne fumes unquore certifiez des Nouns de fes
Parfones qui y Vendront depar dit adverfaire ,
VeuUantz, de tant, come en Nous eft, purvoier encontre les
Impedimentz , qui purront avenir en celle Partie ,
Avons Donez, Grantez, & Ottroiez, Donons, Grantons, &
Ottroions , par ycettes Prefentes , noftre fecure & fauf CouduyC
as Deux Prelatz, Deuz Banerettes, & autres MeiTages ou Depu-
tes de noftre dit Advcrfaire , avec Clercs , Chivalers , Efquiers,
& lour Familiers, tanque al Nombre de Sys Vingtz Parfones, a
Chival , ou a Pee , oue lour Chivalx, Hernoys, & Biens Que-
conques ,
Et les avons Receuz, Pris, & Mys, Receivons, Preinons, &
Z 3 Met'
i8z
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Mettons, par ceftes Prefentes, en noz Proteflion, Taition, Sa-
1385. vegarde, & Defenfe elpecialx, en Venant, Alanc, & Paflant,
RiV. 2. jxir les Parties de France, es Paiis de Picardie, &c Aillours par
toufz, nox Seignuries & Poairs, ou meftier ferra, par la dite Trai-
tie, ou autrement, & la Demourrant, Sojournant, & Retour-
nant, vers les dites Partics de France, Touz Enfemble, ou par
Parties, ficome ils leur plerra, & auxi lovent come ils Voudront,
& a Faire ferra, a durer tanque a la Primere Jour de Maii pro-
chein venant:
Et pur ceo Nous Mandons & Commandons a vous touz noz
Subgiz, & Prions & Requerons a vous noz Amys, Bienvcillantz,
Aliez, & Adhereiitz, & a chafcune de vous, &'voz Lietenaniz,
Officers , & Deputes , que les devancditz N lelbges & chalcune de
eux, leur Gens, Familiers, Clercs, Chivalers, tfqaiers, & au-
tres, de quelconque ellat ou Condicion q'ils foient, jufqes au dit
Nombre de Sys Vingtz Parfones a Chival ou a Pec, come defus,
lour Clhivaux , Monoye , Biens , & Hernoys quelconqucs vous
fouffi-ez & laiffez pailiblement Pafler & Repafler , Demourer ,
Soiourner, Aler, Retourner, Enfemble, ou par Parties, a lour
volentes, & tanrz de foizcome leur plerra, par toute noftrePoair,
jufqes au dit Nombre, & par le temps fuifdit, faunzfaire, don-
ner, ou fuffrer eftre fait ou donne, par voie d'Areft, a caull; de
Marqe, Reprilaille, ou Entrecours, ou par autre Caufe, Colou-
re, ou Occalion quelconques, a eux, oua acun de eux, en Par-
fones, Chivalx, Monoye, Biens, Hemoys, ou autres Chofes que-
conques, Grief, Damage, Moleftation, Villeine, Areft, Des-
tourbier, ou Empefchement aucuns; einz, fi meftier eft, & par
les diiz Melfages, ou afcun de eux, en eftez requis, lour fiiirz a-
voir fauf Conduyt , Gentz, Vivres, & autres Chofes, ncceffiires
pur lour Paflage, & pur Demourere & Recourner , a lour Des-
pens refonables.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a noftre Palcys
de JVeftm. le Quart du Moys de Martz, Tan de Grace Millc,
Troilcentz , Quatre Vinz & Quart , & de noz Regnes Septifme.
Tar lc Roi (^ fo7t Confeil.
fall be delayied , in the famen maner j as it is endesidit , to be Ann. D.
halden the xxix. day of May. i^Sj- '
And also it is Accordit that all Prifoners, taken on Ric x.
boye the fidis , fall be frely Deliuerid , and all yair Borons fre-
thit.
Alsoit is accordit, gif ony Stellis , auyr on the ta
Part , or on the toyer , yat he chall be Henget or Hefdhit;
And , gif any Company SteHis any Gudes, wht in the Trieux
beforfayd , ane of that Compar.y fall be Hengit or Henfditi and
the remenant iall reftore the Gudys ftollen in the Double.
In the Witnes ofthe wifche thinges , leley to be hal-
den and fulfyllyt , the forfaid £r/f of Northumhre , and the Lord
of Galie^joay , has fet yair Signetz , enterchangeably , in abfens of
yair Selles , Day and the Yer beforlayd.
Prd, Redemptione Solvenda de Licentia.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^ Sciatis quod,
Cum Nos,
Confiderante5 Pericula , Regno noftro Angliae , per Inimicos
noftros Francix , lipanix , & Fiandriae , iminentia , & qualiter
Villx de Swanyche iic Stodeiey in Purbyk fupra Mare licuanrur,
& non poflijnt ialvari nec cuilodiri in cafu fubiti Adventiis di-
(Sorum Inimicorum noftrorum , & fpecialiter Galearum, abfque
Redeaiptione eifdem Inimicis noftris facienda, ut accepimus,
De Gratia noftra fpeciali Conccffimus Probis Hommibus Vil-
larum pi-xdidlarum , quod ipfi Rcdemptionem * prxfatis Inimi-
cis noftris, pro falvatione earumdem Villarum, abfque Impetitio-
ne noftra , feu Hxredum noftrorum , aut Miniftrorum noftro-
rum quorumcumque, concedere & folvcre polTmt.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Weftmonaftcrium , viii. die Aprilis.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Ann.D.
1^85.
An. 8.
R z.
Pm. 8.
R.i.f.t.
m. 17.
• VII.
470.
Indentura fiiper Prorogatione Treugartim Scotit.
YIS Endenture,
Made at the Water of Eske, befide Sa!om. the xv. day of
March the Zher of our Lord m. ccc. iv. xx. & iv. Betwix
Noble Lardes and nie^hty Sei^nuris, Henry Pcrr^ Earle of Nort-
humbre of the Ta Parc , and Archiheald de Douihs Lord of Gal-
way on the Toyir Parte,
Conteyns & berrezUitnes,
That Day of Radrefs fal be halden bctwix yam in proper Per-
fons , at the place befor faide , the xix. Day of Averill next for to
cume, with the continuation of Dayes, tor to do and take fuU
Radrefle and Execution of all thinges, done betwiz yair Boundes
apan the Weftm,irchie , begynande the %\y day of Octobre, to
Candlemafle day laft palfyt , '
And yan it fell in Specch berwix the forfaid Lordes, that, in
entent * of Common Profit of bathe Reaunies, gif hit meghthap-
pen oflangerTrewe, otelsofPees, gif God vald vouche fauf,
and als for the Tyme is to ichort to mak full Redrafs beforfayd ,
the forfaid Lordes are Accordit, in fpeciake , as after fol-
lowes; that is for to fay,
The Earl de Korthumhre for him and for the L,ord Nevi/l, and
the Lord of ihe Ga!leii'ay for thc Ear/e of DougI.7s and for hymfelf,
yat fpeciall Trew and AlTurance fall be twix thaiiii and yair Boun-
des, betwix this and the hrft day ofjuly next for to com, Conte-
nant & Havenand the force and effede, in all Poynts, as the nixt
Trewe gangand be fore.
Also it ts accordit that, durant the tyme beforfayde ,
nane of the Lords beforfayd , ne nane of yair Boundcs , fal do
Skathe to ya of the Boundes of the tothir Partie , bot ya fall ger it
be Redreflet, als Laiie of Marche vill, entrechaungcably.
And, gif it happens that any Gretter, auir of the ta Reaume or
of the toyir, fchapes for to Ride whte ofte, ilkhan of the Lordes
beforfayd, enterchangeably , fall fet let yar in, at yair Powair;
and , in Cas yay may noght let it , yai fall ger warne ye toyer part
of XV. Dayes, and yai fall noght be at that Rydyng, hot yay fall
lely Ict yaim of yair Boundes, at yair Powair, for owten fraude or
giie.
And also it ts Accordit that this Condicion , of
fpeciall Trcwe and Aflurance, fall ftande and be kep hit fuljely,
by Se alls vell as for yair Bondes be Lande , as the Trewes befor-
fayd askys.
And also HIT ts Accordtt that, gif yir fpecialx Tre-
wes likes to the Erle of the Marche to be cotnpryfet whtein yai-
me, that yai fall ftand furght for hym and his Boundes, and he fall
ftand for hym and his Boundes, under the famcn condicion , anen-
tys yaim and yair Boundes :
And gif yir Covenantz beforiayd likis or miflikes to the foriaid
Erle of Northumbre, or to the Lord the Nevill, yay fall certifie,
be yair Lettres , or be on of yaires , opon Blakmondav , that next
cumis , before None, at the Chapell of Salom , be ye Water of
Eske:
And, in the famen manere, gif hit Kkis or miflikis to the Er-
le of Douglas or to the Lord of Galleway , yai , or ane of yaim,
fall certifie, be Lettre, at the Place, Day, and Oure beforfayd,
And, in cace gif yai certificj that this (pecialtee ftand, yat Day,
yat chuld be halden ye xix day of Averill, chald be Chot to the
XV. day of May next to cume, to be halden in all force and ef-
fe6te as the xix. day of Averill, and the day on the Eft marche
De ConduBH pro Ambajfatoribus Franciee.
LE R o Y a touz ceux , qui ceftes Lettres verront , Salutz. /^^. D
Savoir faifons que nous avons pris & mys, prenons & met- i^gc.'
tons, Nicolas Evejque de Bayeux , .Arfumlt Je Corhye , Raoul Sire ^f,; 8.*
de Ravenaf Aucean de Salins le Sire dc Sempy, Chivalers, & Yves ^ j_ "
Dcria/t, & chalcun de euls, les queux noilre Adverfatre de Fran- pr.mc. 8.
ce envoie prefentement vers la Marche de Calais, pur le Fait du r_ ^, „;\
Traicie de la Paix , pieca Parle d'entre Nous & noftre Adver&i- ,'
re dcvantdit, & les Alliez , Roiaumes , Terres, & Subgirz, de
l'une & de Tautre , avcfques eux , leurs Gentz & Familiers,
foient Chivalers , Efquiers , Qers , & Varles , venantz en leur
compaigne ou ailleurs , pur caufe du dit Traitie , jufque au Nom-
bre de Cent Parfones , a Chival , ou a Pie , leurs Chivalx , Mo-
noies, Harnoys, & autres Biens quelconqes , en noz fauf & feur
Conduit, Prote(9:ion, Tuition, & Sauvegarde , & Defenfe eipe-
ciaux, en venant par Terre , es parties de Picardie, tanque ala
Caucee de Calais , devers Calkewell , pur le Fait du dit Traitie ,
& la Demorant , & Retournant , vers les parties de France , par
Terre, Touz enfamblcj ou par Parties, licome bon leur ferable-
ra , & fi fouvanc come il leur plerra , pur la caufe delTufdite , tan-
que a la dit Caucee , jufques au jour de la Fefte de la Nativite
Saint Jehan Baptiftre prochcin venanr,
Si Donons en Mandement & Commandons eftroitement a
tourz noz Lieuxtenantz , c^c. prout in ejupfwdi de Conduilu Literis.
En Tefmoignance de ce Nous avons tiiit mettre noftre Seel a ces
Prefentes.
Don. a fVeftmenftier , le xi. jour d'Auerill, TAn de Grace Mil-
le, Troiicentz, Quatre vins & Quint, & de noz Regnes Oeptis-
me.
Par le Roi ^fon Conjeil.
Ann.D.
De Pctejfate tradita Senefcallo Aquitania.
D EX Omnibus,adquos, &c. Salutem.
*^ Scatis quod, i^S^.
Cum, per alias Literas noftras Patentes, Commiflerimus, di- An. 8.
ledo & fideli noftro, Johanni Harfenden Militi Officium & Re- r. 2.
gimen Senefcalcite Ducatus noftri Aquitanix , oum omnibus ad vafc 8.
ditflum Officium pertinentibus , per Biennium duraturas, r. 2.».
Nos, i.
Ad finem quod, de adventu difli Senefcalli in Ducatum prx-
didrum , iibi & aliis, de partibus illis, Ligeis & Benivolis noftris,
major Quies & Tranquillicas firmiorque Securitas Terris & Do-
minils noftris ibidem, favente Domino, veniant & accrefcant,
Confidentefque intime de fenfu & fidelitate prxfati Senefcalli ,
De alTenfu Concilii noftri,ConcefTimus & Commiffimus , Con-
cedimufque & Committimus, Tcnore prxfentium, eidem Senes-
callo, ad Infrafcripta , Auuiioritatem & plenariam Poteftatem (vi-
delicet) ,
Capiendi , Admittendi , & Recipiendi ad Pacem noftrairi &
Gratiam quofcumque Inimtcos & Rebelles noftros qui ad Obe-
dientiam noftram venire voluerint , r -n
Pardonandique , Acquietandi & Remittendi quibufcumque Per-
fonis Anglicis, Wallicis , Scotis , Hibernicis, Francis Gafconi-
bus, & Gienenlibus, & aliis, cujufcumque fuermt Nationis (qui-
bus fibi pro Honore & Com.modo noftro videbitur feciendum)
omnimodos Cafus Criminis & Lxfae Majeflatis , Roberias in-
cendia , Pilerias , Murdra , Raptus , & alios quofcumque Cafus
Ann. D.
1385.
Ric. z.
* VII.
47'.
Ann. D,
138)-.
jin. 8.
R. 1.
CUiif. 8.
R. i. ?n.
4. </.
•VII.
47».
E T A C T A
Crimmales, antehaecTempora, infra Ducatum pr^iftum , per-
pecratos feu perperrandos , dum in Oificio ftecerit fupradido.
Revocandi etiam omnimodas Donaciones , de Reventionibus
noftris, in Ducatu prsedido, abfque Poteftate * autentica , quali-
tercumque faftas, qu^ per Literas regias minime confirmantur ,
Similiterque Concedendi & Permittendi quod Vina alt« Patriae
Ducatus noftri priedidti venire &c cariare polTint ufque Civiratem
noftram Burdegaiije , folvendo , fccundum avifamentuni Concilii
noftri , ibidem certam Impofitionem in Auxilium & Supportatio-
nem Guerrse ; Salvis femper Privilegiis E*tria2 , fi quae in pra:mis-
fis contraria habeantur,
Ac infuper Supervidendi Proficua & Reventiones noftra ibidem
de tempore, tam prseterito, quam futuro,
Officiariofque , Nobis de Proficuis & Reventionibus praedidis
computabiles , Contrarotulandi , &: ipfos Officiarios ad hoc , f«
neceffe fuerit , Ccmpellendi ,
Necnon Ponendi & Imponendi fupra Patria ibidem , per Avifi-
mentum & Conlilium Dominorum Sc Communitatum ejufdem ,
Tallagia & Impofitiones , pro falvatione, tuiuone, & defenfione
dicflse Patris ,
Hujufmodique Tallagia Sc Impofitiones Levaitdi & Recipiendi
cx hac caufa ,
Et etiam Rcmovendi & Deponendi , pro caufa rationabili ,
quofcumque Officiarios noftrcs Infufficientes, qui Literas noftras
Patentes, de Officiis fuis, ad terminum Vitx, non habuerint, &
alios Sufficientes &: Idoneos in eifdem Officiis, Nominenoftro,
per avilanientum praediftum , Ponendi & Conftituendi ; Confta-
bulario & Majore Burdegalix dumtaxat Exceptis,
Infuperq; Profternendi & DEnioIiendi , per avifamentum Con-
cilii noftri pra:difti, omnimoda Fortalitia qux tencri non poflunt,
& in fpeciali Fortalitia fuper Rebelles noftros conqueftanda ; Ex-
ceptis tamen Fortalitiis de Patrimonio noftro cxiftentibus,
Excercendi etiam, ubicumque idemSenefcallus, feu ejusLocum
tenens, fucrit in partibus illis, Juftitiam altam & baftam, ac etiam
tnerum & mixtum Imperium, Jufticiandique quofcumque Rebel-
les & Proditores, tam in omnibus Cafibus Criminis & LoefaeMa-
jeftatis, quam aliter, ac etiam Prardones , Murdratores, Raptores
Mulierum, Violatores Sacrofanftx Ecclefix , Ruprores Treuga-
rum & falvorum Condudluum , & alios Malefaftores quofcum-
que , cujufcumque flatus feu conditionis fuerint , fecundum quod
Cafus exigit & Delidum ,
Et , fi forte contigerit aliquam Villam , in prajfenti captam feu
capiendam, & in Obedienriam noftram pofitam feu ponendam,
feu aliquod hujufmodi Caftrum Viftualibus indigere , Diftringendi
& Compellendi ConflabulariumBurdegaliae, pro tempore exiften-
tcm , ad folvendum pro Vidtualibus , neceflariis pro Munitione
Caftrorum 8c Villarum hujufmodi , per avifamentum Concilii no-
ftri apud Burdegaliam pro tempore exiftentis ;
Promittentes Nos gratum , ratum , & firmum habituros quic-
quid proefatus Senefcallus, virtute Audoritatb & Poteftatis fibi per
prcefentes conceffarum , fecerit in Prxmiffis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wefimofiafterium , xxviii. die Aprilis.
Ter ipfum Regem c^ Concilium.
De Remijfione Decima C7* Omnt<t decima Proclamanda.
D EX, Vicecomitibus Londoniae, Salutem.
■•■^ Audientes & pro certo intelligentes Adverfarios & Inimicos
noftros Franciae , & alibi , totis viribus intendere & fore paratos
ad Nos & Regnum noftrum Anglix & Fideles noftros ejufdem ,
modo Guerrino , invadendum , antequam poterimus vcrfus partes
Tranfmarinas, ad relifl:endum eorum praeconceptx Mahtice, cum
fufficienti Comitiva , poffibilitcr Nos divertere , ut deceret ,
Ad Cuftodiendum & Defendendum Regnum noftrum praedi-
dum circumquaque , & ad Refiftendum JVJalitiae Inimicorum &
Adverfariorum noftrorum quorumcumque , fi Nos aut didtum
Re^num noftrum aggredi prxfumpferint , totis viribus noftris &
Fiaelium noftrorum intendere volumus , & circa id omnem dili-
gentiam noftram , divina nobis fuccurrente Clementia, totaliter
adhibere,
Propter quod , ex fpeciali & mero motu noftro , nullius alte-
rius interveniente Concilio, ob zelum & quietem quos ad fidelcm
Populum noftrum Regni noftri pnxdicfli multipliciter gerimus &
habemus (quorum etiam tranfadis Oneribus non modicum condo-
lemus) quandam Decimam & Qiiintam-decimam , Nobis certis
Conditionibus in ultimo Parliamento noftio per * Dominos &
Communitates Comitatuum , Civitatum & Burgorum Regni no-
ftri praedidi conceflas, ad Feftum Nativitatis Sanfti Johannis Bap-
tiftae proximo futurum Solvendas , Omnino duximus Remittcn-
das; Nolentes quod Decima feu Quintadeciraa praedida adopus
noftrum alicubi exigatur ieu levetur;
Et ideo vobis Mandamus quod in Singulis locis , infra Ballivam
veftram , ubi expediens fuerit & necelTe , pro majori Confortatio-
ne didti Populi noftri , Tenorem praefentis Brevis noftri publice
Legi , Proclamari , & Notificari faciatis indUat^ , & hoc nullate-
nus omittatis.
Tefte Rege apud Redyng, Decimo Quinto Die Maii.
Ter ipfum Regem.
Conjimilia Brevia diriguntur Singulis Vicecomitibus per Angliam
fub eadem Data.
P U B L 1 C A.
i8j
Srtper Captione Cafiri de SanEio Salvatore.
Ann. jOi
1385.
Sjc. i.
t) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Jn. 8.
^^ Sciatisquod, r. 1.
Cum , DiledtLis & Fidelis Miles nofter, Johannes Anefley , Pat.S.
Qui delponfavit Ifahellam, unam Hxredum Johannis Chandos, r 2.6.
Chivalerdefunfti, i. m.S.
Qui tenuit in Feodo Caftrum de Sanfto falvatore , cum perti-
nentiis , in Infula de Conftantine , in Normannia, ex Dono &
Feofamento, cariffimi Domini & Avi ?i:fri^ Regis deFundli,
Qiiandam Querelam , per Duellum, Coram Nobis, in Palatio
noftro VVeftmonafterii , verfus Thomam de Caterton , occafione
Captionis Caftri praedidti, per Francigenas Inimicos noftros, pro-
fecutus fuerit,
£t poftmodum , cum prnedidti Johannes & Thomas infimul
Pugnaverint , in prxfentia noftra , in eodem Bello , pro uno tem-
pore, eandem Querelam in manum noftram ceperimus,
Nos,
Tam in Recompenfationem totius Regardi quod didlus Johan-
nes , occafione Querelx praedift,^ , & praedidli Jobanncs & Ifa-
bella , quocumque modo , ratione Caftri prxdidi , de nobis exi-
gere poterunr, qinm pro eo qu6d prxdiclus Johannes penes Nos,
de Retinentia noftra , ad Nos tam de Pace quam de Guerra de-
ferviendum , eft Recentus pro termino vitas fuiC ,
Conccffimus eifdcm, Johamii & ifaheila, Quadraginta Libras,
percipiendas fingulis Annis ad Scaccarium noftrum , ad terminos
Sanfti MicHaelis & Pafch.^ , per aequales Porriones , ad totam Vi-
tam eorundem Johannis & Ifabella;, & eoruni alterius diutius vi-
ventis ,
Et ulterius Pardonavimus prxfato Johanni omnimodas Summas
Denariorum , per ipfum Receptorum dc Pnsftitis, ad Rcceptani
Scaccarii noftri vcl in Camera noftra, poft Bellum iupradidum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejfmonaferium, xxvi. die Maii.
Ter Breve de Privato Sigillo.
Stiper Areftatione NaviHm PortngaVu , de Intendendo.
REX, diledtis fibi , Johanni Folymond, Majori Villx noftrae Ann. D
Suthamptonix , & Roherto Bekerton, Servienti noftro ad Ar- 1385.
ma, Salutem. ^'^- 8.
Sciatis quod affignavimus vos, conjunftim , & divifim, ad A- R 2.
reftandum &Capiendum oronesNaves de Portugali.i, in quocum- Ibidem.
que Portu , feu fupra Mare, infra Ligeantiam noftram, inventx m. 12.
fuerint , ac omnes Mercatores & Mercandifas Navium prxdifta-
rum,
Et eos Johanni de Ferdinandes ^Mzgx&xo Sandri Jacobi dePor-
tugalia , uni Ambaffiatorum & Procuratorum Regis Portugalise,
pro quibufdam certis caufis, Concilio noftroper ipfumjohannem
relatis , deliberandum , qui quidem Johannes manucepit ad Re-
fpondendum , de Navibus, Mercatoribus , & Mercandifis fupra-
didis , cuicumque fe conqueri volenti , & de Arefto praedidlo ,
tam Regi Portugaliae , quam Communitati ejufdem Regni, Nos
fervare Indempnes ;
Et ideo vobis, iuper Fide & Ligeantia, quibus nobls tenemini, ^ ^
Injungimus & Mandamus, quod circa Priemifla * cum omni Di- ^'*'
ligentia intendatis , & ea faciatis & exequamini in forma prxdi- +" 3 •
da:
Damus autem univerfis & fingulis Admirallis , Capitaneis, Ca-
ftellanis, & eorum Loca tenentibus , Cuftodibus Portuum Ma-
ris, & aliorum Locorum Maritimorum, Vicecomitibus , Majori-
bus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditis noftris, ram
per Mare quam per Terram conftitutis , quod vobis , in Prxmis-
fis omnibus & fingulis faciendis & exequendis, Intendentes fint,
Confulentes, & auxiliantes quotiens & prout per vos, feu alterum
veftrum, fuper hiis, ex parte noftra , fuerint prxmuniti; dumta-
men idem Johannes Cuftumas, Sublidia, & aliaDeveria, deMer-
candifis praedictis debita , fidehter folvat prout dccet.
In cujus, &c.
Tefle Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Maii.
De Proficifcendo contra Scotos,
REX, Venerabili in Chrifto Patri , W. eadem gratia , Archie-
pifcopo Cantuarienft , totius Angliae Primati, Salutem.
Quia, ad falvationem Coronx noftrx regix , communemque
Magnatum & Procerum ac totius Populi Regni noftri Anglix uti-
litatem, necnon ad Dampna, Scandala, & Pericula, qux exSco-
torum, Inimicorum & Rebellium noltrorum, Rebellione, fi ip-
fam diutius fuftineri contingeret, poiTent accidere, prout tamprx-
teritum tempus quam prxfens edocent , fakibriter prxcavendum ,
Ordinavimus & Proponimus , Deo concedente efle, Quartode-
cimo Die Julii, proximo futuro , apud Villam Novi Caltri fuper
Tynam, cum Equis & Armis, & toto Servitio Nobis debito,
Ad proficifcendum exinde , contra didos Scotos , ad eorum Re-
bellionem , Perfidiam , & Nequitiam viriliter & potenter, cum
Dei Adjutorio, Reprimendum ,
Vobis Mandamus, in fide & Dilciftione , quibus nobis tcnemi'
ni, firmiter Injungentes qu6d totum Servinum, quod nobis debe-
tis, habeatis ad Nos, ad prxdidos Diem & Locum, cum Equis
& Armis bene Munitum & Paratum , ad Proficifcendum Nobis-
cum contra S-cotos prxdidlos , ad induratas Malitiam & Rebellio-
nem ipforum potenier & viriliter Contcrendum ; Et hoc nullatenus
omittatis. _, ^
Teft€
Ann. D.
1385.
An.%.
R. 2.
CUuf. 8/
R. 1. trt.
Ann. D.
1585.
Kif. 1.
184 CONVENTION
Tefte Rcge apud Redjttg, Quarto die Junii.
Per iffum Regem c^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Epifcopis , Abbatibus & Prioribus ,
fub eadem Data ; videlicec ,
A. Arch:epifcopo Ehorum Anglise
Primati.
R. Efijcopo Sarum.
Th. Epijcopo Karliol.
y. Epijcopo Dunolm.
Jb. Epifcopo Elien.
II. Epfopo Noriuice»,
R. Epifcopo L,07tdoii.
W. Epi/ropo CtCiftT.
Tk. Epifopo Exm.
y. Epijopo Herefrd.
y. Epifopo Ealhon. c^ Wellen.
y. Epfopo Ajfave-ii.
y. Epii opo Bangoren.
A. Efifcopo MenewH.
Th. Epi(copo La-tidaven.
JV F.pifcopo Wynton.
H. Epifopo lVye,or?!.
y. Epijcopo Lincoln.
Cujtodi Spiritualitatis Epifcopa-
tiis Coventrix & Lichefeldije,
Sede vacante.
Abbati de Burgo Sanili Pctri.
Abbati de Ratnefeye.
Abhati de Thorneye.
Ahhati de Croyland.
Ahbati de Saniio Edmundo.
Ahbati Sanlii Augu(ti?ii Cantuar.
Ahhati de SanHo Albano.
Abbati Wefm.
Ahbati de Evejham.
.Abbati Glafton.
Abbati IVynchecomhe.
Ahbati de Malmesbury,
Pnori dc Coventre,
ALbati Cejlre.
Abhati de Hyda.
Ahbati de Burton{u^e:Trmtim.
•Vll.
474-
Ann. D.
1^85.
An. ^.
B. 1.
CUuf. 8
* De morando fUper Cofieras Afaris.
REX , dilefto fibi in Chrifto , Abhati de Bury , Salutem.
Qiiia , ut intelleximus , Inimici noftri , conwregata magna
CkfTe Navium & Galearum , ad Invadendum & Deftruendum
Cofteras Maritim.is, & ad Mala, quse poterunt, vobis & aliis Fi-
de'.ibas noftris inferendum, totis viribus fuis, in inftanti JEAiK,
R. 2.'»j.8. fe pavjnc & conancur,
Nos,
Ut eorum Malitis virilitas & fecurius, volente Domino, refi-
ftatur, volenres, ut convenit, providere,
Vobis , in Fide & Ligeantia , quibus nobis tenemini , firmiter
Injun wndo , Mandamus quod , omnibus aliis praetermilTis , & Ex-
cufatione quacumque cellante , conliderato Periculo iminenti ,
vcrlus Cofteras Maritimas , in Comitatu Suffblciae, adcitius quo
poteritis vos trahatis, ibidem cum fufficientia Hominum ad Arma,
Hobelariorum , & Sagittariorum , juxta ftatiis veftri exigentiam,
bene & fufficien'er Armatorum & Munitorum, prout ante haec
tempora vos & Prxdeceilbres veftn tempore Guerrx facere con-
fuevcritis ,
Super Cofteras prsedidlas ufque Feftum Sandi Michaelis proxi-
mo futurum moraturi,
Ad Refifl:cndum , un^ cum aliis Fidelibus noftris , Malitiae Ini-
micorum noftrorum paaediftorum , ii qui invadere praefumpferint
Partes illas;
Et hoc , ficut Nos & Salvarionem Regni noftri Anglice diligitis,
& fub Forisfadura omnium qus nobis forisfacere poteritis, nul-
latenus omittatis.
Telte Rege odavo die Junii.
Ann.D
158}-.
An. S.
R i.
I/iJ.
M. 2.
De morando clrca Perfonam Matris Regis,
REX , Dilefto & Fideli fuo , Lodowico Clijford, Salutem.
Licct, per diverfa Brevia noftra, in variisComicatibus Reg-
ni noftri Anglise, pr.eceperimus proclamari quod omnes & fingu-
ii Domini , Milites , Armigeri , & alii Generofi armentur & ar-
raientur , ita qaod prompti fint & parati ad proficifcendum , in
Defenlionem Regni Anglix, conrra Inimicos noftros quotiens &
quando fuper hoc ex partc noftra fuerinc requifiti ,
Volumus tamen , & vobis , in Fide & Ligeantia , quibus nobis
tenemini , injungimus & mandamus quod circa Perfonam carijjim^
Domina: & Matris noftris , ubicumque eam infra Regnum noltrum
prxdidtum moram trahcre contigerit , pro Confortatione fua &
majori Securitate continue affiftatis , & ei talia impendatis Obfe-
quia, & ipfius M.itris noftrx & noftri intuicu , qux Statui & Ho-
nori tantx Dominx in omni eventu videritis convenire , Procla-
matione prxdivla, feu aliqua alia in contrarium facienda, non ob-
ftanic; & hoc, licut Nos & Honorem nortrum diligitis , & fub
omni Forisfactura , quam erga Nos incurrere poteritis, nuUatenus
ommitcatis.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , duodecimo die Junii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , fub eadem Data ;
videlicet ,
Dilefto & Fideli fuo, Ricardo Stury.
Dilefto & Fideli fuo, yohanni de Worth.
Diledto & Fideli fuo , Thoma Latymer.
Dilecto 6c Fideli fuo , Thom,e Mor^uiell.
£t aliis.
E S, L I T E R v£,
Ad Salvationem Coronx noftrx Regix , communemque Mag- Ann. D.
natum & Procerum ac totius Popuh Regni noftri Anglix utilita- 1385.
tem, necnon ad Prxcavendum Dampna , Scandala, & Pericula, ^c. 1.
qux ex Rebellione Scotorum , Inimicorum & Rebellium noitro-
rutn, fi ♦ diutius ipfam fuftineri contingeret, poffent, prout tam ' VH.
prxteritum tempus quam prxfens nos inftruunt, evenire, 477«
Ordinavimus & Proponimus, Domino concedente, elfe^Quar-
todccimo die Juiii , proximo futuro , apud Villam Novi Caftri
fuper Tynam, cum Equis &c Armis &; toto Servitio nobis debito,
Ad Proficifcendum exinde , contra diAos Scotos , ad eorum
Rebellionem, Perfidiam, & Nequitiam viriliter & potenter, cum
Deiauxilio, Reprimendum,
Vobis Mandamus, in Fide & Homagio, quibus nobis tenemini,
firmiter Injuny;ences, quod, ad prxdidtos Diem & Locum , cum
Equis & Armis &c toto Servirio, quod nobis debetis, in calu tam
arduo, ad Nos fitis prompti & parati ad Proficifcendum nobis-
cum, & cum aliis Fidelibus Regni noftri, contra diiitos Scotos,
ad Honorem Regni noftri prxdidi ac Jura C(;r9K<2 «()/?rieftrenue
Profequendum & , annuente Domino , Confequendum :
Veftrx infuper Fidelitatis Conltantiam Ipecialiter requirimus &
rogamus quatinus, prxter Servitium veftrum prxdidtum, fic ma-
jori zrmatorum Hominum & Equorum Comiciva vallati , quanto
potentius , honorabilius , feu decentius potericis , pro communi
didti Regni utilitate , in noftri & veitri Subfidium veniatis, uc
nos & vos de anguft;« & txdiis, qux, ob prxdiftamlnimicorum
Perfidiam & Rebellionem , jam mulco tempore {u&inuimus, libe-
rari , cum auxilio Divinx Potentix , valeamus , nofque obinde vo-
bis grates reddere gratiofas , veltrafque Fidelitatem & Probitatem
commendare merito debeamus.
Tefte Rege apud We^motiafterium , decimo tertio die Junii.
Per ipjum Regem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Comitibus , Baronibus, & MilicibuJ
fubfcripcis; videlicet,
Cariffimo Avunculo fuo , Edmundo Comiti Comtehrigiti.
Cariilimo Avunculo Regis, Tij. Comiti Bukinghamix.
Cariftimo Fratri Regis, Thoma Cotmti Kantitg.
Ricardo Comiti Arundellte.
Thomie Cotaiti Warriuic^.
Hugoni Cotniti Staffordia.
Edvjordo de Courteney , Comiti Devonix.
Willielmo de Monte Acuto, Comiti Sarum.
Roberto de Veer, Comici Oxonix.
Henrico de Percy , Comiti Northumbrix.
Thoma de Moubray, Comiti Notynghamijc.
yacoho de Audelcy , de Helegh.
pyHlieltno Bardoff, de Wermegey.
yohanni de Clxrleton, dc Powys.
Ricardo Ponynges.
Guido de Briene. ,
yohanni de Clintotl.
Gilherto Talhot.
yohanni le Warre.
Henrico le Scrop , Chivaler.
Henrico de Ferrers, de Grobey.
yohanni Roos , de Hamelak.
yohannt de Nevill , de Rabby.
yohanni Grey , de Codenore.
Henrico Grey, de Wilton.
Reginaldo Grey , de Ruthyn.
Thotna de Bcrkeley.
yohanni de Fallefie, Chivaler.
Willielmo la Zouche, de Haryngworth-,
Hugo Burnell.
Rogero de Clifford.
yohantu Buttourt.
Rogero de Scales.
Radulpho de Cromvjell.
Mtchaeli de la Pole.
Radulpho Baroni de Greyftok.
Willtelmo Botriaux , Chivaler.
yohanni de Bello Monte.
Roherto de Haryngton.
Roberto de Wylughhy.
Thoma Camoys , Chivaler.
Ricardo Talhot, de Blakmere.
yohatmi de Clyfton.
Johannt de Cobham , de Kantia.
IVillielmo de Dacre.
yohanni Leftraunge, de Knolyng.
Jiioma de Nevyll, de Halummirc
Ricardo Seymore.
Radulpho Baffet, de Draycon.
Philippo Darcy.
Thoma de Morle.
yohanni Bourghchier.
Waltero Fitz Wauter.
yohanni Lovell, de Tychemerfli.
Johanni de Monte Acuto.
De f^iagio contra Scotos.
Ann. D.
138?.
An. 8.
R. 1.
Clauf 8. n EX , cariflimo Avunculo fuo, yohanui Regi CaftelU ^ L*-
S. i.m. Av gjg„if Y)\iid Lancaftrix Salutem.
l.d, Quia,
S^t
ETACTA PUBLICA.
i8y
130V
Rjc. 2..
* SftPer Invajtone , per Adverfarios Franciit (jr Scotia,
de Curia adjornanda.
REX, Diledis & Fidelibus fuis, Roherlo Bealkaap & Sociis
fuis Jufticiariis noftris de Banco, Saiutem.
Quia, ex Rumore veridico , certirudinaliter intellieentes Inimi-
cos noftros, tam Francije , quam Scotix , adunata illorum Poten-
tia, propofuille & fe conari Regnum nollrum hofbilicer ingredi,
& univerfa Mala, qax poterunt, in noitri ac Fidelium Ligeorum
noftrorum Exterminium , perpetrare , de Conlilio Pnelacorum ,
M^natum , & aliorum de Concilio noftro, nobis affiftentium,
cepimus firmum Propolitum ipfos, in Perfona noftra , cum Exer-
citu noftro , una cum Doniinis, Magnatibus, ac Geneiolis, &
aliis dicli Regni noftri, cum Dei adjutorio , Repellere & Debel-
lare ,
Et fuper hoc, ne illis , qui nobifcum ex hac causa funt Tranfi-
turi, praejudicium , fuper Placitis fuis , coram vobis pendentibus,
generetur, duximus Ordinandum quod omnia & fingula Placita ,
coram vobis , in eodem Banco pendentia , hinc ad Odtabas Sarnfti
Michaelis, proximo futuras , placitanda, ufque ad eafdem Oita-
bas, in eodem Statu, quo nunc funt, contineantur ex caufa fupra-
didta:
Et ideo vobis Mandamus quod omnia & fingula Placita, coram
vobis, in eodem Banco, deCraftino, Octabis, & QtsindenaNa-
tivitatis Sandi Johannis Baptiftje, proximo futuri, placitanda, us-
que ad dictas o£tabas Santfti Michaelis, in eodem Statu, quonunc
funt , vel eftc deberent, fi Brevia, dicta Placita tangentia, coram
vobis in eodem Banco fuiftent Retournata , adjoinetis, & Parti-
bus , didta Negotia fic Profequentibus , eafdem Odtabas Sarnfti
Michaelis prcefigatis :
Mandantes etiam fingulis Vicecomitibus didti Regni noftri An-
glix, quod oninia Brevia , Originalia & Judicialia, ac alia Retor-
na quxcumquc, hinc ad eafdem Odtabas SanctiMichaelis, per ip-
fos coram vobis Retornanda, penes ipfos lingiliatim, ufque ad eas-
dem Oftabas Sandti Michaelis , retineant , & tunc ea retornent ;
Et volumus quod vos ex ipfis Brevibus,^ tunc Retornandis, ta-
lem ProcelTum coram vobis in eodem Banco faciatis, qualem fc-
ciffetis fi dies, in dictis Brevibus contenti , abfque Difcontinuatio-
ne tenercntur.
Tefte Rcge apud Wejlmonafterium , vicefimo die_ Junii.
Fer ipfim Regetn <^ Coticilium.
Confimile Breve dirigitur 'Roherto Trefilian & DavidHajijiemere,
Juftitiariis Regis, ad Placita, coram Rege tenenda, afiign.
Tefte ut fupra.
Sfiper nupero Ingrejfu in Scotiam.
Ann.D.
1385.
E/V. 2.
R
R
E X Thefaurario & Baronibus fuis de Scaccario , Salutem.
Quia ex Rumore veridico, ^c. ufque ihi ., Ordinandum, (^
tuiic fic, quod omnia & fingulaPlacita, Compota, & alia Negotia
quxcumque, coram vobis in eodem Scaccario habita & penden-
tia,
Exceptis Compotis ColIe£torum noftrorum Decimarum, Quin-
tarum-decimarum , & Subfidii , nobis per Clerum & Communi-
tatem didti Regni noltri nuper concelTorum , ac parvse & magnx
Cuftumarum noftrarum, & aliorum , qui dies folvendi nobis cer-
tas Sumpias , hoc Termino Sandtae Trinitatis, in eodem Scacca-
rio, habent,
Hinc ad OiStabas, <^c. ut fupra iif^ue ihi,
Et ideo vobis Mandamus quod omnia & lingula Placita , Com-
pota, & alia Negotia quxcumque, coram vobis, in eodem Scac-
cario, de Craftino , Odabis, & Qyindena Nativitatis Sandti Jo-
hannis Baptift£e , & Craftino Sandti Michaelis proximo futuro ,
placitanda vcl reddenda ,
Exceptis, ^c ut Jiipra.
Ufque ad diftas Odtabas Sandti Michaelis in eodem Statii , (^rc.
fi Placita, Compota, & Negotia prxdidta coram vobis in Scac-
cario praedidto fuiffent , ajornetis , & partibus , &c. mandantes
dcc. volumus, &c.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem <^ Concilium.
* VII.
477-
Ann. D.
1385.
An. 9.
R. 2.
Fraa. 9.
K. I. m.
39.
* De Cfijiodia Prifmis in Gandavo concejfa.
T) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod , de Gracia noftra fpeciali, ConcelTimus, di-
lefto Ligeo noftro, Rogcro Colee Cuftodiam Prifon^ vocat.e Cbau-
telet, infra Villam noftram dc Graunt, habendam ad totam Vitam
fuam cum Feodis & Proficuis ad eandem Cultodiam pertinentibus
abfque Expullione feu Impedimento, per aliquemLocum noftrum'
tenentem Villx fupradidtx, fi prxdidtus Rogerus non faciet talia,
pro quibus didtam Cuftodiam forisfacere debcat , feu de eadem ra-
tionabiliter fore Expulfus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium, vicefimo fecundo die Junii.
Ter Literam ipfius Regis de Sigxeto.
Tj^T Mandatumeft Burgifmagiftris, Confiliariis, Decanis, Sca-
-*-' binis , & Communitati ViJlsE pnedidtx quod eiedem Rogero
Cuftodiam didTje Prifons , vocatx Chautelet , una cum Feodis &
Proficuis ad eandem Cuftodiam pertinentibus , ablqae Expullione
feu Impedimento , habere pcrmittant juxta Tenorem Literarum
Regis praedidtaruin.
Tefte ut fupra.
_ Per eanJem Literam.
Tom. IH. P. III.
p.t.
36.
EX Omnibus, ad quos, &c Salutem. ^,;. p,
Sciatis quc)d , ad Ingreftum noftrum in Scori-am, praefeci- R. 2.
mus, diledcum & fidelem noftrum, Georgjum Fe/hrieg Militem, lut.o
Nos, ea de caufa, & ut ipfe Statum fuum honorabilius & de- R. 2
centicis manutenere poflit, Dedimus & Conceffimus eicJem Geor-
gio Qtiaefraginta Libras per Annum , percipiendas , .\d Terminum
Vitx fu;B, de Exitibus Comitatuum Norifolcix & Suffblcise, per
manus Vicecomitis noftri Comicatuum eorumdem , qui pro tem-
pore fuerit, vcl quoufque fibi de Redditu ad venrm valoremSum-
mse prxdidtx fecerimus piovideri.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wejlvwnajlerium, nono die Septembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Fro P^exillifero in diElo fngrejf».
t) EX Omnibus , ad quos , &c. Salutem. f^^^ jy
■■•^ Sciatisquod, i-^S^ '
Cum, de gratia noftra fpeciali, Dederimus & ConcefiTerimus , ^,;'o
dilecto &: fideli noftro, Nicholao Sarvesfeld Vexiliifeio noftro,pro r \, '
Feodo fuo , tempore quo nos pi imo Vexilla ncftra , ad Ingrellum ibidiin.
noftrum in Scociam , difplicare fecimus, Cencum Libras per An-
num ad Terminum Vitvs fu>E,
Volumus & Conceflimus quod idcmNicholaus, loco praedidta-
rum Centum Librarum Annuarum , habeat Manerium dc Tevven-
ton (quod valet per Annum Quadraginta & Duas Libras) Mane-
rium de Tintagel (quod valet per Annum Triginta L.bras) & Ma-
neriuni de Moresk (quod valet per Annum Triginta & Quinque
Libras) licet cadem Maneria excedant de Annuo valore prxdidtas
Centum Libias per Septcm Libras , Habenda prxdicta Tria i\Ia-
neria eidem Nicholao, ad Terminum VitJe fuae, abfque aliquono-
bis inde reddendo.
In cujus , &c.
Teile Rege apud Manerium de Shev.e , decimo quarto die Sep-
tembris.
Per Literam de Signeto,
* De Cera Renovanda. # vn.
478
D EX Thefaurario & Camerariis fuis, SaluteiTi. Ann.D.
■'^ Mandamus vobis quod Ceram , eviftentem circa Corpus, 138/.
celebris memorix , Domini E. nuper Regis Anghj: , Filii Regis An. 9.
Henrici Piogenitoris noftri, in Ecclelia Beati Petri VVeftmonafte- «. 2.
rienfis humatum, de Denaiiis noftris renovari faciatis, proathacte- c/,-<«/. 9.
nus fieri CQiifuevit. R. 2.»,
Tefte Rege apud Wejlmonafterium , odtavo die Oclobris.
33-
Pro Epifcopo Bethlemitano , de Provifone.
T JRham/s Epifcopus, Servtis Servorum Dei, cariflimo inChrifto Ann. D.
^ Filio , Richardo Regi AngLe IUuftri, Salutem & Apoftoli- 1385,
cam Benedictioncm. An. 9.
Gra,tix divinx Prxmium & humanx laudis prxconium acquiri- K. 2.
tur, li per Seculares Principes Prxlacis , prxfertim Eccleli.irum ExOrig.
Cathedralium Regimini prxfidencibus,oporcuni Favoris Prxlidium in Turri.
& Flonor dcbicus impendatur. ». 3.
Dudiim fiquidem Proviliones omnium Ecclefiarum Cathedra-
lium,
Extunc apud Sedem Apoftolicam Vacantium , & in antea vaca-
turarum, per Tranllationes, de Prxlatis earum, ubilibet conftltu-
tis, per Nos faciendas impolterum, ad Eccleiias Cachedrales tunc
vacances ,
Oidinationi & Difpoficioni noftrx duximus Refervandas,
Dccernenccs extunc irritum & inane li fecus , fuper hiis, per
quofcumque , quavis Audtoricate , fcienter vel ignoranter , contin-
geret attcmpcari,
Poftmodum vero Ecclcfia Landavenfis , ex eo Paftoris folatio
deftituta, quod Nos nuper, Venerabilem Fratrem noftrum, Tha-
mam Ciceftreiijcm , nxnz Landavenjem Epfcopum , Iicet abfcntem,
a vinculo quo iple Landavenfi Ecclelix (cui tunc prxerat) tcneba-
tur , de Fracrum noftrorum Confilio , & Apoitolicx Poteftatis
plenitudine, abfolventes, ipfum ad Eccleliam Ciceftrenfcm, tunc
vacantem, duximus Aucioritate Apoftolica tr.insferendtim, prxfi-
ciendo ipfum eidem Ciceftrenli Ecclelix in Epifcopum & Paftcv-.
rem,
Nos,
Ad Provifionem didtx LandavenfisEcclerix,celerem & felicem
(de qua nulius, prxcer Nos, ea vice, fe incromiccere pocuerat,ne-
quepoterat, Reli^rvatione & Decrero obliftentibus fupradidtis) nh
ipfa Landavenlis Ecclelia lon2;x Vacacionis e.\-poncrctur Incommp-
dis, paternis & folicitis Studiis intendcnces,
Poll delibcrationem , quam de prxficiendq eidem Landavenli
Ecclelix Pevfonam , utilem & ctiani frudtuofam , cum Fratribus
noftris habuimus diligencccn,
Demtjm ad, Venerabilem Fracrem noftrum, WiUielmum Law
davenjevi, tunc Betleemitajieujem Ep?fopum,
Conlideratis Grandium virtutum mcritis , quibus Perlbnam didti
Willielmi Epilcopi .Altiirimus in(ignivit, & quod ipfe Wilhelmus
Epiicopus, qui didtxBetleemitanenfi Ecclefix hacienus laudabiliter
A a prce-
i86
CONVENTIONES, LITERtE,
FJc. i.
Ann. D.pricfuit, eandem Landavenfem Ecckriam fciec & potent, audo-
I jSr. re Doraino , falubriter regere & feliciter gubernare,
Convertimus oculos noftrK mentis : „ , ^ . ■
Intoidentes itaque , tam ipfi Landavenfi Ecclerix , quam ejiis
Cret^i Dominico, falubriter providere , didum WilhelrTium hpi-
fcopum a vinculo , quo pr;vfatcc Bethleemitanenli Eccleuae (cui
tunc prxerat) tenebatur, de diclorum Fratrum Conlilio , & Apo-
ftolicx Poteftatis plenitudine , abfolventes , didlum Wilhelrnum
Epifcopum ad eandem Landivenfem Eccleham auftontate Apo-
ftolicaTranftulimus, ipfumque iUi prxfecimus in' Epifcoputn &
Paftorem ; Curam & Adminiftrationem difta: Landavenhs Eccle-
fise fibi, in Spirituahbus & Temporalibus, plenane committendo,
liberamque fibi tribuendo Licentiam ad eandem Landavenfem Ec-
clefiam tranfeundi, firma fpe fiduciaque conceptis quod, dingente
Domino Adtusfuos, pritfata Landavenfis Ecclefia, per didh Wil-
helmi Epifcopi induftrioe & circumfpeclionis Studium frudtuolum,
«^ratia fibi affiftcnte divina, regetur utiliter & profpere dingetur,
Irataque eifdem in Spiritualibus & Temporahbus fufcipiet mcre-
menta. . rx • »*■ -n.
* Cum itaque (Fih cariffime) fit virtutis opus Dei IViiniftros
benigno Favore profequi , ac eos Verbis & Operibus pro Regis
sterni Gloria venerari , Serenitatem Regiam Rogamus & Horta-
mur attente, quatinus eundcm WilUelmum Epifcopum , & praeta-
tam Landavenfem Ecclefiara, fux Curx Commitlam, habenspro
Noftra & Apoftohcx Sedis Reverentia propenhus commendatos,
m ampliandis & confervandis Juribus fuis, lic eos benigni favoris
& gratia rrofequaris, quod Wilhelmus Epifcopus, tux Celhtudi-
nis fultus Prsefidio, in commiffo libi PaftorahOfficio poffit, Deo
propitio , profperari , & tibi exinde a Deo perhennis Vicae Prae-
mi'im, & a Nobis condi-^na proveniac actio Gratiarum. ^
Dat^ yanHo; , decimoYcptimo Kal. Novembris , Pontihcatus
noftri Anno Oiaavo.
• VII.
479.
Pro .Ambajfatoribas Regls PortHgalU.
Ann.D D EX, Univerfis & fingulis Vicecomitibus, &c. Salutem.
1385. r^ Sciatis quod, / «■
An. 9. Cum , Nobiles viri, Fernandus Magifler Mtliti^ Tevibli Santlt
R- 1. Jatohi in Portugaha , & Laurentius Fogata Cancellarius Magnihci
Fnw. 9. Principis, Kcew Por/«.?^//4?, Alhgaci noftri,
R. 1. m. Nuper ad Nos, in R^num noftrum Anghx, uc fpeciales & fo-
38. lempnes Nuncii & AmbalTatores ipfius Regis Portugahx, pro cer-
tis arduis Negotiis , ipfum AlHgatum noftrum & Regnum fuum
Portugahae fpeciahter concernentibus, nuper deftinati ,
In eodem Regno noftro, fuper ExpeditioneNuncii eorumdem,
per tempus non modicum , penes Nos & Concilium noftrum
continue profequendo , moraci fuiflent , & adhuc morenrur Ula
causa,
Actendences qualiter diftiNuncii inRegnum noftrum, fub con-
fidentianoftrieRegiaeTuitionis, accefferunt,
Sperantefque indubie quod profecutio , tam in Commodum &
Incrementum didi Regis & Regnl PortugaUx, quam in Hono-
rem noftrum, & Utilitatem Regni noftri AngUs, annuentc Do-
mino, redundabit, ,. . ■
Confiderantefque quod, fi Mefprifio vel Gravamen ahquod eis-
dem Nunciis , in eorum Profecutione , infra idem Regnum no-
ftrum , inferri permitteretur , non foliim in Rcipubhcae Irapedi-
mencum , verum eriam in noftri Regium Dedecus cenderet raani-
fcfte,
Ac volentes proinde, refpeduque Perfonx prxdKfti AUigati no-
ftri, Securicati & quieti ipforum Magiftri & CanceUarn , ne ipfi ,
dum infra idem Regnum , occafione prxdida , Moram trahant ,
per ahquos Ligeos noftros molcftentur aUquaUter feu graventur ,
ex Favore Regix Majeftatis, fpeciahter providere,
Ipfos Magiftrum & CanceUarium , eorumque fingulos Servien-
tes & Familiares, ubicumque eis placuerit , infra didtum Regnum
morando , hinc inde tranfeundo & redeundo , necnon Equos ,
Hernefia, & Bona fua qu.rcumque, Tenore Prxfencium, fulcepi-
mus in falvum & fecurum Conductum noftrum , ac in Procedio-
nem & Defeniionem ac Tuicionem Regias noftras fpeciales,
Nolentes quod iidem Magifter & CanceUarius , durante prxfen-
ti Protedione noftra, capiantur, areftentur, diftringantur , impla-
cicencur , feu graventur quoquomodo ;
Et ideo vobis & cuilibet veflrum Injungimus , &c. {rout in Li-
teris de ConduBu.
In cujus , &c. per Dimidium Annum duraturas.
Tefte Rege apud Wefimonafterium, vicefimo die Oaobris.
Fer Concilium.
De Reftitutione Tcmforaliam Epifcopi Norwicenps,
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1385. Sciatisquod,
An 9. Cum , Venerabilis Pater , Henricus Epifcoptts Nerivicenfis , in
R. 1. ParUamento noftro, apud Weftmonalterium, Anno Regni noftri
Fat.9. Septimo, tento, de diveriis ArticuUsMcfprifionum, fibiin eodem
R. 1.^. I. Parliamento objectarum, fuillet Impecicus,
tn. 17. Ac,
Pro eo quod ipfe ad Dies , fibi pro Refponfione fua ad Arcicu-
• VII. los iUos exhibenda prxfixos , nuUum Refponfum , * pro Excufa-
^2o, uonc fua, in ea parte fufficiens reddidit,
In eodem ParUamenco confideracum fiiiffec quod idem Epifco-
pus ad Finem & Redempcionem pro Mefprifionibus iiiis ponere-
tur,
Et, fi idera Epifcopus Finem & Redempcionem hujufmodi no-
bifcum facere noUec, cunc omnia TemporaUa fua in Manum no- Ann. D.
ftram, nomineDiftriitionis, caperencur, & remanerenc in eadem 1385.
quoufque ipfe Finem & Redemptionem , ad Voluntatem noftrara , Ric. 2.
nobifcum, occaiione Mefprifionum Ularura , gratis facere veUet : S
Et Nos , pro eo quod idem Epifcopus hujufmodi Finem & Re- ■
demptionem nobiicum non feccrat , omnia Temporalia iplius £-
pifcopi , nomine Diitridtionis, capi fecerimus in Manum noftram,
juxta Confiderationem fupradidtam,
Nos jam , ad Supplicationem & piam Inftantiam , VenerabiUs
Patris & Conianguinei noftri , ThomiS Epifcopi Elienfis , ac ahis
caufis nos fpecialiter moventibus , volentes eidem Epifcopo Nor-
wicenfi, ex Regia Benisrnitaie , Gratiam facerere fpecialem , omnia
Temporaiia ejuidem Epifcopi, cum Percinenciis , qux, occafione
prxmifla, capta funt in Manum noltram , una cum Feodis, Ad-
vocationibus , Wardis, Maritagiis, Releviis, Forisfaduris , Efcae- j
tis , Francheliis , Libercacibus , Commodicacibus , & aliis Emolu- a
mencis quibufcumque , Restituimus & Concedimus
eidem per Prxfentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud fVeftmonaJierium , vicefimo quarto die 0£to-
bris.
Per ipfiim Regem.
D EX, dileftis & fideUbus fuis, Hichardo de WaJdegrave Militi,
*^^ Edwundo de Thorp MiUti, WiilielmoWjinter, & RobertoWay-
te, Salutem.
Cum nuper comiferimus vobis Cuftodiam omnium Tempora-
Hum Epifcopatfis Norwicenfis (in Manu noftra certis de caulis
exirtentium) Habcndam, cum Libertatibus, Juribus, & Pertinen-
tiis fuis quibufcumque , adeo plene & integre iicut, Venerabilis
Pater, Henricus Epijcopus Norvjicenfis ea habuit ante Captionem
eorumdcm Temporalium in Manum noftram , quamdiu Tempora-
lia illa iii Manu noftra forent ex caufa fupradiifta (Exceptis Feodis
Militum & Advocationibus Ecclefiarum) reddendo inde Vobis per
Aiinum, ad Scaccarium noltrum, Quingcntas Marcas, adTermi-
nos Sandti Michaelis & Pafchx , per xquales Portiones ; prout in
Literis noftris Patcntibus, inde confeiftis, plenius continetur,
Nos jara , ad SuppUcationera , c^c. ut fupra ttfque ibi , Conces-
fimus eidera, ^ tunc fic, prout in Literis noitris Patentibus , inde
confedtis, plenius continetur,
Vobis Mandamus quod eidem Epifcopo Norwicenfi orania
Temporalia Epifcopatus fui prxdidi , cum Pertinentiis, liberetis
in forma prxdida , Vos dc cifdem exnunc nuUatenus intromitten-
tes:
Volumus enim Vos inde erga Nos exonerari.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
Pro Magiftro Hofpitii Leonis Regis .Armenia^ ^ pro ipfo
Rege,
REX Univerfis& finguUs Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa- Ann. D:
lutcra. 1385-
Volentes pro Securitate Johannis de Rujp , Magiftri Hofpitii, ^"- 9-
Magnifici Principis , Leojiis Regis Armeniee (qui in Regnum no- *• *•
ftrum Anglix , pro Providentiis & Negotiis ipfius Regis facien- Fr/inf . 9:
dis, de Licentia noftraeft venturus) fpecialiter providere, R- ^•"'^
Sufcepimus ipfum Johannem , cum Quinque Hominibus & Sex J^* .
Equis, Quatuor Arcubus & Viginti & Quatuor Sagittis barbatis,
ac aliis Rebus & Hernefiiis fuis quibufcuraque , in Regnum no-
ftrum Anglix , per Dorainium & Poteftatera noftra , tam per
Terram, quam per Mare, veniendo,ibidem morando , & exinde
ad propria libere redeundo, in falvum & fecurum Conductum no-
ftrum , ac in Protedtionem & Defenfionem noflxas fufcipimus &
ponimus fpeciales ;
Et ideo vobis & cuUibet veftrum injungendo mandamus quod ,
^c. prout in ejufmodi de Conduilu Literis.
* In cujus, &c. per Diraidium Annum duraturas. * VII.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicelimo quarto die Odto- 48 1 .
bris.
Per ipfum Regem & Concilium.
D EX eifdem,Salutem.
■'^ Sciatis quod ,
Cura , Magnificus Princeps , Leo Rex Armenis, in Regnum
noftrum Anglix, de Licentia noftra Regia, fit venturus,
Nos , ut idem Rex Adventum & Reditum , juxta defiderium
fuura, profperos oprineat & fecuros, ipfum Regem , cum Vailal-
lis, Hominibus , Serviendbus, & Familiaribus fuis, dujufcumque
Gradfis fuerint , ac Quadraginta Equis , necnon Bonis & Herne-
fiis fuis quibufcumque , in Regnura nofl:rum Anglix,e^c. ut fupra
tiffue ibi, injungendo mandamus, ^ tunc fc,
Qitod eifdem, Regi Arraenix, aut VallaUis, Hominibus, Ser-
vientibus, vel Familiaribus fuis, cujufcumque Gradijs fuerint, in
Regnura noftrum prasdidtum , &c. ut fufra.
In cujus, &c. per Dimidium Annura duraturas.
Teiie uc fupra.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
IbiJ.
De Fino pro Expenfis pnefati Regis Hofpitii,
Ann. D.
D EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. 1385.
■••^ Sciatisquod, ■^''- 9*
Cum Johannes Rufp , Magifter Hofpitii, Magnifici Principis, R. 1.
Leonis Kegis Arnie::ia: , Centum & quinquaginta Couples Vini -Franc. g.
Francix, pro Expenfis Hofpitii ipfiusRegisArmenix, quiinReg- R. 2. w.
num j6.
ET ACTA PUBLICA.
187
num noftrum Angliae efl: venturus , per Servientes & Attornatos
fuos, mediante Licentia noftra, ducere proponat,
Nos , . ■ r ■ r ^
Ne idem Johannes, vel difti Servientes€c Attornati fui, forre,
per aliquos Ligeorum noftrorum ,in praEmiflTis aliqualiter perturben-
tur.
Volentes eorum Securitati in hac parte fpecialiter providere,
Sufcepimus ipfum Johannem, ac Servienres & Attornatos fuos,
cum Vino prsdidto , ac Navibus & Vafis Vmum illud continen-
tibus, in Regnum noftrum Anglise , per Dominium & Potefta-
tem noftra, tam per Terram, quam per Mare, ex caufa prceditta
veniendo , ibidem morando , 6c exinde ad propria redeundo, ih
faKijm & fecurum Conductum noftrum , ac in Proteiitionem &
Defenfionem noftras ipeciales;
Et ideo , &c- ut m ceteris de ConduElu Literis^
In cujus , &c. ufque ad Feftum Pafchze proximo futurum dura-
turas.
Tefte Rege apud IVeJimonafterium , vicefimo odlavo die Oclo-
bris.
Fer Billa7n de Privato Sigillo.
Pro Duce Glottceflriie , fttpcr Meritis in E.xpeditione Scotia,
D E X Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Sciatis quod,
Cum nuper,
Ad Perfonam , Magnifici & Prxcariftimi Patrui noftii , Thomd;
liukjjighamite ^ Ejffexi^ Coimtis , Conftabularii noitri Anglij; II-
[. luftrillinii, inruitum noftiJe confiderationis dirigentes,
Quem propcer Kxcellentiam, & prxfertim Armorum Strenuita-
tem, & Confilii Profunditatem , ad celia Honorum producere, a
Regiminis noftri primordiis, optabamus,
Prxfatum Patruum noftrum,
Quando nuperime Regnum ScoTiyE INTravimus,
etSigna nostraVictricia expl icuimus con-
tra Hoftes , fuis prxclaris meritis 6c pr^impenfis Servitiis id merito
exigentibus,
Sexto die Augufti, ultimo prxterito, in Ducem Erexerimus,
eidem Ducatus GLoucESTRiyETiTULUMAssiG-
NANTES ET NoMEN,
Et, pro eo quod, crefcente Status Celfitudine, ex quadam con-
fequentia necellaria, diverfa crefcunt Sumptus & Onera, eidem,
pro Statu fuo Ducali decentius fuftinendo , Terras, Pollefliones,
& Redditus , ufque ad valorem Mille Librarum Sterlingorum , ei-
dem annuatim dare & affignare promiferimus ,
* Et Vokierimus (quoulquc diftiTerrx, Pofleftiones , & Red-
ditus eidem per Nos forent realiter aflignati) quod Ipfe , & Hxre-
des fui Malculi , de Corpore fuo exeuntes , pr^didias Mille Libras
de Scaccario noftro , ad Fefta Sandti Michaelis & Pafch.e , perci-
perent Annuatim,
Deducta femper proportionaliter Summa, quam Nos vel Hoe-
redes noftri , in Terris , PoiTelfionibus , & Redditibus, eidem,
vel Hveredibus fuis prxdictis , fucceflivis temporibus , Conceflimus
aiTignare,
Qus quidem Titulum & Nomen, cum Summa
P R ^ D I c T A , fibi , & Hxredibus fuis Mafculis , de Corpore fuo
exeuntibus , ut praefertur , Dedimus,Concessimus, &
ASSIGNAVIMUS m SlGNUM HoNORIS PERPETUI
possiDENDA, prout in Carta noftra, inde confedta , pleniiis
continetur,
Nos vero ,
Promiflionem & Aflignationem noftras hujufmodi , ut eidem
Duci de dida Summa Mille Librarum promptius fatisfiat , volen-
tes effectui debito mancipari ,
De Gratia noftra fpeciali , & ad Inftantiam & Supplicationem
ipfius Ducis , Dedimus &Concessimus pro Nobis &
Hajredibus noftris , eidem Duci Feodi Firmam Villx de Glouces-
tria,qusead Summam Sexaginta Librarum per Annum fe extendit,
Et Refiduum diftarum Mille Librarura, de Antiquis Cuifumis
noftris Lanarum & Pellium lanutarum , in Portubus Regni noftri
lubfcripris (viddicet)
In Portu Civitatis noftras Londoniae Quingentas Libras,
In Portu Villae de San6to Botholpho Centum & Quadragintas
Libras ,
In Portu Vill.E de Kyngefton fuper Hull Ducentas Marcas,
In Portu Vill-.e de Lenne Centum Marcas,
In Portu Villxde Gippewico, Quinquaginta Libras,
Et in Portu Villx de Jernemeth Quinquaginta Libras,
Habenda & Percipienda,
Videlicet ,
Diftum Redditum Sexaginta Librarum , per Manus Ballivorum
noftrorum , & Hasredum noftrorum , didiE Vill-.E Glouceltri.e;
qui pro tempore fuerint,
£t prcediftas alias Summas, de Cuftumis praedidlis , per Manus
Cuftumariorum , CoUeftorum , Firmariorum , Clericorum , aut
aliorum Mimftrorum noftrorumvel Haeredum noftrorum quorum-
cumque , in Portubus praedidis , qui pro tempore feparatim fue-
rint,
Priefato Duci , & Hseredibus Mafculis , de Corpore fuo exeun-
tibus , fingulis Annis , in plenam Satisfadtionem di^ftx Summx
Mille Librarum Imperpetuum , juxta vim & eftedum Cartae no-
ftrx prajdidtx , a Fefto Sandi Michaelis, proximo prxceiito, ad
Terminos Pafchaj & Sandli Michaelis, per xquales Portiones,
Volentes ulterius & Concedentes pro Nobis , &
HsEiedibus noftris , quod , colore feu occafione aiicujus Afligna-
tionis, fuper Cuftumis praedidris, in aliquibus Portuum praediLto-
rum , pra:fatus Dux aut Haeredes fui praedidi de Solutione fum-
marum prxdidtarum minime impediantur ,
. Tm. III. P. III.
Provifo femper quod quotiens aliqua Summa , in aliquo Difto- Ann. D,
rum Portuum, ut priediftum eft, fic limitata, fijper diitis Cuftu- i^S^.
mis ibidem levari non poterir , tunc Nos, vel Haeredes noftri, Bic. z.
eidem Duci, & didtis Hceredibus fui>, de Summa, quae pro tem-
pore libi fic defuerit , in quocumque Portu, ubi didtx Cuftum«
fuerint, vel alibi, fideliter fatisfacere teneamur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud M-^eftwouafterium , xii. die Novembris.
Per ipjum P.egem.
Pro Dnce Eborum fuper EJHfnodi Meritis,
Ann. D.
1385.
An. 9.
R. 2.
Vitt. 9.
VII.
D E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
■'■^ Sciatis quod ,
Cum nuper,
AdPerfonam, Magnifici & Prxcariflimi Patrui noftri, Edmtin-
di Comitis Caiitebrigite intuitum noftrx conlidcrationis dirigentes,
Quem propter Excellentiam , & prxfertim Armorum Strenui- ^. i.p-i
tatem, & Confilii Profunditatem , ad Celfa Honorum producere, '"• '°"
a regiminis noftri primordiis, optabamus,
Prxfatum Patruum noftrum ,
Qiiando nuperime Regnum Scoti jE in TR a vimus,
& J)iGNA nostra Victricia explicuimus con-
tra Hoftes , fuis prxclaris Meritis & prximpenlis Servitiis id meri-
to exigentibus,
* Sexro die Au9;ufti , ultimo prxterito ^in Ducem Erexeri- g
mus , Eidem Ditcatus Eborum Titulum Assig-''' ^
nantes & NoMEN,
Et, pro eo quod, crefcente StatiisCelfitudine, ex quadamcon-
fequentia iiecelTaria , diverfa crelcunt Suniptus & Onera Eidem ,
pro Statu fuo Ducali decentiiis fultinendo , Tenas, Poflefliones,
& Redditus, ufque ad valorem Mille Librarum Sterlingorum, ei-
deniAnnuatim dare & affignare Promiferimus ,
& Voluerimus (quoufque diifti Terrx ,
PoflTeffiones , & Redditus eidem per Nos forent realiter Aflignati)
quod Ipfe , & Hxredes fui Mafculi , de Corpore fuo exeunres ,
prxdidtas Mille Libras de Scaccario noftro , ad Fefta Sandti Mi-
chaeiis & Pafchx, perciperent Annuatim,
Deducita femper proportionaliter Summa , quam Nos , vel Hx-
redes noftri, in Terris, PolTeirionibus , & Redditibus, eidem, vel
Hxredibus fuis prxdiftis , fucceflivis temporibus , Concefljmus as-
fignare ,
Qux quidem TiTULUM & Nomen, cum Su.mma
pr.(EDICTa , fibi , & Hxredibus fuis Mafculis , de Corpore
fuo exeuntibus , ut prxfertur , Dedimus, Concessimus
& AssiGNAViMUs in Signum Honoris perpe-
TUi poflTidenda, prouc in Carta noftra, inde confedta plenius con-
tinetur,
Nos vero,
Promiflionem & Aflfignationem noftras hujufmodi , ut eidem
Duci de di6ta Summa Mille librarum promptiiis fatisfiat , volentes
cfFeiftui debito mancipari ,
De Gratia noftra fpeciali , & ad Inflantiam & Supplicationem
ipfius Ducis , Dedimus & Concessimus, pro Nobis,
& Hxredibus noftris , eidem Duci , in Satisfadionem Summx
prxdi<Sx , Centum Libras , percipiendas Aiinuarim , de exitibus
Comitatus Eborum , per manus Viceconiicis ejufdem Comitatus
pio tempore exillentis, ad Terminos Pafchx & Sandti Michaclis,
per xquales Portiones ,
Quadringentas Libras de Cuftuma & Subfidio noftris Lanarum,
Coriorum , & Pellium lanutarum in Portu de Kyngefton fuper
Hull,
' Et Quingentas Libras de hujufmodi Cuftuma & Subfidio in
Portu Civiratis noftrx Londonix ,
Percipiendas Annuatim ad Terminos prxdidtos , per xquales
Portiones, per Manus Cuftumariorum , ColleiStorum, vel Firma-
riorum Cuftumx & Sublidii noftrorum prxdiiftorum in eildem
Portubus pro teinpore exiitentium ,
Habendas prxfato Duci , & Hxredibus fuis Mafculis, ut
prxdittum eit, Denariis, pio Cameia noftra Affignatis, ac Alfig-
nationibus pro Villa Calefii , femper Salvis :
Volentes ukerius & Concedentes quod idem Avunculus nofter,
feu Hxredes fui, colore alicujus alterius ConceiTionis vel AlTigna-
tionis, iii Locis prxdititis fadtx, vel faciendx, de SolutioneSum-
marum Prxdidtarum minime perturbentur :
Et, li contingat quod dida Cuftuma vel Subfidium in Portubus
prxdidis quacumque causa ceilaverit in futurum , aut prxfams
Dux , feu prxdicfti Hxrcdes fui , colore alicujus akerius Concellio-
nis vel Allignationis , faftx vel faciendx de Cuftuma & Subfidio
prxdiftis, aut de Exitibus ejufdem Comitatus, impcdiantur, ita
quod Ipfe , vel Hxredes fuiprxdidi, de Summa prxdiiftarum
Mille Librarum in didis Locis latisfieri non poterunt , tunc idctn
Dux, & Hxredes fui prxdicti , habeant & peicipiant, ad diiftum
Scaccarium noftrum, id quod defuerit fliper prxdidis AiTignatio- '
nibus ejufdem Summx Mille Librarum per Annum, modo fupra-
dido, quoufque fibi, & didis Hxredibus fiiis, perNos, velHx-
redes noftros , de Terris & Reddicibus , ad valorem Summx pra-
didtarum Mille Librarum, fuerit provifum.
In cujus, &c. ,. -KT 1 -
Teile Rege apud Wcftmonafterium ., xv. die Novembns.
Per Breve de Privato Sigillo.
ET Mandatum eft Vicecomiti Ehorum qui nunc eft, vel quipro
tempore fuerit , quod eidem Duci , feu Attornatis fuis in hac
parte, prxdidtas Centum Libras exnunc, lingulis Annis, ad Ter-
minos prxdidtos , de Exitibus Comit«us prsdidi , folvat juxta
A a a T«-
i88
CONVENTIONES, LITERi^
Ann.D. Tenorem Literarum noftrarum prsediftarum , Recipiens a prxfa-
i?85 to Duce, vel Atrornatis his prasdiais, Literas fuas Acquietancix,
mc. 1. Q\ix pro Rege fufiicientes fuerinc in hac parte, per quas Sc prae-
f>ns Mandatum Regis Rex ei inde, in Compoto fuo, ad Scacca-
rium Regis de tempore in tempus, debitam Allocationem habere
facier.
Tefte ut fupra.
* VII. T^-Y Mandatum eft Cuflumariis, ColleBoribus , (ive FirmariisCu-
484. JlI. ftLinijB & fublidii Regis i» Tortu VilL- Hegis de Kyngeftonju-
pe- Huli, qu. nuncfunt, ve! qui pro temporc fuerint, quod etdem
Duci, ieu didtis Atiornatis fuis, quadri-.gcncas hbras, exnunc (in-
gulis Annis, ad Terminos prasdiclos, deCuftuma&SubhdiopraE-
diftis , (blvant juxta tenorem , &c. ut Jupra , mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
ET Mandatum efl: Cuflumariis, CoHcfforihus, ve! Firmariis Cu-
ftumsE & Subfidii Res^is in Portu Civitatis V.eg:s Londonia ,
qui nunc funt, ve! qui pro tempore fuerint, quod eidem Duct,
ve! Attornatis fuis prxdidis, Qiiinc^entas Libras exnunc, hngulis
Annis, adTerminos prfedidos, deCuftuma&Subhdio prxdidtis,
folvanr, &c. utjupra.
Tefte ut fupra.
Otiittancia Deeem Alilium Francorum , Regi Scotia foluto-
rum , fupcr nuperis Motibus contra ./Ingliam.
Ann D R O^fr^, par la Grace de Dieu, Roy 'J^Efcoce, A Touz Ceulx,
TjStc ' *^ qui ces Lcttres verront , Salut. n. n , t^ ■
yfJs' Comme certaines Paroles ayent, nagures, eftoy Parlees, Traic-
» , tces & Encovenancies entre le Roy de Frauce, noftre trefchier &
iJ.BM. t.efame Couhn , Frere, & A!ie, & fon Confeil d'une Part, &,
Cnt noz Amez. & Feaulx Confei!!iers , le Cardmal d Efcoce , &c »oftre
T.t.A. Chaweher , de par Nous envoies en France pour cefteCaufe,d au-
^' Par le'quel Traiftie & Convenances noftre ditCoufins'euftTe-
nu Envoier, devers Nous, en noftre Royaume, certain Nombre
de Gens d'Armes & Aibaleftiers, pour !e fait de la Guerre, d'en-
tre noftre dit Coufin & Nous Alics enfembles a l'encontre de nos-
tre Envcmy iAngfeterre, ovecques certain Somme de Finances ,
Pour les queles Paroles & Convenances intrignier & accomplir,
ainfiqueTraiftieeftoit, noftre dit Coufin ait envoye, en noftre
dit Royaume, &;deversNous, noftre trefchier& bienAme,Mes-
fieur Jehan de Vienne, Sire de Roullans, Admiral de France, &
Lieutenant de noftre dit Coufin es Parties de noftre Royaume &
d'Angleterre, & y ait envoye, en fa Compsignie, pzr Mkhieldela
Toffe, Lieuteuant es dides Parties pour Gutlle Daufernet Treforier
des Guerres de noftre dit Couhn, la Somme de Dix Mille Frans
d'or , qui Promis & Encovenances Nous eftoient , par le dic
TraiClie, pour Aidier a Supporter le Fait de ladideGuerreCom-
Savoir faifons que, au Jourduy, Nous d'icelle Somme de x. M.
Frans dor, fait Kecepvoir du dit Treforier, par laMaindu dit Mi-
chiel de laFolTe, fon Lieurenant, par noftre Ame& fealSecreraire
Maiftre Dunquam Vetit, de la quelle Somme de x. M. Fransd'Or
Nous tenons pour Contens, Paies, & bien Agrees,
Et en '^uitons & ^'te Clajnons a toux Jours par Nous, nox
Hoirs, fiTSuccelTeurs, ou aians Caufe, & pour touz autres a qui
il peult appartenir, le dit Roy de France noftre Couhn , fesHoirs,
Suceffours, oa ayans Caufe , le dit Treforier, lon Lieutenant, &
touz autres a qui il peult appartenir,
Sansceque james, pourCaufe de ce, Nous, ne autre parNous,
no2, Hoirs, SuceiTours, ouaians Ciufe en puilTons aucune Chole
demander ne de Riens pourfuir noftre dit Couhn , fes Hoirs , Su-
celTours, ouayans Caule; t^ * .,
Promettans cequedit eft, avoirFerme, Agreable, a touzjours,
fans aler ne venir encontre, en aucune Maniere, ores, ne pour le
Temps a venir.
En Tefmoing de ce Nous avons feit mettre noftre Scel a ces
Prefentes le xvi. Jour de November, Tan Mil. ccc. Ixxx. & Cinq,
Et de noftre Regne lc xv.
Quittarttia de aoooo Francorum , inier Nobiles Scotia
diflribuendorum.
Ann.D. D Obert, par la Grace de Dieu, Roy d'Ejcoce, a Toiiz Ceulx,
n85. '^ qui ces Lettres verront, Saluc. „ ^^ , ~ .
An. 9. Comme , n'agueres , certaines Paroles ayent efte ParleeSj Traic-
R z ties, & Enconvenancies entre leRoy deVrance, * noftreTrefchier
IbU. & Trefame Coulin, Frere, & Alyc, & fon Confeil, d*unePart,
Tit A.t. Et nos Ames & feaulx Confeilleurs , le Cardmal d'Efcoce, & w>s-
• VII. tre Chancellier, depar Nous envoies en Francc Pour cefte Caufe,
48 f. d'atrePart, ^ ,. ^ ^ r /r
Par le quel Traiftie & Convenances noftre ditCouhn feulttenu
envoier, en noftrePaiis& deversNous, certaine NombredcGens
d'armes & Arbaleftiers , ovecques cerrain Nombre de Finances ,
& autres chofes, pour emploier & diftribuer au fait de la Guer-
re commune dentre noftre dit Coufin & Nous alies enfemble a
rencontre de ?ioftre Ennemy d' Angkterre ,
Et pour ce acomplir & entrignier , ainfi que Traiftie & En-
convenance eftoir , ait noftre dit Coufin envoye devers Nous ,
noftre Trelchier & bien ame , MelTieur Jehan de Vienne Sire de
Roullans, Admiral de France, & Lieutenanc de noftre dit Cou-
fin es Parties de noftre Royaume & d'Angleterre , acompaignie
des didles Gens d'armes , Arbaleftriers , & y ait envoie , en ii
Compaignie, par Michiel de la Fojfe , Lieutenant es dictes Parties Ann. D.
pour Guille Dafernet Treforier des Guerres de noftre dit Cou- jigV '. '^
hn, La Somme de Quarante Mille Livres Tournois, pour em- R,f_ 1/ -.mL
ploier & deftribuer ou Fait de ladideGuerre commune, '
Pour la quelle Finance Partir egaument aux Signeurs & Gens
d'armes de noftre dir Royaume , ainfi que acorde & promis es- sa
toit par le dic Traidie & Convenancie, m
Avons , de noftre dit Cofte , Ordonne , commis , eftabli , &
efleuz , par Deliberation de noftre Confeil , Thomas Dajhini ,
de Li?idezay, & Guille de Comingham, Chivaler,
Et le dit Admira! ait , femblablement , Ordonne , commis , &
efleux, du Cofte de noftre dit Coufin, Jehan de Blaijy, Girart
de Bourbon , Eufiace de Bondenay , & Jehan de Eontai?ies , Chiva-
lers,
Savoir feifons que les deftiis diz Chivalers Nous ont Raporte
tou2. d'une acord , que Icelles Finances ilz ont Pnrtie & Ordonnee
paier , par le dit Lieutenant du Treforer , aux Perfones & en la
Maniere cy apres defcler, Ceft alTavoir, ""
La Somme de vi. M. L. T. qui par Nous, de la Volente &
Confentement de plufeurs des Signeurs de noftre Royaulme, ont
efte donnes , pour aidier a remonter plufeurs des Gens d'Arme3 &
Arbaleftriers de la Compaign du dit Admiral , a qui Leurs Che-
vaulx ou Partie eftoient Mors fur la Mer en paflant dc France en
noftre dit Royaume,
A, noftre Ame & feal Confeillier, le dit Cardinal cPEfcozx vi
c. 1. t.
A , noflre trefame Ainfne Filz. , le Conte de Carikz , v tn. r
c. 1. 1.
A , noflre Segovd Filz, , le Conte de Filf, iii m. 1. t.
A , nolhe trefchier & trefame Couiin , le Conte de Douglas , vii
m. V c.l. t.
Au Conte de la Marche iv m. 1. 1.
Au Conte de Morene mil. !. t.
A Archaubaut de Douglas Seigneur de Galloe , v m. v c. 1. 1.
A James de Li?!dezay ii m. 1. t.
A Davtd de Lindezay v c. 1. t.
A Matorme de Dromod iv c. 1. t.
A Thomas de la Haye iv c. 1. 1.
A Guille de Kierby vii c. 1. t.
A Hejtry de Douglas iii c. 1. t.
A Jehan de Jon?ieflon iii c. l. t.
A Guille Stuardc. 1. t.
A Heneri Prefton Chivaler Lx. I. f.
Att dit Thomas Dajhmi V C. 1. t.
Au dit Guille de Lindezay v C. 1. 1.
Au dit Guille de Conugan v C. I. t.
A Robert le Gra?!t Efcuier xl. 1. t.
A Maiftre Mace Glandaublin Ix. 1. t.
A Jehan Groy x. 1. t.
Au deflliz diz Jehan de Blaijfy , Girart de Bourbon , Euflaee
Bonde?iay, Jehan de Fontaines ,_&C audit Michiel de la Fojfe vc. l.t.
(Ceft Allavoir) chafcun C. 1. t. qui, par Nous & les deflus dites
Signeurs & autres de noftre dit Royaulme , leur ont efte Donees
pour les Paines & Travaulx qu'ilz ont aeux & fouftenuz au Parte-
ment & Diftribuement de la dide Finance,
Les quelles Sommesj qui montent la difte Somme de xlm. 1. 1.
Frans dor , du Coing cle France. xx. s t. Piece , lc dit Michie! de
la Fofle a baiUies & Paies aux Perfonnes & en la Manere que cf
deflus eft contenu ,
Si comme par Lettre des deflus diz , Par les quelles eulx &
chafcun d'eulx, en tant comme a lu touche, conulTent les dides
Sommes d'Argent avoir de lui Receues & s'en font tenuz &
tiennent pour bien paiez, agrees, & contens, eft apparu,
Les quelles Lettres le dit Michiel a Renducs a aucuns noz
Officiers , qui ce Nous ont Raporte & Tefmoignie eftre vray ,
Par le quel Paiement , ainfi fait par dit Michiel de la FolTe ,
Nous Nous tenons d'icel!c Somme de xl. m. 1. t. pour bien
contens & agrees,
£c en Qi(ittons & Quitte clamons, a touz Jours, pour Nous,
noz Hers , SuccelTeurs , ou aians Caufe , & pour touz * autres « vil.
a qui i! peulc appartenir , le dic Roy de France noftre Coufin , ^8<S.
fes Hoirs, Sucefleurs , ou ayans Caufe, le dit Treforier , & fon
Lieutenantj & a touz autres a qui il peult appartenir,
Sans ce que Jamais Nous , ne autre pour Nous , noz Hom-
mes, Suceflburs, ou ayans Caufe , en puiflent aucune Chofe de-
mander , ne de rens pourfuir noftre dic Coufin , fes Hoirs , Su-
cefleurs, ou aians Caufe,
Mais tout ce , qui par les deflus diz Chivalers Efleuz , & Lieu-
tenant du dit Treforier , au parcemenc & diftribution de la didte
Finance , a efte faidte , comme dit eft, Loons, Greons, Ratif-
fions , Aprouvons , fans Jamais aler ne venir , en contre , par
Nous, ne par autre, ores, ne pour le Temps a venir, en aucune
Maniere.
En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre a ces Prefences nos-
tre Seel , TAn de Grace Mil. iii c. iv xx. & cinq, le xvi. Jour dc
Novembre, & de noftre Regne le xv-
De Debatis , in JJniverftate Oxomi , inter Borealem & -Ait-
firalem Plagas , Sedandis.
REX, dilecfto fibi, Magiftro Roberto Rigge, Cancellario Uni-
verfitatis Oxonioz , Salutem.
Fama celebii divulgante noftris eft auribus intimatum qu6d qui-
dam , Nequitiae Filii , Pefte invidi hoftis addudi , didtam Uni-
verfiiatem Mendaciorum femine inficiunt, ac, per verba Sufuirii
& Derifus, Caufas Diffidii amplioris accencius procurare nitentes,
Matris fuse Unitatem, quae illos ad Honoris apicem perducit, ma-
litia latitame, rumpere non verentur,
AfTa-
Ann. D.
1^8?.
An. 8.
R. ».
Pat. 9.
R l.p.l.
m. 8.
E T A C T A P U B L I C A.
185?
Aflerentes etiam , per Odii fomitem & Convicii Caufam , quof-
dam Scolares, qui opinionis funt illxfe & virtutum niericis deco-
rancur, elfe Scotos, quofdam vero honeitx Vitse reputatos contra
Ligeantiam luam agere perverse,
Ac , ore polluro, inter Bore ai^em etAustralem
Plagas, quali inter Nationes Varias, Difcordias &
Rixas nequiter ferninare non defiftiint,
Unde non folum Quies & Tranqjillitas didtae Univerfitatis , ve-
rum etiam Pax Univerfalis Populi noftri in didra Vifla notorie
percurbantur , & Caufa majoris Difpendii , fi non celerius medea-
tur, evenire indubie formidatur,
Qux orania in Regium Contempt^m confpiciirms manifefte re-
dunaa
bus, Incidentibus,& Connexis, poflent & deberent in noftraCu- Ann.D.
ria Milicari, per Jura & fecunium Forum ejufdemCurix, trairari 1,85.
ac etiam rcrminari, iicque praefata Cedula , ut Recordamur, con- K«. ».
tinet in onmibus veritatem.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmonajlerium ^ xxviii. die Novembris.
Fer ipfujn Regem.
Pro Fpijcopo Landavenji.
ndare, ^^,.„^, _,^ -,R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Nos, ne Dillimulatio noftra Culpas augeat Prxlumentium, & iv Sciatis quod,
Impunitis audaciam prxbeat Deiinquendi, nolumus tantos Exces-
fus amodc) Impunitos prxterire, ficuti nec debemus, maximecum
fimus Juftitix debitores ,
Vobis igirur, diftridius quo poterimus, Injungimus & Manda-
mus, quatinus in bcis didx Univerlitatis, ubi & quando magis
videritis expediens fore, publice ex parte noftra proclamari faciatis
ne quis, cujufcumque Status vel Condiiio;;i^ fueric, Difcordiasfcu
Lites feminare, Conventiculas inire iilicitas, aut Comparationes in-
ter Patrias fjcere Odiofas, feu aliqua alia, qux in Turbationem
Pacis noftrx aut Rumorem Populi noftri ibidem quomodolibet
cedere poterunc, per aliqua hujufmodi Verba Probrofa & Derifo-
ria, aut Libellos Diffamatorios, Statum & Famam Innocentium
aliqualiter denigrando , inUniveriitate prxdida, fecere feu attem-
ptare prxfumant quovis modo , fub Forisfadtura noftra maxima &
Pcena gravi,
£t fi quos, poft & contra Proclamationem hujufmodi, ex parte
noltra fadam , inveneritis contra Prxmilfa , aufu temerario , at-
temptare prxfumentes, vel notorie fufpeftos, tunc ipfos viis &
modis, quibusju.xta dilcretionem veftram, pro Quiece Populi no-
ftri, & talium Malorum Reftricdione, melius videritis faciendum,
acriter, pro Quantitate& mododelidi, caftigare & punire cure-
tis, ut alii, Pcena tali perterriti, ftudeant impofterum fe a talibus
Illicitis abiHnere,
Ad qux omnia, ex parte noftra, debite exequenda vobis Au-
ftoritatem & Poteftatem ac Vices noftras Committimus per Prx-
fentes :
. Damus.autem Majori & BaUivis, ac univerfis & Siogulis Ligeis
& Fidelibus noftris, tam Villx noftrx Oxonix, quam Univerli-
tatis prxdidtx, Tenore Prxfentium, firmitei; in Prxceptis, quod
Vobis, in Executione omnium & fmgulorum Prxmiflbrum, In-
tendentes fint , ex parte noftra , & fideliter Obcdientes ad Manda-
tum veftrum, quotiens opus fueric, & per vos prxmuniti fuermt,
in hac parte.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonajlerium , xxyii. die Novembris.
Cum nuper , Vacante Ecclefia Cathedrali Ciceftrenfi ,
Ann. D;
1385.
'erMor-^«-9-
I 5 25'' l^
tem bonx memorix, Willielmi ultimi Epifcopi ejufriem, Doninus ^:.^'
Summus FoMtifex , Venerabilem in Chrifto Patrem , Thontam Epi- '*'"•
fcopum Landavenfetn ^ a vinculo, quo eidem Ecclefix Landavenfi ">■ ti.
tenebatur , de Apoftolicx Poteftatis plenitudine , Abfolvens, ipfum
a.1 Sedem Ciceftrenfis Ecclefix nuper tranftulerit, & ipfim in E-
pifcopum didtxEcclefixCiceltreniis prxfecerit & Paftorem ,utac-
cepimus,
Nos, de Gratia noftra fpeciali, Concedimus eidcm Epifcopo
Landavenfi Cuftodiam didi Epifcopatus Ciceftrenfis, ratione Va-
cationis hujufmodi , inManu noltra exiftenr^s, ac omniumTempo-
ralium ejuldem Epifcopatiis * Ciceftren.^is, riabendam c im om- •VII.
nibus Redditibus, Proficuis, Emolumentis, RecognidonibusTe- 488.
nentium, Libertatibus , necnon Feodis MiliLum, & Advocat:oni-
bus Eccleiiarum, aliorumque Beneficiorum , ad CoUationem Epi-
fcopiqui pro tempore fuerit pertinentium, ac Exitibis, & omni-
bus aliis, ad didum Epifcopatum Ciceiiienrem, & Temporalia e-
juideni, & ad Nos , ratione Vacacionij prxdictx pertinentibus,
quair.diu Temporalia prxdidta in Manu noftra contigerit remanere,
abique aliquo Nobis inde reddendo.
In cujiis, &c.
Tefte R^e apud Wefmonaferium, Sexto die Decerobris.
Per ipfum Regem.
* Sttper Procejfu i» Cttria Militari.
Ri
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum nuper , dilecSus & fidelis nofter , Willielmus de Monte A-
eutOy Comes Sarum, nobis in quadam Cedula (cujus Tenor infe-
rius continetur) humiliter fupplicaverit ut , de & fuper Contentis
in Cedula memorata,dignaremur, quatenus noftrx occurreret me-
morix, perhibere Teftimonium veritati,
Tenor vero didx Cedulx lupplicatorix fcquitur in hxc verba ,
Plefe a noftre Seignur le- Roy Remembrer coment , environ
deux Ans paiTe, veftre Lige Gilliam Count de Salisbury vous bail-
la a Weft:monftier une Supplication , de faire venir Monfieur fo-
han de Montagu Refpondere au dit Conte, en veftre NobleCourt
de Chivalrie , devant voz Coneftable & Marefchai , a ce que le
dit Conte luy furmettroit , toucliant la Detenue Torteoufement
d'une Endenture, & d'un Eftatut Marchant en dependant, fait,
entre le dit Counte & ie dit Monlieur Johan , fur certeins Cove-
namz, entre eux Tretez., parlez, & fiaunces,
Les queles Covenantz par lc dit Monfieur Johan font Enfreintz, ,
contre la Foy plevy en la Mayn du dit Conte ,
Le quel Monfieur Johan dlfoit , en veftre treftiaute & trefexcel-
lent Prefence , que ce ferroit il preft a faire , en mefme veitre dic
Court, en la que vous Luy vorroez. affigner,
La quele Court vous lour aflignaftez , al inltance du dit Coun-
te, & al exprelTe alTent & confentment du dit Monficur Johan,
prelentz pluleurs Nobles de veftre Roialme,
En quelle Court ils ont depuis procede tanque le dit Monfieur
Johan fe foit d'iIloeque Appelle a veftre trefhautc Peribne,
Auxi , en veftre Pariement , darrein palle , ordene fuift , par
vous & les Seignurs de veltre Roialme, que, pur laCaufe de ves-
ire dit Noble Allignement, & Affent & Confentemcnc iuifditz.,
le Parle entre eux deverra eftre Terminez par les Leys de veilre
dit Courtde Chivalrie,
De quelle Remembrance plefe a veftreHauteCTe Comander ves-
tre Chanceller de feire au dit Counte un liifififant Recorde , fouz
veftre Grant Seal, Tefmoignant l^aifent & confentement du dit
Monfieur Johan, & veftre Noble Alfignement & Ordenance en
Parlement, come deiTus eft dit, pur valoir au dit Conte devant
quicunque Juge,
Nos igitur, quod de Airignatione noftra , ad inftantiam didi
Comitis, & de Confenfu expreflb didi Johannis de Monte Acu-
to, ac infuper ex Ordinarione noftra, aliorumque Procerum &
Magnatum, in noftro Parliamento , proximo anteiftudcento,om-
nes& iingulxMaterix, Negotia, feuCauix, in didta Cedula ple-
nius comprehenfx, cum omnibus fuis Dependenribus,Emergenri-
Sttper Pajfagio ad Villam de Gandavo , dc Intendendo.
"D EX Majoribus, &c. ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^•^ Sciatis qubd, I3^5'
Cum Retinucrimus, diledos & fideles noftros, Willielmum de ^"- 9-
Drayton & Hugojtem Spevcer , cum certo numero Hominum ad '^- ^-
Arma& Sagitcariorum , ad Proficifcendum , in Obfequium verfus ^ranc. 9.
Villam noftram de Gandauo, cum omni Feftinatione, qua fieri '^- *•"'■
poteric, prouc eis per Nos & Concilium noftrum eft injundtum, 3J-
Ac iidem , Willielmus & Hugo, quofdam Servientes fuos alft-
gnaverint & deputaverint ad Hofpicia, & Herbergagia honefta &
competentia, apud didas Villis Dovorrix &Sandew!ci, &inPar-
tibus Vicinis, ubi eis melius videbitur fore faciendum, eildem,
VVillielmo & Hugoni, ac Hominibus ad Arma& Sagitiariis prx-
didtis, necnon ad Vidiualia & alia eis Necetfaria capienda & pro-
videnda , & eis ad rationabiles Cuftus fuos lit)cranda & affig-
nanda,
Vobis Mandamus quod eifdem Servientibus , per prxdictos ,
Willielmum & Hugonem , in Prxmilfis lic alhgnandis , in Exe-
cutione Prxmiirorum Intendences iitis, Confulentes, & Auxilian-
tes , quotiens & prout per ipfos , feu eorum ahquem , ex parte no-
ftra, fueritis prxmuniti. '
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wej^munaferium , Odtavo die Decembris.
Ver Concilium.
Ann. D.
1385.
Super Retinentia pro Viagio de Gandavo.
CEste Endenture,
Faite parentre nortre S^c/g^/ar /e Rp/ , d'unePart, &Mes-
fieurs Hugb ie Defpenjer & William de Draytan Chivalers, d'autre An.g.
part, «. 2.
Tesmoig NE que, Ex Ah-
Come les ditz Hugh & Williatp feuiTent n'adgaires demorez togr.
par Endenture devers noltre dic Seigneur le Rw» pur Lui Servir
de Guerre, a la Ville de Gand, ovefque Deux Cent7. Homes d' Ar-
mes, eux mefmes acontez, &QuatreCentzArchiers, de leurRe-
tenue, pur unDcmyAn, comenceant le jour q'ils & Icur diteRe-
tenue ferroient primerement venuz a la;Meer, prefentz pur faire
leur Monftre & pur palTer,
Et euffent les ditz, Hugh & William, receuz, par celle En-
chefon, de noz Deniers, pur eux & pur leur dite Recenue, Ga-
ges de Guerre accuftumez. , & Regard accuftumez & Demy , pur
Cenc jours felont lepurport de la dite Endenture,
Mefmes ceuz Hugh & William, porce que par certaine caufe,
leur dic Viage, ordenez n eftre feit devers Gand, eft deftourbez,
fonc demorez devers noftre dic Seigneur le Roy , pur ailler devers
ia Ville de Berewylc fur Twede, pur y demorer, fur laSauvegarde
de la dire Ville, ovefque leur dice Retenue, du Qiiinzifme jour de
Januer piochein venant, par Centjours, lors prochein enfuantz,
Pur qtieux Centz Jours ils ont Receu Paiement pur Eux &
leur dite Retenue, come defus, de les Gages & Regard & Demy
fuiiditz ,
Et ent empris les ditz Hugh & William la Garde, de mefme
la Ville, par Eux & par leur dite Retenue, par melme le emps.
En Tesmoignance de quele chofe a la Partia de cefteEnden-
Aa 3 ture.
CONVENTIONES, LITER.E,
Ann. D
1385.
Kic. 2.
* VII.
485.
190
ture, * deroorantedeversnoftreditSeignurleRoy,lesditz,Hugh
& Williamj ont mysleur Sealx.
Don. a JVeftvi. le xx. jour de Decembre, l'An du regne de no-
ftre dit Seigaur le Roy Noenfme.
Sub duohus Sigillis fiiheis , pendejitihus a Cauda Pergamenie.
De Reftitutione Temporalium Epifcopatus Coventrt£ &
Lichfeldia,
Ann. D,
1386.
A>i. 9.
R. 1.
Tit. 9.
R.i.f. 1
m. 39.
R'
EX, diIe5:ofibi, JakanmBri^eford, Efcaetori fuo inComi-
tatiDus Nocynghamix & Derbix, Salutem.
Cum Dominus Summus Toiiiifcx nupar , Vacantibus Ecclefiis
Cathedralibus Coventrije & Lichfcidije , invicem canonice unitis,
per Mortcm , bonx memoric , V.ohcni ultimi Epijcopi Locorum il-
lorum , tifdem Ecclefiis de , Venerabili viro , iMagiftro IVaJtero
S^irlaive, nuper Archidiacono Eftndyng in Ecclelia Eborum De-
cretorum Docfore, providerit, . ■ a r, n.
Et ipfum in Epifcopum Locorum iUorum prxtecent & Palto-
rem, iicut per Litcras Builacas ipfius Domim Summi Poncificis,
Nobis inde diredas, nobis conftac,
Pro eo qu5d idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis, in
Didis Literis Bullacis concencis, Nobis & Coronx noftrx Prxju-
dicialibjs , fponte , pilam , fii expreilc Renumciavit , & Oratix
noftrx humiliter fe fubmilic, voientes eidem Epifcopo Grauam ta-
cere fpccialem , „ ~ ,■ r -r
Cepimui Fidelicatem ipfius Epifcopi, & Temporalia Epifcopa-
tiis illius, prouc moris eft, Reftituiraus eidemi
Et ideo tibi Prxcipimus quod eidem Epifcopo Temporalia h,-
pifcopatiis prxdicti, cum percinentiis, inBalliva tua, hberesmfor-
mi rnedida, Salvo Jare cuiullibec.
Tefte Regeapud pycftmonafterium., fexcodie Januaru.
Ter ipfum Eegem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadam
Daca; yidelicct,
Adomaro dc Licl:>efeld, Efcaetori Regis Comicatibus Salopix &
Stairordi.e, & MarchiaWallix eifdem Comitat. adjacente.
yohauni Brode de Smeth Efcaetori Regis in Comitatu Middle-
fexix.
ET Manditum eft Militibus, LiberisHominibus, & omnibus
aliis Tenentibus de Epifcopatu prxdidbo, quod eidem nuncE-
pfopo, tanquam Epifcopo & Domino luo, in omnibus, qux ad
Epifcopacum prxdictum pertinent, Incendentes fint & Refpondca-
tes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ann.D.
1586.
jtn. 9.
K. 2.
Scot. 9.
S.l.W.^..
•VII.
De falvo Conditclu pro ylmbaftatoribtts Scoti<e.
REX omnibus & fingulis Loca noftraTenentibus, &c.adquos,
&c. Salutem.
Cum Archihaldus dc Douglas Chivaler , ac quidam alii Procura-
tores & kmhiiXxioK^i^RohertiAdvnlar:! r.ofirtScotia: , adTradtan-
dum & Concordandum cum, carinuiio Confanguineo no&.xo,Jo-
hanne de Kevyll de Raby , ac quibufdam aliis Procuratoribus &
Ambaflatoribus noftris, fuper quibufcumque Treugis & Abftinen-
tiis ^ucrrarum , inter Nos & prxfaCLim Adverfarium noftrum in-
eandis in proximo finc vencuri, ut accepimus,
NOS, r AJ
Pro eorum, ac Hominum & Servientum fuorum , prolperoAd-
vencu & fecuro Tranficu, eo prxcexto, providere volences,
Sufcepimus ipfum Archibaldum ac alios Procuracores & Am-
baflatores, c^c. ut in cieteris d Condudu Literis.
* In ciijus, &c. ufque ad Quartumdecimum diem Februani
proximo futurum duraturas.
Telte Rege apud IVeftmona^erium , oftavo die Januarii.
Fer ipfum Regetn ^ Concilium.
ama.
Ann. D.
1386.
An. 9.
R. 2.
Frttnc. 9
R. 1, m
28.
Pro Comitiva Regis CaflelU , in riagio ad partes Ifp
THomas de Aftjcton Armiger,qui in Obfequio Repis , in Co-
roiciva,Cariirmii Avunculi Regis, Johannis Regis Ca(telU &
Legionis Ducis Lancaurix, ad partes Ifpannix profecturus eft, ha-
bec Liieras Rcgis de Procedlione, cum Claufula volumus , per
unum Annum duraturas.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Januani.
Per Breve de Privato Sigillo.
Confimiles Liceras Regis de Proceclione habenc fubfcripti, qui in
idem obfcquium , in Comiciva ptxdicta , ad parces prxdiitas
profefturi func, per idem cempus duraturas j videlicet,
lViUiehi:us Ledes , Armiger.
Thomas Hodehalle , Vicarius Ecclefix Sandli Michaelis de Co-
vencre.
WilMmtis del Morcj de Leylond.
Willielmus dt Clayghton , Filius Johannis ae Clayghton de Ley- Ann. D
lond Senioris. 1386 *
Ricardusde Claygton, Filius Warini de Clayghton, Baftardus. Ric. ». '
Johannes My?tyct de Carleton , alias didtus Johannes Mynyot de
Bekeryng Armiger.
Thomas Clerc, de Daventre.
Johannes del Wode, Serviens Reherti de Vilkyngton, de Pilkyng-
ton.
Robertus de Filkyngtott, de Pilkyngton, Senefcallus de Halton.
Johannes de Rixton , Filius Mathei de Rixtoft.
Alueredus de Lathbury, Chivaler.
Richardus Filz Richard, de Ceneryngton.
Thomas de Hercy, Miles.
Rohcrtus fitz, Rauf.
Thomas de Driffeld, Armiger.
Johanues Croifhoys.
Richardus Bureley , Miles.
Edivardus Bramfeld, alias didlus Ediuardus Taillour , de Co-
ventre.
Wiliielmus Fifhide, MUes.
Johannes Seintclere , Miles.
Johajtites de 14'rauhy , de Barton fuper Humbria.
Richardus Tirlyngton.
Willtelmus Feryhy , de Nova Sarum.
Rjckardus de Hoo, de Canterbirs, alias diftus Richardus ie Hvf,
Chivaler de Comitatu Kantix.
Johan?ies Wkite , Miles.
Tkomas Marefchall, Miles de Comitatu Somerfetiae.
Johanjies Tetiele , de Comitatu Somerfetiae.
Rohertus de Hereford, Chivaler.
Johannes Doget , de Montagu.
Walterus Thoriieholm , Clericus.
Edwardus Ferrour , alias didus Ediuardus Fublesbury.
Stephanus Fulham , Armiger.
Johannes Caftre , de Lenne Epifcopi.
Johannes Excetre , Coteller de Londres.
Thomas Grerie , Archidiaconus de Sudbery.
Jahannes de Lexton , Sadeler.
Tkomas Wele , de Horncherch Capellanus.
Jokannes de Ecclefton , de Ly verpole.
Heuricus de HayJok, alias didtus, Henricus Filius Henrici deHay
dok, Baftard.
Hugo de Wynfianley.
Richardus de FembertoH.
Thomas de Sothcworth , Miles.
Jobannes de Hoghton, Filius Jacobi de Hoghton.
Nicholaus Orell.
Rohertus StandifJ} , Miles.
Rohertus de Ecclefton , de Weftderbifhire , alias didhis, Robertus
Filfus Johannts de Ecclefton , de Weftderbiihire.
Richardus de Torbok , Miles.
Richardus de Rixton.
Nicholaus de Athirton.
Stcphanus Smalfchar , Taillour.
Jokamies de la Fole, de Hertyngdon Miles.
Radulphus de Bagley, Armiger.
Rogerus Canonn, Civis & Mercerus London.
Jokannes Deyncourt , Miles Senefcallus Hofpitii Cflriflimi Avun-
culi Regis Johannis Regis Caftellx & Legionis, Ducis Lanca-
ftrix.
* Arnaldus Savage , Miles de Comitatu Kantix. * VII.
Jokannes Bon-wod , At^n^ao^. 49 ••
Johanncs Torpeley , Armiger.
Jokannes Doudale , de Comitatu Beds , alias didtus JohaniKS
Doudale de Cloworth.
Johannes Dahriggecourt , MilCs.
Willielmus de Chettewynd, Armiger.
Thomas de Befton.
Finianus Gale, de Stokehamond.
Simon Typer.
Wtllielmus Draper , de Tamworth.
Willtelmus Siran.
Johannes de Holford.
Rogerus Nortlnvode, Miles.
Thomas Simond . Miles.
Adam de Kukekam, Civis & Taillour d« London.
Ed-vjardus Beauchamp , Armiger.
Johannes Brenchefley , Armiger.
Thomas de Clynton, Miles.
Balde-wijius Mountfort , Miles.
Radulphus Bracehrigg , Miles.
Johannes Feccke, Miles
Willteh/ius Boule , Clericus.
Henricus Baions , Armiger.
Hugo de Clynton.
Johanjies Harecourt.
Willielmus Wygeland, Senior.
Willielmus Lucy , Miles.
JokanTtes Maffy.
Cuthhertus Luffeley.
Rickardus Dunfoul.
Jokajines Kyngeflon.
Laurentius Truffell , Armiger. c
Richardus de Afton.
Fkilrppus Lichepole.
Wilhelmus de Ca-warddvn , Se nor.
Rohertus de Siuynerton , Miles.
Willielmus Blumhtll, Armiger.
Johannes dc Wych, Armiger
Joharmes de Aldekine , Armigcr. ,
ET ACTA PUBLICA.
191
Ann. D. Eokrtus Stjigilton, Arrr.iger.
1586. Nicholaus Heyjjode, de Congilton, de Comitatu Ceftrias.
R;'f. 2. Jukannei Molhjlej ^^OSN^zx.
WiUielmus Peyto,
Thomas Holcroft , de Comitatu Lancaftrix , Armiger.
Tbomas Mevjes , Miles.
yohavnes Elys , Capellanus.
Willielmus de Melton , de Comitatu Eborum.
Ann. D.
1386.
An. 9.
E. 2.
Trmc. 9.
R. x.rn.
2+.
* VII.
De Tra^ando CHm Adverfario Franciie , ad Requejium Regis
ylrmenta.
LE R o Y a touz ceux, qi ceftes Lettres verront ou orront, Sa-
lutz.
Savoir faifons que Nous ,
Pur i'Onur & Reverence de noftre Seignur Dieux,
Et pur efchuir ['eflFufion de Sank Criltien, & les tre(grandes
Mals & Damages que, pur l'occalion des Guerres entre Nous &
nofire Adverfaire de France, font avenuz., avant ces heures, a
touteCriftientee, & verraifemblablement purront avenir, de jour
en autre, fi la dite Guerre foit continue,
DefirantT, auxi Nous juftifier & noltre Querele devant Dieux &
tout le Mond , & noz Souzgiz mettre , quanque en Nous eft , en
Pees, Qiiiete, & Tranquillite,
Et auxi a les inftanz, Prieres & Requeftes, quc Nous ont efte
faites par , noftre Coufyn , le Roy d'Armenye q'il nous plerroit
Condefcender & Encliner au bone Tretee de Pees ovefque noftre
dit Adverfaire, &c ordeigner depar Nous aucunes Parfones Nota-
bles pur AfiTembler ovefque les Genfz,, que mefme noftre Adver-
faire envoieroit, de femblable Eltat, as certeines Jours 6c Lieu,
as Marches de Caleys , pur le Faite de Tretee fuifdite ,
Confiantz au pleine de les loiakee , fens, avifamentz,, & dis- p;
cretions de , noz trefchiere & foialx , TOnurable Piere en Dieu
VEvefque de Coventre e^ Lychfeld : Michel Conte de SoHthfulk
noftre Chaunceller : William de Beauchamp noftre Cofyn Capi-
tayne de noftre Ville de Caleys : Hugh de Segrave , & yohan De-
vereux, Banerettz,: yohan Clauhoiue Chivaler de noftreChaum-
bre; & noftre bien Ame Clerc Mc\&re Richard Rouha/e , Doc-
tour en Leys,
Les avons Conftitutz, Ordeinez, Deputez, & Eftabliz, Con-
ftituons, Ordeignons, Deputons, Eftablions , de noftre certeine
Science, par ceftes noz prefenres Lettres, noz vrais & efpecialx
Melfages , CommifiTairs , & Deputes pur le Fait de Tretee de
Pees fuifdite,
Et avons Donez, & Donons, par ceftes Prefentes, a mefmes
noz Mefi[ages , Sys, Cynk, Quatre, Trois, & Deux de eux,
plein &c franche Poair, AucSorite, & Mandement efpecial d'As-
fembler ovefque queconqes Commiffairs, MefiTages, ou Deputez.
de noftrc dit Adverfaire, eiantz fuffifantz * Poair de Luy en ce
Cas, en touz Lieux & Places, ou bon femblera a noz, diz Mes-
fages,
Et de Treter ovefque eux de bone , finale , & vraie Pees &
Accord, fur toutz Queftions, Debatz, Difcordes, Guerres, &
Diflenfions , ique font ou Purront eftre moevez parentre nous ,
noz Roiaimes, Terres, Seignuries, & Subgiz, Allies, Amys, &c
Adherentz^ d'une Part, & noftre dit Adverfaire, fes Subgii,, &
auxi fes Allies, Amys, & Adherentz, d'autre Part,
Etd'Accorder, Tranfigier, Pacifcer, & Compofer, pur Nous,
& en noftre Noun, fur toutes Qneltions, Debates, Difcordes,
Guerres , Riotes , & Diflenfions fuifdites , oue touz lour Arti-
cles & Circumftances , incidentz , emergentz, dependentz, &c
connexes,
Et de Faire bone, loiale, vraie, ferme, & finalePees parentre
Nous , noz Roialmes, Terres, Seignuries, & Subgitz, Allies,
Amys, & Adherentz, d'une Part, & noftre dit Adverfaire, &
(es Subgiz, & auxi fes Allies, Amys, &c Adherentz, d'autre Part,
jointement ou feveralment,
Et auxi de Tretcr , Prender , Aflermer , & Afleurer bones ,
Vraies , & loialx Treues & Souffirance dc Gucrre, generals, ou
particulers . pur Nous , noz Roialmes , Terres , Seignuries &
Subgirz, AUiez, Amys, & Adherentz, d'unc Part, & noftre
dit Adverfaire, (es Subgitz, & auxi fes Alliez, Amys, & Adhe-
rentz , d'autre Part , joyntement , &c feveralment, tieuz & pur
tant de tcmps a durer come bone femblera a noz Mefi&ges avan-
ditz,
Et fur quanque ferra enfi Tretee , Compofe , Tranfigee , Pa-
cifce, &c Accorde, pur Nous &c noftre Partie, ovefque celx de
la Partie adverfe , de la Fcrmer & Affeurer par Foi & par Se-
j-ement, fur les Seintz Ewangelies, a doner en TAlme de nous,
Et de Ottroier &c Doner fur ce , &c les dependences d'ycelle ,
toutz maneres de Caucions , Seurtees , Promefles , Obligacions ,
& Lettres feallez, tantx & tielx come meftier ferra ou leur fem-
blera en tiel Cas,
Les queles Nous volons avoir tiel efFeft, vigour, & fermetee
come fi nous les euflbns donez &c fait en noftre Propre Parfo-
ne ,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Acompler toutes les Ar-
ticles, que ferront accordez, de Point en Point , pur Nous &
noftre Partie , faunz fraude ou mal engyne , fi avant come nous
Ferroions mefmes li noftre Propre Parfbne y feuffe pref^nte,
Et de Faire, Excercer, & Expedier toutz altres Articles, que
aucunement purront appartenir a bone parfeftion & accomplice-
ment de mefme le Tretee du Pees ou des Trieues avantdites , de
quele nature q'ils foient , fuppofe que pluis efpecial Mandement ent
ferroit requis :
£t Promettons, loialment en bone foi, & en Parole du Roi,
a avoir & tenir , toutz jours , Ferme & .4ggreable quanque Fait
fcrra, en noftre Noun, par noz ditz Meffagcs,Sys, Cynk, Qua-
tre , Trois, & Deux de eux, fur toutz & chefcune des Chofes Ann. D.
avantdites, 1381J.
Et de Doner noz Lettres Confirmatoirs,fealeez de noftreGrant Ric 1.
Seal, fur toutz les Pointz , qui enfi fenont Accordez, & de les
Faire Ex-ecuter , de Point en Point , en quanqueen nous eft, fanz
fraude ou male engyn,
Et ce Promettons fur Caucion & Obligation de touz noz Biens,
prefentz &c a venirs, fanz jammys Faire, Dire, nePurpofer, en
Jugement, ne dehors, aucune Chofe a rencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Pa-
leys de Weft7no7i(iier le vint & fecond jour de Januer,, TAn de
Grace Mille, Troifcentz, Quatrevintz 6c Quint, &c de noz Rc-
gnes Noefifme.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
De TraUando cttm diElo Adverfario fllo , fne Adharentihnt
ab utraque Parte.
T E RoY atouz ceux, d-c. ut fupra uf^ue ihi , Roiaimes, Ter- Ann D
-*-' res,Seignuries, & Subgiz, & tunc fic, d'une Part, & noftre i^Z6. '
dit Adverjaire & fe; Subgiz d'autre Part, ^,j. p,
Et d'Accorder, Tranfigier, Pacifcer, & Compofer pur Nous r. \.
& en noftre Noun, fur toutz Qiieftions, Dcbates, Difcordes, mnc. 9.
Guerres, Riotes, & Diffencions fuifdites, oue toutz lour Arti- R.z.m,
cles & Circumftances, Incidentz, & Emergentz, dependentz, & 24.
connexes, & de * faire bone, loiale, vraie, ferme, & finale Pees * VII.
parenire Nous, noz Roialmes Terres, Seic;nuries, & Subgitz, 493.
d'une Part, & noftre Adverfaire, & fes Sabgiz, d'autre Part,
Et auxi de Treter , Prendre, a Fermer, & Alleurer bones,
vraies, & loialx Trieues & Soeffrance de Guerre, generals ou
particulers, pur Nous, noz Roialmes , Terres , Seigniries, &
Subgitz avantditz, d'une Part, & de noftre dit Adverfaire, & fcs
Subgitz, d"autre Part, tieux & pur tant de temps a durer, come
bone femblera a noz MefiTagcs avantditz.
Et lur quanque, eJ-f. ut fupra.
Don. u: fupra.
De TraElando de Pace tantum.
LE R o y a touz ceux , <^c. ut Jw^ra ut in prima Patenti vfque y^nn_ jy
ihi, jointement ou feveralment,ow/,^ /7/a C/<8«(////^, 6c auxi de i~85
Tretcr Prendre Fermer, <irc. ut Jupra ifjijue ihi, 1 noz MelTages ^,,^, g '
avantditz, c^ tuvcftc, Et fur quanque ferra enli Tretee, cj-c ut n, 2.. '
fiipra ujque ibi, le Tretee du Pees, ^ ttitic /ff ,avantdite, de quele m^ '
nature, c^-c. ut Jupra.
Don. ut fupra.
LE RoY a touz ceux, ^c. ut fupra ufjue ihi, Nos Roialmcs,'
Terres, Seignuries, &c Subgiz, df- tunc fic, d'une Part, &:
noftre dit Adverfiire & fes Subgiz d'autre Part, & d'Accorder ,
Tranfigier, Pacifcer, & Compofer pur Nous,& en noilreNoun,
fur toutes Qiieftions, Debates, Difcordes, Guerres, Riotes, 6e
DifiTencions fuifdites , oue touZ lour Articles & Circunutjnces,
Incidentz, Emergentz, dependentz & connexes,& dc faire bone,
loiale, vraie, ferme, 8c finale Pees, parentre Nous, noz Roial-
mes,Terres, Seignuries, 8c Subgiz, d'une Parc, 6c noltre dit
Adyerfaire, & fes Subgiz, d'aufre Part,
Et fur quanque ferra, (^c. ut Jiipra.
Don. ut fupr.a.
De TraElando de Treugis tantum,
LE R o Y a touz ceux, &c. ut fupra tifcjue ihi , as Marches de y\nn. D,
Caleys, pur le fait de Tretec lliildite, & tuttcfc, 1586.
Avons Conftitutz, Ordeignez, Dcputez, 6c Eftabiiz, Confti- ^^. 9.
tuons, Ordeignons, Deputons, & Eftablions,de certeine frience, r. 2.
par ceftes noz prefentes Lettres, noz trefchiers &c foialx, rOnira- iHJ,
ble Piere en Dieu, lEvefque de Coventre <§- Lickefeld: Michel
Cotmte de Stiffolk, noftre Chaunccller: William de Beauchamp nos-
tre Cofyn, Capitayne de noltre V-^ille de Calcys: Htigh de Se^rave^
&C yohan Devereux , Baneretz: yohau Clauho-v:e Chwiler de nos-
tre Chaumbre;6c noftre bien Ame Clerc hhUhc R ckardRouha-
le Dodour en Leys, noz vraies 6c elpecialx Meilages, Commis-
fairs, &c Depatez,
As queux Sys, Cynk, Quatre, Trois, 6c Deux de eux, Nous
avons Donez &c Commys, Donons &c Commettons, par ceftes
Prefentes , plein &<: franche Poair , Auctorite , 6: Mandement es-
pecial , de Treter ovefque les ditz Meflages 6c Deputez de noftre
dit Adverfaire, eiantz a ce plein &c fuffifant Poair 5c Mandemenr,
des Trieues 6c Abftinences de Guerre, generales 8c particulers,
6c par Tant de Temps come ils purront entre accorder,
Et de mefmes les Trieues ou Abftinences bones, loiales, 6c feu-
res Grantier, Accorder, Ottroier, &c Fermer entre Nous, noz
Roialmes, Subgiz, Alliez, Amys, &c Adherentz, d'une Part, &c
noftre dit Adverfaire, fes Subgiz, Alliez, Amys, &c Adhcrentz,
d'autre Part, &c jufqes a tiel Temps &c Terme, &c parla Forme
6c Manere, que a noz ditz MefiKiges bone femblera,
Et de les dites Tricues ou /Xbftinences affeurer par Foi 8c par
Serement, a doner en 1 Alme de Nous,
Et de Ottroier6c Doner fir ce, 6c les Dependences d'ycelle,
toutes maneres de Caucions, Scnretees, Promeffes, Obligacions,
&c Lettres feallez , tantz &c tieles conje meftir ferra en tieu Cas ,
Lcs queles Nous volons avoir ciel eftedt, vigour, 6c fermetee
co-
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1386.
Rk. 1.
•VII.
494-
ip2
come fi Nous les euffiens donez & fait en noftre propre Parfo- ^ te expreffement par fes Lettres , & foy oblidge de fatisfyer a nos- Ann. D.
ne , _ „ _ . "^te lic Seigneur le Roy de les Deux Cenrz. Milles Doubles d'Or, 13815.
" ~ ' a li autre toiz ofterti en Noun du dit Advcrfaire , a ce que mes- Ric 2.
nie noftre Seigneur le Roy eft cercifyez, ou de queconque autre
Et auHi de Doner, Ordeiner, & Conftituer, pur noftre Partie,
Confervatoars des ditz Trieues ou Abftinences , tantT. & tieux co-
me meftirferra, oue * plein Poair de le Faire Redrefcer & Re-
parer duement, fi riens y foit artemptei. fque Dieu defende) par
noftre Partie encontre !es ditz, Trieues ou Abftinences ,
Et gencralnient de Faire, pur Nous, & en noftre Noun, tou-
tes autres Chofes que as ditz Trieues ou Abftinences de guerre
ferront ou purront eftre expedientes & covenables , combien que
cellcs en requierent Mandemenc pluis efpecial;
PiomettantT,, en bone foy, avoir Agreable, & Tenir Ferme
& Eftable toui ce que par noz ditz Mellages, Sys, Cynk, Qua-
rre, ou Deux de eux lerra Fait, Tretee, Accorde, Promys , &
Covenance en cefte Partie.
En Tefmoignance de quele Chofe as ceftes noz Lectres Patentes
avons fait mettre noftre Grand Seal.
Don. a noftre Paleys de Weftm. <^c. ut [upra.
Per ipfum TLegem <^ Concilium.
LE RoY a touz ceux, d-r. ut fupra ufque ihi, cntre Nous,noZ
Roialmes , Subgiez , <^ tu»c fu , d'une Part , & «ojfre dit
Adverjaire fes Subgiz d'autre Part , & jufqes a tiel temps.
Don. ut fupra.
Somme , ofFerte a mefme noftre Seigneur le Roy depar fAdver-
faire avantdit , pur les Damages faicT, au Royaume d'Engleterre &
a la Navie d'icelle par les Elpaignols:
Et que Alliances perpetuelles foienc entre le dit Adverfaire, fes
Heires, & SuccelFours, Royaumes, Terres , & Seignuries , &
noftre dit Seigneur le Roy , fes Heires , & Succeflburs , Royau-
mes, Terres, & Seignuries, felonc la forme des AUiances a pre-
fent faites entre noftre dit Seigneur le Roy & le dit Roy Jo-
han:
Et auffi, en Cas du dit Accord, ferra le dit Roy Johan tenuz
de Repaier a noftre dit Seigneur le Roy , ou a fes Heires , les
Vync Milles Marcz , a li apreftez , par noftre dit Seigneur le Roy,
en eid de fa Conqueft avantdit , au pluftoft q'il le purra bone-
ment faire , & au roeins Trois Ans procheins apres ce que le
dit Accord foic feic.
En Tesmotgnance de quele chofe a la parcie de cefte En-
DENTURE, demorant devers noftre dit Seigneur le Roy, le dit
Roy Johan ad fait meccre fon Prive Seal.
Don. a Weftmonft. le vii. jour de Feverer, TAn du R^e de
noftre dit Seigneur le Roy Richard Noefifme.
Pro Leone Rege Ermeniit de uinmitate concejfa.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. .
1386. ■'^ Sciatisquod,
Au.<). . Ob Reverenciam Dei, 8c fublimis ftacus, Illuftris Principis &
" " " ' .V- . , . „ . .„ " qui Regali
R. 2. Confanguinei noftri carilfimi, Leonis Regis Ernieiiiie ^
Pat. c). DiadenTate decoratur ,
R. 2.^.2. Confiderantes quod idem Confanguineus nofter, ex Tolerantia
«».31. Summi Regis, a Regno fuo, per Dei Inimicos atquc fuos, mira-
biliter eft Expulfus,
Volentefque fibi in aliquo, ex
competit, fubvenire,
CoNCESsiMus eidem Confanguineo noftro M r L L E L i-
E R A s Moneta: noftrae Anglf e , Percipiendas fingulis Annis , ad
Receptam Scaccarii noftri, de Thefiuro noftro, ad Fefta Pafchx
& Saniiti Michaelis, per vtquales Portiones, quoufque, cum Dd
adjutorio, Recuperare poteric Regnum fuuro fupradictum;
Si quis vero contra hanc ConcelTionem noltram quicquid fe-
ceric vel attempcaveric , auc eifdem concravenerit, Malediftionem
Dei, & Sandi Edwardi, atque Noftram fc noverit incurfurum.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Ca^rum Regis de TVindefor , tertio die Februa-
rij.
Ter ipfum Regem.
Le xxvi. jour de May^TAn, (^c. xiii. le Roy ^ a Weftmonfter,
cftea7ttz. illocqucs ,
Le Duc de Guyene c^ de Lancaftre,
Lc Duc d'Ever\vyk,
Le Duc de Glouceftre,
L'Eve(que de Wynceftre Chancellor,
L'Evefque de Seint David Trejorer,
Monfieur Jnhm Devereux Se^iejchal ,
Monfeur Thomas Percy Southchataberlai?/ ^
Lc Sire de Lovell ,
Moitfieur Richard le Scrop,
Et Movfeur Richard Aderbury dehrufa le See! pendant a cefte
, .. ^o ■ n. Endenture, veuUant <jue le dit Duc de Guyene foit outrement
hac causa, prout StatU. noftro ^,y,/,^,^,^ ^, l'Obl,gatton fuijdite , par caufe c,ue le Roj dona Couje
au dit Duc, par Lettres de Prive Seel , pur Treter ^ Accerder
ovec FAdverJairc dEJpaigne , fcome le Roy noftre Seigneur Recorda
illoejes de houch.
J. Prophete.
Ann.D,
1386.
A». 9.
R. 2.
Trnnc. 9
R. 2.TO.
2d.
De Poteflate TraElandi i» Partihus de Cipres ^ Rhodes.
D EX Omnibus , ad quos , &c. Salptem.
*-^ Sciatis quod Nos ,
De fidelitace, circumfpedtione, & induftria, diledi nobis in
Chrifto, Johannis de Radyngton, Prioris HofpitaJis San<fli Johan-
nis Jeruljlem in Anglia, jntime confidentes,
Affignavimus, Fecimus, & Conftituimus ipfum Priorem Nun-
cium & Amballacorem noftrum fpecialem, ad certa Negotia no-
fl:ra, unde ipfum^ oneravimus, & qua: fibi expofuimus oretenus,
in ^jartibus de Ciprcs & Rodes & aliis Regnis & Civitatibus in
partibus Tranfmarinis, Profequendum & Expediendum,
Danres cidem Priori plenam, Tenore Prxfentium, Audtorira-
tem & Poteftatem ad Traitandum, nomine noftro, cum Regi-
bus, & Dominis, ac Prxlidencibus Parcium prjcdicftarum , fuper
Negociis prsedidlis, & inde, juxca voluncatem noftram fibi, ut
prxmiccitur, intimatam, Pacifccnduro & Concordandumi
Promittentes Nos veraciter Racum & Gratum habitiiros quic-
quid idem Prtor in PrxmilTis , ad Comniodum & Honorem noftra,
duxerit faciendum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weflmonafterium, Quinto die Februarii.
Per Literam ipftus Regis de Signeto.
* VII.
49f-
Ann.D
1386.
A7l. 9.
R. 2.
I.X Orig.
VdL.
* Sitper Viagio Ifpania , (^ de Cofidiiionibus Concordia
capiendis.
/^EsTE Endenture,
^ Fait parentre noftre Trefredoute & Soveraigne Seigneur,
Ricbard , par la Grace de Dieu , Roy d^Engleterre eff de France
& Seigneur dlrland, d'une Part, &, li puillanc Prince, Johati,
par mefme la Grace , Roy de Caftilk i^ de Leon & Duc de Lan-
caftre, fon Uncle, d'autre Parc,
7"esmoigne que,
Come le dic Johan foieit difpofez d'aler, ovefque certein Poair
de GencT, d'Armes & d'Archcrs , vers les Royaumes de Caftille
& de Leon, pur les Conquefter ove Teid de Dieu,
r ■Tt^^'^ Johan ad Grauncez, que cn Cas que aucune Accorde
Joic 1 arles a eftre faic entre Li & fon Adverfaire d^EJpaigne, que
le dic Roy Joh.in ne Prendra ne Affirmera nulle accorde ovefque
ton dit Adverfaire , leflant au dic Adverfaire la Corone d'Efpai-
gne ne aucune Roiaume d'icellc, fi mefme l'Adverfaire ne gran-
D3 Liberatione Magni Sigilli.
MEmoranduM fuod Dominus Rex tiuper , Am. D<
Voleits DoM/««OT Michaclem de la Pole, Comitem Suffolcia, 13 85.
Cancellarium Juum , una cum aliis Commijfariis fuis, verfus partes An. 9.
Tranfnarinas , Jiiper quihujdam arduis Negotiis , diilum Dominum R. 2.
Regem tangentibus , una cum Commijfariis Adverfarii fui Franciae C/a«/. 9.'
Trailaturos deftinare, ^ R. z. m.
Ma7idavit nom die Februarii, Anno prafenti, per Breve fuum ii.J.
de Privato, eidem Cancellario Juo quod Magnum Sigillum ipftus Do-
mini Regis , iti Cuftodia prajati Cancellarii exiftens , Johanni de
'Walcham Archidiacono Richcmondia , Richardo de Ravenfer Ar-
chidiacono Lincolnia , <^ Thomx de Ncwenham , Clericis Caticel-
lariie ipfus Regis libc-raret :
* Ciijus Mandati pratextu idem Cancellarius diilum Magnum Si- * VII.
gillum ipftus Domini Regis , in quadam Baga , fub Sigillo ipfus Can- ±q6,
ccllarii jtgtiata, inclujiim , infra Hvjpttium , Vetierabilis Patris, E-
pifcopi Wigorniae [ubi praifatus Cancellarius hofpitabatur) libera-
vit :
§lui quidem Johannes, Ricardus, c^ Thomas pradiButn Mag-
num Sigillum a prafato Cancellario ibidem , iti prajetitia aliorum
Clertcorum de Caticellaria pradicia , virtute cujiijdatn alterius Bre-
V!s,Jub Privato Sigillo eifdem, Johanni, Ricardo, dr Thomaj,
per prafatum Domitium Regem miffi, <^ in Filaciis Cancellarite pra-
diila; de hoc Antio refidentis , eodem tiono die Fehruarii , receperunt
cuflodietidum itt abjentia ipfius Cancellarii:
Et popmodum , decimo die Februarii , extunc proximo Jequenti,
itdem, Johanncs, Ricardus, c^ Thomas, in Magna Aula infra
Palatium Weflmonajlerienfi , in loco pro Cancellaria pradicia tctteti-
da confueto, Bagain illam aperiri, (^ Sigillum illud ab eadem Baga
extrahi, & Cartas , Literas Patentes, (^ Brevia ciim eodem Si-
gil/ari fecerutit ; ^ fic extunc , Sverfis vtcihus (^ locis , ea , quji
fuerunt figillanda , itt expeditiotiem c^ deliherationem Profequcntium^
modo folito o^ forma dehita , cum Sigillo priediiio , uji^ue Vicefimum
ociavum dietii Martii , extunc proximb fequentetn , figillari fece-
riint :
^o die iidem, Johannes, Ricardus, ^ Thomas, Magnum Si-
gillum priediiiutn, in Baga pradiila, fuh Sigillis fuis fignata, inclu-
fum , pratextu cujufdam Erevis de Privato Sigillo eis per diiium Do-
minuin Regem direili, ^ in Filaciis Cavcellaria pradiSia de Anno
prafieiiti fimiliter refiidetitis, eidem Cancellario (qui tutic rediit a par-
tibus pradiHis) liberarunt;
1^1 i quidetn Cancellarius diHum Magnum Sigillum, in Baga pra-
diiia, ujque Hojpttium Juum fecum deferri fecit : Offciutn Cancellarii
extunc, prout moris eft , indies exercettdo.
De Treugts capiendis , caufa Traflattis Pacts cum Francia.
LE RoY a touz ccux, qui ceftes prefentes Lettres verront, Sa^
luz.
Savoir faifons que ,
Come
Ann.D.
i38<).
An. 9.
R. i.
Franc. 9.
R. 2. m.
ET ACTAPUBLICA.
m
Am. D. Come,
i.5815. A rOneur & Reverence de Diea, & pur efchuer l^efFufion de
tijc. X Sanc Creftien, & ies Maux & Damroages irreparables , que, pjr
le Fait des Guerres, d'entre Nous & nofire Adverjaire de France,
purroient enfieuir en temps a venir, Ikome font faitz en temps
paffe ,
Nous foions condefcendul. a Traiter de Pais & Concorde o-
vefque noftre dit Adverfaire, ie quel a desja, iicome Nousavons
entendu, ordene, pur ce feit, envoyer cerrains MeflTages as par-
ties de Picardie, pour afTembler fur ce Fait oveques les noftres,
Nous,
Conliderans que les MefTages , d'une Partie & d'autre , y pur-
ront Vacquer & Entendre plus diligenment , fe es Paiis voifins es-
toient feures Trieues ou Abftinences de Guerre , durant le dit
Traitee , fi que Chofe queiconques ny peult entre venir y qui don-
naft Empefchement ou Delay,
Et confiantz. a plain du fens, loyaute, & diligence de noftre
chere Cofyn Wilham de Beatichamp Capicayn de noftre Ville dc
, Caleys, ou fon Lieutenant illoeques,
A ycelly avons Donne & par le teneur de ces Lettres Donnons
plain Audtorite & Mandement efpecial de Accorder, Donner,
& Accepter, ovecques les Deputez de noftre dit Adverfaire,ayans
de ce faire bonne & fuffifant Puiflance de par luy, bones, fermes,
& loyalx Trieues, Souftrances, & Abftinences de Guerre, des la
Rivere de Somme jufques a la Mer , par tout le Paiis de Picardic
& de Flandres, a durer jufqucs au Primer jour de May prochain
venant,
De Ordeiner 6c Eftablir GattJes & Confervateurs des dites Trie-
ues tielit coilies bones li femblera,
De Affermer par Foy & Serement, & autrement au mieulx
qu'il purra eftre fait, ycelles Trieues ou Abftinence de Guerre,
Et de les faire Crier & Publier , par tout ou meftier ferra ,
De Prometter & Jurer, en noftre Noun, de Reparer, & faire
Reparer, & Adrcchier, tous Atteirptas & Griefs, contraires aux
dittes Trieues ou Abflinences^ fi avant come tenus y ferrons; par
ce que noftre dit Adverfaire, ou fes Gcns pur Luy , feront le fem-
blable de leur Partie, '
Et generalment de Faire, en ce Fait, tant come Nous ferriens
&porriefmes faire,fe Prefens y eftions, combien que elles fuillent
* VII. gieindre & telles quc * requeifTent Mandement p!us efpecial;
>oT. ' Et Nous promettons avoir Ferme & Agreeable , & faire A-
complir, tout ce qui par noftre dit Cofyn, ou fon Lieutenant,
ferra Acorde , Promys , Convenanchie en cefte Partie , & les
Confermerons, par noz Lettres, toutesfois que requis en ferons.
En Tefmoignance, &c.
Don. a noftre P<j/«;f tie ^fit». l0 Uhxime jbiir de Fisverer
TAn de Grace, &c. -viioa -ac^.u.tJ. ,
PaY ie Rdi & fdn Co^fiH.
De CondHBu Pro jimbiifatorihus Francia^
Ann. D. T E R o i a touZ feS Lieutehdritz, &c. Saluz & diledHon.
1586. -*-' Come,
An. 9. A rOnneur & pur Reverence de Dieu , & pur efchuir reffbfion
R. z. du Sank Gbriftian, & les autres Maux qui viennent de Guerre, &
Frimc. 9. a la Priere & requefte de plufefs Notables Parfonnes de Grant
R. i.m. Eftat,
ij. Soions Condefcenduz a Traitcr de Paiz, avecques nojlre Adver-
faire de Fravce j
Et,
Pur ce que, fy Come entefidu avons, noftre dit Adverfaire ait
en purpos de envoier, es parties de Picardie, pur le Fait du Ti^e-
tee, fes Meflages (Ceftaflavoir)
JjEvefque de Baieux,
Meirieur Fiers de Gyat , Chanceller de Francfi,
Le Conte de Sanceurre ,
if Conte de Datnfmartynj
Eaou/ Sire de Ren?ievak,
Arnatit dc Corbye ,
Pierre de Sennir,
Almaury d^Orgemont ,
Chivalcrs,
Et Maiftre Tves Darie»,
Nous,
Veullantz purveoir a la Garde, & Seurtee d'eux, & leur Gentz
& Familiers, Chevaulx, Hernois §j autres Biens,
Avons pris & mys, prenons & mettons, lcs ditz, Evefque,
MefTieur Piers, Contes, Raoul, Arnaut, Pierre, Almaury, &
.1 : • Yves, & chafcun d'eulx, avecques eulx, leur Gens & Familieres,
Chevalers, Efquiers, Clercs, & Varlez, & aulTy les autres Con-
feillers de nofln-e dit Adverfaire, venans en leur Compaijnie, ou
ailleurs pur le fait du dit Traitee, foient Prelas, Conrs, Barons,
Chivalers, ou autres, de quel eflrat ou condicion q'ils foient, Jus-
ques au Nombre de Troifcens Parfonnes, a Chival, ou aPie,
leurs Chivaulx , Monnoye , Hernois , & autres Biens quelconques,
cn noftre fauf & feur Conduit, Protedtion, Tuicion, Sauve gar-
de, & Defenfe efpeciaulx, en Venant, Retournant, Alant, &
Paflant, par Mer, & par Terre, es Parties de Picardie, ou ail-
leurs ou meftir ferra, pur le Fait defluldit, fanz fraude & fanz,
male engyn, & la Demourant,SejOurnant, &Retournant vers lez
farties de France, par Meer & par Terre, Touz Enfemble, ou
)ivifement, come il leur Plaira, & fy fouvent come ils voudront,
& a Faire ferra pur le Fait du dit Traitee, Jufques a Primer jour
de May prochain venant;
Si Mandons & Commandons eftreiment a vous, noz Jufticiers,
Officers, &Subgiez, Prio ns &Requiro nsrtoi Aliei, Amys,&
Tom. m. P. IIL 5 / >
Bienveillans , & a chefcun d'eulx, que les defTus diz, tlvefque Ann. D,
Meljieur, Piers, Contes, "Raoul, Arnaut , Pierre , Almaury , & l^glJ.
r*w, Melfages de noftre dit Adverlaire, & chefcun d'eulx, leurs Ric »•
Gents, Familiersj Chivalers, Efquiers, Clers, Varles, & autres,
de quel eftat ou condfcion que ils fbient , Jufques au dit nombre
de Troifcens Parfonnes, a Cheval, ou a Pie, leurs ditz chevaulx,
monnoye, biens, & hernoys quelconques , vous foffi-ez & lais-
fiez,, laiirenc & feuffrent , paifiblement palTer, demourer, fejour-
ner, enfamble, ou par partiez, a leurs volentes, & tant de fbis
come il leur plaira, tant par terre, come par mer, es diri parties
de Picardie, & ailleurs, ou meftir ferra pur le fait du dit traitee,
fans fraude ou mal en^in, & femblablement recourner vers Fran-
ce, durant le terme defTafdit, fanz faire aucunenient, ou fouffrir
eftre fait ou donne, par voie darreft, ^c. {rout in ejufmodi de
Conduclu Literis.
En Tefmoignance, &c.
Donne a noftre Palais de Wefim. le unzime jour de Feverer
TAn de Grace, &c.
Par le Roi c^ fon Confeil.
K'
* De Licentia tra^andi cum Adverfario nofiro Scotiic. • vil.
498.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
■ Sciatis quod nos, 158^.
De Fidelitate, Circumfpedione, & InduftriS, carilTimi Confan- m, 9.
guinei noftri, Henrici de Pfra Comitis NorchumbriiE plenam Fi- r. 1.
duciam opcinences, scot. 9.
Eundem Comitem noftrum verum & legitimum Procurato- r. 1. »>
rem, AmjjafTatorem , & CommifTarium fpecialem, ex certa no- y.
ftrafcientia, Creamus, Facimus, Deputamus, & Conftituimus
per Prtelentes,
Dantes eidem , Poteftatem fpecialem & Mandatum generale
& fpeciale, Conveniendi, Tradhndi, & Concordandi pro No-
bis, Regnis, Terris, Dominiis, Adhxientibus, & Subdicis, &
].^igeis noftris quibufcumque, cum Adverfario nofiro Scotite , pro
fe, Terris, Dominiis, Adhserencibus, & Subditis fuis Univerfis,
feu ejus in hac Parte Procuracoribus , Ambaliatoribus, & Com-
miifariis, ad hoc poteftatem fufBciencem ab eodem Adverfario rto-
ftro habencibus , fuper quibufcumque Treugis & Abftirientiis guer-
rarum, hinc inde mutuo ineundis, per tanii temporis Ipacium du^
raturis prout eidem Comiti, juxta Dilcretionem fuam, melius vi-
debitur expedire:
Damus etiam eidem Comiti plenam , Tenore Prvefentium , Au-
(Soricacem & Poteftatem , nccrion Mandatum fpeciale omnia &
fingula, in Prasmilfis Traiflanda & Concordanda, pro parte no-
ftra , Nomine noftro , quacumque Securitate , licica & hone-
fta, Firmandi, Roborandi, & Vallandi, ac in Animam noitram
Jurandi , & alias Obligaciones quafcumque, licicas & hon^-ftas,
circa prjemifTa requilicas, faciendi, prout Nos faceremus fi perfo-
naliter interellemus,
Necnon ad Nos, omnibus viis & modis, licitis & honeftis, ad
Reftitutionem & Reformationem , faciendam de omnibus & fin-
gulis, quas per Incolas & Ligeos Regni noftri, contra hujufmodi
Treugas, inter nos & prxfatum Adverfarium noftrum ineundas
& firmandas, fadta, fea atcempcata, fuerint (quod abfit) Obligan-
dum ,
Et ad Confimiles Obligationes de Parte adverfa, Nomine no-
ftro, Pecendam & Profequendum;
Ratum, Gratum, Firmum, & Acceptum habituri quicquid per
Pr.Bfatum Comitem Tractatum & concordatum fuerii ift Prse-
mififis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio mftro Weftm. xxiv. die Februarii.
Per ipfum 'Regem d^ Concilium.
Pro Nunciis ( ivitatis de Campe.
D EX Univerfis & fingulis Admirallis , &c. ad quos , &c. Salu- Ann D;
Sciatis quod, /t,, p.
Cum quidam Nuncii five Procuratores Civitatis five villx de «, ^.
Campe, pro quibufdam arduis NegotiJs, penes Nos & Conci- pranc 9.
lium noftrum in Anglia , in proximo, ut acccpimus, fint ven- r. 1. »».
turi, ^ II.
Nos (pro Eorum ac Hominum & Servientum fuorum profpero
Adventu & fecuro Tranlitu providere volentes) fufcepimus ipfos
Nuncios five Procuratores, in quocumque gradu aut ftaru confti-
tutos, ac eqfum Gences, Homines, & Servientes quofcnmque,
ufque ad Numerum Viginci & Qiiatuor perfonarjm , tam EhUI-
tum , quam Peditum , veniendo , tam per terram , quam per
Mare, infra Regnum noftrum Angli,e, ex causa prxdidla, ibidem
morando, & exinde verfua partes iuas Proprias redeundo, necnoa
Equos, Monetam, Bona, & Herncfia iua qu^cuinque, in tiKutn
& fecuruin Conduiftum notlrum , ac in Protei^ionem & Defen-
iionem, necnon in Salvam gardiam noftras fpeciales;
Et ideo vobis Mandamus quod eifdem, &c. ut in aliis Literis
dc Condidlu.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sanfti Jacobi Proximo futurucD
duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium ^ Qjinto die Martii.
Per Conciliim.
Bb
De
19+
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. '
1386. — ' '
*' VII * ^^ Pmeiliofiii>HS , fro Comitiva Regis Cafiella , i» Viagto
499. " Jffamia.
An. 9. -tohannes Chatherton^ qui, in obfequium Regis, ad partes Ifpa-
R- i- } mx profeduruj eft, ibidem, in eodem Obfequio Regis, in
Ffjn. 9. Coraitiva, CarilTimi Avunculi Regis, yohanms Regis CaftelU dr
R. z.;w. Legioxis Ducis Lancaftris , moraturus , habet Liceras Regis dc
*'• Protedtione, cum Claufula Volumus, per unum Annum dura-
turas
Pr. &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , SeXto Die Martii.
Ter BillaTtt de Privato Sigill».
Cohfimiles Literas Regis de Protedione habent fubfcripti;
Johannes Broun , de Lathum.
Hs!fo le Defpcnfer Miles, Filius Hugonis le Defpenferj Militis.
"». so. Phil.fpus Okore^ Miles.
Jnhannes de Ipftones , Milcs.
Thonias Bromley , Armiger.
Thotnas de Marchyngton, Miles.
yohamies Bagot, Miles.
Nicho/aus Hcyujode, de Congelton de Com. Ceftrix.
Robertus de Derby , de Parva Longefdon Armiger.
yohannes Efton , de London.
Wilbelmus Solers.
Willielmus de Kyhoo.
Gilhertus Vaujour, Armigcr.
yohannes Orchard.
TLomas Thorp.
WiWelmus Rikall.
yohannes Filius Willielmi Rikall.
Thumas de Dr)hy , Armiger.
yohannes Congefton, Civis Ceftriae. _
Johannes Franceys, Draper de London , commorans in Paro-
chia Sandi Clementis e.vtra Barram Novi Templi.
Radulphus Menyll, Miles.
Thomas Hopviell, alias diftus, Thomas Filius ifahtlU Saucheve^
rell, de Hopwell , Armiger.
yohai/nes de Boltm , de Hoby Armiger.
Willielmus Moton, Miles.
Thomas de Ipres.
yohannes Ayrdale , de Coventre.
yohannes Sfevfer,
Johajmes Grave.
Richardus Skynner.
Richardus Radclif.
yohannes de Skipton.
Willielmus Pafton, Civis & Merccrus Londoo.
Thomas Camoys , Miles.
Rohertus Broke , Armiger.
Richardus Perreres, Armiger.
yohannes Seyton , Miles.
Willielmus de Drihy.
Richardus Clare , Skynner.
yohannes Bret.
yobannes Stantor.
Gilhertus Efteney.
Edmundus de Crefwell, Armiger.
Radulphus atte Watere , de Chamham , Filius & Hxres Radul-
fhi atte Watere.
yohannes Roger, Armiger,
Miio Wyndejore , Miles
yohannes L.ittilhery , Miles.
Rohertus IVaye.
yohannes Bardnardefcaftel! , Armigcr.
yoharmes Chymivell.
Tbomas Parpount , Goldfmyth.
Bartholomeus Brunne, de London Groccr,
Thomjs Cuher, Armiger.
Jobajines Sii^e/l.
Tbomas Pychet , Miles.
Baldewinus Seint George , Miles.
Nicholaus Hatfeld.
Arnaldus Mounteney, Armiger.
Willielmus Lifte , Miles.
Thomas de Holand.
Richardus Scorhurgh, Chivaler.
Richardus Jufter., Armiger.
yohanjies Rondon, Miles. •
yobannes de L.egh.
yohannes de Bredekyrk.
Wtllielmus He?iry.
Thomas Kempe , de Wye.
Thomas Fogg, Miles.
yohannes Kyngefton , de EfleX.
Thomas Davy , Armiger
■ Richardus Sandys , ArmigCT.
yohannes Paxton.
yobajines Cra^ajeford.
yohannes Sbeffeld, Armiger.
Phi/ippus de Burton.
yobanves Gyle.
Hugo Bojevyle , de Comitatu Ebor.
yohannes Bojevyle , de Comitatu Ebor.
yohannes Lar^ham , Capellanus.
yohannes Aftjedon. Aim. "Q^
Willielmus de Prefton, Armiger. 1386.
Willielmus Giftard, Civis & Slcynncr London. Rif. a.
yohajines Hull.
* Walterus Coikufden. * VIL
Willielmus Kyx, de London. Fyftimonger. foo.
yohannes Cretyng, Brouderer & Civis London.
Thomas Charleton , de Appeley in Com. Salop. ArmigeTi
Richardus Dominus de Ponynges , Milet.
Willielmus Truffel.
Gregorius Slade.
Rohertus Trevanyon.
Pbilippus de Tre-wythefa.
yohannes Wiltejhire, Miies.
Thomas Sergeajit , Armiger.
yohannes Eftmare , de Hadelegh.
Richardus Hicbe , de Hadelegh.
Rohertus Bok.
yohannes Body.
yohannes Reskymere. de Cornewaill Anniger<
Willielmus Brettevy/e, Miles.
yoharmes U^yndevxfone , Armiger.
yohannes de Wye , Mercator de Cantuar.
yohannes de Scargill, Miles.
yohannes Lynford, de Com. Buks.
Willtelmus de Notton , Armiger.
Richardus Couper, de Lythyngton.
yohannes Lynford, Squier de Com. Buks.
Ricbardus Hoo, de Canterbirs, alias didtus, Richardus HoOy Mi-
lcs de Com. Kanc.
yohanjies Marchall , de Wye de Coci. KanC.
Walterus Levenaujtt , Capellanus.
yohamtes Boskefelek.
yohajtnes Neuton, alias Didtus, yobtmnes de Glattoit,
Thomas Afteley, de Hille Morcron, Miles.
yohajims Pyjtnok, Armiger de Com. Wiltef.
Warinus Eyredale, Armiger.
yobannes Seint yohan, Chivaler.
yohannes Collefon , dc Spaldyng.
Robertus Filius Lamherti , de Algirkerk.
Petrus Tehaud, Armiger.
Willielmus Langford, Miles.
Walterus Urjeivyk , Milcs.
Hugo de Haftyjiges , Miles.
Radulphus de Shelton , Miles.
Ricbardus Southoufe, Armiger.
Willielmus Hygham, Civis & Pannarius Londoiv
Richardus Arnald, Aurifeber London.
Thomas de Selby. W. ift
Willtelmus Grene, Mariner de Jememouth.
Thomas de Ledes, Chivaler.
Willielmus Hegham , Civis London.
Adam Damport , Clericus.
Willielmus Palmere, de Hadelegh.
yohannes Faukener , de Com. Leyceftriae Miles.
Rogerus de Bradhorn, de Com. Derb. Armiger.
Rohertus Fisfhere , Panchermaker.
Petrus Valord.
y»bannes Baudewyn. , »» t
Walterus Melton, alias didhjs, Walterus Cuppere,dc Magna Jcr«
nemuth Drapere.
yobannes Chrijchirch, Archidiaconus Elien.
Galfridus Snypfton, Brouderer.
Walterus Blount, Miles.
Cariffimus Fratcr Rcgis yobannes Holand, Miles.
Richardus Pauly, Armiger.
Robertus Seccheford, ArmigCT.
Rogerus Nuent , Miles.
Thomas Shardelovje, Milc*.
yohannes Belhous.
yohannes MaylonJ.
Stepbanus Overay.
yohannes Dodyngfell, Armigcr. .
Jobannes , Vicarius Ecclefiae de Wilcomftowe.
Tbomas Book , de Dylveryn Miles , nuper Armiger.
Philippus Bryan, Vallettus. ^,
yobannes Gyfard. de Leehampton. Armiger de Com. Glouc
Henricus Rolfes , de Olton in Suthefolk.
yohajines London.
Rohertus Glamvtle , de Makefey.
yohannes Flemyng, Armiger de Com. Eflex.
yobannes Hokie, de Com. Eflex.
Fetrus Tehand, alias didus Petrus Tehand, Clericus. ^,. ,^5
Rogerus Coumbe.
yohannes Lamhe , Armiger.
Alexander de Bernyngham, de Lenne.
Chriftopherus de Rihley.
yobannes de Traylli, Milcs.
yohannes Alyhon , Payntour.
Rohertus Symeon, Armigcr.
Ricbardus Potel.
Alexander de Goldyngbam , Miles.
yacobus Ore/l, Armiger.
?obannes Caramour.
ohannes Marmyon, BanercttUS.
Galfridus de Horftiam.
yohannes Keyche , Armiger.
Wilitelmus Colvdle, Armiger.
Willielmus Fycbet , Capellanus.
Richardus Servyngton. j..
ET ACTA PUBLICA.
195"
Nicholaui Treiiage.
KUhartius atte J^iHe.
Johannes Chanewe ^ de la Lye, alias didtus, Johannes Lye de
Com. Kanc.
* Philippus Kelfeye, Perfona Ecclefix de Notfeld.
Eohertus Can/aon, Armiger de Cornewaill.
Radulphus Bulmere, Miles.
WiUielmus de Asiheton, Cancellarius CaritTimi Patrui Regis Jq-
bannis Regis Caftella & Legionis, Ducis LancaftiiJe.
Thomas de Fercy, Junior.
Rohertus Majcy, Miles.
Johannes Filius Hugonis Thluyt.
Johannes Savage , de Com. Buks.
Rohertus Rayfehek, Armiger.
Willielmus Plays, Miles.
Richardus Orkefle , Civis & Mercerus London.
Johannes Hohi/dod, de Com. Cantebr.
Thomas de Erpyngham, Miles.
Hugo de Caheley , Armiger.
Johannes Frefton.
Henricus Pamflot, de Jcrnemuth. ,
Johannes Wilton, Miniftrallus Regis.
Johannes Lamhourne , Armiger.
Willielmus Herdehurgh , de Coventre.
Rogerus de Scales.
Willielmus Malton , de Coventre.
Johannes Kentewell , de Yepefwyche.
Thoinas de Routhe , Chivaler de Com Ebor.
Johannes Goutier , de Hereford in Wallia.
Radulpus de Ipre, Miles.
Richardus Boyton, Armiger.
Nicholaus de Grey , Miles.
Johannes Corjieiuaill , Miles.
Johannes Gray , Draper.
Hugo de Thoreshy.
Sijnon Mone, Armiger.
Witliebnus Rovyn.
Willielmus Hauley , MileS.
Johannes Haket , Armiger.
Ribertus Manns , de Coventre Mercer.
Johannes Gypthorp , Miles.
Willielmus Bourne.
Petrus Couchere, alias diftus, Petrus Trapener.
?ohamies Croyfer , Miles.
ohannes Gray, Armiger.
Johannes Avemll. .
Walterus Walfh, Armiger de Thornby m Com. Clouc.
Willielmus Eytijworth , de Colcheftre Fleccher.
Johannes Breton , de Com. Surr.
Themas Boys , Miles.
Petrus Frank. , ^ _, ,< i
Thomas Murreux, Chivaler, alias didus, Thomas Morrm vel
Idorrieux , Chivaler.
Rohertus Kenton.
Williebnus Lenelond.
IVillielmus Sampjon.
Hetiricus Ofteler.
Richardus Danyle.
Johannes Meth.
Johannes Mahly.
Johannes de Wygenak.
Thomas Monchacy.
Johannes Straunge.
Johannes Algood.
Hugo Richard.
Willielmus Auntroius.
Rohertus Weftnejfle.
Johannes Talmage. ^ , , . /-. o ir
Johannes Bokevjood, de Parva Fakenham de Com 5>utt.
Johannes Barkere , de UfFyngton in Com. Lincoln.
Johannes de Loudham, Miles.
Johannes Hanlay , Miles.
Willielmus de Fulthorp, Miles.
Ahel Beman. .„ , ^
Patricius Seyntowey», de Com. Hereford. alias didtus, de<^m.
Sufiex. Armiger.
Ricbardus Southous, de Saham.
JDe Navihns ^ Marinariis areflandis , fro Pajfagio ad
partes IJpania.
eifdem moraturos quoufque pro corum Punitione aliter duxeri- Ann.D»
mus ordinandum: 1386.
Et ideo tibi Praecipimus quod circa Prxmiifa diligenter intefl- Ric. i.
das , & ea facias & exequaris in forma prvedidta :
Damus autem univcrlis & iingulis Vicccomitibus, Majoribus,
Ballivis , Miniftris, Dominis, Magiftris & Marinari^s Navium ,
ac aliis Fidelibus & bubditis noftris, Tenore Priefcntium, firmi-
ter in Mandatis quod tibi , in Executione Pr.rmiftbram, Inten-
dentes fint, Confulentes, & Auxilianres quotiens 6c prout pcr te,
fuper hoc, fuerint requifiti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium, xv. Die Martii.
Per Concilium.
De Bladis , uj^ne Civitatem Janux , pro Sujientatione Papa^
tradiKendis.
Ann. D
1386.
^n. 9.
R. i.
tranc. 9
R. z.m.
21.
REX Omnibus, ad quos, &:c. Salutcm.
*\iir-inli^.:iw;r nnViic *^anAilTimiK in (11
Ann. t).
Supplicavit nobis', Sandtiffimus in ChriftoPater, Dominus IB^"*
Vrhanus, Divina Providentia ., Papa Sextns, per Reverendas Li«- ■^''- ^-
teras fuas, nobis diredas, ut Licenriam concedcre velimus Regi-^-^-
naldo Gelre & Amfreono Pynell , Mercatoribus de Janua , quod '*" ""'
ipfi per Se, Servientes, & Deputatos fuos, Quinque Milia Quar- '"• '^-
teriorum Frumenti , in Comitatibus Suthampconi^e , Berks , &
Wiltefise , Emeie & Providere , & ea in Nayibus fuis, jam in
Anglia exiftentibus , Carcare valeant , 6c ea ulque Civitatem Ja-
nuae , pro Recreacione & Suftentatione ejufdem SaniSiftimi irt
Chrifto Patris , ibidem commorantis , ac aiiorum , de Amicitia
noftra, libi inhibi Confluentium, traducenda,
Nos,
Ob reverentiam Sedis Apoftolic^ , ac pro eo quod praefati Re-
ginaldus & Amfreonus , ac Gerardus Lomelyn , &c Aaron de Ma-
rjn, coram nobis in Cancellaria noitra perfonaliter conftituti , as*
uimpf^runt & manuceperunt (videlicetj quilibet eorum fub Poena
Valoris Frumenti prxdidti , quod iidem Reginaldus & Amfreo-
nus Frumentum pr-jedidtum ufque ad didtam Civitatem ex caufa
praedidta , & non alibi , Traduci facient , Supplicationi pricdict»
annuenres,
ConcefTimus & Licentiam dedimus eifdem , Reginaldo & Am-
freono , quod ipfi didta Qiiinque Milia Quarteriorum Frun-.enti
per Se, Servientes, & Deputatos fuos prsedidos, in Comitati-
bus piiedidlis Emere & Providere , & ea in Na^ ibus priEdidtis
Garcare valeant , ufque Civitatem prxdidtam in forma prjedidta
traducendai
Et ide5 vobis Mandamus quod ipfos, Reginaldum & Amfreo*
Tium, per Se, Servientes, & Deputatos fuos priEdidtos, eadem
Quinque Milia Quarteriorum Frumenti in Comitatibus prjeaidtis
Emere & Providere , & ea in Navibus priEdidtis (foluii.s nobis
prius Cufliumis & aliis Deveriis inde debiris ) Carcare , ad ufque
didtam Civitatem in forma praedidta traducenda, ablque Impedi-
mento aliquo permittatis.
In cujus, &c.
Tefte R^e apud Weftmonafterium, xvi. Die Martii.
Per ipfum Regem ^ ConciliuT/t.
R
• vn.
REX, diledto fibi, Johanni Orevielle, Servienti noftro ad Ar-
ma, Salutem.
Sciatis quod AfTignavimus Te ad Viginti Naves & Craieras
Calfattatas , de Portagio Sexaginta & Decem Doliorum & ultra,
pro PafTagio, CarifTimi Avunculi noftri, Johavms Regis CaftelU
e^ Legionis Ducis Lancaftriae , ac aliorum Fidelium noftrorum
in Comitiva fua , verfus partes Ifpaniie fufficienres , ubicumque in-
veniri poterunt infra Admirarum del North. una cum fufficienti-
bus Marinariis pro eifdem, infra Libertates & extra, areftandum
& capiendum ,
Et eas, una cum Marinariis priedidtis, ufque Portum de Ply-
muth venire faciendum , ita qu6d fint in eodem Portu , die Do-
minica in Ramis Palmarum , ad ultimum , Promptic & ParatiB
ad proficifcendum abinde, ad Vadia noftra, verfus partes praedi-
ftas,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios invenens feu
Rebelles , areftandum , & Prifonis noftris * mancipandum , in
T>m. m. p. m.
Pro Leone , Rege jirmemit.
EX univerfis& fingulis Admirallis, &G. Salutem.
Sciaris quod,
Cum , Magnificus Princeps, Leo Rex Armeni^ \n Regnum no-
ftrum AngliiE , de Licentia noftia Regia , fit venturcis ,
Nos ( ut idem Rex Adventum & i^itum , juxca defiderium
fuum, profperos opcineat & fecuros) ipfum Regem, cum Vallal-
lis, Hominibus, Serviencibus, & Familiaribus fuis, cujufcumque
gradus fuerint , ac Quadraginta Equis , Bonis , & Hernefiis luis
quibufcumque , in Regnum noftrum Anglix, per Dominium &
Poteftatem noftra, tam per Terram, quam per M.ire, veniendo,
ibidem morando, & exinde ad propria libere redeundo, in falvum
& fecurum Condudtum noftrum , ac in Protedtionem & Defen-
lionem noftras fufcipimus & ponimus fpeciales;
Et ideo vobis & cuilibec veftrum injungendo Mandamus, <Q-c.
ut in Literis de Cotiduiiu.
* In cujus, &c ufque ad primum diem Augufti proximd futu-
rum duraturas. ,■ -k. ■■
Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Martii.
Per ipfum Regem c^ Comilium.
Confimiles Literas Regis de falvo Condudtu habet idem Rex Ar-
menia cum Centum Equis, &c. ut Jupra,n[que ad FeftumNa-
talis Doniini, proximo fucurum, duracuras.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , duodecimo die Maii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1386.
An . 9.
R. 1.
Frxnc. 9.
R 1. m,
11.
*VIL.
R
Stiper Liberatione Filii Caroli de Blop.
EXOmnibus, adquos, &c. Salutem.
- - Sciatis qu6d, de gratia noftra fpeciali, Concefbmuf, caris-
fimo Confanguineo & fideli noftro, Roherto de Veer , Marchioni
Dublinix, Comiti Oxoni«, & Canierario Anglia: Quin^ncos
Homines ad Arma & Milie Sagittarios , ad morandum in Terra
noftra Hibernix in Comitiva fua , ad Cuitus noftros confuetos,
Bb a fu-
Ann.D.
i38<»-
An. 9.
K. 2.
Pnt. 9.
R. l.f. 1.
m. it^.
iffS
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. fuper Conqueftu eiufdem Terrse , per Duos Annos , poftquam
1386. ipie prius, in Perfona fua, venerit ad partes illas,
Ric. r. Et eo priBtextu ConcetTimus ei Proficuum , quod haberi poteric
pro Deliberatione JohaTmis de Bloys , Oblidw feu Pnfonaru noftri,
infra Caftrum noftrum Glouceftrix exiftentis , Habendum pro
Cuftub'js eonimdem Hominum ad Arma & Sagittanorum per
Duos Annos fupradidos,
Ita femper quod , fi didum Proficuum excedat aliquam 5>um-
tnam , ultra didos Cuftus computatos , n ^ u
Ad Duodecim Denarios per Diem, pro Vadiis cujullibec Ho-
minum ad Arma, & Quadraginta Solidos pro quolibet eorum de
ReKardo pro Quarterio unius Anni ,
Et Sex Denarios per Diem, pro Vadiis cujuflibec eorumdemSa-
gittariorum ,
Per didlos Duos Annos ,
Tunc Superplufagium inde nobis Refervetur, & ad opus no-
ftrum Refpondeatur.
In cujus, &c. . ,. .,
Tefte Rege apud IFeJfmovafierium , vicefimo tertio die Martu.
Per Breve de Frivato SigiUo.
Ann. D.
1386.
An. ij.
R. 1.
"Franc. 9.
R. r. m.
18.
•VII.
5-04.
Ann. D.
1386.
An. 9.
R. 1.
Ibidtm.
De Alineatoribus capiendis ^ pro f^iagio Ifpanu.
REX, dilefto fibi, Johamii Jote Armigero, Salutem.
Scias quod aftignavimus Te ad Viginti cSc Quatuor Minea-
tores Foreftje de Dene, ubicumque inveniri poterunt, infra Li-
bertates & excra , per Te , & Deputatos tuos , Eigendum &
Capiendum, & eos, in OWc-quium noftrum, ad partes Ifpanix,
cum , cariiTimo Avunculo noftro , Johative Rege Cajfe/U & Le-
gionis, Duce Lancaftrix, ad Vadia ipfius Avunculi noftri ratio-
nabilia & folvi confueta, profedturos , venire faciendum,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios inveneris fcu
Rebelles, areftandum & capiendum, & eos Prifonis noftris rnan-
cipandum , in eifdem moraruros quoufque de eorum Deiiberatione
aliter duxerimus ordinandum ;
Et ideo tibi Prascipimus , firmiter injungentes , quod circa prae-
mifta cum omni diligentia intendas , & ea facias &c exequaris in
forma prsedi(fta ;
Damus autem univerfis & (ingulis Vicecomitibus , Majoribus ,
Bailivis, Miniftris, & aiiis Fidelibus & Subditis noftris, tam in-
fra Libenates , quam extra , Tenore Prxfentium , firniiter in Prx-
ceptis quod Tibi, in PrsemilTis, Intendentes iint, Confulentes,
& Auxiliantes quotiens & prout per te, vel didos Deputatos tuos,
fuper hoc , ex parte noftra , fijerint requifiti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejfmonafterium, vicefimo quarto die Martii.
Fer Literam ipfmt Regis de Sigveto.
* De Lathomis er Carpentariis.
D EX, Dile(fHs & Fidelibus fuis, Thoma Tichet Chivaler, Ste-
*^ phano Dernefardj Waltero Derhy , & Thom^ Beaupyne , Saiu-
tem.
Sciatis quod afHgnavimus vos , conjundlim , & divifim , ad
Quadraginta Carpentarios & Lathomos, ubicumque inveniri po-
terunt, in Comitatibus Cornubiae, Somerfetise, & Devonis, in-
fra Libertates, &: extra, Eligendum fic Capiendum, &C. ut fu-
pra.^ ymitatis mutaiidts.^ ufifue ihi, quotiens & prout per vos vel
aliquem veftrum, fuper hoc, ex parte noftra, fuerinc praemu-
niti.
In cujus, &c.
Tefte uc fupra.
Fer eandem Literam.
De Marinariis capiendis.
Ann. D,
1386.
An. 9.
R. 1.
Ibid. m.
\*9-
K'
EX Thoma Heryng & Hoherto Wilkyn, Salutem.
- Sciatis quod aftignavimus vos, conjunclim, & divifim, ad
tot Marinarios, quot pro quadam Navi, vocata la Marie deLon-
donio,
Pro Paffagio, cariffimi Avunculi noftri, Johannis Regis Cafiel-
la tS" Legionis Ducis Lancaftriae , ac aliorum Fidelium noftrorum,
in Comitiva fua, verfus partes Ifpanni.B, areftata,
Suflficere poterunt , infra Libertates & extra, ubicumque inve-
niri poerunt (veris Piicaroribus deBlakeney, Cley, Croumere,
&: partibus vicinis exceptis) Areftandum & Capiendum, & eos in
Navi prardicla , ad Vadia noftra , prompte folvenda , ad proficis-
cendum verfus panes prsedidias ponendum ,
. Et ad omne;; illos, quos in hac partc Contrarios inveneritis feu
Rebelies, areftandum, & Prilbnis noftris mancipandum, in eis-
dem moracuros, quoufque pro eorum Punitione aliter duxerimus
ordinandum ;
Et ideo vobis Praecipimus quod circaPraemifla diligenter incen-
datis,.& ea faciatis & exequamini in forma prxdifta;
Damus autem univedis & iinguhs Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivi!;, Miniftris, Dominis, Magiftris, & Marinariis Navium,
ac aliis Fidelibus & Subdicis noftris , Tenore Prxfentium , firmiter
in Mandatis quod vobis, & alteri vellrum, in Executione Prx-
miftarum Intendentes fint, Conllilentes, & Auxiiiantes quotiens
& prout per vos, vcl alterum veftrum, fuper hoc, fuerint requi-
fiti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium , viccfimo fe.xto die Martii.
Ann.D.
Confimiles Commilliones diriguntur fubfcriptis, pro Marinariis 1386.
capiendis, fub eadem Data; videlicet, ^c- »•
Johamti Haukyn de Eft Jernemuch & Wiliielmo Grene pro ea-
dem Navi.
Joha7mi Hou7it , Thomis Bettes , & Willielmo Seantylon , pro
Bargea vocata la Margarete de London.
Johanm Wpitf & Juhamii Blys pro quadam Navi vocataMau-
deleyn de Londonio.
Super ExcejfihHS in Terra Hibernia.
REX, Venerabili in Chrifto Patri, Alexandro, eadem gratia, Ann. D.
Eptjcopo Midetifi, ac, diledis Fidelibus fuis, Roherto de Crull 1386.
Clerico, & Edtnundo del Clay , Salutem. An. 9.
Quia , ut intelleximus , diledtus & fidelis nofter, Fhilippus de R. i.
Courtenay , nupcr Locum tenens nofter in Terra noftra Hiber- Clm[. 9:
niae, diverfa OpprelTiones , Duritias. Exceftlis, ac alia Dampna R. x. m.
& Gravamina intolerabilia , quampiuribus Ligeorum noftrorum 14.
Partium illarum, tenipore quo Locum tenens noiter ibidem ex-
titit , multipliciter intulit , in eorumdem Ligeorum noftrorum
Terrx prxdidx Deftrudlionem & Depreftionem manifeftas,un-
de aliquod Remcdium hadtenus appofitura non cxiftic,
Nos,
Volentes cuilibct Ligeorum noftrorum praediftorum Juftitiam
in hac parte fieri, ac prxfatum Philippum, ante Rcceffum fuum
a partibus prxdidtis , * fccundum exigentiam' Juris & Confuetu- * VII.
dinis Partium illarum , fuper Prxrriiflris jufticiari , vobis & cuili- j-oj-.
bct vcftrum Mandamus , diftriclius quo poterimus injungentes ,
quod ipfum Philippum , una cum Bonis fuis quibufcumque , in
eadem Terra exiftentibus , areftetis , & ipfum honeftii fub Are-
fto , ac Bona fua praedifta abfque Elongatione fcu Diftipatione
eorumdem fub Saiva Cuftodia detineatis , ita qu6d aliquo modo
non recedat a Parcibus illis, quoufque, cariftimus Confanguineus
nofter, Rohertus de Veer, Marchio Dubliniae, & Comes Oxo-
niae,
Cui Terran dr Dominium Terr^e pr<edili<e , cum Regaliis , Rega-
/itatihus, Libcrtatibus , Franchefiis, Commoditatibus, Cuftumis,
Praeftationibus , & omnibus aliis, quae ad Regaliam noftram per-
tinent , feu pertincre poterunt , Dedimus & Concessi-
Mus, Habenda & TENENDAde Nobis & Hoeredibus
noftris quoad vixerit (Homagiis Ligeis, Reforte & Superioritatc
Dominii Terrx prxdidx, ac Ligeantiis, nobis fpecialiter Refer-
vatis) prout in Carta noftra, inde confedta, plenius continetur,
Locum tenentcm fuum in Terram prxdittam , pro Regimine
& Gubernationc ejufdem , deftinaverit ,
Qui fufficientem Audloritatem & Poteftatcm habebit ad Inqui-
rcndum , de hujufmodi Oppreffionibus , Duritiis , Exceftibus ,
Dampnis, & Gravaminibus , eifdem Ligeis noftris, ut prxdidtum
eft , per prxfatum Philippum qualitercumquc perpetratis , & ad
Querelas omnium & fingulorum , pro Se ipfis inde conqueri &
profequi volentium , fccundum Legem & Confuetudinem Terrx
lUius Audicndum & Corrigcndum, & Partibus praedidlis plenam
& cclerem Juftitiam Faciendum;
Talitcr vos in Executione prxfentis Mandati noftri habcntes, ne
ad vos, tanquam ad cjuidcm Mandati noftri Contemptores, Ma-
teriam habeamus graviter capiendi.
Tefte Rege apud Weftmonafierium , vicefimo fexto die MartiL
Per ipfim Regem.
Et erat Fatens.
REX, diledo & fideli fuo, Philippo de Coiirtenay, nuper Lo- Ibid.
cum noftrum tenenti in Terra noftra Hibcrnix , Salutem.
Quia , ut intelleximus , vos in Terra prxdida diverla Oppres-
fioncs, Duritias, Exceflus , ac alia Dampna , & Gravamina quam-
pluribus Ligcorum noftrorum Partium illarum, tempore quo Lo-
cum tenens nofter ibidem fuiftis , multipliciter intuliftis , in eo-
rumdem Ligeorum noftrorum Deftrudlioncm & Deprcirioncm
manifeftas, unde aliquod Remedium hadlenus appofitum non exi-
ftit,
Nos,
Volentes cuilibct Ligeorum noftrorum prxdicSorum Juftitiam
in hac parte fieri, ac vos, ante RecelTum vcftrum a Partibus prx-
didis, fecundum exigentiam Juris & Confuecudinem Partium illa-
rum, fuper Prxmilfisjufticiari,
Vobis, fuper Ligeantia veftra firmiter injungendo, Mandamus
quod Vos, una cutn Bonis vcftris quibufcumque, in eadem Ter-
ra exiftcntibus , abfque Elongatione feu DilTipatione earumdem ,
infra Tcrram prxdidam attendatis, & Moram vcftram ibidem fa-
ciatis, quocumque modo abinde non Reccdentes, quoufque, ca-
riflimus Conlanguineus nofter, <i^c. ut Jupra, mutatis mutandit,
ufjue ihi, faciendum, e^ tuncfic,
Et hoc fub Forisfadtura omnium , qux Nobis facere poteritis,
ac ficut Gravem Indignaiionem noftram evitare volueritis, nulla-
teniis omittatis.
Tefte ut fupra.
Et erat Fatent.
De Proclamando , fuper Defenjione Marchiarnm Scotia.
Ann. D.
i38(J.
An. 9.
REX Vicecomiti Eborum, Salutem. R. i.
Intelligentes qualitcr Scoti , Inimici noftri , in corum Ne- Clxuf. 9.
quitia habundantes, Marchias Regni noftri hoftiliter invadere, acR. z. *
Populum & Ligeos noftros pro yiribus deflruere, de die in diem, m. j./. .
or-
ET ACTA PUBLICA.
I5>7
Ann. D. ordinant nequiter & proponunt , unde ipfbrum Maliriae , cutn
138«). majori Potentia Hominum defenfabilium , divino auxilio mediante,
Ric. 1. Reliftere magis oportebit, ne, per Subtradtionem Populi Pacria-
rum adjacentium, Hoftes iili eo citius, quod abfit, Regnum no-
ftrum temere ingredi prxfumant ,
Tibi diftridtiiis quo poterimus Praecipimus, firmiter injungen-
• VII. tes, qu6d in * fingulis locis Comitatiis tui, ubi melius expedire
fo6. videris, publice proclamari facias quod cmnes & finguli Milites
& Armigeri ejufdem Comitatiis, cujufcumque Conditionis fue-
rint,
Exccptis Hominibus de Retinentia, carifTimi Avunculi noftri,
Johannis Regis Caftelire & Legionis Ducis Lancaftrix, qui ad
partes Ifpannix cum Perfona fua proficifcentur ,
Sub Forisfadtura Terrarum & Tenementorum fuorum in Co-
mitatu prxdiifto refideant & morentur,
Et quod prompti Ont & parati ac arraiati ad Refiftendum &
Proficifcendum, de tempore in tempus, cum Cuftodibus Mar-
chiarum Scotix, contra didos Inimicos noftros,quotiens & quan-
do per ipfos, feu eorura aliquem, ex parte-noftra, fuerint prxmu-
niti,
Et qu6d ad aliquas alias Guerras extra fe trahere feu recedere ,
fub eadem Forisfa6tura, non praefumant quovis modo.
Tefte Rege apud IVeflmonafierium , vicefimo feptimo die Martii.
Fer Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis , fub eadem
Data; videlicct,
Vicecomm Northumbri^, ■) q j^. jj,^ Claufula, Excepth Ho-
Vicecotmtt Wefimerlandtis ■, > . , j ' ^
Vicecomiti Cumbria , J ' ■> ^ •
Confimile Breve dirigitur, Vcnerabili Patri, J. Epfcopo Dunol-
mer.fi.
De Navibus Q" A^larinariis arejiandis , pro P^iagio Hjbernix.
A D R^^' diledofibi, WilUelmo WhithevJ, Salutem.
1 'siS ' Sciatis quod aftignavimus Te ad tot Naves & alia Vafa ,
1330. q^Qj. pj.Q pjjffagJQ certorum Hominum ad Arma & Sagittario-
f'-^- rum,
' ^' De Retinentia, cariiTimi Confanguinei noftri, 'Robirti deVeeTy
•"• 9> Marchionis Dublinise, & Comiiis Oxonise, exiftentium,
iji^io ' Qyos idem Marchio ad partes Hibernias, pro Gubernatione &
' "' Defenfione ejuidem, deftinare voluerit,
Sufficere poterunt , in Portu Villse noftrae Briftolliae Areftandum
& Capiendum,
Necnon ad to: Marinarios, quot pro Navibus & Vafis hujus-
inodi neceftarii fuerint, fimiliter Eligendum, & eos in Vafis &
Navibus prsedidis ponendum, in eifdem ad partes prxdiiftas, pro
Vadiis iplius Marchionis, eis prompte 6c rationabiliter folvendis ,
profciSuros,
Navibus, Vafis, & Marinariis illis, qui pro Viagio, cariftimi A-
vunculi noftri , yohannis Regis Caflell.2 & Legionis Ducis Lanca-
ftriic, verius partes Ifpannise primitiis areftati fuerunt, dumtaxat
Exceptis,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios inveneris feu
Rebeiles, Areftandum & Capiendum , & Prifonis noftris Manci-
pandum , in eifdem moraturos , quoufque de eorum Punitione ali-
ler duxerimus ordinandum ;
Et ideo tibi Praecipimus quod circa Prxmifla cum omni dili-
gentia intendas , & ea facias & exequaris in forma prxdidfa :
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Baliivis, Miniftris, Dominis, Magiftris, Marinariis Navium, ac
aliis Fidelibus & Subditis noftris, tam infi-a Libertates, quam ex-
tra, Tenore Prxfentium , firmiter in Prxceptis, quod tibi, in
Executione Prjcmiflbrum, Intendentes fint, Confulentes, Obe-
dientes, & Auxiliantes, quotiens & prout eis, feu eorum alicui ,
fcire feceris ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafferium , vicefimo oftavo die Mar-
tii.
Nos, Ann. D.
Volentes Dampnis & Pcriculis , quse tam Nobis & Regno i^^i^-
noftro , quam eidem Villx Calefii, ac Caftris & Fortalitiis ibi- Ric 1.
dem , cx diftorum Inimicorum noftrorum Aggreflibus, evenire
poterunt, viis & modis quibus poterimus, obviare,
De Aflenfu & Avilamento Concilii noftri Afl)gnavimus Te ad
omnes Naves compctentes, de Admiratu Occidentali, de Porta-
gio Sexaginta Doliorum & ultra, ac etiam ad omnes Bargeas &c
Balingeras de eodeui Admiratu , tam infra Libertates, quam ex-
tra , /\reftandum & Capiendum ,
Necnon ad rot Marinarios, quor pro Navibus, Bargeis, & Ba-
lingeris pricdicliis necellarii fuerint , fimiliter Kligendum & Ca-
piendum , & eos in Navibus , Bargeis , & Balingeris prxdidtis
Ponendum ,
£t ad ealdem Naves, Bargeas, & Balingeras, una cum Mari-
nariis prxdictis, ad Vadia noftra , ufque Portum noltrum Lon-
donix, cumomni feftinationc qiia fieri pofcrit, vcnirc faciendum,
ad Proficifcendum abinde, in Obfequium noltrum, in Refiften-
tia Malitix Inimicorum noftrorum prxdiiitorum , Sc in Succur-
fum cujuflibec loci Regni noftri & Obedientix noftrx, cum ne-
cefle fuerit,
Navibus, Vafis, & Marinariis pro Viagio, cariflimi AvuncuH
noftri , Joha-,mts Regis Cafiella Qf Legionis Dacis Lancaftrix ,
verfus Partes Ilpannix , prius areftatis, ac etiam Navibus, Bar-
geis, & Balingeris, de Quinque Portubus noftris, dumtaxat Ex-
ceptis ,
Et ad omnes illos, quos in hac parte Contrarios inveneris feu
Rebelies , Areftandum & Capiendum , i^c. prout in ejufmodi Li-
teris.
In cujiis, &c.
Teite Regc apud Wefimonafierium , yicefimo oiftavo die Mar-
tii.
D EX dilefto fibi Johanni Orwell Servienti fuo ad Arma , Sa-
■•■^ lutem.
Scias, a^c. tit fupra ufqueihi, competentes de Admiratu boreali
de Portagio, ?^c. tfqtie ;^;, priiis areftatis, ^- tunc fic, ac veris
Pifcatoribus de Blakeney, Cley, Croumere, & aliis Partibus vi-
cinis dumtaxat Exceptis, ^c. ut Jufra.
Tefte ut fupra.
De Proclamatione Bullarum Papa , pro Rcge CaftelU , conlra
Henrici Bafiardi FiliHm ; qt contra Antipc.pam,
R^
• VII.
5°1-
EOdem modo afTignantur Johannes Stanle Chivaler, Henricus
Coneirey Chivaler , Williehms Frodelbam , & Johannes Stan-
iotuej conjun6tim, & divifim, ad tot Naves, c^yc. in Northwal-
lia, Furneux, Coupelond, & in Comitatibus Ceftrix & Lanca-
ftrix, tam infra Libertates, quam extra, Areftandum & Capien-
dum, e^c^. utjiifra.
Tefte ut fupra.
'C Odem modo afllgnantur Wil/ielmus Whitheved, Johanncs Po-
-'--' /y», & Johannes Hayly de BriftoUia, adtotNaves, ^c. in
Portubus Briftollix , Briggewater, Cliepftowe, & Axewater.
* De Navihus, Bargeis , ^ Balingeris arejlandis , contra
Invajtonem Gallicorum.
Ann. D. R EX, diledlo fibi, Thoma Mille, Servienti fuo ad Arma, Salu-
1386. '■^ tem.
An.g. Scias quod, uc accepimus, Inimici noftri Francix, & alii fibi
S. 2_ Adhxrentes, accumulato fibi toto Pofle fuo, tam ad Villam no-
rranc. 9. ftram Calefii, & alia Caftra & Fortalitia noftra ibidem, Obliden-
R 2. m. dum, quamad Regnum noftrum Anglix, cum magna multitudi-
rS. ne Navium & Galearum, fe parant Invadendum & Deflruendum,
nifi eorum Malitix Manu fbni Rcfiftatur ,
EX Omnibus& fingulis Vicecomitibus, Majoribus, BaliiviS, Ann. D.
- Minitiiris, & aliis Fidelibus fuis, tam infra Lit)ertates, quatn 1386.
extra, ad quos, &c. Salutem. An. 9.
Ciim, SandifTimus in Chrifto Pater, & Dominus nofter, Vr- R. i.
banus, Divina Providentia, Papa Sextus, per Bullas ilias Apofto- Pnt.^.
hcas, fanas & integras, & omni vitio & fufpitione finiftra caren- R i.f.
tes, concefleric diverfas Abfbiutiones , Pardonationes , & Remis- 1. w. i3.
fiones, ac alia quamplurima Indulgentias & Privilegia, otnnibus
& fingulis , Chrifti Fidelibus , certorum Regnorum & Terrarum ,
in Builis praedictis fpecificatorum,
[Qui] in Auxilium, Opem, & Subfidium, carifHmi Patrui no-
ftri, Johannis Regis Cafiellie & Legionis Ducis Lancaftrix , con-
tra Johatniem Henricii , dicti Repni Cap-ella httruforem & inju-
ftum Occupatcrem, & Detentorem Sciimaticum, ac Roberium,
Olim Bafilicx Duodecim Apoftolorum Presbiterum Cardinalem,
A?ittpapam , Complicem & Fautorera tuum, & ejufdem Johan-
nis Henncii in hac parte Faucores , Sequaces , Adhxr«ites , in
ipfius Johannis Henricii & Sequacium fiiorum hujufniodi excer-
niinium, proficifci voluerint, vel ad Viagium * Promovendum, * VII.
de Bonis & Facultatibus fuis, juxta Formam & Tenorem Bulla- S°i'
rum pr.vdiftarum , duxerint conferendum,
Eafdemque Bullas Fratri Waltero Dijfe, ejufdem Patrui noftri
ConfeflTori, ac aliis certis Perfbnis, in eifdem Bullis fpecificatis,
Poteftacem & Mandatum generale concetTerit in omnibus exe-
quendi, prout in Bullis prxdidlis pleniiis continecur,
Nos,
Volences Viagium prxdidtum ,
Quod in Sanftx Macris Ecclelix Reformarionem, ac ipfiusDo-
mini Sunimi Pontificis Refugium, Opem, & Succurfum, juris-
que ejufdem Patrui noftri , erga diftum Regnum Caftellx & Le-
gionis Notorii, favente Domino, Recuperationem & Optencum
manifefte fe extendit ,
Promoveri ,
Vobis Mandamus qubd flatim, vifis Prxfentibus , omnia &
fingula Prxmifla, in locis, in Ballivis veftris, ubi & quando me-
liiis expedire videritis, publice Proclamari, Devulgari, & Pro-
nunciari faciatis, omnes & fingulos, in hac parte Contrarios, Im-
pugnatorcs, feu Rebelles areltantes, Prilonis noftris Mancipando,
in eifdem moraturos , quoufque pro eorum Deliberatione alicer
duxerimus ordinandum.
In cuius, &c.
Tefle Rege apud Wefimonafierium , undecimo die Aprilis.
Pro Comitiva in Viagio Hifpania.
JOhannes Marmyon Chivaler, qui, de Licencia Regis, in Obfe- Ann. D.
quium Regis, cum, Cariirimo Patruo Regis, Johanne Rege 1386.
CafielU c^ Legionis Duce Lancaftrix, ad parces Ilpannix prote- ^«- ?•
(fturus eft, habet Literas Regisde generali Attornatu, fub nomini- R. *■
bus Briani de Stapilton Militis, & Roberti de S-wyllyngton Militis, fr.mc. 9.
fub Alternatione, ad lucrandum, &c. in quibuidam Curiis An- ^- ^- '"•
glix, per unum Annum duraturas. **•
Prxf. &c.
Bb 3 Tefte
ipS
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Tefte Rege apud Wefl?novaflerium ^ duodecimo die Aprilis.
1386.
Ric. 2. yokannes de Waltham Cierkus recepit Attorn.
Confimiles Literas Regis, de generali Attornatu, habent
fubicriptii viz.
Thomas de Psrr/Junior.
'Richardus Hoo, Miles-
Thomas de Routhe, Chivaler de Com. Eborum.
Thoinas Bojs , Miles,
Gilhertus Jues ^ Armiger.
Robertus de Standifl}, Milcs.
Thomas de Sotheworth, Miles.
Nicholaus de Athirton.
Walterus Fitz, Wauter , Chivaler.
Willielmus de S-wylynfifon.
Henricus de EeJdeford, Miles.
Rohertus Morleye, Miles Junior de Com. NorfF.
R.ogerus de Scafes, Chivaler.
Radulfhus de Shelton, Chivaler.
Hugo de Thoreshy.
tiicholaus Ahe.
Radulphus de Ipres , Miles.
yohannes Horivode.
Robertus de Weft Stratford, de Com. Baks.
Thomas de Erpyngham , Chivaler.
Wilhelmus Notton, Armiger.
Adam D.-ivenport, Clericus.
yuhayines de Gypthorp, Milcs.
yohannes Hau/ey, Chivaler.
yohaiwes Braham, Milcs.
Willielmus Brok-worth.
Walterus Dominus Fitz Wauter, & Dominus de Wodeham.
yohamies de L.oudham , Junior Miies.
Johannes Norton, Ballivus de Savoy.
Ann. D.
1386.
An. 9.
R. 1.
Ibid.
m. 13.
* VII.
Pro AmbaflatorihHS Porttigalia.
REX Univerfis & fingulis Regibus , Principibus, Ducibus,
Marchionibus, Comitibus, Baronibus, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Contemplatione boni zeli , quem erga Perfonam , Incliti &
Magnifici Principis , Regrs Portugali^ , Amici & Alligati noftri,
gerimus & habemus , affedantes intime quofcumque Subditos &
Incolas Regni fui Favore profequi gratiofo, & ipfos ubique amica-
biliter pcrtradtari,
Sufcepimus & per Praefentes ponimus & fufcipimus, Venerabi-
lem Patrem Epi/copum Elborenjem , & Gonfahum * Gometii de
Salva, Ambaffatores & Nuncios fpeciales ipfius Regis Portuga-
liEE,
Sii penes Sedem Apoftolicam tranfituros pro certis Negotiis,
:m Regem PortugaUae fpecialiter concernentibus , fe ordinanc
& difponunt ,
Necnon eorum Famulos , Equites, vel Pedites, Equos, Res,
Bona , & Hernefia fua qusecumque , ubicumque per Dominium
& Poteftatem noftra , tam per Terram , quam per Mare , trans-
eundo , morando , & redeundo , in falvum & fecurum Condu-
(Sum noftrum, ac in Proteftionem, Tuitionem, &Defenfionem
noftras fpeciaies ;
Et ide5 vos Amicos & Benivolos noftros , attentius quo pofiTu-
inus, Requirimui & Rogamus, vobifque Ligeis & Fidelibus no-
ftris Prxcipimus , firmirer injungendo , quatinus eofdem Amballa-
tores, cum ipfos per Dominium & Poteftatem noftra, tam per
Terram , quam per Mare , ac Loca , Diftridtus , feu Dominia ve-
ftra, tranfire leu declinare conrigerit , cum Famulis, Equitibus,
vel Peditibus, Equis, Rebus, Bonis & Hernefiis fuis quibufcum-
oue, pacificc Tranfire, Morari, & libere Reverti permittatis no-
uris Precibus& Amore;
Non inferentes eifdem , ^c. prout in Literis de Conduilu.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium , decimo tertio die Aprilis.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
De Navihtts , pro Pajfagio Regis CaflclU, accelerandis.
Aim D R £^5 «JiletSo fibi, yohanni Elyngham, Servienti noftro ad Ar-
i,8(j ' *^ ma, Salutem.
An 9 " Qyia certicudinalirer intelleximus quod , cariflimus Patruus no-
B. z fte'', yohannes Rex CaftelU & Legionis , Dux Lancaftri.e, ufque
Franc. 9. Plymuth vei Partes vicinas accetTic , & ibidem refidet, adventum
R. z.' m. Navium & Vjlorum pro PafTigio fuo verfus partes Ifpannije &
jr. Portugaliae expecSando,
Quodque, per Dilationem adventCis Navium & Vaforum, qu.i:
illuc pro Tranfitu fuo venire deberent , diclus Patruus nofter
Dampnum & Jadturam non modica verifimiliter fuftinebit & fub-
ibit,
Unde, nonimmerito, commovemur,
AfTiainavimus ittitur Te ad quxcumque Naves & Vafa , pro di-
fto PalTagio capta & areftata, vjU.e Solutionem de Nobis ea oc-
cafione receperunc, in quocumque Portu live Loco inveniri pote-
runt, verfus di6tum Portum de Plvmmuth, omnibus viis & mo-
dis poffibilibus , & etiam Dilatione poftpofita, Feftinandum,
Et ad Dominos , Magiftros , & Marinarios Navium & Vafo-
rum jTaediftorum , ev parte noftra , fuper Forisfaitura Vivx &
Membrorum & omnium aliorum quse nobis aliqualicer forisfece-
repoterunt, ac Poena Imprifonamenti Corporum fuorum , &Sei* Ann. D.
finse Bonorum & Catallorum fuorum, Injungendum quod ipii ta- 1386.
hter Diligentiam & Poteftatem fuam adhibeant , ad eadem Naves Rk. t.
& Vafa verlus diftum Portum de Plymmuth, ut praedidum eft,
acceleranda , quod Viagium prredidtum, per ipforum Negligen.'
tiam & Delidium, ulterius nuliatenus recardecur feu aUquaiicer dif-
feratur ,
Ec ad omnes iUos , qnos in hac parte Contrarios inveneris feu
RebeUes , Areftandum , & Prifonis noftris fub arta Cuftodia Man-
cipandum, in eifdem moraturos, quoufque pro eorum Punicione
ahter duxerimus ordinandum ,
Et ideo tibi Prxcipimus quod circa Prasmifla diligenter incen-
das, & ea facias & exequaris in forma praedidta:
Damus autem univerlis & finguUs Vicecomitibus , c^c. prout iit
ejufmodi Literis.
Jn cujus, &c.
Tcfte Rege apud Weftmoneflerium , vicefimo die Aprilis.
Ter Concilium.
Eodem modo aftignantur yohannes Oretuell , Serviens Regis ad
Arma, ad Viginti Naves & Vafa, in Admiratu del North , ufque
didtum Porcum de Piymmuth feftinandum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , viceiimo tercio die ApriUs.
Per Concilium.
Eodem modo adlgnantur Johannes Staple , Serviens Regis ad
Arma, ad tot Naves & Vata , in Admiratu prxdicto, ufquc di-
(ftum Portum de Plymmuth feftinandum.
Tcfte ut fupra.
Fer Concilium.
De Liberatione Magni Sigilli,
M-
EMORANDUM , quod die Luna , in Septimana Vafchie
{videlicet) vicefimo tertio die Aprilis , Anno prafenti , Dominus
Michael de la Pole , Comes Suffolcite (^ui, de Licentia Domini tio-
flri Regis, verfus Villam de Kyngefton fuper Hull , ^ diverfas alias
partes AngliiC , proNegotiis fuis propriis cxp diendis , proficijcehatur)
tn pnefentia Clericorum , tam primi, quam fecundi Gradus, Cancel-
lariie ipfius Regis , ^ aliorum , in quadam Magna Camera , infra
Hofpitium Epiicopi Wygornienfis {in quo idem Cancellarius hojpita-
tur) liheravit Domino Johanni de Waltham , Cuflodi Rotulorum
Cancellarite ipfius Domini Regis , Magnum Sigillum pr^fati Domini
Regis, in quadam Baga de Coriis, fub Stgillo ipftus Cancellarii figna-
ta , inclufum :
^i quidem Johannes Sigillum pradiBum a prafato Cancellario y
prtetextu cujufdam Liters de Signeto , fibi per diBum Dominum Re-
gem ea de caufa direllie , in Filaciis de Atmo priejenti refidentis , re-
cepit , (^ Jecum ad Hofpitium Juum deferri fecit :
Et die fequente Bagam pnsdiElam aperiri, df Sigillum illud ex-
trahi , Literafque Fatentes e^ Brevia , ;« pr^Jentia Clericorum
ejufdem Cancellarite , figillari fecit , ^ flc extunc, de die in diem^
Cartas, Literas Patentes , c^ Brcvia , in Expeditione Projequen-
tium , prout moris ejl , fimiliter tn pr^jentia eorumdem Clericorum ,
ujque ^artumdecimum diem Maii , extunc proximo jequentem, fi-
gillari fecit : quo die idem yohannes Sigillum priedi&tim , in eadem
Baga , fub Sigillo fuo fgnata , inclujum , eidem Cancellario ad redi-
tum Juum , in Magna Aula Wefttnonaflerienfl {videlicet) in loco pro
Cancellaria ordmato , in prtejentia eorumdem Clericorum , e^ multo-
rum aliorum , liheravit ; qui quidem Cancellarius Sigillum illud ah-
mde ufque ad Hofpitium Juum deferri fecit , Offtcium Cancellarit ex-
tunc, prout moris efl , itidtes excercendo.
•VIT.
fio.
Ann. D.
1385.
An. 9.
R 2.
Clau/. <f,
R.i..m.
S.d.
Confoederatio Regis CaflelU ftpe memorati.
UNiverfis Chrifti Fidelibus, praefentes Literas infpeauris, nos, Ann D.
yohanncs de Marmton Miles , & Willtelmus de Asfljeton Le- I j86.
gum Dodtor, Sereniffimi Principis & Domini , Domini/oAa»- A.i. 9.
nis, Dei gratia, Regis Caflella & Legtonis , Domini noftri Illu- « 1.
ftriiTimi, Procuratores & Commiflarii, ad infrafcripta fpeciahter £« Au'.
deputati , Salutem in omnium Salvatore. togr.
Cum , inter gloriofas Reipublicx Curas & Regalium Solicitu-
dinum fructus uberes, habeatur pr.^cipuum , fubliniium & poten-
tum Principum iibi adunare Prxlidia , ac cum talibus Ligarum &
Amicitiarum fpecialium inire Fcedera , per quos Principatus, hinc
inde, amoris indUrolubilis nexu coniundi , Infurgentibus ex ad-
verfo potentius reliftere , & ab omnj Oppreffionis clade, coadu-
natis viribus, poterunc uberius fe tueri.
Haec liquidem , Sereniffimus Princeps & Dominus nofter me-
tuendiffimus lupradidlus , in profundae conliderationis fux revol-
vens examine , nobis Tradlandi , Concordandi , & Firmandi , no-
mine fuo, Ligas , Amicicias , & Confoederationes , reales & per-
petuas, cum, NobiUbus & E^regiis Viris, Dominis, Richardo de
Atterbury, yohanne Clavne, Militibus, & Richardo Rouhale Le-
gum Dodtore, Procuratoribus & Commiffariis , IUuftrillimi Princi-
pis & Domini noftri , Domini Richardi , eadem graria , Regis An-
glia c^ Francite , per Litteras fuas Patentes , Magno SigiUo luo
munitas , quarum Tenor interius defcribitur , Poteftatem commi-
lic & actribuic fpecialem , ..
In cujus vigore , cum Procuratoribus & Commillarns prxfaci
Domini Regis AngUx & Francix fupradidtis, a pr.-eiato Domino
fuo ad infrafcripca facienda Poteftacem feu Procurationem , fub
Magno Sigillo prxfati Domini fui, pro parte ipiius , exhibenribus
(cujus etiam Tenor inferitur) Ligas, Amicitias, Confaderaciones,
feu
ET ACTA PUBLICA.
199
•vii.
•vii.
JIl.
feu Unionies reales , firmas , & perpetuas Traaavimus, &c poft
varias dietas, Concordavimus fub hac forma,
i M P R 1 M I s , namque Tradatum eft & hinc inde finaliter
Concordatum qu6d , propter bonum Publicum & quietetn Re-
gum & Regnorum ac Subditorum utriufque Regni , lint & invio-
labiliter ac perpetud permancant inter Reges modernos fupradi-
dlos, eorumque Haeredes de Corporibus eorumdem legitime pro-
Reges Regriorum prjedidlorum , ac * Subditos & Va
nitioric hujufmodi fiendis fuerint debit& requifiti , vel eorum ali- Ann. D.
quis inde fueiit debite requifitus, dolo, fraude, dilatione, & ma- 1386.
litiacelTantibus quibufcumque: Provifo iemper auod praefentesAl- bJc, i.
liganti,e non cenfeantur ceu in aliquo Fract^, Dilfolutx, feu Irri-
tse, fet femper in fi;o Robore remancani & virtute ,
Et ulterius , pro confervatione didarum Alligantiarum fortius^
Ordinatum exiftit quod, pro nullo Articulo, in fuperiori Capitulo
defcripco, nequepro omnibus fimul jundiis, etiam fi Mors vel Mu-
tulatio perfonarum ex eifdem fuillet (quod abiit) fubfecuta, neque
pro quacunque alia Violentia quae fieri vel Ymaginari poterit, cu-
creatos , _ „-
fallos utriufque Regni , ac aliorum Dominiorum & Terrarum ... „ . ,
eifdem Regibus quomodolibet pertinentium , vel qux per eofdem jufcunque foret qualitatis feu conditionis, praefentes Alligantiae Dis-
legitime adquiri poterunt in futurum, Ligs, Amicitise, Confoe- folvi p<5terunt feu Infnngi, quinimmo femper Attemptata, ut prx-
"" " ■ . ■ mittitur, P.eformari debebunr, prtefentibus Ligiiinfuis Firmitate
& Robore nichilominus continui duraturis.
Set, li contigerit, futuris Temporibus (quod abfit) quod unus
prxmifforum Regum , Hxredumve fjorum prj^didtorum , pro
tempore exiftentium, per Se, Subditos fu05,vel alios, de eorum-
legitime adq' . . _ .
derationes, & Uniones firmae, perpetuae , & reales ; ade6 quod
una Pars teneatur alteri Succurfum facere & Ad|utorium impen-
dere toto pofle contra omnes Homines qui polTunt vivere &
mori , qui Pacem alterius Ixdere feu Statum depravare quomo-
dolibet molirentur.
Item, Traftatum eft & unanimiter Concordatum qu6d om- dem Regum Mandato, Voluntate, Approbatione , vel Confenfu,
nes & finguli VaiTalli vel Subditi Regnorum , Terrarum, & Do
miniorum SupradicSorum (etiam fi Praelati , Duces , Comites ,
Barones, Milites, Clerici, Scutiferi , Mercatores, feualii, cujus-
cumque prxeminentiae , ftatus , vel conditionis extiterint) poterunt
falvo & fecure , Pars (videiicet) una Alterius Regnum , Terras ,
& Dominia intrare , & cum ipfius Subditis mutuS converfari &c
mercari , ibidemque morari , & deinde ad Lares proprios reverri ,
vel quocumque placuerint fe divertere , adeo libere & pacifi-
ce ficuti in Propria Patria hoc liceret : Et quod Una Pars ,
in Regnis, Terris , & Dominiis Alterius, adeo amicabiliter re-
ceptetur & honefte tradtetur in iingulis partibus , ad quas decli-
nare contigerit , ficuti Gentes didtarum partium , cujufcumque
ftatus & conditionis, tradlari debeant aut folebant; folvendo Re-
gi & aiiis Dominis Partium praedidtarum Cuftumas & Deveria,
in Partibus illis folvi hadtenus confueta.
I T E M , mutuo Concordatum eft quod nullo modo liceat ali-
cui Subditorum Regnorumj^ Terrarum , & Dominiorum prse-
didorum, cujufcumque ftatus, gradiis, feu conditionis extiterint,
dare vel facere quovifmodo Confilium, Auxilium , vel Favorem
Terrae , Nationi , vel Perfonse, quJe alteri Parti eorumdem Ini-
mica fiierit vel Rebellis, nec inimicis hujufmodi Nautas, Galeas,
feu quaevis alia Navigia , quae in Gravamen alterius Partis cede-
rc poterint , quovifmodo locare vel concedere , nec aliquod ge-
iius Armorum , Defenfivorum five Offenfivorum , nec quodcum-
quc aliud genus Mercimoniorum , feu aliorum Bonorum quorum-
cumque ad Partes hujufmodi Inimicas vel Rebelles , quocunque
dtulo, coopertura, palliatione, vel colore, direde vel irtdirede,
publice vel occulte, quovifmodo deferre; leu aliquid aliud Sola-
tium vel Succurfum Inimicis feu Rebellibus hujufmodi impen-
dere vel prxftare , quin potius quilibet Regnorum , Terrarum ,
Dominiorum, Dominorum Regum prsedic^torum , & Haeredum
ipforum , Inimicos & Rcbellcs alterius corumdem , ut eorum
Proprios & Capitales Inimicos , profequi & deftruere totis viri-
bus tcneanturj &, fiquis contra PraEmilfa feu aliauod pra:miiTo-
lum aliquid attemptaiTe Conviftus exriterit , de Regnis , Terris ,
& Dominiis quibufcumque Regis Domini fui , abfque diffugio vel
Simulatione , Baniri debebit , nec reconciliari poterit quovifmodo
fiiie expreiTis Confenfu & Voluntate iJIius R^is, in cujus Offen-
lam fic fueric attemptatum.
I T E M , eft Concordatum & Ordinatum quod , fi , futuris tem-
poribus, Una pars didorum Regum , Haeredumve fuorum pras-
di<ftorum indigeat alterius Supportatione , Auxilio, velSuccurfu,
& pro habendo hujufmodi Auxilio Partem Alteram legitime reqiii-
fiverit , tunc Pars Requifita hujufmodi Auxilium feu Succurfjm
Parti Requirenti, fic & quatenus, propter occurrentia Sibi, Reg-
nis. Terris, Dominiis, & Subditis fuis pericula, hoc facere pote-
rit (ccfiTante dolo , fraude , ieu fidtionc quibufcumque) facere te-
neatur: Et ad hoc faciendum, ut pr*mittinir, per prjefentes Ligas
firmiter obligetur ; Requirentis tamen rationalibus Sumptibus &
Expenfis : Provifo femper qaod Requifitio Auxilii ieu Succursus
hujufmodi fiat per fex Menies , antequam Executioni demandari
debebit.
It E M , Concordatum eft quod , fi aliquis Partium prvedi^tarum
aliquid Scire, explorare, feu fentire poterit, quod aliquod Damp-
num, Malum , Vituperium , feu Gravamen contra Partem alte-
ram, Ordinatum, Tracftatum, vel Ymaginatum extiterit,perTer-
ram , vel per Mare , publice vel occulte , quod hoc toto polTe
fuo impediet ,' ficuti Dampnum & Vituperium Partis fuae Pro-
jpnx impediri optarer, procurabitque & faciet Fadum hujufmodi,
cum debitis Circumftanriis, Parti Alteri , contra quam fic Ymagi-
natum extiterit, cum quacumque poliibili celeritate proferri, dolo,
fraude, &c fitftitione ceiTantibus qu:bufcumque.
Item, Concordatum eft qu6d null;E Treugx feu Guerrarum
SufFerentiae , per Terram , vel per Mare, per alterum diftorum
Regum, Haeredumve fuorum prd2di£torum , de caerero capiantur
nifi alter Rex , Regna , Terrx, Dominia iiia, omnefque Subditi
comprehendantur in eifdem ; ut eorum Beneficio uti & gaudere va-
leant, fi eis expediens videatur.
I T E M , fi , temporibus futuris , contigerit (quod abfit) quod A-
liquid contra praefentes Alligantias , per alterum didtorum Regum ,
Hxredumve fuorum praedidlorum , aut Subditos eorumdem , con-
tra alium, per aliquas Incurfiones, Invaliones, Caflrorum, Villa-
rum, feu FortaliriorumCaptiones, Depraedationes, Derobberatio-
nes Perfonarum, feu Rerum Captiones aut Dctentiones, vel quo-
vis alio modo attemptatum fuerit fcu quomodoIit)et injuriatum,
qu6d Rex ille, cujus Subdiri taliter attemptaverint vel injuriati fuc-
rint , & Haeredes fui pro tempore exiitentes , teneantur . & quilibec
eorum temporc fuo teneatur , Repararc , Rcformare , Emendare ,
& ad Statum debitum Attemptata hujufmodi debite Corrigere &
Punire ad Voluntatem & Difcretionem illius Regis , cui fic In-
juriatum fucrit , cum omni celeritate qua citius fieri poterit , &
ad minus infra fex Menfes poftquam fuper Refbrmatione & Pu-
veltent feu vellet contra alterum , propter generalitatem Capitulo-
rum prxcedentium , de fadto malignari , faciendo feu per Se vel
Suos , aut fieri permittendo feu procurando , parti Alteri Apertam
Guerram per Terram vel per Mare , vel ali^ praefatam Partem
Alteram Dampnificando vel moleftando, publice vel occuke quo-
vis quaefito titulo vel colore , Ordinatum & unanimiter Concor-
datum elt quod Pars iila, quae ExceiTum &c Injuriam feu Violen-
tiam hujufmodi commiferit , penes Deum, & totum Mundum,
& maxime penes omnes Principes Catholicos, reputctur & habea-
tur pro falfo, Perjuro, & Infami, &C nichilomiiius perdat Benefi-
cium Ligarum praefentium ad Partis Alterius, contra quam lic at-
remptatum fuerit , Voluntatem ; Et quod ipfa Pars Injuriata prx-
fatas Alligantias , in praejudicium alterius, fi hoc voluerit, infrin-
gendo, vcl alias, ipfis Ligis, in favorem prtefatae Paitis Injuriat^,
in fuo Robore permanentibus , ad Reformationem Atiemptato-
rum, per quafcumque vias iibi magis expediens videbitur, proce-
dcndo , ablque aliqua nota Perjurii , Infamiae, feu cujuicumque
alterius Poenas feu Culps, liberam habeat optionem.
Item, Ordinatum eft &c mutu6 Concordatum quod prxfatus
yohaimes Rex Cajlell^ Qr- Legiotiis ^ ac H.eredes lui praediiifi, neC
non Haeredes , SerenilSmi Principis , Domini noftri, de eorum
Corporibus legitime procreati , Reges, ut prxmittitur, Regnorum
prxdidforum, tinguli, infi-a Annum, a die Coronationis fux con-
tinue computandum , teneantur , & quilibet eorum pro tempore
fuo teneatur , prxlentes Alligantias , folempniter & publice , in
perfonarum Nobilium & autenticarum prxfentia, Jurare, ipfaique
Renovare, Ratificare, & Confirmare fub Tellimonio publico &
Sigillis majoribus eorumdem^ fuper quibus , fic Juratis , Renova-
tis , Approbatis , & Confirmatis , teneatur Litteras feu Documen-
ta publica conficcre, & iplas Litteras, Sigillo luo Majori, ut pra»-
mtttitur , communitas , Parri Alteri , citiiis qiio commode fieri
poterit, cum Perfona fecura &c fide digna tranfmitrere leu deftina-
re, fraude, dolo, malitiaj feu negligentia cefi&ntibus quibufcum-
que.
I T E m , Ordinatum eft quod praefentes Ligae , poftquam Con-
cordatae, Scriptje, & Sigillatae fuerint, nedum, per nos Commis-
farios &c Procuratores Superfcriptos , in Animabus Dominorum
noftrorum praedidlorum , fet per prvefatos Duos Reges Principales
fbiempniter jurentur , priufquam Partibus iiberentur.
* Tenor vero Mandati Jive Procttratorii per , Serenifltmum
Principem , DominHm noflrHm , Dominitm Regem CaflelU
Or Legionis illnjlrem , de quo fHpertHS fi[ mentio , feqtiittir
in hnc verba.
• VII.
J
Ohannes , Dei gratia, Rex CasTell.e et Legio-
Nis, Toleti, Galleci,^, Sybilte, Cordubix, Murciae, Gien-
nii , A'garbii , & Algeurae , Dux Lancaftrise , & Dominus Moli-
n.e Omnibus, ad quos prxfentes Littera: pervenerint, Salutem.
Nonim vobis facimus quod,
De Fidelitate piobata , induftria , & clrcumfpedtione providis,
prrediledTorum iiobis , Jekaiinis de Marmyon Militis, & Magiftri
Willielmi de Asjheton Legum fJodtoris, plenilTime confidentes,
Ad Tractandum , Convemendum , & Concordandum cum,
Metuendiffimo Domino noftro , T>ommo Hicardo , 'R.eie Angli*
Cj- Fyavcbia illuiTritTimo, feu ad hoc per eum Deputatis, Manda-
tum fufficiens habentibus , fuper quibulcumque Ligis, Confcede-
rationibus , &, Amicitiis, inter Nos, Subditos noftros, Regna &
Dominia noftra quxcumque, ex una, & ipfum Mctuendittimum
Dominum noftnim , Subditos Suos , Regna , & Dominia fua
quxcumque, ex altera parte,
Ac ctiam de modo , forma, & quantitate Auxilii, Subvenrio-
nis , feu Sublidii , hinc inde , tempore necelTuatis , mutuo mini-
llrandum,
Et de Communicationibus inter Subditos, hinc inde, in Mer-
cimoniis& aliis licitis, fecure faciendls,
Necnon fuper omnibus & fingulis Articuiis, quantumcumque
fpecialibus , qu-.^e Lipas , Confoederationes , feu Amicitias, inter
Nos & prxdidtum MetuenditTimum Dominum noitrum firman-
das , conccrneie poterint quovifmodo , cum eorum Incidentibus ,
dependenribus , & conncxis,
Ac omnia , que lic Tradtata, Concordata, & Conventa fue-
rint, cum omni Securitate , debita & honetla, in hoc cafu, Fir-
mandum , confimilemque Securitaiem , pro Nobis & Nomine
noftro, Petcndum, Stipulandum , & Recipiendum,
Jurandumque in Animam noftram q ;6d Tradtata, Conventa.
& Concordara hujufrrodi Rata habebimus & Grata , ntc aliquid
procurabimus vel faciemus , pcr quod Tradtata & Concordata hu-
jufmodi cftedTu debito fruftari Potcrint feu quomodolibet impe-
diri,
Ac Juramentum confimile ab eodem MetuendiCTimo Domino
no-
200
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann.D. noftro, fcu ejus Deputatis, Petendum, Exigendam, & Recipien-
1^86. dum, , T' j o c
Ric. 2. Cxteraque omnia & Singula Faciendum, Lvercendum, & tx-
pediendum , qjx in pr;^milTi3 & circa ea necefTaria fuennt feu
quomodolibet opportuna , ac quie qualitas & natura hujufmodi
exigunt &: requirunt, ac qias nofmeapfi facere poilemus fi perfo-
naliter intereflemus, eciam ii talia forent qux Mandatum exigerent
quantiimcumque fpeciale, o • j u-
Ipfos , )ohannem & Willielmum, noftros legitimos & mdubi-
tatos Procuratores, Negotiorum gellores, Commiflarios , Depu-
tatos , & Nuncios fpeciales Facimus, Creamus, Ordinamus, &
Conititjimus per prxfentes;
Prnmittentes , bona fide & in Verbo Regio , ac fub ypotheca
&Obligatione omnium Bonorum noftrorum , pr.Bfentium & futu-
roriim, nos Ratum & Gratum perpetuo habituros quicquid , per
dictos Procuratores noftros , Aftum , Geftum , feu Procuratum fue-
rit in PrxmilTis & fmgulis Prxmilibrum; aliis Mandatis feu Pro-
curatoriis nortris in fuo niehilominus robore duraturis ,
In cujus rei Teftimonium Literas noftras fieri fecimus has Pa-
tentes.
Dat. apud Khi^efto^t Lacy , fub figillo noftro magno, viii. die
Menfis Aprilis , Anno Doraini Milleiimo, Trecentelimo , 06lo-
geiimo Sexto.
Te/jor autem Poteflatis fen Proctiratorii , fer yfmhaffiatores
Cr Nuncios Domini ncflri Rigis yiaglix exhibiti , de qtto
fi4perius mentio h.ibebi,itHr , feqnitur dr efl talis.
RI c H A R D iT s , Dei Gratia ,RexAngli£& Fran-
ci.E, & Dominus Hibernis , Omnibus, ad quos prxfcntes
Litterx pervenerint, Salutem.
Notum vobis facimus quod,
De fidelitate probata , induftria , & circumfpedlione providis,
• VII. dile61:orum & fidelium noftrorum, Ricarii! * Attcrhury^ Johanvis
,, ,. " Clauvo^vjc , Militum, & Magiftri Ricardi Rouhale Legum Dodto-
ris pleniirune confidentes,
Ad Tradandum , Conveniendum , & Concordandum cum ,
SerenilTimo Principe , Patruo noftro , Johanne Rege Caftcl/^ &
Legi^nis ac Duce Lancaftrix , feu ad hoc per eum Deputatis ,
Mandatum fufficiens habentibus, fuper quibufcumque Ligis, Con-
fcederationibus y & Amicitiis inter Nos , Sut)ditos noftros , Regna
& Dominia noftra quxcumque , ex una , & ipfum Serenilfimum
& prxdiledum noftrum Patruum , Subditos fuos , Regna & Do-
rnina fua quxcumque, ex altera parte,
Ac etiam de modo & forma & qjantitate Auxilii, Subventio-
nis , feu Sublidii , hinc inde, tempore neceflitatis, mutuo mini-
ftrandorum,
Et de Communicationibus inter Subditos , hinc inde , in Mer-
cimoniis & aliis licitis (ecure faciendis,
Necnon fuper omnibus & fingulis Articulis , quantumcumque
fpecialibus , qui Ligas , Confoederationes , feu Amicitias , inter
Nos & prxdidum Sereniftimum Principem Patr-uum noftrum
firmandas , concernere poterunc quovis modo, cum eorum inci-
dentibus, emergentibus , dependentibus , & anncxis,
Ac omnia , qux lic Traftata , Concordata , & Conventa fue-
rint, cum omni fecuritace , debita & honefta, in hoc cafu, Fir-
mandum,
Coniimilemque Securitatem , pro Nobis & nomine noflro ,
Perendum, Stipulandum, &: Recipiendum,
Juvandumque in Aniniam noftram quod Tradata , Conventa,
& Concordata hujufmodi Rata habebimus & Grata, nec aliquid
procurabimus vel faciemus , per quod TraiSata & Concordata
hujultnodi etFectu debito fruftrari pocerint feu quomodolibet impe-
diri ,
Ac Juramentum confimile ab codem Sereniflimo Principe Pa-
truo noftro, feu ejus Deputatis, Petendum, Exigendum , & Re-
cipendum,
Cxteraque omnia & fingula Faciendum , Exercendum , & Ex-
pediendum qux in prxmitfis & circa ea neceflaria fuerintfeu quo-
modolibet oportuna, ac qux qualitas & natura hujufmodi negotii
exi?unt & requirunt,ac quxNofmetipfi facere poflemus,fi perfo-
naliter intereflemus , eriam ii talia forent qux mandatum exigerenc
qu.intumcumque fpeciale,
Ipfos , Ricardum, Johannem, & Ricardum, & Duos eorum,
noftros legitimos & indubitatos Procutatores , N egociorum gefto-
res , Commiflarios , Deputatos , & Nuncios fpeciaies Facimus ,
Creamus, Ordinamus, & Confirmamus per Pr.efentes,
Promittentes , bona fide, & in Verbo Regio, ac fub Ypotheca
& Obligacione omnium Bonorum noftrorum, prxfencium & fu-
"turorum , Nos Ratum & Gratum perpecuo habicuros quicquid,
■per diiftos Procuracores noftros vel Duos eorum , Adlum, Ge-
ftum,feuProcuracum fuericin prxmiflis,& lingulis prxmiilorum:
-aliis Mandatis feu Procuratoriis noftris in fuo nichilominus robo-
re duraturis.
In cujus rei Teftimonium has Liceras noftras fieri fecimus Pa-
-tences, Sigilli noftri Magni appoficione communicas.
fine fraude , malo ingenio , dolo , & fidlione quibu^cumqui; Ann. Q;
In quorum omnium Teftimonium atque fidem Nos, Johannes Rie. x.
de Marmyon , & Willielmus de Afhecon , difti Domini noftri
Regis Caltellx & Legionis Procuratores & Commiflarii fupradi-
6ti , figilla noftra prxfencibus appofuimus.
Daca iri Palatio PFeftmonafterii , vicefimo oftavo die Aprilis»
Anno Domini Miltefimo, Trecencefimo, OiSiogeiimo Sexcoi
PrsEfencibus,
Reverendis Patribus ,
yohanni Dunolrnenfi ,
Et Waltero Coventrenft & Lichfeldenft ,
Epifcopis ,
Johanne de Waltham , Archidiacono Richemundiae,
Roherto de S-willington , Milice ,
Johanne de Wendelynghurg, CanonicO Londonise,
* Thama Sheldene , Domicello,
Johanne de Scardeburgh ,
Et Simone Gaunftede ,
Clericis,
Ad praemifla vocatis & fpecialiter rogatis.
ET Ego Johannes de Rouland Ckricus , Karliolenfis Dioecefis ,
Publicus Apoftolica Aucftoritace Nocarius , diftarum Liga-
rum, Confcederationum, Unionum , & Procuracionum Lefturae
& Publicationi, Juramencorum prxftacioni, Sigillorum appofiuo-
ni , cxcerilque prxmiflTis omnibus 8c Singulis,
Dum lic, ut prxmittitur, agerentur per diiftos Commiflarios &
Procuratores , Anno Domini ab lucarnatione , fecundum curfum
& computationem Ecclelix Anglicanje , Millefimo , Trecentefi-
mo, Odogefimo, Sexto: Indidione Nona : Poncificatus Sandtiffi-
mi in Chrifto Patris Domini noftri Domini Urhani, divina provi-
dentia Papte Sexti , Anno Nono : Menfis Aprilis die Vicelima O-
(Ttava : in quadam Camera Stellata , infra Palatium R^ale Weft-
monafterii, Londonienfi Dioecefe, conilitutos,
Uni cum reverendis in Chrifto patribus prxfentibus & Tefti-
bus fupradidlis, prxfens interfui , eaque lic fieri vidi & audivi , di-
verfis occupatus negotiis per alium Scribi & in hanc publicam for-
mam redigi feci , ac , dc confenfu & ad fpecialem requifitionem
Commilfariorum & Procuratorum prxdi(florum,meis Nomine &
Signo confuccis iignavi in Fidem & Teftimonium omnium Prae-
miflorum.
Conftac eciam mihi, Nocario Publico Supradii^o, de hoc ver-;
bo (Invaftones) quod interlineacur.
VII.
U'
Dat. in Falatio noftro Weftm. Duodecimo die Aprilis .
Regni noltri Nono.
Anno
Poft hxc nos , CommifiTarii fuprafcripci , fecimus 6c prxftiti-
mus, nomine difti Domini noftri Regis Caftcllx 6c Legionis, &
in Animam ipfius, Sjcramencum corporale, ad Sanula Dei Evan-
gelia, per Nos corporaliter taita, in prxfenda didorum Nuncio-
rum & Procuratorum difti Regis Anglix & Francix , qui confi-
mile Sacramentum Noniine Domini fui prxdidi in noftra prx-
fenris prxftiterunc, ad prxfentes LigasTenendum,Coniplendum,
ac in omnibus firmicer , fidelicer , & invioiabilitcr Obfervandum ,
Regis Portftgalia Confasderatic.
Niverfis Chrifti Fidelibus , ad quos prxfentes Litersc pervfr Ann. D.'
nerint , Nos, Pernandus Magifter Ordinis Saniii Jacohi in iigjj.
Regnis Porcugalix & Algarbii , & Laurentius Johannes Fogata ^^^ p.
Cancellarius Porcugalix, Milices , SerenilTimi Principis & Domi- r. j.
ni Domini Johaimis , Dci gracia , Portugatia <^ Algarbii Regis , ^x Ah»
Domini noftri illuftriffimi, Ambalfacores , Procuratores, &Com- togr.
miflarii ad infrafcripta fpecialiter deputati , Salutem in omnium
Salvatore.
lUud pium Propofitum redte Regnantium , illaque finalis intentio
jufte Principantium eflet debec , Bonum commune Subdicorum
privatis prxferre Coramodis, talibufque Subjedam eis Rempubli-
cam rounire Prxlidiis , per qux , exclufis cxcis inquiecationum
Turbinibus, exterminatilque Adverfancium Incurfibus, Plebs fide-
lis, quie calibus gubemacur audtoribus, nedum augeatur profperis,
fet fub optacx Quieris & Pacis amxnicace confervecur concinue in
Adverlis, quod revera cunc aptius procurari fperatur cum Chri-
ftianifllmi Reges &Principes, in veraUnitate & obedientia Sacro-
fandx Romanx Ecclefix pcrfiftentes, in unam mentis confonan-
tiam conveniunc, & invicem indilfolubilis Amoris Fcedere copu-
lancur :
Hoc fiquidem , Sereniflimus Princeps & Dominus nofter me-
tuendilfimus fupradidus , in profundx conliderationis fux revol-
vens examine , nobis Traftandi , & Firmandi , nomine fuo , Li-
gas, Amicirias , & Confoederationes , reales & perpetuas, cum,
Nobilibus & dilcretis Viris, Dominis, Rkhardo Abberbury , Jo-
hanne C/avowe, Militibus, & Magiftro Richarao Ruuhate Legum
Doftore , Procuratoribus & Commilliriis, Illuftriflimi Principis
& Domini, Domini Ricloardi, Dei gratia, Regis Angtia <^ Pran-
cia;, per Liceras fuas Pacences, fub Sigillo Plumbeo (quarum Te-
nor inferius defcribicur) Poreftacem commilic & accribuit;
In cujus vigore , cum Procuratoribus & CommilTariis Domini
Regis Anglix & Francix fupradidlis , a prxfato Domino fuo ad
infrafcripta facienda Poceftacem feu Procurationem , fub Magni
Sigilli fui Teftimonio , ex parte Domini fui, exhibentibus (cujus
etiam Tenor inferius deicribitur) Ligas , Amicitias , Confcederatio-
nes, feu Uniones reales , firmas, & perperuas Tradtavimus^ ^'.,
poli: varias Dixtas , Concordavimus fub hac forma ,
I M p R I M I s , namque TraSatum eft & finaliter COncordatum
quod, propter bonum Publicum & Qtiietem Regum & SLibdito-
rum utriufque Regni , fint & inviolabiliter ac perpetuo perma-
neant inter Reges modernos fupradidos , eorumque Hxredes &
Succeflores , ac Subdiros utriufque Regni , Ligx , Amicitix ,
ConFcederationes , & Uniones firmx , perpetux, & reales; ne-
dum pro Iplis & eorum Hxredibus & Succefloribus , fet pro
Regnis , * Terris , Dominiis , & Parriis , eorumque Subditis, • vil,
VaiTallis , Alligaris , & Amicis quibufcumque; adeo qii5d Alter j.,^.
eorum teneacur alceri Succurfura facere & Adjuterium impendere
contra
ET ACTA PUBLICA.
ioi
* VII.
fi7-
cbntra omnes Hominco qui poflunt vivere & mori, qui Pacem al-
terius L-edere feu Statum depravare quomodolibet molirentur , Do-
mino nollro Summo Pontifice XJrbano mcderno , Suifque Succello-
ribus canonice intrantibus, Dominis, Wenzejlao, Dei gratia,R?«;?
Roma-aorum & Bohemia; , & yohanue , eadem gratia , Rege Caftel-
lie ^r Legionis Duce Lancallrife , Avunculo prsfati illuftriffimi
Domini Regis Anglise , pro parte ejufdem dumtaxat Exceptis.
It E M, Tradtatum eft & unanimiter Concordatum, quod om-
nes & finguli Vaffalli vel Subditi Regnorum , Terrarum , &c Do-
rniniorum Supradidtorum (etiam fi Praelati , Duces , Comites , Ba-
rones , Milites , Clerici , Scutiferi , Mercatores , feu alii , cujus-
cumque prxeroinentise , ilatfis , vel conditionis exciterint) pote-
runt falvo & fecure , Pars ( videlicet ) una Alterius Regnum ,
Terras , & Dominia intrare, & cum ipfius Subditis mutuo con-
verfari & mercari , ibidemque morari , & deinde ad Lares proprios
reverti, vel quocunque placuerint fe divertere, adeo libere & pa-
cifice licuti in Propria Patria hoc liceret: Ec quod Una Pars, in
Regnis, Teiris, & Dominiis Alterius, adeo amicabiliter recepte-
tur & honefte tradetur in lingulis partibu3,ad quas declinare con-
tigerit, ficuti Gentes didtarum partium, paris ftatus & conditionis,
traclari debeant aut folebant ; folvcndo Regi & aliis Dominis Par-
tium prsediftarum Cuftumas &Deveria,iii Partibus illis folvi hac-
tcnus confueta , necnon cuftodiendo Leges & Statuta Regum 6g
Terrarum Supradiftorum , ubi fic, uc Supradidtum elt, intrave-
rint vel eos morari contigerit.
Item, mutuo Concordatum eft quod nullo modo liceat dt-
ftis Regilaus, nec alicui Subditorum, Terrarum , & Dominio-
rum prcediftorum (cujufcumque ftaciis , gradiji , feu condicionis
extiterint) dare feu facere quovifmodo Confiliuni, Auxilium, vel
Favorem Terr.-E, vel Dominio five Nationi, quce alceri Parti eo-
rumdem Inimic.i fuerit ve! Rebellis, nec inimicis hujufmodi Na-
ves, Galeas, feu quxvis alia Navigia, qux in Gravamen alcerius
Partis cedere poterint, quovifmodo locare vel concedere, feu ali-
quod aliud Saffragium (cujufcumque generis vel naturx fuerit) hu-
jufmodi Inimicis vel Rebellibus, quocunque titulo , coopertura,
palliatione, velcolore, dire5:e vcl indiredte, publice vel occulte,
quovifmodo focere , vel Succurfum Inimicis ieu Rebellibus hujuf-
modi (qui in gravamen alterius Partis cedcre poftit) impendere vel
praeftare, quin pocius quilibet didtorum Regum & Regnorum,
Terrarum, & Dominiorum fuorum, & Haeredum ipforum, Ini-
micos & Rebelles alterius eorumdem, ut eorum Proprios & Ca-
pitales Inimicos , vitare , profequi, & deftruere totis viribus tenean-
tur; &, fiquis diftorum Subditorum contra Prxmifla feu aliquod
prxmiflorum aliquid attemptafte Conviftus extiterit, abfquedifFu-
gio vel Simulatione , Puniri debebit legitime , ad Beneplacitum &
Voluntatem illius Regis, in cujus Offenfam lic fueric atcempta-
tum.
Item, eft Concorditer Ordinatum, quod, fi, futuris tempo-
ribus, Una pars Regum priedidtorum HaereJumve fuorum indi-
geat alterius Supportatione vel Succurfu , & pro habendo hujus-
modi Au.xilio Partem Alteram legitime requiliverit , quod Pars
Requifita hujufmodi Auxilium feu Succurfum Parti Requirenti,fic
& quatenus , propter occurrentia Sibi , Regnis , Terris , Domi-
niis, 8i Subditis fuis pericula, hoc facere poterit (ceffante dolo,
fraude , feu fidtione quibufcumque) facere teneatur : Et ad hoc fa-
ciendum, ut prxmittitur, per prxfentes Ligas firmiter obligetur;
Requirentis tamen rationalibus Sumptibus &Expenfis, prout inter
di£tos Reges, vel eorum Dcputatos feu Concilia, poterit concor-
dari; Provifo femper quod Requifitio Auxilii feu Succurfiis hu-
jufmodi fiat per fex Menfes, antequam Executioni demandari dc-
bebit.
I N s u p E R , Ordinatum eft quod Omnia Bona , mobiiia & fe
moventia (cujufcumque generis extiterint feu fpeciei) qux per
Gentes alicujus Regum pr.cdidtorum , HDeredumve, aut Succes-
forum Suorum, in Obfequio alterius ipforum Regum exiftentes ,
fuper Inimicos Regis, Auxilium velSuccurfum Requirentis, ad-
quiri contigerit & lucrari, funt ipfius Regis & Gentium fuarum
inconcufse qui Succurllim fecerit vel Auxilium , ad difponendum
de eiidem fecundiim confuctudincm in Regno fuo ufitatam; Pro-
vifo lemper quod , fi pcr Mare hujufmodi Bona hoftihter capian-
tur, Tertia Pars eorumdem erit illius Regis, qui Sumptus & Ex-
penfas principaliter fecerit in hac parte ad nocendum & refiften-
dum Inimicis prxdictis ; W autem aiiquos Duccs Bellorum vel
Conflidtuum , feu magnos Capitaneos , * fuper Mare vel Terram
de Inimicis hujufmodi capi contigerit, itatim, fine contradidtione
quacumque, ip(i Regi, qui in prxmilTis Sumpcus prseftiterit, &
Expenfas fccerit Principales, pro didta Armata facienda, liberen-
tur, & illius fint; Salva tamen Remunerationc fiveRe^ardo com-
petenti, per illum Regem faciendo Illi vel IUis, qui didtos Duces
vel Capitaneos hujufmodi ceperint, prout pocerunt inter Se feuper
foos Deputatos racionabiliter convenire.
Bona vero immobilia (puta Terrae, Villx, Caftra, & Similia)
fi, per Gentes Unius didorum Regum , Hxredum, vcl Succes-
foruin Suorum , fuper Inimicos alterius illorum Invafi fuerint &
Optenta, ad qux de Jure Alteri ipforum Regum, Heredum, vel
Succefforum fuorum jus competierit in hac parte, & ad ea aUas
Jus habuerit, ubicumque fuerint Bona illa, & in quibus Rcgnis
vel Dominiis, eidem Regi Anglice vel Portugaliae (cui illorum, in
illis Partibus, Jure hxreditario, vel alia via Juris legitima daretur
Adtio, & Jus haberet alias profequendi) protinus liberentur abfque
ccntradidtione vel difficultate quacumque.
Item, Concordatum eft quod, li aliquis Partium prsedidta-
rum aliquid Scire , explorare , feu fentire poterit , quod aliquod
Dampnum , Vituperium , feu Gravamen contra Partem altcram
Ordinatum, Tradiatum, vel Ymaginatum extiterit, per Terram^
vel per Mare , publice vel occulto , quod hoc toto poffe fuo
impediet, ficuti Dampnum & Vituperium Partis fuae Proprix im-
pediri optaret , procuraBitque & faciet Fadtum hujufmodi, cu.m
* VII.-
ettiteric, cum quacumque poffibilitate perferri, ddo, fraude, & Attri. flj
fidlitione ceffantibus quibufcumque. 1386.
I T E .M , Concordacum eft quod miWx. Treugae feu Guerrarum Ric, i.
Sufferentix , per Terram , vcl per Mare , per alterum Regura
praedidtorum, Hxredumve fuorum , de caetero capiantur, nifi al-
ter Rex, Regna, Terrx, & Dominia fua, ejufque Subditi com-
prehendantur in eifdcm^ut eorum Beneficio uti &gaudere valeanc,
li eis expediens videatur.
I T E .\i , fi , temporibus futuris , contigerit (quod abfit) quod
Aliquid contra prxfentes Alligantias, per Subditos alterius Regum
pri^didtorum , Hseredumve fuorum contra alium, per aliquas In-
curfiones , Invafiones , Caftrorum,, Villarum , feu Fortalitiorutn
Captionesp Depraedationes , Derobbationes Perfonarum, feu Re-
rutn Captioncs aut Detentiones , vel quovis aHo modo attempta-
tum fuerit feu quomodolibet injuriatum , quod Rex ille , cujus
Subditi taliter attemptaverint & injuriati fuerint , & Ha:redes fui
pro tempore exiftcnces , teneantur , & quilibet eorum tempore
fuo teneatur, Reparare, Reformare, Emendare, & ad Statura
debitura Attemptata hujufmodi Reducere, ac Delinquentes hu-
jufmodi debite Corrigere & Punire ad Voluntacem & Difcre-
tionem illius Regis, cui fic Injuriatum fuerit , cum oinni cele-
ritate qua citiiis fieri poterit, & ad minus infra fex Menfes poft-
quam luper Reformatione & Punitione hujufmodi fiendis fucr
rint debice requifiti , vel eorum aliquis inde fuerit requifitus ,■
fraude, dolo, dilatione,& malitia ceffantibus quibufcumque:Pro-
vifo femper quod praefentes AlIigantiiB pro tanto non lentiantur
fcu habeantur in aliquo Fradtce, Diffolut.E, feu Irritx, fetfemper
in fuo Robore remaneant & virtute.
Et ulterius, pro conlervatione didtarum AUigantiarum fortius,
ordinatum exiftit quod, pro nullo Arciculo fuprafcripco , neque
pro omnibus fimul jundtis , etiam li Mors vel Mutilatio pei ;ona-
rum ex eifdem fuiffet (quod ablit) fublecuta, neque pro quacum-
que alia Violentia quae ficri feu praemachinari poterit, cujufcun-
que foret qualitacis vel conditionis, prxlences Alligantix Diirolvi
poterunc feu Infringi ; quinimmo femper Accempcata , uc prsemitti-
tur, Reformari debebunt, prxfentibus Ligis in fuis Firmitate &
Robore nichilominus continue duraturis.
Set, fi contigerit, fucuris Temporibus (quod abfic) quod unus
pnemifforum Regum , Hxredumve fuorum , pro tempore exiften-
tium , per Se , Subdicos fuos , vel alios de corumdem Regum Man-
daco, Voluntate, Approbationeve , & Confenfu, vclienc feu vel-
lec contra formam & effedtum AUigantiarum &Amicitiarumpr3e-«>
didtarum contra Alterum de fadto malignari , faciendo fieri v^'l per
Se vel Suos, aut fieri permittendo feu procurando, parti Alteri
Apertam Guerram, per Terram vel per Mare, vel ilias priefatr.ra
Partem Alteram Dampnihcando vel moleltando, quovis qu.efito
titulo vel colore, Ordinatum eft & unanimiter Concordatum quod.
Pars illa, qux Exceffum, & Injuriam, feu Violentiam hujufmodi
commiferit, perdat Beneficium Ligarum prtefentium ad Partis *
Alterius , contra quam fic attempratum fueric, Voluntatem ; Et ^ '
quod ipfa Pars Injuriata prasfatas Alligantias, in prxjudiciam alte-
rius, fi hoc voluerit, infringendi , vel alias (ipfisLigis, in favorem
praefatae Partis Injuriat;c, in fuo Robore permanentibus) ad Re-
formationem Accemptatorum , per quafcumque vias fibi magis ex-
pediens videbitur, procedendi, abfque aliqua nota Perjurii, Inf^-
mix , feu cujufcumque alterius PoenaE feu Culpae , liberam habcac
optionem.
Item, Ordinatum eft quod omncs Hxredcs & Succeflbfes
Regum pricdidtorum, Singuli fuis Temporibus fucceffivis , infra
Annum, a die Coronationis iuae continue coraputandum, tcnean-
tur, & quilibec eorum pro cempore fuo teneacur, praefences Alli-
gancias , iblempnicer & publice , in perlbnarum Nobilium & au-
tenticarum prxfentia , Jurare , ipfafquc Renovare , Ratificare ,
Confirmare fub Teftimonio publico & Sigillis majoribus eorum-
dem; fuper quibus, fic Juratis, Renovatis, Approbatis, & Con-
firmatis, teneantur Litteras feu Documenta publica conhcere, &
ipfas Litteras, Sigillo fuo Majori , ut praemitticur , communitas,
Parti Alteri, cititis quo commode fieri poterit,cum Perfona fecura
& fide digna tranfmittere feu deltinare, fraude, dolo, malitia, feu
negligcniia ceffantibus quibufcumque.
Item, Ordinatum eft quod praefentes Ligae, poftquam Con-
cordat.e, Scriptae, & Sigillat» fucrint, nediim per nos Commis-
frrios & Procuratores Supradidlos, in Animabus Dominorum no-
Itrorum priedidtorum , fet per praefatos Dominos Reges Principa-
les folempniter jurentur, priufquam Parcibus liberentur;
7~e>ior* verb Aiandati five ProcurMorii per , Serejtiljimmn Pri;t-
cipem Domiiium nojlrnm , Dominum Regcm Portugalia o*'
yllgarbii , nobis in hac parte attrihuti (^de quo fuperins fii
mentio) fe<jMitur in hu vcrba.i
JOharincs, Deigratia, Portitf;ali^ (^ Al^arhii Rex univerfis , prx-
(entes Literas infpedturis, notum facimus quod Nos,
De probitate , fidelitate , legalitate , & circumfpedtionis indu-
ftria, Nobilium & Difcretorum Virorum, Dominorum, Ternan-
di Magijiri Ordinis Militiie Saniii Jacobi in praedidtis Regnis nd-
ftris Portugalias & Algarbii , & Laurentii Johannis Fogata MilitiS
Cancellarii noftri, plenarie confidentes ,
Iplbs limul Facitnus, Conftituimus, ac etiam Ordinamils rio-
ftros cercos , veros , legitimos , & indubitatos Procuratores , Fa-
dtores, Adtores, & Negotiorum noftrorum infrafcriptorum Ge-
ftores,ac Nuncios fpeciales, ita quod unus fine akero nequeat
expedire,
Dances & Concedentes eifdem plenam & liberam Poteftatefm ,
ac Mandatum fpcciale, pro Nobis &Nomine noftro, Tradtandi,
Iniendi, Pacifcendi, Concordandi, & Firmandi_cum , Sereniffi-
debitis Circumftantiis, Parci Alceri, contra quam fic Ymaginatum mo Principe ac Domino, Domino Riehardo, Rege Anglta ^ acy
Tmn. in. p. nr. G e ly
202
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D IUaftri & Magnifico Principe & Domino , Domino Johanne ,
• 158(5. Rfw Caftella; S Legiovis ac Duce Lancaftrise, & quibulcumque
Rif. i. viris inclitis ac Nobilibus & Perfonis aliis (cujufcumque Digmca-
tis, Honoris, Status, 6£ Condirfonis exiftant) quofcumque Tra-
«ftatus, Alligantias, Annexanonee Unionis , Confcederationis , 5c
AmiciticB, de quibus eifdcm Procuratoribus noftris videbitur, No-
mine & Vice noftra , fuper Gentibus Armorum & Flecherns , ad
Nos , ad Auxilium noftrorum , roinendis , fub Modis , Formis ,
Convenrionibus , Conditionibus , Obligationibus , Paaionibus , de
quibus eis videbitur ,
Necnon Contrahendi mutuum & mutuo Recipiendi , eudem
Not.iine & Vice , cum & a quibufcumque Perfonis , fub quibus-
cumque Obligationibus , Convenrionibus , Unionibus , Paftis ,
Conditionibus, illas Pecuniarum Quantitates, qux pro folvendis
Gentibus Armorum & Fierheriis, ac_aIiis-Negotiis noftris&prae-
dictorum Regnorum noftiorum gerendis pereos, erunt neceffa-
rias feu etam oportunx,
Et Jurandi& Promittendi in Animam noftram quod Nos om-
nia & fmgula, per eos Tr^ftata, Inita, Concordata, & Firmata
cum eis, Tenebimus, & Oblervabimus , & in nullo Contravenie-
''^us,
Et generaliter omnia alia & fmgula Faciendi , Tradandi , ra-
cifcendi, & Concordandi qu-e in Prsemiffis & circa PraemilTa &
PraEmiftbrum quodlibec necelVaria fuerint feu etiam oportuna.
Infuper Nos exnunc Aoprobamus & Ratificamus omnia & fm-
^^^- gulaTractata, * Inita, Concordata, & hacftenus mutu6 Recep-
^'9'- ta, & alias quomodocumque Gelta, Honorem & Utilitatem no-
ftros ac Regnorum noftrorura concernentia, per prxfatos Procu-
ratores noftros & eoram quemlibet hucufque quoquo modo, ea-
que (Rata, Grata, atque Firma habentes) promictimus obfervare,
& contra ea nuUatenus concraire,
Et de Mutuis, per eos & quemlibet eorum receptis, plenane
fatisfacere, fub Poenis, Obligationibus , Conventionibus , Padio-
nibus, Modis, & Formis, per eos & quemlibec eorum habitis,
tra^ftatis, initis, concordatis, & firmatis,
Renunciantes, in prsedidis, & circa prsedidh & eorum quod-
libet, oinnibus Exceptionibus, tam Juris, quani Fadli, qu« no-
bis cnmpetunc vel compctere poirunt quomodolibet in futurum ,
Nos eciam exnunc habemus & habere Promitcimus Racum ,
Gratum, & Firmum quicquid, per fupradiftos Procuratores no-
ftros, & eorum quemlibcc, ufque nunc, Aftum, Tra6tatum,In-
jtum, Concordatum, Firmatum , & Geftum fuit , de cxtero,
per Ambos fimul piriter fuerit, in futurum, ut pracfertur, in Prx-
miftis , & PrxmiiTorum quolibet , & circa ea , feu alio modo
quolibet, procuratum, fub Ypotheca & Obligatione Bonorum no-
ftrorum & Regnorum prxdidtorum , omnium prxfentium & fu-
turorum , qua: ad hoc fpecialicer & exprefse Obligamus.
In quorum Teftimonium prxfcnces Litceras noftras , pcr no-
ftrum Nocarium Publicum infiafcriptum, fieri & publicari Man-
davimus, noftrique Sigilli fecimus appeniionc muniri. ^
Dat. & Adla in Civttate noffra Coluwhrie;tfi , Decima quinta die
Menfis Aprilis, de Anno Nativitacis Domini MillefimOj Trecen-
teiimo, Octuagefimo quinto; fub ^ra Milleiima, Quadringeme-
fima, Vicelima tercia,
Praefentibus ,
Reverendo in Chrifto Pacre ac Domino, Domino Jobanne E-
pifcopo Elborenfi ,
Gundiffalvo Menendi de Vafconcellis,
Marttuo de Merloco^
Militibus ,
Egidio de Senfit,
Jokamie de Regnlis ,
Ec MartiiiO Alfonft^
l.cgum Dodloribus,
Ec aliis Teftibus ad PrxmilTa vocacis fpecialiter & rogatis,
Et me , Johanne Columhrievft, Publico , audoritate fupradidi
Domini Regis, in univerfo Dominio, in quo dida CivitasCo-
lumbrienfis conlillit , Generali Tabellione feu Notario ,
Qui Prxmidis omnibus & fmgJlis, dunij uc prxmicticur , per
fupradidtum Dominum Regem agerencur & conlticuerentur , una
cum diclis Teftibus , pr.cfens fui , & de Mandato ejufdem has
pri-efentes Procuratorii Litceras propria Manu fcripfi ,
Ec fuperius incerlineavi verba omiiTa in uno loco ubi legitur
Covfxderationis &C in alio ubi legiCur nunc. •
S.gnoque meo Ibliio fignavi in Fidem &c Teflimonium Prxmis-
foram ;
SaTiila Maria intercede pro tne.
Tenor autem Poteflutis fett Procuratorii , fer ProcurAtores
^ Commiffarios Domini Regis Angli^ exhibiti (de qno fu»
perius mcntio habebatnr) fequitur , Qr ejl talis.
RIcHARDUS, Dei Gratia , Rex Anglt^ & Franci^, &
Dominus Hiberniae , Omnibus , ad quos prxfences Licerae
pervenerinc, Salutem.
N o T u M facimus vobis quod ,
De Fidelitate, Induftria, & Circumfpeaione providis , dilecto-
rum & Fidelium noftrorum , Ricardi Abberbiny , Johamiis Clau-
wwe , Militum , dc Magiftri Ricardi Rouhale Legum Dodoris ,
plenimme confidentes ,
Ad Tradandum , Conveniendum , & Concordandum cum ,
Nobili & Potenti Principe, Confanguineo noftro cariftimo, Jo-
hamieRege Portugalia , feu ad hoc per eum Deputatis, Mandacum
fufEciens habencibus, fuper quibufcumque Li^is, Confoederaticj-
nibu3, & Amiciciis, incer Nos, & Subditos, Regna & Dominia
noftra quxcumque, ex una, & ipfum Confanguincum noftrum Ann. D,
carilTimum, Subdicos fuos, Regna & Dominia fua quxcumque, 1386.
ex alcera parte, Kic 2.
Ac eciam de modo, forma , 8c quancicace Auxilii , Subventio-
nis feu Subfidii , hiuc inde , cempore necelTitatis , mutuo mini-
ftrandi ,
* Et de Communicacionibus inter Subdicos, hinc inde, inMer- * VII.
cimoniis & aliis licicis fecure faciendis, f zo.
Necnon fuper omnibus & fingulis Articulis, quantumcumque
fpecialibus, qui Ligas, Confcederaciones , feu Amicitias , incer
Nos & ipfum Confanguineum noftrum cariffimum firmandas ,
concernere pocerunc quovis modo , cum eorum incidentibus ,
emergentibus, dependentibus, & connexis,
Ac omnia, quae fic Tiadtata, Concordata, & Conventa fue-
rint, cum omni fecuritate, debica & honefta, in hoc cafu , Fir-
mandi,
Conumilemque Securicatem . pro Nobis & Nomine noftro ,
Pecendi, Stipulandi, & Recipiendi,
Jurjndique in Animam noftram quod Tracflata, Conventa, &
Concordaca hujufmodi Raca habebimus & Grata , nec aliquid
procurabimus vel faciemus , per qaod Traftata & Concordata
hujufmodi effedtu dcbito fruftrari pocerunc feu quomodolibec im-
pediri,
Ac Juramentum confimile ab eodem Confanguineo noftro ca-
riffimo, feu ejus Deputatis, Petendi, Exigendi, & Recipiendi,
Cxteraque omnia & iingula Faciendi , Exercendi , & Expe-
diendi quas in Prxmiffis &c circa ea neceiTaria fuerint feu quomo-
dolibet oporcuna, ac qux qualitas & natura hujufmodi negotiiexi-
gunt & requirunt , ac qux Nofmetipii facere pofifemus fi perfona-
liter interelTemus , etiam fi talia forent qux mandatum exigerent
quantumcumque fpeciale,
Ipfos, Ricardum, Johannem, & Ricardum, & Duos eorum,
legicimos noftros & indubicaros Procuracores, Negociorum gefto-
res , Commiflarios , Depucacos, & Nuncios fpeciales Facimus,
Creamus, Ordinamus, & Confticuimus per Prxfentcs,
Promittentes, bona fide, &c Verbo Regio, ac fub Ypotheca &
Obligatione omnium Bonorum noftrorum , prxfentium & fucuro-
rum, Nos Racum & Gracum perpecuo habicuros quicquid, per
didos Procuracores nollros vel Duos eorum , Adlum , Geftum ,
feu Procuracum fueric in prxmiffis , & fingulis prxmifTorum : aliis
Mandacis feu Procuracoriis noilris in fuo nichilominus robore du-
raturis.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras ficri fecimus Pa-
tentes , Sigilli Magni appoficione communitas.
Dat. in Palatio noftro Weftm. Duodecimo die Aprilis, Anno
Regni noftri Nono.
Poft hxc Nos, Ambaflatores, CommifTarii, & Procuratores
fupradifti, fecimus & prxfticiinus, Nomine di£ti Domini Regis,
& in Animam ipfius , Sacramencum corporale , ad Sancia Dei E-
vangelia, in prxfentia prxdidorum CommifTariorum &: Procura-
corum didti Rcgis Anglix , ad Cuftodicndum prxfenccs Ligas ,
Confcederaciones , Uniones, & Amicitias, necnon Tenendum &
Complendum eafdem in omnibus firmicer & legaliccr , fme frau-
de , malo ingenio , & ficTione quibufcumque.
In quorum Teftimonium Sigilla noftra propria Prxfentibus ap-
pofuimus. . .
Data apud Wyndefore nono die Menfis Maii , Anno Domini
Millefimo, Trccencelimo, Odtogefimo Sextoi
In Prxfcntia ,
Venerabilium in Chrifto Patrum, Dominorum ,
Willielmi Winto?iiie ,
Jokannis Dunolmii ,
Walleri Coventria: c^ Lichfeldt<e ,
Epifcoporum :
Ac,
Ncbilium Virorum ,
Dominorum, r> ■ a
Edmuudi Ducis Ehoruv: Pacrui diifti Domini Regis Anglix :
Williehni de Monte Acuto , Sarum,
Henrici de Percy., Norchumbrix,
Comicum: ., , • t^ ■■ -n
Ec Simoiiis de Burley Milicis, Subcamerarii prxfati Dommi Kc-
gis Anglix :
Ac,
Dominorum,
Wiliielmi de Dighton ,
Johannis de Wenlynburgh],
Ecclefix Sanifti Pauli Canonicorum,
Et Johannis de Kirkeby Clerici.
ET Ego JohannesdeBouIandC\aicns, Karliolenfis Dicecefi-S
Publicus Audtoritate Apoftolica Notarius , diaarum Liga-
rum , Amicitiarum , Confcederationum , Unionum, Ledturx,
Procurationum Exhibitioni & Publicacioni , ac Juramencorum
prxftacioni, Sigillorum etuam Appolicioni, prouc mterius delcribi-
tur , cxterifque Prxmiffis omnibus & Singulis ,
* Dum fic, ut prxmicticur, per didtos AmbalTatores, Procu- »VIT.
ratores, & Commillarios agerencur, Anno Domini ab Incarna- yii
Cione, fecundum curfum & compucacionem Eccldix Anglicanx,
fupradido: Indidtione Nona: Poncificacus Sandtiffimi in Chri-
ilo Pacris Domini Domini Urbani divina providencia PapaSextt
Anno Nono : Menfc Maii die nono: in Domo Capiculan Capel-
Ix R^x CoUegiacx infra Caftrum de Wyndefore Sarum Dioe-
*^ Una cum didtis Reverendis in Chrifto Pacribus Nobilibus &
Teftibus fupradiais & infrafcripcis , prxfens mterfui, eaque iic fie-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. p. ri vidi & audivi, diverfis occupatus Negotiis, per alium Scribi &
1380. in hanc publicam formam redigi feci, & me fubfcripfi , ac Signum
Wf. 2. rneum appofui prsfentibus confuecum in Fidem & Teftimonium
omnium Praemiflbrum.
Subfequenter vero , Anno , Indidione , Pontificatu , Menfe (Die
tamen ejufdem Menfis Decima feptima) in quadam Camera, vo-
cata Camera Stellata , infra Paladum Regale Weftmonafterii ,
Londonien fi Dioecefe, prxfati Domini, Ferna^idus & Laureutius,
Ambaffiatores , Procuratorcs , & Commiflarii Domini Jobamiis ,
Kegis Portuga/iie & Algarbii fupradifti , SigiUa fua prsefentibus ap-
pofuerunt ;
Praefentibus tunc ibidem,
Reverendis in Chrifto Patribus ,
Dominis ,
Williebrio Wytitonicnfi ,
Waltero Coventrenfi & LichfelJexfi ,
I^pifcopis ,
Ac aliis in Multitudine copiosa Teftibus ad Praemifla vocatis
fpecialiter & rogatis.
205
Conventlones ctm prafato Rege , fuper ^HXilio prafiando.
Ann. D. T JNiversis Chrifti fidelibus, ad quos praefentes Lirerx perve-
1^86. nerint, Fernandus Alagifier Ordiitis Sandi 'Jacobi inKegnis
An. I). Portu^alix & Algarbii, & Laurentius Johattnes Fogata Cancella-
R_ 2. "us Portugaliae, Milites, SerenifiTimi Principis & Domini, Do-
£.v Au- niini Johatmis, Dei gratia, Vortugaliie c^ Algarbii Regis , Am-
togr. bafilatores, Piocuratores, & Commiflarii fpeciales, ad Infrafcrip-
ta Poteftatem fufScientem habentes , Salutem in eo per quem Re-
ges regnann & Principes dominantur.
NoTUM Facimus vobis quod, vigore Poteftatis, ab eodem
Domino noftro Rege nobis fpecialiter commiflx , in aliqualem
Recompenfationem Onerum & Expenfarum , quge , Sereniffimum
Principem & Dominum, Dominum Ricardum, Regem Atiglite ,
circa Profeftionem, illuftris Patrui fui, Domini, JohaTtnis, Dei
gratia, Regis Caflellie (^ Legionis Ducis Lancaftrise, pro Conque-
itu juris fui & Succurfu praefati Domini noftri Domini Regis Por-
tugaliae, dc prsefenti Anno, fubire neceflario oportebit, ex certa
Scientia, nomine Domini noflxi pr^didi, Promisimus & Con-
cEssiMus quod praefatus Dominus nofter Rex Portugalije, in M,-
ftate proxima jam inftante , inveniet & mittec Domino Regi An-
gliae praedidto Decem Galeas (ipfius Domini noftri Domini Regis
Portugalise Sumptibus & Expenfis) bene Armatas ( videlicet ) de
Uno Patrono, Tribus Alcaldibus, Sex Arraizis, Duobus Carpen-
tariis, Odo vel Decem Marinariis, Triginta Baliftariis, Centum
& Quaterviginti Remigibus, & Duobus Sutaneis, in qualibecGa-
learum praedidtarum,
Quae quidem Galex ad partes Angli.ie venient, & di6to Regi
Anglix, juxta Voluntatem & Difpofitionem fuam vel Admirallo-
rum fuorum, ufque ad Feftum Michaelis proximo fequens, ben^
& legaliter fervire, Inimicos ipfius deftruere & dampnificare, to-
tis viribus tenebuntur, nichil penitus pro diito Servitio a didto
Domino Rege Anglise petendo feu exigendo :
Ec, in cafu quod, in difta proxima yEftate, didrse Decem ga-
leae Servitium Sex Menfium, dido Regi Anglise, Sumptibus ip-
fius Domini noftri Domini Regis Portugalise, non perfecerinc,
tunc Dominus nofter Rex Portugaliae praedidtus, in alia ^Eftace
cxtunc futura, quandocumque pro parte didli Regis Anglice inde
requilitus fuerit, per Literas feu Nuncium ipfius Regis Anglive,
per Decem Galeas fufficienter Armatas , per Sex Menfes , modo
&: forma praedidtis, faciec Deferviri;
Dum camen pr-aefacus Rex Angliie pro tempore , excedente di-
£tum Servitium Sex Menfium , in coto fatisfaciat praefato Domino
noftro Portugalise Regi (videlicet) juxca Ratam Mille & Ducento-
rum Francorum pro qualibet Galea pro Menfe :
Et incipient compucari didti Sex Menfes die qua de Portu exie-
*VII. rint ad navigandum verfus Angliam ex Caufa * prxdicta, licebit-
fiz. que didtis Galeis, prope finem didtorum Sex Menfium (videlicet)
intra Quindecim Dies ante finem eorumdem, verfus parces fuas
proprias libere redire,
Et quamdiu ftecerint Gentes dictarum Galearum , ad Sumptus
& Expenfas didi Domini noftri Regis Porcugalia:, in obfequio
ipfius Regis Angiiae, in Parcibus marinis Vicinis ipli Regno An-
glix , vel dum fuerinc in redeundo verfus partes Porcugalix per
Dominum Regem Angliae de Frumenco, pro Pane eifdem neces-
fario, providebicur competencer ufque ad Summam Quadringenca-
rum Marcarum Srerlingorum :
Bona vcro mobilia & fe movencia qujecumque (cujufcumque
generis fuerinc feu fpeciei) quae per Gences diiftarum Galearum,
dum in Oblequio difti Regis Anglix, Sumpcibus & Expenfis di-
cti Domini noftri Regis Porcugahx excicerinc, fuper Inimicos ip-
fius Regis Anglias, adquiri contigeric & iucrari, iinc ipfius Domi-
ni noftri Regis Porcugaliae, & Gencium prsedictarum inconcufse,
ad diiponendum de eifdem Secundum conluecudinem in Regno
luo ufitaram.
De Bonis tamen , qu» per pr-jErdi£tas Gentes adquiri contio-erit
pro tempore quo ad Sumprus & Expenfas didti Regis Aiiglise^^fer-
vieritic, Tercia Pars ipfius Regis Anglix eric, & fifi vel Depucacis
fuis fine concradidione quacumque liberabicur :
Provifo femper quod , fi aliquem vel aliquos Duces Bellorum
vel Conflidtuunv, feu magnos Capicaneos, de Inimicis hujufmo-
di, per di(flas Gences capi concigeric, diim ftecerinc ad Evpenfas
Pnncipales Regis Angliae fupradidti , ftacim fine concradiitione
quacumcjue eidem liberabuncur ; Salva camen Remuncracionc five
Rejardo compecenci , per dictum Regem Anglia: facienda Illi
vel Illis, qui dictos Ducem vel Duces, feu Capicaneum vel Ca-
picaneos hujufmodi, ceperinc, prout poterunt inter (e velper fuos Ann. D.
Deputacos racionabilicer Convenire. fiZS^
Bona vero inmobilia (puca Villae, Terrae, Caftra, & Similia) Vdc. 1.
fi per Gences hujufmodi, diim in Obfequio difti Rc^is An^lije
fuper Inimicos ipfius Regis , in aliis Regnis, Terris,°& Domi-
niis, quae prxficus Rex Anglix Jure pecic hxredicario, invafa fue-
rinc & opcenta, eidem Regi Angli.e protinus liberabuntur abfque
Condicione vel Difficultace quacumque :
Nos, infuper, Ambafliacores, Commifl&rii & Procuracores Re-
gis Porcugalix fupradidti , pro didto Domino noftro , Promifi.*
mus, ac corporale Sacramencum, ad Sandta Dei Evangelia, per
Nos corporalicer cadta , Nomine ejufdem Domini noftri Regis
Porcugaliaj fupradicfti, & in ipfius Animam, in prsfentia Procu-
rarorum Domini Regis Anglix prxdidi , prxftirimus ad facien-
dum , tenendum , & Complendum omnia & fingula fuprafcrip-
ta , quatenus pro parte dicli Domini noftri & ejus Nomine fu-
perius CoNCE ssiMUS & CoNCORDAviMus, bene fir-
micer, & fidelicer, fine dolo, malo ingenio, & fiaionc cuibus-
Cumque.
In quorum Teftimonia Sigilla noftra Propria Prxfencibus ap-
pofuimus.
Dar. apud Windefore, Nono Die Maii, Anno Domini ^lilefi-
mo, Trefcentefimo, Odogefimo Sexto,
In Prxfentia,
Venerabilium in Chrifto Patrum,
Dominorum,
Willielmt WyntoniiS ,
Johannis Dunolmii,
Walteri Coventrenfs & LichfeUe?ifs ,
Epifcoporum :
Ac,
Nobilium Virorum,
Dominorum ,
Edmundi Ducis Ehorum , Patrui di(Sti Domini Regis Anglix :
Williebno de Alonte Acuto , Sarum ,
Henrici de Percy, Norchumbrix,
Comitum :
Et Simonis de Biirky Militis, Subcamerarii prxfati DominiRe-
gis Anglix,
^' .
Dominorum,
Williehni de Dighton ,
Johannis de Wetidlynghurgh ,
Canonicorum Ecclefix Cathedralis Sandi Pauli Londonise,
Et Jokamiis de Kirkeby Clerici.
E
T Ego Johannes de Bouland, Clericus Carliolenfis Dioecefis,
I Publicus Apoftolica authoritate Nocarius, prxmiflis omnibus
& fingulis Traftatis, Juratis, & Concordatis inrer Parres prxdi-
dlas , Sigillorum tamen appofitioni , prout inferius defcribitur ,
diim fic, ut prxmittitur, per didtos AmbafiTatores, CommifTarios,
& Procuratores agerentur, Anno Domini ab Incarnatione fupra-
didto, Indidtione Nona, Pontificatirs Sandtiffimi in Chrifto Pa-
iris 6c Domini noftri Domini Vrhani divina Providencia * Fa- * VIL
pa; Sexti Anno Nono , Menfe , Die , & Loco prxdidtis, una fij.
cum didtis Reverendis in Chrifto Pacribus , Nobilibus & Tefti-
bus fupradidlis & infralcrripcis, prxfens incerfui, eaque fic fieri vi-
di & audivi, aliunde occupatus, per alium fcribi feci & me fub-
fcripfi, ac Signum meum appofui prxfencibus confuetum in fidem
& Teftinionium omnium prxmiflTorum.
Subfequenter vero , eifdem Anno , Indidtione , Pontificatu ,
Menle (Die tamen ejufdem Menlis Decima Septima) in quadam
Camera, vocata Camera Stellata, infra Palacium Regale, Domini
noftri PN.icardi Regis Anglix fupradidti apud Weftmonaftcrium ,
Londonienii Dicecefe, prxfaci, Fernandus & Laurentius, Sigilla
fua Prxfentibus appofuerunc ,
Prxfencibus cunc ibidem,
Reverendis in Chrifto Pacribus,
Dominis,
Williclmo WiKtonia,
Wa/tnv Coveutriie & Lichfeldta: ,
Epifcopis ,
Ac aliis in mulcicudine copiosa Teftibus ad PrxmifiTa vocatis
fpecialirer & rogatis.
Sffper Adh^renttA Antipttpit de Fifitatione f.ic:;nda ; c^ de
ProteciioMe.
REX Univerfis & fingulis Vicecomiribus, Majoribus, Ballivis,
Miniftris, & aliis Fidelibus fuis, tam infra Libertaces, quam
exrra, ad quos, &c. Salurem.
Dominus Summtts Vontifex (ad quem Paftoralis Officii Cura ex
Alto commiiritur) perpendens qualirer Gerardtis Abbas Monaflerii
Ciccftrienfwm , Cabilone Dioecefe, in reprobum ienfum dacus,ini-
quicatis Alumpno, Roberto Antipafa (qui fe Ckwentem Papam au-
(u cemerario nominac) publice adhxrere & favere prxfumic,
Er ne, prxcexru Scifmaris, quo prxfacus Gerardus Abbas &
ejus Complices involuci fore nofcuncur, fideles Filii, circa Regu-
larum Oblervanciam & alijs, pofllnc in eorum Juribus detrimenta
fubire ,
Diledtis nobis in Chrifto, Abbati de Reyvalle , & Ahbati de
Wardona, didti Ordinis Ciftercienfis, per Liceras Apoftolicas , P6-
teftaccm commiiic, ad omnes & fingulos Abbaces, Priores, Prx-
Cc a pofitos
Ann. D.
1386.
An. 9.
R. 2.
l'at. <?;
R. 2,/). 4.
m. 14.
204
CONVENTIONES, LITERiE,
i3«o.
Ric. i.
Ann. D. pofiros, & alios Prcelatos & Religiofos prsedidti Ordinis, in parti-
" ' bLis Anglia:, Scotix, Hiberni3e,& WalHae conlHtutos, qui, le-
cundum Statuta & Confuetudines ejufdem Ordinis, confueverunt
vel ad Generale Capitulum tenentur convenire, in locis idoneis
Convocandum ,
Et hujufmodi Generale Capitulum Tenendum '& Celebran-
dum, & celebrari faciendum,
Ac Vifitatores, qui per Triennium, vel Annuatim Monafteria,
Prioratus, & alia Loca ejufdem Ordinis, in didis Partibus , viU-
tentur, elioendum & conftituendum,
E' cxtera, neceffaria in ea parte, Suplendum & Perficiendum,
prout in didis Literis Apoftolicis, ut dicitur, inde confedis, ple-
nius continetur :
Saiie igi-ur ad ea,qu3e ad honorem Dei & Statum Ecclefiac San-
^.x concc-nunt , oculos noftr.e mentis dirigentes , cupientes etiam
hiis, qu.i: Populum Chrifti in Scifmate vevihmiliter involvere pos-
funt, refiftere, & ut iidem Abbates difra Apoftolica audoritate
omnia Prxmiffa,fub Tuitione Regi.e Poteftatis valeant, abfque
impedimento aliquorum, liberius & quietius confummare, fufcc-
pimus in Proteftionem , Tuitionem , & Defenfionem noftraiii
fpecialem ipfos Abbates de Ryevalle & de W^ardon , cum Homi-
nibus, Servientibus, & Familiaribus fuis, ubicumque eis placue-
rit, infra Regnum noftrum Anglix & alia Dominia & Potefta-
tem noftra, occafione Praemiflbrum, de Loco ad Locum fe di-
vertendo,
Ac hujufmodi Abbates, Prxpofitos, & alios Praelatos & Reh-
giofos diili Ordinis in diclis partibus conftitutos , pro dido Ge-
nerali Capitulo celebrando , audtoritate didti Summi Pontificis
Convocando ,
Et Generale Capitulum Tenendo & Celebrando, ac celebrari
facicndo ,
Ac Vifitatores, per ipfos Abbates Au£toritate prsedida Eligen-
dos & Conftituendos , Officium fuum in hac parte feciendo & ex-
cercendo ;
Ita quod iidem Vifitatores , fecundum Regulam & Statuta difli
Ordinis valeant qu.e Corrigenda funt Corrigere , & Refbrmanda
Reformare, ac Inobedientes in ea parte ad hoc, iecundum * eo-
rum Statuta , abfque Impedimento aliquo , Compellere & Pu-
nire ,
Non obftaniibus quibufcumque noftris Literis in contrarium,
aliquibus vel aiicui Abbatibus vel Perfbnx ejufdem Ordinis ante
Datam Pn^fentium vel poil quoquo modo conceflis,
Dumtamen iidem Abbates, feu Vifitatores, fufficientem Pote-
ftatem a prxfato Summo Pontifice, ad Prxmifla fecienda, penes
fe habeant ,
Ipfique Abbates feu Vifitatores aliqua , qux in Prxjudicium No-
ftvi vel Coronx noftrx cedere poterunt , non prxfumant attemp-
tare ;
Et ideo Vobis & cuilibet v^ftri^im Injugimus & Mandamus ,
C^c. ut in fimihbus de Frote^io7ie Literis cum hac Claujitla {yide-
licet)
Volumus nichilominus & Intentionis noftrx exiftit quod , fi
OpprelTio vel Injuria aliqua Ligeis noftris aut Dampnum minus
Jultum, colore Prxfentium, per ipfos Abbates, feu Vifitatores,
quocumque colore fiat aut inferatur , quod extunc prxfentes Lite-
rx noftrx omni fuo Robore careant & Vigore.
In cujus, &c. per unum Annu.ii duraturas.
Tefte Rege apad l^VeJlmojiaflerium^ decimo fexto die Maii.
•VII.
Siiper Reditn Navium i» f^iagio PortMgali<e , de Imendendo.
Ann D R.^^' carinTimo Avunculo fuo, Johanni Regi CaflelU c^ Le-
,,i^ ■ ■'■^ eiofiis Duci Lancaltrix, Salutem.
1386.
^n. 9.
R. 1.
Vranc. 9.
R. 2. m.
4-
giows
Sciatis qubd Nos,
Conliderantcs maximam partcm Navigii Regni noftri Anglix,
pro Paflagio veftro verfus partes Ifpannix, ad prxfens ordinari, ac
intolerabile fore Dampnum tam Nobis quam toti Regno noftro
prxdidto , fi aliquod Pcriculum leu Prxjudicium dicto Navigio
noitro per Inimiccs noftros, poft Applicationcm veftrara in Parti-
bus prxdi<ftis, evenerit,
Volentefquc proinde hujufmodi Dampno & Periculo , Deo dan-
te, prxcavere, & pro twno Regimine & falvo Reditu Navigii
noltri pr.vdiifti in hac parte providere, ac de veftris circumfpe-
ctione, fidelitate, & induftria pleniilims confidentes,
Vobis, ad ordinandum & providendum pro bono Regimine &
Salvatione Navigii noftri prxdiiti, polt Applicationem veftram
prxdictam in partibus fupradidtis , prout juxta difcretionem ve-
itram magis expediens videbitur & oportunum ,
Ad finem quod Navigium noftrum prxdidtum, falvo & fecu-
re, ac fub falvo Regimine, abfque Dampno feu Perditione, ei-
dem pcr Inimicos noitros infercndis, in Regnum noftrum, gratia
favente divina , Redeat ,
Auftoritatem & Poteitatem Committimus fpeciales, Mandantes
quod Prxmilfa efficaciter faciatis & exequamini in forma prxdi-
(fta;
Damus autem univerfis & fingulis Dominis , Magiftris, & Ma-
rinariis Navium Navigii prxdidti, ac aliis Fidelibus noftris, Te-
nore Prxlentium, firmiter in Mandatis, quod vobis, in hac parte,
obediant & intendant, & Ordinationem veftram prxdidam, fub
incumbenti Periculo , ac fub Pcena omnium qux nobis forisfacere
poterunt , teneant & cultodiant , modo & forma , quibus eis per
vos ex parte nollra injungetur.
Iq cujus, &c.
Tefte Rege apud fVeflmmaflerium, primo die Junii.
Pcr Comilium.
Super di^o Navigifi reduceado.
Ann. D.
Ric. 2.
R^
Ibidcm.
EX , diledtis fibi , Richardo Hembrigg , Servienti noftro ad -^"
Arma , & Stephano Derfjeford, Salutem. ^'
Sciatis quod Nos,
Confiderantes maximam partem Navigii noftri Anglix , pro Pas-
f^io, carilTimi Avunculinoftri, Johan?iis Regis Cajiellte ^ Le-
gionis Ducis Lancaftrix, verfus partes Ifpannix, &c. fupra u/que
ibi , providere , ^ tunc fic ,
Ac de avifamento & difcretione veflris plene confidentes,
Ordinavimus & aifignavimus vos, conjuniftim, & divifim, ad
didtum Navigium noftrum, poft Applicationem didti Avunculi
noftri in Partibus prxdidis, inlimul Tenendum & Gubernandum,
& ad idem Navigium in Regnum noftrum prxdidtum falvo & fe^
cure Reducendum , prout per pr.Bdiclum * Avunculum noitrum
vobis plenius injungetur ex parte noftra, ac etiam vobis pro falva- rif
tione Navigii noftri prxdidti melius videbitur expedire,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneritis feu
Rebelles , Areftandum & Capiendum , & Prifonis mancipandum ,
in eifdem moraturos quoufque pro eorum Punitione aliter duxeri-
mus ordinandum :
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prxmifla diligenter inten-
datis, & ea faciatis & exequamini in forma prxdidta;
Damus autcm univerfis & fingulis Dominis , Magiftris , & Ma-
rinariis Navium Navigii prxdicti , Tenore Prxfentium , firmiter
in Mandatis quod vobis , & alteri veltriam , in Executione Prx-
miflorum, fub incumbenti Periculo, Intendentes fint , Obedien-
tes , Confiilentes, & Auxiliantes quotiens & prout per vos, feii
alterum veftrirm , fuper hoc , fuerint requifiti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ter Concilium.
VII.
R
Pro yimb.tJfatortbHS Prnciit.
E X , per Literas fuas Patentes , per Tres Menfes duraturas, Ann. D.
fufcepit in Protedtionem & Defenfionem ac falvam Gardiam 1385.
Regis fpeciales, necnon in falvum Condudtum fuum , Radulphum An. 9.
Comitem de Kyborglo., & Gerardum de Visjhemk, Fratres Ordinis R. *.
beatx Marix Theotonichorum , ac Henricwn Hetfelt Civem Tho- Vranc. 9.
ronenfem , 'Ambaflatores five Nuncios Magiftri Generalis de Vru- R. 2. 1».
cia , qui nuper infra Regnum fuum Anglix , pro quibufdani Ne- 4.
fotiis , ipfum Magiftrum tangentit)us , venerunt , ac quandam
Javem fuam, cum Bonis & Hernefiis luis in eadem cxiftentibus,
necnon Famulos & Servientes fuos in Comitiva fua , ufque Nu-
merum Scptuaginta & quinque Perfonarum , tranfcundo extra di-
dtum Regnum Regis verfus partes fjas proprias, per Dominium
& Poteltatem Regis.
Tefte Rege apud Weftjnofiaflerium, fexto die Junii.
Ter Concilium.
Confoederationnm jinglia Regis CafielU Confirtnatio,
JOhannes., Dci gratia , ReX Cajlellie ^ Legionis , Toleti, Gale- Ann.D,
tix , Sibillx , Cordubi.e , Murcix, Giennii, Aigarbii, & Al- 1385.
gazirx, Dux lincaftrix, & Dominus Molinx , Omnibus , ad An. 9.
quos prxlentes Litterx pervenerint, Salutem. r. 1.
Inspeximus Tradiatum Pacis , Concordix , & perpctux ix Au-
Amicitix, inter, cariffimum Dominum noftrum, Dominium Ri- torr.
chardum , Dei gratia , Regem Angha ^ Frarici,e, & Dominura
Hibernix, proSe, Hxredibus, Re^no, Terris, Dominiis, Vas-
fallis, & Subditis fuis, ex una, & Nos, pro Nobis , Hxredibus,
Regno , Terris , Dominiis, Valfillis , & Subditis noltris quibus-
cumque ex parte altera , modo & forma , prout inferius contine-
tur,
UNiverfis Chrifti Fidelibu» , prxfentes Litteras infpedturis ,
Nos, Johannes de Marmion Miles, & IVillielmus de Aslheton
Legum Do(Sor, Sereniffimi Principis & Domini,Domini Johan-
nts ^ Dei gratia , Regis CaftelU (^ Legionis, Domini noftri Illu-
Itriirinii , Procuratores & CommiiTarii , ad infrafcripca ipecialiter
deputaci , Salutem in omnium Salvatore.
Ciim , inter gloriofas Reipublicx , ^c. prout Jupra de Dat 28.
Apr. ufque h^ verbai vtz.
Nos autem Tradtatus , Confoederationes , Conventus, Alligan-
tias , Amicitias , Padtiones , Conditiones , PromilTiones , Foedera
quxcumque & Ligamina fupradidta, nomine noftro ac Hxredum
nottrorum prxdidtorum , per fupradidlos Procuratores noftros ,
cum memoratis Procuratoribus prxfati Regis Angiix & Francix ,
Tradtata , Ordinata , Conventa , Inita , feu alias Difpofita in Prx-
miffis, Ore regio Approbamus , Laudamus , necnon prxfentibus
Confirmamus , & etiam Promittimus , pro Nobis & Hxredibus
noftris prxdidtis , PrxmifTa omnia & fingula pro perpctuo tenere ,
& * non contrafacere vel venire per Nos , vel ahum, feualios; * vil.
fet ea firmiter & illxfa (ficut in Licteris didtorum Ligaminum fcu ji6.
Padtionum contineri nofcitur) inviolabiliter obfervare.
In cujus rei Teftimonium has Litteras fieri fecimiis Patences.
Dat. in Prioratu de Plpnptofi viceijmo die Junii.
Suptr
ex ACTA PUBLiCA.
20f
Anri. D.
1386.
RV. 2,
05-
An. 10.
R. 1.
Fmwc.io.
K. 1. m.
i6.
Ann. D.
1386.
An. 10.
R. 2.
Scot, 10.
R.i.m.
7-
•VII.
5«p^r /"^(f^o ArmorHm ctim BoncicaUdi
Item it is AcoRDiT yat nane Pundys fal be tane of noutliyr Ann. ijl;
iSyde for m manere of Uet ne Trefpalte, for the Lordeo or thyr 138^.
Depatz, fal do the Pleynrift have Refon , as Laugh of the Marches Kic. z,
will.
I T E M , it is A c o R D I T that the PofTefTions that the King of
Ingland and his Liges had in the Shiravedam of Berewyk, in the
laft Yhere of xiv. Yhere Trewes, fall be in the fame Degite, du-
rant yir Trewes, that they were at that tyme.
Item, itis AcoRDiT that nane of outyr Syde of the Bon-
des forfeid , for Thift , Murthir , Trefon , or Ref, fal change
fays or be Receptit in othyrs Bondesj and, gif yai be, yai fai be
Reftorit entrechangeably.
Item, it is AcoRDiT that fpeciale Anarance fal beon the
See , fra the Watir of Spee to the Watir of Tamyle , for all Mar-
LE Roi a , noftre bien Amee, Nonhamptoa k HerauJ, Sa-
lutz.
Sachez, que,
Conie noftre trefchere Cofyn , Thomas de Clifford Chivaler ,
rEifne Fitz Hogere Sire de Clifford , eit Chalange un Chivaler de
France, appelle Sire Burjtgaude, TEifne FitZ le Sire Burfigaude de
certeinz fairi d' Armes ,
Compriles en un Lettre , enfeale fouz le Seal noftre dit Cofyn ,
& envoie au dit Sire Burfigaude ,
r 1 ^ ■ n. /ijv /^r. oct, iia iijc vvai.li t)i jva: lu iiic vv aiir ut 1 aii
Les queux , al graunt mftance noftre dit Cofyn, nous avons ^haAdes of bath the Roialmes and here Godes,
Ottroie,
Et Nous ad Supplie de vous doner Congie a purfuer mefme le
Bofoigne, folonc la Guyfc d'Armes,
Nour ,
Defirantz TOnour de noftre dic Coiyn , en chefcun part , faunz
blemifure, fal.er,
Par la Tenure de ct&es , vouj avons Donne Congie de pafler
vers les parties de France , parmy noz Enemys , a purfuers le dit
Bofoigne en chelcune part qui vous femblera le meultx , faunz
empefchement de Nous , ou de noz Heirs, ou de uoz Miniftres
queconques.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait feire noz Let-
tres Patentes.
Don. fouz noftre Graunt Seal a 'Redyng le xxv. jour de Juyn.
Snfer Anniverfario pro Alatre Regis.
Ann. D.
1385.
Far le Roi.
Forma Trexgaritm Scotia.
IJ E X, diledo fibi, Nicholao Hojfewell Salutem.
'•^ Scias quod ,
Cum quasdam Capella, apud Staunford , pro Anima, cariffimss ■^"- '°
Dominx & Matris noftriB, Johanna: Principiffle IVaUia Defjn- ^- ^-
(flae , nuper Fundata , jam fubico , ante Anniverfariura prisfatse ^'"- "*"
Matris noftras , Reparanda exiftat , ac de Vitro & Vitriatoribus, ^-^-f- *•
pro Reparatione Feneftrarum & aliorum Locorum ejufdcm Capel- '"• 4-3'
lae, multipliciter indigeat, ut credibiliter informatur,
Et quia Reparationem illam, celerius quo poterit , volumus ad-
impleri,
AlTignavimus Te ad tot Vitriatores & tantum Vitrum , ubicum-
que inveniri poterunt, infra Comitatus Norffolcias , Northamp-
tonis , LeyceitriiE , & Lincolnix , tam infra Libertates , quam
extra (Feodo Ecclefix dumtaxat e.xcepto) quot & quantum pro
Reparatione praedidfa necellarii fuerint (Excepcis iliis qui pro Ob-
fequio noftro alibi Ordinati exiltunt) Areftanclum & Capiendam ,
ATniLLyMYRE, r^r^r^ Et Vitriatores illos in Operationibus Feneftrarum prxdi(fl-,rum
■TS. The xxvii. dav of Tuvne . the Yeer of Grace, M. CCC. ponendum , in eifdem quamdiu indiguerit moracuros , ad Vadia
Matris noftrx prxdidtae, prompte & rationabiliter folvenda,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneris feu
Rebelles , Areftandum & Capiendum , & eos Prilbnis noftris
Mancipandum , in eifdem moraturos quoufque , pro eorum Puni-
tione, aliter duxerimus ordinandum;
Damus a uem univerfis & fingulis Vfcecomitibus , Majoribus,
Ballivis, Mmil^ris, & aliis FideJibus noftris , tam infra Liberta-
furance fal be bytwix yaym and thar Bondys, entrechangeably of tes, quam extra, Tenore Praefentium, firmiter in Mandatis,qu6ci
Scotland and Ingland, and the Inhabitans m thar Bondys forfeyde, tibi, jn Prcemims faciendis & exequendis , Intendences fint, Con-
bathe be See and be Land , '■ .... . „ . _
The Bondys of the See bygynnand at the Southfyde of Teys to
Northlide of the Scotifh See,
In yis manere ,
T RlLLYMYRE,
The xxvii. day of Juyne . the Yeer of Grace, M. CCC.
LXXX and Sex,
It is ACORDIT,
Betwene the L.ord the Nevill\ Wardeyn of the EftmarcS of
Ingland agayne Scotland , on the ta part , and the Erles of Dotiglas
and ofthe Marche, Wardeyns of the Eftmarch of Scotland agayns
Ingland, on the tother Part,
T H A T ferme Trewes , Abftinance of Were , and fpecial As-
That Warnyng fal be made to thaym , that es in Land , as fone
as it may be godely , wythouten fraude ,
And to thaym , that is opon the See , as fone as thay may be
warnyd, for outyn fraude or gyle,
So yat the Wardeins be noght charged befor the Warnyng de
made in manere as before is faid ,
Swa yat yir forlayd Lordes, ne nan yar Bondis, fal do na Tris-
pas no Attemptat, in Bondys of the tother Part, nouthir beBryn-
nyng, ne Slaghter of Men, Takyng and Ranfonyng of Prifoners,
Takyng of Caftelx , of ForterefTes, and Wallid Tounes, na nane
othir harmes , in onykyn manere fbr to done j fra the makyng of
fulentes , & Auxiliantes , quotiens & quando per Te , ex parte
noftra, ruerint prxmuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimo»aJferium , vicefimo ndno die Junii.
Per CoTKilium.
* Btilla, de Provijlone, ■
VII.
URhanus Epifcopus , Servus Servorum Dei , cariffimo in Chri- ^a^ ' t-.
fto Filio, Richardo Regi Anglia Illuftri, Salutem & Apofto- ^^' ^
licam Bcnedidtionem.
Gratix Divin e Prxmium & humanse laudis Prceconium acqui-
yis Endentures to tlielaft day of May next comand , the Sone ritur , ii , per Seculares Principes, Prxlatis, prxlertim Ecclefia-
gangandto Reft;
To yis efPed: ,
Yat the CommifTairs of bathe Partys flial Mete , about the xiv
day of Marz yat neft comes, at place acordable betwene theWar-
deins , for to Trete for a Pees perpetuel , or a lang Trewe , be-
rum Cachedralium Regimini Prxidentibus, oportuni favoris Prx-
lidiam & honor debitus impendacur.
Sane Ecclefiis Lichefeldenfi & Coventrenfi , invicem cmonice
unitis, ex co Paftoris folatio deftitutis quod Nos,
Nuper, Venerabilem Fratrem noftrum, Richardum Archi:pifco-
1386.
An. :o.
R. 1.
Ex- Orig:
in Tufri:
n. 19;
twene France ant Scotland on the ta Part , and ingland on the fum Ehoracenfem , tunc Lichefeldenfem & Coventrenfem Epiico-
toyer Part. pum, a Vinculo, quo eildem Eccleiiis , quibus tune prxerat, te-
Item, it ys AccoRDiTyat, durant yis tyme forfayd, yat nebatur , de Fratrum Conlilio , & Apoftolicae Poteftatis plenitu-
cyf ony , gretter or fmaller, of outher of the Reaumes Shapes to dine , Abfolventes , ipfum ad Eccleliam Eboracenfem, cunc va-
ao Harme in to the Bondys of the tothyr part , be Chivanches, cantem , auctoritate Apoltolica duximus Transferendum, Praefi-
or any othyr manere , the Lordes forfayd fall fet lettyng yair, in ciendo ipfcim eidem Eboracenli Eccleliae in Archiepifcopum 6c
afcir yair leal Poair ; and , in Cais yay may not Let, that aythir Paftorem,
Part fal make Warnyng til othir of xv. days , and yair fall not be ,
at ya Rydings no Harme doynges , ne nan of thair Bondys at yair
Wyttyng lely ; and , gif any of yairBondys * Trefpas in yat manere,
the Lordes fal Gar that be Amendyt as far forth as they TrefpafTe.
Item, it is AccoRDiT that the Caftelx of Jedd , Roke-
burgh, the Toun of Berwyk and theCaftel, yar Garnifons, Ser-
vantz , Guydes, and Catel , whatfaeuer thay be , er contenyt in
yir Ipeciale Trewes and Alturancz , and thay of tha Caftelx and
Town to Thaim of thar Bondys, fua yat yar may , freli and fure-
ly, wythouteyn Lettyng be tne Lordes forleyde , or any ofyar poitolicae Poteftatis plenitudine, duximus Abfolvendum;
Bondys, to Entre and to KTe , to Gang and to Come en til In- Nos igicur,
gland, and refforte with yair Vitailles, Hernois, Gudes, and Ca- Volences eifdem Lichefeldenfi & Coventrenfi Ecclefiis, ne lon-
telles, whatfeaver yai be , and that thai may Sykirly and Pefibly gae Vacationis exponerentur Incommodis, falubriter providere,
By thar Vitailes and othyr thair NeceflTairs , on Norchalne and on Poft deliberationem , quam de prxficiendo eifdem Eccleliis Li-
Wefthalme the forfeyde Caftelx and Toun, to the fpace of Twa chefeldenfi & Covencrenfi Perfonam, utilem & etiam fiudluofaraj
Myle, cum didtis Fratribus habuimus diligenrem ,
And to the mare Sekernefle of thir Trewes, the Lrrd Nevill Demum ad, Venerabilem Fratrem noftrum, fohannem Landa-
has Granted his Protedtion to the Enhabicans al Tevydale; fauvant vetife?/!, Lichcfeldenfem & Coventrenfem , tunc.
Eildem Lichefeldenfi & Coventrenfi Ecclefiis de Perfona, Ve-
nerabilis Fratris noltri , Johamiis Epijcopi olim Lincobiicnfs , de:
didtorum Fracrum Concilio , duximus Providendum, Prxficien-
do ipfum eifdem Eccleliis in Epifcopum & Paitorem :
Po'rtmodum vero (videlicet hodie) fuper hujufmodi Provifione,
de ipfo Johaonc fadta, Literis Apoftolicis non confedtis, Nos,ex
cercis caulis , ad id noltrum inducentibus animum , eundem Jo-
hannem Epifcopum a vinculo, quo ipfis Lichefeldenfi & Coven-
trenfi Ecclerus tenebatur , de didtorum Fratrum Confilio , & A-
the Foreft of Jeddeworth , the whilke Forefte and Enhabitans
yerin fal be comprehendit in the Trewes forfaid.
Conlideratis grandium Virtutum meritis quibus Perfonam fuam
Dominus inlignivit, &: qubd ipfe , qui Regimini Landavenlis Ec-
Item, itis AcoRDiT, that yer fal be non Entercomynyng clefix hadtenus laudabiliter prxfuit , eafdem Lichefeldenlem & Co-
betwene the Roiames , favant the manere exprimit befor of the
Caftelx and thc Toun of Berwyk and Men folwand char Gudes ,
wich Hond or wichout Horn , or with bathe, without Spere or
Bowe; and wha faraakes Lettyng to lillt followyng , fal mak As-
feth for theGudes.
Tom. m. P. m.
ventrenfem Ecclelias fciet 6c poterit , audtore Domino , falubtiter
R^ere , &: feliciter gubernare.
Convertimus oculos noftrae mentis,
Intendentes igitur , tam ipfis Lichefeldenfi & Coventrenfi Ec-
clefiis, quam earum Gregi Dominico, falubriter providere,
D d Ipfuit)
205
CONVENTIONES, LITER^, &c.
Ann. Di Ipfum Johannem a Vinculo , quo priEfatae EccIeri^E Laiidavenfi
138^. (cui tunc prxerat) tenebatur, de ditSorum Fratrum Condlio, &
Ric. 2. ejufdem Poteftatis plenitudine, abfolventes,
Eum ad eafdem Lichefeldenfem &: Coventrenfem Ecclefias au-
(Soritate praedidta Tranftulimus , ipfumque illis Praefecimus in E-
pifcopum & Paftorem, Curam & Adminiftrationem ipfarum Ec-
clefiarum fibi in Spiritualibus & Temporalibus plenarie commit-
tendo , liberamque fibi tribuendo licentiam ad eafdem Lichefel-
denfem & Coventrenfem Ecclefias tranfeundi, firma fpe fiducia-
que conceptis quod exdem Ecciefice, per iplius Johannis Epifcopi
Induftriae & Circumfpeiftionis ftudium fruftuofum , Gracia fibi
afliftente divina , r^entur utiliter, & profpere dirigentur, grata-
que in eifdem Spiritualibus & Temporalibus fufcipient Incremen-
Cum itaque (Fili cariflime) fit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno favore^ profequi , ac eos Verbis & Operibus, pro Regis Ann. D
vEterni glona , venerari, Serenitatem Regiam rogamus &z horta- 1386
mur attente quatinus eundem Epifcopum , & prsefatas Lichefd- R/f. z.
denfem & Coventrenfem Ecclefias, fuse Curae commiffas, habens
pro noftra & Apoftolica: Sedis reverentia propenfius commenda-
tos, ipfos Benigni Favoris Auxilio profequaris, ita quod idem E-
pifcopus, tuse Celfitadinis fultus Prxfidio, in commiftb (ibi Curse
Paftoralis Oificio pofiTit (Deo propitio) profperari, ac tibi exinde
a Deo perhenis vitje prxmium , & a nobis condigna proveniat
adtio Gratiarum.
Dat. Roma apud Sanilum Petrum^ vi. Non. Julii, Pontificatus
noftri Anno Nono.
Pr9 de Pifioria.
FOE-
l>
F OE D E R A,
CONVENTIONES, LITER^E,
Et cujufcunque generis
ACTA PUBLICA,
7 0 M I III. P /I R S IV.
pw~(f~-
?•
^
1 1.
..J
:>^
CONVENTIONES,
L I T E R y£.
E T
ACTA PUBLICA.
<g^^;,S^;a^^(«^:^4^^-4^^;«^^;«S^»K«^^;i^S»K«^^-4^g»J5«^^fHi^5tfK^^;,^5g^^
• VII.
Ann. D.
1385.
'Ric. i.
An. 10.
R. 2.
Vafc. 10.
R. I.
in. 10.
^e Confirmatione , /r<? Fratribtis Ho/pitalis San6ii Johannis Jerufalem.
HEnricus, Dei GRATIA3
nilS Hihprniop T^liv 'Mr»rm'»ni--i»
n * r. . Ann.Dl
Rex AwGLi^, Dotni- i^gd.
EX Omnibus.ad quos, &c. Salutem.
Infpeximus Literas Patentes de Confirma- |_. „ ..«^, ^^. v.,^,..in, A-..i:.A.nj, ujui/r,, j^uim- i:
tione,quas Johmines Domwus de Nevill, nu- ■*--L nus Hiberniae, Dux Normaniae, Aquitanix, & Comes An- RjV'
per Locum tenens nolter in partibus Aquita- d^avix , Archiepifcopis , Epifcopis , Abbatibus , Prioribus, Co-
nite, fieri fecit , fub Sigillo quo utimur in mitibus, Baronibus, Jufticiariis, Foreftariis, Vicecomitibus , Prae-
pofitis , Miniftris , & omnibus Ballivis & Fidelibus fuis , Salu-
tem.
♦SciATis Nos coNCESsissE, &prxfenti Cartanoftra « vri
CoNFiRMASSE, Deo (^ beattB Maria, <^ Saniio Johanni ^,q
Baftipa , ^ Fratrihus Hofpitalis Jherufalem omnes Donationes "
rationabiles Terrarum , Hominum, & Eieemofinarum , eis a Prse-
deceflbribus noftris, vel ab aliis, in przterito, vel a nobis in prae-
fenti, collatas, vei in futurum, a Regibus, velexaliorum Libera'
partibus iliisj in haec verba,
Johannes Dominus de Nevill,
Locum tenens in partibus Aquitaniae pro , II-
luftridimo Principe & Domino noftro , Domino Ricardo, Dei
gratia, Francite Qf Angliie Rege ,
Universis & SiN&ULis Senefcallis , Judicibus , Praela-
tis , Baronibus , Praepofitis , Excecutoriis , Majoribus , Submajori- ^ , ^ ,
bus,& Juratis Civitatum & Villarum, Cuftodibus Portuum,Pon- litate, conferendas, vel aiio modo adquifitas vel adquirendas, tam
tium, & Paflbgiorum, Jufticiariis, Officiariis, & Miniftris, aliif- b Ecclefiis, quam in Rebus & Pofleflionibus Mundanisj
que Fidelibus Subditis didti Domini noftri Regis & noftris in toto Qu are voLUMUS & firmiter PRyEciPiMUS qu6d
Principatu feu Dominio , qui nunc funt , & qui pro tempore fue- praedifti Fratres , & eorum Homines, omnes Possessiones
rint , ad quos prsefentes Litterx pervenerint, vel eorum Loca te- &Eleemosinas fuas Habeant & Teneant, cum
nentibus, Salutem. omnibus Libertatibus & Liberis Consuetudi-
Venientes ad Nos, Religiofi Viri, Trater Arnaldus de la Cal, NiBU s, & QjuiE T ANTiis fuis, in Bofco & Plano, in Pratis
8c Deodatus Tmhard, Ordinis Sandi Johannis Jerufalem , Moram & Pafturis, in Aquis & Molendinis, in Viis & Semitis, in Sta-
trahentes in Domo Pontis SaniSi Johannis Burdegalae didi Ordi- gnis & Vivariis, in Maricis & Pifcariis, in Grangiis & Virgultis,
nis , quafdam Patentes Literas Privilegiorum didi Ordinis , ipfi mfra Burgum & extra , cum Sock & Sack , & Thol & Theam '
conceifas per, clarae & illuftris memorige, Dominum E. condam & Infangenethef & Utfangenethef, & Hamfock & Gridbrith'
Regem Aniha , Dominum Hibernise, & Ducem Aquitaniae, Si- & Blodwyte & Fidhwyte, & Flitwyte & Ferdwyte, & Hengwy-
gillo fuo Magno impendenti, cum Cera viridi & lacjueo cirico, te & LeyrvTVte, & Flemeneftyth & Murdro, &: Latrocinio, &
viridis & rubei coloris, Sigillatas, Nobis die hodierna infrafcripta Borltal, & Ordei, & Orefte, infra tcmpus & extra, & in omni-
exhibuerunt & pr<e{entaverunt , quas Nos ab eifdem cum debitis
reverentia & Honore recepimus , Tenorem qui fequicur continen-
tes.
TJ^Dwardus^Dei gratia,Rex ANGLiit, Domi-
J^ nus HiberniiT;, & Dux Aquiranix, Archiepifcopis , Epifco-
pis, Abbatibus, Prioribus , Coniitibus , Baronibus, Juiliciariis, Vi-
cecomitibus, Prxpofitis, Miniftris, & omnibus Ballivis& Fideli-
bus fuis, Salutem.
Inspeximus Cartam Confirmationis, quam
nuper lub Sigillo, quo tunc utebamur, fecimus Deo, & beatx
Marife, & Sandlo Johanni Bapciftae, & Fratribus Hofpitalis Jeru-
falem in hxc verba,
UDwARDUSjDEiGRATrA^RExANGLi^, Domi-
■*-' nus Hiberniae , & Dux Aquitaniae , Archiepifcopis, Epilco-
pis , Abbatibus , P'ioribus , Comitibus , Baronibus , Jufticiariis,
Vicecomitibus, Praepofitis, Miniftris, & omnibus Ballivis & Fi-
delibus fuis , Salutem.
Inspexi.mus Carta.m Confirmationis , quam
Dominus E. nuper Rex A^iglia;, Pater nofter, fccit Deo, & bea-
tK MariiC, & Sandto Johanni Baptiftx, & Fratribus Hofpiralis
Jerufalem in hxc verba.
bus locis, & cum omnibus caufis, qux funt vel efle poflTunt :
CoNCEDiMUS etiam Imperpetuum quod prsedidi
Fratres quieti fint de omnibus Mifericordiis, & quod ipfi & om-
nes Homines fui liberi fint ab omni Scoto & Geldo, & omnibus
Auxiliis Regum, Vicecomitum, & omnium Minifterialium eo-
rum , & Hidagio & Carrutagio , & Danegeld & Hornegeld , &
Excercitibus & Wapentachiis , & Scutagio& Tallagio, & Lefta-
gio & Stallagio, Schiris & Hundredis, Placitis & Querelis, &
Warda & Wardepeny , & Averpeny & Hundredpsny, & de om-
nibus Operibus Caftellorum, Parcorum, & Pontium, Claufuris,
& omni Carreio, & Summagio, & Navigio, & Domuum Rega-
lium y^dihcatione, & omnimoda Opsratione;
Et P R o H i B E .\i U s ne Bofci eorum ad prxdida Opera vel ad
aliqua alia ullo modo capiantur ; & fimiliter Bladum eorum , vel
Hominum fuorum , ad Giftella munienda non capiantur :
Volumus etiam qu5d liberc & fufficienter, fine qualibet occa-
fione, capiant, de omnibus Bofcis iliis, ad ufus Domus fux, quan-
documque voluerint, nec proprer hoc in Forisfafto de Vallo vel
in Mifericordia ponantur; omnes quoque Terras & Aflartafua,
& Hominum fuorum, jam fafta, & quac impafteriim fient Al-
fenfu Regio , cis I M p e r p e t u u M Q^u i e t u m c l a m a-
Mus de Vafto , Regwardo, & de Vifu Foreftariorum & omni-
bes aliis Confuetudinibus :
CoNCEDiMUS infuper eifdem Fratribus quod de omnibus
'PDwARDUs, Dei gratia Rex Angli^, Domi- Bofcis fuis , quos habent in prxlenti , infia Metas Foreftx , polfmt
-*--' nus Hiberniae, & Dux Aquitanise, Archiepifcopis , Epifco- aflartare & excolere fine licentia noftra, vel Hseredum noftro-
pis , Abbatibus , Prioribus , Comitibus , Baronibus, Jufticiariis, rum, vel Ballivorum noftrorum fadta, quod inde in nullo a No-
Vicecomibus, Praipolitis, Miniftris, & omnibus Ballivis & Fide- bis, vel Hxredibus noftris, Imperpetuum occafionentur; & quod
"^ ' ipfi, & Homines fui proprii, Quieti fint de Expeditatione Canum
luoruni I M p E R P E T u u M :
Pr/EcePimus etiam qu6d ipfi Fratres Hdpitalis, & om-
nes Homines fui , Liberi fint & Quieti ab omni Theolonio in (o-
ro, & in omnibus Nundinis, & in omni Tranfitu Pontium, Via-
rum, & Maris, per totum Regnum noftrum, & per omncs Ter«
ras noftras , in quibus Libertates eis dare poflumus ; & omnia
Mercata fua & Hominum fuorum fint limiliter , in prxdid:is Lo-
libus luis, Salutem.
Inspexi.mus Cartam Confirmationis, quam,
clarae mcmorice, Dominus Edijjardus, condam Rex Anglia;, Pa-
ter nofter, fecit Deo, & beatse Mariie, & SaniSo Johanni Bapti-
ftae, & Fratribus Hofpitalis Jerufalem in hsec verba,
"pDwARDUs, Deigratta, RexAngli.e, Domi-
-*— ' nus Hibernix, & Dux Aquitanix , Archiepifcopis, Epifco-
pis , Abbatibus , Prioribus, Comitibus, Baronibus, Jufticiariis ,
Vicecomiribus, Prxpolicis, Miniftris, & omnibus Ballivis & Fi-
delibus fnis, Salutem.
Inspeximus Cartam, quam , celebris memoriie , Do-
minus Henricus, condam Rex Angli^, Pater nofter, fecit Deo,
cis, nb omni Theolonio Quieta :
CoNCEDiMUs etiam eis & Confirmamus quod, fi
aliquis Hommum fuorum, pro Delidto fuo, Vitam vel Membrum
debeat amittcre, vcl fugerit, & Judicio ftare noluerit, vel aliud
,. , _ __, , Delidum fecerir, pro quo debeat Catalla fua perdere, ubicumque
&beatx Marix, & Sando Johanni Baptiftx, & Fratribus Hofpi- Juftitia fieri debe.it, five in Curia noftra, live in alia Curia, ipfa
talis Jherufalem, in harc verba, Catalla fint prxdictorum Fran-um, & liceat iplis Fratribus, fine
Difturbatione Vicecomirum, & omnium Ballivorum noftrorum,
Tom. III. F. IV. A a 8c
CONVENTIONES, LITER^,
KJc
* VII.
Ann. D. |E aIi.onim, poneve fe in SeiCnam de gKcdiftis Catallis, in praedi-
1386. ais Calibus & aliis, quando Ballivi noftri, (\ ad nos pertinerent ,
Catalla illa in Manum noftram ea feifire poflent & deberent :
Infuper Concedimus quod Animalia, quce dicuntur Wayft,
inventa in Feodo Hofpitaliorum iint ipforum Fratrum , nifi aliquis
ea fequtus fuerit qui velit & ponTit probare quod fua (int, & nifi
faerint infra Terminos competentes , fecundum Confuetudinem
Patrix, petita & iecuta; &, ii aliquis Tenentium praedidorum
Fratrum Feodum (iium forisfecerit , liceat ipiis Fratribus ponere fe
in Sci(inam de iplo Feodo, & ipfum Feodum cum Pertinentiis
iliis pollidere , non obfliante co quod Nos confuevimus Feoda
Dimpnatorum & FuiJ,itivorum per unum Annum &unum*Diem
poHidcrei (imiliter, (i aliquis Hominum fuorum (it Amerciatus er-
ga Nos \cl Ballivos noilros, pro quacumque Cauia, vel Debito,
vel ForisMclo', Mercfe 5c Amerciament» Pecunix (int colle^f^a,
& in una Bi#fa ad Scaccarjum iioilrum portata , & praedidis Fia-
tribus fmt iKdeni liberacai fervat-d Regiae-Poteftati Juftitia Moftis
6c Membrorum :
CoNCE Di.\i tr s, infuper, eis quod, licet aliqua Libertatum,
contentarum in hac C-rta, per Temporis diuturnitatem , quocun-
mje Cadi contingente, uii non fuerint, nichilominus tanicn Liber-
tSte eadcm dc c.ctero utantur fme aliqua contradidlione ; non ob-
ftante eo quod, pcr temporis diuturnitatem , ea u(i'non fuerint (ic-
ud prxdictum eft :
Hxc autem omniaprxdiAa , & omnia alia alia Servitia Sccu-
laria, & Confuetudines, qui in hoc fcripto non comprehcndun-
tur , eis C O N C E D I M U S & C O N F I R M A M U S I N P E R P E-
TUAM Elee .Mosr N AM, cum omnibus Libertatibus & libe-
ris Qinfuetudinibus, quas Rcgia Poteftas liberiores alicui Domui
Rcliaionis conferre poteft, pro Dci Amorc, & pro Anima Domi-
ni yohaims Keg:s Patris nottri , & pro Animabus omnium Ante-
celforum & Succellbrum noftrorum :
Et Prohiisemus, (liper Forisfaitum noftrum , quod nul-
lum cis , vel Hominilxis fuis , contra hanc Cartam noftram in ali-
quo forisfaciar, quia ipibs, 6c omnes Res & PoireiTiones fuas, Sc
omnium Honimum fuorum, in Cuftodiam & fpecialem Prote-
(iyoheni nodram fufcipimusi
Hiis Teftibus,
Venerabili Patre, H. Cantuarieyifi Anhiefifcofo , totius Angliae
Primate ,
R. Ccmite Cornubix, Fratre noftro,
RfcarJa cie C/arc , Coniite Glouceftrix & Hertfordia:,
UuwfriJo de Bohun , Comite Hcrefordiae,
Johavne Mauujell., Prxpolito Beverlacenfij
iMag,iftro W. de Kelkemiy^ Archidiacono Coventrix,
Radi/lpko Filio Nichofai,
Berlr.imo de Croill ,
yohamie de Grey ,
yohamie de Leyniloa,
Eoterto lValra?id,
Willielnio GreHou» ,
Et .-\liis.
Dat, per Mauum noftram , apud IVyntoniam , viceflmo die Ju-
nii, Anno Rcgni noftri Tricefimo feptimo.
I N s p E X I .M u s E T I A M C A R T A -M quam idcm Dominus
Her/ricm, condam Rcx Anglix, Pater noller, fecit prxdidtis Fra-
tribus jherulalem in hxc verba.
HDci pratia, Jlex A7tgi:£ , Dominus Hibernia:, Dux Nor-
• nunnix, Aquitanix, & Comes Andegavia: , Archiepifco-
pis, Fipilcopis, Abbatibus, Comitibus, Baronibus, Jufticiariis ,
Sencicaliis, Vicecomitibus , Ballivis, Miniftris, & univerfis Fidc-
libus fuis, Salutem.
PRyECiPiMUS vobis quod Cuftodiatis, Protesatis, & Ma-
nuteneatis Homines Terras, Res, Redditus, PodefTiones , & Te-
nementa Fratrum Hofpitalis [herufalem, licut Res noftras proprias,
nuilam injuriam, vel Moleftiam, auc Gravamen eis facientcs , nec
ab aliquo fieri permittentes j quia Ipii, & Homines, & omnes Rcs
& PonelTioncs eorum , (int in Cultodia & Protedtione noftra :
Et Prohibemus ne dc aliquo ponantur in Placitum, nifi
coram Nobis, vel coram capitah Jufticiario noftro :
Et ii quis eis in aliquo forisfecerit , id eis fine dilatione faciat
emcndari.
Tefte meipfo apud JVynto». vicefimo tertio die Junii, Anno Re-
gni noftri Trice(irao fcptimo.
Nos autem , prxdidlam Concessionem Ratam habentes
6c Gratam, Eam, pro Nobis, &c Hxredibus noftris, quantum in
nobis cft, praediclis, Deo, & beatx Mariic, & Sancto Johanni,
& Fratribus Hofpitalis prailicti, & Succeftbribus fuis, Conce-
D I M u s & C o n F I R M A M u s , (icut Caitx prxdidtx rationabi-
liter teftantur ;
Hiis Teftibus,
Venerabilibus Patribus ,
y. Catiiuarienfi ArcbiepifopOy totius Anglix Primate,
G. JVygornie-rf,
Th. Herefordenfi ,
R. Baibonienfi (^ Wellenfi,
Et JV. Nor-wice^ifi ,
Epifcopis :
Edmundo Fratre noftro , Conute Cornubise ,
Gilberto de clare, Comite Glouceftrix & Hertfordijc,
Heurico de Lacy, Comice Lincolnix.
* yohanne de Warenna, Comite Surriae, Ann. D.
Willielmo de Bello Catnpo , Comite Warrewicar. 1386.
Humfredo de Bohun, Comite Herefordiae, R/V. 2.
Rogero de Mortuo mari, * VII.
yohanne de Vefcy, yjz,
Rogero de Clijford^
Otone d? Grandijono ,
Roberto de Tibetot ,
Roberto de Nevyll,
Reginaldo de Grey ,
Galfrido de Genevilly
Hugone Filio Otonis ,
Riberto Filio yohafinit,
Et aiiis.
Dat. per Manum noftram, apud WeJlmofUiJleriu}^^ o&3.\o die
Junii,'Anno Regni noftri odtavO. '^ *. X
Nos autem, ob Devotionem, quam erga Deum, &gloriofam
Virgincm Mariam , & Sandlum Johannem Baptiftam , necnon &
affedtionem , quam ad Fratres didlii Hofpitalis habemus , Concejfw-
nes & Confirmationes prxdidtas, Ratas habcntes & Gratas, eas,
pro Nobis, & Hxredibus noftris, quantum inNobiseit, Deo,
& beatx Marix, & Sandto Johanni, ac Fratribus Hofpitalis prae-
didti , & eorum Succeflbribus , Concedimus & Confirmamus , licuc
didta Carta Confirmationis rationabiliter tcftatur,
Hiis Teftibus,
Vencrabili Patre,
y. Ciceflrenfi Epifcopo, Cancellario noftro,
Thojiia Comite Lancafiria ,
yobanne de Jl^arenna, Comite Surriac.
JVillielmo de Leyhurn.
Roberto de Tony,
JVillielmo de Paynek,
Henrico de Apelfy .
Et aliis.
Dat. per Manum noftram, apud Certefeye^ vicefimo fecundtJ
dic Septembris, Anno Regni noftri fccundo.
Nos , autem ConceJJlones & Confrmationes praedidlas Ratas ha-
bentes & Gratas, Eas, pro Nobis & Hxredibus noftris, <jaan-
tum in Nobis eft , Deo , & beatse Marix , & Sandlo Johanni , ac
Fratribus Hofpicalis praedidli , ^ eorum SucccfToribus , Concedimus
& Confirmamus , licut didta Carta Confirmationis rationabiliccr tc-
ftatur i
Hiis TcIHbus,
Vcnerabilibus Patribus,
W. Ehorum Archiepifcopo, Anglix Primatc,
y. Elienji Epifcopo, Cancellario noftro,
H. Lincolnieiifi Epifcopo, Thcfaurario noftro,
Thoma Comite Norffolcix & Marefcallo Angliac Avunculo
noftro,
yohanne de Warenna Comite Surrix ,
Rogero de Mortuomari ,
yohanne de Sando yohanne ,
yohanne de Roos , Senefcallo Hofpitii noftri,
Et aliis.
Dat. per Manum noftram , apud Eborum , Tricefimo Die Junii,
Anno Regni noftri Primo.
NO S autem Tenorem Cartx prxdidtx , fub Sigillo quo nunc
utimur, ad Requifitionem Prioris Hofpitalis praiididli, duxi-
mus Exemplificandum ;
Hiis Teftibus,
Venerabilibus Patribus,
W. Archiepifcopo Eborum , Anglix Primate,
y. Elievfi Lpifcopo, Cancellario noftro,
H. Lincolnienfi Epifcopo, Thefaurario noftro ,
y. Wyntonienfi,
Et JV. Noriiiicenfi,
Epifcopis,
Henrico Comite Lancaftrix,
Rogero de Mortuo Mari,
Th. Wakc,
Johanne de Roos , Senefcallo Hofpitii noftri,
Et aliis.
Dat. per Manum noftram,apud £^(»)-«w,decimodie Februarii,
Anno Regni noftri Secundo.
I T E M , exhibuerunt Nobis & prxfentaverunt prxfati Fratres
Arnaldus & Deodatus , guafdam alias Patentes Literas Privilegio-
rum dicti Hofpitalis, ipfi ConccfTas , per , clarx & illuftris me-
morix Dominum Edwardum, condam Regem Anglia & Fran-
cia , & Dominum Hibernix, (uo Magno Sigillo impendenti , cum
Cera Viridi & Filo Viridi & Rubeo, Sigillatas, quarum Tenor ca-
liseft,
*EdWARDUS, DeI GRATIA, REX ANGLIiE ET*VII.
Franci^e, & Dominus Hibernix, Archiepifcopis, Epifcopis, fJJ.
Abbatibus, Prioribus, Comitibus, Baronibus, Jufticiarus, Vice-
comitibus,
I
ET ACTA PUBLICA.
Kic. i.
m. 9.
Ann D. comitibus, Praepofitis, Miniftris, & omnibus Ballivis & Fidelibus
1^86. fuis, Salutem.
Inspeximus Tenorem CARTi« Domini Ricardi ,
eondam Regis AvgliiS, Progenitoris noftri, dudum Magiftro &
Fratribus Domiis Hofpitalis de Jherufalem fadtae, in quibufdam
Literis Patentibus, Sigillo quo utimur in Burdegalia ad Contradtus
confignatis, & coram Ncbis in Cancellaria noftra e.xhibitis , con-
tentum in hxc verba,
RlCARDUS,DEIGRATtA,RExANGLORUM, DuX
Normannix, Aquitanise, Comes Andegavix, Archiepifcopis , E-
pifcopis, Abbatibus, Comitibus, Vicecomitibiis , Baronibus, Se-
nefcallis, jufticiariis, Praepofitis, &c omnibus Ballivis & Fidelibus
fuis totius Terrx, & univcrfis fanfta; Matris Ecclefvje Filiis, ad
quos praefens Carta pervenerit , Salutem in Domino.
Quam Magnifica, quam jugis in Operibus facrofancta Domus
Hofpitalis Jherofolimitani exiftat, ad Univerfitatis veftrx Notitiam,
non minus ipfa Immenfitas Rei, quam Famce poteft celebritas de-
duxilTci cujus rei fidem certiffimam, in Jherololimitanis partibus
conftituti, propriorum oculorum teftimonium & experientia ipfa
fecere, natn propter cotidiana, quse casteris Indigentibus, & fiipra
fidem, & fuper omnes iplius Domus facultates, Magiiler & tra-
tres ipfius Domus Hofpitalis dejherufalcm Exhibuerunt Subfidia,
Nobis quoque, & ultra Mare, & citra, tam devote, quamque
magnifice , ut &: ipfa Magnitudo Subventionis & obligati-e iibi
confcientix noftme Indicium tanta Nos Beneficia dilf:mulare fub
magnitudine non permittant.
Quocirca , Piis eorum operibus Volentes pariter in opei e Pieta-
tis refpondere, pro falute Animx Domini Regis H. Patris noftri,
& Doniina; Regina Matris noftrse, & Fratrum noftrorum, nec-
non & AntccelTorum noftrorum , & noftrx , D e d i m u s &
CoNCESSiMUs Deo, & beato Johanni Baptii1:x , & fupradi-
<ftK Domui Sandti Johannis de Jherufalem , & Magiftro & Fra-
tribus & Hominibus fuis, & in Eleemofinis, qure eis dats & fa-
«Sse funt & erunt, & in quibufcumque adquirere potuerunt, D e-
D I M U s & in puram ac ferpetuam Eleejnofmam CoNCESSi-
M u s o?nve Jvs , o?me Do??i:nium , quod ad ?ios perti?iet & perti-
neat , omncm Poteftatem , omnes Libertates , 6c liberas Confue-
tudines, quas regia Poteftas conferre poteft in omnibus, ut ha-
beant & teneant omnes Res & Pofteffiones & univerfas Pertinen-
tias fuas, quas in prxtenti poftident, & in futuro poffidebunt, be-
ne & in pace, libere, & quiete, integrc, plenarie, & honorifi-
ce , in Bolco & Plano , in Pratis & Palcuis , in Maricis & Pifca-
riis, in Vivariis & Stagnis, in Aquis & Molendinis, in Furnis,
& Feriis, & in Nundinis, in Terris, in Agris, & Vineis, in
Cenfibus, & Venditionibus , in Villicationibus (fciiicet) & in La-
trociniis, & in Raptu Mulierum, in Incendiis, & in Multicidiis,
in Paagys, & in Meris, in Hominibus, in Domibus, & in Men-
furis, & in Civitatibus^ in Caftellis, & in Villis, in Viis, & ex-
tra Vias :
Et ita V o L u M u s & firmiter PRyEciPiMus quod Ho-
mines prxdicti, Sanfti Hofpicalis de Jherufalem, (int Liberi &
Quieti de Excercitu & Equitatu, de Theolonio & Peagio, Pon-
tagio & Paflagio, & Homagio & Stallagio, & de omnibus Red-
ditibus, Sc de omnibus Querelis, Placitis, Auxiliis, & Talagiis,
& de omnibus Opcrationibus Civiratum, Caftellorum, Villarum,
ut Pacem habeant in omnibus : fimiliter fi aliquis Hominum prx-
didlorum Fratrum fit Immerciatus erga Nos, vel erga Ballivos
noftros , pro quacumque Caufa , vel Delifto , vel Forisfaifto ,
Mercia & Amerciamenta Pecunia: prsedidis Fratribus fine dilatio-
ne Rcddantur :
Prohibemus etiam ne de aliquo ponantur in Placitum,
nifi coram pra;diclis Fratribus , vel corum DomclI:icis , Ballivis ,
vel Servientibus Sandi prxdidti Hofpitalis Jhcrulalem;
Hxc omnia prsediCta , & omnes Exitus , qui inde proveni-
re potuerunt , C o N c e s s i M u s & C o n f i r m a M u s , cum
aliis Libertatibus & liberis Confuetudinibiis fuis , cum univer-
fis Rebus , ad pnenominatam Domum & Fratres & Homines
praedidi Sandti Hofpitalis de Jiierufaleni pertinentibus, in univerfo
Regno noftro , & in tota Terra noftra ultra Mare & citra , vel
ubicumque fint , nichil Nobis Retinentes , nec Hxredibus, &
Succeflbribus noftris, nifi tantummodo Orationes & Bona Spiri-
tualia fxpedidiC Domus Sandti Johannis Jherufalem.
• vri.
*Teftibus;
R. Le??iov!<e?/fi .
Et H. Xa?iiio?iienf ,
Epifcopis :
Radu?iio de Retha?» ,
IVillielmo dc Fcrr ,
Robcrto de Harciourt ,
Gaufrido de Sci ,
Aymcrico Vicecomite de
Thoardz.
Hiigone de Brunhellay , de Mo-
ftrell,
Joharme , PrcEpofito de Duay.
Gojfrido , Thefaurario de Ci-
ceftria.
Dat. per Manum JVillielmi Elienfis Epifcopi , Apoftolicx Se-
dis Legati, Cancellarii noftri, apud Spiram, Quinto Die Januarii,
Anno Quinto Regni noftri.
NO S autem , Do?iationes , Co?!cejJio?ics , & Co?/firmatione?n prx-
diiStas Ratas habcntes & Gratas, Eas,,pro Nobis, & Hxre-
dibus noftiis, quantum in nobis cft, Diiectis Nobis in Chrifto,
nunc Magi(lro & Fratribus diiti Hofpitalis ycrufalem , & Succef-
foribus fuis , C o N c E D i M u s & C o N f i R M a M u s, ficut Car-
ta prxdidta rationabiliter teftatur , & prout iidem, Magifter &:
Fratres & Prcedeceflbres fui , Res & Poflefliones prxdiftas hadte-
nus rationabiliter tenucrunt, & Libertatibus & Quietantiis praedi-
6tis hadtenus rationabiliter ufi funt & gavili,
In cujus Rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentesi
Ann. Do
Hiis Teftibus, 1585.
«;■», j.
Venerabilibus Patribus,
y. Archicpifcopo Ca??tuarienfy totius Anglix Primate,
IV. M-y?ito?iw?ifi Epifcopo , Thefaurario noftro,
Henrica, Comite Lancaftriae,
Williehi/o de Bohun , Comite Norhamptonia:.
Tho?//a Wake de Lydei,
yohan?/e de Mouhraj ,
Ricardo Talhot , Senefcallo Hofpitii noftri.
£t aiiis.
Data per Manum noftram, apud WeJf?nonafer. odtavo die Mar-»
tii, Anno Regni noftri Anglix Vicefimo Secundo, Regni ver6
noftri Francix Nono.
Per Brcve de privato Sigillo , (§• pro Centum Solidis folutis i»
Hanaperio.
lTEM,etiam Exhibuerunt & Praefentaverunt nobis quafdam
alias Patentes Literas, per didtum Dominum noftrum, condam
Regem An^lix, Fratribus & Hofpitali prxdidlis conceflas, fuo
Magno Sigillo impendenti cum Cera alba Sigillatas, quarum Te-
nor fequitur in hoc modum.
ED w A R D u s , Dei Gratia , Rex Angli^ etFran-
c I /E , & Dominus Hibei nise , Conltabulario Ibo Burdega-
lix, qui nunc eft, vel qui pro tempore fuerit, & ejus Locumte-
nenti ibidem, Salutem.
Qi^iia, diledti nobis, Fratres Hofpitalis Sanffi yoba?/ni yherufn'
h?n, in Ducatu noftro Aquitanix, per Cartas Progenitorum no-
Ifrorum , condam Regum Angliae , & Confirmationcm noftram ,
pro fe , & Hominibus fuis , clamant habere diverfas Libertates &
Q^ietantias, quibus ipfi, & Prxdeceflbres fui, Fratres Hofpitalis
illius , a tempore Confedtionis Cartarum & Confirmationis praedi-
dtarum, pro Se, & Hominibus fuis praedidtis, ufi funt & gavifi,
ficut dicunt,
Vobis Mandamus quatinus , visa Carta noftra prnedidta, iplos
Fratres Libertatibus & Qiiietantiis praedidtis , pro Se , & Homini-
bus fuis prxdidtis, abfque impedimento, uti & gaudere permitta-
tis , juxta Tenorem Cartarum Conceflionis & Confirmationis prx-
didtarum & prout eis uti debent, & iidem Fratres, & Praedeces-
fores fui prxdidti , eis , a tempore prxdidto hucufque , pro Se , &
Hominibus fuis , uti & gaudere confueverunt.
Dat. apud Wef7?/onaferiu?n vicefimo die Augufti, Anno Re-
gni noftri Anglix, Decimo Nono, Regni vero noftri Franciac
Sexto.
Quibus quidem Privilegiis & Literis , fic Nobis Prxfentatis &
exhibitis, ut prxmittitur, per Fratres, Arnaldim Sc Deodatum,
ipfi Not)is lupplicaverunt , cum magna inftantia , ut didta Privile-
gia & Literas confirmare dignaremur.
Supplicationi quorum- Nos Annuere volentes, ob Devotionem ,
quam erga Deum falvatorem noftrum , & beatam Virginem Ma-
riam, & Sandtum Johannem Baptiftam, ac iplius Ordinem, ha-
bemus , & ob Reverentiam ipforum & Hofpitalis Jherufalem
prxdidti, contenta omnia & fingula in didlis Privilegiis, ex par-
te regia, atque noftra Poteftate Nobis fuper hoc atributa, Lau-
datnus, E?//ologa?i/us , Accepta?//us , * Approba?nus , Ratificamus, & ^yj,
Co?/firma?//us ■pex ■grx.kmes ,
Volentes & Decernentes tantam fidem ab omnibus & iibique ^'^'
pr.efcntibus Literis noftris adhiberi , quanta vero Originali ipforum
"rivilegiorum Literarum prxdidtarum adhiberetur & adhiberi pot
funt & debent, ubicumque.
Mandantes vobis, & veftrum fingulis , ex parte qua fupra, ut
omnia & lingula, in hiis prxfentibus Literis noftris, inviolabiliter
obfei vantes, "nil prxfumatis per vos vel per alium in contrarium fa-
cere , vel etiam attemptare quoquo modo.
Dat. Burdegalix fub Sigillo regio Officii noftri , vicefimo die
Menfis Novembris, Anno Domini, Millefimo, Trefcentefimo ,
Septuagefimo odtavo.
Nos autem Literas Pr^dictas,& omnia & fingula
in eis contenta ( Exceptis dumtaxat illis verbis, onme ^us , o?/me
Do?iii?/iu?n quod ad Nos pertir.ct <dr pertij/eat) Rata habentcs &
Grata, Ea, pro Nobis, & Hxredibus noftris, quantum in Nobis
cft, Ratificamus, Acceptarnus, Approbamus, ac FratriLus Hojpi-
talis prj/dicli , in Ducatu noftro Aquitanix , Co?:ccdi?i/us & Co?/fir-
?//a?//us, licut Literx prxdidtx rationabilitcr teftantur, & prout ii-
dem Fratres & Prxdeceflbrcs fui Libcrtatibus, Qi.iietantiis, Pri\i-
legiis, & Confuetudinibus prxdidtis rationabiliter ufi funt & gaviii.
In cujus &c.
Tefte Rege apud Wefi?nonaferium, tertio die Julii.
Iro Deccm Lihris folutis in Hanaperio.
f!
H
De Conventiontbus cttm Dnce Gclri-t.
JEc In DENTURA,
F A c t A inter Georgiion Felbrigi^ M^ilitem & yohannem de
Hermc/ihorp , Clericum , Procuratores, llluftriflimi Principis &C ^.^
Domini noftri , Domini Ricardi, Dei gratia, Regis Angtia & ^\
Fra?icia,e\ una Parte,& Venerabilem Virum Henricum de Stee/i- j-^^„^_
^cr^f », Prxpofitum & Archidiaconum Ecclelix Sandli Salvatoris ,0 r
Trajedtenlis , Confanguincum , Nobilis Principis, Williebm, Pri-
mgeniti yuliacet/fis , Ducis Geiri/e,&c Screnuum Walterujn de Tfen-
aQr
Ann. D.
1386.
o. K.l,
m. 21.
A3
men.
CONVENTIONES, LITERvE,
• VII.
fl6.
Aon. D, tiornt Militem , Magiftrum Curix ipfius Ducis , Procuratores
1386. ejufdem Ducisjad Subfcripta fpecialiter Depucatos,ex altera Parte,
Sif. 1. Testatur quod , iidem Procuratores , nomine Domino-
rum fuorum praedidorum, infimul Concwdarunt in Forma fub-
icripta, videlicet.
Quod prjefatus Dux feciet Homagium diflo IJ)omino Regi , vel
ejus nomine, Commiffariis leu Deputatis fuis, fufficientem ab ipfb
ad iilum Aftum habentibus Poteftatem, & erit de Retinentia di-
<fti Domini noftri Regis , ad Deferviendum fibi de Guerra , cum
fuerit requifitus, in Peribna ipfius Ducis,
Nifi inter ipfum &c aliquem Priucipeni Magnum impofterum
talis Guerra exiftat ita quod fit evidens & notorium quod Genti-
bus fuis carere non poffit, in quo Cafli de Servitio fubfcripto, di-
fta Guei ra durante , pro excufato fimpliciter habeatur ,
Vcl aliis p)er Infirmitatem notabilem ipfum contigerit impediri,
in quem eventum, per fufficientem Locum fuum tenentem, ei-
dem Domino Regi Defervire teneatur etiam cum Quingentis Ho-
minibus Armorum, Miiitibus 6c Scutiferis honorabilibus ,
Contra omnes Adverfarios, prxfentes & fijturos, ipfius Domini
Regis, & H.eredum fuorum, & prxcipue contra Karolum Occu-
patorem Regiii Fra?!cia, & omnes ejus Compiices & Subjedtos,
durante vita prjefoti Ducis,
Imperatore Duce Juliacenfi Patre difti Ducis Gelrenfis , Alherto
Duce Holandite ^ & Adulpho Comite Clevenji , dumtaxat exceptis :
Set , fi iidem , Imperator Dux Juliacenfis , Dux Holandise , & Co-
mes, vel eorum aliquis, Armati, vel Armatus, exciterint, feu ex-
titerit, extra eorum Territoria, cum Adveriario Francise, aut aiiis
Inimicis didli Domini Regis , quod tunc prxdiftus Dux Gelrenfis
dido Domino Regi Servitium praedidum facere teneatur, perci-
piendo pro didis Militibus & Scutiferis, pro tempore quo iic ei.
dem Domino Re^i , & Hxredibus fuis . ad Mandatum fuum , De-
fervierint, talia Vadia, qualia Avus didti Ducis Gelrenfis a Domi-
no Ed-wardo , nuper Rege , Avo didi Domini noftri Regis , nunc
defundto, ex conlimili Causa, habuit & percepit :
Quodque praefatus Dux didum Ksro/um, necnon Ducem Bur-
gundiie Patruum fuum , per Literas ipiius Ducis Gelrenfis , noto-
rie , palam , & publicc , * tanquam Hoftes didi Domini Regis &
didi Ducis Gelrenfis, Diffidabit :
Et, ex habundanti, idem Dux Gelrenfis Literas fuas, Sigillo
fuo confignatas, didi Homagii prxftationem Teftificantes^ nec-
non hujuimodi Diffidationis, didto Domino Regi feu ejus Conci-
lio faciet liberari :
Et confimiles Literas Diffidationis didHs Adverfario Franciaj &
Duci Burgundiaj , infi-a Quatuor Menfis, Datam Praeiencium im-
roediate iequentes , teneatur efifedualiter liberare :
Concefferunt infuper didti Procuratores prsefati Ducis Gelren-
fis , 6c fideliter promiferunt , nomine quo fupra , quod durante Vi-
ta ipfius Ducis Geirenfis , aliqui Scutiferi feu alii non erunt Ar-
mati , feu aiiquo modo contra pra^fatum Dominum noftrum Re-
gcm , feu Gentes, aut Subditos ipfius Domini Regis, Nomine
luo , Guerrantes cum praefatis Adverfario Francise vel Duce Bur-
gundive, feu quocumque alio ipfi Domino Regi Adverfante, nec
alicui ex eis Concilium impendcnt , Auxilium vel Favorem.
Item, Concordatum f/, per diclos Procuratores, quod diftus
Dux Gelrenfis , pro Homagio & Servitio praedidis , percipiet An-
nuatim, durante Vita fua prxdidla, a prxfeto Domino noftro
Rege Mille Libras Sterlingorum , ad Scaccarium ipfius Domini
Regis in Anglia, ad Terminos SandVi Michaelis & Pafchse, per
xquales Portionesi unde, pro Primo Anno de Quingentis Libris,
fupcr Liberatione diftarum Literarum fuarum , prasfato Concilio
dicli Domini noftri Regis facienda, ut praefertur, praefatus Dux
Gelrenfis Solutionem percipiet , poftquam didi Procuratores iiji
prxfentem Indenturam , fuper Prxmilfis , integraliter , pro parte
ipfius Ducis Gelrcnlis , adimplendis fecerint , & difto Concilio
Domini noftri Regis liberaverint , Sigillis didtorum Procuratorum
ipfius Ducis Sigillatara ; & Reiiduas Quingentas Libras , pro di-
cto Primo Anno , idem Dux recipiet, apud Middelburgh , in
Quindena Sandti Michaelis, proximo ftjtura, cum ipfe Homa-
gium Deputatis ipfius Domini Rcgis , Momine fuo, fecerit, &
alia fupradidta compleverit , prout fuperius continetur.
Item, Concordatum efi , per Procuratores fupradidlos, Nomi-
nibus quibus fupra, quod, durante Vita praefati Ducis Gelrenfis,
omnes Mercatores & Subditi didti Domini Regis pacifice poffint,
& eorum quilibet poffit, cum Mercandifis & Rebus fuis, ad Du-
catum Gelrenfem & alibi infi-a Diftridtus & Poteftatem ipfius Du-
cis Gelrenfis, pro libito Accedere , & ibidem Morari, Mercari,
Mercandifas licitas Excercere , Negotiari , & Intercommunicare,
& exinde, cum Mercandifis & Rebus fuis, ouocumque volucrint,
libere Recedere, abfque Moieftia feu Impecfimento quocumque;
Solvendo Cuftumas, Subfidia, & alia Deveria debita & confueta;
Etquod, durante Vita prxfati Ducis Gelrenfis, omnes Subditi
prxdidti Domini noftriRegis, tam Nobiles, quam Milites, Scu-
tiferi, & alii c^uicumque, cu)ufcumque DignitatiSjPraeeminenciae,
Status, GradCis, Nationis, feu Conditionis extiterint , & eorum
quilibet, habeve pofiint, feu polTit, Liberum , Pacificum, & Se-
curum ingrefTum, Moram, Tranfitum, & RegrefTum , cum eo-
rum Armaturis , Bonis, & Rebus quibufcumque, per Ducatum
prasdidtum , & quxcumque alia Dominia & Diftridtus prasdidti
Duds, quocumque pergere volucrint;
Et iimiliter quod, Vita didi Ducis Gelrenfis durante, omnes
Mercatores & Subditi ejuldem Ducis pacihce poffint , cum Mer-
candifis & Rebus fuis , ad Regnum Angliae , & alibi infra Diftri-
dus & Poteftatem didi Domini Regis , pro libito Accedere, &
ibidem Morari, Mercari, Mercandifas licitas Excercere , Negotia-
ri, &Intercommunicare, & exinde, cum Mercandifis & Rebus
fuis, ouocumque voluerint, libere Recedere, abfque Moleftia &
Impedimentoquocumciue; folvendo Cuftumas, Subfidia, & alia
Ceyeria debita & confueta:
Etquod, durante Vita ipfius Ducis Gelrenfis, omnes Subditi
fui, tam Nobiles, quam Milites, Scutiferi, & alii quicumque cu- Ann. D.
jufcumque Dignitatis, Praeeminentix, Status, Gradiis, Nationis, 1^86.
feu Conditionis fuerint, & eorum quilibet , habere poftmt, feu Rif. x.
poiTit, liberum, pacificum, & fecurumIngrefIiim,Moram,Tran3-
itum , & Regrefium , cum eorum Armaturis , Bonis , & Rebus
quibufcumque per R^num prasdidum , & qusecumque alia Do-
minia & Diftridus didl:i Domini Regis, quocumque pergere vo-
luerint , in fbrma prjedidta.
Ite.m, Concordatum eft , inter Procuratores fupradidos, No-
minibus quibus fupra , qubd , durante Vita prsedidi Ducis Gel-
renfis, nulla fiant Arefta, Reprifalia, feu Merca , pro Contradu,
vel quafi Delido , feu alia Occalione vel Causa quacumque, dire-
de vel indirede , quocumque colore , ante hxc tempora habito
feu commiCTo, quovis modo.
* Tenores vero Literarum Vrocuratorlarum , faEiarttm per
pradtRos Domimm Regem cr Ducem Procuratoribus prx' * VI'
diElis ^ fequuntur in hunc modum ;
sn-
DlcHARDUS, Dei Gratia , Rex Angli.e & FraN-
■Tv c I vE , & Dominus Hibemiae , Omnibus , ad quos prEefcntes
Litterje pervenerint, Salutem.
Sciatis qubd Nos , de & fuper Materia infrafcripta, matura &
plena Deliberatione prachabita , ex certa noftra Scientia , Confti-
tuimus, Ordinavimus, & Fecimus, Creamufque, Ordinamus , &
Facimus, per Praefentes, noftros veros & legitimos Procuratores,
Negociorum Geftores , ac Nuncios fpeciales , diledos & fideles
noftros, Georgium de Felbrigg Militem , & Johannem de Hermes-
thorp Clericum,
Ad Tradandum , Pacifcendum , & finaliter Concordandum
cum, cariffimo Confanguineo noftro Willielmo Duce Ge/renfi, vel
ipfius Procuratoribus , Nunciis , feu Depucacis in hac parte, plena-
riam Poieftatem ab ipfo Duce habentibus, de & fuper quibufcum-
que Amicitiis , Ailigantiis , ac Mutuis Auxiliis (videlicet) inter
Nos, pro Nobis, Kegnis, Terris, Dominiis , ac Subditis noftris
quibufcumque, ex Parte una, & praefatum Ducem, pro Se, Ter-
ris , Dominiis , & Subditis fuis quibufcumque , ex Parte altera,
mutub ineundis & pracitandis ,
Et fpecialiter ad Tradandum , Pacifcendum , & Concordandum
fuper Retinentia fua, penes Nos , in omnibus Guerris noftris, &
certis Serviciis per ipfum Ducera nobis impendendis , durante coca
vica ejufdem Ducis;
Dances & Concedentes, ex certa fcientia & noftra libera volunr
tate, eifdem Procuratoribus & Nunciis noftris plenariam , lufficien-
tem, & liberam Poteitatem ad omnia & iin^ula Prxmilfa, ieu ea
quomodolibet concernentia , Tradandum , Concordandum , PaciC-
cendum, Faciendum, Expediendum, & finaliter Concludendum ,
Ac omnia & fingula, iic Tradata & Concordata, Firmandum
& Roborandum Cautionibus quibufcumque, licitis & honeftis,
Ac alia omnia & fingula Faciendum , Excercendum , &c Expe-
diendum , quae circa Priemilla neceliaria fuerinc feu oporcum ,
eciam ii Mandacum exiganc ipeciale;
Promictentes Nos omnia &c lingula , fic Tradata & Concorda-
ta, pro parte noftra, Grata &c Rata habituros, & in bona fide fir-
miter 6c inviolabiliter obfcivare, prout iidem Procuratores &c
Nuncii noftri Nomine noftro fecerint & promiferint in Praemif^
fis , & ficud Nos ipla omnia & fingula in Perfona propria fecif-
femus.
Dat. in Palatio no(lro Weftm. fub Magni Sigilii noftri Teftimo-
nio , Tertiodecimo die Maii , Anno Regni noftri decimo.
Wllhelmus, Primogenitus JuliacenCs, Deigratia, D»ar (JWic;^,
Con.elque ZutphaniiC.
Notum facinius uriveiiis, prxfentes Literas vifuris vel audituris,
qubd Nos, de &c fupra Aliteria infraicrip:?, matura & plena De-
liberatione praehabita, ex noftra certa fcientia, Confbtuimus , Or-
dinavimus , oc Fecirius , Cre/mufque , Ordinamus , & Facimus,
per Prxientei , noftros vercs oz .egitin.os Amballatorcs , Procura-
tores, Negotiorum Geftoies,ac Nuncios fpeciales , Venerabilem
Henrtcum dc Stce?:lerghen Prxpofitum & Archidiaconum Eccleliae
Sandi Salvatoris Trajedenfis noftrum Confanguineum , & Stre-
nuum Walterum de IJendoren Militem Magiftrum Curiae noftrje,
Secritarios &: Coniiiiarios iioitros diledos,
Ad Tradtandum, Pacilcendum, & finaliter Concordandum
cum, Serenillimo & Excellentiffimo Principe & Domino noltro,
Domino Richardo , Dei gratia , Rege Angli^e (^r Francta , & Do-
mino Hibernix Illuftriffimo , leu ipfius Venerabili Concilio, cjus
Nomine , vel iplius Procuratoribus , Nunciis , feu Deputatis , in
hac parce , plenariam Poteftacem ab ipfo Domino noftro Rege ha-
bentibus , de & fupcr quibufcumque Amicitiis , Alligantiis , ac
mutuis Auxiliis, prcecipue ad Servitia Domini noitri Regis (videli-
cet) inter prxfatum Dominum noftrum Regem, pro Se, Regnis,
Teiris, Dominiis, ac Subditis fuis quibufcumque, ex parte una,&
Nos, praefatum Ducem , pro Nobis , Terris , Dominiis, & Sub-
ditis noltris quibufcumque , ex Parte altera , mutub Ineundis &
Praeltandis,
Et Ipecialiter ad Tradandum , Pacifcendum , & Concordandum
fuper * Recinentia noftra cum prxfoto Domino noftro Rcge, i.n * ^,j.
omnibus Guerris luis, & certis Serviriis prxfatis fuper Nos eidem „ *
impendendis, durante tota Vita noftra; , . „
Dantes & Concedentes, ex certa fcientia & noftra libera volun-
tate , eildem Amballatoribus , Procuratoribus , & Nunciis noftris
plenariam , fufficiencem , & liberam Poceftatem ad cmnia & fin-
gula PraemifTa , feu ea quomodolibet concernentia , Tradtandum ,
Concordandum, Pacifcendum, Faciendum, E.xpediendum , & fi-
naliter Concludendum ,
Ac omnia & iingula , fic Tradata & Concordata, Firmandura
& Rotwrandum Cautionibus quibufcumque, licitis & honeftis,
Ac
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. Ac alia omnia & fingula Faciendum, Excercendum, & Expe-
1386. diendum qua; circa Prxmiffa neceflaria fuerint feu oportuna, etiam
Vjc. i. fi Mandatum exigant fpeciale;
Promittentes Nos omnia & fingula , fic Traftata & Concordata,
pro Parte noftra , Grata & Rata habituros , & in bona fide firmi-
ter & inviolabiliter obfervare , durante vita noltra , prout iidem
AmbaCTatores , Procuratores , & Nuncii noftri , nomine noftro,
fecerint & promiferint in Priemiffis , & ficuti Nos ipfa omnia &
fingula in Perfona propria fecilTemus.
Et, in Teftimonium omnium Praemifforum, Sigillum noftrum,
ex certa noftra fcientia , Praefentibus Literis duximus apponendura.
Datum & Aftum in Cafrro nojiro Nomviagen , Anno Domini
Millefimo, Trecentefimo, Otluagefimo feptimo, feria quintapoft
Octavas Pafchae.
In quorum omnium Teftimonium atque Fidem diifli Procura-
tores, in prsefentia Dominorum de didto Concilio Domini noftri
Regis , Sigilla fua hiis I N d e n t u r i s alternatim appofuerunt.
Dat. Lo^idonia: decimo die Julii , Anno Domini Millefimo , Tre-
centefimo , Odtogelimo feptimo , & Regni dicti Domini noftri
Regis decimo.
Et infuper Procuratores prsEdidti concordarunt & promiferunt ,
Nominibus quibus (upra , quod tam pra^didtus Dominus Rex pro
parte fua , per Literas fuas Patentes , fub Magno Sigillo fuo , quam
prxfatus Dux Gelrenfis , pro parte fua, per Literas fuas Pacences,
fub Magno Sigillo fuo, pr;efentem IndenturaiM & omnia
contenta in eadem Acceptabunt, Approbabunt, Ratificabunt, &
Confirmabunt , & ea facient , quilibet ex parte fua, inviolabiliter
obfervari.
Dat. ut fupra.
J)e TreHgis cortferveindls , (^ Attemptatis comra Treugas
corrigendis.
Ann. D. D EX, Dilefto & Fideli fuo, Johanni de Nevill At Raby, Cu-
1586. Iv ftQfjj Marchiarum Regni noftri Anglix, verfus partes ScotiaEj
An 10, jn partibus de laEftmarche, Salutem.
Sciatis quod Nos ,
De Fideliiate veftra plenius confidentes,
Aflignavimus vos ad omnes & fingulas Treugas ac Guerrarum
Abftinentias , inter Nos , pro Nobis , & Subditis noftris , & illos
deScotia captas, initas, & firmatas, feu ineundas & firmandas, uf-
que ultimum diem Maii proximo futurum duraturas, juxta vim ,
formam , & eitedtum earumdem, cuftodiendum & cuftodiri fa-
ciendum,
Et ad omnes illos , quos contra Treugas & Abftincntias praedi-
ftas , cx quacumque Causd , Delinquenres inveneritis , tam infra
Libertates, quam extra, cujuicumque fuerint conditionis, perVos,
& Deputatos veftros , pro quibus refpondere volueritis , Arcftan-
dum, & eos ad fufficientes Reparationem & Emendas, fuper At-
temptatis, per eos, & eis Adhxrentes, juxta Quantitatem & Qua-
litatem Delicti fui, quatenus de jure, & fecundum Leges & Con-
fuetudines Marchiarum prxdidtarum , ac Formam Treugarum &
Abftinenriarum prxdidarum , fuerit faciendum , per Diftridtiones,
& Imprifonamentum Corporum fuorum , ac Captionem Terra-
rum & Tenementorum fuorum , ac Bonorum & Catallorum fuo-
rum, in Manum noftram, compellendum ,
Airignavimus etiam Vos ad Inquirendum , per Sacramentum
Proborum & Legalium Hominum de partibus prsedidtis , per
quos rei Veritas melius fciri poterit, ad Informandum Vos, viis
oc modis quibus potsritis , de omnibus & iin^ulis Ligeis noftris ,
qui contra eafdem Treugas & Abftinentias fecerint vel delique-
rint,
* VII. * Ac de illis, quiTra£tatus,Covinas,vel Interligationes prodito-
jjij. rias cum Inimicis noitris, in Regni noftri Anglix grcejudicium , fe-
cerunt, & exnunc facere praelumpferint , & ad ipios, ubicumque,
tam infra Libertates , quam extra , inveniri poterunt , Areftandum
& Capiendum , & , juxta eorum Demerita , fecundum Leges &
Confuetudines ac Formam prxdidtas , Caftigaadum & Punien-
dum;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prcemiffa diligenter inten-
datis , & ea faciatis & exequamini in forma praediifta :
_ Damusautem univerlis & fingulis Ligeis, & Subditis, & Fide-
libus noltris , Partium praediftarum, tam infra Liberrate? , quam
extra, Tenore Pnefentium, firmitcr in Mandatis, quod \obis, in
Prxmiffis taciendis & exequendis, iicut prxdidtum eft , Inrenden-
tcs fint, Confulences, Obedicntes, & Auxiliantes, prout decet.
In cujus, &c.
Tcftc R^e apud IVejlmonaferium., undecimo die Julii.
Super Captione Treugarum , de Indempnificando.
Ann. D.
1386.
Ric i.
K. 2.
Scot.
R. 1.
m. 6.
Per Concilimn.
D EX, Dikais & Fidelibus fuis, Radulpho de Nevill & Thom^
*-^ de Chfford , Cuftodibus Marchiarum Regni noftri Anglia:,
verfus partes Scotiae, in partibus de la Ettmarche, Salutem.
Sciatis qu5d Nos ,
De Fidelitate & Circumfpeftione veftris , plenius confidentes ,
AiTignavimus vos, conjundtim, & divifim, ad omnes & fingu-
las Treugas, ac Guerrarum Abftinentias, inter Nos, pro Nobis,
& Subditis noftris, & illos, (^c. ut fu^ra.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ptr C(j0(ilinm.
R
Icardui, Dei gratia Kex Anglae ^ Franci^ , & Dominus Hi- -^»- «o.
berniae, omnibus, ad quos praefentes Literac pervenerint , Sa- K- *•
lutem. " ibid.
Sciatisqu6d, ».7.
Cum nuper , per Literas noftras Patentes , Aflignaverimus &
Confticuerimus , Dileftum & Fidelem noftrum , Johamiem de
NeviUde Raby ad Traftandum, cum Adverfariis noftris Scotix,
fuper diverfis Materus , in didtis Literis noftris contentis, proul
m eifdem Literis plenius concinetur ,
Ac jam idem Johannes, vircuce Literarum noftrarum pr.«dii.ta-
rum, Treugas & Guerrarum Abftinentias, inter Nos & IIlos de
Scotia, fub ccrta Forma, ufque uldmum diem Maii , proximo fu-
turum, duraturas , ceperit & firmaveric , prout per eundem Johan-
nem coram Nobis & Concilio noftro eft oftenfiim,
Nos,
Volentes ipfum Johannem ei^a Nos, &quofcumque alios, pro
Fado fuo, in hac parte, Indempnem coniervari,
Fadtum fuum pr.^didtum, quantum in nobis eft, Approbamus,
Nolentes quod ipfe per Nos , vel Haercdes noftros , lea alios
auofcumque , occalione Captionis & Firmationis Treugarum &
Abftinentiarurn prsediaarum, futuris Temporibus , moleitetur , in-
quietetur in aliquo, feu gravetur.
In cujus rci Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tenres.
Tefte meipfoapud Weftmonafierium , undecimo die Julii , Anno
Regni noftri decimo.
Fer Concilium.
De Arraiatione contra Invaftonem Gallicornm.
R
EX Vicecomiti Kantix, Salutem. Ann. D.
Cum, utpro certo intelleximus, Karolus, Adverfarius no- 1386,
jfer Francia, & alii fibi Adhaerentes, inter fe Alligati, & undique -^»- "o-
hoftiliter congregati, Regnum noftrum Angliae, accumulato toto «• ^-
Poile fuo, ad Nos & dictum Regnum nollrum totaliter deftruen- CUitf. 10;
dum , invadcrc ^roponant infra~Breve , nifi eis per Nos, Gratia «• ^-
Nobis favente divina, viriliiis refiftatur, m. 46. </.
Nos,
* Malitiae hujufmodi Inim.icorum noftrorum , cum Dei adjuto- * ^II-
rio , reliftere , ac pro Salvatione & Defenfione noftri ac Regni /4°-
noftri prxdiAi difponere & ordinare, volences,
Tibi prxcipimus , diftidiiis quo poffumus , quod in fingulis lo-
cis Comitatus praedifti, ubi magis expediens fu-crit & necelle, in-
fra Libertates, & extra, omni dilatione poftpolita , proclamari fa-
cias quod cmnes & finguli Domini , Mili.es , Armigeri, & qui-
cumque alii Comitatus praedidti , fub Forisfadlura Vit-x & Mem-
brorum , ac om.nium aliorum qux nobis forisfacere poterunt ( vi-
delicec ) quilibet eorum , juxta StatCis fui exigentiam & Facultates
fuas, Armis competencibus, fortiori modo quo poterunt , line di-
latione arraicnt & muniant , & in Arraiatione hujulmodi fe teneant,
ac quofcumque Portus Maris & alia Loca maritima, ubi Applica-
tiones Naviim infra didtum Comicatum fieri conlueverunt , dili-
genter explorent,
Ita femper quod parati fint ad Refiftendum Malitiae didorum
Inimicorum noftrorum, fiqui ibidem ingredi praefumpferint;
Praemuniens firmicer, ex parce noftra, Arraiatores flominumad
Arma , Armatorum , & Sagittariorum , in Comitatu prxdido , per
nos nuper affignatos, quod ipli, fub Forisfaftura prxdidla, omnes
hujufmodi Homines ad Arma, & Sagittarios, Comitatiis prxdidti,
arraiari & triari faciant , & omnia alia, in Commiilione noftra,
eis inde nuper directa , contenta, faciant & compleant juxta for-
mam Commiirionis prxdidtae; & hoc fub eadem Forisfadtura nul-
latenus omittas.
Tefte Rege apud Witteney undecimo die Augufti.
Per Literam ipftus Regis de Signet».
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis, fub
eadem Data , videlicet ,
Vicecomiti EJfex. ^ Hertford. ^c.
Sttper Navali Conflicln , c^ Partitione Prifonariorum.
D EX , Diledtis & Fidelibus fuis , Senefcallo fuo Aquitanix , Ann. D.
■^^ Canltabulario & M.ijori Burdegaliae, ac quibufcumquc Conli- 1386.
liariis noftiis ibidem in pmrtibus illis, & eorum cuilibet, Salutem. An. 10.
Diledti Ligei & Subditi noftri , Adam de Tork , & Socii fui, R. 2.
nobis , graviter conquerentes , per Petitionem fuam nobis incima- Vafc i»,
bant qualiter, R. 2.
Ipfo Adam ac Sociis fuis prxdidtis, apud Burdegaliam, poft Re- m. 8.
cefllim oninium Navium inibi , cum Vinis carcatarum , qux ver-
fus Regnum noltrum Anglix inlimul tranfierunt , ibidem moranti-
bus,
Quidam Inimici noftri de Talemonde & la Rochel, Moram
ipforum Adx & Sociorum fuorum percipientes , cum quadamNa-
vi de Guerra fuper ipfos Ligeos noftros, in Aqua de Gerondc,
fubito vcniebant , & in ipfos Ligeos noftros, cum Ducentis Per-
fonisarmatis, omnibus viribus irruentes , ipfos Ligeos noftros ho-
ftiliter Expugnabant , quoufque iidem Ligei nolbi didtam Na-
vem , cum praedidtis Inimicis devicerinC , & eoj de Gucrra CepiA
fent, Clementid Divina operante,
Quoi
8
CONVENTIONES, LITER^,
• VII.
Ann. D. Quorum quidem Inimicorum Centum & Quadra^inta Prifona-
,1386. riij qui in di(fla Navi falvati erant, Nobis & Magiftro Cogae, iti
R/V. 1. qua iidem Ligei noftri fuerunt , ac prjefato Adx, tanquam devifti
fe reddebant , & inde , inter iplos Lieeos noftros & prxfatos Pri-
lonarios , concordacum & ailenfum fuit quod didta Navis, cum
Prifonariis praedidtis, eflet Tripartita,
Unde una Pars Nobis ,
Secunda pracfatis Magiftro & Sociis fuis prsedidis ,
Et Tertia Domim de Duras ,
Pro Salvatione Prifonariorum prsedidorum divideretur,
Prxfatus tamen Domivus de Duras , pro eo quod quidam Scuti-
ftr fuus Fidem & Sacramentum Prifonariorum prasdidtorum, No-
mine noftro , ad inftantiam ipfbrum Ligeorum noftrorum, rece-
pit, prsefatos Prifonarios , ac Navem praediftam, cum omnibus
Bonis , in eadcm Navi exiftentibus , detinet minus julte , tam in
noftri ( qui iingulis Juftitiam reddere tenemur ) Vituperium &
Dampnum , quod Status ipforum Ligeorum noftrorum Deftru-
dtionem & Depauperationem manifeftam,
Unde nobis fupplicarunt ut eis Remedium fuper hiis gratiole
impertiri dignaremurj
Nos,
* Nolentes ipfis Ligeis noftris, qui Corpora fua, intantis Peri-
culis, pro noftro Honore , viriliter fbrtunarunt, aliquo colore In-
juriari ,
Vobis, & cuilibet veftrijm, Injungimus & Mandamus, firmiter
& diftridte , quod vos , fuper veritate Materiae praedidtx , cum
©mni diligentia , viis & modis , quibus poteritis , Informetis , &
tam Nobis, quam didtis Ligeis noltris, fuper Satisfadtione Navis,
& Bonorum , ac Prifonariorum praedidtorum , fic captorum , jux-
ta , Concordiam & AlTenfum , fuper Captione eorumdem fados ,
faciatis , cum omni favore competenti , debitum & feftinum Tufti-
tix complementum , praefatum Dominum de Duras ad hoc legiti-
me compefcendo ;
Taiicer vos habentes in Prjemiftis , ne ipfi Ligei noftri Mate-
riam habeant penes Perfonam noftram , pro defeftu Juftitiae, con-
tra vos, pro nobis, nec pro fe iplis, ulterius Proiequendi.
Dat. apud Weflmonafierium, decimo odtavo die Augufti.
Per Concilium.
De Provijione,
Ann. D. T IJ^tams Eplfopus, Servus Servorum Dei , carifilimo in Chri-
1-86. ' ito Filio, Ruhardo Regi Anglite Illuftri, Salutem & Apofto-
jlrt. 10. licam Benedidionem.
R. 1. Gratiac Divinae Prxmium & humanx laudis Praeconium acqui-
Ex Orig. ritur , fi , per Seculares Principes , Eccleliarum Praelatis , prasler-
in Tur. tim Ecclcliarum Cathedralium Regiminibus Pra-lidentibus , opor-
». 8. tuni Favoris Prjflidium & Honor debitus impendatur.
Dudum liquidem, boniE memoriae , Johanne Wellenfi & Bato-
vienfi Epifcopo , Regiuiini \Velleniis& Batonieniis Ecclefiarum,
invicem canonice unirarum , Praelidente , Nos, cupientes eifdem
Ecclefiis , cum eas vacare contingeret , utilem & ydoneam , per
Apoftolicae Sedis Providentiam , praefidere Perfonam , Provifio-
nem earumdem Ecclefiarum Ordinationi &: Difpofitioni noftrae ea
vice duximus fpecialiter refervandam,
Decernentes extunc irritum & inane fi fecus , fuper hiis, per
qiiofcunque , quavis Audoritate , fcienter vel ignoranter , contin-
geret artcmptari.
Poftmodum vero, prxfatis Ecclefiis, per Obitum ejufdem fo-
haunis Ei^ijl-pi , qui extra Romanam Curiam diem claufit extre-
mum , vacantibus , Nos , Vacatione h jjufinoiii Fidedignis Relati-
bus intellecba , ad Provifionem ipfarum Ecclefiarum celerem &
fislicem,
De qua nullus, prster Nos, ea vice, fc intromittere potuerat,
neque poteiat, Refervatione & Decrcto obiiftentibus flipradidis,
Ne diifta Ecclefia longx Vacationis exponeretur incommodis,
paternis& follicitis Studiis intendentes , poll Deliberationcm,quam
niper hiis cum Fratribus noltris habuimus diligentem , demum ad ,
Venerabilem Fratrem noftiTjm , IValtherum ., Wellenfem & Bato-
nieniem nunc, Lichefeldenfem & Coventrenfem Epifcopum,
Conlideratis grandium Virtutum meritis quibus Perfonam fuam,
prouc fidedignorum Teftimoniis accepimus , divina gratia inligni-
Et quqd W.i!therus Efifcopus , qui Lichefeldenfis & Coventren-
fis Eccleliaium , etiim invicem canonice unitarum , Regimini hac-
tenus laudabiliter prxfuit,
Difias \\'elienfem & Batonienfem Ecclefias fciet & poterit, au-
«flore Domino, falubriter rcgcre , & feliciter gubernare, direxi-
mus oculos noftrcE mentis,
Intendentes itaque , tam pra:diftis Wellenfi & Batonienfi Eccle-
fiis, qujm earum Cieiji Dominico , faubriter providere, diftum
Waiihcrum a Vinculo , quo eiidem Lichefeldenfi & Coventrenfi
Ecciefiis ( quibus tunc pncerat ) tenebatur , de ipforum Fratrum
Confilio, &C Apoftoic» Poteftatis plenitudine, abfolventcs,
Ipfum ad didtas Wcnenfem & Batonicnlem Ecclelias Tranftuli-
mus, ipilimque iliis l^nefecimus in Epifcopum & Pjftorem, Cu-
ram & Adr^iniftrationem didtarum Wellenlis & Batonienfis Ec-
clefiarum cidem Walthero in Spiritualibus & Temporalibus plena-
rie comm.ittendo , liberamque fibi tribuendo liccntiam ad eafdem
Wellenfem & Batonienfem Ecclelias tranfeundi ,
Firma ibe fiduci.-.que conceptis quod , dirigente Domino Adlus
fuos, pr;Etatarum Wellenfis & Batonienlis Eccleliarum, per ipfius
M- altci i Induftrix & Circumfpedtionis ftudium frudtuofum , Re-
gertur utUiter, & piofptre Dirigentur, ac grata in eifdem Spiricua-
• vn n ^ !^^"^po"l'bus Sufcipient Incrementa;
Vll. Cum itaque (Fili carilfime) iit virtutis opus Dei Miniftros be-
/4^- nigno favore profequi , & eos Vabis & Openbus, * pro Regis
itterni gloria,vencrari,Serenit2tem ruam rogsmus, monemus & Ann. D.
hortamur artente quatinus eundem Waltherum Epifcopum, &C com- 1386.
miffas fibi Wellenfem & Batonienfem Ecclefias hujufmodi, habens R'f. »•
pro noftra & ApoltolicK Sedis reverentia propenfius commenda-
tos, fic eos Benigni Favoris gntid profequaris, quod idem Epifco-
pus , tuae Cellitudinis flilrus Praelidio , in commiflb fibi didtarum
Eccleliarum Regimine utihiis proficere v^iieat , ac tibi exinde a
Deo perhennis vitx praemium , & a nobis condigna proveniat adtio
Gratiarum.
Dat. Janute decimo quinto Kal. Sepcembris,Pontificatus noftri
Anno nono.
Sufer Vlicttm.
T. de Nyem.
Ve Epifcopo Bethlemitano.
D EX, dileao fibi, WiHielmo Barwell Efcaetori fuo in Comi- ^aP'
^^ tatibus Glouceftriae 6c Herefordiae, ac Marchia Wallia:, eil- ^^°^-
dem Comitatibus adjacente, Salutem. ^"^ '"•
Cum Dominus Summus Pontifex , Venerabilem Patrem, ^i/- ^ *•
lielmum Bethleemttanum Epijcopum a Vinculo, quo eidem Eccle- "*
fiae Bethleemitanenfi tenebatur , de Apoftolicx Poteftatis plenitu- ^' *'
dine , abfolvens , ipfum ad Sedem Landavenlis Eccleliae , per Tranf- ^" ' '
lationem Thomie , ultimi Epifcopi Ecclelix illius , ad Ecclefiam "'' ^**
Cathedralem Ciceftrenfem vacantem , tranftulerit , & ipfum in
Epifcopum didlx Ecclefiae Landavenfis praefecerit , ficut per Lite-
ras Bullatas ipfius Domini Summi Ponuficis , nobis inde diredtas,
nobis conftat,
Ac idem Epifcopus Landavenfis omnibus & fii^ulis verbis, in
didtis Literis Bullatis contentis , Nobis feu Juri Coronx noitras
prajjudicialibus, fponte, palam, & exprefse P>.enunciaverit , & fu-
per hoc Grati» noftrx humiliter fe fubmilit,
Nos, eo praetextu, volentes praefato Epiicopo Landavenfi Gra-
tiam in hac partc facere fpecialem, cepimus Fidelitatem ipfius Epi-
fcopi Landavenfis , & Temporalia didti Epifcopatijs Landavenlis ,
de gratia noftra fpeciali , reftituimus eidem :
Et ideo tibi Pnccipimus quod eidem Epifcopo Landavenfi Tem-
poralia praedidta, cum Pertinentiis , in Baliivatua, liberes in forma
prxdidta.
Tefte Rege apud Manerium de Wodeftoke xxi. die Augufti.
Per Literam ipfius Regis dt Signeto.
Confimile Breve dirigitur Johanni Brode de Smethe Efcaetori
fuo in Comitatu Middlefexiae , ^f. ut fupra.
Telte ut fupra.
Confimile Breve dirigitur Decavo ^ Capit. Ecclefiae Cathedralis
Landavenfis.
Tefte ut fupra.
ET Mandatum eft Militibus , liberis Hominibus, & omnibu*
aliis Tenentibus de Epifcopatu pra^didlo, quodeidem Willief-
mo, tanquam Epifcopo & Domino iuo, in omnibus, quse ad Epi-
fcopatum praedidtum pertinent, Intendentes iint & Rclpondences.
Tefte ut fupra.
De ProcUmatione facienda , pro Salvatione Navium,
R
5UVE poterunt, Navigio Regni noftri, verfus Burdegaliam,
proxima Vendagia , tranlituro , Inferendum , ficut Sumus
Ann. D.
1386.
An. 10.
R. 1.
CUuf.io.
R. z.
m, 44. i.
EX Majori & Ballivls Villx de Sandto Botholpho, Salutem.
Quia Inimici noltri fe parant & ordinant fupra Mare, cum
maximo Navisiio & Potentia .Armatorum ,_ celerime proficifci , ad
Mala, q
contra proxima
pro certo informati,
Vobis , diitridtius quo poterimus , Injungimus 8r Mandamus
quod itatim , vilis prxlentibus , in Villa prctdidta , & alibi , quo-
tiens necefle fuerit , & vobis expedire videbitur , publice ex parte
noftra proclamari faciatis quod omnes & finguli Dotnini & Ma-
giltri Navium ejufdem Viliae , & aliarum Navium infra Portum
ejafdem exiftentiiim , qui Naves illas ad partes Valconix , contra
Vendagia praedidta , * mittere vel ducere intendunt , fuper Foris- * VII.
fadtura Navium praedidtarum &!. omnium aliorum qux nobis fo- J'^?.
risfacere poterunt , fomori modo quo poterunt , Omnes Naves
praedidtas inlimul , verlus Poitum de Sandwico , cum omni fefti-
natione , duci vel mitti , & ibidem cifdem Naves expcdt.ire faciant,
quoufque omncs Naves , omnium Villarum & Portuum in parti-
bus Borealibus exiftentium, qu.e ad didtas partes Burdegalix , con-
tra Vendagia prxdidta , ire voiuei int , in didto Portu Sandewici in-
fimul Congregatx fuerint, ad fincm quod tunc abinde rccedere &
omnes inlimul verfus didtas parces Vafconige , fortiori moJo , &
cum majori Salvatione quibus poterunt, Deo Dante , contra Inva-
lionem Inimicomm noftrorum orxdidtorum , fiqui eas invadeie
voluerint , valeant proficilci \ Et hoc , fuper fide & ligeantia , qui-
bus nobis tenemin! , nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonaftenum , xxviii. die Augufti.
Per Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Subfcriptis, in forma praedidta, fub
eadem Data,' videlicet,
Majori dr Ballivis Villa dt Kingeflon fuper Hull, ^t.
Swftr
ET ACTAPUBLICA.
P
Snfer Mutuo foBo ^ de SecteritatihHSt
RE X omnibus ad quos , &c. Salutem.
Sciaris quod ,
Cum , Venerabilis Pater, Willielmus Arehiepifcopus CantUarieHfis
Quingentas Marcas Sterlingorum nobis , in magna Neceflitate no-
ftra, gratis & fponte mutuaverit,
, Nos, pro Securitate ipfius Archiepifcopi, pro Solurione ejufdem
Summae , fatemur Nos eidem Archiepifcopo in Quingenris Marcis
praedidtis teneri firmiter per praefentes , quas & Solvere promitti-
mus bona fide :
Et, ut eidem Archiepifcopo de diftis Quingentis Marcis, ut ju-
ris eft , prompte & fideliter fatisfiat , Volumus & Concedimus
qu6d idem Archiepifcopus habeat & percipiat Summam praedidtam
de Decimis, & Quintifdecimis, Subfidiis, feu aliis Quotis , nobis
per Clerum vel Communitatem Regni noftri proximo Conce-
dendis ,
Et quod habeat inde Aflignationem in Locis , ubi melius fibi
inde fatisfieri poterit, abfque alia AlTignatione feu Mandatoincon-
trarium faciendis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IFefmonaJferium, xvi- die Septembris.
Fer ipjum Regem.
Confimiles Literas R^is de Securitate habentfubfcripti,
de Summis fubfcripris ; viz.
Themas Epifcopus Elien , de Centum Libris.
Willielmus Epifcopus Wy?!ton , de Ducentis Libris.
Robertus Epijcopus Lotidon^ de Ducentis Marcis.
tiobertus Prwr Sanffi Switbmi Wynton, de Centum Marcis.
Richardus Abhas de Reding , de Quadraginta Libris.
Johannes Epijcopus Lincoln , de Centum Libris.
Johannes Epifeopus Hereford, de Centum Libris.
Walterus Coventr. <^ Lich. Epifiopus, de Centum Libris.
Abhatijfa de Berkjng, de Quadraginta Libris.
Willielmus Dyghton^ Clericus , de Centum Marcis.
Abhas de Sando Aihano, de Quadraginra Libris.
'Brohi Hominet Villa Cantebrigia, de Sexaginta Libris.
Vrior de Dunmowe , de Treldecim Libris, Sex Solidis & Odlo
Denariis.
Fruhi Homines Villa de Circeftria , de Viginti Libris.
uihhas de Waltham SanBis Crucis , de Quaterviginti Libris.
Ahbas de Hida , de Quinquaginta Libris.
Ahbas de Glafton , dt-Centum Libris.
Trohi Homines Civitatis novie Sarum, de Ducentis Libris.
Ann. D.
1386.
An. 10.
R. 1.
Vat. 10.
R. 1.
m. 10.
Frohi Homines Civitatis de Coventre, de Ducentis Marcis.
Ahhas de Bello Loco , de Quadraginta Libris.
Probi Homines VilU Briftol, de Ducenris Libris.
Ctves Civitatis Cice^ria , de Quadraginta Libris.
* Probi Homines Villte de Lenn , de Centum Libris.
Cives Civitatis Regis Wygorn , de Viginti Libris.
Prohi Homines Villa de Leyceflre , de Sexaginta & fex Libris
Trefdecim Solidis & Quatuor Denariis.
Probi Homines VilU Glouceftr. de Quinquaginta & Quatuor Li-
bris.
Ahbas Sanffi AugufHni Cantuar. de Centum Libris.
Cives Civitatis Lincolu, de Centum Libris.
Cives Civitatis Eborum, de Centum Libris.
Probi Homines Villa Saniii Edmundi, de Sexaginta & fex Libris
Trefdecim folidis & Quatuor Denariis.
Prohi Homines Villa Oxon. de Quadraginta Libris.
Prohi Homines VilU Notyngh. de Qiiir.quaginta Libris.
Cives Civitatis Norivyc. de Centum Libris.
Probi Homines Villa Gippeivici, de Quadraginta Libris.
Cives Civitatis Wynton. de Qi.unquaginta Libri?.
Prohi Hornines Villa Salop. de Sexaginta & Sex Libris.
Frohi Homities Villa Derh. de Viginti Libris.
Cives Civitatis Cantuar. de Quinquaginta Libris.
Prohi Homines Villa Hereford. de Qiiinquaginta Libris.
Prior Lanthon in Wallia, de Viginu &c Quatuor Libris, & De-
cem & Septem Solidis.
Probi Homines Villa de Coventre , de Quaterviginti & Duabus
Libris & Duobus Solidis.
Prohi Homiaes Villa de Coventre , de Centum Libris.
Prior de Huntyvgdon. de Viginti & Septem Libris & Sex So-
lidis.
Prior SanBi Bartholomai jiixta Smtthfield, de Viginti Libris.
Abhas de Ojeney , de Quinquaginta Libris.
Prohi Homines V:lla de Lichfeld, de TrefdeCem Libris, Sex So-
lidis & OSio Denariis.
Cives Civitatis Lincoln. de Sexaginta & Decem Libris, & Sex-
decem Solidis.
Decanus df Capitul. Eccjefia Cathedralis Saniii Pauli London. de
Sexaginta & Sex Libris , Trefdecim Solidis & Quatuor Denariis.
Abbas de Ahyndan, de Viginti & Sex Libris, Trefdecim Solidis
& Quatuor Denariis.
Abhas de Gerue,de Qyindecim Libris, Sex Solidis & Odo De-
nariis.
Sciatis quod, Ann. D.
Cum, certis Rumoribus noviter janl receptis quod Carolus Ad- 1386,
•verfarius nofter Fraticia , omnes Homines ad arma , Baliftarios , Rif . i.
Naves , & Va& de Guerra, quae poterit, congregare fecit, quae
ad Veniendum & applicandum infra Regnum noftrum Angliae,
ante inftans Feftum Sandi Miehaelis , proximd ftiturum , funt
parata,
Omnes Homines ad Arma & Sagittarios R^ni noftri , quos ha-
bere poterimus , cum omni Feftinatione nos oporteat convenire,
ad Refiftendum Invafioni & Malitiae didorum Inimicorum no-
ftrorum , Divina Gratia mediante , in Salvationem Noftri ac to-
Uus Regni noftri fupradidli ,
Et vobis, per Breve noftrum de Privato Sigillo noftro, Manda-
verimus quod Homines diiflae Viilse de Sanfto Botholpho Ducen-
tas Marcas , in dido Mandato noftro Contentas, Nobis in prae-
fenti neceffitate noftrS mutuarent , & Summam illam Thefaurarib
& Camerariis Scaccarii noftri , in Craftino ejufdem Fefti San6ti
Michaelis ad ulrimum, tota excufatione ccflante,in Auxilium, So-
lutionis Vadiomm,quae Excercitui noftro ex hac caula Solvi opor-
tebit, liberarent,
Nos,
Ut unufquifque Villae proedidbe & Suburbiorum ejufdem, qui
Bona & Catalla ad Valorem Viginti Librarum& ultra habet, juxta
Facultates fuas, fideliter & aequaliter contribuat & aflideatur,
Afllgnavimus Vos , conjundtim , & diviiim , ad omnes & Sin-
pulos Homines ejufdem Villge & Suburbiorum prxdidtorum , qui
Bona & Caralla ad Valorem Viginri Librarum & ultra habeant,
(videlicet) quemlibet eorum jiixta eorum Potentiam &: Facultates
(nemini in hac Parte parcendo ) fideliter Aflidendum & Taxan-
dum , & Summam prajdidam , cum fic Aflella & Taxata fuerit ,
fine dilatione & difficultate aliqua Levandum * & Nobis in fbrma * VIL
praediiSa mittendum , f +5"'-
Et omnes & fingulos Vills praedid:^ & Suburbiorum ejufdem ,
qui Bona & Catalla ad Valorem didarum Viginti Librarum & ul-
tra habeant , qui ad Solutionem hujufmodi in fijrma praedidta fa-
ciendam Contrarii fuerint feu Rebelles , per Incarcerationem Cor-
porum fuorum , ac omnibus aliis viis & modis quibus meliiis po-
teriris & voiueritis, compelli & diftringi faciendum :
Et ideo Vobis , fuper Ligeantia & Forisfadtura omnium quae
Nobis forisfacere poteritis , confiderata praelenti neceffitate , pne-
mifla omnia & fingula faciatis , & exequamini in forma praedidta :
Et Volumus & Promittimus , bona fide , qjod hujufmodi Sum-
ma Ducentarum Marcarum , nobis fic Mutuandarum & folvenda-
rum , Hominibus didtae Villoe de fando Botholpho & Suburbio-
rum ejufdem , in Solutione Subfidii , five Quintvedecimx , in pro-
ximis Parliamentis noftris, per Communitatem Regni noftri prae-
didti , concedendorum , ipfos Contingens , in manibus fuis pro-
priis retineatur, & eis ad fcaccarium noftrum allocetur:
Damus autem univerfis & iingulis Hominibus Villae praediitse 8e
Suburbiorum ejufdem , fub Forisfadtura Vita; & Membrorum &
omnium aliorum quaj Nobis fbrisfacere poterunt , Tenore Pi^ae-
fentium , firmiter in praeceptis quod Vobis, & cuilibet veftrum,
in Executione omnium & fingulorura praemiflbrum , obediant ,
pareant, & intendant.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftfmtafterium xxii. die Septembris.
Fer ipfum Regem df Concilium.
De Flerbergatiis providendis pro excercittt Regis.
Ann. D.
r^86.
De certis Summis , Regi Afutnatis , lcvandis,
D EX , DiletStis & Fidelibus fuis, Fhilippo Tylney, Johanni de
*-^ Rochford, Philippo Garnon, Johanni de Helmeton , & Roberto
de Clayton , de Sancto Botholpho Salutem.
Tom. UL P. IV.
RE X Majori & Vicecomitibus Londonije Salutem.
Quia pro certo didicimus quod Karolus Adverfarius nofter
Francia , & Alligati dii , ac alii iibi adhoerentes, aggregata fecum An. 10.
Potenria & mulritudine maxitna Armatorum, verfus Regnum no- R. 2.
ftrum Angli;e , cum Ordinatione inaudita, fe difponunt, ad Nos Clauf.io
& Regnum noftrum cum omni celeritate hoftiliter Invadendum , R. 1.
& ad Linguam Anglicanam Deitruendum & Subvertendum, nili w.4. J.
eorum Malitix virilius refiftatur,
Per quod Mandavimus tam univerfis & fingulis Ducibus, Co-
mitibus, Baroiiibus, ac aliis Dominis didi Regni noftri , quod ip-
fi, cum tota Rerinentia fua, quam quamplunbus aliis Hominibus
ad arma , Hobelariis , & Sagittariis , fortiori modo quo potei unt ,
penes Perfonam noftram , cum omni feftinatione qua poterunt,
tali neceffitate caufante, Equis, Armis & Armaturis competenti-
bus fufficienter Arraiati & Muniti , ad Civitatcm noftram prxdi-
dtam fe trahunt , Ita quod fint ibidem , ad Feftum Sandti Michae-
lis, proximo futurum, ad ultimum, ad Prohcifcendam Nobifcum
in Exercitu noftro contra didtos Hoiles noftroi , ad iplbi , cum
Dei adjutorio , Debellandum , & eorum Malitiam Reprimendum
& Repellendum ,
Nos,
Volentes quod Exercitus nofter , ac Ligei noftri , illuc fic de
Mandato noftro venientes (videlicet) Unufquifque juxta Statum
fuum aptiori modo quo poterunt , prope Civitatem noftram prae-
didtam hofpitentur , & eis de Vidtualibus & alus Neccflariis pro
eorum Denariis rationabiliter ierviatur.
Et id quod ad Rempublicam perrinet , prae cacteris , oculis in-
tuentes,
De avifamento Dominorum , Magnatum , & auorum de Lx)n-
cilio noftro ordinavimus qu6d quicumque Hofpitatores five Her-
bergeatores, quorumcumque Dominorum Regni noftri prxdidti,
ac Capitaneorum , five Dudorum Hominum ad arma, Armato-
rum, & Sagittariorum fint ad Civicatem noftram prxdidtam , apud
Hofpitium Comitis Marefcalli , in Vico vocato la Roperie , ejuf-
dem Civitatis, infra Odto diesa Data Praelenrium, ad petendum,
& recipiendum a prxfato Marefcallo Herbergagium iive Hofpitium
pro Dominis & Magiftris fuis
H
£t
CONVENTIONES
Ann. D.
1386.
Ric. 1.
• VII.
10
Et qu6d nullus Herbergcatorutn Dominorum praEdiaorum , reu
aliorum Hominum ad arma , & Sagittariorum eorumdem , cujuf-
cumque Status feu conditionis fuerit, fub poena Amiffionis Equo-
rum & Hernefiorum fuorum , Herbergagia five Hofpitia , auaori-
tate fua propria , abfque Waranto & Ailignatione cjufdem Mare-
fcalli feu ejus Locumtenentis, capiat quoquo modo,
Et quod nuUus eorumdem Hominum ad arma, Armatorum, oC
Sagittariorum , feu eorum Servientom , fnb * Pcena forisfa(ftur3e
omnium quae nobis forisfacere poterit , impediat feu deibirbet ali-
fluos Vitelarios venire cum Vi<ftaalibus fuis verfus Civitstein pras-
diclam , feu ad alia Villas & Loca , cum Viftualibus hujuihiodi,
quo venire confueverunt, feu aliqua Viftualia de eifdem yitelanis,
aut de aliis contra voluntatem fuam abft}ue folutione , eis pro Vi-
dualibus pricdidis rationabiliter faciendis, aliqualiter capiat,
Et quod quicumque, per di(9iim Marefcallum Hofpitati & Her-
bergeati, Hofpitia ku Herbergagia fua, fub Pcena Vitsc & Mem-
brorum & omnium aliorum cfxz nobisforisfacere poterunt, abf-
que Roberia aut Pilleria, ibidem aliquo raodo fiiciendis, cuftodiant
6c confervent, ' r \t j-
Et quod nullus Vitelariorum , Armurariorum , feu Veoditorutn
Equorum , Vidtualia , Armaturas , feu Equos ad altius & majus
pretium pro Munitione priediifta , quim ante hxc tempora com-
muniter & rationabiliter fieri confuevit , fub Forisfeaura Viiftua-
lium, Armaturarum,& Equorum fuorum, vendere prxfuraat quo-
quo modo, .
Et ideo vobis Mandamus quod Ordinationem prxdi(ft:am , «
Omnes & Singulos Articulos , in ea contentos , in Singulis locis
Civitatis prafdidtie, & Suburbiorum ejufdem, ubi expediens fticrit
& neceffe , Forisfaauris & Pcenis prxmiffis aperte oftenfis & de-
claratis, ex parte noftra faciatis indilatc publice proclamari.',
Tcfte Regc apud lVeJ}mo?iaJierinm, xviii. die Septembris-
Per ifjum Htgem ^ Cmcilium.
L I T E R i^,
aliquem veftrura, fuper hoc, ex parte noftra j fiierint on&rati;
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Wefiminafiirhmi zsv. die Septembris.
• ; ;P^»> ComHinm.
Eodem modo aflignantur Cibfcripti , in Comitatibus & paru«:
bus fubfcriptis, lub eadem Datai videlicet.
Ann. D,
1386.
Rif. ».
Y^
partibus de Kefteven
Com. Lincoln.
IQ
7 In partibus de Lyndefcy in
f Com. Lincoln.
Com. Cantebr;
Johamies Buffy , Chivaler.
Johamies de Rachford, Chivakr.
JVillielmus Bolle.
IVillidmus de Beleshy , Chivaler.
Hobertus de Hatdmby.
Tiomas de Eland.
yohamies Colvyle, Chivaler.
yohannes Shardelowe , Cliivaler.
IVillielmus Cheyne , Cni valer,
yohanens Leveryngton.
Robertus de Hilton. \
yohannes ConeJlahle,dey{a\{h2XR. I . „„ , . . _, _
Johannes de Scalby , Senior. Un Eftnthingo in Com. Ebor.
Johannes frankys , de Hedon. |
yohannes de Barnethy , Junior. J
Thomas de Rokeby. ■j
Thomas de Blande. l Injpartibus_ de Northringo in
Robertus de Blande. J '
}'
Com. Eborum.
De FrocUmatione , fuftr VeKditionc ArmnturArHm
Cr Et^Horum.
Ann. D.
1386.
jltl. \0.
R. 1.
Fat. 10.
R. 1.
f i.
m. »7.</.
Fro Norroy , Rcge jirmorum.
D EX , Cuftodi Garderobaj noftrae infra Holpitium nofirum \ Ann. D.
■*^^ qui nunc eft, vel qui pro tempore fiierit, Salutem. 1386.
Cum Duodecimo Die Januarii proximo prxterito , de Gratia An. 10.
noftra fpcciali , & pro bono Servitioquod dileftus nobis yohannes r. i.
Marche, Unus Haraldorum noftrorum ad arma, Rex Noreys no- CUuJ.iol
bis impendit in fiiturum , ConcelTerimus eidem Johanni fcptem R. i.
Denarios & obolura per Diem , pro Vadiis fuis, ac etiam Robas m.
fuas, ad ftatum fuum pertincntes, percipicndos per Manus Cufto-
46.
RE X , diledis & fidelibus fuis , Radulpho Rochford, Chivaler , dum Garderobae noftra; , infra riofpitium noftrum , qui pro tem-
Roherto de Leek , Chivaler , & fhilipfo de Ttlney, Chivaler, pre fuerint, durante Vita di(fli Johannis , tara pro tempore, quo
Salutem. idem Johannes Moram traxerit in Hofpitio noftro, quam pro tem-
Sciatisauod, 0 o • •• t> ■ n_- pore, quo fuerit in Negotiis noftris, extra Hofpitiura praedicaum,
Cum Homines ad Arma, Armati & Sagittarn Regni noltri pe- non obftante quod aliquis Haraldus , ante haec tempora , aliqua
nes Perfonam noftram . ad Civitatcnjnoltram Londoniae , cum Vadia, in Hofpitio noftro feu Progenitorum , percipere non con-
omni feftinatione , ad Mandatum noftrum lint venturi, ad proh- fueviflet, prout in Literis noftris Patentibus, mdeconfe^is,plenius
cifcendum nobifcum , in Excercitu noftro , contra Invafionem continetur;
* VII.
f47.
Adverfariorum noftrorum , Francise , in Salvationem Regni noftri,
prout per Nos & Concilium noftrum ordinatur ,
Ac intellexerimus quod Armurarii & Venditores Armorum &
Armaturarum ac Equorum , percipientes qualiter di(5ti Homines
ad Arma , Armati , & Saeittarii , Armis , Armaturis , & Equis
omnino indigent, & ipfos Arma, Armaturas, & Equos in praefenti
ardua necefmate , emere oportebat , & Salvationem Regiii noftri
minime ponderantes , imm6 Luaum ExcefTivum , propter eorum
fingularem avaritiam, extorquere cupientes, Arma, Armaturas, 6e
E<]uos ad altius & carius Pretium intollerabile, quam rationabiliter
vJere poterunt, ea occafione, pofuerunt, & ea fic Ligeis noftris ,
ad Salvationem Regni noftri venturis , pro excefTivo pretio vende-
re intendunt & pr^umunt , quod in noftri Contemptum , ac Po-
puli noftri OppretTionem , necnon Regni noftri Periculum, con-
ipicimus notorie redundare,
Nos igitur ,
Volentes hujufmodi Dampno & Periculo praecavere,
Et id quod Rempublicam concemit , prje caeteris, confideran-
res,
De Avifamcnto Concilii noftri Aflignavimus vos , conjun^ftim ,
& diviiim , ad proclamandum , & proclamari faciendum , in Vil-
lis & in aliis Locis, in partibus de Holandia, in Comitatu Lincol-
nite, tam infra Libertates quam exrra , ubi magis expediens fuerit,
quod nulli Armurarii feu Venditores Armorum , Armaturarum,
vel Equorum hujufmodi Armaj Armaturas , feu Equos fuos ad al-
tius feu carius Pretium , occaiione prxdi^Sta , quam rationabiliter
valent , & ante hoc tempus communiter & rationabiliter vendi
confueverunt , fub Forisfacftura Armorum , Armaturarum , &
Equorum pra:di(:torum , ponere feu vendere prxfumant quovif-
raodo,
Et, fi quos , poft Proclamationem hujufmodi, inveneritis con-
traria facientes , tunc Arma , Armaturas , & Equos , quac ad exccf-
livum Pretium , ea de causa , pofita inveneritis per Fideles & Le-
gales Homines, qui difcretionem inde habent, ad rationabile Pre-
tium ponendum & appretiandum , & ea , fic rationabiliter [appre-
tiata , praefatis Hominibus ad arma & Sagittariis , ea fic indigenti-
bus & emere volentibus ( fatisfa(Sto * priiis de Pretio prius fic ap-
pofito ) fine dilatione liberari & habere faciendum ,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneritis fcu
Rebelles , areftandum & capiendum , & Prifonis noilris commit-
tendum , in eifdcm moraturos quoufque pro eorum Deliberatione
aliter duxerimus ordinandum.
Et ideo Vobis, & cuilibet veftrum, Injungimus & Mandamus,
quo<i circa PrxmilTa cum omni diligentia intendatis, & ea feciatis
& exquamini in forma prsdicfta ;
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis , Miniftris , & aliis Fidelibus Ligeis & Subditis noftris ,
tam infra Libertates , quam extra , fuper fide & Ligeantia fuis ,
prout ipG Statum Regni noftri falvaridefiderant, diftri^ttius inPra;-
ceptis, qu6d Vobis, & cuilibet Veftrum in Praemiflis omnibus&
fingulis faciendis & exequendis , Intendentes fint , Confulentcs,
Auxiliantes , & Refpondentcs , quotiens & quando pcr vos , fcu
Tibi prxcipimus quod eidem yohamii , id quod ei i retro eft ,'
de praedicSis Septem Denariis & Obolo aiurnis , ac Robis fuis, a
praedi(5lo Duodecimo Die Januarii , & eofdem Septem Denarios
& Obolum , ac Robas , exnunc fingulis Annis , durante Vita ip-
fiusjohannis, de tempore in tempus, folvas & liberari fecias, jux-
ta Tenorera Literarum noftrarum praedi^Starum , Recipiens a prae-
fato Johanne Literas fuas Acquietantis , quse pro Nobis fufficicn-
tes frierint in hac parte, per qiias & prxfens Mandatum noftrura
tibi inde Coropoto tuo debitam AUocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud tVeJimonafierium, xviii. Die Odobris.
£/ erat Tatensl
* Dc Magno Sigillo Thoma Efifiopo Elienfi liberato, * VII.
MEmoraNDUM fubd, die Martis ^proximo pojl Fejtum San- Ann. D.
cli Luae Evangelifia ( videlictt ) Vicefimo lertio Die Oilobris, 1 3oo-
circa Horam Primam , .^»»0 prtejenti, Michael de la Pole, Comes ■^'>- '"?
Suffolcia, nuper Cancellarius Domini noftri Regis, Supplicans de Of- ^- *•
ficio Cancellarii exonerari, Magnum Sigillum difli Domini Regis in- ">*»'
quadam Baga de Coria, Sigillo ipfius Comitis ftgnata, inclufum, «- "'• Jf.'?
dem Domino nofiro Regi , apud Weftmanafterium , /» quadam CamC'
ra, infra privatum Palatiumfuum, liberavit,
Idcmque Dominus Rex illud manibus fuis propriis receperat ah eo-
dem, acpoftmoditm, die Mercurii, tunc proximo fequenti {videlicet)
Vicefimo ^arto Die Oilohris , circa Horam Sextam , prtediHus Do-
minus nofter Rex prtedidum Magnum Sigillum fuum , in Baga pra-
diBafic inclufum, Venerabili Patri Th. Epifcopo Elienfi (cujusSa-
cramentum de Offcio Cancellarii , hene ^ fideliter faciendo recepit)
infra diSium Palatium, in prafentia.,
Venerahilium Patrum,
Willielmi Cantuarienifis,
£^ AlexandriEborum,
jirchiepifcoporum .
Willielmi Wyntonienfis,
Et Th. Exonienfis, Epifcoporum ;'
ylc Edmundi Eborum,
Et Thomae Glouceftriae,
Ducumj
Et aliorum Magnatum , liheravit, (^ fecum ad Hofpititm fimifi
defcrri fecit :
Et die Craftina idem Epifcopus Elienfis Cancellarius , tn Magn*
Aula Wefimo7ia^erienfi , in loco pro Cancellaria ordi)tato , fiatim,
poft folis ortum, Bagam pradiStam aperiri, & Sigillum illud extra-
hi, & diverfa Cartas, Literas Patentes , & Brevia,prout moris
eft, inprafentia Clericorum Cancellarite prtediSa & multorum alio-
rum, in expeditione Projequentium , Sigillari fecit i Officium illudeX'
Tiunc, prout moris eti, itidies exercendo.
ET ACTA PUBLICA.
11
. Ann. D.
1386.
Ric. z.
Pro Comitiva Regis CaflelU in IJpania moratptra.
R. t.
tn. 21
An. 10. WJ lllielmus La?>:hrou}t Chivaler , qui in Obfequio Regis in Cq-
K. 2. ' '^ mitiva, caridimi Patrui Regis , Jobanuis Regis Cajiella &
Franc. 10. Legionis Ducis Lancaftrise, in partibus ICpanite moratur , nabet Li-
' teras Regis de Proteftionej cum claufula Volumus , per unum An-
num duraturas.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wefimonaftcrium , xxvii. die Oitobris.
Per Billam de Frivato Sigillo.
Confimiles Literas Regis de Protectione habent fubfcripti,
Henricus Grene, Miles.
Johannes Trevenour , de Comitatu Cornubioe.
Williehnus de IVyHughby, Chivaler.
WHliehnus Kcteryng, de Bukefworth , Armiger.
'Ricardus Grenelane.
Johamtes Rejfnes , alias didlus , Johannes Reymes de Comitatu
Norffolcia:.
De ajjignando Domttm , pro CalefaBura Cerx Rcgis , infra
Palatittm JVeflmonaflerienfe.
Ann. D. D
1386
An. 10.
R. t.
Clauf 10.
R. 2.
m. 30.
• VII.
f49-
EX, Cuftodi Palatii noftri Weftmonafterienfis, vel cjus Lo-
cumtenenti ibidem, Salutem.
Cum quxdam Domus , infra idem Palatium ab antiquo, pro
Pergamena , Cera , & aliis neceffariis , Officio Cuftodis Hanaperii
Cancellarix noftr^ incumbentibus , inibi confervand' , ac pro ca-
lefedrura Ceras noftrse , pro Magno Sigillo noftro , adignata , * per
fubitum infortunium Ignis fupervenientis cafualiter combufta exi-
ftat, & penitus deftrufta,
Tibi Praecipimus, firmiter injungentes, quod, diledo Clerico
noftro, Joka?tni de Ravoifr,^ Cuftodi Hanaperii prccdifti, quan-
dam aliam Domum , pro Ofticio prxdidto ( eam , videlicet , qurs
inter Magnam Coquinam noftram & Domum vocatam la Picher-
houfc , fuper Cornerium , infra diftum Palatium , fituatur ) iinc
difficultate aliqua aflfignes, feu affignari facias, Habendam & Oc-
cupandam Domum illam in Forma praedida, quoufque fibi de alia
Domo competentiori duxerimus providendum.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium, fecundo die Novembris.
Pro Camerario Rens Armenia.
o
Ann. D. D EX, per Literasfuas Patentes, ufque ad Feftijm Natalis Do-
138(5. -^ mini, proximo futuvum, duraturas, fufcepit in Protectionem
& Defenfionem fuam , necnon in falvum & iecurum Condudum
fuum, ac in lalvara Gardiam fuam, 'Sramifcum, Camerarium Leo-
nis Regis Armenite cum fex EquitibuSj veniendo infra Dominium
& Regnum Regis Anglix, tam per Ferram, quam per Mare,
ibidem Morando, 6c exinde Redeundo, necnon Res, Equos, &
Hernefia fua qujecumque j Ita tamen quod didi Equites de Inimi-
citia Regis non exiftant.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weft?no7iafterium , viii. die Novembris.
Fer ipfum Regem <^ Concilium.
An
R. 2.
yrunc.
R. 2.
»». 24
Pro Amhaffiatore Jantu.
&c. Salutem.
Ann. D. D EX, Univerfis& Singulis Admirallis,
1386. Sciatis quod,
An 10. Ciim Da?nianus Catanus, Legum Dodlor & Januenfis Ambas-
R. 2. fiator, qui pro Duce ac Communitate Januenfium, cum Vigiiiti
i&id. Hominibus, Servientibus & Famulis fuis, ac Viginti Equis in Co-
m. 16. mitiva fua , pro ipforum Ducis & Communitatis Negotiis, &
Voluntate, fuper certis Materiis, Nobis & Concilio noftro ex-
prefse dcclaranda , ad noftram Prsefentiam , ut incclleximus, in
proximo iit venturus ,
Nos,
Pro ipforum Adventu, Mora, & Recefiu fecuris & quietis Vo-
lentes , ut convcnit , providerc ,
Sufcepimus ipfos , Damianum, necnon Viginti Homines Ser-
vientes & Famulos, veniendo in didtum Regnum noftrum An-
glia: , per Dominium & Poteftatem noftra , tam per Tcrram ,
cjuam per Mare, ad Prsefentiam noftram, ex caufa prLTedii^ta, ibi-
dem morando , & exinde ad Propria redeundo , necnon Bona ,
Res , Equos , Monetam , Jocalia , & Hernefia iua quxcumque,
in Salvum & Securum Condudlum noftrum , ac in Proteiitionem ,
Tuitionem, & Salvam Gardiam noftras fpeciales,
Nolentes quod pr;rfatus Damiatius, aut aliquis Hominum Scr-
vientum feu Famulorum praedidorum, ufque ad Numerum pne-
didtum , ex caufa pncdidta venturorum , feu eorum Bona, Rei,
Equi, aut Moneta, Jocalia, vel Hernefia (prxfente Salvo Condu-
6tu noftrodurante) capiantur, detineantur, feu aliqualiter areften-
tur.
Et ideo vobis Mandamus, &c.
In cujus, &c. ufque Feftum Nativitatis Sandti Johannis Bapti-
ftae , proximo futurum duraturas.
Tefte Regeapud Weftmonafterium , xxii. die Novembris.
J
Ann. D,
" 138^.
^Johannis, Filii Henrici, Baflardi de Caflella, Ligarum^^- ^^
cum Francia Confirmatio. .„
Ohannes, Dei gratia Rex CaffelU, Legionis , ^ Portuga- An. lo.
lia, Univerfis & Singulis, has noftras Literas Infpeduris , tam r. 2.
Prxfenribus, quam Futuris. ;„a^
NoTUM FACIMUS & TesTAMUR quod, BiU.CDt^
Cum olim, aeterni Regis Providentia difponente, inter, Sere- ^-rf.i^f. j.
niHimos Principes, clarx Memori-je, Dominum Karolum , Regem
quondam Francorum, &, ejuldem Memorix, Dominum Henri-
cu?n , quondam Caftell<e ^ Legionis Regem , Genitorem noftrum ,
Ordinaf.^e , Conceptae , Initx; , & Firmatte fuilVent certse Ligae,
Conffcderationes , Compofitiones , Conventiones , & Pacfta , in
Exterminium Malorum, & utriufque Reipublicae pacificura Incte-
mentum,
Nos,
Poft Obitum dicfti , clarse Recordationis , Domini Genitoris
noftri , qui , licut eidem in Regni Cura & Gubernatione Succeffi-
mus, ita in fclici Propofito, Altiffimo difponente, Suceffiffe fpe-
ramus ,
Certos Procuratores , Nuncios, & Embaffiatores noftros ccmfti-;
tuimus & ordinamus ad Firmsndum , Ratifficandum , & Inno-
vandumdidasLigas, Compofitiones, & Pafta cum, Illuftriffimo
Principe, Domino Karolo, nunc Rege Fra-,iciie, praefatique quon-
dam, bonae Memorias, Domini Regis Karoli Filio (v'delicet)
Retrum Lupi de Ayala Militem, & Fe?-na?idi:m Alfonfi de Algana
Decretorum Dodorem Decanumque Burgenlem , Fideles no-
ftros,
Qi^ii quidem Procuratores & Ambaxiatores nofti 1 eafJem Ligas,
Compolitiones, Confoederationes , & Paifta, noftro & Primoge-
niti noftri Nati vel Nafcituri Nomine, necnon proTerris, Re-
gnis, & Subditis noftris, Innovaverunt , acceptaverunt , aprot)a-
verunt, & confirmaverunt, prout hsec & alia continentur in quo-
dum publico Inftrumento per, Nobiles & Circumfpedtos Viros,
Dominos, Joha?me?n Do?ni?iu?n de Folleville, Magiftrum Rober-
tum Cordelier , Confiliarios, nec non Magiftrum Theobaldum Ho-
tie , Sccrcrarium, Procuratores , Nuncios, & Ambaxiatores dicti
Screiiiffimi Principis Regis Francorum.
De quorum Procuratorio conftat per Literas didi Regis Fran-
corum, fuo Sigillo munitas, noftrae ExcellentiiE Praefentatas , cu-
jus Tenorem Prtefentibus mandavimus annotari ,
Ad quorum quidem Procuratorum & Ambaxiatorum Requifi-
tionem & Inftantiam ,
Nos, qui fupra, Johaimes Rex CaftelU , Legionis, cf' Fortuga-
lia , pro Nobis , & pro Primogenito ac Hserede noftro , Nato
vel Nafcituro, Terris, Regnis, & Subditis noftris , praefatas Li-
gas , Tradtatus , Compofitiones , Confcederationes , Conventio-
nes, & Pada, & omnia alia & fingula, in prasdidtis & circa Prge-
miffa per memoratos Procuratores" & Ambaxatores noftros adta ,
gefta , habita , & conventa , Aprobamus, Ratifica-
Mus, Acceptamus, & ex certa Scientia Confirma-
MUS,
Eaque & eorum Singula, propofitis Nobis tadtifque Sacrofandtis
Evangeliis & Venerabili Signo Crucis, femper & in omni tempo-
re Cuftodire, manutenere, & inviohibiliter obfervare, proNobis,
& didto Filio, ac Hxrede noftro, Nato vel Nafcituro, Regnis,
Terris, & Subditis noftris, in Verbo Regis, Piomittimus & fir-
miter Policemur, & nunquam contra facere vel venire per Nos ,
vcl per Alium, feu Alios, aliqua Ratione vel Causa, publice vel
occulte , fub Ypotheca & Obligatione Regnorum & omnium
Bonorum noitrorum,
Ac quorum Tcftimonio prjefentes Literas fieri mandamus & Si-
gilli Rcgii Adunimine Roborari.
Adtum Segohia in Caftro Regio, Anno a Nativitate Domini
Millelimo, 'Irecentelimo, Odtuagefimo Sexto, Die xxiii Menlis-
Novembris :
Prxfentibus,
Reverendis in Chrifto Patribus,
P. Archiepifcopo Thoteta?i.
Et G. Oneten.
Ef D. Ahulen.
Epifcopis,
Necnon ,
Religiofis Viris,
Martiiio Johajinis Mngiftro de Alcantara, & Fratre fernanJo^
Confeflbre noftro, Ordinis Sandti Francilci.
Tome m. P. IV.
Ter ipfum Regem <^ Concilium.
* Tenor vero di&i Inflrumenti , de <\uo fupra habita efl
Mcntio , fcqnitur in hac Verba,
IN N O M I N E D O M I N I , A M E N.
Hoc eft fidele Tranfcriptum quarumdam Literarum , Nobi-
lis , & Potcntis Viri , Petri Lupi de Ayala Militis & Vexillarii II-
luftriffimi & Potentiffimi Principis Domini Joha?mis Regis Caftel-
Lc e^ Legiovis Prxlidifque fui in Guipurta,atque Fer?iandi Alfonfi
de Algana Decretorum Dodtoris & Burgen. Ecclefiae Decani ,
Procuratorum praefati Domini Regis, eorumque Sigillis, in dupli-
ci Giuda Pergamenx inpendentibus, in Cera rubeaSigillatarum,
Formxque fequcntis & Tenoris.
Petrus Lupy de Ayala Miles & Vexillarius Dluftriffimi Princi«
pis, cfff. ut jiiprafcript.
Fadtum autetn fuit praefcns Tranfcriptutn Parifius Anno Domi-
Ba ni
•vil.
11
CONVENTIONES, LITERtE,
Ann. D. ni Miilefimo, Treccntefimo , Ofluagefimo fexto, Indiftione No-
1^86. na, Pontihcatus Sanctiirimi in Chrifto Patris & Domini Clemen-
^(- i- tis, Divina Gratia, Papx vii. Anno Oiftavo.
In cujus , &c.
Dat. apud Palatium Regis Weftm. xxv. die Januarii.
Fer ipfum Regem ^ Coucilium.
Ann. D.
1386.
Ric. i.
Et e^o Gt-arditi de Montc Accuto., Clericus Laudunenfis Dioe-
celis, Publicus Apoflolica & Iniperiali Aucloritate Notarius, de
pnrlenti Tranfcrirro, per aUum fcripto, ad Originale, in eodem
inlertuni, in Thefrir.r.ria Privilegiorum Cartarum & Regiflrorum
Pnrreiientillimi ac SereniiTimi Principis & Domini, Domini Re- tt7t>„,_,„, • n. t .
gi. Francorum, in facra Capella Regali, in Palatio fuo Parilius, L S 1 t? ' ^^" ^ ' °" «■^■^«"^ ' Ann. D.
cxiliens, cum fideli Clerico Collationem feci, hic me fubfcripli, o -l"_ ' i_ _n ^ .-..„,.-, ... . 1^86.
Signumque meum Iblitum appofui in Veritatis Tefiimonium Re-
quilitus.
Super Pttf>£io j^rmorttm in Marchiis Scotia , de Licmia,
De Cancellario c^ Camerario VilU Bere^rici fiiper T-wcd.vn
conjlitttto.
A.t.
R. 1,
Scct.
R. 2.
m. 2
Ro-
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1^86. ' Scintis qund Nos,
- De Fidtiitate & Circumfpedione , dilefti & fidelis noftrij
hert! de Ci<-jcryng Militis plenius confidentes,
De alTcnlu Concilii noftri Constituimus ipfum Cancel-
larium dc Camerarium Villae noftrae Bere^ici fuper Twcdam , &
aliarum Terrarum noftrarum in partibus Scotiac, necnon Qericum
Onerarionum, & Cullodem Vichialium & Artiliariorum noftro-
rurn in Viila noftra pncdidta, quamdiu nobis placuerit,
I:a quod ipfe, in propria Perlbnafua, fuper Ofliciis pnedidis,
continue Aloram trahat , nifi forte de Guerra contra Inimicos no-
ftrps, fuper Marchias Scotix, vel in Scotia, de Licentia noftra ,
equitaverir,
Et quod de Exitibus Villx & Terrarum prxdictarum nobis re-
fpondeat ad Scaccarium noftrum Angliae,
Et etiam quendam Deputatum fuum , literamm & fufficientem ,
fuper Regimine Officiorum prxdiftorum, continue habeat & in-
veniat, *
Percipiendo per ipfum Robertum, in eifdem Officiis, Quadra-
ginta Libras per Annum , ex Ordinatione diiti Concilii noffri ,
quamdiu fleterit in Officiis fupradidis.
In cujus , &c.
Teile meipfo apud tfeflmonafierium , decimo quinto die De-
cembris.
Per Breve de Trivato Sigillo.
Sachez nous, de noftre Grace efpecial, & al Supplication de,^„.' ,o
noftre trefchere & foial Chivaler, Tkomas de Clyfford., luy avonsR, '2.
ottroie & donc Conge q"il puifTe faire toutz, maners PointT, ^Ax-scot'. 10.
mez,, qui luy plerra, libien a Pee, come a Chival, en quiconque r. i.
Lieu, en la Marche d'£fcoce, parentrecy & le Feft de Paskcw". j.
profchein a venir, faunz deflurbance ou empefchemenc de nous,
ou de noz Heirs , ou de noz Miniftres quiconques.
En Tefmoignance, &c.
Don. a noftre Falays de IVeftmonftier , xxviii. jour de Januer.
Depar le Roy,
Pro Francifco Presbitero Cardinali , yirchidiaco?io EborHm
dr Prabefidario.
R
E X Omnibus , ad quos, &c. Salutem. Ann. D,
Sciatis quod Nos , 1387.
Ob affedionem & benivolentiam , quas , Venerabilis Pater ,-^''- "o.
Francijcus Tituli Satiff<£ Sujam^ Presbiter Cardinalis erga Nos & ^*- ^-
R^num noftirum gerit, prout vcracitcr fumus informati, ^'t- 'o-
ConcefTimus eidem Cardinali, quantum in nobis eft, quod ipfe^- *•
* FoflefTionem Archidiaconatus Eborum, in Ecclefia Cathedrali ?• *•
Eborum, ac Prxbendx de Strynfall, in eadem Ecclefia, '"• *?•
De quibus libi per Dominum Sumt/jum Pontiftcem debite provi- * VII.
detur ut dicitur, 5^3 •
Per Procuratores ipfius Cardinalis adipifci, adeptamque conti-
nuare , necnon Fruftus , ^c. frout in ejujmodi de Licejitia Literis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , nono die Februarii.
Pcr ipfum Regem.
Ann. D
1586.
Ai. 10.
R. 2.
l'iH. 10.
R. 2.
t- '•
m. j.
•VII.
Pro Epifcopo Bathomenfi (^ Wellenji,
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Confidcrantes quod, Venerabilis Pater, IValterus Epjjcofus Ba-
thonicnps ^ Wcllcvfs, nobis Bullas, dc Promotione fua ad eun-
dem Epifcopatum, apud Maneiium noftrum de Shene, viccfimo
fexto die Septembris, ultimo prxterito, optulit, ficut bene recoli-
mus,
De afTenfu Concilii noftri , & in partem Recompenfationis Bo-
norum & Gratuitorum Servitiorum, qux ipfe Nobis, poft Co-
ronationcm noftram, in diverlis gradibus & modis, hadtenus im-
pendebat ,
* Dedimus & Conceffimus eidem Epifcopo Reventiones, Red-
ditus, & Proficua, de Temporalibus didfi Epifcopatus fui, quo-
cumque mndo , a prxdidlo vicelimo fexto die Septembris prove-
nientia, quamdiu ea in manu nolfra extiterunt,
Et ulterius , ex habundanti Gratia noftra, de aflenfli ejufdem
ConcDii noftri , Dedimus & Conceffimus eidem Epifcopo omnia
Fcena noltra quxfunt faCta, & in Marieriis five Dominiis didti E-
pifcopatiis, durante ultima vacatione ejuidem, hofpitata, quiete &
libere, abfque aliquo nobis inde folvendo, ad Nutriendum & Pa-
fcendum Beftias fuas , quas ipfum neccffario tenere oportet pro
Culturi; & Maautcncntia Terrarum , pertinentium fuo Epifcopatui
fupradifto.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weft!:io?ia(ierium , vicefimo quarto die De-
cembris.
Per Breve de Privato Sidllo.
De Jtidice .AppelLitionum in Vafconia.
Ann.D. R, ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
lij ' ^^ Sciatis quod Nos,
^' " De Fidelitate & Circumfpeftione provida, diledi & fidelis no-
ftri , Magiilri B.egh:aldi Avdreis , utriuique Juris Bacailarii , de
Villa de Reule oriundi , confidentes ,
Conftifjitnus ipium Reginaldum Judicem Appellationum Civi-
lium & Ciiminalium, ad Curiam noilram Valconi-x interpolita-
rum & intcrponendarum , & Cauiarum ejufdem Currx Audito-
rem,
Habendum cum Emolumentis & Proficuis, ad OfScium illud
fpetftantibus , quamdiu nobis placucrit,
Percipiendo, in OfHcio iilo, Feoda & Vadia confueta, prout
alii, qui Officium illud antea habuerunt, percipere confueverunt
in eodem , per manus Conftabularii Caftri noftri , ibidem pro
tempore exiftentis;
Damus autem univerfis & fingulis Subditis noftris Dom.inii no-
ftri Aquitanix, Tenore Prxfcntium, in Mandatis quod eidem Rc-
ginaldo, tanquam didlarum Appellationum , Civilium & Criroina-
lium, Judici, & Caufarum prxdi£tarum Auditori, in hiis, qux
.ji4C^iHP^ iil'J<i fpe<Sanc & pertinent, pareant & ijitaidant.
Pro Epifcopo Elienji, Cancellario .Anglia, de Liberata fna.
.,87,
A,}. 10.
K
2.
10.
6.
D EX univerfis & fingulis Vicccomitibus, Majoribus, Rallivis, . _
^^ & aliis Miniftris & Fidelibus noftris , fam Emptoribus & '™"g'^'
Proviforibus Vidlualium pro Hofpitio noftro, quam aiiis quibuf- 2} J'
cumque, ad quos, &c. Salutem.
An. 10.
Volenccs pro Majori Quiete, Venerabilis Patris, carifiTimi Con- ^" ^"
fanguinei noftri , Thom/e Epijcopi Eherjis , Cancellarii noftri ,
Coniideratione quod ipfe nuUa Dominia five Villas, ad Epifco-
patum fuum pertinentia, prope Civitatem noftram Londonix op-
tinet, ubi Gcntes, Familia, & Equi prxfati Epiicopi, dum ipfi:
in Officio prxdiiSo fleterit, hofpitari valeant,
Gratiole providere,
Affignavimus eidem Epifcopo, pro Liberata fua, prxtexm OfE-
cii fui prxdidti^, Villas & Parochias de Hakeney & Leyton, ita
quod Gentesj hamilia, & Equi fui in Villis & Parochiis prxdidtis
hofpitari pollint libcre & ablque impedimento aliquali ,
Nolentes quod de Bladis, Animalibus, Fcenis, Avenis, Litera,
Cariagio , Pulcinis , aut de aliis Bonis & Catallis , Gentium Villa-
rum & Parochiarum prxdictarum ad opus noftrum aut aliorum ,
contra Voluntatem ipfius Epifcopi , fcu didtarum Gentium, auc
Cuftodum Bonorum & Catallorum prxdiaorum , quicquam ca-
piatis , feu quantum in vobis eft ab aliis capi permittatis, nec quod
Villx & Parochix prxdidt-x per Sencfcallos , Marefcallos , feu
Herbergcatores ejufdem Hofpitii noltri , aut alios quofcumque,
alicui alteri pro Herbergagio, quamdiu in eodem Olticio fteteric,
aliqualiter liberetur.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud ifeftmomfterium , vicefirno die Februarii.
Pat.
R. 2.
p. 1.
m. 21.
4
•3
De Poteflate TraEiandi , fuper Caftro de Breft.
D EX Omnibus, ad quos, &c. falutem. j^^^ q
■'^ Notum vobis facimus quod , o
De Fidelitate & Circumfpedtione providis, dilefti Clerici no- ^J' ^^
ftri, Joha-nnis de We?idlynhurgh , Canonici Londonix , plenifiRme ^ ^
confidentes j.;^„;
Eidem Johanni , 10 r 2
Ad Tradtandum , Conveniendum , & Concordandum cum Nun- ^ ' ' •
ciis five Procuratoribus, Nobilis & Potentis Viri, Johannis Ducis
Britannix, fufficientem Poteftarem ad hoc habentibus, fuper qui-
bufdam , Caftrum de Breft in Britannia , ac Comitatum & Domi-
nium Richemundix tangentibus , . . •.
Necnon fuper quibulcumque Ligis , Confcederationibus , &
Amicitiis, . .
Inter Nos, Subditos noftros, Rcgna, & pominia noftra qux-
cumque, ex una, & prxfatum Ducem, Subditos flios , & Domi-
nia fua quxcumque, ex parte altera, ineundis,
Cum eorum Incidentibus , Emergentibus, Dependentibus, &
Conne.^iis,
Ac omnia, qux fic tradtaca, concordacaj & conventa fuennt,
cum
(
\
ET ACTA FUBLICA.
Ric. 2.
* VII
Ann. D. cum omni Securitate, debita & honelta, in hoc cafu, Firman-
1387. dum,
Confimilemque Securitatem, Nominc nofl^ro, Petendum, Sti-
pulandum, & Recipiendum,
Jurandumque in Animam noftram quod traflata, concordata,
& conventa hujulinodi Rata habebimus & Grata; nec aliquid pro-
curabimus vel faciemus per quodTradtna&Concordatahujufmodi
effeclu debito fruifrari poterunt , feu quomodolibet imnediri ,
Ac Juramentum conhmile ab eifdem Nunciis & Procuratori-
bus, Nomine prxfeti Ducis, Petendum, Exigendum, & Reci-
piendum ,
Cxteraqueomnia & fingula Faciendum ,Excercendum,&Expe-
diendum , ' qux in PrarmilTis & circa ea neceffaria fuerint fe a quo-
modolibet oportuna, ac quaj Qualitas & Natura hujufmodi Nc-
gotii exigur.t &c requirunt, & qux nofmetipii facere ponemus ii
perfonaliter inrerellemus, eciam li tulia ibient qus Mandatum exi-
gerent quantumcumque ipeciale,
Committimus Vices noftras , ac plenam , Tenore Praefentium ,
Conferimus Poteftatcm j
Promittentes Nos Ratum & Gratum perpetuo habituros Quic-
quid per prxfatum Johannew , Nomine noftro, Aftum, Ge-
Itum, feu Procuratuin fueric in PrxmiHis, & lingulis Praemiffo-
rum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud WeJimoHaflerium , viceSmo fexto die Februarii.
Per Concilium.
Super yiiigio per Aiare contra Gallicos, de Orando.
Archt-
Ann. D. R EX, Venerabili in Chrifto Patri, IV. eadem gratia,
x^ij, ■'^ epifcopo Cautuarieiiji y totius Anglix Primati, Salutcm.
"" ' Cum nuper,
Confiderantes qualiter Inimici noftri Francix , & alii quamplu-
res fibi Adhaerenres, Rcgnum noftrum Anglivc pluribus locis fae-
Mala intoilerabilia ,
A,i.
R. 2.
Clauf. - _ _ .
10. R. i. pii-is invaferunt, Mala intoilerabilia , tam per Terram, quam per
w. II. </. ^^sre perpetrantes,
Et inlbper , de hoc minime contenti , Ecclefiam Sanfeam , Po-
pulumque & Ligeos noftros fubvertere & penitus deftruere , de
die in diem , totis viribus fuis fe parant & conantur ,
De Alfenfu Concilii noftri, ordinaverimus, diledtum Conian-
guineum & Fidelem noftrum , Richarc/um Comitem Arundellic ,
Admirallum noftrum Angliac , ad proficifcendum in Obfequiuni
noftrum fupra Mare, una cum nonnullis Magmtibus, & aliis Fi-
delibus noftris, in Coraitiva fua, ad Malitiam & Proterviam prx-
diflorum Hoftium noftrrorum, Gratia mediante Divina, Propul-
fandum , ac Ecclefiam & Regnum prxdifta Protegendum & Sal-
vandum ;
Verum ,
Qi^iia ad Prsemifla peragenda & complenda, abfque devotarum
Orationum Suffragiis, Virei noftras cernimus penitus Impotentes,
Ac fperantes indubie quod , quanto in magnis & pcragendis Ne-
gotiis divinum Prxiidium inftantius & devotius imploratur, tanto
exinde SuccelTus profperior& fclicior proveniat & fequatur,
Veftram Paternitatem & Devotionem afJeftuose Precibus requi-
rimus & rogamus quatinus, tam grandibus Periculis, qux Eccle-
fix & Regno prxdidtis occulata fide indies evenire confpicitis,
debite confideratis , Suflfiaganeos veftros, ac Religiofos, & alios
Subditos veftros univerfos , veitrx Provincix , ad Devotionem
fuam erga fummum Regem elevar.dum eo fpecialius, quo magis
fciveritis vel poteritis, juxta pofTibilitatcm , tanta necclTitate cau-
fantc, inducatis cum efteiftu, ut ipli apud Altidimum (de quo om-
nis Gratia procedit.) tota mentis folicitudine Prcces & Orationes
devotilfime effundant , & devocis Precibus , & IntercelTionibus,
& Miffarum Celebrationibus , ad Gratiam Dci impetrandum, pro
Nobis, Stacuque Ecclelix & Regni prxdiftorum,
Et fpecialiter pro prxdido Confanguineo noftro, ac aliis Ma-
gnatibus, & Fidelibus noftris prxdidtis,
Qtii Corpora fua , propter Salvationem Ecclefix Sanftx , ac
Regis & totius Populi prxdiftorum, exponere non evitant,
AlTidue infiftant apud Deum, ut iple Deus Statum noftri Ec-
clcfixque & Regni prxdidorum confervare dignctur profperum
& tranquillum , didtoque Confanguineo noftro , ac aliis Ma^^nati-
bus, & Fidelibus noftris prxdicftis, in Adtibus fuis, Expcditionem
fehcem, pro fua magna mifericordia, gratiofitis tribuat & conce-
dat.
Tefte Regeapud tVefttmnafierium ^ vicefimo die Martii.
Confimile Breve dirigitur A. Archiepifcopo Eborum Anglix Pri-
mati fub eadem Data.
t) EX, Venerabili in Chrifto Patri, R. eadem gratii, Ep.fcopo
•'■^ Londonite , Salutem.
Ciim nuper, c^c. ut fu^a ufque ibi, debite confideratis ^r tunc
fc, univcrfos& fingulos Clericos & Subditos veftros, tam Regula-
res, quam Seculares, vcftrx Dicecefis ad Devotionem, crc.utfu-
pra.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur Epifcopis fubfcriptis , fub eadem
data; videlicec,
♦ VII.
Sf)--
W. Epifopo WyvtMiia.
Th. Epifcopo Elien.
H. Epifcopo Nor-v^icen.
Th. Epijcopo Ciceftr.
y. Epifcopo Hunolm.
Th. Epijcopo Karitol.
R. Epifcopo Sarum,
Th. Epijcopo Exon.
J. Epijcopo Hereford.
Th Epifcopo Rcgen.
H. Epijcopo Wygorn.
J. Epifcopo Lincoln.
A. Epifcopa Meneven.
y. Eptfcopo Bangoren.
W. Eptfcopo Landaven.
y. Epijcopo Ajfaven.
W. Epifcopo Bathon. ^ Wellen. Antl. D*
R. Epifcopo Conventr. ^ Lich- 1387.
fe/d. Ric. 1.
De CondtiSu , pro Rege MinifiraUorHm.
D EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem. Ann D.
■'•^ Supplicavit nobis yohannes Caumz, , Rex Miniftrallorum 1387.
noftrorum, qui verfus diverfas partes Tranfmarinas tranfire propo- ■'i^- «o-
nit, ut ei licentiam in hac parte concedere dignaremur, R. 2.
Nos licentiam illam duximus concedendum , rranc.
Et, ut ipfe ubicumque, per Dominium & Poteftatem noftra, lo- R. *.
tam per Terram, quam per Mare, Tranlitus optineat fecuros, & t». j.
amicabihter tradtetur, volentes Securitati fux in hac parte Ipeciali-
ter providere, iiifcepimus ipfum Johannem, ubicumque per Do-
minium & Poteftatem noftra prxdidta, tam perTerram, quam
per Mare, ad quafcumque Partes,de Anicitia noftra exiltcrres ,
tranfeundo, morando, & redeundo, in flvum & fecjrum Cod-
dudtum noftrum , ac in Protedtionem , tuitionem , Salvam Gar*
diam , & Defenfionem noftras fpeciales ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrfim, Injungimus & Mandamus,
^r. ut in fiimlihus de Condu£iu Ltteris.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Tefte Rege apad Wefttnotiajleriu?» , lecundo die Maii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
De Licetitia , fuper faBo Armorum.
D E X omnibus, ad quos, &c. Salutem. p^^ j)_
'■^ Sciatis quod Licentiam dedimus, diledto & fideli Mihti no- i-vgy
ftro , Ricardo Tetnpeft , ac uni Scutiferorum fuorum, quod ipfi ^^ io'_
certa Fadta Armorum, unde ipfi per unum Militem Scotix, & r. 2.
unum Scutiferorum fuorum calumpniati exiftunt,facere poftint abf- scot' 10.
que impedimenco noftri, vel Hxredum noftrorum quorumcum- r. j.
que.
Id cujus, &c.
m. 4<
Tefte Rege apud Wejlmonaftcrium , fexto die Junii.
Per Breve de Privato Sigilk.
ET Mandacum cft, Dilecto & Fideli Regis Johanni de Nevill
de Raby, Cuftodi Marchiarum Regis verfus partes Scotix,
in partibus de la Eftmarche, quod eidem Militi Scotix Literas,
de falvo & fecuro Condudtu , quod ipfe uique Villam Regis Bere-
wici fuper Twedam , vel alibi in Marchia prxdidta , cum Homi-
nibus, tam Peditibus, qu-km Equicibus, ufque ad Numerum Sexa-
ginta Perfonarum, iii Comitiva fua, ex Causa prxdicSa, venire
poffit, concedat.
Terte Rege apud Weftmonafterium , decimo die Junii.
Per Breve de Privato Sigillo.
* De certis Prifonariis , in Fiagio fupra Mare captis, in » vil
Turrim Londoniit recipiendis. j^6.
D EX cariftlmo Fratri fuo, Thomte Comiti Kantie, Conftabu- Ann. D.
^^ lario Turris noftrx Londonix, vel ejus Locum tenenti, Salu- 1387. '
tem. ^„_ ,0,
Mandamus vcbis quod a , diledto nobis , yohanne Slegh, ftu R i.
ejus in hac parte Attornato, Viginti Prifonarios noftros, Clauf.
Supra IVlare per, carillimum Conlanguineum noftrum, Ricar- 10. r. »,
dum Covntem Arundella , Admirallum Anglix, & alios in Comiti- m. 2.
va fua fupra Marc, captos,
Recipi-rtis, ad eos infra Turrim noftram prxdidtam, ad Cuftus
ipfius Johannis, quoufquc aliud a nobis habueritis in Mandatis, i^l-
v6 & fecure Cuftodiendum.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, feptimo die Junii.
R
Pro TVillicLtto Duce Geldrite.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Pro eo quod, dilcdtum Confanguineum noftrum, Willielmutn
Duccm Gelria , ad Deferviendum Nobis de Guerra , cum cerco
Numero Hominum Armorum, duranre Vica fua, penes Nos Re-
tinuimus, prouc per quafdam Indenturas, inde inter cercos Procu-
racores noftros & Procurarores ipfius Ducis in prxfencia Concihi
noiiri confedtas, plene liquec,
Ac pro Homagio fuo, Nobis in forma debita faciendo,
ConcelTmius ei Mille Libras , percipiendas , fingulis Annis, ad
Scaccarium noftrum, ad Terminos Sancti Michaelis & Faichx,
per xquales Porciones, ad totam \'itam prxfati Duci^', dumtamen
idem Dux certa Concradtus, Convencione; , & Promifla, ac om-
nia alia , in eifdem Indenturis contenca , faciac fideliter & adimpleat
ex parte fua, juxca vim & effedtum Indencurarum predidtarum.
Dat. in Palacio noftro Weftmotiaft. fub Magni Sigilli noftri Te-
ftimonio, decimo tercio die Junii.
Per ipfum Regem e^ Coticilium.
Ann. D.
1387.
Ait. 10,
R. 2.
Pat. 10,
R. 1.
p. 1.
m. 4.
B3
Jh
H
CONVENTIONES, LITER^,
Arn. D.
1387-
Hic. i.
Ann. D.
1387.
Aii. II.
R. 1.
Ckuf.
II. R. 1 .
W/. +5.
De Cera Renovanda.
TJ leardus ^ Dei gratia, RcJir Anglia ^ Vrancite ., & DoRiiDus
*-^ Hibernice, Thefaurario cc Cainerariis fuis, Salutem.
Mandamiis vobis quod Ccram, exiftentem circa Corpus, cele-
bris memoiic^, Don.ini £. nuper 'Regis Ajigli^, Filii Regis H.
Prcqenitorisnoftrijin Eccleiia beati Petri Weftmonafterienns Hu-
matiJm, de Dcnariis noftris Renovari feciatis, prout hadlenus fieri
confuevit.
Tefte Rege a^ud JFeJlmon.ifferium , vicefimo fexto die Julii ,
Anno Regni noftri undecimo.
1 1.
Ann.D
1587.
A
R. 2.
Trnnc.
II. K
m. 27
2.
* VII.
Pro Ar/tbaffatore Janua,
RE X , Univerfis & Sinc;ulis Admirallis , &c. Salutem.
Cum Damianus Catanus, Leguni Dodtor & Januenfis Am-
badatoi- qui pro Duce ac Comun-.tate Jamjo , cum Viginti Homi-
nibus, Servicn.ibus & Famulis fuii, ac Viginti Equis, in Comiti-
va fua, pro iplbram Ducis & Communitatis Negotiis, & Volun-
tate fuper certis Mateiiis Nobis & Concilio noftro exprefse decla-
randa, penes Piigfentiam noftram, infra Regnum noftrum An-
glix, nuper venerit, ^ in eodem Regno ex hac caufa adhuc exi-
ftat, Licentia noftri mediante,
Nos ( pro eorum Mora & RecefTu fecuris & quietis volentes,
ut convenit, providere) Sufcepimas ipfum Damianum, necnon
Viginti Homines, *Servientei & Famulos fuos, infra idem Re-
gnum noftrum, ex hac causa, morando, & exinde ad Propria,
per Dominium & Poteftatem noftra, tam per Tcrram, quam per
Mare , redeundo , necnon Bona , Res , Equa'; , Monetam , Joca-
lia, & Hernefia fua qusecumque, in falvum & fccurum Condu-
<Sum noftrum , ac in Protedionem , Tuitionem , & Salvam gar-
diam noftras fpcciales ,
Nolentes quod prjefatus Damianus , aut aliquis Hominum Ser-
viemum feu Famulorum Uiorum, ulque ad di^itum Numerum, feu
Bona , Res , Equi , Mnncta , Jocalia, vel Hernelia iua, durante
prxfenti Condudu noftro, capiantur, detineantur, feu quomodo-
libet areftentur;
Et ideo vobis Mandamus quod ipfum Damianum , &c. non in-
ferentes, &c. Et fi quid, &c.
In cujus, &c ufque ad Sextumdecimum diem Augufti , proximo
futurum, dura:uras.
Tcfte Rege apud WeJirrM)?iafierium , quarto die Juiii.
Ter Concilium.
De ProteBionibus , fitper Mora in Ifpania.
Ann. D. f^ Ariftimus Frater Regis Johannes de Holand Miles, qui in Ob-
^.,3-, ' V^ fequium Regis, in Con-.itiva, carillimi Patrui Regis, Johan-
An. II . }'ii Regis CaflelliC & Lcgionis Ducis Lancaftrias , b partibus Ilpa-
K. 2. nix moratur, habet Literas Regis dc Protedione, cum Claulula
"Franc volumus , pcr unum Annum duraturas.
II. K.2. Pr. &c.
w. 17. Tefte Rege apud Wefimovafterium^ Quinto Die Julii.
Poft deliberationem , quam fuper hiis cum Fratribus noftris ha- Ann. D.
buimus diligcntem, 1387-
Re!ig'onis Zelo, Litterarum fcientia, Vitse munditia, honeftate Bjc 1.
Morum , aliifque mulriplicium Virtutum Donis , quibus Perfona
dicti Willieimi , prout fidedignorum Teftimoniis accepimus , illa-
rum Largitor, Dcminus inlignivit, necnon ipforum Conventus ,
dictum Willielmum Eligenrium, concordi voluntate, attenta Me-
ditatione penfatis,
Hujufmodi Supplicarionibus inclinati,
* Eieftionem ipfam Ratam habentes & Gratam, * VII.
Ac fupplentes omncm Defedlum , fiquis Elcctione intervenerit , ss^-
in eadem Eledlione ,
Ipfum ( Refervationibus Apoftolicis non obftantibus quibufcum-
que ) Audtoritate Apoftolica , Tenore Literarum noftrarum ,
CoNFiRMAviMUs, Curam , Re^imen , & Adminiftrario-
nem didli Monafterii Sibi in Spiritualibus plenaiie committendo,
Firma fpe fiduciaque conceptis quod , dirigente Domino Aftus
ipfius Witlielmi Ahbatis , praeaidium Monaftcrium , per fuvE Cir-
cumfpedrionis Induftriam & Studium fruftofum , Rcgetur utiliter ,
& profpeie Diri^etur, ac grata in eifdem Spiritualibus & Tempo-
ralibus Sufcipiat Incrementa ;
Ciim igitur ( Fili cariftime) fit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno favore profequi, ac eos Verbis & Operibus, pro yEterni
Regis gloria, venerari, Serenitatem tuam Rogamus & hortamur
attenre quatinus cundem Willielmum Abbatem , & Monafterium
fux Curx commiflum, habens pio Divina & Noftraac Apoftoli-
cje Sedis Revercntia propenfius ccmendatos, fic eos benigni favoris
auxilio profequaris, quod idem Abbas, tuae Celfitudinis fultus prae-
fidio, in commiflb libi Rcgimine prEcdidti Monafterii uriliiis pro-
ficere valeat, tuque proinde setemx Felicitaris Praemia confequaris,
ac Nos Cellitudinem tuam R^iam condignis poffimus in Domiiio
laudibus commendare.
Dat. L,ucte oclavo Id. Julii, Pontificatds noftri Anno Decimo.
?er Billam de Frivato Sigillo.
Confimiles Literas habsnt fubfcripti.
Thomas de Drijpeld, Armiger.
Walterus Smale.
Richardus Dommus de Tonyvges.y
JVIiles.
Super Ekclione Abbatis Wejlmonafterii.
Ann.
138
An. 11.
R. 2.
£x Orig.
in Tnr.
cariflimo in Chri-
Salutem & Apo-
D. T JRbanus Epifcopus, Servus Servorum Dei,
7. vJ fto Filio , Ricl.ardo Regi Angli^ Illuftri ,
ftolicam Bcnedidrionem.
Gratix Divinae Prxmium & humanx laudis Prseconium acqui-
licur, ii, per Seculares Principes, Perfonis Ecclefiaflicis, prccfer-
rim Digiiitate pr^editis , oportuni Favoris Praefidium & Honor de-
bitus impendatur.
Exhibita fiquidem Nobis nuper, pro parte, diledlorum Filio-
nim, Willielmi Abhatis & Coiwentii-; MonalTierii Wcfimonafterii ,
Romanx Ecclehx immediate Subjedri , Ordinis Sandti Benedicti ,
Londonicnh Dicecelc, Petitio continebat,
Quod olim, Monafterio ipfo, per Obitum quondam N/rff/<ji,
didti Monalterii Abbatis, extra Romanam Curiam Defundti, va-
cante , Abbaris Regimine deftituto , didri Conventus , vocaris om-
nibus qui voluerunt , dcbuerunt , & potuerunt Eledtioni hujufmodi
commode interelle , Dic ad Eligendum prcefixa , ut moris eft,
Convenientes in unum pr;i;didtum Willielmum , ipfius Monafterii
Monachum, Ordincm ipfum exprefse profefTum, & in Sacerdo-
tio conftitutum , in eorum & didti Monafterii Abbatem concordi-
ter elegerunr, ipfeque Willielmus Eledtioni hujufmodi illius, iibi
prsefentato Decreto, confenfit, in hiisomnibus Statutis a jure tem-
poribus obfervatis.
Quare, pro parte Willielmi Abbaris, & Conventus praedidlo-
rum , nobis fuit humilirer fupplicatum ut Eledtionem hujufmodi
confirmare Benigniute Apoftolica dignaremur,
, Nos igitur ,
Pro Clero Provincite Bnrdegali.t , de non Gravando.
D EXj Diledtis fibi, Majori, Submajori, Prjepofito, Qerico, Ann. Dj
'■^ Procuratori, Juratis, Civibus, Burgenfibus, & aliis quibuf- 1387.
cumque, Habitantibus & Habitatoribus Civitatis noftr^ Burdega- An. 11.
liie, qui nunc funt, vel qui pro tempore fuerint, Saiutem. R. 2.
Ex gravi tam Querimonia Cleri noftrx Dicecelis , & Provinciae Vafc. 1 1 .
Burdegalenfis , quam ex Relatione quamplurium Ligiorum noftro- K. 2.
rum fidedignorum Partium illarum, noftris eft Auribus intimatum m. 6.
quod vos,
Diledtos nobis, Canonicos Ecclefiarum Sandtorum Andrex &
Severini , didtx Civiiatis nortrx Burdegalix , & alios de Clero no-
ftro Dioecefis & Provinci.e Burdegalenfis, contra Libertatem Ec-
clefiafticam, opprimerc & infeftare multipliciter fatagentes,
Ij-fos Canonicos, & alias Perfonas Ecclefiafticas, tam in didta
Civitate Burdegalix, quam cxtra, in Fide & Obcdientia noftris
exiftentes , colorc quarumdam Literarum noftrarum Patentium,
per certum tempus duraturarum ,
Per quas Conceffimus vobis quandam Impofitionem ( videlicet)
Duodccim Dcnariorum de Libra Monetx Currentis, fuper omni-
bus Rebellibus & Inimicis noftris, & Sex Denariorum de Libra
de eadem Moneta fuper illis qui Nobis Obedientes exiftunt, ca-
piendo unam Medietatem de Venditore , & aliam Medietatem de
Emptore, de Mercandilis qux in Civitate prxdidta venderentur
vel emerentur,
Ad folvendum Quinque Solidos , hujufmodi Monetx , pro quo-
libet Dolio Vini iplbrum Canonicorum & Perfonarum EcclefiafH-
carum , per ipfos feu eorum Servientes in didta Civitate Vendito ,
&, propter hoc, plures alias Tallias & Summas Pecuniarum, au-
dtoritate veftra propria, abfque eoruin Allenfu & Voluntate, abf-
que etiam Regia Audloritate, fxpius compellere prxfumpfiftis , &
indics compellitis minus jufte :
Ac etiam quod Vos, colore quarumdam Literarum Patentium,
Domini E. nuper Regis Anglia , Avi noftri, Anno Regni fui An-
glix Tricefimo fecundo fadtarum , ad Voluntatem iplius Avi no-
ftri duraturarum,
Per quas concefiTit vobis quod nulli alii, prxrer vos, Vina inTa-
berna, in Civitate prxdidta, a Fefto Pentccoilcs , ufque ad Fe-
ftum Sindii Michaelis, vendere potrent,
Ipfos C.:ncnicos& Perfonas Eccleliafticas prxdidtas, quominus
ipfi Vina fua propria , in Civitate prxdidta , a Fefto Pentecoftes,
ufque ad dictum Fcftum Sancti Michaelis, per Sc vel eorum Ser-
vientes, prout hadtenus licite facere confueverunt , & deberent,
temere impediviftis & impeditis , quamquam hujufmodi Conceftio
prxfeti Avi noftri ulterius quam vixerat locum non habuit nec va-
lebat :
Et fimiliter, didtum Clerum plus ^ravare nitentes, Divino Ho-
nore poftpofito, Portas & Januas Civitatis ac Vill.i: contra ipfos
Canonicos, & eorum Homines & Servientes, quominus ipfi *Ec-
clefias prxdidtas, horis dcbitis, libere ingredi & exire , feu Vina,
Blada , & alia Bona fua ad Domos fuas ibidem ducere & deferre
valeant, ficut folebant, & ut iplbs facere oporteret , temere &in-
jufte impeditis fxpius & de fadto :
Et infuper, quando conringit quod aliqux Gentes Armorum, de
Regno noftro Anglix, vcl aliunde, pro Defeniione Patrix &Do-
minii noftri ibidem , feu alia Caufa veniunt , ipfas , in Dqmibus
iive Hofpiriis ipforum Canonicorum , & Perfonarum Eccleliaftica-
rum, infra Salvitatem quandoque exiftenrium, prxter & contra
eorum AfTenfum & Voluntatem de fadto poni & hqfpitari facitis,
quamquam Gentes illx in aliis Domibus live Hofpitiis Burgenfium
didtx Civitatis poftent competenter holpitari :
Et, quod deterius eft, ipfos Canonicos & alias Perfonas Eccle-
fiafticas , abfque Proceflu & Caufx Cognitione , extra Civitatem
prxdidtam, lubico expelli & amoveri tucicis, nili prxdidtis Grava-
minibus
* V5I.
Sf9- .
ET ACTA PUBLICA.
Ann. P. minibus &Exce(^bus, ipfc pervos fic impofitis , confentianc &
1387. quiefcanc, & nifi hujufmodi Impolitionibus, Talliis, &Vexationi-
R/c. 2. bus, ac Exaaionibus BiUei;*, ad^ Voluntatem veftram, contribuant
& ea folvant fine mora, in Status iplbrum Cleri & Perfonarura
Ecclefiafticarum Dampnum & Depreffionem , ac Libertatis Ec-
clefiafticse Laefionem manifeiiiras :
Unde nobis cum Inftantia fupplicarunt ut eis de Reraedio opor-
tuno gratiose providere dignaremuri
Nos,
Attendentes quod huiufinodi Impofitiones , Gravamina , & Excef-
fus, fi taiirer fieri permitterenrur, non folum in Libertatis Ecclel^a-
fticae Laefionem, veriim etiam in Regix Majeftatis Offcnlionem,
tenderent manifefte , maxime cum Sancfla Ecclefia libera fit & effe
debeat, & nos eam in fuis Juribus, Libertatibus , Privilegiis, &
Immunitatibns, vinculo Jur^enti,in fufceptione Regiminis noftri
praeftiti, priefervarc teneamur, nec aliquo tempore Intentionis no-
Itrae fiierit , vel PraedecefTorum, noftrorum , quod , colore Con-
ceflionum praediftarum , feu aliarum quarumcumque , per nos fa-
■ ftarum aut f^ciendarum , Ecclefia Sandta in fuis Juribus & Liber-
tatibus aliquibus opprimerecur , nec quod Clerus prxdi<Sus aliquam
Impofitionem inhoneftam, pr«ter eorum iiberam Voluntatem&
Afienfum , folvere compelleretur,
Volentesigitur, pro Quiete & Tranquillitate ipfbrum Canpni-
corum , & aliarum Perfonarum Eccteliafticarum pr«di6tarum ,
gratiosc providere,
Vobis, & cuilibet veftrum, fub Sacramento Fidelitatis, per vos
& veftrCim quemlibet nobis prjeftito & praeftandp , ac fub Peena
Forisfacturx & Amifllonis Privilegiorum, Gratiarum , & Liberta-
tum veftrarum , per Nos 6c Progenitor^s noftros vobis & cuilibet
veftrum ac Communitati didtae Civitatis conceflbrum , diftri(3;ius
quo poflfumus, Injungimus& Mandamus quatinus,
Ab omnibus hujufmodi Injuriis, Impofitionibus , Gravaminibus,
& Excejflibus, prxfatis Canonicis vel aliis Perlonis Ecckfiafticis, in
Fide & Obcdientia noftris fideliter exiftentibus, auftoritate feu co-
Igre aliquarum Concefl^onum prjedidtarum , vel aliis quaefitis aut
fidtis coloribus, impofterum inferendis vel faciendis, penitiis defi*
ftentes,
Ipfos Canonicos, feu alias Perfonas Ecclefiafticas , Partium illa-
rum , per aliquas hujufmodi Impofitiones fcu Solutiones Summa-
rum, Occaripnibus iea Coloribus prxdidtis , aut alia Caufa qua-
cumque faciendas , nili fuerit ex aflenfu ac grata &c iibera volunta-
te Ordinariorum & Cler i loci prxdifti ,
Aut per Firmationem vcl Claufuram Portarum fcu Januarum di-
6i.x Civicatis aut Loci adverfus didtos Canonicos , feu alias Perib-
nas Ecclefiafticas , vel Servitores ipfbrum, aut Bona, aliqualicer fa-
ciendas, atiter, feu alia occafione, vel colore, quam pro ialvatio-
ne & fecuritate Civitatis prxdidae cpntra Pericula. Inimicorum no-
ftrorum necelTario fieri oportebit ,
Sub Pccnis & forisfadtura prxdiais per vos , feu per aliquam a-
liam interpofitam Perlonam , nullatenus moleftetis , de Villa expel-
latis, impediatis aliqualiter feu vexetis, feu per alio§ tnokftari , im-
pediri, aut vexari fcciatis quovifmodo,
Taliter vos habentes in hac parte ne didti Canonici , feu Clerus
ibidem, Materiam habeant contra vos penes Nos feu Concilium
noftrum pro alio Remedio interim profequendi , feu etiam quere-
landi^ unde vos, tanquam Inobedientes Nobis , & regii Mandati
Contemptores , oporteat merito Nos punire.
Dat. apud iVefimo7iafterium, quarco die Augufti.
Ter CQncilium.
* Pro Clero pradiHo, de ^JJiftendo.
D E X , Dileitis & Fidelibus fuis , Seneftallo & Juclici Aquita-
•'■^ nise , & Conftahulario noftro Burdegalix , ac quibufcumque a-
liis de Concilio noftro ibidem, qui nunc funt, vel qui pro tempo-
re fuerinr, necnon univerfis& fingulis Baronibus, Dominis , ac a-
. liis Fidelibus noftris, in Dominio & Territorio nollris Aquitanix,
& eorumcuilibet, Salutem.
Ex clamosa tam Qyerimonia Cleri noftri Dicecefis & Provinciae
Burdegalix , quam ex Relatione quamplurimum Ligeorum no-
ftrorum fidedignorum , Partium illarum , plenius informati quaJiter
Major &Jurati, Cives & Burgenles, Civitatis noftrx Burdegalix,
Diledlos Nobis, Canonicos Ecclefiarum Sandtorum Andrex &
Seyerini , di£tx Civitatis Burdegalix , & alios de Clero noftro
Dioecefis &ProvinciiE prscdiftarum, contra Libenatem Eccleiia-
Iticam, opprimere & infeftare multipliciter Satagentes,
Ipfos Canonicos & alias Peribnas Ecclefiafticas , tam in didla
Civitate Burdegalix, quam extra , in Fide & Obedientia noftris
exiftentes,
Tam per graves Taliias & novas Impofitiones, infolitas & illici-
tas, fidtis Coloribus vel quxfitis,eorum Auctoritate prQpria,abfque
Licentia r^gia fadias ,
Quam pcr Claufuram & Firmationem Portarum dicftae Civitatis
contra didtos Canonicos, & eorum Servientes, ac per Impedimen-
tum & Reftridcionem Venditionis Propriorum Vinorum ipibrum
Canonicorum, & aliarum Perfonarum Eccleliafticarum,
Et aliis diverfis modis,
In quantum poflunt mulcipliciter oppreflerunt , & indies oppri-
mere non defiitunt , tam in Libertatis Ecclelialticx Lxfipn^m,
quam in R^ix Majeftatis Contemptum manifeftum,
Ac Nol^cfes hujufmodi Injurias & Infolentias ulterius tollerare,
De Avifamento Concilii noftri , per Literas noftras Patentes ,
Mandavimus, diftridte injungentes, prxfatis Majori & Juratis, ac
Submajori, Prxpofito, Clerico, Procuratori , Juratis, Civibus,
Burgenfibus, & aliis quibufcumque, Habitantibus & Habitatoribus,
Civitatis prxdidtx , quod ipli, fuper Sacramento Fidelitatis, per
iplbs Nobis prxftito & prxlt:ando, ac fub Pcena Forisfadturx &
Amiffionis Privilegiorum , Gratiarum , & Libertatum fuorum,
quod ab hujufmodi Injuriis , Imporitionibus , Gravaminibus, &
^.^celiibus, prxfatis Canonicis, vel aliis perfonis Ecclefiafticis prx-
didtis, Audtoritate feu Colore aliquarum Concelfionum , eiidera
JVIajori & Juratis per nos feu Progenitores noltros conceflarum,vel
aliis quxfitis auE fidtis Cobribus , impofterum inferendis, penitiis
defiftant, ' ^
Et ipfos Canonicos, feu alias perfonas Ecdefiafticas , Partium
illarum,
Pei- aliquas hujufmodi Impofitiones Summarum , aliqua Causl
leu Coloie taciendas , nih fuerit ex Aflenfu ac grata & libera Vo-
luntatc Ordinariorum & Cleri loci prxdidi ,
Seu per Claufuram vel Firmationem Portarum didtx Civitatis
adverfus didtos Canonicos , vel eorum Servientes,
Contra Libertatem Ecclefiafticam , fub Poenis & Forisfadtura
prxdidtis, nullatenus moleftent , impediant, feu vexare prxliimant
^uovis modo, prout in Mandato noftro prxdicto plenius contine-
tur,
JNos,
•Volentes Matidatura noftrum prxdidtum debitura fortiri efFe-
Cium, & ^ndtan^ Ecclefiam a Pravitate Tirannica prxfervare,
Vobis, & cuihbec veftrum , fuper Fide & Ligeantia, quibus
nobis tenemini, Injungimt^ & Mandamus qubd eidem Clero no-
ftro, in hacparte, dignis Favoiibus affiftcntes , prxfatos, Majo-
rem, Submajorem, Prxpofitum, Clericum, Procuratorem, Jura-
tps, Cives, Burgenfes, & alios Inhabitantes Civitatis prxdiCtx, de
omnibus hujufmodi Talliis & Impolitionibus illicitis, a Didto Cle-
ro pctcndis, vel exigendis aut levandis , vel cdligendis, ac ab aliis
Injuriis, Vexationibus , & Gravaminibus , eidem Clero, contra
didtum Mandatum noftrum , ac Libertatem Ecclefiafticam , de
cxtero, inferendis, viis & modis, quibus melius poteritis, refln-in-
gere & reprimerfe curetis, & ipfos, ad hujufmodi Mandatum no-
Itrum , in omnibus & lingulis Aniculis , ctficaciter e.xequendum ,
quatenus poteritis, ex parte noftra, compelli & artari faciatis;
* Et hoc, ficut Itatum Regix Majeftatis noftrx diligius, & de
veftra fidelitate fpecialiter coniidimus, nullatenus omitcatis.
Dat. apud Wtfttmtuifteritim^ Quarto Die Auguiti.
Fer Concilium,
Anii D.
Ric.i,
* VII.
Conftrmmo '^oh^niti B^tgii PortHgatU* de Liga. faBa.
JOhan»es\ Pd ^nti^, keKr Pqrti/gaHia: <^ Algarhii Omnibus ,
ad quos prxfentes Literx pervenerint , Salutem.
Infpeximqs Tradtatum Pacis, Concordix & Perpetux Amicitix
inter, C^riffimum Confanguineum noftrum , Dominum Richar-
dum, Regem Anglia ^ Franciie , & Dominum Hibernix , pro
Se, Hxredibus, Regno, Terris, Dominiis, Vaffallis , & Subcfitis
fuis, ex una, & Nos, pro Nobis , Hxredibus , Rcgno , Terris,
Dorniniis, Vaflallis, & Subdicis noftris quibufcumque , ex parce
alcera , Modo & Forma prout infcrius concinetur,
Universis Christi FiDELiBtrs, ad quos prxfentes
Literx pervenerint , Nos Fernandus &c. ut in Traiiatu Dat,
f). Maiiy 1386. <dr ttfttcftc.
Nos autem Tradtatus , Confoederationes , Conventiones , Alli-
gantias, Amicitias, Padtiones, Conditiones , Promifliones , Foe-
dera, & quxcumqi.ie Ligamina fupradicla, nomine noitroac Hx-
redum noftrorum Supradidtorum per Sxpedidtos Procuratores no-
ftros, cuin memoratis Procuratoribus prxfati Regis Anglix & Fran-
cix, Tradtata, Ordinata , Conventa, inita feu alias difpollta in
prxmiffis, Ore Regio Approbamus, laudamus , necnon prxfenti-
bus contirmamus, & etiam Promittimus, pro Nobis, & Hxredi-
bus noftris prxdidtis, Prxmifla omnia & finguia pro perpecuo Te-
iiere, & non contra facere vel venire per Nos, vel alium , feu a-
lios, fet ea firmiter & illxfa, ficut in Literis didtorum Ligaminum
feu Padtionum plenius contineri nofcitur, inviolabiiiter obfervare;
Qux omnia & fingula, prout fiiperius tradtata funt & concor-
data, inviolubiliter oblcrvare & obfervari facere , per hxc Sandta
Dei Evangelia, per Nos infpecta & corporaliter tadta, Promitti-,
mus & Juramus.
In cujus rei Teftimonium prxfentes Literas, in formam Publici
Inftrumenti, pcr Notarium Piiblicum infrafcriptum, fieri & publi-
cari mandavimus , noftrique Sigiili Plumbei fecimus appenfione
muniri.
Dacum & Adtum Colimhria, in Palatio nofln-o Regali, DieCvi-
delicec j Duodecimo Menfe Augufti , de Anno Nacivicatis Domi-
niMillelimo, Trefcentclimo, Odtuagefimo Septimo : Sub JE,X9
Cxfaris Millefima, Quadringentefima, Vicefima quinta ,
Prxfentibus ,
Nobilibus,
Religiolis Viris,
Dominis ,
Mencudo Roderici de Wafcontell , M^iftro Ordinis Militix San^
dtijacobi in prxdidtis Regnis PortugalTix & Aigarbii,
Fratre Alvcro Gunjahi Camello, Priore omnium Bonorumquee
Ordo Hofpitalis Sandti Johannis Jherufolimicani in prxfacis Regnij
habec :
Domino Gunjahi Menendi de Vafcontell,
Egidio de Setiju ,
Et Johanne Alfonft de Regulis,
Legum Dodtoribus,
Confiliariis :
Laurentio Johannis Foiata^
£(
Ann. D.
1387.
Aii. II.
R. 2.
Ex All-
togr.
l6
C O N V E N T I O N E S , L I T E R iE,
I
Ann. D- £t Aharo Culielmiy
1387. Gincellariis noftris:
Si*. 2. 'DomnoRandutphoHlpre'b>'[\\\K, . ^
Domino Adam Davanport , in L^ibus Licenriato , CanccUario
Dominx Phi/ippf Reginte Sororis noftrae; pluribufque aliis Tefti-
bus, ad Prxmilla vocaris fpecialiter & rogatis,
Et me Johanne Alphonft Columbren , Publico, Auftoritate prae-
feti Excellentiffimi Principis & Doroini, Domini Johannis, Dei
graria, Pnrtugaliie fir Aigarbii Regis , itt univerlb Dominio fuo,
m quo di<Sa Civitas Colimbrieniis confiftit, generali Tabellione&
Nocario,
Qui prxdidtis Approbationi , Laudationi , Confirmarioni , &
PromiiTioni, necnon prxdidi Juramenti,
In praefentia , Nobilis Viri , Domini iVillermi de Faryngton Mi-
litiSj, Procuratoris, praefati Magnifici Principis , Domini Domini
RicKiardi , cadem * gratia, Avgliie ^ Franciie Regis, iplius nomi-
ne & pro eo, Supradid;um Dominum noftrum Regem fuper hoc
humiliter requirentis,
Ad Sacrofanda Dei Evangelia , Manibus fuis , in quodam libro ,
corpojaliter taita,
Prxftationi, Prsemiflifquc omnibus aliis & fingulis fuprafcriptis ,
dum, ut prxmittitur, per fupradiftum Dominum noftrumRegem
Porrugalue & Algarbii approbarentur , promitterenmr , jurarentur,
agerentur, & fierent, una cum praenominatis Teftibus, prjefenria-
liter interfui.
Eaque, prout Suprafcripta funt & leguntur, fieri vidi & audivi,
aliifque occupatus negotiis, de Mandato Domini Regis , has fuas
prsefentes Literas in formam publici Inftrumenti per alium fideliter
fcribi fcci, &, in hanc Publicam Formam redigendo^ hic me
fubfcripfi, Signoque meo iblito, una cum ipfiusDomini noftriRe-
fis plumbei appenfione Sigilli,Signavi, in Fidem & Teftimonium
'rxmillorum ac etiam Veritatem.
Sanffa Maria intercede pro me.
Litera Ducis Venetiarum, fuper Perlis Areftatis.
Ann D CEreniiTimo & Excellenriffimo Domino Richardo , Dei Graria,
1287 Anglite, Francia drc. Regi lUuftri, & Ybemix Domino, plu-
. J '■ rimum honorando, Anthonius Fenerio, Dei Graria , Dux Vene-
tiarum &c. Salutem , & Profperorum SucceCTuum incrementa.
Nobilis Vir Marcus Marcelh , Civis & Fidelis nofter, Nobis
expofuit, quod in Anno M. CCC. LXXXII. Die Quinto Deci-
moNovembris, diim, Nobilis Vir , Johannes Grimani , Civis
nofter, elTet in Civitate Londres, ipfejohannes dimifit, in mani-
bus Hugolini Gerardi de Benonia , FiUa viginti tria Perlarum Grof-
farum , ( quac fiierunt numero Perl-ae Sepringentae , Quinquaginta
Septem) & unum Rubinum in TabuUa, ligatum in Auro,
Praedidta autem omnia dimifit praediftus Johannes Grimani. tam-
quam de ratione nobilis viri Frandfci Bembo Civis noftri , fed non
crant , nec funt didli Francifci , fed funt iftius Marci Marcello :
Nam Pnedidhis Johannes Grimani, exiftens tempore ifto inCi-
vitate Londres, habuit eafdem Perlas & Rubinum , in folutum, a
quodam Mercatore , dare debentc Pecuniam ipfi Johanni Grimani
pro Mercationibus , per eum illi Mercatori venditis , qux Merca-
tiones erant de ratione Praefari Marci Marcello.
Videtur autem, ficut habetur a fupralcripto Hugolino Gerardi,
quod , per quofdam Officiales veflrx Regix Majeitatis , PraedicS.K
rerlae & Rubinum arreftatae & intromiffie funt , jam Annis Qua-
luor elapfis ; alTerentibus Officialibus praedictis quod perditx funt ,
quia pro eis non fuit foluta Coftuma, fed de ipfis non debebat foivi
Coftuma, quia ipfje Perlae & Rubinum fuerunt receptae in folu-
tum, pro Mercationibus venditis, ut fuperiiis dictum eft.
Qiiare cum , a didto tempore citra , prxdifti Officiales duxerint
per Litigium, occafione pra;dicta, Hugelinum fuperius nominatum,
tenendo ipfas Perlas & Rubinum impeditas, in non modicum
Dampnura & Siniftrum didti Marci Marcello , Civis noftri , cu-
jus funt ;
Excellenriam Regiam , cultricem Juftiriae & aequitaris, devoto
precamur affeftu , quatenus , in favorem Jufticiae oc Mercatorum
noftrorum, converlanrium in partibus Majeftari veftrae Subjedtis,
mandarc dignetur, & efledualiter ordinare, quod Arreftario & Im-
pedimentum, data Perlis & Rubino praedidtis, removeatur, quod
pru^diiio Ugolino, ficut juftum eft, libere reftituantur , ficut in fi-
mili caufa vellet CeUitudo Regia, pro fuis Subditis , nos facfturos;
ad cujus Honores & Beneplacita fumus , & efle femper intendi-
mus , laeto animo praeparati.
Data, in No/iro DucaliPaUtio, Die Vicefirao Secundo Augu-
ftii Indidt. X-
Juftidae, eundem Lambertum fufcipiens e£ficadus recommiflum', Ann. Di.
Officialibus Regiis, in tua Civitate Burdegalenfi commoranribus, 1387.
Mandare velit Regia Celfitudo, ut ipfi Lamberto in adipifcenda & Rif. ».
retinenda Poffeifionejiacifica diftorum Canonicamum & Prxben-
darum, fummotis difficultatibus quibufcunque, oportuna praebeant
Auxilia & Favores ;
In quo Excellentia tua faciot quod eft decens, fed & Nobis non
mediocriter complacebit.
Dat. Luca , decimo odlavo Kalend. Odobris, Pontificatus nO'
ftri Anno Decimo.
P. de Itigelnhenn.
Dorf
Carijjimo in Chrifia Filio Ricardo Regi AngUce Illufiri.
An
R. a.
Ex Au-
toir.
1
\
Pro Salvatione Navium , de Proclamatione facienda.
%
R'
E X Ballivis VilU de Ore<weIl Salutcm.
Quia Inimici noftri Franciae fe parant & ordinant fupra Ma- Ann. Dj
re, cum certo Navigio & Potentia Armatorum, celerime profi- n^?-
cifci, ad Mala quae poterunt Navigio Regni noftri Anglix verfus -^- n.
Burdegaliam tranfituro inferendura, ficut fumus pro certo infor- ^- *•
mari, CUuf.xi.
Vobis, diftridiiis quo poterimus . Injungimus & Mandamus '^- *
quod ftarim, vifis prxfenrious, in Villa praeditta, & alibi, fme di- "*• 3^- ^
larione, & quodens necefle fuerit, & vobis expedire videbitur, pu-
blice ex partc nolba proclamari fociatis,
Quod omnes & finguli Domini & Magiftri Navium ejufHem
Villae , & aliarum infra Portum ejufdem exiftentium qui Naves il-
las ad partes Vafconiae pro Vinis mittere vel ducere intendunt , fu-
per Forisfaftura Vitae & Membrorum , ac Navium , & omnium
aliorum qux nobis forisfacere poterunt, fortiori modo quo pote-
runt, omnes Naves praedidtas mfimul, infra Infulam Vedtam,cum
omni feftinarione duci vel mitti , & ibidem eafdem Naves expedta-
re feciant , quoufque , diledtus Clericus nofter , Johannes Gedenty
Conftabularius nofter Burdegalix , fufficientem Ordinarionem «
competentem Gubemationem pro Paffagio fuo fecerit , ad finem
quod tunc abinde recedere , & omnes infimul , fub Gubemarione
praefati Johannis, in Comitiva fua , verfus didtas partes Vafconiae,
fortiori modo & cum majori falvarione quibus poterunt, Deo dan-
te, contra Invalionem Inimicorum noftromm prxdidtorum, fi qui
eas invadere voiuerint, valeant proficifci; Et hoc , fuper Fide &
Ligeantia , quibus nobis tenemini , nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud IVe(lmonafierium , primo dic Odtobris.
Per Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, de hujufrnodi Proclama-
tione facienda in Portubus fubfcriptis , fub eadem Data; vide-
licet,
Majori ^ Vicecomitibus Londonite , in Portu ejufdem Civitatis-
Balltvis Villa de Herevjyche , in Portu ejufdem Villac.
Ve Licentia Eundi ad Terram Sanflam.
REX Omnibusj ad quos &c. Salutem.
Sciatis quoa Conceffimus Licenriam , dilecto & fideli no- ^^^ jj^
fbo, WilUelmo Hoo, Cuftodi Caftri noftri de Oye, quod ipfevcr- ni-j, '
fus Sanffam Civitatem Jerufalem peregre proficifci poiiit , & e.i de ^^ , ,'_
caufa extra Regnum nollrum efTe per Duos Annos integros pro- ^j \
ximo futuros ,
Ac etiam quod idem Willichnus Fili':m fuum , aut riutrem
Franc.ttl
R. 1.
fuum, feu aliam Perfonam fafficienre:^ , Locumtenentem fuum, „ ,^_
pro quo refpondere voluerit, ad didt::m Caftrum noftrum , ad o- *' yjj^
pus noftrum, falvo cuftodiendura , habere poffit durante tempore ^^^^
prxdidto.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wefimonaflerium , primo die Oftobris.
Ter Breve de Privato Sigilh.
Bulla, de Provifione.
.__ T-. T XRbanus Epifcopus , Servus Servorum Dei, CarilTimo, &C. Sa-
, "o, ^ Saluteni & Apoftolicam Benedidtionem.
3°/- Dudiim, Diledto Filio, Magiftro Lamberto de Geys, Majoris&
"' ' '• Sandti Severini Burdegalenfis EccleUarum Canonico, Scriptori &
■ ■ Familiarinoftro,
toirr "' * ^yo"^ tunc per quondam Guillielmi de Guillielmo ejufdem, &
^•f^' Sandti Severini , Ecclefiamm prjedidtarum , mnc per quonaam
f^ ' Cuilltelmi de Rupe ipfius, Ecclefiarum Canonicorum, Obitus, Ca-
' *' nonicatibus & Praebendis vacanubus , & antea Dupofirioni Apo-
ftolicae Refervatis.
Per diverfas noftras Litteras gratiose duximus providendum.
Quia vero didum Lambenum , fuis exigentibus Meriris, Favo-
re profequimur fpeciali , Serenitatem tuam afiedtuose rt^amus,
quarinus pro Noftra & Apoftolicx Sedis Reverenria , ac intuitu
Super Mora Regis CaftelU in JJpannia.
JOhannes, Rex CaflelU (§• Legionis, Dux Lancaftriae, qui de Li- Ann. D.
centia Regis , in Partibus Tranfmarinis moratur , habet Literas 1387.
Regis de Generali Attornatu, fub Nominibus jdhartnis de Wal- An. 11.
tham Clcrici , & Roberti de Siuil/ington Chivaler , fub alternatione, R. 2.
ad lucrandum , &c. in quibufcumque Curiis Anglis , per unum Franc
Annum duraturas. 1 1. R. i.'
Praef &c tn- 10.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , tertio die Odtobris.
Robertus de Faryndon Clericus recepit Attornamenwm ufque ad
Adventum ipfius R^is.
Idem Rex fub Nominibus Richardi h Scrop, Chivaler, & Johan-
nis Devereux, Chivaler,
Tefte ut fupra.
Johames de Wa/tham Clericus recepit Attomamenmmrf-jue ad
Adventum ipfius Regis.
Idem Rex fub Nominibus Rohert d* S-wyllyngton, Chivaler, &
Thoma de Hungerford^ Chivaler.
Tefte ut fupra.
ET ACTA PUBLICA.
ir
Ann. D. tJem Johnnr.cs recepit Attornamentum ufque ad Adventum
1387. iplius Rc2;j'.
K<f. i.
De llomagio Ducn Gelrenfis recipiendo.
Ann. D. "D E X , dilefto & fideli Militi Camerx noftraej Georgio de Fel-
1387. •'^ i>r'gg-, Salutem.
An. 1 1 . Sciatis quod ,
R. 1. Cum Nos nuper,
Ibli. Pro eo quod , diledum Confan^uineum noftrum , Willielmum
m. 11. il. Dttcew Gelria, ad deferviendum Nobis de Guerra cum certo Nu-
meroHominum Armorum,durantc vita fua,penes Nos Retinuimus
prout per quandam Indenturam, inde inter certos Procuratores no-
llros & iphus Ducis in prxfentia Concilii noftri confectam, plene
liquet,
Ac pro Homagio fuo nobis in forma debita faciendo,
Per Literas noftras Patentes concelTerimus ei Milie Libras, per-
cipiendas , fingulis Annis , ad Scaccarium noltrum , ad Terminos
Sandi Michaelis & Pafchx, per oequales Portiones , ad totam Vi-
tam praefeti Ducis,
Dum tamen idem Dux ceita Contraftus, Conventiones, &Pro-
mifla, ac omnia alia, in eadem Indentura contenta, faciat fideliter
& adimpleat ex parte fua, juxta vim & effedum Indenturse prae-
Cujus alteram Partem, per quafdam alia Literas noftras Patentes,
Confirmavimus ex hac caufa,
Nos jam,
De veftris Providentia, circumfpcftione, & induftria quamplu-
rinuim confidentes,
De deliberatione & aflenfu Concilii noftri Aflignavimus & Con-
ftituimus Vos CommifTarium , Procuratorem , & Attornatum no-
ftrum ad Homagium prxfati Ducis , juxta formam & modum Re-
rinentiae & Indenturx prsedidVarum , nobis debitum , omnibus me-
lioribus modis & formis quibus fieri debeat aiit poterit , in hac par-
te, pro Nobis, hac vice& nomine noftro, Capiendum & Reci-
piendum,
Ac cxtera omnia & fingula , per Procuratores ipfius Ducis tra-
ftata, concordata, convenra, & ordinata, a prsfato Duce fimili-
ter Petcndum &: Exigenduni,
Ulteriufque excquendum , faciendum , expediendum , & com-
plendum ea, qUcE in Prjemiffis, aut aliquo Prxmillbnim, necef-
laria fuerint feu quomodolibet oportuna^
• Promittentes Nos Ratum, Gratum , & Firmum iblide habitu-
ros quicquid per vos, in iingulis PrxmifTorum, Aiftum, Geftum,
Conventum, & Concordatum fuerit, feu aiiqualiter terminatum:
Et ideo vobis Mandanuis quod circa Prxmilla cum omni effica-
cia & celeritate pollibiii effedualiter intendatis , & ea faciatis &
excquamini in forma prxdidta.
In cujus , &c.
Dat. in Pa/atio 7iofiro Weflm. Septimo die Oiflobris.
Ter i^fum Regem df Co/.ci/ium.
Pro Comste Afarchiie Scotite.
Ann. D. D EX, Univerfis & Singulis Admiraliis &c. Salutem.
»387. *^ Sciatis quod fufccpimus in falvum & lecurum Conduiflum
■^'i- II. noftrum, ac in ProteiTtionem , Tuitionem , & Defenfionem no-
R. 1. ftras fpeciaies, Georgium de Duvharre Comitem Marchiae Scoti;e
Scot. 1 1 . cum Centum Equitibus de Scotia in Comitiva fua , veniendo \n
R- i- Regnum noftrum Anglice, ibidem morando, & exinde ad libitum
w- I. fuum, cum eifdem Equitibus, per Dominium & Poteftatem no-
ftra, tam per Terram, quam per Mare, ad Propna redeundo:
Et Conceffimus eidem Comiti quod ipfe Caftra & Viilas , infra
didtum Regnum noftrum , cum certo Numero Hominum rationa-
bili, juxtaavifamentum, Dilefti & Fidelis Confanguinei noftri ,
Jo/oamiis Domini de tievi/l., ufque ad didlum Numerum Centum
Equitum praediitorum , per fufficientem Securitatem , per ipfum
Confenguineum noftrum a prxfato Comite in hac paite capieu'
dam, intrare & exire valeat , priefenti Condudtu noftro durante:
Nolentes qu6d praefatus Comes , aut aliquis Hominum, Ser-
vientum, feu Famulorum fuorum, ufque ad didum Numerum
Centum Perfonarum., feu Bona, Res, Equi, Moneta, Jocalia, vel
Hcrnefiafua, durante eodem Condu6tu noftro , capiantur, deti-
ncantur, feu quomodolibet areftentur:
£t ideo vobis Mandamus, g^c. ut in aeteris de ConduElu Literii.
In cujus &c. per Dimidium Anni duraturas.
Tefte Regeapud Weftmonajlerium,duo(iccimo die Decembris.
Per Breve de Privato Sigil/o.
•VII
Ann. D.
13S7.
An. II.
K. 1.
Vranc. \ 1 .
R. z.
m. 10,
Sttfer Hofi.igeamento Caroii de Bioys.
LE Ro I a toux ceux, qui cc^ noz Lettres verront, Salutz.
Sachetz que,
Come Tiohert de Veer n'adgairs Duk d'Irland , eit fait mettre
Johan de B/oys de Britaigne , jadys detenuz en noftre Garde co-
me Hoftage pur Char/es fon Pier , a Finance & Raunceon pur la
Somme de Sys vyntT, Milies Franks, dont certein Porcion ad efte
PaieT, as Deputexdu dit Robert,
Et foit enfy que du Remenant certeine Somme eft unqore ade-
rere, dont partie eft Affigned'eftre paiez dedeinz, IVlye Qiiarefme
prefent, (icorne per certeins Obligations, ent feitz par ccrteinsSei-
gnurs Franceois , plus pleinement poet apparoir ,
Tom. ni. P. IF.
De noftrc certeine fcience & cxprefte voluntc avons Ordeignez Ann. D.
& AliiOTez noz cliicrs & bien amez,, Jaha?! Say Chivaler, Roger 1387.. ,
Walden noftre Treforer de Caleys , & Jantco Dartajfo Efquier, Kic. 2,
Deux ou Un de eux , a Receivre la dite Somme illint Afiigne ,
d'eftre paie deinz Mye Quarefme, come eft dit, & ycelle Somme
apportcr par devers nous , a fin que nous en puiflbns ordeigner &
faire ce que nous femblera raeulx;
Voillantz, toutesfoitz, que as ditz Johan, Roger , & Janico,
ceftes noz prefentes Lettres foient plein Garrant , tant pur la Re-
cite de !a dite Somme, come pur la Appo.ter dycelle par devers
Nous, come defus,
Eiantz ferme & eftable quantque les ditz, Johan Say , Roger,
& Janico, Deux, ou Un de eux, ferront, ou ferra , cdle Partie
en noftre Noun.
En Telmoignance de quelle chofe nous avons faice faire ceftes
noz Lettres Parentx,
Don. a Weftm. le xxiii. jour de Decembre.
Per Conci/ium.
* De claufula, contra Formam EleFlionis ad Pariiamcnta X^^'
anticjuitus ujitatam , omittenda.
D E X Vicecomiti Kantiae, Salutem.
••^^ Licet nuper, per Breve noftrum, inter c?Etera, tibi pnece- Ann. D.
peiimus, firmiter injungentes, qiibdde Comitatu tuo Duos Mili- 1388.
les, Gladiis Cindos magis idoncos & dilcretos Comitatus prsdi- -^^- n.
fti, & in Debatis Modernis magis indifterentes, eligi , & eos ad R- ^.
Parliamentum noftrum, apud Weftmonafterium m craftino Purifi- CUuf.ii,
cationis beatje Marix, proximb futuro , teneri ordinavimus, ad '<• ^-
eofdem Diem & Locum venire faceres, m. ^i-d,
Nos tamen,
Attendentes didlam Claufulam ( In Debatis modernis
M A G I s I N D I F F E 'i E N T E s ) contra Formam Elediionis , an-
tiquituj ufitatx, ac contra Libertatem Dominorum & Communi-
tatis Regni noftri Anglix, haftenus optentam, exiftere,
Volentefque providere prxdidlos Milites libere eligi , modo &
fornia, prout anriquitiis fieri confuevit,
Tibi Prjecipimus, firmirer injungentes, quod de Comitatu tuo
pra:dido Duos MiUtes, Gladiis Cindtos, magis idoneos & Difcre-
tos Comitatus prxdiiSi , prout hadtenus fieri confuevit , eligi , & •
cos ad prxdictos Diem & Locum venire facias,dicta Claufulanon
obftante :
Cxceraque omnia & fingula , in dicVo Brevi noftro contenta, fa-
cias & exequaris juxta Tenorem ejuldem , didam Clauiulam peni-
tus omictens ^ & habeas ibi hoc Breve & aliud Breve.
Tefte Regc apud Wefmonafterium, primo die Januarii.
Per ipfum Regem (^ Conci/ium.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per Angliam,
ac cariffimo Avunculo Regis Joha^mi Regi Caftel/a ^ Legionis
Duci Lancaftriae, vel ejus Cancellario in eodem Ducatu, fub ea-
dem Data.
Super Jpfeiio dc Proditionibus , in Pariiamento , de Prifo^
nariis recipiendis,
D EX, Dileilo & Fideli Regis Conftahu/ario Caflri Regis Glou- Ann. D,
'-^ cifln,f, & cjus Locum tenenti , Salutem. 1388.
Ciim, Dilctti & Fideles noftri, Thomas Diix G/uuceflria, Hen- ■^"- n-
ricus Comes Derbia , Ricare/us Comes Artaidellj; ., Thotnas Conies ^- ^.
JVarriii.Ce , & Tlwmas Comes Notynghami^ ., coram Nobis & Ma- CUnf.iz..
pno Concilio noftro, appellaverunt Roherttnn Treftlian Milirem,& ^- ^-
Nico/aut/t Brembre Militem , de quibufdam Proditionibus , Islos & '"■ '<>•
Statum Regni noftri Anglia; tangentibus,
Et ex hac causa, per Nos, & didtum Concilium noftrum, Or-
dinatum esiftat qubd iidem , Robertus & Nichj/aus , in Caftro
prxdi(fto per aliquod tempus falvo cuftodiantur,
Vobis Mandamus qubd ipfos, Rohertum & Nic/M/aum, ab hiis,
qui ipibs vobis nomine noftro liberabunr, Recipiatis , & in Caftra
praedidto feparatim , ablque C'olloquio inlimul habendo , quousque
aliud a Nobis & didto Concilionoftro inde habueritis in Mandatis,
& prout pro Corporibus eorumdem refpondere volueritis , (alv6,
cuftodiri faciatis.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium, quarto die Januarii.
De Prifonariis , fub ccrta forma , ft/vo cuflodiendis,
D EX, Diledto & Fidelifuo, Johanni Deveros , Conftabulario Ann. D.
*^ Caftri iui Dovorrix & Cultodi Qiiinquc Portuum luorum , 1^88. '
& ejus Locum tenenti, Saiutem. ^^^ , ,"_
Cum, propter diverfas & urgentes Caufas, Nos& Sratum Re- r. "2.
gni noltri tangentes, per Nos concellum , & pcr * Concilium ihid.
noftrum Declaratum fit & Ordinatum, qubd Johainies Beauchamp * vil.
de Holc h'h\ei ,Tl307r:as Tryvct Miles, Johannes Salisbury Miles,& j-g^.
Johannes Linco/n de Recepta Scaccarii noltri Clericus , in diverfis
Locls, infra Caftrum praedidtiim, feparatim, per aliquod tempus,.
fub hac^forma quod nullus eorum cum altero CoIIoquium habeac
mterim Concilium ineundi vcl Tradtafum,nec qutxl aliquis eorum
quicquam prxterquam ad Magnum Quicilium noftrum interim
miftat, falvb cuftodiantur,
Provifo femper qubd quilibet eorum , alterum falutando , fibi in
aperto loqui valeat, quam quidem forniam loquendi quilibet Mili-
tum prxdidtorum coram didto Concilio noftro , & qubd tanquam
C Fi-
i8
CONVENTIONES, LITER^,
1388.
Ru. 1.
Ann. D. Fideles Prifonarios infra Caftrum pra:di(ftum fe tenebunt, fide me«
dia , promiferunt,
Vobis Mandamus quod ipfos , Johannem , Thomam , Johan-
nem, & Johannem, in Caftro prsedicto, in Forma praedidtra, cu-
ftodiatis & coftodiri faciatis, quoufque aliud a nobis & didto Con-
cilio noftro inde habueritij in Mandatis.
Tefte Rege apud Wellmonafterium, Quarto die Januarii.
Ter ipfum Regem c^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Conftabulariis fubfcriptis; videlicet,
Dileito & Fidcli Regis WiUielmo de Nevill, Conftabulario Ca-
ftri Ree;is Not) nghamiae , & ejus Locum tenenri , pro falva Cu-
ftodia Si7ii!i7tis deB^urki Mliitis ,.JVillielmi de Ebnham MiUtis,
johannis Golofre Militis, & Nicholai Slake Clerici, quam quidem
tormam S^c utjufia.
Tefte uc fapra.
Dilefto & Fideli 'R.coi% Conftahulario Caftri Regis Bri/ln/li^, &
cjus Locum tencnti, pro falva Cuftodia Jacobi Berners Nlilitis, &
Ricardi Midford Cierici , omifsa illa Claufula , ^am quidem ^c.
vobi? i\[andamns quod ipfos , Jacohum &c Ricardum, in Caftro
prxdicto, in Fornia prsedida, cuftodiatis, &, prout Periculo ve-
ftro pro Corporibus eorumdem refpondere volueritis, falvo cufto-
diri feciatis, quoufque ^c. utfupra.
Dilefto & Fideli Re;;is Johamii de Ne-wtoun, Conftabulario
Caftri Regis de Roucheftria , & ejus Locum tenenti , pro falva
Cuftodia Nicholai Dag-worth Militis, & Ricardi dc CUjford Cleri-
ci, firc. ut jiipra^ omUsa illa Claufula, §luam quidetn e^f.
Super di^lis jippello (fr Prifonariis , de Proclamatione
facienda^
Ann. D. R E X Vicecomiti KatitiiC Salutem.
1388. Cum , diledti & Fidcles noftri,
An. II. Thomas de Wodeftoke Dux Glouceftrix,
R. 1. Henricus Comes Derbiae,
CUuf. 1 1 . Ricardus Comes Arundellae ,
R. 1. Thomas Comes Warwicx,
m. ij.d. Et Thomas Comes Notinghamix ,
Coram Nobis & Concilio noftro, appellaverirtt,
Alexandrum Archiepifcopum Eborumy
Rohertum de Veer Ducem Hibcrnix ,
Michaelem de la Pole Comicem Suflblcix,
Robcrtu>nTrefil/a» Militem,
Et Ncholaum Bremhre Militem,
De quibufdam Proditionibus , Nos & Scatum R^ni noftri An-
gliiE tangentibus,
Ipfique appellantes Appellum fuum prxdiftum fe optulerint , fe-
cundjm Li^em & Confuetudinem, in Regno noftro haftenus u-
fitatas, prolecuturos in proximo P.irliamento noftro, quod fummo-
nitum eft in Craftino Purificationis beatx Marix , proximo futu-
ro, apud Weftmonafterium Tenendum,
Nobis humilicer fupplicando quatinus eofdem , Archiepifcopum ,
Ducem Hibernix, Comitem Suffblcix, Robertum , & Nicho-
laum, ad Refpondendum fibi , fuper Appello prxdicto , corani
Nobis, in eodem P.nli imento , ad diem prxdidum, prout alias
coram Nobis cxtitit Proclamatum, corporaliter venire faciamus.
Nos ( Supplicationi prxdiiLtx annuentes , ut eft juftum ) Tibi
Prxcipimus quod in Comitatu tuo, & in lingulis Civitatibus &
Villis Mercatoriis ejufdcm, publice proclamari, ex parte noftra,&
firmirer injjngi facias eifdem Archiepifcopo , Duci Hibernix, Co-
mi[i Suffolcix, Roberto, & Nichol.io , fub Poena ForisfaftLirx
omnium qux Nobis forisfacere poterunt , quod fint in propriis
• VII. Perfonis fuis, ad dicm * Parliamenti, ut prxdidtum eft, aflignati
f6S. ad Refpondendum ibidem , in forma prxdidta, fupcr Appello prx-
dicto.
Proclamari fecias etiam & ex parte noftra injungi, fub eadem
Poena, ne quis eifdem Appellatis , vel eorum alicui, interim , in
Corporibus vel Bonis fuis, Dampnum inferat vel Gravamen, quo-
minus in codem Parliamento ex causa prxdidta comparere valeant.
Ac etiam certis de caufis , coram Concilio noftro propofitis,
omnia Bona & Catalla ipiorum, Archiepifcopi , Ducis Hibernix,
Comitis Suffolcix, Roberti, & Nicholai , in Balliva tua, infra
Libertates, & extra, ubicumque inventa fuerint, abfque diftractio-
ne aliqua , fub falva & fecura Cuftodia noftra , quoufque aliud a
Nobis & didto Concilio noftro inde habueris in Mandatis , poni
fiicias.
Et nichilominus prxfctos, Ducem Hibernix, Comitem Suffol-
cix, & Robertum, qui fe tenent Fu^itivos ex hac causa, ut dici-
tur, ubicumque inveniri poterunt in fealliva tua, infra Lit>ertates ,
vel extra, areftari & capi, & coram Nobis & Concilio noftro, in
Parliamento prxdidto , ad dicm prxdidturn , falvo & fecure , ex
causa prxdicta , venire facias ; & habcas ibi hoc Breve :
Nos & didtum Concilium noftrum de eo Quod ad prxfens
Mandatum noftrum feceris in omnibus & fingulis Prxminbrum,
& Qyahter, & Quo modo, & Ubi Bona & Catalla illa,&Qux,
& Cujufmodi fuerint, & de Pretio & vero Valore eorumdem,
cum omni feftinatione poffibili, diftindte & aperte certificans^cum
Tranfcripto hujus Brevis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , Quarto die Januarii.
Fer ipft/m Regem <^ Concilium.
Conpmilia Brevia dtrigutitttr fitigulis Vicecotaitihtis per Anglitim ,
fub eadem Data.
Johanni Regt Caftella ^ Legionis Duci Lancaftriae & ejus Lo- Ann. D»
cum tenenti in Ducatu prxdidto. 1388.
Ric 1.
Jufticiario (^ Camerariis Regis Ceftri.e & corum Loca tenentibus
in Comitacu Ceftrix.
Pro Bitrgenfihus de Lejbonrne.
R'
EX Covflahulario fuo Burdegalia., qui nunc eft, vel qui pro Ann. D,
■ tempore fuerit, vel ejus Locum tenenti ibidem, Salutem. 1388.
Ex partc, dilectorum & fidelium Subditorum noftrorum, Bur- An. 11.
genfium & Inhabitantium Villa noftrie de Leyhourne., in Dominio R- i.
noftro Aquitanix, nobis eft graviter querelando monftracum qubd, Vafc 11.
Ciim Conrtabularius ncfter Burdegalix , pro temporc exiftens,R. i.
in Voluntate faciendi diverfas Innovationes eifdem Burgenfibjs & tn, 7 .
Subditis noftris de Leyboarne, contra Libertates & Privilegia fua ,
eis per Progenitores uoltros, quondam Reges Angli« , conceCEi,
& per Nos confirmata, cxiftat,
Super quo Burgenfes & Inhabitantes prxdidti fe raetuunt prx-
gravari & molcftari indebite & injufte ut dicunt,
Unde nobis fupplicarunt libi de Remedio in hac parte congruo
providere,
Nos,
Libertates & Privilegia prxdidta illxfa cupientes prxfervari ut
tenemur ,
Vobis, & veftrum cuilibet, Mandamus , firmiter injungentes,
qubd nullam talem Innovationem Burgcnlibus & Inhabicantibus
prxdidtis de cxtero aliquaiiter fiiciatis, ad Dampnum illorum vel
Gravamen , contra Libertates & Privilegia fua fupradidta , fet eos
& eorum auemlibet Libertatibus & Privilegiis fuis prxdidtis , &
eorum quolibet uti & gaudere permictatis, prout ipli ante hxc tem-
pora rationabiliter uti & gaudere conftieverunt, virtute Conceflio-
num Progeniiorum noftrorum & Confirmationis noftrx prxdi-
dtarum,
Taliter voshabentes in hac parte, ne iidcm Burgenfes & Inhabi-
tantes Villx noftrx prxdidtx Materiam habeant penes Nos, exhac
caufa , iterum conquerendi.
Dat. in Palatio noftro Wefttnonafl. vicefimo fecundo die Januarii.
Fer BreDe de Fri-vato Sigillo.
Bttlla de agendis inter Regem (^ Papam , cr de ajfenfu Pro- * ^"I-
certtm habendo. ^ '"
URbanus Epifcopus , Servus Servonim Dei , cariffimo in Chrifto,
Filio, Richardo Regi Attgiiie llluftri, Salutem & Apoftoli-
cam Benedidtionem.
Serenitatis tux Lirteras , cum quiltufdam Capitulis, per, di!e-
dtum Filium, Magiltium Uennciim Bvjjet , Capellanum noitrum,
& Caularum Curix Camerx Apoftolicx Auditorem , nobis prx-
fentacas, grate recepimus ; & ex ipds collegimus cvidenter quod
Celfitudo Regia fanis ducitur Conliliis , per qux nediim Ecclefix
Romanx & Regno tuo , verum etiam Reipubhcx Frudtus uberes
poterint provenire.
Verum in hujufmodi conrenta Capitulis fiint magni ponderis,
rrxfatufque Henricus ad ea Confummanda Mandatum non habuit,
Nofque & Ecclefiam ipfam ac Regnum tuum concernunt, pro ma-
jori robore & perpetuitace Agendorum , non foliira noltris & ruis
duraturorum tcmporibus, fed pro nobis, & noftris, ac tuis in Re-
gno ipfo Succellbribus , utile & quodammodo neceffarium , etiam
de Fratrum noftrorum confilio , reputamus qubd Regni tui Pro-
cerum ad hoc accedere debent Conlilium & Aflenfus.
Quare Serenitatem Regiam rogamus & horcamur actente quati-
nus, cum Confilio & Allenfu didtorum Procerum, pro hujulmo-
di Confumm.atione Negotii, aliquos folcnnes Ambaltatores', fufli-
ciens & fpeciale Mandatum habenres, prouc Regix Celficudini vi-
debitur , quantocius ftudeas deitinare ; & fuper hiis , Venerabilis
Frater noflcr, R:chardus Epijcopus Ojforsenfs , qui per Nos dePrx-
miffis informacus ad Celfitudinem revertitur, Regiam Serenitatem
tuam pocerit pleniiis informare.
Dat. Peruj.i, odtavo Id. Februarii, Ponuficatfis noftri AnnoDe-
cimo.
Ja de Papia.
Ann.D
1388.
An. II,
R. 2.
Ex An-
togr.
De Poteflate data Johanni Hankyode , fttper fure Regis ad
ComitatKS Provincii. ^^ Forcalqiterii , CT H<treticis ibidem
Debellandis.
D EX, dilecTro & fideli fuo, Johanni Haukewode, Salutem. Ann.D.
^ Sciatisqubd, H^S.
Ciim Communitates Univerfitatum , Habicantium , & Incola- ■^"- n-
rum Civitarum, Terrarum , Caftrorum, & aliorum LocorumCo- R. 2.
mitatuum Provincix &'Forcalquerii, fub Fideiitate & Dominio Fr.inc.ii.
Regis Jerufalem & Sxilix ac Comitis eorumdem Comitawum R- i-
exiftenrium, quoad vixit, & finguhrum Perfonarum eorumdem , tn. ij.
penes quos remaner Poceftas & Audtoritas omnium Univeriica-
tum dictorum Comitamum Congregandi & Faciendi generale
Conciliuro in didtis Comitatibus , prout incelleximus , per Lam-
bertum de Goy , Sindicum, Procuratorem & Nuncium iuum, No-
bis clarius intimallent qualirer ipfi morati funt & conftituti in me-
dio Perverfarum & Nephariarum Nacionum Scifmaticorum &
Hxrericorum , & eorum Fautorum & Adhxrenrium , & Succcf-
forum Lodo^ici nuper Ducis Andegavetifts , & Lodowici Filii ejus,
& Majta de Britama nuper Uxorii ejuldcm Ducis , qui eafdem
Corau-
t
ET ACTA PUBLTCA.
»9
\nn. D,
1388.
VII.
ComunitateJ Manu forti & Armata Servituti & Travitati hareti-
ca ^ Jcifmatica fubicere intendunt & conantur,
Quodque nullus fupereft de Filiis & aliis Defcendentibus , clara:
memorix, Karoli nuperime T^egis Jeriifalem c^ Sicilia & Coniitis
GDmitatuum prxdidtorura qui aliquo modo Potentisediaorumlni-
micorum refiitere & obftare valeat , & eifdem Comunitatibus in
Necellitatibus fuis fubvenire,
Et qualiter Dominus Ducatus Aquitannix fumus , de quo dida
Provincia , proxima Viciftitudine attenta &: brevi Diftantia qux in-
ter didas Patrias exiftit, Succurfum & Auxilium poterit optinere,
Perpendcntes etiam clare qualiter vos illuc faciliter potenris de-
clinare , ad ipfos nomine noftro Juvandum & maximc Roboran-
dum: ,_ XT • r
Superquo exdem Comunitates , V^r dnftum Nuncium fuum,
exconfenfu generalis Concilii fui, Nobis optulerunt ad diclos Co-
mitatus, ac Jura, Jurisdiftiones , Friiftus, Redditus, & Proficua
eorumdem , modo quo ipfi fubjedi fuerunt prxfato Karolo, nu-
per Comiti " diclorum Comitatuum , & Succellbribus iuis, noftrx
Subjedioni perpetua: ponendum & iubmittendum,
Et quod Nos &c Succejfores noftri , Domhii ivmtediati corumdem
Comitatuum iimus, & de Temporalibus Civitatum, Ternirum,
Locorum, Caftrorum, Rocheriarum, Fortalitiorum , & Balliva-
rum , & de quibufcumque Officiariis eorumdem Comitatuum, dil-
ponere valeamus,
NOS, T^ r r I T,
Zelo Juftiti^, cujus fumus & elTc volumus Defenfores, ad Prx-
mifla debitae confiderationis intuitum propenlius dirigentes,
Nolentes hujufmodi Hxrefes aut Scilmata nepharia infra Termi-
nos noftrx Poteftatis, fcu alibi, quatenus poterimus, pulularc, im-
mo pro noftris viribus Refecari cupientes &: Deleri, . , . .„
Et exinde de veftris Legalitate, Circumfpedrione , & Induftria
providis plenam & folidam fiduciam reporcances, _
Vos CommilTarium noftrum generalem Creamus, Facimus, &
Conftituimus per Prxfentes , ad Tradandum , Concordandum ,
Paciicendum, & Conveniendum cum Comunitatibus & Univerli-
tatibus Comitatuum Provincix & Forcalquerii prxdidorum , pro
Nobis & Nominenoftro, de & fuper Materiis pr<Edi(iHs , & ea-
rum qualibet, cum earum Incidentibus, Dependentibus & Con-
nexis ,
Ac ad omnia & (inguia , qux (ic per vos tra>ltata , concordata,
&:conventa fuerintin Prxmiflis, fecuritate debita &: honefta, m
Jaoc cafu, Nomine noilro, Firmandum & Vallandum,
Necnon omnia alia & fingula, circa Negotium prxdiSum ne-
cefTaria feu quomodolibet oportuna , Faciendum , Exccrcendum,
Petendum,Recipiendum ,Stipulandum,& finaliter ENpediendum,
Prxficientes Vos ulterius &: Couftituentes V i c a r i u M n o-
STRUM Generalem, ac vobis liberam Facultatem , auftori-
tatem fufficienf.m , & plcnariam poteftatem, poftquam Nectotium
pr.cdidtum per vos fe finierit, Concedentes ad Civitates, Terras,
.Villas, Loca, Caftra, Rocherias, Fortalitia, & Ballivas hujufmo-
di, cum eorum Juribus, Jurifdiclionibus, Libertatibus , & Perti-
nentiis univerfiis, Nomine noftro Recipiendum, & e.i per Vos &:
Deputatos veftros Regendum, Gubernandum, & falvo Cuftodien-
dum, necnon de eifdem Difponendum, prout pro RepuUione Hx-
refum & Sciirnatum hujufmodi raagis falubre fore videritis ac ex-
pediens &: oportunum ,
Et ad omnes&: fingulas Libertates, Franchefias, &: Confuetu-
dines , ac Privilegia fua Innovandum &; Confirmandum, & aliaeis
de tempore in tempus, quotiens necefTe fuerit, Dandum & Con-
cedendum,
Ac ad Homagia, Ligea & Juramenta Fidclitatis , penes Nos ge-
renda, de Prxlatis, Baronibus, Nobilibus, Comuniratibus , Per-
fonis Eccleliafticis & SecularibusquibufcumquejproNobis &:No-
mine noftro, limiliter Recipiendum ,
Promittentes Nos Ratum , Gratum, & Firmum prq perpetuo
habituros quicquid per Vos, nomine noftro, in Prxmillis, adtumj
geftum, concordatum fuerir , fcu aliqualiter terminatum.
Dat. fub Magni Sigilli noltri Teftimonio in falatio nojtro Weji-
riionajier. Quarto die Martii ,
Pcr ipfum Regem (^ Concilium.
Sftper Qi/ffa , coram ConJlabHlario O" Marefcallo terminanda.
_ 1) EX, diledo &: fideli fuo, Willielmo de Beauchamp , Capita-
■'■^ neo Villx noftrx Calelii , vel ejus Locum teneriti ibidem, Sa-
lutem.
Supplicavit nobis , dileitus & fidelis Ligeus noftcr , Mathcus
Gournay ut ,
Qdm Lodo-joicus de Sancerre ., Marefcallus Francix , per certos
Attornatos fuos, prxfatum Mathcum, nuper in Servitio noftro a-
pud Calelium de Mandato noftro exiftentem , virtute cujufdam
Obligationis , Summam Sex Milium Francorum continentis, Sc
pro Cuftubusfuis, coram vobis ( prxfate Capitanee) Implacitari
fecillet,
In qua quidem Obligatione tam Domims le Dcfpcnfcr defuncftus ,
&: , diledtus & fidelis ncfter, Hugo de Calvyle, quam prxfacus Ma-
theus funt principalicer Obligati ,
Per quod EN-ecutores ejuldem Domini le Defpenfer &: prxfatus
Hugo ad contribuendum, cum prxfato Matheo , in defenfione
didtx Caulx , de jure Apprehendi debent ,
Ac, in Defenlione ejufdem Caufx, certx Exceptiones, ex parte
ipfius * Mathei, allegatx fuiffent, & quamplura alia adhuc in De-
feniione iiia ibidem fint proponenda &: expedienda, qux apud ean-
dem Villam Calefii declarari non poterunt , nec allegari, pro eo
quod eadem Villa Caleiii de fufticienci Concilio & Legis paitis eft
deftituta,
Tom. III. Part. IV.
Et fimiliter prxfatus Matheus aliquem Dodorem, feu alium Le- Ann. D.
gis pericum, qui ad tranleundum illuc, pro Defenlione diiftx Cau- I388.
ix, fe fortunare voluerit , ratione Guerrx &: Periculorum Maris, ^'-- i-
neqiieat invenire,
Quodque plures Gentes, qux in Caufa pr.^rdiifta ut Teftes funt
producendx , ad tranfeundem verfus diclam \ illam Calelii le for-
tunare non audeant ex caufa Dubitationum prxdi6tarum ,
Ac etiam prxfati Executores &: prxdictus Hugo , propter De-
bilitatem & Impotentiam Corporum fuorum , in ftatu non exift:ant
ad transfretandum Mare pro Defenlione Caulx fupradidx , per
quod eadem Caula poiiet faciliter deperirc , nili pcr Nos de Reme-
dio in hac parte provideatur oportuno ,
Velimus Caufam prxdidtam, in ftatu quo nunc cft, coram, di-
leclis & fidelibus, noftris^ Tboma Diice Glouceflria ., Conttabulario,
&: Thoma Comite Notyvghaviia: , Marefcallo , noftris Anglix, De-
cidendam, ex Regia poteftate committi jubere ,
Et Nos,
Supplicaiioni prxdiftx (quam ex caufis PrxmilTis rationi confb-
nam fore dinofcimus ) gratio.se annuentes,
Eifdem Conftibulario &: Marefcallo noftris fdequorum Fideli-
tate, Circunifpedtione , & Induf1:ria providis pjenam fiduciam re-
portamus ) ad Cognofcendum , Procedendum , & Difiiniendum
m caufa prxdicta , &: eam cum fuis Emergentibus , Incidentibus,
Dcpendenribus, &: Connexis, Audiendum, Decidendum , & Fi-
ne debito Terminandum, cxteraque omnia alia & hngula, in hoc
cafu neceftaria , leu quomodolibet oportuna , prouc ad Ofiicia llia
Conftabularix & Marefcalcix de jure noverinc pertinere , facien-
dum &: excercendum, per Literas noftras Patentes commilerimus
Vices noftras , &: plenam conceflerimus Poteftatem, prout in eif-
dem Literis noflris plenius continetur,
Vobis inhibemus & penitiis flifpendimus a vobis Cognitionem
caufx prxdictx , Injungentes firmiter quod in Caufa illa, coram
yobis ultcrius tenenda , de cxtero nullatenus procedatis , nec vos
inde aliqualiter intromitratis ,
Prxcipiendo quod Recordum & ProcefTum Caufx prxdiftje,
cum omnibus ea rangentibus , in ftatu quo nunc ef1: , coram Con-
ftabulario & Marefcallo noitris prxdidis , fub Sigillo veftro, vel
alterius veftriim , diftindte 6c aperte , fine dilatione mittatis & hoc
Breve;
Prxfatum Lodowicum ultcriiis prxmunientcs quod Actionem
fuam, verlus prxfatum Maihc-um, in Caufa prxdidta, coram eif-
dem Conftabulario &: Marefcallo nolfris, ad dies per eoi Ijbi affig-
nandos profcquatur , li iibi viderit expedire.
Tefte Rege apud Wejlmoytajlerium ^ decimo die Martii.
Fer Breve de Vrivato Sigillo.
Pro Cardinali Neopolitano , fuper Prebcndis fttis.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
■•■^ Sciatis quod Nos, 1388.
Ob afteitionem & benivolentiam , quas Venerabilis Pater, Pe- An. 11.
ri>ius Tituli San[li Georgii ad Vehan Aurcmn Diaconus Cardinaln ^ r. 2.
alijs diclus Cardinalis Neopolitani/s, erga Nos 6c Regnum noftrum ]>at. 11.
gerit, prout veraciter fumus inforniati, r. 2.
Conccffimus eidem Cardinali, quantum in nobis eft, quod ipfe t. 2.
Poirefiionem Prxbendx de Gilyngham in Eccleiia iive Monafte- m. 28,
rio Monialium Shaftonix, ac Prxbendx de South Neuton in Ec-
clefia livc Monafterio Monialium Wiutonix Sarum Dicecefe,
Ccim exdem Prxbendx iibi per Dominum Suvimum Fontif.cem
collatx fuerint.,
Per Procuracores ipfius Cardinalis adipifci , adeptamque conti-
nuare , necnon Fructus , ci^c. prout in cjujmodi de Licentia Li-
tcris.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Wcjlmona^erium, vicefimo dieMartii.
Fer ipfum 'Rege?//.
* De Sacramentis , ad Dominos Appcllantes Manute'
nendum , Capiendis.
* VII.
D E X , Dileito & Fideli fuo , Anketello Malorc , ac Viceco- Ann. D.
■^^ miti Lincolnix, Salutem. 1388.
Qiiia Prxlati , ac Proceres , & Magnates, necnon Milites Co- -4/;. 11.
mitatuum, Cives Civitatum, &: Burgenlcs Burgorum , Regni no- R. 2.
ftri Anglix , in inftanti Parliamento noftro prxfentes , quoddam Clauf.n;
Sacramentum coram Nobis in eodem Parliamento corporaliter R. 2.
prxltirerunt , & Volumus , de Aviiamento Concilii noftri in eo- m. j-.
dcm Parliamento , quod cxteri Generoli & Validi Homines didfi
Regni noilri, necnon Majores, Ballivi, & Aldermanni Civicatuni
& Burgorum ejuldem Regni , qui iu eodcm Parliamenco minime
interfuerunt , Sacramentum condmile faciant indilace,
Vobis Mandamus, fimiiter Injungcnres, quod ftatim, vifisPrx-
fentibus , &: exculatione quacumque ceirante , omnique dilationc
portpolita, Sacramentum hujulrnodi de Gencrolioribus & Validio-
ribus Hominibus Comicatiis prxditti, necnon Majoribus, Ballivis,
& Aldermannis Civitatum & Burgorum ejufdcm Comitatus, qui
in di(ito Parliamento , temi.-ore Prxftationis ejufdcm Sacramenti,
minime, uc prxmitcitur, interfuerunt, capiatis juxca Tenorem Ce-
dulx, prxfencibus interclulx,
Eilijue , ac aliis Ligeis & Fidelibus noftris didi Comitatus, ex
parrenortra, diftrictitis inhibentes ne aliquibus Locutionibus , Af-
lertionibus, Didtis, lcu Relationibus , per quolcumque in contra-
rium Prxmiftorum faciendis , Fidem leu Credentiara aliquam ad-
hibeanc ullo modo,
C 2 Nos,
20
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Nos , in didlo Parliamento noftro, ufque ad Quindenam Pa-
1388. fchx, proximo futunim, certis de caufis continuato, de Nomini-
Kic. 1. bus omnium & lingulorum , qui diclum Sacramcntum coram vo-
bis lic fjcient , feu qui illud facere recufaverint , vel recufaverit { fi
qui fuerint vel fierit ) iub Sigillis veftris, diitindte 6c apcrte, in
Quimicna prxdida , certificando i Et hoc fub incumbenti periculo
nullacenus omittatis.
Tefte Rcge apud IVeftmonaflerium , xx. die MartiL
Fer jffum Regem ^ Concilium.
Forma yHramenti <ie qno fupra fit mentio.
T/^Ous yurrez que vous Garderez e^ fcrrez Garder la horte Tees ,
^wete , (^ TranquiUite du F.otalme i <df ^ f ajcunz veulle faire
encontre cela , vous luy contre efterrez ^ deftourberez a tout veftre
Poair :
Et , Ji afcuns Gentz veullent riens fiire encontre les Corps de les
Tarjines des Cynk Seignours ( c^eftaffavorr ) Thonias Duk de Glou-
cijfre, Henry Cou?it de Serby, Riciiard Count d'Aru?idell ^ de Sur-
rey , Thouias Count de JVarreiLic, ^ Thomas Count Marcjchall,
ou ajcun de eux , vous efterrez oue les d:tz Cynk Seigneurs jejqes al
ejitier fy?t de cejl prejent Parliament , (£7- eux Mayntendrez e^ Suj-
tendrez , a tout vcjire d:t poair , a Vivre df morir oue eux enco?itre
touz ( nulle Parjone nautre chofe excepte en manere avantdite ) Sau-
vant , tout foitz, veftre Ligeaunce e?ivers ?ioftre Seigneur le Roy,
(^ la Prerogatif de Ja Corone , ^ les Lejs <^ hoites Cuftu?iies de
' 'Roialme.
Confimilia Brevia diriguntur Subfcriptis, in Comitatibus fub-
fcriptis, lub eadem Dataj videlicet.
rium, xxvi. Die Martii, Anno Domini Millefimo, TrercenteGmo, Ann. D.
Odtogclimo Odavo, & R^ni noftri undecimo. 1388.
Rif. 1.
Per ipfum Regem e^ Co?tcilium.
?;
'ohanni Crcjfy Vicec.
n ComitatuNotynghamiae, &c.
I
An. II
R. 1.
Scot
R. 1.
?n 1.
* VII
S7i-
1 1.
De TraUando cnm Adverfario Scoti-e.
Ann D R , Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
00 ■ '^ Sciatis quod Nos,
De circumfpefta Fidelitate & Induftria, Venerabilis Patris, y.
Ep.Jcopi Du7iul?nenfs , ac , Diledorum & Fidelium noftrorum ,
He?tr:ci de Fercy, Comitis Nor;humbrix Conlanguinci noftri ca-
rillimi , Johan?iis Do?nini de Nevil/ , Briani deStapilton, Chiva-
ler, & * Magiftri Ricardi Rouhall, Legum Dodtoris, plurimum
confidentes,
De Ailenfu & Avifamento Concilii noftri ipfbs, Epifcopum ,
Comitem , Johannem , Brianum , & Ricardum noftros veros &
legitiaio Procuratores, Negotiorumgeftores, Deputatos , ac Nun-
cios fpcciales Facimus , Creamus , Deputamus , & Conftituimus
per Prxlentes,
Dantes eifdem Procuratoribus , Deputatis , & Nunciis noftris,
Qi^iatuor , Tribus , & Duobus corum Poteftatem plenariam , ac
Mandatum generaie & fpeciale , Conveniendi, Loqucndi, Com-
municandi, Tradandi, & Concordandi pro Nobis, & noftro no-
mine , ac pro Regnis , Terris , Dominiis , Subditis, Vaffallis, &
Ligeis , ac Alligatis noftris quibufcumque , cum Adverjario noftro
Scoti^, feu ejus in hac parte Procuratoribus, Nunciis, feu Depu-
tatis , plenariam Poteftatem ab ipfo Adverfario noftro habentibus ,
tam de Pace & Concordia finalibus & perpetuis, quam de quibul-
cumqucTreugis, Guerrarum futferentiis , Amicitiis, Ligis, Con-
faderationibus , & Unionibus,
Intcr Nvs, & Ha:redes noihos, pro Rcgnis, Terris, & Domi-
niis, ac Subditis, Vailallis, &c Alligatis noftris pr.ediftis , ex una,
& ipfum Advcrjarium nojtrum, & Hxredes, Complices, & alii-
gatos iuos, pro Se, Teri-is, Dominiis, Subditis , & Alligatis fuis,
ex Parte altera, perpetuo vel ad tempus duraturis,
Necnon Tranligendi , Componendi , & Bacifcendi cum didlo
Adverfario, feu ejus Commiflariis , aut Deputatis fuflicientibus in
hac parte, fuper omnibus & fingulis. Quxftionibus , Querelis,
Riotis , & Debatis , cum omnibiis fuis & fingulis Articulis, Cir-
cumftantiis , incidentibus , emergentibus , dependentibus , & con-
nexis , inter Progenitores noftros , ciara; memorix, & Nos, ex
una , ac Ipfum , Progenitores , & Alligatos fuos , qualitercumque
ante hxc tempora nio:is, ex Parte attera,
Omni.ique & lingula, lic Tradata, Locuta, Tranfacra , Com-
pofita, Pacihcata , & Concordata , cum omnibus & fingulis Inci-
dentibus , Emergentibus , Dependentibus , & Connexis, Fiiman-
di, Vallandi, Approbandi, Laudandi, & finalitcr concludendi,
Ac Nos , & Hxredes noftros , ad lic Traftatorum & Concor-
datorum oblervantiam , quibufcumque viis & modis , honeftis &
Hcitis, obligandi,
Ac Obligationes confimiles , ex parte altera , Requirendi , Reci-
piendi, & Stipulandi,
Quodcumque Juramcntum , honeftum &: licitum , in Animam
hoftram pr;^ltandi,
Necnon omnia alia & fingula Excercendi , Faciendi, & Expe-
diendi qux circa Pra:mi(ra neceffaria fuerint vel etiam oportuna ,
etiatn fi Mandatum exigant cjuantumcumque fpeciale,
Ratum , Gratum , & Firmum , perpetuo habituri quicquid
iidem Procuratores , Deputati, & Nuncii noftri, ac alii prcenomi-
nati Commiflarii noftri, Qiiatuor, Tres,& Duo eorum, Nomi-
ne noftro , fecerint in Pra:miffis , vel aliquo PrxmilToruih ; Et
hoc , lub f porheca & Cautione omnium Bonorum noftrorum ,
Promittimus & exponimus Cautiones.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , apud JVeft?r.on.^fte-
Sttper Tranflatione ab Eboracenji ad Ecclejiam SattUi jiw
drex , ^ fro Eboracenji Ecclefia de Provifione.
URha?ius Epifcopus , Servus Servorum Dei , Carifnmo in Chri-
fto Filio, Rtcardo Regi Anglia lUuftri, Salutem & Apoftoli-
cam Benediftionem.
Gratiae Divinx Prsemium & Humanae Laudis praeconium ac-
quiritur, fi per Seculares PrincipesPraelatis, prasfertim Ecclefiarum
Cathedralium regimini Prxlidentibus, oportuni Favoris Prxlidium
& Honor debitus impendatur.
Sane,
Ecclefia Eboracenfi ex eo Paftoris r^imine deftituta quod Nos
hodie , Venerabilem Fratrem noftrum , Alexandrum Epifcopum
Sandi Andrea , tunc Archiepifcopum Eboracenfem , licet abfen-
tcm , a vinculo, quo didtx Eboracenli Ecclelias, cui tunc praeerat,
tenebatur , de Fratrum noftrorum Concilio , & Apoftolic.E po-
teftatis plenitudine, abfolventes , ipfum ad eandem Eccleliam San-
&i Andreoe , tunc vacantem , duximus Audoritate Apoftolica
Transferendum , ♦ Prxficiendo ipfum eidem Eccleiix Sancti An-
dreas in Epifcopum & Paftorem ,
Nos ,
Ad Provifionem ipfius Eboracenfis Ecclefiae celerem & felicem,
ne longae Vacationis cxponerenar Incommodis , Paternis & folici-
tis ftudiis intendcntes ,
Poft Delit)erationem , quam de Prxficiendo eidem Ecclefix
Eboracenli Perfonam , utilem & etiam frudtuofem , cum eifdem
Fratribus habuimus diligentem,
Demum ad , Venerabilem Fratrem noflrum , Thomam, tunc
Elienfem EpiJcopu?n, in Archiepifcopum h.lx)racenfem Eledtum,
Confideratis grandium Virtutum meritis , quibus Perfonam ip-
fius Thomae Eledi illarum Largitor , Dominus infignivit , &quod
ipfe Thomas Electus , qui regimini Elienfis Ecclefiae hadtenus lau-
dabiliter praefuit , praefatam Eboracenfem Ecdefiam fciet & pote-
rit, Audore Domino, falubriter regere, & feliciter gubcmare,
Convertimus oculos noftrx mentis ,
Intendcntcs igitur, tam ipfi Eboracenfi Ecdefiae,quam ejus Gre-
gi Dominico, falubriter providere,
Eundem Thomam Eledtum a Vinculo, quo diiftx Elienfi Ec-
clefi.E, cui tunc praeerat, tenebatur, de eorumdem Fratrum Con-
cilio, & ejufdem Poteftatis plenitudine, Abfolventes,
Ipfum ad eandem Eboracenfem Ecclefiam Audoritate Apofto-
lica tranftulimus ipfumque illi proefecimus in Archiepifcopum &
Paftorem , Curam & Adminiftrationem ipfius Eboraceniis Eccle-
fice fibi in fpiritualibus & Temporalibus plenarie committendo, li-
beramque fibi dando Licentiam ad eandem Eboracenfem Eccle-
fiam tranfeundi ; firma fpe , fiduciaque conceptis quod , dirigente
Domino Adtus luos, prxfata Eboracenfis Eccleiia, per ipfiusTho-
mx Eledti circumfpedtioriis Induftriam & ftudium frudtuofum ,
regetur utiliter & profpere dirigctur , ac grata in eifdem Tempo-
lalibus & Spiritualibus fufcipiet Incrementa.
Ciim itaque (Fili cariflTime) lit Virtutum Opus Dei Miniftros
benigno favore profequi , ac eos verbis & operibus , pro Regis
xterni gloria, venerari, Serenitatem tuam Rc^amus & hortamur
attente quatinus eundem Eledtum & prxfatam Eccleham Ebora-
cenfem , fux Curx CommilTam , hatsens pro Noftra & Apoftoli-
cx Sedis Reverentia propenfiiis Commendatos , ipfos benigni fa-
voris Auxilio profequaris, ita quod idem Eledtus , tux Cellitudinis
fultus Prxfidio , in CommifTo fibi Curx Paftoraiis Officio poffit ,
Deo propitio, profperari, ac tibi exinde perennis Vitx prxmium,
& a Nobis proveniat adtio Gratiarum ,
Dat. Perufii iii. Non. Aprilis, Pontiiicatijs noftri Anno Decimo
B. de Piftorio.
De Provifionibm pro Ecclefia Dunolmenfi.
URbanus Epifcopus , Servus Servorum Dei , cariffimo in Chri-
fto Filio , Rtchardj Regi Anglta Illuftri , Salutem & Apofto-
licam Benedidlionem.
Gratix Divinx Prxmium & humanx laudis Prxconiuro acqui-
ritur , fi , per Seculares Principes , Ecclefiarum Prxlatis , prxfer-
tim Ecclefiarum Cathedralium Regiminibus Prxfidentibus , opor-
tuni Favoris Prxfidium & Honor debitus impendatur.
Sane,
Dunelmenfi Ecclefia ex eo vacante ouod Nos hodie , Venerabi-
lem Fratrem noftrum , yohannem Elienfem , tunc Dunolmenfem
Epijcopum , a Vinculo , quo ipli Ecclelix Dunolmenfi , cui tunc
prxerat tenebatur, de Fratrum noftrorum Concilio, & Apoftoli-
cx Poteftatis plenitudine, Abfolventes, ipfum ad Elienfem Eccle-
fiam , tunc Paflore carentem , Audtoritate Apoftolica duximus
Transferendum , prxficiendo eum didtx Elienfi Ecclefix in Epi-
fcopum & Paftorem,
Nos,
Ad Provifionem didtx Dunelmenfis Ecclefix celerern&felicem,
nc longx Vacationis exponeretur Incomodis , Paternis & Iblicitis
ftudiis Intendentes,
Poft Deliberationem , quam de Prxficiendo eidem Dunelmenfi
Ecclelix Perfonam , utilem & etiam frudluofam, cum Fratribus
noftris habuimus diligentem,
Demum ad , Vcnerabilem Fratrem noftrum , Walterum tunc
Wellenfem & Batonienfem Epifcop um ,
Con»
I
Ann. D.
1388.
A.. II.
R. 1.
Ex Orig',
in Tur.
». 7.
* VII.
Ann. D.
1388.
Ai. 1 1.
R. 1.
Ibid.
n. 8.
ET ACTA PUBLICA.
21
Ann. D.
1388.
Rc. 2.
• VII.
S7f-
Confideratis grandiutn Virtutum Donis , quibus Perfonam ipfius
Waheri Epifcopi Dominus infignivit , & quod ipfe Epifcopus ,
qui Wellenfis & Batonienfis * Ecclcliarum , invicem canonice
unitarum , Regin:iini liaftenus laudabiliter prjefuit , eandem Du-
nolmenfem Ecclefiam fciet & poterit, audtore Domino, falubri-
ter regere & feliciter guberaare ,
Convertimus oculos noftras mentis ,
Intendentes igitur , tam ipfi Dunelmenfi Ecclefise , quam ejus
gregi Dominico, falubriter providcre,
Eundem Walterum Epifcopum a Vinculo, quo prxfatis Wel-
lenfi & Bitonienfi Eccleiiis , quibus tunc tenebatur, dedidorum
Fratrum Concilio, & Apoftolica poteftatis plenitudine , abfolven-
tes, praefatum Walterum Epifcopum ad eandem Dunelmenfem
Ecclefiam , auftoritate Apollolica , tranftulimus , ipfumque iili
prjefecimus in Epifcopum & Paftorem , Curam & Adminiftratio-
nem ipfius Dunelmenfis EccleficE difto Waltero Epifcopo, in fpi-
ritualibus & temporalibus , plenarie committendo, liberamque fibi
tribuendo Licentiam ad eandem Dunelmenfem Ecclefiam tranf-
eundi ; firma fpe fiduciaque conceptis quod prxfata Dunelmcnfis
Ecclelia , per ipfius Walteri induftiia; &c circumfpedtionis ftudium
fruftuofum, gratia fibi alliftente Divina , regetur utiliter, & pro-
fpcre dirigetur , grataque in eifdem fpiritualibus & temporalibus
fufcipiet incrementa.
Cum itaque (fili cariffime) fit virtutisopus Dei Miniftros benig-
no favore profequi , ac eos Verbis & operibus , pro Regis ieterni
gloria , venerari , ferenitatem regiam rogamus & hortamur attente
quatinus eundem Walterum Epifcopum , & prjefatam Ecclefiam ,
fus curx commiflTam habens pro noftra & Apoftolicae fedis reve-
rentia propenfius commendatos , ipfos benigni favoris auxilio prcfe-
quaris , ita quod idem Walterus Epifcopus, tuae celfitudinis fultus
praefidio, in commiDTo fibi curae paftoralis officio poffit, Deopro-
pitio , profperari , ac tibi exinde a Deo perennis vitx prxmium ,
& a nobis condigna proveniat Aftio gratiarum.
Dat. Peruliii , iii. Non. Aprilis , Pontificatus noftri anno De-
cimo.
Pro Ecclejia Elienji,
Ann. D. T 1 Tlhanus Eplfcoptn, Servus Servorum Dei , cariffimo in Chri-
1388. ^ ft:o Filio, Ricardo Ref,! A^igli^s Illuftri Salutem 6c Apoftoli-
/in. II. cam Benedicflionem.
R. 1. Gratiae Divinx Pr;^mium & humanx Laudis Praiconium ac-
Ix Orig. quiritur, fi, pcr Seculares Principes Prcelatis , pnieleitim Ecclefia-
in Tur" rum Cathedralium Regimini Prxfidentibus , oportuni Favoris Prx-
». II.
Ann. D.
1388.
Kic.
»VII.
,16.
fidium & Honor debicus impendatur.
Sane ,
Ecclelia Elienfi ex co Vacante quod nos hodie, Venerabilem
Fratrem noitrum , Thoma?ii Et>iJ(npinn tunc Elienje^n, in Epilco-
gum Eboracenfem EleLtum , a Vinculo , quo ipfi Ecclefiae Elien-
ii, cui tunc prserat, tenebatur , de Fratrum noftrorum concilio,
& Apoftolicx Poteftatis plenitudine , abfolventes , ipfum ad Ebo-
racenfem Ecclefiam , tunc Paftore carentem , auftoritate Apofto-
lica duximus Transferendum , Praeficiendo eum didta: Eboracenfi
Ecclefiae in Archiepifcopum & Paftorem ,
Nos,
Ad Provifionem didt» Elienfis Ecclefiae celerem & felicem , ne
longx Vacationis exponeretur Incommodis , Paternis & folicitis
Studiis Intendentes ,
Poft Deliberationem , quam de Prseficiendo eidem Elienfi Ec-
clelix Perlbnam , utilem & etiam frudluofam , cum Fratribus no-
ftris habuimus diligentem ,
Demum ad , Venerabilem Fratrem noftrum , Johamievi Elien-
fe?n, tunc Dut!el}nen[etn Eprfcopum,
Conlideratis grandium Virtutum Donis quibus Perfonam di£ti
Johannis Epifcopi , illarum Largitor, Dominus infignivit, & quod
ipfe,qui regimini Dunelmen. Ecclefiae hadtenus laudabilirer prae-
fuit , eandcm Elien. Ecclefiam fciet & poterit , audtore l3omino ,
falubriter regere & feliciter gubernare,
Convertimus oculos noftrse mentis ,
Intendentes igitur , tam ipli Elien. Ecclefice , quam ejus gregi
Dominico, falubriter providere,
Eundem Johanncm Epifcopum a vinculo , quo prxfatse Eccle-
fiae Dunelmenfi , cui tunc prKcrat , tencbatur , de didtorum fra-
trum concilio , & Apoftolicje poteftitis plenitudine, abfolventes,
didum Johannem Epifcopum sd eandem Elien. Ecclefiam , audo-
ritateApoftolica,tranftulimus, ipfumgue llli pra:fecimus in Epifco-
pum & Paftorcm , curam & Adminiftrationem ipfius Elicn. Eccle-
liae, in fpiritualibus & temporalibus, plenarie committendo, libe-
ramque eidem Johanni Epifcopo tribuendo Licentiam * ad eandcm
Elien. Ecclefiam tranfeundi ; firma fpe fiduciaque conceptis quod
prsefata Elien. Ecclefia , per ipfius Johannis Epifcopi Incfuftrix &
circumfpeiftionis ftudium frudtuofum, gratia fibi afiiftente Divina
regetur utiliter & profpere dirigetur, grataque in eifdem fpirituali-
bus & temporalibus fufcipiet incrementa.
Cum itaque (fili cariirime) fit Virtutis opusDei Miniftros benig-
no favore profequi , ac eos vcrbis & operibus , pro Rcgis ■xterni
gloria, venerari, Serenitatem regiam rogamus &: hortamur attente
quatinus eundem Johannem Epifcopum , & pr.efatam Elien. Ec-
clefiam , fua: Curx commiffam , habens pro noftra & Apoftolice
fedis Reverentia propenfiiis commendatos , Ipfos benigni favoris
auxilio profequaris , ita qu5d idem Epilcopus , tux celfitudinis ful-
dtus pracfidio, in commilfo fibi curae paftoralis officio, pofiit , Deo
propitio, profperari, ac tibi exinde a Deo perennis vit^ prxmium,
& a nobis condigna proveniat a£tio gratiarum.
Dat. Perufii , iii. Non. Aprilis, Pontificatus noftri anno De-
cimo.
Pro Ecclejiis Wellenfi ^ Batomenji.
T JRhams Epifcopus , Servus Servorum Dei, Carifilimo in Chri- ^■'- "•
V^ fto Filio, Ricardo Regi Anglia lliuftri Salutem & Apoftoli- ^- '■■
cam Benedidionem. £x Orig.
Gratix Divinx Praemium & Humanx Laudis Prxconium ac- '" ^'"''■-
quiritur, fi per Seculares Principcs Prxlatis , prxfertim Ecclefia- "• ^-
rum Cathedralium Regimini Prxlidentibus , oportuni Favoris prse-
fidium & Honor debitus impendatur.
Sane Wellenfi & Batonienli Ecclefiis, invicem canonice unitis,
ex eo Vacantibus quod nos hodie Venerabilem Fratrem noftrum
IVahherutn Dujielmenjem tunc Wellenfem (^ Batonieiifem Epijco-
pum, a vinculo, quo iplis Eccleliis, quibus tunc pracerat , teneba-
tur, de fratrum noftrorum confilio, & Apoftolicx Potcftatis ple-
nirudine , abfolventes , ipfum ad Ecclefiam Dunelmenfem tunc
Paftore carentcm , Audtoritate Apoftoiici duximus Transferen-
dum , praeficiendo eum didtae Ecclefix Dunelmenfi in Epifcopum
& Patlorem,
Nos,
Ad Provifionem earumdem Wellenfis & Bathonienfis Ecclefia-
rum celerem & felicem , ne longae Vacationis exponerentur In-
commodis, Paternis & Solicitis Studiis Intendentes,
Polt Deliberationem , quam de Prseficiendo eifdem Ecclefiis
Perfonam, utilem ac etiam frudtuofam, cum Fratribus noftris ha-
buimus diligentem ,
Demumad, Venerabilem Fratrem noftrum, Radolphum Wellen^
fem (^ Batonienjem , tunc Sareshirienfem Epifcopum ,
Confideratis grandium Virtutum Donis , quibus perfonam fuain
Dominus inlignivit, & quod ipfe Radolphus Epiicopus, qui regi-
mini Sarcsbirien. Ecclefix hadenus laudabilitcr prxfuit , ealdem
Wellen. & Batonien. Ecclefias fciet & poterit, Audore Domino,
falubriter Regere, &feliciter Gubernare,
Convertimus oculos noftrx mentis.
Intendentes igitur tam ipfis Wellenfi & Batonienfi Ecclefiis ,
quam earum gregi Dominico falubriter providere,
Eundem Radolphum Epifcopum a Vinculo, quo praefatje Ec-
clefix Sarisbiricnfi (cui tunc prxerat) tenebatur, de didtorum fra-
trum Concilio , & Apoftolicx Poteftatis plenitudine , abfblven-
tes ,
Eum ad eafdem Wellenfem & Batonienfem Ecclefias auftoritate
ApofTroIica Tranftulimus, ipfumque illis prxfecimus in Epifcopum.
& Paftorem , Curam & Adminiftrationem ipfarum Wellen. 6c
Batonien. Ecclefiarum eidem Radolpho Epifcopo, in fpiritualibiis
& temporalibus , plenarie committendo, liberamque fibi tribuen-
do Licentiam ad eafdem Wellen. & Batonien. Ecclelias tranfeun-
di,
Firma fpe fiduciaque conceptis quod prxfatis Wellen. & Bato-
nien. Ecclefiis , per ipfius Radolphi Epifcopi Induftrix & circum-
fpedtionis ftudium frudtuofum ( gratia iibi affiftente Divina ) Rege-
tur utiliter & profpere Dirigetur, grataque in eifdem fpiritualibus
& tcmporalibus fufcipiet incremema :
Ciim itaque (fili cariffime ) fit virtutis opus Dei Miniftros benig-
no favore profequi , ac eos & Verbis & operibus pro Regis xterni
gloria, venerari, Serenitatem regiam rogamus & hortamur attentfe
quatinus eundem Radolphum Epifcopum , & prxfatas Ecclefias,
fux Curx commifTas , habcns , pro noftri & * Apoftolicx iedis
reverentia propenfius commendatos , ipibs benigni favoris auxilio
profequaris, ita quod idem Radolphus Epifcopus , tux celfitudinis
fultus prxfidio,in commifTo fibi curx paftoralis officio poffit,Deo
propitio, profperari, & tibi exinde a Deoperennis vitx prxmium,
& a nobis condigna proveniat Adtio gratiarum.
Dat. Terufi , iii. Non. Aprilis , Rontihcatus noftri Anno De-
cimo.
Fro S. de Achille.
* VII.
511-
ya. de yulgnineo.
De Sigillando cum Sigillo Regis inTerra Hibernla.
REX, Venerabili in Chrifto Patri, Epijcopo Mddenfi, in Ter- ^^. D.
ra noftra Hibernix, Salutem. ixiz
Qiiia datum eft Nobis intelligi quod Vos Sigillo Roberti de Veer ^,,, f^,
(nuper Ducis Hibernix) fub nomine Marchionis Dublinix, cui ^. j_
nuper Dortiinium & Regimcn Terrx prxdidtx ConcelTimus, daitf.it'
Qiii omnia Dominia, Maneria, Terras, Tenementa, Bona, & k. 1. '
Catalla fua in prxlenti Parliamento noftro, ratione Judicii verfus ^^ 11,
eundem Robenum ibidem redditi, erga Nos forisfecit , poftquam
vobis notorie , utdicitur, innotcfcebat,
In Conlignatione quamplurium Cartarum , Literarum Paten-
lium, & Brevium, Statum 6c Regimen ejufdem Terrx concer-
ncntium , erronice ufi fuiltis ,
Ac Vcxilla & Penunccllos ejufdem Roberti, contra AggreflTus
& Invafiones Hoftium & Rcbeliium noftrorum Hibernicorum, fi-
militcr erigi, levari, & difplicari fcciftis in noltri Dedecus & Vi-
tuperium manifefta,
Nos,
Nolcntes talia Incommoda, in noftri & Rcgix Dignitatis no-
ftrx derogationem palam Hc cxprelle redundantia, ulteiius tollc-
rare,
Vobis, fub Sacramento Fidelitatis veftrx, nobis prxftito, In-
jungimus & Mandamus qu.^d , Sigillo, Vexillis, & Penuncellis
prxfati Roberti, in didla Terra habitis, & pro tempore ufitatis,
iine dilatione ammotis penitus <Sc deletis, omnia & fingula, Com-
modum noltrum &RempubIicam in Ferra prxdidta concernentia,
& pro Sano Regimine ejufdem Terrx necefTaria & oporcuna , Si-
gillo noitro, quo pcr antea inibi ucebamur, quod in Thefauraria
C 3 noftra
22
C O N V E N T I O N E S3 L I T E R tE,
Ann D. noftra ibidem exiftit, qiiotiens necefle fuerit, & Vobis videbitur
n88. expedire, jufte & debite de caetero conlignari, noftraque vexiUa
Ric. 1. & Penuncellos, contra hujufmodi Hoftes & Rebelles noftros, in
Defenfione Terrx illius, limiliter erigi &: dilplicari faciatis in For-
ma prxdiifla , quoufque aliud a Nobis habueritis in Mandatis i Ec
hoc nullatcnus omittatis.
Tefte Rege apud Wejimonajlerium , quarto die Aprilis.
Per Concilium.
De Pamo c^ Hernejiis , Papx abfquc CHjinma , tranjmit'
tendis.
Ai. II.
R. 1.
Md.
m. 16.
Ann. D. R EX, CoUeBorihus farvie Cu^uma fu£ ., ac Duodecim Dena-
i-j88. ^^ riorum de Libra in Portu Civitatis fux Londoniae , Salu-
tem.
Mandamus vobis quod, dileflium nobis, Magiftrum Thomam
Southam unum LecTtum de Panno Aureo de Rubeo Campo, cum
Foliis Aureis operatis in quodam Freftio albo ( videlicet )
ynutri Coopertorium cum Celura integra, & Tefterio de ea-
detri fecSa ,
Ac Tribus Curtinis de rubeo Tartarino ,
Tres CunTmos de Panno Serici, de fefta prxdidi Ledti exccptis
Foliis Aureis,
Duas Duodenas de Birettis, & Viginti Duodenas de Ligulis,
In quodam Vafe, in Portu prxdiAo, Carcare, & ea verllis Cu-
riam Romanam , Domino Sumnw Poritifici , per iNlanus DjTii Dar-
dannii ., Mercatoris de focietate Guinifibrum de Luca, abfque Cu-
ftuma feu Subfidio inde ad opus noftrum capiendis vel folvendis,
tranfmittere permittatis; quocumque Mandato noftro , vobis prius
in contrarium dire<fto, non obftante.
Tefte Rege apud Wefimonajierium , vi. die Aprilis.
* VII.
Ann. D.
1388.
Ai. 1 1.
R. 1.
Tranc.
II. R.i.
■m. 9.
* De Capitaneo Cajlri & nlU de Brejl Conjlituto.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■'^ Sciatis quod Nos,
Dc Senfu, probitate, fidelitate, & induftria, ac provida & ple-
.na circumfpeftione, Cariffimi & fidelis Confanguinei noftri, Ri-
chardi Coviitis Arundellte & Surrix intime ccnfidentcs,
De AlTenfu, Confilio & Avifamento Procerum & Magnatum
Regni noftri Anglix, ac aliorum de Concilio noftro, in prxfenti
Parliamento noftro apud Weftmonafterium , Fecimus & Confti-
tuimus , ac Facimus & Ordinamus , ipfum Conianguineum no-
ftrum Capitaneum & Cuftodem Caftri & Villx noftrorum de
.Breft in Britannia ,
. Habendum, Cuftodiendum, & Gubernandum, & de eifdem
difponendum , juxta vim , formam , modum , 6c effedum Inden-
turarum , inter Nos & ipfum Confanguineum noftrum inde con-
fedlarum ,
Fecimus etiam & Conftituimus, ac Facimus & Ordinamus, ip-
fum Confanguineum noftrum legitimum & verum nolTirum Lo-
cumtenentem , ac CommilTarium noftrum fpecialem , in Parti-
bus illis,
Et abinde, tam per Terram, quam per Mare ufque Melgewe,
Crowedon , Flcmenyngelhafle , Polledany, Infulam Triltam, &
la Raas,
Et abinde ufque Infulas de Sayme, Belynger, Kemenys, Mole-
neys, TruUe, & Usfhenr,
■ Et abinde ufque Saldelrok, & per totam Cofteram Britanniae,
iit per Blank Sabulon , la Trade , & Bertram , ufque prcsdicta Vil-
lam & Caftrum de Breil , & in Univerfis & lingulis Partibus pr^-
diiitis \
Dantes & Concedentes eidem confanguineo noftro & Locum
noftrum tenenti, in hac parte, plcnam, Tenore Prtefentium, Po-
teftatem & Mandatum fpeciale omnibus & fingulis Vitallariis &
ahis, caufa Vitallandi Caftrum Sc Villam prxdicfta, illuc venienti-
bus cum Vidualibus, Armaturis, Artelianis, & omnibus aHis ne-
ceflariis indigentibus , Munitioiiem eorumdem Caftri & yill.e,
ac Suftentationem Ligcorum & Amicorum noftrorum ibidem
tangentibus, ibidem morantibus, & abinde recedentibus cum Va-
fis , Bonis , & Rebus fui; , quotiens, quando, & prout eidem
Confanguineo & Locum noftrum tenenti prxdido expedire vide-
bitur, Literas de Securitate & falvo Condudu noftro Dandi 6c
Concedendi ,
Et ad omnes & fingulos Homines ad Arma , Armatos & Sagit-
tarios , in Partibus illis , pro expeditione Guerrarum noltrarum ibi-
dem, Ducendi, Ponendi, &: morari Faciendi, ac ipfos & eorum
quemlibet juxta eorum Demerita 6c Excefllis , in hac parte , Ca-
•ftigandi & Puniendi,
Necnon omnia alia 6c fingula, qua: in hac parte neceflaria fue-
rint vel oportuna , & qux Nos in Locis prcediclis , vel aliquo eo-
rumdem, aliquo Cafu neceifario emergcnte, ii Pr-.efentes ibidem
intereflemus 3 in hac parte feceremus, Faciendi, Utendi, & Ex-
cercendi :
Promittentes Nos Ratum , Gratum & Firmum habituros quic-
quid idem Confanguineus & Locum noftrum tenens pr^diclus,
•in locis prxdiiSis , vel aliquo eorumdem , Nomine noftro feceric
"in Prjemiflis :
Et ideo Vobis omnibus, & fingnlis 6c fpecialirer Univerfis &
SinguUs Refidentibus Sc Commorantibus infra Bundas 8c Loca
prsedidta, & accedentibus ad eadem, Tenore Prcefentium, datnus
in Mandatis quod eidem Confanguineo &: Locum noftirum tenenti
prsedifto, & eji;s CommifTariis, & Deputatis quibufcumque, in
Pr;emiflis omnibus & finguU; , Intendentes fitis, Refpondentes ,
Obedienccs, Confulentes, & Auxiliantes, prouc dscet.
In cujus, &c. quamdiu, ut prxdiftum eft, Cuftodiam Caftri Ann. D.
& Villa; habuerit praediftorum, duraturas. i?88.
Tefte Rege apud Wejimonajlerium ^ nono die Aprilis. '^^c. i.
Per ifjum B.egem ^ Concilium in Farliamento.
* Snper Ctiftodia Cajtri de Breji , de Intendendo.
VIL
r,9-
t> EX Univerfis & fingulis Soldariis, Ligeis, & Fidelibus no- Ann. D.
■'■*- ftris, cujufcumque StatCis feu Conditionis fuerint, in Caibo 1588.
& Villa de Breft m Brirannia exiftentibus, feu exnunc ad eadem An.ii.
Caftrum & Villam venientibus, ad quos, &c. Saluteni. ^- ^-
Ciim Nos,
Vmnc.
De fenfu, probitate, fidelitate, & induftria, ac provida & ple- "■ R-^-
na circumfpeftione, carifTimi & fidelis Confanguinei noftri, Pi- '"• ^-
chardi Comitis ArundelU ^ Surria intime confidentes,
De Aflenfu, Confilio, & Avifamento Procerum & Magnatum
Regni noftri Anglix, ac aliorum de Concilio noltro, in prsefenti
Parliamento noftro apud Weftmonafterium , fccerimus & confti-
tuerimus ipiiim Confanguineum noftrum Capitaneum & Cuftodem
Caftri & Vill-.e noftrornm prcediLtorum,
Habendum, cuftodicndum, & gubernandum, & de eifdem dif-
ponendum, juxra vim^ formam, modum, & effeiitum Indentura-
rum , inter Nos & iplum Confanguineum noftrum inde confecta-
rum, prout in Literis noftris Patentibus, inde confedtis, plenius
conrinetur,
Vobis, in Fide & Ligeantia quibus nobis tenemini, Injungimus
& Mandamus quod eidcm Comiti, tanquam Caprtaneo & Culto-
di Caftri & Villx noftrorum prxdictorum, & ejus Locum tenenti
ibidcm, pro tempore exiitenti, in omnibus & fingulis, qux Cu-
ftodiam & Regimen eorumdem Caftri & Villve concernunr, In-
tendentes fitis & Refpondentes , quotiens & prout per ipfum Co-
mitem, feu ejus Locum tenentem prxdidlium, ex parte noftra fue-
ritis praemuniti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejimonajierium , nono die Aprilis.
Litera Aiagijlri Gcneralis Ordinis TeHtonicorttm.
D Ecommendatione humili , cum cujuflibec Obfequii benivolen- Ann. D.
^^ tia, sd quxiibet Beneplacita Prxmifsa. 1388.
SerenilTime Princeps, Domine Magnifice & Cariflime, Litteras An. n.
Serenitatis veftrx, nuperrime nobis milTas, cum ea qua decuit Re- R. 1.
verentia , veftrum Sereniflimum Culmen fane Nos perccpifle no- Ex Au-
vcrit & intellexifiTe , togr.
In quibus, inter cxtera, comperimus contineri quod hiis, quae
Waltherus Sihillis , Nomine & Mandato Serenitatis veftrx , nobis
referrec, (icut & fecimus, fidem adhibere curaremus credituram,
Poft Verborum, qux ipfe Walterus pro tunc, ex parte Regia:
Majeftatis veftrx, nobifcum habebat, Replicationem non modi-
corum, qux omnia ab jpfo placide fufcepimus reverenter & ami-
cii , fibique, ad fingulos fingulariter Articulos, amicabiliora, prouc
dccet, Refponfa noftra, q-jce potuimus, dederamus, tandem ver6
quod Plcbanus de Welovj , piiE memori.e , Prxdecelforis noltri
AmbafTiator & Nuncius, coram nobi-, Walthero Sibdl Nuncio
Serenitatis veftrx prxfenre, in Terram nnftram Pruflie applicuit,
Nobifque pro tunc, in iplius Waltheri Sibillis prxfenria, quxrula-
batur & dixit quomodo iple Waltherus, cum Plchano eodem in
Alensa fedcndo , in Novo Foro , ibique gravibus Verbis & delato-
riis Litterarum Anteceflbris noftri, pixmemorix, multum inho-
nefte reprehcndit & inhoneftavit, publiccque, in ipfius Plebani ac
Mercatorum aliorum prxfentia , dixit quod Litterx Prxdecellbris
notT:ri Mendaciofx efiTent ac falfe & non verx; in quo,revera,Or-
do nofter, in antea, ab aliquo non extitit inculpatus.
Ob quod, ExcellentilTime Princeps, multum expavcfcendo , ter-
riti fumus, cum pro certo, coram dicTro Omnipotente, ipfe Wal-
therus PrxdecelTori noftro Litterifque (uis injuriatur in illo.
Nam Anteceflbr no(ter, recordationis pix, alia in hac cau(a
non (criplit, quam ea de quibus, a Domino Thcodorico Roder Pro-
vifore in Butow, & Johanne Stolcen Pncconllile Civitatis Elbing,
Ambafliatoribus fuis & Nunciis, Informatus fiiit.
Et, \\ aUqua, prout non fpcramus, in hujufmodi Litteris negli-
gentia commifla fuilTet, ipforum cx AmbaiTiatorum fuprafcripto-
rum , & non Prxdeceflbris noftri , negligentiis feu Oblivione eve-
nilTet.
Sec ipfi Nuncii feu Ambafliacores prxdicti etiam notanter di-
cunt, quod * pro ipfis, a Regni Regix Majeftatis veitrx Conci- * VII.
lio, Sententia, quam in fcripto habent, latafuilTet; qu.e, fi pro- ySo.
fecuta fuiflec, extunc ip(i fperaiTent, nec aliud fciviliijnt, quam-
que ipfi, adhuc Tria Milia Nol-^ilorum habuilTe debuilTenr, ex eo
quod Naves Sex funt in Numero , qux in Conventione & Que-
rela Apprehenlx fuerunt.
Ea'enu3, Sereniflime Princens, fingulariter dilciftx veftrx Re-
gi,^ Celfitudini fuppUcamus conhdentes, ut ipfqm fxpefitum Wal-
therum , Amba(Tiatorem & Nuncium Serenitatis veftrx , ad hoc
tenere velitis ipfum & informare pro tam gravia verba dimittat,
in eo etiam, quod Juratum eft, contentari velit.
Nec Magnificentia veftra admittere dignetur qubd ipfe Walthe-
rus Regnum & Terras noftras, ur fir, cum verbis (iiis gravidis
comportat; ex eo quod omnia Rata & Firma tenere volumus &
habere qux prxdeceflbr nofter, recordarionis pix, Lirteris fuis af-
firmavit Sigillatis; prout etiam ipfa Compolitio approbat qux Si-
gillo noftro eft firmata & figillata,
Necnon ipfum Waltherum Sibillis, pro Lirtera fua figillata, ymo
poflibilius quana ipfe Nos, amovere poflcmus; ex eo quod niajo-
reia
ET ACTA PUBLICA.
2j
Ann. D. rem Defedtum in ipfius Litterae, quam ipfe in noflarae, Executio-
1586. nibus habebimus.
Kic. 1. Scriptum &c Datura in Cafiro nofiro Soldoro, vicefimo primo
die Menfis Aprilis.
Magifier Generalis Ordinis Beata Marite TlMutonicorum.
DorC
Serenijfimo Princip: ac Domino Magnifico , Domino Richardo , Re-
gi Anglia, Francia , ac Domitio Hibmiia , Domino nofiro caris-
Jimo.
quam nh eifdem, Johanne, Johanne, & Johanne, ut praedidum Anii. D:
efl, recepiftis, prsefatis Ambaffatoribus noftris per Indenturam, 1388.
ind^ ip.ter vos & ipfbs Ambaflatores debite conficiendam, libere- R''- *•
tis, feu liberari faciatis indilate,
Taliter vos habentes in hac parte, ne in veftri Defedtu didta
AmbalTatura retardetur feu aliqualiter differatur;
Per quas quidem Indenturas & prxfens Vlandatum noftriim vo-
lumus vos de tanta PccuniK Summa, quantam prcefatis AmbafTa-
toiibus liberaveritis, erea quofcumque exonerari.
Tefte Rege apud Weftjmnafierium , decimo fexto die Maii.
Ter Conciliuni,
Pro yohanne de Bello Monte , fuper Faclis Armorum ,
de Licentia.
Ann.D. R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i;8S. Sciatis quod Concefnmus & Licentiam Dedimus, dilefto
Confanguineo & Fideli noftio, yokanni Domino de Bello Monte ,
Quod ipfe verfus Villam noftram Calefii tranfire poflTit, ad deli-
berandum ibidem five demandandum , de Adverfariis noftris Fran-
cix, de diverfis faclis Armorum , abfque impedimento noftri , vel
Hxredum noftrorum, aut Miniftrorum noftrorum quorumcum-
que;
Statu noftro & prxdidli Johannis ac Marchiarum noftrarum
Calefii femper falvo.
In cujus, &c. quamdiu idem Johannes apud prcediftam Villam
Calefii Moram fecerit , duraturas.
Tefte Rege apud Wefimonafierium, vicefimo quarto die Aprilis.
"Per Breve de Frivato Sigillo.
'3^
An. 11.
R. 1.
trxnc.
II. R. 1
m. 8.
Pro Petro de Conrtenay , fupcr FaElis frataElis,
De TraBando fuper TrcHgis cpfm Comite Flandriit , (^ Prohis
HominibHS de Gundavo , Brn^es , Ipre , ^ de Franco.
LE R o I a touz ceux , qui ceftes Lettres verront ou orront , Ann. D.
Saluz. 1388.
Savoir vous fifbns que Nous, ^n. 11.
Confiantz a plein de Sens, lealte,- & aWfementz de, nox trei^ R. ^-
chiers & foiaix, Wil/iam de Be.wch.wip Capicain de Caleys noftre Trnnc.
Cofyn, Johan de Say Buon de Wemme, Bfmond de la Fo/e , Ro- n. R- »•
hert de Wittencye , Chivalers, Meftre Richard Rottbale Doftour w. 6.
en Les, Rog?r M^aldeen Treforer de Caleys, He?:ry Vamier , Tho-
7)1 as NeutoH , Joban Ghvenant , Thomas Beaupeny , Johan Ne-
verk , & Jokan Ultyng ,
Yceux avons Ordenez, Conftitutz, Deputez, & Eftabliz, Or-
denons, Conftituons, Deputons, & EftabHons, de nottrc certein
fcience, par ceftes noz prefentcs Lettres, noz vrnis & efpecialx
MefTagej, Commiffairs, & Deputez pur le faite de Tretee,
* Et avons Done, & Donons par ceftes Prelbntes, a mefmes *
noz Meflfages , Commiffairs , & Deputez , Unz , Dys , Neof, 5-82
Oept, Sept, & Sys de eux Auftoritee, Puitfance, & Mande^
ment efpeciil & general , tant pur Nous, come pur touz, noz
VIL
388
An. II
R. 2.
Ibid.
Ann. D. R EX omnibus, ad quos, &c. Salutem,
1388. Sciatis quod Conceflimus & Licentiam Dedimus, diledo
Confanguineo & Fideli noftro, Fetro de Courtenay,
Qyod ipfe verfus Villam noftram Calefii tranfire pofl[it, ad de-
liberandum ibidem five demandandum Adveriarios noitros Fran-
ciae , de diverfis Fa6lis Armorum , abfque impedimento notl:ri , vel
Hxredum noltrorum, aut Miniftrorum noftrorum quorumcum-
que,-
Statu noftro & ipfius Pecri ac Marchiarum noftrarum Calefii in
omnibus femper falvo.
In cujus , &c. quamdiu idem Petrus apud prsedidtam Villam
Calefii Aloram fecerit , duraturas.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , vicefimo quarto die Aprilis.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
Confimiles Literas Regis Patentes habet Johanncs Hobeldod Ar-
miger Regis.
Tefte Rege apud Weftmonafierium, tcrtio die Maii.
Fer Breve, e^c.
, yrj * Sitpcr j4mbajfatura verfus Terram Prucin.
Ann. D. R ^^? diledto fibi, Nicbolao Exton Majori Civitatis fuse Lon-
'^*^'^'^5 Salutcm,
An. \i. Ciim nuper , per Breve noftrum , prnsceperimus Johanni de
g j^_ Brunham nuper Majori, ac Jobami! Brolle, & Johamii Peutys ,
Clauf. tunc Baliivis Villae de Lenn, quod omnem Pecuniam, Mercato-
11. R. 2. ""um Dominii de Sprucia, per ipfos, virtute Mandatorum noltro-
f„. 6. rum, in Portu Villa: de Lenn nuper areftatam, ufque Londoniam,
ad certum diem prxteritum, mitri vel deferri, & ipfam vobis per
Indenturam, incer vos & ipfos, johannem, Johannem, & Johan-
nem, conficiendam, deliberari bcerenc, ad eam parciculariter &
vicifnm, juxta Difpofitionem & Requifitionem certorum Ligeo-
rum, quorum Bona & Mercandife in Terra Spruci-.-e funt areftata,
pro AmbalTatura, verfus prjedidtam Terram SprLicia:, pro Bonis
& Mercandifis prasdidtis, per nos faciendi, expendenda,
Et, quia ad Supplicationem , tam ditftorum Ligeorum noftro-
rum, quam Comm.unitatis Regni noftri Angtiae, in prrefenti Par-
lianiento noftro exiftentis, de Avifamento Concilii noftii, ordina-
vimus, diledtos nobis, Magiftrum Nicholaum Stoket Clericum ac
7'homam Graa Civem Civitatis noftroe Eborum , & Ifalterum Si-
bille Civem Civitatis noftrx Londoni.^ , Ambaffatores noftros,
verfus Terram prardiftam , pro didtis Bonis & Meicandifis diito-
rum Ligeorum noftrorum, ioidem, ut prsmittitur, areftaris, De-
liberandis, ac aliis Gravaminibus & Injuriis, eis fadtis, Reforman-
dis, quorum Cuftus & Expenfas, prout convenit, in hac parte
conceflimus interim lequaliter affideri integieque levari de Bonis
& Catallis Ligeorum noftrorum praedidtorum , quos volumus ad
hoc compelli,
Et ciim Summa Cuftuum & Expenfarum , circa Ambaflaturam
pracdidtam appofitarum, aflefTa fuerit & levata, ut praediciiur,
Volumus & Concetfimus tantam Pecunix Summam , quantam
ab eifdem, Johanne, Johanne, & Johanne, virtute Manaati no-
ftri prasdidti , recepiftis, prKfatis, Johanni, Johanni, & Johanni,
foivi' & deliberari jubere, ut ipfi, cum Refticutio & Deareltado
Bonorum & Mercandifarum didtorum Ligeorum noftrorum fadta
fuerit, eandem Summam, per eos fic areftatam, pracfatis Merca-
toribus Sprucise reftituere pofTmt ut tenentur ,
- Vobis Mandamus, firraiter injungeates, quod didiam Pecuniam,
Subgitz, Roialmes, Terres, Paix, & Lieux, decea & dela la
Meer, aAlfembler, treiter, & parler ovefque le Count deFlan-
dres , & les bones Gentz de Trois hones Vdles de Flandres , Gand^
Brugge , <ir Tpre , & ceux del Frye , & touz aucres eantz Inte; efle
ou Poair fufBfant a Treter pur la Paix de Flandres , ou ovefqus
lour Meffages, Deputez, Procurours, & Commillairs efpecialx,
eantz de euz fufFifant Mandement, jointement, & feveralment,
Et de Faire, Prendre, Accorder, & Receivoir Trieues & Suf-
france de Guerre, pur Nous, & noz Subgiz, & noftre Parcie,
ovefque le dit Conre de Flandres, les Gentz de Trois bones Vil-
les avantdices, & ceux del Frye, & ia Paiis de Flandres, jointfr-
ment, & feveralment, a terme quf purra eftre entre accordez,
Et fur qantque ferra Trete, parie, tranlige, compofe, pacifce,
& accorde pur Nous, & noftre P.irtie, de ottroicr & doner Cau-
cions, Obligacions, Seurtees, & Promeffes ies meillours que Ten
favera ou purra devifer , les quelles nous vollons avoir tiel effedt ,
vigour, & fermetee come fi Nous les eufliens donez & fait en
noftre propre Parfone,
Ec de Faire , Prendre , & Accorder tout bone Paix & Accord ,
& auxi touz maneres de Liges, AUiaunces, Amites, & Ccnfcde-
racies, honeftes & refonables, ovefque le dit Conte, & les Geniz
des Trois bones Villes, ceux dei Frye, & toute ia Paiis de Flan-
dres fuiditz, jointement, & feveralment, perpecueis, ou tcmpo-
rels , a meulx que purra eftre Fait ordene & devife en celle Par-
tie,
Et de Prendre fur ceo toiites Caucions, Obligacions, & Seur-
tecs ies meilours q'ils faveronr deviter ,
Ec de Faire, Execucer, Expedier, & Accompler, pur Nous &
noftre Partie, tout quantque a Faire & meftier ferra en tieu Cas,
fur toutes & chefcun des Arcicle; avantditz, oue les Dependences,
incidentz , emergencz , & connexez , fuppofe que plus efpecijl
IVlandcment en ferroit rcquis;
Et Promettons , loialment & en bone foy, avoir & tenir, touz
jours, Ferme & Agreable,& Accompiir & parfaire quantque Tre-
tee , p.nrle , accorde , pacifce, compofe, ordeine, dcvife, ou fait
ferra par noz ditz Meftages , Commiilairs , & Deputes, Unz,
Dys, Neof, Ocpt, Sept, ou Sys de eux, fur toutes & chefcun
dc; Chofes avantdites,
Et de Ratifier, Agreer, & Approver toutes les Chofes avandi-
tes, & chefcun clMcelles, & leur Dependences, que eni] ferront
accordcz, fur Caucion & Obligacion de touzBieiis, pr.cfences &
a venirs , fins jamimes faire ou venir, ou ibefTrer, quantque en
nous eft , eftre faic 011 venu , en afcun temps , a 1'encontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal, a noftre Paleys
de Wcfl?n. le XX. jour de May, YAn de Grace Mille Troifcemz ,
Quatrevintz, & Oetifme, & de noftre Regne Unzifme.
Par le Roi ^ fon Confeit.
Audelx Lettres Patente>; font diredtez a mefme; les Parfone^,
pur Treter en la fourme iLildiK , fcrfpris le dit Count de Flan-
dres.
Par le Roi ^ fon Cotfeil.
De TraUando fuper Difcordiis , ciim eifdcm Proliis Homl^i-
huSy reformandis. '
LE Roi a touz ceux, &c. ut Jupra ufque ibi, fuffiffant Man- y^m,. D.
dcment jointement, & feveraiment, & iunc fic , fur toutes les i,gg.
Queftions, Contentions , Riotes, Difcordes, & Debates , meuz ^_ n.
& demenez, ou a movoir & demener, parentre Nous & noz g ^.
Subgitz d'une part, & les Gemi de dites bones Villes, & ceux y^i^.
H
CONVENTIONES, LITER^,
Anii. D. del Frye, & les eantx Intereffe ou Mandcincnt a Treter, pur la
138S. Paiis de Flandres, dautre Part, iointement, & feveralnient, en
R/V. 2. communc, ou en eipccial,
Et les diti Debates, Difcordes, & Contencions, Refourmer,
Redreller, & Appaifer, fur eux & chefcun d'yceux Tranliger,
Comporer, Accorder,
Et a Demander & receivre Rcftor & Amendement de tonz
Damages, Outragcs, & Melpriles, que les Gcnfz, de Trois bones
• VII. Villes avantdites, ccux del Frye, & h Paiis de Flandrcs, * join-
$■83. tement, & feveralment, en general, ou efpecial, ont Fait, at-
temptc, ou niefpris encontre Nous, & nos Subgitz, queconqes,
par Meer, ou par Terre,
Et tout Defaut , Mefprifion , Damage , ou Mesfait , contre ceux
de Fiandres, que a Nous ou a no2, Subgitz purra eftre lealment
furmys, de Refourmer, Redreffer, Appaifer, & de Bailler & fai-
re, pur Lieu & Temps, Reftitucion, Rertor, & Amcndes, ticlx
come ils appartiendra a Faire pur noftre Partie,
Et de Faire, prendre, accorder, (^■c. ut Jupra.
Don. ut fupra.
Par le Roi ^ fen Cotifeil.
De TrcMgis Scotid confervandis.
Ann. D. R ^X, Dileao & Fideli fuo, Johanni de Nevill de Raby, Sa-
13B8. " 'utc'"-
Aa. II. Cum certE Treugx ac Guerrarum Sufferentix pcr vos , tan-
j^_ j. ' quani Cuftodem & Commiilarium noftrum Generaiem Marchia-
Scot. II. '■Lim Regni noftri Anglii^ verfus partes Scotix, in partibus de ia
R. i. Eftmarcne, virtute & audioritate cujuldam Commiflionis noftrae,
m. I. vobis inde diredtcc, proNobis, Terris, Dominiis, Subditis, Li-
geis , & Fidelibus noftris ibidem , cum Adverfariis noftris , in didis
parnbus Scotise, pro Se, Hominibus, Terris, & Dominiis fuis,
tam per Terram , quam per Mare , infra ccrtos Limites- , ufque
decimum nonum diem Junii, proximo futuium, captxexiftant &
mutuo concordatx,
Nos,
De Avifamento & Affenfu Magnatum & aliorum Procerum de
Concilio noftro , in pnefenti Pariiamento noftro exiftentium ,
Hujufmodi Treugas & Guerrarum fufferentias, juxta vim, for-
mam, & effectum Concordix, inter vos & prxfatos Advcrfarios
noftros inde factx, ufque diem prirdidlum per vos firmiter & in-
violabiliter obfervari volentes,
Vobis in Fide & Diledione , quibus nobis tenemini , Injungi-
mus & Mandamus quod diftas Treugas & Guerrarum fufferentias,
in omnibus & fingulis fuis Articulis & Conditionibus , juxta vim ,
fbrmam , & effeftum Concordix praediftae , ufque ad eundem
Diem, cum omni diligentia qua poteritis, firmiter & inviolabiliter
obfervetis & manuteneatis, & oblervari & manuteneri faciatis fub
Periculo quod incumbit.
Tefte Rege apud Wefimonafterium ^ vicefimo primo die Maii.
Ter ipfum Regem ^ Concilium in Parliamento.
Sufer Mora in Comitiva Regis CttJielU.
Ann. D. t ohanttcs Traille Miles , qui , in Obfequium Regis , ad partes
T388. J Baionae profefturus eft, ibidem, in Comitiva , cariffimi Patrui
>*"■ >'• Regis, yohanms Regis Cafiel/ie (^ Legionis Ducis Lancaftriae mo-
R- 1- raturus, habet Literas Regis de Generali Attornatu , fub Nomini-
Vafc. 1 1 . bus Johannis Warde Clerici , & Willielttji IVodhuIl, fub alternatio-
K- *• ne , ad lucrandum , &c. in quibufcumque Curiis Angliie , per
>"• 4- unum Annum duraturas.
Prsef
Dat. in Palatio noftro Weftinonaft. vicefimo quarto die Maii.
Johattnes de Scarle recepit Attornamentum ulque ad Reditum
Conftituentis in Angliam.
Similes Literas habent fubfcripti ,
Johanties Corn-vjaill, Miles, •
Thotnas de Percy^ Miles.
De Rege CaJlelU Locum-tenente in rufconia , conflitttto.
Ann D T ^ ^ ^ ^ ^ tous ceux, qui ceftes Lettres vcrront ou orront, Sa-
1388. ■■*-^lt«-
aZ M. Sachezque,
R 1. Comenouseiouns, par noz autres Lettres Patentes, conftituit,
jl^lj noftre trefchere Uncle, Joban Roy de Cafteil <jf de Leon Duc de
„ ,^ Lancaftre^ noftre Lfeutenant en noftre Duche deGuyene, tant
come nous plerra , come en nos ditz Lettres eft contenus plus au
pleyn,
* Noiis ( confiantz, au pleyn de les fen & loialte de noftre dit
*VII.
584-
Uncle ) Luy avons Ottroie & Commis , Ottroions & Commet
tons, par la Tenure de ceftes Prefentes, par raffent de noftre Con-
feil , en cefte prefent Parliament , plein Poair & Audorite q'en-
fuent; c'eftaflaver,
*De Frendre &c Refceyver , en Noun de Nous , & de noftre
Aiaonte, a noftre Pees, Grace, Obeiffance, 8c Subjeftion tous
les Citees , Villes , Burghs , Chafteux, Fortereffes , & Lieux des
dites Parties &c autres , & lour Enhabitantz & Demeuraniz, &
touz noz Enemys & Rebelx, qi a noftre Pees, grace, obciflance,
&^ub)edtion venir & retourner vorront,
Et d'Aquiter, Pardoner, & Remettre atouz maners des Gentz,
qui bone luy femblera pur l'Onur & Profic de Nous, fibien Eti-
glois, Irrois, Galois, Efcotz,, Vrancoys, Gafcoigns , Gueneys, come """• D.
de qeconque autre Nation, tous maners Cas de Crime & de Lefe Ul^^.
Magefte , Roberies , Larcines , Homicides, Pileries , Murdres, ^*- *■
Rapes , Forces , Trefpas , Exces , & touZ autres Cas Criminous,
faitz ou perpetrez el dit Duche en temps pafle , ou a faire lu/
efteant en le dit Oifice,
Et q'il puilie Oufter & outrement repeller Baniffementz & Exi-
les & note de Diffame, q'ount eftez ou Ibnt a prefent Pronunciez,
pubhez , ou faitz encontre eux , ou afcun d'eux ,
Et auxi de Prendre & relcevoir , pur & en Noun de Nous,Ho-
mages, Sermentz, Foialrez, & autres Services, de touz noz Lie-
ges en celles Parties , libien Prelatz & Nobles, come des Com-i
munes,
Et auxi q'il puifte Faire affembler des Gentz d'armes & autres
Combatantz pur la Faite de Cuerre , foit il pur feire Chivaches ,
ou mettre Seeges, Garder ViUes, Chafteux & Fortereffes, come
pur autre chole, folonc ceo que le Cas requera, & que les Gentz
d'armes & autres Combatantz fufditz foient tenuz de Luy Obeir,
Et q'il puiffc Affembler Prelatz , Nobles , & Communes , qant
mefter ferra & bone Luy femblera , pur avoir & prendre lour avis
& Conleil fur la Governance & Eftat de Paiis, & pur Deman-
der , requerer , & avoir Eide de eux a la Tuition & Garde du Paiis,
ficome affaire fei ra ,
Et auxi q'il puifle Graunter & mettre Taillages & Impofitions,
fur les Gentz & Mcrchandifes du dite Paiis, par avis des Seigneurs
& Comunes , pur la Salvaiion, Tuition, & Defenfion du Paiis,
& n-.efmes les Taillages &c Impofitions Fairc lever , prendrc , &
refcevoir pur la caufe avauntdite,
Et Revoqcr &: de Repeller cellcs, qui Lui femblera eftre contre
noftre Honour & Profit, fi nulles y foient,
Et auxi q'il puifle , en Noun de nous , Faire forger & batrc
Monoie d'Or & d'Argent , &c Monoye noyr de noltre Coigne,
toutz les foitz que bons luy femblera, & de les faire avoir tiel
Cours & value come a luy iemblera mieltz al Honour &Profit de
Nous , & Punir les Refufantz & Trefpaiburs (icome le Cas re-
quirt,
Et auxi de Remuer & oufter , par refbnable Caufe, toutz ma-
ners Officers & Miniftres nient fuffifauntz , de quel eftat ou con-
dicion q'iis foient,
Exceptcz le Senefchalle de Gafcoigne & les Coneftable & Mair
de Bardeux, & ceuz qui ount e(ht en afcuns Offices, par Patentc
fouz noftre Grant Seal, a Terme de vic.
£t de Mettre & poufer autres Suffifantz en lour lieux, tant de
foitz come bone luy (emblera,
Et auxi q'il puifle Mettre Confeillers , pur le Governement dea
Paiis , tantz & tieux come kii femblera mieutz , & a eux Ordei-
gner covenable Regard pur la dite Caufe,& les Remuer & chaun-
ger qaunt bone luy fcmblera.
Etauxiq'il puifle Prendre & faireTrieue.^^&AbftinencesdeGuer-
re, en les parties d'Aquitaigne , ovefque noz Enemys & Rebelx,
tielx & pur tiel temps, come luy femblera al Honour & Profit de
Nous,
Et q'il puiffe Doner & faire Sauf ConducSz & Sauf gardes ,
deinz la Seigneuries d'Aquitaigne , tantz & tielx , & pur tantZ de
temps, come bone luy femblera,
Et auxi que des Iftues, Profitz, & Revenuz, du Paiisd'Aqui-
taigne , qui fount & ferrount , de temps en temps , Paiez , les
Charges ordinairs & acuihimes, & lcs Donations, fairz a noz Lie-
gcs, en celles Parties , pur lour bon Service , il puifle Ordeigner
& faire , ficome bone luy iemblera pur TOnour & Profit de Nous
& la Garde & Tuition du Paiis,
Et q'il puifle Revoker toutz Maners de Donns & Donacions de
noz Revenuez , en le dit Duchee , faitz as quelconqcs Parfones ,
en quelconque mancre, fanz Poair Autentick, qui ne fontpas con-
fermez par Nous,
Et q'il puiffe Graunter & foeffrer que les Vins, del Haut Paiis
del dit Duchee , puiffent Venir & eftre Caricz * a noftre Citee * viL
de Burdeux, paiant, par avis del Confeil illocques, certein Impo- ^-3^.
licion en Eide & Supportation dc la Guerrc & Salvacion du Paiis;
Salvez les Privilegez refonables du Paiis , ii nulles y foient a con-
trairc ,
Et q'il piiiffe Faire Collacions, & Prefenter Ables Parfones as
Dignites, Offices, & autres Benefices defeinte Efglife queconqes,
Vacantz ou qui Vakeront en apres, fibien en Elglifes Cathedrales
& Collegiales, come en autres qiconqes, fi avant a Nous apar-
tiendra & faire le Dovouns pur la bone Governement des Benefi-
cesavantditz,
Et auxint d'Abatre & oufter, par avis de noftre Confeil illoe-
qes , touz maners Fortereffes , qui ne purront pas covenablement
cllre Tenuz, & en efpeciale les Forterefles a Conquerre fur noz
Rebelx illoeques,' forfpris les Fortcrefles de noftre Patrimone,
Et de Excercer enfement,en qiconque Lieu que noftre dit Lieu-
tenant ferra , en les ditz Parties, Juftice de haut & de bas, &
auxint mere & mixt Empire , Juftifantz touz Rebelx & Prodi-
tours , fibien en toutz Cauies Criminalx & Lelion de Roial Mage-
fte, come autrement, & auxint Proditions, Murdres, Rapes des
Femmes, Defoulours de Scinte Efglife, Debrufours des Treues ou
fave Conduftes, & autres Malefefours qeconques, de qeconque
eftat ou condicion q'ils foienr, folonc ceo que le Cas ou le Trefpas
requiert,
Et, en Cas q'il aviegne que afcun Ville, Pris a prefcnt , ou a
Prendre , & Mys ou a Mettre en noftre Obeiffance , ou afcun
Chaftelle, Embofoienera de Vitailles, pur Diftreindre & compel-
lcr le Coneftable ae Burdeux , pur le temps efteant , a paier pur
les Vitailles, neceffaires pur le Municion & Garde des ChafteuxSc
Villes fufditz , par TAvis de noftre dit Confeil illoeqes , pur le
temps efteant ,
Et que des Terres & Heritages des Rebelx, qui font ou ferront
a nous Confifques, le dit Lieutenant puiffe, par avis del Conefta-
ble de Burdeux, & des autres de noftre Conleil illoexjues, Doner
as
ET ACTA PUBLIC
2J
Ann. D. as Parfones bien Meritoires (c'eft alTaver) jefque a la Summe de
1388. Vytit Livres d'Eftarlinges par An a la Parfone, ou dedeinz, fo-
fjc. i. lonc lour Eftat & Defert (Horfpris & Refervez a Nous tout ceo
q'eft en Burdeux , & tout ceo qui auncienement eftoit de Patri-
moigne Roial , & appartienaunt a noz, Progenitours) a Avoir &
Tenir a Terme de les Vies des dites Parfones , as queuz ik ferrounc
enfi donez; fauvant toutdis a Nous que nous purroms faire Grace
as ditT, Rebelx fiNous plerra, & a eux Reftituer, en ceoCas, de
noftre Grace efpecial, lour Terres 8c Heritages fufditz.
Et que auxi que, par mefme TAvis, il puifte Doner & Affi^ner
les Biens moebles des ditz Rebelx , a ceux qui luy lemblera a Faire,
en Regard du Service par eux fait & a Faire a Nous en noz Guer-
res es ditz Parties.
Et auxi de Surveier & examiner noz Profitz & Revenues illoe-
qes, fibien de temps paffe, come de temps a venir.
Et Ordeiner Contrerollours des OtScers, accomptablez aNous
de les Profitz &: Revenuez fuifditz , & , s'il bufoigue , de compel-
ler les ditz OflScers a ceo faire come appartient ,
Promettantz nous avoir & tener Feime & Aggreable quanque
noftre dit Lieutenant en ferra par vertue de Poair & Audtonte de-
fuifditz ,
Mandantz auxint & Commandantz a touz les Prelatz , Nobles ,
& Communaltes des Citees , villes , Chafteux , Fortereffes , &
Lieux, & touz noz Miniftres, Officers, & autres noz Subgitz (de
quelconque Eftat, Condition , ou Degre q'il5 foient) en les Par-
ties avauntditz , iur Forfaiture de quant q'ils purront forfaire de-
vers Nous, q'i!s & chefcun d'eux Obeillent & Emendent diligen-
tement au dit noftre Lieutenant , ficome a chelcun de eux appar-
tiendra, ou q'ils ferront requis par noftre dit Lieutenant, & fes
Comiifaires &; Deputes, en fefantz les Chofes avauntditz & ches-
cun d'ycelles.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Lettres Patentes.
Don. en noftre Paleys de Wefttnonfiier , le xxvi. jour de IVIay
FAn de npftre Regne Unfifme.
Par le Ro: i^ fon Confetl.
* VII. * Tro Ditlo Locumtenente Regis de Votefiatibns fub Sigillo
f 8(5. Magno firmatis.
LE R o I a touz ceux , qui ceftes Lcttres verront ou orront,
Saluz.
Sachez que ,
Come nous eioms , par noz autres Lettres Patentes , conftituit ,
noftre trefchere Uncle , Johan Roi de Caftill <^ de Leon Duc dz
Lancaftre , noftre Lieutenant , cn noftre Duche de Guyene , tant
come nous plerra , come en noz dites Lettres contenuz eft pluis a
plein,
Nous (confiants a plein de les fen & loialte de noftre dit Un-
cle) Lui avons Ottroie , (^c . prout in Literis praeuntihus ufque hac
•verba ; viz.
Except Meftre William Bonewe, lequel , par certeins graundes
caufes, qui nous moevent, nous ne volons qui Ibit de noftreCon-
feil , ne en afcun Office en la dit Paiis par nuile voie ,
Tunc fic ,
Et auxi q'il puiffe mettre Confeillers , pur la Governement du
Paiis , tantz & tielx , ^c. prout in praeutitihus ufiue hac verha j
viz.
De queconque Eftat ou Condition q'ils foient, folonc ceo que
le Cas ou le Trefpas requert;
Tunc fic ,
Promettamz nous avoir & tenir, ferme & aggreable, quantque
noftre dit Lieutenant en fcrra par vertue de poair, i^c. ut fupra
ujque adfmem.
Don. en noftre Palais de Weftmovftier , fouz noftre graunt Seal ,
le xxvi. jour de Maii.
Fto memorato Locum-tenente de Intendenda.
Ann. D. R. ^^ Univerfis & fingulis Praelatis, Comitibus, Vicecomiti-
1388. ' '^^'5> Baronibus, Militibus, & libere tenentibus , SenefcallK,
ji„ ,,'_ Majoribus, Juratis, Confulibus, Univerhtatibus , Collegiis , Com-
i(_ j_ ' munitatibus, Conftabulariis, Caftellanis, Prxpolitis, & Recepto-
Ibid' '"'''us Exituum, ac Ballivis , & Fidelibus fuis Ducatiis Aquitanise,
& aliis, ad quos &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De Fidelitate, Circumfpedione , & Induftria , cariflimi Patrui
noftri , Johannis Regis Caftella & Legi<ntis Ducis Lancaftrix ,
plurimum confidentes,
Ipfum Patruum noftrum Locum tenentem in dido Dacatu no-
ftro Aquitaniae Conftituimus, per Praefentes, quamdiu noftrxpla-
cuerit Voluntati;
Et ideo vobis , & cuilibet veftrum , Injungimus & Mandamus
quod eidem Patruo noftro , in omnibus , tanquam Locum noftrum
tenenti ibidem, Pareatis, Refpondeatis, & fideliter Intendatis.
In cujus, &c.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , apud Weftmonafte-
rium tricefimo die Maii.
Ter ipfiim Regem df Concilium in Farliamento.
De Poteftate TraBandi cnm Dnce Britannia,
R=
• — Ann. D,
1388.
Bic. 1.
EX Omnibus, ad quos, &C. Salutem. ^,. ,|.
Sciatis quod Nos, r. i.
De provida circumfpeftione &induftria, cariflimi Confangui- Franc.it,
nei & Fidelis noftri, Rtchardi Comitis AruudelU , Admiralli noftri ^^. ^.^.
Anglije, intime confidentes, ,.
Ex certa fcientia noftra , ac de Aflenfu & Avifamento Concilii
noftri , in inftanti Parliamento noftro , apud Weftmonafterium
celebrato,
Ipllim Comitem noftrum verum & le^itimum Procuratorem,
Negotiorum GelT:orem, Deputatum, ac Nuncium fpecialem Fa-
cimus, Creamus, & Conftituimus per Prsefentes,
Dantes & Concedentes eidem Comiti Aucloritatem , plenam-
que & liberam Poteftatem , ac Mandatum, tam generale, quam
fpeciale , conveniendi , loquendi , comunicandi , tradandi , &
concordandi , pro Nobis , & Nomine noftro , ac pro Regnis,
Terris, Dominiis, Subdids, ValTallis,& Ligeis ac Alligatisnoftris
quibufcumque , cum * Johamie de MonteVorti Duce Britanniae, * ^'I^'
feu ejus in hac parte Procuratoribus , Nunciis, feu Deput.itis , fuf- J^y-
ficientem Poteftatem ab iplo Ducc habentibus , tam de Pace &
Concordia finalibus & perpetuis , quam de quibufcumque Treu-
gis, Guerrarum Sufferentiis feu Induciis Temporalibus, Alligan-
tiis , Amicitiis , Ligis, Confcederationibus, & Unionibus, inter
Nos, & Hieredes noftros , pro Regnis , Terris, Dominiis, ac
Subditis, Valfallis, Ligeis, & Alligatis noftris prididtis, cx Parte
una, & ipfum Ducem, Hxiedes, Complices, & AUigatos fuos,
pro Se , Terris , Dominiis , SubditL, Vairalis, & Alligatis fuis,
ex Parte altera , perpetuo vel ad tempus duraruris ,
Necnon Tranligendi , Componendi, & Pacificandi cum difto
Duce, feu ejus Commiffariis aut Deputatis, fufficientem Poteft*-
tem habentibus ab eodem , de & fuper omnibus & iingulis Qux-
ftionibus,Querelis, Dillenlionibus, Controverliis , Litibus,&De-
batis , cum omnibus & fmgulis fuis Articulis, circumftantiis, in-
cidentibus, emergentibus , oependentibus, & connexis, interPro-
genitores noftros , clars memoriae , & Nos , ex parte una , ac
ipfuni Ducem , & Alligatos fuos , ex Parte altera , ante hjec tem-
pora qualitercumque exortis, fcufcitatis, five motis,
Omniaque & fingula, fic tradata, locuta, tranfada, compofita,
pacificata , & concordata, cum omnibus & fingulis incidentibus,
emergentibus , dependentibus , & connexis, Firmandi, Vallandi,
Approbandi, Laudandi, & finaliter Concludendi,
Ac Nos, & Hseredes noftros, ad lic Tradtatorum & Concor-
datorum obfervantiara , quibufcumque viis & nx)dip honeftis &
licitis, obligandi,
Ac Obligationes confimiles , ex parte altera, Requirendi, Re-
cipiendi , & Stipulandi ,
Quodcumque Juramentum , honeftum & licitum, in Animara
noftram praeftandi,
Ac infuper omnia & fingula Civitates , Villas, Dominia, Ca-
ftra, Fortalitia, Terras, Tenementa, & Redditus, qu«, per hu-
jufmodi Concordiam & Tradatum , per prasfatum Ducem nobis
dari contigerit & concedi , ab iplo Duce , feu ejus Procuratori-
bus , Nunciis, vel Deputatis in hac parte, vice, auiftotitate, &:
nomine noftris , recipiendi , retinendi , occupandi , & poffidendi ,
ac inde plene & libere difponendi ,
Necnon ad qusecumque Homagia , Ligea , Fidelitates, Obe-
dientias , & Servitia , de univerlis & fingulis Hominibus, Vaffal-
hs, & Subdids Civitatum , Villarum, Dominiorum, Caftrorum ,
Fortalitiorum , Terrarum , & Tenemenrorum hujulmodi , fimili-
ter vice & nomine noftris, Recipiendi,
Omniaque alia & fingula Excercendi , Faciendi , & Expediendi
qux in Praemiffis & circa ea neceflaria fuerint vel etiam quomo-
dolibet oportuna, etiam fi Mandatum exigant magis fpeciale,
Promittentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum perpetuum
habituros quicquid per didlum Comitem Adtum , Geftum , Pro-
curatumve fuerit in Praeraiffis, velaliquo Praemiflbrum^fub Ypo-
theca & Obligatione omnium Bonorum noftrorum , & exponi-
mus Cautiones.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , apud Wefimonafte-
rium.^ fecundo die Junii.
Per ipfum Rege?a ^ Concilium.
De Poteflate TraSiandi cnm Rege /Jpannia.
R'
Omnibus, adquos, &c. falutem.
Tom. m. P. IV.
Ann. D.
Sciatis qu6d Nos , ^ _ 1388.
De excellenti & provida circumfpeiftione & induftria, Serenis- ■^"- "•
fimi Principis & Cariffimi Patruinoftri, Johannis Regis Cajiella ^- ^-
C^ Legionis Ducis Lancaftrias intime confidentes , '''"'■
Ex certa fciencia noftra , ac de Aflenfu & Avifamento Concilii
noitri , in inftanti Parliamento nollro , apud Weftmonafterium
celebrato ,
Ipfum Johannem , Patruum noftrum , verum & legitimum Pro-
curatorem , Negotionun geftorem , Deputatum , ac Nuncium
fpecialem Facimus, Creamus, & Conftituimus per Priefentes,
Dantes & Concedentes eldem Procuratori, Deputato, & Nun-
cio nofti o , Audoritatem , plenamque & liberam Poteftatem , ef f .
ut jupra ujque ;^;,quibufcumque, & tunc fic, cum Adverjario xo-
ftro Ifpannia.' , feu ejus in hac parte Procuratoribus , Nunciis , feu
Dcputatis , fufficientem Poteftatem ab ipfo Adverfario noftro ha-
bentibus , tam de Pace, ^c. ut fupra mutatis mutandis ufque ihi,
prxftandi dr tunc fic ,Omnnque & Cmguh, ^c.utjupra ujque ihi,
* quicquid d~ tunc fic,^eT didum Procuraioreip , Dcputatum , 6c » vil,
Nuncium aoftrum Aiftura ©^<:. utjupra. ^88.
D Dat.
t6
CONVENTIONES, LITER^
Ar.n. D. Dat. fjb Magni Sigilli noftri Teftimonio apud Wepnonafterium
1388. primo die Juiiii.
Ri<,-. 1. ,
Dc TraHMdo , cum Magiflro Ordi»is Beata Maria Theoto-
rticorHm de Prucia.
Ann. D. D EX! Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1388. ■'■^ Sciatis quod Nos,
An. II. De fidelitate, probitate, & circumfpeftione, dileftorum nobis,
R. 2. Mac^illri Nicholat Stokct Clerici, Thoma GraaCmsRhomm^ &
UiJem. Walteri Sjhi/i Civis Londonix , pleniflime confidcntes,
Ad Tractandum , Concordandum , & Finiendum cum, Reli-
giofo & E^regio Viro , Magiftro Gencrali Ordinis Beata Marite
TheotonHorum de Prucia , ejufque Confratribus , feu An .bafTatori-
bus, vel Nunciis fuis quibufcumque, fufficientem Poteftatem ac
Mandatum fpeciale ad hoc habentibus , fuper quibufcumque Qys-
ftionibus, Contentionibus , Riotis, Difcordiis, & Debatis,
Inter Nos & illos de Prucia , ratione vel occaiione Areftatio-
num Navium ac aliorum Vaforum ,Captionum Bonorum & Mer-
candifarum, nominc Marquae feu Reprifaliae, aut alio modo,mo-
tis mutuo &: exortis ,
Et hujufmodi Quueftiones, Contentiones , Riotas , Difcordias,
& Deba.as Reformandum , Redigendum , Sedandum , 6c Pacifi-
candum,
Et quircumque TranfgrcflTiones , Dampna , Mefprilioncs, Ex-
cefTus, Violentias & Injurias, per Nos vel Subditos nolirros fadta
aut attemptata , Rcdigendum , Reparandum, Reftaurandum, &
Emendandum,
Conlirrilefque Reftitutiones , Reparationes, Reftaurationes, &
Emendationes de praefato Magiftro & Deputatis fuis pro Se &
Subditis fuis quibufcumque , pro Nobis & Subditis noftris , Rc-
quirendum, Petendum, & Recipiendum,
Necnon ad Tradandum ultcrius , Concludendum , & Conve-
. niendum cum eodcm Magiftro , aut Ambaffatoribus & Nunciis
fuis prxdidis, fuper quibufcumque Confoederationibus , Ligis, &
Amicitiis, Separalibus, Temporaiibus, vel Perpetuis , interNos,
Subditos , Regna , & Dominia quxcumque , ex una , & ipfum
Magiftrum , Subditos, Patrias, &c Dominia fua quxcumque, ex
Parte altera, ineundis,
Ac etiam de Communicationibus inter Subditos, hinc inde, in
Mercimoniis & aliis licitis, fecure & amicabiliter faciendis,
Ac fuper omnibus & fingulis Articulis, quantumcumque fpecia-
libus, qui Ligas, Confcuderationes , feu Amidtias , inter Nos &
prxdiiftum Magiftrum firmandas , aut hujufmodi Qiixftiones ,
Contentiones , Riotas, Difcordias, & Debatas, mutu5 reforman-
das , concernere poterunt quovis modo , cum eorum incidenribus ,
cmergentibus , dependentibus, & connexis,
Necnon omnia & fingula , qux fic tracftata , conventa j & con-
cordata fuerint , cum omni Securitate , debita & honefta , in hoc
Cafu, & hac Vice , Nomine noftro firmiter & inviolabiliter ob-
fervandum, vallandum , &: firmandum,
Confimilemque Securitatem, pro Nobis &Nomine noftro,Pc-
tendum, Stipulandum, & Recipiendum ,
Jurandumque in Animam noftram quod traiftata, conventa, &
concordata ibidem Rata habebimus &Grata, nec aliquid procura-
bimus vel faciemus , per quod Traftata hujufmodi effedtu debito
fruftrari poterunt feu quomodolibet impediri,
\c Juramentum conlimile ab eodem Magiftro aut Deputatis
fuis Petendum , Exigendum , & Recipiendum ,
CxterJque omnia & lingula Faciendum , E\xercendum , &
Expediendum , qux in PrxmilTis & circa ea necelfaria fuerint feu
quomodolibet oportuna , ac qux Qualitas & Natura hujufmodi
Negotii exigunt & requirunt , & qux nofmet ipli facere pollemus
fi perfonaliter interellemus , ctiam fi talia forent qux Mandatum
exiwerent quantumcumque fpedale ,
Ipfos, Kicholau7n, Tho?>iam, & Ifaltertim, conjunftim , & di-
vilim, noftros veros, legitimos, & indubitatos Procuratores,Ne-
gotiorum Geftores , CommilTarios, Deputatos, & Nuncios fpc-
ciales Facimus , Creamus, Ordinamus, & Cpnftituimus perPrx-
fenres ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum perpetuo habituros quic-
* VII. <5uid per * prxdiiSos , Nicholattm , "Ihomam , & IValterum., feu
ySj. aliquem eorum, Actum, Gcftum , feu Procuratum fueritmPrx-
millis:
Dantefque ulterius, dilefto nobis, Johanni Benjs , TenorePrx-
fentium, firmiter in Mandatis , quod eildem, Nicholao, Thoma ,
& Waltero, & eorum cuilibet , in omnibus & fingulis, quoad in-
formationcm ipforum, Nicbolai, Tho?n£, & Walteri, ac rrolatio-
nem & Declarationem Negotii prxdidri , Intendens lit & Refpon-
dens quotiens & prout per prxfatos , Nicholautn , Tho?na?n , &
Walterum , fcu eorum aliquem, ex parte noftra , fuerit requilitus.
Dat apud Pa/atium iioftrum Wefttn. fub Magni Sigilli noftri Te-
ftimonio, xi. diejunii.
Per ipfitm Regem <^ Concilium.
De CondnEln , pro Heraldo Magtftri pradiEH.
Ann. D. D EX, Uhiverfis & Singulis Admirallis, &c. Salutem.
1388. *-^ Sciatisquod,
jin. II. .Cuni Bartholomeus Luiloe^ibergh , Heraldus , Religiofi & Egre-
R. 2. gii viri , Magiflri Ge?teralis Ordinis heata Maria Theotonicoru?n de
Fran. 11. Prucia , penes Nos & Concilium noftrum , infra Regnum no-
R. i.w. ftrum Anglix, cum certis Literis, Nos & ArduaNegotia ejufdem
Regni noftri fpecialiter concernentibus , ab iplb Magillro deftina-
tus fuiHet,
Ipfeque, expedito Negotio fub prxdido, verfus partes fuas Pro-
prias , per Dominium & Poteftatem noftra , in proximb redire Ann. D.
proponat, Licentia noftra mediante, 1388.
Nos, Rif. ».
Ut idem Baitholomeus , dum infra Regnum noftrum prxdi-
dum extiterir, benigne & amicabiliter pertraftetur, ac profperum
& fecuruni Tranfitum verfus ditftas Partes fuas , per Dominium
& Poteftatem noftra prxdida, optineat & indempnis prxfervetur
volentes profpicere,
Gratiose fufcepimus ipfum Bartholomeum , verfiis diftas Partes
fuas , per Dominium & Poteibtem noftra prxdida , tam per Ter-
ram, quam per Mare, libere & abfque impedimento quocumque
tranfeundo , necnon Bona , Res , & Hcrnefia fua quxcumque , in
falvum & fecurum Condudtum noftrum , ac in Proteftionem ,
tuitionem , & Defenlionem noftras fpeciales ;
Et ideo vobis mandamus , <dfc. ut in Simi/ihus de Condu&H Li-
teris.
In cujus , &c. ufque Duos Menfes proximo futuros duraturas.
Tefte Rege apud We[t??miafterium , xvii. die Junii.
Per Conci/itm.
De cera Renovanda.
D E X , Thefaurario & Camerariis fuis , Salutem. ' Arin. D,
Mandamus vobis quod Ceram , exillentem circa Corpus, i^gg, *
celebris memorix , Doniini E. nuper Regis Anglia , Yiiii Regis ^i^ ,|_
H. Progenitoris noftri in Ecclefia beati Petri Weftmonafterienlis r. ^.
humatum , de Dcnariis noftris Renovari faciatis, prout hadtenus c/ii«/.ii.
fieri confuevit. R.i.m.
Telte Regeapud W^f/?OTo»«/^fr/'»w, xviii. die Junii. ^.
Super Captione A/exandri mper uirchiepijcopi Ehoracenfis,
R^
E X Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
Sciatisquod, 1388.
Ciim, diledti nobis, Johannes deRefham & Rohertus deRypon, An. 11,
Scrutatores noftri in Portu Villx noftrx de Novo Caftro fuper R. 2.
Tynam , Alexandru?n , nuper Archiepiftcofum Eborum , tanquam Vnt.tz,
Proditorem Nobis & Regno noftro Anglix , in ukimo Parlia- R. i.p.i.
mento noftro adjudicatum,fuper Tranfitu fuo verfusPartesTrans- m. 31,
marinas, cum Triginta Libris, in Pecunia numerata, fuper ipfum
inventis , apud les Shales juxta Tynmuth cepillent ,
Et eum Majori & Ballivis Villx prxdidtx ibidem , falvo & fe-
cure, quoufque aliud a Nobis indc habuerint in * Mandaris, cu- * ^^^'
ftodiendum, deliberaflent , /9°«
Nos, de Avifamento Concilii noftri,
Pro eo quod prxfati Johannes & Robertus diligentiam fuam j
drca Captionem prxfati Alexandri, quam merit6 commendamus,
tam fideliter & laudabiliter adhibuerunt , Dona corruptabilia ac
PromiHiones inhoneftas ipfius Alexandri penitus renuendo,
ConcefiTimus eifdem , Johanni & Roberto, didtas Triginta Li-
bras, in cuftodia fua, ut dicitur, exiftentes, qux Nobis forisfadtae
exiftunt , Habendas de Dono noftro pro Regardo & Expenfis
fuis, in hac parte fadtis,
Nolentes quod prxdidti, Johannes & Robertus, adCompotum
Nobis de Denariis prxdidtis reddendum teneantur , aut per Nxds
vel Miniftros noftros aliqualiter compellantur in futurum; fet ab
omni Impetitione , in ipfos occafionibus prsemilfis facienda, om-
nino quieti fint & penitus exonerati.
Tefle Rege apud Weftmonafterium , Quarto Die Julii.
Per Conci/ium.
Pro Archiepifcopo Ravennenfi de Pannis ^ Hernefiis ahfqHe
Cuftnma tranfmittendis.
D E X , Colledtoribus Giftumarum & Subfidioram fuorum in Ann. D.
'^ Portu Civitatis noftrx Londonix, Salutem. 1388.
Prxcipimus Vobis qubd Jacohu?n Dardani , fexPsnnos &Quin- Ai. 11.
que Virgas de diverlis Coloribus , Quinque Duodenas & dimi- r. 2
dium de Cappis & Birettis , Scx Banthalia , Duas Duodenasde cLtuf.n.
CulTyns de opere Tapferix, Viginti Candelabra de Laton, & Vi- R.z.m.
ginti & QuinquePariaCaligarum, in quadam Navi inPortu prx- 46.
didto Carcare , & ea ad Archiepilcopum Ravennx , ad ufum ejus-
dem Archiepifcopi , abfque Cuftuma capiendo , tranfmittere per-
mittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , quarto die Julii.
Pro Epifcopo Ciceftrienfi , fitper Tranfittt in Hiherniam.
R
I.
E X, Univerfis & Singulis VicecomitibUs , &c. Salutem. Ann. D.
Ciim inter alia , in iiltimo Parliamento noftro, apud Weft- 1388.
monafterium tento , ordinatum fit qa5d Frater Thomas Rusjhok, An. ji.
Epifcopus Ciceftrenlis, ^- -•
Pro quibufdam Proditioriibus , arfdis in ultimo Parliamerito exri- Mdetn.
tit Imperitus & Adjudicatus , ">■ 4f •
Ad Terram noftram Hibernix fc trahat, ibidem in Civitate no-
ftra de Cork, & infra Prxcindlum Duarum Leucarum , circa di-
dtam Civitatem, pro Termino Vitx fux, Moraturus,
Et quod habeat Tranfitum fuum in Portu prxdidto verfus didtam
Civitatera de Cork , cum Duobus Familiaribus AngUcis, fibi de-
fervituris, fi qui voluerint,
Et quod fit in eodem Fortu , ftiper hujufmodi Tranfitu fuo ha-
bendo, ad Feftura Sandti Petri ad vincula proximo futurum, &
ad
ET ACTA PUBLICA.
27
Ann. D. ad diclam Civitatem de Cork, pro mora fiia prxdida, in Fefto
1588. Sanili Michaelis proximo futuro ad iiltimum,
Ric. z. Et quod liceat, cuicumque placueric, libi pro Suftentatione fua,
ad Terminum Vitae, Quaciraginta M.ircas per Annum tantummo-
do dare & minilbare , prout in Ordinacioae pvxdida pleniiis con-
tinetur ,
Vobis & cuilibet veftrum Mandamus quod eidetii Epifcopo ,
verfus diftum Portum Briilolliae , ibidem fuper Traniitu fuo pr.e-
di6to cum Familiaribus praediiftis morando, & exinde ad diitam
Civitatem tranfeundo , & ibidem morando , in Forma prxdicta ,
non inferatis , nec inferri permittaris , Dampnum , Violentiam ,
Impedimentum aliquod, feu Gravamen , Vidtualia, fibi & Fami-
liaribus fuis prafdidtis neceffaria in hac parte , pro Denariis fuis ,
prompte folvendis , iibi miniftrantes & miniilrrari facientes ,
Et vos, praefati Cuftodes, ipfum Epifcopum, cum Quadraginta
Marcis, pro pr^tfenti Primo Anno, uno Lefto, Veitura pro cor-
pore fuo , ac uno Libro pro Horis fuis dicendis , cum Duobus Fa-
miliaribus prxdiftis , verfus didtam Civitatem in Portu praedido
libere & * abfque impedimento tranlire permittatis , ibidem in
forma priedi^fta moraturum.
Tefte Rege apud Wcfimonafierium ^ Ociavo Die Julii.
Ter Concilium.
Et erat Fatens.
De PoteflMe 'Trailandi cum Filiis Domini Infularnm. • VII.
R
Pro Impetitis in Parliamento , fetper Tranjitn in Hiberniam.
Ann. D.
1388.
An. II.
R. i.
Ibid.
OT. 4.3.
RE X, Univerfis & Singulis Vicecomitibus, &c. nec nonCu- feu quomodolibet oporcuna,
ftodibus padagii in Portu Ceftr. Salutem. Et ad Ncs & Concilium noftrum
Cum, inter alia, in ultimo Parliamento noftro, apHid Weftmo
f92.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod Nos, 1388.
De circumfpeda Fidelitate & Induftria, Venerabilis Patris, yo- hic. 2.
hamiis Epifcop Sodorenfs , plenam & folidam Fiduciam reportan- An. 12.'
tes, K 2.
Ad Tradtandum cum, ftrenuo Viro , Godefrido Filio Johanvis Scot. 11.
de Tle, nuper Domini Infularum prope Scotiam, ac fibi Adhairen- R,i.w.6;
tibus & AUigatis , ieu ad hoc per eundem Godeiridum Deputatis ,
Mandatum fufficiens habentibus , fuper quibufcumque Ligis , Con-
fcederationibus , & Amicitiis, inter Nos, Subditos noftros , Rcg-
na & Dominia noftra quxcumque , ex una , & ipfum Godefri-
dum , Subditos fuos , Terram & Dominia fua quaecumque, ex
altera parte,
Etiam de Modo , forma , & quantitate Auxilii, fubventionis ,
feu Subfidii, hinc inde, tempore necelTitatis, mutuo miniftrando-
rum ,
Et de Communicationibus , inter Subditos prjedidos , hinc inde,
in Mercimoniis & aliis licitis , fecurc faciendis ,
Necnon fuper omnibus & fingulis Articulis, quantumcumque
fpecialibiis , qux Ligas , Confoederationes , ieu Amicitias , inter Nos
& ipfum Godefridum firmandas, concernere poterunt qyovis mo-
do, cum eorum Incidentibus, Emergentibus , Dependentibus, &
Connexis.
Caeteraque omnia & fingula nomine noftro Faciendum , Excer-
cendum , & Expediendum , qux in hoc Cafu necelTaria fuerins
, inter alia ^ , .
nafterium tento, ordinatum fit quod Johames Holt Chivaler,
Pro quibufdam Proditionibus , unde in eodem Parliamento ex-
titit Impetitus & Adjudicatus ,
Ad Terram noftram Hibernix fe trahat, ibidem in Villa noftra
dc Drouda , & infra Proecinftum Duarum Leucarum circa didtam
Villam, pro Termino Vitie fuae, moraturus,
Et quod habeat Tranfitum fuum in Portu praedicfto verfus di-
£tam Villam de Drouda , cum Duobus Familiaribus Anglicis , fibi
defervituris , fi qui voluerint ,
Et quod fit in eodem Portu , fuper hujufmodi Tranfitu fuo ha-
bendo , ad Feftum Sandi Petri ad Vincula , proximo futurum , ad
ditSam Villam de Drouda , pro mora fua priedidta, in Fefto San-
<fti Michaelis proximo futuro, ad ultimum , prout in Ordinatione
prredidta plenicis continetur.
Vobis , & cuilibet veltrum , Mandamus quod eidem Johanni,
eundo verfus didtum Portum Ceftrias , ibidem fuper Tranlitu fuo
praedicfto cum Familiaribus praedidis morando , & exinde ad di-
<ftam Villam de Drouda tranieundo, & ibidem morando in Forma
firiedicta, non inferatis, nec inferri permittatis, Dampnum, Vio-
entiam , Impedimentum aliquod , ieu Gravamen , Vidtualia , fibi
& Familianbus fiiis praedi<ftis neceffaria, in hac parte, pro Dena-
riis fuis , prompte folvendis , fibi miniftrantes & miniftrari facien-
Et vos fprsefeti Cuftodes) ipfum Johannem , cum Quadraginta
Marcis pro Expenfis fuis, pro prxfenti Primo Anno, Uno Leifto,
Veftura pro Corpore fuo , ac Duobus Familiaribus prxdidis ,
verfus didam Villam de Drouda , in Portu prxdicfto , libere &
abfque impedimento tranfire permittatis , ibidem in Forma prxdi-
^a morarurum.
Tefte Rege apud WeftmonafieriHm , xiii. die Julii.
Ter Conplium.
Et erat Fatcns.
Confimilia Brevia habent fubfcripn , qui apud Loca fubfcripra funt
moraturi , & in Portubus fubfcriptis, cum Summis fublcriptis ,
tranfituri , fub eadem Data ; videlicet ,
RoiertKS Bealknap Chivaler , in di(fta Villa de Drouda & infra
prxciniftum Trium Leucarum circa dictamVillam moraturus, in
Porcu praediclo cum Quadraginta Libris pro Expenlis fuis trans-
iturus.
"Rogerus Fulthorp Chivaler, in Cii-itate Regis deDyveljn & infra
PrTcinctum Trium Leucarum circa diiflram Civitatem moraturus,
in Portu prsediifto cum Q^iadraginta Libris pro Expenlis fuis trans-
icurus.
Willielmus Biirgh Chivaler , in diiia Civitate & infra Prxcin-
(ftum Duarum Leucarum circa didtam Civitacem moraturus , in
Portu praedidto cum Quadraginta Marcis pro Expenlis fuis tranfi-
turus.
Johannes Cary Chivaler, in Civitate Regis de Watetford 8c in-
fra Praecindtum Duarum Leucarum circa eandem Civitatem mo-
raturus, in Portu Villae Briftolliae cum Viginti Libris pro Expen-
fis fuis tranfiturus.
Johannes Lokton , in Civitate Regis de Waterford & infra Prae-
cindum Duarum Leucarum circa eandem Civitatem moraturus,
cumViginti Libris proExpenfis fuis in Porcu Villae Briftollix D-ans-
iturus.
To7n. III. P. JV.
de Prcemiffis , cum fic Tra-
(ftata fuerint , clare & exprefse Certificandum ,
Ut tunc , de hujufmodi Tradtatu per idem Concilium noftrum
plenius avilati , eidem fecurius & confultiu > impofterum annuere
valeamus, prout de Deliberatione , Avifamento,&: Atlenfu ejufdem
Concilii noftri fore viderimus faciendum ,
Plenam Tenore Praefentium Concedimus & Committimus Po-
teftatem.
In cujus rei Teftimonium has Literis noftras Patentes fieri &
fub Magni Sigilli noftri Teftimonio fecimus confignari.
Tefte Rege apud Weflmonafienum , xiv. diejulii.
Fer Concilium.
Confimiles Literx Regis Patentes diricrunrur eidem Efifcopo ad
Tra(ftandum cum , Strenuis Viris, Donaldo Fiiio Johanms de Tle
nuper Domini Infularum pracciiiftarum , & Johaune Fratre ejufdem
Donaldi.
Tefte ut fupra.
Per Concilium.
De non tranfeando ad Cttriam Romanam,
RE X , Willielmo de Prefie^uold Magiftro Ordinis de Sempryng- Ann. D,'
ham, Wdlielmo de Beverlaco Priori de Malton, Hamonide 1388.
Sutton Priori Ecclelix Saneftx Katerinae excra Lincolniam, & jO~ An. ii.
hamii de Barton Priori de Chixham , ac Thoma de Hoom Canoni- R- 2.
co PiioracCis de Watton, Salutem. Cl.vif.ii.
Quia ad noftrum jam noviter pervenit intelleftum quod quidam R- ^- »'•
Frater Johawies Whitby , Canonicus Ordinis prxdi^^li , in Curia ^y-
Romana exiftens , implacitat vos in eadem Curia de quibufdam ,
quorum Cognitio ad Nos , Coronam , & dignitatem noftram,
fpecialiter pertinet,
Et fuper hoc vos , & quemlibet veftrum , ad Comparendum
perfonaliter in Curia praedi<fta citari fecit,
Et quamplura alia , Nobis & Populo noftro Praejudicialia &
Dampnofa, & hadtenus inaudita , ibidem profcquitur minus juile,
contra Prohibitionem noftram Regiam , iibi in hac parte porre-
dtam,
Vofque ex causa praedidta verfus Curiam praedidtam , eidem [o-
hanni fuper prxmiftis refponfuri, tranlire prcponitis in noftri Con-
temptum & Praejudicium , & Coronx noftrae Exhaeredationis Pe-
riculum manifeftum , qux nolumus nec debemus aliqualitcr tole-
rarc,
Nos,
Tam Malitix veftrx, quam prxdidti Johannis , refiftcre volen-
tes in hac parre,
* Vobis & cuilibet veftrfim , fub Forisfedtura Vitx & Meni-
brorum, ac omnium aliorum qux nobis forisfacere poteritis, pro-
hibemus ne verfus Curiam prxdidlam , feu aliquas alias partes, ex-
tra Regnum noftrum Anglix, vos divertatis, nec aliquis veiirum
fe divertat , ncc quicquam ibidem in hac parte prolequi vel attem-
ptari facere prxfumatis , quod in noftri Contemptum vel Prxjudi-
cium , aut Populi noftri Dampnum, cedere valeat, nec aliquem,
vel aliquos , ibidem mittatis , ex hac causa , quovis modo , fub Fo-
risfa(Sura antedidla,
Scientes quod, fi fecus feceritis, ad vos , tanquam Impugnato-
res Jurium Coronx noftrx Regix, graviter capiemus.
Tefle Rege apud Wefimonafierim», dccimo odtavo die Julii.
VII.
Per Concilium.
Et trat Patens.
Di
J?«
2«
CONVENTIONES, LITER^,
An. 11.
X. 2»
REX,
Ann. D. —
S/c'. 3.k De Convocatione Cleri , pro Sahatione Eccleji^, contra InvA-
Jionem Gallicorum.
Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem Gratia, Archie-
pifcoi-^o Cantuarmf, torius Anglioe Priniari, Salutem.
QiuUter Inimici nollri Francias , &: alii libi Adhxrentes, inter
fe AUi^ati & undique hoftiliter congregati, Regnutri noftrum An-
glix per Terram & per Mare (epius invaferunt , Mala quampiun-
nia & intollerabilia Nobis & Ligeis noftris interendo, &, non
foliim de hoc contenti , didtum Re^num noft:rum & Eccleliam
Sanftam , Nofque & totam Linguam Anglicanam fubvertere &
deltruere', de die in diem, totis viribus le conantur, nifi eorum
Maiicix, adjuvante Deo, fortiiis reliftatur , vos non credimus ig-
Und'e , in Salvationem Stan^is Sandce Ecclefix , & Regni ac
Populi noftrorum necefTariamDefenfionem^Sumptus, ac Cenfus,
& Expenlas inseftimabiles effundere Nos oporter.
Verum quiaad ipforum Onerum & Sunipti lum Supporrationem,
abfque Juvamine Fidelium noftrorum, non futficimus, licut fcitis,
vobisin Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, rogandoMan-
damus quatinus , tam arduitate Negotiorum prxdictorum, quam
grandibus Periculis, quxEcclelix & P.egno pra:didis oculata fide
irninere confpicitis, attentis & debitc confideratis , Suftragenos ve-
ftros , Decanos , & Pribres Eccleliarum Cathedraliuni, Abbates
& Pjiores, & aUos Eledivos, Esemptos & non Excmptos, nec-
non Archidiaconbs , Capitula , Conventus, & CoUegia, totiim-
que Clerum cujuflibet Dioccefis veftrx Provinciie ad Comparen-
dum , coram vcbis , in Ecclefia beatae Mari.e de Cantebriggia ,
vel ahbi, prout expedire vidciitis,dic Lunx proximo poft Feftum
Nativitatis beata: Ivlarix proximo futurum , more Iblito convocari
focjatis ,
£t , eis diAis Ncgotiis & Periculis ibidem plenius expofitis &
dtclaratis, ipfos ad Subfidium, in hoc cafu competens & neceifa-
riurn, in Supportationem diflorum Onerum &: Sumptuum, no-
bis Concedendum, eo fpecialius & cum efficacia, qux magis fci-
veritis vel potericis, tanta necelfitate caufante, inducatis, & partes
V-eftras ad hoC efftctruahter apponatis; ^ . ^ , . .„. „ ,
Nos in Csnceliria noftra de Quantitate Sabudii illius & de
Terminis Solutionis ejuldem certificanres :
Et hoc, licut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem &
Defenfionem Ecclelix & Regni prxdidorum diligitis, nuilatenus
omittatis.
Tefte Rege apud Oxon. yicefimo odtavo die Juhi.
Fer ipfum 'Regem c^ Condlium.
Confimile Breve dirigitur Cuftodi Spiritualitatis Archiepifcopa-
tiis Eborum, Sede vacante, de Clero in Provincia Eborum , in
Ecclelia Cathedrah beati Petri Eborum, vel alibi , praedido die
Lun.e convocando.
Tefte ut fupra.
Ver ipfum Regem Qr Concilium.
Confimile Breve dirigitur Tt>. Archiepijcopo EWkw AnglixPri-
mari.
Tefte Rcge apud Wefhnonafierium
cembris.
Quia pro certo didicimus qu6d Inimici noftri Scoti, & alii fihl Ann. D.
Adhxrentes, in magno Exeicitu aggregati , Regnum noftrum An- i^gg.
glix hotliliter lunt Ingrefti , in eoiem Comburendo & Devaitan- Ric. ^,
do, ac Homines, Mulieres, & Infantes l^orribiliter Interficiendo ,
ac alia Dampna & Facinora Ligeis noftris ibidem indies perpe-
trando, & ufque Civitatem noftrjm Eborum pene accefferunt^de
hujufmodi MUefactis &: Proterua in hac parte minime defiftendo,
in noftri Dedecus & Vituperium, ac Regni noftri praedidi (quod
ablit) Ainiffionem evidentem , nili eorum Malitix celeriiis reiifta^
tur,
Nos (pro falvatione & defenfioue noftri ac Regni noflri prae-
di6li volentes falubri'er providere) de avifamento & affenfu Con-
cilii noftri, verius didos Inimicos noftros, ad eorum Rebellio-
nem, Perfidi^m, & Nequiciam, annuente Domino , viriliter 6c
potenter Repnmenduni & Propulfandum , in propria Perfona no-
ftra prof cilcimur , & indies properamus Ime mora ,
Et ideo >'obis, diftridliiis quo poffumus injunojendo, Manda-
raus Quod ftacim, vihs prxiencibus , in fingulis Civitatibus, Bur-
gis, Villis Mercatoriis, & aliis locis Ducatiis prxdidti, ubi expe^
diens foerit, ex parte noltra publice proclamari ftciatis, quod om-
nes & finguH Domini, Mjgnates, Ahiites, Armigeri, & aUi qui-
cumque Detcnfabilcs , de Ducatu prLedicto, penes Perfonam no-
ftram, tortiori modo quo pocerunt, citra ultimum diem Menlis
Aagufti, fe trahant &: feftinent, ad ipfos Inimicos noftros, cum
Dei adjmorio, Debellandum, ut Nos & prxdidti Ligei noltri de
Angcltiis &: Txdi.s, quie ob prtedidtam Inimicorum perfidiam &
rebellionem jam multo tempore fuftinuimus, liberari cum Auxilio
Divinx Potentix valeam.us -.,
Intendentes obinde eifdem Dominis , Magnatibus , Militibus,
Armigeris, ac aliis Ligeis noftris,qui nobifcum in Exercitu noftro
Iter pi-.cdictum arripeie voluerint, grates reddere gratiofas & con-
ditna;, foafque Fidelitatcm & Probitatem merito commendare.
Tcfte Rege apud Wefiynonafierium , decimo terrio die Augufti,
Fer ipfum Regem c^ Concilium.
vicefimo odtavo die De-
* VII.
Ann.D.
1388.
An. II.
E. 3.
CUuf.ii.
R. 2. m.
41-
* Pro Diomjio , Fratre Regis Portngalii , deareftando.
REX Majori & Ballivis Villas de Dertemuth , vel Cuftodibus
Paffagii in Portu ViUx de Falemuth , Salutcm.
Ex parte J?;/^?/rw Djoaifii , Fratris , carilTimi Confanguinei no-
ftri, Regis PortngaJia, nobis ett fupplicatum ut,
Ciim ipfe, ac certi Homines, in Comiriva fua, cum quadam
Navi Parrium prxdidtarum , cum certis Mercimoniis Carcata , pe-
nes Perfonam noilram , pro certis arduis Negotiis , nos & Itatum
Regni noftri Anglise ac Rcgni Portugalix concernenribus, perprx-
fatum Confanguineum noftrum deltinatus fuiffet,
Et, licet idem Dionilius ac Homines, prxdicti Amici Benivoli
noftri exiltant, virtute Alliganriarum &.Amicirix Fcederis, nuper
inter Nos & illos de Portugalia inicarum & firmatarum , vos ta-
men prxfatum Dionilium, ac Homines, Mercimonia &: Navem
praedida, nomine Reprifaliae, areflatis, & ilib Arefta adhuc deti-
netis ,
Velimus ipfum Dionifium , ac Homines , Mercimonia & Na-
vem prcedida, conlideratione ipQus Confanguinei noftri, ac pras-
textu AUiganriarum & Amicirix pr.iedidarum , Deareftari jubere,
Nos (Supphcarioni prxdiclx ex caufis prxmiffis favorabiliter in-
dinati) vobis Prxcipimus, firmiter injungentes, quod, prxfatum
Dionifium, ac Homines, Mercimonia, &: Navem prxdidta, fine
dilatione penitus Deareftantcs , ipfbs penes Perlbnam noftram ,
cum Mercimoniis & Navi prxdiitis,ad hujufmodi Negotia nobis
exprimendum, juxta Priorem Intentionem iliam,libere venireper-
mittatis.
Tefte Rege apud Oxon. vicefnno nono die Julii.
Fer ipfum Regem c^ Concilium.
Ann. D.
1388.
An. 11.
Ibid! ^ giovis Duci Lancaftrix, vel ejuis Cancellario in Ducatuprx-
m. }9. d. diito , Salutem.
Super Invafione per Adverfarios Scotitt , de Proclamatione.
REX, cariffimo Avunculo fuo, Johanni Regi Caflellte ^ Le-
ninriis Dnri T .anraftrii^ . vel eius Cancellario in Ducatu nrx-
• VII.
S9f'
* Appunn^amentHm Trengarttm pro partihm Ac^uitania.
NOUS Francife, par la grace de Dieu, Arceveftjue de Bour- p^^^ £)_
deaux ^ Florhnont Sire de le Sparre , Richard Ahherhury Che- ,,«q
1388.
An. II.
R.
valier Chambellan de , Trefexcellent Princc & noftre Trefredoute
Seigneur , le Roy de Cafielle ^ de Leon Duc de Lancaftre , Lieu- jj ^
tenant d'Aquitaine , & des autres panies deca la Mer , pour noftre £^ ^„,
Seigncur le Roy , & Pelegrin du Fau Docteur en Decretz., Com- f^„y '
mis & Deputez depar noftre dit Seigneur le Rov & Duc , & aians "*
de Luy, & les Trois de Nous, plein povoir « efpecial mande-
ment a Faire ce qui s'enfuit,
Si comme puet apparoir par fes Lettres des quielles la Teneur
s'enfuit,
JFhan , par la grace de Dieu , Roy de CafiiUe dr de Leon Duc de
Lancaftre , Lieutenant d'Aquitaine pour noftre Seigneur & Ne-
veu /eRoy de France <^ d Arigleterre ., Seigneur d'Irlande, A Toui
c E u L X , qui ces Lettres veront & orroat ,
Faisons savoir que Nous ,
Aians trefgrant confiance du fens & difcretion , foialte & loial-
te, de , Reverent Pere en Dieu , Francife Arcevefijue de Bour^
deaux^ & dcs Nobles Florimond Sire dc le Sparre, & de Archam-
haud de Greili Captal de Buch , Richard Ahherhury Chevalier no-
ftre Chambcllan, & Sire Pelegrin du Fau Dodour en Decretz,
Par auctorite de noftre Lieutenancie & Povoir efpecial , a Nous
Donne & Octroie par dit Seigneur & Neveu le Roy, avons Oi-
denne & Depute, Ordennons & Depucons, par la Teneur de ces
Prefentes, noz Commilfaires &Procureours fouftifans , en laroeil-
leur forme & maniere que povons, les deflus nommez,
Donnanz & Otcroianz a eulx enfemble, aus Quatre, ouTrois,
cn abfence des autres , plein Povoir & efpecial Mandement pour
Tradtier, Oidenner, & Accorder, Faire, &: Emprendre,
Pour & en nom du dit noftre Seigneur & Neveu le Roi &:
Nous ,
Par entre Luy, Noz fez Subgiez, Citez, Villes, Lieux, Chas-
teaux , &: Forcerefces , Paiis , & Terres de la dite Duchie de
Gienne, & Marches adjacens a icelles, par deca les Rivieres de
Loyre & de Rofne , & Obeiflans a Luy & aNous, tant par
Mcr , quant par Terre , d'une part ,
Et rAverjoire de France , & autres Ennemis & Reh>elles a nos-
tre dit Seigiieur & Neveu & Nous, en la dite Duche d'Aquitai-
ne, foient Prelaz, Nobles, & autres quelconques, ou Commu-
nautczde Citez, Villes, Lieux, Chafteauz, Forterefces, Terres,
& Paiis de la dite Duchie d'Aquitaine, & des Marches adjacens a
icelics , deca les Rivieres de Loyre & de Rofne avantdites , tant
par Mer, comme par Terre, ou les Deputez par le dit Adver-
faire de France, ou autres aians de Li Sutti&ns Povoir, d'autre
part,
Trieves & Souffrances de Guerre, tielles comme a eubc fem-
bkra & bien veu leur fera pour fOnncur du dit noftre Seigneur &
Neveu le Roy & Nous, & fez Subgiez & Obeiflans de la dite
Duchie, compris toute la dite Duchie & les Habitans en icelle, e
Lieuz quieuxconquez , tant de 1'Obbeiirance de fune partie com-
me de fautre , a durer & eftre Tenues pour les temps & termes
que bien veu leur fera & Accorde entre les Parries,
Et les Trieves ou Souftrances de Guerre, par entre eulx &: la
Partie du dit Adverfaire Traittes & Emprifes , Affermer & Efta-
blir par Seremens & Vallemens de aucres Poines, Temporalles £c
Spirituelles , fimplement, ou foubz condicions licites, honneftes,
& raifonnables ,
Et que ne feront Enfiraintes par Marque, Prifaille, ne Reprifail-
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. le, ne pour caufe du Scifme qui eft en rEglife Militant, ne autre
1388, Enchefon quelconque,
Vjc, 1. Et, pour Confervation de mefmes les Trieves ou SoufFrances
de Guerre , Eflire , prendre , iiommer , eftablir , & ordenner
Commiffaires, Confervateurs , Manuteneurs , & Gardeurs , tiels
& a tiel Povoir comme bien vehu leur fera , & nous povons don-
ner & ottroier par Vertu & Audtorite de noltre Lieutenancie &C
povoir a Nous grante & ottroie,
EtpourFaire, Dire, Tradier, Accorder, Promettre, Orden-
ner choufes honnelles & raifonables , que en & fur les diteschou-
fes 8c chefcune d^icelles feront necelTaiies & covenables, combien
* Vll. que foient tielles quedeuroient * requerir efpecial Mandement,&
jy^J. p!us grans que les delfus exprdfees,
Promettanz toutes & chefcunes d'icelles Avoir & Tenir , Gar-
der & Acomplir, & faire eflre Tenues, Gardees, & Acomplies,
comme & par la maniere que par les Deirus nommez ou lcs Qua-
tre, ouTroys d'eul.>c, en ablence des autres, ferront, en les Bc-
foignes avantdites , ou a cauie d'icelles, Dites, Faites, Ordennes,
Promifes, Jurees, Fermees, & Accordees, Et icelles Louer, Af-
fermer, & Approver toutes foys que en fcrons requis, & non ve-
nir a rencontre, ne icelles enfraindre pour aucunes des chofesdes-
fus expreiTees, ne autre Encheiibn queilconque.
Et en Telmoine de ce que deflus ell: dit avons fait feeler ceftes
Lettres de noftre Prive Seel impendant.
Donn. a Baieune, lc xxviii Jour de Juilkt, L'Ann M. CCC.
Quatre vintz & Huyt.
KeteriKgt.
AVoNS, par vertu du Povoir, a Nous donne de noftre dit
Seigneur le Roy de Caftelle & de Lcon Duc de Lancaftre ,
deflus tranfcript, Ottroie, Promis, & Accorde, &,
par la Teneur de ces Lettres, Promettons & Accordons, pour le
le Roy noftre dit Seigneur , & pour noftre dit Seigneur le Roy
& Duc, En tant comme a Lui touche, & pour leurs Paiis 6c
Subgiez, Terres &c Seigneuries, a rAdverfaive de Vrance^ & au
dit Dnc de Berri, En tant comme luy touche , pour Eulx, &
pourleurs Paiis & Subgiez, Terres &c Seignouries, bonnes, fer-
mes, & loiaulx Souifiances & Abftinences de guerre, par ma-
njere de Trieuesj Entouz ies Paiis de la Duchee de Guieraie
(Ceftaflavoir)
2<)
En Boitrdehys^
Bafadny! ,
Les Paiis des Lajides^
Armaignac ^
Age?wys ,
Fierrei-^orre ,
e^uercin ,
Rouergt/e,
Bigorre^
Lemojiii ,
Angolvioys ^
Foitou ,
Xaniionge ,
Es Senefchalces dsTMmtJe,
De Carcalfonne ,
Et de Beucaire ,
Et en toute la Lavguedock,
En Berri &c Aavergne,
Et en Touraine & Anjou , Ce qui en eft deca la Riviere de
Loyre, & generalment , en touz les autres Paiis & Lieuz , qui
font entre les deux Rivieres de Loyre & du Rofne, par Terre &
aufli par la Mer , qui eft entre les Fins dez dites deux Rivieres.
Et comanceront les dites Abllinances a avoir leur cfl^ect ez. Paiis
defl^us diz,,(C'eft aflavoir):
Ez diz. Paiis de Bourdeloys , Xantonm , Pierregore , Engol-
moys, Poitou, le Paiis des Landes & Baz.adoys , Touraine, &
Anjou , & es Portz & Couftiers de la Mer , ei Meoes dellas di-
tcs, fcront publiees & comanceront le Mercredi xxvi Jour de ce
Moys d' Aoull ,
Et es autres Paiis deflus nommez, leSecond Jour de Septembre
enfuiant.
Et durcront icelles Abftinences, en touz, les Paiis defliis diz,
Jufquez au xvi Jour de Mars, prochein veiiant, Soleil levant,
Et avons Promis & Jure, es Ames de noz diz Seigneurs leRoy
& Roy & Duc, par vertu du Povoir a Nous donnc delfus tran-
fcript , & fur les Sains Euvangiles de Dieu , par nous touche , &
encores Promertons & Jurons pr ces Prefenies, loialment & en
bonne foy, es Noms de nos ditz Seigne irs, & en noz propres&
prives Noms, Tenir & Garder bien & loialment, & faire Tenir
& Garder ccs prefentes Abitinences, tant par Mer, comme par
Terre, es Lieux , Paiis, & Mettes deflus dites , felon lear Te-
neur, fanz faire ou fuSrir eftre faite aucune choufe au contraire,
ou grief ou domage du dit Adverfaire de France ou du dit Duc de
Berrie, ne de leurs Subgiez & Terres es Paiis deflus ditz; Mais,
durans icellcs Abftinences , cefleront , & feront , noz diz Sei-
gneurs,leRoy & leRoy & Duc,pour euk & pour leursSubgiez,
cefTer toutes Priles de Parfonnes & Forterefces & autres Lieux ,
toutes Pilleries, Robcries, & Arfms, Demolicions de Forterefces
de Mayfons & de Murailles, Abatemens cTArbres portans Fruiz
& autres, & tout autre Fait de Guerre, par toutes les Terres 6c
Paiis defllis nommez, & aufli es dites Mettes de la Mer.
Et Pourront, durant le temps des dites Abitinences, tou7 les
Subgiez, deTune Partie & d'auire, Aler,Venir, & Marchander,
• vn. l^ '•'"5 aveque lcs autres, es Terres & Mettes deffusditcj, de *
j.p, ' Marchandifes loyfibles, & non deftendues (come font Armeures,
Artillerie, & autres choufes %mblables) & au(S y pourront faire
toutes autres euvres & befonges loylibles feurement (Defarmez
toutes voyeSjExcepte d'Efpee & deCourel) fanz eftre Empefchiez,
Arreftez, ou Moleftez par voie de Marque, de Reprilaille, ou
Entreprife , En paiant les Cupumes qui au jour duy fe lievent es
Lieux ou IIs feront, pour fait de Marchandife:
Et toutes voyes, ic les diz Seigneurs, d'une partie ou d'autre,
faifoient impofer, pour leurs necelTitez,, aucuns Indidtions, es diz
Lieux, fur leurs propresSubgiez,les auDes,non Subgiez , lcs paie-
ront femblablement :
Et touTcfvoyes ne pourront les ditz Marchans, ne autres Sub-
giez, d'une partic ou rfautre, Entrer es Ghafteaux de garde, Vil-
les fermees, ou autres Forterefces, Sanz licence des Seigneurs ou Ann. D.
des^Capitaines & Gardes des Lieux, ou autres aians povoir a ce. i^B8.
Et pourront les Capitaines & Chaftellaines,d'une Partie &d'au- Ktt. *,
tre, Lever, fanz tuer homme, ne bouier teu , & fanz prendre
Marque, les Patis, quilz ont & lievent au jour duy, es Terres &
Seigneuries, Tun delautre, Sanz les croiftre , ou y mettre aucuns
nouveaulx Patiz :
Et, s'aucuns des Subgiez, de Tune Partie ou de fautre, met-
troient aucune Croylfance es Patis qui fe lievent au jour duy, ou
mettoient & impoioient aucuns Nouveaux, lls ne les pourront ne
dcLiront lever, mais cefleront du tout icolx Nouveaux Patis &
Croiflance, & ieront Tcnuz quittes & piiilbles les Subgiez de la
Partie , fur la quelle ilz feroient mis de les paier ; & s'aucunfi
choufe en eftoit levee, EUe fera Rendue & Reftitutee.
Et , toutefvoyes , fe ceulx , qui doivent les Patis , qui au iouf
duy fe hevent fur eulx, ReflFufoient de les paier, Ceulx, a qui on
Jes de-jroit, deuronc requerir le Confervateur , ordenne ou Paiis
de la Partie des Debteurs, de leur en faiie raifon: Et, fe le dit
Confervateur ue leur en faifoit Droit, dedens un Moys apres la
dite requefte faite, IIs pourront, le dit Moys pafle, prendre Mar-
que fiir ceulz du Lieu ou iez diz Patis feront dehuz; par vertu de
la quielle Marque , ne fera pris fors la principalle Debte : Et
ceulx, qui la prandront, ne pourront prendre, leurs IntereiTes ou
Defpensjoultre laQuarte partie de ce que montera la dite Marque;
Et, fe plus en eltoit pris, il fera Rendu & Reltitute, a I'Orde'
nance desConfervateurs, ordennez ou Paiis pour Tune Partie &
pour fautre.
Et nc fouffreront noz diz Seigneurs , le Roy , & le Roy &
Duc, aucunes perfonnes eftre prifes , a caufe de Guerre, Arre-
ftees , Moleftees , ou Erapefchees : ne aucunes Forterefles eftre
Pnfes, Aflailhes, Combatues, Efchalees, ou Emblees, ou aucu-
nes Pofleffions Ufurpes ou Paiis dc lObbeiflance du dit Adver-
faire de France dedens les Mettes delTus dites : Et, fe aucunes Per-
fonnes , Biens , Lieux , ou Terres ettoient , Pris , Occupez , ou
Ufurpesjdurans les dite; Abftinances, nous dizSeigneurs, leRoy,
& le Roy & Duc , ferons Delivrer les Perfonnes aveque leurs
Biens, & les Lieux & Terres Rcndre & Rellituer, fanz delay,
contredit, ou difficulte aucune, ii toft comme requis en ferons-
Excepte toutelVoyes les Fortereifes, des quelles vuider le Conte
d'Armaigvac a defia Traifte & Accorde aus Capitaines d'icelles,
les quielles Forterefces fe pourront vuidier lanz prejudice de ces
Prefentes Abftinences, mais que ce foit du confentement & vo-
iente, fariz Guerrer des dites Capitaines qui a prcfent les tiennent;
mais, toutes voyes, nous ne lcur entcndons par ce donner licenca
de vuidier les dites Forterefces.
Et aufi ne feront, noz dites Seigneurs, le Roy, & le Roy &
Duc, ne feront faire, ne fouffreront eftre fait que aucuns de leurs
Subgiez aillent faire aucune Domage ne Prejudice en la Terre du
dit Adverfaire dc France, ne du dit DucdeBerri, ne d'aucunes
leurs Subgiez, dedanz les Mettes deflus dites , foit par maniere de
Compaigne, de Roberie, ou pour occafion du Sciime de la Egli-
fe, ou autrement, pour quelconquez caufe ou occafion queles
foit, par Fait, Parole , Conccil, Confort, ou Aide, fcianment
ou tailiblement; mais feront, noz dites Seigneurs, le Roy, & le
Roy & Duc, Pugnir, generalment & univerfalment , toutes ma-
meres de Crunes, Deliz, Exces, & autres Mesfaiz touchans Fait
deguerre, qui, durans les dites Abftinences, ferontFaiz, com-
mis, ou parpetrez, dedenz les dites Mettes, par aucunes de leurs
Subgiez.
Et ne fera aucun Fort f^t, ne de nouvel enforcie, par les Gens
& Sub^iez deTune Partie,es Terres & Seigneuries de Tautre^de-
denz les dittes Mettes, durans les ditcs Abltine.nces.
Et nous ferons Confermer les dites Abftinences, par, noz diz
Seigneurs, le Roy , & le Roy & Duc, & fur ce * donner & ot- * VII
troier leurs Lettres de Confirmacion ; cs quelles feront ces prefen- foS.
tces Lettres encorporees de mot a mot :
Et, avefquez ce, ferons que les Capitaines & Officers princi-
paulx de gucrre, de la Partie de, noz diz Seis^neurs, le Roy , &
le Roy & Duc , qui feront reqLiis par les Confervateurs de ces
prefentez Abftinences, Prometrront & Jureront a les Tenir 6c
faire Tenir & Garder loialmeiit & veritablement :
£t femblablement le Juieronr les ditz Confervareiirs :
Et avons Promis & Accorde, comme delTus, que, par aucua
Mesfait, Antemptat, ou Entreprife, fe aucuns entrevenoient (que
Dieu ne vueille) contre les Choufes delTus dites, ou aucunes d'i-
celles , ne leront ou pourront cz% prefentes Abftinences eltre te-
nucs ou reputees pour Enfraintes , ne Guerre pour ce eftre faite
d'une Partie ou d'autre ; mais feront reparcz & remis au premier
& dehu eftat, les dites Mesfaiz, Attemptaz, ou Entreprifez,faiti
par ceulx de la Parcie de, noz diz Seigneurs, le Roy & le RoySc
Duc, tant par Mer, comme par Terre, par les Confervateurs ou
Commilfaires cy deflbuz nommez , chelcun en la Marche ou il
eft ordennez, Et s les Malfeitteurs felon les cas,
comme defliis eft dit.
Et oultre avons Volu & Accorde, Volons & Accordons, en
Nom, & po:ir noz diz Seigneurs le Roy ,& le Roy & Duc,quc
les diz Confervatcurs d'uiie Partie & d'autre, feront tenuz de ai-
der, I'un a 1'autre, es Ilz Pais Ordennez, li toft
que requis feront Tun de Tautre , contre ceulx qui ne voldroientre-
parer les Domages, que faiz auroient contre ces prefentes Abfti-
ncnccs, ou paier lcs Patis & Ranfons quilz dearoient, ou autre-
ment ne voldroient tenir ces Prefentes Abftinances , fe aucuns
cn y avoit , & que chafcun Confervateur en face Juftice de fa
part.
Et , fe aucun Debat fourdoit fur aucuns dez Poins & Condi-
cions deflits dites, que les Confervateurs, de l'une Partie & de
rautrc, de la Marche ou ledit Debat fourdoit, ou leurs Commis-
iairez, fe aflcmblent pour le Determiner toutefFoys que requis en
feront ; Ceflantz en toutes les choufes deflias dites & chafcune d'»-
celles touces fraudes & mal engin.
D
Er
CONVENTIONES, LITER^,
30
Ann. D, Er font & ferront Confervateurs de ces prefentes Abftinences
1388. pour la partie de noz diz Seigneurs le Roy &c le Roy & Duci
Rk. 2. CeftaiTavoir , „ , , o j tr
Es Paiis & Marches de Bourdeaiix de Bordeloys, & de Va7.a-
doys k Seiiejchal de Guie:me pour le temps elleant, en le dit Paiis,
le Captal de Buch, le Maire & Cotmeftable de Boi/rdeaux , Melfieur
Pierres de la Mote , Sire de Roquetaillade, ou leurs Lieuxtenantz,
efteants Jointement ou feverablement ,
Ec es Paiis & Marche? des Landes, le Senefchal des Landes, le
Sire de PEfcurie, ou leurs Lieuxtenantz efteantx, Jointement on
feverablement,
Et es Paiis &: Marches d'Agent)ys & de Quercin ,/e Sire deDu-
ras, le S<re de la Baude, &c Nofar de Caumont , ]oimeraent & fe-
verablement ,
Et es Paiis & Marches de Bigorre, yoha^i de Bearn Senefchal
•de Bigorre& Capitaine de Lorde, ou Ibn Lieutenant,
Et "cs Paiis & Marches de Pierregore , /c Sire de Muyfidan ,
& le Sir^ de Mofiffcrrant de Pierregore , Jointement & fevcra-
blement,
Et es Paiis & Marches d'Auvergne & de Rouergue, le Capitai-
w de Carlaty & Rdmojiet de Sort le Bourd de Garlenox , Jointe-
rnent & feverablement ,
Et es Paiis & Marches de Lemofin , Mcftire Amanu de Muy-
fdan, &c Perrot /e Bearnes, Jointement & feverablemcnt,
Et es Paiis & Marches dePoitou, Xandtonge, & d'Engelmoys,
/e Captal de Buch , & le Souldaii de la Trau , Jointement & feve-
rablement ,
Et es Paiis & Marches garons doigne, fi
bien par Terre, comme par Mer, /<r Sire de Montferrant (^ le
Sirc de Roafan jointemcnt ik: fcverablement ,
Ec chaicun dcs Conlervateurs furnommez ont povoir en leurs
Marches foulz, & par le tout , pour Faire Reparer & Efmender
fouz Trcfpas & Domages, qui feront feiz ou donncz enconcre la
Teneur de ce<;PrefentesTrieves & Abftinences,& de Pugnirtouz
Malfeitteurs fclon que le Cas requerra.
En Tefmoignance des quellcs choufes a ces prefentes Lettres
Nous avons fait mettre noz feaulx empendant.
Donn. tauliers en Bunes, de la Diocefe de Bourdeloys,
le xviii. jour du Moys d'Aouft , TAn de Grace M. CCC. LXXX.
&c huvt.
»V]I.
f99-
Ann. D.
1^88.
Aii. 11.
R. 1.
Ibidem,
* De Compojitione ftipcr difcordia inter Regem (^ Terram de
Prncia.
TN No.MINE SUMM^ ET
TNDIVIDU>E TrINITA-
tisPatrisetFilii et Spiritus Sancti A-
M E N.
Ciim Ricis Audor, pacificos volcns Filios efTe beatitudinis , ac
evecrabilenn Pacis /Emulum a Chriftianorum Finibus exulare, Ea
pr ipter ad p E R p E r u A M rei m e m o r i a .M , N o v e r i n T
U N r V E R s I , Tenorcm prvcfentium vifuri & audituri , quo J ,
Orca dudiiminter, SerenilTimurn Principem & Regcm Ruhar-
dum, Dei gratia, Regem Anglia: & Franctj; ac Dominum Hiber-
niae, Ligeofque fuos Angliae, parte ex una, necnon,Vcnerabilem
& reli^iofum Dominum , Dominum Conradum Zolner de Rotheu-
ftein Majriftrum Generalem Ordinis beatai: Marix Domus Theu-
tonicx, Terramque fuam P.ulTi.e, & fubdicos ejufdem, parte cx
altera, Dillenlionis feu Dilcordix materia,
Praedidus Dominus Magifter Generalis, ufus confilio, fuosho-
norabiles Nnncios ad fupradidum SercnilTimum Principem &
Regem verfus An^liam deftinavit, ad Proponendum & Qaeru-
knduin fibi Violencias & Injurias Pruchenis ab Anglicis, ut dicitur
illatas , propter quae NonnuUa Bona Ligeorum Anglix areftata fue-
runt inTena Pruflis,
Quorum Querclam diftus Serenifllmus Princeps benivolenter
& amicabiliter admilit , recepit , & acceptavit , ac, poft multa
verba in Tradatu hujufmodi habita , eos ad propria benivolenter
remilit, promittens fiteratoric diclo Vencrabili Magiftro Generali
quod fuos AmbalTiatores adTerram Prulfine vellet deftinare,
Undc, de anuo Domini Millelimo, Trecentelimo, odogefi-
tr,o octavo, Honorabiles & Reverendcs viros, Magiftrum Nicho-
laum Stoket utriufquejuris Licenciatum, Tkomam Graa , & Wal-
therum Sihill, Londonienlis & Eboracenfis Cives Civitatum, cum
fufticiente Potei^acc Mandatoque pleno, dicSum NegotiMm Tra-
«Standi , Difcutiendi , & finaliter Terminandi , necnon cum Li-
tcra Credenriali , ad ditlum Venerabilem Dominum Magiftrum
Generalem deftinavit ,
Qyos quidem Ambaffiatores , una cum Johanne Bevys de Lon-
donia, Informatore eorumdem , ac Liceris prxdictis , & eorum
AmbalTiata, idem Venerabilis Dominus Magifter Generalis in Ca-
ftro fuo de Marienburg , Vicelimo oiftavo die Jalii , anni prae-
diifli, reverenter & honorificc recepit & admilic, animoque arbi-
trabatur di^no didlas Caufas Tradtandi & Decidendi,
Sicque Ambanfiatoribus prxdidi^ Tres de fuo Concilio (videli-
cet) Honorabiles & Religiofos Dominos, Conradum de Wahode
Magiftrum Comniendatorem , Seiffiidum JFalpoldi de Baftenheim
Summuin Hofpitalarium & Commendatorem in Elburgo, We/ri-
tum Hat/:enherger Thezaurarium Ordinis fui praEdidti,pro partefua
adjunxit ,
Qiubus (ic Traftantibus , poft multos Tracftatus inter fe habi-
tos , in hunc modum , & fub forma quae fequitur , unanimiter &
concorditer extitit Condefcenfum & Concordatum ,
Primo (videlicet) qu5d omnes Areftationes, Reprifaliac, &
Impignorationes , quorumcumque Bonorum &; Mercandifarum ,
in Anglia & PrulTia ante Datam Prxfentiiiim fadtce, fint de prae-
fenti Quietse, liberx, & folutvc, omni fiLtione & diffimulatione
iX)ftpofitis , adeo quod Dampna , Sumptus , 6c Difpendia hinc
inde , ratione hujufmodi Areftatorum , in futurutn a quoquam nul- Ann. D.
latenus repetanturi fet inefficax fit & effe debet in hac parte cu- 1388.
jufcumque repetitio: caufxque hinc inde, fi quae occafione didto- B.ic. 2.
rum Areftatorum intentatae fuerint, mortux lint penitiis & ex-
tindtas.
Item, Secundo, Concordatum dft quod omnes & finguK
Prucheni in Portu de Swen. ab Aiiglicis prxtendentes Se fuille
Gravatos , vel etiam alibi ubicumque , quocumque , & quando-
cumque, ante Datam pr-.cfentium , acceptis Literis didti Venera-
bilis Domini Magiftri Generalis & Civitatum fuarum habitatio-
num , ire debent verfus Angliam ad didtos Honorabiles Ambaffia-
tores, qui ipfos juvare debent ut Querelam eorum didto Domino
Regi Deferant & proponanc; Qui quidem Sereniffiimus Princeps
& Rex operam ad hoc dare teneatur, ut Dampnum Paffis fiarBo-
norum Relticucio , vel faltem JullitixComplemencum & Judicium
Indilatum:
* Et conformiter finguli de Anglia, per Pruchenos ubicumque, * VIL
quandocumqiie , & quocumque dicentes fe Gravatos^ cum fui 600.
Regis ac Civitatum fuarum Habitationum Literis, ad fxpedictum
Venerabilem Dominum Magiftrum Generalem ire tenentur, fuas
Querelas 6c Caufas cidem propofituri ; qui & confimilitcr ut Ab-
lata feu Dampna reftituantur , vel faltem ut c:cpeditum Judicium
6c indilatum fiat, eifdein operam dare teneatur;
Hoc pr.emillb in quibullibet Claufulis, qubd falvum &liberum
fit cuilibet , agere & civiliter querulari volenti , hoc pofle fecere
pcr fe , vel Procuratorem , five Procuratores fuos ,
Item, Tertio, Concordatum eft quod, li quis eflet de Pru-
cia , qui in Anglii fuas Querelas Criminjles proponcre vellet cri-
minaliter (ut puta, Frater fuus vel Affinis Incerfedtus, Vulncracus,
vcl Mutilatus lit ab Anglicis) ille idem ad Civitatem Londonix in
Anglia & ad dictos Amt)affiatores tranlire tenctur, Literas deferens
diiiti Venerabilis Domini Magiftri Generalis ac Civicacis fux Ha-
bitacionis^ qui liberam & plenam habere dcbent Poceltacem, juxta
Qiierclas Hominum de Pruffia, & fecundum Refponfa Anglico-
rum , amicabilem Reconciliacionem , fcu honeftam Emendam ,
inter partcs hujufmodi faciendi & fcdandi: quam verb Reconcilia-
tionem Partes, fic Concordatx, fervare teneantur indubie & in-
dilate :
Si quis verb fuerit de Anglicis, qui didtorum Ambaffiatorum
Compoficioni feu Arbitrio temerarius Concradicior excicerit vel
etiam Concempcor, c^tunc habent AmbatTiatores prxdidti didlos
Pruchenos conquerentes ad Regix Mageftatis Prxfenciam dedu-
cere, necnon fupplicare qubd hujufmodi Conquerencibus fiac Ju-
fticix complcmencum ieu Judicium inailatum, prout hxc funt pla-
citata :
Si quis verb de Anglia, contra quem aliquis de Pruffia fuas
Acftiones vellet intentare, fe in Termmo abfencaverit , didb' Am-
balTatores, ad proximum Terminum, excunc fcquentem, eundera
Anglicum evocare feu confticuere debciu, ne Prucheni Conque-
rentes fine Judicio ieu juris SuftVagio fecedere feu recedere videan-
tur: qubd, fi Evocatus Contumax extiterit, difti Ambaffiatores
habent reterre & requirere , prout fuperiiis dictum eft :
Et coiiformiter per omnia fiat Angiicis in Pruffia, conqueri vo-
lencibus (videlicet) in Civitate de Danzk, ubi Pioconfulcj ejuldcm
Civitatis & Elburgen. Civitatis coallumptis fibi Duobus Confuli-
bus, uno de Danzk, altero verb de Eiburgo, qui quidem Qiia-
tuor confimilem per omnia habcant Poceftacem omnes Querelas
Criminales, criminalicer per Anglicos concra Pruchenum feu Pru-
chenos propofitas, per Amicabilem Reconciliationem, feu hone-
ftam Emendam, li fieri potcrit, Dccidendi, Dilcuticndij & Ter-
minandi :
Qubd, fi amicabiliter fieri non poterit, feu fi aliquis Pruche-
nus Arbitrio feu Compofitioni hujulhiodi non paruerit , immb
ContradiCtor feu Contemptor extiterit , excunc didti Q(.)atuor Pro-
confules & Confules Domino Magiftro Generali Terrx prxdi-
dt-E referre & debice rcquirere rcncantur , qubd didlis Anglicis
Conquercntibus fiat Judicium indilacum & Juftitix complemen-
tum :
Si verb contingat aliquem aut aliquos Reos Principales Mori
hinc inde, aut efle jam Defundtos, extunc liberum fit Agenti pro-
fequi Jus fuum in Bona live Hxredes jam Defundti.
Ad prxmilla verb exequenda Termini ponuntur infrafcripti ,
Primus (videlicet) in Dominica, qukquaji modo geniti decanta-
tur, proximb futura, cum Seprcm Diebus fequentibus,
Secundus , in Fefto Sandtx Trinitatis proximb eriam futuro ,
cum Septem Diebus fequencibus ,
Tertius, in Octava Sandti Johannis Baptiftx, excunc proxima,
cum Seprem Diebusfequentibus,
Quartus Terminus , ulcimus & perempcorius , erit in Fefto
SanCti Nlichaelis, proximb futuro, cum Septem Diebus fequend-
bus;
Et extunc omnes Caufx, qux tangunt Mortem vel Membri
mutilacionem,cum Adtionibus Civilibus ex eildem Defcendencibus ,
fmc perpetub Mcrcux penicus & extindtx.
Ec, li tbrcc aliquis didtorum Ambaffiacorum interim moriatur,
excunc Duo Poceftacem habeanc Tercium eligendi.
Et, fi, poft Datam Prxfencium, aliqua Caula infurgat vel emer-
gat, parva feu magna, debet judicari in Anglia & in Pruffia,iicut
anriquitus & ab antiquo extitit ufitatum.
Item, ultimo, Concordatum exiftit qubd Ligei Mercatores
Anglix quicumque liberam habeant facultaiem fe applicandi, cum
Navibus, Bonis, & Mercandilis quibufcumque, ad quemcumque
Portum Terrx Pruffix : necnon hujufmodi Bona & Mercandifas
ulterius ad quemcumque Locum in didla Terra Pruffix fe transfe-
rendi : ibique cum * quacumque Perfoni libcre contrahere & • yij_
mercari, ficut antiquitiis & ab antiquo exririt ulitatum; Quod qui- ^(,,_
dem in omnibus & per omnia Pruchenis ConceiTum eft in An-
glia.
Et fi , poft Datam Prxfentium , inter dictum Regnum Anglix
& Terram Pruffix aliqua Difleniio feu Difcordia dc novo emer-
ferit
ET ACTA PUBLICA.
3T
Ann: D. ferit (quod abfit) extnnc diiftiis Sereniflimus Princeps Rex An-
i^^gS. gli^^Zj & diftus Venerabilis Dominus Magifter Generalis, habent
Rjf. 1. i'e mutuo litteratorie & per Nuncios ceitificare & intimare de ha-
jufmodi materia, Caufam DilTeniionis (eu Difcordioe inducente;
qu-Je qaidem Intimatio , pro parte dicl:i Sereniflimi Priucipis , fiet
in diAo Caftro de I* larienburg , pro parte vero di6li Venerabilis
Dornini Magiflri Generalis, fiet hujufmodi Inrimatio, in Civitate
Londoniae prjcdidi, Conlulibus Civiratis ejufdem ; ut extunc, fa-
«fla hujufmodi Denunciatione feu Intimatione , hbere &: tute infra
Annum poffint & valeant Li^^ei Anglix & Subditi Terroe Pruffix ,
cum Bonis & Mercandilis fuis, ad propria redire & remeare, fi
interim iMtem hinc inde Compolitio feu Amicabiiis TracSatus non
intervenerit quovifmodo.
£t , ut Pixmiffa omnia folidius & fub fide hinc inde debitae de-
mandentur Executioni , & pro Pace & Tranquillitate firmiter &
inviolabiliter obfervandis, necnon pro Priemiflbrum omnium cor-
roboritione & confolidarione, Tres fupradidi honorabiles & reli-
giofi Domini , a difto Venerabili Domino Magiftro Generali
Commiflarii, pro hujuiinodi Ordinatione feu compofitione affig-
nati, feu Sigilla Prcefentibus appenderunt, didlamque Ordinatio-
nem , Confimilis Tenoris Literam , de verbo ad verbum, per
omnia, prout Prxfentibus inieritur, a fupradicftis Tribus Ambas-
fatoribus fereniffimi Regis Anglite fuis fub Sigillis mutuo recepe-
runr.
Datwn in Caflro ds Matienburg, prsediifto Anno Domini, ut
fupra, Vicdima Prima Die Meniis Augufti.
Litera Conradi Zolmer ■^ri&fatx Compojltioms confirmatoria.
SEreniffiiTToPrinapi&Domino, Domino V.khardo, Regi An-
glia & Vranciie ac Domino Hibernia:, Frater Conradus Zolner
deRotenftem, Ordinis beatse Mariae Domias Theutonicx Jeru-
folomitan. Magifter Generalis , ipecialem in Domino afFcdtum &
Atnorem.
Nofcat wftm Sereititas <}tiod, de Anno Domini Millefimo , Tri-
cente(im<:), Oiftogefimo Oftavo, de Menic Julii, Vicefima Oifla-
va Die, honorabilcs veftri Ambaffiatores, Magiftcr Klicho/aus Sto-
ket Licentiatus in utroque Jure, Thomas Graa ^ Waherus Sihill ^
Londonix & Eborum Civitatum Cives, in Caftro noftro Ma-
rienburg, Litera credentiali ac Mandato Procuratorio, a veftra il-
luftri magnificentia , in noftra praefentia comparuerunt,
Auditar& acccpta eorum Ambaffiata , confulte & mature agere
volentes , adjunximus veftris honorabilibus Arobaffiatoribus feu
Nunciis , de noftro ConciKo, Tres Honorabiles & Religioibs Vi-
ros & Dominos , Comprxceptorcs noftros , Ca-nradutn de tValrode
Magnum Commendaiorem , Sisfridum Walpodi de BaflTenheim
Summum Hofpiralarium & Commendatorem in Elbrugo, Ulri-
CU7!! HatkcTiberg Ordinis noftri Thezaurarium, qui, juxta Conti-
nentiam Literarum , iigillis eorum comunitarum , unanimiter con-
venerunt, quorum Compofitionem feu Ordinationem firmiter &
inviolabiliter Gratificamus, Ratum & Gratum habere volumus,
omni pollpofita fiftione;
In cujus Gracificationis Teftimonium Sigillum noftrum duximus
prjefentibus appendcndum.
Datum in Cajiro iiofiro Mariefihurg , Anno Domini Millefimo ,
Trecentefimo, Odogefimo Odtavo, Vicelima Prima Die Meniis
A^ttgufti.
Ann. D
1388.
An. 12.
R. 2.
Cknf. li
R.z.m.
De Filiis Bai-nabonis Vifconfi,
Ann. D. QOlvuntur Maftivo Vifconte & Fratri fuo , Filiis nuper Barnabo-
1388. _ nis ViJco?itedt Melane, defundti, venientibus in Angliam, de
An.
R. 1.
Exit. iz.
R. i.Pc'//.
2. Dono Regis XL. Libr.E, in Auxilium Suftentationis.
XXIII. Augufti.
* VII.
602.
AHn. D.
1388.
Ak. ti.
K. 1.
Vranc. 1 2 ,
R. i.w.
iiS,
* Df Traclando , cttm Mercatoribus de Hanz.a.
J3 EX Orahibus, ad quos, &c. Salutem.
*■ *- Sciatis quod Nos,
De fidelitate, piobitace^ & circiM«fpe<ftione, dtlecftorum nobis,
Magiftri Nicholai Stoket Clerici , ThoJn^ Graa Civis Eborum , &
Wa/t-eri Syhi// Civis Londonise, pleniffime confidentes,
Ad Traitandum, Concordandum , & Finiendum cum Nobi/i-
bus ^ prohis HoMinibus Vi//^ dc ie Sounde in Alemania, ac Mer-
catifribus de Ha?//a in eii^m Partibus , & Deputatis fiiis quibus-
cumque, fufficientem Poteftaiem ac Mandatum fpeciale ad hoc
habendbus, fuper quibufcumque Quxftionibus, Contentionibus,
DifcOrdiis ■, & Del^atis , inter Nos & pr?efatos Homines & Mer-
cacores, ratione vel occafione Captionum & Areftationum Na-
vium ac aliorum Vaforum , Bonorum & Mercandifarum , nomine
Marquae vel Reprifalije , aut alio modo , motis mucu6 & exortis ,
Et hHJufmodi Qujeftiones, Contentiones , Diicordias, & De-
batas Rcfisrmandum, Redi^endum, Sedandum, & Pacificandum,
& quseeumqcfe Tranigrefilones , Dampna, Melprifiones , Exces-
fus, Violentias, & Injurias, per Nos &c Subdicos noftros faifta aut
att€fmpcsta , Redigendum, ReparaHdum, Reitaarandum, & E-
mendandum ,
Confimilefque Reftitutiones, Reparationes , Reftiurationes , &
EfneHdaEiones de prxfaris Hominibus & Mercatoribus , ieu Dcpu-
tatis fuis praedidtis, pro Nobis 6c Subditis noltris, Requirendum,
Petendwn, & Recipiendum,
Necnon ad Tradtandum ulcerius , Concludendum , & Conve-
nieSdura cum eifdem Hominibas & Mercatoribus , ieu Deputacis
fuis prxdiiftis , de Communicationibus , hine mde , in Mcrcimo-
niis & aliis licitisj prout confueverunt , fecure & amicabiliter fa- Ann. D.
ciendis, 1388.
Ac fuper omnibus & fingulis Arciculis, quantumcumque fpecia- Ric'. z.
libus, qui hujufmodi Quxftiones, Conceiitiones , & Debatas, mu-
tuo reformandas, concernere poterunt quovis modo, cum eorum
Incidentibus , Emergentibus , & Connexis,
Necnon omnia &c fingula, quae fic tradata, conventa, & con-
cordata fuerint , omni Securitate, debita & honefta , in hoc Cafu ,
Nomine noftro firmiter &c inviolabiliter Firmandum dc obfervaH-
dum,
ConfimilemquG Sccuritatem , pro Nobis & Nomine noftro,
Petendum, Scipulandum, &c Recipiendum,
Jurandumque in Animam noftram quod traitata, concordata,
& convenca ibidem Raca habebimus & Grata , nec aliquid procu-
rabimus vel faciemus , per quod Tradtata hujufmodi effedtu debito
fruftrari poterunt feu qtiomodolibet impcdiri ,
Ac Juramentum conlimile ab eifdem Hominibus & Mercatori-
bus, aut Deputatis fuis prxdidtis, Petendum, Exigendum, & Re-
cipiendum,
GcBteraque omnia & fingula Faciendum , Excercendum , & Ex-
pediendum , quae in PrxmilTis & circa ea neceffaria fuerint feu
quomodolibet oporcuna , ac qux Qualitas &c Natura hujufmodi
Negotii exigunc & requirunt, & qux nofmec ipfi facere polTemus
fi perfonaliter intereiremus , eciam fi talia forent qux Mandacura
exigerent quantumcumque fpeciale ,
Ipfos, Nickio/aum, Thomam, & Wa/terum, conjundim, &c di-
vifim, noftros veros, legitimos, & indubitatos Procuratores, Ne-
gociorum Geftores, Commiffarios, Depucacos, & Nuncios fpe-
ciales Facimus, Creamus, Ordinamus, & Conftituimus per Prx-
lences ;
Promittentes Nos Ratum & Gratum perpetuo habituros quic-
quid per prxdidtos, Nicholaum, Thomam, & Waicerum, feu
aliquem eorum , Adtum , Geftum , feu Procuratum fuerit in Prx-
milTis.
Dat. in Pa/atio nofiro Welim. fub Magni Sigilli noftri TeftimO'
nio, xxvi. dieAugufti.
Fer ipjitm Regem ^ Conci/ium.
* Super Compojitione inter Regem Cajleli^i cr Legionis , & * VII.
yohannem , Ftlinm Henrici , diiiorum Regnornm Deten- '^°J*
torem.
D EX Univerfis & fmgulis Admirallis, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod,
Cilm, ut intelleximus , cariffimus Avunculus nofter, Johannes
Rex Cajlei/a <^ Legiones Dux Lancaftrix , pro Securitate quarum-
dam Solutionum, hbi fieri debitarum, per Johannem Henrici .,De-
tentorem didtorum Regnorum Caftellx & Legionis , Adverfa-
rium fuum, racione cujufdam Tranfaftionis & amicabilis Compo-
ficionis tradtatx , fi ipfe Tradatus in hac parte Communi Concor-
dia & Conlenfu firmare voluerit, nonnullas Perfonas, de diftis
Regnis Caftellx & Legionis, per diiftum Adverfarium fuum, auC
ejus Nomine, affignandas & tradendas ia Obfides live Oitagia,
reciperedebeat, & in fecura Cuftodia, quoufque iibi de Soiutio-
nibus prxdiiftis fuerit fatisfadtum , detinere,
Nos,
Indempnitati ipfius Avunculi noftri , ac pro fecura Mora di6to-
rum Oblidum live Oltagiorum, in hac parte, providere volen-
tes ,
Sufcepimus , & tenore prxfentium fufcipimus , hujufmodi Obfi-
des live Oltagia , ufque ad numerum Sexaginca Peribnarum , cu-
jufcumque ftacus feu Condicionis fuerint, una cum Hernefiis fuis,
quotienlcumque & quandocumque per Civicates, Villas, Loca,
Caftra, Fortalicia, Terras, Porcus, Paffus, Terricoria, & Diftri-
<ftus noftros, tam per Terram, quam per Mare, in Comiciva di-
dti Avuncuii noftri, feu aliorum (ad quorum Conduiftum five Cu-
ftodiam eofdem Otjfides five Oftagia deputaii concigericj cranleun-
do, ibidem morando, & ad ea declinando, ac Bona, Res, &
Hernelia fua quxcumque, in falvum & fecurum Conduftum no-
ilrum, ac Salvam gardiam noftram, nec non in protedtionem ,
Tuitionem , & in Defenlionem noftras fpeciales ;
Et ideo Vobis mandamus quod ipfos Obfides five Oftagia, us-
que adnumerum prxdiftum, per Civitates, Villas, Loca, Callra,
Fortalicia , Terras , Porcus , Paffus , Terricoria , & Diilriftus prx-
dicta, tam per Terram, quam per Mare, in Comiciva didi Avun-
culi noftri, feu aliorum pr,i:diaorum , tranfeundo, ibidem mo-
rando, & ad ea declinando, benigne recipiatis, & amicabilicer per-
tradtecis, manuceneatis , procegacis, & defendacis, eifque Vidtua-
iia, & alia necelfaria fumpcibus fuis rationabilibus miniftrari facia-
tis, non inferentes eis, feu eorum aiicui, Bonis, Rebus, feu Her-
nefiis fiiis pixdidtis, aut ab aliis inferri permitcences, Injuriam,
Moleftiam, Dampnum, Violcnciam, Areftum, Impedimentum
aliquod, feu Gravamen.
Et, fi quid eis, fcu eorum alicui, in Rebjs feu Perfonis fuis,'
Forisfadtum live Injuriatum fuerit, id eis fine dilatione debire cor-
rigi & reformari faciatis ; dumtamen fe bene & pacifice habcant
& gerant crga Nos & Subdicos noftros quofcumque. »
In cujus , &c. per unum Annum duracuras.
Teite Rege apud Wejlmonafierium , xxvi. die Augufti.
Ter ipfum R.egem df Coficilium.
Ann. D.
1388.
An. 12.
R. 2.
Fafc 12.
R. 2. m.
17-
De Sacramento Collecloris Fapa in y^nglia.
MEmorandum quod, Vicefimo Septimo Die Augufti, Anno
prxlenti, Jacobus D.irdain , Canonicus Tropieniis, CoUe-
(ftor Pioficuorum Domini Urbani Stimmi fontificis infra Regnum
An-
Ann. D;
1388.
An. 12. I
R. 2.
Clau/.jz,
R. 2. m.
19- ^<
32
CONVENTIONES, LITER^,
Ann T). AngUx, coram Concilio Domini noftri Regis perfonaliter confti-
f;88. ratus tacii-: Dci Evangeliis , corporale prxftitit Sacramencumi cu-
Rff. 1. jus Tenor fequitur in hiec Verba,
Ei^o FIDELIS Domtno noftro Kegi Anglia <^ Corontefua :
Kecfuciam aut frocuraho., feu , juantum in me eff , fierifeu pro-
rurar: ferm:ttam^ quicquam quod pr^iudiciak aut Dampnojum diiio
Dmino nofrro Regi, aut Regno, -vcl Lcgibus aut Juribus ejufdem
Dov:i::i noftri Regis aut diffi Regni fui, cjfe poterit :
* VII. * Et qubd bonum c^ fidele Conf./ium, projhifu ineo, daho eidem
604. Dcmino mftro Regi fuper quihujcurnque , unde fuero ex parte fua re-
quifitus:
CnvfiHum diai Domini noftri Regis , & dilti Regni /ui, undc
potero uliquo viodo doceri, vel quod di£lus Dominus nofter Rex micht
fcjri fecerit per Literas vel alio modo, cclabo ^r Jecretum teneho,
abjqu'- revelatione indc facienda alicui Perjbna- viventi, per quod
Dampnwn, Dedecus , aut Pr^judicium dido Dumino noftro Regi aut
diclo Regno evevire poterit :
Hullam Execut-nncm Literarum vel Mandatorum Domini Papa;
per ?ne vcl per alium faciam,nec fieri permittam, qua^ poterit effc
Prejudicia/is Rcgix Majeftati diffi Domini noftriRegis, aut Regalia,
Legibus vc/ Jurihus Juis , ve/ eidem Regno :
Nu//as Litcras Papa/es nec a/ias recipiam , nifi eas citius quo potero
de/iberavno Concilio di6ii Domini noftri Regis antequam puh/icentur
feu dc/:berentur a/icui Perjbnts viventi :
N»/!um T/oefaurum didi Regni, nec Dcverium Domini Papts,feu
Cardina/is, nec a/terius Perjbna; cujufcumque, in Moneta feu Piata
Auri ve/ Argenti, pcr Literas Cambitorias , aut a/ias, non mittam,
nec jnitti faciam, extra diilum Regnum, antequam Juper l}oc dicii
Domini aoftri Rcgis ve/ Conct/i Jui Licentiam /lahuero fpecia/em:
Nec a/iquas Literas , pr^miftts feu a/icui prtemijforum prajudicia-
les vei contraiias , mittam extra diBum Regnum:
Honoretn g^ Statum diilt Domini noftri Regis , ac Leges ^ Jura
fua pradiiia , pro Pojfe meo , abjque Vio/atione , cuftodiam c^ ma-
mitcnebo :
Nec a/iquos primos FruHus quorumcumque Beneficiorum , Datorum,
Prajentatorum , ve/ Nominatorum , per di6ium Dominum noftrum
Regem, quocujnque titu/o, nec de Bencficiis, per Dominum Sumvtum
Pontificem conccjjis , ve/ concedendis , per viam Expeiiationis , de
Gratia comjnuni ve/ Jpecia/i , exigamjeu /evaha, nec Proccjfus ea de
tauja faciam :
Nec a/iquas Novitates incipiam , per Mandatum , nec abfque Man-
dato, fine Vo/untate ^ Licentia Jpecia/i diSii Domini noftri Regis, ^
ahfque eo quod Cauja , vel Mandatum hujujmodi , fi qua vei quod
fuerivt ,primitus dilio Domino Regi aut Conciiio Juo modo dehito fue-
rit oftenjum :
Et quod extra diSium Regnum , abfque Licentia fpecia/i diBi Do-
mini vsftri Regis , (^> iooc per Literas vel Brevia Jub Magno Sig:ib
diffi Doi/iini 7toftri Rcgis , me non transferam ,
Sic me Deus adjuvet (^ SanBa ejus Evangelia.
De Traclando cttm Duce Bavarria.
Ann. D. R EX Omnibusj ad qiios, &c. Salutem.
1^88. Scintis quod Nos ,
jiii'. li. De circumlpcifla Ficielitate & Induftria, diledi Qerici noftri,
R. 1. Ma^iftri Ricardi Roxljale Lej^^um Dodoris , &, dilefti nobis ,
Tranc.ii. lVt//tc/mi Brampton Gubetnatoris Stapuiae noftrae dc Middelburgli,
R. z.»;. pleniiis confidcntes,
16. De aflenfu & avifamento Concilii noftri, ipfos, Rjcardum &
Willie/mum, noftros veros & le»itimos Procuratores , N^otio-
rum Geftores , ac Nuncios fpeciales , '
Ad Tradtandum cum , Nobiii & Potenri Viro , A/herto Duce
Bavarria, Conlanguineo noitro cariilimo, feu ejus in hac parte
Procuratoribur. , Nunciis, feu Deputatis, plenariam Potcftatem ab
ipfo Duce habentibus, fupet quibufdam Negouis, Nos & Statum
Regni noftri Anglix, ac Mercatorum ejufdem, & aliorum Mer-
catorum quorumcumque, de Amicitia noftra exiftentium, ac ip-
fum Ducem, & certas Civiwtes & Villas fuas, intirae concemen-
tibus,
Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per Prxfentes;
Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribus noftris Potefta-
tcm & Aucloritatem fpeciale;, ac Mandatum generalc, pro No-
bis, & Subditis noftris, Pnemiira omnia & fitigula Tractandi,
• Ac omnia alia in hac parte Excercendi quae circa ea necefTa-
•ria fuerint vel oportuna, euam fi Mandatum exigant magis fpe-
ciale ;
Promitrentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum habituros quic-
<3U!d iidem Procuratores noltri, Nomine noftro, fecerint in Pr;«-
miffis, feu aliquo Prarmiflbrum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftro
Weftm. tertio die Septembris.
Per ipjum Regem ^ Concilium.
* Pro Archiepi/copo Ehornm , de Reflittttione Temporalium.
REX, diledo & fideli fuo, Johanni Goddrd, Efcaetori fuo in
Comitatu Eborum , Salutem-
Cum Dominus Summus Pontifex Alexandrum , nuper Archiepi-
fopum Ehorum, a vinculo, quo dictie Eccleli.x tenebatur, abfol-
vcri; , & ipfum ad Ecclefiam SandH Andrex tranftulerit ,
Ac Thomam Ehorum E/eSum, nuper Epifcopum Elienfem, in
Archiepilcopum diftje Ecclefi.c Eborum prxfecerit & Paftorem ,
Sicut per Literas BuUatas ipfius Summi Pontificis, nobis inde
diredas, Nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Eleilus omnibus Verbis , nobis praejudiciali-
bus, in didtis Literis Bullaris contentis, coram nobis renunciavit,
& Grati^ noftrx humiliter fe fubmiiit,
Volentes cum eo agere gratiose ,
Cepimus Fidelitatem ipdus Elcdi, & Temporalia dicti Archie-
pifcopatiis Reftituimus eidem;
Et ideo Tibi Praecipiraus quod eidem Eledo Temporalia prae-
difta, cum Pertinentiis , in Ballivatua, Liberes habenda in forma
praedicta.
Tefte Rege apud Cantebrigg. decimo tertio die Septembris.
Per ipfttm Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fiib eadem
Data; videlicet,
Johanni Briggeford, Efcaetori Regis in Comitatibus Notyngha-
m\x. & Derbiac.
Amando Mounceux , Efcaetori Regis in Comitatu Northumbriae.
IVtl/ie/mo Hampton , Efcaetori Regis in Comitatu Glouceftrix.
Thoma Kcmp de Wy , Efcaetori Regis in Comitatu Middlefe-
xix.
ET Mandatum eft Miliribus, liberis Hominibus, & omnibuS
ahis Tencntibus de Archiepifcopatu Eborum , quod eidem
ElecSo , tanquam Archiepifcopo , in omnibus , qu.Te ad didtum Ar-
chiepifcopatum pcriinent, Intendentes iinc & Refpondentes.
In CLijus, &c.
Tefte ut fupra.
Ann. D.
1388.
Bic. 1.
De Reflitntione , pro Epifcopo Dmelmen.
R
* VII.
6of.
Ann. D.
i-!88.
jiji. 11.
R i.
V»t. la.
R. 1.. f.
I. m.ii-
EX, dile(5o fibi, Amando Mounceux, Efcaetori fuo in Comi- Ann. D.
tatu Northumbriae , Salutem. 1388.
Ciim Dominus Summus Pontifex, Venerabilem Patrem, Wal- An. ii.
terum, nuper lVe//en. dr- Bathon. Epifcopum, a vinculo, quo di- R. 1.
(ftis Wellen. & Bathon. Ecclefiis tenebatur, abfolverit, & ipfura Ihid.
ad Eccleliam Dunolmenfem tranftulerit, & ipfum in Epifcopum
loci iilius prxfecerit & Paftorem,
Sicut per Literas Bullatas ipfius Summi Ponuficis , nobis ind^
direiflas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo qu6d idem Wa/terus omnibus Verbis , nobis Prjejudi-
cialibus, in dictis Literis Bullaris contentis, coram nobis renun-
ciavit, & Gratiae noftrs humiliter ic fubmilit, ^c. prout in ejus^
modi de Refiitutione Literis.
Tefte Rege apud Cantebrigg. decimo tertio die Septembris.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcripciSj fub eadem
Daca; videlicet,
Johanni Godard, Efcaetori Regis in Gimitatu Eborum.
Thoma Kemp de Wy , Efcaetori R^is ui Comitatu Middlefo.
xiae.
ET Mandatum eft Miliribus, liberis Hominibus , & omnibus
aliis Tenentibus de Epifcopatu Dunelmenfi , quod eidem
JVa/tero, tanquam Epifcopo & Domino fuo, in omnibus, qux
ad Epifcopatum illum perrinent, Intendentes fint & Refponden-
tes.
In cujus , &c.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
Pro Epijcopo Sarum. * VII.
606.
D EX, dileifto fibi, Roherto Hampton, Efcaetori fuo in Comi- Ann.D.
^^ tatibus Suthamptonise & Wilceliae, Salutem. 1388.
Cum Dominus Summus Pontifex , Venerabiiem Patrem , Ra- ■^»- '^.
du/phum , nuper Eptfcopum Sarum , a vinculo , quo didlae Ecclefije ^- ^ ■
tenebatur , abfolverit , & ipfum ad Ecclefias Bath. & Wellen. ihiJem.
tranftulerit ,
Ac Johanncm Sarum EieBum , nuper Archidiaconum Riche-
mondix, in Ecclelia Eborum, PresbiteratCis Ordine conftitutum,
in Epifcopum didt.e Eccleliie Sarum praefecerit & Paftorem,
Sicut per Literas Bullatas ipfius Summi Pontificis , nobis indc
diredlas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Ele<ftus omnibus Verbis, nobis praejudicia-
libus , in dictis Literis Bullatis contentis, coram nobis renuncia-
vit , & Gratix noltrx humiliter fe fubmifit , ^c. prout in ejus-
modi de Refiitutione Literis.
Tefte Rege apud Cantebrigg. decimo tertio die Septembris.
Per ipjum Regem.
Confimilia Brevia dirigunmr Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Data; videlicet,
Johanni Olyver, Efcaetori R^isin Comitatibus Surriae & Su$-
fexiae ,
Johanni Thame de Caneresfeld , Efcaetori Regis in Comitan-
bus Oxonije & Berlcs.
Nichoiao Exton Majori Civitatis Regis Londoniae , & Efcaeto-
ri Regis in eadem Civitatc. ^
Et
ET ACTA PUBLiCA.
?3
1388.
Kic 1-
ET Mandatum efl: Rogero Manyngford, Efcaetori fuo in Comi-
tatu Dorfetiae , quod eidem Elcclo Caftrum de Shireburn ,
ac omnia alia Temporalia Epifcopatus prxdidti , cum Pertinentiis,
in Balliva fua , Liberet habenda in forma prxdida.
Tefte ut fupra.
ET Mandatum eft Militibus, liberis Hominibus, & omnibus
aliis Tenentibus de Epifcopatu Sarum, quod eidem Elefto ,
in omnibus, quas ad didlum Epifcopatum Sarum pertinent, Intcn-
dentes fint & Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
impofterum capienda, infra Regnum noftrum Anglije, ad Ma-
nena & Placeas fua, ibidem pafturanda & fuftentanda adducere
Et eadem Animalia, necnon qusecumque alia Vidualia, inh-a
Re2;num noftrum pr^ediftum provifa & exnunc providenda, ab
eodem Regno noftro, ufque didam Villam Caiefii, & alia Forra-
htia noftra,in partibus priedidliSjproSuftentatione eorumdem Ca-
pitaneorum , & Thefaurarii , ac aliorum Fidelium noftrorum prie-
didtorum, abfque Cuftuma feu Subfidio, ad Opus noftrum fol-
vendo, prout iibi videbitur expedire , traducere & cariare poflint
Hcite & impune ,
Nos,
Supplicationi fuae praedidlae annuentes,
Vobis & cuilibet veftrum Mandamus , firmiter injuneences ^
quod ipfos Capitaneos, & Thefaurarium , difta Animalia
Ann. 6;
1388.
Rif. 2.
Ann.D.
1388.
Au. li-
R. 1.
IbiMm.
• VII.
«07.
Pro Epijcopo IVellenJi & "Bathonenji.
REX , dileiSo fibi Rogero Manyngford., Efcaetori fuo in Ccmi-
tatibus Somerfeti.e & Dorfetije , Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex., Venerabilem Patrem, Radul-
phum nuper Sarum Epifcopum , a vinculo, quo diftae Eccle(i£e te-
nebatur, abfolverit, & iplum ad Ecclelias VVellenfem & Batho-
nienfem tranftulerit, & iplum in Epifcopum Ecclefiarum illarum
prcefecerit & Paitorem ,
Sicut per Literas Bullatas ipfius Summi Pontificis , nobis inde di-
redtas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Radulphus omnibus Verbis , nobis pnrjudi-
cialibus, in diftis Literis BuUatis conrentis, coram nobis renuncia-
vit, & Gratix noftr* humiliter fe fubmific, ^c. prout in ejujmo-
di de Rejlitutione Literis.
Tcfte Rege apud Cantebrigg. decimo tertio die Septembris.
Per ipfutn Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadem
Data; videlicet,
Johanni Thame de Caneresfeld , Efcaetori Regis in Comitatu
Berks.
IVillielmo Hampton, Efcaetori Regis in Comitatu Glouceftriae.
Roberto Ha?npton , Efcaetori Regis in Comitatu Suthamptoni<E.
ThoMie Kemp de Wy , Efcaetori Regis in Comitatu Midds.
* ■pT Mandatum eft Militibus, liberis Hominibus, & omni-
-C-J bus aliis Tcuentibus de Epifcopatu Wellen. & Bathon.
quod eidem Radulpho , ranquam Epifcopo & Domino fuo , in
ouinibus, qu^e ad Epifcopatum illum pertinent, Intendentes linc
£c Refpondentes.
In cujus , &c.
Tefte ut fupra.
Ter ipfum Regem.
De Jacobo Lyndefay non Deliberando.
Ann. D. R^^' Diledo & fideli Confanguineo fuo, Henrico de Percy,
1388. Comiti Northumbri;e , Salutem.
An. 12. Quibufdam ccrtis de Caufis, nos intime moventibus, volumus,
2^_ i. &, de avifamento Magni Concilii noftri, vobis Mandamus, fir-
Ckuf.ii. niiter injungentes, in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini,
R. 2. m. ^ '""t) Poena Forisfadturx Vitse & Mcmbrorum, & omnium alio-
,j.. rum qux nobis forisfacere potericis, quod Jacobum de L,yndefey
de Scotia Chivaler , jam noviter captum de Guerra per partem no-
ftram , & Prifonarius fub Cuftodia veftra adhuc detinetur , ut ac-
cepimus, per viam Redemptionis, Plegiagii, aut alia causa qua-
cumque, nullo modo deliberarifaciatis,
Set ipfum Jacobum falvo & fecure , & fub falva Cuftodia , quous-
que aliud per Nos & dictum Magnum Concilium noftrum inde
ordinatum fuerit, & fpecialiter inde per Nos habueritis in Manda-
tis, fub Pcena antedida, cuftodiri faciatis^ Intentionis noftrae &
diiSti Concilii noltri tamen non exiltit quod per Detencionem hu-
jufmodi, Pra;judicium aliquod, contra Commodum veftrum, ha'-
bita prius inde Ordinatione did:i Concilii noftri , aliqualiter gene-
rerur.
Tefte Rege apud Cantebrigg. vicefimo quinto die Septembris.
Ver ipfum Regem <ir diSlum Magnum Concilium fuum.
di(ftis partibus, de Inimicis noftris, ut prjedidum eft, capta &
exnunc capienda ufque Regnum noftrum prxdidtum adducere,
ibidem, ut prxdicitur, Paituranda & Suftentanda,
* Et eadem Animaha, ac quaecumque alia Vi6tualia , infi-a Ree-
num noftrum pr.edidtum, pro Garniftura Vilix & Fortalitiorum
praedidtorum , iic provifa & exnunc providenda, de tempore in
tempus, abfque Cuftuma feu Subiidio, inde ad opus noftrum fol-
vendo, per Se & Deputatos fuos prxdiaos, traducere permittatis;
quibufcumque Prociamationibus , Ordinationibus , feu Mandatis,
in contrarium fadis, non obftantibus.
Tefte Rege apud lVefimo7iaferiu;n., 0(ftavo Die Novembris.
Ver Concilium.
Pro Capitaneis in Partibus Picardix.
Ann D R.^"^ Univerfis & fingulis Admirallis,
j,gg * ^^ Supplicarunt nobisjdiledtus Fidelis
12.
An.
R. X.
Ihiiiem.
rh. 28.
* vn.
608.
3, &c. Salutem.
_ . . , :Iis & Confanguineus nofter,
Williclmus Beauchamp Capitaneus Villae noftrae Calelii, Fhilippus
la Vache Capitaneus Caftri noftri, diledus Clericus nofter
Rogerus IVnlden Thefaurarius nofter ejufdem Villae, ac alii Capita-
nei in parcibus Picardi;r, ut,
Cum ipfi diverfa Boves, Oves, & alia Animalia, de Inimicis
noftris, per viam Guerrx cepiftent, & adhuc, Deo dance, cape-
re intendwnt,
Ipfique Capitanei & Thefaurarius non habeant in diclis partibus
iinde Boves, Ove.;, & Animalia prxdida fuftentare & pafturare
polTunt, prout pro comniodo noftro, & fuftentione fua ac alio-
rum Firleliiim noitrorum, ibidem in Obfequio noftro, in Comiti-
va fua exiftetitiuni , expediens forer, ut accepimus,
yelinui;. eifdem Capitaneis & Thelaurario Licentiam concedere
quod omnia hujufmodi Animalia, de Inimicis noftris fic capta,feu
Tom. IIL P. IV.
Ann.D.
1388.
An. 12.
R.
De ftlvo ConduElH pro ^mbajjiatoribtis Francia.
T E RoY a touT, fes Lieutenantz, Coneftables, Marefchaux, Ca-
J^ pitains, Senelchaux, Baillifs, Provotz, Miirs, Efchevins
Gardeins des bones Villes , Chafteux , Forterelles , des Pons '
Pors, & Paflages, & a nox Admirals & Vifadmirals, & a touz „
noT, autres Juiticers, Ofiicers, & Subgitz, ou a lour Lieutenantz, Franc ii-
& autres noz Bienveullantz, Amys, AlUez,, & Adherens, par » , " «*
Meer, & par Terre, Saluz & Dileftion. . f R. 2. w.
Come, "*
A rOnnour & pur Reverence de Dieu,
Et pur efchuir 1 eftlifion defank Chriftian, & les autres Maux
qui viennent de Guerre ,
Et a la Priere & Requcfte de plufieurs Notables Paribnnes de
Grant eftat,
Soions condefcenduz a Traiter de Paix avecques noftre yidver-
faire de France ,
Et pur ce que, fy come entendu avons, noftre dit Adverfaire ait
en purpos de envoier, es parties de Picardie, pur le Fait du Tre-
tee, fes Meffages (c'eftaflavoir)
L'Evefque de Baieux,
Meflieur Reignac de Corhie, Primer Prcfideac en Pailement,
Le Sire d'Augonde Sault,
Le Sire de Ramburs ,
Et le Sire Dijque ,
Nous ,
Veullantz purveoir a la Garde & Seuretee d'eux, & dc leur
Gentz & Familiers, Chivaux, Hernois, & autres Biens,
Avons Pris & Mys , prenons & Metcons , les dicz ,
Evefque,
MeJJieur Reignaut ,
Le Sire d' Augonde ,
Le Sire de Ramburs,
Et /e Sire Difque,
Et chafcun d'eulx, avecqes eulx, leur Gentz & Familiers,Che-
valers, Efquiers, Clercz, & Varlez, & auxi les autres Confeil-
lers de noftre Jit Adverfaire , venans en leur Compaignie , ou ail-
leurs, pur le Fait du dit Traitee, foient Prelas, Conts, Barons,
ChivalerSjOU autres,de queleftat ouCondition q'ils foient,jufques
au Nombre de Troijcens Farjonnes , a Chival , ou a Pie, lours
Chivaux, Monnoye, Hernoys, & autres Biens quelconques,
En noftre Sauf & Secure Conduyt, Protedion, Tuition, Sau-
ve garde, & Defenfe efpeciaux, en Venant, Retournant, Alanc,
& Palfant, par Meer, & par Terre, es parties dePicardie, ou
ailleurs, ou meftir ferra, pur le F^ait delTus dit, fanz fi-aude &
fanz male Engyne, & la Demourant, Sejournant, & Retour-
nant vers les Parties de France, par Meer, & par Terre, Touz
enfemble, ou Divifement, come il lour plaira, & fy fouvent co-
me ils voudront, & a F'aire ferra pur le Faic du dicTfaitie, jufques
a primer jour de May, prochain venant,
Si Mandons & Commandons eftreitement a vous noz Jufticcrs,
Officers, & Subgiez, prions & Requirons noz Alliez, Amys, &
Bienveullantz, & a chefcun d'culx, que les defllifdicz,
Evefque ,
MeJJieur Reignaut ,
Le Sire d'Augonde ,
Le Sire de Ra>nburs ,
Et /e Sire Di/que , MelTages de noftre dit Adverfaire , cff^. protit
in confwiilibus de Condufiu Literis.
En Tefmoignance , &c.
Don. a noltre Palays de Wejlmonjlier , le xvi. jour de Novem-
bre, \\\n de Grace MiUe, Troifcaitz, Qyatrevyntz & Oyc, &
de noz Regnes Dufzifme.
Far le Roi (^fon Cmfeil.
E
*Pr»
3+
CONVENTIONES, LITER^,
* Pro Cardinali Neopolitam , de PrAbenda dr
fuis.
Capellam.
'ftis
Ann- D.
1388.
J1.1C. 2.
* VII.
609.
An. li. REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
E. i. *^^ Sciatis quod Nos,
jPat. II. Ob affeftionTm 6c benivolentiam , quas, Venerabilis Pater, Pe-
R.i.p.i. T!^ufT\td\i Swicii GePizit adVelum Aureum Di-icouus Cardinalis .,
fn. 7. alias didrus Cardtnalis Neop Itta^us., erga Nos & Regnum noftrum
gerit , prout veraciter fiimus mtorniati ,
Conceflimus eidem Cardinali, quantum in nobis eft, quod ipfe
Poifeflionem Pixbe.idiE de Sutton, in Ecclelia Lincoinienh , una
cum Capellii de Bukyngham & Horley eidem Prxbendx annexis,
unde fibi per Dominum Sunnmvi Vontificem Provifum exiftit, adi-
pifci , adeptamque continu-uc , necnon FruiSus & Proventus Prx-
bend^ prsediiSi:, cum Capellis antedidtis, percipere polTic, ^c.
frout /K Cieteris de Licentta Literis.
In cuius, &c.
Tefte Rege apud JVefimonajierium, vicefimo quarto die No-
vembris.
Fer Breve de Privato Sizlllo.
Bulla , fuper EleHione j^hbatis , Confirmatoria.
Ann. D. T "TRbanus Epi/copus, Servus Servorum Dei, Cariffimo in Cbrifto
i;88. ^ F)lio, Richardo Regi Anglitel\\iiiiyi,Sd.kizem &c Apoiloliam
A>i. II. Benedidionem.
*• ^- Gratiie Divinas Praemium & Humanre Laudis Prjeconium ac-
^x orlg. guiritur, fi per Seculares Principes, Perfonis Eccleiiafticis, prx-
in Tur. fertim Pontificali D.gnitate prxditis, oportuni Favoris Praelidium
'• "• & Honor debicas impendatur.
Exhibita liquidem Nobis nuper, pro parte, diledorum Filio-
rum, Williebni yihtjt:s & Conventiis Monallerii Saaiili Augu-
fiini,
Extra Muros Cantuarienfes, ad Romanam Ecclefiam nuUo me-
dio percinenris, Ordinis Sanfti Benedicli,
Pecitio continebat quod, olim prJwii(2o Monafterio, per obi-
tum quondam Michaelis Abbatis ipfuis Monafterii , extra Roma-
nam Curiam defunfti, vacante, flidti Coiiventus, vocatis omni-
txjs qui vcluerunc, debuerunt, & potuerunc Eledtioni hujufmodi
comode intereffe, die ad eligendum praefixa, ut moris eit, Con-
vemencesin unu.n, prxdii3:um Willielmum Abbatem, Monachum
tunc ejufdem Monafterii, Decrecorum Dodtorem, Ordinem ip-
fum exprefse profel^um , & in Sacerdotio conftitutum , in eorum
& dicli Monifterii Abbacem concorditer elegerunt ,
Ipfeque Willielmus Abbas Electioni hujufmodi illius, fibi prx-
fentaco Decreco, confenlit,
In hiis omnibus ftatutis a Jure temporibus obfervatis,
Quare, pro parte Willielmi Abbatis & Conventiis prxdifl-o-
rum, nobis fuit humiliter fupplicatum ut Eledionem hujufmodi
confirmare de benignitate Apoftolica, dignaremur,
Nos igitur ,
Poft t)eIiberationera , quam fuper hiis cum Fratribus noftris ha-
buimus diligentem,
Religionis zelo, Virae mundiiia, honeftate Morum, Spiritua-
lium providentia, & Temporalium circumfpeclionejaliifque mul-
tiplicium Virtutum donis, quibus Perfonam iplius Willielmi Ab-
batis, prout Fidedignorum Teftimoniis accepinius, illarum Largi-
tor, Dominus inlignivit, necnon diiftorum Conventias, cundem
Willielmum Abbatem eligencium, concordi Voluntate , attenta
meditatione penlatis , hujuimodi Supplicationibus inclinati , Electio-
nem ipfam Ratam habences acque Gratam, ac fupplentes omnem
Defeflum fiquis in ipfa Ele^ione & ejus Profecutione intervenit,
Refervationibus Apollolicii non oblbntibus quibufcumque, Ele-
ftionem eandem , aucloritate Apoftolica , Tenore Prxfentium ,
CoNFiRMAMUS, Curam , Regimen, & Adminiftrationem didi
Monafterii eidem Williehno Abhati , iii Spiritualibus & Tempora-
libus, plenarie committendo ;
Firma Spe fiduciaque concepcis quod, dirigente Domino AlT-us
fuos , pra:fatum Monafterium, pet iplius Willielmi Ahhatis cir-
cumfpeclionis Induftriam & Studium fruduofum, regecur ucilitcr,
& proipere dirigetur, ac graia iu eilckm Spiritualibus & Tempo-
ralibus fiifcipiet Incrementa.
* VII. * Ctim icaque (fili cariftime) fit Virtutis opus Dei miniftros be-
610, nigno favore proiequi, & eos verbis &operibus, pro Regis se-
terni gloria , venerari , Serenitatem tuam rc^amus & hortamur at-
tente quatinus eundem Willielmum Abbacem , & Monafterium
prxdidum fuae Curae commiflum , habens pro noftra & Apolto-
licae fedis Reverentia propenlius commendatos, fic eos tui favoris
Gratia profequaris, quod idem Abbas , tux celfitudinis fultus prx-
fidio , in commilio fibi Regimine Monafterii pollic , Deo propi-
tio, profperari, ac tibi exinde a Deo perennis vitae prxmium, &
a nobis condigna proveniat adio gratiarum.
Dat. Roma apud Savdum Fetrum, vi. Kal. Decemb. Pontifi-
catus noftri Anno undecirao.
B. de Prifioiro.
Pro Johafine Fraunceys.
T. Fabri.
„_____ Ann . D.
1388.
De Fotefiate TraElandi fttper Trettgis cum .Adverfario ^■'- *•
Francia.
LE R o I a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront, Sz-^"- '^.
\uz R. i.
Savair vous fiiifons que nous, Ff«»c.ii.
Pur fOuui & Re.erence de noftre Seigneur Dieux, R.i.m.z.
Et pur efchuir refflilion de fank Chriltien , & les trefgrandes
Maleo & Damares, qui pur roccalion des Guerres, entre Nous
& noftre Adverjatre de France , ibnt avenuz avant ces Heures a
toate Chriftientee , & vrailainblablement purront averur, de jour
en autre, fi la dite Guerre foic concenue,
Defirantx auxi nous juitifier & noftre Querele devanc Dieux &
toute le Monde,
Et nox Subgiz mettre , quanque en nous eft , en Pees , Q^iiere ,
& Tranquilliie,
Et auxi a les Inftances, Priers, & Requeftes, qui nous ont efte
feites depar aucunes Parlones Nocables , quil nous plerroit coiidei-
cendere & encliner a bone Traiiee ovefque noltre dit Adverfaire,
& ordeincr d.par nous aucunes Parfonnes Norables, pur aftembler
ovefqut les Gentx q.ii mefme noftre Adverfaire envoieroir, de
femblable Eftat, a; cenc-ius Jours & Lieu, as Marches de Caleys,
pur !e Faiccde Trairee fuildite,
Avoiw C^onliicutx, Oideinez, Deputex, & Eftabliz, Confti-
tuons, Ordeinonsj Depucons, & Eltablons, de certeine fciencc,
par ceftes nox preienies Lectres, noz Trefchers & foialx,
LOnurablc Pcre en Uieu I Evejque de Durefme ,
Waliaj/j dc heauchaihf Capicein de noltre Viile de Caleys,
Johan D verei/x Scnefchall de noftre Houftel ,
Johan Clanvait^e,
Et Nichol Daggcworth,
Chivalers de noftre Chambre,
Et noltre bien ame Clerc Meftre Richard Rovjhale Do(ftour en
Leys,
Noz vrais & efpecialx MefTagcs, CommifTairs, & Deputez,
As queux, Cynk, Quatre, Trois, & Deux de eux, nousavons
Donez,& Coniys, Donons & Commettons, par cefies prefences
Letcrcs , plein & franc Poair , AuLtorite , & Mandement efpe-
cial de Treter ovefque les ditz Meflages & Deputez. de noftre dit
Adverfaire, eiantx a ce plein & fufficeante Poair & Mandement,
des Trieues & Abftinences de guerre generaulx & particulers, &
par Tant de Temps come ils pourront entre acorder.
Et de mefmes les Trieues ou Abftinences bones , loials , & feurs
grantier, accorder, ottroier, & fcrmer entre Nous, nox Roial-
mes, Subgiiz, Alliez, Amys, & Adherentx, d'une Part, & no-
ftre dit Adverfiiire, fes Subgitz, AUiex, Amys , & Adherens,
d'aucre Part, & jiifcjcs a ticl Temps & Terme & par la Fourme
& Manere que nox ditx Meflages bone femblera ,
Ec de les ditx Trieues ou Abltinences AfTeurer , par Foi & par
Serement, a doner en TAIme de Nous, & de ottroier & doner
fur ce & les dependences d'ycelle toutes maners dc Caiicions , Su-
retees, Prom.elfes, Obligacions, & Lettres fealex, tantx & tieux
come meftier ferra en tieu Cas , les queles nous volons avoir tiel
Effedt, Vigour, & Fermete come fi nous les cufliens donex &
fait en noftre prope Parfone,
Et auxi de Doner, ordeiner, & conftituer, pur noftre Partie,
Confervatours des ditx Trieues ou Abftinences, tantx & tiels co-
me mertir ferra, oue plein Poair de le faireGarder, Rcdrcficr,
& Reparer duement, fi riens y foit attempcex (qui Dieu defende)
par noftre Partie encontre les ditx Trieues ou Abftinences , < •
* Et gcneralment de faire, pur Nous, & en noftre Noun,* VII.->
toutes autres Chofes qui as dirz. Trieuesou Abftinences de Guerre '^"'
ferront ou pourront efire expedientes & covenables , Combien que
celles cn requierent Mandement plus efpecial :
Promettantx, en bone foi, avoir Agreable, & tenir Ferme &
Eftable tout ce qui par nox ditx MeflTages, Cynk, Qiiatre, Trois,
& Deux de eux ferra Faic, Trecee, Acorde, Promys, & Cove-
nance en ceftc Parcie.
En Tefmoignance de queles Chofes , as ceftes noz Lettres Pa-
tences Nous avons fait mettre noftre Grand Seai.
Don. a noftre Paleys de Weflm. le xxvi. Jour de Novembre,
L'ande Grace Mille, Troicentx, Quatre vintx, oytifme.
Par le Roi (^ fon Co7tJeil.
LE Roi a toux ceux, &c. ut fupra ujque ihi, entre Nous nox
Roialmes Suljgitx, cf tunc fic , d'une part & noftre dic Ad-
verfaire & fes fubgitx d'autre part, &c. utjupra.
Don. ut fupra.
Par le Roi ^ fon Confeil.
De potejfate Tra^iandi fttper pace finali cnm dicio yidverfario
Francia.
LE Roi a toux ceux, c^r. iit fupra ufque ihi, par le fait de Trai- Ann. D.
tiefuifdite, ^ tu7ic fic , 1388.
Confiantx au plein de les Loialree, Sens, Avifementz, & Dis--^"- '^-
cretions de, nox trefchers & foialx, e^c ut fupra ujque ihi, Do-R- ^-
«ftour en Leys, & tunc fic, Ibidem.
Les avons Confticutx, ordeinex, deputex", & eftablix, Confti-
tuons, ordeignons, deputons, & eftablions, de noilre certeine
fcience, par ceftes nox prefences Lercres, nox vraLs & efpecialx
Meffages, Commiflairs, & Deyutex pur le Fair de Trccce de
Pees fufdice , & avons dones , & donons par ceftes Prefenccs , a
niefmes noz Meffages, Cynk, Quatre, Trois, & Deux de eux,
pleiB
ET ACTA PUBLICA.
ti
iTin. 15. glein & Franche Poair, Auftorite , & Manderaent efpecial d'as-
1388. lembler ovefque quiconques Commiflairs, Meflages, ou Depu-
ic- 2. tez de noftre dic Adverfaire, eiantt fufficeant Poair de lui en ce
Cas , en touz Lieux & Places ou bone femblera a noz ditz Mes-
fages,
Et de Treter ovefque euX de bone, finable, & vrai Pees &
Accord fur toutes QLieftions, Debates, Difcordes, Gucrres, &
Dillentions, qui font ou purront eftre movcs parentre nousj iioz
Roialmes, Terres, Seigiieuries, & Subgi2, d'une parc, & noftre
dit Adverfaire & fes fubgiz d'autre Part ,
Ec d'Acorder, tranfigier, pacifcer, & compofer, pur Nous &
en noftre Noun , fur toutes Qi_ieftions , Debates , Difcordes ,
Guerres, Riotes, & Diflenfions fuifdites, oue toutes lour Arti-
cles & Circumftances j Incidentz, Emergentz., Dependantz, &
Connexez ,
Ec de faire bonCj loiale, vraie, ferme, & finale Pees parentre
nous, noz Roialmes, Terres, Seignunes, & Subgitz, d'une Part,
& noflre dit Adverfaire, & fes Subgitz d'autre part,
Et auxi de Treter , prCndre , affermer , & alfeurer , bones ,
vraies , & loialx Trieues & Soeffrance dc guerre , generals ou par-
ticulers, pur Nous, noz Roialmes, Terres, Seigncurics, & Sub-
gitz avantdites d'une part , &c noftre dit Adverfaire & fes Subgitz
d'autre part ^ tieux & par tant de temps a durer come bone fem-
blera a noz Meffages avant dites,
Et fur quanque ferra enfi Trctee, compofe, tranfigee, pacifce,
& acorde. pur Nous & noftre partie, oveique ceux de la Partie
adverfe, de la Fermer & affeurer, par Foy & par Serement, fur
les feintz Evangelies, a doner en TAlme de nous,
Et d'Ottroier & doner fur ce , & les dependentz d'icclle , toutes
maneres de Caucions , Seurtees, Promeffes, Obligations, &: Let-
tres fealez tantz & ticux come meftier ferra, ou lour femblera en
tiel Cas, les queles nous volons avoir tiel effed, vigour, & fer-
mete, come li Nous les euflbns donez & fait en noftre Propre
Parfone.
Et de Faire, exeCuter, expedier, & accompler toui les Articles,
qui ferront accordez, dc point en point, pur Nous & noftre Par-
tie, fanz fraude ou male engyne, fi avanc come nous ferroions
mefmes fi noftre Propre Parfone y feuffe prefente,
* Et de Faire, exercer, & expedier toutz autres Articles, que
aucunement purront appartenir a bonc parfedtion & accomplice-
ment de mefme le Traitee du Pees , ou de Trieues avant dites , de
quele nature q'ils foient , fuppofe que plus efpecial Mandement enc
ferront rcquis ;
Et Promettons , Loialment en Bone foy , & en Parolc du Roy ,
aavoir & tenir touz Jours Ferme & Agreable quanque fait fcrra,
en noftre Noun, par noz ditz Meffages, Cynk, Qiiatre, Trois,
& Deux de eux , fur tcutes & chefcun des Chofes avantdites , &
de doner noz Lettres Confirmatoirs, fealez de noll:re Grand Seal,
fur touz les Pointz que enfi ferront accordez, & de les Faire exe-
cuter, de point en point, en quanque en Nous eft, fanz fraude
ou male engyne,
Et ce Promettons fur Caucion & Obligacion de touz noz,Biens,
prefentz & avcnirs, fanz jammes faire, dire, ne purpofcr, en Ju-
gement, ne dehors, aucune Chofe a rcncontre.
Don. par Tefmoignancc de noftre Grand Seal , a noftrc Palejs
de Wefim. le xxvi. Jour de Novembre , TAn ut fupra.
Far le Roi <^ fon Confeil.
encontre afcun fuif Conduyt, par ejx Gr-nte?. , aucune chofe .Ann Q.
(qui Dieux ne voille) Ibir attcnipicz, £388.
Les queux Saufz Conduytz voilions avoir riel effedt , vigour, R;t. i-
& fcrmere, come fi nous les euffons donez & grantez, en nos-
tre Propre Parfone, & par noz Lettres feallez de noftre Giand
Seal,
Et gcneralmenr de Faire, granter, & exercer toutes aurres Cho-
fes , qiii ferront ou purront eftre expcdientes & covenables cii
cefte Matire, combieas q'i!s requirent Mandement plus eipecial:
Promettantz, en bone foy, Tenir ferme iSt elbble tout ce qui
par noz ditz Meffages, Cynk, Qi-iatre, Troi^-, 3c Deux de eux
ferra Fait, Promys, ou Grnntez en cclt: Parric.
En Tefmoignance de (juele chofe a ccftes iVjz Le:tres Patentes,
avons fait tnertre noftre Grand Seal.
Don. a noftre Valeyt de Wefjn. xxvi. Jour de Novembre;
Far /e Roi c^ fm Coxfeil.
* De Poteflate TraElaiidi cum Comite <2' Prohis homiaibns
Flandria.
* VIL
6.J.
» VII.
6iz.
Ann. D.
1388.
An. II.
R. 1.
loulem.
m. 9.
Sttper TraBatH Francia de CoadHUtibHS concedendis.
LE R o I a touz ceux , qi ceftes Lettres verronc ou orront , Sa-
luz.
Savoir. faisoNs que Nous ,
A Honur & Reverence de DieuX ,
Defirrant noftre Poeple mettre eii Pces & Tranquillite & es-
chuir 1'effufion de Sank Criftien, & les trefgrandes Males qui font
avenuz, & purront avenir, par les Guerres, qui font moevez &
continues parentre Nous & Nofre Adverfaire de France ,
Sumez enclinez & affentuz au Treree de bone Pees & Accord
parentre Nous & noftre dit Adverfaire,
Et, par celle enchefon, envoions, de prefent , devers noftre
Ville de Caleys , ^ les parties de Picardie, noz trefcherz, &
foialz ,
L'onurabIe Pere en Dieux lEvefque de Dnrefne ,
Wiliiam de Beauchamp, Capiten de noftre Ville de Caleys,
Johan de Devereux , Senefchal de noftre Houftel ,
Johan Clanvoine,
Et N.'chol Daggevjorthe ,
Chivalers de noftre Chambre,
Et noftre bien Ame Clerc , Meftre Richard Rouhale Dodour
es Leys,
Pur y affembler & treter, ovefque les Meffages & Deputez de
noftre dit Adverfaire, de bone & vraie Pees & Accord, fi Dieux
le voet ottroier,
Et par tant,au fyn que la Bufoigne du dit Tretee fe purra meulz
avancer , & pur remuer les Impedimentz qui a ce purront avenir ,
Avons Donez, Comys, Ottroiez, & Grantez, Donons, Com.-
mettons , Ottroions , & Grancons par ceftes Prefentes , a noz ditz
Meffages, Cynk, Quatre, Trois, & Deuxdeeux, plein Audo-
rice, Poair, & Mandemcnt efpccial de Doner, Occroier,& Gran-
ter , pur Nous & en noftre noun , dcfouz lours Sealx , Lectres de
Seure & Sauf Conduyt , & Sauf garde a touz les Gentz , & Sub-
gitz, AUies, & Bienvoillantz de noftre dit Adverfaire, &: as autres
quelcoiiques , de quele Condition q'ils foient, Tantz, & Tieux,
& de tielcForme, & par Tant de Temps a durer, come bonc
femblera a mefmes noz Meffages ,
Et de en faire due Puniflement, Amendes, & Reftitution, fi
Totn. III. P. ly.
LE Roi a touz ceux , qui ct9t.cs Lettres verront ou orront , Sa-
luz.
Savoir vous fafons que Nous,
Confiantz a plein de Sens, lealte, & avifcmentz de, noz tres
chiers & foialx,
L'Onurabie Pere en Dieu 1'Evefque de Durefme,
Wil/ia?» de Beauchawp Capiteyn de Caleys , „
yohan Devereux , Senefchall de noftre Flouftel ,
Johan C/anvi}<U)e ,
Et Nicho/ D,ig!,eii:orih yCi\\n\ers de noftre Chambre,
Et , nollre bien ame Clerc , Meftre Rnhard P.ouhale Do£lour
en Leys,
Yceux avons Ordenez, Conftitutz, Dcputcz, & Eftabliz, Or-
denons, Conftituons, Deputons, & Ellablious, denoitie certein
fciencC, par ceftes noz prefences Lettres, noz vva's & cfpecialx
Meflages, Conimifljirs, & Depucez pur ie faiie dc Trecce piren-
tre Nous & /a Pa-.is de F/andrt:s.^
Et avons Donc, & Donons par ceftes Prcfcnres, a mefmes
noz Mcflages, Commiffaiit;, & f^eputez, Cynk, Quatrc, Trois,
& Deux de eu>: Aucloritee, Puifuncc, «Sc ivlandcmcnt efpecial &
gencral, tant pur Nous, come pur touz noz Subgitz, P.oialirjes,
Terres, Paiis, & Lieux, decea & dela la Meer, d'Aflemb!er,
treiter , & parler ovefque /e Count de F/andres , & Ics bone-; Gentz
de Trois bo?!es Vi//es de Flandres , Gand., Srugge , (^ Ypre , & ceux
de/ Frye^ 8c touz autres eantz Intereffe ou Poair iliffifant a Trecer
pur la Paiis de Flandrcs, ou ovefque lour Meflages, Depurez,_
Procurours, & Commiffairs efpecialx, eantz de eux fuffifant Miia*
denient, jointement, & feveralmcnt,
Et de P'aire, Prendre, Accorder, & Receivoir Trieues & Suf-
france de Guerre, pur Nous , & noz Subgiz, & noftre Partie,
ovefque le dit Conte de Flandrcs , lcs Gentz de Trois bone»
Villes avantdites , & ceux de Frye , & la Paiis de Flandies , join-
tement, & feveralment , a terme que purra eltre entre Accor-
dez ,
Et fur tout ce, qui ferra Treree, Parle, Compofe, & Accor-
de, pui- Nous, & noftre Partie, de otcroier &c doner Caucions,
Obligacions, Seurrces, & Promeffes les meillours que fen favera-
ou purra devifer, les quelles nous voUons avoir tiel effecT:, vigour,
& fermctee come i\ JNous les euflkns doncz &c faic en noftre pro-
pre Parfone,
Et de Faire , Prendre , & Accorder tout Ix^ne Paix &: Ac-
cord, & auxi toutcs autres Liges, Aliiances, Amiftes, & Con-
federacies, honeftcs & refonables, OLiefquc le dit G.jr.te, & les
Gentz des Trois bones Villes, ceux del Fiye, & toute la Paiis
de Flandres fuldicz, jointement, & feyeralment, perpctuels, ou
temporels, a meulx que purra eftre Faic, ordene, & devife en
celle Pariie,
Ec de Prendre fur ceo toutes Cauciq/s, Obligicions, & Scar-
tee; les meilours q'ils faveronc dcvifer,
Ec de Faire, Executer, Expedier, & Accompler, pur Nous,
& noftre Partie, tout quantque a Faire & meftier ferra en tiea
Cas, fur toutes & chefcun des Articles avantditz, oue les Depen-
dences, incidentz, emergentz, & connexez, fuppofe que plus es-
pecial Mandement en ferroit requis ;
Et Promettons, loialment & en bone foy, avoir & tenir, touz
jours , Ferme & Agreable, & Accomplir & parfaire quantque
Tretee, parle, accorde, pacifce^ compofe, ordeine, devilc, ou
fait ferra par noz ditz MelTages, Commiirairs, & Depates, Cynk,
Quatre, Trois, & Deux de eux, fur toutes & chelcune des Cho-
fes avancdites ,
Ec de Ratifier, Agreer, & Approver toutes les Chofo avant-
dites, & chcfcun d'icelles, & leur Dependences, que enfi fer-
ront accordez , fur Caucion & Obligacion de touz noz Biens,
prefentes & a venirs, fanz jammes faire ou vcnir, ou foeftrer,
quantque en nous eft, eftre fait ou venu, en afcun temps, a l'en-
contre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal, a noftre Paleys
de PFejfm. le xxvi. jour de Novembre , FAn dc Grace Mille,
Troifcentz, Quatrevintz, Oytifme.
Ann. D,
1388.
Art. li.
li. 1.
Franc. 11.
R. % m.
Par le Roi C^ fon Conjeil,
Pri
3<5
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D.
1389.
R(V. 1.
* VII.
614.
An. 14.
R. 2.
FraBc.ii.
Ann. D.
1389-
B. 1.
Ibidem.
Ann. D.
1389.
An. 12.
«. 2.
Clauf. 1 2
R. 2.OT.
i6.d.
•VII.
6iy.
* Pro u4mbajlatorib!!S Francia & Ifpama in Partihs
PicardiiC Conventnris.
LE RoY a touz noz Lieutenanrz,, Capitaynes, Jufticers, Gar-
des, de Chafteux, Villes, & autres Fortereffes, des Pors,
de paffages, & autres Officers de noftre Roialme, & a leursLieu-
tenantz, & a touz, noz autres Subgitz, & a touz noz Bienveul-
lantz, Amis, Alliez, & Adherenti Salut & Diledtion.
Savoir vous faijo7!S que,
Come noftre Adverfaire de Vrance ait ordene envoier, es parcies
de Picardic , fes Meftages & Deputei (Ceftaflavoir)
UEvejijue de Bieux ,
Meflieur Arnault de Corhye^ Primer Prefident en Parlement de
noftre dic Adverfaire,
U Arcedeakne de D^on ,
L>e Sire d'EvgodeJfent ,
L.e Sire de Rembures ,
Le Sire Diffue ,
Et Maill:re Tves Derian,
Pur Traitcr ovefque noz Meflages de Paix ou de Trieues, entre
Nous , noz Roialmes, Subgiz , Amys, Alliez, & Adherentz,
dune Part, & noflre dit Adverfaire ., fes Subgicz, AUieZ, Amys,
& Adherentz , d'autre Part ,
Nous avons Pris & Mys, Preignons & Mettons, les deflfouz
Nomez Deputez de noftre dic Adverfaire, & Sire Alvaro Mar-
tjn , Chivaler , Doftour en Leys , Audicour & Vichancelleur de
Roialme de Caftell, & Maiftre Piers Loup DocSour en Decrecez,
Arcedeane de Alcarag cn TEfglife dc Tolece du Roialme de Cas-
tell, & chafcun d'euiz, ovefques eulx, leurs Gencz, Familiers,
Chivalers, Efquiers, Clers, Vallerz, & aufli les Confeillers du
dit Adverfaire, venans en lour compaigne, ou aillours, pur caufe
du dit Traitie ifoient Prelatz, Contes, Barons, Chivalers, ou
d'autre eftat & Condition quelconqes) jufques au Nomhre de Cent
(^ Cynquant Parfones de noftre dit Adveriaire, & Cynquant Par-
fones ovefque les ditz, Alvara Martyn, & maiftre Piers Loup du
dit Roialme de Caftelle, a chival, ou a Pie, lours Chivalx,Mon-
noye, Hernois, ou_autres Biens quelconques , en^noz Seur Con
Relaxari feciatis juxta vim, Formam, & Efieftum Sacramenti ve-
ftri praedidti.
Tefte Rege apud Wefmonaflerium, decimo die Februarii.
Stifer ForisfaBttris vendendiSy de Proclamationc.
D EX Majori ^ Vicecomitihus Londonia^ Salutem.
^^ Prsecipimus vobis , firmicer injungentes , quod in fingulis
locis Ciyicacis praedidtte ac Suburbiorum ejufdem , ubi magis ex-
pedire videritis, ex parte noftra publice proclamari faciatis,
Quod omnes & finguli, Maneria, Terras, Tenementa, Red-
ditus, Bona, vel Catalla, qux ad Manus noftras, ratione Forisfa-
dturarum, in Parliamenco noftro, apud Weftmonal^erium nuper
tenco, Adjudicatarum, devcnerunt, emere vel barganizare volen-
tes. penes Thefaurarium noftrum, &, dileftos & fadeles noftros,
Johajtnem Dominum de Cobham , & Ricardum le Scrop MUicem ,
Quos ad prajdida Maneria , Terras , Tenemenca, Redditus,
Bona, & Catalla, Vendendum, de avifimcnto Concilii noftri,
aflignavimus ,
Cum omni celeritatefe divertant, fuper Prxmiflis cum eifdem
Tradtaturi.
Tcfte R^e apud Wefimonaflertum , decimo quarto die Fe-
bruarii.
Conventiones cum Comite Fttxenft, contra Comitem uirminia'
f», & Dominum de Lebreto.
CEsTE Endenture,
Partie par A. B. C.
T E s M o I G N E les Covenances & Promiflions,
Faites entre Nous Johan , par la grace de Dieu , Fitz de Roy
J'Eng/eterre. Duc de Lancaftre, Conte de Leyceftre, de Nicole,
de Derby, Senefchal d'Engleterre, & Lieutenans en tout le Du-
chie d'Aquitain. pur , le Trefexcellent Sieur , le Roy d'Englecerre
& de France, en nom de mon dit Sieur le Roy, &c comme fon
Lieutcnant , d'une Part , & Nous Gafion , par meifme la grace ,
Arih. D.
1389.
Bjc. 1.
Ann.D.
1389.
An. 12.
R. 2.
CUuf.
12. R 2.
m, \^.d.
Ann. D.
1389.
An. 12.
R. 2.
£x Au-
togr.
•iwj.-, .iv...v..o, vy^ -^. -1 1 — , — ^.. ContedeFoix, Seigneur oc Bearn , Vifconte de Marfen&deGa-
duyc, Proceftion, Tuition, & Sauve garde, & Defenfe efpecialx, vardain, d'autre,
en venant es Parcies de Picardie pur le Fait du dit Traictie, &Ia Primerement, Nous Johan Duc & Lieutenant fufdit
demourant, &_recournanc vers les parcjes de France, par Mere, avons Promys , & Promectons par ces Prefences, au dit Conte,
& par Terre, Tout Enfemble, ou par Parties, fi come bone leur
femblera, & fi fouvent come il leur plaira pur la caufe deflufdite,
jufqes au Quinzeifme jour de Mars prochein vcnanc;
Si Donons en Mandement & Commandons, &c. prout in Con-
fmilihus de ConduSiu Literis.
Don. a noftre Paleys de Weftmonftier , le Quint Jour de Feve-
rer, TAn de Grace Mille, Troifcenrz,, Qyatrevyncz, & Oept, &
de noftre Regne Doufziftne.
Par k Roi ^ fon Confeil.
Salvi CondftSlns, pro yimbajfatoribus Francia, Elongatio.
LE Roi a, touz noz Lieutenanrz, d-f. ut fupra ufque ihi, pur
la Caufe deflufdite, <^ tunc fic , jufques au Primer Jour de
May, profchein venant, cf-r. ut fupra.
Don. a noftre Paleys de Wefm. le Quart Jour de Mars.
Par h Roi ^ fon Confeil.
De FrHElubus Papa non levandis.
REX, dileflo fibi, Jacoho Dardain, Nuncio five Procuratori
Domini Summi Pontificis in Anglia, Salucem.
Ciim in Sacramento veftro, coram nobis & Concilio noftro,
in primo Adventu veftro in Angliam, praeftito, inter caetera, con-
tineatur,
^ubd aliquos primos FruSlus , quorumiumque Beneficiorum , per
fios quocumque titulo datorum, prtefentatorum, fve nominatorutn ,
atit de Beneficiis per Dominum Summum Pontificem concejfis vel
concedendis , per viam Expeclationis , de gratia communi vel fpeciali ,
exigere vel *
retis.
levare , aut aliquos Proceffus ea de caufa nun face-
Jamque intellexerimus quod,
Licet Johannes de Langeton , nuper Praebendarius Praebendac de
Comba Sexta in Ecclelia Cathedrali Wellenii, eandem Pr^ben-
dam per viam Expeiftationis optinuerit , ut dicitur ,
Vos tamen quamplures Proceflus, contra incumbentem Pras-
bendae pnEdifta: , ad Iblvendum primos Frudus pro Praebenda
pracditta, quam praedidlus Jobannes per viam Expedationis , ut
praemiccicur, opcinuic, focicis, & ipfum ea de causa mulciplicicer
inquiecacis, minus jufte, in noftri Concempcum & didti Incum-
bencis grave Dampnum, ac concra vira & effedum Sacramenci
vcftri praedidi,
De quo non immerico concurbamur ,
Vobis Mandamus, firmicer injungences, quod, fi idem Johan-
nes Prxbendam prxdiiftam, per viam Expectacionis, ut praedi-
dlurn eft, optinuit, tunc quoicumque Proceflus, pro bujufmodi
primis Frudtubus habendis , ea occaiione tadtos , Revocecis ieu
Revocari faciatis , & Sequeftrum , fi quod in Frudtubus diftae
Prxbendae, ca de causa, fecericis, fiveappofuericis, fine dilatione fupra.
noftre Trefchier Coufin , que mon dic Sieur le Roy , & Nous
tant come ferons fon Lieutenanc en Aquicaine, & les Lieucenantz
& Scnefchalx d'Aquitain qui ferront pour le temps , aideront tou-
tes le foitz q'il en avera Bufoigne , au dic Conte de Foix en fes
Guerres encontre le Conte cP Armaignac & le Sire de la Bret (foit
Guerre ou Trieves entre les Deux Roys d'Engleterre & dc Fran-
ce) de Troys Centz Hommes d'Armes , as Gages du dit Conte
(c'eftaffavoir) Quinfze Francs pour Homme d'Armes le Moys.
Et fi, pur le Pees des din. Roys, ou autrement, les dicz Conce
d'Armaignac & le Sire de la Brec venoient a TObeiflance de mon
dit Sire le Roy , le dic Roy , & Nous comme Lieutenant , & le
Senefchal d'Aquitain , Aideront au dit noftre Coufm de Foix contre
les dirz, Conte d'Armaignac & Sire de la Bret , come dit eft.
* Et Deffendront a touz les Suteicz du dit Monfieur le Roy ,
fur grandes & groffes poines raifonables , que eulx ne irront en Ei-
de oes ditz Conte dArmaignac & Sire de la Bret tant come ils fer-
ront fes Enemys & Rebelles.
Et Nous , Gafton Conte fufdit, Promettons de Servir & Aider
noftre dit Sire le Roy d'EngIeterre , encontre le Conte d'Armai-
gnac & le Sire de la Bret. touces & a cantz de Foix come Nous
en ferrons requys par le aic Roy , fon Lieucenanc , ou Senefchal
en Aquicain , qi ore fonc , ou pour le temps ferront, ovefque
Deux Cenrz Hommes d'Armes as Gages du dit Roy (c'eftaffa-
voir) Quinfze Francs pour Homme d'Armes le Moys ; Ibic Guer-
re ou Trieves par la manere defufdite.
Et ne foeffrerons que , en nulle guife (foit Guerre, Pees, ou
Trieves) nuUe de nozSubgitz foient, ovefque les ditz Conte d'Ar-
maignac & Sire de la Bret, encontre le dit Monfieur le Roy.
Et Garderons noftre Loyaltee devers mon dic Sieur le Roy,
ainxi come Nous avons faic jufqes aujourdy, bien & loialment,
fi Dieux plcft , a couc noftre poair.
Et toutes ccs Chofes avons Nous Johan Duc & Lieutenant , eii
Nom que defuys , & Nous Gafton Promys & Jure Obferver,
Garder , Tenir, & Accomplier, de Point en Point, fanz frau-
de, ou mal engin.
Et nous Johan Duc & Lieutenanc fufdic Promeccons au dit no-
ftre Couiyn de Foix, de luy feire avoir Lettres, de mon dit Sieur
le Roy , entre fi & le Treize jour d'AveriI, procheina venir,
que ferra le jour de Pafqes , d'Approbation & Confirmacion des
Chofes fufdites; ovefque Mandemencz as Lieutenantz & Senef-
chalx d'Aquitan de Ics Tenir & Accomplier par la manere fufflite.
Et en Tefmoignance, & a greigneure Fermetee des Chofes fus-
dites, avons my en cefte prefence Endencure noz Seelx encrechan-
geablement.
Don. a Curteys le vi. jour d'Averil, TAn de Grace Mil, Troys
Centz, Quatre vyntz & Neuf.
• VII.
616.
Salvi ConduBus pro AmbaffatoribHS Francit Prorogatio.
LE R o Y a touz noz Lieutenantz , &c. ut fupra ufque ihi ,
Arnault deCorbye,^ /«kc /c , Chivaler Chanceller de noftre
dit Adverfaire , e^c. ut fupra ufque ibi , pur la caufe deirufdice,
c^ tunc fic ,
Jufqes au Qyinzifme jour de Julet, profchein venant , &c. ut
Don.
Ann.D.
1389.
An. 12.
R. 2.
Vranc.w.
R.2.»»./.
Ann. Di
1^89.
R/V. 1.
Ann. D.
1389-
An. li.
K. 1.
Ibidm.
E T A C T
Den. a neftrt Pb/itjt </s IVefiTH. lc Quint jour de Maf.
Ptf?' /e 2i«; ^yo» Coiifeil.
Eernmdem Sahui CottdttciHS ulterius ptorogatur.
LE RoY a touz noX Lieutenantz , dre. ut fu^ra ufque ibiy
(c^eftaffivoir) , cj^-tuncftc^
iJEvefque de 'Baieux,
Le Cnunt de Seint Poulc^
Lc Sire de Hayvenal,
Le Sire a'EvgondeJfc}it y
Le Sire Dijque,
Maiftie Piere Fre/vil, Maiftre des Requeftes dc rOftell de no-
ftre dit Adverfaire,
Maiftre Ttier de Mafcroi/ Arcidiacre de Dyon ,
Ec Maiftre Yve Derian,
Pur trairer ovefque noz Meflages, (^c. ut fupra ufque ihi, pur
la caufe defufdire, eJ- tunc fc,
Jufqes au primer jour de Septembre prochein venant i fi Do-
nons, (^c. mfipra.
Don. a noftre Paleys de Wejlm. le xx. jour de May.
Par lc Roi ^ fon Confeil.
Super Deliberatione Magni Sigilli.
Ann D. "Kir IlmorandUM, quod die huna , in Fejlo Inv.vttionis San.
1389. XV± ff^ Cruas {videlicet) Tertio die Maii., circa horam Duodeci-
mam.^ Anm ftajenti .^ Venerahilis Pater , Thomas Archiepifcopus
Eborum , A^iglia Primas , nuper Cancellarius Domini vojlri Regis ,
' Magnum Sigillum diffi Domini Regis , * in quadam Baga de Corio ,
Sigillo ipfius Archiepijcopi fignata , inclujiim , eidem Domino nojlro
Regi apud Wejimonaflerittm , in qkadiim Camerd, vocata Marcoll ,
infra Palatium fuum , de Pratepto Cjujdem Domini Regis , liheravit :
Idemque Domivus Rex illud manibus fuis propriis recepit ab eodem :
Ac pojlmodum , die Martis , tunc proximo fequenti (videlicct)
§)uarto die Maii , circa horam undecimam , pradiilus Dominus no-
Jicr Rex di£}um Magnu>.i Sigillum jutrm , in Baga pradida fic inclu-
fu-m, Vefierabili Pairi , W. Epilcopo Wyntonienfi (cujus Sacra-
jmntum de Oiftcio Cancellarii bcne c^ fideliter factendo recepit) infra
diUum Palatium.) in Camera prxdiHa, in prajentia,
Venerabilium P.7tru?n,
W. Cantuarienfis Archiepifcopi totius Anglia Frimdtis^
J. Herefordioe ,
Th. Exonix,
Et J. Sarum,
Epifcoporum :
Edmundi Ducis Eborum ,
Kejirici, Derbise,
Et, Henrici, Northumbria ,
Comitum ,
Ac aliorum Magnatum , liberavit , c^ fecttm ad tJofpitium fuum
deferri fecit :
Et die Crajiina idem Epifcopus Wyntonienfn Cancellarius , in Mag-
7ia Aula Wejlmonajlerienfi , in loco pro Cancellana ordinato, circa
horam odavavi , Bagam fradiBam aperiri , O" Sigillum illud extra-
A P U B L I C A.
3;
An. II.
R. 1.
Chu/.ii
R. 2. m.
f.d.
•VII.
6.7.
Poftmodum vero , Ann. ®,
Dicla Ecclefia, per obitum ipfuis Adas Epifc.opi, qui cxtraRo- 1389.
manam Curiam diem claufit e.^remum, vacanre, Ric. >.,
Nos (Vacatione hujufmodi fidedignis relatibus intelleaa) ad Pro*
vifionem ipfius Ecclelia; celerem & felicem ,
De qua nullus prxter nos ea vice fe intromitt^re potuerat, ne^
que poterat, Rclervatione & Dccreto obliftentibus lupradiais,
Ne Ecclefia ipfa diuturnne Vacationis fubjaceret Incommodis,
Paternis & folicitis Studiis intendentes,
Poft Deliberationem , quam , de prjeficiendo eidem Ecelefice
Perfonam utilem & etiam fruduofam , cum Fratribus noftris ha-
buimus diligentem,
Demiim ad , Vcnerabiiem Fratrem noftrum, Johannern Ment'
ve?i/em, tunc Hereforde?t/e?n Epilcopum,
* Confideratis grandium virtucum fuarum meritis, quibus Per-
fonamfuam, prouc fidedigno Teftimoiiio percepinius . AitiiTimus ♦ vil.
inlignivit, quodque ipfe , qui Regimini Eccleliae HerefordenCs 618.
hadenus laudabiliter prxfuic , prcefatam Menevenfem Ecclefiam
fciet & poteritj audtore Domino, falubriter regcre & feliater gu-
bernare ,
Direximus oculos noftrae mentis,
Intendentcs igicur , cam didae Menevenfi Eccle(i2e , quam ejui
Gregi Dominico providere, praefacum Joha?ine?ji Epifcopum Menc-
•ven/em a vinculo, quo eidem HerefordenliEccleliae (cui tuncprx-
eracj tencbatur, dc ipforum Fratrum Concilio, & Apoftolicx Po-
teftacis plenitudine , Abfolvences , ipfum ad pr;efatam Menevenfem
Ecclefiam , Audloricate Apoftoiica , Tranftulimus, ipfumquc Jo-
hannem illi prrefecimus in Epifcopum & Paltorem, Curam &
Adminiftrationem iplius Menevenfis Ecclefiae eidem Johanni Epi-
fcopo, in Spiritualibus & Tcmporalibus, plenarie committcndo :
liberamque libi tribuendo licentiam ad eandem Menevcnfcm Ec-
cleliam tranfeundi ; firma fpe fiduciaque conceptis quod , dirigente
Domino Aclus fuos , pn^feta Menevenfis Ecclefia, per ipfius Jo-
hannis Epifcopi induftriEe & circumlpcdionis ftudium frudtuofum ,
regetur utiliter, &: profpere dirigetur, grataque fufcipiet in eildem
Spiritualibus &c Temporalibus Incremcnta.
Quocirca Serenicacem Regiam rogamus 8c horcamur accenci
quacinus eundem Johanncm Epifcopum , una cum Ecclefia Mene-
venfi, fuo commilla Regimini, habdns pro Divinx & Apoftolic.e
Scdis Reverencia propenliiis commendatos, iic ce exhibeas eis Fa-
vore Regio benivolum & in oporcuniratibus gratiofijm , quod
idem Epifcopus , per auxilium cuje Gratiae, in commillb iibi Ee-
clefix prasfatse Regimine , ucilius proficere vaieac , tuque pros idi
confequaris praemia Felicitatis JEitmx ac Nos etiam Gelfuudi-
nem Kegiam condignis poflimus in Domino laudibus comcn-
dare.
Dat. Roma apud Sanclum Petrum iij. Non. Maii , Pontificat&$
noftri Anno Duodecimo.
De Baflica.
Armmdut.
Snptr Regimine Regni , i» proprinm Perfonam Regis ,
Refumpto , de Proclamatione.
RE X Vicecomitibus Londoniie , Salutem.
Defidcrantes intime , uc cenemur , bonum Regimen , ac
profperam & foelicem Gubernationem , Regni noftri Angliie, ac
Ann. D.
1389.
Aa. 11.
hi 6- diverja Cartas , Literas Patentcs, c^ Brevia ,prout ?noris ^^^.^^^ Yo^^\\ & Ligeorum noftrorum ejufdem Rcgni , necnon f
tf , m prafcntia Clericorum Camellaria prad,aa , er Tnultorunt pjcem & TranquiUicacem ubique in Regno noftfo prsedifto con- r'-' ""r ,
aliorum, iu expeditwne Pro/equentwm , figillart fecit; Officium il- foygri, ac Lcges & Confuecudines ejufdem Regni firmiter obier- p '' **
lud extunc , prout nioris ejt , inde exercendo. . ^.. _ . « ^ .. _ , .. . k x.m.
[389
An. 12.
R 2.
Irmc.ii
R. 2. m
4-
vari , J ufticiamquC & plenum Reftum omnibus & fingulis Ligeis
& Subditis noftris fieri &c minillrari , '
De avifamento , aftenfu , & confilio Prjelatofum, Procerum,
& Magnacum ejufdem Regni noftri , IntegrUM Reoi-
MEN ac PLEN.wi GubernatioMe.m Regni no-
STRI PRiEDICTI SUPER PeRSONAM NOSTRAM Pro-
PRIAM SU.MPSIMUS ET S U S C E P I .\1 U S ,
^ai^... Spcrantcs indubie , ac cum Dei adjutorio firmirer proponenccs,
dcliberare polTiC Griffinum de Li/qUes, dc Francia , dediverfis Fa- Regnum ac Populum noftrum priedidta in Propria Perlbna noftra,
"■"'"'•■ • ■ • • pra:fatum Grif- cum deliberationc Concilii noftii, melius, fehcius, 6i profpenus.
K. 1. m.
d.
Super FaEiis Armorum,
Ann D R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,g' ' '■^ Sciatis quod ConccnTimus & Licentiam Dcdimus Johanni
"■ ■ Goldy?igton Armigero , quod ipfe , apud Villam noftram Calelii ,
(ftis & Pun6tis Armorum , ab eodem Johanne per pra:fati
finum exaftis, abfquc Impedimento noftri, vcl H'jeredum noftro-
rum, aut Miniftrorum noitrorum quorumcumque;
Statu noftro , & ipfius Johannis , ac JVlarchiarum noftrarum Ca-
lefii , in omnibus femper lalvo.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud We/lmona/lerium , vi. die Maii.
Per ipfum Regem.
De Provifione pro Ecclejia Menevenfi,
Ann D. T 1^^^'"" Epifeopus , Servus Servorum Dei, carilTimo in Chri-
1389. ^^ Filio, Richardo Re^ Anglia IUuftri, Salutem & Apofto-
An. 12'. licam Benedidioncm.
R. i_ ' Grati'ae diviivB Praemium & Pr.i:conium humanac laudis acqui-
Ix Ori- ritur, fi, per Seculares Principcs , Eccleliar. Pnrlatis, praslertim
gim in Cathcdralium Ecclefiar. Regimini Praelidentibus , oportuni Favo-
Turri. ris Prxfidium & Honor debitus impendatur.
». 12. Dudum liquidem, bonse mcmoriae , Adam Epi/copo Meneve?if,
Regimini Menevenfis Ecclelias praelidente, nos, cupientcs cidem
Ecclelire, cum illam vacare contingcrct, utilcm & ydoncam, per
ApoftoIicK Sedis Providentiam , pr.elidere Perfonam , Piovilio-
nem di<i1:-<E EcclcficC Ordinationi & Difpofuioni noil:rx ea vice
duximus fpeciahcer Refervandam , decernences extunc irritum &
inane, li fecus , luper hiis, per quofcumquc, quavis Audtoritate,
fcienter vel ignoranter, contingeret attemptari.
ad Honorcm Dei , ac majorem Quietem & Tranquiilitatcm Po-
puli noftri prxdidti , necnon plciiiorcm exhibitionem Jufticije ,
quam hucufque cempore noftro fieri confucvic, faveme Domino,
Regere & Gubernare,
Volentcs , feinper quod Omnes & Singuls Grati.e, Pardona-
ciones, & RemilTiones , in Parliamenco nollro , apud Wcftmona-
fterium, Anno Regni noftri Undecimo , per Nos faift-.^ & con-
cefl".E, in Omnibus fuis Arciculis inviolacse & inconculTx perma-
neanc & exiftant , ac in fuo roborc & vigore imperpetuum perfs-
verent,
Et qu6d nullus eorum, cui hujufmodi GratiaC^ Pardonationes,
& Remiftiones fadie fucrunt , cujufcumque ftatus fcu conditionis
fuerit , pro aliquibus , qux in eodem Parliamoto Adta, Getta
Fada, Perpetrata, Remiiri, & Pardonata facrlnt , per Nos, vel
Hxredes noftros , futuris temporibus , impetatur , nioleftccur in
aliquo, feu gravctur:
Et quia PraemitTa ad notitiam Populi noftri volumus pervenire,
Vobis Prxcipimus quod itatim, vilis prxlenribus, inCivitate pra^-
dicta & Suburbiis cjuldcm , in locis ubi meliLis e:<pedire * videri- « yjj
tis, PraemilTa omnia & fingula publice proclamari faciatis, ^
Et etiam ex parce noftra publice proclamari faciaris quod nul-
lus , cujufcumque Staciis vel Condicionis fueric , aliquas Congre-
gationes, OpprelTioncs , Manuccncntias, feu Conventicula illicica,
qux in perturbationem Pacis, feu curbationem auc commocionem
Populi noftri , auc Legis Communis vel Execucionis ejufdem im-
pedimcncum , aliqualicer cedere poterunc , fub Forismdtura om-
nium quae nobw foriefaeere pocerit, eontra torvazmSi effedtum
£ 3 Stacu-
38
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D.,St3tutorum & Ordinarioniim , inde editorum , faciat, procuret,
1589. ka manuteneat quovis modo:
Ric. 3. Et i\ quis de Populo noltro, per aliquas hujufmodi Congrega-
tiones , Opp.relTiones , Conventiculas , fcu Manutenentias , contra
Proclamationem prxdidlam , fenleat fe gravatum, penes Nos &
Concilium noftrum fequatur ,
ErNos libi, fuperQuerela fua, Remedium competens &opor-
tunum , fecundum Legem & Confuetudinem Regni noftri An-
glix, indilate , Deo dante , fieri , & delinquentes in hac parte,
juxta fua Demerita, puniri faciemus;
Et hoc nuUacenus omittatis.
Telte Rcge apud lVeJlf»o»aJferium, oiftavo die Maii.
Per ipfum Regei».
Confimilia Brevia diriguvtur fivgulis Vicecomitibus fer Angliam ,
fc Johanni Duci Lancajfrix , vel ejus Car.cellario in Ducatu pra-
diBo.
Pro Cardinali tituli San[H Ciriaci , de Canonicatu c-r
Prdbenda fiiis.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1589. ■'^ Sciatis quod Nos,
An. II. Ob arfcctionem & bcnivolentiam , quas , Venerabilis Patcr,
R. 2. N/cbo/aus, Tituli Saadfi Ciriaci Tresbiter Cardina/is , erga Nos &
Fat. II. Re^num noftrum gerit, prout veraciter fumus informati,
R.i./>.i. Conceffimus eidem Cardinali, quantum in nobis eil, quod ipfe
w. II. PoffeiTionem CanonicatCis Ecclefi.E Monaftcrii Shafton Sarum
Dicecefe, ac Prxbendx de Gillyngham in eadem Ecclefia (de qui-
bus fibi per Dominum Sumwum Pontificem debite providetur , ut
dicitur) per Procuratores iplius Cardinalis adipifci ,
Adeptamque continuare , necnon Frudtus & Proventus Cano-
nicatus & Prxbcndic praedi(ftorum percipere poflit , c^c. frout in
ejufmodi de Licentia Literis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wejtmojiafterium , decimo quinto die Maii.
Per Breve de Privato Sigi//o.
Pro Cardina/i Tit/t/i SanEli Marce//i , de fuis Canonicatu Qr
Pr<cbenda.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1389. *^ Sciatis quod Nos,
An. 12. Ob affeiflionem & benivolentiam , quas , Vcnerabilis Pater ,
K. 2. Stept>a?ius ., titu/i Sanili AIarce//i Preshiter Cardina/is , didus Tu-
Ibidem. dertinus, erga Nos & R^um noftrum gerit, prout veraciter fu-
mus informati,
Conceflimus eidem Cardinali , quantum in nobis eft , quod ipfe
PolTenionem Canonicatus Eccieli* Monafterii de Wilton , Ordi-
nis Sandi Benedifti Sarum Dicecefe , ac Prxbendx de Southnc-
weron in eadem Ecclelia , de quibus fibi per Dominum Summum
Po7itijice?n debite providetur, ut dicitur, ^-c ut J'u£ra.
In cujus, &c.
Teite ut fupra.
Per Breve de Privato Sigi//o.
* VII.
620.
Ann. D.
1389.
Aa. 12.
R. 2.
Ckuf.ii..
S. 1. m.
4-
De u4ppe//atione , in Cattfafuper Armis de Az.Hra.
R
Ann. D.
1389.
An. 12.
R. 2.
iLid.
m.^.i.
EX, dileiftis fibi, Joioanni Stap/e & Wa/tero Leyceflre, Ser-
vientibus lliis ad Arma, Salutem.
Ex parte , Dilecti & Fidelis nollri, Ricardi /e Scrop Nobis eft ,
cum inltantia, fupplicatum ut,
Cum Robertus Grofoenour Chivaler , Scntentia nuper, in quadam
Caula de & (liper Armis de Azura, cum una Benda de Auro pen-
dente , coram Conftabulario & Marefcallo noltris Anglia:, inter
ipfos Ricardum & Pobertum, pcr eundem Conftabularium Ia'.a, ad
noftram Audientiam appellavcrit,
Ipfeque Ricardus metuat libi ipfum Robcrtum Appellationem
fuam pr;i:dictam profequi non debere, eidemque Ricardo Damp-
num ex hac caufa multipliciter generari,
Velimus fibi de Remedio oportuno providere,
Nos,
Nolentes eidem Ricardo in hac parte aliqualiter pnejudicari ,
Vcbis , & alteri veftrQm , Prxcipimus, diftridtiiis quo polTu-
mus injungentes , quatinus peremptorie citetis , vel alter veftrum
dtet ipfum Robertum, quod compareat coram Nobis, vel Com-
miflariis noftris , in hac parte deputatis vel deputandis , die Luns ,
ultimo die Maii, proximo futuro, apud Domum Fratrum Prxdi-
catorum Londonix , ad Introducendum & Profequendum Cau-
fam Appellationis fux prxdiiftx, fub Poena Amidionis ejufdem;
Nos, live Commiflarios noftros, de toto FaCto veftro, vel al-
terius vcftrum, in hac parte, tunc certificantes.
Tefte Rege apud Wefttnonafteriu7!i , dccimo quinto die Maii.
De Levatione Suhjidii Rejpe^uanda.
D EX Viceeo7mti Kantia , Salutem.
^ Recolentes & attente Conliderantes Subfidia & Taxationes
quamplurima , ac Cuftus & Expeijfas inxftimabiles, qux diledti
& fideles Ligei & Subditi Regni noftri Anglix, ab Annis teneris,
qqjbus, Deo volente, didi R.cgni Gubernacula Sufcepimus, prx-
(errim ad Honorem noftrura augmentandum , ac ejuldem Rcgni
neceflariam Defenfionem , fuftinuerunt & multlplicifef effude- Aiin. D.
runt, ac Gratitudines magnas , quas in eifdem Ligeis & Subditis 1389.
noftris, in aliis Neceflitatibus & oportunitatibus noftris , pronas Ric 3.
& promptas reperimus inceflanter ,
Ac proinde & quibufdam aliis de Caufis, Nos ad prxlens mo-
ventibus , ex fpeciali & mero motu noftro , nullius alterius inter-
venientd confilio , quantum in Nobis eft (Salvo Regali Statu no-
ftro) ob majorem Quietem & Tranquillitatem ubique in Regno
noftro prxdiito confovendam , & propter intimum Zelum ,
Quem ad prxfatos Fideles Ligeos & Subditos noftros , quorum
tranladtis Oneribus fumptuofis compatimur & non modicum con-
dolemus , fuis exigentibus meritis , gerimus & habemus ,
Volentes , Deo dante , pauciora & minora Subfidia , Taxatio-
nes, & Onera de Bonis ipforum Ligeorum & Subditorum noftro-
rum Temporalibus, quam hucufque tempore noftro fieri confue-
vit, levari,
Solutionem & Levationem alterius Medietatis tJnius DecimcB
& Unius Quintxckcimx ,
Nobis fub certis conditionibus , in ultimo Parliamento noftro ,
per Domirtos & Communitates Comitatuum , Civitatum , & Bur-
gorum Regni noftri prxdidti, conceflTarum , ad Feftum Nativita-
tis Sandti Johannis Baptiftx, proximo futurum, Solvendarum,
Quoufque alia Nova de panibus Exteris ad audientiam noftram
pervenerint , aC aliud per Nos in hac parte provifum fuerit & Or-
dinatum, duximus RcfpeLtuandas;
Et quia PrxmiflTa ad univerfalem Ligiorum & Subditorum no-
ftrorum eorumdem notitiam deduci volumus feftinanter,
Tibi Prxcipimus quod ftatim, vilis prxfentibus, in iingulis locis
Comitatus prxdidi , ubi expediens fuerit & necefle, pro majori
confortatione dicti Populi noftri, Tenorem prxfentis Brevis noftri
publice Legi, Proclamari, & Notificari facias;
* Et hoc nullatenus omittas.
Tefte Regeapud Weftmonalferium, decimo fextodie Maii.
• VII.
621.
Per ipfum Regetn.
Confttni/ia Brevia diriguntur fingu/is Vicecomitibus per Ang/iam ,
<aif Johanni Duci Lancaftria , vel ejus Ca7ice/iario itt Ducatu pra-
diiio,fuh eadem Data.
De Commijfariis ajjtgnatis in canfa di Armis antediUa.
D EX, dileiSis & fidelibus fuis, p^^ j);
•*^ Tkiom£ de Ho/and, Kantix, 1389. *
Wi//ie/mo de Alo7tte Acuto, Saram, An.it.
Et Henrico de Percy^ Northumbrix, R. r.
Comitibus: Tat.\z:
Ac fokianni de Coh/iamj R.z.t.i;
Rnhardo Adderhury y m.j.
Militibus:
Necnon Magiftro Jo/oanni Appe/hy , Decano Ecclefix Cathe-
dralis Sandi Pauli Londonix,
Magiftro Joiianni Barnet ,
Magiftro Roberto Wefto7i ,
Et Alagiftro Nic/jo/ao Stoiet,
L^um Dodtoribusi Salutem.
Sciatis quod ,
Cum Conftabularius nofter Anglijc,
In quadam Causa, de & fuper Armis de Azura, cum una Ben-
da de Auro , inter Ricioardum /e Scrop Militem , Partem Adricem
ex una parte , & Robertum Grojvc7!our , Partem Defendentem ex
altera parte , in Curia noftra Militari mota & pendente, proce-
dens,
Quandam Sententiam DiSinitivam Injuftam , ut afleritur, tu-
liflTet ,
A qua quidem Sententia ad nofliram Audientiam , per Partem
didti Roberti, fuiflet & fit, ut prxtenditur, Appellatum,
Cujus quidem Appellationis Profecutionem idem Robertus in-
tendit , ut accepirous , in Frxjudicium didi Richardi indebite
prolongare ,
Et Nos (volentes Dilationum Materias amputare, & unicuique
facerc quod eft jultum) Mandaverimus & fecerimus prxfatum Ro-
bertum peremptorie citari ad Comparendum coram Nobis, vel
Commillariis noltris, certis Loco & Termino competentibus, ad
Introduccndum & Profequendum Caufam Appellationis prxdidtas,
fub Pcena Amiflionis ejufdem , prout per Literas noftras Manda-
torias, in hac parte fadtas, &, ut dicitur, executas, plenius potc-
rit apparere,
Jamque Nos,
De fidelitate & provida circumfpeftione veftris plenius confi-
dentes ,
Vobis , Oclo, Sepcem, Sex, Quinque, Quatuor, Tribus, &
Duobus veftrCim in folidum , ad Audiendum, & Procedendum,
Cognofcendum , Staruendum, Difiiniendum, & Exequendum in,
de, & fuper Caufa Appellationis prxdictx, cum fuis Dependen-
tiis, incidentibus , emergentibus , & connexis, cum quacumque
Cohertione legitima & neceflaria , Tenore Prxfentium, commit-
timus vices noftras & plenam in hac parte Poteftatem ;
Et ideo vobis, & cuilibet veitrCim, Mandamus quod circa prx-
mifla diiigenter intendatis , & ea faciatis & e.^equamini in forma
prxdicta, prout juftum fuerit & confonum Rationi,
Volenies quod, fi aliqui, vel aliquis veftriim, inchoaverint, vel
inchoaverit procedere in PrxmilFis , alii, vel alius veftrijm, libe-
re procedere valeant , & valeat in eifdem , licet Inchoantes abfen-
tes, vel Inchoans abfens , fuerint, vel fuerit, etiam nullo Impedi-
mento legitimo impediti ieu impeditus ;
Damus autem dido Conftabulario, ac univerfis & fingulis Of-
ficiariis , Miniftris , Ligeis, Subdiris, & Fidelibus noftris (quo-
rum intereft) Tcnore Praefcntium , in Mandatisqu6dVobis,Odto,
Sep.
ET ACTA PUBLICA.
39
Aiin.D.
* VII.
612.
Ann. D.
1389.
4n. 12.
R. 2.
yran .12.
K. a.
»>. }.
Septem, Sex, Quinque, Quatuor, Tribus, & Duobus veftrum,
prout ad ipfos pertinet , Intendeiues , & Auxiliantes, & veftris
Mandatis Obedientes , prout decet :
Telles autem, qui fe odio , gratia , vel timore fubtraxerint,
compellatis perhibere Teftimonium Veritati.
In cujus, &c.
Tefte R.ege apud Weftmmafierium , decimo feptimo die Maii.
* Dc Capitaneo Cafiri , FilU , (jr Bafiid<e de Brefi
COilfiitUtO.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod Nos,
De Fidelitate & Circumfpeftione , carilTimi Fratris noftri, Jo-
hamiis de Holand Comitis Huntyni^clonijc plenius confidentes,
Comifimus eidem Comiti Cuftodiam Caftri, Villx, & Baftidae
noftrorum de Breft in Britannia , cum Pertinentiis ,
J-iibendam, a diePentecoftes, proximo futuro, ufque ad finem
Trium Annorum , tunc proximo lequentium , plenarie completo-
rum , juxta formam cujuldam Indenturas inde inter Nos & prsefa-
tum Comitem confedtiB.
In cajus, &c.
Tefte Regeapud Weftmonafteriu}» , Primo die Junii.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
V)
^T Mandatum eft, dileiSo & fideli Confanguineo Regis, Ri-
J-^ cardo Comiti Aruiidella , Capitaneo Caftri & Villx Regis de
Breft in Britannia, vel cjus Locum tenenti ibidem, quod eidem
Comiti Huntyngdoniie , vel ejus Locum tenenti , Caftrum , Vil-
lam, & Baftidam prxdidta, cum Pertinentiis, una cum Armatu-
ris, Artillariis, Vidlualibus, & omnibus aliis rebus Regis, in eis-
dem Caftro, Villa, & Baftida exiftentibus, qux in Cuitodia fua
exiftunt, per Indenturas, inde inter ipfos debite conficiendas, e-
lapfo prxdido die Pemecoftes , liberet cuftodienda in forma prx-
di(fta;
Vult enim Rex ipfum Comitcm Arundellx inde extunc e.xone-
rari-
Tefte ut fupra.
Ter ipfitm 'Regem ^ Concilium.
Ann. D.
1389.
R. 2.
Clnuf.iz.
R. i.w.
I.
SKper Ifiimicis Regis (jr Scifi/taticis , ift Terra IJpanma , a
Papa Lxcommnnicatis.
D EX, Cuftodibus Pafiagii in Portu Londonix & Aqua Tha-
■'^ miiis, Salutem.
Qiiia pro certo accepimus quod Dominus SummusPofitifex om-
nes illos de Terra Ifpannix, qui Iniinici noftri & notorie Scifma-
tici exiftunr, ac omnes alios ad eos accedenres, feu cum cis qua-
litercumque communicantes, excommunicavit,
Et quamplures Ligei noftri Anglix, tam verfus Saniftum Jaco-
bum in Terra illa , quam alias Partes exteras , peregre & aliis caufis
proficifci intendunt,
Secum diverfas Pecuniarum Summas, in Maffa, Plata, &Mo-
neta.contra Ordinationem & Defenfionem noftras publice & ma-
nifefte educentes,
Nos , ex caulis Prxmiifis , vobis prxcipimus , firmiter injun-
gentes, quod aliquos Lis^eos noftros (prxrcrquam Mcrcatores no-
torios) verfus aliquas Partes exteras, in Portu & Aqua prxdidtis,
nullatenus tranfirc permittatisj quocumque Mandato noftro, vobis
prius directo, non obftante.
Et hoc , fub Forisfaftura omnium qux nobis forisfacere poteri-
tis, nullatcnus omittatis.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , decimo quinto die Junii.
Per Concilmm.
Confimilia Brevia diriguntur Cuftodibus fubfcriptis, ^c.
Ann. D.
1389.
An. 12.
R. 2
£a: Au-
totr.
*VII.
613.
Forma TreHgarum captarttm apud Lcnlingham,
isjous,
-»- ^ Nicol, par la gracc de Dieu , Evefque de Bayeux :
Wa/eraji Conte de Li7iey & de Seint Pol ,
'Raoul Sire de Raynaijal,
Chivalers;
Ytier de Martrail, Archidiacre de Diron en l'Efglife de Len-
gres,
£t Pierre Frefvel,
Clers,Confeilliers,& Maiftres its Requeftes de TOftel du Roy
noftre Seigneur,
* Et Lancillot de Longuillers , Chivalers Sire d' Angodeffant ,
Aians Povoir du Roy noftre dit Seigneur a faire ce que s'enfuit ,
Et Nous,
Alvaro Martin Chivaler, Auditeur del Audience du Roy de
Caftelle , de Leon , & de Portugal , Alie du Roy de France des-
fus nomme, & ibn Vice Chancelleur,
Et Pierre Loup , Archideacre de Alcarag en rEfglife de Tolette ,
DotSeurs en Decrees,
Aians de noftre dit Seigneur leRoy Povoir & Mandemen: efpe-
cial a faire les Chofes que enluent,
Faifons Savoir a tous que ,
Comme par le Commandement & Ordenance des Rois noz
ditz Seigneurs, nous foions n'agaires venue a Bouloigne furlaMer, Ann.D.
pour traitier de Paix, ou de Trieues generales, avecque TAdver- 1280.*
faire d'Angleterre de noz, dit^ Seigneurs, ou fes mellages^quipour pjc. 1.'
ce (cnt venus a Calays ,
Et foions aflembles par plufeurs Journees aveques les ditz Meda-
gcs du dit Adverfaire d'Angleterre a Leu-Linghame , entre les dit*
Lieux de Bouloigne & de Calais ,
Et aions Parle enfemble de plufeurs Chofes, touchans les dittes
Trieues ,
Nous, pour obvier a tout empechement, qui purroit furvenir
au dit Traitie de la Paix , & par vertu du Povoir a nous donne de
noftre dit Seigneur le Roy de France ,
Du quel Povoir la Teneur de mot a mot s'enfuit ,
CHarles, par !a grace de Dieu, Roy de France, Atousceulz;
qui ces Lettres verront , Salut.
Savoir faijuns que,
PourHonneur deDieu,& pour efchuir PefFufion de fanc Chris-
tien, & les Maulx & Damages irreparables qui par le Fait des
Guerres d'entre Nous & nofire Adverjaire J'Angleterre pourroient
enfuir ou temps avenir , ficome enfuis font ou temps pafle ,
Defirans venir a bonne Paix & Concorde avecques noftre dit
Advcrfaire,
Et confians a plein des fens, & loyakcz, & diligences de noz
amez & foiaux Confeilleurs , Nichol Evejque de Baieux ,
Le Conte de Saint Pol noitre Coufin ,
Le Sire de Raineual noftre Chivaler & Chambellain,
Maiftre Jehan Canart , Vidame de Reines,
Maiftre Ttwr de Martroit, Archideacre de Diron,
Et Mairtre Pierre Frelvel , Maiftres des Requeftes de noftre
Hoftel ,
Le Sire d^Avgodeffant ,
Le Sire de Remhures ,
Et le Sire Dijque ,
Chivalers ,
Yceuz avons ordenez & commettons , pour & en lieu deNous,
pour Aflembler avccques les Commis &Deputez de noftre ditAd-
verfaire, en quelconques Lieux & Places que biifoinge ferra , fur
les faitz qui enluient ,
Et avons Donne & Donnons a noz ditz Commis, & ausHuit,
aus Sept, aus Sis, aus Cinq, aus Qaatre, aus Trois d'edlz, plain
Povoir, Audtorite, & Mandement efpecial de Convenir, Trai-
tier , Compofer , Tranfiger , Pacifier , & planement & hnable-
ment Accorder & Venir a bonne Paix & Accord , fjr tous de-
batz, Contentions, Queftions, Guerres, Riotes, & Difcors,
Moves & a movoir entre Nous, noz Onclcs , noftre Frere, &
autres Perfonnes de noftre Sanc, noz Subgiez, Amis, Aliez, Ai-
dans, & Adhxrens quelconques, deca & dela la Mcr, d'unepart,
& noftre dit Adverfaire, fes Oncles, & autres Perfonnes de fon
Sanc, fes Soubgiez, Amis, Aliez, Aidans, & Adherens quelcon-
ques , en general , & en efpecial , deca & dela la Mer , d'autre
part,
Etde tout ce, qui ferad anfy Parle, Traitie, Compofe, Tran-
fige, Pacifie, & Accorde fur les chofes deflus dittes, & chafcune .
d'icelles , pour Nous & noftre Partie , avecques les Commis &
Deputez de noftre dic Adverfaire , Affermer & Afliirer par Foy &
par Serement, a donner en I'Alme de Nous,
Et de ottroier & donner fur ceftes Chofes & leur dependcnces
toutes manieres de Cautions, Seurtes, Promefles, ObIigations,&
Lettres Secles de leur Seauz, telles comme le Cas les requerra, les
quelles Lettres Nous voulons avoir tel efteit, vigour, & ferme-
te comme fe Nous les avoions donnez & faites en Propre Per-
fonne,
De Faire , Executcr , Expedier , & Accomplir , pour & ou
Nom deNous, de noftrePartie, tout quantque a faire ferra fur le
Fait defliifdit , & les Dependences ,
* Et, a bon fin & conclufion dc Paix, de Accorder, Donner, * VIL
Ottroier, & Accepter, avecques les Deputes de noftre dit Adver- 624.
faire,aians de ce faire bonne & fouffilantPuiiTance de par Iy,bon-
nes, fermes, & loyaux Trieues, Souffrances, & Abftmences, de
Guerre, generales, ou particulers, par Mer, & par Terre, par la
meillour forme, maniere , & conduion que ilz fe pourra taire,
tant pour Nous , comme pour noz Roiaume , Subgiez , Amis,
Aliez, Aidans, & Adherens, & pour leurs Seigneuries, Terres,
Paiis, & Lieux quelconques, & noftre dit Adverfaire, fonRoyau-
me, fes Soubgiez, Amis, Aliez, Aidans, & Adherens, & pour
leurs Seigneuries, Terres, Paiis & Lieux quelconques, a durer y-
celics Trieues , Souftrances, & Abftinences tant & (1 longement
comme bon leur femblera, avecques tous les Claufe3,Conditions,
Modifications, & Circumftances qui purroient eftre neceflaires,
expediens , & ferront accordez ,
De Mettre, Ordener, & EftablirCommiflairs, Deputez,Gar-
de5 & Confervateurs des dittes Trieues, tant, & tiex, & en telz
Lieux & Paiis, comme ilz verronc que fera a faire,
De Affermer & Afleurer, par Foy & Sercment, en TAlme de
Nous & fur les Sains Evangilles de Dieu, & autrement au mielx
que il purra eftre fait, ycelles Trieues, SouffVances, & Abftinen-
ces, avecques tous les Claufes, Conditions, Modifications , & les
Dependences qui il feronc mifes & parlees ,
Ec ds les faire Crier & Pubuer par tout ou meftier fera,
Et auxi de Promettre & Jurer, par la maniere que deflTus eft
dit, de Reparer, & faire Reparer, Amender, & AHrefcier tous
Attemptas & Griefs, conrraires aux dictes Trieues, Soiiffrances,
& Abftinenccs, li avanc comme tenus y ferrons, par ainfi que
noftre dic Adverfaire faira a Nous & a noz Soubgiez les Cas fem-
blablcs, , ,. ~, .
De veoir Jurer, Affermer, & AfTurer les dittesTrieiies, &au-
tresChofes deflus dittes, & chafcune d'ycelles, en femblabie ma-
niere, par les Gens de noftre dit Adverfaire,
Et generalmenc de Faire , pour & ou nom de Nous , en notre
Parciej
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1389.
Ric. z.
40 .
Partic, tourcs autres Chofes, en general, & en efpecial,que Nous
melmes fe nous ellions en Perronne, fairions & pounons ftire,
ruppofe'que elles fculYent plus grans ou telles que requerillent
Mandement pluselpecial,
Et dejurer & Promettre, en l'Alme de Nous, & Nous mel-
mes Promettons , en bonne Foy , en Parole de Roy , & fur O-
bli"-ation de tous noz Biens prefens 5c a venir, que nous aurons
Aoreable, & tendrons, & tairons tenir Ferme &- Ellable, a tous
jours, & acomplerons toiit ce que par noz diz Commis & Depu-
itez, les Huit, les Sept, les Sis, lcs Cinque, les Quatre, & les
Trois d'eulz., fera fait, accorde, & y mis fur les Qioles dellus
dittes, & chafcune d'ycelles, fanz jamais Dire, faire, ne propo-
fer, en Jugement, ne dchors, aucune Chofe au contraire,
Et les confcrmerons & en donnerons noz Lettres toute fois que
requis en ferrons. 001
£n Tcfmoign de ce Nous avons fait mettre noltre Seel a ces
Lctcrcs.
Donne a Parn le xxii jour de May, TAn de Grace Mil. CCC.
Quatre vins <Sc Neaf , & de noftre Regne le Neufilme.
Iiem fenfiiit le Povoir a Nons Meftrcs dc Cajlelle , donrte par
nojlre dit Seignenr le Roi.
J
f^'Ohames, Dei gratia, Rex Caftellx, Legionis, & Portugaliae,
Un:venis, prxfentes Litteras infpecturis, Salutem.
Ncitii»! facimus quod Nos, ob Honorem Dei , fibi Subditos fore
pacificos difponeatis, ut etfafio fanguinis Chriftiani & alia gravia
^: irreparabilia Dampna , quue ex Commotione Guerrarum inter
Nos & Adverlarios noltros polTent concingere in futurum , ficut
haiftcnusevenerunt, ipio Dace, de cxteroevitentur, ad pacem&
concordiam venire cum iplis deliderabilicer affectamus,
Ea propter, • j n. •«
Conhdentes ad plenum de fidelitate, difcrerione, & indultna,
dilertorum & fidehum noftrorum, Ahari Martmi Mihcis Audi-
toris noftrae Audientiie & Vice Cancellarii , Petri Lupi Archidia-
coni de Alcaracon in Eclcfia Tolletanenli , Decretorum Docto-
rum , Praefentium Exhibicorum ,
Facimus, Cnnftituimus, & Ordinamus cofdem veros, certos,
& indubitatos Procuratores nollros, ad, & pro Nobis, & loco
nollri , Conveniendum cum Geiitibus dictorum Advcifariorum
♦ VII noftrorum , & cujuUibcc eorum , fuper * Tradatum Pacis , in
6i;-. ' quibufcumque locis necelTarium fibi videbicur feu eciam oporcu-
jium,
Concedentcs eifdem noftris Procuratoribus plenam, meram, li-
beram Poteltacem, & fpeciale Miiidatum, Proloquendi, Tradan-
di , Accordandi , Inhibendi , & Firmandi , noftro Nomine , pro
Nobis , H.Eredibus , SuccelVoribus , Regnis , Patria , Dominiis,
Subditis, Collig.itis, Adhxrenribjs, Fautonbus, & Benivolis no-
ilris, meliori modo & forma qua fieri poterit, bonas, legales, &
firmas Treugas, Suffeienrias, feu Abftinentias Guerrae, generaies,
vc! etiam particulares , per Marc & per Terram , cum Ciaufulis ,
Condicionibus , Modificanonibus , & Circumftanriis expediennbus
vei etiam oporcunis, ad tempus longum vel breve, prout eis vide-
bitur expedire, cum omnibus & fin^ulis Adverfariis noftris Reg-
norum , Patrix , Dominiorum , & Subditorum noftrorum , pro
ipus Adverfariis, Hcicdibus, SuccelToribus, Regnis, Patria,Do-
miniis, Subdicis, Coiligatis, Adh.erencibus , Faucoribus, & Beni-
volis ipforuni , & cujullibec eorum, &c cum Depucatis ab eis, &
eorum quolibet , fuper hoc Poteftatem habentibus, cujufcumque gra-
diis, prjeeminentix, vel dignitatisexiftant omnes prxdidi, <Sceo-
iumquilibe:(e[iamliRegalisDignitatis prxrogariva Ixtencur) exqui-
bufciiP.ique caulis veloccalionibus, priiicipalicer,fea eciam adh.cren-
ter^nos iibi vel eorum quemlibet Nobis, Regnis, Patrise, Domi-
niis, &c Subditis noltris advcrfiri contigerit vel etiam Inimicari,
Necnon Dandi, Ordinandi, & Scabiliendi CommilTarios, De-
putatos , Curtodes & Confervacores didrarum Treugarum , Tot ,
& Tales, dc m talibus Locis & Terris, ficut eis videbitur expe-
dire,
Faciendi etiam eis Publicari, Praeconiiari , & Cuftodiri, ubi-
cumque fueric expedicns vel ctiam necellarium ,
Reparandi & Emendandi , Faciendiquc Reparari & Emendari ,
omnia Attemptata & Gravamina, contraria Treugis, Sufterenriis,
& Abftinentiis Guerr.e prxdictas , eatenus quantum tenebimuri
Ita tamen quod fupradidti Adverfarii noftri , & eorum quilibet
(cum quibusdiit.E Treugae, SufferenriiE, & Abftinenciae, per di-
«^tos noftios Procuracores , fuerinc accordacx & firmarx) facranc
Nobis & Subdicis noftris idem in fimili cafu,
Dandi eciam lalvum Conductum Gencibus , Commiflariis, &C
Depucatis , & eorura cuilibet di^torum Adverfariorum noftrorum,
& cujullibet eorumdem, & quibufcumque aliis, cujufcumque fta-
tus & conditionis iint, &c in quocuraque loco, in Terra live in
Mari, fub quacunque forma eis placueric & videbicur expedire,
Faciendi quoque cuftodiri & cencri dictos Salvos Conduiftus,
compellendo &; compelli faciendo ad hoc omnes Subdicos noftros,
Faciendi etiam Reparari 6c Emendari quicquid contra hoc fue-
rit fectum vel ctiam attemptatum,
PriEitandi quoque in Animam noftram, fuper omnia Dei Evan-
gelia, & aliter (icut melius fieri poteric, Juramentum,& Juramen-
ta, unum, vel plura, qualecumque, vel qualiacumque, & etiam
Pcenas Promittendi, ad firmicatem, elficaciam, valorem & effe-
<ftum omnium Prxmilforum & Connexorum, & cujullibet eo-
rum Dependentium ab eis yel eorum quolibet , licut eis videbitur
exDedire ,
Recipiendique , Nomine noftro , pro Nobis , Hxredibus , &
Succefforibus , Regnis, Patria , & Dominiis , Subditis , Colliga-
lis, Adhxrentibus , Fautoribus, & Benivolis noftris, ab iplis Ad-
verlanis noftris, & eorum quolibet, & Deputatis abeis, & quo-
libet eorumdem, pro Sc, & Hxredibus, Succefloribus, Regnis,
Patria , Dominiis , Subditis , Colligatis , Adhxrenribus , Fautori- Ann. D.
bus, & Benivolis ipforum, & cujullibet eorum, fuper omnibus& 1389.
lingulis Supradicliis , Connexis , & dependentibus ab eifdem , & Bjc. 1.
eorum quolibet, fimilia Juramenta, Promiffiones, & alias Firmi-
taces quafcumque,ad prxditfta omnia &fmgula neceffaria feueuam
oporcuna ,
Dandi eciam fuper Prxmiffis, & quclibet Praemiflorum, fupra-
di(ftis omnibus & lingulis, quorum interit, cutnpetentes Literas&
Patentes, fuis Sigillis munitas, fcu etiam publica Audtoritate con-
feCtas, licut eis videbitur expedire,
Recipicndique ab iplis, & eorum quolibet, pro Nobis, & aliis
omnibus & fingulis, quorum intererit, Literas confimiles ,
Prxterea generalem , meram & liberam eis concedimus Pote-
ftatem Diccndi, Faciendi, promittendi, in Prxmiffis & circa ip-
fa, & eis connexa, & dependentia ab eis & eorum quo!ibet,om-
nia & lingula que Nos tacere poflemus li Principaliter intereffe-
mus, etiamli talia iint quse aliud Mandatum exigant magis fpe-
ciale ,
* In Fide & Verbo Regio Promittimus Ratum, Gratura, & * VII.
Firmum perpetuo habituros quicquid per didtos Procuratores no- 6i6,
ftros, in & fuper Prxmiflis omnibus & fingulis, dependentibus ,
& connexis , & eorum quolibet , Adum , Tracftatum , Concor-
datum, PromiflLim fuerit & Firmatum, fub noftrorum ObligadcH
ne Bonorum,
Et nichilominus, didtis Adverfariis, & CoUigatis eorum, & ip-
forum cuilibet, & Deputatis ab eis, & ipforum quolibet , ficuc
per didtos noltros Procuratores cum eis & eorum quolibet fueric
Concordatum & Firmatum , Liceras noftras Pacentes, noftra Ma-
nu roboratas, & Sigilli noftri Plumbei appenlione munitas, tra-
dere Promittimus requifiri ; dumtamen Nobis ab iplis fimiles Lite-
rx ofterancur.
In quorum omnium Teftimonium prxfences Liceras , noftra
manu roboracas , Sigilli noflri Plumbei appenlione juffimus com-
muniri.
Dacum in Vil/a de Otey de Siellas , Die Vicefima Menfis Tulii ,
Anuo a N arivicace Domini Miilelimo, CCC. Odtogefimo Sepci-
roo.
Avons Ottroie , Promis , & Accorde , & par la Teneur de ces
Prefences Octroions, Prometcons, & Accordons, par vercue des
dirz. Povoirs, a Nousdonnez,, deffus tranfcripces , Trieues gene-
rales, par Terre, & par Mer, pour noz ditz Seigneurs les Rois,
leurs Roiaumes, Terres, Seigneuries, & Subgiez,
Ec , outre ce , Nous , dc la Parrie de France , pour les autres
Aliez du Roy noftre Seigneur (Ceftaffavoir;
Pour le Roi des Rommayns ^
Le Roy d^Ejioce,
Le Roy £ Arragon ,
Le Roi de Navarre,
Le Count de la Marche d^EJcoce,
Pour le Seigneurte de Man ,
La Duceffe de Brabant ,
£/ le Duc C" le Cotnune de Janues ,
Scs Allies,
£c pour leurs Roiaumes , leurs Terres
Seigneuries , & Sub-
Les quelx Alies fermeront & affeureront les difz Trieues, chas-
cun par foy , dedens les Termes & Jours cy apres limites , es quebt
les ditz, Trieues font ordennez a commancier avoir leur vertue,
Au dic Adverfaire d'Angleterre pour ly , fon Roiaume , (es Ter-
res, Seigncuries, & Subgiez., deca & dela la Mcr,
Et pour le Roi des Romayns ,
IJ Adverlaire de Portugal ,
Le Roi d'Arragon ,
Le Count de Salesbery ,
Pour lc Seigneurie de Man ,
Le Duc de Guerle,
yehan de ifles ,
Et le Duc CT" Comune deJanueJ,
Scs Aliez,
Ec pourleurs Roiaumes, Terres, Seigneuries, & Subgiez, par
Mer & par Terre , deca & dcla la Mer :
Et commenceront ycelles Trieues, par Meer & par Terre, ou
Paiis de Guyenne, de Gafcongne, & es aucres Terres , Paiis, &
Seigneuries, qui font entre les Rivieres de Loyre & du Rofne, te
primier jour d'Aouft , prochein venanc, Soleil levant ,
Et en toutes les autres Paiis de ditz Alliez, & Subgiez, & ge-
neralment par tout , par Mer & par Terre , le xv. jour d'Aoufl;
enfuant, Soleil levanc :
Et dureront ycelles Trieues jufques au xvi. Jour du Mois d'A-
ouft, qui ferra en l'An Mil CCC. Quatrevins, & Douze, Soleil
levant.
Et avons Promis & Jure , es Almes de noz ditz Seigneurs les
Rois , par vercue des dits Povoirs , a nous donnez par eux , que iJ
Tendront & Garderont , & feronc tenir & garder , bien & loiau-
ment, les ditz, Trieues, tant par Mer,comme par Terre, par tous
les Lieux , Paiis , & Tcrrcs du dit Adverfaire d'Angleterre , & de
fes Alliez, & Subgiez, par tout, comme deffus, lans faire, ou
fouffrir eftre fait, aucun Chofe ou contraire par eux & leur Sub-
EtNousPromettons & Jurons,en noz propres &privezNoms,
que, a noz loiaux povoirs, Nous les Tendrons auxi & Garde-
rons, & ferons tenir & garder, comme cy deffus & deffous eft
contenu; & femblablement feroncles Alliez, d'une Parrie &d'au-
tre (qui vouldront joier de ces prefens Trieues) ou leurs Lieuxte-
nantz,
ET ACTA PTJBLICA.
•* vn,
6z8.
, nantl, ou Procureurs, ou cas qu'ilz feront abfens du Paiis.
Ec , durans les dittes Trieues , Cenferont , & feront noz ditz
Seigneurs les Rois ceffer, par Eux & leur Subgiez, & aaxi le fe-
ronc les ditz AUiez, par Eux & par leurs Subgiez, Cefler, gene-
ralment & univerfelment, tous Prifes de Perfons, de Biens, de
Chaftieux , Villes fermees , Forterelfes , & autres Lieux , Pille-
ries, Robberies, & Arfins, Deraolinons de Maifons & de Mu-
railles, Abatemens d'Arbres portans fruitz & autres, & tout au-
tre Fait de Guerre, * par tous les Roiaumes, Terres , & Sei-
neuries du dit Adverfaire d'Angleterre, & de fes Subgiez, & de
(es ditz Aliez, deca &. dela la i\Ier, pour quelconque caufe ou
occafion que ce foit, foit pour caufe de Scifme de rEgiife, ou
aurrement , ceflans tout fraud & mal engyn.
Ec pourront, durant le temps des dittes Trieues, tous les Sub-
giez du dit Averfaire d'Angleterre , & de fes ditz AUiei, aler,ve-
nir , & marchander (de Marchandifes Loilibles , & non Defen-
dues comn-.e ibnt Arraures, Artillarie, & autres choCes femblables
& inva(ibles) par Terre & par Mere : & auxi pourront fairc tous
autres Euvres & Befongnes loifibles feurement es Roiaumes, Ter-
res, Paiis, & Seigneuries de noz ditz Seigneurs les Rois, & Al-
liez delfus nommes (Defarmez exceptes d'Efpee & deCoutell)
fans eftre empechez, arreftez, ou mcleftez par voie de Marque,
Reprifaille, ou Contreprifei En paiant, toutes voies, les Devoirs
aunciens & acouftumez, tielx comm.e font les AUiez &Beneveul-
lans de noz ditz Seigncurs les Rois Eftrangiers; & les autres De-
voirs , ordenez & a ordener , comme lcs propres Subgiez de noz
ditz Seigneurs les Rois paient ou paieront es Lieux & e; Paiis , ou
il feront : Toutefois ne pourront il entrer es Chafteux de Garde ,
Villes fermees, ou autres ForterelTes, fans licence des Seigneurs,
ou Capitaines, & Gardes des ditz Licux, ou autres aians povoir
a ce.
Et auxi pourront les Gens des FortrefTes, de lunePartie, A-
cheter Vivres de ceux de 1'autre Partie.
Et pourront ceux, d'une Partie & d'autrc, Lever toutes voies,
fans Bouter fcu , & auxi lanz Tuer Homme ,
Se ce n'eftoit celuy oa ceulx , qui , par Force ou Violence ,
Vouldroient Refifter ou Rebeller, par voie de faic, les Paatiz qu'il
avoient & levoient,
Ceftaflavoir , en Paiis de Guyenne & de Gafcongne & d'entre
les Rivicres dc Loyre & Rofne, depuis le jour que les primers
Trieues furenc accordez, ou dic Paiis, entre les Meflages du Diic
de Berry^ pour la Partie de France d'une part, & de Di/c de Lan-
cafire, pour la partie d'Angleterre d'autre parc , qui fu le xviii.
Jour d' Aouft r.-^n Mil. CCC. Qiiatrevins & Oet , & en Bretain-
gne, & en Normandie, & ailleurs par tout,
Les Paatiz qif il ont a prefent, ou ont eu depuis le primicr jour
de May dareinier, as Terres & Seigneuries fun de Tautre, avec-
ques les Arrerages qui deuz en font de temps paffe, fans croiftre
les ditz Paatiz, ou y raectre aucuns Nouveaus.
Item, cft Accorde que, fe aucun Forterefte, de Tun Partie
ou de Tautre, ou de leurs AUiez, eftoit fanz avoir afcuns Ran-
ceons ou Paatiz , ne avoir eu depuis un An , en cas & afcuns Sub-
giez de fun cotte ou de Tautre , qui auroient Heritage plus pres de
le dit Forterefie , que autre FortrefTe adverfe , venoient Demou-
rer & Culturer leurs ditz Heritages, ou autres Proffitz prendre,
celuy ou ceulx, qui ainfi y vendroient Demourer & Culturer leurs
ditz Heritages, ou autres ProtStz prendre, fcronc Tenuz de paier
a Seigneur ou Capitayn de la difte ForcerefTe, qui n'avcroic afcuns
Ranceons ou Paatiz , lcs Devoirs deuez d'anciennete au Seigneur
de celle Fortcrefle; Pourveu que les Heritages du Dimefiie du
dit Chaftel , dedjnz les Tcrrnes delfus dittes , nul ne pourra La-
bourer ne y Habicer fanz le Congie du Seigneur ou Capitain da
dit Chaftel,
Ec pues que nul Banny ne Forjuge, par Nomme exprefTemenr ,
& par bonc Proces, ne ferra foufferc y habiter ne labourer lesditz
Heritagcs, ne autres ProufBtz prendre, d'une Partie ne d'autre,
fanz Congie ou Licence du Capitain ou du Seigneur du dic Cliaf-
tel,
Et fe ceulz, qui y habiteront ou laboureronr, comme dit eft,
fonc aucun Deliz, Exceftes, ou Mesfaices es ditz Lieux ou Met-
tez, le Seigneur ou le Capitain de la ditte Forterelli; en avera tout
Coniflancc & Punition.
I T E M , eft Acorde que afcun Ville ou Forterefle ne ferra faic
deNouel, ne viel Fortreire, qui n'eft tenuz a prefenc, enforce
de Nouel , par l'un des ditz Parties ne par leurs Subgiez , dedans
le fpace de Sept Lieues de Chaftel, Ville forc, ou aucre ForterelTe
de fautre Partie , fanz leur Congie , durans ces prefens Trieues.
Et, fe le concraire eftoic fait, que tout foit tantoft repare.
Et ne fouffreront noz ditz Seigaeurs lez Rois , ne aucun Allie
des deflus nommez, ne SoufFrera, en tant comme a eux apparten-
dra, & chafcun, par foi, ou fes Subgiez, aucuns Perfonnes ou
Biens eftre Pris, a caufe de Guerre, ou autrement, ne Arreftez,
Moleftez, ou Empefchez, ne eftre Pris, Aflaliz, Combatuz,Ef-
chelles, ou Emblez afcuns Chafteux, Villes fermees, ou autres
Fortereiles, ou Poflcflions ufurpez es Terres & Paiis du dit Ad-
verlaire d'Angleterre , ne de fes ditz AUiez,ne * de leur Subgiez,
contre le Teneur de ces prefens Trieues :
Et , fe aucuns Perfonnes , Biens , ou Lieux , ou Terres eftoient
Pris, occupez, ou ufurpez, durans les ditz Trieues, & contre le
Teneur d'ycelles , les Rois noz Scigneurs , & les AUiez delTus
nommez, chafcun en tant qu'il ly touche, feront delivrer lcsPer-
fonnes, Biens, & les Lieux, & Terres Rendre & Reftituer, fanz
delay , contredit ou difficultie afcun , fi toft comme requis en fer-
ront; & ne fera afcun Fort, fait de Novel, enforcie par les Gens
&c Subgiez de noz ditz Seigneurs les Rois , ne des Alliez de lour
Partie deflbus nommez, en tant comme a chafcun deeux puet
appartenir, es Terres & Seigneuries du dit Adverfaire d'Engleter-
re, ne de fes ditz AUiez, durans les ditz Trieues.
Et eft Promis &c Accordc , comme delTus , que , pur afcun
Tom. 111. P. IF.
MefFait, Attemptat, ou Entrepis, fo aucutls entrtfvenoiertt eii af* Aitn. £>*.
cun Partie des Roiaumes delTus ditz , Terres , SeigiKuries , & 1389.
Paiis des Rois noz ditz Seigneurs, de lcurs Subgiez, ou Alliez,ou R'c, i.
du dit Adverfaire d'Engleterre , dis Subgiez , ou Alliez , ( qufi
Dieux nc vueiUe) contre !es Chofes deflus ditz, ou afcun d'ycel-
les, ne feronc ces prefens Trieues, ne pourronc eftre tenu ou fe-*
pucez, ne en ycellez Partiez, ne aiilours,pur Enfi-einres,neGuer-
re pour ce eftre faitd'une Partie ou d'autrc, ne Prife ou AiTegie
Ville fort, Chaftel, ou Fortrefles, ne Mort donnee, ne Murdre
commis, ne Raunceon de Perfonne , Marchandife , EmpechiCj
n'autre Greuc quelconques faic; mes feront Repares & Remis au
primier & due eftat les ditz Meftaiiz, Attemptatz, ou Entrepri-
ki^ faitz par ceulx de la Partie de noz Seigneurs les Rois, & des
Alliez de lour Partie delTus nomez , tant par Mer comme par
Terre, cn tant comme a chafcun de eux par fon touchera, parles
Confervateurs ou Commidairs, que noz ditz Seigneurs les Rois^
& les AUiez , de leur Partie , deflus nommiCZ feront ordenner , en-
chafcun des ditz Paiis, fur le fait des dittes Trieues; & feront les
Malfaitours Puny felonc ce que le Cas requiert.
I T E M , eft Accorde , que fe aucun , ou aucuns , des AUiez ^
d'une parc ou d'autre,ne voilloit, ou ne veulioient, Jurer ou AlTu-
rer de Tenir & Garder ces prefens Trieues , ainli accordez par en-
tre les Deux Seigneurs Principaulx, leurs Subgiez, & AUiez, fe-
lon la Teneur de ycelles, & aux Termes Limites comm.e delfus,
ou li toft apfes comme fairc le purra, fanz fraude & mal engyn,
que adonques cely, ou ceux, qui ce faire ne vouldroient, fera,
ou feront, Exclus & Mis hors de tous les manieres deBeneficedes
dittes Trieues:, & quant a tousautres, d'une Partie ou d'autre qui
ces prefens Trieues veullcnt ou vouldrontGarder, teiiir, afleurer,
& jurcr , ces mefmes Triciics tendronc & auronc leur force 6c
effeic, en tous Chofes, fanz fraude ou mal engyn.
I T E M , que touz les Alliez , d'une part ou d'autre, qui (e vou-
dronc Accorder cenir, afleurcr, & jurer ces mcfmes Tneues,que
a ce a faire facenc Seurre tel & en la meillour manere que faire fe
pourra, & que ad efte aucuftume devant ces heures, en chafcun
Marche ou els feront Aff'ermezi&, ou n'eft accuftume, lefacenc
comme font les Parties Principaulx.
I T E M , que entre ccux d'Angleterre & d'Efcoce , le Trieues
Prifes comme deflus eft dit & Jurees , foient eflues certaines Per-
fonnes , bonnes & loialx , & de bone & notable Eftat , aians plein
Povoir dc ambed'eux lesParties, les queux feront folempnel Se-
rement dc faire Droit a ceux qui demanderont leurs Dettes, d'une
Partie ou d'autre, de Reparer fanz fraude ou mal engyn toucz les
Attemptatz , faitz , commis , & parpetrez de l'une Partie ou de
Tautre, durjin'; les Trieues, jadis prifes a Lenlyngham ,
Par cntre les Dux de Berry & de Borgoingne pour la Partie de
France,
Ec le Diic dc Lancaftre & le Duc de Gloucefire (a lors Count de
Buckyngham) pour la ParticdAngleterre,
Ec le feu Cardinal dc Glafco, & 1'Eveffue de Donkeldeit^ pourla
partie d'Efcoce,
Mes pour ce ne feront les dittes Trieues Rompues, Retarde2>
ou Empechiez.
£t , avecques ce , eft Accorde que nous ferons Confermer ccs
prefens Trieues par noz ditz Seigneurs les Rois , & fur ce Donner
& Oitroier leurs Lettres de Confirmation, es queUes noz prefens
Lettres feront encorporez de mot a mot ,
Et les Jureront les Deuz Seigneurs, chafcun en Perfonne; c'eft-
aflavoir,
Le Roy noftre dit Seigneur prefens lcs MefTages du dit Adver-
faire d' Angleterre ,
Et ycelluy Adverfaire d'Eng!eterre en le prefence de MefTages
de noftre dit Seigneur,
* Et fembl.iblement le feront les AUiez, d'une part & d'autre, * VIl)
entre eux qui averont Guerre les uns avecques les autres, 619.
Et, avecque ce, ferons que les Capitayns & Officers Princi-
paulx de Guerre, de la Partie de noz ditz Seigneurs les Rois, des
qucUes ilz feronc requis par les Confervaceurs des dittes Trieues ,
pour la Partie Adverfe, Prometteront & jureronc les Tenir, &
faire tenir & jjarder , loialment & verirablcment ,
Et femblablement lcs jureront les ditz Confervateurs,
Cefians en tous les choles delTufditZ , & chafcun d'ycelles , tous
fraudes & mal engyn.
Et font (^ ferottt ordcnez, CT* dcpntez. ConfervatcHrs y de ces
prcjins Trieues ,
PR I M E R E M E N T , en & par tout le Mer, de tous les Cof-
tiers du Roiaume de France , Mejfire fehan de Vyenne Ami-
rale de France, & Uohert de la Hogue Vifamiral & Lieutenant du
dit Amiral,
En Paiis de Flandres lc Gouvernour dc Flandrcs, qui cft OU fera,"
le Sire de Gyftelle le Capitavn de rEfclufe, & chafcun d'eux,
Ou Paiis de Pycardie, le Capitayn General, ou Jes Lieutenantz,
Ou Paiis de Normandie outre Soane, /c Sirc de Hamhuye, le
Sirc dc Laferte, & le Sirc de Thorigny . & chafcun de eux,
Ou 7ai:s de Caux lc Sire de Blamville Marefchal de France , &
le Sire de Tloorcy , & chafcun d'cux ,
En la Duchie de Brctaigne, Mejftre E[liene Goyon, dr Sire di
Rieux , & chafcun d'cux ,
Es Paiis d'Anjou, du Mayne, & de Turayne, Mejftre Guillamt
dc Craon Sire de AlarcUlak, & le Sire de Mdthefellon, &C chafcun
d'eux ,
Ou Pays de Poitou , /e Sire dc Pertenay , & k Senefchal de Poi-
tou^ & chafcun d'eux,
En Berry , Mejftre GuiHcjn le Bouteillier , & le Senejcal de Berry,
qui eft ou qui pour le temps fera, & chafcun d'eux,
En Pirregort , Xantonge , & Angelmois , le Sire de Coucy , /«
Sirc de Fom, & les Senepaux des ditx, Fays, ou leurs Lieutenanz,
42
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^,
Ann. D. qui font, ou qui pour le temps feront, chafcun Seaefchal en faSe-
1389. nefchaufee, , „ , , c r
Hic. 2. Ou Paiis de Limofyn, Meffire Aymery de Rochethouart, benel-
chal illeuc, Meffire Andre de ChauvigTiy , & Mejftre Guillem le
Bouteillier , & chafcun deux.
Ou Paiis d'Auvergne, le Conte Daupbin J^ Auvergne ., le Sevcf-
chal de Xantonge , & le Bai/if de Saint Pierre le Moufiier, quifont
ou qui pour le temps feront,
En Bourbonnois, k Sire de Breauvoir, &C le Bailif de Bourbo}i,
qui eit ou qui pour le temps fera,
En Agenois, Gafconne, Bourdelois, Bayonnois, & en tout la
Duchiede Guvenne, & en tout le Langedok, le Conte dArmi-
gnak, & Meffire Loys de Santerre Marefchal de France, generaulx
Confervateurs des dittes Trieues, & les Senefchaux des Senechau-
cies desdiz. Paiis, chafcun en fa Senefchaucie, avecques les ditz
Conte & Marefchal, ou leurs Commys:
Item, ou Roiaumc de Caftelle, de Leon, & de Portugal, es
parties de Guipuxca , Meffitre Beirran de Guevara , & Meffire
Pierre Loppes de Ayala Merino,Major de Guipuz.ka,&; lonLieux-
tenant, &c chafcun d'eux,
Es parties de Biz,caia, Meffire Jehart Alfonfo de Moxica, &
Melfire Jehan Furtado de Aledoca, le Jenne Priftamero de Biz-
caia, & fon Lieutenant, & chafcun d'eux,
Esparties de Caftelle Viellie, & de Afturias dc Sainte Yllana,
Meffitre Diego Furtado de Meddoca , & Meffitre Garti Sanchez Dar-
xe, Curatours de Jehan de Velajco, & les i-ieutenans, & chalcun
d'eulx,
Es panies de Afturias de Ouiedo , Meffire Alvar Piercs de Ofo-
rioy & Meffire Pierre Snaies de Qiiinorines Adelantado dc Leon,
& (es Licuxtenanx, &chafcund'eux,
Es partics de Gahce, Meffitre Gowes Marci^ueVmigvero deTAr-
chevclc)ue de Saint Jaqucs, & Mcffire Verrand Perres d'Andrado
Chevetayne de la Curmina,6c fcs Lieuxtenanrz.,& chafcun d'eulXj
Es parties de Sevilla & del Algarbie , Meffitre Jehan AJfonJo
Conte d'Einebla & Adelantado de 1' Andaluiie , 6c Mejfire Jeban
Furtado de Mendo^a le Major Amiral de CaftcUe , & fes Lieux-
tenanz , & chafcuri d'eux ,
Es parties du Roiaume de Murcie, MelJIre Alfonfo Tanes Faiar-
do Adelantado * du mefme Roiaume , &: fon Lieutcnant , £c
chafcun d'eux ,
Et chafcun des Confervateurs delTus nommex ont & oront Po-
voir en leurs Marchcs, lculx & pur lc tout, pour faire Reparer
& Amendcr tout Trcfpas & Dommages , qui feront faiz ou don-
ner. encontre le Teneur de ces prefens Trieues , & de Punir tous
Malfaitures feion que le Cas le requirront
En Tefmoignance de ce Nous avons fiiit mettre noz SeauLx a
ccs prefens Lettres.
Donne a Leulynghame le xviii. jour de Juyng , TAn de Grace
M. CCC. Quatrevins, & Neuf.
Super Pfittnis Afmorum , de Nobilitatione,
Ann.D. T ^ Roi * touT. ceux,as queux ceftes Lettresviendrount,Salurz,.
j-8p. ■*-' Sachcz que,
A^. 13. Come un Ciiivaler Fraunceys, a ceo que Nous fumus enfour-
K. 1. meT,, ad Chalange, un noftre Liege, Johan de Kyngefton, a taire
t»t. «3« certeins Faiti & Pointz d'Armes ovefque le dit Chivalcr,
R. 1. p. Nous,
I. (W.37. A fyn que le dit noftre Liege foit le meulT, honurablement ref-
ceuz & faire puifle & parfournir les ditz Faitz, & Pointz, d'Ar-
mes,
Luy avons "Rejceux en Vefiat de Gentile Homme, ^ luy fait Es-
quter , & volons quil foit conuz par Armes , & Porte clelbre en
avant (c^eftaffavoir) d^Argettt, oue une Chapevse d'azMre, ovejque
une Plttme d^Oftrich , de Geulcs j
Et ceo a tous yceux, as queux y appanient, Nous notifions par
yceftes.
En Tefmoignance de qucle chofe NouS avons feit faire ceftes
noT. Lettres Patentcf.
Don. fouz noftre Grand Seal,a noftre FaleysdeWeftm. leprimer
jour de Juyll.,
Par Briefdu Prive Seal.
De Sacramento Regit Scotia capiendo.
A n R E^> Dileftis & Fidelibus fuis, Nicholao Dagiuorth, Johanni
Ann. U. rV ^ Felton, &c Gerardo Heroun, Milicibus, Salutem.
* vn.
£30.
i^^''- Sciatisquod'Nos,
^' Dc FideUtace probata, ac Circumfpeftione, &Induftria veftris
*■ ^' ^ providis plenam & folidam fiduciam reporcantes,
cot. 15. Conltituimus , Deputavimus,& Aftignavimus vos , conjundim ,
. i.OT. g^ (iividm, ad proficifccndum verfus partes Scotia:, ad Sacramen-
tum 'Roberti Adverjarii noftri Scotia,
Juxta formam quorumdam Articulorum Treugarum & Abfti-
nentioe Guerrarum, inter Nos & Adverfarium noftrum Francix
inicarum & firmatarum, prasfatum Adverfarium noftrum Scotise
& Subditos fuos ipecialirer tangencium feu concernentium ,
Petendum & Recipiendum,
Ac omnia alia , in hoc ca!"u necefTaria feu quomodolibcc oportu-
na , Faciendum & Exequendum ,
Et,ad Nos & Concilium noftrum de omnibus & fmgulis, quae
per vos feu aliquem veftruni afta & geltafuerint in PraemiflTis , Re-
ferenHum & Certificandum , ac in Scriptis plenarie & exprefse
Rcdigendum j
Et ideo Vobis Mandamus quod, circa PrsemifTa facienda &es- Ann. D-
equenda, parces veftras, cum omni diligentia & efficacia,adhibea- 1389. *
tis folicitas & difcretas. Bic. 2.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftinonaflerium , tercio die Julii.
Per ifjum Regem ^ Concilium.
De Licentia Concedendi Salvos Conduilus Nunciis ab eodem
Rege in uingliam deftinatis.
K'
EX eifdem Salutem. Ann.D.
Sciaris quod Nos , 1389.
De Fidelitate , Circumfpedione , & Induftria veftris, plenius ■^''- 'J-
confidentes, R. 2.
Vobis , & cuilibet veftrum , Md.
* Ad Dandum, Faciendum, & Nominc noftro concedendum, * ^^^-
fub Sigillis vertris, feu alicujus veftrum, tot, tales & tam fufH- '^J'-
cientes Literas dc falvo & fecuro Condudu , ac Salva gardia &
Protecfione, per tanti temporis Spatium duraturas, prout vobis,
feu alicui veftrum, mehus videbitur cxpedire, quibufcumquePer-
fonis de Scotia,tam Ecclefiafticis,quam Secularibus (cujufcumque
Statiis, Gradus, Conditionis, Honoris, Dignitatis , vel Pracemi-
nentix fuerint) quas Rohertus , Adverjarius nofter Scotia, penes
Perfonam noftram Regiam ,
Prxtextu quorumdam Ariiculorum TreuMrum & Abftinentiae
Guerrarum, inter Nos &c Adverjariu?» nojtrum Francia initarum
& firmatarum , proefiatum Adverfarium nollrum Scotix & Subdi-
tos fuos fpecialiter tangentium feu concernentium,
Per Rcgnum , Dominium , Dift:ricl:us , & Potcftatem noftra,
tam per Tcrram guam pcr Mare, mittere & deftinarc voluerit,
Plenam & fufficienccm Audoritatem ac Potcftacem fpecialem
committimus per Pr.efentes ;
Volentes quod hujufmodi Literx, de falvo & fecurt) Conduihi,'
ac Salva gardia & Proteftione, pcr vos, feu aliquem veftrum, fic
faciendx , in hoc cafu tantum robur optincant firmiratis, ac fi per
Nos proprio Sigillo noftro conceflje forent & fignatx ,
Promittentes Nos eciam Ratum, Gratum, Firmum, &Accep-
tum habituros quicquid per Vos, feu aliquem veftriim , Nomine
notho, Adlum feu Geftum fuerit in PrxraifTis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud U'eftmoua[ierium , tertio die Julii.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
Pro Nmciis Francia ad Scotiam ettntibus.
■O EX Univerfis, & fmgulis Admirallis , ad quos, &c. Salu- ^nn D.
'^ tem. iggg. '
Sciatis qu6d fufcepimus, & per prxfentes ponimus & fufcipi- .^,;. ,j.
mus , magnx Difcrecionis Viros , & Nuncios Adverfarii noftri r ^
FranciiC, IVlagiilrrum Petrum Frejvel Confiliarium & Magiftrum injcm.
Requeflarum Hofpicii ejufdem Adverfarii noftri, &c Henftartttm de
Cantpberuart Armigerum Hoftiarium fuum ad Arma, infra Reg-
num noftrum Angfix jam e\iftentcs,cum Triginta Pcriforjis inCo-
mitiva fua , verfus Terram Scotix ,
Ad certos Articulos prxfentis Treugx , inter Nos & prxfatum
Adverfaiium noftrum ufque ad certum teinpus taiStx & Reforma-
tx , Roberto Adverjario noftro Scotite , juxta onus eis in hac parce
commiflum, explicandos & declarandos,
Per Dominium & Poteifatcm noftra, tam per Terram, quam
per Mare, ubi libi placuerit, fe Divertendo, ibidem cum eodem
Adverfario nofbo Scotix & Conliliariis luis fupcr prxmiflis Tra-
dtando & Communicando , & exinde infra idcm Regnum no-
flrum per Dominium & Poteftatem noflra in forma prxdifta Re-
deundo , ibidem Morando , & deinde ad partes fuas proprias , pe-
nes prxfatum Adverfarium noftrum Francix , falvo & fecure , per
Dominium & Poteftatem noftra prxdidtra , tam per Terram ,
quam pcr Mare, Tranfeundo, nccnon Homines , Equos, Mo-
netam , localia , Res , Bona , & Hernelia fua quxcumque , abfque
Marqua feu Reprifalia in cifdcm quoquo modo imponendis, aut
calumpniandis, in falvum & fccurum Condudum noftrum,nec-
non in Protediioncm , Tuicionem , Salvam Gardiam , & Defen-
fionem noftras fpeciales;
Et ideo vobis Mandamus quocj eifdem Petro & Hennarto, cum
Perfonis prxdictis, verfus prxdidiam Terram Scotix, ad eofdem
Articulos , prxfato Adverjario ?ioftro Scotia; , juxta Onus eis in
hac parte commitTum, explicandos & declarandos c^c ut i» ftmi-
lihus de ConduBu Literit cttm hac Claujitla [videlicet)
Et , fi quid eis in contrarium harum Literarum noftrarum (quod
ablit) fieri contigerit, debitamReftitutionem, Satisfadionem , &:
Emendas illis , qui Dampnum , OfFenfam , feu Detrimentum ful^
tinuerint , ac Deliberationem Perfonarum (fi qux Captx vel Are-
ftatx fuerint) quamprimum fuerimus inde requifiti , facere pro-
mittimus bona fide , fraude , malo ingenio , difficultate , oppoii-
tione , contradiftione , & dilatione quibufcumque penitiis cefl&nti-
bus;
Et etiam , ex habundanti , prxfentes Literas noftras de falvo
Conduftu, durante Termino prxdicto, Firmas & * Inviolabiles * vir.
teneri volumus & obfcrvari. 631.
In cujus, &c. ufque ad Primum diem Odobris , proximo fu-
tarum, duraturas.
Tefte Rege apud Weftmmafterium, Tertio die Julu.
Per ipfum Regem er Concilium.
Fro
ETACTA PUBLICA.
4?
Fro Prhratft San[l<s Trinitatis Londonienjis , de Procedendo
fummarie.
URbatius Epifcopus , Scrvus Servorum Dei , Venerabili Fratri
Anhiepijcopo Cantuarienfi, &, Dileiftis Filiis Ahbati Mo-
jiafteriide WMoavt Londonienli DicEcele, ac Arcioidiacotio Lon-
donievfi, Salutem & Apoftolicam Benediftionem.
Militanti Ecclelix, licet immeriti, difponente Domino, Praeii-
dentes,circa Curam Eccleliarum & Monafteriorum omnium ibler-
tia reddimur indefefia foliciti , ut , juxta debitum Paftoraiis Officii,
eorum occurramus Difpendiis , & Profedtibus, diyina cooperante
Clementia, falubriter intendamus.
Sane , Dileftorum Filiorum , Frioris dr Conventus Trioratus
SaiiBa: Trimtatis Londoiiienfits , Ordinis Sanifti Auguftini , Con-
queftione percepimus quod nonnuUi Archiepifcopi , Epifcopi , a-
liique Ecclefiarum Prcelati, & Qerici, ac Ecclefiafticx Perlbnse,
tam Religiofe, quam Seculares,necnon Duces^Marchiones,Co-
mites, Barones, Nobiles, Milites, & Laici, Communia Civita-
tum, Univerlitates Opidorum , Caftrorum, Villarum, & aliorum
locorum , & alix fingulares Perfonas Civitatum & Dicecefum , ac
aliarum partium diveriaruin , occuparunt & occupari fecerunt Ca-
ftra, Villas, & alia Loca , Terras , Domos, PofTeiTiones, Jura,
& Jurilciicftiones , necnon Fruftus , Cenfus , Redditus, & Pro-
ventus didi Prioratus, & nonnuUa alia Bona, Mobilia & Immo-
bilia, Spiritualia & Temporalia , ad Priorem & Conventum ac
Prioratum priEdidos fpedtantia, &eadetinent indebite occupata,
feu ea Detinentibus praeftant auxilium , coniilium , vel favorem ,
Nonnulli etiam Civitatum , Dioecefum , & Partiura prasdicSa-
rum, qui Nomen Domini in vacuum recipere non formidant, eis-
dem Priori & Conventui, fuper prjedidris Caftris , Villis, & Lo-
cis aliis, Terris, Domibus, PoffeiTionibus, Juribus,&Jurifdidlio-
ribus, Frudtibus, Cenfibus, Redditibus, & Proventibus eorum-
dem , & quibufcumque aliis Bonis , mobilibus & immobilibus ,
giritualibus & temporalibus , & aliis rebus ad eofdem Priorem &
anventum ac Prioratum fpeftantibus , multiplices Moleftias &
Injurias inferunt ac Jadturas:
Quare didti Prior & Conventus Nobis humiliter fupplicarunt
iit, cum eifdem valde reddatur difBcile, pro fingulis Querelis, ad
Apoftolicam Sedem habere Recurfum , providere ipfis fuper hoc
paterna diligentia curaremus.
Nos igitur adverfus Occupatores, Detentores, Praefumptores,
Moleftatores, & Injuriatores hujufmodi, illo volentes eifdem Prio-
ri & Conventui Remedio fubvenire, per quod ipibrum compes-
catur teniericas, & aliis aditus committendi limilia prxcludatur,
Difcretioni veftrx , per Apoftolica Scripta Mandamus quatinus
Vos, vel Duo, aut unus veftrCim, per vos, vel alium, feu alios,
etiam fi fint extra loca in quibus deputati eftis Confervatores &
Judiccs, pricfatis Priori & Conventui efficacis Defenlionis Praeii-
dio airiltentes, non permittatis eofdem fuper hiis & quibullibet
aliis Bonis & Juribus , ad Priorem & Conventum ac Prioratum
prLedidtos fpeifrantibus , ab eifdem vel quibufvis aliis indebite mo-
leftari , vel eis Gravamina , feu Damna , vel Injurias irrogari ;
Fadturi diftis Priori & Conventui , cum ab Eis , vel Procura-
toribus fiiis , aut eorum aliquo , fueritis requifiti , de prsedictis , &
aliis Pcrfonis quibullibct , fuper Reftimtione hujufmodi Caftrorum,
Villarum, Terrarum, & aliorum Locorum, Juriidictionum, Ju-
rium , & Bonorum , mobilium & immobilium , Reddituum quo-
que ac Proventuum , ac aliorum quorumcumque Bonorum , nec-
non de quibuflibet Moleitiis, Injuriis, atque Damnis, prsfenti-
bus & futuris, in illis (videlicet) quxjudicialem requirunt indagi-
nem, fummarie & de plano, fine ftrepitu & figura Judicii, in
aliis vero, prout qualitas eorum exigerit, Juftitis complemen-
tum;
Occupatores, feu Detentores, Prsefumptores, Moleftatores, &
Injuriatores hujufmodi, necnon Contradidtores quoflibet & Re-
belles (cujufcumque Dignitatis, Statiis, Ordinis, vel Conditionis
extiterint) quandocunque & * quotienfcunque expedierit, Audto-
ritate noflira, per Cenfuram Eccleiiafticam Appellatione poftpolita
compefcendo; invocato ad hoc, fi opus fuerit, auxiJio Brachii
Secularis :
Non obftantibus tam, felicis recordationis, Bomfacii Tapte viii.
PrxdeceiToris noftri ,
In quibus cavetur ne aliquis, extra fuam Civitatem & Dioece-
fim, nifi in certis exceptis Caiibus, & in illis ultra unam Dietam
a fine fuae Dioecefis ad Judicium evocetur; feu ne Judices & Con-
fervatores, a Sede deputati prsedicfta, extra Civitatem & Dicece-
fim , in quibus deputati fucrint, contra quofcunque procedere,
five ahi vel aliis vices fuas committere, aut aliquos ultra unam Die-
tam a finc Dicecefis eorumdem trahere prxfumant, dummodo ul-
tra Duas Dietas aliquis , audtoritate Proefenrium, non trahatur, feu
qubd de aliis, qux Judicialem requirunt indaginem, Pcenis, in
eos, fi fecus egerint, & in id procurantes, adjedis, Confervato-
res fe nullatenus intromittant ,
Quam aliis quibuicuque Conftitutionibus , a PrxdecefToribus no-
ftris, Romanis Pontificibus , tam dejudicibus, Delegatis, &Con-
fervatoribus , quam Perfonis, ultra certum numerum, ad Judi-
cium non vocandis,
Aut aliis Editis, qux veftrae pofTent in hac parte Jurifdiitioni aut
Poteftati, ejufque libero exercitio, quomodolibet obviare,
Seu fi aliquibus, communiter, vel divifim, a prxdida fit Sede
indultum quod Excommunicari , Sufpendi, vel Interdici, feu ex-
tra vei ultra certa loca ad Judicium evocari non poflint, per Litte-
ras Apoftolicas, non tacientes plenam & exprefiam, ac de verbo
ad yerbum de Indulto hujufmodi, & eorum Perfonis, Locis, Or-
dinibus, & Nominibus propriis, mentionem,
Et qualibet alia di6lx Sedis Indulgentia , genei-ali , vel fpeciali ,
cujufcunque Tenoris exiftat,
Tom. in. P. IV.
Per quam, Pnefentibus non expreflam, vel totaliter non infer- Ann. D.
tam, veftrEeJurifdiftionis explicatio in hac parte valeat quomodo- 1389.
Ubet impediri, & de qua, cujufque toto Tenore, de verbo ad R/f. i.
verbum, in noftris Literis habenda fit mentio fpecialis.
Cieteriim volumus, & Apoftolica auftoritate decernimus,qubd
quilibet vellrCim profequi valeat Articulum etiam per aiium inchoa-
tum , quamvis idem Inchoans nuilo fuerit Impedimento canonico
pnepeditus ,
QLiodque, a Data Prsefentium, fit vobis,& unicuique veftrijm,
in Prsemiflis omnibus, & eorum fingulis, ceptis & non ceptis,
prxfentibus & futuris, perpetuata Poteftas & Jurifdidtio attributa,
ut co vigore eaque firmitate poflitis, in Prasmiflis omnibus, ceptis
& non ceptis , priefentibus & futuris , & pro pr^diftis procedere ,
ac {\ prsedidta omnia & fingula coram vobis cepta fuififent, & Ju-
rifdidtio veftra, & cujuflibet veftriim, in prasdictis omnibus &
fingulis, per Citationem vel Modum alium perpetuata legitimum
extitiflet;
Conftitutione prxdidla , fuper Confervatoribus, & alia qualibet,
in contrarium edita , non obftante ;
Praefentibus poft Quinquennium minime valituris.
Dat. Roma apud Sandum Fetrum iii. Non. Julii, Pontificatiis
noftri Anno Duodecimo.
N. de G/ywicz.
Jo. Scojufco.
Tro G. Wert.
Marcus.
Suh filis cannahaceis.
K'
De ProclamatioHe TreHgarum Francie.
EX Vicecomiti Kantia Salutem. Ann, D.
Formam Treugarum , inter Nw & Adiierfiarium nofirum 1389.
FranciiE captarum, tibi mittimus in quadam Cedula, Prxfentibus -^»- '3.
interclusa, R- 2.
Mandantes qubd ftatim , vifis prxfentibus, Treugas illas in fin- Vrxnc.ii.
gulis Portubus & Locis, infra Ballivam tuam, ubi expedire vide- R- i.w».
ris , ex parte noftra, publice proclamari & teneri facias juxta teno- 's-
rem earumdem;
Et hoc nullatenus omittas.
Telte Regeapud WeftmoKafterium , oftavo die Julii.
Fer ipfium Regem ^ Concilium.
* Confimilia Breviadirigunmr Vicecomitibusfubfcriptis, fub •.VII.
eadem Datai videlicet, 63+-
Vicecomitibus Londoniis.
Vicecomiti Ejfiex.
Vicecom. Norjfi. g^ Suffl
Vicecom. Sutloampton.
Vicecom. Cornub.
Vicecom. Devo7i.
Vicecom. Somcrj. (^ Dorfi.
Vicecom. Eborum.
Vicecom. Lincoln.
Vicecom. Northimhr.
Vicecom. Cumbr.
Vicecom. Wefimerl.
Vicecom. Sujfiex.
Jobamii Devereux Cuftodi Quinque Portuum.
Juha?2ni Duci Lancaftria , vel ejus Cancellario in Ducatu prje-
difto.
Johanni de Holand Comizi Huntyngdonice, Capitaneo Vilte &
Caitri Regis de Breft, velcjus Locum tenenti ibidem.
Willielmo le Scrop, Capitaneo Villx & Caftri Regis de Chir-
burgh, vel ejus Locum tenenti ibidem.
De ReflitHtione TemporaltHm Menevenfis Ecclefite.
REX, diledto fibi, Thoma Oldecaftell, Efcaetori fuo in Comi- Ann. D.
tatibus GlouceftricE & Hereforaise, ac Marchia WalliK, eis- 13B9.
dem Comitatibus adjacente, Salutem. .Ai. 13,
Cum Dominus Summus Fontifiex, Venerabilem Patrem, Jo- R. 2.
hannem , nuper Herefiordenfiem Epifeopum, a vinculo, quo dicla: Pat.j^.
Ecclefite tenebatur, abfolverit, & ipium ad Ecclcfiam Meneven- R.i.f.i,
fem tranftulerit , & ipfum in Epifcopum loci illius prxfecerit& Pa- m. 27.
ftorem, iicut per Literas Bullatas ipfius Summi Pontificis, nobis
inde diredtas , nobis conftat ,
Nos,
Pro eo quod idem Johannes omnibus verbis , eobis prjejudicla-
libus, in didtis Literis BuUatis contentis, coram nobis renunciavir,
& Gratiae noftrse humiliter ie fubmilit, volentes cum eo agere gra-
tiose,
Cepimus Fidelitatem ipfius Johannis, & Temporalia didti Epi-
fcqpatijs Menevenfis Retlituimus eidem ;
Et ideo tibi Praecipimus qubd eidem Johanni Temporalia prae-
didta , cum Pertinentiis , in Balliva tua , liberes in forma pra:-
didta. j ^
Telte Rege apud Caftrum fiuum de Wyndefiore duodecimo die
Julii.
Ter Breve de Frivato Sigtllo.
Fa
Coo-
4+
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D.
1589. Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis fub eadcm Data ; vidclicet ,
Rie. 2.
Nicholtro Tnvyford , Majori Civitatis Londonix , & Efcaetori
Regis in eadem Civitate.
Trdicentori (^ Capitulo Ecclefias Cathedralis Menevenfis.
ET Mandatum eft Militibus, liberis Hominibus, & omnibus
aliis Taientibus de Epifcopatu Menevenfi, quod eidem Jo-
hanni, finquam Epifcopo & Domino fuo in omnibus, quK ad
Epifcopatum illum pertinent , Intendentes iiut & Rcfpondcntes.
In cujus, &c.
Teik ut fupra.
Per idem Breve.
Pro Niinciis Francia , fuper Treugis per Regem JitrAndis.
1389.
An. 13.
R. 2.
Tritn. 13
R. 2.W.
*3.
* VII
Ann. D. T E Roy a toux noz. Lieutenantz, Capitains, Jufticers, Gar-
■ J_i des des Chafteaux , Villes , & autres Fortercfccs dcs Pors de
PafTages, & autres Officers de noftre Roialmc, & a leurs Lieu-
tenantz , & a touz noz autres Subgitz, & Miniftres , decea & dela
la Mier, Salutz.
Come nous aions entendu que noflre Adverfaire de Travce ait
ordene envoier devers nous le Conte dt Li^iey Sc de Saint Pol,
Joha>i Dejcoumlle E(c\x\tx Confeiller, & Maiitre Yve Derian Se-
cretaire , de noftre dit Adverfaire , pur Nous veoir Prometter &c
Jurer Tenir, & fere Tenir & Garder, les Trcues Generales, par
Mcr & par Terrc, nagaires Accordccs cntre noi Melfagej pur
Nous d'une part, 5c les MefTasies dc noftre dit Adverfaire pur Luy
d'autre part, & fere les autres Chofes qui ou Fait des dites Tre-
ues appartiennent , & qui accordees ont eftre fadtes de noftre
Partie,
Nous avons pris & mis, prenons & * mcttons, les deffus nom-
mez en noftre Prote<flion & feur Conduit, avecjnes Cevt Tarjon-
«w, aCheval, ou a Pic, de lcjrCompaignie, &: au delTbuz., de
«juelque eftat ou condicion que il Ibient , que ne font Bannix ne
ForjugeT, de noftre Roialme, foient Chivalcrs, Efcuiers, Clercs,
Vaiiei, ou autres quclconqucs, & avccques lairs Chevaux, Ma-
lettcs, & flutrcs Sommages, Monnoye, & autrcs Biens quelcon-
ques, en Venant par devers Noiis, Demourant & Retouniant,
par Mer & par Terre, jufque a Deux Mois procliains venans,
Si vous Mandons, & a chafcun dc vous, que h dit Conte, &
.hs drz. Johan 5c Maiftre Vve , avecques ceulx de ieur Compaignie
ou Nombre dclFufdit, & au dcflbuz, avecques leurs Maletccs &
Sommas;es, leur Monnoye, & touz leurs autres Biens, vous lais-
fieT, paiicr, demourer, & retourncr, durant le tcmps delTufdit par
vcttjuriftlidions, Paflages, & Deftnoii,, par Mer, & parTerre,
pailiblement-& fanz, leur y mettre ne fouftrir cftre mis aucun Em-
pefchement ou Dcftourbier pur quclconqcs caufe, coulcur, ou
occafion que ce foit, foit pur Marque, Reprifaille, pour Debtes
ou Obligacions quelconques, de quelque Tcncur, que ellesfoient,
ne pur autre caufc quekonqes;
Car Nous avons Promis tenir noftre prefent Saufconduit, &
fere tenir, a ce que les defliis nommes Meflajtes de noftre dit
Adverfaire foient en noftre Puiflance tenus paiiibie & fcurs , du-
rant le dit Temps,
Et leurs Purveez, a leurs Defpens, de Vivres & Guides, & de
toutes leurs autres neceflicez. pur ce voyage fere , s'il vous cn Ic
quierenL
Don. a noftre Faleis de Weftm. le xxii. jour de Juyl , TAn de
Grace Millc, Troifcentz, Quatrevintz & Neuf, & de noftre
Regne Trefzifme.
Tar le Roi (5* fin Confeil.
Dominum £. nupcr 'Rcgcm Ajiglia , Progenitorem noflrum , con- Ann. Dd
celTis, conrinerur quod in Decimis, Oblarionibus , Obvcntioni- 1589.
bus , & Mortuariis , quando fub iitis nominibus proponuntur , Ric. 2.
Prohibitioni Regix non eft locus ,
Nolentefque proinde Cognitionem, quce ad Forum Ecclefiafti-
cum pertinet, per hujufmodi Bievia noftra, totaliter impediri,
Vobis figinificamus quod in Placito prxdidto, quatenus de hu-
jufmcdi Oblacionibus , Medietate Cerx & Proficuis Sepulturx,
coram vobis in Curia Chriftianitatis agatur , licite procedere & fa-
cere poteritis , Mandatis noftris prsdiftis non obftanribus.
Tefte Rege apud IVeftmonafteriiim , vicefirao quarto die Julii.
* De Philippa filia Domi>ii de Cottcj. • vil.
6;6.
LE RoT a touz noz Lieutenantz, Capitains, Jufticers, Gardes Ann. D.
de Chafteaux, Villcs, &c autrcs Forterefles des Pors de Pas- 1389.
figes, &c autres Officers de noftre Roialme, & a leurs Lieute- ^'i. 13.
nantz, 6c a touz noz autres Subgitz& Miniftres, decea & dcla R- 1.
la Mier , Salutz. Franc.ij.
Come Nous aions entendu que le Sire de Coucy de France, K. 2.»».
Defirant d'oier & favoir pur certein bones Novelx, felonc ce»}.
que Nature requiert, de fa File & noftre Coufyne Thihpfe, la
Fevime Rohert de Veer n'adgairs Duc d'Irland ,
Ait ordene & purpofe d'cnvoier deins noftre dit Roialme d'En-
gleterre un de fes Chivalers, apf)elle Johan de Cbaftelmuratit , pur
vcoir noftre dit Coufyne , &; de parler ovefque elle de ccrteins
matiers dcpar lc dit Sirc de Coucy ,
Nous avons pris& mis, prcnons & mertons, le dcffus nommc
Chivalcr en noltrc Proteiilion &c feur & fauf Conduit, avefqucs
Douze parfones defarmcs , a Chival , ou a Pie , de (1 Compaignie,
ou dedeins, de quelque eftat ou condicions que ils foicnt. que ne
fonc Banniz ne Forjugci de noftre Roialme , & avcfqucs leurs
Chevaux, Malettes, & autres Sommages, Monnoye, & autres
Biens quelconqucs, en Venant deins noftre ait Roialmc par devers
noftte dit Coufynea caufc fuifditc, demourant, fejornant, & re-
tournant par Micr, & par Terre, duranc le fpacc dc Quarant jours
prochein venantz,
Purveu toutes foitz quc le dit Chivaler,ou les autres cn faCom-
paignie nc veipncnt deins noftxc dit Roialmc, fi non par la caufc
fuifdite, &: q'ils nc portcnt aucune Parolc ou MciT.ip,e, par Lec-
tres, ou autremcnt, a aucune Parfonnc de noftre dic Roialmc,
depar lcs dcfufdicz Banniz & Forjugcz;
Si vous Mandons & a chcfcun de vous quc Ic dic Chivaler,
avefques ceulx de fa Compaigne , c^-c. vt in cateris de ConduSu
Literis.
Don. a noftrc FaJeys de Weflm. le xxiv. jour de Jnyl, TAn de
grace Mille , Troifcentz , Qi.iatrcvintz & Ncuf , £c de noftre
Regne Trefzifme.
Tar le Roi C^ foft Ceafeil.
Ann.D.
1389.
An. 13.
S 1.
Chuf.i^.
Ri.p.
I, m.j.
Super Proficuis Stpalture , Calefii , de noyt Prohibendo,
T) EX, Venerabili in Chrifto Patri, W. cadem gratia, Archie-
*^ pifcopo Cajauarienfi , totius Anglix Primati, & ApoftolicxSe-
dis L^ato, & ejus Commiflario, 'Salutem.
Cum nuper, ad Profecurionem Joha-miis Styrop, Roherti Tri-
het , Willielnii Laujidefdale , & Thoma SMindrvs , Cuftodum five
Procuratorum Fabric.c Ecclefix Sancli Nicholai Vilbe Calefii ,
nobis fuggerentium ipfos Oblationes provenientes de certis Trun-
cis & Pixidibus, in cadem Ecclefia exiftentibus, & Medietatcm
Cerx provenientem de Exequiis Momiorum , & Proficuum pro-
veniens de Sepulcris Nlortuorum in eadcm Ecclcfia pcrcepiire,
Et , prxtexcu divilionis hujufmodi Oblationum & Proticuorum ,
in Primxva Dotatione Ecclefix priEdidx^ percipere debere,
Ipfofque & Prxdeceflbrcs fuos , Cuftoaes five Procuratorcs Ec-
defise prxdiiflx, cadem Oblariones, Medietatem Ccrx, & Profi-
cua, a tempore cujus contrarii memoria non exiftit, line interrup-
tione, percepifR; & percipcreconfueviflc,
Ac nunc Redorcm Ecclefix prxdiftx, clamantem Oblationes,
Medietatem Cerx, & Proficua prxdiifla ad ipfum & Ecclefiam
fuam prxdi&am perrinere debere, ipfos Cuftodes five Procurato-
res indc in Placitum coram vobis, in Curia Qirillianitatis , in Vil-
ia prxdida, traxilTe,
Ac Nos,
Volentes fuper quibufdam Articulis Materiam illam tangentibus,
^c de certa .Confuctudine , coram vobis, pro parte di^ftorum Cu-
ftodum five Procuratorum , allegaca , plenius informari ,
Vobis, per diveiia Brevia nof&a, Mandaverimus qubd Placitum
prxdiftum , intcr Partcs prxdiftas , de die in diem , in ftatu quo
tunc fuit , continuareris , donec aliud vobis inde duceremus de-
inandandum ,
Et quia in Articulis , Prdatis & Clero Regni noftri Anglix , per
Dt Confirmationt TrettgarHTn.
LE R o I a tous , as queux, &c. Salutz. Ann. D.
Savoir F.Aiio.NS quc Nousavons veu & bien confjdere la 1389.
teneur & eSctSl des Lettres, dont la Tencur s'ciifuit, An. 15.
R. 2.
Nous Waltier , par la Grace de Dieux Evef^ue de Durejjve,rranc.ii.
Williavt Mount agu Coume dc Sarisbirs, William de Beauchamp R.z.r».
Captain de C3.\cy s,Johan Clavjov, & Kichol de Dag'jjortb,Cia- 22.
valcrs de la Chaumbre du Roy noftre Seignur , & Rjtbard Roubale
Doftour cn Loys,
Aians du dit l^oy noftre Seignur Povair & Mandcment efpecial
a foire lcz Chofcz qui enfuient ,
Faifovs Javoir a toutz quc ,
Come, par le Comandcment & Ordeinance du Roy noftre Sei-
gnurfufdit, Nous foions n'adgaires venuz a Calays pur Traidier
de Paix , ou dc Trieues generales , ovefquc rAdvcrfvrc dc Frau-
ce, ou fes Meflagez, qui pur ce font venuz a Boloignc fur la
Mer ,
Et foions aflembles , par plufcurs Journces , ovcfquc les ditz
Meflagcz du dit Advcrfaire de France, & ovefquc les Mefi&gez.
de FAdverfaire de Caftelle a Lenlyngham , cntre lcz ditz Licux de
Caleys & dc Bouloigne , & aioms Parle enfemble de plulieurs
Chofez , touclians les ditz Trieucs ,
Nous , pur obvicr a tout cmpcfchcment , qui purroit furvcnir
au dit Traitie de la Paix , & par vertu du Povair a Nous donne
du Roy noftre dit Seignur, de qud Povair, la Teneure, de niot
a mot, seufuit,
D IcHARD, par la grace de Dieux, Roy d'Engleterre et
*^ DE France, & Seignur d'lrelande, a touz ceux qui ceftes
Lettres verront ou orront , Salutz.
Savoir vous faifons que Nous,
Pur rOnur & Reverence de noflie Seignur Dieux, & pur es-
chier l'effiifion de Sanc Chriftien, les trefgrans Malx & Dama-
ges , quc pur Toccafion dez Guerrcs entre Nous & noftrc Adver-
iaire de France fonc avenuz avant ces hcures a * tout Chriftiente, # yjy
& vraifemblablement purront avenir, de jour en autre, (i la ditc ^j,
Guerrc foit contenuee,
Deiirans aufli nous juftificr & noftre Qucrele dcvant Dieu &
tout le Monde, t> ■ r\ ■
Et noz Soubgicz mettre, quanque en nous eft, en 1 aix, Quie-
te, & Tranquillite,
Et aufTi a lcs Inftonces, Prieres, & Rcqucftes, que nous oiit
efte faites depar aucunes Parfones Notablez, qu'il nous plcrroic
tondefcendre & indincr a bone Traidic avecque noftre dit Adr
verfaire , & Ordeiner depar Nous auCunes Parfones notables pur
' as-
i
ET ACTA PUBLICA.
4-S
Ann. D. affembler avecque lei Gens que mefmes noftre Advcrfaire envoie-
1389. roit, de (cmblable elTiat, as certeins Jour & Lieu, as Marches de
pjc. i, Calays , pur le fait de Traicfcie fuildit ,
Confians a plein de les loiautees, fens, avifemens, & difcrecions
de noz, trefchcre & foiau^, Tonurable Pierre en Dieu, /'Eves-
que dctiurejme.^ William Mcnritagu Counte de Saiebirs, William
de Bemichamp Capitain de Calai^, yohan C/anfov, Nichol Dag-
iDorth , Chivalers de noftre Chaumbre , & , noT, bien amez Clers,
Hicharc/ Rouhale Dodour en Loys , & Roger Walde». Treforer de
Calays ,
Les avons Conftitufz, , ordeinez, deputez^ & eftablyz, Confti-
tuons,ordeinons,deputons, & eftablions, de noftre ccrtcin fcien-
ce, par ceftez no2 Lettres prefentez, noz vraiz & efpeciauX Mes-
fagez, Commiffaires, 6c Deputes pur le fait du Traidlie de Paiz
fuifdit,
Et avons Donnez, & Donnons par ces Prefentes, a mefmes
noz Mcflages, Sys, Cynque, Quatre, Trois, & DeuX de eulx,
plein & franche Povair, Audtorite, & Mandement efpecial d'as-
lembler, avecques quelconques Commiffairs, Meffages, ou Dcpu-
tes de noftre dit Adverfaire , aiantz fufficeant Povoir de Luy en
ce Cas, en touz Lieux & places ou bon femblera a nozditz Mes-
fages,
Et de Traidier avecque eulx de bon , final , & vraie Paix &
Acorde, fur touz Queftions, Debas, Defcors, Guerres, & Dis-
fenfions, qui font ou pouront eftre meues parentre Nous, noz
Roiaumes, Terres, Seigneuries, Subgiz, & Allicz, d'une Part,
& noftre dit Adverfaire, fcs Subgiz, & AllicT,, d'autre Part,
Et d'Accorder, tranfiger, pacifcer, & compoler, pur Nous &
cn noftre Noun, fur toutes Queftions, Debas, Diicors, Guer-
res, Riotes, & Diirennones fuifdites, ovefque toutz leurs Arti-
cles & Circumftances, Incidens, Emergens, Dependens, & Con-
nexes,
Et de Faire bonne, loiale, vraie, fcrme, & finale Paix paren-
treNous, nos Roiaumes, Terres, Seignuries, Soubgiz, &aliiez,
d'une Parc, & noftre dit Adverfaire, iss Soubgiz &: AUiez, d'au-
tre Part ,
Et aufti de Traidtier, prendre, afFermer, & afteurer bonnes,
vraies, 8c loialcs Trieues 6c Souffi-ance de Guerre, generales ou
particulers, pur Nous, noz Roiaumes, Terres, Seigneuries , Sub-
giz & Alliez avantdites, d'une Part, & noftre dit Adverlaire, fes
Subgiez & AllieZj d'autre Part, teles & par tant de temps a du-
rer com bon f.'mb!era a noz Meflages avantditz ,
Et, fur quanque ferra ainfi Traidie, compofe, tranfige, pacis-
ce, & acorde, pur Nous & noftre Partie, avecque ceulx de la
Partie adverfe , de la fermer par foy & par Serement , fur les Sains
Evangiles a donner en TAme de Nous , & d'ottroier & donner
fur ce & les depcndences d'icel toutes manieres de Caucions, Seur-
tees, Promefies, Obligacions, & Lettres Seeles, tantes & teles
come meftier feira ou lour femblera en tel Cas, les queles nous
voloms avoir tel effeft, vigour, & fermete come fi Nous les eus-
fiens donnez & fait cn noftre Propre Parfonne,
Et de faire , executer , expedier , & acomplier toutz les Articles,
qui ferront acordez, de point en point, pur nous & noftre Partie,
fans traude ou mal engin , ii avanc come Nous ferroiens mefmes fi
noftre Propre Parfone y feufle prefent ,
Et de Faire, executcr, & expedier toutz autres Articles qui au-
cunement pouront appartenir a bone parfedion & acomplifement
de mefme la Traidtie de Paix, ou de Trieues avantdites, de quele
nature qu'ils foicnt, fuppofe que pluis efpecial Mandemenc en fer-
roit requiz ,
Et Promettons , loiaument en bonne Foy , & en Parole du
Roy , a avoir &c tenir toutz jours Ferme & Agreable quanque fait
ferra en noftre Noun par noz ditz Meffages, Sys, Cinque, Qua-
tre , Trois , & Deux de eulx , fur toutes & chefcun des Chofes
avantdites, & de donner noz Letrres Confermatoires, Seeles de
noftre Grant Seel, fur toutz le^ Poins qui ainli ferront acordez,
& de les Faire executer , de Point en Point , en quanque en nous
eft, fans fraude ou mal engin, & ce promettons fur Caucion &
« yjj Obligacion de touz noz Biens * prdens & avenirs, ians james fai-
^ 8_ ■ re, dire, ne purpofer, en Jugement, ou de hors, aucune Chofe a
rcncontre.
Donn. par Tefraoignance de noftre Grant Seel a noflre Palays
de We(lwo?iJier le xiv. jour de May l'Aii de Gracc Mille, Trois-
cens, Quatrevins & Neuf.
Avoms Ottroie, Promiz, & Accorde, &, par la Teneur des
ces preientes, ottroions, prometcons, & accordons, par vertu du
dit povair a nous donne deflus tranfcript, trieues generales, par
terre & par mcr, pur noftre dit Seignur le Roy, fonRoiaume,
Terres , Seigneuries , & Subgiez , pur le Roy dez Rommains , le
Roy de Porcugal, le Duc de Guerle, Johan des Ifles, & le Duc
& le Commun de Janues, & le Count de Salebirs pour le Seignu-
rfc de Man, fes Alliez, & pur leurs Roiaumes, Terres, Seigneu-
ries & Subgies, lefqucles Alliez fermeront & afleurcront les dites
trieues, chafcun par foy, dedeins les Termes & jours cy apres
lymytes, c^c. prout Ji/pra dat. deciyno oilavo Die Junii^ tunc pc.
Les quelles Lettres, deffus Tranfcriptes, & toutes kz Chofes
& chacunes d'icelles , dedens contenues (lefquelles noz Meflages
deffus nomme? ont faitz en ixjftre Noun & pur Nous) Nous
avons Agreables, & les Loons & Approvons, & les Confirmons
par la Teneur de ces Prefentes,
Et Promettons, loialment en bonne Foy, & en Parole de Roy,
& Jurons en l'Ame de Nous, touchez lez Sains Evangilles de
Dieu ce prefens , cn la Prefence de Wallerand CouTit y de IJiiey &
de Sant Pol, de Johan d^Ejiotiteville Efcuir de Cofps & Confeil-
ler, & de Maiftre Tves Derian Secrecaire, de noltie dit Adver-
iaire (que noftre dit Adverlaire a envoiez devers Nous pur nous
veoir fair h dit Seremencj que lei Lettres dciTus uanfcrip;es, &
les Trieues donc ils font mencion , & toutes lez autre's Chofes, & Ann. D.
Chafcunes dedens contenuz nous rendrons & Garderons, & fe- 13B9.
rons Tenir & Garder par Nous & par noz Soubgiez , a nolire Kic . ». -
dit Advcrfaire de France, & a fcs Soubgies & Alliez, pur eix,
leurs Roiaumes, Tenes, Paiis & Seigneuries , &, a noftre loial
Povoir, les ferons Tenir & Gardcr p.ir noz Alliez deffus NomeZ
pur leurs Soubgies, en la fourme & manere que lez Lettres deflus
cranfcriptT, le contiennenc.
£n Tefmoignance de ce nous avons fait mettre noftre Seal a ces
Prefentes Lettres.
Donn. a noftre Paloys de Weflnmnjler le Difme jour d'Aouft',
l'An de Grace Mil, Troil<:ens, Quatrcvins & Neuf, de noftra
Regne Trefzifme.
Per ipfum Regem.
Autielles L.ettres de Confrmacion des dites Trieues, de mot a moti
fureni enjealez, dcjouz le Grant Sea/ , ezr envoies <^ deliveres ai ■•
Jlmbajfatours V Adverjaire de Cajii/le <^ de Leon.
De Sacramento Regis, Coram Nmcits Scotk,
L
Ann. D.
1389.
A,i. ij.
R. 2.
Vriir.e.x%.
R. 1. m.
E Roi a tous, as queux, &c. Saluz.
I Savoir faijovs ., d^-c. ut Jupra u[que ibi^ Donn. a Lenlyngham,
le xviii. jour de Juyng, TAn de Grace Mil, Troifcens, Quatre-
vins, & Neuf, e^ tunc Jc,
Lcs quelles Lettres, deffuz tranfcriptez , & toutes les Chofes,
& chefcunes d'ice;Ies, dedeins contenues (les queles noz Meffages
deflus nommez ont faitz en noftre Noun & pur nous)Nous avons
Agreablcs & lcs Loons & Approvons, & les Confermons par la
Tencur de ces Prefentes ,
Et Promettons, loialment en bon Foy, & en Parole du Roy
& Jurons en TAme de Nous, a ces Seintz Evangilles, en la pre'
fcnce de Henry Doglas ., & Adam de G/endouevjyn, Chivalers,
Meffages de noftrc dit Adverfaire d'Efcoce que le Seremcnc, que
Nous avons faic autrefoitz fur les diiz Tricues en la Preience des
Meflages dc noftre dit Adverjaire de Erance, Nous Tendrons &
Garderons bien & loialment , & en cfpecial a noftre dit Adverfai-
rc d'Efcoce comc al AUie de noftre dic Adverfaire de France, en
quanque poet toucher mefmenoftre Adverfaire d"Efcoce,feIoncla
forme & eftedt des ditz Trieues fanz fraude ou mal engyn.
* Lc Tcnenr (jr Fourme de cjuel Serement , enfi fait a nofire * VIL
dn Adverfaire de France , s'enftiit de mot en mot. ^l^-
"^Ous Richard, par la Grace de Dieu , Roy d^Eng/eterre ef- de ibldtm.
-*-> France, & Seignur d'Irlande , Promettons , loialment en bon
Foy & en Parole de Roy, & Jurons en fAme de Nous, couchez
les Sains Euvangilles de Dieu cy prcfens, en la Prefence de Wa//e-
rand Cont de Liney & de Seinc Pol , de Jo/oan d'EJioutevi/le Es-
cuier de Corps & Confeiller , & de Mai[ire Tves Dcrain Secrecai-
re, de noftn-e dit Adverfaire de France (que noftre dit Adverfaire a
envoiez devers Nous pur Nous veoir feire le dit Serement) que
les Lettres dellus tranfcriptz, & les Trieucs dont ils font mention ,
& toutes les autres Chofes & chafcunes dedens contenues , noua
Tendrons & Garderons, & ferons Tenir & Garder, par Nous
& par noz Subgiz,a noftre dit Adverfaire de Francc,& a fes Sub-
gies & Alliez, pur eux, leurs Roiaumes, Terres, Paiis, & Sei-
gnuries, &, a noftre loial pouoir, les ferons Tenir & Garder par
par noz Allicz deffuis nomez, & par leurs Subgies, en la fourme
& mancre que les Lettres deffus cranfcriptz le contiennenc.
En Tefmcignance de ce Nous avons faic mectre noftre Seal a
ces prefentes Lettres.
Don. a nojire Cbajie// de Wyndefore, le xxvii. jour de Septem-
bre, TAn de Grace Mille, Troilceus, Qiiatrevins & Neuf, Sz
de noftre Regne Trefzifme.
Fer ipfum Regem.
De Commijfariis ad Confervandas Frengas.
LE Roy as, noz chicrs & foialx, /es Cat>itaines de /es Vi//e c^ Ann. D.
Chajieux de Ca/eys , Guygnes, & de Hammes , ou lour LieutC- 13 89. '
nantz, qui pur le temps ferront, Salutz. An. li,
Savoir vous faifons que nous, R. i.
Confiantz pleinement de voz ien, loialce, & avifement, ibidem.
Vous avons Fait & Ordeine, Faifons & Ordeinons, joincementj rr>. jg.'
& feveralment, Confervatours des Trieues,
Darreinemcnt Prifes & Acordes,
Par noz Meffages & les Meffages dc voj/re Aiverfaire de Frasi
ee, de rauclorite de Nous & dc noftre dit Adverfaire,
Entre Noas, pur Nous, nolire Roialme, Terre, Seignuries,'
& Soubgics , pur /e Roi des Romayves , /e Roi du Portuga/e , /e Duc
de Guer/e, Johan des Jfes, & /e Diic (^ Comvmu de Janues, & U
Contc de Salesi>irs pur le Seignurie de Man, ks Allies, & pur louT
Roialmes, Terres, Seignuries, & Soubgies,
Et noftre dit Adverfaire de France , />«/»• Lk/, fon Roialme, fes
Terres, Scignuries, & Soubgies /'rp/('?//ez , rAdverfaire de Ca/iil-
/e & de Leon , le Roi des Rojruzynes , V Adverfaire dEfcoce , le R0I
d'Arragon , /e Roi de Nauvarre , /a Duchejfe de Brabant , /e Duc
& L' Covimun de Javues , & pur le Conte de /a Marche d'Efcoce ,
pur le Seignurie deMan,fe3 Allies,& pur lour Roialmcs, Terres,
Scignurics, & Soubgitz pretenfcz, folonc la forme de mefmes lcj
Tricues,
Donantz & Commettantz a vous, & a chefcun de vous, par
le Tenour de celtcs Prefentcs , Poair & pleine Poiflancc d'icelles
F 3 Trieues,
4<S
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. Trieues, es Paiis & Marches de Caleys, d'Artoys, de Picardie,
1389. de Flaundrcs, & des autres Paiis illoeques adjacentx, Tenir &
Aif. 2. Garder, en tourzlour Articles, par toutz noz Soubgiex, & pur
les ditz Roh, des Romaynes , ik d? Portugak, le Duc de Guer/e,
Johan des Ijles , & le Duc S- le Comtnune de Janues , & le Conte
de Saleshirs pur le Seignurie de Man , & fes Alliez , & pur coutz
lour Soubgiez , ians les cnfreindre ,
Et que des Attemptatz & autrcs Chofes faitz encontre ycelles
Trieues (li nulles y foient) vous Cogneillez & Euquerrez lomer-
ment & de plain, fanz long proces, & touc ce, que par noz di-
tes Soubgies, ou par les ditz Rois, des Romaynes &: de Portu-
gale, le Duc de Guerle, Johan des Ifles, & le Duc & le Com-
mun de Janues, & le Conte de Salesbirs pur le Seignurie de Man,
fes Allies, &foutz lour Soubgirz, ou afcun de eux, vous trove-v
rez iffint eftre faite ou attempte contre les ditz Trieues (que Dieu
ne voillc) Reparez ou facez Reparer & Redreffer fanz delay , &
Remettre en eftac due,
• yjT ♦ En Conftreinantz a ce noz ditz Soubgiez, & les Subgiez des
x-o ' ditz Rois, des Romaynes & de Portugale, le Duc de Guelre,
* * Johan des Ifles, &: le Duc & le Commun de Janues, & le Con-
te de Salesbirs pur le Seignurie de Man, & fes Allies, q'il appar-
tiendra, par Prife des Corps & des Biens, & par toutz autres
voies & remedies covenables,
Et de Requere, & faire requerer, k Partie des ditz Adverfaires,
& toutz autres as queux il appartiendra, par force de mefmes les
Trieues , d' Amender , Redrefcer , & duement Rcparer toutes ma-
reres des Attemptatz & Mefprifions (fi nuUes y foient) faitz, par
la Partie de noz. ditz Adverfaires , envers Nous, noz Soubgiez, &
ies ditz Rois, des Romaynes &c de Portugale, le Duc de Guerle, Jo-
han jes Ijfles , /e Duc S" l^ Commun d<; Janues , e^ /e Conte de Sa-
lesbirs pur ie Seignurie de Man, fes Alhez, &: lour Soubgiez, en
<]uelconquc manere, fi bien par Terre, come par Meer, contre
fourme les Trieucs avantditz,
La Fourme des queles Trieues Nous vous envoions Exemplifie
dcfouz nofi:re Grant Seal ,
Vous Mandantz que vcelles Trieues , vous facez Publier & Te-
nir pleinement, Iblonc la Tenour d'icellcs,
Et, en outre, Nous Mandons & Commandons as toutz les
Prelatz, Nobles, & Comunialtes des Citees, Villes, Chafteux,
Fortereffes , & Lieux , & a tout noz Miniftres , Officers , & au-
tres noz Soubgiez & ObeilTantz (de quelconque eftat, condicion,
ou degree q'ils foient) es Paiis dc Parties avantdites , fur Forfaiture
de quanque ils purrom forfaire envcrs nous, q'il3 & chefcun de
eux Obeiilent & Entendent diligealment a vous & a chefcun de
vous, en faifant &c parfournant la Confervacie des Trieues avant-
ditz , felonc la Teneur d'ycelles , licome a chefcun de eux il appar-
tiendra, ou ils ent ferront requis par vous depar Nous.
En Tefmoignance de quele chofe a yceftes Prefences Nous avons
ftit mettre noftre Grant Seal.
Donne a noftre Pa/eis de IVejim. le xl. jour d'Augft.
Par leRoi (^ fon Confeil.
Autieux Lettres eient fouthcfcriptz cs Lieux fouthefcriptz, de
mefme la Date^ c'eftaflavoir ,
I^s Beux Adwira/x, de noftre Roialme d'EngIeterre qui pur
le temps fcrront, ou lour Lieutenanrz, en & par tout le Meer.
Le Capitain de Chirlurgfj , ou fon Lieutenant qui pur Ic temps
ferra, es Marches de Normandie.
L,e Capitain de Bre[t, ou fon Lieutenant qui pur le temps ferra,
es Paiis & Marches de Bretaigne.
L.e Seiiefcha/ dc Guyen, ou fon Lieutenant qui pur le temps fer-
ra , le Catita/ de Buch , /es Mair &C Conefah/e de Burdeaux , Mes-
fieurs Pierre de /a Mote , Sire de Roquetail/ade , ou lour Lieuxte-
nantz qui pur le temps ferront, es Paiis & Marches de Burdeaux,
Burdeloys, & Bafadoys.
Le Senefcha/ de Landes , & le Sire de Lyfcun , ou lour Lieute-
nantz qi pur le temps ferronr, es Paiis & Marches de Landes.
Le Sire de Luras, /e Sire de /a Bard, & Neopart de Cammont,
ou lours Lieutenantz qui pur le temps ferront, es Paiis & Marches
cl'Agenoys & de Quercyn.
Johan de Bearn , Senefchall de Bygorre & Capitain de Lord ,
ou fon Lieutenant , es Paiis & Marches de Bygorre.
Le Sire de Mujfiden, & /e Sire de Montferant de Perygort, ou
leurs Lieutenantz ', es Paiis & Marches de Perigorc.
Le Capitain de Car/at , ou fon Lieutenant , & Raymonet de
Sort , £c le Bourd de Guar/eux , es Paiis & Marches d'Auvei^ne
& de Rouergue.
Le Sire de Motitferrant , & Sire de Roafan , es Paiis & Mar-
ches d entre Guarone & Dordongne , fibien par Terre come par
Meer.
L£ Capita/ de Buch , & Soudan de Trawe , es Paiis & Marches
dePoytou, Xantonge, d^Engelmoys.
MenTieur Aymeren de Muffiden , & Perot de Bearnes , es Paiis de
Marches de Lymmofin.
Les honurables Piers en Dieu, rErceveJque d^Everiuyk, PEves-
que de Durefne C7" rEvefjue de Cardoi// , T/oomas Conte Marefha//,
&c de Notyngh. Heuri Counte de Northumbre , Johan Sire de Roos,
Rauf Sire de Nevi// , Thomas Sire de C/ifford, /e Baron de Gray-
fiok, Joloan Sire de Haryngton, /e Sire de Dacre, Henri de Percy
le Filz , Richard /e Scrop , les Capitajns de /es Vi//es de Bertvyk O"
K-ardoi//, & le Capitain deRokesburgh , cs Marches d'Efcoce.
Ann.D.
1389.
* De NAvibHS arefimdis , pro CondnUH Ducis LaKcafiria ^^- ^-
in Angiiam. , **
D EX, dilefto fibi , Thoma Sayvii/ , Servienti fuo ad Arma , .rfn. ij.
■'■^ Salutem. r. 2.
Scias quod aflignavimus Te ad fexNaves & unam Bargeam bo- ?at. ijj
nas & fufficientes, cum fufficienti Apparatu &c fufficienti Eskippa- R.i.f. i.
mento ad eafdem, in Portu de Dertemuth & partibus vicinisare- w. xi.d.
ftandum & capiendum,
Et ad eas, verfus partes Burdegalise, pro Adventu &faIvoCon-
duiflu , Cariffimi Avunculi noftri , Johannis Ducis Lancaf/riis in
Angliam , cum omni feftinatione poiTibili , tranfire faciendum &
compjendum,
Percipiendo , videlicet , tranfeundo verfus didtas partes Burdega-
\\x, rationabile Regardum , juxta difcretionam tuam &c Edwardi
Beauchamp Armigeri , & abinde cum dido Avunculo noftro in
Angliam redeundo , Vadia noftra, feu alias prout inter ipfum A-
vunculum noftrum & Poffeflbres (eu Magiftros Navium & iBar-
ge;e prxdiiSarum poterit concordari,
Et ad omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneris (eii
Rebelles , areftandum , & Prifonis noftris mancipandum, in eis-
dem moraturos quoufque de eorum Punicione aliter duxerimus or-
dinandum;
Et ideo Tibi prsecipimus qu6d circa Proemifla efficaciter inten-
das , & ea fecias & expleas in forma fupradida.
Damusautem Univerlis & Sin^ulis Vicecomitibus , Majoribus,'
Ballivis, Miniftris,Magiftris & Marinariis Navium &Bargearum,
ac omnibus aliis Ligeis noftris , Partium pracdicflarum , Tenore
Prxfentium , firmiter in Mandatis quod tibi, in Executione Prae-
miflbrum , Intendentes fint , Obedientes , Confulentes, & Auxi-
liantes , prout eis fcire feceris ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IVeJfmonaJlerium , xi. die Augufti.
Fer Cond/ium.
K'
Super Confcientia Serenanda,
E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem. Ann. D.
Sciatis quod , de Gratia noftra fpeciali, & ad Supplicatio- 1389.
nem, diledti & fidehs noftri, Roberti Kno/ies Chivaler, Conces- -*»• ij.
fimus eidem Roberto Licentiam quod ipfe , pro ferenatione Con- R- i.
fcienti;E & falute Animx fuiE , in complementum fui Voti quod MJem,
inde fecit , Mare tranfire valeat , cum Duodecim Perfonis Ser- rr>. 24.
vientibus fuis in Comitiva fua , quando & in quocumque Portu
voluerit, ad Proficifcendum verfus Curiam Romanam cum Equis
& Hernefiis fuis , & cum Moneta, quam habere volueric pro ra-
tionabilibus Expenfis fuis , per Efcambium , & alio modo , & ibi-
dem morari , quamdiu praefiito Roberto placuerit , abfque Impeci-
tione Noftri feu Miniftrorum noftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Wefimonajlerium, xviii. die Augufti.
Per Breve de Privato Sigiiia.
D E X Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis ad quos , &c. Salu-
'■^ tem.
Sciatis qubd ,
Cum nos , ad Supplicationem , dileifti & fidelis noftri , Roberti
Kno//es Chivaler , de Gratia noftra fpcciali, Concefferimus eidem
Roberto licentiam , ^c. ut Jupra ujque ibi , quorumcumque e^
tunc fic ,
Nos, de Gratia noftra fpeciali, fufcepimus in Protedionem &
Defenfionem noftram fpecialem ac in falvam & fecuram Gardiam
ipfum Rot)ertum ac Homines, Tcnentes, &Servientes, & om-
nes Terras fuas & Poffeffiones quafcumque ;
Et ideo vobis Mandamus qubd ipfum Robertum , Homines,
Tenentes , & Servientes , & omnes Terras fuas & Poffeffiones
quafcumque , manuteneatis , protegatis , & defendatis , non infe-
rentes eis , feu ab aliis inferri permittences, Injuriam, Moleftiam,
Dampnum, Violenciam, Impedimencum aliquod, feuGravamen;
* Ec fi quid eis Forisfadtum fueric, id eis fine dilacione faciatis * VII,
corrigi & debite emendari. 6+1.
In cujus , &c. pro tempore quo praediftus Robertus extra Reg-
num noftrum Angliae fic abfens fuerit duraturas,
Tefte uc fupra.
Per idem Breve.
De j4pfeliationibus , in .Aqnitania , Aftdiendis.
D E X , Venerabilibus in Chrifto Pacribus , Francifco Archiepi- Ann. D.
/'"po Burdegaiia, Roherto Epifcopo Adurenfi CmcAhno Aqni- 1389.
canias, ac^ diledtis libi in Chrifto , Abbati Sanfta Crucis Burdega- ^»- i J.
liae, & Conftabulario fuo Burdegalis , qui nunc eft, vel qui pro R. 2.
tempore fuerit , ac , Diledis & Fidelibus fuis, Archiha/do Grey/y Vafc. i j.
Capicali de Buche , Wi//ie/mo Reymond de Madelan Domino de R- 2. m.
Rofano , Magiftro Reymundo Gu/lie/mi de Podio Licenciaco in Le- u.
gibus, Magiftro Johanni de Burdyn Dodori ucriufque Juris, Ma-
giftro E/ia de Bro/io , lVi//ie/mo de Burgar, & Magiltro Petro de
Fernand, SaluCem.
Qiiia , juxca debicum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis,
ad Nos , uc ad Regem Franciae fuperiorem & Dominum Ducatus
Aquicaniae & Panium adjacentium , Querelantiljus , Provocanci-
bus.
ET ACTA PUBLICA.
. bus, & Appellantibus j defideramus fieriplenejuftitise comple-
mentum,
Nos,
De veftris fidelitate & circumfpeftione provida confidentes,
Ad Recipiendum , & Audiendum , omnes Querelas , Provoca-
tiones , & Appellationes , ad Nos, ut Regem Francia: , in di6tis
Ducatu & Partibus iic fadtas & interpofitas , & impolierum fa-
ciendas & interponendas , & in omnibusCaufisQiierelarum, Pro-
vocationum , & Appellationum hujufmodi civilibus, cum Emer-
gentibus , Incidentibus , & Dependentibus in & ab eifdem , Pro-
cedendum , Citandum , Cognofcendum , Inhibendum , Interlo-
quendum, DitBniendum, Exequendum , & ipfas, fecundum Fo-
ros , Leges , & Confuetudincs didarum Partium , ac Stilum 6c
Curfum CuriiE noftra: Franciae, fine debito Terminandum,
Et omnia alia & lingula Faciendum , & Excercendura , qux in
PrxmilTis &: ea tangentibus neceflaria fuerint, etiam fi Mandatum
exigant fpeciaie,
Vobis , Decem , Novem , Odto , Septem , Sex, Qiiinque,
Qi^iatuor, & Tribus veftrum (quorum aliquem veftrum vos, prx-
fati , Abhas , Magifter Rcymunde GuUidmi , & Conftabularie ,
unum efTe Volumus) cum Punitionis & Cohertionis debitx Pote-
ftate, vices noftras Committimus donec eas duxcrimus Revocan-
day
Et ideo Vobis Mandamus quod circa prxmifla facienda diligen-
ter, folerter, & fideliter intendatis.
Damus autem omnibus Archiepifcopis , Epifcopis , Ducibus ,
Comitibus , Vicecomitibus , Marchionibus, Baronibus, Senefcal-
lis, Majoribus , Prxpofitis , Ofticialibus, Miniftris, & omnibus
aliis Fidelibus noftris , tam Nobilibus, quam Popularibus, dicta-
rum Partium , Tenore Prxfentium , in Mandatis quod Vcbis,
Decem , Novem , Oiflo , Septem , Sex , Quinque , Quatuor ,
& Tribus veftrum (quorum &:c.) intendant & pareant in Prx-
millis,
In cujus , &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. apud IVeft^n. Vicefimo Secundo die Augufti.
Super CHjiodia Cajiri de Fronfac.
D lchardu! Cradok Chivaler , qui in obfequium Regis , in parti-
bus Vafconix, exiftit, ibidem fuper falva Cuftodia Caftri Re-
gis de Fronfac moraturus habet Literas Regis de Protedtione ,
cum cjaufula Volumus per unum Annum duraturas.
Pr. &c.
TeSeRegeapud Weftmonaflcrium ^ xxvi. die Augufti.
Fer Billam de Privato Sigil/o.
* Pro Epijcopo LeghliKenJt.
ID E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
■'-^ Supplicavit nobis , Venerabilis Pater , yohannes Epifcopus
'Leghlinenjis .^ in Terra noftra Hibernix , quod,
Ciim tota Dicecelis fua per Hibernicos Inimicos noftros Cir-
cumvallata & Deftrufta exiftat , ita quod non habet aliquem Lo-
cum ubi ipfe Accedere vel Perhendinare feu Hofpitari poffit ,
Velimus fibi concedere Villam , vocatam Golrothefton , in Co-
tatu Dubiinix , juxta Marcheam Othoihell Hibernici Inimici no-
ftri, cum omnibus Pertincntiis & Commoditatibus fuis quibus-
cumque , ad Villam prxdiiftam qualitercumque fpediantibus ,
Quse quidem Villa eft Parceila Temporalium Epifcopatiis Lao-
nacenfis , in dicta Terra noftra Hibernix , in manu noftra , per
Vacationem Epifcopi Laonacenfis , Prxdeceflbris Epifcopi qui
nunc eft , ibidem exiftentium ,
Qyi quidem Epifcopus , ibidem jam exiftens, eft mere Hiber-
nicus, & de Natione Inimica, ac inter Inimicos noftros commo-
rans, & eis adhxrens, Legibus & Mandatis noitris minime inten-
dendo ,
Nos (Supplicationi prxdiiftx annuentes) de Gratia noftra fpecia-
li ConcefiTimus eidem Epifcopo Leghlinenfi diftam Villam voca-
tam Galrothefton ,Habendam.& Tenendam eidem E-
pifcopo Leghlinenfi , cum omnibus Pertinentiis & Commoditati-
bus fuis quibufcumque , ad eandem Villam qualitercumque fpeftan-
tibus , quamdiu Vilia prxdicta in Manu noftra effe contigerit ex
caufa fupradicta.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fexto die Augufti.
Ter Breve de Privato Sigillo.
Tj' T Mandamm eft Locum tenenti , Jufticiario , Cancellario ,
-»-• Cuftodi Magni Sigiili , ac Thefaurario & Baronibus Regis de
Scaccario, & omnibus aliis Officiariis & Miniftris Regis, in Ter-
ra Regis Hibernix , qui nunc funt vcl qui pro tempore fuerint,
quod eidem Epifcopo Leghlinenfi ViUam prxdiftam , cum om-
nibus Pertinentiis & Commoditatibus fuis quibufcumque , ad di-
dtam Viilam qualitercumque fpedantibus, liberent , & ipfum ean-
dem Villam, cum Pertinentiis & Commoditatibus fuis prxdidtis,
habere & tenere permittant juxta Tenorem Literarum Regis prx-
didarum ; ipfos inde ulterius nullatcnus intromittentes j Rex vult
enim ipfos inde erga eum cxonerari.
Tefte ut fupra.
Pro Epifiopo Exonienjl de non "jcnieudo ad Parliamenta,
R
Ann.D.
1389.
SJc. 2.
EX omnibus, adquos, &c. Salutem. ^,j_ ,.
Sciatis quod, ;{, 2.
De Gratia noftra fpeciali , & confideratione diutini Laboris , ibidem.
quem , Venerabilis Pater , Thovias de Branty^ighav: , Epifcopus m. 19,
Exonienfis , fuftinuic in Servitio cariffimi Domini & Avi noftri
Regis defuncti & noftro , in diverfis Officiis, & ex caufa quod
ipfe ad magnam i^tatem devcnit , & non poteft in futurum labo-
rare abfque maxima debilitatione & deftruAione Corporis lui ,
Conceffimus ei quod ipfe cxnunc exoneratus exiftic cie veniendo
ad Parliamenta vel Concilia noftra qiixcumque , fet inde cmnino
fit excufatus, & ipfum inde pro Termino vitx fux excufamus,
Nolentes quod ipfe, ratione abfentix fux a didis Parliamentis
& Conciliis noftris, feu aliquo eorumdem , per Nos, vel Hxre-
des noftros , feu Miniftros noftros quofcumque , aliqualiter impe-
titus exiitat.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , vicefimo fexto die Augufti.
Per Breve de Privato Sigillo.
%Tr
reu\
tgartim , ap»d Lelengham captarum .
CaftelU Confirmatio.
ex parte Regis * VII,
64+.
JOhannes., Dei gratia , P.ex CafleHa , Legionis, (^ Portuga/ia, Ann.D.
univerfis, prxlentes Literas infpedturis, Salutem. 1^89.*
Notum facimus quod Nos vidimus & bene confideravimusTe- a». i ;.
norem & Effedum Literarum, quarum Tenor fequitur, r. '2.
Nous, Nycole, par la grace de Dieu , Eveftjue de Baieux , c^c.
vt in Literis Treugarum de Dat. 18. jumi ultimo praterito , ^
tuncftc,
Qiias Literas , fuperiiis tranfcriptas , & omnia & fingula in eis
contenta , qux noftri Nuncii fuperius nominati fecerunt noftro
Nomine & pro Nobis , nos habemus Grata, & ipfa Laudamus
& Approbamus, &, lenore Prxfentium, Confirmamus & Pro-
mittimus , legalitcr , in bona Fide, & in Verbo Regio, & Jura-
mus in Animam noftram , tangendo Sandta Dei Evangelia, hic
prxfentia, quod Literas fupra tranfcriptas , & Treugas de quibus
ipfx faciunt mentionem , & omnia & iingula alia in eis contenta ,
Nos Tenebimus & Servabimus , & Teneri & Servari faciemus
per Nos , & per Subjedtos noftros , didto noftro Adverjario An-
glia, & (ibi Subjedis & Alligatis, pro ipfis, & fuis Regnis, Tcr-
ris, Patria, & Dominiis, &, ad noilrum legale pofte , faciemus
ea Teneri & Servari per noftros Alligatos , fuperius nominatos,
&: per Subditos eorundem , in forma & modo contentis in Literis
fuperius tranfcriptis.
Tn cujus rei Teftimonium iftas prxfentes Literas , noftra manu
Roboratas , Sigilli noftri appenfione juffimus communiri.
Dat. in noftra Civitate Segohiie, in prxfentia noftri Concilii,die
Tertia Menfis Septembris, Anno Nativitatis Domini Millefimo,
Trecentefimo, Oitogefimo Nono.
ro EL RET.
Ex Origi
De Licentia impetrandi Beneficia.
D EX Omnibus, adquos, &c. Salutem. Ann.D
*-^ Sciatis quod, de Gratia noftra fpsciali , Conceflimus & Li- 1389.
centiam Dedinius Ligeo noilro, yoha^mi de Killom, Baccalario A». ij.
de Lege , quod ipie , in quocumque Portu in Regno noftro libi R. 2.
placuent , verfus Curiam Romanam tranfire, & ibidem Beneficia Pat. 15.
Eccleiiaftica , cum Cura vel fine Cura, deSanitiffimo Patre no- K.j p.i.
ftro Papa (videlicet) talia qialit eidem Sandtiffimo Patri noftro trt. ij.
placuerit , impetrare poffit ; al qua Ordinatione feu Statuto , in
contrarium fadtis , non obftancibus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo oiftavo die Sep-
tembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Confimiles Literas habent fubfcripti, fub eadem Data; videlicet,
yohannes de Shefford, Capellanus.
Tefte ut fupra.
Pobertus Askeham , Ciericus.
Tefte ut fupra.
Contra Novitates Qr Impofitiones Papales.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri W. eademgratia, Archie-
^^ pijcopo Cantuarienft, totius Anglix Primati , Salutem.
Licet vos non lateat qualiter , ad confervationem Jurium &
Confuetudinum Regni noftri An"lix ac Indempnitatis & redtx
Gubernationis Populi noftri ejufdem , vinculo Juramenti fumus
aftridi , ac de Jure & Confuetudine prxdictis Impolitio aliqua
eidem Populo noltro , abfque Communi Conlilio & AiTenfu ejus-
dem Regni, fieri feu lcvari non debeat ab eodem quovis modo,
Supplicante infuper Nobis , in Parliamento noftro , apud Weft-
monarterium nuper tento , Comunitate ejufdem Regni , contra
hujufmodi Impolitiones, * Clero Regni noftri prxdidti, per Sum-
Ann. D.
1389.
A'i. ij.
R. 2.
Clauf.l}.
R.z.f.i.
m, 17.
»VII.
A.S
CONVENTIONES, LITERyE,
co tempore publicatas & exadas , Remedium
Ann. D. mum Vontificem
Bic. 2, ^'^\z qubd qui extunc , Ligeorum noftrorum , velalius, aliquas
Bullas Papales , pro hujufmodi Impolitionibus levandis , aut aliis
Noviratibus faciendis , per antea minime ufitatis , qux in Noftri
velRegni noftri Dampnum cedere poffent, deferret,
Vel ti quis de hujufmodi Impolitione vel Novitate Publicatio-
nem, fcu hujufmodi Impofitionem , vel Novitatem , fine affenfu
noftri & Regni noftri prxdicti, coliigi vel levari leu folvi fccerit,
Tanquam Proditor Nobis £c Regno noftro prajdido adjudica-
tur,
Et Executionem haberet , ^. ^ ^ r •rr -i •
De aiTenfu ejufdem Parliamenti per Nos ConcelTum fuillet ibi-
dem quod nichil foret levatum vel folutum , quod in Onerationem
vel D^mpnum Regni noftri prxdidti vel Ligeorum noftrorum
ejufdem cedere poffet, _ ^ ^ - .
Nichilominus , jam de novo, ut accepimus, quxdam Impolitio
Clero ejufdem Regiii noftri , ad quoddam Sublidium Denariorum,
eidem Sunmio Tontifid , ad Impolitionem fuam , folvendum , £c
auftoritate veftra , live SufFraganeorum veftrorum ad Mandatum
veftrum, levandum, abfque hujufmodi Communi Conlilio & As-
feniu Rcgni noibi prxdidi , fadta exiftit, contra Coiifuetudinem
& Conccinonem prxdida,
Dc quo miramur , maxime cum, aliquo tempore tranfacto, m
Regno noftro prxdicto , Nova talia viia non fuerint nec audita,
& Nos Nova hujufmodi in codem Rcgno noftro ficri temporibus
noftris pati non debcamus , licoti non poffumus falvo Juramenco
noftro praedido,
Vobis in fide, quaNobis tenemini, & fub Forisfactura omnium
«jux Nobis forisfacere poteritis , Injungimus & Mandamus quod
ab hujufmodi Novis Impofitionibus & Exadionibus, Clero no-
ftro prxdido fecicndis , omnino dcfiftentes, ea omnia & (ingula,
per vos , feu ad Mandatum vcftrum pro Levatione & Exadione
hujufmodi Sublidii live Impolitionis , fada vel attemptata , line
dilatione & difticultate q.iacumquc Revocetis, & Revocari facia-
tis, ac Summas Dcnariorum quafcumque, ii qux pSr vos , leu ad
Mandatum veftrum, in hac parte exadx &: levatx fuerint, Perfo-
nis, a quibus lcvatx fuerunc, incegrc & finc dilationc Reftitui &
Refolvi faciatis ;
Vobis infuper , ex habundanti , Injungcntes & Mandantes ne
hujufmodi Subfidio five Impotitioni contribuatis , aut Summam
aliquam cx hac caufa quomodolibet folvere prxlumatis, fub fide
& forisfadura antedidis.
Tefte Rege apud Wefinmiafterium , decimo die Odobris.
Per ipfum Regem.
Confimile Breve dirigitur Th. Archiepifiopo Ehorum , AngUx
Primati, llib eadem Daca.
Item ., Confimilia Brevia diriguntur Epifcopis fubfcriptis, fub ea-
dem Data (omiiris illis verbis Suffraganeorum veftrorum) vide-
licec.
fuper Twedam ad Transfrecandum duci feclent, ufque ad nume- Ann.D.
rum Mille Saccorum Lanx, 1389.
Volentes quod prxdidi Duo Solidi, eifdemAbbati &Conven- Rif. 1.
tui , confideracione prxdida , in Cuftuma noftra , quam ipli nobis
de quolibet Sacco Lanx de prxdidis Mille Saccis Lanx per Col-
ledores Cuftumarum noftrarum Lanarum, Coriorum, &Pellium
Lanutarum in Portu Villx prxdidx, folvere debent, de Elemo-
fina noftra alloccntur ,
Et qu6d ipli CoUedores inde in Compoto fuo debitam AUoca-
tionem habeant,
Ita femper quod ipfi refpondeant ad Scaccarium noftrum de Re-
fiduo Culirumx noftrx prxdidx, nobis de quolibec Mille Sacco-
rum Lanx prxdidx debito.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo quinto die Odo-
bris.
Ter Breve de Privato Sigillo.
W. Bpifcopo Wyntonia.
R. Eprjcopo LoTiJo?!.
7'h. Eptjcopo Exoit.
y. Epijcopo Sarum.
R. Epifcopo Bathon. & Wellei:.
R.Epifiopo Coventr. <^ JJchfeld.
H. Epijcopo Wygorn.
y. Epijcopo Lincoln.
y. Epifiopo Elien.
H. Epifcopo Noriuicen.
y. Epifcopo Mc7ieven.
L Epifcopo Ajfaven.
y. Epifcopo Laiidaven.
y. Epifcopo Bangore?i.
W. Epifcopo Dunolm.
Tb. Epifiopo Karliol.
ibiJ.
* VII.
1
Aii. 13
R. 2.
Scot. ij
R.i.OT.7
De Reflitutione Temporalium Herefordia.
R^
EX, diledo fibi , Thoma Oldecafiell, Efcaetori fuo in Comi-
tatibus Glouceftrix & Hcrefordix, & Marchia Wallix , eis-
dem Comicatibus adjacente, Saluccm.
Cum Dominus Sunwius Pontifex , Vencrabilem Patrem .yohan-
nem , nuper Epifcopum Herefordite , a vinculo , quo didx Ecclefix
tenebatur , abfolvcrit , & ipfum ad Eccieliam Menevehfem tranf-
tulerit,
Ac yohannem Trefnant , Hcrefordenfcm Elcdum nuper Cano-
nicum Ecclcfix Atfavenlis, Lcgum Dodorem, Capellanum ip-
fius Domini Summi Fontificis , & Caufarum Palatii Apoftolici
Audicorcm, in Epifcopum didx Ecclefix Herefordcnfis prxfece-
ric & Paftorem , licut per Literas Bullatas ejufdcm Domini Sum-
mi Pontificis, nobis inde dfrcdas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Eledus omnibus verbis , nobis prxjudiciali-
bus, in didis Liceris BuIIacis concentis , coram nobis renunciavit,
& Gratix noftrx humiliter fe fubmifit,
Volcntes cum eo agere gtatiose , <^c. prout in ejufmodi de Refii-
lutione Lteris.
Tcftc Rege apud WejlmoTtafierium , vicefimo fexto dieOdobris.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , fub eadem Data;
videlicec,
Edivardo A&on , Efcaetori 'R.egK in Comitatu Salopix & Mar;
chia Wallix eidem Comitatui adjacence.
Richardo Horn , Efcaetori Regis in Comicatu Wiltefix.
Nicholao Tivyford, Majori Civitatis Regis Londonix, & Efcaetori
Regis in eadcm Civicace.
Cuftodibus five Firmariis Temporalium Epifcopatils prxdifti.
Ec Mandatum eft Militibus, ^c.
Ann. D.
1389.
An. ij.
R. 1.
Pat. 13.
R.i.p.i.
m. 7.
R^
Jtem 3 Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis , fub eadem Data ,
vidclicet,
Cufiodi Sprritualitatis Epifcopatiis Roff. Sede vacante.
Ciipodi Spiritualitatis Epifcopatiis Cicefiria.
Abbati de Bello , Collcdori Mediccatis unius Decimx, fuper
Clerum in Dioecefe Ciceftrix , per Summum Pontificem , ad
ufumfuum levandx, impolitx, deputato.
Priori de Rocheftria, Collcdori &c. in Dicecefe RoflFen.
Confimile Breve dirigicur y. Epifcopo Herefordiie, fub Dat. vi-
ccfimo die Odobris.
D E X yacobo Dardaiii , Nuncio Domini Summi Pontificis in
•*^ Anglia, Salutcm.
* Te non lateat qualiter ad Confervationem Jurium & Confue-
tudinum Regni noftri Anglix , ^c. utlupra, itiutatis mutandis ,
ufque ibi, Clcro Rcgni noftri prxdidi, & tunc pc ,
Pcr cundem Suinmum Pontihcem, (^c utfupra, mutatis mu-
iandis, ufijue ibi , falvo Juiamento noftro prxdido, & tunc fic ,
Tibi , fub Forisfadura Vitx & Membrorum & omnium alio-
rum, qux nobis forisfeccre poteris, c§-c. ut fupra, viutatis mutan-
dis, ufque ibi, rcfolvi facias , & tunc fic , fub Forisfadura ance-
dida.
Tefte ut fupra.
Vro Ahhate cr ConventH de Aielros.
'Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
-^gp. ^ Sciatis quod, dc Gracia noftra fpeciali , dc affenfu Concilii
* Pro AmbaffMoribus de Prticia. * vil.
«+7.
EX Colledoribus Cuftumarum , Ballivis, Cuftodibus Por- Ann. D.
Cuum Maris , & aliorum Locorum Maricimorum , ac aliis 1389.
Miniftris & Fidclibus fuis, & corum cuilibcc, Salutem. At>. 13.
Mandamus vobis quod Dedricum Roder Milicem , Ordinis beatx R. z.
Marix, AmbalTiatorcm Prucix, in quocumque Portu fibi placue- cUuf.ii.
rit, verfus Terram Prucix , cum Gentibus , Equis, & Hernefiis R.i.f. i.
fuis quibufcumque , abfque Cuftuma feu Subfidio Nobis in hac m. 13.
parte folvendis, libere & abfque Impedimento aliquo tranfire per-
mittatis ; aliqao Mandato noftro , vobis prius in contrarium di-
redo , non obftante ;
Dumcamen aliqua, nobis feu Regno noftro Anglix Prxjudicia-
lia, fecum non defcrat ullo modo.
Tefte Rege apud Wefimona/lerium ywiceCimo fexto die Odobris.
Per ipfum Regem.
Et erat Patens-
Confimile Breve habet yohannes Stolte ^ AmbafTiator Prucix,
fub eadem Data.
noftri, Conceflimus, diledis nobis in Chrifio , Abbati & Con-
ventui de Melros in Scocia , confideiacionc Dcftrudionis & Arfu-
rarum , quas ipli nuper , quando fuimus ibidem dc Guerra cum
Excercicu noltro , fuflinebant , Duos Solidos de quolibet Sacco
Lanx de crefcencia Scocix , quos ipli ad Villam noftram Berewici
Conventionum Prucia Ratificatio.
■n EX Omnibus, ad quos, &c. Salutcm.
^ Infpeximus Compofitionem , Ordinationem , Concordiam,
& Tradatum,
Incer , Diledum Clericum noftrum , Magiftrum Nicholaum
Stocket , in ucroque Jure Licenciacum , ac Walterum Sibill, &
Thomam Graa , Cives Civicacum noftranim Londonix & Ebo-
rum, Nuncios & Ambafliacores noftros, ex pane una,
Et, honorabilcs & religiofos viros, Conradum de Walrode Ma-
giftrum Commendatorem, Stffridum Walpode de BafTenhenn Sum-
mum Hofpitalarium in Elbingo Commendatorem , ac Ulricum
Hatbenherg Thefaurarium , Nuncios & AmbafTiatores , Venerabi-
jis & Religiofi Domini, Domini Conradi Zolner de Rothemftein,
Ordinis beacx Marix Domiis ThcutonicxIrufoIimianxMagiftri
Generalis ex parte altera ,
Nuper fados & initos in hasc verba ,
Ann. D.
1389.
An. 13.
R. 2.
Vran. IJ.
R. 2. m.
16.
ET ACTA PUBLICA,
4P
Ann. D. Innomine Summ^e et iNDiviDUiE Trinita-
1389.
Ric. ».
Tis Patris etFilii et Spiritus Sancti, A-
M E N.
Cum Pacis Auftor, Pacificos volens filios effe beatitudinis , ac
execrabilem pacis jemulum a Chrill:ianorum finibus exulare , ea
propcer ad perpetuam rei memoriam,
Noverint univerfi , Tenorem Praefentium vifuri & audituri,
quod,
Orta dudum, inter, Sereniflimum Principem & Regem, Ri-
chardum, Dei gratia, Regem Anglix & Franciae, ac Dominum
Hibernix, ligeofque fuos Angliae, parte ex una, necnon, Venera-
bilem & Religiofum Dominum, Dominum Conradum Zolner de
Rothenftein, Magiftrum Gencralem, Ordinis beatae Marise, Do-
mus Theutonicae Jerufolimit. Magiii:rum generalem, Terramque
fuam Pru{ria2, & Subditos ejufdem, parte ex altera, difTenfionis
ieu difcordix materia ,
Prxdiftus Dominus Magifter Generalis , ufus Confilio , fuos
honorabiles Nuncios ad fupradiftum Sereniflimum Principem &
Regem verfus AngHam deftiuavit, ad proponendum & querelan-
dum iibi violentias & injurias Pruchenis ab Anglicis , ut dicitur ,
illatas , &c. prout fupra de Dat. 21. ^ug. Anni frateriti , tunc
/^,
Nos autem, Compofitioncm , Ordinationem , Concordiam, &
Tradtatum prxdi^flos Acceptamus , Approbamus , Ratificaraus,
^., Tenorc Prxfentium, Confirmamus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmnafierium , vicefimo fecundo die Oito-
bris.
Fer ipfum Rege^n d^ Concilium.
• VII.
648.
Ann. D.
1589-
An. \T,.
R. 2.
Vnfc. 15.
R. 1.
m. 13.
* Pro Duce Lmcaflrix. m veniat in Angliam.
D EX, cariflimo Avunculofuo, Joha^miDuci Lancajiri^, Sa-
'^ lutem.
Quia multum peroptamus Praeientiam veftram in Regno noftro
optinere , tam aa Confuleiidum Nos fuper bono Regimine ftatus
ejuidem, quam certis aliis magnis & urgentibus Caulis, quas vobis
ad adventum veflrum oftendere faciemus, libentiflime vellemus
qu^d vos, per Terram, vel per Mare, piout melius poteritis, ad
Eledionem veftram, penes Nos, adcitius quo comode fieri pote-
rit, venire dilponeretis, ita quod de Corpore veftro modis omni-
bus fecuri fitis,
Quodque , ante Recefllim veftrum ab Aquitania , Ordinatio-
nem, meliorem quam poteritis, pro Regimine Patriae ibidem fa-
ciatis, quoufque per Avifamentum veftrum, pro Regimine ejuf-
dcm, ad Honorem &: Commodum noftrum & ejufdem Patriae,
ordinare valeamus;
Et hoc vobis, de aflenfu Concilii noftri, innotefcimus per Prae-
fentes.
In cujus, &c-
Tcfte Rege i^pud Weflmojtafierium ^ tricefimo die Odobris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Ann.D.
1389.
An. 13.
S. 2.
Vranc. i ;
R. 2.
tn. II.
De Poteftate TraBandi ctim Comite ^ Gentibus FlandrtA,
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront,
SaluT,.
Savoir faifons que Nous ,
Confianz a plain de Sens, loialte, & avifementz de,
Noz Trefchiers & Foialx ,
JJOnurable Pere en Dieu Wauter Evefque de Durefme,
William de Beauihamp Capitain de Calais,
yohatt Clanvou Chivaler de noftre Chambre,
Johan Say Baron de Wemme,
Noz. bien amez. Clers,
Maiftre Richard Rouhale Dodour en Lois,
IRoger Waldene Arcediacre de Wynceltre Treforer de Calais,
Et Maiflire Thomas Wefton Licenciet en Lois ,
Johan U/ty7jg,
Rkhard Wodhale,
Johan Neirerk,
Et William Siuyn,
Burgois de nollre Ville de Caliz ,
Iceux avons Ordennez,, Conftitutz, Deputez, & Eftabliez,
Ordennons , Conilituons , Deputons , & Eftablions , de noftre
certein Icience , par ceftes noz prefentez Lettres, noz vrais &
efpecialx Meffages , Commiflairs , & Depucez pur la Fait de
Traittie parenrre Nuus & la Paiis de Fla^idres,
Ec avons Donne, & Donnons par ceftes Prefentes, a mefmes
noz Meflages , Commiflairs , & Deputez , Dys , Noef , Huic,
Sept, Sys, Cynk, Quatre, & Trois de eux, Audtorite, PuilFan-
ce, & MandemenC efpecial & general, canc pur Nous, come pur
toutz noz Subgitz , Roiaumes , Terres , Paiis , & Lieux , deca
& dela la Mer, & pur noz Alliez & Bienveillans, d'AflembIer,
traidtier , & parler oveique le Coitt de Flaiidres , & les bones Gentz
de Trois bomies Villes de Flaundres (Gand, Brugges , & Ipre) &
ceux del Frank , & toutz autres eantz Interefle ou Pouoir fuffifant
a Traidier pur la Paiis de Flaundres, ou ovefque lour Meflages,
Deputez , Procurours , & Commiflairs epefcialx , eanrz, de eux
fuffifant Mandement, jointement & feveralment,
Et de Faire, Prendre, Accorder, & Recevoir Treues & Suf-
ferances de Guerre, generales, ou particuliers, par Terre & par
Mer, pur Nous, noz Subgiz, Tcrres, Paiis, & Alliez, ovefque
le dit Conte de Fiandres, les Gentz de Trois bonnes Villes avant-
Tome IIL P. IV.
dites, & ceux del Frank, & la Paiis dc Flandres, jointement, & Ann. D.
feveralmenc, a durer icelles Trieues & SufFerancz Tanc & fi Lon- f 3o9-
gement come bon lour femblera, ovefque touces les Claufes, Con- ^''- **
dicions, Modificacions, & Circumftances , que purronC eftre ne-
ceffairs, expediens, & ferronc accordez,
Ec de Donner & Oitroier, coutesfoiz que lour plerra, Saufcon-
duiz as diz Deputez, & as touz autres Gens (de quel eftac & con-
dicion que ils foienc) four quelconque forme & teneur que bon
lour femblera,
* Et fur tout ce, qui ferra Traiftee, Parle, Compole, Pro- * VIK
mis, & Accorde, pur Nous, & noftre Partie, de Ottroier & 649,
Donner Caucions, Obligacions, Seurtees, & PromeflTes les meil-
lours que Ten favera ou purra devifer , les queles Nous volons avoir
tiel Effeft, Vigour, & Fermetee come fi Nous euflTiens donnez
& fait en noftre propre Parfone.
Et de Jurer ( (e mefter eft ) en TAume de Nous,
Et de Faire, Prendre, & Accorder tout bone Paix & Accord,
& auxi toutes maneres de Liges , Alliancez , Amiftez , & Confe-
deracies, honeftez & refonables, ovelque le dit Conte, & les
Gens de Trois bonnes Villes , & ceux del Frank , & tout la Paiis
de Flaundres fuifdites , jointement , & (everalment, parpetueles,
ou temporcles, a mieulzque pourra eftre Fait, ordenne, & devi-
fe en celle Partie,
Et de Prendre fur ce toutes Caucions, Obligacions, & Seur-
tees, les meillours q'ils faveront devifcr,
Et de Faire, Executer, Expedier, & Accomplir, pur Nous,
noz Subgiz, Roiaumes, Terres, & Seignuries, & Allies, tout
quantque a Faire & mefter ferra en tiel Cas, fur toutes & chefcun
dcs Articles avantdites, oue les Dependences, incidentz, emer-
gentz , & connexes , fuppofe que plus efpecial Mandement en fer-
roit requis;
£t Promettons, loialment en bone Foy, & en Parole du Roi,
avoir & tenir, touz jours, Ferme & Agreable, & Acomplir&
parfaire touc ce que ierra Faic , Accorde , & Promys par noz diz
Meflages, CommifiTairs, & Deputez,
Dys, Noef, Huit, Sept, Sys, Cynk, Quatre, & Trois de euz,
fur toutes & chefcune des Chofes avantdites ,
Et de Ratifier, Agreer, & Approver toutes les Chofes avantdi-
tes, & chefcune d'icelles, & lour Dependencez, que enfi ferront
accordez, (anz jammys faire ou venir, ou fuffrcr eftrc faic ou ve-
nue, en afcune temps, a Tencontre,
Et en Donner noz Lettres Confirmatoirs toutesfoiz que requis
en ferrons.
Don. par Tefmoignance de noftre GrantSeal, a noftre Palais
de Weftm. le V. jour de Novembre, TAn de Grace Mille, Troil-
cens, Quatrevins & Neuf, & de noftrc Regne Trefzifme.
Pro Soldariis Calejti.
D E X Colle&orihus Cuftumarum & Suhfdiorum noftrorum in Ann, D.
■•■^ Portu Civitatis noftrie Londonia, Salutem. 1389-
Quia Soldarii noftri Villx noftrx Calefii, ob defedlum Solutio- ■^"- 'J-
nis Vadiorum fuorum, eis per tempus non modicum a retro exi- ^- ^-
ftentium, ab eadem Villa recedere intendunt, in Villx noftr^e prse- Cl^ff^Z-
diftx Amiflionis Periculum manifeftum , ^- ^-
Nos, f ••
Volentes pro falva Cuftodia ejufdem Villx , in quantum poflli- '"• "•
mus, providere, ac proinde prxdidbs Soldariis noftris Solutionem
Vadiorum fuorum praedidorum , cum omni feftinatione poflibili ,
prx omnibus aliis Solutionibus , poft Expenfas Hofpitii noftri, fieri
ordinare,
Vobis Prxcipimus, firmiter injungentes, qu6d aliquas Pecunia-
rum Summas, prxtextu Tailiarum, vel Brevium noftrorum, fub
Magno feu Privato Sigillo noftro, vobis in hac parte diredtorum,
feu alicujus alterius Waranti, alicui Perfonx, ex quacumque caufa,
non folvatis quoulque aliud inde a nobis habueritis in Mandatis.
Tefte Rege apud Weftmonaflerium , vicefimo feptimo die No-
vembris.
Per Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur Colledoribus fubfcriptis , in Portubut
fubfcriptis, fub eadem Data; videlicet.
CoIleBorihus , c$-c. in Portu \
CoHe^oribus , <^c. in Portu
Colleiloribus , ^c. in Portu
Collenoribus , (^c. in Portu
Colledoribus , ^c. in Portu
Colleilorihus , ^f. in Portu
Colledoribus , (irc. in Portu
Collciloribus , (^c. in Portu
ColkBorihus , (^c. in Portu
ColleBoribtis , ^c. in Portu
Colleilorihus , ^c. in Porlu
Villa Gippeviici.
Villie de Lenn.
VilU Magna Jernemuth.
Villa de Sanilo Botholpho.
Villis de Kyngefton fuper HuU.
Villa Novi Cafhi Juper Tynam.
Villie Sandewici.
Civitatis Ciceftr.
Villa Suthampton.
Civitatis Exon.
Villa Brijioll.
* De Reftitutione Temporalium Landaven. ♦ vij.
6^0.
RE X, dilefto fibi, Johanni Skedemore, Efcaetori fuo in Co- Ann. D.
miratibus Glouceftrix & Herefordix, ac Marchia Wallix 1389.
eifdem Comitatibus adjacente, Salutem. An. 13.
Cum Dominus Summus Pontifex, Venerabilem Patrem, Wil-K. 2.
lielmutii, nuper Epifcopum Landavenfem , a vinculo, quo diftx Par.ij.
Ecclelix tenebatur, abfolvcrit, & ipfum ad Eccleliam Roffenfem r. 2.
tranftulerit, f. ».
Ac Edmundum, nuper Ahhatem Monafterii Silva Majoris, Or- m. 2x.
dinis Sandti Benedidi, Burdegalenfis Dioecefis, Scolarum Palatii
G Apo-.
to
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^E ,
Ann.D. Apoftolici in Sicn Theologia Magiflrum, Elcaum Lan^ven-
lito fem, in Epifcopum diaae Ecclelix Landavenlis praefecerit & Pa-
Hic V.' ftorem , ficut per Lireras Ballatas ejufdem Domini Summi Ponufi-
cis, nobis inde direiftas, nobis conftat,
Pro eo quod idem Eledus omnibus verbis, nobis prsjudiciali-
bus in didtis Literis BuUatis contentis, coram nobis renunciavit,
6:6ratix noftrxhumiliterfefubmilit, ,.,„/!•
Volentes cum eo agere gratiose , &c. prout m ejujmodt de Eejtt-
iutiOtie Literis. . j- t->
Tefte Re^^e apud lVeJfmonafieriu?n , Decimo feptimo die L>e-
cembris. , ., . „• .»/
Per Breve de rrivato Sigillo.
Confimile Breve dirigitur Thorna Kempe de Way , Efcaetori Rc-
gis in Coraitatibus Midds. fub eadem Data.
Per idem Breve.
Et Mandatum eft Militibus, ^t.
re yittemftatis contra Trettgas Reformandis.
Ann D t) EX O.nnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,go ■ fV NoTUM VOBIS FACIMUS, PER PRiESENTES ,
quod Nos, TN 1 n
De Fidclirate, Circumfpeftione , & Induftria providis, Diledto-
{cot iz nim &c Fidelium noftrorum, Nkho/ai Dagivarth Ch\vd\cr. Tho-
R. 1, 7fj£ Vyrijramville Chivaler , Gerardi Heron Chivaler , Magiftri
Au. ij.
R. X
Scot.
m 4 ft-icardi Rouhale Legum Dodoris, Magiftri Alavi Neiverk Legum
Bacallarii, Johanms Mitford hxmgcn., 8c yohannis RuJJell Armi-
Eeri, plenam & folidam hduciam optincntes,
Ipfos, Septem, Sex, Quinque, Quatuor, Tres, & Duos eo-
AdPetendum, Exigendum,& Recipiendum de AJverfario no-
pro Scotiu:, &c Subditis fuis, plenam & debitam Refoririationem
qiiorumcumque Actemptatorum , Melprifionum , & MAlefacto-
rum,
Per ipfos, conaa formam Treugarum,
Nuper apud Lenlyngham , Anno Regni noftri oftavo , inter ,
carilTimo.s Patruos noftros , Johannem Ducem Lancafiria , & Tho-
tnam Ducem GlouceJlri.e tunc Comitem Buckinghamix, pro Nobis
8c Parte noftra, ac Duces de Berry & de Burgojme , pro pane Ad-
verjarii nofrt Francia , & Epifiopos de Glajcogh & Dunkeldyn,
pro partc didi Adverfarii noftri Scotiae , captarum & legitime fir-
niatarutn,
Qualitercumque contra Nos feu Subditos noftros commilTorum
fcu perpctratorum ,
iNecnon ad quccumque Debita , ad Nos & Ligeos noftros,
durantibus diitis Treugis, qualitercumque pertinentia & incurfa, a
diifto Adverfario noftro Scotiae, & Subdius fuis, Petendum, Exi-
gcndum, & Recipiendum,
Noftro.s vero'! & indubitatos Commiuarios, feu Procuratores ,
& Dcputatos Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per Praefen-
tes '.
Dante' etiam & Concedentes eifdem Commiftariis , & Deputa-
tis, feu Procuratoribusnoftris, Septem, Sex, Quinque. Quatuor,
Tribus, & Duobus corum, Poteftatem generalem , & Mandatum
fpeciale, confimilem Reformationem Attemptatorum , Mefprifio-
num, & Malcfadtorum Adverfario noftro pracdido, aut Subditis
fuis, diclarum Treugarum tempore commiuorum, fieri faciendi;
Ac ad ccrtas Perlonas, fufficientes & idoneas, pro parte noftra
Eli"endam, & eas jurarc Faciendum quod Pnsmiira, quatenus ad
Nos & Subditos noftros attinet , bene & fideliter facient , & ple-
# VII narie exequentur juxta Tenorem, *Formam, & Effedum Treu-
6-,. ■ garum prjcdidarum, Dolo, Fraude, 6c Malo Ingenio cef&ntibus
quibufcumque, , t. • i t- j »
Ac generaliter omnia & fingula Faciendum, Lxcercendum, &
Expedicndum quce in Pr-.KmiiTis & quolibet Prxmiflbrum neceflTa-
ria fijerint feu etiam oportuna, etiam li Mandatum exigant magis
{Decialc
Et Promittimus, ih bona Fide & Verbo Regio, Nos Ratum,
Gratum , &; Firmum habituros quicquid per didtos noftros Com-
millarios, feu Procuratores, Septemj Sex , Quinque, Quatuor,
Tres , vel Duos eorum , Aftum , FaGum , feu Gcftum fuerit,
homine noftro, in PraEmiflis, vel aliquo Prxmifforum.
In cuius, &c. o j- T-v
Tcfte Rege apud Wejtmonajierium , decimo oaavo die Decem-
bris.
Per ipfum Regem <^ Concilium.
De Compmo , ff*per Solutionibtis pro Redemptione David de
Brujs,
Ann. D. T E RoY as, noT, chers Sc foialv, Nichol Dagtjorth Chiva.\er ,
I ^89. Lj Thomas Umframville Chivaler, Gerard Heroiin Chivaler, Mef-
Aa. ij. tie Richard Rouhale Doflour en Leys, Meftre Alein Ne^erk Ba-
chiler en Leys, Johan Mitford Efquier, & Johan Rujfell Efquier,
Salui.
Sachez que,
Come rioftre AJverfaire d^Efcoce nous doit Paier Vint & §iua-
tre Mill Marcz d'Efterlinges, de noftre Monoie d'Engleterre, en
Or ou Argent a la value ( c'elt affavoir )
Pur la Fefte de Nativite Seint Johan le Baptiftre, l'An de nof-
tre Rcgne Second , ^atre Mille Marcz ,
R. X.
liiJ
Pur mefme la Fefte , TAn de noftre Regnc avantdit Tierce, Ann. D.
^luatre Mille Marcz, 1580.
Pur mefme la Fefte, TAn de noflre dit Regne Quart, ^atre Viic. i.*
Mille Marcz,
Pur mefme k Fefte, TAn de noftre dit Regne Quint, g««/rt
Mille Marcz,
Pur mefme la Fefte, TAn de noftre dit Regne Sifme, ^atre
Mille Marcz ,
Et pur mefme la Fefte, TAn dc noftre dit Regne Septifme,
^uatre Mille Marcz, d'Efterlinges ,
En plein Satisfadtion & Parpaiement AeCent Mille Marcz ,Q^t\x%.
flirent du^z a , noftre trefchere Seigneur & Aiel , Ed-ward, n'ad-
f;airs Roi d'Engleterre, qi Dieu affoille, & a fes Heirs, a caufe dc
a Raunceon David de Bruys, qi Dieu aflbille, & par autres cer-
teins Caufcs qui font plus largement comprifez. en certeins Inftru-
inenrz, & Lettres Obligatoirs, a noftre dit Aiel & fes Heirs ent
faitT. ,
Nous,
Confianrz au plein de voz Sens, Loialte, & Difcretion,
Eions AlligneT, & DeputeT. vous, & chefcun de vous, de ReC-
teiure, pur Nous & en noftre Noun, de noftre dit Adverfairc
d'Efcoce , ou de fes Miniftres les dit Vint ^ ^uatre Mlle Marcz
par Endenture, ent en due manere a Faire, & de les faire Nom-
brcr, Compter, Trier, & Poifer, & Sauvement garder a noilre
Oeps , tanquc vous en averex autre Mandement depar Nous ,
Et de Bailler & Deliverer a noftre dit Adverfaire , & a fes De-
putez en ce Cas, noz Lettres d'Aquitance, Abfolution, & Deli-
verance de la dite Summe de Vint & Quatre Mille Marcz , & , fi
meftier eft, de faire Lettres d'Aquitance, defouz voz Sealx, ou
defouz, le Seai de luy qi la dite Somme Receivra , fi bones & fuf-
ficeanrz. qui leur deura foffirc pur mefme la Somme, ou de cco
que vous en Receiuerez,
Et auxi de Faire & Doner, en Noun de Nous, Lettres de Sauf
& Seure Conduit & Proteition as Miniftres & Deputez de noftrc
dit Adverfaire d'£fcoce, queux viendront, depar noftre dit Adver-
faire d'Efcoce, pur mefme la caufe, tantz, & tieux, & fi fuffi-
ceann, & par ii long temps a durer, come bone vous femblera,
ou melter ferra,
Et, ie Paiement desditz Vmt ^ ^atre Mille Marcz plenere-
ment feit, de rendre & reftimer as Deputex & Miniftres mefme
noftre Adverfaire les Lettres Obligatoirs, Lettres endentez, & In-
ftrumentT, Publiqes, touchanra la dite Raunceon, les queles avons
vous fait liverer par celle caufe .
Et de Faire , Executer , & Expedier touz autres Chofes necet-
fairs en tiel Cas, fuppofe q'ils demandalTent Mandement pluis efpe-
cial ;
Promettanz avoir Fcrme & Agreable quanque ferra feit par
vous, ou afcun de vous, en noun de nous, fur les chofes avant-
ditz :
* Et pur cc vous Mandons, fermement enjoignanrz, , que lcs • vil.
Chofes avantdites fecez 6c accompliez, en la manere defufdite; & 6j;x.
ce ne leftez en nulle manerc.
Donn. par Tefmoignance de noftre Grant Seel a noftre Paleyt
de Wejlmonjier le xviii. jour de Decembre, TAn de Grace Millc,
Troifccntz, Quatrcvintz, & Noef, & de noftre Rcgne Tre{-
2.ifme,
Par le Roi & fo» Confeil.
jlcquietantla inde.
LE Ro I a touz ceux, qui ceftes Lettrcs vcrront ou orront, Ann. D.
SalutT,. 1389.
Savoir vous faifons que Nous avons en Accompt & Rcceu de An. ij.
nojlre Adverfaire d'Ejcoce, & autres Graundes de fa Partie, Vint r. i.
^ S)uatre Mille Marcz d'Efterlinges , dc noftrc Monnoic d'En- ibii.
gleterre fc^eftalfavoir) ,
Pur la Fefte del Nativite Seint Johan le Baptiftre , TAn dc noP-
tre Regne Second , Quatre Mille Marcz ,
Pur meime la Fefte, TAn dc nolbe Rcgne avantdit Tierce,
^uatre Alille Marcz ,
Pur mefme la Fcfte, TAn de noftrc dit Regne Quart, 'guatre
Mille Marcz, -n ^ /^
Pur mefme la Fefte, TAn de noftrc Regne Quint, §iuatre
Millc Marcz , o r .ci
Pur meime la Fefte, TAn de noftre dit Regnc Sifme, §uatre
Mille Marcz,
Et pur mefme la Feftc, TAn de noftre R^ne Septifmc, ^a-
tre Mtlle Marcz d'Efterlinges,
En plenir Satisfaftion & Parpaiement de Cent Mille Marcz.
Les queux feurent duz. a noftre trefchcre Seignour & Aiel,
Ed-Mard, n'adgairs Roi d' Angleterre , qui Dieu alToiUc, & a fcs
Heirs a caufc & la Raunceon David de Bruys , qui Dieu aflbille,
De la quelle Somme de Vint & Quan-e Mille Marcz Nous
nous tenons pur bien Contentz. & paiez, & des ditz Centz Mille
Marcz entierment Qi;itons , Abfolvons, & Deliurons noftre dit
Adverfaire, & les Prelates, & autres Countes & Nobles d'Efco-
ce, & touz autres Obligez pur la dit Raunccon, & lour Heirs, a
Et, par la Tenour de noT, prefenrz Lettres, nous feifons Paiftion
& Covenance, exprefle 6c en bone foie, dc jammays demandre a
eux, ne a nulle de eux, ne a lour Heirs, en Juggement ne dehors,
la dite Somme de Cent Mtlle Marcz, ne parceUe dycellc, par la
caufe deffiifdite. „ ^ p i n. n ; .
Don, par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Palets
de WelimonJHer, le xviii. jour de Decembre, 1 An de Grace Mil-
le, Troifcemz, Quatervintz & Noef, & de noftre Regnc TreC-
Par it Roy ^fon Confeil.
D*
Ann. D.
1390.
Ric, 1.
ET ACTA PUBLICA.
ft
4n. 15.
8. 2.
Jbid.
* VII.
6,-3-
De Memorandis.
A/f E M O R A N D U M jao^/,
-^'-*- Vicefimo jecundo die Decemhris , .Afino pr^/enti ,
§uj;dam LiteTfa Pate»tes, jub Magno Sigdlo Domini jiofiri Regis
coTijignata ,
Per quas Dmnmus nofter Eex ajjigvavit Nicholaum Dagworth
Chivaler, Thomam de Umframvil Chivaler, Gerardiim Hcron
Chivaler , Magiftrum Richardum Rouhale Legum Do{lore7>i , Ma-
gifirum Alanum Newerk Bacallarium in Legibus , Johannem Mit-
tovd Armigerum , (^ Johannem RuflTell Armigerum , t5> eorum
juemlibet, ad P.ecifieHdum de Adverfario Regis Scotix Viginti &
Quatuor Milia Marcarum , in flenam SatisfaBiovem Caitum Mi-
bum Marcarum , eidem Domino Regi occafione Redemptionis David
de Bruys defu^iili, debita,
Ac iticedam ali<e Litera Acquietantia , fiuh diSlo Magno Sigilla
confiignata, de diiiis Viginti cr ^aluor Milibus Marcarum, in fle^
71 am Satisfiailione7n priediHarum Centum Milium Marcarrnm ,
Liberata fiuerunt fra-fato Magtftro Ricardo apud Londoniam ,
fub conditione quod,Ji pradiHa Viginti c^ S^atuor Milia Marca-
ritm eidem Magiftro Richardo c^ aliis pradiilis , juxta effeaum Li-
terarum pnsdiciarum, ad opus Domini Rcgis , joluta non fiuerint
tU7ic idem Magifter Richardus Literas prardicias di.to Do7nino Regi
m Cancellaria ju» refiituat cancellandas (^ dampnandas .
"K/i Emorandum quod,
J.VX Prnno die Martii , Anno Regis xiv ,
RiCardus RouhaJe detulit in Cancellariam Literas Patcntis, unde
in 1^0 Memorando fit 7nentio, i« e.idem Cancellaria canccllandas
i^ Dampnandas , ^ qua: ea de Caufia Cancellata fiunt c^ Dam-
pnatx.
De j^ppellatione ad Regem (^ Conciliam , a Sententia lata
per Dsicem Lctncafilria Locum tenentem Regis in Aqnitania.
ftri gravamen, & Contemptum , ac contra Voluntatetn ipforutn Ann Tf.
Appellantium, ^ i-gb
A quibusquidcm Amotione Penuncellorum, Indudione PoflTef- nic z '
iioms ac * Executione, d.cti, Arnaldus, Johannes, Arnaldus, * vu',
Arnaldus , Heliona , ik. Maria , fentientes ie , tam conjunttim , 6f+.
quam divihm, fore Oravatos prout fupra, ad nos & didum Con'
cilium noltrum, inha Juris Terminum, Provocaverunt &: Arpel-
laverunt, ^'^
Supphcando ut eifdem, Arnaldo, Johanni, Arnaldo, Arnaldo,
Helionse, & i\lari-.«, de Sublidio & Remedio consruo in hac
Ann. D,
1390.
Aii. 13.
R. 2.
Vafc.
13. R.i.
m. 10.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, Francifico, eadcm gratia,
■'^ Archiepifcopo Burdegali.-e , ^ohanni de Viridariis Doftori in
Decretis , & Magiftro Johatmi de Burdyn Legum Dodtori , Salu-
tem.
Sciatis quod,
Cum ex parte, dileflorum Ligeorum noflrorum, Arnaldi de
Colynhano , Joha^mi de Colynhano , Arnaldi de Lanevario , Arnal-
di de Rupho, Heliouie de Rupho, ^ Mariie de Letievario , Paro-
chianorum Sandti Severini Burdegalenfis , Nobis lit ^ ConciHo
noftro, per Petitionem fuam, expofitum, cum Querela , quod,
ventilata & nuper habita, coram Majore Civitatis prnediiftK, & fi-
militer coram Judice ejufdem Civitatis, quadam Causa Civili fuper
Lite, Quieftione & Debata,
Quae per Abhatem (^ Convetttu^n Sa^illie Crucis Burdegale7ifiis ,
& Bertra7idum Calculi Militem , Actores ex una Parte , & proefa-
tos j Ar7ialdum , Johanne^n , Arnaldu7n , Arnaldum , Helmia^n , &
Mariam, Defendentes ex akera Parte, fuerant fubortx de & fuper
eo quod iidem, Abbas & Conventus, ac Bertrandus, Clamarunt
& Vendicarunt ipfos , Arnaldum , Johannem , Arnaldum , Arnal-
dum, Helionam, Sc Mariam, Homines fuos quxftales in eorum
Corporibus & Bonis , iplbfque Quxftare , Talliarc, Talliafque,
Quxftas, ac alias Servitutes &: Deveria de Jure imponere & indu-
cere debere ,
lidem , Major & judex , in caufa praedida divifim procedentes ,
diverfas Sententias five Pronunciationes Judiciorum contra pr.Efa-
tos , Abbatem , Conventum , & Bertrandum , pro parte dictorum ,
Arnaldi , Johannis , Arnaldi, Arnaldi, Helionx, & Marix, tule-
runt, & iplos in Cuflrubus &: Expenhs condempnarunt,
Et eodem Ncgotio , per viam Appellationis interjedtx , per ip-
fos, Abbatem, Conventum, & Bertrandum, perpendentej fe In-
tentionem fuam coram pr<^dictis, Majore & Judice BurdegaliiB op-
tinere non potuifle , coram , cariflimo Avunculo noftro , Johanne
Duce Lancaftria & Locum tenente noftro Aquitanix deduito,
idem Locum tenens fentcntialiter & diffinitive pronnuciavic diiftos,
Arnaldum , Johannem, Arnaldum, Arnaldum, Helionam, & Ma-
riam, nichil fufficientcr probafle de Intentione fua, partemqut di-
(ftorum Abbati.s, Conventus, & Bertrandi, fuam iiifficieiiter &
legitime probafie & fundalTe Intentionem , ipfolque, Abbatem,
Conventum, & Bertrandum, ad Polleffionem eorumdem, Arnal-
di , Johannis , Arnaldi , Arnaldi , Helionae , & Marive , tanquam
Hominum fuorum quxllalium, reftitui debere, didlam partemDe-
fendentem in Expenlis indebite condempnando,
Aqua quidem Pronunciatione five Sententia, per ipfum Locum
tenentem noftrum fic lata, tanquam ab iniqua, dicfti, Arnaldus,
Johannes, Arnaldus, Arnaldus, Heliona, & Maria, lentientes fe
per illam Sententiam fore Gravatos, ad Nos & Concilium no-
ftrum Anglix, in fcriptis, 6c infra Juris Terminum, per Magi-
ftrum Arnaldum Vitalis, Notarium Publicum Ducatus Aquitanix,
Sindicum £c Procuratorem fuum , Provocarunt & Appellarunt,
Et, poft ipfam latam Sententiam, Penuncellos noftros Regios,
qui in Domibus & vEdificiis prxdiitorum , Arnaldi, Johannis,
Arnaldi, Arnaldi, Helionse, & Mari«, in lignum Piotaitionis
^ SalviE gardix noftrae, in quam ipfos, necnon Bona & Poiref-
fiones fua qusecumque , fufcepimus, prsefixi fuerant, proftraverunt,
ut dicitur, & fregi & amoveri fecerunt, in noftri gravem oflfen-
fam, ac prseter & contra Voluntatem ipforum, Arnaldi, Johannis,
Arnaldi, Arnaldi, Helionx, & Marix, ipfofque, Abbatem, Con-
ventum , & Bertrandum , induxerunt in Poffeffionem tam eorum-
dem Hominum quxftalium quam Bonorum & Cenfuum fuorum,
Innovando & Attemptando, contra dictam AppeUationem , inno-
Tom.lU. P. IV.
parte, conlideratione Juftitix , providere dignaremur, '
Nos ,
Qaia, juxra Debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis.
ad Nos, ut ad Superiorem 6c Dominum Ducatus pnedicai &
Partium ad)acentium , Qiierelantibus , Provocantibus , & Appel-
lantibus, delideramus heri plenx- Jultitix Complementum
Vobis, & Duobus veftrum, de quorum fidelitate, Cifcumfpe-
Ctionc, & Induftria plenani hduciam reportamus, ad didas Par-
tes, & alios, qui ad hoc de jure evocandi fuerint, coram vobis
vel Duobus veitrum, Evocandnm & evocari faciendum, ac Pro'
ceflTum Caufx prxdtda: , inter ealdem Partes inchoatum cum
matura deliberatione infpiciendum ,
Ac ad Cognolcendum & Procedcndum ip dida Caufa Appella-
tionis & Negotu pnncipalis, cum omnibus fuis Hmergentibus , de-
pendentibus, incidentibus, & Connexii,
Et Negotium illud, auditis &c expolitis earumdem Partium in
lioc calu rationibus, Decidendum, Difcutiendum, & debito Fine
rerminandum ,
Et quicquid, in prsjudicium pr.Tjdidorum, Arnaldi, Johannis,
Arnaldi , Arnaldi , Helionx , & Marix , & cujuflibet iplbrum,
conjundtim, vel divifim, in eorum Corporibus ieu Bonis, poft
iplam latam Sentcntiam, Innovatum vel Attemptatum per iplum
noitrum Locum tenentem , aut per ipfos , Abbatem , Conven-
tutn, & Bertrandum, vel alium, ,aut alios, iplbrum nomine, fue-
rit quoquomodo, cum omni fellinatione canunica, ad Statum de-
bitum Reducendum & Redintegrandum,
Ipfofque , Abbatem , Conventum , & Bertrandum , feu ipfiu^
Bertrandi Hxredes, ad hoc faciendum , reparandumquc , & refti-
tuendum, Compellendum , fcu compelli Faciendum,
Ac Partibus prxdiiltis, fummarie & de plano, quibufcumque
dilationibus & Diifligiis indebitis &: AppcIIationibus frivolis ampu-
tatis, plcnara & cclerem Juftitiam Paciendum, juxta Leges, Fo-
ros , & Confuetudines Partium illarum ,
Ac ea , qux in hac parte Decreveritis , Executioni Debitx De-"
mandandum ,
Tenore Prxfentium Committimus Vices noftras& plenam Con-
cedimus Facultatem, cum cujuflibet Cohertionis canonica Pote-
ftate^
Et ideo Vobis Mandamus quod Vos, vcl Duo Veftrum, circa
Prxmifla diligenter intendatis , ac Caulas Appellationis prxdivftas
& Negotii principalis , cum fuis Emergentibus , dependentibus,
incidentibus , & connexis, necnon Proceirum, per prxdidtas par-
tes lic fadum & inchoatum , Infpiciatis , ac Contenta in eodem
Aiudiatis, Decidatis, & debito Fme Terminetis, & Prxmifla om-
nia & fingula, fecundum Foros, Leges, & Confuetudines prxdi-
dtas, faciatis, & exequamini in fbrnra prxdida,
Ita quod iidem, Arnaldus, Johannes, Arnaldus, Arnaldus, He-
liona, & Maria, exnunc I\lateriam non habeant crga Perlbnam
noftram Regiam, pro Defedtu Juftitix, in hoc calu,"iterum pro-
fequcndi ,
Inhibentes Locum tenenti noftro prxdi£to , ac aliis Judicibus
Superioritatis Ducatus prxdidti , necnon Majori , J uratis , & Cen-
tum Paribus didx Civitatis, & cxtevis omnibus & fingulis, quo-
rum intereft vel quibus Jus exigit, inhiberi, ne, pendente corani
Vobis, vel Duobus vcftriim, Causa prxdicta Indecisa, in prxju-
dicium alterius Partium prxdidtarum , quicquam atteniptent vel
taciant, feu faciat eorum aliquis qucmodolibet attemptari; immo
vobis, vel Duobus veftrCim, in Dilcuffione Pr.emiflbrum, & de-
bita Executione eorumdem, intcndant , parcant , & auxilierrtur
prout decet.
Dnt. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noftra
lVe[iinonafterie7if, xvii. die Januarii.
Per ipfum Regctn ^ CoTtciliutt/.
De Ohlatione Jocalis Nomine Poemtcfnia publicit.
Aiin. D:
D EX Omnibus, ad qaos, &c. Salutem.
■•■^ Quia in quadam Debata, ixcjo
Inter, Venevabilem Patrem, Waltcrinn DimohncT.fiem Epificopum, Ayi.i-'.
ex una parte, & JVilliebntm lc Scrop Chivaler, * ex altera parte, r. '2.''
pendente , p^,. , ,,
Per Airenfum diftarum Partium fuerat Compromiflum in certasg_ 2.. ^*
Perfonas Notabiles, per eafdem anibas Partes Eledtas, ^ ,,_
Qui quidem Compromiffiuii , de roto Fadto plene informati, »,. tS.
per communem affenfum Ordinaverant quod prxdidlus Williel- * viL
mus, <5yj-.
Pro ccrtis Tranfgreffionibus & Mefprifionibus , quas Ipfe &
Gentes fux, infra Libertatcm didti Epifcopi, contra Ipfum & ali-
quos Officiariorum & Servicntuni fuorum, intulerunt,
Pro & in nomine Pcenitentix publicx, didti Willielmi& om-
nium Gentium fuarum quoddam Jocalc notabile , ad Feretrum
Sandti Cuthberti Dunolmenlii;, ofi^crre, & id in Propria Perfona
fua illuc portare, & ibidcm oftcrre debuillet ex Caufa fupradi-
dta,
Cujus quidem Jocalis Valor, pcr Ordinationem diftorum Com-
promilfariorum , & per comunem allenfum Panium prxdidtarumj
G 2 Volun-
f2
CONVENTIONES, LITER. ^,
Ann. D. Voluntati & Ordinationi noftris fimpliciter commilTus fuerat ,prout
1590. intelleximus, .^r .-r, r^
B/f. I. Et portmodum,per Ordinationem & AUenfum didtorum Com-
promifTariorum & Partium prxdiclarum , deftinati fueranc penes
Nos, in Manerio noftro de Haveryng tunc temporis exiftentes,
dilefti & fideles Milites Camerce noftrix, Johannes Clajivowe, &C
liicholaus de Sharwffeld^ ad finem quod nos vellemus finaliter de-
clarare noftram Intentionem quo ad valorem dicli Jocalis,ac eciam
fuper aliquibus Articulis nos tangentibus, de quibus locutum fuerat
in Tradatu prxdidfo,
Super quo Nos, debitam confiderationem ad Modiim, QLiahta-
tem , & Quantitatem Fadti prxdicTri habentes , de quo fatis infor-
mati eramus, & quod Commiinoni & Perpetrationi ejufdem Fadti
grandis numerus Gentium in Comitiva didti VVillidmi interfuerat ,
qua ratione, ex caufa prxdidta, publicam Poenitentiam habere de-
buillenc , ficut fumus informati , Limitavimus & Limitamus , Or-
dinavimus & Ordinamus quod diftum Jocale de valore Qiiingen-
tarum Librarum ad minus exiftat ,
Et per prxfatum Willielmum, apud Dunolmum, ad idem Fe-
retrum , defcratur & offeratur ,
Et quod id , loco publicx Poenitencix dicti Willielmi & qua-
rumcumque Gentium fuarum , qux hujufmodi Tranfgreffionibus
& Mefprifionibus prxdictis interfuerunt , habeatur ,
Hafque Voluntatcm & Ordinationem pr.efijtis Compromiffariis,
& aliquibus Partium prcedidtarum , per cundem Nicholaum, in
pricfentia Concilii noftri, apud Weftmonaftcrium, pubhcc feci-
mus declarari;
Et hoc omnibus, quorum intereft, innotcfcimus per praefentes,
In cujus, &:c.
Tefte Rege apud WeftmoTiafterium , xxiv. die Januarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann.D.
1390.
jifi. 1 5.
R. 1.
Fat. 13,
R. 2.
p.i.
m. 1 1.
• VII.
Ann. D.
13 90.
An. 13.
R. 2.
frmc.
ij. R.i.
P>. 9.
De Reftitutione Tewporalittm Epifcopo Rojfenji.
REX, dilefto fibi, Thoma Kempe de Wy, Efcaetori fuo in
Comitatu Kantix, Salutem.
Cfim Dominus Sunnnus Pontifex., nuper vacante Ecclefia Ca-
thedrah Roffenfi , per morccm bonic memorix, Thomte^ ultimi
Epifcopi loci ilhus , Venerabilem Patrcm , lyillieltmtni , nuper Epi-
fopum Landavetijem ^ a vinculo, quo eidem Ecclelix Landavenfi
tenebatur , abfolverit , & ipfum ad didtam Ecclefiam Roffenfem
Tranftulerit, & ipfum in Epifcopum loci ilhus Prxfecerit & Pa-
ftorem , ficut per Literas Bullatas ipfius Summi Pontificis , Nobis
inde diredtas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Willielmus omnibus Verbis , nobis prxjudi-
cialibus, in di£tis Literis BuUatis contentis, coram Nobis Rcnun-
ciavit, & Gratix noftrx humihter fe fubmifit,
Volentes cum eo agere ^ratiose ,
Cepimus Fidelitatem iplius Willielmi,
Nobis pro Manerio de Cobhambury, ac omnibus aliisTerris
& Tenementis, in manu noftra, ut parcella Temporalium di<fti
Epifcopatus Roffenfis, ratione Vacationis ejufdem, exiftentibus,
debitam ,
Et Manerium , Terras , & Tenementa prxdida , cum pertinen-
tiis, prout moris eft, Reftituimus eidem^
Et ideo Tibi Prxcipimus quod eidem Willielmo dida Mane-
rium de Cobhambury ac omnia alia Terras & Tenementa , cum
pertinentiis, in Balliva tua, qux, ut parcclla Temporalium didti
Epifcopatus Roffbnfis : in manu * noftra cxiftunt , liberes in forma
prxdiifta.
Tefte Rege apud JFeftmonaJlerium, xii. die Februarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Confimile Breve dirigitur Henrico Buckyngham , Efcaetori Regis
in Comitatu Northamptonix, de omn^bus Maneriis, Terris, &
Tenementis Epifcopatus prxdiftij in Comitatu prxdidto, fub ea-
dem Data.
Et Mandatum eft Mihtibus, S<c.
De jibHfibus , per Capitancos , in Filla dc Breft.
REX Omnibus, ad quos, &zc. Salutem.
Supplicavit nobis, Cariffimus Frater nofter, Johannes Ho-
/and, Comes Huntyndonix ut,
Ciim Villa de Breft maxime deteriorata in magno Defedtu Ha-
bitationum , Domorum , 6c Herberga^iorum exiftat ,
Per quod Soldarii, habitantes & advenientes in didta Villa, per
Deftruaiones & Deteriorationes Domorum , Habitationum , &
Herbergagiorum , in eadem Villa , indies importunc hofpitati exi-
ftunt ,
Pro eo quod Capitanei ejufdem Villx mukotiens mutantur, &
quilibet Capitaneus, in fuo adventu , facit Ordinationes fuas, tam
de Habitationibus & HerbergagiLs , quam de aliis rebus,
Ad effedtum quod, fi aliquis Pauper vel Dives per feipfum
Domum de novo conitruat , vel per alium conftrui feu xdificari
faciat , ftatim , ad adventum alterius Capitanei , dictus j^dificator
ieu Conftru(ftor politus extra DQmum fuam prxdictam & expulfus
exiftit , & alii infra eandem per Ordinationcm dicli Capitanei Ho-
fpitantur ,
Per quod di£ta Villa de Habitacionibus , Domibus, & Herber-
gagiis, fere Deftmda & Devaftata exiftit, ac magis in futurum
deftruetur nili citius Remedium adhibeatur , ut dicitur , in hac
parte ,
'_ V^elimus concedere quod omnes Ligei noftri , qui volunt Habi-
tare vel Herbergagium facere infia diftam Villam , habere poffint Ann D.
& Tenere prxdicta Habitaciones is: Herbergagia Sibi & Hxredi- 1390.
bus fuis Imperpetuum, abfque Eledlione Domorum fuarum per Ric 2.
Capitaneum , Conftabularium , vel aliquem alium Officiarium , in-
fra dictam Villam, Reddendo inde Nobis, & Hxredibus noftris,
pro qualibet Habitatione tantum Redditias per Annum, quanmm
inter didtum Fratrem noftrum, feu Deputatos fuos , & praedidtos
Ligeos noftros in hac parte poterit concordari ,
Nos ( Supplicationi prxdidtx Annuentes ) de Gratia noftra fpe-
ciali Conceffimus quod omnes Ligei noftri , qui volunt Habitare
& Herbergagium facere infra dictam Villam , habere poffint & te-
nere prxdicta Habitaciones & Herbergagia Sibi & Hxredibus fuis,
ut prxdidtum eft , Imperpetuum , abique Ejedtione Domorum
fuarum per Capitancum, Conftabularium, vel aliquem alium Offi-
ciarium infra Villam prxdidtam , Reddendo inde Nobis & Hxre-
dibus noftris , pro qualibet Habitatione , tantum Redditus per
Annum, quantum inter didtum Fratrem noilrum, feu Deputatos
fuos , & didtos Ligcos noftros in hac parte poterit concordari.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , xx. die Februarii.
Per Breve de Privato Sieillo.
Sitpcr Confervationc Trengarum de u^jfociando.
LE Roi a, noz cheres & foialx, David Cradok Chivaler, Jo-
hati Trayly Chivalcr , & Richard Craduk Cliivaler , Saluz.
Sachei que,
Come nous nadgairs, par noz Lettres feverales, eions fait &
ordeigne (c'eftafl"avoir)
Le Sencfchal de Guyen , ou fon Lieutenant qui pur le temps
ferra, /e Capital de Buch . les Mair & Coneftahle de Burdeaux,
Mcflieur Perre de la Mote , Seigneur de Hoquetaillade , ou lours
LieutenantT, qi pur le temps ferront, es Paiis & Marches de Bur-
deaux, Burdeloys, & Bafadoys.
Le Sencfchal de Landcs, & le Seigneur de Lyfcutt , ou lour Lieu-
tenantz qi pur • le temps ferront, es Paiis & Marches de Landes.
Le Seignetir de Duras , le Sire de la Bard, & Neopart de Cam-
mont , ou lours Lieutenantz qui pur le tcmps ferront , es Paiis &
Marches d'Agenoys & dc Guertyn.
Johan de Bearn , Senefchall de Bygorrc & Capitain de Lord ,
ou fon Lieutenant , cs Paiis & Marches de Bygorre.
Le Sire de Miijfiden , & le Sire de Montferatit de Per)'gort , OU
leurs Lieutenantz, es Paiis & Marches dc Perigort.
Le Capitain de Carhat , ou fon Lieuiemnt ,&c liaymovet de Sort,
& le Bourd de Guarleux, cs Paiis <Sc Marches d'Auvergne & de
Rouerguc.
Le Sire de Motitferrant , & le Sire de Roafau , es Paiis & Mar-
chcs d'entre Guarone, &; Dordongne,
Le Capital de Buch, Sc Soudan de Tra-we, es Paiis & Marches
de Pevtou, Xantongc, d'Engclm.iys,
Et MefiGeur Aynieren de Mujfiden , & Perot de Bearnes , es Paiis
de Marches de Lymmofin,
Sibien parTerre, come par Meer, jointement, & feveraimenr,
Confervatours de Trieues darreinement prifes & accordez , par
no% Meflages & les Mefifages de voftre Adverfaire de Frarice, de
rAudlorite de Nous & de noftre dit Adverfaire,
Entre Nous , /i«r Nous , noftre Roialme, Terrcs, Seignuries,
& Soubgies, pur le Poy de Pomaynes , le Roy du Portuga/e, /e Dur.
de Guerle, Johan des Jftes, /e Duc c^ /e Comun dejanues, & /e
Count de Salesbirs pur le Seignurie de Man, fes Allies, & par lour
Roialmes, Terres, Seignuries, & Subgis,
Et noftredit Adver&ire de France, pur Lui, fon Roialme, (e&
Terres, Seignurics, & Soubgiez pretenfez, VAdverfaire de Cafti/-
/e ^ de Leon, /e Roy de Romaynes , /Adverfaire d^Efcoce, /e Roy
dArragon, /e Roy de Navarre, /a DuchejTe ds Brabant, /e Duc
Cf /e Comun de Janues, & pur /e Cont de /a Marche d'Efcoce,pur
/e Seigneurie de Man , fes Allies , & pur lour Roialmcs , Terrcs ,
Seigneuries, & Soubgics jpreteniez ,
Solonc la forme de mefmes les Trieuez,
Donantz & Commettantz a eux, & a chefcun de eux, par le
Tenour de noz Lettres fufditz, Poair & plein Poiflance, d'icelies
Trieues, es Paiis, Marchies, & Lieux avanrditz, Tenir & Gar-
der, en toutz lour Articles, par touz noz Soubgiez, & par les
ditz Rois, des Rotnapies , &: de Portugale, /e Duc de Guer/e, Jo-
kan des Jftes, & /e Cotimt de Janues, c^ /e Coutite de Sa/eshirs pur
/e Seignurie de Man , & fes Allics , & pur toutz lour Subgies fanz
les enfraindre,
Et qui des Attemptatz & autres Chofes, faitz encontre dycelles
Trieues, (fi nulles y foient) ils coneifterent & enquergent, fo-
merment & de plein, fanz long Proces,
Et tout ce, qui par noz ditz Soubgies, ou par les ditz Rois,
des Romaynes, & de Portugale, le Duc de Guerle, Johan des
lOes, & le Duc & le Comun de janues, & le Concede Salesbirs
pur le Seignurie de Man, fes Allies, & touczleur Soubgiez, ou
afcun de eux , ils troverent iffint eftre fait ou attempte contre les
dites Trieues (qui Dieux ne voille) Reparent ou facent Reparer &
Redrefler fanz delay, & Remettre en Eftate due,
En Conftreinantz a ce noz ditz Soubgiez, & les Subgies des
ditz Rois, de Romaynes & de Portugale, le Duc de Guerle, Jo-
han d.fts Illes, & le Duc & le Commun dejanues, & le Conte
de Salesbirs pur le Seignuries de Man, & fes Allies, q'il appar-
tiendra, par Prife des Corps & des Biens; & par toutz autres voies
& remedies covenables , ^ . , .■ «j r-
Et de Requere, & faire requerer, la Partie des ditz Adverfaires,
& toutz autres as qucux il appartiendra , par force dc mefmes les
Trieues, d'Amender, Redrefcer, & duement Reparer toutes ma-
ner« des Attempcatz & Mefprifions (li nulles y-fp«enc ) faitz, par
ia
Ann. D,
1390.
Aii. 13,
R. i.
Vajc. 13.
R. i.
m. 8.
• VII.
i
ET ACTA PUBLICA.
f3
Ann. D.
1 500.
Rf. 2.
• VII.
6j-3.
h Partie de noz dits Advsrfaires , envers Nous , noz SoubgieT, , &
/es ditz il»7>, Je Rofnajnef, & </? Fortugale , le Duc de Guerle , Jo-
ban des Ijlts ., le Duc <^ k Commun de yanues , (^ le Conte de Sa-
lcsbtrs pur le Seignurie de Man , fes AUiez , & lour Soubgiez, , en
quelconque manere, fi bien par Terre, come par Meer, contre la
fourme des Trieues avantditz, come en lcs ditz Lettrcs efl: conte-
nuz. plus au plein.
Nous,
Confiantz au plein de voT, Sens, Loiakees, & Difcretions,
Vous , &; chefcun de vous , eions aflbciez as ditz Confervatours,
& a chefcun de eux , pur faire & accomplir toutes les Articles &
Chofes (lifdites, enfemblement ovefquc mefmes les Confervatours,
folonc le Tenour dc noz dirz, Lettres,
Et en Cas que, pur Defaute ou Negligence de noz ditz Confer-
vatours, due & haftive Redrefce ne foit fait, come defuis eft Or-
deigne , adonqes nous volons que vous ferrez, & chcfcun de vous
ferra, covenabic Redrefce de toutz *les Attemptatz, faitz ou pe»-
petrez a noftre Adverfaire de France, & fes Soubgies illoeques,
par noz Gentz , en le Paiis & Parties fuifdites ,
Et a Demander , pur Nous , & en noftre Noun , la femblable
Redrefce de noftre dit Adverfaire, fes Commiflairs , & Soubgies
quiconqes , pur touz lour Attemptatx & Mefprifions , par eux fait
& commys, en afcune manere, contre la forrae des Trieues fuif-
dites,
Enjoignantz , plus outre , a vous , & a chefcun de vous ,' de
Tenir 6c Garder , & faire Tenir & Garder , duement & eftroite-
ment , par toutes les voies & remedies refonables , certeins Articles
touchantz les ditz Trieues , n'adgairs faitz & ordeignez parentre ,
noftre trefchere Uncle , Johan Duc de Guyen c^ de La^tcafire , &
Twfire Adverfaire de France, folonc la forme de les Articles fuifdi-
tes, fancz s'emblemiflcment d'iceux,
Nientmeyns n'eft iioftre Enteint ou Voluntee que, pur yceftes,
la Poair des ditz Confervatours foit defait ou adnulle, en Partie,
ou en tout :
Et pur ceo vous Mandons & Commandons eftroitemcnt que
vous Ibiez entendantz a faire 6c parfourmer toutes les dites Bufoi-
gnes, & cheicun de eux, en la manere come defuis eft dit :
Et, en outre, Nous Mandons & Commandons a toutz les Pre-
latz, Nobles, & Comunaltes des Citees, Villes, Chafteux, For-
terefles, & Lieux, & a touz noz Miniftres, Officers, & autres
noz Soubgiez & Obeiffintz (de quelconque eftat, condicion, ou
degree q'iis foient) es Paiis & Parties avantdites, fur Forfaiture de
<}uanque ils purront forfaire envers nous, q'ils & chefcun de eux
Obeiifent & Entendent diligealment a vous & a chefcun de vous,
en faifant & parfourmant la Confervacie des Trieues & autres Ma-
tiers avantditz, felonc la Teneur d'ycelles, licome a chefcun de
-eux il appartiendra , ou ils ent ferront requis par vous depar Nous.
En Tefmoignance de quele chofe a yceftes Prefentes Nous avons
fait mettre nolire Grant Seal.
Don. a noftre Palais de Wejim. le xxviii. jour de Feverer.
Tar le Roi ^ fon Confeil.
Pro Ecclejia Ajfitvenft , de Provijione.
. -p, 'TiOnifacius Epifcopus , Servus Servorum Dei , Cariflimo in Chri-
i\m.u. JD ^^ p^j^^ Ricardo Regi Anglia Illuftri Salutem & Apoftoli-
cam Benedidbonem,
Gratise divin-.E Prxmium & humanae laudis Pr^conium acquiri-
tur, fi, per Seculares Principes, Prxlatis , pR-efertim Ecclcfiarum
Cathedralium Regimini Prxfidentibus, oportuni favoris priefidium
& honor debitus impendatur.
Dudum flquidem , bonx memorioe , Laurentio Epifcopo Ajfa-
venfi, Regimini Aflavenlis Ecclefias, cum ipfam vacare contiiige-
ret , per operationis noftrae Minifterium , utilem & ydoneam prie-
lidere Perfonam,
Proviiionem ejufdem Ecdefix Ordinationi & Difpofitioni no-
ftras Refervantes,
Decrevimus extunc irritum & inane fi fecus,fuper hiis, per quof-
cumque, quavis Audoritate, fcienter vel ignoranter , contingerec
attemptari ;
Poftmodum vero , praefata Ecclefia , per obitum ejufdem Lau-
rentii Epifcopi, qui extra Romanam Curiam diem claufit extre-
mum, vacante, Nos,
Vacatione hujufmodi fidedignis reiatibus intelledia ,
Ad Provifionem ejufdem Ecclefix celerem &: felicem,
De qua nullus prxter Nos ea vice fe intromitere potuerit fivc
poflBt , Refervatione & Decreto obfillentibus fupradictis,
Ne Ecclefia ipfa iongx Vacationis exponeretur Incommodis, pa-
ternis & folicicis ftudiis intendentes,
Poft Deliberationem, quam de Prasficiendo eidem Ecclefiae Per-
fonam, utilem & etiam frudtuofam , cum Fratribus noftris habui-
mus diligentem,
Demiim ad, dile<5tum Filium, Ahxavdrum Bache, Eledum Af-
favenfem, Ordinis Fratrum Prxdicatorum Profeflorem, in Sacer-
dotio conftitutum, & in Sacra Thcologia Magifl:rum,
Cui de Religionis zelo, Vita: munditia, honetlate Morum, Spi-
ritualium providentia , & Temporaiium circumfpedtione , abfque
multiplicium Virmcum Donis, apud nos fidedigna teftimonia per-
hibentur,
Convertimus oculos noftrce mentis,
Quibus omnibus debita meditatione penlatis , de Perfona difti
Alexandri Eledi, Nobis & eildcm Fratribus nollris, ob didlorLim
fuorum exigentiam meritorum , accepta , eidem Ecclefi<K, * de
corumdem Fratrum noftrorum Concilio , audtoritate Apoftolica
Providimus , ipfumque illi Prxfecimus in Epifcopum & Paftorem :
Curam & Adminiftrationem ipfius Eccleii» , in Spiritualibus &
Temporalibus , plenarie committendoi In illo, qui dat Gratias &
1390.
An. 13.
Uk. 2.
£.v Ori-
gim , in
fra Tur.
*VIT.
6,-9.
largitur Prxmia , confidenres quod , dirigcnte Domino Aftus di- Ann. D.
dti Alexandri Elecli, pr.ufata Ecclelia fub fuo fcelici Regimine fa- 1390.
lubriter & profpere dirigccur, grataque in eifdem Spiritualibus & Ric. 1.
Temporalibus fufcipiet Incrementa.
Cum itaque(Fili Carilfime) fit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno Favore profequi, ac eos verbis &: operibus, pro Regis^ter-
niglona, venerari, Serenitatem Regiam Rogamus & Hortamur
attcnte quatinus , eundem Eledum & prsefatam Ecclefiam , fua:
Cur^-e commiflam, habens, pro noftra & Apoftolicx Sedis reve-
rentia, propeniius commendatos, ipfos benigni Favoris auxilio pro-
fequansi ita quod idem Eledtus, tux Celiitudinis fultus Prcefidio,
in commiflTo fibi Curae Paftoralis Officio poflit , Deo propitio,
profperari, ac tibi exinde, a Deo perhennis vitis prsmium, & a
Nobis condigna proveniat adlio Gratiarum.
Dat. Romx apud Saniium Fetrum, ii. kal. Manii , Pontificatus
noftri Anno Primo.
Pro Dtice Lancajfrix , Donatio Aquttanid , de Rege .
Rege Franciie, tenendxy fub Homagio Ligeo.
Ht de
REX, cariffimo Patruo noftro, Johatii Duci Lancajlria Sa-
lutem.
Inter gloriofas Reipublicx curas & folicitudines varias, Regiis
humeris incumbentes , firmat potiflTime Regale Solium effluens a
Juftitia condigna praemiatio Meritorum ; ibi namque condnue vir-
tus crefcit & colitur , ubi a debito fibi Prxmio non frultratur.
Ciim igitur Honor fit Virtutis Prxmium, conftat quod virtuofis
& itrenuis ex regali Juftitia debentur Fafces Honorum & PriEmia
Dignitatum; quae utique, fi Dignis conferantur, non debent fim-
pliciter jeftimari Donum feu Exhibitio Favorum , fet potius debita
Recompenfatio Meritorum.
Quid enim , in retroactis Seculis & felicium Principum tempo-
ribus, Rempublicam amplius provexifTe comperimus , quam quod
pie R.egnantes Virtuofos & Strenuos llib fe habebant Oneris cis in-
jundti Participes.? Quos poftmodiim , juxta exigentiam Merito-
rum , extollentiis Honorum , & diftributionibus Dignitatum , fuc-
celfive fecerant, ex debito regalis Juftitiae , gloriolos , quia quod
Soli non poterant, provida virtuoforum hujufmodi provifione fu-
plebant.
Hiis igitur confiderationibus indudti , ad Te, pr^carissi-
M u M P A T R u u M N o s T R u M , mcntis noftrx aciem dirigen-
tes, Adtufque tuos Virtuofbs & prseclara Merita, quibus te Virtu-
tum Dominus inlignivit , in profundse Difculfionis Libramine
ponderantes, de affenfu Prselatorum, Ducum, Magnatum, & a-
liorum Procerum , ac Communitatis Regni noftri Angliae , in in-
ftanti Parliamento noftro , apud W^eftmonafteriura convocato,
exiftentium , Te , prsediledlilfimum Patruum noftrum i n d u-
CEM AQUlTANIiE, cumTitulo, Stilo , ac Komine , ej» Ho-no-
re, eidem dehitis , V K JE.V lclUV S , ac inde prajentialiter , per
ap^ofitionem Cappa tuo Capiti ac Traditionem Virgx Aure<e I N-
V E s T I M U s, in Praemium eximix Virtutis tux & attinentise prse-
didtarum , toto vita tua tempore pojjidendis.
Et, ut clare, particulariter , & in fpecie intelligere valeas, qua-
lis erga te fuerit & fit noltrae Intentionis affedtus , de alTenfu prs-
didto, DoNAviMUs &Concessimus, &, Tenore Prse-
fentium ,Concedimus& Donamus tihi Ducatum pra-
diilum, necnon univerfa & fingula Civitates, Caftra, Villas, Lo-
ca, Terras, Comitatus & Provincias noftra, infra eundem Duca-
tum exirtentia, Habenda & TENENDAi/e Nohis, ut de
Rege Francia , c^ Hareuihus ?wflris , ut Francia Regihus, fub Ho-
magio Ligeo, ad totam VitaM Tuam,
Una cum omnibus Infulis eildem arijacentibus , Homagiis , Li-
geantiis, Honoribus, Obedientiis, Valfallis, Qiieftalibus, Feudis,
Retrofeudis, Servitiis, Cognitionibus , Juribus , mero & mixto
Imperio, & cum Jurifdidionibus altis mediis atque baflGs, Salvis
gardiis,
Advocationibus & Patronatibus Ecclefiarum Metropolitanarum
& Cathedralium , tam Secularium, quam Regularium, & aliorum
Beneficiorum Ecclefiafticorum quorumcumque,
* Ad Nos , PrKmiflTorum occalione , pertinentium five fpedan-
tium ,
Deveriis, Cenfibus , Redditibus, Proventibus , Confifcationi-
bus, Emolumentis, Reverfionibus , & Proficuis,
Regaliis, Regalitatibus, Franchefiis , Libertatibus , Privilegiis,
Immunitatibus, Ufibus,_& Confuetudinibus, univerfilque Juribus,
& pertinentiis liais quibufcumque, adeo plene, integre , & pcrfe-
dte ficut eaTENEMUs & Habemus, Tenuimus & Ha-
BUiMUS, Tenuerunt &Habuerunt Progenitorum
noftrorum aliqui uUis unquam temporibus retrolaplisj
Aliquibus Conceflionibus, de quibufcumque Officiis, per Nos,"
feu per Progenitores noftros , ante hxc tempora, fadtis, (quas,
Tenore Prxlentium , omnino Revocamus, Callamus , & de fadto
Adnullamus ) non obftantibus,
S a L V I S tamen Nohis , ut Francia Regi , (^ Haredihus nojirjfj
ut Francia Regihus , diredio Dominio, iuperioritate , & Relbrto
Ducatiis pricdicti & fpecialitcr Refervatis;
Nolumus etiam qubd Tu, aliquo tempore Virx tuie , Caftrum
& Dominium de Fronfac cuicumque Perfonae dare , alicnare , vel
transferre valeas quovifmodo; Immb ea in Manibustuis, tanquam
eidem Ducatui annexa , omninb Teneri volumus & Refervari :
Et, ad Honoris & Noministui validius Fulcimentum, hanc ti-
bi Audtoritatem & Poteftatem fpecialiter impertimur Monetana
Auream & Argenteam & aliam qualemcumque Faciendi , Cuden-
di, & Fabricandi, Monetamque jam ufitatam, feu alias quafcum-
que impofterum per te Cudendas, quotiens & quo modo tibi vi-
debitur cxpediens, mutandi (aliqua confuetudine, in contrarium i-
bidem, recroadtis temporibus, ulitata, nonobftante) ac Magillris
G 3 &
Ann. D.
1390.
Aa. 13.
R. 2.
Vafc. 13:
R. 2.
m. 6.
• VII.
660.
5+
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D.gc Opsrariis earumdem Indulgentias & Privilegii, talibus dari foli-
^3 90- ta, Largiendi:
ffif- 2- Et inltjper Amortixandi Terras, Loca , & Redditus libere aut
fub Financia, quoe ad Manum mortuam dantur ad prjefens , da-
buncur Succciluris temponbus, vel etiam relinquentur:
Nobiiitandi ctiam Perfonas Igncbiles, Senefcallos, Judices, Ca-
pitaneos, Confules, Tabelliones Pubiicos, Procuratores , Rcce-
ptores, 6z quofcumque Officiarios alios Cieandi , Infi:ituendi, &
pofitos Otficiarios antedictos Amovendi, &, loco Amotorum, a-
iios Subrogandi :
Bannitos & Criminofbs, quoflibet Provinciarum prcediitarum ,
pr.iefentes, prjeteritos, & fijturos, ad Scatum, Famam, & Pacriam,
ac Bona eorum quxlibec, Mobilia & Immobilia , Rellitucndi &
Revocandi, &c plenam Pardonacionem &: Rcniilfionem , de Com-
milTis &c Commictendis Criminibus, in Provinciis ancediiftis,eciam
fi propcer ea fuerint ulcimo Supplicio Condempnati feu Condem-
pnandi , 6c fuerint de Provinciis aiicnis , Concedendi , Dandi , &
Faciendi eifdem :
Qi.iibufcumque Civitacibus, Caftris, Villis, & Locis, Ecclefiis,
Ecclefiafticifque Perfonis, Monafteriis, Collegiis, Univerlitaiibus,
&c Perfonis fingularibus cuiufcumgue Conditionis exill.mt ) Privi-
legia, Immunitates, Francnelias, Libertates , & Indulgcntias per-
petuas ac temporales quallibet Largiendi, & ctiam Concedcndi;
Pnvilegiis, per Progenitores noilros Patrix &c Subditis Aquitan-
nie, coniunctim, vel divilim , nc a Corona Anglix feparari aut
cmz Manum Regiam poni valeant, conceiiis, non obftantibu-;,
qux Revocare per Prxfentem Conceliionem non intendimus,
vSec ea dumtaxat Sufpcndcre ufquc ad Terniinum \'kx tu.e, &,
poft tui Obitum, in luo robore perpetuo duraturas elle \'olumusi
Ita femper quod inimcdiatc poll Alortem tuam , idem Ducatus
cum omnibus & tingulis Pracmiiris, ad Nos &c Ha;redes noilros
integre Rcvertantur,
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatio noflro
IVefttnoyi. Secundo Die Martii, Anno Domini Milelimo Trcicen-
telimo , Octogelimo Nono , & Regni noftri Tertiodecimo.
De Homagiis Reddendis & Reveniionihns eidem Duci
folvendis.
66 1
.,-, feulx, Jjreex, Provbftz. , Concftables, Chaftelleins, * Univerli-
« J.r tees, &c Communes, & touz autrcs noz Subgiz, Habitanrz. Deini
le Duchee d'Aquitaignc (de quel eftat ou Condition q'ils ioient)
Salurz. & Diledion.
CoME, del Aftl-nt des Prelatz, Ducs , & autres Grands , &
Cominaltee de noftre Roialme aEngleterre , en noftre preient
Parlement, tenuz. a VVeftmonftier affjmblex, e o N s , par noftre
Chartre , defouz. noftre Grand Seal , d o N e z a , noftre Trefchere
Uncle, Joha:i Duc de La7tcaftre, le Noun de Duc cTA^juitaig^e ,
ovefque le Stile & Honur deuz a icel, &c Lui eons Donez
& Grantez le dit Duchee d'Aquitaigne, & toutz noz Ci-
tees, Chaftel.x, Villes, Lieux, Tcrres, CSuntces, &c Provincees,
deinz le Duchee fuifdit efteantz , a Avoir &c Tenir de
Nous., come de Roi de Fra?ice, &c de noz Heirs, come des Rois dc
France , defouz. Homagc Liege , pur Terme de fa v:e , enfcmble-
ment ovefq le toute^ llJes adjaccntz a iceuv, Homages, Ligean-
ces, Honurs, ObeilTances, Vafrjlles, Q:ieftales, Feudes, Contrc-
feades , S.nviccs , ConiiTances, Droiturcs, merc & mi.^tte Empi-
rc, JurilHi:"tions hautcs mcfnes & baas, Sauves gardes,
Avowefons & Pacronagjs des Efglifes, Mccropolitices & Ca-
thcdrales, libien Seculcrs come Regulers, & des aucres Beneficcs
dc Scint Eiglife quiconqucs,
A Nojs, par enchefon de les dites chofes , apartenantx ou rc-
gardantz ,
Devoirs, Cens, Rentz., Provenues, Confifcations, Emolumentz,
Reverfions , & Prolitz ,
Regalies-, Rcgalirces, Franche.fc , Libercees, Privilegcs, Immu-
nicies, Uf.ia:e;,"& Cuftiimes, & touz autres Droitz , & Apar-
tenance-; qusconques , auxi plcinement , enticrement , 6c proficc-
ment com: Nous IcsTenons &C Avons, avjns temz &c
cux, oiit tenuz. &c euz. aucuns de noz Progenitours cn temps paf-
fee,
Aucunes Grantes, par Nous, ou par noz Progenitours,de qui-
conques Offices, avant cc; heares, faites, non obftan'Z,
Sauvaiit , toutfoitz, a Notis, comc au Roi de Vraiicc , &C a noz
Heires, come as Rois de France , le dired Seignurie , Soverei-
gnetec, & Refort del Duchee avantdit, come cn dite Charte eft
contenues plus au plcin;
Vous Mandons & Commandons cftroitemcnt, & a chefcun de
vous, ficome a lui npparciendra, quc, al comandement de noftre
dit Unclc , 6c a !a Requcfte ou Commandemerit dc fon Lieuce-
nent ou Senclirhal cl dic Dachee, qui pur le ccmps fcrra, facez &
rendez a mefme noftre Uncle , come Duc d'Aquicaigne , tanque
come il vivra , oj as Deputes depar Lui, les Homages , Recognoif-
fances, Foys, Serementz, Obeilfances, que vous 6c chefcun de
vous nous devez faire; &, en ce felant, nous en .Acquicons vous
& voz Subttitz, duranc lc cours de la Vie noftre dit Uncle, de
rOmage & Seremcnt , cs queux vou , Nous eftez Tenuz,
Sauvez tout dis a vous voz Privilegcs, Franchiles, & Libertee^,
&c a nojs &c a noz Heirs le direite Jfeignuvic, Soverainete, &Re-
fort dc la dite Duchce, &c dcs Paiis & Subgitz de noftre Sei^nurie
d'Aquitaignc ,
Et a Lui , ou a fcs Officers , ou CommilTaires a ce par Lui ,
paiez &; rcndez, defore cn avant, toutes maneres de Rentz,Cens,
Droitz, Devoirs, Rcvenues, Redivences, Servitutes, & Pxofitz,
es queux ou queles vous & chefcun de vous nous eftez ou purrez Ann. D.
eftre en qeconque manere tenuz, 1390.
Et a Lui, ou ibn dit Lieutcnant, ou Senefchal , Baillez, Ren- Ric. 1.
dez, &deUverez, fanz delay, toutz Citees, Villes, Lieuz, Chaf-
tel.\-, l-ortercfles , PoffelTions , & Seilins , a nous appartenanrt
deinz le Duchee iiiifdit,
Et a Lui , come a Duc d'Aquitaigne , pur toute fa Vie, & a ies
Officers , Juftices, & Miniftres, Obeilfez au plein & entendez ,
delore en avant , en touz Cas de Seignurie , tout en la fbrme &
maniere contenues en noftre Cnartre defuifdite,
Et ce feccz fanz aucun contredit ou Debat , ou autre Mande-
ment attendre ,
En retenant par devers Vousces prefentes, ou Cop i e par Vi-
Di.uus d'icelles, dcfouz le Seal de noftre dit Uncle Duc d'A-
quitaigne, a la feurte de vous, & de chefcun de vous, & dcs vef-
tres , pur le tcmps a venir,
A (juclc C o p I e ou V 1 d I m u s , fouz le dic Seal , volons &
ottroions que loit, cn tout temps & Lieux, donne tant de foi, co-
me ferroit a ces Prelentes ;
Les queles, en Tefmoignance des chofes fuifdites , avons faitz
Sealler de noltrc Scal.
Done ibuz noftre Grand Seal, en noftre Palais de Weftm. le Sc-
cond jour de Marcz, l'An de noftre R^e Trefzifme.
De Rationibus frafati Ducatus coram pradi^o Dnce pro-
ponendis.
LE Rov a touz noz Capitains, Chaftelleins, Vifcontz, Cone- ^j^^ rj
Ibbles, Mairs, Provoltz, Baillifs, & autres Officers quelcon- j, '
qucs, Habitantz dedeinz le Duchee d'Aquitaigne, de quel eftatou _^,/ ,,
condition q'il foicnt, Salutz. ^\ ^'
Come del aflent &c. utfupraufque ihi, eft contenuZ plus au 'ij,-j
plein ;
Vous Mandons & Chai^ecns eftroitement , & a chefcun de
vous, que, fi toft quc, noftrc dit Uncle, !e Duc d'Aquitaigne eic
envoiez fes Dcputcz & Officcrs en ia dite Paiis , eiantz (ufficeant
poairdepar Lui, q'adonqcs vous, & chefcun.de vous , ceflez &
ceflc nicnt entremellantz de Ics veitres Offices depar Nous en nul-
je manicre,
VeuIIantz que vous, & chefcun de vous, q'eftes acomptables a
Nous, monftrez & monftrc a noftre dit Uncle, ou a fes Deputez
& Officers fufditz, tantoft apres lour venue el dite Paiis, un Vewe
de voz Acomptz, & lour cnt deliverer fingulers Copies, au fyn
que, lcs vcuez & examinez, mefme noftre Uncle, & fes Dcpu-
tcz & Officers fuifditz, puront le meulx cognoiftre l'Eftat & le
Governaille du dit Paiis , pur ent faire relacion plus claremcnt a
Nous & a noftre Counfeil en Engleterre,
Et que vous paiez & fiicez p-iicr, des Illues de voz Offices , as
Soldeours, & autres noz Miniftres illoeqcs , leurs Fee;, Gages,
& rout ce q'eft due a eux, dcpar nous, iflint que noftre dtt Unclc
n'encourge aucun domagc par veftre negligence en temps a ve-
nir;
Sauvant, tout faitz, apres la Date d'iceftes, a noftre dit Uncle
toutz les Revenues & mues , de voz dirz Offices provcnantz, fanz
diftribution ent fairc , felonc feffewt de noftre Chartre fuifdite.
Don. &c. ut fupra.
De Donationibtis infra prtetaSlum Ducatum Revocandis.
LE Roi a noz Chiers & foialx &c. Salutz & Dilcclion.
Sachez que, come , del Affcnt &c. ut fupra ufque ibi, eft
contenues plus au plein , & tunc ftc,
Nous, libien par conlideration de noftre Grante fuifdite, copic
par caufc, qui nous eft fait a entendre, que la dite Paiis eft li gran-
dcment charge , par diverles Donacions , faitcs par Nous & noz
Progenitours, libien des Terres, Tenemenrz, Rentz , & PoflTcf-
lions, que tout dcl Patrimonic de ncz Progcnitours & de Nous,
ou Ae.s autrcs , comc des Terres Tenementz , & autres Pofleffions
& Biens , devcnuz as Nlains de mcfmes noz Progenitours , & de
Nous , par RebcIIion , Crimc , Felonie , Confifcation , ou autre-
ment, & auxi par Affignementz faitz fur la Cuftume del Chaftel
de Burdeux, que mefme noftrc Uncle le Duc d' Aquitaigne n'en
purra avoir Eide ne Confort pur Suftentation & Relevacion de fes
Officers & autres Gentz defcnfables , les queux covient demurer
neceflairement, de jour en aurre, libien en temps de Guerre, co-
me de Pees , fur la Governance & continuele Defenfe du dit Paiis,
pur cfchuir le fodeign parile & greuoufe Malice de noz Enemysil-
loeqes, & les queux ne purront cftre trovez ou fuftenuz fanz tro-
pes outrageoufes & importables Couftages de Nous & de noftre
Roialme,
Si avons, del aflJent fuifdit, Revokes, Cafrez,& AdnulIeztouZ
les Donacions & Grantes de Terres, Tenementz, & Pofleffions,
& autres Biens qeconques, as queconqucs Parfones , par noz ditz
Progenitours, & par Nous , faites , & par ccs prefentes Revo-
quons, Caflbns, & Adnullons de fait tout: outrement , au fyn que
lcs profitz & Revenues, des ditzTerres, Tcnementz, Pofleffions,
& autres Biens queconqes provenantz, foient appliqes & expenduz
fur la bone Governance & Sauve gaide du dit Paiis , en eafc de
Nous & de noftre Roialme fjifdit; queconques Lettres , defouz
les Sealx de noz ditz Progenitours, ou de nous , a eux ent faites
au contraire, nient contreftantz;
Et ce a vous , & a chefcun de vous & as autres queconques ,
nous fafons a entendre par le Teneur d"iceftes.
En Tefmoignance , &c.
Don. ut fupra.
• Dt
Ann. D.
1390.
An. 13.
RiV. 1.
liiJ.
E T A C T A
Ann. D.
1390.
Kic. z.
• VII.
663.
An. 13.
R. 1.
Ibid.
1S
* De Intendendo fapediElo Duci,
T E Roi .<!, no2. chiers & foialx, Sire, Tiers Arnald de Berne
'—' le Seigneur de Callelnaw , & Amald Giliam de Marfen , Sa-
lutz & Diledion.
Come, del Aflent, ^c. ut fupra in fecunda Tatenti ufque ibi,
en queconque manere tenul,, c^ tunc fic,
Et a dit Duc d^Aquitatgve , pur tout la Vie , ou a fon Lieute-
nant, ou Senefchall, & a fes Officers, Juftices, & Miniftres, O-
beiffeT, au plein & Entendez , defore en avant , en touz Cas de
Seignurie , tout en la fourme & manere contenuz en noftre Char-
tre defuifdit , & ce iacez fanz aucun contredit ou Debat , ou autre
Mandement attendre.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avons fait faire noz Let-
tres Patentes.
Don. &c.
Autieles iMtres Patentz font direBz, /7, nofre chier ^ foial , le
Sire de le Sparre , yo«/2. 7nefme la Date, & omiffis illis verbis, c^
a (hefcttK de vous.
Super FaSis jirmornm , c^ Fejlivita/e , cura Bottcicaldo cr
aliis de Francia.
Ann. D. T E R o Y a touz noi LieutenantT, , <^c. Salut.
1390. ' A I2 Supplication de, noz Cheres & foialx Chivalers, Jo-
Ai. i'. ^^"^" '^"'^ '^^ Beaumont ,Tho7nas Sire de Clijfort , & Pierres de Cour-
^_ j_ tenay ., avons Pris S)Z rrenons Regnault de Roye, Bouciquaut PAinf-
franc. i j . n.c > ^ l^ ^'^e de Sempy , Chivalers , du Paiis de France , en noftre
R. 1." " Proteftion & feur Conduit, avecques Cent Perfonnes , a Cheval,
,». 8. ou a Pie, de lour Compaignie , & au deflbuz, foient Chivalers
ou Efcuiers , ou autres de quelqe eftat 5c condicion que ils foient ,
& leurs Vallez , leurs Chevalx , Hernois , & touz leurs autres
Biens , en venant en la Marche dentre Boulongne & Calais , pur
une Feft , q'ils ont empris de faire illoeqes, licome nous avons en-
tenduz, y demourant, & retournant, par Meer , & par Terre ,
jufqesau darreiner jour d'Auril, profchein venant;
Si vous Maiidons, & a chefcun de vous, que les ditz Chivalers
de France, & ceux de lour Compaignie, ou nombre deflufdit, &
audelfbuz, avecques leurs Chevaulx, Hernois , & autres Biens
deflus ditz, vous kilTez venir en la dit Marche, y demourer , &
retourner , par Meer , & par Terre , paifiblement & fans leur met-
tre ou donner aucun Empefchement ou Deftourbier , durant le
temps defllifdit; le que!e,fe mis lour y trouvez,ou a aucun d'eulx,
oftez ou faites ofter, ces Lettres veues, fans delay; & leur Pour-
veez de Viures & autres neceflTites, a leurs Defpens , fe il le vous
requircnt,
Donne a noftre Paleis de Wejim. le ix. jour de Marce , TAn de
Crace Mille, Troicentz, Quatrevyns &; Neuf, & de noftre Ro-
gne Tielzifme.
Per ipfum Regem df Concilium.
Pro Thoma Rrtfshok^ nuper Epifcopo Cicejlrenji.
Ann D R. ^^ Omnibus, adquos, &c. Salutem.
• • IV Sciatis quod, de Gratia noftra fpeciali, & de AflenfuCon-
^3S'°- cilii noftri , Concelfimus , Venerabili in Chrifto Patri, Thoniie
Rusjbok , nuper Epifcopo Ciceltrenli , qui nili ad modicum Epifco-
patum in Terra noftra Hibernix pruraotus exiftit , Quadraginta
Libras, in Auxilium fuum & Status fui, percipiendas quolibet An-
no ad Scaccarium noftrum, ad Tcrminos Sancti Michaelis & Pa-
fchae, pcr xquales Portiones, quoufque libi de alio Beneficio , per
Sandilfimum Patrcm noftruni Papam , provifum exiftat , in Aug-
mentationem Statiis fui fupradidti.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud lVeflmo7ia(herium , decimo die Martii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ait. 13
R. 1.
Vnt. 1 3
R. 2.
P- ?•
m. 27.
* VII.
664.
Ann. D.
1390.
An. 13.
R. 2.
Ibid.
* De ReJlitHtione Temporalinm Cicejlri<e.
REX, dileiSo fibi, Roberto Sihthorp , Efcaetori fuo in Comita-
tibus Surrix & Suflexi;e, Salutem.
Ciim T>omim\s Urbanus Sextus, nuper Summus Pontifex , Prae-
deceflbr nunc Domini Summi Pontificis, Venerabilem Patrem,
Thomam^Triburcerifem Epijcopurn, tunc Epifcopum Ciceftrenfem,
a vinculo, quo dxCcx Ecclelix Ciceftrenli tenebatur , abfolverit,
& ipfum ad didam Ecclefiam Triburcenfem tranftulerit ,
Et, defunfto ipfo nuper Summo Pontifice , didtaque Ecclefia
Ciceftrenli fic vacanre, praedidtus Dominus, nunc Summus Ponti-
fex, Richardu7n Cicejlrenfe^n Eleilttm, nuper Archidiaconum Norf-
folcix, in Ecclefia Norwicenfi , in Prcsbiteratus Ordine confti-
tutum,in Epifcopum didfe Ecclelix Ciceftrenlis prxfecerit & Pa-
ftorem , ficut per Literas Bullatas ipfius Domini nunc Summi Pon-
tificis, nobis inde diredas, nobis conftat ,
Nos,
Pro eo quod idem Eleftus omnibus verbis , nobis pncjudiciali-
bus , in didtis Literis Bullatis contentis , coram nobis renunciavit ,
& Gratiae noftrae humiliter fe fubmifit,
Volentes cum eo agere gratiose,
Ccpimus Fidelitatem iplius Eledti t^c. prout /» ejufmodi de Re[li-
tutiom Literis.
P U B L I C A.
Tefte Rege apud IVeJlmonaflerium, Deijmo die Martii.
Per Breve de Privato Sigiffo.
Confimile Breve dirigitur Thoma Kempe de Wy, Efcaetori Re-
gis in Comitatibus Midds.
Et Mandatum eft Militibus, ^c.
Ann. D.
1390.
Pro Comiee de Foix, fuper Financia Comitis de Denia, de
Relaxatione.
T E Roi a touzceux,quice{lesLettresverrontouorront,Salut7;. Ann D.
Savoir fefons qiicnoiiS, j,pQ
Confiderantz les grandes Biens, Honours, Plaifirs , & Servkes.An.ii.
queux, noftre trefchere Coufin , /e Conte de Foix ad fait toutdys R. '2.
tant a Nous come a noz Progenitours, & qu'il nous fait de jour Vafc. it.
en autre, a ce que, noftre trefchier & trefame Uncle h Duc de R. 2.
Guyene p- dt Lancaflre Nous ad plus plainement enfourmez, & »>. 7.
que le dit Conte nous ferra en temps a venir ,
Avons Quytes, Remys, & Releflez, & par ces Prefentes Qui-
tons, Remettons, & Releflbns, de tant come en Nous eft, audic
Conte toutes maners d'Adtions , quex Nous aviens , avons, ou
purrons avoir pur Nous, ou pur noftre trefhonure Seignur & Pie-
re, le Prince d'Aquitaig7te e^ de Gales (qui Dieux aflbille ) oupur
Johan Chaundos Chivaler ( qui Mort eft ) par Vertue & Force de
les Obligacions , es queux !e dit Conte de Foix eftoit tenuz envers
noftre dit Seignour & Piere le Prince, & Joha» Chandos fuifdit,
a caufe de la Finance du Co7ite de Dcny,
Et riens ne demanderons , ne ferrons demander , a caufe de meC-
mes les Obligacions, ne par vertue d'icelles, ne aufli de la Som-
me contenue en mefmes les ObL^ations , au Conte de Deny ne as
Siens.
En Tefmoignance de quele chofe Nous avons fait &ire noz Let-
tres Patentes.
Don. a Weftm. foutz noftre Grand Seal ie x. jour de Marcz.
Fer Breve de Privato Sigilb.
*Snper FaHis ArmorHm ,^ Fefiivitatil>tis,cum prafatoBou- • VII.
cicaldo ^ cateris. ^^^'
T E Ro I a touz noz Officers, ^c. Salutz.
'-' Come, noftre trefchere Frere, le Conte de Huntyngdon , &,
noftre trefchere & foial Cofyn, le Conte MareJchaU, nous aient
requis & fuppliez de prendre en noftre Protedtion & Sauf Con-
duit & Garde Reynald de Roy , Boucyqaut TAinfne, & le Sire de
Sempy, & toutz les Chivalers & Efquiers & autres, de queconque
Nacion ou Condicion q'ils foient , pur venir a la Fefte, & pur fai-
re ce que les ditz Trois Chivalers ont empris a Faire, en les Mar-
ches parentre Buloigne & Caleys, come plus a plein appiert en les
Lettres de ditz Chivalers , en queque Nombre ou Condicion q'ils
foient, Armcz ou Defarmez, ovefque lour Chivalx, Hernois, &
toutz leurs Biens queconqes , fanz rienz excepter ,
Avons Donez & Ottroiez , & par yceftes Donons & Ottroions,
bone, loial, feur, Sauf conduit, & efpeciale Sauf garde, de laDa-
te de ceftes noz Lettres jefqes a le darrein jour d'Averil enfuant,
pur aler, venir, demurer, pafler, & repafler a mefme la Fefte,
franchement & quitement, de jour & de Noet, de Pie & de Chi-
val, Enfemble, ou en Parties,
Si vous Mandons & Enjoignons que ceft noftre prefent Sauf
conduit vous & chefcun de vous tenez & gardez & facez tenir &
gardei , fanz fraude, & fanz faire, ou foeffrir eftre fait , al les ditz
Trois Chivalers, ou a afcun autre que venir vorra a mefme la Fe-
rte, de queconque Nacion ou Condicion q'ils foient, a lieurBiens
ou Hernois defuiiditz, afcun Male, Areft, Deftourber , ou Em-
pefchement , en afcune manere , par Marque , ne autrement , du-
rant le dit temps.
Et aufli Voillons & Grantons que noftre dit Frere, ou le dit
Conre Marfchall, poet avoir & prendre ovefque lui, en fa Com-
paignie , deinz noftre Ville de Calcys , en Cas q'il vorra , les diiz ,
Reynald, Bourcyqaut, &.le Sirc de Sempy , ou afcun d'eux, o-
vefque le Nombre de Quarant Parfones, ou delIbuz,ovefque eux,
a Cheval, ou a Pie, Defarmez, pur y demurer & defporter , o-
vefque noftre dit Frere , ou le dit Conte Marefchall , & noz autres
Lieges que y ferront, tant & auffi fouent , durant le temps fufdit
come noftre dit Frere, ou le dit Conte Mareichall vorra.
£n Tefmoing de quele chofe Nous avons fait fiiire noz Lettres
Patentes.
Don. a Wejlm. le xiii. jour de Marcz, TAn de Grace Mille,
Troilcentz, Qyatervintz, & Noef,& de noltre Regne Trefzifme-
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D.
1390.
An. 13.
R. 2.
Fr^Bc.i j,
R. 2.
m. 7. .
De non Exigcndo vel Proclamando FaEla Armorum.
REX, cariffimo Confanguineo fuo , Tlmmx Comiti Marefcallo a r>
&Notynghanmi:, Salutem. Ann. U.
Ciim (it ita qubd quidam Milites Franciae , in Marchiis prope } ^^°'
Calelium, proclamari fecerint quod ipfi quaedam Fad:a Armorum, „"' '^*
cum univerfis & iingulis, didto Regno Francise extraneis , indi- ' jf-j
(flis partibus Calefii perficient, prout in Literis iplorura Militum, ' *
inde confed:is, & ibidem proclamatis, plenius continemr, "'' "
Et vos, ad eadcm Fada, juxta formam earumdem Literarum,
56
v^
ONVENTIONES, LITERyE,
'Ann. D. in didis Partibus perficienda , ad didas Partes eftis profe<!li, ut ac-
13510 cepimus, . . , , t^
Rif. 1. Vobis in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini, & fub Fo-
rkfactura omnium quse nobis forisfacere poteritis , Injun^mus &
Mandamus ne aliqua alia Fad:i Armorum , praeterquam in diilis
Liteiis continentur, de novo Exigenda feu Proclamanda, cum eif-
dem Militibus , vel aliquo eorum , feu aiiquo alio , in didis parti-
bus facienda, fine fpeciali Licenna, dilefti & fidelis noftri, HeTtri-
(i de Fercy Comitis Northumbriae , Capitanei Villse noftrae Calefii,
& Locum tenemis noftri in Partibus prxdidis , Sigillo fuo confi-
^ ., gnata faciatis nec fieri demandetis, feu, pro hujulmodi * Fadis Ar-
,/l morum perficiendis, mittatis per Literas vel alio modo fub Foris-
faclura antedidla.
Tefte Rege apud Wefimonajlerium , decimo tertio die Martii.
Ter ipfum Regem.
Confimilia Brevia Patcntia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Data;
videlicct,
Cariflimo Fratri ?.cgis Johanni de Holand, Comiti Huntyngdo-
ni.E.
Vl}0!>ia de Clifford, Miliri.
Jahanni de Beatimond, Militi.
Dilefto Confanguineo & Fideli Regis , Petro de Courtenay.
RE X Univerfis & finguiis Ligeis , Subditis , & Fidelibus no-
ftris, in Partibus & Marcheis Calefii commorantibus, & refi-
dcntibus, .Salutcm.
Cum fit ita, &c. ut fupra ujqueibi, plenius continetur, & tunc
fic,
Ac quidam veftrfim, ad eadem Fa(fla, juxta fbrmam earumdem
Literarum, in didtis Partibus perficienda , ad diftas Partes eftispro-
fedti , ut accepimus ,
Vobis in Fide & Ligeantia , c^f. ut fupra.
Tefte ut fupra.
Ver ipfum Regcm.
De Condu^u , ft^per Failis Armorum.
Ann. D, n EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
1390. rV Sciatisquod,
■*'■ '3- Cum Johannes de Dunharre, Comes de Murreve de Scotia, ad
K- *• pcrficiendum quaedam Fada Armorum cum, Diledo & Fideli no-
Scct. 1 3 . c\yQ ^ Thoma Comite Marefcallo & Notynghamias ( unde idem Co-
^- ^- nies de Murrcve ipfum Comitem Marefcallum eft calumpniatus )
"»• *• in Regnum noftrum Angliae fic venturus,
Nos,
Volcntcs , ad Supplicationem quorumdam , nobis afliftentium ,
fecuritati ipfius Comitis de Murreve in hac parte providere,
Suiccpimus ipfum Comitem de Murreve, veniendo in Regnum
roftrum Anglix , cum Quadraginta Militibus & Armigeris , ac
Centum Equis , & eorum Servientibus & Hernefiis , in Societate
fua, abfque Armatura, ad perficiendum Fafta praedifta ) ita quod
aliquis eorumdem Militum, Armigerorum, & Serviencum non fit
Proditor nobis , aut Regno noltro praedidlo , nec Bannitus ab eo-
dem ) in Proteftionem ac Defenfionem noftram , ac falvum & fc-
curum Condiiftum noftrum,
Ita qu5d t)ene liceat eidem Comiti de Murreve Armaturam fuf-
ficientem pro ie & Faftis fuis in hac parte perficiendis , fccum
trulfatam, ac Equos & Hemefiafua pracdifta, fecum deferre, du-
cere , & habere , & exinde rcdirc 6c cariare valeat ad Partes pro-
prias.
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum Mandamus quod ipfum Co-
■mitcm de Murreve , veniendo in Rcgnum noftrum priedidhim , in
modo, forma, & causa pra:diftis, ac Milites, Armigeros, 6cSer-
vientes, &c. prout in cateris de CoyiduRu L.iteris.
In cujus &c. a Quinro decimo die Aprilis, proximo futuro, uf-
que Vicefimum diem Junii , extunc proximo fequentem , duratu-
ras.
Provifo tamen quod idem Covies de Murreve , ac quilitx:t Miii-
tum , Armigerorum , & Servientum prxdiftorum , quoticns &
quando aliquem ipforum , Villam vel Locum Firmatum infra Re-
gnum & Doininium noftrum ingredi contigerit, hujufmodi Lite-
vas noftras de (alvo Conduftu IMiniftris eorumdem Villarum &
Locorum oftendere teneatur.
Tefte R^e apud Weftmonajlerium , vicefimo fexto die Martii.
Ter Billam de Privato Sigilh.
Et nous
d'envoier
Ann. D.
s eions entendux que noftre dit Adverfaire a en propos ^
, pur luy , a la dit Journee , pur le fait du Traide, »^^'°
Ric. z.
• VTT.
667.
Ann. D.
i;c)o.
An. ij.
R. X.
Vranc.^l'
R. 1.
m. f.
* Pro TraBattt Pacis cum Francia , de Die (^ Loco af-
fignatis, CT d.e ConduUu.
L
E Ro I a noT, amicT. & feaulx <^c Salut & Dilciftion.
' Savoir vousfaijons que,
Comme entre noT. Genz &z Commis, d'une Part, & les Genrz,
& Commis nofre Adverjaire de Frajice , d'autre Part afTembles
n'adgairs es Parties de Picardic , aienc efte Trieues accordez juf-
ques au certain temps, pour Nous , noz Subgies, Amis, Aliez, &
Bienveillans, 6c pour fiofire dit Adverfaire, fes Subgies, Amis,
AlicT,, & Bienveillans, en efperance de Traidter ce pendanc de bo-
ne Paix,
Et, pourproceder, a Taide de Dieu, en cefte matire', ad cfte
Journee pris & accepte, d'une part & d'autre, a la Quinzaine d'a-
pres Paiques prochens venans , es Marchcs de Picardie & d'Ar-
toys,
Nichole Evefque de Baieux,
Waleran Conte de Seint Po/e,
Guillaume Viconte de Melein ,
Raoul Sire de Raivenal,
Johan Sire de Nomaut ,
Chambellans,
Johan le Viconte Dacy,
Maiftre Johan Canait ,
Chanceler de Burgoyne,
Et Maiftre Tve Derian,
Confillers,
Nous,
Defirans porveoir a la Garde & Seurte d'eulx , & de leurs Gens
& Familers, Chevaulx , Hernoys, & aucres Biens,
Avons Pris & Mis , Prenons & Mettons les diz, Evefque,
Chambellans, & Confillers, & chacun d'eulx, ovefgues Eulx, lours
Gens & Famiiers, Chivalers, Efcuiers, Clers, & ValleT,, & auxi
les autresConfeillers de noftre dit Adverfaire , venans en lourCom-
paigne, ou ailliours, pour le Fait du dit Traidte , foient Prelatz,
Contes , Barons , Chivalers , Clercs , ou autres ( de quelque eftate
ou Condicion q'ilz foicnt ) jufqes a Notnlne de Troifcentz Parfons
a Cheval , ou a Pee , leurs Chivalx , Monney , Hernoys , & aucres
Biensquelconques, en noftre Sauve & Seure Conduit &c. prout
in ejufmodi de Conduiiu Literis.
Don. a noftre Paleis de Wejlm. le xx. jour de Marcz , TAn de
Grace Mille, Troicentx, Quatrevyns & Neuf, & de noftre Re-
ne Trefz,ilme.
Par le Roi & fon Confeil.
De Potefiate Treugas concordandi inter u4dverfarium Fran-
c><e cr Amtcos fuos , cr Regem qt ^Uigatos fuos.
T E Ro I a tous ceuls, qui ces Lectres verront, Salut. p^^^ jj
■*-^ Savoir faifon que , j,(^
Pour rOnneur de Dieu, An\\.
Et pour efchuer reflFlifion du Sanc Chriftian , & les Maulx & «. ^
Dommages irreparables, que pour le fait de Guerres,d'entre Nous Hf^i^
& noftre Adverfaire de France , pourroient enfuir en temps a ve-
nir, ficome enfuiz font en temps pafle,
Defirans venir a hionne Paix & Concorde avecques noftre dit
Adverfaire ,
Et confians a plain des fens , loyautez , & diligences de , noz a-
miez & feaulz, Confeillers, Waltier Evef^ue de Durefme, Hemi
Cont de Northumbre,Johan Devereux Senelchall de noftre Hofteli,
Edi::ard Dalyngrugg, Ricbart Stury , & Ricart Ahherhury , Chi-
valers, &, noz, bien amez. Clercz, Maiftre Raymond Guilltam , &
Maiftre Richart Rouhale, Doclours en Loys,
Yceulx avons Ordenez, & Commis, Ordennons & Commet-
tons, pour & en lieu de Nous , pour alTembler, fur le Fait du
Tradie de Paix, avecques les Gens de noltre dit Adverfaire, en
quelconques Lieux & Places que befoing fera,
Et avons Donne, & Donnons, a noz diz Commis,& ausSept,
aus Sis, aus Cinq, aus Quatre, & ausTrois d'eulx , plain Pouoir
& Audiorite , & Mandenient efpecial , de Accorder , donner, * * VII.
ottroyer, & accepter, pour Nous, noz. Subgiez , & nos Royau- 668.
mes, Terres, & Seigneuries, avecques les Deputez, de noftre dic
Adverfaire, aians de ce ferme bonne & fuffifanc PuiiTance, pour
ycelui noftre Adverfaire, fes Subgicz., fcs Tcrres, & Seignuries,&
pour fes Aliez, Amis, & Bienveillans, leurs Royaumes, Terres,&
Seignuries, bonnes, fermes , & loyaux Trieues , Souffraunces &
Abftinences de Guerre, generales , ou particulieres , par Mer, &
par Terre , par la meilleur fourme , manierc , & condicion que
fere fe pourra.
A durer yceUes Trieues, Souflfrances, & Abftinences canc & fi
Longuement comme b)on leur femblera,
Avecques toutes les Claufes , Condicions , Modifications, &
Circumftances, qui purront eftre necefTaire, expediens, & ferront
accordees ,
De mettrc, ordener, & eftahlir commifTairs, Deputez, Gar-
des & Confervateurs des ditz, Tneues, tantz, & telz , & en telz
Licux & Paiis, comme il verront que a faireferra,
De AfFermer & Affeurer, par Foy & Serement & en TAme de
Nous & fur les Sains Evangilles de Dieu , & autrement au meux
qu'il pourraeftre fait, ycelles Trieues , Soufftances, & AbfHnen-
ces, avecques toutes les Claufes, Condicions , & Modifications ,
& les Dependences, qui y ferront mifes & paftees,
Et de les faire Crier & Publier, par tout, ou meflier fera,
Et auffi de Promettre & Jurer, par la maniere que deffus dit, de
"Reparer, & faire Reparer, Amender , & Adrecier touz Attem-
ptaz & Griefs, contrairc aus dites Trieues, Suflrances , & Abfti-
nences , fi avant come tenuz y ferons,
Par ainfi que les Deputez , de noftre dit Adverfaire, feronc les
Cas femblatjles , de leur Parcie ,
De veoir Jurer, Affermer, & Aflcurer les dites Trieues, & au-
tres Chofes deffufdites, & chefcune d'icelles , en femblable manie-
re par le Gens de noftre dic Adverfaire,
Et Generalment de faire autant fur les Chofes defTufdites & chaf-
cune d'icelles, come Nous ferrons & pourrions faire fe prefensy
eftions en propre Parfone , combien que elles foient ou feulTen»
plus grans & telles , que requeilTent Mandemenc plus efpecial ,
Ec encotes de Jureri& Promcrter, fe meftier eft , en TAme de
Nous, en bonne Foy, & en Parole de Roy, que nous aurons A- -
greable & tendrons, & ferons tenir, Fcrmc & Eftable, & Acom-
plirons
ET ACTA PUBLICA.
n
plirons tout ce qui par les deflus nommez , les Sept , les Sis , les
Cinq, Ics Quatre, &lesTrois d'eulx , ferra Traiftie, Accorde,
Promis , & les Confermerons par noz Lettres toutesfoitz que re-
quis en ferons.
En Tefmoignance de ce Nous avbns fait mettre Hoftre Grand
Seel a ces Lettres.
Donne a noftre Valais de Weflm. le viii. jour d'Auril, TAn de
Grace Mille, Troifcens, Quatrevins, & Dys, & de noftre Re-
gne le Trefz,ifme.
Tar le Roi dr fin Confeil.
Coiijtmilis Potejias TraEiandi pro Rege (jr SMbditis Jitis folis.
T E Roi atouzceuls, qui ces Lettres verront, Salutz.
-•— ' Savoir faifons (^c. ut Jupra ufjuc iti, pour Nous, noz Sub-
giez, & noz Royaumes, ^ tunc //i:,avecques les Deputez denof
tre dit Adverjaire, ^c. ut Jupra uJiue il/i,ks Terres& Seignuries,
(^ tunc Jtc, bonnes, fermes, & loyaux Trieues , fouftrances, e^c
ut Jupra.
Don. ut fupra.
Far le Roi ^ fon Confeil.
jili£ Potejlates adTraUandnm fnper finali Pace inter Adv:rfa-
rium Francia & Amicos , (^ Regem ^ Alligatos fiios.
. T E Ro Y a tous ceulxcf <r. ut fupra ufque ibi, pour affembler,(^
■*-" tU7!c ftc, avecques les Commys & Deputez de mjire dit Ad-
•verjajre en quelconques Lieux & Placcs , que befoing fera , fur les
Fais qui s^enfuvient,
* Ec avons Donne, & Donnons, a noz diz Commis,aus Sept,
aux Sis, aus Cinq, aus Quatre, & aus Trois d'eulx, plain Povoir,
Audorite, & Mandement efpecial, de Convenir, Traidlier,Com-
pofer, Tranfiger, Pacifier, & plainement & finablement Accor-
der &: Venir a bonne , final , & vrai Paix & Accort , iur touz De-
baz, Contencions, Queftions, Guerres, Riotes, &: Defcors, meu-
es & a movoir entre Noui , noz Royaumes, Seigneuries, & noz
Subgiez, Amys, Aliez, Aidans , & Adhcrens quelconques, deca
& dela la Mer, d'un Part , & nojlre dit Aduerjaire, fes Seigneu-
ries , & Subgiez , Amis , Aliez , Aidans , & Adherens queicon-
ques, en general, & en efpecial, deca & dela la Mere, d'autre
Parr,
Et de tout ce , qui fera ainfi Parle , trai<fHe , compofe , tranfige ,
pacifie, & accorde, fur les Chofes deflus dites, & chafcun d'icel-
les , oue touz leurs Circumftances , incidenrz , emergencz , depen-
dencz, & conncxes, pour Nous & noftre Partie, avecques les
Commis & Deputez de noftre dit Adverfaire Aftermer & AlTeu-
rer par Foy, & par Serment,'a donner en TAme de Nous, & fur
les Sains Euvangilles de Dieu , & autrement a meux q'il pourra ef-
tre fait,
Ec d'Ottroier & Donner fur les dicz Chofes , & leurs Depen-
dentz, incidentez, emergencz, & connexes quelconques , touces
manieres de Caucions, Seurecez, PromelTes, Obligacions, & Lec-
tres Seellez de leurs Seell, teiles come le Cas les requerra, les quel-
les Lectres Nous voulons avoir tiel Eftedt , vigueur , & fermete
come fe Nous les avions donnes & faices en Propre Parfonne ,
Ec de Faire, Execucer, Expedier, & Accomplir , pour & en
Noun de Nous, de noftre Parcie, tout quanques a Faire fera fur
le Fait deftus dit, & les dependences, & a bonne fin & conclu-
fion de Paix,
Ec generalment de faire, pour & en Nom de Nous, & noftre
Parcie, touccs aucres Chofcs, en general, & en efpecial, queNous
mefmes, feNous eftions en Parfonne, ferions & poarrions faire,
fuppoie que elles feuffent plus grans, ou celles que requeiflent Man-
demenc pliis efpecial,
Ec dejurer & Promettre en TAme de Nous, & Nous mefmes
Promectons en bonne Foy & en Parole de Roy, & fur rObliga-
cions de touz noz Biens prelens & a venir , que Nous aurons A-
greable, & tendrons, & ferroms tenir, Ferme & Eftable, acous-
jours, & accomplirons couc ce que par noz diz Commis & De-
pucez, les Sepc, ies Six, les Cinq, les Quacre, & les Trois d'eu]x
lerra Faic, Accorde, & Promis, fur couces les Chofes deflufdices,
& chalcune d'iceiles, lans jimais dire, faire, ne purpofer, en Ju-
gement, ne dehor-, aucune Chole au concraircj & les Conferme-
rons & en donnerons noz Leccres toucesfoiz , que requis en fe-
rons.
En Tefmoignance, &c. uc fupra.
Don. ut fupra.
Pur le Roi <^ fin Confcil.
Conftmiles Poteftates conveniendi fuper Pace inter prafatos Re-
ges <ir Subdiios Jiios folos.
, T E Ro 1, (irc. ut Jupra ujque ihi, noz Roiaumes, Seigneuries,
■L' & noz Subgiez, c^ tuvc Jic , deca & dela la Mer, ^c. utju-
pra ujque ibi, fes Seigneuries & Subgiez, O" tunc Jtc , deca & de-
lala iVler, d'aucrc part,
Et de tout ce , cfc- ut fupra.
Don. ut fupra.
Par le. Roi ^ fon Conjeil.
— Anri. D;
Confimiks Potefiates , cjMibus prafatis Commijfariis quidam J^^'
alii adjunguntur.
AUrielles Quatre Commiflions font faitz a Wauter Evejque de '*'• 'J-
Durefme, Henri Cont de Northumbre, Johan Devereux Senef- * *
chal del Hoftel le Rov, Edward Dalmgrugg, Richard Stury, &
Richard Ahberbury , Chivalers, 8c Phi/ip la Vache Chivaler Capi-
tain de Chaftel de Caleys, & , les bien amez Clercs le Roy, Maif-
tre Raymond Guilliam, Maiftre Richard * Roubate , Dodtours en * VIIj
Loys, Roger Walden Archedeaken de Wynceftre Treforer de Ca- 670.
leys, Maiftre Thomas Wefion Dodlour en Loy,& Thomas de Staft'
ley Chanon de rEfglife de Lichefeld , fouz mefme la Date.
Ibii.
Tom. III. Part. IK
De Tradando cum illis de Flandria.
LE Ro I a touz ceux, qui ceftes Lettres verront ou orront,Sa-
luz.
Savoir faifons que Nous,
Confiantz a plein de Sens, loialte, & aviiementz de,
Noz Trefchiers & Foialx,
L'Onurable Pere en Dieu Wauter Evefque de Durejmtj^
Henry de Percy Conce de Northumbre, Capicains de Calais,
Juhan Devereux Senefchal de noftre Houftiel ,
Edtpard Dalyngruggf
Richard Stury ,
Ricbard Abberbury,
Philip de la Vache y
Chivalers:
Et,
Nos bien amez Clers,
Meiftre Richard Roubale ,
Meiftre Raymond Guilliam^
Dodtours en Loys ,
Et Roger Waldene Arcediacre de Wynceftre Trefbrer de Calais,
Ec Johan Ultyng,
Richard Wodhale,
Johan Newerk.,
Ec Wtlliam Swyn,
Burgois de noftre Ville de Calais,
Yceux avons Ordeinez, Conftirutz, Deputez , & Eftabliez,
Ordenons, Conftituons, Deputons, & Eftablions, de noftre cer-
tein fcience, par ceftes noz prelentez Leccres, noz vrais & efpe-
cialx Meflages, Commiflairs, & Depucez pour la Faic de Traic-
tie parencre Nous & /e Paiis de Vlandres,
Ec avons Donne, & Donons par ceiles Prefences,a mefmes noz
Meflages, Commiflairs, & Depucez, Quacorfze, Trefze, Dufee,
Unfze, Dys, Neuf, Huic, Sept, Sys, Synk, Quacre , & Trois
de eux, plein & franc Pouoir, Auiflorice, PuiiTance , & Mande-
menc elpecial & general , tanc pour Nous , come pur touz noZ
Subgiz, Roiaumes, Terres, Paiis, & Lieux, deca & dela la Mer,
& pour noz Alliez & Bienueillans d'Aflembler, TraicSier, &Par-
ler ovefque le Conte de Flandres , ou fes Deputez , & les bonnes
Gentz de Trois bonnes ViUes de Fiandres [Gand, Brugges , & Ipre)
& ceulx de Frank, & toutz autres eantz Intereire ou Povoir fuffi-
fant a Traidtisr pour la Paiis de Flandres, ou ovefque lour Mefla-
ges, Deputez, Procurours,& Commifliirs efpecialx, eantz de eux
futhfant Mandement, joincemenc, & feveralment,
Et de Faire, Prendre, Accorder, & Recevoir Trieues & Suf-
ferances de Gaerre, generales, ou particulers , par Terre & par
Mer, purNous, nozSub^iz, Terres, Paiis, & Alliez , ovecque
ledic Conce de Flandres, Fes Genz de Trois bonnes Villes avant-
dirz, & ceux del Frank, & la Paiis de Flaundres , jointement, &
feveralment,
A durer ycelles Trieues & Sufferances Tant & f: Longetnenc
come bone lour femblera,
Ovefque couz les Claules, Condicions , Modifications, & Cir-
cumftances, que purront cftre neceflairs,expediens, & ferronc ao-
cordez,
Ec de Donner & Otcroier, toutesfoitz que lour plerra, Saufcon-
duiz as ditz Deputez, & as touz autres Gens (de quelle eftat &
condicion que ils foient) four quelconque forme & teneurque bon
lour femblera,
Et fur tout ce, que ferra Traiftie, Parle, Compofe, Promis,&
Accorde, pur Nous, & noftre Partie , de Ottroier & Donner
Caucions, Obligacions, Seuretees,& PromelTes les meillours que
Ten favera ou purra deviler , les (lueles Nous volons avoir tiel Ef-
feft, Vigour,& Fermetee come li Nous eulTiens donnez &fait en
noftre propreParfonc,& dejurcr,ie mcftcreft, l'AumedeNous,
Et de Faire, Prendre , & Accorder touc bonne Paix & Ac-
cord,& auxi coutz maneres de Liges, Alliances,Aniiftez, &Con-
tederacies, honeftes & relbnables, ovecque le dit Conte , & les
Gens de Tiois bonnes Villes, & ceulx del Frank , & tout la Paiis
de Flandres fuifditz , jointement , & leveralment , parpetueles , ou
temporeles, a mieulz que pourra cftre Fait, ordeine, & devife en
celle Partie,
Et dc Prendre fur ce routcs Caucions, Obligacions , & Seure-
tees, les nieilloars q'il.s faveront devifer,
* Et de Faire, Executer, Expedier, & Acomplir, pour Nous,
noz Soabgiz, Roiaumes, Tcrres, & Seignuries, & AllieZ , tout
quanque a Faire & mefter ferra en tiel Cas, fur couces & chefcune
des Articles avantdites, ouc les Dcpendences , incidentz , emer-
genrz, & connexes, fuppofe que plus efpecial Mandement en fer-
roic req lis;
Ec Piomeccons, loialment en bon Foy, & en Parolede Roi, a
avoir & tenir , toucz joursj Ferme & 'igreable , & Acomplir &
parfaire Cou^ ce que lcrra Fait , Accorde & Promys par noz ditz
Meflages, Commiirairs, & Deputcz, Quatorfze Trefze, Dufee,
H Unt
Ann. D.
i3Po.
^. 13.
R. i.
'Fmnc.ip
R. X.
m. 3.
* vii;
«7..
f8
Ann.D. Unfze, Dys, Noef, Huir, Sept , Svs, Synk, Quatre, ou Trois
ijpo. de eux, fur toutes &C chefcune des Cnofes avantdites,
Sict V . Ef de ConftuTner, pur Nous, & pur noz, Heirs , & RatifiCT,
Agreer, & Approver toux lesCbofes avantdites, & chefcune d'i-
celles , & lour Dependencez, , que enfi ferront accordez, fanz jam-
jnes ftire ou vcnir, ou fiiflrer eftre fidt ou venue, en afcunetemps,
a l'encontre.
Et en Donner nox Letues Confiroiatoirs toutesfoitz que requis
«n ferrons,
Don. par Tefinoignance de noftre Grand Seal , a noftre Palait
,-■ ie Wefim. ic viii. jour d'AveriJ, l'An de Grace Mille, Troifcens,
, : .Quatrevins & Dys, & de noftre Regne Trelziirne.
far le Eei ^ fou Confcil.
CONVENTIONES, LITER^,
Tefte R^c apud JVeflmnaJlerinm , Vicefimo die Maii'
Per Breve de Privato Siglh.
Ann. D.
X390.
Viic, ».
De RejlitHtime Temforalinm ^Jfavenfit.
Ann. D. nEX
r75)0, •*-^ t>i'o
A9. IJ.
R. 1.
fae. 13.
R. z.
f- i-
Ann. D
1390.
jia. ij.
R. 1.
Scot. ij.
R. i.
•VII.
^71.
Ann. D,
1390.
An. ij.
R. 1.
Tat. ij.
R. 1.
/• ?■
Et Mandatum eft Militibus &c.
Super FaSis j4rmortim.
D E X Univerfis & fingulis Vicecomirihus , ad quoj ficc. Salu-
**- tcm.
Sciaiis quod,
Cum 'David de Lindefeye^ de Scotia Milcs, nuper, Au<SoritatC
fijvi Coadu(£tu5 noftri , infra Regruim nofttum Ai^iae , ad auae-
dam Fadta Arnaorum ibidero perficiendum , cum Viginri & No-
vem Perfonis, de Societate & Retineniia fua, ipfo David in Nu-
mero ilio coniputato. venillet, & in eodem Regno noftro adhuc
exiftat, intendatquc diutiiis , per modici tcmporis fpatium, infra
Regnum nofti um prsedidlum moram trahere & continuare ad quae-
datn ardua Negotia, Perfonam fuam propriam ungentia, interim
peragendum, Liccniia noftra mediante,
Nos ( ad inftant«n Requilitionem ipfius DaviJ, cui hac vice
indinati lumus granose ) fufcepiraus ipfum David, cum Viginti&
NovemPerfonis pnBdidis, de Societatc &c Retinentia fua , ipfo
David in eodem Numero computato, ac cum Equis Sc Hemefiis
* fuis, info Regnum noftrum prjedidtum, ea de causa, moran-
do, & deinde ad Partes fiias proprias rcdeundo, in lalvum & fe-
curum Conduiftum noftrum,
Dumtamen aliquis Proditor Nobis, aut Regno noftro, autBan-
nitus ab eodem, fub Colore & Tuitione Praefentium , Rcgnum
noftrum prxdi<iuro , in Comitiva ipfius David , non ingrediatur ,
feu moretur,
Volumus ctJam quod idem David Armaturam fufficientem , fc-
cum truilatam, pro Perfona fua propria tantum , ad perficiendum
Fadh praedicba, feaun deferre, ducere, & habere valeat , abfque
impetitione quacunque :
Et ideo vobis & cuiiibet veftrura Mandamus c^c. ut i* taterit
de Condtiilu Uterit.
In cujus &c. per Duos Menfes Datam Praefentium immediate
feouentcs duraturas.
Tefte Rege apud H'efimonafterium , decimo quarto die Maii. ,
Per ipfum Regem.
Pro Militibus Dncis de Gelre , de u^nnuitatibui.
Confimiles Literas Regis habentfubfcripti, de Summis fuUcriptis,
ad Terminum Vitoe , fub eadcm Data ; videlicet ,
£Jmundut Eftdi/fthorpy Dominus de Gripenchanen. Mjles prae-
didti Ducis , de Quinquaginta Libris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Henricut Dominut de Ghemen, Miles difti Ducis , de Quinqua-
ginta Libris.
Per Breve de Prrvato Sigillo.
.V.., dilefto fibi, Ed-wardo Adon, Efcaetori fuo in Comitati-
bus Salopix & Staf^"ordi-je , ac Marchia Walliae , eifdem Co*
mitatibusadjacente, Salutem.
Ciim Dominus Summut Poniifex , nuper vacante Ecclefia Ca-
thedraii AiTavenfi , per mortem , bonac memoriae , Laurentii ulti-
mi Epifcopi loci illius, eidem Ecclefix de, diledto nobis in Chri-
fto, Alexandro Bache Aflavenfi Eledfo, Ordinis Fratrum Praedi-
catorum Profeffore, in Sacerdorio conftituto, & in Sacra Theolo-
gia Magiftro , providerit , & ipfum in Epifcopum lod ilHus Prx-
fecerit & Paftorcm ^ licut per Literas BuUatas ipfius Domini Sum-
mi Pontificis, Nobisinde diredtas, nobis conflat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Vcrbis, in di-
ftis Literis Bullatis contentis , Nobis & Coronae noftrx praejudi-
cialibus, (ponte, palam, & exprete Renunciavit, & Gratiae no-
ftne humiliter fe fubmifit,
Volentes eidem Epifcopo Gratiam faccre fpccialem,
Cepimus Fideliiatem ^c. prout in fimilibut de Refiitutione Lite-
rit.
Tefte R^e apud Wefinumafierium , vicefimo odbvo die Aprilis.
Per Breve de PriVato Siplb.
Confunile Breve dirigirur , dilcdio Oerico Regis , Jokanni Wo-
dehout , Camerario Regis Ccftrix , fub cadem E&ta.
Ad Pap.
am
Regis cr Procerum Litera , fuper Horrendis
Excejfibus Curit Romanit,
Eatissime Pater,
R
EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
De Gratia noftra fpeciali, & confideratione , diledti & fidclis
Confanguinei noftri, Ducis de Gelre, Conceflimus , diledlo nobis,
Johaxni de Loen, Primogenito Domini de Heynbei^ , Confan-
guineo ipfius Duds, & pro bono Servitio quod idem Johannes no-
bis impendet in futurum, Cenmm Libras, percipiendas fingulis
Annis ad Scaccarium noftrum , ad Termiiio.s Sandti Michaelis &
Pafchae, per xquales Portiones, ad totam Vitam ipfius Johannis,
vel quoufque pro Statu fijo aliter duxerimus ordinandum.
iB cujut &c.
B
Circumfpedta Sedis Apoftolicae Providentia fumme debet efle
folicita, ut Omnipotenti Deo(cujus in Terris Vice fungitur)fin-
ceris mentibus ferviatur , & Cultus verae Religionis ( fine qua Sa-
lus efle non potcrit ) Numero fimul & Merito , in libi commiflis
Ovibus augeatur,
Et, quia probabiliter credimus Devotioni Sandtitatis veftne hu-
jufcemodi inefle propofitum, maximc cum jam pridem ad Apofto-
lici culminis Dignitatem eratis affumpti divinitiis , prac maenitudi-
ne Scientiae & Virtutis, fperamus.quod Apoftolatiis veftri Dilbre-
tio ftudebit in omnibus Animarum Saluti confulere , Errores &
Scandala de Regno Ecclefife removere, fovere Juftitiam, Aufuf*
que Temerarios amputare, & , ut unum dicamus , nulli omnino
vellc nocere, fet omnibusin Comuni prodefle, ut non quae fua
funt, fet qu-ae jefu Chrifti quxrere videatur.
Confidimus autem Apoftolicae Celfitudini notum efle qualiter in
Regno noftro Anglix , Progenitorum noftrorum , Regnum An-
gliae , ac Procerum & Fidelium didti Regni, roerito recolenda De«
votio ad Divini Cultus augmentum conftvuxit Ecclclias , & ipfas
amplis dotavit Poirelfionibus, & Privilcgiis maximis communivit;
ponens & conftituens • in eifdera Viros Idoneos & fpirituales A-
gricolas, qui Agrum Domini diligenter Studuerunt excolere , & de
reddendo Frudfu temporibus fuis Domino laudabiliter relponderc;
aded ut tunc efle videretur impletum in Ecclefia Anglicana, qu6d
Semen cecidit in Terram bonam , & Frudtura attulit copiofum ,
aliud Tricefimum, & aliud Scxagetimum,aliud autem ad perfisdiio-
nis Centenarium meruit pervenire.
Set Horrendum vifu I & Lacrimabile eft Auditu ! de Modemii
Agricolis qui, mittentes manum ad Aratrum , ceperunt retro re-
fpicere, quorum Ignavia Ager Dominicus fterilefcit incultus, non
cefBns Spinas & Tribulos germinare , immo quafi Pigri Hominij
AgerefTet, aut Vinea Viri Stulti , totam mifer^ rcplent Urticte,
operiunt Superficiem ejus Spinis, & Materia Lapidum flebiliter eft
deftrudia ; dum, per Impolitiones, Proviliones, & Refervationes,
tam generales, quam fpeciales, per Sedem Apoftolicam, non ad
Paftores idoneos in Eccleliis deputandos , fet ad Primos Fmdbus
cumulatius aggregandos , & Rcgnum Anglix fuo Thefauro Pri-
vandum , ut Frudfus operis verilimiliter indicat ufurpatos,
Quarum intolerahilis Cathaclifmus hodie proceflit in Lucem,
Ydoia Paftorum & Mercenarii (ibi captant introitus ad OvileDo-
minicum, Oves Chrifti fiunt prxda Luporum, & pi.e Progenito-
rum nolf rorum ac Procerum & Fidclium Eleemofinx , contra eo-
rumdem Intentiones, in Voluptatem tranfeunt & Delitias Indigno-
rum,
Liberae Eledfiones Ecclefiarum Cathedralium & aliarum Digni-
tatum, Majorum & Minorum Electivarum,
Quarum dudiim Coliationcs ad Progenitores noftros Reges An-
glix, in lingulis earumdem Vacationibus, Jure fuo Regio , perti-
nebant, & de quibus didti Progenitores noftri , ad inftantiam di-
dlae Sedis Apoftolicae conceflerunt ut , ipfis Vacantibus , in flitu-
rum, Eiedtiones libene fierent per Capitula eorumdem,
Dum tamen ipforum Progenitorum & Haeredum fuorum Eli-
gendi Licentia primitus, ac fadtis Eledtionibus eorumdem peteren-
tur AflTenfus,
Rcgia in hac parte Conceflione per Scdem Apoftolicam ex cer-
ta fcientia,
Modicum omnino aut nullum fortiuntur effedtum , imm6 quod
a Seculis inauditum eft, Humanae Artis induftria tantum didicit A-
varitiae Famulari, ut li forte unicam Ecclefiam Cathedralem vaca-
care contigerit, Sex aut Quinque Tranflationes Sedum Epifcopa-
lium continub celebrantur, non ut de Virtute fit tranfitus in Vir-
tutem qiioufque Deus Deorum in Syon benifice videatur, fet poti-
us, ut (olvat uberiiis qui Salit altiiis , & Ymago Cxfaris in Do-
mum Domini multipliciter , fet tamen abhominabiliter , transfe-
ratur,
Geterum in tantum procelfit Provifionis & Refervaticnis Abu-
fio , qu6d Dignitates EcclefnE Regni noftri & Beneficia Pingiiio-
ra, Curata & non Curita, Alienigenis conferuntur, interdum for-
ta(Tis Nobis feralitcr Inimicis , & aliis nunquam Refidentibus , nec
refidere valenttbus in eifdem, qui Lignam non intelligunt, nec co-
gnofcuntOves fuas, nec a fuis Ovibus cognofcuntur.
Interdum etiam Incolae Regni nofbi , occafione Provifionutn
hujufmodi , non vocati a Deo , tanquam Aaron , fet Ambitionis
zftibus agitati, cumSiMoNE Mago, Ecclefiafticx Praelatio-
nisOfficiis, contra Sandtos Canones , fe ingemnt importunci dc
quibus dicit Dominus, per Prophetam, Ipfi currebant & Egonon
mittebam eos: Mortem etiam non nunquam defiderant aliorum,
inquorumfe fperaat Beneficia Succeflitfosi Qui oranes, Animarum
Ann D.
1390.
An. ij.
R. i.
C/a«/.iJ.
R. 1.
f. 1.
m. 4.
•VII.
673.
ET ACTA PUBLICA.
19
Ann. D. Sakite negleda penitus aut contempta, folis Temporalium Lucris
1^90. inhiant, folis inflantur Hononbus, & Oves Domini dampnabrliter
Kic. 1. deferunt Luporum morlibus laniandas; Sicque , ex iiujulmodi A-
bulionum irrefraenata multiplicatione , ruit Chrifli Religio , perit
Populi Devotio , celTat Hofpiralitatis Alimonia, vertuntur in Soli-
citudinem Ciericorum ^dificia, & Ecclefia: jura depereunt pro-
pter Abfentiam aut Imperitiam Defenforis, acdemum Viri Litera-
ti , quos ad Regimen Animarum idoneos fore demonftrant Clarif-
fimi tituli Meritorum, qui Nobis & Regno noftro muliipliciter
poflent proficere fuis difcretis Conliliis, tam publicis , quam priva-
tis, fpe convenientis Promotionis prorfus abIata,Univerfitatum ftu-
dia derelinqunt, ac proinde decrefcit indics Clerus nofter , & Pe-
ritia Literarum paulominus evanefcit j quis omnia, prout credi-
mgs , non mediocriter otfendunt oculos Conditoris.
Set & quantum Nobis, ac Fidelibus Regni noftri, & quimpe-
riculose praejudicent, frequens experientia , cum hiis qux fupradi-
ximus , aperit manifefte .• Cum Thefaurus Regni noftri exhauftus
multipliciter contra pias Fundatorum Intentiones , tranfeat ad Ex-
• VII. teras Nationes, & Ijepius ad Hoftiles: Et Jus * Patronatiis, quod
674- de Nobis, & noftris Progenitoribus , ac aliis Fidelibus Regni no-
ftri, ad Perfonas Ecclefiafticas , ex Libera Donatione, in puram&
perpetuam Elecmolinam, emanavit, non magis poflit de Jure Re-
gni noftri, contra Fundatorum voluntates, ad Sedem Apoftolicam,
quam ipfa Temporalia, quibus annedHtur, pertinere.
Quje omnia & fmgula Dampna , Pericula , &c Praejudicia qui-
dam noftri Progenitores , fuis temporibus fedulx conliderationis in-
dagine perpendentes, ex bujufmodi Impofitionibus, Provilionibus,
&c Refervationibusantediftis, tam Generalibus, quam Specialibus,
proceflTifle^ad Inftrantias &Querelas graviffimas Procerum&Com-
munium difti Regni volentes hujufcemodi Difpcndiis falubriterob-
viare , ftatuerunt Eleftiones Ecclefiarum Cathedralium & aliarum
Dignicatum , tam Majorum quam Minorum Eledivarum, fore de
ccetero libere faciendas , ficuti per ipforum Pro^enitores dudum
conceffum flierat , & per Sedem Apoftolicam Confirmatum , ne
fortafle , quibufdam quaelitis coloribus , eligendi libertate fubdufta,
Jus Regalix fux in prxfatis Licentia & ConcefiTione requirendis,
finaliter deperiret.
Infuper quod Perfonx Alienigenae nolentes , aut qusecumque a-
liae non valentes,infra Regnum Angliae Refidere, ad BencficiaEc-
clefiaftica infira idem Regnum de caetero non eflent quomodolibet
admittendi ,
Et quod omnes & fingulae perfonx Ecclefiafticae , Jus Patrona-
tiis feu Advocationes in Beneficiis Ecclefiafticis optinentes , Jure
fuo Patronatus, juxta vim, formam , & eftedum Ordinationis ,
Fundationis & Devotionis ejufdem, vacantibus hujufmodi Benefi-
ciis, uterentur libere, pacifice, & quiete , certis Poenis adjedtis,
adverfus Rebelles impoftcriim exequendis.
Verum ( Patcr BeatifiSme ) quia hujufmodi Gravamina , didtis
Statutis nequaquam obftantibus , modernis pius folito invalucie
temporibus, adeo quod nifi celerius occurratur eiidem, multogra-
viiis invalefcent & irremediabiliter, ut creditur, in futurum , hinc
eft quod nuper, in Parliamento noftro , Londonix ultimo cele-
brato, Proceres & Communit:as Regni noftri Nobis fuper hiis un-
animicer & gravilfime funt conquefti,
Nos, fub debito Juramenti , ad confervandum Jura Coronaeno-
ftrae ac Libertates noftrorum Regni & Eccleiix, per Nos in no-
ftrx Coronationis tempore prxftiti, inftanter & faepius requircn-
tes , ferventi Petitione lubjunda , quatenus prsedidta Statuta Proge-
nitorum noftrorum firmiter obfervari , & integre faceremus debito
effedtui mancipari,
Nos igitur, Anglicanae Dcpreffionem Ecclefix & exhxredatio-
nem Coronx noftrae ac Mala praedidta patulo cernentes intuitu, &
pertimentes quod difi^imulata diutiiis adicerent verifimiliter Gravio-
ra, ad vos, Succeflorem Apoftolorum Principis , qui ad pafcen-
dum non Tondendum Oves Dominicas, ac ad Confirmandum &
non Deprimendum Fratres fuos, Mandatum a Chrifto fufcepit, ad
inftantes Petitiones & Requifitiones Procerum & Communium
praedidtorum , ifta deferimus:
Votivis affedtibus fupplicantes quatinus PrsmifTis , necnon Dc-
votionis integritate & patientix plenitudine , quibus Domus noftra
Regia, Clerus & Populus Regni noltri, iiadtenus perftiterunt in
obedientia didlae Sedis , ac hiis Malis temporibus , prudenti confi-
derationis examine ponderatis , dignetur veftra Benignitas , ad
honorem Dei, & Salutem Animarum , necnon ad tollcndum
Scandala & Pericula memorata , feftinum & falubre temperamen-
tum apponere, ut Nos & Noftri, qui Perfonam veftram Sandtif-
fimam & Sanftam Romanam Eccleiiam cupimus revereri, ceflan-
tibus hujufmodi importabilibus Oneribus , qux Filiorum humeros
deprimunt , in Paternae diledtionis dulcedine , amodo quielcamus
priftinx Libertatis gaudiis potituri.
In cujus rei Teftimonium Sigillum noftrum Privatum,
Una cum Sigillis ,
Cariffimorum Avunculorum noftrorum,
yohannis Ducis Aquitanise & Lancaftrix,
Edmundi Ducis Eborum ,
Thome Ducis Glouceftrise,
Ac,
Diledtorum & fidelium noftrorum >
Edivardi Comitis de Ruthlandia,
'Rogen Comitis Marchix,
Thoma Comitis Kantiae,
Johannis Comitis Huntyngdonias,
Bichardi Comitis Arundellae ,
Thoma Comitis Warrewicas,
Thoma Comitis Staffbrdix,
Willielmi Comitis Sarum,
Thoma Comitis Notynghamix, Marelcalli Anglise,
Henrici Comitis Northumbriae :
Necnon ,
Tom. IIL P. IV.
Johanvis Domini de Roos ,
Radulphi Domini de Nevill,
Thomj; Domini de ClifFord,
* Jokan7i!s Domini de Lovell ,
Johaniiis Domini de Cobeham,
£t Johannis Domini de Beaumont,
Buronum :
Ac etiam,
Jobannis Devereux Senefchalli Hofpitii noftri,
Thonne de Fercy Subcamerarii noftri ,
Richardi le Scrop,
Henrici de Percy ,
IVilliehni Beauchamfr,
LodevJici de CLjford^
EJ-wardi Dalyngru^^
Ruhardi Stury,
Ec Ricbardi Aherburyy
Militum,
Fecimus hiis apponi.
Dat. in Palatio nojlro apud Wefitn. xxvi die Maii , Anno Do-
mi Millefimo, Trccentefimo, Nonagefimo, & Regni noftri An-
no Tertiodecimo.
Ann. D.
1390.
B.ic. z.
* VII.
67/.
De Sacramento ^dverfarii ScotU , fnper Tretigis , capiendo.
K'
EX, Diledto & Fideli fuo, Gerardo Heron militi, acDiledto Ann. D.
■ fibi, Jobanni Mitford Armigero Salutem. i?90-
Sciatis quod Nos, -^ri. 13.
De Fidelitate, Circumfpedtione , & Induftria veftris providis ^- *•
plenam & iblidam Fiduciam reportantes , ^'^"^- ■ 3 •
Conftituimus, Ordinavimus, & Deputavimus vos conjundtim, ^- ^-
& divifim, ad proficifcendum verfus partes Scotia:, ad Ad^verfa- '"• *•
rium nnftrum Scotia ex parte noftra requirendum ad confimileSa-
cramentum, in praefentia veftra , feu alterius veftrum, prceftan-
dum, & eodem modo, quo Adverfarius nofter Scotix, Patcr fuus
defundtus, nuper fecit, & de Jure facere debuit, ratione quorum-
dam Articulorum , Treugarum , & Abftinentix Guerrarum , in-
ter nos & Adverfarium noftrum Francia ultimo initarum & firma-
tarum , prjefatum Adverfarium noftrum Scotiae & fubditos fuos
fpecialiter tangentium feu concernentium ,
Et ad Capitales ofEciarios Guerrx , & Cuftodes Marchiarum
Scotiae, & alios, ex parte ipfius Adverfarii noftri Scotix, prouc
vobis videbitur expcdire , fimiliter requirendum ad hujufmodi Sa-
cramentum faciendum , quatenus ad ipfos attinet in hoc cafu , jux-
ta formam Treugarum prxdidtarum,
Ac etiam ad Tradtandum & Concordandum de quodam Loco
competenti , ubi certi Commiflarii , tam ex parte noftra quam ip-
fius Adverfarii noftri Scotise , in hac parte deputandi , pro Con-
fervatione Treugarum praedidtarum , Colloquium habere poterunt
& Tradlatum,
Et ad omnia alia & fingula , in hac parte necefTaria feu quo-
modolibet oportuna , praemifla qualitercumque tangentia, facien-
dum & exequendum,
Ac ad Nos & Concilium noftrum de omnibus & fingulis , quae
per Vos feu alterum veftrCim, Adta, Gefta, Tradtata , & Con-
cordata fuerint in Prsemifris , referendum & plenius certifican-
dum:
Et ideo Vobis Mandamus quod circa Praemifla facienda , &
exequenda cum omni diligentia & efficacia, quibus poteritis, par-
tes veftras adhibeatis folicitas & difcretas.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio Regis Weftm. primo die Junii.
Per ifjum Regem <^ Concilium.
Pro Comitijfa de SanFlo Patdo.
RE X , per Literas fuas Patentes ufque ad Feftum Natalis Domi- Ann. D.
ni, proximo fiaturum, duraturas, fufcepit in Salvum & fecu- 1390.
rum Condudtum fuum , ac in Protedfionem & Defenllonem Re- An. 13.
gis Speciales, CarifTimam Sororem Regis, Mathildam Comitijfam R. z-
de San&o Paulo ^ de Lyncye, infra Regnum Regis Angliae, cum 'Franc.ii.
Centum Perfonis Equitibus, in Comitiva fua, Familiaribus fuis, R. 2.
tahbus quae Regi aut Regno Regis Proditores feu bannitx vel adju- m. 2.. ,
dicatse non exiftunt, per Dominium & Poteftatem Regis, tamper
Terram, quam per iVIare, veniendo in eodem Regno Regis, pro
Dedudlu & Solatio fuis habendis cum Rege, ac cum ahis Perfbnis
de Progenie fua & Amicitia, morando, & verfus Partes fuas Pro-
prias redeundo, ac Equos, Res, Bona, Monetam, Jocalia,&Her-
nefia fua quaecumque.
Tefte Rege apud Weftmonafterium., tertio die Junii.
Per Billam de Privato Sigillo.
* Super Scntentia, in Caufa uirmorum.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Inspeximus Tenorem cujufdam Sententix , per Nos
jufte latx , pro , dilcdo & fideli noftro , Richardo le Scrop Chiva-
ler, conin Robertum Grofvenour Chivaler, in quadam Caufa Ar-
niorum, coram Nobis & certis, nuper Commiflariis noftris, nu-
per pendente, per viam Apellaticfnis ad Audientiam noftram Re-
giam, per ipfum Robertum, Adverfarium prxdidti R ichard i, in
Caufa prxdidta interjedtae, in Cancellariam noftrara de Mandato
noftro miClum j in hsec verba,
H 3 EN
*vn.
676.
Ann. D,
135)0.
A,>. ij.
R. 1.
Pat.i^.
R. 2.
?• 3-
W.8.
6o
C O N V E N T I O N E S, LITER^,
Ann. D. pN Nou» di Dicii.
'-' Soit Come, Nos Chiers & bien Amez, certeins Commif-
fairs, en une Caule d'Apelle d'une Sentence Diffinitif , dount le
Tenure dcinz eniliyt , par noftre trefchier Uncle Thomas Duc de
G/ouce(fre & nollre Coneftable d'Engleterre, en une caufe princi-
1390
K.ic. 2.
inent enrreCoufyn & Coufyn Prives de Sanc, confiderantT; auxi Ann. D.
que le dit Robert demand , en fa Libelle Appellatorie , generalment 1389.
la dite Sentence eftre cafTe & anuHe, & auxintenfes Informacions, ^'- '■•
Objedtives as ditz noz CommifTairs Miniftrex, il ad allege que
i'Ordeygnance & Efgard des dites Armes d'Ai,ure, oue une°Bende
pali d'Armes, d'A2.ure oue une Bend dOr, n'adgairs en la Courtc d'Or, oue une plavn Bordure d'Argent, furent & font Erronioufes
de Chivalrie, devant le dit Coueftable, parentre Richard le Scrop, par caule q"il ne aemandaft unqes tids Armes, requirantz que les
Partie A<fl:our d'une part , &: Robert Grojvengur Chivalers, Partie Ordeignance & Elgard avantdifz. foient irritez, caflez outrement
Detendant d'autre part, entre les dites Parties donex & promulgez.,
a nollre Audience, par la Partie du dit Robert fait & entrepole,
& auxint la Caulejprincipall, CommiHairs 6c Juges oue autresjlour
Concommiflairs, ocjuges oue autres lour Concommillairs ColJeges,
Oue ceftClauie a vous Oept, Sept, Sys, Cynk,Quatre, Trois,
ou Deux de vous, joyntement , & Severalment come en lour
Comniidioii, ent fiit appart pluis a plein,
Par nous fufficeantement ik duement Deputes Ik AfTignes en la
& anullez , & Nous auxint , confiderantz que le dit Richard ad
fait mefme la requeft, Nous les dites Ordeignance & Elkard par
ceft noftre Sentence Difiinitif, CafToms, Irritoms outrement &
Annulloms, '
Done, leu, & promulgez. fuift ceft notre Sentence Diffinitif en
noftre grande Chambre , appelle la Chambre du Parlement , deinz
noftre Palais Roial de Weftmonfter , le vynt & feptifme jour del
Moys de May , TAn de noftre Regne Trefzifme , efteantz pre-
dite Cauie d'Appel!e, & auxint la Principall, par vertue de lour fentz, ovefque nous illoeques, a mefme le temps,
Comniinion , par Noiis ent fait,legitimementprocedanrz, purlour Nos diiZ crefcheres Uncles,
Les Ducs de Guyeit j
Et de Gloucefire
Jurildidtion , en ceit Partie, & la dite Caule principall, parvertue
de 1'Appeile du dit Robert a Nous, & noitrc & lour audience, &
lourColleges, en ceftPartie deputes, eftre legitemement devolutz,
ount Pronunciez, & pur tout le Procclle devant le dit Conefbble,
entre Jes Parties fuflites, en la dite Courre de Chivalre, eucs &
faitz, a eux ount faitz tranfmettre, & depuis en la dite Caule, de-
vant euv, entie lcs Parties fuifdites, ount fucceffivement tanque a
la Sentence DitTfinitif, exckilive en la Sccondlnftance, termes, &
delaye.,& due procelfe, & Ordrc de Loy en toutz pointes gardez
duement & legitimement procedes,
De que! Sentence Diftinidf, par le dit Coneftable done, le Te-
nure tie; eft & cy enfuyt ,
Nous Thowatz,., fitr. au B.oy , Duc de Glouceftre, Counte de
B.ickyngham & d EfTex , Conettable d'Engleterre, oiez & bicn
entenduz les Meritz tfc Defertz de la Caule, fur le Droit d'Armes,
d'Azure oue une Bende d'Or , q'eft moeve & pendant devant nous,
en noftre Courte, entre Richard le Scrop Chivaler Actour d'une
part, & Robert Grojvenour Chivaler Defendant d'autre parr, en
ferchez auxi & diligentement enquis tout le ProccfTe du dit Caule,
pur ce qucj par les Adles & Adices producftz & exhibetz cn mef-
inc la Caule , avouns trovez evidentement & futficeaument conuz
Je dit Richard fa entencicn, deduct en faLibell en noftre ditCour-
te en mefme la dite Caufe, quantal eftedt de noftre Scn:cnce,deinz
cfcript, pleynemcnt proeves & foundes, & fa dite Entencion nient
par les proeves de Tavantdit Robert exclufes ,
Eues auxi deliberacion oue Prodes Homes 6c Difcretes en celle
Partie,
Les dires Armes d'Azure, oue une Bende d'Or, avoir efte &
cftre les .Armes du dit Richard le Scrop Chivaler, & a luy avoir
parrinez d< partiner , par ceft noltre Sentence Diffinitif , Pronun-
cions & Dcclarons, & mefme les Armes a Luy ajugeons, & la
Partie du dit Roberr en Expenfes, en mefme la Caufe, depuis le
jour quel kiy fuift .Alfigne, pur excepter countre les productz &
exhibiiz del Partie du dit Richard , Condempnons , & la Taxacion
d'icelles a Nous refervons, cn Expenfes devant le dit Jour pur ex-
cepter, alligne pur caufe proeveable de Pleder , q'il avoit Equite
moevant, nullement condempnantz ne chargcantz,
Et outre ce , pur tant que de la Partie du dit Robert avoms
troiiez grandes Evidences & Prefumpcions femblables, en fa De-
fenfe des dites Armes, en mefme la Caufe, de noftre OfBce, oue
1 Avysdu Marelchall & de noftre Confeille dc Chivalrie, les Ar-
mes d'Azure , oue une Bende d"Or , oue une playn Bordure d'Ar-
Et,
Le Reverentz Pier en Dieu,
R. EveJ^ues de LoundreSy
Et,
Nos trefcheres & fbiall,
Les Seignurs y
De RooSy
De Nevi/ly
De Love/l y
Johan Dcvereux Senefchall de noftre Hoftiell,
Thomas Percy noftre foutz Chambirlein,
Henri Percy le Filz,
Mayheu de Gourney^
Hugh /a Zouche.
Et,
Nos chiers & bien amez ,
Brian de Stapc/ton ,
Richard y^bderlfury ,
Et lVi//iam de Faryngdon ,
Chivalers,
Et autres Doftours & Bachilers en Lois, 6c Chivalcrs, & Ef-
quiers, grand nombre.
Nos autem Tenorem Sententise praediftae , ad requifitionem prx-
fati Richardi, ad finem & efFedtum quod hujufmodi * Sententia pe-
nes iptiim Richardum & Hxredes fuos, prout juftum cft, rema-
neat, & pro perpetuo Teftimonium in futurum habeatur, & Te-
nore Praefentium duximus exemplificandum.
In cujus, &:c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , Qnarto die Junii.
Per Breve de Privato Sigi/lo.
De Sa/vo Co>idu^u.
* vn.
678.
REX, Univerfis & Singulis Admirallis, &c. Salutem.
Sciatis quod.
des delaies & frivoles,en la dirc Caufe devant eux faitz, & que
noz dirz chiers & bien am.ez CommilTairs ounc pleinement veues ,
enferchez, & diligentement e.xaminez toutz les Adtes, produftz.
Ann. D.
1309-
Ad fupplicationem & fpecialem Requifitionem, Dilefti & Fide- ^»- 'J.
lis noftri, Thoma Domini de C/iffbrd Militis, R- i.
Sufcepimus infalvum $c fecurum Conduftum noftrum, ac in ^">t- 'J-
Protedtionem & Defenlionem noftras fpeciales Wi//ielmum Douglas ^- ^-
de Scotia Chivaler , morando in Regno noftro , in Villis Firmatis ,»».»•
& alibi, cum Militibus, Armigeris, &^Servientibus de Scotia, in
Comitiva fua , ufque ad numerum Quadrao;inta perfbnarum in toto,
& cum Quadraginta Equisfuis, Moneta fua, Bonis & Hemeliis,
& cum Armatura tantum pro Perfona Propria iplius Willielmi , &
& exhibitz, & proeves avantdites, fibien, en ia Primer Inftance, dc codcm Regno verfus didas partes Scotiae, per Villas firmatas,
come en la Sccounde, oue pleyn & mature deliberacion de, no- & alibi, cum Milicibus, Armi^eris, & Servientibus fuis prsdidtis,
ftre trefchere & trefame, Vncle, /e Duc de Guyen, & de Lanca- ac Bonis, Equis, & Hemefiis fijis prxdidtis, tranfeundo, & exin-
ftre, & autres Sages, pur la greindre furtee a nous efluz & af- de in R^num noftrum praedidlum, per didtas Villas Firmatas, &
funiptz, pronuncioms & Declaroms la Sentcnce & Ju^ement de alibi, cum Pcrfonis, Equis, Moneta, Hernefiis, &Bonis fuisprx-
noltre dit Coneftable, en les poyntz defbutz efCriptz, bien & le- didtis, veniendo, ibidem morando, & exinde ad Propria redeun-
gicitTiemcnt fuille & eftre dones & promulges |c'eftaflavoir) en ceft
partie, ou & par qucl le Coneftable avantdit les Armes d'Azure,
oue une Bcnde d"Or , avoir efte & eftre les Armes dudit Richard
rScrop Chivaler, & a luv avoir partinez & partiner, pronunciaft
& declaraft, & mefmes les Armes a luy ajuggeaft, & la partie du
dit Robert, en Efpenfes en mefme la Caufc faitcs, & a la partie
du dit Richard a paiers condempnaftz , come par le dite Sentence
appiert pluys au pleyn , come defuis , & en celle partie la dite Sen-
tence Ratitioms , Approvoms, & Confirmoms,
Et que , par la partie du dit Robert , fcuft & eft malveyfement
Appelle, Pronuncioms & Dcclaroms.
Et lesdices ArmeS entiers a les Hiers du dit Richard Aju^eoms,
& les diies Armes dadit Robert & fcs Hiers For?juggeoms, &tur
h Portacion d icelles , entres ou oue diaerence, perpetuel filence
a Lui & fes Hiers Donoms & Imponora., & le dit Robert & fa
Partie en Expenfes , & Coftiges , ea la dite Caufe , & auxint la
principalle, devant Nous ou nbz diiz Coinmiflairs, par le Partie
du dk Richard eue^ & fauz, par noftre Sentence DitHnitif Con-
dempnoms en cec efcript, la Taxacion d"icelles a Nous ou a noz
CommilTairs refervantz,
Et, outre ceo, coment que, noftre trefcherel Unclc , le Duc de
Glouceltre Coneftable d^Engleterre, jadys de fa curtotie efearda &
ordeigna au dit RoLdt Arraes d'Azure, ove une Bende d'Or, oue
un piayn Bordure d'Argent , Nientmeyns nous , contiderantz les , , , ....
chofes avantditz, & que tiel Bordure n'eft diftcrence iufficeant en ram, quam per Mare, in quafcomque partes fibi placuerit, cum
Armes enue Deux Eltraunges & d'une Roialme, mes tanc foule- Herneliis fuis, & omnibus Kebus, licitis & non inhibitis, & cum
armatura
do, ufque ad Feftum Natalis Domini proximo futurum;
Dumtamcn ipli Literas noftras de falvo Condudtu Majori & Bal-
livis feu aliis Miniftris noftris didtarum Villarum Firmatarum , quo-
tiens per eafdcm tranfierint , demonftrent.
In cujus, &c. ufquead didtum Feftum Natalis Domini duratu-
ras.
Provifo femper qubd , finito & determinato Placito in Curia no-
ftra Militari, coram Conftabulario & Marefcallo noftris Anglix,
inter ipfos Tinmam & Wil/ie/mum , fuper quibufdam Fadtis Armo-
rum, inchoato, & Viginti Dicbus extunc proximo fequentibut
elaplis, praefentcs Litcrae noftrae minime lint valiturie.
Tefte Rcge apud Wefimonafierium , Sexto die Junii.
Per Breve de Privato Sigi/lo.
REX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Epiphanir jjf„ „^
Domini proximo futurum duraturas , fufcepit in falvum & te- ,
curum Condudtum fuum & in Protedtionem & Defenlionem fuas
fuas fpeciales Wi//ie/mum Doug/as , Milicem de Scotia , veniendo in
Regnum Regis Angliae, cum Quadraginta Militibus, & Armige-
ris, & Quaterviginti aliis Perfonis, cujufcumque Narionis fuerint
(exceptis illis qui Regis prodicores & Bmnici feu adjudicati extra
R«;num Regis exiftunt) & Cencum & Vigind Equis, ibidemmo-
rando, tam in Villis Firmacis, quam alibi, & exinde, tam perTer-
ET ACTAPUBLICA.
6i
Ann. D. armatura tantiim pro perfona propria ipfius Willielmi , & Moneta ,
1390- & Bonis fuis quibulcumque, redeundo.
Kii:. i. Tefte Rege apud IVeJimonaJierium, xx. die Junii.
Per Billam de Frivato Sigillo.
De AieJpriJionibHS , contra, treugas de Lenlingham , refor-
mandis.
Ann.D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1390. IV j^otum vohisyacimus pcr praefentes quod Nos,
^- '4- De Fidelitate, Circumfpedtione , & Induftria providis Venera-
'^- ^- bilis in Chrifto Patris Johamiis Epifcopi Menevenfs Thefaurarii no-
Scct. 14. ftri Anglias, ac diledi & fidehs Corifanguinei noftri Tbonia Comi-
R. 1- tis Marefcalli ^ Notpighamite , necnon * diledtorum & FideUum
*"• ?• noftrorum, Johannis Domini de Roos , Radidphi Domi^ii de Nevi// ,
^^^- Henrici de Fercy le FitZ, Ricardi /e Scrop, Thoma de Grey, Radu/-
*79. phi Eure, Gerardi Heron, Magiftri IVihie/mi Ca-wode, & Magiftri
Edmundi Warham , plenam & folidam fiduciam optinentes.
Ipfos, Uudecim, Decem, Novem, Odto, Septem,Sex,Qi.iin-
que , Quatuor , Tres & Duos eorum,
Ad Petendum, Exigendum, & Recipiendum de Adverfario no-
ftro Scotiae, & Subditis fuis, plenam & debitam Reformationem
quorumcumque Attemptatorum, Mefprifionem , & Malefactorum
per ipfos contra formam Treugarum,
Nuper apud Lenlyngham, Anno Regni noftri Oftavo, inter,
cariffimos Patruos noftros, Johannem Ducem La^icaflria , &c T/yo-
tnam Ducem G/ouce^ri^ tunc Comitem Bulvynghamix , pio Nobis
& Parte noftra , ac Duccs de Bcrry , &c de Burgoigne , pro Parte ,
jidverfarii noflri Franci^ , & Epijcopos de G/afcogh , ^ Dunke/dyn,
pro parte difti Adverfani noftri Scotias , captarum , inicarum & le-
gitime firmatarum,
Contra Nos, & Subditos noftros, qualitercumque CommifTo-
rum, feu Perpetratorum,
Necnon tam ad omnia Debita, ad Nos, ratione Redemptionis
David nuper Adveriarii noftri Scotix , quam qu^xcumque aUa De-
bita, ad Nos, & Subditos noftros, durantibus didtis Treugis, qua-
litercumaue pertinentia & Incurfa de didto Adverfario nofro Sco-
tiie, & Subditis fuis, Petendum, Exigendum, & Recipiendum,
Ac ad omnia alia & iingula Faciendum , Excercendum , Expe-
diendum, & Exequi faciendum, quse in Pnemiftis vel aliquo Prx-
miflbrum neceflaria fuerint vel etiam oportuna , feu qux tenor &
efFedus diiftarum Treugarum exigunt & requirunt, etiam fi Auifto-
ritatem vel Mandatum exigant magis fpeciale, cum eorum Inciden-
tibus, Emergentibus, Dependentibus, & connexis quibufcumque,
Noftros veros & Indubitatos Commiflarios , ac Nuncios Ipecia-
les, Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per Pra;fentes;
Promittentes Nos Ratum, Gratum, & Firmum habituros quic-
quid per dictos Commiflarios & Nuncios noftros, Undecim, De-
cem, Novcm, Oclo, Septem, Sex, Quinque, Qiiatuor, Tres,
& Duos eorum , Afturp , Fadtum , feu Geftum fuerit in PrKmil-
fis, vel aliquo Praemiflbrum:
Damus autem univerfis & fingulis, Officiariis, Miniftris, & a-
liis FideUbus Ligeis & fubditisnoftrisquibufcumque, Tenore Prx-
fentium, firmiter in Mandatis quod eildem Commilfariis & Nun-
ciis noftris Undecim, Decem, Novem, Octo, Septem, Sex,
Quinque, Quatuor, Tribus, vel Duobus eorum, pareant, confu-
knt, Obediant, & hdeliter intendant, quandocumque ex parte no-
ffra fuerint requifiti.
In cujus , &c.
Tefle Rege apud Wejlmottajlerium , xxviii. die Junii.
Nichilominus,
Amt. D.
Fer ipfum Regem <^ Conci/ium.
De Conditioiiibus IndcntHr£ , fttfcr Conciucfiu Ifpania , Re-
la.xutis : Et Licentia Concordandi Concejja.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1390. *-^ SciATis qubd,
yin. I +, Licet per quandam Inpenturam, faftam , Septimo die Fe-
R. 1. hruarii, Anno Regni nofri Nono, inter nos & Cariflimum Avun-
Tat. 14. culum noftrum Johamiem tunc Regem Cafiel/ie ^ Legiouis Duceni
K. 2. Lancaftri-<E, tunc Proponentera ad Prohcifcendum , cum quodam
p. I. certo Pofle Hominum ad arma & Sagittariorum , verfus Regna
m. 19. Caftell-^e & Legionis pro Conqueftu eorumdem, idem Johannes
concefTiflet qubd, in Cafu quo aliqua Concordia locuta efifet fa-
cienda imer ipfum & Adverfarium Juum Ifpamiia, dictus Johannes
non caperet ieu affirmarec aUquam Concordiam cum Adverfariofuo
pr-.Tidido, dimittendo ei Coronam Ifpannix, aut aliquod Regnum
ejufdem, nifi pr.^fatus Adverfarius per Literas luas Patcntcs expref-
se concederet & fe obligaret ad Satisfacicndum Nobis de Ducentis
Milibus de Doubles Auri , ei alias, nomine ipfius Adverfarii obla-
tis, prout fumus certificati, vel de quacumque aUa Summa oblata
nobis ex paite didi Adverfarii, pro Dampnis RegnoAnglix acNa-
. '■" vigio ejufdcm per Ifpannicos illatis ,
* VI,L' * E^ qubd AUigantix perpetux fierent inter prxdidum Advcr-
680. farium, H-jeredes & SuccefTores fuos, Regna, Terras, & Dominia
fua, & Nos, Haeredes & SuccefTores noftros, Regna, Terras, &
Dominia notua qa^ecumque, juxra formam AUigantiarum , adprae-
fens inter Nos & prxfatum Johannem initarum ,
Et etiam , in Cafu didtx Corcordix , prsefatus Johannes tenere-
.tur ad refolvendum Nobis vel HxredibusnoflrisViginti MiliaMar-
carum, ei per Nos praeftitarum in auxiUum Conqueftus antediiiti,
ad citiiis quo commode facere pofTet, & ad minus infra Tres An-
nos Corcordiamillam, fic fadtam, inmediaie fequentes, prout in
eadem Indentura pleniiis continetur,
Pro eo quod Licentiam dedimus eidem Johanni , per Lireras no- 1506.
ftras, lub Privato SigiUo noftro, ad Tradandum & Concordan- Ric.\.
dum cum prxfato Adverfario Ilpannix , prout nofmet ipfi bene fci-
mus, vicelimo fexto die Maii, pvoximb pr-xterito,
In prxfentia ipfius Jo/oannis , ac, Avunculorum noftrorum, Dw
cum Ehorum & G/ouceftri,e , necnon Epifopi Wmtoiiienfis Canceila-
rii noftri, Epijcopi Menevenfis [ heJaurarii noltri, cariilimi Fratris
noftri Comitts Kantia , carilTimi Conlanguinei noftri Comitis Aruti'
de//te, diledti & fideUs noftri Comitis Sarum, Cariifimi Confangui-
nei noftri Comttis Nort/oumhria , diledtorum & fidelium noftrorum,
Joha?!nis Devereux Senefcalli Hofpitii noftri, Confanguinei noftri
Thoma de Fercy Subcamerarii noftri, Johan^iis de Love/ , Ricardi
ieScrop, &cRtcardi Abberhiiry , Confiliariorum noftrorum , Sigillum
iphusjohannis, quod eidem Indentur* pendebat, fr^imus, quod
idem johannes de Obligacione prxdidta penitijs exoneretur & quie-"
tus lit penes Nos, &Hxredes noftros, de omuimodis SummisDe-
nariorum , in eadem Indentura contentis ,
Nolentes qubd ipfe penes Nos, vel Hicredes noftros, aut Mi-
niftros noftros quofcumque, prxtextu didta; Obligationis, aut pro
aliquibus Summarum prsedidtarum , futuris temponbus, aUquaUcer
impetatur.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Wejimonajlerium , tertio die Julii.
Per Breve de Frivato Si?i//o.
InflneBiones , fuper Negotio TiaBatuum Hifpanix.
TNsTRUCTioN donee as , ReverentT. Pieres en Dieu F. Er- Ann D
J- ccvcfque de Burdeux , J. G. Evefqui Dax , & Guii/iam /e Scrop ,,00
Senelchai d'Acquitaigne, JohanTrad/y Ma.re de Burdeux, Meflres An \L
Fe/egryn de Fau Chanoiiige de Seint Andrcu & Seint Severyn de r \
Burdeux, a Gudiiam Arnaud de Taudinar Juge de la CourtdeGaf- ^'^ gj.
coigne , a Meftre Johan de Egremoitd Clerc de Bayon , Eux , Sept, bHoth
Sys, Cynlc, Qi,utre, ouTrois de eux, Meffages envoiez, leMoys cotton
de Januer, FAn &c. xiv, depar 7iotre Se.gnur /e Roy a les Roy & v.fpaf
Royne de Cafti//e, pour le fait de Treiee de Pees, Alliances, c 11
Trieues, ou Abftinences de Guerre, a prendre par entre eux, enla
manere q'enfuit ,
P R I M E R E M E N T , fi le dit Roy de Caftilie fe veulle Accor-
der de Entrer en Tretee , noz, ditz Meffages li purront dire que,
a la Priere & Inftance du Duc de Guyenne & de Lanc.iltre, co-
me moien, ils ont Commiflion & Poair fuffilfant pur Treter.
Item, que noz ditz Meflages facenc, s'ils pocnr, que bonne
Pees & Alliances bones & perpetueles foient entre ncftre dit Sei-
gneur le Roy,fes Heires, Roialmes, Paiis, & Subgiz, & le dit
RoydeCaftille, fesHeires, Roialme, Pay. & Subgitz, tielcs co-
me eftoient n'adgaires faidtes , par entre /e Roy Henry n'.idgaire Roy
d^Eng/eterre & A/fons n'adgaires Roy de Cajii//e tS- de Leon.
Item, &, fi eux ne poent taire que a prefent foient faites Al-
hances entre les ditz Roys, facent, s'ils poent, que bone Pees fer-
me & perpetuele foit entre lour par la manere fuldicte.
Item, &, fi a prefent ne poent venir a Conclulion du Pces,
que Reigvent, s'ils poent, a prendre longes Trieues de xxx. Ans,
ou tant avant corame boneraent purront , & que fbient bones &
afTeures.
Item, &, fi nepoent venir 3 prendre bonesTrieues queRei»-
vent, s'ils poent, a Prendre Soeftrance & Ahitinence de Guerre;
& que les Subgiz, d'une parc & d'autre, puilient aJer, Marchan-
dizer, & Bufbigner en leur Royalmes & Pays, les uns vers les au-
tres, parMeer & par Terre, fauvement &feur, en fefant & paiant
les Devoirs, Cuftumes, & Peages; & Ibient feurs, les uus de les
autres, en Meer & en Terre, en quele Part que Ibienc, & leur
Navie & Marchandie ovefque.
*Instruction de part le Roy as Mejfaiges duTrai' » yT»
tie de Cafieile. ^gj
■pR emeiremant, qu'ils faflent leur Povoir que Pes & Al- Ann. D
■*- liances fermes & perpetuels foient entre iez Rois d'yi>igleterre iTo
& de Cafte//e, leurs Hers, leurs Royaumes, Paiis, & Subgiz, pre- An.''^^.
fens & qui font a venir. K. t. ' ■
Itf. m, &, pour la Forme & Manere cjue Anciaynement fou- Vefpafm}
loiteftre entre lez Hoftcls & Roys d'Anglererre & de Caftcl!e,c 11. ^
leurs Royaumes, Paiis, & Subgiz, puent muftrer fur ce lez Con- " -'
federations & AUiances Anciaynes, qui eftoienc perpetueles entre
les dites Roys, leurs Heirs, Royaumes, Paiis, & Subgiz.
Item, &, pur venir a 1'Eftcdt & Conclulion fur dite, puent •
dire comme touzditz anciaynemant enter les ditz Hoftels & Rois
d'Anglecerre & de Caftclle avoyc Amiitances e Conjundlions de
MariaKCs, comme appert par les Lettres des dites Alliances; &'
icelle Conjundlion & Admiltance effoic caufe de leurs Confedera-
tions & AlUances: & enli que ils eftoient, comme ils font unquo-
res, lez plus Puyffans Princes fur le Mer, out ieurs Subgirz, onc
plus a Befoigner, & qui plus puent valoir fun Taucre, & enfligre'
ver.
I T e m , & comme a prefent eft mefme Caufe & Conjundtion en-'
ter lez Rws d'Anglecerre & de Caftelle , qui a prefent funt ; Quar
iccluy de Caftelle a Efpofc Ma Dame Katerine Coufine Germayne
du dic Roy d'Angleterrc & Fi/he de Monjfieur de Guiayne (^ de Len-
caftre fon Uncle: Et, par Conleqiiens, ell & doit eftre femblable
Caufe de leur Pes, Amiftance, Confederations , & Alliances; &
enlfi le ont plus belbinz, lez Subgiz d'une part & d'autre, a caufe
fufdite , & enfli as Anciennes Aliances font en leur efFet.
H 3 Item,
CONVENTIONES, LITER^,
• VII.
6ix.
6i
Item qjc, fi aucuiics Confederations ou AUiances ont eftc
fetes par \ez Progeniteurs du Roy de CafteUe avecques lei Adver-
faires de France, quc ce fu a caufe du mal ofter, que adoncs eltoit
enter le Roy d'Angleterre &c [cl Pro^eniteuis du dit de Uiltelle ,
par !e Droit que Monfficur de Guiane & de Lencaftre lon Unc e
Deniandoit & Querellioit , a caufe de Ma Dame fa Femme , iur le
Succertion & Royaume de Caftelle.
I T E M , & que icelle caufe & mal ofter ceffa a prefent , pour le
Pes & Accourt fait enter le Roy Johan de Cal^elle rf de Leyon ^
le dit Duc de Guiaine & di Lancajhc; &c entli celTa le Caule des
dites Alliances, & doit cefler leur Effeti & mefmemant, attendu
le Conjundion & Mariatge fur dit, &, que, a prefent, ne a en-
ter lesdiz, Roys d'AngIeterre & de Caftelle Matere ne Caufe de
Guerre, mas de Amilte &: Conjunaion, &, par confequant de
AHiances & perpetuel Pcs. „ j ^
Item, s'il eft dit que Don Enrric, & Don Jahan Roy de Ca-
netle 6- de Leyon, jurerent les dites Alliances, a le Adverfaire de
Trance, puet eftre dit que celi Segremant ne lie le Roy de Caltel-
le & de Leyon qui eft a prefent; Quar il eftoit Perfoncl, & a-
vecque les perfones des diz. Don Enrric & Don Johan fiJ eltent.
Item , & fi les diz Don Enrric & Don Johan fuelFent en
vie, & le Roy d'AngIeterre voudroit avoir Pes avecques eulx,
eux deuroyent vouloir, felonc le Comandemant de Dieu , droit,
& raifon, non obftant quelconques AHiances ne Segremantz, qui
autrement contendroient Iniquite & Mortel Pecche; plus fort le
doit il vouloir le Roy de Caftelle & de Leon qui eft a prefent,
a qui ne eftre uh le nit Segremant comme dit cft.
ITEM, fi le dit Roy de Callelle & de Leyon voudroit tenir
lez Alliances de France , & ne voudroit avoir Pes & Atriiftance
avecque le Roy d'Angleterre , mas a li fere Guerre de Volunte
& fans Caufe fcroit contre Railon & Crift, qui, pour metre Pes
enter Dieu & Home, prift Cher Humane, & Pes leyfla & co-
manda en fon Teftament demorant, celuy ne eftre fon Fius, ni
Hereier en Paradis , qui Pcs ne vuet avoir ne garder.
Item, feroit contre Bien & Orde de Charite, pcur la quielle
il eft plus tenu a foy mefmes, & au Bien & Pes de cez Reyau-
mes & Subgix , que a le Adverfiirc de France : Dont s il puet a-
voir Pes il le doit vouloir 6c prandre ; autremant feroit il tenus a
Reftitution &c Efmende de toutz lez MauW & Domages, que
ces Subgiz feroient oa prandroicnt, & le Alhancc dc France ne
li a pas tant valu, ne puet valoir que, encontre Dieu & Raylon,
fe Doye * mettre en Guerre, fon eftat, Royaumes , 6c Subgiz
en PeriU, faifant, fens Caufe, de cez Amicx Enemix, .
Item, &, fi par le dit Roy d' Angleterre , ou cez 5>ubgiz,
Mauls & Domatges eftoient donnes es Guerres a le Partie de Cal-
telle , il n'en feroit tenu felonc Dieu ne felonc Raifon; quar il
vuet Pes pour le Honneur & Reverence de Dieu , & pour eviter
leEffulion de Sanc Creftiane, & lez irreparables Domatges qui
pour les Guerrcs pouent en de venir ; & , fine le puet avoir , il ie
fuet defFandre, Dieu & Droit parmecant Guerreer & grevyer en
iceli Cas le Partie de Caftelle. ,■ , r- n. \
I t E M , & le dit Roy d' Angleterrc , en Cas que le dit de Caltel-
le ne vueille Pes avecque li, quiclfque Maulx que dez Guerres a-
vcignent, fe defencufe vers Dieu & le Mundei quar il ne eft , ne
fera a fon Deftaut. ^.
I T e M, & , fi les ditz MeiTatges ne puent venir a Alhances , fal-
fent leur Eflburs de venir a bonne Pcs & perpctuele; &, h ne y
puent en de venir, muftrant les Choufes fufditcs & autres que leur
femblera: preignent Trieues de Vint. xxx. ou xl. Ans, ou tant a-
vant comme bonemant porront: Et, ii ne pouent en de vcnir,
preignent Seurte pour lez Pelerins, Clerex, & Marchans, felonc
leurs Povoir que ont fur ce , & en ufinc comrae leur femblera que
foit a fere.
Ite M, que de toutes Choufes , que feront, ayent touz diz Rec-
court, &, h porroiteftre fecretemant, Chartres de Notairei fur
ce qui iera de Povs.
Item, que Certiffient le Roy, de jour en outrej de leur el-
ploit , & de cc que troberont ne fait.
Ann. D
1390.
An. 14..
R. 1.
Tat.
R. 1.
f. l.
m, 40.
14.
Pro Epifcopo yidurenfu
D E X omnibus , ad quos , &c. Salutem.
Av Sciatis quod , „ ,, r , » « o-
Ciim Nos nuper, per Literas noftras Patentes, fub Magio Si-
gillo noftro, de Gratia noftrafpeciali, & de Avifamento Concilii
nollri, ac confideratione tam boni Scrvitii, quod, Venerabilis Pa-
ter , Epifcopus Adurenfis Nobis impcnderat & imgenderet , quam
Magnorum Cuftuum & Expenforum , quos ipfc tecit in Seryitio
noftro, circa Perfonam noftram indies laborando, concefferimus
eiillas Quadraginta Libras, ^ „ ,. „ t^. t^ • » j
Qiias nobis pro uno Anno, pro Cuftodia & Firma Prioratus de
Hornchirche, in Comitatu Effexiae, quem ei per alias Literas no-
ftras Patentes fub certa Forma conceffimus, reddere tenetur,
Habendas eidem Epifcopo dicT:as Quadraginta Libras, una cum
omnibus Bonis Mobilibus, dicto Prioratui qualitercumque fpeftan-
tibus, ex Dono noftro, prout in cifdem Literis pleniiis contine-
tur,
1n os
Pro eo quod praefatus Epifcopus didam Cuftodiam & Firmam
de Nobis, fub Nomine Ecclefiae & Redtorix de Homchirche, in
Comitatu Effexias , cum omnibus Terris, Tenementis, & aliis
Poffeffionibus quibufcumque , tam Spiritualibus, quam Temporali-
bus, in eodem Comitatu, & in Comitatu Kantix, in Civitate no-
ftraLondonix, & alibi infra Regnum notlrum Anglis, & non
fub nomine Prioratiis de Hornchirche, tenet, debitam Allocatio-
nem didtarum Qiiadraginta Librarum pro Firma de Anno prtedi-
do, nec omuia Bona mobilia, ad didbas Ecdefiam & Redoriam
de Hornchirche fpeftantia, fecundum effedum Conceffionis no-"" "
ftrx pra:did:iE , ut dicitur, habere nen poteft , _J^° '
Ac etiam pro eo quod ipfe diiSas Literas noftras, fibi de Dono '" ^"
noftro praedidto. fadas , in Cancellaria noftra reftituit cancellandas,
De gratia noftra fpeciali conceffimus eidem Epifcopo illas Qua-
draginta Libras , quas ipfe nobis folvere tenetur pro uno Anno (vi-
delicet) pro Fefio Palcliae ultimo pvaeterito, & Fefto San6ti Mi-
chaelis proximo futuro , pro Firma Ecclefix & Reftorix praedidfa-
rum, ac etiam omnia Bona mobilia, eifdem Eccleiise & Redtorisc
qualitercumque pertinentia, Habendas de Dono noltro.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefmonaferium.^ quarto die Julii.
Ver Breve de Privato Sigillo.
* Confirmatio Trctigarum ex parte Scotiit. • vn
6S3.'
D Obert, par la grace de Dieu, Roy d^Efcoce, a tous ceulx, qui Ann. D,
*■ *■ ceftes prefents Lettres verront ou orront , Salut. 1 200,
Savoir faisons que Nous avons veu & bien coniidere ^?j. 1.^.
le Teneur & ERcSt des Lettres, donc le Teneur s'enluic, r. 1.
Ex Au-
Nous Nichol, par la Grace de Dieu, Evefque de Bayeux, <^c. togr.
ut in Literis Treugarum de Dat. 18. die Junii 1389. ^ tuncfic,
Les tjuelles Lettres , deilus Tranfcriptes & toutes les Chofes &
chafcune dycelles, dedens continucs, les quelles les Gens de, nof-
tre Trefchere & Trefame Allie , le Roy de France onc faites , ou
Nom de noftre dit Allie, pur Luy, & pour Nous, nous avons
Agreables , & les Loons , & Approvons , & Confermons par le
Teneur de ccs Prefentes ,
Et Promettons, loyalment & en bon Foy, & en Parolc de
Roy, & Jurons en TAIme de Nous, touchiesles Saincs Evai^iles
de Dieu cy prefencs, en la Prefence de Gerard Heron Chevaiier,
& Johan de Mitford Efcuier , que noitre dit Adveriaire d'AngIe-
terre , 2 Envoies devers nous venir iaire le dit Serement ,
Que les Lettres deffus Tranfcriptes , & les Trieues dont elles
font mention, & toutes les autres Chofes & chafcune d'ycelles,
dedens contcnues , nos Tendrons & Garderons , & ferons Tenir
& Garder, parNous, & par nos Subgiez, & Alliez, pour eux,
leurs Roiaumes, Terres, Paiis, & Seignories, &, a noftreloyal
Povoir, les ferons Tenir & Garder par noz Allies, & par leur
Subgiez , en la forme & maniere que les Lectres deflus trenfcriptes
le contiennent ,
Ec fonc & feront Ordenez & Deputez Confervateurs de fes pre-
fents Trieues tanr par Mer, comme par Terre, dc noftre Partie
d'Eicoce, es Marches d'Efcoce, les EveJ^ues, de Seint Andreu^
& de Glajgu, en Cas Civilz, le Contes de Douglas, de la Marche,
& de Murrafe , Murchach Stevjart , Jame de Douglas de Dalketh
William de Douglas de Juddifdale , & Thomas d'Erskin Chivaliers,
jointement & feveralment , aians Povoir fuffifant pour faire Repa-
rer & Amender tous Trefpas & Dammages, qui feronc faitz &
attemptatz contre le Teneur de ces Prefentes Trieues, & de punir
toutz Malfatours felonc que le Cas requeront.
En Tefmoignance de ce Nous avons faire mettre noftre Scal a
ces Prefentes.
Donne a noitre Vil/e de Ferth le xvi jour du Moys de Juyll,r/\n
de Grace Mille, Troifcens, Quacrevins & Dis, & de noftre Re-
gne le Primiere.
Sigillo Magno Certg Albte, pendente a Cauda Fergamente.
Pro Guhernatore Hannonit.
REX, per Liceras fuas Pacentes, ufque ad Feftum Natalis Do- Ann.D.
mini proximo futurum duracuras, fufcepit in falvum & fecu- I39°-
rum Condudtum fuum, ac in Protedtionem & Defcnfionem Re- ^^- H-
gis fpeciales , cariffimum Confanguineum Regis Angliae , cum '^- *•
Centum Perfonis Equitibus, in Comitiva fua, cujufcumque Stacus ^'■'"«■•«^'
R. i.
II,
fcu Condicionis fucrinc,
Ita tamen quod Perfons illx extra Regnum noftrum Angliae "*
Bannitae, Adjudicatae, feu Ucl^atae non exiftanc,
Veniendo per Dominium & Poceitacem R^is, CamperTerram,
quam per Mare, & in dido Regno Regis Anglix, tam in Caftris
& Fortalitiis, quam Civitatibus & Villis iirmatis, morando, &
exinde verfus partes fuas proprias redeundo, necnon Equos, Ar-
maturas pro Haftiludiis Pacis , & alia Bona & Hernefia fua quae-
cumque.
In cujus, &c. ufque didtum Feftiim duraruras.
Tefte Rege apud Weftmonajterium , odtavo die Scptembris.
Fer Freve de Frtvato Sigillo.
* Pro Ricardo Cradok^Juper Negotiis Regis, « yjj
684..
Rlcardus Cradok , qai in Obfequium Regis, ad partes Aquita- ^nn D
mx, profedturus eft, ibidem fuper certis Negotiis R^ & i^oo. *
Regni Regis in eodem Obfequio Regis moraturus, habet Literas _^„_ , '
Regis de Protedtione, cum Claufula Volumus, per unum duratu- k_ \_
ras. Vajc. 14.;
Prxf &C. ,■ r^n R- *■
Tefte Rcge apud Weftrnonafterium, decimo die Octobris,
w. 3.
Fer Breve de Frivate Sigillo,
Fr9
ET ACTA PUBLICA.
^3
Pro Ricardo Mmdelen, de Provijione.
BOjiifacius Epifiopus, Servus Servorum Dei, Diledto Filio
Archidiacono Sudburiie , in Ecclefia Norwicenfij Salutem
& Apoftolicam Benedidrionem.
Rarioni congruit, & convenit j^quitati ut ea, que de Romani
Pontificis Gratia proceffcrunt , licet, ejus fuperveniente Obitu,
Literae ApoftoHcx confeftje non fuerint fuper illis , fuum confe-
quantur effeftum.
Dudum fiquidem, felicis recordationis , Vrbams Pafa VI. Prae-
deceflor nofter , omnes Canonicatus & Prxbendas , caeteraque Be-
neficia Ecclefiaftica, tunc apud Sedem Apoftolicam Vacantia, &
in antea Vacatura, Collationi & Difpofitioni fux Refervans, De-
crevit extunc irritum & inane, fi iecus, fuper hiis, a quoquo,
quavis Auitoritate , fcienter vel ignoranter , contingeret attem-
ptari ,
Et deinde, cum Canonicatus & Prxbenda Ecclefia; Derbye Li-
chefeldenfi Dicccefe , quos quondam Tloomas Falmere , ipfius Ec-
defije Canonicus , dum viveret , optinebat, per ipfius Thomae
obitum, qui apud Sedem prxdiftam diem claulit extremum, apud
Sedem eandem vacavilient & vacarent tunc , nullufque , prxter
ipfum PrxdecclTorem ea vice, de dicSis Canonicatu &: PraebendS.
difponere potuiffet , neque poiTet, Refervatione & Decreto obfi-
ftentibus fupradiftis,
Idem PraEdeceftbr , volens, dilcdo Filio, Richardo Maudalene
Clerico Londonienfis Dicecefis ,
Apud ipfum Praedeceflbrem de vitx ac morum honeftare, aliif-
que Probitatis & Vircutum meritis, muitipliciter comcndato,
Horum intuitu, necnon confideratione, cariffimi in Chriiio Fi-
lii noilri , Ricardi Regis AngliiC Illuftris , eidem PrasdecclTori pro
eodem Ricardo, diledto Familiari fuo , humiliier fupplicancis ,
Gratiam fecere fpecialem ,
Voluit &c concefiTit (videlicet) xiv. Kal. Augufti, PontificatQs
fui Anno Duodecimo, diftos Canonicatum & Prxbendam
rep^rias, fuper quo tuam Confcientiam oneramus, Canonicatum Ann. D.
& Prsbendam praediclos, fi vacantes, cum didi Juris plenitudi- 1390.
ne, ac omnibus Juribus &c Pertinentiis fuis, praefato Ricardo, jux- Ric''. i.
ta Voluntatem & Conceffionera praedidas , Audtoriiate prsedidta
conferas & affignes ,
Inducens per te, vel alium, feualios, eundum Ricardum, yel
Procuratorem fuura ejus nomine , in Corporalem Poffeffionem
Canonicatiis & Praebendae, Juriumque & Pertinentiarum prsedi-
(ftarum , & deflfendens eundem , amoto exinde quolibet illicito
Detentore ;
Ac faciens ipfum Ricardum, vel ejus Procuratorem pro eo, ad
ipfam Prxbendam, in eadem Ecclefia, in Canonicum recipi & in
Fratrem, Stallum fibi in Choro, & in Locum in Capitulo ipfiijs
Ecclefiae, cum didti Juris plenicudine. aftignando,
Faciendo de ipforum Canonicatus & Praebendae FrudibuSs
Redditibus, Proventibus, Juribus & Obventionibus univerfis inte-
gre refponderi.
Non obftantibus omnibus fupradidtis , (eu fi praefatis Epifcopo
& Capitulo, vel quibufvis aliis, communiter, vel divifim, a prx-
fata Sede Indultum exiftat quod Interdici, Sufpendi, vel Exco-
raunicari non poffint per Literas Apoftolicas , non facientes ple-
nam & expreflam ac de verbo ad verbum de Indulto hujufmodi
mentionem ; ontradidores , audloritate noftr4 , Appellatione poft-
pofita, compefcendo.
Dat. Roma apud Saniium Petrunt v. Id. Novembris, Pontifica-
tiis noftri Anno Primo.
A. de Teramo.
Pro Dnce Gelrix.
REX CoUedoribus Subfidii Sex Denariorum de Libra , in
Portu Civitatis noftrx Londoniae, Salutem.
JVIandamus Vobis, firmiter injungentes, qubd Johannem IVfth-
Ann. D.
iviuuuaiuus vuL>is, iiimuci iiijuiigciiics, qaoQ j-ooannent tVytb- ,,oq
fifi, Servientem, cariffimi Confanguinei noftri , Ducis Gefria , }^\.
niiuu ±^uwu^v....v-, ^.v.^... ^a„w...va>.u... ^ X..VL.V..UO..., quafdam Pecias Stanni, & certa Vafa Eledlrina, Pretii Triginta r ,
Quonim Frudus, Redditus, & Pioventus Sexdecim Marcha- oc k\ Librarum, ad ufum ipfius Ducis empta & provifa, in Por- ni.„'r
rum Steriingorum, iccundum communem Extimationem, Valo
rem Annuum, ut aflerebatur, non excedebant,
Sic vacantes, etiamfi didus Thomas Sedis praedidtx Capella-
rus , aut alias Officialis feu didti Prsedecefforis vel alicujus ex
Sandtae Romanae Ecclefise Cardinalibus Familiaris fuiffet,
Cum plenitudine Juris Canonici, ac omnibus Juribus & Perti-
nentiis fuis,
Apoftolica didto Ricardo, fi ad hoc reperiretur ydoneus, audlo-
ritate conferri & ctiam affignari ,
Non obftantibus quibufcumque Statutis & Confuetudinibus ip-
fius Ecclefise contrariis , Juramento , Confirmatione Apoftolica,
vel quacumque firmitate alia roboratis, aut fi aliqui, Apoftolicd vel
alia quavis Audtoritate, in eadem Ecclefiain Canonicos eflent re-
cepti, vel ut reciperentur, infifterent, feu fi fuper Provifionibus ,
fibi faciendis , de Canonicatibus & Prtebendis , in ipfa Ecclefia ,
fpeciatibus , vel aliis Beneficiis Ecclefiafticis , in illis partibus , ge-
neralibus , didtx Sedis vel L^atorum ejus Literas impetraffent,
etiamfi per eas ad Inhibitionem, Refervauonera , & Decretum,
vel alias quomodolibet , effet Proceffum ,
Quibus omnibus prsefacus Pnedeceffor eundem Ricardum, iq
affecutione Canonicatfis & Prxbendx praedidtorum voluit ante-
ferri ,
Sed nullum per hoc eis, quo ad affecutionem Canonicatuum &
Praebendarum aut Beneficiorum aliorum, Praejudicium generari,
Aut fi, Venerabili Fratri noftro Epijcopo Lichfeldevfi,
&, Diledtis Filiis, Capitulo iptius Ecclefiae, vel quibufvis aliis ,
comuniter , vel divifim , a prxdidta * eflet Sede Indulmra quod
ad Receptionem vel Provillonem alicujus minime tenercntur , &c
ad id Compelli non poflent, quodque de Canonicatibus & Prx-
bendis ipfms Ecclefrje , vel aliis Bcneficiis Ecclefiafticis , ad eorum
Collationem, Provifionem, Prxfentationem , feu quaravis aliam
Dii^ofitionem , conjundtim , vel feparatira , fpedtantibus , nulli va-
leret provideri per Litteras Apoftolicas, non facientes plenam &
e\'preffam ac de Verbo ad Verbum de Indulto hujufmodi mentio-
rem.
Et qualibet alia didtjE Sedis Indulgentia , generali , vel fpeciali ,
cujufcumque Tenoris exifteret, perquam ipfius Proedecefforis Lit-
terae, fi fuper hoc confedtae fuilTent, non expreffam vel totaliter
non infertam, effedtus earum impediri valerec quomodolibet vel
differri, & de qua cujufque toto tenore habenda effet in eifdem
Literis mentio fpecialis,
Sed fi didtus Ricardus prjefens non foret ad praeftandum de ob-
fervandis Statutis & Confuetudinibus ipfius Ecclefiae folitum Jura-
nentum, dummodo, in abfentia fua, per Procuratorem ydoneum,
& cum ad Eccleliam ipfamaccederet,corporaIiter illud praeftaret,
Didtus etiam Prtedecelfor, prout erat, irricum decrevit 6c ina-
ne , fi fecus hiis , a quoquam , quavis Audtoritate, fcienter vel
ignoranter , attemptatum forfan erat tunc , vel contingeret impofte-
rum attemptari,
Ne autem , pro eo quod fuper hujufmodi voluntate & Concef-
fione, didti Pr,Edecenbris obitu fuperveniente, Apoftolicae Literae
confedtae non fijerunr , praedidtus Ricardus Voluntatis & Concef-
fionis earumdem fruftraretur eftedtu , Volentes & Apoftolica Au-
^oritate Decernentes quod eadem Voluntas & Concedio, a didta
die (videlicet) xiv. Kal. Augufti, perinde fortiantur effedtum , ac
fi fuper eis didti Prsedeceflbris Literae fub ipfius diei Data confe-
dae fuiffent , prout fuperiiis enarratur ,
Qiiodque praefentes Literae, ad probandum plene Voluntatem
& Conceffionem praedidTas , ubique fufficiant , nec ad id alterius
Probationis adminiculum requiratur,
Difcrerioni tuae per Apoftolica Scripta Mandamus quatinus, fi,
poft exaraimtionem , eundem Ricardum ad hoc Ydoneum effe
tu Praedidto in navibus carcare , & penes prsefatum Ducem ( folu- d'''"
tis prius Cuftumis, Subfidiis, & aliis Deveriis nobis inde * debitis ) ^ '
libere & abfque irapedimento aliquo tranfmittere permittatis; ali- *'vii
quo Mandato noftro, vobis prius in contrarium diredto, non ob- ^g^ °
ftante.
Tefte R^e apud Wefimonafierium, xxii. Novembris.
14.
De Licentia Procedendi in cmf^ Scifmatis.
D EX pronibus, ad quos, &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod , de Gratia noftra fpeciali , & pro matura deli- s^^ rj
beratione & affenfu Concilii noftri, in prxfenri Parliamento no- ^,„3
ftro, conceffimus & Licentiam Dedimus, venerabili in Chrifto ^„ ,/
Patri , Archiepifcopo Cantuarienfi , totius Angliae Primari , & Apo- ^ \
ftolicae Sedis Legato , ac , Diledtis nobis in Chrifto , Friori de p^,
Thetford & Prtori de Bn-mundefeje , quod ipli Jurifdidtionem , fibi r
per Dominum Summum Poutificem, fuper Locis & Perfonis Reli- p ,
gionis Ordinis Cluniacenfis infra Regnum noftrum Angliae con-r ^ i.
ceffam, & in Literis Apoftolicis , eis inde confedtis, pleniiis ex-
preffatam, plenario , juxta Tenorem Literarum prsedidtarum, fa-
cere & excercere valeant, durante Scifmate, prout Abbas Clunia-,
cenfts &c Prior Caritatis , & uterque eorum , debite facere & exer-
Cere deberent & deberet fi Scifma in Ecclefia non foret;
Salvis femper Nobis, & aliis Fundatoribus Prioratuum & alia-
rum Dorauum ReIigiol'arum, tam Alienigenarum, quam Indige-
narum, didti Ordinis, Haereditationibus , Advocationibus , & qui-
bufcumque aliis Juribus noftris, ac aliorum Fundatorum Priora-
tuum & Domuum praedidtarum.
In cujus, &c.
Tefte R^ apud Weftmonaflerium , xxvi. die Novembris.
Per PetitiOTtem i» Parliamento.
De yndicilfus Appellatioatfm in caitfa Armorum Affignartdis.
REX,
Venerabilibus Patribus,
Roberto Londonia , & yohanni Herefordia , Epifcopis :
Ac,
Cariffimis Avunculis fuis,
yobanni Aquitaniie ,
Et Thomx Glouceftriie y
Ducibus : Nccnon,
Diledtis & Fidelibus fuis,
Williehno Sarum.,
Et Henrico Northumbriie ^
Comitibus :
fohanni de Cobbehamy
Et Thonite de Percy ,
Militibus; Ac,
Diledtisfibi,
Magiftro Johanni Barnet ,
Et Magiitro Ricardo Rouhale^
Legum Dodtoribus ,
Salutem.
Ann. D.
»390.
An. 14.
R. X.
Itid.
m. 1.
Sciatis quod ,
Cum nuper Conftabularius nofter Angliae ,
In quadam Causa de & fuper Armis de Azura, cum una Benda
de Auro ,
Inter Ricardum le 5<rro/) Militem , Partem Adtricem exuna parte,
& Robertum Grofvenour , Militem , Partem Defendentem , ex al-
tera, in Curia noftra Militari mota & pendente,
Rire procedens,
Qiiandam Sententiam Diffinirivam pro Parte diiftj Ricardi , &
contra Partem didti Roberti tuliffet,
Ac
64
CONVENTIONES, LITER.*:.
Ann D. Ac eundcrti Robertum in Expenfis lcgitimis condempndffet ,
I ^90. Taxatione earunidem eidem Conftabulario refcrvata ,
fcc. 1. A qiiibus quidem Sententia & Condempnatione ad noftram Au-
dientiam fuit , per Partem dicli Roberti , Appellatum ,
Ac Nos certis ConimilTariis noftris,
Ad Audiendum, Procedendum , Cognofcendum , Statuendum,
Diftiniendum &c Exequendum inde, & fuper Causa feu caufis Ap-
pellationis praediitae, &c Negotio principali ejufdem,
Cura fuis Deix.-ndentiis , inlidentibus , emergentibus , & Con-
nexis, cum quacumque Cohertione iegitima & necelfaria,
Conimifcnmus Vices noftras & plenam in hac parte Poteftatem,
prout in Literis noftris Patentibus , inde confectis , plenitis conti-
netur,
Poftmodumque, confideratis per Nos quampluribus Dilationi-
bus frivolis, in dida Caufa, coram prL^Hitis Commiffariis noftris
fadis, viiifque, auditis, ac diligenter difcullis & examinatis, per
eofdem Commifljiios noftros, omnibus & fingulis AiSis ac fadris,
• Vll. * produCHs, exhibiris, & probatis in hac parte, tam Primae quam
687. Secundx Inftaniiarum , matura & pleniori deliberatione veftri,
praefate Dux Aquitanix, & aliorum Peritorum nobis ad tunc afti-
ftentium, cum quibus plenam relationem habuimus & fideiem,
didam Sententiam ac Judicium prcefeti Confbbularii ,
In ea parte ( vidclicet ) qua & ubi didus Conftabularius didla
Arma de Azura, cum uni Bcnda de Auro, fuille & efle Arma
didi Ricardi, &c ad eum pertinuifle, & pertinere, pronuaciavit
& dcclaravit , eademque Arma eidem Ricardo adjudicavit , ac
quod idem Conftabularius ipfum Robertum in Expenfis, in Caufa
prxdifta faftis, & eidem Ricardo folvendis, conderapnavit ,
Ratificavimu:;, approbavimus, & confirmavimus, & eadem Ar-
ma eidem Ricardo & Haeredibus fuis integre adjudicavimus, &
Parti did:i Robcrti & Hxredibus fuis adjudicavimus , & ipfurn Ro-
bertum, in Expcnfis & Sumptibus, in dicta Caufa ac etiam in
Caula Principali, coram Nobis & didlis Commiffariis noftris, per
Pavtcm diiSi Ricardi habitis atque faclis, per noftram Sententiam
diffinirivam Condempnavimns , Taxatione eorumdem Nobis, live
Commifniriis noftris, in hac parte deputandis vel afTignandis, re-
fervata, prout per didam Seni^cntiam noftram Diffinitivam liquct
manifcfte ,
Qux quidem Sententia Diffinitiva & Condempnatio Expenfa-
rum, nulla Appelatione fufpenfc, licut nec potuerunt cum Supe-
riorem in Temporalibus non haberaus, in Audtoritatera rci tranf-
ierunt judicatx,
Nofque Expenfas & Sumptus hujufmodi taxari, & eidem Ri-
cardo inde fatisfieri & folvi volentes, ut eft juftum, ac de vcftris
Fidelitate provida ac induftria Circumfpefta plenius confidentes ,
ad Expenfas & Sumptus prxdidos Taxandum, &, cum Sumptus
& Exptnfe hujufmodi Taxati fijerint , ipfum Robertum , tam per
Areftationem & Incarcerationem Corporis fui , quarn DiftridVioncm
Rerum & Bonorimi fuorum mobilium & immobilium , & aliam
quamcumque Coherrionem legitimam , ad Solutionem & Satisfa-
«Sionem eorumdem Compellcndum ,
Ac omnia alia & lingula , in hac parte neceflhria feu quomodoli-
ber oportuna, faciendum & explendum,
Vobis , Novem , OiSo , Septem , Sex , Qiiinque , Quatuor,
Tribus, & Duobus veftrum, qui fuper hoc fuerint requiliti, Te-
nore Prjefentium , Committimus vices noftras &c plenam in hac
partc Damus & Concedimus Poteftateii :
Et ideo vobis, & cuilibct veftrum Mandamus quod circa Vrx-
milTa diligcnter intendatis , & ea faciatis &c exequamini in Forma
prxdida ;
Damus autem Univerfis & fingulis Officiariis , Miniflris , Li-
gcis , Subdiris , & Fidehbus noftris , quorum Intereft , Tenore
PrvElentium, in Nlandatis quod vobis, &c. prout ad ipfos pertmet,
Intendentes lint , Confulentes , Refpondentes , & Auxiliantes , &i
veftris Mandatis Obedientes prout decet.
In cujus, &c.
Tcrte Rege apud Wcfimontiperittm , xxviii. die Novembris.
Fer ipfum Regem.
Confimlle Breve dirigitur Commiffionariis praediciis, fub Data
Primi diei Maii.
Fer ipfum Regem.
Super Regimine ^quiianniit , (Jy de Revocationibtis Re-
vocandit.
Ann. D. T E Roi a, no2, cheres& foialx, Prxlatz, Archivefques, E-
1390. -L' vefqucs, Abbes, Priors, Deans, Chapitres, Colleges, & au-
An. 14. tres quecunqes gentz de Scint Eglife : Countes^ Vifcountes, Ba-
R. 1. rons, & autres Nobles Seignurs& Chivalers : Capitaines, Meirs,
Vafc. 1.^ Counfeillers, juret?., PrevolVz,, Coneftables, Chaftellains, Uni-
R. 1. verfites, & Comunesj & touz autres noz fubgiz, deinz le Du-
»». i. che d"Aquitaigne , de quel eftat ou Condition q'ils foient, Salutz
& Dileftion.
Come, par noz autres Letires, Nous euflbns Donne a, noftrc
trclchere & tresbien Ame Uncle, yohan Duc de Guiaine & de
Lancaftre, a Terme de vic, lc Nomc, Titre, & Duche d'Aqui-
taine, avecque ies Profitz, GaudeulTcs, & Efmolumentz, avecqcs
• Vll. ies Appartenances , * come en noz dites Lettres cft plus a plein
688. contenuz,
Et j empres pour ce que nous avoms entendu , que le Patrimo-
nye au dit Duche , fibien des Offices come autre , avoit efte don-
ne & charge, par Nous, & noz Progenitours, fi avant que nof-
tre dit Uncle n'en purroit avoir afcune Aide ne Suftentation, ne
Suppourter les Charges des Officiers & Genz, neceffaire, pour
la bonne Gouvernance de mefme le P.iiis & Subgiz , comme il
appercienc a fairc, fibien en temps de Guerre come en temps de
Paix , euflbms Revoque les dites Donations , coihe en noz autres A""- D.
Lettres, fur ce faites, eft plus a plein contenu . ^19^
A caufe des queles Lettres & Revocation plufeurs Altercations, ^"^- *•
Debatz, & Oblocutions, foient efte menez entre les Subgiz dc
mefme le Paiis,
Afcuns difans , autrement quc a point , & mal gratiofement,
que non feulement dcflbns avoir Revoque les Donations fuifdites ,
mes les Privileges, Francheifics, & Libertes, a mefme les Paiis &
Subgiz par Nous & noz Progenitours Ottroies, come par le Te-
neur deltiites Lettres Revocatoires aparoic du tout le contraire,
Et unqiies ne fu, ne eft, noftre volunte, de faire afcun prejudi-
ce as ditz Privileges, Franchelics, & Libertes, ancoyj iceulx fai-
reigarder & tenir^ de Point en Point,
Come puet apparoir par les Lettres de la Donation fuifdite, &
autres, par nous lur ce Ottroies,
Ne ne cftoit noftrc cntente de Revoquer, fors que cela qui
eftoit donne du propre Patrimoine du Duche, apartenant anciene-
ment a Nous, & a noz Progenitours Rois d'Engleterre & Dux
de Guiainc,
Ne unqores que , pour icelle Revocation , eufife efte defloge ou
ofte a iceulx qui toutdiz ont fervi bien & loialment noftre Coro-
ne, noz Progenitours , qui Dieux aflbille, & Nous,
Et tiel mefme eftoit il Tentencion de noftre dic Uncle, a ce q'il
nous a Ibuvent dit & monftre,
Nientmayns nous ,
Voulans a vous complaifir , & a iceulx , a qui ont efte faitz les
ditz Dons , a caufe de veftre & leur bon purpourt , & grande Lo-
ialte, qui avetztout diz muftre vers noftre Corone, noz Progeni-
tours qui Dieux aflbille, & nous efperoms que feres d'ores en a-
vant ,
Les dites Lettres de Revocation des Donations , de Tavis & af-
fent de noftre Confeil, avons CafiTc, Revoke, & Anulle, &, par
le Teneur de iceftes, CalToms, Revoquoms, & AnuUoms les di-
tes Lettres de Revocation des Donacions , en toutz & fangles les
Claufes & Articles en icelles contenuz, & tournoms a iceulz, a
qui pour nous ou noz Progenitours ont efte faitz Donations &
chafcun de Tor, ou premer & deu cftat, au quel eftoient avant la
ConceffioD & faifance des Leccres de Revocacion des Donations
fuifdites,
Sauve toutesfbis que, par ceft prefentRevocation, non enten-
dons a prcj udiquer ne dcroguer a le Donation , par nous faite a
noftre dit Uncie, du dit Duche, ne as Lenres fur ce par nous a
li Ottroies ; ancoys vouloms qu'eles aient leur ferraete & valeur en
chafcun Point & .'\rticle, eii icelles contenuz, & felonc le ef-
fedt, teneur, & porpourt d'icelles.
En tcfmoignancc de quele chofe a ces noz Letttes Pacentes nous
avons fait me:rre noftre Grand Seal.
Donne en noftrc Falais de IVefim. le Trentifme Jour de No-
vembre.
De affignandis , in Qwfa inter Epifcopum Normcenfem , ^
Baronem de Hilion.
D Ichard, &c. Au Chanc. Saluz.
*^ Come en unc Plee , n'adgairs pendanc en noftre Court de
Chivalrie, fur une Caufe d"Appel pretendue, en noftre dit Court,
parentre, rOnerable Piere en Dieu, Henry Evefque de Norvjtz,
d'une part , & William Baron de Hilton , d'autre part , les Lieute-
nanrz, de noftre dit Court euffent doncz une Sentence DifHnitive
pour la partie du dit Evefque, & encontre Tavantdit William,
De la quele Sentence il ettoit alors appellez a Nous & a noftre
Audicncc ,
Si ount ja de Novel, Li Reverent Pereen Dieu, Wauter E-
vefque de Durejine , Hcnry Counte de Northumbre , * Richard le
ScroP, & Wi/liam Cavjode Clerc, Juges Affignez apres en mefme
la Caufe d'Apel , a finftance & procurement du dit Baron , faic
diverfes Grevances au dit Evefque de Norwiz, encountre Ley &
Droit, a ce que nous fumcs enformez,
Par ont mefme rEvefcue de Norwiz ad duement & felonc la
Forme dc la Lcy appelleza Nous & a noftre Audience, a ceq'eft dit ,
Supplianr a noas d'accepter le dit Appel, & d'a!Tigner a lui, en
ce Cas, par noftre Commiffion, defouz noftre Grant Se.il, cer-
teins luges d'Appel pour lui faire droit & Refon en mefme laCau-
fe d'Ap"peI, felonc ce qu2 Ley dcmande, . , .
Par (luoi vous Mandons quc, veue le dit Appel, fi aucu:i y foit,
facez Ordencr, Confljtuer , & Eftablir, depar Nous, par noz
Lettres , defouz noftre Grant Seal, Juges cn la ditte Caulc d'Ap-
pel, tieux come vous femblera dc mieux, felonc votre Sage difcrc-
tion , pur Proceder outre en I^ Caufe d'Appel.
Et rArticle d'icelle Appcl finiz, drt prccedcr outre en la Caufe
Principale, & ycelleduementDcterminer, ovefque fes Emergentz,
Incidentz, Dcpendentz, & Connexes, & dc Executer, & fane
Executer, mefmela Caufefclonc le Ley, , /• • t> ■
Chargcant les ditz Juges, par noz dites Leccres, de feire Droit
en la dice Caufe d'Appel a les parcies fuifdiies.
Don. &c.
Ann. D.
1390.
Aii. 14.
R. 1.
Ex Au-
togr.
Ven. Cn-
mer.
* vn.
689.
Confaderatiomm Francit & Scotia Renovatio.
^ Ann. D.
RObert, parlaGracedeDieu, Ro/ dEscoce. i3<;o.
SAVOiRpAisoNsa touz prefens & a vcnir , que, . An. .4.
Au lour de la Confeftion de ces prefentes Lettie>, en noftre R. 2.
ConfeU, tenu en noftre Chaftel de Edynburch, en la prefence de infra.
Ma.ftre G«//W dc Cantteres, & Odart de Bro.le , Embafadeurs BM.oth.
& Mefl-agieres de, tres Excellant Prince , C/.-r/e^ par la Grace Coton^
de Dk\i, Roj dt Framt, aoftre Tre&mc CQufin & AUe, T,t. A. j.
ET ACTA PUBLICA.
(^f
Asn. D-, Feuft monftre & leu devant Nous la Coppie d'une Lettre, de
1390. noftre Pere, de bonne Memore, Robert , par !a Grace de Dieu,
fie. 1. Roy cFEfcoce, que Dieux abfoille, Prins & Tranfcripc de fbn Re-
giflre,
Par entre, tres Excellant Prince de bonne Memore, Charles ,
par la Grace de Dieu, Roy de Fratice, Pere de trefhault Prince,
le Roy de Fratice , au prefent Regnant , & Lui faifte.
Sur Amites, Aliances, & Confederations entre eulx, pour eulx,
leurs Royaulmes, leurs Hoirs, Succeifburs & Communautes, de
la quelle la Teneur s'enfuit, & el1: Tel.
Robert , par la Grace de Dieu , e^c ut in Liga , Dat. 28 Offo-
hris 1371. ttiuc Jic,
Les quelles Aliances & Confederations , en toutes les Chofes
deffufdites, & chalcune d'icelles, en Fourme & en EfFeiS, en
tant comme elles peuent touchier Nous, & noz Hoirs & Succef-
fours, Subsiez & Communautesj Ratiffions & Approuvons, &
les avons Promis & Promettons en bonne Foy Garder, Tenir,
& Acomplir, & ainfi ravons Jure en Propre Perfonne en noftre
Ame , & aux Sains Euvangilles de noftre Seigneur , pour ce cor-
porellement touchees, en la Prefence des Embafadeurs & Mefla-
giers de\'ant diz.
Donne , foubz noftre Seel , en voflre Chaftel de Edynhourch , le
Premier Jour du Moys de Decembre, TAn de Grace Mil. iii c.
ivxx. & X. Et de noftre Regne le Premier.
Ainfi Signe ,
Vehmus, ob Zelum Dei & Fidei, quem habemus ad Ecclefiam Anh. D
& Ordinem amediduni , fuper Praemiiris de Remedio consruo 1390
providere, ' r;^.\,
Nos igitur ,
Ordinem AntediiSum & ftatum ejufdem cordi fpecialiter haben-
tes,
Damus univerfis & fingulis Fratribus Regni noftri, Ordinis an-
tedidi, Tenore Praclentium, firmiter in Mandatis quatinus ipfi,
lub Forisfadtura omnium qux nobis forisfecere poterunt , nullum
tratrem Apbllatam ejufdem Ordinis, leu in Ordinfe antcdiclo Car-
cen condempnatum , feu notabiliter vitiofum, qui fibi Gradum
Magifteru leu Gratias exemptorias procuravit , admittarit ad Liber-
tates, honorcs, feu favores, dodoribus in Tlicologia irt Ordine
pr-dEdido confuetos, * nec alicui tali Fratri faveant in aliquo Prse-
milTorura, fetomnem talem Fratrem folumtaodo fecundum Con- * VH-
verfationcm fuam, & Demerita, & Statuta didli Ordinis, pertra- ^9^-
Ctent, & etiam, quantum poterunt, nullum talem Apoftatam feu
notabihter Vitiofum tolerent leu permittant Gratiis feu hujulmodi
Pnvilegiis exemptoriis gaudere,fet Procurantem tales Gratias cxem-
ptorias', feu eifdeni utentem, fub Pcena prxmilTa^fecundum Regu-
lam didl:i Ordinis & Statuta, tanquam fuis Profeffioni & Ordini
contrarium, tradent in omnibus fecundum fui Ordinis Difciplinam.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Decembris.
Ver Breve de Privato Sigillo.
G. Forftier.
Ann. D.
1590.
An- i+.
R. 2.
Tat. 14.
«. 1.
f. ..
m. t,.
* VII.
An. 14.
R. 2.
Ibid.
m. 6.
De Licentia Regis, mn objlante Statmo de Provi/dribus.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^ Supplicavit Nobis Jacohus Dardaln, Clericus Camerx Do-
mini Summi Fontificis Bonefacii Noni, ac Nuncius & CoUeftor
fuus in Regno noftro Anglite , qubd ,
Ciim idem Dominus Summus Pontifex, Vicefimo .Sexto Die
Novembris, Anno Domini Millefimo, Trecentefimo, * Odloge-
fimo Nono, per BuUas fuas providerit cidem Jacobo de Archidia-
conatu Norftolcix in Ecclefia Cathedrali Norwicenfi, cum omni-
bus Juribus & Commoditatibus eidem Archidiaconatui pertinenti-
bus, prout per ealdem Bullas plenius poterit apparere,
Qui quidem Archidiaconatus, in Cuiia Romana, per Conle-
crationem, Venerabilis Patris, Ricardi Epifcopi Ciceftrenfis ultimi,
tunc Archidiaconi & veri Poflefibris cjiifdem , vacavit ,
Idemque Jacobus, variis Intirmitatibus & Moleftiis aliis prxpe-
ditus, corporalcm PoflenTionem ejuldem Archidiaconati"is , ante
feu poft Statutum de Proviforibus , in ultimo Parliamento noftro
editum, minime fit adeptus, nec Executionem ejufdem Piovilio-
ris, contra Statutum praedidtum, in aliquo profecutus,
Velimus fibi Licentiam concedere fpecialem , qubd iple Jus
fuum , quod ad Archidiaconatum prxdidtum , virtute BuUarum
pra^diiftarum , optinet , in Curia Chriftianitatis licite profequi, ac
Corporalem PofTenionem ejufdem Archidiaconatus, quatenus de
jure poterit, accipere & continuare pofilt,
Quodque Executores Gratix fu« hujufmodi Executionem Bulla-
rum prsedidtarum ac cceteraj qucE ad eos incumbunt in hac parte,
facere & exequi poflinc,
Nos,
Supplicationi prxdidx, ob revcrentiam Sedis Apoftolicse, &
Contemplatione Perfonx ipfius Jacobi, favorabiliter inchnati,
Licentiam hujufmodi prtefato Jacobo & Executovibus fuis prae-
didtis , de Gratia noltra fpeciali, ac de AfTenfu Pnelatorum &
Procerum Regni noftri , in praefenti Parliamento noftro , Te-
nore Prxfentium , duximus concedendam , aliquibus Statutis five
Ordinationibus de Proviforibus , in contrarium feftis , non obftan-
tibus :
Nolumus tamen quod hxc noftra Licentia, quxad pricfens de
maxima Gratia noftra procedit , trahatur in confequentiam vel
exemplum quomodoiibet in futurum ;
£c hoc omnibus & fingulis, quorum intereft, innotefcimus per
Praefentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo Die Decembris.
Ter ipfum Regem ^ Petitionem i» Parliamento.
Dc Fratribns j4poflatis , ad Gradum Magifterii non
vromovendis.
Ann. D. !> EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1390. -rv Supplicarunt Nobis Fratres OrdinisPrxdicatorum, in Re-
gno noftro Angliae , ur ,
Cum praididtus Ordo inftitutus fuerit in Subfidium Ecclefiae , &
ad Expugnandum Hjerefes & Erroies, & ad Praedicandum Popu-
lo verbum Dei , ad qux Scientia & bona Vita maxime requirun-
Fro Henrico Comite de Derbid.
/^ArilTimus Confanguineus Regis, Hw/new Comes Derhia, qui Ann. D-
^ in partibus Tranfntarinis exiftit, habet Literas Regis de gene- 1390.
rali Attornatu, fub nominibus Thom^ Percy Chivaler, & Jabannis An. i+.
de BurtoH Clerici, iub alternatione, ad Lucrandum, &c. in qui- R. 2.
bufcumquc Curiis Angliae, per unum Annum duraturas. Vranc.iae.
Pr. &c. K. 1.
Tefte Rege apud Weftfnonafteriutn , Quarto die Decerhbris. ot. 8.
Johavnes Dux Aiuitanide ^ Lattcaftria recepit Attorna-
mentum prtefentis Brevis.
Confimiles Literas Regis habet idem Comcs, fub nominihus fub-
fcriptis, per idem cempus duracuras, fub eadem Datai videiicet,
Idem Comes, fub nominibus Johajinis Buffy Chivaler & Petri de
Barton Clerici.
Idem bux recepit Attorn. pr. Brev.
Idem Comes , fub x\ommh\is. Johannis Epifcopi Menevenfs &
Magiltri Edmu?/di de Stafford Clerici.
Ide?n Comes , fub nominibus WHlielmi Loveney & Jokannis Le~
•wenthorp.
Idem Dux recepit Attornamentum prafetitis Brevis.
De Salvis Condnftubus , in Negotio Francix or Scotia ,
concedendis.
tur,
In quibus Do£tores prsedidti Ordinis, in Univerfitatibus Oxoniae
& Cantcrbruggiae , per Prjefentationem did?ri Ordinis confueve-
runt examinari , & fic ad Gradum Mapifterii promoveri ,
£t nunc quidem Fratres , diitorum Regni & Ordinis , notabili-
ter vitiofi, utputa Apoftatae, & propter lua Scclera Carceribus in
Ordine condempnati , Mare tranfeuntes , fubdole & fraudulenter
procurant fibi Gradum Magifterii & alias Exemptiones, in Detri-
mentum Ecclefiae, Laefionem Fidei Catholicae, praejudicium &
Scandalum noflrum & Regni noftri, ac Verecundiam Ordinis an-
tedidi ,
Tom! UL P. ir.
T) EX, diledtis & fidelibus fuis, Gcrardo Heron, & Thoma Grey,
"^ Militibus, Johatmi Mitford, &;. Johamii Ltncoln, Armigeris,
Salutem.
Affeftantes intime ut Negotium ultimK Conccrdix,
Inter tios & Adverfarium noftrum Fraticite, pro fc & pro parte
Adverfarii tioftri Scotia , tanquam Alligati fui, initx & firmatx,
Ad finem deducatur elficacem , vobis Qaatuor , Tribus , &
Duobus vcftruni.
De quorum Fidelitate & Circumfpedtione plenam & folidam
fiduciam icportamus,
Ad dandum, faciendum, & nomine noftro concedendum, fub
Sigillis veftiis, Quatiior, Trium vel Duorum veltri^im , tot, &
tales, & tam fufficientes Literas de falvo & fecuro Conduitu,
falva Gardiii & Proteitione, per tanti tempoiis fpatium duraturas,
prout vobis , Quatuor, Tribus , vel Duobus veftrijm , melius
expedire videbitur, quibufcumque Perfonis de Scotia , tam Eccle-
fiafticis, quam Secularibus (cujufcumque Status, Gradus, Condi-
tionis, Honoris, Dignitatis, vel Prxcminentia' fueiint) quas didtus
Adverlarius nofter Scotix, ad intercflendum Pecitioni dcbitae Re-
formationis quorumcumque Attemptatorum , Mefprifionum , &
Malefadorum , contra formam Concordix prxdidtx qualitercum-
quc perpetracorum , hinc inde faciendx, ac Prxftationi Juramenti
Confervatorum Treugarum, & aliorum Officiariorum Principa-
lium Terrx Scotix, & Cuftodum Marchiarum ejufdem, qai non-
dum Jurati cxiftunt, per Regnum, Dominia, Diltridtus, & Po-
teftatem noftra, tam per Terram, quam per Marc, mittere & de-
ftinare voluerit , plenam & fufficieritem Audtoritatem ac Potefta-
tem fpecialem committimus per Prxfentes,
* Volentes qubd hujufmodi Literx de falvo & fecuro Con-
duiftu, ac Saiva Gaidia & Piotedione, per vos, &c. fic facien-
dx in hoc Cafu , cantum robur optineant Firmitatis , ac fi per
No's proprio Sigillo noftro conceflx forcnt & lignatx ,
Promittentes Nos etiam Ratum , Gratum , Firmum , & Ac-
ceptum habituros quicquid pcr vos, &c. Nomine noitro, Adtum
feu Geltum fucrit in Prxmiills.
In cujus, &c. j ■ ■•
Tefte Rege apud Weftmona(teriutn, undecimo die Decembris.
Per iplum Regem ^ Concilium.
1 D$
Ann. D.
1390.
An. 14.
R. 2.
Scot. 14.
R. 2.
m. 4..
* VII.
692.
66
CONVENTIONES, LITER.E,
'/nn. D.
1390.
Uic. z.
De AJonte CalvarU , Jocali, in Angliam ducendo.
Ann. D.
1391.
Ric. 2.
An
R. 1
REX Cuftumariis noftris ac CoUedoribus Subfidii noftri in
Portu Civitatis nofti-x Londonix, Salutem.
ci r Supplicavit nobis Catanus Spyttola, Mercator de Janua, ut ei
(i»/.i4. j jj-gj^yjjj, concedere velimus quod ipfc quoddam Jocale de Auro
' ^ (^ Argento , 111 partibus Tranfmarinis exiftens ( videlicet ) unum
*"■ *°' Montem Caharia , fufer quem qiiadam Crux Domini noflri, (^r in
Fede ejujdem Crucis quicdarn Xmago heata Maria: , ^ alia Xmago
de SantJo Johanne , cum Angelis , (^ plurihus Operationihus , ^
Fetris, (^ Ferulis , Jhit cot.ftruiia, infra Regnum noftrum An-
glix deferre valeat, ad vendendum ibidem & Commodum fuum
inde facicndum :
Nos ( Supplicationi prxdiclae annuentes) Licentiam illam ci
duximus Concedendam :
Et idco vobis Mandamus quod ipfum Catanum Jocale praedi-
6i:um in dicT:um Regnum noftrum AngliiE per fe, vel Gentes fuas,
ad vendendum ibidem, & Commodum fuum inde faciendum (fol-
vendo Nobis Sublidia & alia Deveria , nobis inde debita) abique
Perturbatione aliquali deferri permittatis ,
Ita quod , fi idem Catanus Jocale pricdiftum infra idem Re-
gnum noftrum non vendat , tunc ipfe Jocale illud exn-a didtum
Reenum noftrum , alibi , ubi libi placuerit vendendum, deferre
fiollit abfque Cuftuma feu Sublidio, inde, ad opus noftrum, ad
ngreffim ejufdem Jocalis in diclum Regnum noftrum , vcl Egref-
fum ejiifdem de eodem Regno noitro . capiendo vel folvendo.
Tefte Rege apud Manermm de Eltham vicefimo feptimo die
Dccenibris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Et erat Fateni.
De Tefiamento nuper Regis Navarra examinando.
Ann. D. T E Roi a, TOnurables Pieres en Dieu, PErcevefque d' Bor-
i^pi *-^ deux, tEvefque de Akes , &, no2, cheres & foialx, William
An. 14. rScrop Senefchal dc Guyene, & Meiilre Felrin de Fav, Salutz.
K. 1. Sachez que,
Fr.vic. Come nous eions refceuz les Letttes Patentes de , noftre tref-
14. R. I. chere Cofyn, Charles Roy de Navarre & Conte d'Eureux, ore
iB. ;. tard a nous preientez par, noftre chcre & bien ame, Charlot de
BeaumoTit Alferis de Navarre , enfemblement ovefque autrcs Evi-
dences, touchantz un certein Articlc, trct hors du Teftament de
le Noble Pere noftrc dic Coufyn , ficome mefhies les Evidences
font mention ,
Par vertue des queles Lettres & Evidences le dit Charlot ad de-
mandez Reftimtion eftre fait dJ Chaftel & de la Ville de Chir-
burgh , fur ccrteine forme & condition par Luy exprcflez & de-
darez,
Et fur ceo , de Tavis & aftent de noz cheres Uncles, le Due
de Gtiycne & de Lancaftrc , le Duc d^Everiuyk , & le Duc Glou-
(eftre, & d'autres Contes, Barons, & Seigneurs de noftre Roial-
me , qi eftoient obligez fur certeine forme & condition de Refti-
tuer les ditz Chaftell & Ville , Ordeifnafmes & Chargeafmes cer-
teiues notables perfones, de les pluis Sages de noftre Roialme, qi
(bnt apris en la Ley, pur veoir & examiner mefmes les Lettres &
Munimentz q'ils foient fufficeantes ou noun, & de Reporter a
nous & as noz dirz, Obligez lour bone & fage Avis folonc lour
difcretions , inTint que Nous & mefmes les Obligez purroiens faire,
a rOnur de Nous, £?c la Salvation de lour Eftara, ceo que Dioit,
& Refon , & bone confcience demandent en ce Cas,
^ .,,. * Nous,
^, Pleinement enfburmez parmy la relation &report, a Nous as
^^' dicz Obliec?. fait, que les dirz, Munimentz ne font pas fufficeantz,
einz en pTulburs pointz ti defedives , que , par vertue d'ycelies , la
Reflitution dcs ditz Chaftcl & Ville ne purra refonablement &c
juftement eftre demandez,
Et veullanrz., par cellc Caufe, & mefm.es lcs ObligcT. defirantz,
.de trover afcunc voie , par quele nous purrons feire noftre devoir
en celle Partic , fanz fraudc , ou male engyn , ou Subtilitc quccon-
qiie , fauvez rOnur de Nous & de les ditz Obligez ,
De l'avis & affent fufditz vous avons Ordenez & Deputez , &
■Trois de vous, pur aler a Seint Johan Peede Port, pur y veoir
& exaniiner TOriginal Teftament del Piere mefme noftre Coufyn,
&: toutes autres Evidences & Chofcs , qui purront valoir a 1'effed:,
del Volentee de noftre dit Coufyn , & entention touchant la dite
Reftitution , en les plus feure & honefte maniere qui faire (e purra
a reife de la Partie de noftre dit Coufyn , fanz y mcare afcune
fubtilite ou fraude queconque,
Et, pur cco, vous Mandons & Chargeons que vous Entendez
diligealment entour les Chofes fuldites, & les facez & executez en
ia forme & manere fuidite ,
Et apres nous certifiez clercment la Veritie de mefme la Matie-
re , fi avant comc vous cnt purrez eftie enformez par Infpeclion
& Examination de fufdite, & autrement, au fyn que nous & les
ditz Obligez purrons faire , en mefme la Matiere , ceo qui purra
cftre a l"Onur de Nous , & la Salvation de les eftatz des Obligez
avantdites.
En Tefmoignance de quele Chofe a iceftes prefentes Lettres
nous avons fait mcttre noftre Grant Seal.
Don. a noftre Faleis de Weftm. le x. jour de Januer.
60
Par le Roi ^ Jon ConfiiL
De TraElando cum Comite Arminiaci, O' cum Domino de
le Bret.
T E Ro I, a noz cheres & fbialx, Elorimond Sire de la Sparre, An. 14.
•*-' Johan Traille Mair de Burdeux , William Elmham , & Rj-R- z-
chard Cradock , Chivalers, Salutz, Tranc.ti^
Sachez, que nous , R. 2 .
Confiantz plenement de vousloialte, fens, avifementz, &dif-»». »•
cretions,
V^ous Oideignez , Deputez , & AfTignez, Quatre, Trois, &
Deux dc vous, dc "rraider ovefquc /e Cnunt dArmynak, de vcnir
& tourner a la Foi & Obeifance de nous, com.e noftre vrai &
foial Licge , en celie Partie ,
Et a ce le dit Count induire, par touz les bones & rcfbnables
voies, come vous purrez le meulx lolonc voz difcretions,
Ec de certifier a Nous & noftre Confeil, defbuz voz Sealz,
QLiatre, Treis, ou Deux de vous, clerement & diftindfement,
de tout ce qui vous enfy fcrrez , touchanc Tcfploic de la matiere
fuifdite :
Et , pur ceo , vous Mandons & Chargeons que vous entendez
diligealment entour les dirz Chofes, & lcs faccz & executez en la
fourmc & manere fuifditz.
En Tefmoignance de quele Chofc, a yceftcs nos Lettres Paten-
tes avons fait mettre noftre Grande Seal.
Don. a noftre Paleis de Weftm. le xvii. jour de Janucr.
Par le Roi (5* fon Confeil.
J E Roi a mefmes les CommifTioners, Salutz.
Sachez, ^c. ut Jupra ufque ibi, de Traider, & tunc fic,
ovefque le Sire de Lehret, de vcnir,€^c. utfupra, mutatismu-
tandts.
Don. ut fupra.
Par le Roi (dr fon Confeil.
De Cuhernatoris ^ in Terra Prucia, EleUione Ratificatio.
"D E X Om.nibus, ad quos,&c, Salutem. Ann. D,
-*•*■ Sciatisquod, I39i-
Ciim, ob detedtum boni & fani Regiminis, diverfa Dampna,^„. ,^.
Diflenfiones, Tribulationes, & Anguftiac nuper inter MercatorcsR. i.
R^i noftri Angliae, in Terra Prucix, & in Partibus *de Lefco- Franc.mi
nc, Sounde, & m Dominiisde Hanfa commorantcs, fxpius antCR. 2.
hxc tcmpora mota fuiffent & perpetrata, ac Majora cxinde ( quod m. 6.
abiit) flituris temporibus verifimiliter evenire formidantur, nifi,« vil.
pro meliori Gubernatione inter eofdem Mercatorcs mutuo haben- 694.
da, Manus noftras adjunices cclerius apponamus,
Ac iidem Mercatores, Dampnis & PcricuHs , imincntibus in
hac parte , fummo defiderio & bono zelo cupientes penitus prxca-
vere, quendam Johannem Behys, Civem Civitatis noftrx Londo-
nix, in Gubernatorem fuum in Terra , Partibus,& Dominiis prx-
didlis, ex ipforum unamini confenfu & mera voluntaie, libere eie-
gerint , Nobis cum inftantia fupplicando ut ad hoc Allcnfum no-
ftrum Rcgium favorabilitcr prxbere dignaremur,
Nos,
Defiderantes intime quod Mercatores praKlirti, & alii de dido
Rcgno noftro, ad Terram, Partes, & Dominia praedicta venturi
jufte & fideliter pertniftentur & regantur in futurum,
Ac de Fidelitate, fenfu, & Circumfpedione ipfius Johannis ple-
nam & folidam fiduciam optinentes ,
Eledtionem, de iplb Johanne, in Gubematorem omnium &
fingulorum Mcrcatorum Anglicorum , in Tcrra, Partibus, & Do-
miniis prxdidtis jam exiftentium & declinantium , per Communi-
tatem Alercatorum prxdidtoriim fic fadlam, Acceptamus, Appro-
bamus, Ratificamus, & Confirmamus per Prxfcntcs :
V o L u M u s etiam & , Tenore Prxfeniium , concedimus eif^
dem Mercatoribus qu6d ipfi , quolibet Anno , Loco compctenti
& honeflo, circa Feftum Nativitatis Sandli Johannis Baptiftx,
ubi (ibi placucrit , fe congregare & unire , & quandam Perfonam
idoneara & fufficientem , m Gubernatorem fuum , in eifdem Ter-
ra, Partibus, & Dominiis, inter fe, ad eorum libitum, de novo
eligerc & optinere valeant libere & impune :
Dantcs ulterius & concedentes eidem Johanni, feu hujufmodi
Perfonx, per irfos Mercatores de cxtcro fic eligendx, quantum
in nobis efl, Poteftatem & Audtoritatem fpeciales omnes & fin-
gulos Mcrcatores Anglicos , ad Loca prxdidta de cxtero venien-
tes & dcclinantes, per fe, vel fufficientes Loca iua tcnentes, Re-
gendi & Gubemandi ,
Ac eis & eorum cuilibec, in fuis Caufis & Querelis qulbufcum-
que, plenam & celerem Juflitiam Faciendi,
Et quafcumque Quxftiones, Condiciones, Difcordias, & De-
batas,inter ipfos Mercatores Anglicos,aut Mercatorcs Terrx Par-
tium & Dominiorum prxdidtorum motas feu movendas, Refor-
mandi, Refbrmationemque Petendi, Redigendi, fcdandi & Paci-
ficandi, ,_. „ ■Kt r -r r
Ac quxcumque Tranfgrefiioncs , Dampna , Mefpnfiones, tx-
cefTus, Violentias, & Injurias, per didtos Mercatores Anglicos fa-
dta feu «acienda, Redigendi, Reparandi, Reftaurandi, & Emen-
dandi, confimilelquc Reftimtiones, Reparationes, Reitaurationes,
& Emendationes de ipfis Mercatoribus Terrx , Panium , & Do-
miniorum prxdidtorum, feu Deputatis fuis , Requirendi, Petendi,
& Rccepicndi; .
Volentes etiam omnes Juftas & ranonabiles Urdmationes,
Per prxfatum Johannem, feu didtam Perfonam de novo fic de
cxtero elieendam, feu eorura fufficientes Loca tenentes, de com-
• muni
ET ACTA PUBLICA.
«7
1391-
ttic. !•
Ann D. muni afTenfu eoriimdem Mercatorum Anglicorum , pro meliori
Gubernatione StatCis eorum, iccundum Privilegia & Audoritates
eis per Magiftrum Prudte Conceira & Concedenda, fadtas & fta-
bilitas, & impofterum faciendas & ilabilicndas ,
Ratas, Firmas, & Acceptas iiabere, &: pro Ratis, Firmis, &
Acceptis ibidem firmiter & inviolabiliter obfervari :
Damus autem univeriis & fingulis Mercatoribus An^licis prxdi-
€ds , Tenore Praefentium , firmiter in Mandatis quod eidem Johan-
ni, aut diiSae Perfonse fic de novo eligendsc, tanquam Guberna-
tori ilio, aut eorum Loca tenentibus, in Prsmiflis omnibus &
fingulis, ac aliis Gubernationem & Regim.en fua qualitercumque
concernibus, Intendentes iint, Conlulentes, & Auxiliantes, prout
decet.
Dat. in Falatio 7wftro Weflm. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, decimo feptimo die Januarii.
Per ipfum 'Regem ^ Concjlium.
VII.
* Pro Confejfore Regis.
1591.
:' An. 14
I R. 1.
; ?:it. 1
: E. z.
m. 37.
A^in D R. ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■^ Sciatis quod ,
Dc gratia noftra fpeciali, &t ea confideratione quod oneravi-
mus, \enerabilem in Chrifto Patrem, Alcxajidrmn Epijcofttm Af-
favenjejn , ConfelTorem noftrum , ad morandLim continue circa
Pcrfonaro noftram pro Commodo &: Salute Anim:e noltnt ,
ConcelTimus ei qiiod iple, pro tempore quo erit ConfelTbr no-
ftcr , habeat &: percipiat, de Thefauro noftio, quolibet Anno (vi-
delicet)
Pro Suftentatione ejus & Socii fui, ac Hominum & Servien-
tum fuorum, infra Hofpitium noftrum, & Quatuor Equorum &
unius Hakcnei, Trcs Solidos per diem, qui ad Quinquaginta &
Quatuor Libras & Duodecim Iblidos fe extendunt,
Ac pro Vadiis Quatuor Garcionum , Equos illos cuftodientium
(videlicet) pro quolibet eorum unum Denarium & unum Obolum
per diem , qui Novem Libras Duos Solidos & Sex denarios per
Annum fe Attingunt,
Ac etiam pro aliis Minutis neceflariis Centum & Sexdecim Soli-
dos per Annum,
Qu« quidem Summoe in omnibus fe extendunt ad Sexaginta &
Novem Libras, Decem Solidos, & Sex Denarios per Annum,
ut accepimus,
Habendas & Pcrcipiendas , fingulis annis, ad Scaccarium no-
ftrum , ad Terminos Pafch-.B &: Sancfti Michaelis , per aqu£eles
Portiones, modo quo Frater WiUielmus Syward., nuper ConfeC-
for, carifiTmri Domini, Domini E. nv\^er Regis Anglne ., Avi no-
ftri defuncli, percipere folebat, occafione Officii fui, Virtute Li-
terarum Patentium ipfius Avi noftri , libi inde confedtarum.
In cujus, 'Scc.
Teite Rege apud Weftmonafterium , Primo die Februarii.
Ter Breve de Privaio Sigillo.
Pro Duce yiqmraniit , Ouietatio de feodis.
Ann. D. R E^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
I39I.
An. 14
R. 2.
Ibid.
m. 36.
S c I A T I s quod ,
De Gratia noftra fpeciali, & confideratione boni Servitii quod ,
carifllmus Avunculu- nolter, ynhamies Dux A/juitanide & Lan-
caftrise nobis impendit, & magni Loci quem nobis & toti Regno
noftro indies tcnet,
CoNCESSiMus eidem Avunculo noftro quod ipfe , pro Ter-
mino Vitx fux, fit quietus de Solutione quorumcunique Feodo-
rum Magni Sigilli noftri, & aliorum Sigillorum noftrorum , pro
quibufcumquc Cartis noftris, Litcris Patentibus, Commillionibus,
Brevibus Originalibus & Judicialibus, pro ipfo Avunculo noitro
faciendis, tam in CanccIIaria noftra, quam in Scaccario noftro,
& Recepta ejudem, ac etiam in utroque Banco noftro, & in aliis
Curiis nollris quibufcumque , necnon Communium Finium per
ipfum Avunculum noftrum in dida Cancellaria noftra faciendo-
rum.
in cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , viii. die Februarii.
Per Brcve de Privato Sizillo.
De Poteftate TruElandi cnm Comite Doftrevaat.
vant, pro Se, Terris, Dominiis, & Subditis fuis quibufcumque, Ann. D;
ex parte altera, mutuo ineundis & prseftandis, I39i-
Et fpecialiter ad Traftandum , Pacifcendum, & Concordandum Ric. i.
fuper Retinentia fua penes nos,in omnibus Guerris noftris, &cer-
cis Servitiis per ipfum Comitem Doftrevant nobis impendendis,
durante Vita ejuidem Comitis Doftrevant ;
Dantes & concedentes , ex certa Scientia & noftra libera volun-
tate , eidem Comiti Northumbriae, Procuratori & Nuncio noftroj
plenariam, fufficientem,& liberam Poteftatem ad omnia & fingu-
ia Prjemifila , feu ea quomodolibet concernentia , Tradtandum ,
concordandum , pafcifcendum, faciendum , expeaiendum , & fr-
naliter concludendum,
Ac omnia & fingula , fic Traftata & Concordata , firmandum
& roborandum Cautionibus quibufcumque , licitis & honeitis ,
Ac omnia & lingula, faciendum , excercendum , & expedien-
dum quje circa Praemilfa neceffaria fuerint feu quomodolibec opor-
tuna, etiamli Mandatum exigant fpcciale;
Promittentes nos omnia & fingula, fic Traitata & Concordata,
pro parte noftra Grata & Rata habituros , & in bona fide firmiter
& inviolabiliter obfervare, prout idem Comes Northumbriae, Pro-
curator & Nuncius nofter , Nominc noftro fecerit & promiferit
in Prsemiiris, & ficuti Nos ipfa omnia & fingula in Propria Per-
fona feciifemus.
Dat. in Palatio noftro Weftin. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, XXV. die Februarii,
Per ipjim Regem ^ Concilium.
De Sigillo , pro qtiolibet JVapentachio ^ Rapa Fabricando.
D E X Vicecomici Wiltefiae Salutem.
*^ Cum in ftatuto, apud Cantebrigiam , nuper edito , inter cae- Ann. D.
tera, Ordinatum fit quod NuUus Serviens feu Laborator , Vir vel 1391.
Mulier, exeat Hundredum, Rapam, vel Wapentachium, ubimo-^«. 14,.
ratur , ante Finem Termini fui , ad Serviendum aut Morandum a- R. z
libi, vel colore tranfeundi procul in Peregrinatione , nifi deferat Ckuf.i^,
Lireram patentem, continentem caufam Tranlitus fui , & tempus r. 2.
Regreflus Ibi li redire debeat, fub Sigillo noftro, ad hoc afTignan- m. 13.
do, & liberando in Cuftodiam alicujus Probi Hominis de Hun-
dredo, Rapa, Wapentachio, Civitate , vel Burgo , cuftodiendo
fecundum dilcretionem Juftitiarii, ad Pacem Confervandam Afli-
gnati, ad fideliter faciendum tales Literas , quando indiguerit , &
non alio modo, per Sacramentum fuum,
Et quod circa didum figillum Nomen Comitatijs, & ex tranC-
verfo didti figilli nomen Hundredi, Rapx, Wapcntachii , Civita-
tis, vel Burgi Scribatur, prout in codem Scatuto plenius contine-
tur,
Nos,
Volentes Statuum prxdiiftum Executioni debitae demandari,
Tibi Praecipimus diftridtius quo poflumus injungentes, qu6d,
omnibus aliis prjetermifris , & Excufatione quacumque ceflante,
quoddam Sigillum noftrum, de Auricalco, pro quolibet Hundre-
do, Rapa, & Wapentachio Comitatus praedi^ti, Fieri & Fabrica-.
ri, & circa dictum Sigillum Nomen ejufdem Comitatus, ac ex
Tranverfo didi Sigilli Nomen hujufmodi Hundredi , Rapae, vel
Wapentachii , fcribi , & Sigillum illud , ciim Uc fadum & fabri-
catum fuerit, Alicui Jufticiariorum noftrorum, ad Pacem noftrara
in Comitatu praedidto confervandum alflgnatorum , liberari facias,
ut ipfe hujufmodi Sigillum alicui Probo Homini de Hundredo,Ra-
pa, Wapentachio, Civitate, & Burgo hberare valeat , cuftodien-
dum jaxta Formam Statuti prsedidti,
Nobis de toto Fadto tuo in hac parte, in Cancellariam noftram,
fub Sigillotuo, citra Quindenam Sandti Johannis Baptiftje proxi-
mo futuram , diftincte & aperte , certificando ;
Et Nos Tibi cuitus, quos in hac parce, circa Fadturam diiti Si-
gilli, racionabiliter appofueris, in Compoto tuo , ad Scaccarium
noftrum, allocari faciemus.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , viii. die Martii.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
I39I
dri I ^.
l. 1.
•runc.
14. R.z
n. z.
' VII.
196.
Sci ATi s quod Nos,
De & fuper Materia infirafcripta matura & plena Deliberatione
pr.Ehaoitd,
Ex certa noftra fcientia Conflntuimus, Ordinavimus, & Feci-
mus, Crcavimus, per Prcefentcs, noftrum verum & legitimum
Procuratorem , Negotiorum Geftorem, ac Nuncium fpecialem,
diledtum Conlanguineum noftrum, Henrrcum Comitem Northum-
hria:, Capitaneum Vili.r: noftr;e Calefii,
Ad Traiftandum , Pacifcendum , & finaliter Concordandum
cum, cariflimo Confanguineo noftro, Cowite Doftrevant , vel ejus
Procuratoribus , Nunciis, ieu Depucatis, in hac parte plenariam
Poteftatem ab ipfo Comite Doftrevant habentibus, dc & fuper
quibufcumque Amicitiis, Alligantiis , ac mutuis Auxiliis (videli-
cet)
*Incer;/w, pro nobis, Regnis, Terris, Dominiis, ac Subditis
noftris quibufcumque, ex partc una, S<. ^rafatumComitcm Doftre-
Tom. III. P. ir.
* Pro Religiofis jilienigenis , de Licentia Alienandi.
REX O.nnibus, ad quos, &:c. Salutem.
S c I A T I s quod , de Gratia noftra fpeciali , CoN c E s s i-
M u s & L I c E N T I A M D E D I M u s , pro nobis & Haeredibus
noftris, quantum in nobis eft, Ahhati Monajterii SaniiaTrinitatis
in JVIonte Sanctae Katerinae juxta Rothemagum , & Conventui
ejufdem Loci, de Poteftate Francix, qu6d Ipfi D a R e poflint,
CoNCEDERF, ,&AssiGNARE, Vencrabili in Chrifto Patri,
Willichno de Wykebam, Epifcopo Wyntonix, Haeredibus & AflTi-
gnatis fuis 1 M P E R p E T u U M , Maneria de Hermondeiworth in
Comitatu Midds, & Tyngcwyk in Comitatu Buks, cum pertinen-
tiis, ac omnia alia ad prieditttos Abbacem & Convencum & eorum
Monafterium pertinentia , infra Regnum noftrum Anglix, prseter
Prioratum de Blithe, curn pertinentiis,
Quje quidem Maneria & alia fupradida in Manu noftra , occa-
fione GuerriU inter nos & Adverfarium noftrum Franci,e, exiftunt,
& que fexceptis Feodis Militum & Advocationibus Ecclcfiarum
& Vicariarum in Manibus noftris remanentibus ) Dimittuncur ad
Firmam per Nomen Cuftodix Prioracus de Hermondefworch , &
omnium Terrarum, Tenementorum , Reddituum , & PofleflTio-
numad dictum PrioratumSpeaantium, pro qua quidem Cufto-
dia Quaterviginti Marcse nobis reddentur per annum,
HabeNda &TENENDA praedicta Maneria, cum psrtinen-
tiis, & praedicfta omnii alia, ad praediftos Abbatem & Conven-
tum & Monafterium fuum pnediaum infra Regnum noftrum An-
gli;e pertinentia (prxter Prioratum de Blithe cum percincotiis) fra-
I 2 foto
* vrr.
697.
Ann. D.
i?9i.
An. 14.
R. 2.
Pat. 14.
R. 2.
p. 2.
m. 31-,
<$9
ONVENTIONES3 LITER^,
iSrtn. ZX fiift» Epifiop , HtBredibus &r affignatis fuis T .\i p e R p E T u u M , a-
1591.- deo plenc & intcgri , iicut prxtlicti Abbas & Conventus , vel
Rif. 1. prsedeccilbres fui ea. unquaro habuerunc , feu habere debuerunt,
de Confuetudine vel de Jure , & adeb quiete, exoneratade Fir-
pia~pnxdicia.& dle omnibus aiiis Firnnis , Redditibas , Decimis ,
& aliis quibufcumque , erga Nos & Hxredes nollros , prouc
nrxdi\iU Abbas' &c Conventus feu eorum Prxdecellbres ea ha-
buerunt vel teiauerunt antequam ad Manus notlras, leu ad Manus
Prosenitorum nolb-orum^ occafionc Guerr.E, devcnerunt,
Et prteftto Epiicopo qu6d ipie praediiita Maneria de Hermonds-
wbrth & TyngEwylc,,cuffi PertinejuiiSy & omnia alia praedidha,
ad ipfbs Abbatem &: Conventuni & Monalterium iuum praedi-
dium infra Regnum nolirum An^ix peitinentia ( praeter praedi-
dlum Prioratum de Hithe cumi Pertinentiis ) a praeintis Abbate &
Conventu recipere poirit , Haber.e & Tenere prxdido
Epifcopo, Hxredibus & Alfignacis fuis 1 M p e R p e t u u m ,fic-
ut prxdidium eft,
Tcnore PnBfenriiim fimiliter Licenttam dedimus fpe-
<ialem , non obllantibus aliquo Praemiiforum , fcu Caulis vel Ma-
t<:rii3 fupradidt-is , & eo non obftante quod pr.iedida Maneria cum
Pertinentiis , &c alia fupradiila , ad ipfos Abbatem & Conventum
infVa Regnum noilrum pertinentia , dt nobis tenentur in Capite,
feu fucrunt dc Dono vel Collationc Progcnitorum noilrorum, aut
aaM iiierunt Data per Nos vel per Progcnitores noftros pnedi-
ais Abbati & Conventui, ieu corum Prxdecelforibus, ad Canta-
rias, Holpitalitatcm , Opera Caritatis, & alia Onera facienda, in-
venienda, icu fuftinenda, aut alia causa quacumquc,qux Nos tan-
git , fcu Nos vcl Hxredes noftros tangere poterint quovis modo.
In cujus, Src.
Tcfte R^ge apud Wejlmonafierium , decimo die Martii.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
mana exiftentcs, fub forisfaftura Vitx & Membronim j ac omni- Ann. D.
um aliorum qux nobis tbrisfacere poccrunt, verilis idem Regnum I591.
noilrum ie oahant & feitinent , ita qubd lint infra Regnum no- Ric 1.
ftrum prxdidum, citra Feitum Sandti Martini in Yeme, proximb
futurum, ad ulciroum,
Et qubd nuUus ( cujufcumque Status feu Conditionis fuerit) ali-
quas Bullas, feu Lireras Apoilolicas , ProcelTus , vel Inftrumenta ,
feu aliL]ua aiia , in Adnullationem Stamtorum , ac Legum , & Con-
fuetudinum prxdidorum fafta infra Regnum prsedittum deferat ,
nec aiiquam F.xccutionem inde fadtam , nec eifdem obediat aut in-
cendat , iiib Forisfadtura antedidta :
Ac iniuper , ex parte noftra , in locis praedidtis , publice procla-
marifacias, ni; quis, fub Forisfadtura antedidta (cujufcumque Sta-
tus feu Condirionis ftierit) aliquod Efcambium, de aliqua Mone-
ta noftra, verfus Partes Exteras , abfque Licencia noftra fpecialii,
faciet;
Et hoc, fub periculo quod incumbit, nullatenus omittas.
Tefte Rege apud IVefimojiafierium , tertio die Maii.
Ter iffim Regem ^ Cotuilium.
*Co7iJiwi/ia Brevia diriguntur fittgulis Vieecomitibus ptr AnglioTn^ * \,'ir.
(^ earijfimo yivuuculo /uo ]ohmniDuci Acquitanix ©• Lancallrix, 699.
vc/ ejus Ca?!ce//ario in di8o Ducatu Lancaf/riie,
Ac Johanni Stanlc/ yufiiciario [uo in Terra nofira Hibernite , vel
ejus I.ocum teneaii ibidetii,
AVrwoK Julticiario fuoCeftrix, vel ejus Locum tenenti-, ac Ca-
ifierario Juo Cefiria;^
Sub eadcm Data.
An
R. 1. "
Clxuf.i^
K. 1.
tn. II. d
Pro Nunciis Dttcis Brita»ni<c.
. Snper FinancLi David de Bruys, de Sdutionihns non faBis ,
' ' ', ' . (y Literis ylcqttietantiarum Rejiittttis,
Ann.D. \jrEMOR ANBUM quad, ^uarttdeeimd dic Martii, Ainopr^e-
il^x. IVl Jenti, mi^dam Litene Fatentes^Jidi Mapm SigiUo Dommino-
A'i. 14. firi "Regis conjiptats,
R. 2. p<r f tt,»r /i/f?« D(»«/«w <#gw<'i''' Walterum Epifcopum Dunol-
Scot. 14. menfem, Johannem F^pilcopum Menev^nfenT, Thomam Comi-
R. 1. tem Marefcallum & Kotytighamne , Johanncm Dominum " de
m. 4. Roos, Radulphuni Dominum de Nevill, Ricardum le Scropf^?-
* VII. va/er, Radulphum de Percy C^/W^-r, Gerardum de Heron Chi-
69S. va/er, Magfirum Ricardum RouXihale , Magijhnm \Villielmum
Cawode Magifirum Alanum Newerlc , Johannem Micford Armi-
gerum., & Johannem Lincoln Armigerum, ac Duos eorum , ad Re-
cipiendum de Adverjario Regis Scotia xxiv. Mi/ia Marcarum , in
ptenam SatisfaBioncm Centui» Millia Manarim eidem Domi/io Re-
g/, oceajione Redemptionis David de Bruys defunili debita,
Ac qua;dam aVne Litene Acquktantia, Jub diilo MagiM Sigilh
emifignatie , de didis xxiv : Mif/ibas Marcarum , in plenam Satisfa-
iiionem pradiflarum Centum Mti/iu0i Marcarum,
Liheraiie fuermn prafato Magijiro Ricardo apud Londmiam fub
eonditione quod, fi prad:3a xxiv. Mil/ia Marcarum eidem Magifiro
Ricardo , cJ- a/iis pradiiiis , juxta effeSium Literarum priediilarum,
ad opKS Dombti Regis Jo/ut^ non fuerint , tunc idem Magifter Ricar-
dus LHeras prwdicfas diclo Domino Regi in Cance/laria Jua refittiiet
CaiHellandas <^ Dampnandas.
f, rM EMoRANDUM quod idem Magiiter Ricardus, Nono die
■^ Mati, Arnto prtejenti , tam diilas Literas Domini Regis , pcr
juas idem DtmintfS Rex ajfignan^it pr^aios^ Epijcopos , Comitcm ,
Johannevi, Radu/pbuni, Kt(ard»fn , Radulphum, Gerardum, Ricar-
dum, IVi/lielmttm, Alanum, Johannem, (^- johannem , ad reci-
piendum Sila VigtKti & §uatu!>r Mii/ia Marcarum , ut praditium
e(i , quam diiias Literas Acquietantia: de cifdem Viginti ^ ^a-
iuor Mi//ibus Marcarufn, m Cancel/ariam diili Domini Regis Refii-
tiiit Canccl/andas , eo quod pradiiia Viginti dr ^iuatuor Milia Mar-
carum eidem Magifiro Ricardo, & aiiis pr<ediiiis , 'juxta Effeiium
Literarum pradiUarum , ad opus Dommi Regis , Jbliita mn fuerunt.
Contra impetrantes Bullas in Cnrta Romana.
Ann. D. R. E X Vicecomiti Kantia Salutem,
i-,oi "^ Adnoftrumjam noviter pervenit inrelledtum aubd quam-
- ^ ' plures Perfonx, Ligei noftri, in Partibus Exteris exiftentes, pro
(iiveriis Statutis,
Per Nos, & Progenitores noftros, quondam Rcges Anglix, ac
Proccres, N'Iagnates, & Communitatem Regni noicri Anglix,pro
Communi utilitate ejufdcm fadtis ,
Adnullandis & CalFandis profequuntur . & quamplura alia Mala
ibidem taciunt & perpetranc in noftri Contemptum & Prxjudi-
cium , ac Rcgni & Populi noftri grave Dampnum , nccnon Le-
gum 6c Confuetudinum didti Regni noftri AdnuUationem manite-
Itam,
Nos,
Pro Salvatione Statutorum , ac Legum, & Confuetudmumprx-
dictorum profpicere volentes, ut tenemur,
Tibi cle avilamcnto Procerum & Magnatum Rcgni noftri prx-
dicti, ac aliorum de Concilio noftro nobis exiftentium , prxcipi-
mus, firmiter injungentes, qubdin pleno Comitatu tuo, ac in iin-
gulis Civitatibus, Burgis, & Villis Mercatoriis, & aliis Locis, in
Balliva fj.i, ubi cvpedicns fiierit & neceife, ex parte noftra, pu-
blice proclamari facias,
Qudd omnes 6c Cngulx Perfonx , Ligei noftri , in Curia Ro-
R
E X Cuftodibus Paifjgii in Pormbus Suthamptonix , Plym- Ann. D.
muth, Derthemuth, Falemuth, vcl de Fowe, Salutem. 1591.
CiimDEDER I MUS&CoNCESSERiMUs Step/jano Goyon, An. 14.
Magifti-o Ricardo de Lefmenez. , & Antonio Kizoe , Nunciis , ca- K. 1.
riirimi Fratris noltri , Ducis Britannia: , Licentiam Tranfeundi Ma- cLvif. 14;
re, penes Fratrem noftrum prxdidtum , in aliquo Portuum prx- R. z.
didtorum, ubi cligcre voluerint, ducendo cum eis viginti Equos, m. u.
Viginti Cellas, Sexaginta Arcus pro Bofco, Triginta Fuftes Lan-
cearum, Deccm & Odto Ollas de Corio, Q^iatuor Duodenas Sa-
girtaruni pro Bolco , Duas Duodenas Cornuum , Duas Duodenas
Candelabrorum, Pelvium.Lavacrorum, & Vaforum Stanneorum,
& alias Parvas Res pro Hofpitio, & Viginti Dolia Vini Ifpannici,
Vobis Mandamusqubd ipibs, Stephanum, Ricardum, & Antg-
nimn , in aliquo Portuum prxdidtorum , verfus Fratrem noitrum
prxdidtum, cum Ec^is, Cellis , Arcubus , Fuftibus , Ollis, Sa-
gittis, Cornibus, Candelabris, Pelvibui, Lavacris, Vafis , Parvis
Rebus, & Vino prxdidtis , libcrc &: abfque impcdimento aliquo
traniire permittatis; quocumque Mandato noftro, vobis prius ia
contrarium diredto , non obltantc.
Tefte Rcge apud Wefimonafierium , feptimo die Maii.
Fer Breve de Frivato Sigi/lo.
De Jocalihtts i» Angliam liucendis.
REX Co//ciioribus Cufiumarum fuarum in Fortu Civitatis fua Ann. D.
Londonite, Salutem. i59i'
Cum CONCESSERIMUS & LICENTIAM DeDERI-^». ,4.
M u s dilectis nobis , R. 2.
Bartho/om<ei Lumbard,McTcaton dc Luca, quod ipfe DuasCo- MJ,
ronas Auri, cum Petris Pretiofis, & aliis Jocalibus , penes Nos in ,». 10.
Regno noftro Anglix ducerc & defcrre ,
F.t Lodowico Daport , Mercatori eiuidem , qubd ipfe quandam
Cameram , de Panno Auri & de Serico , infra didtum Regnum
noitrum adducere polTent,
Ad eos nobis dcmonftrandum , & Nobis aut aliis , fi poiient ,
Vendendum,
Et, in caiuquo ipii didtas Mercandifas, vel Partem earumdcm,
in didto Regno noftro vendere polfent, quod tunc Cuftumam pro
Rebus, quas lic venderent, nobis fidcliter folverent,
Et in cafu quo ipfi eas , aut Partem earumdem vcndere non pof-
fent, voluerimus, de Gratia noftra ipcciali, qubd ipfi, cum Mer-
canclifis fuis prxdidtis , extra Regnum noftrum prxdidlium, ubi-
cumque eis placeret , traniire & redire poifent, abfque Impetitione
feu Impedimento aliquali, prout in Literis noftris Patentibus, inde
confedtis, plenius conrinemr,
Vobis Mandamus, qubd capto Sacramento ipfius Lodowici ,
qubd didta Camera, poltquam infra Regnum noftrum addudtafue-
rit , per prxdidtum Lodowicum minime vendebatur , cunc ipfum
LoJowicum eandcm Cameram verfus partes Tranfmarinas , abfque
Cuftuma nobis indefolvenda, traducerepermittatis.
Tefte Rege apud JVefimonaJlenum , vicelimo quarto die Maii.
* Confosderationttm inter Reges Francite (jr Cafte/Lt, ex par-
te CaftelLt, Renovatio.
HEnnciis, Dei s.nm,Cafie//te c^ LegionisRex, univerfis &fm-
gulis, has noftras Literas infpedturis, tam Prxfenribus, quam
Futuris,
NoTUM FacIimus qubd,
Cum olim, xterni Regis Providentia difponente, mter, Sere-
niilimosPrincipcs, clarxmemorix, Dommos , Karo/um , Vran-
dam-
* VII.
700.
Arm. D.'
1391.
An. 14.
R. 2.
£a.- Biil.
Cot. Tit.
A.i.
corum.
&, ejuldem memorix , Henricum, Avum noltrum
ET ACTA PUBLICA.
6p
Aan. D. datn Cjfiellje c^ Legionis , Rege!! ,
i^;;;'!. Regem Vrancoriim nunc Regnanrem
necnon Dominum Karoluvi,
-.^5^.,- ^, -„.„,..,„ .,^„,^ ^^^g,,„...,^...j Fratrem noftrum karilTimum,
ac yahannem , dnflOTum Cajle/Le 0- Legioftii , quondam Kegent , .
Dominum & Progenitorem noftrum , pro Se & luis Primogenitis
natis & nafcituris, certx Ligas, Confcederationes,Amiciti,v;,Com-
pofitiones, Conventiones , & Pacla , ad Exterminium Malorura»
& ucriufque Regnt Reipublicae pacificum Incremenoim, faiflx^, in-
hifx, coafirmatje , ac per ipfos jurate fuerinc , prout per Liceras
dictorum Dominorum Reguraj fuper hoc corriedas-, h-<jec poffinc
brius apparere,
Nos, , , . . ;
Qui,po<^ didti Domini P\"0"enttoris noftris Johanrtis Obitum,fic-
ut eidem in Regni Cura &c Gubernatione fucceffimus, ica in feli-
ci fuo Propofito , Altiffiino difponente, fperamus fuccefnlTe,
Ad Requifitionem & Petitioncm BentarJi Epifcopi L.ingonen[ji
Cortiftarir, Morefeti de Montmor Militis , e?* Ambuliani ac Theo-
Miii- Hacie Secrctarii Fratris noftri prscdLfH, Procuratorum 6cNun-
ciorum fpecialium pro didto Firatre noftro, & ipfius Nomine no-
biS' faftam , ,
Ac fuper hoc ctim Gcncibus noftri Concllii matura & diligenci
Deliberatione prius habica , &: de ipforam Confcenfii ,
_ Pn«fad:as Lrgas, Traftatus, Conventioncs, Pafta, Confcedera-
tiones, & Amicicias, ac omuia & fingula, iii prtefadtis Literiscon-
tenca, pro Nobis , & pro Filro noftro Primogenico, nafcituro,
Aprobamus, Ratimcatnus, & Acccpcamus, Facimuique, & Inhi-
mus cum dicto Fratre noftro, ex noftra certa fcientia, per Prxfeia-
tes , . ■ ■ , '
Iplafque Ligas, ac omnia & fingula in diftis Confcederatiomitti
Liceris concenta,- Propoficis coram nobis caiSifque Sacrofandlis Eu-
vingeliis & Veiierabili ,Signo Crucii, fcmper ficin omni Tempore
Servare, Cuftodire, Manutenerc, & inviolabiliter Obfervarc, pro
Nobis , & Filio noftro PrimogenitQ, nafcituro , Rcgnis, Tcrris,
& Sutwitis noftris, juxta didrarum Literarum Tenorem , in verbo
■ Regio- Promittimus , Juramus, & firmicer PoHiccmur , & nun-
quara contra facere vel venire per nos, vel alium , feu alios , ati-
qua Rat,ione vel Caus,i,publice vel occulce, lub i pocheca & Ob-
ligatione Bohorum noftrorum , ac fub Pcenis , Securitacibus & Ob-
ligationibus , in diiitis Literis lacius exprelfatis.
In quorum omnium & Gngulorum Teflnmonium Sigillum no-
ftrum, una cum Signo noftro, ac quorumdam Coniiliarioriim ix>
itrorum pr,Bdv£toL-um Signis Manuilibus ilibfcripcis inferius , Prae-
ientibus duximus apponcndum.
Datum & Adtum Segovia^ vicefima feptima die Menfis. Maii,
Anno a Nativitace Domini Millefimo , Trecentetimo , Nonageli-
moPrimo, Regni noftri Primo.
Prcefentibus ad hxc,
Fratre Domino de Ylorentia Epifcopo Sanfti Poncii,
Ac 'Petro Folcmi!,
Domini noilri Summi Pontifxcis Nunciis,
Necnon,
Diledlis & Fidelibus Confiliariis noftris,
yobamie Archiepijcofo CoTiipoJielanenfi Cancellario Majore ' no-
ftro,
Comite Petro de Trafamara ,
Laiirentio Xiterii, Magiltro Sandti Jacobi ,
yoha?t;te Ftircati de Medoca , Majore Domus noftrse ,
Petro Lufi de Ayala,
yohanne de Velajco, Camerario Majore noftro,
Petro Xuerii de Quinonnes , Senefcalo Majore Legionis & Af-
curiarum,
yahanne Gondiffahi de Avellaneda,
Retnigio Nmtcii de Guz,
jyfa?rdidado Lupi de AlHmenga Jufticiario noftro Majore,
Didaco Fernandi , Marefcallo noftro ,
* Ac Petro Fernandids Villegas, Burgenfi,
^tfonf Fernandi, Legionenlis,
Didaco Fornandi de Mendoca , Ifpalenfis ,
Lupo Cotm/tecii,
Sajicro Roderis de Pulentrola , Murcice,
Benedi6io Fer»a?tdi, Salamenlis,
Civitatum & Villarum Procuratoribus,
Ac priedicti Fratris noftri Procuratoribus ,
Necnon Roherto ds Noiers , Eledto Confirmato Ebboracen.
Et,
Nobilibus,
Petro de Villeynes , Cambellano didi Fratris noftri,
Rohino de Bra?tque?iiount ,
Ac Benardo de Grifuenac,
Militibus ,
yohanne Droum,
MondijfaTi Bernard,
Domiceliis,
Sic Signata,
To-el-Rey.
In tantum quod Gratia prardicfti Thomni, fiCiitt dicit, ante Sta- .'^nn. D.
ttimni, contra Provrlbrcs, Vicdimo nono die Januarii, Anno Rc- 1391,
gEiinoftri Tertio decimo, fadrum , debite extitic executa, ajc. i.
Ac, eo non obftante, quidam WilbtlvMs Atteinode ,^tt ticulum
Ordinarii, in Prxbendam prxdidtam fe intrulic, & prxfatum Tho-
mam, contra Juftitiam & Rationem, indcbice fpoliavit,
Per quod Placitum & Debata, inter ipfum & prxfacum VVilliel-
mum, per Appellationem , per eundem Thomam ad Curiam Ps.o-
manam fadtam , prouc idem Thomas nos informavic , moca exi-
ftunc,
Nos,deGracia noftra (peciali , ConcefluTius prsefato Thomje
Licentiam quod ipfe per fe, vel Procuratores fuos , per jura Eccle-
liaftica, verfus prsrdictum Willielmum , tam infra Regnum no-
ftrum Anglia:, quam in Curia Romana, pio Recuperacione &
Refticutioue Pr^oebendae pricdidtx habendis , profcqui polFit; pro-
vifo femper quod non fic contra aliquod Scatutum five Ordinatio-
nem Regni noltri fupradidi,
In cujus &c.
TdicRsgQH^aiWefmonaJiefium, viii. die Junii.
Ann. O,
i3?i.
14.
Afi.
* VII,
70 i.
De Lkentia morAnii c^ ex^cBajtdi in Ciiri/i Romanit,
D E X^ omnibus,, ad quos, &c. Salucem.
^^ Cum, deavifamenco Dominorum, & Magnatum, & .ilio-
rum de Conlilio noltro , proclamari feeerimus , in quibufcum- .^
que Comitacibus Regni noftri , in omnibus Civitatibus , Burgis , k
& Villis Mercacoriis, , quod omnes & lingulx Perfonse , Ligije Pf.t. 14.
noftra: , in Curia Romana exiftentes , fupsr Forisfedura Vitx K. 2.
& Mcmbrorura, & omnium aliorum qux nobis forisfacere pote- p. z.w.r,
runt, verfus Regnum noftrum fe crahanc & feftinent , ita quod
fint, infra idem Regnum noftrum, antcFeftum Sandi Marcini io
Yeme, proximo futurum, ad ultimum,
Ac etiam ne quis , cujufcumque Staci^is fcu Conditibnis fucrit,
fuper eadem Forisfaaura , aliquod Efcambium, alicujus Monetae,
verfus partes IVanfmarinas faciat fine Licentia fpcciali ,
■ Et quia, Venerabilis in Chrifto Pacer, Willielmus de IVykcham
Epiicopus VVyutonieniis, ordinavit Magiftrum yob,t?t?iem de Wjke-
hant, Williehniim Norton & Thomani Cojte, Clericos, in Curia Ro-
mana jara cxiftentcs., ad Profequendum & Defcndcnduni ibidem
Caufas & Ncgotia prxdiifti Epifcopi, & Collegiorum fuorum, '
Ac etiam pro eo quod prxdidtus EpifcopU5, in pracfentia noftra,
Manucepic pro prxdiclis , Johanne , * Willielmo Norton , &
Thoma, quod ipli, feu eorum aliquis, non attemprabunt , nec at-
temptabic, nec grofeqiientur, ncc profequetur, in Curia pncdifts,
aliquid Prsjudiciale Nobis , Coronae noltra:, feu Legibus & Sca-
tutis Regni noftri, de Gratia noftra fpcciali, & , ad SupplicatiQ-
nem prxdifli Epifcopi, ConcelTimus & Licentiam dedimus prsa-
didtis, Johanni, Willielmo Norton, & Thomx quod ipii pollint,
& quilibec eorum polFic, licite morari & cxpeftare in didta Curia
Romana, ex caufis fupradidtis , quamdiu ipli aliquid agendum ha-
buerunt ibidem, excaufis & negotiis iplius Epifcopi, & Collegio-
rum fuorum prcedidorum;
Provifo femper quod ipfi, feu eorum aliquis, non attemptabunr,
nec atterapcabit,nec profequentur, nec profequetur,in Curiaprxdida,
aliquid Prajjudiciale Nobis, Coronx noftra', feu Legibus fupradidtis,
Conceflimus etiam quod tam /»W;(;7w E^ijcopus, quam prxdi-
0.1, yohamies, Wiiiielmus Norton, & Tbo?>ias Efcambia MonetiC
necelfarix habcre & tiicere , & Monetam lUam per Efcambium
mittere, & in partibus tranfmarinis recipere valeanr,qu6dque Mer-
catores Excranei & Indigen-.-e eis facerepoirint Literas Elcambii de
cidcm Moneta quociens indigueric, abfque impedimento noftri, vel
Hicredum noltrorum quorumcumque ; aliqua Ordinatione noftrS
& Conciiii noftri , in concrarium fadta , feu proclamacione prsedi-
(fta, non obiVante.
In cujus &c.
Teitc Rege apud Wefijitonaferitm, ix. die Junii.
; Per 'Brcve de Privato Sigillo.
De Licentia Profequendi in Cnria Romana.
^nn.D. R. ^^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1,01. Sciatisqu6d,
In. 14". Cum intellexerimus qualicer , diledtus clericus nofter, Thotnas
j Fo?'f;/?er Capellanus, vircuce cujufdam Gracia;, iibi per, honx me-
'at. 14. nioris;, Papam Urbanutti Sextum fadtx, accepcavic Pncbcndam de
2. Ampilford in Ecclefia Cathedrali Eborum , quae tunc per Mortem
." 1.' Wdlielmi Wal/ha?n Vaczwk , &c inde idem Thomas Collationem
,, ,". habuit,ac in pofreffione ejuidem extitic.
Pro Epifcopo Sarnm , de Licentia prdihata.
REX omnibus, ad quos &c. Salgtem. _ Ann. D,'
Sciatis quod cum de avifamento Dominorum & Magna- 1391.
tum Rcgni noftri ^c. prout Jupr.i uji^ue ha.e verhai vlz. An. 14.
Et pro eo cjuod, Venerabilis Pater, yohanves de Waltham, E^ R. z.
pifcopus Saruni, ordinavic Magiftrum Ricardwn Carleton, Ricar^ ibii.
dum Yonge, Ricardum Hol?ne, Williebnmn de Waltbam, yokattJtem m. 4.
Refhain, Nicholaum Risjhetun, & yoi:>annvn Fcrtner , Clericos, in
Curia Romana jam exiflences, ad Profequendum & Defendendum
ibidem Caufam , pendencem in didta Curia incer prxfacum E-
pifcopum & Capiculum fuum,
Ac pro eo quod idem Epilcopus Manucepit in praefentia no-
xtra, pro prxfacis, Magiftro, Ricardo , Ricardo, Ricardo , Wil-
lielmo, Johanne, Nicholao , & Johanne, afrumplic eciam pro
Magiftro Ti:oma Walkyngton Auditore diclje CauLe, & pro quoli»
bec alio Anglico, qui eft aut eric Deputatus ad audiendum & Ter-
minandum impofterum Caufam lupradidtam, quod ipfi, nec ali-
quiseorum, attemptabunt , nec attemprabit , nec profequecur in
dida Curia aliquid prxjudiciale Nobis, Corona; noftrx, nec Le-
gibus & Stacucis Regni noftri , de Gracia noftra fpeciali , & ad
Supplicationem pnefati Epifcopi, ConcelTimus & Licenciam dedi-
muspncf.uis, Magiftro, Ricardo , Ricardo, Ricardo, Williel-
mo, [ohanni, Nicholao, & Johanni , ac etiam prxdiclo Magi-
ftro Tiiomx de Walkyngton , & cuicumquc ahi Auditori Angli-
co ; qui eft fcu eric deputatus ad Audiendum & Terminandum im-
polterura Caufam fupradicT:am , qu6d ipfi pollint , & quilibec eo-
I 3 rum
7®
CONVtNTIONES, LITERy^,
Ann D. rum poffit, licitc morari & expeftare in d\&a Curia Romana, ex
1^91. Caufa fupradifta, quamdiu ipfi aliquid agendum habuerunt ibidem
Ric. 1. in Negodis praefeti Epifcopi , tangentibus Caufam fupradiCtam,
provifo femper drc. proui Jupra ufyue adFinem.
Incujus,&C. „ „ j- I ■■
Telle Rege apud JVeflmonafterium ^ nono die Jumi.
Pw Breve de Privato Sigillo.
'Super Compojitione pro Regno CaftelU, & de SolHtionibHS ,
exinde ftipHlatis , conducendis.
Ann. Di
1391.
Ric. 2.
* VII.
704.
Ann. D.
1391.
Ann. D
1391.
An. 14.
R. 1.
De Salvis CondHtlihHS.
D EX, per Litteras fuas Patentes, ufque ad Finem Medietatis
•^ unius Anni, proximi pofl Datam Prjeibntium , duratas, fuf-
cepit in (alvum & lecurum Conduftum fuum, acin Protedtionem,
Tuuionem, & Dcfcnlionem fuas fpeciales, Comitem Marchite , de
Scot. 14. Scotia, cum * (^iadraginta & Novem Equitibus in Comitiva fua,
R. 1. venicndo in Regnum Regis Anglix, ibidem morando, & exinde,
rrt. j. ufque ad Fincm Medietatis Anni praedidi, quotiens iibi placuerit,
• VII. redeundo, Caltra, Viilas Firmatas, & Fortalitia ingrediendo, Prx-
7:}. fenres Lueras Regis dcfalvo Condudtu Capitaneis, Majonbus, feu
Cuftodibus eorumdem ad Ingreflum fuum demonftrando j Provifo
femper quod nulla Perlbnarum, qux in Comitiva ipdus Comitis fiC
venient, Proditor adjudicaca, feu extra didtum Regnum Regii Ban-
nira exiltat.
Telte Rege apud Weftmovafterium , xiii. die Junii.
Irnnc.
15. R.i.
m. if.
R
Per Billam de Privato Sigillo.
E X per Literas fuas Patcntcs , ufque Feftum Sandti Michaelis
proximo fuiurum duraturas, fufcepit in falvum & fecurum
Condudum fuum, ac in Protedionem , Tuitionem, & Defenlio-
nem fuas fpeciales, Johannem de Du»barre Comitem de MurrefF,
cum Viginti & Quatuor Perlbnis Equitibus in Comitiva fua, ve-
niendo in Regnum Rcgis Angliae, ibidem morando, & exinde uf-
que I' ellum praedidtum , quodens libi placueric , redeundo , ^c. ut
fupra.
Per Billam , <i c.
Dt FaBis ArmorHm,
R
Htot. 14
R. 1. m.
i-
Ann. D. R EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j,oi ' •^ Sciatisquod, L.icentiam Dedimus, Diledo & Fideli noftro,
A't 14. Radulpho Dowino de Nevi/l, quod ipfe deliberare ponTit qucndam
Alrxandrum de Ltndefeye, de Scotia, de certis Fadtis Armorum de
quibus idem Alexandcr prxfatum Radulphum calumpniavit, ut di-
cicur ,
Ac etiam , Dile6tis & Fidelibus noftris , Thoma Colvylle & "Jo-
hanni Etton, Militibus, IVillielmo Salveyn, Willielmo Louther ,
Henrico Van Croy^ole , & Siwoni Warde , quod ipfi certa alia Fadta
Armorum, cura certis Perfonis de Scotia, ficere poilint & adim-
plere,
Licentiam Tenore Praefentium , Dedimus fpecialem, abfque
Impetitione Noftri, vel Hacredum noftrorum, feu Miniltrorum
noftrorum quorumcumque;
Statu noltro, & iplius Radulphi, ac prcedidtorum Thomx, Jo-
hannis, Willielmi, Hcnrici, & Simonis, inomnibus femperfalvo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , vicefimo diejunii.
Per Breve de Privato Sigillo.
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, ad quos, &c. Salutem
*^^ Sciatis quod,
Ciim, Adverfarius nofter, Henricus Johannes , quondam Caftel- Ari.ij.
lac & Legionis Patris fui Defundli Filius & Hxres , ac in didtis R. 1.
Regnis SuccefTor immediatus ,
Vigore & ex cauia cujufdamTranfadtionis five amicabilis Com-
pofitionis ,
Super Jure & Dominio didtorum Regnomm Caftellac & Legio-».
nis, Toleri, Galeciae, Sibillix, Cordubx, Murciae, Giennii, AI-
garbii, & Algelirix, ac Dominiorum Larac, Bifcayac, &Molynae,
Quod, diledtus Avunculus nofter, Johannes Dux Lancaflrne ac
Conflantia ejus Uxor DucifFa olim dicebant ad fe pertinerc,
Inter eundem Johannem, diim vixit, ex parte una, & di6lo3
Ducem & Duciiiam , ex altera , dudum habitae & tirmatae ,
Teneatur eifdem Duci & DucifTce, ad totam Vitam ipforum,
& cujuUibet eorum, ac fuperviventi ex ipfis, altero fublato de me-
dio, dare & folvere, fingulis Annis, quendam Annuum Debitum
Cenlum, five Prxftacionem Quadraginta Milia Francorum, tem-
pore Tranlaclionis hujufmodi , in Regno Franciae Currentium , bo-
ni Auri & legitimi Ponderis, Terminis & Loco inter partcs ipfas
concordatis, prout hxc in Tradtatibus, & Munimentis, five In-
ftrumentis Publicis, inde confciSis & firmacis, inter alia dicuntur
latiiis contineri ,
Debcatque Solutio hujufmodi , juxta prsedi^ftosTradtatus, ftante
tempore ut nunc, fieri in Civitate noitra Baionenfi,
Nofque ,
Volentes Indempnitati & Securitati Procuratorum & Gentium
didti Henrici, nunc Regis Caftellte (^r Legionis, ad faciendum di-
dtam Solutionem, conjundtim, vel feparatim, venientium, quan-
tum in Nobis eft, maturius providere,
Quofcumque ipiius Henrici Procuratores ac Gentes, ad facien-
dum, conjundtim, veldivilim, Solutionem five Solutiones didlcH
rum Quadraginta Milium Francorum vel eorum Valorem, & cu-
juflibet quantitatis eorumdem , quibufcumque Terminis, Diebus,
Horis, & Locis, tam de Die, quam de Node, ad & in Duca-
tum noflrum Aquitanix , ac Civitatem noftram Baionx praedidtam,
venientes & venturos, cum eorum Servientibus , Familiaribus, Bo-
nis, Rebus, Herneliis, Cariagiis, Pecuniis, Jocalibus, Equis, &
Equitaturis { dumtamen Sexaginta non exccdanc) & Rebus aliis qui-
bufcumque, in noftram falvam & fecuram Cuftodiam, ac Proce-
dtionem fpecialem fufccpimus, & fufcipimus per Praefentes, eifque
ac eomm fingulis in hac parte ConceiTimus & Concedimus, Dedi-
mus & Damus , noftrum falvum & fecurum Condudlum :
Vobis igitur noftris Ligcis , ^c. prout in ejujmodi de Salvo Con-
duHu Literis.
In cujus, &c. ad Terminum vicx eorumdem Ducis & Ducifl»
duraturas.
Dac. jn Palatio Regis Wefim. decimo tertio die Julii.
Per Breve Je Privato Sigillo.
Ann.D.
1391-
An. 14.
K. r.
Ibid.
Pe Jndice , cjHoad Fa^a ArmorHm fupradiiiA , affignato.
D EX, Dilecto & Fideli fuo, Johanni Domino de Reos, Salu-
*^ tem.
Sciatis quod ,
Ciim Licentiam dederimus, c^c. utfupra ujque ihi, adimplere,
(^ tutujic,
Licentiam dederimus fpccialem, drc. ut fupra ufqueibi, quorum-
cumque, & tunc fc, prout in Literis noftrisPatentibus, indecon-
fi2(ftis, pleniiis continetur,
Nos (de Fidelicate & provida circumfpedtione veftris p!enius
confidentes) AfTignavimus vos ad Campum Tencndum & Judicem
Eilendum, inter Partes prxdicSas, quoad Fadta Armorum fupra-
didta^
Et ideo vobis Mandamus quod circa PracmifTa diligenter inten-
datis, & ea faciatis & exequamini in Forma praedidta;
Damusautcm Univerlis & Singulis Conftabulariis, Cuftodibus
Caltrorum & Fortaliciorum , ac eorum Locatenentibiis, necnon
Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis, Miniftris, & aliis Fidclibus
&Subditis nortris, Tenore Praefentium , firmiterin Mindatis,qu6d
Vobis, in Prxmilfis faciendis & exequendis, pareant & intendant,
prouc decet.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Weftmonafterium , Vicefimo Die Junii.
Per Breve de Privato Sigillo.
An. if.
R. 2.
Clauf.
if. R.l.
m. }6.
De Orando.
D EX, Venerabili in ChriftoPatri, W. eadem'gratia, Archiepi- ^ ^
'^ Jcopo Cantuarienft, totius Anglix Primaci, Salutem. tjot
Ciim Ecclefia Cacholica , feu Populus Regni noftri, cujus Regi- '"^
men Nobis a Domino prxftacur, in pace & profperitate, abfque
devocarum oracionum fuftr-igiis, AltifTimo reddendis, aliquamdiii
perliftere non valeat,
Et quia fperamus indubie quod, quanto divinum Prxfidium in- ^^^
ftantius & devotius imploratur, tanco exinde SuccefTus profperior T' ■
& felicior proveniet & fuccedet, •'
Veftram Paternitatem & Devotionem afledtuofis Precibus requi-
rimus & rogamus quatinus , Prxmiflis devote & condigne confi-
deratis, Univerfbs & Singulos Clericos & Subditos veftros, tam
Regulares, quamSeculares, veftrx Dioecelis, ad Devotionemfuam
erga fummum R^cm elevandam, eo fpecialius, quo magis fcive-
ricis, vel poteritis, juxta * pofTibilitatem, inducatis, cum efFedtu;
ut ipfi apud Altillimum (de quo omnis Gratia procedit) tota men- * ^11.
tis folicicudine, Preces & Orationes devotifTime efRindanc, & de- 7°r-
votis Precibus , & IntercelTionibus , ac ProcefTionibus , & MifTa-
rum celebrationibus, ad Gratiam Dei impetrandum, pro Nobis,
ac Stacu Ecclelix Sandtx , Paceque & TranquiUicate Regni praedi-
dti, afTidue inliftant apud Deum, ut ipfe Deus Statum Ecclefiae
Sandtx, noftrique, & Regni pr.tdidti, confervare dignetur pro-
fberum & tranquillum, & Nobis, ac Populo noftro Regni prxdi-
cti, in Adtibus noftris, Expeditionem felicem, pro fua magna mi-
fericordia, graciolius tribuat & concedac.
Tefte Rege apud Weflmonaftcrium, xxviii. die Augufti.
Per ipjitm Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Subfcriptis, fub eadem Data; vi-
delicet ,
"Ih. Archiepifcopo Eborum
glia Primatt,
R. Epijcopo London.
W. Epifcopo Wynton.
J. Epifcopo Elien.
H. Epijcopo Noriuicen,
R. Epipopo Ciceftr.
An- W. Epijcopo Dunolm.
Th. Eprjcopo Karliol.
J Epijcopa Sarum.
Th. Epifcopo Exon.
J. Epijcopo Hereford.
W. Epifcopo Roffen.
H. Epijcopa Wygorif.
7-
Aitn. D. J. Epijeopo Lifinh: - -
'59'- y. Efijco{o Maieven.
idc. 1. y. Epifcopo Barigoren.
E. Efifcopo Liandaven.
ET ACTA PUBLICA.
Reditutn ipfius Conftituentis in Angliain.'
7«
A. Epfcofo Ajfaven.
R. Epijcapo Bathon. (^ Wellen. j,nj
R. Eptfcofo Coventr. & Licbfeld. ■ Rohertus Turk Chivaler, fub nominibus Johannis Voydrat aeri- Bit x
; ci , & Wdlielmi Kpiiherle. .
Tefte ut fupra.
Ann. D;
Fro Eshppamento Ducis Gloucejlria . in PrHciam profeBuri. 'Robertus Faryngton Clericus recepit attornamcntum, uTque ad
'^'^ ^ -^ Reditum ipfius Conftitucntis in Ansliam.
Ann. D.
K. 1.
fr^nc,
if. R. 2.
m. J+.
R^
Ann. D
1391.
Aii. if.
R. 1.
liiJ.
EX, Dile(Sis Servientibus fuis ad arma, Johanni Orevjell, &
Johanni Lopham^ SaJutem.
Sciatis quod affignavimus vos , conjundtim , & divifim , ad tot
Naves, & aliaVafa, ac Magiftros, Lodelmen, & Marinarios pro
eifdem, quot pro Pallagio & Eskippamento , cariftimi Avunculi
noftri , Thoma: Ducis Gloucefiria , & aliorum in Comitiva fua , ver-
fus Partes Prucix de Licentia noftra profedurorum , in finguiis
Portubus & Locis, ab Ore Aqu£e Tliamiiise verfus partes Boreales,
tam infra Libertates, quam extra, Areftandum & capiendum, &
ufque Portum de Orwell fine dilatione ducendum, ad rationabilia
Vadia ipiius Ducis, eis prompte folvenda;
Et ad_ omnes illos , quos in hac parte Contrarios inveneritis feu
Rebelles, Areftandum & Capiendum, & Prifonis noftris Manei-
pandum , in eifdem moraturos quoufque pro eorum Punitione ali-
ter duxerimus ordinandumi
Et ideo Vobis Praecipimus quod circa Prsemifla diligenter inten-
datis, & ea faciatis 6c exequamini in forma praedida:
Damus autem Univerfis & Singulis Vicecomitibus, Mnjoribus,
Ballivis, Miniitris, Magiftris, Lodefmen, & Mannariis Nav.um,
ac aliis Fidelibus noilris, Tenore Praefentium, firmiter in Manda-
tis, quod Vobis, in executione Prxmiilbrum, Intendentei luit,
Conlulentes, & Auxiliantes, quotiens & prout per vos, feu alte-
rum. vettrum, fuper hoc fuerint requifiti.
In cujus, ficc.
Tefte kege apud Wefimonallerium , Quinto Die Septembris.
--: — / :::'' orff r*: n. ■
Df Potejlate, ad TraElandftm ctim Aiagifiro Prncia^ eidem
-j Duci tradita.
.oi •
RE X, Univerfis & Singuiis, ad quorum notitiam praefentes Li-
terae pervenerint, Salutem.
Noverit Univerfitas veftra quod Nos,
De Fidelitate & Induftria, CarilTimi Avunculi noftri, Thoma
Ducis Gloucejiria intime confidentes ,
Eidem Avunculo nollro , ad Tradlandum , ex parte noftra , cum
Magijtro Pruci£ de. quibufdam Materiis & iNegotiis, inter Nos &
ipfum Magiftrum pendentibus, plenam & futficientem, Tenore
Pricfentium , Damus & Concedimus Poteftatem.
Dat. ;» Falatip Regis Wejlni. xvi. die Decembris.
ipfius Conftitucntis in Angliam.
Pro Senefcallo ^ Camerario Regis Armenia.
REX, per Literas fuas Patentes, ufque Feftum Purificationis Ann D
beatiEMarix,proxim6futurum,duraturas,fuicepitinfalvum i;gi *
cc iecurum Condudum fuum, necnon in Protedtionem , Tuitio- ibid m
nem, & falvam Gardiam fuas fpeciales, Vrancifcum Myre, Senef- i» '
callum, Magnifici Principis, Regis Armeniae, & Johannem Myre
Camerarium ejufdem Regis, in partibus Francise jam exiftentes,
cum Quinque Equitibus in Comitiva fua, infra Regnum Regis An-
gliae perDominium & Poteftatem fua veniendo, ibidcm morando,-
& exinde ad didtas partes Franciae redeundo , ac Bona & Hernefi*
fua quaecumque.
Tefte Rege apud Cajirum de Wyndejore., xxvii. die Scptembris.
Ver ipfum Regem.
Ter Bfeve dePrivato Sigillo.
.-,'A ?i-'ft
♦ vn.
70(5.
* Pro prifato Duce , de Licentia tranfetindi verfus partes
Prncia.
Ann.D. 1>EX Omnibus, ad quos, &c. Salut
1391. '■^ Sciatis quod Dedimus & Conceil
< K. 1. '
.* m
* De liberatione Magni Sigilli.
VIL
M'
FE M o R A N D u M quhd Die Mercurii, in fejlo Sanaorum Cof Anii D
ma & Damiani {videlicet) Vicefimo Septtmo Die Septemhris , i^qt
'Anno prafenti , circa horam tertiam poji Nonam, Venerahilis Pa- clauf. '
ter, Willielmus Epilcopus Wyntonieniis, nuper Cancellarius Domi- ,<• r 1
7!i nojtrt Regts, Magnum Sigillum dm Domini Regis, in auadam m xi d
Baga de Corio, Sigillo ipfius Eptfcopi Signata, inclujum, eidem Do- ' '
mmo nofiro Regi apudCafirum de Wyndejbre, in miadam Camera vo-
cata le Parlour, infra magnam Cameram Regis ibidem, Itheravit:
Idemque Dominus Rex iUud manihus fuis propriis recepit ab eodem
& inconttnenti pradiBus Dominus nofter Rex diSlum Magnum Sigit-
lum fuum, in Baga fradiila fic inclufum, Venerahili Patri, Th
Archiepifcopo Eborum , Primati Anglia {cujus Sacramentum d$
Officio Cancellarii hene & fideliter faciendo jbidem recefit) in pra-
fentia, Venerabilium Patrum, W. Dunolmeniis, J. Sarum Thefau-
rarii Efifcoforum, Johannis Ducis Aquitannix & Lancaftrise, «^
Edwardi Comitis Rotelandiae, Thomje Percej' Suhcamerarii Regis
ef aliorum ihidem ajft[ientium , liheravit, (S' fecum ufaui Woxbrug-
ge deferri fecit :
Et ibidem, circa horam oElavam illius diei, idem Archtefpifcofus
Cancellarius Bagam pradiilam aferiri, ^ Sigillum illud extrahi
& diverja Literas Patentes cf Brevia,frout moris ejl, in prafen-
tia Clericorum Cayicellaria fradiBa , &■ multorum aliurum in ex-
feditione frofequentium, Sigillarifecit i Officium illud extunc , prout
moris eji, indies exercendo.
.lutem.
1391. "■ ■*- Sciatis quod Dediinus & ConceiTimus, Cariffimo Avuncu-
An. if. lo noftro, Thoma Duci Gloucejlria , & omnibus illis qui in Comi-
R. i. tiva fua verfus partes Pruciae proficifcentur , Licenciam quod ipli
Ihid. verfus eafdem Partes tranlire , & ibidem morari valeant ufque ad
Feitum Pafchx proximo futurum , iine Occaiione vel Impedimen-
to leu Revocatibne inde faciendis ; aliquo Brevi feu alio Mandato,
facSo vel taciendo medio tempore , non obftante.
In cujus, 6cc.
Telte Rege apud Wefimonafterium , xvi. die Septembris.
Per ~Breve de Privato Sigillo.
Pro Comitiva ejufdem Dncis ad Partes Prtfci<e.
Ann. D. 'T^Honas de Morlee , Marefcallus Hiberniae , qui de Licentia Re-
1391., -•- gis, verfus partes Prucix profedturus eft, habet Literas Regis
de Generali Attornatu , fub Nominibus Willielmi Rees , & Jacobi
de Bdlyngford, fub alternatione , ad lucrandum &c. in quibufcum-
que Curiis Anglix , per unum Annum duraturas.
Pr. &c.
Teftc Rege apud Wejlmonafierium , xxiii. die Septembris.
Caticellarius recefit attornamentum ufque Adventum Confiituentis in
Aiigliatn.
Idem Tkomas fub nominibus Pauli d$ Middleton & Willielmi
Suetejbam.
Tefte ut fupra.
Cavcellarius recefit Attorn. ^c.
Confimiles Literas R^is de Generali, Attornatu habent fubfcripti ,
Richard Breton , fub nominibus Walteri Brigges Clerici , & Jo-
hannis Breton Senioris.
Mtchael de la Pole Chivaler, fub nominibus Willielm/ Savage &
Ricardi Beverle.
Idcm Michael fub nominibus Nicholai Brade/haiiie & Roherti, ■
Johannes de Burton Clericus , recepit attornamentum ufquc
De Convocatione & de Suhjidio.
TIEX, Venerabili in Chrifto Patri, W. eadem gratia, Archie- Ann D
.*•*■ fijcofo Cantuarienfi, totius Anglije Primati , Salutem. i^oi
Quia, ficut fatis clare fcitis, fubeunda & fupportanda fumptuofa An ir.
& immenfa Onera, qux nos pro defenfione & falvatione Regni R i.
noftri ac Eccleliae Sanaoe , poft prxfentes Treugas & Guerrarum Md.
Abftinentias, inter Nos & Adverjarios noftros nuperime initas &
firmatas, facere oportebit de bonis noftris, abfque fidelium Ligeo-
rum noftrorum adminiculo , non fufficimus nec valemus,
Vobis, in fide & diledtione, quibus nobis tenemini, rogando
Mandamus quatinus, Proemiffis debito intuitu attentis & pondera-
tis, Suffiaganeos veftros, Decanos, & Priores Ecclefiarum Cathe-
dralium, Abbates & Priores, & alios Eledtivos , Exemptos & non
Exemptos, necnon Archidiaconos , Capitula, Conventus &C0I-
legia, totumque Clerum cujuLlibet Dicecefis veftrx Provuicix ad
comparendum coram vobis, in Ecclefia Sandti Pauli Londonis
vel alibi, prout expedire videritis, die Luns proximo poft Fefturn
Sandti Martini proximo futurum , more folito Convocari feciatis
Et ipfos, in hac parte, ex cauia pracdida, adSubfidium, inhoc
cafu, competens & neceilarium , in Supportationem di(5torum One-
rum , Nobis concedendum eo fpecialius & efficacius , quo magis
fciveritis aut poteritis, folicite inducatis, & partes vcftras ad hoc
diligenter & effeftualitcr apponatis,
Nos in Cancellaria noftra de quantitate Subfidii illius, &deTer-
minis Solutionis ejufdem, fub Sigillo veftro, diftinde & apeni
certificantes : '
£t hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum, ac Salvationem &
Defenfionem Ecclefiae Catholicae, ac Regninoftri prsdicii, diligi-
ns, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wefimonajierium , vii. die Odtobris.
Per ipfum Regem ^ Coneilium.
Confimile Breve dirigitur Thoma, eadem gtaiiz.Archiepifcopo
Eborum Anglix Primati, &c. ut Jupra ufque ibi ad Comparenduin
coram ipfo in Ecclefia beati Petri Eborum , die Lunx proximo
poft Feicum Sandti Clemeniis Papae proxim6 fiiturum.-
Tefte ut (upra.
Dt
7*
C O N V E N T I O N E S, LITER^
Ann. D.
1-391. —
•"^vii * ^^ Herbef^gagio , j>ro Thoma, Archieftfcofo Ehorum , Can-
S ' cellario yinglia, ajjignando.
Ann. D. R EX univerfis & fingulis Vicecomitibus j &c. Salutem.
i^gt. Volenres, pio majori Qiiiete, Venerabilis Patris & Cariflimi
^„_ ij. Confanguinci noftri, Thoma; Archiepijcopi Eborum ^ confideratione
R. 1. quod iple nulla Dominia five Villas , ad Archiepifcopatum fuum
fat. if. pertinentia, prope Civitatem noftram Londonix optinet , ubiGen-
R. 1. />. 1. tes, Familia, & Equi prasfati Archiepifcopi hofpitari vaieant, &
m. ig. eo citius quo idem Archiepifcopus in Officio Canccllarii noftri eft
conftitutus , & in Civitate prxdida & prope illam ea de caufa Mo^
ram trahere oportebit, gratiose providere,
Adignavimus eidem Archiepifcopo , pro Liberara fua hujufmodi j
Viilam & Parochiam dc Stebenhyth^ ita quod Gentes, Famiiia,
& Equi fui, in \'illa & Parochia prxdiftis, libere & abfque impe-
dimento, feu contradidione aliguali, bofpitentur Sc valeant hofpi-
tari, ac de Bonis ViiSualibus Venalibus, ibidem cxiftentibus, pro
Denariis ipfius Archiepifcopi , pio eifdem rationabiliter folvendis,
fua habeant necelfaria , ut inde poffint fuftentari ,
Noientes quod de Bladis, AnimaHbus, Fcenis, Avenis, Litera,
Cariagio, Pulctria, aut aliis Bonis & Catallis Gentium, Villx &
Parochise pricdiftarum , ad opus noftrum aut aliorum, contra vo-
luntatem ipfius Archiepifcopi , feu didlarum Gcntium, aut Cufto-
dum Bonorum , Rerum, & Catallorum pracdictorum , quicquain
capiatis , feu ab aiiis capi perniittatis.
Nec quod Viila & Parocbia praedidse per Senefcallos, Maref-
callos, feu Herbergeatores ejufdem Hofpitii noftri, aut aiios quof-
cumque, alicui alteri proHerbergagio aliqualiter Uberetur; fet quod
idem Archiepifcopus & Miniftri lui liberam Dilpolitionem Prjemif-
forum in Forma prxdifla habeant.
Li cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafierium , decimo fexto die Odo-
bris.
Pro Comite de SanBo Paulo.
Ann. D. tJ EX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Purificatio-
1391. nis beaf.E Marix, proximo futurum, fufcepit in falvum &C
An. if. fecurum Condudtum fuum Walterum Comitem de SaniloFaulo, ve-
K. 1. nicndo in Regnum Anghac, cum Quinquaginta Perfonis Equiti-
Tranc. bus , in Comitiva fua , tam per Terram , quam per Mare , ibidem
if . R. 2. morando, & exinde ad partes Francix redeundo.
w. II. Telle Rege apud WeP>nonaJierium , duodecimo die Novembris.
Per Billam de Privato Sigillo.
De yurifdiUione excercenda , durante Scifmate.
Ann. D. R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
13Q1.' ^ Sciatis quod Nos , de Gratia noftra fpcciaii, & de Affenfu
An. if. Concilii noftri , in prxfenti Parliamento noftro , conceffimus &
^ic_ i Licentiam dedimus , Venerabili in Chrifto Patri, Epifcopo Lortdo-
Tat. if. "''^1 2C, diieftis nobis in Chrifto, Pnori de Okehurn , & Priori de
K. X. f. Cou-wick, quod ipli Jurifdidlionem ,
i.m.f. Sibi per Dominum Summum Pontificem , fuper Locis & Perfb-
nis Reiigiofis, Ordinis San<Si Benedidi, infra Regnum noftrum
Anglix , qui fub Obcdientia & Vilitatione Abhatis de Becco Hcr-
ie-xini, l\ Scifmaticus non forct, efle deberent, conceflam, & in
Literis Apoftolicis, eis indt- confedtis, pleniiis exprelTatam,
Plenarie , juxta Tenorem Literarum Apoftolicarum , facere &
excercere vaieant, durante Scifmate, prout prxdidtus Abbas de
BcccoHerlewini, fiScifmaticus, ut prxmittitur, non foret, debite
facere & excercere deberet;
Salvis fcmper Nobis, & aliisFundatoribus, & Proviforibus Prio-
« viL ratuum, & * aliarum Domorum Religiofarum , tam Alienigena-
J09. rum, quam Indigcnarum, dicti Ordinis Hxreditationibus, Patrona-
tibus, Advocationibus, & quibufcumque ahis Juribus noftris, ac
aliorum Fundatorum, & Provilbmm Prioratuum & Domuum
prxdidtorum.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Wefimonafierium , vicefimo fecundo dieNo-
vcmbris.
Per Petitionem in Parliamento.
De Cajlro & f^dla de Breji fupervidendis.
Ann. D. D E X , dileftis & fidelibus fuis , Magiftro A/ano de Ne-jjerk Ba-
1391. '^ callario in Legibus , Philippo More, Johanni Norhury , & Jo-
An. I}-. hanvi Prome, Salutcm.
R. 1. Sciatis quod Nos ,
Vranc.i^, Dc Fidelitatc & Circumfpectionc veftris plenam fiduciam opti-
R. i. m. nentes,
j). Affignavimus Vos Quatuor, Tres, & Duos veftrum, ad Ca-
ftrum & ViUam de Breft , ac Munitionem eorumdem , tam in Per-
fonis, quam in Vidtualibus & Artillariis, pro Cuftodia eorumdem
neceOariis, necnon ad Redempriones novas & veteres, ac omnia
alia , Gubcrnationem Caftri & Villx prxdidtorum concernentia ,
fupervidendum ,
Et ad quxcumque Attemptata, Mefprifiones, &MaIefa<5ta, per
Ligeos noftros ibidem , contra Formam Trcugarum , & Guerra-
rura Abftinentiarum , nuper intet Nos & A.iverfarium nofirum
Prancia initarum & firmatarum, commifla & perpetrataj corri-Ann. Dj
gendum, redigendum, & reformandum, ijpi^
Et ad confimilem Reformationem ab ipfo Adverlario noftro Sx.lit. 1.
Subditis fuis, nomine noftro, petendum, exigendum, & recipien-
dum,
Necnon ad ordinandum ,fupervidendum , & fieri faciendum quod
didtx Treugx & Guerrarum Abftinentix, juxta 'Tenorem, Vim,
& Effedtum earumdem , tcneantur & debite obfervenmr.
Et ad Nos & Concilium noftrum de Prxmiflis , fub Sigillis ve-
ftris , &c. cum ea celeritate qua commode fieri poterit , certifican-
dum ,•
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prxmifla diiigenrer intenda-
tis, & ea faciatis & exequamini in forma prxdidta.
Damus autem Capitaneo Caflri & Vills prxdicftorum , necnon
univerfis & fingulis Soldariis noftris ibidem , & aliis Fidelibus &
Subditis noitris, quorum intereft, Tenore Prxfentium, firmiter
in Mandatis quod vobis , & cuilibet veftrum , in Executione Prx-
mifTorum, Intendentes fintj Ot)cdientes, Refpondentes , & Auxi«
liantes, prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weflmonafierium, decimo quarto die Dccem»
bris.
Di Cartis Exemptionum jidnuUandis.
R'
EX Vicecomitibus Londonix, Salutem. Ann. D.
- Attendcntes indubie qualiter, ^39^-
Per crebras ConcefTioncs diverfarum Cartarum Exemptionis, Ai. ij.
quampluribus Ligeis Regni noftri Anglix, tam tempore Domini R- i.
JE. nuper Regis Angli^ Avi noftri, quam noftro, faiftarum, Clauf.
Diverfx Injurix, Exhxredationes, ac alia Dampna inxftimabilia if- R. ».
Nobis & Populo noftro, ubique infra dicftum Regnum noftrum, m, ii.i,
f.cpius ante hxc tempora contigerunt, ac Majora ProcefTu tempo-
ris evenire fbrmidantur, nili Remedium congruum in hac parte ce-
lerius adhibeatur ,
Eo (videlicet) qu6d Probi Homines cjufdem Regni, laudabill
nomine merito infigniti , qui hujufmodi Cartas ex ConcefTionc prae-
fati Avi noftri ac noftra optinent , ratione Privilegii & Exemptio-
nis prxdidtx , de Officiis Majorum , Vicecomitum , Efcaetorum ,
aut aiiorum Miniftrorum & Olticiariorum noftrorum excu^tur
& exonerantur,
Ac alix, minus idonex & infufEcicntes, Perfbnx in hujufmodi
Officiis (quod dolendum eft) indies conftituuntur ,
Quodquc alii Ligci noitri, quafi nuUius vcl pmrvx Reputationis
cxiitentes, qui Scandalum, Pudorem, & Infamiam non verentur,
& qui diverfas Pecuniarum Summas, pro Veredidtis dicendis, pcr
Extorfionem capcre confueverunt, in Aflilis, Juratis, & aliislnqui-
fitionibus, Nos & Ligeos noftros tangentibus, ponuntur & ne-
cedario impancllantur ,
Univerfhs & fingulas CartasExemptionis, pcr Nos
aut pcr prxfatum * Avum noftrum , aliquibus Ligeorum noftro-
rum prxdidlorum (cujufcumque Statiis vel Dignitatis fuerint) con- ^^^'
cefTas, in quorumcumque manibus inventx fuerint, ex mcra & 7*o.
cena Scientia noftra , ac de Aflenfu Concilii noftri , & prxfertim
in evitationcm. hujulmodi Dampnorum & Periculorum, omnino
duximus Revocandas & AdnuUandas;
Et ideo vobis Prxcipimus qu6d ftatim, vifis prxfentibus, Prse-
mifTa omnia & fingula], in fingulis locis Civitatis prxdidtx , & Sub-
urbiorum ejufdcm , ubi expediens fuerit & neceffe , public^ er
parte noftra proclamari ftciatis; Cartas illas, fi coram vobis, pro
hujufmodi Libertate habenda, amodo porredtx vcl exhibitx ftie-
rint, nullatenus allocantes.
'Tefte Rcge apud Wefimonafierium , undecimo die Januarii.
Per ipfum P.egem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per Angliam<
Pro Amhajfatoribus Regis Arragoni<t.
REX, pcr Litcras fuas Patentes ulquead Feftum Pafchx proxi-
mo futurum duraturas, fufcepit in falvum & fccurum Condu-
dtum fuum Johannem Amenus , & Franjcijcum Beguda , Scuriferos,
Nuncios & Ambaflatores, Magnifici Principis, Regis Arragoni^,
veniendo in Rcgnum Regis Anglix , tam per 'Terram , quam per
Mare, cum Odto Scrvientibus, & Deccm Equis fuis, pro quibuf-
dam Negotiis, ipfum Regem fumme concemcntibus, coram Re-
ge & Cx)nciIio fuo exponendis, ac Res, Bona, & Hernefia fua
quxcumquc, in eodem R^o R^ morando, & exinde ad pro-
pria rcdcundo.
Tette Rege apud Wefimonafierium , decimo fexto die Junuarii.
Per Concilium.
Ann. D.
1392.
An. if,
R. 1.
Franc.
if.R. »;
m. 9.
De Trailando cum Commijfariis Scoti<t,
RE X , Diledtis & Fidelibus fuis, Gerardo Heron Militi, & Jo- Ann. D;
hanni Mitjord Armigcro, Salutcm. 139».
Sciatis qu6d Nos , ^^- 'i"-
De Fidclitate & Circumfpedtione vcftris pleniiis confidentes, R. »•
Ordinavimus, Deputavimus, & Conflituimus vos ad Tradian- Scot. tf.
dum & Concordandum , cum Commiflariis & Deputatis Adver- R. ». »»•
Jarit nofiri Scotia, fuper aliquo Loco competenti, ia Marchiis Re- f.
gnorum Anglix & Scotix,
Ubi
ET ACTA PUBLICA.
7%
\xsn. D.
1393.
iic. 1.
Ubi Ambaffatores & Commiflarii ejufdem Adverfarii noftii ,
die Lunx , proxii.io poft Feftum Saniti Johannis ance Porcam
Latinam, proximo fucurum , pro Reformacione quorumcumque
Accemptatorum , concra prxfences Treugas, hinc inde faftorum,
convenire ponTinc,
Ac eciam ad certificandum parri dicli Adverfarii noftri de Nu-
mero & Stacu Ambaffacorum &; Commiffariorum noftrorum , qui,
prxdiifto die Lunx , ad didtum locum , incer eos fic limitandum ,
pr^fentes erunc ex caufa fupradida ,
Prout in quadam Indencura, inde inter vos & Commiffarios di-
<fti Adverfarii noftri, apud Kellowe, in Fefto Sandi Michaelis,
ulcimo prxcerito, confecta, plenius poceric apparere :
Ec ideo vobis Mandamus quod circa Prxmiffa diligenter inten-
datis, & eafaciatis & exequamini in forma praedidra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonaflerium ., vicefimo fexto die Januarii.
Per Concilium.
De Locum tenente , in partibits Picard':£ , conflituto.
ftam Domum Fratrum Minorum perpetuse Sepulturx deliberetur, Ann. D.
vos non credimus ignorare. 1392.
Vobis igitur in Fide & Ligeantia, quibus nobis tenemini , Injun- Ric i.
gimus &: * Mandamus quod ab omnibus hujufniodi Contentioni- * VII.
bus & Controverliis, ex hac caufa motis & inchoatis, de cietero 711.
penitiis delirtentes, Oifa Corporis prxfati nuper Comitis (quodin
Ecclefia Domus veftrx prcEdid-x adhuc requieicit Humatuni) ex-
tra Terram effodi , &, cariffimo Confanguineo noftro , Thotna
Comiti Marejcallo e^ Hotynghaviiie ^ vel ejus in hac parte Depu-
tato, qui vobis ex hac caufa vcniet, liberari faciatis abfque impe-
diiTiento aliquali, ad finern quod hujufmodi Olla, per prxfatum
Comitem Marefcallum, fcu Deputacum fuum prxdirtum, ufque
diclam Domum Fratrum Minorum deferri & cariari, & ibidem
fepeliri valeant juxta decretum noilrum fupradidfum:
Mandamus enim prjefato Gardiano quod de Contentionibus &:
Controveriiis praedidtis , pro parte fua , iimiliter deliftat , & Olla
prxdicla ab eo, qui ea iibi ex parce prjt;fati Comitis libsrabit, re-
cipiac in forma praedidta fepelienda.
Tefte Rege apud Caflrum de LeJes, decimo die Martii.
Per ipjum Regem.
\nn. D.
1392.
d>i. if.
?. 1.
•riir.c.i^.
<. i.w.
*' VII.
711.
n EX univerfis & fingulis Archiepifcopis , &c. Salutem.
•*-^ Sciatis quod Nos,
De Fidelitate, Induftria, & Circumfedione , cariflimi Avun-
culi noftri , yohawiis Ducis Aquitanie c^ Lancapri^ plenius con-
fidentes,
* Conftituimus ipfum locum noftrum tenentem , in omnibus &
finguUs locis, in paitibus Picardiie, in Regno noftro Franciae,
Dantes ei plenam , Tenore Prxfentium , Poteifatem ad fupervi-
dendum Caftra, Fortalitia, Vilias, & aUa loca noftra in partibus
&: locis pn-edi(flis, ac Munitiones eorumdem, tam de Hominibus,
quam de Armaturis & Vidualibus , & aliis Neceffariis, in eifdem
& quoUbet eorumdem exiftentibus , & ad Ordinandum pro falva
Cuftodia & Defenlione eorumdem ,
Et ad plenam Juftitiam omnibus & finguUs, in omnibus Cau-
fis , tam CiviUbus , quam CriminaUbus , ac omnia aUa & fingula ,
qux Nos faceremus fi prasfences effemus ibidem , Nomine noftro
faciendum :
Et ideo vobis , & cuiUbet veftrura , Mandamus , firmiter injun-
gentes , quod eidem Duci , tanquam locum noftrum tenenti in lo-
cis & partibus prjedidtis, inPraemilTis omnibus & finguUs, Inten-
dentesfitis, Refpondentes, Confulentes, & Auxiliantes, quotiens
6c prout idem Dux vobis, & cuilibet veftrum, fcire feceric cn
parte noftra.
In cujus, &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Dat. in Paiatio noltro IFeflmonafl. viceiimo fecundo die Fe-
bruariL
Fer ipfum Regem (^ Concilium,
Pro Comite Orchadia.
D EX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Sandli Mi- Ann. D*
*^^ chaeUs, proximo futuriim duraturas, fufcepit in falvum & fe- ^19'^-
curuni Conductum fuum, ac in Protedtionem , Tuicionem, & -^"- '?•
Defenfionem fuas ipeciales, Henricum Seintcler Comicem Orcha- ^- *•
Ann. D.
1392.
An. ij-.
R. 2.
CUuf.if.
R. 1. m.
9d.
Scriptftm , de ObitH Principis TValliie celcbrando.
EXcellenciffimo Domino noftro Domino Ricardo , Dei gratia ,
Regi Aiiglia ^ Vrancia , veilri Serviences & Oratores humi-
limi , Thomas Prior c^ Conventus Ecclefla Chrifli Cantuarienfis ,
cum Subjedione omnimoda, quicquid poterimus Reverentice &
Honoris.
Placuit Omnipotentis Dei Mifericordiae , temporibus, Serenis-
fimi Domini , Domini Ed-^ardi Principis Wallia , Patris veltri
(qui in Ecclelia Chrifti Cantuarienfis honorifice fepelitur) ac per
magnitudinis veftra: Excellentiam Cantuarienfem Ecciefiam exal-
tari, pro quo & nos, ficut tenemur, ita delideramus paratiores in-
veniri , uberiores proinde Dei Gratiarum Aiitiones referre ; licec
aucem, juxca merita Celfitudinis veftrs;, prout cupimus, nonpos-
fumus refpondere, id tamen modicum, quod valemus, profequi
decrevimus in prasfenti.
Sane, de communi voluntate & affenfu Omnium noftrorum,
concedimus, pro Nobis & Succelforibus noftris, quod Singulis
Annis imperpetuum, in Dic Obitiis Excellentiffmi Domini, Do-
mini Edwardi Principis Wallix Patris veftri (cujus Anim;E propi-
tietur Deus) celebrabitur Placebo, Dirige, et Missa,
cum fonitu Campanarum , ita folempniter ficut ab antiquo in Ec-
cleiia Chrifti Cantuarienfis folicum eft celebrari ,
Quod pro vobis etiam (Domine Sereniffimej ac etiam pro ve-
ftra Conforte Domina Anna Regina AngUa , cum Dies Obitus
veftri nobis innotuerit, ita folempniter faciemus celebrari Annis
Singulis, perpetuis temporibus duraturis.
In cujus noitrse Conceffionis & PromiffionisTcftimonium atque
Fidem, has Literas noftras Patentes communi Sigillo noftro feci-
mus communiri , & in M.ucirologio noftro rranfcriptas annotari
curavimus , ut in Die Obitiis cujuilibet veftrum revoluto in Capi-
tulo recitentur.
Data in Domo noftra Capitulari primo die Menfis Martii , An-
no Domini MiUefimo, Trecentefimo, Nonagelimo Primo, An-
no vero Regni veftri Anglix Quintodecimo.
Ann. D.
1392.
Ai. ly,
R. 2.
lb<d.
9-
m
De OJflbns Comitis Pembrochi£ delibcrandis.
I) EX , dileflo fibi in Chrifto , Priori Ordinis Vratrum Pr^edica-
*^ torum Herefordiae, Salutem.
QuaUter , propter magis efficacem Finem diverfarum Conten-
tionum & Controverfiarum , inter Vos & Gardianum Ordinis
Fratrum Minorum Londonia: , pro Sepultura Corporis Johannis
de Haflynges, nuper Comicis Pembrochias defundi, fedandarum,
adhibendum, finaliter decrevimus quod Corpus prsedidum ad di-
Tom. m. P. IK
ibidem morando, peregre proficiicendo, & exinde ad propria re-
deundo, necnon Equos, Bona, Res , & Hernena fui quxcum-
que; proviib quod nulla Perfonarum prxdidlarum extra didtum
Regnum Angliae, juxta Leges & Confuetudines ejufdem, Bannita
iit vel adjudicata.
Tefte Rege apud Caftrum de Ledes, decimo die Martii.
Per ipjiim Regem.
De Traclando cum Comitibus d' Armynal^(y' de Foix.
D EX, Dileftis & Fidelibus fuis, IVilliehio le 5a-o/) Senefcallo Ann. D.
■•^ luo Aquitanis , Capita-neo de Buch Vicecomiti Dort , & Ma- 1392.
giftro Raymundo Gmlhelmi de Podio Salutem. An. if.
Sciatis quod Nos, R. i.
De Fidelitate , circumfpecTiione , & induftria veftris Providis '•'"A- 'f >
plenam & folidam fiduciam reportantes, R. i-w.
Ordinavimus , Deputavimus , & Conftituimus vos , Tres , & ^-
Duos veftrum (quorum alterum veftriim vos, pra-fati Williehne
& Reymunde .j unum eife volumus) noltros veros,legitimos, &in-
dubitatos Procuratores, Negotiorum Geftores, & Nuncios fpe-
ciales, ad Comitem d'Armynak, Ligeum noftrum, pro Nobis &:
ex parte noftra, omnibus viis & modis,rationabiUbus & honeftis,
quibus juxta ianas difcretiones veftras melius fcivcricis aut poteritis,
Movendum, Inducendum, & Requirendum ut adFidem &Obe-
dientiam noltras, prout de Jure & Ratione tenetur, veniat, & in
eifdem fideliter & perpetuo perfeveret, eo quod Vaffallus nofter
exiftit,
Ac ad recipiendum a priefato Comite , pro Nobis & Nomine
noftro, Servitia, Homagia Ligea , & alia Sacramenta Fidelitatis,
qux Nobis fimiliter prxltare & facere debet,
Necnon, fi oporteat, ad Tradtandum , conveniendum, pacis-
cendum, & concordandum cum eodem Comite, feu ejus in hac
parte Procuratoribus, Nunciis, feu Deputatis, plenara Poteftatem
ab ipfo Comite habencibus , de & fuper quibulcumque Amicitiis,
Alligantiis, Confcederacionibus, & mutuis Auxiliis, inter Nos &
H-xredes noftros, pro Nobis, Regnis, Terris, & Dominiis, ac
Subditis & Vaffallis noftris quibufcumque, ex una, & prxfatuiii
Comitem pro Se, Terris, Territoriis, & Dominiis fuis, ac ejus
Subditis, ex alceraparce, ineundis & firmandis, pro perpetuo vei
teniporalitcr duraturis.
INccnon iliper quibufcumque Articulis, generalibus vel fpeciali-
bus, qui hujufmodi Amicitias, AUigantias , * Confaderationes,
& mutua Auxilia conccineie poterunt, cum eorum incidcntibus,
emergentibus, dependentibus, & connexis, concludendum ,
Et ad ea, quiC lic Tradtaca, Conventa, & Concordaca fuerinc,
Nomine noitro roborandum, ac cum omni Securicace, debita 6c
honelta, firmandum& vallandum,
Cxteraque Faciendum, Stipulandum, & Expediendum qux in
hoc Calb neceflaria fuerint feu quoraodolibet oportuna, etiam fi
Mandatum exigant magis fpeciale^
Promittentes Nos Ratum,Gratum, & Firmum habituros quic-
quid per Vos, Tres, vel Duosvcftriim (quorum alterum vcltriim
vos, prxfati Willtelmc & Rajmunde, unum effe volumus) Nomi-
ne noliro A>ftum, Geftum, Tradtatum, Convencum , & Con-
cordatum fueritin Prxmiffis, vcl aliquo Picemiflbrum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teiiimonio, apud Palatium no'
ftrum Weflm. viceiimo fecundo die Martii.
' vii.
''3-
R
Per ipfiim Regem c^ Conciiium,
EX cifdcm Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate, &c. ut Jupra ufique ibt & Nuncios fpeciales, &
K tutU
7+
CONVENTIONES, LITER^
Ann.D. tHticfic^ad Mathaum Comitemde Foix, Ligeum noftrum, c^<r. ut
1592. fupra.
Ric. 2. Dat. ut fupra.
Per ij>jum Regem O" Concihum.
De Gladio , Pnndu ereElo , portando Calefti.
Ann D R^^ omnibus, ad quos, &c. Salutem.
T502 Sciatisquod,
> ' ,■ De graria noftra fpeciali , & ad Supplicationem , Diledi & Fi-
R ■ ^' delis Confanguinei noftri, Thoma Comitis Marejcalli & Notyng-
jrr^«^Tf /^"«"'«^CapitaneiCalefix, ConceffimusMajoridi(3:aeVill.snoftrae ^„ ._, , r •■ , „ .
* ■ ' ■ Calefia;, qui nunc eft , & illis, qui Majores noftri ibidem protem- De Prorogatione Treugarttm de LenUngham , Ratificatio.
vitatem Eborum, ad didtum Craftinum Sandi Johannis,ad Com- Ann.D
pota fua ibidem tunc Reddenda: 1392.
Ac infuper Ordinationem & Voluntatem noftras prxdidas, in ^ic. z.
locis prtedidti Comitatus , ubi magis expediens fueric , tam infra
Libercates , quam excra , fimiliter ex parce noftra publice , cum
omni fcftinacione ponTibili, fecias proclamari in forma fupradida,
Ec qualicer, (^c. ut fupia.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum "Regem ^ Concilium.
Confmilia Brevia diriguntur fmgulis Vicecomitihus per Angliam.
S j „, Calefia;, qui nunc eft, & illis, quiMajores noftri ibidem procem-
" pore futuro erunc, quod Ipil, ad Honorem didse Villae noftrx,
quendam Gladium, Punclu eredo, coram eis portatum haberc
poirint,
Ita quod Puniftus Gladii prxdi(fti , in Prsefentia noftra & Avun-
culorum noftrorum, ac etiam Capitanei did.1: Villsenoftrx, feu
Locum fuum tenentis in Abfentia fua, pro tempore exiitentium,
femper deorf im deferatur,
Ec, in Aftirmationem didx Conceftionis ncftrae, dedimus u-
num Gladium Majori, qui nunc eft, Villse noftrje fupradidtae.
In cujus, 8cc.
Tefte Rege apud IVeftmonaflerium ,\kefimo fecundo dieMartii.
Per Billam de Privato Sigillo.
Remotio Curiarum de Londoniis ad Eboracum.
Ann. D. r> EX Vicecomiti Eborum Salucem.
1392. f^ Ex cercis & urgencibus Caufis, Nos ac Scatum Regni noftri
An. if. Anglias fpecialiter tangentibus,de Avifamento Dominorum , Mag-
K. 1. natum, & aliorum de Concilio noftro, Volumus & Ordinavimus
CUnf.if. quod omnia & fingula Placita coram Juiticiariis noftris de Com-
R. 1. m. muni Banco teneantur apud Eborum :
3. Jorf Et ideo tibi Prxcipimus quod omnia & fingula Brevia, Origi-
nalia &: Judicialia, apud Weltmonafterium in Oiftabis & in Quin-
dena Sandie Trinicacis , ac in Craftino Sandi Johannis Bapciit.c
proximo fucuro , Retomabilia , coram prxfacis Jufticiariis apud
prxdiiftam Civicacem ad didtum Craftinum Retornes ,
Ac etiam omnia Brevia, Originalia & Judicialia, ad alios dies
fubfequences , coram prxfatis Jufticiariis apud Weftmonafterium
Retornabilia , ad Dies , in didtis Brevibus contentos , apud didtam
Civicatem , coram eifdem Jufticiariis , fimilicer Retomes :
Et in fingulis locis Comitatus tui, ubi melius expedire videris,
tam infra Libertates , quam extra , cx parte noltra publice procla-
mari i^cias, quod omnes & finguli, qui habent dies, tam perBre-
via, quam per Rotulos, feu alio modo, coram eifdem Julticiariis,
apud Weftmonafterium , ad prxdidta 0(ftabas , Quindenam & Cra-
* VII. ftinum , diem fuum , coram prxfatis Jufticiariis , ad didtum *
ji, ' Craftinum, apud didtam Civitatem cuftodiant & obfeivent,
Et quod omnes illi, qui habent Dies, tam per Brevia, quim
per Rotulos,vel alio modo,coram prasfatis Jufticiariis apud Welt-
monafterium, ad alios dies iubfequentes, dics fuos coram prxfatis
Jufticiariis, apud didam Civitatem, iiniiliter cultodiant & obfer-
vent ,
Volumus autem quod omnia & fmgula Placita & ProcelTus,
coram eifdem Julticiariis . in Banco praedidto, ejufdem efFedtus &
vigoris exiftant ac (i apua Weftmonafterium tenerentur :
Ac infuper Ordinacionem prxdiftam in locis ejuldem Comica-
tus, ubi magis expediens fueric, tam infra Libertates, quam ex-
tra, iimiliter Proclamari focias in forma fupradidta:
Et qualirer hoc Prxceptum noltrum flieris Executus praefatis Ju-
fticiariis, apud didam Civicacem, ad Craftinum prxdidtum, di-
ftindc & aperte conltare facias : Et habeas ibi hoc Breve.
Telte Rege apud Staujiford tricelimo dic Martii.
Per iffum Regem ^ Concilium.
Conpmlia Srevia diriguntur fmgulis V icecomitibus per Angliam ,
fub eadem Data.
R
EX Vicecomiti Kantia; Salutem.
Ex certis & urgencibus C^u(is,^c.ut Jupra u/que ;^;, Piacica
^''■/«^/f y7c,Summoniciones, Compota, & ProceflLis coram The-
faurario & Baronibus noftris de Scaccario teneantur apud Civita-
tem noftram Eborum :
Et ideo cibi Praecipimus quod omnia & fmgula Brevia, apud
Weftmonafterium , in Craftino & Odabis & in Quindena San-
dtse Trinitatis, ac in Craftino Sancti Johannis Bapciftx proximo
futuro , Retornabilia , coram praefatis Thefaurario & Baronibus
apud Civitatem noftram praediftam , ad didtum Craftinum Sancti
Johannis, Recornes,
Ac etiam omnia Brevia, ad alios Dies <3-c. utfupra mutatis mu-
tandis ujque ;i; , fimilicer ceneanc & obfcrvent,€Ji- tunc fc ,
Volumus etiam qu6d omnia & (ingula Placica , Summoniciones,
Compota, & ProcelVus, coram prsediftis Thefaurario & Baroni-
bus , ejufdem efFedtiis & vigoris exiftant , ac fi apud Weftmona-
fterium tenerentur,
Volumus etiam & Ordinavimu"! quod omnes il!i,qui Solutiones
aliquas ad Receptam Scaccarii noftri , ad difta Craftinum , Odtahias
&: Quindenam Sandtae Trinitatis, & ad diiftum Craftinum Sandti
Johannis Baptiftx, facere deberent, ealdem Soluciones , ad Dies
illos, apud Nocynghamiam facianc,
Et quod omnes & finguli , qui ad praedidtum Scaccarium no-
ftrum, ad eofdem Dies, compucare debent, lint apud didtara Ci-
T E R o Y a touz ceux, qui ceftes prefentes Lettres verront,Sa- Ann D
-4 >^"^ 1392. ■
Savoir faisons que , An. ir,
Come, noltre trefchere & trefame Oncle, le Duc de Guyene (^ R. i.
de La?tcaftre, pour Nous, & en noltre Noun, aianc a ce fouffi- Franc.ij.
fant Povoir depar Nous, d'une part, & /es Ducs de Berrj, Bur- R. i.m.^,
goig?ie &c de Bourbon, pour noftre Adverfaire deFravce, &c enfbn
Noun, aians a ce femblable Povoir , dautre part, aientles Trie-
ues,
Prifez & accordex a Lenlyngham lc xviii. jour de Juing , l'An
Mille, Troifcentz, Quatrevinrz. , & Neuf , encre noz. MefTages
& Depuces d'une parc , & les MefTages & Deputes de noftre dic
Adverfaire d'autre part, qui devoient & devient durer par Trois
Ans concinuelx, qui fineront le xvi. jour de Mois d'Auguft, pro-
chein venant, Soleil levant,
Eflongnie par vertue du dit Povoir a eulx donne, ficome par
leurs Lettres, fur ce faicz, peut apparoir, & Prorogue , du dit
xvi. jour d'Augiift , jufaes a la * Fefte Saint Michel prouchein ve- ,
nant, & , de la dite Fe/fe Saint Michel, jufques a un An apres en- ^'^^*
fuiant, pour Nous, noz. Subgiez, Amys, & Aliez, & pour les '"^"
Roiaumes, Terres, & Seignuries de Nous, &: de noz ditz Aliex
& Amys, & pour noftre dit Adverfaire, fes Alliez,, Soubgies, &
Amys , leurs Terres , & Seignuries , & tout en la forme & ma-
niere qui contenue eft es Lettres, faires fur les dites Trieues , les
quelles Nous avons confermez, par nos autres Lettres, des quelles
la Teneur s'enfuit,
n IcHA RD, par la Grace de Dieu , Roi d'Engleter-
'^^ RE ET DE France, & Seignur d'lrlaund , a toutz ceulx,
qui ces prefentes Lettres verront , Salutz.
Savoir faisons que Nous avons veu & bien confidere la
Tenour & Efteft des Lettrei, dont la Teneur s'enfuit,
Nous ,
Waultier , par la Grace de Dieu , EveJ^ue de Durejhfe,
William Montagu Count de Sarisbirs,
lVillia?n de Bcauchamp Capicain de Caleys,
"Johan Clanvou ,
£c Nichol de Dagvjorh ,
Chivalers ,
De la Chaumbre de Roi noftre Seigneur,
Ec Richard Rouhale Dodor en Loys ,
Aians du dit Roi noftre Seigneur Pouair & Mandement efpecial
a faire les Chofes qui enfuienc,
Faisons savoir a toutz que ,
Come , par le Commandement & Ordeirunce du Roi noftre
Seigneur fufdit Nous foions n'adgairs venuz a Caleys, pur Trai-
dtier de Paix ou de Tricues generales, ovefque l'Adverfaire de
France , ou fes McfTagez, qui pur ce font venuz a Boloigne fur la
Mer,
Et foions afTembles , par plufeurs joumes, ovefqueles ditzMef-
fages du dit Adverfaire de France , & ovefque les MefTages de Ad-
verfaire de Caitclle, a Lenlyngham , entre les ditz Lieux de Caleys
& de Bouloigne,
Et aiems rarle enfemble de plufeurs Chofes, touchantz les ditz
Trieues,
Nous, pur obvier a tout empefchemcnr, qui purroic furvenir
au dit Traitie de la PaLx, & par vcrtue du Povair a Nous donne
du Roy nolbe dit Seigneur , de quel Povair la Teneure de mot a
mot s'enl"uit,
TJ IcH ard, par la Grace de Dieu, Roi d'En glete r-
*^ re et de France, & Seigneur d'Irlaund ,a toutz ceux,
qui ceftes Lettres verront ou orront, falutz
Savoir vous faisons que Nous,
Pur rOnur & Reverence de noitre Seigneur Dieu ,
Et pur efchuir reff^ulion de Sanc Chriftien , & les trefgrans
Maulx & Damages, qui, pur Toccafion des Guerres, entre nous
& noftre Adverftire de France , font avenuz avant ces heurs a tout
Chriftiennete, & vraifemblement purronc avenir de jour en autre,
fi la dite Guerre foit contenue ,
Defirans aufTi Nous juftifier & noftre querele devant Dieu &
tout le Mond,
Ec noz Subgiez mettre, quanque ennous eft, en Paix, Quiete,
& Tranquillite,
Ec aufii a les Inftances Prieres & R«jueftes , qui Nous ont efte
faicz depar aucunes Parfones Notables , q'il nous plerroic condef-
cendre & encliner a bon Traidtie avecque noftre dir Adverfaire,
& Ordeigner depar Nous afcunes Parfones Nocables pur aflembler
avecque les Gens , qui mefme noftre Adverfaire envoiroic , de
femblable efbc, as cerceins Jour & Lieu, as Marches de Caleys,
pur le faic de Traicie fuifdice,
Confians au plein de les Loiautees, fens, avifementz, & difcre-
tionsde, noz crefchers & foiaulx, ronurable Piere en Dieu TE-
vefque<^ Durejme^ Willitim Mofttagu Counte de Saleibirs, Wil^
liam
ET ACTA PUBLICA.
75
liam de Beauchamp Capitain de Ca]ais , yohan Clanvoit , Nuhol
Dag-werth, Chivalers de noftre Chaumbre, &, noz bien Amez
Clers , IRicbard Rouhale Dodtor en Loys , 6c Roger Walden Trefo-
rer de Caleys,
Lcs avons Conftiturz,, Ordeinez, Deputex, & EflabliT, Com-
miflairs &: Deputcz pur le Fait du Traitie de Paix fuifdite,
Et avons Donnez,, & Donnons par ces Prefentes , a mefmes
no2, Meflages , Cys , Cynk , Qiiatre , Trois, & Deux de eulx,
pleine& franche Povair, Auiflorite, & Mandement efpecial d'as-
iembler avecqes quelconqes Commiflairs, MefTages, ou Deputes
de noflre dit Adverjaire ^ayzna. fufficeant Povair de lui en ce cas,
en routz, Lieux & Places ou bon femblera a noz, ditz MefFages,
Et de Traid:ier avecque eulx de bonne, final, & vraie Paix &
Accorde, * fur touz Queftions , Debas , Defcors , Guerres, &
DifTenfions, qui font ou pouront eftre meutz. parentre Nous, nos
Roiaumes, Terres, Seigneuries, Subgez, & Alliez, d'une part,
&noftre dit Adverfaire, (es Subgiez & AUiez, d'autre part,
Ec d'Accorder, tranfiger, pacifcer, & compofei-, pour Nous,
& en noftre Noun, fur toutzQueftions, Debats, Difcors , Guer-
res , Riotes , & DifTenfions fuifdites , ovefque toutz leurs Arti-
cles , & Circumftances , Incidens , Emergens , Dependens , &
Connexes,
Et de faire bonne, loiale, vraie, ferme, & finale Paix parentre
Nous, nozRoiaumes, Terres, Seignuries, Soubgiez, & Alliez,
d'unepart, & noftre dit Adverfaire, fes Soubgiez& Aliez, d'au-
tre part,
Et auffi de Traiter, prendre , afFermer , & alfeurer bonnes,
vraies, & loiales Trieues & fbuffeunce de Guerre, generales, ou
particulers , pour Nous , noz Roiaumes , Terres , Seigneuries ,
foubgiez, & Alliez avantditz, d'une part, & noftre dit Adverfai-
re, fes Soubgiez & Alliez,d'autre part, tieles & par tant de temps
a durer come bon feniblera a noz Meilages avantditz ,
Et fur quanque ferra ainfi Traidie , compofe , tranlige , pacifce,
& accorde, pur Nous & noftre Partie, avecque ceuix de laPartie
adverfe, de la Fermer & AfTeurer par Foy, & par Seremenc fur
les Sains Evangiles a donner en TAlme de Nous,
Et d'Ottroier & Donner fur ce & les Dependences d'icel , tou-
tes Maniers de Cautions , Seuretes , Promefles, Obligacions, &
Lettres Sealez, tantes& tieles come meftier ferra, ou leur femble-
ra en tiel Cas , les queles nous volons avoir tiel efFed , vigour , &
fermete come ii Nous eufTions donnes & fait en noftre Propre
Parfone,
Et de Faire, executier, expedier, & accomplier toutz les Ar-
ticles, qui ferront accordez, de Point en Point, pour Nous, &
noftre Partie, (anz fraude ou male engyne, fi avant come nous
ferroions mefmes, fi noflre Propre Parfone y feulTe prefente.
Pais de Guyane, &c. prout de Dat. i8. Juft. A.D. 1389. mutatis Ann.D.
ali^ualiter mutandis ; tunc fic {yiz,.)
Et font & ferront Ordeinez & Deputez Confervatours de ces
prefentes Trieues,
^ Primerement , en & par tout la Mere , les Deux Adviiraux
d^E^igleterre, efteans pur le temps, ou leurs Lieutenantes , jointe-
ment & feveralment,
Es Paiis & Marches de Calays, d'Artoys, dePycardie, deFlan-
dres, & des autres Paiis illoeqes adjacens, lcs Capitains de Ville S"
Chafieux de Calays , Guynys , ^ de Ha?nmes , ou leurs Lieutenans
ertans pur le temps, joyntement, & feveralment,
Es Marches de Normandie le Captaiji de Cherbourt , ou fon
Lieutenant qui pur le temps ferra ,
Es Marches de Bretaigne le Capitain de BreJiyOu fon Lieutenant
eftant pour le temps,
Es Paiis & Marches deBurdeaux, Burdeloys, &B2zadoys, /«
Senefchal de Guyayne , ou fon Lieutenant eltant pur le temps,
Ou dit Paiis , le Capital de Buch , les Mair a^ Coneflable de Bur-
deux, Meflieur Perry de la Mote Sire de Roquetaillade, ou leurs
Lieuxtenans pur le temps eftans, joyntement, & feveralment,
Es Paiis & Marches de Landes, le Senejchal des Landes , & U
Sire de Lyfcun, ou leurs Lieuxtenantz pur le tempseftans, joynte-
ment, & feveralment,
Es Paiis & Marches d'Agenoys & de Quercyn , le Sire de D«j
ras, le Sire de la Barde, & Neopart de Caumont , ou leurs Lieux-
tenantz, joyntement, & ieveralment,
Es Paiis & Marches de Bygorre , Johan de Bearn Senefchail dc
Bygorre le Capitain de Lorde, ou fon Lieuxtenant,
Es Paiis & Marches de Peregort, le Sire deMuffieden, (^leSire
de Montferatit de Perregort, ou leurs Lieuxtenans, joyntement,
& feveralment,
Es Paiis & iVlarches d'Auverne & de Rouergue le Capitain de
Carlat , ou fon Lieutenant , & Eaymonet de Sort , le Bourd de
Guarleux, joyntement, & feveralment,
Es Paiis & Marches de Lymmofyn , Meffieur Aymeren de Mus-
fiden, & Ferot de Bearnes, joyntement & feveralment,
Es Paiis & Marches de Peytou, Xantongne, & d'Engolmoys
le Capital de Buch , & k Souldan de la Traiiie, joyntement, & fe^
veralment,
Es Paiis & Marches d'entre Guarone & Dordougne , fibien par
Terre, come par Meer, le Sire Mountferrant , & le Sire de Roa-
fan, joyntement, & feveralment,
Es Marchesd'Efcoce, les Evefyues, deDurefme, & de Cardoil-
le , pur le temps eftans ,
Es Cas Civils le Counte de Northumbreland , le Sire de Nevil-
1392.
Vic. X.
Et de Faire, exercer, & e\'pedier toutz autres Articles, qui au- le, le Sire de Clifford, le Baron de Grayflok, le Sire de Haryngton,
cunement pourrons appartenir a bone parfeftion & accomplife-
ment de mefme le Traidfie de Paix, ou de Trieues avantdites, de
quele nature qu'ils foient , fuppofe que pluis efpecial Mandement
en ferroit requis,
Et Promettons , loiaument en bone Foy , & en Parole de Roy,
a avoir & tenir touz jours Ferme & Aggreable quanque fait ferra,
en noftre Noun, par noz ditz MefTages, Cys , Cynk, Quatre,
Trois, & Deux de eulx, fiir toutes & chafcun des Chofes avant-
dites,
Et de donner nozLettresConfermatoirs,feales de noftreGraunt
Seal, fur toutz les Poinrz qui ainfi ferront accordez,
Et de les Faire executer , de Point en Point,en quanque en nous
eft, fanz fraude ou mal engyne,
Et ce Promettons , fur Caucions & Obligation de toutz nos
Biens, prefens & a venirs, fan^ james faire, dire, ne purpofer,en
Juggement, ou de hors, afcune Chofe a rencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grand Seal, a noftre Talais
de IVefim. le xiv. jour de May, Tan de Grace Mille, Troifcens,
Quatrevintz & Neufifme ,
le Sire de Dacre, les Capitains de les Villes de Berewyk c^ de Car-
doill, & le Capitaiu de Roxburgh, joyntemenc, & feveralment,
Et chafcun des Confervatours defluz nomez ont & auront Po-
uoir, en leurs Marches feulz, & pour le tout, pur faire Reparer
& Emender toutz Trefpas & Damages , qui ferront faitz ou don-
nez encontre la Teneure dc ces prefentes Trieues, & de Puriir
toutz Malfaitours felon que les Cas le requeront.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noz Sealz a
ces prefentes Lcttres.
Donne a Lenlyngham le xviii. jour de Juing, TAn de Grace
Mille, Troifcens, Quatrevintz & Neuf.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Seal a
ces prefentes Lettres.
Donne a noftre Valays de Wefim. le x. jour d'Auguft, l'An de
Grace Mille , Troifcens , Quatrevintz & Neuf, & de noftre
Regne Trefzilme.
Nous la dite Prorogacion , feite par noftre dit Oncle, pour
Avons Ottroie, promiz, & Accorde, par la Teneure de ces Nous & en noftre Noun, come dit eft, aians agreable, ycelli
• VIL
717-
Prefentes, Ottroions, Promettons, & Accordons, par vertue du
ditePovair, a nous donne, defliiis tranfcript, Trieues generales,
par Terre & par Meer,
Pur noftre dit Seigneur le Roi, fon Roiaume , Terres, Sei-
gneurie; & Subgiez,
Pur le Roi de Romaines ,
Le Roi de Portugale ,
Le Dux de Guerle ,
Johajt des Ifes ,
Et le Dux i^ le Commun de Janues ,
Et le Couttte de Salesbirs pur le Seigneurie de Man ,
Ses AUiez & pur leurs Roiaumes , Terres, Seigneuries, &Sub-
giez,
Les quels Alliez fermeront & affeureront les dite Trieues , chas-
cune par foy, dedeins les Termes & Jours, cy apres lymitez, es
quels les dites Treues font Ordennez a Comencer avoir lour ver-
tue,
Au dit Adverfaire de France, pur luy, Son Roiaume, fes Ter-
res, Seigneuries & Subgiz,
JJAdverfaire de Caftelle ^ de Leon,
Le Roy de Romains ,
JJ Adverfaire d'Efcoce,
Le Roy dArragon ,
Le Roi de Navarre ,
La Ducheffe de Brabant ,
Le Duc (y le Co>r:un de Janues,
Et pur le Counte de la Marche d'Efcoce,
Pur la Seigneurie de Man ,
* Ses Alliez & pur leurs Roiaumes, Terres, Seigneuries, &
Subgiez, par Mer, & par Terre, deca & dela la Mer.
Et Comenceront ycelles Trieues, par Mer & par Terre, ou
Tom, UL P. IK
Loons & Approvons, & par la Teneure de ces prefentes Confer-
mons,
Et Promettons , loialment en bone foy , & en Parole du Roi ,
& Jurons en rAlme de Nous, touchans les Sains Evangiles de
Dieu, en la prefence de Ta^ipin de Chantemarle Chivaler, Meftre
del Hoftell de noftre dit Adverfaire, & Meftre Joha» Betrant
Secretaire del Adverfaire fuifdit,
* Lefqueux noftre dit Adverfaire ad envoiez devers nous, pur
nous veoir faire la dite Serement,
Que les dites Trieues, ainfi Prorogues, Nous Tendrons &Gar-
derons, & ferons Tenir & Garder, par Nous & par noz Soub-
giz, a noftre dit Adverfaire de France, & ies Soubgiez & Alliez,
pur eux, leurs Terres, Paiis & Seigneuries, &, a noftre loial
pouoir, les ferons Tenir & Garder par noz Alliez deflljs nom-
mez, & par lours Soubgiez, en la fourme & manier que les Lec-
tres defllis tranfcriptz le contiennent, fanz venir, ne faire ou fouf-
frir venir au contraire, pur quclconque caufe que ce foit, pour
Marque ou Reprifaille , ou pour autre caufe quelconque ,
Et come , pour Tenir , & faire Tenir & Garder , les dites Trie-
ues Nous euflons Ordenne & Conftitue, en plufours Paiis, cer-
teins Confervatours , des quelx les Noms & les Paiis de leurs Con-
fervations fonc declairiez en noz Leccres deflTus cranfcriptz , Nous
les Faifons, Ordennons, & Conftiruons Confer^atours de cefte
Prorogation en Paiis delTufdiz, en la fourme & manire que ils
font a prefent , & que contenu eft es ditss Letcres.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Seal a
ces Prefentes Lettres.
Donne a noftre Manoir de E^hamflede , le Quint Jour de May,
TAn de Grace Mille, Troifcens, iv XX. & Douzc, & de nos-
tre Regne Quinzifme.
Par leRoi^ fon Confeil.
*VII,
718.
I^
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
I?C)2.
'f-
1.
jfn.
R.
Tat. if.
H.i.p.i
m. i^.d.
Pro yiagio Ducis Glouceflrix ad Hibermarn.
REX, Dilefto fibij Johanni 'Elyngeham^ Servienti fuo ad ar-
ma, Salutem.
Scias quod afTignavimus te ad tot Naves, Bargeas, & Balinge-
ras , ac alia Vafa , necnon Marinarios pro eifdem neceflarios ,
Quot pro Viagio , CarilTimi Avunculi noftri , Thomie Ducit
Gloiice(}ri£, verfus partes Hiberniae, in proximo feciendo, necnon
Hommum, Equorum, & aliorum Bonorum & Vidualium fuo-
rurn fufEcere poterunt , n t, n. i
Ubicumque infra Comitatus Somerfetice , Glouceftrix , Briftol-
I2, Devoniae, & Cornubix, ac partes Suthwalliae , infra Liberta-
tcs, vel excra, inveniri poterunt,
Areilandum & Capiendum ,
Et ad hujufmodi Naves, Bargeas, Balingeras, & alia Vafa, ac
Marinarios Congregandum , & ufque Portum Villx noftrx Bri-
ftolte venire f^ciendum, ita quod prompta fint ibidem, Primo
Die Julii, proximo funiro, ad proficifcendum abinde, in Obfe-
quium noftrum, verfus praedidtas partes Hibernix, ad rationabilia
Vadia ipfius Ducis, eis in hac parte prompte folvenda^
Et ad omnes illos , auos in hac parte Contrarios inveneris feu
Rebclles, fimiliter Areltandum & Capiendum , & Prifonis noftris
Mancipandum, in eifdem moraturos quoufque pro eorum Punitio-
ne aliter duxerimus ordinandum;
Et ideo Tibi Praccipimus quod circa Prsemifla diligenter inten-
das , & ea facias & exequaris in forma praedidta :
Damus autem Univerfis & Singulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniftris, Magiftris, ac Marinariis Navium, & aliis Fi-
delibus noftris, Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis, qu6d
Tibi, in executione Prxmiflbrum, Intendentes fint, Confulentes,
& Auxiliantes , quotien^ & prout per Te fuper hoc fuerint prjemu-
niti ex parte noftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , vii. die Maii.
Fer Concilivm.
REX, Dile(5lis fibi, Johanni "Lopham, & Johanni Orewell ,Ser-
vientibus fuis ad arma, Salutem.
Sciatis quod aflignavimus vos, conjundim, & divifim, ad tot
Naves , ^r. ut/upra ujque ibi , fufficere poterunt , & tunc fc ,
Ubicumque infra partes Wallix, Hibernix , & Comicatuum
Lancaftrise & Ceftrise, infra Libertates, vel extra, &c. ut fupra,
mutatis mutavJis.
Tefte Rege apud Wefmonajlerium , decinio tcrtio die Maii.
Ter Concilium.
• VIL
719.
Ann. D.
1392.
An. If.
R. 1.
Tranc.if.
K. 1. m-
X.
„ - , _, Ann. D."
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus ac aliis fubfcriptis, fub 1392.
eadem Data i videlicet , Ric. i.
* Pro Norroy Rege ArmorMm,
REX Omnibus ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quod ,
De Gratia noftra fpeciali, & confideratione boni Servitii,quod,
diledus Ligeus nofter , Johannes Marche , Heraldus nofter ad Ar-
ma , B-ex ati North , nobis impendit & impendet ,
Confirmaviwus , quantum in Nobis eft, pro Nobis & Hxredi-
bus noftris, eidem Johanni, Haeredibus, & Aflignatis fuis, omnia
Terras, Tenementa, Domus, & alias PoflefTiones quafcumque,
per ipfum Johannem, infra Villam noftram Calefii , jufte Empta
& licite adquifita.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimouajlerium , fcptimo dic Maii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D.
1392.
An. if.
F. 1.
Ibiitm.
EX, Vicecomiti Kantia , Salurem-
Formam Prorogationis Treugarum , inter Nos & Adverfa-
Vic. Uncoln.
Vic. Ehorum.
Vic. Northumbr.
Vic. Combr.
Vic. Weftmerl.
Vic. Briftoll.
Majori ^ Vicecomitibiu Lmdoff^
De Proclamatione Prorogationis Treugarum.
FAIT A ReMEMBRER lue les Trieues <^ Souffrances de
Guerre ,
N'aJga!res prifes a Lenlyngham , parentre noftre Seigneur le
Roy d'Engleterre , pur Luy,Jon Roialme, Terres , Seignuries ,Soub-
giez, C^ ^lliez, ifu?ie part, <^ fon Adverfaire de France/iwr /ly,
Jes Terres , Seignurics, Souhgies , c^ Alltex,, d'autre part ,
Feurent , le viii. jour de AveriU , fAn de Grace Mille, Trois-
tens , ^atrevintz, eJ- unfze, de raffent des Ambajfatours de Vune
Tartie ^ de Pautre, eiantz a ce foufficeant Pouoir lir AuSlorite ,
Eftoignez e^ Prorogez; c^eftavoir.
Du xvi. iour d^Auguji , profchein venant , juj^ues a le Fefl de
Seint Michel donges profchein enfiuant , CT ^ de Ja dit Feft de Seint
JHichel , jufques a un An apres, par lafourme (^ maniere qui es di-
tes Trieues eft contcnuz.
R
rium noftrum Franciae faftarum , tibi mittimus , in quadam Ce-
dula, Praefentibus interclusa.
Mandantes quod ftatim, vifis Priefentibus , Treugas illas, in fin-
gulis Portubus & Locis, infra Ballivam tuam, ubi expedire vide-
ris, ex parte noftra, publice Proclamari & teneri iacias juxta Te-
norem earumdem ;
£c hoc nullatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , primo die Maii.
Ptr ipjum Regem o?- Concitium.
Vic. Sujfex.
Vic. Sutht.
Vic. Somerf. ^ Dorf.
Vic. Devon.
Vic. Cornuh.
Vic. EJfex.
Vic. Norff. 6- Suf.
Vic. Notyngham.
Johanni Duci Aquitania; <ir Lancaftria , vcl ejus Cancellario in
did:o Ducatu Lancaftrix.
Johanni Dfwrcax, Conftabulario Caftri Regis Dovorrise, &
Cuftodi Quinque Portuum fuorum, vel ejus Locumtenenti'ibi-
dem.
Johanni de Holand, Comiti Huntyngdoniae , Capitaneo Caftri
& Vilix Regis de Breft, vel ejus Locumtenenci ibidem.
Johanni Golofre , Capitaneo Villae & Qftri Regis de Chir^
burgh , vel ejus Locumtenenti ibidem.
Thomte Comiti Marefcallo <ir Notynghamia , Capitaneo Villac
Regis Calelii, vel ejus Locumtenenti ibidem.
Su^er Treugis antedi^lis , de Sacramemo pr<tflito.
LE Roy a tbutz, ceux, qui ccftcs prcfentcs Lettres verront, Sa- Ann. D,
lutZ. 1392,
Sa voiR FAisoNs que, An. \f.
Come, noftre trefchere & trefame Oncle, le Duc de Guiene <^ R. 1.
de * Lancaftre, pur Nous, & en noftre Noun, aiant a ce fouffi- Ibidem.
fant Pouoir depar Nous, d'une Part, & les Ducs de Berry , de * VH.
Burgoyne, <^ de Bourhon, pur nofire Adverfaire de France , & en 710.
fon Noun, aians a ce femblable Pouoir, aautre part, aient les
Trieues ,
Prifez. & accorder, a Lenlyngham , le xviii. Jour de Juyn,rAn
Miile CCC. IV XX. & Neuf, entre noz Meflages & Deputez
d'une part, & les Meffages & Dcputez de noftre dit Adverfairc
d'autre part,
Qui devoient & devient durer par Trois Ans continuelz , qui
fineront le xvi. jour de Moys d'Auguft profchein vcnant, Soleil
levant,
Efloignie, par vertuc du dit Pouoir, & Proroge, du dit xvi.
jour d'Auguft, jufques a la Fefte Seint Michel profchein venant,
& de le dit Feft Seint Michcl jufques a un An apres enfuiant, pur
Nous, noz Sout^iez, Amys, & Alliez, & pur les Roiaumes,
Terres, & Seignuries de Nous & de noz dirz Alliez & Amys, &
pur noftre dit Adverfaire, fes Alliez, Soubgies, & Amys, leur
Terres & Seignuries,
Nous,
En la prefence de Tanpyn de Chantcmarle Chivaler, Meiftre del
Hofliell de noftre dit Adverfaire de France , & Met^re Johan
Bertrant Secretaire del Adverfaire fuifdic,
Les queux il ad envoiez devers nous pour nous veoir faire le di-
tc Serement,
Eons jurez, en TAlme dc Nous, touchez les Seintz Evangilles
de Dieu, queles dites Trieues, ainfi Prorogez, nous Tendrons &
Garderons, & ferons Tenir & Garder, par Nous, & par noi
Soubgiez, a noftredit Adverfaire de France, & fes Soubgies &
AUiez, qui verront enjoir les dites Trieues, pur eux, leur Terres,
Paiis, & Seignuries, &, a noftrc loial pouoir, les ferons Tenir
& Garder par noz Alliez, & par leurs Soubgies, fanz venir, ne
faire ou fouffrir venir, au contraire, pur quelconque caufe que
ce foit, par Marque ou Reprifaille, ou par autre caufe quelcon-
que;
Et cc a toutz, as queux il appartient, en ce Cas, Notifions par
le Tenour d'iceftes.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Seal, a
ces prefentes Lettres.
Don. a Staunford, le xxx. jour de May, TAn de Grace Mille,
Troifcent2, ivXX. & Doufze, & de noftrc Regne Quinzifme.
Par k Roi (^ fon Confeil.
R
De Sacramento j^dverfarii Scotii recipiendo.
EX, Diledo & Fideli fuo, Gerardo Heron Militi, ac diledo Ann. D,
fibi Johanni Mitford Armigero, Salutem. 1392.
Sciatis quod Nos, ^ An. if.
De Fidelicate probataj ac Circumfpedione, & Induftria, ve- R. 1.
Scot. tf.
R. X.OT.J.
ftris providis plenam & folidam fiduciam reportantes ,
Conftituimus , Deputavimus , & Affignavimus Vos , conjun-
ftim, & divifim, ad proficifcendum verfus partes Scociae, ad Sa-
cramentum Adverfarii noftri Scotia, juxca formam quorumdam
Aniculoium, Treugarum & Abftinencix Guerrarum, inter Nos
& Adverjarium nofirum Francia initarum, & firmatarum, praefa-
tum Adverfarium noftrum Scocise & Subdicos fuos fpecialitcr tan-
gentium feu concernentium , Petendum & Recipiendum,
Et prxdidum Adverfarium noftrum, nomine noftro, Requi-
rendumad Literas TefHmoniales, fub Magno Sigillo fuo, Sacra-
mennim fuum praediftum Teftificantes, vobis immediate poft prae-
ftationem ejufcfem Liberandas,
Ac omnia alia , in hoc Cafu neceffaria , feu quomodolibet opor-
tuna, Faciendum & Exequendum,
Et ad Nos & Conciliuoj noftrum de omnibus & lingulis, quas
per
ET ACTA PUBLICA.
71
A D E^'' ^°^ ^^'^ aliquem Veftrum AAa & Gefta fuerint in praemiflis,
■ Referendum & Certificandum , ac in Scriptis plenarie & exprefse
lu^-L Redigendum,
Et ideo vobis Mandamus quod circa PraemifTa facienda & exe-
quenda partes veftras, cura omni diligentia & efficacia, adhibeatis
folicitas & difcretas.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Staunford xxx. die Maii.
Per ipfum Regem (^ Conctlium.
• VII.
711.
Ann.D.
1392.
An. if.
R. z.
ClalifAf.
R, i.W.
* Pro Duce uiquitanU ^ Lancaflru.
D EX , Coilefloribus Subfidii Trium Solidorum de quolibet Do-
'^ iio Vini & Duodecim Denariorum de Libra , nobis per Com-
munitatem Regni noftri Angliae ultimo Concefli , in Portu Lon-
donis, Salutem.
Mandamus vobis quod, Cariflimum Avunculum noftrum, Jo-
hannem Ducem Acjuttaniie ^ Lancaftriie , de Novem Libris , quas
ab eo pro Sexaginta Doliis Vini, per ipfum in Regnum noftrum
Angliae , inter Duodecimum Diem Decembris & 06lavum Diem
Januarii, ultimo praeteritos, pro Expeniis Hofpitii fui, addudtis,
exigitis, Quietum cfle permittatis.
Tefte Rege apud Stau?iford tricefimo die Maii.
Per Concilium.
De arte Sagittandi per Valettos Regis Excercenda.
A D R^^' ^^^° ^ ^^^^^ Militinoftro, Joha^mi Golofre, Salu-
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftione veftris plenam fiduciam opti-
nentes,
Aflignavimus & Deputavimus vos ad fupervidendum , Nomine
noftro , univerfos & fingulos Valettos Hofpitii noftri , ac alios in-
fra Gradum Valettorura, in quocumque Statu vel Offido extite-
rint , & ad compellendum omnes hujufmodi Valettos & alios pr^-
diftos, ubicumque ipfos per partes Regni noftri Angli{e,vel aliun-
de in Comitiva noftra tranfire, equitare, vel perhendinare conti-
gerit, ad Arcus &c Sagittas fecum honefto modo deferendos, &
1392.
M. if.
R. 1.
Fat. 15-.
R.i.f.l
W. 1.
no^re dit Adverfaire , fes Soubgies & Seigneuries quelconques, Ann. D.
dautre part, 139S.
Et fur quanque ferra enfi Traitiee, compofe, tranfige, pacifce, &ic. x.
& acorde, pour Nous & noftre Partie, avecqes ccalx de k Panie
adverfe, aiant?. a ce fouffifant Pouoir, de la Fermer & Afleurer
par Foy & par Serement, fur les Sains Euangilles a Donner en
rAume de Nous,
Et d'Ottroier & Donner fur ce & les dependentz d'ice!Ie touz
maniersde Cautions, Seuretcs, Promelles, Obiigacions, & Lec-
trcs Sealles, tantes & tielx come meifter ierra, ou lion leur fem-
blera en tiel Cas, les queles Nous volons avoir riel Effeft, Vigour,
& Fermete comrae li Nous les eulfions donnez & fait en noftre
propre Parfone,
Et de Faire , Executer , Expedier , & accompler toutes Articles,
qui ferront accordez, de Point en Point, pour Nous & noftre
Partie , fanz, fraude ou mal engyn , fi avaunt come Nous ferroions
mefmes fi noftre propre Parfone y feufle prefente ,
Et de Faire, Executer, & Expedier touz auties Articles, qui
aucunement pourront appartiner au bone perfedion & complife-
ment de mefme le Traitie de la Pees & Accord avauntdites , de
quele nature q'ils foient, fuppofe que plus efpecial Mandement ent
ferroit requis ,
Et Promettons , loialment en bonne Foie , & en Parole de Roy,
a avoir & tenir, touz jours, Ferme & Agreable quanque fait ferra,
en noftre Noun , par Nos ditT, Comyflairs & Deputez , ies Cynk,
Quatre, & les Trois de eux, fur toutz & chafcun des Chofes a-
vauntdites ,
Et de Donner noz Lettres Confirmatoirs , feales de noftre Grant
Seal, fur toiiz. les Pointz, qui enfi ferront accordez,
Et de les faire Executer , de Point en Point , en quanque en
Nous eft , fanz fraude ou mal engyn ,
Et ce Promettons fur Caucion & Obligacion de touz noz Biens
prefentes & a venir, fanz jamas Faire, Dire, ne Purpofer, en
Juggement , ne dehors, aucune Chofe a rencontre.
Donn. par Tefmoignance de noftre Grant Seal, a Notyngham^
le XX. jour de Juyn, TAn du Grace Mille, Troifcentz, Quatre-
vintz & Dufz£, oc de noftre Regne Qyinzifme.
Tar le Roi <^ fon Confeil.
De Potefate TraElandi fnper Pace inter Reges fradiBos (^
yllligatos fnos.
Artem Sagittandi ibideiS excercendam ; ' T ^ Ro^' ^'- Vf'' «/'?%'*'' ""^..^"''"aT' ^A^f ' ^""-^-
^ - • • " ..... J_i & Seignuries , ^ /«»f /?f , Amys , Alliez, , Aidans , & Adhe- 1392.
Et omnes illos , quos in hac parte Contrarios , & id facere re-
cufantes inveneritis, juxta Difcretionem veftram & eorum Deme-
rita , modo debito Puniendum :
Et ideo Vobis Mandamus quod circa Praemifla omnia & fingu-
la diligenter intendatis , & ea faciatis & expleatis in Forma prse-
difta.
Damus autem praefatis Valettis ac aliis praedidis, & eorum cui-
libet, Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis quod Vobis, in
praemiffis faciendis & exequendis, pareant, obediant, & inten-
dant quotiens & quando per vos, fuper hoc, ex p.irte noftra,
rationabiliter fuerint prxmuniti, vel eorum aliquis fuerit praemu-
oims.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Notyngham, vicefimo die Junii.
Per ipfum Regem.
De potejlate Traclandi fuper Pace inter Reges ^ Subditos
AngUt (^r Francia.
Ann. D. T E ^oi ^ ^^"^ ceux, qui ceftes Lettres verront, Salut.
1392. Savoir Faisons que Nous,
An »«■. Pour ronour de Dieu,
R. 2. Et pour efcheuer reffufion de fanc Chriftian, & les Maulx &
FrMc.if. Domages irreparables , qui par le fait de Guerres, d'entre Nous <^
R.x.m. «oftre Adverfaire de France ., pourroient enfuir en temps a venir,
,, ficome ont efte avenuT. en temps pafle,
Defirans venir a bonne Paix & Concorde avecques noftre dit
Adverfaire, & de mettre noz Soubgiez en Pees, Quiete , & Tran-
quilite,
Et confians au plein de fens, loiautees, avifemenrz,, & difcre-
tions de, noz, Amez & Feaux,
L'onurabIe Piere en Dieu Johan Evejiue de Seint David,
William Montagu Counte Salesbirs noltre chier colyn ,
Thomas Percy nollre Chamberleyn,
Johan Sire de Cobham Baneret,
Et , noftre bien ame Clerc , Meiftre Richart Rouhale Dodor en
Loys,
Yceux avons Ordenne & Commys , Ordennons & Commet-
tons , pour & en Lieu de Nous , pour aflembler avecque les De-
putes de noftre dit Adverfaire, aians fouffifant Pouoir de Lui, fur
les faiz., qui s'enfuient, en quelconques Lieux 6c PIaces,es queux
lour bon * femblera, pour le Fait du Traitee de Paix fuifdit,
Et avons Donne , & Donnons par ceftes prefentes , a noz dira
Deputez, Cynk, Quatre, & aus Troys de eux, plain Pouoir,
Audlorire, & Mandement efpecial, de Convenir, traittier, com-
pofer, tranfiger, paciicer, & plainement & finabiement accorder
& venir au bonne Paix & Accord, fur touz, Debaz,, Contentions,
Queftions, Guerres, Riotes, & Difcors, mouez, & a mover,oue
touz leurs Articles, & Circumftances , incidentz., emergentz, de-
pendentz, & connexes, entre Nous., noz Roiaumes, Soubgiez,
& Seigneuries quekonques, deca 6c dela la Mer, d'une part, &
rentz quelconques, deca & delala Mer, d'un part, & nojlre dit An.
Adverfaire, fesSoubgiez, & Seignuries, Amys, Alliez, Aidantz, R. z.
& Adherentz quelconques d'autre part , Ibidem.
Et fur quanque ferra enfi Traitie, <^c. utfupra.
Don. ut fupra.
Par le Roi <^ fon Conjeil.
De ConduBu , pro Nunciis Francia.
E R o I a , noz amiz & foiaulx , Coneftable & Marefchaulx ,
Ann. D.
1392.
An. 16.
R.
*VII,
7".
Admiral, Vifadmiral, &cc. Salut & Dileclion
Savoirvous faisons que ,
Come entre noz Gentz & Commys d'une part , & les Gentz
& Commys noftre Adverfaire de France, d'autre part, aflemblez Fra>ic.t6.
n'adgairs es Parties de Picardie, eient Trieues accordez jufqes au R. 1. m.
certain temps, />»?■ Nous, noz Subgiz, Amiz, Alliez, & Bien- ij-.
veullantz, &c pur * noftre dit Adverfaire*, fes Subgies, Amis, A- * VII.
lies, & BienveuIIans , en efperance de Traidter, ce pendant, de 71J.
bone Paix , & pour proceder , en TAide de Dieu , en cefte matie-
re, ad efte Journee pris & accepte, d'une part & d'autre, a les
Oeptaves de Seint Johan Baptiftre, profcheins venans, es Marches
de Picardie & d'Artoys ,
Et Nous eions entenduz que noftre dit Adverfaire a en Propos
d'envoier, pur luy, a la dite Journee, pour le Fait du Traifte,
Nichole Evejque de 'Baieux , Walleran Conte de Liney (^r de Saint
Pol, Guillaume Viconte de Aleleuit., Meiftre Johan Canart Chan-
celler de Burgoigne, Raoul Sire de Rayvenal, 5c Maiftre Tves De-
rian ,
Nous ,
Delirans purveoir a la Garde & Seurte d'eulx, & de leursGentZ
& Famulcrs , Chevaulx , Hernois , & autres Biens ,
Avons piis & mys , prenons & mettons, les ditz, EvefjuCy
Conte, Guil/aume, Johan , Raol ., & Tves , & chefcun d'eux, o-
vefqties eux, lour Gens & Famulers, Chivalers, Efcuiers, Clers,
& Vallez, & auxi les Confeillers de noftre dir Adverfaire, venans
en leurs Compaignie, ou aillours, pour le Fait du dit Traide,
foient Prelats, Contes, Barons, Chivalers, Clers, ou autres, de
quelque eftate ou condition q'ilz foient, jufques a Nombre deTrois-
centz Parfones , a Cheval , ou a Pie , leurs Chivalx , Monney ,
Hernoys , & autres Biens quelconques , en noftre fauve & feure
Conduit, Proteiflion , &Tuition, Sauve Garde & Defens efpe-
cialx, en venant, retournant, alant, & palfant par Mier & par
Terre, en parties de Picardie, ou ailours ou mefter ferra pur la
Fait delTufdite, fanz fraude & fanz mal engin, & la demurant,
fejournant , & retournant vers les parties de France , par Mer
& par Terre, touz enfemble, ou devifement, come il lour plerra,
& fi fovent come ils voudront , & a Faire ferra pur le Fait du
dit Traiftc, jufques a primer jour d'Odobre prochein venant,
Si vous Mandons & Commandons eftroitement, ^f. ^rout ;»
ejujniodi de Conduiiu Literis.
Donn. a noftre Chafiel de Notynghm, le xxii. jour de Juyn,
K 3 1 An
78
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. l'An da Grace Mil, Troifcens, Quatrevins & Dufze, & de nos-
1392. tre Regne Sel2.ifme.
Par le Roi &' fo» Conjetl.
De Cujlode Civitatis Londonid conjiitHto.
Ann.D. D EX Omnibus. ad quos, &c. Salutem.
1392. fv Sciacis quoa Nos ,
A'i. 16. Attendentes notabiles & evidentes Defedus, quos in minus dis-
K. 1. creta & infufficicnti Gubernatione & Regimine Civitatis noftras
P.*/. 1(5. Londonia: , tempore yoA^wwV Hf W? Majons , ac yohaxnis Shad-
R.zf I. i/eivorth Sc Hoir: Variner Vicecomitum, ejufdem Civitatis, noto-
m. 36. j-ie repcrimus & aperte , nccnon Dampna & Pericula incollerabilia
qu;e e.xinde, nifi Manus noftras Adjutrices in hac parte celeriiis
apponamus, verifimiliter, quodablit, evenire fbrraidantur,
De aftenfu & avifamento Concilii noftri , ipfos , Johannem.,
Johan7iem, & Henricum, de Officiis fuis praedidtis duxiraus peni-
tus amovendos ,
Volentefquc, pro meliori & falubriori Gubernatione & Regi-
mine dic1:x Civitatis & Populi noftri ejufdem , ac aliorum ad ean-
dem Cnnfluentium, ex Cauiis Praemiilis, & pnefertim conlide-
rationejuftitix, cujus fumus Debitores, Deo dance, debite pro-
videre ,
De aftenfu & avi(amento pnisdiftis Conftituimus , dileiflum , &
fidelem Militem noftrum , Ed-wardum Dalyngrugge (de cujus hde-
litate & circumfpedtione plenam fiduciam reporcamus) Cujiodem
Civitatis priediiiii , quamdiu noftrae placuerit voluntati;
Dantes ei , Tenore Praefentium , pienam & fufficientem Au£to-
ritatem & Poteftatem Populum noftrum didx Civitatis Regendi
& Gubernandi, ac omnia alia & fingula, qux ad bonum Regi-
men & fanam Gubernationem cjufdem Civitatis percinenc, facien-
di, excercendi, & exequendi, prout de Jure & fecundum Con-
fuetudinem Civitatis prxdid.T: fuerit faciendum , & prout Majores
Civitatis illius , ante hacc tempora , rationabiliter fecere , excercere,
& exequi confueverunt :
Damus aucem Vicecomitibus & Aldermannis ejufdem Civitatis ,
necnon univerfis & fingulis Concivibus, ac aliis Fidelibus & Sub-
ditis noftris ibidem, Tenore Prxfentium, firmicer in Praeceptis
• VII. <y^od eidem Edijjardo, tanquam * Cujiodi dvitatis priEdiftx, in
omnibus qux ad Officium illud pertinent, Incendentes fint, Con-
fulentes , & Obedicntes , prout dccet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Cajlrum de Notyngham vicefimo quinto die
Junii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
7H
De Treugis elongatis , (^ Confervatoribus ajjignatis.
>y
j, ^ tre Reymound Ge/am , Meiftre Pe/eryn de Caurs , Meiftre Guyi/iem
Tran \6 ^' Tandenardy & Meilhe Bertran d^Aftey SalutZ.
R 1 w S Avoi R vous FAisoNS que Nous,
Confiantz, pleinement de voz fen, loialte, & avifement,
Vous avons Faic & Ordeigne, Faifons & Ordeignons, joinr-
ment, & ieveraiment, Confervacours des Trieues, darreinemenc
prifes & accordes par noz MelTages & les Melfages de noftre Ad-
■verfaire de France, de 1' Audtorice dc Nous , & de noflre dit Ad-
verfaire, entre nous,
Pur Nous, noftre Roialme, Terres, Seignuries, & Soubgics,
Pur /e Roy des Romayns ,
Jje Roi de Portuga/e,
Le Duc de Guerle,
Johan des Ijles .,
Et /e Duc & Comune de Janues .
Et le Conte de Sa/esbirs , pur le Seignurie de Man ,
Ses AUies, & pur lour Roialmes, Terres, Seignuries & Sub-
gies,
Et mftre dit Adverfaire de France, pur Lui, fon Roialme, fes
Tcrres, Seignuries, & Soubgies pretenfez,
UAdverJaire de Cafti//e ©- de Leon^
Le Roi des Romayns ,
L'Adverfaire d^EJcoce^
Le Roy d' Arragon ,
Le Roi de Navarre,
La Ducheffe de Brahant ,
Le Duc c" /e Coviune de Javues ,
Et pur /e Conte de /a Marche dEfcoce,
Pur le Seignurie de Man,
Ses Alliez., & pur lour Roialmes, Terres, Seignuries, & Sub-
gies pretenfes , folonc la forme de mefmes les Trieues ,
Donantz & Commettantza vous & a chefcun de vous, par le
Tenour de celtes Prefen;es , Poiar & plaine Poiffance d'icelles
Trieues , en la Ville de Bordeux , & Bordeloys , & de Bafe Gas-
coyne , & de les Landez , Tenir & Garder , en couz lour Arti-
des, par touz noz Soubgiez,
Ec pur les dicz Roys,
Des Romaynes ,
Ec de Portugale,
Le Duc de Guerky
Johan des Ijles,
Ec le Duc cy le Comune de Janues ,
Ec le Conte de Sa/eshirs , pur le Seignuriede Mao,
Et fes Alliez, & pour toui lour Soubgies,
Sanx les Enfieindre,
Et que des Attemptatz & autres Chofes, faitx encontre ycelles Ann. D
Trieues, fi nulles y foient, vous coneiffez & enquerrez, fomer- 1292.*
menc & de plein, fanz long Proces, Rie. 1.*
Ec tout ce , «que par noz dicz Soubgies , ou par les dicz Roys ,
des Rofvaynes, & de Portuga/e, /e Duc de Guer/e, Johan des Ijies,
& /e Duc cr /e Coviune de Janues , & le Conte de Saiesbirs pur le
Seignurie de Man, fes Allies, & couz lour Soubgies, ou afcun de
eux , vous croverez iffinc eftre faic ou atcempce contre les ditz
Trieues (que Dieu ne veulle) Reparez, ou facez Reparer & Re-
drefter, fanz delay, & Remettre en Eftatedue,
En Conftreinantx a ce noz ditz Soubgies & les Soubgies des
ditz Roys, des Romaynes, & de Portuga/e , Duc de Guerle, Johan
de Ifles , & le Duc ^ Comune de Janues, & ie Conte de Saleshirs
pur le Seignurie de Man, & fes Alliez, q'il appartiendra , par PriJTc
des Corps & des Biens, & par touz autres voies & remedies co-
venables,
Et de Requercr & faire Requerer la Partie des dirz Adverfaires ,
& touz autres as queux il appartiendra, par force de mefmes les
Trieues, d'Amender, Redrefcer, & duement Rcparer touz ma-
ners des Attemptatz & Mefprifions, fi nulles y foient, faicz par la
Parcie de noz ditz Adverfairs envers Nous, noz Soubgies, & les
ditz Roys, de Romaynes ., &c du Portuga/e, le Duc de Guerie ., Jo-
han des Ifies , le Duc <ir le Comuiie de Januex, , & le Counte de Sa-
leshirs pur le Seignurie de Man, fes Allies, & lour Soubgies, en
quelconque manere, fi * bien par Terre, come par Meer, contre ,
ia fourme des dites Trieues, ^^^»
Le5 queux, de Tailent des' AmbafTatours de Tune Partie & de ^^^*
Taucre , eiantz a ce foufficeant Pouoir & Audoritee , font Efloi-
gncz & Prorogcz (c'eftaflavoir) du Sefzifme jour d'Auguft, pros-
chein venant, jufqes a la Feft de Seint Michel , donques pros-
chein enfuiant, & de le dit Feft de Seinc Michel jufqes a un An
apres , par la forme & raanere que es dites Trieues eft conte-
nuz;
Vous Mandantz que ycelle Prorogacion vous facez Pubber &
Tenir pleinement, folonc la Teneure d'icelles;
Et, en outre, Nouz Mandons, & Commandons as touz les
Preiatz^ Nobles, & Communialtes , des Citees, Villes, Chas-
teux, Forterelfes, & Lieux, & a touz noz IVliniftres, (Dfficers,
& autres noz Soubgiez & Obeiflantz (de quelconque eltace, con-
dicion, ou degree q'ils foienc) es Paiis & Parties avantditeSj fur
F"orfaiture de quanque ils purront forfaire envers nous , q'ils &
chefcun de eux Obeifient & entendent deligealment a vous & a
chefcun de vous , en faifant & parfourmant la Confervacie des
Trieues avantdices, folonc ie Tenour dycelles, ficome a chcfcun
de eux il apparticndra, ou ils ent ferront rcijuis par Vous depar
Nous.
En Tefmoignance de quele Chofe a y ceftes Prefentes Nous
avons fait mettre noftre Grant Seal.
Don. a Notyngham, le primer jour de Juyl , TAn de Grace
Miile, Troifcentz, Quatrevincz & Doufze, & de noftre Regne
Sefzifme.
Par le Roi ^ fon Confeil.
Autielx Lettres ont fouthefcriptz es Lieux fouthefcriptz, de mefme
la Date; c"eftalIavoir,
MelTieur Richard Cradok , Meiftre Bertran d^Afte, le Capita»
de Botevy/e, & /e Captav de Mortayne , que font ou par je temjK
ferront es Paiis & Senefchalcies de Seyntonge & Angelefme.
Mcifieur Richard Cradok^ Perot de Fountayns Captain de Chalu-
fet, Gauter C/ifford, & Meiftre Bertran ctAfte, en les Paiis &
Senefcalcies de Pey:o, Lemozine, & Auveine.
Le Sire de Mosftjedene, Meffieur Ric/iard Cradok, & Meftre
Bertran d'Afie, en le Paiis & Senefchalcie de Peregort.
Meffieur Richard Cradok, Remonet de Sort , &c Medr e Bertran
d^Ajfe , es Paiis & Senefchalcies de Creffy & de Rouergue.
Meffieur Richard Cradok , le Sire de la Bard, Noupar de Cau-
mont , & Meiftre Berrr<j» d^Afte, en le Paiis & Senelchalcie dc
Agenoys.
Meitieur Richard Cradoi , Meffieur Johan de Berxe Capten de
Lorde, & Senefchal de Begore, & Meffieur Piers Arnaut dcBer-
ne Senelchal de les Landes, & Meftre Bertan de Hafie, es Paiis
& Senefchalcies de Begore & Toloufan.
Pro Parte Scoti<t.
LE R o T a rOnurable Pieres en Dieu , Evefjues de Durefme & Ann. D.
de Cardoi// , &c a noz trefcheres & foialx, /e Count de Nor- 1590.
thumbre , /e Sire de Nevi/, /e Baron de Grayjiok , le Sire de Ha- An. 16.
ryngton , le Sire de Dacre , les Capitaines de les Vi//es de Bercdiyk R. 2.
& de Cardoi//, & le Capitain de Roxburgh , SalutZ. Uid.
Savoir vous faifons , ^c. ut Jupra ujque ihi , de mefmes les
Trieues, d" tunc fic ,
Les queux, deVaflent des AmbafTatours de runePartie, & de
raurre , eiantz a ce fufficeant Poair & Audorite , font Elloignez
& Prorogez (c^eftaffavoir) du Sefzifme jour d'Augft , profchein
venant , jufqes a le Feft de Seint Michel , donques profchein en-
fuant, & de le dit Feft de Seint Michel jufques a un An apres,
par la fourme & manere que es Trieues eft concenuz ,
Donancz & Commeccancz a vous, & a chefcun de vous, par
le Tenour de ceftes Prefentes , Poair & pleine PuilTance d'ycelles
Trieues es Marchies d'Efcoce Tenir & Garder,en toutz lours Ar-
ticles, &c. utfupra ufque ihi, fi bien par Terre, come par Meer,
contre ia fourme de dites Trieues, & tuncfic, &c en outre Nous
Mandons & Commandons, d^c. ut fupra.
DoQ. a noftre Chaftel de Wyndefore le xxii. jour de Juyl.
Par le Roi ^ fon Confeil.
* D»
ET ACTA PUBLICA.
7P
VII. % jQe OHerelis cjr ^ppellationibHS Diffiniendis dr Terminandis.
Ann.D. R ^-^' Venerabili in Chrifto Patri, Archiepifeopo Burdegali^ ,
1392. ac, dileftis libi in Chrifto Ahi^atihus Sanil^ Crucis Burdega-
Ric. 1. ^^"fa & Sauffi Romani de Ulania, necnon diledtis &fidelibus fuis,
An. 16. Archambaudo de Grylino Capirali de Bogio, Gaillardo de Durforti
R. 1. Domino de Duracio , Bertrando de Montesferrando , ac Decanis
Vnfc. 16. Eccleriarum SanBorum Andrea & Severini ^ yohamii Delhuro^Pxio-
R. 1. m. •■• Hofpicalis Sarnfti Jacobi , Magiftro Tiaymundo Guillielmi de Po-
6. dio, Magiftro Felegri?io de Vaho., & Johanni de Bordilt , in De-
cretis & Legibus Dodtoribus, Fetro de Riberia in Legibus Licen-
tiato, & Bertrando de Afia in utroque Jure Bacailario, Salutem.
Quia , juxta Debitum fufcepti Regiminis, omnibus & fingulis,
ad Nos, ut ad R^em Francise, Superiorem & Dominum Duca-
tus Aquitannise & Partium adjaccntium, Qiierelantibus, Provo-
cantibus, & Appellantibus , defideramus fieri plenum Juftitiscom-
plementum,
Nos,
De veftris fidelitate & circumfpcdionc provida confidentes,
Ad Recipiendum & Audiendum omnes Qiierelas, Provocatio-
nes, & Appellationes , ad Nos, ut Regem FranciiE, in Ducatu
& Partibus prxdidtis, fic fadas & interpofitas , ac impofterum fe-
ciendas & interponendas , & in omnibus Caufis Querelarum , Pro-
vocationum, & Appellarionum huiurmodi, cum earum Emergen-
tibus, incidentibus , dependentibus , & connexis, in & ab eifdem,
Procedendum, Citandum, Cognofcendum, Inhibendum , Inter-
loquendum, Diflfiniendum, Statuendum, & Exequendum, & ip-
fas, fccundum Leges, Foros, & Confuetudincs dictarum Partium,
ac Stilum & Curfum Curix noftra; Francix , Fine debito Termi-
nandum ,
Ac omnia alia & fingula Faciendum & Excercendum qux in
Prasmiffis & ea tangentibus necefiTaria fuerint feu etiam oportuna,
etiam fi Mandatum exigant fpeciale ,
Vobis, Quatuordecim,Trefdecim, Duodecim, Undecim, De-
cem , Novem , Odo , Sepcem , Sex, Quinque, Quatuor, vel
Tribus veftriim ,
In Criminalibus ver6 , illis , & illi qui , faivo Ordine & Statu
fuis , fe intromittere poterunt cum poteftate fibi adjungendi unum
aut plures Collegas , cum Punitionis & Cohertionis debitse Pcte-
ftate , Vices noltras Concedimus & Committimus , donec eas
duxerimus revocandas,
Et ideo vobis Mandamus quod circa PrasmifiTa diligenter inten-
datis, & ea faciatis & exequamini in forma priEdidta:
Damus autem univerfis & fingulis Archiepilcopis , Epifcopis ,
Abbatibus: Ducibus, Comitibus, Vicecomitibus, Marchionibus ,
Baronibus: Senefcallis, Majoribus , Praepofitis, Officialibus, Mi-
niftris, & aliis Fidelibus noftris, tam Nobilibus, quam Populari-
bus, Partium prsediftarum, Tenore Prxfentium, firmiter in man-
datis quod Vobis , Qtiatuordecim, Trefdecim, Duodecim, Un-
decim, Decem, Novem, Odo, Septem, Sex, Quinque , Qua-
tuor, vel Tribus veftrum , & in Criminalibus illis & illi, qui fe
intromittere poterunt , falvo Ordine & Statu fuis, ac CoIIegis libi
adjunftis fquibus eandem concedimus Poteftatem) intendant &
pareant in PrxmiflTis.
In cujus, &c. quamdiu Regis placuerit Voluntati duraturas.
Tefte Rege apud Caflrum Regis Notynghamiie , quarto die Julii.
Rer ipfum Regem ^ Concilium.
De ReprifaliiSf contra Comitem yirtutHm.
Ann. D.
1392.
An. i6.
R. 1.
'2lattf. 1 6
R.i.m.
36.
R^
•VII.
E X Cuflodi & Vicecomitihus Londoniie , Salutem.
Cfim nuper,
Ad Supplicationem , dilediorum Ligeorum noftrorum , Nicholai
Collyng & Sociorum fuorum ,
De afiTenfu Concilii noftri , AfiTignaverimus nuper Majorem &
Vicecomites Londoniae ad omnia Bona & Mercandifas Ligeorum
& Tenentium Comitis Virtutum , quae de partibus Tranfmarinis ad
didam Civitatem noftram , feu Portum ejufdem , per Terram five
per Aquam , venerunt & venirent , ufque ad Valorem Trium Mi-
lium & Ducentarum Librarum ((olutis prius Cuftumis, * Subfi-
diis, & aliis Deveriis, nobis inde debitis) Areftandum,
Provifo femper quod aliqua Bona feu Mercandifas, pcr diftos
Ligeos & Tenentes prxfati Comitis , in Regno noftro Anglix ,
erripta vel emenda , ad ea per Nos extra idem Regnum noftrum
cducenda, minime areftarent,
Dantes eidem nuper Majori, & Vicecomitibus , firmirer in Man-
datis quod Bona & Mercandifas prxdidla, ciim, ut praemittitur,
areftata forent , falvo cuftodiri facerent , quoufque aliud a nobis in-
de haberent in Mandatis, ficuC Nobis & Concilio noftro in futu-
rum inde refpondere vellent,
Et quod didba Bona & Mercandifac fint Parcella eorumdem ,
fic areftata, quae, abfque Perditione, fi non feftinanter venderen-
tur, non potuillent cuftodiri , coram eis per Sacramentum Mer-
catorum Anglicorum & Alienigenarum per utrafque Partes eleao-
rum (videlicet) per prxdidtum Nicholaum Collyng & Socios fuos
ex una parte , & Mercatares , quorum Bona & Mercandif.E illa fo-
rent, ex altera parte, fideliter appreciarentur & venderentur,
Ac Summx , pro eifdem Appreciatse , in Cullodiam ipforum
nuper Majoris & Vicecomitum ponerentur ,
Qgodque eafdem Summas falvo cuftodirent , quoufque aliud a
nobis & Concilio noftro inde haberent in Mandatis,
Et quod Indenturas Quadripartiras de Praemiffis fieri facerenc ,
teftificantes quae Bona vel Mercandifse fic areftata forent, ac Va-
lorem eorumdem , & Nomina eorum de quibus capta , & in cu-
jus, {^i quorura Cuftodia , poftquam fic areftau exiiterent, poli-
ta forenc, & quai de hujafmodi Bonis & Mercandjfis appreciata & AfiB.O.
vendica torent , quibu; , & quo Pretio , & per quas Perlbnas, An^ i l^a.
ghcanas & Alienigenas , fic appreciata & vendita forent, ac quafe Kic. ».
Summx, de Vcnditione eorumdem Bonorum & Mercandifirum ,
fic forhtan Appreciatorum & venditorum,provenien.e3, inCufto-
dia prxdidtorum nuper Majoris & Vicecomitum, remanerent,
Voleiitefque unam Parcem earumdem Indenturarum (videlicec)
penes Nos & Concilium noftrutn, in Officio Privaci Sigilli noftrij
Secundam penes eofdem, nuper Majorem & Vicecomicesi
Tertiam penes praediftum Nicholaum Collyng & Socios fuos»
Ec Quarcam penes didtos Ligeos& Tenences prxfaci Comicis,
quorum Bona & Mercandife prxdida forent, remanere, prout
in Liceris noftris Patentibus, inde confedtis, pleniiis continecur:
Jamque, ex partc Bartholomai de Puteo ., Nobisfit, graviter
conquerendo , monftratum quod , licet idem Bartholomsus meri
Januenfis, S<inon deObedientia prsefaci Comicis exiftac, prouc per
Teftimonium facis clarum, ac aliis viis & modis quibus convenit*
paracus eft edocere, iidem camen , nuper Major & Vicecomices
confideracionem ad hoc nonhabences, ducenras & Quater vigintl
Balas Waidx dc Lumbardia iplius Bartholomaei , ad Trefcentas Vi*
ginti & Septera Libras, TresSolidos, & Qyinque Denarios, per
Rohertum Fitz Rohert , Adavi Terdele, &C Johannem Halle, Gro-
ceros Londonix , Appreciatas , praetexcu Literarum noftrarura
prxdictarum , tanquam Bona & Catalla prsedidtorum Ligeorum
& Tenentium prsefati Comitis , areftaverint, & adhuc fub hujus-
modi Arelto detineantur , in ipfius Bartholomxi Dampnum non
modicum & Gravamen,
Unde nobis fupplicavit fibi de Remedio provideri ,
Nos,
Voientes in hac parte ficri quod eftjuftum & confonum rationi,
Vobis Mandamus quod Waidam prxdidam deareflari , & pra*
fato Bartholomxo, fine dilaiione, deliberari & reftitui faciacis.
Teite meipfb apud Notpigkam, quarto dic Julii.
Fer Concilium.
De Intentione Regis , fttper Donatione Aqmtani<t, Duci Lan-
caflritt fa[ia , cert ificanda.
T E Roi a, noz foialx & bien amez, Reverentz Pieres enDieu, Ann. D.
-L' Prelatz, Barons Mier, & Jurez, & Comunes de noftre Ci- 1392.
tee de Burdeux & de Burdeloys, & a toutzautres de noftre Du- -^n. 16.
che de Guyene, as queux noz prefentes Le.tres vendront , Salurz,. R- ^.
Come , par noz autres Lettres, & pzr avis des Prelatz, Ducs, Vafc. 16,
Counts , Barons , * Nobles , & autres Seignurs cn plein Parle- «• ■^■m.
ment, eudions Done & Graunte le Duche de Guyene, ovefque f-
le Titre, Nom, & Ifles a ycelle appartenantz , ovefque toutz ces * VII.
Appartenances, a, iioftre trefchere & tresbien ame Uncle, Johan 718.
Duc de Guicne ^ de Lancaflre.
Refervez a Nous le Refort & Sovereignetee de mefme la Du-
che, come a Roi de France,
Mandans a toutz les Foialx, Soubgitz, Prelatz, Barons, Meirs,
Jurez, Bailliffs, Prevoits, Jufticers, & Miniftres, & atoutzCo-
munes de& Citees , Villes , Fortereffes , & du plac Pais , que a le
mefmejohan noftre dic UncleObeiffent,facent & prefteffent Se-
rement de Fiance & Ligeance, Refervez a Nous le Reforc &So-
\rereignetce come a Roy de France, ficome dit eft, & auxi come
appiert plus au plein par noz Lettres, a , noz chiers & bien amez
Foialx, Prelacz, Barons, Meirs, Jurez, Prevoltz, Baillifi , Jufti-
ciers, Officers, Miniftres, & Comunes diredtes ,
Par vercue des queles les reverencz Pieres en Dieu , Prelatz, Ba-
rons, Mairs, Jurez, Comunes, & aucresOfficers, Prevoftz, Ju- ~
fticers, & Miniftres euffent fait & prefte Serement de Fiance a le
dit noftre Uncle , ou le greindre partie de ycelle, de a Lui citre
ObeilTantz a Terme de fa Vie, ovefque certcins Protcitacions &
Refervacions , de non departier de la Coronne d'£ngleterre , par
eux faitz , & fanz prejudice de leurs Privileges, Franchifes, Li-
bertees , Conceffions , Donacions , Allignacions , a eux grantez
par noz Progenitours & par Nous, a eux Refervez,
Et afcuns de nos Liges par dela & autres aient Dic, parle, &
enforme, noz chiers & foialx Subgicz, Prclacz, Meir, & Jurez
& Barons , & Communes de Burdeux & de Burdeloys, & autres
de noftre Duche de Guyene , que ycclle Donacion non eltoic par
nous fait de noftre Liberale Volunte & Occroye, anceoys Nous
Defplcre en noftre Coer & Coragez^ licome Nous ad eitc iigni-
fie & demonftre , en noftre plein Confeil a Nocyngham , depar
noz foiak Meire, & Jurez, & Comunes de noftre Cicee deBour-
deux,
Par eux , & depar les dicz Prelatz , Barons , & autres de Bur-
deux & de Burdeloys , a nous humblement fuppliant que les vou-
fiirions, par noz Lettres, Certifier de noflre dit Voluntee <dr purport
fur les Chofes fuifdites ,
Pour ce efl il que Nous vous Certifions, & chefcun de
vous , que noftre Voluntee, EntencioN, & Pur«
PO R S efl, & ad efte, que noflre trejchere ^ bien ames Uncle ait
la dite Donacion de tiiejme la Duche , ^ ycelle lui avons fait par
avys de nojire Confiil & des Trois Eftatz , en noflreplain Farle-
ment, & Volons & Ottroions que ycelle Donacion aic Valour &
Fermece a la Vie de nejme noflre dit Uncle, juxce & folonc le Pur-
pors de noz dices Lcctres, & centoms tresbon gree a toutz ceuJC
qui ont fait lour Serement acuttum a Faire, & ont obehi a noz
ditz Mandementz,
A vous & a chcfcun de vous Mandantz , par le Tenour de
yceflies , que a le dic noftre Uncle , a Terme de fa Vie, vous
foiez Obeifantz & duement Entendantz ;
Referve vous Privileges, Franchefies, Cuftumes, Conceflions,
& Libertecs , les queles par le Tenour de yceftes Nous vous Re-
fervons,
Et.
8o
CONVENTIONES, LITER^;
Ann. D. Et , pur Greindre Fermete des Chofes fuifdaes avons faic Sealer
1 592- ceftes noz pnrfentex Lettrcs de nortre Grant Seai.
Ric. 1. Don. a noltre Caffel de Notyvgbam , le Septifme Jour dejuyl,
TAn de Grace Mille , Troifcentz, Quatrevmrz, , & Doufze, &
de noftre Regne Sefzifme.
Tar le Roi ^ fon Conjeil.
TreugarHm apnd Lenlyngham initarum Confirmatio ^ & de
eifdem cum yidverfario Scotia confervandis.
Ann. D. T E RoY a touz. ceux, qui ceftes prefentes Lettres verront, Sa-
159;. -*^ luiz.
Aii. 16. Savoir faisons que,
K j. Come, noftre trefchere & trefame Oncle, le Duc de Guyene <§■
rr.-inc.\6. de Lancaflre , pour Nous , & en noftre Noun, aiant a ce fouffi-
R.i. w. fant Povoir dcpar Nous , d'une part , & ies Dua de Berry , de
j->. Burgoyne & de Bourbon , pur 7iofire Adverjaire de France, & en
' fon Noun , aians a ce femblable Povoir , d'autre parc, aient les
Tne.ies ,
PrifeT, Sc Accorde?, a Lenlyngham , le xviii. jour de Juyn , TAn
* VII. Mille, CCC, IV XX. & Neuf, entre noz Meffages * Deputez
719. d'une part, & les MefTages & Deputez de noftre dit Adverfaire
d'aurre part,
Q^ii devoient & devient durer par Trois Ans continuelx, qui
fineront le xvi. jour de Moys d'Auguft profchein venant, Soleil
levant,
Elloigne, par vertue du ditPouoir, aeuxdonne, ficomepar
leurs Lettres , fur ce fairz; , peut apparoir, & Prorogue, du dit
xvi. jour d'Augu[} , jufques a la Fefie Saint Michel prouchein ve-
ncnt, & , de la , dite Fefie Saiut Michel, jufqncs a un An afres
enfuiant , pour Nous , noi, Subgiez , Amys , & Aliez, & pour
les Roiaumes , Terres , & Seignuries de Nous , & de noz ditz
Aliez & Amys, & pour noiire dit Adverfaire, fes Alliez, Soub-
gies, & Amys , leursTerres, & Seignuries, &: tout en la forme
& maniere que contenue eft es Lettres, faitesfur le^ dites Trieues ,
les quelles Nous avons confermezpar nofi autres Lettres,des quel-
les la Teneur s"enfuit,
RI c H .\ R D , par la Grace de Dieu , R o i d'E n g l e t e r-
REET DE France, & Seignur d'IrlauHd , a toutz
ceulx, qui ces prefentes Lettres verront, Salurz.
Savoir faisons que Nous avons veu & bien confidere
la Tenour & EfFed: des Lettres , dont la Tenour s'eDfuic ,
Nous,
Waultier, par la Gracede Dieu, Eve/^ue de Durefme^
Wilham Montagu Count de Sarisbirs,
William de Beauchamf Capitain de Caleys,
Johan Clauvou ,
Et Nichol de Dagworth ,
C^hivalevs, De la Chaumbre de Roi noftre Scigneur,
Et Richard Rouhale Docbor en Loys,
Aians du dit Roi noftre Seigneur Pouair & Mandement efpecial
a faire les Chofes quienfuient,
Faisons savoir a tourz qui ,
Que come , par le commandement & ordeinance du Roi noftre
Seigneur fufdit, Nousfoions n'adgairs venuz a Caieys, pur Trai-
ftier de Paix ou de Trieues generales , ovefque rAdverfaire de
France, ou fes Meflagez, qui pur ce font venuz a Boloigne fur Ja
Mer , & foions airembles , par plufieurs journes , ovefque les ditz
Melfages du dit Adverfaire de France , & ovefque les Meflages
de Adveriaire de Caftelle , a Len/yngham , entre les ditz Lieux de
Caleys & de Bouloigne , ^c. frout jupra, dat. 18. Junii, 1389.
tUttC fic ,
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Seal a
ees prefentes Lettrcs,
Donne a noftre Palays de Wefim. le X. jour d'Auguft , TAn de
Grace Nlille, Troiiceiis, Quatrevintz & Neuf, & de noftre Re-
gne Trefzifrae.
Nous la dite Prorogacion , faite par noftre dit Oncle , pour
Nous & en noltre Noun , come dit eft , aians agreable , ycelle
Loons & Approvons , & par la Teneure de ces prefentes Confer-
mons,
Et Promettons , loialment en bone foy, & en Parole du Roi ,
& avons Jurrez , fur les Seintz Evangeles de Dieu , que les dites
Trieues , ainfi Prorogues , Nous Tendrons & Garderons, & fe-
rons Tenir & Garder , par Nous & par noz Soubgiez, a tioflre
Adverfaire d'Efcoce & fes Soubgiez , come Alliez , a noftre dit
Adverfaire de France , pur eux , leius Terres, Paiis & Seigneu-
ries , & a noftre loial pouoir , les ferons Tenir & Garder par noz
Alliez deflxis nommez , & par lours Soubgiez, en la fourme &
manier que les Lettres dellus tranfcripfz le conaennent, fanz ve-
nir, ne faire ou fouffrir venir au contraire , pur quelconque caufe
que ce foit , pour Marque ou Reprifaille , ou pour autre caule
quelconqes,
Et come, pour Tenir, & faire Tenir & Garder, les ditesTri-
eues Nous euflbns Ordenne & Conftitue, en plufours Paiis, cer-
tains Confervatours , des quelx les Noms & les Paiis de leurs
Confervations font declairiez en noz Lettres deffus tranfcriptz,
Nous les Faifons , Ordennons , & ConlHtuons Confervatours de
cefte Prorogation en Paiis delTufdiz, en la fourme & manere que
ils Ibnt a prefent , & que contenu eft es dites Lettres.
En Teimoignance de ce Nous avons fait mettrc noftre Seal a
ces Prefentes Lettres.
Donne a noftre Cbafiell de Wyndefore, le xx. Jour de Juyl, TAn
de Grace Mille, Troifcens, iv XX. & Douie, & de noftreRe- Ann.D.
gne Sefzifme. 1392.
* De Attemptatis contra Tretigas antediBas Reformandis. * ^I^-
LE Roy a touz noi Coneftables, Marefchaux, Admirals, &c. ■^""•L)'
Salut & Diledion, ^392-
Savoir vous faijbns que,
Come , entre noz Gens & CommifTaires , d'une part, & les ^,.^'
Genrz, & Commilfaires de noflre Adverjaire de France, d'autre ^"^*""^'
part, afTemblei n'adgaires es parties de Picardie,aient efteTrieues
accordees , Jufqes a cerrain temps a venir , pour Nous , noz Sub-
gies, Amis, Alliez, & Bienveullanrz , & pour noftre dic Adver-
faire, fes Subgiz, Amis, AUiez, & bienvuellanz , & en efperance
de Traidier de bon Accord, fur & de certains Attemptarz, Tres-
pafleurs, & Injuries, faitz par afcuns de noflrePart, ou de la part
de noftre dit Adverfaire , encontre les dites Trieues , es parties
d'Aquicaine , noftre dit Adverfaire foit, ainfi que emendu avons,
en purpos d'Envoier pour Lui, es dites parties d'Aquitaine, pour
faire les ditz Attemptarz , TrefpafTeurs , & Injuries , fi aucuns y
eftoient faiz, Refourmer & Redrecier, Meffieur Uugh de Bouky,
& MeiTieur Braket de Brakemoiid, Chivalers , & Meiftre Nichol
de Ranes Doftor es Loies , avec TrenteHommes d'ArmeSj &
Trente Archcrs,
Nous,
Defirans pourvcoir a !a Garde & Seurte d'eux, & de leurs Ser-
vitours , Famillers , Chevaux , & autres Monteurs, Hernois, 6*
autres Biens,
Avons Pris & Mis, Prenons & Mettons, les ditzChivalers, &
Clerc , Hommes d'Armes, & Archers, & chefcun d'eulx, avec
leurs di;z Servitours & Familers, Chevaux, Monteurs , Or, Ar-
gent , & autres Biens queuxconqes , en noftre fauf & feur Con-
duit , Proteiftion , Tuition , Sauve Garde , Defenfe efpeciaulx , en
venant, retournant, alant, & paflant, par Mer, & parTerre, es
dites parties d'Aquitaine , & ailleurs ou meftier ferra , pour le Faic
defTus dit , fanz fraude ou mal engyn , & la Demorant , fejour-
nant , & recournant vers les parties de France , par Mer & par
Terre , touz Enfemble , ou Divifement & par Parties , come il
leur plerra , & fi fovent come ils vouldront , &c a Faire ferra pur
lc dic Fait, jufqes a la Felt de Pafque profchein venanc,
Si Mandons & Commandons eilroitement a vous,^*-. prout in
ejufmodi de Conduilu Literis.
Donne a noftre Chafiell d( Wyvdefore, fouz noftre Grant Seal,
le XX. jour dc Juillet , FAn du Grace Mil. CCC. Quatrevintz &
Doufzs, & de nof^re Regne Sefzifme-
Rar le Roi e?- Jon Covjcil.
De Libertatihus Londomarum Seijitis , c^ Cujlode confiiiuto.
R
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann.D.
SciATis quod, j,g2
Cum Libertates Civitatis noftrx Londonix in manum noftram, ^n. iS^
per debitum Proceflum, Seifitte exiftant, Nos, j^ ^.
Proinde Volentes pro fana & condecenti Gubernatione didx pjt. 16.
Civitatis & Populi noftri ejufdem, ac pro Securitate CLcrerorum, r. 2.». i,
ad eandem indies Contluentium , prout ad Nos attinet,debite pro- ;;,'. xj,.
videre ,
De AfTenfu & Avifamento Magni Concilii noftri , Confticut-
mus, dikclum & fidelem Militcm noltrum , Balde^^inum de Ra-
dyngton (de cujus Fidelitate & circumfpedtione plenam Fiduciam
reporcamus) Cufiodem Civitatis pradida quamdiu noftrx placuerit
Voluntati ,
Dantcs & Committentes ei , Tenore Prxfentium , plenam &:
fufficientem Audtoritatem & Poteftatem, Civitatem prxdictam,
& Populum noftrum ejufdem , ac alios , ad eandem Confluentes ,
Regendi & Gubernandi , ac omnia alia & fingula , qux ad bonum
Regimen & fanam Gubernationem ejulHem Civitatis pertinent ,
juxta L^es & Confuetudines , in Civitate prxdidta jufte & ratio-
nabiliter hadtenus ufitatas , faciendi , excercendi , & exequendi ;
quoufque pro Gubernatione didlx Civitatis aliter duxcrimus ordi-
nandum :
Damus autem Vicecomitibus ac aliis Miniftris Civitatis praedi-
ctae , necnon univerfis & fingulis Fidelibus & Subditis noftris ejus-
dem Civitatis , Tenore Prxfentium , firmiter in PrKceptis quod
eidem Baldeviino, tanquam Cu(lodi Civitatis prxdidtx, in omni-
bus, qux ad * Regimen & Gubernationem praedidta pertinent, • vil.
Intendentes fint, confulentes, & obediences prouc decet. 711.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Caftrum de Wyndejore, xxii. die Julii.
Per iffum Regem ^ Concilium.
De FaElo, fuper Mcfprifionibus Civitatis Londoniarum.
MEmoraNDUM quod Die Luna in Fefio Sanliie Mariie Ann. D-
Magdalena, Anno pra^Jenti , apud Etoniara , juxta Wynde- I39-'
fore, in Comitatu Buks , coram, Cariffunis Avunculis DominiRe- ■^"- '^*
gis nunc , Edmundo Duce Eborum , Thoma Duce Glouceftriae 3 '^" ^^ ,
Cr Sociis Juis yujiuiariis Domini Regis , Clauj. i o.
Ad Inquirenaum de quibujcumque , ac omnibus, <^ fingulis Erro- R- -•"'•
ribus , Defeclibus , ^ Mejprifionibus , in Civitate Londoniarum ,pro i^. dorj-
Defeclu honie Gubernationis Majoris , Vicecomitum , <df Alderman-
norum ejujdem Civitatis, qui pro tempore fuerint , qualiterciimquei^
quandocumque ufitatis , eJ- per eofdem Majorem , Vicecomites , Cr Al-
dfrmgrmf , juxfa Officiifui debitHm, mmime Correifis ^ Reforma-
t,s,
ET ACTA PUBLICA.
8i
Ann.D. tis, juxta formam Statuti , in hujujmodi Cajit frovifi , Audiendum
1392. (^ Terminandurn ajjtgnatis ,
Ric. 1. Propter diverjos DefeBus <^ Mefprifones , pro Defedu hona Gu-
bernationis Willielmi Venour nuper Majoris , Johannis Walcote d^
Joliannis Loveye nuper Vicecomitum , Willielmi Baret dj" aliorum
ad tunc Aldermannorum Civitatis pradifla , Emerfos ^ minime
Corredos , unde per Cognitionem Juam propriam cojiviiii funt ,
Lihertas Civitatis pradida , ^uxta forviam Statuti pnediUi , in
tnantis Dojnini Regis, per Co?tfderatione?n Curiis Domini Regis , cap-
ta extitit:
Super quo idem Dominus Rcx ,
Volens honum Regimen ^Janam Guhernationem ejufdem Civitatis
henigne confovere ,
De ajfenfu Fraldtorum , e^ aliorum Magnatum & Domifiorum ,
fihi in Concilio Juo ajfijtentium , decrevit certos Ojficiarios , pro Gu-
hernatione Civitatis pra:diBie , hahenda Jub Potejiate Jua Regali ,
orilinari dr fieri [yidelicet) mmn Cufodsm , Duos Vicecomites, <^
Viginti (^ ^atuor Aldermannos :
Et fuperhoc, Venerahilis Pater, Thomas Archiepifcopus Ebo-
rum , Anglite Primas , ^ ejufdem Domini Regis Cancellarius , pne-
fato Williehno Vcnour (jr aliis prafixit Locum , infra Cajlrum de
Windefore , ad Comparendum eodem dte , cora?n Concilio ejuJdemDo-
mini Regis , ad Voluntate?n Do?m?ii Regis in hac parte plcnius au-
diendu?» :
Super quo pradi&us Willielmus Venour & alii , in quada?n Came-
ra, infra Cajlru?n pnediilum, coram eodem Concilio comparuerunt ;
g^ prafatus Ca?icellarius ,
hi prafe?itia
Venerahilinm Patrum ,
Willielmi Archiepifcopi Cantuarienfis , totius Anglia Primatis,
Roberti Londonise ,
Willielmi Wyntonix,
iohannis Sarum ,
licardi Coventrcnfis & Lichfeldenfis,
Epifcoporum :
Johannis Ducis Aquitanix & Lancaftrias,
Edmundi Eborum,
Thomae Glouceftrix ,
Ducum ,
Avunculorum dilii Domini 7ioJlri Regis :
Johannis de Holand , Hu?itingdoni<e ,
Edwardi, Rotelandia,
Comitum;
Et alioru?» de Co?icilio pradiBi Do?nini Regis, ibidem ajfijlentium,
No?>miavit Baldewinum Racyngton Chivaler, adOfficiu?» Cujio-
dis , per Com?iiiJfio?iem ipfius Regis ,
Ac, Gilbertum Maghefeld & Thomam Neweton,
AdOJJicium Vicecomittm, fimi/iter per Commijjiottem diBi Regis,
Nec?ion, Willielmum Venoar, Willielmijm Baret, Willielmum
Brampton , Willielmum Olyver , Willielmum More , Thomam
Wylford , Johannem Fraunceys, Johannem Loveye, M^^illielmum
Shiryngham, Adam Bamme , Henricum Bamme, Adam Chan-
geour , Thomam Vvnent , Adam Karlyll , Drugonem Barentyn ,
Gilbertum Maghefetd, df Thomam Neweton , ad Officiu?n Al-
derma^tnorum ,AuBoritate Regia,ex Pracepto ejujdem Regis ^quam-
diu eidem Re^i placuerit , optifiendum :
Et, super hoc, prxdiftus Cuftos Sacramentum ibidem
prteftitit corporale in forma quae fequitur.
VII^ * Sacramentum Cujlodis hondoniarum.
31.
Vous JURRET, que bien & loialment Servirez noftre Sei-
gneur le Roi en rOffice de Gardeyn en la Citee de Londres,
Et mefme la Citee Gardrez, feurement & favement al Oeps le
Roi d'Engleterre & de fes Heirs Rois d'Engleterre,
Et le Prou le Roy ferrez en toutes Chofes que a volis appendent
a Faire ,
Et les Droitures le Roy , en quanque a la Corone appendent,
en la dite Cite loialment Garderez ,
Ne ne affenterez au defcres, ne au concelement des Droites ne
des Fraunchiies le Roi,
Et , par la ou vous faverez les Droites le Roy , ou de fa Coro-
ne, foit en Terres, ou en Rentes , ou en Franchifes, ou en Sui-
tes , Concelez ou Suftretz , veftre peinc mettres de ceo repeller ,
Et , fi vous ne poe2. faire, vous le Dirrex au Roi, ou au ceulx
de fon Concclle des queux vous foiez certeyn q'ils le dirront au
Roy,
Et que Loialment & a Droiture Treteres le Poeple de veftre
Baillie , & Droit ferrez a chefcun, auxibien as Eftraunges come
as Prives , as Poures come as Riches, en ce que a vous appent a
faire , & que, pur HautelTe ne pur Richefles, ne pur Favour ne
pur Hayour, tort ne ferrez a nulley, ne nuUey Droiture deftour-
berez,
Ne riens le prendrez, par quoi le Roi Parde, ou par quiDroi-
ture foit deftourbe ,
Et q'en toutes Chofes , que au Gardeyn de !a dite Citee appen-
dent a Faire , iibien en governaill des Vitailles , come en toutes
autres Chofes , bien & loialment vous vous averes ^
Sl DIEU VOUS EIDE ET LES SEINTZ.
Item, prsedidti Vicecomites fimiliter Sacramentum prseftite-
runt Corporale in forma quae fequitur.
SacramentMm Vicecomittim Londoniarnm.
Vous JuRREZ que bien & loialment Servires au Roi en
rOfiBce de Vifcounti de Londres & el Counte de Middel-
Et le Prou le Roy frez en toutes Chofes que a vous appendent Ann. D.
a Faire, folonc veftre Sen & veftre Pouair, i^pi-
Et fes Droitures & quantque a la Corone appent loialment Gar- Vijc. 2.
deres ,
Ne n^affenteres a Decres ne au Concelement des Droitz & des
Fraunchifes le Roy ,
Et par la ou vous faverez les Droites le Roy ou de la Corone,
foit en Terres, foit en Rentes, ou en Fraunchifes , ou en Suytes,
Concelles ou Suftretz, veftre loial Poair raettres de ceo repeller,
Et , fi vous ne le poez faire , vous le Dirrez au Roi , ou a ceulx
de fon Confeill dcs queux vous foiez certeyn q'ils le dirront au
Roi,
Et les Dettes le Roy , pur Donne ne pur Favour , ne Refpiteres
par la ou vous les purrez faunz trelgraunde grevance des Dettours
leuer ,
Et que loialment & aDroitureTreterez le Poeple de veftreBail-
lie, & a chefcun fi-ez Droit, auxibien as Pouers come as Riches,
en ceo qui a vous appent a faire, & quc purDonne, nc pur Pro-
meffe , ne pur Hajour , tort ne frez a nully , ne autruy Droiture
nc deftourbcrez,
Et que ioialment acquiterez a TEfcheqer les Gents, des queur
vous averez rien recieu des Dettes le Roy ,
Et que rien ne prcndrez , par qoi lc Roy Parde , ou par qoi
Droiture foit deftourbe, ou la Dette le Roy delaye,
Et que loialment frez Retourner & ioialment Scrvire les Briefs
le Roy, a veftre fen & a veftre pouair,
Et que Remuierez le Soutz Vifcount & Clers, qi feurent rAn
darrein paflc,
Et que vous nc Prendrez nulle Baillif en veftre Service, pur qi
vous ne voillcz Refpoundre , & vous frez voz Baillifs faire autiel
Screment come a eux Appcnt,
Et que nuU Brief refcciuerez , par vous , ne par les voz , nicni
EnfeallCj ne foutz Seale des Juftices forfque en EyrjOu autrcs Jus-
ticcs afljgncz en mefmes les Citee & Countee , ou Juftices de
Newgate ,
Et quc vous Mcttres voz Baillif;; de pluis loiaux de Paiis :
SI DIEUX VOUS EIDE ET SES SETNTZ.
* Item, prjedidi Aldermanni (videlicet) quilibet eorum fimi- * ^^^-
liter Sacramcntum prxftitit corporale, in Forma qux fequitur, 733'
Sacramentnm Aldermannorum Londontarum.
VOus JURRES que bien & loialment Servirez a noftre Sei-
gneur leRoy en rOffice de Aldermenne de laCkee deLoun-
drcs,
Et belement Treterez & peifiblcment Garderez les Gentz de
veftreGarde, a qi vous titele, faunz Murraour , Rumour, ouRe-
bcllyon ,
Et quc vous durrez loialx Juggementz & ferrez Droit, fibien as
Poures come as Riches, Prives come Eftraunges,
Et que vous fcrrez loialment Confeillant, favcrant, eidant, &
intcndant au dit Gardeyn , as touz les foitz que vous ferrez ent
garnez depar noftre dit Scigncur le Roy ,
Et auxi vous Gardcres & Surverres touz lcs Vitaillcs , Achatez
& Venduz deins veftre dit Garde , & les Vitaillers , en ccllc partie
Trefpaflburs, duement punir come la Ley dcmande,
Et touz autres Chofes , que a 1'Office de Aldermcn de la dite
Citee appartienent , loialment Faire , Excercer , & Parfourner
faunz Favour, Haycr, Donnc, Promys, ou autre Caufe quecon-
quc
COME DIEU VOUS EIDE ET SES SETNTZ.
Et , puis apres , le Vint & Tierce Jour de Juyl, V An fuifdit ,
Johan Shadworth, Hcnri Vanner , d" lc Priour de Chrifchurchc
Lo?tdon , fure?it refceuz, en FOffice des Aldermannens , e^ Charges
en la four?ne Jiiijdite.
De Sacramento Aldermannorum^ recipiendo,
REX , Dilefto & Fideli fuo, Baldewino de Radyngton, Cuftodi ^nn. D-
Civitatis noftrae Londonix, Salutem. ^^^^"
Quia, de aflenfu Concilii noiW , volumus & Ordinavimus quod ■^"- '»•
Willielmus Staundon, Willielmus Crejfeivyk, Johajtnes Organ,Jo- ^- ^-
hannes Walcote , &c Johan?tes Bofljam , lint Aldcrmanni Civitatis prx- Ciatif. 1 6.
diate , quamdiu nobis placuerit , loco ipforum Aldcrmannorum ^- ^- "»•
qui jam deficiunt in eadcm Civitate, 3+-
Vobis Mandamus , firmiter injungentes, quod prxfatos, Wil-
lielmum , Williclmum , Johannem , Johannem , & Johanncm ,
coram vobis venire, 8c ipibs, ex parte noftra, adOfficia prxdidta,
pro bona Gubernatione Civitatis illius , recipienda & excercenda
onerari fsciatis & Sacramenta eorum , de Officiis Aldermannorum
hujufmodi in Civitate priedifta bene & fidcliter faciendis , juxta
formam cujufdam Cedulx, Pra:fcntibus intercluf.c, capiatis,
Et, cum Sacramenta prxdiiaa ceperitis, Nos inde in Cancella-
ria noftra fine dilatione reddatis certioresi & hoc nullatenus omit-
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo quarto die Julii.
fcx.
Tom. IIL P. IV.
De ftlvo Conduilu , pro Nunciis Scotis.
REX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
Sciatis quod fufcepimus in falvum & fecurum Conductum
noftrum , ac in Protedlionem , Tuitionem , & Defenfionem no-
ftras fpcciales , Johan?iem de Siuynton , He?mcum de Douglas , Jo- x
hannem de Sai?itcler , Henricu?n de Prefton , & Johanne?n de Dal- ^" *
%ell, de Scotia Milites, Quatuor, Tres, &Duos eorum in Reg- «•i-w.».
' L num
Ann. D.
1392.
An. 16.
R.
82
CONVENTIONES, LITER^,
BJc. 1.
Ann. D. num noftrutn Anglix , cum Sexagmca Equinbus , m Cominva
1392. fua pro certis Negotiis, ^dwrjarm/j ^iofiru?» Scotia; tmgemhus,
penes pnelentiam nollram , tam per Terram , quim per Mare ,
venicndo, ibidem morando , & exinde ad Partes iuas proprias re-
deundo , necnon Bona , Res , & Hernelia fua quascumquci ita
quod ipli Civitates & Villas noftras firmatas intrare polTint, prae-
fentes Literas noftras de falvo Conduftu Majoribus , Ballivis, feu
Gubernatoribus earumdem monftrando:
Et ideo vobis Mandamus quod ipfos , Johannem , Henricum ,
Johannem , * Henricum , & Johannem , Quatuor , Tres, vel
Duos eorum, in Regnum noftrum prasdidum , cum didtis Equi-
tibus, in Comitiva fua, pro Negotiis prxdidtis, in forma praedi-
dta veniendo , &c. ut in fmihbus de Conduiiu L.iieris.
In cujus, &:c. a die Nativitatis Beatae Marix proximo futuro ,
ufque Fcftum Omnium Sanftorum, extunc proximo fequens, va-
lituras & duraturas.
Tefte Rege apud Cafirum de Wyndefire , vicefimo quarto die Ju-
Fer ipjum Regem.
• VII.
734.
Ann.D
1592.
J)e yare Regio , contra Cardinakm dc Brancaciis , ^ro
nefanraria Wellen. MAnutenendo.
REX Archicpifcopis , Epifcopis , Abbatibus, &c. infra Duca-
tum noftrum Aquitanix, ad quos, &c. Salutem.
A„. 16. Ad Jura noftra Regia, nc depereant, feu per eorum Ufurpatio-
R. 1. nes indebitas aliqualiter lubtrahantur , quantum jufte poterimus,
Vnfc. 16. manutenendum, fubtradaque & occupata, fi qux fucrint, ad Sta-
R. 2.OT. tum debitum Rcvocandum , & Impugnatores corumdem Jurium
j-. noftrorum Refrjcnandum , &, prout convenit , juxta eorum De-
merita, Punicndum , eo ftudiofius Nos decet opcram adhibcre,
& folicitiiis extendere manum noftram , quoad Juramenti vinculo
teneri dinofcimur & aftringi , plurefque confpicimus Jura illa in-
dies pro viribus impugnare.
Cum itaque nuper Thefaurariam EcclefiiE Cathedralis Wellenfis,
tunc vacantem , & ad noftram Donationem fpertantem , dilecfto
nobis , Magiltro Willielmo Langhrok contulerimus J urc nofta-o Re-
210
Qm ad eam , prxtextu Coliationis noftrx prccdiflx, Concur-
rennbus hiis qux in hac parte de Jure rcquirebanrur , canonicc
Admifius , ac Inftitutus , & Indudus fuerit in eadem , & in Pos-
feflione ejufdem , in eodcm Jure noftro, adhuc cxiftat , ut accepi-
nius,
Jamque intellexerimus quod quidam ReginalJus de Brancaciis, de
Urbe Romana Cardina/is,
Machinans Jus noftrum regium , necnon Collationem noftram ,
ciJcm Williclmo fic fadtam, pro viribus impugnare & adnullare,
&c ipfum fuper PoircfTione lua Thelaurarix prasdidtx malitiose &
injultc inquietare,
Qyamplures ProccfTjs , in Curia Romana , verfus proediaum
Wiliielmum , in Adnullationem Juris noftri regii & Pofteffionis
ptLcdidtorum, ac Literas, Bullas, Inftrumenta Pubhca, & quam-
plura alia Nobis & Coronx noftrx prxjudicialia , ibidcm profecu-
tus fuit, & ea infraDucatum prxdidtum deferri fecit, &, corum
prxtextu , quamplures Sententias Excommunicationis in ipfum
Wiliielmum ibidem fulminare, & ipfum alias inquietarc intendic,
in noitri Contemptum & Prsejudicium , & Juris noftri rcgii ac
Poflefllonis ipfius Wilhelmi prxdiclorum AdnuUarionem , & Co-
ronx noftrx Exhxredationis Periculum ,
Nos,
Hujulmodi Contemptui , prxjudicio , AdnuUationi & Exhxre-
dationi, Rcmedio quo poterimus volentcs obviarCj
Vobis & cuilibct veftrum , in Fide & Ligeantia, quibus nobis
tenemini , Prohibcmus & Mandamus ne aHquas Literas Apoftoli-
cas , feu aliqua alia , per qux Jus noftrum Rcgium aut efFe^Sus
Collationis noftrx prxdidtx adnullari , Exhxredatioque Nobis &
Coronx noftrx aliquaUter generari , idemque Willielmus in bac
parte quoquomodo poHint inquictari , recipiatis , ncc quicquam in
Prxmiftis, quod in noftri Contemptum vel Pr-xjudicium , aut Ju-
ris noftri rcgii iive Poileirionis ejufdem Willielmi Thefaunirix
prxdiftx Adnullationem , feu Coronx noftrx Exhxredationcm
cedere valeat attemptetis, nec faciatis aliqualiter attemptari,
Et, fi quid in Prxmiftis per Vos,vcl aliquem veftrum , attemp-
tatum fucrit, line dilatione aliqua Revocetis , & Revocari faciatis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Doncaflre , decimo quarto dic Augufti.
• VII.
735--
Ann. D.
1392.
Ao. 16.
R. 1.
Scot. 16.
R. 2. m.
1.
* D£ PtinUis Armorum deliberandis.
D EX , cariilimo Confanguineo fuo, Henrico Comiti Northum-
•*^ hriie, Salutem.
Sciatis qu6d,quiliufdam certis deCaufis, nos moventibus , Con-
celTimus vobis plenam , Tenore Praefentium, Potcftatcm conce-
dendi Licentiam , carinimo Fratri noftro , Johmnii Comiti Hun-
tyngdo-.iix, ac omnibus aliis de Comitiva fua, ad omnes & fingu-
los Milites & Armigeros de Scotia, de quibufcumque Pundtis Ar-
morum , de quibus ipfum Fratrem noftrum , feu qucmcumque
alium de Comitiva fua prxdidta, durante tempore quo idem Fra-
ter nofter apud Villam noftram Berewici iuper Tvvedam & in Mar-
chiis ibidcm fuerit , ufque Reditum fuum penes Nos, requirent,
deliberandis abfque impcdimento noi1:ri vel Hxredum noftrorum,
aut Miniftrorum noftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Manerium de Shene , vicefimo quarto die Au-
gufti.
Ter Breve de Privato SigHlo.
Ann. D.
1392.
Ric. 1.
An. 16.
R. 2.
Pro Civibus Londonia de Pardonatione.
D E X omnibus, ad quos, &c. Salutera.
■■■^ Sciatis quod ,
Cum, de Gratia noftra fpeciali, & ad Supplicationem , carijjim/e Fat. 16.
Confortis noftr^, Regina:, ac eriam, diledtorum Ligeorum noilro- R- i.f. U m
rum, Civium Civitaris noftrx Londoniaej Pardon avimus, w. xo. .'
ex certa Scienria noftra,
Diledtis Ligeis noftris,
Willielmo Venour , nuper Majori diftje Civitatis noftrae Loodo-
nix,
Johanni Loveye & Johanni Walcote, nuper Vicecoraicibus ,
Williebiio Baret ,
Nicholao Exton ,
Willielmo Brampton ,
Willislnw Wotton,
Johanni Hcvde ,
Wtlliehno Olyver,
Willielmo More,
Joha?ini Frosjh,
Thomie Welford,
Et eidem Willielmo Venour,
Johanni Fraunceys,
Henrico Vannere ,
Ac cidem Johanni Loveye,
Williebr.o Shiringham ,
j4da; Bamme ,
Johanni Shadevsorth ,
He/irico Bamme,
Ad^ Chaungeour ,
Johanni Fynchoun,
Thomie Vynetit ,
Johanni Haddele.,
Et Ad^e Carlill, nuper Aldermannis Civitatis noftrx prxdiftae,
Summam Trium Milium Marcarum , in quibus nuper erga Nos
Condempnati fuerunt per Judicium , redditum per cariiTmios A-
vunculos noftros, Edmundum Ducem Eborum, & Thomam Ducem
Glouceffria, & alios Jufticiarios nolbos, per Literas noftrasPaten-
tes , alTignatos ad Inquircndum de omnibus & fingulis Erroribus ,
Defeftibus , & Mifprilionibus, in Civitate prxdidta, pro defedtu
bonx Gubernationis Majoris, Vicccomitum , & Aldermannorura
ejufdem Civitatis , qui pro tempore fuerunt, qualitercumque &
quandocumque ulitatis , & pcr cofdcm , Majorem , Vicccomites ,
& Aldcrmannos , juxta Oflicii fui debitum , minime Corredtis &
Reformatis,
Et ad PrxmiiTa omnia & fingula , tam ad Sedam noftram ,
quam aliorum quorumcumque , coram eifdem Jufticiariis noftris
conqueri volenrium , fecunclum Legem & Confuctudinem R^ni
noftri Anglix, Audiendum & Tcrminandum, Corrigendum, Re-
fbrmandum, & Puniendum juxta formam Statuti , temporc caris-
fimi Avi noflri Regis Ediuardi, inde editi & provifi,
Et , infuper , de uberiori Gratia noftra , ex certa Scientia no-
ftra, & ad Supphcationem diil^ Confortis nofira:, PardoNA-
VIMUS prxfatis,
Juhanni Hend nupcr Majori didtx Civitatis noftrx ,
Hc7trico Vannere & Joha^mi Shadivorth, nuper Vicecoraitibus,
Johanni Fraunceys,
Willicb/io Shiringham y
Ada Bamme ,
Heurico Bamme,
Adte Changeour ,
Gilberto Maghfeld,
Tboma VyTient ,
Ada Carlill,
Drugoni Barentyn ,
WilUelmo Vcnour ,
Johanni Haddsle ,
Johanni Loveye ,
* Williehno Baret ,
Willielmj Brampton ,
Willielmo Wotton,
Willielmo Olyver ,
Willielmo More,
Johanni Frosfl} ,
Thoma Wtlford,
Roherto Excefire, Priori de Crichurche,
Et Tlooma Newenton , Aldermannis Civitatis noftrx prxdictaj ,
Et eorum cuilibet Mefpriliones, Defedus , & Contemptus , pro
quibus, per Nos & Magnum Concilium noftrum, apud Caftrum
noftrum dc Notyngham , in Craftino Nativitatis Sandi Johannis
Baptiftx, proximd prxterito, Ad]udicati & CommifTi fuerunt
Prifonx quoufque fecilTent Finem & Redemptionem ad Volunta-
tem noflram, „ , „ ,0 v •
Ac etiam , ex habundanti Gratia noftra , & ad Supphcationem
diila Confortis noftra , & Civium prxdidorum, Pa RDON Av i-
Mus, ex certa Scicntia noftra , Imprifonamenta , Fines, & Re-
demptiones fupradidta, & quicquid ad nos inde pertinet, aut per-
tinere poterit quovis modo , prout in Literis noftris Pateutibus,
inde confedtis, plcniiis conrinctur,
Nos , de uberiori Gratia noftra , ad Supplicationem frafat£
Confortis noftra , & Civium prxdidtorum , Pardonavimus,
ex certa Scienria noftra, prxdidis, nuper Majori , Vicecomitibus,
Aldermannis , & omnibus Ligeis noftris Civibus Civitatis prxdi-
dtx Summam Centum Milium Librarum, in quibus nuper fe no-
bis fubmiferunt , in Gratia noftra folvendarum , ex Caufis fupra-
didtis, ac ctiam omncs Contemptus , Errores, Negligentias , Ex-
torliones, Tranfgrefliones , Mefprifiones, Defedtus quofcuraque,
per eos aut eorum aliouem Attemptacos, perpetratos , iive tadtos,
unde exiftunt, aut fufuris temporibus elTe poterunt, per Nos, vel
Hxredes noftros , ai^t Miniitros noftros, vel Hxredum noitro-
rum quofcuraque, Inlpetiti, moleftari, auc gravan quovilmodo,
Exceptis Proditionibus & Feloniis. .„
Nolcntes quod ipfi, aut eorum aliquis, Occafionibus prxmillis,
aut alicujus earum (Exceptis Proditionibus & Fclonus ut prxmit-
titur) per Nos, vel Hxredes noftros, aut alios Mindlros noftros,
vel Hxredum noftrorum quofcumque , futuris temporibus, Im-
pecantur, Occafionentur , Moleftentur in aliquo, feu Graventur.
In cujus, &c. .. p , .
Tefte Rege apud Wodeftok, decimo nono die Scptembris.
T«r Brtve de Frivato Sigillo.
PfV
•VII.
7361
ET ACTA PUBLIG
H
km. D.
1392.
A». 16.
R. 1.
R. 1. tn.
Pro Leone, Rege jirmettia.
D EX , per Literas fuas Patentes , per unum Atinum duraturas ,
*-^ de aftenfu Concilii fui , fufcepit in falvum &c fecurum Con-
dudlum fuum , ac in ProtedHonem , Tuitionem , & Defenfionem
fuas fpeciales , cariflTimum Confanguineum fuum , Leonem Hegem
Armenia , cum Sexaginta Perfoni.s Gentibus fuis , Equitibus , in
Comitiva fua , una cum Bonis & Hernefiis fuis , infra Regnum
R^is Angliae yeniendo , & tam pcr Vilias firmatas, quam alibi
tcanfeundo , ibidem morando , & exinde verfus Partes Exteras ,
quotiens eidem Regi placuerit, redeundo;
Provifo femper quod didus Rex & Perfonx fua» prxdiftas Li-
teras Regis de lalvo Conduftu Cuftodibus didarum Villarum Re-
gis firmatarum , ad introitus fuos earumdem, oftendant, & quod
nuUa Perfonarum prsedidlarum Proditor Abjudicata, feu extra di-
«Sum Regnum Regis Bannita , nec aliqua Inimicorum Regis exi-
ftat.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium , undecimo die Decembrii',
Ter Breve de Frivato Sigillo.
Ann. D.
Rtc. 1.
• VII.
Ann. D.
1392.
An. 16.
B. X.
Scot. 16.
R. 2.W.
1.
R^
* Pro Comite Marchia de Scotia.
E X , per Literas fuas Patentes , ufque ad Fcftum Nativitatis
Sanai Johannis Baptiftae proxirao futurum duraturas , fufcepit
in falvum & fecurum Condudtum fuum , ac in Protedtionem ,
Tuitionem , &: DefenGonem fuas fpeciales Georgium de Du^ibarre
Comitem Marchiae de Scotia , infra Regnum Regis Anglia: , tam
per Villas firmatas, quam alibi, cum Sexaginta Perfonis Equitibus
de Scotia in Comitiva fua, veniendo, ibidem morando, & exinde
ad partes fuas proprias redeundo , necnon Bona 6c Hernella fua
qucecumque :
Provifo femper quod prsefatus Comes & Perfonse prxdid.E
prajfentes Literas Regis de falvo Condudru , ad introitus fuos cu-
jullibet Villarum prxdidtarum , demonftrent, & quod nulia Per-
fonarum praedidarum extra didtum Regnum Regis Bjnnita vel ad-
judicata e:dftat.
Tefte Rege apud Wejlmonaflerium , vicefimo quarto die Decem-
bris.
Per Billam de Privato Sigilh.
Confimiles Literas Regis de falvo Conduclu habet Johawcs de
Siuinton Chivalcr de Scotia, cum Quadraginta Perlbms Equitibus
de Scotia in Comitiva fua, per tempus prxdidlum duraturas, fub
eadem Data.
Per eandem Billam.
Pro Hetjrico Hamwode.
Ann. D. "TJ^Enricus Hamtrode, qui in ObfequioRegis, in Comitiva caris*
120? -*--'■ limi Fratris Regis, Jobannis de Holand , Comitis Huntyng-
An. 16. donix , Capitanei Caltri & Villae Regis de Breft, in Munirione
a. 2. eorumdem moratur , habet Literas Regis de Protedione, cum
7ranc.i6. Claufula volumus, per unum Annum duraturas.
R. i.OT. Pfaef- &c.
j_ Telte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Januarii.
Per Billam de Privato Sigillo.
Confimiles Literas Regis de Protedione habent fubfcripti ;
videlicet.
De falvo Co»dn^u , pro Ducibus Bituria c^ Burgunditt.
T E RoY a toutz noz Lieuxtenantz , &c. Salut & Dileaioil. k ',"^*
-*-' Savoir vous faisons que, ..' ' ,
Coxvt noftreAdverfaire de Prance eit Ordene envoier, es parties /'*"' '^
de Picudie, Johan Duc dc Berrj, & Phi/p D:u de Burgoig,ze & ^
autres (ts Mell.iges & Deputez, purTraitei- ovelque noz MellaTes
de Paix ou de Tricues, entre Nous , noz Roialmes, Subgiz , A-
mys, Alhez, & Adherens, d'une part, & noltre dit Adverfaire
fes Subgiz, Alliez, Amys & Adherentz, d'autre part, '
Nous avons pris & mys, preignons & metrons , les dirz Ducs,
& les autres Meflafres &Deputez fufdiiz, & chalcun d'eux oves-
que leurs Gentz, Familiers, Chivalers, Efquiers, Clers, Valietz,
& aufli les Conleillers du dit Adverfairc, venans en lour Compai-
gnie, ou aiilours, pur caufe du dit Trai£bie, foient Prelatz Con-
tes, Barons, Chivalers, ou d'autre Eftat & Condicion quelcon-
qes , jefqes au Nojnhre de Sjs Centz Parjones , de noftre dit Ad-
verfaire, a Chival, ou a Pie, lours Chivalx , Monoye, Hernoys.
ou autres Biens quelconqes, en noz Sauvegarde & leur Conduyt,
Proteclion , Tuition , & Defenfe efpecialx , en venant es Parties
de Picardie pur le Fait du dit Traidtie, & la demourant, & re-
tournant, vers les Parties de France, par Mere & parTerre, tout
Enfcmble, ou par Parties, ficome bone leur femblera , & ii fpu-
vent come il leur plaira, pur la caufe defllifdite , jufqes au primer
jour de May prochein venant ,
Si Donons en Mandement & Comandons eftroitement a vous
noz Lieutenantz, Capitaynes, Jufticers, ^><r. pout in e'iu\madi de
Condutlu Literis.
Doti. fouz noftre Grand Seal , a noftre Palavr de Weftm. le
xxii. joiir de Fcverer, TAn de Grace Mille, TroilceOtz, Quatre-
vintz, & Doufz;, & de noftre Regne Sefzifme.
Par k Ro: (^ fon Covfeil.
Johannes Derham.
Johannes Lode^ujyk.
Robertus Py/kjngton.
/Ann.D.
'An, 1(5.
R. 1.
diijem.
• VII.
7j8.
De Locum tenente , in partihtts Picardie , conftituto.
D EX univerfis & fingulis Archiepifcopis , &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod Nos ,
De Fidelitate , Induftria, & Circumipecftione , carilTirai Avun-
culi noftri, Johannis Ducis Aquitanine & Lancaftriie plenius ccn-
fidentes,
Conftituimus ipfum Locura tenentem noftrum in omnibus, &
fingulis Locis, in Partibus Picardii:, in Regno noltro Franciie,
Dantes ci plenam, Tenore Prxfentium, Poteftatem ad Supervi-
dendiim Caltra , Fortalitia , Villas, & Loca noftra in Partibus &
J^ocis prjedidtis , ac Munitiones eorumdem , tam de Hominibus ,
quim de Armaturis, & Vidualibus, & aliis ncceflariis, in eifdem
& quolibet eorumdem exiftentibus , & ad Ordinandum pro ialva
Cuftodia & Defenfione eorumdem, & ad plenam Juftitiam om-
nibus & fingulis , in omnibus Caufis, tam Civilibus, quam Cri-
minalibus , ac omnia alia & fingula qux Nos faceremus ii PrcCfen-
tes eflemus ibidem, Nomine noftro Faciendum;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, Mandamus, firmitcr injun-
fentes , quod eidem Duci , tanquam Locum noftrum tenenri in
.ocis & Partibus prxdidtis,inPr.iemiiris omnibus & fingulis *In-
tendentes fitis , Refpondentes , Confulentes, & Auxiliantes, quo-
tiens & prout idem Dux vobis, & cuilibet veftriim, fcire fecerit
ex parte noftra.
In cujus , &c.
Dat. in Palatio noft.ro Weftm. vicefimo fecundo die Februarii.
rom, 111. P. IV.
Per i^fum Regem ^ Concilium.
De TraEiando , cum Ducihus memoratis.
LE Roi a touz ceux, qui ceftes Lettres verront, Salut. Ann. D.
Savoir faisons que Nous, 1393-
Pour Tonur de Dieu, An^. m^.
Et pour efcheuer refFufion de fanc Chriftian, & !es Maulx & R. 1.
Domagcs irreparables , que par la fait dcs Gueires, d'entre Nous liiJ.
(^ noftre Adverjaire de Vraitce , purroient enfuir en temps a venir, m. 8.
iicome ount avenuz en temps paife',
Suraes enclinez & aflentuz pour Traiftier avccque noftre dit
Adverlaire, &, par celle enchelbn , envoions de prefent, devers
ies Parties de Picardie, pour y aflenibler avecque lcs Oncles, &
autres Deputez, de noltre dit Adverfaire , noz trelchiers Oncles,
Johan Dttc de Guyen (^r de Lancaftre , & Thomas Duc de G/ou-
ceftre ,
As queux avons Donne & Coramys , Donnons & Commet-
tons , par ccs Prefentes , plain & franche Pouoir , Auftorite . &C
Maundement efpecial pour Traidtier avecqiie lez Dcputees de no-
ftre dit Adverfiire, en quelconqes Lieux & Placcs , come bonne
leur femblera, & d'Accorder,donner, ottroier, & accepter , pour
Nous, noz Soubgies , & noz Roiauines, Terres, & Seignuries,
noz Alliez & Bienveillantz , leurs Soubgies, TerrCi, & Seisjnu-
ries, avecque les Deputees de noltre dit Adverfiire, aians a ce fai-
re bon & ibuthlant Puiifance , pour ycelui noltre dit Adverfaire,
{es Soubgies, & Seignunes, & pour fes Aliez, Amys, & Adhe-
rentz, & leurs Terrcs & Seiij;nuries, bonncs, lcrmcs , & loiaulx
Trieues, Souftrances, & Abitinencei de Gr.erre , generalei, ou
particulers , par Mere, & p:r Terre , par la meilieurc fourme,
naniere , & condicion que faire ce pourra, a durer ycelles Tri-
eues , SoufFrance , & * Abftinc".ce> tant & fi longement co:ne * vil.
bon lour fcmblera, avecqv.e touz ks Claufes, Condicions, Modi- 7,9.
fications, &_Circumftances, qui pourront eftre neceiTairs, & ex-
pediens, & ferront accordez,
Et de Mettre , ordenner, & eftablier Commiflairs, Deputez,
Gardes , & Confcrvatours dcs diies Trieues, tans, & tieulx, &
en tielx Lieiix & Paiis, come verront qu'il a Faire ferra,
Et de attcrmer & afleurcr, par Foy & par Sereraent , en TAu-
me de Nous, & fur les Sainz Euvangiles de Dieu, & antremenc,
a inieulx q'j"il poura eftre fiiit, ycclles Trieue- , Soufti ances, &
Abltineiices , avecques touz les Claufes, Connirions, & Modifi-
cations, & les Dependcntz, que y lerront mii.a & pjciicees,
Et de Ics faire Crier & Publier par tout ou meltier ferra ,
Et auxi de Promettre & Jurer, par la maniere que deirus eft dit,
de Reparer , & fairc Reparer, Amender, & Adreflier touz Ac-
temptaz & Griefs contrairs as dites Trieue; , Souifrances, & Ab-
ftinences, i\ avant come tenuz y ferrons, pnr ainli que les Depu-
tez & les Gens de noitre dit Adverfaire feront les Cas iemblables
dc leur Partie ,
Et de veoir Jurer, Affermer , & Afleurer ies ditz Trieues, &
autrcs Chofes delfufdites, & chafcun d'ycellcs , en femblable nia-
niere , par lcs ditz Genz de noitre Advcrfaire.
Et geneialment dc Fair a tant iur les Chofes defjfdites, & chas-
cun c)'ycel!es come Nous ferons & pourrons faire , fi prefens y
eltoions en propre Parfonne , combicn que elc; foint ou feuiirent
pluz grantz & lielles que requeiilent Maundcmenr pluis efpecial,
Et encors de Jurer & Promettre, fc raeltier cft, en rAlme de
Nous , & uous mefmes
Promettons , en lionne Foy & en Parole dn Roy, que noiis
averons Aggreable , & Ticndrons , & feroiis Tenir , Ferme &
Eitable , & Acomplirons tout ce que par noz ditz Commys &
Deputez ferra Tradtie & Accorde , Promys & Covenance en
L 2 cd\
■^4'
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. cefte partie , Sc les Confermerons par noz Lettres toutefoiz quc
■1593. requis en ferrons , n. r^
Ite. 1. En Tefmoignance de ce Nous avons.-rait mettre noltre urant
Seal as ces prefentes Lettres.
Donne a nollrc Palays de Weflm. le xxii. jour dc Feverer , 1 An
du Grace MiUe , Troifcen, Quatrevyns 6c Doul"z,ej & de noftre
Regne Sefzifme.
Var lc Roi & Jon Conjeil.
Ihidm. T E R O I a touz ceuic , ^c. ut fupra uf^ue ihi , Johan Duc de
J— ' Guyen dr de Lancaflre^ i^ twtc fic.
Thomas Duc de Glouceflre , 1'onurable Piere en Dieu , Wautier
"Evcfque de Durejme , noftre trelchere Cofyn , Thomas Count Ma-
refchal^ Capirain de noftre Ville de Caleys, noftre trefchere Co-
fyn Thomas Vercy Senefchal de noftre Hoftiel, Lovjys CliffbrdCai-
valer de noftre Chaumbre , & noitre bien ame Clerk Meiltre Ri-
chard Rouhale Dodour en Loys ,
As queux, Sept, Sys, Cynk, & Quatrede eux, avons Donne
& Commys , &c. ut fupra ujque ibi, Comroys &:Deputez., &
tunc fic,
Les Sept , les Sys, les Cynk , & Quatre de cux ferra Traidtie,
trf. ut Jupra.
Don ut fupra.
Par le Roi (jr fon Conjeil.
LE R o Y a touz ceux, cjr(. ut fifra ufque ibi , & Quatre de
eux , ^ tunc fc ,
Des queux volons que noZ ditz Oncies foient deux,
Avons Donne & Commys, c^c. ut Jupra ujjue ihi, & Quatre
de eux, ^ tunc fc,
Des queux volons que noz ditl Oncles foientDeux, ferraTrai-
ftie & Accorde , (^c. ut Jiipra.
Don. ut fupra.
Par le Roi ^ fon Confeil.
Pro Civihns Londoniit Acquietantia.
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i^o^. Sciatisquod,
An. 16. Cum Major, Vicecomites, Aldermanni, & Communitas Civi-
It. 1. tatis noftrae Londonix , nuper pro quibufdam Mefprilionibus &
Tat. 16. Oifenfionibus , per ipfos erga noftramRegiam Mageftatem fadtis
R. i.p.i. & perpetratis , unde coram Nobis & Concilio noftro Impetiti
I». 3. fuerunt, quandam Summam Decem Milium Librarum, proBeni-
volentia noftra optinenda , nobis folverint grato corde,
Nos,
• VIL * Solutionem Summx prsediftae , Nobis fic faftx , cognofcentes ,
r-fOf & de eadem plenarie contenti ,
Ipfos , Majorem , Vicecomites , Aldermannos , & Communita-
tem , ac Hoeredes & Executores fuos , de eadem Summa , pro
Nobis & Hxredibus noftris, Tenore Prxfentium, finaliter Quie-
tamus & imperpetuum Exoneramus;
Et hoc omnibus , quorum intereft, vel interefTc poterit, inno-
tefcimus per Prasfentes.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Wefimonafterium , vicefimo odavo dic Fe-
bruarii.
Per ipfum Regem.
Pro Snbditis Comitis yirtutHm,
Ann. D. f) liX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i-i^-i^. ' ^ Licet , nuper, per Literas noltras Patentes, concelTimus,
An. 16. diledo Ligeo noftro, Nicholao CoUyng de Chapftowe Reprifaliam
R. 1 fuper Bonis Mercatorum & Subditorum Comitis Virtutum , occa-
P«f. 16 lione certae Depraedationis Bonorum didi Nicholai & aliorum Li-
R. z. f. georum noftrorum , nuper faftx per Thomam Cupalata & Socios
l.m.x6- fuos Mercatores de Dominio Plafencix, Subditos prxdidti Comi-
tis , prout in Literis noltris prxdiiSis pleniiis continetur ,
Nos tamen,
Ad Requifitionem didi Comitis, confidcrantes magnam Amici-
tiam qux ante haec tempora inter nos & ipfum fuit, & erit tem-
pore futuro Deo dante ,
De Gratia noftra fpeciali, & de aflenfu Concilii noftri, certis
de Caufis , Nos & idem Concilium noftrum ad hoc moventibus,
concenTimus quod omnesSubditi ejufdem Comitis, qui in Civitate
noftra Londonix, velaUbi, infra Regnum noftrum , Imprifonati
exiftunt ad Scdtam didti Nicholai , occafionc tantum Reprifaliae
prxdiftae , extra Prifonam dcliberentur , & ad eorum largum di-
inittantur ,
Rclaxavimus etiam prxdidtam Reprifaliam ufque Feftum Sandti
Michaelis proximo futurum , ad Fincm quod Nos , medio rempo-
rc , icire valcamus li competens Satisfadtio prxfato Nicholao , &
aliis Ligeis noftris dampnificatis fadta fuerit, ut praediiftum eft (iic-
ut pcr Literas noftras , de Privato Sigillo noftro , pr.rfato Comiti
fcriptimus) necne;, in quo Cafu ordinabimus fuper hoc tale Reme-
dium , prout Nobis , & Concilio noftro prxdidlo fore vidcbitur
confonum rationi.
In cujus, &c.
Teftc Rege apud Weflmonaflerium , o£tavo dic Martii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro Ricardo de Ehorum Filiolo Regis,
— ^ Ann.D.
tUc. 1.
D EX Omnibusj ad quos, &c. Salutem. ^„_ ,5^
■'^ *• Sciatis quod, 2^_ j^
Cum, carillima Amita noftra, IfaheHa, nuper Ducijfa Ehorum ibidtm.
defunfta Nobis in Teftamento fuo LegafTct totum Reliduum Bo- m. 14.'
norum fuorum, poftquam omnia alia Legata fua, in dido Tefta-
mento fuo contenta, perficianrur, in Cafu quo Nobis placeret Fi-
holum noftrum Ricardum de Ehorum, Fihum fuum, ufque ad Va-
lorem Quingentarum Marcarum per Annum , pro Termino Vitae
fuje, promovere, prout in Teftamento prxdiflo pleniiis contine-
tutj ficut certitudinaliter informamur,
Et fuper hoc Exccutores Teftamenti prsedidi ccrta Bona & Jo-
calia , tanquam Parceilam Refidui prxdidti , Thefaurario noftro
dc Mandato noftro liberaverint , prout per quandam Indenturam ,
inter eundem Thefaurarium noftrum & prxfatos Executores fa-
6lam , poterit apparere ,
Nos,
Tam ad prxmifla confiderationem habentesjquam ad integrum
dcrideriiim , quod dida Amita noftra ad incrementum Statils Filii
fui prxdidti habuit, dum vixit,
Ac etiam conlideratione magnx Fiducix, quam ipfa erga Nos
in Vita fua gcrebat , quod Nos didum FilioJum noltrum , ad Rc-
verentiam ejufdem Amitx noftrx & pro Honore noftro , promo-
vere Vcliemus,
Ultra Centum Libras , quas ipfe de Nobis percipit annuatim ,
pro Termino Vitx fux, de Exitibus Comitatus * Eborum, pcr •VIL
Manus Vicecomitis noftri ibidcm pro tempore exiftentis, virtute 74« •
ConcelTionis noftrx , iibi poft Mortem prxfatx Amitx noftrx ex
Caufa prxdidta, inde faclx,
Dedimus, & ConccfTimus eidem Fiiiolo noftro Ducentas Tri-
ginta & Tres Libras, Sex Solidos, & Odo Dcnarios, ad Ter-
minum Vitx fux , pcrcipiendas annuatim ad Scaccarium noftrum ,
ad Terminos confuetos , per xquales Portiones , quoufque Nos
di(ftum Filiolum noftrum ad fummam Qciingentarum Marcarum,
in Terris, Redditibus, feu Maritagio pro ftatu fuo competenti,feu
in Firmis (didtis Centum Libris in Quingentis Marcis prxdidis
computatis) duxerimus promovendum,
Voientes quod prima Soiutio , prxfato Filiolo noftro , de di-
(ftis Ducentis Triginta & Tribus Libris, Sex Solidis,& OdoDe-
nariis , facienda , poft Duos Annos , proximo futuros , tantum fi-
nitos, incipiat.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , decimo fexto die Martii.
Per Breve de Privato Sigilh.
De Salvo ConduUu , fuper TraBatu FrancU.
LE Roy a touz ceux, qui ces Lettres verront, Salut. Ann. D.
Savoir Fatsons que Nous avons pris & mys, pre- 1393.
nons & mcttons, noz cheres & amez, Coufyns, le Duc ke Berry An. 16.
&d'Avergne, ie Duc de Bourgoigne Conte de Flandres & d'Ar- R. i.
toys, Oncles de noflre dit Adverjaire de France, Nicolle Evefque Vriinc.i6.
de Baieux , Johan Evefque Darras , Waleran Conte de Liney & de B..i..m.f,
Seint Pol , Guillem Vtconte de Meleuii , Raoul Sire de Ramenol ,
Guillem de la Tremoille , Guillem de Nedhac , & Tve Deryan, &
chafcun d'eux,
Les queux noflre dit Adverfaire envoie prefcntement es parties
de Picardie , pour le Fait du Traidie de la Paix,pieca Parleed'en-
trc Nous & 7ioflre dit Adverjaire, & lcz Subgix, Aliiez, Roiau-
mes, & Seigneuries de fune & de 1'autre,
Avecques les delTus nommez, Meffages, leurs Gentz, & Fami-
lers (foient Chevalers, Efquiers, Clers, & Vallez) venans en Jcur
Compaignie, ou autrcment, pur caufe du dit Traidie , jufqes au
Nomhre de Huit Centz. Parjonnes , a Chival , ou a Piee , leur Chi-
valx, Monnoyes, Harnoys,& autres Biens quelxconques, en noz
fauf & fcur Conduit, Protedlion, Tuition, Sauvegarde, & De-
fenfe efpeciaulx, en venant par Mer, es dites parties de Picardie,
pour le Fait du ditTraidie, & la demorant, & retournant, vers
les parties de France, par Meer & par Tcrre, touz Enfemble, ou
par Parties, licome bone leur femblera, & fi fouvant commc il
leur plaira pour la caufe defufdite jufqes au primer jour dc Juing
prochein venant ,
Si donnons en Mandement & Commandons eftroitement a
touz noz Lieuxtenantz, <irc. prout in ejujmodt de Conduiiu L:te-
ris. '
F.n Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Grand
Seal a ces Lettres.
Don. a noftre Palais de Weflm. le Sizicfme jour de Mars , TAo
de Grace Mille, Troifcens, Quatrevins & Douze, & de noftre
Regne Seziefme.
Par leRoi^ fon Confeil.
De fradiBo Salvo ConduBu elongato.
LE RoY a touz ceux, (d-c ut fupra ufjue ihi, pour la caufe Ann. D.
defufdite , c^ tunc fc , jufqes au Feit de Seint Michel prochein \ ^pj.
veant, An. 16.
S\ donnons, <drc. ut fupra ufaue ihi, , ■., R. i-
Donn. & tunc fic, a Canterbirs le xxiv. jour de May, TAn du ibidem.
Grace Mil, Troifcens, Quatrevins & Trefze, & de noftrcRegne
Seiiefme.
Par le Roi ^Jon Conjeil.
* Dficis
E T A C T A
P U B L I C A.
8f
Aiin. D.
1393-
RrV. 1.
• VII.
741.
An. 16.
R. 1.
"Ex Ait-
ttgr.
Pencs
Camtr.
S. }. 71.
»7-
* Dacis GelrU Acquktantia.
W
'Illielmus Frtmogenitus yuliacenfs , Dei Gratia , Dux Gelria
& Comes Zutphaniae, Notum facimus univerlis &
fingulis, quod a, Sereniffimo Principe, & Domino meo, Domi-
no Rychardoj Dei gratia, J^ege Anglia: (§■ Trancia, & Domino
Hybernix , per manus , diledi rioftri Confiliarii & Cubicularii ,
Hermani de Mekeren Udonis recepimus Quingentas Libras Sterlin-
gorum, pro termino Fefti Pafchalis proxime futuro, nobis debitas
ex Annata,per didtum Dominum meum Regem nobis in Feodum
conceffa,
De quibus proedidis Quingentis Libris, pro prsefato Termino,
Nobis, ut praefertur, perfolutis, Nos Contentos recognofcimus ,
tenemus, & pronunciamus, per Pr^fentes.
In cujus rei Tellimonium Sigillum noftrum Praefentibus eft ap-
penfum.
Dat. Anno Domini Millefimo , Trecemefimo , Nonagefimo
Secundo , Menfis Martii die vicefima tertia.
Ter Dominum Ducem , pra/entihus de Confilio Dominis, H. Vrx-
pofico Sandi Salvatoris Trajedtanenfis , ^ Johanne de Venlo
Canontco Saniii Servacii Trajeilanenfis.
Snper Liberatione Magni Sigilli.
MEmoRANDUM (^uod , Vicefmo quinto die Martii , Anno
prafenti , Dominus nofter Rex , quthufdam certis de caufis , ip-
Ann. D.
^393- . , . . _ . ...
An. 16. fum movertihus , per Breve de Privato Sigillo fuo , praceperat, Ve-
E. 2- nerahili in Chrtfto Fatri, Th. Archiepifcopo Eborum Cancellario
Ck:if. Anglia quod Magnum Sigillum ipftus Domini Regis , in Cuftodiafua
16.R. 2. adhuc exiftens, Johanni de Burton Cuftodi Rotulorum Cancellaria
m.^.d. faie, ^Johanni de Ravenfer Cuftodi Hanaperii ejufdem Cancella-
rite , liheraret cufodiendum :
Jic idem Dominus Rex, per aliudBreve fiium de Privato Sigillo,
in Fi/atiis de hoc Anno refidens , praceperat eijdem , yohanni ^
yohanni , quod Sigtllum pradiiium a prafato Cancellario recipere?tt ,
(^ cuftodirent quoufque aliud a Domino Rege inde habuerint in Man-
datis^ ftgillando cum diiio Sigillo , tevipore quo diHum Sigillum fic
habuerint in Cuftodia fua , illud quod eft de communi Curfu Cancel-
laria pradiiia, ac etiam illud quod perti?tet ad Commu7tem Legem
"Regni Anglia ;
^od quidem SigiUum , in quadam Baga de Corio , fuh Sigillo ip-
fius Cancellarii fignata inclufum, diilus Cancellarius , vicefimo fexto
die Martii, Anno prafenti , in^Hofpitio fuo juxta JVeftmouafterium,
prafatis, johanni ^ yohanni , liberavit :
§lui Sigillum illud, ad Mandatum regium , receperunt :
Ac idem Johannes de Burcon Sigillum pradiiium ad Hofpitium
fuitm Converforum deferri fecit :
Et poftmodum , die jequenti (videlicet) Vicefimo feptimo die Mar-
tii, pradiiii, Johannes &: ]oh.mnzs, apud lVeftmo?iafterium , inAl-
ba Aula , in quodam loco pro Cancellaria ordinato , prafentihus
Thoma de Newenham , Robcrto de Faryngton, JohanneScarle,
Thoma de Midelton , Thoma de Stanley , ^ Johanne de Fol-
kyngham , Clericis , ac aliis quampluribus , tam Clericis , quam Lai-
cis , ihidejn prafentihus (^ circumftautibus , Bagam pradiSlam , Si-
gillo ejujdem Cajtcellarii fic fignatam , aperiri , S" Sigillum extrahi ,
<ir cmn ea Literas Vatentes (^ Brevia Sigillari, <§•, hiis faiiis,
diiitim Sigillum in Bagam pradidam recludi , ^ Bagam illam Sigil-
lis fiiis fignari fecerunt : <Sf fc fuccejjlve , de die in diem , ea qua
fuerunt Sigillanda , in dtBa Alha Aula , in eodem loco , pro Cancel-
laria ordinato , in prafentia Clericoru^n Cancellaria pradiiia , fece-
rant figillari ufque diei Sahbati , proximo ante Feftum Saniii Geor-
gii Martiris tunc proximo fequens , Horam Sextam :
^o die , circa Horam ^luartam poft Nonavi , prafati , Johannes
&Johannes, diBum Magnum Sigdtum, in Baga pradiiia , Sigillis
pve Sigjtetis ipjorum yohannis <^ yohannis fignata, inclitfum ,eide7n
Cancellario, in quadam Privata Canhra Jua Hojpitiijui pradiiii,
pratextu quarumdam Literarum dtdi Domini noftri Regis de Priva-
to Sigillo, eifdem , yohanni <^ yohanni , traditarum , in Filatiis
Cancellaria pradida , inter Brevia Regis , fimiliter refidentium, in
multorum circu7nfta7ttium Comitiva liberdrunt.
* Litera Magifiri Theotonicornm.
*VII.
7+3-
Ar,r, r» QErenissime Princeps,
1392 GratioseDomine,
jj "^ ■ Obtulerunt nobis, Fidelesnoftri dilefti,Confules Civitatumno-
P« Ca ^''^'■"■^ Prufiae Cartam quandam, gravesQi^ierelas, (uper nonnul-
^^ ' lis Injuriis & Gravaminibus, ipfis ac omnibus Mercatoribus Pru-
fix in Regno veftro illatis, continentem;
Quas quidem Querelas articulatim Serenitati veftrje hiis inclufas
deftinamus : affedtione humili fupplicantes quatenus eas benigna
mente actendere ac aure gratuita percipere; Dei qaoque ac jufticix
contemplacione fuper eis de Remedio oportuno gratioliiis digne-
mini providere:
Operofius intendentes ne ad tam grande fui Prxjudicium , con
tra Libertates & Regia Indulta , ipfis , una cum caeteris Almannije
Mercatoribus, per Serenitatem veftram, ac, recolenda: memorix,
Dominos Progenitores & Praedeceflbres veftros, in Regno vc-
tftro donata & conceflTa , & praefertim contra Ordinationem &
Compofitionem , alias per , Honorabiles , Magiftrum Nicholaum
Stocket , Thomam Graa , & Walterum Sihile , AmbalTiatores ve-
ftros, cum pleno utique Mandato, ut in Procuratorio per eos ad-
dudo (cui Regiae Majeftatis veftrne Sigillum appenfum eft)liquide Ann.D.
conftat, ad has partes miflTos, Nobifcum, pro parteSereniratis ve- 1393.
ftr« mature digeftas & fadas, opprimantur, injurientur, & gra- i<'f. i.
ventur; fet potius cerca hujufmodi Libertates & Indulta per Sere-
nitatem veltram ac etiam veftros gratiofius conferventur:
Quodque Dampna paflfls ( pro quibus Serenicas veftra fepius
fcriplifl"e meminimusj Recompenfa fiat congrua, vel Jufticix ple-
nitudo ,
Narn Veftri hic , in partibus noftris omni (ut fperamus) Liber-
tate, tam in Vendendo, quam in Emendo, gaudeant, ac pleno
Jure , in petendo Dampna fua, juxta modum & Ordinera , per
veftros nobifcum Ordinatos, ufi fint hadtenus, 6? utantur iimili
modo.
(Serenifl^ime Princeps) noftris in Regno veftro fecere fieri per-
mirtatis; Prxmium inde ab Altiflimo recepturus, nofque ad redi-
mendi Viciflitudinem, tamad Serenitatem veftram, quamveftro-
rum Complacentiam , erimus promptiores.
Dat. in Cafiro noftro Stunus vicefimo feptimo die Menfis Mar-
tii , Anno 6cc. Nonagefimo Tertio.
De TraElando cttnt Rege Ifpannia,
t> EX Omnibus, ad quos, 8cc. Salutem. -Anri D.
■'-^ Sciatis qu6d Nos , 1393;
De provida.circumfpeftione & induftria, diledorum & fide- ■^''- "^-
lium noftrorum, Walteri Bloimt , & Willielmi de Par, Miiitum, ^ -■
ac Ma^iAn He7trici Boivet utriufque Juris Doftoris Archidiaconi ^>''^"c.i&,
Ecclelrx Cathedralis Lincolnix, intime confidentes, R-i.w.
Ex certa fcientia noftra,ac de aflenfu & avifamento Concilii no- 3-
ftri, ipfos Walterum , Willielmum, & Archidiaconum, Tres &
Duos eorum, noftros veros & legitimos Procuratores , Negotio-
rum Geftores, Deputatos, ac Nuncios fpeciales, Facimus, Crea-
mus, & Conftituimus per Prsefentes,
Dantes & Concedences eifdem Procuratoribus , Deputatis , &
Nunciis noftris, Audloritatem , plenamque & liberam Poteftatem,
ac Mandatum, tam generale, quam fpeciale, Conveniendi, Lo-
quendi , Comunicandi , & Traftandi , pro Nobis , & Nomine
noftro, ac pro Regnis, Terris, Dominiis, Sybditis, Vnflallis, &
Ligeis, & Alligatis noftris quibufcumque, cum Adverjario noftro
Ifpannia, feu ejus in hac parce Procuracoribus, Nunciis, feu De-
putatis , fufficientem Poteftatem ab ipfo Advcrfario noftro haben-
tibus, tam de Pace & Concordia finalibus & perpetuis, quam de
quibufcumqueTreugis, Guerrarum Sufferentiis, feu Induciistem-
poralibus , Alligantiis , Amicitiis , Ligis , Confcederationibus, &
Unionibus ,
Inter Nos , & Haeredes noftros, pro Regnis, Terris, Domi-
niis, ac Subditis, VaflTallis, Ligeis, 6c Alligatis noftris prxdidis,
exparteuna, & ipfum Adverfariujn, Hceredes, complices, & *
Alligatos fuos, proSe,Regnis, Terris, Dominiis, Subditis, Vas-
fallis , Ligeis , & Alligatis fuis , ex parte altera, perpetuo vel ad
tempusduraturis,
Necnon de & fuper omnibus & fingulis Quxftionibus, Quere-
lis, Diflenfionibus, Controverfiis , Licibus, & Debitis,cumom-
nibus & fingulis fuis Articulis , circumftanciis , incidentibus, emer-
gentibus, dependentibus, & connexis,
Inter Progenitores noftios, clarx memorise, & Nos, ex parte
uria, ac ipfum Adverfarium, Progenitores , & Alligatos fuos, ejc
parte altera , ante hsec tempora qualitercumque exords , fufcitatis ,
live motis,
Omniaque & fingula, fic Locuta, Comunicata, & Tratftata,
cum omnibus &fingulis Incidentibus, Emergentibus, Dependen-
tibus, & Connexis, Nobis & didio Concilio noftro Referendi,
declarandi, explicandi, certificandi, exponendi , & ore tenus re-
portandi,
Omniaque alia & fingula Excercendi, Faciendi, & Expediendi,
qux in Prxmiflls & circa ea neceflaria fuerint vel etiam quomc^
dolibet oportuna, etiam fi Mandacum exigant magis fpeciale;
Promittentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum habituros quic-
quid, per didtos Procuratores noftros, Aiftum, Geftum, procu-
ratumve fuerit in PrxmilTis, vel aliquo Prjemiflbrum.
Dut. fub Magni Sigilli noftri Tcftimonio apud Weftm. xvii. die
Aprilis.
Per ipfum Regem ^ Concilium,
• VU.
74+-
Pro Regina de Norwegia.
REX Oranibus, ad quos, &c. Salutem.
• Sciatis quod ,
Ob Obligantiarum & Amicitise Foedus,
Inter Nos & Cariflimam Sororem noftram Reginam de Nor-we-
gia Siuecia & Dacia, pro Nobis, & didta Regina, ac Hxredibus,
Regnis, Terris, & Subditis utriufque Partis, Deo dante, mutuo
ineundem & firmandum ,
Ac claram Benivolenciam , quam ipfam Reginam , & Incolas
Terrarum fuarum, penesNos, & Subdicos noftros, tenemuscor-
diter optinere,
Defiderantes proinde & volentes, pro Succurfu & Relevatione
ejufdem Reginx , quse per Inimicorum fuorum graves Infulms
multipliciter aggravatur, quoddolemus, grato animo favorabiliter
providere,
Conceffimus & Licentiam dedimus , diledo Nobis , Svienoni
Stalefote , Nuncio & Commiflario ipfius Reginx , qui in Regnum
noftrum Anglix, ratione hujufmodi Succurfus, ac aliorum Prx-
miflbrum, Habendorum, de Mandato ipfius Reginx, advenerit,
quod ipfe Tres grofifas Naves Guerrinas, in Porcu Villx de Lenn,
cum toto Apparatu & Marinariis, earumdem (videlicet) Navem
L 3 uod^
Ann. D.
A». 16.
R. 2.
Pat. \6.
R. 2 p.
l.m. 18.
86
CONVENTIONES, L I T E R iE,
Ann D. unde ySanner Wyfebech eft Magifter , Navem unde Jfohus
ijoi Fobbyvg eft Magifter, & Navem unde Adam Otulo-we eft Magi-
Kjc. 2. fter, a pr<Efacis Maglftris & PoflelToribus earamdem, pro vadiis
inter ipfos mucuo concordandis, nomine diclae Reginx, rerinere,
&: Nave-illas lecum ad Parces fuas prxdiftas, cum Magiftris &
Marinarii.' pr.Trdidis, in Succurfum &; defenlionem dictarum par-
tium , traducere valeat libere & abfque impedimenco aliquali,
Ec eidem Magiftris 6c Mirinari's, cum pnefato Swenone, ex
cauia pr.^diffa, recinendis , quod ipfi cum eodem Swenone, in
Navibus praediftis, verfus Partes praedidlas fe transferre, & ibi-
dem, juxta rormam & modum Retinentix fux, in Succurfum &
Dcfenliouem didarum Parcium, morari valeanc libere & impune,
Tenore Prxfentium, fimiliter Licenciam dedimus fpecialem;
Et hoc pr-cEfacis Magiftris & Marinariis, ac Univerfis &Singu-
jis Ligc-is, Subdicis, & fidelibus noftris, ac aliis, quoruin imereft,
innocefcimus per Prasfentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , vicefimo die Aprilis.
Per ipjum Regum ^ Concilium.
D EX, dilc<fto fibi, Roherto Bekerm, Servienti fuo ad arma,
'^ Salutem.
Scias quod,
Cum, ob Alligantiarum , ^r. ut fupra uf^ueibi, favorabiliter
Providere, & tunc fic ,
Conceirerimus & Licentiam dederimus, dileclo nobis, Stvenoni
Sta/efofe, (^c. ut fupraufque ibi ^Where &C impimb, & tunc fic ,Te-
• VII. nore Literarum noftrarum * Patentium limilicer Licentiam dede-
74j-. rimus fpecialem, prout in eifdem Liceris plenius concinetur,
Nos (de fidelicace & circumfpeilione mis pleniiis confidentes)
AlFignavimus Te ad prxfentem Intentionem noftram prxfatis Ma-
giftris & Marinariis Navium prjediftarum declarandum & expli-
candum,& ad Injungendum ulterius eifdem,ex parte noftra,qu6d
ip!i, cum prxdifto b)Wenone, in Oifequium dict.i: Reginx , juxta
formam Concordix prxdifcse , proficifcantur , & ei intendant &
relpondeant in Omnibus, prout decet:
Ec ideo tibi Prxcipimus quod circa PrasmifTa diligenter inten-
das, & ei facias& exequaiis in forma pr.Bdicta;
Damus aurem priefatis Migiftris & Marinariis, ac Univerfis &
Singnlis Ligeis, Subditis, & Fideiibus noftris , ac aliis , quorum
intereft, Tenore Priefentium, firmicer in Mandatis qu6d Tibi, in
Execuiione PrxmilTorum, Intendentes fint & Refpondentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
Ann. D
1393-
A'i. \6.
R. 1.
Clauf \6.
R.z.m.
9-
Pro Duce Britannia.
t) EX, Cuftumariis fuis ac Colleftoribus fubfidii, Duodecim
'^ Denariorum de Libra , in Portu Civitatis fuie Londoniae , Sa-
lutem.
Mandamus vobis, firmiter injungentes, qu6d Hugonem Dame-
ry, Servicntem, cariftimi Fratris noftri, Johannis Ducis BritaTf
nite ,
Unum Pannum & Quindecim Ulnas de Scarleta,
Novem Pannos de diverlis Coloribus,
Unum Pannam de Cmevacio pro uno Saplario ordinatutn,
Quindecim uinas de Blanketo ,
Quindecim ulnas de nigro,
Sexdecim Sellas,
Decem Ciochefakkes,
Duo Paria Cofrarum ,
Tres Butcas de Malvefy,
Duos Arcus, & Tres Duodenas Sagittarum pro Bofco,
Duo Paria de Trappis,
Novem Paria Bocellorum,
Centum Triginta & Duas Libras de Zucurio,
Quinquapinta Greylynges,
QuinQuaginta Lengys,
Tres Barcllos de AUece albo ,
Qaacuor Cados de AUece rubro ,
Centum & Viginti Stokfifti,
Duodecim Ollas iEneas cum Cooperculis ,
Daodecim Chaufours de K.xe,
Sex Patellas dc Auricako,
Duas Lebeces,
^uatuordecim Bayles ,
Duo Coclearia pro Candelaria,
Unum Leaium de Blodio & Viridi , cum OQlo Tapetis, &
Curtinis ad eundcm Ledum pertinentibus,
Ec unam Ymaginem de Sancfo Michaele de Alabaftro ,
In Portu Londoniie in quadam Navi Carcare , & ea , fic Car-
cata, verfus partes Britannix, ad opus iplius Ducis, abfque Cu-
ftuma feu Sublidio inde ad opus noltrum folvendis , libeie & abl-
que impedimento aliquo traducere permittacis ; aliquo Mandaco
noftro, vobis prius in contrarium direcfo, non obftante.
Tefte Rege apud Wejtmonafterium , xxii. die Aprilis.
Conccffimus ci & aliis Tribus Sociis fuis Licentiam qu6d ip(i,a Ann.D.
Vicefimo Primo Die Junii , proximo fiituro , ufque Vicefimum ijoj. '
Sepcimum Diem ejufdem Alenfis, apud Civicatem noftram Kar- ^^c. 2.
liolenfem , cum Willielmo de Haliborton , & Tribus Sociis fuis
Scocis, coram Vobis de Guerra Haftiludiare poffinc, line occa-
fione vel impedimento noftri, feu Miniftrorum noftrorum quo-
rumcumque;
* Et ideo Vobis Mandamus quod tunc fitis ibidem , noftrum • VII,
Locum tenens in hac parte, ad id, quod Vobis per viam Locum 746.
tenentias in hujufmodi Cafu pertinet , faciendum.
In cujus, &c.
Teftc Rege apud Weftmonafterium, xxvii. die Aprilis,
Ter Brtve de Privato Sigillo.
Contra Conventicula de ProcUmatione facienda.
D EX, Cariffimo Avunculo fuo, Thoma Duci Glouceftria, Ju- Ann. D.
•*^ fticiario fuo Ceftrix, vel ejus Locum tenenti ibidcm, Salu- 139^
tCm. Ari. 16.
Regiam Majeftatem, inter cxtera, ejus Solicitudini inhaerentia, R. 1.
potilTimum condecct ubique, infra R^ni limites, Pacis &Tran- CUu/.i6.
quillicacis dulcedinem inter Subditos procurare , praefertim ciim R.i.m.
Regia Dignitas in Subditorum quiete quiefcat, & in eorum Con- 8. J,
cordia maxime foveatur , ac quofcumque Paci Obnoxios Punitione
debita reprimere & refrxnare.
Nuper liquidem , per Relationem , minus veracem , Perfonx
noftrae propriae fadam , audientes qu6d quamplures Ligei Regni
noftri , Dei & Salutis propriae immemores , ac Difcordiam &
Diirentionem in Regno noftro prxdido excitare & facere propo-
nences , in certis Comitatibus Regni noftri prxdidti , contra eo-
rum Ligeantiam , ad Proceres dicSi Regni (quorum Nobiiitate
Dignitatis noftrxDiadema maxime falcitur& honoratur) deftruen-
dos, & alia mala quampluriraa perpecranda, callida hoftis Infti-
gatione, infurgeredebuilfent,
Cordis Anxietas non modica Nos tenuit & invafit, eo prxfertim
quod, (i hujufmodi nepharium & deteftabile Propofitum (quod
ablit) procelliftet , in Commotionem & Dampnum manifeuum
totius Regni noftri verilimiliter redundaffet ,
Ne igitur Subditi Regni noftri maliciolis Rumoribus , futuris
temporibus , indulgeant aut afcultent Volentes Animo Vieilanti
profpicere, ac Intentionem noftram, in Cafu hujufmodi, Regni
noftri Incolis innotefci , necnon hujufmodi InfurreAorura Errori-
bus, Malitiis, & Infolentiis reliftere, ut tenemur,
Vobis,diftridlius quo poffumus , Injungimus & Mandamusquod
ftatim, vilis prxfentibus, in pleno Comitatu Ceftrix, & aliis Lo-
cis , infra Comitatum prxdidtum , ubi magis & meliiis expedire
videricis , publice , ex parte noftra , proclamari & Populo noftro
notificari faciatis qu6d Incentionis feu Voluntatis noftrx nunquam
extitit, feu exiftit, aliqualiter tolerare quod aliqux hujufmodi In-
furredtiones, Conventicula , feu Congregadooes , per aliquos Li-
geos noftros, in aliquibus Partibus didi Regni noftri, fierent, vel
fieri permitterentur , aut fiant feu fieri permittantur quoquo modo ;
fet qaod Pax & Unitas, Quies& Tranquillitas, ubiquein Regno
noftro prxdiifto firmiter oblerventur ; ciim ad hoc non folum Or-
dine Rationis, veriira etiam aftringamur Vmculo Juraraenti.
Et infuper, ex parte noftra, firmiter & diftri(fte proclamari &
inhiberi faciatis ne Quis, cujufcumque Status, gradus, feu condi-
tionis fuerit, fuper Ligeantia fua & forisfadtura omnium qux no-
bis forisfacere poterit , aliquas Infurredtiones , Congregationes,
Conventicula , AlTembleas , Rouras , feu Riotas , concra Pacem
noftram, feu alias in Commotionem vel malum Exemplum Po-
puli noftri, faciat aut procuret, feu facere aut procurare prxfumat,
nec Fidem , Credcntiam , feu Favorem hujufmodi Malitiofis Ru-
moribus , feu Relacoribus & Adinventoribus eorumdem , adhibeac
ullo modo :
Et li aliquos, poft & contra Proclamarionem hujufmodi, inve-
neritis concrarium facientes, eos ftatim per Corpora fua, tanquatn
Majeftatis Regix Contemptores & Rebelles , alfumpto Pofle Co-
mitaciis, fi necelTe fuerit, areftari, & fub Arefto detineri faciacis
quoufque de eorum Punitione aliter duxerimus ordinandum:
Nos & Concilium noftrum de Nominibus & Stacu hujufmodi
Areftandorum , ac de omnibus aliis qux vos facere concigerit ia
Prxmiftis, de cempore in tempus, diftindte &aperce, fub Sigillo
veftro, cercificantes :
Et hoc , ficut Nos & Honorem noftrum diligitis , & Nobis in-
de refpondere volueritis, nuUatenus omittacis.
Telte Regeapud Wefimonafterium , vi. die Maii.
Confimilia Brevia diriguntur fub(criptis,fub eadem Datajvidelicet,'
Cariflimo Avunculo fuo Johanni Duci Aquitania & Lawa-
firia , vel ejus Cancellario in didto Ducaw Lancaftriae.
* Vicecomiti Salop. • VII.
Vicecomiti Stafford. 747,
VuccomiU Derb.
Vicecomiti Leicefir.
Vicecomiti Warr.
D.
Ann
1393-
A». 16.
R. 2.
Tat. 16.
R.i.f.J
m. 17.
De Licentia Hafiiludiandi de Guerra.
D EX , diledo Coofanguineo & Fideli fuo , Henrico de Fercy ,
■*-^ Salutem.
Sciacis quod,
Ad Supplicationem, Diledti & Fidelis noftri, Ricardi de Rede-
mane.
De Alttemptatis contra Treugas in Aauitania reformandis. Ann. D.
1393-
LE Roi a, noT. cheres & bien amez. foialx, Galhard de Dur- -^»- "i-
fort Sire de Duras & de Blanqefort, Johan Traly Meire de R- ^-
Burdeux, William Elmbam Chivaler, Reymond Guilliam de Cau- ^V^- >»•
pen dit Bourc, Meftres Johan de Pygeoks Clerk, Pelegrun de Fau R-i-
Chanoyne, Bertran d^Afia Official, & Williom Arnaldi dcTau- «■ ••
dynerClerk, deBurdeux, Salutz.
Nous
ET ACTA PUBLICA.
87
^nn. D. Nous avons entenduz , par le Conrjpleint & Requeft , par la
1393. Partie de France a noiis fait, que afcuns Capitains & Gentz d'Ar-
iic. i. mes, noz. Liges & Subgix d'Aquitaigne , doient avoir Pris plu-
ieurs Lieux, Places, & Fortalefres,Gentz, & Beltiairs de laPar-
tie de Fraunce, & faitz plufeurs Damac^cs contre le purport des
prcfentz, Trieues,prife3 entre Nous & tioflre Adverfaire de France ,
ferraez & folempnement Jureez,,
Le quele Chofe Noui ell: grandement a coer & difpleft, s'il eft
enfi :
Pur ce eft il que Nous,
Confiantz tout au plein de voz grantz Senz, loialte, prodomie,
& difcrecion ,
Vous Mandons , & Commandons , & Commettons , en co-
mettant , pour le Teneure de ceftz Prefentz , a vous Oept , Sept ,
Sys, Cynlc, Quatre, Troys, & Deux de vous, d^AlTembler avec-
ques maine forte, ii bufoigne foit, avefque les Commys & Mes-
fages de noftre dit Adverfaire , fur la Reparacion des dites Trieues,
pur luy Deputez , pur aler vers Capitains & Garniirons de Fron-
teres , la & par tout & en chafcun Lieu ou il ferra bufoigne , &
illoeqes faitez faire preftement & fanz delay , & Preignez enfi del
Partie de Fraunce Reftitution des Piaces , Fortaleffez , Gentz , &
Beftiairs, que troverez eftre Prifez, d'une Partie & d'autre , contre
les purport des prefentz Trieues ,
Et Repairer & Amendertouz Damages, donnez, d'une partie
& d'autre, contre le Tenour d'icelles,
Et fur ycelles & touz autres Quereles faire complilement de Jus-
tice , fomerment & de plein ,
En chargeant noz ditz Liges (les queiLX Nous enfy en chargeons
pur le Tenour d'ycelles Prefentes) que les ditz Lieux & autres
Chofes, enfyPrifez, Rendent & ReftitufTent a yceux, as queux
ils appartient, & autres Damages donnez Repairent & Efmen-
dent, fanz afcun difSculte, fur le Serement, foy, & ligeance en
quoy ils nous font tenuz, & fur tout ce q'ils purronr Mesfaires
vers Nous, en Corps & en Biens, & pur eftre tenuz Faux &
Malveys vers Nous & noftre Corone , & que les dites Trieues Ju-
rent, gardent, & teignent, deforeen avaunt,
Et, fi afcuns de noz ditz Liges trovez, que Dieux defend, a
ce fair Dilbbeiffance, les BanifTez de noftre Roiaume & Seignu-
ries d'Aquitaigne , & procedez encontre Luy, par voye de Fait,
& par touz maneres que faire ce purra ,
En Mandant & Commandant eftroitement a touz noz Liges &
Subgiez que a touz Rebellez & DilbbeifTantes ne donent Confeil ,
faveur, neadjutoire; mes, fi les purront prendre, facent d'eulx
Juftice, come a Difibbeiilantes , Faux, Mauveys, & Rebellesde-
vers Nous & noftre Corone ,
Et enfy Ouftez les Confervatours infufficeantz, & Mettez au-
tres Prcdomes & fufficeant,
Et faites as Captaines & Garniflbns de noftre dit Paiis Jurer de
Tenir & Garder les dites Trieues, & fur ce toutz autres Chofes
touchantz la Reformacion & Confervacion des dites Trieues ,
Nous donnons a vous Oept, Sept, Sys, Cynk, Quatre , Troys,
& Deux de vous pleine Pouair, Audorite, & Mandement efpe-
cial.
Si Mandons & Commandons a toutz OfScers, Counts, Vis-
countz, Barons, Chivalers, Capirains, Gentz d'Armes, 6c autres
Liegej de noftre Seignurie d' Aquitaigne , que , en ce feilant , vous
foient ObeifTantz, & vous donent Confeil, faveur , & adjutoire,
avefque maine forte, fi bufoigne foit, a toutz 6c a tantz des foitz
come en ferront requis.
Don. fouz noftre Grant Seal, en noftrc Falays de IVeflm. le
Unfzifme jour de Juyn , TAn de Grace Mille , Troifcentz , Qua-
trevintz, & Trefze, & de noftre Regne Sefzifme.
Far le Roi <^ fon Confeil.
Farentre jwflre Seigneur le Roy d'Engleterre , pur Luy , /5» Ann. fi.
Roialrf/e., Terres, Scigauries , Soubgiez, efr Alliez, d'une part , ^- 1393.
fon Advcrfaire de France, fur luy, jes Tenes , Scignuries , Sohhgies^Ric. 1.
e^ Alliez. , cCautrc part ,
A durcr jujqes a Trois Am , 5«; Vinerent le xvi. jour d^Auguff
darrein pajfe , Soleil /eva?it,
Et Efloignez df Prorogez , de mefn:e k xvi. jour d'Augufl , jus-
qes a le Fefi de Seynt Miche/ prochein venant ,
Veurent , le xxviii. jour de Aver/l/^ /'An Mi/Ie , Troifce:/s ,^a-
trevins , c^ Trejze, par /es A:nhalJatours de Vune Partie & dt
ratitre, eiantz a ce Joujjicea7/t Pouoir c^v AuBorite, Efloignez e$-
Prorogez de mejme /e Fefl de Seynt Miche/, prochein venant ., jufqet
a. jour de Seint Miche/ prochein apres enjuant , ^«i Jerra e/i /'Ait
Mi/Ie, Troijcentz, ^atrevyntz, (^ ^atuorze , par la forme c^
manere, qui es dites Trieues efl contenuz.
De Proclamatione inde.
Ann D."
i?93-
D EX , Vicecomiti Kanti/s , Salutem.
Quandam Cedulam , Prorogationem Treugarum , inter Nw
8c Adverfarium noflrum Francia nuper fa(ftarum, continentem, ■^''- '7
tibi rnittimus Praefentibus interclufam , R. i.
Mandantes quod ftatim, vilis Praefentibus , Prorogationem hu- i-bidtm
jufmodi Treugarum, in fingulis Portubus6c Locis, infra Ballivam
tuam , ubi magis expedire videris, ex parte noftra, publice Procla-
mari & teneri facias , juxta Formam Cedulse fupradidce ;
Et hoc nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Wefimonaflerium ^ vicefimo fexto die Junii.
Fer ipfum Regem <^ Concilium.
Conlimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus, ac aliis fubfcriptisj
fub eadem Data; videlicet.
•VII.
748.
Ann.D
An. 16.
R. 1.
* De CondnUu, pro Domino de Suliaco.
LE RoY a touz noz Lieuxtenantz , &c. Salut & DilcdHon.
Savoir vous faisons que.
Par lc Roi.
Ann. D.
1393-
Aa. 17.
R. 1.
Fra». 17.
R. z. m.
»7-
Vic, Lincoln.
Vic. Ehorum.
Vic. Northumhr.
Vic. Cumhr.
Vic. Weftmerl.
Vic. Briflo//.
Majori & Vicecomitibus LonJoH.
Come Guy de la Tremoille Seignur de SuUy , pur la grant afFec-
tion & devocion , q'il ad al glorious Alartir Seint Thonias de Can-
F/-«». 16. (erhirs, foit cn purpofe de venir en noftre Roiaume d'Engleterre
R.z.m. er, Pelrinage a caufe fuifdite, & pur autres Bofoignes, queux il
*• ad a Faire touchant fa Parfone demefne, deinz noflre dit Roiau-
me, ovefque Sexant Parfonnes en fa Compaignie, a Chival, ou a
Pie,
Nous avons pris & prenons le dit Guy & ceulx de fa Compai-
gnie, foient Chivalers, Efquiers, Clers, Vallez , & autres (de
quelque eftat ou condicion q'ils foient) jufqes au dit Nombre &
au deffouz, & avefques leurs Chevaux, «^ autres Beftes, lcur
Hernoys, Mnles, Monnoie , Vaiffelle , Joiaux &: autres Biens, en
noftre Protedion & feure Conduit, en venanr par devers nous,
par Mcer, & par Terre, demourant, & retournant, julqes a la
Fefte de Scint Michel prochein venant;
Si donnons en Mandement a vous , &c. proui in Literis de Con-
duilu.
Don. fouz noftre Grand Seal, a noftrc Falays de Weflm. le xiii.
jour de Juyn.
Forma Prorogationis Treugarum.
FkYY A Remembrer itie les Trieues <^ Sauffarancet de
Guerre ,
Prijes a Lenlyngham, le xviii. jo/ir de Juyuy l'An du Grace
Miile^ Troifcentx,^ ^atrevins df Neof,
Vicecomiti Sujfex.
Vic. Sutht.
Vic. Somerf ^ Dorf.
Vic. Hevon.
Vic. Cornub.
Vic. Surr.
Vic. Norff. 6- Siiff.
Vic. Notyngham.
* yohanni Duci Aquitaniie <^ Lancaflria , rel ejus Cancellario * ^'^'
in dido Ducatu Lancaftrix. 74-9'
Johdnni de Bello Monte, Conftabulario Caftri Regis Dovorriae,
& Cuftodi Quinque Portuum fuorum , vel ejus Locumtenenti
ibidem.
Johanni dc Holand, Comiti Huntyngdonix, Capitaneo Caftri
& Vill-je Regis de Breft, vel ejus Locumtenenti ibidem.
Johauni Gokfre , Capitaneo Caftri 5c Villx Regis de Chirburgh
vel ejus Locumtcnenti ibidem. '
Thoma Comiti Marejcallo Notynghamix , Capitaneo Villie Regis
Calefii, vel ejus Locumtenenti ibidem.
De Sacramento Adverfarii Scotia recipienda.
D lcardus , Dei Gratia, Rex Atiglia c^ Francia, & Dominus Ann. D.
'^ Hibernix, DilecSo & Fideli fuo, GerarJo Hero» Militi, ac, 1393.
diledto fibi, Johanni Mitford Armigero, Salutem. An.ij.
Sciatis quod, H. i.
Cum Treugae & Guerrarum Abftinentix, Scot. 17.
Apud Lenlyngham , decimo oftavo die Junii , Anno Domini R. i. »».
Millefirao, Trefcentelirao , Odtogefimo nono, 7.
Inter Nos , pro Nohis, Regno, Terris, Dominiis, Subditis, &
AUigatis noftris, ex una parte, & Adverfarium noflrum Francia;,
pro Se, Terris, Dominiis, Subditis, & Alligatis fuis, ex altera,
captx ,
Et abinde in Tres Annos, qui Sextodecimo die Augufti proxi-
mo prxterito finiti fuerunt, duraturx,
Et ab eodem Sextodecimo die Augufti , ufque Feftum Sandi
Michaelis proximo futurum, prorogatx;
Vicefimo oiftavo die Aprilis, Anno Domini Millefimo, Tres-
centelimo, Nonagelimo Tertio, per AmbafTatores noftros & ip-
fius Adverfarii noiiri, fufficientem Potellatem & Auftoritatem ad
hoc habentes, Elongatx & ProrogatxfuifTent , a prxdiico Fefto
Sandi Michaelis, proximo futuro, ufque diem Sandi Michaelis
extunc proximo fequentem , qui erit in Anno Domini Millefimo ,
Trefcentelimo , Nonagefimo quarto , modo & forma in didis
Treugis contentis ,
Nos,
De Fidelitate probata, ac Circumfpeflione, & Induftria veftris
providis plenam & folidam fiduciam reponantes,
Conftiruimu.';, Deputavimus, & Affignavipius vos , conjunftim,
& divifim, ad prohcilcendum verfus partes Scotix, ad Sacramen-
tnm Adverfarii noflri Scotia: , iuxta Formam quorumdam Articu-
lorum, Treugarum prxdidarum, prxfatum Adverfarium noftrum
Scotix & Subditos fuos fpecialiter tangentium feu concernentium ,
pecendum & recipiendum,
Er prxdiclum Adverfarium noftrum Scotix, Nomine noftro,
requirendum ad Literas Teftimoniales , fub Magno Sigillo fuo Sa-
cramentum fuum prxdidlum Teftificantes , vobis, immediate pofl
Prxftationem ejufdem , liberandas ,
Ac omnia alia , in hoc cafu necefifaria , feu quomodolibet opor'
tuna, faciendum & exequendum,
Et ad Nos & Concilium noftrum de omnibus & fingulis, qua
per voi, feu alcerum veftriim, Adta & Gelta fiieriat in Prjemiiris,
88
CONVENTIONES, LITER^,
* VII
7fo,
Ann.D. referendum & certificandum, ac in Scriptis plenarie & exprefse
1393. redigendum;
Ric. 2. Er ideo vobis Mandamus quod, circa Prxmifla facienda & exe-
quenda, Parces veftras, cum omni diligencia & efficacia, adhibea-
tis foiicitas & difcretas.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Tefte meipfo apud Weft?no7iafieriu7n ^vict(\mo feptimo dic Junii,
Anno Regni noftri decinio feptimo.
Fer ip/iim Regem (^ Conctlium.
Snper Reprijalia, contra Comitem Virtutnm,
Ann. D. R E^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1393. •*-^ Sciacisquod,
jtn. 17. Cum nuper,adSupplicacionem,dici:orumLigeorum noftrorum,
R. 2. Nicholai Colyng & Sociorum fuorum, de allenfu Concilii noiiri,
Tranc.iy. volueiimus & concelfcrimus eifdem Ligeis noftris Reprifaliam, us-
R. 2. m. que ad Valorem Trium Milium & Ducentarum Librarum, fuper
18. Bonis & * Mercandifis Ligeorum & Subdicorum Comitis yiriu-
tum, qu-.E de Parcibus Tranfmarinis ad quofcumque Porcus infra
Regnum nortrum, per Terram, live per Aquam, venerunc vel
venirent, prouc in Literis noftris Patentibus, inde confedtis, ple-
niuscontinetur,
Jamque Rohertus Palmer , Deputatus & Atcornatus diftorum Ni-
cholai & Si)ciorum fuorum , & pnefati Ligei & Subditi Comitis
Virtutum finalem Concordiam, inter eos de Reprifalia prxdidta fe-
cerinr, quibufcumque Difcordiis & Querelis, fuper Materia illa
mutuo ekoitis, de caetero penitus ceflantibus, ficut tam per In-
ftrumenta Publica , fuper hoc confedta , & in Cancellaria noftra
oftenf», quam per Recognitioncm ipiius Roberti, coram nobis in
eadcm Cancellana noftra perfonaliter confticuti , fadtam , plene li-
quec,
Nos,
Pro eo quod idem Robertus didtas Lireras noftras praefaco Ni-
cholao & Sociis fuis, de Reprifalia priedidta (ic fadtas, nobis in
Cancellaria noiira prxdidta eo pnwextu reftituit cancellandas , vo-
lences, pro majori Securicace didlorum Ligeorum 6c Subdicorura
Comitii Virtutum,
Ne ipfi , occafione Prxmifforum , per prsefatos Nicholaum &
Socios fuos, aut eorum Actornacos (ive Depucacos quofcumque,
futuris temporibus, aliqualiter impetantur, feu indebice moleften-
tur,
In hac parce providere,
Prxmifla omnia & fingula, in manifeftam & credulam eviden-
tiam vericatis (cui ceftimonium ex piecacis mocione perhibere cene-
mur) univerlis & fingulis, quorum intereft vel interefle poterit,
innotefcimus & fignificamus per Prxfences.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud lVe[imo7jafterium ^ vicefimo odtavo die Junii.
nis praedidti Willielmi, & Negocio in hac parcePrincipali, prout Ann.D."
didtaveric ordo Juris, 1393.
Ipfamque & ipfas, cum fuis Emergencibus , dependentibus , in- R/f. 2.
cidencibus , & connexis quibufcumque, fecundum Juris exigen-
tiam, Difcutiendum , & debito fine Terminandum,
Ac etiam ad Teftej quofcumque, per utramque Parcium prae-
didtarum, in hujjfmodi Cauiis Appellationum five N^ocio Prin-
cipali, coram vobis, &c. judicialicer producendos, fi fe dolo vel
fraude, odio vel favore, auc alias injufte fubtraxerinc , Vericaci
Teftimonium perhibere compellendum , cum Pcence & Multae
ulteriufque cemporalis Cohercionis cujuftibec poceftace;
Et ideo vobis, & cuilibet veftriim Mandamus quod, vocatis
coram vobis, &c. Parcibus prasdidtis, & aliis quos in hac parcc
fore videritis evocandos, auditifque in hujufrnodi Caufis AppelJa-
tionum five Negocio Principali earum Racionibus & Allegacioni-
bus, circa Prxmifla diligencer incendacis, & ea faciacis & exequa-
mini prout juftum fueric & confonum racioni:
Volumuseciam quod, fi aliquis vel aliqui veftrum inchoaverint
vel inchoaveric procedere in Frxmiflis, alius vel alii veftrCim li-
bere procedere valeanc & valeac in eifdem , licec Inchoances abfen-
tes Inchoans abfens fuerint vel fiierit, eciam nullo impedimento le-
gitimo impediti vel impeditus, in forma prsefentis Mandati no-
ftri:
Damus autem didto Conftabulario , & ejus Locum tenenti , ac
prjefatis Commiffariis, necnon univerlis & fingulis OfSciariis, Mi-
niftris, Ligeis , Subditis, & Fidelibus noftris (quorum intereft)
Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis quod vobis, &c. in for-
ma didti Mandati noftri, prout ad ipfos pertiner, Intendentes finc,
refpondences , conllilentes , & auxiliances , & veilris Mandacis obe-
dientes prouc decet.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud ffefimoHafierium , feptimo die Julii.
Per Breve de Privato Sigilh.
Ann D
1393-
An. 17.
R. 2.
P.ir, 17.
R.i.f. 1
m. 27.
• VII.
De j^ppellatione , in Curia Aiilitari , fuper Cruciata fipe-
memorata Epifcopi Norwicenfis.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, J. eadem Graria, 'Epifcopo
^ Uercfordi:., & cariflimo Fratri fuo, Joha7i>ti de HolaTtd Qo-
miti HuntyngdoniiE, ac, diledlis & fidelibus fuis, Johavni L.ovell,
Bulcicivitto Berefard, Baldewyno 'Radyngton , & 'Johatttii Ihornbu-
ry, Militibus, necnon Magittro Jokatttti Barttet Olficiali Curiae
Cantuarienfis, & Magiftro Ricardo Rutih.jle Legum Dodtori, Sa-
' lutem.
Sciatis quod,
Cum nupcr a Sententia Dififiniriva,
In quadam Causa,
Quae coram , dilcdo & fideli noftro , Johanne Cohheham , tiinc
Locum tenente Curiie noftne Militaris pro Conftabulario noltro
Anglix, inter, Vcncrabilem in Chrillo Patrem, Hetiricum Epijco-
pum Nofu.-ici , e\ parte una , & Willielmum Baronem de Hilton
Aliliccm, Parcem Ream, ex altera, verccbacur,
Occafione & pro eo quod idem Willielmus Soldarius cum eo-
dem Epifcopo, cum certis Hominibus ad Arma & Sagiccariis, in
Viagio de la Croiferie , in Parribus Fiandrix nuper fadto , deve-
nir ,
Per ipfum Locum tenentem , pro parte praedidti Epifcopi , &
contra praedidtum Williclmum lata,
Pcr ipfum Willielmura ad Nos & ad noftram Audientiam fiiis-
fec Appellatum;
Et fuper hoc, per Literas noftras Patentes, certis CommifTariis
noftris, ad Audiendum , cognofcendum , & procedendum in Cau-
ft five Caufis Appellationis hujufmodi, necnon in Caufa five Ne-
gotio in hac parte Principali , commifeiimus Vices nqllras &
Mandatum fpeciale, prouc in Literis noftris prsdidtis pleniiis con-
tinecur,
Jamque idem Epifcopus a certis Gravaminibus & Injuriis , fibi
per prasfatos Commitrarios noftros , colore Licerarum noftrarum
praedictarum , contra formam Juris illatis , ad Nos & ad noftram
Audientiam appellaveric, & Nobis fiipplicaveric uc, Iiiper Appel-
latione fua praedicta, cercos Judices, uve Commiitarios darefive
afllgnare dignaremur,
Ncs,
Supplicacioni pKedidtse, tanquara Juri confonx, annuentes,
Vobis , Sepcem , Sex, Quinque, Quatuor, Tribus, vel Duo-
bus veftrum (de quorum fidelicatc & induftria fidaciam gerimus
fpecialem) Commictimus Vices noftras & plenam, Tenore Pne-
fentium, Poteftatem ac Mandatum fpeciale ad Audiendum, cog-
aofcendum 5 & procedendum in Caufa five Caufis * Appellaao-
Pro Colleflore Camera j4pofiolicit in Hibernia,
t> EX, dileitis & Fidelibus fuis, Locum noftrum tenenti, ac Ann. D.
*^^ Jufticiario, five Cuftodi, vel Gubernatori, ac Cancellario, I39?'
& Thefaurario noftris Terrae noftrx Hibernix, necnon Baronibus-^"- '7'
& Camerariis noftris de iscaccario noftro ibidem, qui nunc funt,^- ^-
& qui pro tempore fuerint, & eorum cuilibet, ac quibufcumque ^^'''- "*•
aliis Miniftris, Officiariis, ac Ligeis, & Fidelibus noftris in eadem ^3-
Terra, Salutem.
Scatis quod Francifcus de Capanago , Dodtor Decrecorum ,
Quem Dominus Summus Pontifex ad Terram noftrain Hiber-
nix, ad Officium Colledtoris Camerae Apoftolicx in eadem Ter-
ra faciendum , nuper deftinavit ;
Sacramencum, in eodem Offlcio confuecum, coram Concilio
noftro Angliae , fiipcr Sandta Dei Evangclia , per ipfum tadta ,
prout tenecur, praeftitit corporale;
Chjus ejnidem Sacramenti Tenor fecjuitur fub hacforma y
77 RO fidelis Domino nofiro Regi Angliie <§• Carona fua :
-^ Ncc faciam , aut prccttrabo , Jeu , quanium in me cft , fieri fe»
procurari pertKittatn quicquam [ quod^ prajudiciale aut dampiofum
diiio Domino Regi, aut Regno, vel Terra Hiherniie fr^di&^, vel
Legibus aut Jurihus ejufdcm Dotiiini nofiri Regis, aut dicii Regt.ijeu
Terrte, ejfe poterit :
Et quod honum ^ fdeU Conplium , pro fenfu meo, daho cidem
Domitio tioftro Regi, fuper quihujcum^ue undc fuero ix parte fua re-
quiftus :
Confilium Domini noftri Regis, dr diEii Regtii , aut Terra pradi-
ilte, utide potero aliquo modo doceri, vel quod di&us Dottiinus no-
fier Rex michi Jcire fecerit per Literas vet alio modo, celaho , ^
Jecretum tencbo ahjque revelatiotie inde facienda alicui Perfon<e vi-
vettti , per guod Dattipnum , dedecus , aut prajudicium diito Domina
nofiro Regi, aut Regtto,jcu Terra pradiilie, evenire poterit :
Nullatn Executiottem Literarum vel Mandatorum Domitti Papig
per tiic vcl alium faciam ncc ficri permittam , qua poterit cjfe pra-
judicialis Regia Majefiati diai Domini nofiri Rcgis , aut Regalia ,
Legihus , vcl Jurihus fuis , vel eijdcm Regno , vel Terra :
Nullas Literas Papales vec alias * recipiatii , tii/i eas , citiiis quo* VII.
potero , dcliicravero Coticilio difii Domini noftri Regis , antequam 7fz.
puhlicetitur Jeu delihercntur alicui Perfona viventi:
Nullum Thejaurum Regni vel Terra pradiila , nec Deverium
Dottiini Papafeu Cardinalis, nec alterius Perjona cujtijcumque , in
Moneta Jcu Plata Aitri vel Argenti , per Literas Can.hitorias , aut
alias , non mittam , nec mitti faciam extra dida Regttum vel Ter-
ram , antcquam fuper hoc di£li Domini noftri Regis vel Conciiii fui
Licentiam hahuero Jpecialcm:
Nec aliquas Ltteras , pramijjis , feu alicui Pratntjforum prajudi-
ciales feu contrarias , mittam extra Regttum vel Tcrram pradi-
£iam :
Hotiorem c^ Statum di&i Domini tioftri Regis , ac Leges , &
Jura fua pradtEia, pro pojfe tneo, abjque violatione, cufiodiam &
manuteneho:
Nec aliquos primos FruHus , quorumcumque Bcneficiorum , dato-
rum , prajcntatorum , vel nominatorum pcr d.Eium Domitium no-
firum Regem , quocumque titulo , ncc de Beneficiis per Dominum '
Sumtiium Pontificem cor.cejfts vel concedendis fer viam Exfedationis
de Gratia comuni vel fpeciali, exigam feu levaho, nec Procejfus ea
de cauja faciam :
Nec aliquas Novitates incipiam , per Mandatum , nec ahfque
Mandato,fine voluntate c^ bcentia fpeciali diHi Domini nofiri Re-
iis , <ii- (tblque «0 quod Canfa vel Mandatum hujujmodi , fi qua
vtl
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D. vel quod fuerint , primitiis diHo Doniino mftro Regi aut Concilio
1393. fuo tnodo debito fuerit oftenfum:
Ric. 1. Et quod extra d:£ium Regnum aut Terram pr<sdiiiam , ahfque
Liccntia jpeciali diSii Domitii noftri Regis , (^ hoc per Literas vel
Brevia jub Magno Sigillo diiii Dovinii noftri Regis , me tton trans-
feram ; SIC ME DEUS ADJUVET ET SANCTA
EJUS EVANGELIA.
Et ideo vobis & cuilibet veftrum Mandamus quod, praediftum
Francifcum ad hujufmodi Officium CcUedoris admittentes , ipfum
Officium illud, ac ea quae ad Officium illud rationabiliter perti-
nent, in eadem Terra noftra, juxta formam Sacramenti fui prae-
diiili, licite excercere & facere permittatis, & eidem Francifco in
hiis, qux prasdidlum Officium fuum CoUedtorisjufte concemunt,
alTiftatis cum favore ;
Dumtamen idem Francifcus Sacramentum fuum in aliquo arti-
culo exceclcre non prtefumat.
In cuius , &:c.
Tefte Rege apud lVe[{nionafterium , decimo quinto die Julii.
De Tra^ando cum Dncibns Bitnria ^ Burgtindia.
flnn n T E 1^01 a touz noi Jufticers, Amirals, Vifamiral, &c. Salut &
^^^.y- J-^ Dileftion.
yln \i' Savoir vous FAisoNS que,
j^ \ Come noftre Adverfaire de France eit purpos, ficome Nous cn-
Franc. tendons, deenvoier, esPartiesde Picardie, pur certeins chofes,
„ r' j touchantz & regardanti le Fait du Traitee de Pees , nadgiires
m ir ' P^rlees entre, noz trefchiers & trefamez Uncles, les Ducs de Lan-
caftre., <ir de Ghmceftre ., pur Nous & en noftre Noun, d'une part,
& noz chiere & ames Coulins, les Ducs de Bcrry , & de Burgoi-
gne, Uncles de noftre dit Adverfaire, pur Lui & en fon Noun,
d'autre parc, c'eftalTavoir ,
Nichol Evefque de Baieux, & Sys autres Dodours es Loys, ou
Clercs, Prelatz, ou d'autres Eftatz,
Nous avons les delTux nomez, nvefque leurs GentT, & Fami-
lers, de quel eftat qu'ils foient, foient Chivalers, Elquiers,CIercs,
6c Vadlerz,, venantx en leur Compaignie, ou autrement pur la
caufe defufdite, jufqes au Nombre de Sys Vintz Parfonnes, a Chi-
val, ou a Pee, leur Chivaux, Monoie, Hernois, & autres Biens
queconqes, pris & preignonsen noftre Sauf & Seur Conduit, en
venant, par Meer, & par Terre, es dites Parties de Picardie,pur
la caufe defuifdite , & la demorant , & retornant vers les Parties de
France, par Meer, & par Terre touz Enfemble, ou par Parties,
ficome bon !eur femblera, & fi fovent come il leur plerra, jufqes
a la Fefte de touz, Saintz, profchein venant,
Si Donnons en Mandement & Commandons eftroitement a
vous noz Jufticers, c^c. prout in ejujmodi de ConduBu Literis.
Don. par Tefmoignancc de noltre Grant Seal , a noltre Valais
de Wefm. le Qt-iint jour d'Auguft, i'An du Grace Mille, Trois-
centT,, QuatrevintT. & Trcfze , 6c de noftre Regne Dys 6c Sep-
tifme.
tee come fi Nous les euffions dcinnez & fait en noftre ProprePar- Ann.B.-
fonne, i3$^J»
Et de Faire, Executer, Expedier, & Acompler toutes Articles, Ric. t;
qui ierront accordez , de Point en Point , pour Nous & noftre
Partie, faunz fraude & rnal engyn, fi avant come Nous ferroions
mefmes fi noftre Propre Parfbnne y feufie prefenie,
Et de Faire, Executer, & Expcdier toutes autres Articles, qiii
aucunement pourront appartiner au bonne perfedion &: compliie-
ment de mefme la Traitie de la Pees &: Accord avantdites, de
quele Nature q'ils foient,fuppofe que plus elpecial Mandeirent enc
ferront requis,
Et Promettons , loialment en bone foy & en Parole du Roy a
avoir & tenir , touz jours , Ferme & Agreable quanque fait fcrra,
en noftre Noun, par noz ditx Commys & Deputez, fur tout6s
& chalcune des Chofes avantdites ,
Et de Donner noz Lettres Confirmatoirs , Sealees de noftre
Grand Seal, fur touz les Pointz qui enfy ferront accordez, & de
les Faire Executer, de Point en Point , quanque en Nous eft,fanZ(
fraude ou mal engyn,
Et ce Promettons fur Gaucion & Obligacion de touz nozBiens^
prefentes & avenir, fanz jamais faire , dire, ne purpofer, en Jug-
gement, ne dehors, aucune Chofe a Tencontre,
Donne , par Tefinoignance de noftre Grand Seal , a noftre ?a-
la^s de Weftm. le xii. jour de Septembre, TAn du Giace Mille,
Troifceniz, Quatrevins & trefze, & de noftre Regne Dys &
Septifme.
Var le Roi (^jon Confeil.
Tar le Roi c^ fon Confeit.
* Siifcr ditlo TraElatH^ de PoteJlatibHS.
* VII.
y^'" T^ T E Roi a touz, ceux, qui ceftes Lettres verront, Salutz.
/\nn. u. \_t S/^voiR faisons que ,
^39?- Pour Tonour de Dieu,
•^"^7- Et pour efcheuer reffufion de fanc Chriftian, &c les Malx &
^ ^' Domages irreparables , qui par la Fait des Guerres, d'entre Nous
ranc. 7 , ^ ^Qjfre Adverfaire de France , pourroient enfuir en temps a ve-
■ ^" "'' nir, iicome ont efte avenuz en temps paile,
Defirans venir au bonne Paix & Concord avecqes noftre dit
Adverfaire, & de mettre noz Soubgies en Pees, Quie[e,& Tran-
quillitc,
Et confians au plain des Sens, Loiautes, avifementz, & Dis-
cretions de noz trefchiers Onclcs , Johan Duc de Gujen <^ de
Lancaftre , & Thomas Duc de Glouceftre ,
Yceux avons Ordenne & Comys, Ordennons & Commettons,
pour & en lieu de Nous, pour affembler avecques les Oncles (jr
autres Deputees de noftre dit Adverlaire, aians fouffifant Pouoir
de Luy, iur les faiz qui s'enfuent, en quelconques Lieux &PIa-
ces es queux leur femblera , pour le Fait du Traitie de Pees fus-
-dite,
Et avons Donne , & Donnons par ceftes Prefentes , a noz ditz
Deputees plain Pouoir , Audtorite , & Mandcment clpecial de
Convenir, rraitier, compofer, tranfiger, paciicer, & plainement
& finablement accorder, & venirau bonne Paix & Accord, fur
touz Debatz , Contentions , Queftions , Guerres , Riotes , &
Difcors, movex & a movoir, oue touz lours Articles, & Cir-
cumftanccs, Incidentz, Emergentz, DependentT,, & Connexez,
etitre Nous, noz Roiaumes, Soubgies, & Seignuries, Amys, Al-
liez, Aidantz, & Adherentz quelconques deca & dela la Meer,
d'une part, & tiopre dtt Adverfaire, fes Soubgies, & Seigneu-
ries, Amys, Alliez, Aidantz, & Adherentz quelconques, dautre
part,
Et fur quanque ferra enfi Traidtie, compofe, tranfige, pacifce,
& acorde, poiir Nous & noftre Partie avecqes ceux dc la Partie
adverfe, aia,,tz a ceo fouffiftnt Pouoir, de la Fermer & Alfeurer
psr Foy & par Serement fur les Sains Evangilles, a donner en
rAume de Nous, & d'Ottroier & Donner, fur Ce & les De-
pendentz d'icelle, toutes maneres de Caucions, Seurtees, Pro-
meffes, Obligacions, & Lettres Sealees, tantz & tielx come mes-
tier ferra, ou bon leur femblera en tiel Cas,
Les queles Nous volons avoir tiel Effedt, Vigour, & Ferme-
Tom. IIL P. IV.
* De Tratiando citm Adverfario Scotie,
* VIL
7r4"
Ann. D.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
-^ SciATis quod Nos, 139^.
De provida Circumfpectione & Induftria , Venerabilium Pa- Aa. 17.
trum, Johaunis Eptjcopi Metievetijs , &c Thornie Epjjcopi Kar/io- R. 2.
ienfts, ac, Diledtorum & Fidelium noftrorum , Hetirici Comitis Scot. 17
Northut/ibria; , Radulphi Domitii de Neyill, Ricardi le Scrop Bane- R. 2.
retti, Gerardi Heron Militis, Magiftri Alani de Newerk Bacallarii m. 7.
in Legibus, & Johannis de Mitford Arm\gen, intime confiden-
tes ,
Ipfos OAo, Septem, Sex, Quinque, Q^iatuor, Tres, & Duos
eorum (quorum praefatum Comitem unum elfe Volumus) noftros
veros & legitimos Procuratores , Negoriorum Geftores , Depura-
tos, ac Nuncios fpeqiales Facimus , Creamus , & Confticuimus
per Prasfentes,
Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribris, Deputatis, &
Nunciis noftris Audtoritatem 3 plenamque & liberam Poteltatem,
ac Mandatum,tam generale,quam lpeciale,Ccnveniendi, loquen-
di, communicandi, & tradtandi, pro nobis & noniine noftro, ac
pro Regnis, Terris, Doniiniis, Subditis, & Ligeis noitris qui-
bufcumque , cum Advcrfario tioftro Scotij^ , feu ejus in hac parie
Procuratoribus, Nunciis, feu Deputatis, fufficientem Poteftatem
ab ipfo Adverfirio noftro habcntibus, dc Pace & Concordia fina-
libus & perpetuis, inter Nos, & Hiercdes noftros, prd Regnis,
Terris, Dominiis, Subditis, & Ligeis noftris, cx parte una, &
ipfum Adverfrrium , & Hxredes fuos , pi o Se , Terris , Dominiis,
Subditis, & Ligeis fuis, ex puite akera, perpetuo vel ad tempus
duraturis ,
Omniaque & fingula, fic Locuta, Comunicata, & Tradtata,
cum omnibus & fingulis Incidentibus, Emergentibus, Dependen-
tibus, & Connexis, Nobis & Concilio noftro Referendi, Decla-
randi, Explicandi, Certificandi, Exponendi, & ore tenus repor-
tandi,
Omniaque alia & fingula Excercendi, Faciendi, & Expediendi,
qua: in Praemilfis & circa ea neceffaria fuerint vel etiam quomo-
dolibet oportuna, etiam fi Mandatum exigant magis fpcciale;
Promittentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum habituros j
quicquid, per didtos Procuratores noftros, Adtum, Geftum,Pro-
curatumve fuerit in Prserniffis, vel aliquo rraemifiorum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teftimonio apud Novam Sarum
xxii. die Auguftl
Per ipfum Regem ^ Concilium.
De Traciando cnm Comitibus de Marchia Qr de Douglas.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D<
'^ Sciatis quod Nos, 1393/
De Fidelitate & Circumfpedtione, Diledtorum & Fidelium no- An. i-j,
ftrorum, Thoma de Ncvill Domini de Fuinevalle, & Ihomie de r. 2.
Statiley Clerici, pleniiis confidentes, ibjj.
Ipfos Conltituimus , Ordinavimus, & Fecimus, Creamufque, w. 6,
Ordinamus, & Facimus, per Pr.efeutes, noltros veros & legiti-
mos Procuratores , Negotiorum Geltores, ac Nuncios fpeciales,
Ad Tradtandum, pacifcendum, & finalirer concordandumcum,
Nobili Viro, Georgto de Dutibarre Comite Marchix ScotiLE, vel
ipfius Procuratoribus, Nunciis, feu Deputatis, in hac parce, ple-
nariam Poteftatem ab ipfo Comite habentibus , de & fuper qui-
bufcumque Amicitiis , Alligantiis , ac mutuis Auxiliis (videlicet)
inter Nos , pro Nobis, Regnis, Terris, Dominiis, ac Subditis
nortris qmbufcumque, ex parte una, & prafatutn Comitetn , pro
Se , Terris , Dominiis , & Subditis fuis quibuicumque , ex parte
altera, mutuo ineundis & pnvltandis,
Et fpecialiter ad TratSandum, pacifcendum, & concordandum
fiiper Retinentia fua penes Nos , & certis Servitiis per ipfum
Comitem Nobis impendendis, durante tota Vita ejufdem Comi-
tis ,
Dantes & Concedentes, ex certa fcicntia & noftra libera Vo-
M luit«
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D
1593-
Hic. 1.
• VII.
90
liintate, eifdem Procuratoribus & Nunciis noftris plenariam , fuf-
ficientem & libeiani * Poteftatcm ad omnia & fingula PrKmis-
fa feu ea qaomodoiibet concernentia , Tradandum, concordan-
dum, pacifcendum, faciendum, expediendum , & finaliter conclu-
Ac omnia & fin^ula, (ic Tradtata & Concordata, firmandum
& roborandum Cautionibus quibufcumque , licitis & honeitis,
Ac alia omnia & iins^ula Faciendum , Excercendum , & Lxpe-
diendum , qux circa Prxmilla neceffaria fuerint feu oportuna ,
etiam fi Maiidatum exigant fpeciale : o. o /^ j
Promittentcs nos omnia & fingula, fic Tractata & Concorda-
ta , pro Parte noftra Grata & Rata habituros , & m bona fide
firmiter & inviolabiliter obfervare , prout iidem Procuratores &
Nuncii naftri Nomine noftro fecerint & promiferint in pr^mis-
fis , & iicuti nos ipfa omnia & lingula in Perfona Propria fecis-
Dat. in Palath mflro Wefiin. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, xi. die Octobris.
Confimile; Literae Regis fiunt ad Tradiandum cum Comite de
Dmiglas de Scotia, fub eadem Data.
De CondHEiu , pro Marefcallo Navarra.
Ann. D, fJ EX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum SanftiMar-
i-n-. ^ tini piox-imo futurum duraturas , fufcepit in Protedlionem ,
An. ly. Tuitionem, & Defcnlionem fuam, necnon in falvum & fecurum
R. 1. Coniuclum fuum, Martinum de Lacarra Militem, Marefcallum
Fraii. 17. Navarrx, veniendo in Re^num Reeis Anglix, tam perTerram,
R.i.m'. quam per Mare , cum Trcfcentis Perfonis Pugnantibus in Co-
14. mitiva fua, Valettis, Equis, Hernefiis, &c Bonis fuis quibufcum-
q:;e, in dic1;o Regno Regis ufque ad Feftum prxdidtum moran-
do, 6c exinde ad partes exteras, in quocumque portu eis placuerit,
redeundo ;
Ita quod ipfi Vidualia infi-a diftum Regnum Regis, pro Dena-
riis fuis, prompte folvendis, emere pollint durante Tempore prae-
dic^o; , ,. .
Provifo femper quod idem Martinus , vel aliquis perlonarum
prxdiaaruni, in Comitiva fua, Regi, aut Regnofuo, feu alicui
Ligeorum Regis Dampnum non inferat durante tempore fupradi-
Tefte Rege apud Weflmonafterium , xv. die Octobris.
Ter Billam de Trivato Sigillo.
Pro Dftce de Gelrt.
Ann. D. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1393. -^^ Sciatis quod ,^
A/i. iT. Ob finceram afteftionem, quam geftimus & gerimus crga, Ca-
K. 1. riftimum Confanguineum noftrum , WiUielmum Primogcnitum
Pnt. 17. Ducis Juliacenfis Ducem de Gelre & Comitem Zutphanix (qui
R. 2.p. I . Vaffallus nofter devenit & Nobis Homagium & Fidelitatem prx-
m. 11. ftitit) ac eiiam pro Magnis & laudabiiibus Servitiis quxipfe No-
bis & Re.Rno noftro impcndit, & impendet in futurum,
ConcelTimus didto Confanguineo noftro Manerium & Par-
cum noftra de Biflete cum pertinentiis , in Comitatu Surrix, Ha-
benda , pro Termino Vitx fux , abfque aliquo nobis inde Red-
dendo.
In cujus, &:c.
Tefte Rcge apud Weftmotiaflerium , xvl. die Oiftobris.
Ter Breve de Privato Sigillo.
De Anro Re'jin<s Colligendo.
D EX , diledis & fidelibus fuis , Locum noftrum tenenti in Ter-
^ ra noftra Hibernix , Cuftodi Mapi Sigilli noftri , Jufticia-
riis noftris dc utroque Banco , ac Tnefaurario & Baronibus dc
Scaccario, in Terra noftra prxdicta, qui nunc funt, vel qui pro
tcmpore fuerint, Salutcm.
Ex parte A^mie Regina Angiite , Confortis noftrx Cariflimx,
nobis extitit intimatum quod,
* Licet ipfa, ratione Prxrogativx fux, quoddam Fcodum, vo-
catum.Aurum Reginx, de certis Finibus, ad opus noftrum in-
fra Regnum noftrum Anglix, fa£tis, prout cxterx Reginx ejus-
dem Regni ante hxc tempora hibucrunt , habeat , & percipiat,
ex Confuetudine laudabiii & hactenus approbata , omnefque Re-
ginx Regni noftri prxdifti hujufmodi Fcodum de Finibus infra
diclam Terram noftram Hibernix , ad opus Progenitorum no-
ftrorum, quondam Regum Anglix, fadis, a tempore quo non
extat memoria , ratione prxrogativx fux , Succellive habere &
percipere confueverunt,
Quidam tamen, Confuetudinem prxdiftam omnino toUere (a-
tagentes, hujufmodi F^eodum, prxfatx Conforti noftrx, de certis
Finibus , ad opus noftrum infra dictam Terram Hibernix fedtis,
debitum eidem Confoni noftrx , folvere contradicunt , in iplius
Confortis noftrx Dampnum graviflimum & Exhxredationis peri-
culum manifeftum , ac contra Confuerudinem fupradidam ,
Unde Nobis eft fupplicatum ut Indempnitati fux in hac parte
profpicere dignaremur,
Nos, Jura & Privilegia ipfius Confortis noftrx iilxfa obferva-
fe, ac ea Contravnientes reftringere volentes prout decet, vobis
& cuilibet veitrum Injungimus & Mandamus quod Feodum prx-
didtum , de Finibus coram vobis vel aliquo veftrCim ad opus no-
Ann. D.
I39V
An. 17.
R 1.
CUuf.i-.
R. z.m.
3'.
* VIL
7^6.
ftrum , infra Terrarn illam faftis , ad opus ipfius Confortis no- Ann: D.
ftrx, levari, & fibi inde refponderi taciatis , prout cxteris R^- 1393. 'j
nis ibidem inde , ante hxc tempora , refponderi confuevit. Bic. ».*
Tefte Rege apud Weftmonaflerium , vicelimo die Odobris.
Et erat Fatens.
ConceJJio de Armis fortandis.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^^ Sciatis quod, ^393.
De Grada noftra fpecialij & pro eo quod, Cariflimus Domi- -^n. «7.
nus & Avus nofter, Rex aefundtus, nuper, per Literas fuas Pa- R- »•
tentes, concefiic Pelro de Maundell & Hxredibus fuis, quod ipfi Pat.ij.
porrare pollent Arma de Goules cum Tribus Leopardis de Auro , R- 2 -p. i.
quolibet eorum portante quandam Coronam de Azura circa Col- "'. •/•
lum, ad difterentiam Armorum Infantum & Filiorum prxdicti
Avi noftri,
Qux quidem Literx cafualiter funt amiflbe, ut accepimus ,
ConcelTimus Otoni de Maundell Chivaler, Filio & Hxredi prx-
fati Petri , & Hxredibus ejufdem Otonis , quod ipfi Arma praedi-
dta portarc pofiint in forma prxdida.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weflmoxafterium , xxii. die Odobris.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Reftituendo Caftrum ^ Villam de ChirbHrgh.
R
Ann. D.
1393-
VII.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim nuper, per quendam Tra£tatum, An. 17.
Inter Nos & Nobilem Principem Karolum nuper Regem Na- R. z.
varr^e , defun&um , per Procuratores ex utraque parte, fufficien- Franc.ij
tem Poteftatem ad hoc habentes , fadtum & firmatum , . R. i.m.
Caftrum & Villa de Chirburgh, in Normannia Nobis delibe- ij.
rata fuiflent, in manu noftra per certum tempus, in dicto Tradta-
tu fpecificatum , remanfura ,
Qyo tempore finito, Virtute Traftatus prxdifti, tenebamur &
tenemur, fub certis Forma & Conditione, in eodem Traclatu
contentis , ad Caftrum & Villam prxdidta prxfato Rcgi Navarrx ,
vel Deputatis fuis, pro ipfo, & ejus nomine, integre Reftituen-
dum,
Et poftmodum fuper hoc , cariftimi Avunculi noftri , Jobannes
Dux Aquitannite (tunc Rex Caltellx & Legionis) Dux Lanca-
ftrix, & Senefcallus Anglix, Edmundvs Dux Eborum (tunc Co-
mes Cantebrigix) & Thomas Dux Ghuceftri^e (tunc Comes Bu-
kinghamix) & Conftabularius Anglix, Edinundus * Comes Mar-
chije, Rkardus Com:s ArundelliS , Tbomas Comes War-wica , Hugo j^j
Comes Staffordia , Willielmus Comes Sarum, & alii Magnates Reg-
ni noitri, per Literas fuas, fub Sigillis fuis figillatas, ex eorum fi-
bera voluntate & aflenfu, obligati fuilTent, & jurati fuper San6ta
Dei Evangelia, ac fub Poena qu6d reputarentur in quibufcumque
Locis falso perjurati, & fide mendaces, quod diiS^ta Caftrum &
Villa prxfato Regi Navarrx , aut illis quos ipfe in Vita vel Tefta-
mento fuo ordinaverit , quibufcumque excufationibus , fraude &
malo ingenio ceffantibus , in forma & conditione prxdicftis ,
prompte & integre reddantur & reftituantur,
Et ciim lit ita quod, nomine Magnifici & Potentis Principis
Karoli , Dei gratia , nunc P.egis Navarra , tam tanquam Primoge-
niri & Hxredis didti nuper Regis Navarrx , quam prxtextu cu-
jufdam Claufulx , in Teftamento prxdidi Karoli nupcr Regis
Navarrxcontentx, fub eo qui fequitur Tenore,
IteM, Ordenons ET Volons que, noz Couflns, leRoy d'En-
gleterre & fes Oncles , <^ les autres , a ?!ous Obligezpur la Reflitu-
tion de noz, Cbaflell Cf ViUe de Chirburgh, Jbient tenuz de Rendre,
Reflituer , c^ Deliverer noz ditz. Chaflel & Ville a Charles noflre
Heriter ^ Fitz ainfne , toutes les foitz, que de cejenout fomez (5*
requis de la partie de noflre dit Filz ,
Procuratores ipfius nunc Regis Navarrx, fufficientem Potefta-
tem fub Magno Sigillo ejufdem nunc Regis Navarrx habentes,
Nos, & di(ftos Avunculos noilros, ac alios Obligatos prxdiiftos,
ad Reftitutionem Caftri & Villx prxdiiftorum faciendam requilie-
runt , offerendo fe promptos , nomine ipfius nunc Regis Navarrx ,
Condidones in didto Tradtatu contentas adimplere,
Nos,
Conliderantes magnam Fidelitatem , qux femper in Progenitori-
bus noftris inventa fuerat,
Et volentes tantam Fidelitatem, erga quofcumque, in Perfona
noftra, conformiter reperiri ,
Ad frequentem inftantiam & fupplicationem dicftorum Avuncu-
lorum noftrorum, & quamplurium Obligatorum prxdiittorum ,
tam pro Salvatione Honoris noftri , quam dictorum Avunculorum
nollrorum , & Obligatorum prxdidorum ,
ConcelTimus & Promilimus, &, ex habundanti, Concedimus
& Promittimus, bona fide ac verbo regio, quod didta Caftra &
Villa, infra Tres Septimanas, Datam Prxfendum immediate fe-
quentes, Karolo de Beaumont , Alferiz, & Martino de la Karre,
Marefcallo Navarrx, ac Petro de Garro, Militibus, Procuratori-
bus ipfius nunc Regis Navarrx , vel eorum alicui , pro & in no-
mine iplius Regis, integre Reddantur & Reftituantur, in eorum
Manu & Potertate, ablque aliqua Contradidione, fraude, vel ma-
lo ingenio , remanfura.
In cujus , &c. ...
Tefte
ET ACTA PUBLICA.
9^
Telle Rege apud IVeftmonafierium ^ vicefimo quarto die Odo-
bris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Sttper Financia Comitis de Denia fipememorata ,
Repriftliis.
de
Ann. D. 13 EX univerfis & fingulis Admirallis , &c. Salutem.
j^g^. -r^ Monttraverunt nobis, diletSi Ligei noftri, Willielmus Tal-
bot , Hugo Talbot , JVillielmus Briggeford , & Joha>ntes Lutoii
quod,
Cum ipfi, tam in propriis Perfonis fuis, quam per diverfos Pro-
curatores fuos , ad grandes Cuflus & Expenfas fuos , debite profe-
cuti fuilfent , in Curia Regis Aragonia , pro Solutione diverfarum
Summarum, eis per Alfonfum Comitem de Dene debitarum (videli-
cet),
Prafato IVillielmo de Talbot , Trecentarum & Triginta Marca-
♦ VII.
rum,
Prafato Hugorii, Trefcentarum & Quinque Marcarum,
Fraifato IVillielmo Briggeford, Ducentarum Marcarum ,
Et frafato Johanni , Centum Marcarum ,
Recuperanda , ficut per Literas Obligatorias ipfiuS Comitis ,
Sententias, & certa Munimenta publica plene liquet,
Et, licet nuper, per Literas noftras, fub Privato Sigillo noftro,
pr.Efato Regi icripferimus, ipfum rogando & requircndo quatinus
eifdem, Willielmo, Hugoni, Willielmo , & Johanni , Juftitia:
complementum faceret in hac parte, idem tamen Rex, ad hoc
refpondere non curans, ipfos , Willielmum , Hugonem , Williel-
mum, & Johannem, ac didos Procuratores fuos, in * Profecu-
tione fua prxdi£ta, per Prorogationes frivolas, Dilationes, & alias
Injurias, ac per non modica Labores, Dampna, Caftus, & Ex-
penfas , adeo indebite & minus rite vexavit & fatigavit , qu6d ipfi
Juilitiam, rationem, aut aliud remedium quodcumque, Solutio-
nem Summarum prsediftarum tangentem , in Curia prsdidti Re-
gis habere nequeunt, ficut per Inftrumentum Publicum,fuper hoc
confeftum, pleniusapparet,
Unde nobis fupplicarunt ut, Praemiflis confideratis, Literas no-
ftras de Marqua verfus prsefatum Regem & Ligeos fuos , quous-
que eifdem , Willielmo , Hugoni , Willielmo , & Johanni , de
Summis prxdicSis, una cum Cuftubus & Expenfis, per ipfos 6c
Procuratores fuos circa diftam Profecutionem appolitis , & de
cxtero apponendis, plenarie fuerit SatisfaiSum, concedere digna-
remur ,
Nos (Supplicationi prxdidse , intuitu Juftitiae , ut convenit, an-
nuentesj vobis Mandamus quod univerfas & fingulas Naves, de
partibus Arragonis, infta Dominium & Poteftatem noftra prje-
dida , tam in Mari , quam in Tranfmarinis & Cifmarinis Partibus,
jam exiltentes, quam exnunc venturas, una cum Magiftris, Ma-
rinariis, Bonis, Mercandifis , & Rebus earumdem Partium qui-
bufcumque, quoe in Navibus illis invenire poteritis, de tempore
in tempus, nomine Marqux feu Reprifaiise capi & areftari, & ea
fub falva & fecura Cuft:odia poni feciatis, quoufque vobis aliud
inde duxerimus demandandum, ut inde Summas prsdiftas leva-
ri, & prxfatis, Willielmo , Hugoni, Wiliielmo, & Johanni,
una cum Dampnis, Miiis, & Expenfis fuis, quie in bac parte fus-
tinuerunt , & circa Recuperationem Summarum praediftarum
fiituris temporibus fuftinebunt , prout moris eft , hberari facia-
mus ;
Nos de Captione & Areftatione Navium , Magiftrorum , Ma-
rinariorum , Bonorum , Mercandifarum , & Rerum prxdiftorum ,
ac de toto Fado veftro in hac parte, in Cancellariam noftram
>^nglix , de tempore in tempus , diftinfte & aperte certificantes ,
In cujus, &:c.
Tefte Rege apud Wefimonafieriuvi , vicefimo quinto die Odo-
bris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro yohmne Ellejwonh de Reprifalia propter prdfatam
Cattfam.
Inter Nos, pro Nobis, Regnis, Terris, Dominiis, Subditis, Ann.D.
& Alligatis noftris, ex una parte, & Adverfarium noftrum Fran- 1:593.
cia, pro fe, Teriis, Dominiis, Subditis, & Alligatis fuis, ex alia Bje. x.
parte, captse,
Et abinde in Tres annos,
Qui Sexto Decimo die Augufti, anno Domini Milefirao , Tres-
centefimo, Nonagefimo Secundo, finiti fuerunt ,
Duraturie,
* Et ab eodem Sextodecimo die Augufti, ufque Feftum Sandi * VII.
Michaelis proxim6 praeteritum prorogatae, ,fQ.
Vicefimo oftavo die Aprilis, anno Domini Millefimo , Tres-
centeiimo, Nona^efimo Tertio, per AmbafiTatores noftros & ip-
fius Adverfarii noftri, fufficientem Poteftatem & Audoritatem ad
hoc habentes, Elongatas & prorogatx fuiftent, a prxdiSo Fefto
Sanifti Michaelis, proximo prxterito, ufque diem Sandti Michaelis
proximo futurum,
Nos,
De fidelitate probata, ac Circumfpe^flione, & Induftria veftris
providis plenam & folidam fiduciam reportantes,
Confticuimus, Deputavimus, & affignavimus vos, conjun^fbm,
& divilim, ad proficifcendum verfus partes Scotix, ad Sacramen-
tum Adverfarii noftri Scotia , juxta Formam quorumdam Articu-
lorum , Treugarum prxdiiStarum , prxfatum Adverfarium noftrum
Scotix & Subditos fuos fpecialiter tangenrium feu concernentium ,
petendum & recipiendum,
Et cundem Adverfarium noftrum Scotix , nomine noftio , re-
quirendum ad Literas Teftimoniales, fub Magno Sigillo fuo, Sa-
cramentum fuum prxdidtum teftificantes, vobis immediate , poft
prxftationem ejufdem, liberandas,
Ac etiam ad Tradandum & Concordandum , Nomine noftro,
cum Deputatis, feu Commiffariis prxfati Adverfarii noftri Scotix,
fuper quodam certo die competenti, in Marchia Scotix, apua
Ayton vel Kelkowe , optinendo , in quo Confervatores earumdem
Treugarum, fic prorogatarum , necnon Commilfarii &c Deputati,
tam ex parte noftra, quam dicli Adverlarii noltri Scotix , pro
confervatione earumdem Treugarum , ac Reform.itione quorum-
cumque Attemptatorum, Meiprifionum, & Malefadtorum , con-
tra Forroam Treugarum prxdiiftarum , per noftros & ipfius Ad-
verfarii noftri Scotix Subditos commilTorum & perpetratorum ,
ibidem convenire, ac CoUoquium inde habere poterunt & Tra-
datum, & ad omnia alia, in hoc cafu neceifaria leu quomodoli-
bet oportuna, faciendum & exequendum ;
Et ideo vobis Mandamus qu6d,circa Prxmifla facienda & exe-
quenda , Partes veftras , cum omni diligentia & efficacia , adhibea-
tis folicitas & difcretas;
Nos & Conlilium noftrum de omnibus & fingulis, qux per
vos, feu alterum veftriim, adta five gefta fuerint in Prxmiffis,
certificantes , ac in Scriptis plenarie & exprefse redigentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud JVeftmonafterium , vicefimo fexto die Odobris.
Fer ipfum Regem d^ Concilium.
Ann. D.
1393-
An. 17.
?.. 2.
liiJ.
T) EX eifdem Salutem.
^^ Monftravit nobis, diledtus Ligeus nofter, Johannes Elles-
•Korth quod,
Ciim ipfe, tam in propria Perfona fua, quam per diverfos Pro-
curatores fuos , ad grandes Sumptus & Expenfas fuos , debite pro-
fecutus fuiffet, in Curia Regis AragoniXj, pro Solutione Septin-
gentarum & Quinquaginta Marcarum, eidem Johanni per Alfox-
Jum Comitem de Dene debitarum, recuperanda, ficuc per Literas
fuas Obligatorias , Sententias, & alia Munimenta publica, plene
liquet,
Et licet nuper per Literas noftras, fub Privato Sigillo noftro,
prxfato Regi fcripferimus , g^f. utjupra, mutatis mutandis.
In ciijus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die OAo-
bris.
Fer ipfum B.egem ^ Concilium.
Ann.D.
1393-
yrfn. 17.
R. i.
Scot. 17.
S.. 1. m,
i.
Dt Sacramento Regis Scotiit recipiendo.
REX, Diledtis & Fidelibus fuis, Gerardo Heron Chivaler, & dum
*^nUfi....Mi Mitfnv/i ArnnilT^m SalutCm. ^
Suptr Reftitutione Caflri ^ yHU de ChirbHrgh.
TJ EX, diledto & Fideli Militi fuo, Roherto Whiteney, ac, dile- Ann. D.
•*^ dto Clerico fuo, Johanni Melton, Salutem. 1393-
Sciatis quod, An. 17.
Cum, (^c. ut fupra de Dat. 14. OSi. ufque ibi, adimplere, d^ R. z.
tuncfic, Frttnc.ijl
Et Nos, confiderantes magnam Fidelitatem, (jrc. ut fupra ufmte r. x. m.
ibi, Avunculorum noftrorum, «^ tunc fc, ac prxdidlorum Co- 13.
mitum Arundellx & Warwicx , & quamplurium Obligatorum
prxdidtorum ,
ConceiTerimus & Promiferimus , in Salvationem Honoiis no-
ftri, & didtorum Avunculorum noftrorum, ac aliorum Comitum
& Dominorum Obligatorum prxdidtorum , quod didta Caftrum
& Villa prxfato nunc Regi Nayarrx, feu Procuratoribus fuis , ad-
citius quo commode fieri poterit , liberentur ;
Affignavimus vos & alterum veftriim ad petendum , & nomine
noftro recipiendum, Caftrum & Villam prxdidta, extra Manus,
diledti & fidelis Miliris noftri, Joha?in:s Golafre Cuftodis eorum-
dem, vel ejus Locum tenentis ibidem, & etiam Vidtualia Caltri
& Villx prxdidtorum ufque ad Valorem Mille Marcarum , una
cum Artillaria ibidem , juxta Effedtum cujufdam Indenturx , indd
inter Nos & prxfatum Joloannem Golafre confedtx , per Indentu-
ras , inter vos aut alterum veftrilm & prxfatum Johamion Gola-
fre vel ejus Locum tenentem (ea, qux x^txn Johamtes Golafrc vel
ejus Locum tenens vobls fic liberabit , teftificantes) debite confi-
ciendas;
Affiignavimus etiam vos & alterum veftrum ad Deliberandum ,
in noftri & didtorum Obligatorum exonerationem , Caftrum &
Villam prxdidta , Karolo de Be.wmont , Alferiz, de Navarra, Mar-
tino de la Carre, Marefcallo Navarrx, & Petro Amaud de Garro,
Ivlilitibus, * Procuratoribus ipfius nunc Regis Navarrx, vel eo-» yjj
rum alicui, pro & in nomine ejufdem Regis, in eorum Manu & .
Poteftate abfque aliqua Contradidtione remanfura , ^ °*
Et ad Vendendum eiidem Procuratoribus , vel alicui eorum ,
pro Denariis fuis , prompte folvendis , Vidtualia & Artillariara
prxdidta, aut Parcellam eorumdem, prout inter vos & prxfatos
Procuratores rationabiliter poterit concordari , aut aliter de eifdem,
meliori modo, quo fciveritis pro Commodo nollro, difponen-
Johanni Mitford Armigero,
Sciatis quod,
Cum Treugx & Guerrarum Abftinentix,
Apud Lenlyngham , Decimo odtavo die Junii
Milefimo, Trefcentcfimo , Odtogefimo nono,
Tom. IIL P. W.
Damus autem prxfato Cuftodi, necnon univerfis & fingulis Sol-
dariis Caftri & Villx prxdidtorum , ac aliis Fidelibus , & Subditis
noftris ibidem, Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis, quod
anno Domini vobis, & altcri veftrum, in Prxmiffis faciendis & exequendis,
pareant & intendaQC in onmibus , prouc decet i
M a Vo-
CONVENTIONES, LIT"ERyE,
Ann.D.
1393-
92
Volumus enim vos , & alterum veftrum , pro Delibenitione
Caftri & Villx prxdidtorum, in fbrma praEdidta, erga Mos K
■Hxredei iioftros omnimodo exonerari.
In cujus, &c. . r /- • j- f^n.
Tefte Rege apud Weftmonafierium , vicelimo leptimo die Udto-
Ter Breve de Frivato Sigillo.
Paiis/oit u4rmez. eontre vo«s, qne adonque je ferra cvefque '96us en- Ann.D I
contre Lui ^ touz autres, ' '
Pro prafato Roberto Whitnej.
Ann. D. "rvlledus & Fidelis Miles Regis Robertus Whiteney, qui in Ob-
Av fequium Regis ad partes Tranfmarinas profefturus eft , ibi-
-dem fuper certis N^otiis Regis moraturus, habet Literas Regis
•deProtedlione, cum Claufula volumus, ufque ad Feftum Natalis
Domini , proximo futurum , duraturas.
Prxf &c. , ^ r^ u •
Tefte Rege apud IVeflmnafterium, vicefimo nono die Octobris.
Fer Billam de Privato Sigilh.
139?-
An. 17.
R. 1.
Tranc.iy
H.i.m.
14.
De Rcfrifalia, fro G. Creeli Fijico , pro Debitis Comitis de
De»e.
Ann. D.
1393-
An 17.
R. 1
Pat.iJ.
R.i.p. I.
«. ij.
R'
EX univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
Monftravit nobis, diledtus Ligeus nofter, Galfridus Creek
Fificus qu6d,
Cum ipfe, tam in propria Perfona fua, quam per Procuratores
. fuos , ad grandes Cuftus & Expenfas , debite Profecutus fuiflet ver-
fus Alfonjum Comitem de Dene, de Regno Arragonix, in Curia
■■Regis Arragonia. pro Solutione Trefcentarum Librarum , eidem
Galfrido per pnefetum Alfonfumdebitarum, iicut per Literas Ob-
ligatorias, Sententias , & alia Munimenta fua publica plene li-
• quet ,
Et licet nuper, per Literas noftras, fub Privato Sigillo noftro,
-prxfato Regi fcripferimus , ^c. frout fupra de Dat. 25. Oii. rnu-
. $atis mutandis.
In cujus, &c. , y-v-, , .
■Tertc Rege apud TVeftmonafteriun» , tncefimo die Oaobns.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D.
1393-
«7-
R. i.
Jbidem.
An.
Pro G. M. ex Catifa frxdiffa.
REX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Salutem.
Monftravit nobis, diledtus nobis, Gtlbertus Manghfeld, \it
cura ipfe, tam in propria Perfona fua, quam per Procuratores
fuos , ad grandes Cuftus & Expenfas, debit^ profecutus fuiftet
verfus Alfovfum Comitem de Dene , de Regno Arragonix , in Cu-
ria 'Reg's Anagonia pro Solutione Centum Sexaginta & quinque
Marcarum eidem Gilberto per prx&tum Alfonfum debitarum ,
reciiperanda , ficut per Obli^ationes , Litcras, Sentcndas, & alia
Munimenta fua publica plene liquet ,
Et licet nuper per Literas noftras fub Privato Sigillo noftro
pr.^fato Regi fcripferimus , &c. ut Jupra , mutatis mutandis.
In cujus, &c.
Telle Rcgeapud IVeftmonafterium , fexto die Novembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
• VII.
761.
Ann. D.
1393-
An. 17.
H. 1.
Ibidem.
R"
* Pro W. F. Mt fupra,
EX eifdem Salutem.
— Monftravit nobis diledhis Ligeus nofter WilHelmus Trenyng-
ham, quod cum ipfe, &c. ut fupra ujque ;i/, profecutus fuilfct,
c5- tunt pc , in Curia Regis Aragonite pro Solutione Quingentarum
Marcarum prjefato Willielmo, per Alfonjiim Comitem de Dene de-
bitarum, recuperanda, ficut per Literas Obligatorias, Sentcntias,
& certa Munimenta plene liquet ,
Et licet , (&c. utjupra , mutatis mutandis , ufque ibi , de Marqua ,
^ tuncjic , verfus Ligeos praefati Regis , quoufque eidem Williel-
mo de Summa prxdida, una cum Cuftubus, o-c. ut Jupra, mu-
tatis mutandis.
Tcfte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo die Novembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D
1393-
An. 17.
R. i.
Tat. 17
=f393-
Ric. 1.
De AfTenfu Concilii noflri Concefllmus prsedifto Otoni Centum
Viginti & Sex Libras, Trefdecim Solidos, & Quatuor Denarios,
percipiendos annuatim pro Termino Vit« fux, ad Scaccarium no-
ftrum , ad Terminos Pafchae & Sandti Michaelis , per squales
Portiones.
In cujusj &c.
Tefte Rcge apud Weftmovafterium, decimo odtavo dic Novem-
bris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro Ecdejta jiquet^, de Provijione.
"Vtpnifacius Epifcopus Servus Servorum Dei,CarifIimo in Chrifto Ann. D.
J-* Filio Rjcardo Regi Anglia Illuftri, Salutem & Apoftolicam »393.
Benediftionem. An. 17. ,
Gratix divinae praemium, & humanae laudis pneconium acqui- «• ». \
ritur, (i per Seculares Principes Praelatis, praefertim Ecclefiarum E* ^' '
Cathedralium regimini priefidentibus , oportuni Favoris prxfidium '",£'■•
& Honor debitus impendatur,
Dudum fiquidem, bona: memoria, Johanne Epijcopo Aquenft.,
Reginiini Aquenfis Ecclefiae praelidentc, Nos , cupientes eidem
Ecclefix, cum eam vacare contingeret, per operationis noftrae
Minifterium, utilem & ydoneam proefidere Perfonam , Provifio-
nem ejufdem Eeclefiae Ordinationi & Difpolitioni noftrse ea viee
duximus fpecialiter Refervandam : Decernentes cxtunc irritum &
inane fi fecus, fuper hiis, per quofcumque, quavis Audtoritatc,
fcienter vel ij^noranter, contingeret attemptari.
Poftmodum vero pracfeta Ecclefia, per Obitum ejufdem Joban-
nis Epifcopi , qui extra Romanam Curiam diem claufit extremum,
Paftoris Solatio deftituta , Nos ,
Vacatione hujufmodi fidedignis relatibus inteUedta , ad Provifio-
nem ipfius Eccleliae celerem & ielicem,
De qua nullus praeter nos ea vice fe intromittere potuerat five
poterat ,
Refervatione & Decrcto obfiftentibus fupradidis,
Ne Ecclefia ipfa longx Vacationis exponeretur Incoramodis ,
paternis & folicitis ftudiis intendentes ,
Poft Deliberationem , quam depracficicndoeidemEccIefixPer-
fonam, * utilem.& etiam fruduolam, cum Fratribus noftris ha- • vil.
buimus diligentem , .(j^^
Demum ad, diledtura Filium, Petrum Eleiium Aquenfem, tunc
Archidiaconum Sarnen. in Ecclefia Burdegalenfi , Baccaliareum in
L^bus, Secretarium & Cubicularium noftrum, Presbiterum,
Cui de Vitx munditia , honeftate Morum , Spiritualium provi-
dentia, & Temporalium circumfpeftione , aliifque multipliciura
Virtutum donis , prout etiam ex familiari experientia didicimus,
apud nos laudabilia Teftimonia perhibentur ,
Direximus oculos noftrx mentis:
Quibus omnibus attenta Meditatione penfatis , de Perfona ipfius
Petri Eledi , Nobis & eifdem Fratribus , ob didlorum fuorum exi-
gentiam Meritorum , accepta , eidem Ecdefix Aquenfi , de iplb-
rum Fratrum confilio, Audtoritate Apoftolica providimus, ipfum-
que Eledtum illi prxfecimus in Epifcopum & Paftorem, Curam
& Adminiftrationem ipfius Eccleiix prxfato Eledo , in Spirituali-
bus & Temporaiibus , plenarie committendo :
In IIlo , qui dat Gratias & largitur Prxmia , confidentes quod
cadem Aquenfis Ecclelia , per fux Circumfbc£tionis induftriam &
providentiam circumfpedam , fub ipfius Perri Eledi fielici Regi-
mine, Dextra Domini fibi amftente propria, falubriter & profpe-
re dirigctur , grataque in cifdem Spiritualibus & Temporalibus
fufcipiet incrementa.
Cum itaque , Fili caridime, fit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno favore profequi , ac cos verbis & operibus , pro Regis xter-
ni gloria, venerari,
Serenitatem Regiara rogamus & hortamur attente,quatinus eun-
dem Elecflum , ac prxfatam Ecclefiam Aquenfem , fux Curx
commifilam , habens pro Noftra & Apoftolicx Sedis reverentia
propenfius commendaros , ipfos .benigni favoris auxilio profequaris;
ita quod idem Elcvftus, tux CeUitudinis fultus prxlidio, in com-
milsa libi Cura Paftoralis Officii polTit, Deo propitio. profperari,
ac tibi exinde a Deo perhennis vitx prxmium , a noois condigna
proveniat adtio gratiarum,
Dat. Roma z^\iid Sanilum Petrum ^tioQ. Decembris , Pontifica-
tiis noftri Anno Quinto.
Gratis, de Mandato Domini nostri
PAPit.
Suh Filis Cannabaceis.
H. Berughos.
De Rttiaentia <^ Homagio,
'"D EX OmnibuSj ad quos, &c. Salutem.
^ Sciatis qu6d,
Dc gratia noftra fpeciali , & pro bono Servitio quod dileAus &
fidclis nofter Oto de Graunfon Nobis impendit , & impendet in fu-
turum, ac etiam coniiderationem habentes, tam de eo quod ipfum
R. i.»!'i. penes Nos ad Terminum Vitx fux Retinuimus moraturum, quam
<j. * de Homagio quod ipfe nobis fecit in forma fubfequcnti, videli-
cet ,
Je devsigne voftre Home Lige de Vie, (^ de Membre, c^ Ter-
■rien Honure, <^ Foi & Loiaute vous porteray encontre touz Gens
y.que pourront vivre ou morir , fauve encontre le Conte de Sauveye
mm Soveraine Seigntur , & en tas que mefme celui Conte hors de fon
De Coftvocatione , qt Subjtdio,
D EX, Venerabili in Chrifto Patri , W. eadem gratia, Archie- Ann. D.
'^ pijcopo Cantuarienfi, totius Anglix Primati, Salutem. 1393-
Qaia , ficut fatis clare fcitis , ad fubeundem & fupportandum ^„. ,7.
fumptuofa & immenfa Onera , qux Nos, pro Defenfione & Sal- r_ j.
vatione Regni noftri , ac Ecclefix Sandtx, poft praefentes Treu- dau/.ij,
gas, & Guerrarum Abftinentias ,.inter Nos & Adverjarios noftros ^ ^. ^.
nuper initas & firmatas, facere oportebit, de Bonis noftris, abfque »,. j,
Fidelium Ligeorum noftrorum Adminiculo , non fufficimus nec
valemus ,
Vobis in fidc &diIeaionequibus nobis tcnemini rogando,Man-
damus, quatinus, Prsmiflis dcbico intuicu attcjitis &ponderatis,
Suf-
ET ACTA PUBLICA.
9$
^nn. D. Suffraganeos voftros, Dec«nos , & Priores Ecclefiarum Cathedra-
1105. lium, Abbates, & Priores, & alios Eledivos, Exemptos, & non
jiV. 1. Exemptos, necnon Archidiaconos, Capitula , Conventus , &C0I-
legia , totumque Clerum cujuilibet Dicecefis veftrse Provincise,
aa Comparendum coram vobis in Ecclelia Sandli Pauli Londo-
nix, vel alibi, prout expedire videritis , Sextodecimo die Februa-
rii, proximo futuro, more folito, convocari faciatis,
Et ipfos , in hac parte , ex caufa prKdidla, ad Subfidium, in
hoc cafu competens & neceflarium, in Supportationem diftorum
Onerum , nobis concedendum , co fpecialius & efficacius, quo
roagis fciveritis aut poteriris, folicite inducatis, & partes veftras ad
hoc diiigenter & effedtualiter apponatis;
Nos in Cancellaria noftra , de Qiiantitate Subfidii illius, & de
Terminis folutionis ejufdem, fub Sigillo veftro, diftincle & aper-
tc, ceitiiicanres; Et hoc, ficut Nos , &c Honorem noftrum, ac
Salvationem & Defenlionem Ecclefiae Catholicx ac Regni noftri
praediifti diligitis , nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wefimonajigrium , vicefimo die Decembris.
• VII. * R ^^' ^«"^'■^biii in Chrifto Patri, Th. eadem gratia, Archie-
. ' '^ pifcopo Ehorum , Anglise Primati , ^c. ut jupra ujque ibi ,
^ ** ad comfiarendum , ^ tunc fic ,co{im vohis in Ecclelia beatiPetri
£borum,, primo die Martii proxim6 futuro , ^c. utjiipra.
Tefte ut fupra.
Et Johanne Caligviritanenfi ^
Epifcopis,
Et, Magnificis ac Potentiflimis Viris, Dominis,
Tetro Comite,
Et Laurentio Sugerii, Magiftro Militiae Ordinis Sanfti Jacobj ,
Et Alvaro Betri de Gazmaui :
Necnon, Nobilibus Militibus,
Didaco Furcati de Mendo^a,
Et Petro Luppi de Ayala , Domino de Sabnaterra ,
Ac Didaco Luppi de Aftuniga ;
Et aliis de Concilip npftcp Teftihus, adPraemifla vocatis fpecia-
liter & rogatis.
Sic lignacuoi.
ro EL REr.
Et ego Johannes Rodderici de Vyllaica Canonicus Burgenfs , P«-
blicus, Apoflolica ^ Imperiali Auiloritate , Notarius ac Secretar
rius diili Dojnini Regis , Fr<emijfls omnihus i^ fmgulis , una cum
prtenominatis Tejlihus , prafens fui , eaque fc fieri vidi (^ audivij
^ exifide hoc prafins Publicum Infirumentum , de Mandato diSii
Domini Regis , propria Manu Jcriptum , Signo meo , una cum Nomir
ne , <ir Sigilli appenfwne, ipfius Domini Regts , fignavi Jblito , Requi-
ftui , ;"» Tefiimonium omnium Pramijforum.
Ann.D.
Ann. D.
1394-
An. 17.
K. 1.
Fat. 17.
K.i.p. 1.
m. i.
Pro Comite Afarefcallo^, Jitper Cr.efla.,forta»dA,
■n EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^ Sciatis quod ,
Cum, dikdtus & fidelis Confanguineus nofter , Thomas, Comes
Marejcallus ^ Notynghamia , habeat juftum Titulum hasredita-
rium ad portandum, pro Crefta fua, unum Leopardum de Auro,
cum uno Labello Albo , qui de jure eflet Crefta Filii noftri Pri-
mogeniti, fi quem procreaflemus ,
Nos, ea confidecationc, conceflitnus pro Nobis , & Hxredi-
bus noftris , eidem Thomse , & Hseredibusfuis, quod ipfi, pro
differentia in ea parte, deferre poffint,& deferanc unum Leopar-
ilum , &, in loco Labelli , unam Coronam de Argento, abfque
'impedimento noftri , vel Hxredum noftrorum fupradidorura.
In.cujus, &c.
^tlfe Rgge zpadff^efimomlierium, duodeciroo die Januarii.
Fer Breve de Privato Sigilh.
De uimbaffiata ad Regem Hungaria.
CAriflimus Frater Regis,yohannes Holand Comes Huntyngdo- p^^^ j^
nias , qui , in Ambafliatam Regis, pro certis Negotiis, Re- 1504. °
gem, & Regnum fuum tangentibus, verfus, cariflimum Frarrem _^,j ,t'
Regis, Rcgem Ungariie profedturus, ibidem moraturus, habet Li- „ ^
teras Regis de Protedtipne , cum Claufula, Volumus, per unum y^^^^ ,_
Annum duraturas. „ , \J'
Pr. &c. ^^'•'"-
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo odavo diejanuarii.
Per Billam de Privato Sigilla.
De Generali y^ttormttt.
CAriiTimus Frater Regis yahannes de Holand Comes Huntyng-
donije, qui , de Licentia Regis, verfus partes Tranfmarinas,
Ann. D.
An. 17.
R. 1.
IxBiil.
Cot.Tit.
A.I.
Remvatio Ligarum inter Reges Francia ^ CaftelLe.
HEnricus, DeiGratia, Rex Cafiella c^ Legionis, Univerfis &
Singulis, has noftras Literas Infpeduris , tam Praefentibus,
quam Futuris,
NoTUM FACiMUs ET Testamur Qa6d,
Cum olim , aetemi Regis Providencia difponente , inter , Sere-
niflimos Principes , clarae Memorix , Dominum Karolum , Fran-
eorum, & ejufdem Memorix, Domimm Henricum Avum, Cafiel-
l-a c^ Legionis ?^ Portugalia , quondam Reges,
Et , poft , inter , IlluftrilTimos Principes , Karolum fupradiifti
-Domini Karoli , quondam Francorum Regis , Genitum , & nunc
Regnantem , ac yohannem Genitorem nofirum , praediftos Reges ,
Ordinaix , conceptae , inhitae , & firmatx fuiflTent certae Ligx ,
^onfcederationes , Compofitiones , Conventiones , & Pafta , ad
•Exterminium Malorum, & utriufque Reipublicse pacificum Incre-
mentum ,
Nos, poft Obitum didti, Clarae Recordationis, Domini Geni-
•toris noftri , qui , ficut eidem in Regni Cura & Gubernatione
-■Succeffimus , ita in foelici Propofito, Altilfimo difponente, fuc-
"cefnffe fperamus ,
Nos, qui fupra Henricus ,Rex Cafiella c^ Legionis , pro Nobis
•ac Hserede noftro, nato, vcl nafcituro, Terris , Regnis, & Sub-
tlitis , prxfatas Ligas , Tracftatus , Cornpofitiones , Confoederatio-
-nes, &Pa6ta, ac omnia alia & fingula, in prsediftis & circaprse-
difta, per memoratos Parentes noftros a(Sa , gelta , habita, &
"conventa ,
Approbamus, Ratificamus, Acceptamus, & ex certa Scientia ,
'm nortro Confilio pleno, confirmamus, eaque, & eorum fingula,
"propofitis nobis, tadtifque Sacrofandtis Euvangehis , & Venerabili
'SignoCrucis, femper & omni Tempore Cuftodire, raanutenere,
& inviolabiliter obfervare,.pro Nobis, & didto Hxrede noftro
nato vel nafcituro , Regnis , Terris , & Subditis noftris , in Ver-
bo Regio, Promittimus,, & firmiter poUicemur , & nunquam
contra facere vel venire, per Nos, vel aHum,feu ahos,aliqua Ra-
tione vel Causa, publice vel occulre, fub Ypotheca & Obligatio-
ne R^norum & omnium Bonorum noftrorum.
In quorum omnium Teftimonium, praefentes noftras Litteras,
Ann. D.
. . _ . . , 1194-.
profedturus eit , habet Literas Regis de Generali Atcornatu, fub An. 17.
•Nominibus Thoma Archiepijcopi Eborum, & Thovia Ducis Glou- R. 1.
ceftri^e , fub alternacione , ad lucrandum , &c. in quibufcumque Ihid.
•Curiis Anglije, per unura Annum duraturas.
Pr.&c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , vicefimo die Januarii.
JDe Acqi*ietantia pro Rege Navarra.
D EX Omnibus, ad quos,&c. Salutem.
•*^ Tciatis quod,
Ciim nuper , virtute certi Tradtatus & Concordiae , fadtx &
affirmatae , inter Procuratores , Nobilis & Potentis Principis ,
Confanguinei noftri, Karoli, Dei gratia, Regis Navarra, ultim6 i^^j'
defundti, ex una parte, & Procuratores & Depucacos nollros, ex
alcera , Caftrum & Villa de Chirburgh , Nobis deliberaca fuiflenc,
in manu noftra, per certum tempus , indidto Traftatu fpecifica-
tum, remanfura:
A<:, cariflimi Avunculi noftri , Dux Aquitaniis (tunc Rex Ca-
(iella e^ Legionis) Dux Lancaftrix , & Senefcallus Anglix , Ed-
mundus Dux Eborum (tunc Comes Ca?itehrigia) & Thomas Dux
Gliiucefiriie (cunc Coynes Bukinghamiie) ac Comites Marchi^, Arun-
dellte , War-wica , Stajfordia , & Sarum , & alii Magnates & Gen-
tes, de enynenti ftatu, per Literas fuas , Sigillis fuis ligillatas, fub
certis Forma & Conditione , in Tradtatu prxdidto coutentis , Ob-
iigati ftiilfenc , pro Rcftitucione Caftri & Villx pricdictorum ,
didto Gonfanguineo noftro, feu illis, quos kife in Vica vel Morte
in Teftamento fuo ordinaret , una cum * Vidtualibus , Armatu-
ris, & Artillariis, qux Nobis, vel Gentibus noftris , pro ipfo de-
liberata fuerunt , facienda ,
Et in (peciali , quod Nobis , de fumma Viginti & Quinque Mi-
lium Francorum, per Nos,pra:fato Regi Navarrx defundto prx-
ftitorum, folutum foret & latisfadtum;
Et, ciim lit ita, quod idem, nunc RexNavarrx, tam tanquam
Primogenitus & Hxres prxdidti Regis Navarrx defundli , quam
Deputatus fuus in Teftamento fuo , virtute cujufdam Claufulx , in
eodem Tellamento contentx, lub eo qui fequitur Tenore,
I t E M
Ann. D.
1394..
An. 17.
R. 2.
•VIT.
76;.
in quorum oiiiniuni x eicinionium , prxiences noitras L,icceras , item, Ord-EIGNONS ET VoloNS que , noz, Coujins ,
per Nocarium Publicum noftrumque Secrerarium infrafcriptum, le Roy d'Evghterre <ir Jes Oncles, c^- les autres, a nous Obligez pur
*VII.
.•^54.
fieri & publicari Mandavimus , ac Nominis Sigillique Regii mu-
nimine roborari.
Datum in Viila deMajorico , in noftra Domo Regia , Anno a
Nativitate Domini Millefimo , Trecentefimo , Nonagefimo Quar-
to , -Regni noftri Quarto , & Die Sexta Decima Menlis Januaiii,
Iltididtione Secunda.
* Praefentibus ibidem ,
Reverendis in Chrifto Patribus acDotninis^Domims,
Petro Tholetano,
Et yohanne Compofiellanenfi ^
,Archi9pifcopis :
J^tfSetfo-Exfnmesfi.t
la Rcflitution de noz Chafielle & ^iHe de Chirburgh , foicnt tenuz.
de Rendre, delivrer , (f- refiituer noz. ditz Chafielle , dr- Ville, a
Charles noitre Hericer , & Filz Eifne, toutes les Joitz que de ce
Jerront Jomynez. ^ requis de la partie de nofire dit Filz ,
Nos, & diftos Obligatos requirere fecerat ad Caftrum & Vil-
lam prxdidta prxfato nunc Regi Navarrx , prout virtute Tradta-
tus & Obligationis prxdidtorum tenebamur , reddi , & reftitui fa-
cienda,
Et quiaCaftrum & Villam prxdidta , una cum Vidtualibus ,
/ArmatLiris , & Arcillariis fupradidtis , Karok de Beaumont Alferis ,
.& Petro Arnaut de Garro , Miliribus, canquam Procuratoribus
& Deputatis ipfius nunc Regis Navarrx , pro & in nominc fuo ,
►bene &: fidekter reddi, .&.i:eftitui fecimus , jiixta Tenorem & Ef-
M 3 fedtura
94
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. feiflum diSi Traftatus & Indenturae inde faftje , ac recepimus,
1394. de eifdem Procuratoribus , t^m didta Vminti &c Quinque Milia
Rif. 2. Francorum, quam Indentjram & Literas Oblicjatorias fupradidas
fimul cum omiiibus Munimentis Materiam illam concernentibus,
Nos,
Jam Recognofcentes &c Confitentes prxdii^um Regcm Navar-
TX Defundum cmnes Conventiones , Promiffiones , & Securita-
tes, auibus, vinute ejufdem Traclatus, tenebatur, bene & fideli-
ter adimplevifie , ipfum Regem Navarrne, Hxredes & Succeffo-
res fuos , tam de prasdidis Viginti & Quinque Milibus Franco-
rum, quam de Indentura, Literis Obligatoriis, & aliis Munimen-
tis antediitis , necnon de omnibus aliis Conventionibus , Promis-
fionibus & Securitatibus, ac de quibufcumque aliis Rebus & Ar-
ticulis, in diftis Tradatu & Indentura contentis, pro Nobis, &
Hxredibus notlris , omnino Acquietamus , & exoneramus im-
perpetuum , Ita quod Nos,Haeredes & Succcitores noftri, de om-
nibus Aftionibus &c Demandis, verfus ipfum Rc"em Navarrx,
Haeredes & Succellbres fuos, occafionibus praerailiis, penitus ex-
cluli fimus Imperpetuum.
Dat. in Falatio Re^is Wefim. fub Magni Sigilli Regis Tcftimo-
nio, xxi. diejanuarii.
Ter Brcve de Frivato Sigillo.
De TrcHgis Obfervandis.
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i-io» Notum vobis Facimus , per prxfentes , quod Nos ,
jin. 17. De provida Circumfpeftione & Induftria , Venerabilium Pa-
R. 1. trum, yohannis Epifcopi Me/tevenfis , & Ricardi Epijcopi Coventrite
Scot. 17. ^ L.ichfeldi<s , ac , Diiedorum & Fidelium noltrorum, Hettrici
Si.i.m.r. Com:t:s Northumbria , Radulpht Domini de Neviil, Thomie Domini
de hurnivall , Ricardi le Scrop Baneretti , Magiftri y4lani Neiuerk
Bacallarii in Legibus, Gerardi Heron Chivaler , & yohannis Mit-
ford Armigeri, plenam & folidam Fiduciam optinentes,
Ipfos Novem, Odlo, Septem, Sex, Quinque,Quatuor,Tres,
& Duos eorum,
Ad Requirendum Adverfarium noflrum Scoti^ , aut ejus in hac
parte Depucatos , virtute J uramenti , ipfiiis Adverfarii noftri Sco-
tix , prxftiti , qu6d ipfe Treugas , 6c Guerrarum Abftinentias,
inter Nos , & Adverfarium noflrum Francia , nccnon didum Ad-
verfarium noftrum Scotiae , tanquam ipfius Advcrfarii noftri Fran-
c\x alli^atum , pcr noftros & iplius Adverfarii noftri Francije
Commillarios , apud Lenlyngham ultimo captas , initas , & firma-
tas, & apud Amyas prorogatas, per Se, & fubditos fuos , invio-
labiles & illxlas , tam Fado , quam Verbo , teneat & obfervet ,
ac teneri & firmiter obfervari feciat, necnon fu£Gcientes Conlcr-
vatores didtarum Treugarum , pro parte fua , deputet , & eos
• vn. onus ConfervantiiE * hujufmodi in fe aflumere, & plenam Julti-
766. tiam Nobis, & Subditis noftris fbcere, eoldemquc, ac alios Ca-
pitaneos , & Officiarios Principales guerrarum , in pnefentia De-
putatorum , jurare compellat ad hujulmodi Treugas debite obfer-
vandum , & obfervari feciendum , juxta Formam , Tcnorem , &
Effedum earumdem;
Ac etiam quod idem Adverfarius nofter Scotix, quibufcumque
contravenienribus alicui Articulo , in Treugis praedidis contento ,
non prxftabit Auxilium, Concilium, vel Favorcm,
Ac generaliter ad omnia alia & iingula Faciendum , Excercen-
dam , Expcdiendum , & Exequendum , ac exequi, & ficri, fii-
ciendum , qux in Prxmillis , & quolibet Prxmiftorum neceilaria
fiierint & oportuna, etiam (i Mandatum exigant magis fpeciale,
Noftros veros & Indubitatos Commiflarios , ac Nuncios fpc-
ciales, Ordinamus, Facimus, & Conftituimus per prxfentes.
Et Promittimus bona fide , & Verbo Regio , nos, Ratum,
Gratum, & Firmum habituros quicquid, perdidos Commiflarios
& Nuncios noftros Novem , Ofto, Septem , Sex, Quinque,
Quatuor , Tres, & Duos eorum, Adtura, Factum, feu Geltum
fucrir, nomine noftro, in Prxmillis, feu aliquo PrxmiiTorum.
Damus autem univcrlis OtSciariis , Miniftris , ac aliis Fidelibus
Ligcis , & Subditis noftris quibufcumque, Tenore Prajfentium,
firmiter in Mandatis , quod eifdem Commilfariis & Nunciis no-
ftris pareant , confubnt , obediant, & fidditer intendant, quando
ex pirtc noftra fiierint requiliti.
In ciijus, &c.
Tefte R^e apud IVeflmonaflerium y ix. dic Februarii.
Fer ipfum Regem c^ Concilium.
Dt LocHmtenente Regis in partihns Picarditt conflituto,
Ann. D. R ^^» Univerfis & Singulis Archiepifcopis, &c. Salutem.
j,o4.. ■'^ Sciatis qu5d Nos,
^,,. ,7. De Fidelitate, Induihia, & Circumffiedione, Cariflimi Avun-
K 2. culi noflri, yohanuis Ducis Aquitaniji cj- Lancaftriie plenius con-
y^w.i?. fitlenies,
n i. m. Conilituimus ipfum Locum tenentem noftrum in omnibus &
7. ' fingulis Locis, in partibus Picardix, in R^no noftro Francix,
Dantes ei plenam , Tenore Prxfentium , Poteftatem ad Super-
videndum Caftra, Fortalitia, Viilas, & alia Loca noftra, in Par-
tibus & Locis prxdidtis , ac Munitiones eorumdem , tam de Ho-
rainibus, quam de Armaturis, & Victualibus, & aliis necelfariis,
in eifdem & quolibet eorumdem exiftentibus , & ad Ordinandum
pro falva Cuitodia& Defenlione eorumdem,
Et ad plenam J uilitiam omnibus & lingulis , in omnibus Cau-
fis, tam Civilibus , quam Criminalibus , ac omniaalia & fingula,
qux Nos facereraus li Prxfentes eflemus ibidem, Nominc noltro
Faciendum ;
Et ideo vobis, & cuilibec veftrum, Mandamus, firmitcr injun-
fentes , quod eicitm Duci , tanquam Locum noftrum tenenti in Ann. D.
,ocis & Partibus prxdidis, in Prxmiflis omnibus & fingulis In- 1394.
rendentes liris , Refpondentcs , Confulentes , & AuXLliantcs quo- R»c. ».
tiens & prout idem Dux vobis & cuilibet veftrum fcire fecerit cx
parte noftra.
In cujus, &c.
Dat. w Falatio Regis Weflm. decirao die Martii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Pro DHcibtts BitHricenfl ^ BHrgHndict.
T E Roy a toux ceux, qui ces Lettres verront, Salut. Ann.D.
-»-' Savoir Faisons que Nous avons pris & mys, pre- ^394-
nons & mettons , noz cheres & Amez Coufyns, le Duc de Berry ■^"- '7-
& d'Avergne, ie Duc de Bourgoingne Conte de Flandres & d'Ar- ^- ^-
toys , Oncies de noflre Adverfaire de France , & autres Mclfages ^'"'^''*-
& Deputes de noftre dit Adverfaire , & chafcun de eux ,
Les queux melhne noftre Adverfaire envoie prefentement es par-
ties de Picardie, pour le Fait du Traidie de la Paix , pieca Parlee
d'entre Nous & noflre dit Adverfaire , & lez Subgil, AUiez.,
Roiaumes, & Seigneuries de Tunc & de l'autre,
* Avecque-5 les dufliis nomez MelTages , & Deputes , Icurs * VIL
Gentz, & Farailiers , foient Chevalers, Efquiers, Clers, & Val- 7^7-
lez venans cn leur Compaignic , ou autrement, pur caufc du dic
Traidle , jufqcs au Nomhre de Huit Centz Farfonnes , a Chival ,
ou a Piee , lcur Chivalx , Monnoys , Harnoys , & autrcs Biens
quclxconqucs, en noT. (auf& feur Conduit, Protedion , Tuition ,
Sauvegarde , & Defenfe efpeciaulx , en vcnant par Mer , es dices
partics de Picardie, pour !c Fait du dit Traidie, & la demorant,
& retournant vcrs les parties de France , par Meer & par Terre ,
touz Enfemble , ou par Parties , ncomc bone leur femblera , & fi
fouvant comme il leur plaira pour la caufe defufdite, jufqes au pri-
mer jour dc Juing prochein venant,
Si donnons en Mandement & Commandons eftroitemenc a
touz noz Lieuxtenantz , ^c. prout in ejufmodi de Conduiiu Literis.
En Tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Grand
Seal a ces Lettres.
Donne , a le Manoir de Chibeme Langelce , le xxv. jour de
Mars, TAn de Grace Mille, Troifcens, Quatrevyns&Trefie,&
dc noltrc R^ne Dys & Scptifme.
Par le Roi <^ fon ConfeiL.-
Pro Dominis de Aquiianiit.
D EX, Univerfis & fingulis Admirallis, &c. Saluteni. Aon. D:
'^ Sciatisquod, i^94-
Cum , dilecti & fidcles noftri , Florimundus Dominus de le .<*». 17-
Sparre cum Sexaginta Equitibus , Vicecomes Dort cum Triginca E- R- ^-
guitibus , & Domiuus de Chaflelhou cum Tnginta Equitibus , in fV^- '7-
Comitivis lliis, inft-a Regnum noftrum Anglix, pcnes Prefentiam ^- »•«'•
noftram, pro quibufdam arduis Negotiis, nos & Stawm Partium "•
Aquicanixfpecialiterconcernentibus, nobis explicandis , mcdiante
Licentia noftra, in proxirao fint vencuri,
Nos,
Pro eorum Securitate, ut ipfi infra Regnum & Dominia noftra
amicabiliter , ut deceret, pcrtradentur , ac prolperum Adventum
& fecurum Tranfitum optincant , providere volentcs ,
Sufcepimus & pcr prxfentcs ponimus & fufcipimus ipfos , Do-
minos & Vicccoraitcm, infra didum Rcgnum noftrum , ut prx-
raittitur, per Dominium & Potcftatem noftra. tam per Terrara,
quam per Marc , iiraul vel feparatim, venienao, ibidcm moran-
do , pcrhcndinando , & exinde ad Partcs fuas proprias quandocum-
quc cis placueric redcundo , necnon Horaines & Familiares fuos in
eorum Comitivis vcncuros , ac Equos , Bona , & Hernclia fua
quxcumque, in falvum & fecurum Condudum noftrum, necnon
in Protedionem, Tuitionem, & Defenfionem noftras fpeciales,
Nolentes quoa prxfati Domini & Vicccomices , auc eorum ali-
quis, rationc Marqux fcu Rcprifalix , aut occafione alicujus Dc-
biti , Contradus, feu Tranfgrcflionis , ante hxc tcmpora fado-
rura , ad Scdam aliquorum Ligeorum noftrorum , durantc Prx-
fentium munimine , Areftentur , occafionencur , capiantur , aut
imprifoncntur:
Et ideo vobis & cuilibet vcftriim Mandamus,&c. non infercn-
tes, &c. Et, fi quid eis, feu eorum alicui, &c.
In cujus, &c. ufque ad Feftum Sandi Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Tcfte Rege apud We^monaflerium , odavo die Aprilis.
Per ipfum Regetn.
Pro Camerario Regis Armcniit.
D EX, per Literas fuas Patentcs , per unum Annum duraturas, Ann. D.
*^ fufccpit in falvum & fecurum Condudum fuum, ac in Pro- 1394.
tedionem, Tuitionem, & Defenlionem fuas fpeciales Francifcum A/i. 17.
Mire, nuper Camerarium Regis Armeniie , cum Sex Perfonis E- R. 2.
quitibus in Comitiva fua, in Regnum Regis Anglite veniendo, FraBf.17.
ibidem morando , & exinde vcrfus partes Tranfmarinas, in quo- K.i.m.
cumquc Portu iibi placucrit, abfque perturl)atione fcu impctitione 6.
quacumque, tranfeundo,
Nolens quod ipfi , ratione Marqux de Gucrra feu Reprifalix,
Guicumque per Nos ante hxc tempora conccflx, * areftentur,,* VIL
occa- 768.
ET ACTA PnBLICA.
PT
Ann. D. occafionentur , moleitentur in aliquo feu graventur;
1394. Provilb femper qu6d ipfi praefentes Literas Regis de Condudiu
Bic. 1, Capitaneis & Cuftodibus Caftrorum Regis & Vilhrum firmata-
rum , ante Introitum fuum in Caftra &: Villas ptsdicta , demon-
ftrent,
Et quod Perfonx praedidae nobis Proditores , AbjudicatK feu
extra diiSum Regnutn Regis Bannitx non exiftant,nec quod idem
Francifcus feu Perfonse priEdi6t« Armaturas , Artillaria , aut a!ia
Prohibita qutecumque , fecum extra didtum Regnum Regis duci
faciat vel faciant quovis modo.
TefteRege apud lVefimo7tafierium, xvi. die Aprilis.
Fer Billam de Frivato Sigillo.
Pro ylbatijfa t^ Monialibtts Domus de Guynes , de
Protetlione.
m
An. 17
R. 2.
ihU.
m. 4.
Ann. D. D EX, univerfis & fingulis Capitaneis, &c. Salutem.
1^94. *^ Compatientes intime ftatui Daww 7!/97/W/»w </i? G47»M ,
Qiiie per prxfentes Guerras , inter Nos & Adverfarios noltros
Francix motas & habicas , in maximam Penuriam, ut accepimus,
eft collapfa ,
ConcelTimus Ahbatijfa g^ Monialihus Domus prxdiftx, quod
ipfx & Domus fua prxdidta falvo , fub finna & tranquilla Pace
noftra, durantibus Guerris pr;Edi(ftis, permaneant & exiftant,
Et quod ipf« omnia Terras, Tenementa, Redditus, &: Pofles-
fiones fua , tam in Anglia , quam in Francia , habeant & pofli-
deant adeo pacifice & quietc , & inde difponere & Commodum
fuum facere poflint , prout ipf<E aut earum Prasdecellores , ante
inchoationem Guerrarum^praedidtarum , jufte & rationabiliter ta-
cere confueverunt , abfque Impedimento Subditorum noftrorum ,
feu Nobis Adharentium quorumcumque,
Quas quidem Abbatidam & Moniales , & earum Familiares ,
Serviences , Domos , Terras, Res^ Redditus, & alias Pofreftio-
nes fuas quafcumque , tam in Anglia , quam in Francia, ditSis
Guerris durantibus , in Protedtionem 6c Defenfionem noltram fus-
cepimus fpecialem,
Nolentes quod e.-edem Abatifla & Moniales , aut earum Fami-
liares, vel Servientes , interim per aliquos SubdicoTum noilrorum
capiantur , incarcerentur, feu quod Domus fua: prxdidve deftru-
antur, capiantur, feu comburantur, vel aliqua eorum Bona, Res,
aut Facultates per eofdem Subditos noftros diflipentur, aut indebi-
te fubtrahantur;
Ec ideo vobis & cuilibet veftrum Injungimus & Mandamus
quod eifdem AbbatiflT^ & Monialibus , ^c. prout in cateris de
Couduiiu Liieris.
In cujus , &c.
Dat. apud We[im. vicefimo quinto die Aprilis.
Ter Breve de Frivato Sigillo.
De Peregrinis traducendis.
Ann.D. D EX, univerfis& fingulis Admirallis &c. Salutem.
1394. iV Sciatis quod Licentiam dedimus Otoni Chamhernoun .y TVil-
An. 17. lielmo Gilbert ., & Richardo Gilhert , quod ipfi Centum Peregrinos
R- ^- in quandam Navem ipforum Oconis Willieimi & Richardi, voca-
^'''- 17- tam la Charite de Paynton, unde Fetrus Cok eft Magifter,in Por-
R z.p. i.ti^i Vill-e de Dertemuth recipere & eskippare, &eos verfus San-
w- 14- dlum Jacobum , ad vota fua ibidem facienda, ducere, & abinde
in Angliam reducere poflint libere & impune , aliquibus Ordina-
tiorribus, in contrarium faiftis, non obftantibus;
Dumcamen Peregrini illi de Amicicia & Obediencia noftra , ac
Gentes Lsicae exiltant , & quod Aurum vel Argentum , in Malfa
vel Moncta , colore prxlcntis Licencisc noftrx , concra Scacuca &
Ordinationes Regni noftri Angli^e fecum non deferant quovis
modo.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , oftavo die Maii.
• VII.
769.
Ann. D.
1394.
An. 17.
R. 2.
Frmc. ly .
R. z. m.
J-
* De Cortfirmatione TreiiTantm.
LE Roi a touz ceulx, qui ces prefentes Lettres verront, Sa-
lut.
Savoir faisons que Nous avons veu & bien confidere
la Teneur & efFedt des Lettres , dont la Teneur s'enfuit ,
JO H A N , Filz du Roy d' Angleterre , Duc de Guyenne
ET DE Lancastre, Conte de Derby, de Nicole, &de
Leyceftre , Senefchal d'Eng]eterre , & E s M o n , Filz de cellui
tnefmes Roy,Duc d'EverwykjCont de Cantebrugge, & Seignur
de Tyndale,
Aians de noftre Seigneur le Roy Povoir & Mandement efpe-
cial a faire les Chofes qu'enfuent ,
Faijons Savorr a tous que ,
Come,par ie Commandement &Ordenance de noftreSeigneur
le Roy , nous foions n'adgaires venuz a Calais , pour Traidtier de
Paix ou de Trieues generales avefque 1'Adverfaire de Trance, ou
avcfques, no2, trefchers & amez Coufins, le Ducs de Berry & de
Bourgoigne fes Uncles qui pour ce font venuz a Bouloigne.
Ec foions aflemblez, par plufeurs Joumees, avecques noz dic
Coufins a Lenlyngham , entre les ditz Lieux de Calais & de Bou-
loigne,
Et aions parle enfemble de plufeurs chofes, touchantas les dites
Trieues,
Nous, pour Obvier a tout empefchement , qui pounoit furvenir
au dite Traidtie de !a Pees, & par vertue du Povoir aNousdonne Ann. D.
de noftre Seigneur le R07, du quel Povoir le Teneur eft tiele, 1394.
D Ic H a R Dj par la grace de Dieu R o Y d'E N G L E T E R R E
^^ ETDE France, &Seignar d'Irland, a toutz ceulx,qui
ceftes Lettres Verront, Salurt.
Savoir faisons que nous ,
Pour 1'Onur de Dieu ,
Et pour efchever l'effulion de fanc Chriftian, & les Maulx &
Domages irreparables , qui par la fait des Guerres, dentre NousSx.
7i0jire Adverjaire de France, purroient enfuir en temps a venir, li-
come ont avenuz en temps pafle,
Sumes enclinez & atTencuz, pur Traicer avecque noftre dit Ad-
verlaire,
Et, par cellc enchefon, envoions, de prefent , devers les parties
de Picardie , pour y aifembler avecque les Oncks & autres Depu-
tez de noftre dit Adverfaire, noz trcfchers Onclcs, Johan Duc de
Guyen S" de Lancafire, & Ejmon Duc Deveriuyk,
As queux avons Donne & Con)mys,Donnons & Commefons
par ces Prefentes, plain & franche Povoir, Auctorice, & Maii-
demenc efpecial pour Traidtier avccque les Depucez de noftre dic
Adverfaire, en quelconques Lieux & Places, come bonleurSem-
blera ,
Et d'Accorder, donner, ottroier, &accepter, pour Nous,noZ
Subgiez & noz Roiaumes, Terres, & Seigneuries , noz Alliez,
& Bienvoillantz, leur Soubgies, Terres & Seignuries avecque les
Deputes de noftre dit Adverfaire, aians a ce faire bonne & fouffi-
fanc Puillance, pour ycellui noftre dic Adverfaire, fes Soubgiez,&
Seignuries , & pur fes Alliez , Arays , & Adherencz , & leurs
Terres & Seignuries, bonnes, fermes , & loiaux Trieue';, fouf-
frances , & Abftinences de Guerre , generales ou particulers , par
Mere & par Terre, par la melioure fourme, manere, & condi-
cion qui faire ce pourra ,
A durer ycelles Trieues , Souffrance, & Abftinences , tant, & fi
longement, come bon leur femblera ,
Avecque toutzles Claufes, Condicions, Modifications , &Cir-
cumftances, qui pourronc eitre neceflaires & expediens,& ferront
accordez ,
Etde Mettre, ordeiner, & eftablier Commiffaires, Deputez,
Gardes, & Confervatours des dices Trieues, tans,& tieulx, &en
tieulx Lieux & Paiis, come verront q'il affaire ferra,
Et de Affermer & Afleurer par Foy & par ferement, en TAu-
me de Nous & fur les Sainz Evangiles de Dieu , & aucremenc a
meulx q'il purra eftrefaic, ycelles Trieues, fouftrances, & Abfti-
ncnces avecques couz les Claufes, Condicions, modificacions , &
les dependentz , qui y ferront Myfes & Pacifcees ,
Et de les faire Crier & Publier par tout ou meltier ferra ,
Et auxi de Promectre & Jurer, par la manere qui defliis eft dit,
de Reparer, & faire reparer, amender,& adrefler toutes Acccmp-
taz & Greefs, contrairs as dites Trieues, SouffVances, & Abfti-
nences, fi avant cometenuz y ferrons; par ainli que les Deputez
& les Gentz de noltre dit Adverfaire feronc les Cas femblables de
leur Parcie,
* Ec de veoir Jurer, Affermer, & Afleurer les dices Trieues *VIT,
& aucres Chofes deflLiildices, & chafcun d'ycelles, en femblable 770.
manere, par les Genczde noltre dic Adverfaire,
Ec generalment de faire a canc fur les Choles deffuifdices, &
chafcun d'ycelles , come nous ferons & purrons faire li prefens y
eftions en Propre Perfone , combien que eles foienc ou fuiiknc
plus grantz & tielles qui requeillent Maiidenient pluis efpecial ,
Et encors de Jurer & Promettre, fe meitier eft, en fAlme de
Nous , & Nous mefmes Promettons , en bonne Foye & en Paro-
le de Roy, que nous averons Aggreable, & tiendrons, &ferrons
tenir Ferme & Eftable,
Et Acomplirons touc ce qui par noz dirz commys & Deputez
ferra Traitie, & accorde, promys, & covenance en cefte parcie,
Ec les Confermerons par noz Letcres toucefoicz que requis en
ferrons.
En tefmoignance de ce Nous avons fait mettre noftre Grand
Seal a ces prelentes Lettres.
Donne a noftre Fala^s de Wefim. le Difme jour de Marz , TAn
du Grace Mille, Troiicentz, Quatrevyns, & trefze, &de noftre
Regne Dys & Sepcifme.
AVoNs Ottroie, Promys, & Accorde, &, par la Teneure dc
ceftes Prefentes , Ottroions, Promettons, & Acordons, par
vercue du dic Povoir, a nous Donne, Trieues generales parTerre
& par Meer ,
Pour noftre dic Seigneur le Roy, fon Royaume, fes Terres,
Seigniures, & Soubgiez, pour le Roy des Rowams, le Roy de Por~
tugale , le Duc de Guerle , yohan des IJles , & le Duc (^ le Cornun
de Janues, & Monfieur Guilliam le Scrofi pour le Seigneurie de
Man , Alliez de noftre dic Seigneur le Roy , & pour leur Roiau-
mes, Terres, Seigniures, & Soubgiez, par Meer & par Terre,
decea & dela la Meer ,
Les queulx Alliez Fermeront & Afleureront les dites Trieues ,
-chafcun par Iby, dedens les Termes & Jours cy deabuz limitez,
aus quelx les dites Trieues fonr ordene pour Comencier avoir leur
vertue,ou ti tolt apres que faire ce poura, fanz fraude & malen-
gyn, comme cy deilouz eft contcnue,
Au dit Adverfaire de France, fon Roiaume,fes Terres , Seigneur
res, & Soubgiez , pour le Roy de Cafielle ^ de Leon, pour le Roy
des Romai7is , pour le Roy d F.Jcoce , le Roy dArrag07i , le Roy de
Navarre , la Duchejfe de Brehan , le Duc ^ le Comun de Janues ,
& pour le Conte de Marche d'Efcoce, pour le Seigneur de Man,
Aliez du dit Adverfaire, pur leur Roiauraes, Terres, Seigneuries,
&Soubgies,
Les queulx Allifex fermeront & afleureront les dites Trieues ,
chafcun par foy , dedens les Termes & Jours deffuifditz.
£c
96
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Et Commenceront ces dites Trieues , par Meer & par Terre, le
ii;94. Jour de le Seint Michel prochein venant, Soleil levant , que les
»ic. 1. Trieues, qui a prefenc durent entre noftre Seigneur le Roy & fon
dit Adverlaire & leur ditz AUiez,, doivent finer,
Et dureront ces dites Trieues jufques au Jour de le feint Michel,
qui fera en TAn MiUe, Troifcentx, Quatre Vyns, & Dys Huit,
Soleil Levant.
Et avons Promis & Jure,cn rAume de noftre SeigneurleRoy,
par vertue du dit Povoir,a nous par Lui donne,q'il tiendra &gar-
dera , & fera tenir & garder , bien & loiaument , ces dites Trieues,
tant par Meer, come par Terre, par touT, les Lieux, Paiis, &
Terres du dit Adverfaire de France, & de (ts ditz AUiez &Soub-
gies, fanz faire, ou Ibuffrir eftre feite aucune Chofe au contraire,
pir Luy , ou les Soubgiez ,
Et nous Piomertons",&Jurons,cn noz propres & prives Nouns,
que, a noz, loiaux povoirs, nous les tiendrons auxi & garderons,&
ferons tenir & garder , comme cy deflus & deiToux eft contenuz:
Et fembbblemcnt feront ies Aliies,d'une part &d'autre,qui Voul-
dront joir de ces dites Trieues, ou leurs Lieutenantz ou Procu-
reurs, aians Ibuilifant Povoir a ce, ou cas q'ils ferrount abfens du
Paiis.
Et, durans ces dites Trieues, cefferont, & fera noftre Seigneur
le Roy celler, par Luy, & par fes Soubgiez, & auxi le ferontles
ditz Alliez, par culx, & leurs Soubgies, celler generalment & u-
niverfelmenc toutes Prifes de Parfonnes, de Biens. de Chafteaux,
Villes Feimees, Forterefles, & autres Lieux, Pilleries, Roberies,
Arlins , Demolicions de Maifons , & de Murailles , Abatemens
d'Arbres portans Fruit, & autres, & tout autre Fait deGuerre,
par toutz les Roiaumes, Terres, & Seigneuries, du dit Adverfai-
re de France, de fes Soubgiez, & de fes ditz Alliez, deca & dela
la Meer, pour quelconquc caufe ou occafion que ce foit,foit pour
caule du Scifmc de TEfglife, ou autreraent, celTanstoutz fraudes,
& mal engyn,
* vll. * Et pourront, durant le temps de ces dites Trieues, toutz les
771. Soubgiez du dit Adverfaire de France & de fes ditz Alhez. , aler ,
venir & marchander de Marchandifes loilibles & non Deftendues
come Ibnt Armeures , Anillerie , & autres chofes femblables inua-
fibles, par Te-re & par Meer,
Et auxi pourront feire toutes autres Euvres & Bufoignes , loifi-
bles, feurement es Roiaumes,Terres, Paiis & Seigneuries de nos-
trc ^^eigneur le Roy , & de les Allicz dellus nomez , Defarmes ,
cxcepte dc Spee & de Couftel, fanz eftre Empelchicz, arreftez,
ou moleftez, par voi dc Marque, Reprifaille, ou Contrcprife, en
paiant toutefvoies les Devoirs anciens,& accouftumez tielx come
font les AUiez, & Bienvoillans de noftre Seigneur le Roy, Es-
trangiers, & les autres Devoirsordennez, & a ordenner,comme
les propres Soubgies de noftre Seigneur leRoy paient,oupaieront,
es Lieux & es Paiis ou ils feront ,
ToutdVoies, ne purront ils entrer en Chafteux de Garde,Villes
fermes, ou autres ForterelVes, fanz Licence des Seignurs, ou Ca-
pitains ou Garde des ditz Lieux , ou d'autre aiant Pouoir a ce : &
fe ils y entrent, par Congie d'aucun qui n'ait Puiilance dc leur
donner le dit Gmgie , ils feront deliures , & s'en pourront partier
franchement; & ccUuy qui ainfi leur aura donne le dit Congiefer-
ra tenuz de les Defdomager , & outre ferra puny felon le Cas : &
s'il nay dc quoy les Defdomager , il en ferra pluis griefment Puny
du Corps; & auflS pourront les Gens des Forterelies de TunePar-
tie achater Viures des ceulx de Tautre Partie.
Ite.m, que toutes Marques ou Reprifailles , c'eftaf&voir deexe-
cuter aucuns pour Debtcs d'autruy , ferront defFendues eftroite-
inent , d'une cofte & d'autre , & fe aucuns font le contraire , ils
fcrront Puniz par les Confcrvatours , ou par leurs Seigneurs , co-
me Rompours des Trieues, Rebelles, & Defobeilfans, & con-
trains de Rendre le Double a la Partie fur la quelle la Marque ou
Reprilaillc auroit cfte faite; maiz purfuiront leurs Debtes parde-
vaunt les C>)nfervatours , ou pardevaunt les Juges ordinairs, a Te-
leition des Marques que des ja ont efte Donnez & Adjugez par
voie de Reibn & de Juftice, ne ferra point empefchee, ne retar-
dee, pour occafion de ces prefentes Trieues, mais les Paciifer-
ront Executez par la manere qui cy apres ferra dit.
Et fi les Patiz font en aucuns Lieux tropes excelTilb-, & impor-
tables aux Habitans des Paiis, d'une Partie ou d'autre, eft Accor-
de que, pour Moderer les dirz Patiz, d'une Coufte & d'autre,les
Confervatouvs notables de ccs dites Trieues , qui ferront ordennez
par noftre Seifjneur le Roy, & par fon dit Adverfaire, comme
cy apres ferra dit, fe tranfporteront fur lesPlaces &Lieux, &Ap-
pelleront les Capitains des Lieux, & Chafteux, a qui fbnt deuzles
ditz Patiz; & les Habitans des Lieux, qui les doivent, &, eux
oiez, lcs iSlodereront & Diminueront, come bon leur femblera,
tanz Croiftre yceulx Patiz; & s'il fenible aux ditz Confervatours,
qi;e en afcuns des Lieuz qui paicnt les ditz Patiz ne chiee aucune
Diminucion , dcmeurent les Patiz en Teftat ou ils font , & auront
les ditz Confervatours efpeciale CommilFion fur ce.
It E M,que avant quc aucune Execution puift eftre faire,d'une
Cofte nc d'au[re, pouroccalion des dirz Patiz, non paiez, apres
la Temiepane, les Seigneurs oa Capitains des Lieux, ou autres
as quelx ferront deubz les ditz Patiz, requerront les Debteurs d'i-
ceulx Patiz de les leur paier;
Et le iis ne p;uent dcdens Huit jours du temps, qa'ilz ferrontre-
quis, que lors les ditz Capitains, ou leurs Lieutenantz, ou autres
a qui ferront duez les ditz Patiz, requierent ibuffifantement, par
Lettres , les Confervatours des Trieues particuleres ou generales
d'iceulx Debteurs, les quelx que mieulx teur plerra, ou Tund^eux,
qui les contraignent de paier lesditzPatiz dedensle terme deTrent
jours procheins enfuant :
Et fe unqore yceulx Patiz ne font paiez, dedens le termedefTuf-
dit,que lors Ibit loilible a ceulx,a qui les ditz Patiz ferrontdeubz,
de les executer franchement, fur les Parfonnes qui les deurent, &
Jeurs Biens, en & fur les Lieux appatiiVez, ou aillours, en leur
Territoire, & es Territories de ceulx a qui ils ferrontdeubz, a-
vecqes la Quinte Partie d'iceulx Patiz, pour toutr Dommages & Ann. D.
Defpenfes, celTans toutes Prifes de Lieux , & aulli fanz Bouter 1394..
F^eu, & fanz Tuer Homme, fe ce neftoit cellui ou ceulx qui par R'c. 1.
Force ou Violence vouldroient relifter ou rebeller , par voie de
Fait, & fanz en faire Execution iur autres Parfonnes, ne enautres
Lieux fors ainfi come dit eft.
I T E M , que fi aucuns de Habitans des Lieux apatiHicz font De-
feillans de paier leurs Patiz , & tranfportent leurs Parfonnes, &
leurs Biens hors des Lieux * apatilTiez, & du Territoire de ceulx • vil.
a qui les ditz Patiz ferront deubz, les Capitains, ou Seigneurs a 771,
qui les ditz Patiz ferront deubz, n'en pourront feire Execution
par eulx, mais purront requerer les Confervatours des Trieues des
Lieux, elquelz ils auront retrad: leurs Parfonnes, ou leurs Biens,
pour eftre paiez; & ferront tenuz les Confervateurs, parleurs Se-
remens , de les en faire paier & leur y faire bon & brief acomplis-
femcnt de Jultice; & le meulx plaife a ceux qui demanderont les
ditz Patiz, ils pourront pourfuir cealx, qui les deuront, devanc
lesjugesordinairs.
1 T E M , que les Patiz qui eftoient deubz aux ForterefTeSjtenans
le Parte du dit Adverfaire , qui ont efte deliures , & mifes en To-
beiflance de noftre Seigneur leRoy, ceireront, & ne ferrontpluis
paiez ,
Mais fi les ParoifTes ou Lieux qui devoient les ditz Patiz , de-
voient Patiz as autres Fortereiles, qui ne font pasainfi deliures,&
encore font en la PuifTance du dit Adverfaire,ils les paieronttielx,
come ils les paioient a ycelle Forterefle, fanz lcs Croiilre; (auf la
Moderation dont mention eil feit cy deffus.
Item, fi es Paiis apatiffiez, d'une cofte ou d'autre, font au-
cunsVillages inhabitez,& pour les quelx les Habitans,quieftoienc
en yceulx, en Tan Mille,Troifcentz,Qi;atrevyns & Huit,que les
Trieues feurent prifes entre noftre dit Seignur le Roy, & fbn dit
Adverfaire, par, noftre Coufin, le Duc de Berry, & Nous Duc
de Guyen & de Lancaftre, paioient Patiz; & que les Habitans
qui s'en feroient partiez, ou autres, vouloient retourner, & habi-
ter en yceulx Villages & Lieux, ils ne paieront aucuns Arrerages
du temps pafTe, mais feulement pour le temps a venir.
Et pour tcle portion railonnable, que il y auroit des Habitans,
ou felon leurs Faculteez & Atbitrage des Confervateurs , desDeux
Parties, fauf que s'ilz devoient aucun Patiz, pour le temps qu'ilz
auroient deineure , es Licux apatifTiez , ils lcs paieront pour letemps
qu'ijz y auroient demoure,
Et ie ceulx , qui y retourneront , ou voudront demourer , paioient
Patiz as autres Forterelles, ilz paieront Patiz aux Lieux dont ils
ferront partiz, ou au Lieu ou ilz iront demourer, a TArbin-age
des Confervateurs des Deux Parties; parveu que ilz ne paieront
qen un Lieu :
Mcs , fi le Lieu , au quel les ditz Habitans deueront paiez Patiz
par rOrdenance des ditz Confcrvateurs , eftoit apatilTiez a plufeurs
Fortcrefliis , ils paieronc par le manere come le Lieu les paioit par
avant.
Et toute voies ne purront ils venir demourer fanz la Congie du
Capitain a qui les Patiz ferronc deubz, & Luy prometteront, &
Jureront quc ilz ne ferront , ne procureront que iVIal ou Dammage
fbit fait ou porte aii dic Chaftell, ou ForterefTe, ne aux Gens qui
demourront dcdens.
Et fi ceulx, qui y vendront demourer , n'avoient point efte apa-
tilfiez, ils feront le dit Serement, & paieronc a la dite F^ortereiTe
les Devoirs ancicns & acuilumez, ianz paier aucun Patiz.
Et fe ou temps delluldit de FAn Quanevyns & Huit , ny ayoit
aucuns Habitans ou s'il en y avoit , & ne feulTent point apatifliez ,
& depuis le Lieu feuft devenu Inhabite, &aucuns y vouloient Ar-
riers habiter , ilz ny paieroient aucuns Patiz.
I t E M , li es ditz Paiis ibnt aucuns Villages ou Lieux apatiflJiez,
des r An dclTufdit Quatrevyns & Huit , & que pour les Patiz ex-
ceflifs, ou autrement, aucuns des Flabitans s'en foient partiz, &
non pas tout, & que ceulx qui ferroient demourcr n'euflent pas
paiez lesPatiz entierment, ceuls qui y retourneront , ou yrontde-
mourer , ne pourront eftre contrains ou executez pour aucunes
Arrerages pour le temps pafle , fors pour le temps q'ilz y auroient
demoure, come delTus eft dit;
Et pour le temps avcnir, paicront Patiz raifbnnables , felom le
nombre des Feux , & leurs Facukees , a TArbitrage des Conferva-
tours des Deux Parties, fanz Croiftve les Patiz plus grans, ne en
autres Lieux qu'ils n'eftoient en TAn deiTuiidit Quatrevyns & Huit,
en ce Cas, ne en autres quelxconqes.
I T E M , que fi aucune Fortercfle, de Tune Partie ou de rautre,
ou de ieurs Alliez, eftoient faiiz avoir aucunez Raencons ou Pa-
tiz, ne avoir eu depuis le dit An Quatrevyns & Huit,
Et aucuns Soubgiez de TunCofte ou de Tautre^qui auroientHe-
ritages plus pres de la dite Forterefle , que d'autre ForterelTe ad-
verle, y venoient Demourer, & Cultiver leurs ditz Heritages,ou
prendre aucuns Profitz , cellui ou ceulx qui ainli y vendroient de-
mourer , & cultiver leurs ditz Heritages , ou autres Profitz pren-
dre, ferront tenuz de paier au Seignur, ouCapitain de la diceFor-
terelTe , qui n'auroic aucunes Raencions ou Patiz , les Devoirs
deubz aanciennetee au Seigneur d"icelle ForcerefTe, pur * queles * vil.
Heritages du Demaine dudit Chaftel, dedens lcs Termes defluf- ^^^.
ditz, nul ne pourra Labourer, ne y Habiter ianz la Congie du
Seignur, ou Capitain du dit Chaftell, & fera le Serement, come
dellliis.
Et purveu que nul Banny ne Forjugie, par Nom expreflTement ,
& par bon Proce>, ne fcrra fouftert"y Habiter, ne labourer, les
ditz Heritages, ne autres Profitz prendre, d'une Parrie nc d'au-
tre,fanz Congie ou Licence du Seigneur ou Capitain du dii Chas-
tell :
Et fi ceulx qui habiterpnt ou laboureront, comedit eft, fbnt
aucune Delis , Excez , ou Meffais es ditz Lieux ou Mettes , le
Seignur ou Capitain d'icelle FonereiTe en aura couteCognoillance
& Punition.
Item, eft Acorde que aucune Ville ouForterefie ne ferrafaite
de
ET ACTA PUBLICA.
¥7
Ann. D. de Novel, ne Ville, ne ForterefTe, qui de prefent n^eft tenue,
ii;9+. Enforcie de Novel , parTune des Partics, ne par leur Soubgiez,
Rji,. r. ou Alliez, dedens le IpalTe de vii. Lieux de Chaflrell, Ville Forte,
ou autre ForterelTe de Tautre Partie , ou de iour Soubgiez ou Al-
liez, fanz leur Consiie, durans ces dites Trieues:
Et fi le contraire elloit fair, que tout foit tantoft repare, & eft
a entendre le fpalle des ditz vii. Lieus , en Paiis ou Leu Compte
par Lieus , Sc de Vint miile en Paiis ou Leu Compte par miiles ,
pour les ditT. vii. Lieus.
I T E M , que durans ces Trieues aucun Chaftel , Ville, ou For-
terelfe ne pourra eftre Pris , Receu , Soubzftrait , ou Acquis , de
Tune partiefur Tautre, par force d'Arme, par Elchelement, Do
Ne Mortdonne, ou Murdre commix, ne Ranceori Parfonne, Ariri;D:
ne Marchandifes empefchees, ne autre Gref quelconques faitz- 1594-
Mais ferronc Reparex & Remis au primer, & deu eftat les dit?; Bic i.
Mesfaiz, Attemptas,ou Entrcprifei, faiz parceulx de la Partie de
noftre Seigneur le Roy, & de fe: ditz Allieztanc par Meercome
par Terre, en tant come a chefcun d'eulx pour foi touchera, par
les Confervateurs ou Comroilfaires que noftre Seigneur le Roy &
fes ditz Alliezferront Ordenner, en chafcune des ditz Paiis, fur
le Fait des dites Trieues, & ferront lcs ditz Malfaiteurs PuniZj fe-
lon ce que le Cas le requerra.
Item, que leRny deCaftelle, & rAdverfaire d'Efcoce,&les
autres Alliez du dir Adverfaire de France, dellus nomez, qui vou-
nation, Permutation, Engaigement, Vendition, ou par autrequel- dront ellre compris en ces prefentes Trieues, Acccpteront, jure.
conques Comract, Tiltre, ou Couleur:
Et fe aucune Chole elTt attemptee au contraire , fanz difficulte
quelconqes fera Ramene au primer Eft.ue:
Et s'il avenoit , que aucuns de Tune des Parties PreifTent Forte-
refles, en rOheilTans de fautre partie, cellui fur qui la dite Forte-
reffe ferront Prife, la pourroit Recouvurer & Prendre par voiede
Fait , ou autrement , come bon luy femblera , & Pugnir les Mal-
faiteurs, come il appartiendra, felon ie Cas;
Et ferront tenuz les Confervateurs de la Partie de ceulx qui au-
ront pris la dite ForterelTe,a lui aider de CinquantCombatans,ou
au dellbubz, felon ce qu'ils ferronc requis de la Partie adverfe,
& le plus toit que bonnement pourront, aus Defpens de leur Sci-
gnur:
Et fe meulx pkift a la Partie fur qui la dite ForterelTe aura efte
pris , elle pourra Somer les Confervateurs de rautre Parrie , qui la
dite Forterelfe lui facent Rendre & Reftituer, & Punillent les
ditz Malfaiteurs , & ferront tenuz a le faire a leur pouoir :
Et fe ceulx, qui auront occupe la dite Forterclle, ne vealent o-
beier , lcs Conlervateurs des Deux Parties ferront tenuz d'eulx af-
fembler & mettre les ditz Malfaiteurs en Obeiirance,& les Punir,
come il appartiendra , felon le Cas , & la dite ForterelTe Recou-
veree ferra rendue a 1'Adverfaire de qui ObeiiTance elle eftoir, oua
fes Gentz.
Item, ne foufficra noftre Seigneur le Roy, nc aucuns de fes
Alliez, en tant come a eulx , a chafcun d'eulx appartendra , ou leurs
Soubgiez , aucuns Parfonnes ou Biens eftre Pris , a caufe de Guer-
re , ou autrcment , ne Areftez , molefteez , ou empefcheez , ou
Poflbirions Ulurpeez es Terres & Paiis du dic Adverfaire dcFran-
ce, ne de fes ditx Alliez, ne de leurs Soubgiez, contre la Teneu-
re de ces dites Trieiies :
Et fe aucunes Parfonnes, Biens, ou Terres, ou Lieux eftoient
Prifes, Occupeez, ou Ufurpeez durans, & contre ces dites Trie-
ues, noftre Seignur le Roy & fes ditz AUiez, chafcun, en tant
que lui peut toucher , chafcun en fes Terres & Seignuries, feront
Deliverer les Parfonnes , Biens , & les Lieux , & Terres Rendre
& Retlituer fanz delay, concredic, ou difficultee aucune, fi toft
come reqais en ferront:
Et ne lerraaucun Fort frit,ne de Novel Enforcie,par lesGentz
& Soubgiez de noftre Seigne.ir le Roy , ne de fes ditz Alliez, en
tant come a chefcun d'eulx pourra appartenir, es Terres & Sei-
gnurics du dit Adverfaire de France, ne de fes ditz Alliez, durans
ces dites Trieues-
I T E M , que li aucunes Tenans rune des Parties faifoient aucu-
nes Dommages en Paiis, ou fur les Soubgiez de fautre Partic, en
preignant Paribnnes, Biens, ouautrement, s'ilz eftoient trouvez
es Paiis ou ils auroienc Mesfait, par les Confervateurs ou Officers,
en quel Paiis le Dommage ferroit fait, ceulx qui les trouveroient ,
ou les Gens d'icellui Seigneur les pourroient prendre, & mettreen
Prifoun, fe ceiloit es Lieux enclauez en Frontiers, ou a Trois
Lieux pres de Forterefle de rObeilfance de laPartie, que lesMal-
faiteurs tendroienc, & ferront tenuz de le faire favoir aus Conkr-
vateurs de fautre Partie, dedans Q^iinz jours apres,
Et lors les Confervateurs d'une Partie & d'autre afTembleront,
&, Parties * oiez, coignoiftront & jugeront du Cas, li come il
appartiendra , &: le Jugcment fait fcrra Exccute par les Conferva-
teurs de la Partie , en quele Territoire les iMalfaiceurs auroient de-
linque,
Et fe il2, avoient Delinque , & eftoient pris hors des Lieux en-
clauez, en Frontiers, ou oulfre les ditz Trois Lieux, la Cognois-
fance & Punition en appartiendra a Confcrvateurs , ou Seigneur,
en quelz Territoire ils auroient Mesfait.
I T E M , que fe aucuns de Fune des Parties Mesfiifoient en Ter-
riroire de Tautre, & ne feuiflent pris par ceiilx du Territoire ou
iiz auroient Mesfait , & fe retraiffent foubz le Scigneur de qui ilz
rendroient la Partie, les Confervateurs d'icelle Partie, fur ce rc-
quis, ferroicnt tenuz de faire Deliurer les Parfonnes, fe aucuns es-
toie.it pris, reparer rAttemptat & les Dommagcs des Blens des
Milfaiteurs, li avantcome ilz fepourront extendre, & la ou ilsne
pourront trouver des Biens des ditz Malfaiteurs, pur ce faire, de
ies faire Punir felon le Cas :
Ec fe les Malfaiteurs ne vouloient obeir , & meftier eftoit, les
Confcrvateurs de 1'autre Partie , fe ilz en eftoient requis , feroient
tenuz de Aider aus Defpens de leur Seigneurs les Confcrvateurs de
la Parcie de ceulx qui auroient Mesfait, pour les mettre a Obeis-
fance , & Punir felon leurs Mesfais , de tiel Aide & Nombrc
de Gens, (come deifus eft dit) & tout fanz fraude & mal
ront, & fermcront, & ferront Acceprer , jurer , & feniier par
touz les Seigneurs, Officers & Soubgiez de leurs Paii;, dont il
ferront requis par la Partie de noftre dit Seigneur le Roy, de tenir
& garder , & faire tenir & garder ces dites Trieucs , ainli accor-
dez & jurez parentre les Deux Seigneurs principalx, pour eulxj
lourSoubgiez, & Alliez, felon la forme & teneurd'icelles, &aus
teimes Limites, come delIuis,ou li toft apres,come fairecepour-
ra , fanz fraude & mal engyn :
Et s'il eftoient Refufans de le faire, cellui ou ceulx qui ce faire
ne voudroit ou ne voudroient, foit ou foient excluz & mis hors
de toutes les maneres de benehce de ats dites Trieues;
Et quant a toutz autres d'une partie & d'autre, qui ces dites
Trieues voudront Accepter, Jurer, & afFermer, ycelles Trieues
ticndront & auront leur force & effect , fanz frauds & mal en-
gyn:
Et femblerament noftre dit Scigneur le Roy Acceptera , jurera j
&: fermera, & fcrra Acccpter, jurer, & fermer par les Seigneurs
de fes Paiis, & fes Olliciers & Soubgiez, dont il ferra requis de
la p.irtie du Roy de Caftelle, & rAdverfaire d'Efcoce, & des au-
tres Alliez du dit Adverfaire de France , delfus nomez , & de
chafcun d'eulx , de tenir & garder , & faire tenir & garder ces di-
tes Trieues , ainfi prifes & accordez , come defluis eft dit , & aux
Termes limitez, ou fi toft apres come faire fe pourra, fanz fraude
& mal engyn :
Et s'il eftoient refufant de le faire, cellui ou ceulx qui faire nele
Voudroit, ou ne voudroient, foit ou foient excluz & mis hors de
toutes les maneres de benefice de ces dites Trieues,
Et quant a toutz autres , d'une parc & d'aucre , qui ces dites
Trieues voudront accepter , jurer , & aftermer , ycelles Trieues
tiendrontj & auront leur Force & ElFect fanz fraude & mal en-
gy?.- ^
Et fi aucune Doubte , Ambiguyte , ou Obfcurete cheoit en ces
Tvieues, & en afcun point d"icelles, noflre Seigneur * le Roy,
& fon Adverfaire de France Commetceront tiels Parfones , come
bon leur femble, pour declarer la Doubte, Ambiguyte, & Ob-
fcurete qi y cherroit.
Et avecqes ce eft Accorde que Nous ferions Conferm^r ces di-
tes Trieues par nolire Seigneur le Roy , & flir ce Donner & Ot-
troier fes Lettres de Confirmacion , es quelles noz prefentes Let-
tres ferront encorporees de mot a mot,
Et les jureront les deux Seigneurs, (c'eftafTavoir) noftre Seigneur
le Roy en la prefence des Meflages du dit Adverfaire de France,
& le dit Adverfaire en la prefence desMelTages de noftre Seigneur
le Roy.
Et lemblerament le ferront les Alliez d'une Partie & d'autre,
entre ceux qui auront Guerre les iins contre les autres;
Et avecqes ce ferons, que les Capitains & Officicrs Principalx
de Guerre, de la Partie noilre Seigneur le Roy , des quelx ils fer-
ront requis , par les Confervateurs de ces dites Trieues , pour la
Paitie adverfe, Prometteront & Jureront les tenir & garder, &
feire tenir & garder, loiaument & veritablement;
Et femblerament le Jureront les ditz Confervateurs , ceflans en
toutes les Chofes deflufdites, & chafcune d'icelles, toutes fraudes
& mal engyn :
Et tout & ferront ordennez Confervateurs de ces dites Trie-
ues,
Primerement , en & par tout ia Meer , les Deux Adtmralx £Ar.-
gkterre elteant pur le temps, ou leurs Lieutenanrz, jointement &
leveralmcnt;
Es Paiis & Marches de Calays, d'Artois, de Pycardie,de Flan-
dres , & des autres Paiis illoeqcs adjacens , les Capitams de les ViHi
Cy- Ca[let:x de Calays , Giiynes , & de Hammes , ou leurs Lieute-
nantZj efteantz pour le temps, jointement & feveralment;
Es Marches de Brecaigne le Cafitain de Brefi , ou Ibn Lieute-
nantz , efteant pxjur le cemps ;
Es Klarches de Normandie, le Gowvemotir des Ifles de Guerne-
fey & Jereley , ou fbn Lieutenant , qui pour le temps ferra :
Les generalx Confervatours fur touz autres Confervateurs,
Par cout Guyen (Primerement) le Lieutenaiit ou Scnefchall de
Gayen, k Mair . & Coiieflable de Burdeux^ qui pour le temps fer-
ront , ou leurs Lieuxtenantz en leurs abfence , jointement & feve-
ralment;
En Bigore, Monfirur yo/:);iw BMr»Senefchal, Mon^^^eut Johdri
Porners , & le Sire de Gavaflou, ou leurs Lieutenantz jointemenE
& feveralment:
En les Landes, /e Se::efchall dcs Landes , qui pour !e temps fer-
ra, le Sire de Lijcun, ou Icurs Lieutenantz, jointcment & leveral-
ment ;
En Befades, le Sire de Tlofan, & le Sire de Landeres, ou leuf
Lieutenantz, jointement & leveralment;
En Ageneis, Nopar Sire de Caumont , & le Sire de laBarde, oU
leurs Lieutenauntz , jointement & feveralment;
En Pierregort & Serlades, le Stre de Mujfiden, h Sire de Badn-
cuns d'icelles, ne ferront ces dites Trieues, ne purronc eftre ce- foi//e, ou leurs Lieucenancz, jointement & feveralment;
nuesou repurez, en celle Partie, neaillours, pour Enfraintes, ne Es Paiis & Marches de Poitou, Xanconge, & d'EnglemoySj
Guerre pour ce eftre fait d"une partie ou d"autre, & es Marches de Lymofyn, /e Capita/ de Buch, & ie Soudan di
Ne prife ou Affegie Ville, Chaftell, ou autre ForterelTe, /<» Traue^ow leursLiGutcnancz, joincementz. & feveralmentj
Tom. in. p. iK N m
* VIL
en-
gyn:
E: eft Promys & Accorde, que pour aucun Mesfiiit , attemptate
ou encreprife,li aucuns encrevenoient,en aucune Partie desRoiau-
mes , Terres , Seignuries & Paiis du dit Advcrfaire , de fes Soub-
giez ou AUiez , ou de noftre Seigneur le Roy , fes Soubgiez ou
AUicz (que Dieux ne voille) contre les choies delfufdites, ou au-
98
CONVENTIONES, LITERy^,
Ann.D. En B.irdeloys, k Sire Je Duras, & le Sire Mmtferant ou leuis
1594.. Lieutenmri, jointement & leveralment.
R/c. 2, Et chelcun des Conlervateurs , delTuis nommez, ont, & ave-
ront Pouoir , en leurs Mirches , Teulx & pour le tout , pour faire
Reparer & Amender toutes Trefpaires &Domage qui ferrontfaitz
ou donnez , en contre la Teneur de ces dites Trieues , & de Pu-
nir toufz, Malfateurs ieion ce qui les Cas le requerront.
En Tefmoigne de ceNous avons fait mettre nozSeals a cespre-
fentes Letcres.
Don. 3 Lenlyn^hat», le Mecredy xxvii. jour de May, TAn de
Grace Mille, Troilccntz, Qiiatrevyns & Quatuorz£.
Les quelles Lettres, deffus tranfcriptes , & toutes les Chofe3,&
chaicune d"icelles , dedens contenux , les quelles noz Oncles , des-
fuiz nommez, ont faitx en noilie Nom, & pour Nous, nous a-
vons Ai^iireables , & Iss Loons, & Approvons, & Confermons,
par la 'leneur de ces Prefentes,
Et Pi-omettonsloiajment, en bonn foye, & en Pajole de Roy,
& Jurons en i^Alme de nous, fur les Saintz Evaungilles de Dieu cy
prelen.s, cn la pvcfcnce de Laycelot de Lovguilliers , Seignur d'En-
godelliint, & de Mailtre Goutier Col , Secretaire de noftre dit Ad-
verfaiie, que yccUui, noitre Adverfaire, a envoiez devers nous,
pour Nous veoir faire le ditSerement, que les Lettres delliistrans-
criptes, & les Trieues, dont elles font mencion,& toutcs les au-
trcs Choles , & chalcune dedens contenuz , nous Tendrons &
• VII. Gardeions, & ferons Tenir & Garder par Nous, & par noz *
776. Soubgiez, a nolbe dit Adverfaire de France, & a fes Soubgies &
Allicz, pour eul.^c, & leurs Roiaumes, Terres, Paiis, & Seigneu-
ries , & , a noltre loiai Pouoir , le^ ferons Tcnir & Garder par nos
Allicz dellufnomez^ & par leurs Soubgiez, en ia forme & mane-
re que les Lctcres delTuis tranfcripies le contienent.
En Teimoignance de ce nous avons fait mettre noitre Seal a ces
prefentes Letires.
Doiin. a mfire Manoir de Eltham le Quint jour de Juing , TAn
de Grace Mille, Troifcens, Quatrevyns & Quatuorze, & deno-
ftre Rci^ne Dyi & Scptifme.
De ComitandoCorpHS A. nuper Regim , ad SepHlturam.
De par le Roy.
Ann D. TTReschier et foial Cousin,
1394. -*
An. 17. Pur ce que, noftre Trefamee Compaigne , la Royne (q'c{l a
R. 1. Dieu commandee) ferra enfeuelez a Weftmooller, LundyleTierz
PeneiCn- Jour d'Aug{l prochein venant,
mer. Vous prions trefchierement que , toutes excuiacions ceflantes,
veullez ertre a nollre Citec de Londres, le Mclcredy prochain a-
vant le dic Jour, amefnanc ovec nous, noftre trefchier Couline,
votre Compaigne, mofme le temps,
Si que vous puiiTez lendemain par tcmps venir , ovec le Corps
de noftie dit Compaigne, de noltre Manoir de Shenc, tanqe a
Weitmoniter : Et ce ne veullez lelTer ficome nous nous fions de
vous , & conie vous defirez l'onur de nous & de tout noftre Roiau-
me
Don. fouz noftre Prive Seal , a IVefttH. le x. jour de Juyn.
De par le Roy,
Ann. D. npRESCHiER en dieu,
1394. ■*-
An. 17. Por ce que, noitre Trefamce Compaigne, la Royne (q'eft 3
R 1. Dieu Comaiidce) ferra Enfevelee a Weftmoniter, Lundy leTierz
?eMi Cj- Jour d'Augft prochein vcnant ,
mir. Vous prions cherement que, coutes E.^ccufations ceffantes, foiez
a nortre Citee de Loundres, le Mefcredy prochein avant le dit
Jour, li quc vous puilTez lendemain par Tem.ps venir, ovefque le
Corps de noltre dite Corapaignie, de noltre Manoir de Shene ,
devers Weftmonfter fuldit :
Et ce ne lelTez, li come Nous Nous fions de vous.
Don. fouz noftre Prive Seal a Weftm. le xiv. jour de Juyn.
De filvo Condutii* pro Rege Navarrx.
Ann. D D EX, univerfis& fingulis Loca noftra renentibus, Conftabula-
1394. ^^ riis, Alarefcallis , Senefcallis, Adm:rallis, Capitaneis, Culto-
An. 17. dibus Villarum &Caltrorum, Portuum, Pontium, & PaiTagio-
R- i. rum noltrotum, Ballivis, Pr.epolitis, & quibufcumque aliis Offi-
'frnn. 17. ciariis, Juftitiariis, & Subditis nortris, tam per Terram , quam per
R- 1. m. Mare conltitutis, ac Amicis, Alligatis, & Benivolis noltris , ad
4- quos, &c. Salutcm.
Sciatis quod,
Cum, carifTimus Confanguineus nofter, Tt-ex Navarra, verfus
parces Francise cransferre fe proponac infra Breve ,
Nos,
Prjefaco Confanguineo noftro complacere volentes , defiderantef-
que quod ipfe, per omnia Terras & Dominia noftra, prout libi
placuerit, falvo & fecure, abfque impedimento,verfus partes pne-
di(ftas tranlire, perhendinare, & redire, ac ibidem morari valeat ,
Sufcepimus in falvum & fecurum Conductum noftrum , ac in
Protectionem , falvam Gardiam, & Defenlionem noftras fpecia-
le3, prjefacum Confanpuineum noltrum , ac Prjelacos , Barones ,
Milices, Armigeros, Otticiarios, Genres,Familiares, & aiiasPer-
fonas, inComiciva fua, cujufcumque Status, Dignitatis , feu Con-
ditionis fuerint , ufque ad Nutrierum ^iadriTigentarum Verjonarum, Ann. D
vel infra, per omnimoda Loca , Villas * non firmatas , Porcus, 1194
Ponces, PalTagia, Jurifdidiones, Terras, & Dominia noltra, in Ric. i,
partibus Aquitanix, tam per Terram, quam per Mare, per Dies • vil|
& Noctes, Equites vel Pedites, Armatos vel non Armatos, con- 777.
jun£Hm vel divilim , praefentes Litcras deferentes , veniendo ibi-
dem , morando , perhendinando , nanfeundo , & exinde ad pro-
pria redeundo, necnon Equos, Mulos, Hernelia, Jocalia, Vafa,
Aurum, & Argentum, Manticas, Cofras, Summagia, ac aliaBo-
na fua quxcumque :
Et ideo vobis, & cuilibet veftrum, vos prxfati Loca noftrate-
nentes, Conftabularii , &c. Cultodes, Ballivi, PrEepoliti, Otficia-
rii, & Subditi noltri, injungimus & Mandamus,
Vofque, Amicos, Alligatus, & Benivolos noftros Requirimus
& Rogamus, quatinus eidem Confanguineo noftro, aut Prieiacis,
Bironibus, Militibus, Armigeris, Otificiariis , Gencibus, Familia-
ribus , & aliis Perfonis in Comitiva fua , cujufcumque Statiis , Dig-
nitatis, feu Conditionis fuerint, ufque «i/ numnum ^uadringerita-
rum Perfonarum vel infra, per omnimoda Loca, Villas non firma-
tas, Portus, Pontes, Pallagia, ) urifdiiftiones , Tcrras, & Domi-
nia noltra , in partibus Aquitannix , tam per Terram , quam per
Mare , per Dies & Noctes , Equitibus vel Peditibus , Armatis vel
tion Armatis, conjunclim vel divilim, praefentes Literas deferen-
tibus, veniendo ibidem , morando , perhendinando , tranfeundo,
& exinde ad propria redeundo, in Corporibus fuis , aut Equis,
Mulis, Herneliis, Jocalibus, Valis , Auro, vel Argenco, Manti-
cis, Cofris, Summagiis, ieu aliis Bonis fuis quibufcumque , ratione
Mar<^uiE, Debiti, feu Obiigationis de tempore praeterito, aut alii
Causa feu Occalione quacumque,
Non inferatis, feu, quantum in vobis eft, ab aliis inferri per-
mittatis Jnjuriam , Violentiam , Dampnum , Areftum, Impetitio-
nem, Impedimentum aliquod, leu Gravamen:
Set eos potius protegatis , & defendatis , ac protegi & defendi
faciatis, iicut noltrum Scatum diligitis & Honorem,
Ec eis Vidualia, Dudtores, & omnia alia necellaria, quotiens
& quando indiguerint , & per ipfos , feu eorum aliquem rationabili-
ter fueritis requiliti, pro Denariis fuis rationabiliter folvendis, Da-
bitis & Miniltretis:
Et li quid eis forisfadtum vel injuriatum fuerit (quod nollemus)
id eis , line dilatione , faciatis corrigi , & debite reformari.
In cujus, &c. per unum Annum duraturas.
Dat. iub Magni Sigilli noltri Teltimonio , apud Talatium no-
ftrum Weftm. vicellmo die Junii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
De Ottereits Afarqua r^r Reprifali<e in Ac^uitania , juxtafor'
mam Tretigarttm , audicndis cr terminandis, ^ de Pati-
tiis Alodcrandis.
Ann. D.
1394.
An. 18.
R. z.
Fran. 18.
R.i.m.
1 1.
LE Roi,
As noz chicrs & foiaIx,)e Lieutenant ouSenefchal deGuye-
ne,les i\lair,& Conelbable de Bardeux,que pur le tenips lerront,
ou lours Lieuxtenancz ,
Salutz.
Savoir FAisoNS que,
Come en les TrieuesGenerales, prifes le Vynt & Septifmejour
de May , darein palTez , parentre Nous , noz Roialme , Terres,
Seignuries, & Soubgitz, pur /c Roy des Rommains, le Roy de Por-
tugale, le Duc de Guerle , fohan des Iftes, & le Duc <^ le Comune
de Janues ,ic Monlieur IVilliam le Scrop pur le Seignurie deMan,
noz Alliez, & pur lour Roialmes, Terres, Seignuries, & So\ih-
gies, d'une part, & nojire Adverfaire de France , fes Roialmes,
Terres, Seignuries, & Subgitz, pur le Rei de Caftelle <§■ deLeon,
pur le Roy des Rommains , pur le Adverfaire £Efoce , le Roi d' Ar-
ragon , le Roy de Navarre , la Duch:Jfe de Brehan , le Duc c^ la Co-
mune de Janues , & pur le Counte de la Marche d'Efcoce pur le
Seignurie de Man, AUiez de noltre dit Adverliure, & pur lour
Roialmes , Terres , Seignuries & Soubgitz , d'autre parte, entre
autres Choles foit contenuz que ,
Touz. Marques ou Reprifailles , c^eftaffavoir, de Executier afcuns
fur Debte d^autri, ferront defenduz effroitement d'une cofte <^ d'au-
ire, cr ft aucuns font le contraire, ils ferront Puniz par les Covfer-
vatours , ou par lours Seignurs , * come Rompeurs des Trieues , Re- • vn.
belles , cr Dfoheifantz,, ^ contrains de rendre le Douhle a la Par- -.0
tie fur la quelle la Marque ou Repnfaille auroit efte fait ; mais pur-
fueront lours Dehtes pardevant les Conjervatours , ou pardevant les
yuges ordenairs , a releffion des Demandeurs :
Toutevoies, Pexecucion des Marques, que desja oiint eftee donnez,
(^ adjuggeez. , par voie de Rejon Qf de Juftice , ne ferra point enpe-
fche 7!e retardee , pur occafion de ces prefentes Trieues , mes les Patiz
Jerront executez par manere contenuz cs ditz Trieues;
Et fi les Patiz Jont en aucuns Lieux tropes excefjifs , (^ importa-
hles aux Hahitans des Paiis, d^une Partie ou d'autre , eft accorde,
que,
Pur Moderer le ditz patiz dCune coufle ^ d^autre, les Conferva-
tours Notahles de ces dites Trieues , ordennez df deputez, Jolonc la
fourme de mefmes les Trieues , Je traulporteront fur les Places (^
Lieux , <ir appelleront les Capitains des Lieux c^ Chaftealx , a qui
font denz les ditz Patiz, c^ les hahitantz des Lieux qui les doi-
vent , <^ , eux oiz , les moderont , ^ diminueront , come hone lour
Jemhlera,fanz croifter yceulx Patiz, &, s'il femhle as ditz Con-
fervatours , aue en ajcuns des Lieux que paient les ditz Patiz ne
cheie ajcun diminucion, demurent les Patiz en leftat ou ils furent le
dit Vynt ^ feptifme jour de May.
Nous,
Con-
ET ACTA PUBLICA.
^P
Anil. D- ConfiantT, pleinement de vot Senz, loialte, & avifament,
1394. VoLis avons Fait & ordeigne, Failbns & ordeignons,]ointement
Sic. 2. & feveralnient, pur Oier les Pleintes & Quereles de touz ceulx
que fe voudront Pleindre , devant vous , d'alcun Empefchement ,
Molefle , ou Greif a eux faitz,par Nous,noz ditz AllieT, ouSoub-
gitz, pur autri Debtes, par voie de Marque ou reprifaille, nient
adjuggez le dit Vynt & feptifme jour de May , par voie de Refon
ou de JufHce, & pur ycelles Pleintes &c Quereles fomerement &
de plein Decider, & finalment Terminer, & plein Juftice faire a
les Parties, felonc la fourme des diies Trieues :
Et auxi d'apeller devant vous les Capitains des Lieux & Chas-
teaulx a qui font deux les dites Patix, & les Habirans des Lieux
qi les devient, 6c, eux oiz, pur les ditz Patix moderer, & dinii-
nuer come bon vous femblera, fanz croifrre yceux Patiz,
Et en outre de Tenir, garder, & conferver, & fair Tenir,gar-
der, & conferver, tant come en vous eft, les dites Trieues en
tou2, fes Articles, folonc la fourme de mefmes lesTrieues:la four-
me de quelles Trieue9 Nous vous envoinns, Exemplifiez. defouT,
noftre Grant Seal: Donantz & Commettantz a vous, & a chef-
cun de vous , par le Tenure de celtes Prefcntes Povoir & plcin
puillance,
Pur Oier , Decider , & Terminer les Quereles , & Pleintes
fufditz ,
Et pur Moderer & Diminuer les ditz Patiz, par les Manere &
fourme fufditz,
Et auxi pur Tenir, garder, & conferver, & faire Tenir, gar-
der, & conferver , par toute Giiyen , les ditz Trieues, en touz
lours Articles, par touz noz Soubgiez, & pur les ditz Rois, de
Rommains, &de Portugafe, le Duc de Guerle, Johan des ifles,
& le Duc & la Comune de Janues, & MonliearWilliam leScrop
pur le Seignurie de Man , noz Alliez , &c pur touz lour Soubgi-
cz, , fanz les enfreindre , & que des Attemptates , & autres Chofes
faitz encontre ycelles Trieues, fi nuiles y foient, vous cognoillez,
&enquerrez fomerement & de plain, fanz long proceffe, & tou-
te ce que par noz dirz. Soubgies, par les ditz Roys, des Rom-
mains, & de Portugale, le Duc de Guerle, Johandes IQes, & le
Duc & la Commune de Janues , & Monfieur William le Scrop
pur la Seignurie de Man , noz Alliez , & toux lour Soubgiez , ou
afcun de eux, vous troverez iffint eftre fait, ou attempte contre les
dites Trieues, que Dieux ne voille, Reparez, ou facez reparer,
& redreffier fanz delaie, & remettre en eftate due; en Conftrei-
nanfz a ce noz ditz Soubgiez, & les Soubgies des ditz Roys, des
Rommains, & de Portugal, le Duc de Guerle, Johan des Ifles,
& le Duc & la Commune de Jannues, & Monlieur William le
Scrop pur le Seignurie de Man , noz Alliez, come il apartiendra,
par Prife des Corps, &c des Biens, fic par toutes autres voies &re-
medes covenables,
Et de Requerer , & faire requerer la Partic des ditz Adver-
faires, & touz autres, as queux il appartiendra, par forceulemef-
mes les Trieues d'Amendre , Redreftcr , &: duement Reparer
toutes maneres de Attemptates , &c Mefprifones , f: nulles y
foient, faitz par la partic de noz ditz Adverfaires, envers Nous,
noz Soubgiez, &c les dirz, Roys, des Rommains, & de Portugal,
le Duc de Guerlc , Johan des Ifles , le Duc & la Commune
de Janues , &c * Monfieur William Le Scrop pur le Seignurie
deMan, noz Alliez, & lour Soubgies, en quelconque manere,
fibien par Terre come par Meer , contre la fourme des Trieues a-
vantdites ,
Et pur ce, voiis Mandons &c Chargeons, eftroiteraent, que,y-
celles Trieues voas facez Publicr & Tenir plainement, folonc la
fourme d'yceUes, & toutz les autres Chofes fufdites , & chefcune
d'ycelle3, Facez, exccutez, &c parfournez, en manere fufdit;
Mandantz en outre & Commandantz as toutz les Prelatz , No-
bles, Capitains, Governours, & Comunaltees des Citees, Villes,
Chaftels, FortercHes, &: Lieux, & a touz noz Miniftres, OtH-
cers, & autres noz Soubgiez, & ObeilTantz,de quelconqueeftat,
condicion, ou degree q'ilsfoient, es Paiis & Parties avandites,fur
Forfb.iture de quanrque ils purront forfaire envers Nous,
Q^ils, &c chefcun de eux , Obeiffent , & Entendent dilegeal-
tncnt a vous, & a chefcun de vous , en faifant & parfournant
la Confervacie des Trieues, & toutz le: autres Chofes avantdites,
en la fourme fufdite, ficome a chefcun de eux il appartiendra , oa
&c quanc ils eut ferront requis par vous , ou afcun de vous depar
Nous.
En Tefmoignance de quele chofe a yceftes PrefeiKZ. nous avons
fait mettre noftre Grand Seal.
Donne a noftreP^/<yr de Weftm. le xxii. jour de Juyn.
Far le Roi c^ fo?! Confeil.
De Salvo CondftHft fuper Ambafliata Franciit,
LE Roi, a touz noz Lieutenans, &c. Saluz & diledlion.
Come vofire Adverjaire de Frafice ait , ainfi que entendu a-
vons , entention d'envoier prefentement devers Nous le Viconte de
Meleun, fon Coulin & Confeillier, pour certains Chofes, tou-
chans le Fait du Traiftie de la Paix , d'cntre Nous & twftre dit
Adverfaire , & certaines autres Befoingnes ,
Nous,
Voulans pourveoir a la Seurtee & Garde du dit Viconte, de
fes Gens, Famikrs, Serviteurs, Monteures, Hernoys, & autres
Biens,
Avons prins & mys , prenons & mettons, ycellui Viconte, fes
Gens, Fatniliers, Serviteurs, Chevalers, Efcuiers, Clers, & Var-
les, julques au noumhre de Cinquafite Parfonnes ^ a Cheval, ou a
Pee, leurs Chevalx , Monteurs , Or, Argent^VailTelies, Joiaux,
Hernoys , & autres Biens & Chofes quelconques , en noftre fauf
&feure Conduit, Protedtion, Tuition, Sauvegarde, & Defenfe
' :. Tom. III. P. IK
efpeciauix, cn venant devers Nous, en nofti"e Roiaiime d'Angid- Ann. Dj
terre, y pallant par Tcne ou par Mer, & tant ylec come aillours, 139+i
quelque part que ce foit, Alant, demouranr, fejournanr, & re- Ric 1.
tournant, faunz fraude & mal engin, Enfemble ou Divifeement,
come il leur plaira, & fi fouvent come ils voldront, &a Faire
ferra pour la dite Fait, jufques a la Fefte de Touffains prochain
venant ,
Si Mandons & Commandons , eftroitement, par la Tenure de
ces Lettres, avous, nozjufticers, Officers, &c. prout i:i hujus-
inodi de ConduEiu Literis.
En Tefmoignance de la qucle chofe Nous avons fait faire ceiles
noz Lettres Patentz.
Donn. a noftre Palajs de IVeftm. le xxiii. jour de Juyng.
Par le Roy.
De TrcHgis Proclamandis
K'
EX Majori, & Vicecomitibus Londonise, Salutem. Ann. O^
■ Formam Treugarum , per Cariffimos Avunculos noftros, 1394.. '
yohamiem Ducem Aquitania ^ l^ancaftria ., &c Edmundum Du- Aii. iS
cem Ehorum, Aucftoritate noftra, eis fada pro Parte noftra, df R. 1.
Advcrfariu?/! noftrum Francia , captarum , vobis mittimus , fub F;-««c.i8,
Magno Sigillo noftro, in forma Patenti, r. ^ m,
Mandantes quod ftatim , vifis PrKfentibus, Treugas illas, in ^
fingulis Locis infra Civitatem pra:di6tam, & Suburbia ejuldem,
ubi expedire videritis, ex partenoftra, Publice proclamari, & te
neri faciatis juxta Tenorem eorumdem;
* Et hoc nullatenus omittatis.
Vtt
78oi
Tefte Rege apud JVeftmonafterium, xxviii. die Junii.
Per jpfum Regem ^ Concilium.
D EX, Carififimo Confaiiguineo & fideli fuo, Johanni de Bello Ibidenti
^^ Afo»/i? , Conftabulario Caftri fui Dovorriae, & CuftodiQuio-
que Ponuum fuorum, vel ejus Locum tcnenti, Salutem.
Formam Treugarum, ^c. ut fupra ufijue ibi , Treugas illas,
df tuncftc, in fingulis Portubus & Locis,infra Libertatem Quin-
que Portuum praedfdtorum , ubi cxpedire videritis, <dr(. ut fupra,
Tefte ut fupra.
D EX , Vicecomiti Kantise, Salutem. Jbidem^
■'■^ Formam Treugarum , c^c. ut jupra ufque ihi , Treugas illas ,
<^ tunc fic , in fingulis Civitatibus, Burgis, Villis Mercatoriis,
Portubus , & Locis infra Ballivam tuam ubi expedire videris , ex
parte noftra, ^f. ut fupra.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur Vicecomitibus fubfcriptis , fub eadern
Data; videlicet.
Vicecom. Norff'. dr Suff.
Vicecom. Briftoll.
Vicecom. Lincoln.
Vicecom. Devov.
Vicecom. Ehorum.
Vicecom. Suthton.
ikdmi
Ann. D.
1394..
An. iS.
». 1.
Tran. 18,
K. 1 m.
1 1.
D EX , Cariflfimo Confanguineo & fideli fuo , Ed-wardo Comiti
^ Rotelandite , Admirallo noftro, vel ejus Locum tenenti,Sa-
lutem.
Formam Treugarum, <^c. ut fipra ufjue ihi, Treugas illas, c^
iuvc fc , in fingulis Portubus & Locis infra Admiratum veftrum ,
ubi expedire videritis , cx parte noftra , publice proclamari , & te-
neri feciatis, juxta formam Treugarum earumdem.
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte ut fupra.
De Proclamando , in Partibns Extcris.
LE Ro I a, noz chiers & foialx, les Capitains de les Ville & Ann.t).
Chafteaux de Caleys, Guynes, & Hames, qi pur le temps 1304..
ferront, ou leurs Lieutenanrz. , Salutz. ^,^. ,ij",
Savoir vous faisons que Nous, g \,
Confiantz pleinement de voz Sen, loialtee, & avifcment, 7^,,/. '
Vous avons Fait & Ordeigne , Faifons & Ordeignons , jointe- „, -
ment & feveralment Confervatours des Trieues,
Prifes, le Vingt & Septifme Jour de May, darrein paffez, par-
entre Nous , noz Roialme, Terres, Seignuries, & Soubgiez,
pur le Roy des Romains , le Roy de Portugale , le Duc dc Guerle ,
Johan des Iftes , & le Duc i^r la Comuue de Janues , & Moniieur
William le Scrop pur le Seignurie de Man, noz Alliez, & pur
lour Roialmes, Tcrres, Seignuries, & Soubgies, d'une part, (§"
vo(lre Adverjaire de France , fes Roialme , Terses , Seignuries , &
Soubgietz, pur /e Roy de Caftell er de Leon, pur le Roy des Ra-
mains , pur fAdvcr/aire d'Efcoce , le Roy d'Arragon , le Roy d*
Navari e , la Ducbejfe de Brahan , le Duc cr la Coviunc de Janues ,
& pur le Count de la Marche d'Efcoce pur le Seignurie de Man ,
Allies de noftre dit Adverfaire de Fraunce , & pur lour Roialmes ,
Terres, Seignuries, & Soubgies, d'autre part,
Donantz & Commettantz a Vous, & a chefcun de vous, par
le Tenour de ceftes Prefentes, Poair, & pleine Puiffance, d'ycel-
les Trieues es Paiis & Marches de Caleys, d'Artoys, de Picardie,
de Flaundres , & des autrcs Paiis illoeqes adjacentz , Tenir & Gar-
der, en toutes leurs Articles, par tourz. nos Subgietz, & pur les
ditz Roys, des Romains , df (I^ Portugale, le Duc de Guerle, Jo-
han des ifles, & ie Duc <^ la Comune de Janues, & Monfeur Wtl-
liam Ic Scrop pur le Seigneurie de Man, noz Alliez, & pur toutzi
lour Subgiel , fanz les eiifreindre ,
Et qye des Attemptatz , & autres Chofes , faitz encontre ycelles
N » Trieues,
100
CONVENTIONES, LITER/E,
Ann.D. Trieues, f\ nulles y foient, vous cognoiflei & enquerrer. fomer-
1394.. ment & de plein, fanz long proccffe,
JOc. i, Et tout ce, , „ , „
Que par noz dicz. Soiibgietz, ou par les dira Roys, des Ro-
vtayvs ^ ^ Je Portugale, & le Duc de Guerh, Johan des Ifles , &
le Duc & la Comuiie de Jajiues , & Monfeur PHlliam le Scrop pur
le Seignuriede Man, noz AUiez, & touz lcurs Subgietz, ou as-
» yT» cun de eux, vous * trouverez illint eftre fait, ouattemptee, con-
q tre les dites Trieues, que Dieux ne voille,
"^ Reparez, ou facez reparer, & redrefler, fanz delay, & remet-
tre en eftat due , r. • j
En Conftreinantz a ce noz ditz Soubgiez , & les SoubgieZ des
ditz Roys, des Romaynes, & de Portugale, le Duc de Guerle, Jo-
han des Ifles, & leDuc & la Comune de Janues, <^ Mo?ijieur
Wilham le Scrop pur le Seignurie de Man, noz AUiez, come il
appartiendra, par Prife de Corps, & des Biens, & par toutes
autres voies 8c remedes covenables , felonc la forme des dites
Trieues,
Et de Requerer , & faire requerer , la partie des ditz Adverfai-
re • , & toutz autres , as queux il appartiendra , par force de mes-
mes les Trieucs, d'Amendre, redreller, & duement Reparer tou-
tes nianeres des Attemptatz, & Mefpriiions (fi nulles y foient)
faitz, par la partie de noz ditz Adverfaires, envers Nous, noz
Soubgiez, & les ditz Roys, des Romayns, ^ de Portugale , le
Duc de Guerle, Jokan des IJles , le Duc (^ la Comur.e de Janues,
e5~ Monjcur Wilham le Scrop pur le Seigneurie de Man , noz Al-
liez , & leur Soubgiez , en quelconque manere , fi bien par Ter-
re, come par Meer, contre la forme des Trieues avantdites, la
forme des quelles nous vous envoions , deibuz noltre Grant Seal ,
Et pur ce vous Mandons , 5c Chargeons eftroitement que ycel-
les Trieues vous facez Publier, & Tenir pleinement, folonc la
forme dycelies \
Mandantz , en outre , & Commandantz a touz les Prelatz ,
Nobles, Capitains, Governcurs, & Communaltes des Citees,
Villes, Chaftealx, Forterefles, & Lieux, & a touz noz Minis-
tres, Officers, & autres noi Soubgiez, & Obeiflantz (de quel-
ccnque Eftat, condicion, ou degrec, q"ils foient) es Paiis & Par-
ties avantditz, fur Forfaiture de quanque ils p<jurront forfaire en-
vers Nous, q'ils, & chafcune de eu.v, Obciflent & entendent di-
ligealment a vous, & a chefcun de vous, en faifant & parfournant
la Confervacie des Trieues avantdites, en la forme fuildite, fi co-
me a chefcun de eux il appartiendra , ou &z quant ils ent ferront
requis par vous, ou afcun de vous, depar nous.
En Tefmoignance de quelle Choie, a yceftes Prefentes nous
avons fait mettrc noftrc Grant Seal.
Don. a ftofire Talays de Weflm. lexxviii. jour de Juyn, TAn de
noftre Regne Dys & Oeptifme.
Far le Roi ^ fon Coitfeil.
Autielx Lettres eient fouzefcrintz , de mefme la Date ;
c^eftaflTavoir ,
Lf Capitain de Breft , ou fon Lieutenant qui pur le temps ferra,
cs Paiis & Marches de Bretaigne.
Le Govemour des Ijles de Gernefey ^ Jer^efy ■, ou fon Lieute-
nantz , qji pur le temps ferra , es Marches de Normandie.
Monlie.ir Johan Bearn Senefchal de Bigorre , Monfieur ^oi&<»»
Tomers, & le Sire de Gavafton, ou lieur Lieutenantz, es Paiis &
Marches de Bygorre.
Le Senejchal de Landes , qi pur le temps ferra, & le Sire de
Lyfiun, ou lcurs Lieutenantz, es Paiis & Marches de Landes.
Le Sire de Rojan, & le Sire de Laudiras ,ou leurs LieuXtenantZ,
es Paiis & Marches de Bezades.
Le Sire de Caumont , & le Sire de Bard, ou leurs LieutenantZ ,
cs Paiis & Marches d'Ageneis.
Le Sire de Mujjiden , & le Sire de Badefoille , ou leurs Lieute-
nantz , es Paiis & Marches de Pierrigort & Serlades ,
Le Capitall de Buche, & le Soudan de la Trave, ou leurs Lieu-
tenantz, es Paiis & Marches de Poytou, Xantonge,d'EngIemoys,
& es Marches de Lymofyn.
Le Sire de Duras , & le Sire de Montferant , ou leurs Lieute-
nantz , es Paiis & Marches de Burdeloys.
Les Deux Admiralx de noftre Roialme d^Engleterre , qui pur le
tcmps lerront, ou leurs Lieuxtenantz, en S>z par tout ie Meer.
LE Roy , as Honurables Piers en Dieu, W. PEvefjue de Dures-
me, & Th. fEveJque de Cardoille, &, a noz cheres & foialx,
Heftri le Conte de Nortbumhre , Johan Sire de Beaumant, Rauf Si-
re de Nevill, & Henri de Percy le Fitz, Salutz.
Savoir vous feifons, <dfc. ut Ju^ra, ufque ibi, d'yce]Ies Trieues,
^ tunc fic, en les Marches d'Efcoce, Tenir & Garder , &c. ut
Jitpra ujque ibi , contre la forme des Trieues avantditz, & tunc ftc,
& pur ce vous Mandons, i^c. ut Jupra ujque ibi.
Donne a noftre Palais de Weftm. &c.
* VII.
781.
Ann. D.
1394'
An. 18.
R. 2.
CUiif.iS.
R. 1. n.
M-
* Tie Proclamitione , fuper Fiagio Regis i>i Hiberniam.
D EX Vicecomiti Kantix , Salutcm.
*^^ Quibulciam urgenribus de Caufis, Nos, & Honorem Regni
noftrt Angli-.K , ac prseferrim meliorationem ftatiis Terras nolrrje
Hiberni-x, inrime concernentibus , Tibi Praecipimus, firmiter in-
jungentes, quod,
Statim vilis Pnefenribus, iniingulis Locis Comitatus praedifti,
ubi expediens fuerit, & necefle,
Publice Proclatnari facias quod omnes & finguli Valetti & Sa-
gictarii noHri de Corona, ad Vadia & Feoda noftra cxiftentes
cujufcumque Conditionis fuerint, fub Pcena Forisfaaurae & A- Ann.D.
miflionis hujufmodi Vadiomm & Feodorum fuorum, penes Pr^e- 1394.
fentiam noftram fe trahant, properent, & feilinenti Ric. 1.'
Ita quod iint ibidem Tertio Die Augufti, proximo futuro, ad
ulrimum; videlicet, quilibet eorum Promptus& Paratus, ac, jux-
ta ftatus fui exigenriam & Facultates, bene Arraiatus, ad prohcis-
cendum nobifcum, in Excercitu noftro , verfus Terram pn^di-
dam, propter Malitiam quorumdam Hibernicorum Inimicorum
nOftrorum qui contra Nos, ex eorum protervia, a diu eft, Rebel-
les & Inobedientes accreverunt, cum Dei Adjutorio, feliciter re-
primendum ;
Et hoc, fub incumbend periculo, nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, primo die Julii.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per Angliam ,
mutaris mutandis.
De PoteJlatibHS fuper Negotio Hiberni<e.
D EX , Venerabili in Chrifto Patri , A. eadem gratia Epijcopo Ann. D.
*^^ Middenfi, in Terra noftra Hibemias, ac, diledlis & ficlelibus 1394.
Balde-jjino de Raddyngton , Contrarotuiatori Hofpitii noftri,& Jo- ■^'>- »8.
hamii Stanley, Salutem. R- i-
Sciatis quod Nos, Pif. 18.
De Induftria , Fidelitate , & Circumfpedione veftris plenius K. i-f. r.
confidentcs, »• 17.
Plenam , Tenore Praifentium , Vobis , & Duobus veftrum ,
Committimus Poteftatem ,
Tam ad quofcumque Rebelles noftros, Terrse prxdiftsc, qui
per Inobedientiam, ex eorum protervia, & contra eorum Ligean-
tiam , Majcftatem regiam otfenderunt , & qui de caetero ad Obe-
dientiam noftram gratis venire vel convertere voluerint, ad no-
ftras Pacem , Gratiam , & nolh-a: Ligeantile Obedientiam , Ulrio-
nis rigore poftpolito, noftro nomine, milcricorditer Recipiendum
& Acceptandum,
Quam ad Supervidendum per vos, & Deputatos veftros (de
quibus foHdam fiduciam oprinecis , & pro quibus refpondere volue-
ritis) omnia & fingula Caftra & Fortalitia noflra, in Terra noftra
prjedidta exiftentia , ac ftatum eorumdem , tam in Armaturis, Ar-
tillariis, & Vidualibus, quam in diis Rebus & Bonis, pro Gar-
niftura eorumdem ncceflariis, necnon ad quofcumquc Defeftus,
tam in Muris, Portis, Turellis, Loupis, Pontibus, Barreris, &
Foflatis, quam in Domibus ,& K.A\ncv& Caftrorum & Fortali-
tiorum iupradiitorum;
Necnon ad Ordinandum & Difoonendum, maturiori & fecu-
riori modo quo poteritis, tam per Firmas & Validas Obligationes,
& fufficientes Securitates, de variis Perfonis, in Locis neceflariis,
Audoritate noftra Capiendas, qu-am per alia Remedia legitima &
oportuna, ex fola Difcrerione & Humanitate veftris proceflura,
pro Munitione, Salvatione, & Defenfione Caftrorom & Fortali-
tiorum prxdiftorum , ac pro Refiftcnria & Repulfione Hibernico-
rum Inimicorum noftrorum, fi qui Caftra & Fortalitia illa, ante
adventum noftrum in partes illas, invadere praefumprerint,
Et ad Vos, omnibus viis & modis rationabilibus, quibus juxta
fanas Difcretiones veftras fciveritis aut poteritis, * debite Infor- » vil.
mandum, &, fi necelfe fuerit, ad Inquirendum pcr Sacramentum 783.
Proborum & Legahum Hominum, Tcrrae pr-jedidx, de omnibus
& fingulis Defedtibus, in Caftris & Foitalitiis prxdidtis exiftenti-
bus, ac de eifdem qualitercumque iminentibus & conringenribus,
necnon de fufficientia & Habilitate Cuftodum Caftrorum & For-
talitiorum prxdidtorum , ac aliarum Perfonarum in eifdem exiften-
rium, & in cujus vel Quorum Defedtu Dampna & Pericula ibi-
dem evenerunt, Qiialiter & Quo modo, & ad Quas Summas
omnes & finguli Dcfeiftus , in eildem Calbis & Fortditiis iminen-
tes , fe extendunt , & competenter poterunt Reparari ,
Et ad nos ftatim, cum in partes illas venerimus, tam de fingulis
Nominibus hujufmodi Rebellium,ad veram Ot)edientiam noftram
fic venturorum, quam de omni eo, quod in Prxmiflis feceritis
vel inveneritis ,
hc de Quantitate diftorum Viftualium, Armaturarum, & Ar-
tillariarum, ac omnium aliorum Bonorum & Rerum noftrorum,
infra Caftra & Fortaliria prxdidta exiftenrium , & in didto Ad-
ventu noftro futurorum , necnon de Pretio eorumdem , una cum
Defedibus, qui in Prxmiffis, feu aliquo Prxmiflbrumfuerint, ac
aliis Articulis & Circumftantiis, PrxmiiTa qualitercumque concer-
nentibus, fub Sigillis veftris, vcl Duorum veftrum, diftindle &
aperte, Certificandum ;
Et ideo vobis Mandamus, quod circa PrxmiiTa diligenter inten-
daris, & ea efficaciter faciatis & exequamini in Forma prxdidta;
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Baliivis , Conltabulariis , & Cuftodibus Caftrorum , & Fortalitio-
rum prxdidtorum, ac aliis Soldariis, Fidelibus, & Subditis nq-
ftris, Terrxprxdi(itx, Tenore Prxfentium, firmiter in Mandacis
quod Vobis , in Executione Prxmiflbrum , Intendentes fint , obe-
dientes, confulentes, & auxiliantes, quotiens, & quando, fuper
hoc, per vos, feu aliquem velfruro, requifiti fuerint ex parte no-
ftra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejtm«nafterlum, Quinto die Julii.
Per ipjum Re^em & Concilium.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1394.
SJc. i.
IQJ
Att. :8.
R. I.
'Frmc.ii
R.i.m.
II.
' * VII.
78+.
De certis Servitiis , per Barones O
Viagio Regis per Mare , inveniendiS:
^uint^tte Portmm , pro
Ann.D. J^F-^, Dileao & Fideli fuo, Johamu dt TieUo Campo, Confla-
1394. ^'^ bulano Caftri fui Dovorriae & Cuftodi Quinque Portuum
An. 18. luorum, vel eius Locum tenenti ibidem, Salutem
R. 2. , Cum Barones noftri Quinque Portuum przdicftorum, de Anno
CW/.18. in Annum, debeant nobis certa Servitia per Mare, fi neceiTe fue-
R. 1. w. nt (videl.cet) Qu'nque Portus prsdicli cum Membris invenient
j4. Qmnquagmta & feptenn Naves Ibpra Mare, ad Summonitionem
nottram, Quadraginta Dierum , & in qualibet Navi Visinti Ho-
mines & Magiftrum, Armatos & bene Arraiatos, ad faciendum
oervitium noftrum ,
Qijx quidem Naves, ad proprios Cuftus didorum Quinque
Fortuum, ubifummonitse fuerint, proficifcentur
Et, quando didlae Naves ibidem venerint, (Vuindecim Diebus
in Serritio noftro, ad propnos Cuftus Quinque Portuum prsedi-
etorum, morabuntur, ^
Et, Ouindecim Diebus elapfis, Naves ill«, cum Hominibus in
illisexiftentibus, morabuntur ad Cuftus noftros, fi de Servitio iUo
mdiguerimus, quamdiu nobis placuerit (videlicet)
Magifter Navis percipiet per Diem Sex Denarios,
Conftabularius Sex Denarios ,
Et quilibet aliorum Tres Denarios ,
Sicut per Tenorem Cartarum de Libertatibus, diftis B^ronibus
Qiunque Portuum , per Progenirores noftros , conceffis , quas
conhrmavimus, m Rotulis Cancellariae noftrse irrotulatarum no-
bis conftat, '
Et quia jam magnam Armatam Navium fupra Mare, pro prce-
fenn Viagio noftro verfus Terram noftram Hibernix, Deo dante
faciendam ordjnavimus, '
Volumus ut didi Barones Servitium fuum Navium prxdidta-
rum, m Fornficationem Armata: prxdidtx, feciant in Fortna prx-
dicta; '
Et ide6 vobis Mandamus, quod Barones fingulorum Portuum
prsdidtorum ac Membrorum eorumdem, ex parte noftra fine
dilatione fumrnoneri faciatis, qtwdipfi, cum Navibus & Marina-
nis huiufmodi fufficienter Arraiatis,prompti fint apud Briitolliam,
m l^efto hxaltationis Sandtie Crucis proximo futuro, ad proficis-
cendum ftipra Mare cum Armata noftra fupradidta, & Servitium
fuiim, fub Poena & Penculo iminentibus, in forroa prxdida fi-
deliter faciant, ut tenentur, '
Et nos de Summonitione illa cum fic fadta fuerit, Nobis, in
Cancellana noftra, fub Sigillo veftro, diftinde & aperte certifi-
cetis. '
Tefte Rege apud mfivio»afierium , fecundo die Augufti.
Per CoTtcilinm.
De Salvo CondnEitt, fuper Sacramentis faciendis,
D EXUniverfis&fingulis Admirallis, &c. Salutem.
*■ Sciatisquod,
. Cum Johannes Dominus de Blaijy Confiliarius , & Magifter Jo-
hannes de Monflerulio ^ PrKpofitus Ecclefia: Infulen. in Flandria
Secretariufque Ad-jerjarii nojiri Francia , penes Prxfentiam no-
ftram , de Mandato iplius Adverfarii noftri,infra Regnum noftrum
Anglix, in proximo fint venturi, & deinde in Terram Scotije
traniituri, ad videndum Sacramenta, pro confervatione Treuga-
rum, ultimo captarum, inter Nos Sc Adverfariutn ttoftrum Scotia
mutuo facienda,
Nos,
Ut iidem, Johannes & Johannes profperos Adventum,Moram,
Tranfitum, & Regreffiim optineant & fecuros, volentes pro eo-
rum Securitate in hac parte ialubriter providere,
Sufcepimus,& perPriclentes ponimus&fufcipimus,infaIvum&
fecurumConduaumnoftrum,ac inProte(ftionem,Tuitionem, &
Defenlionem noftras fpeciales , ipfos , Johannem & Johannem ,cum
Viginti & quatuor Equitibus, vel fub pauciori numero, fi eis pla-
cuerit, in eorum Comitiva, infra didum Regnum noftrum ex
«ufa prxdidta veniendo, ibidem morando, perhendinando , & in
Terram Scotiae tranfeundo, & abinde verfus Partes luas proprias
per Dommium & Poteftatem noftra, tam per Terram, quam ner
Mare, redeundo, necnon Hernefia , Aurum, Argentum Vailfel-
las, Literas & Libros, Refque & Bonafua qua-cumque-'
Et ideo vobis & cuilibet veftrum Mandamus, &c. '
In cujus, &c. per Quatuor Menfes duraturas.
Tefte Rege apud Wejimottafteriutn, xxv. die Julii.
Per ipfum Regetn,
Pro Garnijlura Caflri de Brejl.
_„ Ana ti.
Ric. 2v
J^EX , Colleftoribus Cuftumarum & Subfidiorum fuorum in ^ 0
^^ Ponu Civitatis Londonise, Salutem. ^"- '^'
Mandamus yobis quod, cariffimum Fratrum noftrum, Johan- ?/'f'
ftrTd: ^"^'S^^^Com.tem Huntyngdoni.e, Capitane.m C^Ilr no- ?"'• ""
ftn de Bieft in Britannia, per IVdMmum Sempyngham, Servien- ^''
rr.^>e'??^°"?:9,''^"P''^'^'<^^i' Centum& * %L A.xus tI * vil
ginta&DuasSellas, unum Gros Cordarum pro Arcubus, Oclo ,rJ
SrinrfSf ^"'T' & Qyi^d^Sentas Hopespro Dol.is, pro Mu° ^^^'
n.t.one&Garn,fturaCaltnprxdi6ti, in Portu prced.clo, in qua-
ftZ. rrfsrT'-^,-''^'"^'^^^^'"' Pr^diftum, abfque Cu-
ftuma feu Subl.dio .nde ad opus noftrum capiendis, traducere per-
dTea^^nroSTe.''^"'"^ "°'*" ^^"'^" ^^' *" --™
Tefte Regeapud Weflmonaflerium , feptimo die Augufti.
Be Comite ArundelU ab eadem Turri deliberando.
R^
EX eifdem Salutem. . ^
■ . Mandamus vobis quod mcardim Comitem ArundelU , in i\"oZ'
Turr. pra:d.aa iub Cuftodia veftra deientum, ab eadem delibe- A'^^
taTis ^'^'^"^' '^''° ^o\Mtm abinde ad largum ire permit- t.\
Tefte Rege apud Weflmonafleritm , decimo die Augufti. ^^"''"'*
Ver ipfum 'Regem.
De Tra&ando cum Duce Bavarit.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■*■*- Sciatis quod Nos,
De provida ci.cumfpedione & induftria , dileaorum & Pdelium
noltroruin, mchardiAbherbury]vcMom, &;: Nicholai Rynenys ..
MiljtumCamerx noftriE, intime confidenres,
Ex certa fcientia noftra, ac de affenfu & avifamento Conciiii
noitri, iptos, R.chardum & Nicholaum, noftios veros & iegiti-
mosP.ocurato.es, Negotiorum Geftores, Deputatos, ac Nun-
c.os fpeciales Facimus, Creamus, & Conftituimus per Pricfen-
tes.
Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribus , Deputatis &
Nunciisnoftns Auftoritatem, plenamque& l.beram Poteftatem
ac Mandatum, tam generale, quam fpcciale, Conveniendi, lo^
quendi, comun.candi, & tradandi, pro Nobis & Nomine no-
ftro, cum, Nobili & Potenti Principe, Duce Bavarria, Con-
fanguineo noftro , feu cjus in hac parte P.ocuratoribus , Nunciis
feu Deputat.s, fufficientem Poteftatem ab ipfo Duce habentibus'
de Concordia finali & perpetua , ac de Retinentiis, Alligantiis'
Amicit..s, L.g.s, Confoederationibus , & Unionibus, intcr Nos'
& Haeredes noftros, ex parte una, & ipfum Ducem, Hseredes*
Comphces, & All.gatos luos, ex parte alteia, perpetuo vel ad
tempus duraturis,
Omniaque & lingula , fic locuta , comunicata , & tradtata
cum omn.bus & fingulis Incidentibus, emergenribus , dependenti-
bus, & connexis, Nobis & didto Concilio noftro Referendi de-
clarandi, e-xplicandi, ccrtificandi, exponendi, & oretenus repor-
tandi, '^
Omniaque alia & fingula Excercendi, faciendi, & expediendi
qux .n Praemiffis & circa ea necelTaria fuerint vel etiam quomo-
dolibet oportuna , etiam fi Mandatum exigant magis fpeciale •
Promittentes Nos Ratum, gratum, & firmum habituros' quic-
quid per didtos Procuratores noftros Adtum, Geftum, Procura-
tumve fuerit in Preemiffis.
Dat. fub Magni Sigilh noftri Teftimonio apud Witteneye, deci-
mo feptimo die Augufti.
Per ipjum 'Regem.
Ann. D.
1394.
An. i8.
R. i.
Franc.i^.
R. z. m.
9-
De Comite Arundelk in Turri Londonia cuflodiendo.
Ann. D. D EX, Conftabulario Turris fuse Londonize, & ejus Locum te-
j,„. *-^ nent. , Salutem.
An. 18. Mandamus vobis, quod mcardum Comitem ArundelLe , ab eo
R. 1. q^' 'Pium yobis , ex parte noftra , Hberabir , recipiatis , & in Turri
pra^didta falvo & fecure, quoufque aliud a nobis pro ejus Delibe-
rat.one habueritis .n Mandatis, cuftodiri faciatis.
Teftc Rege apud Weflmonafieriitm, Terdo die Augufti.
Vcr ipfum Regem.
liiJim
m. if.
De Sacramento Adverfarii Scotia recipiendo.
l? EX, dile£lis & fidelibus fuis, Ricardo Stury, & Gerardo He- Ann D
^^ ron, ac, diledo Clerico fuo, Thom^ Stattley, nec.ion, dile- i20i_"
dto Arm.gero fuo, Johanm de Mitfard, Salutem. An i^
Sciatis quod Nos, ,, ' '
De fidelitate probata, ac Circumfpeaione , & Induftria veftris 5«r' 18
providis plenam & fohdam fiduciam reportantes, Kxmx
Conftituimus, Deputavimus, & Affignavimus Vos,Tres,&
Duos veftrum, ad proficifcendum verfus partes ScotijE, ad Sacra-
mentum Adverfarti noflri Scotia: petendum & recipiendum , juxta
formam quoruindam Articulorum Treugarum , inter Nos & Ad-
verjarium noftrum* Frattcia ultimo captarum, prxfatum Adver- • VII.
farium noftrum Scotia- , tanquam Alligatum iplius Adverfarii no- 786.
ftri Franciie , & Subditos fuos fpecialiter tangentium feu concer-
nentium ,
Quae quidem Treugx die Sandli Michaelis, proximo futuro
orto lole, per Terram & per Mare incipient, abinde perQuatuor
Annos completos duraturas,
Necnon ad requirendum eundem Adverfarium noftrum Scoti^,
nomine noftro,tam ad tot & tales Dominos, Officiarios, & alios
Subditos ipfius Adverfarii noftri SLOtiae Terrje priedidtiE, quot &
quales Vos, Tres, vel Duo veftrum, ex parte noftra, nominare
volueritis, coram prsefato Adveriario noftro Scotise, in praelentia
N 3 veltra.
102
CONVENTIONES, LITER^,
Ric. 2.
Ann. D. veftra, autcoram vobis, Tribus, vel Duobus veftrum , in abfen-
1594 tia ejufdem Adverfarii noftri, venire, & ipfos ad hujufmodi Trea-
gas, in omnibus & fingulis fuis Articulis, pro parte fua, firmiter
& inviolabiliter obfervandas , jurare fociendum , quam ad Literas
Teftimoniales, fub Magno Sigillo prxdidri Adverfarii noftri Sco-
tias, Sacr.imentum fuum prxdidum, ac Sacramenta Dominorum,
O.*ficiariorum , & aliorum Subditorum prxdictorum Teftificantes ,
vobis , Tribus , vel Duobus veftrum , immediate poft prazflatio-
ncs eorumdem Sacramentorum , liberandum ,
Et ad omnia alia in hoc cafu necellaria feu quomodolibet opor-
tuna, faciendum & exequendum;
' £t ideo vobis Mandamus quod circa Praemifta facienda & exe-
quenda partes veftras, cum omni diligentia & efficacia , adhibea-
tis foliciras &c difcretas; Nos & Concilium noftrum de omnibus
&c iingulis, qux per Vos, Tres, feu Duos veftrum, Ada five
Gefta fuerint in Prxmillis, certificantes , ac in fcriptis plene &
exprefse redigcntes.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Ghucefiriam, vicefimo die Augufti.
Ter ip/um Regem (^ Concilium.
De Potcftatibus ad Tra^andnm cum jidverfario Scotia.
AnnD. R EX Omnibus, adquos, &c. Salutcm.
1594. ^^ Sciatisquod,
An. 18. De provida CircumfpeiStione & Induftria , Vcnerabilis Patris,
R. 1. jyaheri Epijcopi Du»oh»enfit , ac, dilcftorum & Fidelium noftro-
Scot. 18. rum, Henrici de Percy Comitis Northumbrix, Johannis de Ra-
K.x.m.i. dyngto7i Prioris Hofpitalis Sancti Johannis Jerulalem in Anglia,
Willichni Domini de Roos de Hamelak , Radulfhi Doviini de Neviil.,
Henrici de Pcrcy Filii Comitis Northumbriae Chivaler, Radulphi
de Percy Chivaler, Ricardi Slury Chivaler, Gerardi Heron Chi-
valer , Tlionia de Stanley C^lerici , Msgiftri Ala?» de Neirark Ba-
callarii in Legibus , & Johannis de Mitford Armigeri , intime con-
fiUences,
Ipfos Duodecim, Undecim, Decem, Novem, Odo, Sep-
tem, Sex, Qiiinque, & Quatuor eorum noltros veros & legiti-
mos Procuratores, Negotiorura Geftore^-, Deputatos, & Nun-
cios fpccia.es Facimus, Creamus, & Conitituimus per Prxfen-
tes :
Dantes & Concedentes eifdem Procuratoribas , Deputstis , &
Nunciis noftris, Auitoritatem , plenamque & hberam Poteftatem,
ac Mandatum, tam gcnerale, quam fpeciale, Conveniendi, lo-
ouendi, communicandi , & traftandi, pro Nobis & Nomine no-
Itro, ac pro Regnis, Terris, Dominiis, Subditis, & Ligeis no-
flris quibufcumque, cum Adverfario noftro Scotia:, feu ejus in
hac parte Procuratoribus , Nunciis, feu Deputatis , fufficiemem
Poteftatem ab ipfo Adverfario noftro habentibus , de Pace & Con-
cordia finahbus & perpetuis ,
InterNos, & Hiredes noftros, pro Regnis, Terris, Dominiis,
Subditis, & Ligeis noftris, ex parte ur.a, & irji/m Adverjarium.,
& Haeredes fuos, pro fe, Terris, Dominiis, £c Ligeis, 6c Sub-
ditis fuis, ex parte altera, perpetuo duraturis,
Omniaque & iingula , fic Locuta , communicata , & traftata ,
cum omnibus & fingulis Incidentibus, emergentibus, dependcn-
tibuj, & connexis Nobis & Concilio noftro Referendum, decla-
randum, cxpiicaiidum, certificandum , exponendum, & oretenus
reportandum ,
Omniaque aiia & fingula Excercendum, feciendum, & expe-
diendum , quas in Praemiffis & circa ea necelTaria fuerint vel c-
tiam quomodolibet oportuna, etiam fi Mandatum exigant magis
fpeciaie;
* VII. * Promittentes Nos Ratum, Gratum, & Firmum habituros
-g, ' quicquid per didos Procuratores noliros, Duodccim, Undecim,
Decem, Novem, Odo, Septem, Scx, Quinque, & Quatuor
eorum Adum, geftum, procuratumve fueric in Praemiflis vel ali-
quo PrsemilTorum.
Dat. fub Magni Sigilii noftri Teftimonio apud Herefordy vice-
Cmo feptimo die Augufti.
F»r ipfum Regem ^ Concilium.
Pro Nunciis Scotix , de Conduciu.
Ann D 1^^^' Venerabili in Chrifto Patri, TV. eadem gratia, Epfcopo
_ ■ ■'■^ Diinolmenli , ac dile(So & fideli Confanguineo fuo , Henrico
A i '^ Percy Comiti Northumbrix, Salurem.
jj"j ■ Aftedantes intime ut Nc^otium Tradtatus, fuper Pacc &Con-
Ti; j ■ cordia finalibus & perpetuis , ijiter Nos & Adverjariuin nojlrum
Scotia ineundis & firmandis, ad finem deducatur efHcacem,
Vobis (de quorum Fidelitate & Circumipeftione plenani & fo-
lidam fiduciam reportamus) ad D.indum, faciendum, &, nominc
noftro, concedendum, fub Sigillis veftris, tot & tales & tam fuf-
ficientes Literas de lalvo & fecuro Condudlu , ac falva Gardia &
Protectione , per tanti temporis fpatium duraturas , prout vobis
mehus videbitur expedire, quibufcumque Perfonis de Scotia , tam
EccleliaiTicis , quam Secularibus (cujufcumque StatCis, Gradiis,
Conditionis, Honoris, feu Prxeminentice fuerint) quas didtus Ad-
verfarius nofter, ad interelTendum hujufmodi Tractatui, per Reg-
num, Dominia, Diftriftus, & Poteftatem nollra, tam per Ter-
ram , quam per Mare , mittere & deftinare voluerit , plenam &
fufficientem Auftoritatem ac Poteftaiera fpecialem Committimus
per Prjefentes,
Volentes quod huiufmodi Literx de ftlvo & fecuro Condudhj
ac falva Gardia & Proteclione , per vos tic fociendx , in hoc Ca-
fu, tantum robur optineant firmitatis, ac li per Nos proprio Sigil-
io noftio CDncelTs forent & fignaca; j
Promittentes Nos etiam Ratum , gratum , firmum , & acceptum Ann. D.
habituros quicquid per Vos, Nomine noitro, A^um feu geftum 1392.
fuerit in Prjemiffis. 'Bic. 1.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Civitatem Hereford, vicefimo feptimo die Au-
gufti.
Per ipfum Regum (^ Concilium.
De Tra^ando fuper Sponfalibus Scotit.
K'
EX , Venerabili in Chrifto Patri , IV. eadem gratia , Epifcopo Ann. D.
- Dunolmenfi, ac, cariffimo Confanguineo noftro, Henrico Co- 1394.
miti Nnrthumhria: , Ricardo Stury Militi Camerae noftrae, ac Di- An. 18.
ledto Clerico noftro, Thoma de Stanley, & Magiftro Alano Ne- R. i.
li^erk Bacallario in Legibus, Salutem. ihidem.
Sciatis quod Nos,
De Circumfpedione , Fidelitate , & Induftria veftris plenius
confidentes,
Vos Quinque , Qiiatuor , & Tres veftrum Facimus, Conlti-
tuimus , Crcamus , & Ordinamus noftros veros & legitimos Pro-
curatores, Adores, & Negotiorum Geftores, ac Nuncios fpecia-
les,
Ad Traftandum & Communicandum cum CommilTariis five
Procuratoribus Adverfarii noftri Scotia , fufficientem ad hoc Po-
teftacem ab ipib habentibus, fuper quibufcumquc Sponfalibus five
Matrimoniis inter quafcumque Perfonas, de fanguine noftro, cx
parte una , & quafcumque Perfonas , de Sanguine ejufdera Adver-
faiii noftri, ex parte altera, contrahendis,
£t Nobis & Concilio noftro , de toto Fafto veftro, in hac
parte , cura ea celeritate qua fieri pocerit , reportandum & certifi-
candum ,
Et ad omnia alia & fingula faciendum & excercendum, quae in
Prxmiffis neceftaria fuerint, feu etiam oportuna;
Promittentes Nos Ratum habituros &Gratum, quicquid per
Vos Quinque, Quatuor, & Tres veftrum^ in hac parte,Adtum,
geftura, five procuratura fuerit quovifmodo.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Hereford, vicefimo feptimo die Augufti.
PJr ipfum Regem ^ Concilium.
* De Proclamatione , fuper Captione Halecum. * vil.
788.
D E X , Ballivis libertatis Ecclefix Sanftae Hildae de Whicby , Ann. D.
*^ Salutem. 1394.
Quia, ex ceno relatu , noftris eft auribus intimatum quodquam- An. 18.
plures Extranei & Alienigen.E , propriis Lucris fuis excelTivis in- R- i-
hianres, Anno proximo elapfo, confueta captione Allecis in parti- Clauf.iS.
bus Exteris deficientc , apud Villam prasdidtam, cum Vafis, Sale, R.^-m.
ac aliis Ingeniis & Inftrumentis , pro operatione Allecis compe- 2+- ^-
tentibus & ncceflariis, accelferunt, & ibidem de Pifcatoribus Al-
lec^ recens in Grofib prae cvcteris, emerunt, & panem inde fali-
re & imbarellare, & parrem inde exficcare &inCopulis ponere,
ac Allec illud ad diftas partes Exteras , pro fingulari Commodo
fuo inde fhciendo, traduxerunt, & adhuc traducunt,in noftrigra-
ve Dampnum & Pr.tjudicium, ac Incolarura Villx prxdidlx (qui
per exercitiumOperationisAlIecis maxime vivunt, & ftatumfuum
mediocrem hadenus fupportarunt) verifimilem Deftru(2:ionem ,
aliorumque Ligeorum Regni noftri , ratione vehementis Cariflias
Allecis occafione prxdidta contingentis , ac Reipublicx difpen-
dium manifeftum,
Nos (volentes hujufmodi Pra:judicio, Dampnis, & Difpendiis,
Remedio quo convenit obviare) vobis Mandamus quod hujufrao-
di Extraneos & Alienigenas , infia Villam praedidiam Moram con-
tinuam non facientes, AUec pn^didtum abinde verfus aliquas par-
tes Exteras de cxtero traducere minime permittatis, quoufque, de
Avifimento Concilii noftri, aliter duxerimus demandandum:
Et , quia Pricmifla ad Nocitiam omnium & finguloruin Extra-
neorum & Alicnigenarum prxdidtorum , in Villa prasdidta jam
exiftentium, feu ad eandem ex Caufa prajmiffa de caetero conflu-
entium, deduci volumus feftinanter, vobis infuper Injungimus &
Mandamus qu5d , omni dilatione poftpofita , prsefentem Intentio-
ncm noftram in fingulis locis Villx prxdidtae , ubi expediens fuerit
& necelTe, publice proclamari & notificari faciatis;
Et hoc, fub incumbentibus Periculis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Hereford, vicetimo nono die Augufti.
Pro Nunciis Scotia. ■
D EX, per Literas fuas Patentes,ufque ad Feftum proxi- Ann. D.
*^^ mo futurum duraturas , fufcepit in falvum & fecurura Con-
dudtura fuum, ac in Protedtionem, Tuitionem , & Defenfionem
noftras Ipeciales,
Epifcopos Sanili Andreie , & Glafguenfem :
Ac Comitem de Carrik , de Douglas , i^ Marchite de Scotia :
Necnon Jacohmn de Douglas de DaUcech ,
Jacohum de Lyndefay ,
David de Lyndefay ,
Thomam de Erskyn,
Patricium de Graham ,
Ec Wllielmum Senefcallum de Jedevjorth,
Banerertos ,
Magiftrum Johamtem de Carounj
Et Johannem de Caroun ,
Et Johannem Ljgbton ,
Clc-
1394.
An. 18.
R. 1
Scot.
18.
R. 1.
m.
4-
E T A C T A
Ann. D. Clericos:
lyj-i-. yilexandrum de Cockburn t
Rjc. 1. Et -^dam Forejler i
CotnmifTarios , Procuratores , & Depatatos Adverfarii Regit
Scotia^ veniendo apud Kellowe, ad intei elTendum Tra&atui, tam
Pacis & Concordi,E finalium & perpetuarum , inter Regem & di-
&\im Adverfarium fuum ineundarum &: firmandarum, quamCon-
fervationis Treugarum , inrcr Regem & Adverfarium Juum Fran-
ci^ apud Lenlyngham ultimo captarum, ibidem morando , & ex-
inde ad partes fuas proprias redeundo, acHomines, Servientes,
Familiares , Equos , Res , Herneiia , Bona, & Catalla fua quae-
cumque.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Hereford, tricefimo die Augufti.
Fer iffum Regem.
P U B L I C A.
io|
• VII.
78p.
Ann. D.
1394.
An. iS.
R. 1.
?jt. 18.
R.i.p. I.
14. d.
* De Navibus areflandis , pro F^iagio Regis.
REX, diledto fibi, Johanni Drax ., Servienti fuo adArma, Sa-
lutem.
Scias quod aflignavimus Te ad omnia SiC fingula Naves, Navi-
culas , Bargeas , Balingeras , & alia Vafa , in omnibus & fingulis
Portubus, Brachiis Maris, & aliis Locis , infra Comitatus Devo-
nias, Cornubite, Somerfetise , & Dorfetiae exiftentia , una cum
Marinariis , Apparatu , Attillio , & Eskippamento , futficienti pro
prjcfenti Viagio noftro verfus Terram noftram Hibernias,
Excepcis dumtaxac Navibus & ahis Valis de partibus Borealibus ,
pro Paftagio , cariffimi Avunculi noftri , Joha?mif Ducis Aquita-
nitf & Lancajiria, verfus diiflas partes Aquitanis, per Concilium
noftrum ordinatis,
Areftandum & capiendum , & ufque Portum de Milford , cum
omni Feftinatione & Celeritate polTibili, accclerandum, acduci
& venire faciendum ,
Et ad fufficientem Securitatem (pro qua refpondere volueris) de
PodelToribus & Magiftris Navium , Navicularum , Bargearum,
Balingerarum , & aliorum Vaforum prcediclorum, quod ipfi Na-
ves , Naviculas , Bargeas , BaHngeras , & alia Vafa prxdida , ufque
Portum prasdidtum cum omni feltinatione poffiijili , venire fa-
cient, exigendum & capiendum,
Et ad omnes & fingulos Poffellbres & Magiftros hujufmodi Na-
vium, Navicularum, Bargearum, Bahngerarum, & aliorumVaib-
rum , ac JVIarinarios & alios quofcumque , quos in hac parte con-
trarios inveneris feu Rebelles , areftandum, & PrifonK mancipan-
dum & committendum , in eadem falvo 6c fecure cuftodiendum
quoufque pro corum Punitione , conlideraca Rebellione hujufmo-
di , duxerimus ordinandum ,
Et etiam ad Equos & Hakeneios, tibi in hac parte neceflarios,
pro Denariis noftris prompce iblvendis , capiendum ;
Et ideo tibi Prsecipimus quod circa Pri-emifta diligenter inten-
das. & ea facias & exequaris in Forma prxdifta;
Promittendo ulferius & aflecurando eifdem PolTeflbribus , Ma-
giftris , & Marinariis quod eis, de Vadiis fuis, in Adventu fuo,
in difto Portu de Milford , pro temporc quo fuerint & erunt m
obfequio nol1:ro, pro Viagio noilro pnedido , prompte £c ceieri-
ter fatisfiet :
Damus autem Pofleflbribus, Magiftris, & Marinariis prsediftis,
cecnon univerlis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus , Confta-
bulariis , Baliivis , Miniftris , & aiiis Fidelibus noibis, fuper Li-
geantia fua , ac Forisfadura omnium qu« nobis forisfacere pote-
runc , Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis, quod Tibi, in
Executione PrsemilTorum , Intendcntes fint, conililentes , &: auxi-
liantcs, etiam cum Potentia & Manu forti l\ necefle fuerit, quo-
tiens &: prout per Te , ex parte noitra, inde fuerint requiiiti live
praemuniti.
In cujus, &c.
Teile Rege apud Kedewelly , decimo tertio die Sepcembris.
De Ctflode AngliA conflituto.
. r» T3 EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ann. D. tV. Sciatisquod,
Cum nos , propter bonum Regimen ac profperam & felicem
Gubernationem Terrie noftrse Hibcrnije ac fidelium Ligeorum
nolTrorum ibidem, necnon propter Caftigationem &Juftificatio-
nem Inobedientium & Rebellium , contra Ligeantiam fuam , in
Terra noitra pnedicta, fi qui fuerint , ac aliis ccrtis de caufis nos
fpecialiter movencibus, fimus perfonalicer ad parccs illas, opitulante
Domino, in proximo profedturi,
Et infideat intime Cordi noftro quod Pax noftra, infraRegnum
noltrum Anglix, prsefertim dum abfentes fuerimus , inviolabiliter
obfervecur, & qubd agenda diifti Regni noftri provide dirigantur,
ac fingulis Juftitix debitum impendacur,
Necnon de Fidelitate & Induftria , cariffimi Avunculi noftri ,
F.dmu72di Ducis Eborum intime confidentes,
Conftituimus ipfum Edmundum Cuftodem difti Regni noftri
ac Locum noftrum tenentem in eodem Regno, ddm extra idem
Regnum noftrum Moram fecerimus, vel donec aliud inde duxc-
rimus ordinandum ;
Damus autem univerfis & fingulis Archiepifcopis , Epifcopis,
Abbatibus, Prioribus, Ducibus, Comitibus , * Baronibus , Mili-
tibus, Communitatibus, Vicecomitibus, Liberis Hominibus, Bal-
livis , Miniftris , & omnibus Fidelibus noftris , Tenore Prxfen-
tium, firmiter in Mandatis qubd prxfato Edmundo , tanquam Cu-
ftodi didti Regni noftri , & Locum noftrum tenenti in eodem,
Intcndentes fint, refpondentes, ac confulentes, & auxiliantes.
Aa. 18.
K. %.
Pat. iS
R.t.f. 1
m. 11.
• VII.
790.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Haverfird, vicefimo nonb die Septembris.
Per ipfum Regem.
Pro di^lo Cuflode , de Poteftatibus.
Atm. Q.
1392;
Bic. ».
jD EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■'^^ Sciatis qubd.
Ann.D;
fi^
Cum ,
kc
^c. ut fu^ra ufiueihi., duxerimus ordinandum, ^ tunc ^i,
R.
1394.
i8.
Volentes quieti Praelatorum , Magnatum, & aJiorum Fidelium
noftrorum , didti Regni noftri , dum abfentes fuerimus, provi-
dere,
Cariffimo Avunculo noftro Edmu?!do Duci Eb'rum , Cuftodi
didti Regni noltri Angliae, & Locuin noftrum teneiiti in eodem,
plenam conceflimus Poteftatem & Aaccoriratem fpicialcm tam
Parliamenca quam Concilia noftra infra idem Regnum noitrum
Tenendi ,
Et Prxlatos , Magnates , & Proceres, ac Communitates difti
Regni noftri, cum tempus exegerit vel neceiTe fuerit, Convocan-
di & Summonendi, & cum ipfis Confulendi,
Et ea, quae Nobis & Regno noftro pr;edicto neceffiria fue-
rint vel oporruna , de aflenfu Parliamentorum & Conciliorum hu-
jufmodi, Facieiidi, ordinandi, &difponendi,
Et ea , qux de affenfu Parliamentorum & Conciliorum hujus-
modi Ordinata , tradtaca , vei concordaca fuerinc , Execucioni de-
bic^ vice noftra dcmandari faciendi,
Necnon Capiculis Ecclefiarum , Cachedralium & Conventua-
lium , pcr Morrem, Ceffionem , feu quuvis alio modo Vacan-
tium, ciim hujufmodi Vacationes prcdicto Cuitodi per didta Ca-
pitula praefentatae fuerint, Concedendi Licentiam Eligendi Perfo-
nas idoneas in Paftores & Prxlidentes Ecclefiarum praedictarum ,
Et, cumde Licentia prsedidta Eledtiones in didis Ecclcfiis fue-
rinc celebratse , & Perfoiije Ecclefiafticx per Liceras didtorum
Capituiorum Nobis vel fibi noftro nomine praefentatae , Aflenfum
& Favorem Regium fingulis hujufmodi Eledtionibus , nifi rationa-
bilis Caufa fubfuerit quare didtis Eledlionibus hujufinodi AiTenlus
denegari debeat, adhibendi,
Et ulcerius pro Confirmatione Eledtorum , quibus fic adhibetur
aflenfus, illis, ad quos pertinec, more (olico tranfcribendi,
Et, cum Eledtiones hujuliriodi confirmarx fuerint , & de hoc
per Literas Ditecefanorum Locorum prxdidtorum prxfato Cufto-
di conftiterit , Fidelicates , Nobis de Minoribus Prxlatis in liac
parte debitas, recipiendi, ac Temporalia fua reftituendi,
Ita qubd idcm Cufl:o3 a Majoribus Prxlatis, fic eicdlis, non re-
cipiat, nec Temporalia Eccleliarum, ad quarum Regimen cligun-
tur feu poftulantur , Hberet feu refticuat , quoufque nos fuper hoc
duxerit confblendum, aut aliud a nobis inde habuerit in Mandatis,
Et quafcumque etiam Fidelitates , pro quibufcumquc Terris ,
Tenementis , feu Hxreditatibus nobis debitas , recipiendi ,
Ac Terras, Tenementa, & Hxreditates hujulmodi illis,ad quos
percinent prout juftum fuerit, liberandi & rcftituendi,
Homagiis nobis, prodidtis Terris , Tenementis, & Hxredita-
tibus debitis, rclervatis; qux, quoufque Reditum noftrum in An-
gliam, volumus pro Fine racionabili, in Cancellaria noilra facicn-
do , refpectuari :
Voluinus enim quod idem Cuftos omnia PrxmifTa , ac omnia
alia & fingula Gubernationem fuam tangentia & concernentia, de
aifenfu & deliberatione Concilii noftri , & non aliter , faciat &
exequatur.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem.
2.
Ibident.
* De Eskippamento afflgnato.
*VIt.
791
REX, Diledtis & Fidelibus fuis, Johan?ti JoceOciw^Xzr , Lau y\nn. D.
re7itio Drewe., Johanni de Moldale Servienti fuo ad Arma, & 1394.
//.7r/;/o GK/a , Salutem. ^».18.
Sciatis qubd Nos, R. 2.
De providis Circumfpedtionibus veftris plenius conhdentes, fiit. 18.
Affignavimus vos , conjundtim , & divifim , ad fufficiens Es- r. i.^. 1
kippamentum Navium & aliorum Vaibrum, in Portu de Miltbrd m. j. t,
exiltentium, & in eundcm Portum exnunc venturorum, tam qui-
bufcnmque Dominis & Magnctibus, quam aliis Ligeis noftris,qui
in Obfequium noftrum in Terram noftram Hibcrnix funt profe-
dturi, affignandum, & nomine noltro libcrandum ,
Ec ad AlTignationem & Liberationem hujulmodi tam provide&
figaciter, juxca fanas Difcretiones veftras , regulandum & guber-
nandum, ne, in veftri defedtum , PaiTagium Dominorum, Ma.g-
natum , & aliorum Ligeorum prxdidlorum, penes Nos in Ter-
ram noftram prxdidtam , impediatur, nec aliqualiter (quod ab.it)
retarderur; _ „ . .
Et idco vobis Mandamus quod circa PrxmifTa, cumomni ef-
ficacia & celeritate pollibili , intendatis, & ea faciatis & exequa-
mini in Forma prxdidta:
Damus autem Camerario noftro Suthwallix, & ejus LoCum te-
nenti ibidem , ac univeriis & lingulis Vicecomicibus, Majoribus,
Ballivis, & Miniftris didtarum Partium , nccnon Magiftris &JVIa-
rinariis Navium prxdidtarum, ac alii^ Fidelibus & Subditis noftris,
tam infra Libcrtates , quam extra , Tenore Prxfentium , firmiter
in Mandatis qubd vobis & cuilibet veftrum, in Executione Prx-
milTorum , intendentes iinc,conl'uIentes, & auxiliantes, prout de-
cet.
Incujus,&c. ^^^^
104
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann. D. Tefte "E.hnundo Duce Ehorum , Cuftode Angliae , apud Haver-
I -594. ford^ primo die Octobris.
hjc. 2.
1392.
Aa. iS.
R. 1.
Jbiilem.
m. I.
De Offcio Marefcalcu in abfintia Regis excercendo,
Ann D. R. E ^ Senefcallo & Marefcallo Hofpitii fui , vel eorum Loca
*^ tenentibus, Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim Nos, prnpter bonum Regimen ac profperam &; felicem
Gubernationem Terrae noftra: Hibernix ac Fideiium Ligeorum
noftrorum ibidem, necnon propter Caftigationem & Juftificatio-
nem Inobedientium & Rebdlium , contra Ligeanriam fuam , in
Terra noftr?. prxdicra, fi qui fuerint, fumus ad partcs illas perfo-
naliter jam profefti , <Sc ibidem Moram facimus perfonalem ,
Et volentes igitur quod Pax noftra ubique infra Regnum no-
ftrum Angli-.t;, & maxime infra Virgam Hofpkii, cariffimi Avun-
culi noftri Edwnndi Ducis Eborum , Cuftodis Aiigli^ (videlicet)
per Duas Leucas in circuitu ejufdem Hofpitii, diim nos extra ip-
fum Regnum noftrum morari contingat, inviolabiliter cuftodiatur,
& quod OiBcia Senefcalciae & Mjrefcalcia;, di^fti Hofpitii noftri,
infra \^irgam Holpitii prxdifti Cuftodis , eo modo in omnibus ,
quo ea, infra Virgam Hofpitii noftri, dum infra ipfum Regnum
noftrum Angliae eramus perfonalitcr commorantes , rationabiliter
fieri confuevir, excerccantur, cxequantur, fiant, & cxpleantur abs-
que aliqua lielione feu diminutione eorumdem ,
Nos igitur , ad didfa Officia , infra Virgam Hofpitii Cuftodis
praedidti , vidclicet , per Duodecim Leucas in Circuitu ejufdem
Holpitii, Excercendum, exequendum, feciendum, & explendum
vobis plcnam, Tenore Pr<cfentium, conccdimus Poteftatcmi
Et ideo vobis Mandamus quod circa Prxmilfa diligenter inten-
datis , & exequamini in forma prxdi(fta ;
Univeriis infuper & lingulis Archiepiicopis, Epifcopis, Abbati-
bus , Prioribus , Comitibus, Baronibus, Vicecomitibus, Majori-
bus , Baliivis, Miniftris, & aliis Fidelibus nolbis, tam mfra Li-
bertates , quam extra, Tenore Prxfentium , Damus firmiter in
Mandatis quod vobis , in Prxmilfis omnibus & (inguiis , pareant
& intend.int , prout ipfi per vos fufSer hoc fuerint prxmuniti ex
parte noftra , & prout infra Virgam diiiti Holpitii noftri in prx-
fenria noitra hactenus fien confuevit.
In cujjs, &c.
Tefte Eamundo Duce Ehorum , Cuftodc Angliae , apud Wefim.
fecundo die Novembris.
Supplicationem Decani & Capituli Ecclefiae Cathedralis Exonien- Ann. D.
fis , Nobis Suggerentium Ecclefiam illam , per raortem, bonx 1395.
memorix, Thoj/i^, nuper Epifcopi loci il/ius , Paftoris iblatio fuifle R'£. 1.
deftitutam , alium fibi eligendi in Epifcopum & Paltorem Licen-
tiam duxerimus concedendum, ficut per infpedfionem Rotulorum
Cancellarix noftrx Nobis conftat:
Jamque, ex parte Communitatis Regni noftri Anglix , per Pe-
titionem fuam in prxfenti Parliamento noftro exhit)itam , Nobis
lit intimatum quod quidam Malivoli , liberam Eleftionem hujus-
modi impedire machinantes , tot & tantas Minas & Terrores Ca-
nonicis Ecclelix prxdiclx indies inferunt &c imponunt , quo mi-
nus iidem Canonici ad Eletftionem futuri Epiicopi Exonienfis pro-
cedere non funt aufi , & prxfertim pro Dampnis & Periculis,
qux verifimiliter ex hac caufa evenire formidantur Manu forti, ni-
fi contra Malitiam Malivolorum prxdiftorum celere Remedium
apponatur,
Nos,
* Statuta prxdida inviolabiliter obfervari,ac quieti & tranquil- « viy
litati Canonicorum prxdiftorum profpicere,& Delinquentesquos- . , *
cumque contra Statuta prxdidta, feu Eledlionem prxdiftam impe- ''
dire ieu difturbare nitentes , juxta eorum demerita , caftigari vo-
lentes ,
Tibi prxcipimus, diftridius quo poterimus firmiter injungentes,
quod in Balliva tua, in locis ubi meliiis expcdire videris, tam infra
Libertates , quam extra , ex parte noftra, publice Proclamari &
Inhiberi facias , quod nulius , cujufcumque Status , gradus , feu
conditionis fuerit , fub Forisfadlura Omnium qux Nobis forisface-
re poterit , quicquam, quod in Enervationem , Violationem, feu
Derogationem Statutorum prxdidtorum , feu Impedimentum aut
Penurbationem Libcrx Elei^ionis prxdicfx , Terrorem , inquie-
tationem , fivc moleftiam Canonicorum prxdidtorum , clam vel
palam , cedere valeat , non attemptare faciat feu profequatur, auc
attemptari , fieri , feu profequi faciat quovis modo ,
Et Omnes &c Singulos , quos in hac parte Contrarios inveneris
feu Rebelles , de tempore in tempus , areftari , &c falvo & fecure
cuftodiri facias, donec pro eorum Deliberatione aliud a nobis ha-
bueris in Mandatis.
Telte Edmundo Duce Eborum, Cuftode Anglix , apud Weflmo-
naferiunij odtavo die Februarii.
Ter Tetitionem ;» Tarliamento.
Confimile Breve dirigitur Majori ^ Ballivis Civitatis Exo-
* VII.
791.
Ann D.
1394-
Ai. 18.
R. 1.
Ctauf.i^.
R. 2. m.
lo. dorf.
* De Convocatione (jr Suhjidio.
D EX , Venerabili in Chrifto Patri , W. eadem gratia, Arcbie-
pif^po Cajituarienft, totius Anglix Primati, Saiutem.
Qi.jia,(icut f.tis clare fcitis , ad fubeundum & fupportandum fum-
ptuofa &: immenfa Onera, qux NoSj, pro Defeniione & Salvatio-
ne Regni noftri Anglix ac Ecclelix Sancftx, necnon pro profpero
Regimine & felici Gubernatione Terrx noftrx Hibernix ac Li-
georum noftrorum ibidcm , facere oportebit , de Bonis noftris ,
abfque Fidelium Ligeorum noftrorum adminiculo , non fufficimus
nec valemus,
Vobis , in Fide & Dilertiqne quibus nobis tenemini rogando ,
Mandamus quatinus, Prxmillis debito intuitu attentis & pondera-
tis, SuftVaganeos veftros , Decanos, & Priores Ecclefiarum Ca-
thedralium , Abbates , & Priorcs, & alios Eledtivos, Exemptos
& non Exex.ptos, nccnon Archidiaconos, Capitula, Conventus,
&: Collcg:a, totumque Clerum cujullibet Dicecelis veftrx Provin-
cix , ad coniparcndum coram vobis , in Ecclelia Sandti Pauli Lon-
doni.t , vel alibi , prout cxpedire videritis, in Fefto Sandtx Aga-
thx Virginis proximo futuro, morc folito, convocari faciatis,
Et ipfos, in hac parte, ex caufa prxdidta, ad Subfidium,in hoc
cafu competens & necefiirium, in Supportationem didtorum O-
nerum, nobis concedendum, co fpccialius & efficacius , quo ma-
gis fciveritis aut poteritis , folicite inducatis , & partes veftras ad
hoc diligenter & eftectualiter apponatis;
Nos, in Canccllaria noftra, de Quanritate Subfidii illius , &de
Terminis Solucionis ejufdem , liib Sigillo veltro , diftini2;e & aper-
tc,. ccitificantes:
Ec hoc , ficut Nos , & Honorem noftrum , ac Salvationem &
Defenfionem Ecclclix & Regni prxdiftorum , nccnon profpcrum
Rcgimcn & feiicem Gjbernacionem Terrx noftrx prxdidx, &
Ligeorum noftrorum ibidem diligitis, nullatenus omittatis.
Teftc Edmundo Duce Ehorum , Cuftode Anglix , apud Weftmo-
Ttafterium, vicefirao fexto die Novembris.
Confimile Breve dirigitur Thomx Archiepifcopo Ehorum, Anglix
Primati , de hujufmodi Convocationc facienda , iii Ecclelia iKari
Petri Eborum , in Craltino Sandti Machix Apoltoli.
Teftc ut lupra.
Pro libera EleElione , centra Provifones
Proclam.itione,
Ann. D. R ^X, Vicecomiti Devonix, Salutem.
'es , de
139T
An. 18
K. 1.
Jhid.
m. 14.
Cum , per diverfa Statuta , tam tcmpore Domini E. nuper
V.eps Anglia: Avi noitri , quam aliorum Progenitorum noftrorum
& noftro , Ordinatum fit & ftabilitum quod Liberx Elediones
Archiepifcopamum , Epifcopatuum, ac aliorum Dignitatum &Be-
j^ neficiorum Eledtivorum, in Anglia fiant & fe teneant eodem mo-
' do , quo illa per Progenicores prxdidtos , & Antecelfores aliorum
Domiiiorum Fundatorum, concefla fuerunt:
Ac Nos , Vicehmo Scxto Die Januarii ulrirao prxterito , ad
nij:, mutatis mutandii .
Tefte ut fupra.
De Sacramento yidverfarii Scotia recipiendo.
K'
EX Dileiflis & Fidelibus fuis, Ttoom^ Grey Chivaler , Gerar- Ann. D.
do Heron Chivaler, Magiftro TfjoinieWaliiyngton LegumDo- 1395.
dtori, Magiftro Alano Ncvjerk Bacalario in Legibus, RobertoUm- An. 18.
framvill Armigero, & Johanni de Mtiford Armigero , Salutem. R- 2.
Sciatis quod Nos, Scot. 18.
De Fidclitatc probata, ac Circumfpedtione , & Induftria veftris R. z. m.
providis plenam & folidara fiduciam reportantes, 3.
Confticuimus, Deputavimus, & Aflignavimus Vos , Quinque,
Quatuor, Tres, & Duos veltrum, ad proficifcendum verfus par-
tes Scotix , ad Sacramentum Adverfarii noftri Scotite petendum &
recipiendum, juxta formam quorumdam Arriculorum Treugarum,
inter Nos & Adverfarium noftrum Erancia ulrimo captarum , prx-
fatum Adverfarium noftrum Scotix , tanquam Alligatum ipfius
Adverfarii noftri Francix , & Subditos fuos fpecialiter tangentium
feu concernenrium ,
Qiix quidem Treugx die Sandti Michaelis , proximo fiituro ,
orco (ble, per Terram & per Mare incipiebant , abinde per Qua-
tuor Annos completos duraturx,
Necnon ad requirendum eundem Advcrfarium noftrum Scotix,
nomine noftro, tam ad tot & tales Dominos, Officiarios, & alios
Subditos ipiius Adverfarii noftri Scotix Tcrrx prxdidtx , quot &
quales Vos, Quinque, Quatuor, Tres, &Duoveftrum, exparte
noftra , nominare volueritis , coram prxfato Adverfario noftro
Scotix, in prxfentia veltra, aut coram vobis , Quinque, Qua-
tuor , Tribus , vel Duobus veftrum , in abfentia ejuldem Adverfa-
rii noftri , venire , & ipfos ad hujufmodi Treugas , in omnibus &
iingulis fuis Arciculis , pro parte fua , firraiter & inviolabiliter ob-
fervandas, jurare faciendum, quam ad Literas Teftimoniales , fub
Magno Sigillo prxdidti Adverfarii noftri Scotix , Sacramenta Do-
minorum,Officiariorum,& aliorum Subditorum prxdidtorumTe-
ftificantes , vobis , Quinque, Quatuor, Tribus, vel Duobus ve-
itrum , immediate poit prxftationes eorumdem Sacramentorum,li-
berandum ,
Ec ad omnia alia , in hoc cafu neceflaria , feu quomodolibet
oportuna , faciendum & exequendum ;
Et ideo vobis Mandamus , quod circa Prxmifla facienda & exe-
quenda partes vettras, cum omni diligentia & efficacia , adhibeatis
folicitas & difcretas,
Nos & Concilium noftrum de omnibus & fingulis , qux per
Vos , Quinque , Qi^iatuor , Tres, vel Duos veitrum, Adta five
Gefta fuerint in Prxmiflis , certificantes , ac in fcriptis plene &
exprefse redigentes.
In cujus, &c.
Tefte Edmundo Diice Ehorum , Cuftode Anglix, apud Weftmo-
nafterium, xii. die Fcbruarii.
ET ACTAPUBLiCA.
1595-
llC. 2.
' VII.
?94- „
in. i8.
{. 1.
Zliric.
lOf
* Df Fabrica jiuU Weflmonafterii reformanda.
/^EsTE EndenTure,
^ F A I T E parenn e noftre Seigneur ie Roy d'une part , & R;'-
f/7<»r^ IVasfljhourn & Johan Swa/iue Malons d'aiure part,
Tesmoigne que les ditz Mafons ont empris ae faire, bien
& loialment , toute la Table des Miires de la grande Sale deinz le
Palays de Weftmonftier , d'une part & d'autre ,
La quele Table furmountera l'auncien Mure deux Pees d'A(Iiie
parmy la dite Mure,
Ovefque Peres de Reigate Sciez , & la, ou meftier ferra, de
mettre Pere de Marre pur la dite Table enforcer,
Et le plus haut cours de mefme la Table , d'une part & d'autre ,
bien & covenablement cnforceront par lynel ,
Et ferront la dite Table, felonc le purport d'une fourme&Mol-
de, faitz par confeil de Meftre Henri Zene/ey, &c deliverez as ditl
Mafons pur Watkin Waldon fon Wardein ,
Et prendront les ditz Mafons pur chefcun Pee d'A(Iife , en Lon-
gure dudit Mure iffint fait, Doufze Deniers.
Et erit ont auffi les dirz. Mafons empris de faire Vingt & Sys
Soufes en k dite Sale de Pere de Marre ,
Et depefferont le Mure, pur les ditz Soufes y mettrcj a lour
Couftages demenes,
Et les ditz. Soufes bien & covenablement , chafcun en fon lieu
roettront ,
Et ferront chefcun Soufe d'entaille , folonc le purport d'un Pa-
tron a eux monftree par le Treforer ,
Empleront chefcun Spaundre, ovefque Pere deReigate fciez,de
chefcun Soufe aval , tanque a l'Arche paramont ,
Preignant pur chefcun Soufe iffint faite, par Surveue des ditx
Meiftre Henry & Watk-yn ibn Wardein, VingtT. Souldz.
Et noftre dit Seigneur le Roy trovera tous maneres Neceflaires
&Matere pur les ditT. Overaiges (c^eftaflavoirj Pere, Calce, Sa*
bulon, Scaffold, Gynnes, & autres Matieres queconques, forfpris
Manuele Overaige & inftrumentz pur Malons ouerer en lour
Art.
Et, fi aucune Pilere Serra abatue, ce ferra as Couftages de nof-
tre dit Seigneur le Roy.
Et mefme noftre Seigneur le Roy trovera Herbergage pur les
ditz. Mafons & lour Compaignons , par tout le temps q'ils ferront
occupieT. en tout les dites Overaiges.
Et les avantditT. Mafons ferront & parformeront la Moitee des
ditz Table & Soufes, en manere come avant eft dit, parentre cy
& la Feft de Seint Johan le Baptiftre prochein venant \ & Tautre
Moitee parentre la dite Feft de Seint Johan & la Feft de Chande-
leure lors prochein enfuant.
En Telmoignance de quele chofe, a la partie de cette Enden-
TURE, demorante devers noftre dit Seigneur le Roy, les avant-
ditz Mafons ont mys lour Sealx.
• Don. a Wefimonfter le xviii. jour de Marz , Tan du Regne de
mefme noftre Seigneur le Roy xviii.
JJEndenture touchant les Mafons du Roy.
De Indulgentia eligendi Confejforem.
B
Onifacius Episcopus, Servus Servorum Dei^Diledta
Filio , Wa/tero Braytofte , Canonico Prioratus fanftie Trinita-
tis juxta Algate Londonienlis, Ordinis Sandi Auguftini, Capella-
no noftro , Salutem & Apoftolicam Benediftionem.
Benigno funt ilia tibi concedenda favore, per quie, ficut pie de-
fiderare videris, confcientisc Pacem & Salutem Animae, Deopro-
pitio , confequi valeas.
Hinc eft quod Nos, tuis devotis Supplicationibus inclinati, tibi,
Auctoritate apoftolica, indulgemus ut aliquem , ydoneum & difcre-
tum Presbyterum, in tuum pollis eli^ere Confellorem , qui, quo-
tiens tilDi fuerit oporcunum , ConfelTione tua diligenter aulita, pro
Commiflis debitam tibi ablolutionem impendat, & in)ungat 'Poe-
nitentiam Salutarem ^ nili forfan talia fuerint propter qua; Sedes a-
poftolicafit merito confijlenda.
NuUi ergo oronino hominum liceat hanc Paginam noftrx Con-
ceftionis infringere,&c.
^ Dat. Roms apud Sandtum Petrum iv. Kal. Aprilis PontifiCa-"
tus noftri Anno Sexto.
Ann. D<
1395-
Ric. z.
An. i8i
R. 2.
£x AU-
togr.
1395-
An. iti.
R. 1
R. 2.
m. 2.
Fraucifcus
Ja. dc Bonon.
SigiUum dccft.
P. de Rofco.
Fro B. Piftorio.
G. Botljorn.
•Ann.iJj
1395-
A/i. 10.
R, 2.
Ibii.
De Salvo Condu&tt , pro Nttnciis Francite.
A ■r> P EX, Univerfis & Singulis Admirallis, &c. Salutem.
Ann.D.l^ Sciatisquod,
Cum Gudieimus de ia Fons, Secretarius, & Hanartus de Camj>-
ternard, Hoftiarius ad Arma , Coiifanguinei noftri Fra^uiie , penes
prsefentiam noftram, de Mandato ipfius Confanguinei noftri, in
proximo fint venturi,
Nos,
Ut iidem, Guillielmus & Hanartus, profperos Adventum, Mo-
ram, Tranlitum, & Regreffum optineant & fecuros, volentes
pro eorum Securitate falubriter providere,
Sulcepimus, & per priefentes ponimus & fufcipimus, ipfos,
Guillielmum & Hanartum, cum Gentibus & Servientibus fuis,
ufque ad Numerum Vigiiiti Perfonarum Equitum , priedidtis Guil-
lielmo &Hanarto in eodem numerocomputatis, limul cum Equis,
Herneliis, Bonis, & aliis Rebus fuis legalibus quibufcumque, ve-
niendo de Villa noftra Calefii ufque Civitatem noftram Londoniae,
& exinde ufque ad Nos in Terram noftram Hibernias, vel alibi,
ubicumque fuerimus, per totum Regnum noftrum Anglias, ac in
eodem necnon in didla Terra noftra Hibernije , * vcl alibi , mo-
rando, ac per Terram vel per Mare penes diftum Confanguineum
noftrum redeundo & tranfeundo , in falvum & fecurum Condu-
dlum noftrum ac in Protectionem , Tuitionem , & Defenfionem
noftras fpeciales;
Et ideo vobisMandamus, &c.
Provifo femper quod , antequam aliqua Caftella , Fortalitia , aut
Vilias firmatas ingrediantur , prsefentes Literas noftras de falvo Con-
dudtu oilendant Capitaneis , Majoribus , Ballivis, vel Cuftodibus
eorumdem : & quod nuUa Perfonarum prsedidtarum Traditor No-
bis, nec Abjudicata vel Bannita extra dictum Regnum exiftat; &
quod nulla earumdem Perfonarum Dampnum vel Malum aliquod
Nobis , feu alicui Ligeorum noftrorum , faciat aut fieri procuret
quovis modo.
In cujus, &c. ufque Feftum Nativitatis Sandli Johannis Baptiila:
proximo futurum duraturas.
Tefte Cuftode prsedidlo a^ud Wejlm. xx. die Martii<
Tm. III. P. ly.
Pro Aitari Portatiii de licentia.
"DOnifacius Episcopus, Servus Servorum Dei, Dile-
-*-' <fto Filio, Waltcro &c.
Sinceras devotionis affedtus , quem ad Nos & Romanam geris
Eccleliam , non indigne meretur ut Petitionibus tuis , illis prsler-
tim quasex Devotionis fervore prodire confpicimus,quantumcum
Deopoffumus, favorabiliter annuamus.
Hinc eft quod Nos , tuis devotis Supplicationibus inclinati, uc
liceat tibi habere Altare Portatile , cum debita reverentia & hono-
re, fuper quo in locis, ad hoc congruentibus & honeftis, poffis
celebrare, aut per proprium vel alium Sacerdotem ydoneum Mif-
fam & alia divina Officia , fine Juris Alieni prxjudicio , in tua &
Famijiarium tuorum Domefticorum praefcntia , facere celebrari ,
Devotioni tuae , tenore Prxfentium , indulgemus.
Nulli ergo, &c. froutjitfra in Bulia praeujtte,
■ — — 1. '.
De THmba Marmorea, fro Anna nnper Regina.
/^E S T E E N D E N T U R E ,
^ Fait parentre , le Trefexcellent & Trefpuiffant Seignur, Ann. D.
noftre Seignur ie RoyRiciiard^ofiY^izva garde,d'une parte,&He«- 1395.
rt Yeveie & Stepl:en Lote, Citeins Mafons de Londres,d'autrepart, An. 18.
Tesmoigne que les avantdits Mafons ounc Covenantz & R. 2.
empris pur faire eftrefaitz, al oeps & profit noftre dit Seignur PenesCn'
le Roy , une Toumbe, de fyne Marbre , pur noftre dit Seignur mer.
le Roy , & la Trefexccllent & Trefnobie Dame , Dame Anne,
n'adgaires Ro;^«c d'Engieterre, Compaigne noftrc dit Seigneur le
Roy & File au * Trefpuiffant Seigneur lEmperour d^Almaigne , la • VII.
quele Roigne Dieu de fa mercy affoil, ,q(5_
La quele Toumbe de Marbre ferra overe & fait folonc le ma-
nere & fourme d'un Patron ent fait , demurans as ditx Mafons ,
defouth le Seal de fon Treforer d'EngIeterre.
Et les ditz. Mafons ferront Meafons pur xii. Images ( Ceftaffa-
voir ) vi. a Tune cofte, & vi. a Tautre cofte du dite Toumbe, &
le remenaunt du dite Toumbe, Serra fait ove orbes, accordantz
& femblables as dites Meafons pur Ymages , pur accomplicr la
Toumbc , hors pris efpaces pur Efcuchons , de Coper & Laton
endorres, d'eftre affignez par avys du dit Treforer.
La quelle Toumbe Serra mys au Weftmonftier, contenant , en
Longure , tout 1'efpace parentre les Pillers ou la dite Roigne eft
Enterrez, &en Largeure bienproporcionepurSupporter fOveraige
de Coper & Laton endorrez , qui illoeques fcrra mys.
Et les ditz Mafons leveront la dice Toumbe de leyr de la Terre
en Hautefle tanque al Hauteffe del Toumbe le Trefexcellcnt &
Trefnoble Seigneur ie Roy Edivard Tierce, n'adgairs Roy d'En-
gleterre, qe Dieu aflbile.
A quele Toumbe les ditz Malbns troveront tont manere de Pecr
de Marbre overaige, & touz autres Chofesde Mafonrie, ovefque
Cariage , & touz maneres autres Charges appartenantz al oepre de
Marbre du dite Toumbe.
Le quel Overaige ferra fait & tout preft a Weftmonftier, ou
la dite Roignc gift entre les Deux Pillers fuifditz,devant le Feftde
Seint Michel TArchangel , que ferra en I'An de Grace M, CCC,
XCVII. en cas que les ditz Mafons foient relbnablement paiez a
lesjours delbuz efcriptz.
Pur ia quele Toumbe, bien convenablement eftre fait en la four-
me fuifdit, noftre dit Seigneur le Roi voet que les ditz Mafons,
lour Executours, ou lour certein Atcorne, y (oient paiez de Deux
Centz & Cinquant Livers en la fourme q'enfuit , C'eftaflavoir,
Cenrz. Marcz fur la fefaunce d'iceftes,
Et Cynquant Marcz al Feft de Seint Michel rArchangel, pro-
chein a venir apres la Date d'iceftes ,
Et Cynquant Marcz al Feft de Pafque prochein enfuant,
Et Cynquant Marcz al Feft del Nativite Seint John k Baptift
adonqucs prochein enfuant,
Et , quant le dit Overaige eft parfait en la fourme fuifdit, Vyfit
& Cynk Mai cz.
As cuelles Covenantz tenir & parfbumir bien & loialment enla
O four-
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^E ,
Ann. D.
lUC. 2.
io6
fourme fuifdit, les ditz, Mafons eux Obligent , & chefcun de eux
par Soy, lour Heires, & Executours, par yceftes a noftre dit Sei-
gnur le Roy.
Et, outre ceo, les ditz Mafons averont Vyngt Livres de regard,
outre la dite Soume, en cas que le dit Overaige foit bien & foial-
ment parfourni, en toutz poyntx, en manere & fourme avaunt
fpecifiez, , al plelknce noftre dit Seignur le Roy & fon Treforer
d'Engleterre fufdit.
En Tefmoignance de quele cliofe a l'u n e P a rti e de cef-
tesENDENTURES, demurans envers Mafons , le Prive Seal
noftre dit Seigneur le Roy eft mys, & al Tautre partieles ditzMa-
fcns ounr mys lour Seals.
Don. le Primer jour d'Apryl, TAn du Regne noftre dic Seignur
leRoy,XVm.
Ann. D
i39r-
A». i8.
R i.
CtaufiS
R. 1.
m. S.d.
.a
*..vn.
797-
Scriptum , pro j^nmverfario Regin^ tenendo.
UNiverfis Chrifti Fidelibus , prsefenribus & futuris , prxfens
Scriptum vifuris vel audituris, Rogerut Wjvell, Prior Priora-
tus Sanctac Milburge de Wenlok , Herefordcnli Dioecefe, Ordinis
Klunacenlis,& ejuldem Loci Conventus Salutem in Domino fem-
piternam.
Noverit univerfitas veftra quod Nos ,
Conliderantes qualiter Nos & Praedeceftores noftri alienigenx &
non Indigenx extitimus hadlenus reputati ,
Qiiodc^ue, IUuftddirous PrincepSj, Dominus nofter Rex. de
Gr;itia fua fpeciali, & pro quodam Fine favorabili, in Cancellaria
ipfius Domini noftri Regis pcr Nos fadto, & in Hanaperio fuo i-
bidem foluto, Concefferit, pro fe & Harredibus fuis , qu6d Nos,
& Succeftores noftri , ut Indigenac & non Alicnigenae firaus de
C.stcro , ac reputcmur & teneamur imperpetuum ,
De unanimi Aflenfu & Confenfu noftro, in pleno Capitulo no-
ftro , Conceflimus , ac Nos & SucccfTores noftros firmiter Obli-
g.imus, ad Obitum live Anniverfsrium ./4mia nuper Regixte An-
gl:a DsfLindta: , * ac Obitum five Anniverfarium ipfius Domini
nolfn Kegis, ciim ab hac Luce migravcrit , cum pleno Servitio
Mortuorum, puta in Miflis, Exequiis, & aliis Orationibus Fune-
ralihus , in Vigiliis & Diebus Obituum & Annivcrfariorum prse-
divitorum celebrandis, fingulis Annis , in Choro Ecclelije noltrx
folempniter tenendum, fadcndum, & obfervandum,
Ad qu£e omnia & fingula , ad perpetuam rei mcmoriam , fidcliter
in Forma prxdidta fecienda , obfervanda, & adimplenda Obliga-
mus Nos , & SucccflTores noftros , ac omnia Pollefliones , Bona ,
& Rcs noltra , praefentia & futura , imperpeiuam.
In cujus rci teitimonium hoc pnciens Scnprum Sigillo noftro
0)mmuni Fecimus communiri , in fidem & fecuritatem omnium
pr.cmiirorum.
Dat. in Domo nopra Capitulari de Wenlok , Quarto Die Aprilis,
Anno Regni Regis Ricardi Secundi Decimo Oaavo.
MeMORANDUM ijuid pTiedi&um Scriptum obligatorium mif-
fum fuit per prtcfatum Priorem in Cjncellartam Regis , c^ ibidem in
oiiahis pajchte, proximis poft Datam ejujdem Seripti, liberatum, (^
exinde in Thejaurariam Cuftodietidum w.iffum.
Vro Epifopo ./4jfavenji Juoer Flecfione ^ Provifone,
Ann
1395
An. i3
R. 1.
Tnt. iS
K. 1.
t- »•
w. 17.
D. D EX Omnibus, ad quos, &c Salutem.
f. "^ Suppjicavit Nobis Magifter _/"/;<»«»« T»-w.7«r , per Petitio-
Tiem fuam in ulrimo Parliamento noftro exhibitam , quod ,
Cum iplb in Epifcopum Aflavenlem Canonice Electus exiftr.t, ac
Dominus Summus Ponttfex nichilominus eidcm Julianni de Epifco-
patu praediiito providcrit,
Vclimus cidem Johanni talem Gratiam in hac parte concedere &c
Favorem , qualem Tidemanno Efifopo Land.ivcafi nuper in Calii
Confimili Conccflimus, de afleniu Parliamenti noftri,
Nos, de Gratia noftra fpcciali , & de Aflenfu Dominorum ac
Communitatis R^ni noftri Angli.i;, in dicto uitimo Parliamcnto
noftro, Conccflimus & Licentiam Dediraus eidem Johanni, quod
ipfe plenariam Exccurionem Previfionis hujufmodi profcqui , ac di-
dtum Epifcopatum Aflavenfera acceptaie & habere, ac eo gaudere
valeat , aliquibus Statutis feu Ordinationibus , in contrarium fadtis,
non obftantibus:
Volumus tamen quod idem Johannes omnibus vcrbis, Nobis &
Corona: noftrx prxjudicialibus , contentis in Litcris Apoftolicis ,
fibi in hac parte confedtis, Rcnunciet, ac , fadta nobis Fidclitate
\xx requiriturin bac parte, Rcftitutionem Tcmporalium prasdidi
pifcopatfis Aflavcnfis in CanccUaria noftra habeat, ut eft moris,
Quodquc Statuta & Ordinationes hujufmodi momnibus aliisAr-
ticulis in fuo roborc pcrmaneant, & quod pr^fens Conceflio no-
ftra non trahatur in confequenoam & exemplura quomodolibet in
futurum.
In cujus, &c.
Tcfte Edmundo Duce Eborum , Cuftode Auglix, apud Weftmo-
nojlerium , nono die Aprilis.
Per ipfutn Regem ^ per Petitionem itt
Parliameiito.
Ir
Ann. D.
1395-
An. II.
R. 1.
Ten.Ca-
mtr. I»
'Buni. I.
». 7.
De Imaginibus & appafAtu , pro Tttmba nttper Eegime.
CEsteEndenture,
Fait parcntre, le Trefexcellent & Trefrcdoubtc Seignur,
noftrc Seignur le Roy Richard, qe Dieu :;ard, d'une parc , & Ni-
tholas Broker & Got^rey Preft, Qteins & Goperfmythes de Loun*
dre», d'autrepan:.
T E s M o I G N E qe les avantdicz, , Nicholas & Godfrey , ount Ann. D.
Covenantz & Empris purfairccftrcfaitz. lesChofcsdefouthefcriptZ. 1395.
al oeps & profit noflre dit Seignur le Roy; Ceftaflavoir, Ric. 1,
Dcux Ymagcs de Copcr & Laton Endorrex , Coronez. , ajo-
nauntz & cloifauntz enfemble lour Meyns Dextres , & tenantz
Septrcs en lour Meyns Seneftrcs, & un Ball ovefque un'crofle par-
entrc les dites Ymaecs, Tunc Ymage conterfeit le Corps * de nof- * VII.
tre dic Seignur le Roy, & Tautre conterfiut le Corps dcl rrefex- 798,
cellent & trefnoble Dame, Dame Anne, n'adgaires Roigne d'En-
gleterre , Compaigne noftre dit Seignur le Roy , & File au tref-
puiflant Scignur rEmperour rAlmaigne, la quele Roigne Dieu de
fa mercy afloil,
Ec une Table du dic Mecall Endorre, fur la qucle Ics dices Yma-
fes feronc jefauntT, , la quele Table ferra fait ovcfque une Frette de
'lourde Lys, Leons, Egles , Leopardes , & contiendra la dite
Table cn Longurc tout TEfpace parentre les Pyllcrs a Weflmon-
ftier ou la dite Koigne eft enterrez, & en Latgeur bien proportio-
nei,
Et auxi ferrount Tabemacles, appelles Hovels, ove Gabletz,de
dit Metall Endorrcx , as Teftes , ove doubles Jambes a chefcune
parrie,
Et Dcux Leons as Pies dudite Image du Roy, & une Egle &
une Leopard as Pies du dite Image del Roigne , de dit Metall En-
dorrcz ,
Et auxi xii. Imagezdu dit Mctall endorrcz, des diverfes Seintz
conterfaitz, tiels Seintz come as ditz Nicholas & Godfrey ferront
nommcz & aflignez par noftre dit Scignur Ic Rov,) o^J ^o" Trefo-
rer, d'cftre efteauntz as ambedeux les parcies del Toumbe, a Faire
en la fourme fufdic , bien proportionez a dit Overaige , & viii.
Aungells encour la dice Toumbe ,
Ec auxi Efcriptures d'eftrc gravez entour la dite Toumbe , riels
come as ditz Nicholas & Godfrey ferront delivres, refonablement
pur ycell Toumbc ,
Et auxi ferront tiels Efcochons & bien proportionez du dit Me-
tal Endorrez , Gravez & Anamalcz de divcrfes Armes, d'eftre ef>
teauntz entour ia ditc Toumbe,come as ditz Nicholas & Godfrey
refonablement fcrront aflignez, pur mcfme la Toumbe, par noftre
dit Scigneur lc Roy, ou fon Trcforer.
Queles Chofes avantditz ferront Overez & Parfournez, en ma-
nerc fufdit, fclonc un Patron as ditz Nicholas ix Godfrey mont
trez , q'or eft efteant en la garde del Trcforer noftre dit Seignur le
Ro)r , & enfeal del Seal le dit Treforer & lcs Scals dc les djtz Ni-
choias & Godfrcy lc^cftaffavoir) dcins Dcux Ans, prochein en-
fuantz apreft le Feft de Seint Michell rArcbangell , prochcin ve-
naunt aprcs la Datc d'iceftcs , en cas que les ditz Nicholas & God-
frey foient refonablement paiez a les jours defouthefcripts :
Pur les qucles Chofes avantdirz, Overer & parfourncr en manere
fufdit , noftre dit Seignur le Roy voet que les ditz Nicholas &
Godfrey, ou lour certeins Attournes, foient paiez de Quatre centz
Livres, en manerc qu'enfuic, c'cftaflavoir, devaunc la Meyn, fur
la fefauncc d'iccftcs , Ccnc Livres, & al Feft de Pafche prochcin
enfuant Cenc Marcz , & al Feft de ScinC Michel rArchangell pro-
chein cnfuanc Ccnt Livrcs, & al Fcft de Pafque adonqes prochein
enfuanc Cent Marcz , cn Playne Payment du dite Soume.
Et, outre cco, pur greindrc Scurte bien & loialmcnt Parfour-
nir lc dic Ovcraigc cn manere fufdic, Nuholas Whytlok Lorymer,
Phyl)p 7»/)/ Chaloncr , William Ketjll, Hugh Leyceffre, Thomat
Cok, & Thomas Lovecok, Sporicrs, Citeins du dit Citcc, dcvie-
gnan: Pleeges & Mcynpamours , Obligcant cux ovcfque lcs ditz
Nicholas Broker & Godfrey , & chefcun pur rautre en renrier,
lour Hcires, & Exccutours par yccftes.
En Tdmoignance de quelc chofe a Tune partie d'yceftes E N-
dentures, demurante envers les ditzNicholasBroker & God-
frey, lc Privc Seal noftrc dit Seignur le Roi eft mys, & al autre
par dc les ditz Nicholas Broker & Godfrey & lour ditz Ple^es
oijiv mys lour Scals.
Don. le Vyngt £; quart jour d'Averil, TAn duRegne noftre dit
Seignur ie Roy Dys & Oepcifme.
De Cardinalibus de Pife ^ & Reatino.
REX omnibus, ad quos, &c. Salutcro. Ann. D.
Supplicavit Nobis Johannes Chandeler , per Peritionem I39f-
fuam, in ukimo Patliamento noftro exhibitam, ut, An. 18.
Cum nuper, vacante in Curia Romana Thefauraria Ecclefiae ^- ^-
Cathedralis Sarum , cum Praebenda de Calne, in eadem Ecclcfia ^'**- >8.
prasdidtoe Thefaurarix annexa, per Mortem Cirdijtalis de Pife, R- i-
idcm Johannes pri-edidaroThefaurariam, per Titulum ordinarium, ?• *• >"■
aflecutus fuiflet, _ 'f-
Dominufjuc Summus Pontifex Thefiurariam prasdidam cuidam
Cardinali, nuncupato Carditrali Reatmo, conmlifTet,
* Ac, port diufinam profecurioncra , per praedidtum Johannem * VIL
facStam, pr;T:didtus Cardinalis confenfit ad dimittendum & refi-'799.
gnandum Beneficium prcEdi(Stum ad opus ipfius Johannis, &deFa-
do idem Cardinalis didum Beneficium Refignavic,
Super quo diftus Dominus Summus Pontitex praedidtas Thefau-
rariam & Pritbendam , tanquam Bcneficium in Curia vacans, fivc
pcr mortcm pr.xrdicti Cardinalis dePife,velpcrRtrignationempraE-
didti Cardinalis Reatyn vacaverit, feu quocumque alio modo,Col-
lationi Sedis Apoftolicae fuerit refervacum, praefaco Johanm Au-
(ftoricatc Apoftolica confcrebac , . -n •
Vclimus Sccuricaci ipfius Johannis profpicere in Praemiflis,
Nos, ■ y r>
Supplicationi praedidtre favorabiliter inciinan, de Gracia noflra
fpcciali , & de Affenfu Dominorum ac Communitatis Regni noftri
Anglix , in dicto Pariiamcnto noftro cxiftentium ,
Conceffimus & Licenuam Dedimus pr«fato johanni qudd iplc
per
ET ACTA PUBLICA.
td/
Ann. D. per Se, & Procuratores fuos, virtute Tituli ac Literarum Apofto-
139)-. licarum, fibi in hac parte faiflarum, Thefaiirariam & Praebendam
Ric. i. pr.edi6tas, & plenam PofiTeflionem earumdem, acceptare, capere,
nabere , & continuare , & eifdem Thefaurarid & Prcebenda ac Pof-
feirione earumdem pacifice gaudere, necnon Redditus, Proventus,
ac omnia alia Proficua & Emolumenta, Thefaurariae & Praeben-
dae praediclarum , per fe Sc Procuratores fiios praedidos , Collige-
re, recipere, &c habere, & inde difponere poffint pro fux hbito
Voluntatis ,
Quibufcumque Statuus feu Ordinationibus, in contrarium fadtis,
non obftantibus ;
Dumtamen Statuta & Ordinationes hujufmodi in omnibus aliis
Articulis in fuo robore permaneant , & prKfens ConceiTio noftra
non trahatur in Conlequentiam & exemplum quomodolibet in fii-
turum.
In cujus, &c.
Tefte Ed>nimdo Duce ELorum , Cuftode Anglise , apud Wejim,
primo die Maii.
Fer ipfum Regem ^ per Tetittmii in Parliamento.
De CardinalibHS Flore>tti>io , Malepelle , & de Urjinis.
Ann. D. R EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
j^pj. ■'■^ Siipplicavit Nobis 2l!0TO<jf it/oKZa^» Clericus, per Petitionem
An. iS. fuam, in ultimo Parliamento noftro exhibitam, ut,
g^ 2. Cum, nuper vacante Decanatu Eccleiiae Cathedraiis Sarum, per
iliid. iriortem Cardinalis de Urcinis, Capitulum & Canonici Ecclelije
praedidtse Magiftrum Robertu?ii Baybrok, nunc Epilcopum Londo-
niae, in Decanum Ecciefiae, prxdidct: elegiflent,
Ac, DefuniSto prLefato Cardinali , Papa Urhanus Sextus di-
dtum Decanatum cuidam Cardinali, Thomie Malepelle nunCupato,
contulifTet ,
Subiequenterque , prxfato Roberto in Epifcopum Londonien-
fem Confirmato & Confecrato, prasdiduas Thomas Montagu, per
Capitulum & Canonicos didtse Ecclelix Sarum , in Decanumejuf-
dem Ecclefiae Eledtus fuiffet ,
Cujus quidem Eledionis prxtextu idem Thomas , per Loci Or-
dinirium , fuerat Confirmatus ,
Et poft:modum prsedidtus Cardinalis de Malepelle, antequam ali-
quam PolTeffionem Decanatiis illius adeptus fuerit, Diem fuum
claufilTet extremum,
Port cujus Mortem Dominus Summus Pontifex, Bonifacius No-
ntis , Papa modcrnus, eundem Decanatum, tanquam Beneficium
in Curia iterato vacans, Cardinali Florentino contulit,
Qiii, poft diutinam Prolecutionem , pcr partem ipfius Thomx
Montagu fat^am, conlenfit ad dinrHttendum & refignandum di-
ftum Dccanatum, & de Fadto Decanatum prasdiftum Refignavit,
Super quo diiituj Dominus Summus Pontifex modemus eundem
Decanatum, tanquam Beneficium in Curia vacans, five per Mor-
tem prxdictorum Cardinalium de Urcinis & de Malepelle, vel
per Relignationem prxdifti Cardinalis Florentini, aut per Confe-
crationem prsedidri Epifcopi vacaverit, feu quocumqac alio modo,
Collationi Sedis Apoftolicae fuerit refervatum, prasfato Thom.K
Montagu, Audoritate Apoftolica, conferebat,
Velimus Securitati ipfius Thom.B, c^c. ut fupra, mutatis mu-
randis.
Dat. ut {ijpra.
quenda partes veftras, cum omni diligentia & efliCacia, adbibeatis Ann.D.
folicicas & difcretas; ^1^7-
Nos & Concilium noftrum de omnibus & fingulis, quae pet Vic. ».
Vos, vel aliquem veftrum, Ada five Gefta fuerint in riacrcilTis,
certificantes , ac in fcriptis plene & exprefse redigentes.
In cujus, &c.
Tel1:e Edmundo Duce Eborum , Cuftode Angliae , apud JVeft-'
monafterium, vi. die Maii.
m. 3.
I
^ ,,TT * Saper praftatione S.tcramentorum Scotiii.
Ann n R EX , Dilei5tis & Firlelibus fuis, Geardo H/ron Chivaler, Ro-
120V ^^'''' ^&^^ Chivaler, & "Johamn Mitford ATmigcro, Salu-
j, ^ ' Sciaris quod Nos,
Scot'. 18. ^^ Fideiitate probata, ac Circumfpedtionc , & Induftria veftris
g ^ ' providis plenam & folidam fiduciam reportantes,
Conftituimus , Deputavimus , & Aifignavimus Vos, conjun-
dtim, & divifim, ad proficifcendum verfjs partes Scocix, ad Sa-
cramentum Comitum de Fyfe & de Doujjas , ac etiam Domiiii de
Breghyn , petendum & recipiendum, juxta formam quorumdam
Articulorum Trcugarum, inter "Hos & Adverfanum noflrumFran-
«rf ultimo captarum , Adverfarium noilrum Scotix, tanquam AI-
ligatum iplius Adverfarii noftri Franci.e , & Subditoj fuos fpeciali-
ter tangcntium feu concernenrium,
Qj^ix quidcm Ti euga; die S-mfti Michaelis , proximo prasterito,
orto fole , per Terram & per Mare incipiebant , abinde per Qua-
tuor Annos complctos duracurce,
Nccnon ad rcquirendum eandem Adverfarium noftrum Scotix,
nominenoftio, tatn ad tot & tales Prjelatos, ac alios Comites,
Barones, Dominos, & Officiarios de Guerra, ac alios Subditos
iplius Adverfirii noftri Scotias Terrs prxdidtx, quot & quaies
Vos, vel aliqiiis veifriim, ex parte noltra, nominare voiueritis,
coram prxfato Advcrfario noftro Scotiae, in prxfentia veftra, aut
coram vobis, vel aliquo veftrum, in abfentia ejufdem Adverfarii
noftri, venire, & ipfos ad hujufmodi Treugas, in omnibus &fin-
gulis iuis Articulis, pro parce fua, firmiter & inviolabilitcr obfer-
vandas, jurare faciendum, quam ad Literas Teftimoniales , fub
Magno Sigillo prxdidli Adverfarii noftii Scotix, Sacramenta prx-
didtorum Comitum de Fyfe & de Douglas, ac Domiiii de Bre-
ghyn , ac Prxlatorum , & aliorum Comitum , Baronum , Domi-
norum , & Officiariorum , & Subditorum prsedi6torum Teftifican-
tes, demandandum, & vobis, vel alicui veftrum, immediate polt
pr.cltationes eorumdem Sacramentorum , liberari faciendum,
Et ad omnia alia, in hoc cafu necelTaria feu quomodolibet opor-
tuna faciendum & exequendum;
Et ideo vobis Maadamus quod circa Prstnifla fecienda & exe-
Tom. III. P. IV.
Super CorreElione Capellanorttm Papa, de Intendendo.
D E X, dileftis fibi in Chrifto Provinciali Ordinis Fratrum bea- Ann.D.
■^^ tx Mariae de Monte Carmeli, ac Univerhs & fingulis Priori- 1395.
bus & Superioribus Ordinis prsedidti, in Regno noftro Anglia: ■^'- li^-
coriftitutis, ad quos, &c. Salutem. R. 2.
Sciatis quod, Tat. 18.
Cum , SandifiTimus in Chrifto Pater , Dominus Summus Pm- K. z. />.
tfex-, i.OT.iz.
Diverforum concipiens fidedigna relatione qualiter nonnulli Fra*
tres Domorum Ordinis prcedidti , in Regno noftro prcedido Con-
filtentes, Immunitatibus, Lihiertatibus , & Privilegiis, eis per Se~
dem Apoftolicam conceffis, abutentes, fuis Superioribus obedire,
& ab eis corrigi, ac Divinis Officiis, quibus funt aftridti, vacare
reculantes, aflerunt fe, prjetextu Immunitatum, Libertatum, &
Privilegiorum hujufmodi , Superioribus fuis obedire, & Divinis
Officiis hujufmodi interelTe non teneri, ficque vobis & veftns
Mandatisobediie, ac Divinis Officiis interefie, & ea celebrarere-
cufant, ac plerique illorum extra Domos iplius Oidinis,eorumpro-
pria temeritate, commorantur, in magnum Animarum fuarumpe-
riculum, Ordinis praedidti Opprobrium, ac Scandalum plurimo-
rum,
Et cupiens igitur prxfatus fanftiffimusPater praemiffis, juxta Pa-
ftoralis Officii fui debitum , ad inftar nonnullorum Praedecellbrura
fuorum Romanorum Pontificum , falubriter providere,
Statuerit & ordinaverit quod omnes & finguli Fratres Domorum
hujufmodi, didti Regni noftri, qul di6t;e Sedis Capellani ad prs-
fens exiftunt, & fuerint * in fiaturum, perinde Prioribus & aliis * VII.
Superioribus eorum, ac eorum Corre<ftioni &Mandatis, in omni- 801.
bus & per omnia obedire , eifque fubici , ac hujufmodi Divinis Of-
ficiis No6turnis & Diurnis inteielTe, & ea celebrare teneantur &
fint aftridti, ac fi pr3edi6t,E Sedis Capellani non eirent,non obftan-
tibus quibufcumque Exemptionibus, Privilegiis, Indulgentiis, &
Gratiis, ac Literis Apoftolicis , Capellanis diitx Sedis, vel alias,
communiter, veldivilim, fub quacumque Forma vel Expreffione
verborum, a dida Sede conceffis, & impofterum concedendis,
contrariisquibufcumque, etiam fi de illis plena & exprefla ac de
verbo ad verbum mentio in Bullis Apoftolicis fic babenda ,
Decernens prceteie-a Irritum & Inane lifecus, fuper hiis, a quo-
quam, quavis audtoritate, fcienter vel ignoranter, contigerit at-
temptari, ficut per Bullas Apoltolicas, fuper hoc confedtas, & in
Cancellaria noftra exhibitas & oftenfas, liquet manifefte,
Nos,
Attendentes quod vos ad Executionem BuIIarum prsedidtarum ,
feu aliquorum contentorum in eifdem, aliqua vi vel audtoritate ea-
rumdem, infra Regnum noftrum prxdidtum, abfque Licentia &
Audtoritate noftra fpeciali , procedere non poceftis , nec debetis
quovis modo,
Et volentes proinde Infolentias & Abufiones Capellanorum prse-
didtorum reprii«ere& refiu-nare, ac Statum & Honeftatem Reli-
gionis illius, qute per inhoneftam Converfationem Capellanorum
nujufmodi, Scandalis & Opprobriis quamplurimis, hiis diebus plus
folito, fcpius Ixditur & denigracur, juxta primariam Inftitutionem
Ordinis illius, ac piam Intentionem & laudabilem ac falubremOr-
dinationem prxdicti Sandtiffimi Patris, inquantumpofiLimus,con-
fervare,
De Gratia noftra fpeciali vobis, & cuilibet veftrilm , plenam Au-
dloritatem, ac Licentiam, & Poteftatem ad omnes & fingulos Fra-
tres Ordinis pracdidli, qui didtx Sedis Apoftolicx Capellani adprx-
fens exiftunt, "" erunt in futurum, voljis ac veftris Corredtioni &
Mandatis, in omnibus & per omnia, juxta Regulam Ordinis prx-
didti, obedire, vobifque Subjedtos efle, ac Divinis Officiis No-
dturnis & Diurnis interelTe, & ea celebrare, ac fi prxdictx Sedis
Apoftolicx Capellani non efiTent, juxta Formam, Vim, & Efte-
dtum Bullarum prxdidtarum, faciendum & compellendum , Te-
nore Prxfentium, concedimus fpeciales,
Et, ut prccmiffa melius & liberius, abfqueimpedimento feuper-
turbatione quorumcumque, agere poteritis & exerceie,
Damus univerfis & lingulis Vicecomicibus, Majoribus, Ballivis,
ac aliis Miniftris & Fidelibus noftris, Tenore Prxfentium, firmi-
ter in Mandatis, quod vobis & cuilibet veftrutn, in Prxmiflis de-
bite faciendis &exequendis, Intendentes fint , Confulentes, & Au-
xiliantes , prout decet.
In cujus, &c.
Telte Rege apud Weftmonajierium , vicefimo odtavo dieMaii
Bttlla , de Provifione.
-jDOnifacius Epifopus, Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri- a n
^ Ito Filio, -Ricardo Regi Angli<e IUuftri, Salutem & Apoftoli- 'l\j'
\actus
Ito F'i
cani Benedidtonem. Aa iZ.
Gratise divin-x Prxmium, & humanx laudis Prxconium acqui- ^. '\
ritur , fi , per Seculares Principes , Ecclefiarua; Prxlatis , prxfer- ^^ q,;,^
tim Eccleliarum Cathedralium Regimini Prccfidentibus , oportuni ,
Favoris Praefidium , & Honor debitus impendatur.
Sane, Ecclclia Landavenfi, ex eo vacante quodNos hodie,Ve- '
ncrabilem Fratrem noftrum, Tdemannum Wjgornienjeri , tunc
Lajidavenfem Epifcopum, licet abfentem, a vinculo, quo eidem
O 2 Lan-
i39r-
' in Tur.
«4-
io8
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. Landavenfi EccleHx, cul tunc prxerat, tenebatur , de Fratrum no-
1395- ft'01-um Conhlio Sc Aroftolicx Poteftatis plcnitudme, abtolventes,
R'c- i. ipfum ad Ecclefiam Wygornienfem , tunc Paftore carentem, Au-
<aoritate Apoftolica duximus transferendum , prxhciendo iplumdi-
dx Wygornienf) Ecclefia; in Epifcopum & Partorem,
Nos, ad Provifionem ejufdetn Landavenlis Ecclelix celerem 6c
felicem, nelongs Vaca:ionisdetrimcntafubiret, paternis & foUi-
citis ftudiis intendentes, poft Deliberationem, quam de praeficien-
do cidem Landavenli Ecclefix Perfonam utUem & etiam frueiuo-
fam cum didis f ratnbus noftris habuimus, dihgentem demum ad ,
* VII. dikaum Filium, yi-,uiream Baret, Eledlum Landavenlem, *Ue-
8ox. ricum Saresbinenfis Dioecefis, Clericali duntaxat Caraftere inh-
gnitum, Le^m Dodiorem, Capellanum noftrum, 6c Caularum
Palatii kpoftolici Auditorcm, o • • ,•
Cui de Vitx munditia, honeftate morum, Spirituahum provi-
dentia, & Temporalium circumfpedione , Sc ahis mulnplicium
Virtutum Donis, apud Nos fidedigna teftimoma perhibentur,
Direximus oculos noftrje mentis, ,_,... ^
Quibus omnibus debita meditarione penfatis, de Perlona iphus
Andrex Elefti, Nobis & eifdcin Fratribus, ob didorum fuorum
exit^entiam Meritorum, accepta, eidem Landavenfi Ecclelix, de
ipforum Fratrum Confilio, Audoritate Apoftohca, providimus,
ipfumque illi prxfecimus in Epifcopum & Paftoretn,
Curam & Adniiniftrationem iphus Landavenfis Ecclefiae pr^e-
fato Andrese Eleao , in Spiritualibus & Temporalibus , plenarie
committendo, „ . n vj
In illo, qui dat Gratias & largitur Praemia, conhdentcs qu5d,
dirigente Domino A<ftus fuos, eadem Landavenfis Ecclefia, fijb
iplius Andrex Electi felici R^imine , dextera Domini hbi aui-
ftente propria, falubriter & profpere dirigetur , grataque in eif-
dem Spritualibus & Temporalibus fufcipict incrementa:
Qiiocirca Serenitatem Regiam rogamus & hortamur attente
quatinus eundem Andream Eledtum, una cumEcclelia, fuo com-
mifsa Regimini, habens, pro Divina & Apoftolicae Sedis reve-
rentia , propenlius commendatos , lic eifdem te exhibcas Favore
regio benivohim , & in opporcunitatibus gratiofum , quod idem
Andreas Electus , per Auxilium mx Gratiae , in CommiiTo hbi
Landavenfis Eccleiis prxfatae Regimine, utilius proficere valeat,
tiique proinde alTequaris prxmia Felicitatis aeternx , ac nos etiam
Celfitudinem Regiam condignis polTimus in Domino Laudibus
commendare. i .. tw -r
Dat. Row/f apud Sa7t^um Petrum iv. Non. Junii, Pontincatus
noftri Auno Sexto.
tenus ad Nos attinet, omnimoda Securitate, honefta & legitima j Ann. D.
Nomine noftro firmandum, I595.*
Similemque Securitatem Nomine noftro, Petendum, ftipulan-Kic. i/
dum, & recipiendum,
Jurandumque in Animam noftram qu6d Contradbum hujufmo-
di Ratum habebimus , nec Poteftatem prxfentem , eis datam , re-
vocabimus, aliquid vel faciemus autprocurabimus, per quod Con-
tradhis hujufmodi, feu ejus debita Confummatio, in cafu quo,
per didtos Procuratores , ieu eorum aliquem, fic, ut praemittitur,
contrahi contigerit, quomodolibet poterit impediri,
Ac etiam ad Petendum Securitatem, debitam & fufficientem, i
Parentibus & Amicis didtx Dominx Ifabeilx, quod ipfa a Con-
tradtu hujufmodi nullatenus variabit,
Cxtcraque omnia & fingula Faciendum, excercendum, & ex-
pediendum , qux in PrxmilEs & circa ea necelTaria fuerint vel o-
portuna , & qux quahtas hujufmodi Negotii & natura exigunt &
requirunt, & qux Nos faceremus, feu faccre poiTemus, ii perfo-
naliter ibi prxfentes eflemus, etiam fi Mandatum exigant quantum-
cumque fpeciale,
Prxdictos, Robertum, Johannem, Edwardum, Thomam,Jo-
hannem, & WiUielmum, ac quemlibet eorumdcm, per fe & ia
folidum, noftros veros, le^itimos, & indubitatos Procuratores,
Negotiorum Geftorcs, & Nunciosfpeciales, Organumque vocis
noftrx, in Prxmiflis Sc eorum fingulis, Facimus, Ordinamus,
Creamus, & Conftituimus perPrxfentes;
Promittentes , in Vcrbo Regio, Nos Ratum & Gratum, per-
petuis temporibus, habituros quicquid per Procuratores noltro»
prxdidlos, vel iplbrum aliquem, Adtum, geftum, feu procura-
tum fuerit in Prxmilfis, & in fingulis PrxmilTorum ,
Ipfolque Procuratores &Nuncios noftros, &eorum quemhbcr,
ab omni onerc Sarisdandi, exprelse, Tenore Prxientium, releva-
mus.
In quorum omnium & fingulorum Teftimonium, atque fidem
pleniorem , has Liieras noftras Patentes fieri fecimus , & Sigilli no-
ftri Magni appenlione muniri.
Dat. apud Caftrum noftrum de Ledes , Odtavo die MenfiS Julii,
Anno Domini MiUefimo, Trefcentefimo, Nonagefimo Quinto,
& Regni noftri Decimo Nono.
Fer iffum 'Regem.
iU^ De ProcuratoribHS , ad Matrimonium , cttm Filia ConfoM-
giiimi franciic , contrahendum , conjiitittis.
Ann D D EX omnibus Chrifti Fidelibus, ad quos prxfentes Literxper-
j '^ ■ tx venerint , Salutem , & fidem indubiam Prxfentibus aJhi-
A" 19. bcre. ,, . •• n •« r
R 1. Plafmator Hominum, tpfe Deus, Matrimonu Bona, pia conh-
Tranc lo.deratione, profpiciens , Primo Dominantium Lcgcm dedit, Qui,
R t. & ejus fruerctur Bonis, & Speciem continuaret in Pofteris, Ad-
m. 19. jutorii, libi dati, legitima gaudens Conjundtione, fub fincerx di-
ledtionis ac Animx & Corporis unitate,
Ex cujus legalis Conjundionis Focdere plerumque provemt,
Deo grata , Sobolis procreatio , Linealis Succeffio , Confangui-
neorum hinc & inde laudabilis Alligantia, Amoris Soliditas inDi-
lcdis, & Difcordantibus via Pacis,
Hxc dum internx confidcrationis oculo renovamus, appetentes
prxdidta Proficua nobis & noftix Reipublicx , pro noftro tem-
pore , divinis Nutibus , evenire , divulgante Fama celebri , & cre-
dibilium Perfonarum crebra relatione noUris Auribus inculcante,
quanta in prxcarilTima nobis Domina , Ifabel/.i, Filia Primoge-
nita Domini Karoli , cariflGmi Confarigumei noftrt Francia , reiio-
reat Gencris Nobilitas, vigeat & Morum honcftas, hcet fub An-
nis adhuc teneris fuerit conftituta, ipfam, ad laudem Dei & pr.c-
didorum Bonorum expletioncm, fumma mediante Gratia, perop-
tamus habere conjugem divinx & humanx Domus pariter& Con-
fortem ;
Hinc eft quod,
De fidelitate & legalitate, prudentia & circumfpeCtione provida,
Venerabilium Patrum, Roberti Dublin, Archkpifcopi ^ Johannis
Mencvenfis Epilcopi, ac, carilTimorum Confanguineorum noftro-
rum Edvjardi Comitn Rotelandia , Thonue Comitis Marefcalli df
Kotyngkamae , & fohannn Domini de Beaumont , ac Willielmi le
5a-o/), Camerarii noftri,& eorum cjuullibet,plcnarie confidentes,
Ad Contrahendum Sponlalia , per verba de futuro , feu Ma-
trimonium per verba de prxfenti , cum prxdidta Domina , quo-
cumque modo convenientiiis & ordinatius de jure fieri poterit , &
in eandem , jure Sponfaliorum ut in Sponfam, feu Matrimonii ut
in Uxorem, noftro nomine, confentiendum , ac verba Sponfalio-
rum, feu Matrimonii de prxfenti, per iplam, vice mutua, pro-
• VII. ferenda, * & Confefenfum in Nos, per ipfam prxbendum, reci-
S03- piendum, & acccptandum,
Necnon ad Tradandum cum Procuratoribus, Parentibus, &
Amicis ejufdem Dominx de Dote, Dotalitio, & Donatione prop-
ter Nuptias, ac Arris in hac parte conftituendis,
Et eorum fingulorum Qualitate, & Quantitate,
Ac etiam de^Tcrminis , Locis , & Modis Solutionum & Satis-
fadtionum de eifdem ,
Ac etiam Quanto Tempore Expenfis Parentum & Amicorum
dcbeat fuftentari ,
Necnon ad quem locum praedifta Domina, & nuando, ac cu-
jus Expenfis, & fub qua forma, per Parentes & Amicos, debcat
tranfmitti, conveniendum & concordandum ,
Et ea, qux fic Traftata, conventa, & concordata fuerint , qua-
Eodem modo afifignanturprxfcripti, fubData ScptimidieiOfto-
bris , afud Wyndefore.
Eodem modo adignantur /T^f ir<;7/ Comites, & WillielmusleScrop,
Camcrarii Rcgis , fiib Data Tricefimi diei Decembris , afud Mutk-
rium Regis de cklterna Langele, mutatis mutandis.
Per Breve de Privato Sigillo.
* JnjlruEliones tradit* uimbaxMoribtis fuper prtttaSlo Aia- * VII.
trimonio. ^°+'
Cest l'Instruccion, et Charge «/orfz , as 'Reve-
rentz. Pieres en Dieu , c^ nos trefcbers c^ foiaux , rErcevefque
de Dyvelin, c^ l'Eve(que de Saint David, <^, noic trejchiers
«^ foiaux Coufins, le Comte de Ruteland, le Comte Marefchal,
le Sire de Beaumont, dr a noftre trefchere c^ foial, William le
Scrope , noftre Cbambellain , alantz. en France , pur le Fait du
Mariage, farentrt Nous ^ IfabcUe, Bijne Fille de noftre Cou-
fin de France.
PR t M E R E M E NT, quc foit f^it Proteftacion , cn la meilloure Ann. D.
manitre, & la plus honefte, que faire ce pourra. i395'
Item , de demander Deux Millions d'Or (c'eftafTavoir) en a». 18.
Franks, eiteant chefcun Frani< de la value de xl. Elterlings, de la R. 1.
Monoie d'Engleterre , a paier en la maniere come ierra accordeej ex Au-
& demoergent les ditz MeiTages fur ceft demande un jour. togr.
I T E M , en cas que les Franceois ne foi vozront accorder , les
ditz MelTages dcmanderons un Million & Demy , d'eftre paiee en
Franks , & tiele maniere come defus eft dit ; & fur ceft demande
demoergent les ditz Mcflages Trois jours.
I T E M , les Trois jours pailez, lcs ditT, MefTages demanderont,
pour finale conclufion, une Million de Franks, en maniere come
defus, a eftre paiee, entre cy & Noel prochain venant, Quatre
Centz, Milles Franzs , & le Remenant en les Trois Ans prochain
enfuantz , par oueles Porcions.
Item, foit demandez, par les dit MelTages, que la dite Da-
me foi: Amefnee a Calais , ovefque covenable Arraie, & as Cou-
f!tioes du Roy fon Piere.
Item, de dcmander pour Seurtee Trois Millions de Franks,
per manicre come defus, en cas que la dite Ifabelle fe varie du Ma-
trimoine, Epoufale, ou Contradt.
Ite M, touchant la Seuretee de toux Piiementz defufditz, d'a-
voir Obligacion , & Inftrument , & Serement de noftre dit Cou-
fin de France, & de fon Frere, le Duc dOrlient, & des Uncles
de noftre Coufin fuldit.
I t E M , en cas que foit demandez , de la pattie de noftre dit
Coufin , aucun EnfeflFement de Tcrre ,^ pour Tavandite Ifabelle,
Nous volons que vous acordez poureleEnfefFeren x. MillesMarcs
d'Annuel Rente , ou d'accorder de tan come avoit noftre trefchere
Compaigne la Reigne , que Dieux alToille.
I T E M , en cas , que foit demande , de la part de noftre dit Cou-
fin, que s'il aviegne q'ele Devie deinz TAge de Trefze Ans, &
ue touz les Covenantz defufdits foient parfourniz , pour la partie
^e noftre dit Coufin, Nous volons que vous accordez, en noftre
Noun, que Nous prendrons pour Femme, par voie de Mariage,
la
l
ET ACTA PUBLICA.
SJc. 1.
Ann. D. la plus pres de fbn Sanc , cn tant come la Ley voet foeffrer &c
1395. come poet accorder, & que le foit covenable. '
I T E M , ii foit demande , de ia part de noftre dit CouCn , Seu-
retee de Nous , pour aucuns de les Choles fufdites tenir & ac-
complir, Nous volons que vous accordez , pour N us, de faire
leniblable vers noftre dit Coufin pour noftre part , come ferra
faite devers Nous pour fa partie.
I T E M , pour Traiter du Mariage entre le Comte de Ruteland^
& la Soere Fuifne de la dite Ifabelle^ Fille au dit Roy, Coulin a
noilre Seignur le Roy fufdit :
pRiMiEREMENT,a demander, pour la part du dit Com-
te deRuteland, ccxx. Milles Franks, a paier en Trois Ans, en
mefme la maniere, come lesTrois Miliions, chefcunFrank acon-
tez a xl. d'Ell:erlings de la Monoie d'Engleterre.
Item, que, li ce ne poct eftre accordez, les ditz Meffages
demandent, finalment & pour conclulion , clx. Milles Franks, a
eftre paiez en Deux Ans (c'eft a dire) le jour que le dit Mariage
ferra accordez & jurez Ixxx. Milles Franks, & en Tautre An apres
enfuant les autres Ixxx. Milles Franks.
I T E M , a Parfournir le Paiement du Second An , foient de-
mandez., par les ditz MefTages, fufficeantes Seuretees.
* I T E M , que , touchant le Mariage entre le dit Comte de Rute-
land & 1'autre Fille du dit Roy, s'il foit demandez par la Partie de
France qu'ele foit Enfeffe en aucune Terre, les ditz Meflages eienc
poair de ele Enfeffer ii. Milles Marches d'Annuel Rente.
lOp
♦VII.
80/.
ftmis, adiu eft, Pub icayerint, communicaverint, & docu-iinr Ann T>
& tanquam Zizann.a m Populo feminaverint, & adhuc puWi' "e' tT^c '
communicare, & docere infendunt dampnab litVr & iLuf i^^pl' r-^'^'
dei Catholica: L^fionem & Univerfitat^ prSx Subverfionem *
' Nos?"' ""' ^'''*^^° ^"^'^ MageftatisSs refiftaturf ^"'"
Ne Populus Regni noftri (cujus Regimcn Nobis ab alto com-
m titur) per hujulmodi Opiniones nepharias, ac Conclufiones ?-
AUegationes deteftab.es, latentis Inimici nequitia ind.es nvarefcen:
te, quomodo ibet .nhciatur, defiderantesUniverlitatem Hlarn quse
rore 6c Delic.is Sc.ent.x literalis & Virtutis haftenus p^tffKS
florebat, ab hujulmod. Erroribus, quatenus poterimus expS
Lo^l^rdL 5?'^?'""'' «■-."^«er injungentes, quod omnes & liSgulos
Lollardos & al.os, prav.tate Hxret.ca notorie fufpeftos, in Uni-
yerfitate prxd.da commorantes, & pra.'fertim prxfatum Rob«-
tum, 1, per Inqu.fit.onem vel aUo modo legitimo ipfum talem c^
ramvob.srepenr, contigerit , qui eandem aniverikatem Suam
Pm^rvSg^Sfr " "" '""''"^^' ^' "''^"^ ^'""''^^-
Ac Rebelles, quos in hacparte inveneriti3,coramNobis&Con-
^™d '• ^^""^'^ '" tempus,duci faciatis, ut tunc, pro
rnnHlif!^"^"'^' ''"^'T^ val^mus, prout, de avifamen.o didli
Concil.i noftri, fore v.derimus falubrius faciendum.
Tefte Rege apud Ledes^ decimo odavo die Julii.
?er ipfum Regem <^ Concilium.
De cjuodam Libro , vocato Trialogits ^ examinando.
I T E M , en cas que ceux de la partie de France fount aucune
Refiftence touchant le Mariage du dit Counte, q'adonques ibit
outrement Parlez. & Traitez de la Mariage , de noftre dit Seignur r» p y r- m • tt
]e Roi , a Faire en la maniere avant expreflee; Er foit fait Report IV p ' V'"'^^"^"^ Un.verfitatis fux Oxonise, Salutem. *„„ ^)
au Roy , touchant la Matire du Mariage du dit Comte. ,;„ ^ ama celebn divulgante, noftris auribus iam noviter eft in- ,,„7^*
' nmarnm quod quampjures Opiniones npnhiiriv Rr ill^,Tor;^„..„ ,„ }iy^-
Ai). 19.
Ann. D
1395-
An. 19.
R. 2.
Frane.
19- R- i
iw. 17.
En Tefmoignance de quele chofe noz Grant & Prive Sealx &
noftre Signet avons fait mettre a ceft prefent Inftrudlion.
Don. a nojire Chaftel de Ledes ^ le viii. jour de Juii, TAn de nof-
tre Regne Dys & noefifme.
L,e Roy RS. "
De TraBando cum Dnce Bavaria fuper j4lligantiis , ^ fpe-
cialiter fnper Retinentia in Guerris,
, t) EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod Nos,
De & fuper materia infirafcripta matura & plena deliberatione
prEehabita ,
Ex certa noftra fcientiaConftituimus, ordinavimus, & fecimus,
creamufque, Ordinamus & facimus, per Praefentes , noftros veros
& legitimos Procuratores, Negotiorum Geftores, acNuncios fpe-
ciales, diledos & fideles nollros, Richardutn Abherbury .^ & Nicho-
laum RebuytZy Milites Camerx noftrx,
Ad T.adtandum , pacilcendum , & finaliter concordandum cum, '" ' — , --^^^..l^^ ^ n^,. iNv.g,tiii.i;3 , au tcrtus u\ts.
cariffimo Canfanguineo noftro, ac Nobili & Potenti Principe, ^^f^l ^°^ ^,f P^"? "°'*''? PrKhgendos & ftatuendos, Convocari,
Radulpho Duce Bavaria , vcl ejus Procuratoribus, Nunciis, feu ^„tT"^ l!!u?A^s.^[,r^~^ veltra & eorumdem Dodorum prse-
Deputatis, in hac parte plenariam Poteftatem ab ipfo Ducehaben-
tibus, de & fuper quibufcumqae Amiciriis, AUigantiis, ac mutuis
Auxiliis (videlicet) inter Nos, pro Nobis, Regnis, Terris, Do-
miniis, ac Subditis noftris quibulcumque, ex parte una, & prsefa-
tum Ducem, pro Se, Terris, Dominiis, & Subditiis fuis quibul^
cumque , ex parte altera , mutuo ineu.idis & prxftandis ,
Et fpecialiter ad Tradlandum , pacifcendum , &c concordandum
fuper Retinentia fua penes Nos in omnibusGuerris noftris, &cer
r».
timatum quod quamplures Opiniones nephari-x & Allegationes ce-
teitabiles m quodam Libro , ex compilatione yohaunis Wnlef 7 ,
r^P wt!^."?"' vulgariter nuncupato, Hcerefes & Errores noto- ilu
rie mcludentcs, ac Sacr.s Determ.nationibus & Canonicis Sandio- 1 '
nibus Sandx Matr.s Ecdefix , & maxime Confecrationi Sacra-
mentali multipliciter repugnantes, conrinentur & confcribuntur
Ex quorum Publicatione & vefana Dodlrina Populus Chriftia-
nus, qui ex Alled.one & Inftigatione latentis Inimici pronior eft
ad malum quam ad bonum, & praefertim hiis diebus, quod abfir
inf.ci poteft, & per confequens damnabiliter labi & decidere iii
xirrores, unde non modicum effet condolendum,
Nos, y^Y/ty
Zelo F.dei Catholicx, cujusfumus & erimus, Deo dante De- '^^
fenlores, falubritercommoti, ^/4/3 /T»
Nolentefque hujufmodi Hxrefes aut Errores, infra Terminos J^.^';^
noltrae Poteftat.s, quatenus poterimus, fuftinere, immo pro eis y„
pen.tus refecandis & delendis Brachium Seculare apponere cu- ^
pientes, "^
. Vobis, in fide & ligeantia quibus Nobis tenemini, & fub Fo-
risfadtura omn.um qux Nob.s forisfacere poteritis, Injungimus &
Mandamus quatinus omnes & lingulos Dodores Theologi^x ejuf-
dem Univerl.tatis, Regcntes & non Regentes, ad certos Dies
fentari, & publice & exprefse perfcrutari, perlegi, & examinari
necnon quofcumque Hxrefes & Errores, quos iri Libro prxdifto
per Vos & cofdem Dodtores reperiri contigerit, in Scriptis rediat
& intituiari faciatis, °
Et nobis de omnibus & fingulis, qux in Prxmiffis fenferitis feu
mveneritis, una cum f.ngulis Atteftationibus , & Opinionibus Do-
«orum praedidorum, in Cancellariam noftram, fub Sigillo ve-
..f.. .v.....w...a .v.a 1...... .,^. ..^^. V..... ..v....„, ^^c.- ^'■*''.'''ft'"<^e & aperte, f.ne dilatione, reddatis plenius certiores,
tis Servitiis per ipfumDucem nobisimpendendis,durante Vita ejuf- ''^ ' ""s inlpedt.s, & matura dehberat.one ponderatis, ulterius, de
dem Diicis,
Dantes & Concedentes, ex certa fcientia, & noftra libera vo-
luntate , eifdem Richardo & Nicholao , Procuratoribus & Nunciis
noftris , plenariain , fufficientem , & liberam Poteftatem ad omnia
&f.ngula Prxmifla, feu ea quomodol.bct concementia, Tradan-
dum, corcordandum , pacifcendum , faciendum, expediendum,
& finalitcr concludcndum ,
Ac omnia & fingula, fic Tradlata & Concordata, Firma.idum
& Roborandum Cautionibus quibufcumque , licitis & honeftis,
Ac omnia & fingula Faciendum , excercendum , & expedien-
dum , qux circa Prxmiffa necelTaria fuerint feu quomodolibet o-
portuna, etiam fi Mandatum exigant fpeciale;
Promittentes Nos omnia & fingula , fic Tradtata & Concorda-
ta, pro parte noftra Grata & Rata habituros, & in boni fide fir-
miter & inviolr.biliter obfervare , prout iidem, Richardus & Ni-
cholaus, Procuratores & Nuncii noftri, Nomine noftro fecerint
& promiferint in Prsemiffis , & ficut Nos ipfa omnia & fingula in
propria Perfona noftra feciffemus.
Dat. in Palatio mftro fVe(im. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, decimo quarto die Julii.
Per ipfum Regem.
Avifamento Concilii noftri, ordinare valeamus, prout pro fulci-
mento Fidei Catholicx & Defenfione Regni noftri fore viderimus
falubrius faciendum.
Tefte Rege apud Ledes , decimo odtavo die Julii.
Fer ipfum Regem ^ Concilium.
* VII.
807.
De LoUardis e.xtra JJniverfitatem Oxonia ammovendis.
Ann. D.
1395-
An. 19.
R. 1.
Clauf. 1 9 .
R. 1.
m. 14.
*VII.
806.
R
E X Cancellario Univerfitatis fux Oxoniae.
Ciim, prout ex certa relatione fane didicimus, quidam, Ini-
quitatis FiUi , fux Salutis immemores , in Univerlitate prxdida
commorantes & fcolarizantes , & prxfertim Robertus Lychlade , qui
prophane converfari permittitur in eadem, Opiniones ncpharias,
ac Conclufiones & AUegationes * deteftabiles, Fidei Catholicx
multipliciter repugnantes, in Univerfitate illa, ac alia locis clande-
* Pro Priore Hofpitalis SanBi Johannis Hierofoljmitani in
uinglia,
13 EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. p. r»
^^ Sciatis quod, de Gratia noftra fpeciali, Conceflimus & Li- ,Voc
cent.am Ded.mus, diledo Nobis in Chrifto, Fratri Johanm Ra- Anio
dyuitofi, Pr.ori Hofpitalis Sandi Johannis Jerufalem in Anglia, r \
quod ipfe verfus partes de Rodes, in quocumque Portu Regni no- Franc
flri Angl.x libi placuerit , una cum Hominibus & Servientibus ,0 r ,■
Equis, & aliis Hernefiis fuis, quos pro Scatu fuo rationabilitcr fe- *
cum hac vice habere indiguerit , tranfire poffit ;
Etideo vobis Mandamus quod ipfum Priorem, in quocumque
PortuRegi-u noftri prxdidti fibi placuerit, utprxmittitur, una cum
Hominibus, Servientibus, Equis, & aliis Hernefiis fuis prxdidis,
verfiis partes prxdidas , libere & abfque impcdimento aliquo
tranfire permittatis; aliquo Mandato noftro, vobis priiis in contra-
rium diredo , non obftante.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Eltham, viceGmo tertio die Julii.
Per ipfum Regem.
m. 17.
O3
m
IJO
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
Ki;. z.
In cujus, &c. ufque Feftum Nativitatis Domini, proximo futu- Ann. D.
De Legitimatione,
m. j.
An 10 D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
R , ^" IV Sciatisqu6d,de Graria noftra fpeciali, Legittmavi-
VaCc' 10 M u s , & , Tenore Prccfentium ,LegitiMAMUS GutlMmun,
R X d'^ Treulove, & Pf/r«w t/f Ireulove, Fratres ex parte Patris, l-i-
lios Naturales yaamis de Trculove Burgenlis BurdegaliiE , qui , ut
informamur, de Conjugato & Solutis procreati exiftunt, iplolque
ad Jura legitima reduximus & reducimus, omnemque Maculam
ab eis tollimus Genitur2, ut Officiis quibufcumque prxelte va-
leant Sc ad Aftus iingulos publicos & pnvatos demceps admit-
tantur , ad inftar aUorum qui funt de kgitimo Matrimomo pro-
Et quod, virtute Legitimationis hujufmodi, in Teftamento, vel
ab Inteftato, ad tequales fuccedant cum Leguimis Portiones, non
Obftantibus, Legibus Imperialibus, Conftitutionibus, Confuetudini-
bus, vel Ufubus quibufcumque , etiam fi de hns Jure, Conluetu-
dine, vel ufu deberet in Prxfentibus fieri mentio fpecialis.
In CUJUS, &C. , . r J- T V
Tefte Rege apud Cafhum de Ledes, viceGmo nono die JuUi.
FeT Brive de Privato Sigillo.
rum, dunturas.
Tefte Rege apud Eltham, decimo nono die Augufti.
Ter Breve de Privato Sigillo.
1395-
Ric. 1.
Pro Patriarcha uilexa»dri<t.
RE X , per Literas fuas Patentes , ufque Feftum Omnium San- Ann. D.
dorum, proximo futurum duraturas, fufcepit in falvum & 1395.
fecumm Conduftum fuum, ac in Protedionem , Tuitionem , Sx. An. 19.
Defenfionem fuas fpeciales, Patriarcham Alexandria: , cum Qua- R. 2.
terviginti Equitibus in Comitiva fua, penes Prxfentiam Regis, in- Tranc.19'.
fra Regnum Regis Anglix, tam per Villas firmatas, quam alias, R. i.
veniendo , ibideiin morando, & abinde, quandocumque fibi pla- m. 18.
cuerit, ad partes fuas proprias redeundo, necnon Equos, Bona,
Res, & Hcrnefia fua quaecumque.
Tefte Regc apud Cafirum de Wyndcfore , vicefimo quinto die
Augufti.
Per Billam de Privato Sigillo.
Super Jppella i» Curia Militari.
mn D D Uhard, par !a Grace de Dieu, Roy d^Engleterre & de France,
oc ■ tv & Seignur dlrlande, a tou2, noz, Admiralx, ou leur Lieute-
■'^^' nantL , Capitains , Jufticiers , Gardes de Chafteaux, Villes Fer-
mees & autres Fortcrefles, des Portz & des Paflages, & autres
Officers de noftre Roiaume, & a touz noz autres Subgiz & Bien-
veullanx, Saluz. /-> r n l . t
SavoiR voUS FAlsoNS quc, par Caufe que, Robert Lo-
gan & Johan Rfwor^fw/^Chivalers d'Efcoce^ font devenuz Pjeg-
A<i
R. I..
TeMS
Cieric
TtU.
* Acquietantia pro Pe>^Jio;iihus,
NOvERiNTUNivERSi& finguli, Prxfentcs & Pofteri,
quorum audientise praefens Pagina fuerit explicata,quod nos,
yohannes de Los , Dominus de Heynsbergh & de Lewenbergh,
ex parte ProEpollentis Illuftriffimique Principis, ac noftri metuen-
dilhmi Domini, Domini Regis Angliie <^ Vrancia, Recepimus,
& Levavimus Trecentos Nobilos, ratione Duorum Terminorum
tranfadorum , in defalcationem Feodalis Penfionis , quam a fua
Regiae Majeftatis femper metuendx tenemus Excellentia ,
Onde ipfum Sereniffimum & Gratiofiffimum antedicftum Prin-
cipem, ac omnes alios & iingulos, quorum intereft, vei interefle
poterit, de prjcdidis Trecentis Nobilis ( videlicet, de fpatio Duo-
rum Terminorum, ut antefertur) per praefentes^Quitamus & bene
folutos dicimus.
♦ vir.'
809.
Ann. D.
1395-
An. 19.
R. 1.
Ven. C»-
mtr.
Bnnd. J.
». S.
In cujus rei Teftimonium , Sigillum noftrum Prxfentibus eft
appcnfum.
Datum Anno Domini Millefimo, Trecentefimo, Nonagefimo
quinto, iecunda dic Mcnfis Septembris.
De Liberatione Magni Sigilli.
• vil.
808.
;c Johan Remorgeny ,^^hivzieTS a ticoce, lonc aevciiui. ricg-
ges a noftre Chier & Foiai, yohan Chyne Chivaler, Lieutenant
de nollre Coneftable d'Engleterre , pour Thomas de Beverley Lfcot
Aipellant contre Wauter de Stretheryn Dekmdant , en une Appel
de Trailon, fur Peine de Mille Uvres de noftre Monoie d'Engle-
'^Sur quel Appel eft Bataille Adjugge & certaine Journe mife,
A la quele Journee les dirz, Chivalers delirent d'eftre pur Ac-
complir &ParfournirlourPleggiagefuifdite,
Avons Prins & Preignons en noftre Protecl:ion & feure Con-
duit les ditz, Chivalers, & Sys Hommes a Chival en lour Compai- ^ , r ■ j- r^n l ■ ^ .^ r
sn e pu venir en noftre Roiaume d Engieterre , y demorer ,& A/rEMORANDUM ^uod, feptmo d,e OMr,s ^'^nojr^en. A„n. D.
mournir paifiblement, par Mccr, & par * Terre, jufques a la ^^} t,, Dominus Hofter^Rex,apud Cajlrj,mfuumde lVyndJare^[v,- ^^^^_
NativitedenoftreSeigneurprocham vcnant,
Si vous Mandons a chafcun de vous que les ditz Chivalers,
ovec lour Hommes & Chivaux , tanque a la Nombre fufdite,
vous lelTcz. venir en noftre dit Roiaume, demorer, & retourner,
par Meer & par Terre , paifiblement , faunz lour mcttre ou don-
ner aucun Empefchement ou deftourber , en Corps ou en Biens ,
durant le Temps fufdit i ^, . . , . , o r ,
Et, fi rien ioit envers eux Mefpris, le facez duement & launz
delay'corriger & refourmer. , _^ ^ . ^ , . ^ . ,
En Tefmoignance de quele Chofe Nous avons fait fau-e ceftes
noz. Lettrcs Patentes,
Don fouz noftre'Prive Seal, a noftre Ma>wir de Eltham, le
d'Augft , r An de noftre Regne Dys & Noefilme.
XV. jour d'.
Super diUo Appello.
Ann.D. D EX, Univcrfis & Singulis AdmiraUis, &c. Salutem.
1^95. Iv Sciatis qu6d, _ , ^ ..... <, .
A.i . . 9 . Cum Rohertus Loghan & yohannes Remorgeny , Mihtes Sco la: ,
R. 1. nuper coram, Diledo & fidelinoftro, Johanne Cheyne, Milite,
Scot. 19. Conftabularii noftri Ans;liJc Locum tcnente, pro Thoma de Bever-
R. 1 . ley,de Scotia Parte Appellante verCusfralterum de StrethennVai-
r>. 8. tcm Defcndentem, in uno Appello Proditionis, fiib Pcena Mille
Librarum monetx noftrs Angliae, P legiati deventflent,
Super quo quidem Appello DueUum adjudicatur , certufque
Dies affignatur , ^ , „ r , n
Quem quidem Dicm iidem Robertus & Johannes Remorgeny,
ad ufiplendum & perficiendum Pl^iagium fuumpraedictum, in-
terefle defiderant , , , . . n o /- /-
Nos [ ex Caufa prxdicba) fufcepimus m falvum & fecutum Cpn-
duftum noftrum, ac in Protedionem & Defenhonem noftras Ipe-
cialcs, ipfos Robertum & Johannem Remorgeny, venicndo intra
Reenum noftrum Anglix, per Dominia & Poteltates noftra, tam
per Villas firmatas, quim alibi, ibidem morando, & exmde ad
Propria redeundo , ac Sex Homincs luos, necnon Equos, Kes,
Bona, & Hernelia fua quxcumque,
Et id."6 vobis Mandamus quod eifdcm Roberto & Johanni Ke-
mor^env aut Hominibus fuis pr.edictis, veniendo mfra Regniim
noftrum prxdiftum, per Dominia & Poteftates noftra prjedidta,
tim per Villas finnatas,quam alibi,ibidem morando , & exinde
ad Propria rcdeundo , in Perfonis , Equis , Rebus, Bonis, aut
Herneliis fuis quibufcumque non inferatis, &c.
Provifo femper quod iidem, Robertus & Johannes Kemorge-
ny, aut Homines fui prxdifti, extra Regnum noftrum praediaum
Bannlii fe- Abjudicati non exiftant, & quod ipfi, priufquam hujul-
modi Villas firmatas intraverint, prxfentes Literas noftras Mapn-
bus, Ballivis, five aliis Cuftodibus earuradem, monftrant & often-
duu.
^'-»- ;;, Vonmius nojter tiex, apua Lajcrumjuum ae yyynajore \yt-
dclicet) Juper quandam Cameram,vocatam le Reveling Chatnhre exi- j„^ ,j_
ftcns, dedit in Mandaf.s, Venerahili Patri, Thomie Archiepifco- g 1.
po Eborum, Cancellario Juo, quod Magnum Sigillum ejujdem Do- clauf.
mini Regis, ;« Cuftodia diili Cancellarii adtunc exi^ens ,]o\\-!i\-Vi\\ de 19, r. 2;
Scarle, Cufto.-li Rotulorum Cancellaria ipftus Dotnini Regis , iuRe- m.ix.i.
cejfujiio, /iberaret :
Virtute cujus Mandati idem Cancellarius , die Veneris , tunc proxi-
T/10 Jequenti, in quadam Camera fua , in Auftrali parte Cajlri pr^e-
diffi , ex oppofito Aula Regia , Sigillum pnediilum , in quadam Baga
de corio , Juh Sigillo prafati Cancellarii fignata , inclujum , frtefato
yohann, liheravit :
Qui Sigillum illud, ad Mandatum regium, a prafato Cancellario
ihidem recepit ; idemque yohannes didum Sigillum ad Hojpitium
fuum vocatum /e CoN VERSE In N E , in Suhurhio Londonite,
Jkiim deferri fecit : . , ^ . ^ ^
Ac poftmodiim, die Sahati, ttinc proximo Jequent,, prajatus Jo-
hannes, apud Weftmonafterium , in alha Aula , in quodam loco pro
Cancellaria ordinato, in pnefentia Thoma de Middelton, Johan-
nis de Roderham, Wiliielmi Rouden , Johannis Wakering,Ni-
cholai Bubbewith, & Simonis Gaunftede, Clericorum, ac alwrum
quamplurium, tam Clericorum, quam Laicorum , ibidem exiftentium,
Bagam pradiilam, Sigillo ejujdem Cancellariifcfgnatam, apeririy
cf Sigi^um extrahi, & cum eo Cartas, Literas Patentcs, & Bre-
via Sigillari; &■, hiis faffis, diffum Sigillum in Bagam pradiaam
recludi, & Bagam illam Sigillo fuo fignari fecit , & fic Juccejftve ^
de de in diem, ea, qu£ fuerunt fgillavda, in d,Clo loco, pro Can-
cellaria orditiato , & alih, in frxjentta Clericorum ejujdem Cancella-
ria & aliorum, fecit fgillari.
Pro Fratre Adverfarii Scotia.
REX, per Literas fuas Patentes, per Quatuor Menfes proxim6 Ann. D.
futuros duraturas, iufcepit m ialvum & fecurum Condudum 1395.
fuum ac in Protedionem & Defenfionem fuas fpeciales, Magi- An. 19.
{[TamTho?nam Senefchal ,FTXrem Adverfarii Regis Scotix,8cAr- R. i.
chidiaconum SanBi Andre^ Scotix , ac Sex Perfonas Equites, 5«r. 19.
Gcntes fuas, & eorum Valettos, m Comitiva fua, infi-a Regnum R. 2. m.
Reeis AngUa, tam per Villas firmatas, quamalibi veniendo, ibi- 7.
dei^ morando, perhendinando , & extra idem Ref-num verfus par-
tes Scotiie tranfeundo, ac Boni & Herneha fua quaecumquci
Proviib femper quod idem Thom-^s , ac Perfonx , & val -rti
priedifti, prxfentes Literas de Salvo Conductu , ad mtroitum fuum
m quamlibet * didcarum Villarum, Majoribus, Balhvis, aut Cu- *
ftodibus earumdem demonftreiiti 8ro.
Et quod nulla diaarum Perfonarum extra didtum Kegnum Ke-
gis Abjudicata vel Bannita exiftat.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxx. die Novembris.
Per Breve de Privato Sigil/o.
De
VII.
E t
ACTA tUBLICA.
III
Ann. D.
De Capellams Paf<c Corrigendis.
^,, jp. D EX, Diledis fibi in Chrifto, Minifiro Or<linis Vratrum Mi-
jj ^ *^ norum^ ac Univerfis & fingulis Cuftodibus , Gardianis, &
fnt. lo.Superioribus Ordinis praedidi, in Regno noftro Angliae conftitu-
jj 1, tis, ad quos, 6cc. Salutem.
P , Sciatis qu6d,
^ j _ Cum , Sandifiiimus in Chrifto Pater , Domirrus Svmmus Pontifex ,
Diverforum concipiens fidedigna relatione qualiter nonnulli ip-
fius Ordinis Profeffores , in didlo Regno noftro Angliae Conliften-
tes , Sedis Apoftolicae Capellani , a Fraterna Caritate defilientes,
immo potius ad Apoftaliam fe dampnabiliter difponentes , & prae-
cipue hii, quibiis Jugum Domini & Bonum Obedientiae grave vi-
detur , cum libi ipfis graves & morboii exiftant , etiam plerumque
fine Superiorum iuorum Licentia ad Romanam Curiam accedunt ,
vel ad eam mittunt, feque in Capellanos Apoftolicae Sedis recipi
procurant, & poftmodum, Immunitatibus , Libertatibus, & Pri-
vilegjis, per eandem Sedem eis concelTis, abutentes, Obedientia
& Corredione fuorum Superiorum fpretis, per Mundum difcur-
runt, & de multis eis illicitis, fub prsetextu Immunitatum, Liber-
tatum, & Privilegiorum hujufmodi, fe intromittunt , quorum nu-
raerus adeo in difto Regno noftro crevit & crefcitur , quod Ordo
praediftus inde magnam Verecundiam ac Jadturam patitur, & ve-
rifimiliter inde confequi magnam Ruinam formidatur , nifi fuper
hoc celeriter de Remedio oportuno providere:ur ,
Et cupiens igitur priEfatus fandtilfimus Pater in prxmiftis, prout
ex debito Paftoralis tenetur Officii , ad inftar nonnullorum Prsede-
cefforum luorum Romanorum Pontificum, falubriter providere,
Audoritate Apoftolica ftatuerit & ordinaverit quod omnes &
finguli Fratres hujufmodi, didi Regni noftri, qui didtae Sedis Ca-
pellani ad praefens exiftunt, & erunt in futurum, proinde Mini-
ftro , Cuftodibus , Gardianis , aliifque eorum fuperioribus difti
Ordinis, ac eorum Obedientiae Corredtioni & Mandatis, in omni-
bus & per omnia fubjefti fint , ac Divinis Officiis Nodturnis &
Diurnis intereffe , & celebrare teneantur & fint aftridri , ac fi prse-
diftae Sedis Capellani non efient , non obftantibus Exemptionibus,
Privilegils, indulgentiis , & Gratiis , ac Literis Apoftolicis, Ca-
pelianis diiSae Sedis, vel alias, conjundim vel divifim, fub qua-
cumque Forma vel Expreffione verborum a dida Sede conceffis,
& impofterum concedendis, & aliis contrariis qiribufc umque ,
etiam d de illis plena & exprefla ac de verbo ad verbum mentio
in Bullis ApolMicis fit habenda ,
Decernens praeterea Irritum &c Inane fi fecus, fuper hiis, a quo-
quam, quavis audtoritate, fcienter vel ignoranter, contigerit at-
temptari,
Sicut per Bullas Apoftolicas, fuper hoc confcdas, & in Can-
cellaria noftra exhibitas ofterffas, liquet manitefte,
Nos,
Attendentes quod vos ad Executionem BuIIarum praediftarum ,
feu aliquorum contentorum in eifdem , aliqua vi vel auiStoritate ea-
rumdem , infi-a Regnum noftrum prxdiiftum , abfque Licentia &
Au£toritate noftra fpeciali, procedere non poteftis, nec debeatis
quovis modo,
Et volentes proinde Infolentias & Abufiones Capellanorum prae-
diftorum reprimere & refrsenare , ac Statum & Honeftatem Reli-
fionis illius, quas per inhoneftam Converfationem Capellanorum
ujufmodi, Scandalis & Opprobriis quamplurimis, hiis diebus plus
folito, fsepius laeditur &c denigratur, juxta primariam Inftiturio-
pem Ordinis illius, ac piam Intentionem & laudabilem ac falu-
brem Ordinationem praedidli Sandtiffimi Patris , in quantum pof-
fiimus, confervare,
De Gratia noftra fpeciali vobis , & cuilibet veftriim , plenam
Audtoriratem , ac Licentiam, & Poteftatem ad omnes & lingulos
Frarres Ordinis prsedidti, qui dict^e Sedis Apoltolicae Capellani ad
praefens exiftunt, & erunt in futurum, vobis ac veftris Correftio-
ni 6c Mandatis, in oranibus & per omnia, juxta Regulam Ordi-
nis praedidti, Obedire, vobifque Subjeitos effe, ac Divinis Servi-
• VII. tiis Nodturnis & Diurnis intereffe, * & ea celebrare, ac fi prae-
8ii. dictje Sedis Capellani non effent, juxta Formam, Vim, &: effe-
dum Builarum prcedidtarum , faciendum 6c compellendum, Te-
nore Prsefentium, concedimus fpeciales,
Et, ut prxmilla melius & liberius, abfque impedimento feu per-
turbatione quorumcumque, agere poteritis & excerceie,
Damus univerfis & fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Ballivis,
ac aliis Miniftris & Fidelibus noltris, Tenore PrKlentium, firmi-
ter in Mandatis, quod vobis & cuilibet veltrtim, in PrxmiHis fa-
ciendis 6c exequendis, Intendentes fint, Confulentes, & Au.\ilian-
tes prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apiid Weftmonafteritm , ix. die Decembris.
Arn.D.
139'-
An, 19.
R. z.
Ix Att-
tcgr.
InftrHUiones five Declaratio volHntatis Regis fnper ylrticulis
Matrimonii cum Jfabella Francid.
Ce stel'Instruccion etCharge, Honnex. a Ed-
ward Conte de Rotteland , Thomas Conte Marefchal & de
Notyngham , <& a Mo?>Jeig?jeur Williim Le Scrop Chamhellein
4e noftre Seig?ieur le Roy , alatitz, en France pur lc fait du Maria-
ge parentre mef?ne noftre Seigneur le Roy & Ifabellc Eifne Fille
de fon Coufin de France, toucha?it certems Artides darrein bail-
lees far dit Coufi» a les Mejfages de noftre dit Seignur le Raj , au
frefent alantz-
EN P R I M E S , Quant a la Primer Article,
Qui parle de la Somme de Oyt Centz Milles Franks d'Or,
ou la value, qu'ils ont cours en Francc de prefent, & felonc la
Marc d'Ors,
La voluntee de noftre Seignur le Roy eft que (toutes Ctiofes Ann. iJ;
acordez) il fe tient pour content de la dite Somme, parenfique 1395.
les Joialx loient de la value de Cent Milles Francs en outre les Oyt R«f. »•
Centz Milles Francs defus ditz,
Ite M, qmnta la Second Articfe,
Qui Parle des Termes & Manere du Paiement (Ceftaflavoir)
Deux Cenfz Milles Francs a rAnell, & Cent Milles Francs en la
fyn de TAn apres , & ainfi de An en An, Jufques a plein Paiement
de Tavant dite Somme,
La voluntee du Roy eft pour avoir Trois Cent2 Milles Francs a
rAnell; ou, en cas que ce ne pourroit eftre acorde, q'il ait Obli-
gacion du Roy, Uncles, 5c Friere, d'avoir les avant dites Cent
Milles Francs preftement & fanz, delay , quant il ferra envoier
pour yceux; &, fi ce ne poec eftre acorde, que les CentT, Milles
Francs ne foient paies, outte les Deux Centz Milles Francs, Par-
enfi que le Roy, fon Friere, & les Uncles foicnt alicz ovec lui,
encountre Toutes maneres de Gentz , oueux deuffent en aucune
manere obeir a lui, Et auxi de lui Aider ^ Sufteigner ovec tottt
lour Povair enfontre aucune de fes Suhgiz.
I T E M , qant a la Tierce Article ,
Qui Parle de la Renunciacion de toutz Partage & Pannage,
Moebles & Heritages, pur Succeffion de Pierc & de Miere, fi-
bien a Royaume de France , come autre part , Et que le Roy nof-
tre Seigneur le doit Autorifer, & maintenant fe promettre 6c obli-
ger, come eft compris en la dite Article,
La voluntee de noftre Seigneur le Roy eft, que (autres Chofes
acordees) la Renunciacion fe poet faire, & TAutorifera en tant,
come appartient a lui , Referve touz jours Ic Droit , qu'ii ad a pre-^
fent , a Lui & (es Heirs , le Droit que ele purra avoir par voie do
Succefljon a le Duchee de Beaverre , ou a TApartenance au dit
Duchee.
I T E M , qant a la 'Siuart Article ,
Qui Parle de la Heftitution de Cynk Centz Milles Francs, tn
cas que le Roy noftre Seigneur alait de vie a trefpaffement fan^
Enfeuntz procurez d'icelle Mariage, corae eft contenue en la dit
Article,
La voluntee dc noftre dit Seigneur le Roy eft , d'avoir Quatre
Centz Milles Francs a fere a fa voluntee , & de la Surplus , fe
tient pour content, pour faire Reftitution, pur la manere eome
eft compris en la dite Article.
I T E M , quant a la §luintifme Article ,
Qui Parle que, fi la dite Madame Ifabelle alaft de vie a tref^
. pafifement, & que de ceft Marriage demouraffent * Filles fanz au- • viL
cun Mafle, &c. come cft compris en la dite Article, gjj,
Le Roy fe tient pour content de ia dite Articlc , par la ma-
nere, come leur fcrra declaree, q'eft la cuftume d'Engleterrc.
Item, quant a la Sifme Article,
Qui Parle Ele ne nulle que ferra Procree du dit Marriage ni
pourront Reclamer aucun Droit au Royaume de France , ne a la
Dignitee Roialc,
Le Roy noftre Seignur fc tient pour content j Purveu , toutes
voies, que ne foit prejudice a Lui, nc a fes Hcirs, de la Droit
qu'il ad au prefent.
I T E M , qant a la Septijme Article ,
Qui Parle de rAnnuetee, que ele doic enjoier peifiblement en
outre fa Defpenfe de fon Eftat , & quc ele doic enjoier fa An-
nuetee fibien demorant en France, come autre part, en temps de
Guerre ou autrement,
La Voluntee de noftre Seigneur le Roy eft, que Ele ait La dito
Annuetee auxi franchement, come aucun Roigne ad eu devant
ces heurcs, tant come eHe i'e toient foule.
I T E M , qant a la Oytifme Article ,
Qui Parle de la variaunfe de Lui & de ele,
Le Roy noftre Seignur s'accorde de faire femblable Seurte,,
pour fa part, come ferra pour la part de fon avant dit Coufin do
France.
I T E M , qant a la Noefifme Article,
Qiii Parle d'avoir les procheins Seignurs de fon Linage cftrc O-
bliges , que s'il alaft de Vie a trefpaffemenc avant la Confumacion
du dit Mariage , que la ditc Madame Ifabelle irroit Franche 6c
defliee, come eft compris en la dic Article,
La voluncee du Roy eft, que Ele ait tiele Afleuretee, que Lui
devera fuflSrc, par la manere come eft Compris en le dit Arti-
cle.
I T E M , qant a la Difme Article,
Qui Parle, que Ele ferra amefnee a Calays Veftue &c Enjojalecy
come eft compris en la dit Article ,
Le Roy noftre Seigncur lc fciet bien , & (e tient pour content.
I T E M, qant a la Unzijine Articlc,
Qiii Parle de Trieues longes, & de oufter les Ranceons,
La volunte de noftre Seignur le Roy eft , que les Trieues fbient
prifcs pour Vyngt & Oyt Ans, a commencer a la fyn de ceftes
Trieues queles font a prefent , & que les Efcotz foient hors de les
Tricues ou d'avoir Aide ou Confort de leur part , en cas Qu"ils ne
veullent jurcr & tenir les Trieues par la manere come ils font pri-
fes au prefent ;
Et que il ait, en Recompenfation de les Ranceons, une Ati-
nuetee pour paier Gages a Quatre Cenrz. Hommes d'armes , &
Quatre Cenrz. Balifters, c'eftaffavoir , a chefcun Hommes darmej!
Dys Francs le Moys, & a chefcun Balifter Cynk Franks le Moys:
Et voet noftre Seigneur le Roy que les Ranceons, queux fonc au
prefenc au Breft , ibienc contenuez durantz les Trieues , & que
touz les Ranceons, que les Franceoys preignent des Gentz d'0-
bciffonce noftre dit Seigneur le Roy, ceffent tout outremenr.
En Telmoignance de quele chofe a cefte prelente Inftruccion
noftre dit Seigneur le Roy ad fait mettre fcs Grand & Prive Sealx,
&i fon Signet.
Donn. tm Mamir de mefme noftre Seigaur le Roy de Chilterne
LiangeUj
1 12
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D. Langek , le Piimier jour de Januier L'An du Regne de noftre
i?9)'- Seigneur le Roy iuldit Dys & noefifme.
Le Roj R S.
R. 1
I.X
logr.
• VII
813.
Conjimiles fere InftruBiones fuper Matrimonio fralihato.
Cest lTnstruccioN , ET Charge Donvez, a Ed-
ward Qjnte de Ruttelanc , & Thomas Conte Marefchal e^ de
Notyngham, & a Monfieur William le Scrope, Chamherlain
de noftre Seigneur le Koy , alantz. en Fravce, pour le Fait du Ma-
riage, purentre mefne noftre Seigneur le Roy <^ Ifabelle Eifne
Fille dc fon Coufin de France, touchans certeins Articles darreia
haillez , par fon dit Coufm a les Meftages de noftre dit Seigneur le
H.oy , au frejent alantz.
Ann D "p N P r i M e s , quant a la Primer Article , qui Parle de la
j-g^ * XLi Somme de Oyt Centz Milles Francs d'Or, ou la Talue q'iis
, ,0. ont cours en France de prefent, & felonc le Marc d'Or;
,^\ La volunte de noftre Seigneur le Roy eft , que ' tous Chofes ac-
£.r Att- cordces) il fe tient pour contcnt de la dite Somme, drc prout fu-
pra in hiftru^tonihus praeuntihus uf^ue htec verba ( vjz. )
* I T E M , qant a la Unzifme Article,
Qji Parle de Trieues longues, & de oufter les Ranceons,
La voluntc de noftre Seigneur le Roy eft , que les Trieues foient
prifcs pour Vingt & Oyt Ans , a Commencer a la fin de ceftes
Trieaes que les font au prefcnti & que les Efcotz foient hors de
les Trieues , ou d'avoir Eide ou Confiirt de leur part , en cas qu'ils
ne veuUent jurer & tenir les Trieuet par la manere comme ils font
priles au prefent :
Et que les Ranceons & Patys fe paient , comme font au prefent
par refonable Modification , a Faire en manere, que les poures
Gens du Paiis purront vivre; a quele Modification fere, noftre
dit Seigne ar le Roy , pour fa part , voet envoier Trois ou Qliatre
des Soens, parenli que fon Frere & Coulin de France envoie au-
tre; tanrz, & tieles Perfonnes, lesqueux jointement aienc, de Tune
& a-itre partie, Povoir de Modercr le; Ranceons & Patys, par la
manere contenue en ceftes prefentes Trieucs ; & voec noftre Sei-
gneur le Roy que les Ranceons, queux font au prefent a Breft,
Gercfeye, & Gernefeye, foient conxnuex durans les Trieues.
En Tcfmoignance de quele Chofe a cell:c prefente Inftruccion
noftre dit Seigneur le Roy ad fait mettre fes Grand & Prive Sealx,
& fon Signet.
Donnee a la Citee de mefme noftre Scierneur le Roy de Conven-
tre, le xxvi jour de Januer, TAn du Regne de noftre Seigneur le
Roy fufdit Dys & Noefifme.
Le Roy R S.
Pro Nuncio Papt , Commendatoria.
Ann B) "D O.iifacius Epijcopus , Servus Servorum Dei , carifTimo in Chri-
j,'^_ Jj fto Filio, Kicardo Regi Angl:^ Illuftri, Saiutem & Apoftoli-
^a. 19. cam Benediftionem.
g_ j ' , De peribnna , dilecti Filii, Nicolai Abhatis Monafterii Sanlli
Mx Orig. Silveftri de Novancula, Ordinis Sandli Renedicti , Mutinenfi Dioe-
cefis , Refcrendarii notlri, Nuncii apoftolici, PraEtencium Lato-
ris, plenam, iuis fidelitate & honeftace, ac aliis multiplicibus Vir-
tutum donis, experientia nobis no:is, quibus decoratus exiftit, e.xi-
gentibus, in domino fiduciam obrinentes,
' En tam tuis , quam plurimis aiiorum Literis & Relationibus ,
percipientes quod ipfe Abbas , prxmiiforum intuitu , Excellentije
tuie plurimum accepcus exiftit,
Ac fperantes in Domino quod ipie, cum quo Excellentia tua
confidenter de cundis conferre poterit, de per Nos libi Commif-
fis debitum & optatum afferret fruclum ,
Ideo ipfum ad Excellentiam tuam, iuper nonnuliis, Honorem
& Statum noilrum & Sanct* Romana; Ecclelix atque tuum &
Regai tui concernentibus, prxfentialiter duximus Remittendum ;
Hortantes eandem Excellcntiam quatinus eum benigne admitte-
re & audire, ac ei, in Referendis tibi ex noftri parte, uti Nobis,
fidem indubiam adhibere , ac pro Dei ( cujus Caufa agitur ) hono-
re, ac noftra & Apoftolicse Sedis reverentia, ac Animsc tuae lalu-
te, exequi velis, prout ex noltri parte duxerit requirendum.
Dat. Romse apud Sandtum Petrum, iv. Kal. Martii, Pontifica-
tus noftri Anno Septimo.
H. Berughos.
Sub Filts Cannabaceis.
Alatrimonii fftpradiili , e.v partc Francia, Ratificatso.
^n Q f^ H A R L E s , par la Grace de Dieu , Roy de France.
j,"^ ■ V^Savoir Faisons a touz , Prefens & a venir , Nous
An la avoir Veu & fait Lire , de mot a mot , devant Nous , & en la
S. 2. ]5refence de noz trefchiers &: trcfamez Oncles & Frere , les
Ex Ai- Ducs de Berry, de Burgoingne , d'Orlcans , & de Bourhonnoiez, &c
togr. de noftre grant Confeil , les Lettres , de no2, ditT. Oncles & Frerc ,
Accordees, paCfees, & faites par noftre Commandement , volen-
te , & ordenance , & par vertu du Povoir , par Nous donne &
atcnbue a noz. diti. Oncles & Frere, incorpore en leurs devant di-
tes Lettres, contenans cefte forme,
•Vl. Jehan Duc de Berry ^ d^Auvergne yCome dc Poitou , d'Au-
if*. vergne, & de Bouloingne,
Phelip Duc de Burgoingne, Conte dc Flandies,d'Artoiz, & Ann. D.
de Bourgoingne, " I35>J. '
LoYS Duc aOrleans , Conte de Valoiz , & de Beaumont ^Rit. 1. -
Touz Filz de Roy de France,
Et Loys Duc de Bourhonnoiz , Conte de Clermont & de
Forez , Oncles & Frere de Monfeigaeur le Roy ,
Faisons Savoir a tout, Qu e ,
Pour confideracion & en efperance que les trefgrans, & comme
Innumerables , Elclandes, Maulx, Inconveniens , Doromages, &
effiilion du Sanc Humain ,
Qiii ainfi, comme il elt notoire, font avenuz, es temps paflez
a caule & par les Defcors , Debaz , Difcentions , & Guerres d'en-
tre /e dit Monfeigneur le Roy & Predecetfeurs d'une Part , & tref-
hault & puitlant Prince , le Roy cCAngleterre noftre Coulin & fes
Antecelfeurs d'autre part ,
Cetlent, & que miex plusbrief & convenablement puiffent ies
dites Parcies de & fur ce venir a bonnci Conclufion, Paiz, & Ac-
cord, eftrc & durer, es temps a venir , longuement encre eulx &
ieurs Succefleurs Lien d'Affinite de Linage, & y eftre nourries
enlemble leurs Royaumes , Terres, Seignories, & Subgiez, A-
miftie , Couverlation & Unite , forcloles Divifions , Haines, &
Maltalens,
A ESTE procede Traitticr & Pourparler du Marriage, a
prefente accorde, & qui, au plaifir de Dieu & de Seinte Eglile,
fe fera & fcra Solemniie entre noftre dit Coulin /=■ Roy d^An^eter'
re, & noftre trelchiere trefame Niece ma Dame Yfabel de Fran-
ce, Ainfnee FiUe de mon dit Scigneur le Roy ,
Et,
Pour ces Caufes & Confidcracions , & les autres trelgrans biens,
apaifemens , & proufiz, qui par ce moyen font, a faide Dieu,
difpolez d'en!uir, non leulement aux dites Parties, 6c a leurs Ro-
yaumes, Terres, Seienoties, & Subgiez, mais aulli a couce ChriC-
tiente, au Bien & Union de fEglife univerfele, & a la Confufioa
des Mefcreans & Advertaire a la Foy Catholiquc;
Ont par & entre Nous, Ducs devant diz, pour & ou nom
de mon dit .Scigneur le Roy, ^ par vertu de le Puillance, par Lui
a Nous attribuee & ottroie en cefte partie, par ces Lettres, coa«
tenans cefte forme ,
KArolus , Dei gratia , Francorum Rex , Universis, pras-
fentes Literas infpeduris, Salutem.
Inrer Prothoplauftas , per Matrimonii Foedus, a Summo rerunni
omnium Conditore, primaevis temporibus ordinatum, nediim Ge-
neris humani Propag.itio legittime fuccellic in Mundo , verum
edam inter Reges & Populos (Hoftis anciqui verfucia interdum ad-
invicem dillidentes) Difcordix in Concordiam, Guerraeque &
DilTentiones , in Pacis amcenitacen>, de fiicili, fuerunt £epillime
commutata:.
Nos igicur, •
Attcndcnces quod Sereniflimus Princeps, Carifllimus Conlangui-
neus nofter, Rjchardus Rex Anglia; , prouc Nobis nuper, pcr fo-
lennes fuos Ambaxiacorcs , Procuracores , & Nuncios , iniinuare
voluic, cum, carillima Filii noftra Primogenita, TJabella Franciaa
(licec nondiim Annos Purbcrcatis attingat) afficicur Conjugali Vin-
culo fociari,
Super quo jam, inter ipfos didi Confan^uinei noftri Ambaxia-
tores ex una parte, & Nos & certos a Nobis deputatos ex altera,
certi Tradtatus & Modi proiocuti , certaque Capitula in fcripcis
redaifta fuere,
Speranres in illo, per quem omnia bona fuccedunt, per Nego
tium hujufmodi, li fine pK)fpcro concludatur, Salutem, Pacem,
& Profperitatem utrifque Populis, Nobis & dicto Conlanguineo
noftro Subditis, bonumque permaximum coci Chriftianicaci, futu-
ris cemporibus, provenire,
Ec, ob hoc , cupiences , quantum in nobis eft , eSeduofas in
hiis Operum efficacias impcndcre, potiffime ciim ad noftram, de
praefenti , notitiam devenerit ipfum Confanguineum noftrum fuos
denuo folemnes Ambaxiatores , Procuratores , & Nuncios ad no-
ftram, pro conrinuatione Proceflus hujulmodi & iplias Negotii
complemento, prselentiam deftinare,
Notum facimus quod,
De, cariffimis Patruis & Germano no^xis,yohanne Bituricenji,
Phi/ippo Bnrgondiie, Ludovico Aure/ianenfi , & Ltidovico Borhonii,
Ducibus integre, plene, ac etiam firmiffime, merito confidentes
ut , eorum Mediante Conciiio ( qui dictiE Primogenitx noftrae
tam propinqui Nexu Sanguinis conjundti funt ) Tradtatus ipfe, fe-
vente Domino , valeat felici conclulione firmari ,
* I p s o s Pntruos & Germanum noftrum , ac Tres vel Duos , ^,.
ipforum in folidum , noftros veros &c indubitatos Procuratores, g
Negotiorum Gcltores, & Nuncios fpeciales Facimus, CoN- '•
s t I T u I .M u s , ac etiam Ordinamus per Praefences,
Eifque , & Tribus , aut Duobus ipforum , D a M u s , A t T r r-
B u I M U s , & C o n c E D i M u s plenam & liberam Poceftatem ,
& Mandatum fpeciale , TracTandi, nomine noftro , pro
didta Primogenita noftra, Sponfalia per verba de futuro, vel Ma-
trimonium per verba de prxfenti , cum didis Nunciis & Procura-
toribus didti Confanguinei noftri, nomine ipfius & pro ipfo, prouc
commodius , firmius', & convenientius de Jure fieri poterit , &
per utrolque PrcKuratores fupradictos ac inter eos Concordatuna
fuerit & Conventum ,
Verba SponCiliorum de futuro, feu Matrimonii de praefenti, per
ipfos Procuratores & Nuncios didi Confanguinei noflri Nomine
iptius proferri Pecendi ,
EtCoNSENSUM,in ipfam Filiam noftram , per eos, didti
Confanguinei noftri Nomine , praebendum , Recipiendi & Ac-
ceptandi, , .. . r, r^ r ■ ■
Cum ipfifque Procuratoribus & Nunciis ejufdem Confanguinei
noftri, de Dote, Dotalitio, Donatione propter Nupcias, necnon
de Arris, 6c cxteris in hac parte Conftituendis , eorumque Quali-
tatfl
ET ACTA PUBLICA.
nn. D. tate & QiJantitate , ac etiam de Terminis , Locis , & Modis Solu-
119^- tionum & Satisfaitionum deeifdem, & Quanto tempore pnrfata
c- i- filia noitra nobifcum manebit, ac Ubi , & QLiando , Cujufque
Expenfis, & fub Qua forma tranfmitti debebit, Conveniendi, &
Concordandi ,
Tradtata etiam & Concordata, fuper hiis, inter ipfos Patruos &
Germanum noilros & Tres vel Duos ipforum ex una parte , &
didlos Procuratores & Nuncios dicti Confanguinei noftri e?: altera,
quatenusnos tangit, omni Securitate, legitima & honefta, nomi-
ne noftro Firmandi,
Similemque Securitatem ab eifdem Procuratoribus & Nunciis
praefati Conlanguinei noftri Petendi, Stipulandi, &c Recipiendi,
Ab ipfiique Procuratoribus & Nunciis , quod idem Confangui-
neus nofter a difto Traftatu , fi , Deo permittente , ipfum firmari
contigerit, nuUatenus deviabit, Securitatem Petendi,
Csteraque omnia & finpula Faciendi, Gerendi, & Exercendi,
quje in Prjemiffis & circa Prjemilla neceflaria fuerint feu quomo-
dolibet oportuna, & quie tanti Negotii qualitas exigit, ac etiam
quae Nos faceremus & facere poffemus ii pri^fentes Perfbnaliter in-
tereflfemus, etiam fi Mandatum exigerent magis fpeciale;
Promittentes, in verbo Regis, Nos Ratum, Gratum, & Fir-
mum perpetuo habituros qusecumque per dicTtos Patruos & Ger-
manum noftros, & Tres vel Duos ipforum in folidum , Aita,
Gefta, Conventa, Concordata, PromilTa, Firmata, &c Procura-
ta fuerint in Praemiiris & quolibetPr.tmiflbrum, ac contra ea,feu
eorum aiiqua, non venire, nec in eis variare,
Quodque diifta Filia noftra hujufmodi Contraftum , fi ipfum
concludi contigerit, Ratum &Gratum habebitdum ad Annosde-
venerir Pubertatis,
Ipfofque Procuratores noftros , nec Poteftatem , eis per Nos
perpr«fentesaitributam,nullounquam temporerevocare volumus:
Infuper quod didti Patrui & Germanus noftri , de Perfonis de
Genere noftro, & de Conciliariis noftris, quales quantoque nu-
mero fibi placuerit, ac quotiens voluerint, fecum evocent , qui
diftis Negotiis eifdem afliftant, & ea faciant quae fibi duxerint In-
jungenda ,
Quibus Mandamus ut eis, in hiis, pareant tanquam Nobis.
In quorum Teftimonium noftrum praefentibus Literis fecimus
Apponi Sigillum.
Datum Parifius, die xxix. Odobris, Anno Domini Milefimo
Trecentefimo Nonagefimo Quinto, & Regni noftri Decimo
Sexto ,
D'unepart,
Et par & entre, noz trelcheres Coufins, les Contes Roteland, &
Marefchfil, Coufins, & MelTleur Williavi le Scrop Chambellandu
dit Roy d'Angleterre , pour & en Nom d'icelui , & par rAuifto-
rite & vertu du Povoir , par Lui a eulx donne & attribue en ces-
te parcie , par fes Lettres, donc le Teneur enfuit,
I> Icardiis , Dei gratia , Kp-v Anglia <^ Trancia , & Dominus
VIL '^ Hiberniie, omnibus Chrifti Fidelibus , ad * quos praefentes
<>. Literx pervenerint, Salutem & fidem indubiam prsefentibus adhi-
bere.
Plafmator Hominum ipfe Deus, Matrimonii Bona pia confidc-
ratione profpiciens, Primo Dominantium Legem dedit , qua &
ejus frueretur Bonis, & Speciem continuarec in pofteris, Adjutorii
fibi dari legitima gaudens conjundtione, fub fincerK dile6lionis ac
Animje & Corporis Unitate, ex cujus legalis conjuniftionis Fcede-
re plerumque provenit Deo grata Sobolis Procreatio, linealis Suc-
celTio,Conlanguineorum hinc & inde laudabilis AUigantia, Amo-
ris Solidicas in Dilectis , & Difcordantibus 'Via Pacis.
H.t;c dum internaj confiderationis oculo renovamus, appetentes
praedicta Proficua Nobis & noitrse Reipublicx pro noliro tem-
pore divinis nutibus evenire, divulgante fama celebri , & credi-
bilium perlbnarum crebra relatione noftris auribus inculcante , quan-
ta in prxcarillima nobis Domina Yfabella Filia Vrimogenita Domini
Karoli carijjimi Confangumci nofiri Frajicia refloreat Generis Nobi-
litas, vigeat & Morum honeftas (licet fub Annis adhuc teneris
fuerit conftituta) Ipfam , ad laudem Dei & prardiiStorum Bonorum
expletionem, fumma mediante gratia, peroptamus habere Conju-
gcm divini & humani Domus pariter & Conforcem.
Hinc eft qubd,
De fidelitate & legalitate, prudencia& circumfpeftione, cariffi-
morum Confanguineorum noftrorum , Ediuardi Comitis Rote-
la^idiiC , Thoma: Comitis Marefcaili (^ Noti}igamia , & IVillielmt
le Scrop Camerarii noftri , & eorum cujuslibec , plenarie confiden-
tes,
Ad Contrahendum Sponfalia per verba de futuro, feu Matri-
monium pcr verba de prxfenci, cum prxdi(fta Domina, quocun-
que modo convenientiiis & ordinacius de Jurc fieri poceric , & in
eandem, jure Sponfaliorum uc in Sponfam, feu Matrimonii uc in
Uxorem , Nomine noftro confentiendum ,
Ac verba Sponfaliorum feu Matrimonii de praefenti, per ipfam
vice mutua proferenda ,& Consensum, in nos per ipfam prae-
bendum, recipiendum & acceptandum,
Necnon ad traclandum , cum Procuratoribus , Parentibus, &
Amicis ejuldem Dominae, deDote, Dotalitio , Donatione prop-
ter Nuptias, ac Arris in hac parte conftituendis, & eorum lingu-
lorum Qualitate & Quantitate, ac eciam de Terminis, Locis, &
Modis Solutionum & Satisfadtionum de eifdem , ac ctiam quanto
tempore Expenlis Parentum & Amicorum debeat fuftentari , nec-
non ad quem locum prxdidta Domina, & quando, ac cujus Ex-
penfis, & fub qua forma , per Parentes & Amicos debeat tranfmit-
ti, conveniendum & concordandum ,
Et ea , quae ficTRACTATA, Conventa, &Con-
c o R D A T A fuerint , quatenus ad Nos attinet , omnimoda Secu-
ritate , honefta & l^itima , nomine noftro f i r m a N d u M ,
Similemque Securitatem nomine noftro , petendum, sti-
Tom. III. P. IV.
IJ^
pulandum & REcrpiENDUM,JuRANDUMQUE, in Ann. D.
Animam noftram , .qibd C o N T r a c T u M hujufmodi Ratum 1395.
habebimus , nec Poteftatem pr.dentem eis datam revocabimus, Ric. z.
aliquid yel tacieraus aut procurabimus , per quod Contrac-
Tus hujufmodi, feu cjus debita Confummatio, in cafu quo per
didtos Procuratores feu eorum aliquem fic, ut prxmitcitur, con-
trahi concigeric, quomodolibet poceric impediri,
Ac etiam ad PeTendum Securitatem, debitam & fuflRcien-
tem, a Parentibus & Amicis didtx Dominae Yfabelte, qubd ipfa
a Contractu hujufmodi nuUatenus variabit,
CiCteraque omnia & fingula faciendum, excercen-
DUM, & expediendum qux in Prxmiffis ac circa ea ne-
celTaria fuerint vel oportuna , & qua: qualitas hujufmodi Negotii
& nacura exigunt & Requirunt, & qux nos facercmus feu facere
poflemus fi perfonaliter ibi pr.cfentes effemus, etiam fiMandatum
exigant quantumcumque fpeciale,
Prasdidtos, Edwardum, Thomam, & Guillieimum, ac quem-
libet eorumdem per fe & in folidum, noftros veros, legicimos, &
indubicacos Procuratores , Negotiorum Geftores, & Nunciosfpe-
ciales, organumque vocis noftrsE, in Praemiffis & eorum llngulis,
Facimus, ordinamus,creamus,& constitui-
Mus per prxfentes;
Promittentes , in verbo Regio , Nos Ratum & Gratum
perpetuis temporibus habiturum quicquid per Procuratores
nollros praedidtos, vel ipforum aliquem, Actum, Gestum,
feu Procuratum fueric in Prxmiffis & fingulis PnemifiTorum ,
Ipfofque Procuratores & Nuncios noftros, & eorum quemli-
bet , ab omni onere facifdandi exprefse , Tenore Pra;fentium R e- ,
LE VA MUS.
* In quorum omnium & fingulorum Teftimonium atque Fi- • VIL
dem pleniorem has Liceras noftras Patentes fieri fecimus, & fi- 817.
gilli noftri magni appenfione muniri.
Datum apud Manerium noftrum de Chilterne Langele , Trice-
fimo die Decembris, Anno Domini MillefimoTrecentefimoNo-
nagefimo Quinto, Ec Regni noftri Decimo Nono,
D'autre part ,
Este Faites & Contraictes Fiansailles &
EsPousAiLLES du dit Roy d'Ang!eterre , & de noftre dite
Niece ,
E T , a cefte caufe , les diz Contes & Chambellan , pour & ou
Nom du dit Roy d'Angleterre, & par vertu de leurPovoir defi[us
tranfcript, ont Accorde, Promis,Encovenancie,
&JuRE, Accordent, Promettent,Enconve-
nancent, & jurent quele dit Roy d'Angleterre pran-
d R a noilre dite Niece a Femme , & Efpoufe , par loyal
Mariage,
Et defmaintenant eulx, pour &ou Nom du dit Roy d'Angle-
terre, & par vertudu dit Povoir, L'EsPousERONTpar Pa-
roles de prefent,
Et, parmi ce, Nous, Ducs defTus nomez, pour & ou nomde
mon dit Seigneur le Roy & de noftre dite Niece, Avons Accor-
de & Promis, Accordons & Promettons, que noftre dite Niece
prandra a Mari & Efpoux le dit Roy d'Angleterre,
Et defmaintenant TEfpoufera, par Paroles de prefent, en laPre-
fence des diz Contes & Chambellan ,
Et fur ce ont efte obtenues Difpenfacions, fouffifans d'uncoufte
& d'autre,
It E M , que le dit Monfeigneur le Roy, a Tonure & pour con-
templation du dit M a R i a g e & pour fa dite Fille , & les En-
fans qui iftront & ferronc procreez d'icelui Mariage,& les
Defcendans d'eux, baillera & paiera au dit Roy d'Angleterre, oua
fon certein Mandement, la Somme de Huit Cens Milles Francs
d'Or, ou la valeur, quil ont cours en France de Prefent, & felort
le Marc d'Or par cefte forme; Ceftaflavoir,
Troix Cens Milles Frans a TAneli & Solennifacion du dit M a-
RI AGE,
Et Cent Milles Francs en la fin de TAn , apres ycelle Solennifa-
cion,
Et ainfi des lours en avant, Cenc Milles Frans, d'An en An,
Jufques a Plain Paiement d'iceulx Huit Cens Mil Frans,
Les quelx mon dit Seigneur le Roy Donne & otroye a fa dite
Fille pour & cn lieu de touz. Partages, Appenages, SuccenTionsde
Pere & de Mere, & autres Droiz, quelconques, queElIc, fesEn-
fans, & les Defcendans d'eulx, leurs Hoirs, Succelfours, & aians
caufe, pourroient Demander, reclamer, & avoir, en Meublesou
He! itages , ou Royaume de France , ou autre part.
Pourveu , toutevoies , que ce ne porte aucun prejudice au dit
Roy d'Angleterre , ne a fes Hoirs , Succefleurs , ne aians caufe
quant au Droit & Qiierele, que lc dit Roy d'AngIeterre main-
tient a prefenc, & Monlieur le Roy, ou contraire, pour Lui, fes
Hoirs, Succelleurs, & aians Caule,
Et Parmi ce que, des fi toft que elle fera Aagiee de Dou7,e Ans
acompliz, Elle, de Taudl^orite du dit Royd'Angleterre, Renonce-
ra a touz, les diz Partages , Apennages , Succeflions , & autres
Droiz, quelconques, pour elle, fes diz Enfans,Defcendans,Hoirs,
Succefleurs , & aians caufe ; Et a ce TAudtorifera , fenz aucun
contredit, refuz, ou delay, le dit Roy d^Engleterre, par la meil-
leur & plus feure maniere que faire fe pourra,
Et les diz Contes , Roteland , Marefchal , & Chambellan , ont
Promis & Enconvenancc, Promettent & Enconvenancent, des-
maintenanc , es Noms que deflus , que le dic Roy d^.Angleterre
Audtorifera noftre dite Niece, dez litoft que elle fera ou dit Aage
de Douze Ans , & fitoft q'uil en ferra requiz pour faire la dite Re-
nonciacion , la lui fera faire par les Meilleurs & plus feures forme
& maniere que faire fe pourra;
Pourveu, toute voies, que, ce ne porte aucun prejudice au dit
Roy d' Anglecerre , ne a fes Hoirs, SuccefTeurs , ne aians caufe,
P quant
it4
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D,
1596.
Ric. 1.
• vtt;
818.
» VII.
819.
quant au Droit & Qiicrele que le dit Roy d'Angleterre maintient
■ a prefent,& Monlicur lc Roy, au contraire, pourLui, fesHoirs,
Sucxeffours, &aianscaufe, ^^ ^
Et referve aulTi a nolbe dite Niece que , le ou temps a venir ,
k Duchede Bayvieie, ou autres Terres, affifes Hors le Royaume
de France, du Coufte & Ligne dc ma Dame la Royne fa Mere,
lui efchcrient par !a Succeflion des Parens de ma dite Darne la
Royne , elle y puift Succeder , non contreftant la Renonciation
deffus ditc. _ ,. . ,
Item, Nous, Ducs devantdiz,, Accordons, ottroyons, cqn-
fcntons, * promcrtons, & enconvenancons,es Noms que delTus,
& femblablenient les di7, Contes & Chambellan, es Noms des-
fufdix, Accordcnt, ottroient, confentent, promettent, & encon-
venancent que, fe apiez Solennizacion du dit Mariage le dit Roy
d'Angleterre aloit dc vie a trefpalTement , fenz Enfanz procreex
d'icelui Mariage, & que noftre dite Niece le furvefquift, elle es-
tant Soub Aae^e, ou Aagiee de Douze Ans acomplis, la Somede
Cinq Cens Milles Frans, ou ce qui auroit efte paie de la ditefome
de Huit Cens Milles Frans, oultre la Some de Troiz Cenz Miles
Frans, fera Rendu & Reftitue a noftre dite Niece :
Et, s'il avenoit que elle trefpaffaft fenz, Enfens, procreez du dit
Mariage, ik que le dit Roy d'Anglcterre la furvefquift , il feroit
tenu a Rendre & Reftituer a mon dit Seigneur le Roy , ou a ce-
hii qui pour le temps feroit Roy de France, ou a leur certain
Mandement, la Some de Quatre Cens Milles Frans, ou ce qui
feroit lors paie de la dcvant dite Some de Huit Cens Milles Frans,
oukre la Somede Quatrc Cens Milles Frans; & pour ces Refti-
tucions faire, es cas & par la maniere que dit eft,Ie ditRoyd'An-
gIeterres'ObIigcra, & les diz Comptes & Chambellan, es Noms
que deffus, en ont defmaintenant obligie & obligent ycelui Roy
d'Angleterre, (es Hoirs, Succeffeurs, & aians caufc,& touz leurs
Biens Meubles &c Inmeublcs , prefcns & a venir.
I T E M, s'il avenoit quc noftre dite Niece trefpaffaft avant ledit
Roy d'Angleterre, & que de ce Mariage demouraffent Filles fenz
aucun Malle , & aprcs ce ycelui Roy d'Angleterre euft Enfans
Mafles d'une autre Damc , confidere que aucune Reftitucion n'eft
ordennee eftrefaite, de la Somc deflufdite, aux Filles, fe elles y
eftoient, fe a TOir Maile devoit appartenir rOrrie du Royaume
d'An^Ieterre ; En ce Cas, le dit Roy d'AngIeterre feroit & fera
tenuz^de Appener & pourveoir, Appennera & pourveira, ycelles
Filles honorablemcnt, felon leurs Eftaz,& li comme il appartient
a FiUes de Roy. ^ _ « r^ ,
I T E M , pour oft^r toutes Queftions & Debaz. qui pourroient
fourdre ou tcmps a venir, les Enfans Mafles & FemelleSj, qui fe-
ront procrecz ou dit Mariage, ne ceulz qui defcendront d culz,ne
pourront jamaiz avoir, demander , ne reclamer aucun Droit de
Succcfrion, ne autrcquclconque, ou Royaumede France, ncen
la Dignite Royal, fuppofe que le cas adveinfi que eulx, ou aucun
d"euK-, feuffent, ou feuft, les plus prouchains, ou prouchain, ou
Dcgre de Linagc : Et defmaintenant les diz Conres & Chambel-
lan, es Noms quc deffus, ont Promis & Promettent que le dit
Roy d'Angleterre promcttra & s'Obli^era, pour Lui, fes Hoirs,
Succefieurs, & aianscaufc, lcs quelz ilz ont, ou Nom que des-
fus, Obligicz & aftrains a ce, quilz n'en feront Jamaiz aucuncA-
Sion ne Dcmande.
P o u a v E u , toute voies , que ce ne Porte aucun prejudice au
dit Roy d'Angleterre, ne a fes Hoirs, Succeffeurs, ne aians cau-
fe, quant au Droit & Quciele Gue ledite Roy d'Angleterre main-
tienta piefent, & Monlieur lc Roy, au Contraire, pour Lui, fes
Hoirs, Succeffeurs, & aianscaufe.
I T E M , que, fi toft que le dit M a r i a g e fera Solenife , nos-
tre dite Niece aura acquiz & acquierra fon Dovairc on Annuitede
Vint Millcs Noblcs d'Anglcterre dc Revenue par An, dont clle
ioira paihblement, pour cn faire fa voulente & plaifir; & le quel
])ovaire ou Annuite Lui fera affiz bien & fouffiffamment , a le
prandre pnr fa Main , auffi franchemcnt & grandement que le Prift
& Ot onques Royne d'Angleterre :
Et fe le dit Roy d'AngIetcrre aloit de Vie a trefpaftement, nos-
tre dite Niece vivant, eftant Aagiee de Douze Ans, elle auroit &
prandroit, aura & prandra, fon dit Dovaire ou Annuite, & en
Joiroit & Joira paifiblement toute fa Vie durant, tant comnie elle
fe tendroit & tendra de Remarieri fuppofe que elle s^en veniftde-
mourer ou Royaume de Francc, & qu'il euft Guerre (que Dieu
ne \eullc) cntrc mon dit Seigneur le Roy & le Roy d'Angleterre ,
ou leurs Succeffeurs.
Item, Nous, Ducsde Berry, de Bourgoine, dOrleans, &
de Bourbonnoiz deflus nommez, nous fommes faiz & faifonsfors,
ou Nom , & pour mon dit Seigneur lc Roy , que noftre dite
Niece , venue a TAage de Douze Ans acompliz , confentira le dit
Mariage: Et, s'il avenoit que elle le contiedifift , mon dit
Scigneur le Roy ne pourroit , en ce Cas , aucune chofe demander
ne r'avoir de la deffus dite Sommc de Huit Cens Milles Frans,
maiz feroit tenuz de la parpaier fe elle ne reltoit, & dcmourroit,
ou dit Cas, entierement au profit du dit Roy d'.Angleterre :
Et, femblablementj fe de la PaiTie d'icelui Roy d'Ang!eterre
demouioit que le dit Mariage ne fcuft pirfait & Confume,les diz
Contes, de Roteland, Marefchal , & Chambellan , ont Voulu,
* Accorde , Confentu, & Ottioye, Vculent, Accordent, Con-
fentent, & Ottroyent, qnc le dit Roy d'Anglererre fera, & foit
tenuz de Rendrc & Reftitucr,& de faitRendra & reftituera amon
dit Seigneur le Roy, ou a cclui qui pour le temps feroit Roy de
France , ou a leur certain Mandement , la dite Somme de Huit
Cens Milles Frans, ou ce qui feroit paie d'icelle Somme; & avec
ce paiera au dit Monficur Ic Roy , ou a celui qui lors feroit Roy
de France , autvc Huit Ccns Milies Frans ;
Les qucUes Sommcs ont eftc eftimees & ordennes es diz Cas
pour les Dommagcs, Intereftz, Fraiz, & Difpens des dites Par-
ties.
Item, que le dit Roy d' Anijleterre , & les prouchainsde fa
Couronne & dc fon L^nage, feront tenuz & s'Obligeront ex-
preffementdefmaintenant, & le dit Roy d'Angleterre le fera par Ann.D
eulx faire & promettre, & eulx en Obligier donncr & baillerleurs 1396.
Lettres, en forme convenable & fouffifant, que, le ycclui Roy Ric. i.
d'Angleterre Trefpaffoit avant la Confummation du dit ^ 1 a R i a-
GE, noftre dite Niece, Franche & delliee de touz liens & em-
pefchemens de Mariage, & autres Obligacions quelconques,
feroit&fcra, enfemble touz ces Joyauz , Meubles , &Biens,Ren-
due & Reftitue a mon dit Seigneur le Koy , ou au Roy de France
qui pour le temps feroit.
Et , femblablement , s'il avenoit que le dit Roy d'Angleterre
Mouruft aprez la Confummacion du dit M a r i a g e , noilre di-
te Niece , s'il lui plaifoit , s'en pourroit venir & retourner en
France franchement , & aporter touz fes Joyeux , Meubles , &
Biens, fcnz ccquecUe feult ou peutl: eftre detenue, liee, ne o-
bligee, ne quc acun empefchement lui feuft mis, en fa Parfonne,
ne a fes diz Biens.
I T E M , que mon dit Seigneur le Roy fera renuz de Veftir , En-
joveller,& laire mener & acompaignier, a fes Fraiz & Defpens,
fa dite Fille honnorableraent , felon fon Eftat , jufques a C^ays ,
ou elle fera receve par le dit Roy d'Angleterre ainli qu'il appar-
tient.
Toutes les quelles Convenances , Promeffes , Traidliez , Ac-
cors, Ottroys, Poins, Articles , & autres Chofes deffus touchees,
& chafcune d'icelles , Nous , Ducs de Berry , de Bourgoigne ,
d'Orleans, & de Bourbonnoiz, pour & ou Nom de mon ditSei-
gneur le Roy, & par vertu de la Puiflance dellijs incorporee; a
nous & les diz Contes de Roteland & Marefchal & le dit Meffieur
Guilliame Scrop, pour & ou Nom du dit Roy d' Angleterre , &
par vertu de leur Povoir deffus tranfcript , ont par Noz & Leurs
Foiz & Scremcns, fur ce baillicz les uns aux autres, Fait, voulu,
confcntu, accorde, palle, ottroyc,promis,& enconvenancie,&,
par la Teneur de ces Prcfentes, Nous, diz Ducs, es Noms que
deffus, lesFaifons, voulons, confentons, accordons, palIbns,ot-
troyons, promettons, & enconvenancons , & auffi les diz Contes •
& Chambellan , cs Nom que deffus , les Font , voulent , confen-
tent, accordent, paffent, ottroyent, promettent, &enconvenan-
cent, & que ellcs foient & feront Faites, entcrinees, & acom-
plies, aient & fortillent, auront & fortiront,pIain & entierefFeiL
de Point & Point, fenz enfraindre, & fenz ce qu'il foit ou puift
eftreFait, Dit, Alleguie, ou venu par quelconque, ne pourquel-
conques Caufe, couleur, ou occafion, que ce foit, tailiblement,
expreflement, ouautrement, comment quilfoit, aucontraire, o-
res, nc ou tcmps a vcnir,
E,t quc mon dit Scigneur le Roy ,& le dit Roy d'.Angleterre , en
tant qu'il Touche & puet Regarder chafcun d'eulx , les Ratiffic-
ront , approuveront , lovcront , greeront , & confermeront , & lej
fisront, promettrom, enconvenanceront , & jureront, en Parole
de Roy, par leurs Foiz & loyautez,pour Eulx, leurs Hoirs,Suc-
celleurs, &aians caufe, & lesferont faire, tcnir, enteriner, &a-
complir entierement & a plain,
Et en Obligeront tulx, leurs diz Hoirs, Succeffeurs, & aianj
caufe, enlemble leurs Biens, Meubles & Inmeubles, prefens & a
venir, quelconqucs ils Ibient, & quelque part qu'il Ibient fitucz &
affiz, les quelz Nous Ducs dcftiis diz avons , cs Noms devantdiz,
& les diz Contes & Chambellan, es Noms que deffus, ont ObL-
giez & afliz, obligons & ypotecons, obligent & ypothequent,
pour toutes ces Chofes, & chafcune d'icelles, eftrc Faites, enteri-
nees, & acompliez, plainement fcnz enfraindre,
Et en donront & baille.ont mon dit Scigneur le Roy , & le dit
Roy d'Angleterre , leurs Lettres Sceles de leurs Seaulx , avec In-
ftrumens Publiques , fe meftier eft,en la meilleur & plus feurefor-
me & maniere que faire ce pourra, toutes & quante foiz que re-
quis en feront.
* En Tefmoing de ceNous, Ducs de Berry, de Bourgoigne, « yj,
d'Orleans, & dc Bourbonnoiz, avons fait mettre noz Seaulx a ccs g^^^ '
Prefentes.
Donn & faites a Paris, le ix. JoursdeMars, l'An de Giace
Mille, Troifcens, Quatrevins & Quinze.
LESQ.UELLE!; Lettres, avcc les Fianfailles, Efpoufail-
les, & toutes les Convenances, Promeffes, Traichiez, Accors,
Ottroys, Solutions, Paiemens, Reftitutions, Renunciacion , Au-
dtorifacion, Obligacions, Ypochecations, Poins, Articles, & au-
tres Chofes quelconques, dont mention y eft faite, enfemble leurs
circumftances & dependanccs quelconques , & chafcune d'icelles,
en tant qu'il touche & regarde, {(uet & pourra, ores & outemps
a venir, toucher & regarder, Noiis, noz Hoirs, Succeffeurs, &
aians caufe, Nous, par meure deliberacion fur fe eve, Avons, de
certaine fcience, ferme propos, & liberale voulente, Agreablcs,
fermes, & cftables, & par la Teneur de ces Prefentes, les Loons,
Approuvons Ratiftions , & Confermons , Voulans & Ottroyans
pour Nous, noz diz Hoirs, Succeffeurs, & aians caufe, queelles
foient F"aites, gardees & tenues, perpetuelment & a tousjours,
enterinees & acomplies, aient & Sortiffent plain & entier eftedt,
de Point en Point, fenz ce qu'il foit ou puift eftre Dit, Alleguie,
Fait, ou Venu par Nous, noz diz Hoirs, Succeffeurs, ou aians
caufe, ne autres quelconques, pour quelconques Caufe, couleur,
ou occafion que ce foit , tailiblemcnt , expreffement, ou autre-
ment, ores, neou temps avenir, aucunement au contraire.
Et, a Greigneur Fermete & Seurtc, les Promettons, enconve-
nancons, & jurons, en bonne Foy & en Parole deRoy, pour
Nous, noz diz Hoirs, Succefleurs, & aians caufe, en tant qu'il
toucbent Nous & Eulx , Tenir, garder, faire, enterincr, & a-
complir, & fere Faire, garder, tenir, acomplir, & enteriner en-
tieriemcnt & a plain,
Et en Obligons & Ypothecons expreffement nous , noz diz
Hoirs, Succeffeurs, & aianscaufe, Enfemble noz & leurs Biens,
Meubles & Inmeubles, prefens & a venir, quelconques, &quel-
que part qu'il foient fituez & alliz.
ET ACTA PUBLICA.
iif
En Renuncant expreflement , fur ces Chofes & chafcune d'i-
celles , pour Nous , noz diz Hoirs Succeffeurs , & aians caufe ,
a toutes Subvencions , Aides , & Faveurs de Droit , Canon &c
Civil , Efcript , Difpenfations , Privileges , Franchifes , Libertez ,
Ufages, &c Couftumes generaulx, efpeciaulx, & Locaux, & au-
tres Chofes quelconques de Droit, de Fait , & de Cautele , par
les quelles , ou aucune d'icelles , peuft eftre Dit , alleguie , pro-
pofe, fait, ou venu, en tout, ou partie, par quelconque manie-
re que ce feuft ou foit, contre la Teneur & Parpetuite de cesLet-
tres , & meifraement au Droit , difant Generale Renunciacion
non valoir;
Et a fin que ce foit ferme & durable a tous jours , Nous avons
feic mettre noftre Seel a ces Prefentes.
Donn. a Paris le xi. jour de Mars, TAn de Grace Mille,Trois-
cens, Quatrevins & Quinze, &c le xvi. de noftre Regne.
Par le Roy, en fon Grant Confeil, ou eftoienc,
Meffers les Ducs de Berry , de Bourgoigne , dOrleans , &: de
Bourbonn , le Co^meflable : Nous les Patriarche d" Alexandrie , les
E^uejques de Nojon, de Potiers^ ^ SAiras : les Seigneurs de Cou-
cy & de Lebret:
Le Conte de Santerre^
Li Viconte Melerm , les Seigaeurs de Giac & de Latremoille ,
Maiftre Odard de Moulitis;
Ec plufeurs autres.
Manhae.
Vifa.
Collacion efi faite aux Lettres dejfus tranfcriptes.
VeTrengis, per 25 Amios dHratnris, Ratifkatio.
\x\n. D. f^Harles, par la grace de Dieu, Roi de France, A touz Ceulx,
1^96.' ^^ 1^' ces prefentes Lettres verront, Salut.
' ' Nous avons veu, & fait lire, de mot a mot, en la prefence de,
noz trefchiers & trefamez Oncles & Frere , le Ducs de Berry , de
Burgoigjie , dOrliens &c dc Bourbonnois, 8c ae noftre Grant Con-
feil, les Lettres, dc no2, dix Oncles & Frere, des Treves genera-
les, par Mer Sc par Terre,
* Par eulz Priies, accordees,pafrees,& Jurees par noftreCom-
mandement, voulente, & ordenance, & par vertu du Povoir,par
Nous Donne & attribue a nozdiz Oncles & Frere,
Pour Nous, noz SucceiTeurs Roys de France, noz Royaume,
Terres, Seignouries, & Subgie2.,& pour noz Alie2,,leurs Royau-
tnes, Terres, Seignouries, & Subgiez,
Et pour le Roy d' Angleterre noftre trefchier & trefame Filz , fes
Succefleurs Roys d'AngIeterre , fes Royaume, Terres, Seignou-
ries, & Subgiez, & pour fes Ahez, leurs Royaumes, Terres,
Seignouries, & Subgiez,
Par Mer &c par Terre, deca & dela la Mer, pour Vint &
Huit Ans, Commencans le Jour Saint Michiel , qui fera PAnMil-
le, Trois Cens, Quatrevins, Dix huit, Soleil levant , que les
Treves prefentes, derreinerement prinfes a Lenlinghem, doivent
feillir, & finiffans le Jour de Seint Michiel, qui fcra TAn Mille
Quatre Cens Vint & Six apres enfuivans,
J-.e quel Povoir eft encorpore en leurs devantdittes Lettres,
D'efquelles la Teneur s'enfuic.
Nous,
"Jehan, Filz k Roy de France, Duc de Berry & d'Auvergne,
Conte de Poitou, d'Auvergne, & de Boulongne,
Phelip, Filz de ce meifmes Roy , Duc de Bourgoingne, Conte
de Flandres, d'Artois, & de Bourgoingne,Conte PalatindeSalms,
Conte de Rethel, & Seigneur de Malines,
Loys , Filz de Roy de France , Frere le Monfieur le Roy , Duc
d'Oiliens, Conte de Valoys, & de Beaumont,
Et Loys Duc de Bourhonnoys , Conte de Clermont , & de Fo-
reftz,
A touz ceulz, qui ces prefentes Lettres verront, Salut.
CoMME, pour Honneur & Reverence de noftre Seigneur, &
pour efchever reffufion du Sanc Humain , & les Maulx &c Dom-
mages Irreparables , qui, pour la Fait & occafion des Guerres,
font advenuz le temps pafle, pourquoy ks Feaulx & Subgiez, &
le Peuple de fon dit Royaume," puiflent vivre & demourer enPaix
& Tranquillite , defToubz Lui, mon dit Seigneur le Roy ait, !e
temps pafle, a trefgrant & meure Deliberacion , Tenu & fait Te-
nir plufeurs Confaulx ?:C Aflemblees avecques les Gens & Meflai-
ges de fon Adverfaire, pour venir ala Conclufion de Paix, ou de
Longues Treves ,
Et derreinerement, TAn Quatrevins & treze, ait envoie, es
Marches de Picardie, Nous, Jehan & Phelip deflus diz, a tout
Povoirfuffifant depar Lui, pour aflembler & befoingner, fur les
Chofes deffiafdites, avec, noz Trefchiers & Amez Coufins, les
Ducs de Lancafre e^ dEureuch, Oncles du dit Adverfaire d'An-
gleterre, ayans femblable Povoir depar Lui,
Avec les quelz, par vertu des Povoirs deffufdis, aions Pris, fer-
me, &c accorde Treves generales, par Terre & par Mer,
Pour mon dit Seigneur, fon Royaume, fes Terres, Seignou-
ries, & Subgiez, & pour fes Aliez, leurs Royaumes, Terres,
Seignouries, & Subgiez, par Mer &c par Terre, deca & dela la
Mer, pour le dit Roy d'Angleterre , fon Royaume, (ts Terres,
Seignouries, & Subgiez, & pour fes Aliez, leurs Royaumes,
Terres, Seignouries, & Subgiez, deca & dela la Mer,
Pour Quatre Ans, commencans le Jour Sainc Michiel, Soleil
levant, qui fu TAn Milie, Troifcentz, Quatrevins & treize, &C
feniffans le Jour Saint Michiel, qui fera TAn Mille, Troifcena,
Quatrevins & Dix huitj
Tom. IIL P. IV.
* VII.
Si comme es Lettres, fur ce faittes par Nous, Confirmees, & Ann. D.
Jurees par mon dit Seigneur, en la prefence desGens & Mefliu- i39(J.
ges du dit Roy d'Angleterre , a ce commis depar lui; & par celles Ktc 2.
des diz Ducs de Lencaftre, & d'Eureuch, Confermees &c Jurees
par le dit Roy d'Angleterre , en la prefcnce des Gens & Meifaiges
de mon dit Seigneur, a ce Cpmmis depar lui, eft: plus a plain
contenu ,
Et depuis, pour entendre en & fur certains Traitiez de Maria-
ge , & Continuacion des Treues deflus exprimez , aient efte Or-
denez & Commis , de la Partie d'Angleterre , noz trefchiers &
amez Coufins , le Conte de Rotheland , le Conte Marefchal , &
Mejjire Guillaume le Scroup fon Cambelian , a tout Povoir fouffi-
fant, du dit Roy d'Anglecerre , du quel Povoir la Teneur s'en-
fuit ,
D IcHART, par la Grace de Dieu, Roy d^Angleterre (^ de Fran-
^^ ce,&c Seigneur d^Irland, a tous ceulz, qui ceftes Lettres
verront, Salutz.
Savoirfaijons que,
Pur rOnur de Dieu,
Et pur efchever refFufion du Sanc Chriftian, & les Malx &
Dommaiges Irreparables , qui par le Fait des Guerres , d'entre
Nous ^ nojlre Adverfaire * de France ^^ourroimt enfuir en cemps
a venir, fi comme onc efte avenus en temps pafTe,
Defirans de venir au bonne Paix & Concorde ovecques noftre
dit Adverfaire, & de mettre noz Subgiez en Pees, Quiete, &
Tranquillite,
Et confiantz au plein des Senz, loyaultees, avifemens, & dis-
crecions de, noz trefchiers Coufins, Eduvart Counte de Roteland.,
Tho7nas Cofiie Marejchelle (^ de Notyngham , & JVilliam le Scroup
noftre Chamberleyn,
Iceulz avons Ordene & Commis, Ordennons & Commettons,
pour & en lieu de Nous, pour AlTembler avecqes les Oncles &
autres Deputees de noftre dit Adverfaire, aiant fouffifant Povoir
de Lui, fur les Faiz qui s'enfuent, en quelxconques Lieux & Pla-
ces efqueux lour bon femblera , pour la Faite du Traictie de Pees*
fufditte,
Et avons Donne, & Donnons, par ceftes Prefentes, a noz diz
Deputez plain Povoir, Auaorite , & Mandement efpecial, de
Convenir, traittier, compofer, tranfiger, p-icifier, & plainement
& finablcment accorder, & venir au bonne Paix &c Accorde, fur
Toutes Debatz, Contencions, Queftions, Guerres, Riotes &c
Difcors, moevez & a movoir, ovec toutz leurs Articles, & cir-
conftances , incidentz , emergentz , dependentz, & connexez,
entre Nous, noz Royaumes, Soubgiez, & Seigneuries, Amis,
Aliez, Aidantz, & Adherens quelxconques, deca& dela la Me-
re , d'une partie , & noftrc dit Adverfaire, ks Soubgiez , &c Sei-
gnuries, Amis, Aliez, Aidantz, & Adherentz quelxconques,d'au-
tre partie,
Et fur quanque feraainfi Traittie, compofe, tranfige, pacifce,
& accorde, pour Nous, & noftre Partie, avecques ceulx de la
Partie adverfe, aians a ceo fuffifante Povoir, de rAfFermer & As-
feurer par Foy, & par Seremenc fur les Sains Euvangiles, a don-
ner en 1'Anime de Nous,
Et d'Ottroyer & donner fur ce, & les Deppendentz d'ice]Ies,
tous maners de Caucions, Seuretees, PromefTes, Obligacions &c
Lettres fealles , tantz & telx , comme meftier ferra , ou bon leur
femblera en tiel Cas, les quelles Nous voiilons avoirtiel EfFet,
vigour, & fermete, comme fi Nous les eufliens donnez &c fait en
noflre Propre Perfonne ,
Et de Faire, Executier, &c Expedier, & Accomplir toutes Ar-
ticles, que ferront accordez, de Point en Point, pour Nous, &c
noftre Partie, fanzfraude ou mal engyne, fi avant comme Nous
ferroions mefmes, fe noftre Propre Perfonne y fcuffe prefente,
EtdeFaire, Executier, & Expedier toutz autres Articles, que
aucunement pourroient appartenir au bonne Perfeftion &c accom-
plifement de mefmes la Traittie de la Pees &c Accorde avantditces ,
de quele nature qu'ilz foient , fuppofe que plus efpecial IVlande-
ment en ferront requis,
Et avons Donne, & Donnons auxint par ceHes Prefentes, a
noz diz Deputees plain Povoir, Audtorite & Mandemcnt efpecial,
d'Accorder & prendre Trieues , pour Vint Oepc Ans , a Com-
menciers au fin de ceftes prefences Trieues, felon la forme & con-
dicion de les Trieues fufdittes ,
Ec Promettons, loaulmcnt en bonne Foy , & en Parole du
Roy, a avoir & tenir tous jours Ferme & Agreable, quanquc fait
fera , en noftre Nom , par noz diz Commis &c Depucez , fur toutz
& chafcunc des Chofes avantdittes,
Et de donner noz Lettres Confirmatoirs , feallez de noftre
Grant Seal, fur toutz les Poins que enfy feront accordez, & de
les faire Executier, de Point en Point, en quantque en Nous eft,
fans fraude ou mal engyne,
Et ce Promettons, fur Caucion & Obligacions de tous noz
Bicns, preientz & a venirs, fans Jamaiz faire, dire, ne propofer,
enjugement, nedehors, aucun Chofe a Tencontre.
Don. par Tefmoignance de noftre Grant Seal , a noftre Manoir
de Chilterne Langcle, le Trentifmejour Decembre, TAn du Gra-
ce Mille, Troifcens, Quatrevins &c Quinze, &c de noftre Rcgnc
Dix & Noefifme.
Et mon dit SeigneurNous ait femblamentCommis& ordennez
a Traittier, pour Lui & en fbn Nom, des Chofes defiTulHites,
comme il appert par ces Lectres & Povoir, a Nous fur cc bailles,
d'efquelles la Teneur s'enfuit.
CHarles, par la Grace de Dieu, Roy de France, a tous ceulz,
qui ces Lettres verront Salut.
Savoir faifons que,
Pour rOneur de Dieu ,
Et pour efcheverreffiifion du Sanc Chriftian, & les Maulx & * VII.
Dommaiges inreparables, qui par le Fait des * Guerres, d^entre 813.
P 2 Nous
ii6
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Ntin & fiojfrr AJverfaire eTAt/gleterre, pourroient enfuir en temps
I ^96. a venir, ii comme Ibiu advenux ou temps paffe ,
Hic. 1. Defirans venir a bonne Paix & Concorde avec noftre dit Ad-
verfaire , & mettrc noz, Subgiez. en Paix , repos , & tranquil-
lite
Cbnfians a plain des tranfgransSenz, loyaultex, avifemens, &
prudences de, noz trefchiers & trefamez Oncles, & Frere, les
Du(S de Berry, de Bourgoig?ie, d'Oriicns, & de Bourbonne,
Yceulx, Trois, & Deux d'eulz, Avons Ordonne, & Com-
mis, Ordonnons & Commettons, pour, 6c en Lieu de Nous,
four , avec les Deputcz, de noitre dit Adverfaire , ayans fouflfifant
'ovoir de Lui , fur les Faiz qui enfuivent , airembler en quelcon-
ques Lieux & Placcs dont bon leur fembiera, pour le Fait du
Trafttie de la Paix dedus ditte,
Et avons Donnc, & Donnons, par ct^i Prefentes, a noz, diz
Onc!es & Fr^re, a IVois, & a Deulx d'eulz, plain Povoir, Au-
torite, & Mandement efpecial, de Convenir, traittier, compo-
fer, tr^nfiger, pacifier, & plainement & finablement accorder,
6c venir a bonne PaLx & Acorde, fur touz Debaz, Contemp-
cions , Qyellions , Guerres , Ryotes , & Deicors , meves & a
mouvoir, enfcmble tous leurs Articles, & Circonftances, inci-
dences, emergences, & dependences, entre Nous, noz Royau-
ires, Subgiez, Seigneuries, Amis, Aliez, Aidans, & Adherens
quelxconques, deca &dela la Mer, d'une part, & noftre dit Ad-
verfaire, fes Subgiez, & Seigneuries, Amis, Aliez, Aidans, &
Adherens quelconques, d'autre part,
Et fur quanquc fera ainli Traittie, compofe, tranfige, pacifie,
& accorde , pour Nous & noftre Partie , avec ceulz de la Partie
adverfe, aians a ce fouffilant Povoir, de rAffermer & Afteurer
par Fcy, & Serement fur les Sainttes Euvangiles, a donner en
rAme de Nous,
Et d'Ottroier & Donner fur ce, & fcs Depcndences, toutes
manicres de Caucions, Seurtez, Promeflcs, Obligacions, & Let-
tres SecUees, tant & telz, comme meftier fera, ou bon leur fem-
blera en tel Cas, les quelles, Nous voulons avoir tel Eftet, vi-
gueur, & fermete, comme fe Nous les euiTions Donnees 6c Fait-
tees , en noftre propre Perfonne ,
EtdeFaire, executer, cxpedier, &acomplir tous Articles, qui
feront accordez, de Point en Point, pour Nous & noftre Partie,
fans fraude ou mal engin , fi avant comme nous mefmes ferions fe
nollre propre Perlbnne y eftoic prefente,
Et dc Faire , executer, & expedier tous autres Articles, qui
«ucunement pourroient appartenir a la bonne prefedion & ac-
compliffement des diz Traittiez & Accors , de quelque natu-
re qu'ilz foient , fuppofe qu'ilz requeilTent plus efpccial Mande-
nient ,
Et avons Donne, & Donnons auffi, par la Teneur de Ceftes,
a noz diz Oncles & Frerc, a Trois, & a Deux d'eulz, plain Po-
voir, Auttorite, & Mandement efpecial d'Accorder & Prendre
Trieves de Vint Huic Ans, a Commencier a la fin des Trevcs qui
font a prefent entre Nous & noftredit Adverfaire,& felon la for-
me & condicion d'icelles,
Et Promcttons, loyaument en bonne Foy, & en Parole du
Roy, avoir & tenir tous jours Ferme & /^reable, quanque fait
fera, en noftre Nom, par noz diz Oncles & Frere, Trois, ou
Deux d'eulz, fur toutes & chafcune des Chofes avantdittes,
Et de Donncr noz Lettres Confirmatoires , feellees dc noftre
Grant Seel, fur tous les Poins qui ainli feront Accordez, & de les
faire Executer, de Point en Point, en tant que in Nous ell, fans
fraude ou mol engin ,
Et cc Promcttons fur Caucion & Obligacion de tous noz Bicns,
prefcns & a vcnir, fanz jamaiz faire, dire, ne propofer, en Juge-
ment, ne dchors, aucune Chofc au contraire,
En Tcfmoing de ce, Nous avons fait mettrc noftre Secl a ces
Prefentcs.
Donne a Paris , le iii. jour de Mars, TAn de Grace Miile,
Troifcentz , Quatrcvins & Quinze , & dc noftre Regne le xvi.
Savoir faisons que,
Par vertu du Povoir deftus tranfcript ,
Et pour les Caufes deffus touchiees ,
Et aufli a fin que la Chriftiente puift cftrc Socurue contre la
malice & mauvaifc Entreprife des Mefcreans, qui en diverfes Par-
ties s'efForcent de la deftruir & metcre a ncant ,
Et que Monfire k Roy, &c fon Advcrjairc d'Avgkterre, Nous
& les autres Princes , d'une cofte & d'autrc , puilfions micx vac-
quier a mettre noftrc Mere Sainte Eglile (qui li longuemcnt a clte
en Scifme & Divilion) a bone Paix & vrayc Union, ainli que fe-
lon Dicu doit eftre fait ,
* vn. * Nous, Johan, Phelip, Loys, & Loys dcilus nommez, pour
*i4. & ou Nom de mon dit Seigneur, Avons Ottroye, promis, &
accorde, & par la Teneur de ces prefentes Ottroyons, promet-
tons , & accordons Treves generales, par Mer & par
Terre,
Pour Monfire le Roy, fes SuccefTeurs Roys dc France, leur Ro-
yaume, Terrcs, Scignouries & Subgiez,
Pour /e Roy de Cafielle er dc Leon ,
Pour le Roy dc Romai?is ,
Pour le Roy d'E/coj[fe ,
Le Roy d'Arragon,
Et le Roy de Navarre ,
La Duchejfe de Braiban ,
Le Duc C7' /e Commuji^ de yenue ,
Et pour le Conte de la Marche d^Elcofte pour la Seignourie de
Man,
Aliez de Monfeigneur le Roy,
Et pour leurs Succeireurs, Royaumes, Terres, Seignouries, &
Subgiez, par Mer & par Terre, deca & dela la Mer,
Lis quielx Aliez fermeront & affcureront les dictes Trieves,
chafcun par foy , dcdeinz les Termes & Jours fi deft^jubz limitez Ann. D
aus quilz les dittes Trieves font ordenees pour commencier &' 1:596
avoir leur vertu, ou pluft toft fe fiiire fe povoit bonnement fans Rif. x.
fraude & malengin, '
Au dit Adverjaire d^Angleterre , fes SuccefTeurs, fon Royaumc
fes Terres, Seignouries, &Subgiez, '
Pour le Roy des Romayns ,
L'AdverJaire de Portugal^
Le Duc de Guerle^
Jehan des Yjles ,
Et le Duc (§■ le Commune de Jenues ,
Ec MelTire Gmllaume le Scroup pour la Seignourie de Man ,
Aliez du dit Adverfaire, & pour leurs Succefleurs, Royaumcs
Terres, Seignouries & Subgiez,
Les quelx Aliez fermeronc & affeureront les dittes Trieves
chafcun par foy , dedenz les Termes & Jours deflufdiz ,
Pour Vint Huit Ans , commencans le Jour de Saint Michiel
l'An Mille. CCC. LXXX. Dixhuit, SoIeU levant (que les au-
tres deflufdites Trieves, derreinerement Prinfes, devoient faillir)
&, fenillans le Jour Saint Michiel, qui fera TAn Mille, Quanc
Cens, Vint Six, apres enfuant ,
Et avons Promis & Jure, en TAme de Monflre le Roy, par ver-
tu du dit Povoir, par Lui a Nous donne, qu'il Tendra & Garde-
ra, & fera Tenir & Garder, bien & loyaument, ces dittes Trie-
ves, tant par Mer, comme par Terre, par tous les Lieux, Paiis,
& Terres du dit Adverfaire d'Angletcrre , & de fes diz Aliez &
Subgiez , fans fairc , ou foufFrir eftre feittc , aucune Chofe au
contraire par Lui , ou fcs Subgiez.
Et Nous Jurons & Promettons , en noz propres & privez
Noms, que, a noz loyaulx povoirs , Nous les Tendrons & Gar-
derons , & ferons Tenir & Gardcr , comme cy dellus & deflbubz
eft contenu ,
Et fcmbiablcment feront les Aliez, d'une Partie & d'autre, qui
vouldront Jouir dc ces dites Trieves , ou lcurs Lieuxcenans ou Pro-
cureurs , ayans fouflifantz Povoirs a ce , ou cas qu'ilz leroient ab-
fensdu Paiis,
£c, durans ces dictes Trieves, cefTcront, & fera Monfeigneur le
Roy cefTer, par Lui, & fes Subgiez, & aufli feront les diz Aliez,
par eulz & leurs Subgiez, Celler generalment & univerfalmenc
toutes Prinfes de Perfonnes, de Biens, de Chafteulx, Villes fer-
mees, Fortereces, & autres Lieux, Pilleries, Roberies, Arfins,
Demolicions de Maifons & de Murailes , Abatemens d'Arbres
portans Fruit & aucres, & tout autre Fait de Guerre, par tous les
Royaumes, Terres, & Seignouries du dit Advcrfairc d'Angleterre,
& de fes diz Aliez, deca & dela la Mer, quelconque caufc ou
ocafion que ce foit (foit pour caufe du Scifme de rEglife ou autre-
ment) cefTans toutcs fraudes & mal engin.
Et pourront, durant le temps de ces dittes Trieves, tous lesSub-
giez du dit Advcrfaire d' Angleterre , & de fes diz Aliez, Aler,
Vcnir, & Marchander, de Marchandifes loifibles & non defen-
ducs (comme font Armeures, Artillerie, & autres Chofes fembla-
bles & invafibles) par Terre & par Mer; & auifi pounont l^ire
toutes aucres Euvres & Befbingnes feuremences Royaumes, Ter-
res, Paiis, & Seignouries de Monfre le Roy, & de fes Aliez dcs-
fus nommez, Delarmez (excepte d'Elpee & de Couftel) hm eftre
Empefchiez, arrellez, ou moleftez par voye de Marque, Repre-
faille, ou Contreprife, en paiant toutefvoics les Devoirs anciens
& accoullumcz, telz comme fbnt les Aliez& Bienvueillans de
Monllre le Roy Eftrangiers, & autres Devoirs ordenez & a orde-
ncr, comme les propres Subgic?. de IVIonlire le Roy, paienc ou
paieront , es Lieux & Paiis ou ilz feront,
Toutcs voies ne pourront ilz cntrer es Chafteaulx de Garde ,
Villes fermes, ou autres Fortereces, fens Licence Seigneurs, Ca-
pitaines, ou Gardes des diz Lieux, * ou d'autre ayant Povoir a* VIL
cc ; & , s'il y entrent par Congie d'aucun , qui n'ait Puiflance de Sif.
leur donner Congie , ilz feronc Dclivrez , & s'en pourronc partir
franchement, & cclui, qui ainli leur aura donne le dit Congie,
fera tenu de les Deldommaigicr, & oultre fcra Pugny felon le
Cas ; & , s'il n'a de quoy les Defdommaigier , il en fera plus
griefment Pugny du Corps : Et aulli pourront les Gens des For-
tereces de Tune Partie, Acheter Vivres de ceulz de Tautre Par-
tie.
I T E M , que toutes Marques ou Reprefailles (c'eflaflavoir , de
Executer aucuns pour Debtes d'autruy) feront defendues eftroitte-
met d'un cofte & d'autre: &, fe aucuns font le contraire, ilz fe-
ront Pugniz par les Confervateurs, ou par leurs Seigneurs, com-
me Rompeurs dc Treves, Rebclles, & Defobeiflans, &contrains
de Rendre le Double a la Partie fur la quelle la A4arque ou Re-
prefaille auroit efte faitte; mais pourfuivront leurs Debtes parde-
vant lcs Confcrvateurs, ou pardcvant les Juges ordinaires, a TE-
leccion des Demandeurs: Toutefvoies Fexecucion des Marques,
qui defia ont efte Donnees & Adjugees par voye de Raifbn & de
Juftice, ne fera poinc empefchee ne retardee pour occafion de ces
prefencesTreves; mais les Paatiz feront executez par la maniere
qui cy apres fera ditte.
Et pour ce que les Patiz fbnt trop Exceffifz en aucuns Lieux,
& Imporcablcs a ceulz qui les paicnc, il a efte & eft Accorde,
entre ^s^^ous & les delTufdiz Metraiges d'AngIeterre , qu'il y aura
ccrtaines Perfonnes efteves & comm.ifes d'un cofte & d'autre, qi:i
briefment les Modereront & Diminuercnt fans croiftre ; & yront
fur les Lieux, & Ordcneront de la maniere de Lever des diz Pa-
tiz, fi comme en ccrtaines Lcttres, fur ce faitces a part, eft plus
a plain declairie; &, s'il femble aux diz CommifTaires que, en
aucuns des Lieux, qui paient les diz Patiz, ne chiee aucune Di-
minucion , demcurent les diz Paatiz en Teftat ou ilz font.
Item, que, avant que aucune Execucion puift eflre faitte,d'un
cofte ne d'autre , pour occafion dcs diz Patis non paiez, apres le
Terme pafTe, les Seigneurs, ou Capitaines des Lieux, ou autrcs
aux quelx feront deubz les diz.Patis, Rcquerronc les Debicurs d'i-
ceuli Patis de les leur paier : ■
Et,
ET ACTA PUBLICA.
117
Ann. t). Et, s'ilz ne paient dedenz Huit Jours du temps qu'il2, feront re-
1596. quis, que lois les diz Capicaines, ou leurs Lieuxtenantz , ou autres
Rjc.z. a qui feront deubz les diz Patis, requierent fouffifement, par Let-
tres, les Confervatours des Treves, particulieres ou generaulx ,
d'iceulz Debteurs, les quielx qui miex leur plaira, ou Tun d'eulz,
qui les contraingnent de paier les diz Patis dedenze le Terme de
Trente Jours prochains enfuivans:
Et, fe encor ycculz Patiz ne font paiez dedenz les Termes des-
fufdiz , que lors foit loiiible a ceulx , a qui les diz Patis feront
deubz, de les Executer franchement fur les Perfonnes qui les deu-
ront , & fur leurs Biens , en & fur les Lieuz Apaticiez , ou ailleurs
en leur Territoire , & es Territoires de ceulz a qui ilz feront
deubz, avec la Quinte Partie d'icelz Patis pour tous Domaiges &
Difpens^ ceffans toutes Prifes de Lieuz, & aufli fanz Bouter feu ,
& Tuer Homme , fe ce n'eftoit celui ou ceulz , qui par Force ou
Violence vouldroient reliiler ou rebeller, par voye de fait, & fans
en faire Execucion fur autre Perfonnes , neauautres Lieux, fors
ainfi que dit eft.
Item, que, feaucunsdes Habitans des Lieux Appaticiez font
detaillans de paier leurs Patis , & tranfportant leurs Perfonnes &
leurs Biens hors des Lieux Apaticiez, & du Territoire de ceulz a
qui les diz Patis feront deuz, les Capitaines ou Seigneurs, a qui
les diz Patis feront deubz , n'en pourront faire Execucion par eulz,
mais pourront Requerer les Confervateurs des Treves des Lieux ,
es quiex ilz auront retrait leurs Perfonnes ou leurs Biens , pour es-
tre paiez, &feronttenuz les Confervateurs , par leurs Seremens,
de les en faire paier , & leur y faire bon & brief accompliflement
de Juftice: 6c, fe miex plaift a ceulz, qui demanderont les diz
Patis, ilz pourront pourfuir ceulz, qui les deuront, devant les Ju-
ges ordinaires.
Item, que les Patis, qui eftoient deubz aux Fortereces, tenans
la Partie du dit Adverfaire , qui ont efte delivrees & mifes en TO-
beiffance de Monlieur le Roy, cefTeront, & ne feront plus paiez;
mais , fe les Parroiffes ou Lieux , qui doivent les dites Patis , de-
voient Patis a autres Fortereces, que ne font pas ainfi delivres, &
cncores font en la Puiffance du dit Adverfaire, ilz lespaieront,
telz comme ilz les paioient a icelle Fortereffe , fanz les croiftre j
fauf la Moderacion, dont mention eft faifte cy deffus.
Item, fe es Pais Apaticiez, d'une cofte & d'autre, font aucuns
Villaiges inhabitez , & pour les quielx les Habitans , qui eftoient
* VII. en yceulz en TAn * Mille CCC. Quatrevins & Huit (que les
826. Treues furent prifes entre les Deux Roys, par noftre dit Coufin
deLencaftre, & nous Duc de Berry) paioient Patis, &c que les
Habitans, qui feroient partis ou autres, vouloicnt Retourner dc
Habirer en yceulz Villaiges & Lieux, llz ne paieroient aucuns
Arrerages du temps paffe, Mais feulement pour le temps a venir,
& pour tele Portion Raifonnable qu'il y auroit de Habitans, &
felon leurs facultez , a Tarbitrage des Confervateurs des Deux par-
tiesj fauf que s'ilz devoient aucuns Pacis, pour le temps qu'ilz au-
rient demoure es Lieux Apaticiez, ilz les paieront pour le temps
qu'ilz y auront demoure :
Et fe ceulz, qui y Retourneront ou voudront demourer , pa-
ioient Patis a autres Fortereces^^lz paieront Patis aux Lieux dont
ilz feront partis, ou au Lieu ou ilz yront demourer, a Tarbitraige
des Confcrvateurs des Deux parties^ Pourveu qu'ilz ne paieront
queen uii Lieu;
Mais , fe le Lieu , ou quelles diz Habitans deuront paier Patis
par rOrdenance des diz Confervateurs , eftoit Apaticie a plufeurs
Fortereces , ilz paieront par la maniere que le dit Lieu les paioit
par avant :
Et toutes voies n'y pourront ilz venir demourer fenz !e Congie
du Capiraine, a qui les diz Patis ferontdeubz; & Lui Promet-
tront & Jureront qu'ilz ne feront ne procureront, que Mal ou
Dommaige foit fait ou porte au dit Chaftel ou Forterece , ne aux
Cens que demourront dcdenz:
Et, fe ceulz, que y vendront demourer, n'avoient point efte
Apaticiez, ilz feront le dit Serement, & paieront a la dite For-
terefce les Devoirs anciens & accoftumez , fans paier aucuns Pa-
tis ;
Et, fe ou temps deffufdit TAn iv xx. & Huit, ny avoit aucuns
Habitans, ou s'il en y avoit & ne feuffent point Apaticiez, & de-
puis le Lieu feuft devenu Inhabitable , & aucuns y vouloient arrie-
rcs habiter , ilz ne paieront aucuns Patis ,
Item, fe es diz Pais font aucuns Villaiges ou Lieux Apaticiez,
des TAn deffufdit Quatrevins & Huit , & que , pour les Patis ex-
ccffifs, ou autrement, aucuns des Habitans s'en foient partis &
non pas tout, & que feulz qui ferroient dcmouerez neuffcnt pas
paiez les Patis entierement, ceulz que y retourneront ou yront de-
mourer, ne pourront eftre contrainsou executez pour aucuns Ar-
rerages duTemps paffe, forspour le temps qu'ilz y auroient de-
moure, comme deffuseftdit; &, pour le temps a venir, paie-
roient Patis raifonnables , felon le Nombre des Feux, & leurs fe-
cultez , a Tarbitrage des Confervateurs des Deux parties , fans
croirtre fes Patiz plus grans , ne en autres Lieux qu'ilz n'cftoit en
FAn deffufdit Quacrevins & Huit, en ce Cas, ne en autres quelx-
conques.
Item, que s'aucune Forterefce, de Tune Partie, ou de Tautre,
ou de leurs Aliez , eftoit fans avoir aucunes Raencons ou Patis ,
ne avoir en depuis le dit An Qiiatrcvins & Huit , & aucuns Sub-
giez de Tun coite ou de Tautre , qui auroient Hericage plus pres
de la dice Forcerece que d'autre Forterece adverfe , y venoient La-
bourer ou Cultiver leurs diz Heritages, ou prendre aucuns Prouf-
fiz, celui ou ceulz, qui ainfi y vcndroient demourer ou cultiver
leurs diz Heritaiges ou autres Prouffiz prendre, feront tenuz de
paier au Seigneur ou Capitaine de la ditte Forterece, qui n'auroit
aucuns Raencons ou Patis , les Devoirs deubz d'anciennete au Sei-
gneur d'icelle Fonerece ; Pourveu que les Heritages du Demaine
du dit Chaftel , dedens les Termes deffufdiz , nul ne pourra labou-
rer ne habiter fans le Congie du Seigncur ou Capitaine du dic
Chaftel, & fera Ic Serement comme deffus:
Et pourveu que nul Banny ne Forjugie par Nom eXpreffement Ann. D.
& par bon Proces, ne fcra Ibuffert y habicer, ne hbourer les diz 139(5.
Heritaiges, ne autres Prouffiz prendre, d\ine part ned'autre, fans i<ic- ^-
le Congie ou Licence du Seigneur ou Capitaine da dk Caft-el :
Et fe ceulz, qiii y habiteront ou laboureront, comme dit eft,
font aucuns Delids, Mesfaiz, ou Excez, es diz Lieux ou Met-
tes , le Seigneur ou Capitaine d'icelle Forcerece en aura toute Co-
gnoiffance &c Punicion.
Item, eft Acorde que aucune Ville, ou Forterece ne fera taitte
de Nouvel, ne VieiUe Forterece, quide prefent n'eft tcnue, en-
forciee de Nouvcl, par Tune des Parties, ne par leiirs Subgiez ou
Aliez, dedenz fefpace de Sept Lieues de Chaftel, Ville Forre,
ou aucre Forterece de Tautre Partie, ou de fcs Subgiez ou Alicz,
fans leur Congie, duranc ces ditccs Trieues; &, fe le contraire
cftoit fait, que tantolt tout foit Repare: & eft a entendre refpace
des Sept Lieues deffus dites ou Paiis ou l'en compce par Lieucs ,
& de Vint Miiles, ou Paiis ou Ten compte par Millcs, pout les
dites Sept Lieues.
* Item, que, durant ces ditcs Trieues, aucuns Chaftel, Ville, » vit
ou Forterefce ne pourra cftre Pris, receu , fouftrait , ou acquis, o ,
de 1 une Partie fur 1'autre, par force d'Armes, par Efchielement, '*
Donacion, Permutacion, Engaigement, Vendicion, ou par au-
tres quelzconques Contrair, Tilcre, ou Couleur:
Et, le aucune Chofe eft attemptee au contraire, fans difficulte
quelconques fera , Ramenee ou premier eftat :
Et , s'il avenoit que aucuns de Tune des Parties Preiffent Forte-
rece en l'Obeillance de l'aucre Parcie, celui, fur qui la dice Forte-
rece feroit Prinfe, la pourra Recouvrer & Prenre par voye de fait,
ou autrement comme bon lui femblera, & Punir les Malfaitteurs ,
li comme il appartendra, felon le Cas :
Et feront tenus les C'onfervateurs de la Partie de ceulz, qui au-
ront PriK la dice Forcerece, a lui Aidier de Cinquanre Combatans,
ou au deffoubz, felon ce qui feront requis de la P.rrtie adverfe,
& le pius toft bonnement pourront, aux Difpens de leur Sei-
gneur.
Et, fe mieux plaift a la Partie, fur qui la dite Forterece aura
efte Prife, elle pourra fommer les Confervateurs, de laucre Par-
tie, que la ditte Forterece Lui facent Rendre & Reftituer,& Pu-
niffent les diz Malfaitteurs , & feront tenuz de le faire a leur po-
voir:
Et fe ceulz , qui auront occuppe la ditte Forterece , ne veul-
loieat Obeir^ks Confervateurs des Deux Parcies feronc cenuz d'eulz
affembler, & mettre les diz Malfaicceurs en Obeiffance, & les pu-
nir, comme il appartendra, felon le Cas; &, la dite Forterece
Recouvree, fera Rendue a TAdverfaire de qui Obeiffincc el!e es.
toit, ou a fes Gens.
Item, ne fouflrera Monfire !e Roy, ne autres de fcs Aliez, en
tant comme a eulz & a chafcun d'eulz apparticndra , ou leursSub-
giez, aucunes Perfonnes ou Biens eftre Pris, a caufe de Guerre,
ouautrement, ne Arreftez, Moleftez, ou Empefchiez, ou Pos-
feffions Ufurpees es Terres & Paiis du dit Adveriaire d'Ang!eterre,
ne de fes diz Aliez, ne de leurs Subgiez, concre la Teneur de les
dittes Trieues :
£t fe aucunes Perfonnes , Biens , Terres , ou Lieux eftoienc
Prinfes, occuppees, ou ufurpees, durans &contre fes dites Trie-
ues, Monlire le Roy & fes diz Aliez, chafcun en tant qu'il lui
puet touchier, chafcun en fes Terres & Seignouries, feront De-
livrer les Perfonnes, Biens, & !es Lieu-^ & Teries Rendre &
Reftituer fans delay, contrcdit, ou difficulte aucuns, ii toll: que
requis en ferront:
Et ne fera aucun Fort fair, ne de Nouvel en forcie, par les
Gens & Subgiez de Monfire le Roy , ne de fes di^ Aliez , en tant
commea chafcun d'eu!z pourra appirtenir, es Terres & Seignou-
ries du dit Adverfaire d'Angleterre , ne de fes diz Aliez , durans fes
dittes Trieues.
Item, que, fe aucuns Tenans Tune dcs Parties faifoient aucuns
Dommaiges ou Paiis & fur les Subgiez de fautre Partie , en Pre-
nant Perfonnes , Biens ou autrement , s'ilz eftoient trouvez es Paiis,
ouilzauront Mesfait, par les Confervateurs ou Officers, en quel
Paiis le Domaige feroit fait, Ceulz, qui les trouveroient, ou les
Gens d'icelui Seigneur, les pourroient Prendre & Mertre en Pri-
fon, fe c'eftoit es Lieux enclavez en Frontiere, ou a Trois Lieues
pres de Forcerece de rObeiffance de !a Parcie que les Malfaicceurs
tendroienc ; Et feront tenuz de le faire favoir aux Confervateurs de
Tautre Partie, dedenz Quinze Jours.
Et Loys d'une Partie & d'autre, fe
affembleront, &, Parties oyes, Cognoftront & Jugeront du Cas
fi comme il appartendra , & le Jugement fait fera Execute par les
Confervateurs de la Partie , en quel Terricoire les Malfaiteurs au-
roient dclinquez ; Et s'ilz avoient Delinquez , & cftoient Prins
hors de Lieux enclavez en Fronriere , ou oultre des dittes Trois
Lieues , la CognoilTance & Punicion en appartieudra au Con-
fervateur ou Seigneur, en quel Territoire ils auroicnt Mesfiicz.
I T e M , que , fe aucuns , dc !'une dcs Parcics , Mesfaifoienc ou
Terricoire de !'aucre , & ne feullent Prins par ceulz du Terricoire
ou ilz auroient Mesfait, & fe Retraillen: Soubz !e .Seirrneur de
qui ilz tendroient la Partie, !es Confervateurs d'ice!!es Parties, fur
ce requis, feroient tenus de faire delivrer a les Perfonncs, s'aucuns
eftoient Pris, Reparer l'Attcmptat & les Dommaiges des Biens
des Malfaitteurs, li avant comme ilz pourront euendre; & la, ou
ilz ne pourroienc trouver de Biens dcz diz Malfaitteurs , pour ce
faire , de les faire Punir felon le Cas :
Et, le les Malfaitteurs ne vouloient Obeir, & mcftier eftoit,
les Confervateurs de Tautres Partie, s'ilz en eftoient Requis, fe-
roient tenus de Aider, aux Diipens de leur Seigneur, les Conf^r-
vareurs , dc la Partie d'iceu!z qui auroient iVIesfait , pour les mettre
a Obeiffance , * & Punir fclon leurs Mesfaiz , de tel Aide & # vil.
Nombre de Gens, Comme deffus eft dit, & tout fanz fraude ou 818. *
mal engin.
P3 Et,
ii8
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Et, pour ce que pour avoir & nourrir bonne Paix & Amour,
1^96. par la p'ailir de Dieu, entre Monlire le Roy, & le Roy ci'Ar,-
Ric'. 2. glecerre , & leurs Royaumes & Subgiez , le M a R i a g e Ju d:t
Roy itAngleterreiwccqnss Madamc ffabel ., fille Ainfnee de Mon-
fire le Roji , a efte n'agures Traitde & Accorde, eft aufTi Prom s
& Accorde que, s'ilavenoit (que Dieux ne veueille) que parMoit
ou autrement ie dit M a R i a g e feult Diirolu ou EmpeCcliie , en
quelque maniere que ce feuft, Neant moins ces prefentes Trieues
demourront en leur force & versue, ne pour aucun Mesfait , At-
temptat, ou Entreprife, fe aucuns entrevenoient, en aucune Par-
tie des Royaumes, Terres, Seigncuries, & Paiis du dit Adverfai-
re, de fes Subgiez, ou Aliez ou de Monlire le Roy, fes Subgiez,
ou Aiiez (que Dieux ne vueille) contre les Cliofes delTus dittes ,
ou aucunes d'icelles , ne feront ces dittes Trcues , ne pourront es-
tre Tenues ou reputees, en icelle Partie, ne aiUeurs, pour En-
fraintes, ne Guerre pour ce eftre faitte d'une Partie ou d'autre, ne
Prife, ou Allignee Vilie Forte, Cliaftel, ou autre Forterece, ne
Mort d'Omme, ou Murtre commis, ne Raenconne Perfonne,
ne Marchandifes Empelchees , nc autre Griefz quelz,conquea faiz ;
maiz feront Reparez. & Remis au premier & deu Eftat, les diz
Mesfaiz, AttemptaT., ou Entrepriies, faiz par ceulz dc la Partie
de Monlire le Roy, & de fes diz Aliez, tant par Mer, comme
par Terre, en tant corame a chafcun par foy touchera, par lcs
Confervateurs & Commiflaires , que Monfire le Ro)^ & les diz
Aliez feront ordonner, en chafcun des diz pais fur le fait les dittes
Treues, & feronc les diz Malfaitteurs puniz felon ce que le Cas le
Requerra.
Item, que les Roys, de Caftelle, & d'Efcoce, & les autres
Aliez de Moniire le Roy deffus nommez, qui vouldront eftre
comprins en ces prefentcs Trcues , Accepteront , Jureront, &
Fermeront, feronc Accepter, Jurer, & Fermer, par cous les Sei-
gneurs, OfiSciers, &c Subgiez de leurs Paiis, donc iizferont requis
par la Partie du dic Adverfaire le Moniieur le Roy, de Tenir &
Garder, & faire Tenir & Garder, ces dictes Treues, ainli Ac-
cordees & Jurees par entre les Deux Seigneurs Principaul.v, pour
eulz, leurs Subgiez, & Aliez, felon la fourme & teneur d'icelles,
& aux Termes limitez comme deflus^ou fj toft apres comme faire
fe pourra, fans fraude & mal cngin.
Et, s'ilz eftoient Refulans de le faire, Celui ou ceulz, qui ce
faire ne vouldroit, ou ne vouldroient, foit, ou foicnt, Exclus &
mii hors de toutes les manieres de Bencfice de ces dittes Treues :
Et quant a tous autres, d'une Part & d'autre, qui ces dittes
Trieues vouldront Accepcer, Jurer, & AfFermer, icelles Treues
Tcndronc & auronc lcur force & effec, fanz fraude & mal en-
gin.
Et femblablement ledit Adverfaire d'Angleterre Acceptera, Ju-
rera,& Fermera, & fera Accepter, Jurer, & Fermer par les Sei-
gneurs de fes Paiis, & Ccs Olficers, &c Subpez, dont il fera re-
quis, de la Parcie des Roys, de Caitelle, & aEfcoce, & des au-
tres Aliez de Moniire le Roy deflfus nommez , & de chafcun
d'eulz, de Tenir & Garder, & taire Tenir & Garder, ces dittes
Treues, ainfi prifes & accordees comme dit cft, & aux Termez
limitez, ou fi toft apres comme faire fe pourra, fenz fraude &
mal engin:
Et, s'il eftoient Refiifans de le ftire, Celui, ou ceulz, qui faire
ne vouldroic , ou ne les vouldroienc , foic , ou ibienc , Exclus &
mis^ hors de coutes les manieres de Beneficei de ces dittes Trieues :
Ec quanc a Cous aucres , d'une Part & d'autre, qui ces dittes
Treues vouldronc Accepter, Jurer, & Affermer, icelles Treues
Tendronc & auronc leur force & effec, lanzfraude & mal en-
gin.
Ec s'aucune Doubce , Ambiguice , ou ObfcureCe cherroic en
ces Trieues, ou en aucun Point d'icelles, Monfire le Roy, & fon
Adverfaire d' Angleterre , commettront teles Perfonnes, comme
bon leur femblera , pour declarer la Doubte , Ambiguite , ou Ob-
fcurete qui y cherroit.
Et , avecques ce , eft Accorde que Nous ferons Confermer ces
dities Treues par Monfire le Roy , & fur ce donner & ottroier fes
Lettres de Confirmation , es quelles noz prefentes Lettres feronc
encorporees de moc a moc :
Ec les Jureront les Deux Seigneurs (c'eftaffavoir) Mcnfire le
Roy, en la prefence des MefTaiges du dic Adverfaire d'Angleterre,
& le dic Adverfaire en la prefence des Meflaiges de Monlire le
Roy.
« yjj * Ec femblablement le feront, les Aliez d'une Partie & d'au-
gj ■ trc , entre ceulz qui auronc Guerre les uns contre les autres.
Ec, avecques ce, feronc que les Capitaines & Officers Princi-
paulx de Guerre , de la Partie de Monlire le Roy , des quielx ilz
feronc Requis par les Confervateurs de ces dittes Treues , pour la
Parcieadverfe, Promettront &: Jureront les Tenir & Garder, &
de faire Tenir & Garder, loyaulment & veritablement,
Ec femblablement les Jureront les diz Conlervateurs; ceffans en
toutes les Chofes defluldites, & chafcune d'icelles, toutes fraude
& mal engin.
E T S o N T & feront ordenez & deputez Confervateurs de ces
dites Treves,
Premierement, en & par toute la Mer, & en toutes les Coftie-
res du Royaume de France , TAdmiral & le Vifadmiral , qui font
£c qui pour le temps feront , & chafcun d'eulz ,
Ou Paiis de Flandres, /<? Sire de Gutflelle, & le Souverain Bail/i
de Flandres, ou fon Lieutenant, & chafcun deulz,
Ou Paiis de Picardie, le Capitaine General du dit Paiis, ou (es
Lieutenant, & chafcund'eulz,
En toute Normandie, /e Conte de Harecourt , & /e Vicoute de
Me/eun,
Generaulx Confervateurs & chafcun d'eulz :
Et, ou dic Paiis de Normendie, oultre Saine, /e Sire de Ham-
luje, /e Sire de la Verte, & /e Sire de Thorigtij , & chafcun d'eulz
particulieres Confervatcurs,
Ou Paiis de Caux, /e Sire d^EfiouteviHe , & /e Sire de Beijfay, Ann. D.
particuliers Confervateurs , & chafcun d'eulz, iw5. *
En la Duchie de Bretaigne, /e Sire de Rieux, & Meffieur Es-Ric. 2.*
tienne Goyon , &c chafcun d'eulz ,
Ou Paiis d'Anjou, du Maine, & de Touraine, Meflieur Gui/-
/aume de Craon , Sire de Marlillac , &c /e Sire Mathefe/on , &. chas-
cun d'eulz,
Ou Paiis de Poitou, /e Sire de Partenay, & le Senefchal de
Poitou qui eft & ferra, & chafcun d'eulz,
En Berry , Meffieur Gauchier de Pajfac , & /e Senefcha/ de Berry
qui eft & fera, & chafcun d'eulz,
En Pierregort, Xaintong, & Angolmois /e Sire de Coucy, & /e
Sire de Pons,
Generaulx Confervateurs,
Et les Senefchaulx des diz Paiis ou leurs Lieuxcenantz, qui (bnt
& qui pour le temps feront, particulieres Confervateurs , chaicun
Senelcal en fa Senefchaucee ,
Ou Pais de Limofin , le Senefchal du dic Paiis qui eft & qui
pour le temps iera , & /e Sire Delivieres , &c chafcun d'eulz ,
Ou Paiis a'Auvergne, /e Conte Dau/phin d'Auverge, &c /e Ma-
rejiha/ Bouci.juant ,
Gencraui;< Confcrvateurs ,
Et Poucbot dc Langac, particulier Confervateur illec,
En Bourbonnois /e Sire de Beauvoir ,&c /e Bai//i de Bourhon?toiSy
qui ert &c fera, chafcun d'eulz,
En Agenoys, Gafcoingne, bordeloys, B:yonnoys, & cn toute
la Duchie de Guicnne, &c en tuute la Languedoc, /e Conte d'Ar-
tnengac&c Meffieur Loys de Santerre Marcfchal de France, gene-
raulx Confervateurs,
Et /es Senejcl^aulx des Senefchaucees des diz Paiis, particulieres
Confervateurs , chafcun Scnefchal en fa Scnefchaucee, avec les diz
Conte & Marefchal, ou leurs Commis:
Et chafcun des Confervateurs deflijs nommez ont & auront Po-
voir, chafcun ou Paiis ou il eft ordene, feulz & pour le tout,pour
fahc Reparer &c Amender tous Trefpas &c Dommaiges, &c feront
faiz ou donncz encontre la Teneur de ces dittes Treues , & de
Puriir tous Malfaitteurs , felon ce que les Cas le Requerront.
En Tefmoing de ce Nous avons fait mettre noz Seaulx a ces
prefentes Lettres.
Donne a Paris, le ix. Jour de Mars FAn de Grace Mille CCC.
Quatrevins & Quinze.
Lesqjcjeles Lettres, deffus tranfcriptes, & toutes le»
Chofes & chafcune d'icelles, dedenz contenues, les quelles noz
Oncles & Frcre delTus nommez ont faittes en noitre Nom & pour
Nous , NousAvoNs Agreables, & les J^oons, &c
AppRouvoNs,&lesCoNFERMONsparla Teneur de ces
Prefentes ,
EtPRoMETTONS loyaurnent en bonne fby, & en Parole
de Roy ,&JuRoNscn TAme de Nous & fur les Saintes Eu-
vangile de Dieu , en la prcfence de noz diz Oncles & Frere , &
de noftre Grant Confeil , que les Cettres delTus tranicriptes , & les
Lettres dont elles font mencion, & toutes les autres Choies &
chafcune dedenz contenues , Nous Tenderons & Gar-
DERONS, & FERONS Tcnir & Garder , par Nous , * & par * VIL
noz Subgiez, a noftre dit Filz d'Angleterre, & a fes Subgiez, & Sjo.
Aliez, pour eulz, & leurs Royaumes, Terres, Paiis, & Seignou-
ries, &, a nortre loyal povoir, les Ferons Tenir & Garder
par noz Aliez deffus nommez, & par leurs Subgiez, en la for-
me & maniere que les Lettres deflus tranfcriptes le contiennent.
En Tefmoing de ce Nous avons faic meccre noftre Seel a ces
Lectres.
Donne a Paris ]e xi. jour de Mars, TAn de Grace MiIle,Trois-
cens , Quatrevins & Quinze , & de noftre Regne le xvi.
Par le Roy en fon Granc Confeil , ou quel Meffeurs les Ducs de
Berry, de Bourgoingne, & d'Orleans, & de Bourbonnoys, le
Conneftable vous les Viconte de Meleun , & autres efties.
Goutier.
Co//ocacion efi faite avec les Lettres Originau/x defus tranfcriptes.
Dupp/icata.
R
Pro Epifcopi Karlio/enfi.
EX Efcaetori fuo in Comitatibus Norchumbrix , Cumbriae," Ann.D;
& Weftmerlandiac , Salucem. iB^*^-
Cum Dominus Sumtnus Pontifex, Venerabilem Pacrem, Rol^er- An. 19,
tum, nuper Efifcopum Lifmorenjem , a vinculo, quo didtx Lis- R. 2.
morenli Eccleliae aftridtus fuic , abfolveric, & ipfum ad Eccleliam Txt. 19.
Cathedralem Karliolenfem, per Mortem, bonx mtmorvx , Tho- R.i.f.x.
7ncB u/timi Epifcopi ejufdem loci Vacantem, tranftulerit, ipfumque w. ij.
in Epifcopum loci lilius proefeceric & Paftorem , ficuc per Literas
Bullatas iplius Domini Summi Poncificis, nobis inde diredas, no-
bis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis, No-
bis & Coronae noftrc-e prxjudicialibus , in didtis Literis Bullatis
contentis, coram Nobis Renunciavit, & Gratiae humiliter fe fub-
milit, volences ipfum Epifcopum Favore profequi gratiofo,
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia ejufdem
Epifcopatus Karliolenfis, <drc- prout i» ctsteris de Rejiitutione Li-
Tefte
£ t A C T A
Aflrt. D, Tefte Rege apud Eborum, tricefimo die Martii.
1395.
*'*• *• Pisr ipfum "Regem
Confitnilia Brevia diriguntur Efcaetoribusfubfcriptis, fub eadem
Datai videlicet,
Efcaetori Regis in Comitatu Lincolni3&.
Efcaetori Regis in Comitatu Derbiae.
Efcaetori Regis in Comitatu Middlefexi^;
Et Mandatum eft Militibus, &c.
r ^, -•■-■ -.-i..— . - .-■ ... .. .1.1
De ReftitHtioKe Temporalium in Hibernia.
Ann.D. T\ £X Jufticiario fuo Hibernix, & ejLis Locum tenenti,acCan-
1396. rv ce;}ano fuo ejufdem Terrse, Salutem.
An. 19. Cum I)om\n\is Sunmius Pontifex, Ecclefia Corkagenfi Paftoris
K- *• regimine deftituta , eidem Ecclefix, de diledto Nobis , Fratre Ro-
Tat. 19. ^gj.g E//efmere providetit, ipfumque in Epifcopum loci illius prse-
R i-f. 1. fecerit & Paftorem, ficut per Literas Bullatas ipfius Domini Sum-
*"■ i- mi Pontificis , Nobis inde diredtas, nobis conftat,
Nos,
Pro eo qu6d idem Epifcopus omnibus & fingulis Vetbis , na;
bis & CotonK noftrx prxjudicialibus in didtis Literis BuIIatis
contentis, coram nobis renunciavit , & Gratiae noftrse humili-
ter fe fubmifit, volentes ipfum Epifcopum Favore profequi gra-
tiofo,
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia ejufdem E-
pifcopatus, ^c. proNt in Literis de 'Reftitutione.
Teftc Rege apud Eborum, tricefimo primo die Martii.
i* U B L I C A.
319
Per ipfum Regent.
Et Mandatum eft Militibus, &c.
* VII.
8j,.
Ann. D.
1396.
An. 19.
* De falvo Conduilu , fro Nunciis Francia.
LE Roi a touz noz Lieutenans, Conneftables, &c. Salut &
Diledion.
Come noftre trefchier Piere de France ait, ainfi que entendu
avons , entention d'envoier prefentement devers Nous le Vico7tte
Trant.ig. ^ Meleun fon Coufyn, & Maiftre Guilliam de la Fons fon Se-
'B..i.m. cretaire, pour certeines Chofes, touchans le fait du Traiftie de
S- la Paix d'entre Nous & noftre dit Piere , & certeines autres Befoi-
gnes,
Nous,
Voulans pourveoir a la Seuretee & Garde dex diz Viconte &
Secretaire, de leursjGens, FamiIlers,Serviteurs, Monteures,Her-
noys, &autres Biens,
Avons pris & mys, preignons & raettons yceulx, Viconte &
Secretaire, leursGens, Familers, Serviteurs , Chevaliers , Efcuiers,
Clers, & Varles, jufqes au Noumhre de ^atrevins Perjonnes, a
Chival, leurs Chevaulx, Monteures, Or, Argent, Vaifilelle, Joi-
aulx, Hernoys, & autres Biens & Chofes quelconques , en noftre
fauf & feure Conduit, Proteftion, Tuition, Sauvegarde , & De-
fenfe efpeCiaulx , en venant devers Nous , en noftre Roiaume
d'Angleterre , y paflant, par Terre, ou par Mere, & tant ylec,
comme ailleurs , quelque part que ce foit, alant, demourant, fo-
journant, & retournant, fanz fraude& mal engin, Enfemble, ou
Divifeement, come il leur plaira, & fi fouvent come iis voul-
dront , & a faire ferra pour le dit Fait, jufques a la Feft Saint Jo-
han le Baptiftrc prouchain venant;
Si Mandons & Commandons eftroitement , <^c. prout in confi-
milihus de Condu&u Literis.
En Tefmoignance de la quele Chofe Nous avons fait faire ces-
tes noz Lettres Patentes.
Don. a Ever-wyk le Tierce jour d'AureII, TAn de noftreRegne
Dys & noefifme.
Par le Roy.
De Leporariis pro Duce Bituricenji.
Ann. D. 13 E X , per Literas fuas Patentes , ufque Feftum Nativitatis
1396. ^ Sandli JohannisBaptiftx, prcximo futurum, duraturas, fus-
An. 19. cepit in falvum & fecurum Condudum Regis, necnon in Pro-
R. 1. teftionem & Defenfionem Regis fpeciales, Johannem Leget., Va-
Scot. 19. lettum Camerx Ducis de Berry , tranfeundo per Dominia & Po-
K.i.w.7. teftatem Regis verfus partes Scotise , cum Tribus Hominibus in
Comitiva fua , pro Leporariis ibidem quxrendis , & exinde verfus
Regnum Regis Anglias redeundo , ibidem morando , & exinde
verfus partes fuas proprias redeundo, ac Equos, Monetam, Bona,
Rcs, Manticas, & Hernefia fua quxcumque.
Tefte Rege apud Ehorum Tertio die Aprilis.
Hex ad Socerum , pro Duce Britannia.
Ann. D. A Treftaut & Puiflant Prince, C. par la Grace de Dieu, noftre
1396. -"■ Trefchier Pere de France , Richard, par icelle mefme Grace,
jln. 19. Roy d'Engleterre, &c. Salut & entierre Diiedtion.
R. 1. Parmy la grevoufe Complainte , a Nous faite depaf , noftre
FenesCle- Trefchier & Trefame Frere , /e Duc de Bretaigne , fibien par feS
rie. Pell. Lettres, come par Mefiiages , a Noiis envoices, avons entenduz
coment, en une Caufe, Pendaunte en la Court de Fraunce, pat"
entrfi noftre dit Frere d une Part, & yohane Dame de Rajs d'au- Ann. D.
tre J^arr, y efloit Donne une Sentencc , par Arreft du Parlement 1396.
de f-raiince , encountre noftre dit Frere, par certeins Juges , plus R/V. i.
fevorables a la Partie de la dite Dame que a la Partie de noftre
Frere iuldit,
Parmy la quele Sentence mefme noftre Frere eftoit Condemp-
nez en Reftitution de certeine Terre, & en Exceftive Damages
& Expenfes , countre Droit & Refon , a ce que done Nous eft
entendre,
Et, por ce que Nous veons & confions au plain que , fi rinju-
rie, fait a noftre dit Frere , come dit eft , feufib amefnez a voftre
Audience, vous lui ferrez purvoier de Remede covenable en cel-
le partie , vous Prions & Requerons affeftuoufement & acertes
que, oiee & * efcoutee la Querele de noftre dit Frere, vous lui * VIL
vuiUez faire Droit , & Juftice , ovefque favoir en le Cas fufdit, 8ji.
par enfi quil puifiTe fentir cefte noftre Priere lui valoir & lieu te-
nir,& que rious foions tenuz de vous complaire en Cas femblable,
ou en greindre, en Temps a venir.
Don. &c. a mftm. le xxviii. Jour d'AveriIl.
Anno xix.
Cefte Lettte eftoit envoiee, mefhie /e Jour , auRoy Frau»-
leois par Monfteur Henri Percy le Filz.
Contra faBa Armorum cum Subditis Francia
Prociamatione.
de
R.
m.
dorf
D E X Vicecomitibus Lohdoniz Salutem. Ann D
Penfantes ex Summo mentis noftrse defiderio Unitatem , bo- 1206
nuni Z,elum, & Tranquillitatem , inter Ligeos & Subditos noftros ^«19.
& trancigenas , ac quofcumque alios , de Obedientia cariffimi R. 1.
mris noltn tranci» notorie exiftentes, prsetextu Sponfalium & CW.io.
Matrimonn , mter Nos & I/ahe//am Pnmogerutam Ft/iam ippus ~
Patris noftri , per certos noftros AmbaflTiatores prolocutorum &
m animam noftram finaliter concordatorum , maxime confovere
ac univerfas Occafiones & Mediatas Vias DiflTenfionum infolita-
rum , & aliarum Riotarum quarumcumque , necnon alia Mala
inaeftimabilia, qux exinde utrique Partium prsedidlarum inconve-
nienter evenire pofiTent, quatenus ad Nos attinet, evitare,
Vobis Praecipimus, diftridtids quo poflumus injungentes, quod
ftatim , vifis prasfentibus , in fingulis locis Civitatis prxdids &
Suburbiorum ejufdem , ubi expediens fuerit & neceffe, ex parte
noftra, publice proclamari faciatis,
Ne quis Miles, Armiger, feu alius Ligeus vel Subditus nofter,
cujufcumque Status , Gradus , feu PraEheminentix fuerit, per fi-
(ftarum Querelarum illicitos & quxfitos Colores, aut aliam Viam
quamcumque , aliquem Francigenam , feu quemcumque alium
de Poteftate & Obedientia didi Patris noflrri, ut prsemittitur , exi-
ftentem , ad aliqua Fadta Guerrarum feu Actus Armofum perfi-
cienda , fub Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poterit ,
petat , exigat , feu vendicet, aut petere, exigere, feu vendicare'
nec per Se , nec per Alios Medios , penes eundem Patrem no-
ftrum , ex hac causa , profequi praefumat abfque Licentia noftra
fpeciali; & hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo fexto die Maii.
Per ipfum Regem.
Super Paticiis moderandis.
D EX, Univerfis & Singulis Admirallis, &c. SaluterH.
•'•^ Sciatis quod,
Cum Carijfmus Pater nofter Fraricia, diledum Confanguineum
fuum , Comitem de Santerre , ac WiUie/mum ie Buted/ier Militem
& Camerarium ipfius Patris noftri , & Magifl:rum Nicho/aum de
Rance Confiliarium ejufdem Patris noftri in Pariiamento cum Cen-
tum & Viginti Equitibus in eorum Comitiva , ad partes Acquita-
nic^ , pro Moderatione Paticiorum , ac Reparatione & Reforma-
tione Attemptatorum , in eifdem Partibus , hinc inde contra Te-
norem Treugarum , nuper inter didtum Patrem noftrum & Nos
captarum, fadtorum, mittere & deftinare propofuerit infra breve,
Nos,
Pro falvo & fecuro Tranfitu & Reditu ipforum, Comitis, Wil-
lielmi, & Nicholai, per Dominium & Poteftatem noftra ibidem,
quatenus ad Nos attinet, providere volentes,
Sufcepimus , & , Tenore Praefentium , ponimus & fufcipimus
ipfos, Comitem, Willielmum, & Nicholaum, cum cifdem Cen-
tum & Viginti Equitibus , in eorum Comitiva , verfus didtas par~
tes Acquitaniae, tam per Terram, quam per Mare, ex caufa prje-
didla , tranfeundo , ibidem morando , perhendinando , & exinde
ad Partes fuas proprias falv6& fecure redcundo, necnon Equos,
Bona , Res , & Hernefia fua qusecumque in filvum & fecurum
Condudtum noftrum , ac in Protedtionem, Tuitionem, & De-
feniionem noftras fpeciales ;
* Et ideo vobis M.indamus, dr-c. ut in fmi/ihus deConduilu Li-
teris.
In cujus, &c. per Dimidium Anni duraturas.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , yicefimo odtavo die Aprilis.
Ptr ipjum Regem.
JV«
Ann. D.
1396.
An. 19.
R. z.
Vafc. 19.
R. 2. m.
4-
* vir.
833,
120
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D,
1396.
Hjc. 1.
Pro Duce Britanniee.
jin. 19. D EX CoUccaoribus Cuftumarum fuarum in Portu Villae de
R. 1. f^ Saniflo Botholpho, qui nunc func, vel qui pro tempore e-
CUuf.19. runt, Salutem.
R. 1. m. Cum , per certum Tradtatum , fadtum & concordatum i»tcr
4. Nos & Johannevi Ducem Britannia , pro & de caufa Callri de
Breft , quod idem Dux ncbis dedit & deliberavit , una cum Brevi-
bus Britannix, Scccheriis, & omnibus aliis Dominiis & Proficuis,
ad idem Caftrum fpedancibus , de avifamento & aflenfu Magni
Concilii nolTrri , inter alia , Dederimus & Concesse-
R I M u s eidem Duci , & cariflim£e Sorori noftrse Johanme nuper
Vxori ejiis , Triginta & Septem Libras , Sexdecim Solidos , &
Ocfto Denarios , percipiendas a Quinto die Aprilis , Anno Regni
noiiri Primo, fingulis Annis, de ExitibusCuftumarum noftrarum
Lanarum, Coriorum, & Pellium lanutarum, in Portu Vilte prae-
didtx (videlicec) OiSo Marcas Annuas durante Vita Edmundi
Noon , & Q^iinquaginta Solidos Annuos durante Vita Johannis
Cateneys., ac Triginta Libras Reliduas , fub certa forma, in Literis
noftris Patentibus, inde confedtis, fpecificata, prout in eifdemLi-
teris plenius continetur,
Vobis Mandamus quod praefato Duci de proediftis Triginta &
Septem Libris, Sexdecim Solidis, & Odto Denariis Annuis, mo-
do & forma fupradicfcis , ac de Arreragiis eorumdcm , a prxdicSo
Quinto die Aprilis , Incendentes (itis & Refpondentes , juxta Te-
norem Literarum noftrarum , quocumque Mandato noftro , in
contrarium vobis fedto, non obftante.
Tefte Rege apud Welimonafterium , Tertio die Maii.
Ann. D.
1395.
An. 19.
R. 1.
Tat. 19.
R.z.p.z.
m. if.
* vn.
834.
Ann. D.
i3<;<S.
An. 19.
R. 1.
Vafc. 19.
R. 1.
I.X Au-
togr.
De RejlitHtioHe Temporalium Landaven.
D E X , dileifto fibi , Roherto Poyns Efcaetori fuo in Comitatu
^^ Glouceltriae , ac Marchia Walhae eidem Comitatui adjacente,
Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex , Ecclefia Cathedrali Landa-
venfi Paftoris Regimine deftituta , eidcm Ecclefiic de difcreto Vi-
ro Fratre Johanne Bruchilla providerit, ipfumque in Epifcopum
Loci illius prvEfecerit & Pallorem , ficut per Literas Bullatas ipfius
Domini Summi Poncificis, nobis inde diredtas, nobis conitat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus Verbis , Nobis & Coro-
nx. noftrx Pr.vjudiciahbus, in ditftis Literis Bullatis contentis, co-
ram Nobis renunciavic , & Gratix noftrx humiliter fefubmifit,
Volentes ipfum Epifcopum Favore profequi gratiofo,
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi, & Temporalia Epifcopa-
tus illius , ef'f. prout in Literis de Rejiitutione.
Tefte Rege apud Weftmoyiafierium , decimo quinto die Junii.
Fer ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadem
Data i vidcUcec ,
Johanni Reche., Efcaetori Regis in Com. Midds.
Henrico Moto , Efcaetori Regis in Com. Hereford. ac Marchia
Wallix eidcm Comitatui adjacente.
"PT Mandatum eft Decano & Capitulo Ecclefiae proedicftx
-■--< quod eidem Epilcopo Temporalia prxdiifta , cum Pertincn-
tiis, liberent habenda in forma prxdidtdi falvo Jure cujuflibec. .
Teftc ut Ihpra.
Et Mandatum eft Militibus, drc
* Inflrncliones frper Negotio Aiatrimonii Francia.
Cest l'Instruccion et Charge, Donne
depar le Roy noftre Soverain Seigneur a William le Scrop ,
foun ChamberLtyn , aLintz, en Fraunce ,
T) R r .M E R E M E N T , quc, touchant la Confirmacion du Traic-
■*- tie de Mariage , pour quoi le Vifcount de Meleun eft venu , il
eft tout dclivre come fuift acorde au dit Traidtie.
Item, que foun Pcre & Coufin de Fraunce foit requis deju-
rer les Treves , & faire fere as autres femblablemenc , come le
Roy noftre Seignour ad fait , & fra fere pour fa part.
Item, que, touchant la Venue de la Royne., que le Roy nos-
tre Seignour defire grandcment fi Venue , & que ele foic briefmenc
ovec Lui , & ce pour beaucop des diverles Chofes queles purront
eftrc dcclarez.
Item, que, fi foit Allegge que les Sommes, queles deuflent
eftre paicz, a fa Venue, & Ici Joiaulx ne punonc eftre (i briefment
prcft , foit Acorde d'avoir , a fa venue , les Deux partz, de les Som-
mes & de les Joiaulx, & d'avoir feure Obligacion davoir la Sur-
plus a le Feft de Seint Michel prochein venant.
I T E m, en Cas que ce ne puet eftre Accorde, que foit apporte
ovec elle la Moite de les Sommes & de les Joiaulx, d'avoir bon
& feur Obligacioun de la Surplus, a la Fcft dc Seint Michel pro-
chein venant, comedefuseft dit.
I T E M , que fa Venue foit pour eftre a Caleys le plus toft que
bonnement fe purra , & par efpecial a plus tarde le Primer jour
d'Auft, ou dedeins Qiiinze jours apres prochein enfuantz.
I T E M , comcnt Ic Roy noftre Seigneur efl: en voluntee & en-
tent d'aler a Caleys, pour veoir fcs Lieux & Marches depar dela,
& pour lui Esbatre pour un certain temps tiel come a Lui plerra.
Item que en cas que les Diics de Eerry , & de Burgotgnc y Ann.D.
feulfent fur celles Marches a celle foys , ou q'ils purront bonne- 1396.
ment eftre, le Roy noftre Seignour Parleroit volunters ovec eulx, R/c. 1.
& principalment pour nourrir 1' Amour & rAfi^eftioun entre culx ,
& pour rUnion de rEfglife, & le bien de Lui £c de fon Pere &
Coulin, leurs Roiaumes & Subgicz^ & icrroic expedient , & ne
purroic venir que bien , q'ils aienc futhceanc Poair pour les Chofes
defuifdites , & toutz autres que purront eftre pour le bien de lour
Roiaumes & Sutotz avantditz.
Item , ii foit Demande de lour part queux Seignours deuflent
venir ove le Roy noftre Seigneur , que lour foit pleinement de-
monftre ciels & ciels.
En Tcfnioignance de quele Chofe , a cefte prefcnce Inftruc-
cioun noftre dic Seignour le Roy ad faic mettre fes Grand & Pri-
vc Sealx, & fon Signet.
Donne a le JManoir de mefme noftre Seignour de Haveryng , ie
Quiniiiriic jour de Juyng , TAn du Regne de noftre Seignour le
Roy fuildit Dys noefifme.
Le Roji RS.
Pro Fiagio Regis,
D EX, diledto & fideli fuo , Johanni de Bello Mo7ite, Confla- Ann. D.
^^ bulario Caftri fui DoTorrix & Cuftodi Quinque Portuum 1396.
fuorum, vel ejus Locum tencnci ibidem, Salucem. An. 19.
Cum Barones noftri Qiiinque Porcuum prxdicftorum , de Anno R. i.
in Arinum, debeanc Nobis certa Servitia perMare, fi neceife fue- Clauf.i^.
rit (videlicet) Quinquc Porcus prxdicti cum Mcmbris invenienc R. i.w.i.
Qiiinquaginta & Septcm Naves fupra Mare , ad Summonitionem
noflram , Quadraginca dierum , & in qualibec Navi Viginti Ho-
niines & Magiftrum , Armatos & bene Arraiatos, ad faciendum
Servitium noltrum ,
Qux quidem Naves ad proprios Cuftus didtorum Quinque Por-
tuum, ubi Summonitx fucrint , proficilcentur,
Et, quando diiftx Naves ibidem venerint, Quindecim Diebus
in Servitio noltro , ad proprios Cuftus Quinque Portuum prxdi-
dorum , morabuntur , & Quindecim diebus elaplis, Naves illx,
cum Hominibus in illis exiftentibus , morabuntur ad Cuftus no-
ftros , ii de Servicio illo indiguerimus , quamdiu nobis placueric
(videlicec)
Magifter Navis pcrcipiec per diem Sex Denarios,
Conitabularius Sex Denarios,
Ec quilibec aliomm Tres Denarios,
* Sicuc per Tenorem Cartarum de Liberratibus, dicftis Baroni- * VII
bus Q^iinque Portuum per Progenitores noftros Concclfis, quas ^IS'
Confirmavimus , in Roculis Cancellarix noitrx irroculacarum ,
nobis conftac,
Ec quia jam Armatam Navium fupra Mare, pro prxfenti Via-
gio noltro, verfus parres Francix, Deo dante, feciendo, Ordina-
vimus ,
Volumus ut didti Barones Servitium fuum Navium prxdiifta-
rum , in Fortificationem Armatx prxdidtx , faciant in tbrma prx-
dicia i
Et ideo vobis Mandamus quod Barones fingulorum Portuum
prxdidtorum ac Membrorum eorumdem , ex partc noftra, fine
dihiione tlinimoneri faciatis quod ipfi, cum Navibus & Marinariis
hujulmodi, fufficienter Arraiatis, Prompti fint, apud Dovorriam,
in FeftoSancfti Petri Ad vincula, proximo futuro, ad proficifcen-
dum fupra Mare cum Armata noftra fupradidta , & Servitium
fuum , lub Pcena & Pcriculo imincntibus , in Forma prxdiifta ,
fideliter faciant ut tenentur;
Et Nos de Summonitione illa , cum fic faifta fuerit , nobis in
Cancellaria, fub Sigillo veftro, diftincte & aperte certificetis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo o6tavo die Junii.
Ter Concilium.
R^
Pro Duce Eritannia.
E X Colleiftoribus Cuftumarum & Subfidiorum fuorum in Ann. D.
Portu Civitatis noftrx Londonix, Salutem. 1396.
Mandamus vobis quod Quinque Dolia Vini , nuper infi-a Reg- ^„. ,9
num noftrum Anglix, per Johannem Ducem Brita^mia , pro Ex- r. 1.
penfis Hoipitii Johanna Domin£ de Bajet Sororis fux, mifla, & jHJ,
in Portu prxdidto , utdicitur, exiftentia, prxfatx Johaiinx , feu ^. t.
ejus in hac parte Attoinato , abfque Cuftuma feu Sublidio , inde
ad opus noftrum capiendis, fme dilatione deliberetis ^ & hoc nul-
latenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo odavo die Junii.
Pro Duce Mediolani.
^>¥
D E X Colleiftoribus Cuftumarum & Subfidiorum fuorum, jn Ann. D.
*^ Portubus Do\'orrix vel Sandewici, ac Cuftodibus PafTagii in 139(1.
eifdem Portubus, Salutem. ■^»- ^<^-
Mandamus vobis quod Augu(linum de Torino , Scuciferuni D/^cis R. 1.
de Mediolano , cum Viginci Hominibus, cam Pedicibus, quam E- C/ii»/.
quitibus , Triginta Leporariis, Duodecem Arcubus, Duodecim 20. R. ij
Duodenis Sagittarum , & Triginta Cornubus , ac aliis Bonis & f. t.m.
Herneliis fuis , in altero Porcuum prxdidtorum , verfus Parces 19.
Tranfmarinas abfque Cuftuma feu Subfidio , ad opus noftrum in
hac parte capiendis , tranlire pcrmittatisr aliquo Mandato noftro,
vobis prius in contrarium diredto , non obitante ;
Dumtamen ideoi Auguftinus, feu Homines prxdidti, aliqua
alia,
ET ACTA PUBLICA.
alia, Nobis Teu Rcgno nollro Anglix praejudicialia, fecuin non
deferant quovis modo.
Telte Rege apud IVodeJloky undecimo die Julii.
Ter ipfum Regem.
REX,
Pro Kmciis Francix,
per Literas fuas Patentes , per Dimidium Annum dura-
turas , fufcepit in falvum & fecurum Conduclum fuum , ac
Protedtionem & Defeniionem fuam , necnon Salvam gardiam
fuam, fpeciales, Walerianum de Lucemhourg Comitem de Liney
& de Saint Poule , vcniendo infra Regnum Regis Anglix , per
Dominia & Poteftates Regis , cum Quaterviginti Hominibus in
121
Nosigitur, Ann. D;
Qui cundorum Chrifti Fidelium Pacem & Tranqulllitatem , 1396.
ac Animarum Jalutem, libenter appetimus, & ad ea Favorem be- Kic *•
nivolum impartimur,
Hujufmodi Suppiicationibus inclinati ,
Fraternitati veftrse per Apoftolica fcnpta Committimus & Man-
damus quatinus vos , vel Duo, aut Unus veftriim, eofdem, Ri-
cardum Regem & Ifabellam , ab hujulrnodi Excommunicationis
& aliis Sententiis & Pcenis , quas propter Prxmifli, aut ex eo
quia forfan ipfa Ifabella , Damnat^ memori^e, Roherto, olimBa-
iilics Daodecim Apoftolorum Presbycero Cardinali , Antipaj><ie^
aut fuis Sequacibus , vel Fautoribus, (eu eidem Adh*rentibus, ad-
hxfit & credidit , quovis modo incurrerunt , fi hoc humiliter pe-
tierint ,
Prasftito tamen pilUs , per ipfam Ifabellam , de ftando noftris
Comitiva fua , ac Quaterviginti Equis, ibidem morando, & exin- & RomanK Ecclelix Mandatis, &: qucid ipla If.bella, Nobis, &
de ad propria redeundo, cum Bonis , Rebus, Moneta, &: aliis e'dem bcclehae , _ ac Succeftonbus noftris , Romanis Pontificibus,
Hernefiis fuis quibufcumque.
Tefte Regeapud Wodejioky duodecimo die Julii.
Fer ipjum Regem.
* vn.
856.
Ann. D.
1596.
* Super Matrimortio Francik , fro Rege , Bulla Difpenfationis.
'TiOmfadus Epifcopus , Servus Servorum Dei, cariffimo in Chri-
-L' fto Filio , Ricardo Regi Anglia Illuftri , Salutem & Apoftoli-
cam Benedi(ftionem.
Exigunt tux Dcvotionis integritas, qua Sacrofandtam Romanam
Ecclefiam revereris , ac Fidei puritas, qux Te Principem Catho-
licum & conftantem ubique conceIebrat,ut Petitiones tuas,qaan-
tum ciim Deo poiTumus, ad exauditionis Gratiam admittamus;
Hinc eft quod Nos (tuis in hac parte Supplicationibus inclinati)
iit, diledta in Chrifto Filia, Nobilis Mulier Ifabella, cariflTimi in
Chrifto Fiiii noftri, Caroli Regis Francite Illuflris Nata,
Cum qua Matrimonium, ut afleris, per verba alias legitime de
prxfenti, contraxifti,
Super quo quidem Matrimonio, & ut in eo, non obftanteTer-
tio, vel Qjaarto, aut ulteriori Confanguinitatis vel Affinitatis Gra-
du , quo invicem ccmjun<fti eftis , remanere valeatis , vobifcum,
per alias noftras Litteras , fub certa forma, Mandavimus Difpen-
fari,
Poftquam fuper hoc vobifcum Difpenfatum fuerit , & ipfa Ifa-
bella juramentum fidelitatis , juxta formam in diftis Litteris con-
tentam , prxftiterir, Coronari & TJngi , prout Regins Angiiae,
pro tempore exiftentes, Coronari 8c Ungi confueverunt , valeat,
Non obltantibus quod aliam (videlicet) recolendx memorice,
Anvam , Reginam Anglta , in Uxorem habueris , & quod ipla
Anna Regina Coronata & Undta fuerit , ac Conftitutionibus &
Inhibitionibus Apoftolicis , ac Statutis & Confuetudinibus ipfius
Rej^ni Anglive, & aliis in contrarium editis quibufcunque,
Tux & ipfius Ifabeltedevotioni, Audloritate Apoftolica , Te-
nore Prxfentium , indulgemus ;
Nuili ergo omnino Hominum liceat hanc Paginam noftrx Con-
ceffionis infringere, &c.
Dat. Romx apud San6tum Petrum vi. Kal. Augufti, Pontifi-
catiis noftri Anno Septimo.
P. de Bofco.
Super Plicam.
Gratis de Mandato Domini no^ri Vapa.
H. Bertighos.
Suh Filis Jericis Jlavi ruheique colorit.
canonice intrantibus , fidelis & obediens erit , in veftrii, feu ali-
cujus veftrijm, iDanitius Juramcnio,
Auftoriiate noftra, hac yice duntaxat, abfolvatis in Forma Ec-
clefije confueta ,
Injun6tis inde fibi , pro modo Culpae , Pcenitentia falurari , 8c
aiiis qu£e de jure fuerint injungenda,
Omnemque Inhabilitatis & Infamix maculam five notam , per
eos feu eorum aliquem, Prsmifibrum occafione coniridlam, pe-
nitus aboleatis , eofque in ftatum priftinum , & alias in integrum
reftituatis,
Ac cum eifdem , Ricardo Rege & Ifabella, ut, didto Impedi-
mento Confanguinitatis (eriam li ulteriori Conlan^uinitatis vel Af-
finitatis Gradu invicem conjuncti fuerint) ac pr.edictis, & Con-
ftitutionibus ac Proceffibus Apoftolicis , & aliis in conirarium
editis, non obftantibus quibufcumque , in eodem Matrimonio li-
cite remanere valeant, eadem Auftoritate Difpenfetis;
Prolem , ex hujufmodi Matrimonio fulcipiendam , Legitimam
Decernentes.
^ Dat. Rom^ apud Saniium Vetfum., vi. Kal. Augufti, Pontifica-
tus noftri Anno leptimo.
P. de Bofco.
Gratis de Mandato Domini nojiri Fapie.
» Jo. de Terentino,
Suh flis cannahaceis.
Ann.D.
1 596.
An. 10.
R. 2
i'.v A:i-
togr
Cot.
Cleop.
£. z.
Executoria Bulla pritdiElte.
BOnifacius Epifcopus , Servus Servorum Dei , Venerabilibus Fra-
tribus Cantuarienli , Eboracenfi , & DulDlinenfi Archiepifco-
pis, Salutem & Apoftolicam Benedidtionem.
Romanus Pontifex , beati Petri Coeleftis Regni Clavigeri Suc-
ceffijr , & Vicarius Jefu Chrifti , cundta Mundi Climata , om-
niumque Nationum in illis degentium, Qualicates , paterni Confi-
Infr.Bibl. deratione, difcutit & examinat diligenter, ac ex Officii debito Sa-
lutem & Pacem quxrens & appetens fingulorum (fuperna fultus
poteftate) illa , fuadentibus rationabilibus caufis , perpensa delibera-
tione , falubriter ordinat , & rigori Canonum , pr-.efertim circa
Dignitacis atque Regalis Profapiye prxrogativa Fulgentes, dum pro
locorum & temporum qualitate id expediensfore confpicit,' Dis-
penfatoriam Manfuetudinem anteponit.
Sane, oblatae nobis, pro parte, cariffimiin Chrifto Filii noftri,
Ricardi Regis Anglite Illuftris , & Dileftae in Chrifto Filiae , No-
bilis Mulieris, I/abelU , Cariffimi in Chrifto Filii noftri, Caroli
Regis Francia Illuftris Natse, Petitionis feries concinebat,
Qiiod ipfi, Ricardus & Ifabella, pro ftabilienda conftantius in-
ter eofdem Reges & eorum Regna & Dominia Pace , Concordia,
& Dileiftione unanimi , non ignorantes fe fore Tertio vel Qiiarto
Confanguitiitatis Gradu invicem conjunftos, fperantes in benigni-
tate Sedis Apoftolicx , ab eadem Sede Difpenfationem fuper hoc
cbtinere , Matrimonium inter fe , per verba aiias legitime de prx-
fenti, non tamen in contemptum Clavium , nulla Difpenlatione
ejufdem Sedis fuper hoc obtenta , contraxerunt , Carnali taraen
Copula minime iubfecuta,
Qu^propter ,• pro parte ipforum Ricardi Regis & Ifabell r , No-
bis fuic * humiliter fupplicatum , ut providerc eis, fuper hoc de
Abfolutionis beneficio , & de oporcunie Difpeufationis gvatia, de
benignitate Apoftolica dignaremur.
Tom. III. P. ly.
• VII.
837.
Confaderatiomm inter Reges Cajlellit er Francix. Renovatio.
HEnricus , Dei gratia , Rex Cafiella (4* Legionis, univerfis & Ann. D.
fingulis , has noftras Litteras infpecturis , tara Prxfentibus , 1396.
quam Futuris, -^». zo.
NOTOM FACIMUS ET T£STAMUR quod, R- i-
Qiiia noftra Regalis Poteftas eft ad ftabilitatem Militantis Ec- ^x.Biil,
clelis divinitus ordinata, tuncque Regnum Ccelefte per Regnum Co». Tit,
Terrenum proficit cum, licuc ex debito Apicis Regii aftringimur, -^- ?•
ad Pacem fumus Ecclenae vigilanter attenti , qiiia non , nifi Pacis
in Tempore , bene colitur Pacis Adtor , qux fi debite confidere-
mus , & illa quse nunc funt firma habebimus , & qux numquara
hadtenus evenerunt adquiremus,
Cumque , pro Dolor 1 hiis Diebus Ecclefia ftet in Scifmate , &
jam ferc Decem & Odto Annis lacerata remanfit ,
Ad Honorcm Dei Omnipotentis, promitcimus bona Fide quod
Pacem & Unionem Ecclcfix procurabimus , &aiias, quantum
poterimus, una cum Fratre noftro Rege Francorum , ad pr£edi,itara
Pacem dabimus Opem & Operam efficaces.
Cxcerum cum olim, xcerni Regis Providentia difponente, in-
ter , Sercniffimos Principes , clarx memorix, Dominum Karo-
lum , quondam Francorum , & , ejufdem memorix, Dominum
He?ir:cum, quondam Caftellu; c^ Legioitis, Reges, Avum noftrum,
Ordinatx , concepcx , inhicx , & firmatx fuilfcnt cercx Ligx,
Confcederationes , Compofitiones , Conventione;, & Padta, ad
Exterminium Malorum, & utriufque Reipublicx pacificum Incre-
mentum ,
Et per , ejufdem memorix , Domimm yohannem , quondam
CaJielU t^r Legionis Regem , Gt^nicorem noftruin , Rvicifficatx ,
approbacx , & innovacx , prout id Literis utriufque Regis, fuper
hoc confectis, pleniijs nolcicur concineri,
* Quas, & earum Tenorem, particulariter hic volumus haberi •VII.
pro Expreffiis & cotaUter infercis, 8;3.
Nos,
Qui , ficuc eidem Domino Johanni , Pacri noftro , in Regni
Cura &; Gubernationefuccefiinius, ita infelici Propofito, Alcifli-
mo difponente , iucceffifle fperaraus,
Idcirco,
Conftituris perfonaliter , in Prxfentia noftrx Regix Majeftatis,
Reverendo in Chrifto Patre & Domino Domino Simone, Mifera-
tione Divina , Patriarcha Alexa?idrino , & Domino Nicholao de
Colleville Milite, & Egidro de Campis Doctore in Sacra Pagina, &
Magiftro Tbeobaldo Hocie Sccrctario, & Confiliariis, & Nunciis,
feu Ambaxiatoribus , Sereniffimi Principis & Domini , Domini
Karoli, Dei Gracia , Francorum Regis , habentibus ad infrafcripta
& fupra Potcftatem & fpeciale Mandacum , prouc in Litteris ip-
iius Domini Regis Francorum , iub fuo Sigillo Magno, inde fa-
ftis , continetur (quarum Tenor inferiiis elt infertus) Nomine di-
dli Domini Regis Francix , & pro Eo, & pro Fiiio fuo Primo-
genito, & Hxredc , nato vel nafcicuro, & pro Regnis, Terris,
& Subditis fuis, & omnibus& fmgulis, quorum intereft, vel in-
terelTe poterit in Futurum , Recipientibus, & folempnicer itipu-
lantibus ,
Prxdiiftas Ligas, Traitatus, Compofitiones, Confcederationes ,
Q^ Con-
12*
CONVENTIONES, LITER^t
Ann. D. Conventiones & Pafta, & omnia nlia & fingula in prxdidis Li-
1396. teris contcnta, Approbamus , RacifBcamus , Acceptamus •& , ex
Rif. 1. certafcientia, Confirmamus, ^ . , 0
Ac infupcr amodo , per Prsefentes , facimus de novo , eaque «
eorum fingula,&; omnia fuprafcripta (propolitis nobis tactifque Sa-
crofanilis Euvangeliis & Venerabili Signo Crucis) Juramus , fern-
per & omni Tempore , cuftodire , manutenere, pro Nobis, &
Filio Primo^enito, & Hierede, nato aut nafcituro, Regnis , Ter-
ris, & Subditis noftris , in Verbo Regio, & Promittimus didhs
Procuratoribus , Recipicntibus & folempniter fl;ipulantibus, No-
mine diCti Domini Regis Francix , & pro eo, & omnibus aliis
& fmgulis quibus fupra fideliter pollicemur nunquam contra face-
re vel venire, per Nos, vel Alium, feu Alios, aliqua Ratione vel
Causa, publice vel occulte , fub Pcenis, in fupradiftis Traftati-
bus , Conventionibus , & Pactis contentis , ac fub Ypotheca &
Obligatione Regnorum , & omnium Bonorum noilrorum.
Tenor vcro prxdiEiarnm LitterarHm Procnratiomm fequitur
in htc Verba.
CHarles, par la Grace de Dieu, Roy de Fravce, a touz ceulz,
qui ces Lettres verront, Salut.
Pour ce que , en enfuivant les Voies & Manieres de noz Pre-
deceffeurs, efpcciaument noftre Trelchier Seigneur & Pere (que
Dieu abfoille) Nous defirons Amities & Union eftre gardees entre
Nous &, TrcfTiault & Puiilant Prince, noftre Trefchier gcTres-
ame Frere , le Koy de Cafelle ^ de Leon, & noftre Royaume &:
le fien , » n.
Et confiderans que plufeurs Confederations & Aliances ont efte
faicftes, ou temps pafle , entre noz Predecefleurs Roy, & ceulx
de noftre dit Frere , les quelles Nous & noftre dit Frere, avons
en agreables , & les quelles ont efte moult fructuoules a chafcune
des Parties,
Savoir faisons que,
A Fin que les dittes Amitties & Union puiflent contmuer &
perfevercr de mielx en miel.v ,
Nous
Confia'nsaplaindesSens, Loyaultes, Difcretions, &Deligens-
fes de noz ames & feaulx Confeilliers , Simon Patriarche de Ale-
xa?iJrie ,Colart deColleville noftre Cbevalier &Chambe!lan, iMais-
trc Gille des Champs Maiftre en Theologie, Maiftre Thibault Ho-
f;e noftre Secretaire , . , „
Les quelx, pour ccs Caufes, & autres, Nous envoions de Pre-
fent, devers noftre dit Frere ie Rov de CaftcUe,
A iceulx, ou a Troys, ou Deulx, avons Donne, & Donnons
Povoir, Autflorite, &c Mandement efpecial, par ces Prefentes, de
Rcnoveler, pur Nous & depar Nous, ovecques noftre dit Frere,
le Roy de Caftelle , les dides Confedcrations & Aliances , ainfll
& par la manere que autrcfois ont efte faides entre noz Predeces-
feurs & les Siens , de icelles Traictier , fermer , & accorder de
Nouvel, . .
Se meftier eft de y Ajoufter ou Diminuer, felqnce quil ver-
ront quii fera a feire, pour nourir rAmour & Union deflus dic-
tes ^
* De lurer , pour Nous , & en noftre Ame, de Tenir, de
noftre Part , les di*ftes Confederations & Alianccs , ians les En-
fraindre ne faire ou fouffrir enfraindre, comment que ce foit,
■ De Requerir, fembbblcment, Scrmenc eftre faic de la Partiede
noftre dit Frere ;
Et Gencralment , de laire les Cnoies dellus didtes , & leurs
Circonftances & Dependenll&s , tout ce, que a ce verronc eftre
expedieut & neceflaire, & au tant comme Nous y ferions & faire
pourrions fe Nous y eftions prefens en noftre Perfonne, fuppole
que les Chofes ReqnilTent Mandement plus efpecial ;
Promettons en bonne Foy , & en Paiolle de Roy j avoir ^ tenir ,
& faire tenir Ferme & Agreable tout ce que par les deflus diz,
ou iii ou ii. d'eulx, fera Fait, Traifne, fisrme, & acorde es dic-
tes Chofes , & en leur Defpendcnces , & non venir ne fere venir
encontre, en quelque Maniere que ce foit,
Et que les Chofcs, que noz dix Confeilliers , & Secretaire, ou
Troys , ou Deulx d'eulXj auront fur ce Faides, Traictes, & A-
cordees, en leurs Lettres quefur ce auront bailliees , Nous Ratif-
fierons, & Confermerons, par les Noftres, toute Fois que Nous
en ferons Requis. t n
En Telmoing de ce Nous avons fait metcre a ces Lettres noftre
Seel.
Donne a Vatis le X7. Jour de Fevrier, TAn deGrace, Mille,
Troys Cens, i/ xx, & xv. Et le Seizeme de noftre Regne.
Var le Roi en fon Conjeil.
I. de Sandlis
In quorum Omnium & Singulorum Teftimonium praefentes
Liceras propria Manu Subfcripllmus , & noftri Sigilli Plurabei fe-
cimus Appenlione muniri.
Datura in noftra Civitate Segobienfi , in Cafiro voftro 'Regali ,
Septimo Decimo Die Menfis Auguiti, Annoa Nativitare Domi-
ni A-lillelJmo, Trecenteiimo,Nonagefimo Sexto,lic Signatum,
ro EL REr.
De Navibus arejitindis pro Pajfagio Regis,
Ann. D.
i59().
Ric. 2.
• VII.
S39.
RE X , Diledo fibi Johanni MitchelL Servienti fuo ad Arma, ■^'^- *°'
Salutem. «■ i-
Scias quod aflignaviraus te ad omnes Naves &Bargeas, porta- ^'"■lo-
gii Quaterviginti Doliorum Vini, & infra, videlicet, ab Ore A- ^ ^P-'-
quse Thamilix, in fingulis Portubus & Locis per Cofleras Maris, "*• *5'''
ufque Villam Magnae Jernemuth &c ibidem exiftences , Areftan-
dum,
Et ad tot Marinarios, quot pro Navibus & Bargeis illis fufficere
poterunt , ubicumque inveniri pocerinc , in Portubus & Locis prx-
didis, tam infra Libertates , quam extra, limiliter areftandum &
capiendum ,
£t ad eofdem Marinarios , Naves, & Bargeas, per Te fic are-
ftatos , verfus Villam Sandevvici vel Dovorria: duci faciendum , ita
quod fint ibidera vicelimo Die Septembris , proximo futuro ,
PaiTagiumnoftrum, & aliorum Magnatum , verfusViilam nofbam
Calelii , expedtaturi ,
Et ad , omnes illos , quos in hac parte contrarios inveneris feu
Rebelles , areftandum, & Prifonis noftris Mancipandum, in eis-
dem moraturos quoufque pro eorum .Deliberacione duxenmus de-
mandandum ;
Et ideo Tibi Prxcipimus quod circa Prsemifra diligenter Intcn-
das, & ea facias & exequaris in forma prxdicta.
Damus autem Univerlis & Singulis Vicecoraitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus & Subditis noftris, tam infra
Libertates, quam extra, Tenore Prxfentium, firmiter in Manda-
tis, quod Tibi , in Executione Prxmiflorum , Incendentes finc,
confulences, & auxiliantes, prout decet:
In cujus, &c.
Telte Rege apud Wefttnonafteritim , xxx. die Augufti.
Fer Billam Thefaurariie.
D EX , Dileifto fibi , Johanni Farant , Servienti fuo ad Arma , Ikiii-
^^ Salutem.
Scias quod afliignavimus Te ad omnes Naves & Bargeas, Por-
tagii Quaterviginti Doliorum Vini, &infra, in Aqua Thamifix,
& in iingulis Portubus * & Locis, abinde per Cofleras Maris us- * VII.
que Limites Quinque Portuum & ibidem exiftentes , Areftan- S40.
dum, & ad, toc Marinarios, ^r. utfupra mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
Ve Viilttalibus pro Viagio Regis.
D EX, Majori & Vicecomitibus Londonix, Salutem. Ann.D.
'■^ Mandamus vobis , firmiter injungentes , quodilatim, vifis iJpC).
prxfendbus , omnibus dilationibus poltpolitis , in fingulis locis, An. zo.
infra Civicatcm prxdidam , ubi magis expedire videritis, ex parte S- i-
noftra, publice Proclamari faciacis, quod omnes & Singuli Vite- Ctanf.io.
larii, ac alii Li^i & Subditi noftri, cum Frumento, Avenis,Fcc- K- z.f.m.
no, Pane & Cervifia, cxterifque Vidtualibus quibuicumque , ver- i6. J.
fus Villam noftram Calelii , pro Expenfis Hofpitii noltri , & alio-
rum Fidelium noftrorum , ibidcm exiftentium , ac aliorura , pce-
nes Perfonam noftram , dum ibidem Moram fecerimus, confluen-
tium, fe trahant & feftinent, promptam & indubiara Solutionera,
pro Viclualibus hujufmodi, ibidem optinendam & habendam , abs-
que Culluma, Sublidio five Prxftatione aliquali, ad opus noftrum
Solvendis, eifdem Vitelariis & Ligeis ac Subditis noftris, fub Fq-
risfa<ftura omnium, qux nobis Forisfacere poterunt, ad prxmifla
facienda, injungendo, ex partc noftra;
Proclamari eriam, cx parte noftra , faciatis quod omnes & Sin-
guli Colleiftores Cuftumarum, & Subfidiorum, necnon Cuftodes
PalTagiorum , capta primitus Securitate , a prxdidtis Vitclariis,
& aliis Ligeis & Subditis noftris, quod ipfi, Vidualia prxdicla,
verftis Villam prxdidtam & non alibi , duci & cariari facient , &
ipfbs Viclualia hujufmodi , vcrfus eandem Villam , dum ibidem
fuerimus , abfque Cuftuma feu Sublidio inde , ad opus noftrum
Solvendis, duci & cariari permittatis; Et hoc , fub gravi Forisfe-
dtura nottra, nullatenus omittatis-
Tefte Rege apud Roffen. vicefimo tertio die Septembris.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevi» diriguntur fubfcriptis , fub eadem Data ;
Vicecomiti Kanti^.
Majori c^ Ballivis Villie de Veverlham.
Majori ^ B.iHivis Villie Sandewici.
Majori df Ballivis de Fulfion.
Majori c^ Ballivis de Hithe.
Majori d^ Ballivis de Romeney.
Majori df Bal/ivis de Winchelfe.
Majori ^ Ba/Iivis de Rje.
Majori ^ Ballivis de Hafting.
Majori dr Bal/ivis VilliS Suthamftan. ,
Bal/ivis VdU Co/ceftr.
Conftabu/ario Villts de Gosford.
De Deliberatione Adagni SigiUi. p^ q^
1396.
MEmoRANDUM quod, Vtceftmo Seftimo Die Septembris , An. lo.
Annoprafenti quajicirca Horam OBavam poft Nonam tllius R. 1.
diei , VentrabiUs Pater , Thomas Archiepifeopus Eborum , Angliie Ibid.
Primas, m.ii.d.
ET ACTA PUBLICA.
12^
Ann. D. Trmas , ^ Caticelhrm AngVia , in Hojpitio fuo apud Dovorriam ,
1396. JMag?ium SigilluM Domini Regis, in quadam Baga de Corio , fub Si-
R»V. 1. gil/o ipfius CanceHarii Signata., i^iclujuin^ Johanni de Scarle, Cufio-
di Rotuhrum Cancellariie ipfus Domini Regis , de Fracepto ejujdem
Domini Regis , per ma?ms fuas proprias , liberavit :
^i qttidem Cufios Sigillum illud , ad Prisceptum pradiiium , ibi-
dem recepit , <^ ad Hojpitium Juu?n apud Dovorria?n Jecu?n detulit :
Ac po[i?nodu?n , in Craflino Jeque?ite , priefatus Cufios ibidem , i?i
prajintia Simonis Gaunftede , Johannis Sprins;thorp , c^ Roberti
Claydon , Clericoru?n diilte Cmcellaria , ac cltorum qua?npluriu?n ,
tam Clericorum , qua?n Laicoru?n , ibidem ixifie?ttium , Bagam pra-
diflam, Sigillo ejujdem Cancellarii fcfgnata?//^ aperiri, i^t di3u?n
Mng?iu?n Sigillu?n extrahi , (^ cu?n eo qua?tda?:i Litcram Pate»t^??i
de generali Attornatu <^ unu7n Breve Claufum Sigillari , ^ hiis
peradis., diilum Sigillu?n, in Baga?n pradiiiam recludi , e^ Bagam
illam Sigillo Juo proprio Signari fecit , ^ ad Hojpitium fuum Domus
Converjorum in Londonia , Jecum detulit j ac poftea , Succeljive de
& de hoc , per Literas Dioecefthorum LocbrUm pi-a?diftorum , Ann. D;
prEefato Cuftodi conftiterit, Fidelitate.,N(;bis de Minoribi.iPrx- 1396.
lacis in hac parte debitas , Recipiendi , ac Temporalia fua Refti- Kic. x,
tuendi , ita quod idem Cuftos hujulb-.odi Airenlum Majoribiis
Pra^latis, fic Eledis, non prxbeat, nec ab eis Fidelitates recipiar,
nec Temporalia Eccleliarum , ad quarum regimen eliguntur fea
poltulantur, liberet feu reftituat, quoufque Nos , fuper hoc, du-
xerit confulendum, auc aliud a Nobis inde habucrit m Mandacis,
& quafcumque etiam Fidel.tates, pro qMibufcumque Terris, Te-
nementis, feu Hsereditatibus, Nobis debitas, Recipiendi, acTer-
ras, Tenemerlta, & H:Ereditates hujufmodi iilis , ad quos perti-'
nenc, prout juftum fucric , Liberandi & Reftituendi, Homagiis
nobis , pro diftis Terris , Tenementis, & Hsereditatibus debitis,
refervatis ;; Qute ufque Reditum noIl:rum in Angliam Volumus,
pro Fine rationabiii, in Canccllaria noitra faciendo , relpedluari;
Volumus enim quod idem Cuftos omnia Prxmiira, ac omnia
alia & iingula , Gubernationem fuam tangentia & concernentia ,
• vn.
die in dietn , temporibus oportmtis , ea , qua fuerunt Sigillanda , in de affenfu & deliberatione Concilii noftri, & non alicerj faeie: &
pra;Je?itia Clericorum ejujdem Cancellarix , c^ aliorum , fecit * Sigil- exequatur.
lari , ufque Vicefmum Tei^tium Diem Hovemhris extunc proximo fe-
qucntem ;
^uo Die, idem Cufios, di&um Magnum Sigillu?n, Venerahili Pa-
/riTTEdmundo Epifcopo Exonienli liheravit , virtute Brevis di£ii
Domini Regis^ de Privato Sigillo, eidein Cufiodi direili, df in Fila-
tiis de hoc Anno refidentis.
In cujus, &c.
Tefte uc fupra;
Ter ipfum Regem.
Ann.D,
1396.
R. 2.
tfit. 10.
R.i.f. i
m. 16.
De CHJiode AnglU Confiitmd.
l3 EX Omnibus, ad quos, 8cc. ^alutenrt.
"■^ Sciacis quod,
Cum Nos , quibufdam certis de caufis , nos fpecialiter moven-
tibus , iimus perfonaliter ad parces Calefiii, opitulante Domino,
in proximo profefturi,
Ec infideat incime Cordi noftro quod Pax noftra, infra Reg-
num noftrum Angliae, priefeicim dum abfentes fuerimus , inviola-
bilicer obfervecur, & qu6d Agenda difli ReOTi noftri provide di-
rigaiicur, ac fjngulis Jufticiis debicum impendacur,
Nos,
De Fidelitate & Induftria , CarilTimi Avunculi noftri , Edmtindi
Ducis Ehoru?n intime Confidentes,
CoNSTITUI.MUS IPSUM EdMUNDUM CuSTODEM
didi Regni noftri , ac Locu.M nostrum tenentem
in eodem Regno , diim extra idem Regnum noftrum Moram fe-
cerimus, vel donec aliud inde duxerimus ordinandum;
Damus autem univerfis & iingulis Archiepifcopis , Epifcopis,
Abbatibus, Prioribus, Ducibus, Comitibus , Baronibus , Militi-
bus, Communitatibus , Vicecomitibus, Liberis hominibus, Balli-
vis, Miniftris, & omnibus Fidelibus noftris, Tenore Prxfencium,
firmiter in Mandatis quod prxfato Edmu:ido , tanquam Cuftodi
diifli Regni noftri , & Locum noftrum tenenci in eadem , Inten-
dences iinc, refpondences, ac confulences, 6c auxiliances.
In cujus , 6cc.
Tefte Rege apud Dovorria?n , xxvii. die Septembris.
Per ipfum Regem.
De Officiis SenefcAlli ^ Marefcalli , infra P^irgam Hofpitii
Locumtencntis , tenendis.
t) EX , Senefcallo, & Mar^fcallo Hofpitiifui, vel eorum. Lo- Ann.D.
•"■^- ca tenentibus, Salucein* 1396.
Sciacis quod, ^„. 10
Cum Nos, pro arduis & urgencibus Negociis, Nos, & Perfo- R. 2.
nam nofham , ac Scacum Regni noftri Anglix, incime concer- Fat. 10*
nencibus, verfus Villam noftram Calefii limus profefti, r. 2. p.
Volenres igicur quod Pax noftra, infra Regnum prxdidlum, & i.m. i?
maxime infra Virgam Hofpicii , cariiF.mi Avunculi noltri, Ed-
miindi DucisEhoru?n , Cuftodis Anglix, videlicec, per Duodecim
Leucas in Circuicu Hofpitii fui priEdidi, dum Nos extra Regnutn
noftrum praedidum morari concigeric, inviolabilicer cuftodiatur,
& quod Ofticia Senefcalli & Marefcalli , Hofpitii nolliri , infra Hos-
pitium praedifti Cuftodis, eo modo, in omnibus, quo, infra Vir-
gam Hofpitii noftri , dum infra diclum Regnum noftrum eramus
perfonaliter commoranres, fieii confuevit, cxcerceantur, c::cquan-
tur, fiant, & c.Kpleantur , abfque aliqua Ltefione , feu Diminutio-
ne eorumdem ,
Nos igitur, ad dida Officia, infi-a Virgam didiCuftodis. vid^-
licet, per Duodecim Leucas in Circuitu Hofpitii ejufdem Cufto-
dis, excercenda, & explenda , Vobis , Tenore Praelentium, ple-
nam Committimus & Concedimus Poteftacem;
Et ideo Vobis Mandamus , qujd circa Pr^miiTa diligenter in-
tendatis, & ea faciatis & exequa.mini in forma prxdicta.
Damus autem Univerfis & Singulis Archicpifcopis , Epifcopis,
Abbatibus , Prioribus , Ducibus , Baronibu.s, JVlilitibus, & aliis
Fidelibus & Subditis noftris , tam infri Libertates, quam extra,
Tenore Prxfentium , in Mandatis quod Vobis , in Executione
PrxmifTorum, Intendentes lint 6c refpondentes prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Dovorriam, xxvii. die Septembris.
[396
An. 10
R. 2.
Uid.
Pro di[}o Cuflode, de Poteflatibus,
Ann. D. ■n EX omnibus , -ad quos , &c. Salutem.
1396. i^ Sciatisquod,
Cum Nos , (^rc. ut fupra ufque ihi , impcndatur , ^ tunc fc ,
Necnon de Fidelitate & Induftria , cariflimi Avuncuii noitri,
Edmundi Ducis Ehorum intime confidentes,
Constituimus ipfum Edmundum , ^c. ut fupra ufque
ihi, duxerimus ordinandum, & tuncfic,
Nos,
Volentes Quieti Prtelatorum, Magnatum, & aliorum Fidelium
noftrorum , didti Regni noftri , diim abfentes fuerimus , provi-
dere ,
Didlo CarifTimo Avunculo noftro , Edmundo Duci E-
BORUM, Custodi didi Regni noftri Angliae , L o c u m
NosTRU.M TENENTi in ecdem , plcnam C c N c e s s i-
MUs Poteftatem & Auftoriratem jpecialem , tam Pariiamenta,
quam Conciiia, infra ditftum Regnum nottrum, Tenendi,
Et Prielatos, Magnates , & Proceres, ac Communitates diiti
Regni noftri, cum tempus exegeric vel necefle fueric , Convocan-
di &: Summonendi ,
Et cum ipfis Confulendi,
Et ea , qux nobis & Regno noftro prxdi^^o necefraria fuerint
vel oportuna , de alTenfu Parliamentorum & Conciliorum hujus-
modi , Faciendi , Ordinandi , & Difponendi, & ea, qux de as-
fenfu Parliamentorum & Conciliorum hujultnodi, Oi-dinata,Tra-
data, vel concordata fuerint , Executioni debitx , Vicc noitia,
demandari faciendi , necnon Cnpitulis Eccleliarum Cachedralium
& Conventualium , per Mortem , CelFionem , feu quovis aiio
modo, vacantium, cum hujufmodi Vacationes prxdido Cuftodi,
per dida Capitula, Prcefentatx fuerint, Concedcndi Licentiam E-
ligendi Perlonas idoneas in Paltorcs & PrLelidentes Eccleiiarum
praedidarum , & cum, de Licentia pra:dii5ta, ElecTiionei indidlis
Ecclefiis fuerint celebrat.E, & Peilbn.T: Ecclefiafticx , per Literas
didorum Capitulorum, Nobis, vel libi noftro nomine, Pr.cfen-
tatae, Affenfum & Favorem regium, fingtilis hujufmodi Electioni-
buSj in Minoribus Eccleliis dumtaxat, nili rationabilis caufa fub-
fuerit quare didtis Elettionibus hujufmodi alTcnfus denegari de-
beat, adhibendi, & ulterius, pro Confirmatione Elcitorum , qui-
• VII. bus lic adhibetur * afli^nfus , illis ad qiios pertinet , more folito,
842. Tranfcribendi , ac cura Eleftiones hujulmodi confirmat* fuerint,
To?>!. in. F. IV.
Fro Ecclejia Eboracenjt, de Frovijione.
BOnifjcius Epijcopus , Servus Servorum Dei , Canfllimo in Chri- Ann. D^
fto Filio , Rtcardo Regi ^«^/;<e Illultri Salucem & Apoltoli- 1396.
cam Benedidionem. An. 20.
* Gratix divinse prXmium & humanx laudis Prxconiam ac- R. 2.
quiritur , li , per Seculares Piincipes Pra:latis, pr;^fertim Eccleua- ex Orl-
rum Cathedralium regimiui Priijfidentibus , oportuni favoris praeli- gitii: i»
dium & honor debitus impendatur. Turri.
Dudum iiquidcm proviliones omnium Eccleiiarum Cathedra- n. if.
lium , tunc vacantium , & in antei vacaturarum , pcr Tranlla- * VIL
tiones per Nos faciendas , ad alias Cathedrales Eccielias tunc va- 84.5.
cantes , & impoftcriim vacaturas , de Pr.elatis earum ubilibct con-
ftitutis , Ordinationi Hc difpolitioni noftrx refervantes , Decrevi-
mus excunc Irricum & Inane, li fecus fupcr hiis , per quoibumque,
quavis auctoricace , fciencer vel ignoranter , contingeret actemp-
tari,
Poftmodiim vero,EccIefia Eboracenfi^ex eo vacante quod Nos
nuper Venerabilem Fratiem Tho?na?n Epilcopim, oliin
Archiepifcopum Cantuarienfem Elc^um , a vinculo , quo eide.ii
Eccleli-.e (cui tunc ptieeratj tenebacur, deFratrum noitrorum Con-
iilio, & Apoftolic.e potellaris plenicudine, abloiventes, ipfum ad
Eccleliam Cantuarienlem , tunc p.iltore carentcm, audoritate A-
poftoiica, dediftorum Fratrum Con:iiio,duxiaius tran^ferendum ,
pr eficiendo ipfuni eidem Cancuarienli Ecclcace m Archicpilcopum
& I^aftorcm,
Nos,
Ad Provilionem ejufdem Eboracenfis Eccle.ix celerem, & fe-
licem, de qua nullus piieter nos, ea vice, le intromiaere potuerat
ncque poterat , Relervatione & l^ecreto obiiltentibas fupraJictiSj
ne ipla Ecclelia Eboracenlis Iong;e Vacationis expoueretur incom-
niodis , Paternis & Iblieicis Itudiis intenucntes , polt deliberatio»-
ncm,quam,dc pr.elicicndo eidem Eboracenli Eccleux Perlbnam,
utilcm & etiam fruftuofam , cam didtis Fratribus habuimus dili-
gentem ,
Demumad, Venerabilem Fr?:rem noftrum, Robertum, olim
Cicefti'enfem , in Archiepifcop..in Eboracenlem Electum, (conli-
der.atis grandium virtutum mentis, quibus Peribnam iplius Rober-
tiEleCti, prouc fidedignorum celtimoniis accepimus, divina Gra-
tia multipliciter inligmvic, & qu6d ipfe Robercus Electus, qui re-
124.
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann.D. gimini Ciceftrenlis Ecdelix liaftenus laudabiliter prsfuit, diaam
17,96. Eborac ■afem Eccleiiam fciat & poterir, audtore Domino,falubn-
Ric. 1. ter Regere & teliciter Gubernare) Convertimus oculos aoltr;E
mentis, ^ t- 1 ,-
Intendentes itaque, tam diaie Eboracenfi Eccleh^, quam ejus
Gregi Dominico falubritcr providerc, prxfatum Robertum Ele-
(ftutn a vinculo, quo eidem Ciceftrenfi Ecclefix , cui tunc prx-
erat , tenebatur , de didorum fratrum Confilio , & Apollolicae
Potclhtis plenitudine, abfolventes, ipfum ad praefatam Eboracen-
fem Ecclefiam, auctoritate Apoltolica, tranftulimus , ipfumque
illi pnefecinius in Archiepifcopum & Paltorem; Curam & Ad-
minilfctionem didx Eboracenlis Ecclefis libi in Spiritualibus &
Temporalibus pienarie cominittendo ; liberamque iibi tribuendo
licentiam ad candem ELboraccnfem Ecclefiam tranfeundi, firmafpe
fiduciaque conceptis quod , dirigenre Domino aftus fuos , praefata
Eboracen. Ecclelia,per fux indultriae & circumfpeftionisftudium
frudtuofum, regetur utiliter, & profpere dirigetur, ac grata ineif-
dem Spiricualibus & Temporalibus lufcipiet incrementa.
Ciim itaque, Fili Cariinme , fit virtutis opus , Dci Miniftros
benigno favore profequi, ac eos, verbis & operibus, pro Regis
seterni gloria vencrari , Serenitatem Regiam rogamus & hortamur
attente, quatinus eundem Electum, & prxtatam Ecclefiam Ebo-
racenfem fux Curx commiHam , habens pro nollra & Apoftolicae
Sedis reverentia propenlius commendatos , ipfos bcnigni fevoris
auxilio profequaris, ita quod idem Eledtus, tuje Cellitudinis fultus
prxlidio, in commillb fibi Curse Paltoralis officio poirit, Deo
prop;tio,profperari,ac tibi exinde a Deo perennis Vitx praemium,
& a nobis condigna provenianc adtio Gratiarum.
Dat. RoOT^ <3,W SanBum Fetrum-, iii. Non. OiflobriSj Pontifi-
catus noltri Anno Scptimo.
Suh Flumbeo Sigillo Vendente a Filo Canaheo.
* VII.
84+
Ann. D.
1396.
An. io.
R. z.
Ex Orig,
in Titr.
n. 17.
* De Provijione , pro Ecclejia Cicejlrenji.
BOnifanus Epifcopuf , Servus Servorum Dci, cariflimoin Chri-
Ito Filio, R.rhardo Hegi Anglia IUuftri Salutem & Apoftoli-
cam Bcnediiftionem.
Grati.i: Divinx Prxmium & humanx laudis Prxconium acqui-
ritur, fi per Seculares Principe; Prxlatis, prxfertim Eccleliarum
Cathedralium Regiminibus prxfidentibus, oportuni favoris prxfi-
dium & honor debitus impendatur.
Sane Ecclelia Ciceftrenfi ex eo Paftoris folatio deftituta, quod
Nos hodie , Venerabilem Fratrem noftrum , Rohertum Archiepijco-
fum Ehoracenfcm , tunc Epifcopum Ciceftrenfem , licet abfentem,
a vinculo, quo ipli Ecclelix Cicellrenfi, cui tunc prxerat, tene-
batur, de Fratram noftrorum Confilio, & Apoftolicx Poteftatis
plenitudine abfolventes, ipfum ad Ecclefiam Eboracenfem, tunc
vacantem, duximus aucSoritate Apoftolica transferendum , prxfi-
ciendo eum prxfatx Eboracenfi Ecclefix in Archiepifcopum &
Paftorem ; - _ , _
Nos ad Provifionem ipfius aceftrenfis Ecclefix, celerem &
felicem , ne ipfa Ciceftrenlis Ecclefia longx Vacationis fubjaceret
incommodis, paternis &: folicitis ftudiis intendentes, ac volentes
talem eidem Ciceftrenfi Ecclefix prxefte Perfonam, qux fciat,
velit, & poflit eam prxfervare a noxiis & adverlis, & in fuis ma-
nutenerejuribus, & ctiam adaugere, polt Deliberationem, quam
fi.iper hiis cum diitis Fratribus habuimus diligentem ,
Dcmum ad Venerabilem Fratrem noitrum, Rohertum Ciceftren-
fem, tunc Karleolenfem , Epifcopum (conlideratis grandium virtu-
tum meritis, quibus Perlbnam ipfius Roberti Eledli, illarum lar-
gitor, Dominus inrignivit , & quod ipfe Robertus Eledtus, qui
Regimini KarleolenlKs Ecclelix haclienus laudabiliter prxfijit, ean-
dcm Ciceftrcnfcm Ecc^eiiam fciet & poterit , auiftore Domino ,
falubritcr providcie, prxfatum Robertum Eleftum a vinculo,quo
prxfatx Karlcolen!! Ecclelix , cui tunc prxerat , tenebatur, de
didtorum Fratrum Conlilio, & ejufdem Poteftatis plenitudine ab-
folventes, ipfum ad prxfatam Ciceltrenfem Eccleiiam audoritate
Apoitolica tranftulimus, ipfiimque illi prxfecimus in Epifcopum
& Paftorem, Curam & Adminiftrationem ipfius Ecclelix Cice-
ftrenlis iibi in Spiritualibus & Temporalibus plenarie committen-
do, libcramque libi dando licentiam ad iplam Ciceftrenlem Ec-
cleliam tranfeundi , firma fpe fiduciaque conceptis qubd prxfata
Ciceftrenlis Ecclclia , pcr fux Induftrix & Circumfpcdtionis ftu-
dium fruduollim, Gratii fibi afififtente Divina, regetu^utiliter &
profpcre dirigerur, grataque in eifdem Spiritualibus & Temporali-
bus fiifcipiet incrementa. . , .n
Ciim itaque, Fili carilfime , fit virtutis opus Dei Miniftros be-
nigno favore profequi , ac eos verbis & operibus pro Regis xterni
gloria venerari , Serenitatem Regiam rogamus &z hortamur atten-
te, quatinus eundem Epifcopum , & prxfatam Eccleiiam Cice-
ftrenfem , fux Curx coinmiiTam , habens , pro noftrx & Apo-
ftolicx Sedis reverentia , piopenlius commendatos, ipfos benigni
fevoris auxilio profequaris, ita quod idem Epifcopus, tux CeTli-
tudinis fultus prxfidio, in commilfo libi Curx Paftorahs Ofticio,
poirit Deo propitio profperari , ac tibi exinde a Deo perennis vitx
Prxmium , 6c a nobis condigna proveniat adio Gratiarum.
Dat. Romx apud Sanftum Petrum, iii. Non. Odobris, Ponti-
ficaciis ndftri Anno Scptimo.
dc Generali Attomatu , fijb nominibus WillieJmi Bagot Chivaler , ^„0 rj
& TlM7n<e Haxey Clerici, per unum Annum duraturas. 1106
Pr. &c. R,V 2
Tefte Rege apud Calefum , Tertio die Odtobris.
Cancel/arius recepit Attornamentum.
* De E.\-ecutio»e Bull.trftm Difpenfatioms ,ft*per Matrimomo
Regis, Notificatio.
*VII.
8+f.
UN I v E R s I s , Sandx Matris Ecclefix Filiis, ad quos prx- Ann D
fentes noftrx Literx pervenerint, !2TboOT<jr, Permilfione Di- j,q,j '
vina, Archiepi/copus Ehorum , Anglix Primas, & Apoitolicx Se-^„ ^o'
dis LegatuSj CommilTarius audontate Apoftolica (cum Hla Clau- r \
Jula quatinus vos, Duo, aut Unus veftrum, &c.) ad infrafcripta ex Ah^
fpecialiter Deputatus, Salutem, & Caritatis continux Incremen- totr
tum. ^ '
Noverit Univerfitas veftra, Nos Litteras Sandiffimi in Chrifto
Patris ac Domini, Domini Bomfacii, Divina Providentia, Papx
Noni , unam videlicet Gratiofam cum Filo Serico , alteram ve-
rb Executoriam cum Filo Canapis, more Romanx Curix Bulia-
tas, fanas & integras, non Cancellatas, non Rafas,neque abolitas,
ieu in alia fui partc lufpedas, fet omni prorfus Vitio & Sufpitione
iiniftra carentes, cum Reverentia debitd recepifle;
Quarum Literarum Apoftolicarura Tenores fecuntur per Ordi-
nem in hxc verba ,
BOvifacius Epifcopus ,SeTv\is Servorum Dci, cariftimo inChrifto
Filio , Ricardo Regi Anglite Illuftri , ^r. ut in Bulla Dat. 6.
Kal. Auguftt , tunc fic,
Tenor vero Literarum Executoriarum pradiHarum fecttutur^
C^ talis ejl.
TiOnifacius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Venerabilibus Fra-
^ tribus j Cancuaricnfi , Eboracenfi , (^c. ut fupra ujque htec
verha ,
PosT QUARUM quidem Litterarum Apoftolicarum recep-
tionem, fuimus pcr ExcellentilTimum Principem, Ricardum, Dei
Grzm, Regem Anglite Illuftrem, Dominum noftrum Sereniflimum
cum Inftantia requiliti quatinus ad Executionem hujufmodi Lite-
rarum Apoltolicarum , juxta omnem Vim,Formam, & Effedtum
earundem, & contentorum in eis, procedere dignaremur,
Nos igitur Thomas , Archtepijcopus Ehorum, Commiflarius me-
moratus,
Attendentes Requifitionem didi Domini noftri Regis Chriftia-
nifllmi fore juftam & confonam Rationi :
Volentefque hujufmodi Litteris Apoftolicis,ac Requifitioni didi
Regis Domini noftri DevotilTimi obedirc firmiter ut tenemur,
Ipfiim Regem , Dominum noftrum , ac Nobilem Mulierem,
Ijahellam , Caroli Regis Francia Natam , in Tertio vel Quarto
Confanguinitatis vel Affinitatis Gradu efle fcienter le invicem con-
junctos Ipontanee confitentem , ac nichilominus cum ea Matri-
monium pcr verba alias legitirae de Prxfenti, non tamen in con-
temptum Clavium , contraxifle , beneficium Abfolutionis a Sen-
tcntia Excommunicationis , & aliis Sententiis, quas, propter hoc
incurrcrat, humiliter petentem , tacStis Sacrofandtis Euvangeliis de
ftando Alandatis Ecclelix , prxftito primitiis Juramento , ac ei-
dem, pro modo hujufmodi Culpx, per Nos injunt^a Poenitentia
falutari, abiblvimus in forma Ecclcfix confucta, ipfuraque in fta-
tum priitinum reftituimus , omnem Inhabilitatis feu Infamix Ma-
culam five Notam Auftoritate Apoftolica penitus abolentes ;
Didtam verb Ifabellam , nondum Doli capacem , fec propter
Minorem vEtatem in prxmiflis penitus Innocentem , non abfolvi-
mus, licuti nec oportet.
Infuper, ut in Matrimonio Cc contradto, prxdidis Impedimen-
tis ac aliis Obftantibus quibufcunque, licite valeant remanere , jux-
ta Vim, Forroam, & Eftettum Litterarum Apoftolicarum prxdi-
dtarum Difpeniavimus cum eifdem, prolem ex hujulmodi Matri-
monio fufcipiendam Legitimam Decernentes.
In quorum omnium Teftimonium, has Litteras noftras Paten-
tes , feu Publicum prxfens Inftrumentum , per Johannem Ruffell,
Clericum, Publicum Auftoritate Apoftolica & Imperiali Nota-
rium, Scribamque noftrum in hac parte deputatum, fcribi & pu-
blicari mandavimus , ac Sigilli noftri appenlione fecimus comrau-
niri.
Dat. & A6la funt hxc, prout fuprafcribuntur , Calefii, in qua-
dam Turri fupra Murum ejufdem Villx, juxta & prope Caftrum
in difta Villa (ituatum, Anno ab Incarnatione Domini, fecundum
Curfum & Computationem Ecclefix • Anglicanx , Millelimo ,* VII.
Trecentelimo, Nonagefimo fexto : Indiftione Quinta: Pontifica- 846.
tus SandtilTimi in Chrilto Patris & Domini noftri, Domini Boni-
facii, Divina Providentia, Papx Noni, Anno Septimo i Menils
Novembris die Tertid.
Prxfentibus tunc ibidem,
Pro Comite Aiarefcallo,
Ann. D.
1396.
An. 10.
^\,l'<- , ^THomas Comes Marefcallus & Notinghamix, Capitaneus Villx
* , • i Repis Calelii, qui in Obfequio Regis in Partibus Picardix,
- *"■ fuper falva Cuftodia ejufdem Villx, raoracur, habec Literas Regis
Dominis,
WiUtelmo de Roos,
Ec Radulpho de Nevyle,
Baronibus ,
Ac,
Michaele Sergeaux ,
Et Ricardo Rouhale ,
Legum Doctoribus;
i
Et aliis in Multitudine copiosaTeftibus adPrxmilTa vocatis fpe-
cialiter & Rogatis, in Fidem & Teltimonium omnium PrxmilTo-
rum.
Et fo Johannes RuHell Clericus, Limolmenfs Diacefs , Fuhlicus
Au-
ET ACTA PUBLICA.
125-
Ann. D.
1396.
Ai. 20.
K. 1.
'Frmc.zo.
R. i.W.
10.
Ann.D. Au&oritate Apoftolica (^ Imperiali Notarius ., prismiffis Litcraruvt
'1396. Apoftolicarum Receptioni, necnon a Cjnjuris e^ aliis Seiitentiis Ah-
tlic. 2, Jo/utioni, D:fpenJatio7/i , ac omnibus ^^ pngulis Jupradiiiis ., dum fic ,
ut priemittilur, ag^ibanttir df fiebant , Amm Domini, Indiiiione ■,
Vontijicatu , Menji , Die d^ Locopricdiilis, una cum pranominatis
Tepibus perjonaliter priefens interfui , eaciue omnia (^ fingula fic
fteri vidi Qr audivi^Jcripfi, <S' tn hanc publicam Formavi redegi ,
Signoque ac Nomine & Cognomiiie meis conjuetis , de Mandato Reve-
rendi Patris, Domini Archtepijcopi Eboracenfis , Domini mei ante-
di£ii , fignavi i?t Fidem e^ Teftimonium omnium a^ fimgulorum Prie-
tnijbrum.
Sttb Sigillo fraElo prafati Archiepifcopi de eera viridi, pen-
dente a duplicata cauda Pergameni.
7. Rujfell.
De Matrimomo Solempniz^to , ^ fro parte Dotis Regime de
uicqnietmtia.
E R o Y &c. as toutz ceux , qui ceftes Lectres verront ou or-
•■-* ront, Salutz.
Co M E j par k Traite du Mariage, n'adgairs fait & accord en-
tre , noz, trefchiers & trefamcz Coiifyns , Ed-ward d^Evervjyk,
Conte de Rotheland & de Cork , Thomas Count Marejchall <^
Notyngham, & Guillem le Scrop noftre Chambreleyn, noz Procu-
reurs & Meilages efpeciaulx, aiansde Nous a ceo plein Puiffan-
ce , d'une parte , & , noz trefchers & trefamez Oncles, fohan
Duc de Berry , Phelip Duc de Burgoyne , Loys Duc d'Orleans , &
Loys Duc de Burboun, Procureurs & Meflages efpecialx de nos-
tre trefchere & trefame Piere de France , d'autre part , d'eritre
Nous, & nollre trefchiere & trefame Compaigne la Roigne, aifne
File de noitre dit Piere , le quelle Traite depuis ad efte Ratifie ap-
prove & conferme par Nous & noz Lettres, & par noftre dit
Piere & les Siennes, ycelluy noftre Piere, entre autres Chofes,
contenuz en dite Traitie , & es Lettres fur ce faites , & par Nous
& par luy confermcz, come dit eft, fuift Tenuz Paier & Bailier
a Nous, ou a noftre certeine Mandement, a l'Onure & purCon-
templacion du dit Mariage , & pur noftre dite Compaigne la
Roigne fa File , & les Enfeuntz qui , au plaifir de Dieu , ifteront
& ferront procreez d'icelluy Maiiige , & les defcendantz d'eux , la
Somme de Oece Centz Milles Franks d'Or, dont les Trois Centz
Miilcs Franks Noiis devoient eftre Paies a l'Anel & Solempnifa-
cion de dit Mariage, iicome ces Chofes & autres ibnt pluis au
plain contenuz es dites Lcttres faitz fur le dit Traitie , & de pre-
fent , apres cc que noftre dit Piere ad fait Mener & Conduere a
fes difpenfes , noftre dite Compaigne fa File , en fes Tentes & es
noftres, Adifes entre Ardre & Guynes, ou il, en la Parfonne,
la Nous a baille, & en Nous la avonis refcieu, al Honur qui
rappartient, 6c qui depuis la Nous a fait Mener & Conduere jes-
qes a Caleys par noz ditz Oncles de Berry & de Burgoyne , moulc
honourablement en accompliflant le contenu ou dit Traitie , en
fluel Lieu prefentz plufours, tant denoftreSank, come Prelatz,
Barons, & autres Notables Parfonnes de noftre Roialme, Nous
en noftre Parfbnc,en Ratifiant confermant 6c approvant tout ce,
qui par avant avoit efte fur ce Fait traitie & accorde par noz ditz
Procurures& ceux de noftre ditPiere,obtenues eues fur ce,d'une
part & d'autre , Difpenfacions fuffifancz , avons fait folempnifer la
dit Mariage,& avons pris noftre dit Compaigne en noft:reFemme
& Efpoufe en Face de noftre miere Seinte Elglife , ainfi come a la
reverence * de Dieu , par 1'Ordinance de noftre dite Miere Seinte
Efglife ce doit faire ,
Savoir faisons que TAnel baille, & la Solempnifacion
de dit Marriage fait & parfait come dit eft , nous ount efte Bailcs ,
paies, & noumbres depar noftre dit Piere,& Nous avonsRefcieu
comptans d'icelluy noftre Piere, par lcs mains de Raoul Danqe-
tonville Efquier a ce Comrays depar luy, la dite Summe de Trois
Centz Milles Frankes , lefquelle Summe nous devoic eftre Paie &
Baille a rAnell & Solempnifacion de dit Mariage come dit eft,
Et enfy, come il ftjift convenu & accorde par le Tenure de la
dite Traite, & folonc la fourme & tenure d'icelluy ,& de les Let-
tres fur ce faitz , de la quell Somme de Trois Centz Millcs Fran-
kes, enfi a Nous Paie compte & nombre, nous tenons a bien
contcnt , paies , & agtees,& de ycelle SommedeTroisCentz Mil-
les Frankes, & de toutz les Adiions & Demaundes, qui pur oc-
cafion de la Somme de Trois Centz Milles Frankes fulditz , pur-
rons faire & intenter a noftre dit Piere , fes Heirs , Succeflours ,
ou Aiant caufe de lui, perpetuelment & atoutzjours, faunz ce
que james, en temps a venir, Nous, noftre dite Compaigne, ne
les Heirs, Succeflours, ou Aiantz caufe de nous, & de ele, en
puiflbns afcune chofe Demaundcr , requerer , ne pur ceo fairc ou
intenter Adtion ou Demaunde , envers noftre ditPiere, {^ Heirs,
Succeflours , ou Aiantz caufe dc luy , en quel manere que ce
foit, touchant les Trois Centz Milles Frankes a nous enli paiez,
Et Promettons en bon foy , & en parole de Roy , avoir & te-
nir, a toutz jours, Ferme & Aegreable cefte noilre prefence Qiii-
tance, & countre la Teneure d ycelle non venir,ne faire venir ve-
nir, en quelque manere que ce ibic, touchant le dit Paiement de
Trois Centz Milles Frankes.
En Tefmoignance de quele chofe nous avons fait faire ceftes noz
Letcres Patentes.
Don. fouz noftre Grand Seal , a noftre Ville de Caleys , le
Quarc jour de Noyembre.
Per ipfum Regem.
• VII.
847.
De Re^tiejlu.
R
E X Univerfis & fmgulis Regibus , Principibus , Ducibus ,
Comitibus , Nobilibus , ac Populis , cujufcumque Scacus ,
Gradus , Dignitacis , Nacionis , Condicionis , Ritiis , feu Seftae
ruerint, per univerfum Orbem confticutis, Prcefences Literas in-
fpecluris, Salucem in omnium Salvacore.
Universitatem vestram mukipliciter honorabilem
& quemhbec veftriim per fe, accencius & eflicacius quo podumus,
Tenore Prxfentium, Rcquirimus & rngamus , quacinus, dile>.n:os
nobis, Joha?i7tem de Cbaftemnorajit , Camerari.im carijfi/ni Patris
mftri Fra72ciie , & Magiltrum Petrum Dertluot , Secretarium ca-
rilhmi Avuncuii noftri D^dj i/e Burgoyre, qui verfus quamplures
parces remocas, per aliquod cempusmoVaciiri, & exinde verllispar-
tes fuas proprias cum libi placucric reverfuri , dirigunc Grefllis fuos
in prxfenti, cum Ipfos per Regna, Dominia, Diftridus, Loca,
Jurifdidiones feu Terricoria veftra , feu alicujus veftrum , cuna
Familiaribus & Rebus fuis tranfire , feu inibi morari contigerit,
noftrx Mageftatis inruitu , & harum Precum noftrarum fpeciali
interventu, propenfms recommendatos habentes;
Ecjfdem Johannem & Petrum , cum Familiaribus & Rebus fuis
tranfire , reverti , ac morari libere , & abfque impedimento feu
perturbatione quacumque, benivole permittatis, non inferenies eis
nec quomodolibec inferri permittentes , in Corporibus feu Bonis
eorumdem, Dampnum , Impedimentum, Violentiam, Injuriam,
Moleftiara, feu Gravamen,
Quin potius, fi egeanteis, in eorum agendis, miniftrare digne-
mini Conlilium , Auxilium , & F^avorem , ac Scortam, falvum-
que & fecurum Condudum, per Paflus, Loca, & Dominia ve-
Itra, & cujuilibet veftrijm, rationabilibus Sumptibus & Expen-
fis;
Et fi quid eis in Perfonis vel Rebus injuriatum fuerit,quod nol-
lemus, id indilate refbrmare curetis noftris Precibus & Amore^
Nos liquidem Subditis veftris, & cujullibet vcftrum, cum ad
Regna feu Dominia noftra aliquos ex iplis declinare contigeric ,
Favorem conlimilem & majorem, li indiguerint vel eorum aliquis
indigueric , graco animo impendere * promiccimus , & de fedto
veracicer impendemus.
In cujus rei Teftimonium has Liceras noftras Pacentes fieri, &
Magni Sigilli noltri munimine fecimus confignari
Dat. apud Villam noflram Calefii Quinco die Novembris.
Per ipjum Regem.
Ann, D.
1396.
Ric. 2.
An. xa.
R. 1. .
iLid.
m. 9.
* VII,
84.8.
R^
De Proclamatione pro Coronatione Regina.
EX, Vicecomicibus Londonis, Salucem. Ann. D.
Prjecipimus vobis , firmicer injungentes, quod ftatim, vifis 1395.
prxfentibus, in fingulis locis Civicacis prxdictx, & Suburbiorum At>. 20.
ejufdem ubi expedire videricis, piiblice ex parte noftra proclamari r i.
faciatis, qubd omnes & linguli, qui aliqua Servitia diebus Coro- cUuf.io.
nationum Regum Anglias , ratione FenurtE fux,feu aliomodo, R.i.p.i.
debent & facere cenencur , interiint Coronationi IJahella; nuncKe- m, 16.
gina; Anglia, Conlbrtis noftrx carinimx,apud\Vettmonafterium, dorf.
die Dominica in Craftino EpiphankE Domini proximo futuro ,
cum omni Honore & Reverentia quibus decec, prompci & parati
ad hujufmodi Serviiia ibidem moretblito faciendum; & hoc nul-
latenus oraittatis.
Tefte Rege apud IVeftmonafterium , quarto die Decembris.
Per Concilium.
De Refiitmione Temporalinm.
REX, &\cSto ^\h\,yoha}7ni Reche , Efcaetori fuo in Comitatibus Ann. D.
Kantia: & MiddleiexiiE, Salutem. I397-
Cum Doininus Surmnus Pontifex, nuper vacante Ecclefia Ca- ^"- ^^-
thedrali Cantuarienli, per morcem , bon« memori-.E , J-Villiehni '^- ^-
ultimi Archiepijcopi loci illius, Venerabilem Pacrem, Tbomam ,na- ''"'■ ^°-
pe.r ArchiepiJcopu7n Eborum, Cantuarienfem Eledtum, a Vinculo, R-i-p. '•
quo eidem Eborura Eccleli.E cenebacur, ablbKeric, & ipfum ad "*• ••
didam Ecclellam Cantuarienfem cranltuleric, ipfumque in Archie-
pifcopum Loci illius prxfeceric & Paftorem , ficut per Liceras
Bullacas iplius Domini Summi Pontificis, nobis inde diredlas, no-
bis conltac,
Nos,
Pro eo qu6d idem Eledtus omnibus & fingulis Verbis , Nobis
& Coronre noftrae Pr;vjudicialibus, in didis Literis Bullacis con-
cencis , coram Nobis renunccavic , volenccs cum eo agere gra-
tiose ,
Cepimus' Fidelicatem ipfius Eleiti , & Temporalia dicfti Archie-
pifcopacCis Cancuarienlis , prouc nioriseft, Reftituimus eidem;
Et ideb tibi Pr.ccipinius qu5d eidem Eleoto Teiiiporalia pras-
dida , cum Pertinenciis , in Balliva tua , liberes m Forma pr»-
di(ita.
Tefte Rege apud Weftmonafie7-iu7n , undecimo die Januarii.
Per i^um Regem.
CL5
Su^tt
126
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. —
>97- Super Compojitione C/" Convemionibus cum Rege C^flelU ^ de
CondndH,
10.
An.
R. 1.
VViTn. 10,
».1. m.
7-
*vn
S49.
Ann.D
1397-
Ai. 10.
R. 1.
Fai. 10.
K.2.;>.i
m. I.
D EX , Univerfis & fingulis Arlmirallis , &c. tam infra Liberta-
'•^ tes, quam extra, ad quos, &c. Salutem.
Supplicayit nobis, carilTimus Patruus nofler, Johannes Dux A-
qtiilaniic (^ Lanca/i} ite , UC,
Cum ob cjufim cujuldam Tranfaftionis, &amicabilis Compo-
fitionis , inrer Jaloamiem Caflella (§■ Legioriis Rcgem , & ipfum
Ducem , ac Cofiftantia?// nuper Uxorem fuam , jam detiiniftam ,
nuper init« & tirmatx, Iilem Rex Caftelix &; Legionis eifdem
Duci & Ducilfe, & eorum alteri, aut aliis nomine fuo, certas
Summas & Quantitates Francorum , in certis Terris & Locis Do-
minio noflro labjedis, juxta Conventiones & Pacta, inter ipfum
Refisem Caftellx & prxfatos Ducem & Ducilfam habita, in cer-
tisTerminis, inter partes ipfas conventa , * per fpeciales Procura-
tores & Nuncios fuos numerare, & rcaliter folvere teiicacur,
Velimus eifdem Procuratoribus & Nunciis , Ne;^o:iorumquc
Gcftonbus, per prietatum Regem, ad PraEmilTa omnla & fingula
exequenda, It3tuendis& mittendis, una cum Tribus Navibus,fea
aliis cujufcumque generis Navigiis, eorumque Nautis & Marina-
riis, limiliter ex hac caufa venturis, falvum & fecurum Condu-
«ftum noftrum concedere gratiosc,
Nos (Supplicationi iplius Ducis in hac parre ftvorabiliter an-
nuentes) fuicepimus, & pcr pr.efentes fufcipimus, ipfos Procura-
tores, Nuncios, & Negouorum Geltores, cujufcumqueGradiis,
Statiii, feu Praeeminentia; extiierint, una cum } amiliaribus fuis ,
ufque ad Numeruiri Sexagivta FerJ07:arum , prxter Naucas & Ma-
rinarios, ad Terras & Loca prxdidta, per Regna, Dominia, &
Poteltatem noltra, & Subditorum noftrorum, una cum Navibus
five Kavigiis prardidtis, eorumque Nautis & Marinariis, vcnie.i-
do , ibidem morando , Soluriones fias prxdictas , juxta Padta inita,
eidem Duci , fca aliis cjus nomine faciendo , & exinde ad propria
redeundo ,
Necnon Bona , Res , Hcrnefia , Equos, & a!ia Animalia fua
quxcumquc, etiam iiin Moneta cujulcumque Cunei, feu in Jo-
caiibus conliftentia, in falvum & fecurum Conduiftum noftrum,
ac Protedionem, Tuiiioncm, Defenlionem, & lalvam Gardiam
noft: as fpeciales ,
tt ideo vobis , & cuilibct veftrum , diftrifle prcecipiendo ,
Mandamus quod eifdem N unciis , feu Negotiorum Geltoribus ,
vel Familiaribus eorumdem , ufque ad Numerum pr isdiftum , aut
eorum alicui, ad Terras & Loca pr.tdidta, per Regna, Domi-
nia, & Poteftatem noftra, & Subditorum noftrorum, una cum
Navibus, five Navigiis, Nautis & Marinariis prxdictis, ut prae-
mictitur, veniendojibidem morando , Solutionem fuam pr.icdiitam
in forma praedidta faciendo, & exinde ad propria redeundo , in
Perfonis, Bonis, Rebus, vel Herneliis fuis prxdiiftis non inferatis,
vel ab aliis inferri perroittatis, Injuriam, Moieftiam, Dampnum,
Violentiam , Areftum , Impedimentum aliquod aut Gravamen ,
etiam Ratione vcl Vigore Reprifalia:, feu alio quovifmodo:
Ec li quid eis, aut eorum alicui, in Peribnis vel Rebus forisfe-
ftum live injuriacum fuerit, id eis, & eorum cuilibec, fine aliqua
Dilatione, debite corrigi & rcformari faciatis;
Dumtamen fe bene & pacificc habeant & geranc, ergaNos,
& Subditos noitros quofcumque, durante tempore fupradidto.
Incujus, &c. per Unum Annum duraturas.
Tclte Rege apud Weftmonafterium ^ duodccimo die Janiurii.
Per iffum Regem.
De TemporalibHS Archiepifcopatus Eborum commiffis.
REX Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quud Commilimus & Concedimus , Venerabili in
Chiifto Patri, Roberto Epifiopo Ciceftret/fi , p>oftulato in Archiepi-
fcopum Eborum, Tcmporalia dicti Archicpifcopatus, cum Perci-
neniiis Habenda, a Terciodccimo die Januarii pioximo pntterito,
quamdiu nobis placuerit , abfque aliquo nobis inde reddendo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud WeftmoTiajlerium, decimo quarto die Januarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Legitimatione.
An
R. 1.
Paf. 1
K.i.p
m. 6.
* VII.
8/0.
Germanis, pr.ccariflimi Avunculi noftri, Nobilis Viri, Joliajims
Dticis Laiicaftriie , Natis Ligeis noftris, Salucem & benivolcnciam
. noftriE Regi-JE Majellatis.
Diim incerna conlideratione penfamus , quot incelTantibus &
quancis Honoribus, perutili & fmcera Diledtione, prxfaci Avun-
culi noftri, & fui iVIatuncate Confilii , undique, decoramur, con-
gruum arbicramur & dignum , ut * Mcritorum fuorum incuicu ,
ac vertrsrum Contemplatione Perfonarum, vos, qui magnx Pro-
bicatis ingenio, Vicoe, & Morum honeltate, fulgetis, & ex Re-
gali cftis Profapia propapati , pluribufque Virtutibus , m.unere in-
fi?;nici divino , fpecialis prxrogacivae munimine favoris & gratiaj
foecundcmus.
Hinc eft quod, dicti Avunculi noftri, Genitoris veftri, Preci-
bus inclinati, vobifcum, qui ut alferitur Defetum Natalium pa-
timini, ut hujufmodi Defedlu, qucm ejufque Qiialitates quaicum-
Ann. D,
1397.
An. 20.
R. 1
Ex Ait-
togr.
que Pracfentibus haberi volumus pro fufficienter expreftls^nonob- Ann. D
itante , ad qu.ccumque Honores , Dignicates (excctm Dignitatel* 1307
RegaliJ Prxemmentias , Stacus, Gradus, & Officia puDlica & pri- ^j^. i' ,
vaca , tam perpetua , quam Temporalia , atque Feudalia & Nobi- ' ' '
lia, quibufcumque nominibus nuncupentur,
Etiam li Ducacus , Principacus , Comicacus , Baronix , vel alia
Feuda fuerinc, eciam li mediace vel immediace a nobis dependeanc + 'T^,
fcu ceneancur, prxfici, promoveri, eligi, alTumi, & admicti, illa- » '^^^
que Recipere, rccinere , gerere , & excercere proinde libere ^ -/- yL^ ,
licice valeacis, 'l^i^^^t- ^i
Ac li de legitimo Thoro Nati exifterccis , quibufcumque Sca-» .:>^^>yi ^
cucis, feu ConliietLidinibus Regni noftri Anglix , in concrarium ■ /y^^
editis feu obfervatis, qux hic habemus pro totalicer expreflis, ne-'*';'^ ^AZ/ t
quaquam obftancibus, de plcnicudine noftrae Regalis Poceftatis, Sic/la;^t^A,
de aflenfu Parliamenti noftri , Tenore Prsefentium Dispensa- /-^ '
Mus, vofque, & veftrum quemlibec, Nacalibus Restitui-'x ^•'y
M U S & L E G I TI M A M U S. J43. n Z
In cujus, &c.
Terte Rege apud Wefimonafterium , nono die Februarii.
Per ipjum Regem in Parliamento.
Inftru^iones Amba.xiatoribiis in Francia,
Cest l'Instruccion et Charge, Donnez
a Cdward Conce de Riuceland , Frere a noftre Seigneur
le Roy , Thomas Conte Marefchal , CoHjin a mefme nos-
tre Seigneur , (^r a VVilliam le Scrop , Chamberlayn de
Koftrc dit Seigncur , alantz, en Fraunce de prefent p.tr les
eaufcs qenftfent,
"P R I M E R E M E N t , touchant rUnion de Sainte Eglife , de
-*- qucle fuirt parle par entre noftre dit Seigueur le Roy, & [oun
Pere de France , en la Marchc de Calais , le Roy noftre Seigneur
ad Ordeigne un Abbe, & un Clerc, & Deux Chivalers, pour
aler au prefenc, fclonc les forme & manere come fuift a celle
foiCT, apointe parentre Ibun avancdit Perc & Lui: Ec la caufe pour
quoi ics ditz iNielTages n'ounc efte pluiftoft deparciz , come a celle
foitz fuift apoince , fi eft pour ce , que 1'entent du Roy noftre
Seigneur ce fuift, pour les avoir envoie devant ces heures, ovec
fes ditz Frere & Coulin de Rutteland & Marefchal.
I T E M , touchanc le Traidtie de la Paix , que fuift a celle foitz
apointe, que les Uncles de fon Pere de France, & les Soens,
deulfent alTembler en la Marche de Calais , a cefte Mie carefrae
prochein venanc, le quel jour ad efte Proroge, par foun Pere de
Fraunce, par pluis long Terme pour diverfes caufes, & par efpe-
cial pour la Voiagc que doit au prefeiic faire en Lumbardie : il eft:
avis au Roy noftre Seigneur que le dic Apoincement doic cenir,
c'efta(Tavoir , le pluis brieftnenc quebonnemenc ce purra, & elpe-
cial devanc la Fefte de Penrecoft prochein venant.
I T E M , couchanc ce que le Roy noftre Seigneur ad envoie par
fes Meftagcs, avant ces houres, a foun Pere de France, Coment
les Efcotz, n'ount mie volou Tenir les Treues, par lc manere co-
me ilz founc prifes au prefenc , parcncre foun avantdic Pere & Lui :
Si voet le Roy noftre Seigneur que fes MefTages defuifdicz decla-
rounc a foun avancdic Pere les Arcicles, lesqueles, les avancditz
Scocz founc encouncie-difanc au faire , & li founc encountre la
Tcnure de ceftes prelcntcs Treues, come y pierc par la contcnue
dicelles-
.1 T E .\i , de Parler & (avoir TAvis & encenc de (bun Pere de
Fraunce, couchanc la Mariage parentre (bnn Couftn de Derbj , &
/a Fil/e du Roj de Navarre , ou aucune autre que le foit dc foun
Linage, par auxi bien, come foun Pere de France ne voet faire
fauns fAvis du Roy noftre Seigncur,ne voec il fere fauns leSoen,
& dc l'Avis de foun * avantdit Pere faire report au Roy noftre
Seigneur.
i T E .M , touchanc la Mariage de foun dic Frere de Rutte/and: le
Roy voec q'il foiec acompliz, felonc le manere, come ad eftc
apointe & parle devant ces houres.
Item , touchanc Lifte de Rays, & la Ville de Sainc Maloyes : Ic
Roy voet que ks Mellages avancdicz , parlonc efpecialmenc a foun
Pere de France, par la manere come eft compris en une Ccdule
baille a Lui, par les iMelfages du Duc de Bretaigne.
En Tefmoignance de quele Chofe, a ceft prefcnte Inftrudion,
noftre dit Seigneur le Roy, ad faic mettre fes Grand & Prive
Sealx , & foun Signet.
Donne a la Cl^aftel, de mefme noftre Seigneur le Koy,de IVin-
dejor , le xxvii. jour de Feurier, l'An du Regne de noftre Sei-
gnour le Roy fuifdit Vintilrne.
Le Roy RS.
* vii:
8y..
Super Soliitionibus , per Ducem Britannia , faciendis.
REX omnibus ad quos, &c. Salutenv ^^"^- ^-
Sciatis quod Nos , Z'^'''
De Fidelitate & Circumfpedione ptovida , Diledti & Fidelis ^«- ^°-
noftri Wdlielmi /c Scrop Chivaler, Camerarii noftri, plenilTime ^- ^-
confidences, eidem Willielmo ad Exigendum, petendum, deman- ^rancio.
dandum, & recipiendum, pro Nobis, & nomine noftro, cum ^- ^■">-
omni diligcncia qua decec, de carilTimo Fratre noftro, Johamie S-
Duce Britaimiie, aut ejus Commiffariis vel Deputatis , Centum
& Viginci Milia Francorum in Auro , per Modum quo Curfum
habueriiic in Francia , & fecundum Valorem Marcae Auri, &
Nobis, in Regno noftro Anglise, ufque prxlencium noftram de-
ET ACTA PUBLICA.
1597-
nn.D. ferendum, & praefato Duci Literas Acquietantiae debitas & fuffi-
cientes nomine noftro Conficiendum, Sigillandum, 6c deliberan-
dum,
Ec omnia alia, qux circa Prsemiffa neceflaria fuerint & oportu^
na, feciendum, & exequendum, prouc ejus difcretioni videbitut
convenire,
Picnam Tenore Praefentium C<^nferimus & Comittimus Pote-
ftatem. \
Promittentes Nos, Ratum, Gj-atum & Ftrmum , pro Nobis
& Haeredibus noftris , totis Tenaporibus habituros , Quicquid ,
per prxfatum Willielmum , Aditjm vel Geftum fuerit in Prae-
niilTis.
In cujus, &c.
Dat. in Fa/atio Regis Wefifn. fub Magni Sigilli Regis Teftimo-
127
nio , Quinto Die Marcii.
Ter ipfum 'Regem.
im. D.
1397-
tn. 10.
;. 1.
'af . io.
!.i.p. 2.
B. 3.
* VII.
8ji.
Ibidem.
Ann. D,
1597-
An. 10.
R. 2.
Vran.zo.
R.
4-
De ReflitHtione Temporalium.
11 EX, Diledlo & Fideli fuo, Tetro de Biikton, Efcaetori fuo in
'•^ Comitatu Eborum, Salutem.
Cuni Dominus Simmus Po-,itifex, Rohertum nuper Epifcopum Ci-
ceflrenfm a vinculo, quo diclse Ecclefice tenebatur, abfolveric , &
ipfura ad Ecclefiam Cathedralem Eborum tranftulerit, & in Ar-
chiepifcopum Loci illius prxfecerit&' Paftorem, (icuc per Liceras
BuUatas ipfius Domini Summi Pontificis, nobis inde diredas.no-
bis conftatj
Nos ,
Pro eo quod idem Archiepifcopus omnibus & fingulis Verbis,
Mobis Pr;^judicialibus , in diiTtis Literis Bullatis contentis, coram
Nobis Renunciavit, & Gratias noftra; humiliter fe fubmilic, vo-
lentes cum co ageve gratiose,
Cepiraus Fidelitatem ipfius Archiepifcopi , & Temporalia did:i
Archiepifcopatus Reftituimus eidem :
Et ideo tibi Praecipimus quod eidem Archiepifcopo Temporalia
prsedidra, cum Pertinentiis , in Balliva tua, liberes, Habenda in
Forma prxdifta.
Tefte Rege apud IFeft^nonaflerium , Sexto die Martii.
Fer ipfum Regem.
Conlimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Data; videlicet,
"Efcaetori fuo ., in Com. Northumbr.
Efiaetori fuo^ in Com. Notyngh. & Derb.
Efcactori/uo , in Com. Glouc.
E/caetori /uo, in Com. Midd.
Efcaetori /uo , in Com. Lincoln.
* Tj^T Mandatum cft Milifibus, Liberis Hominibus, & omnibus
J-' aliis Tenencibus de Archiepifcopacu prsedido , quod eidem
Roberto, canquam Archiepifcopo & Domino fuo, in omnibus quae
ad dictum Archiepifcopacum pertinent , Intendentes fint &c Relpon-
dentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
t) EX, Diledro fibi ^die Baume, Majori Civitatis fuae Londo-
•^ nise, ac Eicaetori fuo in eadem Civitate, Salutem.
Cum Dominus Siimmus Pontfex Robertum nuper Epifcopum
Karliolenfem a vinculo , quo diclx Ecclefix tenebatur , abfolve-
rir, & ipfum, ad Ecclefiam Cathedralem Ciceftrenfem tranftule-
rit, & in Epifcopum Loci illius praefecerit, i^c. ut/upra, mutatis
Kutandis.
Tefte ut fupra.
Fer ipfuin Regem.
Confimile Breve dirigitur Efcaetori Regis , in Comicatibus
Surrix & Suffexiae, fub eadem Daca;
ET Mandatum eft Militibus, Liberis Hominibus , & omnibus
aliis Tenentibus de dido Epifcopatu Ciceftrenli , quod eidem
Roberto, tanquam Epifcopo & Domino fuo, in omnibus qua: ad
Epifcopatum prsedidtum pertinent , Intendentes lint & Refpon-
dentes.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Ve Caftro, F^ill.t & Baflicla de Brefi , Deliberandis,
REX Dile<9:o fibi, Johanni Drax, Servienti fuo ad Arma, Sa-
lutem.
five Uxori fus, abfque fraude vel malo Ingenio, libere & inteere, Ann. D.
Rcftttuendum, ^ ' j,„^^
Et fuper hoc cariffimus Avunculus nofter, Johamm Dux Lan- Kic. %.
ca/tna: ac Rtcardus Cowes ArundelU^ & Thowas Comes Warriui-
f^, adhuc fuperftites, necnon Edinundus ,nma- Comes Marchix,
Hugo , nuper Comes Staffordiac , & lF,ll:e!;;:us nuper Comes
Suffolcix, jam defundi, in Fide Militari, pro Se & Hxredibus
fuis, ac per Literas fuas, Sigillis fuis Sigilkcas, Promiferint ut fa-
cerent fidelem Diligentiam fuam erga Nos, & Hsredes noftros ,
ad Prxmiffa bene & fideliter implendum & firmiter tenendum,
Ac jam, certi Procuracores & Commiffari ipfius Duci.^ Bdtan-
niae, Nos, ad Reftitutionem & Liberationem Caftri , Villx, &
Baftidx prajdiiftorum cum pertinentiis , eidem Duci Britanniae,
pnecextu Longse Treugre jam captic, faciertdas rcqjifierint:
Nos, tam praetextu Requificionis praediitx, ac hujufmodi Lon-
gx Treugx, inter Nos, & cariflimum Pacrem noftrum Francise,
jatn inicx & firmatae, quam pro Honore noftro, & Avunculi no-
ftri, necnon aliorum obligatorum prxdidorum , in hac p.«te in-
violabiliter obfervando , volentes Caftrum , Villam , & Baftidam
prxdidta, prsedidto Duci Biitanniae deliberari,
Affignavimus Te ad Caltrum, Villam, & Baftidam prxdifti
cum Pertinentiis, de cariffmio Fratre noftro, Johajine de Holand,
ComiteHuntyngdonix, CuftodeCaftri, Vilke, & Baltidx prx-
didorum, vel ejus Locum cenence ibidem, nomine noftro, pe-
tendum, & per Indenturas, inde, inter Te & prxfatum Conii-
tem Huntyngdonix, vel ejus Locum tenentem ibidem , in bac
parte debite conficiendas, recipicndum, & ad Caftrura, Villam,
& Baftidam pra^didta cum Perrinentiis, Receptis .prius Sacramen-
tis praediai Ducis Britannix, & Filii & Haeredis fui, juxta Vim
& * Effeftum Indcnturx, inter Nos & dictos Procuratorcs ac * Vlr,
Cornmiffarios ipfius Ducis Britanniae fadtae, ac cujufdam Scripti 8^3. ■
Obligatorii Nobis per pr.^didum Ducem Britanniac, & diclum
Filium fuum faciendi, & Receptis dicto Scripto Obligarorio nec-
non aliis Literis Obligatoriis , per Nos, & prxdiftum Avunculum
noftrum, cxterofque Obligatos prxdictos, eidem Duci Britannix,
quando Caftrum , Villa , & Locus prxdida , Nobis ut prxmitti-
tur liberata fuerint, fadtis, prxfato Duci Britannix, feu ejus in
hac parte Procuratoribus iive Commillariis, fufficientem Porefta-
tem ad hoc habentibus , per Indenturas inde inter Te & prxfatum
Ducem Britannix, feu Procuratores hve Coinmiflarios dios pr3&-
didtos, debite conficiendas, liberandum,
Et ideo tibi, in fide & ligeantia quibus nobis Teneris, Prxcipi-
mus & Mandamus, firmiter injungentes, quod diifta Caftrum,
Villam, & Baftidam, cum pertinentiis , de prxdidto Comiteiiun-
tyngdonix, vel ejus Locumtenente , recipi::s , & prxditta Ca-
Itrum, Villam, & Baftidam ciun pcrtinentiis , poft Reccptionem
hujufmodi , prxfato Duci Britannix , five Procuracoribus leu Co-
miffariis fuis prxdidtis, Liberes in Forma prxdidta.
Damus autem prxfato Comiti Huntyngdonie & ejus Locumte-
nenti, necnon univerfis & fingulis Soldariis Caftri, Villx, & Ba-
ftidx prxdiflorum., ac aliis Fidclibus, Ligeis, & Subditis noftris
quorum intereft, Tenore Praefentium, fiimiter in Mandatis,qu6d
Tibi, in Prxmillis faciendis & exequendis, pareanc & intendanc
in om.nibus , prout decet :
Volumus enim Te hujus rei immunem omnimodo difcerni &
haberi, teque, ea occafione, erga Nos & Hxredcs noftros, pro
Deliberatione Caftri , Villx , & Baftidx prxdiftorum cum perti-
nentiis, in Forma prxdi>.'^a, peniiiis exonerari.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud JVeflmonafterium, xxviii. die Martii.
1. ro.
Scias qu6d, cum nuper, per quendam Traftatum inter Nos &
Concilium noftrum ex parte una, & cariflfimum Fratrem noftrum,
Johanneyn Ducem Britannia; , ex altera parte, fadtum, Caftrum &
Villa de Breft in Britannia, ac quidam Locus fuper quem quan-
dam Baftidam nuper erigi & fieri fecimus , per nomen Caftri de
Breft in Britannia, cum pertinentiis, nobis liberata fuiffent, in ma-
nu noftra, fub certa tbrma in diAo Tradtatu fpecificata, reman-
fura,
Cujus quidem Tradtatus prxtextu Tenemur, fub certis Forma
& Conditione in eodem Tradtatu contentis, ad Caftrum, Villam,
& Locum prxdidta cum pertinentiis , Guerris finitis , fivc per
Tradtatum, five per Longam Treugam, five per quamcumque
aliam Viam, prxfato Duci, aut Hxredibus fuis de Corpore fuo.
Per ipfum Regem.
L) EX , cariffimo Fratri noftro , Johanni de Holand .^ Comiti
*^ Huntyngdonix, Cultodi Caftri, Villx, ac Baftidx de Brcft
in Btitannia, & eius Locumtenenti , Salutem.
Sciatis quod ciim nuper, per quendam Tradtatum, inter Nos
& Concilium noftrum, ex parte una, & cariffmium Fratrem no-
ftrum, Johannem Ducem Britannia , ex altera parte, fadtum, Ca-
ftrum & Villa prxdidta, ac quidam Locus fuper qucm Baftidam
prxdidtam nuper erigi fecimus, per noraen CaftrideBreft, i^c.
ut /upra ufque ibi , requifierint, cf tunc fc , Et Nos volentes tani
Honorem noftrum, quam didli Avunculi noftri, & aliorumObli-
gatorum prxdidtorum , in hac partc illxfum obfervari ,
Affignaverimus Diledtum nobis Johamiem Drax , Servientem
noftrura ad arma, ad Caftium & Villam ac Baftidam prxdidta
cum pertinentiis, de Vobis nomine noftro petendum , & per In-
denturas, inde inter vos & pnefatum Jobanneui Dr.ix in hac parte
debitc conficiendas , recipiendum , & ad prxdidta Caftrum &
Villam ac Baftidam cum pertinentiis, pr.xfato Duci Britannix, fcu
ejus in hac parte Procuratoribiis live Commiffariis, fub cerra For-
ma, in Literis noftris Patentibus, eidem Johanni Drax inde con-
fedtis, contentas, liberandum, prout in Literis noftris prxdidtis
plenius continctur,
Vobis in Fidc & Ligeantia, quibus nobis Teneraini, Manda-
mus firmiter injungentes, quod Caftrum, Villam, & Baftidam
prxdidta cum pertinentiis prxfato Johanni Drax, per Indenturas
inde inter Vos & ipfum Johannera Drax debite conficiendas, fine
difficultate aliqvia Liberari faciatis.
Volumus enim vos , & alterum veftrum , hujus rei immunes
omnimodo difcerni & haberi, vofque, ea occalione, crga Nos
& Hxredes noftros , pro deliberatione Caftri , ViLlx , & Baftidx
prxdidtorum cum pertinentiis , in Forma prxdidta, penitus exo-
nerari.
In cujus , &c.
Telte Rege apud Weftmovaflerium, xxyiii. die Martii.
Per ip/um Regem.
*De
128
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
Ric. 1.
• V II.
8f4.
Aa. 10.
R. 2.
Tranc.
20.R. 2.
* De Pere^rinis traduccndis.
o
D EX Omnibns, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciacis quod ,
Conceuimus & Licentiam Dedimus, DilecSo & Fideii noftio
Fhdippo de Courtejiay Chivaler, quod ipfe, Qiiater Viginti Pere-
grinos, in quadam Birgea dia, vocata la James de Eymouth, re-
cioere, & fx>%., verfus Sandlum Jacobum Galicice, ad vota fua
ibidem perncienda, ducere, & eos abinde in Regnum noftrum
AngHx per Depuratos fuos rcducere faccre pofTit licite & impu-
ne, aliquibus Ordinacionibus, in concrarium factis, non Obftan-
tibus ,
Dumtamen Peregrini il!i, de Amicitia & Obedientia noftns ac
Gentes Laic.e exiibnr , & quod Aurum vel Argentum in Maffa
res noftros, quotiens per Nos fuper hoc fuerit legitime requifitus Arln. D,
feu admonitus; i?97'
Ac etiam promiferit fe , poft requifitionem hujufmodi, diffida- RiV. 2.
turum eofdem noftros Injuriatores , eis palam & publice intimando
ipium velle nobis afliftere, nofque juvare, eorum ma!a & iniqua
voluntate quomodolibec non obftante;
Qucxlque idem Dux, per Nuncioc noftros cenificatus, de nu-
mero & Multitudine Hominum Armatorum , quem Nos ab eo
dellderabimus , ac Concordato , inter ipfum Dacem & dicflos
Nuncios noftros, quantum pro fmgulis Lanceis Hominum Arma-
torum , quantum pro Milicibus, quancum pro Baronibus , quan-
tum pro Comitibus, quantum pro Duce Belli rationabiliter, pro
menfe aiTignari , & quomodo illis de dicto Stipendio fatisfieri de-
beat, teneatur nobis fideliter providere, de ipfis Hominibus Ar-
matis, Comitibus, Baronibus, Militibus, & Clientibus, ulque ad
exadtarum & petitarum Numerum Lancearum ;
1^97-
An. 20.
R 2.
Xx Au-
togr.
~TVi ~i ' ' r „>;'. r;^™.,,;„ ,,^rt.,« "^^r.^r/. rt-o^,,i-<, Ar Voluerit infuper idem Dux & concelTeric , quod ipfe, univerfos
velAloneca,co!ore pra^lentKs Licer^r^^^^^^^^ ^ ^, , ^g^^^^^ noftros, Nob.les & Ignobiies, 6ericos &
Ordinac.ones didi Regnt noftn, fecum non deferant quovis mo- ^^^^^^^ ^ ^,;^^ quofcumque noftrx ditioni Subjeaos, ciijufcutn-
" que DigniCitis, Status, Gradiis, feu conditionis extiterint , per
Terras &: Dominia ipfius Ducis tranfeunces, vel moram faciences,
fidelicer defendec, & falvum Condudtum eis, quotiens fuper hoc
per eofdem fueric congrue requificus , vel aliquis Officiacorum ip-
fius Ducis fueric debice requilicus; falvo quod confueta Pedagia &
Theolonia debita, perfolvantur;
Promiferit etiam prxfatus Dux , ipfum , omnia &: fingula Prae-
miffa, & eorum quolibcc, in f nobis medio juramenco
firmicer & inviolabilicer, feclufis fraude & dolo, obfervacurum;
Exceperit tamen in Prxmiflis idem Dux, Saniiam Sedcm Ro-
manam, & inclicum Principem, IVemze/laum Romanorum Regan^
& Sacrum Imperium, ac Colledores fuos ejufdem Imperii, ac Pa-
truos Jitos Bavariie Duces, Ducem Lutrivgi^ Generum fuum, Epi-
Jcopos IVormacienJem & Spirenjem , Burggravios Nurenberge/tjes ,
do
In cujus , &c.
Tefte Rege apud IFeJfrnonaJlerium , xiv. die Aprilis.
Litera Homagii , Domini Rttperti Senioris Dncis Bavaria.
Ann D TN NoMt ne DoMi ni , Amen.
-»- Per hoc prxfens Publicum Inftrumentum , Cundis ipfum in-
tuentibus, pateat evidenter,
Q^iod, fub Anno ab Incarnatione Domini, Millefimo, Tre-
centelimo, Nonagefimo Septimo, Indiiftione Quinta, Pontifica-
tus Sanftilfimi in Chrifto Patris & Domini noftri, Domini Bo- , . , . . . ._
mfacii, divina Providentia, Pap^ No»i, Anno Odtavo, Die pe- Marchionem Badcn , Comitem Simonem de S^anhonn.
nuitima Menfis Maii, hora vefperarum vel quafi, Conftituti, per- Et Nos,
fonaliter, in Caftro Oppenhoun, Axgunc.DiQ.'cefe,coramIiluftre Praemillorum confideratione, & ita quod idem Dux Homagia-
Principe, Domino Ruperto Se?iiore, Comite Palacino Reni, Sacri lis, Vaffallus, & Fidelis Homo Ligeus nofter fiac, & deveniat,
Romani lroperiiEledtore,& Bavariae Ducc, me Notario Publico & exiftat, ac Homagium fuum, cum fuper hoc ex parte noftra
Infrafcripro ibidem prxfente, defuper reqiiilito, & Teftibus infra- fueric requificus, nobis in forma pro hujufmodi Vaflallis & Ligeis
fcripris, itrenuus Miles, Nicholaus Rybe^iuzo Chivaler, & foban- noftris confueca faciac, ac omnfa & fingula alia Servicia praemifla,
nes Parant, Procuracores & Sindici, Sereniffimi Principis & Do- Pafta & Conditiones in Licteris ipfius Ducis , inde confeftis ,
mini, Domini Richardi Regis Angli^e c^ Vramij: , & Domini Hi- fpecificaca & concenca, l)ene & fidelicer , abfque fraude & dolo
bernix , prouc de Mandaco Procurationis eorumdem ad infraicrip- faciat , perficiat , compleat , obfervet , & ad hoc S^cramentum
ta, per Pacentes Liceras di6ti Domini Richardi Regis, plene con- corporale, cum inde ex parte noftra ruerit requifitus, nobis prae-
ftabac acque conftat, quandam Liceram ejufdem Domini Richardi ftec
Regis , Sigillo Majeftacis fuie iigillacam & roboratam , in fuis te-
nentes manibiis, difto lUuftri Principi, Domino Ruperto Seniori, fo ,
Duci de Bavaria , prxfentaverunt , & ad manus & poteftatem
ejufdem aflignavcrunt , Defiderantcs & Requirentes Quatenus prx-
fatus illul1:ris Princeps , Dominus Rupertus Dux Senior , ipfis.
Volentes ipfum Ducem fevore repenfivo profpicere & gratio-
Conceflerimus eidem Duci Mille Libras, percipiendas, finguJis
Annis , ad Scaccarium noftrum , ad terminos Sandti Michaelis &
Pafchae, per aequales Porciones, ad tocam Vitam ipfius Ducis; ita
nomine Procuratorum dicti Domini Richardi Regisjuramencum tamen quod, fi Nos ante ipfjm Ducem fubtrafti fuerimus ab hac
corporale iuper Homagio, in dicta re^ia litera, tado, prxftare luce, tunc ftatim, poft Decefllim noltrum, tam prsediftum Ho-
dignaremr, iecundum Tenorem & fbrmam Litcrje ejufdem, magium, ac * alia pntmifTa, per pricfatum Ducem fic facienda, * VIL
Qui quidem Illuftris Princeps & Dominus, Litera hujufmodi, quam Solutio dictarum Mille Librarum penitiis celTent & termi- Sjfi.
de manibus prxfati Domini Nicholai Rybenuz Milicis Procura:o- nentur, prout in Litteris noftris Patentibus, inde confedtis, ple-
ris & Sindici, cum reverentia qua decuit adferecepta, mox in nius continetur,
pr.-«fentia & audientia fuis legi praeccpic, & Tenore ejufdem intel- Nos,
lecto, ftatim idem illultris Princeps, Dominus Rupertus Dux Se- De vcftra Providentia, circumfpcdtione, & induftria pleniflime
nior, IVIanus fuas inter Manus Domini Nicholai Rybenuz, Pro- confidentes,
curatoris & Sindici praedicli, interpofuit, quas idem Nichoiaus Afllgnavimus, Deputavimus, & Conftituimus vos, & quemli-
inter fuas ambas, in forma in talibus ufitata, recepit & tenebat; bec veftrum , CommifTarios noftros, five CommifTarium noftrum,
Et cunc idem Dominus Rupertus Dux Senior, in prxfencia di- ad Homagium Ligium ipfius Ducis in hac parre, ac eciam ad Sa-
fti Domini Nicholai, ac mei Nocarii Publici Subfcripci, & Te- cramencum corporale cjufdem Ducis, pro obfervacione omnium
ftium infrafcriptorum, pr«fati Domini noflri Regis Anglioe deve- & fingulorum Prxminrorum , vice & audioricace noftris, capien-
nit Vaflallus, & Homo ligeus, & eidem Domino nollro Regi, dum & recipiendum, ac, ad Inftrumencum Publicum, fub Mag-
in Perfonam didti Domini Nicholai Procuracoris fui, & didtoCo- no Sigillo ipfius Ducis confignacum, fupcr praeftacione & fidtura
mino Nicholao in Perfonam praefaci Domini ix>ftri Regis Homa- Homagii & Juramenci praedidtorum , pecendum, recipiendum, &
gium ligium fecic, atque Fidem & Fidelicacem eidem Domino ad prxlenciam nollram dcferendiim , caereraque alia & fingula fa-
Rcgi durance cota vica fua fervabic, & faciec, ac^facere fua fide ciendum & exequendum, quae in Prxmiflis & aliquo Praemiflb-
" - . - rum necefTaria fuerinc feu quomodolibec oporcuna;
Ec ideo vobis , & cuilibec veftrijm Mandamus, quod circa
Pr.cmifTa cum omni eflficacia diligencer intendatis, & ea faciatis &
exequamini in forma prxdidta.
In cujus rei Teitimonium, has Litteras noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Datum in Palatio nojiro IVcJim. duodccimo die Aprilis, Anno
Regis vicelimo.
Ter iffum Regem.
promifit, ficud Vaflallus Infeodatus, bona fide, Domino fuo fa-
cere tenetur , fecundum Tenorem , complementum & formam
Literarum, tam prxfaci Domini Ricardi Regis, quam etiam ip-
fius Domini Ruperti Ducis Senioris, fibi invicem iijpcr hujufmo-
di Homagio ante mutuo traditarum, & ad hoc corporaliter jura-
vit,SlC DeUS IPSUM ADJUVET ET OMNES SaNCTI
EJUs;
Et immediate poftea prxfatus Dominus Dux didto Domino
Nicholao ofculum dedicjuxta morem Patrix in calibus uficacum.
• 7JJ * Tenor autem j)r.tfat£ Regiie Littera, ipjl Domino Ru-
8/f . perto Dnci Seniori , per prafatos Procuratores or Sindi-
cos prafentata , de verbo ad verbum fecjuitur , cr eji ta-
lis,
T) Icfiardus , Dei gratia , Rex Anglia <jr Prancia , & Dominus
"■ Hibemise, Diledtis & F;delibus fuis, Nicholao Kubeuuz. Chi-
yaler , & yohanni Parant , Servienci fuo ad Arma , Salucem.
Sciatis quod ,
Cum, Rupertus Senior Comes Palatinus Reni, Sacri Romani
Imperii ElciSor, ac Archidapiter, & Bavarix Dux, Confangui-
neus nofter carifTimus , devenerit efficaciter Homagialis nolter,
pro termino Vitae fux, ac bona fide nobis promiferic, quamdiu
vixeric , finceram fidelicacem , bonum noftrum quancum poteric
procurare, & de noftro Malo, quando ei inde conltiterit, avi-
lando ac fideliter prxmuniendo, ficud Homagialis fidelis fuo Do-
mino de Praimiflis fclitus eft facere & obligari;
Promiferit etiam fe, contraNos, Domum noftram, aut Reg-
num noftrum, nunquam fadturum, & infliper adunaveric fe No-
bis fideliter ailare, & eCTe adjucorem contra & adverfus Injuriato-
Scarle.
Super quibus omnibus & fingulis, praefatus Illuftris Princeps,
Dominus Rupertus Dux Senior ex una, nccnon fuprafcripci Procu-
ratores & Sindici parce ex altera, Requifiverunt cum inftanria me
Notarium Publicum inftafcriptum, ut fuper lingulis Prxmiflis iplis
& eorum cuilibet conficerem una vel plura Publica Inftrumenca.
In quorum eciam PraemifTorum omnium evidens Teftimonium,
Nos, Ruoertus Dux Senior pr^facus, Magnum SigiUum noftrum,
prxfenti Publico Inltrumento duxiraus apponendum.
Adta funt haec, Anno, Indidtione, Pontificatu, Menfe, Die,
Hora, & Loco fupenus exprefifatis.
Prxfentibus ibidem.
Dominis ,
Nichclao Proho Sacrx Theolo-
Et Ntciiolao Biug/na Decreto-
rura.
Dodloribus :
Ac,
Screnuis Militibus,
yohaiine ae HirJ-:J}orn ,
yohan?te Camerarii,
Tham
ET ACTA PUBLICA.
12p
\nn. D. Iljam Kvevel,
1397. Rudu!ffb de Zeijfmbou&j
iic. 2. Necon,
Domiuo Mathia , Prothonotario praefeti Illuftris Principis , Do-
mini Ruperti Ducis Senioris,pro Teftibus ad Prscmifla vocatis pa-
riter & rogatis.
Et ego Johannes Perator Je JVinheim , Wormacienfis Dicecefis ,
Puhlicus hnperiali auiioritate Notarius , quia pramijjis oninibus c^
fmgulis , dutn f.c , ut pvamittitur , agerentur <^ fierent , una cum
pranominatis Tefiibus , pnefens interjui , eacjue modo pramiffo fieri
'Oidi cff audilii , ideo hoc prajens Fublicum Inflrumentum exinde
confeci , quod etiam manu propria fcripft , puhlicavi , df in hajic pu-
hhiam Vormam redegiy Signo^jue ^ Nomifie meis folitis (^ conjuetis.,
u?ia cutn appenfone Mag?ii Sigiili , prtsfati Illuflris Principis , Domi-
ni Ruperti Ducis Senioris, </? Mandato ipfus , fignavi rogatus <^
refuiftus , in Fidem <^ Teflivtonium omnmm O" fngubrum pra-
mifforum.
Ann. D
M97-
An. 20.
R. 2.
Tnt.io.
R. z.
t- i-
m. 9.
*vil.
S57.
De Majore Londomx conflitnto.
■n EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis quod ,
Cum, Adam BaTftme, nuper Major Civitatis noftrae Londonise,
& Efcaetor nofter in eadem Civitate, viam univerfe Carnis iit
int^refTus,
Nos, proinde volentes pro fana Gubernatione & felici regimi-
ne diiSse Civitatis & Populi noftri ejufdem , ufque dicm confue-
tum fururae Eledtionis Majoris praediftseCivitatis, prout ad nos at-
tinet , debiie providere
De aCTenfu & avifamento Concilii noftri, conftituimus, dile-
dtum nobis, Ricardtm Whitjngton, de cujus fidelitate & circum-
fpcdione plenam tiduciam reportamus, Majoretn Civitatis prxdi-
ftjej ac Efcaetorem noftrum in eadem Civitate,
* Dantes & Committentes eidem Ricardo, Tenore Prjefen-
tium, plenam & fufficientem Auftoritatem & Poteftatem, Civi-
tatem noftram prjedidlam, & Populum noftrum ejufdem, ac alios
ad eandem confluentes , Regendi & gubernandi , ac omnia alia &
fmgula, qnse ad Officia prxdidta, ac bonum rcgimen & fanam
Gubernationem ejuldem Civitatis, pertinent, juxta Leges& Con-
fuetudines in Civitate prsediftajuite & rationabiliter hadtenus ufi-
tatis, faciendi, excercendi, & exequendi ufque ad diem, quo ille,
quem in Majorem did» Civitatis iic eli2;i contigerit, Onus Ma-
joratijs itlius fufceperit, & Sacramentum (uum de Officiis illis be-
ne & fideliter ftciendis , prout moris eft , prseftiterit corporale ;
Damus autem Aldermannis , Vicecomitibus, ac aliis Miniftris
Civitatis prsedidtae , necnon univerfis & fingulis Fidelibus & Sub-
ditis noftris ejufdem Civitatis, Tenore Prsefentium, firmiter in
Przoeptis , quod eidem Ricardo , tanquam Majori Civitatis pr-.e-
dicSse, in omnibus quse ad Regimen & Gubernationem prKdidta
pertinent, Intendentes fint , confulentes , & obedientcs, prouc
decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , odlavo dle Junii.
Per ipfum "Regem.
Pro A^ajore, f^ieecomitihus ^ Aldermamis ^ ^ Civibsts Ci-
iiitatis Londonia.
Ann. D. R EX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
jipy. ^^ Sciatis quod,
^. 10. Cum nuper, per Literas noftras Patentes, affic^naverimus, carif-
R_ i. fimos Avunculos noftros, Edmundum Ducem Eborum, & Thomam
TAt. 20. Ducem G/oucefiria, ac quofdaro alios Juftitiarios noftros,
R. 1. f. Ad Inquircndum, de omnibus & iingulis Erroribus, Defedibus
3. m.i6. & Me'prilionibus, in Civitate noftra Londonis, pro Defedtu bo-
nse Gubernaiionis , Majorum , Vicecomitum , & Aldermannorum
ejufde-.ai Civitatis, qui pro tempore fuerant, qualitercumque &
quanaocumque ufitatis, & per eofdem Majores, Vicecomites &
Aldermannos, juxta Officii fui debitum, minime corredlis &'re-
fbrmatis ,
Et ad Prsmiffa omnia & fingula, tam adSectamnoftram,quam
aliorum quorumcumque, coram prxfatis Jufticiariis noftris, con-
quen volentium , fecundum Legem & Confuetudinem Regni no-
ftri Angiia:, audiendum & terminandum, & ad Corrigendum
reformaudum , & puniendum , juxta Formam cujufdam Statuti'
tcmpore, cariltimi Domini & Avi noftri, Regis Ed-wardi defundti'
inde editi & provifi, '
fedtu Gubernationis fuae in eadem Civitate , non correXerUrtt, Atin. D;
neque punierunt, ac Procelfus verlus eos, coram pra;tatis, Jufti- n,c>j.
ciariis noftris, fcdlu» extiuflet, quoufque ipli inde convidti fuit- foV. i.
fent,
Super quo confideratum fijit, per prsedictos Jufticiarios noftros,
qu6d nos habereipus, de pra:fa:is nuper Majore, Vicecomitibus,
& Aldermannis, pro primo Defedlu fuo, Mi!ie Marcas, & pro
fecundo Defedtu fuo, Duo Milia Marcarum, & pro eorum Ter-
tio Defedlu, quod Libertas Civitatis noftrs prsedidtiK caperetur
in Manum noftram ,
Et nos pollmodum, decimo nono die Septem.bris, Anno Re-
gni noftri Sexto decimo , de Gratia noftra (peciali, ex * certa *vn.
lcientia noftra, & ad Supplicationem , cariftmai Conjbrtis noflra-, 8/8.
nuper Reginas , concelTerimus, nuper Vicecomitibus & Alder-
mannis, ac omnibus Civibus Civitatis noftrse praedidtiE, quodha-
berent omnes Libertates & Franchefias fic Seifitas in manum no-
ftram, ac eis gauderent & uierentur, modo & forma, quibus illas
habuerunt, & eis gaudebant & utebantur, antejudicium de didta
Libertate in Manum noftram fic capienda redditum, quoufque ali-
ter ordinaflemus pro eildem, prout in Literis noltris Patentibus,
inde confedlis, pleniiis continetur,
Nos, Relevationem & Incrementum Civitatis noftrae pra;didliB
mtime affectames, de Grada noftra fpeciali, ex certa fcientia no-
ftra, & ad Supplicationem , cariffimx Confortis noftrje, IJahe//a
'Regina nofira , omnia & fingula Libertatcs, Franchefias, Confue-
tudmes, Quietantias, Privilegia, & Immunitates, in Manum no-
ftram, virtute Judicii pra:didti, capta & feifita, Majori, Viceco-
midbus, Aldermannis, Communitari ac Civibus Civitatis nortrte
praedidtae, plene & integre Reftituimus per Praefentes, & ea eis,
pro Nobis, & Hxredibus noftris hac Carta noftra Concedimus
& ConfirmamuS)
Habenda & Tenenda omnia praedidta Libertates, Franchefias,
Conluetudines, Quietantias, Privilegia, & Immunitates, eifdem
Majori, yicecomitibus, Aldermannis, Communitati & Civibus,
ac Haeredibns & SuccelTonbus fuis imperpetuum, adeo plene &
integre, honorifice & quiete, ficut Major, Vicecomites, Alder-
manni, Communitas & Cives didtx Civitaris ea habuerunt, & te-
nuerunt tempore Captionis & Seifinie eorumdem in manum no-
ftram ;
Quare Volumus & firmiter Prxcipimus, pro Nobis, & Hcerc-
dibus noftris , quod prxdidti Major, Vicecomites, Aidermanni,
Communitas, & Cives, ac Haeredes & Succellores fui, omnia&
iingula Libertates, Francheiias, Confuetudines , Quietantias, Pri-
vilegia, & Immunitates prxdidta habeant & teneant, eifque plene
gaudeant & utantur Imperpetuum, ficut pnedictum eft, abfquc
Impedimento noftri , vel Hiseredum noftrorum, Julliciariorum
Efcaetorum, Vicecomitum, aut aliorum Ballivorum feu Miniftro-
rum noftrorum, vel Hxredum noftrornm quorumcumque, Judi-
dicio praedidto , feu Captione, vel Seilina Libcrtatum & Franche-
fiarum pr.Edidtarum, in manum noftram, ut prsemittitur , aut ali-
quibiis Cartis, Literis Patentibus , Brevibus , aut Proclamationibus
nortris, in contrarium fadtis, non obftantibus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafieriim , duodecimo die Junii.
Per ipfum Regem.
togr.
nuper
Ac Wii/ie/mu! Vetioitr
Major,
Et yohatmes Walcote, nuper Vi-
cecomites,
Wi//ie/mus Baret,
Nicholaus Exton,
Wi/lie/mus Bramptonj
Wi/ite/juus Wotton^
Johannes Hende ,
Wi/iieimus 0/yver,
Wi//ie/mus More,
fohannes Frosfi}.,
Thomas We/ford,
Et prxdidtus Wi//ielmus Venour
yohannes Fraunceys ,
Henricus Vatmere,
Et prxdidlus yohannes Lovye ,
Wi//ie/mus Shyryngham ,
Ada?n Bamme,
Johannes Shad-morth .,
He?iricus Bamme ,
jidam Chaungeour ,
yohannes Pynchon^
Tho?nas Vynent ,
yo/oannes Hadley,
Ec Ada??i Karii/l,
Nuper Aldermanni Civitatis noftrae praedidtae, coram praedicfis
Jufticiariis noftris Indidtad fuiffent, de eo quod ipfi diverlbs Mef-
priiiones & Defedtus, fato in Civiute noftra prsedicta, pro Dc-
Tem. UL P. IV, ir j t-
De Penfione pro Rttperto Jttniori.
"MOS, Thomas Car/io/enfs Epifcopus, Edwardus Rute/andia Co^ fi^^^ j)^
•^^ mes, &c Tl}o?nas Co?r!esNoty7!gamiie Ang\\x.^'bLrdcd!A\\s, Re- ,.,0-
coGNosciMusPER P R ^ s E N T E s, quod vice & nomi- ^,, ^0
ne, & ex Commifiione, SerenilTimi Principis ac Domini, Do- g \
mi Richardi Regis Ang/ice & Prancia: , &DominiHiberniie, cum, g^ ^„,
Illurtri & Potenti Principe , Domino Rupe>-to yuniori, Comite
Palatino Reni, & Bavarije Duce Tradtavimus, convenimus finali-
ter & conclufimus,
Qyod idem Dominus Rupertus yunior, ejufdem Domini noftri
Regis efte debet , port coniummanonem & approbationcm infra-
fcripd Tradtatus, Homo Ligius& VafiTallus, lic &eo modoprouc
Pater & Genitor fuus, Dominus Rupertus Senior, Comes Palati-
nus Reni, .Sacri Romani Imperii Elector, & Bavarix Dux, eidem
Domino noifro Regi ertaftridtus,
Et quod ad hoc ipfa Regia Majeftas fingulis Annis eidem Do-
mino Ruperio yuniort , de luo Scaccario, Mille Marcas Anglica-
nas, videlicet, in Fefto Sancti Michaelis Quingentas, & in Fefto
Pafchx reliquas Quingentas Marcas dabit , & dari ac tribui faciet,
Et quod didtus Dominus Rupertusjunior, infra hunc & Fel^um
Nativitatis beatx Marise gloriofilfmiae Virginis proxime venturum,
certum fuum Fidelem ad prxfati Inclitiffimi Domini noftri Regis
prxfentiam deftinare curabic , fua plena poteftate in hac parte fuf-
fultum feu redimitum, ab eodem Domino noftro fuas Bonas, &
in debita forma, Literas, fuper didta Pecunix Summa Annuatim,
didto Domino Duci Juniori, ut praefertur , dandas, & fingula
Ligamina continentes eifdem, in forma & tenore uti Inclitiffimus
Dominus nofter Rex prcefatus Illuftri Domino Ruperto Seniori
praefato, praedidti Domini Ruperti Senioris Genitori , fiiper confi-
miiibus Homagio & Obligatione , Litteras fuas , Sigillo Regise
Majeftatis ligillatas, ante * concelfit, tradiditque, fiiper Condi-
tionibus tamen in eifdem Regis Litteris, prxdidto Domino Ru-
perto Juniori tradendis.
Quod, poftquam ipfe Dominus Rupertus Seniof ab hoc Carce-
ceris Ergaftulo fublatus fuerit, de toto prxdidto, Domino Ru-
pertojuniori, quolibet Anno, Mille Libras Anglicanas, in Duo-
bus prxfcriptis Terminis, Medietatem in uno, & aliquam Medie-
tatem in altero, dabit & dari faciet, ad inftar ut ipfi Genitori fuo,
de Mille Libris Anglicanis, iibi dandis, per Dominum noftrum
Regem fxpedijftura jam eft affignatum, ac Regiis Licteris robo-
racum.
R pt
* vir.
8;y.
IJC
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D. Ec quod idcm, prxdidi Domini Ruperti Junioris fidelis ad hoc
1507. deputatus, prxdiclo Domino noftro Regi pro tunc etiam Littcras
RV. 2. fuas, fub Majore ipfius Domini Ducis Junioris tradet pendente Si-
gillo, in forma correfponlivi, fuper hujufmodi Homagio & Li-
geantia fuis, eodem & confimili in tenore, ut pnrdidto Domino
noftro Regi , antefatus Dominus Rupenus Scnior ante tradidit &
prxfentari fecit; & poft hoc a Legato prk-ediai Domini Regis,
plenam in hoc Regiam habente Poteftatem , & propterea ad pras-
dicirum Dominum Ducem Juniorem tranfmiflb, fuper prsedifto
Homagio, Vaftllagio, & Obligationibus, in ipfis conficiendis Lit-
teris contincbitur , loco Domini noftri Regis priefati , Juramentum
fuum corporale & Fidelicatem defupcr prxftabit indilate.
Et Nos ThomasEpifcopus, Edwardus 6c Thomas Comites pr?e-
nominati, bona fide promifimus & obligavimus Nos, promitti-
mus & obligamus, quod procurabimus , & procurare tencmur &
debemus quod prsedidrus Sereniffimus Dominus nofter Rex hngula
Praemifla, per Cellitudinem fuam, ut prxmittitur, adiraplenda &
facienda faciet firmiter & confummabit.
In cujus evidens Teftimonium Sigilla noftra propria duximus
Scriptuni Bacherach, xvi. die Menfisjunii, Anno Domini Mil-
kfimo, Trecentefimo, Nonagefimo feptimo.
Litera Homagialis Ruperti Junioris Jic inciuit.
Am. D.
1397-
Ric. i.
"MOS Rupertus Jumor, ComesPalatinus Reni, ScBavarixDux ^n. lo'
-'-^ univerlis & fingulis, ad quos pra^fentes Liter^e petvenerinc Pa- R- i.
tefacimus, Ex Ai*~
Quod Nos', tc^r.
Solicita mentis indagine ponderatis intimis Concordia , & Dile-
ftione mutud, promotivo Favore , ac Amicitia, dudum initis imer
Serenijfniios Reges Anglia., Domum & Regna eorum, & Illufires
Frincipes aoflros , Comkes Palatinos Reni , Sacrique Imperii Elc-
dtores, & Bavarix Duces, & Domum eorum,
Volentcs eorura Veftigia felicia, Opera Illuftvia & falubria, pro
viribus imitari, prxhabita fupcr hoc primum, c^c. (^ jic finit,
Scriptum in Cafiro Heidelherg, fub Sigilli noftri Teftimonio,
pr^entibus impenfi, Die xxiii. Augufti, Anno Domini Millefi-
rao , Trecentelimo , Nonagdimo feptimo.
I N I S T O M I Vir. EDITIONIS LONDINENSIS,
^t^.-^:^-^^'}^^-*^^^^^^'^::^*''^^^'*^-
■^9'.-^'^9>-^^-$pf^:^-^-^-^^-^^.^-^9i^^
• vm.
I.
Ann.D.
1397.
^. 21.
R. 1.
Er Ori£.
*T)e Homagio Archidiaconi Colonienjis.
HUGOdeHernorst, Domininoftri Papae protho-
notarius, Prxpofitus Xandenenfis , in Ecclelia Colonen-
fi Archidiaconus ,
Notum facwws univsrfis quhd,
Cum, Sereniifimus Princeps & Dominus nofter ^ratiodaiimis ,
Dominus Richardus, Dei gratia, Rex Anghx & Francix, Do-
miiiufque Hibernix, de fpcciali ejus Gratia acm.otu proprio, Nos
habere voluerit, rctinucrit, & acccptaverit in Fidelem luum, ho-
magialem Valfallum, & Confiliarum, _
Dando etiam & aifignando Nobis, ad Vitam noftram , in i-eo-
dum, & loco Feodi, Penfionem annuam Centum Librarum, va-
kntium Trecenta Nobilia aurea Monetx Angliie,Nobis, feu Pro-
curatorinortroadid legitimo, vel ccrto Nuncio Quitantiam no-
ftram fufScientem daturo, fingulis Annis, Medietatem in Fefto
Sanai Michaelis Archangeli, & pro alia Medietate in Fefto Paf-
dbx Dominicae Refurredtionis, per ipfum Dominum noftrumRe-
gem, aut ejusnomine, inScaccario fuo, Regri Palatii Weftmo-
Kailerii, prope Londoniam, Perfolvendas, pout in Literis Regiis
CcaKFeCtis defuper &c nobis traditis latius continetur ,
Hinc eft quod Nos prsefeto Domino noftro Regi , Fidelita-
tem & Homagium , in forma debita & confueta , perlonaliter fe-
dmus; Promitcentes, Fide media, eidem Domino noftro Regi,
ac eiiam jurantes, ad San»;T:a Dei Elvangelia, corporaliter pcr nos
tadta, quod exnunc in antea erimus iibi Fideles, Bonum fuum pro
viribus fideliter procurando, & Malum fuum evitando, indeque
ipfum avifando & prsemunicndo, & Confilium fuum fideliter cc-
lando, ac alia faciendo, quae & prouc fidelis Vaffailus, Homagia-
lis, & ConfiliariusDomino fuo faccre cenecur & folcc, etiamcon-
Oca quofcunque,
Praaerquam contra SanfliiTimum Dominum noftrum Fapam
BomfaciiiT» , ac ejus Canonicos Succeflbres, & Sandtam Roma-
nam Ecclefiam, &, Reverendiflimos in Qirifto Paires, & Do-
minos noftros prsecipuos ac iingularilfimos, Dominos Fhilippum
de Alencomo, miferatione Divina, Epifcopum Oftienfem, Cardi-
nalem, & F. Archiepifcopum Colonienfem, Sacri ImpcriiEIefto-
rem, & per YtrJiam ArchicanccIIarium , Ducem WeitfaliK, 6<c.
necnon tam Colonienfcm , quim omnes alias Ecclefias , in quibus
fumus , & pro tcmpore erimus Beneficiati , quos & quas exprelsfc
e.xcepimus in Prxmiflis, & excipiraus per Prjefentes,
In cujus rei Teftimonium Sigillum noilrum, ex certa noftra
fcientia, Prxfentibus eft appenfjm.
Dat. in maverio Regis Eltham, Die Septima Menfe Julii, An-
no Domini Millefimo, Treccntefimo, Nonagefimo Septimo.
• VIII * Archiepijcopi Colomenjis de Homagio.
Ann D. P^Redericus, Dei Gratia, Sanct.e Coloniensis
j,Q, ' " EccLESi^ Archtepiscopus, Sacrilmpcrii Eledor,
An. 21'. & per Italiam Archicancellarius, Dux Wcftfalix, ficc.
g "j * NoTUM FACiMUS Universis, Quod Nos,
ix Au- Attendentes Excellentiam , Potentiam,&gloriofam Famam, Sc-
fOFr. reniffimi iUuftriflimique Principis & Domini noftri, Domini Ri-
carJi, Dei gratia, Regis Angli.e ^ Franci.e , Dominique Hibcr-
nise, ipfiufque afreftionem finceram , quam ad Perlbnam noftram
gerere comprobatur, ac alia infrafcripta, fponte & deliberaco ani-
mo, Fecimus & Conftituimus , ac facimus per Prxfentes , _ nos
prxfati Domini noftri Regis Vaffallum &Homagialem, ad vitam
fuam & noftiam , fibique bona fidc Promilimus , & promittimus
per prxfentes, finceram fidelitatem, Bonum fuum fidcliter procu-
rando, & de Malo fuo vitando, & inde, quando nobis conftite-
rit, ipfum avifando & prxmuniendo, ac omnia & fingula focicn-
do , qux & ficuc Vafl^allus & Homagialis fidelis Domino fuo facc-
re tenerur & folet, ac etiam contra Ipfum & ejus Rcgnum ac
Dcminia nuUatenus faciendo; quin ymmo debebimus ipfi Domi-
nonoftroRegi fideliter aftare , & elTe Adjutor, ipfius fumptibus
& expenfis, concra quofcumque Injuriacores & Inimicos fuos,
(Exceptis tamen inferiiis nominatis) quotiens per ipfum Domi-
num noltrum Regcm fuerimus defuper lcgittimc rcquifiti ,
Et extunc etiam dcbebimus diffidare iplbs Injuriatores & Inimi-
cos, eis palam & publice intimando Nos velleipfi Domino noftro
RegianTiltcre, ipfumque Juvare, eorum contraria voluncatc quo-
modohbet non obftantc, ac ctiam Servire ipfi Domiiio noftroRe-
gi, cum numero Armigcrorum, Comitum, Baionum, Alilitum,
& aliorum Militarium ac Clientum , de quo pr.efatus Doiiiinus '
nofter Rex Nos pro tempore duxerit requirendum , non tamcn ul-
tra numcrum Quingentorum Lanceatorum , nili fponte , ad majo-
rem quantitaCem noftro Regi pro cemporc fervire volue-
rimus;
Concordato tamen priiis & ante omnia , inter ipfum Dominum
noftrum Regem & Nos, de Stipendiorum fatisftdlione hujufiiiodi
Armigerorum fin^ulorum, fccundum conditioncs & circumftan-
tias Perfonarum ; Infupcr etiam debemus univcrfos & fuigulos Sub-
ditos ipfius Domini noftri Regis , per Terras & Dominia noftra
cranfeunces , vel moram facientes, fideliter defendere tanquam pro-
prios Subditos noftros , Ipfifque dare falvum condudtum , fi rcqui-
ratur, quotiens opus erit j falvo quod confueta Pedagia & Theolo-
nia debite perfolvantur.
Excepimus tamen in Prxmiflis , & excipimus per Prxfentes,
fandtffllmum Doniiimm mfiruvi Fapam , & Saxiiam Apojiolicam
EcclefiaiiJ , Dominum r.oftrum hiiperatorem , feu Rcgcm Ro-.nanoru?!! ,
quos pro tempore hat)emus feu habebimus pro ^iMbns , facrum Ro-
mamm Imperiim, Dominos ejufdem Imperii Coeledtorcs noftros;
& ut tales, Dominos Jojridum Electum Maguntinum, Monafter.
& Faderbernon. Epifcopos; Galrenjem, Juliacenfem , & Monten-
Jem Duces, ejufdemque Montenfis Filios , Marchiones Badenfem
Fratrem , & de Muerfe Sororium noftrum , ClivenJem & Marken-
fem Comites, Confoederatores noilros, Civitatem fiafiram Colo-
nienfem , omnefque alios Subditos noftros & Vafl'allos , quorum pro
tempore erimus Potentes, in Juie & Juftitia, fi prxfacus Dominus
nofter Rcx habcret agere cum illis;
Ec infuper Juramentum fidelitatis & homagii hujufmodi prxfato
Domino noftro Regi , per Procuratores noftros ad id fpccialiter .
& plenarie conftitutos fecimus & pnKilitimus Iblempniter , in for-
ma debita & confueta.
Et vice verfa, prxfatus Sereniflimus Princeps, Dominus nofter
Rex Anglix & Francix, confideratione Prxmiilorum, Nobis in
Fcodum, & loco Feodi ad vitam noftram, de Gratia R^ia fpe^
ciali, concefllc, dedit, & aflTignavit Peniionem annuam, Mille
Librarum five Trium Millium NobiliumAurcorum, JMonetx An-
glicanx , percipicndorum Singutis Annis ad Scaccarium Regium ,
in Palatio Regio Weftmonaiierii, juxtaCivitatem Londonienfem,
ad Tcrminos Sandti Michaclis & Pafchx , per aequales Portio-
ncs;
Quam quidem Penfionem annuam Mille librarum , five Trium
Milium Nobilium , Nobis, feu noftro Procuratori fufficienter &
legittime conftituto, five certo Nuncio, fufficientcm & plenariam
Quitantiam noftram ipfi Domino noftro Rcgi daturo, realitcr &
* cum eftectu, ipfe Dominus nofter Rex, per Se, vel Suos, fol- *
vere promifit, etiam cum Liccntia regia exportandi hujufmodi Au- 3.
rum de Anglia, & aliis Dominiis ipfius Domini noftri Regis ;
Quodque dcbebit ipfe Dominus nofter Rex deinceps >fos Ma-
nutenere, in Jurc noftro Prote^cre & tueri, contra quofcunque,
exxcptis inferius nominatis, fecundum cafus emergentes, ad requi-
fitionem noftram , prout de jure bonus Dominus Vaflillum fuum
fidelcm defcndere tenetur :
Et de ampliori itabit in Gratia ipfius Domini noftri Regis, fc-
cundum cafus occurcntes, dummodo tamen ipfum Dominum no-
ttrum Regem, per Literas noftras pio tempore, certificaverimus
Nos paratos fubmittere nos arbitrio ipfius Domini noftri Regis ia
Jure , parereque Juri & Juilitix coram ipfo Domino noftro Rege :
Excepit tamen idem Dominus noftcr Rex in pr.cmiiris, Domi-
nosnortros, Sumn.iim Fviitificem, Saniiam Sedem Apoftolicam, ac
Regem Romanorum , quos pro temporc ipfe Dominus nofter Rex
Anglia; habec feu habebit pro talibus; ac Dominos, Regem Fortu-
galiity
ET ACTAPUBLICA.
13«
galta^ Duces Gelrcvfem ef JuUacenfem^ & Rupertum Seniorem,
&c Rupertum Junimem Duces Bavari<E , Johannem de Infu/is, Du-
cem & Communitatcm Januenfium, confuederatos Regios; ac ip-
lius omnia Dominia, Subditos .& Vaffallos quofcumque, quorum
pro tempore iple Dominus nolter Rex erit Potens, in Jure & Ju-
ftitia, ii cum illis agere haberemus, prout haec & alia, in reverfa-
libus Literis, iplius Domini noftri Regis Angliae, de Penfioneno-
ftra praeditSa , etiam continentur.
In quorum Teftimonium Sigillum noftrum , ex certa noftra
Scientia, Prxfentibus duximus appendendum.
Datum in Cafro i:oftro Gadeshergh , Anno Domini Millefimo,
Trecenteiimo , Nonagelimo Septimo, Die Septima Menfis Julii.
^ Communitatem de Janua , Confcederatos noftros , omniaque Arm. D.
Dominia noftra, ac Subditos & Vaffallos noftros quofcumque, 1397.
quorum pro tcmpore erimus Potentes, in jure & jufticia, fi prae- R/f. i-
fatus Archiepifcopus habcret agere cum illis.
In cujus rei Teftimonium, has Literas noftras Patentes fieri, 8e
Magni Sigilli noftri munimine fecimus confignari.
Dac. apud Weftpionafteriuvt, Septimo die JuliL
¥er ipfum Regem.
Pro dicio Arcbiepifcopo , de Annuitate er AHxilio.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■*^ Sciatis qu6d,
Ciim, Reverendus in Chrifto Pater, Vredericus Archiepifcopus
Colonienfts, Apoftolicx Sedis Legfltus, lacri Imperii Eledtor, &
per Italiam Archicancellarius , Dux Weftfaliae, Amicus & fidelis
nofter cariffimus , fe effeceritVanalium, &Homagialemnoftrum,
ad Vitam nol^ram & fuam, Nobifque, bona fide, promiferit lin-
ceram Fidelitatem, Bonum noftrum fidelicer procurando, & de
Malo noftro vitando, &, quando fibi inde conftiterit, Nos avi-
fando ac prsemuniendo , & omnia alia & fingula faciendo , qux &
iicut Vaffallus & Homagialis Fidelis Domino fuo facere tenecur
& folet,
Ac etiam contraNos, & Rcpnum, ac Dominia noftra, nulla-
tenus faciendo, quinymmo debebic nobis fidelirer aftare, & efle
adjutor , noftris fumptibus & Expenlis, contra quofcumque Inju-
riatores & Inimicos noftros (Exceptis tam.en inferius nominatis)
quotiens pernos fuerit defuper legitime requifitus, & extunc eciam
debebic diflSdare ipfos Injuriatores & Inimicos, eis palam & publi-
ce incimando ipllim velle nobis adiftere nofque juvare , eorum con-
traria vokincate quomodolibet non obftance , & eriam fervire no-
bis cum numero Armigcrorum, Comicum, Baronum, Militum,
& aliorum Milicarium ac Clientum , de quo ipfum pro cempore
duxerimus requirendum , non camen ultra numerum Quingento-
rum Lanceatorum, nifi fponce volueric ,
Concordaco camen prius & ante omnia inter nos & ipfum Ar-
chiepifcopum de Stipendiorum fatisfadlione hujufmodi Armigero-
rum iingulorum fecundum Conditiones & Circumftancias perfo-
narum ,
Necnon debebir idem Archiepifcopus univerfos & fingulos fub-
ditos noftros, pcr ejus Terras & Dominia cranfeunces, feu moram
facientes, fideliter defendere canquam proprios fubditos fuos, ipfif-
que dare falvum Condudlum, li requiracur, quoticns opus erit;
falvo quod confueca pedagia & Theolonia debice perfolvancur ;
Excepic tamen .idem Archiepifcopus in prxmiilis faniftidimum
Doininum Papam , & Sandtam Sedem Apoftolicam , Imperaco-
rem feu Regem Romanorum , quos pro cempore habet icu habebic
idem Archiepifcopus pro talibus, facrum Romanum Imperium,
ejufdem Imperii Coeledores fuos, & ut cales , Jofridum de Lynyn-
gen Eledtum Maguncinum , Monafterienfem , & Padcrburnenfem ,
Epifcopos, Gelrenfem, Juliacenlem , & Moncenenfem Duces,
ejufdeniqiie Montenenfis Fihos , Confanguineos noftros , Marchio-
nem Badenfem de Sarwerden. * Fratrem, & de Muerfe, Soro-
rium, fuos, Clivenfem& MarkcnlemComitesConfctderacosfuos,
Civitacem Colonienfem, omnefque alios ipfius Archiepifcopi Sub-
ditos & Vaffallos, quorum pro tempore erit potens in jure & ju-
ftitia, fi cum illis agere habcremus, prouc hasc & alia in Liceris
Patentibus ipfius Archiepifcopi , inde confeftis, SigiUoque fuo 10-
boratis & nobis traditis, plenius continetur,
Nos confideratione PraEmillbrum , &pro eo quod idem Archie-
pifcopus, per Procuracores fuos, fufficientem Poteftacem in hac
parte habentes, Fidelicacem & Homagium Nobis fecic, ac hujuf-
modi Fidelitatis & Homagii Juramentum nobis prxftitit, in tor-
ma debita & confueca ,
De Gratia noftra fpeciali Conceffimus, dedimus, & allignavi-
mus, Concedimus, damus, & affgnamus per Pn>:fentes, eidem
Archiepifcopo , ad totam V^iram fuam, in Feodum, ac loco Feo-
di, Penfionem Annuam , Mille Librarum five Trium Milium No-
bilium Monecx Anglicanx, percipiendam , fingulis Annis , ad Scac-
carium noftrum, in Palacio noilro Weftmonaftericnfi, juxca Civi-
tacem noftram Londoniee , ad Terminos Sanfti Michaelis & Paf-
cha:, per -.tquales Portiones; quam quidem Penfionem Annuam,
Mile Librarum, five Trium Milium Nobilium, eidem Aichiepi-
fcopo, feu ejusProcuratori fufticienter & legitime conftituto, five
certo Nuncio, fufficientem & plenariam QLiictnntiam nobis da-
turo, realiter & cuin eftedbi, per Nos aut noftros folveie Pro-
itiifimus , & Promittimus per Prrefences , etiam cum Licen-
tia afportandi hujufmodi Aurum de Anglia & de aliis Dominiis
noftris ,
Quodque debebimus deinceps ipfum Archiepifcopum manutene-
re, in Jure fuo protegere & tueri, contra quofcumque (exceptis
inferius nominatis) fecundum Cafus emergentiam , ad Requilitio-
nem luara, prout de jure bonus Dominus Vafralluni fuum fidelem
defcndere cenetur ; •
Ec de ampliori ftabic in Gracia noftra, fecundum Cafus occur-
rentes; dummodo tamen ipfe Archiepifcopus Nos pro cemporeper
Literas fjas certificaveric fe paratum fubmittere fe Arbicrio nofiro
in jure, parereque Juri & Jufticix coram nobis; evcepimus camen
in Prscmiflis, & excipimus perPraefentes, Dominum Summum Pon-
fifjcem, & Sanliam Sedem Apopolicam, Regon Roinavoium^ quos
pro tempore babemus, leu habebimus pro talibus, Regcm Portuga-
lia', Duces Ge/renfim & Juliacenfem, & Rupcrtum Scniorem, &
jiup^rtum Jitniorem Duces Bavarix, Johamem de Infulis, Ducem
lom. III, F. IF.
De Homagio & Penjiofte.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. . -.
Sciatisquod, An".D.
Cum, dileftus nobis, ftrenuus Vir, Wynandus de Ho!iz.heim Mi- J^^^''
les , fe effecerit Vaffallum & Homagialem noftrum, Cc. utfupra ^^- ^'-
ulque ihi, ulcra Nuroerum, & tunc fic , Quadraginca Lanceaco- ^" V. ,
rum, &c ut Jiipra u/que ihi, perlolvanc, ^tuncfc, excepic ta- '""*■
raen idem Wynandus, in Pii^miflis, Sandliflinium Dominujn Pa-
pam, & SaKiiam Sedem Apoftolicizvi ,hjiperatorem , feu Regem Ro-
manorum , quos pro cempore habct , feu habebit , idem Wynandus
pro talibus, Sacrum Romanum Iviperium , ejufJem hnperii E/cSfores
fuos,6c ut tales , Tredcricum Archiepifopum Co/oracnfem , Joffri-
dum de Lenyngen Eleftum Maguntinum , Monafienenjem & Pa-
derhurnejifijn EpiCcopos, Gclretijcm, Juliacenfem , & Motttenenfem
Duces , ejufdemque Montejienfts Ft/ios , Confanguinea; noftros,
Marchionem Badenfem de Sarwerden. & de Muerfe, Chveniem,
& Markenfem Comires , Civitatem Co/onienjem , omnefque alios
jpfius Archiepifcopi Subditos & Valfallos, quorum pro lempore
erit potens, in jure & juftitia, fi cum illis agere haberemus,
Nos, pro eo quod idem VVynandus Fidelitatem & Homagium
nobjs perfonaliter * fecic , ac hujufmcdi Fidelitatis & Homa^ii Ju- * VIII.
ramentum , &c. ut fupra ujque ihi , Peniionem Annuam , & tunc j.
fc, Quinquaginta Marcarum five Cencum Nobilium, Monetse
Anglicanse, &c. ut fupra.
Dac ut fupra.
Per ipjum Regem.
De Homagio m fufra,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Ann. D:
*^ Sciatisquod, ,, , r^ , n ^397-
Cum fpedlabilis Fre^Wwr Comes Muerfenfis, Dominus de Ba- ^„. ^i.
re, Amicus & fidelis nofter cariflimus, &c. ut Jiipra ujqueibi, ex- r. 2.
cepic camen, & tuncftc, idem Comes in PtxmiiTxs , Arcloiepifco-
pum, & Ecc/eftam Co/onienfem, Duces Gelrenfim & Jii/iacenjem ,
Comites C/ivenfim , Marhenje?n, deSarwerden, & de Tekenelerg,
ac Domitiiim de Heytnherg, ipfiufmet Subdicos & Vailallos, d''-
ut ftipra.
Dac. ut fupra.
Per ipjum Regem.
liid.
Ann. D.
1397-
An. 21.
Pro Dnce Britanniit.
REX, omnibus Ballivis & Miniftris, necnon Hominibus &
Tencncibus Manerii de Sevenhampton , & Hundredi de He-
worth in Coinitatu Wilteiix, Salutem.
Ciim, Quartodecimo die Septembris, Anno Regni noftri Se- R- 2-
cundo, inter alia, Terras & lenementa, Johanm Duci Britan- Clauf.ii.
nia, & Joioanna tunc Vxori ejus , Sorori iioftrx cariffimx defun- R. i-
&.-X., & Hxredibus de Corpore ipfius Ducis exeuntibus, pro & p. ^.m.
de caufa Caftri de Bieft , quod idem Dux Nobis dedit & hbera- jo.
vit , Data & Concefla ,
De avifamento & afienfu Magni Concilii noftri , Dederimus &
Cnnccfferinius prxfato Duci & Johannse cunc Uxori ejus, Manc-
rium de .Sevenhampcon , cum Hundredro de Heworch , & omni-
bus aliis Membris ejufdem Manerii inComicatu Wilcefix,
Habendiim & Tenendum didis Duci & Johannce Uxori ejus,
& Hxredibus de Corpore ipfius Ducis exeuntibus, de Nobis &
Hjeredibus noftris, pcr Homagium, abfque aliquo Nobis autHae-
redibus noftris inde reddendo , quamdiu didlum Caftrum deBreft
in manu noftra, &Haeredum noftrorum, remanerec, & quoufque
Reftitucio ejufdem Caftri de Breft dido Duci , feu prasfacse Johan-
nx Uxori fux, auc didtis Hceredibus ipfius Ducis, fierec, juxta ce-
norem cerci Traftacijs, incer Nos & praefacum Ducem in hac
parte habiti & concordati , prouc in Literis noilris Pacentibus , in-
de confeftis, pleniiis concinetur,
Vobis PiKcipimus quod eidem Duci id, quod ei a retro eft, de
Redditibus & Servitiis, ac omnibus aliis Oneribus, fibi per yos,
a prxdu^to Quartodecimo die Scptembris, debitis , ufque ad Diem
qiio dictuin Caftrum de Breft eidem Duci, Reftitutum fueritj
folvatis & fatisfaciatis, JLixia Tenorem Tradtatus fupradidi.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium , Nono die Julii.
Et erat Patens.
Pro Homagialibus pnenotatis , de ReqnellH.
REX, univerfis & fingulis Principibus, Ducibus, Comitibus, j-„_^
Nobilibus, ac Populis, cujufcumque Statiis, Gradijs, Digni- ^„^ /,^
Catis, Nationi , Conditionis, Ricus leu fecftx flicrint, per univer- ^ j_
fuin Orbem conftitutis, Praefentes Literas infpedturis , Salutem in K^a^j.j,,
omnium Salvatore. , . R. 1.
Universitatem vestram multipliciter honorabi- ,„
R % lera
Ann. D.
•4-
13*
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann D. lem, & (juemlibet veftrum per fe, attentius & efificacius quo pos-
1397- iumus, Tenorc Praefenti jin, Requirimus & rogamus,
R/ir. 1. Subditisnoftns mandanres,
Q.iatinus , M.igiJlrum Hugonem de Hernorft , Prsepofitum Xan-
ftenenfem, Clericum & Conliliarium , & Wynaniiuyn de Holiz-
heivi Mili^em, Fideles noftros dileftos, qu per Regna, Dominia,
Loca , Jarildiaiones, & 'reriiioria veftra, pro diverfis negotiis
noftris expedienclis, dirigunt Grelfus fuos in prxfenti, cum Ipfos
* VIII per pr.irdicira Regna, * Dominia, Loca, Jurifdidiones, & Terri-
6 toria veftra, feu'alicujus veftrum, cum Familiaribus& Rebusfuis
tranlire, feu inibi morari contigcrit, noftrx Mageftatis intuitu, &
harum Precum noftrarum fpeciali interventu, propenfms recom-
mendatos habentes , . „ .
Eofdem Hugonem & Wynandum, cum quibufcumque Fami-
liaribus, Bonis, & Rebus (uis, tranhre, reverti , ac morari libere,
& abfque folutione Gabelli, Tribati, feu akerius Exadtionis cujuf-
cumque, ,, . r» , r
Et abfque Aperitione Literarum, Manticarum, Baleriorum, aut
Hernefioram fuorum quorumcumque , benivole permittatis,
Non inferentes eis, nec quomodolibet inferri pcrmittentes, in
Corporibus feu Bonis eorumdem , Dampnum , Impedimentum ,
Violentiam, Injuviam, feu Gravamen,
Quin potius, li cgeant eis, in eorum agendis, rruniftrare digne-
mini Confilium, Auvilium, & favorem, ac Scortam, falvumque
& fecurum Conductum , per Regna , Dominia, Loca , Jur.fdi-
diones, & Territoria veftra, & cujuUibet veftriim, rationabilibus
Sumptibus & Expenilsi
Et, fi quid eis in Perfonb vel Rebus injuriatum fuerit, quod
nollemus , id indilate rcformare curetis noftris Precibus & A-
more ; r, n « v j
No3 fiquidcm Subditis veftris, & cujuflibet veftrum,cum ad
Regna feu Dominia noftra aliquis ex iplis declinarc contigerit, Fa-
vorem confimilcm & majorem, fi indiguerint, vel eorum aliquis
indiguerit, grato animo jmpendere promictimus, & de fado vera-
citer impendemus. ... ^ -r, r ■ o
In cujus rci Teftimonium has Ltteras noftras Patentes heri, cc
Ma;^ni SigilU noftri munimine fecimus confignari.
Dat. apud Wcfi7notia(ieriuM, undecimo die Juhi.
Fcr ipfum Regem.
Ibid R EX univerfis, &€. ut fupra ufjue ihi Clericum, & tuncfc,
^ & Confiliarium noftrum, qui per Rcgna, &c. utjupra, ;««-
/.j//; tKutundis ufque ibi, has Literas noftras Patcntes, (^ tunc fc,
pcr unum .\nnum duraturas ficri, & Magni Sigilli noftri niunimi-
ne fecimus conllgnari.
Dat. apud IVefivmia^ertum , decimo quarto die Septembns.
Fer ipfum Regem.
Sttper Areftatiene Ducis Glotfceftria , pro quiete Poptili , de
Proclamatione facienda.
Ann D 'RE^ Vicecomitibus Londonine & Middlefexix, Salutcm.
j.,gy ' *-^ Ad noftrum jam pervenit inteilcdtum, quod Nos nuper,
^,_ /[_ De aftlnfu carilfimi Fratiis noftri, Ed-jL\irdi Cov.itis Rotclaiidiie ,
j( "2 ' dilefti Confanguinei noftri Thovne Comitis Katitia.', Fratris noftri
ClMif.ii Johannis Coivf.is Hu7it:7!gdonia; , flilcdtorum Confanguineorum
R i. ' "noftrorum, Thoma; Comitis Marefcalli ^ Noty7ighami,e , Johannis
p i Comitis Saru?n , & Thom^ Doviini le Defpejifr, ac dilcfti & fidelis
m.ie. d. noftri J^HMiii le Scrop Subcamerarii iioftri,
Thov.ain Ducein Glouceftria, Ricardum Coniitem Arundella , &
Thoma7n Co7nitc7n Warrwicte , pro quampluribus Extoriionibus,
Opprcflionibus , Gravaminibus, & aliis Malefadis , Nobis, &
Populo noibo, per ipfos pcrpctratis, pro Qiiiete & Indempnitate
Populi noftri prxdicti, areftari, 6c fab falva Cuftodia dctineri fe-
cimus,
Sunt quamplures credentes nos Areftationem prsediCtam, pro eo
qu6d prxdicli, Dux & Comites Arundellx & Warwicx, nupcr
quafdam Congregationci & Equitatioives infra Regnum noftrum
Anglise fecerunt, feciife, metuentefquc libi ex hac caufa Impcti-
tioncm & Dampnum poffe evenire ,
Nos,
Pro quiete & imdempnitate, tam omnium illorum, qui cum
piicfatis, Duce ac Comitibus Arundellx & Warrwica-, tempore
pra:dicto, fuerunt, quam aliorum quorumcumque, profpiccre vo-
lentes,
Vobis prxcipimus, firmiter injungentes, & fub forisfattura om-
nium qux nobis forisfaccre poreriti-:, quod, in lingulis iocis infra
♦VIII Ballivam veftram, ubi melius expedirc videritis, ex parte * noftra
7 ' publice proclamari faciatis quod Areftatio prxdiftorum, Ducis
ac Comitum Arundelte & Warrwicje^fada cxiftit tam de Aften-
fu-pvardiflorum Comitum Rotelandia;, Kantia;, Huntyngdonix,
Marefcalli, Somerfetis, & Sarum, ac prxdictorum Tlioin.e Do-
mini le Deipenfcr, &WiIlieImi, quam de airenfu , caniriniorum
Avunculorum noftmxam, JohavJiis Ducis Aquita^iia; d' Lanca-
firiic, & Senefcalli Anglix, & Ednnmdi Duris Eboru7n , ac caris-
Cmi Confanguinei noftri Henrici Coiitis Derbta;, poftquam ipfi
penes Perfon<im noftram venerunt, pro huiuilnodi Extorfionibus
& Oppreftjonibus , ac pro quampluribus aiiis, pcr ipfos Ducem
Glouceftrix ac Comites Arundell-.ie & Warrwicx, contra Nos,
reeali..m ac noftram Regiam Mageftatem, fictis & perpetratis,
quas, in proximo Parliamento noltro, plenius erunt declarata, &
non pro Congregationibus & Equitationibus hujufniodi, & quod
Intentio noftra non fuit, nec eft, quod aliqiiis, de Fannlia pr.cdi-
doriim Ducis Gkiiiceftrix ac Comiium Avundcll.c & Warrwicae,
teu iliorum qui in Comitiva fua tempore Congregationis 6c Equi-
tationis prxdidarum, fuit, ea occafione moleftetur aliqualiter feu Ann. D.
gravetur. 1397.
Tefte Rege apud Wyndefortj decimo quinto die Julii. R/e. ».
Fer ipfuv) Reg^m.
Confimilia Brevia diriguntur fingulis Vicecomitibus per Anglianty
ac Johanni Duci Aquitanias 6c Lancaftrias, •velejus Cancellario i»
diclo Ducatu Lancaftria.
Super diSla Arreftatione , de Pace cuftodienda.
R^
E X , Cuftodibus Pacis fux in Comitatu SufTexiae & eorum Ann. D.
■ cuiiibet, Salutem. 1397. *
Ciim nuper, ex aP.enfu diverforum Magnatum &: Procerum An zi.
Regni noftri Anglix, Thomam Ducem Glouceftrite , Ricardu^n Co- R. 1.
mitem Arundella; , & Thomam Comitem Warrnuica , pro quamplu- ClauC.
ribus Mefprifionibus & Oppreftionibus , Nobis & Populo noflro, 21. R.»;
fadis, ac aliis, per ipfos contra Nos, & Regaliam, ac noftram f. 1.
Regiam Mijcftatem , perpetratis , areftari , & fub falva Cuilodia m, ly.
detmeri fecerimus,
Jamque intelleximus quod funt nonnulli de Fado noftro in hac
parte non contenti, & Parti eorumdem Ducis & Comitum Ad-
hxrentes, rSc fe, de Villa ad Villam, & loco ad locum, infVa Co-
mitatum prxdidtum, divertere proponunt, quamplura Verba mali-
vola & iniqua de Perfona noflra, ac de Fado noftro prxdidto,
feminando, ut iic, per ea, Populum noftrum contra Nos, 6c di-
dum Fadum noftrum movere , & Nobis refiftere poflent ;
Nos,
Malitix fuas obviare , & pro quiete Populi noftri profpicere
volentes ,
Vobis & cuilibet veftrum, fub Forisfadura omnium qux nobis
fbrisfaccre poteritis, Mandamns quod omncsillos, quos inveneri-
tis quicquam contra didum Fadum noftrum facere, movere, vel
excitare, Verbo, Fado, vel Ingenio, aut aliter erga Nos quam
fidelis Ligeus noller deberet fe haberc, Areftetis & capiatis, &
proximx Gaolx noftrx committatis, ibidem, quoufque ahter pro
eorum Deliberatione duxerimus demandandum , falvo & fecurd
cuftodiendos & cuftodiri faciendosi Et Iroc fub Forisfadura an-
tedida nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo odavo die Julii.
Ter ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadem Dataj
vidclicet,
Cuftodihus Vacis (u£ in Com. Surr.
Ctiftodibus Pacis juie iti Com. Kavt.
Cuftodihus Pacis fuj; i» Com. Ejfex.
De Judice , Curia Superioritatis in Jquitania, conftituto,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^^ Sciatis quod Conftituimus , diledum nobis , Hf »nV/w Bo- i^p^,
iMt Legum Dodorem, Principalcm Judicem Curix noftrx Su- Au. zi.
perioritatis Anuitanix, Habendum, quamdiu nobis placuerit, una r. 2.
cum Vadiis, froficuis, & Emolumentis, ad didum Officium ra- ynfc. n,
tionabiiiter fpedantibus. R. 1.
In cujus, &c. m. ix.
Tcfte Rege apud Weftmonajlerium , decimo nono die Julii.
Ver Breve de Privato Sigillo.
* T? T Mand.irum eft Senefcallo Ducatus Aquitanix , necnon * vill.
■*-> univeriis & lingulis Ligeis & Subditis Regis in eodem Du- 8.
catu , guod eidem Henrico , tanquam Principali Judici Curix prae-
didx Intendentes lint & Confulentes, prout decet.
Dat. ut fupra.
Per idem Breve.
De Condu&u, pro Duce Britannix.
RE X , univerfis & fingulis Admirallis, Capitaneis, Caftellanis, ^n. d.
& eorum Loca tenentibus, Cuftodibus Portuum Maris, & j^py.
aliorum Locorum Maritimorum, necnon Vicecomitibus , Majori- ah.iu
bus, Ballivis, Conftabulariis , Prxpolitis, Miniftris, & aliis Fideli- r. 1.
bus & Subditis fuis, tam per Terram, quam per Mare conftitu- rranc
tis, ad quos pr.efentes Literx pervenerint, Salutem. 3.1. R.zl
Sciatis quod, . m. 14.
Ciim, carilhmus Frater nofter, Joha^mes Dux Britanniie, in
Regnum noftrum Anelix, cum Duobus Prxlatis, Viginti Militi-
bus"^, Dcccm CIericis,'Quadraginta Armigeris, ac aliis Hominibus
& Servientibus fuis, pro certis Negotiis fuis, ibidem penes Nos
& Concilium noftrum ac alios protequendis & expediendis, de
Licentia noftra venire intendat , r t\ ■
Nos, volentes, pro Securitate & Indempnitate ipuus Uucis,
Prxlatoruin, Militum, Clericorum, Armigerorum, ac Hominum
& Servientum fuorum prxdictorum , in hac parte falubriter pro-
Sufcepimus & per prxfentes ponimus & fufcipimus ipfum Du-
cem Prxlatos, Milites, Clericos, Armigeros, ac alios Homines
& Servicnres fuos prxdidos, cum Equis, Herneliis, Bonis, &
aliis Rebus fuis licitis quibufcumque , in didum Rc^num noftrurn
Angli», im per Terran», quam per Mare, venieado, & pa VU-
ET ACTA PUBLTCA.
13?
Ann. D. las firmatas ac alibi tranfeundo , ibidem morando , & exinde ad
1397. Partes proprias redejndo, in (alviim & fecurum Condudum no-
Bif. 2. ftrum,ac in Salvam gardiam noftram, necnon in Protedlionem
& Defeniionem noftras {peciales ,
Nolentcs quod idem Dux, Prcelati, Milites, Clerici, Armige-
ri , aut Flomines feu Servientes lui prxdicti , pcr vos , feu aliquem
veftrum , ad Sedtam vel Profecutionem alicujus Ligeorum noftro-
rum, feu aiiorum quorumcumque , ratione MarquiE feu Reprifa-
lice, aut cujufcumque alterius antiqui Debiti vel Contraitijs, du-
rantibus robore & beneficio Prxfentium, areftentur, capiantur,
fiec aliqualiter imprifonentur,
Et ideo vobis, & cuilibet veftrfmi Injungimus & Mandamus,
quod eidem Duci, Praelatis, Militibus, Clericis, Armigeris, aut
aliis Hominibus & Servientibus fuis in di<Sum Regnum noftrum
Anglix , tam per Teiram , quam per M.ire, veniendo, & per
Villas firmatas ac alibi tranfeundo, ibidem morando, Negotiafua
praedidta profequendo, & exinde ad parres proprias, ut pnediftum
eft, redeundo, in Peribnis, Equis, Herneliis, aut aliis Rebus fuis
quibufcumque , non inferatis, vel quantum in vobis eft ab aliis
quomodolibet inferri permittatis , Injuriam , Moleftiam , Dam-
pnum, Violentiam, Areftum, Imprifonamentum, Impedimentum
aliquod, feu Gravamen,
Et fi quid eis, vel eorum alicui, forisfadtum vel injuriatum fue-
rit, id eis, & eorum cuilibet, fine dilatione corrigi faciatis & de-
bite reformari.
In cujus, &c. per Unum Annum duraturas.
Telie Rege apud Wefimoyiafierium , vicefimo die Julii.
Ter ipjum Regem.
• Pro Fratribtis Ordinis Pradicatorum in Regno Angliiz.
. D R EX, Vicario & Diffinitoribus Capituli Provincialis, Fratrum
■ ' ^^ Ordinis Prxdicatorum Regni noftri Angliae, qpud Novum
. ii Caftrum fuper Tynam , in proximo celebrandi , Saiutem.
U '^ ' Quia, Jura condere, & ea executioni debite minime demanda-
Ql'r re, CaiTum redditur Sc inane,
21 R 1 Vobis, & cuilibet veftriim Prsecipimus, & diftridius quo pos-
f, \ ' ' fumus Injungimus & Mandamus, quod Ordinationem * noftram,
^ ^^ in ultimo Parliamento noftro, apud Weftmonafterium tento, pro
•VIII. Confervatione Ordinum Quatuor Mendicantium , editam, quara
' vobis , fub Magno Sigillo noftro , in forma Patenti , mittimus
exemplificatam , in didto Capitulo veftro Provinciali manifefte pu-
i blicetis, ac Executioni debitx demandare curetis, llib Periculo
F" quod iocumbit,
Et fi aliquis Fratcr, difti Ordinis infra Regnum noftrum, Gra-
dum vel Gratiam , contra Ordinationem noftram prxdiftam , im-
petravit clam vel palam , & Gradum vel Gratiam Inujufmodi refi-
gnare noluerit, juxta formam in didta Ordinatione exprelfatam,
& fic extra Protedionem noftram , in noftri Contemptum , ma-
nere prjefumplerit :
Vobis, ac omnibus & fingulis Prioribus & Conventibus dicli
Ordinis , fub Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poteritis
vel poterunt, Inliibemus, ne aliquem hujufmodi Fratrem in So-
cium vel in Conventum veftrum recipiatis, vel recipiant, fet om-
nes & finguli hujufmodi Fratres rebelles, Ordinationem noftram
prxdidam contempnentes , in ftricto Carcere, fub artd Cuilodia,
fub Forisfadtura iiujufmodi detineatis, live detineant, donec de
eorum Punitione & Caftigatione, pro Rebellione & Contemptu
hujufmodi, aliter duxerimus ordinandum, & vobis exprellius de-
mandandum.
Tefte Rege apud Wepmonafierhm , vicefimo leptimo die Julii.
c^ :?./lt/. ih. 341. ^ 2S. p^ _ ,
Et erat Fatens.
Be Oyiigationibtis , fuper Mtttuo Regi faEio.
Ann. D. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
i^pj. Sciatis quod ,
An. 21. Ciim, dilcftus & fidelis noftcr, Uugn la Zouche Chivaler Cen-
jR. 1. tum Marcas Sterlingorum nobis gratis & fponte mutuaverit,
P«/. 21. Nos,
R. 2. Pro fecuritate ipfius Huo;onis, pro Solutione ejufdem Summx,
f. I. m. Fatemur Nos eidem Hugoni , in Centum Marcis prxdidis,
i;. Teneri firmiter per prxfentes, quas ei folvere in Qiiindena Pafchx
proximo futura Promittimus bona fide.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefitmnafterium , decimo die Augufti.
Per Billam Thefauraria.
Confimilcs Literas Regis Patentes habenc fubfcripci, de Summis
fubfcriptis ; videlicet ,
Abhas de Hyda juxta Wynton , de Centum Marcis.
Major , BalHvi , & Probi Homines Villx Regis Cajttabriggia ,
de Centum Libris.
Rogerus de Weftoii Clericus , de Qiiadraginta Libris.
Ttecanus ^ Capitulum Ecclefix Cathedralis Beatx Marix Sarum,
de Ducentis Mircis Sterlin^orum.
Rohertus As'lipfeld de Com. Suff. de Viginti Libris.
Willielmus Efifcopus W,vto», de Mille Libris.
Jobajtnis Scarle , Clericus Rotulorum Cancellarix Regis , de
Ducentis Libris.
Sema^mus Tong , de Com. Kanc de Viginti Libris.
Willielmus Prior de Ely , de Quadraginta Libris.
Probi Homines Vtll^e deElj, de Quadraginca Libris.
Ediiiardus Bej/fiede Chivaler, de Com. Hertf. de Centum Mar- Ann. D.
cis. 1397.
yokannes Sleford Clcricus , de Viginri Libris. Rjc. 1.
Prior Eccleiix Sandtx Trinitatis de Gppcuico , de Quinquaginta
M.ircis.
Mauritius Rujfell Chivaler , de Com. Glouc. de Quadraginta
Libris. •«
Major, Bal/ivi, ^ Prohi Homines Civitatis Ke^K Wytston , de
Centum Libris.
Prob: Ho7i/ivcs VdliC de Hadeley, de Quadraginta Libris.
Afajor, Bullivi, & Probi Homines Villx Regis Suthampton,
de Cenr.im, Sexaginta, & Decem Marcis.
BaHivi & Probi Homines Civitatis Regis Cantuaria, de Cen-
tum Marcis.
Williehnus Mapel! , de Villa Sutk.-.mpton , de Viginti Libris.
Johannes la Warre Chiva'er, de Ducentis Libris.
Prvhi Homines de Soca Wynton, de Qiiinquaginta M rcis.
Probi Ho/aincs V.lla Rcgis Siiiidcwia , de Centum Marcis.
Abh's de SnnSia Oftha, de Quadraginta Marcis.
Prohi Hov/i7ies Vill.e de Slau77/ford, de Centum Marcis.
* Humjridus Stajford Chivaler , de Com. Dcrf de Centum * VIII,
Marcis. 10.
• Prohi Homincs Villarum de Grantham & Harlaxton , de Centum
Marcis.
Prohi Homines Vill/e de Bildefion , de Viginti Marcis.
Jobannes Vuedale , de Com. Sutht. Armiger, de Centum Mar-
cis.
Abbas ej- Conventus San&i Edmundi de Eury , de Ducentis
Marcis.
Deca7!us & Capitulum Ecclefix Cathedralis Cicefir. de Quin-
quaginta Marcis.
Probi Ho7//ines ViHa de Bury , de Centum & Sexaginta Marcis.
■Hcnricus Popha/u , de Cencum Marcis.
Prior de Lcujes , de Quaterviginci M,-rcis.
Ahhas ^ Conventus Saniii Augufiini C-intuar. de Centum
Marcis.
Willielmus Grevell de Campeden , de Centum Marcis.
Willielmus Prior de SattSio Neoto, de Com. Hunt. de Quadra-
ginta Marcis.
Balltvi & Probi Homines Villx Gippetvici , de Qiiadraginta Li-
bris.
Stepbanus Hayne de Villa Wynton , de Ducentis Marcis.
Mojor , & Probi Homines Civitatis Regis C/cefir. de Ccntum
Marcis.
Johannes Ahhas de Saniio Alha?io, de Centum Marcis.
"joh.-it/nes Doreivard Armiger , de Com. Eflex , de Centum
Mnrcis.
Thomas Coggcfi}al de Com. EiTex, de Centum Marcis.
Major , Ballivi , & Probi Homines Villx de Sudhury , de Qua-
draginta Marcis.
Probi Hot//ines Villa de Haiityngdott , de Quadraginta Libris.
Prior de Dunfiaple, de Vit^inti Libris.
Prohi Hotnines Vi/la dc Bedcford, de Quadraginta Libris.
Prior de Spaldyng , de Quadraginta Libris.
Ahhas de Croyland, deCentum Marcis.
WiUieh/ius Moig7ie Cbivaler , de Centum Marcis.
Ahbas de Ofe/icy , de Qi-iadraginta Libris.
Tho/nas Ahhas' de Notle, de Quadraginta Libris.
Prohi Homitics VilLo de Lodeloive, de Quadraginta Marcis.
Johaunes Prior de Bernewell, de Viginti Marcis.
'Johaimes Prior de Walfy?tgham , de Viginti Libris.
'Nicholaus Brakkeley Armiger, de Viginti Libris.
Ahhas de Gloucefire, de Ducenris Libris.
Balltvi, &c Probi Homines Villx Glouceftr. de Duccntis Li-
bris.
Johatines Techel Parfona Ecclefix de Hifton , de Viginti Libris.
"' Walterus Clopton Chivaler, dc Qi_iingentis Marcis.
Het/ricus Brayn de Com. Cantebr. de Viginti Marcis.
Ahhas de Wouborn, de Quadraginta Marcis.
Bal/ivi, & Probi Homines Villx Cirencefir. de Sexaginta Li-
bris.
Thotnas Lampit Armiger de Com. ElTex, de Viginti Marcis.
Major , Ballivi , Qf Probi Homines Villie Norhan/pton , de Cen-
tum Marcis.
Prior de Lar/thony, de Centum Marcis.
Prohi Ho7//ittes Villa de Lemytigtov , de Qiiinquaginta Marcis.
Vrior de Dunn/owe , & Roberius Knechehull , de Viginti Marcis.
A»dreas Alttian de Com. ElTex, de Viginti Libris.
Tbotnas Brichle de Wicham de Com. Edex , de Quinque
Marcis.
Willtelmus Vynier de Com. Effex, de Decem Marcis.
Abbds de Chirchefey de Qiiadraginta Marcis.
Richardus Ris//jeby de Com. Wygorn, de Quadraginta Marcis.
Prior de Wenloclt de Com. Salop. de Quadraginta Marcis.
Thomas Ralegh de Farnburgh de Com. Warr. de Quadraginta
Libris.
Prohi Homines Villa de Lyshyred, de Decem ^'Inrcis.
Prohi Homines VilU de Brai/ktre , de Dccem Marcis.
Prohi Homities Vill/s de Leftiiythyell, de Viginti Marcis.
Ahhas de Tilthay de Coni. Ellex, de Viginti M.ircis.
Probi Hotnines ViHie de Hereivych , de Deccm Libris.
Bt/lhvi & Probr Hott.ir/es Villte Culceftr. dc Centum Libris.
Robertus Turk Chivaler, de Com. Hertf. de Quadraginta Mar-
cis.
Major, Aldcrmanni, 6c Comunicas Civitatis Regis Londot/ia,
de Decein niilibus Marcarum.
Prior de C.i\lcl.icre , de Quadraginta Marcis.
Rohcrtus Ktiolles Chivaler, de Sexcenti.-; Marcis.
Probi Homines Villatarum dc Salle & Refham, de Quadragin-
ta Libris.
R 3 Ballivi,
134
CONVENTIONES, LITER^
Ann. D. Ballivi , ^ Prol'! Homines Civifatis Norwici , de Quingentis
i?97- Marcis.
Eic. 2. j4bhas CT Conventus Weflm. de Cerltum Libris.
*VIII. * Major, tk Probi homines yil/tg de Lyrme ., de Com. NorfF.
'"• de Quadringentis Marcis.
Johanncs Fryor Wygorni^e , de Centum Marcis.
Prior de Ledes , in Com. Kanc. de Viginti Libris.
Magifter IRohertus Bradegare Parfona Eccleliae de Holyng-
boiirn, in Com. Kanc. de Centum Mavcis.
Abhas c^ Conventus de Thame, de Quadraginta Marcis.
Balhvi , & Probi homines Villx de Maldon , de Quadraginta
Libris.
Ahhas de Leyceflre, de Centum Marcis.
Dccanus (^ Capitulum Ecclelias Cathedralis SanBi Petri Eho-
rum, de Centum Libris.
Frwr <if ConvBJitus de Bruton, de Centum Libris.
Johannes Caffly Chivalerj Capitalis Baro de Scaccario, de Cen-
tum Marcis.
Suhdecanus <^ Capitulum Ecclefix Cathedralis beatte Marite
Lincoln. de Ducentis Libris.
Ahbas ^ Convcntus de Wynchecombe , de Centum Marcis.
Probi hommes Villie de Saniio Botholpho, de Trefcentis Libris.
, Abhas (^ Conventus de Teukesbury , de Centum Marcis.
Ahbas de Bardeirey , de Centum Marcis.
Ahhas dc Thorney, de Qiiadra^inta Libris.
Ahbas Sandi Augufliiii Brifloll. de Quadraginta Libris.
Tbomas Hungerfor.i Chivaler, de Centum Marcis.
Probi homines Vill^ de Pountfreyt , de Quadraginta Marcis.
Ahbas (^ Conventus de Darley , de Viginti Marcis.
Gilbertus Wace Chivaler , de Cenrum Marcis.
Probi homtncs Villa de Loiith. dc Q'iadraginta Libris.
Willielmus Wynter, de Viginti Libris.
Ma]or , & Probi homines Villvc de Thetford , de Quadraginta
Marcis.
Prohi homines Vdla de Horncaflell , de Qviadraginta Libris.
Probi homines Villarum de Blakeney (^ Cley , de Qi^iadraginta
Libris.
Prohi komines Villa de Croumere, de Quadraginra Marcis.
Major, & Probi homines Villte de Gremesby , de (^adraginta
Libris.
Abbas de Circnccflr. de Ccntum Libris.
Abbas de Rcdyng , de Quinquaginta Libris.
Abbas de Milton, de Com. Dorf. de Centum Marcis.
Johanncs Syivard, de Com. Dorf. de Quadraginta Marcis.
Abbas de Welhek, de Com. Notyngh. de Viginti Libris.
Abbas de Glaflynghury , de Qiiingentis Marcis.
Wdlielmus Gryvcll, de Campeden, de Duccntis Marcis.
Prohi homines Vilia de Caiiflon, de Viginti Libris.
Ballivi , & Probi homines Villx de Jernemuth. de Centum
Marcis.
Prohi homines Villa de Ahyndon, de Centum Marcis.
Ballivi j & Probi homines Villae de Scardeburgh , de Centum
Marcis.
Reginaldus de Mitton de Salop, de Quadraginta Marcis.
Major , Ballivi & Probi homines Villa; de Kyngeflon fuper
Hull, de Centum Libris.
Ahhas de Peterhurgh, de Centum Marcis.
Abhas dfPerfihore, de Quadraginta Marcis.
Bailivi , & Probi homines Villie Salop , de Centum Libris.
Abbas de Wardon, de Quadraginta Libris.
Johannes Abbas de Selhy , de Quadraginta Libris.
Epifccprts Hcrcford, de Centum Marcis.
Prior Saniii Fidis de Com. Norff. dc Viginti Libris.
Prohi bomines Villtc de Bcverlaco , de Quadraginta & quinquc
Libris.
Abbas dc Hobne Sanfti Bcnedifti , dc Qiiinquaginta Marcis.
Prior de Norwych , de Ccntum Marcis.
Johannes Bitteflhorn, de Com Sutht. de Centum Marcis.
Probi homines Villa; de Bath, de Viginti Libris.
Abbas Ecclefla heatte Mari<e Ehorum , de Centum Marcis.
Major,tiz Probi homines VdU Oxon. de Quaterv/ginti Marcis.
Prohi homines Villa: de Walleys, de Quaterviginti Marcis.
Abhas de LilJefhull, de Quadraginta Marcis.
Probi homines Vdits de Burton Juper Trentam , de Viginti Mar-
cis.
Major , & Probi homines Civitatis Lincoln. de Ducentis Mar-
cis.
Major , Aldermanni , & Probi homines Civitatis Eborum , de
Ducentis Libris.
* Willielmus Boneville Chivaler, de Centum Libris.
Major ^ Cives Ctvitatis de Hereford, de Centum Libris.
Balhvi, & Probi homines Viilae de Derhy , de Viginti Libris.
Prohi homines Villa de Barneflaple, de Quadraginta Marcis.
Magiffer Willielmus Ely , Parfona Eccleiix de Bekles, de Vi-
ginti Libris.
Prohi hcmines Villie de Bckles , de Viginti Marcis.
Johannes Sta^ierton , de Quadraginta Libris I
Thomas Bolok de Com. Hertf. de Viginri Libris.
Major, & Probi homines Vill<e de Sarum, de Ducentis Libris.
Abhas de Kirkcftall , de Viginti Libris.
Hugo Wtllughhy , de Arnald in Com. Derb. de Qiiinquaginta
Marcis.
Alajor , & Probi hominis Villae de Notyngham , de Centum
Marcis.
Probi homines Villa de Whiteby, de Viginti Libris.
Ahhas ^ Conventus de Thornton, fuper Humbre, de Centum
Marcis.
Prior Sanlii Ofwaldi Noflell, de Viginti Libris.
Petrus Abbas de Ahyngdon, de Centum Marcij».
*VIII.
12.
Thomas Adynet , de Nortlech, de Com. Glouc de Quinqua- Ann.D.
ginta Marcis. i397-'
Prior de Merton , de Quadraginta Libris. njf , ».
Decanus ^ Capitulum , Eccldix Cathedralis Wellen. de Cen-
tum Libris.
Major , & Probi homines VilLe Brifloll. de Oftingentis Libris.
Probi homines Viilie de Lavenham, de Viginti Libris.
Prior de Taunton , de Quinquaginta Marcis.
Thomas Frauncejs , de Viginti Libris.
Prohi homines Villa de Barton fuper Humbre , de Quadragintt
Marcis.
Ahbas de Mochelney , de Centum Marcis.
Hejiricus Coton Clericus , de Viginti Marcis.
Decanus (^ Capitulum Ecclefise Cathedralis Sandti Pauli L«»-
don. de Centum Marcis.
Johannes Hill , unus Jufticiariorum Regis , de Sexaginta Li-
bris.
Probi homines Civitatis Regis Wygorn. de Centum Marcis.
Abhas de Eve/ham, de Ducentis Marcis.
Abbas de Alioelney , de Centum Marcis.
Ahbas de Sherburn , de Quadraginta Marcis.
Prior de Bathe , de Centum Marcis.
Abhas de Kaynepam, de Quadraginta Marcis.
Major , & Probi homines Viliis Dovorria: , de Quadraginta
Libris.
Johannes Walton, de Viginti Libris.
Major, & Probi homines Viliie Leyceftr. de Centum Marcis.
Major , & Probi homines Viliie de Piymmuth, de Viginti Li-
bris.
Major , & Probi homines Viila de Bodemyn , dc Viginti Mar-
cis Sterlingorum.
Abhas de Wiggemore , dc Quadraginta Libris.
Prohi homines VilLe de Lychcfeld, de Viginti Libris.
Johannes Hcnry , de Caumbrigg, de Centum Marcis.
Morganus Gogh, de Quadraginta Marcis.
Abbas de Fevcrjham, de Viginti Libris.'
Ricardus Muc/jedenere , de Quadraginta Marcis.
De Convocatione pra Subfidio.
K'
E X , Venerabili in Chrifto Patri , Th. eadera gratia Archiepi- Ann. D.
Jcopu Cantuarienfi , totius Angliae Primati, Salutem. 1397-
Quia, ficut fatis clare fcitis, ad fubeundum & fupportandum An. ii^
fumpcuoia & immenfa onera, quae Nos, pro defenfione & falva- R- i.
tione Regni noftri, ac Marchiarum ejufdem , necnon Eccleliae CUuf.zt.
Sanftx, tacere oportebit , de bonis noftris, abfque fidelium Li- R i-
georum noftrorum adminiculo, non fufficimus, nec valemus, />• «• «».
Vobis, in fide & dileftione quibus nobis tenemini rogando , ii.i.
Mandamus , quatinus , Prxmillis debito intuitu attentis & ponde-
ratis , Suffi-aganeos veftros , Dccanos & Priores Ecclefiarum Ca-
thedralium , Abbates & Priores , & alios Elednvos , exemptos &
non exemptos, necnon Archidiaconos , Capitula, Conventus, &
Collegia, totumque Clerum cujuflibet Dioecefis veftrx Provin-
cix, ad Comparendum coram vobis,in EcclefiaSandli PauIiLon-
donix, vel alibi prout expedire videritis, Primo Die • Oitobris •VIII.
proximo futuro, more Iblito, Convocari i^ciatis, ,,_
Et ipfos , in hac parte , ex caufa prxdidla ad Subfidium , in hoc
competcns & necelfarium , in iupportationem didlorum Onerum,
nobis concedendum, eo fpecialius Sc efficacius, quo magis firive-
ritis aut poteritis, Iblicite inducatis, 6c Partes veltras ad hoc dili-
genter & efFectualiter apponatis ;
Nos in Canccllaria noftra, de Qiiantitate Subfidii iliius , & de
Terminis Solutionis ejuldem, fub Sigillo veftro, diftindte & aper-
te, certihcantes : Et hoc, licut Nos, & Honorem noftrum , ac
Salvationem & Defenfionem Ecclelix Catholicx, ac Rcgni noftri
prxdidi diligicis, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weflmonaflerium , xiv die Augufti.
Confmile Breve dirigitur R. Archiepifcopo Eborum . Anglia
rhnati . /Jp hviultnnAi Cnnvocatione , in Ecclefla Cathedrali heati
Decimo Die Ociobris froximo futuro fa-
Petri Ehoruvi , veiaiihi,
cienda, Juh eadem Data.
De ColloqHio cum Dttce GloHcefiria habendo.
D E X , diledto & fideli fuo , Wiliielmo Riklnli, Salutem. Ann. D.
•*-^ Sciatis quod , quibufdam certis de caufis , aflignavimus vos, I397-
ad vos, verfus Villam noftram Calefii , divertendum , & Collo- -^»- i'-
quium, cum Thoma DuceGlouceflriie ibidem exiftente,habendum, "• *•
ipfumque de omnibus & fingulis, qux vobis dicere five e.vponere ^at. iiJ
voluerit,audiendum,& Nobis inde ac de toto facflo veftro in hac "• ''■•
parte, in propria Perlbna noftra, ubicumque nos fore contigerit, P- ^-
flib Sigillo veftro , diftindte & apene, certificandum, una cum "» ti.i,
hoc Brevi;
Et ideo vobis Mandamus, quod circa PrxmifTa diligenter inten-
datis , & ea faciatis & exequamini , in forma prxdi(5ta.
Damus autem Capitanco noftro Villx prxdidx , necnon uni-
verfis & fingulis Fidelibus & Subditis noftris,Tenore Prxfentium,
firmiterin Mandatis, quod, in executione prxmiflbrum, Inten-
dentes fint prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wodeflok, decimo feptimo die AuguilL
Ptr ipfum Eegem.
tn
ET ACTA PUBLICA.
Arm. D.
1597-
liic: i.
Pro Gerentibas Liberatam
de Cervo
Rege,
ad equitandHm cttm
Ann. D. D EX, Vicecomiti Kantix, SaUitem.
1397- ' "■ Qliibufdam certis de caulis , No.s intime moventibus , Tibi
Ai.. 21. Pnizcipimus, diftridius quo poirumus injungentes , quod iiatim ,
R. I. vilii Prxfentibus, in (ingulisCivicatibus, Burgis , Villis Mereato-
Clmf.11. n\s, & aliis locis Comitatus tui , ubi expediens tuerit &: necelte,
R. i. publice e.-i parte noftra Proclamari facias,
/>• 1. »j. QLiod Omnes & Singuli Magnates, Milites , Armigcri & alii
2/. </. Generofi, Liberatam noftramde Cervo gerentes, necnon Valetti
noftri de Corona, ac alii Valetti quicumcjue, Annuitates, Vadia,
feu Feoda annua de Nobis percipientes, llib Pcena Imprifonamen-
ti, ac ForisfafturK Omnium quaj nobis forisfacere poterunt, fint
Nobifcum , apud Kingeiton fuper Thamiliam , Die Sabbati in
Craftino Exaltationis Sandx Crucis proximo futuro , fummo ma-
ne, videlicet, quilibet eorum, juxta Status fui decentiam & facul-
tates fuas, fufticienter & defenfabiliter arraiatus & municus, ad E-
quitandum dc proficifcendum nobifcum , ufque ad Palatium no-
llrum Weftmonafterienfe , & ibidem, quamdiu indiguerit, & eis
ex parte noftra injundum fuerit , in Obfequio noftro moraturus ;
Et hoc nullatenus omittas.
. Tefte Rege apud Wodefioke. vicefimo die Augufti.
^77. 2° 77^4^. ^/iifc^yj-^^^^ j/jl-{Z^<:-£n/.
^^. ■ '. *> ^ (>^ ^er tfjiwi Regem.
Confimilia Brevia dirigunttir Singulis Vicecomitihus per Aisgliam,
mutatis mutandis, fub eadem Data.
»VI1I.
14.
Ann. D
Aii. 21 .
K. 1.
'Fr.Mic.li.
K. 1.
rn. 14.
* De Proteiiione,
FRater Petrus Holt, Prior Hofpitalis Sandi Johannis Jerufilem,
in Terra Regis Hiberniae, qui, in obfequium Regis , verfus
Partes Tr.infmarinas, profedurus cfl, fuper ccrtis Negotiis Regis,
Regem & Regnum luuin tangentibus, moraturus, Habet Literas
Regis de Protedione, cum Clauiula VolumuSjper unum Annum
duraturas.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wodefiok, xxi die Augufti.
Fer Bdlam de Privato Sigillp^
Ann. D.
1397-
An. 21.
R. 2.
VM. 21.
R. 2.
f. I.
tn. 19.
De Licentia Congregandi Homines ad Arma,
D EX Omnibus, ad quos &:c. Salutem.
■•^ Sciatis quod, quibufdam certis de Caufis, Nos fpecialiter
moventibus, ConceiTimus & Licentiam Dedimus , Carilfimo A-
vunculo noltro , Johamii Duci Aquitania & Lancaftriie , quod
ipfe, Trefcentos Homines ad Armaj&: Sexcentos Sagittarios, con-
gregare& adunare, ac cuiri eis, ad proximum Parliamentum no-
llrum apud Weftmonafterium tenendum , in Fortificationem no-
ftram accedere &: venire , &: ibidem cum eifdem Hominibus &
Sagittariis, ex caufa prxdida, morari poflit, quoufque aliudaNo-
bis inde habueric in Mandatis •,
Nolentes quod ipfe, aut Homines feu Sagittarii praedidi,autSer-
vientes & Familiares fui, occafione priemilsa, per Nos, vel Hx-
redes noftros, feu Miniftros vel Hsredum noftrorum quofcum-
que, aliquibus futuris temporibus, impetantur, moleftentur in ali-
quo feu graventur, fet inde imperpetuum Indempnes fint & illx-
fi; aliquibus Statutis, Ordinationibus , Proclamationibus, aut De-
fenfionibus , in contrarium fadtis , non obftantibus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefl?/iona(lerium, xxviij die Augufti.
Per ipfum Rege?n.
Confimiles Literas Regis Patentes habent fubfcripti, de hominibus
ad Arma & Sagittariis fublcriptis ,
Cariffimus Avunculus Regis, 'Edmundus Dux Eborum, de Cen-
tum Hominibus ad Arma , & Ducentis Sagiitariis.
Teftc ut fupra.
CariflJimus Confanguineus Regis , Henrieus Comes Dcrhiie , de
Ducentis Hominibus ad Arma, & Quadringentis Sagittariis.
Tefte ut fupra.
De falvo ConduUu , ad vijttandtm Ptirgatorinm SanUi
Patricii,
Ann. D, t? E X , Univerfis &: Singulis Conftabulariis, Marefcallis , Ad-
1397. '■^ mirallis, Senefcallis, Gubernatoribus, Ballivis , Prxpofitis ,
Att. 21. Capitaneis, Caftellanis, Majoribus, Magiftris, ConJiliariis Civi-
R. 2. tatum, Villarum, & Caftrorum, CuftodibusPortuum, Pontium,
Tranc.n.&c Paffigiorum, ac Jufticiariis , Officiariis, &c Subditis fuis ubili-
R. 2. bct conftitutis, & eorum Loca tenentibus, ad quos &c. Salutem.
m. II. Sciatis quod, ciim, Nobilis Vir, Reywuudus Vicecomes de Perit-
leux &: de Rodes Chivaler, Camcrarius cariflimi Patris jiofiriFran-
cia , in Regnum noitrum Anglix venire , & per idem Regnum
verfus Terram noftram Hibernix, ad Purgatorium Saniti Patricii
ibidem videndum & vilitandum , cum Viginti Hominibus, & Tri-
jginta Equis in Comitiva fua, tranfire & proficifci intendat & pro-
ponat j noftra Licentia mediante,
335r
Nos, Contemplatione didi Patris noftri, Volentes pro Securi- Anh. iJ;
tate Adventus, Pallagii, & Rcpal&gii prxtati Reymundi , in hac 1197.
parte, providere, Kic. i.'-
Suicepimus, & per Prxfentes ponimus & fufcipimus ipfum * Vlli;-
Reymundum , infia dictum Regnum nofti um Veniendo , & per i r
ideni Regnum noftrum, verlus Terram noftram pixdidam, t-mi
per Terram, quam per Mare, pi oficilcendo, & tianfeundojibidem
morando, perhendinando,& exinde per dictuni Re2;niim nojlrum
ad Partes fuas propnas redeundo, ac Homiiies & Equos fuos, uf-
que ad Numerum prxdidum, necnon Aurum, Argentum Va-
fa, Jocalia , Manticas, Coferas, ac alia Heinelia & Bona fua'qux-
cumque, in Salvum & Securum Condudtum noftrym, ac inPro-
teiftionem , Tuitionem , & Defenfionem noftras fpeqiales :
Et ideo Vobis Mandamus, quod eidem Reymundo, cum Ho-
minibus, Equis, Auro, Argento, Valis, Jocalibus, ManticLs, Co-
feris, ac aliis Hernefiis & Bonis fuis prxdidtis, infra didtum Reg-
num noftrum veniendo , & per idem Regnum noftrum verfus
Terram noftram prxdidam , tam per Terram , quam per Mare
proficifcendo, perhendinando , & exinde per idem Regnum no-
ftrum ad Parcesfuas proprias, ut prxdidtum eft, redeundo , non
inferatis, feu, quantum in vobis eft, ab aliis inferri permittatis In-
juriam, Moleftiam, Dampnum, Violentiam, Impediraentumali-
quod feu Gravamen, & fi quid eis, vel eorum alicui, in Perfonis
aut Rebus fuis prxdidtis, forisfadum vel injuriatum fuerit , id eis
&:eorum cuilibet, iine dilatione faciatis corrigi & debite refor-
mari.
Provifo femper quod idem Reymundus ac Homines fui prxdi-
di, ad Intioitum fuum, quorumcumque Caftrorura , Fortalitio-
rum, feu Villarum firmatarum prxfentes Literas noftras de Salvo
Condudu Capitaneis, Majoribus, feu Cuitodibus eorumdem de-
monftrent, ac pro Viftualibus, & aliis Neceftariis fuis , in Regno
& Terra prxdittis emendis, promptas & rationabiles faciant So-
lutiones; & quod didi Homines Proditores noftri , Abjudicati,
feu Banniti extra Regnum noftrum non exiftant.
In cujus, &c. uii^ue Feil:um Pafchx proximo futurum dura-
turas.
Tefte Rege apud Wefimonafle iuniy vj die Septembris.
Per ipfitm Regem.
De Habendo Thomam Dncem Glouceflria ad Parliamentum.
T> EX, Cariftimo Confanguineo fuo , Thomii Comiti Marefcallo,
*^ Capitaneo Villx noftrx Calefii , & ejus Locum tenenti , Sa-
tem.
Cum,
Cariifimus Frater nofter Edivardus Comes Rutlandiis ,
Dilcdus Confanguineus noiter Tkomas Comes Kafitiay
Cariftimus Frater nofter Johamies Comes Huntyngdoma.,
Diledi Conianguinei noltri , Thomas Comes Notynghamia^
Johanttes Co7//es SomerfetiiS ,
Johamies Comes Sarm/i.,
Et Thomas Dowinus Defpenfer^
kc.
Diledus & fidelis nofter,
Williehmis le Scrop C;'.merarius nofter ,
Coram Nobis , in prxienti Parliaraento noftro , inter alios, Ap-
pellaverint Thomp.i/i Ducem Gloiicefriie , in Priibna noitra, fub cu-
Itodia veftra , de Mandato noftro , exiftentem de diverfis Proditio-
nibus, per ipfum, & alios prxdictos, contra Nos, Statum , Co-
ronam, &: Dignitatem noftram, fadtis & perpetratis,
Ipfique Appellantes Apellum fuum prxdidtum fe optulerint , in
Parliaraento noftro prxdido, fecundum Legem & Confuetudi-
iiem , in Regno noitro Anglix hadenus ulitatas , proiecuturi ,
Nobis humiliter fupplicando quatinus ipfum Ducemad Relpon-
dendum fibi , fuper Appello prxdidto , coram Nobis , in eodem
Parliamento noiiro, corporaliter venire jubere velimus,
Nos,
Supplicationi prxdiftx annuentes,
Vobis Mandamus, firmiter injungenteSjquod prxfatum Ducerri
coram Nobis &: Concilio noftro,in Parliamento noftro prxdido,
cum omni feftinatione qua poteritis , falvo & fecure venire facia-
tis, ad Refpondendum prxfatis Appellantibus , fuper Appello fuo
prxdifto , iecundum Legem & Confuetudinem prxdidtas , &: ad
faciendum ulterius & recipiendum quod , per Nos & didtum Con-
cilium noftrum, in eodern Parliamgnto noftro, de eo tunc con-i
tigerit ordinari,
Et hoc nullatenus omittatis:
Et habeatis ibi hoc Breve.
Tefte Rege apud Wefimofiaflerium, xxi die Septembris.
Per ipfum Regem c^ Concilium in Parhamento.
Ann D.
^597-
An. 21.
R. 2.
Clnuf
21. K. 2;
f. i.
m. 22.
* Stiper .Appello qt ImpetitioHihus in Parliamento,
RE X , diledo Confanguineo & fideli fuo , Rogero de Mortuo
7/iari Comiti Marchix , Locum noftrum tenenti in Terra
noftra Hibernix , & ejus Locum tenenti, Salutem.
Ciim j
Cariflimus Frater nofter Edtvardus Comes Rutlandiis j
Cariffimus Nepos nofter Thomas Co?/ies Ka/itia,
Cariflimus Fratcr noftcr Joha/mes Comes Hmttittgdortiaj
Dilefti Confanguinei noftri,
Thonias Co?/ies Notingha?niiv ,
Johannes Comes Somerfetia: ,
fohannes Co/?tcs Saru?/i,
Et Thomas Dominus te Defpenfer^
Ac,
*vili;
16.
Ann. D;
1397.
An. 21.
R. 2.
Ciatif.zV,
R. 2.
/>. I. »».
14. J.
13^
CONVENTIONES, LITER^,
Ann.D. Ac, Dlleiilus & Fideli» nofter , WiUielmus Le Scrop Camera-
1397. rius nofter, n • 1*
Rif. X. Coram Nobis, in praefenti Parliamento noftro, inter alios, Ap-
pellaverint Thomam Mortymer Militem de diverlis Proditionibus ,
per ipfum, & alios, contra Statum , CoronaTn , & Dignicatera
noftram , fac1:is & perpetratis,
hc Communitates Regni noftri Anglis , m didto Parliamento
noftro exiftentes,affirraantes Appellum pra;didtum elfe bonum at-
que verum, praJdidum Thomam Mortymer, de hujufmodi Pro-
ditionibus , in eodem Parliamento, accufaverint & impetierinc,
lidemque Aroellantes Appellum fuum prjedidum fe optulerint,
fn Parliamento noftro prasdidto, profecuturi,
Ipfique ac Communitates prxdiax Nobis fupplicavermt quati-
nus ipfum Thomam Mortymer ad Refpondendum , fuper pra:mis-
fis, coram Nobis £c Concilio noftio praedido , corporaliter ve-
nire jubere velimus,
Nos,
PtxmifTa debite confiderantcs,
Et pro eo quod , in Parliamento noftro prxdifto , confiderarum
& declaratum e.xiftir quod , fi prxdidus Thomas Mortymer co-
ram nobis in propria perfona noftra , infra Tres Menfes , a Data
Praefentium , ubicumque Nos infra R^num noftrum pr^didum
fore contigerir , non comparucrit , ned fe reddidcrit ad Standum
ReclofuperPraemilfiS, cunc idcm Thomas Mortymer, tanquam
Proditor erga Nos, & Rcgnum noftrum, de omnibus Articulis, in
Appello prxdiiflo contcntis, (it Convictus , &: quod Omnes &
Singuli , cujufcumquc ftatus feu conditionis fijerint , qui prxfato
Thomae Mortymer, poft didos Tres menfes elapfos , fi ipfe co-
ram Nobis , in forma prxdidta , non comparuerit nec fe reddiderit,
Adhajrentes, Confulentes, ieu Auxiliantes fuerint,& cos indemo-
do legitimo convinci contigcrit, tanquam proditores erga Nos &
dldlum Regnum noftrum, limiiicer lint ConvidU , & condmiha
habeant Judicium & Pcenam , volentes , tam praedidtis Appel-
lantibus, cuam pnsfato Thomac Mortymer, fieri quod eft juftum,
Vobis, ^ub ForisfadlLira Vitac & omnium aliorum qua: nobis
forisfacere poteritis, Mandamus, firmiter injungentes, quod inlin-
gulis Civitatibus ac Burgis , & Villis Mercatoriis Terrs noltrx
praedidiix, pubiice, ex parre noftra,Proclamari faciatis quod idem
Thomas Nlortymer , in propria pcrfona fua , fit corara nobis , in
propria pcrfona noftra , infra didtos Tres Menfes , ubicumque
Nos infra Regnum noftrum praedidtum fore contigerit, ad ftan-
dum Redlo fuper proemiflls in forma prsedicta ;
Et etiam Proclamari faciatis ne quis , cujufcumqiie ftatus feu
conditionii fuerit, prxfato T'hom« Mortymer , poft dictos Tres
Menfes elaplos , li ipfe coram Nobis & aidto Concilio noftro , in
forma prxdicta , non comparueric nec fe reddiderir, Adhxrens,
confulens, ieu auxilians exiftat, fub Pocna fuperius fpeciticata ,•
Et nichilominus prxdidtum Thomam Mortymer , qui fe ex cau-
fa praedidta tenet, ut dicitur, Fugitwum, ubicumque inveniri po-
terit, in terra noftra pracdida, inlra Liberates ve! excra, per Cor-
pus fuum fine dilatione capi & areftari, &: co:am Nobis, in pro-
pria perfona noltra, cum omni teftinatione qua poteritis, falvo &
fecure ccporaiiter dtici faciatis, ad Relpondcndum fiiper prxmis-
fis, & ad tacieaduin & recipiendum quod dc eo ordinari contige-
lic in hac parte :
Et Noi 5c Concilium noftrum Anglis de eo, quod ad praefens
Mandatiim noftrum duxcritis faciendum , citia hncm didtorum
Trium Menfium, fub figillo vcftro, diftincte & aperte certifice-
ds; Remittentej nobis \.oc Breve.
Tefte Rege apud lyefimonafterium, xxiv die Septembris.
Ter ipfum Re^em ^ Cojicilium in Parliamevto.
Confimile Brcve , fub eadem Datd , dirigitur Vicecomiti Kan-
* VIII. * P''' TraBatu Scotky de Dte c^ Loco appmEluandis.
RObertus, Dei gratia, i?fx Scff«3r»w, diledtis & fidelibus fuis,
Wil/ielmo Sewfcall de Jediiiorth , & Jobantii de 'Romorgny ,
' Militibus, ac Ad^ Foreftar^ & Patricio de Lumley, Salutem.
Sciatisquod Nos,
Dehdelitate, circumfpedtione, & induftria veftris plenius con-
fidentes ,
Fecimus, ordinavimus, adignavimus & conftituimus , ac Faci-
mus, ordinamus, conftituimus,& aflignamus Vos Quatuor, Tres,
aut Duos veftriim , Deputatos noftros & CommilTarios fpeciales,
Dantes vobis Quatuor, Tribus, aut Duobus veftrum plenariam
Poteftatem ad Tradtandum & Concordandum , nomine noftro,
cum Ricardo Adverfario noftro Auglij:,k\i cwm Deputatis &Com-
miflkriis fuis , fufficientem Poteftatem ad hoc habentibus, tam fu-
per aliquo certo Loco & ccrto Die, intcr Odtabas Sandti Hiiiarii
proximo futuras, & Feltjm Palchx tunc proximo fequens, in
Marchiis Regni noftri tenendis, quibus, cariflimus Piimogenitus
nofter, David Comes de Carric , ac alix NorabiJes Perfonae in Co-
mitiva fua,
Quos illuc, pro Reparatione & Reformatione quorumcumque
Attemptatorum, Melpriiionum , & Maleiidtorum , contra for-
raam praefentium Treugarum, per Subditos noftros , ac Subdicos
ipfius Adverfariinoftri, commifforum & perpeuatorum , deftinare
intendimus,
Ac Deputati & Commiflarii prsfoti Adverfarii noftri, ex cauia
praedidla, convenire, ac Colloquium inde habere poterunt &Tra-
ctatum, quani de Numero, Itatu, & qua]itatePerfonarum,Com-
milVariorum, pro Dieta hujulmodi deputandorum, qui Tradtatui
hujufmodi, pro parte noftra & ipfius Adverfarii noftri, intererunc
CK caufa fupradidta ,
Necnon ad Tradandum & Concordandum , cum didto Ad-
.■verlario noftro , feu Depuutis & Coramiflariis fuis hujufmodi , fi
necefle fiaerit, aut vobis videbitur cxpedire,fuper Trcugis particu- Ann. D.
laribus, ufque ad diem fic limitandum , & per Sex Seprimanas, 1397.
diem illum imm.ediate fequentes, duraturis, Bic. 1.
Et ad Treugas hujufmodi capiendum & firmandum ,
Necnon ad omnia a]ia & fingula Tradtandum , faciendum, &
concordandum , qux circa Prsemifla feu eorum expeditionem ne-
ceflaria fuerint vel etiam oportuna ^
Promittentes Nos Ratum, gratum, & firipum habituros quic-
quid per vos Quatuor, Tres, vel Duos veftrum, Adtum, geftum,
feu procuratum fuerit in Praemiflis;
Et ideo vobis Mandamus , quod circa Praemifla diligenter in-
teiidatis, & ea faciatis & exequamini in forma prxdidta.
In cujus rei Teftimonium has Litteras noftras fieri fecimus Pa-
tentes, apud Monafterium de Dujifermlyse ■, prirao die Mcnfis Oc-
tobris , Anno Regni noftri Odtavo.
Taillefer.
Per ipfum Regem.
Sub MagJio Sigillo Scotia , pendente a cauda PergameHte.
Sttfer diHo TraBattt , IndentHra Commiptri»rum ScotLu
YIS Indenture,
Made at the Abbey of Dunfcrmlyn , ye fecunde day of the Ann.D.
moneth of Odtobre , ye Yher of our Lorde , M. CCC. LXXX. 1397.
andVII, ^».11.
Becwix Sir tVilliam Ste%aart, Sir John of Remorgny , Knichcs, r. 1.
AdamForftar, and Palrick of Lumle, Sqvviers , Commiflares of £;e Origi
ye King of Scotlande , on ye ta part , ande Mailter John Schcpeye
Den of ye Cathederal Kiric of Lincoln ^ Sir IVilliam Elmham
Knicht, Ambaflatairs and Coramiflarcsoi ye King of Inglande,
un thc tothir parc ,
Beris wiTNES, Yat it is accordit , betwix yfc Commiflares
bcforfayde, throth' verteu of CommilTions to yaim giffin of bathe
ve Kings ( ye qwbill< Commilfions ar interchangit ) that a day ial
be lialdin , at one of yir dire places ( yat is for to iay ) Redeithurvey
Carham, or, Handenftant , on .Mounday, ye xi day of ye Month
of Marche next for to cum , betwix ye E.n/e of Carrik , and vvich
him, in Commiflion, a Bifliop, .A.ne Erie,aBaron, Twa ClerJcs,
Twa Bachelers, and a Sqvvicr, for tlie partie of Scotlande, and
ye Duc of Guynjie ajtde Lancaftre, and with him, in CommilTion,
a Bifhop , Ane Erle , a * Baron , Tvva Clerl<s , Twa Bachelcrs ,
and a Sqwicr, for ye parrie ofInglande(haiande fouflfifande Pouer, •VIII.
of bathye Kings, illcan for bis part) for to redrefle, and ger be 18.
redreflit al ye ActemptatesandTrcpafles,don be See ande bcLan-
de, agayne ye Fourme and ye Teneur of the Trewis, taken atLoI-
Iingham,yeYherofour Lorde M. CCC. LXXX. and VIU.
And of al othir J revves, yat has bene taken fyn, and Sworne be
bathe ye forfayde Kinges.
ALSWAjitisAccoRDiT, yat certification fal be raade,'
thoch Lettres of -he Kinge of Inglande,for to be fende to yeKing
of Scotlande, befor Seynt Nicolas Day neft for to cum,atqvvhiIJc
of ye thre places beforwrittcn hym lik yat ye day fal be holdin.
A L s w A , it is A c c o R D I T , lin yir gret Lordes fal mete in
forthering of ye forlayde Trewes , yt Quiete and Refte fal be, bo-
the be See and be Lande, to the forlkyde day of )'air Meting ,
and Fourty dayes nefte folov/ande; Ande qvvha fa dois ony Atcemp-
tate or Trelpas , for ony caus , agaynes ye Fourme of the Trevves,
or yis Accord, becwix yis day, and ye day fet of the Mcting of
ye Lordes, and Fourty days neft cfcir , it fal be Amendit , and
Rcdreflit, with ye Double , as the Trewis will, befor al uther
thmgs; Ande, to the mar fikirncs of the Trewis, qvvha ia dole
ony Arremptate or Trefpas , fra ye xiii day of yis Moneth of Oc-
tobre fiDrth , til ye Fourty days be gone , efcer ye Mecing of ye
forlaye Lordes, he fal ryn in forfctur agayns his King richt as he
had brokin his Sauf conduyc.
'. A L s w A , it is A cc o R D I T , for caufe of mar play n and haA
tie Redrefle, yat al ye, of the Kinrik of Scotlande, yat ar Plan-
tif of ony of ye Kings Leges of Inlande, yai fal fende yair Bil-
les indented of yair Playntes to the Caftel of Roxburgh , and de-
delivir yaim to the Lieutenant , or the Conftable of the Caftel ,
bcfor Yholeneft comraandci ye qvvhilk fal refceyve yaim , ana
fende yaim to ye Confervatairs, or his Depuces, to ger yaim be
warnit to fiude Borowis, to aper l>efor the forfayde Lorcies at ye
forfayde day and place : Ande al yai , of the Kinrik of Inglande,
yat ar Plantife, ofany ofye Kinges Leges of Scodande , yai (al
fendc yair Billes Indendid of yair Playntes co the Abbey of Kel-
fow , and deliver yaim to ye Abbat , or the Segeftayne of the (a,-
me Abbey, befor Yhole neftecommande; yat yai may be fende
furth to ye Conlervatairs of ye Trewes, or yair Deputes , to ger
yaim be Warnit and finde Borowis, to aper befor ye forfaydeLor-
des, at ye forfayde day and place.
A L s w A , it is A c c o R D I T , gif it lik to the Wardines of je
Marches on bathe ye Sidis, yat al maner of Prifoners, yatar takin
vvithin ye forfayde Trewis, ial be lettin to Borght , within xviii
days next folowande ye Date of yis Accord , on bathe ye twa fy-
des, til ye forfaide day of Meting of the forfayde Lordes, ande
yan to tak fik deliverance as ye Lordes wil ordene ; and ye cerrifi-
cation of ye Wil of ye Wardines fal be made, ilkane tii othir be
ye Wardenis or yair Deputes , within xiv days efter the Dace of yis
Accorde ; Ande gif Certification come fra ye forlayde Wardines,
or yair Deputes , yac it lik yaim that ye Prefonners be lettin to
Borgh, at it is above writtin, qwha fa ftandsin ye contrair , and
wil notht Jet yaim to Borgh , he fal ryne his Aclion and ye Raun-
fon of yat Piefoner for ever.
A L s w A , for als mekil as ye Trewis has notht bene wele
kept , for mony Riotes yat has hiene , it is Accordit yat
Intercomraing fal be betwix ye Royaumes be ye Men, and ye
Subgez, of batb ye Royaumes at yair Meting, as the teneur and
tbe
ET ACTA PUBLICA.
inn. D.
1397-
lic. 1.
thc fourme of the Trewis asks, notht agayne ftandande Riotes,na
Debates, yat has bene betwix bathe ye parties, befor yis tymis.
In ye Witnes oFalyis things, befor writtin', ye forfayde
Commifiaries interchangeablely to yis Indenturis has fet to yair Se-
lis, ye Day , Yher , and Place beforfayde.)
Suh Sigillis ^atuor Commijfariorum prtedifforum Scotia {viz.)
Willilem Stewart ,
Johannis Remorgny,
Adae Foreltar ,
Et Patricii Lumle,
Fendentibus a Caudis Pergamena,
137
impetatur, inquietetur, occaGonetur, moleftetur in aliquo feugra- Ann. D.
In cujus, &c. ^}^J'
Tefte Rege apud Cajlrum de Wyndefore^ feptimo die Oaobris ' '
Per Breve de Privato Sigillo.
• Vlll. * De Orando pro Anima Thomx nuper Dticis Gloucejiria.
'9 ^
Ann. D.
1397-
An. II.
R. 1.
CUuf.i 1 .
R. 2.
p. I. m.
16. J.
D EX, Venerabili in Chrifto Patri, R. eadem gratia, Archie-
^ fifcopo Ehorum , Anglix Primati , Salutem.
Qusedam Ordinationes , Judicia , & Statuta , in ( praefenti Par-
liamento noftro, de alTenfu Dominorum ,& Magnatum, acCom-
munitatis Regni noftri Angli«, pro bono ejufdem Regni & Rei-
publicae fafta, vos credimu; iion latere.
Ad qux tam Domini Spirituales & Temporales inviolabiliter &
inconcufse obfervanda , in praefentia noftra, vinculo Juramenti
funt aftridti,
Ac Praelati & Ordinarii, yeftrae & Cantuarienfis Provinciarum,
Cenfuras Excommunicationis contra quofcumque, Ordinationibus,
Judiciis , & Statutis prsdidns Contravenientes , in futurum , ex-
prefse vel occulte, Fadlo, Confilio, vel Favore, folempniter fiil-
minarunt,
Nos,
Volentes Ordinationes , Judicia, & Statuta hujufmodi, in omni-
bus & fingulis fuis Articulis, vim gerere & effedlum,
Vobis, fpecialiter rogando, Mandamus, quatinus Cenfuras Ex-
communicationis in omnes & fingulos, didlis Ordinationibus , Ju-
diciis , & Statutis , de caetero Contravenientes , e.xprefse vel oc-
culte , Fado , Confilio vel Favore , feu contra ea guomodolibet
profequentes , per Suftraganeos , & alios Subditos veltros, quorum
intereft, fulminari , &^ ipfos, tanquam Excomraunicatos , & in
Sententia majoris Excommunicationis involutos , tam in Ecclefiis
Parochialibus, quam in aliis locis publicis, denunciari demandetis,
ut eft moris.
Ipfos infuper Suffraganeos & Subditos veftros, per Provinciam
veftram , exorantes quod ipfi pro Anima Thoma nuper Ducis Glou-
ceftriis ( Qui propter certa Crimina & Proditiones , Enormia , per
ipfum, contra Nos & Ligeantiam fuam, perpetrata, de quibus,in
eodem Parliamento, Appellatus fuit & Redatus, eadem Crimina
& Proditiones, ante Mortem fuam , exprefse confeffus fuit , &
Gratiae noftrse humiliter fe fubmifit , quaj quidem Confefijo in eo-
dem Parliamento noftro publicata fuit & oftenfa ) in fingulis Mif-
fis, Suffi-agiis, Prjedicationibus , & Devotionibus fuis , per fingu-
las Parochias, infi-adidam Provinciam veftram, Orationes devo-
tas fpecialiter effundentes , & Deum fuppliciter exorent & precen-
tur, ut ipfe ejufdem Animx, ex fua Clementia, mifericorditerpro-
pitiaretur; hujufmodi Caufam in eorum Prxdicationibus & Con-
gregationibus plenarie exprimentes.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Oftobris.
Per ipfum Regem ^ Concilium.
I
Cojtfmile Breve dirigitur Th. Archiepifcopo Cantuarienfi ,
tius Angliie Primati , Jith eadem Data.
to-
Tro Epfcopo Dunolmenft, de Licentia Je ahfentandi a Var-
Ann. D.
1397-
An. II.
R. 2.
P«f. 21.
R. 2.
f. I. m.
* VIII.
10.
De Corpore Thomx, nuper Ducis Glouceftria deliberando.
D EX, dilefto Confanguineo & Fideli fuo, Thoma Duci Nor-
Salut Capitaneo Vilkfux Calefii, & ejus Locum tenenti,
Mandamus vobis quod Corpus, Them^ nuper Ducis Gloucetiria,
qui nuper, dum in Prifona noftra, infra Caftrum Villse prxdiax,
lub Cuftodia veftra, de Mandato noftro, fuit, Diem fuum clau-
iit extremum, diledro Clerico noflnro, Richardo Maudelem , fine
dilatione ahqua, deliberetis,
Ad Corpus praedidum Aliamra, qu3e fuit Vxor pradiHi Ducis,
live ejus m hac parte Attornato , liberandum, & infra Regnum
noftrum Anglue ducendum, & in Ecclefia Abbatix beati Petrj
Weftmonafterienfi fepeliendum;
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Wemo^/afterium , decimo quarto die Odtobris.
Per ipfum Regem.
Ann.D.
1397-
An. 21.
R. 2.
Clauf.it.
R. 2.
p. l. m,
18.
De Reftitutione Temporalium.
REX, Cancellario Terrx noftro Hibernije, five Cuftodi Ma- Ann. D.
gni Sigilh noftri in eadem Terra, qui nunc funt, vel qui pro 1397-
temporefuerint, Salutem. ' 1 f ^«21.
Cum Dominus Summus Pontifex Ecclefise Lifmorenfi & Wa- R- 2.
terfordenli, in Terra noftra praedicfta, per mortem, bonx memo- Pat.ii.
rias, Thomis Sparkefort ., ultimi Epifcopi ibidem, vacanti, de , di- R- 2.
kdto nobisin Chrifto, Johanne Depyug providerit, ipfumque in p- i.
Lpifcopum loci illius prxfecerit & Paftorem , ficut per Literas tn. z,
Bullatas ipfius Domini Summi Pontificis, Nobis inde direilas, no-
bis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis in didis
Literis BuUans contentis, Nobis & Corona; noftrae prxjudicialibus,
palam & expreise Renunciavit, & Gratix noftras humilitcr ie fub-
mifit, iicut per Inftrumentum Publicum , fuper hoc confedlum,
plenius poterit apparere , volentes cum eo agere gratiose,
^ Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi, & Temporalia Epifcopa-
tus illius , <ifc. prout in ejufmodi de Reftitutione Literis.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafteritim, dcdvnoqnzno die Oclobris.
Per Breve de Privato Sigillo.
Et Mandatum eft Militibus, &c.
De veniendo ad Parliamentum Salopia tenendum.
VIII,
liamentis , poft proximum Salopia tenendum.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*-^ Sciatis quod Nos,
Confiderantes tam grandes Labores & Diligentias, quos , Vene-
rabilis in Chrifto Pater , Walterus Epifcopus Dunolmenfis , in Ser-
vitio noftro , ante hoec tempora , in Cifmarinis & Tranfmarinis
Partibus, habuit & fuftinuit, quam magnam j^tatem,qua ad prx-
fens eft confradtus,
De Gratia noftra fpeciali & ex certa Scientia noftra Conceffi-
mus, pro Nobis & Hxredibus noftris, quantum in Nobis eit, ei-
dem Epifcopo quod ipfe, pro Termino Vitx fu3e( poft proximum
Parliamentum noftrum , apud Villam Salopix tenendum , plenarie
completum) non artetur nec compellatur per Nos, vel Hasredes
noftros praoiidtos , ad veniendum perfonaliter ad aliqua Parliamen-
ta vel Concilia noftra, autdidtorum Haeredum noftrorum , quan-
documque & ubicumque tenenda vel * celebranda, contra volun-
tatem fuam : fet quod idem Epifcopus de omnibus hujufmodi Par-
liamentis & Conciliis ie abfentare , & in eifdem Parliamentis com-
parere poffit per Procuratores fuos , fufficientem Poteltatem ab eo-
aem Epifcopo habituros ad Confentiendum , de tempore in tem-
pus , omnibus hiis , quoe in didtis Parliamentis fieri contigerit , a-
deo plene & integre ficut idem Epifcopus faceret fi ibidem in pro-
pria Perfona fua intereiret,
Eo quod praefatus Epifcopus , ratione Temporalium Epifcopa-
tiis fui, ad fingula Parliamenta, de tempore in tempus, venire de-
bet , ac tenetur , & obligatur , juxta modum & confuetudinem
Regni noftri Anglise , non obftante :
Nolentes quod idem Epifcopus, prxtextu Abfentix , aut non
adventus fui ad hujufmooi Parliamenta & Concilia noftra , per
Nos, vel Hxredes noftros prsedidtos , aut Miniltros noftros , feu
eorumdem Haeredum noftrorum quofcumque, futuris temporibus,
Tom. III. P, ir.
D EX, cariflimo Confanguineo fuo, Rogero de Mortuo Mari Ann. D-
•••^ Comiti Marchix, Salutem. 1397.*
Ciim nuper quoddam Parliamentum noftrum, apud Weftmo- An. 1.1.
nafterium , die Lunx proximo poft Feftum Exaltationis Sandtas r. '2.
Crucis, proximo prxteritum, fummoneri fecerimus, & teneri ibi- cUuf.it.
dem, cum PraelatLs, Proceribus, & Magnatibus Regni noftriAn- r. 2.
glix, fuper arduis Negotiis , Nos, Statum, & Defenfionem ejuf- p.i.»,.!;.
dem Regni, ac Ecclefix Anglicanx contingentibus , tradiaturis, tlorf.
fuumque Confilium , ut eft moris, impenfuris,
Et quia jam , quibufdam certis de Caulis , Nos intime moven-
tibus , didtum Parliamentum noftrum , de affenfu eorumdem Prx-
latorum, Procerum, & Magnatum, ufque ad Quindenam Sandti
Hillarii proximo futuram, apud Salopiam, in ftatu quo tunc fuit,
duximus continuandum,
Vobis,in fide & ligeantia, quibus nobis tenemini, firmiter injun-
gendOjMandamus qu6d,confiderata didtorum Negotiorum arduita-
te, apud Salopiam, in Quindena prxdidta, perfonaliter interfitis,
Nobifcum , ac cum Prxlatis , Magnatibus , & Proceribus didti
Regni noftri, fuper Negotiis antedidtis ulterius tradtaturi, veftrura-
que Coniilium impenfuri , & hoc , ficut Nos , & Honorem no-
ftrum , ac Salvationem & Defenfionem Regni & Ecclefix prxdi-
(Sorum , expeditionemque didtorum Negotiorum diligitis, nullate-
nus omictatis , ne , quod abfit , per veftri abfentiam , ouam aliqua-
iiter exculatam habere nolumus ifta vice , Expeditio Negotiorum
noftrorum prxdidtorum retardetur, feu aliqualiter differatur:
Volumus tamen & vobis Injungimus quod quendam fufficientem
Locum tenentem veftrum, in Terra noftra Hibernix , qui Gu-
bernationem & Re^imen Terrx illius , in veftri abfentia, ufque
Reditum veftrum ad eandem , habere valeat, pro quo refpondere
volueritis, loco veftri, ante Receffum veftrum de Terra prxdidta,
omnino deputetis.
Tefte Rege apud Weftmonafteriutn , decimo quinto dieOdtobris,
Fer ipfum Regem ^ ConciUum.
De
138
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D..
1397-
Ttjc. z.
De pradi^o Corpore , nuper Ducis GloHcefiris recipiendo.
I) EX, diledlo Clerico [uo,RkhariIo M^udekj}i,Sz\Mem.
'^ Mandamus vobis quod Corpus Thoma , nuper Ducis Glou-
An. II.
Ibiil. ceftria:, in Cuftodia veftra de Mandato noftroexifiens, Altanora.,
m. 18. q'Jac fuic Uxor pncdiiii Ducis, velejus in hac parce Attornato, iine
dilatione aliqua, deliberetis, ad Corpus prEedidtum infra Regnum
noftrum Anglix ducendum, & in Ecclelia beaci Petri Weftmo-
nafterienli Sepeliendum :
Et hoc nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Weftmonafteriim , decimo odlavo die Octo-
bris.
Ter ipfum Regem.
Litera Uontagii Nicholai Burgma» Decretorum DoUoris.
Ann.D
A-- zi.
R. i.
Ev Ah-
ogr.
* VIII.
11.
p A TEAT Universis quod , SerenilTimus Princeps ac Do-
■'- minus meus gratiofiirimus , Dominus Richardus , Dei gratia,
Rex Av^iie (ir 'Pranctte , Dominufque Hibemix , de Gracia fua
fpeciali, me, AWW-jaw Swrgwijw de Stongonere, Magiftrum in
Artibus, & Decretorum Dodtorem , reccpit in Conliliarium &
Homagialem , fecique defuper Fidelitatem & Homagium dido
Domino meo Regi gratioliffimo in forma debita & conlueta ( vi-
delicet)
Quod , exnunc in antea , ero fibi Fidelis, Bonum fuum fideliter
procurando, Malum fuum vitando, & inde, quando mihi confti-
terit , ipfum etiam havifando & prxmunicndo ,
Ac oninia alia & fingula fociendo, qux & iicud fidelis Confilia-
rius & Homagialis Domino fuo facere tenetur & folet :
Ec lingula PrxrailTa, inviolabiliter per me obfervanda, ego Ni-
choJaus prxdidtus, conftitutus in prxfentia Domini mei Regis, in
Caftro fuo Wynfor , bona fide promiu, & ad Sancla Dei * Evan-
gelia, corporaliter per me tadla, folcmpnitcr juravi, ac etiampro-
mitco &c juro per Prxfentes,
Excipiotamen, in Prjemiflis , Magnificos Principes ac Domi-
nos, Dominum Rufertum Sejtiorem Comiiem Palatinum Reni,
Sacri Imperii Eledorem , Archidapiferum , ac Ducem Bavarix, &
Rupcrtum cjus Viitum, eorumque Hxredes, & Ecclelias in quibus
fum vel ero Beneficiacus,
Et proptetea idem Dominus meus Rex, de Benignitate fua fpe*
ciali, mihi Nicholao prxfcripro ConcelFit , dedit, & alfignavic,
ad Terminum Vitx mex, in Feodum, 6c loco Feodi,Penlionem
Annuam, Quinquaginta Marcarum Anglicanarum, fingulis Annis,
in.TerminLsPafchx & Sandi Michaclis , pcr xquales Portiones,
michi, vel Procuratori meo, feu Nuacio legitimo , Quiecantiam
me.:m plenam & futficientem daturo , in Scaccario Regii Palatii
W^eftmonafterienfjs, prope Civitatem Londonix, realiter & cum
eftedu, perfolvendam , prout hxc & :ilia, in Litteris Regiis, mi-
chi gracioseconcefGs, plenius continenturi Ceflancibus rraude &
dolo in fingulis Prxmims.
In quorum Teftimonium Sigillum meum, ex certa mea fcien-
tia , Prxfentibus eft appenfum.
Dat. L.ondoni<e , vicelima oftava Odobris, Anno Domini Mil-
lefimo, Trecentefimo, Nonagefimo Septimo.
Littera Homagti Thapini Cuhbill MiUtis.
Ann.D. PAXEAT Universis <:^bd. e^ Thapinus Knehil Miles ,
j.„7 ' -L propria in Perfona, fponte & dehberato animo , Sereniffimo
_^ j,' LluftriflTimoque Ptincipi & Domino gratiofilTimo , Domin» Richar-
R. 2 ^o, Dei gratia, Regi Angli£ e^ Francia; , Dominoque Hibanix ,
Ex Au- Eidelitatem & Homagium feci , ac Juramentum defuper , in prx-
fmr. <entia Domini mei Regis, in Caftro fuo Windfor, ad Sandta Dei
Evangelia , corporaliter per me tadta , folempniter prxfliti in for-
ma debita & confueta,
Ipfique Domino meo Regi promifi & juravi, promitto & juro
per Prxfentes, quod libi, exnunc in antea, ero Fidelis, fuum Bo-
num fideliter procurando, & Malum fuum vitando, ac inde,quan-
do mihi conftiterit, ipfum etiam havifindo & prxmuniendo,
Ac omnia alia & fingula faciendo,qux & ficud ValMus &Ho-
magialis fidelis Dominc) fuo facere tenecur & folec,
Ac etiam contra ipfum , & ejus Regnum & Dominia , nuUate-
nusfeciendo, quin ymmo debebo fideliter aftare & efTe Adjutor,
ipfius Stipendio, Sumptibus, & Expenfis, ad omnem ejus Recjui-
fitionem, ipfumque juvare fideliter contra quofcumque Inimicos
fibi injuriantes,
Prxterquam , gratiofilTimos Dominos meos , Dominum Ruper-
tum Seniorem Comitem Palatini Reni , Sacri Imperii Eledtorem ,
Archidapiferum , ac Ducem Bavarix , necnon Fi/ium fuum Ruper-
tum Junwrem Comitem Palatini Reni ac Bavarix Ducem , eo-
rumqe Hxredes, ac omnes alios & fingulos, quos prxdicti Domi-
ni mei gratiofiffimi , in Litteris Homagialibus iplbrum , datis Do-
mino meo Regi, exceperunt, quas hic, ex certa fcientia, volo ha-
beri pro expreuis,
Item excipio Fridericum de Lynygen Comitem,& fuos Hxredes,
Et propterea idem Dominus meus Rex, de Gratia fua fpeciali,
mihi Conceffit , dedit, & affignavit, ad totam vicam meam, in
Feodum , & loco Feodi , Penfionem Annuam Qciinquaginta Li-
brarum Monecx Anglicanx , iingulis Annis , in Terminis Pafchx
& Sanfti Michaelis, per xquales Porriones, mihi, vel Procuraco
ri meo ad id legicimo, feu Nuncio Quitantiam meam plenam &
fufficientcm daturo, de Scaccario Domini Regis, realiter & cum
effeiftu , perfolvendam , prout hxc & alia in Litteris Regiis , mihi
gratiose conceffis, plenius continetur.
In quorum Teftimonium Sigillum meum, ex certa mea Scien- Ann. D.
tia, Prxfentibus eft appenfum. ^397-
Dat. Anno Domini Millefimo , Trecentefimo , Nonagefimo ^"^- '■•
feptimo , vicefima odava die Odobris.
* Littera Homagii yohannis de Hutz.hore» Militis. • vill.
23.
pATEAT Universis quod ego Jobatines de UHttdioren Ann. D.
Miles, propria in Perfona, fponte & deliberato animo, Sere- 1597.'
niffimo lUuftriffimoque Principi & Domino Gratiofiffimo, Domi- An. 21.
no Richardo, Dei gracia, Regi Anglia ^ Francia , & Domino R. 2.
Hibernix, Fidelicatem & Homagiun) feci , ac Juramentum delii- E.v Ait-
per, in prxfentia Domini mei Regis , in Caftro fuo VVyntbr , ad togr.
Sanda Dei Ewangelia , corporaliter per me tada , folempniter prx-
ftiti, in forma debita & confueta, ipfique Domino meo Regipro-
niiii & juravi , promitto & juro per Prxfentes, quod fibi, exnunc
in ancea, ero hdelis, fuum bonum fidelicer procurando, & malum
fuum vicando, & inde, quando michi confticerit, ipfum etiamha-
vifando & prxmuniendo, ac omnia alia & fingula faciendo , qux
& ficud ValTallus & Homagialis fidelis Domino fuo facere tenetur
& folet , ac etiam concra ipfum & ejus Regnum & Dominia nul-
ktenus feciendo , quin ymmo debebo fidelicer aftare & efle adju-
tor, iplius ftipendio, Sumptibus, & Expenfis, ad omnem ejusrc-
quifitionem, ipfumque juvare fideliter contra quofcumque Inimi-
cos fibi injuriantes,
Prxterquam contra , gratiofiffios Dominos meos , Dominum
Rupertum Seniorem, Comitem Palatinum Reni, Sacri Imperii
Eledtorem , Archidapiferum , ac Ducem Bavarix , necnon Filium
fuum Rupertum Juniorem Comitem Palatinum Reni ac Bavarix
Ducem , eorumque Hxredes , ac omnes aUos & fingulos , quos
prxdidi Domini mei gratiofiffimi in Litteris Homagialibus ipfo-
rum, datis Domino meo Regi, exceperunt, quos hic , ex certa
(cientia, volohaberi pro expreflis,
Item excipio , Venerabilem Patrem & Dominum , Dominum
Archiepifcopum Maguntinenfem , & ejus Ecclefiam,
Et propterea idem Dominusmeus Rex, de Gratiafua fpeciah" ,
michi Conceffit, dedit, & affignavic, ad totam Vitam meam, in
Feodum , & loco Feodj , Penlionem Annuam , Centum Alarca-
rum Monetx Anglicanx, fingulis Annis, in Terminis Pafchx &
Sandti Michaelis, perxquales Portiones, michi , vel Procuratori
meoad id legitimo, feu Nuncio, realiter & cum effedlu perfol-
vendam , prout hxc & alia in Litteiis Rcgiis, michi gratiose ccn-
ceffis, plemiis continentur,
In quorum omnium TefHmonium Sigillum meum , ex certa
fcientia mea, Prxfentibus eA appenfum.
Dat. Anno Domini Millelimo , Trecentefimo Nonagefimo lep-
timo, vicefima odtava die Odtobris, in Civitate Londonienft.
Littera Homagii Johannis K.imcrrer de Dalburg Militis,
pA TEAT UnivERSIS quod ego Johannes Kamerer de Dal- Ann. D.
•*• burg , propria in Perfona , fponte & dcliberato animo, Serenif- 1207.
fimo Illuitriffiimoque Principi & Domino gratiofiffirao , Domino An. ii.
Richardo, Dei gratia, Regi Angli<e <^ Franci.e, & Domino Hi- r, 2.
bernix, Fidelitatem & Homagium feci, ac Juramentum defuper, ex Au-
in prxfentia Domini mei Regis , in Cailro fuo Wynfor , ad San- togr.
«fla Dei Ewangelia , corporaliter per me tada , folempnicer prxfti-
ti in fornia debita & confueta,iplique Doniino meo Regi promifi
& juravi, promitto &juro per Pr.xfentes, quod fibi , exnunc in
antea, erofidelis, fuum txjnum fideliter procurando , & malura
fuum vitando,& inde,quando michi conftiterit, ipfum etiam ba-
vifando & prxmuniendo , ac omnia alia & fingula faciendo, qus
& ficud VafTallus & Homagialis fidelis Domino fuo facere tenetur
&folec, ac etiam contra ipfum , & ejus Regnum, & Dominia
nuUatenus faciendo , quin ymo debebo fideiiter afiare & effe ad-
jutor, ipfius ftipendio , Sumptibus, & Expenlis , ad omnem ejus
requilitionem,ipfumque juvare fideliter contra quofcumque Inimi-
cos , fibi injuriantes ,
Prxterquam, gratiofiffimos Dominos meos, Dominum Ruper-
tum Seniorem Comitem Palatinum Reni , Sacri Imperii Eledto-
rem , Archidapiferum , ac Ducem Bayarix , necnon Filium fuum
Rupertum Juniorem Comitem Paiatinum Reni ac Bavarix Du-
cem, eoruroque Hxredes, ac omnes alios & fingulos , quos prae-
didti Domini mei gratiofiffimi in Litteris Homagialibus ipforum ,
datis Domino meo Regi, exceperunt, quos hic, ex certa Scien-
tia, volo haberi pro expreffis,
*Itcm excipio Fridericum de Lynynge,&C Fhilippum deNajfawwe, * VIII.
Comites, Philippum Comitem Arfutum, & eorum Hxredes, i^
Et propterea idem Dominus raeus Rex , de Gratia fua fpeciali,
mihi Conceffit, dedit, & affignavic, ad totam Vitam meam , in
Feodum , & loco Feodi, Penlionem Annuam Qiiinquaginta Li-
brarum Monetx Anglicanx fingulis Annis , in Terminis Pafchx&
Sandi Michaelis, per xquales Porciones , mihi , vel Procuratori
meo ad id legitimo, feu Nuncio Quitantiam meam plenam & fuf-
ficientem daturo, de Scaccario Domini Regis, realiter & cum ef^
fedu perfolvendum , prout hxc & alia in Litceris Regiis , mihi
gratiose conceffis, pleniiis continentur.
In quorum Teftiraonium SigiUum meum, ex certa mea Scien-
tia, Prxfentibus eft appenfum.
Dat. Anno Domini Millefimo , Trecentefimo , Nonagefimo
feptimoi vicefima odava die Octobris, in Civitate Londonien.
Li-
ET ACTA PUBLICA.
n9
Ann. D.
Kic. 1.
An. i\.
R. 1.
Litcra HotnagH Frederici de Mitm Armigeri.
pA t'e at Universis quod ego TreJ.erkus Je Mitra Armi-
■^ ger, propria in Perfona, fponte & deliberato animo, Serenif-
(imo lllullriirimoque Principi & Domino gratiofiirimo , Domino
B.ichardo., Deigratia, Regi A?tgli,e i;^ Francia , Dominoque Hi-
bernicis, Fidelitatem & Homagium feci , ac Juramentum defuper,
in praefentia Domini mei Regis, in Caftro fuo Wynfor, ad San-
«fta Dei Evangelia , corporaliter per me tada , foUempniter praefti-
ti in forma debita & confueta,
Ipfique Domino meo Regi Promifi & juravi , promitto & ju-
ro per Prjefentes , quod fibi , exnunc in antea , ero fidelis , fuum
bonum fidelirer procurando, & malum fuum vitando, & inde ,
quando mihi conftiterit , ipfum etiam havifando &; prxmuniendo,
Ac omnia alia & iingula faciendo , quas & ficud Vaffallus &
Homagialis fidelis Domino fuo facere tenetur & folet,
Ac etiam contra ipfum , & ejus Regnum & Dominia , nuUatenus
faciendo, quin ymmo debebo fideliter aftare & effe adjutor, ipfius
ftipendio, Sumptibus, & Expenfis, ad omnem ejus requifitionem,
rpfumque juvare fideliter contra quofcumque Inimicos libi injurian-
tes,
Prseterquam contra, Gratiofiftimos Dominos meos, Dominum
Rupercum Seniorem Comitem Palatinum Reni , Sacri Imperii E-
leitorem , Aichidapiferum , ac Duccm Bavariae , necnon Filium
fuum Rupertum Juniorem Comitem Palatinum Reni ac Bavarive Du-
cem , eorumque Hoeredes , ac omnes alios & fingulos , quos
proedifti Domini mei gratioliiftmi in Litteris Homagialibus ipfo-
rum datis Domino meo Regi , exceperunt , '
Scientia, volo haberi pro exprellis,
Item excipio Ahhatem de Wifzefiburgh.,
Item Comitem de Lyningen , ic Comitem de Feldentze , & Comi'
tem Arfutum., & eorum Haeredes,
Et propterea idem Dominus roeus Rex , de Gratia fua fpeciali ,
mihi Conceifit , dedit , & adignavit , ad totam Vitam meam , in
Fcodum, & loco Feodi, Penlionem Annuam Viginti Marcarum
MonetiE Anglicanae, fingulis Annis, in Terminis Palchs & San-
ix\ IVIichaelis , per jequales Portiones , mihi , vel Procuratori meo
ad id legitimo, ieu Nuncio Quitantiam meam plenam & fufficien-
tcm daturo, de vSacaccario Domini Regis,realiter & cum efteftu,
perfolvendam , prouc hxc & alia in Litteris Regiis , michi gratio-
se conceifis, pleniiis continentur.
In quoruni Teftimonium Sigillum meum , ex certa Scientia,
Praefentibus eft appenfum.
Dat. Anno Domini Millefimo , Trecenrefimo , Nonagefimo
fepcimo; Vicelima odtava die Octobris, in Civitate Londonienfi.
le, en puiftons aucune chofe demander , requirer, ne fair Aftion Ann. D.
ou demande envers noftredir Pier, (e; Heirs & SucceftourSj en 1397.
quele manere que ce (oit,touchant les Cent Milles Fraiics , a Nous '^f- i-
enii paiez pur le Primer An i"uii"dit;
Et Promectons, en bonne foye, & en Paiole du Roy, avoir &
tenir, a toutz jours, ferme & Agreable cefte noftre prefenrc Qui-
tance, 6c contre la Teneure d'icelle non venir, ne fair venir, en ,
quelque manere que cc foit, en temps a venir.
En Tefmoignance de quele Chofe Nous avons fait faire Ceftes
noz Lettres Patentes.
Don. louz noftre Grand
Novembre.
Seal, a IVefimonjiier ^ le vij jour de
Pro Willielmo de Dougtas.
REX, per Literas fuas Patentes, ufquead Feftum Pemecoftes Ann. D.
proximo futurum duraturas, fufcepit in falvum & fecumm 1397.
Condu6tum fuum, at etiam in Protedtioncm , Tuitionem, & An. n.
Defcnhonem fuas fpeciales, IFdliebmim de Duuglas, de Drunlanrig K. 1.
de Scotia, Militem , in Regno Regis AngliiC exiftentcm, cum Scot. %\.
Viginti Perlbnis in Comitiva fua, una cum Bonis, ^c. ui infi-R. 2.
milihus de ConduBu Literis. m. i j.
Tefte Rcge apud IFeflmonafierium , dccimo fexto die Novera-
bris.
Per ipfum Regem.
Confimiles Literas de Condudu habet Jacohus Douglas Domi-
nus de Dalkeith, in Scotia, cum Viginti & Qiiatuor Perfonis in
quos hic , cx cerca Comiciva fua, ufque ad Feftum Sandi Michadis duracuras.
Tefte apud IVodefiok , decimo fepcimo die Novembris.
■ j
Ter Literam ipfius Regis de Signeto.
Ann. D.
1397.
An. II.
«. i.
CUiif.ii.
R. 1.
f.i.m.
*V11I.
De Corpore Thom<t nnper Dncis Glouceftrix ufque Bermonde-
fcj/ ducendo.
D E X Alianor£ , qux fuic Uxor Thom<e , nuper Hucis Glouce-
■^ firiie , Salutem.
Licet nuper, per Breve noftrum, Prteceperimus , diledo Cleri-
co noftro, Richardo Maudeleyn quod Corpus pricdiiiti * Thomae,
in Cuftodia fua de Mandato noftro exiftens, vobis, vel veltro in
hac parte Attornaco , fine dilatione aliqua , liberarec , ad Corpus
praedictum , infra Ecclefiam beaci Petri Weitmonafterienfem Se-
peliendum ,
Qucbufdam camen cercis de Caufis, Nos moventibus, vobis
Mandamus, firmiter injuiigences,_ quod Corpus prxdidum ufque
Prioratum de Bermondel'ey duci faciatis, & Corpus hiiiulh)odi,in-
tia Eccleliam Prioratus prxdiifti, quoufque aliud a Nobis habue-
ritis in Mand«tis, cuftodiatis, 5c cuftodiri faciati.^:
Et hoc, fub Periculo quod incumbit, nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud IVefimonafiermm , tricelimo primo die Odto-
bris.
Fer ipfum Regem.
De jicquietania y pro Solutionihns Primi Anni , de
Dote Regina.
* Pro Nnnciis Scotia. • yjjj^
J^EX, per Litera^ fuas Patentes, ufque Feftum Pafchs proxi- Ann. D,
mo futurum duraturas, fufcepit in falvum & fecurum Con- 1397.
ducftiim fuum, ac in Protectionem , Tuitionem, & defenfionem ^«. 21,
fuas fpeciales, Jobatinem de Ramorgny , cr- Adam Forefier , Nun- R. 1.
cios Regis Scotia:, cum Triginta Pcrlbnis Equitibus in Comitiva ^fDr. ii.
fua, in Regnum Regis Anglix veniendo, ibidem morando, & R. a.
exinde verlus partes fuas propiias ablque perturbatione quacumque/w. 12.
utprxdidtum eft, redeundo,
Provifo lemper quod ipli , ad introitum fuum quorumcumque
Caftrorum, Fortalitiorurn , feu Villarum Regis firmatarum, prse-
fentes Literas Regis de falvo Conductu Capitaneis , Majoribus ,
feu Cuftodibus eorumdem demonftrcnt,
Et quod ipfi proditores Regis , abjudicati , feu extra didum Re-
gnum Regis Anglix Banniti non exiftant , nec Dampnum aJiquod
Regij aut Ligeis fuis, iufra idem Regnum Regis, inferant ullo
modo.
Tefte Rege apud Manerium de Wodeftok , xx die Novembris,
Per Bdlam de Privato Sigillo.
Saper Adh£flone Duci Glouceflrix de Pardonatione.
D EX, Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos , &c. Sa- Ann. D.
lutem.
Sciatis quod,
Cum, ad Paiiiamentum noflrum, apiid Weftmonafterium, pri-
mo die Odobris, Anno Regni noltri Decimo, tc-irum, Thomas
Ann. D.
»397-
Ad. 21.
R. 2.
"T ERoY
■L^ Salurz.
a toutz ceux, qui ccftes Lettres verront ou orronc.
Comme noftre trefchere & trefame Tierre de Fraunce fuift te-
nuT. de paier & bailler a nous , ou noftre certcine Mandement,
Vrmc.xi. pur contemplacion de 1'Mariage, fait entre Nous &c Ifabelle Teifne
R. 2. File de noftre dit Piere , Oet Centz Milles Francs d Or (c'eftafla-
m. 8. voir ) Trois Centz Miiles Francs a TAnel & Solempnilacion du
dit Mariage, & Cent Milles Francs, a la fyn de l'An apres ycelle
Solempniiacion , & ainfi des lors en avant Cent Milks Francs, de
An en An, jefques au ple n Paiement d'iceUes Oet Ceiitz, Milles
Francs, la quelle Somme de Trois Centz MiUes Fiancs Nousfeu-
rent baillez & paiez , depar noltre dit Pier , par lcb mayns de
Raoul d^Auqtouvill (on E(quier,le Quart joar de Novembre,rAn
de noftre Regne Vintifme,
Sa\oir failbns queNous avons Refcieu d'icelluy noftre Piere,par
les mayns de a ceo comys depai luy , la Some de
Cent Mille> Francs, quelle Nous devoit eftre paiez. a la fyn del'
primer An apres la Soiempnifacon de dir Mariage,
De la quelle Somme de Cent MiUes Francs nous tenons a bien
Contentz, paiez,, & agreez, & d'icelle Somme, de Cent Milles
Francs, pur le Paiement de le Primer An iuilliit, Nojs Quirons
mefme noftre Piere , fe Heirs & Succelfours pcrpcrue!ment & a
toutz jours , lanT, ce que jammes , eii tctnps a venir, Nous, noftre
dite Compaigne, ne les Heirs & Succellours, de Nous & de E-
Tom. m. Part. IV.
nuper Dux Gloucefiria , & R.chardus nuper Comes Arundellia , at
trahentes fibi Regiam potcftaiem , fieri fecerinc quandam Commif^
fionem, fub Magno Sigillo nofcro, fibi iplis & aiiis, ad eorum 5»
Denominationem , direftam , ad Gubernationem Noftri 6c Regni
noltri habendam , & didla Commidione ufi fuerint, JuriidiiSio-
nem regiam inde fuper eos capientes,
Qu3e quidem CommilTio praejudicialis fueric & derogario Nobis
& Corona: noftrcE, ac Ufurpatio noilrx Regalise, & Regice Po-
teftatis ,
Ec, fuper hoc, prxdidi, Dux &cConies, eorum iniquum Pro-
policum, & Regiam poteftatem, colore didticCommifliionis,con-
tinuantes, attraxerint eis Thommi Cumitem Uariewice,
Et ipli Tres inlimul, Manu forti , modoGuerrino, cum magna
Poteftite & Multitudine Ligeorum noftrorum, Inf Ji rexerint , &c
apud Haryngey & alibi fe congregaverint, & fic cum tali vi adno-
fti am Pr.efentiam , in Palatio noftro apud V/eftmonalfcrlum , ve-
nerint ,
Et ulterius, plures Ligeos noftros, in diverfis f>artibus Regni
noftri, Deprirdjti fuerint, imprifonavcrint, & incerfecerint , &
alia plura horribilia Fadta, prouc eis placuit, perperraverint, con-
tra eorum L.geantiam , noftrum Statum , & regiam Dignitarem ,
Qux quidem Commillio , cum ufu Sc exeicitio ejufdem , & Le-
vatio Genrium contra Nos, & eorum Ligeaiuiim, &c noftram
Regaliam, fic fadta, in prxfenti Parliamento noftro, Alta Prodi-
tio judicantur, & prardicti, Dux & Coniitcs, tanquam Prodito-
res , inde fint Conviifti , prout in Recordo Parliamenti , inde con-
fedo , plenius apparec ,
Nos,
Volentes , ex noftra Regia Benignitate, Gratiam facere in hac
parte ,
De Gncia noftra fpeciali, 5c ex cerca fciencia noftra, ac mero
moru noitro, & litscra voluntace, de macura deliberatione , P ar-
DONAVIMUS Rtiardo Le Scrop Chivaler Sedtam Pacis nolttx ,
Sa &
1397-
A/l. 2 1,
R. 2.
r.tt. 2 1.
R.
2.
2.
19.
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1397-
Ric. 1.
^VIII.
»7-
140
& quidquid ad Nos verfus ipfum quovifmodo pertinet aut pertine-
re poterit vel debcret occafione diftx Commiffionis & Lxcercitu
eiufdem, ac Congregationis, Infurredtionis , Equitationis, Inter-
fedionis & Arfurx, per Ipfum, feu per alios quofcurnque de ejus
Miffione, Mandato, Excitatione , Procuratione vel Abbettamento,
in Comitiva prxdidlorum Ducis & Comitum, vel per ipfum fo-
lum, quditercumque in liac parte fadarum five perpetratarum , Sc
de eo quod ipfe fuit de Affenfu, Confilio, Favore, Abbetiamen-
to Covina,.Vi, Retinentia, feu Adhxfionc proediaorum Ducis
& Comitum, in Materiis praediais vel eorum aliqua, feu aliqua
parcella aut aliquibus * dependentiis earumdem , ac pro omnibus
aiiis Proditionibus& Mefprifionibus, per ipfum faftis & perpetra-
tis in Prxmiffis, Unde Indidlatus, Impetitus, Re<ftatus, Accuia-
tus, velappellatusexiftit, vel efre poterit quoquo modo in futu-
rum,
Et infuper, . . r n-
De uberiori Gratia noftra volentes, pro fecuntate ipfius Kicar-
di, ne ipfe, ex Praemiffis, feu ex aliguibus aliis Cauds ouaefequun-
tur, futuristemporibus, Impetatur, Occafionetur, vcl Moleftetur,
in quantum poffumus providere, ^ ^
De Gratia noftra fpeciali, ex certa fcientianoftra, ac meromo-
tu & libera voluntate noftris praedidis ,REMisiMt.is&PAR-
DONAViMUs, acomnin6, Tenore Praefcntium, Remitti-
Mus & Pardonamus, pro Nobis, & Haeredibus noftns,
prsfato Richardo Seftam Pacis noftrx, & quicquid ad Nos quo-
quo modo pertinct, aut pertinere poterit vel deberet, pro omni-
modis Proditionibus, Scditionibus, & Infurrcftibnibus, peripfum,
fimul cum comunibus vel aliis quibufcumque, contra Ligeantiam
fuam, qualitcrcumque faftis, ad etiam Adhxrentiis, Amicitus,
Confiliis, Favoribus, & Auxiliis facftis five pricftitis Inimicis no-
ftris quibufcumque.
Ac etiam pro omnimodis Feloniis, Murdris, Rapnbus Muiie-
rum, Roleriis, Deprxdationibus, Latrociniis, Homicidiis, In-
cendiis, &aliis TranfgrefTionibus , tam de Forefta, quam alio mo-
do Malefadis,
Necnon Receptamentis Proditorum , Felonum , Bannitorum ,
Inimicorum noftrorum quorumcumque, per ipfum, vel per alias
Perfonas de Procuramento, Abbettamento, Affcnfu vel Covina
- fuis, antc hxc tempora qualitcrcumque fe£tis, Regali Poteftatefeu
Jurifdiaione fibi laffumpta Audtoritate propria , colore Officio-
rumfuorum, & a!io modo quocumque, infra Regnum noftrum
Angli3e& extra, „ , „■ ■. a r
Ac etiam pro omnimodis Inobedientiis , Rebellionibus, Amil-
fionibus Civitatum, Villarum, Caftrorum, Fortalitiorum , &alio-
rum Locorum, necnon Maneriorum, Terrarum, & Tenemen-
torum quorumcumquc .
Necnon pro Obfidibus & Prifonariis, tamRegalibus auam aliis,
Obfidibus & Prifonariis quibufcumque , qualitercumque dimiftis fi-
ve deliberatis , feu pro Evafione eorumdem, Treugis & falvis Con-
dudibus Diruptis & non Obbfervatis ob Dcfeaum & Negligen-
tiam , five per Aflenfum vel Prxceptum prsedidi Ricardi ,
Ac pro omnimodis Venditionibus & Deliberationibus Caftro-
rum, Civitatum, Burgorum, Villarum, Maneriorum, Hamelet-
torum, Terrarum, Tenementorum, Rcddituum & Servitiorum,
Obfidum, & Prifonariorum, tam infra Regnum noftrum praedi-
dtum, quam extra, Inimicis noftris, vel aliis,
Ac etiam pro omnimodis Calumpniis leu impetitionibus , vel
Sufpitionibus Sigilli noftri Contrafadi , Confrafti , vel quoquo alio
modo Violati feu Difpedli ,
Jurium & proticuorum noftrorum, ut in Wardis, Maritagiis,
fcu aliis rebus vel proficuis quibufcumque , Concclamentis , feu eo-
rumdem injuftis Alienationibus, feu Subtradionibus , faKis & ma-
lis Confiliis, Ordinationibus , Confcederationibus, Confpirationi-
bus, Cambipertiis , Ambidextriis, falhs Alligantiis, falfarum Que-
relarum Manutenentiis, Fallitatibus, Injuriis, Oppreffionibus /U-
furis, falfisChevanciis, Extorlionibus , CoUufionibus , fallis Impri-
fonamentis, & injuftis Incarccrationibus Hominurn &Subditorum
noftrorum, ac aliorum quorumcnmque Procurationibus falforum
Indidamentorum , Rafuris five Befilamcntis Rotulorum , Recordo-
rum , Indidamentorum & Prxfentaiionum per Ipfum , feu de ejus
Mandato vcl Voluntate,
Necnon pro quibufcunque aliis Deceptionibus, Conventicuiis,
Exceffibus, Dampnis, Gravaminibus, Mefprifionibus, Tranfgref-
fionibus, Negligentiis, Ignorantiis, Defcdibus , Didis, Faftis,
feu Rebus illicitis feu inhoneftis, in praefentibus Literis expreffatis
vel non cxpreffatis, Nobis , feu alicui de Regno noftro, adtis vel
illatis.
Et quibufcumque aliis Articulis, contra Nos, Coronam, Ma-
feftatem , & Dignitatem noftram regiam , feu in Laefioncm regia:
/lageftatis , Comunem Legem Terrx, Statuta , Ordinationes,
Proclamationes, & Inhibitiones , ante hxc tempora edita, fadtis
vel attcmptatis, qux per ipfum Richardum, quocumquc modo,
dicuntur, vel dici poterunt, ante hxc tempora, fieri vel perpe-
trari,
Ac etiam pro omnimodis Inobedientiis, Offenfis, & Tranfgref-
fionibus, cuicumque Locum noftrum tenentium, Officiariorum ,
feu Miniftrorum noftrorum , illatis vel fadis , ut in Gut)ernatione,
Dudtione, Diminutione, Ordinatione feu Miflione Hominumad
Arma , Sagittariorum , Marinariorum , & aliorum in Guerris no-
• Vlll. ftris quibufcumque, * feu Perditione, Occifione, feu alio Infortu-
98. nio, feu malo Eventu, per Defcdtum, Confilium, fcu Improvi-
dcntiam ipfius Richardi, aut alio modo quocumque, ipfum con-
tingentibus,
Et pro malo Regimine & GubernationcPcrfbnse, Status Rcgni,
Tractatuum, Negotiorum, Proficuorum & Rerum noflrorum,
ex Affenfu, Con(ilio,Ordinatione, vel negligentia ipfius Richardi,
ubicumque fuerat , infra Regnum noftrum vel extra , diim idem
Richardus erat Senefcallus Hofpitii noftri , Thefaurarius , vel Can-
cellarius nofter, Ambaflator, Conciliarius, Jufticiarius pacis, vel
•lius Ofliciarius , feu Minifter quicumque.
Ac, infuper, pro omnimodis Captionibus, AmiflTionilJus, vd Ann.D.
Deliberationibus Navium, Caricarum, Bargearum, Batellorum, 1^97.*
& aliorum Vaforum quorumcumque , fupra Mare, in Portubus ««. ».'
Maris vel alibi, tam intra iRegnum Anglise, quam extra, & pro
omnimodis, Bonis, Rebus, & Catallis, captis vel amiffis in eif-
dem Vafis , fcu inde Deliberatis , Morte Hominis , Captione Pri-
fonariorum , Redemptionibus , tam tcmporc Gucrrae, quam in
tempore Treugarum vel Pacis, aut alia hujufmodi Caufa quacum-
que,
Ac etiam omniraodas Utlagarias, fi (\ux in ipfum, occafionibu»
praedidtis, feu aliqua eorumdem, fuerint Promulgatae, & quam-
quam idem Richardus extra Protcdtionem noftram aliquo modo
pofitus fuerit, & firmam Pacem noftram ei inde concedimus, &
ipfum ad Comunem Legem Reftituimus ,
Pardon AviMUs , infuper & Remisimus, ex certa
fcientia noftra, ac mero motu & libcra voluntate noftris praediAis,
pro Nobis, & Hceredibus noftris, cidem Richardo omnimodas
Reccptiones quorumcumque Munerum, Exenniorum, feu Dono-
rum, de quibufcumquc Perfonis, pro quacumquc Caufa, recepto-
rum, dum in aliquo Officio noftro, leu de Concilio noftro, ut
praemittitur , fuerat,
Et etiam quafcumque Revelationes cujufcumque Confilii noftri,
feu R^ni noftri ,
Necnon quafcumque Licentias & concefliones, per ipfum Ri-
chardum faftas, de Auro vel Argento, in Plata MafTa, vel Mo-
neta , Vafis Aureis vcl Argenteis, Armaturis, Artelariis, Bladis,
Vino, Lanis, Coriis, Pellibus lanuris, Plumbo, Stanno, Merci-
moniis, Vldtualibus , Equis, & alii» rebus quibufcumque, cxtra
Regnum noftrum Anglix educendis , vel de Villa Calelii alibi
ducendis, contra Statuta, Ordinationes , Inhibitiones, Defenfiones
& Proclamationes , in contrarium fada vel edita ,
Ac ctiam Inhibitiones & Defenfiones, per ipfum fadtas, de hu-
jufmodi Mercimoniis, Vidtualibus, & Rcbus, a didfo Regno no-
ftro Angliae traduccndis, contra Statuta, Ordinationes , Inhibitio-
nes, Defenfiones, & Proclamationes hujufmodi,
Ac etiam omnimodo Debita, Compota, Praeftita, & Summas
Denariorum , Nobis, ex quacumque caufa, vel occafione, feu
quocumquecolorc, debitorum,
Ac quaecumque Solutiones, Liberationes, Ordinationes , Afli-
gnationes , & Prxcepta , pcr ipfum Richardum de Denariis , Joca-
libus, Pannis, & aliis ReDus, in Camera noftra,vel alias deThe-
fauro noftro, in Recepta Scaccari noftri, Perfonae cuicumquc
iadta,
Necnon omnimoda Debita & Compotajocaliiim & Pannorum^
per ipfum Richardum receptorum, vel dc Thefauraria noftra
fumptomm ,
Et de Reventionibus , Exitibus , Redemptionibus , Prifonariis j
Civitatum, Caftrorum, Burgorum, Viilarum, Maneriorum, Ha-
mclettorum, Terrarum, Tenementorum , Reddituum, & Servi-
tiorumquorumcumque, five fuerit infraRcgnum noftruin Anglisei
five extra, quocumque Nomine , Causa, vel colorc cenfcantur,
Et omnimodas Adtiones, Impetitiones , & Demandas Conven-
tionum, Difpofitionis, Injundtionis, & Adminiftrationis Thefau-
ri, Bonorum & Catallorum, ac aliarum Rerum feu N^otiorum
noftrorum quorumcumque,
Necnon Rcceptas Cuftumarum , Subfidiorum , Solutionum , ae
Auri& A;genti,per Obligationem , Indenturas, Promillum, Lo-
queiam , Receptam , vel aliter,
Receptorum Exitus, Proventus, Emolumenta, & omnimoda
Proficua , Nobis ex quibufcumque Caufis , qualitercumquc perti-
nentia ,
Etomnimoda Amerciamenta^ Fines, Exitus forisfadlos, Catal-
la forisfadta, & omnia alia Debita, Compota, Prxftita, vel One-
ra hujufmodi, unde prxdidtus Richardus ad prxfens oneratus eft,
vel eftonerandus, aut poterit oncrari vel impetiri, pcr Nos, yel
Hxredes noftros, aut Jufticiarios, Barones de Scaccario, feu alios
quofcumque Miniftros noftros , & in quacumque Curia noftra,
vel Hxredum noftrorum, pro aliquo tempore jam tranfadto,
• Ac etiam omnimodas Adtiones, Querelas, & Demandas,qux » VIII.
verfus ipfum Richardum , ratione aliquorum Prxmilforum , feu 19.
ratione aliquarum Impofitionum, fuper Lanas, Coria, Pelles lanu-
tas, feu aliqua alia Mcrcimonia quxcumque, conn-a Statuta, Or-
dinationes, Inhibitioncs , & Proclamationes , inde habitas, fadta-
rum, unde idem Richardus Impetitus eft, feu aliqualiter poterit
Impetiri ,
Qux quidem omnia & fingula fupradidta, ac omnia alia qux-
cumque, qux, per ipliim Richardum, Malitiose, negligenter,vel
incommode Fadta, TransgrcfTa , Adta, Perpetrata , vcl quovis
modo Melprifiata, Attemptata, Didta, vel Conjedturata fuerunt,
tam de tempore quo fuerat in quibufcumque Oificiis, Gradibus,
vel Statibus Nobifcum, feu pro Negotiis Regni noltri, quam alio
tempore quocumque, & quocumque colore, & quicquia ad Nos
inde pertinet aut pertinere poterit, quibufcumquc Ratione, caufa,
vel colore, prxfato Richardo Remisimus, Relaxavi-
MUs, & pro Nobis & Hxredibus noflris Imperpetuum,
totaliter & integre, ex ceria fcientia noftra, ac mero motu & li-
bera voluntate noftris ,PARDONAviMUS,ac Tenore Prxfen-
tium, Remittimus & Pardonamus,
Nolcntes quod prxfatus Richardus, aut Hxredes vel Executo-
res fui, auc Terrarum fuarum Tenentes, ratione aliquorum Prx-
mifforum feu alicujus eorumdem, coram Nobis, vel Hxredibus
noftris, in Parliamentis noftris, vel Hxredum noftrorum, vel in
quibufcumque aliis Locis vel Placeis noftris, coram quibufcumque
Judicibus, Jufticiariis, Miniftris, vel Officiariis noflris, vel Hx-
redum noftrorum quibufcumque , inde futuris temporibus Irripetan-
tur, occafionentur, inquietentur , moleftentur in aliquo, feu gra-
ventur ; fet qu6d de Prxmiffis omnibus & fingulis penitus iint
Quieti, Absoluti & exonerati Imperpe-
T U U M ; aliquo Statuto feu Ordinatione, in contranumPrxmiffo-
rura feu alicujus eorumdera quovifhiodo &dtis, non obftantibus;
Ita
ET ACTAPUBLICA.
141
Ann D. Ita tamen qu6d ftet Re£to in Curia 'noftra, fi quis verfus eum
i35>7. loqui volueric de Praemiffis, feu aliquo Prxmiflbrum.
». 1. in cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmonajierium , xxix. die Novembris.
Per ipjitm B.egem.
Ann. D.
An. 21.
R. 2.
Fraiic.ii.
R. 2.
m.3.
De Hafiis tradHcendis fro Rege Portugallia,
D EX, Univerfis & Cngulis Admirallis, &c. Salutem.
*-^ Supplicavit Nobis, dileftus nobis, Gizr»«(/, Nuncius,Con-
languinei noftri , Regis Fortugaliis , ut ei Licentiam concedere ve-
limus quod ipfe Quingentas iHlaftas Lancearum emerc & provide-
re, & eas, in portu Civitatis noftrx Londoniae, in Navibus car-
care, & eas, ficcarcacas, verfus partes Porcugalix , extraRegnum
noftrum Angii;s, ducere poflit,
Nos, fupplicationi praeaiaae annuentes, Licentiam iliam, Te-
nore Praefentium, duximus Concedendara;
Et ided vobis Mandamus qu5d ipfum Garnad didtas Quingen-
tas Haftas Lancearum emere & providere, & eas, in Portu prx-
didto , in Navibus Carcare , & eas. fic carcatas , verfus partes prse-
didtas (folutis prius Cuftumis , Suofidiis, & aliis Deveriis nobis
inde debitis) ducere & cariare permittatis.
In cujus , &c.
Tefte R^e apud Wefimo?iafierium , Quarto die Decembris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Pro Alianora qm fmt Uxor Thoma rwper Dmis Glouce-
firia.
Ann. D. D EX, diledlo fibi, Clementi Spice, Efcaetori fuo in Coraitati-
IJ97- bus Eflexiae & Hercfordise, Salutem.
Aii. 21. Licec nuper,
R. 2. Dato nobis intelligi qu6d Thomas,n\mex Dux Gloucefiria, A-
ckuf.ii. vunculus nofter Defundlus, diverfa Praeftita, ac alias Pecuniarum
R. 2. Summas de Nobis, divertis vicibus, recepit, unde in Vita fua
p. i.m. minime computavit,
!• Per Breve noftrum tibi Praeceperimus qu6d univerfa Bona &
• VIIL Catalla, quce fuerunt prsedifti nuper Ducis, in Balliva * tua, ubi-
30, cumque & in quorumcumque .Manibus & Pofleflione inveniri pof-
fent, in manus noftras capi & feifiri, & ea falv6 & fccure, abf-
que Diflipatione feu Elongatione eorumdem, cuftodiri faceres,
quoufque aliud a Nobis inde haberes in Mandatis,
Ac poftmodiim , per aliud Breve noftrum , tibi Prjeceperimus
qu5d omnia Bona & Catalla praedida, per te fic capta , & in Ma-
num noftram feifita, Tliefaurario & Camerario noftris, perlnden-
turas, inde inter vos debite conficiendas (Quantitatem & Qualita-
tem Bonorum & Catallorum hujufmodi, ac Pretium & verum
Valorem eorumdem fecundum aeftimationem , teftificantes) Libe-
rares,
Subfequenterque perquandam Commiflionem noftram, tibi ac
aliis Perfonisdireftam, Afllgnaverimus te ad omnia Bona & Ca-
la, quae fuerunt prsedidti nuper Ducis, Decimo Oftavo die Julii,
proximo prxterito & poftea, & qu3e, ratione Judicii, verfus ip-
fum nuper Ducem, in ultimo Parliamento noftro, redditi, foris-
fada exiftunt, in Manum noftram feifiri faciendum, & Nobis in-
de ad Scaccarium noftrum refpondendum ,
Volumus tamen & ex favore regio Concedimus qu6d Alianora,
qus fuit Vxor prafati nuper Ducis, habeat Liberationem certorum
Bonorum & Catallorum, fibi neceflariorum, ufque ad valorem
Centum & Quaterviginti Librarum , & Decem & 06to Solido-
rum, de Bonis & Catallis praediftis, in manum noftram fic feifitis
(quorum Parcella in cuftodia tua adhuc remanet) pro Denariis ip-
fius Aiianorse, in hac parte, juxta Appretiationem Bonorum &
Catallorum hujufmodi inde feaam, Nobis, ad certos Terminos,
inter Nos & praedidtam Alianoram concordatos, fidelitec perfol-
vendis ,
Et ideo tibi Prjecipimus, firmiter injungentes, quod eidem Alia-
norae, aut ejus in hac parte Attornato, Bona & Catalla, ad valo-
rem praedidum , de didta Parcella hujufmodi Bonorum & Catal-
lorum, in cuftodia tua fic remanentium, per Indenturas (Quanti-
tatem & Qualitatem didlorum Bonorum & Catallorum lic libe-
randorum, ac Pretium & verum valorem eorumdem, teftifican-
tes) inde inter te & praefetam Alianoram fimiliter conficiendas,
juxta Appreciationem prsedidam , line dilatione auc difficuitate ali-
qua, Liberes;
Volumus enim Te de eifdem Bonis & Catallis, fic hberandis,
erga Nos exonerari.
Tefte Rege apud Wefimmafierium , xxxiii die Decembris.
Per ipfum Regem.
Confmile Breve dirigitur Richardo Whityngton , Majori Civita'
tis Londonite, ^ Efcaetori pio in eadem Civitate.
Pro Priore Sanili yohamis Jerufalem in Anglia de Li-
centia tranfcHndi.
Ann.D.
1397. D EX Omnibus, adquos, &c. Salutem.
An. XI. '^ Sciatis qu6d Conceffimus, & Licentiam Dedimus, Dile£to
R. 2. nobis in Chrifto, Waltero Grendon, Priori Hofpitalis Sandi Jo-
Fr<j»c.ii.hannis Jerufalem, infra Regnum noftruro Angliae, quod ipfe, in
R. i. Propria Perfona fua, verfus Hofpitale Sanfti Johannis Jerufalcm,
in Infulade Rhode?;, tranfire, & ibidem morari, ac Se extra di- Ann. D.
dtum Regnum noftrum, per Tres Annos integros, proximo futu- 1597.
ros, abfentare poflit, abique pcrturbacionc vel Impecitione noftri,Si.-. i
vel Officiariorum, vel Miniftrorum noftrorum quorumcumque.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Civitatem de Coventre, Vicefirao Odtavo
die Decembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
* Pro Priore San[li Johannis Jertifalem in Anglia Litera * VIII.
de Reqnejiu. V-
D EX, Univerfis & Singulis Regibus, Principibus, Ducibus, Ann. D.
■^^ Comitibus, Nobilibus, acPopuIis cujufcumqueStatiis, Gra- 1398.
dus, Dignitatis, Nationis, Conditionis, Ritus, feuSedtx fuerint, ^«- ^'-
pcr univerfum Orbem conftitutis, prjefentes Literas infpedturis, «• ^;
Salutem in omnium Salvatore. ■'^'*''
Univerfitatem veftram multipliciter honorabilem , & quemlibet
veftriim per Se, attentiiis & efficacius quo poflumus Requirimus
& Rogamus quatinus , diledtum Nobis in Chrifto , Walterum
Grendon, Priorem Hoipitalis Sandi Johannis Jcrufalem infra Re-
gnum noftrum Anglia:,
Qui verfus Hofpitale Sandli Johannis Jerufalem, inlnfula deRo-
des , per aliquod tempus moraturus , & exinde verfus Regnum no-
ftrum Angliae reverfurus, dirigic grefllis fuos in pr.*:fenti,
Cum ipfum per Regna, Dominia, Diftriflus,Loca, Jurifdidtio-
nes, Poteftates, feu Territoria veftra, feu alicujus veftriam, cum
Quinquaginta Perfonis, Quinquaginta Equis vel Paucioribus, &
Valefiis, ac aliis Rebus 6<Hernefiis fuis quibufcumque , cranfire,
feu inibi morari, contigerit,
Contemplacione noftra, propenfius recomendacum habences eun-
dem Priorem, cum Perfonis, Equis & Valefiiis, ac aliis Rebus &
Hernefiiis fuis prxdidtis, uc praedidum eft, Tranfire, reverti, ac
morari libere, expedite, & abfque impedimento leu perturbaiione
quacumque, ac Solutione alicujus Dacii, Pedagii, Gabelije, feu
Tributi, auc aIteriusExad:ionis cujufcumque, necnon abfque Ape-
ritione Manticarum, ^c. prout infmilibus de Requejiu Liti-ris.
In cujus rei Tcftimonium, has Literas noftras TPatemes fieri, &
Magni Sigilli noftri munimine fecimus confignarL
Dac. apud Wejlm. Secundo die Januarii.
De Tranflatione Archiepifiopi Canfuarienjis in Epifcopnm
Sanili Andrea.
R^
EX, Efcaetori fuo in Comitatu Kantix, Salutem. • Ann. D.
- Cum Dominus Summus Pontifex, Ecclefia Cantuarienfi, i398^
per Tranflationem r/?)»»!,* , nuper Archiepifcopi loci illius, in Epi- ■^'>- i«.
fcopum Sandti Andreae, vacante, eidem Ecclefix de perfona, di- R- i-
ledti Clerici noftri, Rogeri Walden, in Sacerdorio confticuci pro- Pat. 11.
videric , ipfumque in Archiepifcopum loci illius prxfeceric & Pa- ^f • ^-
ftorem , ficut per Literas Bullatas ipfius Domini Summi Pontificis,, P- »• "*•
Nobisindediredtas, nobis conftat, »♦•
Nos,
Pro eo qu6d idem Archiepifcopus , omnibus & fingulis Verbis,
nobis & Coronae noftras praejudicialibus, in didtis Liceris Bullatis
contentis, coram nobis Renunciavic, & Gracise noftrs humihcer
fe fubmiiic , volentes cum eo agere gratiose ,
Cepimus Fidelitatem ipfius Archiepifcopi , & Temporalia Ar-
chiepifcopatus illius, una cum Exitibus, inde a tempore Vacatio-
nis ejufdem Provenientibus, Reftituimus eidem:
Et ide6 tibi Praecipimus quod eidem Archiepifcopo Temporalia
praedidta, cum percinentiis , in Balliva cua, una cum Exicibus ind6
a cempore praedifto proveniencibus , liberes in forma prjedidla.
Teiie Rege apud Manerium de Ha^-wod, xxj die Januarii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis, fub eadcisv
Data; videlicet,
Efcaetori Regis , in Com. Surr. ^ Sujfex.
EJcaetori Regis , in Com. Midd.
EJcaetori Regis , in Com. Suff.
Efcaetori Regis, in Com. Effex. ^ Hert.
Richardo Wityngton , Majori Civitatis Regis Londonia , ©• E/-
caeiori Jito in eadem Civitate.
Ejcaetori Regis , in Com. Eborum.
Et Mandatum eft Militibus &c.
* Pro Duce Herefordia, de Pardonatione. « VIII
REX, Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu- ^^ jy^
tem. j,ng
Sciatis quod (de Gratia noftra fpeciali) Pardonavimus Henri- ^f^^l
co Duci Herefordite, Sedtam Pacis noftrae, quae ad Nos verfus ip- j^ '^
fum pertinet, pro omnimodis Prodicionibus , Feloniis, Infurre- p^, '^,,
dtionibus, Mefprifionibus, & aliis Malefadtis quibufcumaue, per ^ j '
ipfum qualicercumque fadtis , live perpetracis, unde Indidtacus, p " ^ '^
Redtacus, Occafionacus , Impecitus, vel Appellatus exiftic, ac Y *
cciam Udagariis, fi quce in ipfum, hiis occafionibus, fuerinc pro-
mulgatae, & firmam Pacem noftram ei ind^ Concedimus;
Ita tamen quod ftec Redto in Curia noftra , fi quis verCu eum
loqui voluait de Praemiflis, vel aliquo i',-;3;r3iirorura.
S? Iq
14-2
C O N V E N T I O N E S , LITER^,
Ann. D.
IRJC. 2.
In ciijus, &-C.
Teile Rege apud Lillejhull vicefimo quinto dic Januaru.
Per ipfum Regem.
no-
Contra Ducem Norfolchia , de Proclamatioite.
Ann.D. n EX, Vicecomitibus Londonix & Middlefexix , Salutem.
1^98. !>■ Cum Thomas Dux Norfolci^, in prsfeiiti Parliamento ..«
An.il. ftro, per Hefiricum Diicem Herefordije , de diverfis Proditionibus ,
R. i. & aliis Mefpri!ionibus & Malefadis , Perlbnam noftram ac no-
Claiifii. ftram Regiam Mageftatem tangentibus, Impetitus exiftat,
«• 1 Nos, _ ^ j
p. 1. m. Volentes ipfum Ducem Norffolcix fuper PrxmilTis refpondere,
10. dorf. & inde liare juri,
Vobis , fub Forisfadura omnium quae nobis forisfacere potentis,
Prxcipimus quod , in iingulis locis , in Bailiva veftra , ubi expedire
videritis, ex parte noftra, publice proclamari faciatis,
Qyod prxdidus Dux NorfFolciae , fub Forisfaftura Vitae &
Meir.brorum, ac omnium aliorum quas nobis forisfacere poterit,
in Propria Perfona fua, compareat coram Nobis, in propria Per-
Ibna noftra, infra Qiiindecim dies proximos poft Proclamationem
hujufmodi faftam , ubicumque Nos infra R^num noftrum An-
gli.e fore contigerit, ad ftandum Redo fuper Prxmiflis, & ad fa-
ciendum ulterius & recipiendum quod de eo in hac parte contige-
rit ordinari.
Et Nos de Proclamatione prasdida ftatim , cum fic fafta fuerit,
ac de Diebus & Locis ejufdem, in Cancellaria noftra, fub Sigillis
veftris , certificetis ; hoc Breve Nobis remittentcs.
Tefte Rege apud Salop, quarto die Februarii.
Per ipjum Hegem.
Confimilia Brevia diriguKtur Singulis Vicecomitikus {er totam A»-
gliam.
De Attemptatis , contra Treugas Scotia, Reformandis.
Ann.D. n EX, carifTimo Avunculo fuo, JohMni Duci Aquttaniie (^
1398. rv Lancaflria, ac> Venerabili in Chrifto Patri, Jokanni Epijco-
An. II. p0 Ajfavenji, necnon, Dileftis & Fidelibus (iiis, fhoma de Tercy
R- ^- Comiti Wygorniae, IVilUelmo le Scrot> Comiti Wiltefiae, Magiftro
Scot. II Johanni le ishepeye Decano Ecclefia: Cathcdralis beatx Marix Lin-
*• ^- colnienifis, & Willielmo Elmham Chivaler, Salutem.
*"• " • Sciatis quod Nos ,
Defidelitate, circumfpedione, & indufhia veftris plenius con-
fidentes,
Fecimus, ordinavimus, afTignavimus, & conftituimus, ac Fa-
cimus, ordinamus, conftituimus , & afhgnamus Vos Sex, Quin-
que, Quatuor. & Tres veflriam (quorum Vos, priefate Dux ,
unum elle Volumus) Deputatos noftros & Coraraiflarios fpecia-
les,
Tam ad omnia & fingula Attemptata , Mefprifiones , & Male-
fadf-a ,
Subdiris Adverfarii noflri Scotia , per quofcumque Subditos no-
ftros, contra formam Treugarum,
Nuper inter Nos & carilTimum Patrem nofirum Vrancia , & di-
* VII. (Sum Aiverfarium * ?toflrum Scotia , tanquam aliigatum ipfius Patris
3j. noftri, per noftros & i\&\ Patris noftri Commillarios , apudLen-
lyngham captarum , & poftmodum ad certum tcmpus prorogata-
rum,
Qdalitcrcumque fefta & perpetrata, & nondum Reformata,
emcndata, aut ref>arata,
Reformandum , cmendandum , & reparandum ,
Et ad confimilem Rcformationem , Emendationem , & Repa-
rationem ,
Pro Ligeis & Subditis noftris, de quibufcumque Mefprifionibus,
Attemptatis, & Malefadis, libi, per didtos Subditos ipfius Adver-
farii noftri, fadtis & perpetratis,
Petendum, recipiendum, & habendum,
Et pavtibus plenarie Juftitix Complementum, in hac parte, fa-
ciendum, exhibendum, & habere faciendum ,
Et omnes & fingulos Subditos nortros , quos inveneritis hujuf-
niodi Attemptata, Mefprifiones, & Malefadla Subditis ipfius Ad-
verfarii noftrifeciire, ad eadem Attemptata , Mefpriliones , &Ma-
lefada Reparandum &c Emendandum, juxta Vim, Formam, &
EfFcitum Treugarum prjedidarum , per Diftridtiones , & alias
"Vias , & Modos legitimos , quibus mefius , juxta Difcretiones ve-
ftras, fcivcritis, compellendum,
Quam ad Sacramcnra omnium & fineulorum Praelatorum , Ma-
gnatum, Dominorum, & aliorum Subdirorum prasfati Adverfarii
noftri , in Praefcntia veftra comparentium , & nondum Jurato-
rum,
Qui didas Treugas , ac Formam quarumdam aliarum Treuga-
rum, inter Nos & priedidtum Patrem noftrum de novo inira-
Tum, qux in Fefto Sandi Michaelis proximo fururo incipient, in
onf.nibus £: fingulis luis Articulis , acceptare , & pro parte fua fir-
miter& inviolabiliter obfervare, &jurare voluerint,
Petendum & Recipiendum,
Etad fudicientes Depuatos,
Tam pro Sacramentis aliorum Prxlatorum, Magnatum, Do-
minorum , & Subditorum dicii Adverfarii noflri , qui abfentes fue-
rint, in Forn.a coniimiii, recipisndis.
Quam pro Sacramenro ejufciem Adverfarii noftri , quod ipfe
diftas Treu::as, lic de novo initas, pro parte fua, in omnibusfuis
Articulis obfervabit, & obfcrvari feciet, fimilicer petendo & reci-
picndo,
Ordinandum , faciendum , & fubftituendum ; Ann. D.
Necnon ad omnia alia & lingula faciendum & excercendum, 1398.
quae circa PrsemifTa, feu eorum expedicionem , necefTaria fiierint Bdc. »,
leu etiam oporruna;
Promittentes Nos Ratum, gramm, & firmum habituros quic-
quid per vos Sex , Quinque , Quatuor , vel Tres veftriim {c,uorum
&c. Adtum, geftum, procuratumve fuerit in Prjemiiris, vel ali-
quo PraEmifTorum ;
Et ideo vobis Mandamus, qu5d circa PracmifTa facienda &exe-
quenda, partes veftras, cum omni diligentia & efficacia, adhibea-
tis foiicita'; & difcretas;
Nos, & Concilium nofbum, de omnibus & fingulis, qugc pet
vos Sex, Quinque, Quatuor, vel Tres veflrum (quorum &c.
unum efie volumus) Ada five gefta fuerint in PraEmiffis, certifir
cantes, ac in Scriptis plene & exprefse rcdigentes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Salop, quinto die Februarii.
Ter ipfum Hegem.
D EX Vcnerabiii in Chrifto Patri, Johanni Epijcopo Ajfavenfi,
ac cariffimo Pratri fuo Ed-wardo Duci Alhe Marle, necnon,
Diledtis & Fidelibus fuis, Thoma de Tercy, ^c. ut Jitpra, mutatit
mutandis.
Tefte ut fupra.
Ter ipfitm "Regem.
De Licentia acceptandi Benejkiay tx ProviJione Pafa.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
•'■^ Sciatisquod,
Cum Dominus Summus Pontifex , per Literas /uas ApoftoKcas, Ann. D.
providiflet PVi/lielmo Bulcote, Parfonae Ecclefiae de Berughby , Lin- 1398.
colnienfi Dioecefe, Licentiato in Legibus, de quodam Canonica- .<*». z«.
m in Ecclcfia Cathedrali Lincolnias, & de Praebenda de Caftrein R. ».
eadem, Pat.ii.
Nuper in Curia Romana, rationenovae Creationis, Venerabi- R. 1.
lis Patris, Rogeri Walden in ArchiepifcopumCantuarienfem, va- f- ».
cantibus, m, 8.^
Nos (de Gratia noftra fpeciali) ConcefTimus & licentiam dedi-
mus, pro nobis, * & Haeredibus noflris quanmm in nobiseft, •VIII.
eidem Willielmo qu6d ipfe, per fe, & Procuratores fuos, Bene- j^.
ficia proedicta acceptare , & inde corporalem PofTefTionem reci-
pere, & eis, juxta.eflfedtum Gratiae, fibi per prxdidhim Domi-
num Summum Pontificem fadtx, gaudere pofTit;
Et quod ipfe, per fe, & Procuratores fuos proEdidlos, tam in
didta Curia Romana, quam alibi in Curia Chriftianitatis, & in
aliis Curiis noftris quibufcumque, plenam Executionem didlarum
Bullarum & Procefluum, inde fadorum vel faciendorum, libere,
fi opus fuerit , profequi poflit ;
Nolentes qu6d prxratus Willielmus aut difti Procuratores fui,'
Notarii , Executores , aut Subexecutores , ratione alicujus Profecu-
tionis, in didta Curia Romana, vel alibi in Curiis noftris prasdi-
dtis, in hac parte, fadlx vel faciendx, occafione Staturi de Provi-
fbribus, Anno R^ni noftri Tertiodecimo editi , Impetantur , mo-
leftentur in aliquo, feu graventur; Statuto prxdidto, aut aliis Sta-
tutis, vel Ordinationibus , in contrarium fadis, non obftantibus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Villam Salop, (exio die Februarii.
I6ij.
Ibid.
Per Breve de Frivato Sigillo.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qud>d,
Cum Doniinus Simmus Pontifex , per Literas fuas Apoftolicas ,
providifTet Johanni Fermer , Perfonx Eccleiix Parochialis du
Rybcheftre, Eborum Dioecefe de quodam Canonicatu in Ecclefia
Cathedrali Lichfeldenfi, & de Prxbenda de Pratis in eadem, &c.
ut Jupra , mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
Per idem Breve.
D EX Omnibus, adquos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum Dominus Summus Pontifex, per Literas fuas Apoftolicas,
providilTet Henrico Hamerton , Parfonx Ecclelix Parochialis de Be-
dyngdon , Cantuarienli Dioecefe , de quodam Canonicatu in Ec-
clefia Monialium de Shaftesbury, Sarum Dicecefe, & de Prxben-
da deGyllyngham in ezdem, &c. ut fupra ,mutatis ?nutandis.
Tefte ut fupra.
Per idem Breve.
D EX Omnibus. ad quos, &c. Salutera.
^ Sciatisquba,
Cum Dominus Summus Pontifex , per Literas fiias Apoftolicas,
providiflet Thomte IVysbeche , Parfbnx Ecclelix Parochialis de
Hertfeld, Ciceftrcnfi Dicecefe, de quodam Canonicaru in Eccle-
fia Cathedrali Londonix , & de Prxbenda de Willefton in eadem.,
CJrc ut fupra , mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
Per idem Breve.
— — — — — Ann D.
De ProcUmatione , fuper Pardonatione Revocata. x«. ii.
R. X.
D EX, Vicecomitibus Londonix & MiddelfexiTe , Salutem. cUnfxt:
Ciim, in ultimo Parliamento noftro, de aiTenfu Procemm, R.z. f. i.
Magnatum, & Communiutis Regni noftri Anglix ^ in codem m. i^.d,
Par-
liid.
ET ACTA PUBLICA.
143
Ann. D. Parllamento exiftentium , ex quibufdam Caufis rationabilibus, in
1598. diclo Parliamento nollro declaratis, quxdam Litterae noitrae Pa-
Tiic. 1. tenres de Pardonatione ,
Kicardo Comiti Arundellie, de diverfis Proditionibus, Infurre-
aionibus, S)C Feloniis, ac aliis Malefadtis, in eildem Literis fpeci-
ficatis , Fadtae ,
Revocatse & Annullatje fuiffent,
Nos,
Literas fuas, in Canccllaria noftra, ex causa prsdida, prout
juftum fuerit, cancellari & dampnari volentes,
Vobis Prscipimus, firmiter injungentes, quod in fingulis locis,
infra Ballivam vefttam , ubi melius expedire videritis , ex parte no-
ftra publice proclamari faciatis,
Quod , fi quis Litteras praediftas fub Cuftodia fua habeat, auC
ubi vel in quorum feu cujus manibus fuerint dicere fciat, eaidem
Litteras Nobis, in propria Perfona noftra, citra diem Dominicam
in medio Quadragefimas proximo futuro , ubicumque infra Re-
*VIII. gnum noftrum fuerimus, fub Forisfadtura * omnium qux Nobis
3f- forisfacere poterit, deferat, aut Nos ubi vel in cujus feu quorum
manibusexiftunt, citradiem pra:di<flum, certificet,
Et Nos de Proclamatione hujufmodi , cum fadla fuerit , in Can-
cellaria noftra, fub Sigillis veftris, didindte & aperte, fine dilatio-
ne reddatis certiores; Remittentes nobis hoc Breve :
Et hoc fub Forisfadtura antedicta nullatenus omittatis.
Tefte Rege apud Salop. fexto die Februarii.
Ter ipjiifn 'Regem.
Confiinilia Brevia dirigutitur Jivgulis Vicecomitihus per .Awgliam.
JDe DucibHS Herefordia & Norjfolcia , in Caftrnm de Wjn-
fore, recipiendis.
Ann.D. R^^' Conftabulario Caftri fui de WyndeforCj &ejusLocum
j.,o8. tenenti, Salutem.
.4» 2 1 . Mandamus vobis , firmiter injungentes , quod , He?tricum Diicem
j{_ j_ Herefordia & Tbornam Duceju Norjfolci^ , five alterum ipforum,
Ibid. ^b eo, qui ipfos, five eorum aiterum, vobis ex partenoftra libe-
jff_ ,s. rabit, rccipiatis, & in Caftro prxdiao, fub modo & forma qui-
bus ipfe, qui ipios Duces, five alterum ipforum, vobis, ut praedi-
£tum elt, liberabit, ex parte noftra injunget, falvo & fecure cu-
ftodiatis i Et hoc , fub Forisfaftura Vitse & Membrorum , &
omnium aliorum quse Nobis forisfacere poteritis , nullatenus omit-
tatis.
Tefte Rege apud Oxon. vicefimo fexto die Februarii.
Ter ipfum Begem.
Judentura TreHgarttm Scoti<e.
Ann.D. (^Est Endenture,
1398. Fait, au Hawdeneftarike , le xvi jour de Marce, TAn du
Aii. 21. Grace Mille, Troifcentz, Quatrevyns, & xvij.
R. i. Parentre David, ainfne Filtz du Ro/ d'E/coce, Conte de Carric,
Ex Au- Rohert Frere du Roy, Conte de Fyf, Waltier Evejque de Saixt
togr. Andreu , & David SeigTieur de Lyndejfay , & autres Commys &
Deputez de l'Trefhauli & Puiffant Prince le Roy d'EJcoce, d'une
parte , & Jehan Filz. du Roy d'Angleterre Duc de Guyene & de
Lancafter j Jehan Evefque de Sahit Ajfafh , Thomas Conte de
Wircefter , & William Conte de Wyltes , & autres Commys &
Deputez. de rTrefliault & Puiflant Prince le Roy d^Angteterre,
d'autre part,
Tesmoigne que les dittes Commys & Deputez du Roy
d'Efcoce ont Ordenez lour Deputez , Monfieur William Lyn-
dejfay., William Stewarde, Johan de Ramorgny Chivalers, & A-
dam Forfter , & les dites Commys & Deputez du Roy d'Angle-
terre ont ordenez. lour Deputez, Monfieurs Gerard Hem , Thofnas
Gray de Horton, Johan de Fenvjyk Chivalers, & Jehan Mitforde
(c'eft aflavoi: del' chefcune part Quatre,Trois, ou Deux de lours
Deputez avantdites) pour parfournir lour Ordenance en maneier
«]ue c'enluit,
Premierement, veuUent que les Treues , qui font a pre-
fent, foient tenuz, en chefcune Poynt^ tanque a le Saint Michel
prochein venant ; & que , fi aucun ChalM , ou ForterefTe foit
fait, encontre fes prefentez Trieues, que (ans delay il fbit Abatu,
& ceulx , qi les ont fait , Puny felonc le purport des Trieues.
I T E M , volont que tous ceulx , qe volont occupier Terrez , ou
demourer entour les Chaftelx, de Tune partie ou de Tautre , facent
& paient leurs devoirs par le manier , comme il eft playnement
compris en cez prefentez Trieues, fans aucune fubtilite , ou cavil-
lacion all^er a 1'encontre; &, cn Cas que aucun Debat y foit,
entre les Capitaynez des Chaftelx, & les Habitans, Occupiors, ou
Demourantz, que les Confervatours de tes Trieues, ou lour De-
putez , en averont la Cognyfance felonc le Teneur des dites Trie-
ues, & les Confervatours d icelles Trieues , ou lours Depuiez , fe-
ront tenuz de Terminer le dit Debat, dedens Trois Moys apres
q'ils feront duement requis, d'el Tune part & de rautre, ou pluys
toft, fi faire ce purront bonement, folonc la pourporte de les
Trieues avantdites.
* I T E M , volont que rous autres Chofez , comprifez en les dites
VIII. Trieues, foient Tenuz pleinement, fans aucun Alegeance du con-
^^- traire.
I T E M , volont que tous les Prifoners , de Tune part & de Tau-
tre, foient plainement Quytez fans aucun delaye (c'eft affavoir)
ceulx qe ne ont riene paie tout quyte , & ceulx qu'ont paie partie
de leur Ranceon ou tout foient quites , & ce q'ils ont paie Ibit a
cux lefticue lans delaye ou contredit (c'eft aCTavoir) de ceux q'ont
efte jpris ^ denuis le Commencement des Endentures , fcites au Ann. D.
Dunfermfyne le fecunde jour d'Odobre darreinement palle , & 1398.
enfy ferront tous autres Prifoners , q'ont efte prifez depuis la Com- ^c- i-
mencement des Trieues.
ITEM, volont que de tous autres Attemptatez ou Damagez,
faites contre ces prefentes Trieues, que lour Deputez deiTufdites
facent Amender & Redreffer ( c'eft affavoir) une playnt d'une at-
temptat pour une autre , & avec le Double fi foit requis de l'une
part, par enfy que enfy il fet de Tautre part; a commencer cefte
Redrelfe, a^prefent, a cefte jour, & enfy, de temps en tenrps,
tanque au Commencement des dites Endentures , de tous les Da-
mages, faites , depuis le Commenccment de les dites Endentures ,
tanque au cefte jour.
Item, volont q'enfy, & par mefme la manere, foit fait Refti-
tucion de tous les Damages, ou Attemptatz, faites encontre le
Teneur de ces prefentez Trieues , depuis la Commencement d'i-
celles, tantque en cea; except toutefoiez les Paynez ou le Double
qu'eft expreffe en TEndenture par foy ; corae piert par ycelle Ea-
denture.
Item, volont que leurs dites Deputez facent plaine & due
Execucion de tous les Chofez deffufditez briefement & fans delay.
Item, volont & accordont, par vertu de Pouairs, au eulx
donnez, par lours Seignours les Roys fuyfdites, que cez prefen-
tes Treues, qui font prifez a prefent ( les quelles fe faillent au le
Sainc Michiel profchain venant) ayent valeur, vigour, & firmytc,
tanque al Saint Michiel, quc vi°nt en un An, par mefme le ma->
nere comrne ils font prifez a prefent, come en dellus dice , fans
aucun fubtilite alegger al encontcr.
Item, ont ordenez q'en caie que aucun Hommefoit Tuez,
de Tune partie ou de Fautre, encontre le Teneur de cez prefentez
Trieuez, que celuz, que luy a tuez, fera Mort, pur ce q'il a faic
la dite Morte encontre le teneur de ces Trieues, le quelle fon Sei-
neur le Roy Liege a jurez.
En Tefmoigne de quelle Chofe les Commys & Dcputez avant-
dites , as ceftes Endenturs , onc enterchangcablemcnt mys lours
Sealx, Jour, Lieu, & TAn deffufdites.
Sub ^atuor Sigillis, rubea cera expreJlis , pe»dentibus a cau-
dis pergamente j quorutn Duo Junt Papyro alba obduila.
De cnfiodiendo Thomam Ducem Norffolcia.
D EX, Majori & Vicecomitibus Londonix, Salutem. ^^j, ^
■■•^ Mandamus vobis, firmiter injungentes, quod pro falva & j,gg
fecura Cuftodia ThomiS Ducis Norffolciic ., infra Garderobam no- ^,; 1,',
ftram , infra Civitatem prxdidtam, tam per Aquam, quam per j^ j_
Terram, per Vigilias & alio modo taliter ordinetis, quod idem (Ji^,if
Dux ab eadem Garderoba nullatenus exeat, fw^ tranfeat, aut eva- n_ r. j,
dat fine Mandato noftro fpeciali, & vos in hac parte aliter a No- *. j.
t)is habueritis in Mandaris, «». ii.
Et hoc , fub Foristadtura omnium quas nobis forisfacere poteri-
tis , nullatenus omiriatis.
Tefte Rege apud Wyndefore, vicefimo tertio dle Aprilis.
Per ipfum Regem.
Tro Rnperto Dnce Bavaria Jnniore Homagiali Regis.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■^^ Sciatis quod,
Cum Rupertus Junior Comes Palatinus Reni, & Bavariae Dux,
Conlanguineus nofter cariffimus , liat , effici velic, & efficiatur
Homagialis nofter, & Nobis, ut Homo Homagialis, * obligetur
quamdiu Vitam duxerit in humanis,
Promiferitque bona fide, quamdiu vixerir, nobis finceram Fide-
licatem, noftrum Bonum quantum poterit procurando, & de no-
ftro Maloi (^uando ei inde conftiterit , avifando ac fideliter prx-
muniendo, ficut Homagialis fidelis fuo Domino de Prxmiffis foli-
tus eft obligari ,
Promiferit etiam fe contra Nos, Domum noftram ,aut Regnum
noftrum , nunquam fadturum ,
Et iniuper adunaverit fe Nobis fideliter aftare & effe Adjutorem
contra & adverlus Injuriatores noftros, quotiens per Nos fuper hoc
fuerit legitime requifitus, feu admonitus,
Ac etiam promiferit fe , poft Requilitionem hujufmodi, Dlffida-
turum eofdem noftros Injuiiatores , eis palam & pubiice intimando
ipfum velle nobis affiftere & juvare, eorum Mala & Iniqua Vo-
luntate quomodolibet non obftante ,
Qiiodque idem Dux,
Pcr Nuncios noftros certificatus de Nutnero & Multitudine
Hominum Armatorum, quem Nos ab eo defiderabirnus,
Ac concordato inter ipfum Ducem & didlos Nuncios noftros
quantum pro fingulis Lanceis Hominum Arrnatorum , quantum
pro Milicibus, quantum pro Baronibus, quantum pro Comitibus,
quantum pro Duce Belli, rationabiliter pro Menfe affignari, &
quomodo illis de dicto Scipcndio iatisfieri debeac ,
Teneatur nobis fidelitcr providere de iplis Hominibus Armatis,
Comitibus, Baronibus, Militibus, & aiendbus , ufque ad exadta-
rum & pctitarum Numerum Lancearum ,
Voluerit infuper idem Dux & concefferit qu6d ipfe univerfos &
fingulos Subditos noftros, Nobiles & Ignobiles, Clericos & Lai-
cos, ac alios quofcumque noftrae Ditioni Subjedtos, cujufcumque
Dignitatis, ftatiis, gradijs, ieu conditionis excicennc, per Terras
& "Dominia ipfius Ducis tranfeuntes , vel moram faciences, fideli-
ter defendet, & falvum Condudtum eisprxltabit, quotiens fuper
hoc per eoldem fuerii congrue requilicus, vel aliquis Officiatorum
ipfius
Ann. D.
1398.
An . z I .
R. 1.
Fr^Hf.ii.
R. 1.
m. 3.
*VIII,
14+
CONVENTIONES, LITER^,
Kif. 1.
• VIII.
}8.
Ann. D. jpfms Ducis fuerit debite requifitus; falvo quod confueta Pedagia
^39^- & Theolonia debite perfolvantur,
Promifei-it etiam prxfatus Dux ipfum omnia & finguk Praemis-
fa, & eorum quodlibet in fpecie, Nobi^, medio Juramento, fir-
miter & inviolabiliter (feclufis Fraiide & Dolo) obfervaturum ,
Exceperit tamen in Prxmiflls idem Dux SanBam Sedem Roma-
nanij&C Inclitum Principem IVenzelaum Romanorum Regem^ &
Sacru?» Impenum^ finguloffie 'Eledores ejufdem Imperii, ac P<i-
truos fuos BavariiB Duces, Ducem L.otringia Generum fuum, Ef/-
f<opos Wormacienfem ^ &c Spirenfem , Burgravios Nurenhergenjes ,
IHarckiojiem BarJe?iJem, & Comitem Simotiem de Sfanbem,
Et Nos nuper ,
Prxmilforum Confideratione , & ita ut idem Rupertus Dux Ba-
varise Homagiaiis VafTallus & fidelis Homo Ligeus nolter fiat,de-
veniat, & exillat, ac Homagium fuum, cum fuper hoc ex parte
noftra fuerit requifitus, nobis in forma pro hujufmodi Vailallis 8c
Ligeis noftris confueta, ac omnia & fingula alia Servitia PriEmifla,
& Conditiones , in Literis ipfius Ruperti Ducis Bavariae , inde
confedis, fpecificata &: contenca, bene & fideliter, abfque Frau-
de & Dolo, faciat, perficiat, compleat, obfervec, & ad hoc Sa-
cramentum Corporale, ciim inde ex parte noftra, per legitimos
Procuratores noftros , fuerit requifitus , nobis prseftet ,
C o N c E s s E R I M u s ei Mille Marcas de Moneta Anglicana ,
percipiendas fingulis Annis , ad Scaccarium noftrum , ad Termi-
nos Pafchx & SancSi Michaelis, per jcquales Portioncs , per cotam
vitam ipfius Ruperti Ducis Bavariae,
■ Ec ulterius, de uberiori Gratianoftra, Concesserimus
& AssiGNAVERiMUS ^uod , fi Rupertus Senior, Comes Pa-
latinus Reni, praedidti Sacri Imperii Eledor, & Bivarix Dux,
Genitor ipfius Ducis Bavariae Junioris, ante ipfum Ducem Bava-
rix Juniorem , fubtraftus fuerit ab hac luce, tunc ftatim, poft
DecelTum prxfati Ducis Bavarix Senioris, dida Penlione Miile
Marcarum penitiis ceflante , idem Dux Bavarix Junior Mille Li-
bras de Moneta Anglicana percipiat & habeat , lingulis Annis , ad
dicfhim Scaccarium noftrum, ad Terminos prxdittos, per xqua-
les Portiones , ad totam Vitam ipfius Ducis Bavarix Junioris,
prout in Literis noftris Patentibus , inde confedtis, plenius conci-
netur,
Nos ,
Attendentes qualiter prxdiifhis Rupertus Senior , prout certitudi-
raliter informamur, jam tranfiit ah Humanis ,
Et volentes proinde cum pr.i:fato Ruperto Duce Bavarix Junio-
re, pro m.ijori Securitate Solutionis didtarum Mille Librarum,
agere gratiose,
De Gratia noftra fpeciali , & pro eo quod prxdidus Rupertus
Dux Bavarix * Junior, tam Lireras noftras, prxfno Roherto, nu-
per Duci Bavarix Seniori, quam Literas noftras, eidem R«/>er/o
Duci Bavarix Juniori, de Penfionibus prxdiftis, iic fadas, No-
bis, in Cancellaria noiira, reftituit cancellandas,
VoLUMUS & CoNCEDiMUS quod prxdidus Rupertus ,
Dux Bavarix Junior , habeat & percipiat , iingulis Annis ,^ aci
Scaccarium noftrum , Miile Libras , ad Terminos Pafchx & San-
&.{ Michaelis, per xquales Porciones, ad totatn Vitam ipliusiJ»-
/fr/; Ducis Bavarix Juiiioris;
Ita tamen quod ipie omnes & fingulas Conditiones prxdidtas,
& carum quamlibec, in Forma prxdida bene & fidehter, ablque
Fraude & Dolo, Faciat, perficiat, compleat, & obfervec.
Volumus infuper quod, fi Nos, ante ipfum Rupertum Ducem
Bavarix Juniorem, fubtradli fiaerimus ab hac Luce, tunc ftatim,
polt Deceflum noftrum, cam prxdidtum Homagium, ac omnia
aiia & fingula PrxmiiTa , per ipfum Rupertum Ducem Bavarix
Juniorem fic facienda, quam Solucio diftarum Milie Librarum,
penirus ceflcnt & terminentur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmonafierium , yicefimo quinto die Aprilis.
Fer ipfum Regem.
' Pro Dftce Britamia , de j^cqnietantia,
Ann. D. R ^X Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
ijpg. Sciatis quod,
Ati. 21. Cum in Magno Rotulo, de Anno vicefimo RegisRicardi Secun-
K. i. di, in NorflFolcia, fohannes de Mo?!te Forti Dux Britannix, 15 '+
Fat.ii. l. yj.^/de diverlis Prxftitis,& aliis Debitis fuis lic concinetur, in
R. 1. p. ^..otdo {epumo,yohannes Dux Britannta,&c Comes Richemundix,
3. m.io. ij666l. 13/ 4^/. deDuobus Prxftitis fuis,de Annis fecundo & ter-
tio, in Rotulo xiii, in adhuc.
iTEM, Effex, in Magno Rotulo de Anno vicefimo Regis Ri-
cardi Secundi , in Londonia , Thamas de Melhourne , & Johannes
Fitz Nichol '4i4/- 4^- lod. ob. de diverfis Prxfticis fuis , iicut
continetur in Kotulo v.
I T E M , Lincoln. & in Rotulo xlvij Regis Ed-wardi Tertii in
EQex, Ihomas de Melhourne nuper Thefaurarius Ducis Britannix ,
de Carcandis CC. Garbis Sagittarum , CC. Cordagiis pro Arcu-
bus receptis de Magiftro Roherto de Wyleford, nuper Conftabula-
rio Burdegalix, pro Defenfione & Refcuffu Caftri de Breft ficut
continetur in Rotulo x.
Quod Nos diAo Duci, & cxteris Perfonis fupradidlis, ac ea-
rumdem Perfonarum Executoribus , eorumque Hxredibus, ac eo-
rum Terrarum tenentibus, fupradiftas Summas & earum quamli-
bet, ac Bona & Catalla fupradicta, ac omnimodas adiones qux,
ratione Prxmifforum , aliqualiter Nobis vel Hxredibus noftris
competunt, vel competere polTunt, ac quibufcumque Plegiis vel
Fidejuflbribus didi Ducis,& quibufcumque cum didto Duce Ob-
ligads, vel per fe , iine Duce prxdicto, causa didti Ducis, qux
aliquo cafu fciri, inquiri, vel verificari poterit, per Recordum vel
Inquifitionem inde capiendas, aut alio tnodo, eorumque Hxredi-
bus & Esecutoribas, ac Terrarum Tenentibus, omnimodas Pe- Ann. D.
cuniarum Summas, per Nos aliqualitcr exigendas , ac cifdem, IJ98.
& quibufcumque Receptoribus Bonorum & Catallorum prx- Ric. 1,
dictorum , & aliorum Bonorum & Catalloru:ii quorumcum-
que causa didli Ducis , vel ad ejufdem Ducis ufum, quod per Re-
cordum vel Inquifitionem, aut alio modolegrimo, fciri, inquiri,
vcl verificari poterit , ac hujufmodi Receptorum Hxredibuj &
Executoribus, & Occupatoribus, ac eorum Tcrrarum Tenenti-
bus, & Occupatoribus hujufmodi Bonorum & Citallorum quo-
rumcumque unde A6tio vel Demanda aliqualis Nobis competit
vel competere poteft, difta Bona & Catalla, ac omnimodas A-
dtiones, ex cauiis prxmilTis, Nobis competentcs vel competicuras,
ulteriiis eidem Duci generaliter omnimodas Adtiones,Calumpnias,
& Demandas perfonales, & quafcumque Pecuniarum Summas,
Bona & Catalla prxdidta, & alia Bona & Catalla quxcumque,
erga ipium, ex parte noltra, vel Progenitorum noftrorum, No-
bis, de roto tempore retroaCto, ufque in prxicntem diem quomo-
dolibet competentes vel competentia, Penitus Remitti-
Mus, Damus, Relaxamus,&Imper petuum quie-
T U .M C L A M A M U S i
Volentes & Concedentes quod nec didus Dux, (eu alia Perlb-
na quxcumque, ratione PrxmifTorum, per Nos, • vel Hxredes * VIII.
noftros moleftetur, vcl gravetur inaliquo, 39«
Ymmo Concedimus has Licceras noftras , & Qiiietantias hujuf-
modi alias , quandocumque placuerit difto Duci & Perfonis hujuf-
modi, de novo conficere, de quibuitumque hujufmodi Adtioni-
bus five Demandis , Originem ante hunc diem habentibus , &
quod Cancellarius nofter, qui pro tempore fuerit, vifis Literis no-
ftris, hujufmodi Quietantias hbere facere & afTignare valeat, abf^
que aiio Waranto fibi in hac parte dirigendo.
In cujus, &c.
Teite Rcge apud Wejlmonaflerium , primo die Maii.
Ter ipjum Regem ^ Concilium.
Pro Calfrido Chaucer, de Protenione.
D EX, Omnibus Ballivis & Fidelibus fuis, ad quos, &c. Salu- Ann. D.
'■^ tem. 1398.
Sciatisquod, -4^. 11.
Cum, dileftum Armigerum noftrum , Galfridum Chaucer, ad R. 1.
quaniplura ardua & urgentia Negotia noftra , tam in ablentia, JtiJ.
quam in prxfentia noftris, in diverlis partibus, infra Resnum no- m. 16.
ftriim Anglix facienda & expedienda ordinaverimus,
Idemque Galfridus timeat fc, per quofdam yEumlos fuos, per
Guampkires Qi.ierelas five Sedtas, dum fic Negotiis noftris inten-
derit, inquietari , moleftari, five implacitari, & Nobis fupplicave-
rit ut fibi in hac p-rte fubvenire velimus,
Nos ,
Volentes pro Securitate ipfius Galfridi profpicere gratiose,
Sufcepimus ipfum Galfridum, ac Homines, Terras, Res, Red-
ditus, & omnes Poflefliones fuas, in Protedtionem & Defenfio-
nem noftras fpeciales ,
Nolentes quod ipfe , a Data Prxfentium , per Duos Annos in-
tegros, ad cujufcumque Perfonx Seftam , nullatenus Areftetur,
feu aliqualiter Implacitetur; fet quod ipfe, de omnimodis Placitis
& Querelis ( Placitis Terrx duntaxat e.xceptis) per tempus prxdi-
dtum omnino fit quietus :
Et ide5 vobis Mandamus quod ipfiim Galfridum, Homines,
Terras, Res, Redditus, & omnes Poflefllones fuas, Manutenea-
tis, Protegatis, & Defendatis, juxta vim, formam, & eflre<Suin
prxfentium Literarum noftrarum,
Non inferentes eis, feu, quantum in vobis eft , ab aliis inferri
permittentes, Injuriam, Moleftiam, Dampnum, Violentiam, Im-
pedimentum aliquod , feu Gravamen ;
Et, fi quid eis Forisfadum five Injuriatum fiierit, id eis, fine
dilatione , debite corrigi & emendari faciatis.
In cujus, &c. per Biennium duraturas.
Tefle Rege apud Weflmonafcerium, quarto die Maii.
Per ipfum Regem,
De falvo CondnBtt fro Nttnciis Scoti<e.
R^
E X , per Literas fuas Patentes, ufque Feftum San6ti Martini Ann. D<
in Yeme, proximo futurum, duracums, fufcepic in falvum & 1398.
fecurum Condudum fuum, ac in Proteaionem & Defenfionem An. ii.
fuas fpeciales, Johannem de Ramorgny Militem de Scotia, & A- R. 2.
dam Forftere Armigerum, cum Quadraginta aliis Perfonis Equiti- 5«* . uj
bus in Comitiva fua, in Regnum fuum Anglix, penes prxfentiam R. 2.
fuam, OT.ii.
Ex causa prxfentis Tracftatus, inter ipfum & cariDTimum Confai^-
guinsum fuum Scotia capti,
Veniendo, ibidem morando, & exinde verfus quafcumque par-
tes Exceras tranfeundo, ac per idem Regnum fuum verfus jMTtes
fuas proprias, abfque perturbatione aliquali, redeundo, ^f. i/tinfi-
milihus de ConduBu Literis.
Tefte Rege apud Wefimonajlerium, xxix die Maii.
Ter Billam de Trivato Sigillt.
Prt
ET ACTA PUBLICA.
Uf
Ana. D.
Hic z.
* viir.
40.
^a. II.
2^ X.
JFiaa. 41
K. i.OT.
2.
i
* P^^o Servkio Regis Portmalite.
D EX omnibus, ad quos, &c. Sakitemj
*^ Sciatis quod ConcelTimus & Licentiam Dedimus, pro No-
bis & HcCredibus noftris , quantum in Nobis eft , Ed?uundo Ar-
nald de Dertemuth , quod ipfe Viginti Homines ad arma , &
QuadringentosSagittarios de Ligeis noftriSjinfra Regnum noftrum
Anglise,
Qui , in Comitiva fua , verfus partes Portugalix , ad impenden-
dum Servitium Regi Portiigali;^, pro quodam tempore, adcuftus
ipfiusRegis, prout inter eos concordari poterit, una cum Eskip-
pamento fuo , ad cuftus ejufdem Regis , contra Fratrem fuum ,
Qui Rebeilionem & Guerram contra praefatum Regem fecit , ut
dicitur,
Tranfire voluerint,
Eligere poterit,
Et etiam eifdem Ligeis noftris quod ipfi, ex Caufa prsedida,
verfus Partes prxdidas tranfire poterunt , Tenore prxfentium , fi-
militer Licentiam dedimus Ipecialem.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterimn, vjdie Junii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
gerimus & habemus , volentes eis uberiorem Gratiam ficere in Ann. O,.
hacparte, i^^3_
Tenipus hujufmodi Gratix Pardonationis, ufque Feftum Om- tUc. z.
niumSanftorum proximo futurum , duximus prorogandum;
Lt ideo 'Fibi Prsecipimus quod ft.itim vilis Pr.elcntibus, in fm-
guljs locis Comitatus tui, tam infra Libertates, quam extra, ubi
melius expedire videris, publice ex parte noftra Proclamari facias,
quod onTne3& fmguli, qui hujulmodi Gratia noftra indiguerint,
ieparales Cartas fuas inde, in diaaCancellaria noftra, citra didhnn
Fertum Omnium Sanctorum ad ultimum, prolequancur , li fibi
vidermt expedire,
Et hoc nailatenus omictas.
Tefte Rege apud Lichfeld , xxv die Junii.
Per ipfum Regem.
!!
Ann. D.
I3y8.
jill. 12.
K. 1.
Tat. ir.
K.i.p.i
»/». 31.
De ReJlitHtione Temporalium Eborttm.
Efcaetori fuo in
O EX, Dileao & Fideli fuo Johanni de Routh,
'^ Comitatu Eborum , Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex nuper,
Vacante Ecclefia Cathedrali beati Petri Eborum, per Mortem,
bonoe Memorix, Roherti ultimi Arcbiepifcopi Loci illius,
Venerabilem Patrem Richardum, nuper Epi/copum Coventrenfsm
e!f Lichfeldenfem , a Vinculo, quo eifdem Eccleliis Coventrienli&
Lichfeldenii tenebatur, abfolverit, & ipfum ad diftam Ecclefiam
Eborum tranftulerit , ipfumque in Archiepifcopum Loci illius prte-
tecerit & Paftorem , ficut per Litcras Bullatas ipfius Doraini Sum-
xai Pontificis, Nobis inde diredlas, Nobis conftat:
Nos,
Pro eo quod idem Richardus, omnibus & fin^ulis verbis, No-
bis & Coronse noftrte praejudicialibus , in diftis Literis BuUatis
contentis, coram Nobis renunciavit, & Gratise noftrie humiliter
fe fubmifit, Volentes cum eo agere gratiose,
Cepimus Fidelitatem ipiius Ricardi , & Temporalia Archicpifco-
patuspraediLti, una cum Exitibus, inde a tempore mortis prxfati
Roberti Provenientibus, Reftituimus eidem;
Et ideo Tibi prxcipimus quod eidem Ricardo difta Tempora-
lia, cum pertinentiis , una cum Exitibus praedidis , in Balliva tua,
Liberes in Forma prxdicta.
Tefte Rege apud Lichefeld, xxiij die Junii.
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis fub eadem
Data; videlicet,
'Efcaetori Regis, in Com. Northumbr.
Efcaetori Rcgis , iw Com. G/our.
Efcaetori Regis, tn Com. Lincoln.
Efcaetori Regis, in Com. Notyvgh. ^ Derb.
Elcaetori Regis , in Middl.
Thoma Graa Majori Civitatis fuie Eborum <^ Efcaetori fiio in
eadem Civitate.
Et Mandatum eft MiJitibus , &c.
Sufer fa^o nuper Ducis Glouceflria de Pardomtio»ihus.
Ann.D
1398.
R. 2.
Pro Rege Portugalia.
J^EX omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
.. „S<^|3f's quod Concelfimus & Licemiam dcdimus, pro No- 1398.
;'i"^ ^"'•^'■edibus noftris quantum in nobiseft, Edmundo Ar- An. 22.
i'Wd'-depertemuth, quod ipfe, K. 2.
Viginti Homines ad Arma, & Quadringentos Sagittarios de Li- FrMic.^i.
geis noftris, infra Regnum noftrum Angli», R. z.m.
Qui, in Comitiva fua, verfus Partes Portugalix, ad impenden- n.
dum Servicium Rcgi Portugalix , infra Terram fuam Portugalix
& non extra, pro quodam Tempore , ad cuftus ipfius Regis,
prout inter eos concordari poterit, una cum Eskippamento fuo ,
ad Cuftus ejufdem Regis, contra Fratrem fuum,qui Rebellionem
& Guerram contra prsfatum Regem facit , ut dicicur, traniire
volucrit ,
Eligere poterit,
Ec eriam eifdem Ligeis noftris quod ipfi, ex c.iufa prxdidta,'
veifus partes prxdidas, tranfire poterunt, Tenore prKlentium , ii-
militer Licentiam dedimus fpecialera.
In cujus, &c.
Tcftc Rege apud Leyceftr. Quinto die Julii.
Per ipfum Regeja t^- Conciliunt.
t) EX , Vicecomiti Staffordi^ Salutem.
*-^ Cum nuper, in ultimo P:irliamento noftro, deGratia noftra
fpeciali, PARDONAVER.IMUS Singulis Ligeis noftris, Regni
noftri Angli;E, Sedtam Pacis noftric, & id, quod ad Nos verfus
C/fl«; ii.ipfos perrinuit occafione cujufd.im Commilfionis, quam Thwias
R.z.p. i.npper Dix G/ouceJirij; & Rchjirdus ?wper * Cowes Aru-ide//a; .,
m. 29 «/.attrahentes libi regiam Poteftatem , fecerunt , fib niagno Sigiilo
• Vin. noftro, fibi ipfis, & aliis, ad eorum Denominationem, direiitam,
4»- ad Gubernationem Noftri, & Regni noftri, habendam, & Exer-
citii ComrainTionis pr-ediLliT:, ac Congregnrionis, Inlijrreclionis ,
Equitationis , Deprxdationis , Imprifonamenci , Intcrfcdtionis, &
Arfurae per ipfos Ligeos noftros apud Haringey, & alibi, in Co-
mitiva prxdidorum Ducis & Comicis , vel per eoldem Ligeos
noftros folos, qualitercumque in hac parce faflorum live perpecra-
torum, & de eo quod ipfi fuerunc de AiTenfu, conlilio, favore,
vi, recinencia, feu adhxlione Ducis & Comiris prxdidtorum, in
Materiis Ibpradidtis , vel earum aliqua,feu parcella aiit dependentiis
earumdem, ac pro omnibus aliis Proditionibus & Mifpriiionibus,
per ipfos Ligeos noftros fadis live perpetratis in prxmilTis, unde
lndi(ftati, Impecici, Reftaci, vel Appellati exiftunt, AceciamUc-
Jagariis , fi vjux in ipfos, hiis occaiionibus fuerint promulgatx, &
firmam Pacem noftram eis inde Concefterimus,
Ira tamen quod quilibet didorum Ligeorum noftrorum, qui
hujufmodi Gratiae Beneficium confequi vellet, Cartam fuam inde,
in Cancellaria noftra , ante Feftum N.itivitatis Sanifli Johannis
Baptiftje proximo prcecericum, profequerecur ,
Nos,
Tenerae diledlionis affedtu , quam erga di^aos Ligeos noftros
Tom. lll. P. IV.
De Reflitutionc Temporalium Lincohia.
D EX, Efcaetori fuo in Com. Lincohiix, Saliitem. Ann D.
Ciim Dominus 5«raw»xP(7Kf,/fx, Venerabilem Patrem,J(?- 1-98*
/w,v7/?w, nuper Epifcopum Unco/nia , a Vinculo, quo eidem Ec- An^ 11
clefix tenebatur, abfolverit, & ipfum ad Ecclcliam Coventriie & r 2
Lichfeldiue tranftulerit , Pat zi
Ac eidem Ecclefix Lincolnienfi de, Venerabili Viro, Henrico r z p 1.
Beauford, nuper Decano Wellenfi, in Presbiterams ordine con- ?». 51.
ftituto, Auctontate Apoftolica, providerit, ipfumque in Epifco-
pum Loci illius prxfecerit & Paftorem, * licut per LiterasBulla- •VIII,
tas ipfius Domini fummi Pontificis, nobis indc directas, Nobis 41
conftar,
Nos,
Pro eo quod idem Henricus omnibus & fingulis verbis, nobis
& Corons noftrae prxjudicialibus, in diiftis Literis Buliatis con-
tentis, coram Nobis Renunciavit, & Gratix no&tx humiliterfe
fubmiiic , Volentes cum eo as- ere gratiose ,
Cepmus fidelitarcm ipfius'Henrici, & Temporalia prxdidti E-
pifcopatus Lincolnix, prouc moris eft, Reftituimus eidem:
Et ideo Tibi Praecipimus, (jrc. ul infimilihus de Reftitutione Li-
teris.
Tefte Rege apud lVeftmo7tafterium , xix die Julii.
Per Brevi de Privato Sigillo.
Confimilia Brevia diriguntur Efc:etoribus fubfcriptis, fub eadcm
Data^ videlicet,
Efcaetori Regis i» Com. Bed. <§■ Buk-
Ricardo Whytjvgton Majori Civttatis fiia London. c^ Efcaetori
fuo ?" eadem Civitate.
Ef.~ctjri Rcgs i"i Com. North (^ Rotel.
E' iT-fo'^' Rcg-s in Com. Cantcb. (^ Hujit.
Ejcartori Rp^.',f in Cotn. Oxou.
E/iaetori Rcg-s in Con:. Hcrf.
F.faetnri Reg.s in Com. Leyc. _
Ejcaetori Regis in Cum. Notyjigh.
Et Mandatum eft Decano & Capitulo praediifta: EcclefirB Lin-
colnienfis quod eidem Hejirico Temporalia dicti Epifcopatus Lin- :
colnienfis cum pertinentiis, qux in Cuftodia fua, exCommiflione
Regis, exiftunt, liberent, Vult enim Rex iplos Decanum & Ca-
pitulum inde erga ipfum exonerari.
Tefte uc fupra.
K'
Conceffwnum , fuper A/bergatis moderandis , revocatio. . »1
EX, Omnibus, ad quos, &c. Salutem. .rfn 12.'
■• Licet Nos nuper Literas Patentes, g, 2.
Per quas Dominus^. quondam Rex Airgli^ ,Viogen\tor nofter, Vafc'.
Conceflit Probis hominibus fuis, de Terra qux vocatur interDuo r. x
Maria , „'
Qu6d habeant omnes Libertates, & liberas Confuetudines , quas
habuerunt ccmporibus H. Regis Patris fui, & R. Regis Fracris fui,
T Ac
22.
14^
CONVENTIONES, LITER^E
Ann D. Ac etiam Confirmationem , quam Dominus H. quondam Rex
1398. ^ng/:^ , Progenitor nofter , inde fecit eifdem Probis homini-
mc. i. bus, ^ T-. • r
Necnon quafdam alias Literas Patentes, per quas Dommus E.
auonJam Rex Anglia , Filius Regis H. Progenitor nofter, con-
celTit Hcminibus (uis Terrae inter duo Maria burdegaliae Dicece-
f]S, qui fibi, feu PraEpofito fuo Terrx ejufdem, ad Albergatas te-
neniur , quod exdem Albergatae recipiantur ab eis , per didum
Prxpofitum , vel alium fuo nomine , in Locis feu Viilagiis , in
quibus ab antiquo recipi confueverunt , femel in Anno , cum Tri-
bus Hominibus Equitibus & Tribus Peditibus tantummodo fine
pluribus , Ita quosi reficiantur competenter , de Cibariis & aliis
necelfariis, ut fiericonfuevit,
Et per quas etiam Literas ConceiTit Univerfis & fingulis Habi-
tatoribus Praepofiturae prsedidas quod in eadcm Praepoiitura eflent
extunc, fub Praepoiito fuo, Odo Servientes Pedites tantum, qui
nullam poflTint recipere Pecuniam pro Albergatis, (et,fi voluerint,
recipiant folum Vidum , nifi per ipfum , vel Senelcallum fuum
Vafconix, ex legitima caufa , videretur de Numero ipforum Ser-
vientum aliter, fucceffu temporis, ordinandum,
Ac omnia , in eifdem Literis ipforum Progenitonim noftrorum
contenta, Rata hiabentes & Grata, Ea, Pro Nobis, & Haeredi-
bus noftris quantum in nobis fuit, per Literas noftras Patentes,
Concefferimus & Confirmaverimus ficut Litera: prvedidtx rationa-
biliter teltabantur, prout in eifdem Literis noftrii pienius contine-
tur,
Quia tamen diftae Literae noftrae, de Confirmatione , cum ea-
rum connexis & dependentiis, fi Succeffum profperum & Effc-
d:um ulteriorem fortirentur) in Noftri & Coronx noftrx grave
prxjudicium & exiiaeredationem manifeftam redundarent , ficut,
per nonnulios fidedignos Ligeos noftros, de veritatePracmifforum
fufficienter inftrudlos , quibus fidem credulam & indubiam adhibe-
mus, diverfis viis & modis, rationabilibus & legitimis, plenarie
edocemur ,
Didas Literas noftras de Confirmatione , tanquam Nobis &
* VIII Coronae * noftrae , ut praemittitur , prxjudiciales , exhaeredarias,
. j " & dampnofas, ex certa fcientia noftra, Catramus, Irritamus, Ad-
nullamus, & Tenore praefentium Revocamus,
Nolcntcs quod eaedem Literae noftrse ,
Eo prjefertim quod , extra Cancellariam noftram , Nobis de
praejudicio &: exhxredatione uoftris hujufmodi miuime intormatis,
firaudulenter emanarunt ,
Vigorem de caetero optineant in aliquo feu valorem ;
Et hoc omnibus, quorum intereft, innotefcimus per praefcntes.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Wefimonafieriumj xx die Julii,
Ter ipfum Hegem ^ Cmcilium.
De Conftabulario BurdegalU.
Ann. D. t> eX, Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
J398. rv Sciaxls quod, de Gratia noftra fpeciali, Conceffimus, dile-
■^- ^^- do Clerico noftro, IVIagiftTO Henrico Bo-wet Officium Conltabu-
*• '^- larii Burdegalix , Habendum quamdiu Nobis piacuerit, cum tali-
Vafc. 11. bus Vadiis & Re^ardis prout ipfe, ante hxc tempora, rationabili-
R. 1. m. ter percipcre conluevit pro tcmpore quo ipfe Coiiftabularius extitit
9- ibidem.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Wejlmonajleriumy xxiij die Julii.
Per Brevi de Privato Sigillo.
Et Mandatum eft Univerfis & Singulis Archiepifcopis, Epifco-
pis, Abbatibus, Prioribus, & cxteris viris Ecclefiafticis, ac Co-
mitibus , Baronibus , Juft:iciariis , Vicecomitibus , Militibus, Ca-
pitaneis , & aiiis Nobilibus , necnon Civitatum & Villarum Ma-
joribus, Prxpofitis, Ballivis, Juratis, Scabinis, & didarum Civi-
tatum & Villarum Communitatibus j cxterifque Ligeis & Fideli-
bus noftris totius Ducatus Aquitanix, quod eidem Henrico, tan-
quam Conftabulario noftro Burdegaiix , in omnibus , qux ad Of-
ficium Conftabularix praedidx pertinent , Intendentes lint & Re-
Jpondentes prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud lVeJlmo?taJlerium , xxiij die Julii.
Per idem Breve.
De Forma TreHgarum Vroclamanda,
Ann. D. R ^^' Cariffimo Confanguineo fuo Johanni Marchioni Dorje-
j,qg ' '^ tia, Locum tenenti noftro AqWiTdx ^Johanni Trayly^ Ma-
Any^i. Jo", ac Juratis Civitatis noftrx Burdegalix, necnon Conftahulario
K. I. ' no^ro Burdegalite, & eorum cuilibet, Salutera.
Ibidtm, Formam quarumdam Treugarum ,
Nuper, inter Arabaffiatores & Nuncios noftros exparteuna,
ac Ambaffiatores & Nuncios Cariffimi Patris noftri Franci^ ex
altera , fadarura & initarum , & per Nos poftmodum Confirma-
tarum,
Quam vobis mittimus Exemplificatam, fub Magno Sigillo no-
ftro, in forma Patenti,
Vobis & cuilibet veftrum Mandamus, quodTreugas illas, in
fingulis Civitatibus Obedientix nofbx , in Ducatu noftro prxdi-
&o conftitutis, & aliis Locis ubi magis expediens fuerit, fme di-
latione, Legi, & publice expane noftra intimari, proclamari, ac
firmiter teneri & obfcrvari &ciatis, juxta Tenorem & effedtum
canimdem:
Et hoc fab incumbentibus periculis nuUatenus omittatis.
Tefte Rege apud lVeJt?nonaJlerium , xxx die Augufti.
Per ipftim Regem <ir Concihum.
Ann. D.
1398.
Rif. 2.
* Pro Conftabulario .Angli<ey fuper Canfs Cognofcendis. *VIII.
t) EX , Cariffimo Fratri fuo , Ed-wardo Duci Alha Marlia Con- Ann. D.
^^ ftalaulario Anglix , Salutem. 1398.
Sciatis quod, An 21.
Cum ut accepimus , quamplures Ligei noftri diverfa infolita ^- ^-
Caufas & Negotia, Statum, Famam, & Conditionem Perfbnx ^^'. 1».
noftrx, ac Dignitatem Coronx noftrxRegix, tangentia fivecon- R- ^.p- ».
cernentia, per Viam Appellationis & alio modo,magis folito,pro- ">• i^.d.
fequantur huis diebus ,
Nos,
Nolentes Caufas & Negotia hujufmodi Indeterminata aut Indis-
cuffa pertranfire,
Set Delinquentes in hac parte, juxta eorum Demerita, caftigari
& puniri Volentes,
Ac de veftris Fidelitate & Circumfpedione provida plenius
confidentes,
Affignaviraus Vos ad omnia & fingula hujufinodi Cauias &Ne-
gotia, in prxfenti intentata five mota, aut impofteriim, per quos-
cumque Ligeos noftros, per Viam appellationis , feu alio modo
quocjmque , intentanda five movenda , Audiendum , & in eis-
dem Cognofcendum & procedendum, prout didaverit ordo Ju-
ris,
Ip&que Caufas &Negotia, cura fuis Emergentibus, Incidenti-
bus, & Connexis quibufcumque, fecundum Juris exigentiam, ac
Leges & Confuetudines Curix noflrx Militaris , difcutiendura ,
Et fine debito terrainandum in cafu quo Caufx & Negotia hu-
jufmodi talia fijerint , quod de natura fua , prxtextu Officii veftri
Conftabularii , fivc per Communes Leges Regni noftri, fet folo-
modo per noftram Audientiam , five noftram in hac parte Com-
niitfionem fpecialem, non poffint difcuti feu terrainari,
£t etiam ad alios, ad Prxmiffa, in Forma prxdida, fecienda,
terminanda, & exequenda, quotiens vobis videbitur faciendum,
Loco veftri fubftimendum & deputandum; aliquibus Statutis, in
contrarium fadis, non obftantibus:
Et ided Vobis Mandaraus , quod circa Prxmiffa diligenter In-
tendatis , & ea faciatis & terminetis , & exequamini in Forma
prxdicta ;
Damtis autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus,"
Ballivis, Officiariis, Miniftris, & aliis Fidelibus, & Subditis no-
ftris , quorum intereft , tkm infra Libertates , quam extra , Tenore
Prxfentium , firmiter in Mandatis quod Vol^is , & Veftris in hac
parte Subftitutis & Deputatis , in Executione Prxmifforum , In-
tendentes fint , Confulentes , Refpondentes , & Auxiliantes , ac
Mandatis veftris in hac parte obedientes.
In cujus , &c. quamdiu nobis placuerit duraturas.
Tefte Rege apud IVeftmonafterium , Decimo Die Septembris.
Per ipfum Regem.
K'
De Ofticio MarefcalU j^glia coucejfo.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Ann. D:
" Sciatis quod (de Gratia noflra fpeciali) Dedimus & Conces- iSP^-
fimus, pro Nobis, & Hxredibus noflris quantum in nobisefl, ■^''- ^^-
Diledo Nepoti noftro, Thom^ Duci Surrite Otficium Marefcalii ^- ^-
Anglix, Habendum, durante Vita Tliomte Ducis Korffolciji^ una J';"-!*-
cum omnibus & omnimodis & fmgulis Officiis, Commoditati- R-i-p-'-
bus, Proficuis, & aliis pertinentiis quibufcumque, tam in Curiis "', 11.
noftris , quam alibi , eidem Otficio qualitercumque fpedantibus
five pertinentibus, eodem modo, & adeo plenc, int^re, & qui-
ete , ficut Tbomas de BrothertoK , nuper Comes Norffolcix , &:
Marefcallus Anglix , feu Rogerus dc Bygot , quondam Comes
Norffolcix, &lVlarefcailus Anglix, aut aliquis alius, poft Mor-
tem ipforum nuper Comitum , five prxfatus Dux Norffolcix,
didtum Officiura Marefcalli Anglix tempore fuo habuerunt & te-
nuerunt :
Volentes ulterius, & pro Nobis & Hxredibus noftris Conce-
dentes, quod Officium Marefcalli, in Banco noltro, coram No-
bis (quod Johannes Wykes tenet , ad Terminum Vitx fux , ex
Conceffione noftra) & Officium Marefcalli de Scaccario noftro
(quod Ricardus Gafcoigne tenet , ad Vitam fuam , ex Conceffione,
Cariffimi Fratris noflrij, Thoma nuper Comitis Kantite, nuper * * VIII^
Marefcalli An^lix, & confirmatione noftra) ac etiam Officium ^j-.
Proclamatoris Marefcalli, coram Senefcallo & Marefcallo Hofpitii
noftri (quod Guido de Ai/efley tenet, ad Vitam fuam , ex Conces-
fione Donnini E. nuper Regis Angli^ Avi noflri, & confirmatione
noftra) qux quidem Officia, poft Mortem prxdictorum, Johan-
nis, Ricardi, & Guidonis, ad Nos, & Hxredes noftros reverti
deberent , poft Mortem eorumdem , Johannis , Ricardi, & Gui-
donis , Remaneant prxfato Duci Surrix , Habenda durante vita
prxfati Ducis Norflblcix , quod eadem Officia , ac omnia alia
Officia, in quibufcumque Curiis noftris, & alibi, qux ad didum
Officium Marefcalli Anglix, retroadis teraporibus, pertinuerunt
& pertinere ccnf jcverunt , ad didum Officium Marefcalli Anglix
integre Rejungantur, anneftantur, & uniantur Imperpetuura, &
quod idem Dux Surrix Officia illa ftatim ,cum per Mortem , Ces-
fionem , Refignationem , Sursum redditionem , aut alio modo va-
caverint, aliquibus Perfonis idcneis Dare, Concedere, vel Con-
ferre poflit libere & impune ; aliquibus Literis Patentibus , in con-
trarium fadis, non obftantibus.
Confiderantes infuper Strenuitatem & Nobilitatem ipfius Ducis
Surrix,
ET ACTA POBLiCA.
147
Surrix, & ut ipfe Officium praedicium decentius & honorificen-
tius de cxtero tacere valeat & excercere , Concellimus , pro No-
bis & Haeredibus noftris, eidem Duci Sunise quod ipfe, rationc
Officii fui prxdidi, habeat, gerat, & deferat, tam in Prxfentia
nortra , & Hxredum noltrorum , quam in abfentia noftra , &
Hxrcdum noftrorum, quendam Baculum Aureum, circa utrum-
que Finern de nigro annellatum, & cum Signo Armorum noftro-
rum, in fuperiori Fine didi Baculi, & cum Signo Armorum ip-
fuis Ducis Suriix, in inferiori Fine ejufdem Baculi, ornatum;non
oblfante quod prxfati nuperComites,aut aliquis alius, quididum
Officium Marefcalli Angliae, ante hxc tempora, habuerunt, Ba-
culum Ligneum portare feu deferre confueverunt.
In ciijus, &CC.
Tefte Rege apud Covefttre , xvij die Septembris.
Per ipfum Regettt.
De Cokfirmatione Trengarnm.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
I N s p E X I M u s alreram partem cujufdam Indcnturas ,
Inter yohanncm Diicem Lancafiri^ . Johan?icm' Epsfiopum Affa-
venfe?ii , Thov:am Comitem IVfgornia , & lVillielmu)?i Comitem iPil-
tefa, & alios Commiftarios & Deputatos noftios, ex una pirte,
& David Primogenitum Adverfarii noftri Scoti.e Comitem de Car-
ryk , 'Robertur?! Fratrem ejufdem Adverfarii noftri Comitem de
Fyf , Walterum Epifcopnn Sanlli Andrea , & David Do>??iiium de
L,)'?!deje)e , & alios Commiffarios & Deputatos prxdidli Advcrfarii
noftri, ex parte akera, fadae in bxc verba,
Ceste Endenture,
Faiie, a Hawedenftanii , le xvi Jour de Marz, TAn du Grace
MiUe, Troifcentz, QLiatrevyntz & xvij parentre Johan Filz du
Roy d'Engleterre , Duc de Guyene & de Lancaftre, Johan Eves-
flue de Seint Afaph, Thomas Ccnte de Wynceftre, & Wiliiam
Conte de Wiltef & autres Commys & Deputez, del trefhaut &
puiffant Prince le Roy dEngieterre & de France, d'une part, &
David cifne Filz du Roy d'Efcoce Contc de Carrii^, Robert frere
du Roy Conte de Fif , Wauter Evefque de Seint Andrew, & Da-
vid Sire de Lyndefeye, & autres Commys & Deputez del trefhaut
& puiftant Prince le Roy d'Efcoce, d'autre part,
T E s M o T G N E que les ditz Commys & Deputez du Roy d'En-
gleterre, & de Francc, ont fait leurs Deputez,, c^c. ^routfu^ra
de Dat. 16 Mart. ujque hac verbaj viz.
Noj, autem, Treugas prcedidas, ac omnia & fingula in dida
Indentura contenta, Rata habentes &Grata, Ea, pro Nobis, &
Hxredibus noftris quantum in nobis eft, Acceptamus, Approba-
mus, &, Tenore Praefentium , ufque Feftum Sanifti Michaelis
(quod erit Anno Domini Millefimo, Tricentelimo, Nonagefimo
Nono) Concedimus & Confirmamus, prout Indentura prxdi-
G.z rationabiliter teftatur.
Tefte Rege apud Leyceftre, vicefimo fecundo die Septembris.
Fer ipfuni 'Regem.
• VIII.
46.
Ann. D.
1398.
An. zi.
R. l.
Ibid.
m. 7.
* De Attemptatis Reformandis.
Ti EX, Diledis & Fidelibus fuis, Johanni Buffy ., & Henrico
^^ Grene Militibus, ac Magiftro jyithelmo dc Ferryby Clerico,
& Laurentio Dru Armigero , Salutem.
ijciitis quod Nos,
De Fidelitate & CircumfpeiSione veftris plenius confidentes,
Affignavimus vos, Tres, & Duos veftrum ad omnia & iingula
Attemptata, Mefprifiones, & Malefada , contra Formam Treu-
garum ,
Inter Nos , & Adverfarium noftriim Francia , necnon Adverfa-
rium 5«?/^? , tanquam dicti Adverfarii noftri FranciiE AUigatum,
nuper mitarum ,
Per Subditos & Ligeos noftros, tam Officiirios, quam alios,
tam fupra Mare, quam in Marchiis Regni noftri AngJife verfus
partes Scotiie, Subditis & Ligeis ipfius Adverfarii noitri Scotise
fadta & pcrpetrata ,
Juxta Formam Indenturarum, inter noftros ac ipfius Adver-
farii noftri Scoti.ie Commiftarios, apud Howdeneftank, Sextodeci-
mo Die Martii , proximo prKterito , fadarum ,
Ac Vim, Formam,& Effedlum Treugarum pn^didarum , a-
pud didum Locum de Howdeneftank, Vicclimo Primo Die^O-
<Sobris proximo futuro, (ive ad alios, pervos, Tres, vcl Duos
veftrfim, in hac parte, prxfigendos five continuandos,
Reformandum, Reparandum, &Emendandum,
Etad confimilem Reformationem , Reparationem, & Emenda-
tionem , pro Ligeis & Subditis noftris, de quibufcumque Attemp-
tatis, Mefprifionibus, & Maiefadtis, fibi per Subditos & Ligcos
ipfius Adverftrii noftri Scotix, tam Officiarios, quam ahos^ fa-
dtl-i & perpetratis, Petendum, recipiendum, & habendum,
Et partibus plenarie Juftiti;r Complementum , juxta Formam In-
denturarum & Treugarum hujufraodi , in hac parte , faciendum
& exhibendum,
Et ad omncs & fingulos, Subditos & Ligeos noftros, tam Of-
ficiarios , quam alios , quos inveneritis hujuli-nodi Attemptata
MeCpriliones , & Malel^cta Subdifis & Ligeis prxdidi Adverfarii
noftri Sco;i£e fecille , live perpetraffe , ad eadem Artemptata
Meipriliones, & Maletadta, Rc ormandum, Reparandum, & E-
mendandum, juxta Vim, Formam, & Effcdtum Indenturarum
& Treugarum pr-.ediaarum, tam per Incarcerationem Corporutn
Tom. IIL P. IV.
fuorum, quam per alios Vias & Modos, quibtis melius, juxta fa- Ann; t),
fias Dilcre-iones veftras, fciveritis vel poteri-is, compellend- m, 1398.
Ac infuper ad Tradtandum & Concordand.m; , nominc noftro j Ric. i.
cum Dep tatis & Comminariis didi Adverfarii noftri Scotije, fu-
per aliquo certo Die,
Quando Ambadatores & CommifTarios ipfius Adverfarii rioftri
Scctix , penes Perfonam noftram ,
Ad Sacramentum noftrum, quod Nos hujufmodi Treugas, per
Nos , ufque Feftum Sandti Michaelio proximo futurum duraturas,
Confirmatas, pro parte noftra tenebimus ac teneri & obfervari fa-
ciemus,
Ambaffiatorefque & Commiffiarii noftri penes Perfonam prxdi-
dti Adverfarii nollri Scotix,
Ad Sacramentum fiium, quod ipfe Treuga; illas, pro parte fua
tenebit ac teneri & obfervari faciet, capiendum, '
Venire five accedere polfint,
Et, fi contingat aliquas materias, inter Vos, Tres, vel Duos
veftrum, & prxfaCos Deputatos & Commifrarios ip'ius Adverfarii
noftri ScotiK, apud praedidtum Locum de Howdenftank, dldo
Vicefimo Primo Die Odtobris, feu aliis diebus, lic per vos' Ties
vel Duos veftium, ut prxmittitur, praefigendis & continJandis)
moveri, quse, pro Defedtu plenx cogni[ionis, verx piobationis,
feu alterius Caufe , terminari (\yt concordari non vaieant , ad eas-
dem materias in Refpeftum, ufque ad 0':tabas Purificationis bea-
tx Mariie, proximo futuras, ponendum, ad tunc per , cariffi-
mum Avunculum noftrum , Jobamiem lUicem Lancaftrije ac
alos pro parte noftra, & Duce?n de Rothefiy, & ahos pro parte
didti Adverfarii noftri Scotiz, ia hac parte deputandos & affig-
ndos,
Ad aliquem certum Locum,per vos,Tres, vcl Duos Veftrum,
ac dictos Deputatos & Commiilarios iplius Adverfarii noftri Sco-
tix, limitandum ,
Reformandum, & Terminandum ,
Et ad omnia alia & fingula, qux pro Expeditione Pr<Emi(Iorum
neceftaria fuerint feu oportuna, faciendum, exequendum, & ex-
plendum.
Etideo vobis, & cuilibet veftrfim, Mandamus quod circaPrse-
milTa * diligenter Intendatis, & eafeciatis, expleatis, & exequa-
mini in Forma prxdicfla.
Damus autem Cuftodibus Marchiarum prsdidarum, & eorum
Loca tenentibus , necnon univerfis & fingulis Vicccominbuj , Ma-
joiibus, Ballivis, Miniftris, & auis Fidelibus & Subditis noftris
tam infra Libertates, quam extra, Tciore Praelentium, fimirer
in Mandatis, quod Vobis, Tribus, & Duobus veftrijm, in c.\'a-
cutione PraemiflTorum, Intendentes fint, Coiifulentes , & Auxi-
liantes, prout decet.
In ciijus, &c.
Tefte Rege apud TVeftmonafterium, Tertio Die Odtobris.
Per ipfum Rcgem.
REX, Diledtis & Fidelibus fuis, Johanni BufTy, & Henr-co
Grene Militibus , ac Magiftro Willielmo Ferryby Clerico , Sa-
lutem.
Sciatis quod Nos , ^c. ut fupra , mutatis mutmdis.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
REX, Dile£tis & Fidelibus fuis, Joha?zni Bufty, & Henrico
Grene Militibus, ac Laureiitio Dru Armigero, Salutem.
Sciatis quod Nos, ^■c. ut fupa, jnutatis mutandis.
Telte ut fupra.
Per ipfim Regem.
* VIII.'
47.
Pro Dnce Norffolcia, fuper Pajfagio.
D EX, Univerfis & fingulis Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa-
^^ lutem.
Sciatis quod (de Gratia noftra fpeciali & ex mero motu no-
ftro) ConcelTimus & Licentiam Dediraus Thomts Duci Norffoi-
ci^,
Qui verfus partes Exteras, in Almannia, Bohemia, & Hungaria
moraturus , ac ad transfretandum Mare magnum , in Peregrinatio-
ne, juxta Ordinationem , apud Coventre, audtoritate Parliamenri
nuper factam, tranliturus exiftit, '
Quod ipfe Porrum, quem libi placuerit, pro Eskippamento &
Paflagio fuo, verfus partes ptiEdidas, inter Portum de Orwellc &
Scardeburgh, eligerepoffit,
Et , fi contingat quod prL^didus Dux , cum ipfe in Mari , Causa
Palfugiifui, fuerit, per Tempeftatem Maritimam, aut VentiCon-
trarietatem, ad aliquem Locum five Portum Maris, infra Potefta-
tem, Obedientiam, five Gubernationem , noftras, aut ad aliquem
Locum five Portum Maris, in Regno five Terra , libi pro mora
fua minime aftignatum, poft Terminum fibi pro Paflagio fuo li-
mitatum, agitetur five impulfetur, tunc idem Dux, cum Scrvien-
tibus & Familiaribus fui';, in Locis, ubi ipfum applicari five agita-
ri contigerit , quoufque iple Mare intrare ac lalvo & fecure tranfire
valeat, abfque fraude yel malo Ingenio, per fufficiens teftimonium
hberc morari polfit, line Impetitione, Dampno, feu Forisfadtura
quacumque.
In cu]us, &c
Tefte Rcge apud Weftmonafterium , Tertio Die Odobris.
Per ipfum Regm.
Ann. D.
1398.
An. 12.
R. 1.
Fat.^i.
R.i.f. li
m. 8.
T2
Pf
148
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D.
1398.
^n. 11.
R. 2.
Traac.iz,
R.z.m.
11.
*VIII.
43.
Ann. D.
1398.
An. 2Z.
*. 1.
liitl.
R
7>)-o ^//ffo ^«<^', y^ff Comitiva & Hernefiis.
EX Univerfis & Singulis Admirallis, &c. Salutem.
- - Sciatis quod (de Gratia noftra fpeciali, & ex mero motu
noftro) Conceflimus & Licentiam Dedimus Tho7?ue Dua Norffol-
Qui verfus partes Exteras, in Almannia, Bohemia, & Hunga-
ria, moraturus, ac ad transfrctandum Mare magnum , Causa Pe-
regrinationis , juxta Ordinationem , apud Coventre , auaoritate
Parliamenti, nuper faftam, tranfiturus exiftit, ., -n. •
Quod ipfe tot, de Ligeis noftris, ad deferviendum eidem Duci,
quot pro Servitio fuo fucrint neceCTarii, in Comitivafua, ufque
ad Numerum Quadraginta Pcrfonarum, habere,
Et ipfos, ac Mille Libras pro Expenfis fuis, necnon Vafa Au-
rea & Argentea, ac localia, Armaturas, Hernefia, & Appara-
tus fua quvECumque fecum , veifus partes prxdidas , traducere
Et eifdem Ligeis noftris quod ipfi, cum prxfato Duce, ultra
Mare tranfire, & in Comitiva fua, in Locis praedictis, * morari
poflint, abfque Impetitione, Dampno, feu Forisfaftura quacum-
que; . .
Et ide6 Vobis Mandamus quod ipfum Ducem , cum Ligeis no-
ftris prxdiais , ufque ad Numerum prxdic1:um , verfus Partes
praedictas, una cum Vafis, Jocalibus, Armatuns, Hernelus, &
Apparatibus fuis prxdiftis, libcre & abfqiie Impedimcnro ahquo,
tranfire permittatisi aliquo Mandato noftro, vobis priiis in con-
trarium diredto, non obftante.
In cujus, &c. ,-,rL L •
Tefte Rtge apud WcPmojiafierium , Tertio Die Oaobris.
Ter ipfum Regem.
K'
* Tro Duce prafato.
EX, Capitaneo Caftri fui de Sandgate, vel ejus Locum te-
nenti ibidem, Salutem.
Sciatis quod (de Gratia noftra (peciali) Conceftimus , Confan-
guineo noftro, Henrico de La?icaftre , Duci Herefordije, quod ipfe
Caftrum pnediduii 1 , cum Familia, Equis, & Hernefiis fuis, in-
gredi, & ibidem per Sex Septimanas morari ixiffit, ad ipfum,cum
Familia fja prsedidia, inibi recreandum:
Et ideo vobis Mandamus quod ipfum Ducem Caftrum praedi-
£tum , cum Familia , Equis , & Hernefiis praediftis , ingredi per-
mittatis , juxta Tenorem Prjefentis Conceftionis noftrx.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Caftrum de Wjndefore, tcrtio die Odtobris.
Per iffum Regem.
De Requejlu Regio, e.v parte dicli Ducis.
REX, Univerfis & Singulis Regibus, Principibus, Ducibus,
Marchionibus, Comitibus, Nobihbus, ac Populis , cujus-
cumque Status, Gradus, &: Dignitatis, Alimanmae, BohemiK,
& Hungarix', Salutem in omnium Salvatore.
Univerlitatem veftram multiphciter honorabilem, & quemhbet
veftriim per Se, attentius & efficacius quo polTumus, Tenore
Prxfentium , requirimus & rogamus quatinus , Confanguineum
noftrum, Thomam Ducem Norffohia,
Qiii, verfus Regna, Dominia, & Poteftates veftra, inibi mo-
raturus, dirigit GrelTus fuos in praefenti,
Ciim ipfum in hujufmodi Regna, Dominia, &poteftates ve-
ftra , feu alicujus veftrum , acccdere contigerit ,
NoftrK Majeftatis intuitu, & harum precum noftrarum fpeciali
interventu , propenlius recommendatum habentcs ,
Eundem Ducem, cum Familiaribus , Equis , Bonis, Hernefiis,
& Rebus fuis quibufcumque, recipiatis, & inibi Morari, feu per
cadem Regna, Dominia, & Poteftates, cum fibi piacuent, libe-
re tranfire, abfque Impedimcnto feu penurbatione quacumquc,
benivole permittatis,
Non inferentes eis, nec quomodolibet inferri permittentes, in
Corporibus feu Bonis eorumdem , Dampnum, Impedimentumj
Violentiam, Injuriam, Molcftiam feu Gravamen , Qiin potius, h
egeant, eis in eorum apendis, Miniftrare dignemini Confilium,
Auxiliiim , & Favnrem , ac Scorcam , Salvumque & Securum
Condudtum, per Paflus, Loca, & Dominia veftra, & cujuflibet
veftrum, rationabilibus Sumptibus & Expenfis,
Et, fi quid eis, in Pcrfonis vel Rebus, Injuriatum fuerit (quod
rollemus) id indilate reformare curetis , noftris Precibus & A-
more:
Nos fiquidem Subditis veftris & cujuflibet veftriim, cum ad
Regna feu Dominia noftia aliquos ex iplis dcclinare contigerit ,
Ann. D.
1398.
Bic. 2.
*VIII.
49.
An. 2z.
R. 1.
^ranc.ix',
R.2.W.
'3-
Pro eodem Duce , de ylttornaio,
HEjiricus de Lancaflre, Dux Herefordije,
Qii , juxta Ordinationem , apud Coventre , auftoritate
Parliamenti, nuper fadtam, vcrfus partes Tranlmarinas profedturus
eft,
Habet Literas Regis de Generali Attornatu , fub Nominibus
Willtelmi Armefton , & fohannts Leventhorp , fub alternatione , ad n
lucrandum, &c. in quibufcumque Curiis Angliae, per unum An-
num duraturas.
Tefte Rege apud Weftmovafterium , odtavodie Odtobris.
yohatines de Wakeryng Clericus recepit Attornamentum.
Idcm Dux, fub nominibus Johannis Montagu Comitis Saruffli
& Johannis Levell Chivaler.
Tefte ut fupra.
Idem Johannes Wakeryng recepit Attornament m.
Idem Dux, fub nominibus Hugoms de Waterton Chivaler, &
Ki(holai Brad/hagh.
Tefte ut fupra.
Idem Johannes Wakeryng recepit Attornamentum.
Idem Dux , fub nominibus Henrici de Vercy Comitis Northuia-
brix, & Thmra de Tercy Comitis de Wygornia.
Tefte ut fupra.
Idem Johannis Wakeryng recepit Attornamentum.
Idem Dux, fub nominibus T^ooirie de Stanley Clcrici, & Jo^
hannis Wakeryng Clerici.
Tefte ut fupra.
Idem Johannes Wakeryng recepit Attornamentum.
Idem Dux , fub nominibus Willielmi Gajeoigne , & Roberti
Tiriihtt.
Teftc ut fupra.
Idem Johannes Pfakeryng recepit Attornamentutn.
Idem Dux, fub nominibus JUcardi Archieftfcopi Eborum, & R/-
carjf Epifcopi Sarum.
Tefte ut fupra.
Ann. D.
1398.
An. 22.
R. 2.
Ibidem,
m. 9.
Favorem conlimilem, & majorem, fi indiguerint, vel eorum ali- Idem Johannes Wakeryng recepit Attomamentum.
quis indiguerit, grato animo impendere promittimus, & dc fiidto
veraciter impcndemus.
In cujus rei Teftimonium, has Literas noftras Patentes fieri, &
Magni Sigilli noftri munimine fecimus confignari.
Dat. inPalatio noftro Weftm. Tertio Die Odtobris.
Ter ipfum Regem.
Ann.D.
1398.
An. 22.
R. 2.
Ibiiitm,
m.ii.
Pro Hertrico de Lancajire , Duce Herefordit.
REX, Capitaneo Villse fux Calefii, vel ejus Locura tenentiibi-
dem, ac Thefaurario Villx fuae pracdidtx, ac omnibus aliis
Officiariis & Miniltris fuis ibidem , Salutem.
Sciatis quod (de Gratia noftra fpeciali) Conceflimus, Confan-
euineo noftro, Henrico de Lancaftre , Duci Herefordix, quod ip-
fe didtam Villam Calefii, cum Duodecim Perfonis, ingredi, &
ibidem per unum Menfem morari polTit, ad Ipfum, cum Perfonis
praedidtis , inibi recreandum ;
Et ideo vobis mandamus quod ipfum Ducem Villam prxdi-
£tam, cum Perfonis prxdidtis , ingredi permittatis, juxta Tenorem
Prxfentis Conceflionis noftrx.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Caftrum noftrum de Wyndefore, Tertio die
Odtobris.
Fer ifjum Regem.
Idem Dux, fub nominibus Simonis Bache Clerici, & Wtttielm
Eurgoyn.
Teftc ut fupra.
Idem Johannes Waheryng recepit Attomamentum.
* Idem Dux, fub nominibus Tidemanni Epifcopi Wygornia , & •VIII.
Vetri de Bukton Chivaler. jo.
Tefte ut fupra.
Idem Johannes Wakeryng rCcepit Attornamentum.
Idem Dux, fub nominibus Edwardi Ducis Alhe Marlia,Sc
Willielmi le Scrop Comitis Wiltelix.
Tefte ut fupra.
Idem Johannes Wakeryng recepit Attornamentum:
JnJirHBiones faper Negotio Scotia.
Cest L'appointement dei Refpomfes du Roy
d'Engleterra , des Requeftes a Ini faites par les Anbajfia- ^ ^
tours dTfcoce. 1398.
. An. 11.
PRiMEREMENT, il Acceptc la Prorogacion des Trieues, jj j.
pur un An, felont le Teneur des Endentures, faites, a Hau- y^ ^„.
denftank, parentre/« Ducs de Lancaftre ^ de Rothejay, & lur ce ,^
ET ACTA PUBLICA.
Am\ D
1-^98.
•VIII.
5'-
il ad Comandez fon Chaunceller de doncr Contirmacion foux fon
Grant Seal.
Item, le Roy ad comandez que les Endentures, ftites en En-
glois, foicnt Enfealees ovec les Sealx des Commiirairs, & deli-
verez., a Kelfowe, le Sifme jour d'Oifi:obre prochain venant; Re-
ceivent lautre Partie defouz les Sealx des Commillairs d'Efcoce.
I T E M , touchaunt la Reformacion de touz autrcs Articles , de-
mandez & requis par les ditz. AmbalTiatours , le Roy ad Ordeignez,,
& envoiera Deux Chivalers & Un Efcuier , a Haudenftank , le
Lundy le Vynt & prime jour d'Odl:obre prochain venant, ovec
Continuacion des Jours enfuantz, eantz plein Poair de Conoiftre
,& Determiner touz Attemptatz, , faitz encountre la vertue des
Trieues, par Meer & par Terre, & de les faire eftre Reformez,
ficome les Endentures , darreinement feites a Haudenftank , re-
querent , & felont le purport de les Trieues :
Et de Conoiftre aulTi fur les Defautes des Officers, fi aucuns
foient d'Ambedeux les Parties , & de lour faire duement eftre Pu-
niz & Reformez, ficome la Caufe voet,
Au quel Jour les ditz Ambaffiatours promcttent quc bur Lige
Seignur le Roy envoiera Gentz, de femble Eftat, ovec fufficeant
Poair de fiiire y ce mefme.
A quel Jour touz ceux, qui ount baillez fur autre Billes as Rois,
Confervatours, Gardeinsde la Marche, ou lour Deputez, ferront
garniz, & deftreyntz de comparer, de Faire & Receiure' ficome
les dites Endentures requerent, & les Trieues le veullent,
Et ces ComraifTairs Determineront, as Jour &c Lieu fufdit, fur
touzPleyntes des Attemptatz d'ambedeux les Roiaumes,
Forfpris les Boundes de la Weftmarche , les queux Commis-
fairs, ou autres de femblable Eftat, le Lundy le jour de No-
vembre, a Lotheramabanftane, ferront & accomplieront, en tou-
te forme & effed: , come devant eft efcrit , touchaunt touz manie-
res Pleyntes de les Weftmarches, d'ambedeux les Couftees.
Etceux, qui foi fentent eftre grevez, encountere la vcrtue des
Trieues, & les Endentures prifdites, qui veullent bailler fus lour
Billes de lour Pleyntes, deliveront lour IBilles as Gardeins desMar-
ches ou a leur Deputez, lefqueux raefteront & ferront Arefter
touz ceux deinz lour Boundes ,
Et les Billes, fur eux donnees, hors de lour Boundes, envoie-
ront as Confervateurs , ou a lour Deputez, iffint que les Tres-
paflburs, d'ambedeux lesParties, purront eitre Arreftuzde Com-
parer, as Jour & Lieu fufditz, de Faire& Accomplir ce qui dit
eft.
Item, eft Accordez que, s'il pleft au Roy d'Efcoce, de Jurer
la Prorogacion de ces Trieves pur un An, les Commiffairs fufditz
avcront Poair', a lour aflemble a Hawdanftank, de Treter certain
Jour, au quel Ambedeux les Rois puiflent envoier lour MeflTages,
de lour veoir Jurer entrechangeablement , & les Seignurs d'ambe-
deux les Roiaumes come il bufoignera :
Et, fi par aventure, de & fur aucunes Matires, q'as dirz Jour
& Lieu ferrount moevees, parentre les ditz Deputez de fune &
Fautre partie, ils ne pourrount accorder, pur defaute de * plaine
Coniffance, vrais Proeve, ou autre Caufe, foient lesdites Matires
mifes en Refpit, tanque a les Oytance de la Chaundeleure , a eftre
adonqes Reformez, par le Duc de Lancaftre, & autres ovec lui,
a eftre Deputez pur la part de noftre dit Seignur, & le Duc de
Rothefay, & autres ovec lui, a eftre Deputez pur le Roi d'Efco-
ce , qui, par la dite Caufe, ferront a certain Lieu, a limiter le jour
avantdit.
En Tefmoignance de quele Chofe a ceft appointement noftre
dit Seignur le Roy ad feit mettre fes Grant & Prive Sealx, & auxi
fon Signet.
Don. a IVeJfm. le viij jour d'Oiflobre, Tan du Regne noftre dic
Seignur le Roy Vint & fccond.
Le Hojf RS.
Sub Magno Sigillo AttgUie^ ^c. pendentibus a caudis
Pergamenie.
U^
Ann.D. J^
598.
An. 1%,
R. 2.
Pnt. 2i.
R.i.p.i.
m.j.
Ann. D.
1^,98.
An. 12.
R. 2.
Clauf.ii
R.i.p. I,
m. 2j.
Pro Galfrido Chaucer.
EX, Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod, de Gratia noftra fpeciali , Conceflimus, dilc-
«flo Armigero noftro , Galfrido Chaucer Unum Dolium Vini ,
percipiendum fingulis Annis , durante Vita fua , in Portu Civitatis
noftn^ Londonix , per manus Capitalis Pincernx noftri pro tem»
pore exirtentis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud WeJimo?/aJleriumy decimo tertio die Odobris.
Per ipfum Rcgcm.
Snper Fejlura , pro Ditce NorfokhU.
R^
EX , CoIletSboribus Cuftumarum & Subfidiorum fuorum , in
- Portu Civitatis noftra: Londoniae, ac Cuftodibus Paffagii in
Portu prxdido, Salutem.
Mandamus vobis quod ReginaUum Mowbray Heraldum , qui , de
Licentia noftra, verfus partes Exteras profefturus eft, in eodem
Portu , cum Quatuor Pannis de Rufleto , & Sex Pannis de Blan-
ketto integris, ad ufum & Proficuum Tboma Ducis liorjfolcia pro
Veftura fua, & Familia» fuae, verfus partes praedi£iras, libere &
abfque Impedimento aliquo, feu Cuftuma aut Subfidio ad opus
noftrum pro Pannis prxdictis folvendis , tranlire pcrmittatis;aliquo
Mandato noftro, vobis prius in contrarium diredo, non obftaiite;
dumtamen aliqua, Nobis feu Regno noftro Anglix prxjudicialia,
fecum non deferat quovis modo.
Tefte Rege apud Wepnonaflerimn , decimo quarto die Oao- Ann l5
Per i{fum Regem. nic. 1.
De Generali Attornato pro diSlo Duct.
'T^Homas Dux Norffb/ci^ ., Ann.D,
-»-^ Qui verfus partes Exteras , in Almannia, Bohemia, & Hun- 1 398. *
gana, moraturus, ac ad transfretandum Mare Magnum, in Pere- '^''- ^*-
grinationem, juxta Ordinationem , apud Coventre, Audoritate ^ ^-
Parliamenti, nuper fadam , eft tranfiturus, Francii:
Habet Literas Regis de Generali Attornatu , fub nominibus R-^-w-^-
Thojn^mpte Ckna, & Ricardi dc Burgh, llib alternatione , ad
lucrandum, &c. in quibufcumque Curiis Anglix , per unum An-
num duraturas.
Tefte Rege apud Weflmonajlerium , decimo quinto die OdQ-
bns.
Cancellarius recepit Attornamentum,
Confimiles Literas Regis de Generali Attornatu, habet idem Dux
fub nominibus fubfcriptis, fub eadem Daca; videlicet, '
Idem Dux , fub nomine Bartholomai Bofan Lumbard.
* Idem Dux, fub nominibus Thomte de Etton, & Thoma de •VIII.
Brmtham. ft,
Idem Dux , fub nominibus Thotn^e Gray de Heton Chivaler &
Willielmi Ebiiham Chivaler.
Idem Dux, fub nominibus Johannis Seynt John Chivaler, &
Johannis Rome Clerici.
Idem Dux, fub nominibus Roherti de Goufljill, & Johannis dt
Lancajire.
Idem Dux, fub nominibus Georgii Felbrigge Chivaler, & Ricar-
di Craddok Chivaler.
Vro Petro de Craon, Domino de Ferte, Vajfallo Regis.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'■^ Sciatis quod (de Gratia noftra fpeciali) Conceflimus, dilefto
nobis, Petro de Craon, Domino de la Ferte Bernart, Tria Milia
Scutorum, Pretii feu Valoris Quingentarum Librarum Monetse
Anghcanx, percipienda Annuatim, ad Vitam fuam, ad Scacca-
rium noftrum,ad Terminos Pafchx & Sanfti Micbaelis per «qua-
Jes Portiones ,
Ac , prxtcxtu Conceffionis noftrs Penfionis five Feodi pr^di-
(Si, prxdiiftus Petrus Homagialis, & Vaflallus, ac Homo Ligeus
noftcr devenit,
Et Homagium Ligeum nobis fecit, ac Sacramentum prsftitic
quod cxnunc, in antea, erit Nobis, & Regix Majeftati noftrse,
Fidelis, Homagialis, VaiTallus, & Homo Ligeus, Bonumque no-
ftrum ubicumqiie procurabit, & Malum noftrum pro Poffe fuo
evitabit, & faciet evitari, ac omnia alia faciet, fubibit, & adim-
plebit, qux & prout Fidelis, Homagialis, Vaffailus, & Homo
Ligeus, Domino fuo facere debet, & tenetur ex debito, Confue-
tudine, & de Jure;
Intentionis tamen noftrcE non exiftit, quod licet Guerra inter
Nos & illosde Francia, aliquo temporc futuro, mota feu exorta
fucrit, quod prtefatus Petrus, propter hoc, Penfionem feu Feo-
dum fuum hujufmodi amittat:
Dumtamen idem Petrus, cum ipfis Francigenis, feu Inimicis,
vel Adverfariis noftris quibufcumque, Armatus leu Retencus, aut
de eorum Confilio, Auxilio, Vi, Adhxlione, vel Favore, auc
alias qualitcrcumque, per fe, vel fuos, clam vel palam, de ciete-
ro non fiat ullo modo.
In cujus , &c.
Tcfte Regc apud Wcjimotiajlerium , decimo quinto die Ofto-
bris.
Per ipfum Regem.
Ann. D:
1398.
An. 22.
R. 1.
Pat. 2 2?
R. 2. />. I.
m. 7.
Saper Dote Regim , de Sumrna mmine Regis petenda.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
Ann. D.
1398.
R
De Fidelicate & Circumfpedtione provida, Venerabilis Patris, Af/.^iz.
Thowa Epijl-opi Karlioletifs , ac cariffurii Confanguinei noftri Jo- r. j.
hatmis de Mottte Acuto Comitis Sarum, plenillime confidentes, Vremcn'.
Eifdem, Epifcopo & Comiti, r, 1. m,
Ad Exigendum , pctcndum , & recipiendum pro Nobis, & no- 9.
mine noftro, cumomni diligentia qua decet, de cariffimo Patre
tiofro Vraticia, aut ejus Commiflariis vel Deputatis, Centum Mi-
lia Francorum Auri, & Nobis, in Rcgno noftro Anglise, ufque
prxfcntiam noftram deferendum ,
Et prxfato Patri noftro Literas noftras Acquietantix , de praedi-
(fta^ Summa Centum Milium Francorum inde confedas, delibe-
randum ,
Etad omnia alia,qux circa Prxmiffa neceffaria fuerint & opor-
tuna , faciendum & exequendum , prout eorum difcretionibus vi-
debicur convenire,
Plenam , Tenore Prxfentium , conferimus & committimus Po-
teftatcm ;
Promitccntes Nos Ratum , gratum , & firmum habicuros quic-
quid per prxfatos, Epifcopum & Comitem , Adtum , velGefturo
fuerit in PrxmilTis.
In cujus, &c.
Dat. in Palatio tiojlro Wejlm. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-:
nio , decimo nono die Odtobris. '
Ver ipjum Regetn.
T } * Oi
IfO
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1398.
Ric. 1.
* VIII.
fi-
An. IJ.
R. 1
R. 2.»».
VIII.
* Be Acqmetantia, deliberandai
LE Roy a touz ceux, qui ceftes Lettres vcrront ou orront, Sa-
lutT,.
Come par la Traite du Marriage,
N'adgaire fiiic & accorde entre, nos trefchers & trefames Cou-
(yn?, Ed-u:ard teEver-vjyk Conte de Rotheland & de Cork, Ore
Duc de Aumsrle, Thomas Count Marefchall & de Notyngham,
Ore Duc de Norffbik, & GuHhm le Scrop noftre Chaumbreleyn ,
OreContedeWiltcftiire, nos Procureurs & MefTages efpeciak,
Provifo quod iidem, &c. legales excerceant Mercandifas, Ann. D.
Et ante IngrelTum 5 &c. . 1398.'
Tefte ut fupra. Ric. 1.
Per ipjum 'Regem.
Conventiones Jhper Ireugis Scotite.
AT Haudavfiank , the xxvi day of the Monech of Oflober, the Ann. D
Yher of Grace M. CCC. LXXX. and XVril. 135,8.
Betwix Sire IVilliam of Borthivlc , Sire 'Joit of Remorgny Aii. 22.
„.,... - -, — ^ . - Knyghtis, and Adam Forfiar Squier, CommifTairs of a hey and S. 2.
aians dc nous a ce piein Puiflance, d'une part, 8c, nos trefchers rnyghti Prince the Kyng of Scotland on the ta part; and Sire Jon Ex Aw
& trefimeT, Oncles Johan Duc , de Berry, Phe!if> Duc de Burgojne,
Loys Duc iOrleans, & 'Loys Duc de Bvrhoun , Procureurs &: Mes-
fages efpecialx de noftre trefchere & trdame Vier de Fraunce , d'au-
tre part,
D enrre Nous & noftre trefchcre & trefame Compaigne laRoj-
gne Aifne File de noftre dit Piere, '
Le queile Traite dcpuis ad eft Ratifie , Approve , & Con-
ferme par Nous & nox Lettres, & par noitre dic Pier & les
Siennes ,
Ycelltiy noftre Piere,
Bu/fy , Sire Henry Gre?ie , Knyghtis , Maiftre lVi//iajn Feryhy togr.
Clerk , ad L-a-wretice Dreu Squier , Commiirairs of a hey and
myghti Prince the Kyng of Ingland on the tochir part,
Ic is A cc o R D I T in the manere efter follov/and,
In the first, forthi that it was Accordit and O r-
D A I NT throw , myghti Princes and Lordis, t/:ie Dukes of Rothe-
fay and ofLaKcafire, that al mancre of Prifoners, that has bene
takin on bath clie hdes, fen the begynnyng of the Trewis, tane ac
Lollyngame the Yher Ixxx and nyne, fuid be frely dcliverit, and
j. \.\-in.iy iiwiLi\> I ivi^.) j_(V_/i*j' iif^«ii j\_ i.u\, j. i*\«i i.\.ri,x Minj iiyin_- ilii<^ i_/^_ ii\..iy u\.iivv.,iil. aiiU
Entre autres Chofcs, conteniiz en dite Traite, & es Lettres thai that Raunfon had payit, thair Raunfon til have bene reftoric
fur ce fhitT,, & par Nous Sc par Luy confermez, come dit elt , to thaim befor the Feft of Mynbmmyr laft paft , as it apperis plain-
Fuift tcnuz paier £c baiiler a Nous , ou a noftre certcine Man- \y be thc Endcntures tharof mad , of the qwhilk Ordenance ful
dement, a l'Onure &: pur Contemplacion du dit M.ariage, & pur Execution is noght mad til this tyme,
noftre dit Compaigne la Roigne fa File, & le.s EnfhuntT,, qi, au ^nd tharfor the CommiOairs forfaid Will and Ordains that ful
plaifer de Dieu , ifteront , & ferront prncrcez, d"icclly Maria^.e , & and deu Execution be made of the faid Ordenance in this ma-
les Defccndantz, d'eux, la Somme de Oc:e Centi ,\1illes Franks nere (that is to fay) that al Prifoners, that ar undeliverit, be fre-
d'Or (c'eftairavoir) Trois Centz Milles Frankes a rAnel & So- li deliverit before the Feft of Alhawiowmeire that neft commis,
lempniikion du dic Mariage, & Centz Milles Franks en ia fyn de and al thai, that Raunfon has payir, fal have thair Raunfon refto-
TAn apres ycelle Solempniiacion ,
La quclle Somme de Trois CentT, Milles Franks, a l'Anel baille
& la Solempniiacion du dic Mariage fait & parf.iir, nous feurcnc
baillez , psicz, , & noumbrcs , depar noftrc dit Piere , par les
mains de Raou/ d" Auqtojmlle Elquier, a ceo comys depar luy,
le Qiiart jour de Novembre, TAn de noftre Rcgne Vyntifme,
Et dcpuis la Somme de Ccnc Miilcs Frankes Nous furenc auxi
baillez & paiez depar noftre dic Pier, a la fyn del Ptimer An apres
la dite Solempnifacion ,
Come par noz ieveralx Lettres, d'Acquitance fur ceo faitZjpuis
pleinement appierr,
Savoir failons qucNousounC cfte bailes, paiez, & noumbres,
depar noftre dic Piere, & nous avons Refcieu Compcans d'icelluy
nolfre Picre, pjr lcs maynes de a ce
commys depar Luy, la Somme de Cent Milies Franks,
La quelle Sommc de Cent Milles Franks Nous devoit eftre
paie & baiUe a la fyn del Second An apres la vSoIempnifacion de
cit Mairiage, come dit eft, & en(i come il fuft convenu & ac-
corde pjr le tenure de la diie Traite , & lelonc la fourme & tcnu-
rc d'iceliuy, & de les Lcttres fur ceo faiix,
De la quelle Somme de Cent Millcs Fr.7nks, pur le Paicmenc
del Secound An fuifdic, enfi a nous Paie, compte, & noumbre,
nous cenons a bien contencx, paicz, & agrecz,
Ec de ycelle Somme Cenc Milles Frankes pur le Paiement de le
Secound An fuildic, & de touz Ics Adtions & Demandes, qui,
pur occalion de melmc la Sommc de Cenc Milles Franks, pur Ja
Paiement del Second An fuiidit, purrons faire & intencer a nos-
tre dit Picie, Nous Q_u i t o n s noilre dit Pier, fcz Hcirs, Suc-
cciTours , ou aiant caufe dc luy , P e r p e t u E l m e n t & a
toutz jours,
Saunz ce quejames, en cemps a venir, Nous, noftre dice Com-
paigne, nc les Heirs, Succeflburs, ou aiantz caufc de Nous & de
Ele, en puiflbns alcunc Chofe demaunder, requerer, ne faire ou
intcncer AcJion ou Dcmaunde envers noftre dic Piere, fes Heirs,
Succellburs, ou aianrz C'aufe de Luy, en quelle manere que ceo
foic , couchanc les Ccnc Milles Franks , a Nous enfy paicz , pur le
Sccound An avauncdic :
Ec Promectons , en bon foy & cn parole de Roy , avoir & ce-
nir, a rouz jours, Ferme & .Agrcable ccfte noftre prefence Qui-
tancc, & counue la Tenure d'ycclle non venir , ne faire venir,
en quelque manere que ceo foic , touchant * le dit Paiemenr de
Cent Milles Franks , pur le Paicmenc de Secound .An fuifdit-
En Tefmoignance de quelle Chole, nous avons faic faire ceftes
no7. Lettres Patentes.
Don. (buz nolbe Grand Seal a UeJfmonJHer , le xixjourd'Oc-
tobre, l'An de Grace Mille, Troilcentz, Quatrevynrz, & Oet,
& de noftre Regne Vint & Second.
Par le Roy.
Ann. D.
1398.
An. 22.
R. 2.
Scot. 22.
R.2.W.8.
Pro David Comite de Crawfnrde cjr aliis de Scotia.
I) EX , per Literas fuas Patentes , ufque Feftum Sanifti Michae-
*^ lis , proximo futurum , duraturas , fulcepit in fjlvum & fe-
curum Conducftum fuum, ac in Protedionem , Tuitionem , &
Defenlionem fuas fpeciales, David Comitem de Craijfurde, cum
Triginta Equitibus in Comitiva fua , (^c. ut in Literu de Condu-
au.
Tefte Rege apud Weflmonaflerium , decimo nono die OSobris.
Per ipfum Regem.
COnfimilcs Literas R^is, de falvo Condu(ftu , habent Johan-
nes de Lyndefay , Adam Clerk, 'Joliannes Mortyv.er , & Ro-
hertus Fauconer , cum Scx Equitibus in Comitivi fiia ,
Cum addicione iftius verbi Mercandifando , &c.
rit til thaim bcfor Kandilmefle day that ne(t commis,
To tb.e fulfiUyng of the qwhilk the Er!e of t/ie Marc/}e, WaN
dain of che Elt Marche of Scotland is obhlt, be his Lctter to5/>*
Henri Percy, Wardain of the Eft Maich of Ingland, and the faid
Siie Henry is oblift, be his Lctter to the (aid Erle, aichcr for his
Boundis agaynis other,
And Sire Richart oj Rothirfurde , Sire Willame .Srfwar^ , Knygh-
tis, Walter Scot , Thomas Tomehule , and Robert of Laiuedre ar
Borowis for the Erlis Boundis of Douglas of the mydil Marche ,
And Sire Thomas Gray of Heton , and Sire Thomas Gray of
Horton, Knyghtis, Robert Umfravile Son of Mydforde, and T/w-
mas of Knayton, ar Borowis for Sire HenryPercys Boundis for the
Eft March ,
The qwhilk Borowis are aithir oblift til other in gud faith, and
yc forfaid Commiflairs arc bondin, in thair Kyngs * name, for
al Prifoners and Raunfons of withovvt the Toundis of the IVlar-
ches,
And, gif ic hapins that ony Prifoner or Prifoners be withhaldyn
agaynis this Ordcnance , he or thai , that haldis thaim^ fhall be
conftrcignyt , be thc Lordis Commilfairs to bath the Kyngis, ac
thair metyng at D.;yis and Placis undir writtin, to deliver the laid
Prilbners fiely , and AfTith thaim of the Harmis that thai have
iufteint in dcfFault of thair Deliverance efter this Ordenance , and
for to pay che valeu of che Prifbners Raunfond, to chc faid Lordis
Commifl.iirs, for thair Difobeiirance,
And, gif ony Raunfon be unrcftoric at the Feft of Kandilmeflfe
forfaid , the withhaldar or the withhaidars fal be conftreignyt, be
the (aid Lordis , to reftore the Raunfon or Raunfons to the Par-
tics, and to pay the doublc to the Lordis for thair DifobeilTance.
I T E .M , it is A c c o R D I t and O r d a i N T that al Prifo-
ners, that has bene takin on bath the Parties fen the xvi day of
the iVIoncth of Mirch that lalt: was, ar and fal be quicly and frely
dcliverit with thair Hors and thair ILunais , reftorand the Harmis
that thai did in the tyme of the takyng qwhen thai reflave thair
Hors and chair I larnais.
And gif ony be raunfond , and thair Raunfons payic parcie or
all, that Raunibn fal bc reftorit to thaim befor the Fcft of Kan-
dilmefli; forfaid , upon the payne of paying the Double in che ma-
nere torlhid.
And al Prifoners chat ar Lattin to Borgh, and al Men that ar
Borowis for Paymentof Raunfons, fal be frely difchargic of Pay-
menc and of Encre wichoucen reprofe ,
Owtane that Adam ofGordon, Willame t/pe Barde, and Adam
Franche ar Lattin to borgh to the faid Commilfairs of Scotland
for til appere ac che ne.Kc day of Mecyng of the grec CommiiTairs
of bath the Reaumes, undir the payne of thre M. Pounde,
Ye qwhilk Commiirairs ar oblift, in thair Kyngis name, for til
appere the faid Perlbnes befor the faid Lordis GonimiiTairs as hale
Mcn and (ounde , undir che payn forfaid, for til undcrgang and
fulfil the Ordenance of che faid Lordis Commiirairs of ic chac fal
be faid agaynis thaim , and ahwa that thai fal nogh: do, ne ger
do , agaynis the Kyngis Trewis in the mene tyme.
And the caufe is that ther Men ar noght frely deliverit, fbrthi
that it is borne thaim on hand, throw tlie Partie 6f Ingland, that
thii ar, and hasbene, commoune Trcw Brekars , and unmefurit
Harmis has don within the tyme of this Trevvis , the knawl.ige of
the qwhilk the Commiffairs forlaid chynkis maft fictand to the for-
faid Lordis.
I T E M , forthi thac commoune vois is , on bach che fidis , that
Scotifmen borne , ralTauit to the Feaute of Ingland, and dwelland
on the Marches of Ingland , and Inglilh men borne, reirauit co
che Feauceof Scotland, ad dwelland on che Marchis of Scotland,
ar principale Caufe of diftroublance of rhe quiet of bath tho Reau-
mes, itis accordit and ordaint thac , fra hein forch-
wart, thar lal na Scottifmen be reflauit to ye faith ot Intjland, ne
nanc Inglifh man to the faith of Scotland, the qwhikft that the
feid CommiflTairs , mak relation to bath chair Kyngis of this Arci-
cle^
vin.
f/«
ET ACTA PUBLICA.
if/
Ann. D. cle; and thane, gif it lik to bath the Kyngis, this Ordinance fal
1398. be kepiu endurant ther Trewis ;
Rjf. 2. And tha Scotris borne men , that now ar reflauit, fyn thebe-
gynning of ther Trewis , ta the faith of Ingland , fal be conftreyngt
to dwelle and mak refidence on Southalf theWarirofTyne inlng-
land befor Candlemefs neft command,
And al the Inglifh borne men reffauit to the Faith of Scotland ,
fyn the begynyng of the faid Treuis, fal be conftreingnt to dwelle
and mak reiidence als for fra the Marches as Edynburgh be the
faid tyme.
And, gif any, on aither fide, beis fondyn dwelland, command,
or gangand nerrar the Marches than the Boundes forfaid , the Of-
ficers of that Contre ,that he beis foundyn in ,fal be haldin , throw
vertue of thair Oithis & Office, to tak him or thaim fwa bre-
kand Ordenance, and to deliver him or thaim to the Wardains of
the Marche of the Partie adverfe , to dcmain at their lyking;
and the Oidenance til be kepit , at the lyking of the Kyngis as is
foriaid.
Item , it is ACcoRDiT that al Marchanrz and their Gudis,
that has ben tane by Se , or be Land , fen the begyning of the faid
Trewis, fal be frely deliverit, withouwten obftakil , on bath the
Partieswith al gudly haft (that is to fay) tha that ar unaflithit thisDay.
I T E M , for als mykil as thair has ben mony and gret Attemp-
• VIII. tance done *fyn the oegynyngof therTrewis on bath the fidis,ye
j-6. qwhilkis ar unredreflit to this tyme , the Reformation of the
qwhilkis the faid Commifliiirs ne may noght, for faut of laifure ,
at this tyme particularly ger be refourmyd and amendit , it is a c-
coRDiT and ordanit that the Wardains of the Marches,
throw thaim felf , or throw their Deputes , fal every Moneth hald
certainz dayis of RedreiTe , and gar refourme and redrefle al at-
temptatz and Myftakyngis that has ben done agaynis ther Trewis,
after the Teneur of the Endentures mad, at Haudenftank, the xyi
day of Marche laft paft; and, qwhat tyme that that Endenture be
reformyd , it fal be lefful to the Partie of Ingland til gif up qwhat
Bil ta thaim likis , the qwilk fal be Redrcflit and aflithit with the
Redrefle of the forfaid Endentures ; and thane , that done, the
Partic of Scotland fal gif up qwhat Bille that thaim lift, till be Re-
dreflit in the famyn manere.
And , gif it hapins (as God forbed) that any Attemptat or At-
temptatz bene unrefourmyd or unredreflid , in deffaut or negligen-
ce of the Wardains of the Marches or thair Depuces, on owthir
Partie, the faid Lordis , at thair Metyng , fal tak knawlage and
ger try in qwais deffaut tha Attemptatz leins unrepaired and una-
mendit, and fal punice hym or thaim that beis fondyn Deffautif,
in fwilkc manere that it be Enfaumple til al other Officers in tyme
til come ; and this fal be done at the Metyng of the gret Commis-
fairs before all othir thyngs ; and , for to make cler knawyng to
the Lordis, in qwais Deffaut the faid Redreffe leins unmede, it is
Ordanit that the Wardains, or thair Deputes , lal Endente,
at ilk Day and Place, the manere of thair departyng.
Item, it is AccoRDiT and o r d a n i t , that for the
tnar fikir kepynt of the Trewis in time til come, that gif ony man
of the ta Reaume dois harrae with in ye tothir Reaume (as Ta-
kyng or Slaghcir of Men, or Takyng of Gudis, or Brynnyg of
Houfis, or Takyng of Caftell or Forterefce) the Wardains ofthe
Marches gif he be within thair Boundis , fra thai be requerit ,
fal be halayn for to bryng that Mifdoar or Mifdoars to knawiedge
of Marche ; and qwha fa beis fondin culpable of ony fik Trefpas ,
done in tyme til come , he or thai fal be deliverit to the Partie ,
that has fuftient the Schath, to Slaor Raunfoun at thair lykyng;
and Caftellisand Forterefces, fwa takin, (al be deliverit; and, gif
Plaint be that ony fik Mifdoar be without the Boundis of the Mar-
ches , the Confervatours or thair Deputes fal be haldyn to do and
fulfil , in the manere forfaid, on bath the Partiez; purvay'd that
the Heritages on bath the fidis ftand in the fourme and vertue as
^ is compris'd with in the Trewis.
I Item, itisoRDANiT, that the Garnifons of the Caftellis
' fal noght Inquitte the Habitans of the Contre agaynis the vertu of
the Trewis.
And itis alswa ordanit that na Man fal Diftrouble
the Garnifons , ne let thaim to Bryng ne to By thair Vitailles ne
their Meubles to thar Caftellis, and that the Habitans of theCon-
tre fal do thair Devoirs and Dewtes to the Caftellis , as the Tre-
wis wil.
Item, itis AccoRDiT that , to thc fulfillyng of thc Arti-
cles befor writtin , and for othir fpecial caufe twochand both the
Reaumes , the Duk of Rothyfay , or ellis fom othir gret Lord of
the Kyngis blode of Scotland , with Confel of the Kyngis of
Scotland , fal be at Edynburgh the firft day of Marche neft com-
mand , or ellis on the Sonday Thre Wikis efter pafe thar after
neft , qwilk that it maft likand to the Kyng of Scotland , of the
qwilk he fal ger certifie the Kyng of Ingland be the Feft of Y h o-
L E neft command; and that the Duk of Lancaftre, or ellis fom
othir gret Lord , of the Kyngis blode of Ingland , with Counfel
of the Kyngis of Ingland, with him, fal be at the Newcaftle ane
of the famyn Dayis , at the lykyng of the Ky ng of Ingland , of the
qwilk he fal ger certifie the Kyng of Scotland the Yh o l e that
neft commis.
And at qwilk Day it lik to bath the Kingis that the faid Lordis,
with Confaille , be at the Placis forfaid, itis accordit that
thai fal fend thair Meflages entrechangebly , aither till othir , til
certifie the Willis of both thair Kyngis, fwa that, or thai depart
forthir fra the Marches , thai fal mete at a certain day that be moft
likand to thai both, owthir at Haudynftank, or ellis at fome othir
Place that be mar likand to bath the Parties , and thair do and ful-
fil al that to thaim pertenis of this Endenture.
* Item , it is AccoRDiT and ordaint that , to the
Execution of ther Articles aboven writtin , the Wardains of the
Myddii Marchcj or thair Depuces, fal mece ac Gainelifpech on the
* VIII,
morne efcer the Feft of Saint Martin that neft commis , and fwa , Ann. D,
fra Moneth til Moneth , at Dayis and Placis, as it may be accor- 1398.
did betwix the faid Wardains or thair Deputes, ay qwiles that al Ric. 2.
the Arcicles aboven writcen be fullely refourmyd and Redreflit,
and on the Thorifday a fevenyght, neft folowand, the Wardains
of the Eft Marche, or thair Deputes, fal afTemble to do and ful-
fil as is aboven writtin.
Item, it is accordit and ordaint that na Man,"
on nowthir iide,fal hif ne takTribute neRaunfons for Protediions
ne AfTeverances endurand ther Trewis ; bot that ilk Man fal lelily
kepe and ger kepe the Kyngis Trewis withouwte fraude or guyle.
Item, ic is ACcoRDiT that the Kyng ofScotland fal ger
certifie the Kyng of Ingland, before Yhole that neft commis,
at qwhat Day he may be fondyn in covenable Place, qwhar the
Kyng of Ingland may fend his Meffages to fe hym Swere to this
Trewis , and thac the Kyng of Scotland may fend til hym to fe
hym Swere the famyn ; and the caufe of this delay is, thatthe
Kyng of Scotiand is occupyit in fik Placis, qwhar it war noghc
efeful tiil the Kyngis Meffages of Ingland to come til his prefence.
Item, it is ORDANIT and accordit thac al manere
of Man , of bath the Reaumes, fal have fredome to follow thair
Gudis , that beis Stollin , or Reft fra thaim , with Honde and
Horne , out of the ta Reaume in the tohir at thair likyng , or in
what gudely manere they lift with owten Bow and Sphere; And
that na Man be fwa hardy to Diftrouble any Man in to fik Folo-
wing , on payn of tynlail of Lyfe and Lyme.
Alswa, it is Accordit that al Scathis, that has ben re-
coveryt befor Wardains or chair Deputes on aither Partie, iA be
payit and aifithit be Kandilmefle day that neft commis.
Yn the Witnes of qwhilk thyngs the Seel of Sire Willame of
Borthnic , the Signet of Sire Jon of Remorgny, and the Seel of
the Ahhot of Mehos , procurit throw Adam Forflar for the Partie
of Scotland ; and the Seels of Sire Jon Buffy , and Sire Henry
Grene , the Signets of Maiftre Willame Feryby , and Lawrens
Dreu, for the Partie of In^land, to the Parties of thife Enden-
ture entcrchangebly ar put the Place, Day, and Yher forfaid.
Sub tribus Sigillis ruhea cera exprejjis pevdevtibus a caudis perga-
mena.
Sufer Deliberatione PrifomriorHm.
AT Hawdenstank, the xxviij day of Oilober , theY- Ann.D.
here of our Lord M. CCC. nynty and aucht, 1398-
Betuix Sire William of Borthewick , Sire Jobn of Remorgeney •^''- ^**
Knichts , and Adayn Forjfer Squier, Commiilairs of a Hey and ^- '■•
Mythey Prince the Kyng of Scottand^ and Sire John Busjhy ^ Sire ^^ ■^'*-
Henri Grejie, Knychts, Maifter William Fereby , and Lawrence "'i''-
Drew Squier , Commiffairs of a Hey and mychty Prince the
Kyng of England,
It is Accordit in the manere after folowand,
In the Fyrst vyu it appers be an Endenture made :
at the Place forefaid , betwix , mychty Princes and Lordes , the
Dukes of Rothefay and of Lancajire , the xvi day of Marce lail
palfit, that all manere of Prifoners, that has bene taken , on ba-
the the fides fyn the beginning of the Trewes , tane , at Lew-
lynghame, the Yhere, &c. auchty and nyne, fuld be quietly and
frely Deliverit,
Of the qwhilk Sire John of Hamylton of Cadyaw , Sir Johx
of Hamylton of Finyngalton, and fyndry Marchands of Scotland
with thaim, beand taken in a Shipp thruch William Gednay and
his Cumpany , and acculit that you fuld have dane agaynes tlie
Trewes, war and ar frely Deliveryt , notht agayn fbndand the
Accufation precendit agaynes thaim ,
Qwarefore itys Ordaynd and Accordit, thruch the
Commiilairs forefait , that zere Shippe and all your Gudes, ore
elles the Price yareof, fall be frely Deliveryt to them in yis ma-
ner; the Gudes , that came to the Kyngs Officers of England,
the Kyng fall garr Pay and Reftore , and ye Takars fall be con-
ftreynet be your Kyng to Reftore * the Surpluis efcer as che • VIII.
Plaintifs may prove , ore ell deliver your Bodys fore the Gudes j-8.
qwar you faile of Paycment.
Item , Sire Fh. of Sta?ie!ey, Capitaine of Roxburgh geve a
Bille pleynand of the Erlc Son of Douglas , and fundry Men iti
the Cumpany with him , of the qwhilke Sire William Stewart
was ane , hat you hadde broken the Brig of Roxburgh , Brynt yair
Tovvne , and fpuylit that , Broken yair Welles , and Brynt tnair
Hay, and thair Fuell, to thair Scaches of Twa Thowfand Pund;
And, forethy that the faid Sire William was prefent on the
feylde, he was conftreynit tyll anfwer tyll the faid Compleynt; to
the quhilk he Anfwerit , fayand , that the brekyng of the Brig,
the Brynnyng of the Hay , and the Fuel, hys Lorde dyd of pur-
pofe thynl<and that he michtdo that Iauchfully,notht agaynefliand-
and the Trewis , forethy that all was and ys Scodl: Mennys Hcrita-
ge; never the leis, qwhethir it be fully juftifabyle ore nocht, thd
cannocht fan; bot , gif it beys determynyt be the Commiffairs ane
Attemptace againe che Trewes, it fall be Amendit as it aw to be;
The Brennyng and the Sprething of the Town he graunts till
Amend as a thynge done agayne IrisLords defenfe,and alfa agayne
the Trewes;
The quhilk Anfwer herd, the faid Commiffairs has referrit the
knallage of this Article tathairLordes for the heynefs of the mater.
I T E m , how fwa that it is a c c o r d i t , in the grete Inden-
ture, that all maner of Perfons, on bath the fydes, fud be De-
liverit by Alhalowmefs next coraand ; the qwilk the Comrois-
fairs forfaid ar oblift for al Perfons , beaad wich ouc the Boun-
■If2
C O N V E NTIONES, LITER^,
Ann D des of tl^e Marches, fore als mvkell as Perfons may be with hal-
,o den infeir Marches of bache the Revvmes, the qwilk peraudven-
J/i' tur may nocht fathfayly be Delivcryt,
It is Acco RDiT that thaia gair al Perfons , of without the
Boundes, be Deliveiyt wich a!l gudely hall, that thai may fa that
thai be Deliveryt be Y h o l e next comand ac the lattaft.
In the Witnefs of the qwhilk thin^s the Sele of Sire William
of Bortbwick ^ the Seignet of Sire John af Remorgny ^ and the Sele
of the Ahhat of Melros^ procaric throv/ Adam For(hr , for the
partie of Scotland ; and the Selis of Jihn Bujfy and Siri Henry
Grene , the Seignets of Maifter H^illiajn Fereby and Laivrence
Vreiu \ for the Partie of Ingland , to the partiez of this Inden-
teris interchangeably are to put at Day , Place , and Yhere for-
faide.
Sub trihm Sigil/is, cera ruhea exprejfis , fendentibus a caudis per-
gameua.
De j^pfmElHamentis fuper Treuga, mtediEla.
Ann D A T C l o c H M a b a n e s t a n e , thc vi day of November
j „g ■ J\ the Yere of Grace M. CCC. nynty and aucht,
A/i li Betwex Sire Willame of Borthinyk , Knycht, and Roger of
j{ \ ' Gordovjn Sqwicre, CommilTarcz of the Hey and IVIychty Prince
Ex Att- ^l'^ ^>*^ V Scotlande , on the ta Parte , And Sire John Bujfie ,
fifor, and S.re Henry Grene Knychtez, Maiilre Ifillame Finhy Clerc,
* ' and La-^revce Dreive , Squiere , Comiiraires of the Hey and
Mvchfz, Prince the Kyng of htglajid on the tothir parte ,
It is A c c o R D I t in the manere efcer folowand ,
In the firsTj, forthly that it was ACcoRDirand or-
DAN iT throw, Miglity Princes and Lords, the Dukys ofRothe-
fay and of Lancafire, thac al manere of Prifoners, that has bene
takyn on bath the fyds. fyn the begynnyngof the Trewes, takin,
at Lollynhame, the Yhere and the lalt auchty and nine, fuld be
frely Deliverit, and thai thac Ranlbwne had paic the Raunlbn til
haif bene reftorit to thaim before the Feefte of Mydfomer laft
paft, as it appeis plainly be the Endentures thareof made, Of the
qwiik Ordenance ful Execution is notht made to this tynie.
And thairfore the Commiirairs forfaid w i L and o r d a N y T
that ful and due Execution be made of the faid Ordennance in
this menere (that is to fay) that ai Prifoners, that are undehveric
be frely dehverit before the Feefte of Saint Martin that neft
commis, And al thai, thac Raunfon has payit, fal haf thair Ran-
fom reftorit til thaim before the faftyngange Sonday that neft
commys ,
To the fulfilling of the qwils Sire John of Johnjloixiin , Sire
• VIII J"^" ofCorlel, * Sire IVillame Ste-warte of Caftel-mylke, Knychts,
^n. * HarbarteofCorry,JohnofCarruthirs,JohnofGlendoijjyne, Sirrmun
of Glendow^yne , Kicol Lttil , Akxander Armyflrang , Geffi^y Army-
firang., Davy Armyfirang, and IVilliam Nykfon are Borowis for
the Erlis Bownds of Douglas for the Welt Marche of Scotland ,
And the famyn Knyglits and Sqwiers has Heytht, before the
faid Commiflairs , be thare gude Faithis , that thai lal wele and
trewly kepe thir prefenra Trewis that ar Accepts be bathe the
Kyngs, and at thai l*al Redrefs, and ger be RedrefTyt, wele and
trewly , eftir thair lele powair , al the Anemptats done iyn the
begynnynge of the faid Trewis takyn at Lollynghame, without
frawde or gyle, efter the fourme and the eifect of the faid En-
denturs , made at Hawdenitank, the xvi day of March laft pas-
fit , be the forfaid Duks of Rothytfai and Lancaftre , and the
fourm of the Trewes forfaid ; and at thai fal , with thair powa-
re , lett al Men , of the Party of Scotland , thac wuld pade thrw
thair Bownds to do harme in Ingland or til any Inglifman,
And John of Skelton Lewtenant of the Weft Marche of In-
gland is Borgch in the of the famyn Marche fem-
blably co do, and fulfil the faid Ordennance,
And Sire Peris Tdz-oll , Sire Willame Cul-xey , Sire Willame of
kee, Sire John of Simivilt , Sire Willame of Sivynhurjig,
and Rohert Umfi-aville , Knychts , Willeme of Stafpilton , Giffray
Tiliol, Rolland the Vaux , John of Dalmon, Richart of Salchela ,
Thomis of the Sands , Dikker of Skelton , and Willame of Ternudu-
ta-jje ene Borrowis, for the (am.n Bownds, to do and fulfil that
that to thaim longys in this Marche , ac thaire lele poware , wi-
ihout fraude or gyle,
And the famyn Knychts and Squiers of Ingland has Heythc ,
before the iaid Commillairs, be chaire gude faythe , that thai fal
weli and trewly kepe thir prefentz Trewes that ar Accepts be
bath the Kyngs, and at thai fal RedrelTe, and ger be Redrelfyt,
wele and trewly , eftir thair lele poware , al Atcempcacs fyn che
begynynge of the faidi Trewes , takin at Lollynghame , withou-
ten fraude or gile, efter ihe fourme snd the etredt of the forfaid
Endenturs madz at Hawdenftanke , the xvi day of Marce lalt
paiTyt , be fye forfaidz Duykys of Rothilfay and of Lancaftre ,
and the fourme of the Trewes forfaid ; And at thai fal, with
thair powair, lect al men of Ingland , that wald palle thrw thair
Bownds, to do harme in Scotlande, or to any Scotis man,
And the forlaid Commilfairs ar bundyn , in thair Kyngs iiame,
for al Prifoners and Ranfowns of without the Bounds of the
Weft Marche,
.And gif ic happnys chat ony Prifownere or Prifowners be wic-
halden agaynis thls Ordenance , he or chai that halds yaim fal be
conftreynyt be the Lords CommilTairs , to bathe Kyngs , at thair
Metyng at Day and Place , that thai fal and ordeine, at thair
metynge at the Eft March , before thair departing, for to be at
the Weft Marche,in thair awyne Perfowne,or be fuffifandCom-
milTairs of thaire Kyngs , to deliver the laidz, Prifoners
and aftythe thaim of the Harmes rfiat thai haf fuftenyt, in Ann. D.
defawte of thair Deliverance, efter thisOrdenance, anJ for co pay 1398.
che value of the Prilbnners Ranfown , to the faid Lordis Com- Ric z.
milTairs, for thair DifobeylTance,
At qwilk D.iix and Place the faid Lords, or thefaid Commis-
fairs, {al RedrelTe, and ger be Redreflyt , al manere of Trefpafle
and Attemptatz, done agayns che Trewis, and the Fourmeofthe
Endenturs, made , at Hawdenftank , the xvi day of Marce, and
the xxvi day of Oclober laft paflyt,
And,gifonyRanfownbeunrettoric at Faftigange Sonday forlaid,
che Wichaldare , or the VVithaldars , fal be conftreiynyc , be the
faid Lords , to reftore the Ranfown or the Ranfowns co che Par-
tize, and co pay the Double to the Lords fbr thiir DilbbeylTance.
I T E M , it is .A c o R D I T and O R d a N v t that al Prifon-
ners, that has bene takyn on bath the Partis, fyn the xvi day of
the Moneth of Marce at laft vvas, er and fal be qwicly and frely
Deliverit with thairHors and yair Harne(s,*Rcftorand ilie Harmes
that thai dyd in the tyme of thair lakyng qwen thai relTave thair
Hors and thair Harnefs,
And gyf ony be Ranfown'd , and thair Ranfown paic party or
al , chac Kanfowne lal be reftorit to thaim befor Faftgang Sonday
forfaid, in the payne of paying the Double in the manere forfaid,
And al Prifoners that are Lattin to Borgh , and all men that arr
Borrowis for Payment of Ranfovvns , faJ be frely Dilchargic of ^
Payment, and of entre withoutin Reprofe,
And al Obligations , Seurtes , and Promefles, generale or fpe-
ciale , made * for Prifoners or Ranfons , and al othir Chargs*VIII.
that is put to thaim, be ony colour of Band or Borowe, be caw- 60.
fe of thaire takyng , fal be voyde , and wanc thaire ftrenthe and
efFecl.
Ancl wa fa dois agayne this Ordenance, he fal be conftreygnyt,
be the faidz Lords , or thair CommifTairs , to pay the Douole to
thaim of that, that he ask.
Item , forthy that commowne voici is , on bathi theSyds,
that Scotis-men born , refavyt to the Fewte of Inglande , and
dwelland on the Marches of Ingland, and Inglis-men borne, res-
fauyt to ihe Fewte of Scotland , and dwelland on the March of
Scotlawnd , ar principale cas of the Diltrobwlance of the quiece
of bathi the Rewmez ,
It is AccoR.DiT and Ordanyt that, fra hyn forwarde,
thare fal na Scots-man be relTavyt ti! che Fewce of Ingland , ne
nane Inglis-man til che Fewte of Scotland , the qwiles that tha
faid Commiffairs mak relation til bath thar Kyngs of this Article,
And thain , yf it lik to bath the Kyngs, this Ordenance fiil be
kepic endurant the Trewes,
And tha Scotts bome men , that now ar reflavit fyn the begyn-
nyng of the Trewes cil the Fewte of Ingland , fal be conftreignyt
to cwelle and mak refidence alsfer fra the Marche as che Bowis ia
Ingland, before Candilmes neft command,
And all the Inglis-borne, men reflavyc to the Fewte ofScot-
land, fyn the begynnyng of the (aidz Trewes, fal be conftreig-
nyit to dwelle and mak refidence alsfer fra the Marches,as Pebles,
Crawfourdj or Corfnecon , be the famyn tyme ,
And g)'ff ony , of aithir fyde , be fundyn Uwellsnd, Com-
mand, or Gangand nerrar the Marches thane the Bownds forftid,
thc Officers of that Contre that he beis fundyn in , fal be haldin,
be the vertue of chair Othys and Office , to cak hvm or chaim Iwa
brokand thisOrdennace, and to deliver hym or tnaim to theWar-
danys of the Marche of the Parcy advers , co detnayne at thair li-
kyng,
And this Ordennace to be kepit at che likyng of che Kyngs as
is forfaid.
Item, ic is AccoRDiT, that al Merchands and thaire
Guds, that has bene takin be See or be Lande fyn the begynnyng
of the faid Trevves , fal be frely deliverit, withouten obftacle, on
bath the Partizc , with all gudly hafte (that is to fa) tha thac ar
unalTyth this day.
I T e -M , fore alsmekl as chare has bene mony and grec Accemp-
tatz done , fyn the begynnyng of their Trewez , on bath the fyds ,
the qwilk ar UnredrelTyc co chis cyme, the Refourmation of thc
qwilk requers gret laifere and tyme , the qwilk the faidz, Commiflairs
nemay nothtatthistymepartic'larly gerbeReformyt andAmendit,
Ic is AccoRDiT and Ordanyt chac the Wardanys of thc
MarcheSj thr'w thaim felf, or thr'w thair Depurz , fal everilkMo-
neth hald certene Daiz of Redrefle, and ger Refourme and Re-
drefs al Attemptatz and Myftakyngs that has bene adone aganez
thir Trewiz. , efter the tennour of the Endencurs made at Hawde-
nertank the xvi day of Marce laft paflyt,
And gyf it hapnys , (as God forbede) that ony Actemptace or
Acteraptats bene Unrefourmyt or Unredreflyt in defawte or necli-
gence of the Wardanys of the Marchez or thair Deputz on ow-
thir Party , the faidz Lords or the fayd Commiffiirs , at thair Me-
tyng at the Eeft Marche , fal tak knawlage , and ger try in qwais
Defawte the Attemptatz levys Unreparit and Unamendit , an J fal
Punyfs hym or thaim that beis fond m Defautife in fwilk mancrej
that ic be Enfawmple cil al uthir Officers in tyme to com : and
this fal be done ac the Metyng of the grete Lords or thair Com-
milTiirs befor al othir thing;
And for co mak clere knowyng co che Lords in qwais Defaute
che faid Redrefslevys unmade, icis Accordit chactheWar-
danys or chair Depucz fal eiidenc ac ilk Day and Place die maner
of chair deparcyng.
Item, ic is AccoRDiT and Ordanyt chac , for the
mar liwirr kipyng of the Trewis in tyme to com , that gyf any
man of the ta Rewme do harme within tothir Revvme ( as Ta-
kyng or Slaghcir of Men , or Takyng of Guds , or Brennyng of
Howfes , or Takyng of Caftel or Fortrefs) che Wardanys of che
Marche , yf he be within thair Bownds, fra thai be requerit, fal
be haldin for co bryng the Myfdoer or Myfdoers co che knawlage
of Marchesi and qwa 6 beis fundyn culpable of ony fylk Trefpaj
donc
ET ACTA PUBLICA.
^n
inn.D. done in tYme to coin, he or thai fal be Deliverit to the Party
1598. thac has fuftenyt thc Scath , to Sla or Ranfown at thair lilcyng ,
'ji;. z. and Caftel and Fortrefs fwa Takin fal be Deliverit,
And gyf Plainc be that ony filk Myfdoer be withouten the
VIII. Bownds of clie Marche, the Confervatours , or thair * Depaces,
ii. ii.\ be haldin to do and fulfil in the manere forfaid of bath thePar-
tize^ purvait that Heritages on bathe theSyds ftand in the fourme
and vertue as is compris'd within che Trewes.
Item, it is AccoRDiT and o r danit, that to theExe-
cucon of the Articles abovyn wriccin , chat the Wardanys of the
Weft Marche of Scotland , or his Deputes, fal mece ac Clowth-
mabaneftan for Galway , Nythyfdale , and Annalerdendale with
the Wardane of the Weft Marche of ingland or his Deputes , the
Thoryfday the xiv day of November , for to Redrefle and Re-
fouvme al Atcemptats done agayne the vertue of their Trewis efter
the fourme of the faidi Endenturs, and fa fra Moneth to Monech,
ac Daiz and Places cobe accordit betwix che faidz Warda-
nez or chair Deputz, qwilez. al Actemptatz, be fully redrellyt, and
at the fame Day and Place thai of Cawfourd-Mure fal appere to
do and mak RedrelTe in the manere forfaid ,
And in the femblable manere fal the faidz Wardanes , or thair
DepuceL , aflemble ac Kircandcr , the Ivlounownday, the xviii
day of this fame Moneth, for Eskdale and Lyddalyfdale,
And thai of Tyndale and Ryddyfdale fal mete at the fame Place
of Kircandcr with thai of the Weft Marche of Scotland , at al
thair daiz of Redreffe, fra Mychelmes to Q^vyOiinday , and fra
QNvyfTinday to Mychelmes , thair daiz of Redreffe fal be haldein
at Crefshope bryg.
I T E M , it is A c c o R D i T , bc thc Commiffairs forfaidz , that
the Deputes of the Erle of Douglas , Tevydale, and Jedeworth
Forelt, fal afTemble with the Dcputes of the Wardane of the Weft
Marche of Ingland, the day, the xxvi day of this Mo-
neth of November, ac the faid Creflop Bryg, and fwa fraMoneth
to Moneth to Rcfourme and Redrefs al Actemptats done on bathe
the Syds ,
And the forfaid Commiflairs of the Kyngs of Scotlande has
Heythit , in thair Kyngs Name , that , at che faid Day and Place ,
and (a fra Moneth to Moneth, the forfaid Deputes of Tevydale
and Jedwortd Foreft, fal appere and do Redrefs of al At-
temptats after the fourme of the Trewes and the faidz Endenturs;
and in the fame wyfe the Commiflairs of Ingland has Heytht to be
done on thair fyde.
Item, for alfmekil as the Commiflairs of Scotland has Allegyt
that deu Reformacion and Redrefs of ActemptatL has notht bene
done before this tyme , for chat that , on the Party of Ingland , has
bene grec , changyng of Wardanys on che Welt Marche fyn the
tyme of this Trewis , the qwilk wil nocht Redrefs bot ilke man
for hisawyne tyme,
Ic is Grantyt , be the Commiflairs of Ingland, that the
Lewtenant of the Weft Marche of Ingland fal haf fuffizand po-
Ware alfwele of his Legys Lord the Kyng of Ingland , as of the
Wardane of the faid Weft Marche , within twa Monechs efcer
this day , for co Repair and Redrels al manere of Accemptatz lan-
gand to his Bownds, fyn the begynnyng of this Trewes,
And alfwa that , be the fame tyme , thair fal be ordanyt Deputes
of the Confervatours , to mete at ilke day of Redrefs, what the
Deputes of the Wardanys to do and fulfii that y to thair
Office , withoutin the Bownds of the Marches.
lTEM,it is ORDANYT, and accordyt that al mane-
re of Men , of bath che Rewmes , fal haf fredome ro Folowc chair
Gudis, chac beis Stollin or Reific fra thaim, withHunde andHor-
ne , owt of the ta Rewrne into the toyir , at thair lykyng , or in
qwhat gudly manere that chaim lyfte , withoutin Bowe and Spere ,
andthat na Man be fa hardy to diftroble ony Man in iyk folowyng,
of payne of tynfale of Lyfe and Lyme.
lTEM,icis accordyt, that all Scathis, that has bene re-
coverit before Wardayns or thair Deputes , on aythir parcy, fal
be pait and affythc be Faftyngang Sonnonday forfaid.
Item, ic is accordit and or D a N yt that na Man,
on nouthir fyde , fal gyf ne tak Tributc ne Ranfownc for Prote-
dtions ne AfTurances endjrant thisTrewes^but that ilk man fal lelyly
kepe and ger kepe the Kyngs Trewes , without fraud and gyle.
In the witnefs of the qwilk things the Seele of Sire Willame of
Borchwike , and the Signec of Roger of Gordownz , for che Parcy
of Scocland ^ and che Seel of Sire John Bufshy, and Sire Henry
Grene, and the Signeiz of Maiftre Willame Ferby , and Lawren-
ce Drewe for the Party of Ingland, to the Partize of this Enden-
turs entrechangiablely ar put , the Day , Yhere , and Placc for-
iaidz.
SuhfigiHo, riibe.i cera expreffb , pendente a cauda
gergamenie.
& Coronx noftrjE praeiudicialibus , in diflis Literis BuUatis con- Ann.D.
tentis , coram Nobis Renunciavit , & Gratise noftraz humilirer 1398.
fe fubipifit, Volenres cum eo agere graaose, Ric i.
Cepimus Fidelitatem ipfius Thomx , i^c. ut bi Similihus Lite"
ris de Rejlitutione.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium , xvi die Novembris. "
Fer Breve de Vrivato Sigillo.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Data; videlicec,
Efcaetori Regis in Com. Derh.
EJcaetori Regis in Com. Sa/op. ^ Stajf. (^ Marchiis Ifall. ei/dem
Co7>iitatibus adjacentihus.
EJcaetori Regis in Com. Midds.
"17 T Mandatum eft Capitulo diftae Ecclefix Cathedralis Lan-
-*-^ davenlis , quod , eidem Thmia: Epifcopo , Temporalia didi
Epifcopatus Landavenfis cum peninenciis , quae in Cuftoaia fua
ex.Commifrione Domini E. nuper Regis Anglia Avi Regis nunc,
quam idem nuc Rex confirmavic, ratioae ultimas vocationis ejus-
dem Ecclefis Landavenlis , exiftunt , Liberent ia forma prx-
dicia.
Tefte ut fupra.
Et Mandatum eft Militibus, &c.
Ver idem Breve.
j4d Literas FrancU , Juper Scijmate , de Refponfo mittcndo.
R
E X , Dileftis fibi , Cancellario ac Procuratoribus Univerfita- ^™- ^'
tis flix Oxoniae , necnon univerfis & fingulis Magiftris & ^39^-
Doifloribjs, Regentibus & non Regentibus , ac aliis Graduatis ■^''- *^"
ftudii Univerfitatis prxdiftas, Salutem. K- ^
Attendentes Dampna, Jaduras, &: Pericula, quse, nediim San- Chuf.ii,
dce Matri Ecclefix & Fidei Catholicas, Verumetiam Gregi Do- ^- ^- ?■
minico (pro cujus Cuftodia Morci fe pofuic fummus Paftor) per '•"'• '/•
inftancem Morciferum & Dampnabilem Scifmatis Errorem , a
diu , pro dolor ! evenerunc , ac quod longe majora , procefTu
temporis, evenire formidantur , nifi Principum Catholicorum ac
aliorum Deo Devotorum fagaci providentia celeriiis exftirpetur,
Et Volentes proinde, ut verus Filius Ecclefise Catholicse, Ma-
tris noftrx, Ea , qux in didti Dampnofi Erroris Scifmacici Am-
motionem , & finalem Deftrudlionem , ac Sacrofanda: Ecclefix
unitatcm , & Fidei integrationem , cedere pocerunt, toto Cordis
ac Mentis affectu procurare,
Et,
Ut ea per Nos , ad Dei Laudem , fic optata , tutius & con-
fukiiis perficere valeamus,
Per Vos (de quorum Difcretionibus , ac Scientiis, & Confi-
liis, providis &C maturis, fiduciam multiplicem gerimus & habe-
mus) in prsemiflis confuli & informari cupientcs,
Vobis , fub Fide & Ligeantia quibus nobis tenemini , diftri-
diiis quo poflumus, Injungimus & Mandamus quod,
Attenta arduitate, ac fumma utilitate felicis fuccefsils & expe-
ditionis Negocii antedidi,
Vififque infuper &; diligenter circumfpeflis Tenoribus Duarum
Literarum , * unius (videlicet) cariflimi Patris ncffri Francia; , * VIII;
& alterius Studii Pariiiias , Materiam prxdidtam concernentium, 63.
Nobis etiam exhibitarum & oftenfarum , quas Vobis mittimus
fub pede figilli noftri,
Vos , fuper Materia praediifta diligenter deliberetis ,
Ec Nobis, cicra Fefium Carniprivii proximi futurum, fub com-
muni Sigillo Studii Univerfitatis prxdidije, mittatis finale Refpon-
fum, & Confilium veftrum, Quid Vobis videtur, quod, prcefato
Patri noftro in prjemifTis, (tam Dignitate, Statu, & Honore no-
ftro Remo , quam aliis penes Deum & Ecclefiam obfervatis) fit
finalicer Refpondendum :
Ec hoc , fub Forisfadura Libertatum & Privilegioruni Uni-
verlicacis pnudidtie, nullacenus omictacis.
Tette Rege apud Wejhmnafterimn, xx die Novembris.
Per ipjum Regem.
Et erat Fatens.
Co7:fr»!le Breve dirigitur Cancellario ac Trocuratorihus Univerfi'
tatis jua.' Cantehriggia , 7iecnon, &cc. uc liipra, mutatis mutandis,
liib eadem Daca.
Alterum deftderatur.
* vill.
62.
Ann.D.
1398.
An. 12.
K. 2.
Vnt.iz.
R 2.f.
X. w.jf.
* De Rejiitutione TemporaUum Landaven.
ID EX, Efcaetorifuo in Comitatu Warrwicse, Salutem.
■•■^ Cum Dominus Summus Pontifex , Venerabilem Patrem ,
Johanne7n , nuper Epifcopum Landavenfe^n , a Vinculo , quo ei-
dem Ecclefix tenebacur , abfolverit , & , Venerabilem Patrem ,
Tho7nam , nuper Epifcopum L,eghlienfem , ad didtam Eccleliam
Landavenfem tranftulerit, ipfumque inEpifcopum Loci illiusprs-
fecerit 6: Paftorem , ficut per Liceras Bailacas ipfius Domini lum-
ini Poncificis, nobis inde diredtas, Nobis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Thomas omnibus & fingulis.verbis, nobis
rom. 111. P. W.
Tro Archiepifcopo Cantuarienjl de Pardonatione.
REX Omnibus Ballivis & Fidelibusfuis, ad quos, &c. SaJu- Ann. D.
tem. 1398.
Sciatis quod Nos, An. 22.
Sane recolentes gravia Onera , Stimptus, Labores, Expenfas, R- i.
& Pericula , quibus , Venerabilis Pater, Rogerus de Watden, Ar- Pt'- zi-
chicpilcopus Cancuariae , cotius Anglix Primas, ad Conimodum, R.i.p.t'
Honorem, & Utilicacem noltri & Regni noftri , dum ipfe in of- m. 3+.
ficio Thelaurarii noftri Angliae , & nobifcum , in Comitiva &
Exercitu noftris, in p.ircibus Hiberniae & Scotix, extitit, ac alibi,
tam in Cifinarinis quam Tranfmarinis Parcibus, prona Promptitu-
dine fe fi;bmifit ,
Confiderantes etiam intimc & attentc grata Merita , & obfequia
frudtuofa , Nobis per ipfum , a primordio noftri Regiminis, lau-
dabilicer prxltiu, & indefinencer pr.elibata,
V Vc
IH
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. Volentefqne , ea de caufa, pro majori Securitate, Tranqiiillita-
1398. te & Qaie-^e iprius Aicbiepifcopi , ne ipie futuris temponbus,
Ric. 1. pro aliqjibu5 qur fequuntur, per Nos vel Hicreds nt)ftros, Impe-
tarur, inquietetur, feu quomodolibet prregravetur, tavore Kegias
M^jdhiis, proutdecet, gracioseprovidere,
De Gratia noftra fpeciali, ex mero motu, certa ^cientia 6c U-
bei a Voluntare noftris ,
Faruonavimus , Remisimus, Relaxavimus, 6c
O u I E T u M C L A M A V I M u s , "ac , Tenorc prxlentium , Par-
donamus, Remirriir.us , Relaxamus, & quietum Clamamus, pro
Nobis & H.credibas noftris, eidem Archiepifcopo omnes &c om-
iiimodas Aaionei peiibnales , Cmiks , QLiercl.is, & Demandas,
2C quJECumque Debita , Compota , Prxftita , Rccepiione^ , &
Suinma.^ Denariorum , Joc;ilium , & Venellamentorum, Nobis
per ipfjm, ex quacumque Caufa ScColore, debita & pertmentia,
Adjudicaca , feu in futurum Adjudicanda , qu'^ verfus ipfum , in
Scaccario noftro feu alibi , currant leu currere poterunc in De-
nianda, . ,
Ac omnimodas Liberationes , Solutiones , & Receptiones de
Thefauro nollro , ad Receptam Scaccarii noftn, feualibi, uncle
idem Archiepilcopus ad pr.elens Oneratus & Compurabilis exiftit,
aut Onerari, Imped, Moleftari, vel Inquieiari poceritfeu gravari,
Et u!:erius , de uberiori Gratia noftra, Pardonavtmus,
Remirnnus, & Relaxavimus, ac, Tenore Prnsrfencium , Pardona-
mus, Remitcimu.s & Relaxamus , pro Nobis & ILeredibus no-
ftrris, eidem Archiepifcopo Sedam pacis noftrx, & quicq iid ad
Nos verfus ipllim pertinet , vel aliquo modo pertiiiere pOLcrit m
fucurum, pro quibufcumque Tallat!;iis, Sublidns , leu Impodtioni-
bus, fuper Populum noftrum & eorum aliquem , ablque Aucton-
tate & Licenria regia, fadis, ' ^ . -n ,
Ac pro Acceptacionibus Dignitatum , & Benehciorum hccle-
fiafticonmi , contra formam Scitucorum & Ordinationum Regni
noftri Angli.r, in hac parte editorum, ., ^ .r •..
Kecnon pro omnimoais TranfgrefTionibus , Mefpnfionibus ,
Neglisentiis , Extorlionibus , Deceptionibus , Inobedientiis, R.e-
bellionibus , Concemptibus , Injuriis Dc|-eaibus, Manucenentiis,
OftcniiS Concelamentis , Venditionibus Jurium ^ommodorum ,
• VIIL Wardarum, * Maricagiorum , Efc.-.ecorum , Proficuonim, Terra-
64. rum, & Tenemeniorum, aut injuftis Alienatiombus, Perquilitio-
nibus, feuSub!cracT:ionibus eorumdem, . n
Necnon pro infano Conlilio, Regimine, & Gubernatione Per-
fone, Status, Regni, Tractacuum, &; Negotiorum noftrorum ,
ubicumque ftierat intra Rejnum noftrum Angliae, vel extra, dum
idem Rogerus Archiepifcopus , Thefaurarius nofter AngliK , &
Vilte noitrx Ca^efii', aut Locum tencns feu Deputatus Inlularum
noftrarum de Gernefeye, Jerefey , Serk, & Aurney, feu Ambas-
fator, Conliliarius , Miniftcr , Officiarius, auc Coniininjonanus
nofter extitit, tam in Cifmarinis quam Tranfmarini; Partibus
Necnon pro omnimodis Captionibus, Aminionibus, vd Deh-
berationibus Prifonariorum , Redemptionum , Navuim, Carica-
rum, Bargea»-um, Bacellorum, & Vaforum , fupra Mare, in Por-
tubus Maris, vel alibi,cam infraRegnum noftrum Anglix, quam
excra, ,, ,./- • •«
Aut pro aliquibus Bonis , Catallis , & Mercandids, in eifdem
Navibus & Vafis inde deliberatis , tam tempore Guerrx quam
Treugarum vel Pacis,
Aut pro aliqua alia Causa feu Re quacumque, unde Nos vel
Hxredes noftri , de Prccminis omnibus & iingulis , aut ex alia
Causa leu Colore quocumque, vel etiam per aliqua verba hic non
exprelfa , Adionem, Querelam, Calumpniam , leu Demandam
verfus ipfum Archiepifcopum , feu alios nomine luo , m Perloms,
Bonis, & Rebus fuis , habemus, auc de jure habere policmus vel
debcrenius,
Nolcntcs quod idem Archiepifcopus , aut Hacredes vel Succes-
fores fji, feu Executores Teftamenti fui, aut Tenente. Terrarum
& Tcnementorum luorum , ad quafcumque Manus in futurijm de-
venerint, nec Adminiftratores, ieu Occupatorcs Bonorum & Ca-
tallc; um ejufdem Archiepifcopi , ratione Pr^millbrum feu alicujus
eorumdcm, coram Nobis vcl H;ieredibus noftris, in Parliamencis,
Conciliis, & Tradtatibus noftris vel Hxredum noftrorum , fecj in
quibufcamque aliis Locis, coram aliquibus Judicibus, Jufticiariis ,
Officiariis, & Miniftris noltris , & Hneredum noftrorum quibus-
cumque, faturis temporibus , Impetancur, inquiecentur,moleften-
tur in aliquo feu graventur , fet de Prxmirtis omnibus & lingulis
fint Qiiieti , Abfoluti , & Exonerati Imperpetuu m.
In cujus, 5cc. . j. vT
Tefte Rege apud Wejlmonafierium -^yicchmo primo dieNovem-
bris.
Fer ipfutn 'Regem.
Pro yirchiepijcopo DHblimenJi , de ProteFtione.
Ann D T fJomas Archkpijcopus Dublinia , Cancellarius Rcgis in Hiber-
j,n3 ■ i nia, qui in Obfequium Regis ad partes Hibernix profecturus
An.ii.. eft, ibidem in Munitione Parcium illarum moraturus, habec Lu
K. 1." teras Regis de Piotedlione , cum Claulula Volumus, per unum
IbiJ. Annum duraturas.
m. 2(5.. Pr. &c. ^ ^ . ,. ,.^ , .
Tefte Rege apud IVcfim. vicefimo feptimo die Novembris.
Fer Billam de Privato Sigillo.
Ann.D.
1398.
An. 21.
R. 2.
R. 2. f.
t. m. 8.
Pro Duce Britamiit.
REX, Univerfis & fingulis Senefcallis, Receptoribus,Ballivis,
Conftabulariis , ac aliis Miniiiris & Officiariis Dominii de
Richemundra , Salucera,
Cum nuper Dederimus, carifTimo Fratri noftro, Johanni Duci Ann. D.
Britanniie quandam .Acquiccanciam generalem , de omnimodis A- 1598.
dtionibus, Debicis , Demandis, Mobilibus, & Catallis, qux fiae- Ric.-t^
runt inter Nos &c prxfat^im Djcem a Principio Mundi ufque
diem SanAi Georgii ultimo prxceritum,
Quo die eidem Duci Acquietanc.am fuam generaliter Tradidi-
mu^, & ei Comicatum fuum Richemundix Reftituimus^
Ac intellextrimus quod cerri Officiarii noftri Redditus iplius Du-
cis, in difto Comitatu, poft diem prxdictura , nominenoftro,
lcvar^unt & perceperunt ,
Vobis , & cuiiibet veftriam , Mandamus quod ipfum Ducem ,
Comitatu prxdiLto, fecundum eflciftum Conceffionis noftrx, bbi
inde factx , gaudeie * permittatis , ac Redditus , per vos, poft * VIIL
Reftitutionem , prxfato Duci de dicto Comitacu fic fadtam, no- ^f-
mine noftro perceptos, li qui fuerinc, Relticui feciacis eidem.
Tefte Rege apud Wejimonajierium , vicefimo quarco die Decem-
bris.
Fer Breve de Privato Sigillo.
De Sacramento y^dverfarii Scotia recipiendo.
D EX , Dilci^tis & Fidelibus fuis Gerardo Heron Chivaler, & Ann. D.
•'■^ Joha:i7ii Skclton Armigcro, Salucem. 1399.
Cfim nuper inter, cariffimum Avunculum noftrum , Johanncm An. 12.
Ducet» Lancajfrite , ac alios Commillarios noftros , ex parce no- r. 2.
ftia, & Ducem dcRofey, & alios Commiffarios Rolterti Adverfa- Scot. 22.
rii 7io(iri Scoti.e , apud Haudenltank, certx Treugx &Guerrarum r. i. m.
Sufferentix , a Fefto Sandti Michaelis ultimb prxterico , ufquc j.
Feftum Sandi Michaelis excunc proximb fucurum accepc-x fue-
rant, initx, &firmatx,
Ac per cofdem Commiffarios pro tunc concordatum & ordina-
tum extiterat qubd , ad hujufmodi Treugas tcnendum , obfervan-
dum, & fidclicer obfervari facicndum , Nos, in Perfona noftia,
in Prxfcmia Commiirariorum aut Nunciorum tiidi Adverfarii no-
ftri, ac idcm Advcriarius nofter , in Prxfcntia Commiffariorum
aut Nunciorum noftrorum, Diebus & Locis ad hoc concordatis,
Sacramenca Corporalia prxflaremus;
\'cbis ,
De quorumFidelitate & Circumfpeftione plenam fidem gerimus,
Ad Audicndum & Vidcndum didtum Adverfarium noftrum hu-
jufmodi Sacramenmm prxftare , juxta Formam Concordix , inter
diAos Commidiirios hinc inde fadx & habitx , Poteftatem 6c
Mandatum fpeciale Damus & Committimus per Prxfentes;
Vobis nichilominus mandantes quatinus de modo & formd
Prxftationis huiufmodi Sacramenti , ac de omni eo quod ^tce.-
ritis in Prxmiffis , Nos , in Cancellaria noftra , cureiis reddere
certiores.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Coventre, dccimo quarto die Januarii.
Per ipfum Rcgem.
Pro Amha(ftatore Imperatoris Conjfantinopolitam.
REX, Univerfis & Singulis Regibus , Principibus, Ducibus, Ann. D.
M;rchionibus, Comicibus, Nobilibus, Baronibus, Dominis, 17,^9.
Vicecomitibu; , Capitaneis , Conftabulariis , Gubernatoribus V'i- a». 22.
corum, Fortaliriorum , & omnibus aliis Amicis Benivolis noftris, r. %.
ac Populis cujiilcurnque Status, Gradiis, Dignitatis , Prxeminen- Pritnc.zi.
tix, feu Conditionis fuerint , ad quos , &c. Salutem in omnium r. 2.»?.
Salvatore. 6.
Univerfitatem vcftram mulcipliciter honorabilem, & quemlibet
veftriim per Se , attentius & efficaciiis quo poflumus , Tenore
Prxfentium , requirimus & rogamus quarinus, Nobilem & Cir-
cumfpecT:um Virum , Hillarium de Aurta Militem , Arabairiato-
rem & Cognatum Imperatoris Conltantinopolitani,
Qui penes Prarientiam noftram, pro certis Negotiis, Nobis ex
parte iplius Iraperatoris explicandis, nuperime deciinavit, & ver-
lus partss liias proprias redire jam intendit ,
Cum ipfum per Regna, Dominia, & Poteftatcs veftra, feu ali-
cujus veftriim tranlire contigerit,
Noftrx Majeftatis intuitu, & hanim Precum noftrarum fpecia-
li interventu, propenlius recoramcndatum habentes,
Eundera Hiliarium ., cum Farailiaribus, Equis, Bonis, Herne-
fiis, & Rebus fuis quibufcumque , recipiatis, & inibi Morari, feu
per eadem Regna , Dominia , & Poceftates , ciim fibi placueric ,
libere & abfque Impedimenco feu percurbatione quacumque, re-
dire peimittatis, fine Solutione Dacii , Pedaeii , Gabelli, a ■: ali-
qua apertione Manticarum, Literarum, feu Hernelionim fuorum ,
necnon falvura & fecurura Condudum , fibi, fi neceffe fueric ,
fuis Sumptibus, haberefaciatis,
Non inferentes eis , nec quomodolibet inferri permittenres , in
Corporibus * feu Bonis eorumdcra, Dampnum , &c. ut in fimili- * VIIL
lius de Eequejiu Literis. 66.
In cujus rei Teftimonium, has Literas noftras Patentes fieri, &
Magni Sigilli noftri munimine fecimus confignari.
Dat. in Palatio riojiro Wefim. Vicelimo die Januarii.
P«- ipfutn Regem.
Pro Pontio Domino de Ccfielhou.
Ann. D.
1^99-
An. 22.
REX, Omnibus, ad quos, &c. Salctem. R. 2.
Sciaris qubd , de Gratia nortia Ipeciali , Conceffimus , di- ?at. 22.
lecto & fideli noftro , Po7itio Domino de Cajielhou Prxpolitu- R. 2. />.
ram Dax , cum Proficuis & Emolumentis eidon pertinenubus , z.m.n:
poft
ET ACTA PUBLICA.
Aiin. D. poft Deceflum Willielmi de Mmtandre Chivaler, una cum Her-
1^99. bagio, Guidonagio, & Hoftagiis Civitatis noftrje Burdegaliae, il-
^c. i. mul cum Proficuis & Emolumentis eifdem pertinencibus ; falvo
femper jure cujuHibec in OfHciis fupradidtis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Ifejlmojtaflerium , Quarto die FebruariL
Fer Breve de Privato Sigilla.
I)e Retinentia & Homagio.
Ann.D. D EX, Omnibus, ad quos, &c. Salucem.
1599. ■'■^ Sciacis quod,
De Gratia noftra fpeciali, & tamproeo qu6d,cari(IimusCon-
fanguineus nofter , Reginaldus , FiJius Junior de Julers & de
i^^
XI.
R. 1.
K.x.m.
6.
i
GeTre, Nobis fecic Homagium, quam pro eo quod ipfum Re-
ginaldum Recinuimus , penes Nos pro cermino Vic3c fux moratu-
rum,
ConcefTimus eidem Reginaldo Qyingentas Libras , 'percipien-
das Annuacim , ad Scaccarium noftrum , durance vica , cariflimi
Confanguinei noftri, Willielmi Ducis Gelre qui nunc eft,
Volences ulceriiis quod , fi , poft Morcem prxfeci Willielmi ,
praedititus Reginaldus Hseres & Dux Gelre exticerit, tunc did:a
AnnuiCas Quingencarum Librarum omnino celTec, & quodextunc
in fucurum idem Reginaldus habeac & percipiac , quolibet Anno ,
durance Vica fua, ad Termiiios Sandli Michaelis & Pafchie, ad
Scaccarium noftrum prxdidtum, Mille Libras eodem modo, quo
WillielmuSj nunc Dux , de Nobis percipic in pnefenci, Virtuie
Conceffionis noftrx fibi inde fadtx.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonajterium , Sexto die Febniarii.
Per Breve de Privato Sigilld.
profequamur, & eam libenter attollamus Honoris Gratia fpecia- hhn.di
1J99.
Ut igitur in effeau percipias , quod fuggeric noftrs mencis Bic. x.
aftedtus, Te in noltrum & AxScx Sedis Capellanum graciose reci-
punus, & nbftrorum & didtse Sedis Cappellanorum conforcio fa-
vorabiliter aggregamus.
Tibique Concedimus quod Indulgentiis , Immunicacibus , Et-
empcionibus, & Privilegiis, per, felicis Recordationis , Johannem
XXII, & Clementem vii, Romanos Poncifices, Praedeceirores no-
ftros, Capellanis did* Sedis conceffis, uti & gaudere libere & li-
cite valeas,
Piae memoriae 7»»9c?«/K 1;/', Vrhani v, Gregorii xi, & IJrbani
vi, Romanorum Pontificum , Prxdeceilbrum noftrorum, atque
rioitns Reftridionibus, Declarationibus , Ordinationibus , Confti-
tutionibus, Voluntatibus, & Decretis, fuperlndulgentiis, Immu-
nitaribus , Exemtionibus , Privilegiis fupradidis j necnon aliis ia
contrarium ediris, non obftantibus quibufcunque;
Intendentes quod, per hoc, Favoris Apoftolici prxfidia pleniiis
fortiaris;
Sic igitur de bono in melius, ftudiis vircuCum, incendas, quod
merito, ad faciendum tibi pleniorem Grariam, innitemur.
Nulli ergo omnino Hominum liceat , hanc Pagiuam noftrae
Exempcionis, Aggregacionis, & Conccffionis , infriiigere,&c.
Dat. Rom^ apud Sanilum Petrum, Id. Martii , Poncificatus no-
ftri Anao Decimo.
Ann. D.
1399.
.An. 12.
K. 2.
CUiif.il.
R.i.p. I.
m. z.d.
*VII1.
<7.
Snper Pardonatiombns , de Proclamatione facienda.
D EX, Vicecomiri Kanciae Salucem.
*-^ Quia Graciam generalis Pardonationis Ligeis Regni noftri
Angliae , in ultimo ParliamenCo noftro , Incepco apud Weftmona-
fterium , die Luns proximo poft Feftum Exaltationis Sandse
. Crucis, Anno Regni noftri vicefimo primo, & apud Salopiam ,
• ufque ad Quindenam Sandti Hillarii tunc proximo fequentem , Ad-
jornato & ibidem Terminato, per Nos fadtam, ufque ad Feftum
Sandti Martini in Yeme proximo futurum , de Gratia noftra fpe-
ciali , duximus Prorogandam & Continuandam ;
Tibi Prxcipimus quod ftatim , vilis Pnelentibus , in fingulis Ci-
vitacibus , Bur ^is , Villis Mercacoriis , ac aliis Locis Comicatus
tui, ubi meliiis expedire videris, hujufmodi Grariam noftram, iic
Prorogatam & Continuatam , publice ex parte noftra Proclamari
& Notificari facias.
Nolumus tamen quod praefentis Gratiae Prorogatio , quo ad
illos,qui in Comitiva Dominorum, nupeir apud Haringey & Rod-
cotbrig , contra eorum Ligeantiam , adinvicem congregatorum ,
extiterunt, pro aliquibus ibidem perpetraus, fe extendat^ quorum
Gratiam ad Perfonam noftram propriam cimnino volumus refer-
vari.
Et hoc nuUatenus omittas.
* Tefte Rege apud Wejimonafierium, vicefimo feptimo die Fe-
bruarii.
Per ip/um Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Singulis Vicecomitibus fer Angliam.
De Eqnis , fro Curribtts Regis , providendis.
Ann.D. R.^^' ^^^^^Aro Hugoni Chadefie , Salutem.
1300. ' Scus quod affignavimus le ad tot Equos, quot pro Curri-
bus, Quadrigis, & Someris , pro prrfenri Viagio noilro verfus
Terram noftram Hiberniae, necellarii fuerint, ac Hernelia & alia,
pro eifdem Curribus,Quadrigis, & Someris, necellaria, proDe-
nariis noitris promptefolvendis, tam infra Libertates, quam extra
( Feodo Ecclefiae duntaxat excepro) emendura & providencium;
Et ideo ribi Prxcipimus quod circa Praemiffa diligenter inten-
das , & ea facias & exequaris in Forma prsedidla ;
Damus autem univerfis & (Ingulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, Miniftrisi & aliis Fidelibns, & Subditis noftris, tam in-
fra Libertates, quam extra, Tenore Praefentium, firmiter in Man-
datis quod Tibi, in Executione Prxmiflbrum, Intendentes iint,
confulentes , & auxilian:es prout decet.
In cujus , &c. ufque ad Feftum Sandti Michaelis proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , Seeundo dieMarrii.
[599.
An. 12.
R:2
Pat. 22.
R.2.f.2
r>. l^.d.
Ann.D.
1399.
An. 22.
R. 2.
Mx /ilt-
ttgr.
De Capellano Pap£ confiitHtdi
BOnifacius Epifcopus, Servus Servorum Dei, Diledto Filio, Jo-
hanni Buntyjigford, Friori Prioratus Ecclefi^ Chrifti Londo-
nienlis, Ordinis Sandti Auguftini, Capellano noftro, Salutem &
Apoltoiicam Benedidtionem.
Vircucibus clarens & Meritis, ficut fsmae laudabilis Tellimonio
commendaris, illam , in noftro & Apoftolicx Sedis confpedtuw
Gratiam meruifti , quod Perfonam tuam patern^ Benivolenua
Tom. III. P. IK
A. de PoriugruariOf
Super Plicam.
Gratis de Mandato Dofnini nofiri Papa
G. de Pala.
Suh Filis fericis fiavi rubeijue Coloris.
De ProteBionibfts , pro Comitiva Regis.
JOhannes Cobham Armiger Regis, qui, in Obfequium Regis, in
Comiciva Regis, ad panes Hiberhix profedturus eft, ibidem,
fuper falva Cuftodia Parrium illarum, moracurus, habet Literas
Regis de Protedlionc cum * Claulula Volumus, per unum An-
num duracuras.
Pr. &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo fepcimo die Mardi.
Per Billam de Privato Sigillo.
Confimiles Liceras Regis de Protedlione habent fubfcripti,
Johannes Purfynt Armiger, alias didtus Johannes Purvynt.
Lucas de Peltham Armiger.
L,aure7itiiis Comhe , alias didtus del Sellert
Rjcardus Redman Miles.
Thomas Brelte Miles.
Wtllielmus Meynell Miles.
Johannes Littelhery Miles.
Willielmus Lile Junior.
Benedidus Sely Miles.
Rohertus Whyte^zeye Miles, Herbergiator Hofpitii Regis, quiin
Hofpirium Regis ad partes Hiberniae profedturus eft, &c.
Ann. D.'
1399-
An. 22.
K. 2.
P«f. 22.
«. 2.p. 1.
T>.. 7.
• VIII4
68. '
Pro Petro Epifcopo Aqnenji Nmcio Pap<t.
R^
EXjCuftodibus PafTagiorum omnium & fingulorumPortuum
Regni fui Angliae, ac aliis Ligeis & Fidelibus fuis quibufcura-
que , ad quos , &c. Salutem.
Mandamus vobis quod, Venerabilem Patrem, Petrum Ef>ifco-
piim Aquenfem, Nuncium , Sandrilfimi in Chiifto Patris, Domini -
Bonifacii Papa Moderni , in aliquo Portuum pr^didtorum , ubi ip- R-
fe eiigere volueritj cum fuis Genribus, Familiaribus , Jocalibus, +.
Auro, Argento, EquiSj Vclturis, LitetisCambitoriis, ac aliisBo-
nis, Rcbus, & Herneliis fuis quibufcumque, abfque Impedimen-
to aliquo feu Perturbatione , & abique aliqua Cuftuma feu Solu-
tione, ad opus noftrum pro Praemilfis, feu eorum aliquo , nififo-
lummodo pro Mercandilis, li quas ipfe aut fui Gentes & Famili-
ares pnedidti fecum habuerint , iblvendis , verfus partes Tranfina-
rin,)s libcre tranfire permittatis;
Volumus irifaper quod pr-cEfatus Epifcopus Navem aut Naves,
pro Pallagio fuo fufHcientem iive futScientes , habeat ; aliq 10
Areilo, inde pro PaiTagio noftro verlus Terram noltram Hiber-
mx. , aut aliquo Mandato noltro in concranum fadlis , non obftan-
tibus.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Wefimof/afierium, 'decimo oSt3.vo die Martii.
Per BreVe de Privato Sigillo.
Ann. D.
^99-
An. 21.
R. 2.
Franc.it.
Pro Georgio de Dunbarre, Filio Comitis Marchi^ de
Scotia.
REX, per Literas fuas Patentes, ufque ad Feftum Sandti Petri
ad Vincula proxim6 futurum duraturas , f licepit in ftlvum &
fecurum Conduttum fuum , ac eciam in i-^roreitionem , Tuitio-
nem, & Defenfionem fuas fpeciales , GeorgiuK de Dunharre, Fi-
lium Comitis Marchice de Scotia, ac Vigiuti Perfonas Servientes
fuos Equites in Comitiva fua, ^c. ut in [imlibus d» Conduiiu Li'
teris. .
Ann. D.
1399.
An. 2V
R. 2.
Scot. il.
R. i.m.:
1^6
C O NV E N T I O N E S , L I T E R iE,
Ann. D.
1399-
Tefte Rege apud Wejlmonafterima, decimo nono die Martii.
Ter Billam de Privato Sigillo.
y^ Tj De ReftitHtione Tcmforalinm OJforie».^
A». 11. R ^^i Cancellario Terros noftrx Hiberniae, qui nunc efi:, &
R. I, ■!*- qui pro tempore fuerit, Salutem.
Fnt.ii. Cum Dominus Stimnut Pontifex, Ecclefia Oflbrienfi Paftoris
R. i.p -. regimine deftituta , eidem Ecclefoe de , diledo nobis , Johanne
m. 2(5. ' Waltam , Fratre Ordinis Fratrum Hermitarum , Ordinis SancSti
Auguftini, in Sacerdotio conftituto, providerit, ipfumque in E-
pifcopum Loci iliius pra:fecerit & Paftorem , ficut per Literas
BuUatas ipfius Domini Sumrai Pontificis, nobis inde diredas, no-
bis conftat,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis , No-
bis & Coronae noftrse prKJudicialibus , in di(^ Literis Bullatis
Promittcntes Nos Ratum, gratum, & firmum habituros quic- Ann.D.
quid per didos Procuratores nollros Adum, geftum, procura- IJ99.*
tumve fijerit, in Praemiflis, vel aliquo Prxmilforum.
Dat. fub Magni Sigilli noftri Teildmonio , in Palatio mjlro
Weftm. vicefimo fecundo die Martii, AnnoRegni noftri vicelimo
fecunda
Stanley.
Per ip/iim Regem.
Sub Magno Sigillo Regis Angliie pendente a Cauda Tergamena.
De Tratlando fuper Trengis cum eodem>
t) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■*^ Sciatis , &t. ut fupra uf^ue ibi , tam generale , quam Ipecialc,
Q^tuncpc,
Trad:andi cum Depntms Advcrfarii noftri Scotittin quibufcum-
Ric. i^.f.
•VIII.
69.
UIO k.A. V>V^lUil(^ llKfi.*.tt\, ^l .^JUVll^iail.^UO , 111 U1V1.10 JL..11.WU A.fi.4M.l.l.> * .«v-i..*..vit ^v... ..^ w^u.hi.... .. .h w. '^ m. .. f.vj.it oiI/ll.« 111 VJU117L
contentis, coram Nobis Renunciavit, & Gratiae noftrse humiliter que Locis & Placeis, quibus eis meliiis videbitur expedire,
*<-/-! '.,-. 1 -_ ' • - A _ r< : j: i._J: J._j: o *^i. '
* fe fubniifit , volentes cum eo agere gratiose, Ac Conveniendi , dandi , concedendi , & acceptandi , pro No- "•
Cepimus Fidelitatem ipfius Epifcopi , & Temporalia pracdidi bis, ac Subditis , Regnis, Terris , & Dominiis noftris , necnon ^-
Epifcopatus Oflbrienfis, prout moris eft, Reftituimus eidem ; Alligatis, & Benivolis noftris, ac Subditis, Terris, & Dominiis
Et ideo vobis Mandamus quod' eidcm Epifcopo Temporalia fuis, cum Deputatis didi Adverfarii noftri, fuflScientem Potefta-
tem ab ipfo Adverfario , ac Subditis & Dominiis fuis , necnon Al-
ligatis , Amicis , & Adhxrentibus fuis , ac eorum Terris & Do-
roiniis, habentibus, de veris & firmis Treugis, acGuerrarumSuf-
ferentiis , & Abftinentiis generalibus vel particularibus , tam per
Terram, quim per Mare, melioribus Forma, modo, & condi-
tione quibus fciverint aut poterunt, per tanti temporis Spatium,
quantum eis placuerit , feu melius videbitur expedire , duraturis,
cum omnibus Claufuhs , Conditionibus , Modificationibus , 8c
Circumftantiis , quae neceflariae & expedientes fiierint & concor-
dat;E ,
Cxteraque alia & fingiJa Exercendi. ^c. ut fupra ufque ihi, o-
portuna, e^ tu7icftc, promittentes, crc- ut fupra.
Dat. fub magni Sigilli noftri Teftimonio , in Palatlo tuftr»
Weftm. vicefimo terao die A'Iartii.
Ann.D.
1399-
■/fn. 11.
R. 1.
Scot. 2t;
R.
1. m.
prccdidta , (^c. frout in Literis de Reftitutione.
Tefte Rege apud Weftmo?jafterlum, vicefimo die Martii.
Per Breve de Privato Sigillo.
De mnotefiendo , fufer Sacramento fraftito.
Ann. D. W EX Univerfis, ad quorum notitiam praefentes Literse pervene-
1399. rint, Salutem.
Au. 11. Ciim nuper, per, cariflimum Avunculum noftrum, nuper Du-
R. 1. (em Laneaftria, ac alios Commiflarios noftros, pro parte noftra,
Scot. li. & Diji;.'i/ Primogenitum Roberti Adverfirii nojiri Scoti^e, ac Ro-
R. 2. m. bsrtum Germanum fuum , Duces Rothefaix & Albaniae, ac alios
?• "" "" ' ' ' ••'-•• '"^- '—
Coraniifl^arios ipiius Adverlarii noftri , pro parte altera , certx
TreiigiE, a Fefto Sancfli Michaelis ultimo prxterito, ufque ad Fe-
ftum Sancti Michaehs extunc proximo fumrum, apud Haweden-
flank, acceptatic fuerint, initx, & firmatae,
kc , inrer alia , per eoftJera Commifi&rios adtunc ordinatum
extiteiit & concordatum, quod, ad hujufmodi Trcugas tenendas
& obfervandas, & fideliter obfervari faciendas, Nos, in Perfona
noftra propria,in prjefentia Commiflariorum feu Nunciorum difli
Adverlarii noflri , ac idcm Adverfarius noftcr , in propria Perfona,
in prxfentia Commiflariorum ieu Nunciofum noltrorum , Diebus
& Locis ad hoc concordatis , Sacramenta corporaha pracftare-
mus ,
Unde Nos , ad Inftantiam & Requifitionem certorum Com- _= .
miflariorum feu Nunciorum didi Advcrfarii noftri (videlicet» y»- D EX Vicecomiti Northurabriae Salutem. Ann. D."
hann.-s de Hamylton Militis, & Ada Forefter Arnugeri, fpecialem ^ Quibufdam certis de Caufis, Viagium noftrum verfus Ter- i?99'
Commiirionem habentium , ac ad noftram Prajfentiam propter ram noftram Hibernix , Deodante, in proximo faciendam, inti- •^"- **-
hoc accedentium, didlum Sacramentum, inForma debita, Sacro- me concernentibus , tibi Pr.Ecipimus, firmite* injungentes, qu6d ^- *•
fandis Evangeliis corporaliter ta£Hs, exhibuimus: ftatim, vilis priclentibus, in fingulis Locis in Billiva tua, ubi ma- Cl»uf.itl
Et hoc omnibus, quorum intereft, feu interefle poterit, inno- gis expedire videris, ex parte noftra proclaman facias, R.i.p. -
tefcimus per Pr.Efentes. /-^..-. j o. i- — i: ir.i...: j. f .\ r>
Per iffum Regem.
D E X eifdem Salutem.
*^^ Sciatis, c^f. ut fupra ufaue ibi, Tres eorum, e^ tunc fie,
quorum aliquem pracdiitorum Epifcopi , Ducis , & Comitis unum
efTe volumjs, (^c. utfupra.
Dat. ut fupra.
Per ipfum Regenl.
Pro f^iagio Regis , de Proclamationei
D EX Vicecomiti Northurabriae Salutem.
^^ Quibuldam certisde Caufis, Viagium noftrum verfus Ter-
Ann. D.
1399.
jin. 11.
R. 1.
Ec Au-
togr.
Scot. 11.
R.i.m.i,
•VIIl.
70.
In cujus, iScc.
^eite Regc apud Weftmonafterium , vicefimo dic Martii.
Per ip/um Regem.
Commifjio ad traElandum de Pace cr jimicitia cum Advcrfa-
rio Scotia.
T) Jtardus , Dei gratia , Rex Anglta cJ" Framia , & Dominus
*^ Hibernix, Omnibus, ad quos praefentes Litteric pervenerint,
Salutem.
Sciatis qu6d Nos,
De provida circunifpe<f^ione & induftria Venerabilis Parris Jo-
hafmis Epiftopi A(fuve>ips , ac carilfimi Frarris noftri Edicardi Du-
cis Alba Martia, Cariflimi Confanguinei noftri Johaniiis Comitis
Sartim , necnon , Dileclorum & Fidelium noftrorum , Johannis
Bujfy Chivaler, Henrici Grene Chivaler, & Laurentii Dru Armi-
geri, inrime confidentes,
Ipfos Sex , Quinque , Quatuor , & Trcs eorum , quorum ali-
quem praedidorum, Epifcopi, Ducis, & Comitis unum efle vo-
lumus , noftros veros & legitimos Procuratores , Negotiorum ge-
ftores , Deputatos , ac Nuncios fpeciaies Facimus , creamus , &
conftituimus per Pncfentes:
Dantes &: concedentes eifdem Procuratoribus , Deputaris, &
Nunciisnoftris Auftoritatem, plenamque ik liberam Poteftatem,
ac Mandatum, ram geneiale , quam fpeciale , Conveniendi , lo-
quendi , comnrunicandi , & tradandi , pro Nobis , & Nomine
noftro , ac pro Rcgnis , Terris , Dominiis , Subditis, & Ligeis
nofhis quibuicumque, cum Adverfario noflro Scotia, ieu ejus in
hac prte Procuratoribus , Nunciis , feu Deputatis, futficientem
Po.eftatem ab iplb Adverlario noftro habentibus , de Pace &Con-
cordia fir.alibus & perperuis, in^er Ncs, & Hxredes noftros,pro
Regnis, Tevris, D< miniis, Subiiiris, &: Ligeis noftris, et parte
una, & ipfum Advertarium noftrum , & Hicredes fuos, pro Se,
Terris, Douiiniis, Subditis, & Ligeis fuis, ex parte altera, per-
peruo duraturis ,
* Oraniaque alta & fingula Exercendi, faciendi, & expediendi,
quae in Praeniiflis & circa ea necelTaria f lerint, vel etiam quomo-
dolibct oportuna, etiamfi Mandatum exigant magis fpecialci
Quod omnes & finguli Valetti de Liberata Coronx, qui Vadia a "'• '^- '•
nobii Annuarim percipiunt, fub Pcena AiniflionisLibcrat.E &Va-
diorum prsdiftorum, verfus Civitatem noftram Londoniic, cum
celeritate qua decet, fe trahant & feftinent, ira quod fint ibidcm,
coram Concilio noftro , die Mercurii in So,;rimana Pafche pro-
ximo fjtura, Piompti ScParari ad faciendun; quod ds,per dii^um
Concilium noftrum, injungerur ex parre noftra:
Er hoc, fub periculo quod incjmbit, nullatenus omittas.
Tcfte Rcge apud Weftmonafterium , vicefimo tertio die Martii.
Conftmilia Brevia diriguntur Singulis V icecomitibus per Angliam .
* De Compellendo Jnohedientes Ducatus Aquitama obedire *VII!.
Bonefacio Pap<t, 7'-
D EX, dileifto Confanguineo fuo, Johanni Marchioni Dorfetiie Ann. D
*^ Locum noilnun tenenti in Ducatu noftro Aquitanije,velejus
Locum tenenti ib)dem , ac Aquitanix & Landirum SenefcalUs,
necnon univerlis & hns;u!is aliis Ofiiciariis ScMiniftris noftrisDu-
catiis pr.ediifli, pio tempore exiftentibus, Salutem.
Ad noftrum jam vtervenit intelleftum quod funt quamplures
Ligei & Subditi noftri , Dorainiorum de Beain & Mjrfan , ac
aliorum Dominiorum noftrorum infra Ducaturn prxai<5tum, fuae
Saluris imraemores, & Deura prxoculis non hab.iites, qui, San-
<ftiflimo Parri noftro , Papa Bonefacio Nono obedire ^ & ipfum
Vicarium Chriiti in Terris acceprare, & pominum iuum in Spi-
ritualibus tenere, ante hx.c tempora rccusanint,^ recufant in prae-
fenti , in Animarum fuarum pericuium man;i£ftum ; de quo <:ole-
mus & multipliciter conturbamur j
Nos,
Volentes hujufmodi Ligeos & Subditos noftros ab hujufmodi
Errore quannim poterimus rcvocare,
Vobis, & cuilibet vcftrum , Mandamus , firmiter injungentes,
quod quofcumque Ligeos tk Subdiros noftros ditfti Ducatus no-
ilri tam Dominiorum pr.edidtorum, quam aliorum Dominiorum
& Parrium noftrorum Ducatiis noftri pr^dicti , cujufcumque Sra-
tus feu Conditionis fuerint, diifto SandtilTiino Parri noftro Bone-
facio nono Inobedientes , ad Obediendum pr.^cfato San^ftiffimo
Parri Bonefacio Nono, ac Prielatis & aliis 0*ciariis & Comm^s-
fariis fuis, in oranibus quae dii^ SaD<^f£miPatris incumbuntOfS-
cio.
1399.
An. 11.
R. 2.
Vafc. 12.
R. 2. m.
3-
t t
ACTA PUBLI
Ann. D. cio, Am per Incarceratioriem Corporum fuorum, buam Captio-
1399. nem Bonorum & Catallorum fuorum ia Manum noitrain, viis &
Ric.z. modis quibus in Prsemiflis potericis. Compellatis:
Et hoc, fubpericulo quod incumbit, nuilarenus omittatis.
Dat. in Falatio Regis Wefim. vicelimo quarto die Martii.
tlj -:,3- ■
De Proclamatione facienda fro Rege,
Ann. D. D EX, Vicecomiti KanticB, Salutem.
1599. •■^ Qliia, quibufdam arduisde Caufis, cordi noftro ad prasfens
An. 22. infidentibus , tam Statuta,Ordinationes, & Judicia in Parliamento
R. 2. noftro, apud Weftmonafterium , die Lunas proximo poft Feftum
CUtif.zz. Exaltationis Sandtse Crucis , Anno Regni noilri vicelimo primo,
R-i.p.i. Incepto , apud Salopiam , ufque ad Qiiindenam Sanfti Hillarii
m. 6.d. tunc proximo fequentem, Adjornato, fadta & reddita (quorum
Formam tibi ante hxc tempora mitti fecimus in Officio tuo re-
rnanfuram) quam diverfa alia Judicia , & Ordinationes , tam in
Earliamento noftro praedido, quam poftmodiim, auftoritate cjuP-
dem Parliamencij limiliter reddita atque fada (quorum Tenores
tibi mittimus in forma Patenti) ad univerfalem fingutorum Ligeo-
nim noftrorum nociciam deduci volumus fcftinancer j
Tibi Przcipimus, diftridtius quo poiTumus injungentes, qu6d
ftatim, vifis Prjefentibu j , Formam omnium & fingulorum Statu-
torum, Ordinationum , &Judiciorum prjediitorum , in Civitati-
bus, Burgis, 6c Villis Mercatoriis, ac in iingulis aliis Locis Comi-
tatus pr^difti , ubi expediens fuerit & necelfe , ex parte noltra
publice Prociamari & Notificari, ac ea, in fingulis fuis Articulis,
quanrum in te eft, firmiter teneri & obiervari facias;
Proclamari etiam facias in Civitatibus, Burgis, & Villis, acaliis
Locis prasdidis, quod omnes & finguli, nuper Vicecomites Co-
roitatiis tui , ac alii Miniftri 6c Ligei noftri ejufdem Comitatus ,
qui aliqua Brevia, Recorda,Procefliis, feu aliqua alia Memoranda
vel Evidentias,
Tangentia Judicia verfus j4/e;caWr«w nuper Archiepifcopum E-
borHm.^ Robertum de Veer nuper Ducem Hiberniae, Michaekm de
la Pole nuper Comitem SufFolchix, Robertunt Trejilian Chivaler,
Nicho/aum Bremhre Chivaler, Simonem de liurley Chivaler,ytfA(J»-
* VIII ^^"' * Beauchamp Chivaler , yacobum Berners Chivaler , 'Juhan-
.j_ * w»w 5<i/w^«r)' Chivaler , ac quofdam alios Fideles Ligeos noftros ,
per Thomam nuper Ducem Glouceflri£ , Ricardum njper Comitem
Arundella , & Thoma?n nuper Comitem Warr-wica: , tanquam Pro-
ditores noftri in Parliamento noftro Convidlos contra Nos &
Regiam noftram MageftatetT^, reddita ,
Habeant,coram Nobis, in Cancellariam noftram, citra Feftum
Sandli Johannis Baptiftje proxim6 futurum , mittant feu mitti fa-
ciant;
Et hoc , fub forisfadura Vitse & Membrorum , ac omnium
quse nobis forisfacere poterunt, nuliatenus omittant
Tefte Rege apud Wefimonafterium , viceiimo quinto die Martii.
Confimilia Brev.a diriguntur fmgulis V icecomitibus per Angliam ,
jfub eauem Data.
InfirttUiones , tradite Amhajfatoribtts , fnper Traclattt Pacis ,
in Scotiam profeSnris.
Ceste lTnstruction et Ch^arge^ do-
nez. , par nofire Seignm le Roj , a 1'Omrable Piere en
Diept 1 Evefqiie de Seiiit Aflaph, le Duc d'Aumarle,
le Conte de Salesbirs, Johan BufTy, ^ Henri Grene
Chivalers, <^ a Laurence Dru Efquier , alantz, en Ef-
coce.
Ann.D,
1399.
An. zi.
R. 2.
Ex Au-
togr.
"P RiMEREMENT, volons que vous entrez en Tretie de Pees
-»■ final , par toutes les voies que vous femble refonables & hoiies-
tesi & ce, que e.ifi ferra Tretez, , foit Reportez a Nous, fantt
aler, en aucun maniere, a aucurie Conclufion.
Ite M, volons que vousaccordez de tenir les Trieves, prifes,
a Lellyngham , parentre Nous &c noftre Pisre de Rrav.ce , durant le
Terme accordezi parentre Nous & noftre avancdit Piere , ore tard
feit au Trairee de noftre Mariace,
Item, volons que, en Cas que vous ne poezaccorder a fi
long Treves come defus cft dit , q'adonqes vous accordez de Pro-
roger ceft mefmes Trieus par Deux Ans, ou Trois, ou Quatre,
ou Cynk Ans, enii conie vous poez. nccoider.
Ite M, volons que vous facez Amender 8c Redrefter les At-
temptacz, feitT, encontre cc.-: Trieves a prelent, felonc les Enden-
tures, faitz., par nox Comniillairs, ore tard, a Haldenftank, & a
Lc^hmabaultan.
It EM, volons que vous facez Alliance parencre Nous & noftre
Adverfaire cTEjcote , q'il, delbre en a^ant, ne Recettera nul de
noz. Liges Rebelx ou Tnitours a Nu is deini fon poai'-; einz que
le dit Advertaire ferra fon poair , de Prendre & Arefter noz dicz.
Rebel ou Rebelx , Traitour ou Traitour.'- , 8£ ies Rendre a noftre
perfone, ou au Gardein ou Gardeins de noftre Marche illoeqesj
6c en mefme la manere No.is ferrons des Liges Rebel ou Rebelx,
Traicour ou Trairours de noftre dit Advenaire, 6c Rendrons au
Gardein ou Gardeins de fa Mjrche^6c,li aucuns deinz. fon Roial-
ine Rebellent encontre noftre oir A^iverlaire, il demaiidera Eide
de Nous, 6c Nous li Eiderois, S>i que iembiublemenc ii terra en-
vers Nous pur fa Partie, quanr :'. ent ferra par Novis requis.
En Tefmoignance de quele Chofe, a ccll preltnc Inftruccion
Vous avons faic metue noz, Grand 6c Prive Sealx , 6c auxi noftre
Signet.
Donne a Weflmonfter .
Regne Vynt 6c Second.
C A. 157
le Quart jour d'Averill, TAn de noftre Ann. D.
Le Roy RS.
Sub Ma^no Sigillo AmJiiS , cera alba exprejfo , ^ Sigillo Priva-
to, una cum Signeto Regi., rubea cera imprejfls ., pendentibus acaudis
Tergammte.
1399.
'Bic. *.
* De Attemptatis contra Treugas Emendandis.
D IcARDUs, Dei Gratia, Rex AnglijE etFran-
^^ cijE. et DoMiNUS H I B E R N I /E , Venerabili in Chri-
fto Patri, fohanni Epifcopo Affavenfi, &c Cariflimo Fracri iuo,
Edivardo Duci Alb^ Marlta , ac Diledo Confanguineo fuo, Jo-
hanni Comiti Sarum , necnon DileiSis 6c Fidelibus fuis Johanni
^vffy, &c Henrico Grejie Militibus, ac Diledo iibi Laurentio Dru
Armigero, falutem.
Sciatis quod ,
Ciim quamplura Attemptaca, Mifprifiones , 6c Malcfada, con-
tra formam Treugarum , incer Nos 6c Adverfanmn fioftrum Scoti^e
anre haec tempora captarum , per noftros 6c iplius Ativerfarii no-
ftri Subditos, tam OfKciarios, quam alios Ligeos 6c Subditosno-
fhos, tam fupra Mare quam alibi infira Regnum noftrum Angliae,
fadta 6c perpetrata exiftanr,
Qux juxta formam Trengarum , inter Nos , 8c Patrem noftrum
Fra?tciiS, tanquam didi Advcrlarii noftri Ailigatum, nuper inita-
rum, &c quarumdam Indenturarum, inter Nos 6c praefacum Ad-
verfarium noftrum apud Cloughmabaftan 6c Haudeneftang ulti-
m6 fadbarum, a diu eft, Rcformari, reparari,6c emendari debue-
runt, 6c nondum Reformata, emendata, nec reparata exiftunt, ut
dicitur,
Nos,
Pro debita Refbrmatione , reparatione , &c emendatione , At-
tempcatorum , Mifprilionum , 6c Malefedorum per didlios Subdi-
tosnoftros, eifdem Subditis iplius Adverfarii noftri, ficut praemit-
titur, fadorum, 6c perpecratorum providcie volentes,
Et de veftris Fidelicace 6c circumfpectione plenias confidentes,
Aflignavimus vos, Quinque, Q|jatuor,Tres, &c Duos veftrum
(quorum vos, prxfate Dux, unum elfe volumus) adomnia, &c
fingula Attemptata , Mefpriiiones , 6c MaletaiSta eifdem Subditis
ipfius Adverfarii noftri per prxdidos Subditos noftros, contrafbr-
mam Treugarum , ac Indenturarum praedidarum fafta &c peipe-
trata, nec emendata, ut prasdiitum e(r, ac omncs alios Defedtus
per eofdem OlHciarios, Subdicos, &c Li^os noftros in hac parce
fadtos, five perpetratos, juxca Tenorem Treugarum ac Indentura-
rum przdidtarum , Reformandum , reparandum , 6c emendan-
dum,
Et ad Confimilem Reformationem, reparationem , 8c emenda-
tionem pro Ligeis , 6c Subditis noftris , de quibufcumque Mcfpri-
fionibus, Attemptatis, 6c Malefadtis , fibi per prsedidtos Subditos,
&c Ligeos iplius Adverfarii noftri , tam Olficiarios , quam alios,
ac de omnibus aliis Defedtibus , per eofdem Officiarios, Subdi-
tos , &c Ligeos ipfius Adverlarii noftri ubicumque , &c qua'iter-
cumque, fadis, &c perpetratis, Petendum, rec/piendum, 6c ha-
bendum , 6c Partibus plenaiiir: Juftitive complementum in hac
parte faciendum , &c exhibcndum , &c habere faciendum juxta
Vim , formam , dc effectum Treugarum , 6c Indenturarum earum-
dem,
Ec ad omnes , &c fingulos Subditos , &c Ligeos noftros , tam
Officiarios, quam alios, quos invcneritis hujufmodi Aitemptata,
Mefprifiones , &c Malefafta Subditis ipfius Adverfarii noftri , feu
alios hujufmodi Defedfus feciife, five petpetratre, ad eadein At-
temptata, Mefpriliones , 6c Malefafta reparandum, reformandum,
6c emendandum, juxta Vim, formam, 6c effedum Treugarum,
ac Indenrurarum praediftarum, per Diftridiones ac alios vias 6c
modos, quibus meliiis juxta Diicretiones veftras fciveritii, cora-
pellendum ,
Ac etiam , fi Cafus exegerit , juxta fanas difcretiones veftras , tam
per Incarcerationem Corporum fuorum , quam per punitionem
vit« 6c Membrorum caftigai.dum, 6c puniendum,
Et ideo vobis Mandamus, firmiter injungentes, quod circa Prae-
milfa diligenter intendatis, 6c ea faciatis, & exequamini in formi
praedicta ,
Damus autem Univerfis, &c fin^ulis Cuftodibus Marchiarum
Regni noftri praedifti verfus partes Scotix, 6c eorum Loca tenen-
tibus, ac univerlis, &c fingulis Vicecomitibus, Majoribus, Balli-
vis , Miniftris 6c aliis Fidelibus Ligeis , &c Subditis noftris , infra
Libertates 6c extra, Tenore Pr.elentium , firniiter in mundatis,
quod Vobis in EXecutione omnium Prsemillbrum Intendentes
iint, confulentes, obedientes, &c auxiliantes, quotiens, 6c quando
per vos fuper hoc fnerint ex parte noftra praemunici.
♦ In cujus rei Teftimonium, has Litteras noltras fieri fecimus
patentes. ■,.,
Tefte meipfo apud Weftmonafterium , Quinto die Aprilis, An-
no Regni noftri Vicefimo fecundo.
Billingford.
Ter ipjitm Regem ^ Concilium.
Stth Magno Sigillo Regis Anglia fendeitte a Ctmdi
fergamena.
* viit;
7?-
Ann. D.
1399.
Aii. 22.
R. 1.
Ex Att-
togr.
VIIL
Vj
D*
,58
CONVENTIONES, LITERtE,
tis , folebat Horam Diflblutionis hujufmodi ncdum Dperibus vir- Ann. D.
tuofis & Meritoriis , fed etiam Bonorum fuorum Dilpenfatione 1399.
piovida, prjevenire; ut iic Hora ipla inopinata, Sagaci Ordinatio-i<«. ».
ne praeventa , queat fecuriu ^ expedari ;
Quod Nos , Richardus , Dei gratia , qui Sarcinx Regiminis
^», Tr . ■.• . >^ -A t^ • T. j ■- T. r Regni Anglorum, jam xtateab tenera, per nonnuUa tempora, ex
D EX, Venerabih m Chnfto Patn, R. eadem gratia, Epijcopo Rggis fuppremi Clementia, Colla fubmiiimus, in regalis difcretio-
AV jLWffw^, velejus Vicariojgenerali, ipfoEpifcopo in.remo-- nis examine />owdW-<2«/fr, ad Telbmentum condendum, & Vo-
luntatem noftram ultimam Regalem declardndam, diim adhuc re-
centi & fana gaudemus Memoria, procedere decrevimus iu hunc
modum ,
Be Forma Rejidentiic in Ecclejta San^i PattU Londonienji
Statuenda.
Pauli
tis agente, necnon Dccano & Refidentiariis Ecclefix fanfti
Londonienfis, Salutem.
Ciim, ut accepimus, retroaftis temporibus de Statutis & Con
fuetudinibus Ecclefix prxdiftx juratis , nullus ipfius Ecdefije Ca-
ronicus prxbendarius ad Refidentiam in Ecclelia ipfa faciendam
admitti debu'
tMPlfi.iMis, fiquidem, in puritate & finceritate Fidei Catho-
it. feu debet in eadem quoyifmodo relidere in prae- ijcse exiftentes , Omnipotenti Deo , Creitori noftro, Animam
fenti, &Emolumenta, quae Canonicis Refidentiarus in fc.C(:le(ia meam (quam fuo pretiofo Cruore redemit) Legamus; & eam
ipfa, occafionchujufmodiRefidentKS, debentur, percipere, nifi m f,bi, intentiori devotione qua poirumus, cum omni mentis deli-
Efculentis & Poculentis, ac aliis Lxpenfis, excefiivis & fuperfluis, derio, Commendanhjs: pro corpore vero noftro, quocumque
Milie, vel Saltem Oaingentas , feU Septingentas Marcas Sterlin- locorum Nos ab hac luce migrare contingat , in Ecclelia SanCti
gonim,vel circiter, Pnmo Anix) fux Rehdentix hujufmodi, m Petri Weilmonafterienfi. inter, Clar?E memorix , Progenitores
Ecclehaprasdida, expendat& Confumat, noftros, Reges AngliiT;, Regalem el egimus Sepulturam; II-
Adquasquidem Expenfas Voluptuofas fic fupportandas, Iru- ludque m Monumento, quod ad noftram & , Inclitx recordatio-
6tus, Redditus, & Proventus pinguions Prxbendae, nis, ^««^ dudum Regme ^»^//^ , Confortis noftrs (cujusAnimae
Poft Duas velTresPriebendasiplius Lcciefix, propitietur Altiirimusj etigi fccimus Memoriam. volumus Tumu-
In qua Triginta Canonicorum & totidem Praebendariorum Nu- lari :
merus , in ejus Fundatione , Canonice extitit inftitutus ,
Infra Decem Annos continuos, ex eadem provenientes, notori^
non fufficiunt ,
Quodque, propter hujufmodi Expenfas & Onera, excefliva e-
tiam & importabilia , pauci Canonici, in di(Sa Ecclefia, ad Reli-
dentiam hujufmodi faciendam, quin verius nuUi, hiis Diebus, de
Novo porerunt admitti ,
In Diminutionem X^ultus Divini in Ecclefia memorata mani-
fcftam , etiam praeter & contra pias Voluntates Nobilium proge-
nitorum noftiorum, diftae Ecclefix Fundatorum, in hac parte,
Duoque jam in Ecclefia praedifta duntaxat Refidentiarii exiftunt,
qui omnia didins Ecclefice Emolumenta fibi ufurpant, &, Ufur-
patis hujufmodi non contenti , Panem & Cervifiam , de Primaeva
& Aniiqua Fundatione didte Ecclefix , Canonicis ejufdem non
Rclidcntiariis folvi dcbitos & confuetos, hiis Diebus non perfol-
vunt
pc
Ac cum, prxtcxtu Prxmiflbrum, inter Vos, prxfate Epifco-
Qt,ii circa ipforum Refbrmationem graves & notabiles feciftis
Expenfas, & Audlroritate veftra ordinaria certa Statuta edidiftis in
Forma Juris, ut dicitur, ex parte una.
Cujus quidem Sepulturx feu Funeris noftri Exequias more Re-
gio voLUMUS Celebrari; Ita (videlicet) qu6d, pro prxdidis Exe-
quiis, iv Hercix, Excellentix convenientes Regali, pro eodem
Funerenoftro honeftius exequendo, in locis Subfcriptis, per Exe-
cutores noftros congrue prxparentur :
Qiiorum llquidcm Dux Quinque Luminaribus & venuftis,Re-
galibus Exequiis condccentibus, in Duabus Ecclefiis principaliori-
bus, per quas Corpus noftrum vehi contingit:
Tertia vero, cum totidem Luminaribus, pari fbrma, in Ecclc-
fia Sandti Pauli Londonix honefte ftatuetur;
Quarta, Major & principalior , & honorificentior, Luminari-
bus inlignibus & Regali Celfitudini congruentibus copiose refer-
ta , & honorifice ornata!, apud Weftmonafterium , ad dipolitio-
nem & difcretionem eorundem Executorum noftrorum , dcbit^
collocetur.
Item, Volumus&OrdinAmus qubd Corpus no-
ftrum, cum de loco, ubi Nos ab hac luce migrare conti^erit,
verfus Weilmonafterium deferri debeat , per xiv , xv , vel xvi
Miliaria in die eodem , qubd Hofpitia congrue inveniri poterint ,
defcratur.
Et totum Iter xxiv Torgix circa Funus noftrum continuc! de-
Ac Vos, prxfare Decane, & Stagiarios five Refidentiarios tunc fgrantur * ardentes ufque ad locum quo Funus noftrum hujufmodi, * Vlll,
diftx Ecclefix exiftentes , ex altera , orta Difcordia
Tam Vos , prxfate Epifcope , pro par:e veftra , quam Vos,
prxfate Decane & Stagiarii , pro Vobis & parte Veftra , de &
fupcr omnibus & iingulis PrxmilTis , in prxientia noftra confti-
turi, fub Pana Mille Librarum, Parti parenti, a Parte non pa-
rentc in hac parte , & per Eam folvendarum , in nos Compro-
miferitis, ac de ftando & parendo Laudo, Arbitrio, Voluntati,
Diffinitioni, & Statuto, de & fuper PrxmiiTis, per Nos in hac
parte ferendis five faciendis, in alto & baflb, vos fubmiferitis,
Nos
fecundum difpolitionem Executorum noftrorum , quielcere de 76.
Nodecontigcrit, ubi, iinpulisoccarrentibus Velpcris, ftatim poft
Funus illatum, Exequias Mortuorum fblcmpniter decantari volu-
mus, cum Mif a in Craltino antequam Funus ab illo loco transte-
ratur; xxiv Torgiis-, tam in.Exequiis, quam Milla, circa Funus
femper & con:inue ardentibus, & quod ad xxiv Torgias hujus-
modi addantur C. Torgix, cum didutn Funus noftrum per Ci-
vitatem Londonix debear deportari.
Sic tamcn quod, fi infra xvi, x, aut v Mi!!i?.ria, ymmo ubi-
cumque etiam extra Palatium noftrum Weftmonafterienle Nos
Attentis prxmifTis, ad fupplicationem veftram, vos prxfate E- decedere contigerit, volumus quod iv locis inlignioribus Mtenne-
pifcope, necnon Canonicorum non Relidennariorum Ecclehx diis, & fi nulla fint hujufmodi loca inte'-ftiedia, in aliis locis co:-n.
prxdidx, ob Honorem Dei & Ecclelix fux Sandtx, in Aug- petendbus , juxta Executorum noftrorum difcretionem , hujufmodi
mentum Cultus Divini , pro Nobis & Progenitonbus noftris , Herfix per iv dies continuos cum prxmiilis Solempnitatibus ordi-
in Ecclefia prxdidla, perpetuis futiiris temporibus, faciendi,
■ Vobis (prxfate EpUcope) vel, Vobis abfente, veftro Vicario in
fpiritualibus gcnerali, necnon Vobis (prxferi fiecane & Relidcn-
tiarii prxdidti) Mandamus, Prxcipimus, & Injunginius fub Pccna
Ligcantix Vcftrx, & fub Pcena Qiiatuor Miliuni J.ibrarum,No-
bis ad opus ♦ noftrum folvendarum, quod, ci;ra Feftum S. Mi-
chaelis Archangeli proximb futurum, realiter Statuatis, & Statuta
cbfcrvetis qubd Forma Refidcntix in didta tcclelia, fecundum
Formam & Exigentiam Statutorum Eccleiix Sarum, in ea par-
tc editorum, decxtcrofiat, & oblervetur pro perpauo in futu-
Quodque vos (prxfate Epifcope) fub Sigillo veftro, vel, vobis ' Ite.m" Volumus & Or DtN .\ MUS^qubd" quilibet Rex
atifente, vefter Vicarius in fpiritualibu.s generalis, fub SigiUo Ofifi- Catholicus unnm habeat Cupam live C:phum Aureum, pretii iive
cii fui, ac vos (prxfate Decane& Rehdenriani)fub dictx f-ccle- - - . ..
fix Sancri Pauli Sigillo corrmuni, nobis.in Cancellariam noftram,
citra didtum Feftum , certificetis id quod inde ftatueritis, vel fece-
per IV dies continuos cum prxmiiiis soiempnii
nentur.
Qubd fi infra Palarium noftrum Wiftmonafteri ife Nos dece-
derc contigerit, volumus qjbd per iv div's fiant Solempnitaces , una
exiftente Herlia folempnilfima , filicet ultimo die fiant honorifi-
centiores Exequix.
I T E M , V o L u .M u s & O R D I N A .M u s quod Corpus no-
ftrum in Velvc.o vel Suhanx B anio more Rezio vcftiatur, &
etiim Interrctur , una cum Corona & Septro Regiis deauratis ,
abfque tamen quibufcumque Lapidibus ; qubdque iuper digitum
noftrum, morc R.egio, Anulus cum Lapide pretiofo, prerii five
valoris Viginti Marcarum Monetx noftr.c Anglix, ponatur.
ritis ordinari.
Tefte Rege apud Wejltnonafierium , xvi die Aprilis.
Fer Breve de Frivato Sigillo.
frtC1_t,
JTeJtamentHm Regis.
Valoris xlv Librarjm Monetx noftrx Anglicanx:
Et qubd omnia Coronx Aurex, Cipni, Adaquaria, & Vafa
Aurea, & alia Jocalia de Auro quxcunque, ac etiam omnia Ve-
ftimenta, cum toto Apparatu, ad Capellam Hofpitii noftri perd-
nenfia , necnon Ledti quicunqiac , & omnes Veftes de Ara noftro
remaneant Succelfori ;
Dum tamen idem SuccefTor nofter ultimam noftram Volunta-
tem plenaric confirmet,
Et Executores noftros hujufmodi noftram voluntatem in quali-
bet fui parte integre & libere exeq li permittat.
, y- ■> --• /-/'=>, /JC J^.^ijffv ^6<^ Qubdque omnes Annuitates & Peoda, Familiaribus, qui circa
^^^Xe^/r^Ayf''^ ^r^^/. /--^/^^. «v^.c*^ V^^ ^0^^ noftram Perlbnim jugitcr laborarfint, qui ex noftri licen-
Sexto Decimo JJie Afenjti yiprilis Tejtamentum ejus ulttmt - - _ .. „
ybluntatis fecit in hunc modttm.
Ann.D.
1392^
R. z.-^ti
ExOJ.
Man.
INnoMTNE SUMM^ &lNDIVIDUiETRINlTATIS,
Patris,&Filii, & Spiritus Sancti, Beadlfi-
mx Dei Genitricis& Virginis Marix, San£torum Johannis Bap-
dftx & Edwardi Gloriofififimi ConfefToris, nccnon & todus Ccc-
leftis Curix, Amen,
tia, propter Caufas necefTarias, urpote Infirniitatem & Senedtu-
tcm, a prxfentia noftra receflerunt, & hiis etiam qui poftmodum
nobis, prxfertim circa Perfonam noftiam, fervierunt, & ferviunt,
per Nos concefTas , juxta tamen didi Succefforis & Executorura
noftrorum liberam difcretionem , ratificet & coniirmet.
Item, Volumus&Ordinamus qubd de omnibus
Jocalibus noftris reliduis, videlicet, Circulis , Nochiis , & alii$
Jocalibus quibufcunque , perficiatur Nova Fabrica Navis^ Eccleiiae
Inevitabilis Mortis Sentenda, Nulli , fummo, ymo, parcens, Sandi Petri Weftmonafterienlis per Nos incepta; & Refiduum,
" " " fi quod fuerit, remaneat Executoribus noftns juxta noltram nanc
Voluntatem ultimam difponendum.
Infuper VoLUMUS & Orimn aMus qubd Sex MiliaMar-
carum Auri, pro Sumptibus Sepulturx noftrx, & Corpons no-
ftri delatione a loco, ubi ab luce nos migrare contigerit, verfus
Weftmonafterium, fpecialiter referventur.
Itkm,
Nobilitatem , Potcnriam , Strenuitatern , Gcnus , jEtarem , &
Sexum xquali Lnnce concludens, Creaturx rationali nimis redde-
returaman, nifi, poft Curfum hujus Vitx, fludtuantis continue,
Vita beatior in Patria fperaretur :
Et proinde Humnn - providentix fagacitas , fciens Naturx Legi-
bus ditiiDitum, qubd Cerdus nil Morte, Incerdus nii Hora Mor-
ET ACTA PUBLICA.
1^9
Ann. D,
1399.
Kii.'. i.
• VIII.
77-
Item, Volumus quodTerrx, Reddicus, & Tenementa,
tot & tama, qux ad xv Leproforum, &c unius Capellani pro No-
bis in Ecclefia Sandti Petri Weftmonafterienfi Celebraturi, Sus-
tentationem congruam poterint fufficcre , impetrentur ; ad qacQ
facienda Ordinamus & Legamus fummam Mille Marca-
rum.
VoLUMUS etiam quod Servitores noftri, qui adenus perNos
Reniunerati non exifteranc nec Promoti , fi qui tales fuerint , de
Bonisnoftris, ufque ad Summam Deceni Milium Marcarum, fc-
cundum E.Yecutorum meorum difcretioncm , intcr eos diftribuen-
darum , praecipuc remunerentur.
IteiM Legamus, dilecto Nepoti noftro, Thoma Dttci Siir-
riie, Decem Milia Librarum: &, DiIe<5to noftro Confanguineo ,
Ed-vjardo Diici d'^tofjcr/!a;, Milia Marcarum: Diiedto Fratri no-
ftro , Duii Exoni^ , Tria Milia Marcarum: Et, fideli noftro,
Willielvio Scrope Comiti WylJifliir, Duo Milia Marcarura.
I T E M V o L U M u s , quod Auri Reliduum ,
Solutis tamen noltrorum hofpicii , CamerEe , & Garderobx ,
veris Debitis , ad quce folvenda Legamus Viginti Milia Libra-
rum ,
Ac refervatis Executoribus noftris Quinque vel Sex Milibus
Marcarum, quas pro uberiori Suftentatione Leproforum ac Ci-
pelhnorum , coram eis celebraturorum , pro nobis apud * Weft-
monaftcrium , & Bermundeffey ordinatorum , Volumus per diftos
Execurores noftros expendi ,
Noftio remaneant Succeltori; dum tamen omnia & fingulaSta-
tuta, & Ordinationes, & Stabiliamenta, & Judicia, in Parliamen-
to noftro, xvij die Menfis Sepcembris, Anno Regni noftri xxi
apud Weftmonafterium inchoaco, & in eodem Pariiamento us-
que Salopiam concinuato, & ibidem tento, fetta, lata, & red-
dica , Necnon omnes Ordinationes & Judicia , qux au£toritate
ejuidem Parliamenti in futuro contigerit fieri, approbet, ratificet,
& confirmet, teneat, & teneri faciac ac firmiter oWervari;
Alioquin , fi prxdiftus Succelfor nofter PrxmilTa facere no-
luerit, vel recufaverit ( quod non credimus) VoLUMUs quod
Thoraas, Edwardus, Johannes , & Willielmus , Duces prxdi-
fti,
Solutis prius debitis noftrorutn Hofpitii, Camerae, & Gardero-
hae,
Ac refervatis Qiiinque vel Sex Milibus Marcarum, iic fupra,
Pro hujufmodi Stacutorum , Scabilimentorum, Ordinationum ,
& Judiciorum fjftencatione & defenfione, fecundum eorum Pos-
fe , etiam ufque ad Morcem , ii oporceat , Reiiduum habeant &
terttant memoratum ,
Super quibus omnibus fingulis Summam Nonaginta unius ^Mi-
lium Marcarum Ordinamus & Deputamus,
De quibus Sexaginta Quinque Milia Marcarum funt in Cuftodia
Domini yohajmis Iklyngtoji,
Viginti Quatuor JVlilia Marcarum in manibus & Cuftodia , Di-
lefti Nepotis noftri, Thomie Ducis Surrite; de qua Summa vo-
lumus quod idem Nepos nofter de Decem Milibus Marcarum,
libi fuperius pcr Nos llegatis , ibivatur ,
Et Duo Milia Marcarum, de priEllito, pro Expenfis Hofpitii
noftri, tempore quo, Reverendus Pater , Rogerus Cantuarjenfis
^rchiepi/copus nofter extiterat Thelaurarius per IsTos faftus, Nobis
ad prxfens debentur.
Item, Volumus quod omnia Jocalia , qux nobis perve-
nierunt cum Cariftima Conforte nollra IJahel/a Regina Angliie ,
cidem, fi nobis fupervixerit, integre remaneant, quod, fi ei fu-
pervixerimus , tunc v o l u m u s quod didta Jocalia Nobis & Suc-
cefforibus noftris integre remaneant pro executione hujufmodi ulti-
mx. noftrae Voluncacis.
Item, Volumus quod omnia Indumenta & Roba; Cor-
poris noftri (exceptis Perlys & Lapidibus pretiolis) remaneant Cle-
ris, Valeccis, & Gromis, qui circa noitram Perfonnm jagicer la-
boraverunc & laborant, juxta difcretionem Execucorum noltrorum
inter eos diftribuenda.
Hujus fiquidem Teftamenci noftri Regii Executores Nomina-
vius , facimus , & deputamus ,
Venerabiles in Chrifto Patres,
'Ricardum Sartmi.
Edmundum Exoniie.
Tadmajium Wygorniie.
Tl>oma?n Car/i/enjem ,
Guidoucm Minivenfem^
Epifcopos ;
Diledtum Confanguineum noftrum , Edwardum Ducem A/bi-
7lia/ia: ,
T/}omam Ducem Sttrria Nepofem noftrum ,
yoloannem Dncem Exonia Fratrcm noftrum ,
Et Wi/liebnitm Comitem Wy//:j/jire , quorum cuilibet unum Ci-
phum Aureum, valoris Viginti Librarum, Legamus:
Ac,
Diledtos Clericos noftros,
Magiftros TiiclMrdum C/ifford, noftri Privati SigilU Cuftodem ,
"Ricardttm Mawde/an^
Wil/ie/mum Feruby ,
yohannem Ik/yvgton,
Ac Johamicm Lofe^wflte,
Et Wi//ielmum Sor/e,
Laicos,
Quorum cuilibet Expenfas & Sumptus neceffarios, dum circa
execucionem prxfencis noftrae ultimae Voluntatis eos auc eoruni
aliquem vacare contigerit, juxta difcretionem Executorum noitro-
rum, volumus perfolvi.
Quos omnes & fmgulos oneravimus & oneramus ut hanc Vo-
luntatem noftram ulcimam debite exequi, &, quancum in eiseft.
Kic. z.
* VIII.
70.
.'in. 12.
R 2.
l'M. 2.2.
K.2./).3.
m. 37.
adimplcri faciant, ficuti coram Deo volueript rdpondere.
* Bc ProteBiombiss , pro Comitiva Rcgis verfns Hibcrmam.
T)Icardiis ycriwt Miles de Harlefton in Comitatu Staffordi;B,
qui, inobfequium Regis, in Comitiva Regis, verfus parces
Hibernix profedturus eft, ibidem, fuper falva C^uftodia Partium
illarum, nioracurus, habec Liceras Regis de Procectione cumClau-
lula Vo/ut/ius., per unum Annum duracuras.
Prsef &c.
Tcfte Regeapud WeJlmonaferiu?n , xviij die Aprilis.
Per B://a?n de Frivaio Sigi//o.
Confimiles Literas Regis de Procedtione habent fubfctipti , per
idem tempus duraturas^ yidelicec,
yoloannes L.ynco/n Clericus , Secretarius Regis.
Wi//ie/mus Hay Armiger.
Ricardus Wc/ham.
Johannes Co/j/ju//.
Johamies Reymcs ,
Wi/lie/mus de/ Tate de Affheburn.
Thotnas Ma/yns Armiger, de Comitatu Beds.
Heiiricus Scoga?i Armiger.
Rogertts yvudere// ArmiKr.
Wi//:c/mus Scorebttrgh Valettus de Corona Regis.
yohan>;es Lacheford, de Weryngcon. ,
Wi//ie/mus~ Cheva/ Armiger.
Ricardus Mordon.
JohaH7ies Wynfiovje de Comitatu Cantebrigise , alias diclus yo-
hannes Wyvfili:-we de Comitatu Eiiexiae.
Heitricus Greve , alias didtus Heraude.
Regi?ta/dtis Grey de Ruchyn Miics.
Tho?nas de DefpeTifer Comes Glouceftriae.
Wii/ic/mus de Cawode Valectus de Corona Regis.
Ricardus Cradok Chivaler.
yohatmes We/ford Valettus de Corona Regis.
yohannes Dam.
Radu/pbus atte pury.
Nicho/aus Lary.
yohannes Rikhd/, alius didtus yohannes Van Riklii/l.
Ednm?idus Noo?ic Miles.
Ricardtis CreJJy Armiger.
Jo/oavnes do Motttagu Miles.
yohan?iss yevan Valectus de Comitatu Penbrochix.
yohanncs W)/k:k Armiger.
Petras Melbrun Armiger.
Magiiler Johajines M:dy/to?i Archidiaconus NorffblciK.
Jo/jam/es Eyr Valeccus Cameop Regis.
Edtnutidus T/mp Milss.
yohamics Hcward Miles.
yoha>:nes Seitit yohan Miles.
T/jot/tas Morlee Dominus de Morle , alias didlus , T/oo?iias de
Mor/ee de Com. Norff. Miles.
yoha?i?ies Beaticha?n de Holte.
yohaimes H.tliee Clericas.
Rjcardits Linco/-'ie.
Wi//ic/t/nis Bredwardyn Armiger.
Georgius Perratit de Com. Eborum.
yohanncs Chat/:p.
Wi//ie/:;tus Dadmore , alias didtus Williehiius Harpoure,
Ricardus Hydon Armiger.
Wi//ie/mus Ilorton.
Htigo Lutre// Miks.
Wi//e/?/ius Byng/ay Miniftrallus.
■ ■ T.
Richardus Mic/oe/i
yohannes Dymmok.
Rlc/oardus Ti/ius Henrici Ricfo?t, qui, in obfequium Regis, in m.
Comitiva, c?.rilTimi Fratris Regis, Edvoardi Ducis yl/he Mar-
le, ad partes Hibcrnix profedurus el^, ibiderii fupcr falva Cufto-
dia parcium illarum, moracurus, haber Liceras Rcgis de Proccctio-
ne cum Claufula Vo/umus , per unum annum duraturi:.
Pr. &c.
Tclle Rege apud Weftmotiaferium , vicefimo die Aprilis.
Per Bi/Iam de Privato Sigillo.
Confimilcs Literas Regis de Protedtione habent fubfcripti, per
idem tempus duraturasi videlicet,
Rohertus Sa/ladyn.
yohannes Fi/ius Henrici Ricfott.
Ricardus Dawkytifon de Hdwardyn.
Wt/lie/mus de C/ynton Armiger.
Ba/deivinus Filius Ba/deiuivi , Fi/ii Balde^uifii Frcvyll, Armiger,
* Tho:;:as Malytis Armiger de Comitatu Beds.
Tloomas Wydevyl/ Armiger.
Gregorius Burtiatn.
Htiga Coiirteitay Chivaler.
Matheus Dotme Ciericus.
yohannes Majon-
Nicholaus Penerith Armiger.
yohawies Lyverpole de London.
Wil/ie/ttitis Maryner de Olfton. in Com. Glouc.
T/oomas Wefl Chivaler.
Ricardus Suffyn de Yakelle.
fiu-
38.
•VIII.
79-
Ann. D.
1399-
RV. 1.
160
Rohertus H^lum.
?)hannes K)ker.
ithannes Drafer.
CONVENTION
E S , L I
T E R ^,
w.3p.
I». 19.
ROgerus Je Befion de Principatu Regis Ceftrise, qui, in obfe-
quium Regis, in Cominva Regis, vcrlus partes Hiberniae,
profedurus eft , ibidem fiiper falva Cuftodia Partium prxdidtarum
moracurus , habec Liceras Regis de Protedtione , cum Claufula
Volimius, per unum Annum duraturas.
Pr. &r.c. , ^ .,.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , Quinto die Aprilis.
Per Billam Je Vrmato Sigillo.
Confitniles Literas Regis de Protedione habent fubfcriptii
videlicec,
Wilhelmus Stoudon Armiger.
Ricardus Felde Elcmoiynarius Regis.
Thomas More Clericus.
Smwn Hokc Clericus.
Williehmis Lave Clericus.
Willielmus Yoxhale Clericus.
yohannes FelJe Junior.
Robcrtus Tork Civis London.
Thomas Ueriieys.
Willielmus Lyle Senior Miles.
Johatiues de Montagu Comes Sarum , Filius & Haerp Johari-
Kts de Montapi & Margareta Uxoris fux.
Johannes Filius Radulphi Bykerfiaffdt Kirkcdale.
Walterus B:tterly Miles.
Jacohus de Botiller Comes Ormond.
Johanncs Hakkefalt.
Johannes ^ynton Armiger de Com. EfTex,
Robertus Stanes.
Joh.wnes de Stafford.
Wiliiehnus Tork Nliniftrallus.
Walterus de Lynne Miniitrallus.
Johanves Halton Armiger.
Willielmus Harpden Armiger.
Thomas de Stafford.
Tbomas Fort Armiger.
Thomas Dominns de Bardolf.
Thomas Epifcopus Carlioleu.
Williehrms Wynceloive.
Ricardus Dauy Valettus Coronx Regis.
Andrea Hah Miles.
Rogiviildus Braybrok Milcs.
Willielmus Cobham.
Johannes Roffale.
Ricardus Merfton.
Ranulphus del See. ,
Johannes IVilton.
Ricardus Verjion Armiger.
Thomas Criflofre.
Nicholaus Darell Serviens Regis ad Arma.
R:cardus Savage Armiger.
Willielmus Hert Hoftiarius Camerie Regis.
BHcis Britannia Relaxatio generalis.
1399
Aii. 21
R. z.
tovr.
Prscfcntatas, Ann. D.
Significare curaftis qualiter nobifcum colligari defideraretis , & 1 399.
Servicia veftra Nobis, per didos veftros Nuncios, ad hoc pote- Kic. ».
ftate fulcitos , obtuliftis :
Nos,
Devotionem veftram in ea parte laudantes & acceptantes ,
Cum didis veftris Nunciis concordavimus quod , ad inftar , di-
lefti nobis , Willielmi Gelriie ^ Juliaci Ducis & Comes Sutfa-
nix, Confanguinei noftri, nobis deberecis colligari, & exrunc ad
Serviendum nobis obligari , prouc prxfaci veftri Nuncii , ad id
Poceftacem habentes (quemadmodum Patentibus Literis Sigillo
veilro iigillatis patuit ) Perfonam veftram obligarunt , medio etiam
Juramento, per memoratum Tilmannum Decanum veftri nominc
pr.cftito ,
Nofque, vobis, eipropter, in Feudum, A(Ti;»navimus Annua-
tim Miilc Libras Srerlingorum, in Duobus Terminis (fcilicet) in
Feftis Sani5ti Michaelis & Pafchas, per .equales Portioncs, folven-
das ad Vitam veitram , iicuci dido WiUieimo Duci Gelrias &
Juliaci ac Comiti Sucfanix concellimus & allignavimuSj
Prouc id, in Liccris noftris, utrique veftrQm conceflis per nos,
credimus contineri;
Nos verc),
Attendentes quod prxfatus Gclriae & Juliaci Dux ac Comes
Sutfaniie , alias coram nobis peribnaliter conftitutus , Hominem
Ligeum noltrum fe fecit & conftituit, ac Juramentum Hominis
Ligei nobis praeftitic propria in Perfona, uc eft moris,
Decrevimus, in Generali noltro Concilio, qu6d & vos, qui,
pro Feudo , in Summa Mille Librarum , per Nos annuatim fbl-
vendarum , cum memoraco Gelriae & Juliaci Duce ac Comite
Sutfanix concurritis , fimilc faciatis Juramencum & Homagium
juretis per vos in propria Perfona :
Et , quia forte vobis difpendiofum & grave eflet imprxfcntia-
rum ad noftram venire Pr.efentiam , mittimus ad vos, dile6tum
nobis, Johannem de Palacio ^ Filium quondam Johannis de Pala-
cio Militis, Scucifeojm & tamiliarem noftrum, & ad fubfcripta
Juratum, quod Juramcntum hujufmodi, una cum Homagio prs-
didtOj noftri vice ac nomine, perfonalicer a vobis recipiac,
Volences eciam quod vos , per veftras cercas Liceras , Sigillo
veltro , una cum Subfcriptione Signoque Notarii Publici, fulci-
tas, de prxftacione PrxmiiTbrum noj cercificecis fine mora,
Et ut vos lingularium Capitulorum Juramenci praedicfti recorda-
remini incencius , & juraretis fervencius eifdem , Tenorem didti
Juramenti prxfencibus duximus nichilominus inferendumi <3ui ta-
lis eft,
fi^fl, Willielmus de Juliaco Dux Motitenfs, Comes de Ravens-
hergh cfy Dominus de Blankenbergh agnojcens Sereniffmam^Nobilit a-
tem Excellentiffmii Domini mci Ricardi Rcgis Anglix & Francise
& Domini Hiherniar, volens , defiderans , ^ affcBans ejujdem fu-
fer llliiflriffimi Domini Ligeantia; Jubici <^ alligari , ex mera ^
lihera voluntate tnea , me iffnis Domini Regis Hominem Ligeufn fa-
cio i^ conftituo, ac Homagiutn., cumjurihus, Servitiis, ^ Obfer-
vatttiis , i]u£ , per Hominem Ligeum de Jure vel Confuetudine fieri
C^ ohfervari cotivetiit , eidcm Domino meo Ligeo , in frafentia tui
Johannis de Palacio , c^ Tibi , ejus nomine , ad hac Sanila Dei
Evangeha , Juro dr" meo Sacramento jolempni affirmo ,
Et, fi aliijua contra ejus Jura, Statutn, Honorem, Vitam, ^
Regnum , in futurutn attcmptari vel imaginari percipere potero , i»
quatttutn in tne eft, itnpediam ^ deflurhaho , ac eundem Dominum
tneiitn quamcitiiis potero certioraho.
Ac ipftis Domini mei Ligei Honorem, Comodum^ ^ Utilitatem,
in quatitutn potero , procurabo partter cr favebo ,
* Ac ctim tllo e?" e]us Honore <^ Commodo jervandis (^ prote- * VIII.
gendis fidcliter , cum omni fotentia mea , Confilio pariter (^ Favore, 8 1 .
. T^ lEha» Duc de Bretaigne, Concc de Richemont, atouz ceulx,
J qui ces prefences verronr ou orronc , Saluc. -., .
Saichez Nous avoir Remis, Relache, & du tout, de r"^") ...,,,.... .^, „ . „ , r-
Noul , & de noz Hoirs , & Executeurs , a jamais Qu i T e c l a- _. Servttta , ;« Indenturts, mter^ tpjum pomjnum Regcm & me fa-
M E a , trefexcellent Prince , &: noftre trefredoubtc Seigneur
ilis, cententa, ciitn requijitus fuero, fibi faciam ahfque diffugio, ci-
Monl^.-ur «Xr rpar 1 g ce d^ m^T^R^-d^ngkte^^r^l^ ^>a& ultra Mare , contra quemcutnque,
Hoit^, toute Accions de^Debtc, Preftx, ou autrSs quclconques ^r^teniuatn i.ereti,fftmum^^?f,^ ^om^v^oxnx^ ,Reverendurn
AAV^;cT%.mm. H. Perrnnc . mr Rai bn dcs Yftues ou Arre- 'J-"" Frcdericum, Archiepifcopum Colonienf^m, <^ Willielr
Adtions & Somme dcPeccune, par Railbn des Yllues ou Arrc
reages de la Conte de Richemont, ou autres Biens meubles , &
Chatalx quelxconques, que, envers noftre dit Seigncur le Roy
avons 6c eufmes, & avoir Peufmes & porions, des le Comance-
cement du Monde , jufques a la Dabte de celtes Prefentes.
En Tefmoignance des quelles Chofcs Nous avons fait metre &
apofer noftre Seel Secrec a ces Prefences.
Donne a IVytidefore , le xxiij jour d' Auril Fefte de Saint Gcorge,
FAn Mille, Troilcenrr,, Quatrevyntz,, Deiz 5c ouic
Jehan.
Sub rubeo Sigillo fendente a Cauda Tergamenx.
Par le Duc de fon Comandement.
Mauleon.
Ta-
mura
Ducem Gclrix Jupradidum ,
Fro Feudo Mille Lihrarutn prsdiBo , michi per inclitum Dominum
Regem tneum Anglia pradiiiutn conceffo gratiose ;
^,e otnnia 1;^ fingula me Servaturum , ad hac SanSla DeiEvan-
geha, abjque Ficlitio, Dolo , i^Fraude, Juro df Affirmo,
Et, ad majoretn firtnitatem, fuper omnibus (^ fingulis priediilis^
Litcras meas Patentes, Sigillo meo (^ alias firmatas , deftitiaho.
Dat. apud Caftrum Regis de Wyndefore, vicefimo tertio die Apri-
lis.
Per ipfum Regem.
Pro JValtero Styward c^ Ifabella Uxore ejus.
R^
Ann.D.
• vni.
80.
Ann. D,
1399.
An. 2.2.
R. 1.
Tmnc 11
R. i.m.
* Pro Dnce Montenfi, de Homagio , y^^ramento , c^ Feudo.
D EX, cariflimo Confanguineo noftro, Illuftri W'fltelmo de Ju-
*^ Iiaco, Duci Montenli, Comici in Ravensbergh, & Domino
in Blankenberg, Salutem & Amicitiam.
Pridem, per cercas veftras Liceras,
Nobis, in Caltro noftro de Wyndefore,
Per Fideles veftros , Tylmannum de Smalembourg Decanum Ec-
clefiae beatx Marix ad gradus Colonix , Johamiem de Aretia Prx-
pofitum DufTeldorpenfem , Willielmum Stael Militem Magiftrum
Curiae veftrac, & Johannem Wynkeibufsn Armigerum, Nuocios
ad hoc per vos deftinatos.
1. p.
m. i6^
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
"- Sciatisquod, i399'
De Gratia noftra fpeciali, & pro eo quod, Dileftus & Fidelis a». ii
nofter, Walterus Styward de Scotia Milei, penes Nos, verfus r. 1.
omnes Homines, praeter Regem Scoti^e, in Terra Scotiae cantum , p^n. n
pro Termino Vitx iplius Walteri eft Retentus, " -
ConcelTimus eidem Waltero & Ifabella: Uxori ejus Centum
Marcas, habendas & percipien.las, fingulis Annis, ad Scaccarium
noftrum, eifdem Waltero & Ijabella, & Haeredibus Mafculis, de
Corporibus ipforum Walteri &c Ifahella exeuntibus , ad Terminos
Michaelis & Pafchae, per xquales Portiones, quoufque pro fl:atu
fuo aliter duxerimus ordinandum;
Ita femper quod, fi prxdidti, Walterus & Ifabella, fine Hsere-
de Malculo, de Corporibus iuis exeunte, obiennt, tunc, poft:
Mortem pr«di<aorum Walteri & IJabellait vel ii idem Waltervs
Pe-
ET ACTA PUI3LICA.
161
,nn. D. penes Nos in Forma praedifta fidelitcr non fteterit, tunc ftatim
1399. didn ConcelTio noftra penitiis cellet & terminetur.
[ie. i. In cujus, &c.
Tefte Rege apud Brijioll. vicefimo feptimo die Aprilis.
Pro CancelUrio Cy' ScolaribHS XJniverJitatis Cantebrigiit.
1399-
in. 2i.
!. 1.
iiilem.
a. 24.
Ann. D. R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciacis q'i6d (de Gruia noftra fpeciali) ConcenTimus & Li-
centiam Dedimus, diledis nobis in Chrifto, Cancellario & Sco-
laribus Graduatis Univeriitatis Cantebrigi.e , quod ipfi ad Sedem
Apoftolicam , pro Provifionibus & Exfpedtationibjs Beneficiorum
habendis, .juxta Formam Moderationis inde per Nos nuper faitx,
profequi , & Polfeflrionem eorumdem , per fe & Procuratores fuos,
acceptare valeant, fine occafione vel impedimento noftri, vel Hx-
redum noftrorum, aut Miniftrorum noftroriim quorumcumque;
aliquibus Ordinationibus , Statutis , iive Proclamationibus, in con;
trarium fadis , non obftantibus.
In cujus, &ic.
Tefte Rege apud Wefimotiafierium , vicefimo feptimo die A-
prilis.
Fer ipfum Regem^ ?!unc!a7iie ]oha.mc Rome Clerico.
Fro Dnce Montenji, de Annuitate.
lAnn. D. R ^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod,
Pro eo quod, dileftum Confanguineum noftrum, Willielminn
de Juliaco Ducem Montenfem , Comitem Ravensbergenfcm , &
Dominum de Blanckenberg, ad Deferviendum Nobis de Guerra,
cum certo Numero Hominum Armorum, durante Vita fua, pe-
1599.
'^A-t. 22,
R. 2.
Ibiil. m.
* VIII. "'^^ * "os Retinuimus, prout, per quaiclam Indenturas, inde inter
gi_ ' certos Procuratores nollros & Procuratores ipfius Ducis, in pras-
fentia Conciiii noftri, confe6las, plene liquet, ac pro Homagio
fuo Nobis in forma debita faciendo,
Concenfunus ei Mille Libras, percipiendas, fingulis Annis, ad
Scaccarium noftrum, ad Terminos Sanfti Michaelis & Pafchx,
per aequaies Portiones , ad totam Vitam ipfius Ducis ,
Dumtamen idem Dux certa Contradlus, Conventiones, &Pro-
mifla , ac omnia alia in eifdem Indenturis contenta , faciat & fide-
liter adimpleat , ex pane fua , juxta vim & eftedtum Indenturarum
prcedidtarum.
Data in Palatio voflro Weftm. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, vicefimo nono die Aprilis.
Ter ipfum Regem.
De falvo Condnclu ad Stipplicationem Ducis de Rothex.ay.
Ann. D.
1399-
Aii. 22.
K. 2.
V»t. 12.
R.2.p.}.
w. 7.
Ann. D.
1399.
An. 22.
R. 2.
P.tf.23.
R. 2.W.
r. ilorf.
D EX Univerfis & fingulis Adrairallis, &c. Salutem.
■'■^ Sciatis quod ,
De gratia noftra fpeciali , & ad Supplicationem , Diledti Con-
fanguinei noftri , Jiucis de Rothezay ,
Sufcepimus in Proteftionem & Defenfionem noftram , necnon
in ftlvum & fecurum Conductum noftrum , Johannevi Sperjhot
Armigerum, & Johaimem FcIIer Valettum,
Nuper cum Thosna de Mortymer Milite defundlo, utdicitur,
commorantes,
Veniendo infra Regnum noftrum Anglix, five alibi ubi Nos fo-
re contigerit , ad Declarandum penes Nos Statum fuum , ibidem
morando, & inde, prout iibi placuerit (in Cafu quo Declaratio
ipforum Johannis & Johannis in hac pane fibi valere non poterit)
redeundo :
Et ideo vobis Mandamus quod eifdem, Johanni & Johanni,
veniendo infra Regnum noitrum praedidtum, five alibi ubi nos fo-
re contigerit ,ad declarandum penes Nos Statum fuum prxdidtum,
ibidem morando, & exinde, prout libi placuerit (in cafu quo Dc-
claratio fua in hac parte fibi vaiere non poterit) ut priEdidtum eft,
redeundo, in Perfonis, Equis, Rebus, aut Bonis fuis quibufcum-
que, non inferatis, nec, quantum in vobis eft, ab aliis inferri per-
mittatio Injuriam, Moleftiam, Dampnum, Violentiam, Impedi-
mentum aliquod, il'u Gravamen;
Et fi quid eis forisfadum five injuriatum fuerit, id eis fine dila-
tione faciatis emendari.
Conceirimus etiam & Licentiam Dedimus praefnis , Johanni &
Johanni , quod ipfi penes Pcrfonam noftram , ex Caufa praedicSta ,
venire, & exinde redire polTuit in Forma praediita , abfque Per-
turbatione feu Impetitione noftri, five Miniftrorum, OtBciario-
rum, aut aliorum quorumcumque.
In cujus, &c. ufque ad Feftura San£li Michaeiis proximo futu-
rum duraturas.
Tefte Rege in Fortu de Milkfordy vicefimo feptimo die Maii.
Fer Literam de Signeto.
Pro Imperatore Conjiantinopolitano , de Subftdio , contra
Turcos.
D EX, Venerabili Patri, Thomte Epifopo Criffolitano , Salu-
*-^ tem.
Sciatis quod ,
Cum Dominus Summus Fontifeie ModernuS,
Advertens quod perfidus iUe Bayfetus Frinceps Turcorum jMxaw
Tom. UI. F. IV.
potenti & Brachio extento, in Chriftianum Popu^ntr' maxii^a fe- Ann. Dj
ritate debicitus extitit, ad ExLenniniuni Civit.^is Con!lanrinopo- 1^99.
litanae , & Univerfitatis Populi Chriftiani, nifi ejus nephando Pro- Rjc. 2.
pofito citius refiftatur,
Omnes & fin|;ulos, qui pro Liberatione & Subfidio Manuelii
Imperatoris Conflantniopohtani , & didtiE Ci/itatis luae , Manus
adjutrices ponexerint, Iliam iliorutn Peccaniinum, dc quib is fue-
rint veraciter corde contriti & ore confeiTi, V e n r a m conieqai
voluerit, qua; per Sedem Apoftolicam concedi confievir l.lee-
mofinas Erogantibus, leu Prjedicantibus in Subfidium Terrae San-
dt.i;,
Ac Hillarius de Auria Miles Domicellus Januenfis, Au(ftoritate
* quarumdam Literarum Apoftolicarum fibi confedtarum, * VIiI.
Pro eo quod Epifcopus Ca^cedunieufis (cui Orficium Pr.rdicationis °i'
Negotii prKdi6ti per Sedetn Apoilulicam alias extitit commiirum)
ad partes proprias dirigit grefllis llios , fic quod circa didtum Nego-
tium intendere non valet,
Nominaverit, elcgerit, affignaverir, & deputaverit vos ad hu-
jufmodi Negotium exequenduin & profeq;;endum, pront per In-
ftrumentum Publicum, fuper hoc confectum, & in Cancellaria
noftra exhibitum , plene liquet,
Nos,
Ut quaecumque Summae, per Commiflarios & Deputatos ip-
fius Epifcopi Calcedonienfis, prasrextu dicSarum Literarum Apo-
ftolicarum, receptae & recipiendae, in Liberaiionem & Subii-
dium dicti Imperatoris & Civitatis fux prxdi'2:.c duntaxat, juxta
effcdtum BuIIarum prxdiclarum, applicentur & fideliter conver-
tantur,
Aflignavimus vos omnes & fingulas hujufmodi Pecuniarum
Summas, per Commiflarios & Deputatos prcediLtos recepta; Sc
recipiendas , & eas in quadam Cilta , in Ecclefia Sandti Pouli
LondonisB ad hoc deputata, falvo & lecure ponendum, in U-
ium & Sublidium difti Negotii exponendas & convertendas ;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Pncmifla diligenter inten-
datis , & ea faciatis & exequamini in forma praedidta.
Damus autem univcrfis & iingulis Vicecomitibus , Majoribus,
Ballivis, Miniftris, & aliis Fidelibus noftris, tam infra Libertates,
quam extra , Tenore Prtefentium , firmiter in M.mdatis quod vo-
bis, in PrxmilTis faciendis & cxequendis, Intendentes fint, Con-
fulentes, & Auxiliantes, prout decet.
In cujus , &c. ufque Primum Diera Septembris , proximo fii-
turum, duraturas.
Telte EJmundo Duce Ehormn Cuftode Anglix apud Wejim. vi-
cefimo fecundo die Junii.
De Cufiodia Cafiri de TValyngford , in qm Hofpitium Reginnt
cxiftit ^ commiffa.
R
E)^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem. Anii. D#
Sciatis qubd Nos, 1399'
De fidelitate & circumfpeftione, dileftorum & fidelium noftro- Ai. 23.
rum, Willielmi le Scrop, Comitis Wikeiiae, Johannis Bujfy Chi- R. x.
valer, Henrici Grene Chivaler, & Wdlielvii Ba^ot Chivaler, ple- liiJ.
nius confidentes, m. 7.
Commifimus eis, Tribus, & Duobus eorum Cuftodiam Caftri
noftri de Walyngford ,
In quo Hofpitium , carififims Confortis noftrx , IJabella Regi-
7ia: Angliie, de Mandato noftro, ad prsefens exiftit,
Habendam & Regendam meliori modo & forma, quibus, jux-
ta ianas dilcreciones fuas, fciverint aut poterint, quamdiu nobis
placuerit;
Damus autem, diledtis & fidelibus noftris, Hugonile Dejpenfer
Chivaler, ac Fhilippo le Vache Chivaler, necnon uiiii^erfis «bc lin-
gulis Officiariis & Miniltris Hofpitii & Caftri praedictorum , Te-
nore Praefentium, firmiter in Mandatis quod eildem, Comiti, Jo-
hanni, Hcnrico, & Willielmo, Tribus, vel Duobus eorum, tan-
quam Cuftodibus ejufdem Caitri, Intendences fint , Conlulentes ,
& Obedientes , prout decec.
In cujus, &c.
Tefte Edmundo Duce Eborum Cuftode Angliae , apud Villam de
Sanilo AlbanOy duodecimo diejulii.
Fer ipfum Cujlodem ^ Concilium.
De Capitaneo VilU Calejia , conjiituto.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^^ Sciatis quodConftituimus, Dileftum & Fidelem noftrum ,
Fetrum Courienay Militem, Capitaneum Vilias noftrae Calelix, ac
Cultodem Marchiarum noftrarum , ibidem quamdiii nobis pla-
cuerit; Percipiendo in * Officio illo Vadia & Feoda confueca.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Walyn^ford, Tertio die Augufti.
Fer ipfum Regem.
Afin. D..
1399.
A'i. 23.
K. 2.
Frmc.ll.
& 23.
R. i.m,
•VIII.
8+.
Sftper Adventu Ducis Lancajlria in Angliam , (j- de Pace
cnjlodienda.
REX Vicecomiti Staffbrdi.E Salutem. 1399.'
Cum, ut acccpimus, diverli Ligei noftri Regni noftri An- ^.£,j_ j,_'
%\ix (c in diverfis Conventiculis congregaverint, & pene; Prx- ^ 2.
fentiam , carilfimi Confanguinei noltri , Henrici Ducis Lanca- Qin^r ^,^
firia, R. 2. tr>.
Qui jam idem Rc^num noftrum , pro Regimine & Gubernatio- , ^^
X nc
t62
CONVENTIONES, LITERyE,
Ann. D. ne ejufdem , ac diverfis Defeftibus , in eodem Regno esiftentibus,
1399. eroendandis, aliifque de Caufis, eftingrelfus,
Rif. 1, Venerint,
Ac iidem Ligei noftri, colore ejufdem Congregationis , & con-
tra Intentionem prEefati Confanguinei noftri, quofdam Ligeorum
noftrorum Vi & Armis Verberaverint , vulneraverint, Membris
mutilaverint , imprifonaverint, & male traftaverint , ac quofdam
eorum de Bonis & Catallis fuis fpoliaverint , necnon quofdam eo-
rumdeTerris, Tenementis, & PofTetTionibus fuis, abfque Pro-
ccffu Legis, expulerint, & PoffelTionem eorumdem teneant, in
nofliri Contemprum & Prsejudicium , & totius Populi Regni no-
ftri prsediifti Commotionem manifeftam , &c contra Lcgem &
Confuetudinem difti Regni noftri,
Et qaia, habito cum prscfeto Conianguineo noftro, fuper Regi-
tnine & Gubernatione hujufmodi, Tra^tatu diligenti, Nolumus
prjemilfa Mala aliqualiter tolerare,
Tibi,
De avifamento , Venerabilis Patris Thoma Archiepipopi Car.-
tuarienfis , ac priejati Conja-nguinei nofiri, nccnon Henrici Comitis
Northmnhria; , & Radulphi Comitts Wefimerlandiie , caeterorum-
«jue Magnatum, Procerum, &c Dominorum Regni noftri prse-
didi,
Praecipimus , firmiter injungentes , quod in fingulis Locis , infra
Ballivam tuam, tam infra Libcrtates, quam extra, ubi melius ex-
pedire videris , ex parte noftra , publice proclamari facias , ne Quis,
cujufcumque Statiis, Gradfis, Dignitatis, feu Conditionis fuerit,
fub Forisfa<?lura Vitae & Membrorum, & omnium aliorum qux
Nobis forisfiicere potcrit , aliquos Ingreffus illicitos in aliquibus
Terris, Tenementis, five Poffeflionibus aliquorum Ligeorum no-
ftiorum , abfque ProcelTii Legis , feciat , nec facere prxfumat ,
nec aliquos Ligeos noftros , ab hujufmodi Terris , Tenemcntis,
fivc Pofleftionibus expellat. aut eos. feu aliquos alios Ligeos no-
ftros, five eorum Equos, Boves, Oves, Porcos, aut aliqua alia
Animaha, Bona, feu Catalla fua, cujufcumque generis fuerint,
abfqiie fpeciali Waranto, capiat, five areftet, (eu areftari fociat;
\'olumus enim quod, fi alicwa Perfona, aliquo quxfito hujus-
modi colore, Areftata, aut de Terris, Tenementis, five Polfc-
fionibus fuis Expulfa , feu de Bonis vel Catallis fuis fpoliata fue-
rit, tunc Perfona prsedicta fic areftata Deareftetur, & ad Poffe?-
lionem fuam Tcrrarum & Tencmentorum , ac Bonorum , & Ca-
tallorum prxdidtorum , Reftituatur ;
Et, li quisahquod Jus, Clameum, Calumpniam, five Intereflc
in aliquibus Terris , Tenementis, five Poffeffionibus, per ahquos
Ligeos nolhos occupatis, habere fe praitendat, per Communem
Lcgcm Terrje noftrx verfus Tenentes eorumdem Terrarum, Te-
nementorum, & Poffeffionum, &c alio modo, profequatur, iub
Forisfadura antedida.
Tefte Rege apud Cefiriam^ vicefimo die Augufti.
Fer ipfidm Regem.
Confimilia Brevia diriguntur SinguUs Vicecomitibus per Angliam.
• VTII.
^'■- ^
Ann. D.
1599.
An. ij.
R. z.
R. l.OT.
3-
* De Intcnclendo circa Ctijlodiam Pacis.
K^
EX Cuftodibus Pacis fuae, ac Jufticiariis fuis, ad diverfa Felo-
nias , Tranfgreffiones , & Malefacfla in Comitatu Stafibrdix
audiendas 6c terminandas affignatis, Salutem.
Ciim, ut accepimus, diverfi Ligci noftri, Rcgni noftri AngHa!,
fe in diverfis ConventicuHs congregaverint , & penes Praefentiam,
Cariilimi Confanguinci noftri, Henrici Ducis Lancafiri^e,
Qui jam idem Regnum noftrum, pro Regimine & Guberna-
tione ejufdcm, ac diverfis Defedtibus, in eodcm Regno exiftenti-
bus, emendandis, aliifquc de Caufis, eft ingreilus,
Venerint,
Ac Vos, occafione prsemifsa, aliquas Seffiones vcftras in Co-
mitatu prxdi(flo tenere, feu aliquam Executionem Cornmiflionis
noftra:, vobis in hac parte diredx, a teniporc Ingrefsus prxfati
Confanguinei noftri, hucufque fticere non curaveritis,
Per quod, in veftri Defeftum, quamplurima Homicidia, De-
Jradationes, Latrocinia, Mahemia, Extorfiones, Oppreffiones,
Legratari^E, ac Exceffus Laboratorum & Artificum, necnon alia
Mala , in Comitatu praedido , de die in diem , fiunt , & perpe-
trantur, in nolW Contemptum & Prxjudicium, & Pacis noitrse
Ixfionem , ac Popuh noftri Comitatus prdedifti Terrorem , & hu-
jufmodi Malefadlorum Audaciam manifeftam , & contra Intcntio-
nem praefati Confanguinei noftri,
Et quia , habito cum praefato Confanguineo noftro , fuper Re-
gimine & Gubernatione hujufmodi , Tradiatu diligenti , nolumus
praemifla Mala aliqualiter toleraie,
Vobis & cuihbet veftrum ,
De avifamento , Venerabiiis Patris Thomte Archiepifcopi Can-
tuarienfis , ac prjefati Confanguinei noffri , necnon Henrici Comitis
tJorthumhriie , & Radulphi Coniitis IFefimerlandia , caeterorum-
que Magnatum, Procerum, & Dominorum Regni noftri piie-
di(fti,
Mandamus, firmiter injungentes, quod circa Cuftodiam Pacis
Ccjuititiar. priedidtarura intendatis,Sc SelTiones veftras, juxta for-
mam &c effedum ejufdem Commiffionis, ac Statutorum inde ante
haec tempora editorum , teneatis.
Et hoc , fub incumbenti Periculo , ac Poena in didis Statutis
contenta , nuUatenus ominatis.
Tefte Rege apud Ljchefeld, vicefimo quarto die Augufti.
Per ipfuttt B.egem.
Confimilia Brevia diriguntur fmgulis Cuftodibus Pacis ac Jufti- 1399. '
ciariis fuis in Comitatibus fubfaiptis, fub eadem Data^ videli- rjc. x.
cet ,
Cufiodihus Pacis , /» Com. Cornuh.
Cufiodibus Pacis , in Cont. DevoM.
Cuftodibus Pacis, in Com. Somerf.
Cuftodihus Pacis, in Com. Dorf.
Cufiodibus Pacis , in Com. Wiltef.
Cuffodibus Pacis, in Com. Suthampton.
Cufiodibus Pacis, in Com. Glouc.
Cufiodibus Pacis, in Com. Hereford.
CufioJihus Pacis, in Com. Wefimerl.
Ciifiodibus Pacis, in Com. Northumbr.
Cu/lodihus Pacis, in Com. Cantehr.
Cufiodihus Pacis, in Efirithingo in Com. Ehorum.
Cufiodibus Pacis, in Wcfirithingo in Com. Ehorum.
Cuflodibus Pacis, in Northrithingo in Cotn. Eborum.
Ciifiodibus Pacis , in Covi. Koty?igh.
Cufiodibus Pacis , in Com. Derb.
Cufiodibus Pacis, in Co?». Lincoh.
Cufiodibus Pacis, m Cotn. Rotel.
Cufiodibus Pacis, in Com. Northampton.
Cufiodtbus Pacis, in Partibus Lyndef.
Cufiodihus Pacis, in Partibus de Holand.
Cufiodibus Vacis, in Partibus de Kefievene.
Cufiodibus Pacis, in Com. Oxon.
Cufiodihus P.icis, in Com. Berks. '
Cufiodibus Pacis, in Com. Beds.
Cuflodihus Pacis , in Com. Buks.
Ctifiodihus Pacis, in Com. Hunt.
Cufiodthus Pacis, in Com. Cumhr.
Cufiodihus Pacis , in Com. Surr.
Cufiodibus Pacis, in Com. Suffex.
Cufiodibus Pacis, in Com. Salop.
Cufiodihus Pacis, in Com. Wygorn.
Cufiodibus Pacis, in Com. Kauc.
Cuflodibus Pacis , in Com. Norff".
* Cufiodihus Pacis, in Com. Suff. • VIII,
Cufiodibus Pacis, in Com. Ejfex. gg
Cuftodthus Pacis, in Com. Hertf.
Cufiodibus Pacis, in Com. MidJs.
Cufiodihus Pacis, in Com. Warr.
Citfiodibus Pacis, in Com. Leyceft.
Sacramentum Collciloris Papa.
ERo FiDELis DoMiNo NosTRo Regi ANGLii£ Ann. D.
ET CoRONyE SIF/E, 1399'
Necfaciam aut procuraho , feu , quantum in me efi, fieri feu pro- An. ij.
curari permittam , ijuiciuam quod prajadicia/e aut dampiojum diilo R- i .
Dorimio Regi, aut Rcgnojuo Anglix , vel Legibus aut yuribus e/us- m. j.J.
dem Domini noffri Regis aut diiii Regni , effe poterit , linitnt,
Et i^ubd Bonum (^ fidele Confilium, pro fenfu meo, daboeidem
Domino nofiro Regi, fuper quibufcumjue undefuero ex parte fua re-
quifitus ,
Confilium Domini noftri Regis ^ diSi Regni , unde potero aliquo
modo doceri , vel qued diiius Dominus nofler Rex michi fctre fecerit,
per Litcras vel alio modo , celabo c^ Secretum tenebo , abfque Reve-
latione iude facienda alicui Perfome viventi , per quod Dampnum ,
Dedecus, aiit Prtejudicium diilo Domi?w noftro Regi, aut Reg?io pra-
diiio , evenire poterit ,
Nullam Executio?iem Literarum vel Ma?tdatorum Domini Pap*,
per Me , vcl ahum , faciam ntc fieri permittam , qute poterit ejfe prie-
judicialis Regiie Magefiati diili Domini rwftri Regis aut Rega/ia,
Legibus vel yurihus Juis , vel eide?n Regno ,
Nullas Literas Papales nec alias recipiam , nifi eas , citiiis quo po-
tero , deliheravero Co?tcilio dilfi Domini nofiri Regis antequam publi-
centur , feu dcliherentur alicui Perfonx viventi,
Nullum Thejaurum Regni pradiHi, nec Deverium Domini PapiS ,
feu Cardinalis, nec alterius PerJon,e cujufcumque, in Moneta JeuPla-
ta, Auri vel Argenti, per Literas Cambitorias aut alias , non mit-
tam nec mitti faciam extra diilu?n Regnum, antequam fuper hoc di-
£li Domini nofiri Regis vel Concilii fui Licentiam hahuero fpecia-
lem,
Nec aliquas Literas, Pramifils feu alicui Pramifforum priejudicia-
les Jeu co?ttrarias , mittam extra Regnum prtediilum ,
Hoftorem <^ Statum diili Domini nofiri Regis, ac Leges df ^ura
fuapraScla, pro poffe meo, abfque violatione, Cufiodiam c^ Manu-
tenebo ,
Nec aliquos Primos Fruilus quorumcumque Beneficiorum, Dato-
rum, Praje?itataru?n, vel Nominatorum , per diiium Dominum no-
ftrum Regem, quocumque titulo , ?tec de Beneficiis , per Dominum
Sutnmum Pontificetn co?icejfn vel concedendis , per viam Expeiiationis
de Gratia communi velfpeciali, exigamfeu levaho, nec Procejfus ea
de Caufa faciam ,
Nec aliquas Novitates incipiam, per Mandatum nec abfque Man-
dato,fine Vuluntate (^ Lice?ttia Jpeciali diiii Domini noftri Regis ,
S- abftue eo quod Caufa vel Mandatum hujufmodi , fi quie vel quod
fuerini, primitiis diilo Domino Tioftro Regi aut ConcilioJuo modo de-
hito fuerit ojteujiim ,
Et qiiod extra diBum Regnum aut Terram prisdiiia?n , ahfque Li-
centia fpeciali diili Domiiii noftri Regis, & hoc per Literas velBre-
via Juh Magno Sigillo diiii Domini noftri Regis , me non transfe-
ram ,
Sic ME Deus adjuvbt £T Sancta eJOS Evan-
ET ACTAPUBLICA.
t^5
Ann.t).
1399. ETMeMORANDUM qubJ, Nono die Septembris , Anno fYa-
tUc. 2. -^ Jenti Venerabilis Pater , Lodowicus Epilcopus Vulttanenlis ,
Colleilor Camera Sedis ApoftoliCce iti Anglia , coram Domino Rege ,
in Cancellana jua , ferfonaliter conftitutus , Sacramentum praftitit
fufradiBum.
* VlII.
£7-
* De Ne^hariis Opinionibus , contra Fratres Mendicantes ,
non Mantitenendis,
Ann. D. R EX Vicecomiti NorfFolciiE & Suffolcix qui nunc eft,vel qui
i X. r\vr\ rpr\-\x^f\rf' (\\f^r\r ^'i\\\rf^rr\
1399.
An. 13.
K. z.
R.z.m.
z.J.
pro tempore fueric, Salutem.
Qriia,ex infinuatione credibili, certitudinaliter informamur quod
quidam Malivoii diverfas Opiniones nepharias , & Conclufiones
, deteftabiles, Sacrae Docftrinae multipliciter contrariantes, ac Cano-
nicis Determinationibus & San(ftionibus San6tae Matris Ecclefiae
repugnantes, necnon in Gradus & Ordinis Fratrum Mendicantium
Scandalum & Opprobrium redundantes, in Ecclefiis, & aliis lo-
cis Ciamdcftinis & Privatis, PriEdicant & Exponunt, per quod
Vota Fidelium Eleemofmseque Deo Devotorum ab eifdem Fra-
tribus Mendicantibus max-me fubtrahuntur, in ipforum Fratrura
Meodicantium Derogationem & Depauperationcm manifeftam ,
Nos, Ann. D.
Malicia; ipforum Malivolorutti , in eorUm Opinionibus pravis & I399.
nephariis, reliftere, ac hujufmodi Ordinem Fratrum Mendican- Rc. i;
tium,ut & ipiiDeo&Ecclefiae Sand;Te quietus & beatius,in ipfo-
rum Suffragiis & Orationibus, defervire valeant & piacere, eon-
fovere valentes ,
Tibi,
De allenfu , Venerabilis Patris Thomie Arthiitpifcopi Cantuarien^
fis , & carillimi Confanguinei noftri Henrici Ducis Lancaftriai
cxterorumque Procerum & Magnatum,
Praecipimus, firmiter injungentes, quod in fingulis Civi.atibus,
Bargis, 6c Villis Mercatoriis, ac alibi infra Ballivam tuarn, ubi
melius expedire videris , prout ex parte prvEriidtoruni Fratnim
Mendicantium fueris praemunitus, publice proclaman fecias, nh
Quis, cujufcumque Statiis, Gradus, feu Conditionis fueritj fub
Poena Imprifonamenti Corporis leu ad voluntatcm noftram, ali-
quas hujulmodi pravas & nepharias Opiniones exercere , manutene-
re, docere, pertinaciterque defcndere, clam vel palam, prxlumat
quovis modo.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , viceiimo die Septcimbris.
Per Concilium.
Et erat Patens.
^'S*!«^^<«^^:^5«s^«#^^.;«^S*>««^^<«^'-^<^«^'^^«^^<^'S^«^^<^s*<^^*^«^^«^^*»
• VIII.
89.
* Resnante
C7
De Ojfcio Conflabnlarii Anglu concejfo.
,. Tk R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ann. U. rv Sciatis quod Nos,
1399
An. I.
H. 4-
fat. I.
m. if.
Debito mentis intuitu confiderantes magnifica, ac Nobis & toti
Regno noftro frudtuofa & fumme necelBria, Labores, Cuftus,
& Obfequia, quae, dileiStus & fidelis Conlanguineus nofter, Hen-
ricus de Percy Comes NorthumbriiE, pro Extirpatione & Refor-
matione diverforum Defectuum & Errorum in Regno praedidto,
ad veriTimile Exterminium & finalem Deltruiftionem ejufdem nu-
perime pululantium, in noftri praefentia, poftquam ad Regnum
prredicSum, Praemillbrum intuitu, Deo duce, declinavimus,mul-
tipliciter effudit & impendit ac exhibet indefelse ,
Et volenies proinde prxfetum Confanguineum noftrum aliquali,
licet non condigna, HonorisPraerogativa, prout muitipliciter Ge-
ftus fui nobiles nos inducunt, praemiare,
De Gratia noftra fpeciali Concessimus eidem Confangui-
neo noftro Officium Constabularii AnglijE,
Habendum & ExcERCENDUM per Se, & fufEcientes
Deputatos fuos, pro quibus refpondere voluerit ad Terminum Vi-
ta ju<£, una cum Feodis & Proficuis ac omnibus aliis ad Officium
pr.2dictum fpedlantibus five pertinentibus , adeo plene & integre
ficut aliquis aiius Officium praedidura, ante haec tempora, lia-
buit five occupavit.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo die Septembris.
Per ipfum Regem,
De Ojfcio MarefcalU Anglie. concejfo.
. j^ R.^^ Omnibus, ad quos, &c. Saiutem.
,"^r^ Sciatis qu6d Nos, c^c. ut Jupra ufque ibi, Obfequia, <^
tuncfic, quae, dileitus & fidelis AfSnis nolter, Radulphus de Ne-
vill Comes Weftmerlandiae, pro Exdrpatione, &c. utfupra, prae-
miare, ?$- tuncfu,
De Gratii noltra fpeciali Concessimus eidem Affini no-
ftro, Officium Marescalli hnoi.ijE., Haben-
D U M , ^c. ut fupra , mutatis mutandis.
Tefte ut fupra.
Per ipfum Regem.
1399
An. I.
H. 4.
Ibidem.
Ann. D
1399.
An. i.
H- 4.
Tat. I.
B.4..f.f
m. 1.
*VI1I.
50.
Henrico
fta, cum sedificata & confummata fuerit, tlecnon cum Wrecco
Maris. ^ Wayfs, & ommbus aliis Proficuis & Comraoditatibus,
fuper Sabulum, per Duas Leucas circa eundem Locum contin-
gentibus, Imperpetuum j
Salvis femper & refervatis Capitali Doraino Feodi illius Pifci-
bus Regalibus, ibidem provenientibus :
Statuto , de Terris & Tenementis ad Manum Mortuam hOn por
nendis edito, feu alia causa quacuraque, non obftante.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , Prirao die Oiflobris.
Per ipfum Regem.
De Eremitagio , in Loco quo Rex applicnit , conflrHcndo,
REX Omnibus^ ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quoa,
Cum Matthaus Danthorp Heremita quandam Capellam , in
guodam Loco, vocato Ravenferefpourne , in quo, ad ukimum
Adv/entum noftrum in Angliam, applicuimus (Licentia noftra fu-
per hoc non optenta) de novo yEdificare inchoavcrit , quam mag-
nis Sumptibus fuis & Expenfis Confumraare intendit , ut accepi-
raus,
Ob Reverentiam Dei & beatx Virginis Maris, in cujus hono-
re Capella prxdivta, lic incho.ita, exiftit xdificanda, necnon ut
idem Mathxus ad Confummationem ejufdem Capellx Iibentio-
rem & ferventiorem Animum aftumar, * de Gratia noltra fpeciali
Pardonavimus & Remisimus eidem Mathaeo omni-
modas Tranfgrelfiones & Mefpriliones, per ipfum in hac parte fa-
<ftas,& quicquid ipfe penesNos forisfecit aut elt incurfus occafioni-
bus fupradiclis. '
Et infuper , de uberiori Gratia noftra , Dedimus & CoN-
c e s s I M u s eidem Matheo Locum Supradidtum , Habendum Suc-
ceflbribiis fuis , Heremitis Loci praedidti , una cum Capella prsedi-
Tejn. lU. r. IV.
Memoranda , de Snccejjione regis H. 4. de folemniis corona-
tionis , c^ Gladio vocato Lancasier Sword,
Fortando,
IN Parliamento, ad Mandatum Domini Rfg/V JifV^W/Secundi Ann. D.
poft Conqueftum , Anno Domini Millelimo Trecentefimo 1399-
Nonagefimo Nono, Anno vero iplius Regis xxiij apud Weltmo- An. i.
nafterium convocato, ultimo die Meniis Sepiembris, Ceflione H 4-
& Relignatione ejufdem Regis Prxiatis, Proceribus, & Commu- *■«'• Ser'
nitati totius Regni publice notificatis, & ab eiidem admiflis, ac wtiorura
ipfo Rege propter fua Demerita Depoi.to, inCoro~
SuccessIT eidem Henricus Dux Lavcafiria; Comes Derbix , niitionf
LincoiniXj Leiceftrije, Herefbrdix, Northai.iptonix , Senelcal- Rig" '.
lus Angliae. ^ h. 4.
Et , cum tra(^aretur & provifum fiiifTet de Solempniis Corona-
tionis iplius Regts Henrici , die Lunae in Fefto Tranflaiionis Sandi
Edwardi Regis ^ Confejforis tunc proximo fequence cclebraadis,
didtus Dominus noltcr Rex, ut in Jure Comins Leic.ftrix (cui
Ofticium Senefcaili pertinet) idem Officiura commiiit T.hotme Filio
fuo in Coronatione prxdidta faciendam :
Quod quidem Officium idem Thomas, tam in propria Perfona
fua, quam in Perfona Domini Thomte Percy Comiti,> Wi»ornije
qui, proptcr j^tatem juvenilem praedi(5ti Thomx Filii Regis ei-
dem anTignatus erat in Auxilium, & prxdidlum Officium exercuit
de Prxcepio prv-edidii Regis Henrici , & Feoda eidem Omcio
confueta clamabat & percepit in Coronatione prxfari Domini
Henrici , didto die Lunx apud Weftmonafterium fblempniter ta-
£ta & celebrata.
Et Memorandum quod prxfatus Thomas Fllius Rcgis
die Sabtiati (videlicet) Quarto die Oitobris, ante Coronationjn
prxdidtam , Sedebat , de Pr.ircepto Regis , tanquam Senelc Jlus
Anglix, in Alba Aula Regii Piladi Weltmonaltenenlis prope Ca-
peliam Regalem, & inquirebat diligenter qux & qualia Officia
feu Feoda dido Die per quofcunque faclenda vel optinenda fue-
runt,
£t cum hoc eodem publice Proclamari fecit quod tam Magna-
tes & alii, qui aliqua Officia ad Coronationem prxdidtam taceie,
feu aliqua Feoda optinere & clamare vellent, Billas & Petidones
fuas, Ciamea fua condnentes, coram iplo Senefcallo, vel ejus in
hac parte Locum tenente , proferri facerent indiiate :
Super quo diverfa Otficia & Feoda, tam pcr Petitiones, quarrt
Ore lenus coram ipfo Senefcallo e.udla & Vendicata extiterunt ia
forma qux fubfequitur ,
Imprimis, Henricus^ Pnmogenitus prxdii5li Rcs^is Henricf
quem ipfe Rex, ut in Jure Ducatiis Lancaftrix, alTignaverat a^
gerendum P r i n c i p a l e ,M G L a d i u M ipiius Domini Re-
gis , vocatum Curtama, die Coronadonis ejufdem Regis,
Oflficium illud facere ex hujufmodi Ailignatione clamabat & in
Propria Perfona decenter id idem exercuit & peregit.
I TE M , Johannes Comcs Somerjeti^ ., cui prxdictus Rex Hcnri-
Cus, ut in jure ComitatCis Lincolnix, Officium Aflignaverit
AD Scindendum & Secandum coram eo Sedente ad
X 2 Men-
1(^4
CONVENTIONES, LITER^E,
Ann D. Menfam dido die Coronationis fuae, Officium iUud facere-ex hu-
1199 jufmodi affignatione claraabat, & <ic fecit in Propria Perfona.
Hf».". *lTEM,qu6d OfFICIU.M CONSTABULARII A N-
» VIII. G L I ^ HeMrUus Comes North«mhria ^ cui prnediaus Res OfSciura
91. " Conftabularii Angliae concelTerat , ut afleruit ipfe Comes, Ha-
bendum ad terminum Vitsc fuae, Officium lilud facere & i-eoda
eidem confueta pcrcipcre clamabat virtute ConcelTionis prxdidx;
&, quia Nullus hujufiiiodi Claraeo contradixic , ideo conlidera-
tum fuit quod, de voluntate Domini Regis, pni^didus Comes ad
prxdidum Officium admitiieretur, &c ita ipfe Comes Olficium il-
lud in oranibus poilmodum adimplevit , Feoda eidem Officio con-
fueta percipiendo. ^ t , , ■ a
I T E M , idem Hexricvs de Fercy , Comes Northumbri^E , &
Conllabularius Angliaz, in Curia praedidta perlbnaliter comparens,
afferuit & allegavit quod pracdictus Dominus nolter Rex voluit &
ipfum affignavit quod idem Conies , fro IvjitU de Man , fibi 6c
H^edibus fuis per prsfotum Dominura Regem concelsa , ean-
dem Infulam de dido Domino Rege & Ha:redibus luis H a u e-
RET ET TeneRET fer ScrvUium portandi , diebus Corona-
tionis diai Regis & Hxrcdum fuorum, ad Sinilbum humerum
iplius Regis , & ad Siniftros Humeros Hxredum luorum , per
feipfum , aut Sufficicmem & Honorificum Deputatum fuum , il-
lum Gladium nudum, quo cindus erat prxfatus Rex quando iple,
ante Coronattonera fuam , ut Dux Lancallri« , in partibus de
Holdernefs, applicuit, vocatum Lancastre Svvord, du-
ranre Proceffione & toto tempore Solempnilationis Coronationis
prsdicax , Pctendo fe ad Servitium pr«di»ftum in <iie Goronatio-
nis praedidiC , juxta Voluniatem & Airignationera prxdictas, ad-
niitti:
Et quia Curix prxdidje fatis conftabat prxmifli, pcr prsEfatum
Comitem iic allegata , veritatem continere, Idem Comes admis-
fus fuit ad Servitium pnedictum faciendum ; quod quidem Servi-
tium idem Comcs in die Corouationis praiiLcix pafonaiiter h-
cicbat.
Supcr FaEiis Annorum,
Ann D J) EX, per Lrtcras fuas Patentes , ufqiie Primum diem Maii
"^^* IV pPoxin-» futurum duraturas , fufcepit in Proredionem & De-
/ * , fenfiOQem fuam , ac falvum Sc fecurum ConducT-um fuum , nec-
J*" * non &lvam Gjrdiara fuam , L^Jonoicum CajvM MiJitcm, venien-
Frjsr I <^ i"^ Re^num Rc-^is Anglite, per Dominia & Poteftatem fua ,
a . „' oim Miiiobus, Arroigcris, ac aliis Hominibus, ufquc ad Nume-
j -7 ' ^T™ Quadra^ta perionarum , tam Equitibus , quam Pcditibus ,
to Comiliva fua, ad oerta faSa Anvmum focienda, ibidem ino-
tando, & exinde ad prM>ria redeimdo , ac Equos, Annaturas,
Hemdjaj, Res, & Bona lua quaecuraque.
femekj, Res, & Bona fua quaecuraque.
Teftc Rege apud IVtfhnona^erium ^ viij die Odobris.
Pw iffum Re^em , nimdante Conjfahulario Ang}i.
Ann.D-
»399-
Ait. I.
H. 4,
Cliaf. I.
H. 4, m,
* VIII.
Pro Htrtrko Primogenito Regis,
RE X , EfcaetCHi f jo in Comitatu Cornubice , Salutem.
Curr. Dominus E. nuper Rex Auglia, Avus nofter, volens
Perfonam Eckcanli Fili fui Trimogeniti honorari, eidera Fiiiofuo
Nomen^ Hoaorem Ducis Carnuhix , dcCommuni allcnfa &Con-
cilb Praclatorum , Comitum, Baronum, iX. alicrum de Concilio
fuo , in Parliamento fuo , apud V\^eilnx)narterium , die Lunx
poximo poft Feftum Sanfti MathiaE Apolloli , anno Regni lui
Undecimo , exiftente , Dederit, ipfumque in Ducem Cor-
nubis; Pr^fecerit,
£t ei per Cartam fuam Dederit, Concesserit, &
Confirmaverit, pro Se , & H*redibus fuis , intcr alia ,
Vicecomitatum Cornubiae cum peitinentiL^,
Caftrum , Burgum , Manerium , & Honorcm de Launceneton
cum Parco ibidem & aliis perfincntiis fuis,
Caftrum & Manerium de Tremcton cum Villa de Saltesfti, ac
Parco ibidem , & aliis pcrtinenciis fuis in dido Coraitatu Cornu-
bice. Ac in Comitatu Devoniac ,
Caltrum, Burgum, & JVIancrium de Tyntagdle cum pertinen-
tiis,
Caftrura & Manerium Roflormell , cum Parco ibidem , &
aliis pertinentiis fuis ,
Nlancrio dc Clyunneflonde cum Parco de Kerybullok & aliis
pcrtinentiis fuis,
* Tybefte cum Balliva de Ponderfliire & aliis pertinentiis fuis,
Te\\7ngton cum pertinentiis,
Hellefton in Kerier cum pertinentiis,
Moresk cum pert neniiis,
Tewarnayl cum pertinentiis,
Pengkneth cum pertinentiis,
Penlyn cum Parco ibidem & aliis pertincntiis fuis,
Rellaton, cum Bedellaria dc Ellwyvelflihire , & aliis pertincn-
tiis fuis ,
Hellefton in Trigfliire cum Parco de Hellesbury Sc alliis perti-
nentiis fuis,
Lyskyret cum Parco ibidem & aliis pcrunentus fuis,
Califtok cum Pifcaria ibidem & aliis pertinentiis fuis,
Talskydi cum pertincntiis,
Villam dc Loftwythicl cum Molendinis ibidem & aliis pertinen-
tiis fuis ,
Prifas & Cuftumas noftras Vinorum , omnia Proficua Portuum
noftroruro, ad Nos fpeiflantia , iimul cumWrecco Mari^, tam
de Balena & Sturjon, 6f aliis Pilcibus, qux ad Nos ratione Prx-
rogativse noftrx , fpedant , quam aliis quibufcumque ad Wrec-
cura Mari* bujuImsKii qualitercumqe pertiaencibus.
Proficua & Emolumenta Comitatuum tentorum , Hundredo- Ann. D.
rum, & Curiarum eoruradem, ad Nos fpeifcantia, ^399-
Et Stannariam noftram , una cum Cunagio ejufdcm Stannariaej He», 4.
& cum omnibus EKitibus & Proficuis inde Provenientibus , ac
etiam Proficuis & Perquilicis Curiae Stanarise & Minerae in dido
Comitatu CornubiL-e ,
Habenda & Tenenda eidem Duci , & ipfius 8c HtC-
Tedum fuorum Regum Anglis Filiis Primogenitis , Sc diSi Loci
Ducibus , in Regno Anglise Hacreditarie Succetluris , cum Ga-
ftris, Burgis , Villis , Maneriis, Honoribus, Stannariis, Cunagiis,
Firmis, Terris , 8c Teneme-itis, una cura Feodis Militum, Ad- «
vocationibus Eccleliarum , Abbatiarum , Prioratuum , Rolpita-
lium, Capellarum , & cum Hundredis, Wapenracliiis, Pifcariis,
Foreftis , Chaceis , Parcis, Bofcis, Waiennis, Feriis, Mercatis,
Libertatibus , liberis Confuetudinibus , Wardis , Maritagiis, Re-
leviis , Elcaeris , & Servitiis Tenenrium tam Liberorum quam
Nauvorum, & omnibus aliis ad eoldcm Ducatum & Vicecomita-
tum qualitercumque & itbicumque fpeftanribus five p>ertinentibus,
de ipfo Avo noftro 6c Hjeredibus fuis I M i- e R P E T^u u M ,
Ac pra^diftus Avus noJler omnia Caicra, Burgos, Villas, Ma-
neria , Honores , Stannarias . & Cunagia , Firmas , Terras , 6c
Tenementa, (imul cum Veodis, & Advocationibus , & on.nibus
aliis fupradic>is , eidcm Ducatui Annexerit & Untverit I m p e r-
P£TUUM remanfiira, Ita qiK}d.ab eodem Ducaw aliqiio tempo'-
re nuHaten js feparentur , nec alicui ncc aliquibus iiliis , quam diiSi
Loci Ducib'as , per iplum Avum aoftrum , vcl Hxrcdes fuos,
DoNENTUR ieu quomodolibet Conced antu r,
Et quod , pracfeto Duce, feu aliis ejufdem Loci Ducibusdecc-
dentibus , & Filio feu Filiis , ad quos didus Ducatus, praetextu
duiae CoNCE-ssioNiS, praefati Avi noftri, fpedare dinofci-
tur, lunc non apparentibus , idem Ducatus cum Cai^ris, Burgis,
Vil'is, & omnibus aliis fupradictis , ad iplum Avuro noftrum vel
Hxrcdcs fuos R^jes Anglise Revertantur , in tnanibas
i'jis & ipforuin H.rreduin fuorum Regum Angliae R e T i n e n-
D A quoulque de hujufmodi FiKo ftu Filiis, in diclo Regno An-
gliie hereditarie fuccefliiris , appareat ,
Q;'ibus tunc iiicccffive Ducat«m illum , cum pertincntiis, di-
ftus Avus nofter, pro Se, & Hxredibus fuis , Concessit &
VoL u i T Te N e N D A prout fuperius eft cKpreirum , prout in
Carta pr?edi*5la plenius continetur ,
Tibi Prjccipimus ciuod Henrico Frfio vojlro Primoge?rite Duca-
tum f ricdidum ac Vicccomitatura ejufdem , cum pcrtinenuis ,
una cum Caftris , Burgis , Villis, Maneriis, Honoribus, Stanna-
riis, Cunagiis, Firmis, Terris, & Tenementis , una cum Feodis
Militum, & Advocationibus Ecclefiarum, & omnibus aliis fupra-
didis, in Balliva tua, Liberas Habenda jum tenOrera
&c Effeauni Carttr ipfius Avi noflri fupradidbc -, eo quod idein
Filius nofter infra JEmem exiftit non obflantc ; lalvo jure cuju&-
libet.
Telle Rege apud IVeJlmonafieriiim , xv die Oftobris.
Per ipjum Rpg«« <if Cancilittm Juum in Tafiiamento y
RE X , Efcaetori fuo in Comitatu Devonix Salurcm.
Cum Dominus E. <^c. ut ju^a ufiueibi., acParco ibidem
& aliis pertinentiis fuis , & tunc pc, in didlo Comitatu Devonije
ac in Comitatu Cormibite Stanniiriam noftram cum Cunagio &
omnibus Exitibus & Proficuis ejuldem, ac etiam Explcciis , Pro-
ficuis &c Pcrquiliris Curi-C ejufdem StanDari.£j Aqaam de Derte-
muth, Annuamfirmam • Viginti Librarum Civitaris noflr.i: E\'o- *VHL
nije, & Prifas & Cuftumas noftras Vinorum in Aqua de Sutcon, pj.
de didto Comitatu Devoniae , H ab e N d a , <^c. utfupra.
Tcfteutfupra.
Fer ipfum Regem, c^c.
R
E X Efcactori fuo in Comitatu Oxonix Salutcm ,
Cum Dominus E. idrc. ut Jiipra uj^e ihi , inter alia, <5"
tunc fc , Caftrum de Walyngford , cum Hamlettis & Membris
fuis, & Annuam Firmara Villae de Walyngfurd, cum Honoribus
de Walyngford & de Sanfto Wakrico , cum pertinentiis in Co-
mitatu praedidoj, & aliis Comitacibus ubi Honorci iUi fuerinr,
H A B E N D a , &c. ut Jupra.
Tefte ut fupra.
R^
Fer ipfum Re^em , d^c.
E X Efcaetori fuo tn Comitatu Hertfordiae Saiutem.
Cum Dominus E. &c. ut fupra ufjue ibi , inter alia, &
tunc fu, Caftrum, Manerium & Villam de Berkhampftede, cum
Parco ibidem, una cum Honore de Berkhampftcde, in Comitatu
prxdido , ac in Comitatu Bukinghamiue & Northampconix , &
aliis pertinemiis fuis, Habenda, &c. ut Jupra.
Tefte ut fupra.
R
E X Efcaetori fuo in Comitatu Bukinghamix Salutem.
- - Cum Dominus E. <&c.ut Jupra ujque ibi, inter alia, c^ tunc
fc, Caftrum, Manerium & Villamde Berkhamftede, cum Parco
ibidem, una cura Honore de Berkhamftede inComitatu prxdiifto,
ac in Com. Hertf. & Norht. & aliis Pertinentiis fuis, H a b E n-
DA, &c. ut Jupra.
Teftc ut fupra.
Parco ibidera , una cum Honore de Berkhampftede m Comitatu
prxdifto , ac in Com. Hertf. & Buk. & alus perDnenciis fuis,
Habena , &c. ut Jupra.
Telle uc fupra.
REX,
ET ACTA PUBLICA.
i6^
Ann. D.
Jim
^399- R ^ ^ Efcaetori fuo irt Com. Surrioe Salurem
fw. +. r^- Cum Dominus £. &c. ut fupra ufqtie ibi , inter alia , ^
tunc fec , Manerium de Byflet , cum Parco ibidem , & aliis perti-
nentiis fuis, in Com. prjedido, Habenda, ^c. ut jitpra.
Telle ut fupra.
K'
EX, Efcaetori fuo in Com. Dorfetije Sahitem.
- Cum Dominus E. ut fiipra ufque ibi , & ei , (^ tmic fie ,
Ducatum Cornubiae ac Vicecomitatum ejufdem, perCartam fuam
DeDERIT, CoNCESSERIT, & CoNFlRMAVERlT
pro fe & Hxredibus fuis , H a b e N d a , &c. utjiipra ujque ibi,
Tibi Prxcipimus quod Henrico Fiiw ^wfiro Primogenito ,^ tuiic
fc , Callra, Burgos, Villas, Maneria,Honores, Firmas, Terras,
& Tencmcnta pr.edi.fta, cum peninentiis, una cum Feodis Mili-
tum, & Advocationibus Eccleliarum , ad didtum Ducatum Cor-
jiubias; ac Vicecomitatum ejufdem pertinentia, ac omnia alia fupra-
di(fta , cum peftinentiis in Balliva tua, Liberes, Habenda
i^c. ut fupra.
Teile uc fupra.
Confimilia Brcvia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Data^ videlicet,
Efcaetori 'Regis , in Co?m. tViltef.
Efca^tori Eegis , in Com. Berkf
Efcaetori Regis , in Coin. Kantiie.
Efcaetori Regis , in Com. Ejfex.
Efcaetori Regis, in Com. Siijfex.
Efcaetori Regis , in Com. Middf.
Efcaetori Regis , in Com. Hunti?!gdon.
Efcaetori Regis , in Com. Warr.
Efcaetori Regis, in Com. Gkuc. ac Marchiit Wallite eidem Com.
adjaceutibus.
Efcaetori Regis, in Com. Staff. ^
Efcaetori Regis^ in Com, L.imoin.
Efcaetori Regis, in Com. Sutht.
Efcaetori Regis, in Com. Norff. ^ Sujf.
Efcaetori Regis, i» Cfvj. Derib.
Dileilo fihi Thomae Knolles Majori Civitatis Regis Londoniis
ac Efcaetori fuo in eadem Civitate.
» VIII. * Pro diElo Primogenito.
$>+•
Ann. D. D EX, Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
I399- Sciacis quod (de Gratia noilra fpeciali) Conceffimus Hew/-
An. I. co, Rrimogenito Filio nojiro cariffimo , Principi Wallix , Duci
H. 4. Cornubiie , & Comiti Ceftrix , Cuflodiam omnium Terrarum,
P«f. 1. Tenementorum, Reddituura, & Servitiorum in Principaru Wal-
H. 4-?- liiE& Comitatu Ceftrix & Flynt, in manu noftra, ratione Mi-
a.w. 10. noris yEtatis quorumcumque Hxredum , exiftentium ,
Habemiam ufque ad plenam yEtatem Haeredum prxdidorum,
una cum Maritagiis eorumdem Hieredum abfque difpargatione ,
abfque aliquo Nobis inde folvendo; dumtamen Cuftodia & Ma-
ritagia hujufmodi aliquibus aliis Pcrfonis per Nos antea concella
non exiftant;
Ita tamen quod idem Princeps Hxredibus prcediclis competen-
tem Sullentationem inveniat , ac Terras & Tenementa prjedidta
line Vafto & Deftrudione cuftodiat , necnon omnia alia Onera,
eifdem Terris & Tcnementis incumbentia , faciat & fupportet
quamdiu Cuitodiam habuent fupradidlam.
I:i cujus, &CC.
Teft:e Rege apud Wefimonajlerimn ,decimo quarto dieOdobris.
Ter ijifiim Regem.
Ann. D.
1399-
An. I.
H. 4.
P4f. t.
H.^.p.l.
m. iii.
Pro Galfrido Chattcer.
REX Omnibiis, ad quos, &c. Salutem.
Conftac Nobis , per Infpedtionem Rotulorum Cancellarix
Domini Ricardi nuper Regis Anglix Secundi poft Conqueftum,
quod idem nuper Rex Liceras fuas Patentes fieri fecit in haec verba,
n Icardus, Dei Rraiia, Rex Avglis (^ Francia:, &DominusHi-
•^ bcrnix, omnibus, ad quos prxfentes Litera; pervenerint, Sa-
lutem ,
Sciatis quod , de Gratia noftra fpeciali , & pro bono Servicio
quod, diledus Armij^er nofter, Galfridus Chaucer nobis impendit
& impeiidet in futurum , Co n c E s s i iVi u s eideni Galfrido Vi-
ginri Libras , percipiendas fingulis anni^ , ad Scaccarium noftrum ,
ad Terminos Pafch.c & Sancii Michaelis , per aequales Portiones ,
ad Totam Vitam fuam.
In cujus rei teltimonium has Literas noftras fieri fecimus Paten-
tes.
Tefte meipfo apud Wejimonafterium , Vicefimo odbvo die Fe-
bruarii , Anno Regni noftri Decimo Sepcirao.
Conftic eciam Nobis, per Infpeftionem Rotulorum Cancellarias
ejufdem nuper Regis , quod idem nuper Rex alias Liceras fuas Pa-
tentes fieri fecic in haec verba ,
'Dlcardus, Deigratia, Rex Anglix (^
■^ bernix, omnibus, ad quos prxfentt
Franci£, 8c DominusHi-
entes Literx pervencrint, Sa-
lutem.
Sciatis quod , de Gratia noftra fpecialt , C o N c e s s i M ir s , di-
leclo Armigero noftro , Galfrido Cbaucer v N u M D o l i u m
ViNi PERciPiENDUM fingulls Annis j durante Vita fua , in Anri, 0.
Portu Civitatis noftrx Londonix, per Manus Capicalis Pincernx iy)<^-
noftri pro tempore exiftentis. Hen. 4.
In cujus rei ceftimonium has Literas noftras fieri fecimus paten-
tes.
Tefte raeipfo apud Wejlmouafterium , Tertio decimo die Octo-
bris, Anno Regni Viceiimo fecundo.
Nos , pro co quod idem Galfridus coram Nobis in Cancelkria
noftra perfonaliter coiiftitutus , Sacramentum prxlntit corporale
quod Liter.« prxdidtx Cikiaiirer funt amilTx , Tcnorem Irrocula-
menti earumdcm Literarum daximus Exemplijicandufn per prxfen-
tes.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmmaflerium , xviij die Odobris.
* De iKfttla ManntA , fef Servitinm Portandi GUdium ^ ♦ Vlll,
vocatum Lancafler Sword , in Solemniis Coronationnm ^ 9T-
concejfa.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^nf, Q
■•■^ Sciatis quod Nos, j,"„
Debito mentis intuitu confiderantes magnifica, ac Nobis & to- a»'. i.'
ti Regno noftro fructuofa & fumme necclfaria , Labores, Cu- h. 4."
ftus, & Oblequia, qux, dileiftus & fidelis Conlanguineus nofter, pnt, ',.
Henricus de Fercy Comes Northumbrix, pro Extirpatione & Re- H,'x.p.f,
formatione diverforum DefeOtuum & Errorum in Regno prsedi- ^, ,j^
dido , ad veriiimile Extirmini jm & finalem Defti Ukftionem tam
Procerum, IVlagnatum, & aliorum Nobilium , quam Communi-
tatum ejufdem Regni , nuperime pullulantium, in noftri prxfen-
tia, poftquam ad Regnum prxdidtura, Prxmiftbrum intuitu,Dco
duce, declinavimus, multipliciter eflriidit & impendit ac exhibuic
indefefse ,
Et volentes proindc prxfatum Conlanguineum noftrum aliquaii
Remuneratione, licet non condigna, prout multiplices Gcftus iui
nobiles nos inducunt, prxmiare,
De Gratia noftra ipeciali & ex certa fcientia noftra , Dedimus
& CoNCEs s I Mu s eidem Comici Northumbrix Infulam, Ca-
ftrum , Pelam , & Dominium de Man , ac omnia Infulas & Do-
minia eidem Infulx de Man percinentia , qux fuerunt Willielmi le
Scrop Chivaler defundti , quem nuper in Vita £Lia Conqueftati fui-
mus, & ipfum iic Conqueftatum Decrevimus , & qux, ratione
Conqueftus illius , tanquara Conqueftata , cepimus in manum no-
ftram,
Qux quidera Decretum & Conqueftus, in Parliamento noftro,
de affenfu Dominorum Temporalium in eodem Parliamento exi-
ftentium , quoad Perfonam prxfeti Willielmi , ac orania Terras &
Tenementa Bona & Catalla fua , tam infra didum Regnum no-
ftrum , quam extra , ad Supplicationem Commuuitatis didti Reg-
ni noftri , affirmata exiftunt ,
Habenda & Tenenda eidem Comiti & Hxredibus fuis omnia
Infulas, Caftrum, Pelam, & Dominium prxdicla, una eum Rc-
galiis, Regalitacibus , Franchefiis, Libertatibus, Portubus Maris.,
& omnibus ad Portum rationabiliter & debice pertinentibus, Ho-
magiis, Fidelitatibus , Wardis , Maritagiis , Releviis, Efcaetis, Fo-
risfaduris, Waifis, Streyfis, Curiis Baronum , Vifibus Franciple-
gii , Letis , Hundredis , Wapentachiis , Wrecco Maris , Minera
Plumbi & Ferri, Feriis, Mercatis, liberis Confuerudinibus , Pra-
tis, Pafturis, Bofcis, Parcis, Chaceis, Landis, Warennis, Alfar-
tis , Purprefturis , Chiminagiis , Pifcariis , Molendinis, Moris,
JVlarJfcis, Turbariis, Aquis, Stagnis, Vinariis, Viis, Pallagiis, aC
Commuiiiis , & aliis Proficuis, Commoditatibus, Emolumentis,,
& Pertinentiis quibufcumque , ad Infulas, Caftrum, Pelam, &
Dominium prxdicSa qualitercumque pertincnribus, five Ipeflanti-
bus, fimul cum Patronatu Epifcopatus diiStx Infulx de Min, nec-
non Feodis Militum , Advocationibus & Patronatibus Abbatia-
rum , Prioratuum , Hofpitalium, Eccleliarum, Vicariarum, Ca-
pellarum, Cantariarum, ac aliorum Beneficiorum Ecclefiaiticorura
quorumcimique, ad eadem Infulas, Ciftrum , Pelam, & Domi-
nium fimiliter pertincntibus, deNobis& Hxrediljus noftris IM-
PERPETUUM PER SeRVITIUM PoRTANDI, dicbuS
Coronationis noftrx & Hxredum noftrorum, ad finiftrum Hu-
merum noftrum, & liniftros Humeros Hxredum noftrorum, per
fe ipfum , aut fufficicntem & honorificum Deputatum fuum, il-
lum Gladium nuduni , quo cindli eramus quando in partibus de
HoJdernelfe applicuimus , vocatum Lancastre Swerd,
durante ProceiTione & toto tempore Solempnizationis Coronatio-
nis fupradidtx , adco plene , libere & integre ( excepto Scrvitio prx-
dii5to) licut prxfatus Willielmus , feu aliquis alius Dominus ejuf-
dem Infulx", Infulas Callrum, Pelam , & Dominium illa, cum
omnibus fupradidtis, temporibus recroadtis, melius habuerunt &
ceuuerunt ,
D E D i M u s infui-«r & C o N c e s s i M u s eidem Comiri om-
nia Bona & Catalla, qux fucrunt prxdicti Willlelmi, infra dicT:am
Infuiam dc \lm exiftentia & qux ad Nos pertinenc racioneCoa»
quellCis fupradidti , Habenda de Dono nofcro.
In cujus, &c.
Teit« Rege apud Wefimenafterium , xi.\* die OSobris.
Per iffum Regem. » v III
95.
Ann.D.
1309.
An. I.
EX Omnibus ad quos, &c. Salutem. H. 4.
— Sciatis quod, de Gratia noftra fpeciali, CoNCESSiMUS, Pxt. t.
Vtnerabili Patri, Thoma Archrepifopo Cantuarienfi , tocius Anglix H.^.f.t,
X 3 Vn-m. if.
De Rcjlittttione Ttmporalittm,
R
i66
CONVENTIONES, LITER^E
Ann. D. Priraati , Restitutionem omnium Temporalium Archie-
1399. pifcopatus prnediifti,
Hen. 4. Qux in manum Domini Ricardi nuper Regis AngUte Secundi
poft Conqueftum , colore cajuCdam Judicii ,
Verfus ipfum Archiepifcopum, in Parhamento ipfius nuper Re-
gis, Anno Regni fui Vicefimo Primo tento, redditi,
Qiiod quidem Judicium , tanquam Erroneum & Invalidum, de
aflenfu totius inftantis Parhamenti noftri,
Revocavimus , Cassavimus, & Adnullavi-
MUS,
Seifita fuerunt & in manu noftra fic exiftunt,
H A B E N D A , una cum Exitibus 8c Proficuis, inde a tempore
Captionis eorumdem in manum didti nuper Regis provenientibus.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium ^ xxi die Odobris.
Per ipjum Regem.
ET Mandatum eft Efcaetori Regis in Com. Kantiae , quod
eidem Archiepijcopo Temporalia Archiepifcopatus pra:di(fti ,
cum pertinentiis , in Balhva fua , una cum Exitibus & Proficuis
praedidis , a teropore praedido perceptis , hberet , Habenda juxta
Tenorem Literarum Regis prxdi&arum.
Tefte ut fupra.
Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptis , fub eadem
Data; videiicet,
Sfiaetori Regis , in Comitatu Surr. <^ Suffex.
E/caetorj Regii, in Comitatu Ejex (^ Hertf.
Efiaetori Regit , i» Com. Suff.
Efcaetori Regis , in Com. Midds.
Efcaetori Regis , in Com. Ehorum.
DiteMo jibi Drugoni Barentyn Majori Civitatis fiia Londonia ,
<J- Efcaetori jvo in eadem Civitate.
ET Mandatum eft Mihtibus , Liberis Hominibus , & omnibus
ahis Tenentibus de Archiepilcopatu pracdidlo , quod eidem
Thoma , taiiquam Archiepiicopo & Domino fuo , in omnibus
<juaE ad Archiepifcopatum prxdiiStum pertinent , Incendentes hm:
& Refpondentes, iicut prxdidtum eft.
In cujus , &c.
Telte ut liipu.
De Reprifalia.
D. D EX, Univerfis & Singulis Admirallis, &c. Salutem.
». * *- Supplicavit Nobis , diledus Ligeus nofter , Johames de
Waghea de Beverlaco ut ,
Cum iple, tim per Se, quam per Procuratores fuos , ad gran-
des Cuftus & Expenfas fuos , coram Alberto Comite Palatino ,
ij. Duce Bavarix , Comite Holandije & Selandi.e , in Curia iplius
Ducis , debite profecutus fuitlct pro Solutione Octingentorum
Quinquaginta & Duorum Nobihum & dimidii , ac Viginti &
Duorum Dcnariorum, de Moneta noftra Anglix, prxfato Johan-
ni per Pelegrinum Fhrenfon Mercatorem & Burgenfem Villsc de
Leyd. in Holandia , & Dedericum Jacohfon de Delf in Holandia
Debitorum , prout per Liceras Obhgarorias , inde confedas ut di-
citur, plenius app.iret.
Et, licet Dominus Rjcardus , nuper Rex Anglia Secundus poft
Conqueftum , eidem Duci , per Literas fuas Patentes , fcripferit ,
igfum rogando & requirendo quatinus prxfato Johanni Juftitiae
Complementum faceret in hac parte , idem tamen Johanncf &
Procuratores fui, in Profecutione fua hujufmodi , per frivolas dila-
tiones & alias Injurias , grandia Labores , Dampna , Cuftus , &
Expenfas injufte fuftinuerunt, ficque Juftitiam , Rationem, aut
ahud Remedium , pro Solutione fummx prxdidx , in Curia prx-
fati Ducis habere nequeunt quoquo modo, ficut per Inftrumen-
III, tum * Pubhcum, inde confettum, & in Canceilaria iplius nuper
Regis exhibitum, hquet manifefte,
Vehmus, ea conlideracione, prxfato Johanni Literas noftras de
Maraua verfus prxfatum Ducem & Subditos fuos , quou^ue ei-
dem Johanni de Summa prxdifta, una cum Sumptibus & Expen-
fis, per ipfum & Procuvatores iuos , circa didiam Profecutionem
appolitis , & de cxtero apponendis , integre fatistadtum fueri: ,
concedere gratiose ,
Nos (fupplicationi prxdiflx annuentes) Vobis , & cuihbet ve-
ftram, Mandamus quod univerfas & lingulas Naves, de panibus
Selandix & Holandix, in aliquibus Portubus & Locis infra Reg-
num noftium Anglix jam exiftentes , & ex nunc venturas, una
cum Magiftris , Alarinariis , Bonis , Mercandiiis, & Rebus fuis
quibufcumquc , qux in Navibus ilhs invenire poteritis, nomine
Marqux & Reprifahx , de tempore in tempus, capi & arellari,
& ea fub ialva, fecura, & honella Cuftodia poni faciatis,
Nofque de Captionc & Areltacione Navium , Magiftrorum,
Marinariorum , Bonorum , Mercandifarum , & Rerum prxdidto-
rum , ac de toto Fadto veftro in hac parte , in Cancellariam no-
ftram Anglix, de tempore in tempus , diftintfte & aperte fub Si-
gillis veftris , cenificetis , ut inde , ad Profecucionem prxfiiti Jo-
hannis, cum faniori dehberatione , facere valeamus quodjuftum
fuerit in Prxmiftis, & fbre viderimus confonum rationi.
In cujus , &c.
Teftc Rege apud Weftmonafierium , xxvij die O^^obris.
Per ipfum Regem Nunciante Confiabulario Anglia.
De Herbergagio pro Camerario.
D EX, Univerfis & Singulis Vicecomitibus , Majoribus, Balli-
*• *• vis , Miniftris, Conftabulaiiis , & ahis Fidehbus & Subditis
noftris , tam infra Libertates , quam extra , ad quos, &c. Salu-
tem.
Sciatis qu6d,
Ciim Villx de Berkyng, Ilford , & Dagenham,
Dum Nos , aut Progenitores noftri apud Civitatem noftram
Londonix , aut Palatium noftrum Weftmonafterienfe , feu prope
eadem, moram fecerimus,
Pro Hofpitatione Camerarii noftri & ipforum Progenitorum , a
tempore cujus Contrarii memoria non exiftit, affignari confueve-
rint,
"Vobis Mandamus quod diledum & fidelem noftrum , Thomam
Erpyngham Camerariiim noftrum Villas prxdidtas , pro Herberga-
gio & Hofpitatione fuis & Servientum fuorum ,
Dum Nos apud Civitatem (ive Palatium prxdidta , aut prope
eadem Moram fecerimus,
Habere permittatis ; prout alii Camerarii Progenitorum noftro-
rum prxdidtorum hujufmodi Villas pro Herbergagio & Hofpita-
tione fuis habere confueverunt.
In cujus , &c.
Tefte R^e apud Wefimonafierium , xxviij die Odtobris.
Ann. D.
1399,
Hen. 4.
-^a. r.
«.4.
Pat. ».
t». 27.
Pro Archiepifcopo Cantuarienft.
R'
Ann. D,
EX Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
■ Sciaris quod, i399-
Cum niiper Qmcefferimus , Venerabili in Chrifto Patri, Ca- A». i.
riftlmo Confanguineo noftro, Thotna Archiepilcopo Cantuarienjl, H. 4.
totius Anglix Primati, Reltitutionem omnium Temporahum Ar- l'*t. i.
chiepifcopatus pricdidti, ii. 4.^.1-'
Q|ix in manus Ricardi, nuper Regis Anglia: Secundi poft Con- m. 8.
queltum, Colore Judicii, verfus ipfum Archiepilcopum, in Par-
hamenro ejufdem nuper Regis , Anno Regni fui Vicehmo Primo ,
redditi, Seilita fuerunt,
Quod quidem Judicium, tanquam Eroneum & nullius Valoris,
de aftenfu prxfentis Parliamenti noftri , Revocavimus , Callavi-
mus, & Adnullavimus,
Habenda fimul cum omnibus Exitibus & Proficuis , a tempore
Seifuix eorumdem in manus didti nuper Regis, inde provenienti-
bus,
Nos, de Gratia noftra fpeciali, Conceflimus eidem Archiepi-
fcopo omnes Fines pro Tranfgreirionibus & aliis Mefprifionibus
ouibufcumque, ac Fines de Licentia concordandi , & omnia alia
Amerciamenta, Rcdemptiones, Finer, & Exitus Forisfadtos om-
nium Tenentium fuorum , de Terris & Feodis fuis * quibufcum- • VIIL
que, in quibufcumque Curiis noftris, & in qualibet Curia, prx- 5,3,
didti Ricardi nuper Regis, ante diem Reftitutionis Temporaiium
prxdidtorum.
In cujus, &c.
Tefte R^e apud Wefimonafiertum , xxix die Odlobris.
Per Ereve de Privato SigiUo.
Pro AmbalfiatorihHS Fra»ci<e , de Condst^i*.
LE Roy a touz noz Lieutenann, &c. Salut & Diledtion. Ann.D.
Come noftre trefchier Coufin deVrance ait, ainli quc entendu i399-
avons , entencion d'envoier prelentcment devers Nous P. Evejque -^»- i .
de Meaux yjohan de Hay/gc/t Chivaler,S.ire de Heriqtiev:lle Cham- H. 4.
bellan, Confeiliers, & Hennart de Caviphemart fluifsher d'Ar- ^rmic. 1.
mes, du dit noftre Couhn, pour cerceuics Chol'es & Bofoignes de H- 4- ">•
melme noftre Coulin , ^J.
Nous,
Voulans pourveoir a la Seurtee & Garde des ditz , Evefque , Jo-
han, & Hennart, de leur« Gens, Faniillers,Serviteurs,Monteurs,
Hernoys, & autrcs Biens,
Avons Pris & Mys, Preignons & Mettons, yceulx, Evefque,
Johan , & Hennait , leurs Gens , Familers , Scrviceurs, Cheva-
liers, Efcuiers, Clers, & Varles, jufqiics au Noumbrc deCejitPar-
fonnes & ou deiroubz,, a Chival ou a Pie, Enfemble ou par Par-
tiez, Armez ou Defarmex, leurs Chevaux, Monteurs, Or, Ar-
gent, Vailfelle, Joiaux, Hcrnois, & aucres Biens & Choles quel-
conques, en nottre fauf & feure Conduic, Procedtion, Tuicion,
Sauvegarde & Defenfc efpeciaulx , cn vcnanc devers Nous en
noftre Roialme d'Eng!eterre & aillours, decea & dela la Mecr,
par toutes noz Seignuries de Jour & de Nuit, en Forterefce & de-
horsj & en departant & palTant la Mcre, & montant a quel Porc
qu'ils vouldront , & par dela defcendant a Calays ou aillours , quel
part qu'ils vouldront defcendre en noltre Seignurie illoeqes ou ail-
lours , y demourant , fojournanc , & retournant , fanz fraude &
mal cngin , Enfembje ou Divifeemenc , come il leur plaira , & ii
fouvent come ils vouldronc, & a faire ferra pour les Chofes &
Bofoignes avancdicT, ,
Si Mandons & Commandons cftroitement, par la Teneurs de
ces Letcres, a vous noz Julticers, Oificers, & Subgiei, Prions
& Requerons vous, noz. Alliez., Atnys, Bienvellans , & Adhe-
rens , & a chefcun de vous que lei dicz Evefque , Johan , &
Hennarc, <^c.prout jupra infimilibtts de Candu&u Literis.
En Tefmoignance de la quele Chofe Nous avons faic faire ceftes
noz Lettres Pacentes a durer jcfqucs profchein ve-
neant.
Don.
ET ACTA PUBLiCA.
t6j
Ann. D. Don. fouzrnoftre Grant Seal, a nofire Palais de IVefim. le xxxi
1399- iour d'Oaobre.
P. 4-
Vcr tpfiim Regem , nunciante Confiahtdarto Anglia.
Ann
1399
An. I.
H. 4-
Jiijem.
D.
/'ro Domino de Ouefnoj , mtificatio.
13 EX , univerfis & fingulis Rej!;ibus , Principibus , Ducibus ,
^_^ Marchionibus , Comicibus , Baronibus , Admirallis , Domi-
nis , Cuftodibus Caftrorum , Civitatum , & Villarum , ac aliis
perfonis quibufcumque, per univerfum Orbem, ad quos, &c. Sa-
lutem.
Sciatis quod Lodoinicuf Dominus de ^efitoy Chivaler , in pro-
pria perfona fua, die Dominica, in Craltino omnium Sandtorum,
coram nobis, in propria perfona noftra, apud Palatium noiftrum
Weftmonafterienle, cum quadam Cathena Argentea Deaurata ad
Pedtus fuum , fe prsefentavit ,
Et ibidem , per totam praedidam diem Dominicam integram ,
ufque ad Occafum Solis, Moram trahit;
Et hoc Univerfitati veftrae , ac omnibus aliis quorum intereft ,
innotefcimus per Pra^fentcs.
In cujus, &c.
Dat. in Pa/atio Regis fradiiio, quinto die Novembris.
Per ipfitm 'Regcm.
•VTII.
99.
Ann. D.
1599-
An. I.
H. 4.
TemsCle-
ric. fell.
* Litera ad Regem Partitgalix.
SEreniffimoPrincipi, Tiommo Johanni ^ DeiGratia, PortugaVne
^ Alyirhii Regi . Fratri noftro cariftimo, Hcnricus, eadem
Gratia , Rex AngliiS & Francia; , & Dominus Hibernix , Salutem
& FraternoE Diiedlionis continuam Ubertatem.
Ex gravi Querela , diiedi Scutiferi noftri , Willielmi Mjrrefim
percepimus difplicenter quod,
Ciim ipfe nuper quandam Navem fuam, vocatam le Gabriel
de Lancaftre , diverfis Mercandifis & Bonis onerafTet , pro ducen-
do feu navigando Mercimonia & Bona prasdidta ad Partes Regni
veftri Portufjalix,
Et Navis ipfa, taliter, ut prasfertur, onufta, lato fpaciaretur in
Mari,
Supsrvenerunt quxdam Gentes Diftricflus Ulixbonenfis, mali-
gno Spiritu excitatx , & in Navem prcediftam crudeliter irrucn-
tes, iplam Bonis omnibus, quae erant in ea, fpoliarunt, de eifdem
pro fu;e Voluntatis libito difponentes :
Verum, ciini talia, in Liefionem Pacis & Concordije, inter
Vos &: Nos Gratia Dei vigentium , temere Attemptata , ad Aures
veilras devenerint, Vos credimus molefte perferre,
Serenitatem veftram requirimus & rogamus attente , quatinus
memorato Scutifero noitro, feu ejus Procuratori, ad Vos praefen-
tialiter accedenti , pro petenda & accipienda Refortione integra
Bonorum, ut prKmittitur, ablatorum (qus, ficut accepimus, in
Civitate Ulixbonenfi, fub Arefto detinentur) talem velitisjufti-
tiam exhiberi, qualcm RegnicolLs veftris, Cafu confimili forfitan
imincnte, per Nos cupitis impartiri.
Et utinam ( Serenifiime Princeps , Frater carifijme) continue
vobis arrideant Dies Profperi & Felices.
Dat. &c. Odavo die Novembris, Anno, &c. Primo.
Comite Northumbrix , tunc Cuftode de Eftmarche verfus Sco- Arin. D.
tiam, i59p.
Et Appellum illud profecutus fuiflet ufque ad Duellum, in quo H. 4..
idem Rohertus del Hall occifus fuit ,
Per quod Bona & Catalla fua Domino Ricardo , nuper Regi
Anglite Secundo poft Conqueftum, F^orisfadla fuerint,
Idcmque nuper Rex Ricardus poftea, per Literas fuas Patentes,
concefTiflet didta Bona & Catalla, qux fuerunt ejufdem Roberti
del Hall, die ForisfadturLE fus;, cuidam Thomte de Hejham &priE-
fatx Mar:^ ,
Et quia Vicecomes Northumbrix WHlielmus de CharUton &
praefatus r/>w«<?^ , per Inquifitionem , coram eis,virtute Litcrarum
noftrarum Patentium, eis inde diredarum , captam , invenerunt
in quorum manibus dida Bona & Catalla ac Valor eorunidem ex-
tijierunt, Occupatores Bonorum & Catallorum prxdidtorum poft-
ea jacuerunt in Inlidiis , & praefatum Thomam inurdraverunt ,
ficut praedifta Maria nos infbrmavit,
Unde nobis fupplicavit ut fibi Bona & Catalla praedidta , quoe
fuerunt prgedidti Roberd Viri fui, concedere velimus gratioie,
Nos,
Ad ConcelTionem proediifti nuper Regis Ricardi, eifdem TIx)-
vnx. & Marix, de didtis Bonis & CatalRs, fic factam, confidera-
tionem habentes , ac Statui & Indigentije ipfius Mariae pie com-
patientes in hac parte,
De Gratia noftra fpeciali concefiimus eidem Marise omnia pme*
didta Bona & Catalla, quie fuerunt prxdicti Roberti oel i^lall Viri
fui, die Forisfadturae fux praedid^e , Habenda eideni Mariae de
Dono noftro.
In cujus, &c.
Tefte Regeapud Wejimonafierium , decimo die Novembris.
Per Breve de Privato Sigtllo.
Pro Lancafirt y Rege Armorttmk
REX Vicecomiti Lincolniae, qui nunc eft, vel qui pto tem- Ann.D.
pore erit, Salutem.
159CJ.
Ciim, per Literas noftras Patentes, de Gratia noftra fpeciali, An. i.
& pro eo quod , diledum Servientem noftrum , Ricardum del H. 4.
Brttgge , alias didJum LaNcastre Regem Armorum CUu^. i.
Del North, penes Nos [Retinuimus] pro termino Vitae fuae H.+./>.i.
moraturum , Conceflerimus ei VigintiLibras, percipiendas fingu- m. 19.
lis Annis, durante Vita fua, dc Exitibus Comitatus prcdidti, per
manus Vicecomitis ibidem pro tempore exiitentis, ad Terminos
Pafchae & Sandti Michaelis, per i^quales Portiones, prout in eis-
dem Literis plenius continetur,
Tibi Prxcipimus quod eidem Ricardo praedidtas Viginti Libras
exnunc, fingulis Annis. durante VitS ipfius Ricardi, de Exitibus
Comitatiis praedidti , ad Terminos prxdidtos , folvas juxta Teno-
rem Literarum noftrarum prasdidarum ;
Recipiens a prtefato Ricardo, de tempore in tenipus, Literas
fuas Acquietantiae , qux pro nobis fuilicientes fuerint in hac parte :
per quas & prsfens Mandatum noibum tibi inde, in Compoto
tuo , ad Scaccarium noftrum , de tempore in tenipus , debitam
Allocationem habere faciemus.
Tefte Rege apud Wefimonafieriutn , duodecimo die Novembris,
Et erat Patens.
Ad PortHgalia Rcginam.
Portugalia;
Ann. D. TNclitae & prxclarae Principi Philipp<e, Dei gratia,
1-599, -*■ & Algarhi Regirne , Sorori noftrce carifTimx , Hf«w;« , eadem
Gratia, Rex Anglia c^ Franciie , & DominusHibernr«,Salutem,
1399.
An. I.
H. 4.
Ibidem.
& mutucE Dilectionis continuum Incrementum,
Etfi longo (imus interjedtu Locorum & fitu Corporum fegre-
gati, inftindlu tamen naturaii colligimus quod in Raciice verxDi-
ledtionis , quam erga nos geritis , ut tenemus , indubie ea , quae
Statum noftrum Regium Ligiorumque noftrorum concernunt
Commodum & Honorem, curabitis ex Animo procurare.
Ciim itaque, Scutiferus nofter praediledtus , IVilliehnus Myrre-
fion , pro petenda & habenda Rcftitutione quorumdam Mercandi-
farum & Bonorum , per certos Diftridtuaics five Incolas Civitatis
Ulixbonenfis nuperime , ut alTerit , ablatorum , ad Screniflimi
Principis Portugaliae & Algarbii Regis , Fratris noftri carifiTmii,
prxfentiani (cui etiam fuper hujufmodi Negotio fcribimus) de
praefenti fe transferat , Procuratoriumve fuum , iplius Nomine de-
ftinare proponat ,
Seremtatum vefiram , attentiiis quo poflumus , requirimus &
rogamus quatinus , ut idem Scutiferus nofter , pro Jufticia inibi
confequcnda, fuper Injuiiis iibi illatis, confequi valeat celeris Ex-
peditionis efiFedlum , erga memoratum Fratrem noftrum apponere
velitis folicitudinis veftrx Partes,
Ut & Serenitas veftra fsepedidta, quae hadenus exnunc Bono-
rum Operum Profecutor , mereatur pro prasfcntis Expeditione Ne-
gotii dignis in Domino laudibus commendari.
Dat. ut fupra.
•VTTI.
JCO.
Ann. D.
1399.
An. I. rv - . . .
H. 4. Monftravit nobis Maria, quae fuit Uxor Rnherti del Hali,
Tat.t. quod,
H.+.f.i.
m.j.
* Sitper Proccjfu , in Cnria Aiilitarl,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Ciim idem Rohertus nuper appellaffet quendam Rohertum Dode
de Proditione coram , cilefto & fideli Confanguineo noftro ,
* De Refianratione PrioratUHm AliemgenarHm,
D EX omnibuSj ad quos, &c. Salutem.
•'■^ Sciatis quod Nos,
Intime confiderantes qualiter nonnulla Prioratus , Domus , &
Loca religioia Alienigenarum , infra Regnum noilrum Angliie &
Wallix exiftentia , per Nobiles Progenitores noftros , ac alios
Regni nortri Proceres & Magnates, ad divina Olficia ac Hoipita-
litatis & Eleemolinarum aliarumque Pietatis & Devotionis Onera
facienda & fupportanda laudabiliter fundata & Conftrudta extite-
runt,
Quodquc eadem Prioratus , Domus , & Loca religiofa , tanl
pcr lubitas & frequentes Ammotiones & Expulliones Prioriim &
Occupatorum locorum praedidtorum , quam per diverfos Seculares
& alios Firmarios eorumdem, poftquam in manum Domini E.
nuper Regis Anglia Avi noftri, occalione Gucrrx inter Nos &
illos de Francia motae, primo Seilita fuerunt, ita enormiter, tam
in Domibus, quam in Rebus & Poflelfionibus, deftruuntur, di-
lapidantur, & devailantur, quod divinus Cultus Regularcfque ob-
fervantiae inibi ceflant, ac Holpitalitates , & Eleemofinx, & alia
iufuper Caritatis Opera, ibidem ftabiiita & fieri confueta, llibtra-
huntur , nccnon pia Fundatorum vota multipliciter defraudantur &
fruftrantur, ad Dei Omnipotentis ofienfam & difplicentiam nott
modicam ut fperamus,
Et volentes proinde, ad honorem Dei ac Sandtae Ecclefiae, prc»
Divini Cultiis augmentatione , ac didtorum Operum Caritativorum
& aliorum Onerum incumbentium innovatione & continuatione,
gratioliiis providere,
De Gratia noflra fpeciali, & ex certa fcientia noftra, & de as-
fenfu Concilii noftri , in pr;efenti Parliamento , Manum noftram
de Prioratu Sandtas Mariae MagdaleniE de Barnaftapel E.xonienfis
Dicecelis,
In quo quidem Prioratu Simon Ocle Prior AdmiiTus, Inftitutus
& Indudtus exitfit, licut per Literas Admillionis, Inilitutionis ^ &£
Indudtionis hujufmodi , nobis in Cancellaria noftra exhibitas SC
oftenfas, plene liquec,
Qui quidem Prioratus in Manum didti Avi noftri , inter aliaS
Terras & Tenementa Religioforum Alienigenarum, de Dominiw
* viit.
loi
Ann. D.
n99.
An. ii
H ^-
Fai. i.
H.4. p.ii
m. ij.
\
i()8
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. & Poreftate Francix exiftentium, in Regno noftro Anglix, &
1395. alibi intra Dominium Hc PoteiL:tem noltra, nuper captus & Sei-
Me», 4. ljtu<- e.vticit , & in Manu noftra , occalione pracdidta exiftit ,
Penitus ammovemus,& eandem Prioratum eidera SimoniPriori
Concedimus & Refticuimus per Prxlences,
Habendum 6c Tenendum fibi & Succeiloribus fuis, Prioribus
Loci pr.^di6ti, una cum omnibus Cellis, Mancriis, Terris, Te-
nementi.'- , Redditibiis, .ServiciLi , Feodis Miiitum, Advocationi-
bus Eccleuarum, Vicaridum, Capellarjm , & Cantariarum , &c
alioru;r. Benehciorum Ecclolialticorum quorumcumque,
Ac etiam cum omnibus Peniionibus, Pon:ionibus,Annuitatibus,
Deciiiiis , Obligationibus , Eleemolinis , ac aliis Emolumentis,
Proficuis , R"bus , <Sc Poireirionibus , tam Spiritualibus , quim
Tcmporjlibu:; ad Priorarum pr;Edidtum pertine.itibus,
Reda:-nQO uide annuatim Nobis Sc Hxredibas noftris, durante
Guerra uncr Nos &c illos de Francia, anriquum Apportum dum-
taxa:, quod ad Capicalem Domum Prioratus proedi(fti, in parti-
bus rranlhiarinis , tempore Pacis, de eodem Prioratu reddi &folvi
conCuevit ,
Ita timen quod idem Prior & SuccelTores fui Monachos, Ca-
pellanos- Secubres & alios Minillros .'\nglicos, in Prioratu prx-
didto ad Numerum, jiuta primariam Fundationem ejufdem, debi-
tum & conluetum, inveniant& fuftentent,
Ac Decimas , Qjintafdecinias , & alia Subfidia quscumque,
cum Clero & Comunirate Regni noltii Anglia; , quotiens (Scquan-
do concedi condgerinc, Nobis & Hxredibus nolh-is, pro Spiri-
tualibus & Temporalibus fuis, folvant,
Aliaque Onera & Piecacis Opera, cidem Prioratui ab antiquo
incumb^ntia, faciant & luftentenc, juxta primariam Fundationern
fupradidtam ; aliqua Ordinatione , in contrarium edita , feu didta
Seilina Priorarus praedicli, cum Pertincntiis fuis prxdidtis, in ma-
num dicti Avi noltri, aut aliqua alia Seilina, in Alanum noftram,
aut prsefdti Avi noftri, feu Richardi nuper Regis Anglix^ occa-
fione Guerrx prjedidx, inde fadta, feu aliquibus Conccmonibus
vel Commillionibus, inde, antehxc tempora, per Nos, aut di-
•VIII. dtum Avum * noftrum,feu prxfatum Richardum, nuper Regem
loi. Anglix, aliquibus Perfonii ad F^irtnam factis, non obftantibus,
Votentes infuper & Concedences ^ pro Nobis, & Flxredibus
noftris prxdictis , quod pr.edictus Prior & Succeifores fui prxdi-
dti , de quacumque alia Firma &C Solutione Annua , Nobis vel
Hxredibus noltris, pro Prioraru pnedido, occalione Guerrxprx-
*' ■ didx , prxter dictum antiquum Apportum Annuum dumtaxat ,
'■ in futurum folvendLs Quiea fint & Exonerati, ac penicus Ablb-
luti ,
Et eundem Priorem , & Manucaptores fuos , necnon alios quos-
cumqae indc Exoneramus & Q^iictamus pcr Prxfentes ; Provifo
femper quodde Arreragiis Firmx Prioratiis iHius,anteDatamPrx-
fcntium debitis, 6c nondum Iblutis, ll qux fuermt, Nobis leipon-
deatur & fatishatj ut ell juftum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IVeftmonafierium , decimo tertio die Novem-
bns.
Fer ipjum Regem.
,. , D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
md. rv Sciatis qubd Nos , drc. ut jupra ujque ihi., Manum noftram ,
C^ tu7ic fu , de Prioracu de Lodres. Sarum Dicecefe, in quo qui-
dem Prioratu Frater Sav/pjon Trigal, Monachus Profefrus Mona-
fterii beacx Marix de Montisburg , Conftancienli Dicecefe , Prior
admiftus, Inftitutus & Indudtus exiftit, &C. ut Jupra.
Tefie uc lupra.
Fer iffum Re^em.
liiJ. D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis qubd Nos, ^c. ut fupta ujque /^.',Manum noftram,
& tunc [ic, de Prioratu de Monte Sandti Michuelis in Cornubia,
Exonienli Dioecefe,in quo quidem Prioratu Frater R/c^iiriA/j ^w^-
tel, Monachus Abbatix de Tavyftok, Prior Admillus , Inltitu-
tus, & Indudtusexiftit, <S-c. ut jupra.
Tefte Rege apud li^ejimonajtermm , decimo quinco die No-
vembris.
Per ifjum Regem.
JbU. R E-^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis qubd Nos, ^f «?/«/>?<z «/f«e »^;,Manumnoftram,
C^ tunc Jtc, de Prioratu de Blida, Eborum, Dioecefc, Alienige-
na, qui Conventuaiis exiftit, licut per diverfas Evidentias, o-c. ut
Jupra.
Tefte Rege apud Weftmotiafterium , decimo cercio die No-
vembris.
Fer ipfum Regem.
R^
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^- Sciatis qubd Nos, «^c. ut fufra ujque ;^/,Manum noftram,
(^ tunc fic, de Pnoratu Conventuali Sandtx Trinitatis, Eborum
Dicecefe Alienigena, in quo quidem Prioratu yokanves deCaJhtlo
al. Efchal! Prior per Abb.;tem fuum Exemptum Inllitutus e.'dftit ,
ficut per Literas Inftitutionis hujufmodi , ^c ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo quarto die Novem-
bris.
Fer ipfim Regem.
t) EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
■■•^ Sciatis qubd Nos, e^c ut fupra ujfue ihi, Manumnoftram,
^ tunc fic, de Prioratu de Moddebury, Exonienli Dioecefe, in
quo quidem Prioratu Frater JohannesRjogery^ Monachus Monafte-
rii bcatx Marix de Sanfto Petro fuper Dinam, Ordinis Sandi
Benedidti Sagienfis Dicecefis , Prior AdmilTus , Infticutus , & In-
dutSus exiltit, licut per Literas Admiflionis, c^Jrc. ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Novem- Ann. D.
bris. 1399.
Fer ipjum Regem. Hen. 4.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salucem. /^,7.
^ Sciatis qubd Nos, ^f. ut fupra ufjue ihi , Manumnoftram,
©• tuncfic, de Prioratude Andovere, VVyntonienfi Dioecefe A-
lienigena, in quo Nicholaus G^jiyn Prior Admiftus, Inftimtus, &
Induclus exiftit, licut per Literas AdmilTionis & Indudtionis hu-
jufmodi Nobis, <^c. ut (upra.
Tefte Regeapud Weftmo7iafterium, xv die Novembris.
Per ipjum Regem.
* D EX Omnibus, ad quos, &c- Salutem. •VIII.
'^ Sciatis qubd Nos, c^c. ut Jupra ujque ibi , Manum no- joj.
ftram, ^ tu7ic fc , de Prioratu Conventuali de Monte Acuto,/i/V.
Bathon. & Wellen. Dicecefe, in quo quidcm Prioracu Francsfcus
de Bangiaco Prior per Abbatem luum Cluniacenfem Exemptum
Infticutus exiftit, ficut per Literas Inftitutionis hujatoodi, nobis,
<irc. ut Jupra ujque ibt , non obftantibus, (^ tunc fic,
yoleates inluper & Concedentes pro Nobis, & Hxredibus no-
ftris prxdictis, deallenlu prxdidto, qubd prxdidtus Prior & Suc-
ceilbres lui prxdiifti, de quacunique Firma & Solutione Annua
Nobis, vel Hxredibus noftris, feu Co^niti Sarwn, vel Hxredibus
fuis, prxtextu alicujus Conceffionis, Willtelmo nuper Comiti Sa-
ru//i , & Hxredibus fuis , dc Firma Prioratiis prxdidti , per prxfa-
tum Avum noftrum iactx , pro Prioratu praedicto , occalione
Guerrx prxdidtx, prxter didlam antiquum Apporcum Annuum
dumtaxat , in futurum folvendis , drc ut Jupra.
Tefte Rege apud Wejlmonaftefiuin , decimo quarco die Novcm-
bris.
Per iffum Regein.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salucem. ibid.
•'■^ Sciatis quod, Nos , (^jfc. ut Jupra ujque ihi , Manum no-
ftram, (3' tunc fic, dc Prioram de Folkefton, Cancuarienfi Dioe-
cefe Aiienigena, in quo quideni Prioratu Nicholas Chirtton, Prior
Admillus, Inftitutus, & Indudtus exiftit , iicut per Literas Ad-
mifiionis, Inititutionis, & Indudtionis hujufmodi Nobis, ^c. ut
Jupra.
Tefte Rege apud Weftma^iafterium , decimo odtavo die No-
vembris.
Per ipfum Regem,
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. jj^j^
*^ Sciatis qubd Nos, (^c. ut fupra ufjue ihi , de Prioratu de
Hagh, Lincolnienfi Dioecefe, inquo quidem Prioracu Fracer Ri~
chardus de Beangrave , Canonicus & Confracer Domus five Mo-
nalterii beacx Niarix de Voco juxta Cxfarisburgh , Ordinis Sandti
Auguftini, Conftancienlis Dioecelis, Inftitutus & Indudtus exiftit,
ficur per Literas Inltitutionis & Indudtionis hujufmodiNobis,c^f.
ut l'ipTa.
Telte ut fupra.
R
ftra
lien
Per ipfum Regem.
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. /^y
Sciatis qubd Nos , crc. ut fup-ra ufque ihi , Manum no-
m , (4" tunc fic , de Prioratu de Lynton , Elienfi Dioecefe A-
ligena , in quo quidem Prioratu Nicholaus Moiifrei Prior Ad-
milllis, Inltitutus, & Indudtus exillit , licuc per Literas Admis-
fionis, Inftitutionis , & Indudtionis hujufmodi Nobis, ^c. ut fu-
pra.
Tefte Rcgc apud Weftmona[hrium , decimo quinto die Novem.
bris.
Per ipfum Regem.
REX Omnibus , ad quos, &c. .Salucem.
Sciatis qubd Nos, &c. utjupra ujque ibi, Manum noftram,
& tunc fc, de Prioratu Conventuali de Santto Neoto Ordinis
Sandti Bencdidti , Lincolnienfi Dioecefe , in quo quidem Prioratu
Frater Willtelmus de SaiiSo Kf^<j//o Monachus Prior AdmiffuSjIn-
ftitutus, & Indudtus exiftit, ficut per Literas Admiffionis, Infti-
tutionis, & Indudtionis hujufmodi Nobis, &c. utfiipra.
Teile Rege apud Weftmonaftertum , decimo odtavo die Novem-
bris.
Pcr ipjum Regem.
liiJ.
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. IbiJ.
■ Sciatis qubd Nos, (drc. utfupra ufque ibi, Manum noftram,
& tuncjic, de Prioratu Sandti Andrex de Norhampton, Alieni-
gena, Lincolnienfi Dicecefe, qui Conventualis exiftit, licut per
diverfas Evidentias Nobis , &c. ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, decimo quarto die Novem-
bris.
Per ipfum Regem.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem, ibij.
Sciatis qubd Nos, &c. ut fupra ufqiie /^;,Manum noftram,
& tunc fic, de Prioratu de Lire Ocle, Herefordenfi * Dioecefe • VIIL
Alicnigena, in quo quidem Prioracu Radulphus Maylot Prior Ad- 104.
millus, Inftitutus, & Indudtus exiftit, licut perLiteras AdmifTio-
nis , &c. ut fupra.
Tefte R^e apud Weftmonafterium , decimo odtavo die Novem-
bris.
Per ipfum Regem.
REX
ET ACTA PUBLICA.
\nn.D. "D EX Omnibus, ad quos,&c. Salutem.
1599. J-V Sciatis quod Nos, ut jupra ufyue ibi, manum noflram, &
if«. +, ?«w<:/<:,dePrioratu EcclefixBeataeMariaede Caresbrok in Infula
IM. Vedta , Wynton. Dioecefe Alienigena , in quo quidem Prioratu
Tl^omas de IValle Ojoul Prior Admillus, Inftitutus, & Indudus ex-
iftit, c^c ut fupra.
Tefte Rege apud JVefimonaflerium ^\ict^\mo quarto die Novem-
bris.
Ter. ipfum Regem.
"O EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
-*■*■ Sciatis quod Nos, effc. ut fupra ujiue ibi, manum noftram ,
C^' tunc fic , de Prioratu Alienigena de Lapley , Coventrien. &
Lich. Dioecefe , in quo quidem Prioratu Frater Johamm Bally
Afcnachus, AdmifTus, Inftitutus, & Indudtus exiftit , &c. utft-
$ra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xviij die Novembris.
169
Lvch. Dioecefe, in quoquidem PriontuFrater7<;W/« Godiuier, Ann D;
Monachus Ordinis Sanfti Benediclri, Prior Admiffus & Inftitutus iigo.
exilTit , licut per Literas, &c. ut jupra. Hen. 4.
TefteRege apud Weftmo?iafterium , vicefimo nono die Decem-
bri5.
Fer iffum Regem,»unciaKte Johmne Rohohrd Chivaler.
R
mj.
Ihid. IJ EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
-^ Sciatis quod Nos,e^c. ut fifra ufque ibi , Manum noftram,
& tujic fic , de Prioratu Sandti Jacobi juxta Civitatem Exon. Exo-
nien. Dicecefe Alienigena , in quo quidem Prioratu Johannes Thet-
ford Prior Admiffus, Inftitutus,& Induftus exiftit, (^c ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafierium , vicefimo fexto die Novem-
bris.
Per ipfum Regem.
Ibid. D EX Omnibus,ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos , e^t-. ut Jupra tijque ihi , Manum noftram ,
C^ tunc fic, de Prioratu de Stocurfy , Bathon.& Wellen. Dicecefe,
in quo quidem Prioratu Frater Richardus Aviys , Monachus Mo-
nafterii Beatse MariLC de Lolleyo, Ordinis Sandti Benedidti , Ce-
nonienfi Dicecefe , Prior Admillus , Inftitutus , & Indudtus exiftit ,
&c. ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , decimo tertio die Novem-
bris.
Per ipfum Regem.
Ibld. R EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^^ Sciatis quod '^os, (jrc. ut fupra ufque yi/',Manum noftram ,
cJ" tunc fic, de Prioratu i3eat:e Mari^ de Monemutha in Wallia,
in quo quidem Prioratu Frater Robertus Warde Monachus, Prior
Admiftiis, Inftitutus,& Induftus exiftit, ficut per Literos Admis-
fionis, Inftitutionis , & Indudtionis hujufmodi, Nobis in Cancel-
laria noflnra exhibitas & oftenfas , plene liquet ; qui quidem Priora-
tus eft Conventualis , ficut diledtus Clericus nofter Magifter Jo-
hannes Prophete Decanus Ecclefiae Cathedralis Herefordenfis , Wil-
iielmus L,ucy Chivaier Senefcallus Dominii noftri de Monemuth ,
& Johannes Leventhorp Armiger, coram Nobis in Cancellaria
nollra perfonaliter conllituti, nobis funt teftificati, ac in Manum
didti Avi noftri ^f . ut Jupra , mutatis mutandis.
Tefte Rege apud We[imonajlerium , decimo fexto die Novem^
bris.
Per ipfum Regem.
Ibii. tJ E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem:
■*-^ Sciatis quod Nos,(^c ut Jupra uj^ue /^/,"Manum noftram,
& tunc fic, de Prioratu Sandtx Elenx in Infuk Vefta, Wynton.
Dioecefe,in quo quidem Prioratu Frater Hugo Borrey, per Prio-
rem fuum Exemptum, Prior Inftitutus & Indudus exiftit,^^. ut
fupra.
• Tefte Rcge apud Weftmonafierium , quinto die Decembris.
Per ipjiim Regem.
Ibid. D EX Omnibus, ad quos &c. Salutem.
♦ V III. ■'•^ * Sciatis quod Nos, ^c. ut fupra ufque ihi , manum rioftram ,
joj. (& tunc fic,dt Prioratu de Tykeford juxta Neuport Paynell, Lin-
coln. Dioecefe Alienigena , in quo quidem Prioratu Jobannes Drieu
Prior inftitutus & indudus exiftit, e^c ut Jupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , fexto die Decembris.
Per ipfum Regem.
p D EX Omnibus, ad quos,&c Salutem.
V ' Sciatis quod Nos, (^c. ut fupra ufque ibi, manum noftram
4-P- ^- ^ tunc fic , de Prioratu de Tuttebury , Covcnt. & Lich. Dioecefe
' ^" '^" alicnigena, qui Conventualis exiftit , in quo quidem Prioratu Jo-
hannes Bellocrer Prior AdmiflTus , Inftitutus, & Induftus exiltit,
ficut per Literas Admiffionis, Inftitutionis, & Indudionis hujuf-
, modi, Nobis, &c. ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, xxi die Decembris.
Per ipfum Regem.
E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem. jiij
Sciatisquod Nos,^c«r>pr« //y<jr/,e ii/, Manum noftram,
O- tu7!c fc^de Pnoratu Beatse Marix de Lancaftre,Eborum Dice-
cele Alienigena, qui Conventualis exiftit, in quo quidem Prioratu
Epdms Louvell Pnor Admillus^Inftitutus, & Indudus exiltit , iic-
ut pcr Literas ©-c ut Jupra.
Tefte Rege apud Wejhmnaft erium ,dnodtdmo die Januarii,
Per tpfum Regem.
Per ipfum Regem. R^^ Omnibus , ad quos &c. Salutem. IH^.
Sciatis quod Nos, c^c ut fupra ufque ibi, Manum noftram,
& tunc fic, de Pnoratu de HynKelaye, Lincoln. Dicecefe Alieni-
gena, in quo quidem Prioratu Michael Aufri Prior AdmiiTus, In-
Ibtutus, & Indudus exiftit, ficut per Literas Admiirionis, <drc. ut
fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fcxto die Janua-
ru.
Per ipjum Regem.
"n EX Omnibus, adquos,&c. Salutem.
■l^ Sciatis quod Nos,s-c ut Jupra ujque ihi, manum noftram,
& tuncjc, de Prioratu BcatsE Mari-x de Strogullia , Landaven.
Dicecek- , in quo quidem Prioratu Frater Siynon de Brijioll Prior
Admiftus, Inftitutus, & Inductus exii1;it, ficut per Literas Admis-
lionis, ^c iit Jupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterim, undecimo die Februarii.
' Xbid R-^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
'^ Sciatis quod Nos , ^c ut fupra ujque ihi , Manum
&xa.m,^tu7i<:fic, de Prioratu Sandti Nicholai Pembrochije ,
. Diceceie Alienigena, qui Conventualis exiftit,in quo
Ibid.
liidi
Per ipjum Regem.
R
ibid.
Ibid. ml
E X Omnibus , ad quos , &c. Salutem.
Sciatis quod Nos , &c. ut fupra ufqtie ihi, Manum no-
ftram,er tunc fic,dt Prioratu Totton. Exon. Dia-cefe , in quo
quidem Prioratu Frater Thomas S-wy nf ord ,mper Monachus Mona-
fterii Sancli Andrex Norhampton , Ordinis CIuniacenfis,LincoIn.
Diceceie, Prior Admiftus, Inftituius, & Indudus exiftit, ficut per
Litetas Admiflionis,0"c ut Jupra.
Tefte ut fupra.
Fer ipfum Regem.
*D EX Omnibus, ad quos,&c. Salutem.
^ Sciatis quod Nos,e^(r. ut fupra ujqueihi, Manum noftram, ''*'
& tuncfic, de Prioratu de Bergeveny, Landaven. Dicecefe,in quo i^vTiT-
auidem Prioratu Frater Wtllielmus Paytran Prior Inftitutus & In- , '
dudtus exiftit, ficut per Literas Inftitutionis hujufinodi , c5-c ut fu-
pra.
Tefte Rege apud Weflmonafterium, fexto die Februarii.
Per ipfum Regem.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. ^^;^f
Sciatis quod Nos,o-r. ut fiipra ufque ihi, Manum noftram,
& tu7ic fc, de Prioratu de Cowyk,Exon. Dicecele, in quo qui-
dem Prioratu Johannes de Bourgemivyll, Momchus Presbiter, Or-
dinem San6ti Benedidii in Monafterio Beatx Mariae de Becchol-
luyny,Rothomagen. Dioecele, exprefse profeffus, Prior Inftitutus
& Indudtus exiftit,ficut per Literas Inftitutionis & Indudionis hu-
jufmodi Nobis, d^-c. ut fupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium, duodecimo die Februarii.
Per ipfum Regcm.
D EX Omnibus,ad quos, &c. Salutem. ._
■'■^ Sciatis quod Nos, c^-c. ut Jupraufque ihi , manum noftram, ■
& tuncfic , de Prioratu Beatx Mariac de Goideclinia , Landaven.
Dicecefe , in quo quidem Prioratu Frater Ger^nanus de Saniio Vad-
dafto, Monachus Monalterii Beat.ie Mariae de i3ecco Helluyn Or-
dinis Sandti Benedidti , Bathon. & Wellen. Dioecefe , Prior Admis-
fus, Inftitutus, & Indudus exiftit, ficut per Literas Admiffionis,
Inftitutionis , & Indudtionis hujufmodi, Nobis, <irc. ut Jupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , tricefimo primo die Martii.
Per ipfum Regem.
R
.2.W».
no-
Me-
neven. uiceceie Aiiemgena, qui v^onventuaiis exiitit,m quo qui-
dem Prioratu Oervafius le Brek Prior Admiffus, Inftitums, & In-
dudtus exiftit,ficut per Literas,c^c ut Jupra.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , vicefimo fecundo die De-
cetnbris.
Per ipfum Regem.
D EX Oranibus, adquos,&c. Salutem.
'•^ Sciatis quod Nos, (^c ut fupra ufque ibi, manum noftram,
^ tunc pc , de Prioratu de Kixkeby Monachorum , Coventr. &
. Tm.UL F.IK
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. p^^ j,
■"■^ Sciatis quod Nos, ^r. ut Jupra ujque ihi, manum noflram, ±^\'
(& tunc fic, dc Prioratu de Trewerdrayth , Exonien. Dioecefe, in ,/*
quo quidem Prioratu Frater Johanncs Maftyn, Monachus Presbi-
ter , Ordinem Sandi Benedidti in Monafterio Beatx Mariae de'
Sandto Petro fuper Dynam , Sagien. Dioecele , expreise ProfefTus
Prior Inftitutus & Indudtus exiltit, ficut per Literas Admiflionis,
Inftitutionis,& Inductionis hujufmodi, Nobis, (^r. ut Jupra.
Tcite Rege apud Weftfuonaftenum , xix die Martii , Anno pri-
mo.
Fer ipfum Regem.
R
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciaus quod Nos, eJ-c ut Jupra ufque ihi, manum noftram,
C^ tu?tcfic, de Prioratu de Aluerton , Eborum Dioecefe, in quo
quidem Prioratu Guido de Ru^e , Monachus Majoris Monaf1;erii
Y Tu-
ibiJ,
170
C O N V E N T I O N E S, LITERyE,
Arn. D Turon. Prior Admiflii?, Inftitutus , & Indudtus exiftit, ficut per
»399- Literas AdniiiTionis, dyc. ut fupra.
btn.^. Tdte Rege apud ffejimonafierinm , vicefimo fexto die Maii.
Per ipfum Jtegem.
Ann. D.
1399.
An. i-H.
4-
Paf. 1.
H-^.p.l.
rrt.l].
De ReJlitHtione Temporaliam Epifcopatus Karliolenfa.
REX Efcaetori fuo in Comitatu Middelfexia:, Salutem.
Ciim Dominus Summut Pontifex, Eleftione nuper fadli in
Ecclefia Cathedrali Karliolenfi de Magiilro Willielmo Styrkla^id in
Epiicopum Loci illius , eidem Ecclefrx de pcribna ipfius Williel-
mi providerit , ipfumque in Epifcopum Loci illius prxfecerit &
in Paftorem , ficut per Literas Bullatas ejufdem Domini Summi
Pon'if!cii, nobis inde diredtas, Nobis conltat,
Nos,
Pro eo quhd idem Epifcopus omnibus & fingulis Verbis,Nobis
& Coronae noftras pr;rjudicialibus, in didlis Literis BuIIatis con-
tentis , corani nobis Renunciavit , & Gratiae noltrje humiliter fe
fubr lilit , volentes cum eo agere gratiose ,
Cepimus fidelitatem ipfms Eledii,& Temporalia Epifcopatus il-
lius,prout moris eft,re{tituimus eidem, (^c prout in cateris deRe-
fiitutioie Literis.
Tefte Rege apud Weftmona[lerium , quinto die Novembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
► VIIL * Confimilia Brevia diriguntur Efcaetoribus fubfcriptisjinComita-
^ ' tibus fubfcriptis,iubeadem Data,
"Efcaetori Pegis , in Com. Lincoln.
Ejcaetori Begs, in Co»:. Derb.
EJcaetori Rfgis , in Com. Northwhr. Cumbr. ^ Weftmerl.
Et mandatum eft Militibus , Liberis hominibus , &c.
De Feflitutione Temporalium IVaterJoivh
Ann D R ^^ Locum noftrutv tenenti in Terra fua Hibemi3e,acCan-
.,-0 ' '^ celLrio f.o eju. c .. Terr r , .Saluiem.
>,'. w Cum Domi;ms Summus PoT!t>fex, vacante Ecclefra Cathc^rali
^'■i" T :r ,; o. \i7 i„-j : „.j„.., r..-^i..r..„ ^a D. „.,„ ^;io,a.;
Lifmorcnii & Wa^prfordenii , eidem EccitfiiE (ie Ptrion.. , diledi
nobis, '\igii\r\ Thoma: Sueh pro^iderit, licut per Litcrj.'^ Buil.tras
ipiius Domini Siunmi Pontihcis, nob.s inde diredtas, Nobis ccn-
Nos,
Pro eo quod idem Thomas omnibus Verbis , in didis Literis
BuU-tis contentis,Nobis & Coronue noftrae prxjudicialibus,p laui
& exprelse rcnunciavit , & Gratise noftrx humiiiter le fubmiut,
volentei cum eo i^ere gratiose,
C epiniu.s fidelitatem iplius Eledti , & Temporalia Epifcopatus
illius prout n crb eft reltituimus eidem , ^c. prout in ejujmodt de
EeJIi!ut:o:e Literis.
Tefte Rege apud Weftrnonafterium , xvi die Novembris.
Per Breve de PnvJto Sigillo.
Et mandatum eft Militibus, Liberis hominibus, &c.
Sttper Bttllis ExpeUationis , de Licentia profequendi.
Ann. D. "D EX Omnibus, ad quos, &c.
i-iQo ' -'^ Cum Dox\ im^ JRuardus , nu)
Salutem.
j^Qo - - '^uui uuu iuu» i\i^uf^,.> , nuper Rex Avglia Secundus poft
ula.i.H. Conquefl^m, concelferit & Licentiam dederit , diledto Nobis,
^. Wdlielmo Lavgton, Peribnae LcclefrJE de Wellys juxta Waliyng-
Fat.i.H. h.m, ad prolequendum & optinendum certas Bullas Expedtatio-
4.P.4W. "'^3 '^^ Domino noftro Sum» 0 PontJfi<e ,dc uno Beneficio in Ec-
ag. , clelia Ciceftrenli, prout in Literis Patencibus iplius nuper Regis,
inde confedtis , plenius continetur ,
Nos (de Gratia noftra fpeciali , & ad Supplicationem pr.efati
Willielmi ) concelTimus & Licentiam dedimus eidem Willielnio
quod ipfe, ac Executores fui Bullarum pr.rdidarum , & quilibet
eorum ProcelTum & Executionem earumdem BuIIarum facere
polTint vel polTit ,
Et eidem Williemo quod ipfe , per Se, & Procuratores fuos,
Servientes, & Notarios, corporaiem PolTellionem de hujufmodi
Bene-iciis, in didta Ecclefia Ciceftrenli , vuore Grati.e & Bulla-
Tum praedidtarum , capere, ac plenam Lxecutionem earumdem
BuIIarum, & quicquid inde, tam in Curiis Chriftianitatis, quam
alibi , fecundum Formam & Effeclum BuUaruiii & Pioceflijum
pra;di(ftorum,pertinet faciendum , profequi & habere poteritjSta-
tuto de Proviibribus , Anno Regni prxtati nuper Regis Tertiode-
cimo edito , & aliis Stamtis & Ordinaiionibus quibufcumque in
contrarium tadtis , non obftantibus.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , xxv die Novembris.
Per Breve de Privato Sigillo.
De Licentia traElandi.
Ann. D.
1399-
An i.H.
4 R.^^ Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Scot.i.H. *-^ Sciatis quod ( de Gratia noftra fpeciali , de Aflenfu Con-
^.n>. 14. cilii noftri) conceflimus & Ijcentiam dedimus , CarilTimo Fra-
tri nodro , Comiti Weftmerlandi^ , Marefcallo Anstliae, qubd ip- Ann. D.
fe (in cafu quo Scoti Inimici noftri fecum tradtare & concorda- 1:599, *
re voluerint ) Concordiam & Tradtatum hujufmodi cum eifdem Hcn. 4.
Inimicis noftris facere poiTit,
* Tam pro Salvatione Villae de Penreth in Anglia, abfque Ar- * VIII.
fura,tempore Guerrx, per eofdem Inimicos noftros,ex parte An- 108.
glicorum ,
Quam pro Salvatione Villx de Dunfres, abfque Arfura, per An-
glicos , ex parte eorumdem Scotorum :
Ita femper qubd id contra formam Treugarum non exiflat.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxvi die Novembris.
Per Breve de Privato SigilU.
De tra[lando,cum Confanguineo Fra»cia,fuper Matrimoniis.
D E X Omnibus ad quos &c. Salutem. ^nn. D.
Inter g'orioi"as Reipublicx Curas , & Regalium Soiicitu- 1^90. '
dinum frudtus uberes, jcftimamus prarcipuum aliorum Principum An.i.H.
& Regum fublimium iibi copulare praelidia , ac cum talibus Liga- . . '
rum , Affinitatum , & Amicitiarum fpecialium inire fcedera , per frane.
quos Principatus hinc inde, Amons ind.lIbUibilii nexu conjuncti, 1.H.4;
Infuigentibus ex adverfo reliftere, & ab omni Oppreflionis Clade, „>. ij-
coadjnatis viribus , poterunt mutuo fe tueri '
Quod dum infra mentis noftrae pr-.rcordia diligentiiis tradtare-
mus, cum Caridimo Confangu neo noftro Francite , nedum hujuf-
modi An-oris Faedera ftringere,fet Altinitatem & parentelam con-
trahere,Ligafque firmas , fpeciales , & perpetuas, prs cseteris, op-
tabamus inirc,
Et proinde de Legalitate, induflria, & circumfpedtione Vene-
rabilis P; tris Waher-. Epifcopi Duuolmenfs , & Carillimi Confan-
guinei noftri Tho»i<£ ComJis Wygor^iiie plenius confidentes,
Ad Tradtandum & Concordandum cun. prxdicto Confangui-
neo noftro Francia: , feu Putruis & Avunculis fuis , aut cum Am-
ballatoribus, Procuratoribus , Nunciis, vel Deputatis iplius Con-
fanguiiiei noftri Franciae , aut Patruorum fuorum pr.edidtorum,
fufficientia Mandata ad Infi-afcripta h.bentibus, (uper Sponfalibus
fcu Matrimonio,inter Henri,um Prin.ogenitumTilum noftrum Piin-
cipem Wallix , & Fratres & Sororrs fuos, ^ Liberos ipfws Con-
Ja?iguinei noftri Franciie , aut Patruorum & Avunculorum luorum
prxdidtorum, feliciter , per Dei gratian^, contr.ihendis,
Ac eciam quomodo & quando didti Litieri pracfati Confanguinei
noftri Franci p , feu Patruorum & Avunculorum fuorum pra:didto-
rum , per parentes & amico» fuos nobis tranftnitti , & in domutn
noftram regiam adduci,aut aliquis vel aliqua didtorum Liberorum
noftrorum ad ipfum Confanguineum noltrum Franci.g,(eu Patruos
& Avunculos fuos pr.edidtos traduci debeant, ordinandum & diA
pcnennum,
Necnon ea , qux fic tradtata , conventa , & concordata fuerinc
fuper Contradtu Matrin-ionii praedidti , omni Securitate honefta &
de^ita Nomine noftro lirmandum ,
Connmilen.qiie Securitatem pro nobis & nomine noftro peten-
dum, ftipulandur.i, & recipiendum,
jurandunque in animam noftram, qu6d tradtata , conventa , &
concordata ibiceni, Rata habebimus & Grata, nec aliquid procu-
rabimus vel Lcienius,p>er quod Tradtata & Concordata hujufmodi
efFedtu debiro frultr ari poterunt , fcu quomodoiibet impetiri ,
CcEteiaque omnia & lingula faciendum, exercendum, & expe-
diendum , qu.e in Pr.cniilli , & circa ea necelTaria fuerint ieu quo-
mouoiibet oportuna , ac qci v qualicas & natura negotiorum hujuA
modi exigunt & requirunt, & qax nos faceremus,leu facere pos-
femjs, li pcrfonaliter ibicem prxientes elTemus , etiam ii talia lint
quae Mandatum exiganr quancuincuit.que ipeciale,
Praedictos, Epifcopum & Comitem, noftros veros , legitimos,
& indubitatos Procuratores,Negottorum GcftoieSjCommilTarios,
Deputaros, & Nuncios fpeciales facimus, ordinamus, & confti-
tuimus per Prxfente-^ ,
Pron.i tentes, in Vert» Regio, Nos Ratum & Gratum perpe-
tuo liabituros quicquid,per Procuratores noltros prsedidios , Adtum,
Gerta.T) , fcu Procuratuiu , fuerit in Pra;milTis , & lingulis Prxmis-
forum.
Dat. in Palatio Regis Weftm. fub Magni Sigilli fui Teftimooio,'
xxix die Novembris.
Per ipfum Regem.
* De traBando fuper Ireugis,
R
» VITTj
J09.
Ann. D^
1399-
An. \.H.
.4. ffl,
EX, OmnibMS, ad quos, &c. Salutem.
.nter glo lolas Reipublice Cx(i.%,&c. ut fupra ufque ibi ,^h-
nitls coniidentes, & tunc fc , ad Tractandum, Ordinandum, &
ConcordanduiTi cum praefato Conjarigutneo nofiroFrancio! ,Mt cum
AmbalTatoribus,Procuratoribus, Nunciis,feu Deputatis fuis, Po- J'^^^ ^
teftatem ad Infralcripta h-bentibus , fuper Confirmatione , Ratifi- ' *
catione, & Corroboratione Treugarum, inter ipfum Confangui-
neum noitrum Franci*,& Dominumi?/W(/«OT nuper RegemAn-. ''
glia- fecundum polt Coiiqueftum, uitimb initamm & firmatarum,
Aut fuper novis Ligis, Confcederationibus , & Amicitiis , fpe-
cialibus, temporalibus , vel psrpetuis, inter eundem Confanguneum.
noftrum Fravca- , Subditos fuos,Rejna & Dominia fua qu.ccum-
que, ex una, & Nw, Subditos noltros , ac Regna & Dominia
noftra qia:cumque, ex parte alteru, i\ indiguerit^ineundis,
Ac etiam de Modo, FonTia,& Quantitate,& Qualitate Auxi-
hi, Subventionis, feu Subfidii , hinc inde, tempore NeceiCtatis,
mutub nnniltrandi, . , . ..
Et Conimunicanonibus,inter Subditos hinc inde,m Mercimo-
niis& aliis licius, fecure faciendis,
Nec-
ET ACTA PUBLICA.
Hen.^.
Ann. D Necnon ea, quoc fic traftata , conventa, & concordata fuerint
1399- fuper Confirmatione, Ratificatione , & Corroboratione clictarum
Treugarurn, aut iuper novis Ligis pra:dia:is,onini Securitate , ho-
nelta & debita , nomine noftro, firmandum, conlimilemque Se-
curitatem , &c. ut fu^a.
Dat. ut fupra.
Ver ipfum 'Regem.
171
De Raggemanms comburendh.
Ann. D. t> EX, Vicecomiti Kantix Salutem.
1399
.An 1.
H. 4.
1 Clanf.
I . H. 4.
; /),!.?«. 13
Licet nuper, tempore Domini Rkardi nuper 'Regis Anglite .,
fecundi poft Conqueftum, quamplures fubditi iplius nuper Rcgis
Civitatis noftrce Londonix , ac diverforum Comitatuum , Civita-
tum,_& Burgorum Regni noftri Ang!i<e,per diverla Scripta.,Car-
tas , five Ltteras Fatentes , vocata R A G G E M A N S iive B L A N K
Chartres, Sigillis eorumdem Subditorum feparatim conii-
gnata,& in Cancellariam ipfius nuper Regis poftmodiim miila,fe
Reos & Culpabiles de diverfis Proditionibus , & Mefprifionibus,
& aliis Malefadis , per ipfos contra ipfum nupcr Regem & Rega-
liam fuam fadis, fore cognoverint, & Gratite ejuldem nuper Re-
gis fe inde fubmiferint,
Ac per diverfa alia hujufmodi Scrifta , Cartas , five Literas Pa-
te?ites, Sigillis fuis iimiliter confignata, & in Canceliariam pr<cdi-
(ftarn poftmodum miiTa, Obligati fuerint ad omnia Statuta & Or-
dmationes , in Parliamento ipfius nuper Regis , apud Weftmoriafte-
rium, Anno Regni fui vicefimo primo, tento, & ufque Salopiam
Adjornato, edita & ftabilita, una cum omnibus Judiais & Ordi-
nationihus., apud Cow»/rf , Virtute & Auctoritate ejufdem Parlia-
menti, redditis atque fadlis, ac cum omnibus dependentiis & om-
nibus aliis, qu« inde fequi poffent, pro fe,Hxredibus,& Succes-
foribus fuis imperpetuum firmiter obfervanda,
Nos tamen,
Univerfos & fingulos Subditos noftros, in Comitatibus, Civi-
tatibus, & Burgis prsedidlis inhabitantes, Bonos & Fideles Ligeos
noftros reputantes,
Ac infuper confiderantes quod Nos didtum Parliamentum , cum
omnibus Dependentiis ejufdem , de Affenfu Procerum , Magnatum,
& Communitatum Regni noftri praedidi , in Parliamento noftro ,
apud Weftmonafterium ultimo tento, exiftentium , revocari feci-
mus & plenius adnuUari,
Quodque hujuimodi Scripta, Chartis, five Litera , propter me-
tum mortis, & diverfas minas horribiles , prsefatis Subditis noftris,
ex parte ipfius nuper Regis, impofitas, Fadta & Sigillata fuerunt,
Nolentefque proinde aliquas Cognitiones , Submidiones , aut
Obligationes , per prsefatos Subditos noftros in hac parte fadtas , &
in Scriptis, Cartis, feu Literis priedi^flis fpecificatas, in D^roga-
tionem feu Denigrationem Status aut Famae alicujus eorumdcm
Subditorum noftrorum aliqualiter redundare , nec Ipfos , aut Hx-
* VIII. rcdes, feu SuccefTores liios, ea * occafione , per Nos vel Hxredes
n^. noftros , futuris temporibus impeti , inquietari , feu quomodolibet
prxgravari ,
De affenlu didorum Procerum & Magnatum, & ad fupplica-
tionem Communitaiis prKdiclx ,Concessimus &Ordi-
NAVIMUS quod' omnia & lingula Scripta, Carta, feu Lttera
prjcdicSa in di6tam Civitatem Londonix, ac in quemlibet Comi-
tatuum, Civitatum, & Burgorum,in quibus eadem Scripta .,Cbar-
tie , five Liter,e fadta & figillata fuerunt , Remittantur,
& in Locis magis publicis in Comitatibus, Civitatibus, & Bur-
gis prjedidtis ,CoMburantur& Destruantur,
Volentes infuper quod , li aliquid inde, in aliquibus Curiis feu
Placeis noftris , remaneat de Kecordo , tunc Recordum illud camc/-
letur, a.c penitus adnuHetur, & revocetur ^&c pro nullo recordo ha-
heatur in futurum ;
Et ideo tibi prxcipimus quod , fa£ta fuper PraEmitTis publice
Proclamatione, in fingulis Locis , infra Bailivam tuam, ubi melius
expedire videris,omnia & fingula Scripta, Cartas,{\ve Litcra! hu-
jufmodi, in Balliva tua,aut in aliquibus Civitadbus feu Burgis,in-
fra eandem Ballivam, per aliquos Subditos noltros, ut prazmittitur,
fadta & figillata, in quorumcumquc manibus, infra didtam Balli-
vam tuam,inventa fuerint, in Locis magis publicis,infra eandem
Ballivam, fine dilatione, cojnburi & deftrui facias, jimz Conces-
fionem & Ordinationem fupradiiftas: Et hoc nullatenus omittas.
Tefte Rege apud Weftmofjafterium , xxx die Novcmbris.
Co7iJimilia Brfjia diriguntur fnigulis Vicecomitihus per Angliam
jttb cadem data.
De non vcniendo ad Parliamenta,
Ann. D. tJ EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
1399. •'^ SciatLs quod, de Gratia noftra fpeciali, & ex certis Caufis,
.i4«. i.H. Nos fpecialiter moventibus , concelTimus, Venerabili in Chrifto
4. V2.m,yobanni Epijcopo Elienfi quod ipfe,per duos annos proximo
Fat. I, futuros , non teneatur venire ad Parliamenta feu Concilia noltra
H. 4. />. quxcumque ■, fet inde erga Nos penitus excufetur & exoneretur,
1.W.19. duobus Annis durantibus antediftis.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wcftfnonafterium , quarto die Decembris.
Pro Epifcopo Baions de Tumultuantihus reprimendii.
R ^-^. Majori feu Vicarlo Baionae, ac Scabinis & Communita-
ti ejuldem Civitatis Salutem.
Supplicavit Nobis, Vencrabilis Pater Epifcopus Baiona ut,
Cum ipfe, per tempus non modicum, per viam Juftitix, pro-
lccutus fuerit verfus Bidavie de Sei>jt Johaji, nuper Vicarium Ci-
yitatis prxdl(flx, ac Johaimem de Lohard, Fetrum deVile,& Jo-
haniKmd Agreinont , ac quofdam fibi Adhxrcntes , de eo quod
projdiarus nupcr Vicarius, ac alii Adhsrentes fui pn-edidi, certas
Perfonas extra Ecclcfias Fratrum Car.i]elita.'-um & Fratrum Ordi-
nis Sandi Auguftini Baionx extra^erunt , ac Perfona; prxdidas,
necnon quofdam Clcricos & Servientes ipfius Epifcopi,dirisCar-
ceribus abfquejuns ProccfTu, commiferunt, in Libeitatis Eccle-
lialticx Ixiionem manifeftam,
Prxdictus nuper Vicarius & alii Adhxrentes fui prxdidi, Ma-
chinantes prxfatum Epifcopum , occafione Profecutionis fux hu-
juimodi, enormius prxgravare , eundcm Epifcopum, ac Officia-
rios, & Servientes fuos extra Civitatem prxdidtam violenter eje-
ccrunt, eorumque Bona ccperunt, ca Ulibus propriis ipplicando,
ac Archiepifofwn Daux 111 PofiTeffionem Epifcopjtus prxdiai,
contra vokmtatem Domini Summi Potttificis ,pointmni indebite&
mjufte,
V^elimus ipfum Epifcopum ad priftinam PofTefTionem Epifco-
patus fui prxdidi reftitui, ac fibi de Dampnis & Expenlis , qux
occalione prxdicla luftinuit, fatisfieri gratiose jubere,
Nos ( volentes eidem Epifcopo , quanrum cum Juftitia poteri-
miis, lubvenire) Vobis prxcipimus, diftrictius injungentes,qu6d,
h Prxmilfa taliter fe habeant, tunc iplum Epifcopum ad priftinam
Foiieifionem fuam Epifropatus prxdidti reftitui ac libi dcCuftubus
& Dampnis,qux ea occalione in hac parte fuftinuit, fatisfieri,
Necnon fuper PrxmilTis omnibus & fingulis plenam Reforma-
tionem & celeris Juftitix complementum fieri & adhiberi taciatis
prout,fecundum Foros,Jura,& Confuetudines Partium prxdicta--
rum , tuerit faciendum ,
Taliter & tam jufte vos habentes in Executione PrxmifiTorum
quod idem Epifcopus Materiam non habeat ad Nos,ex hac caula,
in veftn Defecium, amplius C(3nquerendi , per quod pro alio Re-
medio, vobis giuviori, videamur providere;
Et hoc, fub gravi Indignatione nollra, ac Periculo incumbenti,
nullatenus omittatis.
^ Dat. i;i Falatio noftro apud Weftm. fub Magni Sigilli noftri Te-
ftimonio, vj die Decembris.
Vet Breve de Frivato Sigillo.
"CT Mandatum eft Senefcallo fuo Aquitanix, Senefcallo Landa-
^ venli, Conftabulario Burdegalix, & Ballivo de Labordia ac
eorum Locatenent.bus, qu6d,fi prxdiifti Major feu Vicarius'aut
^cabini & Communitas prxdic^ti, in Executione pr.^didti Mandati
Kegis negligentes fucnnt vel remilTi, feu prxfato Epifcopo Jufti-
tiamfacere recufaveiint feu diftulerintin Prxmilfts , tunc ipfi ei-
dem Epiicopo, fupcr Prxmilfis omnibus & fingulis,ac eorum de-
pcndentiis & connexis, plenam Reformationem , ac debitx & ce-
leris Juftitix complementum & Executionem fieri & exhiberi fa-
ciant, prout fecundum Foros , Jura , & Confuerudines Partium
prxdKitarum, ac Tenorem Mandati Regis prxdicti , fucrit facien-
dum ;
Et hoc,fub gravi Indignatione Regis, & Periculo incumbenti,
nuliatenus omittant.
Dat. ut fupra.
Per Breve de Privato Sigillo,
Per Breve de Privato Sigillo.
Ann. D,
1399-
Hen. 4.
An.i.H.
4-
Vaft. t.
H. ^.m.
* VIII.
1 II.
R
Tom. III. P. IV.
Super A^emoratis Tumultubus,
E X Majori fivc Vicario Civitatis fux Baionx , ac Juratis
Scabinis, & centum Paribus Civitatis prxdicax , qui nunc:
funt, vel qui pro tempore erunt , necnon toti Communitati ejuf-
dem Civitatis , Salutem.
Dum ad Statum Sancftx Matris Ecclefix noftrx mentis intuitum
dirigimus , illum delideramus, ob Dei reverentiam , in Pace &
Tranquillitate , ac in omnibus ejus Libertatibus , Privilegiis, &
Conliietudinibus, inviolabiliter confbvere, & ipfos, qui Pacem &
Unitatem dilfolvere, & Libertates & Privilegia Ecclefiaftica vio-
lare fatagunt , reprimere prout decet.
Jamque, ex gravi inlinuatione Venerabilis Patris Epifcopi Baio-
nx, acccperimus ut,
Cum ipfe, occallone quarumdam Litium , DilTenfionum , &"
Difcordiarum , in Civitate prxdida nuper nepharic fubortarum
contra nonnullos Voluntarios & lingulares Sacrilegos Civitatis
prxdidtx , Libertatem Sanctx Matris Ecclefix & Immunitatem
ejufdcm notorie violantes, proceniflet in forma [uris,
Prxfati Sacrilegi , Salutis fux immemorcs , & fe lufticiari non
pcrmittentes, cundem Epifcopum,ac ejus OfficiaIes,"Familiarcs &
Scrvitores,occafionibus prxmiiTis, abfque omni Juris ProcelTu &
Caufa rationabili, extra Civitatem prxdii5tam violenter expulcrunt
& cjecerunt, Exitus, Rcddirus,Cenfus, & Proficua,ac alia Bona
& Catalla, mobilia & immobilia, iplius Epifcopi & Epifcopatus
fui prxdi(fti, ipfomm .Sacrilegorum Ulibus temerarie applicando
Ac, de Injuriis prxdidtis,licet gravibus & dampnofis , non con-
tenti, Archiepijcopum Daux in PolTefifionem Epilcopatiis prxdicli
contra voluntatem Domini Sumtni Ponttficis , pofuerunt , in ipfius
Epifcopi Dampnum non modicum,& Liberutis Ecclefiafticx Lx-
Coneni manifeftam,
Y 2 Un-
Ann. D.
1399.
An. i . H.
4-
Ibii, m.
^7»
C O N V E N T I O N E S , L I T E R ^,
Ann.D. Unde Nobis fupplicavit quatinus ipfum Epifcopum ad piifti-
ijoo. nam Poffenionem Epifcopatus fui pnedicli refticui , .ac iibi de
Hw. 4. Dampnis & Expenfis, qux occafione pixdicta fuftmuit iitistieri,
eratiose jubere velimus, t n.- ■ ►» ;
Nos {volentes eidem Epifcopo , quantum cum Juititia poteri-
mus,fubvenire) vobis, fub Fide & Ligeantia quibus nobis tene-
mini , diftridiius quo poHumus, injungimos & mandamus quod
ipllim Epifcopum, lic indebite expulfum & ammotum,ad prilti-
nam PoHelfionem fuam Epifcopatiis praedidti reftitui, ac iibi de
Dampnis & Expenfis, qux ea occadone fnftinuit, latisheri, nec-
non fuper Prarmiftis omnibus & (ingulis plenam Reformauonem
& celeris Juftitix complementum fieri & adliiberi faciatis,
* VIII * Taliter & tam julte vos habentes in Executione ^Prxmillo-
rum, quod idem Epiibopus Materiam non habeat ad Nos,ex hac
caufa,in veftri DeteeTium , amplius conquerendi, per quod pro alio
Remedio, vobis graviori,videamur providere.
Dat. in Palatio noflro apud Wejim. iub Magni SigiUi noltn 1 e-
ftimonio,fexto die Decembris.
Ter Breve de Privato SigiUo.
112.
Ve Tumaltubus frtUbaiis,
Ann D. D EX Senefcallo fuo Aquitaniae, Senefcallo Landenfi, Confta-
1399- bulario Burdegalui: , & BjIUvo de la Bordia, & eorum cuiU-
An.i.H. bet,veleorum Locatenentibus , Solutem.
4. Dum ad Statum , &c. ut jupra ufjue ihi , vehmus , & tum Jic ,
Ibid. Ac Nos (volentes eidem Epifcopo, quantum cum Jultitia po-
terimus, fubvenire), prxcepenmus Nlajori five Vicario Civitatis
priediae, ac Juratis, Scabiiiis, centum Paribus, & Commumtati
cjuidem Civitatis, quod ipium Epiic:opum hc mdebite expullutn
& Ammotum , ad Priftinam Pofleffionem fuam Epifcopatus prx-
diih refticui , ac fibi de Dampnis & Expenlis , qux ea occatione
fuftinuit , fatisiieri , necnon iliper PrsemilTis omnibus & ^"S."'i^
plcnam Refornationsm 6c celeris Juftitix complementum fien &
adhibtri faciant, ,,. . , ■ c u- •
Vobis mandamus quod, fi Major feu Vicarius , Jurati , bcabini ,
ccntum Pires, & communitas praedifti , in executione praediCti
Mandaci noftri, negligentes fuerint vel remiiri, feu prxfato Epi-
fcopo Jurtitiam tacere rccufaverint feu diltulerint in Prxmillis,
tunc vos eidem Epiicopo, lliper PnrmilTis omnibus & fingulis, ac
eorum dependenciis & connexis, plenam Reformationem , ac de-
bit.T! & celcris Juftitix complementum , & Executionem heri &
exhiberi faciatis"i Et hoc , fub gravi Indign-atione noftra , & Peri-
culo incumbcnti, nuUatcnus omitcatis.
Dat. ut iupra.
Ter Breve de Privato Sigillo.
Nos autem Tenores Irrotulamentorum pr9edi(£torum,ad Reqill- """• D-
fitionem dictorum Mercatorum Anglicorum , duximus exemplifi- ^399-
candos per Priieientes. ■"*"• +•
In cujus, &c.
Telte Rege apud Wefimonaflerium , iexto die Decembris.
De traElando y cum j^dverfario Scotia.
D EX, diledtis & fidelibusfuis,7T!7ffw<s Gray Chivaler , Magiftro ^nn. D,
^^Alano Ne-werk Bacallario in Legibus, & Ja^iico Dartajjo Ar- ^399^
migero , Salutem. An.i.H.
Sciatis quod Nos, 4-
De Fidelitate , circumfpedione , & induftria veftris plenius con- ^^'"- ' •
fidentes , ^- 4^ *•
Fecimus, ordinavimus, aflignavimus, & conftituimus, ac faci- '^*
mus, ordinamus, conftituimus , ik alfignamus vos Deputatos no-
ftros, & CommilTarios fpeciales,
Dantes vobis plenariam Poteitatem ad tradtandum & concor..
dandum , nomine noftro , cum 'Roherto Adverfario nofiro Scotie ,
feu cum Deputatis & CommiiTariis fuis , fufBcientem Poteftatem
ad hoc liabentibus,tam fuper aliquo certo Loco & certo Die,in
Marchiis Regni noftri tcnendis,
Quibus Ambaflatores & CoinmifTarii noftri,
Quos illuc , pro Reparatione & Reformatione quorumcumque
Attemptatorum , Mefprilionum , & Malefaclorum , contra formam
Treugarum , inter Dominum Ricbardurn nuper Regem Anglie , fe-
cundum polt Conqueftum , & pr-jefatum Adveriarium noftrum,
nuper inicarum , tam pcr Subditos iplius nuper Regis , quam no-
ftros, ac Sutxlitos prxdidi Adverfarii noftri , commiilbrum &
perpctratorum , deftinare intendimus ,
Ac Deputati & CommilTarii praefati Adverfarii noftri ex caufa
praedida convenire , ac Coiloquium inde hah)ere poterunt & Tra-
datum,
QLiam de numero, Statu, & Qualitate Perfonarum , AmhaiTa-
torum & Commillariorum , pro Dicta hiijufmodi deputandorum,
qui hujufmodiTradtatui,pro parte noftra & ipfius Adveriarii no-
Itri, intererunt ex Caufa fupradidta,
Nccnon ad omnia alia 6c iingula faciendum & concordan-
dum, quiE circa Prjemifla, feu eorum Expeditionem , necelTaria
fuerinc vel etiam oportuna,
Promittentes Nos Ratum, Gratum,& Firmum habituros quic-
quid per vos a(Sum, geftum, feu procuratum fuerit in Prxinis-
iisj
Et ideo vobis mandamus qu6d circa Prsemifla diiigenter inten-
datis, & ea faciatis & exequamini in forma praedidta.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IVefimonaflerium , x die Decembris.
Per ipfur» Regem.
Pro Aiercatoribus Alemanr.ix.
Ann. D.
1399.
4.
Tat.l.H.
4 f. 4.W.
REX Omnibus,ad quos, &c. Salutem.
Inspexi.mus Irrotulamentum cujufdam
An\ I . H. Conditionis , in Rotulis Cancellarix noftr.e , ad Rcquiiitionem
mercatorum Angliit, Irrotulatae, in hxc verba,
SUB CoNDITIoNE quod Mercatores Anglici , in Partihus
Mcrcatorum Ahmanniie , cmn illuc vener;?it cum Mercandifs juis ,
adeo amicahihter c?- honefii- ihidem tradejitur ., confmilis conditionis
exifiant , <ir libere Mercandfare fojjtnt , ficut dttii Mercatores Ale-
manni.e hic in Peguo Anglij; , ac prartextu Lihertatum in eorum
Carta contentarum , fuas lihere excercent Mercandijas ,
Et qubd Magifter Tcrr.c Piucias , ^ui pro tempore fuerit , e^
Gubernatores Villarura de Lub)k , W iflemere , Ro2,ftok , Strael-
found, Grippefwold, & eorum adh^rentcs , :n eorum propriis Per-
Jonts vel per eorum Deputatos , citra Fefiurn Nativitatis Sanili Jo-
hanriis Baptfij: proximo futurum , veniant coram Cor.cilio Domini
Rcgis , ad refpondendum di£l:s Mercatoribus Anglkis de eorum Inju-
riis (S" Malefaiiis , ac dehitam ^ congruam RejUtutionem ^ Satis-
faiiionem e:s faciant Jecundum Ordinationem ejufdem Concilii ,
Et quod pTiedidi Mercatores Villarum de Hans , pn- colorem eo-
rum Libertatum i»Anglia,7ton recipiant aliquem aliumExtraneum,
de alia Villa , fuh eorum Lihertatihus , pcr quem Cufiuma Regis in
aiquo abfirahatur nec diminuatur ,
Et quod., Ji aliquis je exegerit efejub eorum Liberiatibus in An-
eli.-i non acceptetur nifi loabuerit inde Literas Teftimoniales , Jitb Si-
{illo autentico diHarum Villarum de Hans Sigillatas ,
Et,fi contrarium aliqualiter faiJum fuerit ., Dominus Rex vult e^
intendit , de avifamento diiii Concilii Jui , diifam Cartam in omnihus
fuis Articulis , Lihertatihus , Vrivilegiis , & ^ietantiis , penitiis &
pro perpetuo revocare (^ adnullare.
Infpeximus etiam Irrotulamentum cujufdam memorandi , fuper
Conditionc pr-xdicta fadti , & in Rotulis ejufdem Cancellarix fi-
militer Irrotulati, in hxc verba,
• VIII. MemoranduM quod, vicejimo quarto die Odohris , Anno
iis. Regni Regis Henrici Quarti Primo, idem Rex,visa Conditione pra;-
diiia , ac materia ejujdem plenius intelleila , onmihus ©- fngulis , in
eadem Conditione contentis , eo pr<ejertim quod videbatur fore jatis
conjona rationi, Confenfit, ac Conditionem illam,Jub verhis Jupe-
riiis expreljatis , Thomx Stanley , Cufiodi Rotutorum Cancellarne
fuie , per manus Juas proprias iiheravit ,
Et ei Jedit ulterius ht Mayidatis, quid ipje Conditionem illam in
Roiulis Cancellaria pr,cdiii.^ rrrotulari faceret , ad Finem quiid om-
nes ^ Jinguli Merc.ttores , tam Indigena , qnam Alienigente , inde
Notitiam haheant pleniarem.
Sttfer CorreBione Capellamrum Pap<e , de intendendo.
REX, Diledis fibi in Chrifto , Provinciali Ordims Fratrum Ann. D.
Beatie Mari^ de Monte Carmeli , ac univerfis & fingulis 1399.
Prioribus & Superioribus Ordinis prxdidi,in Regno noflro An- An. i.H.
glix conftinjtis, ad quos prxfentes Literx pervenerint, Saiutem. 4.
Sciatis quod, Pat.i.H.
Cum, SandtiiTimus in Chrifto Pater, Dominus Summus Pon- 4.^.4.»»,
tifex, ij.
Diverforum concipiens fidedigna relatione qualiter nonnuUi Fra-
tres, Domorum Ordinis prxdidti , in Regno noftro prxdido
Confiftentes, Immunicatibus, Libertatibus & Privilegiis , eis per
* Sedem Apoftolicam conceffis, abutcntes,fuis Superioribus obe- * VIII.,
dire, & ab eis corrigi, ac divinis Officiis , quibus funt aftridi, 115.
vacare recufantes,aflerunt ie, prxtextu Immunitarum,Libertatum,
& Privilegiorum hujulmodi, Superioribus fuis obedire & Divinis
Officiis hujufmodi intereffe non teneri, licque vobis & veftris Man-
datis obedire,ac Divinis Officiis interelfe & ea celebrare recufanr,
ac plerique illorum extra Domos iplius Ordinis eorum propria te-
meritate commorantur in magnum Animarum fuarum Periculum ,
Ordinis prxdidti Opprobrium , ac Scandalum plurimorum ,
Et cupiens igitur prxfatus Sandtiffimus Pater prxmiflis , juxta
paftoralis Officii fui Debitum,ad inftar nonnullorum PrxdeceiTo-
rum iuorum Romanorum Pontificum, falubriter providere,
Statucrit & ordinaverit quod omnes & finguli Fratres Domo-
rum hujufmodi, didli Regni noftri, qui didlx Sedis Capellani ad
prxfens exiftunt , & fuerint in fumrum , perinde Prioribus & aliis
Superioribus eorum ac eorum Corredtioni & Mandatis in omnibus
& per omnia obedire , eifque fubici , ac hujufmodi divinis Officiis
nodturnis & diurnis intereCfe , & ea celebrare teneantur & fint
aftridli, ac fi prxdidtx Sedis Capellani non eiTent,
Non obftantibus quibufcumque Exemptionibus , Privilegiis,In-
dulgentiis, & Gratiis, ac Literis Apoltolicis , Capellanis didtx Se-
dis vel alias, communiter vel divifim, fub quacumque Forma vel
Expreffione Verborum , a didta Sede conceffis , & impofterum
concedendis, contrariis quibufcumque, etiam fi de illis plena &
exprefla ac de verbo ad verbum mentio in BuUis Apoftolicis fit
habenda,
Decernens prxterea Irritum & Inane, fi fecus fuper hus, a quo-
quam , quavis audtoritatc , fcienter vel ignoranter , contigerit at-
temptari, ficut per BuIIas Apoftolicas , fuper hoc confedtas, & in
Cancellaria noftra exhibitas & oftenfas, liquet manifefte ,
Nos,
Attendentes quod vos ad Executionem Bullarum prxdidtarum
feu aliorum contentorum in eifdem, aliqua Vi vel Audtoritate ea-
rumdem, infra Regnum noftrum prxdidtum, abfque Licentia &
Audto-
fet ACTA PtJBLlCA.
Ann. D. Audoritate noftra Ipeciali procedere non potefi;is,nec debetis quo-
l3 99- vis modo,
Heh. ^. EtVolentes proinde Infolentias & Abufiones Capellanorum
praediftorum reprimere & refrienare , ac Statum & Honeftatem
Religionisillius, qux per Inhonefl-am Converfationem Capellano-
rum liujufmodi Scandalis &c Opprobriis quamplurimis hiis Diebus
plus folito faepius Iseditur & denigratur, juxta primariam Infl:itu-
tionem Ordinis illius, ac piam Intcntionem & laudabilem ac fa-
lubrem Ordinationem prasdidti-fummi Patris, in quantum poiTu-
mus, confervare,
De Gratia noftra fpeciali vobis & cuilibet veiirrum plenam
Auftoritatem ac Licentiani & Poteftatem , ad omnes & fmgulos
Fratres Ordinis praedidi , qui diclae Sedis Apoftolicse Capellani ad
pmefens exiftunt, & erunt in futurum,vobis ac veftris Corredioni
& Mandatis, ii) omnibus & per omnia, juxta Regulam Ordinis
prsedidti , obedire , vobifque Subjedlos effe , ac divinis OiEciis
NoiSurnis & Diurnis interefle , & ea celebrare , ac li prsdid:?e
Sedis Apoftolicse Capellani non eflent, juxta Formam, Vim, &
Effedtum BuUarum prsedidarum, faciendum &c compellendum,
Tenore Praefentium , concedimus fpeciales ,
Et, ut PrsEmiiTa meliiis & liberius , abfque Impedimento Teu
perturbatione quorumcumque, agere poteritis &c excercere,
Damus autem Univerfis & Singulis Vicecomitibus, Majoribus,
Ballivis, ac aliis Miniftris & Fidelibus noftris , Tenore Prxfen-
tium , firmiter in Mandatis quod vobis & cuilibet veftriim , in
praemiflis debite faciendis & exequendis, intendentes iint, Confu-
lentes , & Auxiliantes prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IVeJimonaJlerium , xij die Decembris.
173
Ann. D.
1399.
An. 1.
H. 4.
CUaf.
i.H. 4.
f.i.m.
• VIII.
II,-.
Ann. D
1399-
An. I.
A. 4.
Fai. I
De Sigillis Regis in Terra Hiberni<t de novo fcKlpendis.
REX, Cancelkrio ac Thefaurario fuis Terrae Tuse Hibernise,
Silutem.
Quia, ex relatu plurium,ad noftrum pervenit jam noviter intel-
leftum quod , a tricefimo die Septembris ( quo die Regni noftri
Anglix Gubemacula , prout Altiffimo placuit , fufcepimus ) diverix
Lit^ffae Patentes, Brevia Originalia, & alii Aftus , & Procefllis
nonnalla, tam * fub Magno Sigillo noftro, quam fub aliis Sigil-
lis nioftris in Terra praedifta, fub nomine Domini Rirardi nuper
Regis Angli^ Pr.edeceflbris noftri ( pro eo quod vos de fulceptio-
ne Status Regni noftri hujufmodi minime fuiftis certificati ) pro-
cefierunt ,
Vobis mandamus quod ftatim , vifis prxfentibus , univerfa &
fingula Sigilla noitra Terrx priiedidt-.e emendari (videlicet, hoc
Nomen Ricardus de eilHem deleri , & ejus Loco norrien no-
ftrum He N Ri cus fculpi & inferi faciatis, & fieri demandetis)
Literas Patentes , Brevia Originalia , & cxteros Adus & Proceffus,
nomine R^gio , in Terra prxdidla , de cxtero facienda , fab nomi-
ne noftro facientes, & fieri demandantes ut eft juftum ; Et hcc
nullarenus omittatis.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo quinto die Decem-
biis.
Ter ipfum Regem (§■ Cofuilium.
Sufer Offcio i3" de Baculo Afarejcalli j4ngliie>
D EX Omnibus , ad quos , &c. Saiutem.
^^ Sciatis quodjde Gratianoftra fpcciali, conccfTimus, cariffi-
mo Fratri nollro, Radu/pho Domim de Nevill, Comiti Weftmer-
landi.c, Officium Marefcalli Angli.c,
Habendura, ad totam Vitam fuam,una Cum omnibus & flngu-
^H.^.p.f. ^'s Oificiis, Cornmoditatibus , Proficuis, & aliis Pertinentiis qui-
«,.6. ' " bufcumque , tam in Curiis noftris, quam ahbi , eidem Oflicio
qualitercumque fpedtantibus , five pertinentibus , eodem modo &
adeo plene, libere, & integre, & qjiete, ficut Thomas de Bro-
therthon nuper Comes Norffolcix & Marefcallus Anglix , ieu Ro-
gerus k Bygot quondam Comes Norftblcix & Marefcallus Anglix,
aut aliquis alius, poft mortem ipforum , nuper Comitum,five Tho-
mas, nuper Dux Norffolcice, diftum Officium Marefcalli Anglix
tempbre fuo , habuerunt & tcnuerunt ;
Volentes ulterius & concedentcs, qiiod Officiurn Marefcalli in
Banco noltio coram nobis (quod johamies IVjkes tenet, ad ter-
mihum Vitx fu.t , ex Conceffione Domini Ricardi nupcr Regis
Aftglia fecundi poft Conqueilum ) & Ofiicium Mareicalli de
Scaccario iioftro ( quod Ricbardus Gafcoig?ie tenet , ad Vitam fuam,
ex Conceilione Thoma nuper Comitis KantiM nuper Marefcalii
Ariglix i & Confirmatione prxfati nuper Regis ) ac etiam Oi^-
dum Proclamatdris Marefcalli coram Senefcallo & Marefcallo
Hofpitii noftri (quod Guido de Allejley tenet,ad Vitam fuam, ex
Conceflione Domini E. nuper Regis Anglia Avi noftri , & Con-
firmatiorie pfxfati nuper Regis) qux quidem Officia, poft Mor-
tem prxdidtorum , Johannis, Ricardi, & Guidonis, ad Nos &
Hxredes noftros reverti deberent , poft mortem eorumdem Johan-
nis , Ricardi , & Guidonis , remaneant prxfato Comiti Weftmer-
landix,
Et quod eadem Officia,ac omnia alia OfScia in tiuibufcumque
Curiis noftris & alibi, qux ad didum Oflicium Marefcalli An-
glix retroadtis temporibus pertinuerunt , & pertinere confiieve-
runt,ad didtum Officium Marefcalli Anglix integre rejungantur,
annedtantur, & uniantur imperpetuiim,
£c qu'bd /rfeOT Comes Wefimerlaydia Officia illa ftatitn, cum per
lylortem , Ceffionem , Relignationem , Surfum redditicnem aut
alio modo vacaverint, aliquibus Perfonis idoneis dare , concedcre,
& conferre pofl^t libere & impunfe , aliquibus Literis Patentibui. ,
in contrarium fadtis non obftantibusi
Confiderantes infuper Strenuitatem & Nobilitatem ipfius Comi- Ann. D.
tis Weftmerlandix, & ut ipfe Officium pra-diiflum decentius & 1399*
honorificentius de cxtero facere valeat & excercere, ^tn. 4,
Conceflimus eidem Comiti Wefimrrlavdiis quod ipfe , ratione
Officii fui prxdidti, habeat, gerat, & deferat, tam in prxfentia,
quam in abfentia noflris, quendam Baculum Aureum ,circ3 utrum-
que Finem de Nigro Annellatum, & cum Signo Armorum no-
ftrorum, in fuperiore Fine didi Baculi, & cum Signo Armorum
ipiius Comitis Weilmerlandix , in inferiore Fine ejufdem Baculi,
ornatum; non obftantc quod prxfati nuper Comites , aut aliquis
alius,qui didtum OflScium Marefcalli Anglix ante hxc tempora
habuerunt , Baculum Ligneum portare feu deferre confueverunt.
In cujus, &c.
Teite Rege apud Wefimonafierium , decimo fexto die De-
cembris.
Fer Breve de Prjvato Sigillo.
* De Ordinatione fro Terra Hiberniii , tenenda.
R
• VIIL
iiiS.
Ann. D<
1399.
An. 1.
H. 4.
Clauf.
1. K4.
/>. I. m,
jo.
EX Locum tenenti Terrx noftrx Hibernix, ac Cancellario
& Thefaurario noftris ibidcm, Salutem.
Ciim in Parliamento , Domini R. nuper Regis Anglite Secundi
poft Conqueftum, Anno Regni fui Tertio tento , ordinatum fuis-
fet & concordatum quod omnes ,
Cujufcumque Status feu Conditionis fuerint, Terras, Redditus,
Beneficia, Oflicia,& alias Pofleffiones quxcumque infra Terram
prxdiclam habentes,
Verfus eandem Terram fe traherent , ante Feftum Nativitatis
Sandti Johannis Baptiftx tunc proximo futurum,
Et eXtunc, in Auxilium & Fortificationem Fidelium & Ligeo-
rum fuorum, ibidem morentur & refideant, ad didtam Terram,
contra Rebelles Hibernicos , cuftodiendum & defendendum ,
Et quod omnes illi , qui Caftra & Fortalitia in eadem Terra ad-
tijnc habuerunt , ea reparari , & in ftatu competenti fuftineri fa-
ciant , ac ibidem bonam & fecuram cuftodiam , pro Salvatione eo-
rumdem Caftrorum & Fortalitiorum , fub incumbenti Periculo ,
ponant,
Et in Cafu quod aliquis illorum, qui Terras,Officia,ReddituSi
Beneficia , aut alias PofTefliones in prxdidta Terra habcrent . extra
eindem Terram,poft didtum Fcllum, ex rationabili Causa, ab-
fens fuerit , tunc , pro tempore Abfentix fux , Homines defenfabi-
les,in Defenfionem ejufdem Terrx,juxta id quod neceffiras exege-
rit, Loco fuo , mittere & invenire teneatur , habito refpedtu ad
Valorem, & Quantitatem Terrarum, Reddituum,Officiorum, &
aliarum Pofleffionum fupradidtorum ,
Quod fi non fecerit , tunc dux Partes Proficuorum , Terrarum ■,
Reddituurin, Officiorum, & Poffeffionum fuorum prxdidtorum,
per avifamentum Jufticiariorum, & Gubernatorum Terrx prxdi-
dtx , qui pro tempore fuerint , leventur , & fuper Cuftodia & De-
fenlione ejufdem Terrx convertantur ,
Provifo femper quod tertia Pars Valoris Beneficiorum omnium
illorum, qui in Servitio Regio immorantur , vel ftudent in Uni-
verfitate , aut extra eandem Terram ex caufa rationabili , de Liccn-
tia Regia , fub Magno Sigillo fuo , in Anglia abfentes fuerint
( Oneribus ordinariis & neceflariis, fecundum certificationem Or-
dinariorum fuorum , omnino dedudtis ) circa Cuftodiam & Defen-
fionem prxdidtas convertatur & applicetur , prout in Ordinatione
prxdidta plcniiis continetur,
Vobis mandamus, firmiter injungentes,quod Oidinationem prx-
didtam,in omnibus & lingulis fuis Articulis,quantum in vobis eft,
firmiter & inviolabiiiter teneri & obfervari faciatis , juxta Tenorem
& Effedtum ejufdem , quoufque aliud inde duxerimus demandan-
dum.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo feptimo die De-
cembris.
JS/ erat Tatens.
Pto Maglfiro Henrico Boivet.
D E X Senefcallo noftro Aquitanix , ac univerfis & fingulis Mi- Ann. D.
*■*- niftris & Ligeis noitris ibidem, Salutem. _ I399.
Ciim, quartodecimo die Odtobris pioximo prxterito,de Gratia An. i.
noitra fpeciali , Concesserimus, diledto Clerico noftro , H. 4.
Magiftro Henrico Bo-dset Officium Constabularii v^jfc. t .
BuRDEGALi^, habendum , occupandum , & exercendum per H. 4. w»
Se, vel Deputatos iuos fufficientes , pro quibus refpondere voluerit, 24.
durantibus quinque annis tunc proximo fequentibus , cum Feodis ,
Vadiis , & Rewardis didto Olficio debitis & conliietis , prout in
Litcris noftris Patentibus, inde confedtis, plenius continetur ,
Vobis mandamus quod eidem Henrico, (ai ejus in hac parte De-
putatis, in omnibus, qux Officium prxdidtum concernunt , confu-
lentes fitis, & auxiliantes, prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafierium ,decitno feptimo die Decem-'
bris.
_ — — — « yjiJ^
* Pro Epifcopo Viilteranenfi , de Jocalibus tradticekdis, Ann . D
i39jr.
RE X Colledtoribus Cuftumarum & Subfidiorum Tuorum , ac A». » .
Scrutatori fuo in Portubus Civitatis fux Londonix, Dovor- H. 4.
rix, Sandewici, vel Suthamptonix, Salutem. Clauf.
Mandamus vobis quod, 1. H. 4,
Vcnerabilem Patrem Lodoiuicu?n EpifcopumVtiltetUneHfeM , Coi- p.t.mt
y 3 ledto- »rt,
174
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D.
1399.
Hen, 4.
ledtorem Sanifbiffimi in Chrifto Patris Papa moderni in Regno
noftroAnglix,
V?iam Mitram Perulis & Lapidibus prettojis oryiatatA , ad partes
fuas proprias , ad opus fuum ibidem cuftodiendam ,
Necnon umm Ciphum aureum cum uno Coopertorio aureo,
Unum Ciphum a'e Criftallo , Argento deaurato ornatum ,
Tres Ciphos argenteos deauratos , cum Coopertoriis deauratis,
V7ium parvum Eiuer argenteum deauratum ,
T>uo paria Cultellorum arg;ento ornatorum ,
Et quatuor duodenas Birettorum ,
Qyi quidem Mitra,Ciplii, Ewer, Caltclli,& Biretta , Valorem
centum & quinque Librarum non excedunt , prout idem Epifco-
pus, per Sacramentum fuum,coram Nobis, in Cancellaria nol^ra,
prxftitum, veraciter eft teftihcatus,
In aliquo Portuum prxdidorum,in Navibus carcare, & verfus
Curiam Romanam , Cardinalibus &; aliis Perlonis ibidem per ip-
fum danda,ablque Cuftuma feu Sublidio inde ad opus noftmm
capiendis, libere mirtere 6c tiaducere pcrmittatis;
Aliquibus Ordinationibus fcu Mandatis noltns , in contrarium ra-
ftis, non obitantibus.
Tefte Rege apud Weftmonajlerium , vicefimo fecundo dic De-
cembris. „ . /- „
Per tpfum Regem.
1399'
An. I.
H. 4.
CUuf.
I.H.4.
p.i m.
10.
Pro dino Epifc»p0.
Ann D T? '^ ^ Q)lleiftoribu.s Cuftumarum & Subfidiorum fuorum , ac
* ■ XN. Scrutatori fuo in Portubus Civitatis fux LondoniaE , Dovor-
rix , Sandewici , vel Suthamptoniae, Salutem.
M.!ndanuis vobis quod,
Vencrabilem Patrem Lodewicum Epifcopum Vuiteranenfem , Col-
ledorem Sandilfimi in Chrifto Patris Papts Moderm in Regno
noftro Anglix ,
Vnum Tabernaculuyn & unam Mitram, Lapidibus pretiofis orna-
ta , ad partcs fuas proprias , ad opus fuum ibidem cuitodienda ,
Necnon duos Ciphos Argenteos cum Coopcrtoriis deauratos ,
Et tria paria Cultellorum argento deaurato ornatorum ,
Qii.c quidem Tabernaculum , Mitra, Ciphi, & Cultelli,Valo-
rem centum Librarum non excedunt, prout idem Epifcopus, per
Sacramentum fuum , coram nobis, in Cancellaria noftra, pnefti-
tum, veiaciter eft teftificatus,
In aliquo Portuum prxdidtorijm , in Navibus carcare , & verfus
partes prxdiftas , abfquc Cuftuma feu Sublidio indc ad opus no-
llrum capiendis ,
Libere mittere & traducere permittatis ;
Aliquibus Ordinationibus feu Mandacisnoftris, in contrarium fa-
ftis, non obftantibus.
Tefte Rege apud lVeftmo?taPerium , vicefimo fecundo die De-
cembris.
Per ipfum Regem.
Ann. D.
1399.
An. I.
H. 4.
K-i/c. I.
H. 4. m.
21.
• VIII.
118.
De Officio Scnefcalcia Dncattts Jcjmtania commijfo.
D EX Univerfis & fingulis Prarlatis, Comitibus, &c.ad quos
■*^ &c. Salutem.
Sciatis quod Nos,
De fidclitare, circumfpe(flione,& induftria , diJedli & fidelis no-
{lti,Gu.if/a!di Durcfort, Domini de Duras, plurimum confidentes,
CoM.Misi Mus Ei Officium S e n e i c a lc i .t prxdi-
d-i Ducatus, cum omnibus ad diiSuni OfScium pertinendbus ,
quamdiii nobi? placucrit,
* Et ideo vobis mandamus quod eidem Guallardo , quamdiu
eum tenuerimus in didto Ofticio, in omnibus tanquam Senefcallo
pareatis, rcfpondeatis, & fideliter intendacis.
In cujus, &c.
Dat. apud Wefmona^erium , vicQllmo tertio die Decembris.
Per ipfum Eegem,
17 T Mandatum eft Conftabulario Regis Burdegalix,qui nunceft
■^-' vcl qui pro tempore tucrit, quod eidcm Senefcallo, Feoda ad
Otficium pricdictum pertinentia, necnon omnimodas Summas in
ouibulUam Tndenturis , inter Regcm & ipfum Senefcallum fuper
Retincntia lua cum Rege faftis, fpecificatas, ante omnes alias So-
lutiones , quibufcumque aliis Perfonis faciendas, de tempore intem-
pus, quamdiu in Otficio Iteterit fupradido , folvi & liberari faciat,
eique Intendens fit & relpondensi & Rex de eo, quod fibi , per
Teftimonium Contrarotulatoris Rcgis ibidem , fic folverit , ei iii
Compoto fuo dcbitam AUocauonem haberc faciet.
Dat. ut fupra.
Per ipjiim Regem.
De JiiJice Civilium j^ppellatiomm , in Vafconia , confiitHto.
Ann. D. R E X Omnibus Archiepifcopis , &c. ad quos &c. Salutem.
i;99. Sciatis quod Nos,
^. i .' De Induftria , fidelitate , & experta fcientia , diledti & fidelis no-
H, .. ftri, Domini Bertrandi de ^/?^ , Decretorum Doitoris, quamplu-
Ibid. m. rimum confidentes,
1 1 . Eundcm Bertrandujn Judiccm Ci-Sdium Appellationum , ad Cu-
riam noftram Vafconije interpofitarum & interponendarum , &
aliarum C'ivilium didx Curix Caufarum quarumcumque, Audito-
rem Constituimus & Oroin a v i Mus, Con sri-
tuimus&Ordinamus per Prxfentes , quamdiu noftra:
placuerit Voiuntati,
Cum Confirmatione & Ratificationc per ipfum , in dido Offi- Annl D.
cio,& quamdiu dictum occupabit Officium , Geltorum; I399-
Dantes vobis, & cuilibet veftium Tenore Prxfentium in Man- Hm. 4.
datis , quatinus eidem Judici , quamdiu fuerit in dido Officio , in
hiis,quxad iplius ipedtant Officium , obediatis & efficaciter inten-
datis , eidemque prxftetis , & ab eodem recipiatis debitum & foli-
tum in talibus Juramentum.
Dat. apud Palatium Regis Wejl?». vicefimo quarto die Decem-
bris.
Per Breve de Privato Sigillo.
ET Mandatum eft Locum tenenti five Senefcallo Dominii Re-
gis Aquitanix,ac Conftabulario & Majori Burdegalix, nec-
non quibufcumque Miniftris & aliis de Concilio Regis in Domi-
nio prxdidto, quod ipfum Bertranduyn Officium illud excerccre,
omniaque & fingula , qux ad idem Officium pcrtinent facienda ,
facerc permittant, juxta Tenorem Literarum Regis prxdidarum.
Dat. uc fupra.
ET Mandatum cft Conftabulario Regis Burdegalix , vel ejus
Locum tenenti ibidem, qui nunc funt vel qui pro tempore
fuerint, tpod eidem Bcrtrando talia Vadia pro Stipendiis fuis Of-
ficii prxdicti, qualia aliis,qui hujufmodi Officium occuparunt, an-
tequam Ducatus Aquitanix cariffimo Patri Regis Johanni , jiuper
Duci Lancajlri<e defundto , per Dominum Ricardum nuper Regem
Anglix Secundum poft Conqueftum, concefTus fuerat, folvi con-
fueverunt, de tcmpore in tempus, folvi & habere faciant, quam-
diu idem Bertrandus in Officio fteterit fupradidto.
Dat. ut iupra.
De Jndice Criminalium y^ppcllationnm.
R
EX Omnibus Archiepifcopis , &c. ad quos &c. Salutem. Afin. D.
Sciatis quod Nos, I399.
De Indurtria, fidelitate, & experta fcientia, dilecli & fidelis no- An. i.
ftri, Magiftri Guil/ielmi Bouhi plurimum confidentes, H. 4.
* Eundem Magiftrum Cuil\idmumJudicemCrimi?ia/ium Appel- Ibid.
lationum ,3.d Curiam noitram Vafconix interpofitarum & interpo- * VIII.
nendarum, & aliarum Criminalium dictx Curix Caularum qua- >'9«
Tumcutnque , Auditorem CoNSTiTUiMUs & Ordinavi-
Mus, CoNSTiTUiMUS & Ordinamus per Prxfentes,
quamdiu noftrx placuerit voluntati ,
Cum Confirmatione & Ratificatione per ipfum , in didlo Offi-
cio, & quamdiu didtum occupabit Officium , Geftorum ;
Dantes vobis,& cuilibet vettriim,Tenore Prxfentium inMan-
datis, quatinus eidem Judici, quamdiu fuerit in didto Officio, in
hiis, qux ad iplius fpcftant Officium , obediatis & efficaciter in-
tendatis, eidcmquc prxitetis, & ab eodem recipiatis debitum &
folitum in talibus Juramentum.
Dat. apud Palatiurn Regis Wejlm. vicefimo quarto die Decem-
bris.
Per Breve de Privato Sigilio,
Et Mandatum eft Locumtenenti ^c. ut fupra , mutatis mutan-
dis.
Et Mandatum eft Conftabulario Regis Burdegalix , <^c. ut [u-
pra , mutatis mutandis.
De Judicihus Superioritatis in j^qnitania , conjlitutis.
D E X Omnibus , ad quos &c. Salutem ,
*^^ Sciatis quod C o N s T i T u i .M u s ,
Venerabilem Patrem Arcloiepijcopum Burdegaliie , ac , dileftos &
fideles noftros , Seiiefcalum A^uitania , Conflabularium Burdegalia , ^
Nlagiftrum Pe/egriiium de Fau , Magiftrum Johannem Emhryn, "^'-J
Decanum SanBi Atidrea , Priorem Saniti Jacobi , Domiiium de
iV/o?;//era«;,Magiftrum Johannem de Burdtll Legum Dodorcm ,
Magiftrum Guillielmum de Toill deCivitate Burdegalix,Magiftrum
Arnaldum Mayan, & Gerardum Provoft ,
Judices Curi,e no[lr,e Superioritatis A^uitania , HabeNDUM
quamdiu nobis placuerit , una cum Vadiis Proficuis & Emolumen-
tis ad didtum Officium rationabilicer ipedtantibus.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Wejl monafferiufn ,vicc(imo quarco die Decem-
bris.
Per Breve de Privato Sigillo.
ET Mandatum eft Senefcallo Ducatus Aquitanix, necnonuni-
verfis & fingulii Ligeis & Subitis Regis in eodem Ducatu ,
quod eidem Arcbiepijcopo , Co}iJ/abulario,Pelegrino,Decano, Prio^
ri, Johanni, Guillielmo, Arnaldo , & G er ar do ,tznqmm Judicibus
Curix prxdidtx , Intendentes fint & Confulentes prout decet.
In cujus, &c.
Tefte ut fupra.
Pro Thoma Filio Regis , de Liberata affignata,
D EX Senefcallo, & Marefchallo ac Herbergeatori Hofpitii fui, Ann. D.
^^ & eorum Locatenentibus , necnon univerfis & fingulis Provi- 1400.
fbribus & Captoribus Vidtualium pro eodem Hofpitio, qui nunc M- i.
funt,vel qui pro tempore fuerint, Salutem. h. 4.
Sciatis qu6d affignavimus Thoma Filio noftro cariffimo Villas tm. i.
de Hakeney & Leydon , Habendas & Tenendas , pro Liberata H. 4. f.
fua & Farailix fux, durante Vita ipfius Thomte, i.m, 6.
No-
Ann. D.
1399-
An. I.
H.
1
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1400.
Hen. 4,
Nolentes quod , de Bladis , Foenis, Avenis , Litera , Beftiis,
PuUctria, aut de alus Provifionibus , &- Victualibus, quibufcum-
que infra didtas ViUas, per vos feu aliquem vellrum , aut alios
Officiarios feu Miniltros noftros quofcumquc, ad opus noftrum
quicquam capiatur,
Et jdeo vobis, & cuilibet veftrum, Mandamus, quod vos in-
fra Villas prsdidas, colore Officiorum veftrorum, de C£Eteronul-
latenus intromittatis ,^ ipfuni Thomam ac Familiam fuam prxdi-
ftam , conrra hanc Couceilionen noftram , non moleftantes in
aliquo feu gravantes.
In cuius, &c.
Tefte Rege apud JVeflmofiaflcrium ^ quarto die Januarii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Vf
D E X eifdem Salutem. ^nn D
Mandamus vobis quod , Thomam Epifcopum Karliolenfem , 1400. "
OC Rogerum lValde?i. Cleacum, idrc utjupra. Hn 4.
Tefte ut fupra. ' '
Per Coficilium.
• VIII.
Iio.
Ann. D.
1400.
Aii. I.
H. 4.
Clauf. t.
Hen. 4.
f. I. :».
xz.dorf.
* Ve ProditoribHS arejlandis.
re;
Ann. D.
1400,
An. I.
H. 4.
Uid. m.
*3-
X Vicecomitibus Londoniae , Salutem.
Quibufdam arduis & urgentibus Cauiis Nos {pecialiter mo-
ventibus, ac Perfonam noftram & Regnum noftrum Anglis in-
time tangentibus,
Vobis in Fide & Ligeantia quibus Nobis tenemini, & fub fo-
risfadlura omniiim qu.E nobis fbrisfacere poteritis, Praecipimus &
diftridtius quo poirumus Injungimus & Mandamus , quod Thomam
Comitem Kaniia: , & yohannem Comitem Hujttingdoniie , ac quof-
cumque alios in Comitiva fua exiftentes , tanquam Proditores no-
ftros & Regni noftri , ubicumque inveniri poterunt in Balliva ve-
ftra, tam infra Libertates, quam exrra, alfumpto vobifcum , fine-
ceffe fuerit, Poile Ballivx veftrae praedidtoe, fine dilatione Areita-
ri & Capi , & eos falvo & fecure Cuftodiri , ac omnia Terras ,
Tenementa , Bon^ , & Catalla ipforum Comitum , in didta BalH-
va veftra, in Manus noftras Capi & Seiliri, & eafalvo & fecure
fimiliter Cuftodiri faciatis , quoulque aliter in hac parte duxerimus
demandandum.
Et ulterius ex parte noftra in fingulis locis infra Ballivam veftram
praedidtam , ubi meliiis expedire videritis , publice proclamari fa-
ciatis quod quilibet Ligeus nofter, qui iplos Comites, feu eorum
ali iuem , feu aliquos de Comiriva fua , aliqualiter Areilare feu Ca-
pere poterit, iplbs fub Poena Proditionis Areftet & Capiat, &
vobis liberet cuftodiendos in forma prxdicta ,
Et quod nullus Ligeoruni noftrorum , fub forisfadura Vitx &
Membrorum, eifdem Comitibus , aut eorum Mandatis, ieu Mi-
niftris, vel Servientibus fuis, aut aliquibus de Comitiva fua Inten-
dar, Obediat, live ipfos, aut eorum aliquem Receptet, Manute-
neat, Foveat, feu Suftentet quovis modo.
Prociamari faciatis etiam , quod omnes & finguli Fideles Ligei
noftri, ad Laborandum Potentes, cum omni feftinarione poffibi-
11, fafficienter Armati, Arraiati,&Muniti exiftant, ad veniendum
ISobis, live ad proficifcendum ubi eis ex parte noftra injungetur,
cum fuper hoc fuerint prxmuniti.
Tefte Rege apud IVejlmonafierium ., quinto die Januarii,
Per ipfum Regem.
Confimilia Brevia diriguntur Singulis Vicecomitihns per ^ngliam,
ac Vicecomiti Lancafiria.
Ad Cafitaneum Cale/ia , Juper diElis Proditorihtts.
I> EX Dilefto & Fideli Confanguineo fuo Fetro Courteney, Ca-
*^ pitaneo Villve fui? Calelii , SaTutem.
Cum Thomas Comes Kantia , & yohannes Comes Huntyngdojiia; ,
aggregatis fibi quampluribus Malefa<ftoribus , contra Ligeantiam
fuam proditorie levaverint & infurrexerint , ad Nos , & quamplu-
res fideles Ligeos noftros, pro pofTe fuo, Deftruendum,
Nos. Malitiae iplbrum Comitum & alioruni fibi Adhxrentium ,
Deo adjuvante, refiitere volentes, Vobis in Fide & Ligeantia qui-
bus nobis tenemini , & fub Forisfadtura omnium qu3e nobis foris-
facere poteritis, Injungimus & Mandamus,
Quod, fi prxdidti (-'omites , aut eorum Servientes, feu aliqui
alii iibi Adhaerentes feu Faventes, adVilkm prsedidiam feu adpar-
tes Picardi-.^j venerint , ipfos & eorum quemlibet fine dilatione Ca-
pi & Areftari , ac falvo & fecure cuitodiri faciatis quoufque aliud
in hac parte duxerimus demandandum,
Nos de Fadto veftro in hac parte, ac de Propofito & Ordina-
tione illorum de Francia, in quantum inde aliqualiter fcire pote-
rids, de tempore in tempus, certificantes-
Tefte Rege apud Wefimonafterium, Sexto die Januarii.
Per ipfum Regem.
• vin.
Ann. D.
1400.
An. I.
H.4.
Uid. m,
21.
* De Proditoribtis in Tttrri Londoniii cnjlodiendis.
O EX Conftabulario Turris fua: Londoniae , & ejus Locum te-
*^nenti, Salutem.
Mandamus vobis quod yohannem Comitem Huntyngdoniis , ab
eo qui ipfum vobis ex parte noftra liberabit , recipiatis , & in Tur-
ri praedidta falvo &fecure, quoufque aliter in hac parte duxeri-
mus demandandum, cuitodiatisi Et hoc nullatenus ominatis.
Tefte Rege apud Wefimojiafierium, Decimo die Januarii.
Per Concilium.
De Exemptione (^ Reformatione Prioratus de Snapes.
TiOnifaciusEpifcopus, Servus Servorum Dei, Venerabilibus Fra- Ann. D.
-^ tribus Norwicenti , & Thelelinenfi Epifcopis , ac Diledto Fi- 1400.
lio Priori de Eya Norwicenfi Dioecefe, Salutem & Apofto- ^«- i-
Ucam Benedidtionem. h. 4.
Ex fupernas Providentia Majeftatis Romanus Pontifex , in emi- ^" -^i'
nenti Sedis Apoftolicce Specula conftitutus, circa Eccleliarum & ^'g^-
Keligioforum Locorum omnium fux Curx commiflbrum Profe-
ttum, prout ex debito Paftoralis Officii incumbit eidem , diligen-
ter profpicit & mtendit ut hujufmodi Ecclefiarum & Locorum
mutet m melius & eorum aua;mcntet Honorem, prout eorumre-
quirit neceffitas, & Caufx rationabiles id expofcunt.
,. ^^"^^Ps"/i0 5 proparte, diledts in Chrilto Filis , Nobilis Mu-
heris Ifabella Comitiffa Suffolchia;, Nobis nuper exhibita , conti-
nebat, quod olim quondam Williebnus Martel & Albreda ejus
Uxor, Fundatores Prioratus de Snapes, Ordinis Sandti Benedidti
Norwicenfis Dioecehs, de propria Salute reco2;itantes , ac cupien-
tes Terrena in Cceleftia , & Tranlitoria in j^^terna felici Com-
mercio commutare, pro fuarum & Progenitorum fuorum Anima-
rum Salute, ac Divini Cultiis incremento,
Maneria fua de Snapes & Aldeborugh , in didta Dicecefe con-
fiftentia, & ad ipibs tunc jullo Titulo pertincntia, cum omnibus
Juribus & Pertinentiis iuis , Monafterio Colceftrix, didli Ordinis
Londonienfis Dioecefis, pia Largitione Donaverunt , illaque in
ipfum Monafterium, citulo Donationis perpetu* , ei conditione
Tranftulerunt ,
Qiiod Abbas & Conventus didti Monafterii , qui eflent pro
tempore in eodem Prioratu , unum Priorem & Monachos prccdi-
dti Oidinis , juxta didti Prioratus Facultates iive Conditionem
pro tempore ponere : quos idem Abbas bis in Anno fub certis
modis & formis tunc exprefl[is vifitare : didtique Prior & Mona-
chi eifdem Abbati & Convcntui dimidiam Marcham Argenti
nomine Penfionis iive Reddims, in lignum Dominii fui Superio-
ratiis, lingulis Annis iblvere ; ac iple^Prior & Monachi pro di-
dtorum Fundatoriim ac eorum Progenitorum & SucceiForum Ani-
marum Salute , in eodem Prioratu pro tcm.pore , in divinis Oifi-
ciis, Domino perpetuo famulari deberent,
Cum autem, ficut eadem Petitio fubjungcbat , licet hujufmodi
Facultates pro uno Priore & pluribus Monachis fufficerent , tamen
a longis retroattis temporibus in eodem Prioratu niii folus Prior
Reledit pio tcmpore , quamvis f<Epe ad didtum Prioratum aliqui
Monachi prirdidii Monafterii per didtum Abbatem interim defti-
naci fuerunt & deftinentur , non ad Relidendum five Morandum
perpetuo , fed temporaliter ex diverfis Caufis in eodem , unde Di-
vinus Cfltus in ipio Prioratu plerumque negligitur , & Fundato-
.um hujufmodi Pia Intentio defraudacur , ac etiam alia Inconve-
nientia fubfecuta fuerunt hadtenus , 6c adhuc frequentius fubfe-
quuntur ,
Pro parte didtae Comitiffae , qu;^ , ut aiTerit , in ipfo Prioratu
Jusobtinet Patronatiis, Nobis fuit hamiliter fupplicatum, utfuper
hoc Stacui PrioracQs ejufiem providere de bemgnicate Apoftolicd
dignaremur,
Nos itaque ad hoc , quod hujufmodi Divinus Cultus in eodem
Prioratu per ampliiis augeatur , ipfeque Prioratus in majoribus Rc-
verencia & Honore de * cxcero habeatur, quantum NobisexAl-
to petmitticur, attendere cupiences, ac hujulinodi Supplicacioni-
bus inclinaci, prxdidtum Prioratum , cum omnibus IV^embris,
Juribus, & Percinenciis lliis Spiricuahbus & Temporalibus , nec-
non Perlbnis in eifdem degencibus pr.elencibus &: futuris, ab om-
ni Jurildidtione, Superioricace, Dominio , & Poceltace, necnon
Obedientia & Subjedtione Abbatis & Conventiis ac Monafterii
praedidtorum , perpetuis futuris temporibus, Audtoritate Apoftoli-
ca , ex cerca fciencia prorfus Eximimus ac cocalicer Liberavimus:
& hujufmodi Prioracum, a didto Monafterio (praemiffis, ac qui-
bufcumque Confirmationibus PrxdecelTorum noftrorum Roma-
norum Pontificum, necnon Compolitionibus, Confuecudinibus,
& Jurifdidlionibus ante h-.rc tempora, inter Monafteriui.i &Piio-
ratum hujufmodi, fuper hoc editis aut initis , etiam Juramento
quorumcumque Priorum Vallatis, nequaquam obltantibus j eadem
Audtoricace imperpetuum penicus fcparances , Illum, Dioecelano
loci protempore, in eifdem Spiritualibus & Temporalibus , ad
inftar aliorum Prioratuum prxdidti , vel quorumlibet aliorum ap-
probatorum Ordinum , in Regno Anglia;, confiftentium, quoad
Viiitationem & Reformacionem didti Prioratijs in Capite & irj
Membris , fubjecimus Auctoritate prxdidta: & voluimus quod,de
CJEtero, tam ille quinunceft,quameuamSuccellbresfuiPrioresdi-
dti Prioratijs quicruntpro tcmpore, totMonachos prxdidli Ordi-
nis,ad profitendum eundcm Oidinem, & Relidcndum in eodem Prio-
ratu ,fecundum quod eis Facultates ipfx, tam pro Suftentacione didto-
rum Prioris & Monachorum , quam pro Supportatione aliorum One-
rum fibi incumbencium congrue fufficerepoirunt.recipcreceneantur,
Quibus etiam Monachis Eligendi, tempore Vacationis Prioratiis
eiufdem, alium de didto Prioratu, vel alio Religiofo loco , didti
Ordinis ydoneum Profefforem , de quo eis meliiis videbitur expe-
dire , in corum & ipfius Priora:iis Priorem perpctuum ( cujus E-
ledtio , canonice celebrata , per eundem picecelanum , pro tem-
pore exiftentem, Confirmari debeat , inlra tcmpora fuper hoc a
Jure ftatuta ) Audtoritate prxfata Conceliimus Facultatem'.
Ita Tamen qubd iidem Prior & Monachi Conventualiter vive-
re, ac in divinis Officiis devoteFamulari,deincepsdebeant inPrio-
jatu prxdidto , juxta diifti Ordinis Conluetudines Sf, Statuu , nec-
QOQ
VIIL
I-JG
CONVENTIONES, LITER^,
Anti. D. non Voluntarem &OrdinationemFundatorumpr3ediaorum-.quod-
14.00. que ipli Prior & Monachi ejufdem Priotatus de Si^apes prxdittis
Hm. 4. Abbati & Conventui, ne ipli & didum Monaftenum per hoc
nimium graventur , dimidiam Marcham Argenti hujulmodi ,
nomine didx Annux Penlionis , folummodo , etiam htturis
temporibus, fingulis Annis, folvere teneantur ( Jure tamen Parro-
chialis Ecclefix, & cujufque akerius in aliis iemper falvo; JNos
enim extunc Irritum decrcvimus & Inane, fi fecus fuper hiis, a
quoquam quavis Audoritate , ibienter vel ignoranter , continge-
ret attemptari : , „ . .t j
Quocirca Difcretioni veftrx pea ApoftoUca Scripta Manda-
mus, quatinus Vos, vel Duo aut Unus veftrum, per vos > vel a-
lium feu alios, priefjtis Priori & Monachis Audoritate Apolto-
lica efficacis Dcfenfioiiis auxilio afiTiftentes , non permittatis iplos
feu diiltum Prioratum , per praefatos Abbatem & Conventum,
aut quofcunque alios, contra hujufmodi Exemptionis, Liberatio-
nis, Separationis & Subjedtionis noftrae Tenorern, quomodoh-
bet moleftari vel etiam impediri , Contradidtores per Cenluram
Ecclefiafticam, Appeliatione poftpofita , compefcendo: non ob-
ftante fi eifdem Abbati & Conventui, velquibufvis ahis commu-
niter vel divifim, a Sede Apoftolica Indultum exiftat, quod Inter-
dici , Sufpendi , vel Excommunicari non poftint , per Litteras Apo-
flolicas, non facientes plenam & expreflam, ac de verbo ad ver-
bum, de Indulto hujufmodi mentionem.
Dat. Tiamii afud Sancitim Fetrum, quarto Id. Januarii, Pontih-
catiis nollri Anno Undecimo.
yo. de Bonoma,
Cratis de Mandato Domini nojlri Pap.e.
N. de Rugis.
Sigillo Tlumbeo pendente a filo canabi.
Super Plicam.
* De Arraiatione Cleri facienda contra Invaftonem Gallico-
rtim.
D EX, Venerabili in Chrifto Pairi, Th. eadem gratii, Archie-
*^ pifcopo Catituarienfi , totius Anglie Primati, Salutem.
Sutis informati eftis qualiter Inimici noftri Francix , & alii fibi
Adhxrentes, Facinora fua erga Nos , & Ligeos noftros, Hcet in-
direde, de die in diem circutnquaque oftendentes , cum magna
ClalTe Nivium, cum maxima Multitudine Armatorum & Bella-
torum, fupra Mare congrcgati,diverfasVillas fiiper CofterisRegni
noftri Anglite Invadere , ac Nos , & Regnum noftrum praedi-
<aura, necnon Populum noftrum per Terram & per Mare de-
ftruere , & Ecclefiatn Anglicanam fubvertere , cum omnibus Viri-
bus intendunt & proponunt ,
Per quod , Volentes Salvationi dicli Regni , & Populorum no-
ftrorum , ac Ecclefix Sandtac , contra Malitiam ipforum Inimico-
rtim , operante Altilfimo , providere , per diverfas Commiifiones
Allignavimus certos Fideles noftros, in fingulis Comitatibus Reg-
ni prxdidli, ad Arraiandum , & Arraiari & Armari faciendum,
omnes Homines Defenfabiles , videlicet , quemhbet eorum juxta
Statum & Facultates fuas , & eos Arraiatos , Armatos , & Munitos ,
in Arraiatione huiufmodi tenerifaciendum,ficqu6dfemperprompti
fint&Parati, ad Profifcifcendum in Dcfenfionem Regni noftri
prxdidti, ubi, ac quotiens, & quando ex Holliiim Incurfibus Pe-
riculum imineat , aut neceiTe fuerit aliquale ,
Advertentes vero quod Vos & cxteri Prarlati , ac totus Clerus
didli Regni, una cum aliis Fidelibus noftris, adRefiftendumdictis
Ihimicis, pro Salvatione Sandtae Ecclefiae & ejufdem Regni jMa-
nos tenemini apponere adjutrices ;
Vobis, in Fide & Dilcdione quibusnobis tenemini, firmiterln-
jungimus & Mandamus quatinus , confideratis gravibus Dampnis
& Pcriculis iminentibus , pcr Aggreffus Inimicorum noflrorum
pr.Bdidorum, Ablwtes, Priores, Religiofos, & alias PcrfonasEc-
clefiafticas quafcumque Veftrae Dioecelis , quacumque dilatione
poftpolita, Armari & Arraiari,& Armiscompetentibus, videlicet,
q"jemlibet eorum juxta Statum , Poflrefliones , & Faciiltates fuas
Muniri, & eos in Millenis, Centenis, & Vintcnis poni faciatis,
ita quod prompti iint & Parati ad proficifcendum , ad Manda-
tum Veitrum, una cum aliis Fidelibus noftris, contra didtos Ini-
rrjicos noftros, infra didtum Regnum noftrum, ad ipfbs cumDci
adjutorio Dcbellandum , Expugnandum , & Deftruendum , & ad
corum Malitiam & Proterviam Propulfandum & Contercndum j
Et hoc, ficut Nos, & Honorem noftrum ac veftrum, & Salva-
tionem Sandtas Ecclefix & Regni noftri , diligitis , nuUatenus
omittatis.
Tefte Rege apud IVefimonaflerium , xsvij die Januarii.
■ Confimilta Brevia dirigutitur , R. Archiepifcopo Eborum u4n-
glits Frimati, ac fingulis Epifcopisper Angliam,Jub cadcmData.
^od fiullus Archiepifcopus nec Epifcopus , coram Juftitiariis no- Ann. D.
jlris, ouafione alicujus Crimints , Impetetur abfjue fpeciali &expr,s- 1400.
Jo Pracepto nofiro, quoufque aliud Kemedtum inde Joret ordinatum, ^'"- 4--
De avilamento tamen Concilii noftri Vobis Mandamu? quod ,
fi aliqui Archiepifcopi vel Epilcopi coram vobis Impetiti five
Indidtati exiflant, tunc ad Deliberationem ipforum Archiepifco-
porum & Epifcoporum procedatis, prout de jure , & fecundum
Legem & Confuetudinem Regni noftri Anglix , fore videritis
faciendum; Statuto prxdidto non obftante.
TcAe Regeapud IVefimonafieriu?», xxviij diejanuarii.
* Confirmatio Treugartm. •VIIL
124.
CHarles, par la grace de Dieu Hoy de Vrajtce, a tous ceulx A""- D.
qui ces prefentes Lettres verront , Salut. i^°°'
Comme TAn de Grace Mil. CCC XC. & VI. vivant lors-^"-'- •
feu, noftre tres chier &tres ame Fil-z.,Ric^<J«n'agueres Royd^Jtn- ^- 4--
gleterre, que Dieux abfoille, certains Treues Generales euifent efte ^* ■^''"
prinfes fur cerraine forme , entre Nous d'une part & noftre dit "'S''-
Filz, d'autre, les queles Treues furcnt folennelment Jurees & Pro-
ipifcs a Tenir d'une Part & d'autrc , fi comme es Lettres fur ce
faittes eft plus a plain contenu ,
Savoir faifons que Nous, qui en ce Fait & tous autres voulons
proceder de bonne Foy, n'entendifmesoncques, ne entendons ve-
nir aucunement contrc ce quc cn ccite matiere avons Promis &
Jure, voulons Tcnir, & fairc Tcnir de noftre part, fans enfrain-
dreles dittes Tricucs, lcur tcmps durant, ainfi comtne Promis &
Jure Tavons.
En Tefmoing de ce nous avons fait mettre a ces Lettres noftre
Seel.
Donne a Paris , le xxix jour de Januer , TAn de Grace Mille
CCC. XC. IX. Et le XX. do noftre Rcgne.
Par le Roi <^ [on ^ Confeil.
I. de Sanilis.
Siib Magno Sigillo Rcgis Prancite de ccra alha pendente a cauda
perganmtis.
Super plicam ,
Par le Roy (^ fon Confeil, ou MeJJires les Ducs de Berry, de
Bourgne, d'Orieans, ^ de Bourbon le ^ autres ejtiez
De Prodamatione Juper InfurreBionibHS cjr Exceffibui
compefcendis,
REX Cuftodibus Pacis fux in Comitatu Cantix & Eorum
cuilitjet, ac Vicecomiti ejufdem Comitatus, Salutem.
Ciim djverfa: Congregationes & Infurredtiones , contra Nos
& Coronam noftram , tam pcr Thomam nuper Comitem Kantie ,
yohannem tiuper Comitem Huvtingdoniie , yohannem nuper Comi-
tem Sarum, & Thomam Defpenfer Chivaler, ac alios Proditores&
Rcbellesnoltros, quam per Subditos noftros in Comitatu Ceftriae,
& alios de Regno noflro Anglias, poftquam Gubernacula Regni
noftri Suicepimus, fadtx fiierint, in tantum quod, nifi de celeri
in ea parte Remedio, Gratia favenre divina, fuilfct Provifum,
eorum Temeritas in Noftri , & Rcgni noftri priEdidli, ac Fide-
lium Ligeorum noftrorum ejufdem , Dclfrudtionem , ut indubie
credimus, redundaflet,
Ac,
Pro eo quod quidam , de Communitare didti Regni noftri quam-
plura Pericula, quje cx hujufmodi Congrcgationibus & Infurre-
dtionibus verifimiliter fequi poflent , multipliciter formidantes,
quofdam Proditorum & Rebellium prvdidtorum, abfque Audto-
ritate , eis per Nos in hac parte commifsa , & abfque debito Pro-
cefTu Legis Regni noftri prxdidti, Decollari fecerunt,
Quamplures Ligei noftri, perversa fiquidem Opinione fedudli,-
pernitiofum inde trahentes Exemplum , adeo elati corde & feroces
efficiantur, utaccepimus, quod, abfquc quocumque Juris proces-
fu, nonnuUos de Populo noftro publice Decollare, Occidere, ac
omnino Deftruere non verentur, indies comminando confimilia fe
fadturos ,
Quse , fi fieri permitterentur , non foltim in Coronae & Digni- •
tatis nollrae Derogationem , verum etiam in Regni noftri praedi-
dti finalem Deflrudtionem, poflent, quod abfit, verifimiliter eve-
nire,
Nos f talia infra didlum Regnum noftrum de cxtero fieri No-
lcntes ) Vobis , diftridtius quo poflumus , Injungmus & Mandamus
q ' " " ' ■ ■ - ■• - • " --
fate
Super IndiUamentis Epifcoporum , de Procedcndo.
Ann. D. O EX Diledtis &Fidelibus fuis 7*tfw<e de Brl/o Campo, Comiti
1400. -^ Warrwic-x , & Sociis fuis Jufticiariis noftris , ad diverfas Pro-
ditiones & Felonias , in Civitate noftra Londonix, ac Suburbiis
ejufdem, & in Comitatu Middlefexix, audiendas & terminand^s
aflipnatis, Salutem.
Licet in Statuto, apud Weftmonafterium nuper edito,inter cae-
Ann. D.
1400.
Ah. I.
fi. 4.
Clauf. I.
H. 4. f.
\.m. 10.
Aa
H.4.
ibU. m
tera, contineatur.
:]u6d Vos, pnefati Cuftodcs, in Seilionibus veftris, & Tu, prae-
.'ate Vicecomes, in Singuiis Locis infi-a Ballivam tuam , ubi me-
iius expedire videris, publicc Prodamari, & ex parte noftra firmi-
ter Inhiberi faciatis, ne Quis ( cujufcumque Status feu Conditionis,
fuerit) fub Poena Proditioni.'; , * aliquem feu aliquos de PoPjlo # ^ttu
noftro, abfque Mandato noflxo , feu debito Juris ProcefTu, De- ''*"•
collaie, Occidere, feu, ut prxdidtum eft, Deftruere faciat quo- '*^-
vis modo:
Et , fi contingat aliquas hujufinodi Congregationes aut Infurre-
dtiones fieri fquod abfit) in futurum , aut aliquem de Populo no-
ftio lic temere Decollari, Occidi, vel Deftrui, Malefadorum hu-
jufmodiTemeritatibas totis viribus obviare curetis, & eis etiam,
fi opus fuerit, Armata Potentia, cum PofTe Comitatils, Refifla-
tis, ipfofque Areftetis feu Areflari feciatis,ac Prifonas noftrsCom-
mitta-
E T A C T E
D, raittatisj in eadem moraturos) quoufquc pro eorum Punitione ali-
ter duxerimus Ordinandum.
Tefte Rege apud Wefimou.ifterhm, xxiv die Februarii.
Fer ipfttm Regem e^ Covcilmm.
Et erat Fatens.
Confimilia Brevia fatentid dirigmtur Singulis Cuftodibus Vacis ^r
ficecomitibus per Afigliam., ac Canceltario Regis Comitatits Lanca-
ftria , (^ yufticiario Juo in partihus North^walli^ (^ ejus Locum-
tenexti ibidem, ac Camerario fuo m partthus prtsdiilis, necnon Ju-
(iiciario fuo Ceftri^ <^ ejus Locumtcueiiti , ac Camerario ftto CefirttS
Jttb cidcm Data.
Fer ipjutx Regem e^ Concilium.
Et erat Patentes.
Memormdn de A^lagno Concilio Regis fuper Motibus Scoto-
rum (^ FruncorHm , 0" de .Auxilio levando.
Ann. D. ipA IT A Remembrer q'en le Grand Confeil,
1400. J- Sommonez , par Commandement de noftre Seignur LeRoi,
An. I. d'eftre tenuz, a Weftmonftier le ix jour de Fevrer , TAn de fon
H. 4. Regne Primer, par Force des Lettres du Prive Scil de noftre dit
Ex Bi- Scignur le Roi , diredes ac Seignurs libien Efpii icuek come Tem-
ilioth. porelXj les Nouns des queux, enfuenc cy apres,
Et mefmes les Seignurs, par Force des Mandemen',z dc noftre
dit Seignur, le Roi, a eux , come dit eft, Adreflees , as dirz,
Lieu & Jour Ailemblantx en Prefence de mefme noftre Seignur
Je Roy,
Monlieur Willinm Faryngton,
Envoiez, par PEvcJque de Durejme, le Conte de Wircieftre, &
le Sire de Say , Ambailiatours du Roy , efteanrr. a Caleis, par cer-.
teine Meffage faire a PAdwrfaire de France ,
Apporta a noftre dit Seignur le Roi, de par les ditz Ambaflia-
tours, certeins Lettres ovelque Credence, a Lui baillee enEfcrit,
a ycelles annexees,
Les queles Lettrcs en ie dit Confeil lues , & Credence monftree
a la Matire, en Subftance, en icelles comprifc , meime noftrcSei-
gneur le Roi , par Avis du dit fon Confeil , envoia Refpounce ,
par fes Lettres delbuz, Ibn Seignec , Envoiees par un Melfage de
fa Chambre, as ditz, AmbaHiatours, a toute Hafte,
Les queles Lettres parles AmbalFiatours receues, yceux Ambas-
fiatours envoierent a noftre dit Seigneur le Roi une Lettre, de-
fojz lour S,;alx , en laquele fut Enclofe la Copie d'une Lettre,
a eux envoiee par le dit Adverfaire de France, & fur quele Let-
tre mefme noll:re Seignsur le Roi lour envoia Refpounfe, tie-
le come fembloit a Lui & a fon Confeil a Faire , defouz, fon
Signet ,
Si que toutesfoiz , tant par la Demonftration faite par Tavant
dit Moniieur WiUiam Faryngton , come par le Tcnur de les Let-
tres de Favantdit Adverfaire de France, as ditz, Ambairiatours di-
redtes, & par plufourj autres voies illoeques declarees , il eftoit
Vrailembiance d'avoir efperance plus de Guerre , que de Pees , ou
de Trieues, ou AfFermance des Trieues, prifes en Temps de Ri-
fWrf n'adgairs iio? par encre leiloialmes Principaux,
Et ce appjroic bien ; Cir les Ambafliatours fuldirz. ne povoicnt
venir a la Prelence du dir Adverfaire, ne fauf Conduic lour fut
envoicz ; Mais lc Irleraud , qui feuc alez pur le dit iauf Conduit ,
detenuz a Force en le Roiaume de Francc.
Plc en quel Conil-il monftrc fut, comenc les Efcorz avoient Ore
tard fait grancz Invalions , Arfures , Chivauchecs , & Actcmptatz
encontre les Trieues, & purpofent de faire ice, mefme parrAiae
dfe ceux de France, lur Ics Marchcs vers Efcoce, ii haftive Relis-
tence ny foit purveu ,
Sur quoy , pur obvier a toute Manere de Ambiguitee & Doute
en cde Partie, & de y purvoier de Remede, & coment fera ieu-
rement ordenez, tant pur la Govcrnancc & Eltuffemenc de *Ca-
iais, & des Marches illoeques, come pur fOrdenance a faire fur
la Meer, par les Ciufes dcf.is declarecj,
Conliderec auxi la Neceifite que le Roi noftre Seignur ad de
Monoie, & ce par plulburs Maneres & Voies en dit Confeil De-
clarees,
Demande feut des ditz Seigneurs Efpirituelx & Temporelx , fin-
guliercment examinez , coment & en quelc iVIanere lour lembloit
que aucune Eide ferroit grantcz & ottroiez au Roi en ce Cas ,
Et ii melmcs les Seigneurs voudroient pui'voicrpur Eide delour
Part, en mefme le Cas,
Et fur ce les dirz Seigneurs Efpirituelx & Temporelx , con-
fiderantz la Neceliitee bien grande , & pur ejckuire aiicune Par-
lement eftre JhmmoHcz. pir cete Caufe, parmy la quele ie Comun
People deveroit eftre Char^iez par Impolition, Taxc, ouTailla-
ge , ou bricfment par autre Voie queconque , les ditz Seignurs
Efpirituclx &: Temporelx feurent allentuz de graunter Aide denos-
tre dic Seigneur le Koi , en Manere q eniliit ,
P U B L i C Ai
C E s T A s s A V o 1 R , les Scigncurs Efpirituelx , dc fouz nom-
mez , chafcun de euz , Graunta une Difme , concernente Lui mel-
mes, d'eftrelevez, a toute la liafte quc faire ce purra, fur tielc
Condition ,
Que ii aucune Convocation de lc Clcrgie foic fait en Temps
avenir, & de eux aviendroit la Difmc eftre demandee pur noftre
dit Seigneur le Roi pur cefte Neceiritee , ou pur femblable , &
que par ce la Difne ferroit graunte ,
Q^adonqes les dicz Scijnurs Elpiricuclx , qji grantent la Difme
a cefte Foix, ierront a lors Qaitz 6c Defcliargez de Paier laDif-
me, pur lour mefmes , que aviendroit ettre enli grantez en dit
To?n. lll. P. IK
^77
Parlement; &, ovefque cc, que yceux Seigneurs Efpirituelx (er- Ann.D.
k>nt auxi Derchi.rges de rEfcuige, que foloic eftre demandez des 1400;
Seigneurs Efpirituelx, cn tieu Cas en Temps de les Progenitours ^*"- +•
de nolcrc dit Seigneur le Roi , come par Record en rEfchequier
pleinemcnt appsrt-
Item, en mefme le Confeil , Accordez fiit & AiTcntuz que
Lettres , du Prive Seal , foient faices a touz les Abbees deinz le
Rotaume, rechcrccantes coment les Seigneurs Efpirituelx&Tem-
porelx, Conliderantz cefte Neceflitec demander haifive Eide , ont
gantezj
C"est ASSAVoiRjles Seigneurs Efpirituelx une Difme co-
me deffus eft dit : Et les Seigneurs Temporelx une autre Grande
Eide pur lour Part :
Et come le Roi^ Confie bien que , fi les ditz, Abbees feuflent
prefents en le dit Confeil , voudroient iemblablement faire felonc
lour Eftatz;
Et par tant efpeciaument Prier melmes les Abbecs Grsunter au-
cun Eidc au Roi en Cas , Confiderces les chofes que y fount a
confidereri & que TEide, par eux a Graunter, veullent, a toute
hafte, envoier a noftre dit Seigneur le Roi pur ia Caufe futdi-
te: &c.
S'enfuem les Noms des Ercevefqnei Q- EvefcjHes cjui feurent
frefens en dit Confcil.
Les Erceveji,ues </. | ^l?''"'*'"/.^
C Londres.
Wy7icelire.
\ Ely.
1 LincoJn.
I Hereford.
Les Evefques de -i, Sarum.
I Exceftre.
Ceftre.
i Seint David-
I Latidaf.
j_ Bangor.
S'enfuent les Nouns de Seigneurs Temporelx , cjui ont Gra»'
tez , en A^faintenance des Guerres Ore eminentz, , (^ vrai-
femblables avenir , certeine Eide cy Subjide par le Ouar-
ter tfun An , en M^niere cfenfuit ,
Les Covtes
i" de Northumbr. \ Chafcun de eux ad Grantezde tro-
1 & Weftmerland f yf''' ^ fi^Couftages parTerre^x,
\. -^ J Homes , & *'^ Arcbiers.
T..r, SdeWarr.6'l9f""n'^''"'""^
Les Contes^ ^^ ^^^^^^ ^Jes Couftages par
L -'■' J d Armes , & xi ^
Chafcun de eux ad Grantez trover , a
Meer , xx Homet
Archiers.
* Le Sire de Bergeveny ad Grantez trover , a fes Couftages , xx
Hoymnes d' Armts , <^ xx Arclners par Terre.
Le Sire de Mauley ad Grantex, de trover , a Jes Couftages , pat
Terre , vj Hommes d'Armes , <^ xij Arch:ers.
•VIIL
117.
Le Co7tte de SuJfolc?\
f Lovell. 1
Berkele.
I Powys.
Les Sires de \ Camovs.
I Seint John
I Burnelle.
L
j Chajcune de eux ad Grantez de
^ trouver , a Jes Coufiages , u?ie Nief ar-
rraie de xx Ho7nmes d^Armes, g^ x(
I Archiers , (^ fufjifajitr.tent Eftuffe de
1 Mariners.
Les Sires
C Fitz Wautier, ■) Chafcun de eux adGrmtez.de tro-
deX Darcy, g^ {ver,parMcer,laMoiteed'un:Nief
(_ Seymour. ^ arraie de x Hommes d'Armes^xx
J Archiers.
Les Sires de < Roos, (§•
i Willughby.
Les Sires de \ Bardorff".
-. Ils ou7it Grantcz ds trover enfemble par
[ Meer , unc NieJ arraie de xx Hommes
(■ d' Ar7>ies, c^ xl Arch:ers,(^ Jujjijaiite-
\ 7>ie7it de Mariners , (^ aulji dejire
Freftzpour Servir le Roipar Terre.
r Scales , (^ 1 Ch.ifcun de eux ad Grantez dc Fairg
^ Service , en la pTOpre Perfone , au Roi ,
J fa!i?iz Ga
' Jau?iz Gages ou Regard prendre.
Pro Magijiro Hcnrico Sowet , dc Concejftonibus in Ac^uitania.
REX, Senefcallo Dacitus noftri Aijuitanta, ac Conflabitbrio Ann. D,
noltro Burdegalij^ , & eorum Loca tenentibus, Saluteni. 1400.*
Cum, de Gratia noftra fpvciali , & pro quadani , rnagn.^ 8c An i.
notabili Summa,quam,dileftus Clericusnolter,M2gifter/f«;m«f h. 4,.
Boivet ad opus noftrum folvit, Concesserimus eideni Hcnrico v.ijc. i.
Terras,Tenementa, Redditus,Poffeiriones,& Resinferiu.sexprcflata, ji ^, m.
Qixx. yobanncs de Stretton , Dominus de X.andiras deftindhis, ly.
habuit, tatn ex Conccfiione Cariifimi ^^w/c k/; noftri Principis dc-
funfti , quam ex ConcelTione Domini Ricardi nuper Regis Angji^
Secundi poft Conqueftum,
Videlicet,
Z Om-
178
CONVENTIONES, LITER.^,
Ann. D. Omnia Bona, Hsereditates, Terras , Dominia , Cenus, Rpddi-
1400. tus, Homines qua^ftabiles, Tallias, Quxftus, Hofpiiia, Burdega-
Hen.i^, lia, Vineas , Molcndina , Bofcos, Prata , Pifcarias, Paftura, &
Peduagia, cum omnimo^ aliis pertinentiisi qux fuerunt Arnaldi
de Chamferrioii , nuper Burgenfis Civatatis Burdegalise ,
Gaugetmm Vini in Civitate noftra Burdegaliae quod Dominus
de Afo»«(^^«e tenuit de Hjereditatc fua, &, per Rebcllionem, &:
Forisfaduram pncdidti Domini , ad Manus praedidi nuper Regis
devenit ,
Necnon Tres Partcs Mercati Burdegaliae , quas Johannes de Col-
lom Chivaler tenuit, & quae , per Rebellionem & Forisfadturam
cjufdem Joiiannis , ad Manus praedidti nuper Regis devenerunt ,
OfEcium Janitoris Caftri noftri Burdegaliae ,
Terras & Hxreditates , cum pertinentis , quse fuerunt Gaillardi
de Goot , Domini de Roaillac,
Terras 6c Hxreditatc?, cum pertinentiis quas yohannes Collom
Chivaler dehindlus tenuit apud Vciran, & infra Jurildidtionem &
Poteftatem Marquiie,
Ac etiam omnes TcrraS(ScHaeredit«es,quas Gaillardus de Preis-
fm tenuit in Burdegalia ,
Prxpofituram de Barlac , cum pertinentiis , quam Dominus de
Budos tenuit ,
Caftrum & Villam de Lengon, in Dominio- noftro Aquitan-
niae,
Cum Quatuor denariis de Libra , de Moneta Currente in Domi-
nio noftro proedido , percipiendis de omnimodis Mercandiiis,
ad eandem Villam venientibus , & per eandum Villam , per Ter-
ram & per Aquam , trunfeuntibus ,
lilud Gaugettum , quod pro Nobis in Caftro Burdegahae perci-
^'''* pitur (videlicet) de & iuper quohbet Doho Vini , * Cuftumato
•*^* infra Callrum prxdidtum , quoddim Sterlingum Aquitanix , vel
Quinque Denarios pro valore didli Sterlingi ,
jTerram Dojnmi Deflcaux,
Et Terram de Cordac & de Brabane , quam Filia Filii Galliardi
de Fi/jjac tenuic ,
Ac etiam Hofpitium , quod Haeredes yohannis de Fumell apud
Biiidegaham inhabitant. una cum le Traue,
Habenda & Tenencia praefato Henrico 6c H.eredibus fuis, de
Nobis& Hvsredibus noftris, per Servitia inde debita & confueta,
Imperpetuum, prout in Literis noftris Patentibus, inde confedis,
plenius continetur,
Vobis Mandamus quod ipfum Henricum in Corporalem Poflcf-
Tjonem Terrarum , Tenementorum , Reddituum , PoflelTionum ,
& Remm praedidorum, ponatis feu poni faciatis , Habcndorum ,'
juxta Tenorem Litcrarum noftrarum prjedidarum.
Rege Tefte apud tVefinionaJlerium j xviij die Februarii.
modo'ibet oportuna , ac quoe Qualitas & Namra Negotiorum hu- Ana. D,
jufmodi exigunt & requirunt, & Quae Nos faceremus , feu tace- 1400.
re poflemus , fi perfonahter ibidem prxfentes elfeaius , etiam (i Htn. 4.
talia fint qua: Mandatum exigant quantumcumque fpeciale ,
Pracdicftos, Epifcopum, Comitcm , V/ilhelraum, & Richar-
dum, QLiatuor, & * Treseorum (quorum alterum prxdiftorum ♦ VIII.
Epijlo^i i^ Comiiis unum eife volumus) noftros vcros, legitimos, tia.
& indubitatos Procuratores , Negotiorum Geftores , Commiffa-
rios, Deputatos , & Nuncios fpeciales Facimus, Ordinamus, &
Conitituimus per Prxfentes,
Promittentes , in Verbo Regio , Nos Ratum & Gratum perpe-
tuo habituros Quicquid , per Procuratores noftros prxdidtos , Qua-
tuor & Tres eorum (quorum alcerum prxdiftorum Epi/copi (3*
Comitis unum elTe volumus ; Adtum, Geftum , leu Procuratum
fuerit in Prxnnffis , & iinguHs Prxmiflbrum.
Dat. in Palatio Re^is Wejim. llib Magni Sigilli fui Teftimonio ,
xix Die Februarii.
De tra^iMdo , cum yidverftrio Frdncitt , fuper Matri-
monits.
Ann D R. ^^ Omnibus ad quos, &c. Salutem.
.' ■ *^ Imer glorio(asReipublicxCuras,&RegaliumSoHcitudinum
An I ' fi^^i^us uberes, xltimamus prxcipuum aliorum Principum & Re-
H '. ' gnum fublimium fibi copulare prxfidia, ac cum talibus Ligarum,
frisnc I ^ffinitatum, & Amiciciarum fpecialium inirc Fcedera, per quos
^ . If, Prmcipatus hinc inde, Amoris indillblubilis nexu conjuncti, In-
,,_ ' furgentibus ex adverfo rehftere, & ab omni Oppreffionis Clade,
coadunatis viribus, poterunt mutuo fe tueri.
Qiiod diim intra mcntis noftrx prxcordia diligentius traAare-
mus , cum Adverfario nofiro Fr.mcia; , nedum hujulmodi Amoris
Focdera itringere, fet Affinitatem & parencelam concrahere, Li-
galque firmas , fpeciales , & perpetuas , prae cxteris , optabamus
inire,
Et proinde,
De Le^alitate, induftria, & circumfpectione Venerabilis Patri Wal-
teri Efifcopi Duno/menfs , & CarilTimi Confanu;uinei noftri Ihomu;
Comitis Wygortiije , dilciiti & fid^li.s Milicis noftri WdHelmi Hcron
Domini de Say, & diledi Clenci Magiftri Ricard: Holme , Ca-
nonici Ecclelix Cathedralis beati Pctri Eborum , plenius confi-
dentes,
Ad Traftandum & Concordandiim cum prxdido Adverfario
noftro feu Patruis & Avunculis fuis , aut cum Ambaflatoribus,
Procuratoribiis, Nunciis, vel Deputatis iplius Adverfirii noftriaut
Patruorum fuorum prxdiiftorum , futficientia Mandata ad Infra-
fcripta habentibus, fuper Sponfalibus feu Matrimonio, inter Hen-
iicum Primogenituut Filium nojlrum Principcm WaUix , & Fratres
& Sorores fuos , (^ Liberos ipfus Advcrjarii nojlri , aut Patruo-
rum & Avunculorum fuorum prxdidorum , feliciter , per Dei
gratiann, Contrahendis,
Ac etiam Quomodo & Quando didti Liberi prxfati Adverfarii
noftri , feu Patruomm & Avunculorum fuorum prxdidtorum ,
per Parentes & Amicos fuos Nobis tranfmitti , & in Domuin
noftram regiam adduci , aut Aliquis vel Aliqua dictorum Libero-
rum noltronjra ad ipfum Adverlirium noftrum , feu Patruos &
Avunculos fuos traduci debeant , Ordinandum & Difponendum ,
Necnon ea, qux fic Tradaca, convenra, & concordata fuerint
fuper Contradtu Matrimonii prxdidti , omni Securitace honefti
& dcbita,Nomine noftro firmandum ,
Conlimilemque Securitatem pro Nobis & Nomine noftro Pe-
tendum , Stipulandum , & Recipiendum ,
Jurandumque in Animam noftram quod Traftata, conventa, &
concordata, ibidem, Rata habebimus & Grata , nec aliquid pro-
curabimus vel faciemus , per quod Tradtata & Concordata hujuf-
modi efFedtu debito fruftrari pocerunt , feu quomodolibet impe-
diri,
Cxteraque omnia & fingula Faciendum , Exercendum, & Expe-
diendum, quas in Prsmiffis, & circa ea neceil&ria fuerint feuquo-
Per ipfum 'Regem.
K'
EX Omnibus, ad quos, & Salutem.
' Inter glorioias , «^>c. ut Jitpra ujque ihi , tradtaremus , ^ tunc
fic , cum AmbalTatoribus, Procuraroribus , Nunciis , vel Deputa-
tis pro parte Francix, nedum, tdre. ut Jupra, mutatis vmtand:s.
Dat. ut fupra.
Per ipfum Regem.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. jnj^
Inter gloriofas, i^c ut fupra ufjue ihi , tracftaremus ^ tune
fc, cum Adverfano jiojiro Francia;, nediim e^c. ut Jupra ujijue
ibi, plenius confidentes, cr tuvc Jc,
Ad Tradtandum , Ordinandum , & Concordandum cum prxfa-
X.O Adverjario rojtro ., aut cum AmbafTitoribus , Procuratoribus ,
Nunciis, fcu Dcpucatis fuis , Poieftatem ad Infralcripta habenti-
bus, fuper Confirmatione , Ratificacione, & Corroboratione Treu-
garum , inter ipfum Adverfarium noftrum , & Dominum Ricar-
dum nuper Regem Anglia Secundum poft Conqueftum ultimo ini-
tarum & firuiatarum ,
Aut fiiper Novis Ligis, Confcederationibus , & Amicitiis, Spe-
cialibus, temporalibus , vel perpetuis, inter eundem Advcrfarium
nojlrum, Subditos iuos, Regna & Dominia noftra quxcumque,
ex una , i&c Nos , Subditos noftros ac Regna & Dominia noftra
quxcumque, ex parte altera, fi indiguerit, ineundis,
Ac etiam de Modo, Forma, &Quantitare, & Qualitate Auxi-
lii, Subventionis , feuSublidii, hinc inde , t^mpore Neceiritatis ,
mutuo miniftrandi,
Et Communicationibus, inter Subditos hinc inde , in .Mcrci-
moniis & aUis licitis, fecure faciendis,
Necnon ea , qux fic Tracftata , conventa , & concordata fue-
rint ( fuper Confirmatione , Ratificatione , & Corroboratione di-
ctarum Treugarum, aut fuper Novis Ligisprxdidtis) ouuii Secu-
ritate, honefta & debita, Nomine noftro, Firmandum,
Conlimilcmque Securitatcn, iic ut fupra.
Dat. ut fupra.
Per ipjitm Regem.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem. tbid.
^^ Inter gloriolas, cj;-c. ut Jupra ujque ibi, tratftaremtis (^ tiinc
fc, cum Ambailatonbus , Procuratoribus, Nunciis vcl Oeputatis
pro parte Francix, nedum c^c. ut fupra ujque iii , COrroboratio-
ne Treugaium, c- tum fc , inter dictam partem Francix,&Uo-
minum Ricardum nuper Regem Augli<e , <^c. «t ftpra ,mutatis mu-
tanois.
Dat. ut fupra.
Per ipfum Regem.
De Appellatione a Senlentia Cnriit Militaris BHrdegalitc.
R
EX, Diledtis & Fidelibus , 7o6<iw»» Domino de Lovell , Jo- Ann.D
han7ii Dabrichecotirt ., & yjhanni Cheyne , .Militibus, ac, Di- 1400.
ledtis Nubis, Magiftro ^06^«« B-JO^ir/ , Magiftro Thoma Stowe , ^„. i.
Magiftro Willielmo Meunejfe , & Magiftro Ad,e Husk, Legum h. 4.
Doitoribus, necnon Magiftro Dionyfo Lopham, Salutem. i>s,t. i.H
Sciatis quod, ^. »,. 6,
Ciim nuper, in quadam Caula praetenia Contradlus & Debiti , m. 51.
apud Burdegaliam fadorum,
Q1.1X , in Curia noftra Militari , inter Idoniam Hert Executri-
cem prxtenfam Teltamend Roberti Grenacre Militis , ex una par-
te, & IVillielmum Hert Civem & Baker Londonix, ex alterapar-
te, mota fuit,
* Locumtenens Conftabularii Curixnoftrx prxdidt.e quandam *VIII
Sententiam, pro parte prxdictx Idonix Executricis prxtenfx, & '30.
contra partcm prxdi<Sti Willielmi , tuliiTet Diffinitivam minus ju-
ftam, ut dicitur,
A qua quidem Sententia , pro parte prxdidi Willielmi, adNos,
& ad noftram Audientiam , legitime fit Appellatum , ficut, per
Inftrumentum Publicum, luper hoc confedtum, & in Cancella-
ria noftra oftcnfum , plene liquet ,
Quam quidem Appellationem idem Willielmus intendit , ut
aflerit , prolequi cum efFedtu ,
Ec Nobis fupplicaverit ut, fuper Appellatione fuapraedidta,cer-
tos Judices fibi aflignare dignareraur ,
Nos,
Supplicationi prxdiitx annuentes , Volentelque in hac parte fieri
quod eft juftum, ac de veftris Fidelitate & Ciicumfpedtione ple-
nius confidentes,
Vobis, Septem, Sex, Quinque, Quatuor, & Tribos yeftrum,
(quo-
ET ACTA PUBLIC
Ann. D. (quorum alterum veftrum, vos prxfati Johannes Banm &c Tho-
A.
i/P
1400
Hen. 4
,««, unum efle Volumus) Committimus Vices nuflras , & ple-
natn Tenore Prxfentium Poteftatem , ac Mandacum fpeciale, ad
Audiendum , Cognofcendum , & Procedendum in Caufa Appella-
tionis hujufinodi ,
Et, Articulo ejufdem Appellationis finito , ad Procedendum ul-
terius in Caufa in hac parte Principali , prout didaverit ordo Ju-
ris,
Ipfamque, cum fuis Emergentibus , Dependentibus , Incidenti-
bus, & Connexis quibufcumque , fecundum Juris exigentiam,
Difcutiendum , & debito Fine Terminandum ,
Et etiam ad Teftes quofcumque , pcr utramque Partium prs-
didiarum , in dida Caufa Appellationis , feu in Negotio Principa-
li, coram vobis judicialiter producendos , fi fe Dolo vel Fraude,
Odio aut Favore, feualias injurte fubtraxerint, veritatiteftimonium
perhibere, cum Poenx & Muiaae alteriufque temporalis Coher-
tionis cujuflibet Poceftate, Compellendum j
Et ideo Vobis, Septem, Sex, Quinque , Quatuor, & Tribus
Veftrum (quorum alterum veftrum, vos praefati Johannes Bamet
6c Thoma, unum effe Volumus) Mandamus quod circa Prsemiffa
diligenter Intendatis, & ea faciatias & exequamini in forma prae-
di(Sa;
Volumusetiam quod, fi aliquis, vel aliqui Veftrum, inchoave-
rint, vel inchoaverit, piocedere in Pr«miffis, alius , vel alii Ve-
ftriim, libere procedere valeat, & valeant in eifdem, licet Incho-
antes abfentes , Inchoans abfens , fuerint, vel fgerit, etiam nulio
impedimento legitimo impediti vel impeditus;
Damus autem Conftabulario & Marefcallo noftris Cariae no-
ftr^ praedidas, & eorum Loca tenentibus, ac univerlis &finguiis
Officiariis, Miniftris,, Ligeis,Sabditis, & Fidelibus noftris,quo-
rum intereft, Tenore Praefentium , firmiter in Mandatis quod Vo-
bis Septem, Sex, C)uinque, Quatuor , & Tribus veftrum (quo-
rum alterum veftrum , vos prasfati Johannes Barnet 5c Thoma ,
unum effe volumiis ) in praemiffis faciendis & exequciidis , prout
ad iplbs pertinet, Intendentes fint , Relpondentes , Confulentes , &
Auxiliantes , & veftris Mandatis Obedientes prout decet.
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Weftmonafterium , xxiij die Februarii.
Per Breve de Frivato Sigillo.
Ann.D,
1400.
Ah. I.
H. 4.
Ihid. tn.
3<J.
Pro Hominihm VilU de Cirencejlria.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
DeGratia noftra fpeciali&probono&laudabiliac gratuito Servi-
tio , quod Homines Vills de Cirenceftria nobis , in reliftendo Ma-
litix Thomj; nuper Comitis Kantia , & Johamtis nuper Comitis Sa-
rum, & aliorum Proditorum & RebeUium noftrorum,nupercon-
tra Nos & Coronam Noftram, ac contra Ligeantiam fuam pro-
ditorie iniurgentium , impenderunt,
Dedimus & CoNcEssiMus prazdiftis Hominibus om-
nia Bona & Catalla , quje fuerunt praedidborum nuper Comitum ,
& ahorum Prodiiotum , apud Villam pr«did:am, tempore quo
iidem nuper Comites ac aJii Proditores praedidi per Homines
praedidtos Areftati extiterunt , inventa , in quorumcumque Manibus
fuerint ( Auro & Argento in Maffa , & Moneta , ac Vafis de Au-
ro , necnon Vafis Argenreis & Deauratis , ac Jocalibus quibufcum-
que Exceptis ) Habenda eifdem Hominibus de Dono noftro.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weflmonajierium , xxviij. die Februarii.
Per ipjum Regem.
* vin.
Ann. D.
1400.
An. I.
H. 4.
'Frimc, I.
H. 4. m.
9-
* Pro Epijcopo Nannetenji,
D EX Cuftodi, Capitaneo, Ballivis, Juratis, ac aliis Habitanti-
*^ bus Infularum noftrarum de Jercley & Gernefey , qui nunc
funt, vel qui pro tempore fuerint, Salutem.
Cum Dominus Summus Pontifex Bojiifacius Papa modernus,
per Lireras fuas BuUatas , Venerabilem Patrem , Petrutn Epifcopum
Kamietenfem , Sacrae Theologiae Magiltrum , Adminiibatorem
Eccleiias Conftancienfis , in Infuhs praedidtis dumtaxat , ad Bene-
placitum fuum , & de Fratrum fuorum Confiho , feccrit & depu-
tavcrit, Curam, Regimen , & Adminiftrationem iplius EcclefivE
Conftancienlis, ac jurium & Bonorum ipfius , in eiidem tantum
Infuhs, fibi in SpirituaHbus plenarie committendo,
Ut Clerum & Populum dictarum Infularum , ac Jura prasfata»
Ecclefiac Conftancienfis in eifdem Infulis , fuae Curx commiiTa
fpiritualiter , juxta datam a Deo (ibi Prudentiam Regat , dirigat ,
& augmentet, ac dcFruftibus, Proventibus, Redditibus, &Ob-
ventionibus diftarum Infularum , ad Menfam Epifcopalem Con-
ftancienfem fpedtantibus , ordinet & difponat , illofque in fuos &
Conltancienfis Eccieliae ufus convertere valeat , prout veri Epifco-
pi Conftancienfis , qui pro tempore fuerunt, de illi» rationabiliter
ordinare & difponeredcbuerunt,
Alienatione ImmobiUum , & Precioforum Mobilium ejufHem
EccleficB Conftancienlis , eidem Epifcopo penitus Interdidta , prout
per Literas prsedidtas, in Curia noftra oftenfas, plene hquct,
Nos,
Ob reverentiam Dei , & in Sandtae Ecclefiae roborationem &
fulcimentum , ac Divinonim Servitiorum & aiiomm Piorum Ope-
rum incrementum , in Ecclefiis diftarum Infularum , de caetero,
Deo dante , peramplius Manutenendum , volentes ea , qux Salu-
tem & Corredionem Animarum Subditorum noftrorum , ibidem
commorantium , refpiciunt, procurare, & falubriter promovere,i
Et praefertim pro eo quod Epifcopus Conftancienfc , tanquaro
Tom. III. P. ly.
FiiiusProditionis, Scifmaticus exiftit , ilH Proditionis Alumpno, Ann D.
Clement! Antipapa a diu nequiter inhicrendo, i-oo
De Gratia noftra Ipeciali Conceffimus , & hcentiam dedimus Hen. 4.
eidem hpiicopo Nannetenli , tanquam Adminiftiatori dia^ Ec-
'^^ T* ^°"'*^"'^i^"'"i" ^"^"''^ prxdiclis , quod ipfe omnia, qu£
ad Jurildidwnem Epifcopalem in eifdem Infulis, in Spiritualibus
dumtaxat, mere pertinent & concernunt, libere, & abfque Im-
pedimento ahquo facere valeat & excercere,
Et ideo vobis, & cuiiibet vcftrum, fub gravi Indignatione no-
Itra, lnjungimus& Mandamus quod eidem Epifcopo , tanquam
Curato & Adminiftratori didae Eccleli^ Conftjncienfn in eifdem
miulis, m Spiritualibus dumtaxat, inomnibus, | urifiidionen 1 fpe-
cialem ibidem in Spintualibus mcre concernent'.bus,pareatis,obe-
diatis, & intendaiis prout decec^
Provifo femper quod idem Adminiftritor ahquos Primos Fru-
dtus, pecimas, Impohtiones, (eu Praeftationes de aliquibus Per-
ionis, m eifdem Infulis Beneficiatis, feu de ahquibus Ecclenis feu
Benehciis, m eifdem Infulis de cxtero vacaturis, colore Prsefen-
tium, non exigat ieu precipiat, & quod aliquas Extorliones , Op-
prelliones, feu Dampna Populo noftro ibidem non faciat, feu fe-
cere prxfumat quovis modo.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wejlmonajlerium , primo die Martii.
Pro G. de Dmbarre Comite Marchia.
D EX, per Literas fuas Patentes, ufque Feftum Pafcha: proxi- Ann D.
/^ ni6 futurumduraturas, fufcepit in falvum & fecurum Con- 1400
dudtum fuum, ac in Proredtionem , Tuitionem, & Defenlionem a2 i.
fuas Ipeciales, Georgium de Dutiharre Comitem Marchi^ Scotije H 4
ac Centum Perfonas Equites, videlicet, MiHtes, Armigeros , &' sm' i.
alios in Comitiva kia, in Regnum Regis Anghas veniendo, ibi- H. 4.
dem morando, & exinde ad partes fuas proprias redeundo, nec- m. i\.
non Servientes, Familiares, Equos , Res , & Hernefia fua qux-
cumque;
Provifo femper quod Perfonas praedidiE Regi , aut alicui Ligeo-
rum fuorum , Dampnum vei Injuriam intcrim non inferant, &
quod Regis Proditores, * vel Gentes Abjudicatae, vel extra Reg- *Vin.
num Regis prajdidtum Bannitfe non eviltant. iji.
Tefte Rege apud Manertum de Eltham , odtavo die Martii.
Per Billam de Privato Sigillo.
Cojiftmiles Literas Regis Patentes de falvo ConduBu , uf^ue Fe-
JtuM tiativitatis Sanili Johnnnis Baptijla proxmib futurum dura^
turas , habet idem Georgius Juh eadem Data.
Per Billam de Privato Sigillo.
De Sacramento Adverfarii Regis recipiendo.
EX, Venerabili in Chrifto Patri Waltero , eadem gratia,
Epifcopo Dunobnenfi, cariffimo Confangnineo fuo Thom^ de
R
Percy Com"iti WygornKE^dileiito & tideli Mihti noftro Willielmo
de Eeron Domino de Say,& diledto Clerico noftro RichardoHol-
me Canonico Eccleliae Cathedralis beati Petri Eborum , Salutem.
Sciacis quod Nos,
De Fidelitate probata, ac circumfpeftione , & induftria veftris n-
providis, plenam & folidam fiduciam reportantes,
Conftituimus, De^utavimus , & Affignavimus Vos Quatuor,
Tres, & Duos veftriim ( quorum alterum veftrcim vos prafat)
Epifcopi & Comes unum effe volumus ) tam ad Sacramentum Ka-
roli Adverlani noflri Franci^ , quam ad Sacramenta Dominorum
Oiticiariorum , ac ahorum Subditorum fuorum ,
Per vos, in hac parte, noftro Nomine, Requirendorum ,
Quod ipfi Treugas,
Inter Ambaifiatores , Commiffarios, & Dcputatos Domini Ri-
chardi nuper Regis Anglia Secundi poft Conqueftum , & Am-
baliatores , Commiffarios , & Deputatos pr.£fat! Adverfarii noftri
uitiino captas & firmatas, '
In onmibus & fingulis fuis Articulis, pro partefua, firmiter &
inviolabiliter tenebunt & oblervabunt , Petendum & Recipien-
dum,
Necnon ad LiterasTeftimoniales, Sigillo pnefati Adverfarii no-
ftri , Sacramenta prxdi^ita Teftificantes , fimihter Petendum &
Exigendum , & vobis Quatuor , Tribus, vel. Duobus vertrcira
( qiiorum alterum veftrum vos prxfati Epijiope & Comes unum elie
volumus) immediate , poft Prasftationes eorumdem Sacramen-
torum , libcrari faciendum ,
Et ad omnia alia , in hoc Cafu neceffaria feu quomodolibet
oportuna, 1-aciendum & Exequendum;
Et ideo vobis Mandamus qu6d , circa PraemilTa facienda &
exequenda, Partes veftras, cum omni diligentia & elBcacia, ad-
hibeatis folicitas & dilcretas ;
Nos, & Concilium noftrum, de omnibus & fmgulis, qua» per
vos,&c.quqrum &c. Adta, Gefta,five Procurata fuerint in Prse-
milfis, certihcantes, ac in Scriptis- plenc & exprefse redigentes.
Dat. in Palatio noftro Weftm. fub Magni Sigilli noftriTeftimo-
nio, dccimo die Martii.
Per ipfum Regem.
Ann. D,
1400.
Ai! 1.
H. +.
Fritnc. I .
H. 4. m.
VIII.
»3J-
z a
99
i8o
CONVENTIONES, LITER^
1
Ann. D.
1400.
H. 4.
Ann.D
1400.
An. I.
Hm. 4.
Ibid.
VIII.
Ann. D
1400.
An.i.H.
4-
Scot. i.
H. 4.
m. 12.
De u4mbiguitatibMS Treugarum declarandis.
REX Venerabili in Chrifto Patri , ff^ltero , eadem grana,
Epifcopo Dumlmenfi, cariflimo Confanguineo noftro Ihoma:
de Vercy Comiti Wygornije , diledlo & fideli Militi noflTO Wil-
lielmo Heron Domino de Sw , & diledto Clerico noftro Richardo
Holme Canonico Ecclefise Cathedralis beati Petri Eborum, Salu-
tem.
Sciatis quod Nos,
De Legalitate, Induftria, fidelitate, & circumfpedtione provida
veftris pleniiis confidentes,
Vobis Quatuor, Tribus, & Duobus veftrum ( quorum alterum
veftrum vos frafati Epifcope & Comes unum eiTe volumus ) ad
Declarandum , pro parte noftra , coram Adverfario noftro Francif ,
aut Ambaffiatoribus , Procuratoribus , Nunciis, feu Deputatis fuis ,
fufficicntem Poteftatem ad hoc habentibus , omnes & iii^ulas
Dubietates , Ambiguitates , & Obfcuritates ,
In quibufdam Treugis,
Inter Ambaffatores, Commiftarios , & Deputatos Domini Ri-
chardi nuper 'Regis A?igli<e Secundi poft Conqueftum , & * Am-
baflatores & Commiflarios , & Deputatos prafati Adverfarii 7/0-
Per Viginti & Odo Annos, a die Sandi Michaelis, qui eratin
Anno Domini Millefimo, Trefcentelimo, Nonagefimo odtavo,
duraturis ,
Initis & firmatis ,
Cnntentas, .
Plenam , Tenore Priefentium , Connmittimus & Confenmus
Poteltatem ,
Racum & Gratum habituri^uicquidpervos,&c. quorum,&c.
Adtum live Geftum fijerit in PraemilTis.
Dat. in Pa/atio noftro IVeftm. fub Magni Sigilli noftri Tefti-
monio , decimo die Manii.
Per ipfum Regem.
De TraEiando cum Comite Marchia antediElo.
REX, cariffimo Fratri fuo, Radulpho Comiti Weftmerlandi<e ^
ac dilecto fibi in Chrifto Ahbati de Alnc-wyk , Salutem.
Sciatis , quod Nos ,
De Fidchtate probata , ac circumfpeftione , & induftria veftri^
providis plenam & folidam fiduciam reportantes ,
Fccimus, Ordinavimus , Conftituimus , & Affignavimus , ac
Facimus Ordinamus, Conftituimus, & Allignamus, vos Depu-
tatos, Procuratores , & Commiflarios noltros fpeciales,
Dantes vobis plenam , Tenore Pr^fentium , Poteftatem ad Tra-
ftandum & Concordandum , Nomine noftro , cum Georgio de
Duvharre Comite Marchije Scoti.B , juxra formam & effectum
cujuldam Inftrudtionis , vobis ex hac Caufa liberatx,
Et ad omnia alia & lingula Faciendum& Concordandum,qu.B
drca Prxmifla feu eorum Expeditionem neceflaria fuerint, feu
etiam quomodolibet oportuna;
Promittentes Nos Ratum, Gratum, & Firmumhabiturosquic-
quid per Vos Adum , Geftum , five Procuramm fuerit in Prx-
millis;
Et ideo vobis Mandamus quod circa Praemifli diligenter in-
tendatis, ac ea faciatis & exequamini in forma prxdicta.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud JVeflmonaflerium , duodecimo die Martu.
Ann.D.
1400.
An. i.H.
4-
tat. i.
H.^.p.6.
m. if.
De Confirmatione pro S. B. Burgenfi de Gandavo.
REX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Infpeximus Literas Patentes, DomnxRicardinwpcxRegis An-
glia Secundi poft Conqueftum, fadlas in hxc verba,
-picardtts, Dei gratia , Rex Anglia , & Fratuia, & Dominus
■^ Hibemije, omnibus, ad quos praefentes Literae pervenermt,
Salutem.
De Gratia noftra fpeciaU, & pro eo qu6d , dileftus nobis, Si-
mo» Brahem, nuper Burgenlis de Gandavo, nobis Juravit, quan-
do ip e unus Ambaflatorum de Gandavo penes nos millus tuit,
de eflendo nobis fidehs Subditus & Ligeus , de avilamento Con-
cilii noftri , & ex caufa Morse fux penes Nos in Obedientia &
Fidelitate noftris , . . , r i- a • j
Conceffimus ei Viginti Libras,percipiendas, fingulis Annis , ad
Scaccarium noftrum, ad Terminos Palchne & Sandi Michaelis,
per sequales Portiones , ad totam Vitam prxdicti Simoms , vel
quoufque pro Stam fuo aliter duxerimus ordinandLim.
In cujus rei Teitimonium , has Literas noftras ficri fecimus Pa-
tentes.
Nos autem , Conceffionem prxdidam Ratam habentes & Gra-
tam, eam, pro Nobis & Haeredibus noftris , quantum m nobiseft,
Acceptamus, Approbamus , & prxfato Simoni, de Gratia noftra
fpeciah , Confirmamus , prout Literx prsdidae rationabiliter te-
ftantur.
In cujus, &c. „ , . . j- n* •-
Tefte Rege apud Weftmo^tafterium , decimo fexto die Martu.
Fer Breve de Privato Sigillo, ^ pro Decem Solidis Solutis i»
Ha?taperio.
* Pro Hominibus de Labort , Ordinatioitum Confirmatio.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod ,
Cum, diledti Ligei noftri, Probi Homi?tes Patria deLahort , in-
fra Ducamm noftrum Aquitanix , quafdam Ordinationes , pro
meliori & faniori Gubernatione Patrix illius, inter Se, exeorum
mutuo alTenfu, edidiflent,
Qux quidem Ordinationes Ncbis , ex parte didorum Ligeorum
noftrorum , exhibita; fuerant & porredx , & quarum Tenor ar-
ticulatim fequitur in hxc verba ,
Primerement, eft Ordeigne , parentre les ditT. boncs
Gentz, que y foient Bones, foulx , & loiaux Subgiz a nollre
Trefredoute Seignur le Roi ds Englcterre : & Gardei ount bien &
fidenment fon Profit, & fon Honour , fon Droit , Juftice, &
Devoires (& Evitaran & Efquiueran fon Dampnage, & Vcr-
goyne, & Ly) de la Terre de Labort, a lour loiai Pouoir,
Item, lez ditz Gentz fe font Promis &Jure2,, entre eux,
que quant le Baillif fe prefentera, a fon temps, que les Genade
lez Paroches de Labort, a qui appartient, ieront a le dit Pref;n-
tacion appellez , enli come il eft accuftumez , & a qui le Baillif
lez ferroit Sacrement de bon Regimen ficome ' il faire devoit a
eux, & lez ditez Gentz , enfundis de fubgeltion& Obedience: Et
fi Appeilez, les ditsGenrz,oue Appellezle dit Baillif , ne voUoit fai-
re le dit Sacrement , que enfunedis ne Ly foient tenuz de Jurer ne
Obedir, juiqes a tant que le dit Sacrement, foit fait par le dit Bail-
lif; & que y puiflent avoir lour Recours vers noftre dit Seignur
le Roi , ou foii Senefcalx , & Coneltable de Burdeux , ou fes autres
Officers , fauvant touz jours la Soveraignetee de noftre dit Seignur
ie Roi.
I T E M , lez ditz, Gentx fe iont Promis , Jures , & Con-
cordes, mediau Sacrament, ies uns as autres . a Mort & a Vie,
Ajudar fe contre tout Parfone que a lez voillcz faire Tort , ne
Force, Vergoyne, ne Dama^, cn Corps ne en Biens; fauvant la
Soveraignetee de noftre dic Treflbverayn Seignur le Roy , & de
fez Officers avantditz.
I T E M, les ditz Gentzfe font Promis&JureT, , entre eux , que,
fi afcun Filz Gentif , ou autre de la Terre de Labort , face ou
commette Pillourie , Robberie , ou autre JVIaufait , as Gentz de
la dit TeiTC de Labort, ou dautre part , que le dit Baillye Ibit
ifly, ou, fy n'eft ilTfy , touz les ditz Genz de tes dirz Parochez
foient tenuz de ajufticier ce a lour Court, enfemblement oue le
dit Baillie dc la dit Terre ou fon Lieutenant , fy y poct eftre , &
de ce enhors touz enfemblez, oue le dit Baillye, ou faunz Ly, li
eftre ne y poet, devount aler ou le Maufefour fcrra, & prendre
Li & fau-e Lui faire ou Domagee ou en Vergoignee du Dama-
ge Efmendez , & de la Vergoyne Honour , a conilTance du dit
Baill^e, & de la dit Bone Gent,
Et, lieftoit caufe que le MauFefbur ou Mautefours ce retrcicnc
enHoftiell de Gentif, ou Fort d'autre de la dit Terre de Labort ,
& le Seignur d'icell Hoftiell ou il fe Retreec face , ou permetce
eltre fait Defence ou Rebellioun , que , en icell Cas , lez dicz Bal-
lye & Bonez Gentz foient tenuz de Requerer le Seignur , que le
dit Maufefour ou Moufefours avera Rcfceuz, que lez y Lyvere&
Baille pur faire de U complement de Juftice, folonc lcCas quefait
avera , & Satisfaiition due a Partie ,
Et , fi Cas foit que le Seignur , qui avera Refceu le Maufefbur ,
ne Ly voille Lyvercr au Seignur , que le Baillye , oue lez ditz
Gencz , puilTent Combatre ou Force le dit Hoftiell , & Prendre
Li, & les Maufeiburs, & touz les que les Refceyvererount ou
ferront Aide, & faire de lour compliment de Juftice , & avoir
aux Adtion contre le Refceyvour ou Dcfendeat, & les Biens &
Chofes, come contre le dit Maufefour,
Et, fi le Maufcfour fe face Fugitif de la dite Terre, &aitBiens
& Chofes en la Tcrre de Labort , que d'icelles Biens & Chofes
foit fait Reftitucion, Efmendez, & Paiement au Domage, & le
plus Confifque a noltre dit Seignur le Roy.
I T E .\i , lez ditz Gentz ce fbunt Promis & Jurez entre lour
que, fi aucune Lacaye ou Efquier, ou autre , que ne femble de
bone Vie, & fuifTe 'Eftranger ou Sufpeccious , viegne en la dite
Terre de Labort , & demiirroit la par Trois ou Quatre Jours,
que Homme Le jette fors de la Terre , fi non que monftre *
Homme Gentif , ou autre de la Terre de Labort , que li Maien-
teigne & Avowe de fa Mayntenance ,
Et, fi apres enfiiiant que foit Avowe fur la Mayntenance d'af-
cun, le dit Eftraunger face ou commette aucun PiUourie, Rob-
berie , ou autre Forfait en la dit Terre de Labort , a les ditz
Gentz d'icelle, ou dautres Eftrangers , que , en icelle Cas, les
touz enfemblez, oue le dit Baillye, foient tenuz de Conftreinder
& Compeller, par voie de Juftice, icelluy, deins la Maintenance
de quoy avera TrefpafTe,
Et, fi celluy, qui li Maintiendra, le voille a connadar devant,
& prover q'il avoit Delinque , que foit tenu de Denuncier ce Pu-
blicament au Seignur, ou en rEglife de la Paroche, ou ferra en
jour de Feft la & quant le greindre copie du Poeple ferraajuftee
pur oier lour divine Service, &, fi non ce face faire, que foit te-
nu du Delinquement , enfi come dit eft , & coupable.
Item, lez dirz ce font Promis & Jurez, entre lour, que le
dit Ballye ajulte , Trois foitz l'An, Deux boncs Prodomes , de
chefcun Paroche , a lour Court , pur mettre a due Execulion la
prefent Ordenacion , & les Chofez contenuz en icelie , le quelx
aient principalment la charge de laditOrdinacion& Chofes fufditz,.
Et que icebc Deux Prodomes foient efluz, chefcun An, par les
Paroches, dont ferrdnt apres le Mandement du dit Baillye,
Et foient tenuz lez ditz Deux Hommes, de Sacrement au Sei-
enur, que bien & loialment fe porteront, en droitde ditExecu-
cion
Ann. D.
1400.
Hen. 4.
* VIII.
134.
Ann. D.
1400.
An. I.
H. 4..
Vafc. I,
H. 4. m.
'?•
* VIII.
ET ACTA PUBLICA.
i8i
Ann. D.
1400.
4.
Hert.
• VIII.
I3(S.
cion d'icefte Ordinacion , come y foit mis en fait.
Item, lez ditz Gentz, fe font Promis & JureT,, entre lour,
que, fi en afcune de lez, ditz. Parochez. de la ditTerre, fe faceou
fe comette afcun Pillourie, & Robberie , ou autre Forfait, que
les ditz. Deux Prodomes, Deptitees come dit eft , foient tenuz. a-
ler de fait au Baillye de la dit Terre q'ore eft, ou pur temps fcrra,
de Nuncier ia Pillourie, Robberie, ou autre Forfait, fi aucun y
ad que foit cometut , come dit eft , & prie ly & requere que s'en
va de fait pur Purfuir le dit Maufefour ou Maufefours , & les pren-
dre, a fin que de la dit Pillourie , Robberie, ou autre Maufait fe
feufle & foit fait due Satisfaction & Juftice ,
Et fi feuffe caufe que !e dit Baillye, oufonLieutenantetoientre-
quis , come dit eft , ne eient pouer , PuilTance , ou Force pur aler Pur-
fuierle Maufefour ou Maufefours , comedit eft, queles ditzGemz.
de tout la Terre , ce affemblent & fe ajuftent de toux les Paro-
chez, de tout le dit Terre , or de feit & feguyn le dit Bailly, ou
Sounxbaillye , k ou aler voillent, pur prendre le dit Maufelour
ou Maufeiburs, pur faire ly faire Satisfaction de la dit Piliourie
& Robberie , que fait ferra come dit eft defus , & Juftice felonc
que le Cas emportera.
Item, les ditz, Gentz fe fount Promis & Jurez que, en Cas
que Mort, Robberie, Pillourie, Prifon, ou aucun autre c3utrao;e
fe face, ou fe commette en afcun part de la dit Terre, & le dit
Bailiye ne foit preft ou prefent foit en celie Partie , ou fe co-
mettra le dit Maufait, que puiffe venir & prendre lez dit Mau-
fefours, oue lez ditz Genrz., come defus eft declarej que , en
icelle Cas, lez mefmes Gentz , ou un partie de lour , que plus
brief y purra eftre par temps, puiflent Preridre , Seifir, & Lyer
lez ditz Maufelburs, faunz Batre ou iaunz Player, fi faire i'e poet,
& ne facent afcun Refiftence, & mener au dit Baillye, ou a Ibn
Lieutenant, pur en faire Reifon & Juftice, ficome le Cas reque-
rera , come delus eft recitee.
I T E M , lez ditz Gentz fe fount Promis & Jurez que la dit pre-
fent Ordenacion , en riens ne fuit prejudiciable a nolhe dit Tres-
foverain Seignur le Roy , ou fon Relbrt , ne en Souveraignetee de
Luy , en fa Jurifdiftion & Seignurie, ne en fes Droitz &Devoirs,
ou en autre manere.
Nos,
Attendentes qu6d confimiles Ordinationes, per cariffimum Pa-
trem noftrum defundtum , dum Dux Aquitanix extiterat , Accep-
tae, approbatx, & eifdem Probis Hominibus , pro Termino Qua-
tuor Annorum jam elapforum, conceilae fuerant, ficut per Lite
ras Patentes iplius Patris noftri , coram Nobis in Cancellaria no-
ftra oftenfas, fatis liquet,
Didlas Ordinationes , Robis fic exhibitas , quatenus cum Juftitia
poterimus , ad Supplicationem prsedidtorum Ligeorum noftrorum ,
Acceptamus, Approbamus, & easprxfatis Ligeis noftris, &Suc-
cefforibus fuis , pro Termino Viginti Annorum proximb futuro-
rum, juxta Vim, formam, & effedtum Ordinationum prcedidta-
rum , Concedimus per Prxfentes ,
Diim tamen Orduiationes illoe , pro bono & neceffario Regimi-
ne Patrix illius, utiles fint & fruduofx , ac Nobis, & * Hxre-
dibus noftris, Ducibus Aquitaniae, inaliquo prsejudiciales nonexi-
ftant , ac prxfati Ligei noitri talia Sacramenta pro debita obferva-
tione Ordinationum prsedidtarum prxftent , qualia tem.pore didti
Patris noftri praeftiterunt-
In cujus , &c.
Tefte Rege apud Wefimo7iaJleriim, vicefimo tertiodie Martii.
Fer Breve de Privato Sigillo.
Pro Domino de Duras.
Ann D. R ^ -^ omnibus , ad quos , &c. Salutem.
1400. Conftat nobis, pcr Inlpeftionem Rotulorum Cancellarix
^n. \' Domini R»VWi nuper Regis Anglia Secundi poft Conqueftum,
y . ■ qubd idem nuper Rex Literas fuas Patentes nuper fieri fecit in hxc
m.m. verba,
7? Ichardus , Dei gratia , "Rex Anglite (^ Francia , & Dominus
■*■ Hibernix, Omnibus, ad quos prxfentes Literx pervenerint,
Salutem.
Sciatis qubd,
Cum Nos,
DecimiO odtavo die Aprilis, Anno Regni noftri Primo,
De Gratia noftra fpeciali, & pro bono Servitio,quod, dileftus
& fidelis noftcr , Gatl/ardus Durford , Dominus de Duras & de
Blanqueford, Nobis impendit, & impedet in fu;urum, & pro eo
qubd ipfe, occalione prsefentis Cuerrx , majorem partem Terra-
rum fuarum in Dominio noftro Aquitanix amifit , ficut fumus
informati ,
CoNCESSERiMUS pf^diEio Gaillardo Ducent.is Li-
BRAs Sterhngorum Regui noftri Ajiglix , vel Valorem
ejufdem Summx in alia Moneta , percipiendas , Annu.itim , ad
Terminos San6ti Michaelis & Pafchx , per xquales Portiones ,
per manus Conftabularii noftri Burdegalix qui pro tempore foret ,
de Exitibus Receptie fux , quoulque prxdiitus Gaillardus Terras
fuas prudiiflas recuperaverit , vel 'Nosiibi, de valore didtx Sum-
mxAnnux, in forma prxdida habendx, fecerimus provideri,
prouc in Literis noftris pr.Fdiais pleniuN continetur,
Et ita exiftat, qvind poihnodum, diledtus & fiflelis nofter, Jo-
hannes Doiniiius de Nevill, Locum noftrum tenens in partibus A-
quitannix, Dedit&Concessit, per Literas fuas Paten-
tes, prafato Gaillardo,
Pro bono Servitio fuo, Domino E. rwperRegi Angliie Avono-
ftro & Nobis impenfo, & quod prxdidus Gaillardus Nobis in-
dies impendit& impender in fiuurum, ac habito relpcctu ad A-
miffionem Terrarum fuarum prxdidtarum ^
Pr^posituram de Batoni a, cumomnibas Profi-.
cuii, ad totam Vitam prxdiiti GaiilirJi^ ira quud ipfi,- in.ic: f/.ciat
Nobis, & Hxredibus noftris Homagiuai ligeum , & alia j'jra &
Deveria, qux inde fieri debcnc, & dsbita & confucta exiiu.n. ^
Q.uas quidem Literas Patentcs prxfati Locum noftrum tenemis
Infpeximus in hxc rerba ,
^Ohan Sire de NevJle ,
•J Lieutenant d'Aquitaine pour noftre treffoverain Seignur /»
Roi de France (^- dEngleterre ,
Savoirfaisoms a touz que Nous,
Pour les bons & agreabies Services , que , noftre trefchere
& bien ame, Gaillard de Durford , Sire de Duras, a fait a nos-
tre tres Souverain Seigneur le Roy que Dieux abfoille, & fait
de jour en autre continuelment a Roy noilre dit Seignur qui a
prelem eft , & fera par temps a venir , & heu regard a ce que
a caufe de ces prefentz Guerres , il a Pardu fon Lieu & Chaftell
de Duras, & la Graigneur Partie de fes autres Terres, Rentz, &
Revenuz qui avoit en la Paiis & Duchee de Guyene ,
A icelluy Gaillard , de noftre certeine Science , & du Pouoir &
Audtoritee Roiale, dont nous ufons , avons Donne & Ottroie,
Donnons & Ottroions, par ces Prcientes, a termede Vie, la Pre-
vojiee de Baioime , avecque toutz lcs Profitz,Feus, Cens, Rentz,
Revenues, & autres Efmolumentz a ycelle appartenantz , parmi
ce qu'il en face au Roy noftre dit Seignur & aus Siens Homage
Liege, & les autrcs Droiz & Devoirs qui en doivent eftre faitz
& fonc duez & accouitumez,
Si Maundons & Comaundons a touz les Gentz, demourans &
habitans en la ditc Prevoftee de B.iionne , Gentieux & autres , de
quelque Eftat ou Condicion * qu'ils foient, & autres a qui il ap-
partiendra, que au dit Sire de Duras, come a Frevojie Jurdit , oua
fon luffiffant Lieutenant , foient Obeillans & diligaument Enten-
dans, & a Lui facent & de Lui receivenc le Serement acoullu-
me eftere fait en tiel Cas ,
Mandans, en outre, a toutx Senefchaux, Juges , Mairs, Pre-
voftes, & a toutz autres Jufticiers, Officers, & Miniftres duRoi
noftre dit Seignur & noftres, ou a leurs Lieuxtenantz , & a chef-
♦ cun d'eux, que de la dite Prevofte, avecque toutz les Prouffitz,
Feus , Cens , Raites , Revenues , & autres Efmolumens, a icelle
appartenans, laiflent , facent, & foeftVent Ufier & Joir paifible-
ment le dit Sire de Duras juxte & ielonc la Teneur & Purporte
de ces noz Lettres Patentz ,
Notiffians, par ces Prefentz,que cefteprefente DonacionNous
Lui avons fait par railbn & defcharge de Mil Livres Monoie cou-
rante, que noftre dit Seignur le Roy Luy avoit Donne & Gua-
rante de & fur les Revenuz du Chaitiel de Bourdeaux.
Donne a Bourdeaux foubz le Seel Roiale de noftreOffice le
quarc jour de Mars, TAn de Grace Mille , Troilceutz , Soixante
Dys & huyt.
Nos,
De Gratia nofba (peciali, & pro eo quod idem Gaillardus Li-
teras noftras prxdidlas, fibi de didtis Ducencis Libris Annuis fic
fadas , in Cancellaria noftra reftituic Cancellandas,
Eafdem Donacionem & Conceffionem prxfati Locum no-
ftrum tenencio, juxca Tenorem Literarum luarum prxdidtarum,
Tenore Prxfentium , Appiobamus , Ratificamus, & Confirma-
mus, Habendam didtam Prxpolicuram , cum Prolicuis, Feodis,
Cenfibus, Redditibus, & Emolumentis ad e.im pertinentibus, ut
prxdidum eft , pro termino vicx prxdicti GaiUardi , vel quouf-
que iibi de valore ejufdem Prxpoiirurx, cum Percinentiis , in a-
lio loco competcnti, intra Dominium .noftrum Aquicannij:, pro
termino vicx fux , provideii fecerimus , & pro bono Servicio,
quod ipfe Nobis impendic & impedec uc pr.iediiStim eft , & in
Recompenfacionem Amiffionisfuc prxdidx, ac plenam Satisfa-
dtionem Ducentarum Librarum Annuarum lupradictarum.
In cujus rei Teftimonium has Literas noflras fieri fecimus Pa-
tentes.
Tefte meipfo apud JVeflmonallerium, vicefimo odtavo die Ju-
nii, Anno Regni noftri Quarto.
Nos,
Pro ec qiibd Literx prxdidtx caufaliter funt Amiffx,
Tenorem Irrotulamenti carumdem Literarum , ad Requifitio-
nem prxfati Gaillardi, duximus Exemplificandum per Prxfences.
In cujus, &c.
Teiie Rege apud Wejlmonajlerium, feptimo die Aprilis.
De Prapoptitra Baiona concejfa Domino de Duras.
UNiverfis & fingulis, prxfentes Literas infpec^uris , Pr^pofitus
Begius Prxpoficurx Regi.x Umbrarix Burdegalix, pro,Ex-
cellenciflimo Principe & Sereniffimo Domijio noftro , Doniino
Henrico , Dei gratia , Ai/glia cr Frandu! Rege Salutem , & prx-
fentibus dare & fidcm plenam ubique adhibere .
Noveritis qiibd ,
Anno & Dic infrafcriptis,
Sedentes , pro Tribunali , in Judicio & Audientia publica Curix
noftrx,
Vidiinus, Tcnuimus, Palpavimus, Infpeximus , ac perlegi pa-
lam, & pubplice infpici fecmrus, coram nobis, per Gericuinfive
Scribam Cijrix noftr.^ infraicriptuni , quofdam Patentes Liter s,
clarc memorix, Exrellentiffimi Principis, & Seieniffimi Domi-
ninoftri, Domini Henria, ^uojidum Anglta ^ Francia Regis^
llio Magno Sigiilo , cum Cera AIt>a impendenti ,
Non Vitiatas, non Canccnatas, Abolitas, nec in aliqua fui par-
te Sufpedas , fcd prorfus lanas & integras , omni vrdo & fufpirio-
ne carentes, prout in eifdem legebatur, ut prima facie apparebat,
Z ^ NcH
;An«. P
140^-
rtf«. 4,
* VIII,
'J7-
Ann. D.
1400.
A,]. I H.
4-
Ex Orig^
Fenes
Chric.
ttli.
l82
Ann. D.
1400.
Het. 4.
' VIII,
.38.
H'
Nobis, per partem, Nobilis Viri , Domini Gaillardi Durfort
Militis & Domini de Duratio & de Blanquaforti,
Eas Publicari, tranfcribi, & in hanc publicam Formam redigi,
per modum Publicati ieu Tranfumpti , fibi iieri atque tradi Peten-
tis, Supplicantis, & Requirentis, Audoritate noftra & Decreto,
ut , ficut vero Originali , Fides eidem publicato feu tranfumpto ad-
hiberetur,
Praefentatas ^
* Tenor quarum de verbo ad verbum fequitur in hunc mo-
dum,
jEnrieus , Dei gratia , Rex Angli£ (&• Francia , & Dominus
' Hiberniae, omnibus, ad quos prxfentes Literse pervenerint,
Salutem.
Sciatis quod ,
Ciim, cariffimus Dominus & Confanguineusnolter, Ricardur ,
nuper Rex Angli^e Defundus , nuper ConcelTifTet , diledo & fideli
noftro , DomiTU) de Duras Pr.tpofituram Civitatis noftrte Baionx ,
Habendam pro Termino Vnx fiix , prout in Literis Patentibus
ipfius nuper Regis (quas Confirmavimus) jplenius continetur,
Nos, de uberiori Gratia noftra, Conceflimus quod , poftMor-
tem pracfati Domini de Duras, primus Haeres fuus , de ipfo de-
fcendens , habeat Praepofituram prcedidtam pro Termino Vitaefuae,
cum Proficuis & Pertinentiis ad eandem Prsepofituram fpedanti-
bus.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-
tentes.
Tefte meipfo apud lVeflmona[lerium , Quartodecimo die Apri-
lis, Anno Regni noftri Prirao.
Per Breve de Privato Sigillo.
Mapilton.
Quas quidem Patentes Literas Regias Nos , Praepofitus antedi-
Gus , confiderantes quod jufte Poftulantibus non eft denegandus
aifenfus , incontincnter , ad Poftulationem & Rcqueftam difti Do-
mi?ii de Duras &c de Blanquaforti, ibidem in Judicio & Audien-
tia diifi e nollrae Curix folempnitcr publicavimus , & Tenore Prx-
(entium publicamus, ut hujufmodi Tranfumpto Publicato, feu Vi-
dimus Inftrumento, tam in Judicio, quam extra Judicium , & ali-
bi ubique deinceps , in omnibus & per omnia , fides piena adhi-
beatur , prout per Prxfentes adhiberi Decernimus , ficut vero Ori-
ginali Literarum Regiarum praedidtarum , eidemque Tranfumpto
Publicato feu Vidimus Liftrumento Audtoritatem noftrara inter-
pofuimus ordinariam, & Tenore PnEfentium interponimus pari-
ter & Decretum.
In cujus rei Teftimonium prasfentes Literas fieri fecimusPatentes.
Datum Burdegalise fub Sigilio noftrx Curije decimo odtavo
Menfis Januarii, Anno Domini Millefimo, Quadragefimo , trice-
mo fexto.
Corourlli de P/to Clerici Curne faila Collatione cum vero
Originali.
Suh Sigillo rubeo.
Ad Ahhatem de San£lo Alhano , de Arraiatione facienda
contra Jnimicos FrancU , yHlas maritimas invafmos.
ONVENTIONES, LITER.?:,
Rcgnum noftrup, ad ipfos cum Deiadjutorio Debellandum,Ex- Ann. D.
pugnandum, & Deftruendum, & ad eorum Malitiam & Proter- 1400.
viam Propuifandum & Conterendum; Hen. 4.
Et hoc , ficut Nos , & Honorem noftrum ac veftrum , & Sal-
vationem Sandt^ Eccleiiae & Regni noftri , diligitis , nullatenus
omittatis
Tefte Rege apud Wefimonaflerium., vicefimo primo die Aprilis.
De Ordinatiotte fUper Liheratis , obfervanda.
K'
E X Majori & Vicecomiribus Londoniae , Salurem.
Cum in Statuto, in Parliamento noftro , apud Weftmonafte-
rium ultimo tento, inter cxtera, Ordinatum fit & Statutum,
§luod nullus Dominus , cujufcumt^ue ftatus feu conditionis fuerit ,
det aliquam Likeratam., de Signo Socictatis, alicui Miiiti, Armige-
ro , Jeu Valetto infra Regnum ?toflrum Angfiie ,
Salvo Semfer quod Nos Liberatam noflrarn Dominis Temporali-
hus , quibus Nobis placuerit , ac etiam Militibus , <^ Arm-geris no-
ftris Domefticis , necjwn Militibus c^ Armigeris nohifcum Retentis ,
df FeoduM Annuum pro termino vitte fuje de Nohis percipienti-
hus,
'Et quod Milites e^ Armigeri ., aliquo modOy non utantur hujuf
modi Liberatis , in Patriis feu Comitat/bus Jitis , in qutbus reftdentet
Jeu commorantes exiflunt , 7/ec alibi infra Regnum noflrum extr»
Frafentiam noflram ,
£t , ft aliquis Do7ntvus in contrarium fecerit , hocdehiteProbato^
faciat Finem ^ Redemptio7iem ad voluntatem noflram ,
Et , fi aliquis Miles vel Armiger in contranum fecerit , ^ inde
dehite Convinca/ur , hujujj/wdi Liberalam fuam amittat , QrFeodum
fuum imperpetuum ,
Et quod nulius Valettus ( Toman nuncupatus ) percipiat aliquam
Liheratam de Nohis , nce de aliquo alio Domino , Jub Paena Impri-
fiuamenti ^ Jaciendi Finem ^ Redemptionem ad voluntatem rto-
flram ,
Provifo femper quod Conflabularius ^ Marefcallus Anglia , pro
tempore exiflentes , cum Retinentia Jua Militum ^ Armigerorim .
hujufmodi Liheratis , Juper F/onteris ^ Marcbiis Regni Anglia ^
tempore Gucrra , uti pofpnt ,
Et quod Omnes illi qut lahorare volutit , ^ verfus fartes Tranf-
marinas pro Honore Qutrendo tranjeunt, eadem Liherata in Par-
tibus tllts uti pojfint ab/que impedimento feu impetitione quacumque ,
prout in Statuto praedido plenius continetur,
Nos,
Volentes dicftum Statutum inviolabiliter obfervari ,
Vobis Prsecipimus , firmiter injungentes , quod ftatim , vifis
Praeientibus, Statutum illud in Civirate praedidta , & Suburbiise-
jufdem, ubi melius expedire videritis, ex parte nollra,jam deno-
vo publice Proclamari , & , quantum in vobis eft , firmiter teneri
& obfervari fociatis, juxta formam & efti^dtum ejufdem;
Et ulteriiis omnes & Singulo; Valettos, quos in contrarium di-
(ki Stamti dc cxtcro inveneritis facicntes , & prxfertim illos qui
in Hoipitio noftro non fuerint commorantes, iine dilatione Are-
ftetis, &c Prifonis noltris manciperis, in eifdem detinendos quouP
que aliud vobis inde duxerimus deniandandum.
Tefte Rege apud lVe[lmonafterium , xxiv die Aprilis.
Per ipjum Regem.
Ann. D.
1400.
Aii. i,
H. 4.
Ciauf. I.
H.4.
f. 2. m.
19. i.
I
Ann. D.
1400.
An. I.
H.4.
dauj. I.
H. 4.
y.i.m,
'9-
» VIII.
IJ9.
D EX, diledo fibi in Chrifto, Abbati de Sanclo Albano, Sa-
*^ lutem.
Satis informati eftis qualiter Inimici noftri Franciae , & alii fibi
Adhaercntes, Facinora fua erga Nos, & Ligeos noftros, licet in-
diredte , de die in diem circumqu.ique oftendentes , cum magna
Clalfe Navium, cum maxima Multitudine Armatorum & Bella-
torum, fupra Mare congregad, diverfas Villas Invadere , ac Nos ,
& Regnum nofbrum prxdidtum , necnon Popuium noltrum per
Terram & per Mare deftruere, & Ecclefiam Anglicanam fubver-
tere , cum omnibus Viribus intendunt & proponunt ,
Per quod , Volentes Salvationi didti Regni , & Populorum no-
ftrorum, ac Ecdefix Sandlae, contra Malitiam ipforum Inimico-
rum, operante Altilfimo, providere , per diverfas Commilfiones
AlTignavimus certos Fideles noftros , in fingulis Comitatibus Reg-
ni noftri prxdidi, ad Arraiandum, & Arraiari & Armari facien-
dum , omnes Homines Defeniabiles ( videlicet ) quemlibet eorum
juxta Stamm & Facultates fuas,& eos Arraiatos , Armatos , & Mu-
nitos, in Arraiatione hujufmodi teneri faciendum, fic quod fcm-
fer prompti fint & Parati , ad Proficifcendum in Defenfionem
Legni noftri praedidti, ubi, ac quotiens, & quando ex Hoftium
Incurfibus Periculum imineat, aut necelfe aliquale advertentes,
Vero quod Vos & cxteri Prxlati , ac totus Clerus didi Regni ,
una cum aliis Fidelibus noltris , ad Refiftendum didtis Inimicis,
pro Salvatione Sandtx Ecclefix & ejufdem Regni,Manus tenemi-
ni apponere adjutrices,
* Vobis , in Fide & Diledtione quibus nobis tenemini , firmiter
Injungimns & Mandamus quatinus , conlideratis gravibus Damp-
nis & Periculis iminentibus , per Aggrelfus Inimicorum noftro-
rum prxdidlorum, vofmet ipfos, ac omnes Priores, Religiofos,
& alias Perfonas Ecclefiafticas quafcumque Veftrx Jurifdidtionis
cxemptx , quacumque dilatione poftpofita , armari & arraiari , &
Armis competentibus ( videlicet ) quemlibet eorum juxta Statum ,
PolTefliones, & Facultates veftras, Muniri , & eos in Millenis,
Centenis, & Vintenis poni faciatis,
Ita quod vos prompti fitis & parati ad Mandatum noftrum , ip-
fique Priores, Religiofi , & alix Perfonx Ecclefiafticx prompti
fuit & parati, ad Mandatum veftrumpadproficifcendum,unacum
iliis Fidelibusnoftris, concra didtos Inimicos noftros,infra didtuin
Di Proteflione ^ Salvo Condufltt
facienda.
ad Fafia Armorum * VIII.
140.
i
I
1
D EX Univerfis & fingulis Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa- Ann. D.
lutem. 1400.
Sciatis quod fufcepimus in Protedtionem & Defenfionem noftras An. i.
fpeciales , necnon in lalvum & fecurum Condudtum noftrum Ka- h. 4.
Tolum Sauoijy Chivaler, & EBorem de Tontbirant Armigerum, in Yranc. i.
Regnum noftrum Anglix, per Dominium & Poteftatem noftra, H.^.m.
tam per Terram, quam per Mare , cum Centum Perfonis, quas 8.
eligere voluerint , in Comitiva fua , tam per Villas firmatas , quam
alibi ad certa Fadta Armorum infra idem Regnum noftrum fa-
cienc
ida, veniendo,ibidem morando, & exinde ad Propria redeun-
do , &(. prout tn cateris de Condudu Literis, cum hac Claufula
( videlicet )
Provifo femper quod iidem Karolus & Edtor, ac Perfonxprae-
didtx, in Introitu fuo infra Dominium & Poteftatem noftra, co-
ram aliquo OfEcianorum feu Miniftrorum noftrorum , Sacramen-
ta prxftent corporalia quod ipfi aliqua , Nobis , feu Regno noftro
Anglix, aut Legibus ejufdem prxjudicialia , non faciant, necfieri
aut profequi procurabunt quovis modo , & quod ipfi , ad Introi-
tum fuum cujuflibet hujufmodi villarum Firmatarum , pracfentes
Literas noflras, de ialvo Condudtu, Majoribus, Ballivis, aut Cu-
ftodibus earumdem demonftrent , quodque nulla Perfonarum prae-
didtarum Proditor nofter , ieu extra R^num noftrum prsedidtun»
Abjudicata vel Bannita exiftat.
Li cujus, &c. per Quatuor Menfes proxim5 futuros dura-
turas.
Tefte Rege apud IVeftmonafterium , xxvii die Aprilis.
Pir ipjum Regem.
Sufer
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1400.
Hen. 4.
183
1400
An. I.
H. 4.
Ibid. m.
7-
Super Prafentationibns ad Beneficia in lnfnlts de Jerefcj
(^ Garnefty.
Ann D R.^^' CarifTimo Confanguineo fuo, Ed-wardo Comiti RotelaH-
lAoo t ''''^J Cuftodilnfularum noilrarumdejerefey, Gerneiey-Serk
''^" • & Aurney, vel ejus Locum tenenti ibidem, ac Ballivis & Juratis
didarum Infularum de Jercfey & Gcrnefey, Sahjtem. '
Attendentes quaiiter diverlje Perlbnje, in dictis Iifulis commo-
rantes, Beneficia & Officia Eccleiiaflica , perLiteras PatentesDo-
mini Richardi m^erTt.egis Anglia Secundipoft Conqueftum, oc-
cupant, in quibus Canonice non funt Inftitutse nec Indudlx,
Ac volentes proindc quod omnes & fingulie PerfonK , aliqua
Beneficia feu Officia Ecclefiaftica in didtis Infulis occupantes
Ad qu;£ , per Venerabilem PatrcrO , Vetrum Epifcofu?M Nanne-
tenenfem, Adminiftratorem Ecclefix Conftancienfis, indidtisln-
fulis de Jerefey & Gernefey, audtoritate Apoftolica , deputatum,
minime funt Admillaz,
Per Nos eidem Epifcopo debite Prxfcntentur ,
Vobis & cuilibet veftrum Injungimus & Mandamus quod fta-
dni, vilis Prxfentibus, in locis didtarum Infularum de Jercfey &
Gernefcy, ubi melius expedire videritis , puiilice Proclamari fa-
ciatis quod omnes & fingulae Perfonx , aliqua Bsneficia feu Offi-
cia Ecclefiaftica (ad quje per Loci ordinarium admitti, & in eif-
dem Inftitui, & Induci tencntur) opdnentes, & ea haberevolen-
tes, penes Nos, & Cancellarium noftrum Angli;^, pro Prxien-
tationibus inde habendis fe divertant, fi fibi viderintexpedirejalio-
quin, in didarum Perfonarum defedu, pro Dirpolkionedidtorura
Bencficiorum & Officiorum intendimus ordinare.
Teite Rege apud Wefimonajleriu?» , x die Maii.
• vm.
141.
Ann. D
* Snper Regimine Aquitania Procttratorium.
R^
1400.
An. I.
H. 4.
Vnfc. I.
H. 4. m,
9'
EX Univerfis & Singulis Fidelibusnoftris,&c. inDucatuno-
ftro AquitaniiE & quaiibec ejus parte exiftentibus, Salutem.
Sciatis quod ,
Cuni Ekicatus Aquitanix ad Nos pleno Jure pertinere nofca-
tur,
Nos , ejufdem Ducatus utilitati & quieti profpicere cupien-
tes,
hc de Fidelitatc, induftria, & circumfpeftione , VenerabiiisPa-
tris Archiefifcopi Burdegale/ifis , ac dilecti & fidelis Confanguinei
noftri Hugatiis le Dejpenfer Militis , necnon diledi Clerici noitri
Magillri Henrid Bowet utriufque Juris DoiSoris , aC diledli & fi-
delis Militis noftri Jobamiis Tratlly Majoris Civitatis noftrx Bur-
degalix , plene confiii ,
Eofdem Archiepifcopum , Hugonem , Henricum , & Johan-
nem , Quatuor , Tres , & Duos eorum ( quorum alterum didto-
rum Militum unum efle volumus) de avijamcnco Concilii noltri
Fccimus, Ordinavimus, & Deputavimus , ac , Tenore Pnvfen-
tium , Facimus, Conltituimus, Ordinamus, & Deputamus no-
ftros Procuratores, AiStores, Attornatos, & CommifTarios,
Dantes <Sc Concedentes eildcm Porcttatem gencralem , & Man-
datum fpeciale , ad Recipiendum , Adquirendum , Nancifcendum ,
& Adipifcendum , noftro Nomine, & pro Nobis, plenam, libe-
ram, veram, integram, realem, & corporalem Polfellionem, feu
quafi, & Seifinam totiusdidi noftri Ducatiis Aquitanix,& cujus-
libec Partis ejuldem , cum mero & mixto Imperio , alta & balsi
JurildidioiK , Vocatione & Diuione quibufcumque , ac oranibus
aliisjuribus & Pcrtinentiis univcrlis,
Necnon ad Jurandum,& Juramentum prxftandum inAnimam
noitram , de Tenendo & Obfervando omnia & lingula Privile-
gia, Libertates, F^ranchefias, Statuta, Foros, Conluetudines, U-
^is, & OblervantijsEccleliarum^Prxlatorumj&Eccleiialticarum
Perfbnarum , Patriarum, Provinciarum , Tcrrarum, Comitum,
Vicecomitum, Baronum, Civitatur.i , Villarum, Locorum, Ca-
ftrorum, Qux&Qii;'S, retroadtis temporibus , S'ubditi, Habita-
tores, & Incolx diCti Ducaciis noltri habuerunt, & in quibus e.^'-
titerunt , & per Progeiiitores ac Aiueccllbres noitros , iii Nova eo-
rum Reccptione, & Pofrcllionis adeptione prsedidti Ducatus, eit
fieri confuetum ;
Ac etiam ad Recipiendum & Adt^ittendum Homagia , & Ju-
jamenta fidefitatis, ab omnibus Ligeis & Subditis noltris ibiden),
tam Prxlatis & Nobilibus , quam Communitatibus ejufdem Du-
catiis,
Atque ad Rccipiendum & Admittcndum ad noftras Paccm &
Gratiam, fi & prout eifdem Procuratoribus noftiis ad Utihcatcni
& Honorem noftros expcdire videbitur , omncs & iingulos Ini-
micos & Rcbelles noftros , qui ad obedientiam noilram vcnire vo-
luerint ,
Et Pardonandum & Remittendum quibufcumque Gentibus, e-
tiain li Anglici, Wallici, Scoti, Hibernici, Vafcones, Francige-
nx, fi:u cujufcumque alterius Nationis exiftant, quxcumque Crr-
mina Lxfx M^eftatis, Roberias, Latrocinia, Pilerias, Murdras,
ac omnia alia & fiiigula Crimina , Tranfgrefliones , & Melprilio-
nes de temporibus retroadtis, tam contra Cariflimum Patrem no-
ftrum Ducem Lancallrix , quam Progenitores & Prxdeccflbres
noilros Reges Anglix , Fadta & Perpctraca ,
Necnon illos , qui in didto Ducatu inter le Difcordias fufcitant ,
& per modumPartium abinviccm fiiit divifi, mediantibus amica-
bilibus Tradiatibus & Ordinationibus , ad Unitatem & Bonum
concordix Rcvocandum,
Ac ad faciendum Congregationes Gentium Armorum pro Fadto
Guerrx , ac etiam Equitationes , & Ponendum Obhdiones pro
Cuftodja Villarum & Fortalitiorum, feu pro alia quacumque Cau-
fe, fecundum quod Cafus excgerit,
Et ad facienaum & Compellcndum eafdem Gentcs Mandatis &
1 rxceptis eorum, in ea parere ac ctiam obedire , Aiin. D.
Ac ad Convocandum & Congregandum Prxlatos, Nobiles,& ^40°-
Communes, quotiens & quando opus fuerit, pro Deliberatione & ^•'"' +•
Avi&inento eorumdem habendis, fuper Regimine , Gubernatione,
ac Statu dicti Ducatus ,
Et ad Requirendum , Petendum , & Habendum eorum Auxi-
lium, pro Tuitione & falva Cuflodia Partium earumdcm, prou':
cafus neceffitatis e.\'egeric & expolcat ,
Ac infuper ad facicndum Fieri & Cudi Monetam Auri & Ar-
genti, ac * etiam Monecam Nigram, & ad Faciendum illas Mo- # viIT
netas talem Curfum & Valorem habere, prout Honori & Com- jV
modo noftns viderint expedire, & ad lcgitime Puniendum Recu-
lantes & Delinquentes in ea parte, quemadmodum Cafus exigat&
requirat,
Necnon ad Ponendum, Ordinandum, & Deputandum Confi-
liarios, pro Gubernatione didi Ducatus , tot & tales, quos pro
Honore & Utilitate noftris & cjufdem Ducatus duxerint eligen-
dos, Iplifque propterea Faciendum aflignari congruum & ratioiia-
bile Regardum , juxta merita eorumdcm , ac Confiliarios ipfjs ,
quotiens eifdem Procuracoribus noftris expedire videbitur, Amo-
vendum, & alios loco eorum Ponendum,
Atque ad Capiendum & Firmandum Trcugas & Abftinentias
Gtierrx, in Partitus Aquitanix, una cum Inimicis & Rcl>ellibus
noftris, tales & pro tantOr-tempore , prout difcretioni didtorum
Procuratorum noftrorum , ad Honorem & Conimodum nolirum ,
expediens videatur,
Et ad Concedendum ulterius falvos Condudtus quibufcumque
Perfonis pro tanto tempore, fecundum quod eifdcm Procuratori-
bus noftiis videbitur expedire,
Ulteriufque Ordinandum pro falva Cuftodia, Tuitione, & De-
ffcnfione didti Ducatus,
Ac omnia alia & fingula faciendum, Exoroendum, &Exequen-
dum, qux cedere poterunt ad Commodum Partium earumdcm,
Et Promittimus Nos Ratum, & Gratum, ac Firmum babitu-
ros quicquid iidem Procuratotes noftri feccrint in Prxmiflis, aut
aliquo Prxmiflbrum,
Dat. fub teftimonio SigiUi noftri in Valatio nofiro Wefim. xi
die Maii.
Tcr ip/um Cuftodem ^ Conctlium.
De Treugis Franciit Obfervandis.
LE Ro I a tous ceulx, qui ces Lettres verront, Salut. ^^^- ^*
Come, l'An de Grace Mille ccc. Ixxx. & xvi. ii^oo.
Vivant lors feu noftre trefchere Coulin Richart , de bonne Me- ^"' ' '
morie, nadgairs Roi d^Engkterre , noftre Prcdeceflbur, que Dieu ^' ^'
affoille , ^'"'""^-
Cercaines Trieues generales euflcnt eftePrinfes, fur certainefor- ■• -^- +•
me , entre le dit n'adgairs Roy dune part , & nollre Coufm de'"' '^■-
Erance d'aucre,
Les queles Trieues feurent folennemenc Jurees , & Promifes a
Tenir d'une part & d'autre , ficome es Lettrcs fur ce faites el^ plus
a plein contenu ,
Savoir faifbns que Nous,
Qui en ce Fait , & tous autres , voulons proceder de bonne
Foy,
N'entendifmes onqes , ne cntendons vciiir aucuaement conrre
ce, que en cefte matere avons Promis & Jure^ mais voulans 'Te-
nir, & faire Tenir de noftre part, fanz. enfraindie, les dites Trie-
ues, leur temps durant, ainii come Promis & Jure Tavons.
En Tefmoing de ce nous avons fait mettre a ces Lettres noftre
Secl.
Don. en nofre Talais de Weftm. le xviij jour de May l'An de
Grace MiUe Quatre Centz, & de noftre Roialme Primer.
Fur le Roi en fon Confeil.
LE R o r a tous ceulx, cr-c. ut fupra ufquc ihi , mais voilons, e^ ^^'«^-
tunc /?(-, & Promettons Tenir & faire, <:^c. ut Jupra.
Don. ut fupra.
Far le Roi en fon Confeil.
Pe Concordando fuper Refiitutione Regime.
D E X , Venerabili in Chrifto Patri Waltero eadem gratia Epi- Ann. D;
^^ fopo Vuiiolmenfi .,AC Canflimo Confanguineo Ibn T,:oma Co- 1400.
miti Wygornia, necnon, dilettis & fidelibus fliis Willielmo Heron An. \.h.
Militi Domino de Say, & Magiftro Rkardo de Hjlm Canonico 4
Eccledx Cathedralis beati Petri Eborum , Salutcm. ibid. m.
Sciacis quod Nos, _ _ 3-
De Fidelitate, legalitate, & induftriavcftrisprovidis, plenilfime
confidentcs ,
* Ad Relpondendum Requifitionibus , fadis fuper Reftitutione * VIII,
Carillimx CoufanguinJ.*: noltrx IfaljelU' Regina; Atigliu: ac Bo- 14 j.
norum & Jocalium fuorum facienda, fuperei!;iem Tradandum,
Appuniituandum, & tinaliterConcordanduin,cum CariflimoCo*-
fa7iguineo naftro Fraiicia; ., feu iplius Ambafliatoribus , Procuratori-
bus, Nunciis , aut Dcputacis , fufficientem Poteftatem ab ipib
Confanguinco noftro Fiancix ad hcK habentibus,
Vobis Quatuor, & Tribus vcitrum (quorum alterum veftriim,
vos prxtati Epiicope & Coines , unum efle voluoius) Plenam ,
"renore Prxfcntium, Committimus & Conferimus Poteftaiem,
C eteraque omnia & lingula Faciendum , Excrcendum , & Ex-
pedienduni, qux in Prxmilfis, & ciica ea neceffaiia fucrint feu
quomodelibet oporcuna, ac qux Qualitas & Natura NegDtii hu-
jufmodi exigunt& requirunt, & Qu* Nos faccremus, feu facere
poffe-
184
C O N V E N T 1 O N E S , LITER^
Ann. D. poflemus, fi perfonalirer ibidem pr^efentes eflemus, ctiam fi talia
1400. lint quac Mandatum e\iganr quantumcumque fpeciale ,
Htn. 4. Promittentes Nos Ratum, Gratum, & Firmum pcrperuis tem-
poribus habituros Quicquid per Vos Quatu^r , vel Tres veftrum
(quorum alterum vellrum vos, prxfati Epifcope& Comes,unum
effe volumus ) Adkum , Geftum live Procuratum fuerit in Prae-
'iniflis, vel aliquo Prsemiflbrum.
Dac. in Pa/atio nojtro Pt^eftm. fub Magni Sigilli noftri Teftimo-
nio, xviij die Maii,Anno Domini Millefimo,Quadringentefiraoi
Et Regni noftri Primo.
*
Fer ipjum Hegem.
^Harle s , par la Crace de Dieu
Roy de France a touz Ann. D.
1400.
1400,
An. i.
H. 4.
Pat.i.
H.^.f.
7.m.i6
De Rejlitntione Temporaliumi
Anti. D. D EX, Efcaetoti fuo inComitam Salopiae, ac Marchia Walli^e,
wnr, *■»■ eidem Comicatui adjacente, Salutem.
Ciim Dominus Summus Pontifex , Ecclefii Bangorenfi Paftoris
Regimine deftituta , eidem Ecclefia:, de Dile<5o nobis lUcardo
Joug , utriulque Juris Dodore , in Sacerdotio Conftituto , pro-
viderit, ipfum^jue in Epifcopum Loci illius praefecerit & P.ifto-
rem, ficut per Literas Bullatas ipfius Domini Summi Pontificis,
Domino R. nuper Regi Anglix fecundo poft Conqueftum inde
direftas, plene liquet,
Nos,
Pro eo quod idem Epifcopus omnibus & fingulis verbis, nobis
& Coronae noltrx pr.rjudicialibus, in diftis Literis Bullatis con-
teuds, coram Nobis renuneiavit , & gratix noftrae humiliter fe
fubmifit, volentes cum eo agere gratiose,
Cepiinus Fidelitatem ipfius Ricardi , e^c. frout m ejufmodi de
Reftitutione Literis.
Tefte Rcge apud IVefimonafterium , Vicefimo die Mai».
Et Mandatum eft Militibus, &c.
In cujus, &c.
Tcfte ut fupra.
Per ipjum RegeM.
Ann. D.
X400.
An. I.
«.4.
CUu/. I.
H. 4.
p.i. m.
' VIII,
144
Pro Ahbatia de Fefcamp de Lihertatibui allocandis.
D E X, Jufticiariis fuis de Banco, Salutem.
*^^ Supplicavit Nobis Hugo Veretot, Monachus & Procurator
in Regno noftro Angliae Abbatix de Fefcamp in Normannia , ut ,
Cum idem Abbas, per Cartas Progenitorum noftrorum, quon-
dam Regum Anglix, diverfas habeat Libertates, quibus iple, &
Prxdeceifores Ibi, Abbates Loci pr.edifti, a tempore Confectio-
nis Cartarum pr.edidarum, (emper hadtenus rationabiliter ufi funt
& gavifi , ficut per infpeCtionem Rotulorum , & Memorando-
rum , coram Vobis , in Banco pr<Edidto , ut dicitur , refidentium ,
plenius poterit apparere ,
Ac Nos Cultodiam omnium Terrarum , Tenementorum, Pof-
felTionum & Libcrtatum, cum pertinentiis , qwx funt de^ Abbatia
prxdidla, in Regno noftro prxdidlo, prxfato Hugoni Commife-
rimus, Habenda, a Fefto Sandti Michaelis ultimo prxterico, ad
Terminum Vitse fu.e , durante Guerra inter Nos & illos de Fran-
cia , reddendo indc Nobis * per Annum , ad Scaccarium noftrum ,
antiquam Firmam Qujdringentarum Marcarum,prout foiebatred-
di tempore Regis E. Primi, ad Termino? Pafchx & Sandti Mi-
chaelis, pcr xquales Portiones, prout in Literis noltris Patenti-
bus, inJe confedtis plc.iiCis continetur,
Velinius jubere quod idem Hugo Libertatibuspraedidlis, coram
vobis, uci & gaudere valeat proutdecet,
Nos,
Liberrates prxfati Abbatis , quamdiu Terras , Tenementa , &
Pofleftiones prxdicT:a fic in manu noftra remanere contigeric, no-
lences, depenrc,
Vobis Mandimus quod, viG^ Rotulis & Memorjndis prxdidtis,
ipfumHugonem omnibus Libercatibus , quibjs, per Infpedtionem
eorumdem Rotulorum & Memorandorum , vobis conftare pote-
rit prtefatum Abbatem feu Prxdeceflbres flios coram vobis, feu
coram nuperjulticiariis RMri; nuper Regit ^f/gH^ Secundi poft
Conqueltum , de Banco veltro uti & gaudere pcrmictatis, juxta
Tenorem Cartarum prxdidtarum prouc idem Firmarius uci debet,
didtufque Abbas, & Prxdecclfores fui Abbaces Loci prxdidti, &
eorum Procuracores , Libercacibus illis a tempore prxdicto lemper
hadtenus uci & gaudere confucvcrunt.
Tefte Rege apud IVeftmonafterium, xx die Maii.
V^ ceux, qi ces Lectres verronc, Saluz,.
Come , l'An de Grace Mille CCC. ivxx & xvi.
Vivanc lors feu noftre trefchere & trefame Filz, Richard n'ad-
gairs Roy il'E»gieterre, que Dieu aflbiUe,
Cenaines Trieues Generales euiient eltre prifes, fur certaine For-
me , entre Nous d'une part, & noftre dit Firz d'autre,
Les queles Trieues feurent folennelment Jurez & Promifes a
Tenir, d'une part & d'autre, ficome es Lettres , fur ceo faitez,
eft plus a plein contenu ,
Savoir faisons queNous,
Qui en ce Fet & tourz, aucre Volons proceder de bonne Foy,
N entendifmes onques , ne encendons , vepir aucunement con-
tre ce , que en ceft JVIacere avoms Promys & Jure ; Mais vou-
lons Tenir, & faire Tenir de noftre part , fmz enfraindre, les
dites Trieues, lour temps durant, ainfi come Promys & Jure Ta-
vons.
En Tefmoign de ceo Nous avons fet mettre a ces Lettres
noftre Seal.
Don, a Parit, xxix jour de Januer, TAn da GraceMille CCC
iv XX , xix. Et le xx de noltre Regne.
HE N R Y , par la Grace de Dieu , Roy d^Engleterre ^ de Fraa-
ce, (^ Se/guur dlr/and, a toui ceux, qui ces Lettres ver-
ront, Salutz.
Come, TAn de GraceMille CCC. ivxx, & xvi.
Vivant lors feu , noltre trefchere Coufin , Rtchart , de bonne
memoir , n^adgairs Roj d^Engleterre , noftre PredeceflTour, que
Dieu alfoilie,
Certaines Trieues generales euflcnt efte prifes , fur certaine For-
me, encre le dit n'adgairs Roy dune part,& noltre CouftndeFran-
ce dautre,
[ Les queles Trieues ] feurent folennelment Jurees & Promifea
a Tenir, d'une part & daucre , licome es Lectres, fur ce faites,
elt plus a plein contenu ,
Savoir faisons que Nous, ,
* Qui en ce Fait & touz. aucres voulcns proceder de botme
N entendifmes onqes , ne entendons , venir aucunement contre
ce, que en cefte Matcre avons Promis & Jure ; maiz. voulons
Tenir, & fairc Tenir de noitre part , (anz, enfraindre, les dites
Tricues, leur tempsdurant, ainfi comme Promis & Jures Favons.
En tefmoign de ce Nous avoiis fait metue a ces Lettres nos-
tre Seal.
Don. en noftre Palap de Wcftm. le xviij jour de May, fAn de
Grace Quatre Cens, & de noltreRegne Primer,
Nous,
Conria:ntz de les Ser*s , loialrees , & prudences de , noftre chier
& foial, Gerard Heron Chivaler , & de , noz amez Clerc & El-
quier, Meflre Aleiv Ncweri & Joha?t Mitford,
Yceux Troys, & Deux deeux,
Avons Ordenez & Commys, Ordenons & Commetton';, put
& en Noun de Nous , noz Procureurs & Melfiges , donantz a
eux, Plein Poair, Auctoritc, & Mandement elpecial pur Noti-
fier la dite Afterinance a noftre AJverJ,iire d'EJcoce, daccepter,
Jurer, & Fermer par touz Ics Seignurs, Oificers, & Subgitz. lul-
ditz, de Tenir & Garder les dites Trieues , & auxi de Reparer
duement toutz fes Atremptatz, faiti contrc melV.ies les Ineues,
fjlonc la Forme & Teneure d'icclles , en Cas q'ils veuient eitre
Compris en mefnes les Tneues, & enjoier la BeiK'nce d'icelles,
Et Promettons avoir Ferme & cltable ce que noz ditz Procu-
reurs , ou Meflages , frois , ou Deux de eux , ferronc , en celle-
partic.
EnTefmoignance de quelie Chofeavons fet mettrenoftreGrand
Seal a ces Prelentes.
Don a nnftre P.ilrys de IVeft. le xxiv jour de May , TAn du
Grace CCCC, & de noitre Regne Primer.
Per ipfum Regem.
Hen. 4.
f Vllf.
I4J-'
Ann. D
1400.
jirt. I.
H. 4..
De Trengis , ex parte Anglut cr Francia Confirmatis , Ai-
vcrfirio Scotid Notificandis.
LE Roy a toui ceux, qi ce&es noz, Lettres venont ou orront,
Saluz.
Come les Trieues,
L'An de Grace Mille CCC. Ixxx. & xvi. Prifes & Accordez
rrxnc. I. parentre, noftre trefchere Coufin & Predeceflbur, Richard, de
H. 4. m. bone memoire, & d' Ajigleterre & de Fra^ice (que Dieuxaflbille)
6. & Charlcs noftre Adverfaire de France, pur eux, lour Succeflburs
Rois, lour Roi,almes, Terres, Seignuries & Subgiez, &pur lour
Alliez, lour Roialmes, Terres, Seif^nuries & Subgiez,
Soient , par mefme noltre Adverlaire & Nous jade Novel Af-
fermces, ficome par les LettreSj, de mefme noftre Adverfaire &
de Nous en: taites defouz noz Grancz , Sealx , purra plus plaine-
ment apparoir ; dont les teneurs s'enl"uent ,
Pro Johanne de Brederode , Hommagiali Regis.
D E X , Omnibus ad quos, &c. Salutem. Ann. D.
^^ SciATis Q.UOD, 1400,
Pio eo quod , Nobilis & Reverendus Vir, Johames Syres de An. 1.
Brederode & de Ghemp fidelis Homagialis & Vaffallus nofter ex H. 4.
mero motu fuo devenit , & fuper hoc Homagium & Fidelitatem Md. m.
Nobis fecit, ac hujufmodi Fidclitatis & Homagii Sacramentum in 4-
forma debita & confueta prxftitit ,
Et qubd ipfe, de cxtero, durante Vita fua, erit Nobis & Re-
gix Majeftati noftrx Fidelis , Homagialis, Vaflallus, & Homo
ligeus nofter, Bonumque noftrum ubique procurabit, & Malum
noftmm pro fuo Pofle «vitabit , ac omniaalia faciet, qux&prout
Fidelis, Homagialis, Vaflallus, & Homo LigeusDomino fuo fa-
cere debet ex confuetudine & de jure , »
De Gratia noftra fpeciali Dedimus & Comcessimus
eidem Johanni, in Feodum &: loco Feodi , quandam Penfionem
Centum Librarum, five Trefcentorum Nobilium Monetarf Angli-
canx, Percipiendarum, ad totam Vitam ipfius Johannis , adScac-
carium noftrum, in Pilacio noftro Weftmonafterienfi juxta Civi-
tatem noftram Londonix , ad Terminos Sandti Michaelis &
Pafchx, per aequales Portiones.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras Patentes fieri , &
Magni Sigilli noftri munimine fecimus conCgnari.
Dat. apud IVeftmonafterium , vicelimo odtavo die Maii.
Per ipfum Regem.
Df
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
■ 1400.
Hm'. +.
Ann. D.
1400.
A». I.
H. +.
Vafc. 1.
H. 4..W.
6.
♦ VIII.
»46.
i8f
Df Jocalihm mper Epifcopi ylquenfts , in Manum Regis
Seifiendis,
R
EX, dileais& fidelibusfuis, Hugoni le Dejpe^ifer Chivaler,
.. Magiftio HeTirico Bo-wetEXe&o BathonienliConltabulaiiono-
ftro Burdegalia: , & Johamti Tratlly Majori Civitatis noftr.e Bur-
degalix, Salutem.
Jjciatis qu6d ( quiburdam certis de caufis , Nos intime moventi-
bus ) Alfignavimus * Vos , & quemlibet veftrilm , ad univerfa &
fingula Jocalia, Hernefia, ac alia Bona & Catalla, quae fuerunt,
Venerabilis Patris, Magiftri P<?f nVif Bo/co , nuper Epifcopi Aqucn-
lis, infra Ducatum noftrum Aquitannix, in quorumcumque Ma-
nibus vel Pofleirione inveniri poterunt , infra Libertates vel extra ,
in Manus noftras, cum omni celeritate qua commode poteritis,
Capiendum & Seifiendum, & ea falvo & fecure, abfque Diffipa-
tione eorumdem , Cuftodiendum , & cuftodiri faciendum quoufque
aliud inde duxerimus demandandum ;
Et ideo vobis, & cuilibet veftrijm, Mandamus quodcircaPrac-
mifla diligenter intendatis, & ea faciads & exequamini in forma
prxdidtaj
Damus autem Univerfis & Singulis Fidelibus, & Ligeis noftris
Ducatus prxdidi (cujufcumque Status, Gradiis, feu Conditionis
fuerint) Tenore Prarfentium, firmiter in Mandatis, qu6d Vobis,
& cuilibet veltrijm , in Executione PrjEmilforum , Intendentes
Cnt, Confulentes, & AuxilianteSj prout decet.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefmonafierium , xxx die Maii.
P^ Literas ipfus Regis de Siginto.
De TraElando cum Donaldo de Infnlis.
Ann. D.
1400.
An. 1.
H.4.
'Brnnc. 1.
H. 4.
Vi. 6.
D EX, Univerfis & Singulis Admirallis, &c. ad quos, &c. Sa-
■'■^ lutem..
Ciim , Nobilis Vir , Dojialdus de Infulis, & Jahames Frater
ejus, in Regnum noftrum An^Iix , cum Centum Equitibus, ad
Tradtandum Nobifcum feu aliis Fidelibus & Secretiiriis noll:ris,
quos ad hoc deputaverimus , fit venturus , fufcepimus ipfos Donal-
dum & Johannem , ac Equites prxdidtos , necnon eorum Servien-
tes , Magiftros & Marinarios Navium eos Duccntium , ac eafdem
Naves, veniendo infra Regnum noftrum praediclura , tam per
Terram, quam per Mare, ibidera morando , & exinde redcundo,
in Proteftionem & Defenfionem noftram fpecialem , necnon in
lalvum & fecurum Condudlum noftrum , ^c. ut in Similibus de
ConduBu Literis.
In cujus, &c. pcr dimidium Annum duraturas.
- Tefte Rege apud Wefimojiaftenum , fecundo dic Junii.
Ter ipfum Regem ^ Concilium.
N6 Ahquis Mefcator, aut aliquis Ligeus nofter ( cujufcumqae Ann. I?J
i>tatus, gradus, feu conditionis tuerit) fub Forisfadiura omnium 1400.
qute nobis forisfacere poterit, aliquam Navem , Bjrgeam, fiveBi- Hen. 4..
lingeram, de Guerra Armatam, ad Damprium feu Gravamen ali^
quod Francigenis, aut aliis quibufcumque de eorura Alligantiaexi*
ftentibus, contra formam prxfentium Treugarum, inferendum,
PrKcerquam Scotis duntaxat, qui Nobis & Regno noftro,tam
tempore Domini Ricardi nuper Regis ^k^//* PrxdecelToris noftri,
quam tempore noftro, diverfa Dampiia & m.ila, modo Guerri-
no, contra formam Treugarum prxdidarum, fepius & notorie
holtiliter intulcrunt, & indies inferre non deliltunt,
Extra Portum praedidtum ducat vel mittat feu duci vel mitti
faciat ,
Nec aliquas Naves , Mercandifas, feu Bona Francigenarum,aut
aliorum quorumcumque, de eorum Aliigantia , ut priemittitur , exi-
ftenrium, lupra Mare velahbi, Rapiat leu Capiat, fub Pcena fu-
pradidta ;
Et hoc, fub Periculo quod incumbit , nullatenus omittatis.
Fer CoTuilium.
Confimilia Brcvia diriguntur Majoribus , Vicecomitibus , ac Cufto-
dibus PaiTagiorum Subfcriptorum , fabeademDatai videlicet,
Ballivis Villa de Portefmtith^ ac Cuftodibus Paffagii in Portu e-
jujdem VilU.
Bullivis Villa dc Rye, ac Oiflodihus Pajfagii ^c.
Majori ^ Vicecomitihus Brijtall, ac Cujtodihus dfc.
Majori ef Ballivis de Wynchdje , ac Cujiodihus ^c.
M»jori d- Ballivis Exon, ac Cuftodibus ^f.
B.il/ivis Villie de Plymmuuth , ac Cuftod.hus c^c.
Bal/ivjs Vi/la de Weymuth^ ac Cufiodbus 6-c.
Baliivis Vil/a de Ottermuth , ac Cufiod.bus (^c. "
Majm-i e^ Ba//jvis Vi//a de Lenn. ac Cuftadihus ^e.
B.Ti/nis Vii/a Magna Jernemuth ., ac Cuftodibus cjyc. .^
Bal/ivis Vi//^ Gyppewtci, ac Cuftodibus &c.
Ba/livis Vi//a Orwe//, ac Cufiodihus Pajfagii ^f.
Bal/ivis Vil/:g de Fovjy , ac Cuflodibus cy-c.
Ba/livis Villa de Scardeburgh , ac Cuftodibus ^c.
Ballivis Vi//(S Sandewici, ac Cufiodibus ©-c.
Ba/liv.s Villa de Melcumbe , ac Cuftodihus &c. l
Majori ^ Ballivis Vi//a Dovorr ac Cuftad.bus ^c. ^ '
Ba//ivis Vd/^e Dertemiith , ac Cufiod-.bus ^c.
Ba//ivis Vilia de Sto. Botho. ac Cuftodbus ^c.
Majori i^ Vic.Vii/x novi Cafiri (uper Tynam, ac Cuftodihus drc.
Bal/ivis Viiia Berevjici luper Twedam , ac Cufiodibus <^c.
Majori e^ Ba//ivis Vii/ie
bus i^c.
Majori e^ Bai/ivis Vii/£ de Kyngefto» jitper Bull , ac Cufiodi-'^
Ba//ivis Vi//a de Lyverpole, ac Cufiodibiis i^c.
Majori ^ Ba/Iivis ViIU de Sutbt. ac Cuftodibus ^c.
Bal/ivis Vi/la; de Mi/ford m Wal/ia , ac Cuftodibus (^C.
Ba//ivis Vdla de Bruggevjater , ac Cuftodibm ^c.
Ann. D.
1400.
An. I.
H. 4.
CUuf.
l. H. 4.
f. 1. m.
16. d.
De feftinando ad Regem , verfns partes Scoti* profeBtmm,
D E X , Vicecomiti El)orum , Salutem.
*-^ Praecipimus Tibi quod ftatim , vifis Prxfentibu; , in Singu-
lis Civitacibus , Burgis, & ViUis Mercaroriis, ac aliis Locis in
Balliva tua, ubi magis expediens fuerit & neceiTe, Publice , ex
parte noftra , Proclamari facias quod omnes & finguli Milices , Ar-
migeri , & V aletti ,
Qui aliqua Feoda, Vadia, five Annuitates , ex ConcefTione Do-
mini E. nuper Regts- Angliie Avi noftri, vel Domini Edivardi na-
per Principis Wai/ite Avunculi noftri , feu Carififimi Doraini &
Patris noftri Johaanis nuper Ducis Lancaftrtie , aut Domini Ricar-
di nuper Regis A-igliie Secundi poft Conquellum , per Nos Con-
firmata , feu ex Concellione noftra , habent & percipiunt , & in
Corpore ad Laborandum potences exiftunt,
Pcnes Prxlentiam noftram , apud Eborum , vel alibi , ubi fueri-
mus ( fub Poena Amiifionis Fi odorum , Vadiorum , & Annuita-
tum iliorum prardidtorum ) fe trahant , properent , & feftinent ,
Ita quod fint ibidem , ad Feftum Nativicatis Sandli Johannis
Baptiftje proxim6 futurum ad ultimum , bene & fuflScienter in Ar-
matura & Equitatura , ac alio modo de Guerra , Muniti & Arra-
iati (videlicet ) quilibet eorum juxta Status fui exigentiam ,
Nobifcum, in Obfequio noftro, verfus partes Scotije, in Salva-
tionem & Defenlionem Regni noftri Angliae, profecturi;
Et hoc, fub Forisfadlura Omnium qua: Nobis forisfacere po-
teris, nullatenus omictas.
Tefte Rege apud Weflmonafterium , ix die Junii.
Per ipfum Regem ^ Conci/ium.
Conftmilia Brevia dirtguntur Singu/is Vicecomitibus fer Angliam ,
ac Cancci/ario Regis in Comitatu Jiio Paiatino Lancaftria:.
Pro Henrico Regis Primogenito,
* VIII.
148.
D EX, diledto fibi in Chrifto , Priori de Coventre, qui nunc Ann. D.'
*-^ eft, vel qui pro tempore fuerit, Salutem. 1400.
Cum Dommus E. nuper Rex Ang/tte Avus nofter ( volens Per- An i.H.
Con^m Edwardi Fi/ii Jiti Primogeitti honorari) eidem Filiollio No- 4.
„ „ u„ „ _ „ TA /- cUuf. I.
• VIII.
147.
Ann. D.
1400.
An. i.H.
4-
Clauf. i.
H.^.f.l.
m. 1. d.
* De non moleftando Alligatos Franciit quoJcun^He , pnier.
Scotos.
D EX Vicecomitibus Londoniae, acCuftodibus Paftagii in Por-
■'•^ tu ejufdem Villx, Salutem.
Prxcipimus vobis , firmiter injungentes, qubdftatim, vifisprae-
fentibus , in Singulis Locis Civitatis praedidtx & Suburbiorum e-
jufdem, ubi magis expediens fuerit & necefle , Publice ex parce
noftra Proclamari faciatis,
Tom. m. P. W.
MEN ET HoNQ REM DUCIS CoRNUBI.ri..
De Communi Aifenfu & Ccnfilio Prxlatoi^-^, Comitam,Ba-
ronum, & aliorum de Concilio fuo , in Pjrliamenco fuo , apud
Weftmonafterium , die Lune proximo poft Feftjm Saacti Ma-
thix Apoftoli, Anno Regtii fui undecimo, exiience,
D E D E R I T , ipfumque in Ducem Cornubice P R iE F E c E-
RIT,
Ac , incer alia Terras & Tenementa ,
Eidem Duci , fub Nomine & Honore Ducis didti Loci , per
Carcam iplius Avi noftri, data & concefta,
Idem Avus nofter, primo die O>;tobris , Anno prredidto,CoN-
CESSERiT, pro Se, & Hxredibusfuis,& per Cm-^m fuamCorJ-
FiRMAVERiT, quod Quaterviginti & Decem & Odto Librac.
Sex Solidat. & Oclo Denariac. Reddicus , cum Percmentiis , ia
Covencre ,
Qiias ifahei/a, tunc Regina Anglite, Macer fua, tenuit ad Ter-
minum Vitae fu.e,
Ica qiiod , poft Mortem ipfius Reginae , Reddicus prxdidtus,
cum Percinentiis , "^ohanni de E/tham, nuper Comici Cornubije
& H-credibus de Corpore fuoprocreacis,
Ec eidem Avo noftio & Hieredibus fuis , poft Morcem ipfius
Comitis , li ipfe fine l-I-,srede hujuimodi obiiliet , Reraanere de-
buiftet ,
Et,
Qui ad ipfum Avum noftrum & Hxredes fuos , poft- mortem
ipfius Reginx, reverti debuiifst, eo quod ipfe nuper Comes obiit
fine Hasrede de Corpore fuo procreato ,
Poft morcem ejufdem nupcr Reginje, prccfato Duci , & ipfius
ac Hxredum luorum Regum Angliae Filiis Primogeniris, & didli
Loci Ducibus, in Regno Anglias harreditarie SuccefTuiis , remane-
retjHABEN dus&Pkrcipiendus Imperpetuum,
Et quem quidem Redditum ,
Inter alia Terras& Tenementa, eidem Duci, fub Nomine &
Honore Ducis didti Loci, Data & Conceila,
Poft Mortem prxfatae nupcr Regiinc , praedidto Ducatui idem
Avus nofter, pro Se, & Hjeredibus fuis, Annedti voluit & Uni-
ri , eidem Ducatui Imperpetuum remanlurum , prout in
Carta ipfius Avi noftri, ind^ confedta, plenius continetur,
Ac Nos nuper, per diverfa Brevia noftra, praeceperimus diver-
Aa ia
H.x.fy.
i.m.ix.
i85
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D fis Efcaetoribus Regni noftri Anglije quod Henrico Filio Jtaftro
1400. P7-»w(?5e?/;/o Caitra /Burgos 5 Villas , Maneria, Honores, Firmas,
Htn. 4. Tcrras, & Tene.enta, cum Pertinentiis , necnon Feoda Mili-
tum, & Advocationes Ecclefiarum, ac omnia alia, ad Ducatum
praedidum pertinentia, in Ballivis fuis libfiarent , Habenda juxta
Tenorem & Effeclum Cartaeipfms Avi nollri lupradidhc (eoquod
idem Filiui noiler infra i£tatem exiftit non oblhnte ) faivo jure
cujuflibet , prout per Infpedionem Rotulorum Canceliarix noftrx
nobis conftat,
Vobis Mandamus qu6d eidem Filio noftro,
Cui omnimoda Debita , Arreragia Debitorutp , Redditus , &
Feodi Firmas, nobis quoquomodo, & per qualcumque Perlbnas
debita & a retro exiftentia, tam infra Principatum U-ailiiC, quam
in Ducatu Cornubix, & Comitatu Ceftrix, oftavo die Novem-
bris proximo pmeterito Dedimus & Concessimus,
In Solutione ArreragiorumprasdiclarumQuaterviginti &Decem
& Odo Libratarum , Sex Solidatarum , & Oclo Denariatarum
Redditus, nobis, ante didum Odavum diem Novembris, debi-
torum, & ejufdem Redditus exnunc fingulis Annis, adTerminos
confuetos, quamdiu idem Filius nofter Dux Cornubije extiterit,
Intendentes iitis & Refpondentes , juxta Tcnorem Cartas ipfius
Avi noftri fupradiftae , prout decet, '
Recipientes a prxfato Filio noftro Literas fuas Acquietantiae ,
fingulas Solutiones, quas ei fic feceritis, Teftificantes , perquas&
praefens Mandatum noftrum vobis inde, in Compoto veliro , ad
Scaccarium noftrum, de tempore in tempus, debitam Allocatio-
nem habere faciemus.
Tefte Rege apud Wejitnoiia^srium , vicefimo die Junii.
Et erat Patent.
*VIII. * Pro Comite Marchia fuper Colloquio cnm Rege habendo.
»4.9-
Ann.D. D EX Univerfis & fmgulis Conftabu]ariis,Cuftodibus Marchia-
1400. *^ rum, Admirallis, Capitaneis, Caftellanis,Cuftodibus Caftro-
An. I. rum, & aliorum Fortalitiorum , & eorum Loca tenentibus ; Cu-
H. 4 ftodibusPortuum Maris, & aliorum Locorum Maritimorum : Cu-
Ving. I . ftodibus Civitatum , Burgorum , & aliarum Villarum firmatarum ;
H. 4. m. Vicecomitibus , Majoribus , Ballivis, Mir.iflris, & aliis Fidelibus
}f. & Subditis noflris, t^m per Terram , quam pcr Aquam conftitu-
tis, infra Libertates & extra, ad quos pnEfentes Liters pervene-
rint, Salutem.
Sciatis qu6d ,
Ciim , QrilTimus Confanguineus nofter, Georgius Dunbarre,
Comes Marchiae Scotiae, infra Regnum noftrum Anglix,adCol-
loquium nobifcum habendum, venire proponat,
Nos, ea de caufa, fufcepimus, & fufcipimus per Prsefentes, in
Protedionem & Defenfionem noftranij necnon in falvum & fe-
curum Conduftum noftrum , ipfum Comitem , ac Homines &
Familiares fuos & eorum quemlibet , ulque ad Numerum Quin-
quaginta Perfonarum vel infra , tam Equitum , quam Peditum
(cujufcumquc Status , Gradus , feu Conditionis fuerint) veniendo
infra Regnum noftrum Angii;e, per Dominia & Poteftatem no-
ftra, hujufmodi Fortalitia Civitates , Burgos , & Villas firmatas
(petita prius Licentia a Conftabulariis five Cuftodibus didtorum
Fortalitiorum , Civitatum , Burgorum , & Villarum firmatarum)
ingrediendo , ibidem morando , & exinde ad propria redeun-
do,
£t ide6 vobis Mandamus,g^e. ut infimiltbus de Cotiduiiu Lite-
rif, cutn hac Claufula , vicUlicet ,
Ac eidem Comiti, & Familiaribus fuis prjedidis, ufque adNu-
merum prxdidium vel infra , de Vidualibus & aliis fibi Necefta-
riis , ac Viatoribus five Duftoribus Itinerum , pro Denariis fuis ra-
tionabilirer in hac parte pr-.Eftandis , quotiens opus fuerit, mini-
ftretis feu miniftrari faciatis ,
Dumtamen idem Comes, aut Homines, feu Familiares fui pra:-
didi , aiiquod Dampnum five Prxjudicium Nobis , feu Regno no-
ftro An?li-.B , aut eorum Terris iive PonelTionibus quibufcumque ,
Colore Prsefentium , nullatenus faciant feu fieri procurent quoquo
rnodo.
In cujus,&c. ufque Feftum Sandti Michaelis proximo futurum,
duraturas.
Tefte Rcge apud Cafrutit fuutti de Poste fraffo ^ viceCimo pri-
«10 die Junii.
Per iffitm 'Regetn.
Tefte Rege apud Civitatetn Eiorum i vicefimo fecundo die 'Vnn. D.
Julii. 14.00.
Per i^furti Regem. Um. 4.
* De Rccifiendo mper Epifcopttm Karliolettfera in Abba- * VIII,
thiam Weflmonafieriertfem. ^S°-
D EX, Diledo fibi in Chrifto , Abbati Weflmonafieriettfi , Sa- ^^°°'
^ lutem. -^^- '•
Ciim de Gratia noftra fpeciali voluerimus, & per Breve noftrum ^; *V
^r,,,.~. »'.* CUuf. I."
Turri ufque Abbatiam Weftmonafterienfem duci , & ibidem vo-
bis liberari faciat , ibidem , quoufque pro ipfo nuper Epiicopo ali-
ter duxerimus ordinandum, moraturum, %
Vobis Mandamus qu6d ipfum nuper Epifcopum a pra»fato Con-
ftabulario, feu ejus Locum tenente. Recipiatis , & ipfum falv6 &
fecure, quouli^ue aliud a nobis habueritis in Mandatis , cuftodiri
faciatis.
Tefte Rcge apud Wejlmonafierium , vicefimo tertio dieja-
nii.
Per Breve de Privato Sigillo , ^ per Literam de Signeto.
De TraOando cttm u4dver,fario Scoti<t.
RE-
Ann. D.
H. 4.
Viag. I.
H. 4. m.
IX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod Nos, 14.00
De fidciitate, circumfpeftione , & Induftria, diledi Clerici no- An 1
ftri , Magiftri .Alam Ne-werk , ac diledli Armigeri noftri Johannis
Mitford, plenius confidentes,
Fecimus, Ordinavimus, Conftituimus , Facimus , Ordinamus,
& per Prxfentes Conftituimus ipfos, Alanum & Johannem, De-
putatos noftros, Commiflarios fpecialcs,
Dantes & Concedentes eifdem , Alano & Johanni , plenam Po-
teftatem & Mandatum fpeciale ad Conveniendum , TraiSandum ,
& Concordandum , nomine noftro, cum Deputatis & CommilTa-
riis quibufcumque Roberti Adverfarii noftri Scotia , fufficientem
Poteftatem habentibus ab eodem , fuper Pace habenda pro perpe-
tuo inter Nos & diftum Adveriarium noftrum , Regna noftra , &
Subditos noftros,
Vel Treugis, generalibus feu fpecialibus , Capiendis , Concor-
dandis, & Firmandis, tam per Terram , quam per Mare, certo
tempore duraturis,
Necnon omnia alia & fingula Faciendum , Traftandum , &
Concordandum , qux circa PraemiiTa feu eorum Expeditionem ne-
ceflaria fuerint aut etiam oportuna , etiam fi Mandatum exigant
magis fpeciale ;
Promittentes Nos Ratum , Gratum , & Firmum habituros quic-
quid per didlos, Alanum & Johannem, Deputatos noftros Aftum,
Gcftum , aut Procuratum fuerit in PrsemiiTis , feu quolibet Pr»-
miflbrum.
In cujus, &c.
Tefte Kege apud Civitatem noffram Eborum , vicefimo fexto
die Junii.
Per ipfum Regem.
Ann.D.
1400.
Pro Nmciis Adverfarii Scotia.
Ann. D.
1400.
An. I.
Uid.
Salu-
REX Univerfis & fingulis Conftabulariis , <drc. ut fupra,
tem.
Sciatis quod ,
Cum Magifter Johannes de Merton Archidiaconus de Tevidale,
& Adam Forfter Armi^er de Scotia , ad Tradandum nobifcum
five Commiltariis noftris , pro parte Roherti Adverfarii noftri Sco-
tia:, de Pace, five Treugis generalibus vel fpecialibus , infra Re-
gnum noftrum Anglix venerint,
lidemque , Johannes & Adam , ab eodem Regno noflro , ver-
fus partes fuas proprias tranfire , & exinde , penes Perfonam no-
ftram, ubicumque nos infra didium Regnum noftrum forc conti-
gerit, ex caufa prxdifta redire fe proponant,
No ,
Pro Securitate praedidtorum Johannis & Adae , in hac partc ,
profpicere volentes,
Sufcepimus & fufcipimus per Praefentes , ^c. prottt fupra in
ejufmodi de ConauBu Literis.
Per Decem Septimanas duraturas.
Pro Hominibus ^ MHlieribus VilU nofint Circejirite.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciatis qu6d ,
De Gratia noftra fpeciali & pro bono Servitio , quod dilefti Li- A,i*^^i
gei noftri & Communes Villae noftras de Circeitre , tam Homi- ^_ .
nes, quam Mulieres, nobis impenderunt , circa Cnptionem Comi- pat.i,
tum Kantiie & Sarum, & aliorum de eorum Rebelli Coniva, i^ '.
CoNCESSiMUS eifdem Hominibus , ^atuor Damas perci- p,'s.m.
piendas, tempore Seifonae, in Forelta noftra de Bradon , per Li- ,„ '
berationem Magiftri Foreftarii , vel ejus Locum tenentis ibidem ,
pro tempore exiftentis, ac unum Dolium Vini percipiendum , fin-
gulis Annis, in Porni Villae noftrx Briltolliae, per manus Pincer-
nae noftri ibidem pro tempore exiftentis,
CoNCESsiMUS etiam Mulveribus praediftis Sex Damos per-
cipiendos , tempore Seifon;E , in Forefta noftra prxdida , per Li-
berationem didti Magiibri Foreitarii , * feu ejus Locum tenentis ibi- * VIII.
dem , pro tempore exiftentis , ac unum Dolium Vini percipien-
dum , fingulis Annis , in Portu didae Villae noftrse BriftolliLE , per
Manus Pincernx aoAri ibidem pro tempore exiftentis , quamdiii
nobis placuerit.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud WelfmonaPerium , Quinto die Julii.
Per Breve de Privato Sigillo.
Pro Johanne Swynton.
D E X univerfis & fingulis Conftabulariis , Marefcallis , &c. ad Ann. D.
'^ quos, &c. Salutem. 1400.
Sciatis qu6d , ' . Ai). 1.
Cum , ut accepimus, Johanncs Sinynton , de Scotia Chivaler, h. 4.
infra Regnum noftrum Anglias, penes Perfonam noftram , certis Vt»g. i.
de Caufis, venire fe proponat, H. 4. m.
Nos , ea de caufa , fufcepi us & fiifcipimus per Praefentes in ji.
Pro-
«;'!
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1400.
Hm. 4.
Proteftionenn & Defenrionem noftram , necnon in fahrum & fe-
curum Cbndudum noftrum , ipfum Johannem , ac Homines &
Familiares fuos & eorum quemlibet , ufque ad Numerum Viginti
Perfonarum vel infra , tam Equitum , quam Peditum , veniendo
infra Regnum nofl:rum Angliae , per Dominia & Poreftatem no-
ftra, hujufmodi Fortalitia , Civitatcs , Burgos , & Villas firmatas
(petita prius Licentia a Conftabulariis iive Cuftodibus didorum
Fonalitiorum , Civitatum , Burgorum , & Villarum firmatarum)
ingrediendo, ibidem morando, & exinde ad propria redeundo;
Et ideo vobis JVIandamus, z^c. ut mfimi/ihus de Conduhu Ltte-
187
Cum Major & Burgenfes Vllte de Kyngefton fupor Hull, nu- Ann. D.
per Centum Libras in iKceffitate noftra, antequam Regni noftri 1400.
Gubernacula fufcepimus, & jam pro Expenfis Hofpitii noftri, iii ^f». 4.
prxfenti Viagio noftro verfus partes Scoti;E, Ducentas Libras Ster-
lingorum nobis mutuaverint, & eas nobis in propria Perfona nos-
tra liberaverint, ^f. prout Jufra,mutatis mtitandis.
Tefte ut fupra,
Fer ipjum Regem.
rts.
In cujus, &c. ufque ultimum diem Augufti proxim5 fiiturum du-
raturas.
Tefte Rege apud Bborum , feptimo die Julii.
Super FaUis Armorum.
Ann.D. R ^X, Diledisfibi, Ricardo Lancaffre Reo;i Armorum, & yo-
1400. hanni Oreivel Servienti fuo ad Arma, SaTutem.
Sciatis quod ,
Cum Karolus de Savoify Miles , de Poteftate Francix , & alii in
Comitiva fua, tam Milites, quam Armigeri, nuper infra Regnum
noftrum Angliae , ad certa fafta Armorum in Pr.Efentia noftra fa-
ciendum, de Licentia noftra venerint,
Ipfique ad partes fuas proprias tranlire fe proponant ,
Nos,
Pro Securitate ipfius Karoli , ac aliorum pra:diftorum in Comi-
tiva fua , ne in eorum Tranfitu vcrfus Partes praediftas, Dampnum
feu Prxjudicium aliquod fibi , aut Hominibus , Servientibus , E-
quis, Herneliis, five Bonis fuis quibufcumque , aliqualiter eveniat,
providere volentes,
Afijgnavimus vos , conjundlim & divifim , ad proficifcendum
cum praedicto Karolo ac aliis prasdidtis , quamdiu infra Dominia
& Poteftites noftra fuerint, iplbfque, per eadem Dominia & Po-
tcftares noftra , verfus Partes fuas praedidtas , viis & modis quibus
meliiis & fecuriiis fciveritis (ive poteritis, ducendumj
Et ideo Vobis, & alteri Veftrum Prsecipimus , qu6d circaPrae-
mifTa diligentcr Intendatis , & ea faciatis & exequamini-in Forma
praediiSa.
Damus autem univerfis & fingulis Vicecomitibus , Majoribus ,
Ballivis , Miniftris , & aliis Fidelibus , Ligeis , & Subditis noftris ,
tam infra Libertates quam extra, Tcnore Proefentium , firmiter in
Mandatis, quod vobis vel alteri veftrum, in Executione Prxmif-
forum , fub Forisfadtura Vitse & Membrorum , & omnium alio-
lum qux nobis forisfacere poterunt , Intendentes fint , Coniulen-
tes, Refpondentcs, Auxiliantes & Obedientes , quotiens & quan-
do fibi feu eorum alicui icire feccritis ex parte noi^ra.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Eborum, decimo fe.xto dic Julii.
Fer iffum Regem.
Sufer RefiitHtione Regind.
De par le Roy.
Per iffitm Regem. P Everentz Peres en Dieu , & noz Trcfchiers & bien Amez , Ann D.
Nous Vous faluoms fouvcnt, en vous iignifiant que, 1400.
Par la Report que Nous a fait, de voftre Part, noftre Trefchier a,i. 1.
•VIII.
Ann. D.
1400.
An. i.
H.4.
Ibid.
vt. 34.
* Tro Majore ^ Civihtis Eborum.
K'
EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis quod,
Cum Major ^ Cives Civitatis Eborum nuper Quingentas Mar-
cas , in nccelTitate noftra , antequam Regni noftri Angliai Guber-
nacula fufcepimus , & jam pro Expenfis Hofpitii nofiiri , in prx-
fenti Viagio noftro verfus partes Scotiae, Mille Marcas Sterlingo-
rum nobis mutuaverint,
Ipfique diftas Qiiingentas Marcas nobis in propria Perfona nos-
tra , & prsedidas iVlille Marcas diledo Clerico noftro Joha^ini
Legbourne liberaverint,
Nos,
Eifdem Majori & Civibus, tam de difliis Quingentis Marcis,
quam de prxdidtis Mille Marcis , promptam & indubiam Solutio-
nem fieri volentes in hac parte ,
Conceffimus proefatis Majori & Civibus quod ipfi Solutionem ,
tam de prsediftis Quingentis Marcis, quam de Mille Marcis fupra-
di<ftis, de Cuftumis & Subfidio Lanarum, Coriorum, & Pellium
Lanutarum , quse , fub nominibus ipforum Majoris & Civium, feu
alicujus eorum , in Portu Villae de Kyngefton fuper Hull , in Na-
vibus verfus partes Exteras Carcata & Eskippata fuerint, feu Es-
kippari five Carcari contigerint, uique ad Summas praedidtas, ha-
beant & optineantj
Voientes quod Colledtorcs hujufmodi Cuftumarum & Subfidii ,
in Portu pryedidto , de Cuftumis & Sublidio didtorum Lanarum ,
Coriorum , & Pellium Lanutarum , fub Nominibus ipforum Ma-
joris & Civium , feu alicujus eorum , in Forma praedidta Carcan-
dorum five Eskippandorum , ufque ad Summam tam didarum
Quingentarum Marcarum quani Mille Marcarum pradidtarum,
jn Compoto fuo , ad Scaccarium noftrum , debitam Allocationem
habeant, ipfique ac praefati Major & Cives, & eorum quilibet,
inde ad idem Scaccarium exonerentur.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Eborum , decimo o6tavo die Julii.
Per ipfum Regem.
' Pro Majore & BurgenJibHS p^ilU da Kyrtgefion fuper HuU.
D EX omnibus, ad quos, &c. Salutcm.
'■^ Sciatis quod,
Tom. m. P. IV.
H. 4.
Penes
Cleric.
«VIII.
& bien Ame Efcuicr yoha?t Durvjard,
Nous avons bien Entenduz ia voftre Avis & Counfeil,
Coniiderez les Appointementz , faitz & accordez, d'entre no:&
Ambaffiatours & Mellages es Parties de Caleys , & les Ambaffia-
tours & Meffages pour la Partie de France, de & fur la Delive-
rancc de noftre Trefame Coufine la Roigne ,
Nous avons bien entenduz q'il vous femble , pour le mieulx ,
que la fufdifte noftrc Coufme laRoigne fera Reftime a fbn Fere de
France:
* Sur quoi Nous avons ordenez a noz ditz Ambaffiatours cer-
tein Inftrudtion de ceaccomplir, felon l'£fFed des ditz Appoin-
temcntz ,
£t icelle Inftrudion vons envoions Seelle denoftre Signet, vueil-
lans que vous la facez Enfeeller defoubz noftre Grant , & Prive
Seelx, & icelle Inftrudtion facez bailler ou envoier a noz Anibaf-
fiatours avandiz ;
Et auifi voloms Nous & Vous Mandons, que , par noz Lettres,
defoubz noftre Grant Seel, fur ce a Faire en due Forme, voiis fa-
cez Ordenner, noz Trefchiers & foialx , le S.re de Grey , & Tho-
mas Kempjlon, noz Admiralx , d"eii:re Conlervatours, dcpar
Nous , de ces prefentes Trieues par Meer , tant Come il Nous
plerra :
Et ce ne leffez.
Don. fbbz noftre Signet, a la Friorie de Selborfie, le xix Jour dc
Juyllet.
Dorf
A noflre Cou7ifeil de Frefent efleant a Londres.
De Summis Regi accommodatis recipiendis.
D E X , Venerabili_ in Chrifto Patri, Ricardo Archiepifcopo Ebo- Ann.D,
*^ rum Angliae Primati, ac dilefto llbi in Chrifto Ahhati heata 1400. '
Mmi^ Eborum, necnon, diledtis fibi, Williehno Frofi Majori Ci- An. i.
vitatis fuae Eborum , & Thomte Graa , Salutem.
Sciatis quod ,
Cum nuper rogaverimus quamplures Praelatos, & alios Ligeos
noftros, quod Nobis diverfas Pecuniamm Summas , pro Expenfis
noftris, in praefenti Viagio noftro verfus partes Scotis, accon^mo-
darent, & Summas illas ufque Civitatcm noftram prxdidtam mit-
tcrent,
Ibidem ad opus noftrum deliberandas , & fifficientem Secu-
ritatem, pro Refolutionc Summarum prsedictarum , optinen-
dam,
Nos^
Dc fidelitate & circumfpedtione veftris pleniiis confidentes,
Affignavimus vos, & Duos veftrum, ad omnes & iingulas hu-
jufmodi Summas ab iplis , qui Summas illas nobis accomodare, &
eas vobis, ex parte nollra, deliberare voluerint, ad opus nos-
trum, per Indenturas, in hac parte debite conficiendas, Reci-
piendum ,
Et ad Tradandum cum Perfonis, qui Summas pnedidas vobis
liberaverint , Diebus Relblutionum Summarum prsdidtavum , ac
Modo & Forma Securitatis hujufmodi,
Necnon ad Summas illas nobis, in propria Perfona noftra, ubi-
cumque Nos fore contigerit , venire faciendum , una cum Certifi-
catione Securitatum prxdidarum ,
Ut Nos Perfbnis illis, qui aliquas hujufmodi Summas nobis ac-
commodaverint , de Securitate Relblutionis Suinmurum illarum
fieri, & fibi liberari faciamus juxta Vim, Formam, & Etfedum
Certificationis veftrae prxdidtx;
Et ideo vobis Mandamus qubd circa PrjemifFa diligenter inten-
datis , & ea faciatis & exequamini in F^orma prxdidta ;
Damus autem univerlis & iingulis Prxlatis, ac aiiis Ligeis &
Subditis noftris, Tenore Prxfentium, firmiter in Mandatis quod
vobis, Tribus, & Duobus vellrum, in Executione Prxmillb-
rum, Intendentes iint, Obedientcs, & Refpondentes, prout de-
cet.
In cujus, &c.
Tcfte Rege apud Ebori/m, vicefimo die Julii.
H 4.
Rot. Viag.
m. 3j.
Fer ipfum Regem.
Indentura Comitis Marchia , fuper Homagio Regi faciendo.
THis Endentu re,
M A A D at the Toune of the Newe Caftil opon Tyne ,
Tlie xxv day of thc Monyth of Juyl , ihe Yere, Frome the In-
carnationof oure Lorde Jefu Ciiil, a Thoufand and Four Hun-
dreth.
Ann. D.
1400.
An. 1.
H.4.
Ix Ah-
Aa a
Bs-
ugr.
i88
CONVENTIONES, LITER.E
Ann. D. B e t w e n the Noblc and Mythty Prince Henry , by the Gra-
140C. ceof God, Kyjig of England and of France ^ Lorde of Ireland,
Hin. 4. on the ton fvde, and hi5 Coufm George de Dunbarre, Erle of the
Maiche of Scotiand, on the tother fyde,
Berys Witness, tliat the forfaid Erle has Promyttet and
AfTeurit, and in his Fairh and Loialtee Promyttes and AOeures,
»„nT be thes Prefentz,, that, * before the Feft of the Aflumpcion of
our Lady Seinte Marie, next fuyng efter the Date of thes Prefen-
tes, ore withinne viij dayes next fuyng thc fame Feft, the forfaid
Erle fal Surender and Gif up al manere of Homage, Feaute, and
Service, that he has done, ore in ony manere ys boundcn ib to
doen , to Robert that Pretendes Hymfelf King of Scotland, and to
his Heires and Succeflburs, in the moft fufficient Forme and Ma-
nere that may be Devifet and Ordegnet in that Cas '.
And , that done and perfourmet , the forfaid Kvng withinne the
faid Terme, or withinne Two Dayes after, fall, by hys Letters
Patentes, Gife and Graunte to the forfaid Erle and Chripiane his^
i+oo.
Hen, 4,
pam<e, cum quibufdam Literis ejufdem Regins Regi dire£b's, Ann. D.
jam noviter veniebat penes Praefontiam Rcris, cum um Famu-
lo in Comiiiva fua, per Dominium & Poteftatem Regis, ex
caufa prjedidta, veniendo, ibidem morando, & exinde ad pro-
pria redeundo, necnon Equos, Bona, Res, & Hernefia fja
quzcumque.
Tefte meipfo apud Weflmonafierium , tricefimo die Julii.
1J-+.
De non proficjuendo in Cttria Romam.
Ann. D,
DEX Priori Hoffitalis Saniii Johannii Jerufalem in Anglia,
^ ac omnibus & iingulis Fratribus ejufdem Hofpitalis, Salu- 1400«
tem. -^i- 1.
Quibufdam certis de Caufis , Nos fpecialiter moventibus , vobis ^- •*•
& cuilibet veftriim , in Fide & Ligeantia quibus Nobis tenemini , ^''"i- '
l~;---':> -■---■-----'--'- y„: r ^, _^„„„ • ,,,» C^r.r.tnf ^f 2<^ ^"^ Forisfadura Vitx & Mcmbrorum, & omnium aliorum ^- 4-
U^ife the Caftil and the Lordfliip of Somerton m the Contec ot ^^^ ^^^.^^ forisfacere potcritis Prohibemus, '"• 34-
Ne vos, vel aliquis veftriim, verfus aliquas Partes Exteras, abf-
que Licentia noftra fpeciali, divertatis,
Nec quicquam , in Curia Romana , aut alibi , extra dicfhjm Re-
gnum noftrum, quod in noftri Contemptum vel Praejudicium ,
aut Coronx nolh.« exh-.Eredationem , feu Legum five Confuetudi-
nura Regni noftri prJsdidH enervationem five adnuUationem , aut
alicui de Populo noftro in Dampnum, Moleftationera , five In-
quietationem cedere vaJeat, aiiqualiter Profequamini , nec aliquem
vel aliquos ibidem mittatis, ex hac Caufa, fub Forisfadhjra ante-
dida.
Tefte Rege apud yillam de Uovo Caftro fuper Tynam, Quin-
Fer ipfum Regem.
Et trat Vatens.
to die Augufti.
Lincoln ,
And if the fime Caftil and Lordfchip extend Hym not to the
Value of Fyve Hundreth Marcs be Yere, than the Somme, that
lakkes of that Value, the forfaid King fall Graunte and Afligne to
that forfaid Erle and hys VVife, to take thc Cuftumes of the Tou-
ne of Saint Botulf in the forfaid Countee, to fulfiU the forfaid So-
meof Fyve HundrethMarc be Yhere, Tp have and to
HOLD of tbe forfaid King and his Heires, be Homage atid
Knight Service, to the forfaid Erle and his Wif, and to the Hei-
res ]VIaIes betwene thaym two comyng, fo that in the Day of
the forlaid Feft of the Aflumpcion , 6r within x Dayes next en-
fuyng, the tbrlaid Erle do to the forfaid Kyng Homage Liege
arid Feaute, in the beft Forme and Manere,withoute excepcion;
the quhiche, Ib to doen at that tyme, the forfaid Erle Promettes
in his Faithe and Loialtee be thes Prefentes;
And in Manere femblable fall doen Homage Lige and Feute
to the fame King and his Heires the Heires Males comming be- ~ — —
twene the Erle and his Wife beforefaid : jj v. a ■ tt ■ r tt • ^ r^j r
And, ovrthat, the fame Kyng faU Gif to the fame Erle, for ^^ «'^*» Scoti* Hortatona fuper Homagto ^ Fidelitate
Terme of his Life , the Manoir of Clippefton in thc Forell of Regi ^nglia faciendis.
Shirwod:
And, within xiv Dayes next fuying the Date of thes Prefentes, TT£«r/fw, Dei gratia, Rex Anglia & Franci^, & Dominus Ann. D.
the fbrfaid Erle fhall fend G^Ti',;/» hys Son to the forlaid King, fo ^-* Hiberniae, Regi Scotorum Salutem, ut debite faciatis qux 1400.
that he then be common in to the Roialme ofScotland, tor to hortamur. An. i.
dweilen in the Compaignye of the fbrfaid Kyng. Quomodo Antcceflbrcs & Progcnitores noftri, Reges Anglix, h. 4.
And, fro the Day of the makyng of thes Prefentes forthward, jure Superioris & Diredi Dominii,ab antiquilFimis raroaftis tem- Ibid. w,
the Liege Men of the forfayd Kyng, fall Suppowaile the forfayd poribus (videiicet) a tempore Locrini Fi/ii Bruti citra, Scotiae & j6.
Erle in tyme of Neceflite, and be hym be Suppowailet and ipf,us Regibus in Temporaiibus & Annexis eifdem prjefuerunt , &
Receyvit into his Caftils of Dunbarre and otheri And alfa ab ipflus Regibus pro R^no Scotiae, & ejufdem Regni Procai-
fall tne Men of the fame Eile be fend, in tyme of Neceffi- bus a quibus habere volebant, Ligeum Homagium & Fidelitatis
tee, to Suppowaille the Garnifons of the Caftils of the for- JurameiKum receperunt, vos latere nullatenus dubitamus:
faid Kyng in Scotland, and in the feme be Receyvit and Sup- Et, ex quo iidem AnteccfTores & Progenitores noftri, a didis
powailet- e ■< temporibus citra, in Pofleflione luris & Dominii prjedidorura,
In the Wimefs of the quiche Things the Parties beforfaid to yel quafi, fuerunt, Nos, eorumdem Juris & Dominii Pofleflio-
the Parties of thes Endentures Entrechangeably have fette to thair nem continuantes , nichilque Novi innovantes, fetjura & Prae-
rogativas Coronje noftr.B confervare volentes illaefa, prout ad id,
ex virtute per Nos praeftiti Juramenti, fumus obligati:
Idcirco Vos, Tenore Prsclentiura, Requirimus, Monemus, &
horiamur quatenus,
* ConfideratisChriftiani Sanguinis efifuftone, aliifque Periculis&
Dampnis, q ire ex prxmifljs, li non fierent, polfent veriftmiliier
cvenire, Nobis Homagium & Fidelitatem praedidta,
Prout Pr.edecefrores vellri, jufti & legitimi Reges Scoto-
Seiles, in the Day, Yere, and Place beforfaide.
Sigillum defideratur.
Super Fiagio Scottit,
Ann D R ^ ^ Majori & Vicecomitibus Londonine , Salutem.
* vTir;
1/6.
1400.
jln. I.
H. 4..
CUuf.
p. 1.
tn.8.
Cum , ut accepimus , divcrfae Perfonae ,
Quje diverfas Pecuniarum Summas, de Denariis noftris, ad pro-
ficifcendum fupra Mare , in Comitiva Ricardi de Clideroive Armi-
geri, de Mandato noftro, verfus partes Scotix, pro Salvatione &
rum
/uo
Et pr-jefertim Willielmut , qui Henrico Secundo & Joharmi Fili»
falva' Cuftodia Vidtuaiium noftrorum, penes Nos & Exercitum '^^ "°^"^'
Et AlexMnder qui Henrico Tertio Attavo, ScEdwardo Tritta-
*vni
•5r-
noffrum adducendorum, receperunt,
Per vos, ad Seftam quorumdam Civitatis prxdidbe, Areftan-
tur, quominus ipfi in Viagium noftrum hujufmodi poflint piofi-
cifci, ut deberent, in noftri Contemptum & Prxjudicium, ac
adduiSionis Viftualium noftrorum hujujfmodi Retardationem ma-
nifeftam ,
Nos,
Attendentes Dampna & Pericula, quoe Nobis ac Excercitm nos-
tro priedifto , necnon toti Regno noftro , per Retardationem &
Impedimentum hujufmodi poHent (quod ablit) verilimiliter eve-
Et volentes proinde Periculis hujufmodi prxcavere, ut tene-
mur, X- , /, • ,
Vobis &: cuilibet veftriim , ficut Expediuonem noftram m hac
parte diligitis, Injungimus & Mandamus quod omnes & fingulas
Peifonas , qux Denarios noftros fic receperunt, verfus Nos &c Ex-
cercitum noilrum prxdidtum, ex Caufa prxdifta, in Comitiva
prxdidi Ricardi, ablque Arefto vel * Impedimento aliquo, trans-
' ire perminatis: ne, in veftri Defecftum , Perfedio hujulmodi ul-
latenus rerardetur , feu Impediatur quovis modo.
Tefle Rcge apud Weftmonaftertum , vicclimo fe.xto die Julii.
Fer Concilium.
Ann. D.
I+03.
An
■ I.
H.
4-
Franc.
I.
H.
m.
1.
Vro Nnncio Regins Hif^ania.
D F.X, per Literas fuas Patcntes, ufque ad Feftum SandH Mi-
*^ chaelis proximo futurum duraturas, fufcepit in falvum & fe-
curum Condndlum Reeis, ac in Protedtionem , Tuitionera, &
Defenfionem Rcgis fpeciales Ferandum Damajfen de Ifpania Ar-
migcrum , qui infra Regnum Regis Angli.e penes Perfonam Re-
gis, in Nuncium, cariflimx Sororis Regis, Katerinte Regina If
Et Johannes de Baliolo, qui eidem Edtiiardo,
Ac Ed-wardus , Filius didti Johannis de Baliolo , qui Ediuarda
Tertio Avo noftro, Regibus Anglix,
Hiis quafi novilTimis temporibus^ fecerunt,
Die Lunse, 23 die Prxfentis Menfis Augufti,apud Edenburgh
(ubi tunc ob hanc caufam, & etiam propter Pacem & Tran-
quillitatem Regnorum Anglise & Scotix, elfe intendimus) fadtu-
ri veniatis,
Ac omnes Prxlatos & Proceres Regni Scotise, ad eofdem Diem,
Locum , & Adlum, venire faciatis ;
Certificantes vos & ipfos qu6d , non ex Proefumptione feu Ela-
tione cordis noftri, fet ut vos ad Debitum,quo Nobis aftridli eftis,
inducamus, Requiiitionem hujufmodi facimus & vos horta-
mur,
Etiam afiedtantes quod citius & libentiiis, causa & vigore is-
tius noftrx Reqaiiitionis, Homagiura & Fidelitatem, Nobis de-
bita, faceretis, quam (Conmmacia & Rebellione veftris id cau-
fantibus) ad e.xtendendum Brachium nolbx Potentiae Provocare-
mur^
In Clementia Summi Judicis, qui tribuit unicuique quod fiium
eft, Confidentes fperamus ut ipfe (veftris Rebelliotie & Obftinan-
tia perleveranribus) ad Confervationem Juris nofl:vi, & Confulio-
nem .^mulomm & Rebellium noftrorum, in profperitate diriget
Adlus noftros. „ . . . ,,
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras fieri fecimus Pa-»
tentes.
Tefte meipfo apud Villam de Novo Caftro Super Tjnam, vj
die Augufti, Anno Regni noftri Primo.
Fer ipfum Regem ^ Conciliurn.
M
ET ACTA PUBLICA.
185)
jid Proceres Scotu ut inducaMt Regem ad faciendam Ho-
magwm z^ Fidelitatem ; fm minm , eimd Ipf prtmijfa
faciant,
Ann.D. D EX Univerfis & Singulis Ducibus, Comitibus & aliis Pro-
V j nn *^ /'/^vir^iie l<f»(mi Q/"*^f-110 Vllnr/im nf- *-}aKi*-X C-. r^ '.-.»■', r, ^.,.-^ 1-.^-^
Regi Scotice A-fonitio de comparendo pcremptorie tn Propria
Perfona ad Homagium cr Fidelitatcm faciciida.
R^
1400.
An. I.
Hm. 4.
liid.
— sXfo;2i^
* VIII.
ceribus Regni Scotias Salutem , ut debite faciatis qux hor-
tamur ,
Quomodo Anteceflbres & Pro^enitores noftri Reqes An^lix,
Jure fuperioris &directi Dominii,ab antiquiffimis retroadis Tem-
poribus (videlicet) a tempore Locrini Filii Bruti citra , Scotix &
ipfius Regibus in Tem£oribus & Annexis eifdem prxfuerunt , &
ab ipfis Regibus prd RegnoScotix , & ejuldem Regni Proceribus
a quibus habcre volebant , Ligeum Homagium & Fidelitatis Jura-
mentum receperunt, vos latere nullatenus dubitanius,
Et , ex quo iidem Anteccffores & Progenitores noftri , a diftis
temporibas cirra , in Poninione Juris & Dominii prxdidorum,
vel quafi, fuerunt, Nos, eorumdem Juris & Dominii PoiTeflTio-
nem continuantes , Nichilque Novi innovantes, iet Jura & Prae-
rogativas Coron-cie noftrce coniervare Volentcs illxfa , prout ad id ,
ex Virtute per Nos praeftiti Juramcnti, fumus obligatii
Ea propter Nos Reg;em Scotorum , per noftras certi tenoris Li-
teras, Requifivimus, Monuimus, & Hortabamur quatinus ,
Confideratis Chriftiani Sanguiuis effijlione aliifque PericuHs &
Dampnis, quse ex prxmiflisj ii noa fierent , verilimiliter pollunt
evenire,
Nobis Homagium & Fidelitatem prsedida fprout PrKdeceffo-
res fui, jufti & legitimi Reges Scotorum , Regibus Anglise, Pro-
genitoribus noftris, a retroaftis temporibus confueverunt) die Lu-
nx, Vicefimo tertio die prxfentis Menlis Augufti, apud Eden-
burgh (ubi tunc ob hanc Caufam , & etiam propter Pacem &
Tranquillitatem Regnorum , tam AngH^, quam Scotii^, effe in-
tendimus) facturus veniat, prout in noftris Liteiis, inde confediis,
plenius continetur :
Ciim ergo in A&is inter Reges Anglias & Scotiae, qui fuerunt,
habitis, inter caetera, reperimus quod illiex Vobis, a quibus Rex
Anglix voluerit , fibi Ligeum Homagium &c Fidelitatis Juramen-
tum facient & praeftabunt ,
Idcirco Vos omnes & fingulos , Tenorc Praefentium , Requiri-
mus, Monemus, & Hortamur quatinus prxfatum * Re^em Sco-
torum ad faciendum prsmiffa Inducatis,
Et, fi ipfe Veilris Exhortationibus nolucrit aflTentire, Vos ni-
chilominus, diftis Die & Loco, coram Nobis compareatis, Li-
geum Homagium & Fidelitatis Juramentum Nobis facturi , caete-
raque adturi qux quaHtas Fafti exegerit & de Jure fuerint facien-
daj alioquin Juftitiam noftram Prolequi intendimus, prout de Ju-
re meHus poffumus, & Divin» placuerit Mageftati.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Villam de Novo Caftro Jitper Tynam^ vij
die Augufti.
Ter ipfum Cuftodem c^ Concilium.
De Literis Regiis Regi Scetia intimandis.
Ann. D. D EX, Diledtis fibi, WiUielmo Fuhhorp., Thomte Tick-worth, &
1400. Gerardo Heron , Militibus , yohanni Curfon , Johanni Mit-
A,i. I. frd, & Edvjardo Ilderton Armigero, Salutem.
H. 4. Ex quo Anteceflbres & Progenitores noitri , Reges Anglice,
Viagn I . Jure Superioris & direfti Dominii , ab antiquiflimis retroactis Tem-
H. 4. m. poribus , Scotia:, & iplius Regibus, in Temporalibus & annexis
36. eifdem, prasfuerunt,
Et ab ipfis Regibus pro Regno Scoti3e,& ejufdem Regni Pro-
ceribus a quibus habere volebant , Ligeum Homagium & FideH-
tatis Juramentum receperunt.
Et Nos Juris & Dominii hujufmodi Polleftionem continuan-
tes, nichilque Novi innovantes, fct Jura & Prxrogativas Coronae
noilrae confervare volentes illsefa , prout ad id , ex virtute per nos
praeftiti Juramenti , fumus obHgati,
Idcirco Nos Regem Scotorum , necnon omnes & fingulos Prae-
latos & Proceres Regni Scotise , iuper hoc Requirimus , Mone-
mus , & exhortamur , prout in noitris Literis defuper confe6tis,
quas Vobis & cuilibet veftrum , una cum Prjefentibus, Tranfmit-
timus ipfis intimandas ,
Vobis & cuiHbet veftrum , fub Poena Forisfa£turx omnium &
fingulorum qux Nobis Forisfacere poteritis , diftri£te Praecipien-
do , Mandamus quatinus praefatas Literas noftras , juxta & lecun-
dum Vim & Effedtum earumdem, didtis Regi, Prselatis, &Pro-
ceribus Regni Scotix , fublato dilationis obftaculo , in ipforum
Propriis Perfonis , fi ipforum Prsefentias comniode haberc poteri-
tis , alioquin in Kelcowe , Dryburgh , Gedworth , Melros , & E-
denburg , & aHis Locis PubHcis infra didtum Regnum Scotix ,
ubi Vobis videbitur meHiis expedire, PubHce, aka & intelligibiH
Voce, Intimetis, Legatis, & Iniinuecis, feu aHquis vcftrum Inti-
met, Legat,& Infinuet,
Ipfofque Regem, Prselatos, & Proceres, ad ea quae ipfis fcri-
bimus , & ut noftris Exhortationibus acquiefcant , eiBcaciter A-
nimetis & Inducatis, leu alter veftriim Animet & Inducat,
Nofque de die Intimationis praedidti^ , & quicquid feceritis in
Praemiffis , quidve Rex , Prxlati , & Proceres prxdidi refponde-
rint & fecerint in Irac parte, certificare curetis, vel certificet ille
ex Vobis qui di(5tas Literas noftras duxerit, ut prisfatur , iiuiman-
das.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Villam de Novo Caftrofuper Tynarn , vij die
Augufti.
Fer ipfum Re^em e^ Concilium.
E X , Regi Scotorum Salutetn, & Requeftis ac Monitionibus Ann. D,
- noftris acquiefcere juftis. 14.00.
A memoria veltra non recefft quomodo Nos, An'. 1.
Attendentes quod Anteceffores & Progenitorcs noftri Re^es An- "■ 4-
gli,E, Jure iuperioris & diredti Dominii , ab anciquiffimis retroac- iHJ-
us Temponbus , Scotix & ipfius Regibus , in Temporalibus &
annexis eifdem, Prxfuorunt , & ab iplis Regibus pro Regno Sco-
tiK , & ejufdem Re^ni Proceribus a quibus habere volebant, Ho-
magium & Fidelit.itis Juramentum recepcrunt , & ex quo iidem
Anteceffores & Progenitores noftri, * a didlis Tcmporibus cicra, * VTIL
m Poffeffione Juris & Dominii prsdidorum , vel quafi, fue- 1/8.
runt , ' ^
Nos,
Hac confideratione moti , Poffcffionem Juris & Dominii hu-
juftTiodi continuare , nichilque Novi innovare , fet Jura & Prsero-
gativas Coronas noftriie confervare Volentes illaela,
Nuper, per noftras certi tenoris Liceras , Vos Requifivimus,
Monuirnus, & Hortabamur quatinus,
Conlideratis Chriftiani fanguinis effufione aliifque PericuHs &
Dampnis, quae ex Praemiffis, fi non fierent , venlimiliter poffent
evenire,
Nobis Homagium & Fidelitatem prxdifta, die Lunx , Vicefi-
ma tertia die priefentis Menlis Augufti , apud Edenburgh (ubi
tunc , ob hanc Caufam , & etiam propter Pacem & Tranquillita-'
tem Regnorum Anglije & Scotiae, efle intendimus) fadturi veni-
retis ,
Ac omnes Prjelatos & Proceres Regni Scotix,ad eofdem Diem
& Locum & Adtum, venire faceretis, prout hoc in didis nofttis
Literis plenius continetur :
Ad quas quidem Literas noftras David Primogefiitus vefter ac
Dux Rothefaie, &c. necnon vefter Locumtenens (Nos Adverfa-
rium fuum Anglia vccans) Liceras Nobis fcripiic (fecundum fe)
Refponfuras ,
Quarum contenta fibi ipfi func contraria, ut cuilibet, intuenti
& Intelligenti , hac Luce Meridiana & oculata fide clarius potefl:
apparere :
Miratur quodamodo quod Jus noftrum profequi intendimus,iK)n
animadvertens quod nemini injuriatur qui ]m fuum profiquitur,
& talis in Meffem alienam Falcem miftere nullatenus eft cenfen-
dus,
Credimus vere nuUum fanx Mentis dubitare quin aliud eft Ho-
magium petere , & aliud Divitias quxrere j Divitias enim Regni
Scotix in Literis noftris non petivimus : & novit ille , qui nichil
ignorat , quod ad id Mens noftra hucufque non anelavit , llcet in-
juriose hxc Nobis imponat David memoratus :
Idem etiam David , in didlis fuis Literis, afferit quod , ficut &
Nos, ita & ipfe, defiderat Chriftiani Sanguinis effufionem evita-
re, & tamen in eifdem Literis , cum Trefcentis , aut Ducentis,
feu Centum Nobilibus , fe ofTert Nobifcum Pugnaturum , quafi
Nobilium fanguinem Chriftianum non cenferet j
Cum ergo prxdidtx fux Literx , & contcnta in eifdem , ad ?a-
ftum Contentorum in Literis noflris prxnominatis nil faciant in
effedtu ,
Idcirc6 Nos ,
Didtisnoftris Requifitionibus, Monitionibus , & Exhortationi-
bus , quas juftas , ex antiquis Recordis & autenticis , luculenter
poffumus probare , firmiter infiftentes , & ab ipfis nullatenus Re-
cedentes ,
Vos , exnunc prount & tunc Tenore Pr.efentium , ex fuperha-
bundanti Requirimus , Moneinus , & Hortamur quatinus Die &
Loco, vobis in prxfatis noltris Literis per No^- alTignatis , coram
Nobis curetis peremptorie coniparere , Nobis Ligeum Homagium
& Fidelitatcm , ac cxtera omnia , qux in eiidein noftris Liieris
continentur , fadturi ; Literis David prxfaci & Contentis in eifdeni
non obftantibus quibufcumque.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Le Ljthe^ xxij die Augufti.
Per ipfum Regem,
Pro Monafterio SanEt<t Crucis de Waltham,
D EX, Efcaetori fuo in Comitatibus Effexix & Hertfordix, Sa- Ann D
A^lutem. j^oo. •
^uni» . An. I.
Ad fupplicationem , Domini 'Richardi., nuper Regis A?tgliis,Se- n. 4.
cundi poft Conqueftum, p^,_ \^
Per Sedem Apoftolicam Conventui Monafterii Sandtx Crucis h. 4. p.
de Waltham, Romanx Eccleiix immediatc fubjedti , fit Indultum S.w.ii-
quod onines & iinguli, qui fucceflive, perpetuis futuris tempori- " '
bus, in Abbates diifti Monafterii, cum illud vacare contigerit , per
ipfuin Conventum eledti fuerint, eo ipfo , abfque aiiqua alia Con-
firmatione , fint veri Abbates ejufdem Monafteru, & pro taHbus
cenfeantur & habeantur ,
Ac perinde adminiftrare & Curam Animarum regere , ac om-
nia alia & lingula, qux ad Curam, & .Adminiftrationem , ac Re-
gimcn didti Monaftcrii pertinucrint , libere & licite facere & exer-
cere, in omnibus, & per omnia , * poffint imperpetuum , ac fii * VIII»
per Sedem prxdidtam eort^m Eledtio foret Confirmata, jj-q.
Ac etiam a qiiocumque maluerinr , Cathdico An iftite , Gra-
tiam & Communioneni dictx Scdis habente, Bencdici vJeant,
Non obftantibus quibufcumque Conftitutionibus , Litais , feu
Aa 3 Pri-
ipo
CONVENTIONES, LITERiE,
Ann. D. Privilegiis Apoftclicis, aut Statutis & Ccnfuetudinibus Monafte-
1400. rii pn^^diifli iive Ordinis ejuPiem contrariis , Juramento, Confir-
Hen. 4. matione Apoftolica , vel quacumquc alia lirmitate roboratis , prout
in Literis Bullatis dicl-.E Sedis Apoiloiiciie , coram nobis oftenlis,
vidimus contineri,
Nosigitur, . ., „
Eledionem de Fratre IVillielmo Harkton^ Canonico Monalte-
rii pr<Edicti, per Mortem Ulllielmi tiltimi Ahhatis ejufdem Loci
vacantis , per Conventum prv-ediftum in Abbatem Loci illus_ ( Li-
centia noftra fuper hoc petita & obtenta) Eledto, & per didtam
Sedem Apoftolicam fic confirmato, acceptantes,
Eidem Eleftioni Regium Ailenfum adhibuimus & Favorem, &
Fidelitatem iphus Elefti Cepimus , & Tcmporalia Monafterii prae-
didi, cum pertinentiis, Reftituimus eidem:
Et ideo tibi Prxcipimus quod eidem Elefto Temporalia Mo-
nafterii pr:^dicti, cum pertinentiis , in Balliva tua, Liberes in for-
ma praedifta. ...
Tefte Rege apud Villam novi Cafri fuper Tynam^ uj die bep-
tembris.
Ter Breve de Privato Sigitlo.
Pro Beatrice de Ros,
Ann D. R EX Omnibus, adouos, 8cc. Salutem.
14.00 Sciaris quod , dc Gratia noftra fpeciah , Concetiimus & Li-
^n i centiam Dedimus, Diledla; nobis, Beatrici de Roy quod ipla , cum
K 4. " Scrvientibus fuis, durante Vita fua, in omnes &finRulos Parcos&
VisiTi Foreftas noftras, cum ipfam per eofdem tranfire contigerit, mtra-
« * w re, & in eifdem Parcis & Foreftis Fugare , & Unam vel Duas
,j * Feras Capere& Habere poftit, iine Impetitione vel Impedimento
noftri, feu Otficiariorum , Foreftariorum , aut Mimftrorum no-
ftrorum quorumcumque pro tcmpore exiftentium.
In cujus, &c.
Tefte Rege afud Northallcrton ^ Quinto Die Septembris.
Ter iffum Regem,
Confmiles Literas Eegis habet Elizabeth de Clifford , fuh eadem
Bata.
Per ipjum Regem.
J)e Proclamatione fnper Rehellione JVallenJinm.
Ann. D. D EX, Vicecomiti Warrwicae & Leyceftris, Salutem.
1400. Ad noftrum pervenit intelledum qu6d quamplurcs contra
^n.i. Nos, & Ligeantiam fuam , proditorie fe levaverint,
H. 4. Et quampTura Caftra & Fortalitia, in Partibus prxdidis, aC in
liiJ. m. Marchiis ejufdem, Manu forti Ceperunt,
31- Et quofdam Fiaelium Ligeorum noftrorum ibidem Interfece-
runt, & quofdam corum Ceperunt & Imprifonarunt, ac quofdam
corum de eorum Bonis & Carallis Spoliarunt,
Nos, ad Malitiam ipforum Proditorum noftrorum (Altinimo
annuente) Reliftendum . verfus didtas partes in propria Perfona
noftra divertere , & apud Villam de Coventre , die Lunae proxi-
■ rrio futuro, fuper Tranfitu noftro vcrfas partes lllas, ex caufa prae-
difta , pernoiftare intendimus ,
Et ideo tibi Prsecipimus , firmiter Injungentes , quod in finglis
Civitatibus , Burgis , Villis Mercatoriis , ac aliis , in Balliva tua , in-
fra Libertates, & cxtra, ubi expedire videris, ex parte noftra pu-
blice Proclamari facias quod omncs & finguli Homines defenla-
biles,tam Militcs, quam Armigeri, ac Sagittarii, & alii ad La-
borandum Potentes , in didta Balliva tua, cum omni Feftinatio-
ne polTibili , fub Forisfadura omnium quae nobis forisfaccre po-
terunt , fufficier.ter Armati & Arraiati juxta Status fui exigen-
tiam . penes Perfonim noftram', ubicumque nos forc contigerit,
• Vlll. ad Refiftendum , * una Nobifcum, Malitix Proditorum noilro-
'^°' rum pr-jedictorum , fe trahant & feftinent;
Et hoc fub ForisfacSura antedicta nuUatenus omittas.
Tefte Rege apud N«ri;<Jw./re»,decimo nono die Septcmbris.
Per ifjitm Regem.
Confimilia Brevia dirigunmr Vicecomitibus fubfaiptis , fub ca-
dem DaUi videlicet.
Vie. Notyngb- ^ Berh.
Vic. WyT^or-/:.
Vic. Salop.
Vic. Staf.
Vic. Gloue.
Vic. Hereford.
Vte. Norbt.
De Villa Salopid cujiodiettda.
Ann- D. 15 E X BalUvis , ac Probis Hominibus Villae Salopix , Salutem.
1400. iv (2.\\m quamplures Infidcles Ligei noftri , de partibus North-
^- '• wallije,contra Nos & Ligeantiam fuam proditorie fe Levaverint,
^: 4- Et quamplura Caftra & Fcrtalitia , in partibus pr.edidtis , ac in
Viag.i. Marchiis ejuidem, Manu forti ceperint,
ti. ^m. Et Villam prcediftam capere, & eam, contra Nos & Ligean-
30' tiam fuam praedidam, tenere proponant, ut accepimus,
Nos,
Pro falva Cuftodia Villoe prxdidlae ordinare , ac Maliiix ipfo-
lum Proditorum noftrorum reiiftere volentes,
Vobis, in Fide & Ligeantia quibus nobis tenemini, & fubFo-
risfadura omnium qux nobis forisfacere poteritis, Mandamus,tir-
miter Ii^ungentes , quod ftatim , vifis Prarfcntibus , fufficicntem
Securitatem Cpro qua veftro Periculo refpondere volueritis) afin- Ann. D.
gulis Wallenfibus , infra Villam praediftam Refidentibus , qu6d 1400.
ipfi, tanquam Fideles Ligei noftri , erga Nos & Populum no- Hen.^.
ftrum fe gerent & habebunt , capiatis ,
Et eandem Villam ad opus noftrum falv6 & fecur^ cuftodia-
tis, & cuftodiri faciatis, contra Invafionem ipfomm Proditorum
nofttorum, uique Adventum noftrum ibidem,
Quodque , ii iidem Wallenfes Securitatem hujufmodi invenire
noluerint, tunc eosAreftetis& Capiatis, & Prifonye noftrae Com-
mittatis , in eadem , quoufque pro ipforum Deliberatione duxeri-
mus demandandum , nioraturos.
Tefte Rege apud Norham^ton. decimo nono die Septembris.
Per ipfum Regem.
B
Pro Ecclefia Ojforienjiy de Provijione.
Onifacius Episcopus, Servus Servorum Dei ,cariffi- Ann. D.
mo in Chrifto Filio, Henrico Regi Anglix Illuftri Salutem, 1400. *
An. i.
H. ?.
I.X Orig.
in Turr.
n.io.
* VIII.
161.
& Apoftolicam Benedidlionem ,
Gratix divinx Prxmium & humanx laudis prxconium acqui-
ritur,fi,per Secularcs Principes, Prxlatis , prxfertim Cathedra-
hum Ecclefiarum Regimini Prxlidentibus, oportuni favoris Prx-
fidium & Honor debitus impendatur.
Dudum fiquidem,(bonx mtrT\onx.,yohanne Epifcopo Olforien-
fi, Regimini ejuldem Oflbrienfis Ecclefix Prxlidente) Nos,
Cupientes eidem Ecclefix, cum vacaret,& per ApoftolicxSe-
dis Providentiam utilem & ydoneam prxfidere perfonam,
Provifionem ejufdem Ecclefix duximus ea vice fpecialiter re-
fcrvandam , decerncntes extunc irritum & inane C\ lecus , fuper
hiis,a quoquam, quavis audoritate , fcienter vel ignoranter , con-
tina;eret attemptari :
Poftmodum ver6,
Prxfata Ecclefia , per ipfius Johannis Obitum , qui extra Roma-i
nam Curiam diem clauft extremum, vacante,
Nos,
Vacatione hujufinodi Fidedignis Relatibus intellefta,
Ad Provilioncm ejufdem Ecclefix celerem & fclicera,
De qua nullus prxter nos, ea vice, difponere potuerat five po-
terat , Rcfervatione & Decreto obfiftentibus fupradi(ftis,
Ne Ecclefia ipfa long-.e Vacationis exponeretur incommodis,
* Paternis & folicitis Studiis intendentes,
Poft Deliberationem , quam de prxficiendo eidem Ecclefix Per-
fonam utilem & etiam frudhiofam, cum Fratribus noftris habui-
mus diligentem,
Demum ad, diledum Filium, Rogerum jSppelbi Eledtum dids
Eccleiix ,
Tunc Priorem Prioratus Monialium de Noneton,per Priorem
& Prioriflam foUti gubernari Ordinis Fontis Ebraudi Conven-
trienfis & Litchefeldenfis Dioecefis,
Quem de Religionis Zelo, Litteramm Scientia , Vitx Mundi-
ria /T-loneftate Morum , Spiritualium Providentia , & Tempora-
lium Circumfpedione , aliifque multiplicium Virtutum meritis,
prout ex fidcdignorum Teftimoniis accepimus infignitum ,
Direximus Oculos noltrx mentis,
Quibus omnibus debita meditatione pen&tis, de Perfbna ejuP-
dem Rogeri Elecli, Nobis & ejufdem Fratribus,ob didorum fuo-
rum exigentiam Meritorumj, accepta, eidem Oflbrienfi Ecclefix,
de diftorum Fratrum Confilio, Aucftoritate Apoftolica providimus,
ipfumque illi prxfecimus in Epifcopum & Paftorem, Curam &
Adminifh-ationem iplius Eccleiix fibi in Spiritualibus & Tempo-
ralibus plenarie committendo,
In illo, qui dat Gratiam & largitur Prxmia, confidentes qu6d
(dirigente Domino A<fhjs fuos) prxfata Ecclelia, per fux Indu-
mix & Circumfpedlionis ftudium fruftuofum , regetur utiliter,&
profpere dirigetur, ac grata in eildem Spiritualibus & Tempora-
libus fufcipiet Incrementa:
Cum itaque ( Fili cariffime ) fit virtutis opus Dei MinifTros be*
nigno favore profequi , ac eos Verbis & Operibus , pro Rcgis
iEterni GIoria,venerari,
Serenitatem tuam Regiam rogamus & hprtamur attentc , quati-
nus, eundem Rogerum Electum, & prxfatam Eccleliam Oflb-
rienfem fuo commifTam Regimini, habens, pro noftra & Apofto-
licx Sedis reverentia , propenfius commendatos , in ampliandis &
confervandis Juribus fuis , iic eos bcnigni Favoris Gratia profequa-
ris, quod idem Elecftus, tui Favoris fultus prxfidio, in commiflb
fibi Paftorali Officio , polfit , Deo propitio , profperari , ac tibi ex-
inde perhennis Vitx prxmium , & a nobis condigna perveniat
A£tio Gratiarum.
Dat. Romie apud SartHum Petrum , vj Kal. Odobris , Pontifica-
tus notlri Anno undecimo.
De Reqttejiu, fuper Ca>io»ii.atio>7e yohannis de Bridlington. ^^
EX Univerfis & fingulis Regibus , Principibus, Ducibus, ^nn. D,
dO _
SeCtX lUCllliL, >^ti UlilVtllUUl WlLfi-iii *-viin.»i.ui.j, ^iM.Awiii.w.7 «...kw- ^. -^
ras infpedturis, Salutem in Omnium Salvatore. lemnt.
Univerfitatem veitram multipliciter honorabilem, & quemlibet 2.^.4.
veftrum per fe,attentius & efficacius quo polfumus , Tenore Prs- j^ ,^,
fentium, requirimus & rogamus,
Quatenus,
Dileftum nobis in Chrifto , Fratrem Johannem Gishurn Cano-
nicum Prioraius de Bridlyngton, qui per Re?na, Dominia, Lo-
ca, jurifdiitiones, & Territoria vetlra, veilus Curiam Roinanam,
pro
ET ACTA PUBLICA.
I9t
Ann, D. pro Neeotio Canofiizationis yohan?!is jiuper Trioris Prioratus pr<e-
1400. didi ibiaem profequeiido , dirigic grellus fuos in pr^fcnti,
lien.^. Cum ipfum Johaniiem Gysburn, per difta Regna , Dominia,
Loca, Jurildidtiones, & Terricoria veftra vel alicujus veftrOim.
cum Familiaribus & Rebus fuis tranfire, feu inibi morari contige-
rit, noftrx Mageftatis intuitu, & harum Precum noftrarum fpe-
ciali intervencu , propenlius recommendatum habentes, eundem
Johannem Gysburn cum Familiaribus , Bonis,& Rebus fuis trans-
ire, reverti, ac morari libere abfque Solutione Gabelli, Tributi,
feu alterius Exatbionis cujufcumque, & abfque Apericione Litera-
rum, Mancicarurn, Valefiorum,aut Hernefiorum fuorum quorum-
cumque , benivole permittatis , non inferentes eis , nec quomolibet
inferri permitcentes , in corporibus feu bonis eorumdem , Damp-
num , Impedimentum , Violenciam , Injuriam , fea Gravameri, quin
pocius fi egeanc eis in eorum agendis minillrare dignemini Conii-
lium , Auxilium , & Favorem, ac Scorcam, falvumque & fecu-
rum Condudtum, per Regna, Dominia, Loca,Juriidid:iones, &
•VIII. Tciricoria veftra & cujullibet * veftrum, rationabilibus Sumpti-
161. bus & Expenfis , & ii quid eis in Perfonis vel Rebus injuriatum
fuerit , ouod nollemus , id indilate reformare curccis noftris Preci-
bus & Amore.
Nos fiquidem , Subditis veftris & cujuflibet veftrum , ciim ad
Regna feu Dominia noftra, aliquos ex iplis declinare contigerit,
Favorem conlimilem , & majorem ii indiguerint vel eorum ali-
quis indiguerit , grato animo impcndere curabimus , & de Fado
veraciter impendemus.
In cujus rei Teftimonium has Literas noftras Patentes fieri , &
Magni Sigiili noftri munimine fecimus conlignari.
Dat. in taUtio nojlro Weflm. quarto die Oi5tobris.
De Equis pro Pajfagio IJkbellie Regint frovidendis.
Ann. D. 13 EX Dileftis fibi Thojna Aberbury & Johanni Burgh, SalU'
1400. ■'■^ "
H. 4.
Tnt. 2.
H. 4. p
i.m.
lutem.
Sciatis quod Nos,
De fidelitate & circumfpeftione veftris, plenius confidentes,
AlTignavimus vos, conjun£tim & divilim, ad tot Equos, quot
ad opus caridimx Confanguineae noftr;E Ifabellte 'Regin^ Anglne ,
58. qux verfus partes Franciae cum Familii fua in proximo eft pro-
fedura, necelfarii fuerint,infra Libertates & extra (Feodo Eccle-
fix dumcaxat excepto ) pro Denariis noftris in hac parte rationa-
biliter folvendis, barganizandum, emendum, & providendum,&
eos, cum fic Barganizaci , Empci , & Proviii fuerinc, ad opus ip-
fius Reginae cuftodiendum & cuftodiri faciendum,
Et ideo vobis mandamus quod circa Pr,.iemilfa diligenter inten-
datis, ac ea faciatis & exequamini in forma prxdidba;
Damus autem Univerfis & Singulis Vicecomicibus,Majoribus,
Conftabulariis, Ballivis, Miniftris, ac aliis Fidelibus & Subdicis
Tioftris , infra Libertates & extra , Tenore Prxfencium , firmiter in
Mandatis,quod vobis & alteri veftriim, in Praemiiiis faciendis &
cxequendis, Intendentes fint, Confulentesj & Auxiliantes, prouc
decet.
In cujus, &c.
Tefte Regc apud Weftmo»a(ieriim, decimo quarto die Odo-
bris.
Ver Concilium,
ta & limitata, una vel viciffim, extunc mittendis, abfque aliquo Ann. D.
alio Waranto libcraret, didlufque Johannes , qmmplures Summas 1400.
de Pecuniis praedidtis , ac Parcellas de didis Bonis & Jocalibus, Hm. 4.
diverfis Peifonis , ab iplb nuper Rege per Interligna hujufmodi
etiam Johanni dcftinatis,abfque aiiquo alio Waranto perfolverit &
liberaveric, prout clare Nobis conftat, Reliduumque Summarum,
Bonorum, & Jocalium illorum, Nobis,ac aliis Perlbnis de Man-
dato & Scientia noftris, ancequam Regni noftri Gubernacula fuf-
cepimus, & poftmodum incegre liberaverit & fideiiter perfolveriti
prout clare & manitefte nobis conftat,
Nos prsemifFa conliderantes ,
De Graria noftra Ibeciali , ex proprio motu & certa fcienria no-
ftris , de alTenfu Pra-iatorum , Procerum , & ^lagnatum Regni
noftri Angiix , in prxfenti Parliamento noftro ,
Prsfatum Johannem ,
De quibulcumque Denariorum Summis, ac de omnibus &fin-
gulis Bonis & Jocalibus, per ipfum Johannem, de praifaro nuper
Rege & de alus quibuicumque Perfonis, nomine iplius nuperRe-
gis, qualicercumque receptis,
Pro Nobis , Hxredibus & Succeflbribus noftris , plenarie &
penicus exoneramus & acquietamus ,
Ac eidem Johanni, omnimoda Debita & Compota Nobis ia "
hac parte debira, nccnon omnimodas Aitiones, Querelas, & De-
mandas , qu',e erga eundem Johannem , ratione Pr emiflbrum aut
ahcujus eorumdem habuimus , habemus , feu quovifmodo habere
poterimus, pro Nobis, Haeredibus & Succefloribus noftris prse-
didtis, de allenfu prxdidto, Tenore Pr;rfentium penitiis Remitti-
mus, Dimiccimus, Relaxamus, & Pardonamus:
Volentes infjper & Concedentcs de uberiori Gracia noftra, pro
Nobis , Hxredibus & Succeflbribus noftris prasdidis , quod idem
Johannes , H.Eredes aut Execucores fui , live Tenentes Terrarum
& Tenementorum fuorum, auc eorum aliquis, aliquem Compo-
tum, Nobis, aut Hxredibas, feu Succelforibus noftris prxdidtis,
ratione Prsmiirorum aut eorum alicujus, reddere nullatenus cora-
pellantur leu compellatur, nec eaoccafione occalionentur vel oc-
caiionetur, aut moleitencur five moleftetur quovis modo , fec ab
omni Attione, Q_uerela, & Demanda Nobis, erga prcefatumjo-
hannem m hac pirte, competentibus, aucNobis, feu diiftis H^-
redibus live Succeflbribus noftris competituris , Nos , H.credes &
Succeifores pr.edidi per Pr^sfentes fimus excluh iraperpccuum.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud IVeftmonafteriunty Quarto.die Novembris.
Ann. D,
1400.
H. 4.
Ann. D.
1400.
An. z.
H. 4.
Clauf. 1.
H. 4. f.
i.m. i-j.
De Scotis , abfqtte Redemptione , cuftodiendis,
D E X Carifllmis Confanguineis fuis , Henrico Comiti Northum-
•* ^ bri^ , Cuftodi Marchiarum Regni noftri Anglive , verfus par-
tes Scotis in partibus de la Weftmarche,& He?trico Percy leFilz,
Cuftcdi Marchiarum Regni noftri prxditti , verfus ditttas partes
Scotix in partibus de la Eftrnarche , Salutem.
Quibufdam certis de Caulis, nos fpecialiter moventibus,
Vobis & alteri veftrQm mandamus,firmicer injungentes quod,
Capitaneis & aliis qui Ricardum Rotherford Militem & Filios ejus,
ac yohaymem Tournebull oUT WYTH SwERD, & alios Ca-
picancos & Dudlorcs Hominum ad Arma de Scotia , nuper de
Guerra ceperunc, ex parte noftra firmiter detis in Mandatis,qu6d
i^fi prsefatum Ricardum & Filios ejus , Johannem , necnon alios - - ,
Capitaneos & Dudores praedidtos, falvo & fecure , abfque aliqua- per Manus Vicecomicis ibidem percipiendarum
Pro Comite Somerfet ^ de ForisfaQisOivitii-de Glyndordf,
REX omnibus, ad quos, &c. Salutem.
Sciatis qu6d, de Gratia noftra Ipeciali, Dedimus & Con-
ceflimus, cariinrao Fratri noftro Johanni Comiti Somerfetix ., orij-
nia Maneria, Terras, &Tenementa, quae fuerunt Oui/7« deGlyn
dordy, tam in Suthwallia quam in Northwallia, quJe, ratione Al-
tse Proditionis contra Regiam Mageftatem noftram, perpr;rfjtum ?-'' i-Jif.
Owinum fedtae & perpetratx , Nobis Forisfadta exiftunc , & qux 4 ^ • •
ad prxfens valorem Trefcencarum Marcarum per Annum , per x- "'• *9i_
ftimationem ( ut dicitur) non exccdunt,
Habenda & Tenenda omniaManeria, Terr3s,&Te-
nemenca prxdida, una cum Regahis, Regalitatibus , Feodis Mi-
litum, Advocationibus, & Patronatibus omnimodorum B;neficio-
rum Eccleliafticorum , Francliefiis, Libertatibus, Cuftamis,War-
dis, Maritagiis, Releviis, Elcaetis, Forisfadturis , Chaceis, Par-
cis , Warennis , Wrecco Maris , & omnibus aliis Proficuis &
Commoditacibus quibufcumque, ad prxdidta Maneria, T'crras,&
l^nementa, Ipedtantibus, five pertinentibus, prxf..to Conid, &
Hxredibus liiis, de Nobis & Hxredibus noitris, pcr Sei-vicia inde
debica & conlueta , adeo libere , plene , & incegre , licuc prxdic-
tus Owinus ea habuit & cenuic aliquo cempore prxcerico , * abf-
que aliquo , Nobis vel Hxredibus noftris , inde ReddendQ ,
Donacione & ConcelTione per Nos , nuper eidem CVnriici de
Caftris, Maneriis, Terris, & Tenementis qjx faerjnt Radulphi
de Lumley Chivalcr, racione ForisfiCturx ejuldem Radulphi , quas
valenc per Annum eidem Comici Trdcencas & S x.iginta llibras,
Auc quadam Annuitate Viginti Librarum , per Richardu^n nuper
Regem Angli^ Secundum poft Conqueilum , eideni Comiti pro
nomine Comitis Somerfetix, de Exitibus Comitatus Somerletix,
*VIIL
i6\.
Deliberatione feu Redemptione de eis faciendis , quoufque aliud
in hac parte duxerimus demandandum , cuftodianc & cuftodiri
faciant lub Forisfadtura omnium qux nobis forisfacere poterunt.
Tefte Rege apud Weftmonafterium ^ tricefimo die Odtobris.
Fer ipfum Regem nunciante Th. Comite Wygornia:.
Pro Johanne Ikelpgton Clerico , de Pardonatione.
Ann. D. R. EX Omnibus ad quos, &c. Salutem.
1400.
Atl. 2..
H. 4.
Ibid. m.
II.
*VIII.
»63.
Sciatis quod,
Cum cariflimus Dominus &
Confanguineus nofter .
, Ricardus
nupcr Rex Anglia; Prxdeceflbr noltcr defundtus , dum in Scep-
tris agebat,diverfas Pecuniarum Summas, videlicet , Sexaginta * &
quinque milia Marcarum , ac nongentas quadraginta & fex Marcas
quatuor Solidos & quatuor Denarios, necnon quamplura Bona&
Jocalia , ad magnam Summam fe extendentia , Cuftodix diledti
Clerici noftri yohannis Ikelyngton , protunc unius Clericorum ip-
fius nuper Regis , nuper commifilTet , ac per prxf^itum nuper Re-
fem eidem Johanni ore tenus injundtum fijiflet , quod ipfe eafdem
ecuniarum Summas, Bonaque & Jocalia prxdidta,fimul,aut per
Parcellas , Perfonis , per eundem nuper Regem,eidem Johanni per
cerca Inteifigna , inter didlos nupcr Regem & Johaimem fatis no-
Seu c^uandum alia Annuitite Sexaginta & Sex Librarum , Tref-
decim Solidorum , & Quatuor Denariorum , per prxfuum nuper
Regem , eidem Comiti de Exitibus Honoris de Walynford perci-
piendarum ,
Aut Oflicio Camerarii Anglix, cujus Valor non eft cetcus, eo
quod caiiialis cxiltit ,
Fadtis, non obftantibus.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , odtavo die Novembris.
Per ipfum Regem,
De Outftionibns , fttpcr Reftittitione Regina IfabelLt fol-
vendis.
TJlEnri par la Grace de Dieu, Roy d'Endrterre ^ de France, & a t\
^^ Seignur d'Irlande, a noltre Trelchir en Dieu lAbbe de Lcy- ^?Jz'
cejire , Chanceller de noflre Umverlite d'Oxenford , ou a ibn Lieu-
tenant illocques, Saluz.
Nous Volons , & vous Mandons que , fur certeines Queltiones
& Doutes, touchantes Reltitution de la Roigne & de fes Biens & ^^^
Joialx , & certeine Compeniation de certeines Sommes de IVlo- *
noie,
Queles
1400.
An. 1.
H 4.
Penet
Fell,
C O N V E N T I O N E S, L I T E R ^E,
Ann.D.
X400.
Hea. 4.
Qjeles Queftions , noftre Atne Clerc , Meftre Johan Prafhete
ad envoiez, de prefent, per Elcric, anoftrebien AmeCoulin Mes-
ue Ricliard Courtenay,
Par bone Deliberation & Avys des plus Sages Doaours, & au-
txcs Clercs de notre difte Univerfitee ent a prendre, li colt que
feire fe pourra bonement, nous vuiliez ensoier Relponfes enEicrit,
tielles que foient bien & fuffiffantement Foundez par la Ley,
Et ce en nuUe Maniere ne lelfez, iicome vous defirez la Con-
fervation de 1 Eftat & Honour de Nous , & de touc noftre Ro-
iaume.
Don fouz, nofbePrive Seal a IVefim. lexij Jour de Novembre,
TAn de noftre Regne Second,
Arn D.
14C0.
Jln. 2.
H. 4.
Fat. 1.
K. 4-
p. i.m.
»7-
Pro Df*ce Eborum , dt exoneramlo.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
*^ Sciacisqudd, ^ r j
Cum, carilTimus Dominus & Con&nguineus nofter, fbchardus
nuper Rex Avgli<e defunftus, fuper Adventu noftro mfra Regnurn
Anglix , cariirimum Avunculum noftrum , Ed^v^ardum Ducem E-
horum Locum tenentem didi Regni Ordinaifet,
Et ceitas Perfonas pro Confilio fuo, pro Regno prsEdidto Ou-
bernando , fibi affignaftec ,
Q.UO tempore idem Avunculus nofter, per Confihum diaarum
Perionarum, fibi fic aftignatarum , in diverfis partibus Anghx, ac
verfus Briltolliam , contra Adventum pr.Ediai nuper Regis a par-
tibus Hibernia:, ad non modicos Cuftus & Expenfas fuos, ut af-.
ferit , equitavic , undc idem Avunculus nofter , pro Vadiis Homi-
num de Retinentia fui , nifi tantumnr.odo Quingentas Libras re-
cepit, .
Pro qua quidem Summa quamplures Vicecomites noftri certas
Terras praefati Avunculi noftri diftringere intendunt , ut accepi-
inus , .
Nos, dc Gratia noftra fpeciali, & dc afTenfu Concilii noftri,
Pardonavimus prxfato Avunculo noftro Summam Q.uingentarum
Libr.Tum pra:di<9:arum , volentes ea confideratione qu6dprxdi<ltus
Avunculos nofter erga Nos de Summa praedidla plenarie exonere-
tur , & pricfati Vicecomites inde , in Compocis fuisadScaccarium
noftrum reddendis, debite allocencur.
In cujus, &c. , ..T , •
Tefte Rege apud Wefimottafierium , vicefimo die Novembris.
Per Breve de Trivato Sigillo,
•VIII,
'Ann. D.
1400.
Jin. 2.
H. 4.
Jiu.i.
S. 4.
f. I. m.
ao.
* Epifcofi Karliolenfis de omKtmodis ProditionibHS Tardo'
rtatio.
D EX omiubus Ballivu & Fidelibus fuis, ad quos , &c. Salu-
•^ tem.
Sciatisqubd, ,r ,- , ^ t ^n
Ciim Thomas Merk , nuper Epifcopus Karholenfij Indidtatus
fuiffet de eo,
Quod ipfe, & aUi quamplures, Morti ad)udicaci,
Falso, nequiter, fubdole, & proditorie contra Ligeantias fuas
prxmachinantes, viis& modisquibus excc^itari poterat , qualiter
Nos deltruere poffent & murdrare, & Regnum Anglixcum Ini-
inici nofttis de Francia de novo inhabitare,
Inter eo6 apud Londoniam ( videlicet ) apud Ecclefiam Sanfti
Pauli Londoniac, in Warda de Baynardcfcaftell , & apud Paro-
chiam Omnium San<aorum Parvam , in Warda de Dougate , &
alia diverfa Loca infra Civitatem prxdidam , & alibi infra Re-
gnum Anglix , a Fefto San^fli Nicholai Epifcopi ultimo prxteri-
to, ufque Feftum Circumcilionis Domini tunc proxim6 fequens,
& diii antea & poftea, diverfis vicibus & temporibus, nequiter&
proditor je confpiraverunt & imaginavcrunt ,
Ec fucrunr Principales & Capitales Dudores, Fadores, Procu-
ratores, & Imaginatores, & de Summo ConfUio, Auxilio, Con-
fenfu, Vi, Abetto, Procuramento , & Covina cumThomaBlount
Chivaler , BcjieJiiio Sely Chivaler , & aUis quampluribus Prodi-
toribus noftris & Regni noftri Anglix , nupcr coram Nobis apud
Oxoniam de Proditionibus praedidis Convidis , & per Legem
Terraj noftrre AngHie Morti ibidem adjudicatis,
De eo & pro eo quod ipfi , cum prxdidis Proditoribus, &
«uampluribus aliis Proditoribus noftris & Rcgni noftri Anglix,
fols6, rcquiter, & proditorie, contra Ligeantias fuas, adinvicem
interhgati & confocderaci fuerunc Adverlario & Inimico noftro &
Regni noftri de Franeia Adhjerentibus , ad eundem Adverfariuni
in Terram Anglix ibbdole Introducendum , ad Incentionem Nos,
Magnates, & omnes Fideles Ligeos Regni noftri deftruendi, &
Regnum Anglix cum Inimicis nofbfis dc Franciade novo Inhabi-
tandi ,
Die Martis, in Fefto Epiphani.E Dommi proximb prxtento,
apud Ban-pron in Comicatu Oxonia: , Wanrynge , Farendon , &
Circeftre,& alia diverfa Loca infra Regnum Anglix, Vi & mo-
doGuerrino Amiati & Arraiati, ut in Terra Guerrae cum Vexillo
explicato, felonice & proditorie furrexerunt, & equitaverunt,
Ec Nos , ad interficiendum & Murdrandum apud Wyndefore &
alibi, die Lunx, in Vigilia Epiphanix Domini proxim6 prieterita
proditorie inlidiati fuerunt, & diverfos Ligeos & Fideles noftros
Manu forti, uc Prifonarios in Terra Guerrx, cum eis proditorie
ceperunt, imprifonaverunt , & cum eis ire coegerunt (videlicec)
IVaherum Hun^erford Militem noftrum , & ipfum Walterum de
LiBERATA noftra vocata CoLERE, qua utebatur , Pretii
Viginti Librarum , & aUos diverlbs Ligeos & Fideles noftros,
qui eis, ad ProditionesprxdicSas, nec eorum Propolico, confeu;
tire voluerunt, de diverlis Bonis & Carallis, ad valentiam Ducen-
tarum Libraruir., feloniceDeprxdati fuerunt,vulneraveruntquam-
plures, maliemiaverunt , & quofdam interfecerunt , aiTumendoprse-
terea eis Regiam Poteftatem , abfque alicjua Auftoritate feu Wa- Ann. D,
ranto noltro , publice apud VVantynge , & alia diverfa Loca , in- 14°0'
fra Regnum AngiiiE, ubi ipfi tam nequiter & proditorie Equita- ■H«»-4- •
runc, proclamari fecerunt quod omnes Homines pro eorum Rege
& Domino Ligeo tencrent & reputarent Dominum Richardum nu-
per Regem Anglta.
Qui antea , pro mala & iniqia Cubernatione Regni Anglix,
per omnes Status ejufdem Regni , a Regimine fuo Regni praedidti
non inmerito Depolitus fuit,
Idemque nuper Rex adtunc Coronam & Dignitatem Regni An-
gliXj fponte, voluntarie, & abfolute, Renunciavit & Refignavit
imperpetuum ,
Ulteriufque publice tunc dicendo & proclamando qu6d noUent
Nos elle eorum Doniinum nec Regem, nec Nos fuper ipfos re-
gnare aliqualiter permittere vellent,
Prxcipiendoque tunc omnibus , quod adtunc eflent parati ad
equitandum cutn eis , ad Proditiones & Felonias prxdictas in forma
prxdiclafaciendas, contra Dignitatem noftram, in Deftrudionem
Kegni noftri Anglix,
Subfequenterque, prxfato nuper Epifcopq, de Proditionibus &
Feloniis prxdittis redtato , & ie in nuUo effe Culpabilem de Pro-
ditionibus & Feloniis prxdiclis afferente, per quandam Inquifitio-
nem, in quam inde fe pofuit , compertum exticeric qu6d prxdi-
&US nuper EpUcopus fuic CulpabiUs de Ptoditionibus & Feloniis
prxdictis ,
* Nos, *vni,
Attendentes qualiter prxfetus Thomas Merk Pontificalis Dignita- 166.
tis Caradereelt inlignitus, &Divino Cultui quali in fummoGra-
du mancipatus, & volentcs promde, ob Dei Reverentiam, &Sta-
tus fui faltigium , rigorem J uftitix regalis Clementix M.infuetu-
dine temperarCj opinantes indubie magis Deo gratum exiftere in-
terdum mifereri & paicere , quam continue Judicium Sanguinis
cxcercere ,
De Gratia noftra ftjcciaUffima & Prxmifforum intuitu Pardona-
vimus eidem nuper Epifcopo Sedtam Pacis noftrx , qux ad nos
vcrfus ipfum pertinet, pro omnimodis Froditionibus,Murdris,Fe-
loniis, Mcfprilionibus , Confpiracionibus , Imaginationibus, & Tranf-
greflionibus pr.edidlis ,
Ac etiam Convidtiones, Attindlioncs, Judicia, & Executiones
Judiciorum in Prxmiffis,
Necnon Sedtam Pacis noftrse , qux ad Nos verfus ipfum perti-
net, pro omnimodis Proditionibus, Feloniis, Mdprifionibus , &
Tranfgretrionibus, per ipfum ante hxc tempora fadtis five perpe-
tratis, unde Indiflatus, Redtatus, vel Appellatus exiftit,
Ac etiam Utlagarias, fi qux in ipfum hiis occafionibus fiierint
promulgatx , & Firmam Pacem noftram ei inde concedimus j ica
tamen quod ftet Redto in Curia noftra , fi qui verfus eum loqui
voluerinc de Prxmiffis.
In cujus, &c.
Tefte Rcge apud Wefimmafierium , vicefimo odlavo die No;
vcmbris.
Ter ipfum Regem.
De Treugis Scotia tenendis.
LE Rov &c. a, noftre crefchier & fbial Coufin, le Conte Je Ann. D.
Northumbre , noftre Coneftable d'£nglecerre , Saluz,. 1400.
Come par Tretee, faite ore tard parencre aucunz noz Deputez Au. 1.
& les Deputez dc la partie d"Efcoce, Accordex eftoit que efpecia- H. 4.
le Affurance, & Abitinence de Guerre feront par Terre , paren- Scot. 1.
tre les Roiaumes d'Engleterre & d"Efcoce , du ix Jour de cell pre- H. ^. m.
fent Moys de Novembre, tanque a mefme le jour a Sys Sem.ii- 7.
gnes de lors profcheui enfuancT, au Soir , au fin que, le moiene
cemps , les Deputez de Nous & de nofire AJverJdire d Efcoce puis-
ient eftre Airemblei pur Treter iur la Continuance dc niefmes les
Trieues , pur certein temps apres les diz. Sys Scraaigne? , libien per
Meer, come per Terre, felonc ce q'iis purronteftre accorde7,,&
aufli iur certein Jour & Lieu, ou les Commiffiirs deNobleeftat,
d'un parc & d'autre , s affembleronc pur Treter & Concluder a fi-
nalc Pees, iicome en les Letcres dcs ditT. Dcputez. Endentees ent
faitcs eft plus pleinemenc conccnux ,
Nous volons, de raflcnt de noltre Confeil, & vous Mandons
que vouf facez. publiliement Proclamer , fi bien parmy 1'Eftmar-
che , come le Weitniarche vers Efcocc , qant & felonc ce quc
vous feiViblera, que nul de noz. Lieges n'.Attampte riens contre les
Trieues prilez. & accordez comc defuz, , einz q Us les Tiegnenc &
Gardenc felonc les ditz Tretee & Accord, fur la Foy & Ligeance
qils Nous devient, & fur Peinc de forfaiture de quantque ils pur-
ront forfaire envers Nous ,
Et au fin que mefmcs les Tricues puiflent mieulz eftrc enfi Te-
nuz & Gardez , vous Mandons, fermement enchargeant, que
toucz les Gjrdeins de noz Chaftelx & Villes en les Marches fuf-
dicz, & au;res, felonc ce que Bufoignc fera,vous facez trouerde-
vant vous fijtfifante Seurecee, q'ils n'Accempteronc , iie fcrrontriens
atcempter contre les dirz Trieues, & fi,par bone Examinacion par
vous a Faire , trover puifTez, que aucuns de noz Lieges ount , en
aucune manere, Attempteez avaunc ces heurescontre ycellesTrie-
ues, lour eni facez faire due Redreffe & Amendez , & outre ce
lour facez enli Punir par celle Caute, quetoutz autres ent puillenc
prendre Enfample , pur efi:huir d'enfi Trefpaffer & Mefprendcr en
temps a venir ,
Et donons en Mandement, par ces Prefentz , a touz noz ditz
Lieges qils foient a vous Encendantz & Obeiantz cn ccUe parde,
iiir la Foy & Ligeance q'ils Nous devient.
En Tefmoignance de quele Chofe nous avons fait mcttrca yces«
tes noftre Grand Seal.
Don. a Weflm. le xxviij jour de Novembre.
Par k Roi ^ Jin Confeil.
Dt
ET ACTA PUBLICA.
Ann. D.
1400.
Heii. 4.
*vin.
167.
Ann. D.
1400.
H. 4.
Tat.i.
H4P-
i.m. 14.
De Prote^ione pro TVallenJihns.
RE X Univerfis & fingulis Vicecomitibus , &c. Salutem.
Sciatis quod Nos ,
Pietate mifericorditer moti , ac Caritatis fervore accenfi, de
Gratia noflra fpeciali , & ex mero motu noftro ,
Sufcepimus, & per Praefentes Ponimus & Sufcipimus, in Pro-
tedtionem, Tuitionem, & Defenlionem noftras ipeciales univer-
fos & fingulos Wallenfes, cujufcumque Status, Gradus, feu Con-
ditionis fuerint, nuper contra Nos &: eorum Ligeantiam in parti-
bus illis Infurs;entes , qui penes Pr.Efentiani carilfimi Filii noflri
Principis Wallix , ufque Civitatem noftram Ceftrix , citra proxi-
mum Parliamentum noftrum, accedere &declinare, &eos ibidem
GraticE & Mifericordix noftrx huniiliter fubmittere voluerint, uf-
que didtam Civitatem noftram veniendo , ibidem morando , &
exinde, quandocumque iibi placuerit, ad partes fuas proprias lalv6
& fecure redeundo, necnon Homines, Servientes, & Tenentes,
ac Terras, Res, Redditus,Po(TelTiones,& Bona fua quxcumque,
Et ideo Vobis , & cuilibet Veilriim Mandamus quod ipfos Wal-
lenfes, ufque Civitatem prxdidtam exhac caufa veniendo , ibidem
morando , & exinde ad partes fuas proprias , ut pr;cdi6h.im eft ,
redeundo, necnon Hommes , Servientes, & Tenentes, ac Ter-
ras, Res, Redditus, PoffelTiones , & Bona fua prxdidta manute-
neatis, protegatis, &defendatis, non inferentes eis, feu quantum
in vobis eft ab aliis inferri permittentes , Injuriam , Moleftiam,
Dampnum, Violentiam , Impedimentum aliquod feu Gravamen,
& fi quid eis in Perfonis aut Rebus fais forisfaftum vel injuriatum
fuerit, id eis fine dilatione faciatis corrigi & debite reformari.
Provifo femper quod iidem Wallenfes , penes Nos & ditSum
Regnum noftrum de ccetero , bene & fideliter fe gerant, ac fub
Ligeantia & Obedientia noftris fideliter permaneant, fub Pcena a-
miflionis Beneficii praefentis noftrse Protedtionis.
In cujus , &e. ufque ad didtum Parliamentum noftrum dura-
turas.
Tefte Rege apud lVefimona[lerium , tricefimo die Novembris.
Ter iffum B.egem.
De Trn&ando cttm ^dverfario Scotia.
REX, diledis & fidelibus fuis , Gerardo Heron Chivaler, Jfi/-
lielmo Fulthorp Chivaler , & Johanni Mitford Armigero , Sa-
lutem.
Sciatis quod Nos,
Defidelitate, circumfpeclione , & induftria veftris pleniuscon-
fidentes,
Fecimus, ordinavimus, adignavimus, & conftituimus, ac Fa-
cimus , ordinamus , conftituimus , & alfignamus, vos Deputatos
noftros , & Nuncios fpeciales ,
Dantes vobis plenam , Tenore Prxfentium , Poteftatem , ad
Tradtandum & Concordandum , pro Nobis & Nomine noftro ,
cum Roberto Adverfario noftro Scoti,e , feu cum ejus Deputatis &
CommifTariis, fufficientem Poteftatem ab ipfo ad hoc habentibus,
fuper Prorogatione Treugarum ,
Per Deputatos Cuftodum MarchiarumRegni noftri AnglitE, pro
parte noftra , & Deputatos Cuftodum Marchiarum Scotise , pro
parte Scoti^ , ultimo captarum ,
Ac fuperNovisTreugisinter Nos, pro Nobis & diclo Regno
noftro , & ipfum Adverfarium noftrum pro fe , & Terra fua praj-
didra, tam per lerram, quam per Mare, ineundis & firmandis,
Ac etiam fuper alicjuibus certis Die & Loco competentibiis , in
Marchiis did:i Regni noftritenendis,quibus Ambafratores& Com-
mifTarii noftri, quos illuc exhae caufa diftinareintendimus,ac De-
putati & Commiflarii prxfati Adverfarii noftri , convenire pote-
runt , ad Tradandum , Concordandum , & plenarie Concluden-
dum dePace finali, hinc inde inter Nos & didtum Adverfarium
noftrum mutuo firmanda,
Necnon ad omnia alia & fingula Faciendum & Exequendum,
quae , circa Proemifla fcu eorum expeditionem , neceffaria fuerint
vel etiam quomodolibet oportuna ;
• Vin. * Et ideo vobis Mandamus qu6d circa PrxmifTa diligenter in-
168. tendatis, & ea faciatis & exequamini in Forma praedidta;
In cujus, &c.
Teltc Rege apud Weflmo?iaflerium , Quarto die Decembr is.
Per ipfum Regem.
De Co»firmatione fuper Procejfa in Cttria Militari.
REX Omnibus, adquos, &c. Salutem.
Inspeximus Literas Patentes , Henrici de Percy Comi-
tis Northumbrias & Conftabularii Anglix faftas in hrec verba ,
Henry de Percy, Coume de Northumbre &ConeftabIe d'Engle-
terre, atouzyceux, qui ceftes noz, prefentes Lettres verront ou
orront, Salutz.
Savoir vousfaceouns que Nous avons fait Rimer
& Enferchier toutz les Ades & Adtices , & toutz les Proceffes
devers noftre Regiflre du Courte de Chivalerie efteantz,
Et, entre autres, Nous trovez que n'adgairs un Caufe ou Bu-
foigne de Appelle ou Accufation i'uii\ Moeve & Pendant devant
Nous, en la dite Courte, purentre Johan Kigblee Efquier Partie
Accufant ou Appellant d'une Partie, & Efiephen leScrop Chivaler
Partie Accufe ou Appelle d^autra part , par occalion de pretenfe
Tom. III. P. IV.
15)3
ConufTance de certeins trefgrandes purpenfes Prodicions, encon-
tre mon Trefredoute Seignour le Roy & fon Roialnie, purpofez&
ymaginez, & les Pretenles Concelement le leller, &non charger
de les cernher a mon dit Seignour le Roy,
Et auxi que une autrc Caufe , emers^ent d'icelc, de Tuer &
Murdre, p-ar le dKEflephen le Scrop furm)s envers le dit Johan
Kigh/ee, fuift moeve & attempte ore tarde en la dite Court, par-
entre les Parties fufdites ,
En quele Caufe ou Bufoigne de Appelle ou Accufacion, &auxi
en la dite Caufe emergcnt d'icelle , fuift & eft fi avant legalement
Froceduz a plufeurs & diverfes Judicielx Ades, & plufsurs &
diveiies Termes probatoires, & autres bien & duement Gardez&
Obfervez, felonque les Leys & Cultumes d'Armes & de Couite
de Chivalene fuildite ,
En tant que finalment il fuift en ladite Caufe ou Bufoigne Prin-
cipalx, & aufi en la Caufe emergent fuiidite, parentre les dires
parties, a lour comune alfent, & par eux pvimerement, & don-
que par Nous , Conclude loialment, & auxi Termes as euxalTi-
gncz d'oier Jugement en ycelles ( c'eftafIavoir ) le Seconde jour
d Augft darrein pallez ,
A quel Jour devant Nous, & , noftre trefchier Cofyn, Mon-
fier RauJ Nevtlle Countede Weftmerland,& Marefchal d'Engle-
terre, ieantz Judicialment en la dite Courte, en le Moothalle del
Neuf Chaftell furTyne, en tant come a chefcun de Nous appar-
tient, par vcrtue de nos Offices, les dites Parties devant Nous par-
fonalement comparantz, chefcun de eux demanda Jugement pur
fa partie en les caules avantditz,
Et puis apres, par bone Deliberacion & Avvs ove plufeursSei-
gnours & Sages, a lors Prefentes, Nous donafmes Jugement &
Sentence diffinitif en les Premilfes, fur la Forme qenfuyt,
En noun de Dieu Amen.
Nous Henry de Percy Counte de Northumhre , <^ Coneflable
dEngleterre , Oiez. Cf- bien E>!tenduz les Mcrites d une Cauje ou
EoifoigTied^Appelleou Accufacion , moeve & pendant devanl Nous ,
en Courte de Cbivalerie , parentre ]dnm Kighlee Partie Appellant
tu Accufant £une part , cf Monlieur Stephen le Scrop Partie Ap-
pelle ou Accuje daiitrepart, par caufe ou occafon d? Cojivffajice de
certeins trejgrandez. ^ purpenjez. Piodicians , encontre noflre trefre-
doute Seigvour le Roy e^ fon Roialme Purpofez. ^ Xmagmer, , ^ le
Concelemevt le lejjer , ^ nonn charger de les certifier a noftre dit
Seignour le Roji, come par Fhilpeilhn du Bille 011 Labelle ., en mef-
7ne leCaufe ou Bujoigne , par le dit Johan Kighlee, envers le dit
Monpeur Stephen , en la ditc Courte , minifire er funnjs , pleine-
ment poet apparoir ,
De quel Bille au Lihelte le teiiour eft tiel,
En noun deDieu Amen.
Devant vous Meffieurs Coneftable & Marefchal d'Engleterrc,ou
voz Lieutenants en veftre Courte de Chivalerie ,
]tojohan Kigh/ee Efquier Accufe & Appelle vous Ejlephe»
Scrop Chivaler d'iceo que, l'An Primer noftre Seistnour le Roi
q'ore eft, en le Moys de Decembre, el Manoir de Byngbury,en
le Countee de Kent, & en autres Lieux , * avoietz. Cognu tref-
grandcs & purpenfez Prodicions, encontre le Roy fuifdit &fon
Roialme ( C'eftaffavoir ) c^ue nollre dit Seimur le Roy ferreit
peftruyt,& que Richard, pdys Roy fon Predeceircur , ferreft res-
rituit au dit Roialme d"Engleterre , par diverfes Traitours del
ditRoialme purpenfez & ymaginez,
Et vous , eiantz oportunitee de Temps , & libertee de veftre
Corps, les dites Prodicionsconcelaftes, & auRoy defcoverirtrai-
teroufement leftaftes , & ne chargeill;es point de les a Luy certi-
fier ne demonftrer,
Les queux PremilTes, fi vous deneiez , Jeo le dit Johan die que
vous eftes Faux Traitour & mentez fauxement , & les mefmes
Accufacion & Appelle loialment a purfuir, & parmon Corps fur
le veftre Corps, leo offie, & me promettc , par feide de Dieu,
jouft la Ley & Cul^ume d'Armes, d'approevre,
Par quey je Dcmande que proeves en ceft partie les Chofes , en
la forme fuifdite approvers,que le dit Eflephen, par veftreSenten-
ce diffinitive , foit pronuncie & felonque fez Demerites come Trai-
tour Ibit Punys, les Premifles jeo purpofe jointement & feveral-
ment, Proteftant de adder, amenufer,& declarer mon dit Libel-
le, fi fouvent come Bafoigne (eira, cco & toutcs autres Bencfices
deL ey amoy tout foitz fauvez,
Et oiez auxi c^ bien en.'e'iduz les Mcrites d'une Cauje emergent.,
de Tuer ^ Murdre, parentre ?nefmes les parties moeve (Jr attempte
en la dite Courte , Jur la forme qeiifuyt.
A mes treshonurez Seig^jurs, les Coneftible &
Marefcal dEngleterre , Monftre Eftephen le Scrop Chivalcr que,
come, oretarde, une johau Kighlee moi Appellaft de trL-ffiautes
Trelbns (fur quoy jay mys mes Refponfes & Detenfes) entre au-
tres , contenantz que mefme celle AppcUe feuft furmys cnvers
Moy , par rancour , a cauie de ceneins Debattes , fur certeins Ter-
res ewes & faitz parentre Nous,
Et fur cella Matiere de ma Defence j'ay produit certeins Tet
moignes , & Publicacion fur eux eft fait ,
Ht puis vient novelment al notice de moi Eftcphen aue le dit
Johan Kighlee Appellant gift en agait pur moy Tuer & Murdrer,
en ma Chambre de mon Manoi'- de Bynbury , en le Countee dc
Kcnt , en le Moys de Junet , 1' An noltre tres redoute Seignour le
Roy Hcnry Quart q'ore eft primer , oue diverfes Hommes , ex-
prellement en contre ion Serement & Seurtee dc la Pees , envers
moy tenir , a que faire il ell tenuz & oblige ,
Dont , cefte Chole proeve , il devera pleinement apparoir que
mefme lAppelle en fourdift , comcjay fijppofez cn ma Defenfe,
& que le dit Johan Appeliant ibn Serement , de la Pees fervir &
tenir, fauxement & delloialmcnt , ad enfreint encontre la loialtea
d'Arines & foQ ferement.
Bb . Pur
Ann. D.
1400.
Hm. 4.
* VIII.
169.
T5?4
CONVENTIONES, LITER^,
Ann. D. Pur quoy il feirblera bien que le dit Johmt conuft bien fon Ap-
1400. pelle e'irc faux , & il avoit grande poure del efpleitemcnt de fon
H?». +. AppeUc, en tant q'il voleit moi aver Murdre devant la detertnina-
cion du dite Appelle,
Les quejx Chofcs fount publiques, notoires, tnanifeftes, 5c fa-
meufes,fi bien en le Countee deKenc, come en Loundres,& au-
tres lieux d'Engleterre , & devant le Counfeil noftre trefredoute
Seisrnur le Roy avantdit , pur Acceleration de la Caufc avandite,
pleiiiement proevez , come a dit noftre trefredoute Seignur le Roi
par fon Counfeil eft pleinement certifie ,
Les queux Chofes jeo me oflre preft aprover, fi mefter foit, fe-
lonque Ley & Cuftume d'Armes,
Les queux Chofes provez Jeo Eftephen Demande que le dlt Jo-
han Kighlcc foit Punys felonc ceo que cefte Cas requert & Deman-
de felonc Ley & Cuftume d'Armes , & d"eltre declare de avoir
pleinement Provez tout ceo , que a moy a prover pur ma Defenfe
covient, & iffint de lc faux Appelle du dit Johan Kghlee, par
veftre Sentence diffinitive , tout outrement d'eftre Abfolve & De-
mys; ceft matiere je purpofe, empriant veftre trefgracious Office ,
de redrelfer & amender cn forme de Lev, tanque come ces Cho-
fes , que fount attemptez, par le dit Johan Kighlee , en prejudice
de les DependantT. dc rAppelle fufdit,& grant Contempt de ves-
tre haut Courte , joindtement & feveralmcnt , le Beneficie de Ley
a moy toutfbitz lauve ,
Himez auxi , c^ dilige7iteme»t Ejiferchez, toutes les Procelfes de
itiejmes les Caufes ou hufoignes , oue phifieurs Sages <^ Dijcretes de
Ley , (jf pur ceo que Kous avons trovex. par les Aiies (^ A^ites ,
produiiz ^ exhwitez eii mefmes les Caujes ou Bufoignes , tfue le dit
* VIII Johan Kighlee nullement ad la Matire en fa * Billeou Libellepro-
'7°- w, c^ que le d:t MoTifeur Stephen partie y^ppelle ou Accufe, foTi
e?itent, deduiie en fa viatire jiiflificatorie de fa refpouufe , en la di-
te Caufe d'Appe//e ou Accujacion , encontre la hille de Appelle ou
Accufacion du dit ]o]xin ¥Jiz\\\e.z part-e Appel/antou Accujant ^por-
re£l ^T adreffe en la d:te C/urt, hien c?" jiifjiceantement avoir pro-
ve, en finate Exciuficn de /Entent du dit Johan Kighlee, deduHe
tn fa dite Bi//e a'Appe//e ou Accujation ,
Et auxt , en /a Caufe emergent , come tout ceo par les Alies , (^
Aiiites , produEies (^ exhihites en mtjnies /es Caufes , ou hufoignes ,
f/tis p/einement poet apparon , (^ pur ceo , Nous AssoiLONS c^
X) I s M E T o N s /e dit Monfieur Stephen partie Appei/e ou Accti-
fe , par ycefie noftre Sentence diffinitif eu cefi prefent Efcript , de
rimpetition , <^ Faux Accufacion du dit Johan Kighlee partie Ap-
pellant ou Accufant , de /es contenuz, en fon Bi//e de Appe/le ou Ac-
cufacion fuijdite , CondempnantT. /e dit Joban Kighlee en /es Cofta-
ges c^ Expenfes par /e dit Monpeur Stepben lega/ement faitz, ce/le
partie , ( taxacion d'ice//e a 7ious referve.
Et auxi /e dit Monfieur Stephen Pronunceons ^ De-
C L>«. o N s hon ^ foia/e Lige a noftre Seignur le JJe/, ^ tnno-
cent de /es Appe/ie & Accufation fuifditz ,
Et auxi JuGEONS^ Decernons le dit Johan Kigh-
lee de avoir mefme le Fcyne , que /e dit Monfieur Stephen duift a-
voir fuftenui,, s'il euft efte Convicl de /es Appel/e (d" Accufacion fui/-
dite& ,
Et outre auft le ditjohm Kighlee Partie Appe/lant ou Accufant
Adjugeonsc^ DecernoNS d'avoir Rumpu ^ Enfreint
la Seurtee de /a Pees, a quei ten:r i/ fuift Ohiige , Refervant toutz
foitz a no[ire dit Seignur /e Roi ia quaiite , <^ le manere du dite Pey-
sgj enfemh/e ovefque ie temps de fExecution d'icel!e.
En tefmoignance de quelle Chofes a yceftes noz prefentes Let-
. tres Patentes , Nous avons feit mettre noftre Seal dc noftre Office
de Coneftablerie d'Engleterre.
Don. a Neiif Chaftci fur Tyne , le quart jour d'Augft , TAn du
Regne, Monlieur le Roy Henry quart puis le Conqueft, Primer.
Nos autem tam Sententiarn & Judicium pr.ijdiifta, quam Lite-
ras pr<\jcjidas, ac omnia & lingula in eifdem literis contenta, Ra-
ta habentes & Grata, ea juxta vim, formam, & effedtum earum-
dem Literarum, quancum in Nobis eft, Accepcamus, Approba-
inus, Racificamus, & Confirmamus , prout Literie praeditte ra-
tionabiliter teftantur.
In cujus, &c.
Telle Rege apud Weftmonafterium , xvi die Dccembris.
Per Breve de Privato Sigillo, ^ pro una Marca Soiuta in
Hanaperio.
"pT Mandatum eft Univerfis & Singulis V^icccomitibus , Ma-
-«— ' joribus, Ballivis, Conftabulariis , & aliis Miniftris fuis, infra
Libertates & extra, quod Sententiam & Judicium prxdidta, ciim
fibi ex pirte Regis fub Sigillo fuo demonftrata fuerint , in (ingulis
Locis, ubi melius expedire viderint, publice Proclamari& decla-
rari faciant , juxca vim , formam , & eSedtum Literarum Regis
pnedidtarum j Et hoc nullacenus omictant.
- Tefte Rege apud IVeftmonafterium, xxiij die Decembris.. -
«5" Commiffio Ruperti Regis RomanorHm c^ Ludovici Filii e-
jHs, ad traUandnm de Aiatrimonio , cnm Blanchia Fi-
lia Regis.
Ann. D. '^J O S Rupertus , Dei gratia , Romanorum Rex , femper Augu-
1401. i.^ ftus, (^ Ludovicus Natus fuus , eadem gratia, Comes Pala-
An.z. tinus Reni & B.waria2 Dux Univerlis & Singulis , ad quos prje-
H. 4. fens Scripcum pervencrit, pacefacimus per pra;fenccs,
Ev Ati- Quod Nos,
togr. De Fidelicace & provida circumfpeiftione , Fidelium & Dile-
* Vlll.-dtorum Conliliariorum noftrorum , Joliannis Cameurry , * alias
di(fti de Dalhurg , Thomnonis Kneheil Sculteti in Oppenheim , Mi- Ann. D.
litum , necnon Thiimawii de Smaienborch Decani Ecclefix Beacse 1401.
Marix ad gradus Colonicn. multipliciter confidences, Htn. 4,
Ipfos , ex cerca fciencia noftra , & affenfu ac avizatione noftri
fanioris & digefti Concilii noftros veros certos legitimos & indu-
bitatos Procuratores, Adtores , Fadtores , Negotiorum geftores,
& Nuncios fpeciales, Fecimus, Ordinavimus , & Conftituimus,
ac plenaria noftra Prefentibus Poteftate fulcimus,
Ad Tradandum, Agendum, & Iniendum loco, vice, & no-
mine noftrum , & pro Nobis cum illuftriffimo Principe Domino
Henrico Rege Avgli^ (q- Erajicij: & Domino Hiberniae, aut ip-
lius in hac parte plenam poceftatem habentibus, nomine ipfius,&
pro ipfo , de & luper Sponfalibus , feu Matrimonio , & Copula
Conjugali, inter prxdidum Illuftrem Ludovicum, noftri Ruper-
ti fupradidti , Natum ieniorem naturalem , & legitimum , ex una ,
& Magnificam Dominam , praefati IUuftrilTimi Principis Domini
Henrici prxdidi Rcgis feniorem nondum nuptam Filiam , natura-
lem & legitimam, parte ex altera,
Ad Contrahendum , Celebrandum, & Perficiendum Sponfalia
& Matrimonium , pr.Edidto Procuratorio nomine noftrorum Ru-
perti & Ludowici Filii noitri Confticuencium prxfcripcorum , cum
prsedicta Domini Henrici Repis, ut praemiccicur , Filia,
Necnon ad Concordandum & Conveniendum cum praefato Do-
mino Rege, vel ipiius Confiliariis , Mandata , ut prxdicitur, ad
hoc habencibus , de & fupcr Summa Docis, Dotalitiorum , ac
Donacionis propcer Nupcias, occalione & praecexcu praedictorura
Sponlaliorum & Macrimonii, pcr utramque parcem concrahendo-
rum , hinc inde , Danda , Donanda , ac Solvenda.
inliiper ad Dandum, Facicndum, & Recipiendum , Procura-
torio nomine, pro Nobis, & ex parte didti Domini Henrici Re-
gis & Filiae fux prasdidt.e , Caucioncs , Promiffiones , Indencuras ,
& Obligationes, quafcumque necellarias , uciles, oporcunas, pro
firmandis & ftabiliendis Sponfalibus & Macrimonio fupradidtis , &
pro folvenda ac exhibenda prjedidta Summa Docis , Dotaliciorum .
& Donacionis , propter Nupcias hinc inde daca & laudaca , delibe-
randa & laudanda, juxca radta , Indencuras , Conventiones , ac
Concluliones habenda vel habendas , tam per praedidtum Domi-
num Henricum Regem, ejus Filiam pracdidtam, aut fuos ^d hoc
Dacos & Confticutos, Dandosac Conltituendos,quam perProcu-
tores noftros fupradidtos ,
Praeterea ad prseftandum in Animas noftras quxlibet Juramenta
licica pracdidtorum roboraciva,
Necnon ad obligandum Nos Conftituentes fupradidtos, & hu-
iufmodi Obligationes noltro nomine a parte altera recipiendum,
ad quafcumque pecuniarias ieu alias Poenas, in eventum Macrimo-
nii non perficiendi, per Parcem perficere recufantem folvendas,&
Parti Matrimonium iervare volenti applicandas ,
Ad Renunciandum noftri nomine quibufcumque Exceptioni-
bus, Auxiliis, Privilegiis, Communibus aut fpecialibus, Canoni-
co aut Civili Jure quovifmodo compecentibus auc compecituris,
quibus mediancibus praedidla feu aliquod eorum poffint violari, &
elidi, infringi, aut cavillari ullo modo,
Ac omnia & fingula alia facienda & excercenda , quas in fcrip-
tis & circa ea necelTaria fuerinc feu quomodolibet oportuna , &
quae Nos confticuences praefaci facere poflemus,acquihbecnoftruin
facere poffic , fi in Prxmiffis perfonalicer incereiremus feu inceres-
let , etiam fi Mandatum exigant magis Ipeciale,
Promittimus quoque Emerico Notario noltro publico infra lcrip-
to,ftipulanti & recipienti vice & Nomine omnium quorum i iter-
eltet ieu intererit in fucurum , Nos & quemlibet noltrum, Racum,
Gracum, & firmum pcrpccuo habituros quicquid per prxdidtos
noftros Procuratos , quoad prxmifla & circa ipfa , Adtum , Fadtum ,
vel procuratum fuerit ullo modo, & non contra venire quacura-
que occalione , caufa , vel ratione , fub obligacione Bonorum no-
ftrorum omnium prxfencium & futurorum,
Quod fi quid S vel Solempnicaci , quoad expedienda Prae-
mifla vel aliquod eorum, poffet cfTe necellarium, utile vel e.xpe-
diens, & per occupacionem , oblivionem , aut ignorantiam Juris
vel Fadti, vel alias iit omiffum , Damus Nos didti Conftituentes
didtis Procuratoribus noftris plenam. Poteftacem per hoc praefens
Procuracorium addendi, fuplendi, & corrigendi, cum claufulafeu
claufulis oportunis, ad didtamen cujuftibet Periti, & proinde di-
dtis Claufulis, * & qualibcc earum uti cum efFedtu, ac fiprxfen- • vni'
ti Procuratorio fuilfent inferta, . m '
Necnon fe noftro nomine fub certa pecuniaria Poena obligandi '
ad fufficiens Procuratorium infra tempus , per Partes concordan-
dum, mittendum, deftinandum, fcu procurandum, ut illo medi-
ante Negocium feu Concrad^us promifTus feu promifTum omnino
perfici poffit.
In cujus rei evidens Teftimonium praefences Liceras feu praelens
publicum Inftrumenmm, per Emericum nominacum fupra & in-
fra fcripcum , fcribi , & in publica forma redigi mandavimus,
noftrique Ruperti R^isprae didti Sigilli Regii juflimus appenfione
communiri.
. Datum & adtum Colonia in Domo nuncupata Domo Ducis
pro tunc Hofpicii noftri in Camera Parammeci , Anno Domini
Millelimo Quadringencefimo Primo, Indidtionum Nono, Ponci-
ficacus Sandtiffimi in Chrilto Pacris, & Domini noftri, Domini
Bonifacii, Divina providencia, Papie Noni Anno Priroo, Nons
Die Menfis Januarii , Hora Terciarum, vel quafi,
Prxfentibus,
Trederico Archiepifcopo Colo7>ie7tfi & Sacri Imperii per Italiam
Archi-Cancellario ,
Stepha7io Comite Paiatmo Reni, & Bavarix Domino,
Karolo Duce (dr Marchione Luthringix ,
Friderico Burggumo Magifiro in Nurenburg,
Raba7io Epifcopo Spirenji^
Prio-
Et ACTA PUBLICA
Ann. D, Principibus,
1401. ^dulfo de Clivh Sc de Marchia,
Ht». 4. Et Philippo de Nafaivoe ^ Sarbruck^
Comitibus,
Aliifque Prxfentibus, Mi!itibus,& Nobilibus,Teftibusadprx-
mma vocatis, & rogatis,
Et Ego Emericus de Mofthelm, Fublkus Impcrtali auSloritate,
necnon Serenijfimi c^ hiviSiijJimi Primipis Domini Riiperti Romano-
rt/m Rcgis fuprajcripti Notarms , quia pramiffs Procuratorio , Coji-
flitutioni, Promijftoniy otm/ibufque alits & Jingulis fuprafcriptis , u-
na cum nommatis Tejiihus prafins interfui , eaque fic fieri vidi dr
audivi Idcirco Prxfentes Literas ^ feu priejens publicum Injirumen-
tmn^^propria manu fcripfi , inhanc publicamformam redegi ^ (^ cum
appenfione Sigilli Regii diBi Domini Ruperti Romanorum Regis, ejus
jujju & mandato , Signo (§• Nomine meo Jolitis roboravi reiutfitus ,
/w Tefiimoniu?» Prartnjforum.
ipf
Emericus Mosftheln.
y4d Pedem Signi
sjiud Nomen.
Ad Mandatum Domi-ni
Regis^ Joh. Veiier Li-
cen.Q^Juper plicam ijiud
Jcribitttr.
De Bargeis ^ Balingeris fabricandis,
Arin. D. n E X Majori , & Ballivis , ac Communitati Civitatis noftra:
1401. IV Herefordix, Salutem.
An. 1. Quia certa relatione ad noftrum pervenit auditum, qualiterlni-
^- 4- raici noftri ac alii fibi Adhaerentes, aggregata libi Potencia &t mul-
Clnuf. 2. titudine maxima Armatorum, & non modica ClalTe Navium de
^- 4- Guerra , infra diverfos Portus tam Regni noftn Anglise , quam
p. I. m. Marchiarum Wallix , ad Portus iiios, & partes eifdem contiguas
■9- &■ adjacentes, hoftiliter Invadendum, ac Ligeos noftros Portuum
&C Partium preediftorum , cum forti Ordinatione Infeftandum , &
pro viribus fuis proceflu temporis , quod abfit , deftruendum , ap-
plicare intendunt & machinantur , niii eorum Invafionibus & In-
fultibus, tam per Terram, quam per Mare, per Nos,Gratiame-
diante divina , cautiiis & virilius refiftatur ,
Nos de Avifamento Concilii noftri ,
Attendentes, & indubie reputantes, valde expediens fore & ne-
ceflarium , tanta neceflitate ingruente , ut diverf^e Barge» & Ba-
lingerx, quae caeteris Navibus tempore Guerrino prxvalent, ut
dicitur , pro falva Cuftodia Maris , & Mercandifarum veftrarum ,
ac ahorum Ligeorum noftrorumper Mare tranfeuntium , &maxi-
me pro fecuriori Defenfione difti Regni noftri, contrahujulmodi
hoftUem nequitiam reprimendam per certos Civitates, Burgos, &
Villas, de Novo fiant & praeparentur ,
Vos cordialiter Rogamus , Vobifque nichilominus Mandamus ,
• VIII. firmiter Injungentes * quatinus, PrxmilTis debite confideratis , &
173. attentis Periculis iminentibus, quandam Balingerara , ad proprios
Cuftus Civitatis praedidlae, de Novo Fabricari & fieri faciatis,
Ita quod dida Balingera prompta fit & parata , in omnibus Ar-
tillariis ad eandem pertinentibus , citra Quindenam Pafchx proxi-
m6 futuram , ad deferviendum Nobis in Obfequio noftro iupra Ma-
re, pro defenlione Regni nollri fupradidti ,
Nolumus aucem quod id, quod per vos, in hac parte, adhunc
Rogatum noftrum, fieri contigerit, trahatur in Confequentiam ,
nec vobis cedat in prxjudicium quomodolibet in futuruin.
Tefte Rege apud Wejtmonajietium , xi die Januarii.
Fer ipjiim Regem (^ Concilium.
Et erat Patens.
Conftmilia Brevia diriguntur fubfcriptis in Civitatibus, Viliis, &
Locis fubfcriptis , fub eadem Data ; videlicet ,
Probis Hominibus , & Communitatibus Villarum de Mynhith ,
Pady/Jfoiiie & Lavanjiye, pro una Balingera.
Majori, Ballivis, & Communitati Vill.B Suthampton, pro una
Bargea.
Probis Hominibus , Sc Communitatibus Wilhmm de Weymouth ,
Setort ■ & Sedemouth , pro una Balingera.
Probis Ha;ni»ibus, & Communitatibus Villxde Newport^Jn-
fuL' de Wygbt , pio uria Balingera.
Majori <^ BaUivis , ac Communitati Villae deliertipole, acPro-
bis Hominibus Villarum de Seton, Coton, & Rodker, pro una Ba-
lingera.
Ballivo Communitati Villx noftrx de SanBo Bohtolpho, pro
una Bargea.
Ballivii , Prcbis Hominihus , & Communitatibus Villarum de
Kerdyf & Swanefey in Wallia , pro una Balingera.
Pro Homimbus , & Communitatibus Villarum de Ke^-keley &
Gosfcrd, pro una Balingera.
Majori <jr Vicecmitibus , ac Communitati noftrx Eboriim , pro
una Bargea.
Majori & Ballivis , ac Communitati Civitatis Regis Cejiria ,
pro una Balingera.
Ballivis & Communitati Villae Magna Jernemuth, pro una Bargea
Prohis Honmibus , & Communitati Villx noftrae de Fovjy , pro
■una Bargea.
Majori, Ballivis, & Communitati Civitatis Exo». ScProbisHii-
minibus Villarum de Exmoiith & Lyme, pro una Bargea.
Majori, Ballivis, & Communitati Civitatis Regis Noriuici jpro
una Bargea.
Majori & Ballivis , ac Communitati Civitatis WygoTnia , ac
tom. ni. P. IV.
unfBaf''*""'^^ ^ Communitati Villae noftrx de Teukeshery ,^tQ Ann. &,
Prohis Hominibus, & Communitatibus Villarum de Momitesba, H^^'
Dunjter, & llvercombe, pro una Bargea.
Majori^ nallivis , ac Communitati Villaenoftrae Gloucefiria,
pro una Balingera. ■' '
Majorr^ Ballivis Civitatis noftrx Cicefiria, acProbis Homini-
^w & Communitati Villx de Shorham, pro una Balingera.
Ballivts&probisdf-Hominihus, & Communitatibus VilJarumdfe
Beverlaco & Brydlyngton, pro una Balingera.
Prohis Homimbus, ac Communitatibus Villarum de Orwell &
Manytre, pro una Balingera.
MajoriiS-Ballivis , & Communitati Civitatis Lincohia , pro
una Bargea. ' ^
Ballivis & Communitati Villx Colcejiria, pro una Balingera
Probis Hominihus, & Communitatibus Villarum de Arondell &
Li^wcs , pro una Balingera.
Prohis Hominihus & Communitatibus Villarum de Blakeney & Cro-
luemer , pro una Bargea.
Majori^ Vicecomiti ac Communitati ViUae Briftollia, pro una
Probis Hominibus Sc Communitatibus Villarum de Pole, Mel-
combe, & Warham, pro una Bargea.
Ballivis & Communitati Viliarum de Whitby & Scarbureh , pra
una Bargea. "^ s 3 i""
Majori (df Vicecomiti ac Communitati Villx Regis de novo Ca-
Jrro Juper Tyna?n , pro una Bargea.
Majori ^ Vicecomitibus ac Communitati Regis Civitatis Londo-
«i<e, pro una Bargea, & una Balingera.
Majori,BaIlivis , & Communitati Civitatis Karliolen. ac Balli-
•vis & Communitati Villx deCokermouthe, pro una Balingera.
Ma,oriiS- Balliviszc Communitati Villx Regis ds Kingeftmi
Juper Hiill, pro una Bargea.
Probis Hominibus & Communitabus Villarumde Lonue&c Fal-
mouth, pro una Balingera.
Ballivis, prohisHominibus,Sc Communitatibus Villarum de Pe»-
brok & Dyndhydgh m Wallia, pro una Balingera.
BalLvis, probis Hominihus , ac Communitatibus Villarum no-
Itrarum Salopi^ * & Brigenorth, pro una Balingera. *t,ttt
Majori ^ Ballivis ac Communitati Villx de Lenit, pro una '
Bargea. ' ^ »74'
Prohis Hominibus & Communitatibus Villarum dt Saniia Ofitha
& Maldon , pro una Balingera.
Prohis Hominihus & Communitatibus Villarum de Portefmuth&c
Lemyngton, pro una Balingera.
Ballivis , probis Hominibus , & Communitatibus Villarum de
Kermerdyn & Nevjport in Wallia, pro una Balingera.
Ballivis & Communitatibus Villarum de GraveJhend & Tilbu-
ry , pro una Balingera.
Prohis Hommibus & Communitatibus Villarum de Chepftowe &
Carleon in Wallia pro una Bargea
Ballivis & Communitati Villx Gippewici, pro una Balingera.
Ballivis & Communitatibus Villx de Grenewych , pro una Ba-
lingera.
Probis Hominibifs & Communitatibus Villx de Hamelinthe Hoke
& Hamel in the Rys, pro una Bargea.
Majort, Ballivisfprobis Hominibus, & Communitatibus Villa-
rum de Grymesby , Barton Jiiper Humbre , & Selby , pro una Ba-
lingera.
Ballivis & Communitati Civitatis Roffen. ac prohis Hominibus
Villx de Maydenfion, pro una Balingera.
Majori <dr- Ballivis ac Communitati Villx Regis de Dertemuth,
pro una Bargea.
BalHvis ,probis Homhiibus & Communitatibus Civitatis Menevets,
ac Villx de Cardigan in Wallia, pro una Bargea.
DiletTis fibi Majori , Ballivis , & Communitad Villas de Ply-
muth, pro una Bargea.
Probis Homiriibus & Communitatibus ds Barjiaple & Bridpert ,
pro una Balingea.
Majori, Ballivis , frohis Hominibus , & Communitatibus Vil-
larum de Notyngham , Neviark & Gaynesburgh , pro una Bar-
gea.
Probis Hominibus & Communitatibus Villarum de Afshe &
Loflvjithiell , pro una Balingera.
Probis Hominibus & Communitatibus Villarum de Berevjyk &
Tyne?nuth , pro una Bargea.
Prohis Hominihus & Communitatibus Villarum de Botlay , Tayn-
mouth , & Paynton , pro una Bargea.
Balhvis ScKjomxiwmwwX Villx de Haverford in Wallia, pro una
Balingera.
Ve ColleBoribus pro Crttciata contra TMrckes,
D E X , Venerabili in Chrifto Patri , 7*. eadem gratia Archia^ ^nn. D,
■^ P^fcpo Cantuaricnfi, totius Anglix Primati, Salutem. 140».
Cuni Dominus Sunimus Pontifex modermis, ■^"- '•
Advertens qu6d perfidus iUe Bayfetus , Princep Turchorum ,M^ ^- 4-
nu potenci, & brachio extento, in Chriltianum Populum, maxi- ^^"'- "*•
ma feritate , extitit debachatus , ad Exterminium Civitatis Con- '°'
ftantinopohcanx , & univeriitatis PopuU Chriftiani , niii ejus ne-
phando Propofito citiiis reliftatur,
Omnes & fingulos,
Qui , pro Liberatione & Subfidio Manuelis Imper.itoris Conftan-
tinopolitani & didtx Civitatis (Ijx , Manus adjutrices porrexe-
rint,
Illam fuorum Peccaminum , de quibus fuerint veraciter corde
contritj , & orc confeiri , veniam confequi voltier^t , qux per Se-
Bb 3 deca
ip6
C O N V E N T I O N E S , LITER^
'Ann.Djdem Apoftolicam concedi confuevic Elemounas Erogantibus feu
1401. prxtlicantibus in Subfidium Ten;« land;e,
liti). 4.
VIII.
'7f-
Ac Hillarius de Auria Miles, Domicellus Januenfis, auftorita-
te quarumdam Literarum Apoftolicarum fibi confe<Sarum, proeo
quod Epifcopus CaUedonienfis , cui otficiumPraedicacionis Negotii
pricdicti, per Sedem Aportolicum , alias extitic Commifllim, ad
Parces proprias ad tunc dirigebat grelfus fuos , fic quod circa di-
«ftum Negotium intcndere non valebat ,
Nominaverit, elegerit, affignaverit &deputaverit, Venerabilem
Patrem Thomam Efijhpum Crijopolitanum, ad Inujufmodi Negotium
exequendum & profequendum , prout per Initrumentum publi-
cum, fuper hoc confedum & in Canceilaria , Domini Ricardi,
nuper Hegis Ati^lite, Secundi poft Conqueftum, cxhibitum, ple-
ne liquct,
Dictufque nuper Rex,
Ut quECumque Summsc , per Comminarios & Deputatoc ip-
fius Epifcopi Calcedonienfis , pr;^textu did:arum Lirerarum Apo-
ftolicarum, tuncrecepcac, &c excunc recipiendoe , in Libcratio-
nem & fubfidium difti Imperatoris & Civitatis fuae prncdid.ie dum-
taxat, juxta efteifium Bullarum prxdidarura , appliccntur & fide-
liter convertantur,
Aflignaverit prasfatum Epifcopum Crifopolitanum ad omnes &
fingulas hujufmodi pecuniarum Summas, psr CommilTarios * &
Dcputatos prxdid:os adtunc receptas, & extunc recipiendas , in
hac parte Petendura, exigendum, colligendum, & recipiendum,
& eas in quibufdam Ciftis, in Ecciefia Sancti Pauli Londoni<E6c
alibi ad hoc Deputatis , lalvo & fecure ponendum, in ufum &
fubfidium dicti Negotii expendendas , & convertendas , prout in
Litens ipiius nuper Regis Patentibus, inde confectis, plenius con-
tinetur,
Nos jam, quibufdam certis de caufis, nos intimc movencibus,
vobis, in Fide & Dilectione quibus nobis tenemini , Injungimus
& Mandamus quod ftatim , vilis praefentibus , cum ea celeritate
qua comode potcritis, vos, tam de Nominibus omnium & fmgu-
lorum hujufmodi Commiirariorum & Deputarorum , infta Diir-
cefim veiham (cujulcumque Statils , Gradus , feu Condicionis
fuerint) quam deNominibus omnium illorum, qui Claves Cifta-
rum pr^idtarum , ac aliamm Cofrarum , & Pixidum, pro falva
Cuitodia fummarum hujufmodi ordinatarum , adcunc habuerint,
fcii ad pr.Efenshabent, & in quibus Locis didrx Cift^, Cofi;E,
& Pixidesrepofitae fuerunt, & jam cxiftunc, per diligentem In-
quilitionem in hac parte circumipede faciendam, ac omnibus a-
his viis& ntodis, quibus juxta fanara dilcretionem velTxam fcive-
tjtisaut poteritis, infbrmetis, & Nos inde in Cancellaria noftra,
cirra C>uindcnam Pafchx proximo futurara , fub iigillo veftro , di-
fltioae & aperce, leddacis cevtiores;
Prxmunienres Commiftarios , & Depucatos, ac aliosprxdiAos,
cx p.iTte noftra, quod ip'i , fuper gravi Forisfadura noftra, ad
ouin(knam praedidam , ibidem perfonaliter interlint , ad facien-
Astn & recijaendum quod per Nos & Concilium noftrum tunc
cOQcigerit oj-dinaiL
Teiic R^ apud IVeJimonafierhim ^ xi die Januarii.
Per ipfum Cuflodem ^ Comilium.
Confimiiia Brevia diriguntur fubfcriptis, fub eadcm Data,- vide-
licet.
K. Jirchkpifcopo Eherem.
R. Epi/cvpt) Ijmdon.
H. Epcjcopo Lincola.
I^. EpifirffpB WjnJon.
y. Epi/copo EJien.
Citjlodi fpiritualitatis Epifco-
fjitus Bathon. c^ IVellen.
Sfde Vjuante.
y. Epifcopo Coventr. ^ Lich.
iV. EpifcBp» Karlioi.
H. Efifcopa Nor^jiicen.
Jt. Epifcopo Ciceftr.
J. Epifiop* Hereford.
E. Epi/copo Exon.
R. Epijcopo Sarum.
T. Ep.Jcopo lyyzorn.
y. Epijcopo Roffeu.
T. Epijcopo Landaven,
y. Epi/copo Affaven.
IV. Epi/copo Du?to/m.
G. Epijcopo Isleneven,
Pro Confejfore Rigis.
Ann. D. Q EX Omnibus ad quos, &c. Salutem.
1401. *■*• Sciatis quod,
Aa.x.H, Cum , Vicelimo Quarto dic Decembris proximb prxterito ,
4. per Literas noftras Patentes , de Gratia noftra , Concesseri-
P«f, z. Mus, dile<3:o nobis, ^TiXri Roberto Majcal , ConfelTbrl nollro,
H4. f . I . C u s T o n I A M omnium Temporalium Epifcopitiis Midenfis in
ta. 4. Hibernia vacmtis, in Manu noftra cxiftencium , H a b e N d a M ,
a tempore Mortis Alexandri ultimi Epifcopi loci prxdicfti , quim-
diu conrigeric dida Temporalia in Manu noftra , occalione prx-
miffa , remanere , abfque aUquo nobis inde reddendo vel folven-
do , prout in Liceris noftris prxdictis plenius continetur ,
Nosjam (de uberiori Gratia noilra) ConcelTimus quod idem
Robertus fe extra dictim Terram noftram Hibernix abfentare
polfit, & per Se, Scrvientes, Atcornatos , Procurjtores, vel Mi-
niltros fuos quolcumque omnimoda Frudtus , Prohcua , Reddi-
tus, & Emolumenta, de Temporalibus pr.edictis , quamdiu ea-
dem Temporalia in Manu noftra occaiione prxdiita contigeric
reraanere provenientia vel emergentia , liabere, levare, percipe-
re, & rccipere poflit,
Et quod Servientes , Attornati , Procuratores , & Miniftri fui
praididti cadem Frudus , Proficua , Redditus & Emolumenta,
in Regni.un noftrum Angli.e , ad opus i;jfms Roberti , deferre &
mittere poiTinc , quotiens eis placuerit, line occalione vel impe-
dimento noftri, vcl Hxredum noftrorum , Officiariorum, (eu
• Vin. Miniftrorum Terraenoftrae ' prxdidae, aut aliorum quorumcum-
'?<»• quei sdiqua Ordinatione, antehxc tempora , contra abfcntcsTer-
rx noftrx proedictge, qui in eadem PofleiTionati exiftunt, in con- Ann. D.
trarium fadla, non obllante. 1401.
In cujus, &c. heii..^.
Tefte Rege apud Wefmonajlerium , vicefimo quinto die Ja-
nuarii.
Ter ipfum Regem,
ET Mandatum eft Locum Regis tenenti , Cancellario , The-
faurario, Jufticiariis, ac aliis Miniltris Regis quibulcumque
terrx Regis Hibernix, & eorum cuilibec, qui nunc :unc vel qui
pro tempore fuerint , quod prasfatum Rohertuni Cuftodiam Tem-
poralium prxdidtorum habere , ac Frudtus, Proficua, Redditus,
& Emolumenta prxdida in forma prsedida levare, recipere, &
in Regnum Regis prxdid:um defcrre & mittcre pcrmitrant , juxta
fbrmam Litterarum Regis prxdictarum , Ipfum , contra Tenorera
eorumdem, non moleftantes iii aliquo feu gravances.
Tefte uc fupra.
Per ipfum Regept.
De Pardonatione , fuper ./^ppello i» Cnrnt /liilitari.
K'
EX Omnibus Bolli^is 6c Fidelibus fuis, ad quos , &c. Salu-
■ cem.
Sciacis quod ,
Cum quxdam Appellum & Accufacio certarum altarum prodi-
tionum , in Curia noltra Militari , coram Conft.ibulario &c Maref-
callo AngliK , inter Johannem de Kyghley Armigerum parcem
Appellantem ex una, 6c Scephanum ie Scrop partem Defenden-
tem ex altera parte, jam tarde mota fuerint & inchoata,
_ In qua quidem caufa Appelli & Accufationis Sencentia difiRni-
tiva & Judicium ejufdem per prxfatos Conltabulirium & Mareical-
lum, in cadcm Curia, verilis eundcm Johannem lata fuerunt,
Et poftmodiim Executio diclorum Scntenti^ diffinitiv.^ & Ju-
dicii cjufdem, ac etiam qualitas Pcenas corumdem Sententia; dif'
finitiva; & Judicii ejufdem, nobis, advoluntatem uoltramfacien'
dum, refervatx fuerunc,
Nos (de Gracia noftra fpeciali) Pardonavimus eidera Joharmi
exccucionem Judiciidictx Sencenciae diffinitivae, ac qualitatis Poe-
naeejufcicm, nobis, ut prxmittitur, refervata:,
Et ulterius, de uberiori gratia noftra , conceiTimus eidcm Jo-
hanni omnia Terras, Tenementa, Reddicus, & Servicia fua,cum
Percinenciis, ac cciam oninia Bona & Cacalla fua, ac debita fua
fibi qualitercumque debica,
Ac etiam refticuimus prxfatum Johannem , & ipfum habilem
fecimus ad Leges, Ordinationes, & Conftitutiones Regni ncllri
AngliiE, adco liberc & integre, ficut fuic ante cempus incepcio-
nis ditfiorum Appelli & Accufacionis , per prxfacum Jolranneoi
fic , uc prxmitticur , motorum & inchoatorum ,
Nolentes quod idem Joliannes , aut Hxredes, feu Execucorcs
fuij ratione dictorum Sentencix & Judicii, per Nos, vel Hxre-
dcs noftros, aut Conftabuiaiium & Marefcallumdictie CurixMi-
litaris , aut alios Miniftros feu OfBciarios noftros quofcumque,
fumris temporibus impetantur, accufentur, moleitentur in aliquo
feu gravcntur.
In cujus, &c.
Teite Rege apud We^moyiaflerium , fexto die Februarii.
Fcr Breve de Frivaio Sigillo.
De Traflando cum Rupcrti Imperatoris Commijfariis , de
Sponfafibm.
Ann. D.
1401.
if. 4.
fat.z.
H. 4. ?.
l.OT. ?I.
D EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
^ Sciatis cfuod Nos,
Ann. D.
De Fidclitace, Induftria , & Circumfpeftione , Venerabilium 14°^-
J/^f.^wer/^;?^;.^ ^''iMarefcalli Anglix, plcnius confidentes , ^•■^- 4-
Ad Tradandum, agendum, & inicndum , Loco, '^izz , & %\?.\.
Nomine noflro , & pro Nobis , & Seniore Filia noftra B/aw- ^'"-
ckia, cum, Excellentilfimo & Serenilfimo Principc, Rupcrto,Dei '^^-
gratia, Rojnaiiorum Rege, femper Augufto, & cum, llluftriiiimo
Principe, Lodewico FiHo fuo Senio.^c Naturali & Legitimo, ea-
dem gratia, Comirc PaJatino Rcni & Bavaiix Duce, ieu corum
aut alterius eorumdem , in liac parte , plenam Potcftarem haben-
tibus, ipforum nomine & cujuilibeteorunidem, de &:fuperSporH
falibus, feu Matrimonio, & Copula Conjugali , inter prxdicliura
Lodowycumex parte una, & didtam Blancliiam, cariiiimam Fi-
liam noftram Scniorem, naturalem, & lcgicimam, nondum nup-
tam, auc Annos Pubcrtatis accingentem, ex parce alcera,
Ec ad Contrahendum , Celebrandum, & Perficiendum hujuf-
modi Sponfalia & Mairimonium , prxdido Procuracorio nomine
noltrorum ITcnrici Regis prxuiCti & ditlx Filix noftrx , cura
prxfaco Lodowico, didti Ruperci, uc prxmittitur, Filio,
Necnon ad Concordandum & Concludcndum cum cifdcm
Ruperto & Lodowyco Filio fuo, feu eorum Commillariis, Pro-
curatoribus, aut Deputatis, fufficiens Mandatum & Poteftacemad
hoc , uc prxfertur , habencibus , de & fuper Summa Dotis , Do-
taliciorum, ac Donacionis propcer Nuptias , ratione & pretextu
prxdidtorum Sponfaliorum & Matrimonii, per utramqLie partem,
contrahentium , hinc inde danda, donanda, acquc ibivenda,
Infuper ad Dandum, faciendum, & r.xipiendum, Procuraco-
rio noilro , pro Nobis , ac Filia noilr.i prxdida , & ex parce di-
<fti Domini Ruperci & Fiiii fui pr.^dicti , Cautioncs, Promiflio-
nes, Indenturas, & Obligatjones quafcumqu&necefliirias, utiles,
leu
ET ACTA PUBLICA.
Afiti. D.
1^7
Ann.D.
1401.
Ati. i.
H. 4.
Ibid. m.
7-
feu oporHina? pro firmandis & ftabilicndis Sponfalibus & Matri-
monio fupradiclis, & pro folvenda & exhibenda prxdidla Sum-
ma Dotis, Dotalitiorun), ac Donationis propter Nuptias hinc in-
de, diftata & laudata, dictanda & laudanda, feu etiam affignan-
da, juxta Pacfta, Indenturas, Convcntiones, ac Conckiriones, ha-
benda vel habendas, tara per didtum Dominum Rupcrtum aut
Lodo-.yycum ejus Filium f .ipradiclum , aut fuos ad hoc Datos &
Conftitutos, Dandos & Conftitueiidos , quam per ncftros Pro-
curatores prcEdicSos ,
Prxterea ad Prasftandum, in noftram & didse Filis noftra: A-
nimas , quxlibet Juramenta hcita prxdictiorum roborativa ,
Necnon ad obligandum nos prxfatum Henricum, &: diftam
Fiham noftram, & hujufmodi Obiigationem noftro nomine a
parte akera Recipicndum, ad quafcumque Pecuniarias feu alias
Poenas in eventum Matrimonii non faciendi, per partem perfi-
cere Recufantem folvfendas, & Parti Matrimonium fervare volen-
ti applicandas,
Ad Renunciandum ctiam , nomine noftro , quibufcumque Ex-
ceptionibus, Auxiliis, Privilegiis, Communibus aut SpcciaUbus ,
Canonico vel Civile Jure quovis modo competentibus , aut
competituris, quibus mediantibus prxdiita feu aliquod eorum
poflent in aliquo violari, elidi, infringi, aut cavillari quovis
modo,
Ac omnia alia & fingula Faciendum & Exercendum, 'qu£ in
Prxmiffis & circa ea neceflaria fuerint feu quomodolibet opor-
tuna, & quse Nos prxfatus Henricus, aut dida Fiiia noftra, fa-
cere pollemus, ac quilibec noftrum facere poifet, fi in Prxmiffis
peifonaliter intereflemus aut intereffet, etiam fi Mandatum magis
exigant fpeciale,
Prxdidtos Epifcopos, & Comites, noftros veros, legitimos, &
indubitatos Procuratores , Aftores, Fadores, Negotiorum Gefto-
res, CommilTarios, Deputatos, & Nnncios fpeciales, Facimus,
Ordinamus, & Conftituimus per Prxfentes,
Promittentes Nos, & dictam Filiam noftram Ratum &"Gra-
tum perpctuo h.ibituros, quicquid perdidtos Procuratores noftros,
Aiftum , Geftum, five Procuratum flierit in Prjemiflis & lingulis
Prajmifforum , & non contravenire Prxmiflis quacumque Occa-
fione, Causa, vel Ratione, fub Obligatione Bonorum noftrorum
omnium pr.rfentium &: fiiturorum.
Dat. in Falatw Ergls lP'e(lmon. fub Magni Sigilii RegisTefti-
monio, dccimo tertio die Februarii.
Fer ipfum^Regeirt.
* Dc Comburendo Willielmtim Satitre CapelUmmi
D E X Majori & Vicecomitibus Londonix , Salutem.
'■^ Ciim , \'cnerabilis Pater, Tho-.na! Archiefifcopus Cantuarien-
_/^5-, totius Anf^lia- Primas, & ApoiI:olic«; Sedis Legatus,
De Confenfu , & Aflenfi, ac Confilio Coepifcoporum & Con-
fratrum Suftragancorum fuorum , necnon totius Cleri Provincix
fux, in Concilio fuo Provinciali congregati, Juris Ordine, in
hac pirte requifito, in omnibus obfervato ,
Williehnmn Sautre , aliquando Capellanum, in Hxrefim Damp-
natum, & per ipfum Willielmum per antea in forma Juris Ab-
juratum, & ipfum Williclmum in HEerelim priedidlam Relap- .
lum ,
Per fuam Sententiam diffinitivam Haereticum Manifeftum pro-
nunciaverit &f declaraverit, ac Degradandum fore decrevit, &
ab omni prxrogativa & Privilegio Clericali ea de causa realiter
Degradaverit, ipfumque Willielmum Foro Seculari relinquendum
efle Decreverit, & rcaliter rcliquit, juxta Leges, & Canonicas
Sanftiones editas in hac parte, ac Sancta Mater Ecclefia non ha-
beat ulterius quid faciat in Prasmiflis,
Nos igitur Zelacor Juftitiae, & Fidei Catholicx Cultor ,
Volentes Eccleliam Sandram ac Jura & Libertates ejulifem ma-
nutenere & defendere,& hujufmodi Haerdes & Errores de Regno
noftro Anglioe, quantum in nobis eft, radicitiis excirpare, ac Hx-
reticos fic Convidlos animadverlione condigna punire,
Attendentefque hujufmodi Hxreticos , in Forma pnediita Con-
vidtos & Dampnatos, juxta Legem Divinam, Humanam, Cano-
nica Inftituta, & in hac parte confuccudinarie, Ignis incendio
comburi debere,
Vobi.s diftridiiis, quo pof[umus,Pr3ecipimus, firmiter Injungcn-
tes, quod pra-fatum Willielmum, in Cuftodia vcftra exiftentem,
in aliquo loco publico & aperto, infra Libertatem Civitatis prae-
didt.ie, Causi prxmi&a coram Populo publicata, Igni committi,
ac ipfum in eodem Igne realiter combari faciatis, in hujufmodi
criminis Deteftationem , aliorumque Chriftianorum Exemplum
manifeitum ;
Et hoc, fiib incumbenti pcriculo, nullatenus omittatis.
Tefte meipfo apud IFefivmiafleriu?/! ., vicefimo fexto die Fc-
bruarii.
Fer iffwn Regem (^ Coriciliuru in Parliamento.
Pro Ambaffiatore Rcgn Porttigalia.
REX Cuftumario, Scrutatori, & Contrarotulatori fuis, m
tem.
1401.
Hm. 4i
Valefiis, Cofris, Fardellis, ac aliis RebuS & Hemefiis fuis qiii- Ann. Di
bufcumque in Comitiva fua, libere & abfque impedimento ali-
quo, fine aperitione Manticarum, Valcliorun^ Coft-orum, & Far-
dellorum fuorum pnedidtorum, rranlire permittatis ^ aliquibus Or-
dinationibus, Proclamationibus, feu Mandatis, in contrarium fac-
tis, non obltantibus.
Tefte Rege apud Weflmotiafieriutn, vicefimo feptimo die Fe-
bruarii.
* Tra&atus Matrimonii intcr Primogenitam Imperatoris ^ * VIII-
£7" Filiam Begis Primogenitam. 179.
An. 1.
H. 4.
Franc. 2.
H. 4. rrti
1.
Portu Suthamptonix, Plymmuth, vel Dcrtemuth, Salu-
Mandamus vobis quod , dileftum nobis, Martitium de Senfu Le-
gum Dodtorem, Ambaftiatorem carifTimi Fratris noftri Regis Por-
ti/gali^ , in Regno noftro Anglix cxiftentem , qui , de Licentia
noftra, verfus partes fuas proprias in proximo profedturus eft, in
aliquo Portuum prxdidlorum , vcrfus Partes prxdidtas, cum Vi-
§inti & Quinque Perfonis, 5c Quindecim Equis, ac Mancicis,
NOvERiNT uNivERsr, ad quos prxfentia piervenerint, ■^""- -^^
& prxfertim quorum intcieft, vel interelle poterit in futu- ^'^^^
rum, Quod Nos, 'joba^ines, Dei gratia, Herefordeiifis, Joloan-
7tes, eadem gratia, F.ojfenfis , Ecclefiariim Eiilcopi : Hettriciis
Northiinihria Conftabularius , F.adutphus IVeftiucrlandiie Marefcal-
lus Anglix, Comites; Serenillimi & Invidtiflimi Principis, Do-
mini Hcnrici Anglia , Fravciaque Kegis ac Domini Hibcrnia:, nec-
non Ingenux & Prxciariffimx Filix fux Scnioris Dominx Blan-
chix , ex una,
Nofque, yohannes Camerer , alias didtus de Dalhurg, Theranto
Kuchel Scultetus in Oppenheym Milites, ac Tdmannus de Smalen-
hurg Decanus Ecclefix beatx Marix ad gradus Colonien. Illuftris-
fimi ac Chriftianilfmii Domini Ruperti Regis Romamrum, fempcr
Augufti , necnon Filii fui Senioris , iiomini Ludo^-jnici Comitis Pa-
latini Reni ac Ducis Bavarix,
Super Maritagio livc Sponfalibus & Matrimonio, inter memo-
ratos Dominutn Ludowicum & Dominam Blanchiam con.rdhen-
dis, Procuratores & Traclacores legitimi, £c uuiufque Partium
Poteftace pariccr & Mandato iuffulci,
Parte ex altera ,
Poft diverfos, per nos habitos, Tradiatus fuper Prxmiflis, no-
viffime, poft mtiltas Deliberationes habicas, fuper Pundtis, Mem-
bris, & Articulis fcquentibus Convenimus, & ex certa
fcientia Concordavimus, & Prxfentibus Concorda-
Mus, ut fequitur,
Inprimis, quod Dominus Henricus Rex Anglia prxdidtus
dabit, & dare promilit , memoratam Dominam BUnchiam Se-
niorem fuam Filiam ipfi Domino Ludowco Seniori Filio Domi-
ni Regis Romanorum , & non alteri , in LJxorem legitimam ,
Ipfequc Dominus Ludowicus ducet & accipiet earidem Domi-
nam Blanchiam fibi in Uxorem legitimam, & non aliam, iiib
modis & tormis fequcntibus.
P R I M 6 , quod memoratus Dominus Henricus Rex Angliis da-
bit ipfi Domino Ludowico, cum Filia fua Domiiia Blancbia, 8c
pro Dote ejufdem, xl M. Nobilium Cunei Anglix, ac Valoris &
Ponderis ufualis in Regno Anglix , ad Ter-minos pcr Partes con-
cordandos,
I T E M , qubd mittet eandem fuam Filiam ipfi Domino Ludowi-
fo taliter fulcitam Parafarnalibus , Jocalibus, & Oinatiliiis, proui:
decet Regiam Mageftatem utrobique , ac Senioribus Filio ac Filiae
Regum utriufque cedit ad Hcnorem & Decorem,
Item, quod, in Conpenfationem Prxmillbrum, Dominus
Ruperlus Rcx Romanorum, & ejus Filius Dominus Ludowicus fx-
pefuti , Alfignabunt prxfatx Dominx Blanchia ad Vitara fuam ^
&, poft iplius obitum, Hxredibus de hujufinodi Matrimonio
procreatis dabunt, nomine & ex causa Donationis proptcr Nup-
tias, Caitra, Terras, Dominia, PollclTioncs , Villas, Curias &
Prxdiajuxca Renum, vel in Ducacu B-varix, ad Valorem An-
nuum iv M. eorumdem Nobilium, ipfamque in Dominiis, Cas-
.trjs, Terris, Poflellionibus , Villis, Curiis & Prxdiis hujufmodi,
fibi, & Hxredibus iiiis hujulmodi polTidendij, liifficienter & legi-
timc feoflabuut, & cl.am facient, & afiTecurabunt congruis Lite-
ris Patentibus, ac in PofTeirionem corumdem ipfam Dominam
Blancbiam fcu ipfius ad hoc Attornatos Imittent, poncnt, & in-
ducent realiter & cum eftedtu, ante Solcmpnizationem Matrimo-
nii fupradicti ,
I T E M 5 qubd prxfatus Dominus Henricus Rex AngUa , Anno
a Nativitate Domini computato MiIIefimo,_ Quadringenteiimo
Secundo, proximb venturo, poft Fcftum Pafchx, & ante diem
Dominicam, quo decantari folet, pro intioitu Milfx, J u niL a-
te (videlicet) tertium diem Dominicum poft idem Feftum,du-
cet aut duci faciet ipfam iuam Filiam Seniorem Dominam Blan-
chiam, Animo perliciendi Matrimonium & cxtera PrxmifTr^fuis
Expenfis, Periculis, & Curis, ad Civitatem Metiopolim Colo-
niam fuper Renum,
I T e m , qubd in didla Civitate Colonienfi , Dorninus Rupertus
Rex Romaaorum ac didtus Lodoivicus ejus Filias, iplam Dominam
Bla?icioi.i7n , ut Sponfam dclidcratam, per fuos condigne fufcipient,
ac honorifice, ac, Chrifto aufpicc, felicitcr eorum Expcnlis &
Cura duccnt ad Caftrum & Opidum Hcidclbcrg, pro ALtrimo-
nio ac Nuptiis * hujufmodi, extunc proximc ii^quenci Doniinica, * VIII,
celebrandis & perficiendis, ad Eandem Dci & communem Lx- 180.
ticiam Rcgnorum prxdidforum.
I T E M , ne oriatur Dubium fjpcr Allignatione Caftrorum , Do-
miniorutn, Tenarum, Polfclfionum, Villarutn &c. de quibus
prxmirtitur, Aujectum f/^, quod DoirMVi^ Hcmicus Rex
Anglia prxtadtus poterit, ciim voluerit, mittere fuos Nuncios,
& prxfertim dc proxiir.o inter Fefta Aff imptionis & Nativiracis
Virginis Almx, ad experiendum de eifdem, & cum ManJat.T &
potcftate Recipicndi , vice & nomine dictx Dominx Blamhiay
m Fcrma prxdidta , Polfcllionem eorumdem prout id expedierit
modo meliori.
I T e M , fi fquod Deus diii avertat) poft Confumationem ipfius
Matrimonii , & Data fumma xl M. Nobilium pro Dote (de quo
B b ■? latius
TIONESj LlTERyE,
ffvefoccrnonrquibufcumqire",' """" '" ^ ' "" ^i^orum ejujdem Cancellari^^ , figillari'& Jofie^ Sigillum .llu^
CoNCORDATUMeft inter Nos cxprefse quod ipfa Domina Bagam fradiiiam repont , c?- Bagam illam Stgtlh Juo pri/prio confi-
B^anchia libere recedere, & Locum mutare poterit, cum fuis Pa- gnari fecit.
rafarnalibus, Jocalibus, &c. feque divcrtere quo libuerit aut yolue-
rit, abfque eo quod iSomine, causa, vel ex parte pr.edicli Do
mini Ruperti Regis , aut ipfius Domini Ludowici, Haeredum &
Succeilorum fuorum, & caufam ab eis vel aliquo eorumdem ha-
bentium, fuper Receptione iv m. Nobilium feu Fruftuum, Pro-
Dominiorum , & Pofleflionum fuorum , fibi ut fupra
De vcmendo ad pr<cje>}tiam Regis.
venruum ,
REX, diledo fibi in Chrifto, Fratri Waltero Grendon Priori •'^nn. D.
Hofpitalis Sandli Johannis Jerufalcm in Anglia, in partibus i4°i-
Alhgnatorum, quomoaout^et propterea impcmatur vci uiuieuc- ^^^^j.^^>j_^;^g^^^^^^;^Jg^,^^^^_J i' ^„-^^_
fur- ^, j . r % • r r\ • -u/ f c^,,^ j«^»j«r=> Quibufdam certis de Caufis, nos fpecialitcr moventibus (quas in ^^ 4-
IT EM , f.^quod abfit);pfa Domina^_B/^^«jA^ forte decederrt ^^^^^^ ^,^^^^ ^^^.^ expnmere intenditiius) vobis, in Fide & Li- ^'"•^-
geantia quibus nobis tenemini, diftricliiis q^uo pollumus, Injungi- ^- -^-P-
mus & i\Iandamus quod, quibulcumque Lxcufationibus cellanti- >.»». 12.
bus, & omnibus aliis Prxtermilfis , nobifcum , in R^no noftro
Angiise , cum omni fel^inatione poffibili, perfonaliter interfitis ;
fcientes quod Adventum veftrum , ultra Dietas rationabiles Icine-
ris, excuiare nolumus quovis modo.
Tefte Rege apud IVefimonafierium, decimo die Martii.
ab hac Vita, Prole non fufcepta, ance Terminum Solutionis ordi-
natum & pr.Kfixum, forfen partis Summie nondum folutae, reftan-
tis pro Dote fua folvenda ii vixerit , ipfo Doraino Ludowico fu-
pcrftite, , ■ r j-
CoNcoRDATUM eft quod , eo cafu , Summa hujufmodi
Partis reftantis, de fxpedidlis xl m. Nobilibus , vendicari non de-
bet feu requiri quovis modo.
I T E M, li contingat eundem Dominum Ludoiuicum (quod abfit)
praemori & Summa xl m. Nobilium, pro Dote ipfius Blanchia
danda, foluta non fuerit, quia forfan Terminus Solutionis non-
dum advenit, aut Subterfugio, Dilatione, Negligentia, Culpa,
vel Defidia Domini Regis Anglis, vel alias, Partis iplius Domi-
nse Blaiichia ,
CoMCORDATUM eft quod in Summa Quamor Milium
Nobilium, Donatione propter Nuptias fibi aflignata, tantum de-
falcati poterit , quantum relbc folvendum de f epedicla Summa xl
m. Nobilium , habito refpectu qu6d pro Decem Nobilibus fum-
moe reftantis Dotis unum Nobile defalcetur annuatim , caufa Do-
nitionis propter Nuptias, &c.
I T E .\i , Er , fi ipfa Domina Blanchia Locum volueric mutare ,
libera erit, cum omnibus fuis Bonis, Parafamalibus , & Jocalibus,
una cum perceptione Donitionis propter Nuptias hujufmodi , fibi
competenti, abfque impedimento feu moleftatione Cujufcumque,
de Partibus illis Recedere ut fupra memoratur.
I T E .M , quia nondum Determinatum & Concordatum eft de
modo Solutionis Summje Quadraginta Milium Nobilium pnedic-
torum , potilfime quod pro Parce Domini Regis Anglus & Viliie
fu2 oblata func in Tribus futuris Terminis & Temporibus folven-
da (videiicet) in Adduftione dida: Filix xvi M. Nobilium , &
ex poft Anno proxime flituro xii M. & extunc fequenti Anno con-
tiguo immediato xii M. Nobilium, & pro parte Domini Regis Ro-
tnanorum & Fi/ii fui Peutum elT: eam Sutnmam folvi in Adductio-
ne Filix prxdid;e ,
VoLiTMUs & CoNCORDATi suMUs qu6d quilibet Do-
minorum noftrorum Regum praedidorum, tam Dominus Rex Ro-
tnanorum & didtus Fi/ius ft/us, quam Dominus Rex Ang/ia pro (e
& Filia Jua pr.Bdidtis , mittat ad Dordracum Tres vel Quatuor
Procuratores , cum plenaria Poteftate ad Concordandum
de modo Solutionis Summ^ xl M. Nobilium pr.iedidtorum , &
in Fefto Pentecoftcs proxim^ futuro, vel in Craftino; falvis Pr.e
Per ipfum Regem.
De Pardonatione Wallenjtnmt
D EX omnibus Ballivis & Fidclibus fuis, ad quos, &c. Salu- Ann. D.
* tem. 1401.
Sciacis quod, Ai. i.
De Gracia noftra fpeciali, & ad Supplicationcm cariflami Pri- H. 4..
raogeniti noftri Henrici Principis Wallia: , rat. i.
Pardonavinuis , quantum in nobis cft, omnibus & fmgulis Li- H.^.f.i.
geis & Subditis noftris Comitaruum Caernervan, Anglefeye, Me- m. 10.
rynneth, & de Dynbegh in Northwalli.i, Sedtam Pacis noftrae,
qua: ad Nos verfus ipfos & eorum qucmlibet pertinet, pro omni-
modis Proditionibus , Infurredtionibus , Rebellionibus , Feloniis,
Confpirationibus , Conventiculis, & Confcederacionibus, per ipfos
aut eorum aliquem . a Fefto Sancti Hillarii , Anno Regni noflri
Primo, ufque * ad Feftum Epiphanix Domini proximo praeteri- * VIII.
tum, contra noftram Regiam Mageftatem, & Ligeantiam fuam, 'S*-
qiualitercLimque fadis & perpetratis, unde Indictati, Redati, vel
Appellati exiftunt,
Ac etiam Utlagarice , fi qux in ipfos aut eorum aliquem hiis oc-
cafionibus fuerint promulgat-x ,
Et firmam Pacem noftram eis & cuilibet eorum inde Conce--
dimus ,
Dumtamen erga Nos& Ligeantiam fuam bene & fideliter fe gc-
ranc & habeant in futurum :
Ita tamen quod ftenc Rcdto in Curia noilra , fi qui, verfus eos
vel eorum aliquem, loqui voluerint de Pra^miflis vel aliquo Prx-
miflbrum :
Sub hac autem Pardonacionis noftrx Gracia, nec Owynum dt
%
miflis CoNCORDiis & Voluntatibus noftris, quas in Glendourdj, Reez ap Tudotir, Willielmtnn ap Tudour, ncc illos vo
fuo robore volumus permancre & eflicaciccr fervari.
Quinymmo Adjectum elt, &exprefse Promisstjm &
Co NcoR D ATU .M eft , quod circa Variacionem, Mutacionem,
Suipenliocem, vel Infradionem f«pedidti concepti .Matrimonii,
nichil interim debeac inmutari, quodque Familiaritus & Amiciria,
inter fxpedidtos Reges per ipfum Matrimoniiim jam contrad^a,
in nullo debeat medio tempore violari feu diminui, fed potius au-
VIII. ^•^•■ij f-ilvo femper quod in • Dordraco, de ipfo modo Solutio-
,g,_ nis iplius Surr:mx xl M. Noblilium per ipibs Procuratores in
to:o CoNcoRDETUR, & ca, de quibus ibidem C o N -
coRDATUM & CoNVENTUM fucrit, figillabuniur , nedum
Procuratorum, ab utraque partc illiic mittendorum, fed per utrof-
gue Duos Rcges & Dominos,ad hoc etiam dc utriufque Regum
Regnis eligendos, Sigillis, & Modis, Firmitatibus, vel Poenis
congruis, & ibidem exprimendis.
In qu^rum omnium & fingulorum teftimonium, Sigilla noftra
feu cujuilibet noftrura Prxfencibus duximus appendenda & appen-
dimus eifdcm.
Dac. LoTidoniie , Anno ab Incarnatione Domini, fecuixlum
Scilum Ecclelix An^licanx, Millelimo, Quadringenteiimo Pri-
tno, Menfis Martii aie feptima.
CotrjiTmatur 12 die Augufii.
Ann. D.
1401.
An. X.
W. 4..
Cl.iiiJ.
H.+.
2. m.
Jor.
De Deliberatione Magni Sigilli.
ME M O R A N D U M quhd , Nono die Martii , .^««0 pnefenti ,
Johannes de Scarle C/ericus , tin.i Caiicellarius Anglia:, in ple-
no Tarliamento, Maguum Sigillum tpfius Domini Regis ., in quakatn
Baga de Corio , Sigi/lo priedtili yokannis Sigillata , mclufum , pr<e-
fato Domitio Regi, de mandato Juo, circa horam decimam ante Pran-
dium, liberavit :
^ui quidetn Dominus Rex Sigillum pradi&um ab eodem yohanne
recepit , c^ illud, per titanus Juas proprias Veneral^ili Patri , Ed-
mundo Epifcopo F.xonix incotftinenti tradidit ; ^ ejus Sacramen-
tum de OJJicio Canccllarii hene <dr fideltter faciendo in forma dehi-
ta cefit:
Et fuper hoc idem Epifcoptts diBum Sigillum , per ipfum fic recep-
tum , ufque ad Hofpitium fuum in Suburhio Londonia fecum deferri
fecit , c?* in Crafiino , tunc proximh Jequentt , diilam Bagatn , Si-
gille pradJcti yoh,miiis fic figillatatn , circa koratn primam , i» Ma-
lumus comprehendi , qui, Prxmillbrum occalione, feu alicujus eo-
rum, capti fucrint & modo in Cuftodia detincntur, aut iUos qui
hadtenus in Rebellione hujufmodi perllftcbatit.
In cujus, &c.
Tefte Rege apud Wefimonafterium , decimo die Martii.
Per ipfum Regcm & Conciiium.
Confimiles Literas Regis de Pardonatione habent Ligei & Sub-
diti Regis Comitatus de Fiynt in Wallia , fub eadem Data.
Per ipfum Regem c^ Cotuilium.
Confimiles Literas Regis de Pardonatione habent Ligei & Sub-
diti Regis, dc Dominio Thomee Contitis ArundeUa, de Chirke, &
Chirkelande in Wallia.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , fexio die Maii.
Per ipfum Rcgevt c^ Concilium.
Confimiles Literas Regis de Pardonatione habent Ligei & Sub-
diti Regis, de Dominio, diledti & fidclis Confanguinei Regis,
Thomie Comitis Arundellte, de Bromfeld, Yale, & Ofweftrehund-
red in Wallia.
Tefte Rege apud Wefiinmiaflerium, dc(.imo dic Maii.
Per ipfum Regem <& Concilium.
Confimiles Literas Regis de Pardonacione habenc Ligei &
Subdici Rcps de Dominio quod fuic yohannis nuper Domini
Lefirange de Knokyn defuncti, de Hundredo de EUefmere in
WaUia.
Tefte Rege apud Wefimonafierium , decimo fexto die Maii.
Per ipfum Regem g^ Concilium.
Confimiles Literas Regis de Pardonacione habent Ligei & Sub-
diti Regis , de Dominio Fulconis Fitz Warjn Militjs, de Hundre-
do fuo de Whityngton in Wallia.
Tefte F.ege apud Wefimonafierium , vicefimo quinto die Junii.
Ptr ipfum Regem & Concilium.
Stiper
ET ACTA PUBLICA
199
fiim. D. , __„
1401. ' ~ ~~~ '
to». 4' S>*per Turbationibus in Civitate Baiona , de PardonMieneu
Ann. D. 13 EX Omnibus, ad quos, &c. Salutem.
140 1. ■■■^ Sciatis quod,
An. 2. Cura, ut accepimusj certi Bufgenfes de Civitate noftri Baionse,
*f. 4. abfque autoritate noftra feu Officiariorum noftrorum, Gubernato-
Vafc. 1. rum in eadem Civitate, Officium Magiftratus temere afTumpfil-
H. 4. m. fent , & eo ufi fuiiTent ,
»<>• Et per plurimas Alledtivas Collocutiones ac imaginatas cautelas
Communitatem ejufdem Civitatis de non Obediendo nobis in*,
duxiflent,
Ac quofdam, Literas noftras Patentes de Mandato noftro
& Signum Liberatae noflx» deferentes, areftaiTent & imprifonaf-
fent ,
Necnon cum Inimicis & Rebellibus noftris in fecreto adinvi-
cem contulillent ,
Et Dominium Caftri noftri infra Civitatem prisdidtam de fa-
fto cepilTent, & illud cum Gentibus Armatis munitum ad Vadia
tenuiflent ,
Et, eo praetemi, diJedi & fideles Subditi noftri, Augerius Del-
het , & Johannes Martyn , Dominus Delhet de Terra noftra de la
•VIIL Bourt, nomine eorum ac * Petri Delhet, Sanchot Fi/H Augerii
jSj. de Sando Petro, Johanius Darqui ^Johatniis Hona, Aldatz. Bort
de Mefquita, Johannis Domitii de Gafelnir , Stephani de Velay ,
Pafcafti de la Gur , Stepbani de Hondaro, Petri dc Velay, Salvati
de Serrez, &C Petri del Harges ,ac quamplurimorum aliorumCom-
plicum & Fautorum fuorum de dida Terra de la Bourt , ac de
Civitate Baionae , necnon aliorum qui in Comitiva fua exciterunt ,
habita confideratione ad ea qux de Prsemiffis poflent evenire, ad
effeftum quod Ipfi , & dida Civitas , ac tota Patria adjacens , in
noftra vera Obedientia perfiftere debuiirent, omni fraude & ma-
lo ingcnio cef&ntibus , praefatos Burgenfes & alios , per unum
diem integrum, infra Civitatem prasdiftam ccpiflent , &c eam de
Fadlo ingreffi furflent , Interfignum Vexilli noftri portando , &
Nomen noftrum acclamando, ad finem quod quilibet cognofcere
poflet quod ipfi veri & fideles Ligei noftri extiterunt , & quod
ipli , qui nobifcum periiftere vellent , meliorem confolationem lia-
bere poflent,
Ac poftmodum, ea occafione, quam plurima Dampna &Dif-
fenliones, inter diftos Subditos noftros ac alios & Burgenfes Ci-
vitatis praedidtx, illata & exorta fuilfent , in tantum quod ipfi,
?ui prius Nobis & Officiariis noftris in Villa & Civitate prxdidis
nobedientes extiterunt, ad praefens concordes devenerunt, &No-
bis Obedierunt ,
Nos, tanquam Regem & Dominum fuum , pablice cognof-
cendo,
Subfequenterque per Venerabilem Patrem Archiepijcopum Burde-
galia , ac dile<ftum & fidelem Confanguineum noftrum Hugonem
le Defte7ifer Chivaler, & Henricum Bovjet in utroque jure Dodlo-
rem Conftabularium Burdeglaix, tanquam Procuratores noftros,
quxdam SufFerentia hujufmodi DilTenfionis inter ipfos, ufque ad
Feftum beatx Marias in Autumpno proximo futurum , capta fuis-
fet , & ulterius per ipfos ordinatum extitifTet quod omnes & fin-
guli Civitatis prsedidae ( Viginti Perfonis exceptis ) Civitatem il-
km , ad Reftitutionem Bonorum fuorum habendam , ingredi pos-
fent , prout in certis Articulis , per eofdem Procuratores noftros
faftis & ordinatis, ad quos ea referunt, plenius continetur,
Et fuper hoc certae Perfonae didarum Viginti Perfonarum, no-
mine fuo & didtorum Complicum fuorum , Confortium, Adhse-
rentium, feu adhxrere volentium, coram propria Perfona noltra
juxta Ordinationem praedidam , comparuiflent , csterique Bur-
genfes coram Nobis comparere minime curalTent ,
Nos,
Ad Supplicationem praedidtorum Augerii, & Johannis Martyn,
de Gratia noftra fpeciali , & de ailenfu Concilii noltri ,
Ipfos Augerium & Johannem, ac praefatos Petrum Sanchet, Jo-
hannem Darqui , Johannem Hona , Aldatz. Bort , Johannem Do-
minum de Gafleinir , Stephanum, Pafcafium, Stephanum,Petrum
Salvatum ,&cPetrum , ac eorum Complices & Fautores,& eorum
quemlibet, ad Gratiam noftram admifimus,
Et eis & eorutTi cuilibet , omnimodas Poenas & Leges , quas
occafione Ingrefsiis praedidi, & omnium PrxmifTorum crimma-
hter vel civiliter incurrebant , feu incurrere potuerunt , Pardona-
vimus & Remifimus , necnon ipfos & eorum quemiibet , ad Li-
bertates fuas Civitatis prxdiftx, ac ad Poffeffionem fuam Bono-
rum & Catallorum fuorum, poiFidendas, plenarie & integre Re-
ftituimus per Prsefentes.
In cujus, &c.
Tcftc Rege apud lVefimma[lerium ^ decimo quarto die Martii.
Ptr Breve Je Privato Sigillo.
Les Ordenances de Gales.
Ann. D.
1401.
lien. 4.
*VIIL
184.
S*ENSUYENT CERTAINS OrDINANCEZ, F A C t" Z
par le Roy , de l' Avis c^ Ajfent dez. Grandes de fon ■
Roiaume , & de fon Grande Confeill , (^ far efpecial des
Seignurs de Gales , a caufe de l'lnfurexion , fait & par-
pctre , ore tarde , par ceux de Northgales , contre le Roial
Aiagefle du Roy qt lour Ligeance ,
Pur quel Infurreccion Chaflier , (^ pur Efchuir lez, Parillez,
que purroieni vraifemblablement avenir a lcz. Foialx Lt-
ges Q- Subgitz^ du Roy , fi bien en ^ales come en Englc
terre , lez. Comunes du Roiaume , en plein Parkment , par
lour Comune Petition , Supplierent a Roj que bone O R-
DlNANCEy? prendroit , par la haut difcrecion (^ deli-
beracion de Luj , (jr des Seignurs ^ Grantx, du Roiaume
C^ de fon ConfeiL ,
Lez, quelz, Ordinancez le Roy v o E T eftre tenuz
er GARDEZ, en temps a venir , par manir qu'enfuyt.
"pN Primes, que toutez les Seignurs , q'ont Chaftelx en Ann.D.
Northgales ou Southgales , facent bien & lauvement garder lour ii.01.
Chafteux illoeques, fi que nuUe Parde, Riot, ou Damagaavigne ^. %.
a Roi & a fon Roiaume pur deflaut de bon Garde de mefmez lez u. 4.
Chafteux; & ceo fur Peine de forfaiturede mefmez.lez. Cliafteux, Pnt. z.U.
& dez. Seignuriez. appartenantex a iceulx Chafteaux. ^. f. j.
Item, que nuUe FiommeGaleys defbrmes foicjuftice, Cham- m. jO.
berlain , Chaunceller , Senefchal , Refceivour , Chief Forefter (s'il
n'eic en Fee) Vifcompt, Efchetour, ne Coneftable de Chaftel, ne
Gardein des Roulez ne Recordez, deinz, Northgales j mais foient
Angloys en mefmes les Offices , & foient ilz demurantz fur lout
Otficez. en lour proprez. Parfones^ forfpris le Juftice & fbn Lieu-
tenant.
I T E M , qant a lez Coneftableriez dez Chafteux , que font a U
Priitce de Gales , en Northgales & Souchgales , Grantes par le
Roy as certains Parfones a terme de Vie, a avoir & occupier par
Eux & lour Deputez, par caufe quemefmez lez Chafteux nefont
pas futliciancment Gardez, par ont grand Paril purra aveniraRoi,
& a tout fon Roiaume ,
O R D I N E Z eft , que lez, diCT. Coneftables foient demurantz ,
fur la Sauvegarde deZ. ditz. Chafteuz , en lour propres Parfones , ou
autrement que mefme le Prince puifte eux defcharger, & ordiner
autres Coneftables en lour lieux , qui voillent parfonelment demu- ."^
rer fur la Sauvegarde dez. Chafteaux fuifditx. )
Item, comme,en auncien temps palTe , la Comunalte de
Northgales avoit la charge & garde de la Pees & de Droit , de-
voiet avoir a refpondre de Robberie , & d'autres Feloniez &Tres-
pacei queconques , ou Prendre & Refpondre des Corps de Fe-
lons, Robours & Trefpaflburs , foient lez. J ufticez. de mefmez lea
Partiez, fermement charges de Gouverneur la dite Comunalte en
ceo Cas , felonc lez, avantditz, anciens Droitz & Cuftumes , au fio
que le Pees y foit deforemes Tenuz & Gardez.
Item, que nulle Seignur , eiant Seignurie en Gales, ne Re«
cette ne Reiceive afcun Felon ou Mafeflbur, par Defclayme , A«
vowerie, n'en autre Manere; mais, s'il foit pris ou la Felonieeftoit
fait, foit il juftifie tantoft come la Loy demande, fanz eftre deli-
vere par Difclaim ou afcun Avowerie ; & , cn Cas q'il s'en feuil
en autre Seignurie, q'il foit pris illoeques par le Coneftable Gar-
dein , ou K.eys de mefme le Seignurie , a ceo Requys , & par Let-
tres du Senefchall du Lieu, ou la Felonie ou Trefpas fuift faic,
tefmoigninte celle Felonie ou Trefpas, fbit il Delivere as Baillifs
& Miniftres de Ssignurie ou il fift le Felonie ou Trefpas , pur il-
loeqes attendre la Loy i ifTent que chefcun Seignur puifTe avoirlex
Fins & Rancions de fez. Entiers Tenancz de mefmez, come mef-
mez lez, Seignur & lour Aunceftres onc refonablement eu , & u-
fes d'auncien temps; forfpris les Forfaitures de hautes Trefons Com-
mis & perpetres contre lour Ligeance.
* Et s'il aveigne que le Coneftable , Gardein , ou Keys, enh * VIII^
requis, ne face fon devoir darrefter celle Felon on MalfelTour,& i8y.
ceo prove par Ic Serement du Baillif ou Miniftre qui Purfuie de
Luy avoir, foce mefme le Coneltable , Gardein, ou Keys , pur
celle fon defFaut, Fin a fon Seignur , & enli facent lez Seignurs
fuifditz, chafcun a Tautre. > , r
Item, en perpetuel Remembr ance de les In-
furreaions, Robberiez,, Larcins, Arfures, & Prifes des Chaftelx ,
& aucres Feloniez, q'orc tarde lez Galoys ont faitz en Northgales,
est Ordinex que mefmes les Galoys foient Charges &
Paient Murage, a le Mendement & Suftinance de lel Mures &
Portz de lez Villes & Chafteaux deinz Northgales , & auxi un
certain Concribucion a la fuftinancez, dez Garniftures dez, ditz
Chaftelx, felonc la bon defcrecion de lour Seignurs, a durer par
Trois Ans & pluis outre a la volunce dc Roy.
Item, que nuUes Congregacions,ConventicIes,Routes,Con-
feillez ne AfTembles foient faitz deformes par les Galoys , s'il ne
foit par caufe notable pur le Seignur, & ceo en Villez en prefen-
ce ou par afTent de lez Chief Officers dc la Seigneune, fur Peine
de Imprifonement, & dc faire Fin & Ranceon a la volunte &
bon defcretion des Seignurs , lour Juftices, ou Senefchaux , ou
lour Lieutenantz. » .. „. • /-.
Item, en Cas que aucuns Infurredtions, ou tieux UDngrega-
cions, Conventicles, ou Routes, ibient fairz, defore en avant,que
lez Seignurs illoeques & lour Subgitz, tantoft mettent lour Povoir
de lez, Prendre, & faire attendre a la Loyi Et en cas que, parmy
tieux Infurredtions, Congregations , ou Riotes, aucuns dez Liges
du Roy foient en Daraages , en deffaut des ditz, Seignurs & lour
J30
CONVENTIONES, LITER^E, &c.
Ann. D. Sub?in,, q'ili foient tenux de faire Grce a ceux qu'cnfi folent Da-
14.01. mages. 1 n ■ j
H«.4. Item, que nulle homme Engloys , par tou2, lez, Partiex de
Gales, foit Endite, Accufe, ou Anache, par Hatie 6c Envie des
Galoys, come fovent a efte fait avanc ces heurs , foit Conviit par
Enqueft des Galoys de nulle Chole a Luy furmys ou a furmettre,
mais en eit fon Delivcrance par Enqueft des Galoys, tout loule-
ment que rOrdinance durara par Trois Ans , apres la Proclama-
elon ent a Faire. . . ^ — „
Item, que nulle Quilage ne Comorthas foicnt fuffrez eitre
faiti. en Nonh^ales, fur Pein de fiire Fin & Ranceon a lour i>ei-
gnur, felonc la bon deicretion des Seit^nurs, lour Jufticez, Senes-
chauz, , ou lour Lieutenantz, s'il ne foit par elpecial caule &con-
ge du Seignur, Jullice , ou Senefchall , ou lour Leutenantz du
Seignurie, tbrfpris Comorthas refonables , duzas, fermes, « Ot-
fices avant ces heurs. ,it a
ITEM, que les Miniftrelx, Bardes, Rymours , & Weltours,
& autres Vagabundez, Galeys deinz NorthE^ales, ne loient defor-
meslbeffrez, de Surcharger le Paiis, come ad efte devant; inais
foient ils outrement deffenduz, , fur Peine d'Einprifonement d un
An
En tefmoignance des queux Ordinencex, le Grande Seal , de
noftre Souveraigne Seigneuv le % Henry le §uart^ de lalleiK de
fon Conleill, eft mys a iceitez..
Donn. a IVelim. le xviij jour de Mari.
Le xviij jour de Martz., V An du -Roy Hem-i h ^uart SecunJe,
a Coldeherbcrgh eu la Cilee de Loundres, le Ro: ejloit afenluz jue
les Ordinajtces dejus efcripts fiient tenuz. (^ p,ardez. en Galesdejore
en avant; Prejentz /7W« , TEvelque d'E\ceftre Chince/ler , \e
Conre de Noitliumbre, le Cbnte de Wirceftre, le becrctaire du
Roy , & Johan Prophete , , 1 ^
Et depuis, xxij jour du dit Mois a les freres Prechours , le Con-
feil du Roy, epit ajjentuz. & Accordez. , que les dites Ordinances
Joient Sealees dejouz le Grande Seal du Roy i ejloia^itx. illoeques \q
Chinceller, rETefque de Durelme , TEvefque de Heretord, Ih-
vefque de Bangor, le Conte de Wirceftre, le Trciorer, leSirede
Berkeley, Monfieur Hugh Watton , le Gardem de Pnve Seal,
Jtfwt/wrHughSturmy, le Sirc Johan Scarle, Frome, ©• Johan
Prophete.
erabilem Patrem Walterum Epifcopum Dunolmenfem, carifli- Ann. DI
I)o;ifanguineiim lioomam Comitem Wygornia , dileia:o';& Fi- l^Ol,
Ann.D-
1401.
h- 4-
Scot. X.
H. 4-
(W. 6.
•VIII.
m.
De Treugis Scoti<e , & de Sacramentis prdjiandis.
REX, dile(ftis & fidelibus fuis, WilUelmo de Tulthorp Chiva-
ler, GerardoHeron Chivaler, Johanni Mitford^ Armigero,
& Magillro Alano Neiuerk Clerico, Salutem.
Sciatis quod , ...
Cum, VicefimoPrimodieDecembrisproximd ppcterito , quae-
dam Treugx, * ad certum tempus duraturx, apud Kelcowe,
Inter WiHielmum Bortheviyk , Johannem Ramoigne Chivaler,
& Adam For(ier Armigerum, Comiflarios Rohertt Adverjarit no-
OriScotia ex parte una, & vos, prjefati Willielme, Gerarde &
Johannes , Commilliirios noftros ex parte altera , practextu &
audoritate certarum Commiffionum hincinde confeclarum,
Captae, Initse & Firmatse fiulTent, . .
Ibidemque pro tunc Ordinatum & Concordatum extitillet quod ,
Ad Treugas pnEdidas tcnendum & obfervandum , ac hdcliter
teneri & obfervari faciendum , r ■ r^ -rr ■
Nos, in propria perfona noftra , m prxfentiaCommillanorum
aut Nunciorum didii Adverfarii noftri Scoti<E , ac idem Adver-
farius noftcr , & quidam Domini ejufdem Terrje , in prxlentia
Commiilariorum aut Nunciorum noftrorum ( diebus & locis ad
hoc concordatis) Sacramema corporalia praeftaremus ,
VobisQuatuor, Tribus, & Duobus veftrum,
De quornm f^delitate & circumfpeiftione plenam & folidam h-
duciam optinemus, . , r ■ n
Ad Audicndum & Videndum ipfum Adverfarium noltrum ac
Dominos prxdidos hujufmodi Sacramenta prjeftare , juxta for-
mam Concordise, , „ t . o j-
Inter Vos, pr.etati Willielme , Gerarde, & Johannes , & di-
ftos CommiiTarios praefati Adverfaru noftri hincmde lic factje &
habitae, ,- , t^ o r-
Plenam Poteftatem & Mandatum fpeciale Damus & Commit-
timus per Praefentes, .
Vobis Quatuor , Tribus , & Duobus veftrum , nichilommus
Mandantes, quatinus de modo & forma Prxftationis hujufmodi
Sacramentorum, ac de omni eo, quod fecentis inPraemifiiSjNos
in Cancellaria noftra reddere curetis ceniores.
In cujus, &c. ^ ...,.,,...
Tefte Rege apud Weftmonaferium, xviij die Marui .
Ter ipfum Regem.
De Traaando , fuper Treugis Franci<t & ReflitHtione Jfabel-
li Regir2t,.
Ann.D. D EX Omnibus Chrifti Fidelibus, ad quos, & Salutem.
1401. ^ Ad Laudem & Honorem omnipotentis Dci , cumorumC.hn-
■An. 2. fti FRielium TranquilUtatem& Pacem , Regis Mageftatis Ofhcium
«• 4- nobis incumbcns felicitcr regere , corporunique & animarum Peri-
rranc. 2. culis , quv^ Bcllorum continuatione oriuntur , inteniis deiidenis
H. if.m. profpere occurrere cupientes.
Vene
mum Co;i
deles noftros ," Wviielmum Heron Militem 'Dominum de Say , & ^"j. 4,
Magiftrum R-.cardnm Holm Canonicum Eborum , Ambaifiatores
noit os nuper Deltinavimus ad Partes Francias,
Ad Treugis inter Ricardum , recolendae Memoriae , nuper R?-
gem Angliie Pr.edecellorem noftrum, & Confanguineum noftrum
FranciiE iniras, affirmandum , quod nonnulli propter mutationes
putabant expediens, Novafque Treugas ii oporteret comrahendum,
plurefque alios Articulos, utilitatem & Quietem Regnorum noftro-
rum concernentes , Traitandum & Expediendum,
lidemque Ambaifiatiires noftri , cum AmbaiTiatoribus praefati
Con angiinci noftri Franciae, in partibus Pikardiic apud Lenlyng-
ham, ad exequenda Pr.KmilVa, diverlis diebus convenientes, fina-
liter concluferunt quod , die Lunae Pentecoftes pro.xims, iidem,
vel alii Ambaffiatores pro utraque Parte , in Loco praedifto con-
venirent , & qu5d quilibet eorum faceret l^aliter fuum poile defe-
rendi ( Loco & die fupradidtis ) Poteftatem fuflicientem proceden-
di fuper prsemilTis ; prout in noftris inde confedis Litei is , & ap-
puncVamentis inter eoidem AmbalTiatores protuuc concordaiiSjple-
nius continetur,
Nos vero,
In prxmiilbnim executione fincero cordeprocedereintendentes,
Memoratos Waltcrum Epifcopum ,ThomamComitem , Willielmum
Domimm d; Say , & Rjcardiim (de quorum prudenti Diiigentia &
Circumfpedione fideli fpecialiter confidimus) Quatuor & Tres
eorum ( quorum alterum ipiqrum Epifcopi & Comitis unum effe
* Volunius) noftros Ambatfiatores, Commiilarios , Procuratores, * 'VIII.
& Nuncios ipeciales, Tenore Pnelentium, Adignavimus & De- i*?.
P'.itamus ad Traftandum & concordandum cum prxfato noftro
Conianguineo , ieu iplius Ambaffiatoribus , Procuratoribus , Nun-
ciis, velDcputatis, Poteibtem ad mfrafcripta fufScientem haben-
tibus , fuper Cxinfirmatione prxdictarum Treugarum ,
Verbaque obicura , & Clauililas ambiguas , in eifdem compre-
henfis, Deckrandum & Interpretandum ,
Clauful .ique alias oportunas eifdem Addendum ,
Ipfalijue Treugas debitc Proclamari Faciendum , '
Novas infuper Ligas, Confcederationes, & Amicitias, Tempo
rales vel perpetuas, inter praefatum noftrum Conlanguincum, fub-
ditos fuos, Regna & Dominia ilia quaecumque ex una , & Nos,
fubditos noftros , ac Regna & Dominia noftra quaecumque , ex
pane altera, fi indiguerit, Ineundum,
Ac etiim de Modo, Forma, & Quantitate, &Qualitate Auxi-
lii, fubventionis, feu Sublidii, hincinde ,tcmpore neceifitatis, mu-
tuf) miniftrandi,
Et Communicationibus , inter Subditos hincinde, in Mercimo-
niis & aliblicitis, fecure feciendis,
Requifitionibus faftis fuper Reftitutione cariiTimae Confangui-
neae noilrse irabellae Rcgins facienda debite Refpondendum , &
fuper eifdem Tradtandum ,
Atremptata quaecumque, infra Ducatum noftrum Aquitaniae,vel
alibi , in Terra , five in Mari , contra Formam & effedum Treu-
garum pradidhrum , per quofcumque Partis adverliE , reformari
Petendum & optinendum, ^
Confimilemque Reformationem pro parte noftra, Faciendurn
& Ordinandum ,
Super Moderatione Paftoram feu Padlitiorum, infra Ducatum
praedidum , fi qux funt exceifiva, ex una parte vel alia, fecundum
Formam & Efltedum Treugarum ipfarum, Difponendum & Or-
dinandum , ordinarive faciendum ,
Pecuniarum Summas qualcumque, pro Redemptione , recolen-
dx memori.ie, Johanms quondam Francorum Regis , adhuc debi-
tas, Exigenduni, & fuper Solutione earumdem oportunas &-fo-
lemnes Requifitiones faciendum , eafdemque Pecunias , cum qui-
bufcumque Debitis liquidis, legitime compenlandum ,
Ea iniuper, quje fic contrada, Conventa, Ada, &Concorda-
ta fuerint, fuper Ratificatione, Confirmatione, & Corrohoratione
didtarum Treugarum, aut fuper Novis Ligis,Requiiitionibus, Re-
formationibus , Moderationibus , Pecuniarum Exadtionibus , Com-
penfitionibus, & Solutionam requeftis pr.edidtis, omni fecuritate,
honefta & debita , noftro Nomme Firmandum , Conlimilemque
Securitatem, pro Nobis & nomine noftro, Petendum , Stipulan-
dum,& Recipiendum, , ~ n. «^
Jurandumque in Animam noftram quod Tradtata, Cxinventa,
A<aa, & Concordata ibidem, Rata habebimus & Grata, necali-
quid procurabimus vel faciemus per quod Trailata & concordata
hujufmodi Eflfedtu debito fruftrari poterunt, feu quomodolibet im-
Juramentum fimile, ex parte alteraNobis prxftari,Petendum&
Exigendum, . ., . , 1- , o t
Cjeteraque omnia & fingula Faciendum , hxercendum , & Ex-
pediendum, qux in Prxmilfis & circa ea necellaria fuerint, feu
quomodolibet oporruna, ac qux qualitas & Natura Negotiorum
hujufmodi exigunt & requirunt, & qux Nos Faceremus feu face-
repollemus \\ peuonaliter ibidem prxientes eiTemus, etiam fitalia
fint que Mandatum exigant quantumcumque fpeci^,
Promittenres, in verbo Regio, Nos Ratum & Gratum perpe-
tuo habituros quicquid, per Procuratores noftros prxdidos , Qua-
tuor & Tres eorum f quomm alterum prxdidtorum Epilcopi &
Comitis unum effe Volumus ) Adtum, Geftum, feu Piocuratum
fuerit inPrxmiifis, & fingulisPrxmilTorum.
Dat fub Magni Sigilli noftri teftimonio apud Calfrumnojtrum
de Ledcs, primo die Aprilis , Anno Domini MiUelimo Quadnn-
genteiimo primo. „ . r r,
° >^ fef ,pfum Regem.
FJNISTOMI T E RT I L
uitja x% iigcjca
UE on the last date stamped below.
University of Califomia Library
Los Angeles
-> .1. j^xMur r,n ^he last dat6_stamped below.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI
3 1158 00536 1281
1>-o
^/^i
U.l
:S;!il|;l!||ii!l!!|fil!|lillliiHiii