Skip to main content

Full text of "Fornaldar sögur Nordrlanda"

See other formats 


Google 


This  is  a  digital  copy  of  a  book  that  was  prcscrvod  for  gcncrations  on  library  shclvcs  bcforc  it  was  carcfully  scanncd  by  Googlc  as  part  of  a  projcct 

to  make  the  world's  books  discoverablc  onlinc. 

It  has  survived  long  enough  for  the  copyright  to  cxpirc  and  thc  book  to  cntcr  thc  public  domain.  A  public  domain  book  is  one  that  was  never  subjcct 

to  copyright  or  whose  legal  copyright  term  has  expircd.  Whcthcr  a  book  is  in  thc  public  domain  may  vary  country  to  country.  Public  domain  books 

are  our  gateways  to  the  past,  representing  a  wealth  of  history,  cultuie  and  knowledge  that's  often  difficult  to  discovcr. 

Marks,  notations  and  other  maiginalia  present  in  the  original  volume  will  appear  in  this  flle  -  a  reminder  of  this  book's  long  journcy  from  thc 

publishcr  to  a  library  and  fmally  to  you. 

Usage  guidelines 

Googlc  is  proud  to  partncr  with  libraries  to  digitize  public  domain  materials  and  make  them  widely  accessible.  Public  domain  books  belong  to  thc 
public  and  wc  arc  mcrcly  thcir  custodians.  Nevertheless,  this  work  is  expensive,  so  in  order  to  keep  providing  tliis  resource,  we  liave  taken  stcps  to 
prcvcnt  abusc  by  commcrcial  partics,  including  placing  lcchnical  rcstrictions  on  automatcd  qucrying. 
Wc  also  ask  that  you: 

+  Make  non-commercial  use  ofthefiles  Wc  dcsigncd  Googlc  Book  Scarch  for  usc  by  individuals,  and  wc  rcqucst  that  you  usc  thcsc  filcs  for 
personal,  non-commercial  purposes. 

+  Refrainfivm  automated  querying  Do  nol  send  aulomatcd  qucrics  of  any  sort  to  Googlc's  systcm:  If  you  arc  conducting  rcscarch  on  machinc 
translation,  optical  character  recognition  or  other  areas  where  access  to  a  laige  amount  of  tcxt  is  hclpful,  plcasc  contact  us.  Wc  cncouragc  thc 
use  of  public  domain  materials  for  these  purposes  and  may  be  able  to  help. 

+  Maintain  attributionTht  Goo%\'S  "watermark"  you  see  on  each  flle  is essential  for  informingpcoplcabout  thisprojcct  and  hclping  thcm  find 
additional  materials  through  Google  Book  Search.  Please  do  not  remove  it. 

+  Keep  it  legal  Whatcvcr  your  usc,  rcmember  that  you  are  lesponsible  for  ensuring  that  what  you  are  doing  is  legal.  Do  not  assume  that  just 
bccausc  wc  bclicvc  a  book  is  in  thc  public  domain  for  users  in  the  United  States,  that  the  work  is  also  in  the  public  domain  for  users  in  other 
countrics.  Whcthcr  a  book  is  still  in  copyright  varies  from  country  to  country,  and  wc  can'l  offer  guidance  on  whether  any  speciflc  usc  of 
any  speciflc  book  is  allowed.  Please  do  not  assume  that  a  book's  appearancc  in  Googlc  Book  Scarch  mcans  it  can  bc  uscd  in  any  manncr 
anywhere  in  the  world.  Copyright  infringement  liabili^  can  be  quite  severe. 

About  Google  Book  Search 

Googlc's  mission  is  to  organizc  thc  world's  information  and  to  makc  it  univcrsally  acccssiblc  and  uscful.   Googlc  Book  Scarch  hclps  rcadcrs 
discovcr  thc  world's  books  whilc  hclping  authors  and  publishcrs  rcach  ncw  audicnccs.  You  can  scarch  through  thc  full  icxi  of  ihis  book  on  thc  wcb 

at|http://books.qooqle.com/| 


■  -Jt'^,  •    '   ^  ^   ■•       .1"  tV  >     v  •■.  •  '  ■  •    1 

>^'  ^^vJÍ^"^^^'  •  W^Í'^^-?--  ■■•-■•. 

;f  ■ '  í^^-  v^v  '^'^  ^"-..  V  "'■v,>^:í,a-: 


-? 


l 


i 

t 

A 

« 


l 


1 


n 


;  ^ 


^;Z>c> 


FORNALDAR  SÖGUR 


NORDRLANDA. 


FORNALDAR  SOGUR 
NORDRLANDA 


eptir 


GÖMLUM    HANDRITUM 


UTGEFNAR         ^^/^  ^V 


AF 


*:w-Y«) 


C.  C.  R.4FN,  P.  D., 


.•  •• 


••  • 


Pi^fessor,    Klcldara   af  Ðauabrógí  og  Leid'arst|öniúiiniv*!^ékre(érjf**; 
hina   koniingliga  norrœna  fomfrœáTa  -  félags^     MeðÍk/ii  ^  k^jitngl.  * 
ne&darinnar  til   íbmgriþa    vard'veizluy    hins  skai)difa)i]HsK& /Isr i^  *  ^ 
dómslista-félagSy   hius  islenxka  hókmenta'^félags^  k^^kol^  nnt^a'-* 
TÍsinda-félags   i  þrandheimi,     hinnar  kgl.     sTSiifikuJvÚYjerbóis^';'^*';,^ 
sagna&œd'a-    og    fora&ædTa  -  akademiu ,   hins   kgt.   skandinaviska' 
aögufi-æd'a  --  fékgs   i  Stokkhdlmi ,     hins  kgl.  þyzka   fékgs  i  Kon^ 
lingshergiy   hins   kgl.    höhmiska   visinda  -  félags    i   Frag^    hínuar 
kgU    nid'rlenzku    visinda-stiptunnar   i    Amsterdam,    jar^arfræð'a- 
félagsins  i  Faris,  hinnar  kolitmhisku   visinda-stiptunnar  i  Wash- 
íngton,     hins   amerikanska  heimsspekinnar^-félags  i  Fhiladelphiu, 
hinna  kgl.  visinda-akademia  i  Ðyflíni,  Rouen,  Bordeaux,  Tou- 
lon  og  AÍY,    asamt  fornfræd'a-  og  bókmenta-féljiganna  i  Stettinj' 
Berlin,  liriissel,  Lundimum,  Faris^  Caen  o«  fl. 


. 

þRIDJA  BINDI. 

t 

« 

K  A  UPMANN  AHÖF^Í,  1830. 

1 

« 

•     •     • 


PmSTADAll     I     «»»1      TorrSXV     Hll»T81ttB«. 


- ^-      -/- 


F  o  r  m  íi  1 


1. 


í 


•^ÖGiTH  þær^    cr  bindi    þctta    innilicldr,    cru  'aS   frá- 
sögninni  ærið  óáreiðanligarj  en  allar  cru  þsér  5  rÖa  6 
bundrut^  ára  gamlar,   ertt  og    Ifka  at  siiklu  kiti  til  á 
gömlum  og  gó(3um  skinnbókum,    og    cru  því  þcss  vel 
\eriSar,  iÍ5  útgefnar  verfti  í  frumriti,  ba?8i  málsijis  vegnay 
o£  eigi  sítt  til   merkis   um  forfcðranna  Lugnjyudir  og 
Iiugaríar  í  fornö'ldinni.    Hiun  læVði  og  nafjiirægi  fj'ssiiski 
írætima&r  Depping ,     scm    bcr   er  bclzt  þekktr  af  rili 
þvi^  er  líaun   samið  he£r   um  vfkíngsjeaí>^' !^íofi3i2iiuinay 
hefir  nýliga  metið  ena  dönsku  útlegginj(  Xyeg^ji  í^^xix  ;  . .:; 
binda  sö'gMsaÍiis  þesaa  \  euu  ^tóra  franskií,'t/oiá:iiíi  /?/?- 
vué  encyclopédique ,  Jan,  1830«  og  fari^  þarui'iiý'iJLip^^f. 
annars,  svofeldum  orðum :  ..5cthva6  hsSS,  .'er^iúp'  nilar^'dr'    . 
aldir  hefir  verié  aðalskemtau  einbvörrar  þjofe'aí';  Vcife-*;' 
skuldar   jafnan    allra   beimspekínga    at^gætni^     þó  cigi 
vasri  aunars  vcgna^  enn  at  kynna  scr  af  þvlgeð  þj()ðar- 
innar  í  fornöld,"     Vi8rauki  sá,    er  sögur  þcssar  bcin- 
]jnis  innibalda  vi8  ena  norrícnu  sögufræðij  cr  að  vísu 
lítilfjöriígi,  og  má  þó  i  því  fikyni  helzt  ncfna  frii&ögn- 
ina  úm  Starkað,   cr  stendr  i  Gautieks  sögu,  er  að  ollu  ' 
leili  ber  þaÖ  sjálf  mc8  scr,  a6  í  benni  cr  sönu  hýsíng 
.Norðrlanda  þj(S6a  báttalags    i  forneskjuí.      Aungvu    a<5 
síðr  gefa  þó  allar  sðgur  þcssaV  mðrg    og  mcrkilig    at-    . 
riíi'  hverjnm  djúpsærum    sagnaritara  i  hcndr,     og    aiá 
bauQ,    ef  við   þær   styl^st,    4>kapa  sér   Ijósa  íinynd   um 
mentun,.  gcð,     bugmyndir    oj;  átriniaÖ    niauj^a  í  þaiia 
tíma;    hcbr  baiju   þá    fyr»t  nuiuiö    þaun  lióölcik,     cr 


vm 

innib«lcl««  Við  þá  meKferK  liennar  á  lík«  skínnbók- 
arbrotiS  Sr.  357  i  4blf.  (F),  er  bjrjer  á  Hrólfi  fögu, 
og  nanr  fram  í  miðjan  29da  kap.,  Tantar  þó  eitt  b]a6  i 
fyrra  hluta  25u  kap.;  tkinnbúkarbrot  þetta  er  me5 
.  iljótaikrift  ritað,  og  er  bao(K  rángt  og  íUa  •krífaC ,  og 
þvi  litilsvert,  t,  d.  atendr  i  npphafi  þess  «^jœfn  töksöm 
at  ráfia"  fjrir:  GjafW-Refa  Reinssyni. 

*  3,  SAGAN  AF  HERRAUDI  OK  BOSA,  bh. 
191-234.  Saga  þessi  er  einnin  útgefin  af  Ola/l  f^ere-^ 
liua  met  sYenskri  útleggínga  og  útskíraudi  or(ai:egistri 
á  látinu,  ásamt  ððru  yfir  noí'ræn  nöín,  og  uefnist: 
Iierraitd$  ovh  Boaa  Stiga  med  en  ny  uUolkning 
jámpte  gamhla  G^tahan.  Up^áUœ  1666*  8bli.  þær 
Yið  ^tt&^  útgáfu  bagnýttn  bækr  eru : 

1.  ^Xif;^u"dvallar  er  ItfgS  skinubókin  Nr.  577 
.  . .  •  .  %t3bVf..í^>\;  Vf  útJiti  at  rá«a  frá  15du  öTd ;  er 
'•::*-'*'*ý^Í8ljgt  ii^^rcytiHgt  í  rcttrilun,  t.  d.  leit  fyrir  Ut, 


kyrktiy  barÍ^Jagi  f.  bardagi,  bau6u  f.  báÖn, 
liálftb,  ailtb,  villth,  opptb,  egh,  f.  h;á]ft, 
arit,  vilt,  opt,  ek,  fylldi  f.  fylgfii,  mykill, 
niyog  f.  mikil,  mjök^  iio  f.  nú,  láukreykja 
f.'lokrckkja,  haofi  t  hófi  (kap.  8,  bU.  210). 
Eþtir  skinnbók  þessaii  é!r  pappfrshandritit  Nr.  361b 
i4blf*  {Aa)  skrifað;  hefir  Afni  Magnússon  getið  }fM  í 
athogasemd  á  blafti:  e»  membrana  quam  habeo ;  cr 
sú  afskrift'meS  settietrt,  og  gteiuiiigu  og  vcl'  skrifuS. 
2.  Skiönbókih  'Nr.  S43'  í  4bif.  {B)  innibeldr 
eigi  netná  *2  litil  brot  sö^nnar,  það  iyrra  tekr  yfir 
nokkuS  af  Ista  kap.,  en  eð  sít^ara  irá  því  í  13da  kap. 
og  ft'ánií  'síðaia.  hluta  16da  kap. ;  en  bók  þessari  er  á&r 
)ýst  i  ioA-máia  2  Bitidi«. 


'       I 


I 

IX 


8.     Skinnbókin  Nr.  510  í  4blf.  (C),  nr  þaraSauki 
inniheldr  atrar  aögur;    Iiún   mun  y^ra   ritufi   á  mifiri 
15du  ðld;  er   Leuni  áfir   lýst  vifi    Frifiþjófi  sögu  i  2 
Bindi.     Við   aðguna  i  b<^k  þessari  er  pappírshaudritiö    ♦ 
Nr.  36la  M  mestu  samhljófia. 

4.  Pappírshandritifi  Nr.  340  í  4b]f.  {D),  sem  er 
skrífafi  «ptir.J9,  er  þá  hefir  verifi  hcil ,  er  af- 
akriftin  var  lekin.  Henui  cr  áör  lýst  viö  Ketils  sögu 
liængs  og  Grims  sögu  Lofiirjkinna  i  2  Biudi, 

5»      yereliusar  útgkÍA  (F). 

þess  má  geta,  a&  úr  sö'gunni  er  hér  sleppt, 
eins  og  hja  F^ereliui^  a  3  stöfium  greinum,  cr 
heldr  þóktu  klámíeingnar  til  a6  prentast^  þó  öU 
handritin  faafa  þær.  og  'ér  þcss  vitSgetiiS  *  i  'athug- 
asomduuúm.  Nokkuð  frábrugfiin  mefifcrfi  sfiguiniar 
enni  nii  útgefnu  er  til  i  pajipírshandr.  Nr.  570(4), 
586  og  591f  í  4blf. ;  er  hún  bæði  mefi  öðrum  ort3uui 
öll  og  lika  stuudum  annars  efuis. 

4.  GAUNGÍJ-HROLFS  SAGA,  bls.  235-364. 
Saga  þessi  hefir  eigi  afir  útgeíiu  verifi^  eu  nú  eru 
haudrit  þessi  hagnýtt  vifi  útgáfuna. 

1.  Til  grundvailar  er  lö'gfi  stór  skinnbók  Nr. 
152  i  arkarf.  (^A),  er  líka  i^nuIicJdr  margar  afirar  sögur, 
og  þaráuiefial  Hrólfs  sögu  og  Gautreks,  sögu>  sem  áfir 
er  getifi.  Bókin  er  eigi  allvel  skrifufi,  og  má  þcss 
Lér  getaj  er  helzt  þykir  fábreytiligt  i  rcttritun  sögu 
þessarar,  afi  h0gr  skrifast  fyrir  haugr.  £ptir  ^ 
cr  pappírshandr.    Nr.  33B  í  4blf.  skrifaö, 

2.  Skinnbókin  Nr.*  2845  í  4blf.  í  því  eldra 
Konúngh  handritasafni  í  Konúngsiiis  sttSru  bókahirzlu 
CB)f  •em  lýst  er  í  Ista  Biiídi  vifi  Norna-Gests  þátt. 
I  ?>ókinni  eru  2  brot  sögunnar,  og  b^'rjar  efi  fyrra 
fraœan  ásdgunni,,og  nær  i'ramí  17  kR\y.^  rn  þafi  aífi- 
ara  kemr  við  i  35  kap.,  og  nær  frauií  fyrra  hlula 
37  kap. 


3  Skiniibókin  Nr.  689í.  i  Ahlí.  (O  wuu  iltrif- 
uS  á  ofauveit^ri  I5clu  öld ,  er  líka  naá  rába  af  þvi  aS 
á  seinasta  blaðiuu  atendr  1487;  liúit  er  me^  líkii 
Lendí  og  réttrituD  aem  B  ai  þorsteins .  sögu  Vjkúigs- 
ionar  i  2  Bindi ;  'erú  og  a  henui  £giÍ8  aaga  og  As- 
mundar,  Hálídunar  Brönufóstra  og  Sturlaugs  (itarí* 
aatua  aögiir. 

4.  Pappíribandritifi  Nr.  S92e  í  4blf.  (D)  slep^ir 
greinum  úr  sögunni;  við  þa6  eiga  pappirsbandr. 
Nr.  169c  í  arkárf.^  sem  nokku^  vantar  i,  Nr.  .552d 
i  4b1f.,  er  eigi  inniheldr  npm^  íyrsta  bluta  sögunnar, 
og  Nr.  587c^  i  4blhy  aefn  inuibeldr  nyrra  ágrip 
sögunnar ;  cru  611  þessi  liandrit  litils  ve^ 

5.  SAGAN,  AF  E|GI^I,EINHENDA  OK  AS- 
MUNDI^  RERSERK JABÁN A ,'   bls.   365-407-      Saga 

•þessi  er  á6r  útgefin  af  Petri  Salan,  0£  nefnist  Fasi" 
brödernas  Eigils  ock  jismuncl^  Sofa  af  gamla  Gö" 
íhiskan  uitolkcuL  och  med  Anmerhningar  J^rklarad  aj 
Petter  Salan.  Upsala  1693i,4blf.;  en  þj6ðskáldi5 
Oehlensc?iláger  beilr  i  sorgarspilinu  Fosibröarene  mjög 
Aaldliga  utnialað  loforS  Asmundar,  aS  láta  grafa  sig 
me8  fiSstbróÖur  ainum,  og  íyrirburSi  þá  er  þaráept- 
ir  ur8u. 

þessar  bækr  baía  niTbagnýttar  veriS  vi8  útgáfuua: 

1.  Til  grundvallar  er  lögQ  skinnbókin  Nr.  343 
i  4blf.  (y/),  og  er  papþírsliandritiÖ  Nr.  340  i  4bif. 
skrifaC  eptir  bcnní^  en  báðum  þeim  er  lýst  i  ^  Bindi 
við  Sóga  Ketils  bængs.  þeini  eru  að  mcstu  leiti  sam- 
LljóCa  pappiVsbandritin  Nr.  168,  líka  169«  meÖ  bendi 
Síra  Jó*iH  Erlendssonar^  og  169c,  sem  nokkuð  vantar 
í,  og  þá  203  í  arkarf.,  og  enu  582  i  4blf. 

2.  Skinnbokin  Nr.  577  í  4blf.  (/?),  er  innilicldr 
nokkiifi  brot  sögunnar,  og  áSr  er  getiÖ  vi8  Herrauts 
og  Bósa  sðgu. 


XI 


3.  SlLÍnnbókin  Nr-  ð89e  í  4blf.  (C);  Lcanar 
er  og  gctiÖ  viS  HcrrauSs  og  Búsa  sögu,  >cn  pappiiS- 
Ijaiidritiii  Nr.  526  og  592b  i  4blf.  eru  bcnni  M  mcstu 
lciti  fiamliljóðA.  V 

.4.     ^íans  útgáfa  (S);   þess    niá«  iim  bana    geta, 
að  böndin    á  orðunnm,    scm  verifi  munu  bafa  i  band*-^ 
rUin^n^  er  hún  yar   prentuð   eptir,    bafa  optaat    veriS 
iitu»t}e9in^  og  befir  þaxaf  lcidt  margar   prentvilJiir.   . 

Q.  SQRLA  SAGA  STERKA,  bU.  408-452. 
^"SAJU...€(r  .4$r  pr^tiutS  iti«ð  ^venakri  og  látinskri  út- 
leggíngu  i  JfJ(írn4rs  Iforiiíska  XJimpQdaten    '* 

Vi6  þeasa  útgáfu  a^unil^>  eia  eptirfylgjandi:  biékr 
bagnýtUr    (^:.  ^      .         .    . 

1.  Til  grundvallar  er  lagt  pappír«baiidritli.&  Nr, 
82b  i  4b]f».  J.Handri4a-Yi(^baBilir^um   (^jidditamvuis) 

i  bá<ikólan9  bjðkasafni.         ,.,,,, 

%  Bjimsra  útgáfa  (fi);  \e^  \4xn  nnklB.fjðlorC^ri 
viða  bvar.  Qg  a$  nokkru  lciti  fjqábrMgöiu ,  b6  er  öviQa 
önnur  melníng  i  frásögninni  eða  vi5i*aukar  viiS  b^zia, 
og  þat^  -aem  bún  befir    umíi:i|mj.^i  cr  þvi  Jitilavert. 

'    3.     Pappír^andritiö  Nr.  56Qd  í  .4blf.;  (C; 'er.  a«. 
öilu  sambljóða  A. 

4.  Paj>pírsbdndriti5  Nr.  168-  i  arkarf.  (J))  er 
cigi  nijö'g  frábrugði6  ^,  ferr  það  miðt  i  milJi  A  og 
-&#  og.cr  pappirabandritiQ  Nr.  171  i  arkarf.  þvi  belzt 
sanihljóSa,  en  aleppir  þó,.greii9]am  á  niiiJi,.  Qg  cr  nokk- 
u(5  frábrugðit^  er  þa5  uicð  ilj^taskrift  og  Jitils  metanda* 

7.  .  &AGA  AF  HJALMTER  OG  ÖLVJÍR,  bls. 
453-518.  *$(^£A  þeasi  er  ÁÍt  út^eiin  mcð  svenskri  út- 
lcggíiigui  og  .neíniat  Ii//almUrs  och  Ölt^ers  Saga^  /utnd^ 
iaftde  om  treqne  Konungar  i  Mannaliem  eller  S%*erige^ 
Inge^  lljamter  och  Inge^  samt  (jl^er  Jarl  och  om  the- 
ras  uihresor  íil  Grekdand  och  Arabien  tid  pass  i  the 
f'órsta  hu^ulrade  áhren  ejier  Chrisii  Fgdelsey  af  gamía 


XII 


nordiaka  •  Spráket   á  nyo  p&  St^eruko  utfiíolkad  a/  Jo^ 

han  Frederioh  Peringskjöld,      Stockholm  1720;  4b]f. 
þetsar  bækr  faala  nu  vi6  útgáíiina  bagnýttar  verið : 
1«      Til  grundvallar  er  lagt  pappiiábandritíS  Nr. 

30  (3)  í  4blf.  i  enu  konuugl  handrítaaafui  i  Stokk- 

hJlmi  {A). 

2.  Pappfrsbandrítií  Nr.  63  1  aAarf.  'í'teíSa 
baudritatafni  (Z^),  og  beiir  Hra.  Yfirkennari  þoaoEia 
GuÐMUirÐssoN  gó6fúsliga  samail^horíð  bándrít  þeui  'fyrir 
útgefarann,   er  bann  1827  ferSaðiat'  tii  Stokkb6lmir; 

3.  Pappírebandrítíð]  Nr.  109  i  SblK  (C)/  Ine5 
háifffetlrí  bendi  og  béria-^laattifigti 

4.  Veringskjölde  útgáfa  (P) ,  er  "þvíuaír '  «am- 
bljófia  hiatun  bandrítniiam. 

8.     SAGA   AP  IIALFDANI  EYSTEINSSVNI, 

r  •  •       • 

bls.  519-558  Sagan  er  á8r  útgeíin  méí'svenakri  og 
]dtiiiskri  iJtleggínga  i*  *BJbrne^8  Nordiska  ÍL&tnpada^ 
ter*.  'Nú  eno  þessi  bandiít  bagnytt  vlðnutgáfu  sög- 
unuar. 

4.     Til  grundvaHai'  er  IðgiS  skinnbókin  Nr.  813' 
í    4blf.  {J};  sem  lýst 'er  ^  í  2  Bindi  viö-  sö'gu   Kctils 
bængsy    og    era  pappirsbandritin  Nr.   342  og   59  lc   í 
4bif.    og    þá   Nr.     109'  i  '8b]f.  henui    að   mcstu    leiti 
•ainbljútSa. 

2.  Skinnbókarbrolíið  Nr.  586  í  4b]f.  (C),  er 
byrjar  framan  á  sögiinni,  og  naix  frami  7da  kap. ; 
þa6  er  iuc(3  sðmu  bendi  bg  á  viÖ  ^-brötið  seiu  'um 
er  getið  við  Asmundar  sögu  keppabatia  r2ni  Ðindinu. 

3.  'Pappírsbandriliö  Nr.  340  í  4blf;  (/>)  satn- 
bljúða  jii,  og  á6r  lýst  þar  sem  frá  heuni  er  'sagt. 

4.  Björners  útgRÍtí{B)^  er  innibeldr  frábrugÖiia 
mcðfcrS  söguunar,  og  aÖ  því  seni  vir8ist,  þeirri  preut- 
utTu  ýngri ;  er  biai  bæði  uCruvísi  orðuÖ,  og  segir  stuiid- 
uni    frá  ö(3rum    atburÖum    enn   A,    og    er     þó   tnc&tr 


XHI 

munr  þeirra  í  uppliafi  söguiruar,  en'  þeiiu  2  aíSuatu 
kap.  i  ^  sleppir  \^  njcS  öllu.  þcSsari  uiefiferft  aög- 
unnar  cru  pappírsliandritin  Nr.  171b  i  arkarf.  og 
583  i  *blf.  samhljóöa,  og  þá  líka  Nr.  82b  i  4blf. 
uieðal  bandritauna  í  ViÖbætir  Hftudritasafnjiins.  ^ 

9.  HALFDANAR  SAGA  BRÖNUPOSTRA, 
bla  559-591.  Sagan  er  áSr  prentnS  með  svenskri  og 
látíuskri    útlcggíugu  i  B/örners  Nordisha  KSmpadaiér^ 

Nú  eru  þessar  baekr  bagnýttar  Tið  útgáfunii: 

1.  Til  grnndvallar  er  Jdg6  Bkinnbókin  Nr.  152 
i  arkarf.  {A),  sem  á8r  er  lýst  viö  Gautreks  og  Hróífs 
og  Gaungu-Hrólfs  aögur;    eptir  lienui  er  pappirsband* 
ritið  Nr.  295  i  4b]f.  skrifað;  en  pappírsbandritiö  Nr.     ' 
297  i  4blf«  þeim  aamhljóða. 

2.  Skinnbókia  Nr.  671a  i  4blf.  {D);  er  hún 
allvel  skrifuiS  og  a6  ágizkun  frá  15du  ^ld;  benni  em 
a6  mesta^leiti  somhlj^Ca  pappírabandritin  Nr.  294^ 
297b,  5dle  og  568»  611  i  4b]f.,  og  ern  þau  611  IkiU 
ijörlig  og  með  iljótaakriftarbendi  |  er  þaft  aiSasttalda 
hálífúit  og  þvi  vart  læsiligt* 

3.  Skinnbókin  Nr.  589e  t  4blf.  (C)^  er  inni- 
beldr  mikinn  blnta  s5guttnar;  bún  er  fremr  samUjóiSa 
ji  enn  2>,  og  er  þö  eigi  alimikiS  fi^brngfiin  enni 
siðari ;  benni  er  hér  að  framan  lýst.  Sambl jófia  C  er 
pappirsbandritið    Nr.   296   i    4blfv,     einnig   att   mikla 

leiti  Nr.  164h  í  arkarf* 

4  BJörners  útgáfa  (^S)  er  lakligri  enn  hin 
handritin,  og  ferr  þó  nærr  D  enn  A  eöa  C  aÖ  orfia- 
tiltæki;  en  bætSi  i  B  og  l)  vantar  einstakar  máls- 
greinir,  iem  A  he&r,  og  þá  lika  14  kap. 

10.  SAGAN  AF  STURLAUGI  STARPSAMA, 
bls.  692-647-  Sagan  er  á8r  útgeOn,  og  n^ífnist  8  a  g- 
an  af  Stnrlaugi  hinam  starfsama  elierSiurlðg 
ihen  arbeuames  HUioriay  Jotdom  pá  gammal  GOihi'- 


XIV 

nka  nhrijven  och  nu  pA  Spensha  ulíálíad  aff  Gudmund 
Oiojz  Son.      Upsaia  1694,  4blf. 

Ná  ero  þcssar  bækr  liagnýttar  \iS  útgáfuna: 

1.  Til  grundvallar  cr  lagt  pappirshandritiS  Nr. 
173  i  arkarí.  (^)  mefi  bendi  Aftgeirs  Jónssonar,  akrif-* 
ara  þormóðar  Torfasouar  (^Torfæi) ;  samhljúSa  þvi  eru 
pappírshandritin  Nr«  172  i  arkarf.  me5  söom  Lendi, 
líka  Nr.  202«  í  arkarf.  og  337  i  4blf.  Sumstaðar 
virt^ist  orðfærið  afbaka(S  og  úr  lagi  fasrt  l  ji,  og  eru 
þá  orS  til  leiðréttíngar  tekin  lír  B, 

2.  Skinnbókiu  Nr.  335  i  4blf.  (^);  biin  er 
bczt  bandritanna,  sem  brúkaS  hafa  TcriS  tí6  lítgáfu 
aögunnar^  og  af  réttritnn  og  útliti  a&  rá5a  írá  byrjun 
15du  aldar,  en  er  TÍiSa  sto  gjörmáð,  afi  me6  ðngTu 
móti  mátti  lesa  hana  alla^  TarS  bún  þTÍ  eigi  til  grund- 
Tallar  lögð. 

3.  Skinnbókin  Nr.  589f  i  4blf.  {C),  er  lika 
'inniheldr  nokkrar  af  áCrtö'Idum  sö'gum;  i  bana  Tantar 
iiokkií5  af  aögunm ,  a6  ö6ra  leiti  er  bun  •ambljófia 
B;  pappirsbaudritið  Nr.  336  i  4blf,  er  skriíaS  epttr 
benni^ 

4*      Utgáfa     Guimundar     Olajhsonar    (C^)    ferr 

meSalTcg     miUum    ^    og  .B;  þaraðauki    eru    meðal 

aö'gabrota  i  Nr.    567  i   4blf.   3   opnur  úr  skinnbók  í 

12blf.  af  sögunni ,    en  hTorki  Tel  skrifaðar  né  gamlar 

,og  þTÍ  einskis  TcrtSar. 

11.  SAGAN  AP  ILLUGA  GRIDARFOSTRA, 
bls.  648-660.  Saga  þessi  er  áðr  útgefin,  og  nefnist 
þar:  Sagan  af.Illuga  Gryðarfóstra  eller lUuge 
Grydarjostres  JJistoria.  Fordom  pá  gammal  Göíhi^ 
ska  shrifpen^  och  nu  pá  Spénsha  uUálkad  aj  Gudmund 
Olojsson.      Upsala  1695.   4blf. 

Við  þessa  útgáfu  em  eptirfylgjandi  bækr  bagnyttar. 

1.     Til  grundTallar  er  l6g(  skinnbókin  Nr.  123 


XV 


'• 


í,8Wf.  (^,  '  af  litTiti  hennar  a«  ráía  slcrifu6  á  ofan- 
veiðri  ISdn  öld;  Imn  er  meðallagi  vel  akrifuÖ,  og 
rettrít^iiii  Bennar  þaieptir.  SamLljó8a  Ixenní  cr  papp- 
írshandrkiö  Nr.  59 Ig  í  4blf. 

2.  PappírsliandriliÖ  Nr.  203  í  arkarf.  (j?)  meS 
hendi  S/ra  Jóns  Erlendsaonar ;  vi6  þaS  bcr  papp« 
íröLandritunnm  Nr.  298,  363,'  582  og  592«  í  4blf., 
aem  þó  er  æði  afbakað,  óllum  saman,  líka  Nr.  193d  í 
arkarf* 

3.  GiAmundar  Olafssonar  dtgáía  (G),    cr  helzt 
Ber  saman  vi6  Bé 

12.    SÁGA.AP  EIREKI  VIDFÖRLA,  Ll«.661- 
674  j  hún  hefir  aldregi  á6r  verifi  útgcfin. 

Við  útgáfa  þcssarar  sögu  cru  cptirfylgjaodi  handrit 
lagnýtt: 

1.     Til  grnndvallar  cr  ló'gí  skinnbókin  Nr-  657o 

í  4blf.  {A);  er  þafi  allgóð  skinnbók  og  vel  ritntf ,  og 

tranttíiga  seinna  cnn  á  ofanvcrfiri  I4du  Ölá;    á  hcuni 

ér  Saga  GutSmundar  biskups  og  flciri  sögur;  réttritnn 

í   henni  er    b'tt   frábrugíin,    t.  d.  Erckcr^   sackt, 

akcr,   spackligr,   tock    £  Erekr,    sagt,  akr, 

spakligr,  tók;  drykc   f.  drykk;  rjockj-ur  f. 

rekkjur;  rovkscmd  f.  röksemd;  hvogormum 

f.  hdggormum;  snöri,  sneyru  f.  snéri,  snoru; 

hjöröt  f.  hcru6;  gyor6i  f.  gjörfii;  ey.gjnm  f. 

eyjum;  Girkit  f.  Grikkir;  ^crbiði    f.  eríitSi; 

liegat    f.    híngat,    ek    kennig,    a6  ck  gjörag 

o.  8.  fr.     Hcnni    et  a8  me5tu  sambljóða  pappírsliand- 

ririft    Nr.    179    í  arkarf.    meS    hendi   Sira    Jóna   Er- 

lencUéonarm 

*2*  Fiateyjarbók  á  Konúngsins  stóra  bókasafni 
(^/  saga  þcssi  er.  þar  á  11-14  dálki,  og  cr  nokkuS 
fjölorfiarí   þar    enn  i  A*     Af  henni  eru  pappirshand->. 


XVI 

ríHu  Nr.  193b  í  arkarf.  og  Nr.  346  í4blf.,  cr  inni- 
lieldr  3  aÍKkriftir  af  sö*guniii,  sprottin. 

3.  Skinnbókiu  Nr.  2845  í  4b]f.  í  enu  eldra  band- 
rífasflfiii  í  Konúngsius  stóru  bókabirzla  (Ílf);  benni  er 
Átv  lýst  TÍ8  Norna-Gests  sögu  i  Ista  Bindi  i  saga  þem 
er  þar  mjðg  sambljóSa  me6fqr6  liennar  i  jÍ, 

£ins  og  heitiÖ  var  i  Ista  Bindinu  fylgir  nú  ap- 
tan  viS  bindi  þetta  Registr  yfir  mannanöfn  og  staða, 
og  enn  eitt  yiir  bluti  þá^  er  helzt  mega  gefa  þeim, 
er  ttliks  girnist,  hugmynd  um  fornö'id  og  bátta  bennar, 
en  öli  eiga  þau  a&  gjöra  les^ndom  brúkun  sögafloklLs-> 
ins  hægari. 

KAUfMAvvARÖPir  þann  28  Janúarii  1830« 


S    A    G    A 


GAUTREK.S    KONUNGS, 


ER  SUMIR  KALLA 


GJAFA-REFS   SÖGU. 


F0IIHAI.DAR  SöGVIlNoilDAtA.IÍDA2  3Bf«DI. 


J 


Saga  Gautreks  konúngs^  er  sumir  kalla 

Gjafa-^Refs  sögu*# 


iÍee  1ief]Um  v^r  eina  kátliga^  frásogn  af  , 
einum  koniSngi  ^  ]>eim  er  Gauti  hét  j  hann  var 
vitr  maðr  ok  velstiltr,  mildr  ok  máldjarfr. 
Hann  réSfyrir  Vestra-Gautlandi,  Jþat  liggr  milli 
Noregs  ok  Sví|>j(5Sar  fyrir  aUstan  Kjölu  aila,  ok 
skilr  Gautelfr  miUi  Upplanda  ok  Gautlands. 
par  eru  störar  merkr  ok  íUt  yfirferðar ,  }>á  er 
felalaust  er.  pessi  koíiángr,  er  fyrr  nefndura 
vér,  fdr  optliga  meS  haúka  sína  ok  hunda  á  mörk- 
ina,  pví  hannvar  hinnmesti  veiðimaðr,  ok  þóLii 
honum  |>at  en  mesta  skemtan.  í  f>ann  tíma 
var  víða  hygt ,  |>ar  sem  miklir  skdgar  voru  um« 
hverfi^,  |>víat  margir  menn  ruddu  mörkina,  |>ar 
sem  fjarlæg  var  almannabygðy  ok  gjöi'ðu  sér 
par  alhýsi,  sumir  |>eir  sem  flýð  höfðu  af  al- 
manna  veg  fyrir  nokkur  sín  ránglig  tiltœkij 
sumir  flýðu  fyrir  Ijóðœsku,    eða  nokkur  œfin- 

1)  þaimig  fjÁlJtógu^  yfirskrifti  Sagfl  aí  HAl^  GaatTtbftyiii, 
hofuil^yfirékrift  fyrir  bii^um  *6gunum  ^  A\  frá  Gauta  kotiiiligi  enum 
niílda  ,  meS  njari  hendiC\  »{  Cautrekkok  Hrélfi,  V\  {  endanum 
Cinía  -  Refs  Saga,  ötl>      ^)  dafilligif ^  B,  v,  {  C* 

A2 


4  SaGA  GaDTREKS  KOirUNGS.  1  K. 

týri  y   ak  pdlíust  pá  sfðr  spottaSir  eðr  haeddir 
verSa,  ef  J)eir  vœrifjærri  annarrá  maana  athlátri, 
ok  Uf8u  svá  út  allan  sinn  aldr,  at  jþeir  fundu 
aungva  aSra  menn ,'  enn  J)á  sem  hjá  peim  voru. 
peir  höfSu  ok  ipargir  leítat   sér   staðar  lángt 
frá  almanna  veg,  ok  komu  pví  aungvir  menn  iþá 
heim  at  sækja,  utan  pat  varð  stundum,  at  vilt- 
iist  á  mörkum,  at  menn  hrötuðu^  pá  til  feirra 
heimkinna,  pdtt  menn  vildu  par  gjarna  aldrei 
komit  haía.    pessi  konúngr  Gauti,  er  fyrr  nefnS- 
um  yér,.  var  farinn  vi8  sinni  hirí,   at  veifea  dýr 
á   mörkinni  með  sínum   enum  beztum  veiÖi- 
hundum,     Xonúngrinn  gat  at  líia  einn  fagran 
hjort,  okpettasamadýrvildi  hann  gjarnaveiða, 
ok  slær  lausum  sínum  veiðihundum ,   ok  eltir 
petta  sama  dýr  meh  svá  miklu  kappi-,    meSan 
dagrínn  vannst  til  nætr.       Hann  var  nú  einn 
sinna  manna,  ok  var  kominn  svá  lííngt  á  mörk- 
ina,  at  hanu  vissi,  at  mátti  eigi  komast  til  sirnia 
manna  sakir  náttmyrkris  ok  lángrar  leiiSar,    er 
hánn  hafSi  farit  allan  daginn;  pat  ok  meS^   at 
hann  haf5i  skotit  petta  dýr  me5  spjdti  sínu,  ok 
stóð   pat  fast  í  sárinu,    en  konúngr  vildi  pat 
með  aungu  mdti  láta,    ef  hann  mætti  ná,  ok 
Jólti  skömm,    ef   hann    næ&i  eigi  vápni  sínu. 
Ilcr  hafM  hann  álagt  svá  mikit  kapp ,    at  hann 
hafði  af  sér  kastat  öUum  klæíum  nema  h'nklæS- 
úrtí;  berfœttr  var  hanu,  ok  hafði  aungva'skiia, 
ok  bafei  víSa  rifit  iians  leggi  ok  iljar  bæÖi  grjót 

*)  óvi7.ku,   /?5  óvináltur,  f.      *)  hörfuíu,    r. 


1  K.  SA6A  GauTREKS  K01IUN6S.  5 

okskógrian.     Ekki  náir  liann  dýrinu,  tekc  nú 
at  myrkva  af  nótt,  svá  at  aldrei  veit  hann,  kvör t 
hann  stefnir,  nemr  nii  stað  ok  hlýðir  til,   ef 
hann  heyr^i  til  nokkurS)  ok  litla   stund  hefir 
hann  stað  numit^  áðr  hann  heyrir  hundsgá,  ok 
^ángat  gengr  hann,  sem  heyrir  hundinn  geya^ 
pvíat  hpnum  pótti  Jiar  helzt  manna  von.     pví- 
næst  sér  konúngr  hiSsabæ  lítinn;  jþat  sá  hann, 
at  maðr  stóð  úti,  ok   hélt  á   viðaröxi.     pegar 
hann  sér,  at  konúngr  stefnir  til  bæjar,    hleypr 
hannat,  ok drepr  hundinn,  okmælti:  eigiskaltu 
optar  vísa  gestum  á  garð  vorn,  f>víatf>at  sé  ek 
gjörla,  at  sj4  maðr  er  sv&  mikiU  vexti  j  at  hanu 
mun  uppeta  alla  eignbdnda^    ef  hann  kemr 
hér  innan  veggja,  ^skalpaiok  aldrei  verða,  ef  ek 
máráða.  Konúngr  heyrði  orð  hans,  ok  brosti  at, 
hug'sarhannl^atmeðséryathannvar  líttviðbúinu 
útiatliggja,  en  pdttu  eigi  vísar  vi6tökur,  ofhann 
biðipessy  er  honum  væri  innboðit,  gengr  djarf- 
liga  at  dy runum.  Hinnferr  fyrir  dyrnai^  okviU 
hann  eigi  inn  láta.      Konúngr  lætr  hann  kenna 
ailsmuaar,  okgengror  dyrum,  pannerfyrir  stóð. 
Konúngr   gekk  til  stofu;  par  voru  fyrir  íjórir 
karlar  ok  fjdrar  konur  j     ekki  var  |)ar  heilsat 
Gauta  kondngi}  "þó  sezt  hann  niðr.     Sá  tdk  til 
orða,  erhonum  sýndist  búandligastr,  ok  mæltí: 
hví'léztu  penna  mann  hér  inn  koma?  prællínn 
svaraði,  sá  er  i  dyrunum  hafði  staðit :  þessi  maðr 
var  svá  sterkr,  at  ek  hafða  ekki  afl  við  Fionuin. 
Okhvat  gjörðir  J)ú,  ^á  er  hundrinn  gó^  præll- 
ínn  svaraM:    ek   drap  hundinn,    þvíat  ek  vildi 


/ 
6         SaGA  GauTMKS   KONmiGS.  *1K. 

eigi|  át  hanií  TÍsaM  fleiram  alíkum  gauram  at 
garði)  sem  mér  Ifzt  ^essi  maðr  vera«     Btfndi 
mœlti:  diggr  f^rœll  ertu,  ok  má  eigi  'þhr  um 
kennay  pó  pessir  öfimligleikir  liafi  orðit,  ok  er 
vandlaunat  fiér  pín  umsjá,  ok  vil  ek  á  morgin 
gefa  þix  yeri^kaup,  ok  skaltu  pá  með  mér  fára* 
Hiis  voru  par  vel  búin,  ok  menn  vœnir  ok 
hœfiliga  mikllr.      pat  fann  konúngr,   at  peir 
óttuðust.  hann.     Btfndi  lét  setja  borð,  ok  var 
matr  á  borinn;  ok  er  konúngr  sér,  at  honum 
mun  ekki  boðinn  matr ,  stf gr  hann  undir  borS 
hjá  bónda,  tekr  til  matar  ok  snæMr  d)arfliga ; 
ok  er  bdndi  sér  petta,  hættir  hann  at  matast^ 
ok  dregr  hattinn  fyrir  augu  sir.  ^  Hvorugir 
tala  bér  viðr  aðra;  ok  er  konúngr  var  mettr^ 
lyptir  böndi  upp  hetti  sfnum,  ok  bað  bera 
disk  af  borði ,  þviat  nú  mun  eigi  mat  at  varð- 
veita,     Siðan  fdr  fdlk  at  sofa.    Konúngr  lagð- 
ist  ok  til  svefns,  ok  er  hann  hafði  litla  hri5 
legit,  pá  kom  kona  til  hans,  ok  mœlti:  mun 
eigi  ráðligty  at  pú  f^iggir  beina  at  mér.  Kon- 
úngr  svarar:  fietta  horfir  vœnligai  er  'þú  vilt 
tala  við  mik,   jþviat  hér  eru  dauflig  hýbýli: 
Eigi  j^arftu  f>at  at  undra,    pviat   vör  hðfum 
aldrei  gest  átt  á  œfi  vorri|  ok  pess  get  ek,  at  ^d 
sérbdnda  engi  aufúsu'  g^^^r.     Konúngr  mælti : 
vel  mætti  ek  launa  bdnda  fyrir  allan  pann  kost- 
naðy  er  hann  hefir  fyrir  mér  haft^  |)á  er  ek  kem 
til  míns' heimilis.     Húnsvaraði:  til  meira  [get 

s)  6fibu,  C',  aufusa,   f^. 


1  K;  SA6A  GAUTReKS  KONUHGfS.  7 

eLmunum^  draga,  enn  v2^r  fáim  sœmd  af  ^^r  í 
m6ti  pessu  tilfelli.,  Kouúngr  mælti :  ek  bið,  at 
pú  g]örir  mér  kunnigt,  hvörsu  fölk  yðvart  heh- 
ir.  Hún  svaraði:  faðir  minn  heitir  Skafnör- 
tlíngr>9  pvl  hefir  hann  pat  nafn,  at  hann  er  svá 
glöggr  um  kost^  sinn^  at  hann  má  eigi  sjá,  at 
pverri  hvorki  matr  né  annat,  þat  er  hann  á: 
mdðir  mín  heitir  T&ti*a ;  f>ví  hefir  hún  f>at 
nafn,  at  húnviUaldreiönnurklæðihafa,  enn  pat 
sem  átr  er  slitit  ok  at  spjörum  orðit ,  ok  pikir 
henni  {»at  mikil  hagspeki.     Konúngr   spurði: 

• 

hvat  heita  bræ,ðr  pínir?  Hún  svaraði :  einn 
heitir  Fjölmdði',  annar  heitir  ImsiguIÍ%  f>riM 
GiUíngr.  Konúngr  mœlti:  hvat  heitir  þú  eða 
systr  pínar.  Hún  svarar:  ek  heiti  Snotra,  hef 
ek  |)v{  pat  nafn ,  at  ek  |>(5tta  vísust  allra  vor ; 
systr  mlnar  heita  Hjotra  ok  Fjötra.  Hér  er  sá 
hamar  við  bæ  vorn^  er  heitir  Gilllngshamar, 
ok  Bar  1  hjá  er  stapi  sá,  er  vér  köUum  Ætternis* 
stapaj  hann  er  svá  hár,  ok  þat  flug  [fyrir  of- 
an*  at  þat  kvikindi  hefir  ekki  llf ,  er  far  gengr 
fyrir  niðrj  Jiví  heitir  pat  jEtternisstapi^  at  par- 
meS  f œkkum  vér  vort  œttemi ,  pegar  oss  pikir 
stör  kynsl  vi8  bera,  ok  deyja  par  allir  vorir 
foreldrar  fyrír  utan  alla  sdtt|  ok  fara  pá  tíl 
Oðlcsv    ok   |>urfu   vér   af  aungu  voru  foreUri 

>)  getu  ninn,  C.  ^)  þannig  UííFrití  epiir  þvi'  sem  A  hefir 
JfMmvegie  Skafnaurtungr  ^  /i^r  Skafuanliíngr  ^  Skafnaurriíngr,  C^ 
•Skapnarlnngr,  V  her  og  framvegi%\  Skjifnarliíiigr}  hin.  *)  Fjól- 
mócfr,  hin  alhia&ar,  ^)  Tmsígil],  alUtaifar,   f^   *}  ofHU  fyrir,  C 


8       Saga  Gautreks  korungs.         i  jl. 

,  4 

pýngsl  at  hafa  n^  j^rjóskui  pTÍat  þe$BÍ  sflBldar-' 
staðr  hefir  öllum   verit  jafnfrjáls  vorum-  œtt-. 
mönnumy  ok  purfum  eigi   at  lifa  við  i]árt)ón 
eða  fæðsluleysii  né  engi  önnur  kynsl  eðr  býsn^ 
J^dtt  hér  beri  til  handaj  nú  skaltu  |)at  vitai  at 
föður  mínum  |»ikja  '^etta  vera  hin  mestu  undry- 
er  pú  hefir  komit  til  húsa  vorra,  vœri  pat  mik- 
il  býsn^  pött  ótiginn  maðr  hef{ii  hér  mat  etit'^ 
en  f>etta  eru  með  öllu  undr,.  at  konúngri  kal- 
inn  ok  klœ5alau8|    hafi  komit  til  húsa  vorra^ 
þvíat  til  f^ssa  xíiunu  engi  dæmi  finnast ; .  ok  ^vi 
œtlar  faðir  minn  ok  nuSðir  á  morgin  at  skipta 
arfi  með  oss  sjskinum,  en^au  vilja  síðan^  ok 
prœllinn  með  fieim,  gánga  fyrir  Ætterxiisstapa^ 
ok  fara  svá  til  ValhaUarj   viU  faðir  minn  e^i 
tæpiligar  launaj>rælnum|iann  göðviljay  athann. 
ætlaði  reka     pik    or    dyrumi    enn   nú^njdti 
hann  sælu  með  honumi   |>ikist  hann  ok  víst 
vitai  at  Oðinn  mun  eigi  gángaí  mót  ^rælnum, 
neftnahannsé  i  hans  föruneyti.  Konúngrmælti : 
sé  ek  at  ^ú  munt  vera  hér  málfrömust^i  ok 
skaltu  hafa  mína  hollustui  ]þik}umst  ek  sjá  at 
pú  munt  mær  vera^  ok  skaltu  sofa  i  hjá  mér  £ 
ndtt.     Hún  bað  konúng  pví  ráða.     Um  morg^ 
uninn  sem  konúngr  vaknari  mælti  hann  ;   J>ik 
kveð  ekat  ^essu  Skafnörtúngr'i  ek  gekk  tilyðv* 
ars  bæjar  berfættri  |»ví  vil  ek  nú  skiía  af  bér 

■^  hér  byrjar  D,  enm^  'ó&ru  orlfaliliœki.      ^)inálfimiist,  <?,  ^. 
^  j  SJLapnartitngr,  C. 


1  S^  SjiLGA  GAUTREKS  KONUHGS.  9 

]^iggía«  Hann'  svarar  aunguy  ok  fœr  hon- 
um  skúa ,  ok  dró  úr  |>vengina«  pá  kvað  kon- 
iSngr : 

Skúatvá 

er  mér  Skafaortdngr^  gaf ' 

pvengum  er  hann  par*  nam^ 

[ills'^  manns  kveð  ek 

aldrei  verða* 

grandalausar  gjafir. 
SiSan  bjdst  konúíigr  i  braut ,  ok  leiddi  Snotra 
hann  á  götu.  Konúngr  mœlci:  bjdða  vil  ek 
{>ér  meS  mér  at  fara,  pvíat  mhr  er  grunr  á,  at 
nokkut  gjörist  at  okkrum  fundi,  ok  ef  pil 
^rr  með  sveinbamy  {tá  láttu  Gautrek  heita^ 
ok  drag  svá.  af  nafni  minu,  ok  rekstri  ^^eim,  ^ 
er  ek  hefi  haft  til  hýbýla  yðvarra.  Hún  svar- 
ar^  viss  von  |>iki  mér  á  pvf,  at  |>ú  getir 
pessu  nær,  en  ekki  má  ek  með  pér  fara  at 
sinni,  pviat  i  dag  skal  skipta  með  oss  arfi 
sjskinum  eptir  feðr  vorn  ok  mdður,  pvíat  {lau 
œtla  at  gánga  fyrir  jEtternisstapa.  [Konúngr 
bað  hana  vel  lifa,  ok  baS  hana  koma  á  sinn 
líindj  svá  sem  henni  j^mti  tími  til.  Ferr 
konúngr,  |>ar  til  er  hann  kemr  til  sinna  manna, 
ok  sezt  nú  um  kyrt*^. 

^3  Ska&artiSngr,  C$    Ska&aKtibiga  >   Ð.     <)  niakr  £,   h  v-  K 

^)  JkÍ,   C^y.     ^)  at  iUs,  Cé     *)  ajaldan  ▼erd'a  váncls  manns,  D, 

^)    Koniíugr  drogr  [>a  gidlhríng  af  hendí  sér ,  ok  gefr  hemii ,   ok 

hiifr  bana  þann  béra  til  jarteigna ,    e£  liíenni  sýndiat  hans  at  TÍtia ; 

ok    «plir  þal  ferr   hiía  heám  aptr,  D.  ^ 


10     Saga  Gautreks  KONUNGS.  2  K. 

I 

2^   .NiS  er  frá  pvi  at  segja',  pá'er  Snotra 

kom  heim,  sat  faðir  hennar^  yfir  fh  sínu,  ok 

mælti:  með  oss  hafa  orðit  býsnmikil,  erkon- 

iSngr  s]á  hefir  komit  til  vorra  hýbýla,  ok  etit 

ilpp  fyrir  oss  mikla  eigu  ^  ok  pat  sem  oss  henti 

sízt  at  látaj   má   ek    eigi  sjá   at  vér  megum 

halda  öUu  voru  hyski  fyrir  takfœðar  sakir,  ok 

Jivíhef  ek  samanborit  alla  mina  eigu,  ok  œtla 

ek  at  skipta  arfi  meTS  yðr  sonum  mínum ,  en  ek 

œtla  mhr  ok  konu  minni  ok  prœli  til  Valhallar; 

má  ek  eigi  prœhium  betr  launa  sinn  trúleika, 

enn  hann  fari '  me5  mér :     Gillfngr*  skal  hafa 

uxa  minnhinngdða,  okpauSnotra,  systirhans; 

FjöImöSi  skal  hafa  gullhellur  mfnar,  ok  f>au 

Hjötra,  systir  hans;     Imsigull  skal  hafa  korn 

ailt  okakra,  ok  pau  Fjötra,  systir  hans:  en  pess 

biðeky8r,  börnmín,  ateigifjölgið|>ér  liðySvart, 

8vá  at  fyrir  pat  megi  |>ér  eigi  halda  arfi  mínum. 

Ok  er  Skafnörtúngr  hafði  talat  slíkt,   er  hann 

vildi ,  eðr  honum  líkaði ,    fdru  |>au  öll  saman 

uppá  GiUfngshamar  I  ok  leiddu  börnin  foður 

ainn  ok  mdður  ofan  fyrir  Ætternisstapa ,    ok 

fóru  pau  glöð  ok  kát  til  Oðins.     Nú   er  pau 

sýskin  voru  i  búi,   pikíst  pau  purfa  at   hag- 

ræða  fyrir  sér;    |>au  taka  shr  spítur,  ok  spita 

vaðmál  at  sér,    svá  at  ekki  peirra  kemr  við 

annat  bert,   pótti  peim  ^i  trúast  um  unnit^ 

at  eigi   mundi  fölk  f>eirra  fjölgast.       Snotra 

fann  pat   með    sjálfri    sér,    at  hún  fór    með 

>)  Giilingry  b.  v.  />.     ^)  Ska(jianiíngr,  alUia&ar  D. 


21.        Sasa  Gautreks  konungs*     11 

heaná ,  ]^oka8i<  hún  pá  spftunm  i  ya^máUnuy 
8V&  at  ná  mátti  hendi  tiL  Hún  lét  sem  hún 
8v»fi*  En  er  Gillingr  vaknaðii  e)$a  raumsk- 
fiSi  af  svefni,  varp  hann  hendinni  frá  sér,  ok 
kom  við  kinn  hetmar;  ok  er  hann  vaknaði, 
mœlti  hann:  hét  hefir  öfimliga  tiltekizt,  er 
flk  skal  hafa  grand  gjört  'þír^  mér  sýnist  sem 
'pú  sér  núklu  digrari,  enn  verit  hefin  Hún 
svaraði:  leynpúpessu,  sem  pú  mátt.  (Hann 
svairar:)  ^au  endemi  mun  ek  eigi  gjðra,  j^vfat 
þetta  má  meS  aungu  mdti  leynast,  síSan  er 
fölk  okkar  fjðlgast.  Litlu  síðar  fœddi  Snotra 
eitt  fagurt  sveinbarn,  ok  gaf  nafh,  ok  kall- 
aði  Gautrek.  Gillíngr  mœlti:  stór  býsn  berr 
nú  viðy  ok  má  eigi  leyna,  ok  skal  ek  fara^  at 
segja  bra^ðrum 'mlnum.  peir  mœltu:  allt  ráð 
vort  viU  nú  fyrirfarast  fyrir  býsnum  pess- 
um,  sem  við  berr,  ok  er  j^etta  mikit  laga- 
brot.     GiUíngr  kvað: 

[Heimsliga  ek  veik 

hendi  til'^ 

er  ek  kom  vi5 

kinn  konu; 

lltil  líf  [kve«a 

höf  8  til*  118a  8ona% 

af  pví  var  hann^ 

Gautrekr  gjðrr*. 

*)  Hendi  míjini  ek  gtœtda  heimakliga  þá,  D.  ^)  til,  v.  /  C. 
*)  sonar,  C.  ♦)  fyrír  þat  trá  [  hgfir  D:  þér  kwe9é  lýíir 
▼era,  en  af  þTÍ  var  þó.     ^)  getinn,  C. 


I 

12     Sa6A  Gautreks  kohungs;        2  jk:< 

« 

peir  kveða  haiin  ekki  mega  um  kymia)  er 
bann  yðraðist,  ok  yildi  aldrei  at  J>etta  faefði 
orðiL     Hann  kveðst  gjaman  vilja  gánga  fyrir 
Ætternisstapa,    ok    kvað    talin    smærri    býsn. 
'  peir   báðu   hann  bíða,    hvat  við  bæri  fleira. 
Fjölmóði  sat  at  fé  um  daga,   ok  bar  með  sér 
guUhellur  sínar,  hvört  sem  hann  för,  ok  einn 
dag  sofnaði  hann,  ok  vaknar  við  pat,  at  snígl- 
ar  tveir  svartir  höfðu  skriðit  á  gullhellu  hans. 
Honum    f>ótti    dala   eptir^    par    sem   döknat 
hafði  guUit,  ok  sýndist   honum  raikit  porrit 
hafa.     Hann   mælir:  mikit  er  at  verða  fyrir- 
lessu  fjártjónii  ok  ef  svá  berr  optar  til,  pá. 
mun   eigi  gott  at  fara  snauðr  til   Oðins,   ok 
mun  ek  gánga  fyrir  jEtternisstapa ,   ok  verða 
eigi  optar  fyrir  fiessi  fjárauðn,  pvíat  aldrei  hef- 
ir  orðit  Qafn  kolsvart*   um   mitt   efniy    síðan 
faðir  minn  miðlaði  már  fé.     Hann  segir  bræðr- 
um'sinum  þessi  býsny  er  við  hafði  borit,    ok 
bað  pá  skipta  arfi.     Hann  kvað  pá : 

Stuttir  sníglar 

itu  steina  íyrir  mér, 

nú  vill  oss  hvervetna  háa'; 

snauðr  mun  ek  snöpa, 

hvíat  sn(glar  hafa 

guU  mitt  allt  grafit. 
Siðan  f(5r  hann  ok  hans   kona  á  Gillírigshaiti- 
ar,   ok  gengusíöan  fyrir  iEtternisstapa.      pat 

t )  SV8  mikit ,   e.      £)  haU^   C. 


2  K.         Saga  Gautreks  konuvgs.      13 

s  . 

rar  einn  dag  y  at  ImsiguU  gekk  um  akra  sfna, 
sá  hann  par  fyrir  sér  {>ann  fugl,  er  Spör  heitír, 
er  á  vöxt  er  sem  titling  honum  leizt  hann  nú ; 
horfa  skaðvænliga^  gékk  með  akrinum^  ok  sá 
at  fuglinn  hafði  tekit  or  axinu  eitt  koruit.  pá 
kvað  hann: 

pat  var  spéll 

ok  *  spör  um  yann 

á  akri  Imsigulls 

axi  var  skátt ; 

or*  var  korn  numit^ 

[|)at  mun  œ  Tötru  œtt  ]im  trega** 
Siian  for  hann  ok  hans  kona,  ok  gengu  paú 
glðð  fy i'ir  i^tternisstapa  y  ok  vildu  eigi  fá  optar  ^ 
slíkan  ska5a.  Gautrekr  var  {>á  úti,  er  hann  sá 
uxann  gdða;  hann  var  T*  vetra,  honum  varð  pat 
fyrir,  at  hann  lagSi  uxann  með  spjtfti  til  bana; 
ok  er  Gillíngr  sá  f>etta,.{iá  kvað  hann: 

Ungr  sveinn 

drap  uxa  fyrir  m^r^ 

(f>etta)  eru  bannvœn  býsn ) 

mun  ek  aldri  eiga* 

jafn  gdðligan 

grip,   þó  ek  gamall  veríi. 
Hann  mælti:  nú  er  eigi  viðsœmanda,  fdr  hann 
síðan  á  Gillíngshamar,  ok  gekk  faSan  fynrÆtt- 

1)  ei\  Dy  V,  ^)  ok,  C.  3)  þ.  nj.  ei  Tötra  of  t.,  D;  því 
slíkt  iiiun  œtt  vor  t.,  F.  *)  12,  D.  *)  þannigK^  Man,  6.  w# 
j4  og   hin* 


14      Saga  Gautb£ks  KONUNGS.       2-3  K. 

emisstaipa.     Nú  voru  {>au  tvö  eptiri  Snotra  ok 
Gautrekr,  8on  hennan     Hún  býr  sik^  ok  bœði 
pau,  til  brautferðar,  fara  nú  f^ángat  til ,  er|»au 
finna  Gauta  konúngj  tekr  hann  vel  við  syni 
sínúmj    fæðist  hann  par  upp  með  hirð  f5ður 
sínS)  ok  var  bráðgjörr  á  allan  l^roska^  ok  llða 
ná  svá  fram  nokkurir  vetr,  par  til  er  Gautrekr 
var  mjök  fuUkominn  at  proska;  Jiá  bar  sv&  til 
at  Gauti  konúngr  tdk  sdtt|    ok  kalla&i  til  sín 
vini  sína.     Konúngr  mœlti :  'þhr  hafið  verið  mér 
hlýðnir  ok  eptirlátir  í  öllu,   en  ná  J>iki  m^r 
mikil  von^    at  pessi  sdtt^    er    ek  hefi,   skili 
vora  vingan ,  vil  ek  rfki  petta  9  er  ek  hefi  átt, 
gefa  Gautreki ,  syni  mínum  y  ok  j^anr.eð  kon« 
iSngs  nafn.  '   peim  líkaði  |>etta  vel|    ok  eptir 
andlát  Qauta  konúngs  var  Gautrekr   til  kon- 
úags  tekinn  yfir  Gautland,  ok  er  hans  víða  get>  ^ 
it  i  fornum  sögum.      £n  nú  vikr  |)essi  sðgu 
nokkra  stundnorðr  iNoreg,  ok  segir  fi^á  {>eim 
fylkiskonúngum,  er  par  voru  í  f  ann  tíma ,  ok 
frá  peirra  afkvæmij   |>á  siðan  vikr  |>essi  sögu 
aptr  til   Gautlands   til  Gautreks  konúngs'  ok 
sona  hans }.    svá  hit  sama  gengr  pessi  saga  um 
Sviarikiok  víða  annarstaðar.  ^ 

3*  Húnpjdfr'  hét  konúngr,  er  ráí'ít  hefir 
fyrir  Hörðalandi',  hann  var  son  Friðjjdfs  ens 
frœkna  ok  íngibjargar  ennar  fögru;  hann  áui 
3  sonu}  Herpjdfrhét  sonr  hans,  ér  síðan  var 
kondngr   á  Hörðalandi,    annar   hét  Geirpjdfr 

»)  Friðrþj6fr,  C;  HimdþjíJfr,, B,  K     *)  Hörí'aríki,  C. 


3  K.  SaGA  GauTREKS  KQNÐNGSf        15 

UpplendíQga  I^onúiigr  y  (riM  yar  Friðpjdfr  pel- 
amerkr  konóngr.  pessir  voru  allir  ríkir  .kon- 
úngar  ok  hermenn  miklir ,  en  JxJ  var  Herí>jdfr 
konúngr  fyrir  Jeim  at  viti  ok  ráðagjörð  ;  hanu 
var  laungum  í  hernaði,  ok  varð  hann  af  'því 
frægr  mjök.  í  penna  tíma  var  sá  konúngr 
Á  Ögðum,  ér  Haraldr  hét,  ok  var  ríkr  konúngr; 
hann  var  kallaör  Haráldr  enn<  EgSski;  Vikar 
hh  son  hans,  hann  yar  jþá  iSngr  ok  efniligr. 
Stórvirkr  h^t  maðr,  iiann  var  son  Starkaðar 
AlUdrengs.  Starkaðr  var  hundvís  jötun,  piann 
haföi  8  hendr^.  Hann  tóí  úr  Alfheimum  Alf* 
hildi,  dóttur  Á\£s  konúngs.  Alfr  konúngr 
hét  |»á  á  pöf ,  at  Alfhildr  skyldi  aptr  koma. 
pá  drap  pdr  Starkað,  en  fluttí  Xlfhildi  heim 
til  föSur  síns,  ok  var  húu  |>á  m'eS  barni.  Hiin 
fæddi  son  pann,  er  Stdrvirkr  hét,  er  áðr  er 
nefndr,  hann  var  friðr  maSr  sýnum,  ok  ptf 
svartr  á  hár,  meiri  ok  sterkari  enn  aðrir  merni; 
hann  var  víkíngr  mikill,  hann  kom  tilhirðar 
Haralds  konúngs  á  ögðum,  ok  gjörSist  hans 
landvarnarmaðr.  Haraldr  konúngr  gaf  honum 
ey,  þá  er  pruma  heitir,  [á  ögðum',  ok  par 
bjó  Stdrvirkr.  Hann  var  laungum  í  hernaði, 
en  stundum  var  hann  með  Haraldi  konúngi. 
Stdrvirkr  nam  á  braut  Ani"^,  ddttur  Freka  jarlsf 
af  Hálpgalandi ,  ok  fdr  siðan  heim  til  bús  síns 

í  prumu«     Pau  áttu  son,  er  Starkaðr  hht.     Syn- 

•■^^— •— — ^ii-i— — » 

*  )  digri  ok  enn,  C.      «     i;/»  C,   K. '    ^)  t;.  i  C.      •)  Öimu, 
Ð,  r.     ^)  konimgf,  C. 


16       SaGA  GauTREKS  K0NUN6S.  3  K. 

irFreka  narlsFjori  ok  FýriS  mágar  Stórverks', 
komu  á  bæ  hans  um  ndtt  á  'dvart  með  her,  ok 
brendu  bœinn  ok  Sttfrverk  inni  ok  Api,  systur 
sína  9  ok  alla  menn  pá  er  (ar  vorii , '  pvíat  peir 
|>or8u  eigi  dyr  upp  at  lúka,  ok  hræddust,  at 
Störvirkr  mundi  út  koma3t.  peir  sigldu  síðan 
á  braut  um  nöttina ,  ok  norðr  með  landi ,  ok 
anhan  dag  eptir^.  er  áleið|  gjörSi  at  peim  storm^ 
ok  sigldu  peir  i  bo5a  f jrir  Staði ,  ok  .  týndist 
|>ar  öll  skipshöfn  peirra.  Starka$r ,  sonr  Stdr- 
vÍFks  j '  var  pá  úngr ,  er  faðir  hans  l^zt ,  ok  fékk 
Haraldr  konúngr  honum  pá  fÓstr  míeð  hirð 
sinni.     Svá  segir  Starkaðr  frá : 

pá  var  ek  úngr , 

er  inni  brann 

frekna'  fjðld^! 

meS  feíJr  pj(J8, 

[nær  végi*  fyrir 

Prumu  innan% 

her  hrauðtuðr.^ 

Haralds  ens  Egðska, 

ok  mennbrota 

mágar^  veltu 

Fjöri  ok  Fyri , 

freka  arftegar, 

O  Fjönri  ok  Fyrvi,  B,  V,       «)  frá  l  v.  i  C       3)  flokknn, 

B,  C.      .*)  ferðr,  C.    -5y  ginla^^  nerrfngi,  A.      ^^  menn  r«,.í, 

C.  7)  tapná-ist,  C.       8)  »'  9tai5  þtM  fr&[i  minning  fyrir  Þnimn 
manna  hendr  hersís  IlaraMs  Ögð'ska  ok  meinhrota  mar^ír,.  B. 


3-4  K.  Sa«A  GACJTREkS  KONtlNGS^        17 

Unnar  bræír 

eiáu  minnar^. 
4.  Her|>ídfr  Höriielðtids  konúngr  fór  með 
her  at  Haraldi  konúngi  úm  ndtt  á  dvart^  ok 
drap  hann  i  trygSum,  en  tók  í  gislíng  Vikar, 
son  hans.  Herpjöfr  konángr  lagði  undir  sik 
ríki  pat  allt|  er  átt  hafði  Háraldr  konúngr,  ok 
t6k  margra  ríkra  manna  sonu  með  valdi  ok  i 
gisli^^  en  tdk  skatta  áf  öUu  riki.  Grani  hH 
eina  rik^  maðr  i  liði  Herpjtffs  konóngsj  hann 
vá^  kallaðr  Hrosshársgrani.  llann  bjd  i  ey 
peirri  á  Hðr8álandi|  er  Fenhring  hét,  at  |>eim 
Bæ'y  ^t  &  Aski  heitin  Hann  tdk  át  herfángi 
^ði4ii:f8  Stdrvirksson ,  ok  flutti  hann  f  Fen^ 
hrlng.  pá  var  Störkuír  prévetr.  HaiUi  var 
9  vetr  i  Fenhringmeð  Hrosshársgrana.  -Svft 
segií  StárftaSr: 

pá  er  Herþjóír 

Harald  umvelti 

sérdjafnan  '     • 

'  sveikitrygíum, 

Eg8a  drottinn 

öndu'  ræiiti,         . 

en  hans'soiium 

haftbönd'  snéri. 

* 

prévetran*  mik 
paían  af  flutti    ;■/  ' 

— — —  .  :t' 

^3  «rf«>f  Unnar  ht69iT  eíð\i  ntnnar,  B;/rd  ntier  vtgí  »•  ^  K. 

«)    an^au,. /&     3)  l,elstaiicl,  Bi.hö£MwðL,  V.    "^(tféTetam,^. 
FoikMALOAR  SöGVR  NoBMirAtrVA,  3Biirbi«         .^ 


IB     Saqa  Gautrcka  roiuhos.         4k. 

% 

HrQSshársgrani 

til  HörSalandsf 

natn  ek  á  Aski^ 

uppat  vaxa,    ... 

[s^kat  niíja* 
.  á  níu  vetrum'.  . 
Her|>)(^fr  konúngr  var  b^ri|iaSr  mikill}  qk.var 
Jaung^nv  ^  hernaði,  okvar  'þÁ  mjök  herskátt  { 
ríki  hana.  ^ann  lét:hlfi$a  vita  á  fjöllum,  Dik 
;6etti  iiienn  til  at  gæta  ok  skjdu  upp  vitum ,  ef 
ófriðr  k^mi.  Vikar  gætti  vitanná  á  Feuhríng 
við  priðja  ntann^  ok  skyldi.^aðan  vita  íyrst  upp 
kinda^  ef:  her  vœri  sénn,  en  sjiðan  hyom  at 
i^r^iq.  ,  Em  er  Vikar  haiði  skanwia  atnnd  vit- 
'A^s  ^tt^  gekk  hann  einií  piorgin  á  [ask  út\ 
lOjpfanu  f^ar  Starkað,  fóstbrdSur  sinn, .  SförvÍFka- 
son;  hann  var  furðuliga  mikiU ;  hann.var  hým- 
aldi'  ok  kolbítr^  ok  lá.í  fleti  við  eld;  |>á  var 
hann  12  vetra  'gamall.  Vikar  reisti  hann  upp 
or  fletinu,  ok  fékk  honum  v&pn  ok  klæði,  ok 
mælti'  vöxt  hans,  ^Jtyíat  honum  j^dtti  hanu 
lindarliga  mikit  vaxit  hafa,  [síðan  hann  kom  á 
Ask'.  Fengu  peir  Vikar  s^r  skip,  ok  fdru  í 
braut  paðan.     Sv^  segir  Starkaðr : 

Afl  gat  ek  æ^'itj      . 

uxu  tjálgur;       ...... 

lángir  leggir;tTrí!  -*      -        ^ 

ok  Ijdt  höfuði 

•    1)  •kipi^lC     2>  S*Wwki  liiír,  B,  y.     •)  fumnikn,  F,  C,  ^r. 
*)  v«g,  C.     i)  linmaldi,  r.     6)  undMdrist,   B,  V.      ^)  v.  i  C. 


4K.  SaoA  GAVTKCKd  RONUIfeS.        19 

en  hýmaldi 

af  hagli^  saty 

fáast'^  forvitni 

í  fleti  niÍM* 
Unz  Vikar  koin 

frá  vitajnnáii^        - 

gisl  UerþjétB 

gekk  inn  í  «al ;     ' 

hann  kenái  múcf  '• 

hann  kvaddi  mik 

upp  at  standa 

ok  andsvara.  - 
Hann  mœlti  mik 

mundum  ok  spönnum 

aíUa  arma 

til  úlfliía, 

vaxit  hári 

á'höku  niðrif« 
Hlr  segir*  Starkai(r  frá  ^vf,  at  hann  hafSi  ^á 
skeggf  ér  bann  yar  12-  vetra.  Sf 8an  leis  Stark* 
aðt  upp  5  ok  f ékk  Vikar  honnm  vápn  ok  klæðif 
ok  féru  eíðan  til  skips.  Eptir  (etta  safnatii 
Vikar  lili,  ok  urðu  ])eir  saman  12.  peirvora 
allir  kappár  ok  hölmgaungumenn )  svft  segir 
StarkaCr; 

pá^  safhaM 

i  ok  Gretfi  1 


QO     Saq^l  QAmtnf  ii».  iooji wðð.        4  K 


[Haralds  arfþegi* 
Hildigrími, 
Erp  ok  Úlfi,  i  .  : 
Ani*  ok  SkiSmij.% . 
[Hrda  o\  Utotf^^^ . 
Herbrands  syiM*  rr. 

Styr  ok  Steiii|^i 
frá  StaM'  nor&pit,  r 
par  var  hijgilf .  (iQlaJli 
Gunndlfr  þlfisii 


( t 


íá  voru  vér 


{>rettán  saman^/  > 

fær  varlig^  i  '      . 

fríðri^  dy^agi*.   /. 

Slðan  fdr  Vikar  með  lið  sit^  4    fMQ^  Her|>jdfs 

konúngs.     En  er  hann  spurði  ófriQ  .peirra,  þá 

lét   hann  lið  sitt  tilbúast.     Her^)d|jr  konúngr 

átti  mikinn  húsabæ,  £<}k  yar  f>ar  :gott  vígi, 

S|á  [  at  '|>at  var  n^ligp  l^stpli  eða^  bfA^^« j  ,  {lar 

•W  jÖ^n^  //Q.  vígra.  ipa^nai  -qk  dtali4  «Uif-verft- 

,*1^  #  I>idn,nHuW¥.tt*     En  pegar   er.  YÍk- 

ip^f  kpjnu  at,  gjörðu;  Jeir  svá  haíífkíatgawigu, 

fltj^Jarr  jiristu  ^gri^dur  ok  bur^ir^  >  [pk  hjuggu 

^  .g#etf^»%í.svA    at..fi:ágengtt  lokiHr  oki  s^ag- 

brandar,    er  innan  voru  fyrir   hliðun-Mt9.|,;,^ei;L 

konúngsmenn  hrukku  frá,>    ok  n4ðm  víkíngar 

inngaungu,  tdkst  píp;!*^  ibacd^gí  ,  p|ikill}    svá 

segir  Starkaðr :  .    .  ^ 

»)Harald  ok  Hörfþcgi,  Cj  Harald  ok  Ariþegi,  ff\  .*)  Awr^  f^. 
^)  Skiimi,  B«  *|;  Skútu,  C.  ♦)  ok  Hróa-Hrotta,  C ;  Hrók  ok 
Hrotta,   B,   f^  *  ^)  SlöíTuui,  C.      ♦)  gotl  einTÍgi,   C.      ^)  ^,  »  C. 


4-fcV  &MA  GAV'PlfBaS' KONUHM;      21 


*  4       ■    •      • 


»       •      1       » 


tíl  koAúngs  garða}  - 

biiéttitn  gritíikir 

hluggum  gœkti; 

brutum  borglokur'y 

brugðum  sverðumi  ' '' 

far  er  sjötigi     •  /^ 

seggir  stöðu* 

[Kostum  grfðir  ' 

fyrir  konúngi% 

{)d  var  umáukil;       '  ' 

öUum  {irœlum^         * 
'  verkalýíS  ok  .    ' 

Vatádrágum'.  ■  •  * 
Hef ^rffr  kónúngr  vliri^ist  lengi  meS  liði  sfnu, 
jjvíat ^áftnkaflSi  marga  frœkna  menn^  en  iti^ 
pW  at  Vik'ár  hafSi  valit  li8  með  sér  bk  agæta 
kapþá^  |yá  varS  rírf'  fyrir*^eim  liÖ  í)er|>jrffs 
kcmángs.  Vikar  vár  jafhanftBtnast  siiltia  mannaý 
1^6'  segir  Starkaðr : 
^    *      Vár  Vikari 

vant  at  fy%jai 

J/víat  fremstlr  [ö*  fyrstr** 

í  flokkji  strfðj 
-' '  'bjuggum  hjálma 

meft  höfuð  gnýpilm' 
•  bi'ynjur  snfddum  ' 

ok  brutum  hjdlina**. 

»)  sneiddam,  C.      *)  skjoldu,  C;   vK-bi  V  «,  K. 


•  ^'    »-» » 


1.1 


Starkaðr  siStti  hart  fFam  01^8  Vikari*  á  hendr 
Herpjöfi  konúngi  9  pk  jþeir  veittu  honúm  bana. 
[Allir  kappar  Vikars  sdttu  hart  írami^  föUupar 
œargir  memiy  en  sumir  voru  Merðiri  8vá  segir 
Starkaðr; 

Var  Vikari 

vegs  um  auðit^ 

en  Her|>]dfi 

herfur'  gol(Jnar| 

aærðum  seggiy 

en  suma  drápumy 

stdSkað  ek  Qarri^ 

(á  er  féll  konángr^ 
par  fékk  Vikar  sigr,  en  Herpjdfr  kondngr  fW, 
8V&  8em  étr  er  sagt^  ok  dO  manna  með  houum^ 
en  margir  sárir  til  dlifi8  ^  en  angir  féllu  af  Vik- 
ars  mönnum*  Eptir  (at  tdk  Vikar  skip  ^u 
öll,  er  HerÞJdfr  kondngr  haföi  átt^  ok  aUt  U6 
I>at  er  hann  fékký  fdr  síðan  austr  með  landi  me5 
ailt  Uð|  pat  er  hoúum  vildi  fylgja.  Hann  kom 
á  Agðir;  komu  til  hans  jþeir,  er  verit  höföu 
vinir  föður  lians,  varð  hann  |>á  brátt  l)ölmennry 
var  hann  þá  úl  konúngs  tekinn  yfir  Agðir  aUar 
ok  Jaðar/ok  haan  lagSi  undir  sik  Hörðalandok 
Harðángri  ok  aUt  ríkipati  er  H^rjþjdfr  konúngr 
hafi^  átt.  Vikar  konúngr  gjörðist  brátt  rikr, 
ok  hinn'meáti  hermaðr«  Hann  var  hvört  sum- 
ar  í  heraaðL     Vikar  kon^ngr  fdr  með  her  sinu 

•  '}  V.  ^  C.     ^)  at  bid*,  C.      ')  ÞaHnig  ágixka&^  henOr.^  C; 
ktiptir»  a    •♦)  w'#,  V.  iB,r. 


9 

\ 


4.1^.  $A6A.GauT1US&S  KOHIUIGS*       23 

Í  Víkau^tr,  ok  gekk  á  ki^d  auattit  ^rðar,  ok 
herjaði  upp  á  Gautland,  ok  vann  þai'niikit  her- 
virki.  £n  er  hann  kom  uppí  Veni',:  pá  kom 
f»ar  £  mdt  honum  konungr  sá,  er  Sisar  hét; 
hann  var  austan  or  Kænugarði  j  hann  var  kappi 
mikiUy  okhafði  liðmikit,  peirVikarkonúngr 
ok  Sisar  áttu  jþar  bardaga  harðan^ /ok  g^fcjSisar 
hart  frami  ok  drap  mart  manna.  af  \\Vi  Vikars 
konúngs.  par  var  Starka&  ^^  ™^$  Vikari  kon- 
úngij  hann  gekk  fram  í  mdt  Si^ar^  pk  áttust 
fieir  lengi  við  vápnaskipUi  ok  þUrfti  hvorgi 
öðrum  at  frfa  stdrra  höggva.  .  Siaai^hjií  af  Stark- 
aði  skjöld  ha^  ok  veitti  honum  tvö  sár  (  höfði 
mikil  meS  sverðiy  ok  1  sundr  viðbeinlt ,  Stark- 
aðr'fékk  ok  sár  fyrir.  ofan  mjöðmina  4.  síðunni. 
[Svá  segir  Starkaðr :" 

Vart  pá  eigi 

með  Vikari 

austr  f  Veni 

árðag  snemma^ 
.    pá  er  s<jttu  vér 

Sisar  á  valli, 

pat  var  prekvirki 

pdkz  megnara, 
Mik  lét  sverði  hann 

sárum  höggvinn^^   , 

skarpeggjuðu 

skjðld  f  gegnum^ 

hjálm  af  hofði. 


en  baufl  skorat   *    - 

ok  kitmkjálka 

klofinn  í  jasda; 

en  hit  vinstra 

viÖbein  látit>. 
Starkaiir  Ukk  ok  holsár  á  annarri  8Í5uiim  a^  at* 
geiri  l^éÍQiy  er  Sisar  vo  með*    Svá  segir  S  carkaðr : 

Ok  é  8íðu 

8verdi  beitti 

inér  öflugr  1 

■ 

iyrit  mjöðui  ofan, 

en  í  aðra 

atgeir  lagði 

köldum  bvoddi, 

svá  at  á  kafi  y4di', 

pau  8ér  I>ú'  merki 

á  mér  grdin'^. 
Starkaðr  hjd  Sisar  með  sverðif  ok  sneið  svá  um 
pvera  síðu  honum,  ok  veitti  faonum  mikit  sár  á 
fæti  fyrir  neðan  kné,  ok  at  lyktum  hjd  hann  á' 

« 

honum  annan  fdtinn  í  ökla,  ok  pá  féll  Sisar 
konúngr.     Svá  segir  Starkaðr : 

Sneidda  ek  honum 

síðu  aSra 

[brutt  með^  brandi 

um  búk  pveran^ 

6vá  ek  af  heiptum 

hjorfi  beittaky 

«)  fra'  [  V.  »'  hin.     ^)  8tó*,    C.       »}  i;.  í  C;      <}  vú.  i/.  i  B, 
r.     *)  af,  C,  B,  r.     «J  hitrvm,  C. 


a»  alh  megim 

éfir  kostaðik'.    »  *   . 

í  baztdaga  ^eim  Tarð  aiáaAfaU  inikit/  A  iékk 
Vikar  k.odiiingr  sigr,  [en  ^«étiír  IðgSu  á  fldttay 
þeir  er  eptirlifiu^  Zpár  ttgrpenna  Mr  Vikar. 
koi^útigr  beim  i  ríki  tkt.  .     .. 

&  Vikai^  konéiigr  qpyiTy  at  Geirf»ý5f r^  kénr . 
úx%gfP  hafSi  liðsafnað  mikÍBn  á  Uppl6iiduiiit. 
ok  œtlaði  með  pann  her  at  Vikari  konúngi^ 
ok  Íiefiia  Herpjdb  kondngs,  brdSur  síns.  pá 
bauð  Vikar  konángr  út  almenníngi  af  riki  sínu, 
fdr  me$  |iat  li6  tilUpplanda  ámátGeirf>jdfi  kon- 
úngi.  peir  áttu  mikla  orrestu,  ok  bðrðust  17' 
daga  samfastý  ok  pá  féll  Geir^jöfr  koiúingr,  ea 
Vikar  konúngr  hafði  sigr.  pá  Tanh  Vikar  kon- 
úngr  undir  sik  Upplönd  ok  pelamðrk,  pviat 
FriðJ^jófr  pelamerkr  konúngr  var  eigi  heima  [í 
i-íki  sínu.  pess  getr  Starkaðr  y  at  sú.  var  hin 
pri^ja  orrosta  Vikars  konúngs^  er  hahn  hafði 
unnit  á  Upplöndum : 

Lét  ^reksamr 

Jþriðja  sinni 

Hildar  leik 

háðan  verða, 

áðr  Upplönd 

unnin  yxfti, 

ok  Geirþjdfr  um 

gefin  helýu. 
^     Síðan  setti  Vikar  menn  y fir  Jþat  riki ,   er  hann 


!25I    &&GA  Gaidtebks  KoirnirM.\        5  k. 

hafiii  unnit  á  Upplöndum',  en  haan  fdr  heim 
á  AgSir,  ok  gjörðist  bœði  ríkr  ök  fjðlmennr. 
Haínnfikk  aerkouay  okátti  vi6  heuni  2  sonu, 
hkt  Haráldr  hinn  ellri,  en  hinn  ýngri  h^t  Neri. 
Hánn  vat  manna  yitrasilr^  ok  varð  'þat  allt  at 
ráði,  er  hann  lagSi  til,  enavá  var  hann  sínkr, 
et  faann  mátti  aungpn  hlut  svá  ge&  ^.  at  honum 
vœri  eigi  pegar  eptirqár  at.    [S vA  segir  Statkatr : 

Atti  sér 

erfivörðu 

tirsamr  tvo 

tiggi  alna, 

hét  hans  aon 

«  m 

Haraldr  enn  ellri| 

aettí.  haim  pann  \ 

at  pelamörku. 
Var  sínkgjam 

sagðr  af  gulli| 

Neri  jarl, 

hýtr  í  ráðum, 

Yikars  sonr 

vanr  í  sdknuxhi 

sá  rcð  eina         *  , 

Upplendí  ngum  * . 
Neri  jarl  var  hermaðr  mikill|  [en  Svá  sínkr,  at 
til  hans  hefir  jafnat  verit  öllum  peimy   er  sínk- 
astir  hafa  verit  ok  s{zt  hafa  öðrum  veitt'.     En. 
er  Friðpjöfr  frétti  fall  brœðrasinna^  fdr  hann  til 

')  »  sta^  þesé  frá  [:   þárvar  hin   þrid'ja   onottáy  [ei  Tikar 
bafíðri  iiiiiiity  Ain.      ^)jrd  {  v*  d^hin.      ^)  v,  ^  C» 


5  k:        Solga  Gautuxs  kohuiigs.     2T 

Ufiþláxifb,  oktdK  Þót  Tibluiidir  8ik^  étViÍBt 
hafti'fyvr'aiiiiit*  pá 'sendi  hann  VikBri  oriS|  at 
hann  skyldi  skatt  gjálda  áf  afnu  riki,  eða'j^olaher 
hans. '    [Svá  segii^Starki^: 

Réð  Friðpjdfr 

fyrst  at  seiida  :  '' 

heiptar  bo6 

hoskum  jöfri^        • 

hvort  Vikar  konángr 

vildi  gjalda 

hilmi  skatty 

eða  her  fiola^i 
Ei'fKMÍ  ortsendíng  kom  Vikari,  pá  slefndí  hbnn 
fíngy  ok  átti  tal  við  Iráðuneyti  aitt^  at  svara 
pessu  vandmali.     {Teir  báru  saman  ra6  sín^  ok 
ri6u  lengi  um.     [Svá  segir  Starkaör:- 

Réðum  um  lengi  y 

utðum  viö  ekki  d»lir| 

f»at  kaus  her, 

at  konúngr  skyldi 

ríkr  með  her 

rdmu  knýa^. 
[Pau  ráS  voru  send  Fri5pjdfi  kondngi,  at  Vikar 
konúngr  skyldi  verja  land  sitt'.  Fdr.pá  Frið- 
]>jdfr  konángr  með  hersinn,  ok  œtlaði  at  herja 
á  Vikar  kondng.  Olafr  hitin  skygni  hét  kon« 
úngr  íSvíJ^jdS,  [f>arsemheitirNœrrfki^.  Hann 
var  ríkr  ok  hermaðr  nnkill,  ok  bauð  útalmenn- 


•^frd  [v.í  hin.     ^)Jrál  ».  VAúi.       ^)  v.  »  C       ♦)  |».  ».  B. 
Mmrriki,  C;  liann  rn^tat  iSkiy  B,  V. 


t 

2Gl!    Saga  Gautrbks  jíánjmoBs'       jkx. 


iag  «f  ifnu  cfti,  ok  fdr  til iiðveizla  t»  IHijar 
kooútKgk     piéirhöfðUiimkitJifi,  ok  f ara  jm^.  Uar^ 

Imitai  imitírtíðÞ}<^^^^  ok  stiafylktu 

li&i  sínu  [til  bardaga.: .  Svll ægir  StarkfiSr :.      . 

Réð  Ólafr 

au8tr  hinn  skygnl^ 

sældar  gramr   * 

fyrir  Svíaríkij    . 

hann  bau6ih:. 

almenníngiy 

mikiU  var  hans  .  *  .  ^ 

hehningr  talinn'. 
par  ttfkst  harðr  bardagi^  ok  gengu  inenn  Vlk**. 
ax8  kenánga.  ^I  fram  ^  (víat  par  voru,  margír 
káppar  í  li6i  me&.  Jieim.  -  pár  var  hinn  dynú 
kappi  Starkaðr  Störvirksson,  Úlfr  ok.  Erpr,  •  ok 
margir  áðrir  gdðir  drengir  ok  miklir  kappar. 
Vikar  koniingr  gekk  hart  fram.  Starkaðr  var 
brjnjulausy  ok  gekk  í  gegnum  fylkíngar,  ok 
h]ó  tveim  höndum,  [semhannaegirr 

Gengum  fram 

i  glam  vápna^ 

kohúngs  mez^i  '      .  :  . 

.  .    kappa  gnflBgðir, 
.   Jiar  var  Ulfr 

ok  Erpr  litinn, 

hjdek  brynjulaus 

faáfeum  bðndttm^. 


^)  JtíÍ  [  V.  i  hin.     *)  fird  £  V.  »'  Ai>. 


,  I    <■  I    •  I  )     •■  <  >        U  I    * 


íncso  'rriDDTaxr    . .  *    ■ 


é  *  - 


••I » 


•    •  ■    • 


jftia  AíiiijQadi  Fr^fifitf  kondiigiy  ^  faelt  vi6  los 
á  fýlkíng  faans.  piiheidiði  hami^  inSatf  Yikaír 
konúng.  i  [SivA  b^^^tarkáðlr  r 

Aftð  Friðþíitf r 

íAiax  at  hýðjaii ' 

^víat  VJkar 

vœgði  ékki^  ; 

okStarkaðr    '   . 
.  StdrVeksaDife 

aknátt£itam 

allan  lagfiirMl .  . 
p49  mi;  ^feouEi  mMti  kaBflagi.ek  faiáii aBarpasiiy 
oJt^mL  VMlóXL  falútiUða  Ftál^íiífa  konángti  en 
erJbanH'.beiddi  frifiar>  sttiivaSi  Vikar  koadngr 
her.  slmu  gékk  þáFxs^þyiU  koniluvgr tiLssBtta  við 
. Vikar.konáhg;  Skyldi ^  Qlafr  konjú|[]g|r  senaja 
sáttyuél  xailli  ]^éirjc»ý  ök  T»r  6Ú>smtir^  .át  J?n&- 
Jþjöfr.  Imningi!  gaíf  npp  rtídísitt  allt.i  Upp- 
Jönduqj  lok  pelanlerk«  m  faaom  ftfr i  oir.  landi. ' 
$0ttÁ  V^arlkQnúngr  yfir  Jnaasi  rfidsqnu  sina^  gaf 
bAiin  Haraldi  kbnðnga'iitaín  yfir  pelainfirky  en 
•N09a'  Jarls  nafti  .ok  dkxcá  lUpplðnduiii^  Hann 
^iageiSist  við  Gauinrek  Jnnuúng  á.6autlandi^  ok 
ýat  segí)!  *i  sunuim^  h(5knÐii  y  at  Nerí  háldi  ok  . 
]|Dkkitt.)ríki  aff  Gautireki  konúngi^  fann  hluta 
Gautlands:  er  hcwttm  mr  nálægstr,  .nk  vœri 
hmia'Pk.|ftrt  (oteiti^akeikQni&ngs,  .Qk.'i  ráiSuin 
Pts0  h4>nma|iÞe^í|MiaJ|yrfti  vi5.  Bptir  ^etta 
Sót  Vi)sar  beian  i  itik^^  sitti,  ,ok  var&  fragr  mjök 

,*.  i)\|.  •sjft      ..«,11.      <»k         .  « 

*  j  í  sta9  þ€$é  frá  [:  en  hann  vægði  eUif  Cý  v*  »  B^  rm 


30     Sasa  Gaotjibics.  sbiiuiroé.      6-B  K. 

af  sigri  'jþeixn^  ok  skilðti  þeir  ÖlaiS^  lonúÉígr 
xne&  yináttu ,  ok '  héldu  þat .  jaf&an.  ^síBan  ;  *  £6r 
hann  hfiinK  austr  í 'SviaxIki* : 

6.  Rennir^  hét  mtSSntf  t>k  vár  bdndi  einti 
ríkry  hanxi  hafði  atsetr  í'ey  peirri^  «r  síðan^  er 
Rennisey'  köUuð.  S^  ,ey^  ^i^S^  Sýrir  Noregi 
norðr  undan  JaSri.  Haim.'hafði  várit  vlkíngr 
inikill  9  áðr  hann  settist  í  búnáð.  •  Konu  átti 
hann  sép,  ok  eixm  son  banta;  sá  hét>Refr.  pá 
er  hann  var  úngr ,  lagðisft  haim  í  eldaskálai  ok 
beit  hrís  ok  bðrk  af  trjáxn(  hann  vár  furSuliga 
xnikill  vexti;  ekki  fœrSi  hánn^saur  a£  sér,  ok  til 
makisTteti  hann  sinar  hsndr,  avá  at  fiKram  v»ri 
til  gógns.  FaSir  hans  var  ^árorkumafir  mikill, 
ok  llkalli  honum  illa  d|irifxiaSr  sonar  sínsi  [Refir 
var&  fraegr  mjök  at  öhgum  snotrleik  aé  frama, 
•heldr  at  þvi  ^t  hann  g]örði  sik  athlttgi  annarra 
sinna  hraustra  fi*»nda^y  ok  pdtti  fMur  haia 
haim  dlikligr  til  noklnxrs  framai  eem  öðrum 
úngum  mönnum  var  fi  titt.  Rebnir  bdndi 
átti  eixm  pann  grip,  er  hann  hafSí  meiri 
mœtr  á  eiin  ö6rum  sfnum  íjárhlutum  j  ^at  rer 
einn  uxi;  hann  var  bœði  mikiU  ofc  skiátttligr 
fyiir  homa  sakirý  listln  Toru  horn  á  honum 
.ok  rent  gulli  í  stiklana ,  ok  svft  af  silfri ,  rar 
festi^  meðalhoma  (á)  uxanum^  ok  f>ará  ^i^t  gúU- 
liríngar.  .  pessi  uxi  bar  láogt  af  fiSrtthi  uxum^ 
peim  sém  í  lándinu  Iroru^  aakír  vaxtar  ok  alls 
kostar  umbúðar $  var  Rexmir  bdndi  -avft  vaHdlitr 

r  j  lUimiay,  C.       ♦)  v.  »'  hin.  ,    .  T 


6-1ÍK.         SaGA  GaUTKBKS;  tO^DJIjBlt.      '31 

^      I 

um  hannf  at  haim  skyMi  aldrfti  feyinsluld||s 
▼efrav  .  Rennir  var  jafoan  í  Vardðgum  meðvytí^- 
ari  ki^fii^ii^  9  ok  yar  |ieim  vingott^    : 

7.  ..yikar  kosiúngr  gj^irðist  hermaðir  mikr 
JU^  qk.faafiíi  margaicappa  ma(  sér,  ^á  er  ág^t- 
iU  v^U}.,en.Starkaðr  var  mest  metinn  a(i>ilum 
iimmj  fik ;kærastr  ko«iÍÐgí|  fiar  hami  var  öud- 
.  ugismaiSv  hms  ,ok  ráðgjafi  ok  landvarnainiHiðr. 
Ha9n  Þ^  znargar  gjafir  af  konúngi  i  V^k^ir  ion-^ 
.  ^gr  gaf  Aonum  guHþrfpg  Jþann/er  stdð  Jh*? 
merkr^  ea  Staricaðr   gaf  J|;ionum  eyna.  pnu^r^ 
,  fá  er  Ha|:aldr  konúngr  haföi  gefit  [Stdrvei^, 
fðður  hansf.     Hann  var.l2  sumur  með  Vikari 
lcDmiiigiy   [sem  hannsegir: 
'  Mér  gaf  Vikav 
yalamábni. 
.    .    ,  hríngennrauðay 
*.      .         er^eká  hendib^r; 
•  mér  piJmerkÍBg^ 
f  (,   <ea  ek  prumu  honum  9 
fylgða  ekfylki 
'    finitán  surour*> 
Vika^lfpnaíngr  sigldi  af  Ögðum  norðr  4  HöriSa- 
.  Jand,.  ofc  baföi  lið  mikit,     [Hann  lé  i  hö^mum 
nokkurum  lengi,  ok  fékkandviðri  mikit'*-    ptir 
feldu  spán?  til  byrjar,    ok  féU  svá  ati  ÓiSiin 
viidi,^igg)a  mann  at  hlutfalli  at  hánga  o^  faer- 
inu^    pá  ycir  aki(pt  Uðiau  til  hluifaUa,  qk  kom 

i)  þrumo,  hifi^     «)  Ikimm^  C      ?)  frá  [  v.  ^  hm.     •)  v.  / 


32    '&Aga  0AtJirB£K5'  KOimmd.         7  K. 

«tf^'h1tít)r  Vikar^koÍMÍAgl     Vik  ]^t  urStttílIr 

-Mfdfiit*,  ék  var  aefttat  mn  ^tgiim  eptir,  atráðð- 

xnenn  skyldu  eigai  st^fttu  -um  petta  "tándmœli. 

*l!Jm  ádttina  nœr  tniðri  Ð<$tt  vakti  Hrosshárs- 

'gMni  Stði^aSv  tðéVté  Éinn^  ok   báS^Hfanii  fara 

með'^^z   peirtakahátéitin  lítihnr^h  i-^u  tíl 

eyjar  einiirar  innfrá  hölminutn.     -pe^t'géngu 

'Upp'íil  skdgar,  ok  fundu  far  ^dör'eítt-í-'ðkdg* 

'intnn)'  f  rjðSritiu  var'ijofhneniii  mikit,  ^  tík  var 

'fi&ir!  þing  áétt.     p^xh  t&VfX  11  tnenn  é  itdlutHy 

eh  Biiiif'  tdlfti  var  auðr.     peir  geAgu  •  f ram  á 

'pjfngit,  ói  áettist  Hrbsshársgrml  á  ^télinnhitm 

^téUtá.     peir  heilsuðu  allif  Óðni.    -fítotí  mælti, 

at  ddmendr  skyldi  ]^á  ðæma  örlug  StarkaSs.   pá 

tók   pór.til  orSa,  ok  meelti:    Alfhildr,    móS- 

ir  föður  Starkaðs,    kaus  fðSur  at  '^ni  sfnum 

hundvísan  jötun,  heldr  eiin'Asa^r/  okskapa^ 

ek  pat  Starkaði,  at^faaiin^'skal'hVorki  eiga  son 

•  »       «         '   t 

nj^  ddttur,  ok  enda  ^Vítk  létt  sfna.'  'Óðinn  svar- 
aM:  J)at  skapa  el^lionum';  at  faatan  skal  lifa 
mannsaldra  |»ná.  pdr^  mœlti :  hahn  skal  vinna 
níSíngsverk  á  hvorjum  mannsaldri;  Oðinn  svar- 
*áði!  JÍ^at'skaþa'ek  honuthy  at  hatíh  skál  eiga 
en  fcei:éu  v&pn  ok  váðir.  pdr  mœhi:  ^atskapa 
ekhoniim,  at  hann  skal'  hvorki  eiga  land  né 
lá«.  ÓRinn  mfelti :  ék  gef  honum  JiíAt,.  'at  haton 
ðkál  é?ga  of  lausaPjár.  pdf  m^íti  :•  {íát  legg  ek 
á  haiíh',  at^hannskaí'aldrei  píkjást  nd^'feigá. 
08inn  svaraSi :  ek  ^ef  hpnum  sigr  ^  ók  ^w\i  at 

«)  skapaá-i,  C. 


7  K.  SA€A  GAUTaEKS  K01VUN6S.        33 

hvörju  vígi.     pdr  svaraði :  |iat  legg  ek  á  lumn^ ' 
at  hanu  fái  i  hvörju  vígi  meiSslasir.      Ó&ina' 
mælti:  ek  gef  honum  skáldskfip,  at  hann  skal 
eigi  seinna  yrkja  enn  rnœla.     pör  mœlti;  han& 
skal  ekki  muna  eptir,  pat  er  hann  yrkir,  O&inn 
mælti:    {^at  skapa   ek  honum^    athiann  akal 
Jdkja  hæðstr'   enum  göfgustum  mönnum  ok 
hihum  beztum.  pdr  mœlti:  leiðr  skal  hann  al- 
J>ýðu  allri.     pá  dsemdu  dömendr  ^llt  i]þetta  á 
hendr  Starkaði^  er  f>eir  höfðu  ummœlt,  ok  Aeit 
svá    Jiínginu.      Föru   þeir   {Irosshársgrani  ok 
Starkaðr  til  báts  síns.      pá  mælti  Hrosshárs* 
grani  til  Starkaðs:    vel  muntu  núlatina^  mér^ 
fdstril.liðsemd^  pá  erek  veitta  ^kfT.    V^l^^segir' 
Statkaðr.     pá  skaltu  nú  senda  mér  Vikár  kon* 
ling^   en  ék  mun  ráðin  til  legg)a.     Starkate' 
jáur  pessu.      pá  fékk   Hr<^hársgrani  getr  i' 
hönd  honum,  ok  segir  atpat  mundisýnast  r^iiy'. 
sproti*  .:pá  fdru  Jieir  út  til  liðsios,  pk  ypir'^ái 
komit  at  degi.     Um  mprgunbm  eptir  g^jgu 
ráðgjalar  konúngs  á  stefnu  til  umráðay   kom 
]^t  ásamt  með  I>eim,  at  peir  skyldu  gjðra  nokk* 
ura  minning  bldtsins,    ok  segir  Starka^  upp 
ráðagjörðina.     par  stdð  fura  ein  hjápeim^  ok 
stofn  einn  hárnœr  furunni}   neðarliga  af  i^r^  - 
iinnistdð  einyikvistr  m)dr^  ok  tdk  i  limit^  uppi 
pá  b}uggu)  pjónustusveinar  tnat  mafiina ,   ok  vðt ' 
k41fr' éinn  [skofiim  ok  krufðr K  ðt^iAa«t4it  taka^ 


.1  ,i:^. 


FoRNALÐAR  SöCVnNoitDRtAVf)A^'3filirDt.        *      ^         MrifM 


34     Saga  Gautreks  konungs.         7  k. 


larmana;  sí6an  steig  Starkaðr  upp  á 
stofoinni  ok  sveigSl  ofan  fiann  enn  mjöfa  kvist* 
inn^  ok  knýtti  f>ar  um  kálfspórmunum.  pá 
mælti  Starkaðr  til  konúngs:  nú  er  "þér  búirni 
hér  gálgiy  konúngr!  ok  mun  sýnast  eigi  all- 
mannhœttr.  Ná  gaktu  híngat,  ok  mun  ek 
leggja  snöru  á  háls  pér.  Konúngr  m^lti:  sé 
pess  umbdð  ekki  meir  hœttlfg,  enn  mér  sýni&t, 
j^  vtenti  ek,  at  mik  skaði  f>etta  ekki^  en  ef  öðru- 
vÍ8  er^  ^á  mun  auSna  ráða,  hvat  atgjörist. 
Síðan  steighannup  pá  stofninn,  ok  lag6i  Starkaðr 
virgilinn<  um  háls  honum^  ok  steig  síðan  ofán 
af  stofmnum.  pá  stakk  Starkaðr  sprotanum  á 
kofiiingí  9  ok  mœlti :  nú  gef  ek  |)ik  Oðni.  pá 
lét  Starkaðr  lausan  lurukvístinn.  Reirsprotinn 
varð  at  geir,  ok  stoð  í  gegnum  konúnginn. 
Stofninn  íéll  undan  fötum  honum,  en  kálfs- 
f>armarnir  urðu  at  viðu'  sterkri^  en  kvistrinn 
rl^is  upp  9  ok  höf  upp  konúnginn  við  limar,  ok 
dó-faann  f»ar.  Ná  heita  |»ar  síSan  Vikarshdlm* 
ar.  Af  þessu  verki  varð  Starkaðr  mjök  dpokk- 
aðt  af  al|>ýðu9  ok  af  pessu  verki  varð  hann^ 
fyrst  landfldtti  af  Höríalandi.  Eptir  |>at  strauk 
hanná  braut  or  Noregi,  ok  austr.  i  Svíaveldi^ 
ok'Marpar  leugi  með  Úppsala  konúngum  £i- 
reki  ok  Alreki%  sonjim  Agna  Skjálfarbdnda% 
oh  KaX'  í  h^jsförum  með  |>eim.<  Ok  er  Alrekr 
spArði  SttrkAÍÍ^  hvat  hann  kunni  tiðinda  atsegja 

1)  Tíngulinn,  r/^*>  ¥{*}«,  B.      '^  AlMd ,  B,  K  alUta&ar. 

^)  Skjafaibóndt,   C,   r^  Sk^arbpnda,  B. 


7  K.         Saga  Gautbeks  KONtrirGd.      35 

frá  frœndum  sínum  eía  sjálfum  sér',    [pá  orti 
Starkaír  kvœSi  f>at,  er  heitir  Vikarsbálkrj  par 
segir  svá  frá  drápi  Vikars  konúngs* : 
Fylg«a  ek  fyDd , 
peim  er  framast  vissak , 
pá  unda  ek  bezt 
œfi  minnij 
áSr  fdr  verr*, 
en  pví  flögS  ollu , 
hinnsta  sinni 
til  HörSalands. 

Pess  eyrindís, 
at  mhr  pdr'  um  skdp 
níðíngs  nafn 
nauð  margsk6nar; 
hlaut  efc  áhrdðigr 
íllt  at  vínna. 

Skilda  ek  Vikar 
[í  viði  háf um*      • 
Geirbjdfsbaná 
goðumum^  signaj 
lagSa  ek  geiri* 
gram  til  hjartaý 
pat  er  mér  harmast 
handaverka. 

paðan  vappaði  ek 
viltar  braqtir^^,     .     '  ' 


«)  Starkað-r  tegir  fvií,  C.     *)  þannig  C;  or,  A,     »)  fimtnig 
C;    þKty  A.     *)  ná  yié  höfun^  C.      •)  v.  i  C.     *>  g&liir,  C. 

C   2 


36     Saí&a  Gautrskb  konungs.         7  k. 

HjSirSiixp  leitr 

mebhng^L  illanr 

hrfnga^  vanr  ; 

ok  hróSr  kvetia 

drottimilaus 

dapr  alls  hugar. 
Ndsdttaek 

til  Svíjíjdíar,  ^:    , 

Ynglínga  sjdt» . 

til  trppsala; 

hér  láta  mik,    ' 

sem  ek  lengi  mmi, 

{löglan  f>ul 

pjóðan^  synir'. 
pat  má  finna  á  Starka^ií  ^  at  honum  j^ikir  petta 
[eitthvört  verk  sitt  verst  ok  dskapligast"^  orðit 
hafa,  er  hann  drap  Vikar  konúng,  [ok  ekki 
höf um  vér  frásagnir  hejrÖar^  at  hann  hafi  ílendr 
orðit  í  Noregi  síðan ' .  En  er  Starkaðr  var  at  Upp- 
sölum,  |»á  voru  par  19  beraexkir  málamenn, 
ok  voru  mjðk  ágjarnir  ók  spottsamir  við  hann, 
ok  voru  dðastir  at  {ivi  brœðr  tveir^  Ulfr  ok 
Ótryggr.  Starkaðr  w  pögull|  ea  berserkir 
kölluðu  hann  endrborinn  jolun  ok  m'ðing,  [svá 
sem  hir  segir : 

Hir  settu  mik 

sveina  milli , 

heldr  hæSinn 


.t)Ji,íagB,rC.     í^)8jð,  C.     *)  vimaiuir  v.  í  B,  L.     ^}M^P-> 

lígt,  c.    *;  y.  »•  c 


7  K.    •   .     Sa6A  GAVTREKS  K0lrf7ir6S.       37 

I 

ok  hvítbráaift, 

skelkja  skatnar, 

ok  skdp  áraga    . 

ofs  rfiiramir 

at  jafur»  greppi. 
Sjá  (ikjast  beir 

á  8jálf um  mir 

jðtun  kuml , 

átta  haBda, 

er  HWriíÍ 

fyrirhamar  norðan 

Hergrimsbaua 

höndum  rændi. 
Hlœja  rekkar. 

er  mik  sjá^ 

Ijdtanskolt^ 

lánga  trjdnu} 

hángar^  tjálgur^ 

hár  úlfgrátt, 

farjúfan  háls, 

húÖ  jdtraða^. 
£n  er  Eirekr  konúngr  ok  Alrekr  settust 
Heima,  pá  fdr  Starkaðr  í  henoiað  méi  skip  pat, 
er  Airekr'  koniiugrhaföi  gefit  honmn,  ok  hafði 
skipat  með  Norðmönnum  ok  peim  Svíunum^^ 
fdr  hann  víða  um  lönd,  'ok  frámdi  orrpstur  ok 
eiwrígi,  ok  hafði  jafjlan  si^,  ofe  er  hann  ekki 
lengr  vSíi  fiessa  sögu.    ^Aklikr'f  konijngr  varð 

»)  MÍreM  fiaugar,  J#.      ^) /f4  [  v.  v'  C,  C,   K.     '^)  Eirtkr, 


38     Saga  GAUTftBSð  KomniGs.      7-^£. 

skammlífri  en  j^at  var8  ,meh  þeim  atburð^  at 
Eirekr  konúngr^  brdSir  hant,  b\ó  hann  i  hel 
meS  beizliy  er  fieir  höföuriðit,  at  temja  hesta 
sfna.  Eptir  pat  réð  einn  Eirekr  konúngr  Svi- 
(jóðu  lengi  siðan,  sem  enn  mun  siSar  sagt  i 
fiessi'  aögu  [af  samtkiptum  peirra^  Hrolfs  kon- 
úngs  Gautrekssonar. 

8.  Nú  ferr  tveim  f;ram  sögunumj  skal 
nú  seg)a  fyrst  frá  pvi,  er.  áSr  var  jfrá  >horfit| 
at  Gautrekr  konúngr  stýrir  Gautlandi,  ok 
gerSist  mikiU  höfðingi  ^  pk  hinn  mesti  bardaga- 
maðr. .  pat  fiótti  [konúngixium  vanta  mjök  á 
sina  rikisstjdm',  at  hann  yar  maðr  dkvœndr, 
ok  vildi  leita  sér  ráð^.  Haraldr  er  konúngr 
nefndr,  hann  réð  fyrir  Vinlandi^.  Hann  var 
vitr  maðr,  ok  ekki  mikiU  bardagamaðr;  hann 
átti  sér  drottningy  ok.  eina  ddttur  væna  ok  vel 
siðuga^  er  Álfhildr  hét.  Gautrekr  konúngr 
býr  ferð  sina  til  Vinnlands , .  ok  biðr  ddttur 
Haralds  konúngs.  pví  máli  var  vel  svarat, 
ok  svá  margty  sem  peir  töluðu  hér  um,  varð 
sá  endir  á,  at  Gautrekr  konúngr  skal  fá  meyna  $ 
flytr  hann  hana  heim  i  Gaiitland,  ok  drekkr 
til  hennar  brúSlaupj  ok  er  pau  þöfðu  ^igi^ 
lengi  ásamt  verit^  fœðir  Alfhildr  ddttur  eina 
friðaý  peirri  var  nafn  gefit,  ok  heitir  hún 
Helga.  Hún  vBr  snemix^a  bráðgjpr;  hún  vdx 
upp  með  föðtiF  slnum,    ok  fötti  hiipQL   hinn 

»J  V.  »  C.       ^)  V.  »  C.       ^>  lionum  þ«t  at,  C.      *)  þojmig 
'óUh  líkliga  rktara  ViiinUuvdi.  qí  ýi^jUaiidi.    ■.'}  v«  >  €•> 


e-ð  K.      .SaGA  GAÐTmSES  KONUVGS.        39    , 

bezti  kostr  \m   i  Gflutlatidj.     Gautrekr  kott* 
lingr  ^haf 8i  margt  maana  með  sír ,   þeirra  er 
mikilhsfir  voru.     Hrosskell  hét  ma&r,  hann 
yar  tí|u:  Gautreks }  hana  var  mikiU  víkíngr ; 
]þá  hann   einn  tíma  heimboð  með  Gautreki 
konúngiy  ok  at  skilnafti  gaf  Gauprekr  konúngr 
honum  sæmiligar  gjafir ;  hann  gaf  Hrosskeli 
etöðhross  góð|  hest  grán  ok  raeð  4  merbross; 
jþáu    voru.   öU    silkibleiky    ok   hin    vœnustu. 
Hrosskell  pakkaði.konúngi  gjafirnar^  ok  skildu 
J^eir  með  mikiUi  vináttu.     Gautrekr  konúngr 
stýrir  ná  ríki  sinu  um  mörg  ár^   ok  sitr  nú 
um  kyrty    par  til  at  drottníng  kennir  sdttar, 
ok  eigi  lyktar  fyrr  hennar  sótt ,  enn  drottníng 
er  dauð  útborin.     Gautreki  konúngí  pötti  petta 
hinn  mésti  harmr;  konúngr  lœtr  verpa  haug 
eptir  drottningu  $    honum  fékk  petta  svá  mik- 
ilsy  at  hann  gáði  eigi  ríkisstjömar.     H^nn  sat 
á  haugi  hvöm  dag,  ok  beitti  fiaðan  hauki  sín- 
um  j  ok  gjörSi  .[sér  ^araf  skemtan  ok  dœgra- ' 
stytting^. 

9.  Nú  er  frá  pví  at  segja,  at  Neri  )arl 
hafði  ríkisstjdrn  á  Upplöndum^  sem  fyrr  var 
sagt,  ok  er  hann  frétti  dráp  Vikars  konúngs, 
feðr  síns,  hefr  hann  stefnu  við  Harald  kon- 
ÚTígy  bi^dður  sinn;  ok  er  peir  finnast,  tala 
peir  um  arfskipti  sín  í  milli  j  kemr  pat  ásamt 
með  I^eim^  [með  pví  at  Haraldr  var  ellri  peirra 
bræðra^i  at  hann'  skal  taka  riki  {>áu  öU  und* 


40      SaSA  GaUTUCKS  KÓlTtfMS.  9  K. 

é 

ir  sik,  er  Vikar  konúngr  báfSi  fyrirtáKit^  ok 
vera  ^ar  konúngr  yfir,  en  Neri  járl  skal  faafa 
Upplöndy  6em  áðr,  ok  pelamörk,  [j^t  ríbi 
aem  áSr  bafSi  stfrt  Haraldr  konúngr^  br^Sit 
hans<,  ok  skildust  |»eir  brœðr  með  gððn  "saifnK 
(ykki.  Neri  jarl  var  srá  vitr,  at  eigi  fikkðt 
hans  maki^  varð  pát  allt  at  ráði^  er  hann  lagSi 
til  um^  hvat  sem  [þeir  áttu  at  vera^.  Aldm 
vildi  haim  gjafir  piggjaf  |ivíat  hann  var  svá 
elnkr,  at  hann  tímdi  öngvu  at  launa.  pess  er 
nú  getit  við,  er  áðr  var  frásagt,  at  Rennir 
bdndi  gekk  einn  dag  um  eldaskálaj  hann  rat^ 
aði  um  leggi  Refs,  sonar  síns^  ok  mœlti  ti} 
hans:  mikilskömmeratslíkumsyni,  er|>úvill 
{>iktil  eins  ills  haf4,  núskaltu  verða  á  brottu,  ok 
koma  eigi  optar  mér  fyrir  augu  eðr  í  augsýni 
meSan  {>á  ferr  péssi  fólsku  fram.  Refr  svar-^ 
aði:  meSr  pví  attu  rekr  mik  frá  pér,  pá  mun 
pai  mákligra,  at  fari  sá  grípr  með  mér,  er  p& 
átt  be^tan,  okpér  ^ikir  mest  at  láta.  Rennir 
mœlti:  engi  gripr  er  sá  í  minni  eigu,  at  ek 
Vildi  eigi  til  fiess  gefa,  at  ek  sœi  |>ik  aldrei,  pví- 
at  pú  eirt  athlægi  œttar  {)innar.  Eptir  pat 
skildu  peir  tal  sitt;  ok  eigi  miklu  síðar  einn 
veðrdag  gdðan  stendr  Refr  upp,  ok  býst  i  braut  \ 
hann  tekr  ok  uxann  gdðai  ok  ieiðir  til  strand- 
ar.  Hann  hryndi  fram  einu  skipi ,  ok  setlar  á 
land.  Ekki  hirðir  haán,  \6\X  uxiim vökni  bokk- 
'ut.     Síðati  sézt  hazm  við  áfar,  eil  bixidr  uitmn 

«  )  er  (wtr  hðííðru  iMx  tx^ti^  C.      ^)  elga  yár,  B. 


nS^sKipit,  ok  Mr^S  til  lands.  H^titi  varf 
stuttúm  feldi,  ok  í  ðkúlbrökum,  bk  úr  lifann 
kemr  á  land,  leiðir  haan  úxann  eplir  s4f ;  fttrí 
lyrBiaustr  eptir  Jat$ri,  ok  svá  sem  le^  liggr  tíl 
Upplaiida*  Eigi  Uttir  bafm  fyrr  sinni ÍerS^  exlft 
liaon  kemr  til  bajar  pess ,  er  Neri  jarl  áttl  fytit 
at.ráðá.  Hirðmetm  jarls  sðgðu  Honum ,  atfiat 
Tar  kominti  Refr  Rennisfíft',  ok  leiðir  eptir 
aér  uxann  göða.  Jarl  bað  ^  ekki  gabba  hann. 
Ok  er  Reír  kora  at  hallar  dyrum  peim^  6em  jarl 
Yar  vanr  at  sitja  í,  bað  hann  dyravðrðu  kallá 
jarl  til  tals  við  sik.  peir  svöruðu!  eigi  lœtt 
"þú  dvöl  á  fÖIskunni,  ok  er  jarl  éigi  |>yi  vant 
at  hlaupa  til  tals  við  porpárá.  Refr  mœlti: 
komi  pér  orðum  mínum  5  en  hann  ráði  svörum 
sfnum  1  Síðan  gengu  ^eir  til  mdts^  við  jarl,  ok 
sögðu,  at  Refr  hinn  héimski  beiddi  haim  út 
koma.  Jarl '  maelti :  segi  pér  at  ek  mun  hitta 
Ref,  eigi  veit)  [hvörju  heillihvörgi  kemr^} 
gekk  }arl  út,  ok  kvaddi  Refr  hann  vel.  Jarl 
mœlti :.  |>vi  ertu  hér  kominn  ?  Refr  svaraði :  fað- 
ir  minn  hefir  mik  á  brott  rekit,  en  h^r  er  einn 
uxi,  er  ek  á,  ^k  bann  vil  ek  |)ér  gefa.  Jarl 
6varaði :  hefir  {>ú  eigi  spurt,  at  ek  ^gg  aungvar 
gjafir,  ^jþvíat  ek  vil  aungum  manni  laund.  Refr 
evaraði :  spurt  hefi  ek  sínku  |>ína  ^  at  engi  f>arf 
til  f  jár  i  táóli  s&tla^  |)ótt  fiier  sé  gefit,  &n  "þé  vil 
ek  át  þtt.  pi^gir  penna  gi^ip,  ok  nxá  vera  at  j^ 
gfflrir  mér  gftgii  í  04rðuih  |)ínum|    hÝerr  iseÁ 

s)  llevAÍs  aob,  C     ^)  liiérja  %eiH  hvérr  hbfif,   C. 


42       SaGA  GauTIBKS  fiLONIJHGd.  9  K. 

penínga  [iBun  verSav.  jarl  mœlti;  jþiggjamun' 
ek  uxann  við  fiessi  þin  ummœli  j  ok  gakk  þú 
inu,  ok  ver  hér  fyrst  i  nöttl  Refr  lét  pá  lausan 
uxann,  ok  gekk  inn.  Jarl  bað  fá  honum  klœfti, 
6vá  at  skammlaust  vttri-  Síðan  þó  Refr  sér^ 
ok  var  hann  hinn  drengiligasti  maðr.  Hann 
aat  par  um  hriS.  ÖU  h^U  jarls  var  búin  me6 
•kjöldum,  svá  at  hverr  tdk*  annan,  |»ar  sem' 
|>eir  voru  uppfestir,  Jarl  tdk  eínn  skjöld,  sá 
var  aUr  lag5r  með  guU;  pann  gaf  hann  Ref. 
Ok  er  jarl  gekk  til  dagdrykkju  j  horf6i  hann  f 
hUðity  |>ar  sem  skjöldiinn  hafði  hángit;  hann 
kvað  pá  visu : 

Skein  enn  skrautUgi  raunary 
ekjiddr  hékk  áðr'  á  tjöldum  9 
oss  verðr  opt  af  ^ssu 
ángr  mest,  er  ek  lit  pángat; 
skarð  erat  skapUgt  orðit, 
skjótt  mun  ek  snauðr  af  auði  9 
ef  braut  með  gjöf  Gautar 
.  grandlaust  beia  randir. 
Jarl  Iht  snúa  hásœti  sínu,  sv&  fékk  honum  mik^ 
ils,  at  skjöldrinn  var  á  brautu.      Ok  er  Refr 
fann  petta^  gekkhann  fyrir  jarL  ok  hafði  skjöld- 
inni  hendí  sér,   ok  mælti:  herra!  s^ir  hann^ 
ver  kátr ,  pviat  héir  er  skjðldr  sá ,  er  þhr  gáfuð 
mér,  hann  vil  ek  nú  yðr  gefa,  f»víat  hann  kemr 
xHér  at  aungu  haldi ,  f»ar  sem  e^  hef  ekki  fléira 
vápna.     Jarl  mœlti :  gef ðu  aUra  drengja  heilastr, 

^)  þatmig  hin\  Una  v«r^r,  A^     ^}  luuii  vi^i   C     .^)  •Hr,  B. 


9  E.  SaGA  GAUf  REKS  K0NU9GS«       43 

fvíat  pat  er  mikil  ptýið  hdll  miimi,  at.hafa 
hauQ  aptr  Ipami  sta6,  sem  hann  héfck  áðr,  en 
hér  or  eixm  gripr,  er  ek  vil  gefa  |>ér,  ok  má 
▼era  at  {>er  Yerði  at  gagni ,  er  j^ú  ferr  minum 
ráðumfrimi.  Jarl  fékk  honum  i  hendr  eitt 
beinbrýni ;  ok  mun  pér  f ikja  pessi  gjðf  ekki 
fémikil»  Refr  mœlti:  eigi  veit  ek,  at  hvörju 
haldjl  mér  kemr  petta.  Jarl  mœlti:  svá  er  pd 
mál  xneð  vexti,  at  ek  vilaungvan  mann  sitjanda 
fæ$a,  .SV&  at  eigi  starfi  nokkut;  ná  vil  ek  senda 
'þik  til  Gautí^eks  konúng^,  ok  sel  {>ú  honum  í 
hendr  heinarbrýni  f)etta.  Refr  me&lti:  ekki 
em  ek  vanr  at  fara  á  milli  tíginna  manna,  ok 
eigi  veit  ékj  hvat  konúngi  skal  petta  brýni.  Jarl 
mœlti:  ekki|>yrfti  at  geta  vitsmuna  minna,  ^f 
ek  sæi  eigi  lengra  fram  enn  "þúy  en  engiframa 
raun  mun  pér  i  fiessu  vera ,  at  hitta  konúnginn^ 
pviat  pú  skalt  ekki  við  hann  mæla,  mér  er  sagt 
at  konúngr  sé  opt  á  haugi  drottníngar,  ok  beit- 
ir  ^aðan  háuki  síaum,  ok  optUga,  er  álíSr  dag- 
inn,  |>á  lezt  haukrinn.  pá  lœtr  konúngr  sveifa 
höndina  hjá  stdlnum ,  ef  hann  ,finnr  nokkut  at 
kasta  til  hans.  Nú  ef  svá  ferr,  at  konúngr  fær 
ekkert  at  kásta  til  hauksinsý  |)á  stik  |)ú  brýn- 
inu  í  hönd  hoaum,  en  tak  við,  ef  hann  réttir 
nokkut  |>ér  í  hönd,  4>k  far  pá  aptr  til  mín !  Síð- 
an  idr  Refr  at'tilvísun  jarlsy  ok  kom  par  at^  er- 
koBÚngr  sat  á  hauginum ,  qk.föjrÞat  svá,  sem 
Neri  gatiU,  at  konúngr.  Seigði,  öllu  [til.  hauks- 
ins  jþvíy  at  hann  fékk  til*    Refr  settist  hiá  .sJbdl*. 


44    Sa6a  Gautrb&s  tórsvnéBi        qik. 


intttti  at  raki  koiidngi.  .  $1jSan  tiir  haiiit  i 

kamit  var.     Kondngr  reltir  höndiha  á  hák  sér 

Éfpir.    Refr  stíngr  brýninu  í  hönd  homuH)  e» 

konúngr  kastar  pagará  bak  haukinnm,  pk  ilýgr 

hann  uppsnarty  erheininnkomviS-hann.  Eon- 

^ngi  póttu  vel  sigrast  hala>  ok  vildi'eig^^  at  sá 

misti  sins,  er  honum  hafði  gjört  greilta,  ok  rétti 

á  bak  sér  gullbaug,  ok  sá'eigitil  hans  meðan. 

Refr  tdk  við ,  ok  fdr  til  f undar  við  jarl. .    Hann 

spurSi ,  hvörsu  farizt  haiSi.     Refr  svarar ,  ok 

aýndi  honum  bauginn.      Jarl  mœlti:  petta  er 

^öðr  gHpr ,  ok  er  eigi  seta  nýtrí,  enn  afla  sliks. 

parvar  Refr  um  vetrinn  $  en  ervoraði^  ^á  mmlti 

jarl:  hvat  skaltu  ná  athafast?  Reirmælti:  nú 

mtin  eigi  haðgt  um,  ek  má  nú  selja  bauginn 

til  lausafjár.     Jarl  malti:  til  mun  ek  enn  hlut- 

a6tmeð|>dr$     konúngr  heitir  Ella,  hann  rœðr 

fyrir  Englandi ,    honum  skaltu  gefa  bauginn, 

mun  j>ér  Jþat  eigi  færra  fi  verða,   en  kom  til 

mínathausti,  matok  ráðmun  ek  eigi  viðpik 

spara ,  |>dtt  engi  verði  önnur  uxalaunin.     Refr 

mœlti :  eigi  vilda  ek  at  f>ú  gœtir  |>ess.     Síðan 

fór  hann  til  Englands ,  ok  gekk  fyrir  EIIu  kon^ 

úng ,  ok  kvaddi  hann  sœmiliga ,  var  Refr  þ&  vel 

bninn  bæði  at  vopnum  ok  klœðum.      Konúngr 

spurði)  hvörr  ^essi  maðr  var.      Hann  svaraði: 

ék  heiti  Refr ,  ok  vilda  ek,  at  þhr  pœguð  af  m^r 

gullhríng  |>eniia ,  ok  lagði  á  borðit  fy rir  kondng- 

inn.     Kónúngr  leit  á^  ok  mælti :  petta  er  mik- 

il^^rsemiy  'éða  hviirr  gaf  ^r?  Refr  svaraði: 


QK.  Saga  Gahtihvs  ICðNpilOð.      45 

I 

GautrdLT  kanángr  gaf  mht  baugiiin.  Kéiuingr 
^æltic  itmt  igafstu  honum?  Refr  svaraði: 
^itt  ^tit  heinarbrýQÍ^  ^ioiiÚQgr  m^lti:  mikit 
er  iiip  örleik  Gautreks^  fcímúngfi^,  er  liwn.gafr 
.guU  VÍ9  grjtfti.  piggía  vil  ek  brdigipi;  ^  aagSi 
koniin^,  ok  býð  ek  ^ér  hér  at  vera.  Refir 
tnælti:  hafið|iökkyherra!  fjrrj^boð^rðvarty  enaptr 
sbúa  ek  méi:  til  Nerg  jarb^  f<}atra  xníns.  Kfmr 
úngr  piælti :  dyeljast  ver^f  pú  hiv  i)m  .^tund, 
Xenúngr  lét  búa  eitt  ekip^  ok  qiinn  4ag  bal^ 
liann  Ref  gánga  œeS  sér*  Eonúngr  mpelt;  i  hér 
er  eitt  skip^  er  ek  vil  geffi  pév  tneð  öUum  Þeini 
farxni,  er  jþér  má  bezt  henta;,  ok  mönnum  svá 
mörgum  eem.'þú  parft}  tíI  ek  eigi,  at  J>úsért 
Jengr  annarra  fhr^egi^rat  far^  hvört  er  pér  lík- 
ar,  ók  er  |»etta  þó  lítít  hjáþviy  sem  Gautrekr 
koniSngr  launaði  pér  heinÞtbrýnit.  ReCr  mœlti; 
|»etta  er  elistdrmBn&liga  launat.  Síðan  bjd 
Refr 'sik  til  skips  með  ndgum  efnum,  ok  pakfc- 
aði  konúngi  með  mörgum  fögirum  orðu^i.  KoHr 
4higr  mælti :  hár  er u  rakkar :  ti^eir,  er  efc  vil  ge& 
]^r.  peir  TOíru  faaHSlia  litlir  ok  f^grir^  ofc 
enga  hafði  Refr  slika  s^)  viðjar  voru  áfieim' 
af  gulli,  ok  spent  guUhríng  um  háls  hvorum 
]^irra ,  ok  7  smáhríngar  á  festinni  miili  þeirra. 
£igi  jMÍttust  menn  séð  hafa  slíkar  gersiiMr  { 
fieirri  tegund.  S|ðan  fóv  Refr  i  braut,  *  ok  kom 
i  ríki  Nera  jarls.  Hann  gekk  i  mdt  hQaum»  ofc 
ba5  hann  veji  fcominn :  ofc  far  til  min  með  alla 
meuQ  |>ína!    Refr  mælti:    efc  héB  nú  nd^an 


46       SaGA  GAÚTRfiKS  kONlTNOS.  ^    9-10  K. 

kaupeyri  fyrír  oss  af  leggja.  Jarl  mælti:'  pat 
er  vei ',  en  ekki  skal  pat  kaupeyrir  pinn  skerða^ 
enafvoru  borði  ekaltu  mat  eta,  'þó  eru  eigi 
mikil  uxalaunin.  Refrmælti:  |>at  éina  j^iki 
mér^at,  er  "pá  getr  pess'.  Nú  er  Refr  meS 
jarlium  vetrinn,  ok'verSr  allvinsœll|  ok  voru 
með  honum  margir  sporgaungumenn.  Ok  er 
voraðist,  mælti  jarl  við  Ref :  hvat  skaltu  nii  at- 
*  hafast.  Ref r  mœlti :  mun  nú  eigi  hægt ,  pvíat  - 
íé  skortir  nú  eigi,  at  ráðast  í  vikíng  e^t  kaup- 
f erðir.  Jarl  mœlti :  svá  er  pat ,  en  til  mun  ek 
hlutast  enn  með  pérj  nú  skaltu  fara  suðr  til 
Ðanmerkr  á  fund  Hrdlfs  konúngs  kraka,  ok 
færa  honum  rakkana,  'þvi  peir  eru  ekki  dtíg-* 
inna  manna  eign,'  ok  mun  eigi  fœrra  fé  verða, 
ef  hann  viU  piggja.  Refr  mœlti :  þú  skalt  ráða, 
en  eigi  er  mér  nú  féfátt. 

10.  Nú  býst  Refr,  ok  siglir  til  Danmerkr. 
Hann  finnr  Hrolf  kondng,  ok  gengr  fyrir  hann, 
ok  fagnar  honum.  Konúngr  spyrr  hann,  hverr 
hann  væri.  Hann  kveðst  Refr  heitá.  Konúngr 
svaraði :  ertu  kallaðr  Gjafa-Refr  ?  Hann  svaraði : 
pegit  hef  ek  gjafir  at  mönnum,  ok  'þó  enn  gefit 
stundum.  Refrmœlti:  rakka  pessa  enu  litlu 
vil  ek,  herra!  gefa  yðr  með  bdnaM  sínum.  * 
Konúngr  mælti,  ok  lek  til:  slíkt  eru  störar  ger- 
aimary  eða  hvörr  gaf  ^ér.  Refr  ^varaði:  Ella 
konúngr.  Rdlfr  konúngr  mœlti:  hvat  gaftu 
honum?  Refrsvaraði:  gullbaug;  e6a  hvörrgaf 


r  * 


10-11 K.    Saoa  Gaotisks  líoifftrirGS.     47 

jþir  baniL?     Refr  sraraði :    Gantrekr  konilngr. 

Eða  hvat  gaftu  lionum  ?  Refr  syarafii:  heinar- 

brýzii.     Rölfr  kondngr  mœlti:  mikit  er  mn  ör^ 

leik  Gautreks  konúngs,   er  hann  gefr  guU  viS 

grjóti,  en}>iggja  mun  ek  rakkana,  ok  yer  meS 

oss!  Refr  syaraði:   aptr  skal  ek  at  hausti  til 

Nera  larls,  fóstra  míns.     Rdlír  konfúngr  syaraði : 

syá  má  vel  yera.     Var  hann  nú  með  konúngi 

um  hrið.     Nú  býr  Refr  skip  sitt  at  hausti.     pá 

mælti  konúngr:    laun  hefi  ek  hugat  pér,  skip 

skaltu  af  "mhr  f^iggja,  svá  sem  af  Englakonúngi, 

skal  pat  yera  með  hinum  bezta  farmi  ok  mönn-' 

um.     Refr  mœlti :  hafið  mikla  pökk  fyrir  stör* 

mannliga  gjöf !  ok  bjöst  síðan.     Rdlfr  konúngr 

mælti:  hér  eru  gripir  tveir,  Refr!  erpúskaltaf 

mér  |>igg}a,  pat  er  hjálmr  ok  brynja.     Refr  tekr 

við  gripunum.     peir  yoru  báðir  af  rauðu  gulli 

gjöryir^  ok  skíljastpeirRdlfr  konángr^með  mik- 

iUi  blíðuy  okferr  Refr  nú  til  mdtsyið  Nera  jarl, 

ok  stýrði  hann  |iá  tyeimr  skipumv     Jarl  tdk  yiel 

yið  hónum ,   ok  sagði  at  enn  haiði  heldr  yaxit 

féit;    ok  skulu  'þír  allirtil  mín  í  yetr,  ok  eru 

þó  litil  launfyrir  uxann,  en  eigi  hœfir  mér  át 

spara  orð  míntilgagnspér.     Refr  syaraði:  "þínB 

tilstiUis  nýtek  at  öllu  pessu;    ok  yarRefr  par 

um  yetrinn  i  gdðu  yfirlœti^  ok  gjörðist  frægr 

maðr. 

If.  £nn  uni  yorit  spurM  jarl  Ref :  hyat 
skal  nú  í  sumar  othafast?  Refr  syraraði:  herra! 
phr  skuluð  fyrir  s}á^  en  eigi  er  mir  ná  ftfétt. 


48     Sas x  GAirp]iBK9  KOKraGs.     .    uk: 


larl  inmHii  t  ek  mÚB  pait  satt  nú^  ér  éiii' 
sú^  er  ek,  vil  á  f>ik  leggja.     KonÚBgrheitdrólafr^ 
ek  liggr  i  hernaiSi:,  bami4i(eiir  80<  skipá,   hann 
liggt  útí  retr  ok  varmt  sumar  á  sjó;     Hánn  er 
hina  friðgasti  herkonúngr^  honum  skaltu  fœra 
hjálminn  ok  ^brynjuna  ^  ok  ef  hann  piggr,  ^þá- 
Tæntir  mik.at  hann  bi&i  |>ik  kjösa  launfýrir^  en 
|)ú    skalt  k)t5sa  at  ráSa  fyrir  liði  hans  hálián 
mánuðy  okhalda  |iángat  aem^ér  líkarý  .enmafir 
er  sá  meS  konúngi>  er  Ae£aefr<  heitir ,  harm  er 
bit  mesta  illmenniy  •  hann  .er  ráðgjafi  konúngs, 
en  pat  sé  ek  trautt,   hvört  |»ar  má  meira  geefa 
"pia  eða  tröUskapr  hans,    en  par  mun  þó  verfia 
til  at  hiÞttat   hvom  veg  verðr.      SiSan  skaltu 
halda  bingait.öUu  liðinu,  ok  má  pá  verSá,  at  ek 
fái  launat  |iix  uxánn  gdða.      Refr  mælti^  .til 
Opt  f>iki  m^r  :|>ú  hans  geta,     Siðan  skxldu  ÍeÍTf 
iót  Reír  nú  at  leita  Ólafa  konúngs^    ok  fann 
hanny.f>ar  sem  bannlá  meSskipaflotasínum,  ok 
leggr  I>egar  at  konúngs  skipinu ,    gengr  uppá 
$kipit,  ok.kvaddi  konúnginn.     Ólafr  koniingr 
apurðiy  bvörr  hann  væri.     Refr  segir  til  sín. 
Konúngr  meeílti :  ertukaUaðrGjafa-Refr?  Hana 
avaraði :  gefit  hafa  mér  stundum  göfgir  menn> 
ok  ek  hef  jafnan  gefit  nokkut  i  mdtj    en  hér 
eru  tveir  gripir^^erek  vil^cr  gefa^  I>at  er  hjálmr 
ok  brynja,   pvíat  y8r  mnnu^essir  gripir  fuli- 
71^1  h9&.     Kohiingrm^lti:  hvðrr  gaf  |>ér  ger* 
tímar!I>essar,  et  ek  hef  eigi  sáS  sUkar,  ok^t: 


11  K.       Saga  &Airnu^8  k0nuvgs«     49 

8Í8r  $ig  at  ek  hef  autigva  ipuni  af  haft ,  ok  hef 

ék  pó  f arit ¥iSa iim  löod.    RefrsvaraM.:  HoSlfc 

jLonúngr  kraki  gaf  mér  {tessa  gripL    Kónúngr 

mælti:.  en  hvat  gaftu  hpnum?    Refrmœlti: 

rakka  tro  meS  guUviðíum ,   er  Ella  Englakon* 

iSngr  |;af  mér.     En  hvat  gaftu  Ella  konúngi? 

aegir  Ólafr  kenúngr*     GuUbaug  einn,  er  Gaut- 

xekr  kenángr  gaf  to^r,.  ok  launaði  mér  fyrír 

eitt  heinarbrýnii    Qlatfr  ikonúngr  in«lti :  jnikit 

er  mn  ðrleik  slíkra  komSngai  ok  berr  Gautrekr 

honúngr  ]þó  yfir  peirra  örleik  allra,  eSa  hvort 

ekal  ek  Ittggia  jþessa  gripiy  Refnefr!  eSr  eigi? 

Hann  evardði :    eigi  f>iki  xnhr  ráð  at  pú  j^iggir^ 

ef '|iú  héfic  eigi  vit  til.at  launa,   ok  í  þri  prifr 

hann  gripina,  ok  stéypir.fyrír  borð  með  sér  at 

akut.     Refr  bikist  illa  leikinn  •  ef  hann  missir 

gripanna,  ok  ferr  eptir  bonumi   ok  er  harðr 

peirra  atgángry   ok  lýkr  svá  at  Refr  náir  brynj- 

imni  9  e|i  Refnefr  hjálminny  ok  leggst  til  botnsy 

jokta^Uist.á  honumá  grunnum  niðrí,   en  Refr 

kemr  upp  mjok  máttfarínn ;  pá  var  petta  [kveðit : 

Ráð  I>iki  mér 

Refaefs  vera 
/  nðkkvi  verri 

né  merkendii 

varpat  sínu 

á  sœ  f  é 
'  Gautreks  kondngSi  er  gaf 
guUhrfng  Refi». 

*^  mikil  umræ^a   Á  •kipíau    «m  vi^fskipti   þeim  lUfii   ok 

FOMALDAII  SðaVKNoBDRLAirDA^  3B»DZ.  H 


50    Sa&a  GAn*fit«fis  KOKOHOd;       u  k. 


Oláfi^ '  koiidngr  Ktttlbi  t  (ú  ert  liinn  ágÍBtasti 
Híath  •    Réfr  ni€9f&i'|á :  nA  iilda  ek  at  {lú  |>fl^gir 
li^niia  '^ipy  sem  ðú  ;er  yptir^    Ólafr  i^pnúngr 
tnœltit   «itYÍI  vlðu  ^íggjá,    ok  lciinMi  ná  eigi 
inintii  þökk  annars,  en  áit  beggja  y  ok  var  ]mt 
inlasýni)  er  ek  jþá  eigi  báðá  í  fyrstu,  er  |>at  ná 
eigiátmiðrast,  ^sem  ékhlýdda  sitá  iUá  xnanas 
rá6i,  ok  kjrfs  j^ér  laun  fjrrirl   Refr  svatattr:  ek 
vil  ráðd   fyrir  $kipui&  ]^ínum^  i  einn  hálian 
mánuð,  ok  halda  þángai  aem  ek  vil«     Eoonhigr 
íhælúi  kynligt  kjör  er  (etta|  en  Jþö^k^Iú  skip 
til  reiCu.     Siðan  heldu  peir  til  Gatitlands  til 
mðts  vi^  Kera  jarK   •  f>eir  kvomu  jþar  rgl^  dags. 
Reffr  gj^rir  Nera  jarU  menn  á  laun^  at  faann  viU 
hitta  (bann).     Hann^  ferr  til  fundar  við  Ref,  ok 
iegir  hann  honum  allt  um  sínar  ferðir*    Nú  er 
j^ar  komit,  fóstri !  segir  jarl ,  at  nú  er  >i'  iráiiy 
hvðrr giptumaðr  j^  verðr,  pvfat  nú  vilda  ekkoma 
.{>ér  i  mægðir  við  Gautrek  konúng,  at|ii  fengir 
ddttur  hans.     Refr  bað^  hann  einn  forsjá  at  hafa« 
Jarl  mælti:  nú  skaltu,  n»st  ^r  við  finnum^ 
bregðast  eigi  ókunnigr  við ,  hvat  sem  ek  mæli, 
ok    endstefna,    eptir  pv{  sem  ek  bý  i  hendr 
hér.      Síðan  reið  jarl  í  braut,   ok    létti  eigi 
sinni  ferð|  fyrr  enn  kom  á  fnnd  Gautreks  kon- 

tSngs  9  jarl  kom  |»ar  um  miðnœtti ,    ok  segir 

honum,    at  her  óvígr  er  kominn  í  jíki  hans: 

■ 

Refnefs,  B^  V'i.  Iirftgérótt  rád*  at  ^iLki  'mér  Refnefr  vem  nokkva 
Tem  enn  merkindi  upp  at  sinu  hbKi  Qautsekr*  er  gaf  giiUlirÍBg 
Refi»  ajhalat^  C.  .     '     '     " 

0  ok  lid^ii  h.  V.  C. 


œtla  Þ^3sk,  menii  at  taka  ]^ik  af  Ufi,  q.^^  t^^ 
undir  sik  rikit.  Konúngr  spyrr,  hyðrr  er  \i^oí^ 
^gi  fyi:if  herinum?  Jarl  svaraM:^  s^i  er  os% 
mundi  pikj*  eigi  líkligíí  til,  at  at  aimjj^  i^undi 
yilia  hafa  mín  ráð|  |>at  er  Refr,  fóstri  uixui. 
Konúngr  mœlti :  ^ú  munt|  jar^  I  en^,  si^u  við  ^ 
hann  ráða ,  eSa  mun  eig^  ráðligra  at  sa^pa  her 
md^.  J^il  mœlti :  ef  p^r  kopið  ^^^uni  aa^tt- 
um.  á  við  Jþá,  pá  jþiki  mér/mikil  von,  ,at  í^eir 
gjöri  hér  'mikin  hervijfki^  áðr  |;i^  \^W^  liðj^  at 
pér,  vil  ek  heldr  fara  með  hoðum  ^f^nj^igum, 
ok  vita,  ef  sætt  tœkist  með  yðr,  |>vi^t  m^  Jþikir 
mitt  ríki  fyrst  á  forgörðum  ^  er  |^eir  eru  ^ar 
nœr  komnir.  Konúngr  svaraði:  lenpi  böfum 
vér  þ(num  r^ðum  hlýtt.  £n  |)at  vil  ek,  c(agði 
jarl,  at  {(ú,  konúngr!  heyrir  uppá  Tiðtal  vort. 
Konúngr.  l^að  hann  J>ví  ráða.  Siðan  fdru  Jþeir 
yið  nokkura  menn,  par  til  er  |»eir  nálguðust 
skipin,  sá  konúngr  at  jþeir  hpfðu  ^qlda  her- 
manpa,  okjxítti  torfelt  i  mót  at  standa.  Jarl 
mslti,  ok  kallaði  af  landi  at  skipamönnum :  l^ivort 
er  föstri  ipinn  formaðr  hers  |)essa?  Svá  er  y{s%^ 
segir  hann«  Eigi  œtlaði  ek,  fostri!  at  |>ii 
mimdir  herja  á  liki  mitt,  eða  sy&hit  sama  á  riki 
Gautreks  konijngs,  skal  nokkut  til  undanlausn* 
ar,  at  friðr  mætti  verða,  vil  ek  pvi  allt  til  vinna, 
at  ^in  sæmd  væri  |>á  meiri  enn  áðr,  ok  jþikj'* 
ifmst  ek  vita,  at  konúngr  mun  svá  vilja  fyrír 
sitt  efnif  vilda  ek  at  pú  j^œgir  af  konúi^^  sæmdir^ 

D2 


o2     Saga  Gauteeks  konungs.       h  k, 

dk  Utir  'þú  l  náSum  hans  rfki  j  en  ék  veit,  at 
milil|)ægrmuncu  atvera^  er  {>at  eigi  undarligt, 
l^víát  ríkr  jarl  var  mö^útfaðir  fiinn ,  en  fiiðir 
pinn  ðruggr  kappi.  Refr  svaraM :  Þiggja  skal 
ék  góð  boS,  ef  mér  eru  boiiin.  Veit  ek ,  segir 
Jarl^  at  eigi  mun  pik  með  litlu  mega  tryggja, 
sh  ek  hVar  Iiugr  pinn  mun  áhorfa  um  petta 
mál, 'f)ú  munt  vilja  hafa  jarlsríki,  pat  er  ek  hefí 
haldit  af  Gautreki  konúngi^  JiarmeS  muntu 
Vilja,  at  konúngr  göfi  þhr  ddttursína.  Refr 
svaraði:  sjándi  fferr  f)ii,  jarl!  eptir  um  ^ettá,  ok 
pessu  mun  ek  játa,  ef  kóndngr  vill  |)etta  sam* 
pykkja.  Jarl  mðelir  til  konúngs:  svá  sýnist 
mér,  sem  pat  sé  ráiiligra  at  taka  pessa  sætt,  enn 
vér  hœttim  út  liii  voru  undir  pessa  heljarmehn, 
ök  sé  eigi  dlíkligt,  at  peir  vinni  fyrst  ríki  ftetta, 
ok  taki  pá  ddttur  |){na  at  herftfngi,  er  pat  ok 
hit  sæmiligasta  at  gipta  döttur  |)ína  jarlbomum 
mannl,  en  ek  mun  leggja  til  með  Ref  rá5  míny 
ok  sé  h'ann  forstjdri  íyrir  ríki  |){nu,  ok  fari  fram 
vili  yðar  um  |)etta  mál.  Gautrekr  konúngr 
svaraði:  jafnan  hefiross,  jarl!  vel  dugat  'þln 
ráð,  ok  vil  ek  pína  forsjá  á  hafa ;  Ifzt  mér  ok 
ofrefli  mikit|  at  eiga  við  her  jþenna.  Jarlmœlti: 
'])annveg  mun  ek  nd  helzt  setja  ráðin,  at  látá 
Ref  styrkja  r{ki  pitt,  ok  hefja  hann  til  ráðs« 
Síðan  fór  jþetta  fram  með  eiðum ,  ok  skildi  jarl 
fyrir  allri  sætt  |)eirra|  ok  fdr  Gautrekr  konúngr 
heí m.  Refr  mœlt i  pá :  ná  heiir ^ú,  Ólaff  konúngr ! 
veiLt^mér  mikit  lið^  skaltunú  fara  leiðar  j^n* 


11 K.         Sa6A  Gautrekb  KONUNGS.     53 

ar,  hvorter  pér  likar.  Olafr  konúngr  svaraði: 
vitrir  menn  hafa  hér  hlut  atátt,  sempér  eruð. 
Stöan  sigldi  Ólafr  koniSngr  á  braut  Ok  er  flot- 
inn  var  á  brottu,  |>á  mælti  Gautrekr  konúngr: 
liér  hefi  ek  átt  yið  slœga  menn  um,  en  ekki 
mun  ek  nú  rjúfa  eiða  mína.  pá  mælti  jarl  til 
Refs :'  nú  eru  pínir  menn  einir  eptir ,  ok  máttu 
sjá,  at  hvörju  lifti  ek  hef  þhr  komit,  ok  er  ráö 
|>etta  þhr  hentiligt ,  má  véra  at  pér  sé  launaðr 
uxinn,  pó  hefi  ek  dframar  launat  |>ér,  pvíat  {>ú 
gafst  mér  alla  eigu  |>{na,  en  ek  á  stdreignir. 
Eptir  petta  létGautrekr  konúngr  biia  til  veizlu, 
ok  gekk  nú  Refr  at  eiga  Helgu,  dóttur  G^- 
reks  konúngs;  paimeð  gaf  Gautrekr  konúngr 
bonuro  jarls  nafn,  ok  pdtti  hinn  frægasti  at  öU- 
um  vaskleik,  var  ok  œtt  hans  af  tignum  mönn- 
um)  en  íaðir  hans  enn  mesti  víkingr  ok  kappi. 
Refr  stýrði  |>essu  jarls  ríki,  ok  varð  ekki  gamall 
maðr.  Jarl  varS  bráðdauÖr,  ok  segir  ekki  í 
þessari  sögu  frá  honum  lengr.  Lét  Gautrekr 
konúngr -drekka  erfí  eptir  hann,  tók  konúngr 
{>á  heldr  at  þýngjast  fyrir  aldrs  sakir;  varhann 
maðr  ágætr  at  örleik  sínum  ok  framgöngu,  en 
eigí  er  þat  sagt,  at  hann  væri  djupvitr,  en  pd 
var  hann  vinsællok  stdrgjöfuU  ok  enn,hæversk- 
lígsti  at  sjíí,  ók  lýkr  hér  Gjafa-Refs  sögu'. 

•J   þannig  'áU, 


•    .•  « 


»     I 


't   I 


;  f         •  f  «  < 


'     I 


I 


•      »  I 


l'.        * 


.  > 


I  > 


•  I 


\ 


S   A  G   A 


AP 


HRÓLFI  KONtíNGI  GAUTREKSSYNI. 


■^— ^ 


(  t 


%iga  af  Hrólfi  komingi  Gatiti*e1tsi5}'m. 


Þ 


'4H*  hefjum  vér  (essa  sogu^  ejr  Gau.trekr 
konúngr 9  soa  Gauta  )[onáag9y  x^,  tjrþc  Gaut- 
landi }  hann  var  ágœtr  konúngr  fyrir  margra 
hluta  sakir ,  vinsœll  ok  stdrgjöfuU ,.  8y&  at  haoa 
mildi  erxjaínan  viðbrugðit,  jj^  ^r  fomkonúnga 
er  getit.  Hann  átti  eina  ddttur  bamay  ok  gipti 
bann  hana  Gjafa-Ref  Rennissyni*  með  'ráðiNer-* 
a'  jarls.  í  |iann  tima  hafði  andazt  dt  ottníng 
Gautreks  konúngs.  Hann  rar  pá  hnig^nn  á 
hinn  efraaldr,  ok  var  'þó  enn  hraustasti,  Ko^- 
úngr  sat  jafnan  á  haugi  drottníngar,  pvíat  hon- 
um  pötti  mikit  firáfall  hennar.  .  pjá  for,  ríki 
hans  mjökstjömarlaust^  pieðan  konúng  ángr- 
aði.  mest  {ráfall  drottnfngar.  Eptir  pat  beidd- 
ust  vinir  konúngs^  at  hann  mundi  kvœnast, 
k váðust  helzt  vil ja  hans  afkvæmi  til  ríkis^tjdrnar 
yGx:  sér,  Utu  {»at  líkligt^  ef  hann.fengLSs^mi* 
ligt  ráð,  at  pat  mundi  peim  öllum  til  sæmdar 
ok  lánggæðlisra  náða.     Gautrekr  konúngr  tdk 

*^   ^  hyrfarfiimnig    i  JramkaJldi^  fyrri    éögwmtári    Gautrdu 
konimgr  v«r  mjðk  ágœtr*     ^)  Rtmitynij"  C.     ^}  ^ttis)  C 


58  Sag A  Hrolfs^Áutreksson AR.      1  K. 

pessu  vel,  ok  kvaS  ^  jafnan  sýna  ok  sýnt  hafa 
mikinn  gdðTÍija  við  sik  bœði  {  ráðum  ok  hraust- 
ligri  fylgðj  ok  litlusfðar  býr  Gautrekr  konúngr 
heiman  ferS  sina  me5  80  manna  vel  'búna  at 
vápnum  ok  klœðum  ok  hinu  fríðasta  liði ;  vildi 
hann.^sia  férSmjSk  vand^i  eptirj^ví;  f^m  vl?5- 
fng  hanssdmdi.  pdrir^  er  nefndrhersir  einn 
ríkr  í  Noregi }  hann  h»f6i  atsetu  í  Sogni  j  hann 
var  virðíngamaðr  mikill|  ^gœtr,  ok  hit  m^|^ 
íidkiltnenn!.'  Hann  var  kvtogaðr  ma^r ;  liaim 
átti  ^iná  ddtttir 'Barna,  er'  íngibjörg  hét,  húri 
Var  bæM  vitr  ok  vœúf  ok  {idtti  vei^á  fa^n  béeti 
kostr,  hðfSu  iiiörgir  rlkrr*menn  herinar'  bé^iti 
ók  háfSi  hÚh^BUum  áfvisát,  j^fat  hehniiþötti 
éér  hvðrgi  ^likösta.  Nú  bérr  svákil,  áfc-pát* 
kemx'  G^útrékr  konánjgr  meí$  |íessu  'sfmi'Iiði; 
var  viS  honUm  par  tekit  harfclfe  velj  gekkpérir 
f  mdt'Honam/ok  batxð  honum'með  sínnfbr- 
úneýti  svá  lánga  dvol,  sém  faonum  vél  Mkkhí', 
ÖáiitrtBkr  koniSngr  Jiiggr  ^^ar  veizlu  fagra  meft 
éniim  beíttt  fönguni  ok  ViWektum.  'Í>arr  Vár 
kominnkonúng^son eihn titán'órlöndums*  'sá 'hht 
Olafi^í  hatin'liaföiviðserfaundí'at  manna^  f>éssi 
konúngssdn  Uaf5i  be$it  í]!rgib}argar  Porisddtttkr, 
éhhún  háfðl  'pví  máli  vel  svarat^  Var  bessi 
ináíJr  íSné'r'  bi'  VðBnH^n  Ok  er  Gauti'ek'r  spyr r 
f  fetta,  geft*  hanh  'at  |)Ví  átingttfa  gaum.  pá  'er 
ftann  hefft 'fat  litla  tíríð  ÖValiit,  kallar  hann 
ptf  ri  á  tal  vi8  sik.     Konúngr  •  mœlti :  ^k  vil  ^ðr 


ðtfMS'eigÍT,  pdrir!  cMttú)r  vmiq  ol Viir^  ^tíh^^ 

l^g  faeitír)  dkfát  liðfir'  ek  mieS  'áiir^  stáðii 

föét^  'ék'tík  11^1  biÍQa  heniiár mér  til  eigtfikobti^ 

ek^éfk^sta  sv^  Við ^jrðl: Vénkl  með vináttu.  |i6rii» 

^ftíi:  •gföggVafritt  hef  él^  af  því,    at  f>á  ^wt 

ikííKiIflfháttar  höfðíngi,  ók^pvi  vil  ek  {>{titiím  eyr- 

iádcfm  f  él  svara,  Jiiki  m^  ÍíkUgt,  at  'jtíth  áátút 

éh' viV^fptj '^t  hún  ktemi  f  yðra  foí-sjtf^  éttirá 

ér  ináí  aOs^  'greilni,  út  liér  er  komimi  diiiii'Iaiii^* 

Útígé^ók  Ún^  ok  tæiiligr',   sá  er  Ólafr  liétaíii) 

hknn  hHÉt  á9r  vakit  hánot^  ^8  ddttttr'tfiÍ9#,  kAs, 

vi8  Hðfum  fiar  nokkurár  ^téfhúr  at  ivtý  «d  anuq 

ék  pesfiranii  vanda  vfkja  af  mht'^  ok^  iMti^  Ucna 

8)álfa  K]dsa  sér  manti  til  haihdá,  {%efí<  húú^ís 

betetmikððr^     BáSam  konfingtiin'-lfttiðu  vel 

pessi  ands vðr.    'Litíu  sí^ar  gengu  ^éir  állir  sani-p 

an  me8  vinum  sínum  til-skemmu  íngil^}argar| 

ok  er  hún  sá  fÖSur  éinn  með  pessum  tvéimt 

faðfðhigjum  par  komiiln,  heilsaM  hán  1|^diii)nðll* 

lim  með  blfðu,  okbalS  f»á  atsitja.     fnirtp t^ki^á 

til  oría:  úik  er  mál  meö  vexti,  ddttí»^  kx  hhí 

erukóiknír  með  mér  á-]^{hn'iutidf^siðr  ;tvek 

kont^jai','  séminátt|>á'Ií^j  er -ek 'lAttrsayyjíidi 

beggja  j)eifra,  atbáíirviljabiðjaíííil*  :  fíA'tnöð 

pví  at  hér'munsaniiaist  hit-foríiK^eííM/  ^ieSgi 

tná'gjBffe  #b  mága  at  einni  dótiiityi^  ý3  eh 

hú  '^áVþá  Íjds5r  fárhlm  tíl  handk,  fa^omlI>eiAfa 

at  |>ú  vilii  etga,   bið  Æ  ^  ^  veitfríféí4fit<ilií 

')  w.  f  c. 


60  Sí&ft&HaÖltFsOAIU'IVREÍíMQlfApU       IIL 

I 

Qn€Ulr%r|  ok  patm  órðkurS ,  at  p^r  9J^  h^yriUgry 
ok  otft  magi  öUum  vel  gegxui.  íngibjdfg.mr- 
a6i :  8vá  lízt  voÁx  ^  «^  pettB  sé  psoíra ;  vanda- 
aál  I  enn  jj^t  s^  mía  eða  atmarrar  ^iriBir  konu, 
er  eigi  er  meir  reyqd.  at  yiti  enn  ek,  ^t  ^pa 
|^8u  máli  me6  skin^Qmdt  eða  víst  siy.^^t  ek 
kynni  petta  k)<58afyrir  mínabönd^  fy&;fiem  mér 
hentiy  pYÍatmér  þiki  mikil  líkindi  til  sti^qday  at 
hToritv.eggi  ^essi  konúngr  sé  mikilshátt^^^  ok 
mér  miklu  meiri  enn  fiilibpðinn,  i  bvftrs  |ieirra 
mn8)á  er  ek  kemy  en  meS  tilteknum  d^emum 
má  ek  helzt  petta  enda :  s vá  má  ek  helf  t  til- 
lafiM  Þossttxn  kon^ngum  tveim)  %%xsx  standi  feveir 
apaldar  i  einum  gArði,  ok  er  annar  úngr  ok 
alUikligr,  til,  at  fiair  4  ^a^U  mörg  stiSr  ^Ji^.ok 
sæt%  Þann  tíma  er  hann  hefir  fuUan  aldr  8Íns 
tíma  9  dk  merkir  sá  Olaí  konúng :  \w  i  h}á 
er  umar  apaldr^  sá  ^^r  8tendr  meS  marg- 
kvísluðum  Umi^m  á  ser,  foerandi  alskoaar  epU} 
sjá  apaldr  merkir  stjdrn  ok  ríki  Gautreks  kon- 
úpg^y  er  lengi  hefir  stjdrnat  sinn  ríki  meS  ör- 
leik  ok  stfma^  ok  stendr  hans  ráð  aUt  i  fuUum 
thnay  ér  oes  hans.  hreysti  ok  örleikr  í  hvöm 
8ta5  kunnari ;  ok  þtfat  svá  foeri  til,  at  hans  ríkÍ8- 
st)ten.{>rjdtiiyrr.af  sökum  náttúru  aldrs,  pá 
má  ^  vera,  at  hanq  geti  f>á  hrausta  sonu ,  ok 
er  ]þá  gott  við  pá  ^X  una ,  pött  konángs  missi 
vlB.  Ná  jj^tt  Ólafr  sé  maðrýngrí,  okselíkUgr 
tíl  hðfSiagía ,  (á  er  íUt  vísu  von  at  kaupa ,  ^  ok 


1-2  K.    SAGAEÍRÖLI^GAUTHEKSSOirAX.    61 

Tef  ek  eigi  lengr  j^etta  mál  at  sinni,  ok  kýs 
ek  mér  til  yndis  ok  samlaga  Gautrek  konúng^ 
{xStt  ek  vissa  pat  fyrr,  at  hann  lifði  fá  ár^  en 
Olafr  yrði  gaœall  sem  steinabrú,  l^víat  fiat 
er  mitt  hugboð,  at  hahnvérði  aldri  sKkr  hofS* 
íhgi,  en  allra  helzt,  ef  hann  lifir  litla  hríð. 
Viðr  ^essi  orð  meyarinnar  rerðr  Gautrekr  kon- 
úngr  harðla  glaðr^  ok  sprettr  upp|>egar  svásem 
éinn  úngr  maðr,  tekr  f  hönd  meyunni^  ok  fest- 
ir  hana  9  Olafi  konúngi  hjá  veranda.  Af  pessu 
varð  Olafr  konúngr  harðla  reiðr,  ok  kveðst  pessa 
hefna  skyldu  á  Gautreki  kontingi  sjálfum  ok 
hans  liðib  Gautrekr  konúngr  kvaii  [eigi  |»ann 
likan  til  böl  at  bera,  er  eigi  mœtti^  bregða% 
ok  skildust  peir  við  svá  búit}  fdr  Olafr  konúngr 
á  braut  með  sínu  liði , ,  ok  var  hinn  reiðasti. 

2«  Nú  er  Gautrekr  konúngr  hefir  dvalizt 
pá  stund,  er  honum  vel  líkaði,  býst  hann  til 
heimferðar  með  íngibjörgu,  konarefni  sitt,  pvi- 
at  hann  vildi  heima  i  Gautlandi  drekka  brii8» 
laup  sitt.  pdrír  leysti  dóttur  sina  út  meðmik* 
illi  rausn^  létfylgjahenniút[mikit  gullok  silfr'. 
Snýr  Gautrekr  konún  gr  heim  á  leiðmeð  sf nu  föru^ 
neyti,  ok  er  peir  koma  fram  hjá  skögí  nokkrum 
um  dag,  kemr  |»ar01afr  konúngr  í  möti  honum'' 
með  sínum  mönnum  i  tekst  |>ar  með  peim  en  harS- 
asta  orrosta.     Ok  er  peir  hðfðu  barízt  ttm  farí ð, 

mælti  Ólafr  konúngr:   viltu'*,  Gautrekr  koá* 

f —  '  .,         ^ 

■  )  þann  böl  hera,  er  haniíogjan,  C.      ^)  Hntaári,  C;  ctragaj   P\ 

5)  «;  /  vf  5  b.  V.  c.  ^y  vfiítu,-  c?  vit  púy  y. 


62    SdkOAURÓhWi&Cm^KRJkSÍOSÁK:      JlrK. 

I 

átagr  I  ^at  ek  g)öri  jþér  k^s^  é^  at  hjálpa  lífi  Jþínu, 

ok  ]gef  "^ú  upp  xneyna  1  initt  Tald,  pköU  |)au 

gœSi,  ef  benni  fylgðu  .heinnan,   ok  skaltu  |)á 

fara  í  f ri8i ,  hvört  er  pú  vill ,  pvíát  eigi  hiœfir 

svft  gpmlum  karli,  at  v&lka  sy&  væna  meyi  máttu 

nú  með  þessu  einu  piggja  |>ik  frá  dauða.    -Sem 

Gaixtrefcr  konúngr  hey röi' orð  hai^s,  msÞltihainn^: 

•pótt  ek  hafa  lið  f serra  •  enn  |iú,  ^á  skaltu  fiAn^y 

af>  pessi  hinn  gamli  er  dragr ,  áðr  kveld  komi ; 

var  Gautrekr  koaúngr  {»á  sv&  ákafr,  ^t  hann 

gekkoptli^  igegnum  fylkíng  Olafs,  ok   létti  . 

aldrei  fyrr,   enn  Olafr  var  fallizmy  ok  allt  li5 

hans  9  eu  Gautrekr  konúngr  fékk  sigr ,  ok  haf 5i 

feogit  lítinn  mannskaða.     Síðan  léttir  hann  eigi 

fyrr  f^rð  sinni,  ehn  hann  kemr  heim  í  Gaut-^ 

land,  ok  haföi  mjök  aukizt  hansframi  í  f^essari 

fer6  i  ok  er  hann  haföi  litla  hríð  heima  verit^  lætr 

hann  stbfna  veizlu  miklai  býðr  til  öUu  atór* 

menni  í  Ifmdinu,  ok  drekkr  hann  epn  hit  sterk* 

asta  festaröl  til  íngibjargar  ^  ok  at  |>ví  afUönu 

vélrhann  sáBmiligar  gjafir  öllum  ríkismönnumi 

|»eim  sem  hann  höfðu  heimsötti  ok  óx  m]'ók 

í  þessn  hans  frami;  takast  svft  mei  jþeim  gdðar 

ástir,  ok  sitja  nú  tim  kyrt  at  ríki  sfnu.     Ok  eigi 

miklu  síðar  getr  Gautrekr  bam  við  konu  sinni$ 

pat  var  sveinbam,  ok  var  f œrðr  konúngi.    Hann 

lætr  panu  svein  ausa  vatni   ok  géfa  nafn,  ok 

skal  hann  KetiU  heitia;     hann  <(x  par  upp  með 

hirðjnni.     primr  vetmm  sii^ar  fæddi  íngibjöx^ 

annan  svein,  hann  var  mikill  ok  vœnligri  er  sá 


\ 


_       _   _  \ 

2-3  K.     StAfiAHflÓliMGApTRBMSlí^aMl.    65 

neCn^ir.  Ríílfr.    •  Vorv  jþe^sir  sveinar  ti&  ^rifii; 
uppirj|»ddiry   sem  tQgi^ngssonnm^  hgfðh  e\wA 
^a  hátX  var  hvoyr  j^ejrra,  1?ræ$ra<.     K^tiU  v^ 
œaona  minnstr  o^^nn  skjdjUigafstii  háfaðamaðiTy  ^ 
framgjarfi  ok  hvatvísa  ok  fullr  áræðia  ok  enu 
áleí:tnasti }  hann  var  kallaðr  KetiU  kregð ,  {>víat 
hMtm  var  svá  litill.     Rdlfr  var  manna  mestr  ok 
sterkastry    fríðr  sýnum}    hann  var  fámálugri 
£afltod5r  ok  dframgjarn,  ok  |^dtt  i  mdii  honum 
Tœcigíört  eðr  mœlti  lét  hann  fyrsty  sem  hann 
TÍssi  eigi,   en  nokkru  síðar,   |rá  er  aðra  varðii 
aizt,  hefndi  hann  grimmliga  sinna  mdtg)örða| 
ok  fidtt  nokkrir  peir  lutir  væri  fyrir  honum  tal- 
aSir  j  er  honum  varðaði  ^  gaf  hann  eigi  gaum  at 
fyrsD  í  stað,  enstundu  síðar  e^a  nokkrum  vetr* 
um,  svá  sem  hann  hafði  huxat  útveg    á  pvj 
máliy  pá  har  hann  |>at  upp,  hvortsem  honum 
var  jþat  með  etia  mdt,  varð  |>at  f>á  fram  at  gánga^ 
sem  hann  vildi  vera  látaf     Hann  var  vinsœll  af 
al|iýiu,  unnu  menn  boiium  ok.  mikit.      Liðr 
nú  svá  fram  |  |>ar  til  at  Ketill  var  tO  yetra ,  en 
Rdlfr  7  vetra. 

3.  í  I»ana  tíma  retð  sá  komSngr  Danmö^k| 
er  Hríngr  hét;  hann  var  ríkr  konúngr  ok  vi^r 
sælL  Hann  átti  sér  drottníngu  væx^a  ok  vitra* 
paitáttu  einn  son,  eríngjaldr  hétj  hann  var 
úngr  ok  hinn  bfniligasti.  Með  peim  Hrípgí 
kom'ingi  var  mikil  vinátta  ok  Gautreki  kox^úf^* 
me5  veislum  ok  fi^gjöfum  ok  margri  l^onúngligrí 
tigui   er    hvorr  yeitti   öðrumi  m^e&^n  Jþej^ra 


\ 


•      »-• 


^ 


62    S||ir6AHRÓLPsGAnTIŒKSS0nAR*        .3  K. 

lita^i^á  strfð ;  höfSu  peir  jafoan  yerit  báiSir  sam- 
o^í  hernaði,  xneðan  peir  Toru  ýngrí^  ok  skildu 
'^aldrei  sína  vináttu,  meðan  peir  fundust  jafnliga^ 
en  nú  tdk  heldr  at  greinast<  af  meðalgöngu 
vondra  manna ,  peirra  er  ^  rdg  kveiktu  i  mill** 
um  peirra)  kom  pá  svð,  at  hvárttvegg^  bjdst  at 
•  stríða^  hvorr  við  annan.     pat  var  einn  tima  at 
Hríngr  konúngr  1  Danmðrk  kom  at.  máli  við 
drottníngu  sína :  |>at  er  sem  |>ú  veizt ,  at  mir 
er  svá  flutt,  at  Gautrekr  konúngr  œtli  at  striiia 
á  ríki  vort ,  en  pesa  er  ek  eigi  víss  or&inn ,  hvat 
hann  gefi.  ois  at  sök.     Nú  œtla  ek  hitt  ráðligray 
atverða  fyrr  at  bragði,  pvíat  pat  er  mœlt^  at  sé 
hafi  annan  undir,  er  árœðr;  veit  ek  ok   eigi^ 
hvðrt  hann  er  sannr  peirra  vélrœða  ^  sem  mkt 
er  af  honum  flutt.     Drottnfng  mœlti:  övitrliga 
talar  |)ú :  |>ar  sem  pú  veizt  á$ry  at  J>ið  hafift 
verít  hinir  beztu  vinir^    at  pú  trúir  svá  rdgi 
vondra  manna,  at  pú  vilt  halda  stríð  við  Gaut- 
rek  konúng,  ok  erpetta  all  dkonúngligt  bragS 
at  vilja  fyrírkoma  sfnum  fdstbrdður,    ok  pdtt 
f>vi  sé  at  skipta ,  láttu  hann  heldr  níðast  á  péry 
enn  ]^ú  gjörir  honum  nokkra  meingjörð^   svft 
at  pá  milssir  fýrir  pat  konúngs  vináttu  j   gjör 
svá  vely  herra !  at  eigi  finnist  i  f>inu  brjósti  sú 
greymenska ,  át  f>ér  vilið  svá  niðrf ella  ok  und- 
ir  fdtum  troða  svá  marga  gdða  hltíti.  sem  hvorr 
ykkarhefir  við  annan  gjört;  haldið,  herra!  vi8 

Gautrak  konúng  með  prýði  ok  drengskap  upp- 

^— — — —       » 

•)  giynnast^  C. 


3  K«     'SagaHrólfsGautrekssonar.  65 

k 

teknum  gd5vilja  me6  ást  ok  fullkomnum  friM; 
ok  týn  eigi,  fjrir  rondra  manna  orSróm,  svft, 
göðs  manns  vináttu ,  hefir  hann  fengit  svá  vitra 
konu  ok  göðfúsa,  at  allan  ykkarn  félagskap 
.  munhún  samandraga,  ok  í  lag  færa  pat  sem 
áfátt  er.  Gautrekr  konúngr  á  ok  svá  proskaliga 
sonuy  at|)eir  munu  pess  skjott  hefná,  ef  feðr 
J^eirra  er  nokkut  misboðitj  herra!  haf  heldr 
pat  ráð,  er  ek  kenni  yðr,  farið  sjálGr  á  einu 
skipi  með  hinu  vitrasta  yðru  ráðuneyti  á  fund 
Gautreks  konúngs;  bjöð  heim  til  fdstrs  meS 
jþér  Rdlii,  syni  hans,  má  "þbr  at  honum  verða 
œfinligr  styrkr  ok  ^lnu  ríki,  ef  peir  vilja  |)ekk- 
'  jast,  ok  öllum  oss  útífrá  til  veraldligrar  sœmd- 
ar.  Sem  drottníng  lauk  sinni  ræðu,  pdtti 
konúngi  hún  hafa  vel  talat  ok  vitrliga,  ok 
kveðst  eigi  skyldu  dnýta  hennar  rá^agiorð; 
lætr  nú  búa  ferð  sina  svá  sem  drottníng  gaf 
ráð  til.  Síðan  ferr  hann  sem  hann  verðr  bú- 
inn,  ok  kemr  við  Gautland  með  heilum  sín- 
um  varnaði.  Ok  er  Gautrekr  konúngr  fi'^tiir 
kvomu  hans,  kallar  hann  Ingibjörgu  drott- 
níngu  á  tal  við  sik^  ok  mælti:  mér  er  svá 
flutt^  at  kominn  sé  í  riki  vort  með  einu  skipi 
Ringr  konúngr  af  Danmörk^  nú  meðr  pví  at 
|>ér  vitið  áðr,  hvorr  fjandskapr  oss  hefir  verit 
fluttr  af  honum  til  vor,  |>á  skal  ek  ná  pat 
allt  gjalda  honum,  áðr  .við  skiljum;  er  hann  nú 
ok.svá  fallinn  i  greipar  mér^  at  ek  má  |>etta  vel 

FoRVAI.DAn  S50irRNoilDRI.AHDA,  3Bllíl>I.  '    ^ 


66  SagaHr6l9sGauta£kssonar-      3  k. 

gíöra  fyrir  utaa  alla  mannhaettu.  Sem  drott-  ' 
niag  heyrði  orð  hans,  ma&lti  hún  til  konúngs^ 
ins  á  pessa  leið:  litil  vizka  fylgir  {lessu  yðru 
orðaframkasti,  ef  þú  viU  gjöra  Ríogi  kon- 
úngi  nokkut  til  ángrs,  parsem  kalla  má,  at 
hann  sá  kominn  á  yðvam  fund,  svá  sem  vœnt- 
andi  sér  sæmdar  af  yðr  ok  góðvilja,  sem  ]^iS 
hafið  áðr  saman  bundit  með  ykkr;  mátt  pú  á 
|>at  líta ,  at  Ringr  konúngr  vœri  eigi  hér  kom- 
inn  méð  svá  litlu  liði  9  utan  hann  tryði  Jþér 
jafnvel  sem  fyrr^  ok  mun  hann  vera  logina 
á  ^ví,  er  þér  er  í  móti}  nú  er  {^t  m(n  til- 
laga:  sendið  menn  á  fund  hans^  ok  bjöð  hon* 
um  hér  at  drekka  vi5  öllu  sínu  fftruneyti  fagra 
veizlu^  gjör  |)ik  við  hann  glaðan  ok  kátan; 
ok  svá  sem  hann  er  kominn  í  hall  pína  við 
sinum  mönnum,  leita  eptir  með  athugasam- 
ligri  vizku)  ef  pú  finnr  hann  í  nokkru  sak- 
aðan  f>eirra  hluta,  sem  varðar,  ok  ef  nokkur 
grein  iinnst  ykkar  i  milli^  leggið  f»at  alltniðr 
meS  enna  beztu  manna  ráði  ^  ok  háldið  siðan 
ykkar  fdstbrœðralag  fyrir  utan  alla  grdin^  me^ 
an  {>ið  lifið  báðir.  Sem  konúngr  heyrði  til- 
lög  drottníngar,  lét  hann  orka  til  prýðiligrar 
veizlu^  biðr  |>áagat  íyrst  at  upphafi  ftiiigi 
konúngi  við  öllu  sínu  föruneyti,  ok  |>arme5 
kallar  haniíi  til  þessarar  veizlu  marga  aðra  rika 
menn  ok  vitra,  |>á  er  konúngr  vildi  ráð  af 
^iggja.  Sem  konúugar  sátu^  ok  glaðir  vora 
i  hallinniy  inatust  j^ir  til,   hvorr  spik  he£ði 


3-4  K,     SAGAHaÓLFsGAUTRKKáSONAR.    67 

I 

I 

peirra  rizlfengi,  ok  sem  jþeir  yiðkendust,  at 
|>eirra  1  miUi  fann^t  engi   ój^yktargrein  með 
sönnu,  ok  þeir  báSir  fundu,  át  petta  vár  rtfg 
ok  illr  orðadráttr  vondra  manna^  endrnýuðu 
peir  af  upphafi  sína  vináttu  með  pví  upphafi^ 
at  Ringr  konúngr  bý&r  Rdlfi  Gautrekssyni  til 
fóstrs,  ok  svá  sem  Gautrekr  konúngr  piggr 
j^tta  með  blíðu,  býst  Bingr  konúngr  til  heim- 
ferðar,   ok  Rólfr  með  honum^  útleystr   með 
virðuligum  gjöfum,  ok  jþótti  ná  báðum  kon- 
úngum  veX  hafa  tiltekizt)  skildu  nú  konúng- 
ar  með  kærleik  ok  blíðu  f  ok  héldu  ellan  tíma, 
meðan  ^eir   lifðu.     Fdr  Rölfr   til   Ðanmerkr 
með  Ríngi  konúngi ;  veitti  kouúngr  honum  hit 
ágætasta  föstr}    konúngr  fékk    honum  {»ann 
meistára^  er  beztr   var  á   NorÍk*löndum  ^    ok 
kendi  honum   allar   íjþrdttir',  |)ær  ^r    vaskir 
menn  ok  hraustir   girntust  at  nema  í   þann 
tima.     Með  ^eim  Rdlfi   ok  íngjaldi  trikst  hin 
mesta    vinátta,    ok    gjörðust    ]>eir  fdstbrœðr; 
raxa   ^iir    nú   upp   í  Danmörk^    ok   gjörist 
RiSUr  enn  mesti   afburðarmaðr  umfram   aðra  ' 
menn,  bæði  á  afl  ok  vöxt.     KetiU  6x  upp  í  ^ 
Gautlandi   með    feðr   sínum^   ok  var  manna 
minnstr  ve3cti  ok  hinn  k viklátasti ;  p6  var  hann 
ekki  mjök  við  lyndi  Gautreks  konúngs  sakir 
háfaða  ok  kappgimi. 

4.    Sá  konúngr   roð  fyrir  Sví^jdð  ^  er  Ei- 

>)  ok  riddanakap,  h.  «<  B|  f^. 

,      E2 


68  SacaHrólfsGautreks^onar.      4  k. 

rekr  hét^  hann  átti  sér  eina  drottnfngu  vitra 
ok  yelsiðuga ;  {>au  höföu  átt  eina  dóttur  barna^ 
sú  er  pornbjörg  hétj  hún  var  hvðrri  konu 
vænni  ok  vitrari,  {>eirra  er  menn  vissu;  hún 
fœddist  upp  heima  meS  íéðr  sínum  ok  mó^- 
ur;  svá  hafa  menn  sagt  af  mey  pessari,  at  hún 
var  hvörri  konu  kænni,  |>eirri  er  nienn  höfðu 
spurn  af,  um  allt  pat  er  til  kvennmanns 
handa  kom ,  parmeð  vándi  hún  sik,  burtreið^ 
ok  skilmast  með  skjöld  ok  sverð ;  hún  kunni 
pessa  list  jafnframt  peim  riddurum ,  er  kunnu 
vel  ok  kurteisliga  at  bera  vopn  sín.  Eireki 
konúngi  líkaði  eigi  vel,  er  hún  haföi  ^essa 
framferS  sem  karlar,  ok  bað  hana  hafa  skemmu- 
setu  sem  aðrar  konúngadœtr.  Hún  svara^i: 
nii  meS  pví,  segir  hdn,  at  J^ii  hefir  eigi  meir 
enn  eins  manns  líf  til  ríkisstjórnar,  ok  ek  er 
nú  þitt  einberni,  ok  á  ekallan  arf  eptir  ^ik^  má 
vera  at  ek  purfi  J)etta  ríki  at  verja  fyrir  konúng- 
um  eða  konúngssonum,  ef  ek  missi  ^ín  við,  er 
eigi  öKkligt  at  mér|>iki  íllt  at  vera  {>eirra  nauð- 
kvftn,  ef  sv&  berr  til,  ok  pví  vil  ek  kunna 
nokkurn  hátt  á  riddaraskap ,  piki  mér  pá  lik- 
ara,  at  ek  fái  haldit  ríki  f)essu  meS  styrk  ok 
trausti  gdSrar'  fylgðar^  ok  pví  bi8  ek  Jik,  fa8- 
ir !  at  pú  fáir  mér  nokkut  af  ríki  pinu  til  for- 
ráða,  meðan  pú  ert  á  lífi,  ok  reyna  ok  svá. 
stjörn  ok  umsjá  |>eirra  manna,  sem  f  mitt  vald 
erufen^ir^  erpat  enn  i  |>essu  máli,  ef  nokkrir 
menn  biðja  mín,  sem  ek  vil  ekki  játa,  |)á  er 


t 


4-5  K.   $agaHróí.fsGautr£&ssomar.  69 

líkara  at  ríkí  yðvart  s^  í  náðum  af  {leirra  ofsa, 
ef  ek  held  andsvör  í  mdtí  læim.  Konúngr 
hugsar  nú  or5  meyarinnar,  finnr  |>at  at  hún  var 
ráðgjörn  ok  stdrlat,  pötti  honum  eigi  dlíkligt, 
at  hann  ok  ríki  hans  fengi  dnáðir  af  hennar  ófsa 
ok  kappgirnd,  tekr  pat  ráðs,  at  hann  fær  benni 
til  forráða  priðjúng  af  ríki  sínu;  parmeð  eflir 
hann  henni  atsetu ,  sem  á  UUarakri  heitir,  |>ar- 
með  fær  hann  henni  til  fylgðar  harða  menn  ok 
hrausta,  {>á  sem  henni  voru  hl'ýðnir  ok  eptirlátir 
at  gjöravilja  hennar.  Sem  hún  hafðipetta  allt- 
^saman  pegit  af  feðr  sínura,  ferr  hún  á  UUarakr. 
Síðau  stefnir  húa  píng  fjölment,  ok  lætr  taka 
sik  til  konángs  yfir  Jiriðjúng  Svíaveldis,  sem 
EirelLr  konúngr  hafði  játat  henni  til  forráða; 
]>armeð  lætr  hún  géfa  ser  nafn  porbergs;  $kyldi 
ok  engi  maðr  svá  djarfr,  at  hana  kallaði  iney 
eða  konu,  en  hvörr,  er  pat  gjörði,  skyidi  jiola 
harða  refsíng.  Síðan  gjörir  porbergr  konúngr 
bæði  riddara  ok  hirðmenn,  ok  gefr  jjþeim  œála 
á  einn  hált  ok  Eirekr  konúngr  á^Upp^ölum, 
faðir  hans.  Stendr  nú  Sviaveldi  með  ^essi 
skipan  nokkura  vetr« 

6.  Nú  er  |>ar  til  máls  at  taka,  atGautrekr 
konúngr  á  Gautlandi  tekr  sdtt.  Hanja  kallur 
drottníngu  sína  til  máls  við  sik,  ok  parmeð  aðira 
ríkismenu,  ok  segir  peini:  svá  er  mál  með 
veztiý  at  ek  hefi  nokkura  pýngð  tekit^^ðijú  ^ieð 
f  v£  at  ek  em  hniginn  mjök  á^aldr,  fá  er  Jíkligl, 
at  ek  taka  eigi  fléiri  sdtur,  vil  ek  ölli\m  r|[iö;in- 


70    SagaHr()LF6GaI7TR£KSSONAR«       5K. 

um  |>akka  me5  fögrum  orSum  fylgð  ok  f élagskap, 
er|>i^r  hafiS  mér  veitty  enpater,  sem  pér  vitiðy 
at  ek  á  tvo  sonu  til  arfs  eptir  mik,  er  aímar  hér 
meðossy  en  annar  er  í  Danmörk  meSRtngi  kon- 
úngi;   er  pat  hér  landslög',  at  enn  ellri  kon- 
úngssop  taki  ríki  ok  konúngd^  eptir  feðr  sinn ; 
nú  vil  ek  eigi  brjrfta  lög  á  Xatli ,  syni  mínuiHy 
meS  einrœði  minu  eða  á  yðr  landsmönnum,  en 
]þó  vil  ek  biðja  yðr  allasaman,  at  sá  taki  ríki 
eptir mík,  sem  mér  f>ikir  betr  tilfallinn.  peir  k v&ð- 
ust  gjarna  vilja  athlýta  hans  forsjá ,  sögðu  sér 
pat  hafa  jafnan  vel  dugat,  ok  kváðust  eigi  vilja 
brjdta  hans  ráð  en  síSustu^  |)ar  sem  |»eir  hefðu 
haft  hvert  áðri  ok  hafi  peim  stdrliga  vel  dugat. 
Konúngr  segir  pá ,    at  hann  viU  at  Hrölfr  taki 
konúngddm,  lézt  pess  yœnta  at  hann  mundi 
verSa  ágœtr  maðr  ok  gdðr  forstjdrisínum  mönn- 
uqi.     Konúngr  bað,   at  KetiU  léti  sér  pat  vel 
líka.       KetiU  kvaðst  eigi  ágjarn  tilríkis,    ok 
{>dtti  allvel  komit,  |)dtt  Rdlfr  tœki.     Eptir  |>at 
f>ökkúSu  ^eir  ágaetan  frið  ok  gdðar  náðir,    er 
'þeiv  hðfðu  lengi  af  hans  herrasamligristjdrn  ok 
konúngligu  tilstiUi.     Eptir  petta  skipar  konúngr 
pví,  sem  honum  {>ikir  varða,  ferr  þ&  síðanhvörr 
til  síns  héimilis,  en  peir  sátu  yfir  konúngi,  sem 
til  pess  voru  fenghir.     Líða  nii   eigi    lángar 
stunÖir,    íðr  Jessi  sdtt  hefir  konúng  í  helju. 
Petta|)dtti  drottniiígu  mikiU  skaði,  okpár  me$ 
allri  landsbygðinni  3  ver  hann  mjök  harmdauði 

>)  lög,  c. 


5  K.     SagaHrólfsGautrckssonar.  71 

allrí  landsbjgSimii  ^   pvíat  engi  konúngr  hafói 

verit  ástsælli  sakir  Örleiksok  umhyggju..  Ept^ 

ir  jþat var  hann  heygðr  eptir fornumsiS.     Sem 

eigi  liðu  l^aðai^  lángar  stundir,  býr  drottníng 

feið  síua  œeS  vegligu  foruneyti^  léltir  eigi  fyrr 

pessari  ferð^  enn  bún  kemr  i  Danmöik  á  fund 

Ríngs  kónúngSy    berr  upp  fyrir  konúng  I>ann 

harm  ok  skaða ,  sem  hún  haf ði  beðit  i  fráfalli 

Gautreks  konúngs.     HiSn  segir  honum  alla  pá 

tilskipun,   sem  Gautrekr  konúngr  gjörði,   áðr 

hann  fdr  at  deyja.     Sem  konúngr  hafði  heyrt 

^essL  tiðindi,    fannst  honuni  mikit  um  fráfall 

sins  fóstbröðurs,  Gautreks  konúngs,   biðr  hana 

at  íngibjörg  drottning  dvellst  með  honum  svá 

lángan  tima,  sem  henni  vel  likar.     Drottníng 

svaraði:  til  aimars  höfum  vér  vora  ferð  giört| 

enn'dveljast  i  yðru  riki^  en  ef  {>ér  vilið  nokkut 

gjöra  vom  sóma,  I>á  bið  ek,  herra!  at  f»^r  fariS 

i  Gantland  at  voru  boði  með  Rdlfi,  fdstra  {>in« 

um,  ok  gjörist  hann  f»ar  konúngr  með  j^inni 

umsj^^   sv&  sem  Gautrekr  kondngr  gjörði  ráð 

fyrir,  ok  þarmeð  vil  ek  at  J>ú  drekkir  erfi  eptir 

Gatitrekkonúng  eptíríorhumsiðvana..  Konúngr 

lézt  gjöra  mundu,   sem  hún  beiddif   ok  eigi 

miklu  siðar  lyptir  konúngr  sinni  ferð  við  fríðu 

foruneyti,   léttir  eigi  fyrr,    enn  hann  kemr  i 

Gautláud,  ok  íngibjörg  drottnfng  með  honumi 

ok   Rdlfr,   son  hennarj    steodr  par  fyrirbúin 

▼eizla  virðuljg)  skipu^  af  mörgum  rikismönnum 

í  landinu.     Var  nú  drukkit  erfi  Gautreks  kon- 


72    SAGAHRÓLPsGAUTREKSðOHAR.    5-6 K.      S 

dngs}  ok  at  f^essari  Teizlu  er  stefnt  píng  fjiSl* 
ment.  A  |vf  píngi  er  Rólfr  til  konúngs  tekinn 
meS  ráði  Ríngs  koniSngs  ok  samþykki  allrar 
alpýðu  i  öllu  Gautlandi.  At  {>essu  öUu  fylltu 
ok  framkomnu',  ferr  Ríngr  konúngr  heim  til 
Danmerkri  útley str  meS  sæmiligum  gjöfum.  En 
R(51fr  tekr  til  ríkisstjdrnar,  semr  lög  ok  lands- 
rétt  eptir  sínum  vilja,  gjörðist  hann  pegar  vin- 
sæll  af  sfnum  mðnnum ;  hann  var  stjdrnsamr 
ok  stdrgjöfull  svá  sem  faðir  hans.  pá  var 
hann  12  vetra,  er  hann  tdk  ríkisstjdrn  eða  höfS- 
ingskap  meS  konúngddmi.  KetiU,  brdðir  hans^ 
var  meS  honumy  eníngjaldr,  fdstbrdðir  kon- 
úngS)  var  í  hemaði  á  sumrum,  en  hafði  jafnan 
vetrsetu  í  Gautlandi  meS  Rólfi  konúngi.  Lí5r 
'nú  svá  frani,  par  til  er  Rdlfr  var  15  vetra. 

6.  Svá  er  sagt ,  at  f>at  var  einn  tíma ,  at 
peir  bræSr  talast  við,  spurðiRdlfr  konúngr,  hve 
líkliga  Katli  |iótti  á  horfa  um  ríkisstjdrn  eða 
höfðíngskap.  KetiU  lét  vel  fjrir  flestra  hluta 
sakir.  Rdlfr  konúngr  svaraði:  ok  f>v{at  pú 
hefir  grein  i  pessu  máli,  pá  ertu  skyldr  at  segja 
mér,  hvörs  þér  fikir  áfátt,  J)at  mér  er  sjfllf- 
rádt.  Ketill  svarar:  vel  má  ek  finnaþann  hlut, 
er  mér  pikir  vanta  yðra  heill',  pú  ert  maðr 
dkvændr,  ok  mundir  }>ú  pikja  miklu  gildari 
konúngr,  ef  |)ó  fengir  p^i  kvánfáng  við  |>itt  hæfi» 
Konúngr  mælti :  hvar  skal  ek  {>ess  orka  ?  Ket- 
iU  svaraði:  {>á  mundi  yðar  sæmd  vaxa,  ef  |>ér 


V 

7 


6K.         SagA  HrÓlFS  GAUTREKSdOVAR,    73 

»      * 

bsðiiS  jþeirrar  konúiigtddttúr,  er  bœM  er  hygg- 
in  ok  forsjáli  en  mér  pikir  vís  von ,  hvar  sem 
jþú  Yill  atvikja,  at  ^ér  mun  eigi  frávísat.  Kon- 
úngr  svarar:  ekki  býr  mérpat  i  skapi  sv&  búit, 
erlandpetta  lítit^  ok  mun  öagum  pikja  slœgr 
til  vors  ríkis,  eSa  hvar  horfir  pú  helzt  á  um 
petta  mál ,  frœndi !  RetiU  svaraði :  |>at  hef  ek 
frétt,  at  Eirékr  konúngr  í  Svl|>jd5  á  sér  ddttur 
vœna  ok  vitra,  "þá  er  þornbjörg  heitir,  hefi  ek 
8V&  frétt,  at  eigi  muni  fást  slíkr  kostr  híngat  . 
á  Norðrlond  fyrir  allra  hluta  sakir,  f>eirra  er 
kvennmaiin  má  prýða ,  en  hán  hefir  suma  hluti 
til  jafns  vii  hrausta  riddara;  pat  er  burtreiS  ok 
at  skilmast  við  skildi  ók  sverði ,  f^at  hefir  hún 
umfram  allar  konur,  pær  ek  hefi  spurn  af.  Ei- 
rekr  konúngr,  fa^ir  henhar,  er  ágœtr  fyrir  rík- 
ddms  sakir  ok  margra  hluta  annarra ,  peirra  er 
frœgan  konúng  má  prýSa.  Hrdlfr  konúngr 
avaraði :  ekki  berum  vér  (áræði)  til  slikra  hluta ; 
er  slíkt  meir  talat  af  ákef5  enn  forsjá ,  sem  fiik 
hendir  stundum,  frœndil  er  (at  íllt,  at  œtla 
sér  á  dul.  er  vonarlaust  er,  at  hann  fáirisit 
meS,  lízt  mér  svl,  pótt  ek  fara  at  biðja  döttur 
Eireks  konúngs  á  Sví^jóð,  sem  'þú  vildir,  f>á 
pikjumstek  vita,  atmér  mundi  synjat  konunn- 
ar,  ok  eigi  ólíkligt,  at  ek  fengi  nokkur  or5 
hæSilig,  ok  3rrði  ek  at  |»oIa  pat  allt  i  með  "þvi  ek 
hef5i  engi  fong  á  at  hefiia  sakir  ríkis  konúngs- 
ins ,  ok  munda  ek  vi6  sv&  búit  {>essu  una  ali* 


74  SagaH&ólfsGautrrkssomab^      6k. 

iUa.  EetiUf  kvað  ekki  trk  fara  mundu :  'skfH^ 
0S$  ekki  her  af  Danmörk  ok  Gau^andiat  hhtj^. 
á  Eirek  kouúng ,  ef  hann  synjar  |»ér  me^gðan 
KóUr  konúngr  mœlti :  ekkí  parf  sUkar  gldsur 
fyrir  mératgjöra,  f),víateki>ikjumstsjá|  hvörsu 
^etta  mundi  fara,  pdtt  freijtat  væri^  petta  fd|r 
exm  sem  annat  eptir  skaplyndi  Rdlfs  konúngs,  at 
hann  gaf  at  f>e$su  aungan  gaum^  ok  lét  líSa  hjá 
sér  sem  margt  annat^  Jiat  sem  honum  var  tjáð, 
ok  eigi  vissi  atnær,  hvat  honum  bjó  í  skapi ; 
tdk  hann  |>á  til  ^ess  jafnan  síSan,  er  öðrum  var 
or  minni  liSit. '  Líðr  svá  fram  nú  um  hríð  ^  at 
l^eir  fdstbræðr  sátu  ýmist  i  Ðanmörk  eða  Gaut- 
landi,  en  herjuðu  jafnan  á  súmrum^  ok  fengu 
of  f jár^  ok  vorU  hinir  hraustustu  bardagamenni 
8V&  at  ekki  stdð  vi6  þeim  |  urðu  |)eir  harÖla  víð- 
frægir  af  sínum  fremdarverkum  ^  kunnu  allir 
náliga  Jþeirra  nafn.  Svá  er  sagt  f rá  RdlG  kon* 
língi,  at  hann  var  allra  maxmá  mestr  ok  sterk- 
astr,  hann  var  svá  púngr  at  aungum  Jbest| 
mátti  hahn  ri5a  allan  dag  út ,  svá  at  eigi  kafn.* 
aði  f  e5r  sprýngi  undir  honum  j  ok  varS  jafnan 
at  skipta  við  hann.  Rdlfr  konúngr  var  manua 
vœnstr  ok  kurteis  ok  at  öllu  velskapaðr,  hœrör 
manna  bezt^  breiðleitr  ok  mikilleitr,  eygðr 
manna  bezt,  ok  fögur  augun  ok  snör,  miðmjdr 
ok  herðimikiU  ok  manna  bezt  á  sik  kominn^ 
ok  at  öllu  enn  hæverskasti,  hvörjum  manni 
betr  vígr  ok  at  öUum  í|Tdttum  búinn  umframi 
hvorn  anneln,   |>ann  er  honum  var  samtíða  á 


6K.      Sa6aHr6lfsGa(jtukssojííji*  75 

l 

Norðrlöndutnj  znanna  var  hann  vinsttlai^* 
Rdlfr  konúngr  var  vitr  ma6r  ok  1  öllu  forsjáll, 
akinugr  ok  glögg|>ekkinn ,  gíör&ist^hann  brátt 
við£r»gr  af  sinum  höiBlngskap  bœti  tiær  ok 
^ærri.  pat  var  eitt  vor,  er  Ketill  spurði,  hvat 
Rölfr  konúngr  ætlaði  at  athafast  um  sumarit; 
Hann  svaraði :  mun  eigi  ráðligt  at  fara  til  Sví- 
f>jdðar,  ok  leita  mægða  við  Eirek  konúng  j  sv4 
8em|»ú  talaðir  fyrr.'  KetiU  mœlti:  undarligt 
er  yívart  lyndi,  pér  látið  fyrst  hjá  yír  ]lða,  pat 
er  talat  er,  ok  geiit  aungan  gaum  at  {>á  i 
8táð)  ^ö  yðr  sh  |>at  i  hug,  "þá  minnist  fbx  á  f)at 
siðan,  pk  látið  pá  sem  nýmœlt  sé,  þá  er  margir 
vetr  líðaj  er  mér  samt  i  hug  sem  |»á,  ok  m: 
ekki  atiresta.  Konúngr  mœlti:  he£[r|iú  nokk^ 
ut  frétt  af  pessari  mey?  Ketill  svarar:  meS 
öllu  ekki  annat  9  enn  |>at  sem  ek  hefi  jiér  áðr 
afsagt.  Konúngr  mælti:  frétt  hefi  ék  at  hún 
er  bæði  vitr  ok  væn,  ok  svá  er  mér  flutt,  at 

svá  sé  hún  stdr  ok  stolt,  at  hún  vili,  at  engi 

• 

maðr  kvennkenni  hana,  ok  hún  sé  tekin  til 
konúngs  yfir  priðjúng  Sví|))<íðar,  ok  hennar 
atseta  sé  á  Ullarakri>  ok  faaldi  f»ar  hírð  sexti 
aðrir  koniingar;  heyrt  hef  ek  f>at  ok  sagt,  at 
hennarhafi  beðit  nokkrir  konúngar,  ok  hafi 
suma  látit  drepa,  suma  hafi  hún  látit  klaskja' 
á  einhvörn  hátt,  suma  blinda,  gelda,  hand*- 
höggva,  eðr  fóthöggva,  en  valit  öU  orð  hæðilig 

með  svívirðuj  ok  vili  hún  sva  afvenja;  at  ]^s»- 

*  ■        

1)  hneýkja,  C;,ineikjð,  F". 


76  SagaHrólfsGautrekssonar.       6K. 

aramála  s^  leitat;  ^é  ek  óí  at  'þessi  fer6 
znun  heffast  'mjök  tveim  stofnum ,  f>ví  ef  vér 
fáum  j^etta  ráð  fengit,  mun  oss  í  aukast  frami 
i  ferS  ^essari,  hitt  elligar,  at  vér  munnm  fá 
af  pessari  ferð  skömm  ok  sneipu  ok  œfinligt 
athlœgi*  KetiU  mælti:  litlir  eruð  þér  margir 
bríösti,  J)ött  |>ér  séið  gildir  samanreknir,  ok 
er  yðr  |>at  mikil  aihlægi,  at  treystast  varla  at 
fiytja  við  einn  kvennmann  eyrindf,  vdenti  ek 
ok  pess,  ]því  meira  dramb  sem  hún  hefir  á 
8ik  diegit,  at  |ivi  vesalligar  falli  hennar  of- 
stœki)  pegar  sá  tími  er  kominn,  er  par  verðr 
endir  á.  Rolfr  konúngr  mœlti:  nú  með  f>ví 
at  'þá  frír  hugar  um  ferð  pessa^  f>á  vil  ek 
aenda  .I>ik  til  Danmerkr  eptir  íngjaldi,  fóst- 
bröður  mínum,  vil  ek  at  hann  fari  pessa  ferð 
með  niér.  Síðan  hættu  f>eir  tali  sinu^  býr 
Ketill  ferð  sína  til  Danmerkr.  íngjaldr  bregðr 
við  skjdtt,  ok  ferr  á  fund  Rdlfs  konúngs.  Kon- 
lingr  fagnar  honum  vel,  ok  segir  honum  sína 
fyrirœtlan.  íngjaldr  tekr  vel,  lézt  vœnta  með 
konúngs  hamingíuy  at  gdðan  enda  mundi  eiga 
|>eirra  eyrindi  um  J>at  er  lyki,  pdtt  nokkut 
seinkaðist*  Rölfr  kouúngr  segir  Katli,  brdður 
ainumi  at  hann  skal  vera  heima  ok  gæia 
rikis.  KetiII  mælti:  f>cr  munuð  ráða,  herra! 
en  undra  ek  at  f>cr  kallið  mik  f>at  dmannao, 
at  ek  sé  eigi  hæir  i  yðru  föruney ti.  Konúngr 
mælti:  eigi  skaltu  svá  virða,  bróðir!  f>víat  f)á 
skaltu  fara  Jþessa  ferð,  ef  vér  purfum  við  nokk- 


6-.7K.    SagaHrólföGautrekssonar.  77 

I 

urra   harðræSa,    en  vhr  munum  ^essara  mála 
leita  fyrst  með  högværi  ok  góðu  þoli,  ef  pess 
er  kostr.   Var  Ketill  eptir  enn  nauSugasti,  /ok 
kvaS  ]>eim  fyrir  pat  iUa  farast  mundu.     Lypt* 
ir  Rólfr  konúngr  ferð  sinni,    riðr  heiman  við 
60  manna;  var  Jietta  lið  mjök  valit  bœði  at 
mannvirMng  ok   skartsamligum  búnaði  klœða 
ok  vopna ;  ríða  síðan  sem  leið  liggr,  létta  eigi 
fyrri   sinni  ferð,  enn  ^eir  kvomu  til  Uppsala. 
7.  •  Nú  er  þar  til  at  taka,    sem   Eirekr 
konúngr  er;     hann  átti  aér  drottníngu  vitra^ 
ok  vænaj   hún  hendi  mikit  tal  af  draumum; 
hún    hét    íngig' rSr.      pat  var  eina   ndtt,   er 
drottníng  vaknaði  i  sæng  sinni;  hún  talar  við 
lEirek  koniing,    ok  mœlti:    ek  ipun   hafa  iUa 
látit  í  svefni.      Svá   er,   segir    konúngr,   eða 
hvat  dreymdi  f>ik?   Hún   svaraði:  úti  var  ek 
stödd,    ok  póttumst  ek  lítast  um,    en  |>v{  brá 
við,  at  sá  um  alla  Svíþjdð,    ok  miklu  víðara; 
ek  sá  upp  til  Gautlands,  ok  svá  gjörlð  at  ek 
sá  {taðan  renna  vargaflokk  mikinn,  ok  hfngat 
pdtti  mér  |>eir  stefna  á  Svil^jdðy  en  fyrír  vðrg** 
unum  fór  hit  darga  dýr ;  ^at  var  harðla  mikit ; 
|>ar  fár,  eptir  hvítabjörn,   þat'  var  rauðkinnrf 
bæði  |)c>ttu    mhr    dýrin  sléttfjöUuð  ok  kyrlig, 
ok  láta  ógrimmliga,    en   f>at  |>dtti   mér   með 
dlíkendum,    hvörsu  skjdtt  híngat  bar  dýrin, 
eða  hvörsu  gjörla  ek  pdttumst  þau  sjá,  ok  eigi 
Jióiú  mér  fœrra  saman  enn  60,    ek  pöttumst 
vita,   at  þðu  mundu  híagat  œtla  til  Uppsala} 


78  SagaHrölpsGaittekkssokaa*      tk. 

ek  þóttist  kalla  á  f»ik,  ok  segja  pér  til,  ok  í 
]^ví  vaknafia  ek.  Komlsgr  mfielti :  ^frú  !  segír 
hann)  fyrir  hvörju  petlar  |iú  slíkt  vera?  Hún 
STarafii:  |)arsem  sá  varga,  |>at  eru  manna 
fylgi^f  9  o^  I^arsem  hit  darga  dýr  fdr  fyriry 
|þat  er  konúngs  fylgja,  ok  mun  hann  vera 
formaðr  hinna;  rann  í  hjá  honum  einn  hvíta- 
björny  ^ar  mun  jþessum  konúngi  fylgja  nokk* 
ur  kappi  eðr  konúngssony  pvíat  björninn  er 
sterkri  ok  merkir  hann  sterka  fylgð^  ok  piki 
mér  mikil  Tán,  at  yðr  sæki  heim  nokkur 
ágætr  konúngr  i  var  I>etta  dýr  miklu  meira 
ok  sterkarai  enn  ek  hafi  sþurn  aF,  at  svá  mætti 
Terða.  Kondngr  mælti :  hvaðan  œtlar  'þú  penna 
konúng'at  koma^  eSa  hvörsu  skaðvænliga  |>iki 
pér  petta  vera  munu  voru  riki.  Ðrottning 
mœlti:  skylda  ek  nokkut  um  ætlai  pá  vænti 
ékf  at  pessi  konúngr  fari  með  aungri  striðu 
i  ^etta  sinni  pviat  pessi  dýr  voru  hýr,  en  ef 
ek  skyldi  geta  til^  pá  er  pat  min  ætlan^  at 
f>etta  hit  mikla  dýr  muni  rera  fýlgja  Rdlfs 
koa«Snga  Gaíitrekssonar  af  Gautlandi,  með  pvi 
at  paðan  runnu  |>essi  dýr  at,  eu  hvitabjörn- 
inn  getek  vera  fylgjaíngjalds^  fdstbrdður  hans. 
Konúngr  mælti:  hvat  mun  kappinnRdlfrvilja 
hingat  á  vom  fund?  Drottning  mœlti:  or 
elíku  öllu  verðr  gáui  at  gjöra  svá  búit,  en 
með  pvi  dýrin  voru  hýr  i  viðbragði^  get  ek  at 
þeic  iári  með  friði  ok  gdðum  hug  til  vor, 
jþæcti    mér  likast,     at  Rölfr  konúngr  mundi 


7-8  K.     SaG  A^HrÓLFS  GAnTREX^BSOlfAA.    79 

haiá  'þat  eyrindiy  sem  margir  hafa  tíSr  halt,  at 
biSja  pornbjargar,  döttur  yðvárrar,  er  htSn  nd 
frægust  kvenna  híngat  i  Norjirlönd.  Koniingr 
mœlti:  ekki  kann  ek  Hrölii  at  œtla  jþessa  dul 
eða  öðrum  peim  konúngi,  er  svá  litlu  riki  stýr- 
ir,  jþarsem  á^r  hafa  be&it  hennar  j^eir  konúng- 
ar,  er  haft  hafa  undir  sik  aðra  skattkonúnga, 
ok  far  ekki,  frú  I  meðslíka  draumdraj  Drottn* 
ing  mælti :  eigi  tekr  til  |>ess  aema  þurfi ,  hvat 
ek  ætla  um  ^etta.  Konúngr  mælti:  hvörsu 
skal  ek  gánga  í  mdti  Rdlfi  kondngi^  ef  hann 
kemr  hér,  eða  taka  faans  máli,  ef  hanti  ferr 
pessara  eyiinda?  Hiin  svaraJ^i:  vel  skulu  |>ér 
taka  Rölfí  konángi,  ef  hann  sækir  yðr  heimi 
ok  sýna  honum  ena  mestu  blíðu  ^  pví  hann  er 
hinn  mesti  afreksmaðr  um  margaluti,  ok  eigi 
vist  at  yðar  ddttir  fái  frægra  mann ,  enn  setíi 
mér  er  hannsagðr.  Ok  eptir  petta  skilja  pau 
sitttal  at  sinni;  líða  nú  nokkrir  dagan 

8.  Nú  ér  sagt  Eireki  konúngi,  at  kominn 
se  i  staðina  Aólfr  konúngr  Gautrekssen  með 
60  manna.  Konúngr  fékk  menn  til  at  bfdSa 
honum  til  veizlu  i  hoU  sina.  Sem  Rdlfi  kon» 
úngi  komu  pessi  orð,  ierr  hann  á  konúngs  fund, 
ok  var  honum  tekit  vel  ok  sœmiliga,  en  me{$ 
öngri  bliðu  eðr  ölværð^  var  hoiium  skipat  i 
öndvegi  á  énn  dœðra  bekkj  komu  f>eir  sið  dags. 
Voru  þá  tekin  bor5  ok  vist,  ok  drykkr  inn  bor* 
inn;  ok  er  |>eir  höfðU  drukkitum  hríð,  voru 
margir  vel   kátir.      Rólfr  konúngr  var   heldr 


80  Saga  Hrólvs  Gautrs&ssonab.     sk. 

hljöðr  ok  fátalaSr.  Eirekr  konúngr  orti  orða 
á  bann,  ok  spurði  tiðinda  af  Gautlandi  e^a  ann- 
arstaðar,  |>ar6em  hannhafði  fréttir.  Rdlfr  kon- 
úngr  sagði  með  öilu  tíMndalaust  af  Gautlandi. 
Eirekr  konúngr  mœlti:  en  hvör  eru  eyrindi 
yðar  híngat  til  vor  Svíanna,  er  jþér  ríðið  um  há* 
vetr  með  margmenni  ?  Rdlfr  konúngr  svaraði : 
vér  höfum  verit  sjálfráðir  ferða  vorra  hér  til, 
hvörsu  sem  jpat  berr  til  héðan  af ,  hvort  sem 
vcr  höfum  farit  á  skipum  eSr  hestuijÐ  $  en  par 
sem  |)ir  spyrlð  at  eyrindi  voru,  pá  höfðu  vér 
ætlat  at  bera  f)au  fram  í  meira  tdmi;  en  nd 
par  sem  þá  fréttir  at,  þi  ætla  ek  at  vér  purfum 
|ieim  eigi  at  fresta,  {ivíat  satt  er  |>at  mœlt,  er 
aptans  bíSr  óf röm  sök  $  er  {>at  eyrindi  m;tt  hing- 
at ,  at  ek  mœli  til  mægða  við  yikj  en  til  sam- 
fara  við  pornbjörguy  ddtturf)ína,  vildu  vér  ná 
skjdtt  heyra  skír  andsvör  voru  máli.  Eirekr 
konúngr  svaraði :  kann  ek  glensyrðum  yðrum 
Gautanna,  at  |>ér  talið  margt  kátligt  j  pá  er  pér 
drekkiði  ok  má  pat  eigi  allt  marka,  man  ek 
vera  nœrgætr  yðr  Gautunum,  ok  yðru  eyrindi. 
Mér  er  sagt ,  at  f>ar  sé  hallœri  mikit  með  yðr 
Gautum,  berr  patmjöktil,  atGautland  er  dvítt< 
ok  lítit  aftektum,  en  mannijöldi  mikill;  pér 
fœðið  jafnan  mikinn  her  á  yðrum  kostnaði,  ok 
eruð  örlátir  ok  gdðir  af  yðru,  meðan  til  er^  nú 
pikjumst  ek  vita,  at  "þer  mun  |>ikja  mjök  at- 
skorpnaí  ok  munu  pér  pvi  hafa  heíman  farit^ 
*)  óiiytt,  c. 


1 

8-9  K.    SagaHrólfsGautrekssonar.  81 

at  yðr  xnun  pikja  íllt  at  pola  8ult  ok  haiðrétti  j 
jfat  er  ok  mikil  vorkun,  at  slíkum  mönnum 
sem  pér  eruð,  |>iki  |>at  vera  mikil  yancjrœði^  at 
vera  við  |»at^  ef  (ú  mátt  eigi  halda  proska  pIn-» 
um.  V  Var  petta  ráð^miklu  vitrligra^  at  leita  sér. 
hjálpar  pángat,  sem  líkast  J>dtti,  heldr  enn 
velta  af  út  í  vesöld,  vil  ek  petta  vel  fyrir  "þhr 
virða^  |»(Stt  |>ú  vœntir  f>ér  hér  nokkimrar  hjálpar 
af  ossy  vil  ek  jþat  skjdtt  gjöra  augljdst  fyrir  pér, 
hvöm  beina  |>ér  fáið  í  voru  ríki.  Vér  viljum 
lofa  y^r  mánaðar  yfirför  um  vort  ríki ,  ef  pér 
vilið  með  |>ökkum  taka  pessa  dvöl,  ok  ef  annar 
konúngr  veitir  yðr  slikar  hjálpir,  pá  er  mikil 
von^  at  |)ú  ikomir  ^essu  fdlki  lásoltnu  beim, 
sem  Jtneð  pér  ferr,  en  far  ekki  með  pann  h^ 
gtfma,  at|>érbiðið  kvenna,  hvorkiminnarddttur 
né  annarra,  pvíat  pat  mun  yðr  at  skjali  einu 
yerðay  meðan  |>ér  eruð  isvá  af  yðr  komnir  af 
akort  ok  hallœri ,  en  pá  er  pessi  tími^  er  útÍ9 
mun  enn  nokkut  fyrirbrenna ,  er  pér.  komið 
heimi  ok  beri  pér  fyrir  jþetta  engan  hugarekka 
8vá  búit. 

9.  Rdlfr  konúngr  hlýddi  vel  orðum  kon- 
úngsinsj  ok  er  koniSngr  lauk  sínu  máli,  mælti 
Rdlfr :  herra  I  eigi  er  |>at  satt^  at  oss  skorti  mat 
í  voru  landi,  eða  purfum  annarra  ölmusa  y  vor- 
um  mönnum  til  hjálpar,  en  pdat  petta  f>rot 
sækti.oss,  |>á  mundum  vér  fyrr  aðra  heimsækja 
eiinyðry  líztpetta  gjört  til  vor  jþarfleysu  kalls; 

FORVAÍDAII  Sö'gVII  NoKDRt  AVDA|  SBlVDI.  '^ 


82  SagaHrólfsGaut?»ek5sonar/     9  k. 

okfundumenn,  atRólfr  konúngr  reiddist  harclila 
mjök,    pc5  hann  hefði  fá    orS  uni^    ok  skildu 
konúngar  í  |)at  sinn,  ok  fdrumenn  at  sofa.   Vap 
peim  Rólfi  konúngi  fylgt  til  einnar  skemmu  at 
sofa,     Eirekr  konúngr  gekk  ok  til  sœngr  sinn- 
ar,  var  drottníng  J)ar  fyrir,  ok  tdku  pau  tal  me8 
ser,     Hún  spurði :  er  Rdlfr  konúngr  kominn  á 
yðvarn  fund  ?     Svá  er  at  v/sg ,   segir  konúngr. 
Ilún  spurði:   hvörsu  lízt  þbr  á  Rdlf  konúng? 
Eirekr  konúngr  segir:    skjdtt  er  pat  at  segja, 
öngvan  mann  hef  ek  séð    meirá  ok  sterkligra, 
ok  at  öllu  vœnna  ok  kurteisara ,  |>at  er  ek  má 
líta  af  hans  viðbragði,  né  át  öUu  betr  skapaðan. 
Drotmíng  mælti:  svá  hefir  mér  fluttverit,  e^a 
heGr  ])ú  nokkut  við  hann  talat,   eða  reynt  hans 
vizku.     Konúngr  segir  henni  allt  peirra  viðrtal^ 
hvörsii  farit  hafði  með  |)eim:    ok  |>at  hygg  ek, 
segir  hann,    at  hann  sá  lángt  umfram  flesta 
menn^    bœði.at  viti  ok  flestum  í|>rdttum  ok 
polinmæði,     Drottníng  mælti:  pá  hefir  nú  illa 
tiltekizt,   er  {>ú  skalt  svá  iUa   leitat  hafa  slíks 
höfðíngja,  sem  Rdlfr  konúngr  er,  ok  fyrir  f>etta 
munu  þbr  eiga,  ok  yðvart  ríki ,  von  af  honum 
stdrra  dnáða  ok  lángra,  þvíat  pat  ei*  mfn^  ætlan, 
pdtt  yðr  |>iki  hann  hafa  lítitríki,  at  meiravinni 
hans  frami  ok  hreysti  með  konúngligu  náttúru- 
brag.'i,  enn  liðsfjöldi  nokkurs  konúngs  hingat 
á  Norðrlönd;  f>víat  mér  er  svá  flutt,  at  hann  sé 
lángt  umfram  aðra  konúiiga.     Konúngr  mœlti : 
.bœði  er,    at  hann  er  mikit  afbragð  annarra 


9K.       SagaHrólfsGáútrkkssonar;  83 

mahná,  eqda  finnst  pér  mikit  um  konúng 
[þenna,  eSa  hvat  er  nú  til  ráSs  ?  Drottníng  mælti : 
skjdt  er  mín  tillaga,  herra !  ek  vil  at  {>ér  vægið 
fyrir  Rólfi  konúngi  {  orðum ,  pvíat  með  sönnu 
segi  ek  per  þat,  at  þhr  mun  ver8a  I^úngt  at  etja 
við  hani}  |>rái  eðr  kappi ,  J^vídt  hann  hefir  styrk 
af  Danakonúngi,  pvíat  hann  rœðr  öUu  með 
Rfngi  konúngi)  fdstra  sínum.  Konúngr  svar- 
a$i:  vera  má,  at  oss  hafimissýnztum  pettamál, 
eSa  hvörsu  iskal  ek  nú  svá  tala  eða  gjörai  at 
honum  liki  vel  ?  Ðrottníng  mælti :  |>at  legg 
ek  til  ráSS)  at  á  morgin^  er  |)eir  koma  í  sæti, 
ok  pér  hafið  drukkit  um  hríð^  |)á  skaltu  kasta 
gleðiorSum  á  Rdlf  konúng^  ok  spyrja  at  hans 
framaverkum,  erhannhefir  unnit;  en  ek  get, 
at  hann  muni  vera  fár^  ok  mun  eigi  úr 
minni  liSit  yðvart  tdl«  Síðan  skaltu  spyrja  at 
eýrindum  hans,  ok  láta  svá  örvænliga,  sem 
hann  hafi  aldrei  getit  sinna  eyrinda  fyrir  I>ér; 
en  ef  hann  vikr  á^  eða  talar  |>ar  til  nokkrum 
orðum,  "þá  seg  pú  at  'þú  munir  eigi^  at  |>ið  hafið 
nokkut  viðtalazt  nema  vel  ok  vingjarnliga)  ea 
ef  |>at  hefir  nokkut  verit^  seg  at  |>at  viltu  gjarna 
ómælt  hafa,  ok  ef  hann  vikr  nokkut  á  bdnorðit, 
fiávilda  ek,  at|>ú  svaraðir  vel  til^  ok  TÍsir  eigi 
frá,  ef  hann  fengi  jáyrði  af  henni  til  pessara 
mála;  gjarið  yðr  blíða  ok  auðvelda  i  pessu 
máli,  vænti  ek  at  pá  fari  vel  ykkar  i  milli,  I>iki 
mér  |k5  eigi  ráðit,    hvörsu  auðveldliga  gánga 

F2 


84    Sa'GA  HrÓLFS  GAUTftEK.SSONAR.       9  K. 

meyjarmálin^  p6tt|>ér  leggili  samj»ykki  til.-  Ok 
eptir  f>etta  sofa  pau  af  um  nóttina.  Ok  um 
morguninn,  er  menn  komu  undir  drykkjuborð^ 
var  Eirekr  konúngr  allkátr,  ok  orti  m)ök  á 
um  gleði  við  menn  Rdlfs  konúngs.  Sem  Rdlfr 
konúngr  heyrði  petta,  hlýddi  hann  til ,  ok  var 
heldr  fá^laðr,  ok  er  Eirekr  konúngr  fann 
]>etta,  mœlti  hann:  svá  er  mál  með  vexti,  at 
f»ú,  Rölfr !  ert  kominn  i  vora  höU  eptir  minu 
boði,  ok  |)víat  mér  finnst  svft  9  ^  at  pér  haiið  eigi 
alvöru  gleði,  svá  sem  dýrra^  höföingja  er  háttr 
til  at  yeizlum,  viljum  vér  gjarna ,  at  pér  gjöriiS 
oss  kunnigt,  hvat  veldr  yiSvarrt  ógleði,  svá  at 
vht  megum  fullgiðra  alla  yðra  gleSi  meS  ept- 
irlæti ,  svá  at  yðar  konúnglig  tign  héldi  sinni 
virSíng  með  eptirlœti  peirraluta,  sem  vérmeg- 
um  'yðra  sœmd  auka  $  par  i  mdt  vildum  vér 
piggi'a  af  yðr  með  gleði  frásögn  peirra  fremd- 
arverka ,  sem  dagliga  segjast  af  ýðar  snildar- 
verkum  ok  bardögum;  er  oss  ]þar  áfir  allmikit 
afsagt.  Rdlfr  konúngr  juœlti :  '^at  mun  enn^ 
sem  annat,  pat  sem  til  min  kemr,  at  ytr  Svium 
mun  f>ikja  litit  umVert.  Eirekr  konúngr 
mælti:  mijkit  hefir  oss  verit  sagt  af  vænleik 
|)inum  ok  atgjörfi,  ok  virðist  oss  svá,  at  par 
megi  eigi  ofsögum  frá  segja  um  allan  {>iun 
vfi^nleik,.  ^urteisi  ok  hœversku,  eða  hvörsu 
gattiall  maðr  ertu,  Rdlfr  ?  Ek  em  nú  18  vetra  gam- 
all.  Konúngr  svaraði :  afbragSs  maðr  ertu,  eSa 
hvört  ætli^érriða,  eðahvathafipii^eyrindumy 


9K.         SAGAHRÓLFdÓAUTREKSSOHAR.    85 

er  "þhr  haii6  srfttá  yom  fund?  Rdlf  undraði  mjöky 
er  konúngr  6pur8i|ies8a,  ok  hugði  at  konúngr 
mundi  yilja  endrnýa  sin  atyrði ;  hann  mœlti : 
eyrindi  vort  var  kunnigt  gjört,  ok  œtla  ek 
éiffL  or  minni  fallit  oss  Gautunum,  hvör  and- 
svör  YÍT  fengum  af  jir  par  í  mót.  Konúngr 
mœlti:  eigi  man  ek^  at  þér  hafið  z)okkur  eyr- 
indi  við  068  flutty  byrjar  jþat  eigi  vorri  konúng- 
ligri  tign  at  mœla  (nema  á  gdðan  hátt)  við  jafn 
virðuligan  höf  ðíngja  sexn  þú  ert ,  ok  ef  vér  böf- 
um  þat  nokkut  talat ,  at  y ðr  misliki  ^  þá  mun 
þitsatty  sem  mœlt  er,  at  öl  er  annsKr  maðr} 
viljum  vér  'þat  allt  með  skinsemi  aptrtaka,  ok 
láta  sem  dmœlt  sé,  ok  pegar  ek  geymi  at  min- 
um  orðum^  þá  vil  ek  veLsvara  yðru  máli ;  munu 
ok  pau  ein  efni  á  vera,  Rdlfr  konúngr  sá^  at , 
nú  var  skipat  lyndiEireks  koiiúngSy  ok  hefir  nú 
bónorS  í  annat  sinn,  flytr  nú  bœði  vel  ok  skör- 
ugUgay  ok  erhann  hœtti  sínum  flutníng,  mælti 
Eirekr  konúngr:  j^essu.  máli  viljum  vér  vel 
svara,  pvíat  pat  er  mikil  von,  at  oss  bjd^ist  eigi 
fremri  konúngr  til  mœgðar,  enn  þú  ert^  en  þhr 
munuð  spurn  af  hafai  at  ddttir  vor  er  eigi  með 
0SS9  ok  vér  hi^um  gefit  henni  loiðjúng  rikis 
vors,  ok  ræðr  hún  |>vi  svá  sem  konúngr}  hún 
er  rik  ok  stdrráð^  ok  hefir  hirð  um  sik  svá  sem 
konúngar }  margir  konúngar  halá/hennar  beðit 
Ok  konúnga  synir;  hefir  hún  öllum  frá  visat 
með  hœðiligum  orðum^  suma  hefir  hún  látit 
Nú  með   pvi  al  mér  er  hennar  ^essi 


86  SagaHrölfsGautrekssoitar*       9K. 

framf erS  ekki  at  skapi ,  pviat  hún  gjörlr  af  sér 
mikit  ofbeldi ,  fivíat  engi  maðr  skal  hana  pora 
^t  kalla  öðruTÍsi  enn  með  konúngs  nafni,  utan 
bann  poli  af  henni  nokkut  harSrétti;  nú  ét 
|>á  viU  sœkja  Jyeesa  konu  |>ér  til  handa  j  hvort 
sem  f^at  er  heldr  með  ráðum  eða  harftfengiy  þk 
viljum  vér  til  pess  oirSlof  gefa  af  vorri  álf u ,  en 
'þav  l  mdt  viljum  vir  af  jiv  piggja  rö  ok  náðir 
vorum  mönnum  ok  öllu  voru  ríki,  |>(5ttu  purfir 
me6  bardaga  |iessa  at  freista,  viljum  vér  ok 
henni  aungan  styrk  veita  yðr  í  mdti  ok  sitja 
svá  ky rrir  hjá  öUum  ykkrum  samskiptum;  Rdlfr 
konúngr  kvaðst  eigi  framar  beiðast  af  konúngs 
hendi,  [ok  bundu  petta  fastmœlum^  sín  i  mill- 
um ,  drukku  nii  glaðir  ok  kátir  $  veitti  Eirekr 
konúngr  hit  akorugligasta.  Ok  at  liðnum  premr 
dögum  býst  Rölfr  konúngr  í  braut,  ok  skild* 
nst  konángar  með  blíðri  vináttUi  léttir  hann 
eigi  fyrr  sinni  ferð,  enn  hann  kemr  á  Ullarakr 
með  sitt  föruneyti ,  þarsem  pornbjörg  réð  fyr^ 
in  -peir  komu  par  snemma  dags^  var  |>eim 
sagt,  at  konúngr  sitr  yfir  borðum  með  allri 
hirð  sinni,  Konúngr  valdi  með  sér  12  afaio* 
um  mönnumy  þá  er  fræknastir  voru,  ok  baS 
^á  gánga  inn  i  höllina  með  sér  með  brugðnum 
sverðum:  enn  annat  lið  vort  standi  úti  meS 
búna  hesta  vora  1  Ok  énn  mælti  Rölf  r  konúngr 
við  menn  sína  j  pá  er  inn  skyldu  ganga :  v^r 
skulum  sváathátta,  at  ek  skal  gánga  fyrstr,  ok 

,'}  hættQ  nú  tHli,  C. 


9K.     SagaHrólfsGautr£K8sona£.  87 

við  íngjaldr,  pá  hvorr  at  öðruxDy  ok  ef  svá  berr 
til^  at  vor  verði  freistat  með  nokkurri  áleitni, 
"þá  verið  yðr  sem  bezt|  ok  gángi  sá  fyi'str  út,  er 
fiíðast  gekk  inn ,  förum  sem  djarfligast !  Eptir 
petta  gángajþeir  i  hallina ;  ok  svá  sem  ^peir)  voru 
innkomnir,  sátu  allir  menn  undir  borðum  á 
báða  bekki,  ok  var  hallin  alskipuð.  Engi  maðr 
heilsaði  á  {>á ,  ok  allir  urðu  hljöðir  við  f^eirra 
kvomu.  Rtflfr  komhigr  gekk  innar  fyrir  há'^ 
sætit,  sá  hann  at  |»ar  sat  harðla  voldugr  maðr 
með  konúngs  skrúða  ágætum ;  pessi  maðr  var' 
ikgur  ok  frfðf .  Allir  menn,  peir  sem  inoi  sátu» 
uodruðust  vöxt^  ok  vænleik  Rdlfs  konúngs,  en 
engi  maðr  kastaði  orðum  á  f>á.  Rdlfr  konúngr 
tök  hjáUninn  af.höfði  sér,  ok  hneigði  konúng- 
inum^  en  stakk  blöðreflinum  f  borðit,  ok  mœlti : 
8Ítið  heilir,  herral  ok  f  náðum  allt  yðvart  ríkil 
Sem  konúngr  heyrði  orð  hans ,  '  ansaði  hann 
aungu  orði,  ok  eigi  leit  hann  af  út«  Sem  R<51fr 
konúngr  sá  mikit  ofstœki  konúngsins,  tók  hann 
iil  orða:  ek  er  svá  kominn^  h^rra!  á  yðvarn 
fund  eptir  ráði  ok  sampykki  Eireks  konúngs, 
iöður|>íns'9  atleitayðr  söma,  en  mér  framgángs, 
til  ^ess  at  binda  við  yðr  unaðsamligt  eptirlæli, 
f»at  sem  hvprr  okkar  má.  öðrum  veiia  eptir 
boði  náttúrunnar  9  fyrir  utan  allt  ángr  eSr 
dnáðir.  Konúngr  leit  við  honum,  ok  mœlti :  f>ér 
munuð  vera  hér  til  vor  komnir  svá  sem  eitt 
fdly  á  hvörn  hátt  sem  pér  eruð  kallaðir^  par 
8em  f>ér  eruð  landvanir,   f^ikkjumst  ek  gjörla 


8ö  SagaHrólfsGautrekssovar.      9k* 

ekilja,  at  (at  unai$8aiDligt  eptírlætiy  erpérkrefli$ 
af  0889  er  matr  ok  drykkr,  ok  ^at  vilíum  vér 
við  aungan  mann  spara,  j^nn  er  pessa  er  purf- 
andi,  ok  af  08s  vill  (t>igg)a)  j  megi  þér  vel  f»es8a 
yðra  beiðslu  fram  hafa  vi5  |iann,  er  vér  hðfum 
l^at  starf  fengit,  en  gefið  oss  náðir  af  slíku  kallsi, 
{ivíat  engis  manns  bryti  eða  pjdnustumatr  œtla 
ek  at  vera,  hjcfirki  pinn  né  annarra  y  ok  haf  fiik 
8k]dtt,í  fMinn  sta6,  ok  f>inir  8veiti!ingar,  er  pú 
matt  slökkvahúngr  }>inn  ok^orsta,  en  lát  osa 
sitja  i  náðum  af  ySar  kalsii  ok  alla  vora  vildar- 
menn.  Rdlfr  konúngr  mœlti :  eigi  er  pat  satt^ 
at  vér  krefjum  af  yðr  i  petta  sinn  matár  né 
drykkjar,  pviat  pathöfúm  véráðr  í  nrfgy  enmeii 
pvi  at  vér  vitum,  at  f>ú  ert  heldr  dóttir  Svía 
konúngs  enn  son,  pá  viljum  vér  nú  ok  me5 
•ákveðnum  orðum  flytja  vort  eyrindi  meS  stöddu 
8am|»ykki  föður  yðvars^  ok  biðja  ^ln  mér  til 
kvanar,  til  styrktar  ok  stjdmar  voru  rikiy  til  * 
upphalds  ok  eflingar  öllu  voru  afkvœmi,  jþví 
sem  af  <^kr  lifnar.  Sem  konúngr  porbergr 
heyrði  pessi  orð  Rólfs  konúngs,  var  hann  avá 
öðr  ok  æfr^  at  hann  vi88i  trautt,  hvat  hann 
skyldi  athafast;  hann  bað  alla  sina  menn 
vopnast  |>ar  i  hallinni ,  ok  taka  ok  binda  petta 
föl :  er  oss  leitar  svá  mikillar  háðúngar ,  er  svá 
hyggst  at  ófrægja  s}álfa  oss  ok  skemma,  pvíat 
eigi  munu  dæmi  til  finnast,  at  jafn  háðulig 
orð  hafi  töluð  verit  við  nokkurn  konúng  eða 
kempu,   þ&  er  sin  vápn  kann  beraj    skal  svá 


9*10  K.  SAGAHRÓLPsGAUTREKSSOirAR.    89 

launa  ok  afVeiija  smákon^Snga  at  hœSa  oss  e&i 

gabba,  svá  heldr  konúnginn  föður  vom.     péssi 

konúngr  haiði  alvœpni  y fir  sér ,    ok  allir  hans 

menn.     Siðan  grípr  hann  fyrstr  til  vopna , .  ok 

srk  hvorr  at  öðrum^  er  nú  brak  mikit  ok  <5p  £ 

hallinni,  er  hvorr  e^ar  afanan.  Sem  Rdlfr  kou^ 

úngr  sá  jþessa  styrjðld,  settihann  hjálm  á  höfuS 

síír,  ok  bað  sína  xnenn  útgánga^    gekk  sá  nú 

fyrstr  út,  sem  síðast  gekk  inn,  en  hirðin  öll| 

svá  sem  viSkomsty  sdtti  at  Rdlfi  konúngi  me& 

ákafa.     Rólir  koniingr  hopaM  utar  eptir  hall« 

inni,  okhafði  skjöldinnfyrir  sir,  enhannhjtf 

með  sverðinuy  sem  hann  við  komst,       Svá  er 

sagty  at  hann  drap  12  menn  á  höllinni  ^  ok  er 

]^ir  komu  út^    sá  hann  at  engi  efni  voru  til 

Tiðtoku  sakir  liSsfjðlda,  var  pat  ráð  peirra,  at 

ríða  undan  at  sinni ;  skorti  pá  eigi  óp  ok  eggjaui 

er  staðarmenn  gey stust  eptir  þeim ,  hvorr  iram 

at  öðrum.     Rölfr  konúngr  bað  sína  menn  und- 

an  riða,  ok  skilr  meS  jþeim  fyrst  at  sinni ,  pviat 

staðarmean  hðfðu  eigi  hesta  i  hjá  sér  til  eptir- 

reiðar;  urSu  mennRdlfs  konúngs  fiestir  fegniri 

er  i  braut  komust  j    er  nú  ekki  sagt  af  fkeirra 

ferð,  iyrr  enn  (eir  komu  heim  i  Gautland,  ok 

undu  iU^a  sinni  f erð. 

10.  Svá  er  sagt|  at  eptírpessa  eltfng  Svia 
anúa  f»eir  til  hallai"  sinnar ,  Íœtr  konúngr  rœsta 
Ixöll  sina  ok  b)sra  á  braut  "þáj  er  fallit  hðfðu; 
sp3rrjast  nú  pessi  tiðindi  viða,  ok  pdtti  pessi  ferS 
hin  hœðiligasta.    Sem  konúngr  var  kominn  í 


90   Saga  Hrölfs  GaUTR£KSSONAR.  10-llK. 

8œti  TÍ8  hir5  sína  i  annat  sinny  spurði  Svíakon- 
úngFy  hvört  f>eir  kendi  nokkut  penna  mann ,  er 
]þá  hefði  svá  gabbat.  peir  svöruðu,  ok  sdgðu  at 
hann  hét  Rdlf r,  ok  var  konúngr  á  Gautlandi : 
er  hann  auðkendr,  sögðn  peir,  sakir  vaxtar  ok 
vænleiks.  Konúngr  mœlii :  skjdtt  kendum  v&r 
hann  at'frásögn  mannay  ok  er  slíkt  afburðar* 
maðr^  ok  mun  vera  vitr  msAr  ok  j^linn,  ok 
sýndist  ihaðrinn  sta&fastligr,  ok  munda  ekœtla 
at  væri  óbráðreiðr  ok  þrár  á  |>at,  sem  hann  færi 
fram,  ok  svá  skulu  vér  viSbáast,  semfæssimaðr 
nrani  vitja  optar  á  vorn  fund  Svíauna^  skulum 
rhr  leita  at  smiðum ,  ok  láta  virki  gjöra  um 
allan  stáS  vorn^  harðla  styrkt  ok ,  rammgjört, 
ok  bda  sí6an  með  peirri  vdlfimi ,  at  eigi  megi 
sœkja^  hvorki  með  eldi  ni  járni,  pvlat  ek^  hygg 
at  þessi  konúngr  hyggi  á  hendr^  oss.  Sem 
|>etta  var  allt  gjört  eptir  kónúngs  vilja  ok  for- 
8Ögn,  lætr  porbergr  konúngr  par  i  biia  me^ 
vigvélum  \}æhi  valslaungur  okskoteld;  er.petta 
vigi  8V&  örugt  gjört,  at  flestum  ^ótú  ólíkindi 
at  vinna  mætti,  ef  vaskir  menn  væri  i  virkinu^ 
{dkist  konúngr  nú  hafa  um  örugt  at  sitja ,  bíðr 
nú  kátp  ok  glaðr  vi5  sína  menn  ^ess  er  at  hönd- 
um  kemr;  má  nú  engi  á  hansfund  komast  utan 
háns  órðlóf. 

11.  par  er  nú  til  at  taka  ,  er  Rdlfr  kon- 
úngr  kom  heim  í  Gautland ,  ok  eigi  eyrindum. 
féginn.     Ketill,  brdðir  hans,  gengr  i  mdt  honum. 


11  K.     SAGAHRÖLFðGAUTHEKSSOJiAR.    91 


ok  spjrrr^  hvörsu  farizt  haS.     Rdlf»  segir  hon* 

um  öll  |»eirra  viðskipti.     KetiU  mælti :   slikt  er 

xnikil  skomm,    at  póla   eizium  kvennmannii 

at  vera  eltr  sem  mer  i  stdði  eða  hundr^   á 

stöðli,   veit  ek  vist,  e£  ek  faefSi  par  verit|    at 

eigi  mundi  f^essi  ferð  hafa  orðit  jafnhæðilig^y 

ok  fyrri  skyldu  vér  |>ar '  hafa  fáUit  allir ,  hyorr 

um  pveran  annan ,  ^  enu    at  láta   eltast  sem 

ragar  geitr  fyrir  vargi;   ok  mun  yðr  i  hug  a.t 

láta  l^esaa  eigi  lengi  öhefnt|  ok  munu  pér  nú 

pegar  safna  li&i  öllu ,  pvi  er  yðr  pikir  nokkur 

fylg5  at  vera.     Rólfr.  konúngr  svarar:    ekki 

hirðum  vdr  um  ákafa  pinn  ok  álitaleysi ;  mundi 

vor  ferð  at  öUu  verri,    ef  vér  hefðum  farit  ^ 

rasi^  pinu  ok  ákafa,  en  vist  skaltu  pát  yita, 

at  ek  œtla  liði  at  safna^    en  ekki  pvi  beldr 

ætla  ek  tiISvi|>jd&ar  sumárlángt.    KetiU  mælti: 

I»etta  er  orðit  allilla,    at  Sviar  hafa  elt  or  yðr 

hug  allan^  svá  at  f>ir  porið  eigi  at  hefna  yðar. 

KomSngr  kvaðst  ekki  hirða  um  fors  hans  eðr 

atköst,  kvaSst  sínum  ráðiim  mundu  framfara. 

Var  kouúngr   um    |)etta  fátalaðr  sem  margt 

annat,   hvort  sem  honum  |>dtti  vel  eðr  iUa. 

Líðr  nú  vetrinn^    ok  um  vorit  býst  konúngr 

or  landi,  ok  er  hann  er  búinny  heldr  hann  i 

hernað  um  sumarit^   ok  hafði  5  skip,  ol^   öll 

stiSr  ok  vel  skipuð;  voru  peir  báðir  með  hon- 

um,    Ketill  tík  íngjaldn     peir  herjuðu  vj[ða 

um  Vestrlðnd,  Hjaltland,  Suðreyjar  ok  Otjaxr 


92   SAGAHEÖLFsGAUJRBKSSOtfAH.     H  EL 

eyjar  ok  Skotland.     peim    varð  par  gott  til 

f}áTj    ok  er  áleifi  sutnarít,   œtluðu  {»eir  heim 

at  fara;   ok  eitt  kvöld  lögðu  jþeir  undir   ey 

eina,  ok  tjölduSu  par  yfir  skipum  sínum«    Ok 

er  {leir  höfðu  umbúizty    gekk  R^SIfr  konúngr 

Tið  nokkra   menn:  um  pvera   eyna.     peir  aá 

Öðrumegin   undir    eyjunni^     at    skip  lágu    9 

saman:  leir  sá  at  Bat  var  vfkíngaskip.     Koa- 

úngr   gekk  aptr   til  skipa  sinna.     Hann  ba6 

Ketil,  brdður  sinn,  skjöta  báti,   ok  forvitnast, 

hvörr  formaðr  væri  |»eirra  skipa«     Hann  gjörði 

8váy    réri  til  skipanna,  ok  spurði|  hvörr  for- 

maðr  ^irra  vseri.     Maðr  stdð  upp  í  lyptfngu 

á  einu  skipi^  mikill  ok  vœnligr}  hann  tdk  til 

orða : .    ef  pú  spyrr  at  formanni  skipá  pessa, 

jj^a    heitir  hann  Asmundr,    ok  er  son  Olafs 

konúngs  af  Skotlandi^    eðr    af  hvðrjum  eruð 

'pir  sendir  ?     KetiII  svarar :  mik  sendi  á  yðvarn 

fund  Rólfr  konúngr  GautrekssoUi  at  segja  yðr 

at  hann  mun  hér  koma  á  morgin^    ok  vill 

faafa  fá  yðvart  ok  skip,  ok  brytja  yðr  vörgum, 

nema  ^ir  gefið  í  hans  vald  allt  pat,    er  þir 

faafið    meSferðar.       Asnumdr   svarar:     vitum 

vhr  at  Rólfr   konúngr  Gautreksson  er   ágætr 

at  mörgum   framay    ^eim  sem  hann  hefir  i 

faernaði  unnit,  en  nú ,  parsem  ek  er  konúngs- 

son|  ok  hefi  ek  nrfgan  liðsfjölda^  fiá  segið  svá 

Rólfi  konúngi,  at  vér  munum  eigi  uppgefast 

at  öreyndu,  skulum  vér'ok  hafa  5  skip  í  möti 

yðmm  5  skipum,  ok  viona  petta  með  aunguqi 


11 K.      SAGAHRÖLPsGAnTREKSSOirAR.    93 

tröUskap.  Eptir  pelta  ferr  Ikeúll  aptr^  ok 
9egir  petta  Rölfi  konúngiy  sein  háttat  var, 
kvaS  jþetta  vera  enn  vœnasta  mann  ok  enn 
bezta  dreng.  Um  morguninn  bjug^uat  við 
hvorírtveggju^  lét  Asmundr  leggja  hjá  4  sín  , 
skip }  tdku  t>eir  aiðan  at  berjast,  var  pessi  bar- 
dagi  bæði  harSr  ok  langr  ok  ákafr^  gekk  k^ 
mundr  fram  af  mikiUi  hreysti^  ok  eigi  póttist 
Rolfr  hafa  átt  vi8  hraustari  mennj  féll  margt 
af  hvorumtveggjum  $  sá  Rdlfr  konúngr  at  ekki 
mundi  i  tveim  höndum  mega  hafai  ok  rœðr 
\i  til  uppgaungu,  ok  hans  menn,  á  skip  As* 
mundarj  varS  pá  mannfall  mikitj  hét.  Ás-^ 
mundr  fast  á  sfna  menn,  ok  gekk  fram  af 
mikilU  hreysti.  pá  kom  Rölfr  konúngr  mdt 
honum,  f^U  nú  margt  afhvorumtveggjum,  ok 
\A  fleira  af  Asmundi.  Nú  eiga  jj^eir  höggum 
at  skipta,  ok  gengr  hvorttveggi  at  me$  öllu 
afii.  Rólfr  biðr  aungan  mann  skakka  ^eirra 
i  miUum.  ^amundr  varð  sár  m)ök  i  peirra 
viðskiptumy  ok  er  Rdlfr  konúngr  sér  hann  eigi 
at  síðr  bei^ast  með  frœknu  hjarta,  mæltiRölfr:' 
|»at  vil  ek  at  við  talimst  við,  ok  hvilumst.  Ás* 
mundr  bað  hann  ráða.  Rdlfr  tfilaði  |>á :  ek  hefi 
verit  nokkur  sumur  i  hernaði,  ok  fann  ek  aun- 
gan  |iinn  jafningja  at  hreysti;  ná  með  {>viat 
liS  pitt  er  margt  sirt  ok  iaUit,  ]ȇ  eru  nu  2 
kostir  af  minni  hendi :  at  pú  skipa  i  annat  sinn 
af  ósárum  möimtim  skip  f>in,  ef  pú  vill  lengr 
berjast,  reynum  (á  til  |>rautar  meS  oss:  hinn 


94  SagaHrólfsGautrekssonar.    ii  k. 

•er  ánnarlcostr,  at  v^r  setlm  gri8  mei  oss,  ok 
víl  ek  pá  bjdSa  pér  é  fástbrœSralag ,  pk  gjörum 
svá  trausta  vora  vináttu!  Asmundr  svarar,  ok 
kveðst  fat  viljá ,  ef  þér  leggiS  eigi  ámælisorS  á 
bak  mfer  e8a  liíi  mínu.  Rdlfr  kvaðst  eigi  hafa 
fundit  hraustari  menn  fyrrr.  Eptir  |)at  baS 
Rdlfr  konúngr  pá  hætta  at  berjast,  var  'þá 
brugSit  upp  friðskildi ,  leggja  pá  hvorirtveggju 
undir  eyna,  ok  bundu  sársín,  var|>á  hroðin 
2  skip  af  Asmundi,  en  eitt  af  Rólfi.  Eptir  pat 
sver  hvorr  öðrúm  trúnað,  ok  aldrei  at  skilja 
nema  með  sampykki  beggja  {>eirra.  Eptir  f»at 
skiplir  Asmundr  li8i  |>ví,  semeptirer,  skipar 
eitt  skip  harðla  vel  at  mönnum  ok  vápnum,  en 
annat  liS  sitt  sendir  hann  til  Skotlands.  Af 
honum  höfðu  fallit  2  skipshafnir,  en  ein  af 
Rólfi}  [en  pat  lií^,  erAsmundi  fdtti  bezt 
fylgð  í ,  ök  harífengast ,  hefír  hann  meS  sér  á 
einu  skipi ,  ok  fylgir  nú  Rdlfi  kondngi  heim  f 
Gautland,  virðist  Asmimdr  hinn  vaskasti  maðr 
ok  hinn  fræknasti ,  ok  gekk  næst  Rdlfi  konúngi 
um  allar  íprdttir,  ok  vantaði  hann  pd  mikit. 
Sitja  peir  allir  samt  pann  vetr  í  Gautlandi  í 
gdðum  friði  ok  mikilli  gleði.  Jafnan  minnti 
Ásmundr  Rdlf  konúng  á,  nœr  hann  mundi 
vitja  meyjar  málanna  í  Sví|>]d8,  ok  var  mjök 
eggjandi  |>essar  ferðar.  Konúngr  var  jafnan. 
fátalaðr  um  ferð  |)essa,  en  hann  hafði  raun  af 
•Katli,   brdður  sínum,    er  hann  eggjaði  á  með 


11-12K.  Sag A  Hrólfs  Gautrekssonar.  95 

» 

kappi ;  ok  er  voraíi  býst  Rdlfr  konúngr  or 
landi,  ok  hafði  7  skip,  ok  öll  vel  búin,  ok  hit 
ágætasta  lið.  pá  gjörir  Rólfr  konúngr  bert 
fyrir  liði  sínu,  at  hann  œtlaði  pá  til  Sví|>j(5ðar, 
baS  konúngr  pá  Ketil  frænda  sinn  eigi  eptir 
vera,  ok  fdru  |)eir  allir  fdstbræðr  i  ferð  {>essa; 
balda  síSan  til  Sví])]ó8ar  með  öUu  pessu  liði. 

13.  Ok  pá  enu  sömu  ndtt,  er^  |>eir  komu 
vií  Sví|)jd8  9  dreymdi  f iigigerði  drottníngu ,  ok 
segir  hun  Eireki  konúngi  drauminn :  ek  f>dtt- 
umst  enn  úti  standa,  ok  var  mér  enn  víðsýntj 
ek  sá  til  sjdfar,  at  hér  voru  komin  skip  eigi 
allfá.við  land,  en  af  skipunum  runnu  margir 
vargar,  en  fyrir  vörgunum  fdret  darga  dýr)  f>ar 
með  fdru  hvítabimir  2  harðla  miklir  ok  vœn* 
ligirj  fdru  fessi  dýr  öll  jafnframt,  en  öðru- 
xnegin  fram  hjá  dárgadýrinu  hljdp  fram  göltr 
einn,  hann  var  ekki  svá  mikiU,  sem  hann  var 
vígligr,  svá  atsKkan  hef  ek  öngvan.séð,  hann 
rötaði  hvörri  hæð,  ok  lét  sem  hann  mundi  um- 
snúa,  ok  fram  horfði  hvört  hár  á  honum ;  hann 
lét  sem  hann  mundi  á  allt  hlaupa,  ok  bíta  f>at 
er  í  nánd  var.  ,  Nú  pikjumst  ek  vita,  at  |>ar 
sem  hit  darga  dýr  er,  at  |>ater  fylgja  Rdlfs  kon- 
úngs,  svá  sem  ek  sá  hana  fyrr  y  en  |>d  var  hún 
nú  miklu  dfrýnligri  enn  lyrr,  ok  öU  dýrin 
miklu  grimligri ,  ok  runnu  pegar  á  land  upp, 
ok  áleið  til  Uppsala.  Eirekr  konúngr  mælti: 
en  hvat  œtlar  ^ú,  hvörs  fylgja  sá  enn  iUiligi 


96  SasaHrólfsGautrekssonar*     12  k. 

gdltr  mun  vera,  er  'þá  sátt,  pviat  sú  fylgja  var 
ekki  nœstum  í  f>eirra  ferð,  ok  eigi  var  |>á  meir 
enn  eittbjarndýr.  Drottníngmœlti:  sagt  heyri 
ek  at  Hrdlfr  konúngr  eigi  brdður,  er  KetiU 
heitir,  manna  minnstr  ok  sk jötligastr ,  fuUr 
ákefðar  ok  ofbeldis ,  ok  sé  hinn  hvatasti  til  all- 
rar  f ramgöngu ;  pat  er  mín  œtlan^  at  pessi  göltr 
sé  hans  fylgja,  pviathann  var  ekki  nœstum  með 
B.ólfi  konúngi,  brdður  sínum.  £n  par  sem  2 
voru  hvítabirnir^  get  ek  Rdlfr  konúngr  haC 
fengit  sér  nokkurn  ágœtan  mann  til  fylgðar^ 
konúng  eða  konúngsson,  ok  gjörið  nú  svá  vel, 
herra!  haldið  öUu  samtali  við  Rdlf  konúng, 
mun  hann  nd  œtla  at  vitja  meyjarmálanna^ 
mundi  margr  fyrr  hafa  hefnt  slíkrar  sneypu^ 

• 

sem^honum  vargjör,  eptirpvísem  vér  héyrð- 
um^  ]>á  er  hann  idr  á  Ullarakr,  ok  svá  mikit 
sem  yðr  varðaði  at  gjöra  hans  vilja  nœstum^  ^á 
mun  yðr  ná  varða  miklu  meira ,  pviat  haim  er 
ná  alliUa  beygðr,  ef  hann  náir  eigi  ^essum 
ráðahagy  sem  hann  hefir  tilstofnat.  Konúngr 
kvaðst  svá  gera  mundu.  Nú  var  sagt  konúxigi, 
at  Rdlfr  konúngr  var  við  land  kominn.  Eirekr 
konúngr  býðr  honum  með  hundraði  liðs  til 
veizlu  virðuligrar^  ok  þetta  piggr  Rdlfr  kon- 
úngr.  Eirekr  Sviakonúngr  gengr  i  mdt  honum 
með  mikilli  gleði  með  alla  hirð  ^ina ;  sitja  {>eir 
|>ar  í  enum  mesta  pris  nokkurar  nœtr,  skorti  pá 
eigi  at  Eirekr  konúngr  veitti*  jþeim  með  enum 
mesta  gdðvilja.     Ok  einn  dag,  er  peir  sátu  við 


12-13k.SagaHrólfsGautretcssonar.  97 

drikk,  spurði  Eirekr  konúngr,  hvört  Rdlfr  kon- 
úngr    œtlaði  at  vitja  meyarmálanna.       Hann 
lézt  ená  á  |>at  mundu  hœtta,    hvörsu  sem  til- 
tækist.     Konúngr  mœlti :  nú  mun  svá  fara,  sem 
ek  sagðapérfjrr,  at  við  petta  mál  muntu  purfa, 
ef  pú  skalt  nokkru  áleiðis  koma,  bœ&i  ráð  ok 
har&fengi ,    er  oss  sagt  at  konúngr  hafi  mikinn 
viðbúnað,  heGr  húnlátitgjöra  et  sterkasta  virki 
xnéð  enum  (mesta)  hagleik  ok  margskonar  vél- 
fimi,  œtlum  vér  |>at  eigi  auðvelt  at  vinna.    Nú 
vil  ek  efnaj^at  allt,  sem  ek  hefi  yðr  heitit,   ok 
uxmayðr,  Rolfr  konúngr!  pessa  rá2s  með  |>ví 
liki,  sem  vér  höfum  henni  í  vald  gefit,   þar  til 
er  vérlátum  af  landstjdmy  en  síðan  skulu  pér 
taka  allt  |>etta  ríki  eptir  vomdag,   ef  ]^r  fáið 
haaa  unnit.      Hrdlfr  konúngr  pakkaði   Eireki 
konúngi  herrasamlig  ummœli,  kvaðst  eigi  beið« 
ast  framar  af  hans  hendi. 

13.  Litlu  sí5ar  búast  peir  i  braut,  ok 
'Utta  eigi  ferð  sinni,  iyrr  enn  J>eir  koma  á  tJII- 
arakr.  Fyrir  allri  peirra  ferð  hafði  gengit  hin 
Tissasta  njdsn,  ok  haf ði  Sviakonúngr  látit  sterk- 
liga  byrgja  aptr  virkit,  svá  at  par  mátti  með 
auDgtt  mdti  innkomast.  Ok  er  Hrdlfr  kondngr 
kom  við  sinu  lið^^  skorti  eigi  pys  ok  vopna- 
brak  í  bœnum  9  sá  |>eir  par  mikinn  viðbúnað. 
Rrdlfr  konúngr  bað  sina  menn  setja  herbúðir 
sínar,  bað  pá  svá  umbúast^  at  peir  mundu  þav 
lánga  dvöl  eiga.     Hrdlfr  konúngr  mœlti  J>á  við 

Fo]lVAI.DAR  SðGVIi  N0RDRX.AVDA,  3  ÐlWDl.  ^ 


98  SagaHrólfsGautrekssönar,     13  k. 

I 

Ketil,  brdSur  sínn,  ba'S  héinn  nú  vinna  virkit 
með  áhlaupum  ok  orðaskrumi.  KeLiíl  kvaðst 
œtla  at  gánga  at  eigi  ( tœpligar  enn  einhvörr 
hans  manna.  peir'sofa  af  um  ndttina,  ok  um 
morguninn  beiðir  Hrdlfr  konúngr,  ok  segir  at 
hann  vill  tala  við  konúng  |)eirra  Svíanna,  ok 
biðr  hann  gánga  út  á  virkisvegginn,  syk  at 
hvorr  |>eirra  megi  vel  heyra  annarsorð.  petta 
er  sagt  konúngi ;  hann  gengr  út  á  virkit  me5 
allri  sinni  hirð.  Sem  Hrólfrkonúngr  leitkon- 
úng  peirra,  {)á  mœlti  hann:  ek  bið  yðf,  hérra ! 
tilhlýða,  ok  at  geyma  peim  orðum,  sem  vér 
viljum  við  yðr  talaý  'þhr  megið  muna  næstum, 
er  vér  komum  á  yðvarn  fund,  hvörra  eyrinda 
vér  fdrum,  eða  hvörja  smán  ok  svívirðu  {>ér 
gjörðuð  til  vor,  en  ef  vér  fáum  nú  eigl  betri 
andsvör  enn  fyrr,  {)áskalek  brenna  stað  penna, 
en  drepa  hvört  mannsbarn,  er  í  honum  er,  eða 
elligar  skal  ek  deyja  hér  ^t  oðrum  kosti.  Sem 
konúngr  hafði  heyrtpéssihans  orð,  mæltihatin: 
,fyrr  muntu  verða  geitahirðir  á  Gautlandi,  enn 
pu  haGr  nokkut  yfirboð  |)essa  staðar,  eða  nokk- 
urs  pessp  er  (oss)  varðarj  far  heitnmeð  öUu  fdlki 
Jínu,  ok  verðpví  feginn,  at  ]>ú  komist  klakk- 
lausl  á  braut,  Sí  an  barði  konúngr  á  skjðld 
sinn,  ok  kveðst  ekki  orð  vilja  héyra,  |>ðt  sem 
Hrdlfr  konúngrtalaði,  ok  svá  gjörðu  allir  hanft 
menn.  Ok  er  Hrdlfr  konúngr  sér,  at  aungum 
flutníngi  kemr  á  við  konúnginn,  biðr  hann  sfna 
menn   vopnast   ok  sækja  at  með .  karlmensku. 


13  K.     SagaHrólfsGautrekssohaii.  99 

Peir  gjÖrSu,  $em  lconúngr  bauð,  ok  hrukku 
skjött  frá,  ok  íengu  ekki  atgjört.  peir  fdru 
"þess  aungyan  veg  at  y  at  eigi  kœmi  ráS  ráði  i 
möti.  peir  báru  eld  at^  ok  þá  hljöp  vatn  or 
peím  stokkumi  er  settir  voru  í  rirkisveggina. 
Peir  AtluSu  at  vinna  meS  vopnum  qk  grafa ,  en 
hinir  heltu  á  (á  brennanda  biki  ok  vellanda 
vatnij  ^ermeð  voru  fœrSir  á  |»áatörir  steinar, 
avá  at  allt  lamdist,  ^vfat  eigi  skorti  mannfjölda 
i  virkinuy  ftílu  par  nokkrir  menn,  en  fjðldi 
meiddist,  gengu  (eirfrá  bælii  mdSir  ok  sárir. 
Gjörðist  illr  kur  i  peim  Gautum,  ok  þötti  þeim 
illt  vi5  at  eiga;  en  Sviar  gengu  út  á  virkiti 
spottuðu  þáf  ok  hldgu  at  jþeim  j  ok  f ríðu  ^eim 
hugar.  peir  báru  út  pell  ok  silki  ok  marga 
dýrgripi,  ok  tjáðu  fyrir  peim,  ok  báðu  þá  eptir 
,sœkja.  Hrólfrkonúngr  spurðiKetil,  bröðursinn, 
hvörsu  honum  þóui  at  iara.  Katli  kvaíst  heldr 
pikja  eTfvitt  veita:  þiki  mhr  konúngr  Svfanna 
heldr  hoitu  miga.  Kondngr  kvað  vera  mega^ 
at  fleiraÞyrfti  viðeonorðaskrapeittsaman,  sitja 
|»eir  par  eigi  skemr  enn  hálfan  mánuð.  pá  talai? 
Asmundr  til  Hrölfs:  vér  höfum  sótt  lengi' 
stað  jþenna^  ok  höfum  hvörn  dag'  haft  mikla 
mæðUy  ok  er  eigi  at  nær  voru  eyrindí ,  höfum 
vér  látit  marga  menn,  en  sumir  eru  særðir. 
Nú  viljum  vér,  herra !  at  pér  leggið  til  nokkur 
ráðy  pau  er  dufii)  ella  vilja  yðrir  menn  frá 
hverfa^   {iviat  vér  höfum  gabb  ok  athlátr  fyrir 

G  2 


100  Sag<aHrölfsGautrekssonar,      13  K- 

vorá  mœðu.  Hrdlfr  konúngr  svaraSi:  eigi  sjá 
vér  ráð  til  þesS|  at  víst  sb,  at  pessi  staSr  veri^r 
unnÍQn,  en  ^ó  skulu  vér  freista  at  fara  til  skdg- 
ar  ok  binda  oss  stórar  by rðar  j  ok  g)öra  J>ar  af 
stóra  flaka  ok  hafa  I>ar  undir  stdrviðu.  Síían 
skulu  ybv  bera  fiessa  flaka  svá  hátt,  at  par 
xnegi  menn  vel  sténda  undir,  ok  styðja  "þá 
stafi^  er  undir  standa,  skal  jþar  til  velja  allt  hit 
sterkasta  f(51k  vort.  Síðan  skulu  sumir  hafa 
graftdl^  ok  grafa  sv&  rauf  á  vegginum ,  ok  vita 
ef  v&r  komin^st  við  J>at  i  virkit.  petta  sýndist 
Öllum  ráð ;  ok  er  peir  hðfðu  pessa  umbúð  veitta, 
báru  þeir  petta  undir  vifkit ,  var  pelta  svá 
sterkt,  at  hvorki  sakaði  j^á,  er  undir  voru,  grjöt 
nh  hikj  svá  at  á  skamri  stundu  höfðu  {>eir  hlið  á 
virkisvegginum.  Ok  er  porbergr  konángr 
skildi  pessa  vél  9  hljdp  haim  i  niðrgáng  virkia- 
ins ,  ok  allir  hans  menn ,  ok  svft  braut  i  skdg. 
En  Hrdlfr  konúngr  með  allt  sitt  lið  sœkir  inn  í 
virkit,  ok  erpeir  komapar,  ^á  erumenn  allir  i 
brottu.  petta  pdtti^eim  undr  mikit,  er  peir 
komu  i  ekki  ]^at  herbergi,  at  peir  fyndi  'þat 
nokkurn  mann,  en  matr  ok  drykkr  stdð  "þar 
búinn  l  hvörju  herbergi,  klœði  ok  dýrgripir 
voru  par  allir  til  reiðu.  KetiU  mælti :  konúngr 
pessihefirverithjartaragr^  erhann  hefir  hlaupit 
hér'  f rá  svá  mikilli  sœlu  dýrra  gripa ,  ok  þar- 
með  búit  sínum  dvinum  vist  ok  drykk^  eru  vér 
m|ök  fallnir  í  fullsœhi  eptir  vort  erfiSi,  tkulu 
vér  hér  fyrst.  drsJilMi'»k*  mmimf  MÉ^sttaA^^fikal 


13  K.     SagaHrölfsGautre&ssonar.  101 

6kipta  yoru  herfángi*  Sem  Hrrflfr  koniSngr 
heyrði  orShans,  mælti  hann:  nú  geintu  yfir 
|iat  agn,  sem  f>ér  var  œtlat ,  at  pú  skyldir  meir 
gaumgefa  at  pinni  magafylli,  enn  at  handtaka 
konúnginn*  Nú  skal  hér  engi  maðr  at  pessu 
dveljast,  svá  at  fyrir  (at  komist  konúngrinn 
undan,  heldr  skulu  vér  ransaka  pennan  stað,  ef 
vér  finnum  nokkut  pat  jarðhús,  at  á  braut  megi 
komasU  peir  gjðra  svásemkonúngrbauð,  fieir 
finna{»ar  niðrgángí  virkit;  ok  gengr  Hrdlfr  kon- 
úngrjþarfyrstrinn,  ok  pá  hvorr  at  öðrum^  gánga 
'þav  til  er  f>eir  koma  at  uppgöngu,  ok  voru 
{>eir  pá  komnir  i  skog.  par  fyrir  var  Svíakpn- 
ungr  með  alla  hirð  sína ,  slær  par  í  bardaga, 
gengrHrdlfrkonúngr  vel  fram  ok  drengiliga,  ok 
allir  peir  fdstbrœðr.  Svíakonúngr  berst  djarfliga, 
ok  allir  hans  menn  ^  pvíat  f>etta  fölk  var  valit 
at  harðfengi  j  er  honum  fylgði ,  hafði  hann  ok 
núklu  fleira  lið }  en  þá  pegar  er  f>eir  stöðu  jafnt 
at  vígi,  |>ágengu|ieir  fostbrœðr  hartfram,  ok 
feldu  marga  menn.  Svíakonúngr  eggjaði  sfna 
menn  með  miklum  ákafa,  ok  kvað  aldrei  fylgð 
at  peim,  ef  f>eir  ræki  eigi  smákonúnga  af  s&r, 
barðist  porbergr  konúngr  af  svft  hvössum  hug, 
ok  feldi  margan  mann  með  sínum  k&ppum,  en 
f>ö  hallast  mjök  bardaginn  á  pá  Svíana.  Hrólfr 
konúngr  talar  f>á  við  Ketil,  brdður  sinn:  ]þat 
vil  ek^  at  f>ú  ráðist  í  mdt  konúngi  peirra  Sví* 
anna,  ok  takir  hann^  ef  f>ú  mátt,  en  ber  eigi 
vftpn  á  hann  y  f>vfat  f>at  er  hin  mesta  klæki,  at 


102  SagaHrölfsGautrekssonar.    13  k. 

8æra  kvennmann  með  Yopnum.     KetiU  kraSst 
svá  gjöra  mundu,  ef  l^ann  mœtti.      Par  nœst 
brast  fldtti  f  Uði  peirra  Svíanna.     Ketill  var  f>á 
svá  nœr  kominn  konúngi  fieirri ,  at  hann  sletti 
flötU  sverði  um  lendar  konúngi,  ok  greip  hann, 
ok  nœlti:  frú!  segir  hann,   sva  lokkum  vér  af 
yðr  lendakláðann,  ok  kalla  ek  petta  klámhögg. 
Konúngr  mœlii:    f>etta  högg  skal  þhr  eigi  til 
frægSar  verða,  ok  slær  Ketil  með  öxi  undir  eyr- 
at  svá  hart,  at  fötunum  kastar  fram  yfir  hofuS- 
it,  ok  mœlti :  svá  slám  vér  j[a&ian  hunda  vota, 
ef  oss  f»ikir[ákaft  geigja'.  '  KetiU  spratt  skjdtt 
á  fœtr,  ok  bjdst  at  hefhasín,  ok  i  pvi  kemr  at 
Hrdlfr  konúngr,  ok  greip  konúnginn,  ok  mœlti: 
herra !  legg  vopn  þin^  f>ér  eru6  nú  á  voru  valdi| 
vil  ek  gefa  f>ér  grið  ok  öUum  ftfnum  mönnum, 
ef  jþér  vilið  játa  forrá>M  föður  j^ins.     Svíakonúngr 
mælti:  mikil  von  er  ná  pess,  Hrdlfr  konúngr ! 
at  pú  }>ikist   hafa  vald  á  oss  ok  öllum  vorum 
mönnu'm,  en  f>at  mun  yðr  verða  til  lítils  metn- 
aðar,  fxStt  þú  f»raungvir  oss  til  pess,  er  vér  vilj- 
um  eigji  lostugir  játa.     Hrölfr  komingr  mœlti : 
við,  herlpa!   erum  nú  svá  samankomnir,    at  ek 
vil  yðr  i  öllu  sæmdar  leita,  ok  bið  ek  orskurS 
okkar  málsí  uradæmi  föður  |>fns,  ok  mun  þat 
mœlty  ef  hann  skipar  okkar  i  milli,  at  þir  halð* 
ið  fullum  veg  yðrum  með  söma.     Svfakonúngr 
mælti:  þú  munt  vwavitr  maðr  okf>olinn>  þviat 
sá  mundimargr,  ef|>eim  hluta  ætti,    hyggja  •at 

»)  áfatt  vi&  þ«,   C. 


13  K.     SagaHrólfsGautreks60nar.  103 

praungva  oss  til  peirra  hluta,  sem  f>ú  vildir  at 
gerigi  framy  fyrir  pessa  vora  tiltekju.  Ea  ná 
parsem  vér  erum  komnir^  ok  vorir  menn,  á  yiv 
artvaldy  þá  munu  vér  pessu  játa  ok  leysa  oss 
sváfyrst  atsinni  or  pessu  fángelsi;  viljum  vér 
nújHrdlfr  konúngr!  svágerasemkurteisir  menn 
eru  vanir,  ef  J>eirverða  sigraðir  ok  yfirkomnir, 
at  vér  viljum  bjóða  yðr  við  öllu  yðru  liði  til  náða 
ok  veizlu  vegligrar,  ok  launa  svá  yðr,  er  pér 
geíið  grið  vorum  mönnum.  £n  vér  viijum  n& 
i  stað  ríða  til  Uppsala  við  'öllum  vorum  vildar- 
mönnumi  ^eim  sem  eptir  lifa^  okhitta  konúng- 
inn  Eirefc,  föður  vorn,  til  heilla  umráða,  ^víat 
pat  er  vor  sdmi  at  halda  hans  forsjá.  Bundu 
konúngar  petta  sín  í  millum  með  sterkumtrún- 
aði.  Eptir  p^tta  snýr  Hrólfr  konúngr  aptr  ( 
staðinn,  ok-svá  semhannvar|>ar  kominnj  piggr 
hann|»ar  Þnggja  nátta  veizlu,  en  Svíakonúngr 
ríðr  til  Uppsala  með  öllu  sínu  föruneyti,  ok  svá 
sem  hann  var  par  kominn,  gekk  hann  fyrir  Ei- 
rek  konúng,  föður  sinn,  lágði  skjðldinn  niðr 
fyrir  fætr  sér,  tdk  hjálminn  af  höfði  sér,  hneigði 
konúnginumi  ok  kvaddi  hann,  ok  mœlti :  minn 
kœrífaðir!  ek  em  orðin  farfldtta^  rikis  pess,  er 
pér  gáfuð.i  mitt  vald,  ok  sökum  ^ess  at  ek 
varð  yíirstigin  af  sterkum  bardagamönnum, 
'þ&  bið  ek,  at  |>ér  gjörið  pat  ráð  fyrir  mina 
hönd,  sem  yðr  er  nú  mest  at  skapi.  Konúngr 
mælti:  gjarna  viljum  vér  at  pú  hættir  styrjöld 

»)  Wfl€t»r,  c. 


104    SaG A  HaÖLFS  GAnTR£KSS01l AB.  13-14K* 

f>e8si,  ok  viljum  véri  ^attu  takir  upp  kvenn- 
ligar  atferSiry  ok  farir  í  skemmu  til  mdSur 
^innar.  SíSan  viljum  v&r  gipta  pik  HrcSIfi  kon- 
úngi  Gautrekssyniy  |>víat  vérvitum  enga  hana 
íafníngja  bíngat  á  Norðrlönd.  Konijngs  ddttir 
mœlti :  eigi  viljum  vér  bæði  gjöray  at  vera  kom- 
in  á  yðvarn  fund  til  umráða,  enda  vilja  pá  eigi^ 
hlýta  yðvarri  forsjá.  Eptir  j^t  gekk  hún  til 
skemmu,  en  gaf  í  vald  Eireki  konúngi  vápa 
|)au,  er  hún  hafði  borit;  settist  hún  til  sauma 
með  móður  ^inuii  ok  Var  hún  hvörri  mey  fegri 
ok  fríðári  ok  kurteisarii  svá  at  engi  fannst  jafia 
fríð  í  Norðrhálf u  heimsins ;  hún  var  vitr  ok 
vinsæli  málsnjöU  ok  spakráðug  ok  ríklynd. 

14.  Eptir  petta  sendir  Eirekr  kondngr 
menn  áfundRdlfs  konúngS|  bk  lœtr  bjóða^  hon- 
um  til  veizlu  með  liði  sínu;  bregðr  hann  vi5 
skjdtti  ok  ferr  til  Uppsala.  Ok  er  Eirekr  kon- 
úngr  spyrr  pángatkvomu  Rdlfs  konúngS|  gengr 
hann  í  mdt  honum  með  alla  hirð  sína,  ok  leiðir 
hann  í  hásæti  hjá  sér  í  hall<  8inni|  skipar  f>ar 
útífrá  hans  fdstbræðrum,  drekka  nú  glaðir  ok 
kátir.  Síðan  inna  þeir  til ,  hvat  í  f>eirra  einka- 
mál  haiði  komit,  ok  samdi  f>eim  pat  allt  hit 
bezta.  Eptir  petta  lætr  Eirekr  konnngr  kalla 
ddttur  sína  inní  hallina.  Sem  henni  komu  or& 
föður  síns,  býst  húnmeðenu  mesta  skarti,  gengr 
inní  hallina  með  mdður  sinni  ok  mörgum  öðr- 

t 

')  A«r  JyfTJar  élinnhókarbrotiiF  Aa.       ^)  hjó  ^  Aa^  bjó^a ,  B^ 
C^  V\  h&t^  A.     3}  þannig  A,  Aa. 


14-15  K«  S  AGA  Hrólfs  Gautreksson  ak.  105 

um  kurteisum  konum.  Sem  Eirekr  konúngr 
sá  dóttur  8ína  innkoma  y  stóð  hann  upp  í  mdt 
henni  |  ok  leiddi  hana  til  sœtis  sér  til  annarrar 
handar  með  drottníngu  [ok  öUum  peim  konum, 
er  í  (eirra  flokki  voru^  Nú  avá  $em  kon- 
úngar  höiBu  drukkit  pm  stund ,  vekr  Hrólfr 
konúngr  bönorðit,  svá  at  júngfrúin^  heyrði,  ók 
(arf  (at  eigi  með  orðum  at  lengja,  at  Rólfr 
konúngr  fastnar  júmfrúna)  var  pá  aukin  veizl- 
an,  ok  boðit  til  múg  manna  víða  um  Svíaveldi; 
varð  |>essi  veizla  ágœt,  ok  stdfi  hálfan  mánuð; 
ok  at  lokinni  veizlu  gefr  Eirekr  konúngr  öllum 
ríkismönnum  ágætar  gjafir  með  glöðum  gdt- 
viljay  ok  ferr  ]þá  hverr  til  síns  heimilis  [me5 
blíSu  samj^ykki  Eireks  konúngs'.  Hrdlfr  kon- 
lingr  sitr  eptir  i  Svfpjdð  með  húsfreyju^  síná, 
ok  takast  meQ  peim  gdðar  ástir.  Hrölfr  kon- 
iJngrsendir  Ketil,  bidðursihn,  heim  til  ríkis- 
stjdrnar  í  Gautland.  íngjaldr  ferr  tilDanmerkr 
til  feðr  síns.  Rdlfr  konúngr  tekr  |iat  ríki  til 
forráða,  er  konúngsddttir  hafði  fyrirráðit}  sitja 
nú  allir  saman  með  náðum  ^  hvörr  í  peim  stað^ 
sem  kominn  var. 

15.  Um  vorit  eptir  koma  sendimenn  af 
Danmork  til  Rdlfs  konúngs,  ok  sögðu  Ríngkon- 
úng  dauðan,  ok  |>at  með  at  f ngjaldr  bað  'Rdlf 
konúng  koma  á  sinn  fund,  ok  drekka  erfi  eptir 
Ríng  konúngy    fdstra  sinn.      Ok  pegar  Rdlfr 

B,  C;  húdrá,  r. 


106  SagaHrólfsGautrekssonár.    15  k. 

«pyrr  pessi  tiðindi  j  býst  haan  til  fréssar  ferS- 
fir,  ok  Asmundr,  fdstbrdðir  han$y  xneS  hon- 
|im.    Ok  er  j^ir  voru  búnir,  halda  J»eir  tilDan- 
xn^rkr*     peir  höföu  2'  skip  vel  biiin  Bt  mönn- 
um  ok  vopnum.  .  Ketill  kom  til  wóís  við  þá, 
okhafði  eitt  skip  ok  velskipat,  kpma  við  Sjö- 
land  síð  dagSy  ok  leggja  undir  ey  eina  ok  tjalda 
•yfir  skipum  sínum.     Hrdlfr  konúngr  gekk  upp 
á  eyna  við  nokkrum  mönnum;   |>eir  sjá  skip 
liggja  undir   eynni  öðrumegin,  5  skip  samanj 
^t  voru  ^láng^kip  4,    ok  dreki  hit  fimta   skip, 
bæði  mikiU  ok  fagur,  ok  eigi  |}dttist  konúngr 
^éð    hafa  vœnna  skip;    svörtum  tjöldum  var 
.tjaldat  yfir  pessuiQ  skipum.      Konúngr  roœlti: 
livörr  mun  stýra  dreka  pessum  enum  dýra^  ok 
eigi  hef  ek  séð  pat  skip ,  er  ek  vildi  heldr  eiga 
.enn  þetta.     Ásmundr  svaraði:  víst  er  |>etta  af- 
burSar  skip  fyrir   allra  hluta  sakir,   ok  vœri 
4slíkt  helzt  konúngs  gersemi ;  en  pann  einn  œtla 
ek  stýra  drekanumi   at  {>ér  munuð  fult  verða 
.tíl  at  vinna,  áðr  þér  náiðj  pikja  man  peim  sv& 
^öðr  sem  á.     Konúngr  mælti:   veiztu,  hvörr 
drekanná?  Asmundrsvaraði:  hann-heitir  Grfm- 
ar,'  ok  er  Grimdlfsson,  hann  er  hinn  m^esti  vik- 
jdigry    hann  liggr  á  herskipum  bæði  vetr  ^k 
^sumar^  hann  er  mikiU  ok  UUUgr,  en  hann  er 
•{>(S  verri  reyndarj  hann  bita  eigi  járn  ok  eng- 
«n  jþeirral2,  ^  hoaum^ylgja,  peir  eta   alUr 
hrátt,   ok  drekka  bld5;  er  pat  sannkaUat|  at 


15  K*  '  SagaHrólfsGautrekssoitar.  ^07 

fieir  fk  heldr  trollerin  menn.     Eitt  sumar  ixkxA- 
nmst  viðvið  Suðreyjar ;  Íiafta  eklO  skipyok  öll  tel 
skipui^  en  {)eir  höfSu  5  skip.     Vér  börðumst 
einn  dag,  ok  ^kiptiskjdtt  um  með  oss;  fell  |>ar 
Allt  lið  mitty  en  ek  hljdp  á  kaf  ^   ok  komst  ek 
;svá  undanj  hefí  ek  eigi  farit.verri  för  enn  pá» 
Konúngr  mælti :  sýnist  yðr  nokkur  efni  (á) ,  at 
berjast  við  f)á  með  |)at  lið,  sem  vér  höfum  t  Áfr- 
mundr  bað  konúng  fyrir  sjá:  munu  vér  treysta 
á  yðra  hamíngju ,  ef  duga  skal.     KetiU  eggiaði 
mjök  atlögUy  kvað'Jiar  mundugott  at  reynasik, 
ok  afla  f]ár  ok  frægðar.     pá  mælti  Rdlfr  koki- 
iSngr:  með  pviat^{»eir  eru  iUii:  okágjamir,  en 
hafa  jþann  grip ,  er  ek  vilda  gjarna  eiga  9  J^ 
munu  ykt  bdast  um  ^  ok  bera  grjdt  á  skip  yor. 
Nú  var  svá  gjört,    sem  konúngr    bauð^ .  pk 
bjuggust    við   eptir   faungum.      Konúngr    lét 
gánga  uppá  eyna,  ok  höggva   kylfur  stdrar. 
Eptir  f)at  herklædduSt  t^eirj     isiðan  rda  ^eir 
at  ^eim  hljdðliga.     Svft  er  aagt^  at  skip  Grim- 
ars  láu  öU  jafnfram,    ok  láu  lángskipin  nœir^ 
ejTJunniy  en  drekinn  utar,  ok  var  hlið  mikit 
i    miUi  skipanna    ok    eyjarinnari    ok    leggja 
fyrst  at  lángskipunum ,   ok  vita  ^   ef  f»au  yrði 
unnin,  áðr  peir  kœmi  við  drekanum;  |»ætti 
mér  pá  unnit,  ef  peir  œtti  eigi  lángskipia  til 
annaiTar  handar,   [jþá  er  peír  legði  at  drefc- 
anumi.     Konúngr  bað  (á  vera  aem  ikiifast^y 
meðan.^eir  vsxi  sizt  við  búnir,   [ok  viu^^  at 

'}  1/.  \  c.    ^)  V.  i  vB,  c. 


10$  SagaHrölfsGautrekssonar.     15  k.' 

•em  8lg<5ta8t  skipti  um  me5  peim*;  baS  (á 
ekki  œpa  ok  fara  8em  hljóða^t.  peir  gjörfiu, 
aem  konúngr  mælti }  Jþá  var  á  poka,  ok  myrkTÍ 
TDÍkill,  fimia  f>eir  eigi  fyrr,  er  á  lángskipuxir 
tun  Toru ,  en  tjöldin  voru  tekin  af  ^eim  ^  en 
ajálfir  peir  barSir  bœSi  meS  grjdti  ok  vopnum. 
peir  spruttu  á  fœtr  allir,  ok  taka  í  möt  með 
mikilli  hreysti ,  ]»v(at  I>eir  láu  allir  með  vopn- 
um  afnum}  en  f>d  fengu  fteir  mikinn  mann- 
akaSai  áSr  þeir  gœti  vel  skipat  liði  sfnu  til 
vamar,  ok  er  fæir  höfðu  litla  stund  barizt^ 
réðu  jþeir  Rdlfir  konúngr  til  uppgöngu ;  varð  par 
mannfall  svá  mikit,  at  á  lítiUi  stundu  ruddu 
jþeir  jþat  skip,  aem  þeir  voru  á  komnir;  féllu 
aumir,  en  sumir  hl)<^u  á  kaf,  ok  druknuðu, 
ruddu  þeir  8vá  3  skip,  at  hvört  mannsbarn 
var  drepit»  ViS  f>etta  vaknar  Grímar,  ok  bað 
8Ína  menn  at  leggja,  I>á  sem  á  drekanum 
▼oru.  par  var  dp  mikit,  ok  kall,  er  hvorr 
eggjaði  annan.  pá  mælti  Rdlfr  konúugr  til 
JLetils,  brdSur  síns:  nú  skaltu  leggja  at  þvi 
lángskipi,  er  eptir  er,  en  við  Ásmundr^  skul* 
um  leggja  at  drekanum.  KetiII  lézt  svá  gjöra 
mundu.  Nú  leggr  á  sitt  borð  drekanum  hvorr^ 
fírölfr  konúngr  ok  Ásmundr.  peir  höfðu  fengit 
Iftit  manntjón,  ok  höfSu  f>ví  lið  fleira,  fiá  stdð 
Grímar  upp  á  drekanum  (ok  sagði):  hvörir 
leggja  hér  at  8vá  vaskliga?  Konúngr  svaraði : 
ef  f>ér  er  á  pví  forvitni ,  pá  heiti  ek  Rölfr,  ok 

^^Jrál  y.iV.    v^hhr  tUppr  ékimMlarhrotiK  Aa. 


15  K.     S A6 A  HrÖLFS  GauTREKSSON AAé    109 

I 

em  Gautreksson,  annar  heitir  Asmundri  ok 
er  konúngs  son  af  Skotlandi.  Grímar  mœlti: 
|>ann  mann  höfum  vér  séð,  ok  skildum  v^ 
svá  næstum,  at  honum  mætti  vera  lítil  eptir- 
sjá'  at  vorum  fundi,  f>á  er  vér  eltum  hann 
sáran  á  kaf,  en  dtápum  al  honum  hvört 
mannsbarn,  eða  mun  hann  nú  ekki  til  pess 
muna?  Atmundr  mælti:  hitt'  skaltu  finna,  áðr 
kveld  kemr,  at  mér  er  pat  eigi  or  minni  lið-* 
it.  pá  tók  Grímar  til  orða:  pín  heit*  munu 
vér  svá  litt  dttast,  en  vitum  vér  at  Rdlfr  kon- 
úngr  er  ágœtr  at  hreysti  sinni,  ok  I>vl  viljum 
vér  gjöra  honum  ^ann  kost,  sem  öngum  öðr* 
um,  pvíatpat  er  skaði,  ef  slíkr  maðr  er  drep* 
inn,  bið  ekattu,  Rölfr  konúngr!  gángiruppá 
eyna  við  alla  pína  menn,  vopnaða  ok  vel  klædda; 
en  penínga  pá,  sem  |)ér  hafið,  vil  ek  taka 
fyrir  menn  ^á ,  er  pér  hafið  fyrir  mér  drepit, 
ok  er  pat  'j^  allt  of  lítit ;  hef  ek  þó  öngvum 
manni  gjört  jafngóðan  kost,  siðan  ek  kom  i 
hernað.  Sem  Rólfr  konúngr  heyrði  orð  hans, 
mælti  hann:  petta  mun  vist  vera  vel  boðit| 
en  með  jþví  at  oss  er  pat.  eigi  sýnt,  at  vér  séim 
á  fiína  miskun  kompir,  at  ^ú  eigir  nokkurra 
kosta  boð  heldr  við  oss,  enn  vér  við  (ik,  j^ 
viljum  vér  með  öngvu  móti  missa  fjár  vors. 
Grímar  mælti :  sé  ek  at  þú  ínunt  eigi  vera  ja^n- 
▼itr  maðr,  sem  vár  hugðum,  er  pú  vill  eigi  vssgja 
lífi  I>ínu ,  pvíat  sönnu  segi  ek  |»ér  ena  síðustu 

»j  aptrtja,     C.       *>liól,   C* 


110  $a6aHk6lfsGautr£kssonaa#     15  k. 

(íná  HfSagat    ef  pá  æiiar  við  mik  at  þrejtá, 
hafSa  ek   hitt  œtlat^    at  pd  akyldir  lifat  hafa 
til  lengri  nytjay    meS  þvi  at  mhv  ertu  sagSr 
hraustr  ok  vinsœll,    hafða  ek  œtlat  at  sýna  á 
(ér   f>ví  meira  drengskap  enn   öSrumy    f>6tti 
mér  aukast  í  pví  frami,  at  ek  miskunaði  yðr  utan 
allra  verðleika:     Rdlfr  koniSngr  mælti :  aungva 
|)ökk  hafi  þir  af  oss  fyrir  petta  ^  ok  búið  yðr 
skjdtt,  þviat  vit  viljum  á  Jmt  hœtta,    hvorir 
eiga  öðrum  kosti  at  bjóðay   áðr  kveld    komi, 
höfum   vár  ok  nokkurt  svig    unliit  á  yðrum 
mðnnum,  ok  er  yðr  pess  mál  at  hefna.     Grím- 
ar  mælii :  nú  kaus  pii  pann  kost,  er  ^ú  skalt 
aldrei  fagna  síðan,  ok  þit  mun  vera  makligr. 
Ok  eptir  f)etta  tekst  parbardagi  harðr  ok  ákafr; 
voru  peir  Grímar  bœði  sterkirokharðfengiri  ok 
^vá  ákaíir  at  konúngs  menn  máttu  ekki  annat 
enn  hlífa  sér ,  {>eim  var  ok  öhægt  til  atsöknar 
atvega  upp  á  drekamii  pvíat  hann  var  svá  hár 
sem  kastaliy  en  menn  sterkir'ok  kænir  til  varn- 
ar  9  ok  áttu  at  höggva  niðr  fyrir  siký  en  öngvan 
|>eirra  12  beit  járn,  sem  Ásmundr  hafði  sagt^ 
féllu  j^á  menn  Rölfs  konúngs  bœði  möðir    ok 
aárin     Svá  er  sagt,  at  KetiU  Gautreksson  lagði 
at  lángskipinu,  pví  er  eptir  var.     Sá  hét  Forni| 
er  stýrði  skipinu ,  ok  var  enn  hraustasti  maðr^ 
lagði  |>ar  hvorr  djarfliga  til  möts  viiS  ánnan ,  ok 
varð  peirra  f undr  harðr ,  sýndi  Ketill  J>ar  harða 
atsökn,    ok   réð    til    uppgöogu   við   sínu  liði. 
par  var  orrosta  áköf  j  skiptust  jþeir  KetiU  högg- 


15  K.     SagaHrólísGautrekssonar.  11  Í 

um  vi8,  ok  féll  Forni  fyrir  Katli.     Síðandrápu 
peír  hvört  hiannsbarn  á  skipinu,  fékk  KetiU  jþar 
góðan  orSstýr  af  sínum  mönnum.     Eptir  f>etta 
lögðu  |>eir  at  drekanum,  ok  fundust  peir  bræSri 
spurði   Kelill,  hvörsu  gengi.     Rdlfr  konúngr 
\ht  lítt  yíir,   ok  sagði  at  eigi  mundi  svá  búit 
hlýða,  kvað  |)etta  vera  f  jandr  mikla*  vi8  at  eiga. 
Hann  bað  Ketil  rda  at  eyjunni,  ok  flytja  út  at 
peim  stdrtré,   f»ví  þar  skorti  eigi  störa  mörk.* 
Ketill  gjörði  svá,  ok  var  í  öUu  hinn  skjdtasti; 
ok  er  peir  komu  aptr,    Iht  kontjngr  fella  vi?u 
á  borðin  drekanum  svá  störa  ok  púnga  at  hann 
hallaðist  við.      Siðan  réðu  peir  Rdlfr  konúngr 
til  uþpgaungu,    féllu  pá   menn   á    drekanum 
bæ5i    fyrir  grjdti    ok    vápnunii    hallaðist    þá 
bardaginn  á  Grímar,  ok  hans  förunauta.     Rolfr 
konúngr   snéri    aptr    eptir    skipinu,   olr  hafði 
kylfu  eina  stdca,  ok  barði  á  tvær  hendr.     peir 
Asmundr   ok   KetiU  fylgðu    honum,    féll    {»á 
bvorr  umpveran  annan.     Konúngr  hafði  mann- 
Beira;  féll  |>á  lið  Grímars,  svá  at  f>eir  12  stdðu 
uppi,  Grímar  ok  kappar.  hans^  var  f>á  gengit 
at  með  kappi,  ok  barðir  með  kylfum,  féllu  pá 
margirj  ok  er  Grímar  sá  at  peir  mundu  sigr- 
aðir  verða,   stökk   hann   fyrir  borð    ok  á  kaf. 
Asmundr  var  nær  staddr^  ok  hljdp  pegar  eptir 
bonum,  ok  leggst  inn  eptir  honum  at  eyjunni, 
ok  er  petta  sér  Hrdlfr  koniSngr,  leggst  hann  J)eg- 
at  til  lands,  ok  vill  dnga  Ásmundi,  svá  at  fieir 
eigist  eigi  tveir  við.      Ok  er  Asmundr  kemr  at 


SAGAHAÖLFsGAnTkEKSSONAR.       15  K. 

landi,  var  Grímar  á  land  kominn,  ok  er  bann 
sér  Asmund,  |»rífr  hann  upp  stein,  ok  sendir 
honum.      Asmundr  skýtr  sér  þá  í  kaf ,   ok  er 
hann  kemr  upp ,  œtlar  Grimar  at  senda  honum 
annan,  ok  í  pví  var  hann  sleginn  roeð  kylfu^ 
srk  at  Ik^gaí-  féll  hann,     par  var  kominn  Rólfr 
konúngri  ok  lét  skamt  höggva  í  millum;   lét 
Grímar  par  líf  sitt.      pá  lögðu  peir  út  til  drek- 
ans,  ok  haf&i  Ketill  unnit  |>ar  allt  til  handa  þeim ; 
tdku  peir  Jþá  ok  ruddu  drekann,  en  köstuðu  á 
kaf  |)eim  sem  fallit  höfSu.     Eptir  jþat  fdru  J>eir 
til   eyjarinnar,    ok  bundu  sár  sín,   voru  peir 
bæði  mö^ir  ok  sárir,  en  f]öldi  fallinn.     par  voru 
'þeÍT  nokkrar  nœtr.     Konúngr  var  lítt.sár,  en 
{>eir  Ásmundr  ok  Ketill  voru  mjök  sárir.     Eptir 
{>etta  bjuggust  J>eir  á  braut,.  töku  jþeir  drek- 
ann    Grímarsnaut,    ok  gátu  valla   skipat  fyrir 
mannf æð|  en  létu  eptir  öll  önnur  skipin ;  komu 
nú  við  Danmork.     Ok  er  íngjaldr  fríttir  kvomu 
Rölft  konúngs,    bíðr    hann    jþeim    til   veizlu 
peirrar^  er  hann  haföi  stofhað|  erfi  eptir  föð- 
ur  sinn}  drukku  |>eir  nú  allir  samt  með  mikl- 
um  veg  eríi  Ríngs    konúngs,    var   {>ar   ekki 
jafnmargt  hjalat  sem  um  dráp  peirra  Grím- 
arS)  ^viat  öllum  ^dtti  f>at  hit  mesta  hreysti- 
verk.     Ok  er  j^essu  er  lokit,  lœtr  Hrdlfr  kon- 
úngr  stefna  píng    fjölmentj    á  pví  |>{ngi    er 
tekinn    íngjaldr  til  konúngs   eptir   feðr  sinn 
yfir  Danmörk  alla.     Sitr  hann  niS,   ok  semr 
ríki  sitt  á  jþd  lund,   sem  Rólfr  konúngr  gaf 


15  K.     SagaHrólfsGautrekssoííar.  113  , 

fáð  til.     Eptir  pat  býst  nú  í  braut  R<Sl£r  kon- 
úngr   af  Danmörk  meS   störgjöfum  <6œmdr  af 
íngíaldi  konúngiy  ferr  hann  nú   leiSar  sinnar, 
fiartil  er  faann  kemr  til  Sví|)jó8ar  með  öllu 
heilu  ok  höldnuy    [en  íngíaldr  konúngr   sitr 
um  kyrt  at  ríki  s(nu  í  Ðanmörk,   ok  skildust 
með  hinni  niestublíSu' }  fdrKetiIl  til  Gautlands^ 
ók  sitr  |>ar  um  kyrt.     Rólfr  konúngr  sitr  löng- 
.um  at  Uppsölum,    ok  var    fiar   vinátta    góð 
með   venslum.      Rólfr  konúngr  lagði  mikinn 
kost  tii  at  búa   drekann   Grímarsnaut,  ok  lét 
allan  steina  fyrir  ofan  sjá  með  ýmsum  litum 
[bæSi    gulum,    rauðum,    grænum    ok    blám, 
svörtum*  ok   samblöndnum;  gulli   lætr  hann 
búa  dreka  höfuð^  ennispánu*  ok  alla  svíra  ok 
víða  renna  gulli  í  súðina,  par  sem  bæta  JxStti } 
var  hann  hvörju  skipi  skrautligri,  [þötti  hann 
svá  bera  af  hvörju  skipi,   sem  Rdlfr  konúngr 
af  öðjrum  konúngum ,  Jieim  sem  voru  i  Norðr- 
löndum,   gíörðist  hann  f>á  harðla  víðfrœgr   af 
sinni  stíóm  ok  vizku ,  $6ttu  margir  ríkir  menn ' 
á  hans  fund  y  ok  gjörðust  honum  handgengnir, 
ok  veittu  honum  dyggiliga  fylgð.     Höfum  vér 
^t  heyrt,   at  {  pann  tíma  hafi  eigi  nokkurt 
skip  verit  skipat  frægrum  köppum  enn  drekinn 
Grimarsnautr,  jþdtt    vér  kunnum    þá  eigi  at 
nefna  eða  frú  at  segja.      Sitr  Rdlfr  konúngr  nú 
i  Svíþjdð  með  mikilli  gleði  ok  prís  pau  missiri} 

')  V,  »  C.      ^)  V    {  C.      ^}  en  i  spónu  )  C;  eniiíspöiig,  V* 

F0RKAI.DAR  SöOUR  NoRDRLASD-A^.SBlffDr.  •■-i 


1 14    SaGA  IIrÓLFS  GAUTRfiKSSONAB.  15-16K. 

unni  pombjörg  drottníng  KólR  koQÚngi  st^r- 
mikit,  fann  konúngr  at  hún  var  hvörri  konu 
vitrari  ok  meiri  skörúngr  fyrir  allra  hluta  sak- 
ir.  Ásmundr  var  með  konúngi  vel  haldinn,  ok 
reyndist  at  öUu  hraustr  ok  hinn  vaskasti,  virði 
konúngr  ok  hann  mest  sinna  manna.  Rdlfr 
konúngr  hafði  þriðjúng  Svfj^jdðar  til  forráöa. 
Hann  haf ði  jafnan  á  sumrum  útgerð  fyrir  land- 
inu,  ok  leit^ði  sér  frœgðar  ok  frama.  Ok  hit 
nœsta  sumar  eptir  bardaga  peirra  Grímars 
hafði  Rdlfr  konúngr  verit  i  hernaðij  hann 
hafði  viða  herjat  um  Vestrlönd,  ok  orðit  gott 
til  f)ár  ok  frægðar.  Um  haustit  heldr  konúngr 
til  Svipjöðar,  ok  sitr  f>ann/ vetr  i  kyrðum. 

16.  pá  réð  koniingr  fyrir  Garðaríki,  er 
Hálfdán  hét ;  hann  var  vitr  konúngr  ok  vinsœll. 
Hann  á  dóttur  eina  fríða,  f>á  er  Aluf^  hét. 
Hálfdán  konúngr  unni  mikit  ddtiursinni}  pdtti 
hún  enn  bezti  kostr  í  öUu  Garðaríki ,  ok  pótt 
viðara  vœri  um  leitat.  pdrir  hét  maðr,  hann 
var  öndugishöldr  Hálfdánar  konúngs;  hann 
var  bœði  mikill  ok  sterkr;  hann  var  kallaðr 
járnskjöldr}  hann  hafði  lengi  verit  þar  land- 
varnarmaðr.  Með  Hálfdáni  konúngi  voru  12 
berserkir;  f>eir  voru  iUir  ok  ddœUr,  aungvan 
péirra  beit  íárnj  tveir  eru  nefndir  af  fteim^ 
hét  aiinar  Hrosskell',  en  annar  H^sthöfði,  ^eir 
voru  bræðr}  svá  er  frá  (eim  sagt,  at  fíeir  dðu 

1)  Oluf,  B,  C,  r.     5)  HroMþjófr,  B,  C,  F. 


16-17  k.SagaIJrólfsGautrekssonar.  115 

elda^  [ok  gengu  •jálfráðir  á  vApti',  pá  er  ber- 
serksgángr  kom  á  þá.  peir  drápu  bœði  meim 
ok  fhj  ok  allt  þat  er  fyrir  varð  ^  ok  eigi  vildi 
undan  peim  láta,  ok  eýrðu  öngvu,  meSan  si 
öhugr  var  á  fteim;  en  Jiá  J>eita  rann  af  fkeim, 
voru  |)eir  svá  máttlitlir ,  at  ]>eir  höfðu  eigi 
allnær  hálfan  styrk  sinn,  ok  var  sem  j^eir  væri 
{>á  sv&  veikir,  sem  peir  menn  er  í  sdttum  heföi 
legit,  hélzt  pat  um  dœgr  eða  því  nœr.  Hálfdán 
konúngr  hafði  mikit  traust  á  f)eirra  framgöngu, 
svá  at  öngvir  konúngar  treystu  við^  hann  at 
stríða.  Konúngr  unni  mikit  dóttur  sinni,  ok 
pótt  konúngar  bœði  hennar^  ]^á  stukku  allir  und- 
an  við  gis  ok  gabb,  er  berserkir  gjörðu  at  peim^ 
jþöttust  állir  hdlpniri  er  or  pessu  kallsi  komust. 
Við  petta  gjörðist  komSngsddttir  kostvönd,  ok 
vildi  öngvum  játa,  JxStt  hennar  bæði;  sitja  nu 
um  kyrt,  pví  öUum  leiddist  hennar  andsvör« 

17.  pat  var  einn  tíma^  at  pornbjörg  drott* 
nfng  talar  við  Rtflf  konúng:  hvat  œtli  j^ér  í 
sumar  at  starfa.  Konúngr  svarar:  i  hernað 
ætla  ek.  Hún  spurði:  hafi  |>ér  nokkut  spurt 
af  ferðum  Ketils,  brdður  píns;  hann  kveðst 
|>aðan  hafa  öngva  £r2tt^.  eða  kanntu  oss  af  |>ví 
at  segja?  Hún  svaraði:  þat  hef  ek  frétt,  at 
KetiU  fdr  austr  i  Garðaríki,  at  biðj^  dóttur 
Hálfdánar  konúngs  sér  tilhanda.  Svá  hafa  méc 
fréttir  gengity    at  hann  hafi  pángat  haldit  2 

H2 


116  SagaHiuJlfsGautrrkssonar.     17  k. 

skipum,  ok  hann  hafi  gengtt  við  tdlfta  mann 
inní  hall  konúngs.  pat  hef  ek  heyrt ,  at  hann 
bar  upp  eyrindi  sín  vel  ok  skörugliga,  ok  flutti 
8itt  mál  með  mörgum  snjöUum  orðum,  en  hann 
fékk  pau  andsvör  af  kouángi  ok  júmfránni,  at 
honum  ^ótú  sér  leitat  lítils  metnaðar,  enber«- 
scrkir  hljdpu  upp  meS  ópi  ok  [miklum  gný% 
ok  ráka  |>á  út  úr  hallinni,  ok  eltu  þá  til 
skipa  með  grenjun  ok  fáheyrðum  látum^ 
j^eir  voru  bæði  barðir  ok  særðir,  ok  |»óttusl: 
fótum  eiga  fjör  at  launa,  er  peir  komust  undan; 
slíkt  höfum  vér  |>ar  af  spurt.  Nú  er  oss  svá 
flutt  at  KetiU  uni  öngvu  betr  fyrir  sína  hönd 
eða  sinni  ferð,  enn  hann  undi  við  yðra  ferð, 
J>á  er  fóruð  fyrsta  sinn  til  vor,  ok  hefir  hans 
ferð  orðit  tniklu  hæðiligri,  mun  hann  brátt 
koma  á  yðvarn  fund  ok  biðja  yðr  (til)  pessar  ferð- 
ar,  at  reka  sin^ar  svívirðíngar.  Rólfr  koií- 
úngr  svarar:  ekki  er  hægt  at  koma  ráðum  viS 
slíka  menn,  við  ákafa  hans.  ok  framgirni,  er 
nú  vel  at  hann  gjaldi  einræðis  sjálfs  sins,  par 
sem  hann  vildi  ekki  með  vorri  forsjá  fara. 
Hún  bað  hann  eigi  slíkt  tala,  ok  kvað  ^etta 
vera  nauðsynja  ferð,  at  veita  bröður  sínum 
fulltíng^  ok  skilja  pau  tal  sitt  at  svá  mœltu. 
Liilu  síðar  kemr  Ketill  á  fund  Rölfs  konúngs, 
ok  segir  honum  greiniliga  frá  allri  peirri 
ineipu,  er  hann  hafði  fengit  í  Garðaríki.  Rdlfr 
konúngr  kvað  sliks  von  vera,  at  svft  hefði  far- 

■  )  tkroll^  C. 


17-18  K.Sag  A 1ÍRÓLF8  G  AUTREKSðONAR.    1 17 

it,   f>yíat  {)ú  ætlar  at  vtnna  allt  meS    ákafa 

pínum.     KetiU  bað  Rólf  konúng  nú  til  ferSar 

með  sér:  pviat  ek  pikjumst  hafa  oflítinn  siyrk 

til  at   ré(ta  |»á  svivirðu,  er   til  znin   var  gjör. 

Var  Ketill  i  alliUum  hug.     Konúngr  kvað  hon- 

un3  eigi  mundu  koma  fyrir  allt  áhlaup  hans 

ok  orðaskrap:  sýnist  mér  eigi  Kkligt  til  hefnda 

við   slíka   menn,    sem   vér   eigum  um,    þvíat 

hér  mun  bœði  viðj>urfa  fjölmenní  ok  harðræði. 

Nd  «kaltu  fyrst  fara  heini  i  riki  l^itt,  ok  afla 

f>ér  skipa   ok    manna,    sentu  ok  orS  íngjaldi 

konúngi  i  Danmörk,    at  hann  gjöri  slíkt  hit 

sama,  ok  komið  hcr  báðir  at  sumri,  ok  sjám  jþá, 

hvat  oss  þikir  tiltækiligast,  ok  eptir  Jætta  ferr 

KetiII  heim  i  ríki  sitt,  hafa  nú  allir  ætlan  ok 

tilbúnað  um  pessa  ferð. 

18.     Nú  er  frá  ^\{  sagt,    ]þá  er  sumraði, 

ok  vetrinn    var  liðinn,  at  peir  KetiII  ok  íngj- 

aldr   koma ,  með  40  skipa  vel  búin  at  mönn- 

um  ok  vopnum  til  Svípjdðar.     Rólfr  konúngr 

hafði  búa  látit  30  skipa  pk  dreka  sinn  umfram; 

voru  pessi  öll  skip  búin  með  miklum  herskap 

ok  velbúnu  liði,  biðu  svá  byrjar.     Rdlfr  kon- 

língr  spurði    drottníngu,    hvörsu  henni  segði 

hugr  um  {)eirra  ferð,    hvörsu   takast  mundi. 

Ilún  kvaðst  vænta  y    at  vel  mundi  takast,    en 

kvaðst  pd  svá  dreymt  hafa,  at  f»eir  mundi  koma 

eitthvört  sinn  í  |)essari  ferð  í  krappan  stað,    svá 

at  jþeir  mundu  reyndir  verða.      Ok  er  byr  kom 

«,  tóku  {)eir  þegar,  ok  settu  upp  segl  sín,  svá 


118   SagaHrÓLFsGaUTREKSSONAR.      18  k. 

hvörr  sem  búinn  vary  ok  var  .heldr  veSrUtit  í 
fyrstu.     Rdlfr  konúngr  varð  sVShst  bdinn,   gekk 
drekinn    Hiit,    þ\l  hann  |>urfti   mikinn  hyr; 
aigldu  sv'd  sem  leið  liggr  til  Garðaríkis,     En  er 
^eir  höfðu  sigltum  stund,  tók  veðrit  athvessa, ' 
gekk  drekinn  fiá  skjdtt  eptir  skipunum  ^  g)örði 
^  ve6r  mikit.     Konúngr  baS  j)á  tengia  saman 
•kipin,  ok   vita  ef  |ieir  gœti  svá  haldizt.     Ok 
er  I>eir  œtluðu  svá  at  gjöra ,  laust  á  ofviðri  svá 
miklu,  at  þegar  urðu  skipin  sundrskila,  varð 
pá  at  hlaða  seglum  ok  rétta.     Eptir  ^at  kom  á 
ateindðr  útnyrðf ngr ,  mátti  pá  eigi  lengr  rétta, 
ok  sigldu  pá  við  eitt  rif 9  gjörðist  þá  svá  veSr 
mikit,  at  reiði  fieirra  slitnaði,  svá  át  bœði  gekk 
f  sundr  höfuðbendur  ok    aktaumar,    ok   gekk 
m]ök  sjdr  á  |)á ,  svá  at  fáir  væntu  sér  Kfs ,  þeir 
sem  ^ar  voru;  ok  er  pessi  stormr  var  sem  ákaf- 
astr,  sieit  frá  drekann  Rdlfs  konúugs,  ok  rak 
at  eyju  einni,  en  með  f>ví  at  fiar  vap  höfn  gdð, 
en  skip  örugty  ok  liðsmenn  kœniry  komustpeir 
með  heilu  ok  höldnu  at  landi.     pat  var  ^íð  um 
kvöldy  ok  féll  pá  veðr,  ok  gjörði  harðla  blftt. 
Hrdlfr  konúngr  lézt  vilja  gánga  á  eyna,  ok 
vita    eí  hann  sœi  nokkut  til  nýlundu.     As« 
mundr  fdr  með  honum,   ok  10   menn   BÍSrÍTj 
en  hann  bað  annat  lið  sitt  bíða  við  skip,   ok 
bað  f>á   bfða  til  ndns  [annan  dag^,   ef   hana 
gjörði  peim  vissu  öngvk  áðr.     Eptir  þat  gengu 
|>eir  upp  á  eyna;  jþat  var  mikit  land  ok  skóg* 

<^  aptaiis,  C. 


18  K.    Sag A  HróufsGautrekssonar.   1 19 

rftt^  ok  er  |>eir  höfSu  geagit  um  stuncl, 
fuúdu  þeir  skála  einn  á  ejjunni,  hann  var 
bæði  mikill  'ok  rammgjörr,  ^  ok  eigt  póltust 
jþeir  séð  hafa  jafnhátt  hús;  hurð  var  (hniginn) 
aptr^  konúngr  baS  ^á  uppláka,  þeir  hljópu 
á  hurðina  ýmsir,  ok  gekköngvum  upp.  Kon- 
úngr  mœlti  þái  sá  mun  hafa  aii  í  klóm,  er 
(essari  hurðu  er  vanr  at  lúka,  ok  skal  ek 
freista,  hvört  uppgengr.  Konúngr  gekk  pA 
til,  ok  hratt  upp  með  annarri  hendi.  peir 
gengu  síðan  inn,  ok  lituðust  um,  ok  fundu 
eld,  ok  brugðu  skíði  í,  ok  báru  innan  um 
skálann,  sá  J;eir  at  |)ar  skorti  eigi  allskins  varn- 
ing.  Sæng  var  |)ar  búin  harðla  vel;  hún  var 
störliga  mikil.  Koriúngr  lagðist  niðr  í  sœngina } 
sá  hann  ]»at,  þó  annar  legðist  til  fdta  honum 
íafnlángr,  J>á  var  sœngin  |>ó  sýnu  lengri,  f^dtt- 
ust  ^eir  vita  at  par  mundi  eigi  smámaðr  fyrir- 
ráða.  par  var  ein  súla  fyrir  framan  sængina 
upp  undir  ásinn }  |>ar  hékk  á  sverð  eitt  harðla 
mikit,  ok  var  hátt  upp  komit,  svá  konúngr  gat 
hvörgi  nánd  tekit  tiL  pá  mælti  Rdlfr  koni&ngr : 
hvört  skalnokkutheiF  vera  í  nött,  ok  bfða  húss- 
bdndans,  pess  er  hér  á  fyrir  at  ráða,  ok  hætta 
til,  hvörsu  hann  er  heima  at  hitta,  eða  vili  |>er 
fara  til  skips,  ok  hætta  ekkitilfundar  við  hann. 
peir  báðu  hann  fyrir  sjá,  en  kváðust  dfúsir  at 
bfða.  Konúngr  mælti:  á  pvi  em  ek  meir,  at 
bíða  bdnda ,  en  pat'  má  vera  at  honum  piki  vér 
helzt   fjölmennir,  ok  slyggist  hanu  við  gesta* 


120  Sag A  Hrölf8  Gauteekssonar.  18-19K. 

fjölda,  skal  nú  skipta  liSi^  skulu  4  mehn  fara 
til  skips,  en  við  Asmundr  ok  aðrir  fjdrir  skulu 
eptir  vera;  pér.skuluð  segja,  hvat  oss  dvelr, 
ok  ef  vér  komum  eigi  til  skips  fyrir  dagmál| 
]þá  fari  jþcr  ferðar  yðvarrar,  mun  vor  þi  ekki 
at  bíða;  pvíat  þat  er  mín  œtlaui  at  oss  tjái 
ekki  fjölmenni  viS  Jienna  mann ,  Jivíat  jafnt 
mun  hann  fyrirkoma  mprgum  sem  fám,    ef 

r 

hann  er  jafngildr  sem  ek  œtla,  er  niönnum 
^á  nokkuru  Ijdsara,  ef  pér  komizt  á  braut,  ok 
segið  pat|  er  f»ér  sjáið,  hvat  orðit  er  af  Rdlfi 
Gautrekssyni  ok  hans  félögum;  piki  mér  vera 
raega,  at  pessi  skálabúi  hafi  nokkru  umráðit 
vora  híngatkvomuy  ok  vili  faann  at  vorn  fund 
beri  saman,  [skal  nú  ok  hér  bi?a  náttlángt'. 
Eptir  pat  föru  peir  sem  konúngr  ákvaddi,  ok 
fdrst  f>eim  vel  til  skips,  ok  sögSu  pat,  er  peir 
vissu  til  konúngs.  AUir  ^eir  voru  mjök 
hræddir,  hve  honum  mundi  atfara. 

19.  Nú  er  at  segja  frá  |)eimRdlii  koniingi, 
at  peir  eru  í  skála  um  kveldit.  Konúngr 
mœlti:  fýst  vœri  mér  á,  at  fá  f>etta  hit  stdra 
sverí,  er  uppi  hángir.  Hvat  er  f)ar  til  ráSs? 
segir  Asmundr.  Konúngrmœlti:  j>ú  skalt  fara 
uppá  berðar  mér,  ok  vita  ef  pú  gætir  þá  ofaa 
tekii  sverðit,  ef pú  stendr  á  öxlum  roér.  Asmundr 
mælti!  þat  hygg  ek,  ati^etta  sverðsé  sváf^úngt 
atek  geti  eigivaldit.  Konúngrmælti:  stySþij  þik 
vi&  súluna  annarri  hendi,  en  létt  annarri  nec^au 

^)  v.   *'  C. 


M 

19  K.    SagaHbölfsGautrekssonar.  121 

undir  sverðit,  ofc.  pegar  er  pii  finnr,  at  ]^t  er 
laust  uppi,  láttu  pat  sjálft  hlaupa  niðr  með  súl- 
unni,  [mun ek |>á  viStaka.  *  Asmundr  gjörirsem 
konúngrbauð,  ok  ferr  nú  á  axlirhonum,  ok 
tekr  neðan  undir  sverðit,  en  konúngr  1  möt. 
Líörnú  kveldit' ;  heyra^eirútdunur  miklar^  ok 
^vinœst  kom  |>ar  inn  maðr,  undruðu  peirpálítt^ 
þdtt  skálinnværi  (báreðastdrkostligr^pvíatpetta 
var  enn  hræðiligasti  risi,  svá  at  öngvan  höfðu 
j>eir  séð  fyrri  svá)  störan',  ekki  var  hann  svá 
Ijötr,  at  pat  væri  fádæmi  f)ess  er  hann  var 
(stdrskorinn  í  andliti^  Vel  var  hann  búinn  at 
klœðumj  hann  hafSi  einn  grábjöm  á  baki  ste 
ok  einn  boga  í  hendi  harðla  stdran.  Akaf- 
líga  var  hann  mdðr,  ok  pat  œtluðu  ^eir,  at  hann 
mundi  lángt  hafa  atgengit.  Hann  gengr  at 
eldinum  öðrumegin,  ok  kastar  niðr  birninum. 
Rólfr  konúngr  heilsaði  honum,  en  hann  lét 
sem  hann  heyrði  eigi.  Siðan  sundrar  hann 
bjorninn  skjótt  ok  fimliga^    festir  síððn  ketil 


«ka 


^}  ...  at  fikala.. .  .sama,  ef  hann  sér  eigi  sverd*it  Rísanatxt^  b» 
«.  meimngarlausi  A\  þvt  eitthvaÍS  mun  þar  vania\  liin  hafa 
eJílert  iiUvarandi.  f)  stórskorinn,  C$  stórkostligan  ^  Bf  K« 
*}  fru^^hefir  A  þannig  á  laujsum  hlöíSum^  6k  hefir  líkliga  eigi  meira 
or&ilf  leéi&  af  því  i  shnnhólinni ;  enþað,  eem  er  innan  eirilianna^  , 
er  ieli^  úr  B,  V^  aem  þar  fara  um  s'ómu  orífum,  en  {  HatS  þ—9 
frá  [  hafa  B,  K  þannig:  mun  ek  þá  STa  tilsjá  ,  at  bTorugum 
okkar  ver^i  mein  at.  Ok  sem  þeir  voru  (þetta)  at  rad'sliga  um 
slikt  ok  annat  (þTÍlíkl)  ,  lieyrðTu  þeír  brak  nieáT  fyma  brettum^ 
svá  at  allt  skalf ,  sem  á  Ljóli  léki ,  þvi  þat  var  svá  til  «t  htynif 
sem  ógnarligar  dunur ,  ok  eptir  þat  gekk  þar  inn  ma^r  o»  f •  vt* 
C  hefir  þvi  n<xr  s'ómu   or^  sem  iextinn,  en  slepfiir  þó  nokkram 


122  Sa'GaHrólfsGautrekssomar       19  K. 

uppv  ok  flýðr.  Eptir  þattekrhannborð,  breiðir 
á  duki  okberr  fram  vist  ok  drykk;  öUu  J>ótti 
})eiai  hann  þvi  vel  skipa.  Eptir  pat  tekr  hann 
tilniatar)  etr  ok  drekkr  heldr  djarfliga.  Ok 
eptir  f)at  hann  er  mettr,  Yarðveitir  hann  allt 
I^ater  afgekk.  Sváersagt,  athann  býr  borð 
i  annatsinn  miklu  kurteisligar,  setr  fram  hand- 
laugar  með  hreinu  handklœðL  Eptir  pat  tekr 
hann  til  orða:  ekki  mun  ek  yðr  pikja  boðrífr 
hér  til ,  en  I>at  er  nii  ráð ,  Rdlfr  konúngr !  at 
gánga  til  matar  viS  menn  þína ;  em  ek  eigi  svft 
vesallátr,  at  mér  piki  fyrir  at  gefa  nokkrum 
mönnum  matum  nætrsakir,  þótt  dtignari  menn 
sé  enn  pht ;  eruð  ^r  m jök  ágætir  af  mörgum 
•nildarverkumy  er  pér  hafíð  unnit  umfram  aðra 
konúnga.  Konáogr  mœlti :  petta  er  vel  boðit 
ok  mikilmannliga )  sem  líkligter,  at  þbr  séið 
mikiUrar  náttúru,  bœði  um  petta  ok  annat,  en 
mat  ok  drykk  höföu  vér  í  ndg,  áðr  vér  gengim 
fr4  ikipi  9  ok  þurfu  vér  nú  eigi  pess  at  sinni, 
eða  hvört  er  nafnpitt?  Hann  svaraði :  ekheiti 
Grfmnir,  ok  em  ek  Grímdlfsson,  ok  brdðir 
Grímars  f^ess,  er  f^ú  drapt.  pú  tdktfiar  marga 
gripi,  þá  er  ek  pikjumst  eiga.  Nú  er  pat  satt^ 
at  þú  ert  engis  gdðs  frá  mer  verðr ,  ok  ekki  gott 
skaltu  af  mér  hafa^  ok  |>dtt  þá  værir  hér  me^ 
öUu  liði  pínu,  skyldir  |»ú  aldrei  burtkomast^  en 
]>ví  bauð  ek  pér  til  matar ,  at  ek  [ætlaði ,  at  þú 
skildir  lítinn  geig  f^ar  af  fá;  en  })ann  hinn 
mikla  storm,   sem  ]þér  fenguð,    hann  gjörði  ek 


19  K«    SagaHrólfsGautrekssonar.  123 

atpér  ok  Asmundi,  ok  peim  sem  á  drekanum 
Yoru,  unst  at  drekann  sleit  frá;  jKStti  mér  lítilt 
Tert  um  hin  onnur  skipin ,  ok  eru  peir  komnir 
^ngat,  aem  peir  vildu^  fivíatek  gaf  peim  hœg- 
an  byr,  en  þú  ert  nd  hér  kominn  með  liði  þína 
heilu  ok  höldnU)  sem  með  |»ér  er  á  drejcanum, 
okskaltualdregiburtkomast,  þvi  hann  er  hit 
bezta  skipa '  i  yðvarri  íerð,  skal  ek  ok  svá  greipi* 
liga  hefna  bróður  míns,  {^dtt  ek  hafi  eigi  til  özi 
eða  sverð ,  pvíat  Jþat  er  yðr  allt  ofgott,  at  falla 
fyrir  vopnum  mínum,  ok  skal  ek  gefa  ykkr  Ás- 
mundi  grið  náttlángt  ok  hugsa  ykkr  ]^á  pínu, 
at  sem  mest  reyni  Jþrek  y kkar ;  en  pegar  er  ek 
vissa  at  skilit  var  með  f>ér  ok  liði  pínu,  gaf  ek 
peim  hægan  byr,  ok  eru  peir  komnir  Jiar  sem 
peir  vildu,  (víat  ek  hirti  ekki  at  hafa  doáð  af 
fjölmenni  pínu*.  Risinn  hafði  skotit  i  eldinn 
járnteini,  ok  var  klofinn  annanenda,  svá  sem  pat 
•væri  tveir  fleinar}      pát  fœri  var  geigvænligt. 

')   teJLÍ&  úr  B,  f ;    {  A  er  þeiia  eHn  á  lamu  hla&i  tneÍíeytSum 

þiumig :     ....  li^r  lítil  . . .  nokkurs  Tert  iim  þina  mðt  «...  dllti 

liá'i  þúu  heila  ok  höldnu  ....  skUdir  þi&  aldrti  i  bnut  komaft; 

þik  skal  ek  ok  eígi  leyna,  at  ye&r  þat'  kit  mikla  gjðr^a  ek  at  þér 

ok  at  þeim ,    er  a  drekann  . . » .  Te^rinu  ,     er  þér  ▼onié'   fráskíla 

meé*  drekann ;    lét  ek  ok  þyi  eigi   bij^ia  hann  y   at  ek  aetla  méc 

banD)   er  hann  ok:   á  'óífru  lausu  blatfi^  A:  TÍssi  al  þii  mundiv 

ei  frama  til  hafa  at  neita,     C  hefir  þannig:   TÍsti  at  þú  mundir 

eígi  frania  tíl  hafa,  ok  þótt  þú  Tœri  hér  mttf  öUu  li^i  þinu,  skild- 

ir  þtf  aldrei    burtkomast;    þik  skal  ek  eigt   þTÍ  leyna)  at  Tt^r 

tMt  hít  mikla  gjord'a  ek  at  þ^r  ok  þeim  er  i  drekauum  Tora ,    ok 

l^tti  þegnr  Te^riim,    er  þér  Torud't  fráskila  med"  drekann  ;   lét  ek 

ok  þvi  eigi  brjóta  hann  ,    at  ek  œtla  mér  hann ;    ok  ev  haan  best 

skip«  ,    2)  hér  endar  lausa  blaifii  »'  A. 


124  SagaHrölfsGautrekssonar*     19  k. 

Ekki  vÍ88á  ek,  sagði  R<51fr  konúngr,  atek  heftSi 

'þhr  s vá  nœr  höggvit^  ok  er  þat  satt,  sem  tnælt  er^ 

at  ygrbœtr  liggja  til  alls,  ok  €vá  mun  um  þeita, 

'ok  muntu  vilja  taka  bætr  eptir   brdður|>inn? 

Risinnmælti!  hrœddr  ertu  niS,  lítill  kárl!   ok 

er']fSkt  at  vonum,    pvíat  nú  skal  ek  sýna  þér 

lítinn  pannleik,  er  ek  gjöri  við  smápilta^   er 

hér  koma.     Siðan  brá  hana  upp  járnteininum, 

ök  rak  fleinana  í  gegnum  tvo  konúngsmenny   ok 

kastaði  peiœ  dauðum  innar  um  eldinn.     Eptir 

f»at  rak  hann  l  gegnum  aíra  tvoy    ok  kastaði 

"þeita  dauðum  til  hinna.     Síðan  skdk  hann  sva 

teininnf  at  ^im  sýndist  4  oddarnir  á  fleininum. 

Hann  mæltipá:  eigi  l^arftu,  koniíngr!   at  vera 

8vá  hrœddr,    allt  skaltu  hafa  lengri  pínu  ok 

meiriy  þá  er  morgin  kemr.     Rólfr  konúngr 

mælti :  frest  eru  iUs  bezt,  ok  /þiki  mér  skemt* 

iligt  at  8já  gamanleika  J)ína,  slíka  ok  aðra.     pá 

mælti  risinn:  par  liggja  dýraskinn  í  sætinu,  því 

megi  {>ið  kasta  undir  jkkr,  |>ar  sem  f)ið  liggið  í 

nátty  f>viat  ek  em  svefnstyggr ,  ok  f>iki  mér  íllt 

at  heyra  gnyð  ykkarn  yfir  mér.     Rólfr  konúngr 

maftlti :  við  munum   hér   umbúast  við  eldinn, 

ok,  kasta  ok  svá  skinnunum  undir  okkr,  f>ví« 

at  viS  munum    skjdtt  sofna.      Risinn  mælti: 

allt  eru  |>ið  ^á  óhræddari,  enn  mik  varir,  ef 

pið  sofið.     Síðan  rak  hann  hurðina  í  klofa,  ok 

mælti:   nú  veit  ek  víst,  at  pið  komizt  eigi  á 

braut  or  skála  vorup?.     Rdlfr  konúngr  mæUi : 

ekki  munu  við  til  ^ess  leita,  {^ikjumst  vih  nú 


19  K.     SagaHrólfsGautrekssonar.  125 

hafa  fengit  syk  góihn  hdsbdnda,  at  okkr  tjár 
ekki  at  giöra  ððruvísa,  enn  hann  biðr.  Til 
þess  megi  þii  ætla,  segir  risinn,  at  aá  mun 
ykkr  beztr,  at  gjöra  mér  öngvar  ónáðir^  ok 
liggja  sem  kyrrastir.  peir  kváðust  svá  gjöra 
mundu.  Leggjast  ná  hvorirtveggju  til  svefns. 
Risinn  var  'orðinn  mdSr,  ok  sofnaSi  hann  skjött* 
pá  mælti  Rdlfr  konúngr:  hvörsu  j^ikist  þá 
kominn^  fdstbrdðir  Asmundr?  Sjaldan  verri 
enn  svð,  Jþiki  mér  petta  tröll  illt  við  at  eiga, 
ok  ekki  hægt  til  úrrií^a.  Konúngr  mælti: 
aldrei  mun  sjá  dvinr  okkr  fyrirkoma,  ok  mun 
nokkut  annat  fyrirliggja.  Konúngr  tdk  ^á 
skíS  eítt,  ok  skeldi  á  |>ílit  hjá  sér.  Risinn 
vaknaði  vi8,  ok  bað  þá  liggja  kyrra:  ella  BÍm 
ek  ykkr  1  hel  meS  hnefa  mínum.  Eptir  pat 
sofnaði  hann.  Hrólfr  konúngr  skeldi  pá  enn 
skfSunni.  Risinn  snérist  pá  á  aðra  hUð|  ok. 
vaknaði  ekki,  ok  talaði  f>á  ekki  um,  ok  sofn- 
aði  fast.  Konúngr  skeldi  hit  firiðja  sinn  miklu 
skjallast,  ok  vaknaði  |)á  risinn  ekki  við.  Rdlfr 
konúngr  mælti  J>á :  nú  skal  fara  at  með  ráði, 
vilda  ek  fyrst  geta  náð  sverðinu,  ok  ^ætti 
mér  líkligt,  at  ^at  mundi  bíta  risann;  ná 
skulu  við  syá  at  fara  sem  í  kvöld!  peir  gjðra 
svSi,  ok  getr  Rdífr  konúngr  ná6  sverðinu. 
Hann  mælti:  nú  |>iki  mér  þegar  likara  okkar 
efni,  ok  skal  nó  með  ráði  atfaraj  j^ii  skalt 
reka  i  eldinn  járaflein  risans,  ok  gjöra  gló- 
anda;  ok  vilda  ek  at  |>ú  færir  pessa  2  fleina  í 


•» 


126  .SagaHrolfsGautre^kssonar.    19  K. 

« 

augu  risans,  í  ^vt  er  ek  légg  sverðinu  á  hon- 

ucn;    ok    ef  8y&   berr   til,    forðum   okkr  sem 

tkíótast   innar  um   sœngina!    Rdlfr    konúogr 

bregðr  nú  sverðinu.     Konúngr  þrífr  upp  kefli 

eitt,  ok  gengr  at  sœnginni  djarfliga,  ok  flettir 

af  faionum  klæðum,    ok  sýndist  har51a  tröUs- 

ligr.     Konúngr  leggr   sverðinu  svá    iast,    at 

J^egar  gengr  í  gegnum    hann  undir  höndina 

vinstriy  ok  jafnskjdtt  fœrðiAsmundrjárnteininn 

i    augu    honum.     Eptir    fiat  akunduðu    peir 

innár  úm   sængina.     Hrdlfr  konúngr  kastaði 

keflinu  utar  til  djranna,  ok  kom  í  skíðahlað- 

ann,    ok  skall  hátt  við.      Risinn   hljóp   upp 

dí)dtt  ok  hart  ok  utar  til  dyrannai  ok  fálmaði 

'höniiunum  ^  ok   ætlaði  at  grfpa  'þA  ok  kreista 

með  öngri  vægð^   en  með  greipiligum  sárum 

ok  mikln   umfángi  fellr  hann  út  á  hurðinai 

svá.^  hún  brotnaði  í  smá  mola.     peir  gengu 

'þá  at|  ok  börðu  risan  með  stdrtrjámi  par  til 

er  hann  var  dauðr,    ok  var  honum  f>d  heldr 

mikit  til  f]örs.     Eptir  f»at  færðu   peir  hann 

ut  or  akálanum,  ok  urðu  peir  at  lima  hann  í 

sundri   áðr  þeir  komu  honum  út.      pá    var 

mjök  nkorgnat,  ok  bjuggust  f^eir  á  braulj  ok 

er  ^eir  voru  skamt  komnir,  sá  peir  lið   sitt 

koma  {  möti  sér  með  miklu   vápnabraki,    ok 

urðu  ^eir  fegniri  er  peir  sá  konúng  heilan; 

höfðu  j^eir  ætlat  til  mdts  við  risann,  ok  hefna 

herra  sínsi  ef  ^ess  J>yrfti  við,  ok  f»ótti  ]>eim 

eigi  betra  at  lifa  eptir  konúng  ainn.     Síðan 


i9-aoK»  Sag  A  HrólfsGautrekssonar.  127 

báru  peir  mikinn  fjárhlut  or  skálanum  ok 
xnarga  ágætagripi.  Konúngrhafði  sverðitRisa- 
naut;  þat  var  svá  mikit^  at  pat  var  ðngum 
manni  vopnhcaft  nema  Rölfi  konúngi,  ok  var 
honum  'þó  f>úngt. 

20.  Eptir  |>etta  prekvirki  héldu  f^eir  á  brott^ 
ok  fengu  byr  göðan,  komu  við  Garðariki  nœr 
konúngs  atsetu.  pat  var  snemma  morgins.  par 
fyrir  kendu  peir  sína  menn,  urðu  ptr  fagna- 
fundir,  voru  |>eir  Ketill  ok  nýkomnir,  spurðu 
peirpá  at  um  ferðir  Rölfs  konúngs,  en  hann  segir 
svá,  sem  gengit  hafði.  peim  ^ótti  honum  hafk 
gœfusamliga  tekizt,  ok  þó  mikilmannliga  9  lof- 
uðu  nú  allir  hans  ferS  ok  fram^.  Ketill  spurði 
Rdlf  konúng,  bróður  sinn,  hvðrt  |»eir  skyldu 
eigi  fiegar  fara  sem  hermannligast ,  ok  veitá 
konángi  atgöngu,  Konúngr  kvaðst  eigi  pat 
vilja,  mun  ek  senda  menn  á  konúngs  fund| 
ok  segja  honum  mína  kvomu,  ok  hvört  vort 
eyrindi  er;  vil  ek,  Asmundr!  at  'þá  farir  pessa 
ferð;  seg  svá  Hálfdáni  koni&ngi,  ef  hann  vill 
eigi  unna  Katli,  bróður  mínum,  mœgða  vi5  sik^ 
at  hann  mun  ö'riði  inœta  ei^a  af  oss,  viljum 
vér  bíða  konúngs  hálfan  mánuS,  ok  safni  hann 
liðiat  sér  ok  búist  við  bardaga,  ætium  vér  ^ö 
at  vinna  |>essa  mey  Katli  til  handa.  Ferr  Ás^ 
mundr  nú  við  nokkra  menn,  kemr  pann  tíma 
til  hallarinnar,  er  konúngr  sat  yfir  drykkjuborð-* 
um  með  hirð  8Ína,  var  |)ar  gleði  mjkil.  Áé^ 
mundr  gekk  í  höllina  at  óviljuðum  dyravörðum  j 


128  SagaHrölfsGautrekssonar.    20  K. 

hauu  gekk  fyrír  konúnginui  okbar  fram  eyr- 
indi  8ÍU  vel  ok  sköruliga,  eptir  pvi  sein  Rölfr 
konúngr  œtlaði'.  Hálfdáu  konúngr  svarar: 
8purt  höfum  vér  at  Rdlfr  konúngr  Gautreksson 
er  ágœtr  maðr,  en  me5  f»ví  at  ver  höf um  áðr  synj- 
at  Katli  pessa  ráfabags^  sýnist  oss  eigi  at  játa, 
pdtt  pér  Bhii  nú  komnir  með  meira  sty rk ,  enn 
|)á  var  KetiUj  munu  vhr  f^enna  kost  kjdsa^  at 
ráða  til  bardaga,  með  pví  at  Rdlír  konúngr  befir 
par  vel  um  talat ,  at  vér  megim  safna  oss  liði. 
pá  mœlti  pdrir  járnskjöldr,  ðndugismaðr  kon* 
úngs:  pat  er  mitt  ráð^herra!  at  {>érstríðit  eigi 
við  Rólf  konúng,  pvíat  ^at  mun  yðr  verða  allt 
um  megn ;  er  ddttir  yðar  fuUsæmiliga  gipt^  'þó 
EetiU  fái  hennar,  er  hann  (hinn)  hraustasti 
maðr  okhugfullr,  munupérpáfá  trausta  höf- 
,  uðbendu,  par  Rdlfr  konúngr  er,  |>ví  aungan 
TÍtum  vér  frægra  í  Norðrlöndum  á  allan  hvat- 
leik,  vit  ok  hreystiy  ok  með  vísu  segi  ek  yðr 
satt,  at  týni  |)ér  virðíng  yðvarri,  ef  pér  berizt 
Tið  hann,  ok  með  ^ví  |»ér  vilið  eigi  hlýða  minu 
ráði,  f>á  skulu  pér  aunga  von  eiga  minnar 
fylgðar,,  ok  mun  ek  eigi  bera  minn  skjöld  í 
mdti  RdlG  konúngi.  pá  hljdpu  upp  berserkir 
konúngs,  12  saman;  var  Hrossf)jdfr  fyrir  peimj 
hanu  mælti  til  pdris :  petta  er  bæði  mælt  ill- 
mannligá,  ok  ^ó  ragmannliga,  at  veita  eigi 
konúngi  lið  eptir  megni,  ok  |>ora  eigi  at  berjast 
i  móti  einum  litilsháttar  konúngi,    ok  dverðr 

«3  skiptíi,  c 


I 


20 


K.       dAGAHRÓLFsGAJDTBEKðSORAR.    129 


ertn  at  hafa  sæmdir  af  vorum  herra  fyrir  slfk 
orðy  ok  ^tt  konóngr  vor  hefði  eigi  fleiri  menn 
enn  oss  12  berserki ,  ^á  skyldi  hann  J^essa  eigi 
at  síðr  til  heljar  færa  með  öUú  liðisinu,  ok  aldrei 
héðan  mannsbarnkomast;  œtla  ek  mér  atmægj- 
ast  við  Hálfdán  konúng ,  en  brytja  Rólf  kon- 
úng  hröfnum  ok.  erni  ^  en  pir  sendimenn  verðiS 
skjtftt  á  brottu ,  ef  pér  villð  ómeiddir  vera  ok 
dbarðir.  Segið  svá  konilingi  yðrum,  at  fyrr 
skal  hann  von  eiga  at  oss  snarprar  orrostu,  enn 
Hálfdánkonúngr  gipti  ddttursína  "pelxn  manni/ 
er  vér  vitum  mest  vesaldar  kregð,  ok  heimskastr 
er  {  öllu,  ef  preyta  skal,  ok  er  {>át  undarligt, 
er  hann  poriii  optar  pessa  mála  at  leita,  (ar 
sem  faann  var  eltr  ok  barðr  sem  hundr  hjá 
stíu.  Ásmundr  svaraði :  pat  sé  ek  á  |»ér,  Hross* 
þjdfr !  at  pi?  mælir  feigum  munni,  ok  pér  allir 
félagar,  |ivíat  eigi  dttast  Rdlfr  konúngr  yðri 
])dtt|>ér  væruð  menn,  en  nú  hálfu  sfðr.  er  |>ér 
skrektið  sem  ragar  skdgargeitur,  munu  |»ér  iUa 
iUs  bíðai  ok  eggið  konúng  yðvarn  ens  mesta 
dráðs.  Snéri  Asmundr  út  úr  hallinni|  enber- 
serkir  œptu  ok  grenjuðu  á  jþá.  Konúngr  bað  pá 
{^egja,  ok  gjöra  ekki  sukk  eða  gnauð  af  sér,  kvað 
kallmannligt  at  flytja  eyrindi  konúngs  sins.  As- 
mundr  kom  aptr  á  konúngs  fund,  ok  segir, 
hvörsu  farit  hafði,  segir  pá  við  bardagabúast 
eiga.  Hálfdán  konúngr  lét  liðí  safna ,  kom  par 
saman  mikill  her  á  fám  dögum ,  bjuggust  nú 

FoBVAlDJJI  SðGVnNoRDIlLAVDÁ,  SBlVDI.  ^ 


130  SagaHrólfsGautrekssonar.     20  k. 

hvorirtveggju  eptir ;  ok  ^nn  sama  dagy  ér  pejir 
skyldu  berjast,  flutti  Hálfdáa  konúngr  her  sinu 
i  mót  RdlG  konúngi.  Berserkirnir  Toru  fremst- 
ir,  ok  fara  nokkut  fráskila  öðrum  mönnum, 
pvíat  f>eir  vildu  [einir  kenna  sik  láta  af '  qSrum 
hermönnum  sakir  ofbeldis  ok  mikils  máttar. 
pá  mœlti  Rdlfr  konúngr,  ok  bað  pá.ingíald  ok 
Asmund  ok  Ketil  fylkja  i  möt  Hálfdáni  konúngi, 
en  hann  lézt  viljafinna  einnberserkina;  |)eir  köll- 
uðu  pat  öráðligt;  konúngr  kvaðst  ráSa  vil}a^  ok 
gengr  einn  á  mdti  peim;  ok  er  peir  fundust^ 
spurði  konúngr,  hvörir  peir  væri,  er  svá  létu 
stdrliga:  ok  gángið  fram  or  fylkíng  konúngs- 
ins?  Hross|)jófr  sagSi  til  nafns  síns.  (Ilrólfr 
mælti):  veit  ek  gjörla  ættpina;  Hrosskell,  fað- 
ir  |)inn,  var  mikill  vin  Gautreks  konúngs,  föS- 
ur  niíns,  ok  skiptust  peir  gjöfum  við;  en  par 
sem|)ú  býðst  at  stríða  í  mdti  mér,  pá  vilek 
segja  |>ér  einá  litla  frásögn,  ok  gjöra  (ér  kunn* 
iga  ætt  ])ína  ý  |)at  var  á  einum  tima,  sem  opt 
bar  at^  at  faðir  f>inn  kom  við  Gautland;  faðir 
minn  tdk  honum  vel,  ok  bauð  bonum  til  veizlu^ 
ok  pat  þk  hann ,  ok  var  honum  veitt  hit  kapp- 
samligasta,  sat  hann  par  mjök  lengi.  Faðir 
minn  átti  þi  gripif  er  ágœtir  voru,  pat  voru 
stdðhross,  hestr  mikiU  ok  vœnligr^  apalgrár  at 
lit,  ok.  með  4  mérhrjssi,  ok  at  skilnaði  gaf 
Gautrekr  konúngr  föðurpínum  marga  dýrgripi^ 
er  ítgætir  voru,    ok  j^essi   stdðhross  gaf  hann 

'  )  Ifíla   eiuk«nna  sik  ixtL  C, 


20  K.     SagaHrólfsGaotrekssonar.  131 

honum.  Föðurþínumfaniutinikitumgripina  ok 
gjafimar,  ok  .pö  mestum  hrossin,  ok  f^akkaði* 
Jiessá  gjöf  Gautrekikonúngi  með  mörgum  fögrum 
orðum  ;  skildu  {^eir^  ok  fdr  faðir  pinn  á  braut 
m^  hrossin  ok  heim^  hann  varðveitti  j^au  virku- 
liga't  ok  gekk  til  hvörn  dag;  ok  eigi  liðu  láng- 
ar  stundir^  áðr  pat  fundu  menn^  at  föður  ]þín- 
um  j^ttihestrinnekki  jafngd5r,  sem  verit  hafði; 
(at  fundu  menn  ok^  át  honum  j^ötti  hrossin 
slík  eðr  betri;  ok  einn  dag  ér  hann  kom  til 
brossanna,  fannhann  hestinn  drepinn  ok  lagS- 
an  með  spjdti  í  gegnum ;  at  f>essu  gaf  hann 
ser  ekki^  pat  undra  menny  er  honum  f>ötti 
eigi  skaði  at  um  slikan  grip^  sem  hestrinn  vari 
enpví  optar  gekk  hann  til  meranna^  ok  (eim 
fylgði  faann  pví  fastara.  Eítt  var  hrossit  bleikt 
á  lit,  (at  pdtti  hoíium  bezt  allra  hrossanna,  ok 
nm  vorit  œtluðu  menn,  at  fyl  mundi  i  merinni 
bleiku  9  allir  peir  er  hana  sá.  Svá  er  sagt ,  at 
atundir  li^u,  þar  til  er  merin  berj  varð  pat 
öSruvisi  enn  menn  ætluðu ,  f>at  var  sveinbarny 
en  eigi  fyl.  Faðir  |>inn  lét  taka ,  ok  f æða  upp 
barnit  y  |>at  var  mikit  ok  f ritt ;  hann  lét  penna 
tvein  heita  Hrosspjöf,  ok  kallaði  sinn  son;  ok 
er  eigi^  kynligt,  at  þú  r^mbist  með%  par  sem 
pú  ert  merarson}  haiSi  okfaðirpinnsjálfrdrep- 
it  hestinn,  ok  eigi  veit  ek,  hvört  hann  hefir 

')  varlíga,  B;  Torkunliga,  r.      *}  v.  i  C.       ^)  vift  B,  Vi 
ttikit,   C. 

12 


.  132  SagaHrölfsGautrekssonar.    20  K. 

fleiri  syni  átt  tí5  peirri  meriy  en  sagt  heyrði 
ek,  at  hanii  œtti  pann  annan  son,  er  Hest- 
höfði  het,  ok  væri  ok  at  honum  hrossakyn^  en 
parsem  pér  eruð  mjök  likir#hTorr  öðrum^  ok 
allir  iUir  ok  ölíkir  öðrum  mönnum  ^  pá  er  fiat 
likast,  at  I»ér  séuð  svá  allir  getnir.  En  við  orS 
konúngsins  hljópu  fieir  upp  mefi  grenjun 
ok  ópi  y  alUr  berserkir*  peir  TÍldu  allir  senn 
i  móti  konúnginum.  Rdlfr  brá  fiá  STertinu 
Risanítut,  ok  hjó  ^aim  fyrst,  er  f remstr  Tar,  beit 
pettasTerfi  STápeirra  búkay  sem  í  Tatn  brygM, 
fÍTÍat  peir  Toru  allir  hlifarlausir,  pTÍat  ekki 
vápn  hafði  j^eim  áðr  grandat}  lýkr  ^r  svá 
peirra  i  millum,  at  Rdlfr  konángr  drepr  f>á 
alla,  ok  yarð  drjúgum^  ekkisár.  pá  sérhann 
at  samansiga  fylkingar  |>eirra  Háldánar  kon- 
úngs  ok  peirra  fdstbrœðra  ;  haf ði  Hálfdán  koii- 
úngr  lið  miklu  fieirá.  Rölfr  konúngr  snýr- 
uú  í  bardaga  í  mdti  Hálfdáni  kondngi,  var 
|>essi  bardagi  bæði  harðr  ok  lángr,  Toru  peir 
fdstbrœSr  enir  áköfustuý  en  parsem  Rdlfrkon- 
ÚDgr  gekk  fram,  Teik  undan  fýlkíiig  Hálfdán* 
ai'  konúags,  ok  féll  par  fjöldi.  Svá  er  sagt 
írá  pdri  járnskildi,  at  hann  Tildi  eigi  berjast 
mdti  Rdlfi  konúngi,  fyrir  pat  er  Hálfdán  virði 
ekki  hans  tiUög.  Eonúngsddttir  gekk  upp  f 
ena  hær'Stu  turna,  ok  s^  til  bardagans,  hún 
sá  drepna  hrausta  menn  föður  síns^  hún  gekk 
þá  heim  til  hallarinnar,  ok  inn  í  hallina/húu 


\ 

30  K*.    SA^AHRÓLPsGAUtRBKSSONAR.    133 

sá  at  pörtr  sat  einn  samt  f  ondugi,  ok  puldi 
{  gaupnir  sir,  hann  hafði  f((strat  me^na.    Ht'm 
gekkfyrir  hann,  ok  mælti:  {>at  er  rá6,  fóstril 
at  standa  upp  ok  veita  föður  mínum ,  þvíat  ek 
«é  at  hann  ]^rf  y^vars  trausts.     pörir  leit  x& 
lienniy  ok  svaraði  öngvu,  ok  sat  sem  áðr^    en 
hún  gekk  á  brottj  ok  er  stund  leið,  gekk  hún 
fyrir  hann,  ok  mœlti :  hví  sætir  {lat,   fdstri !  at 
(ú  aitr  svá  fasty  ok  hjálpar  eigi  feðr  mínum, 
þicsem  hann  er  svá  mjök  fiurfi,  ok  er,f»etta 
mjök  ófaeyriligt,  mun  ^er  I>etta  ok  til  mikils 
4$drengakapar  virt,  par  sein  |»ú  ert  hans  ðnd- 
ugismaSr,   ok  jþegit  af  honiim  margar  gíafíry 
okráðiteinnmeðhonumöUujþví,  sem  |>á  vildir. 
Hann  leit  pá  reiðugliga  til  hennar  |  ok  svarar 
aungu,  ok'satsem  áðr,  en  mærin  gekk  íbraut| 
ok  JþdCti  iöstri  sinn  ófrýnligr  mjök.     Hún  gekk 
(á  at  sjást  um.     pá  sá  hún  at  Hálfdán  konúngr 
ok  hans  iylktngar  gengu  fyrir,  en  hún  sá  Rótf 
konáng  hðggva  til  beggjá  handa.      Hún  efast 
nú  {,  hvört  hún  skal  optar  biðja  fdstra  sinn,  ok 
w5r  enn  pat  fyrir,  at  hón  snýst  at  honum 
djarfUga ,  ok  leggr  hendr  um  háls  honum  ^  ok 
mælti:  minn  Ijúfi  fdstri!  ek  bið  \\\  viðhjálpá 
feðr  míoum,  ok  mér  at  verSa  'eigi  nauðig  giplt, 
hefir  Jiú  ok  heitit  at  veita  mér  eina  bœn,  ]þá  er 
ek  vil  biðja  fiiky  vil  ek  nii  at  ^ú  gángir  í  penna 
bardaga ,    ok  veitir  feðr  mínum  eptir   megni, 
ok  ^eit  ek  at  pú  munir  vel  til  duga.    Járnskjöldr 
hratt  meyunni  á  hallargólfit  hart.     Hann  var 


134  SagaHeölpsGautaekssomaíu    20  K. 

]^á  6vá  rei5ugligr  9  at  hán  jþorSi  eigi  TÍ5  hann 
at  mæla«     Hann  sprettr  pá  á  fœtr.     pat  heyrði 
hún ,  at  hann  blés  við  mjök.    Háan  grípr  yopn 
8Ín ,  ok  klæðir  8ik  skjótt  ok  fimliga*    SiSan  gekk 
hann  snútigt  til  bardagans,  skorti  par  eigi  mik* 
it  mannfall  ok  snarpa  orrostu.      pórir  gengr 
fram  svá  hart,  at  allt  hrökk  undan  honum. 
Ok  er  stund  leiðf  litaðist  Rölfr  konúngr  um,  ok 
sá  mikinn  bug  á  fylkíng  I»eirra  íngjalds  okKet- 
ilSf  sncri  konúngr  I»á  þingatj  ea  bað  Ásmuod 
ber)ast  undir   peirra  merki^    (artil  er  hana 
kæmiaptn     Ok  er  j^irfundustbræSr,  apur6i 
konúngr,  hvöi»u  atfæri      KétiU  kvað  pángt 
veita:  hér  er  kominn  svá  mikiU  dvinr^  at  ekki 
stendr  vi5 ,  ok  Ukari  er  hann  trölli  enn  mannL 
Konúngr  mælti:  maðr  mun  vera,  ok  ma  vera 
at  hann  sé  nokkuru  vaskari  enn  aðrir  menn» 
Konúngr  hjd  pá  með  Risanaut  á  bá^r  hendr,  ok 
mætti  öngvum  sváfrœknumi  sterkumnédrMdi* 
látum ,  at  eigi  fengi  skjdtt  dauðann  fyrir  lífit. 
KetiU  fylgði  fram  hraustliga  1  ok  drap  margau 
mann,  okgengu  ^eir  í  gegnum  f^kingar,  ok 
eptir  f»at  hverfr  pdrir  paðan ,  en.  konúngr  retti 
aptr  •  fylkínginaj  ok  er  peir  höí$u  barizt  um. 
.stund,  sá  ha^n  at  Asmúndr  lit  [undanbugaf. 
pá  snéri  konúngr  pegar  aptr,  ok  undir  merki 
^i^t.      Rólfr  konúngir  lét  ^á  franqbera  merkit^ 
pk  fylgði  f>ví  með  mikiUi  atsökn.    Hálfdánkon*- 
iSngr  gekk  vel  fram,  ok  var  l^inn  fraknasti  viS 


9ÍK.      SA^AHiKSLFsGAUTREKSSOirAR.    135 

lÍ0dág»  olc  faÍBíi  &l^«Mta8ti  framgöngumaðr,  ok 
feldi'margt  manna.  *  '{HSrir  var  ok  par  kominm 
ok'gekk  fram  har&liga  ineð  6törum  höggumy 
ok  gjörfii  hann  skjött  um  við  alla  9  f>á  honum 
vikumótj  ok  ^egar  hann  sér Hrölf  konúng,  víkr 
hazm  skjött  undan ,  ok  f^ángat  •sem  |>eir  KeliU 
voru  íyriry  gengr  jþar  fram  me$  miklu  kappi 
sem  fyrr,  ok  fellir  hvorn  um  pveran  annan^ 
svá  at  ekkl  stendr  við.  Hallast  tiú  skjóit  bar-* 
daginh  á  fá  föstbrœðr.  Sér  Ketill,  at  eigi  mun 
gvá  búit  hlýða,  ferr  til  mdts  við  Rölf  konúng, 
brdftursinny  ok  mælti:  undarligt  f>iki  mir  |>at 
vera,  at  'þá  ra^r  eigi  af  meinvætti  pessa,  er 
oss  gjörir  svá  mikinn  skaðai  ok  mundu  vér  fyrir 
löngu  sigr  hafáý  ef  petta  tröU  hefði  eigi  osé 
í  móti  gengit ,  ver  höfum  eigi  fundit  þat  fyrr 
enn  niiy  atþú  hafir  eigi  verit  vel  hugaiir/eða 
eigi  jaifaan  {>ar framgengit,  sem  mest  raun  hefir 
alvérit,  utan  nú  i  dag,  brestr  jþik  áræ&i  við 
spellvirkja  (enaa,  ok  fiýnist  oss  svd,  sem  hvorr 
ykkar  ior^ist  annán.  Nú  með  pví  at  pér  viliö 
etgi  fyrirkoma  pessum  manni,  ef  mann  skál 
kalla,  'þá  fá  þú  mér  sverðit  Risánaut,  ok  vita 
hvort:  mér  bilar  áræðt  9  ef  ek.^koímumst  í  f æri. 
Konúngrsvaraði:  mikit  er  um^ákafa  j^inn,  ok 
wéL  mundi  þér  írambera,  ef  ^á*^ævir  eptir  (ví 
fof^áll,  sem  pú  ert  framgjarný  eða  hyggstu 
munu  vega  með  frVíltfSipni,  er  éUfæ  valla  borit? 
Ketill  $varaði :  gjörlaveit  ek  fat,  at  mér  er  ekki 
vápn  í  sverðinu,  en  eggja  verð  ek  pik  meðnokkt* 


,136    SaG A  UaÖLPS  GAUTAUðSOff AB.      aoK. 

uru.  Kouúngr  snýst  fá  iMftKatla;  skorta  éi^^ 
at  par  var  euu  ákafasti'bardagi,  ok  mikiLat- 
6dkn.  pórir  járuskíöldr  var  (ar  fyrir,  ok  bjiS 
á  báSar  hendr,  ok  feldi  maFgau  mauu  til  jarðar; 
Konúngr  snýr  uú  mQð  nokkura  menu  á  mciti 
pöri|  ok  yar  ^á  hörð  s vi  pan.     pat  sá  kouúugr,  at 

r 

eigimáttisvá  búit  standa,  en  sá  at  pdrir  vildi  p6 
eigibera  vápu  á  hann,  ok  fdr  œ  uudon.      Kon-  ; 
úugr  gekk  |)á  svá  nœr  houum,  at  hanu  hjd  j^na,  ^ 
er  fyrir  honum  stóð,  ok  annat  siuu  seildist  hai 
3rfir  herSar  houum  með  sverði,  ok  drap  paui 
at  baEi  honum  var.      pá  féll  maðr  fyrtr  fæl 
kouúugi  I  ok  rasaði  hauu  um  ^uu  nœr  til  falU, 
ok  við  ]^t  stakk  konúugr  sverðiuu  vi5  pörí,  er  þá 
barsamau  írasinu,  en  pörir  suaraðiat  frá,  ok 
brá  at  sér  klæSuaum',  ok  nokkru  síðar  sá  kon* 
úugr  hauu  hvörgi,  ok  var  hanu  horfiuu  or  bar- 
daganum.     Konúugr  eggjaði  pá  lið  sitt  til  fram- 
göngu,  en  hauu  sjálfr  yíkr  til  mdts  við  Hálfdán 
kouúng  ^  var  jþá  jþegar  auðsýut  er  ágekk  í  uokk- 
uru  stað,  flýði  pá  hvorr  at  öðrum,  ^^r  sem 
Hfit  jþáu.    Hálfdán  kouúugr  flýði  til  borgariun* 
ar  með  |»v£  liði ,  sem  undau  komst|  eu  f)öldi 
va^  fallinu  ^  margt  hafði  ok  fallit  af  jþeim  Rölfi 
konúngi.      Kouiingr   bað  sjua  meun  lara    til 
skipa ,  pá  er  sárir  voru.      Rölfr  kouúngr  baö 
Ásmund  gánga  með  sér.     peir  geugu  til  skóg- 
ar,   eu  aunat'Uð  jj^irra  til  ^kipa.      Asmundr 
mœlti:   hvat  vili  f>ér  forvitnast  í  skög  þenua. 
Kouúngr  mælti>  ^í  er  bardaginu  var  sem  harð* 


\ 


2BK.      S*»AHlélM-GAnTftBK880KAl.    187 

afttr f  ikáújSk  .ek  iira&  stmKi  xnfira  ^ií&.  ei^A 
jBÍkla  mfixiiiy  cdt  oss  g)öi^i  xnesta  aansijda'^  <Qk 
hann  Vilda  ek  gjaraa  fixma^  pviataLhygg  at 
haxm  géngi  á  fieiiiia  >  skdg.  Xsmmidr  mslti: 
hyggr  ^ú  eigi,  at  faamx  hafidáit  if  Þetau  •0ári» 
en  ek  veit  at  f>ú  munt  vilja  drepa  hániL  .  Koti* 
úngr  mttlti;  Jj^at  er  eigi^  þri  vilda  ék;  iiiiitt 
bann/  ök  gjama  Tilda  ek  greiða  .haxm,.  fi  ek 
mtttti)  jþviatTbetri  piki  mér  hans  fylgS  entn:  10 
annarra,  þdtt  gildir  sé.  Asmundr  m»ltí:.  :|jM 
er  likast,  attröU  petta  sé  ^eiigit  [iim  I  liami% 
ok  fittnist  Mgi^.  Konúngr  mslti:  .  eigi  mnn 
ará  vem^  A  ftkal  ek  íréilta^  ef  hann  finnst.  Ok 
er  ^ir  hðiSu  gengit  nokkura  stund  mn  .skdg<* 
ixm^  komu  jþeir  i  rjóðr  eítt^  ok  undiií  einxd  eik| 
eá  ]þ»r  mann  einn  liggja}  h}á  homimyaárxn|& 
blö5ngt  j  hann  var  hadOa  mjök  folr ;  Topd 
bans  láu  h}á  honum.  Koniingr  gékk  at  hon* 
um^  ok  maölti:  hvörr  er 'fiessi  maSr,  'er>hér 
liggr?  haxm  sÝaraM :  gjðrla  kei3,ni  ek  ^iký  íRólk 
konúogr  Gautrekssou!  ba&ði  sakir  vaxtdr  ok 
fríðleiksy  þikjumst  ak  ok'  vita,  at  fivi  mtlntu 
hér  kominny  at  pú  munt  vHja  drepa  mik,  má 
vera  at  þú  kallir  til  |>éss  nrfgar  sakir,  eilnafni 
minu  vil  ek  eigi  leyna  ^ik^  menn  kaljte;  xxiik  póú 
járnskjöld^  *  Konúngr  mœlti:  hefir  ]þú  bar^t  í 
möti  oss  i  dag,  ok  felt  marga  voia  menxu 
pdrir  mœlti:  |iat  er  satt,  ok  :vel  msátta  ek  hafa 
gíört  yðr  meira  illt|  ef  ék  heföi  viljat,  eiaií^vlat 

> )  a'  liamra  ok  drepit  sii ,  C* 


« 

iik^ritti^  i9;IiáÍMáii  ktmúágt  mún^  iátSéigr  fyn^ 

i^^fhf  Já  ?ar  ek  tngr  £  fiemia  faardaga^  j^Tsfat  ek 

fHSttUQist  'iritay  at  aimarhvorr  okkar  mundi  fyni 

Mriim  hniga}  fcSr  ek  {iri  ua&ui^  sentek'  máttai 

pÍ9Lt  mhr  fótd  þifc  <SbætiIigr  akaði;  xiki  ((au^ 

ef^r  yrðiiyrirkomiti  ok  'þvl  gekfc  ek  eigi  af 

megni  í  mdti  p2r,  varS  j^t  ok  ekki  at  j^íuum 

Yiljk)  |dttekfengipéttaÍBár«     pá  mélti.Röl& 

kbnángf:']^  muut  Tera  ágœtr  maÖr  i  &Eun^ 

gttbgii, ':  eSa  Tiltu  {aggja  grið  at  mér  ?  pdrir  srarw 

friíi:::  |Étt  mtla  dk  isá  litlu  skipta.^    IConúngr 

mcBlti':  ertu  liqðksár.      pdrir  kvát  iiáftbragð 

et  ^ri  t  en  "pó  f  ékk  ek  |íá  dceinli  ái  jee^i  pínu^ 

et  diér  er  afSan  nokkúru  ðtirSara  émafáðr^  ok 

get  •  ék^*  át  j^ö  hafi  litt  t^it.     Koniiýgr  baií  liann 

éféiBLSÍri    Hann  flétti  pá  af  eir  klaiöunum  9  sá 

koDÚngr/at  ristinn  var  á.honum  allr  kvi5rinn| 

ekr  Uélt  ekki  nema  Itfhiíiaan  '•    Kohi|ágr  mœlti : 

milit  er  sár  jþitt,  svfk  at  þvk  nrant  valla  graðandi ; 

en  jþarsem  eigi  liggjá  iðr  |»ín  úti^  pá  mun  ek 

leita  ^ér 'lækníngkr^iok  Til  ek  bjöSast  til  at 

græða  pik',   ef  ^ii  «viB>  g|örast  minn  mcðr,  ok 

veka:  m^  fylg^  ok  'f^dnuetu.    (pdrír  mælti) :  ef 

ék  skal  nokkrum  manni  I>]öna,  pá  kýs  ek  eigi 

annan  heldr  til  |>ess  ená  fiik,  en  meðj^vi  vil  ek 

líí  Ifiggja,.  at  pú  gefir  Hálfdáni  konúngí  grið 

ok  'öUum  faans  mönnum  j  fiví  ekkí  afiar  hann 

^vi>W'staiida  i  mdti  yðr*      Konúngr  l^zt  pat 

gjöra  muwiu^   ef  Íiann  fengi  vald  á  konúngi. 


201;.     SAftAHiöiifsGáSirruKSioMAá;  fSf 

SfSán  fmgb:  hwm  sárit^  úk  epltr  [j^t  teiocliíuiii 

nál  xn^S  ^illdpr^ði  j  ok  aatama^  aptr  iátit)  áiSaii 
bar  bana  á  smýi^sl  öU  fatí^  ar  honnvi  ^þStttt 
gröSnræaligusft'^  biadr  um^ok  býr  uáaimei^öUld^ 
$vk  aeín  hoiram .  j^dtti  liklig^stý  ok  j>d ttá  |>á  alh 
an  sTÍða  ok  taik  or  tak^  íík.wé3igá  þátwt  hann 
feeri  hTört  er:  hann  yildi; :  Siðaa  fdcu.'^eir  :til 
akipa,  ok  vpru  ^r  umfmS^tíafl.    Um  wdcfpn^ 
izm  ^gair  i  éír  býr  KiAB  koiúingr  liðiáitá^  •oK 
ferr  til  horgarímlar}  yarð 'þar  r  engi  yiðtakB,  Tar 
Hálfdin  konúngr  handtekitany  ok  gaf  Rdlfr  koh« 
úngr  bQnumgriðfjrrirbwsa.flakir  pdriaé  pamil 
háttt,  •atiAdlfr  ikmiúngc  akyldi  éinniölUii  ráSa 
|airrá  C'imUiimy  iátar  ;þá  rHálfdin  kombigs 
at  gipta  KatU  ddttnr  fína«     Sífian  ftíitr  Búlk 
konúngr  ^  akipa,   ok  «lAtr  hiadct.  aáil::iínaft 
mannai  .0n  hcíy^a  |>á,  aemíaUit  bðfðu.^  en 
Ifálfdán  konúbgr  Ut  bda  til  Teizlu^  ok  hýðr . 
til  mörgu  ;atdrmemu  f  rfki;$íxm;  okiatákTeðn* 
um  tfma  kemr.ELdlfr  konúngr.  með  öUnm  sfni 
um.  mönnum  *  til  pessárar  jreislu  {  drekka-  ;nll 
aUir  samt  glaiiir  ok  kátir  með  hlfðri  yiHgan  ok 
gdðu  sampykkij  stendr  pessi  Tieiisla7'na9trjmeS 
enum  raesta  .^rfs^    ok  at   pessi    Teiatlulifafo 
KetUl  Ólafar  4é<.tU  koliul^með  göau;.bentiar 
sam|>ykkÍ9  ok  6Tá  föður  hemiar;   gefr  hanif 
meS  henni  mikit.fé  í  guUi  ok  silfri.ok  mörgH 
um  dýrgripum.     At  {>eiBsi  Veizlu^   gefn  Bdliil?. 
konúngr  brdður   sfnum.aUt  GauUandiok  ]þ«h 

t  «  • 

^)  gró^mlígusl)  C*.     ^)  meéí  ttíSi  MfU  Beiuuury  C*' 


140   SASAHftÖLVsGAUTRKKMOVAR.       20  K. 

mðS  konúiigs  nafii.    Ok  át  lokimii  þesti  mzlu 
heldr  kdnúngr  RtfUr  braut  með  öUu  sínu  föru- 
neytii  samdr   af  Hálfdáni  konúngi  mörgum 
dýrum  gjttfom}  éinn  af  jþeim  gripum  tar  horn 
wk  ágætt)  erhann  kallati  Hrínghomaj  patvar 
me5  fieirri  náttúht ,  at  svá  hátt  gall  f  því ,  of  áf 
vardrukkity  at  he^rrKi  um  valska  mflu,  ef  j^t 
boðatti  fyrir  tíðin!^^  en  ekki  náði  jþá  drykk  or 
j^  heldr  enn  áfir,  ef  éigi  rar  rétt  itfdrukkit; 
mikill  gullhringr  var  ístikli  hornsins;    petta 
fitf tti  Tera  mikil  kom&ngB  gersemi.     R<ilfr  kon-^ 
úagt  tildi  ekki  amiat)  énn  [kSrif  færi  4neð  hón* 
nm^  «k'Þöttt    Hálfdáni  kouúngi  hann  mest 
at.  láia}  skildn  kondngar  nú  með  mákilli  bUðu; 
^ttist  Hálfdán  konúngr  siá,  at  Kölir  konúngr 
▼ar:mikiftr  afbragð  anfciarra  koníúngay  j^tti  öll-^ 
om  mikUs  vert  um  styrk  hans  ok  harðfengi,  er 
hann  hafði  einn  ýfirunnit  ok  fyrirkotáit  12  ber- 
serkjum ;  f>eim  er  pe\jc  ætluðu  at  ekki  mundi 
bella  y  ok  jainan  hðfibi  áðr  mikina  sigr  unnit. 
Bptir  ^etta  halda  ^ár  brott  áf  6arðar£ki  meS 
feagna  konu  ok  mariga  aðra  g<$ðgti^i;    köma 
heim  til  Svfþjdðar ,  rerðr  allt  fdlk  Jieim  fegit, 
ok  drukku  f»ár  fagra  veizlu  með  (agnaði.    Ok 
eptir  ]^t 'fdr  íngjaldr  heim  til  Danmerkr,  en  * 
Setill  til^GautlandSi  ok  set|ast  i  r&i  sín,  skip- 
vgðn  ok  stjdrnuðu  með  miklum  ieg  ok  sdma ;  en 
&rfllr  konúngr  sat  f  Svij^óhy  ok  þeir  Asmundr. 
panh  tema  vetr  andaðist  Eirekr  konúngr  í  Sví- 
^ð ;  tök  ^  Rélfr  konúngr  riki  allt  undir  sik. 


20-21'K*  Sa6  A  HllÖLFS  GAUTRBksSONÁR.   141 

ok  gjðrSist  einvaldskonúngr  yfir  SripjóiS,  ok 
öllu  þyí  rfkiy  er  Eirekr  "konúngr  hafði  stýrt. 
Rólfr  konúngr  hafSi  getit  son  við  drottnfngu 
siipiiy  I>ann  er  Gautrekr  hét ;  hann  var  snenima 
mikiU  ok  proskarœnligr.  Ráða  um  stund  all- 
ir  {æssir  konúngar  rikjum  sfnum  mefi  náðam 
ok  göðu  sampykki ,  ok  liða  srá  fram  nokkiir 
vctr. 

21.     Kondngr  réð  fyrir  írlandi ,  er  RiSlfr 

hét;  hann  var  mikiU  fyrir  sér  ok.ddæll,  hann 

▼ar  hlótmaðr.     Hann  átti  sér  eina  dottur  barna ; 

sá  heitir   íngibjjörg;    hún  var  vitr  kona  ok 

yœni     ok  "þótú    engi    betri   kostr  á  írlandL 

Hennar  höf5u  beðit  margir  ágætir  konilnga* 

synir ,    ok  yildi  faSir  hennar  eigi  gipta  hana ; 

höfSu  'þeÍT  {>es6a  leitat  í)œSi   með  ráðum  ok 

með  orrostu ;    en  Rdlfr:  konúngr  rar  svft  for- 

spár,    at  af  sinni  ilsku  ok  irondum  átránalð. 

▼issi  hann  fyrir  kvomu  þeirrai  ok  hafSi  )afn* 

an  |>á    her  dvígan,    er  ])eir  œtluSu  at  koma 

honnm    á    úvart.      Hann  sjálfr  var  ok  hinn 

mesti  berserkr  til   framgöngu,    svá    at  hann 

feldi  marga  kappa  í  einvígum,    pdat  honum 

biði  á  hólm,  ok  fyrir  slikra  hluta  sakir  varti 

.hann  frægr,    svá  at  öngvir   konúngar  fýstust 

við  hann  at'keppa;   hafði  hann  ok  nú  lángan 

tfma  svá  setit  í  náðum  at  engi  konúngr  hafði 

stridt   á  hans  ríki,   pv{at  allir  öttuðust  hans 

harð^engi.       Einn  tíma   er  pess   viðgetit,    at 

Asmurfdr  kemr  at  máli  við  R61^  konúngGaut^ 


14!l  SAQAHnötrsGAU'rBSKSSöirABv  21 K. 

rfksspn:    8y&  ei  (mál)  m^ð  ir^xtiy  herra!  at 
ek  yildi  ataSfesta  ráð  mitt  ok  kvflenQSty  g)ör- 
ist  faðir  mimi  mjök  aldraðr^  ok  á  ek  at  taka 
riki  eptir  bans  dag,     Rdlfr  konúngr  svaraði: 
hrar.  hor(ir  þú^  f<tetBröðir!  á  um   jþetta  máL 
Aamundr  sraraði ;   Hrdlfr  heitir  konúngr ,  er 
rœðr  fyrír  írlandi^   Qiikilhœfr  niaðr;    hann  á. 
ddttur  vœna  ok  vitrai  heitir  íngibjðrg;  henn* 
ar  Tilda  ek  fá,   ok  hafa  jþar  til  yðvam  styrk 
ok  harðfengii  at  ná  jþessu  ráði  mér  til  handa. 
RöUr  konúngr  svaraði :    eigi  mun  'þhr  HróHr 
konúngr  ökunnigr  vera^  hann  er  fullr  upp 
galdra  ok.  gjörníngai   ok  ,n&  honum  ekki  á 
tfvart  kottia^   er  ok  iUt    at  sttkja  írland  með 
her  útlendum,  par  er  ijölbygt,  en  grunn  mik- 
il  fyrir  landinu^    8V&  at  par  við  kemst  ékki 
nema  með  amdskipum;    ok  hefi  ek  heyrty    at 
aokkurijr  mikilsháttar  menn  hafi  beðit  pessar 
meyfirý  ök  engi  fengit .  nema  8komm  ok  sví- 
TÍrðing  af  konúngi  pessum.     Nú  veiztu,  fóst- 
brdðir!  at  oss  gánga  ekki  svá  mjðk  konbœnir, 
Jiarsem  vér  verðum  at  sækja  með   bnrdögum 
ok  etyrjöld  ok  miklum  mannskaðay   ok  ^dtt 
konángamir  sjálfir  viU  eigi  striða  i  mót  oss^ 
þá  taka   konurnar   sjálfar   ok  halda   bardaga 
0S8  i  mdti  með  mörgum  v&lræðum }  nú  munu 
við  leita  oss  léttara,  enngánga  i  fáng  Rdlfi 
koniSngi}   með  sUkum   hug   ætla  ek  ok  vera 
Sv(a  ok  Gauta  ok  Dani^  at  peim  "þiTsi  mál  at 
létta  jþessu  sukki:  ok  hemaði^   ok  hafa  eigi 


21-2ÍÍK.SA6AHaÖLP8CÍACITR£KS80MAft.   143 

svá  mikinA  kqstnaS  -  suiiur  frá  8uinri#  P$% 
fann  Asmundr,  at  konúngr  fiSr  mjiStk  imdaOf 
ok  taldi  aUar.  Jatair'  ^  utn  ferð  j^ssa^  vissi 
bann  pat  ok^  at  írakonúngr  var  iUr  ▼iðreignary 
ok  hann  hafðx  ^ kemmiliga  leikit  f»á,  ^  fángat 
höfðu  mapgða  beðit;  lek  Asmundi  ^  ekki  anii- 
at  i  skapi ,  otk  taldi  jafoan  um  lyrir  kojaúng^ 
ok  baö  hann  fá  sér  til  atyrk ,  jþdtt.  jhann  vildi 
eigi  íara  sjálfr^  ok  leggja  ráð.  til  með  hontim^ 
Eonúngr  kveðst  œtla,  at  j^t  mundu  til  lítiU 
koma^  utan  mannskaða  fengi  hann  þviinfiira« 
En  er  Áamundt  sá,  at  konúngr  var  faatr  fyrut 
mpEL  jþetta  mál^  ok  dtalhlí^ÍBu  um  Jfsútj.s^Wk 
hanu  beiddiy  I>á  bi&r  AsmuQ,dr  drottix(«gH 
túlka  sitt  mál,  .ok  segir  hesmi  siun  viljayi-pftí 
8V&  segir  hann  henni  viðtal  J^efrra  konúng^^ 
Drottníng  :kye8st  gjarna  vilja.gjöra  haiia  vijjaí 
{  öUu,  pví  er  hún  orkaði|  entil  þemst^ljfifn 
arrar  beiSslu  kann  ek  sízt  at  leggjai  meft,  j^ 
at  ek  kann  eigi  ^au  réA  til  gefai  at  yiSar.&aou 
eða  sœmd  mœtti  aukast  við,  j^r  sem  evi^  .eQ 
▼ið  iUan  um  at  eiga,  sem  Rdlfr  írakoxriingr 
er,  pvíat  hann  er  harSr  kOmSagr  ok  iUrar 
náttúru  {  s&r  Rólfr  konúngr  Gautrekssou  slSktf 
parsem  hann  er  vitr  ok  forsjáU  |  ok .  getr 
mörgu  nœr. 

22.  Ok  eitthvört  sinn  er  pes8  viðgetit, 
at  I>au  talast  við^  Rdlfr  konúngr  ok  drottníngi 
hiún  spyrr,  hvört  hann  skyti^  undan  ferfiinBl 

')  lehir,  B.     '}  tkoMt,  B,  Ki  ikenst,  C* 


144    SxGAHsÖLPsGAUtUKSðONÁR*       22  K. 

Tið  Asibtiiicti  fÖ8tbn5!(ur  $iiin,  til  frlatids.  Hanii 
kveStt  TÍst  pat  hafa  gjört.  H4n  inœlti:  Pft 
gjörir  þá  iUa  9  pvfat  eigi  Teit  ek  pann  manni 
attu  ættir  heldr  aæmdar  at  leita  enn  honumi 
hefir  hann  yðr  lengi  Tel  fylgt,  ok  fij^nat  kurt- 
eisliga  ok  Terit  me5  yðr  í  margri  hreystiferði 
ok  fyoktmeS  yðr  bæði  blítt.ok  strítti  ok  reynzt 
ja&an  hiim  Taskasti  maðr.  Konúngr  mælti: 
ekklgánga  08skvánb«mr.TA  auSyeldliga,  pött 
eigi  si  við  slíka  hdjarmenn  at  eiga^  sem  er 
Rdlfr  írakonángri  munu  gir  létta  af  um  kván* 
bænir  þessari  eða  hTÖrt  rá&  sér  J^ú  til|  er  "þá  fýsir 
svá  nqttk  f»essar  ferðari  f>at  er  Tænast  sé  til 
framkrœmdar  nm  Tort  mál.  Hún  kTeðst  jþar 
ébgi  ráð  kunna  til  at  leggjai  kTafÍ  ]^at  meir 
takast  mundu  eptir  auðnu  ok  tilstilli  yðru| 
hen^a !  ef  (ér  kömi5  fram  f erðinnii  er  ]^at  mitt 
ráð|  M  pte  hafii^  ekki  mikit  lið  til  ferSar  pessari 
Til  flic  at  peir  sitl  eptir  KetiU  ok  íngjaldri 
ék  hafiK  pér  ekki  lið  af  peirra  ril^jum  |  f»TÍat 
peím  mun  prátt'  f>ik)a  pessi  útboð  áliggja. 
I>drir  jámskjöIdrTÍl  ek  at  hér  sé  ^tir  til  land- 
Tarnari  meðan  pá  ert  i  bruttu.  En  þii  Ásmundr 
skídaS  farai  ok  hafa  eigi  meira  enn  lo  skip  ok 
hundrat  liðsá  hvörjui  en  drekann  et  elleftai 
fiikjumst  ek  pat  vitai  ef  ykkar  aptrkToma  seink- 
ast|  at  peir  KetiU  ok  íngjaldr  munu  pá  eigi 
um  kyrt  sitjai  Jiiki  mér  ok  líkara  at  yðTar  TerÖi 
hefat,  ef  þ»B  parf  tíS|  ef  slikit  menn  lifa  ept- 


22-23K.  SAGAHBÖLFðGAÐTREKSSONAR.    145 

ir^  sem  (eir  eru.  Rdlfr  koniSngr  mœlti  pá 
til  Asmundar:  númeS^vf,  fdstbrdir!  at  ek 
fari  (með)  |>ér  ferð  pessa  j  slik  sem  hún  verSry 
skaUu  tilvinna  nokkut ;  m^r  er  svft  flutt  y  at 
faSir  pinn  eigi  ddttur  fagra  |  |)á  er  Margrét 
heitir ,  pessa  mey  skaltu  játa  í  mina  forsjá  til 
giptíngar.  Ásmundr  lézt  pat  gjarna  viljai 
kveðst  pví  treystast ,  at  konúngr  mundi  miklu 
betr  fyrirsjá  enn  hann  sjálfr«  Eptir  petta  hafa 
peir  tilœtlan  á  um  ferð  sína ,  ok  at  sumarmagni 
voru  j^essi  skip  albúin,  ok  pat  liS  sem  konúngi 
skyldi  fylgia.  pórir  vildi  fara  ferS  pessa  j  en 
konúngr  vildi  |>at  eigi.  pdrir  lézt  g)öra  mundu 
sína  ferð,  sem  honum  líkaði,  I>egar  konúngr 
vœri  á  brottu  j  en  kveðst  eigi  skyldu  vera  f  kon- 
úngs  föruneyti ,  nema  konúngr  TÍldi^  ok  hlcaM 
honum  iUa,  er  hann  skyldi  eigi  ráða  ferSum 
slnum.  Komingr  bað  hann  hafa  landráð  ok 
rfkisstjdrn.  pdrír  lézt  pat  hyggja,  at  Rdlfr  kon- 
úngr  pyrfti  meir  aSra  umsjá,  áðr  hann  kœmi 
aptr  or  jþessari  ferS,  ok  skildu  |»eir  við  nokkura 
f œð.  Rólfr  konúngr  átti  enn  annan  úngatt  son 
vi6  drottníngu,  pazm  er  Eirekr  hét.  Gaut- 
rekri  son  Rdlfs,  var  (a  11  vetra ,  er  faðir  hans 
för  or  landi. 

23.  Nú  er  frá  Jiví  at  segja,  pegarpeirvoru 
búnir ,  héldu  Jieir  á  brott  af  Sví|>)dð,  ok  vestr  í 
haf  $  gaf  |>eim.  heldr  lítt,  fengu  veðr  stdr,  ok 
óhæga  by fi  y   peir  höfðu  mikla  myrkva ,    tdkst 

FoKSAIiDAR  SöGim  NOHDKLAVDA,  SBllTDf.  K 


146    SAGAHRÓLPeGAtrTRBKSSOtfAK.       23  K- 

peim  heldr  dgreitt^  lágu  löngum  Yið  eyjar  ok 
atines,  mœttu  |>ar  íafnan  TÍkíngum,  förupeirra 
skipti  srá,  atRdlfr  konúngr  hed^i  jafnan^igr. 
Svá  er  sagt  at  (á)  áliðnu  sumri  komu  'peir  við 
£agland«  pá  réð  fyrir  Englandi  EUa  koniingr  ; 
hann  Var  ríkr  konúngr  ok  ágætr,  ok  er  hann 
spyrr  komu  Rdlfa  konúngsGautrekssonar,  send- 
ir  hann  menn  á  fund  hans,  ok  býðr  honum  til 
vMzlu  með  svá  mikit  lið^  sem  hann  sjálfr  vildi. 
Rdlfr  konúngr  bár  petta  boð  fyrir  sína  meon, 
ok  spuriSi  j  hvörsu  fýsiiigt  jþeim  |>œtti  at  $ækja 
veizluna.  peit  báðu  hann  fyrirsjá.  Konúngr 
kveðst  mundu  tilætla,  ok  bjdst  með  hunðraða 
liði.  Svá  er  sagt,  at  Ella  konúngr  átti  dýr  eitt, 
f>at  var  svá  grimnkt  ok  dlrat ,  at  jþat  eirSi  öngu 
{>vi,  sem  pví  var  ávísat.  pat  varbæði  mikit 
ok  sterkt,  ^t  var  leo}  J»etta  dýr  höfðu  J^ir 
svá  vaniti  at  pát  grandaði  öngvu  utan  peim^  er 
konúnginum  veittu  mötgáng,  ok  hann  vildi  |>vf 
áví$a,  en  |>at  var  spakt  ok  kyrt  við  alla  hirð 
konúngsins  j  ok  alla  f>á  er  konúngrinn  vildi  at 
með  faonum  væri  í  friði  ok  náðum.  Konúngi 
|>(5tti  gdðr  igripr  i  dýrinu ,  ^víat  f>egar  dfriðr 
var^gjörr  á  ríkihaas^  l^t  hana  slá  lausu  dýrinu^ 
ok  drap  |>at  niðr  á  HtiUi  stundu  f jölda  manns, 
svá  at  hundruðum  skipti,  var  fiat  svá  íirugt  til 
landvarnl^r,  at  aungyir  konúagar  treystust  á 
Englaiid  at  strí^,  síðan  þeir  vissu  athæfi  ]>essa 
dýrs.  Tveir  menn  eru  nefndir  með  hirð  £Ua 
konúngSy  hét  annar  Sigurðri  en  annar  Bdrity 


23-24K.  SaG  A  HrÓLF8  GAUTfifiKSSON  AR.    147 

jþeirvoruxnikils  metnir;  f>drgeymdu  ok  varð* 
Teittu  |>etta  dýr,  var  pathvörsdagliga  bundit 
sterkliga  með  járnviðjum;  {)essir  brœðr  voru 
öjafnaðarmenn  miklir,  ok  heldr  illfúsir;  ok  er 
^ir  urðu  ^ess  varir^  atRdlfi  koniíngi  var  pángat 
boðit  með  slnu  foruneyti,  mœlti  Sigurðr:  hvört 
ráð  skulú  við  f>at  gjöra ,  at  konúngr  pessi  tapi 
sœmd  sinni^  er  svá  mjök  er  lofaðr  af  öllum 
mönnum^  |»víat  mér  jþikir  f»at  íllt  atvita^  ef 
hanxi  fœr  bér  nokkturtt  frama  af  konúngi  vorum. 
Bárðr  svaraði :  þat  er  helzt  mitt  ráð,  at  vér  far- 
im  á  skdg  pann,  er  á  leið  {>eirra  er,  ok  hafim 
með  okkr  dýr  konúngsins ,  ok  slám  |>ví  lausu, 
^á  er  viðsjám  ferð|>eirra}  mun  konúngr  |>essi 
eigi  svá  mikilsmáttar^  at  hann  sigri  dýrit, 
heldr  mun  pat  honum  verða  at  skaða^  fœri  pá 
se^m  skyldi  ok  ek  vildi.  peir  fara  nú  meS  dýrit 
á  sköginn  ^  ok  leynast  |>eir^  f>ar  til  er  peir  sj á 
ferð  Rólfs  konúngs.  peir  höfðu  áðr  dýrit  œrt 
með  vini  ok  allskins  drykk  hinum  sterkastaj 
sldgu  j^eir  síðan  lausu  dýrinu  ^  ok  létu  hlaupa^ 
eu  f  álu  sjélfa  sik. 

24«  Nii  erat  segjafrá  Rdlfi  kondngi,  hann 
gengr  upp  við  hundrat  manna^  ok  œtlar  á  f  und 
konúngsins,  ok  er  peir  hafa  litla  hríð  gengit, 
heyra  {>eir  á  skögbrak  okdgrlig  læti.  Asmundr 
tók  til  orða:  herra!  segir  hann,  hvaða  látum 
heyrum  við?  Konijngr  biðr  pá  stað  nemá,  ok 
hugsa  tily  hvað  látum  vera  mun^  cn  |)at  kunni 

K2 


148  SagaHrölfsGautrekssonar.     24  K. 

engi  peirra  at  skynja,  utan  peím  prftti  mikit 
ok  öskurligt  at  beyra  til  pessa.  Konúngr  mœlti : 
pat  hef  ek  heyrt,  at  Englakonúngr  eigi  dýr, 
J>at  er  sé  harSla  mikit  ok  grimmt  ok  íllt  yi8  at 
eiga,  má  vera  at  eigi  sé  allt  af  trúnaði  við  oss 
gjört,  nú  vil  ek,  at  fiér  nemiS  hér  stað,  en  ek 
víl,  at  við  Asmundr gángim  fram,  ok  forvitnumsfy 
hvat  látum  petta  mun  vera.  peir  gjöra  sváj 
ok  er  peir  hafa  litla  hríð  gengit,  sjá  peir  dýrit^ 
at  þat  leikr  sér  í  skdginum.  Leo  sýnir  mátt 
sinn,  ok  kastar  hala  sínum  í  hríng  um  eikrnar, 
ok  kippir  svá  upp  með  rötum.  Síðan  grípr 
l^ann  með  klönum^  ok  kastar  i  íopt  upp ,  sem 
f)á  er  köitr  leikr  at  fuglum.  Asmundr  mœlti: 
hví  mun  sjá  dfagnaðr  sváláta?  Konúngr  mælti : 
|>at  munda  ek  ætla,  at  pví  mundi  dýrit  leikit^ 
vera,  at  pat  mundi  œrt  vera  áðr  af  drykk.  As« 
mundr  mœlti :  sé  ek  |)at,  at  aldrei  komumst  við 
fram  fyrir  pessum  dvin.  Koniingr  mœlti:  við 
skulum  taka  annat  ráð,  hér  útaf  veginum  stendr 
einn  hár  stofn,  |>ar  er  |)raungr  skögr  fram  at 
gptunni,  par  skaltu  fara  uppá  stofninn,  ok 
stanrla  |)ar,  ek  skal  hafa  |)ik  at  agni  við  dýrit, 
en  ek  skal  fela  mik  par  í  hjá,  ok  pá  er  dýrit 
geisist  fram  at  pér,  f)á  skaltu  hlaupa  út  í  skóg* 
inti,  en  ek  mun  vita ,  at  ek  fái  nokkut  [fœri  á 
pvi;  pætti  mér  vera  mega,  át  þat  festi  sik  f 
skdglnum,  pviat  hann  er  mjök  f^raungr^.  pd 
skalt  hrína,   sem  pú  mátt  hæst  ok  likast  svíni, 

•  ;  leika,     C.      »)  tílgeit,  C, 


24  K.    SagaHrólfsGautr£kssonar.  149 

* 

(víat  Jþat  má  hann  með  öngvu  mdti  heyra,  ok 
pat  eitt  veit  ek  hann  dttastj  sú  er  hans  náttúra. 
Xsmundr  gjörði,  svá  sem  konúngr  bauð.     Ná 
ferr  peita  eptir  "þvi^    sem  konúngr  gat  til,  *at 
pegar  er  dýrit  sá  mannina,  hleypr  f)at  at  með 
ákefð  ok  grimmleik,    ok  pegar  fram  í  miUum 
eikanna.     Asmundrgjörir,  semhonum  varboð- 
it,  hrín  semhann  má  hœst,  ok  er  dýrit  heyrir 
pessi  læti,   nemr  {>at  stað,   ok  bregðr  höfðinu 
milli  föta  sér^  ok  pröngvir  með  leggjunum  at 
eyrum  sér  svá  fast,    at  hann  vildi    eigi  svíns 
hríninn  heyra.     Rdlfr  konúngr  hljdp  pá  upp, 
ok  hjd  með  sverðinu ,  ok  í  sundr  hrygg  dýrsins 
fyrir  framan  mjaðmirnar,   ok  deyr  dýrit  |)egar 
í  stað.     Ok  er  petta  sá  |)eir  bræðr  Sigurðr  ok 
Bárðr,  hlaupa  peir  heim  til  hallarinnar,    sem 
Jieir  mega  skjötasty  oksegjaEIlukonúngi|)enna 
enn    fáheyrða  atburð,    hvörsu  Bdlfr  konúngr 
hafði  dýrit  unnit ,  |>at  er  peir  ætluðu  at  ekki 
mundi  bella.     Konúngr   spurði^   hvörsu  fietta 
hefði  atborit,  en  peir  sögðu  allt,  sem  farit  hafði. 
Konúngr  verðr  |>eim  stdrliga  reiðr  fyrir  sínar 
tiltekjury   [ok  kvað  eigi  f>eirra  færi,  at  preyta 
hamíngju   við    Rdlf  konúng'^    ok  lét  taka  |>á 
báða  ok  setja   í  bönd^  en  Ella  konúngr  sjálfr 
f err  í  mdt  Rdlfi  konúngi  með  miklu  liði  ^  ok 
kvað  likligt  at  Rdlfr  konúngr    ætlaði  |>etta  af 
•hans  vélræðum  vera,   er  |>essir  menn  höfðu  á 
hendr  tekizt.     Eptir  dráp  dýrsins  snúa  J>eir  As- 
mundr  ok.  Rdlfr  konángr  aptr  til  manria  sinnu^ 


IðO    SAGAHRÓLFsGAUTEeRSðOVAR^      24  K. 

ok  mælti  Rdlfr  konúngrt    vht  skulam  fara, 
6em  vér  höfum  áðr  œtlat,    |>víat  ek  hygg,  at 
|ietta  té  eigi  ráð  Ella  konúngs ,  ok  |>at  er  mía 
œtlani    at  honuín  piki  núkiU  skaöi  at  dýrinu, 
ok  vil  ek  sjálfr  segja  honum.     peir  fara  nú, 
þar  til  er  ^eiv  koma  fram  or  skögii  ok  geta  at 
Kta,  at  mikit  fjölmenni  ferr  i  möti  |>eim ;    pat 
var  vel  búit  at  vopnum.     peir  fdkjast  nú  vita, 
at   ófriðr  mun  vera.      pá    mælti  Rdlfr  kon- 
úngr :    annathvort    er  nú ,    at  konúngr  þessi 
er  fullr  upp  flœrtar  ok  undirhjggju,   ok  hefir 
|>etta  hugsat  |)egár  i  fyrstu,  at  svikja  oss  méð 
níSíngskapi  eða  elligar  er  petta  ekki  hans  ráð, 
ok  hafi   nokkrir  vondir   menn  petta  tekizt  á 
hendr,    ok   gjört  petta   til    dvinganar  vor   í 
tnilli,  ok  pat  munda  ek  hvðrgi  siðr  ætla  ý  gjör- 
um  oss  nú'^  sem  traustasta,  ok  göngum  djarf* 
liga  i  mdti  jþeim,  ok  látum  öngvan  bilsbug  á 
oss  sjá,  hvort  sem  peir  vilja  oss  gott  eða  íllt, 
ok  ef  'þess  |>arf  við,   deyum   beldr  við  sœmd, 
enn  lifum  við  skömml  peir  herðu  pá  hugioai 
ok  báðu  þann   aldrei    firífast^    er  eigi  dygði 
sem  mætti,     peir  fdru  með  fylktu  liði.    Rölfr 
konúngr  fdr  í  miðri  fylkíngu  sinni|   ok  hafði 
bert  sverðit  Risanaut,  ok  létu  allvígmannlíga ; 
ok  er  petta  sérEUa  konángr,  lœtr  hann  bregða 
upp  friðskildi,  ok  riðr  &jálfr  i  mót  Rdlfi   kon- 
úngi,  ok  fagnar  honum  vel,   ok  endrnýar  f>á 
enn  bo6it  við  Rólf  konúng.     Ok  er  Rdlfr  koti- 

')  hir  byrjar  mMroiið  af  Dé 


24K/      SjLOAHRÖLPsQAUTRBRSS&HÁtl.   151 

i&iBgr  sir  bliSú  bragiS  á  Ellu  kónú'ngi,  teKr  hanti 

ffvi  vel,  lara  J^á  allir  sabfian  til  borgal*,  er  .f>^ 

fyrirbúinn  enn  bezti  fagnaðtv  ok  harð]a  fc)gur 

▼ei^la^  talast  konún^ar  |>á  við.     IVölfr  ko^úngr 

mælti:  ek  vil  yðr  kunnigt  gjöra,  at  vér  muwm 

hafa  unnit  yðr  mikinn  skaða,  f  þvi  at  ek  drap 

dýr  eitt|  pat  sem  mér  er  svá  flutt,  at  y5r  mú^i 

(jþikja)  svá  mikill  skaði  at  vera.     Enmeðpvfatek: 

^(ktumst  eiga  hendrmínar  atverja,  ftá  gjöri^um 

▼ér  af  pví  Jþetta  9  en  fyrir  utan  allan  m(k{>rda 

við  yðr,  en  allt  þat  sem  f>ér  ^ikír  í  pessu  mis- 

boðit,  pá  vil  ek  svá  bæta ,  at  yiir  megi  vel  líka. 

Ella  konúngr  svarar:    sýni  J>ér  i  fæssu,   sem 

mörgu  oðru,  sanna  vizku^  at  pér  bjdðið  bœtr 

iyrirpat^  er  aðrir  œtti  f>ér  at  b»ta;   en  sakir 

"þessy  at  þú  eignar  eigi  ^etta  vorri  ddygð,  pá  vil  ek 

}á  menn  gefa  undir  yðvarn  ddm  ok   refsíng, 

er  f»essu  eru  valdandi.      Lét  ,sfðan  sækja  p^ 

bræðr  SigurS  ok  Bárð,  voru  peir  báðir  bundniry 

leiddir  fyrir  hann,    ok  sögðu  f>eir  sjálfir  s(na 

ráðagjörS.      Eptir  þat  bað  EUa  konúngr  Rdlf 

konúng  dœtma  f>eirra  mál,  eða  hvðm  dauða  at 

hann  vildi  at  |>eir  hefði.     Rdlfr  konángr  svar- 

aði :  öll  pau  lögbrot,  sem  y ðrir  menn  gjöra,  ^á 

eigi  pér  9  herra !  ddm  á  f>eim ,  en  ef  f>er  vildið 

nokkut  gjöra  fyrir  minn  bænarstað,  f>á  vilda  ek 

at  f>ú  gæfir  f>eim  líf ,    ok  færi  f>eir  f  brott  or 

pÍDu  ríki,   ok  hefðu  f>eir  f>at  fyrir  sinn  dtrú- 

leika.     EUa  konúngr  mœlti :  f>at  er  f><5  satt  at 

segja,    at  fárra  komSnga  itiak]  muntu  veraf  á 


152    SAGAHaÖLPsGAUTRBKSSOHAA.  24-25  K« 

mildi  pína ,  ok  skal  |ietta  gjðrast  eptir  ^(num 
vilja.  Lét  konúngr  leysa  pá,  ok  fékk  peim 
skip  ok  fé  nokkuty  ok  fdru  Þ^i^  or  landi,  ok 
eru  ^eir  or  pessi  sögu.  Eptir  |ietta  taka  kon^ 
i&ngar  tal  með  sirj  spyrr  EUa  konúngr  eptir 
um  f erð  Rdlfs  konúngs ,  en  hann  segir  honum 
a}lt  eptirpvfy  sem  œtlat  yar.  Konúngr  kvaS 
(at  vera  heldr  dvænliga  ferð^  kvað  Rdlf  íra 
konúng  vera  heldr  harSan  ok  iUan  við  at 
eiga  9  ok  bað  Rölf  konúng  eigi  œtlast  til  ^ess^ 
arar  ferðar  á  pessu  sumri ,  bauS  honi^m  við  sér 
at  vera  með  hundrað  manna,  en  peir  vistaSi 
annat  liS  hans  f>ar  á  Englandi  nær  sér^  ok  petta 
bo8  jþiggr  Bölfr  konúngr.  Haföi  Ella  konúngr 
|>ar  fyrirætlan  ok  alFa  tilskipun  með  kostnaði. 
Sitr  Rdlfr  konúngr  nú  á  Englandi  við  öllu  liði 
sínu  með  mikilli  gleSi;  veitti  konúngr  {lat  hitc 
kappsamligasta.     Liðr  nú  svá  fram  um  hríð. 

25.  pess  ergetít,  at  peir  Rdlfr  konúngr 
ok  Asmundr  gengu  úti  um  staðinn  einn  dag^  at 
skemta  sér,  ok  er  peir  œtluðu  heim  at  gánga 
til  hallárinnar ,  kom  at  Jþeim  kerlíng  ein.  Húa 
gekk  vi3  tvo  stafi.  Kerlíng  setti  upp  nasirnar, 
ok  mælti:  hvörir  eru  f>essir  enir  tígugligu 
menn.  peir  sögðu  til  sín.  Kerlíng  mælti:  er 
|>élta  enn  agæti  konúngr  Rdlfr  Gautreksson^  ok 
væra  ek  sæl,  ef  ek  hefða  hann  fundit.  Konúngr 
mælti:  hvat  vildir  |>úRdlfi  konúngi?  Svá  lízt 
mér,  sem  sagt  er,  at^ú  sér  hvörjum  konúngi 
vænni  ok  kurteisari^  ok  at  öUum  hlutum  afbragi 


25K.       SAfiAHEÖLFsGAUTREKSSONAJt.    153 

dnnarra  konúnga ,  er  jþat  œtlan  mín,  at  af  ^hv 
Ujóti  ek  nokkut  gott  ok  pínum  ráðum.  Eonr 
língr  spnrði  ^  hvörs  hún  |íy  ríti  við.  Hún  svar- 
a^:  ek  á  lítit  efoi^  er  ek  ein  í  húsi,  ok  ddttir 
mín,  er  unnit  heGr  fyrir  mér,  ok  er  hún  en 
vœnasta  kona  at  8já|  en  nú.er  Hún  mér  verri 
enn  engin^  jþvíat  maf(r  venst  til  at  glepja  hana  } 
er  mér  'þdLt  mjök  i  mdti  skapi,  gáir  hún  engis 
fyrir  honum ;  er  hann  mikiU  maðr  ok  sæmiligr 
at  sjá  9  en  |»d  er  mér  ékki  um  hann ,  vilda  eky 
herra !  at{»ér  kæmufi  ok  talaðir  við  |>enna  mann  j 
mun  hann  gjöra  fyrir.  yðar  orð  ok  láta  af  iiflíng- 
um  við  ddttur  mína.  Rdlfr  konúngr  svaraði 
pá:  ekskal  at  vísu,  kerlíng!  koma  nokkurn  dag| 
at  finna  |>ann.  pá  vísaði  kerlíng  peim  til  húsa 
sinna.  Síðangekk  konúngrheim  tilhallar,  ok 
líða  nú  nokkurir  dagar.  Ok  einn  dag  mœlti 
konúngr  til  Asmundar,  at  vel  mundi  fallit| 
at  vitja  kerlíngar.  Asmundr  svaraði:  |>at  ætla 
ek  vera  illa  kerlíngu.ok  prettvísa,  ok  er  mér 
ekki  um  hana.  Konúngr  kvað  nauísjn,  at  sá 
maðr  gjörði  henni  ekki  vandræði.  Asmundr 
kvaðst  eígi  hirða,  ]>dtt  hann  hefði  [pær  báð- 
ar'.  Ok  eptir  drykkju  um  daginn  gengu  jj^eir 
til  húsa  kerlíngarý  |»ar  var  lítil  stofa;  jþar 
sat  kona  á  palli  úng  ok  vænlig ;  |>ar  sat  hjá 
henni  maðr  mikill  ok  frekligr  y  hann  sat  með 
alvepni,  ok  talaði  vi^  konuna.  Kerlíng  sat  í 
palls  horni,   ok  hafði  yfir  sér   feld  ok  hökul 

>;  lieaBÍ  þTÍ  lofal,  B,  K 


Sag A  HaÓLPS  GAUTREKðSÖM AR.      &  K. 

ÍÍIán.    Pau  fögnutn  Vdl  konúngi  j  bk  er  kevl- 

ihg  varS  vðr  Við,    at  konúngr  Var  kominn, 

8pratt  htki  upp ,  ok  gréip  stafi  siná  WÍta  y.  ok 

för  fram  á  gölfit,  ok  mœlti  2  ek  biS  j^k^  berra 

minn !  at  þú  rekir  minnar  skammar,  ok  drepir 

fienna  enn  vonda  mann  f   er  mér  hefir  gjöi^t 

8vá  mikla  raun^  at  hann  hefir  giht  ok  gabbat 

ddttnr  mína.      Konúngr  mælti:  vertu  eigi  sv& 

di$,  fdstra!  má  f>á  vera,  at  J>ú  hafir  ^itt  mál, 

f>ótt  við  leikum  í  tdmi  við*     pát  er  eigi  y  sagði 

kerlíngi  enda  hafa  pau  svá  preytt  mik  um  petta 

mál,  at  ekmá  eigi  lengr  8vá  búit  'þolsíj  j^gar 

ek  veit  mér  nbkkurs  trausts  vánir ;  hefr  kerling 

upp  hækjuna  j  ok  œtlar  at  slá  penna  mann  viö 

ejrrat,  sá  maðrbrá  uppvið  högginu  kerlingar 

skildinum,  ok  Íaust  hún  svá  fast  á  skjöldinny 

at  i  ^undr  gekkstafr  kerlíngar.     Rölfr  konúngr 

tdk  kerlingu,   ok  mælti:    pvi  kom  ek  á  pinn 

fund^  at  ek  skal  nú  sjá  fyrir  |^inum  hlut.    Hann 

setr  hana  niðr  hjá  sér.     Kónúngr  spurði:  hvðrr 

er  pessi  maðr,  er  heldr  strið  við  kerlingu?  Hann 

svaraði:    ek  heiti  Grímr.      Hvat  manna  ertu? 

segir  konúngr.     pdrir  heitir  faðir  minn ,  haná 

er  bdndi  hér  skamt  i  brott  í  porpinu.     Kon- 

úngr  mælti:  pú  ert  maðr  vœnligr^  eðahve  opt 

ertu  vanr  at  koma  til  húsa  kerlingar?   Hann 

kvaðst    f>ar  jafnan   koma.       Konúngr  mælti: 

kerling  pessi  hefir  kveinat  nokkut  um  fyrir  mér, 

Íienni  |)ikir  f>ú  gjöra  serit  margtalat  við  ddttur 

sina,    jþikist  hún  afla  oflitils  á  vinnu  hennar^ 


25 IL      SA€AH]ft^FsGiuTREKS801lAA.    155 

exL  kydhr  Jiar  Tið  liggja  björg  peirrá  beggja. 
Nú  TÍl  ek  biftja  |>ik,  attu  láiir  af  at  gtora  kerl- 
ínga  fiessa  skapraun}  er  pér  i  pessu  lltilrœði, 
en  engi  fratni  y  at  gjöra  henni  raun  .1  þesau ;  et 
mðr  |»6kk  á ,  at  ek  purfi  lítils  við  utntalit  ^  tril 
ek  bjötbst  til  at  veita  }»ér  áðra  bæn  í  möt!. 
Grímr  mælti:  pathafða  ek  ætlat,  at  gjöra  aungra 
breitni  á  um  fer&ir  mínar,  hvörir  sem  ^r  legift 
0r6  tily  en  eptir  bœn  pin^i  ok  vilja  skal  ek  g^ðray 
sem  ^ér  líkar  bezt;  mun  ek  ok  eigi  skjdtt  be5- 
inn  af  ágætara  manni^  enn  þlt  eru8,  vil  ek  ok 
ekki  fresta  at  biðja  jir  i  mdti ;  |>at  er  mín  bæn, 
at  'þir  takið  við  mér  til  hirðvistar,  ok  fara  ek 
með  y6r  at  sumri,  et  mér  forvitni  á  at  reyna 
mik,  hefi  ek  aldrei  í  styrjðld  staðit  hér  til.     Kon- 
úngr  mœlti:  petta  vil  ek  sannliga  veita  pér, 
Ifztmérvel  á  pik  ok  gæfusamliga,  ok  kom  til 
möts  viiS  oss  at  sumri!  Okjægar  gekk  Grfmr  út^ 
ok  stíldu  peir  með  blíðu.     pá  stdð  kerlfng  upp^ 
ok  pakkafti  konúngi  sinar  tiUðgur.     Hún  mœlti 
'þ&z  hvðrt  mun  engi  konúngr  betri  bæna  enn 
pú,  eÍB.  kunni  'þir  nokkut  at  lyfja'  elli,  herra 
minn!  Konúngr  svarar:  ekki  kann  ek  pat,  ok 
eigi  veit  ek,   hvat  pat  er.      Ásmundr  mælti: 
opt  er  pat  í  karls  húsi,  er  eigi  er  i  koniings^, 
ekkann  I>at,  kerling!  at  lyfja'  f»ir  elli,  etþú 
vill  af  mér  þiggja.     Hún  kvéðst  pat  gjarna  vilja, 
eða  hvort  gjörir  |>ú  j^at  i  hvílu^  ?    Hann  svar- 

z)  þannig  A;  lifja  mér,    /);  leyfa,   C.       ^}  rann! ,  5.  v.  B^ 
C,   I>^  V.     *)  lyfja,  D.     ♦)  ^a  annarsud'av,  *.  w.  C. 


156    SAGAHKÓLFsGAtlTAEKdSONAR.       26  K. 

aSi:  firSu  til  tnín,  ek  mun  &ra  at,  sem  mér 
líkar.     Kerlíng  kastaSi  frá  sér  bœkjunni,  ok  för 
til  Ásmundar.    Hann  hafSi  viðaröxi  eina  i  hendi 
sér }  liann  baS  kerlíngu  lúta  at  sér'.  Hún  gjörði 
svá|  ok  bugði  at  hann  mundi  vilja  tala  hljdtt 
við  sik }  lét  ^  Asmundr  hlaupa  öxina  á  'hála 
henniy  svá  at  aftók  höfuðit.     Hann  mœlti  f»á : 
nú  lyQaða'  ek  f>ér  elli.      [Rólfr  konúngr  hafSi 
ekki  geymt  at  um  viðtal  peirra,  ok  leit  bana 
til,  'þÁ  at  afFauk  böfuðit'.     Rölfr  konúngr  var5 
^essu  svá  reiðri  at  bann  bélt  við,  at  hann  mundi 
vaða'^  til  Xsmundar,  ok  kvað  petta  svá  íllt  verk 
orðit  ok  öheyriligt ,  at  ^eir  mundu  aldrei  þdt 
bíða  pessa  ámœlis,   ok  ^eirra  skömm  mundu 
uppi  vera,  at  'þeir  skyldu  drepit  hafa  gamla 
kerlíngu  ok  fátœka  í  dkunnu  landi.    Ásmundr 
kvað   undarijgt    at  verða  iUa  við  slíkt;    varð 
^eim  petta  mjök  atsundr|>ykki;  gánga  eptir  |>at 
heim  til  hallarinnar.  Ok  er  menn  voru  kómnir 
undir  drykkjuborð,  fann  EUa  konúngr,  at  Rólfr 
kontingr  varekki  roeS  blíSu  bragM,  ok  spurði 
konúngr  |)egar,  hvattilkom,  enRólfr  konúngr 
sagði,  svásemor&it  var,  ok  kvað  petta  hafa  orðit 
et  mesta  slis.     EUa  konúngr  bað  bann  eigi  |»at 
mœla,  þ\l  bún  var  en  versta  kerlíng,  ok  hin 
hreimsamasta%  ok  full  upp  flærða  ok  Ijdna^: 
'ok  er  miUu  betTi  at  bún  sé  afráðin.     Asmundr 


1)  hir  etular  miShro1í&  af  D.        ^)  Uyf&n,  C.        5)  „.    ,'    c. 


25-26  K.  SaG  A  HrÖLFS  GauTREKSSON AR.    1 67 

kve^Sst  aldri   sé$  hafa  RcSlf  konúng  jafnreiSan^ 
fyrir  lítit  efni. 

26.  pat  er  sagt  at  nokkurir  mikilsháttar 
xnenn  i  Englandi  urðu  til  pess  at  rægja  Rdlf 
konijng  Gautreksson  við  EUa  konúng,  ok  sögðu 
hann  búa  um  svikræði  viS  hann;  voru  at  pessu 
dráSi  fyrírmenn*  tveir  jiÁrlar  ok  margir  aðrir 
rfkir  menn.  peir  sögðu  at  Rrflfr  konúngr  æll- 
aSi  at  komast  at  rfkinu,  hvat  sem  hann  ynni 
til.  Ella  konungr  vildi  pessu  ekki  trúa,  ok 
för  svá  fram  nokkura  stund,  at  |)eir  kærðu 
j^tta  íhljdði  fyrir  konúnginum.  Konúngr  hMt 
upp  teknum  hætti  vi5  Rólf  konúng  um  alla 
gleði,  ok  kvað  petta  mundu  vera  ena  mestu  lýgi. 
Hér  kom  um  sl6ir,  at  konúnginn  grunaSi,  }>vi* 
at  (eir  sönnuSu  petta  meS  mörgum  skrökvott- 
um ;  fundu  menn  |)á  brátt,  at  skipti  lyndi  kon- 
úngsins,  ok  gíðrSist  hann  fár  við  Rólf  konúng, 
h)á  f>ví  sem  verit  hafði.  Rdlfr  konúngr  gaf  sér 
ekki  at,  ok  li5u  svá  enn  nokkurar  stundir.  pat 
var  einn  tima,  at  jarlar  komu  at  máli  viS  EIlu 
konúng,  ok  kœrSu  fyrir  honum  f>essi  svikræSi. 
Konángr  svarar:  með  pvi  at  |>ér  pikizt  finna 
{>enna  mann  at  svikum  viS  oss^  pá  gef  ek  yðr 
otðlof  til,  at  skapiS  honum  fyrir  makliga  hefnd, 
en  þar  sém  Rölfr  konúngr  sitr  hér  at  voru  boSi, 
pá  hef  ek  eigi  lund  til  at  veita  honum  atgöngu, 
meSan  hann  verSr  eigi  ber  at  svikura  viS  oss, 
ok   vil  ek  hjá  sitja  öllum  yðrum  viðskiptum ; 

i)   V.  i'  C. 


158    SAfiAHAÖLPsGAVTR£K8S0VAÍ.      26  K. 

mælti  konúngr  af  (v{  st&^  at  faonum  var  grnnr. 
áy  at  peir  mundu  Ijiiga^     Jarlar  kváðust  eigi 
framar  beiða  af  konúngi,      Slðan  ákváðu  peir 
stefiiu  til,  nœr  |ieir  mundu  veita  Rölfi  konóngi 
atgöngu,  kváðust  mundu  hann  s«kja  bœSi  með 
eldl  ok  járnum.    Konúngr  baðj^á  nú  gjöra)  sem 
peim  likaSi;  ok  'þann  sama  aptan,  er  }arla  var 
at  von,  .veitti  Ella  konú^gr  af  mikln  kappi,  ok 
gjörði  sik  enn  blíðasta  við  R<51f  konúng,  urðu 
flestir  allir   mjök    drukknir.      R<$lfr  konúngr- 
drakk  'þi  jafnan  minnst^  er  aðrir  voru  mest 
dfúkknin     Rölfr  kondngr  svaf  við  sína  mena 
i  einni  útiskemmU';  hann  var  því  vanr  at  gánga 
jafnan  tímánliga  at  sofa^    ok  svá  gjörði  hana 
pann  aptan.     £lla  konúngr  mælti :    {>ú,  Rdlfr 
koadilgr !  heBr  dvalizt  i  voru  ríki  um  étuadar 
^akir,  höfum  vér  jafnan  skynjat  yðvart  athœil 
ok  yðvarra  manna  með  göðri  siðferð  ok  hæversk- 
ligum  hvörs   dags  háttimi;     nú  vil  «k  sofa  í 
nótt  i  yðru  herbergi|  ok  skynja  athæfi  yövarra 
znanna  eigi  siðr  um  nætr  enn  um  daga«     Rólfr 
konúngr  [svarar:   pat  er  yðr  gjaman  i  ti^  ef 
"þhr  vilið  hafa  UtUœti  til  'þess^  ok  viljum  pat 
með  jþökkum  taka.    Ok  sem  borð  vom  uppték* 
in,  gengr  Ella  konúngr  með  Hrdlfi  konúngi 
tilj  skemmunnar^  ok  lögðust  til  svefns^  ok  sofn^ 
uðu  skjdtti.     Ok  er  peir  höfðu  skalnma  stund 
sofit,  vaknar   Rdlfr  kondngr  við  pat,  at  út  er 
at  heyra  mikit  háreysti,  hark  ok  vápnQgný.  pat 


2ð  K*      SAGAHRÓLFsGAtTft£RSd(HIAiU    15^ 

fylgði  ok,  at  eldr  var  borina  at  skeniLinunnL 
Rólfr  konúngr  h^^  sfna  menn  vaka  ok  vápna 
sik:  ok  er  oss  orðit  petta  mikit  slis,  er  Ella  kon* 
úngrskal  hérhjá  oss  9l»ddr.í  Jþessum  háska^  f>ví« 
at  j^essir  menn  munu  pikjast  við  oss  sakir  aiga^ 
ok  er  patmt|  .at  sv&  góðr  konúngr  ok  reUl^tr 
skal  ^aldá  vor«  Rólfr  konúngr  vildi  vekja  kon- 
úngínni  ok  gat  pat  eigi  gjort^  svaf  hann  svá 
fast^  at  hann  varS  eigi  var  við'  petta  hark. 
Rólír  konúngr  mœlti:  hér  'mun  verða  skjött 
til  ráða  at  taka  ^  áSr  hús  f»etta  l^renni  yfir  oss, 
vér  skulum  rífa  setstokka  or  húsinu,  ok  færa 
fram  á  ]^ilit|  svá  at  undan  gángi.  Konúngr 
skipaði  til  |>á  menn^  er  sterkastir  voru,  ok  lét 
taka  Ellu  kdnúng  upp  i  öllum  klæ&um  ok. 
bera  svá  út|  ok  bað  menn  bera  hann  tii  sœngr 
sinnar:  ok  gefið  at  pvi  beztan  gaumi  ev  kon- 
únginum  varðar,  pvíat  par  liggr  við  sœmd 
vor.  Ok  er  peir  komu  út,  sá  j^ir  at  J>ar  var 
komit  fjölmenni  mikit^  tökst  par  þegar  en 
snarpasta  orrosta;  ok  er  EUa  konúngr  er  út- 
konainny  kallar  hann  ok  biSr  menaeigi  berjas); 
leagr.  SiSan  segir  haan  Rdlfi  konúngi  svá 
sem  &rit  haf&i ,  ok  kv#6  petta  at  sumu  leiti 
sin  ráS^  verit  hafa  ^  ok  baS  Rölf  konú«^  fyrir- 
gefa  sér  [jþetta^  tiltaðki:,  ea  kvað  |iá  skyldu 
drep^,  er  fietta  rög  höf6u  kveikt.  Rólfr  kon«- 
úiigr  kv-að  ]^á  ekki  fyrir  petta  drepa  skyldu, 
va<rð  hann    víð  |»etta  störUga  vinsall  af  £ag* 


1 60  S A6 A  Hkólps  Gautreksson AR.  26->27  K* 

Iftnds  mðnnum,  iöku  konángar  nú  at  halda 
upp  teknum  hœtti  um  síaa  vináttu,  veitti  Ella 
konúngr  RólG  konúngi  enn  betr  paSan  af  ena 
áSr,  pvíat  ná  pdttist  hann  pat  hafa  reynti  at 
hann  var  öngvum  líkr  at  sfnum  heiUeika; 
KSr  nú  af  vetrinn,  ok  kom  sumarit. 

27.  pat  var  einn  morgin  snemmai  at 
Rölfr  konúngr  gekk  or  sæng  sinni  einnsamt 
ok  brott  frá  skemmunni  eigi  allskamt,  hann 
hafði  fátt  klæða,  en  pess  gekk  hann  hvörgi, 
at  hann  hef5i  eigi  sverSit  Risanaut,  hvorki  ndtt 
né  dag.  Konúngr  litaðist  um  víða,  ok  er  hann 
œtlaði  til  skemmunnar,  þá  sér  hann,  hvar  mai^r 
ríðr  ákaQiga  mikit,  ok  var  vel  vopnaðr,  ok  maðr 
ekki  mikiU  á  baki ,  ok  pö  hinn  kviklátasti  -,  ok 
er  hann  séri  hvar  konúngrstendriþá  víkrhann 
{>ángat,  ok  hafSi  séð  fyrr  Rrflf  konúngi  ok 
stígr  af  baki|  ok  kveðr  hann  sæmiliga.  Kon- 
úngr  t<5kl»v{  vel|  ok  spurði,  hvörr  hann  vœri. 
Hann  kveðst  porðr  heita,  ok  eiga  bú  á  land  upp. 
Konúngr  spurði,  hvört  hann  œtlaði  at  ríða. 
pórSr  svaraði:  ek  œtla  nú  eigi  lengra  fram  á 
leiSv,  er  ek  hefi  yðr  fundit.  Konúngr  spyrr, 
hvört  er  eyríndi  við  mik?  Hann  svaraM:  ek  er 
mjök  vant  um  kominní  fyrir  þrim  vetrum  kom 
-til  mín  maðr  sá,  er  Hárekr  heitiri  ef  mann 
skalkallai  J^víat  eigier  hann  dlíkaritröUi}  hann 
er  enn  mesti  berserkr  ok  djafnaðarmaðr;  ek  á 
systuri  er  Gyða  heitiri  ok  er  enn  bezti  kostrj 
jþessi  maðr  vildi  taka  systur  mína  friUutaki|  en 


27 


K.     SagaHrólfsGautrekssonar.  161 


ek  vilda  frat  eigi,  (á  skoraSi  hann  xnér  á  hölnii 
okjátaða  ek]>yí.  Nú>é  ek  at  þat  er  ekki.mitt 
færi  at  berjast  við  petta  flagð;  'ek  hejfi  spurt, 
herra!  til  hreystiverka  j^ðvarra  margra.  Nú 
vil-ek  biSja  yJSr^  at  |>er  leysið  mik  af  pessum 
háska,  ok  ráðið  af  berserkinn.  KoniSngr  mœlti : 
litt  eitu  við  kominn  9  ok  vil  ek  vist  finaa  penna 
mann^  ok  mun  ek  gánga  inn  ok  taka.vápn  xnin 
ok  klœði.  ptfrðr  mœlti:  ekki  má  svá  vera, 
verðið  f»ér  nú  ^egar  at  fara  svá  búnir^  tfttumst 
ek  ok^  at  berserknnn  sé  kominn;  mun  hann 
hyggja  mik  svá  ragan,  at.  ek  I>ori  eigi  at  biða. 
hansy  ok  taki  hann  á  brott  systur  mina;  nú 
stigipér,  herral'uppá  pennahest,  ok  tak  hér 
pegar  vopn  ok  klœðij  hafði  hann  f>ar  Þegeu:  til 
reiðU|  ok  var  hinn  kviklátasti.  petta  verðr 
konúngi  fyrir,  at  hann  stigr  á  bak^  ok  ríðr^  en 
pórðr  hleyprfyrir  hestinum^  var  pat  eigi  all* 
skamt  á  land  upp.  Ok  er  peir^  komú  til  bæjar 
pörðar,  var  Hárekr  eigi  komixm.  Sá  kotíúngr 
at  f»at  var  göðr  bær  9  gánga  peir  til  stof u }  ok 
er  konúngi  par  búit'  hásæti.  .  par  var  margt 
manna,  sýndist  konúngi  Gyða  en  sœmligastai, 
Ok  er  peir  höfðu  setit  um  stund|.  kpm  (ar  Há* 
rekr,  ok  peir  12  saman,  ok  létu  f^égar^hit  drjúg- 
ligasta,  ok  spurðuý  hvört  pórðr  væri  búinn  til 
hölmgiHigu.  Hana  svaraði:  ék  hefi  fengit 
mann  fyrir  mik,  sem  skilit  var.okkar  1  millum. 
Hárekr  spurði ,  hvörr  svá  mun  djarfr,  at  byðtst 

FOKSAXOAR  SilOV]lNoilDllI<AV0A,  3BlVBI.  i^ 


162     $AGAHRÓLFsGAUTltEK$50NAR.        27  K. 

i  mót  honum*  pdrðr  segir  hpnum ,  at  f>at  var 
/Röifr^  konúngr  Gautreksson.  Hárekr  mælti: 
heyrt  hef  ek  getU  Rdlfs  konúngs^  ok  eru 
ið^rri  konúngar  nú  ágœtari  fyrír  hreysti  sak- 
ir  ok  iþrótta  ok  allrar  atgíörfi,  er  pat  ok 
miklu  jafnligra,  at  yið  reynum  með  okkr,piki 
mér  til  lítils  vera^  at  gánga  í  mdtí  p^r,  ok  er 
pat  ráð,  Rdlfr  konúngr!  at  standa  upp,  með 
]þviat  f)ú  viU  hættavirðíngþinniundir  vopnmín. 
Konúngr  kveðst  ætla,  at  honum  mundi  lítil 
hættu  raun,  at  gánga  í  mtfti  honum.  Eptir 
|»at  gángá  •^•ir  út|  ok  var  kastat  feldi  undir 
fœtr  |>eimy  ok  sagSi  berserkrinn  upp  höIm-> 
göngu  lög.  Konúngr  hafði  ekki  fleira  vopna 
enn  svérðit  Risanaut.  pörðr  hélt  skildi  fyrir 
kowSngi,  ok  í  fyrata  höggi  hjó  konúngr  ber- 
serkinn  í  herSar  4ii8r ;  f  j11  hann  skjdtt  dau8r 
til  jarðar.  pdrðr  I>akkaði  konúngi  penna  sigr, 
ok  gafRólfi  konúngi  ágœtar  gjafir,  J»víat  hann 
var  stdrauðigr  maðr.  Konúngr  bað  hann  eigi 
gipta  systur  sína ,  áðr  hann  kœmi  aptr  af  ír- 
landi  9  ef  pess  yrði  auSit ,  ok  pví  hét  pörðr« 
£ptir  pat  fylgði  hann  konángi  heim*  pá  var 
brak  mikit  £  bœnum,  hafði  Asmundr  vaknat 
litlu  síðarý  enn  konúngr  var  i  Vrottu  or  bæn- 
iim,  ok  hafði  |>egar  leitat  hans  um  allan  bæ- 
inh,  ok  var  eigi  i  göðu  skapi.  Ok  er  kon- 
úagr  kom  aptr^  urðu  menn  honum  stórliga 
fegnir,  spurði.Ella  konúngr^  hvört  hann  heföi 
farit.     Rölfr  konúngr  segir   honum  allt,  sem 


27-28  K.  Saga  Hrölfs  Gautrbksson  ar.  163 

gengit  haiSi.  EUa  konúngr  ma^ltiy  ok  kvað 
hannhafa  unnit  mikit  happ^  sigrat  |>ann  ber* 
aerk ,  er  >Yerstr  gekk  um  England^  ok  meátan 
ójafnafi  sýndi  öllum  mönnum  i  kúgan  ok  rán- 
um,  ok  bað  hann  hafa  mikla  pökk  fyrir.  Marga 
aðrá  dspéll'  siðaM  hannpar  um  vetrinn,  okiör 
ví5a  um  England  með  Ellu  konúngij  skipaiii 
hann,  ok  setti  peim  málum^^  er  Ella  komSngr 
átti  ddm  áy  {>víat  hann  var  pá  gamall  m)ök$ 
vildu  allír  svá  sitja  ok  standa^  sem  Rólfr  kon- 
úngr  vildi,  fdr  hans  vinsæld  um  allt  England. 

28.  Ná  er  par  til  máls  at  taka,  er  fyrr 
var  frá  horfit,  at  pornbjörg  drottnlng  sitr  i 
Svi|)jdð.  Hún  fréttirekki  til  ferða  Rdlfs.kon* 
úngs,  voru  nú  liðnir  12  mánuðir,  siðan'hann 
fdr  or  landi;  er  hún  nú  mjök  hugsjúk  nm 
fieirra  f erð.  pess  er  viðgetit  einn  dag^  at  pdrir 
járnskíöldr  sat  i  öndugi  i  höllinni  eptir  vanda, 
ok  fátt  manna  i  h)á  honum.  Drottning  >gekk 
'þá  i  höllina^  ok  hafði  i  hendi  hornit  pat  et 
gdða.  Hún  gekk  innar  fyrir  pdri,  ok  bað  hann 
drekka,  kvað  hann  raundu  pyrsta  mjðk.  pdrir 
undraðiy  er  hornit  var  innborit,  pviat  hann 
hafði  ekki  séð  I>at ,  siSan  Rdlfr  konúngr  fdr  á 
braut.  Siðan  undraði  pdrir,  .er  drottnihg  skeinkti 
honumy  pvfat  ]>at  haföi  hún  aldrei  fyrr  gíört; 
en  pdrir  hafði  |>at  mælt,  pá  er  Hrólfr  fór  af 
vSvif))dð,  athann  skyldi  verða  pess  manns  baniy 

')  úspekt,   C.     ^)  þarmig  C;    mm)  jí\  miflay  B,  ^. 

L2  * 


164  SagaHrölfsGautrekssoxar.     28  K. 

er  bpnum  segði  lát  Rölfs'konúng&  Gautreks* 
8onar.  p6rir  stöð  upp  (  tnöti'drottníngu,  ok 
fágnaði  henni  vel^  ok  tök  viðhorninuy  ok  drakk 
af  9  ok  pá  er  hann  hafði  mjök  svá  afdrukkit,  |»á 
gall  í  horninu  svá  hátt|  seahþA  var  jafnan  vant^ 
er  eptir  komu  mikil  tíðindi ,  eða  ella  voru  þau 
umliðin;  var  petta  íyrir  stdrum  orrostum  ok  líf- 
láti  göfugra  manna.  pdrir  járnskjöldr  kattar 
horninu,  ok  leit  rejðugliga  til  drottníngari  ok 
mœlti:  segir  'þú  mér  líflát  Rólfs  konúngs  Gaut-* 
rekssonar?  Húnsvaraði:  eigi  gjöri  ek  jþat,  heldr 
heyri  ek  pat,  at  homit  segir  |>ér  nokkur  tíðindiy 
[hVort  sem  ^u  erukomin  fram,  eða  horfir  til<  $ 
hefir  mik  svádreymt,  at  Rólfr  konúngr  muni 
{lurfa  liðveizluy  áðr  fietta  sumar  sé  allt  á  ttrottu. 
Númeð|>ví^  drottníng!  at  pú  hefir  tjáð  mhr 
J)ína  hugsan,  er  pér  segir  erfiðliga  hugr  um 
Rdlf  konúngy  ok  með  fiví  ek  á  honum  svá  mikit 
gott  at  launa  y  sem  pú  veizt ,  f>á  skal  ek  fara 
brott  or  riki  pessu,  ok  eigi  aptr  koma,  fyrr  enn 
ek  veit,  hvat  orðit  er  af  Rölfi  konúngi,  hvbrt 
Koniingr  er  lífs  eða  4auðr ;  má  ek  ok  eigi  njota 
matar  né  drykkjar,  meðan  ek  veit  eigi,  hvat  um 
hann  ifór,  ok  ek  hefi  aungva  vissu  um  hans 
athæfi.  Eptir  petta  fœr  hann  sér  eitt  litit  skip, 
ok  þar  til  fá  ménn,  ferr  við  petta  brott  af  Svi-- 
pjdðu)  ok  erhann  kemr  við  England^  varRölfr 
konúngr  paðan  {  brottu^  ok  farinn  til  írlandð. 
pdrir  dvelzt  par  ekki|  ok  œtlar  nd  at  koma  til 


28-29K.  SaGA  HrÓlFS  GAUTRSKSSOirAR.    165 


faUtÍÐgs  Ti5  Rdlf  konúng,  léttir  eigi  fyrr  sinni 
ferðy  enn  hann  kemr  viS  írland^  ok  ekki  fmr 
[inn  aVy  sem  Rólfr  konúngr  kom.  pdrir  talar 
¥Í5  sína  menn :  f»ér  skuluS-  min  hhr  bíða ,  en 
ek  einn  gánga  upp  á  land,  mun  ek  ^kki  ákveða 
fyrir  y9r  um  mína  aptrkvomu.  pér-  skuluS 
min  at  aungyu  geta  ^  |K$tt  pér  j^ikkizt  nokkut 
áræðiligt' spyrja  til  minna  ferða^'má  veraat 
fara  nokkru  ^ví  tnm^  at  ^ér  megið  mín  Iftt, 
njdta  frá  landsmönnum.  pér  skuluð  segjast 
kaupsveinar,  ok  láta  lítit  yfir  yðr,  par  til  ek 
kem  aptr.  Við  fietta  gengr  pörir  um  ndtt  frá 
akipi  8Ínu  svá  lángt  á  land  upp,  at  hann  g]ör- 
ir  hvörgi  við.  sik  vartj  hann  stefnir  pá  til  kon* 
^ngsatsetuj  ok  er  honum  f>ikir  engi  von,  at 
no^krirmenn  ráði  i  um  ferö  hans ,  tekr  hann 
^t  til  tiisy  at  drepa  ni5r  bœSi  menn  ok.fé.  pat 
hyggja  allir^  |)eir  sem  haun  sjá^  at  ^etta  muni 
vera  it  hraustasta  tröll  komit  i  landit.  stökkr 
undan  hvörr^  er  pvi  kemr  viS,  avá  at  engi  upp- 
reist  er  g)Ör  i  mdti  honum. 

29.  Nú  er  at  segja  frá  Rdlfi  kondngi, 
Jregar  er  voraði,  stefndi  hann  at  sér  li5i  sinu,  ok 
býr  ferð  sina  til  írlands.  EUa  konúngr  býðr 
honum  lið  af  sinu  riki,  svá  mikit  sem  bann 
vildí  hafa.  Rdlfr  konúngr  lét  f>ar  eptir  dreka 
sinn,  ok  öll  enstœrriskip  sín,  ok  tdkjþarsmœrri 
skipok  fleiri;  höi5u  ]>eir  af  Englandi  30  skipa, 
ok  öU  smá.     Grimr  kpm  til  móts  við  konúng. 


.     X 


)  nærrJ,    C, 


■  t 


166  SagaH&ólfsGautbekssovaii.    29  il 

sem  ^ir  höfðu  ákveiiiti  sldldtt  kondngar  meS 
blíðu,  ok  at  búnu  liSi  6iau  siglir  bann  af  Eng- 
landi,  gefr  ^eim  vel  byr,  ok  koma  við  írlaxul; 
jþat  var  síS  um  kveld,  lágu  jþeir  p^r  um  nöttina. 
Svá  er  sagt  >   at  Rölf r  íra  konúngr  hafði  vitat 
komu  nafna  síns  af  margkunnandi  sinni  ok  vis- 
ddmi)  ok  hafði  hann  stefnt  at  sér  miklu  liSi« 
Um  morguninn,  er  jþeir  fóstbrœjir  vakna,  mœlti 
Rölfr  konúngr  vi$  Asmund:   mun  eigi  ráð  at 
vitja  mey^r  málanna,   ok  heyra  svör » af  Rdlii 
konúngi.       Asmundr  kvaðst   (ess   vist  fýsast. 
Konúngr  mæl^:    vér  skulum  fara  fríSliga  ok 
méS  aungvu  ofbeldi  eSa  hernaSi^  meSan  oss  er 
engi  dfriSr  boSinn.     pá  valdi  konúngr  með  sér 
hundraS  manna,  en  baS  liSit  vopnast  ok  vera 
búit  við  öllum  hemaSiy  ef  til  pyrfti  at  taka ,  ok 
gángauppfrá  skipum,  okvera  i  skdginær  borg- 
inni*     Ná  ferr  Rólfr  konúngr,  f>ar  til  er  hann 
kemr  nœr  borginni.     pá  sá  (eiri  at  lið  ferr  i 
mdt  peim ,   ok  bdit  sem  til  bardaga.     Konúngr 
bað  |)á  gánga.     Borgarlýðrinn  stefndi  til  möts 
við  pá,  ok  er  peir  fundust,    var  par  kominn 
íra  koniingr  með  6  hundruð  manna.     pá  mælti 
Rdlfr  íra  konúngr:  gjörla  veit  ek,  Rolfr  Gaut- 
reksson !  hvðrr  pú  ert,  ok  Asmundr,  fóstbrdðir 
pinn,  son  Otafs  Skotta  konúngs,  ok  veit  ek  eyr- 
indi,  ok  purfi  fiir  |)at  eígi  upp  at  bera  j   ek  skal 
I>er,  Rölfr  konúngr!    gjöra  skjdta  kosti,  með 
'jjþviat  þdert  hvörjumkonúngi  friðari  okágætari, 
pá  skal  ek  jþér  leyfa  heim  at  £ara  með  öllu  heilu 


29  K.     SagaHrólfsGauta^kssonar.  167 

pkholdnu  liði  pínU,  .ok  kom  aldrei  (essa  eyr- 
indis  optar,  pvíat  fremci  ok  ágætari  hafa  |>éir 
verit  margiri  er  |»essa  rá^s  hafa  leitat,  ok  fengit 
eigi  utan  skömm  ok  skaða;  vili  pér  eigi  |)ekk}- 
ast  jþetta  vort  boð,  I»á  skulu  pér  fara  þvi  hæ6i* 
ligar,  'sem  ^ér  jþikist  meira  verðir  enn  aðríc 
menn.  At  lokinni  rœðu  Rólfs  íra  konúngs, 
svaraði  Bdlfr  konúngr  Gautreksson:  meii  pví 
at  þú  ert  svá  vitr  konúngr  ok  forspár,  at  f>ú 
veizt  dorðna  hluti,  hug  eða  œtlan  hvörs  manns^ 
{lá  ætla  ek  at  J>at  mundi  forsjáligra,  at  piggia 
þettaboðý  enfiarsem  ek  hefi  rekizt  heiman  or 
SvípjdSy  ok  með  nokkuru  liðiy  ok  heitit  Áa- 
mundi,  fdstbrdður  mínum,  fyIgð>ok  trygð  til 
J^essa  máls'y  f>á  nenni  ek  eigi  at  snúa  áptr 
við  8V&  búit  ok  reyna  ekki  framar  yðvarn 
styi;k  ok  mátt.  ira  konúngr  kvað  hann  f>at 
kjdsa-y  er  honum  gegndi  verr  ok  liði  hans. 
Rdlfr  konúngr  gjör&i  f>á  n)dsn  liði  sínu,  ok 
bað  I>á  eigi  dvelja  at  duga  sér,  æilaði  Rdlfr 
konúugr  Gautreksson ,  at  í ra  konúngr  mundi 
eigi  hafa  meira  lið,  enn  þat  sem  f>eir  S]á| 
ok  f>6ttist  i  hendi  hafa  hans  ráðj  en  íra  kon- 
úngr  hafði  dflýanda  her,  ok  vissu  f>eir  ekki 
til  f>ess.  íra  konúngr  vissi  ok  eigi,  at  Rdlfr 
kondngr  hefði  lið  í  skdginum.  íra  konúngr  bað 
nú  veita  f>eim  atgöngu.  Rdlfr  konúngr  Gaut- 
reksson  bað  sína  menn  hlífa  sér,  ok  hefjast 
undan.  Litlu  sfðar  dreif  at  liS  íra  konúngSy 
bað  hann  sína  menn  víkja  aptr  til    borgarinn- 


\ 


168    SA€AHRÖLFsGAUTa£K880SAm«      29  K* 

ar.  pá  félíu  írar  in)ök|  Mr  jj^eir  kvomust.f 
borgiúa ;  8Óttu  RóUb  menn  eptir  með  mikium 
ákafa,  ok  pegar  inn  í  borgina.  Ok  er  lið  Ról& 
konúngs  yar  allt  inn  komit  f  borgina  ^  pá  dreif 
liii  at  peim  öUu  megin }  fylgtu  h vorirt^eggju  j 
er  8Tá  sagt,  at  eigi  var  minni  liðsmunr,  enn 
6land8menn  Toru  um  einnþeirráSvíanna}  skaut 
J^eim  mörgum  heldr  skelk  f  brfngúy  ok  |»rftti 
^eim  mikit  ofrefli  í  möti  at  gánga  svá  miklum 
miíg  manna ,  tdkst  pá  bardagi  bœði  harðr  ok 
lángri  sóttu  írar  at  með  miklum  ákafa  ok  mann- 
f jöldá  I  pvfat  'þeix  sá  at  höfðfngi  peirra  var 
harðla  mannskœðr;  skaut  íra  kondngr*  svá ,  at 
f>eim  sýndist  tvœr  örvar  senn  á  lopti ,  ok  varS 
máðr  fyrir  hvörri.  *  Rdlfr  konúngr  Gautreksson 
barSist  /  með  f rœknu  h jarta ;  menn  hans  fylgðu 
honum  allir  Vel  ok  drengiliga,  ok  féllu  meö 
góðum  drðstýr,  pdtt  vér  kunnum  eigi  at 
ségía  frá  hvörs  f»eirra  vðrn<  ok  framgönguj 
sýndist  p'elm  pá|  at  {»eir  höfðu  margir  verit 
enir  mestu  garparj  ok  meðan  peir  voru  d^ 
mdðiry  feldu  |>eir  margan  mann  til  jarðar,  ok 
hopuðu  hvörgi  á  hæl^  J^dtt  f»eir  œttu  við  mik- 
inn  liðsmun.  Grímr,  er  fyrr  gátum  vér,  gjörð- 
ist  auðkendr  í  pessum  bardága  ^  var  hann  bœði 
fimr,  röskr  ok  enn  djarfasti  í  framgöngu.  Rdlfr 
konúngr  Gautreksson  gekk  fram  með  mikilU 
grimd  i  pessi  orrostu  >  ok  hjd  til  beggja  handa 
méð  sverðinu  Risanaut,  hlífði  hann  sér  hvorki 


'}  þannig  C;  vöxt,  A> 


29  K*    SagAHrölpsGautre&ssonar.  169 

meS  hjálmi  nh  skildi  n^  biynju ,  ok  fœrSi  xnarg* 
an  niann  til  heljar ,  ok  gekk  jafnan  í  gégnum 
fjUdngar  af  mikilli  hugprý6i.  MeS  slikum 
hætti  gekk  fram  Asmundr^  ok  hjö  margt  ok 
stdrty  ok  gjörSi  mikit  afhroS  í  sinni  vöm,  pá 
▼ar5  bardagi  ákafr,  ok  tökst  enn  hit  mesta 
mannfall  i  hvoratveggja  liði.  par  för,  sem 
jafnankaon  verða,  [at  landsherinn  verðr  drjúgr^; 
snéri  pá  mannfallinu  á  hendr  Rd)fi  konúngi 
Gautrekssyni  ok  hans  mönnum;  ok  pegar  er 
Írar  funduy  at  mannfallinu  snéri  á  hendr  sín- 
um  dvinum  ^  pá  gengu  {^ir  at  djarfliga  j  f éllu 
]^  menn  Rdlfs  konúngsr  Gautrekssonar  hvorr 
um  pveran  annan.  pá  var  gengit  at  ölli;i  meg« 
in  með  öpi  ok  eggjan.  Ok  er  Rólfr  koniSngr 
s&j  at  li5  hans  fMl,  svá.at  fátt  var  eptir,  bað 
hann  pá  víkjast  út  at  borgarvegginum ,  ok  láta 
hann  hlífa  sér.  pá  sögðu  menn  hans ,  at  peir 
munduflýja,  ok  vita  ef-^eir  nœði  til  skipa  sinna. 
Konúngr  kve5st  eigi  flýja  vilja,  kveðst  heldr  par 
skyldu  falla  með  öUu  liði  sínu}  varð  ok  öngv- 
um  pat  fyrir  hans  mödnum  at  flýja,  heldr  fell 
hvorr  á  fœtr  öðrum,  svá  gjörsamliga  at  eigi 
stdð  meir  upp  enn  12  menn ,  ok  voru  pd  mjök 
sárir  ok  ákafliga  mdðir.  pá  mœlti  Rdlfr  kon- 
úngr  til  Ásmundar :  pat  er  nú  vœnna,  fdstbrdð- 
ir !  at  hljdta  at  vinna  nokkut  til  mægðanna  viS 
fra  konúngi  er  pér  fýstuzt  at  fá  yðr,  |»dtti  ek 

f)  H  hcimaherimi  vwáTr  ii jugr,  By  V  i  a^i  ekki  má  viéT  inörg- 


170    SAGAHaÓLfrsGAUTRBKSSOIiAR.       29  K. 

seiim  ok  tregr  ferSar  ^essar ,  skal  ná  ok  ekki 
afspara  atreita  |>ár  eptir  xnegnii  ok  heimta  út 
meyjar  mundinn.  Rólfr  konúngr  Gautreksson 
spenti  ]þá  tveim  höndum  meðalkaðann  ^  ok  hjó 
i  báSar  hendr  hæii  margt  ok  stdrt,  ok  yeitti  ~ 
mörgumskidtt  líflát.  ^smundr  ok  Grimr  veittu 
honum  góða  fylgð.  S vá  er  sagt  át  jþeir  hlö&u 
svá  umhverfis  sik^  at  peir  máttu  valla  vega  ^ 
fyrir,  ok  f^lu  f»á  allir  menn  Rölfs  konungs  utau 
|[>eir  Ásmundr  ok  Grimr,  peir  voru  ^á  m)ök 
sárir^  en  ákafliga  möðir^  svá  at  Jæir  gátu  valla 
staðit  uppi.  pá  voru  bornir  at  peim  skildir  öUu 
xhegin^'  ok  áðr  peir  nœði  Rölfi  konúngi^  drap 
hann  15  menn  fyrir  ^im  ^  fór  hpnum  pá,  sem 
'mœlter,  at  ekki  má  við  margnumj  voruNpeir 
allir  handteknir  ^  ok  flettir  klœðum  ok  vftpnum^ 
höfðu  peir  barizt  allan  daginn  ok  mikit  af  nótt* 
inni,  iéll  par  svá  gjörsamliga,  at  engi  maðr 
komst  á  braut ,  höfðu  peir  ok  eigi  annat  stund- 
at^  enn  veita  konúngi  sinum  sem  bezta  fylgð. 
Lið  Ira  konúngs  hafði  svá  mjök  falUt,  at  eigi 
var  meir  eptir  enn  5  hundruð  manna^  ok  þó 
allir  sárir  ok  móðir.  Rdlfr  íra  konúngr  hrósar 
nd  sigri  sinumj  hann  mælti  pá  við  Rólf  kon- 
úng :  nú  hefir  farit  ^  sem  mik  varði  ^  at  f>ú  ert 
yfirkominn  með  öUu  liði  f)fnu,  vœri  þér  nú 
betra  at  hafa  tekitpann  kost  með  pökkum^  sem 
pér  var  boðinn,  ok  haldit  svá  heilu  liði  I>ínu. 
Rdlfr  konúngr  Gautreksson  svarar:  éngrar 
frægðar  eru  J)ér  af  pessu  verðir ,  hafið  'þhr  meir 


29-90  K.  SagaHrólfs  Gaut&bkssonar.  171 

unnit  petta  mál  meS  vilum  ok  prettvlsi^  enn 
með  drengskap  eSa  hr?ysti  sakir  liðsfjölda  l^ess^ 
er  l^ér'hafið  oss  i  mdti^  enda  má  enn  vera^  at 
yðr  verði  petta  launat.  íra  konúngr  mœlti: 
lengi  heldr  f>ú  á  dul  pinni,  þvíat  fiú  veixt 
tfg)ð(la,  hriBLt  ^ú  átt  fyrir  höndum^  pvfat  engi 
8kal<  íúlari  istaðnumy  enn  sá  er  pú  skalt  i  fara« 
Rtflfr  kondngr  Gautreksaon  mælti  :  p^r  munuð 
nú  at  sinni  hafa  vald  á  oss  f élögum ,  ok  eir  'þaZ 
hraustra  manna  dauði^  at  vera  hálshöggnir. 
íra*  konúngr  mœlti:  fyrr  skal  fœra  yðr.i  gesta- 
skála  minn  ^  ok  skulu  þer  jj^r  svelta  i  hel.  L2t 
hann  leiSa  |iá  út  í  garðinn,  par  sá  peir  gjörla 
eina  gröf  lángt  í  jörð  niðr  j  purftu  f>eir  j^ 
margir  át  at  gánga  y  áðr  f>eir  komu  Rdlfi  kon- 
^ngi  par  niðr^.  par  var  harðla  djúpt,  ok  ef 
j^ir  hefðu  konúnginn  á  höfiiinu  niðr  fært,  hefði 
hann  [skjótt  látit  sitt  lif ',  en  hann  kom  stand* 
andi  niðr.  par  var  f ýlá  mikil ;  par  voru  und- 
ir  manna  búkar.  peir  ^smundr  ok  Grimr  voru 
ok  niðrfterðir  j  tök  konúngr  f>á  á  lopti^.  ok  setti 
niðr  hjásér.  Siðan  var  færð  yfir  hella  mikil,  svá 
varla  gátu  hrært  10  karlar.  .  Föru  í'ra  konúngs 
menn  f>á  i  burt,  ok  töku  náðir  á  sik. 

30.     pá  mœlti   Rdlfr  konúngr  Gautreks- 

8on  til  Ásmuudar:  f>at  œtla  ek,  fdstbróðir!  at 

—————  t    ■ 

«)  skali  skal,  B,  C,  f^     ^)hí9an  af  og  tógunaút  eru  B^  C, 
y  mihtf  frábrug^in  A,  þ6  á^alefnilf  «ð  þaií  sama,  og  eru  þau 
/jjölot&ari  h^an  og  fram  {  33  Aa/?«>  cn  úr  þuí  <r  A  lengri  oðT 
fiíU'ógn.      ^}  liálsbrotnat,  C. 


172  SagaHrölfsGautukssohíju  .  sok* 

0 

snafiai  muin  ætli  (ir  fjrrr  pesta  hTÍIuiiA  eim  hjá 
ÍAgibjði^,  ddttur  sinniy  eSa  hTÖrsu  ^iki  pér 
hér  fyrir  fjrrirbiUt?  Asmuiidr  kyeðst  fiikja  ttiJr- 
liga  iUt :  Tilda  ek  heldr  hafa  fallit  i  dag  f jrír 
Topnum  yaskra  manaai  enn  at  vera  f  ^essum 
öfagnaði,  mun  oss  hérœtlátat  deyja  ok  svelta 
til  bana.  Rdlfr  konúngr  mœlti :  mœlumst  vel 
um,  fdstbrdjiirl  er  ^t,  sem  mælt  er^  at  býsn 
skal  til  batnaðar^  mun  enn  npkkut  gott  fyrir 
okkr  liggja.  peir  stdðu  berum  fdtum  á  manná 
búkum  í  skirtu  ok  línbrdkum.  Ðdttir  íra  kon- 
úngs  hafði  sið  á  bardagann  um  .daginui  ok  sá, 
hvðrsu  hraustliga  Rölfr  konúngr  barðist  ok 
hans  menn^  ok  harmaði  mjök  sva  ágætan  kon^ 
úng,  at  hann  skyldi  svá  skjdtt  tína  lífinu.  Hún 
átti  eina  skemmu ,  ok  bygSi  hana  með  mðrg- 
um  meyum«  Hiin  var  vitr  ok  vinsœl  ok  harSla 
væií  ok  kurteis.  Hiin  átti  eina  skemmumey,  er 
hiin  triiði  betr  enn  ðUum  ððrum;  hún  var 
riks  manns  döttirá  írlandi,  ok  hét  Sigriðr.  Ok 
er  lokit  var  bardagantimy  kallar  hún  meyna,  til 
ainy  ok  mælti:  f>ú  skalt  fara  til  grafarinnar,  sem 
Rölfr  konúngr  Gautreksson  er  meS  sfnum 
mðnnum,  ok  spyr^  hvat  hann  vili'hebst,  J^t  ir 
ek  má  veita  honum!  Hún  ferr,  ok  kallar  at 
gröfinní,  ok  spyrri  hvðrt  par  lifi  nokkur.  Kon- 
úngr  svarar ,  ok  sagði  J^r  lifa  3  menn.  Mærín 
msBlti :  ddttir  íra  konúngs  bað  mik  spyrja  yðr, 
Rdlfr  konÚQgr  Gautreksson!  hvat  "pér  kjdsið 
helzt,  pat  er  hiin  má  veita  yðr  til  hjálpar.   Kon- 


30  K*     Saga  H&ölfs  Gautrbkssovab  .   1 73 

úngr  mœlti:  f>atskal8kjdtt  kjoia,  ek  vilði  helzti 
at  hún  naoSi  sverði  mínu^  mun  |>at  auðkent  ^  .* 
ralunmfyrir  sakir  vaxtar  ok  mikilleiks;  geymda 
ek  ok  pat,  er  ek  var  tekinn^  at  ek  kastaði 
pvi  i  liurty  aem  lengst  gat  ek,  í  valinn,  par  sem 
l^ykkvast  lá.  Mærin  rann  til  skemmunnar, 
finnr  íngibjörgu^  ok  sagði  henni,  sem  var,  ok 
kvað  petta  vera  >  mundu  allheimskan  manu) 
svá  iUa  sem  hann  var  staddr,  át  hann  kaus 
fiat,  er  honum  lá  ekki  vi5  með  öllu.  Konúngs 
ddttir  mælti:  pat  höfum  vér|K$heyrt,  at  Rdlfr 
konúngr  vœri  hvörjum  manni  vitrari|  skaltu 
nii  fara,  at  leita  at  sverðinu*  iVIærín  kvaftst 
vist  ikki  jþora  at  kanna  valinn,  fara  til  ein  um 
nœtr,  vaSa  blóð  ok  gánga  á  manna  búkum^ 
kvað  (at  ekki  kvenna  ferðir.  Hún^bailhaua 
fara^  sagði  ekki  mundi  tilsaka,  ok  yið  eggjun 
hennar  fór  hún^  okfdr  ddjarfliga,  leitar  ok 
finnr  ekki  sverðit,  kemr  aptr^  ok  segir  at  dauð* 
ir  menn  gengu  öUumegin.  Konúngs  ddttir 
kvað  hana  vera  hrœdda  ok  heimska,  ef  hún 
dttatðist  doiuða  menn:  skal  ek<  nú  fara  með 
^ér.  pær  gánga  nú  báðar,  ok  leita  um  val- 
inn  j  feft  konúngs  ddttir  hit  djarfligasta  y  ok 
finnr  sverðit,  drdu  'þær  {>at  eptir  sér  til  skemm* 
unnar.  Konúngs  ddttir  mælli  ena  til  meyar- 
innar:  farðu  til  grafaripnary  ok  spyr  Rdlf  kon- 
líng,  hvat  hann  kýs  helzt^  pat  er  ek  má  veita 
honum.      Mærin  ferr,    ok  finnr  gröfina^   ok 

»)  h^  (fyrjar*  Mtinatta  hlaiSit    af  D. 


174   SAGAHRÓLFsGAnTRBKSSOlfAR.       QOK. 

spyrr,  hvörs  peir  purfa  helzt|.ok  sagSi  ^œr 
hefðu  náS  syerðinu.>  Kont^ngr  kvaS  jþegar  vœnt 
horfa.  Mœrin  mælti:  hvat  vili  I>ér  nú  helzt 
kjósa,  ok  segmérl  Konóngr  svarar:  helzt  vild- 
um  vér  piggja  kl^M  nokkurt  undi^  fœtr  oss; 
er  hér  kalt  ok  fúlt  at  standa  á  dauðra  raanna 
húkum,  sé  ek^  at  loft  er  einu  megin  undir  hell* 
una,  .ok  má  par  inn  koma.  Ferr  nú  mœrin^ 
ok  segir  konúngs  dóttur  ^eirra  beiðslu.  íngi* 
björg  svarar:  sýnir  Rolfr  konúngr  j^at  enn| 
at  hann  er  hvör}um  konúngi  hraustari  ok 
ágœtari;  mundu  margir  bráðlátari  tirhjálpar- 
innar,  ef  £á  mættu^  ok  veeta  svástaddir,  sem 
nú  er  hann,  ok  er  j^at  iilt,  at  slikir  hreysti* 
menn  skulu  svá  fijött  endá  lífiu  Ná  tdk  hún 
peim  alla  luti^  er  peim  voru  nauðsynligir, 
drykk  ok  visti  göð  smyrsl  ok  [lækníngs  li^ 
klœði'  ok  Ijds,  ok  allt  l^at  er  peir  j^urftu  at 
hafa;  ferr  hún  nú  með  meyunni,  ok  færir 
f>eim  pessa  hluti.  Höföu  f»ær  snœri,  ok  létu 
fiíga  niðr  at  ^im.  Með  sama  hœtti  fœrSu 
(ær  ^ángat  sverS  Rdlfs  konúngs,  Tarð  hann 
]þvi  stdrliga  feginn,  ok  j^akkaði  pelm  með 
fögrum  orðum*  Tekr  hann  nú  sár  peirra  ^s- 
mundar  ok  Gríms,  ok  hafði  hvorgi  |)eirra 
bannvœnlíg  sár.  Siðan  bjuggust  peir  um,.ok 
klæddust,  síðan  ^tu  {>eir  ok  drukku,  pikir 
j>eim  þegar  vœnkast  um  sinn  hag,  en  verða 
I><5  at  vera  samt  í  vandrœði  sínu. 

«)  lœkníng'  líf,  D. 


ai-32K.SA6AHR(^FsGAIITKEKSSO!IAR.    175 

31.  Nú  er  at  tala  um  J^at^  hvat  fram-* 
ferr  i  Svípíóð ,  Danmörk  ok  Gautlandi.  'pörir 
)ámsk)öldr  haf5i  landráð  í  Svípjdð  eptir  btirt- 
ferS  Rdlfs  konúngs,  sv&  ^m  fyrr  var  getit* 
Peir  íngíaldr  ok  Ketill  iindu  stórilla,  at  þeir 
hefðu  eptir  'setit.  £n  eptir  burtferð  pdris  af 
Sv{|>jóð  sendi  pornbíörg  drottníng'  orð  Katli 
ok  íngjaldi ,  at  peir  skyldu  sahia  liða  ok  leita 
Rdlfs  konúngs  Gautrekssonar.  peir  brugðu 
við  skjótty  ok  buðu  út  leiðángr  af  Danmörk 
ok  Gautlandi*  Drottníng  dró  ok  her  saman 
af  S7{þ]6ii  tdk  hún  pá  skiðld  ok  sverð,  ok 
réðst  til  ferðar  með  Gantrekiy  syni  sinum; 
hann  var  pá  12  vetra  gamallj  hann  var  hinn 
vænsti  maðr^  mikill  ok  sterkr.  Ok  i  ákveðn* 
um  stað  fundust  f»au  öll  saman  með  miklu 
liðiy  hafði  drottníng  ráð  ok  skipan  fyrir  [liði 
|>eirra'9  var  enn  sem  optar,  at  KetiU  sýndi 
meir  ákaia  enn  forsjö  ^eðr  fyrirleitniy  vildi 
hann  at  allt  yrði  senn  um  hans  ferð.  Látum 
f>au  nú  [fara,  sem  peim  likar'. 

32.  pat  varð  til  tiðinda  einn  dag  á  ír- 
landiy  eptir  |>atRölfr  konúngr  íra  hafði  dregit 
saman  her  sinn  allan,  ok  vissi  ^bx  kominn 

*)  hér  hyrjar  patf  elzia  vg  hezla  •linnhólLarhrot  Ah  þann-~ 
ig :  drottniiTg  gerd'i  þií  orðT  Katlí  ok  Ingjaldi  i  Ðanmörk  o.  #• 
fr,  þvi  nccr  ortSrett  éamhljóíUi  A\  tn  hin  tru  tnn  nolJíulf  fjol^ 
orífari  o^  Jráhragifin,  D  bctlir  hir  mn  i'  þvi  sem  ^omi&'  var 
um  dryUju  þórin  {  28'  lap.  ^)  feráT  þeirri ,  Ab.  ^)  búaít 
fyrst  At  túiiu,  C,  V\  buast  tneð'  friéTi ,  ok  liTe^fujn  þar  isi  at 
siniii,  D' 


f      I 


I 


f 


176    SAGAHRckFsGAnTREKSSONAA.      32  K. 

Rtflf  konúiig  Gautrekfitoii  af  f  jölkýngi  sinni,  ok 
heldr  {>▼{  liSi  eaman  hálfan  mánuð,  i$x  Rdlfr 
konúngr  kæmi  9  at  tröU  eitt  mikit  kom  á  land- 
it  fyrir'  kondngt  atsetunni^  svá  illt  ok  grimt 
at  eigi^  reisti  rðnd  yiðy  drap  niSr  menn  ok 
fénað,  en  brendi  bygSir,  ok  öngvu  vœtti  eyrSi 
^at  9  drap  niðr  hvört  kvikindi  lifandi,  ok  gjörði 
hit  mesta  illvirki|  en  |at,  sem  eptir  var,  -flúði 
á  merkr  ok  sköga.  Ok  penna  morgun  kom 
{>at  til  borgarinnar  eptir  orrostu  kominganna ; 
hafði  tldlfr  íra  konúngr  lengi  drukkit  um  ndtt- 

/  ina.  SiSan  sofnar  hann  ok  allir  hans  menn. 
Ok.um  morguninn,  er  mennatluSuút  at  gánga, 
yar  tröll  svá  mikit  komit  i  hallaf  dyrín,  at  enginn 
jj^ttist  séð  hafa  jafnmikit  tröll ;  ]þat  hafði  alvæpui 

'  ok  skjöld  svá  mikinn  af  jámiy  athuldi'  611  hall- 
ardy  rin.  petta  tröU  var  svá  grimt  ok  ögrligt,  at 
engi  |>orSi  til  útgöngu  at  leita,  ok  svá  mikil  ógn 
fylgði  pessu  kvikindi,  at  aftök  allan  vísddm^ 
af  konúnginum  meS  megni  ok  bragSvisi,  sv& 
enginn   varS    hrœddari    enn  sjálfr    hann    viS 

•  {>enna  atburS  9  pötti  mönnum  pQtta  mikil  * 
fádæmi)  ok  hin  mesta  býsn,  at  peim  skyldi 
siík  fádœmi  at  hendi  bera.  Tröllit  Ut,  sem  pat 
mundi  pá  ok  |>á  inn  hlaupa  i  höUina  at  |>eim. 
Konúngr  baS  öngvan  svádjarfan  vera,  at.til  mdts 
gengi  viS  |)etta  tröll,  sagSistvænta,  at|>atmundu 
bulk  leita  af  stundu.     Sitja  menn  |>ar  um  dag* 

«)  fjarri,  Ah.     •)  T«ttt,  J.  v.  A\u     ■)  hh  endar  D.     ♦)  ok 
spnkUik  Hr^lfi  In-,  fi.  t/«  Aþ.     ^)  imdr  ok,  Ab, 


32-33  k.SagaHrólfsGautrkkssonar.  177 

inn  [f  fot^  vi8  |>etta  tröll,  ok  var8  inönnum 
fátt  til  gamans. 

33.  Skemmumey  íhgibjargar  konúngs 
ddttur  hafSi  gengit  |)enna  dag  til  hallarinnar, 
ok  er  hún  kom  nærri  höllinni^  sá  hún  |>etta  hitt 
mikla  trðU,  hljóp  hún  |>á  aptr  til  skemmunn- 
ar  með  dpi  miklu  ok  gani.  Konúngs  ddttir 
spyrr,  fví  hún  léti  svá  óvitrliga.  Hán  segir 
attröU  eitt*  var  komit  í  hallardyrin,  svá  ekk- 
ert  mun  |>vílíkt  vera.  Konúngs  ddttir  mælti : 
œtlar  Jiii  víst,  at  tröll  vœri,  heldr  enn  mikill 
maðr?  Hún  svarar:  ekkert  tröll  mun  pvílikt 
vera,  ok  svá  lætr  |)at  grimmliga,  sem  pat  muni 
öngvu  eyra,  pvl  er  at  pvífœri.  Konúngs  dóttir 
mælti:  eigi  mun  tröll  vera,  pd  tröllsliga  láti, 
|)iki  mér  vera  mega,  at  grimt  sé  i  hug,  dk 
pikist  híngat  eiga  at  leita  til  hefnda.  Vil  ek 
nú  senda  |>ik  til  hallarinnar';  pú  skalt  hafa  me5 
{>ér  mat,  ok  bjdða  tröUinu,  má  vera  at  |>at  [sé 
pá  ekki  svá  grimt,  ok»  linist  heldr  við  menn. 
Mærin  mælti:  nú  mælir  |>ú  ddæmi,  at  ek, 
lítil  meya,  mundi  gánga  at  pví  tröíli,  sem 
enginn^  porir  mdti  at  sjá ,  |>ar  sem  konúngr- 
inn,  faíir  finn,  porir  ekki  út  at  gánga,  slíkr 
kappi  sem  hann  er,  ok  enginn  hans  manna, 
ok  munu  heldr  svelta  til  dauða;  ok  muntu 
vera  heilluð  af  dvætti  pessum ,  er  gengr  um 

«)  6.  V.  Ah ;  V.  í  A',  i  þrá,  B,  C,  K.     ^)  svá  hrapá-ilígt,  Ah. 
>)  V.  i  Ah. 

FoRicALOAn  SöoujiNoRDRLAiíDA,  3BiarDi.        M 


178  Sa6aIIr6lfsGautrek8Sonar»     33  k. 

básumar  ok  Ijdsa  daga,  er  'þú  vilt  gefa  ]þeim 
mat,  er  drepa  viU  konúnginity  föður  pinn. 
Ok  {)d  hún  talaði  slíkt,  f^orSi  hún  ekki  í  móti 
at  gjöra  hennar  vilja.  Hún^  hafði  disk  á  Idfe, 
en  horn  mikit  í  annarri  hendi.  Ok  er  hún 
kom  6vá  nær,  hún  hugði  hann  mundi  heyra, 
[kalláM  hún:  et  mat  l^inny  tröll^  !  Hann  leit 
til  hennar.  Hún  varð  mjök  hrædd,  hlidp  aptr 
til  skemmunnar  með  dpi  miklu'.  Hún  feldi 
niðr  af  diskinum  matinn^  en  sld  drykkinn  or 
horninuy  ok  sagSi  petta  mikil^  undr,  at  senda 
hana  í  trölla  hendr:  eðr  fyrir  hvörja  sök  viltu 
bana  m^r?  Koniiings  -ddttir  mœlti,  ok  sagðist 
ekki  vilja)  at  hún  fengi  mein  eðr  bana  af  sía*- 
um  ráðum:  ok  ekkert  illt  muntu  hér  af  fá; 
segir  mér  svá  hugr  um  ^  at  {letta  muni  «kki 
tröll  vera,  skaltu  nú  fara  í  anoat  sinn.  Mœr- 
in  ferr,  pd  hún  vœri  treg,  ok  er  hún  kom  svá 
nær,  at  húnsá  gjðrla  tröllit,  mælti  hún:  viltu 
piggja  mat^  hit  núkla  tröll?  Hann  leit  viðhenni, 
ok  igldist  á  hana. .  Hún  hljdp  f  burt,  ok  segir 
konúngs  ddtturi  at  hún  hafði  nú  gjörla  séð 
tröllkallinn.  Konúngs  ddttir  mœlti:  hvörsu 
leizt  þir  á  tröllit,  eðr  vildi  I>at  nokkut  tala 
til  pín?  Hún  svarar:  aldrei  hefi  ek  fyrri  tröll 
séð ,  en  ekki  sýndist  mér  pat  svá  illiligt ,  sem 
{>at  er  mikit  til ,   pat  er  magurligt  ok  svángt, 

(}  ok  fór  hiin,  ok,  M.  ^)  ef  kiín  kallar,  þá  niim  liiin  •taðT' 
ar,  ok  mælti:  Tiltu  mat,  trölir  hún  MÍ  at,  jéb.  ^)  ok  sag^i^ 
at  tröllit  Tildi  taka  hana>  b.  t/«  jíb.      ^)  tídœnii  ok^  ^b. 


33  K.    SágaHrólfsGautrekssonar.  179 

sem  pat  muni  lengi  soltif  hafa ,  undra  ek  pat 
etr  ekki  dauða  mennina,  er  liggja  um  alln, 
borgina.  Má  vera,  júngfrú !  at  petta  sh  blend- 
íngr,  ok  sé^ekki  [fullkomit  tröU'^  ok  ekki  varð 
ek  nú  jafnhrædd  sem  fyrr.  Konúngs  döttir 
mœlti:  hvörsu  er  tröllit  biSit?  Hún  svarar: 
loðkápu  hefir  |>at  mikla,  svá  hvorkisér  héndr 
^ess  né  fætr^  skjöld  hefir  |>at  svá  mikinn*  af 
járni,  at  hylr  öU  hallardjrrin ,  spjdt  hefir  |>at 
^^grligt,  ok  leggr  |>vi  inn  með  skildinum.  Kon- 
úngs  dóttir  mælti :  nú  mun  ek  leggja  ráð  með 
'þhri  'þúf  skalt  fara^  ok  bjdða  þvi  matinn^  ok 
seg  at  lifi  Rólfr  konúngr  Gautreksson,  ok  vit  þi^ 
hvat  af  skipast.  Hún  ferr  nú  j  ok  miklu  djarf- 
ligar  enn  fyrr,  ok  er  hún  kom  mjök  at  hon- 
um,  rétti  hún  diskinn,  ok  mælti :  et  mat  |>inn, 
tröU!  lifir  Hrdlfr  Gautreksson.  Hann  leit  þá 
til  hennar  blíðliga,  tók  hendinni  i  mdt  diskin- 
um,  át  ok  drakk.  Hún  sá  at  hann  var  mjök 
lystugr  ti>^matariiis,  |><5tti  þó  ekki  prœlsliga 
atfara;  ok  er  hann  er  mettr,  gengr  hún  £ 
burt,  liðr  af  ndttin,  segir  hún  konúngs  dóttur 
sem  var,  ok  |>at  með  er  hann  tdk  möti  disk- 
inum:  undir  kápunni  var  rauð  ermi  ok  'þav 
á  digr  gullhringr.  Liðr  nú  ndttini  komust 
{>eir  ekki  úr  höllinni,  ok  urðu  allir  ráðlausir 
fyrir  jötni  ]>essum.     Um  morgunhm  kom  mœr- 

»3  me&  öUti  ad'iilltöll,  Ab.      ^)  hir  endar  Iæ»iliga  Mmn  mf 
Jih-hrotinu ;    hin  er  gjor^náíf  og   élegéilig^ 

M  2 


180  SagaHrólfsGautrekssonar.     33  k, 

in  aptr  me8  itiat ,  ok  færSi  honutn,-  ok  er  hann 
seildist   mdti   diskinum,    tdk   hann   meo  hönd 
meyarinnar,   setti  hana    á  kné   sér,    en    hún 
kvað  vi8  hátt.     Hann  baS  hana  eigi  óttast:  ok 
seg  mcr,  hvar  Rólfr  konúngr  Gautreksson  er, 
ok   hvörr  honum  hefir  líf  gefit.     {Iiin  svarar, 
ok  segir    honum  allt,    sem  gengit  hafSí,    um 
peirra  ferS,  ok  hvar  komit  var  pá  peirra  máli. 
Hann    mœlti  J)á:    seg   konúngs  dóttur,    at  ek 
muni  par  koma  í  nótt,  at  finna  hana,  vil  ek 
at  vi5  tölumst  vi8  nokkutj  léthann  pámeyna 
lausa,      Hljdp  hún  þá  aptr  til    skemmunnar, 
segir  konúngs  dóttur,  at  tröUit  hafi  getat  tek- 
it  hana,  ok  kva8hann  margt  hafa  talat  við  sik: 
ok    hann  ætlar  at  finna  pik  i  nölt.     Konúngs 
döttiif  sag8i  pat  vel  vera ,   sagSi  pann  einn  vera 
mundu ,  hún  mundu  eigi  dttast  purfa.     Ok  um 
ndttina  kom  hann  til  skemmunnar;  er  svá  sagt 
at  konúngs  dóttir  brá  sér  ekki  vi8,  Jd  hiin  sæi 
petta  tröll,  toku  síðan  tal  me8  sér,  spurði  hún, 
hvat  hann  ætla8i  til  bragSa    at  taka.      Hann 
kva8st  ekki  heldr  annat  œtla ,   enn  svelta  inni 
koniínginn  me8  allri  hir8  sinni:  en  me8  |>ví  at 
Rdlfr  kondngr  Gautreksson  lifir,  ok  pfer  hafiS 
hdlpit  honum,  mun  ek  fara  fram  yðrum  ráSum. 
Hún  svarar:  önnur  rá8  eru  mér  heyriligri  til  at 
leggja ,  enn  pat  faSir  minn  sé  sveltr  inni  sem 
refr  l  skor,   eða  melrakkí    í  greni,   hefir   mik 
svá  dreymt,  at  hann  muni  skamt  dfriðar  missa, 
er  |>at  œtlun    mín,    at  Rdlfi   konúngi  Gaut- 


33-34  k.SagaHrólfsGautrekssonar.  181 

rekssyni  komi  fleiri  dugnaðar  menn ,  ok  mun ; 
ekki  lángt  at  biða.      pórir  mœlti :  til  pess  er 
mhr  annast,  at  ijnna  Rdlf  konúng,  fdstra  minn. 
Hún  kveðst  |>at  vel  mega  veita  honum,  at  tala 
við  þá  9  en  sagSi  peim  ekki  mega  burtkoma  ut- 
an  me5mannfjölda$    fara  |»au  síðan  til  graikr- 
innar.     Ok  er  pdrir   sá  helluna,   erfeirvoru 
læstir  meS ,  preif  hann  til  hennar  með  afli,  ok 
kastáSi  henni  marga  faSma  4  völlinn;  síðan  lét . 
hann  síga  inn  festi,  ok  drd  þá  alla  uppj    varS 
farfagnaðar  fundrmikiU,  pdttust  hvorir  aSra. 
or  helju  heimt  hafa  j  fdru  nú  allir  til  skemmr . 
unnar,  ok  drukku  |>ar  glaSir  ok  kátir.     Spyrr  þá 
Rdlfr  konúngr,  hvat  |>áskyldi  til  ráSs  taka.    As- 
mundrkvaðpá  hægt  til  ráða;  er  pat  fyrst,  at 
hera  eld  at  höllinni,  at  brenna  konúnginn  inni 
me6  liði  sínu.     Konúngs  ddttirgekk  |>á  par  at, 
ok  mælti:  peiss  vilekbiðja  yðr,  Rdlfr  konúngr! 
at  þhr  gefið  grið  f öður  mínum^  þó  þhr  eigið  vald 
á  honum.    ^Konúngr  kveðst  þvi  gjarna  játa  vilja 
henni  fyrir  hennar  hœversku  ok  dygð,   er.hún 
haf ói  honum veitta,  sagði  hana  yerðuga  at  |>iggja 
sína  bæn. 

34.  Nú  er  at  segja  frá  fer§  kondnganna 
Ketils,  íngjalds  ok  portibjargar  drottníngar; 
|)au  bjuggu  her  sinii  lit ,  ok  höfðu  60  skip,  öll 
stdr  ok  yel  skipuð,  tdkst  peim  hit  greiðligasta, 
komu  við  írland  þi  sömu  ndtt,  er  Rdlfr  kon- 
ilngr  var  tekinn  or  dýblissu,  peirri  er  hanu 
hafði  verit  x  settr ,  ok  ætlaðr  jþar  hcefeiligr  dauði 


182    SA6AH^ÓLF5GAUtREKSS09AR.  34-35  K. 

af  Rólfi  íra  konúngi.  En  hann  porSi  ekki  út  at 
gánga  fy rir  fiví  mikla  tröUi ,  ok  enginn  hans 
znanna.  Ok  er  ^eir  Ketili  komU)  sáu  |)eir 
skipastól  mikinn,  ok  kendu  mörgaf|)eim,  er 
átt  hafði  Rólfr  konúngi-  Gautreksson ;  enginn 
maðr  var  á  fieim  skipumj  brá  ^eim  mjök  viS 
pettdy  |»dttU8t  {>eir  vitai  hvör  tiðinði  |»ar  mundu 
orðit  hafa^  fara.  f>eir  nú  með  miklum  gný  ok 
'ákafa  til  hallarinnar,  sáu  skjdtt  pau  merki,  er 
par  höfðu  orðit  |  var  |>ar  margr  maðr  hryggr. 
Spy rr  pombjörg  drottníng ,  h vat  pá  sky Idi  til 
ráðs  taka.  Ketill  mælti:  nú  skal  mínum  ráð- 
um  fram  fara,  skal  nú  bera  eld  at  hvörri  skem- 
mu|  húsi  ok  porpi,  ok  brenna  allt  upp,  pat 
fyrir  verðr.  Drottníng  mœlti:  ekki  eru  petta 
mín  ráð|   mun  hérpat  eitt  fjölmenni  eptir,  at 

m 

vér  munum  hafa  ndgan  liðsafla  til  við  pá  at 
ráða,  mun  Rdlfr  konúngr  ok  hans  menn  svá 
hafa  við  skilít ,  áðr  enn  hann  hafi  látit  líf  sitt ; 
má  ok  ske  at  peir  byggi  hér  eitthvört  herbergi, 
er  vér  viljum  eigi  mein  gjöra  heldr  enn  sjálfum 
oss;  sé  ek  ok  at  borgin  er  drúdd  af.dauðum 
mönnum,  peim  er  fallit  hafa  i  pessum  bardaga* 
Ketili  kvaðst  nú  ráða  skyldu ;  var  nú  jþegar  eldr 
kveiktr  ok  borinn  at  allstaðar, 

35«  Svá  er  sagt  af  peim  Rdlfi  komSngi,  at  peir 
sátu  við  drykkglaðir  okkátir,  heyra  peir  út  gný 
mikinn  ok  vopnabrak,  ok  pvinæst  var  borinn  eldr 
atskemmunnifieirriy  erpeirsátu  inni,  tdkstsvá 
til  at  drottningsjálf  var  fyrir|>viliðinU|  okGaut* 


35  K*       SAGAHaÖLFaGAÚTRfiKSSONAR.    183 

Te\Tj  sonr  hennar.  Rdlfr  konúngr  mœlti  pá: 
|»at  œtla  ek,  pdrirfélagi!  at  skjöldr  |>inn  hafi 
litla  vörn  veitt  konúngsmönnum ;  munu  peir 
nú  útkomnir  með  liði  sínu  j  látum  pá  nú 
kenna  vopna  vorra,  áir  enn  vér  erum  yfir- 
komnir,  Síðan  hlaupa  peir  upp  y  ók  vopnást. 
pá  mælti  konúngs  ddttir :  sjáið  nú  svá  fyrir^ 
Rdlfr  konúngr!  í  útgöngu  ySvarri,  at  petta  eru 
ekki  íra  konúngs  menn  heldr  |>ínir  vinir  ok 
frœndr ,  ok  efnið  nú  vel  öU  heit  viS  oss!  peir 
tdku  stokk  einni  ok  skutu  á  skemmuhurðina, 
hraut  hún  |»egar  i  sundr ,  gengu  ]|[>eir  pá  pegar 
út.  Kendi  Rdlfr  konúngr  skjdtt  Gauta  ok 
ávía)  maðr  einn  stdS  fyrir  honum  með  al- 
vq^pni,  ok  var  hinn  vlgligasti,  hann  tdk  af 
hjálminn,  ok  hnekti  af  aptr,  kendi  hann  at 
pat  var  pornbjörg  drottníng.  Konúngr  mælti : 
seint  er  f>d  at  tryggja  slikar  konumar,  sem  ^d 
ert^  ok  viltu  nú  brenna  mik  inni'sem  melrakka 
í  greni.  Hún  svarar:  virða  mættir  pú  betr,  ef 
þú  vildir,  Rdlfr  konúngr!  pvi  vér  gjörðum 
þetta  ekki  af  iUvilja^  ok  eiguœ  nú  öU  sigri  at 
hrdsa  ^  er  J>ér  eruð  allir  heilir  j  er  mest  er uS 
verðir^  oktökum  nú  |>at  rá8|  er  öUum  er  heyri-. 
Ugastl  Rólfr  konúngr  bað  slökkva  sem  skjdt* 
ast  eldana.  Fréttist  |>etta  nú  skjdtt  um  herinn^ 
at  Rdlfr  konúngr  var  heiU  ok  dsakaðr,  ok  As- 
mundr  ok  pdrir  íámskjöldr  var  par  ok  kominn, 
var5  |>á  feginleiki  mikiU  aUra  höfðingja  ok  Uðs- 
manna.     Varð  lítit  fyrir  at  slökkva  eldaua,  er 


184  SagaHrólfsGautrerssonar.     35  k» 

• 

dvlða  höfðu  kveiktir  verit.  Ok  er  íra  konijngr 
xnérkti^  at  ófrxSr  var  kominn,  ok  tröUit  var  ekki 
í  hallard^runum,  hlupu  peir  út,  ok  vörðu  höU- 
ina  hraustliga;  var  KetiU  konúngr  par  til  at- 
sdknar  bæði  meS  eldi  ok  járnum;  varð  'þó  áðr 
nokkut  mannfalL   enn  Rolfr  Gautreksson  kom 

ok  styrky  ok  Ut  höndum  taka  Rdlf  Ira  konúng, 
en  drepa  alla  pá ,  er  fyrir  honum  vildu  standa. 
Ok  at  peim  verkura  unnum  mælti  Rdlfr  kon- 
úqgr  Gautreksson:  nú  er  svá  komit,  nafni!  fýrir 
fáum  ndttum  áttu  |»ér  vald  á  lífi  mínuy  ok  höfð- 
uð  ætlat  mér  heldr  harðan  dauða ,  ef  eigi  hefði 

4 

hetrast  vort  mál;  en  nú  eru  f  au  umskipti  orð- 
in,  at  ek  á  vald  á  yðr  ok  öllu  pví  yðr  varðar, 
ipunu  J)ér  nú  verða  at  hlýta  við  vorumddmum  j 
vili  pér  nú  unna  Ásmundi,  fdstbrdður  mínum, 
syni  Skotta  konúngs,  mægða  við  yðr,  pk  vinna 
Jþat  yðr  til  lífs  ok  yðar  mönnum  til  friðar  ok 
frelsis?  Rolfr  íra  konúngr  kveðst  pví  játa 
mundu,  Katli  kpnúngi  Gautrekssyni  ok  öðr- 
um  Uðsmönnum  pdtti  undarligt,  at  Rdlf  fra 
kouúng  skyldi  ekki  pegar-af  lífi  taka,  svá  sem 
hann  bafði  liði  |>eirra  at  skaða  orðit;  höfðu 
peir  látit  marga  gdða  drengi  ok  mikilsháttar 
menn;  en  Rdlfr  konúngr  Gautreksson  sagðist 
pat  mest  gjöra  vegna  konúngs  ddttur,  kvað 
hana  vel  hafa  gjört  sér  ok  sínum  félögum, 
sagði  Rdlf  íra  konúng  einskis  gdSs  frá  sér 
verðan,  kvað  hann  vera  iUan  konún^  ok  prett-^ 


35  K.     Sag  A  Hrólfs  Gautrerssonar.   185 

é 

vísan,  sagði  |>at  mest  hafa  hlotizt  af  pdri 
járnskildi,  fdstbrójur  sínum,  at  hann  kora 
öngvu  iUu  fram  með  fjölkýngi  sinni,  sem  hann 
var  vanr,  heldr  fengit  &kömm  ok  skaða,  sem 
makligt  var.  Eptir  petta  greiddi  íra  konúngr 
dóttur  sinni  mikit  fé  1  guUi  ok  silfri  ok  alls- 
konar  dýrgripum,  pvíat  |>eir  vildu  sem  skjdt* 
ast  burt  af  írlandi,  ok  vildu  ekki  unna  íra 
konúngi  peirrav  sæmdar^  at  halda  brúSkaup 
ddttur  sinnar^  gjörðu  |)eir  hann  um  allt  sem 
hrakh'gastan,  annat  enn  hann  hélt  lífinu,  tdku 
hans  gdts,  ok  kunnu  honum  öngva  |)ökk  fyrirj 
sigldu  síðan  burt  af  írlandi  með  öU  pau  skip, 
erpeirmáttu  með  komast,  ok  of  fjár;  var  nú 
mikil  gleði  í  liði  |)eirra,  höfðu  náð  konángi  sín- 
um  ok  |)eim  höfðíngjum,  er  peir  unnu  stdrliga 
mikit,  fengit  konu  væna  ok  vitra,  sem  f ngibjörg 
var,  ok  |)á  menn  er  hún  f ýstist  með  sér  at  hafa  $ 
tðku  síðan  England.  EUa  konúngr  fagnar 
harðla  vel  Rólfi  konúngi  Gautrek^syni,  varð  ok 
vel  við  J)at  mannalíit,  er  hann  hafði  fengit« 
Eptir  J)at  sendu  |)eir  heim  allan  herinn,  ok 
settu  fyrir  3  höfðíngja,  hét  einri  Aki,  danskr, 
annar  Björn,  ok  var  gauzkr,  priði  hét  Brynjúlfrj 
ættaðr  or  Svípjóð  \  feir  voru  allir  binir  ríkustu 
menn,  skyldu  peir  hafa  landvörn  ok  stjdrn  fyrir 
rfkjunum,  til  |?ess  at  konúngarnir  kæmi  beim, 
Konúngatnir  höfðu  eptir  12  skip  harðla  vel 
skipuð;  ,  peir  sátu  lengi  á  Englandí.  Grímr 
poirkelssonfékk  Gyðu,    systur  pdrðar,  er  fyrr 


186  SagaHrólfsGautrbkssonaií.  35-36  k* 

I  • 

var  getit,  meS  ráði  Rólfs  konúngs;  vildi  hann 
fára  meS  Rdlfi  konúngi,  okskiljast  ekki  við  hann. 
EUa  konúngr  beiddi  Rdlf  konúng,  at  pdrir 
járnskjöldr  væri  eptir  á  Englandi  til  landvam- 
ar^  ok  styrkja  ríki  sitt,  ok  at  viljanda  pdri  varS 
pat;  ok  lét  Rdlfr  konúngr  petta  eptir  EUa  kon- 
úngi.  pdrirfékkSigríðarpeirrar  sömu  skemmu- 
meyar,  .  er  fylgt  hafði  íngibjörgu  konúngs 
ddttur,  var  hún  ríks  manns  ddttir  á  írlandi,  ok 
pdtti  vera  hinn  bezti  kosir;  gjörðist  pdrir  nú 
hinn  ríkasti  maðr  á  Englandi,  pdtti  ætíð  hinn 
mesti  kappi  ok  hreystimaðr;  en  um  ferð  hans 
til  írlands  kunhum  vár  fátt  at  segja,  ok  um 
heitstrengíng  hans,  hvort  hann  hefir  haldit 
hana  eðr  eigi;  lifa  menn  opt  lengi  við  marga 
|)á  luti,  sem  eigi  má  mat  kalla  með  öllu,  sem 
eru  grös  mörg  ok  rætr.  Skildu  peirRdlfrJkon- 
úngr  Gautreksson  með  blíðu  ok  pdrir,  ok  er 
hann  or  ^essi  sögu. 

36.  Eptir  petta  býst  Rdlfr  konúngr  burt 
af  Englandi,  skyldu  peir  Rdlfr  konúngr  ok 
EUa  konúngr  hinir  mestu  vinir,  siglir  Rdlfr 
konúngr  til  Skotlands;  ok  er  Ólafr  konúngr 
fréttir  komu  Rdlfs  konúugs  ok  Ásmundar,  son* 
ar  síns  ,  ok  |»eirra  allra  fdstbræðra,  býr  hann 
ágæta  veizlu  í  mdti  f>eim,  býðr  Rdlfi  konúngi 
með  öllu  liði  sínu;  gekk  konúngr  sjálfr  mdti 
{>eim,  ok  fagnar  peim  ágæta  vel  með  hinni 
mestu  bliðu.  £n  með  ráði  Rdlfs  konúngs  hefr 
Íngjaldr  konúngr  uppi  orð  sin,  ok  biðr  ddltur 


36  K.    SagaHrólfsGautrekssonar.  187 

hans  shv  til  handa,   ok  við  fiutnfng  Asmundar 

var  þetta  mál  auðsokt  við  konúnginn;   var  par 

búin    hin  ágætasta  veizla,    drekka  peir  brúS- 

kaup  sín,  íngjaldr  til  Margrétaí,  döttur  Olafs 

Skotta  konúngs,  en  Ásmundr  til  íngibjargar, 

ddttur  íra  konúngs^    ok  at  lokinni  veizlunni 

vistar  Rölfr  konúngr  lið  sitt  á  Skotlandi ,    en 

konúngarnir  sátu  með  sæmd  ok  prís  hjá  Olafi 

koniSngi,    ok  undu  allii:  sér  stdrliga  vel.      A 

|>eim  vetri  andaðist  Olafr  Skotta  konúngrj  var 

hann  mjökgamall,  ok  hafði  verit  hinn  ágæt- 

asti  höfðíngi.     Tök  |>á  Asraundr  konúngdóm  d  ' 

Skotlandi^  ok  gjörðist  göðr  höfðíngi  ok  vinsœll. 

Ok   at   sumarmagni  bjuggu  konúngamir  skip 

s{n.       Sat    Asmuhdr    par   eptir;     hann  bau^ 

Gautreki,  syni  Rdlfs  konúngs,  at  vera  par  éptir, 

ok  f>at  f»ektist  hann  með  ráði  föður  síns,    var 

hann  lengi   slðan  með  Asmundi  konúngi^    ok 

fékkhannhonumskip,  lagðist  í  hernað,  ok  varð 

hinn  frægasti  maðr  j   höfum  vér  |>at  ok  heyrt, 

at  hann  herjaði  til  írlands  meðstyrk  ^smundar 

konúngs,  ok  fékk  parríki  af  Rölti  íra  konúngi; 

Jiöttist  Ásmundr  pár  eiga  vald  á,  með  pví  íngi- 

björg  var  einberniíra  konúngs;  unniAsmundr 

konúngr  ok  Gautreki  |>ess  rlkis  vegna  vmáttu 

við  Rólf  konúng  ok|>eirra  fóstbræðralags.    Býst 

nú  Rólfr  konúngr  burt  af  Skotlandi,   gaf  Ás-  . 

mundr  honum   ágætar  gjafir,    ok  skildu  meS 

hinni  mestu  bHðu ,  ok  voru  ágœtir  vinir  jafnan 

síðan }  kom  Rölfr  konúngr  heim  í  Svíjþjdð,  urðu 


188    SaGA  HrÓlFS  GAUtR£KSSONAR.36-37K. 

menn  honum  storliga  fegnir ,  ok  fögnuðu  vel 
sínum  herra.  peir  Ketill  ok  íngjaldr  voru  litla 
stund  í  Sví])j(55,  fdr  fngjaldr  konángr  heim  í 
Danmörk,  en  KetiU  til  Gautlands,  létti  Rólfr 
konúngr  hinum  mesta  hernaði^  ok  sat  heima 
ura  hrí5.  Ox  far  upp  Eirekr,  son  hans,  ok  gjörð- 
ist  hinn  mesti  afburðarmaSr,  bæði  á  vöxt  ok 
vænleik  ok  allt  atgjörilj  ok  er  hann  röskvaðist, 
fékk  Rólfr  konúngr  honum  skip,  tdk  hann 
drekann  Grímarsnaut  ok  allan  pann.herskap, 
erétt  hafði  Rdlfr  konijngr,  faðir  hans,  lagðist 
.h^nn  í  hernað  með  miklum  styrk  ok  harðfengi, 
gjörðist  hann  ágætr  maðr  ok  víðfrægr. 

37.  Sá  atburSr  gjörðist  í  Garðaríki,  at 
Hálfdán  kdnúngr  andaðist,  ok  eptir  pat  tdku 
peir  ríkit,  sem  ekki  voru  tilkomnirj  ok  er  |)eir 
freitupat,  Rdlfr  konúngr  ok  Ketill,  brdðirhans, 
fdru  {leir  pángat,  ráku  þá  burt,  er  sljdrnat þöfðu, 
en  drápusuma,  friðuðuallt  ok  frelstu.  Ketill^ 
gjörðist  J)ar  konúngr  yfir,  var  hann  meir  ágaetr 
at  hreysti  ok  framgirni,  oírkappi  okákefð,  enn^  • 
vizku  eðr  forsjd,  var  hann  þó  vinsæll,  ok  haföi 
hitmesta  traust  af  Rölfi  konúngi,  brdður  sín- 
mn.  Tdk  þi  Rdlfr  konúngr  Gautland  undir 
sína  tign,  ok  sat  |>ar  laungum.  Grímr  porkels- 
son  hélt  vináttu  sinni  við  Rdlf  konúng.  Rólfr 
konúngr  sat  í  Svíjþjdð,  fdtti  hann  pá  fyrikon- 
úngr  allra  konúnga  sakir  atgjörfis  ok  örlætis, 

*)    09   Cf    V   l/Ua  Gn'm   hafa  veriif    átiian   iil  landuaricar   r' 
Gar&artki, 


37K.    SagaHrólfs  Gautrerssonar.  189 

haföi  hann  'þat  af  föður  sínum,  treystust  öngvir 
konúngar  á  hans  ríki  at  seilast,  varS  hann  hvðrj- 
um  konúngi  ríkari,  ok  vinguðust  margir  viS 
hann,  ok  væntusér  |)ar  1  möt  friðar  ok  frelsís 
af  ríki  hans,  heldr  enn  ágángs  ok  dfriðar,  sem 
margir  urðu  at  |)oIa$  treystust  |>ví  öngvir  mdti 
honum  at  striða.  Varð  Rólfr  konúngr  gamall 
maðr,  ok  dró*  sdtt  hann  til  bana.  Tdk  Éirekr 
konúngddm  eptir  hann,  ok  alltjþat  ríki,  er  átt 
hafði  Rdlfr  konúngr,  faðir  hans,  varð  hana 
frægr  konángr  okmjök  líkr  föður  sínum.  [Svá 
segja  menn,  atsaga  pessi  sé  sönn;  pd  húnhafi 
ekki  í  tabála  skrifuS  verit,  hafa  pd  frdðir  menn 
hana  i  minnum  haft,  ok  mörg  pau  hreystiverk 
Rdlfs  konúngs,  er  eigi  standa  hér,  prýtr  ok 
fyrr  seinan  penna,  enn  hans  snildarverk.  Maa 
svá  umj)essasögusem  um  margar  aðrar;  ateigi 
segja  allir  einn  veg,  en  margrer  maðrinn,  ok 
ferr  viða,  ok  heyrir  þat  annar,  sem  annarheyr- 
ir  ekki,  ok  má  pó  hvorttveggja  satt  vera,  ef 
hvörgi  hefir  gjörla  atkomizt.  Undrist  mena 
eigi,  "þó  menn  hafi  verit  fyrr  ágætari  at  vexti 
ok  afli  en  nú,  hefir  pat  satt  verit,  at  |>eir  hafa 
skamt  átt  at  telja  til  risanna  sinnar  œttar,  nú 
jafnast  mannfölkit,  er  blandast  ættirnar,  erpat 
trúligt,  at  margir  smámenn  félli  fyrir  höggum 
stdrménnis,  par  sem  vopn  þeirra  voru  svá  I>úng, 
at  hinir  dstyrkvari  menn  fengu  varla  lypt  af 
jörðu }  má  |>ví  marka,  at  smámenn  mundu  eigi 

^J  þannig  UifSriity  drap,  A, 


« 


190  SagaHrólfsGautrekssonar.  .  37 k. 

standasty  er  peir  hjuggu.til  meS  miklu  afli  ok 
biturligum  eggjumf  er  allt  lamdist  fyrir,  |K5tt 
ekki  biti  vopnit.  piki  mérbeztsdma,  at  finna 
eigitily  |>eir  eigi  umbætaj  hvort  sem  satt  er 
eSr  eigiy  pá  haC  sá  gaman  af,  er  {>at  má  at 
verða,  en  hinir  leiti  annars  |>ess  gamans^  er 
f»eim  pikir  betra.  Lúkum  vér  hér  sögu  Hrdlfs 
konúngs  Gautrekssonar'. 

1 )  JtiÍ  [  hafa  B,  C,  V  þannig  :  Svá  tegfa  foniir  (fróé'iV,  B, 
Y)  menny  at  mörg  fé  þau  IireystÍTerk  Hr<Slfs  konúiigs ,  er  eigi  sé 
•krífud'  i  þettari  sögu ;  kemr  |»at  mest  þartil ,  at  menn  kafa  þar 
eigi  sannar  Inísagnir  af,  þríat  þessi  saga  kemr  lítt  tí^  ad^rar  sðgar, 
^TÍat  þesM  aðgn  segja  eigi  állir  eins ,  þjí  kenr  þat  fram ,  at  þat 
^ikist  annar  hejrra ,  er  annar  heyrir  ekki  i  Irásögum ;  ok  lykr 
hir  ná  HxxSlíf  aögn  Gautrekssonar, 


* 
/ 


S    A    G    A 


herracðs   ok  bósa. 


••  1 


Sagan  af  fíerraiiði  ok  Bosa** 


1 1 


ir íngr  hefir  konúngr hei tit^  er  réí  fyrir Eyst ra* 
Gautlandi^  hann  var  son  Gauta  könúngs,  son^ 
ar  Oðins,  er  konúngr  var  íSvípjóð,  ok  kominn 
var  utan  úr  Asíam'^  ok  frægsiar  konúngaættir 
eru  frákomnar  bér  í  Norðrlöndum«  pessi  kon-'. 
úngr  Hríngr  var  bnSðir  Gautreks  ens  milda  at 
ía&erni)  en  mdðerni  átti  hann  göfugt.  Hríngr^ 
'konúngr  átti  Sylgju,  ddttur  Sœfara*  jarls  af 
Smálöndumj  hún  var  írii  kona  ok  vel  skapi 
farin.  Bræðr  hennar  voru  |>eir  Dagfari  ok 
Náttfari ;  |)eir  voru  hirðmenn  Haralds  konúngs 
hilditannar,  erf»áré8  fyrir  Danmörk  ok  mestum 
hluta  Norðrlanda«  Pau  áttu  einn  son,  sá  hét 
Herrauír,  hann  var  mikiU  vexti  ok  fríðrsýn- 
um,  sterkr  at  afli,  vel  at  i]þr6ttum  búinn^  svá 

^^þatíHigD;  Saga  a^Bögu-Bósaj  me^  nyrri  henJi  A  ]  v»ihin.  A^ 
B,  D,  V  btela  þtésu  vi^  yjitékriflina :  Saga  þessi  heíst  eígí  af  lokleyMi 
þeirríi  sem  (kátir^  h.  i/.  />>  ^O  taenn  lrefaX«lu-ökkYa,  By  D,  V.^  ser 
til  gamans  ed'r  skemtunar  iiied'  ^fród'ligum  setníngum,  heldr  sannar 
liúo  sik  sjalf  mcðr  rétliim  ættartölum  ok  fornum  oráTskviárum ,  er 
itienn  hafa  íð'ugliga  af  þeiin  hlutum,  sém  i  þésðU  ðrfintiri^  (þessari 
•ögtt)  By  />.)  er«  skriíað'ir^  en$kinnh6Un  C  sUppir  þvi,  ')  Afia| 
Z>.      •)  hér  endar  fyrsia  hroi  af  B.     *)  Særara,    V. 

^ORVALOÁB   SaGL'Jl  NOKDRLAITÐA,  3  BikOI.  ^ 


194      Saga  IIerrauds  okBosa.       1.2  K. 

é 
/ 

at  fáir  menu  máttu  við  hann  jafnast.  Hann 
var  vinsæll  af  öllum  monnum ,  en  ekki  haf&i 
hanii  mikit  ástríki  af  feðr  sinum,  ok  oUi  }>at  J^ví, 
at  konúngr  ðtti  son  annan  frilluborinn ,  ok 
unnihannpeim'meira}  sáer  nefndrSjdSr}  kon- 
ú^gr  átti  hann  i  æsku  sinni ,  ok  var  hann  fuU- 
tíða  maSr,  {)á  cr  [Herrauðr  var  barn'.  Kon- 
úngr  fékk  honum  lén  mikit|  ok  var  hann  ráS* 
giari.konúngsins,  ok  tókhann  saman  skatta  kon* 
úags ,  leiSángr.ok  landskyldur^  ok  var  fyrir 
öllum  útlátutn  ok  inntektum,  ok  J)dtti  fiest* 
um  hann  frekr  i  útheimtumi  en.fastr  l  út- 
lyktum*  ok  launum^  en  hollr  var  hann  kon** 
iingi,  ok  vildi  hans  jafnau  fullastan,  ok  húist 
af  þvi  sá  málsháttr  af  hans  nafni,  [at  sá  er' 
kallaðr  öðrum  sjöðfeldr,  er  honum  ser  mesta 
hagsmimif  ok  geymir  besst  eptir«  Sjdðr  samdi 
til  þess  pánga^  f>á  er  siðan  voru  kallaðir  fé- 
sjóðar,  at  geyma  i  silfr  {>at,  er  hann  tdk  i 
skuldir  konúngSy  en  f>at  sem  hann  tok  meir, 
enn  lilstdð,  gjörði  hann  (at)  smápúnga,  ok  kall« 
aði  hann  pat  slæg^  ok  umve.nti  hann  pvi  til 
kostnaðar,  en  landaurum  vai*  dbrigt.  Ekki 
var  Sjdðr  þokkasæll'af  mönnumi  en  konúngr 
unni  honum  mikity  ok  lét  hann  einn  öUu  rác^a. 
2.  Maðr  er  nefndr  pvari,  hann  bjd  ekki 
lángt  Í  burtu  frá  konúngsatsetunni,  hann  yar 
kallaibr  Brynpvari;     hann   hafði   verit   vikingr 


•Mi— •i^'— iM^M* 


g)  sagan  gjötárist,  C,  Z>.     ^^lykHun^D.      '^)  þarmig  C,  Z> ;  ok 
[)«',  A.     •*)  slægptíiiga,  f^» 


2  K.        Saga  Hkrrauds  ok  Bosa.     195 

mikill  enn  fyrra  hluta  œfi  sinnar,  en  |>á  hana 
var  í  hernaðiy  mætti  hann  skjaldmey  einni,  er 
Brynildr  hétý  hiin  var  dóttir  Agnars  kon- 
úngs  úr  Ndagörðum^;  pau  börðust,  ok  bárust 
sár  á  Brynildi)  |)ángat  til  er  hún  var  dvíg, 
tdk  þvari  hana  ^á  til  sín  ok  mikin  Íjárlut 
ine5  henni;  hann  let  græSa  hana  at  heilu,  ok 
'  var  hún  síðan  öUhnýtt  ok  baglöð^ý  ok  var  hún 
j)ví  köUuð  Brynildr  baga.  pvari  gjörði  brull- 
hlaup  til  hennar^  ok  ðat  hún  á  brtiðbekk  meS 
hjálm  ok  brynju;  |>6  voru  ástir  j^eitra  góðari 
Lagði  pvari  |>á  af  hernað^  ok  settust  |)au  í 
hú)  {>au  áttutvo  sonu,  ok  hét  Smiðl*  enn  ellri^ 
liann  var  ekki  mikiU  maðr  vexti,  manna  fríð^ 
astr^  slýngr  við  allar  íprdttir,  ok  svá  hagr  at 
hann  lagði  á  allt  gjörfa  hönd.  Bósi  hét  ann- 
arson  peirra,  hann  var  mikiU  vexti,  sterkr 
at  afli^  dökklitaðt  ok  ekki  mjök  fríðr,  líkr 
mdður  sinni  bæði  at  skaplyndi  ok  sköpun^ 
kátr  ok  keskimáll  ok  |>ráfylgixin|  |>vi  sem  hann 
tók  upp,  ök  ekki  tnjðk  fyfirleitinn  við  hv6rn, 
sem  hann  átti;  mdðir  haná  tmiii  honutii 
mikit,  ok  voru  |>au  um  marga  hluti  mjök 
skaplík;  hann  var  kendr  við  móður  sína  ok 
kallaðr  Bögu^Bdsi  ^  hafði  hann  ok  margar  til- 
tekjur  til  pess^  be^ði  i  Qrðum  ok  Verkum^  at 
honum  var  jþat  sannuefnii  fitísk  hét  kerling, 
htín  hafði  verit  frillð  pvara  karls  \    hún  fóst- 

N2 


196    Sag A  Uerrauds  oi  Bosa;      2-3  k. 

raSi  sonu  karls,  |>v{at  hún  kunni  mart  í  t6fr« 
um.  Smiðr  var  heani  miklu  eptirlátari,  ok 
nam  hann  mart  i  töfrum.  Hún  bauð  Bdsa  at 
kenna  honum  galdra^  en  Bdsi  kveðst  ekki  vilja^ 
at  |)at  vœri  skrifat  í  sögu  sinni,  at  hann  ynni 
nokkurn  hlut  sleitum^,  |»at  sem  honum  skyldi 
með  karlmensku  telja.  Mjök  var  nær  um 
aldr  |>eirra  Herrauðar  konúngssonar  ok  karls*- 
sona,  ok  var  vinngott  með  þeira ,  ok  var  Bdsi 
jafnan  1  konúngsgarði ,  lögðu  peir  Herrauðr 
lagsitt  saman.  Sjóðr  vandaði  umpat,  at  Her- 
rauðr  gaf  Bdsa  klœði  áf  sér,  j^ví  hans  voru  jafnaa 
i  sundr  rifin,  |>dtti  hann  ok  harðleikinn,  ef 
hann  var  at  leikum^  en  engi  porði  um  at  vanda 
fyrir  Herrauði ,  pví  hann  mælti  allt  eptir  hon- 
um.  Nú  beiddi  Sjdðr,  at  hirðmenn  konúngs 
skyldi  lemja  hann  úr  leik^. 

3.  Pat  var  nú  eitthvert  sinti ,  at  konúngr* 
inn  hafði  leik  pat,  er  soppleikr  heitir;  ok  var 
'þi  leikit  af  kappi,'  ok  gjörðu  fieir  nú  leik  til 
Bdsa,  en  hann  tdk  hart  í  mdti,  ok  gekk  hönd  úr 
liði  á  einum  konúngs  manni;  annan  dag 
braut  hann  lærlegg  1  manni,  en  hinn f>riðja  dag 
veittust  at  honum  tveir  menn,  en  margir 
d^ægðu  honum  i  sld  hann  augat  úr  einum  með 
soppinum,  en  annan  feldi  hann|  brotnaði  hann 
á  háls;  hlupu  peir  |>á  til  vopna,  ok  vildu  drepa 
Bdsa,    en  Herrauðr   stdð  hjá   honum  með  |>á 

•3  nieðr  gölilruiny  y,      *)  ok  ger^u  þ«lr   leik  at  Bósa,  5.   v. 
P.  ;  en  peir  tókn  ekki  guU  riS   ^rfóti^  á.  v,   Fl 


3  K.  SaGA  HfiRRAUDS  OK.  BoSA.      197 

ixienn,   sem  hann  gat  fengit,  ok  var  búit  yiS 
sjálfty  at  peir  mundu  berjast,  áðr  enn  konángr, 
kom  til;    en  við  tiUögur  Sjdðs  gjörði  konúngr 
Bdsa  útlægan,    en  Herrauðr  kom  honum  und- 
an,  svá  honum  varðekkináð*    Litlu  síðar  bei^di 
Herrauðr  föður  sinn  at  fá  sér  herskip  ok  röskva 
menn    til  fylgSar,    pví    hann  kveðst  vilja  út 
landi  ok  afla  sér  meiri  f rægðar,  ef  J>es$  y rði  au&iL 
Konúngr  bar  pat  mál  fyrir  Sjdð,  enhann  kveSst 
ætla,  at  sneiðast  mundu  féhirðslurnary  áðr  enn 
Herrauðr  væri  svá  heiman  gjörr,   sem  honum 
likaði.       Konúngr   segir,    at   þeir  skyldu    við 
t^at  leita,  ok  varð  svá  at  vera,    sem  konúngr 
vildi}  var  nú  búin  ferð  Herrauðs  með  miklum 
fékostnaði,  ok  var  hann  vandr  at  öllu}   ok  kom 
|>eim  (bræðrum)  lítt  saman  ý  hafði  hann  fimm  skíp 
úrlandi,  ok  voruf>au  flestöUforný  vaskamenu 
hafði  hann  með  sér  ok  mikit  fé  í  gulli  ok  silfri; 
sigldi  hann  svá  út  af  Gautlandi,    ok   suðr  til 
Danmerkr.     Einndag,  [er  jþeir  sigldu  með  landi 
fram '  í  miklu  veðri,  pá  stóð  maðr  nokkur  á  bjargi, 
ok  beiddi  fars.      Herrauðr  kveðst  eigi  gjöra  sér 
kröka  til  hans,    en  kvað  far  til  reiðu,  ef  hann 
næði  skipinu.      pessi  raaðr  stökk  af  björgum, 
ok  kom  niðr  á  syeifinni',  ok  var  |)at  fimtán  álna 
lángt  hlaup.     par  pektu  þelr  Bósa;     Herrauðr 
f agnaði  honum  vel ,    ok  kvað  hann  skyldu  vera 
stainbúa  á  skipi  sína.      Siðan  sigldu   peir    til 
Saxlands,    ok  herjuðu,     hvar  sem  J>eir  fdru* 
peim  varð gott  tilfjár,  ok  fdrupeir  svá  fimm  vetr. 

*)  A.   V.   C,  JJ,   r.      ^)  fyrír  uUn  »l>nt,'  h.  u.   C,  D,  K, 


198      SaGA  HbrRAUDS  OK  BOSA.  4K. 

4.  Ná  er  at  taká  til  heima  í  Gautlandi, 
páHerrauðr  \ar  í  burtu,  skoðaði  Sjdðr  féhirðsl* 
ur  föður  sfns,  voru  |>á  tdmar  kístur^  ok  svá 
töskurallar,  ok  varðhonum  opt  sama  á  rounni : 
m^n  ek  pat,  sagði  hann,  at  öðruvís  var  f  |>enna 
sjóð  at  Kta.  Síðan  bíóst  Sjdðr  heiman,  at  taka 
sáman  skatta  föður  sfns  ok  skyldr  9  ok  var  hann 
J>á  frekr  í  flestum  útheimtum,  Haun  kemr  til 
pvara,  ok  kallar  par  leiðángr,  sem  annarstað- 
ar;  Pvari  kveðst  fráeldr  herferðum,  ok  pví 
aunga  leiðángr  gjðra.  Sjdðr  kvað  hann  .eiga 
meira  leiðángrat  gjöra  enn  aðrir  me,nn,  kvað 
hann  pví  ollat  hafa ,  at  Herrauðr  var  úr  landi 
(farinn),  ok  beiddi  böta  fyrir  pá  menn,  er  Bdsi 
haf ði  meitt ;  en  pvari  sagði ,  at  maðr  «tti  sjálfr 
at  ábyrgjast  siky  hvort  er  hann  gengi  til  leiks 
e?a  glírau,  ok  kveðst  eigi  austroka^  fé  sínu  fyrir 
slíkt;  stöð  f»á  í  deilu  með  peim,  brautSjóðr  upp 
útibiSr  pvar^  karls^  ok  tcjkí  burth  tvær  guUkist- 
ur  ok  meira  fá  annat  í  vopnum  ok  klæðum ,  ok 
skildu  |)eir  við  sváb4it«  F(}r  Sjoðrheim,  ok  hafði 
mikinn  ijár  afhlqt;  sagði  hann  konúngi  frá 
ferðumsínum,  Ko|}úngr  krað  Jiat  illa,  er  hann 
hafði  rænt  pvara  karl ,  ok  kveðst  pat  œtla ,  at 
honuni  mundi  pat  iUa  gegna,  Sjóðr  kveðst 
eigi  sakast  um  |>at.  l^ú  er  at  segja  frá  Herrauði 
ok  Bösa' ,  at  ^eir  búast  at  ^igla  heim  úr  hern- 
aði}  f»á  höfðu  |»eir  frétt,  at  Sjdðr  hafði  rœnt 
Pvara^karl;  œtlaði  Herrauðr  pá   at  friða  fyrir 

')  auM  tít ,    C  y  D.       ^)  ékrifast  nú  opiasi  i  A :  'hbe ,  ({>«    e^ 
BAgu-Boti ;  hh"  bba. 


4  E.         Saga  Herhavds  ok  Bosa.    199 

Bdsa,  dk  sætta  þá,  ef  |»e8$  yrSi  auSit ;  peir  fengu 
veðr  8vá  inikily  at  skip  ^eirra  skildust}  týndust 
skip  |>au  öU)  sem  Herrauðr  hafði  heiman  haft, 
enHerrauðr  komst  tvö  skip  íElfarsker,  enBósa 
rak  til  Vinnlands'  einskipa;  par  lá  fyrir  Sjöðr 
með  tveimr  skipum,  nýkominn  úrAustrv^,  ok 
haf ði  hann  keypt  konúngi  dýrgripi ;  en  er  Bösi 
vissi  pat,  hað  hann  sína  menn  vopnast,  lagði 
hann  til  fundar  viðSjöð,  ok  spurði,  hverju  hann 
vildi  hætai  at  hann  haföi  rænt  pvara  karl^  en 
S}öðr  kvað 'hann  flrna  djarfan,  er  hann  |>oröi 
slíkt  at  mæla,  par  sem  hann  var  áðr  útlagi 
konúngSy  ok  kvað  honum  vel  yfir  at  l^ta,  ef 
pér  mistuð  eigi  meira,  Bósi  bað  hann  taka 
vopn  sín,  sld  f>á  i  bardag;a  með|>eim,  ok  lauk 
svá  I  at  Bdsi  varð  banamaðr  Sjöðs ,  gaf  hann  pá 
grið  I^eim,  sem  eptir  voru  af  hans  mönnum, 
en  tdk  at  sár  skipit  ok  allt  |>at  á  var;  en  þegar 
honum  gaf  byr,  sigldi  hann  undir  Gautland, 
ok  fann  |>ar  Herrauð,  fdstbróður  sinn ,  ok  sagði 
honum  tiðindin,  en  Herrauðr  sagði  honum,  at 
pat  mundi  eigi  bæta  vinsældir  við  konúng :  eða 
I>vf  fdrt  þú  á  minn  fund,  svá  nær  mér  sem  þú 
hafðir  höggvit,  Ek  vissi,  segir  Bósi,  at  mér 
mundi  eigi  tjá,  at  forSast  pik ,  ef  pú  vildir  illu 
til  þía  snúa',.  en  ek  póttumst  par  allt  traust 
eiga,  sem  J>á  vart.  Kalla  má,  segir  Herrauör, 
at  ÍitiU  mannskaíi  væri  at  Sjóð,  JxS  mhr  vœri 

t)  VínUnds,  C5  Vmabmdi,  Z>;  Finnland*,  K     «)  »!•,  C, 


•  200    Saga  Herrauds  ok  Bosa.  4  k» 

skyldr,  ok  mun  ek  fara  á  fund'föður  mítis/bk 
freista,  efekgœtisætt  ykkr.  Bdsi  iTveðst  eígi 
vœnta  mikils  létta-  af  konúngi ,  en  Herrauðr 
sag8i  at  eigi  dygði  ófreistat,  Ferr  Herr^uSr  á 
fund  föSur  síns,  ok  gekk  fyrir  hann,  ok  kiraddi 
hanfl  virðuliga.  Faðir  hans  tdk  honum  fáliga, 
])VÍ  hann  hafði  frétt  áðr  sameign  peirra  Bdsa  ok 
Sjdðs.  Herrauðr  mælti  til  föður  sfns;  {>ar  er 
til  bdta  at  sjá,  sem  'þhv  eruð,  Bdsa,  félagá  minn, 
hefir  hent  slis  mikit,  hanh  hefír  vegít  Sjdð,  sou 
pinn,  pdat  sakir  vœri  nokkrar  til,  ok  viljum  vér 
bjdða  sættir ,  ok  fé  svá  mikit,  sem  ^ú  vilt  sjálfr 
kjdsa,  ok  J^armeð  vort  fylgi  ok  hylli,  ok  slíka 
/  f>jdnustu,  sem  þér  vilið  hann  krafit  hafa..  Kon- 
iSngr  seglr  pá  reiðugliga :  mikit  kapp  leggr  þá 
áj  Herrauðr!  at  fylgja  iUmenni  |>essu,  mundi 
mörgum  pikja  f>ér  betr  standi,  at  hefna  brdður 
J)fns  ok  vorrar  svívlrðíngar.  Herrauðr  segir 
pá:  lítill  mannskaði  var  at  Sjdð,  vei^  ek  ok 
eigi,  hvort  hann  var  minn  brdðir  eðr  eigi,  pdat 
^ú  héldir  mikit  til  hans,  pikir  mér  pú  eigi 
I  virða  mik  svá  mikils,  at  |>ú  vilt  eigi  sættir  taka 

'  .fyrir  mínar  (bœnir),   en  ek  pikjumst  pd  bjóða 

betra  mann  f  staðinn  í  þá  Jijdnustu ,  sem  hann 
I  hafði.     pá  mælti  konúngr  reiðr  mjök :  allt  f>itt 

I  formæli,    pat  sem  jþu  veitir  Bdsa,  skal  mikit 

I  spillatil,  pegar  ek  get  honum  náð,  skal  hann 

uppi  hánga  miklu  hœrra,  enn  menn  vita  dæmi 

til,  at  nokkur  jþjdfr  hafi  svá  hátt  hángit.      ]pá 

I  segir  Herrauðr  reiðr:    ok  ^at   munu    margir 


+-5K.        5ÁeA  lÍERRAUDS  okBosA.   (201 

mæliai)  at  (þér)  kunnið  eigi  sdma  ySvarn  at 
Ligg]a,     en    meS  'pyí  at' Í^ú  vilt   mik  éinkis 

virSa,'  pá   inátt  |)ú  til  fésá  aátla,    at/eitt  skal 

»        •         •  .  • 

yCr  okkr  gánga^  6ósa  ok  mik,  ok  skaV  ek 
syá  verja  Iiann  sem  sjálfan  mik,  ok  mfer  end- 

ist  líf'tíl   ok    k&rlmenska,    ok  múnú  'pát  pó 

»  •«  .     « 

marg|r  mœla,  at  ndgu  dýr.muni  |>á  keyptr 
einn  ambáttarson^'éf  þtr  gefiS  oss  vxð.  Sneri 
Herraúðr  Já  í  blirfu  reidr  mjök,  ok  létti  eigi, 
fyrr  enn*  hann  fann  )3(5sá,  ok  sagði  hónumj 
hversu  Jéir*  feSgar  höfíú  skílit, 

5.  fíríngr  'konúngr  lætr  nú  kalla  sam- 
an  liS  sitt  pk  bíása  hérbl^str,  ok  ferr  tirtnóts 
við|iá  fdstbræðr^  ok  sld  par  pegar  {  barctaga 
meS  |>eim;  hafði  konúngr  li8  hálfu  meira  eða 
frjii'  slík.  peir  fdstbræiír  gengu  vel  fíam, 
ok  drápu  margán  mann,  en  þd  vorú  'peir 
ofrliSi  bornir,  ok  vorii  feir  herteknír  ok  settir  í 
fjötra,  ok  kastat  í  myrkyastofu,  en  konúngr 
var  svá  reiðr ,  at  hann  vildi  |>egar  láta  drepa  pá, 
en  Herrauðr  var  svá  vinsæll,  at  allir  itlæltu 
undan,  ok  var  |>d  fyrst  skipt  herfángi^  ok  grafn- 
ir  enir  dauðu  j  voru  margir  menn  f  dagpíngan 
við  konúnginn,  at  hann  skyldi  taka  sættir  af 
Herrauð,  6k  var  hann  leiddrfyrir  konúng.  Kon- 
úngr  bauð  honum  grið ,  ók  lögðu  margir  par 
vel  til,  en  Herrauðr  kveðst  eigigrið  viljapiggja, 
nema  Bdsi  hefði  bæði  lífs  grið  ok  limá ,  en  kon« 
língr  sagði  jþess  aungva  von}   Herrauðr  kveðft 

*)   þreiin ,  ö. 


ð04     Sag  A  HERRA^mS  OK  BosA*  S  K. 

[úthvwf  ttlúfatí} 
neniia' j^  fidsa '       < 

björg  um^  véilir 

ok  Herrauði    '  ' 

heipt  uppgefir. 
Eff>iirfglir 

slitni  reiði, 

[ef  stýrir^ 

stökkvi  krdkar, 

rifni  reflar, 

reki  segl  ofan , 

en  akttaumar' 

allirslitni^ 

[nema  pií  Herrau8 

heipt  uppgefir 

en  Bögu-Bdsa 

biSir'*  til  sœtta', 

Ef  pú  ríSr, 
raskisttaumar, 
heltist  hestar* 
en  hrumist  klárar, 
en  götur  allar 
ok  gagnstigar", 
troðist  tvefaldar' 
[í  tröllhendr  fyrir  |)ér' } 
.  nema  pú  Bdsa 


I)  lit  at  hverfist,  K.  ^)  en  af  styrí,  C,'  Z>,  V.  ^J  auktaumiir, 
y.  ^)  bjóá^ír,  Z>.  ^^  nema  J>ú  BcJsa  bjargir  Teitir  ok  Iionum 
H.  h.  u.,  V.  *)  heslr  J)inii,  r,  "^geinstigar,  JP^.  »)  aUar,  C, 
Dj  á  \í*  |>ér,  K.      •)  sVá  þii  tapir  vegi,   r. 


5  K.  SagÁ  HfiR&A9I>d  ok  B09A,     205 

björg  um  veitir^^ 

ok  HerrauM 

heipt  uppgefir. 
Sé  þhr  í  hvllu  f 

sem  f  hálmeldi'i 

en  i  hásœti , 

sem  á  haf báru ; 

[^ó  skal  pér  síSar 

sýnu  verra , 

ef  ]>ú  vilt  við  meyjar 

manns  gaman  hafa , 

[villr  ert  fú*  vegaríns*, . 

vilt  {>ú  |>ulu  lengri* 
pá  segir  konúngr:  peigi  jþii,  vond  vættr!  ok 
vert  í  brutu,  elligarmun  ek  láta  meiða  J>ik  fyrir 
forbænir  ^ínar.  Svá  höfum  við  ok  fundizt,  segir 
Busla ,  at  við  munum  eigi  skilja  y  fyrr  enn  ek 
hefi  fengit  minn  vilja.  Konúngr  vildi  |>á  upp* 
standa,  ok  var  hann  fastr  við  sœngina,  en 
smásveinar  vöknuðu  eigi,  litBusla  'þá  fara  anu« 
an  ^riðjúng  bænarinnari  ok  mun  ek  láta  um 
liða  y  at  skrifa  hann ,  en  'þó  er  |>etta  upphaf  á : 

TröU  ok  álfar 

oktöfra  nornrri 

búar  bergrisar 

brenni  |>inar  hallir, 

hati^  hrímþussar 


« «i  •  * 


[  A^r.f^;  «11  jió.skal  þtx  seiniui  .«yiiuv»  Tera  j   yilla  mfÍM  »i» 
fajnao.Wa  eáfa.      ♦)  þik,  b,  v.  Cy  D. 


*   *  I 


206     Sag  A  IIbrraitds  ok  Bosa«         5  K« 

[hellir  Jíínar^ 

stráin  stángi  |>ik  ^ 

[stofnar  ángri  *  Jþik , 

ver8i  pér  nei, 

xiema  |>ú  vilja  tninn  gjörin 
Én  pá  er  sá  jþula  var  úti,  segir  konúngr  henni : 
fyrr  enn  þú  iUmælir  meir,  f^á  mun  ek  gefa 
Herrauði  líf ,  en  Bdsi-  fari  úr  landi,  ok  sé  dræpr 
ok  tiltœkr,  nœr  sem  ek  get  áhent  hann.  pá 
skal  taka  'þhr  fram  betr^  segir  hún)  hdf  hún 
pat,  er  Syrpuvers  heitir  ^  ok  mestr  galdr  er  i 
fdlginn,  [ok  eigi  er  lofat  at  kveða  eptir  dagsetr^ 
ok  er  petta  par  i  nær  endanum : 

Komi  hér  seggir  sex, 

se^  þú  mér  nöfh  |>eirra ! 

öU  dbundiil^ 

ek  skal  |>ér  sýna  ^ 

getr  f>ú  eigi  ra&it , 

•vá  at'  rétt  |>iki, 

{>á  skultt  f>ik  hundar 

í  helgnagai 
.  en  sál  |>in 

sökkva  í  víti\ 

R*  A.  p.  V.  ^.  n.  iimi-  LUIU\  i-i-i-i-i-i: 
mnii  ^rrm! 

Ráð  nú  l>essi  nöfni  svá  at  rétt  sé,  eHigar  hríni 
(at  allt  á  |>ér,  sem  ek  hefi]>^i' verst  beðit,  ok  þessir 
karlar  kunua  yit  yerst  at  biðja,  nema  |>ú  gjörir 
mitta  viljá'i     Komingr  vissi  |>á  varla ,  hverju 

■  )  hestar  tto^i  þík,  D*  «)  éÁ  ^tiömiiv  (ttomir,  D)  leri,  hin. 
3)  toér,  *.  V.  C.  4)  þannis  hin\  v.  i  A.  •)  þatfTÁ :  ok  cigi 
•r  lolat|  V.  iT  D. 


5-6  K.        SagA  HERRAUBð  OK  BoSA.       207 

svara  skyldi  fyrir  forbœnura  kerlfngar.  Hvcrr 
er  pinn  vili  ?  sagði  konángr ;  sett  þú  |>á  for* 
sendíng,  (segir  kerlíng),  svá  at  tvísýni  sé  áj  hvort 
peir  haldi  llfinu,  okábyrgistpeirsiksjálfir  Kon- 
nngr  bað  h&na  pá  i  burt  fara,  en  hún  vildi  ekki^ 
fyrr  enn  koniingr  sdr  henni  eið|  at  hann  skyldi 
halda  |)at  y  sem  hann  lofaði,  enda  skyldi  BuslU'^ 
bæn  eigi  á  honum  hrínaj  hvarf  kerlíng  Jfi 
i  burtu. 

6.  At  momi  dags  er  konúngr  snemma 
uppi ,  ok  lit  blása  til  J>íngS)  ok  voní  |>eir  J>áng* 
atleiddir  Herrauðr  ok  Bósi,  spurði  kon]ángr|>á 
ráðgjafa  sína,  hvat  við  þá  skyldi  gjöra;  en  flestir 
báðu  konúng  vægja  fyrir  HerrauS«  pá  mælti 
konúngr  til  Herrauðs:  Iftils  vilt  |>ú  virða  mik^ 
segir  konúngr,  en  nd  vil  ek  gíOra  f>at  fyrirbœn 
vina  minnai  at  Bdsi  skal  hafa  lífs  grið  ofc  limaj 
hann  skal  fara  úr  landi,  ök  eigi  aptr  komai 
fyrr  enn  hann  færir  mér  pat  gammsegg^  et 
skrifat  er  nieð  gullstöfum  utan,  ok  erum  við  |>á 
sáttir,  en  elligar  skal  hann  heita  hvers  manns  nf ^ 
íngr;  en  Herraiiðr  fari  hvort  sehi  hann  viU, 
fylgi  Bdsa  eða  gjðri  sjálfr  ráð  fyrir  sér^  |>ví  eigi 
munu  við  samvistum  saman  vera  át  svfr  búnu ; 
voru  ^éir  fdstbræðr  pá  leystir  ^  fdru  {>eir  pá  til 
pvara  karls',  ok  dvaldust  hjá  honum  um  vetr« 
inn.  £n  j^egar  er  voraði,  bjuggu  |>eir  ferfi  síná 
úr  landiy  ok  höfðu  eitt  skipok  á  [fjdra  mennok 
tuttugu<;    fdru  peir  mjök  at  tilvisan  Buslu^ 

>  j  sextigi  ok  trcir^  f^« 


208      SaqA  HsitAAUÐ^  OK  BOSA.         6-7  K. 


j^eir  f»áí  {,  Amtzvegf  ,kpmu.undlr  Bjarma- 
.    Iw^x  ok  lögSu  Hn4ir   ekin  .eyXisWg;  ,.^ 

7.  Hárekr  hét  konúngr,  er  J)á  réí  fyrír 
Bjarmalandi)  hann.  v^i:  kvongaðr,  ok  átti  tvo 
8onU|  hét  annar  Hræicekri  en  annar  ^Siggeir  $ 
Beir  voru  lcappar  miklir  ok  hirðmenn  GoS- 
mundar  konúngs  af  GlæsisvöIIum,  ok  land* 
varnarraenn  hans.  Ðdttir  Háreks  konúngs  hét 
Edda,  hiin  var  fríð  .sýnum  ok  flesta  luti  vel 
kunnandi.  Nú  er  at  segja  frá  peim  fdstbræðr- 
um,  at  peir  voru  komnir  undir  Bjarmalandy 
ok  ,lágu  undir  skdgi  |>eím,  er  Vínuskögr  heit- 
ixi  |>eir  reistu  par  tjald  á  landi,  par  var  leyni 
nokkut  ok  fjarri  mannavegum.  Um  marg- 
ininn  sagði  Bósi  mönnum  sínum,  at  peir 
Herrauðr  mundi  gánga  á  land  ok  kanna  skög- 
inn,  ok  vita,  hvers  J>eir  yr8i  vísir:  en  fér 
skulið  biða  okkar  hér  mánuð,  en  ef  við  kom* 
um  pá  eigi  aptr,  pá  skulu  pér  sigla,  hvert  sem 
]>ér  viUð,  pví  pá  erum  við  eigi  lifs.  Mönnum 
|)eirra  {)ötti  mikit  fyrir  pessu,  en  J^ó  varð 
svá  at  vera,  sem  |>eir  vildu.  Síðan  gengu 
|>eir  fóstbræðr  á  skdginni  ok  höfðu  |>at  eitt 
til  matar,  sem  |>eir  skutu,  dýr  ok  fugla,  en 
stundum  höfðu  {>eir  eigi  nema  ber^  ok  safa« 
Skógrinn  dnýtti  mjök  klæði  |>eirra.  Einn  dag 
komu  j^ir  at  húsabæ  nokkrum,  par  stdð  karl 
úti,  ok  klauf  skíð;  hann  heilsaði  f>eim,  ok 
spurði  |>á  at  nafniý  peir  sögðu  til  et  sanna, 
ok  spurði;  hvat  karl  hét ,  en  hann  k veðst  heita 


7  K.  SaG A  HEgEAUÐS  0&  Bo8A«      !^09 

*  # 

Háketílli  hann  kvað  ^éim  til  reiSu  nmtrgtéiSé^ 
ef  j^ir  Tildi^    en  þeit  |)ðkkuðu  honum^  ok 
sögðust  gjaruan  vilja ;  fylgði  karl  ^eim  til  stofu, 
ok  var  f»ar  fáhjúat;   húsfreyja   var  við  aldr^ 
döttur  áttu  f>au  vana^    ok  dró  hún  klœði  af 
gestum )  ok  voru  peim  fengin  |»úr  klð6ði  j   siS- 
an  voru  laugar   fram  lámar,    ok    var  j^eim 
reist  borl^)  ok  gefit  gott  61  at  drekkai  en  bdnda« 
ddttir  skeínkti.     Bösi  leit  opt  hýrliga  til  henti* 
ar|  ok  sté  fœti  sínum  i  rist  henni,*  ok  j^tta 
hragS  lék  hún  honum.     Um  kveldit  var  ^eiitt 
fylgt  at  sofa  með  göSum  umbúníngl^   bdndi 
lá    i    lokreykjU)    en    bdndadöttir    í    miðjum 
skála,  en  ]>eim  fdstbrðeðtum  var  skipat  í  stafn^- 
sæng  við  dyr  utar}    en   Jiá  fdlk  var  sofnat^ 
stdS  Bdsi  upp,    ok  gekk  til  sængr  bdndaddtt* 
ur,  ok  lypti  klœðum  af  henni$  (hán)  spyrr^ 
hvat  jþar  væri ;  Bdsi  sagði  til.  sin  ^  kveðst  Vilja  ^ 
undir  klœðin  hjá  henni:  |>ví  mér  er  eigi  haígt^ 
Jiar  sem  um  mik   var   báic,    [ok  gaf  henni 
gullhring,   ok  gekk  í  sð^ngina  tiUhennar^  ok 
fdr  allt  vel  með  þeim^  en  ^  er  af  voru  blíðu 
brögðy.birti  Bósi  fyrir  henni  um  ferðir  síaar^ 
ok'spurði,  hvorthúnvissieigitil,  hvertatleita 
skyldi  at  gammseggijþví^  sem  tið  bræðr  erum 
eptir  sendir^  ok  gullstöíúm  var  ritat^  en  hiin 
kveðst  eigi  minna  mundu  latma  hoUum  gullit 

*)  þannfg  y\   {  hinum   honúrUum  éiendr  hMíué  frtktitA  nM 
fundi  þeirra^  Mgm  elXi  gtfif  lH  9ogvtmar^ 

FoK^ALDAK  Söot'nNoiitntLAirDA^  3Rtv»t4         ^ 


210    Saga  Herrauds  ok  Bosa.      7.3  K. 

ok  g(5ða  nœtrskeixitan,  enn  segja  honuni)  pat  er 
hann  vildi  vita:  en  hverr  var  {>&r  svá  reiír, 
at  þik  vildi  feigan  ok  senda  |>ik  forsendíngr 
eigi  gengr  álit  til  alls,  ok  ver8r  engi  frœgr  af 
öngvu,  eru  {)eir  ok  margir  hlutir,  at  opt  snú- 
ast  tií  gæfu,  póat  háskasamliga  sé  stofnaMr; 

8.     Her  í  skógi  pessum  stendr  hof  mikit^ 
J>at    á    Hiuekr    konúngr,    er    hér    rœðr  fyrir 
Bjarmalandi,  par  er  göfgat  go8,  pat  er  Jómali* 
heitii*,  par  er  gull   mikit    ok  gersemarj   fyrir 
|>v{  hofi  ræðr  mdðir  konúngs,  sú  er  Kolfrosta 
heitir,  hún  er.  mögnðð  af  bldtskap,   at  henni 
kemr  engi  hlutr  á  dvart;    hún  veit   'þaí  fyrir 
með  kynstrum  sínum,    at  hún   á  eigi  at   lifa 
út    allan    penna    mánuð,    ]því  fdr    hún  ham- 
fari    austr   á   Glœsisvöllu,    ok  nam    í   burtu 
Hleiði,  systur  Goðmundar  kondngs,   ok   ætlar 
at  hiin  skuli  vera   hofgyíja  eptir  sik;    en  í^at 
er  {>d  skaði  mikill,    f>ví  hún    er  allra   meyja 
kurteisust,   ok  væri  betra   at  pat  fœrist  íyrir. 
Hvat  er  til  vandhæfa    £  hofmu?    (segir  Bdsi). 
Gammr  er  þar,   segir  hiSn,    svá  grimmr   ok 
bölvaðr,  at  liann  drepr  allt,  patsemfyrir  verír; 
hann  horfir  beint  í   mdti  dyrum,   ok   |)ekkir 
allt,  pat  inn   kemr,   ok   er  f>ví   aungu  lífs   at 
vænta,  er  verðr  fyrir  kldagángi  hans  eða  eitri; 
{>ræll  einn  er  i  hofinu,  hann  vakiar  mat  gyð- 
junni,  t>'ævetra .  kvigu  parf  hún   í  mál;    und- 
ir  Jþessum  gammi  er  egg  pat,  er  pú  ert  eptir 
sendr;   grfðiSngr   einn   er  í  hofinu,    tryldr  ok 

•   *   ')  þannig  hin\  Jómanne,  A»  -» 


8  K.  SaGA  HfiRRAUÐS  OK  BoSA«      211 

hlótBÍTj  hann  var  bundinn  meh  }árnvið]uni| 
bann^  skal  skjöta  kviguna,  blandast  pá  dlyfjaa 
við  hana,  ok  tryllast  peir  allir,  sem  af  étay 
hana.skal  matgjöra  fyrir  Hleiði  konúngs  syst- 
ur,  ok  verðr  hún  |>á  líka  tröll|  sem  hofgyðjan 
var  áðr;  nú  þikir  mér  óvœnt  um,  at  pá  mun-^ 
ir  sigra  dvœttir  pessar  við  svá  mikinn  tröll-^ 
skap,  sém  um  er  at  eiga.  Bösi  |»akkaði 
henni  sögu  sína,  sofa  J>au  siðan'til  dags.  En 
at  morni  för  hann  til  Herrauðs,  ok  sagði 
honum,  hvat  hann  haf^i  frétt,  dvaldust'  |>eir 
par  prjár  nœtr,  en  siðc^n  f dru  peir  i  burtu  $  sagði 
bóndaddttir  peim  til,  hvat  [)^ir  skyldu  stefna 
til  hofsins,  ok  mœlti  "vel  fyrirpeim  at  skilnáði; 
fara  f>eir  nú  leið  sína.  Einn  morginn  snemma 
sáu  ^eir,  hvar  maðr  fdr,  mikiU  vexti  i  grám 
kufli}  hánn  leiddi  með  sér  naut,  J>eir  ]>dttust 
vita,  at  {>at  mundi  |>rœllinn,  stiltu  J>eir  n^  at 
honum^  Ðdsi  sld  hann  kylbuhögg^  ok  varð 
f>at  bans  bani }  siðan  drápu  J>eir  kviguna^  si  an 
fldu  peir  af  henni  belg,  ok  stoppu(^u  upp  með 
mosa  ok  lýng,  siðan  fdr  Herrauðr  i  kufl  Jþrœls^ 
ios,  ok  leiddi  eptir  sér  kvígubelginn ,  en 
Bdsi  steypti  kápu  sinni  yfir  J>rælinri,  ok 
bar  hann  á  baki  ser,  pangat  til  sem  J>eir  sáu 
hofitý  þi  tdk  Bdsi  spjdi,  ok  rak  í  rass  |)ræln^ 
um,  ok  neðan  eptir  honum  endilaungum,  svá 
at  oddrinntdk  út  um  við  herðarnar^  gengrsíðan 

*)  duldiisty   Cé 

02 


212   Saga  Herrauds  ok  Bosa.         s  k* 

at  hofinu,  ok  gekk  Herrautr  mn  i  hofit  í  bún^ 
íngi  prœlsins  ,  hofgyðjan  var  jj^á  í  svefnij  Her- 
rauðr  leiddi  kvíguna  á  básinn,  en  leysti  síðan 
gnðúnginn^  enhannhljöp  upp  ákvígunai  mosa- 
belgrínn  varS  veikr  fyrir,  ok  rak  griddi  höf- 
ubit  i  múrinn)  ok  braut  af  sér  hornin^  en  Her- 
rauðr  greip  i  eyrun  ok  i  granimar,  ok  snaraði 
hann  úr  hálsliðinum}  |>á  vaknaði  hofgyðjan% 
ok  hljóp  á  fætr;  i  jþessu  kom  Bóú  inn,  ok  bar 
.  Jrælinn  upp  yfir  sér  á  spjdtsoddinum ;  gamm- 
inn  brá  við  skjdtt,  ok  steypti  sér  ofan  úr  hreiS- 
inu ,  ok  œtlai^i  at  gleypa  ]>ann,  sem  ina 
var  kominn,  [svalg  hann  nú  J>rælinn  ofan  at 
midti'j  Bösi  pry sti  sp jdtinu,  okgekk  f>atí  gegnum 
háls  gamminum^  allt  |>ángat  til  at  stdð  í  hjatt- 
anu;  gammrinn  festi  klærnar  í  [kryppu  Jiræls*- 
ins%  en  setti  vænghnúann  við  eyra  Bdsa^  svá 
hann  féll  í  dvitj  féll  gammrinn  ofan  á  hann^ 
ok  voru  hans  fjörbrot  eigi  lítil.  Herrau8r  réð 
á  kerlíngu,  ok  varpeirra  (atgángr)enn  harSastr, 
haf5i  kerlíng  iUa  skomar  neglr,  ok  reif  hún 
hold  hans  niðr  at  beini;  bárust  pau  |iángat 
at ,  sem  Bdsi  var  fallinn,  j>ar  var  bldSugt  mjök, 
varS  kerh'ngu  hált  á  bldðinu,  ok  féll  á  bak  aptr, 
voru  {>á  sviptingar  miklar  meS  |)eim,  voru  ýms- 
ir  undir;  Bdsi  raknaði  |>á  við,  ok  greip  höfuð 
griðúngsins  ok  rak  á  nasir  kerlíngu,  en  Her-- 
rauðr  sleitaf  henni  höndina  í  axlarliðinum^,  en 

')  gj'ngrín,  C.      ^)  K  t/.  C,  />♦      *)  fijúmn  •  þrælskrokknum^ 
C,  1>,      ^)  tók  htnni  aú  at  dofna  leikriiin,    b.  v.   C,  D. 


8  K,  SagA  tfaftAAUDS  OK  BoSA.      213 

* 

i  fjörbrotum  hexrnar  varð  landskjálfti  mikiU; 
|)eir  gejigu  nú  um  hofit  ok  ramisökuðu  í  hreiðri 
gammsins,  fundu  J>eir  eggit^  ok  var  ^at  allt 
með  guUstöfum  rítat;  (ar  fengu  peir  gull  svá 
mikit,  at  peir  höfðu  nög  at  bera  \  fieir  kvomu 
at  stallipeim,  sem  Jdmali'  stöðáj  af  honum 
tdkupeir  guUkörónU)  setta  með  tölf  gimsteinumi 
ok  men  (at  sem  kostaði  3  hundruð  markai 
ok  úr  knjám  honum  töku  Jieir  silfrbolla  sva 
störan,  at  aungvir  f jdrir  menn  mundu  af drekka ; 
hann  var  fuUr  af  rauða  gulU|  en  pell  {>aty  sem 
tjaldat  var  um  Jdmala^,  var  meira  vert  heldr 
enn  prír  f armar  af  drdmundi  |>eim^  er  ríkastr  gekk 
um  Grikklandshaf  $  petta  tdku  peir  allt  tíl  sín. 
peir  fundu  afstuku  eina  i  hofinu,  ok  var  hún 
komin  mjök  leyniUgai  fiarvarfyrir  steinhurS 
sterkUga  læst,  ok  voru  peir  aUan  dag  upp  at 
br jdta,  áðr  enn  peir  kvomust  inn.  peir  sáu  þar 
konu  sitja  á  stdU ,  eigi  höfðu  f>eir  aðra  vænni 
séðj  hár  hennar  var  bundit  við  stdlbrúðir,  J)at 
var  fagurt  sem  hálmr  barinn  eða  gulUeinn  ný- 
skafinný  járnfestur  var  um  hana  miðja  sterkUga 
læst  at  henni}  bún  var  grátin  mjök;  en  er 
bún  sámennina,  pá  spurðihún,  hvat  yUi  dkyr- 
leika  peim,  er  verit  hefir  í  morgin :  eða  pví  þik- 
ir  ykkr  U'f  ykkvart  svá  íUt,  at  J>ið  jfýsizt  híng- 
at  í  tröUa  hendr,  pvíat  peir,  sem  hérráða  fyrir, 
inunu  f)egar  drepa  ykkr,  at  vart  verðr  við  ykkr  j 

^)  þunnis  Cj  Dy  V\  Jónianiis,  A^      ^^  þannig* 


I  . 


214     Saga  Herr  auðs  ok  Bosa.       .  8  ^K. 

en  þeir  sögðu,  [at  mörgu  svaraði  frestinu%  ok 

spurtu  J>ö  at,  hvathúnhét,  -  eðr  {>v{  hun  vœri 

par  SV&  harðliga  haldiný  en  hún  sagðist  Hieiðr 

heita,   ok  vera  systir  Goðmundar  konúngs  af 

GUesisvöllum:   en  tröUkona  sú^    er  hér   rœðr 

fyriri  sdtti  mikpángat  með  fjöllcýngi,  ok  œtlar 

at  ek  skula  gánga  fyrír  b](5tum  í  hofinu' ,    f>á 

hdn  er  dauð,  en  ek  vildi  fyrri  gánga  á  loganda 

bál.     Góð  mundir  pú  fieim  manni,  ^segir  Her- 

rauðr,  er  pik  leysti  undan  pessu  ánauðarokiý 

hún  kveðst  vita,  at  ^at  mundi  engi  geta  gjört^ 

mundir  'þú  til  vilja  vinna  ^    at  vera  mín  kona, 

ef  ek  kæmifiSr  héðan  í  burtu?  Aungvan  veit  ek 

pann  monskan  mann  svá  leiðan,  at  ekmundieigi 

heldr  vilja  eiga,   enn  vera  bldtuð  hér  í  hofinuý 

eða  hvert  er  nafn  |>itt?   Herrauðr  heiti  ek|  segir 

hann,  sonrHríngs  konángs  af  Eystra-Gautlandi, 

en  eigi  parf  pú  at  dttast  hofgyðjuna  héðan  af, 

þvíat  yið  Bdsi  höfum  [séð  ráð  fyrir  henni%   ea 

til  þess  mátt  jþúœtla,  at  ek  (muni)  sœmda  verðr 

þikjast,    ef  ek  leysi  I>ik  héðan;     ek  hefi   eigi 

meiraí  veð  at  setja,  ennsjálfa  mik,  (segir  húri,) 

ef  pat  er  vili  frænda  minna,  ekki  mun  ek  leita 

giptínga  tilfrænda  f>inna,  (segir  Herrauðr),  ea 

aungan  vil  ek  undandrátt  í  ^essu  máli ,  en  eigi 

fikal  nauðoka  {>ik  til  kaupa  nokkra^  þvl  ek  f>ikj- 

umst  pér  eigi  varboðinn,  ok  skal  leysa  |>ik  sem 

i)  freBt  mundi  ▼erd'«  Á  um  Itrí^  á  þeirr.i  atgjör^iim ,  f. 
*)  ok  yera  hkf  abbndís,  6,  v.  C,  Í),  K»  ^)  siíugit  yfir  i)au«^ 
mi}lum  beunar,  C^  1),  f\ 


r 


8-9  K.        SaGA  HeI^AUDS  OK  BosA.     215 

áðr;  eigi  yeit  ek  pann  naann,  seg|r  hiSn,  at  ek 
xnundi  heldr  kjösa  enn  |>ik  af  öllum  peim ,  sem 
ekheGséð;  eptirjiatleystihannhana,  okkveðst 
(á  YÍldu  gjöray  hvort  er  hún  vildi,  atiara  heim 
með  sér,  ok  gjörSi  hann  bruUhlaup  til  hennar, 
eðr  senda  hana  austr  á  Glæsisvöllu,  ok  sjá  hana 
aldrei  $í5an ;  en  hún  kjöri  at  fara  me& .  honum, 
ok  lofaði  hvort  öSru  sinni  trú.  Eptir  þat  báru 
fieir  út  guU  allt  úr  hofinu  ok  gersemar,  en  síð- 
an  lögðu  |)eir  eld  i  hofit,  ok  brendu  upp  allt- 
saman ,  svá  at  ekki  sáörmul  nema  öskuna,  fóru 
siðan  í  burtu  meSféð,  pat  sem|>eirhöfðufengit) 
ok  léttu  eigi  fyrr,  enn  jþeir  kvomu  aptr  til  116* 
ketils  karls,  ok  dvöldust  peir  |>ar  eigi  lengi  hjá 
]>eim  karli  ok  kerlíngu,  gáfu  ^eir  J>eim  fé  mik- 
ity  en  báru  á  mörgum  hestum  gull  ok  gerscni- 
ar  til  skips  síns,  ok  urðu  menn  {>eirrá  pcim 
fegnir. 

9.  pessunœstsigldu^eir  burtaf  Bjarmalandi, 
sembyrgaf,oker|)áeigigetitfyrrumfirðir^eirra, 
enn  jþeir  kvomu  heim  í  Gautland,  okhöfðu  j^eir 
{>á  tvo  vetr  í  burtu  verit;  gengu  Jeir  |>á  fyrir 
konúng,  ok  færði  Bdsi  honum  eggit,  ok  var  þá 
brotin  rauf  á  skurninni,  ok  voru  ]>ar  í  10  merkr 
rauða  guUs,  hafði  koniíngr  skurnit*  fyrir  borð- 
ker  síðan.  Bósi  gaf  konúngi  kerit,  |>at  sem 
|>eir  tdku  af  Jómala^,  ok  voru  peir  nú  sáttir. 
í  I>enna  tíma  komu ' feir  til  hirðar  Hríngs  kon- 
úngs,  Dagfari  ok  Nátifari,  brfeðr  drottníngar, 
ok  voru  peir  sqndir  af  Haraldi  Ilildilönn  i  liðs- 


2 16      Sa6 A  IIerR AUDS^OK  Boð A«       9-10  K. 

l)ón,  jþviat  ^i  skyldi  vera  barda^  á  BrávöUum, 
^r  mestr  befir  verit  4  NorJJrlöndumy  sem  segir  £ 
«ogu  SigurSer  Hrings,  föður.  Ragnars  loðbrökar. 
Hríngt  kondngr  bað  HerrauS  fara.fyrir  sik,  ea 
hann  kveðst  skyldu geyma  brúðar.Uans  á  með- 
an,  ok  skyldu  f»eir  þá  vera  sittir  nm  allt  |»at, 
iemjþeirra  hefir  {  millum  farit.  Herrau^  gjörði 
'liú,  aem  faðir  bans  beiddi,  ok  fdru  J>eir  Bdsi 
með  (eim  brœðrum  með  Gmm  bundruð  manns 
til  möts  við  Harald  konúng.  í  pessi  orrostu 
féll  Haraldr  konúngr,  ok  m^ð  bonum  fímtán 
komingarahnarshundraðS}  sem  segirisöguhluis, 
pk  margir  kappar  ^eir  sem  konúngum  voru 
meiri;  |>ar  féllu  |)eir  Ðagfari  ok  Náttfari}  ea 
j^eir  Herrauðr  ok  Bdsi  urðu  báðir  sárir ,  en  pd 
kvomu  fieir  báðir  aptr  úr  bardaganimi,  úk  böfðu 
þá  otðit  umskipti  i  Gautlandi)  meðan  jþeir  voru 
burtu, 

10,  Nú  tokum  v2r  par  til  máls,  at  Goðmundr 
konúngr  frá  GlœsisvöUum  saknar  systur  sinnari 
ok  var  hennar  leita  farit  bæði  á  sjö  ok  á  landi, 
ok  kunni  bana.  eigi  upp  at  frétta.  peir  bræðr 
Hrærekr  ok  Siggeir  vom  'þÁ  með  Goðmundi 
ko^úngi,  Ko];úngr  bað  Siggeir  at  bindast  fyrir 
at  leita  Hleiðrar)  ok  vinna  ^at  til  eiginorðs  viS 
haua,  en  Siggeir  kveðst  ætla,  at  eigi  mundiauð- 
velt  at  finua  hana,  ef  hofgyðjan  á  Bjarmalandi 
idssi  eigi  til  hennar.  Siðan  bjuggust  peir  úr  landi, 
ok  höfðu  fimm  skip,  ok  fara  nú  pángat  til,  sem 
þeir  kvomu  ,tíl  Bjarmalands  ^    ok  f undu  Hárek 


10  K.  SAGA*HBaBAin)ð0KB08A«      217 

p 
I 

konúng  9  ok  sögðu  bonum  sín  er endi ,  en  hann 
sagðiy  at  ^eir  skyldu  fara  til  hofsins,  ok  eigi 
mundi  laust  fyrir  liggja,  ef  JdmaU<  eða  gyíjan 
Tissi  eigi  til.  Ea  litlu  síðar  fdru  peir  til  hofsins, 
fundu  |>eir  par  öskudýngju^  en  eigi  sáu  jþeir 
örmöl  nókkurs  pess  í  hofinu  átti  at  vera  \  fóru 
peir  pá  um  skóginni  ok  komu  til  bygða  karls 
ok  kerlíngar,  ok  ftéttu  eptir ,  hvort  |>au  vissi 
eigi  tily  hverr  hofinu  hefði  grandat,  en  karl 
kveðstei^  [lartil  vita,  ensagðist|>ó  vita,  attveit 
^uaskir  menn  hefði  legit  undir  Vínuskögi  Iengi| 
hétannar  Herrauðr,  en  annar  Bdsi,  ok  kvað 
sér  |>á  |»ikja  Ukasta  til,  at  hafa  gjört  |ietta  stdr- 
virki,  en  bdndaddttir  sagði,  at  hún  heiði  fundit 
þá  i  veginumi  ^á  peir  f dru  til  skips  9  ok  með 
peim'hefði  farit  Hleiðr,  systir  Goðmundar  aí 
Glæsisvöllum ,  ok  kvað  |>á  svá  hafa  sér  sagt  ^  at 
heonar  mœtti  til  ^eirra  leita ,  ef  nokkur  vildi 
eptir  henni  leita,  Eptir  |>at  stefna  peir  brQsðr 
at  sér  liði  um  allt  Bjarmaland,  ok  fengu  peir 
pr)ú  skip  ok20;  sigldu  peir  síðan  lil  Gautlands^ 
ok  komu  peir  par  í  |>ann  tima,  sem  peir  fdstbræðr 
voru  í  batdaganum  á  Brávöllum,  ok  var  Hringr 
konúngr  fámennr  heima,  buðu  f»eir  konúngi 
bardaga,  elligar  gefa  upp  meyna.  Konúngr 
kjöri  heldr  at  berjast;  urðu  par  skjdt  um- 
skipti ,  f&ll  |)á  Hriqgr  konúúgr  ok  mestr  hluti 
Uðshans,  en  peirtdkumeyna,  en  ræntu  f&nu 
ok  miklnm<rersemum,  okfdruiburtu  síðan,  ok 


\  m 


218    Saga  IIkrrauds  uk  Bosa'.  lo-ii  k» 

IHtu  etgi  fyrr,  enn  þeir  kvomu  heim  á  Glæsis- 
völlu,  ok  varð  Goðmundr  konúngr  fegínn  syst- 
ur  sinni,  okpakkaðijieim  fyrirferðina,  okj^ótti 
J)eirra  ferð  or^in  en  fræga^a.  Siggeir  biðr  nú 
Hleiórar,  en  hún  var  treg  til  pess,  [ok  kvað  pat 
uiakligt,  at  sá  nýtisín,  sem  hana  hafði  frelsat 
iir  tröllahöndum'y  en  kondngr  kvað  hann  vel 
til  |>ess  hafa  unnit:  á  ek  ok  at  ráða  giptíngu 
pinni,  segir  konúngr,  skal  ok  eigi  útlendum 
faöföíngjum  gagnast  at  eiga  pik,  ef  |>ú  yilt  eigi 
vorúm  ráðum  hlýta,  varS  nú  svá  at  vera,  sem 
konúngr  vildi ;  [látum  þi  nú  búast  við  bruU- 
blaupi  sinuy  J^víat  péir  hyggja  gott  til  sín'. 

11.  Tökum  nú  par  til ,  at  peir  Herrauðr 
ok  Bdsi  kvonlu  heim  hálfum  mánaði  síðar  enn 
}>elr  Siggeir  sigldu  í  brutu^  sakna  |>eir  nú  vin- 
ar  í  stað^  takapeir  ráðagjörðir  sínar ,  sötti  Bdsi 
föður  sinn  at  ráðum,  en  hann  sagði  peim,  at 
Jieir  mundi  ofseinir,  ef  peir  söfnuðu  miklu  liði, 
ok  sögðu  at  |>eir  mundi  heldr  ná  konúngsdóttur 
með  djúpsettum  ráðum  ok  snörum  atburði ; 
varð  pelta  ráð  Jieirra,  a;  |)eir  bjuggu  eitt  skip, 
ok  völdu  pr játigi  manna.  Smiðr  skyldi  fara  með 
{leim,  pk  hafa  forsögn  alla  ok  skipun  á  siglíng 
{)eirra,  lagði  hann*  ok  mörg  ráð  til  með  peim^ 
sigldu  I>eir  nú,  pe^'^arpeir  voru  búnir.  pá  var 
Smiðr  svábyrsœll,  at  hafði  ndgan  byr  ávalt,  ^egar 
hann  stýrði,    ok  verðr  ferð  peirra  með  meira 

i)  h.  t/.  hin,  ^)  en  þnt  mætti  vev&áf  at  beína  S]%itiU  yrífl  h 
bo^iuu ,  b.  v»  Cy  D;  frd  [  i/«  v  JT*  ^ J  þeim^  o/auki&  i  A\ 
Kail  ok  iiu«li,   C,  X>« 


11 K.        Saga  Herrauds  ok  Bosa.     219 

0 

flýti,  enn  Hkindi  pœtti  á  vera,  kromu  f>eir  vonu 
bráðara  austr  í  Græsisvöllu,  ok  lögðu  skipi  sinu 
undireinn  eyðiskóg.  Smiðrhafðihulinsh)álmyíir 
skipi  J)eirra;  peir  genguálandBósiokJEIerrauðr, 
kvomu  |>eir  at  húsabœ  litlum  ok  kyrfiligum  \  par 
bjdkarl  ok  kerlíng;  pau  áttu  ddtturvæna  ok  vel 
kunnandi^  böndi  bauðpeim  nætrgreiða;}>eir  págu 
pat ;  Jar  voru  gdð  hýbyli  j  |>á  var  áliðinn  dagr, 
ok  var  peim  unninn  beini ,  ok  voru  tekin  upp 
borð  fyrir  |>á,  ok  gefit  munngát  at  drekka,  ok 
var  |>ar  gott  öl ;  bdndi  var  fálátr  ok  dspurull, 
en  f>d  borðaði  hann  með  f>eim$  bdndaddttir  var 
par  miklu  mannúðugust  af  jþeim,  skeinkti  hún 
gestum;  fidsi  var  glaðlátr  við  hana,  ok  gjörði 
henni  nokkrar  glíngur;  hún  gjörði  ok  svá  i 
móti.  Um  kveldit  var  |>eim  fylgt  at  sofa,  en 
f>egar  at  Ijds  voru  slokin,  f>á  kom  Bdsi  par  sem 
bdndaddttir  lá,  ok  lypti  klœðumaf  henni^  hún 
spurði,  hvat  par  vœri,  en«Bdsi  sagði  tilsínj 
hvat  vilt^þú  híngat?  segir  hún;  [ek  vil  skemta 
pér,  sagði  hann,  ok  gaf  henni  fingrgull,  ok 
gekk  í  sængina  til  hennar';  ^ok  skemtu  f>au  sér 
um  ndttina;  hún  spurði  hann,  hvaða  manni 
hann  væri,  en  hann  sagði  til  et  sanna,  ok  spurði 
i  mdt ,  hvat  |>ar  vœri  títt  i  landi,  en  húu  sagði 
at  ^dX  vœri  nú  nýast ,  at  |>eir  bræðr  Hrærekr 
ok  Siggeir  hefði  nað  Hleiði,  kondngs  systur,  en 
drepit  Hríng  konúng  í  Gautlandi :    ok  |>eir  eru 

*ij  /mnfu'g  y '^   i  hinum    hitndrilunum  ttcndr  noXlu&  Jrelmrck 
umfundi  þtirrnt 


220    Saga  Herrauds  ok  Bosa^        ii  k» 

nú  svá  frœgir  orSnir  af  peirri  ferð^  at  peirra 
líkaT  skal  eigi  vera  i  öllum  Austrvegij  ok  kon<- 
úugr  hefSi  gefit  Siggeir  systur  sína^  vÆiri  ^at 
i  móti  bennar  vilja,  ok  skyldi  nú  blrullblaupit 
vera  innan  priggja  nátta;  en  peir  eru  svá 
varir  um  sik,  at  peir  hef&i  njósn  á  hverri 
götu  ok  í  hverriböf  Uy  ok  mætti  ekki  á  dvart 
komai  I>v{at  |>eim  pikir  aldrei  örvænt,  nær 
peir  Herrauðr  ok  Bdsi  kynni  at  vitja  meyjar- 
ionar:  konúngr  hefir  látit  gjöra  sér  höU  svá 
miklay  at  á  benni  eru  hundrað  dyra,  ok  er 
jafnlángt  i  miUi  allra,  hundrað  manns  má  rúm* 
liga  í  (vera)  miUum  bverja  dyra }  tveir  dyraverðir 
eru  við  hverjar  dyr,  ok  skal  engi  mega  inn* 
gánga^  nema  sá  er  f)ektr  væri  við  einsbverjar 
dyrnar^  en  sá,  sem  hvergi  væri  pektr^  pann 
•kyldi  taka  ok  hafa  i  varðhaldi|  pángat  tii  er 
prdfaðist,  hvat  manni  er.hann  værij  sæng 
stendr  á  miðju  hallargölfi,  ok  eru  |>ar  fimm 
pallar  upp  at  gánga,  I»ar  skal  liggja  brúðrin 
ok  brúðguminn,  en  hirðin  öU  skal  vaka,  ok 
mi  peim  því  eigi  á  övart  koma.  Hverlr  eru 
snenn  með  konúngi,  segir  Bdsi,  fieir  er  hann 
heldr  mest  af?  sá  heitir  Sigurðr,  segir  hún, 
bann  er  ráðgjafi  konúngs,  ok  svá  mikiU  meist- 
ari  til  hljdcfæra,  at  bans  liki  er  engi,  þó  aU- 
viða  leiti,  ok  mest  á  hörpu  slátt;  hann  er 
farifm  til  friUu  sinnar,  hún  er  ein  bdndadótt- 
ir  hér  við  skdginn,  hann  lætr  sauma  sér  klæði 


ilrl2  K.   Saga  H£rrauds  or  Bosa.    221 

ok  semr  hl]d8fœPÍ5Ía}  eigi  er  nú  getit  um  skraf 
|>eirra  fyrst  at  sinni  ^  sofa  |)au  af  um  ndttina. 
12.  Um  morguninn  snemma  kemr  Bdsi  til 
Herrauðs,  ok  segirhonum,  hvat  bannhefir  frétt 
um  ndttina;  en  síðan  bjuggust  peir  burtu  frá 
karli  ok  kerlíngu' ;  fdru  |>eir  at  tilvisan  bdnda* 
ddttur,  Þ^ngat  til  sem  |»eir  sáu  bað  ^ann,  er 
Sigurðar  var  votí;  {»eir  sáu,  hvar  Sigurðr 
fdr  ok  einxi  sveinn  með  honum,  ok  stefndu 
heim  til  bofgarinnar}  j^eir  gengu  á  veg  fyrir 
Sigurð;  Bdsidrap  Sigurð,  en  Herrauðr  kyrkti 
sveininn  til  banai  síSan  tók  Bdsi  l^á^  ok  fld 
belg  af  ^eim  báðum^  ok  fdr  síðan  til  skipa 
sins,  ok  sögðn  Smið^  hvat  peir  höfðu  afrekat^ 
gjörðu  jþeir  |>á  ráð  sín.  Smiðr  færði  Bdsa '  í 
nágHmunai  en  hann  fdr  sjálfr  í  aðra;  síðan 
fdr  Bdsi  í  klæði  Sigurðar^  en  hann  fdr  sjálfrí 
jþann  bú&íng^  sem  sveinninn  hafði  átt^  ok 
hafði  hans  nágrímu  fyrir  s^r;  sðgðu  ^eit^ 
Herrauði  fyrir,  hversu  haan  skyldi  bera  sik  at, 
fara  nú  síðan  hcikn  til  borgarinnar^  komu  {leir 
atpeim  hallardyrumi  sem  Goðmxindr  kondngt 
var  sjálír  fyrir,  pdttist  hann  f>ar  kenna  Sigurð^ 
ok  fagnaði  honum  vel^  yarSigurðr  nú  innleiddr^ 
tók  hann  pagar  at  sérféhirzlurkonúngs^  ölgögn 
ok  k)allara  ^  ok  hefir  skipun  á ,  hvert  öl  fyrst 
skal  drekka ,  ok  segir  by rlurum  fyrir  y  hversu 
ákaft  j^eir  skulu  skenkja,  segir,  at  f)at  varðar 
mestu,  atmenn  verði  et  fyrsta  kveld  sem  drukn* 

1 )  ok  f  af  B6si  dóttur  hans  fíagrguU,  ok  rar  tyr  i  innatii  ^.  t/.  C» 


222    Saga  Hbrrauds  ok  Bosa«      i2  k. 

astir^  pTÍ  par  eymír  lengst  af.  pessunœst  var 
höfðíngjum  i  sœti  fJ^ipat  ok  bruðrin  innleidd  ok 
á  bekk  sett,  ok  meS  henni  margar  meyjar  hæv- 
erskar.  Goðmundr  konúngr  sat  í  hásœti,  ok 
Siggeir  brúðgumi  í  hjá  honura,  Hrœrekr'  pjön- 
aði  bn'iðgumanum ;  eigi  er  hér  greint^  hversu 
höfðíngjum  var  skípat,  en  pess  getr  at  SigurSr 
slö  hörpu  fyrir  brúðunum;  ok  J)á  at  fuU  voru 
innboriny  töluðu  menn,  at  hans  líki  myndi 
engi  vera,^  en  hann  kvað  par  lítit  mark  at 
fy rst ;  en  konúngr  bað  hann  eigi  afspara.  En  pá 
inn  kom  |^at  minni,  at  signat  yar  P<5r,  ^^á 
skipti  Sigurðr  um  slaginn,  t<5k  þ&  at  ökyrrast 
allt,  |)atsemlaust  var,  bœðiknífar  ok  borðdiskar, 
ok  allt  pat  sem  laust var  ok  engi  hélt  á,  ok  fjöldi^ 
manna  stukku  upp  úr  sætum  sínum,  ok  léku 
á  gólfinu,  ok  gekk  ^etta  lánga  stund;  pví^ 
næst  kom  inn  J>at  minni,  sem  helgat  var 
öUum  Asum,  skipti  Sigurðr  pá.enn  um  slag- 
ina,  ok  stillti  f>á  sv&  hátt,  at  dvergmáli  kvað 
á  öUu;  stdðu  pá  upp  allir  J>eir,  sem  í  höUinni 
voru,  nema  brúl^rin  ok  brúðguminn  ok  kon- 
lingrinn,  ok  vaf  nú  allt  á  ferð  ok  flaug  í  höU- 
inni,  ok  gekk  pvi  lánga  stund.  Konúngr 
spurði^  hvört  hann  kynni  eigi  fleiri  slagi ,  ea 
hann  segir  at  eptir  væri  enn  nokkrir  slagir, 
ók  bað  fdlkit  hvilast  fyrstj  settust  menn  þá 
niör  fyrst)  ok  tdku  til  drykkjuj   sló  hann  pá 

t)JIarekr,  Wr  ok /ramve-ié,  C,  O.  ^)  hir  v.  bla&i  A; 


12  K.       Sága  Hcrrauds  ok  Bosa.  '  223 

•  *    . 

Gýgjarslag  ok  Drauœbdt*  ok  H)arrnndabljd8; 
en  pvinæst  kom  inn  minni,   Jþat    vár  signat 
Oðni,  ok  lauk  Sigurðr  pá  upp  hörpunni,  hún 
var  8vá  mikil,   at  maðr  mátti  standa  réttr  i' 
henni^hún  var  öll  sem  á  rauða  gull  sæi;  par 
tók  hann  upp  hvíta  glófa  guUsaumaða,  ok  slrf 
pá  pann  slag,  at  Faldafeykir  heitir,  stukku  jþá 
faldamir  af  konunum,  ok  léku  peir  fyrir  ofan 
])vertrén)   stukku  konurnar   ok   allir  mennir- 
nir,  ok  engi  hlutr  var  sá^  at  kyrr  Pyldi;  en  |»á 
^etta   minni  vai^  afgengit^    |ȇ    kom   inn  ^at 
minni,  er  helgat  var  Freyju,    ok  ótti  pat  síð- 
ast  at  drekka,  tók  Sigurðr  pann  streng,    er  lá 
um    alla   J>vera  strengina,   hann  hafði   hann 
ekki  fyrr  slegit,  ok  bað  konúnginn    búast  við 
raníma  slag,  en  konúngi  brá  svá  vi6,  at  hann 
stökk  upp^  ok  STa  brúðrin  ok  brúðguminn,  ok 
léku  nú  öngvir  vakrari,   ok    gekk    pessu   um 
lánga  stund^   tdk  Sigurðr   nú  sjálfr  hörpunai 
en  Smiðr  tök    i  hönd  brúðinni,    ok   lék  nú 
allra  vakrast ;  hann  tdk  borðbnnað  af  stdlnum^ 
ok  kastaði  upp  i  sœngina,  j^gar  hann  sá  sér 
færi  á.     En  frá  Herrauði  er  pat  at  segja,   at 
hann  lætr  menn  sina  fara  með   sjónuin,    ok 
meiða  öU  pau  skip^  sem  i  nánd  voru,  svá  ekki 
var  sjöfœrtý    suma  hefir  hann  heima  i  borg-- 
inni,  ok  báru  {)eir  til  sjdfar  gull  ok  silfr,  er 
Smiðr  hafði  lagt  honum  til  handprgagns;  var 
nú  mjök  húmaty   sumir  fdru  uppá  glugginni 

*)  Di-ainbualag,  f^.      *)  maganum  á,  b    v,  Cj  D^  V» 


224      SagA  HfiRRAUDS  OK  BOSA.    12-lð  K» 

ok  skynjutu,  hvat  itmi  var,  ok  dröu  út  um 
glugginn^  |)at  $em  upp  var  kasut  í  s«ngina, 
en  sumir  færðu  til  ^kipa,  ok  fermdu  skip,  ok 
snéru  stöfnum  frá  landi  sem  skjdtast. 

13.     pat  berr  nú  nœst  til  tíðinda^   at  pá 
]^eir  Uku  sem  glaðast  i  konúngs  hðU)  at  maðr 
kemr  í  höllina,   sá  var  mikiU  vexti  ok   fríðr 
aýnum,  hann  v^r  i  rauðum  skarlazkyrtli,    ok 
silfrbelti  um  sik  ok  guUhlað  um  enni,   hann 
var  slippr^  ok  fdr  leikandi  sem  aðrir,  pángat 
(til)  hadn  kom  fyrir  konúnginn}  hann  reiðir 
^á  upp  hnefan,    ok  drepr  um  nasir  konúngí 
&V&  mikit  högg)   at   úr  honum  stukku  J>rjár 
tennrnar.   en  bldð  ^tökk   úr  nösum  hans  ok 
munni,  en  hann  fell  sjálfr  i  aungvit.    Siguiðr 
&ér  l^att  ok  kastar  hörpunni  upp  i  sængina^. 
en   rak    báða    knefana   miUi    herða   honum^ 
hann  sn^ri  undan,   en  Sigurðr  epiir  honum 
ok  þeir  Siggeir  ok  allir  aðrir,  sumir  styrmdu 
yfir  konúngi.     Smiðr  tdk  i  hönd  brúðinni,  ok 
Uiddi  hana  upp  i  sœngina,  ok  læsti  hana  ^nn<- 
an  i  maga  hörpunar,  en  |)eir  drögu    hana  út 
um  gluggin,  sem  'úti  voru,  ok  svá  sjálfan  hana 
tneð^  ok  flýttu  sér  til  skipsins,  g^ngu  siðan  út'  á 
skipit)  var  sá  jþá  par  kominn ,  er  konúnginn 
háfði  slegit.     Sigurðr  gekk  út  á  skipit,  |>egar 
hann  kom,  en  ^Siggeir  eptir  honum  með  brugðit 
sverð.     Sigur&r  snérist  aptr  i  mdti  honum ,   ok 
hratt  hdnum  á  kaf$    urðu  {>á  hans  menn  at 
drliga  hann  á  land  verr  enn  dauðan  |   en  Smiðr 


13  K.  SagA  HeKKAUDS  OK  BOSA.     225     ' 

hjó  landfestina  9  settust  f>eir  tilára,  ok  drdu 
seglúpp,  ok  gjörðu  bæði|  at  sigla  okrda,  ok 
létu  gánga  út  á  haf.  Hrærekr  hljdp  til  skips, 
ok  margir  menn  með  honum,  en  pegar  skipum 
var  fram  hrundit,  féll  par  í  kolblár  sjdr,  ok  var 
JiYÍ  eigi  eptir  peim  farit,  ok  varð  *|»ví  svá  búit 
at  vera;  yoru  ok  allir  drukknir,  syá  at  peir 
▼oru  verr  enn  ráðlausir^  snúa  nú  heim  til  hall- 
ar^  ok  var  ]þá  konúngr  viðraknaðr^  ok  |>d  lítils 
máttarj  leituðu  f»á  menn  vi^  at  næra  hann, 
en<  hann  var  mjök  máttdreginn^  en  veizlan 
snérist  í  sút  ok  sorg.  pá  er  konúngr  tdk  at 
bressasty  gjörðu  f>eir  ráð  sín,  kom  p^im  f>at  ásamt, 
at  slíta  eigi  fjölmenni,  ok  búast  sem  skyndi- 
ligast  at  fara  eptir  peim  fdstbrœðrum,  Láium 
J>á  nú  búast,  en  vikjum  nú  aptr  tii  peirra  fdst- 
hrœðra;  peir  sigla  ^ángat  til,  sem  |>eir  vissu, 
at  vegirnir  skildust,  ok  lá  annar  til  Bjarma- 
lands}  bað  Bdsi  pá.Herrauð  sigla  heim  tilGaut- 
lands,  en  hann  kveðst  eiga  erendi  til  Bjarma- 
lands|  en  Herrauðr  kveðst  eigi  vi.ð  hann  skilj- 
asty  ok  spurði ,  hvat  í  erendum  yæri  y  en  hann 
sagði  I  at  pau  mundi  síðar  birtasL  [Smiðr  bauð 
atbíða  þeirrafimm  nætn  Bdsi  sagði,  atpeim 
mundi  J>at  vel  endast^,  tdku  |>eir  bátinn,  ok  fóru 
i  bruttu  9  ok  kvomu  nær  bæ  Háreks  konúngs ; 
J>eir  földu  bátinn  undir  leyni  nokkut,  ok  gengu 
til  bygða;    par  bjd  karl  ok  kerling,  |>au  áttu 

> )  hh-  hyrjar  aptr  A,     ^)  v.  •£  C  ^  gendatt^   rángt  A, 

FORVÁLDAR  SöOVRNoilDllLAHDAy  3B»DI.      ^       ^ 


226    Saga  Herrauds  or  Bosa«        13  k. 

ddttur  væna,  |>ar  var  vel  yi8  peim  tekit;  at 
kveldi  voru  borS  upptekin  ok  laugar  framlátn- 
ar,  ok  var  peim  gefit  gott  vín  at  drekka.  Bdsi 
leit  pá  hýrliga  til  bdndaddttur ,  en  hún  veitti 
honum  pat  í  mdti,  en  litlu  sí8ar  fdru  menn  til 
sængr.  Bdsi  komtilsængr  bdndaddttur^  hiSn 
spurSi,  hvat  hann  vildi}  [en  hann  kvaðst  mundi 
gleðja  hana  gersemi  j  léku  |)au  af  um  ndttina^. 
Ok  sí8an  töluöust  pau  við,  ok  spuríi  hán,  hvaðan 
hann  vœri}  hann  sagíi  til  et  sanna,  ok  spurði, 
hvort  hún  væri  nokkut  1  kærleikum  vi8  Eddu 
konúngsdóttur;  hún  sagöist  opt  koma  í  skemmu 
til  hennar,  ok  vera  par  vel  tekin:  ek  mun 
hafa  {)ik  át  trúnaíarmanni,  segir  hann ;  ok  mun 
ek  gefa  pér  prjár  merkr  gulls,  en  þú  skalt  koma 
Eddu  konúngsddttur  í  skdgínn  til  mín,  Hann  tdk 
iSr  piSngi  sínura  prjár  valhnotur,  pær  yoru  sem 
á  rauðaguU  sæi,  ok  f ékk  henni ,  ok  bað  hana 
segja  konúngsddttur,  at  hún  vissi  í  leyniligum 
staS,  at  slíkar  hnetur  væri  ndgar;  en  bdndaddtt- 
ir  svaraSi ,  ok  kvaS  hana  eigi  upporpna  fyrir 
einum,  kva8  henni  fylgja  at  jafnaði  geldíng 
Jiann,  er  Skálkr  hét,  ok  væri  svá  sterkr,  at  hann 
hefði  12  karla  afl,  hvat  sem  prdfa  pyrfti.  Bdsi 
kveSst  pat  eigi  hirða,  ef  eigi  væri  viS'fleirum  at 
sjá.     Um  morgininn  snemma  fdr  hún  at  finna 

konúngsddttur,    en  feir  Bdsi  fdru  í  skdginn} 

•iw— i"^— »      — — —  1  • 

i)  þannig  V^     en  i  hinum  iitndr  noklu^ '  frekara  um  fundi 
þeirra*     Bir  byrjar  B, 


13  R.       Saga  Herrauds  ok  Bosa.    227 

hun  sýndi  konúngsddttur  gullhneturnar,    ok 
sagSiy  at  hún  vissi,  hvar  at  slíkar  fyndist;  fdru 
þær   nú  f  sköginn,    ok  j^rœllinn  með  peim. 
Ná  verSr  Bdsi  ok  Herrauðr  varir  vií,  hvar  fau 
fara^  ok  snúa  til  mdts  við  pauj  Bdsi  heilsa^i 
konúngsddttur,    ok  spurSi,  ^vi  hún  fœri   svá 
einmana;    hún   kvað    eigi  hœttligt  um  pat; 
hann  kvað  |>at  vera ,  sem  takast  vildi ,    ok  tdk 
hann  |>á  til  konúngsddttur,  pk  bað  hana  gjöra 
annathvort,  fara  viljuga  með  sér,  eðr  hitt  at 
hann  gjörði  par  brullhlaup  til  hennar  par  í  skdg- 
inum.     prællinn  spurSi,  hverr  pessi  vœri  svá 
iirnadjarfr,    at  slík  ódœmi  pyrM   at  tala,    en 
Herrauð^   bað    hann   pegja.      prællinn    hafði 
klumbu  stdra,  ok  sld  til  Herrauðar,  en  hann 
brá  við  skildinum,  ok   var  höggit  svá   púngt, 
at     skjöldrinn    brotnaði  i    sundr.      Herrauðr 
hljdp  undir  prælinn,    en  hann  tdk  sterkliga  í 
md ti,  voru  þat  sviptíngar  stdrar^  ok  fórpræll- 
inn  hvergi  á  hæl.     pá   kom  Bdsji  at,  ok  tdk 
fætr  undan  |>rælnum,   ok  lagði  hann  snöru  á 
háls  honum,  ok  heingðu  hann  par  á  viSinum } 
en  síðan  tdk  Bdsi  konúngsddttur,  ok  setti  hana 
á  handlegg   sér,    ok   bar  hana  svá  til  skips, 
létu  síðan  frá  landi,    ok  léttu    eigi  fyrr,   enn 
peir  fundu  Smið.      Konúngsddttir    barst    lítt 
af,  en  pegar  er  Smiðr  hafði  orS  við  hana,  pá 
tdk  af  henni  allan  dhug,  ok  sigldu  'þelr  síSan 
heim  til  Gautlands. 

P2 


228    Saga  HeRAAUÐs  ok  BpsA.      14  k. 

14.  Tökum  ná  f»ar  til  máls,  sem  rf^ir 
Göðmundr  konúngr^ok  Siggeit  búa  lið  sitt^ 
ok  ðigla  eptir  peim  í^istbraeðrurai  ok  höfðu 
f>eir  ögr}mni  hers^  en  svá  haf5i  Goðmundi 
konúngi  orðit  jþúngt  pústr  Herrauðar,  at  eigi 
var  hann  ferðugr  at  fara  pessa  ferS,  ok  s^yldi 
Siggeir  ok  ^eir  brœðr  hafa  v^  ok  vanda  af  -fiessi 
ferS.  ^eir  höföu  fjörutigi  skipa  af  GlœsisvöU- 
um,  en  péir  juku  Jd  mörgum  vVS'i  ferSinni; 
fdru  f)eir  nú,  til  Jiess  er  :peir  koma  til  Bjarma- 
lands/  ok  fundu  Hárek  konúng,  nk  höfSu  peir 
Bösi  ok  Herrauðr  fyrir  litlu  pa^an  siglt,  ok  hafSi 
Hárekr  konúngr  f»á  fuUa  vissu  yfir,  at  |>eir  heiSi 
tekit  í  burtu  ddttur  hans,  hafði  hann  f)á  búit 
liSsitty  okhafSi  hann  fimtán^  skip  öU  stdrok  vel 
skipuð ,  slœst  hann  r\ú  i  ferð  með  f)eim  brœSr'- 
um,  höfSu  fieir  pá  alls  60  skipa^  sigla  nú  til 
Gautlands.  £r  «]^at  at  segja  frá  j^eim  Her* 
rauSi  ok  Bdsa^  at  pegar  fieir  kvomu  heim^ 
söfnuSu  f»eir  at  sér  múg  ok  margmenai,  ok 
vildu  vera  búnir  viðy  ef  ^eim  vœri  eptirfor 
veitt,  en  halda  f>á  [brullhlaup  sitt,  er  færi  gœf- 
ist  á^.  £n  pvari  karl  hafSi  látit  smíða  spjdt 
ok  örvar  j  á  meðan  fteir  voru  í  burtu ,  ok  var 
nú  eigi  lángt  at  bíða  9  áðr  enn  par  kom  samau 
mikit  fjölménni;  en  f>ann  dag,  sem  fteir  œtl- 
uðu  sitt  brullhlaup  at  setja,  kvomu  f>eirHárekr 
konúngr*  ok  sytnr  hans  með  liði  sínu^   ok  var 

/3  Í2,  C,     2)  brullaupui^  er  gott  K^  gœfist^  By  C,  B^ 


14  K*        SÁ6A  Herradðs  G&  BoftA.     229 

niS  eigi  al^íngis  ^ansBalaiini ,  Kt  Herrauðr 
leggja  skipum  s6lum  út  í  mdti  |»eim ,  haf&i 
hann  MB  mikit  ok  firkt|  en  pd  höfðu  ^eir 
nlkla  raeira,  sem  til  voru  komnir}  Bósi  lagSi 
sfnu  skipi  ót  i  mdti  skipi  Háreks,  en  Her- 
rau6p  I  méti  Siggeiri,  j^urfti  eigi  at  aðkum  at 
spyrja  ^  tdkst  nú  bardagi  með  'J^im ,  ok  voru 
hvorirtTeggju  hinir  áköfustu.  En  erbardaginn 
bafSi  eigi  lengi  staSit,  riS  Siggeir  til  upp- 
gaungu  á  skip  Herrauðar,  ok  var5  sk}ött  manns- 
hani.  SniðiU.  hét  stafhbúi  Herrauðar,  hann 
skaut  sp)öti  at  Sggeir,  en  hann  tdk  spjötit 
á  lopti^  ok  skaut  aptr  at  j^im,  er  sendi} 
9p)ötit  fld  í  gegnum  Sniðil^  ok  svá  lángt  í 
akípsstafiúnn ,  at  hann  nfsti  hann  par  viS. 
Herrau(k  snéri  í  mét  Siggeir,  ok  lagSi  til  hans 
með  atgeimum,  hann  gekk  í  gegnum  skjöld- 
irm,  en  Siggeir  snaraSi  svá  hart  skjöldinn,  at 
HerrauSi  varS  laus  akíöldrinns,  en  faann  hjó 
til  Herrauðar,  ok  kom  á  hjálminn^  ok  tdk 
al  fjdrMnginn,  ok  fylgSi  'þsLr  et  hægra  eyrat, 
^n  Herrauðr  greip  upp  ruddu  störa,  er  lá  á 
^lunum^  ok  slö  á  nasir  Siggeirs,  svá  at  blik- 
it  gekk  at  andlitinu,  ok  brotnaði  i  honum 
nefity  ok  úr  honum  allar  tennurnar,  stökk  hann 
ofugr  aptr  á  skip  sitt;  ok  féll  fiá  i  dvit,  ok 
lá  m)ðk  iengi.  Smiðr  barðist  drengiliga.  Há- 
rekr  konúngr  komst  uppá  skip  SmiSs  við  12ta 

t)  þvstilAutt,  C;  þausulausn,  By  Ð.      '^  atgeirínn,  S,   C,  Ð. 


230    Saga  Herrauds  ok  Bosa.       14  k. 

mann^  ok  ruddist  um  fast;    Smiðr  snði^ist  { 
móti  honum^    ok  hjd  til  haíis  með  saxi  pví, 
sem  Busla  kerling  hafði  gefit  honum,  pvf  hann 
bitu  eigi  ákvœðalaus  vopnj  höggit  komframan 
um  þverar  tennurnar,  ok  brotnuðu  pær  úr  hon* 
lun  allar,  en  gómbeinit  brotnaði ,  varirnar  báð- 
ar  spEÚngu,   ok  hljdp  jj^r  úr  blöð  mikitj   en 
vi5  petta  högg  brá  honum  svá,  at  hann  varð  at 
flugdreka,  ok  spjd  eitri  yfir  skipit,  fengu  par 
bana  margir  menn;    hann  ste^rpti  sér  niðr  at 
Smið)  ok  gleypti  hann  upp  í  kjapta  sér^  ok  s  velgði 
hann  niðr  í  sik ,  ok  varð  pat  hans  bani  9  pá  sáu 
fieir,  hvar  fugl  fló  af  landi  ofan,  sá  er  sker- 
gípr'  héty  hann  hefir  höfuð  svá  mikit  ok  hrœði- 
'  ligty  at  fjandanum  er  tiljafnat;    hann  réðst  í 
mdti  drekanum ,  ok  er  peirra   atgángr  hrœði"- 
ligrat  sjá,  ensvá  lauk  |»eirra  skiptumy  atpeir 
féllu  bá6ir  niðr,    ok  féll   skergíprinn^  niðr  i 
sjdinn^  en  drekinn  kom  niðr  f  skipi  Siggeirs. 
Herrauðr  var  f>á  kominn  uppá  skip  Siggeirs,  ok 
lét  gánga  kylfuna  á  báðar  hendr,  sld  hann  pá 
til  Siggeirs.     í  öðru  sinni  kom  pat  högg  imdir 
eyrat,  ok  brotnaði  i  Siggeiri  allr  hausinn,   en 
hann  hraut  fyrir  borð,  oksökk  til  grunna,  ok 
kom  aldrei  upp  siðan.     Hárekr  konúngr  rakn- 
aSi  nú  vi6,  ok  varð  at  einum  geltij  hann  greip 
til  Herrauðar  með  tönnunumi  ók  reif  af  hónum 
Qlla  brýnjuna'i  dk  festi  tennr  i  hans  bjjdsti^ 

vjskergreppr,  V*   *}  skergygriiúiy  C  okAh^.    ^Jbrfngimti  €• 


14-15  E.  Saga  Herrauðs  ok  Bosa.     231 

ok  reif  af  honum  báðar  geirvörturnar  niSr  af 
beini,  en  hann  hjd  í  móti  i  trýni  geltinum, 
ok  tdk  af  fyrir  framan  augun ;  var  Herrauðr  pá 
svámöðr^  at  hann  féll  á  bak  aptr,  en  galtinn 
trað  hann  undir  fótum,  en  gat  |>á  eigi  bitit,  er 
af  rar  trýnit;  kompá  glatúngs^  hundtík  mikil 
upp  á  skipit,  hún  hafði  stdrar  vígtenar}  hún 
reif  rauf  á  náranum  á  geltinum,  ok  rakti  par  úr 
|»armana,  ok  hljdp  fyrir  borð}  en  Hárekr  var 
fiá  í  mannslíki,  ok  steypti  sér  fyrir  borii  eptir, 
henni,  ok  sukku  |)au  til  grunna,  ok  kom  h vorki 
upp  síðanj  pdtti  mönnun^^  sem  raundi  verit 
hafa  Busla  kerlíng ,  fivíat  hún  sást  aldrei  siðan* 
15.  Bögu-Bdsi  er  nú  kominn  uppá  skip 
Hræreks,  ok  berst  alldrengiliga }  hann  sér, 
hvar  faðir  hans  flaut  með  borðinu  mjök  mátt- 
dreginn,  stökkr  hann  par  fyrir  borS,  ok  hjálp*- 
aSi  honum,  ok  kom  honum  upp  í  skip  sitt, 
en  j^á  var  Hrærekr  kominn  á  skipit,  ok  haiði 
drepit  margan  mann  j  en  Bósi  kom  f»á  upp  á  skip- 
ity  ok  var  pá  ákafliga  móðr,  en  pd  réði  hann  í 
mdti  Hrærekiy  ok  hjd  i  skjöldinn,  ok  klauf 
hann  allan  niðr  i  gegnum,  ok  af  honum  fdtinn 
i  ristarliðnum  y  sverðit  kom  i  vindásinn>  ok 
stökk  isundr  i  miðjunni.  Hrœrekr  hjd  i  mdti; 
Bdsi  snérist  undan  á  hæli,  sverðit  slapp  af 
híáhninum,  ok  niðr  á  herðarnar,  ok  reif  af  Bdsa 
alla  brynjuna,  ok  fékk  hann  $ár  á  b4Öum  h^rð* 

«}  glatimt,  B,  Cy  D. 


232     Saq A  Hbrraitds  OK  Bo8A«  15-16  K. 

I 

arblöðunum,  gekk  svk  nifir  um  altt  bakit^ 
ölP  klæði  rifauðu  af  honum,  svá  faann  var  allr 
nakinn  eptir ,  ok  af  enum  vinstra  fæti  hælbein- 
it.  Bdsi  preif  upp  vindásdökkuna^,  en  Hrœrékr 
œtlaði  pá  at  hlaupa  fy rir  borð,  Bdsi  sld  hann  í 
6undr  við  skipborðinu  með  öUxim  faerklœSun- 
umj  var  nú  failinn  mestr  hluti  liðs  peirraj 
buðu  peir  peim  ^á  grið|  sem  eptir  voru^  ok 
iirðu  |>eir  glaðir  við  pat ;  kanna  ^eit  nú  lið  sitt, 
ok  var  eigi  betr  enn  hundrað  manha  liðfært  af 
öllum  her  {>eirra  fdstbræðra ;  áttu  f>eir  nú  mikl-* 
um  sigri  hrdsá,  skipta  J^eir  siðan  herfángi^  fdru 
síðan  heim  til  borgar,  voru  {>á  bundin  sár 
manna  ^  ok  græddir  peir  sem  jþess  varð  auðit. 

16.  Siðan  bjuggust  peir  við  bruUhlaupum 
sinum,  ok  skorti  'þá  eigi  tilfaung  bæði  gdð  ok 
ndg^  stdð  sú  veizla  mánuð  fullaá,  ok  voru 
menn  virðuligum  gjöfum  í  burt  leystir;  var 
Herrauðr  pá  til  konúngs  tekinn  yfir  öU  þavL 
ríki,  er  faðir  hans  hafði  átt.  E|i  litlu  síðar 
söfnuðu  peir  liði,  ok  fdru  til  Bjarmalands ,  ok 
beiddi  Bdsi  sér  par  viðtökn ,  ok  taldi  {lat  til,  at 
Edda  œtti  land  allt  eptir  föður  sinn  j  er  nú  var 
orðin  eiginkona  Bdsa,  kveðst  hánn  sv&  mega 
helzt  bæta  landsmönnum  fiann  skaða,  sem  peir 

r 

hefði  af  honum  fengit,  at  hann  væri  konúngr 
fteirra,  ok  styrkja  pá  meS  gdðum  réttarbdtumj 
en  með  |>ví  at  peir  voru  höfðíngjalausiry  f>á  sán 

^)  hér  endar  B,      ^)  TÍn^Mp&iuuiy   C,  D, 


16  K.       Sag;a  Hekraui^s  ók  Bosa.    23'á^ 

jeir  efgi  rafetíhá ,  enn  taka  harin  til  IrofíSíi]^ 
ýfir  siký  en  feim  vw  Edda  á8r  kunnig  ðft  grf^*- 
um  siðum;  tdkBósi  síðan.undir  sikBjarmaland^ 
ok  gjörðist  konúngF  y fir  ý  en  haxm  átti  son  yiS 
frillu  sinzíiy  f>eirri  sem  benii  fann  í  skögin^ 
um,  sá  hét  Sviði  enn  sdkndjarfi,.  er  var 
faðir  Vilmundar  viðutanj  þá  gerðist  Bdsi  höfð-* 
íngi  mikill;  hann  fdr  austr  á  GlœsisvöUu,  ok 
sætti  |>á  Goðmund  konúng  ok  Herrauð,  fdr 
(Herrauðr  síðan)  heim  í  Gautland,  ok  gerðist 
mikill  höiðingi}  f>au  Hleiðr  unnust  mikit; 
J>eirra  ddttir  var  pdra  borgarhjörtr,  er  átti 
Ragnar  loðbrók.  Svá  segir,  at  í  galnmsegginu 
'þvlj  er  I>eir  sdktu  til  Bjarmalands,  fyndist  lýng- 
ormr'y  sá  er  gullslitr  var  á,  ok  gaf  Herrau^r 
hann  ddttursinni  í  tannfé,  en  húh  lét  leggja 
undir  hann  gull|  ok  dx  hann  svá  mikit|  at 
hann  lá  í  kríngum  skemmu  hennar,  ok  varð 
svá  grimmr,  at  engi  maðr  f>orði,  at  koma  í 
skemmuna,  nema  jarl  ok  sá  maðr  er  orminum 
færði  mat,  oxa  gamlan  |>urfti  hann  í  mál,  ok 
{>dtti  hann  hit  'mesta  meinvættr,  ok  heitstrengði 
Herrauðr  pess,  at  hann  skyldi  |>eim  einum 
manni  gipta  ddttur  sína ,  sem  pyrði  at  gánga  í 
skemmuna  til  máls  við  hana,  ok  afréði  orm- 
inn,  en  patporði  engi,  fyrr  enn  til  kom  Ragn- 
ar,  sonSigurðar  Hríngs;  sá  Ragnar  var  síðan 
kallaðr  loðbrdk ,  ok  tdk  bann  |>at  nafn  af  klæð- 

•  )  ynnLngr,  C,   />,    y. 


1 

234     Saga  Hebrauðs  ok  Bosa»       16  k* 

um  peiniy  sem  hami  lét  gjora  shry  J^á  hami 
vann  orminn;  [ok  lúkum  vér  nú  hir  sögu  Bögu* 
Bdsa^ 


')  •em  segir  í  Iiaiif  tðgn,  en  frá  B<Sm  er  eigi  aimat  sagt, 
ean  htam  yrd'i  ágætr  konúngr ,  ok  at j^nuid'i  vel  ok  lengi.  .  Ekki 
■egiry  hTort  hann  œtti  börn  vid*  drQttníugu  ainni  eift  eigi,  en 
•onr  Hen*aud'ar  er  aagt  at  hafi  Terit  Rigard'ry  faéTir  Konrá^s^ 
•eni  fór  i  Ormalandy  V, 


GAUNGU-HRÓLFS  SAGA. 


Hér  hefr  Gðungu-Hrólfs  sqgu^ 


^VA  bjTJar*  pesjsa  frásögu,   at  HreggviSr  ©r 
konángr  nefndr;  hann  átti  atráða  fyrir[Uí$lm- 

> )  C  hefÍT  €piirjylgjandi  ixngáng :  Margar  (ráaagnir  liafa  menn 
samansett  til  sk,emtanar  mönnum,  cumar  eptir  fornskrtEfíínm  t9t 
íro^um  mðnaums  ok  stundum  eptir  fomum  bitbamt  eri  .fyritii 
liafa  settar  Tetit  með*  stutta  miði ,  en  sið'an  orð'um  iyldar ,  þvi 
flest  hefir  seinna  yerit^  enn  sagt  er^  Terð'a  menn  jafnan  mis&óé'- 
ir,  4)vi  þat  er  optliga  annars  s^n  ok  heyTé*)  er  annazs  er  eigi, 
p6  þebt  té  yiif  MÚmrif  atiáldSr.  £r  þat  ok  margn  heimakm 
manna  náttúrsi  at  ^eit  tnU  þvi  einu,  er  þeir  sjá  sinum  angum  e^r 
heyra  sinum  eyrumy  er  þeim  þikkir  ^arlœgt  sinni  niíttiiru,  srá  sem 
ordlt  hefir  um  Titra  manna  ráðagjðréir  e^r  mfliit  afl  edr  -firá- 
liœran  IMeika  fyxixmanna,  srá  ok  eigi  si^r  umkonaHr  elTr'hiikl- 
araskap  ok  mikla  fjölkýngi,  þáþeir  seiddu  at  sumum  mönnum 
æfinliga  6'g&efu  e^r  aldrtila,  en  sumum  Teraldar  Tii^íng ,  fjár  ok 
metnaiðrar)  |>eir  œstu  «tnndnm  faðfttárskepnur^  en  ttWBfdum  kyrð'tt) 
srá  sem  Tar  O^inn  e^r  aðTrir  þeir^  er  af  homim  •Mnu  •galdr- 
listir  e&r  lækningar  $  finnst  þar  ok  dæmi  til,  at  sumir  líkamir 
hafa  hræring  haft  af  óhreins  anda  iblœstri,  STá  sem  Tar  Ey* 
Wndr  kinnriia  i  OLifs  söfgu  ^ryggrasonar  étr  Eiiiargikarfr  e^r 
Freyr^  er  Gunnar  helmingr  drap  i  STÍariki.  NúvTar^r  IxTorki 
þetta  né  annat  gjort  eptir  allra  hugþokka,  þTÍat  enginn  þarf 
trunad'  Á  slikt  at  leggja,  ^ieir  enn  fallit  þikjdr,  er  'þat  ok  best 
ok  fró^gast  at  hlý^a,  me^an  fri  er  tagt,  ok  'gtra  .aér  Jieldr 
gleéFi  at  enn  ángr>  þTÍ  jafiian  er  þat,  at  menn  hugsa  eigi  ai^'ra 
ay ndsamliga  hluti^  á  med'an  hann  gled'ist  af  skemtaninni;  stendr 
þat  bk  eigi  Tel  þeim,  er  hjá  eru,  at  lasta,  þóat  ^&tSé'liga  eð'r 
óuijúkliga  sé  orðTum  um  farit,  þTÍ  fátt  TerdTr  full  Taiidliga  gert, 
þat  er  eigi  liggr  meira  TÍðT  enn  um  slika  hluti.       ^}  ek,  6.  v.  B. 


238  GAUNGn-HRÖLFS  SAGA*  1  K. 

gar^ríki,  er  suxnir  xnenn  kalla  GarSaríki'; 
hann  var'  mikill  at  vexti,  sterkr  at  aQi,  manna 
vœnstr  ok  vopndjarfastr,  hugarfullr  ok  bardaga- 
niaSr  mikiU,  vitr  ok  ráSugr,  stdrgjöfuU  vi8 
vini  sína,  stríðr  ok  refsíngasamr  við  dvini  sína; 
voru  honum  flestir  hlutir  vel  gefnir* }  mikillar 
œttar  drottníngu  hafði  hann  átta,  ok  er  hún 
eigi  nefnd,  [ok  pví  kemr  hún"^  ekki  viS  f)essa 
sögu;  ddttur  eina  bama  átti  hann  við  drott- 
ningu  sinniy  er  íngigerðr  hét;  allra  kvenna 
var  hún  friðust  ok  kurteisust,  er  í  voru  öUu 
Garðaríki,  ok  pótt  vföara  Værileitat;  vizkuok 
málsnild  bar  hún  yfir  hvern  mann;  allar  }>ær 
listir  kunni  hún,  er  kvennmanni  sdmdi|  [ok 
{>á  plöguðu  dýrar  konur  nœr  ok  fjarri';  hún 
hafði  hár  sv&  mikit,  at  vel  mátti  hylja  allan 
hennar  líkama ,  ok  svá  fagrt  sem  guU  eðr 
hálmr.  Mikit  unni  konúngr  ddttursinni}  hafði 
hún  sérliga  herbergi  innan  borgar,  [var  pat 
ágætt  herbergi  at  stöð  ok  sterkleika,  ok  for- 
kunnliga  gert  með  gull  ok  gimsteina;  sat  hún 
dagliga  í  pessu  herbergi  með  |>eim  öðrum,  er 
henni  fjdnuðu^.  Hreggviðr  konúngr  yar  mjök 
við  aldr  i  f>ann  tíma.  Svá  er  ságt,  |>á  er  kon- 
úngr  var  á  úngum  aldri,  lá  hann  mjök  í  hern* 
aði,  ok  hann  hafði   [undir  sik  lagt  um^  ána 

I)  Hólmgaré'i,  C;  Gar^aríki)  B,  D.  ^^  nkr  ok  YÍnsæll,  h. 
V.  B,  3)  «t  fomiim  sid*,  h.  v.  B.  ^}  þviat  hún  kemr,  B. 
^"^  V.  i  B.  6)  ágsetliga  Tel  innan  búit  med'  gull  ok  geimstein- 
um  ^  keiuii  þj^nud'u  30  neyja^  B.       ^)  sigli  iy  Ðy  C* 


1 K.  Gaungu-Hrólfs  saga.      239 

Dýnu,  [er  fellr  um  Garíaríki',  ok  herjaSi 
paðan  í  Austrríki  á  ýmisligar  pjdðir^  ParmeS 
fékk  hann  fáséna  dýrgripi;  pessi  á  e;:  hin 
]^riðja  eða  fjdrða  mest  i  heiminum.  [At  upp- 
sprettu  ár  |>essarar  leitaði  íngvar  hinn  við- 
íörli,  sem  segir  í  sögu  hans^.  i|>essari  ferS  var 
HreggviSr  konúngr  7  vetr  samfleytty  hugðu 
menn  hann  {^á  dauðan.  Eptir  pat  kom  hann 
í  Garðariki,  ok  settist  um  kyrt;  hann  hafði 
fengit  hest  pann,  er  kunni  manns  máli,  hann 
hét  Dúlcefalj  skjdtr  var  hann  semfugl,  fimr 
sem  [leo,  mikiU  sem  úlfr,  enginn  var  honum 
líkr  at  mikilleika'  ok  aflij  hann  lit  eigi  takast^ 
ef  sá  fékk  ösigr,  er  honum  reið^  en  ef  honum 
varS  sigrs  auðit,  pá  fór  hann  [at  sinum  nieist- 
ara*^.  Hann  átti  herklæði  jj^au^  er  engi  vor^ 
pvilík}  hjálmr  allr  [gimsteinum  settr,  ok  dvinn* 
anligr  fyrir  harðleika  sakir%  brynja  hans  var 
öll  preföld  af  h^rðasta  stáli  ok  björt  sem  silfr; 
skjöldrinn  var  bæði  breiðr  ok  I>ykkr,  svá  eigi 
bitu  járn  á;  burstöng  sú,  er  far  fylgíi.,  var 
stinn  ok  seig,  ok  gaf  hljdð  af  sér,  [sem  klukka^^ 
ef  henni  var  drepit  á  skjöldinn,  en  er  dsigr 
var  viSy  gaf  hún  ekki  hljdð  af  sér;  sverðit 
nam  hvergi  i  höggi  stað,  ok  beit  með  atkvœð- 
um  stál  ok  steina  svá  sem  blauta  mannsbúka ; 

>)  V.  1  B.      ^)  ár  þeirrar  o.  «./r.,    B;  þarhaf^i  farit  um  ad'r 

Eirekr  yíírórli,  C       ^)  íkorm^  en  likastr  leon    at    grimd,  7i$ 

ikami,  mikill  sem  lílfaldi^  en  likattr  Ij^ni  at  grimmleiky  C  ^) 

s)Alfr  at   manni,   B.       ^)  gulllag^r    ok  liard^  sem  lOsbein,  vríi 
ekki  vopn  festi  Á,  Ð*    ^)  v,  »'  B^ 


240  GaCNGO-HrÓLFS  SA6A«  1-2  K. 

\ 

J»at  ysæ  gert  af  ger)árni< ;  pat  íellr  í  firM  peim, 
er  Ger  heitir^  þaX  kaan  eigi  ryðga  né  stökkva. 
Hestrinn  Ðúlcifal  var  af  [kyni  drdmedaríór- 
um*,  8vá  vorínu*  bestakyni.  Aldri  hafði  Hregg- 
vi8r  konúngr  dsigr  farit^  síðan  hann  fékk  hest- 
inn  ok  pessi  herklœ&in.  Ríki  hans  var  mjök 
herskátt,   ok  átti  hann  jafnan  orrostur  störar 

^  ok  hans  menn.  Konúngr  hafði  með  sér  marga 
ráðgjafa  ok  vildarmenn;  einn  af  jþeim  hét 
Sigurðr,  ok  vfir  kallaðr  ullband,  hann  var 
^onarspn^  Hálfdánar  rauðfels*^  sonar  Brennu- 
Kára^;  hann  var  ofrhugi  raikiU,  vinsæll  [við 
al|>ýðu  :0k  gamall  at  aldri,  hann  hafði  lengi 
verit  með  konúngii  ok  fylgt  honum  vel  í  mörg- 
um  mannraunum^. 

2.  ,£irekr  er  konúngr  nefnd^,  hann  var 
[sjákPPÚngri  ok'  ^ttaðr  af  Gestrekalandi;  pat 
liggr  undir  Svia  konúng^;  {>ar.  ei'u  menn 
sterkir'^  ok  pussligiri  harðir  ok  iUir  viSreignar 
ok  fjölkunn^ir*  Eirekr  konúngr  vaf  stdr  maðr 
pk.rammr  at  afli|  svartr  ok  störskorinn  mjök; 
hann  lá  úti  vetr  ok  sumar  með  fjölda  skipa, 
ok  herjaði  á  ý^^iss  lönd|  var  hann  hinn  mesti 

'  bermaðr  ok  mjök  óeirinn;  systur  átti  hann 
fríðai  er  Gyða  hct,  ok  var  hún  jafnan  með 
konúngi.  Eirekr  haft  i  marga  berserki  ok  kappa 
i  liði  sínU)  ok  eru  4  nefndir  af  J^eimí  patvoru 

a)  gresjámx;  B,  «)  Ðrehiedíóre,  B.  ^)  heitnu,  B,  C.  ^) 
son,  C.  *)  nmðTs,  B;  rauð'nefs,  C»  ^)  v.  t  B.  ')  ok  heil- 
ra'd-p,  B.     «)  V.  i  B.     «)  ríki,  B.      »o)  sXÓnr,  B. 


2  K.  GAUIíGU-HRt)LFS    SA6A«         241 

• 

brvðr  tveir^  hht  annar  Sörkveri  ^ú  annar 
Brynjolfr,  ZDÍklir  ok  starkir  voru  Jþeir  ok  iU* 
ir  viðreignar,  fjölkunnigir  ok  svá  galdrafuUir, 
at  peir  deyfðu  eggjar  i  orlrostum ;  Sörkver  var 
^eirra  sterkari  ok  burtreiðarmaSr  mikiU  9  priSl 
maðr  var  frœndi  koaúngs,  er  pörSr  hét,  ok 
var  kallaðr  Hléseyjarskalli,  mikill  ok  sterkrf 
hann  var  œttaðr  úr  Hléseyju  i  ÐanmörkU| 
^ar  hafði  hann  uppvaxit;  Grímr  þét  fóst- 
bröðir  hans,  ok  kallaðr  œgir;  maðrinn  vac 
sterkr  ok  at  öllu  iUr ;  ekki  vissil  menn  kyn- 
ferði  hans  eðr  œtt,  pvi  Gróa^  völva  hafði  fund* 
it  hann  i  flœðarmáli  [i  Iflésey,  en  hiSn  var 
móðir  pdrðar,  ok  hafði'  Grím*  fóstrat  ok 
uppfæddan,  ok  kendi  honum  svá  alla  fjöl- 
kýngi,  at  enginn  á  Norðrlöndum  var  hans 
líki^  |)viat  hans  eðli  var  dlikt  allra  annarra 
manna  náttúru.  pat  er  sumra  manna  œtlun, 
at  mdðir  Grims  muni  sjdgýgr^  nokkur  verit 
hafa,  pví  hann  mátti  bœði  fara'  i  sjd  ok  vatni, 
ef  hann  vildi,  var  hann  pvi  ægir  kallaðr^; 
hann  át  hrátt,  ok  drakk  bldð  bæði  úr  mönn- 
um  ok  fénaði^ý  hann  brást  ok  opt  i  ýmissa 
kvikinda  liki,  ok  skipti  hömum  sv&  skjdtf,  at 
varla  festi  auga  á}  hans  andi  var  sv&  heitr,  at 

•)  V.  »'  B.  *)  ok  fóttraíTi  Grlm,  ok  kendi  0.  «.  jfr.,  B.  5) 
^aan,  C  ♦)  þannig  C;  þö  gýgr,  A;  sjógjd'ja,  .C.  ^)li£i,B. 
*)  at,  b.  V.  A,  C;  v.  1  B.  ^)  öð'ruin  skepnuin,  liann  gT6B)adi 
Mm  Targr,  ok  g%t&i  menn.bæ^i  lilinda  ok  daufa,  B. 

FÖRITALDAR  SöC1JnNoill}K]:.ASDA|  3BlKDI*  X 


242      <5aungd-Hrólfs  saga.       2-3  k. 

menn  |K$ttu8t  bcenna^  f>ö  herklæddir  vœri; 
hann  spjó  ok  ýnii^t  eitri  eðr  '  eldi  á  menn, 
ok  deyddi  með  pvi  bæði  menn  ok  hesta^  ok 
|>¥Í  std6u  honum  aungvir.  Eirekr  konúngr 
hafði  mikit  traust  á  honum,  ok  öllum  ^eim, 
spörðu  f>eir  ok  ekki  íUt  at  vinna. 

3.     í    jþann   tíma    kom    Eirekr   komSngr 

með  her  8inn  i  ríki  Hreggviðar  kondngs ;  j^eir 

drepa  menn,  brenna  bygðir,  en  ræna  fhy  ok 

er  landsmenn  verða  vai  ir  við  dfriS  penna,  fara 

fieir   á   fund  Hreggviðar   konúngs^    ok    segja 

honum  8em  vorðitvar 7  en  er  hann  frétti  I>es8Í 

tíðindiy  lætr  hann  herðr<  uppskera,    ok  býðr 

*  öUum  y{gum  mönnum  á  sinn  fund  ^  fékk  hann 

|>ö  lítit  liS ,    p víat  herinn   bar  snart  at ,    en 

flestum  8egir  |>úngr  hugr,  hversu  gánga  mundi. 

penna   sama   morginn,    áðr  bardaginn   skyldi 

vera,  herklæddist  Hreggviðr   konúngr   öUum 

sínum  herklæðum;    hann  spenti  gullmen  at 

hálsi  s^,  pat  var  allgöðr  gripr;   eptir  jþat  girði 

hann  8ik  sverðinu    gdðíoiý  hann  tdk   burstöng- 

ina,   ok  drap  á  skjöldinn,  ok   gaf  hún   ekki 

hljdð  af  sér.     Hestrinn  Dúlcifal   vildi   ok  eigi 

láta  takast ,  vðr  hann  eltr  af  mörgum  mönn- 

um,    varð  honum   umsíðir  komit  inní  djúpar 

traðir,  gekk  pá  konúngr  til,  ok  vildi  taka  hann ; 

en  pegar  hestrinn    sér  konúngi    stökk  hann 

út  [yfir  grindrnar^  ok  burt  á  skdg;  |)dtti  |>etta 

öUum  hin  mestu  undr,  ok  hugðu  visan  dsigr, 

»)  boár,  B.     8)  tf  g^ism,  B. 


3  K.  GaUNGU-HrÓLFS  SA6A.  243 

ok  geT6ti  eigi  eptir  honum  at  (leita).  Hregg- 
Tiðr  konúngr  lét  taka  sér  hest  annan,  skjöld 
ok  burstöng,  en  fékk  ddttur  sinni  skjöldinn 
ok  burstöngina  til  varðveizlu;  bjdst  hann 
síðan  til  bardaga,  ok  allr  herinn.  Eirekr  kon- 
úngr  heimti  saman  allan  sinn  her,  ok  baS 
hvern  duga,  sem  drengr  rœri  til,  ok  spara 
nú  ekki  allskyns  mátt,  er  hverr  má  frammi 
hafa.  Grimr  sgir  segir:  pat  er  skylt,  herra! 
at  hverr  dugi  sem  getr,  en  ef  vér  sigrum 
Hreggvið  konúng,  pá  viljum  vér  hir  staðfest* 
ast,  ok  vil  ek  ^iggja  einn  land  til  yfirsóknar 
ok  jarlsnafn.  pórSr,  frændi  ])inn,  skal  meS 
mér  fara,  ok  skal  eitt  yfir  okkr  gánga,  en 
Sörkver  ok  BrynjÖlfr  skulu  meS  yðr  fara,  ok 
verja  land  fyrir  yðr.  Konúngr  játar  J^essu,  er 
Grímr  mœlti,  ok  sagði  svá  vera  skylduj  fylkja 
nú  hvárirtveggju,  oksígasamanfylkíngar;  Eir- 
ekr  konúngr  var  i  öði-um  fylkingararmi  sinum, 
en  Grimr  i  öðrum.     Liðsmunr  varmikilL  svá  at 

4  voru  um  einn  landsmanna.  Hreggviðr  kon- 
úngr  fylkti  móti  Eireki  konúngi,  en  Sigurðr 
ullband  möti  Grimi  œgi ;  varð  par  hin  snarpasta 

orrosta  með  höggum  ok  slðgum,  skotum  ok 
grjótkasti,  gengu  hvorir  1  lið  annars  með  dpi 
ok  eggjan.  Berserkir  Eireks  konúngs  gengu 
fyrir  fylkingar  fram,  ok  hjuggu  niðr  lið  Hregg- 
viðar  konúngs  sem  hráviði,  ok  fellr  hverr  um 
pveran  annan.     petta  sér  Sigurðr  uUband ,  ok 


244      Gaudígu-Hrólfs  SAGA.  3  K* 

höggr  til  beggja  banda,  par  til^er  bann  mœtir 
pórSi  Hléseyjargkalla,    ok  höggr  til  hans,  en 
hann   atti  i  xaöt  skallanum ,    ok  beit  ekki  á* 
Eptir  Íþat  h]ó  pdrÖr  SigurS  banahögg;  fcU  hann 
ineð  gdðum  orðstýr;  petta  scr  HreggviSr  kon- 
úngr,  ok  eirir  iUa  falli  SigurSar,  ok  keyrir  hest- 
innsporum,   ok  ríSr  hart  fram,  ok  höggr  ok 
leggr  til  beggja  handa  bæ$i  menn  ok  hesta, 
svá  allt  hrökkr  undan,  beit  sverðit  sem  i  vata 
brygði)   umgerðin  var  öU   guUi  búin,    par  er 
bæta  {>dtti|    ok  í  aptra^  hjalti  sverSsins  voru 
leystir  lífsteinar  I».eir^  er  eitr  ok  sviða  drdgu  úr 
sárum,.  ef  i  voru  skafnir,  ríSr  hann  svá  stvggr 
fram  at  merki  Eireks  konúngs ,  at  hann  hefir 
báðar  hendr  bldðgar  til   axla;    stundum  drap 
hann  tvo  eða  prjá  i  einu  höggi,  partil  er  f>eic 
komu  í  möti  honum  Grímr  ægir  ok  pórSr,  ok 
^íuggtL  báðir  senn  til  hans^  en  konúngr  varð-* 
ist  svá  vel^  at  hann  var  ekki  sár}    i  pvi  blés 
Grimr  með  svá  miklum  galdri,    at  hestrinn 
vikna^i,  svá  hann  reiddi  til  falls  f  konúngr  hl}dp 
|>á  af  baki,    ok  hjd  |>á  enn  til  beggja  handa, 
hldS  hann  svá  háfán  valinn  i  kringum  sik ,  at 
honum  tdk  i  belti;  hann  hjd  pá  tveim  höndum 
til  Gríms  ægis,  en  hann  blés  ímdt,  svá  at  sverð- 
it  hraut  úr  hendi  honum  i    |>á  tdk  hann  öxi 
eina,    ok   laust   með  hamrinum  i  skallann  á 
pdrði,    svá  hann  lá  lengi  i  dviti.      Slðan  hdf 

hann  sik  i  lopt  upp,  ok  hljóp  út  yíir  valköst- 

»■  ■   f  '■— ^ -^ 

>)  eptra^  B. 


3K*  Gauwgu-Hrólfs  saga^      245 

inn$  kom  ^á  ixidti  hóhum  Eirekr  konúngr,  ok 

hjd  me8  sverSi  lil  HreggviSar,  svá  ^at  gekk  í 

sundr  undir  hjöltunum,    en  ekki  beit  á  her- 

klæ^n;    í  pví  lagði  Grímr   œgir  neðan  undir 

brynjuna,  svá  í  gegnum  std5,  með  mæki}  kon- 

úngrinn  féll  ^ar  með  mikilli  hreysti  ok  gdðum 

orðstýr,  ok  fikir  varla  verit  hafaífrægri  maðr 

1  Garðaríki  enn  HreggviSr  konúngrj   flýði  pat 

lið  allt,  er  eptir  var,  en  þá  var  meiri  hlutr  fall- 

inn.     Mart  hafði  ok  fallit  af  liði  Eireks  kon- 

úngs;  var  pá  haldit  upp  friðskildi,  ok  gengu 

peir  til  griða ,   er  líf  var  gefit ,    ok  pat   vildu 

piggía,  en  hinir  drepnir,   er  eigi  vildu  f>jdna 

Eireki  koniSngi ,  ok  lýkr  nú  bardaganum.   Ept- 

ir  pat  voru  flettir  dauðir  menn,  en  koiiiSngr 

gekk  í  borgína  með  sínu  föruneyti,  ok  höfðu 

allskyns    gleði    með    drykk     ok    hljdðfœrumý 

líðr  svá  af  ndttin,    en  um  morguninn  kállar 

konúngr  á  Grím  œgi,    ok  pá    félága^   at  peir 

skyldu    hitta    konúngsddttur ,    ok    svá    gerðu 

peir.     En  er  peir  komu  {  herbergí  hennar,   pá 

heilsaði  hún  Eireki  konúngi,  ok  var  pd  mjök 

grátin  ok  harmsfull.      Eirekr  konúngr  gladdi 

hana,  ok  sagðist  skyldu  bæta  henni  mannamissi 

ok  skaða  |>ann,  er  hún  hafði  fengit :   ok  skaltu 

piggja  af  mir  hverja    bœn,    er  |>ú  vilt  beðit 

hafa,  en  oss  samir  at  veita,  ef  pú  vilt  síðan 

OS8  samþykkja  ok  vorn    vilja  gera.      pá  segir 

íngigerðr  konóngsddttir:  eigi  má  sá  me3  rettu 

kt)núngsnafn  bera,    er  cigi  heldrpat,    er  hann 


•/ 


246       Gaun6u-Hrölfs  saga^  3  K. 

lofar  eiimi  jángfni,  mun.ek  (á  jir  sampykkjast 
ok  gera  yðTarn  vilja^  ef  pér  haldið  yður  orð, 
ok  veitið  mér  bœn  ^á,  er  ek  bi5r  yðr,  en  fyrr 
enn  ek  gángi  nauðig  með  nokkrum  manniy  ^á 
skal  ek  fyrr  heldr  veita  mér  bráðan  bana^  ok 
i^ýtr  mín  pá  enginn.  Konúnginum  rann  mik- 
ill  ástarhugr  til  hennary  ok  mœlti:  verði  sá 
niðíngri  er  eigi  heldr  sín  orS  við  yðr,  ok  kjda 
á  sömu  stundu ,  en  ek  skal  veita.  pat  er  fyrst 
bæn  min,  segir  konúngsddttir ,  at  haugr  si 
orpinn  eptir  föður  minn,  mikiU  ok  vel  inn- 
an  gjörr  ok  hár  skíðgarðr  utnhverfis  hauginn; 
haugrinn  skal  standa  lángt  burt  i  ey&imörk; 
bera  skal  guU  ok  gdSa  gripi  i  hauginn  hjá 
honum;  hann  skal  vera  i  öllum  sinum  her- 
klæðum,  ok  girðr  sverSi  sinu ;  hann  skal  sitja  á 
stdli^  ok  skipa  köppum  hans  til  beggja  handa 
honum  peir  er  fallít  hafa ;  á  hestinum  Dúlcifal 
skal  engi  laka  af  yðrum  mönnum,  ok  hann  skal 
sjálfráðr  fara  j  ek  vil  ráða  fyrir  fjdrðángi  ríkisins 
um  |>rjá  vetr,  ok  peir  sem  ek  skipa.til  með 
mér  9  ok  skulu  peir  allir  i  friði  ok  náðum ,  sem 
mér  tilheyra ;  ek  skal  á  hverju  ári  fá  mann  til 
burtreiðar  við  yðr  eSa  Sörkvi,  kappa  yðvarn, 
en  ef  ek  fœ  öngvan  svá  frægan  af  minum 
mönnum ,  at  Sörkvi  ríði  af  baki  á  pessum  tíma, 
]^á  skuluð  f^^r  ráða  ^inum  kosti ,  ok  öUu  rík- 
inu;  en  ef  Sörkver  verðr  únninn,  J^á  $kuluð 
pið  burtu  verða  með  öUu  yðru  ioruneyti,  ok 
'koma  aldri  i  Garðariki  siðan,   en  ektaki  f»á 


3  K.  Gaungu-Hrölfs  SAeA.       247 

lönd  ok  ríki  eptirföðúr  mixuxy  seni  r^tr  ^tetidr 
til.  Grímr  ægir  xnslti:  varla  er  pessari  bæa 
neitanda^  pví  hún  stendr  með  djúpri  grundan 
ok  lángri  forhugsan;  piki  mér  yðr  eigi  standa^ 
herra!  at  vera  svá  lengi  vonbiðiU  eptir  nokk- 
urri  kvinnu,  en  vel  megið  pér  treysta  Sörkvi, 
8vá  (ok)  ráSum  mínum  ok  vitsmunum,  at  ekkl 
mun  tilsaka.  Konúngr  svarar:  eigi  hugM  ek 
paty  konúngsdöttir!  at  |>ér  munduð|>essa  bei6- 
ast,  en  f>ö  mun  ek  efna  orð  mín  við  yðr,  'þrt 
ek  treysti  vel  Sörkvi ,  at  eigi  fáið  f>ér  honum 
frœgramann;  bundufiau  petta  fastmœlum,  ok 
skildu  nú  talit.  Grímr  œgir  mœlti:  ráðkom 
znér  í  hug^  pat  oss  mun  duga',  vér  skulum 
seið  efla  láta,  ok  seiða  til  f^ess,  at  Sörkvi  skal 
enginn  vinna  mejga,  hvárki  í  burtreið  né  ein- 
vígi ,  nema  sá  er  hefir  öll  herklœði  Hreggviðar 
konúngs,  en  haugrinn  skal  vera  sv&  sterkr  gjörr 
með  múr  ok  tigl ,  at  hann  skal  enginn  menskr 
maðr  opna  megaj  munið  f>ér  vilja  halda  öU 
yður  orð  við  konúngsdóttur,  f>ér  skuluð  jafnan 
send^  menn  eptir  herklseðunum,  ok  heitaGyðu, 
systur  yðarí,  f>eim  er  náð  getr,  ok  eru  f>au  f>á 
i  yðru  valdiy  ella  munuf>eir  eigi  Ufsaptr  koma. 
pdtti  konúngi  J^etta  vel  ráðit,  ok  öllum  peimj 
var  nú  ^augrgerr,  ok  Hreggviðr  konúngr  i  settr. 
íngigerðr  gekk  síðast  úr  hauginumj  hún  \it 
jþángat  færa  með  leynd  tvenn  herklœði,  ok 
lagði  i  kné  föður  sínum,  var  síðan  haugrinn 
aptrlQrrgðry    ok  umbúit  eptir    forsögn   Gríms 


248      Gauhsu-Haólfs  saga.        3-4  k. 

#gÍ6;  8Í8an  (Yar)  rikinu  skipt  eptir  skiidöguniy 
ok  allt  fullgert,  ]þat  er  fyrr  var  sagtj  fékk  kon- 
úngsdóttir  aungvan  f»ann,  er  við  Sörkvi  pytði 
at  reyna.  Konúngr  sendi  marga  menn  til  haug&- 
ins  j  ok  kom  enginn  aptr.  Grímr  œgir  stýrði 
£rmlandi%  þat  er  eittkonúngssetr^  ÍGarðaríki, 
ok  undu  fieir  allir  illa  sinum  hlut,  er  undir 
hann  pjónuðu.  [peir  pörðr  Hléseyjarskalli 
ittu  jafnan  mikit  strfS  við  ]þá  ofan  úr  Jötun^ 
heimabygðinni  frá  Áluborg,  ok  erpat  margra 
frásagna  vert ,  er  J^eir.  áttust  við  í  göldrum  ok 
íjölkýngi  ok  stórum  orrostum,  okveitti  ýmsuni 
verr,  en  hvárigum  betr'j  peir  Sörkvir  ok 
Brynjdlfr  voru  í  heruaði  á  aumrum,  ok  höföu 
landyörn  fyrir  Eirek  konúng.  íngigerðr  kon- 
úngsQdttir  sat  í  einum  friðkastala^  í  ríki  sínu, 
ok  hennar  vildismenn^  ok  var  mjök  hugsjúk 
um  sinn  hag. 

'4.  í  penna  tíma,  er  petta  var  tíðinda^ 
er  nú  (var)  frásagt,  réð  Sturlaugr  hinn  starf- 
sami  fyrir  Uríagaríki  í  Noregi.  Hann  átti 
Asu  enu  vœnu,  ddttur  Eireks  jarls.  pau 
áttu  marga  'Sonu  ok  vel  mannaða :  einn  faét 
Rögnvaldr,  annarFraðmar^  priðl  Eirekr,  fjdrði 
hétHrólfr,-  hann  var  kallaðr  eptir  Hrdlfi  nefjU| 
fdstbrdðurSturlaugs;  hann  dd  í  hoGnu^Irlandi, 
páSturlaugr  sótti^ángat  [drar  hornit^.  Hrdlfr 
Sturlaugsson  var  manna  mestr ,  bæði  at  digurð 

■)  pannig  C|  Enulamli;    <5^%^í  A.    '  «)  ríkí,  B.      »)  v.  % 
B,     ♦)  kastala,  li.     ^)  Framar,  B.      ^)þanwg  Ð,  égtógst  i  ^* 


4  K«  GaUNGU-HrÓLFS    8A6Á.         249 

ok  bm^j  ok  srá  Þúngr,  at  engi  hestr  i%kk 
borit  hann  allan  dag,  ok  var  hann  {>▼{  jafn** 
an  á  gaungu ;  manna  rar  hann  vœnstr  at  yfir* 
litj  ekki  var  hann  siðblendinn  við  alpýðu,  för 
lítt  zneð  gleði  ok  skemtan^  utan  hel;&t  |)(5tti 
honum  gaman  at  fara  í  skotbakka,  ok  vera 
at  burtreiðum;  var  hann  svá  |>úngr  pk  sterkr, 
at  enginn  kom  honum  úr  söðli,  en  ófimligat 
bar  hann  vopn  fyrir  sik,  ok  aldri  bar  hann 
vopn;  bœði  var  hann  meinlaus  ok  gagnlaus 
flestum  mönnum.  Ekki.var  Hrölfr  líkr  bi^œðr- 
um  sinum,  var  ok  jafnan  fátt  me8  |»eim« 
Einn  dag  var  |»at  sem  optar^  at  ^eir  'Stur- 
laugr  ok  Hrölfr  töluðust  við^  (Sturlaugr  mœlti:) 
svá  lízt  mér  á  |»iky  sem  lítil  muni  |»ín  af* 
drif  verða,  heyrir  meir  konu  enn  karlmanni, 
at  hafa  pvílikt  framferði,  sem  'þú  hefir^  'þvi 
piki  mér  ráðligt,  at  pú  kvœnist,  ok  setist  i 
bú,  ok  gerir  pik  at  kotkarli  i  afdal  nokkur* 
um,  par  engi  maðr  finnr  ^ik^  ok  al  par  þinn 
aldr'y  svá  lengi  sem  auðit  verðr.  Hrdlfr  seg- 
ir:  eigi  mun  ek  húekj  ok  eigi  kvœnast,  (v£ 
konur  skulu  mír  ekki,  sh  ek  pat  ok  gjörla, 
at  {>ér  gengr  f>at  til  ámaélis  pfnS|  at  {»ú  spar- 
ir  mat  við  mik^  skal  ek  f>vi  burt  verða,  ok 
eigi  aptr  koma,  fyrr  enn  ek  hefi  fengit  jam- 
mikit  ríki,  ok  f>ú  átt  nú,  eða  liggja  dauðr  ella  f 
piki  mér  |>etta  kotúngs  eign,  er  pú  hefir  með- 
ferðar  ok  litil   til  skiptis   með  oss  brœðrum^ 

z)  fih  €T  Ulft  bla^  rifii  úr  B. 


2ð0       Gaukgu-Hrölfs  saga^  4  k^ 

skal  ok  htarki  yfir  né  ]^im  yertia  gagn  at  mkr 
héðan  frá.      Sturlaugr  mælti:   bœði  má  ek  fá 
{»ér  skip  ok  gdða  fardrengi|    ef  ^á  vilt  nokk* 
ut  pat  fyrir  ^ik  leggja,  er  ^r  megi  til  frœgS* 
-ar  yetSa   etr  metnaSar.      Hrdlfr  segir:    eigi 
hirSi  ek  at  draga  menn  eptir  mér,  til  |»e8s  at 
(eir  sjái  [af  sonum  y&rum'y  mér  mun  ok  ekki 
.orrosta  heyra^  ^vl  ek  I>ori  eigi  mannsbldð  át 
sjáy  vil  ek  ok  eigi  pyrpast  útá  smábáta  með 
mart  fdlk,  svá  I>á  sökkvi  peir  niðr^  ok  drukknu 
vér  allir.     Sturlaugr  mœlti:  ekki  mim  ek  til- 
l^ggí^  >no8  Þ^9  |nríat  ek  si^  at  pú  ert  bœði 
heimskr  ok  einráðrj  skildu  ^eir  at  svá  mœltu} 
pdtti  sinn  veg  hvorum.     Hrólfr  gekk  'þá  úl 
Ásu^  mdSur  sinnar,  ok  mœlti:  pat   vilda  ek| 
md5ir!  at  |>ú  sýndir  mér  kápurnar,    pœr    er 
Vefreyja,  fdstra  pín,  gerði  foður  mínum  endr 
fy rir  laungu.     Hún  gerði  sv& ,  lauk  upp  kistu 
einnistdrri^  okmœlti:  hér  máttu  nú  sjá  káp* 
umari    ok  fyrnast  pœr  enn  lítit.     Hrólfr  tdk 
upp  kápurnar  allar,  pœr  voru  svá  gerðar :  erm- 
ar  voru  á,  ok  höttr  uppaf,  ok  grímur  fyrir  and- 
liti;  bœSi  voru  þær  víðar  ok  síðar^   engi  járn 
bitu  þær^    ok  eigi  'mátti  peim  eitr   granda. 
Hrdlfr  tdk  pœr  tvennar,   er  stœrstar^  voru,  ok 
mælti :  eigi  hefi  ek  ofmikit  úr  föðurgarSi,    fidtt 
ek  haíi  kápurnan       Ása  mœlti:    ekki  muntu 
svá  sk)ott  fara,  frœndi !  at  j^ú  hafir  ekki  vopn  ok 
ioruneyti.      Hrdlfr  gekk    iburt  þegjandi,    en 

1}  of  sjónuin  yfir  mér^  C.     ^)  þaiaUg  Bf  C;  lœstar,  A, 


4-5 IL  GAUAGn-HltÓLFS  SA6A.         251 


fám  dognm  sífiar  kvaxf  hann  í  brutt,  sva  engi 
maðr  vissi)  hvat  af  honum  varii  hvorki  baS 
hann  vel  lifa  föSur  sinn  nh  mdður  ok  öngva 
sína  frændr;  visðu  menn  ok-  eigi|  hvat  um 
hann  leiS.  Ekki  er  ^ess  getit,  at  Sturlaugr 
gœfi  sir  um  burtferð  Hrdlfs}  leið  nú  svá  um 
tímai  at  Sturlaugr  aat  um  kyit  í*  riki  sinu. 

5.     porgnýr    er    greindr  til   sðgunnar'; 

hann  átti  at  ráða  fyrir  Jötlandi  i  Danmörki  ok 

^ar  hafiii  hann  atsetuyen  tdk  hann  skatta  a£ 

fleirumríkíum}  hann  var  höfiiíngi  mikill,  ok 

hafSi  gott  mannval  með  sér,  gamall  var  hann 

mjökj    er  f>essi   frásogn  gerðist.      Drottníng 

hans  var  önduð,en  eptir  lifðu  tvö  börni  er  pau 

áttu;   Stefnir  hét  son  hans,   en  pdra  ddttir, 

^u  voru  bœði  frið  ok  vel  mönnuð.      Stefoir 

jarlsson  var  sterkr  at  afli,  ok  hinn  mesti  {þráítar 

maðr^  ok  var  dagliga  hdgvœr^   ok  vel  skapi 

farinn.     pdra  var  kvenna  högust,  ok  var  henni 

skemma  reist^  ok  |>ar   sat    hdn   með    sínum 

pjdnustukonum*      Björn  hét  maðr,    hánn  var 

ráðgjafi  jarlsy  okhonum  hinnkœrastiy  vitr  ok 

góðgjaray  ok  kunni  vel  til   herskapar;    íngi- 

björg  hét  kona  hansj   hdn  var  kurteis  ok  vel 

ment  ^  ok  unni  Björn  henni  mikit«     Hann  átti 

búgarð  skamt  frá  borginniy    en  (d  sat  hann 

optast  með  jarlinum.     porgnýr  jarl  hafði  mikit 

unnt  drottníngu  sinni,   ok  var  haugr  hennar 

nær  borginni,  sat  jarl  par  optliga  i  gdðum  verð- 

«3  Þoiiiyr  er  j«rl  ne&ulr,  C 


252      Gaungu-Hrólfs  SAGA.  6-6  k. 

um,  eSr  I>á  hann  hafSi  málstefnur,  eðr  Ut 
leika  fyrir  sir.  Jarlinn  sat  optast  í  kyrsæti^ 
ok  hafði  friðsamt  ríki  optast. 

6.  Nú  er  I>ar  til  at  taka,  er  Hrdlfr  fcJr 
£r  Hríngarfki ,  sem  fyrr  var  sagt ,  ekki  hafði 
hann  vopna  nema  eikikylfu,  hann  var  f  káp- 
unni  Vefreyjunaut,  en  bar  aðra.  Honum  voru 
vegir  dkunnigir,  fdr  hann  optar  um  QöU  ok 
skóga  enn  bygS,  stefnir  hann  svá  austr  á  Eiða- 
skdg)  ok  stlaSi  upp  í  Svíaríki;  aungva  hefir 
hann  vegii  um  skdginn,  fór  hann  villr  mjök, 
ok  var  lengi  úti.  Eitt  kveld  seint  hitti  hann 
skála  einn  sterkan  (  skdginum}  petta  var  um 
vortíma,  hurS  var  hnigin'  aptr;  hann  setr 
klumbu  sína  viS  vegginn,  en  gengr  inní  skál* 
ann  ;  |>ar  var  eins  manns  sæng  ok  sæti  utarfrá^ 
skinnavara  var  par  nokkur ,  en  htit  fé  annat. 
Hrölfr  kveikti  eld  qpp  y  en  er  at  sdlarfalli  kom, 
gekk  maSr  inni  skálann,  mikill  vexti,  hann 
var  í  svörtum  kufli,  ok  hetta  mdrauS  uppaf, 
svartrvar  hann  yfirlits,  skolbrúnn  ok  skeggjaSr 
jnjök ;  hann  var  girSr  sverSi,  en  gekk  viS  spjdt; 
hann  mælti:  hverr  er  |>essi  pjdfrinn,  eSr  hvaS- 
an  komtu  at?  Hrdlfr  segir:  eigi  |>arftu  at 
vera*  svá  harSorSr  fyrir  aungva  sök ,  en  eigi 
hirSi  ek  at  leyna  naf ni  mínu  j  ek  heiti  Hrdlfr, 
er  ek  kominn  úr  Hríngaríki.  Skálabái  seg- 
ir:  enginn  skyldi  sá  heill^  er  |iaSan  kœmi, 
en  far  ^ii  burt  frá  eldinum,  ok  sit  uppí  sætit, 

«)  þannig  B,  C;  heíugd',  ji.      *)  Wr  er  B  apír  htil 


6  K.  Gaungu  IIröles,  saga.     253 

ok   hvíl  |»ik!    Hrölfr  ger5i  .srá;    en   er  hann 
yar  niðrsettr,  mæltiskálabúi;  nuskaleigileyna 
|>ik  mínu  nafni;  ek  heiti  Atli  Otryggsson,   ætt- 
aðr  úr  Hríngaríki,  kenniekpik  nú  gerla,  púert 
son  Sturlaugs  hins  starfsama,   skaltu  |>ess  ná 
gjaldá,   er  faðir '|>inn  gerði  mik  útlægan^  f>á  er 
ek  hafða   drepit  hirðmann  hans,    síðan  greip 
hann  spjötit  tveim  höndum,  oji  lagði  íyrir  brjdst 
Hrdlfi  svá  hart,    at  hann  öngvaði  saman,   ea 
ekki  beitá  kápuna.     Hrdlfr  vildi  |>á  uppstanda, 
en  pess  var  engi  kostr ,  pví  hann  var  fastr  vi$ 
sætit.     pá  mœlti  Atli:    eigi  skal  I>ér  nú  fjöU 
kýngi  tjá,  ok  skal  taka  klumbu  |>{na  ok  lemja 
{>ik  í  hel  mei  hennij  hljöp  hann  |>á  lít  úr  skái* 
ánum.    Hrdlfrpöttistnú  illa  kominn,  okbrauzt 
um  fast,  |>ar  til  er  losnaði  fjblin  sú,  er  hana 
satá,   var  |>at  íafnsnemma  at  Atli  kom  me5 
klumbuna.      Hrdlfr  hljdp  undir  Atlaj    hana 
(kastar)  klumbunni,  ok  tdkust^eir f  íngbrögðumi 
ok  glímdu  sterkliga.      Hrdlfr  gekk  at  ramliga, 
okbarst  Atli  fyrir  orku  sakir,  |>ar  til  er  hana 
féll  á  bak  aptr,   lét  Hrdlír  ^á  fylgja  kné  kviði, 
ok  greip  báðum.  höndum  vm  háls  honum  ol^ 
barka,  svá  hann  kom  aungu  orði  upp;     Atli 
brauzt  am  sterkliga,  en  Hrdlfr  hélt  sama  taki, 
^ar  til  at  hann  var  dauðr.      I  skálanum .  fana 
Hrdlfr  fésjdð  mikinn,  ok  hafði  hann  með  sérj 
bann  tdk  sverðit  ok  spjótit,  en  lét  eptir  klumb- 
unfi.  Hrdlfr  f œrði  Atla  úr  kuflinum,  ]>ví  honum 
j^dtti  hana  létta^i  at  gánga  i  ena  kápurnar, 


254       Gaungd-Hrólfs  saga.  e  K. 

* 

ok  bar  hann  pær«     Hann  brendi  Atla,   ok  lá 

J>ar   um  ndttina,  Jrat  er  eptir  var;    ea    um 

inorgininn  för  hann  veg  sinn ,   ok  gekk  pá  enn 

marga  daga  um  skdginn.     Einn  dag  kom  hana 

fram  í  eitt  rjóðr,  ok  sá  |»ar  ellifu  menn  alvopn- 

aða;  einn  peirra  var  bezt  búinn,    ok  aá  jþdtti 

honumy  sem  vera  mundi  formaðr  peirra,   ea 

er  |»eir  sjá  Hrölf,  |>á  mœlti  I»essi   maðr:  hir 

er  kominn  Atli  hinn  illi,  standið  nii  upp  allir 

ok  drepið  hana  sem  skjdtast^  ok  launum  hon- 

um  rán  ok  manndráp.    Kom  Hrdtfr  nú  aungum 

orðum  fyrir  sik,  en  peir  sdttuat  honum  í  ákafa 

bæ8i  meÖ  höggum  ok  lögum.      Hrólfr  snérist 

vl8   karlmannliga,  gerSi  ýmist,  hann  hjö  e5r 

íagði  með  spjötinu;  varð  hann  f»eim  storhöggr, 

{>víat  spjötit  var  hit  bezta  vopn,  en  fékk  Hrölfr 

sár  nokkur  á  höndum  ok  fdtum;  f>eir  börðust 

lengi,  ok  lauk  svá,  at  Hrdlfr  4rap  ^i  alla,  var 

hann  pá  mjök  mdSr,  hafði  hann  sár  mörg  ok 

smá,  batt  (hann)  |>á  sár  sín^  ok  kastaði  af  sdr 

kuilinum,  I>ví  hann  vildi  eigi  slíkt  fá  af  hon- 

um  optar.     Svá  ]>dtti  honum  sem  |>eir  menn 

mundu  verit  hafa  úr  Vermalandi  ok  farit  at 

)aga  dýr^  eSr  um  eptirleit  vi5  Atla;   fdr  hann 

|>á  'leiðar  sinnar ,    er  ok  ekki  sagt  frá  ferðum 

hans,  fyrr  enn  hann   kom  fram   í  Gautland 

við  Ga'utelfij  hann  sér^    hvar   skip  eitt  flýtr 

við  land  ^  pat  tar  lángskip  mikit ,    skipit  var 

tjaldat    allt    stafna  í  millum;    bryggja  lá  á 

land,  eh  vi5  bryggjusporðinn  ybx  eldr,  ok  menn 


6  K.  GauNGU-HrÖLFS  SA6A.  255 

at  matgerS.  Hrólfr  hafcfi  sföan  kápuhöttiniiy 
ok  gekk  |>ar  tií^  ok  heilsar  á  ^á,  er  vii  eldr 
inn.voru,  peir  töku  kveiiju  hans,  ok  spurðu 
hann  at  nafni,  eðr  hvaðan  at  hann  kæmi. 
Hann  nefndist  Stígandi',  ok  kominn  at  úr 
Yermalandi.  Hrölfr  frétti,  hyerr  skipit  œtti, 
eðr  hverjum  jþeir  |>j(5nu%u;  Jieir  sögðu  at  hann 
héti  Jdlgeir,  ok  var  œttaðr  ofan  úr  Sylgisdöl- 
um  {  Svíaríki^  Hrdlfr  segir:  gott  mundi  at 
pjdna  slíkum  manni.  peir  segja  f>aíin  verr 
hafa,  er  honum  pjdnaii :  |>vi  hann  er  berserkr 
fjölkunnigry  ok  bíta  eigi  járn,  harðr  er  hann 
ok  hinn  versti  viðreignar,  vér  erum  áttatigir 
á  skipi,  ok  pjdnum  v^  honum  allir  nauðigir, 
"þyí  hann  hefir  drepit  vorn  höfSíngja,  er  skipit 
átti^  ok  n£^uðgaði  oss  til  at  sverja  sér  trúnaðar- 
eiðaý  hefir  hann  |>etta  allt  unnit  með  svikiim 
ok  f jðlkýngi,  œtlar  hánn  nú  f  hernað  í  Austr- 
veg.  *  Hrdlfr  segir  f>á  vel  skemt  haf a ,  gekk 
hann  síðan  litá  skip,  ok  fyrir  Jdlgeir/  ok  kvaddi 
hann,  sat  hann  i  lyptíng  á  skipinu,  ok  sýnd- 
ist  Hrdlfi  hann  mjök  dsviplign  Jdlgeir  tdk 
kveðju  hans,  ok  spurði  hann  at  ereiidum  ok 
nafni;  hann  segir:  Stígandi heiti  ek,  en  |>at  er 
erendi  mitt,  at  koma  mér  i  j^jdnustu  mei 
gdðum  mðnnum,  er  mér  dleitt  at  vinna  dygg«* 
iliga,  |>at  er  ^arf^  en  engi  er  ek  bardagamaðr, 
hefi  ek  gdða  frétt'  af  yðr,   at  þá  ert  höiðfngi 

mikill  ök  dspar  at  gefa  manni  mat,  er  |>urfu. 

-  — - —  — 

A)  Stníngiy  hér  B.     ^)  ^.  v«  B;  v.   í  Ay  C. 


256     Gaungu-Iírólfs  saga.  6  k* 

Idlgeir  s^gir :  sannspurt  hellr  pú  pat ,  at  xner 
'er  xnatr  dspar^y  en  iUa  lízt  mér  á  |>ik  j  pví  ek 
ætla  at  þú  sért  illmenni ,  en  fara  máttu  með 
oss,  ef  pér  líkar;  Hrölfr  }>akkar  honum,  ok, 
skil]a.me5  pví  talit.  peir  herja  um  sumaritj 
býtti  Hrólfr  silfrinu  úr  sjóðnum  á  tvær  hendr, 
ok  var  |>eim  öllum  vel  til  hans  nema  Jdl- 
geir,  pví  Hrdlfr  var  bæði  latr  ok  svefnugr^  en 
kunni  eigi  í  skipi  at  geraj  aldri  var  hann  i 
bardögum  né  nokkurum  mannraunum.  Jdlgeir 
fdr  illa  með  herskap  sínum,  ok  rænti  mest  bd* 
|>egna  ok  kaupmenn,  en  herjuðu  optast  um 
Kúrlöndy  ok  fengu  of  fjár.  pat  var  eitt  sinn^ 
at  Jdlgeir  skipaði  Stíganda  at  halda  vörð  á 
skipi  þeirra ,  lá  skipit  við  land ,  ok  var  ein 
bry ggja  uppi,  veðr  var  íUt  af  stormi  ok  regn- 
i.  Fdru  peir  til  svefns  á  skipinu ,  en  Hrdlfr 
var  á  landi  við  bryggjusporðinn ;  leið  svá  ndtt- 
inn,  en  er  mornaði ,  tdk  Hrdlf r  at  höfga ,  ok 
vafði  hann  Vefreyjunaut  utan  at  sér;  en  er 
Jdlgeir  vaknaði,  herklæðist  hann^  ok  gengr  á 
land  upp,  ok  hafói  sverð  i  hendiý  hann  sér, 
hvar  Hrdlfr  liggr  ok  sefr,  svá  hrýtr  um  glæðr- 
nar.  Jdlgeir  varð  ákafliga  reiðr,  hann  bregðr 
sverðinu,  ok  höggr  báðum  höndum  ofan  á 
Hrdlf  miðjan,  svá  ^at  hefði  hans  bani  vorðit, 
ef  eigi  hefði  kápan  hlíft  honum.  Hrdlfr  vakn- 
ar  með  andfælum,  ok  sprettr  upp,  en  Jdlgeir 
vildi  jþá  hðggva  í  höfuð  honum  annat  höggj 
Hrólfr  réð  undirhann}  Jdlgeir  tdk  í  mdti^  ok 

*)  ósiir,   rtíngt  A^ 


Gaungu-Hrólfs  saga.     257 


urSa  par  sviptíagar  harðar,  hamaSist  hann.  þá 
á  Hrólf  9  en  hann  lét  berast  undan  ok  fram 
at  sjdnum,  f)ar  tiler|>eir  féllu  báðir  á  kaf  ofan 
fyrir  einii  hamar,  fœrði  þá  hvor  annan  f  kaf, 
ok  voru  lengi  niðri;  peir  tdku  mörg  köf  ok 
stdr^  en  engi  vildi  skakka  meS  fieim^  pví  öUum 
Iiugnaði  betr  til  flrölfs  enn  til  Jdlgeirs;  svá 
lauk  {>eirra  f undi ,  at  f>á  bar  at  landi  upp ,  ok 
kom  Hrdlfr  fdtum  undir  sik ,  ok  par  var  [for- 
brekt,  okpverhögtmjök  niðrx  fyriry  tök  Hrdlfi 
|>á  f  linda  stað,  en  Jdlgeir  tdk  eigi  niðri ,  f>reif 
Hrdlfr  f>á  f  herðar  honum^  ok  færði  hann  f 
kaf^  pk  hélt  honum  niðri ,  par  til  hann  drekti 
honum.  Hrdlfr  gekk  pá  á  land,  ok  var  mdðr 
mjöky  en  allir  menn  Jdlgeirs  |>ökkuðu  honum 
|>etta  verk|  ok  sögðu  hann  frœgðarmanny  er 
hann  fékk  unnit  f>vflíkan  berseri:.  Hrdlfr 
spurði:  j^ér  munuð  nú  vilja  taka  mik  til  höf5« 
fngja  yfir  yðr  f  stað  Jdlgeirs^  ok  skal  ek  ei^ 
v«rr  til  y ðar  gera^  vil  ek  nú  kunngera  yðr,  hverr 
ek  er,  I>vf  ek  heiti  Hrdlfr,  en  Sturlaugr  er 
f aðir  minn^  enn  starfsami,  er  ræðr  fyrir  Hrínga* 
ríki  í  Noregi.  peir  fögnuðu  honum  allir^  ok 
sögðu  hann  eigi  kynvana ,  I>d  hann  væri  hinn 
mesti  kappi ;  gengu  f>eir  pá  á  málstefnu ,  ok 
reðu  þeir  ^at  af ,  at  péir  gengu  á  hönd  Hrólfi, 
ok  tdku  hann  til  skipstjdrnarmanns;  var  Hrdlfr 
dspar  af  f é  því,  er  Jdlgeir  haf ði  samandregit;  ok 

')  ^Cnrberg  mikit  ok  þar  höggvity  B. 

FoRVAItDAR  SOOVR  NoilDRLAHDA>  SSlVDI.  R 


258      .    GauNGD-HrÓLFS  SAGA^  6-7  K» 

gaf  þeim  stdrar  málagjafir ;  varS  hann  skJ45tt 
TÍnsæll  af  peim  j  höfðu  peir  margar  orrostur, 
ek  hafði  Hrdlfr  jafnan  sigr,  en  er  hausta  tok, 
sigldu  ^eir  austan  ?  sagði  Hrdlfr  at  |)eir  mundu 
hálda  til  Danmerkr }  f>eir  komu  sið  um  haust 
til  Jdtlands  skamt  frá  borg  porgnýs  jarls,  ok 
lögðu  i  einn  ley nivog ,  f estu  skip  sitt,  ok  tjöld- 
uðú.  Hrólfr  segir  sínum  mönnum ,  at  ^eir 
skyldi  biða  l^ar,  til  f  ess  er  hann  ktemi  aptr:  en 
ek  mun  gánga  einn  frá  skipi^  at  sjá,  hvat 
igerist. 

7.  Svá  er  sa^  einn  dag^  at  pat  bar  við  i 
Jdtlandi,  er  porgnýr  'sat  yfir  drykkjuborðum, 
at  upplukust  hallardyr,  ok  maðr  gekk  inn  í 
hallina ;  hann  var  bœði  digr  ok  hár  p  hann  var 
i  loðkápu  siðri,  ok  mikit  spjdt  i  hendi.  Allir 
^eir,  er  inni  voru,  undruðust  mikiUeik  hans. 
Hann  gekk  fyrir  jarl^  ok  kvaddi  hann  virðuliga} 
jarl  tók  kveðju  hans,  ok  spurði,  hvat  manna 
hann  vœri.  Hann  segir:  Hrölfr  heiti  ek,  en 
Sturlaugrheitirfaðir  minn,  errœðr  fyrirHrínga- 
ríki  9  em  ek  her  kominn ,  at  ek  vil  kanna  yðra 
siðu%  |>ví  mér  er  sagt,  at  Jþú  sért  höfðingi 
mikill.  Jarl  isegir:  gjörla  kenni  ek  œtt  pína 
ok  kynferði,  ok  vil  ek  giarna  at  pú  sért  velkom- 
inn  í  mínu  riki,  ok  J^iggr  allt  pat,  er  jþú  vilt 
beiða,  en  oss  stendr  at  veita ,  eðr  hversu  marga 
menn  vilið  pfer  yðr  láta  jþjöna.  dagliga?  Hrólfr 
segir:  áttatigir  marma  eru  áskipimínu,  enj^eir 


7-8  K*  GauNGU-HrÓLFS  8A6A.  259 

sknlu  xnér  fylgja,  ok  ndg  hefi  ek  skotsilfr  at 
leggja  fyrir  oss,  vilek  fá  kastala'nokkurn  skamt 
frá  yðr,  at  halda  f»ar  i  mína  menn  ok  hafa  land- 
¥Örn  fyrir  yðr  j  ef  pér  viliS.  Jarl  segir :  pökk 
er  mér  á  ])inni  hérkvomu ,  ok  skulu  allir  hlutir 
í  pínu  valdi  j  er  'þín  sœmd  er  pá  meiri  enn  áðr. 
Hrólfr  |»akkaði  jarli  orð  sín ,  gekk  hann  síðan^ 
til  sinna  manna  9  fékk  jarl  J^eim  kastala  til 
fbrráða  j  sat  Hrdlfr  í  kastalanum  um  kyrt,  ok 
hélt  veldna  menn,  en  löngumfór  hann  í  hern- 
aSSf  ok  varði  kappsamliga  ríki  jarls.  Vingott 
var  meS  peim  Stefni^  ok  Hrólfij  Björn  ráðgjafi 
var  ok  hinn  kærasti  við  Hrdlf}  leið  nú  svá 
fram  um  hríð,  at  ekki  bar  til  tiðinda. 

8.  Tryggvi  er  maðr  nefndr,  ok  var  Úlf- 
kelsson;  hann  var  œttaðr  af  Bákansiðu^  af' 
Skotlandij  hannvarhinn  mesti  kappi  ok  ber- 
serkr;  hann  lá  úti  meS  fjölda  skipa  bæðí  vetr 
ok  sumar;  hann  átti  sér  föstbröður^  er  Vazi^ 
hét,  [hann  var  ok  it  mesta  trölhnenni ,  bæði  * 
sakir  vaxtar  ok  sterkleika'^.  porgnýr  hafði 
drepit  foður  Tryggva^  pá  hann  var  i  vikingu. 
Tryggvi  hafði  nd  fengit  12  skip,  ok  öll  vel 
búin  at  mönnum  ok  vopnum ;  hann  helt  ^ess- 
um  her  til  Ðanmerkr,  ok  vildi  hefna  föður 
sins  á  pörgný  jarlL     Vazi  var  með  honum^  ok 

'  1)  iarluyni,  h.  v.  B.  C^  '  ^V  Búkannssié'u ,  B;  BúkkansfiðTu, 
C;  V.  i  D.  ')  á,  B.  ♦)  Vaxí,  aUstaÍfar  B.  •)  hhr  vantar 
hUa  i  C,     «3  ok  var  atttaéTr  «f  AttandaUndi  í  Sviaríkiy  B. 

R2 


260      Gaungu-Hrólfs  saga^         .  SK, 

mart  *  annarra  kappá.  pegar  er  peir  komu  { 
ríki  porgaýs  jarls,  fdru  Jieir  hermamiligay  ok 
rœndu  bygSiri  en  drápu  mena,  ok  rœntu  fé 
öllu,  er  peir  náSu,  en  er  jarl  spurði  fiessi  tíð^ 
indi,  lætr  hann  herör  uppskera,  ok  stefiiir 
liði  at  sér,  en  sakir  at  hann  var  ganaall^  'pA  setr 
}iann  þá  Hrólf  ok  Stefni  höfðíngja  fyrir  liðinu. 
petta  var  á  öSrum^  vetri|íeim,  er  Hrdlfr  var 
fyrst  í  Danmörk«  peir  Hxdlfr  fara  nú  mót 
Tryggva,  ok  höfðu  10  skip ;  f>eir  fundust  vi8  ej 
eina  dbygða,  varð  f>ar  fátt  um  kveðjur^  ok 
sld  þegar  i  bardaga.  peir  Tryggvi  ok  Vazi 
höfðu  dreka  ^tdraui  voru  |>eir  mjök  ákafirf 
dhægt  var  at  vega  uppá  drekana  fyrir.  borð^ 
hæð,  báru  ^eir  ofan  af  drekanum  gijót  á 
Hrdlf  ok  háns  menn;  féll  mjök  lið'  peirra 
Stefnis,  en  mart  varð  sárt,  ok  hallaðist  nú 
bardaginn  á  |>eirra  menn.  peir  Stefnir  ok 
Hrdlfr  voru  í  kápunum  Véfreyjunautum,  ok 
festi  eigi  vopn  á  |>eim ;  leggja  peir  nú  skipi 
8inu  at  drekanum,  ok  sækja  at  kappsamliga. 
HrdUr  hafði  sp)dtit  Atlanaut  ok  eikikylfu 
stdra  undir  beltit;  Stefnir  hafði  gott  sverð  í 
hendi,  ok  var  hinn  mesti  hreystimaðr;  en  pá 
er  sdknin  var  sem  áköfust,  hleypr  Hrdlfr  uppí 
söxinn }  hann  ruddist  um  fast  y  ok  leggr  meS 
spjdtinu  SV&  sterkliga,  at  annathvort  féllu  peir, 
er  fyrir  urðu,  eðr  gekk  í  gegnum  f>á;     Stefnir 

hljdp  I>egar  eptir  honum,    ok  hjd   til  beggja 

— — ^  .^^— ^ 

s)  li^uuiu^  B, 


8  K.  Gaohgu-Hrólfs  sá^a.      261 

handa,  ruddu  |>eir  '&kjdtt  áöxinnV  ^ekk  f^  sv^ 
aptr  meo  síau  boroiúfu  hvorr  peirra ,  ok  allt 
hrökk  undan  aptr'  um  siglu}  *  degr  var  ]^á 
mjök  áliðinn.  En  er  J>eir  Tryggvi  .  ok  Vazi 
B]á  J>at^  sidkja  peir  hart  fram  í  mdti  f>eim. 
Vazi  haiði  atgeir  í  hendi,  eu  Tryggvi  öxi. 
Hrdlfr  fdr  mdt  Vaza,  ok  lagði  hvorr  til  ann** 
ars.  Atgeirínn  kom  í  skjöld  Hrdlfs,  ok  klofu'- 
aSi  hann  allr  í  sundr,  en  Hrdlfr  varð  ekki 
sár;  Vazi  kom-  skildi  við  laginu,  ok  sleppr 
útar,  ók  kemr  í  lærit  á  Vaza,  ok  var  pat  mikit 
sár  j  Vazi  hjd  £  spjdtskaptit.  Hrdlfr  greip  ]þá 
kylfuna,  ok  varðist  með  henni,  hann  lamdi 
allan  skíöldinn  fyrir  Vaza;  f>eir  börðust  lengi, 
J>ar  til  Hrdlfr  braut  atgeiriíin  af  skapti ;  1  J>ví 
hljdp  Vazi  á  Hrdlf ,  svá  honum  lá  við  falli, 
kastar  Hrdlfr  f>á  kylfunni,  ok  tekr  í  mdti;  var 
glíma  ^eirra  laung  ok  hörð ;  pdttist  Hrdlf  r  eigi  við 
sterkara  manu  hafa  átt,  |>ann  sem  einharaa 
var»  Svft  lauk  með  peim,  at  Hrölfr  færði 
bann  út  á  vfgit,  ok  braut  sundr  í  honum 
hrygginn.  peir  Stefnir  ok  Tryggvi  hSfðu  bar* 
izt  allan  pann  tíínas  var  Stefnir  yfirkominn 
'af  msðði  ok  |>ijngum  höggum,  en  ekki  var 
hann  sár.  Try ggvi  var  sár  mikit.  -  Hrdlfr  skuíid- 
aði  toú  {>ángat^  en  er  Tryggvi  sér  petta,  vill 
hann  eigi  bíða  hans,  ok  steypir  sér  fyrlr  borð. 
Pcir  máttu  eigí  eptir  honum  leita  fyrir  myrkrij 
gafst  pá  upp  orrostani  var  peim  öllum  gejin 
grið,    er  eptir  voruj    6   skip  voru  hroÖin  af 


2i52         GAUHGU-EblÖLFS  9ASA*  8-9  K. 

hvorumj  (ar  tdku  ^ir  mikit  fé,  ok  héldu 
heim  við  svábúit.;  f^akkfu:  jarl  Hrólfi  vel  sína 
framgöngu}  ekki  fundu  peir  Tryggva  í  j^vi 
sinni,  ok  skildi  8v&  meS  f»eim. 

9.  pat  bar  til  tiðinda  einu  dag  sem 
optar,  at  tveir  menn  dkunnir  gengu  inn  í 
höllinai  ^eír  voru  miklir  ol^  f>rekligir,  en  lítt 
bánir  at  vopnum  ok  klœðiuni  ^eir  gengu  fyr- 
ir  jarly  ok  kvöddu  hann ;  hann  tdk  vel  kveðju 
Jþeirra^  ok  spur6i  páátnafni;  hian  st«ri  maðr- 
inn  sagði:  við  erum  brœðr,  ek  heiti  Hi^afn^ 
en  brdðir  minn  Krákr,  ok  erum  við  flæmskir  at 
ætt.  íllt  var  pá  til  göðra  ngfna^  sagði  jarl,  er 
svá  röskvir  menn  skyldu  sv&  jbieita.  Hrafu 
mœlti:  hér  vildum  við  jþiggja  vetrvist  i  vetr^ 
]þv{  okkr  er  sagt^  at  'þú  shrt  vel  til  peirra 
manna,  er  lángt  eru  atkomnir.  Jarl  segir  jþá 
skyldu  vera  velkomnay  ok  skipaði  |>eim  sæti 
utan  frá  öndvegismanni  á  miðjan  bekk}  ^eir 
vo];u  ]þar  i  göðu  yfirlæti  af  jarli;  ekki  áttu 
|»eir  marga  gleði  eða  skemtan  við  aðra  menn; 
[^ar  voru  knattleikar  jafhan,  margir  menn 
báðu  pá  brœðr  at  fara  til  leiks'  ;  peir  sögðust 
jafnan  at  leikum  verit  hafa,  [ok  |»dttu8t  heldr 
harðleiknir.  Jarlsmenn*  létust  sjálfir  mundu 
^by^gjdst  sik,  hvat  sem  umliði.  Um  morginn 
eptir  gengu  |>eir  bræðr  í  leikinn ,  ok  höfðu 
jþeir  jafnan  haöttinn  um  daginnj  hrundu  peir 

»)  en  jtrl  spur^i^  hvort  þeír  kynni   eUtí  £  lcik  at  rera,   en, 
B.     ^)  þótt  hardleiknir  menn  Tfleri,    B. 


9  K.  GauIÍGU-HrÓlFS  SA6A.  263 

1 

mðnnunay  okfeldu  UaííJliga,  en  sldgu  suma;  at 
kveldi  voru  |>rír  handbrotnir,  en  mairgir  lamdir 
eðr  meiddir,  pöttust  jarlsmenn  nú  hart  af  fá, 
gekk  svá  fram  nokkuru  daga.  péir^töku  pat 
ráðs,  at  peir  báðu  Stefni  jarlsson  fara  i  leik* 
inn  ok  rétta  nokkut  peirra  hluta;  hann  játar 
'því^  ok  um  morgun  eptir  fdr  Stefnir  til  leik* 
vallar,  ok  pegar  Hrafn  sá  hann,  mœlti  hann: 
hvárt  ertu  svá  sterkr,  at  pú  mátt  ekki  at  leik- 
um  vera  með  öðrum  mönnum,  eðr  pikist  "þú 
svá  stdr  j  at  engi  skal  {>ora  at  leika  í  móti 
fiér.  Stefnir  sagiíi,  hvárki  er  ek  svá  sterkr 
né  mikillátr,  at  ek  mega  eigi  at  leikum  vera. 
Hrafn  mælti :  pá  býð  ek  pér  til  leiks  at  I>riggja 
nátta  fresti,  ok  peim  manni,  sem  f>ú  kýs  til 
me8  |>ér  í  móti  okkr  brœðrum ,  ef  pú  trey st- 
ist.  Stefnir  sagiii :  víst  skaltu  vita^  at  ek  skal 
kpma  til  leiksins.  Gekk  hann  síðan  burt,  ok 
lét  taka  sér  hest,  ok  reið  til  j^ess  at  hann  kom 
til  kastala  Hrdlfs;  sá  v^r  annar  vetr,  er 
Hrólfr  var  í  Danmörku ;  en  pegar  Hrdlfr  vissi, 
at  Stefnir  var  kominn,  gekk  Hrólfr  mdti  hon- 
um,  ok  fagnaSi  honum  með  allri  blíðu ;  sett- 
ust  {leir  fiá  til  drykkju.  Stefnir  mœlti:  til 
f)ess  er  ek  hér  kominn,  at  ek  vildi  biðja  jþik 
til  leiks  me5  mér  móti  vetrtaksmönnum  föð- 
ur  míns,  er  heita  Krákr  ok  Hrafn.  Hrólfr 
sagði:  mérer  sagt,  at  f>eir  hafi  marga  menn 
meidda,  en  suma  drepna,  ok  |ieir  sé  menn 
sterkir;  en  ek  kann  ekki  at  leikimi,  mun  ek 


'    264     GAONcn-HaÓLFS  8A«a.  9K. 

fó  fara  meS  jtVf  ef  pér  HUS;  ffdru  (eir  nú 
til  borgarihnari  tök  jarl  yel  vi5  Hrölfi.  Atin- 
an  dag  eptir  gengu  ^eir  Hrdlfr  ok  Stefnir 
til  leiksins;  Toru  |»eir  brœtr  ok  par  komnir. 
Hrafn  tók  knöttinn,  én  Krákr  bnatttréit,  ok 
léku  at  vanda  þeirra.  Jarl  cat  á  slólii  ok 
borf Si  á  leikiun  ^  en  er  peir  höf Su  leikit  um 
hrlif  fœr  Hrólfr  náð  hnettinumj  hann  grípr 
knatttréit  af  Kráki,  ok  fœr  Stefnij  leika  fíeir 
]þá  svá  lengi,  at  peir  brœðr  ná6u  ekki  hnett* 
inum.  pat  var  eitt  sinn,  at  Hrafn  bl)dp  ept* 
ir  hnettinumy  at  ma$r  einn  rétti  fyrir  hann 
fót|  svá  hann  fell,  úngr  maðr  ok  glettinn  við 
aðra  menn,  frændi  jarls*  Hnifn  varð  reiðr 
mjöky  ok  spratt  upp  skjdtt,  ok  greip  f^ann, 
er  hann  feldi^  ok  fœrði  hann  á  lopt,  ok  keirði 
hann  niðr  at  höfðinu,  svá  hann  gekk  úr  háls* 
liðnum.  Jarl  kallar  á  menn  sína,  ok  bað 
taka  Hrafn  ok  drepa.  Hrdlfr  hljdp  pá  at 
Hrafni^  ok  f>reif  til  hans;  i  annan  sta5  tdk- 
ust  peir  á  Krákr  ok  Stefnin  Hrdlfr  bannaði, 
at  nokkur  skakkaði  með  peim;  |ieir  glímdu,  ok 
eigi  lengi,  áðr  Hrólfr  vo  Hrafn  uppá  bríngu  scr, 
ok  færði  niðr,  svá  hann  lá  lengi  í  dviti,  en  af 
gekk  skinnit  af  herðarblöðunum  ,  en  er  Hrafn 
raknaði  við,  reis  Hrdlfr  upp  .at  honum,  ok 
mælti :  sér  ek,  at  |>ú  hefír  tigns  manns  arugu,  ok 
biðr  ek  yðr,  herra  \  at  pér  gefið  Jþessum  mönn- 
um  grið,    pvíat  ek  veit%  at  peir  eru  mikillar 

')  hir  bjrjar  apir  C. 


9K.  GAUIfGU-HllÖLPS    SAGA.         265 

mtar.  Stefhir  hMí  ok  bQiit  af  Kráki^  ok  baft 
föður  sina  teita  Hrrflíi  (ati  er  bann  beiddií 
Tar  jarl  lengi  enn  reiíiasti,  en  pd  gaf  hanit 
Peim  grið  fyrir  b»n  Hrölfs  ok  Stefnis.  peic 
brœðr  voru  stirðir  mjök,  ok  gengu  bruttþeg)-* 
andiy  ok  til  herbergis  síns,  komu  peir  ekki 
undir  borð  á  þyi  kveldi,  gafst  nú  upp  leikrintt| 
ok  ftfru  menn  til  drykkju.  Hrölfr  tQmld  rá 
Stefni :  nú  skaltu  taka  jþér  klæSi ,  er  yið  eigum 
bezt,  ok  fá  pöru,  systur  J^inni,  í  hendr,  ok  skal 
hún  gera  peim  bræðrum  klæði  ok  láta  Tera  bú- 
in  árla  i  morginn.  Stefnir  gerði  svft,  okgekk 
til  pdru  með  klœðit^  ok  sagði  henni,  hversu 
gera  skyldi;  gekk  Stefnir  síðan  í  burt,  én  hún 
tök  at  gera  klæðin ;  leið  sv&  nóttinn ,  en  um 
teorgian  snemma  sendi  pdra  Hrdlfi  klæðin,  ok 
voru  f|au  fullgerð;  tdk  hánn  við^  ok  fdr  til  her-^ 
bergis  peirra  brœi^ra ,  ok  sá  at  peir  lágu. 
Hrdlfr  mælti:  pví  ilýgrHrafn  síS  upp,  parsem 
ndg  er  ægslað',  ok  eru  nú  ernir  ok  önnur  hrækvik- 
indi  f ull  orðin.  Hraf n  segir :  varla  fn  á  vel  fl j  úga| 
ef  skerðir  eru  I  eðr  fjaðrsárin  Hrdlfr  tdk  klæð- 
in,  ok  kastaði  til  peirra ,  en  gekk  burtu  síðan  ; 
en  peir  bræðr  tdku  klæðin,  ok  (dru  í,  ok  gengu 
siðan  undir  borð;  leið  nú  svá  vetrinn.  Ekki 
er  pat  sagt^  at  peir  Krákr  ok  Hrafn  f>akkaði 
Hrdlfi  klœðin  né  lífgjöGna,  ok  voru  peir  Jþd  vel 
haldnir*     í  mdti  sumri  hurfu  |>eir  búrtu,  svá 

engi  maðr  vissiy    hvat  af  |»eim  varð|   ok  j^dtti 

— * —  ■ 


266       Gaungo^Haólfs  SAeA.      g-io  k. 

mðrgum  kynligt  þeirrá  athœfi.  Hrdlfr  ftfr  í 
hérnað  um  sumarity  pk  j^eir  Ste&ir  háðir,  ok 
rar  gott  til  f  jár  ok>  míamiórfis  i  jþeir  komu  heim 
at  bau^i  me6  heilbrigSu,  ok  er  ekki  sagt  frá 
atdrviifkjum  j^eirra. 

lö.  Pat  sumar  var  HriJlfr  með  porgný 
)arli  í  miklum  metortum.  pat  var  einn  dag 
um  hau8tit|  at  porgnýr  jarl  sat  á  haugi  drotm- 
íngar  sinnar,  ok  var  leiki't  fyrir  honum,  at 
svala  eia  flaug  yfir  hailn  j  ok  feldi  niðr  ^inn 
silkiklút  f  kné  honum ,  ok  flaug  burt  slSan. 
Jarl  tók ,  ok  leysti  tir,  ok  sá  par  í  eitt  manns- 
hár  svá  langt,  at  f>at  Var  mjök  mannhátt^  ok 
guUslitr  á.  Jarl  gekk  undir  drykkjuborð  um 
kveldit,  sýndi  hann  ^á  hárit,  f>at  er  svalan  hafSi 
niðrfelt,  potti  fiestum^  sem  konuhár  mimdi 
vera.  Jarl  mœlti:  pess  strengi  ek  heit^  atfá 
^á  konu  y  er  hárit  er  af ,  eðr  ligg)a  dauðr  ella, 
ef  ek  veity  at  hvers  bœjar  er  at  leita^  eðr  á 
hverju  landi  hún  er.  OUum  fiotti  mikil  heit- 
strengfngin,  ok  horfði  hvorr  til  annars.  Nokk- 
urum  ndttumsíðar  stefndi  jarl  píng  fjölmeut; 
hann  stdð  upp  á  fyínginu,  ok  birti  mönnum 
heitstrengíng  sína,  ok  spurði,  ef  nokkur  kynni 
deili  á  pessi  konu,  ok  hvert  hennar  vœri  at 
at  leita ;  var  pá  ok  sýnt  hárit,  ef  nokkur  kann- 
aðist  við.  BjÖrn  ráðgjafi  mœlti:  svá  fegínn 
vilda  ek  tala  ok  gera,  herra!  at  yðr  ok  yðru 
ríki  væri  til  heiðrs  ok  virðíngar,  heldr  enn 
til  nokkurs   skaða  eðr  mínkanar;    virðist  méx 


lo-U  K-     GAinr6u*-H&ÖLlP8SAGA»       267 


hdtstrengíi^.pín  mikil;  oklaijgg  ék'þesBati 
konu  eigi  auðnat,  enneri  mun  ek  getiEi^  hvac 
hún  e^  I  j^ótt  ek  hafi  ekki  fréttum  íyxir  hald* 
it:  Hreggviðr  hét  koilúrlgr^  hann  réð  fyrir 
GarSaríÍM^  haiia  átti  ddttur^^  ér  íngiger&r  hhtf 
kvenna  V0t .  hún  i^riSust  ok  bezt  at  sér  g)ot 
um  alla  hluti.}  }>at  heiir  *ek  kánnspurf  /  at 
engi  konik  á  Norðrlöndum  háfi  betr  verit  at 
9ir  ger »  ok  hafi  meira  hár  ok  fegra  ena  hún, 
ok  j^at  er  mitt  hugboð,  at  ^etta  hár  eigi 
hún>  meS  hverjum  klökindum  sem  f>at  er 
til  yðar  komitj  nú^  mutiuð  pér  sannspurt 
hafa^  hver  tí5indi  ]^ar  hafa  orðit^  i  fráfalli 
Hreggviðar  kpnúngs  fyrir  Eirek  konúngr,  meS 
konúngsddttur ;  hún  skal  hafa  mazm  til  burt>« 
reifiar  við  Sörkviy  kappa  konúngs,  ok  frelsa 
sik  með  pvij  hygg  ek  fá  verða  til  ^ess  fása, 
við  pvilikan  sem  við  er  at  eiga ;  en  pdtt  Sörkva 
geti  nokkur  af  baki  riðit,  pá  piki  mér  konúngs* 
dóttir  eigi  auðfengin  úr  Garðarlki  heldr  enn 
áðr;  fiótti  öllum  peim,  sem  við  voru^  semsvá 
mundi  vera,  sem  Bjðrn  sagði. 

11.  porgnýr  jarl  J^agði  nokkura  stund 
af  orðrœða  Bjarnari  ok  mœlti:  peim  manni| 
er  fara  vill  i  Garðariki,  ok  riða  burt  við  Sörkvii 
ok  náir  f^essari  meyju  mér  til  handa,  skal  ek 
gefa  póru^  dóttur  miaai  ok  {iriðjúng  alls  rikis- 
ins}  til  farar  pessarar  skal  ek  hvárki  spara 
skip  né  manna  forrœði  við  pann,  sem  til  viU 
verða.     Allir  menn  pögnuðu  við  j^essa  rœðuy 


268     Gaukgi^-HeölpS'  ba^a.      41-12 IL 

•I1:  sraraSt  enginn  jarli^  f^t  %ÍÍ  er  &rdlfr  6tdS^ 
npp,  ok  xnæltit  illa  'or  ^art  gert,  at  srara  eigi 
8líkum  hÖfSíngjay  sekn  vk'  eigum  ^  an  sakir 
J^est^  faecral  at  ek  hefi  með  yihr  verit  um 
^kfcura)  tíma  i  gdðu  yfirlæti^  ^  márga  gdða 
hlóti  af  yt^  Þcgt^y  i^  "^i^  ^^  ^ara  {)ésM  ferð, 
ok  leíta  at  ná  konúngsddttur,  élla  liggja  dauðr) 
en  þ5it  ek  komi  aptr  úr  jþessi  fei^i  fiá  skulu 

.    ^r  gipta  dtf ttur  y ðra ,  hvetjum  ðem  -  J>er  nlVSj 
(tri  hiín  er  vel  terð  go$8  gjaferðs , '  en   mér 

'  er  eigi  hugleikit  konur  at  eiga.  Jarl'  pakka6i 
,  Hrdlfi  mikiligay  ok  baií  hann  -hafa  svlt  mikit 
]i2^  sem  hann  vildi^  cfU  Hrdlír  segist-  eagan 
mann  vildi,  ^vi  ttunni  vari  verðlp  tekinn  ein^* 
um  ena  mðrgum,  hvár  sem  j^ir  koma.  Stefh- 
ir  bauðst  at  fara  með  honumy  en  Hrdlfr  vildi 
(eigi^  ok)  var  nú  slitit  fiínginui  fdrHrdlfr  heim 
i  kastala  sihny  ok  hverr  til  síns  heimilis. 

12.  Inn$m  lijtils  tima  hvarf  Hrdlfr  i  brutt 
[i!iír  kastalanum^,  svá  engi  frétti  til  hausy  en 
Víientr  haus  voru  Jiar  eptir ;  hann  var  i  káp- 
unum  Vefreyjunaut,  en  gekk  við'  spj(5tit 
Atlánaut}  hann  haiði  boga  ok  örvamæli  á 
^rðum  sér.  Ekki  er  sagt  frá^  hverja  leið 
Hrdlfr  fdr,  en  svá  sem  hann  hafði  mjök  sdlt 
úr  Danmörk,  var  pat  einn  dagi  at  hðnn  sá, 
hvar  einh  maðr  gekk,  hann  var  Inikill  vexti 
ok  herklæddr  til  handa  ok  fdta  ,  hann  hafði 
brugðit    svcrS    í   hendi,    ok  gekk    á    veginn 

A>»f  Jódandi,  B. 


2  K*  GAUNGU-HRÓLlfS '  8AG A»         269 

Hrólfs;'  eti  hann  heilsaU  jþessum  manni,  ok 
spurSi  hann  at  nafni,  hann  segir :  ek  heiti  Vil- 
hjálmr,  en  forellri  mitt  hirði  ek  ekki  at 
greina  |>ér,  en  um  tvo  hluti  skaltu  kjdsa:  sá 
er  annar,  at  f»á  segir  raér,  hverr  f>ú  ert^  efir 
favert  |)ú  vilt  fara,  eðr  hvat  i  erindvm  er; 
fainn  annar ,  at  ek  drep  l^ik^  ok  *  ferr  f)ú  pá 
ekki  lengra!  Hrölfr  segir:  aungva  afarkosti 
parftu  mir  at  gera,  ]því  mitt  ér  ekki  tfvænna 
enn  pitt,  hvat  6em  við  skúlum  reyna.  Vil- 
hjálmr  hjö  til  Hrölfs  með 'Bverðinu  ^  en  hann 
hrá  fyrir  spjótinu,  ok  heit  ekki  á.  HnSlfr 
kastar  spjtftinu,  ok  raafSr  á  Vilhjálm,  en  hann 
tdk  á  móti,  ok  varð  glíma  fyeirra  laung,  átr  Vil- 
hjálmr  féll.  Hrtflfr  mælti :  nú  á  ek  alls  kosti 
vi6f>ik^  muntu  segja  verða,  hvert  ftitterindi 
er^  eðr  hvar  ^ú  ert  landvanr.  Hann  segir: 
h^r  er  ek  œttaðr  i  Danmörk,  er  ek  btfndason 
einn  ^  en  œtlaða  at  fara  f  GarSariki  ok  rjúfa 
haug  Hreggviðar  konúngs,  en  ná  vppnum 
hans,  vinna  svá  til  Gyðu^  systur  Eireks  kon«* 
úngs}  núvil  ek  gjörast  ^inn  pjtfnustumaðr,  er 
mér  mart  vel  gefit,  f)v(  ek  er  bætH  vitr  ok 
tölugr,  er  pér  bezt  at  gefa  mér  líf  j'  skal  ek 
fk-r  trúliga  jþjdna^  mun  ])ér  at  mér  gagn  verða. 
Hrólfr  segir:  v«œnn  maðr  ertu,  ok  víst  hiríi  ek 
eigi  at  drepa  pik,  ef  jþú  vilt  mér  fylgja,  en 
eigi  hefir  fiú  tryggilig  augú ;  l^  Hrtflfr  bann 
^á  uppstandái  ok  segir  honum  ánan  sinn 
trúnaÖ  ok  tilgáng  nntta  f eria )   fiSru  fæir  nú 


270       Gauhot-Hkólfs  sa&á.    12-13  k. 

leiSar  sinnar.  Hestr  Vilhjálms  yar  fiaðan 
skamt  í  burt  frá  honum,  poldi  hann  ekki 
at  gánga  með  vopnunumy  var  hann  skrautmenni 
mikit  at  klæðum  ok  söðulreiði ;  segir  Vilhjálmr 
jafnan  veg^  meðan  jþeir  fóru  um  Danmörk. 

13.  £inn  dag  litu  ^eir  bæ  mikin  reisilig* 
an  fyrir  sér.  Vilhjálmr  mœlti:  hér  fáum  við 
gdða  gisting  í  kveld  at  bœ  pessum,  (ví  ber  á 
fyrir  at  ráða  irændi  mimiy  er  Ölver  beitir^ 
ok  er  göðr  böndi^  pk  heldr  marga  sveina;  ok 
er  jþeir  komu  heim  at  bænum,  gekk  bóndi  f 
möti  (eim,  ok  fagnaM  vel  Vilhjálmi  ok  peim 
báðum^  ok  spurði^  faiverr  sá  vœri  enn  mikli 
maðr.  Vilhjálmr  segir:  Hrdlfr  beitir  bann, 
ok  er  búsbdndi  minn^  mikiU  er  bann  ok 
sterkr^  vel  ættaðr  ok  mikill  kappL  Bdndi 
bauS  peim  til  drykkju}  par  var  mart  frels- 
ingja.  V^hjálmr  vildi  ekki  ððrum  tilhlíta 
enn  séri  at  J>jdna  Hrdlfi,  ok  lofaði  bann  f 
bverju  orði.  par  yar  gott  öl^  ok  gleði  mikil. 
Nd  lei8  svá  kveldit,  drukku  peir  lengi  áfram, 
en  er  Hrdlfr  gerðist  drukkinn,  vildi  bann  fara 
at  sofa,  var  honum  búin  sœng  virðulig,  kast- 
aði  hann  klæðum  af  sér^  ok  lagðist  í  ^ængina^ 
ok  sofnaði  skjdtt ;  en  er  liðin  var  ndttin,  vakn- 
aði  Hrdlfr,  ok  eigi  við  gdðan  draum^  f>vi  hann 
var  bundinn  at  böndumo]^  fdtum^  ok  reyrðr 
sterkliga  við,  ^inn  ás;  .bann  var  klð&ðlaus  ok 
kominn  fram  at  miklu  báli;  f)ar  stdS  yfir 
bonum  Vilhjálmr^  svejtQ^.banSj  bdndi  okallir 
heimamenn;  Vilhjálmr  mælti:  nú  er  svá  orðit, 


13  K.  Gauníbu-Hrólfs  aAGA.        271 

Hrdlfr!  at  ek  er  orðinn   þér  yfir  sterkari,   ók 

mundir  ]þú  eigi  pat  œtla  fyrir  stundu,  eru  nú 

enn  tveir  kostir  fyrir  höndum:  er  sá  annar, 

at  f>ú  skalt   verða  brendr  hér  á  báli    f^ssu, 

8vá  aldri  skaltu  sdl  sja,    elligar  skaltu  fylgja 

xnér  í  Garðariki  ok  pjöna  mér  i  öUum  hlutum, 

ok  kalla  mik  jþinn  meistara,  ok  allt  pat  sanna^ 

er  ek  segi  frá  mínum  högum;  ^ii  skalt  allar 

jþrautir  vinna,  pœr  sem  fyxir  mik  verða  lagJSar, 

par  til  er  konúngr  játar  mér  GyðU|  sýstur  siani^ 

til  eiginorSsy    en  síðan   skaltu    laus    vera  úr 

minni  ^idnustu ;  aldri  skaltu  mhr  ^essa  vanvirS^ 

ing  hef na  ok  aungum  {leim  manni ,  er  hér  hef ^ 

ir  at  vérit|  ok  hér  skaltu  eið  at  vinna,  at  halda. 

Jietta  allty   er  nú  hefi  ek  fyrir  skilit,  eðr  nú  í 

stað  i  eldinum  brenna.     pá  sagði  Hrölfr;  me6 

pví  at  mér  er  nokkut  til  undanlausnar,  at  kom- 

ast  úr  ij^inni  ál^ján,  'þá  mun  ek  heldr  ^essu  Játa^ 

enn  missa  lífit  ^  pviat  Jþat  veit  ek  9  at  litt  nái 

ek  jarlsins  erindi,  ef  ek  dey  ná  hérj    vil  ek 

ok  pat  tilskilja,  at  'þú  segir  ekki  mina  fyrir- 

ætlun,  eðr  hvat  manna  ek  er,   ella  sé    laus 

allr  okkar  skilnaðr.     Vilbjálmr  sagði  svá  gera 

skyldu}  var  Hrólfr    nú  leystr^    ok  sdr'hann 

eið,  eptir  pvi  sem  pá  var  siðvenja  til;    J)jdnar 

Hrdlfr  nú  Vilhjálmi ,  ok  lét  sem  honum  jþœtti 

einkis   umvert^    fdru  |>eir  frá  Olvi,    ok   rei5 

Vilhjálmr,   en  Hrdlfr  gekk   fyrir  hesti  hans. 

peir  fdru  um  Svijþjdð,    ok  j^aðan  til  Garða- 

rikis»      Ekki  er  (at  greint^  faverja  leið  peir 


272     GAnNGn-HRÓLFS  saga.      13-14 K* 

fóru  9  fyrr  enn  f^eir  komu  til  Aldeigjuborgar  j 
sat  Eirekr  konúngr  í  borginni ,  ok  var  petta  á 
öndverðum  yetri ;  iengu  f>eir  sér  herbergi,  ok 
gengu  síðan  fyrir  konúng. 

14.  pat  var  um  |>ann  tima,  er  kondngr 
sat  yfir  borðum ;  peir  k vöddu  konúnginn ,  en 
liann  tdk  vel  kveðju  peirra,  ok  spurði^*  hvat 
manna  peir  vœri.  Vilhjálmr  segir:  ek  heiti 
Vilhjálmri  en  jþetta  er  sveinn  minn,  er  með 
mér  ferry  ok  heitir  Hrdlfr,  ek  er  son  jarls  eins 
úr  Fríslandi ,  ok  varð  ek  paðan  landfldtti ,  pví 
ríkit  var  svikit  undan  mér  af  sjálf  um  landsmönn- 
um;  ecek  hérfivi  kominn,  at  ek  hefi  spurt  til 
yðvarrar  rausnar  ok  mikilmensku ,  «k  vilda  ek 
hér  l^iggja  vetrvist  i  vetr.  Konúogr  segir: 
eigi  spari  ek  mat  við  yðr,  ok  muntu  vera  ijþrdtta- 
maðr  mikiU  ?  Vilhjálmr  segir :  ndgar  kann  ek 
iprdttir,  ok  sú  hin  fyrsta,  at  ek  er  svá  sterkr,  at 
mir  verðr  aldri  aflfátt;  önnur  er  sú,  at  ek  hefi 
fjtáleik  yfir  öU  dýr  ok  ferfœtt  kvikindi.  pjdflig 
ijþrott,  segir  konúpgr^  ok  kemr  þá  opt  at  gagni. 
Vilhjálmr  mælti:  eigi,vantar  mik  skotfimi  ok 
vopnfimiy  sund  eðr  tafl^  ok  burtreiðir,  vizkuok 
málsnildyok  öngva  missi  ek^á,  erkarlmannmá 
prýða.  Heyriek,  segir  konúngr,  at  eigi  vantar 
pikskörugleik^;  tel  núf>Ínar  listir,  Hrdlfr!  "þvi 
honum  trey sti  ek  ekki  verr  en  |>ér.  Hrdlfr 
segir :  eigi  má  ek  þær  telja,  herra !  sem  aung- 
var  eru  til.  Mjök  er  pá  misskipt  með  ykkr, 
segir  konúngr,  at  annar  hefir  allar,  en  annar 

'í  <'^''*^«á';   sLiolnglcích,   A. 


14-15  K. '    Gaungu-Hrólfs  saga.       273 

aungvar,  en  gáilgið  til  sætis  á  enn  óœSra  bekk 
miðjam  ^^  munið  ráða^  hérra!  segir  Vil- 
lijálmr^  en  aldri  haföi  ek  jafh  dvirðuligan  sess 
fýrri;  gengu  |»eir  siðan  til  saðtis.  Ekki  voru 
I»eir  Sörkvir  ok  Brynjdlfr  heima  í  f>enna  tíma^ 
voru  f^ir  famir  meS  Grími  ægi  uppí  Jötim- 
heima^  peir  Vilbjálmr  ok  Hrdlfr  voru  par  i 
gdthi  yfirlæti}  skjalaM  Vilbjálmr  í  bvern  heim, 
én  Hrdlfr  vár  jafnan  bljdðr  ok  j^öguU ,  ok  ekki 
at  leikum  méð  öðrúm  mönnum;  drd  Vilhjálmr 
m}ök  undan  sinar  í|»rdttir  $  en  konúngr  var  veiði* 
maðr  mikiU^  ok  'þóiú  f>at  skemtan  at  jaga 
dýr  me4  hirð  sinni;  var  hann  jaínan  i  kyrr- 
sæti  y '  siðati  hann  kom  i  Garðariki ,  pví  fiestir 
voru  dfúsir  at  herja  á  hans  riki,  sakir  kappa 
peirra  er  með  hovum  voru^  einkanliga  sakir 
galdra  ok  i]ölkýngi  Grims  ægið. 

i5«  Eirekr  kondngr  fdr  áskdg  éinn  dag 
með  birS  6ína|  sem  vandi  hans  vár"  til ,  at  jaga 
dýr  ok  skjdta  fugla.  peir  sáu  bjðrt  einn  mik- 
innok  friSan;  ekk'i|>dttustmenn  hafa  séð  vœnna 
dýr,  ]^dtti  fieslum,  sem  f>at  mkundi  alidýr,  j^iat 
öU  hans  hbrn  ^oru  grafin  ok  guUi  ismeltí 
skurðina,  en  stika  varsettá  miUi  hornanna  með 
silfri,  léku  fmr  á  tveir  guUhríngai'}  um  hál^nn 
14  ein  siUrfestii  ok  niðr  af  henni  ein  bjalla  með 
silfr,  ok  gaf  hún  mikit  hljdS  af  sér^  j^garbjörtF* 
inn  hljdp)  ok  hrærði  sik.     Konúngr  vildi  ná 

*)  r«nt  i,  B, 

FbBirÁi.DA]i  SöGVft'NoRbxiÁirDAi  SHivbi.  S 


274       Gáuiígu-Hrólfs  saga.         15  k. 

h jrtiaum ,   ok  bað  lausum  slá  öllum  hundum, 
o.k  svá  var  gert$  blupu  mean  nú^  ok  riSu,  hverr 
s^m  znest  gat,  ;ok  v^ldti  taka  hjörtinn,  en  haim 
æstist  mjök  und^n;  huudunum  9 ;  ok  komast  peir 
hvqrgi  nærri^  eltu  |>eir  hann  allan  daginn  9  en 
um  kveldit,  er  dimímaði^  vissu  |>eir  eigi,  hvat 
af  bonum  varð^.  fór  svá  prjá  daga,     at  Jieir 
f undu  b)örtinn ,  ok  gátu  eigi  náð  bonum,    en 
um  kveldit,   er  konúngr  kom  undir  drykkju- 
borð,   ok  menn  hans  voru  komnir  í  sqsti,    pá 
mælti  hann:  lltit  |>iki  mérpú,  Vilhjálmr  !  sÝná 
osa  íjþrótjtir  f^ínary  pví  |>ú  ert  at  öngri  gleði  oé 
skemtan  með  öðrum  mönnumy  ok  «igi  ferr  ^ú 
á  skdg  meÖ  pss.     Yilhjálmr  segir:  Mtil  gleði 
ir^jrðr   mér  pat,  herra!    at.  reyiia  í|>r(5ttir    við 
mjðun^  yðrd,^]ivi  ek8.ðt,hér  aungv^n  kunna  nein- 
ar  íj)r(5tiirý    lét  ek  ok  jafnan  fá.mér  villibráS 
aðra  menuy  |ðá.  ek  sat  heima  í  ríki  minu.     Kon- 
úiigrmœltii^v&rhöfutn  elthjört  einnprjá  dagay 
ok  kunnum  vér  eigi  ná  honumji  en  ef  þú  náir 
hirtinum,  ok  fðarir  oss  hann  lifanda  með  öll- 
um  sfnum  búnaðiy    ^á  vil  ek.g^efa  |>ér  Gyðu, 
systur  mina^  ok  mikit  ríkj,   með>  pvi  ek  hefi 
aungan  pann  hlut  s^ð,    at  jek   vildi  g)arnari. 
eigaj  máttu;f>ett;a  v^l  gera,  ef  |>á.  ert  svá  fdtr- 
hvatr^  sem  "þá  h^fir  sagt ;   I>d  skaltu  vinna  tvo 
hlutiaðra,  .|iá  s^sm  ek  legg  fyrir  yðr,   skal  ek 
|>uin  heiðr  ^ár^uka  í  öllum  hlutujn,   ok  vinna 
ríki  |>itt  aptr  mcð  minum  styrk,  pat  er  pú  he£ír 

áðr  mis t ;  ok  er  sá  uokkur  annar  aC  minum  monn- 


16  Kj         Gauncit-Hrólfs  saga.       275 

úm,  at|)etta  fái  gert,  pá  skalhánn  jafnt  verk- 
kaup  fyrir  taka.  pá  sagði  Vilhjálmr:  pat  er 
bœði^  herra  1  at  petta  fær  enginn  gert  utan  ek, 
enda  hafið  'þhr  mér  petta  ætlat,  skal  ek  ok  til- 
yinnó,  efir  liggja  dauðr  ella;  áttu  f>eir  at  J^essu 
handfestar,  sem  siðr  yartil.  Hrdlfr  gaf  sik  e]cki 
at  j^ssu,  fdru  menn  síðantil  svefns,  ok  töku 
ásikn4ðir;  ftjdnaMHrdlfrVilhíálmiatöIlu,  sem 
ijrr  yar  sagt.  Snemma  um  morgin  stdðu  f>eir 
upp  Vilhjálmr  ok  Hrdlfr,  ok  bjuggust  at  leita 
eptir  hirtinum.  peir  fdru  á  skdginn  j  ok  sáu 
skjdtt,  hvar  hjörtrinn  fdr.  Vilhjálmr  hefr  sik 
nú  til  hlaups ,  ok  ferr  svá  hart  sem  fugl  fiýgi  i 
hjörtrinn  œsist  'því  meirý  Hrdlfrprammareptir 
Vilhjálmi,  ok  pdtti  honum  Vilhjálmr  frár  í 
fyrsta  skeiði  ^  hlaupa  {>eir  svá  lengi ,  at  Hrólfr 
er  jafnan.á  öðruleiti,  enViIhjálmr  framar,  par 
til  er  hann  kastaði  sðr  niðr,  ok  mœlti :  aldri 
verði  sá  heill,  er  I>at  vinnr  til  konu ,  fjár  eðr 
ríkis,  at  sprengja  sik  á  hlaupL  í  f>essu  kom 
Hrdlfr  atViIhjálmi,  ok  spurði,  pvi  h£mn  léti 
dýrit  undan  gánga.  Vilhjálmr  sag&i:  vel  má 
ek  hlaupa  lengra,  ef  ekvil,  enmér^pikir  'þá 
skyMr  at  taka  dýrit,  dk  vinna  allar  ]>irautir  fyr-j 
ir  mik  eptir  skildögam  y  ef  þú  ert  maðr  til. 
Hrdlfr  svaraði  aungu,  pk  hleypr  fiam  eptir  dýr- 
inu,  ok  eltir'pát  lengi,  |>ar  til  er  saman  dregr 
með  I>eim,  jþvi  fajörtrinn  gerðist  .mdðr  mjök; 
peir  komu  fram  i  eitt  rjdðr  um  siðir ;   var  pá 

S  2 


276  GaUSGU-HrÓLFS  SAGA^  15 K» 

dagr  áliðinn  \  i  miðju  rjdðrinu  stdð  htfU  einn; 
hann  vár  bœSi  viðr  ok  liár;  rfóSrit  var  fagrt 
ok  mjök  grasloðit  víða}  en  er  Hrdlfr  kemr 
fram  hjá  holnum,  pá  opnast  hann,  oL  gengr 
hann  par  um  kríngum  hann.  par  kom  út 
kona,ok  var  í  blám  týglamötli,  okheldr  [á-eldi% 
ok  mælti :  íllt  hefir  |»ú  at  verki,  Hrdlfr  I  er  {>ú 
ert  J>ræll  ^rœlsins ,  ok  pó  til  \^%%  at  stela  ann*' 
arra  nranna  fe^  pvíat  ek  á  dýr  petta^  er  Þ^  vilt 
taka,  ok  náir  ftú  þvi  aldri,  nema  ek  vili;  nú 
skal  gera  fiérko^t  á)  at  ná  dýrinu,{>áskaltgáBga 
inní  hdlinn  meS  mér,  ek  á  ddttur  eina,  ok 
er  henni  pat  skapaty  at  komast  eigi  frá  eldi  sinú) 
{>v{  hún  ætti,  nema  menskr  maSr  héfði  hendr 
á  henni,  hefir  hún  nú  legit  19  dægr  á  gdlfi,  ok 
má  eigi  léttari  verSa,  heS  ek  jþví  hjörtinn  sent 
i  augsýn  viS  yðr,  at  ek  vissa ,  at  ^ér  mundið 
vilja  náhónum,  ok  elta  hann  híngatj  treysti 
ek  {)ér  at  \<3i  hafir  bezt  hjarta  til  at  gánga  f 
hdlinn  me^  mér^  en  ekki  mun  konúngr  hjart- 
arins  njdtá^  .j^dhann  %h  fœrðrhonum.  Hrdlfr 
segir:  tiLmun  ek  pat  vinna,  at  gánga  inní  hól- 
inn;  með  l^ér, .  ef  ek  nái  hirtinum ,  at  fœra  kon* 
úngi  9  en  eigi  hirði  ek ,  h vat  af  -  honum  verðr 
siðan.  Álfkonan  varð  nú  glöð  við  jþetta,  ok 
gengu  pau  inní  hdlinn,  voru  par  vœn  herbergi, 
ok  fagrt  um  at  •  litast,  ok  margir  hlutir  sýnd* 
ist  honum  |iar  undarligir*  Hann  kom  fiar^ty 
erkonanlá,  ok  var  hún  lítt  haldin^  en  pegar 

0  vií  aldr  b]  C. 


15  K.  GAUKGU-HaÓLFS    SA6A.        277 

Hrdlfr  ftfr  höndum  um  hana  ^  varð  hún  $kj<{tt 
Uttari ;  fiokkuðu  |>ær  honum  Daeð  f ögrum  orSum^ 
ok  báðu  honum  virta.  Alíkonan  mælti:  eigi 
verðr  þér  launat,  sem  verðugt  er,  heilsugjöf  viS 
dóttur  mf na  j  en  hér  er  fíngrguU,  er  ek  vil  gefa 
{^ér^  pess  muntu  |>urfa,  |>á  jþú  ferr  til  Hregg- 
viðar  haugsj  en  ef  f»ú  heiir  pat  á  heudi  þér, 
þá  máttu  hvárki  villast  nött  né  dag ,  á  8)á  ok 
landi,  íhverjumyrkrisempúert,  okyfirmuntu 
vinna  |»rautir  allar  pær,  er  fyrir  þik  eru  lagðar, 
en  ekki  skaltu  trúa  Vilhjálmi,  paðan  af  pú  ert 
fráskildr  honum  $  f>ví  gjarna  vill  hann  |>ik  feig- 
an.  Hrdlfr  pakkaði  henni ,  ok  gengu  (pau)  út 
úr  hölnum ,  tdk  hún  jþá  hjörtinn  ^  en  Hrdlf r 
lagði  hann  á  b^k  sér^  ok  ^dtti  mikils  um  veft 
fegurð  hans  f  bað  nú  hvert  vel  fyrír  öðru  j  ferr 
hann  nú  heimleiðis,  jþar  til  hann  fann  Vilhjálm, 
ok  fagnaði  haun  vel  Hrdlfi ,  ok  bað  hann  bera 
hjörtixm  heim  til  borgarhliðs.  Hrdlfr  gerði 
svft)  en  ekkisegir  hann  Vilhjálmi|  hversu  hann 
hafi  dýrinu  náð;  komu  J)eir  til  borgarinnar 
seint  um  kveldit,  |»á  konúngr  var  undir  borð 
komínn.  Vilbjálmr  mælti:  nú  skulum  við  fara 
ioní  höllxna,  en  ek  skal  bera  dýrit  fyrir  kon- 
únginDy  en  þú  skalt  sanna  sögu  mína,  svá  kon- 
úngr  trúi  þvl  er  ek  segij  tdk  Vilhjálmr  við  dýr- 
inu,  ok  lét  á  bak  sér^  okviknaði  í  hnésbdium, 
ok  pd  fckk  hann  borit  dýrit  inní  höUina  fyrir 
konúnginn,  ok  kastaði  niðr  á  gdlfitý  hann  blés 
mjðk  mæðiliga^  ok  niælli:  núpikjumstek  kom- 


278     GAUNGn-HaÖLFS  saga.  15  k. 

inn  til  ráSahagar  við  systur  j^íaaý  ok  er  núkom- 
inn  hhr  hjortrinn ,  ok  munu  jþeir  ekki  margir 
bjóðast  yðr  til  mága ,   er  sKku  geta  orkat  sem 
ek.     Konúngr  segir:  þat  virðist  mér  i  skapi,  at 
eigi  haiir  f»ú  hjörtinn  unnit,  ok  vinna  skaltu 
fleiri  frœgðarverkin  ^  áðr  "þá  fœr  hennar.     Eigi 
J^urfiS  pér  at  misgruna  mína  f rœgð ,    pvíat  af • 
burð  hefi  ek  flestum  mönnum;  veit  pat  Hrdlfr, 
aveinnminn,  at  f  jarlægr  var  hann  mér ,  pá  ek 
tÖk  hjörtinn.     Hrdlfr  sagði:  bœðier,  atek  var 
Vilhjálmigagnlaus,  enda  tdk  (hann)  séríaungu 
at  hlífa.     Vilhjálmr   segir:  f>vi  vil  ek  einn  til^ 
vinna,  at  ek  vil  einn  taka  yerkkaupit^  eðr  hvat 
viliS  j^ér  fleira  fy rir  mik  leggja,  þvi  ek  (er)  búinn 
til  at  vinna,     Konúngr  segir:  nú  skaltu  fara  til 
Hreggviðar  haugs^  ok  sœkjaftángat  vopnHregg- 
viðar  konúngs,   ok  er  pat  litil  mannraun  j    Vil- 
h jálmr  segir :  nú  vilið  pér  mik  feigan,  |>vi  eng- 
inn  hefir  sá  aptrkomit,  er  pángat  hefir  farit  hér 
til.     Vistvilek,   segir  konúngr,   at  þú  komir 
aptr,  en  sannindi  eru  pat^  atenginnhefir  aptr 
komit,  er  ek  hefi  |>ángat  sentj   er  mér  mik* 
ill  aptrmundr  at  gripum  peim,  er  i  hauginn 
fdru,   skal  ok  sá  einn  fá  systur  minnar ,   sem 
frægri  er  enn  aSrir  menn.      Vilhjálmi:  segir: 
gera  mun  ek  petta;  J>vi  mér  þikir  petta  |>raut- 
laust,  at  rœna  dauSa  menn  ok  vinna  |)at  til  mey j* 
ar.      Gekk  Viihjálmr  nú   til  sætis  síns^    ok 
skildu  at  SV&  mœltu. 


16  K,         Gaongu-Hrólfs  sága.      279 

16.     Eptir  fá  daga  var  pat*  eina  ndtt,    at 
Hrdlfr  tök  á  fötum  Vilh)álm8,  ok  mælti:  mál 
er  at  vinna  til  meyjarinnar,  ok  fara  til  haugs- 
ins.      Vilhjálmr  stóð  upp  skjött,  ok  var  Hrdlfr 
pá  klœddr  okkomini^i  Vefrey junaut  ^  ok  hafði 
spjdtit  Atlanaut,  en  Vilhjálmr  alva&pni;  hann 
reið|  en  Hrdlfr  gekk  fyrir  hesti  hans ;  f dru  |>eir 
svá,  par  til  skdgr  varð  fyrir  fieim,'  ok  einn  forn- 
troðinn    götustigr;    en  -er   peir  höfðu  skamt 
farit,  (á  laust  veðr  mdti  peim  svá  mikit  me5 
f}úki  ok  frosti,   at  Vilhjálmr  fékk  eigi  á  baki 
setit  I  leiddi  Hrdlfr  pi  hestinn ,    en  Vilhjálmr 
gekk  eptir  um  stundy  |>ar  til  at  hríðin  tdk  svá  at 
gerast  sterk,  at  hestrinn  f^kk  ekki  gengit,  ok  drd 
Hrdlfr  hann  flatan  eptir  sér,  en  studdi  sik  við' 
spjdtit;  varð  honum  pá  litit  aptr,   ok  sá,   at 
Vilhjálmr    var  horfinn,    en   hestrinn  laungu 
dauðr^  skildi  hann  I»ar  við  hestinn,   en  gekk 
fram  á  leiðina«     Hríðin  var  sv&  sterk,  at  eikrn* 
ar  brotnuðu  af  stofnunum,  ok  komu  hvar  fjarri 
niðr,  fékk  Hrdlfr  paraf  optliga  stdr  högg,  svá 
J^at  hefði  lana  unnit  flestum  mönnum,  par  með 
eldíngar  ok  reiðarpfumur,   svá  hann  hugði  pat 
sinn  bana  orðit  hafa ,    ef  eigi  hefði  kápan  hlíft 
honumý   var  svá  alla  ndttina  framan  til  dags. 
í  móti  degi  varp  mikiUi  f ýlu  mdti  honum  j  at 
hann  hefði  kafnat,    ef  kápugríman  hefði   eigí 
hlíft  honum.       pat   f)dttist  Hrdlfr   skilja,    at 
hríðin  mundi  hafa  drepit  sendimenn  konúngs, 
ok  petta  mundi  gerníngahrfð  vera;  pdttist  hann 


j 


280     Gauhgu-Hrölfs  saga.  í6K# 

ok  aldri  í  ^víUka  raun  komit  hafa  $  en  er  m jök 
var  Ijóst  af  degi ,  |»á  tdk  upp  hríSixia ,  ok  gerfir 
logny  hvarf  ^i  burt  fýlanj  sá  Hrölfr  þábaug 
tnikinn  sem  fjall,  ok  hár  stauragarðr  um  kring; 
hann  tók  hendinni  um  einn  staurinni  ok  varp- 
ar  sér  inn  yfirj  gekk  siðaa  u^pá  hauginn,  ok 
aýndist  honum  hann  mjök  torvelligr  at  rjúfa ; 
en  er  hann  litast  utn,  sér  hann  mann  einn 
porðan  undir  hauginum  storan  vexti  meS  kon- 
'l&ngs  skrúða.  Hrölfr  gekk  til  hans,  ok  kvaddi 
bann  kónúngs  kveðju ,  ok  spyrr  hann  at  nafni, 
Hann  segir:  ek  erHreggviðr,  okek  byggi  haug 
Jienna  me5  köppum  mínum,  ok  ertu  hev  vel- 
kominn,  en  pat  skaltu  vita,  Hrólfr!  at  ek  veld 
eigi  liríðum  f»essum,  ok  f ýlum  eðr  öðrum  undr- 
um,  ok  eigi  hefi  ek  menn  drepit;  valda  peir 
{>essu  öUu  Sörkvir  ok  Grímr  segir,  okpeir  hafa 
valdit  lifláti  konúngsraanna^  en  pd  brestr  peim 
stundum  vísddrarinn,  pá  er  |>eim  liggr  mest 
við,  ok  ef  jþeir  vissi  9  at  {>ú  vœrir  h^r^  Jfá  vildi 
peir  |>ik  feigan*  £k  fdr  í  svölulíki  til  {{orgnýa 
jarls  með  hár  íngigerðar,  ddttur  minnar^  |iv{ 
ek  vissi  at  pú  mundir  eptirleita  af  jarlsmönn- 
um,  ok  pií  einn  vart  maðr  til  at  frelsa  hana, 
ef  lukkan  fylgði,  ann  ek  ^ér  bezt  bennar  at 
njdta,  ef  {vú' vilt  ríða  burt  við  Sörkvi,  |>víat 
J>ik  vantar  hvárki  hug  né  hreysti ,  en  f>at  hefir 
Grímr  œgir  játat  honum,  at  engipii  skyldi 
'  hann  yfirvinnay  nema  (sá)  er  hefði  herklœði 
mín ;  er  ^ví  haugrinn  óvinnanligr  gerr^  ok  pví 


16  R         Gaurgu-Hrólfs  saga^     281 


éru  torfœryr  til  hans ,  at  hana  hugSi  jat  en^iim 
ékyldi  herklaeðunum  ná  znega;  nd  skal  ek  £á 
|)ér  alla  þá  hluti  úr  haugnum,  er  þú  vilt  haf^i 
ek.  vil  fá  j^ér  tventjL  herklæði,  ok  hvorr .  öSrum 
lík)  utan  at  kostum  eru  þau  dlik}  pau  skaltfi 
fá  konúngiy  er  verri  eru,  en  önnur  skaltu  ekki 
sjá  liiaj  fyrr  enn  'þú  |)arft  viit  at  hafa^  ok  ^ 
sverðinu  skaltu  mikla  vandvirkt  hafa,  f>vf  faséð 
er  annat  slíkt^  íngigerðr,  döttir-mín,  geymir 
öll  burtreiðarvopn  mín  ok  hestinn  Dúlcifaly 
iem  ölíkr  er  flestum  öðrum  fyrir  margra  hluta 
sakir;  honum  skaltu  ríða,  þá  pú  átt  við  Sörkvi, 
ok  er  pér  sigrinn  vís,  ef  bann  lœtr  takast;  bur- 
9taungin  ok  skjöldrinn  munu  ok  halda  sinni 
náttúru;  Vilhjálmi  skaltu  ok  ekki  trúa,  paðan 
af  "þú  ert  úr  hans  |>í(5nustu ,  ^ví  hadn  svíkr  |)iky 
ef  hann  getrj  muntu  halda  vilja  eiða  j)lnay  en 
betr  (er)  bann  af  dögum  ráðinn  fyrr  enn  síðar, 
þvi  hann  mun  pik  hættan  hafa.  Eptir  f>at 
fékk  Hreggviðr  HrdlS  grjpuna  ok  vopnin,  ok 
síðast  menit  af  hálsi  sérj  J>á  mælti  Hreggviðr: 
|>at  hefir  mér  skapat  verit,  at  ek  skal  mega 
fara  prjá  tima  úr  haugi  mfnum,  ok  parf  eigi 
aptr  at  byrgjast  utan  í  síðasta  sinn$  nú  mun 
J»ér  ekki  sveigra  verða,  er  þú  ferr  heim  aptr; 
nú  far  Já  vel,  ok  gángi  pcr  allt  eptir  vild  ok 
vilja!  en  elþú  kemr  aptr  í  Garðaríki,  pá  vitja 
mín,  ef  J>ú  Jiarft  lítils  viðj  hvarf  Hreggviðr  nú 
inníhauginn,  en  Hrólfr  tdk  gripuna ,  ok  varð^ 
veitti ,  fdr  siðan  fra   haugnum  aptr  enu  sömii 


282     .  Gaungu-Hrólfs  saga^         le  k. 

4 

leiS,  okvarS  nú  viS  engin  undr  var}  oker  hanu 

kom  úV    skdginum)    kom   Vilhjálmr  ^á  möti 

honum ,  liafði  hann  skriðit  undir  viðarrætr ,  ok 

legit  par  um  alla  hríðina ,  f ékk  hann  varla  talat 

fyrir  kulday    jQaðraði  hann  pá  mjök  át  Hrólfi, 

ok  xíiœlti:   aldri  piki  mér  ofsögum  mega  segja 

af  pjnni  frœgð  ok  giptu  {>eirri ,  er  okkr  fylgir, 

par  sem  nu  er  brotinn  haugrinn,   ok  sdtt  guU 

ok  dýrgripir ,  sé  ek  nú  pat  at  okkr  má  enginn 

hlutr  fyrir  standa ,  en  |>ö  var  petta  mikit  veðr^ 

svá  varla  gat  ek  stýrt  mér  9  |>íkist  ek  nú  kom- 

inn  til  ráðahags  viðsystur  konúngsj  skaltu  nii 

fá  mér  gripuna  ok  vopnin,  pví  ek  vil  sjálfr  af- 

henda  j^á  konúngi.      Hrdlfr  mælti:   litit  vUtu 

vinna    til  f rægðarinnar  ^    ok  illa   muntu  mér 

launa,   \ó  ek  leggi  líf  mitt  í  hættu  fyrir  Jiik; 

tak  nú  við  gripunum ,  ok  fær  konúngi ,  en  ek 

mun  halda  öll  mín  orð  við  f>ik,  ok  sanna  sögu 

|>ína,  fxJttu  sért  dmakligr.      Hrtílfr  hafði  fdlgit 

hin  vopnin  í  skdginum,  ok  sá  Vilhjálmr  ekki 

|)au;   fdru  |>eir  nú  leið  sína,  til  |)ess  er  peir 

hittu  konúnginn ;  sat  hann  undir  drykkjuborð- 

um   at    kveldmállíð.      Vilhjálmr  kvaddi  kon- 

únginn,    ok  lét  mjök  mæðiliga;    allir  menn  f 

höUinni   urðu    dkyeða    við   peirra  aptrkvomu. 

Vilhjáímr  mælti:    víst  trúi  ek  varlá,   at  meiri 

praut  vera  muni  með  öllu  saman,  þvíat  Hregg- 

viðr*   er  it  mesta  tröllmenni  sakir  sinnar  íjöl- 

k<ngi,   en  haugrinn  torsdttligr  at  brjótaý  heli 

'}  hir  endar  Jyréta  brot  af  B, 


I 


t 


16  K.  GaUNGU-HhÓLFS   8AGA.        283 

• 

ek  átt  vi5  Hreggvið  konúng  f  alla  ndtt ,  (kom 
ek  |»ar  f  mikla  mannraun,  áðr  ek  náði  her- 
klæðunum ,  tók  hann  'þá  sverðit  ok  menit| 
lagði  á  borð  fyrir  konúnginn.  pá  mœlti  kon- 
úngr:  isóttir  eru  yfst  gripirnir,  ok  piki' mðr 
nú  allir  verri  enn  fyrr,  utan  menit,  pat  er 
óspilti  en  pat  hygg  ek  at  Hrólfr  hafi  sott,  en 
eigi  Jú.  Hrólfr  segir:  J>at  segi  ek  yÖr,  at 
ek  fdr  eigi  f  hauginn,  ok  megið  f^ér*  J>at  til 
Ifkinda  ráða,  at  eigi  mundi  ek  moti  mæla,  at 
fá  slíkar  sœmdir  eðr  aðrar,  ef  ek  ætti  f>es8 
kost.  Vilhjálmt  mœlti:  undrar  mik  |)at,  herra! 
at  pér  grunið  sögu  mfna  eða  frœgð  ok  hreysti 
minnar  karlmensku^  má  hér  skjött  raun  til 
gera,  at  við  Hr(51fr  reynum  me5  okkr,  ok 
mun  hann  mhr  fjarlœgr  standa,  pví  þat  er 
fyrst  at  hann  |)orir  eigi  mannsblóð  at  sjd, 
ok  J)á  ek  fdr  í  Hreggviðar  haug,  skyldi  hann 
festi  haldit  hafa,  ok  f»á  hann  heyrði  dunr  'ok 
stdr  högg  f  hauginn,  varð  hann  svá  hrœddr, 
at  hann  rann  frá 'festinni,  var  pat  eitt  pá 
mfn  hjálp,  at  ek  hafði  borit  festarendann  um 
sldran  stein,  ok  las  ek  mik  upp  úr  haugin- 
um  með  handafli.  Konúngr  svarar:  vel  trúí 
ek,  Hrdlfr!  orðum  hans,  en  eigi  mundi  grip* 
imir  hér  komnir,  ef  peir  hefði  eigi  f  h'aug- 
inn  sdttir  verit  j  lætr  nú  konúngr  gey ma  vopn- 
in  mjök  vandliga,  ok  hugði,  at  eigi  skyldi 
Sörkvi  at  meini  verða.  Svá  er  sagt,  at  eina 
ndtt  hvarf  hjörtrinn  burt,  svá  peir  urðu  eigi 


284        GAUV€U-HáÖLF«    8ÍL«A.         10^17  K* 


irarir.YÍðf  er  geytna  ^kyldu;  pdtti  konúngi 
|($i,t  mestr  skaíSi^  var  hiw  lejtat  na^  pk  fjarríy 
faanst  hann  eigí}  pötti$t  Hrdlfr  vitai  at  álf- 
konau  mundi  hafa  sótt  hann.  -  Vilhjálmr  lét 
jm  vel  yfir  s^>^9  ok  gekk  jafnau  til  tala  við 
konúiigseyatur ,  ok  fóru  yel  ræSur  með  þeim; 
aparM,  hann  ekki  at  skjala  mart  af  sér  um 
ialla  hhiti,  leiS  nú  s¥&  vetriun  fram  um  jdly 
aft  ekki  bar  til  tiSinda, 

17.  Menelaus  er  kouungr  nefndr,  hann 
r^  fyrir  Tettararíkij  hpun  var  ríkr  konúngr, 
ok  mikiU  fyrir  sér.  Tattararíki  er  eitt  kall- 
'  at  mest  ok  guUauðgast  i  Austrríki^  par  eru 
menn  istdrir  ek  sterkir  ok  harðir  til  bardaga. 
Undir  Menelaus  koniing  lágu  margir  konúng- 
ar  ok  mikilsháttar  menn.  Svft  er  sagt,  at 
miUi  Garðaríkis  ok  Tattararíkis  liggr  ey  ein, 
er  Héðinsey  heitir,  hún  er  eitt  jarlsriki^  ^at 
er  frd6ra  manna  sögn,  at  Héðin  konúugr 
Hjarandason  tæki  fyrst  laod  vi3  J^á  ey^  er 
hann  sigldi  til  Danmerkr  af  Indíalandi',  ok 
f>a$au  tók  eyin  af  honum  nafn  síðan.  Um 
fessa  ey  stríddi  jafnan  Tattarakbnúngr  ok 
Garðakonúngr,  ok  p6  lá  hún  undir  Tattara- 
krúnu.  Eirekr  konúngr  haföi  herjat  um  ey 
pessa,  áSr  hann  kom  í  Garðaríki,  ok  gert 
par  mikit  hervirki.  Menelaus  konúngr  hafði 
sett  j^ann  mann  yfír  eyna,  er  Sdti  hét;  hann 
var  |)ar   ætuðr   at   mdðurkyní,    cn  föðurkyni 

»  J  cpiir  tllvítan  GuticUar,  sem  scgír  i  lié^núiga  vígum,  b,  v,  C. 


17  ]L  .       Gaijhgu^Hr<5ips  SA^JU       285 

Í  Hdlmgarðnrfki'*  Sdti  var  pá  eigi  í  landi^ 
er  Eirekr  konúngr  kom  f^ar,  hann  var  hit 
ndesta  trönmenui  fyrir  sakir  afl8  ok  vaxtar; 
yfirlitr  hans  var  eptir  na&i  (hans),  hann  herjaði 
viða,  ok  hafSi  jafnan  dgr.  Söti  átti  f óstru  gamla 
ok  í)oIk«nniga,  hún  haiði  gert  honum  laug, 
fá  er  hanurbitu  eigi  jám  síðanj  gekk  faann  |>v( 
hlifarlaus  i  orrostumj:  hún  hafði  oksagthoii- 
um,  at  á  |»cssu  hauati  vœri  honum  t>ftnst  til^ 
hei]idayi5  Eirek  kom&ngy  ok  nú  væri  aungvir 
kappar  hans  heima  i  landiou.  £n  er  Söti  vissi 
}rat,  fór  hann  til  Menelauss  konúirgSy  ok^fékk 
mikinn  styrk  af  honum,  hélt  síðan  til  Giarða^ 
rikis  f '  hanzir  haf6i  margar  Jpdsundir  hermaiina« 
Sá  maðr  var  með  Sdta,  er  Norðri  het;*  hanni  var 
mikiU  bk  sterkr,  ok  bar  jafnan  merkihans,  ok 
var  hina  mesti  kappi.  £n  er  j£irelír  kotídbgr 
frétti^  i^  Söti  var  við  landi  kominn  xiaeð  »átiiikt' 
ber,  létr  hann  herör  uppskera  á  aUa^vöga  frá 
sér^  ok  hauð  til  sín  koma  hverjum  ^  er  mðoitti^ 
oksafbaðist  tíl  hans.mikit i$ölmennl><  fiirekr 
konúngr  kallaii  Vilhj^álnii  t&l.  sin,  ok  mtelti: 
nú  hefir|)ú  Unnit  tvo  hluti,  er  ek  hefi  lýlrifpik 
lagt,  okveit  ek  eigi,  hvert  púfaefir'|iat  gert; 
nú  skaltu^  vinna  hinn  priðja  hlut,  svá^^  ékséí  nœr 
suiddr^  at  drepa  Sdtá  berserk,  mun  ék*  pá  eigi 
í  möti^  mœla^y  at  |>d  eigirsystur  mínai^  ef  f»ú 
vinnr  péttá  vel  af  hendi ,  skal  ek  j^  halda  all* 

»)  Hólmgarin,  C.     ^)  Hélt  Íann  moli  Sóta.  þegar  herinn  var 
búina;  var  honnm  mikit  sagt  af  Sdta  ok  bani  fi&laeau»  k.  v.  C. 


I 

286      Gauhgu-Hrólfs  saga.      17-IRK.' 

an  skildágá  við  piký  seih  við  ht^m  áðr  talat. 
Vilhjálmr  segir:  jþess  er  ek  húinn^  at  gánga 
f  móti  Sdta,  {»iki  mér  nú  gott ,  at  ^ír  megi6 
nú  8já,  hverr  afreksmaðr  eker;  ok  skulið  pér 
velja  mér  öU  hin  beztu  vopn,  ok  sterkasta  hest| 
sem.þér  eigiðý  ^víat  ek  mun  mjök  reyna  hans, 
éðr  }»essi  orrosta  lýkst ;  var  svá  gert ,  aem  Vil- 
híálmrbað..  Hrölfr  för  með  honum^  ok  gekli: 
eptir .  váirda  sínum ,  íór  konúngr  með  herinn, 
tU.  ]^es$:er  hann  fánn  Söta,  voru  þar  sléttir 
velUr,  ok  |>ykkr  skögt  öðrum  megin}  bjugg* 
U5t  ÐÚ  hvárirtveggju  til  orrostu,  ok  var  |iar 
mikiU  h^r  samankominn ,  var  par  láðragángr 
mikiUy  ok  8igu  saman  fylkíngarii  ok*  »ptu 
hv&rttveggi  herdp. 

18».  Eirekr  konúngr  var  þá  í  miðju  brjósti 
fylkíngar  ^innar^  ok  gekk|>ar  vel  frami  önd* 
verðri  orrostunni,  6<Sti  fylkti  ok  mótí  honuiá| 
varð  f>ar  hin  harðasta  orrosta ,  ok  gengu  hvárir- 
^v^ggíu  i^el  framj  en  J^egar  orrostan  tdkst, 
relð  Vilhj^lmr  utí  skóginnií  rjdðr  eitt.  Hrdlfp 
mælti:  ná  er  fiéry  Vilhjálmr !  at  ríða  fram,  ok 
vinna  til  meyjarinnar^  ok  drepa  Sdta.  Vil-. 
hjálmir  segir :  verði  mér  ]þat  til  konu  ok  ríkis, 
sem  auðit  verðr,  en  [þat  vinn  ek'  iál  aungra 
hluta^  at  voga  mínu  lífi  í  slika  orrostu,  eðr 
hvat  skal  mér  júngfrú  eðr  ríki,  ef  ek  missi  Ufit  j 
er  |iér  miklu  nsr  at  frelsa  mik  úr  ánauð  ok 

* 

prœldómi ;  tak  nú  vopn  mín  ok  hest|  ríð  fram, 

>}  hit  vataar  hlaÍS  i  C. 


18  K»  GauHGU-HrÓlFS  ÖA6A.  287 

r 

ok  drep  Sdta,  ella  muntu  mht  pjdna  verSa  um 
pina  daga.  Hrdlfr  tdk  J>á  hestinn  ok  vopnin 
Vilhjálms,  ,ok  reið  til  bardagans;  orrostan  var 
m)ök  mannskæðy  ok  hallaðist  mjök  á  Eirek 
konúng,  þvíat  peir  Tattararnir  gengu  hart 
fram*  Sdti  ok  Norðri  ruddust  um  fast,  ok 
hrökk  undaaallt;  Söti  hafði  atger  at  vegameð, 
ok  gerði  ýmist,  hann  hjö  eðr  lagði  Nocðri 
hafði  sverð  gott,  ok  gekk  hart  fram..  Eirekr 
konúngr  hafði^  sótt  með  miklu  kappi,  f  míðjan 
her  Sóta ,  ^ar  til  er  Norðri  kom  möti  honum, 
ok  margir  Tattarar.  peir  söttu  fast  at  kon*- 
úngi,  féll  ^i  mjök  lið  hans,  svá  hann  variian&; 
liga  staddr  miUi  sinna  dvina.  Hrdlfr  reið>  nú 
fram  með  vopnum  Vilh)álms.svá  hart,  atfylk- 
íng  Sóta  hrökk  fyrir  honum ,  hjö  ok  lagði  til 
b^ggja  handa,  ok  feldi  margan  mann,  |)ar  til 
hann  kom  mdti  Eireki  komíngi.  Hrolfr  drap 
par  meir  enn  30  manna.  £a  er  Sóti.  s^  pat, 
eirir  honum  stóriUa,.ok  3ni^ri  jþángat,  sem 
Hrölfr  var ,  .  ok  lagði  til  hans  með  atgernum, 
h^nn  kom  skildi.  fyrir  sik,  ok  lagði  i  móti 
fyrir  br)4Íst  Sóta,  ok  beit  ekki  á,  en.brotiiaðí 
spjótit  í  falni^tn;  Soti  hjó  tveim  höndum  til 
Hrölfs,  híöggit  ;kom  á  miðjan  skjöldiiiny  ok 
|)ar  í  sundr,  ok  hestinn  fyrir  framan  boguna, 
svá  í  jörðu  nam  staðar^  var  Hrölfr  j^  á  fœti 
mjök  möðr,*  fivíat  hann  hafði  ákafliga.  barizt 
áðr  um  daginn*  £irekr  kbnúngr  barðist  við 
Norðra  |  var  |»eirra  atgángr  harðr.    Hrölfr  h jó 


'  288       Gaurgu-Hrólfs  saga..        is  k. 

'þá  höf ui$  af  hesti  Sdta ;  voru  jþeir  |>á  báSir  gáng- 
andi.  Söti  h]6  til  Hrdlfs^  en  hann  veik  sér 
undan ,  ok  sökk  atgerinn  í  jörðina  allt  upp  at 
höndum  faonum.  Hrólfr  hjö  meS  báðum  hönd- 
um  á  öxl  Söta,  svá  sverðit  gekk  sundr  fyrir 
framan  hjöltinn.  Hrólfr  varð  reiðr  mjök|  ok 
hljóp  at  Sdta,  ok  setti  gaddhjaltit  í  höfut  hon- 
um  I  sva  stöð  t  heilanum  9  en  við  fi vi  gat  hann 
eigi  gért}  fell  Sóti  fiar  til  jarðar^  ok  vaf  f^egar 
dauðr.  Eirekr  komingr  hafði  jj^á  drepit  Norðra, 
brast  ^  flótti  i  liði  Tattara  ^  ok  rftnn  hverr  til, 
sem  mest  mátti.  Eirekr  konúngr  rak  flóttann 
okhansmenn,  ok  drápu  hvern,  er  |)eir  náðu, 
fengu  j^eir  par  mikit  herfáng  i  gulliok  silfri, 
vopnum,  klœðum  ok  öðrum  dýrgripum.  Hrdlfr 
vildi  eigi  reka  flóttann,  tök  hann  sér  hest^  ok 
hljdp  á  bák|  ok  reið  útí  skdginn  til  Vilhjálms, 
ok  segir  honum ,  hversu  farit  haii ,  bað  Hrólfir 
hann  taka  hest  ^enna  ok  vopn  sin:  lát  nú  at 
öUu  hrðstliga,  ok  flýtnú  bruUaupsgerðinni  1 
Vilhjálmr  mœlti:  v«l  höfum  við  framgeugit, 
ok  er  inikils  vert  um  ráð  min  ok  vitsmuni| 
hirersa  mikit  ek  gét  til  leiðar  komit ,  ok  mun 
ek  fri^[ðarmaðr  verða.  Hrólfr  brosti  át  orðum 
hans ,  ok  sagði,  at  honum  pdtti  hann  lítit  gptt 
vinna  til  frægðaritmar.  Vilhjálmr  stígr  nú  á 
hestinn^  ok  riðr  með  öUum.sínum  herklæðum 
til  Gyðu  konÚDgssystur,  oksegir  mikit  af  si^ni 
frámgöngu  ok  hreystiverkum.  Eirekr  konúngr 
var  ]þá  heim  kominn  ok  genginn  til  drykkjui 


18  K.  GaUKGU-^HrÓLFS    SAt5A.         289 

höll  sína;  Vilhjálmr  gekk  fyrir  kornSng,  ok 
kvaddi  hann,  ok  mœlti :  nœrri  var  yðr  nú  farit  í 
dag,  hefra!  é^r  ek  hjálpaði  yðr,  |)urfi  |>ér  nú 
eigi  at  geta  til,  hven*  ek<  er,  eðr  hvat  ek  fæ 
gert,  ^vf  mér  er^kki  dmáttugt.  Konúngr  seg-* 
ir ,  fat  hy gg  ek ,  Vilhjálmr!  atpfnvœri  vopn- 
in  ok  herklæðin,  en  Hrdlfs  hendman  Hrdlfr 
segir:  ^at  hygg  ek,  at  gjarna  vildi  ek  eiga  syst* 
ur  pfna,  ok  mega  kenna  mér  at  réttu  hreysti- 
rerk  Vilhjálms,  en  ^at  kemr  mér  skamt  fram, 
at  Ijúga  peim  sæmdum  á  mik ,  er  ek  vinn  ékki 
til,  ok  ek  er  eigi  tilborinn.  Vilhjalmr  mœlti: 
undarligt  mun  pat  |)ikja ,  herra !  peim  mönn- 
iim,  sem  til  spyrja,  at|>ér  villð  mína  freegð  ok 
hreystiverk  fordjarfa,  eðr  pikir  yðr  méirí  sæmd- 
arauki^  at  einn  drengr  af  kotkarlaætt  haH  unn- 
it  jþetta  ok  eignizt  systur  yðra,  slíkr  sem  Hrdlfr 
er,  pví  ósýniligr  mun  hann  pikja  til  gdðs  höfð- 
ingja,  fólki  át  ráða  eðr  fremd  at  vinna;  en  ek' 
ér  jarl  at  nafnbdt  ok  jarls  son,  kóminn  af  sjálfri 
konúngaættinni,  fríðr  ásýndar  ok  fullhugi  hinn 
mesti,  ok  at  öllum  hlutum  ágœtr,  pat  er  tign- 
um  mönnum  berr  athafa.  Ná  ef  jiér  viUð  eigi 
festf r  eðr  brullaupsgerð  fram  láta  eptir  skíldog- 
umy  skal  ek  í  burtu  verða  ok  bera  |>inn  van- 
heiðr  á  h vert  land ,  at  f>ér  hafið  níðzt  á  mér,  ok 
rofit  orð  yðr  ok  triS ;  var  pat  talat  í  mínu  landi, 
at  hver  konúngsdóttir  væri  fullsæmd  af  ^mínu  ' 
gjaforði.     Eirekr  konúngr  mælti :  eigi  skal  ]þat 

FoRtfALDAB  SdGVIiNoRDAI^AVÐAj  SBlBÍUt.  ^ 


290      Gaungu-Hrólfs  saga.      18-19  Kt 

frcttasti  at  ek  níSist  á  pér,  ok  mun  ek  halda 
allan  minn  skildaga,  en  pat  undra  ek,  at  Hrólfr 
gengraldriúf  hugmér,  um  meðferð  ok  athœfi 
ykkart,  pvíat  eigi  |>iki  mér  pat  at  tilskipuðu 
vera.  Skildu  peir  nú  talit,  en^kondngr  lét  nú 
vi6  bruUaupi  búast,  ok  varpar  sótt  veizla  virS- 
ulig^  at  peirri  veízlu  gekk  Vilhjámr  at  eiga 
Gyðu,  systur  Eireks  konúngs,  ok  hafði  hún  'þar 
engin  mötmælij  fékk  Vilhjálmr  Jþá  marga 
menn  til  |)jdnustu^  ok  léthanja  númikit  yfir  sár. 
49.  pat  var  einn  morguh  snemmai  at 
Hrplf r  gekk  i  skemmu  pá  ^  er  Vilhjálmr  svaf  í^ 
ge^k  atsœnginni,  ok  mælti:  nú  er  svá  komit^ 
Vilh^^lmr !  at  pú  ert  orðinn  konúngs  mágr ,  ea 
ek  h^efi  ^pnat  þhr  allan  tíma^  segi  ek  {>ir  nú 
upp  mína  |>jc5nustu  ok  lausan  allan  okkarn  skil* 
mála,  máttu  nú  vel  láta  líka  þhvy  at  við  skiljum 
svá  búniri  virði  ek  meir  til  pess  drengskap  minn^ 
en  píi^a  tilgerS ;  gekk  Hrdlfr  síðan  burt,  en  Vil- 
hjálmr  varð  mjök  hvimsa  við.  Gyða  spyrr,  pví 
Hrdlfr  fœri  burt  svá  skjdtt,  eða  fyrir  hverja  sök 
hann  færi  pvílíkum  orðum  um?  Vilhjálmr  seg- 
ir :  pat  er  haps  náttúra^  at  hann  viU  hvergi  vera 
í  sama  stað  meir  enn  mánuð  eðr  tvo^  ef  hann 
reði|  enekhefi  lengi  haidit  honum  hræddum; 
nú  er  pat  til  |»rautary  at  sá  hefir  verr,  er  haua 
pjdnustu  hefir^  pví  honum  er  allt  illa  gefit)  er 
hann  bæði  pjdfr  ok<  iUmenni,  en  eigi  veit  .ek| 
hvárt  ek  nenni  at  láta  drepa  bann  hir  í  ókunnu 

*)  hir  byrjar  aptr'  C 


19-20  K,     Gaungu-Hrölfs  saga.       291 

» 

landiy  en  ^ó  mun  hann  skj^tt  birta,  hverr 
maðr  hann  er,  ok  mun  hann  peim  illa  launa, 
er  bezt  gerir  til  hans;  skildu|)au  nú  talit;  Ieii$ 
veizlan  vel  fram.  Sv&  er  sagt,  at  liS  [lat,  er 
undán  komst  af  her  Sóta  j  sigldi  heim  í  Tatt- 
áraríki^  ok  höfðu  fengit  ^ikinn  mannskaðaj 
^dtti  ÍVfenelaus  konúngi  peirra  ferS  ill  örðin, 
ok  varð  sv&  húit  at  yera.  Snemma  um  rorit 
Iromu  peir  Sörkvir  ok  Bryn jdlfr  áf  Jötunheimum, 
olk  færðu  Eiréki  konúngi  marga  fáséna  gripi^ 
höfSu  [jþeir  Grímr  átt  margar  orrostur  ok  fengit 
jafnan  sigr.  Hrdlfr  var  meS  konúngs  hir^ 
ok  var  fátt  mei  |>eim  öllum  Sorkyi,  BrynjdlQ 
ok  Vilhjálmi ;  en  vel  kom  Hrdlfr  sér  við  sessu* 
naut  sinn,  {»ví  hann  gaf  jafnan  silfr  á  báðar 
hendr^  en  aungum  gerði  hann  gott,  meðan 
hann  var  hjá  Vilhjálmi.  Sá  var  nú  hinn  |>riðl 
vetr  j  et  konúngsddttir  átti  at  f á  mann  til  burt- 
reiSar  vVS  Sðrkva  9  ök  hug^aði  kirekr  konúngr 
nú  til  sín,  ok  |)dtti  sem  konúngsddttir  mundi 
aungvan  mann  fá. 

Ú,0.  LitM  s'íðár  komu  sehdimenn  kbn- 
úúgsddttur  til  Eireks  konúngs  með  ])eim  er* 
indum ,  at  hún  beiddi  at  han'ú  Ihi  {>íng  stefna 
fjolmennf  mjök,  ok  á  pví  píngi  vildi  hún 
k]dsa  mann  til  burtreiðar  við  Sörkvá,  en  ef 
hún  fengi  aungvan  f>ann,  er  til  pess  vildi 
verða,  pá  vill  hún  gánga  méð  konúngi  eptir 
jþví,  sem  fyri:  voru  skildagar  ok  sœttir  peirra 

t  2 


292         'GauNGU-HrÖLFS  SAGA*  20  K. 

í  milli.  VÍ8  {»eirri  orSsendíng  var8  konúngr 
mjök  léttbrýnn,  ok  JxStti  nú  júngfrúin  sér  1 
hendi,  lét  hann  nú  |>ing  kveðay  ok  boiSa  páng- 
at  múg  ok  margmenni  af  borgum  ok  kastöl-' 
um  ok  úr  nálægum  hérúðum,  svá  ok  it  sama 
konúngsddttir  af  sínu  ríki  bauð  til  sín  mann- 
vali  fiví,  er  röskvast  var  innan  landsj  kom 
j>ar  ok  margr  dboMnn,  pví  mörguni  var  for- 
vitni  á,  hversu  til  mundi  gánga,  voru  allÍF 
landsmenn  bugsjúkir  fyrir  hennar  hönd.  píng- 
it  var  sett  skamt  frá  kastala  íngigerðar  kou« 
úngsdóttur.  Eirekr  konúngr  kom  til  píngsios 
með  miklu  fjölmenni,  var  þar  með  honum 
Sörkvir  ok'  Brynjdlfr  ok  Vilhjálmr ,  mágr  hans, 
ok  létu  allir  (mikit)  yfir  sér;  Hrdlfr  var  ok  par 
1  för,  ok  hafði  me8  sér  vopnin  Hreggviíarr 
naut,  ok  pótti  lítils  um  hanu  vert;  var  par' 
nú  samankomit  mikit  f jölmenni.  Svá  var  skip^ 
at  mönnum  á  |>íngínuy  at  raðir  voru  settar  i 
hrínga ,  ok  eitt  hlið  á ,  er  gánga  mátti  í  milli. 
Vilhjálmr  sat  it  nœsta  konúnginum,  pá  Sörkv- 
ir  ok  Brynjdlfr  útifrá,  en  aðrir  vildármenn 
sátu  sér.  Hrdlfr  sat  utarliga  í  yzta  hríngn- 
iim  ok  mjök  lágt.  At  svá  skipuðu  gengr  íngi- 
gerSr  konúngsdóttir  á  píngit  svá  fögr  ok  list- 
ilig,  at  eigi  mátti  ofsögum  segja  af  hennar 
vœnleik,  horfðu  allir  menn  á  hana,  nema  Hrdlfri 
hann  leit  eigi  til  hennar,  ok  drd  niðr  hött- 
inn  fyrir  andlitit.  Konúngsddttir  gekk  fyrir 
hvern  mannf  ok  leit  í  augu  jþeim,  gekk  hún 


20  K.         Gaungu-Hrólfs  saga.       293 

svá  annan  hríng   ofan,    en  annan  fram;    at 
lykmm  kom  hún  par,  er  HrcSlfrsat,  ok  |)reif 
i  hönd  honum^   en   hann  sat   sem  áðrj    hún  ' 
hnykkir  J)á  upp  kápuhettinum ,  ok  mælti:  eigi 
er  hér  gott  val  á  mönnum^  en  pennan  kýs  ek 
til  burtreiðar  fyrir  mi|c  mdti  Sörkvi,   ok  «kal 
sjá  maðr  me5  mér  fara,  ef  hann  viU.  '  Hrdlfr 
segir :   allheimskliga  kýs  f»ú  j   þviat  ek  kann 
eigi  at  ríða  einsaman^   svá  ek  falli  eigi  ofan, 
et  ek  ok  hrœddr,  pegar  menn  ýglast  á  mik. 
£onúngsddttir  segir:  aldri  sá  ek  ]^ik  fyrr,   en 
jþd  skaltu  eigi   undan  gánga,    ef  ek  má  ráða. 
Eirekr  konúngr  mœlti:  þat  hugða   ek,    )úng- 
írú !    at  'þÍT  skylduð  mann  kjdsa  innlenzkan, 
én  eigi  úr  öðrum  likjumj  er  Hrdlfr  sveinn 
Vilhjálmsy    ok    minn    mann,   skal   hann   |>ví 
frjáls  af  I^essu.      Hrdlfr  segir:   einkis  manns 
sveinn  er  ek  hcr  í  landi,  skal  ek  ok  at  vísu  veita 
konúngsddttur  hina  fyrstu  bœn,  er  hún  biðr, 
ef  hánfikist  nokkut  frjálsari  eptir  (enn)  áðrj 
étendr  Hrdlfr  upp  síSan,   ok  gengr  meí  kon- 
fingsddttur,  ok  allir  hermar  menn,  heim  í  kast- 
alann,   setr  hún    Hrdlf   í  hásœti,    ok   veitír 
honum  allan  prís  ok  gleði.     Eirekr  konúngr 
fdr  í  annan   kastala    af  f>ínginu^  ok  var  mjök 
dkátr}    fleslir  menn  undruöust,    at  konángs- 
dótÚT  kjöri  penna  mann,  er  ósigrstrángligastr 
var.     Iðraðist  konúngr   m)ök|    er  hann  hafði 
játat  pessu  konúngsddttur,  ok  bað  Sörkvi  nú 
duga  eplir  megni,  ok  spara  engin  sín  konstr,  • 


294     G^uHGu-HaóuPð  sAjGA.     ^    20  jl 

er  baiui  m;et]i  frammi  bafi^ :  hefir  mér  jaf oaxi 

sagt  Þúngt  hugr  um  penaa  mann,  skaltu  nú 

ok  vel  geyma  herklæðin  HreggviSarnauta  ^  at 

eigi   megi.  os^  jþat  meina*     Hrölfr  var  ná  í 

kastalanum  hjá  koniingsdöttur  í  góðum  fagn- 

a^Si^  ok  ségir  hann  henni  sitt  erindi^   jarUins 

vegna^    en    hjáxi,   segist  pat    ^jörla    áðr    vita 

mundu,  ok  ^vi  ráða:  at  ek  fara  með  }»er  burt 

héSapy  en  þá  j^tti  mér  makligastr,  mln  a^ 

njöta,  ef  fyí  frelsaðir  mik  af  dvina  valdij  skildu 

pau  at  svá  mæltuiv     Um  morgun  var  Hrdlfr 

snemma.á  fíStu^m^  ok  fdr  í  herl^læðin  Hreggvið* 

amauta,  en  gijcði  ;sik  með  sverðinu  góða.     Kon- 

úngsddttir  fékk  ho];i,i;im  burstöngina  ok  skjöld* 

inuy  er  faðir  benpar  hafði  átt,  bað  hún  hann 

|»á   tilgánga,  ok   taka  bestinn   Dúlciíal,    var 

bann '  pá  rekinn  í  sterkar  grindr  með  mörg* 

um  brossumi    beit  hjBíim  ok^  barðiy   ok  drap 

mörg  hrossi^;     Hrdlfr    gekk   at  grindunumi 

ok^drap  stönginni  á  skjöldinn^   ÐiUcifal  gekk 

at  Hrólii^  en  svá  saung  í  staunginni  ok  skild- 

inum^    at  öUum  Jþdtti  undr  i,    er    hjá    voru. 

Hrólfr  tók  nú  bestinny  ok  lagði  á  söðulinD|  ok 

bljdp  upp  fimliga  með  öUum  sinum  berklæð-i 

um,  en  Dúlcifal  sprang  af  stað,  ok  stökk  útj 

yfir  grindrn^r^  svá  bann  kom   hvergi  nærrj^^ 

ok  siðan  fram  á  vöUinn.     Nú  var  Sörkvir  ok 

kominn  til  leikvallar,  ok  konúngr  með  hon- 

um,     Vilbjáhnr  ok  Brynjdlfr  ok  mikiU  múgr 

manns. 


81 K.'  GAXJfKGV-EAÓLVS  SAGA.  295 

2i.  Sk]kkar«nú  livorr  sinni  burstðng'  (til) 
lags,  ok  rí5r  hvorr  mdti  öSrunl',  ðem  hesi&ror 

,  ir  kunna  harðast^  leggr  pá  hvorr  tíl  annara 
me&  miklu  affi.  ðpjdt  Sðrkva  kom  1  skjölá 
Hrólfs,  ok  rendi  i^taf,  en  Hrðlfr  atákk  hjálm- 
ioum  af  Sörkvi,  átti  hann  pá  firidjúng  skeiðs 
eptir,  er  Hrölfr  var  af.  Dúlcifal  vill  eigi 
staðar  gefa^  ok  snýr  aptr  f  móti^  ok  hefir 
Sörkvir  eigi  afriSit  fjóri^úng,  á6r  enn  fxeír 
mættast;  leggi:  enn  hvorr  til  annars,  ok  för 
semfyrri  at  Sörkvir  vann  ekki  á^  en  hann 
misti  skjöldinn.  peir  ríða  pá  at  i  priðja  sinn, 
ferr  |»á  Dúlcifal,  sem  fugl  flýgi,  (ar  til  peir 
mættust}  Hrölfr  leggr  til  Sörkvis,  svá  festi  i 
brynjunni,  ok  vegr  hann  upp  úr  söftinuni) 
ok  hleypir  með  hann  um  v&llinn  j  par  til  hann 
steypÍK  honum  at  höföinu  í  einn  fúlan  pytt, 
svá  at  Sörkvi  gekk  úr  hálsliðnum,  stiið  pá  Dlíl- 
cifal  kyrr,  sem  hann  vœri  grafinn  niðr.  Yarð 
nú  konángsdöttir  mjök  fegin,  ok  allr  lands* 
lýðr.  £n  er  Eirekr  konúngr  sér  petta,  verðr 
hann  ákafliga  reiðr,  ok  bað  alla  sína  menn 
slá  hríng  um  Hrdlf,  ok  drepa  hann  sem  skjdt-^ 
ast'i  ok  kvað  hann  síðar  verr  gera  mundu,  ef 
hann  yrði  nú  laus.  Var  nú  sv&  gert,  (sem) 
konúngrinn  mœlti)  at  sdtt  var  at  Hrdlii  öUum* 

'  nieginj  en  er'Di&lQÍfál  sér*  pat,  rís  liann 
upp  ðrSugr,  ok  lamdi  með  f ramfdtunuTn ,  ok 
beit  meii   tönnunum  marga   menn  til  bana ; 

1 }   ViUijsinr  sag^i  þ«t  nauið'iyO}  h,   v,  €• 


i 


'     296      GAHnfSU-HRÖLPS:  SAGA.        21-22  K« 

augu  hans  Býndost  fiem  bló^segar,  en  eldr 
^tti  brenna  úr  i^ösum  honum  ok  miumi^  í&t 
faann  sv&  hlaupandi,  at  hann  braut  menn 
undir  sik}  Hrölfr  sat  ok  eigi  kyrr  á  bakif 
reyndi  hann  nú  sverðit  Hreggviðarnaui;  faann 
fajö  ok  lagði^  til  beggja  handa  bœiii  menn  ok 
faestai  var  hverjum  vis  dauðinn,  erfyrirhon* 
um  varðf  stökk  nú  allt  imdan }  Hrdlfr  reið  par 
at,  er  konúugr  var  fyrir,  en  hann  bafði  á 
hlaupi  undan^  drap  Hrölfr  pá  meir  enn 
faundrc^ð  mapnai  áðr  faann  komst  i  skdg>  ok 
var  mó&i*,  en  ekki  sár.  pöttist  ná  Eirekr 
konúngr  hafa  feqgit  mikinn  mannskaða,  ok 
fór  heim  i  kastala  sinn  um  kveldit  mjök  dglaðr;' 
petta  sama  kveld  gerði  konúngsddttir  sik  bliða 
við  meun  sína,  ok  veitti  þeim  kappsamliga. 
Ht^n  gerði  allar  síuar  skemmumeyjar  8v& 
drukknar,  at  pær  féllu  sofnar  niðri  en  er 
skamt  var  af  nött ,  kom  Hrdlfr  í  kastalanni  ok 
faitti  konúngsddttut^  ok  bað  hana  búna  með 
sér  at  fara.  Hún  segir  sér  {>á  ekki  at  vanbúnu. 
Hrólfr  hafSi  með  sér  tvo  kistla  stdra,  ok  voru  í 
dýrgripir  konúngsddttur,  stíga  pausiðan  áDdI« 
cifal,  ok  riðu  leið  sina.  Eigi  er  pat  greint,  hvar 
f^au  fara,  eðr  hversu  lengi  pau  voru  á  leiðinni^ 
en  meir  fdru  pau  um  nœtr  enn  um  daga. 

22.  Nú  er  at  segja  frá  Eireki  konúngi,  at 
hann  vaknar  um  morguninn,  ok  bað  menn  her« 
klæðast,.  ok  leita  eptir  Hrdlfi.  Var  nú  svá 
gert,  ok  leituðu  hans  prjá  daga,  bk  funduhahn 


22  K.         Gaumgu-Haólfs  saga.     297 

eigi  9  lét  konúngr  ]^á*  leita  til  kastalans  kon- 
úngsddttúty  ok  yar  hún  ij^ðan  í  burtu ,  sTá  engi 
maðr  Tissiy  hvat  af  henni  var  orSit;  fékk  ná 
konúnginuifit  mikils  ótta^  allt  saman,  ok  var 
mjök  reiSr.  Hannnmlti  tilVilhjálms:  patBér 
ek,  at  |>ú  hefir  logit  allt  at  mér,  bæti  -frá  pir 
ok  Hrdifi,  mánú  sjá,  at  hann  er  arllr  annar  máðri 
enn  þA  hefir  sagt;  sé  ek,  atHrölfr  hefir  i  haug- 
inn  farit  ^  en  eigi  j^ú ,  hefir  hann  f engit  hin 
göðu  herklætin^  en  ek  þiu  er  engu  eru  inýt) 
mátti  fiat  á  honum  sjá,  at  hann  var  sttfrra 
manna,  ctl  ]þú  ert  dáSlaiis  svikari,  ragr  1  hverja 
taugf  hefir  j^ú  vitat  alla  hans  fyrirætlan,  ok 
j^rateigiat.segja  mir,  hygg  ek  pik  at  heldr 
eigalrlki  eðr  aðra  gdða  hluti,  'at  ek  œtla  ^ik 
|Hrælborinn  fiorpara  i  allar  ættir ;  værir  þá 
makligt,  at  ek  léti  hengja  |>ik  á  gálga  fyrir  |>at 
fals  ok  sviky  er  fiú  hefir  mér  gert  ok  minni 
eystur,  ok  mun  sá  dauði  fyrir  |>ér  liggíaý  pd 
hann  komi  nú  eigi  fram.  Við  fiessi  orS  konúngs- 
ins  varS  Vilhjálmr  hrœddr  m jök ,  ok  mœlti ':  ^ek 
skal  pat  enn  skjdtt  birta,  hverr  m^Ít  ek  er, 
8tig  ek  á  stokk,  ok  strengi  ek  f»ess  heit,  at  ek 
skal  eigi  fyrr  koma  i  sœng  hjá  Gyðu,  systur 
(inniy  fyrr  enn  ek  hefi  Hrdlf  af  lifi  tekit,  ok 
fært  yðr  höfuð  hans  ok  júngfrúna ,  skal  ek  hér 
einkis  manns  styrk  til  hafa  nh  fylgi?  ^^^  ^^ 
Vilhjálmr  vopu  sín  ok  hést,  reið  burt  sem  hvat- 


296       .GADHGð'^HlMSLFS   SMM        22-23  K. 

Uga(ty.<A  eptir  HrdlGv  en  Eiiokit  Isonúhgr  8at 
eptir  { Garðarikii  ok  j^tti.  Há  iUalatiaraw 

23;  Nú  vihr.  sögunhr  aptr*  í  (&uÉmörk  til 
florgAýs.  jarb  ok  hans  mattna^  ok  <á)  f|ívli6ama 
haufití^  er  Htdlir  fót  til  Garðarikis^ór.  jari  um  ríki 
fitt  4t  v^islumy  sesn  si6r  hans'yav  tiiJ  *  Eiœidág 
gékk  maðr  ökunnígr  fyrir  jarlinn,  ok  nefhdiat 
MöoduU  Pattason)  ok  sagSist  faritihafia  vlfe  um 
CTpplðndS  ofc  l&:t  frá.  mðrgu  segja  kunna^  ok 
miklarffœg^  unnk;  liafa^  Hann:varlágrá  vðxt 
ok.miöJt  ríðTavinn^  .fríðr  at'yfirlitum^  utanejgiir 
var:  ha«a  mjök.  Jarl  rtdkl  vel  vi&  j^saum  manniy 
ok  bað  hann  m^  éhr  dveljast.  p»t  (ekktist 
haaaf  d^emti  hann  jarlinuuL  o^iga^  ok  sagtt 
Írá'  mörgu  frd51iga«  Par  kom  at  jaclinn  tdk 
hann  í  mikla  kaerleika^  at  hamof  kelláfii  hanm 
at  hyerju  málif  ok  var  MönduU:  á.  tali  váð 
hnUi  nmtr  ok  daga,  svá  at  jarl  gléymdi  J^r 
fyrii:  sinni  cikisstjórn,  Einn  tinu^  senx  opiari 
er  Biöirn  ráðgjafíi  fyrir  porgný  jarlii .  ok  ávít- 
aði  hann  fyrir  pat)  er  bannf  gierði  .dkuBnigan 
uiami..simi  tryg5amaan,  okpat  tídjtokisvfií  úr 
hdfi  at  g^iiga^  athcfnn  ^i  eigi  9ins  ríkis  par 
fyrir.  Jarlinn  reiðist  orSum  Bjarn0r\i  ok  sagð^* 
ist  geri^.mjmidUi  sem  hann  ha£ði  penkt^  hvat 
er  Bjöm  ssigðL  MönduU  heyrir  orð  Bjarnary 
öki  ga£  sér  ekki  at.  Bjöm  talaði  hér  um  enn 
mðrgum.  orðum  sannliga ,  ok.  gekk  burt  siðan. 
Björn  átti  hús  i  borginni  nær  jarls  herbergi,  en 

X)  útlönd,   C. 


^  K.         GaiuigihHii<5lfs  saga.      209 

aqn^^  g»vS  utan  borgar^  '^em  fjrr  var  ðagtt} 
ei^n  dag  kom ^ndoll svá  iberbergiBjamari^at 
honn  X(^r  €dgi  Ii^ima)  O^.  epgi.iqaðr  an^ar^ema 
j(ngibÍ9rgy  kon^ibapsi .  baQn^lQ  viðb^mtiznjðk 
blíöliga,  i^n  ^úiíx  t  tók  Jyí  vel j ,  i«^r  IwoK  ^íbwm 
leitaði  við  hm^t  sami^ra,  o)c  f4r  jþar,  um.  möcg^ 
vflk  fögrum  ojrðivni  l^aAn.  b^uð  .henTii  9f  si^r  af 
^iggjja  ^arga.gó^a  gripii  en  lasta^i  V^mi  í 
^iverjuorði,  Qkkvað  baQn  ekki  at  maiuu..vcm« 
íngibjörg  reiddist  [þessu;  m)ök,  ok  svaraði  hoB'* 
um  haðiligai  ok  sagðist  (aldri)  með  hQQum 
gánga  skyldu.  MönduU  tök  þ^  könQu^,  ok  brá 
imdan  yfirhöfn  sinniy  ok  bað  hana  dcekka  sátt- 
axbikar  ^eirra,  ea  hún  sló  hendinni  ]i?ðaii 
undir  kerity  ok  uppi  andlit  honumt.  Hann 
^eiddist  við  pettai  ok  mæ)4v  oigi  §kulu  viv 
fjrr  skilja^  þú  ok  Björ%  bdndi  ftinni  OA.ok 
l^efi  ^aunat  jkkr  því ,  sem.  pið  eruð  makligi  fyr- 
ir  f»á  svinrðíngi  er  ^ið hafið  mér  gert|  b«ði.apie5 
orð  ok  verk.  Gekk  hann  slðan  burt|  ok.fyrif 
porgný  )arl|  ok  mœlU :  J^at  vildi  ek|  herra !  at  péc 
aýnduð  y  ðyart  lítillæti|  ok  jþægið  af  mir  belti  |BÍt% 
er  ek  tdk  í  arf  eptir  föður  minn;  haxm  leggi;  |»at 
á  borð  fyrir  jarlinnj  ^at  var  allt  með  gulli  gert^i 
ok  gimsteinum  sett;  eigi  pdttist  jafl  bel;ra 
grip  séð.hafa.  Jarl  I>akkaði  honum^  ok  sagðist 
eigi  jþvilíka  gjpf  fiegit  hafa  af  dtignum  mazmi j 
var  MönduU,  |iar  um  vetrinn  i  sömum  kœrleik* 
um ,  en  f átt  var  Stefni  til  hans  ok  Bimi.     Jarl 

')  ek  ker^  b,  v*  C.     ^}  ^nSk^  b,  v«  C. 


300  GAUNGU-HRÖLPð  SAGA.  23  K. 

hafSi  znikla  virt  á  beltinu,  ok  áýndi  'þat  yinum 
sínam  jafnan,  |)áerhann  hafði  veizlur.  íngi- 
björ^,  kona  Bjarnar,  tdk  kránkleika  nokkurn 
undarligan  um  Teturinn,  hún  gerðist  öll  blá 
sem  hel ,  en  sinnaM*  um  aungvan  hlut ,  sem 
hún  væri  vitstdla}  varð  Birni  mikil  raun  at 
{lessu^  -því  hann  unni  henni  mikit.,  pat  bar 
til'tum)  vorit^  at  veizlu  einni,  at  beltít  Mönd« 
ulsnautr  hvarf  burt  frá  jarlij  var  "þess  ví6a 
leitaty  okfannst  eígij  ]þötti  jarli  pat  mikiH  skaSi, 
ok  lét  mjök  grund  at  gefa  um  eptirleitina ,  ok 
fannst  |>at  eigi.  Jarl  spurði  Möndul,  hvat  (hann) 
hiígSi  af  orðit)  eðr  hversu  eptir  skyldi  leita. 
MöndiiU  segir ;  vant  er  mér  at  kveða  á  mann 
hverr  tekit  heíiri  pött  ek  pikist  nærri  geta  munu^ 
én  pat  er  líkara,  at  sá  hafi  ileira  frá  yiir  stol- 
it  enn  f>essu  einu,  er  beltit  hefir  tekit,  mun 
f>at  rikr  maðr  gert  hafa/  sá  er  jafnan  hefir 
ytarn  heiSr  öfundat.  Nii  er  fiat  mitt  ráð  j  at 
fhr  látið  ransökn  uppi  hafa ,  pá  er  alla  varir 
minnst,  o]c  lát  öngvan  undan  gánga,  þdtt 
framr^  sé|  en  eigi  mun  sá  sjálfkrafí  sína  hirzlu 
uppi  láta  j  er  tekit  hefir ,  en  h verr ,  sem  pat 
(hefir)  gert,  má  át  réttu  á  gálga  (hánga).  Jarli 
fiikir  f>etta  gott  ráð ,  ok  segir  svá  vera  skyldu, 
Iœtr.hann  ná  samankalla  alla  sína  hirð,  ok  segir 
peim,  at  hann  viil  ransaka  hvers  manns  hirzlu ; 
fyrst  Stefnisy  sonar  síns,  ok  Bjarn^r  ráðgjafa,  svá 
at  aðrir  menn  mætti  pví  betr  viS  una.     peir 

JC)  vetiirínxi,  C  .    *)  frónir,   C. 


23  K*  GaUNGU-HrÓLFS  SA6A,  301 

létust  f>es9  búnír;  var  nú  svá  gert,  at  Stefnir 
sýndi  fyrst  sinar  f éhirzlur  ^  ok  fannst  par  ekki ) 
8iðan  var  hjá  Bimi  leitat  ok  öllum ,  er  i  voru 
borginni)  ok  kunni  pat  eigi  at  finnast.  pá 
xnœlti  MönduU :  eiga  xnun  Björn  Ðeiri  hixzlur, 
en  hér  at  eii^s  i  staðnum^  ok  hefir  l^ar  eigi 
leitat  v^rit.  Stefnir  sagði :  vist  á  Björn  utan 
borgar,  pk  trúi  (ok  eigi)  f>ángat  leita  mega. 
Jarl  segir  pángat  fara  skyldu,  ok  svá  gerðu 
fieir;  lét  Björn  pá  uppi  ransókn  sem  fyrr. 
Möndull  gengr  at  fornri  kistu  einni,  ok  spyrr, 

r 

hvat  f>ar  er  i?  Björn  segir,  f>ari  vera  fornan 
skipsaum.  Jarl  bað  upplúka.  Björn  leitaði  at 
lyklinum,  ok  fann  ekki.  Jarl  gekk  þá  at^.braut 
upp,  pk  bar  upp  f»at  er  i  var,  en  á  neðan* 
verðum  botninum  lá  beltit.  AUir  menn  undr- 
uðuf^etta,  en  Björn  'þó  mest,  pvi  hann  vissi 
8Ík  saklau^^n  af  f)essu.  Jarl  varð  nú  reiðr  mjök, 
ok  bað  Bjöm  höndum  taka:  ek  skal^  segir 
hann^  heingja  ^ik  á  hæsta  gálga,  f>egar  er 
morgin  kemr,  f>ví  f>etta  ]ie£ír  hann  fyrri  gert, 
f>ó  nú  at  eins  sé  vist  orðit.  Var  nú  Björn  tek-* 
inn  ok  bupdinn  sterkliga,  f>vl  eQginn  f>orði 
mdti  mæla,  fiö  hann  f>ætti  dmakligr  pessa. 
Bíörn  bauð  skírslur  fyrir  sik,  sem  landssiðr  er 
til,  en  jarl  vildi  f>at  ekki  heyra.  Stefnir  fékk 
f>at  af  fQi^ur  sinum ,  at  h^nn  lifði  7  nætr? .  ^f  ^at 
fyndist  ncikkut  i ,  at  hpnum  yœri  til  hjálpar, 
ok  skyldi-  hann  vera  i  varðhaldi  Mönduls,  ok 
eigi  i  borgina  heim  koma.     Marglr  hörmuðu 


á02       Gaungu-Hrölfs  saga.     23.24  k. 

petta ,  pví  Björn  var  xnjök  vinsæll.  Fdr  jarl  nd 
heim  í  staðinn  með  mönnum  sínnm,  ok  gengu 
tindir  drykkjuborS.  En  pegar  hirðinn  hafði 
kent  fyrsta  rétt,  ok  drukkit  fyrsta  bikar,  var 
öUum  horfin  vinátta  viS  Björn,  ok  pdtti  ^á 
öUum,  sem  hann  mundi  sannr  at  sök.  Mönd- 
ull  var  nú  í  garði  Bjarnar,  ok  rak  í  'burtu  alla 
hans  heimamenn,  hann  tdk  íngibjðrgUy  ok 
lagSi  í  sœng'hjá  s&r  hverja  nött,  Birni  ásjáanda, 
ok  hafSi  hún  allt  bliðlœti  við  hann,,  én  mundi 
ekki  til  B}arnár,  btfnda  síns:  J^dtti  nú  Birni 
|»úngliga  at  fara^  ok  líSa  nú  svá  jþessar  7  nætr, 
sem  frá  var  sagt.  Vikr  nú  aptr  sðgunni  p^^g^^y 
er  fyrr  var  frá  horfit,  pví  eigi  verír  af  tveinur 
hlutum sagt  í  senn,  ||dtt bá6ir hafi  jafnframoriSit. 
24.  '  Nú  er  frá  jþví  at  segja ,  at  pau  fdru  úr 
GarSarflá,  Hrdlfr  ok  kondngsddttir  ^  at  einn 
dag  s)á  pau,  hvar  einn  maðr  ríðr  eptir  peim; 
hann  er  í  línklsBÍ^um  einum^  ok  girðr  ðverSi  i 
hann  dregr  skjdtt  eptir  ^eim;  kennir  Hrdlfr, 
at  ]^ar  er  Vílhjálmr  kominn,  en  J^egar  hann  sér 
Hrdlf,  fellr  hahn  til  fdta  honum,  ok  biðrsér 
liknar  á  marga  vega :  faefir  ek  hart  af  fengit, 
síðan  vi^  skildutti,  segir  Vilhjálmr,  pví  kon- 
úngr  lét  setja  mik  í  myrkvastofu ,  ok  vildi  láta 
drepa  mik ,  komst  ek  í  burt  með  ráSum ',  bæSi 
frosinn  ok  húngraðr,  er  ek  nú  kominn  á  pina 
misktmi  Hrdlfr  mihn!  hvat'  sem  |>ú  vilt  af  mér 
geraj  vilda  ek  aldri  gert  hafa ,  ér  |iir  mætti 

*3  naúdrúB^  C* 


2éK*  GAra6U--HRÖLF8   SA€A«        303 

mislíka.,  ök  alla  daga  vera  ^r  hollr  ok  trúr 
hééaa  frá  j  ef  ^ú  l»tr  mik   nú  lifa  ok  íylgja 
pér  aptr  t^  Danifaerkf.     Hrólfi  ftkket  hugar 
TÍ5  hörmúngarlæti  VilhjálmS)    ok  segíst  eigi 
nemia  at  dr epa  hann ,  pd  hann  vœri  ^ess  mak- 
ligr.      Konúngsdóttir  kvaS,  |>ví   misráðit  veYa 
mundn:  pví  hann  hefir  íllt  yfirhragð  ok  illa 
mun  hann  reynast.      Vilhjálmr  fdr  ml  meS 
feimt  ok  gerSi  sik  mjök  |>]dnustutíi}úkan/eH 
aldri  var  honum  dhætt  at  koma  aænri  £)úlci- 
fal,  f ví  hann  beit  Vilh>álm,  ok  barði,  ét  hami 
náSiy    fdru  |»au  til  jþess^    er  eÍB   dagle^:¥ar 
eptir  til  iporgnýs  jarls ;  höföu  pau  lékit  sér 
náttstað  undir  skdgi  einum>  ok  likutu  sér  lauf" 
skála  um  kveldit,   l^u  ]>áu  Hrdlfr  ok  kon- 
úngsddttír  bœði  saman  hverja  ndtt)   ok  nakit 
sverð  i  miili  peirra.     Vilh>álp3t   ðtakk  H^dlfi 
8vefn|iora  nm  nótdBa^    en  um  ttofgiti  ^tdtt 
hann  upp  sbemma,  ok  tdk  hestínnÐálci£al|  ok 
lagði  söðul  á  hanni  ok  Jietta  eitt  vihfi  hann  at 
Vilhjálmi  Þiggja.     Hrdlfr  lá  í  herklft&um  sia- 
um,    ok  utan   yfir  Vefreo^unaut.      ÍAgigtrSr 
stdð  upp,  húnknúSi  Hrdlf,  ok  itísk  Mgi  vakh 
haun,  hvemvegsem  hún  fdrat^  gengr  hún  |>á 
úr  skálanum,  ok  grætr.     Vi!h)álmr  sér  þat ,  ok 
spyrry    hvárt  henni   gætist  lítt  at  hviibríigS-^ 
unum.    Hún  segir:  allt  má  mér  vei  við  hami 
lika ,  en  svá  sefr  hann  ftist ,  at  ek  f »  ekki  vakit 
bann^  ekskal  {>á  vekja  hann^  segir  Vilhjálmri 
gengr  hann  pá  at ,  ok  ryðr  i  suncl^  skilefaumi 


304       Gauhgi^-Hrólfs  saga;         24  k« 

siSan  'hjd  hann  báSa  fœtrna  undan  Hrdlfij  ok 
8takk  {>eim  mílli  klæfia  sér*  Hrölfr  syaf  sem 
áSr;  Koniingsdóttir  spyrr,  hvat  brysti.  Lif* 
stundir  Hrólfs^  sagði  Vilhjálmr.  Konúngsddttir 
segir :  njdt  allra  manna  verst  lífs  ok  handa,  .ok 
var  petta  it  mesta  öhappaverk  unnit^  muntu 
illa  íUs  bíða.  Vilhjálmr  mœlti:  tveir  eru  kost- 
ir  gerfir,  taktu  hvárn,  er  pér  |>ikir  vildari,  ok 
er  sá  annar ,  at  |>ú  skalt  f ara  með  mér  til  por« 
gnýs  jarls  ok  sanna  pat,  er  ek  segi,  pví  ek 
hygg  mér  litít  til  sæmdar,  at  fara  aptr  í  Garða- 
riki,  hinn  er  annar  kostr,  at  ek  drep  pik^  sem 
pú  ert  kominn }  hún  hugsar ,  at  k jósa  s^  eigi 
dauða ,  meðan  hún  á  kost  at  lifa ,  en  (ikir 
fyrir  Vilhjálmi  einskis  llls  örvœnt|  segir  hún  pá, 
at  hún  mun  honum '  fylgja ,  ok  éigi  í  mdti 
mæl4 ,  pvi  er  hann  segir ,  ef  hann  gerði  henni 
ðngvaa  vanheiðr  í  sínum  orSum,  varð  hún 
hér  eið  at  vinna.  Vilhjálmr  vildi  taka  Ddlci- 
fal,  en  pess  var  engi  kostr,  þviat  hann  beit 
ok  barði  á  alla  yegay  svá  hann  mátti  honum 
hvergi  nœrri  koma,  ok  eigi  mátti  hann  at 
Hrdlfi  gánga  fyrir  hestinum,  mátti  hann  ekki 
meS  sVerðit  fara  fyrir  |>únga  sakirj  lá  Hrölfr 
nú  par  eptir,  en  |»au  fdru  leiðar  sinnar ;  pdtti 
konúngsddttur  nú  Þ^^g^  atfara,  ok  mikit  við 
Hcdlf  at  skilja,  svá  litt  sem  hann  var.staddr. 
Er.  eigi.frá  peirra  ferS  fyrr  sagt,  en  pau 
komU  til  porgnýs  jarls,  gengr  hann  mdti 
konúngsdöttur  meS  allri  vegsemd    ok  bliðu} 


24  K.         Gaungu-Hrólfs  saga.       305 

bann  spurði,  hvat  nianna  hann  vœri.  Hann 
svarar;  ek  er  einn  böndason  af  gdðri  œi>t  hér 
i  Danmörku,  ok  kom  ék  1  ferð  njeS  Hrdlfi, 
Já  er  hann  fdr  til  Garðaríkis,  höfum  við  par 
unnit  margar  Jirautir,  ok  at  seinustu  vann  hann  - 
Sorkvi ,  kappa  Eireks  konúngs,  ok  drap  hann, 
pat  foldi  koniingrinn  eigi ,  ök  lét  taka  Hrdlf 
ok  drepa,  eru  hér  fœtr  hans,  er  ek  hefi  með 
mér  til  sýnis;  náSi  ek  síSan  konóngsdóttur, 
ok  fœrði  ek  hana  híngat,  heti  ek  lagt  mik  í 
margan  lífsháska  fyrir  yðra  skuld,  ok  l^áðir 
viö  Hrólfr,  var  ok  engi  honum  hraustari,  pví- 
at  bann  gafst  aldri  upp,  fyrr  enn  hann  misti 
báða  fætrna;  pikkjumst  ek  nú  kominn  til  ráðr 
ahags  vií  póru,  dóttur  yðra,  er  yðí  smánar- 
laust  at  eiga  mik  fyrir  mág  fy rir  œttar  ok  mana- 
skapar  sakirý  parf  ^ví  eigi  at  fresta,  at  nú 
sé  bæði  saman  brullaupin.  Flestum  pdtti  saga 
Vilhjálms  sannlig,  ok  hörmuðu  allir  dauða 
Hrdlfs,  mest  jarl  ok  Stefnir,  son  hans.  Ingi- 
gerðr  grét  mjök;  jarl  blíðkaði  hana,  ok  spurði, 
hvort  Vilhjdlmr  heföi  honum  satt  sagt.  Hún 
sagði:  eigi  mun  Vilhjálmr  meira  at  yðr  IjiJga 
enn  öðrum ,  en  j>ess  vil  ek  yðr  biðja ,  at  Jér 
frestið  mánuð  brullaupunum,  kann  far  n^art 
til  at  koma,  at  yðr  pikir  eigi  svá  mega  vera. 
pdru  féU  ok  lítt  til  Vilhjálms,  ok  be^ddi  Jþess 
sama.  En  er  Vilhjálmr  heyrði  petta,  kjapt- 
aði  hann:    látið  f>ér   eigi  á  bruUaupum  frest, 

F0R2fAl.PAR  SöGVH  NoBÐRtAVÐA^  Z^tSÐtr  U 


306      Gaungu-Hrólfs  sa6A«       24-25  K# 

hvatsem  'þær  Begja,  {»ví  kvenna  slaplyndi  er 
dmerkiligt.  Stefnir  sagði :  vel  stendr^  atkon- 
úngsdóttír  ráði  pessu,  ok  eru  petta  eigi  löng 
frest.  Vilhjálmr  segir:  öhöfðíngUga  er  .pat 
sagt,  at  láta  ^onur  ráða  fyrir  sér  œtlun  sinni| 
eðr  son  sinn,  ef  |>au  ráða  þós  verr.  Stefnir 
reiddist  við  orð  hans,  ok  sagði  |>œr  skyldi  ráða, 
en  eigi  Vilhjálmrt  ella  skal  ek  missa  lífit* 
Vilhjálmr  segir  pat  skaðalaust,  |>d  hann  væri 
drepinn.  Jarl  hað  |)eim  petta  eigi  at  grein 
verða :  en  'þó  mun  Stefoir  ráða  pvi,»  er  hann 
viU  tilhlutasti  en  þúj  Vilhjálmr!  munt  ná 
ráðáhag  við  ddttur  mína,  pví  ^ú  heiir  vel  til* 
unnit.  Stefnir  tók  i  hönd  íngigerðar,  ok  leiddi 
bana  til  skemmu  systur  sinnar,  lœsti  siðan,  ok 
geymdi  sjálfr  lykkilinn.  pat  er  sögn  manna, 
at  íngigerðr  konúngsdóttir  hafi  geymt  fœtrna 
ok  horit  hjá  pau  grös,  er  ekki  mátti  deyja,  lik- 
aði  VilhjáUni  iUa  við  Stefni,  ok  varð  at  hafa 
svá  húit. 

25.  Nú  er  ^ar  til  máls  at  taka,  er  Hrdlfr 
er;  hann  lá  til  kvelds  sem  dauðr^  pvi  svefn- 
{)orninn  lá  í  höfði  honum,  hafði  Vilhjálmr  hann 
ekki  hurttekit.  Dúlcifal  stóð:  með  söðli  ok 
heizli  |>ar  yfir  honum,  tilpess  er  hann  gekk  at 
Hrdlfi,  ok  velti  honum  með  höfðinuum  völlinn^ 
féll  f>á  burtu  svefnjorninn.  Hrdlfr  vaknar  við 
pat,  at  undan  voru  báíir  fætrnir,  horfinh  skál- 
inn,  en  Vilhjálmr  burt  ok  konúngsdóttir ,  par 
lá  sverðit  Hreggviðarnautr.      Hrdlfi   fdtti  nií 


2Ö1L  GaUJÍGU*Hr6lFS  8A6A*  307 

I 

mySii  harkast  um  j  en  pd  hrey fir  hann  sik,  ok 
tekr  liísteinanai     ok  skefr  i  stúfana,  x6k    pá 
skjött  STÍða  úr  sárunum.     Hrölfr  skreið  at  hest- 
inum^  en  hann  lagðist  nxðr,  fékk  Hrólfr  þá  yéll 
shr  í  söðulinn,    stöS  Dúlcifal  J>á  uppj    rei5 
Hrdlír  f^á  til  j^ess,    er  hann  kom   til  hœjar 
Bjarnar,  vinar  síns^  pví  hann  vildi  eigi  ríða 
til  horgarínnary  en  pdtti  lángt  til  kastala  síns. 
Dúlcifal  lagðist,   þegar  hann  kom  i  garðinn, 
tók  Hrólfr  ]fá  heizl  af  honum,  en  skreið  inní 
húsin,-  ^ötti  honum  ^ar  auðigt  mjök.     Hrölfr 
fór  í  eldaskála^  ok  kastar  sér  niðr  í  sætit,  par 
er  skuggi  har  á^  ok  lá  par  um  stund,  hann 
sér  pá|  hvar  kona  gengr,  ok  hefir  eld  með- 
ferðar;    (essi    kona    var    blá  at    yfirlit    sem 
klœði  9  ok  mjök  bdlgin;  hún  kveikti  eld.     Litlu 
síðar  kemr   inn  maðr  í  skarlatBbúnaði  ok  skar- 
hand  um   enni   ai  gulli  gert|   hann  var  lág- 
vaxinn  ok   miðdigr;   hann  leiddi  mann  einn 
eptir  sér,  ok  var  bundinn  at  böndum  ok  fdt- 
um,    par  kennir  hann   Bjöni,    vin  sinn,  ok 
pikir  hann  harðliga  leikinn.     Hann  leggr  Bjöm 
niðr,  en  sezt  niðr  við  eldinn^  ok  setr  kontmá 
hjásér,  ok  kysti  hana.     Björn  mælti:  illa  gerir 
pú,  Möndull!  er  f^ú.hefir  svikit  konu  mína, 
en  forlogit  mik  við  jarl ,  svá  hann  lætr  hengja 
mik  á  I>riggía   nátta  iresti  fyrir  aungva  sök, 
mundi  eigi  svá  fara,  ef  Hrdlfr  Sturlaugsson 
væri  innan  lands^  mun  hann  ok  míi^  hefna^  ef 

úa 


308      Gaungu-Hrólfs  saga,  25  k. 

honum  verSr  aptrk  vpmu  auMt.  MönduH  svar- 
at:  aldri  mun  hann  pér  hjálpa^  né  'þíu  hefha 
héðanfrá ,  má  ek  pat  af  bonum  segja  ^þcr,  at 
undan  honum  eru  báðir  fœtrnir,  ok  ddauðr 
at  eins,  mun  bann  aldri  lífs  aptrkoma.  Hrólfr 
Tœrist  nii  á  stúfana  upp  í  sœtinu,  ok  tekr 
bá5um  böndum  um  háls  Mönduls,  ok  mœlti: 
|)at '  skaltu  vita ,  at  enn  lifa  hendr  Hrólfs ,  ^tf 
fætrnir  sc  farnir;  kippir  honum  ni8r  undirsik, 
svá  at  kvorar  niSr  í  honum.  Hann  mœlti  pá, 
ger  svá  vel,  Hrdifi'!  at  pá  drep  mik  eigi, 
skal  ek  Jik  I>á  heilan  gera ,  fvíat  ek  á 
{>au  smyrsl,  er  engi  eru  sh'k  á  Norðrlönd- 
um,  hefi  ek  svá  mikil  konstr  til  lœknisddms, 
at  ek  má  allt  heilt  vinna,  f»at  lífs  er  vón,  inn- 
an  priggja  nátta;  ek  vil  pér  ok  kunngera,  at 
ek  er  dvergr  í  jörðu  byggjandi,  ok  dvergs- 
náttúru  hefi  ek  á  kynstrum  til  lækiddms  ok 
hagleik;  fdr  ek  f>ess  erindis  híngat,  at  ek 
œtlaði  at  heilla  pdru  jarlsddttur  eðr  íngi- 
björgu,  ok.  hafapœr  burtu  með  mérý  en  fyrir 
pví  at  Björn  sá  gjörst,  hverr  ek  var,  pá  vildi 
ek  svá  fyfirkoma  honum^  at  ek  tdk  beltit  ok 
lét  ek  í  kistu  hans,  en  ek  tdk  burt  lykkilinn, 
at  hann  pætti  |>ví  líklígri  til ,  at  hann  hefði 
stolit,  sem  bann  væri  tregari  til  kistunni  upp 
.  at  lúka,  hefir  ek  snúit  allra  manna  vináttu 
viS  Björn.  Nú  vil  ek  giarna  allt  til  lífs  mér 
vinna ,  f>at  er  þú  kant  beiða  ,  pvíat  minii  líf- 
gjafa  skal  ^)i  aldri  svíkja.      pá  mælti  Hrdlfr: 


25  K*  Gaungu-Hróífs'  saga^  .     309 

pat  mun   ek  voga,  at  gefa   ^hr  líf,   én  fyrst 
skaltu  íngibjörgu  lækna    ok  leysa   Björn,    lét 
hann    |)á  Möndul    uppstanda,     ok   var    hana 
svartjr  ok  Ijdtr  eptir  skapan  sinni,  leysti  hann 
Björil,    en   færði  íngibjörgu   úr  klaaöurn,   ok 
smurði  hörund  hennar  með  gdðum  smyrslum, 
ok  gaf  henni  minnisveig  at  drekka,    ok  vitk- 
aðist  hún  pá  skjótt,  en  hvítnaði  hörundit,  ok 
tók  |)á   heilsu  sína,     ok    týndi    allri  ^ist    við 
dverginn.      pökkuðu  {)au   Björn   Hrólfi^  sem 
verðugt   van       Eptir  pat  hvarf  MönduU,    ok 
kom  aptr,    pegar  stund  leið,   ok  fdr  par  með 
fæir   Hrólfs    ok   stdran    smyrslabuðk.     Hann 
mælti:    nú   mun  ek  J^at   gera  verða,  sem  ek 
hafði  áðr  eigi   œtlat,    at  græða  |)ik,    Hrúlfr! 
skalta    nú   leggjast  niðr  við   eldinn  ok   haka 
stúfana.      Hrdlfr   gerði  svá;   smurði  hann  pá 
smyrslunum  í  sárin,    ok  setti  við  fœtrna,  ok 
batt  við  spelkur,  ok  lét  Hrdlf  svá  Kggja  prjár 
nætr,  leysti  f>á  af  umbönd,  ok  bað  Hrdlí  upp 
standa  ok  reyna  sik.     Hrdlfr  gerði  svá,  voru 
hontim  fætrnir  þá  svá  hægir  ok  mjúkir,  sen^ 
hann  hefði  á  |)eim  aldri  sár  verit.      Nú  J[)ótt 
mönnum  })iki  slikir  hlutir  dtrúligir,  J^á  verðr 
f>at  pd  hverr  at  segja ,    er  hann  hefir  séð  eðr 
heyrt.      par  er  ok    vant   mdti   at  mæla,    er 
hÍBÍr    fyrri    fræðimenn    hafa    samsett^.       pá 

* )  hef^i  þeir  þat  vel"  roatt  segja ,  'at  Á  aiiii;iii  veg  heWi  atbor- 
izt ,  cf  þeir  yildi  ;  hafa  þeir  nk  stiniir  spekíngar  T'erít  y  er  nijök 
haía  talat  x  figiírn   um   aiima  lilnti ,    svá  sem  meistari  Cialtcrus  i 


310  GÁUIWJC-HrÖlFS  SAGA.        25-26  K, 

xiiælti  HtóUr  til  Mönduls:  nú  hefir  pú  vel 
gerty  er  þá  heGr  mik  lœknat,  skaltu  hjá  mér 
hafa  nokkUra  hluti^  er  f»ú  beiðír;  |>ess  vil  ek 
biðja ,  at  ^á  fylgir  mér  til  Garðarikis ,  ef  ek 
fer  |>ángat  aptr.  MönduU.  segir^  svá  vera 
^yldi)  mun  ek  ná  fara  til  micna  heimkyhna, 
hefi  ek  hart  af  fengit  okkrum  viðskiptum,  ok 
Pat  harðakt,  at  ek  skilda  viS  íngibjörgtt^  en 
^ó  mun  nú  svá  verfia  vera.  Fdr  MönduU 
dvergr  vi8  svá  búity  ok  vissi  Hrólfr  ekki|  hvat 
af  honum  varS. 

26.  Um  morguninn  eptir  stendr  Hrólfr 
upp,  ok  herklœiiist.  Hann  mælti  til  Bjarnar: 
nú  munu  við  fara  i  borgina  fyrir  jarl.  Björn 
segirr  dfús  er  ek  pess^  |»viat  nú  er  úti  sá  tímii 
er  mér  var  griSum  játat^  ok  er  mhr  vís  dauði| 
ef  ek  kem  f>ar.  Hrdlfr  mœlti :  til  pess  muntu 
hœtta  verSa.  Föru  |>eir  nú  til  borgarinnary 
ok  gánga  inni  höUina,  ok  nánáu  staðár  utar- 
Uga.  JarUnn  sat  pá  yfir  drykk juborSum ,  ok 
kendi  eigi  Hrölfy  ok  engi  sá,  er  inni  var.  En 
pegar  sem  jarls  menn  sáu  Björn,  mæUu  j^eir 
aUir  til  haus:  djarfr  gerist  |>jdfrinn  Björn)  er 
hann  gexigr  fyrir  augu  jarls,  ok  iUa  hefir 
MðnduU  gœtt  hans,  er  hann  er  laus  orðinn. 
Einn  maSr  tök  upp  oxahnútu  stdra,  ok  snarar 

Alexandrí  tögu  ttFr  UmerU  skáld  i  TrójumanDa  sögu,  ok  bafs 
tptirkomudi  meíttamr  ^t  Iieldr  til  tanninda  fært,  enn  i  móti 
mœlt  y  at  «t&  mtetti  vera ;  þarí  ok  engi  meira  tninað'  á  at  leggjaj 
cn  hala  þé  gle^i  af^  «  með'an  hann  lieyríry  b.  v.  C. 


26  K.  GauNGU-HrÓlFS  SA6 a.  311 

at  Birni,  enHrdlfr  tdk  hana  á  lopti,  ok  sendi 
aptf  {>éim,  er  kasta&i,  kom  hnútan  fyrir  brjóst 
honum,  ok  í  gegnum  hann,  svá  hún  stóð  föst 
ítimbrveggnum.  Allir  hljdðnuðu  viS  petta,  ok 
hrœddust  hinn  mikla  mann,  er  inn  var  kom- 
inn.  Hrdlfr  mælti  til  Bjarnar:  gaktu  fyrir 
sæti  Stefnis,  ok  tala  pessum  orðum:  bjdða 
mundi  HrdlA:  Sturlaugsson  ^hVy  ef  hann  vœri 
hér  fyrir,  en  j)á  kæmir  til.  Björn  pverfet- 
ar  innar  eptir  höUinni,  fivi  hann  var  hræddr 
mjök,  I»ar  tilhann  komfyrirStefni,  mælti  hánn 
^á  j^essum  orðum,  er  Hrdlfr  bauð  honum. 
En  er  Stefnir  heyrði  orð  hans,  stökk  hann 
fram  yfir  borðit,  ok  gekk  utar  at  Hrdlfi,  ok 
létti  kápuhettinum  frá  andliti  honum,  kendi 
hann  'þi  Hrdlf,  ok  fagnaði  honum  forkunnar 
vel,  okleiddi  hannfyrir  föður  sinn.  Jarl  varð 
feginn  komu  Hrdlfs,  ok  átdð  upp  í  móti  hon-^ 
um  með  aUri  bliðu.  Vilhjálmr  setti  nú  ekki 
vel  augun,  er  hann  sá  Hrdlf;  var  hann 
atundum  rauðr  yfirlits,  en  stundum  bleikr  sem 
bast  af  hrœzlu.  porgnýr  jarl  mælti:  h^r  sýn- 
ist  mér  nú  Hrdlfr,  Vilhjálmr!  en  eigi  dauðr. 
Hrdlfr  spyrr,  ef  Vilhjálmr  væri  par.  Hann 
segir:  hér  em  ek,  Hrdlfr  minn!  ok  er  allt  á 
f>{nu  valdi,  pat  mér  tilheyrir.  Hrdlfr  segir: 
ekki  skildist  pú  vinsamliga  við  mik,  Vilhjálmr ! 
ok  mun  |>ér  lengi  illt  innan  bridsts  búit  hafa, 
|)d  nú  sé  framko^it,  ok  er  pat  nú  vildast,  at 
|>ú  segir  æfisögu  Jþína,  |>dtt  eigi  sé  gdð,  pvíat 


X 
^ 


312       Gaungd-Hrólfs  saga^     26-27  k* 

lítill  heiðr  mu]}  pé^  at  f>íau  lífi  verSa  ÍiéSan  frá. 
Svá  skal  gera,  sem  |»ú  vilt,  Hrdlfr  minn!  þvi 
I)at  mun  bezt  gegna,  segir  Vilhjálmr. 

27.     pat  er  upphaf  at  sögu  minni^  at  faSir 
minn  bjó  við  skdg  einn  hér  í  Danmörk,  er  Ulfr 
hét,  hann  áttt  sér  konu  ok  átta  börni  ok  var  ek 
eitt  af  |>eim,  et  elzta  at  aldri.     Faðir  minn  átti 
geitr  margar  ok  mjökdspakar,  varek  til|ie8S 
fenginn,  at  geyma  f>eirra,  ok  allt  gerða  ek,  ^at 
er  .tilfclly  ok  ek  komst  höndum  undir ,    en  við- 
gerníngr  var  léttr,  ok  illa  var  ek  klœddr;    en 
pegar  ek  kom  eigi  geitunum  heim ,   pá  var  ek 
flengðr,  tdk  ek  |)etta  illa  at  fola,  par  til  at  ek 
kom  heim  eina  ndtt,    bar  ek  eld  at  húsunum, 
ok  brendLek  pau  inni,    bjd  ek  ]>á  búinu  um' 
lánga  stund,   tdk  ek  þá  mikinn  proska.     Eina 
ndtt  dreymdi  mik,  at  maSr  kom  at  mér  mikiU 
vexti,  ok  nefndist  Grímr,  hann  kvað  mik  vera 
gott  mannsefni  ok  mikla  giptu  lagna  verða,  ef 
ek  kynni  eptir  at  leita,  ok  mœlti  til  kaupa  við 
miký  ek  spurði,  hvernin  kaup  |)at  væri.    Hánn 
segir :  ek  skal  gefa  [þér  enn  meira  afl',   enn  pá  ' 
heCr  áSr,  par  me5  vopn  ok  gdð  klœði,  ok  fieiri 
hluti  aðra;  en  |)ú  skalt  fara  á  fund  Hrdlfs  Stur-r^ 
laugssonar^,  ok  svikja  hann,    ef  þá  getr^   fivi 
hann  er  núá  fe^ðkominn,  ok  ætlar  hann  nú  til 
Garðaríkis,  oknáburtkonúngsddttur,  munhann  . 
mörgu  iUu  af  stað  koma,    ef  hann  er  eigi  af 
dögum  ráðinn;  má  svá  gera  giptumuninn,  at^ii 

I)  áhalds,  C.  '  .         ' 


27  K.  GaDNGU-HrÓLFS  SAGA,  313 

verSir  mágr  Eireks  konúngs,  en  hann  fái  bana. 
£k.  játaði  |>essu.  Siðan  tdk  hann  hom  undan 
skikkju  sinni,  ok  gaf  mer  einn  drykk;  JkSuí 
mér'  |)á  hlaupa  afl  í  mik;  siðan  skildu  við  at 
svá  mæltUy  ok  er  ek  vaknáði,  lágu  f>ar  bœði 
vopnin  ok  klœðinj  fdr  ek  síðan,  ^ar  til  er  viS 
fundum  Ölvi^  frœnda  minn,  voru  paX  allt  mía 
ráð,  er  par  fór  fram,  f»ví  ek  |)dttist  vita,  at  f>ú 
mundir  halda  eiða  jþlna,  ok  ek  mundi  kosti  eiga 
at  drepa  J>ik,  pá  er  ek  vilda,  ok  þú  hefðir  unnit 
mér  pat  til  framkyæmdar;  pikist  ek  nú  vita, 
at  petta  h^fir  Grimr  œgir  verit,  er  mér  hefir 
vitrazt,  ok  pví  fdr  ek  úr  Garðariki  eptir  pér^ 
at  ek  hræddumsty  at  hann  mundi  mér  grimliga 
hefna,  ef  ek  geröi  pat  eigi,  er  hann  hafðimœlt« 
Nú  hafði  ek  œtlat,  at  fá  pdru  til  eiginkonu,  ok 
pví  færði  ek  íngigerði^  híngat,  en  eigií  Garða*- 
ríki,  hefðiek  f>araldri  dttalaus  verit,  ef  it  sanna 
væri  uppi  um  hági  mína ,  ok  hefi  ek  ætlat  at 
drepa  Stefni,  ok  svájarleptir,  ok  taka  íngigerði 
ok  ráða  einn  fyrir  ríkinu  |>aðan  af ;  mundi  ek 
hafa  gengit  milli  bols  ok  höfuðs  á  f>ér,  Hrdlfr 
minn !  í  skdginum ,  ef  ek  heiði  eigi  dttast  Dúl- 
cifal.  £r  nd  æfisaga  mín  úti.  Væntir  mik  nú, 
Hrólfr  minn !  at  ^ú  munir  gefa  mér  llf,  |>dtt  ek 
sé  dmakligri  |>vi  mér  hefir  nokkur  vorkun  á  ver- 
it,  at  vinna  til  |>víliks  heiðrs,  sem  í  boði  var, 
ok  sliks  kvonfángs  ok  mikils  rikis.  Eptir  |>at 
pagnar  Vilhjálmr,  enöllum  feim,   er  heyrðu 

«)   iniJt,  C. 


314       Gaungu-^Hrólfs  sa6A»         27  tc. 

Jiessa  söguy  [lötti  hann  vera  hitin  inesti  svikari. 

.  I^ptir  |)at  hefir  Hrdlfr  upp  sína  sögu ,  ok  segir 
'  irá  þyif  ^^  hann  fór  heiman  úr  Danmörku ,  ok 
tilÞesSi  er  |>i  var  komit|  ðk  pdtti  mönnum 
mikils  vert  um  hans  frœgð  ok  hreystiverk,  ok 
j^tti  dvergrinn  honum  sendr  verit  hafa  til 
happa.  Tök  nú  Björn  aptr  fivílik  metorS  ok 
heiðr,  sem  hann  hafði  áðr  haft,  en  Vilhjálmr 
var  nú  fánginui  ok  ér  stefnt  til  hans  fjölment 
'þÍEtgi  var  |>á  um  leitat,  hvern  dauðadag  hann 
skyldi  faeUt  hafaý  urðu  allir  á  ^at  sáttir,  at 
hann  fengi  hit  hrs&ðiligasta  líflát,  ok  var  síðan 
sett  ginkefli  í  kjapt  honum,  ok  héngðr  á  hæsta 
gálga,  lét  Vilhjálmr  svá  sitt  líf ,  sem  fyrr  var 
sagt,  ok  var  fiess  von^  at  illa  mundi  iUum 
lúka,  fiarsem  pviííkr  svikari  ok  morðíngi  var.^ 
íngigerðr  konúngsddttir  varð  fegin  aptrkomu 
Hrdlfs,  ok  pví  at  bann  var  heiU  orðinn,  átti 
jarl  jþá  tal  við  hana^  ok  segir,  at  nú  mundi 
ekki  brullaupinu  lengr  fresta  ^urfa.  Hún 
segirj  þat  skuluð  |»ér  vita,  herra!   at  eigi  er 

*  hefnt  Hreggviðar  konúngs,  föður  míns,  ok  |>at 
með,  at  ek  skal  £  enskis  manns  sœng  koma, 
fyrr  enn  fiat  er  gert,  at  Eirekr  konúngr  er 
drepinn,  ok  Grfmr  œgir,  ok  allir,  peir  er  par 
gerðu  mest  at;  vil  ek  ok  eigi,  at  Garðaríkis 
menn  |ijdni  undir  annan  höfðÍDgja  enn  |>ann, 
er  ek  skal  eiga.  Hrólfr  segir:  meðr  ]>ví  ek 
færði  konúngsddttur  burt  úr  Garðaríki,  ok  hún 
vildi  mér    lostig  fylgja,    J>á  skal  hún  ok  d- 


27-28  K.       GAU»€U-HaÖLFS    SAGA.         315 

naulSug  eS  hverjum  manniy  ef  ek  má  ráfia;  eii 
bjdða  vil  ek  y5r|  herra!  át  fara  i  Garteríki 
meS  styrk  yðrum  9  ok  Tinna  j^ar  jþvílíkty:  er  ek 
má  prka.  Jarl  segir:  ^akka  vil  ek  yðr,  Hrölfrl 
fyrir  pann  göSvilja,  er  |>ér  hafiS  mér  téð  i 
pessu  ok  i  allri  [^inni  pjönustu.  Ná  vil  ek 
gjarna  pat  Þiggja,  at  pið,  Stefnir!  séuS  for« 
menn  pessar  ferðar^  skal  ek  ykkr  sv&  búa  í 
^essa  ferS  at  skipum  ok  liði,  sem  ek  hefi 
framast  efhi  á|  |ivíat  ek  vildi,  at  'þVS  kœmuit 
SV&  hefndum  fram,  at  konúngsdóttur  líki, 
skal  ok  bruUaupit  eigi  fyrr  vera,  enn  ]fiÍS  kom- 
i5  aptr,  ef  pess  verSr  aufiit.  Konúngsddttir 
tegir  sér  petta  vel  llka,  ok  var  petta  með 
peim  staSráðit.  Menn  Hrólfs  höfðu  beSit  bana 
i  kastalanumi  meSan  hann  var  i  burtu,  ok 
urðu  |>eir  glaSir  viS  hans  heimkomu* 

28.  Lætr  nú  porguýr  jarl  hafa  skipa 
búnaS  ok  vopna  um  sumarit|  svá  vitt  sem 
hans  ríki  varj  kom  honum  ok  mikit  liS  af 
SviþjóS  ok  Frislandiy  er  frændr  hans  ok  vinir 
sendu  honum^  ok  enn  f ékk  hann  mikinn  styrk 
ai  Vindlandi*,  var  nú  mikill  viðbúnaSr  i  Jdt» 
landi  i  pessari  herferS,  en  svá  sem  herinn 
var  allr  saman  kominn^  var  f>at  frftt  liS  ok 
vel  búit,  peir  höfSu  hundraS  skipa,  ok  flest 
stdr,  voru  j^ir  Hrdlfr  ok  Stefnir  formenn 
pessa  liSs.  peir  biSu  byrjar  nokkura  daga; 
einn  dag  gekk  maSr  fram  at  borSi  á  akipi 

>)  þannig  C\  Yiniiluidi,  A^ 


316      Gaungu-Haólfs  saga.  28  k. 

Hrdlis;  hann  var  lágr  ok  digr,  hafði  stdran 
bagga  á  herðum  sér ;  henn  gengr  bryggjuna  á 
skipit  j  Hrólfr  kennir  penna  mann;  par  er  kom- 
inn  Möndull  dvergn  Hrdlfr  fagnar  honum 
vel;  MönduU  lag6i  baggann  af^sér,  ok  mælti: 
nú  er  ek  hcr  kominn,  sem  pú  beiddir,  Hrdlfr ! 
ok  mun  ek  fara  með  pér,  ef  pú  vilt,  meS 
{)ví  móti  at  ek  ráSi  öllu  pví,  er  ek  vil  til* 
leggja,  ok  engi  bregði  af  mínum  ráðum,  ptf 
m^n  alls  við  purfa  j  at  vel  takist.  Hrdlfr  svar- 
ary  ok  segir,  at  allir  skyldi  hans  ráð  hafa, 
ok  hann  vildi  gfarna  hans  foruneyti  piggja. 
pá  mælti  dvergr:  f>at  er  iyrst  mín  skipan,  at 
f»ú,  Hrólfrl  skalt  véra  á  pví  skipi,  bem  fyrir 
skal  fara  alla  leið^  pviat  pú  hefir  gullit  álf- 
konunaut;  máttu  eigi  vilt  fara)  vér  skulum 
tengja  saman  öU  skip  vor,  hvert  af  stafni  ann- 
arSy  ek  skal  vera  á  f>ví  skipi^  er  seinast  ferr. 
Yér  skulum  eigi  fyrr  leysa  |  enn  undit  er  segl 
á  öUum  skipunum,  ok  f>dtt  nokkur  leysist  úr 
fiotanum,  þá  skalenginn  hjá  fram  sigla,  skúluS 
f»ér  fiessu  framhalda,  ok  eigi  af  bregða,  hvat 
er  ánýr^y  eðr  yðr  kann  sýnast,  ok  mun  Jiá  vel 
duga;  aldri  skulu  vér  at  landi  leggja,  né 
nokkura  dvöl  hafa,  fyrr  enn  vér  komum  til 
Garðaríkis;  skulum  vérnúsegl  vinda^  fivíat  byr 
mun  eigi  skorta.  Var  nú  svá  gert,  sem  Mönd- 
ull  hafði  fyrir  sagt,  bað  porgnýr  jarl  vel  fyrir 
jþeim  ok  ingigerðr.      Björn  ráðgjafi   var  eptir 


28  K.  GauNGU-HrÓlFS    SJLGA.         317 

^með  (íarlinum),  rfkinu  til  gæzlu.  Rann  nú  byr  á, 
ok  sigla  ])eir  Hrdlfr  1  haf  ý  peim  byrjaii  hæg- 
liga,  en  svá  sýndist  peim,  sem  annat  mundi 
veSr  i  lopti,  sjdr  var  úthverfr  kríngura  J^á,  ok 
miklar  dunr  voru  í  loptit  at  heyra.  Mönd- 
ull  sat  við  stjdrn  á  síðasta  skipi.  Hann  tök 
eitt  stdrt  kefli,  ok  batt  Jiar  um  blám  præði, 
ok  dró  pat  eptir  skipinu  í  vörina.  Eina  nótt 
.sýndist  peim,  sem  herskip  færi  í  mdti  Hrólfi, 
ok  veitti  honum  harða  atsdkn.  Möndull  kall- 
aðiy  ok  bað  öngvan  gefa  sik  at  'pvij  en  |>eir 
sögðu  hann  svá  hrœddan,  at  hann.pyrði  eigi 
verja  lið  Hrdlfs.  peir  leystu  skip  eitt  úr  flot- 
anum,  ok  vildu  fara  framfyrir  ðnnur  skipin^ 
en  pess  var  eigi  kostr,  |)víat  vindr  kom  í  mdti 
{>eim ,  ok  rak  |>á  aptr  um  öll  skipin,  ok  Jiat  sá 
hann  til  |)eirra  síðast,  at  einn  stdr  hrosshvalr  kom 
at  peim,  ok  steypti  skipinu  um  koll,  týndist  J^ar 
hvertmannsbarn.  Mörgundrbarfyrir|>á  önnur 
ok  brugðu  menn  sér  misjafnt  við ;  |>eir  týndu  alls 
tuttugu  skipum,  áðr  peir  komu  1  Garðaríkij 
lögSu  |>eir  uppí  ána  Dýnu,  ok  herjuðu  ^ar  á 
bœði  borS,  brendu  bygðir,  en  ræntu  fé,  |>v{ 
er  peir  náðu  j  mart  fdlk  gekk  til  handa  peim, 
ok  fengu  |>eir  meS  |>ví  fjölda  liðs,  spurðu 
peir  brátt  til  Eireks  konúngs,  hvar  hann  var 
með  f  jölmenni  ý  lögðu  peir  |>á  skipunum  i  eitt 
lægi.  MönduU  tdk  bát  einn,  ok  réri  kring- 
um  öll  skipin.  Siðan  gekk  hann  á  land^  ok 
bað  menn  tjalda  við  einn  hamar^  er  |>ar  var 
nær  ^eim:   skal  hvert   tjald  standa  af  annars 


318       GAnN€n-*HRÓLFS  saga.         28  k. 

enda  uppj  var  nii  srá  gert.     Eptir  ^at  ley^ 
hann  bagga  sinn|    ok  tók  f»ar  úr  svört  silki* 
tjöld^   hann  tjaldaði  peim  utan  yfir  öU  önnur 
tjöldin  svá  breitt  ok  sterkliga^  at  hvergi  fannst 
smuga   át     petta  var  fyrir  yetmætry  er  f)eir 
komu   i   GarðaríkL      MönduU  dvergr   mœlti: 
ná  skal  bera  kost  af  skipunum  i  tpldin^   svá 
endast  megi  um  3  nættj  síðan  skuUS  |>ér  i  tjöldr 
in  gánga,    ok  enginn  utsjáy  fyrr  enn  ek  segi 
yiSr  til ;  var  nú  aUt  gert  eptir  hans  boði ;  gekk 
MönduU  siSast  inn,   ok  fdr  þó  áðr  umhverfis 
tí^'ldin.     Litlu  eptir  petta  heyrðu  {leir,.  at  veSr 
'\J  at  hvessa,    ok  gnúði  fast  á  tjoldini,  þólú 
|)eim  pat  undrum  gegna*     MaSir  einn  var  sv& 
forvitinn,   at  hann  spretti  tjaldinu^  ok  sá  út, 
en  er  hann  kom  inn  aptr,  var  hann  bæði  vit- 
laus  ok  máUaus,    ok  innan  UtUs  tima  dauSc 
Pessu  gekk  prjár  nœtr,  at  veSritstdS.     MönduU 
mœlti :  éigi  komum  vér  aUir  aptr  ti^Danmerkri 
ef  Grímr  œgir  má  ráða^  |>vi  hann  var  sá  hross- 
hvalr,  er  týndi  skipum  vorum,  ok  hefði  hann 
6V&  með  öU  farity  ef  ek  hefði  eigi  farit  síðast,  pvi 
hann  mátti  aldri  lengra  f ara  |  enn  at  kefU  f>vi, 
er  ek  dró  eptnr  mér.     Ná  hefir  hann  hrið  at 
yðr  gert  með  frosti ,  at  allir  þhv  hefðuð  bana 
fengit^  ef  eigi  hefðu  tjöldin  hlíft  yðr,  en  nú  á 
|>etta  ofan  eru  komnir  12  menn  i  skdginn  skamt 
héðan,  er  Grimr  hefir  sendt Eireki  konúngi ;  |>eir 
eru  ofanaf  Ormalandi',  ok  eru  núatefia  seið^  ok 

')  Eanláttdi;  C. 


28-29  K.      Gaungu-Hrólfs  SAeA.      319 

skulu  seið  œtlat  ykkr  Hrdlfi  ok  Stefni ,  rrÍL  piS 
skulið  $jálfir  drepa  ykkr,     Nii  skulum  vér  fara  7 
saman  mdti^eim^  ok  sjá,  hvat  ígerist.     Gerðu 
jj^eir  nd  svá,  unst  peir  komu  i  skdginn,    sáu 
'peÍT  hús  eitt  |  var  j^ángat  at  heyra  iU  lœti ,  er 
peir  frömdu  seiðit^.      Gengu  peir  sfðan  inní 
húsity  ok  sjá  |)ar  hjall   háfan,  ok  undir  fjöra 
stdlpa.      MöaduU  för  inn  undir  hjallinn,    ok 
reist  peim  seiðvillur  meS  }>eim  atkvœðum,  at 
|)eim  hrifi  sjálfum   sei5mönnum;  gengu   |>eir 
síðan  útí  skdginuy  ok  námu  (staðar)  um  hríð, 
en  seiðmönnunum  brá  sv&  við,  at  peir  br^u 
ofan  seiðhjallinn 9  ok  hlupu  beljandi  útaf  hs^i^ 
inu  á  sinn  veg  hverr  f^eirra  ^  sumir  hlupu  i  f en 
eða  sjd,  en  sumir  fyrir  björg  ok  hamra,  ok  drápu 
sik  allir  með  f>essum  hætti.     Fdru  ]>eir  síðan 
aptr  til  skipa  sinna,    ok  voru  pau  heiIbrigS; 
sáu  peir  at  hríðin  hafði  ekki  viðara  tekit  enn  um 
kring  skipin  ok  tjöldin.      pá  mælti  MönduII: 
nú  er  svá  orðit  j  Hrdlf r !  at  ek  mun  ekki  i  orro- 
stu  gánga,  {>vi  ek  er  engi  at  hreysti  éðr  fram- 
göngUy  en  pd  mundiv  J^ú  liðfár  hafaorðit,  ef 
pd  helðir  einn  um  séð  me^;   ykkr«  Stefni  var 
|>essi  dauði  ætlaðr,  sem  nú  sáuð  fiér,  at  seið- 
mennirnirfengu.     pökkuðu  (^eir)  honum  fyrir 
'síh  konstr,  ok  bjuggu  sik  til  landgðngu  siðan. 

29»  Litlu  síðar  enn  peir  Hrdlfr  fóru  or 
Jdtlandi  ok  i  Garðarlki ,  kom  við  land  Tryggvi 
berserkr,  sá  er  fyrr  var  getit  i  sögunni;  hann 

')  sei^zlixr  sinar^  C« 


320      Gaungu-Hrölfs  saga.  29  k* 

hafSi  rfvígan  her  fyrir  i]&lda  sakir,  hafði  hann, 
optast  verit  í  Skotlandi  ok  Englandi,  sífaii 
hann  flýðí  undan  |>eim  Hrölfi  ok  Stefni,  en  nú 
haf&i  hannspurt,  atj^eir  voru  úi  landi  farnir, 
ok  nú  mundi  h'til  viðtaka,  en  pegar  porgnýr 
jarl  spurði  hersðguna,  lét  hann  safna  liði,  ok 
xneð  |>ví  at  Tryggvi  haföi  mjök  á  dvart  komit, 
ok  |)at  annat  at  burt  var  allt  mannval  úr  land* 
inu,  jþá  fekk  jarl  litit  lið  mdti  svá  miklum  her. 
Fundr  þeirra  var  skamt  frá  borginni,  sló  |)ar 
pegar  í  enn  harSasta  bardaga,  gengu  hvárir- 
tveggju  vel  f ram.  porgnýr  jarl  lét  röskliga  fratn- 
bera  merki  sitt,  ok  fylgSi  sjálfr,  ok  barSist 
alldjarfligay  ok  drap  margan  mann.  Björn  ráð- 
gjafi  fylgði  honum  karlmannlíga,  ok  feldi  marga 
ménn^  pví  peir  voru  vanir  til  herskapar  ok 
fuUhúgar  til  framgöngu.  Tryggvi  gekk  ok 
hart  íram,  ok  dð  í  gegnum  liS  jarls,  svá  ekki 
stdðviS  honum,  ok  hallaðist  mjök  orrostaná 
hans  menn,  jarlsins.  Bardaginn  stdð  allan 
dag,  oklyktaSist  méSpvl,  at  porgnýr  jarl  féll 
með  g(í8an  orSstýr,  ok  Tryggvi  var8  hans  bana- 
maSr.  Flýði  pá  Björn  ráðgjafi,  ok  fat  li8  er 
eptir  var,  til  borgar,  ok  héldu  sik  par,  en 
Tryggvi  settist  um  borgina.  Sí5  ura  kveld  sáu 
menn,  at3^  skip  sigldu  atlandi,  voru  öll  stdr 
ok  svört  fyrirborði.  peir  lögðu  í  lœgi  ok  tjöld- 
uðuý  voru  nú  borgarmenn  hugsjúkir  um  sinn 
hag ;  en  |)egar  morgun  kom,  gánga  skipamenn 

»)  12,  c. 


29-'30  K.'       GAUNGU-HaÓLFS    SAGA.         321 

heim  til  borgar  xneS  fy Iktu  liði  jl2  gengu  freixistir, 
ok  höfðu  tveir  af  |}eim  grímur  fyrir  andliti. 
Tryggvi  fylkti  ok  liði  sínu,  en  er  peir  fundust, 
varð  par  fátt  um  kveðjur,  þyi  grímumenn  réðu 
pegar  til  bardaga,  ok  sdttu  hartfram;  ok  er 
borgarmenn  sjá  pat,  gengu  peir  út  af  borginni, 
ok  komu  í  opna  skjöldu,  varð  Tryggvi  mjök  í 
kvínni',  ok  féll  mjök  liðhansj  menn  sdttu  fast 
at  Tryggva^  ok  lauk  svá,  at  hann  féll,  ok  mestr 
hluti  liðs  hans,  tóku  ^eir  pá  mikit  herfáng. 
Fóru  grímumenn  |)egar  til  skipa  sinna,  ok  áttu 
ekki  tal  við  aðra  menn,  undruðust  landsmenn 
mjök,  hvat  mönnum  peita  mundi  vera,  ok 
kunni  pat  enginn  at  segja;  var  nú  eptir  um 
kyrt,  ok  var  porgnýr  jarl  haugsettr.  pdru 
fékk  mikit  fráfall  föður^  síns  ok  mörgum  öðrum 
landsmönnum,  þvl  hann  hafði  verit  gdðr  höfð- 
Ingi  ok  stjórnsamr  ok  ráðit  lengi  rikinu ,  ok  átt 
mjök  friðsamt}  var  hann  jþví  öUum  mönnum 
harmdauði. 

3(1.  Frá  pví  er  nú  at  segja ,  sem  fyrr  var 
fráhorfit,  at  Hrólfr  stefnir  öUum  sínum  her 
mdti  Eireki  konúngi.  peir  fundust  skamt  frá 
Aldeiubörg ,  hafði  konúngr  mikit  lið  ok  harð- 
snúit  ý  margir  voru  miklir  höfðíngjar  með  Eireki 
konúngi;  einn  af  |>eim  var  jarl,  er  ími^  hét$ 
hann  var  mikiU  ok  sterkr  ok  vel  vígr ,  œttaðr 
úr  Garðarikij  með  J»einl  var  hálfbröðir  hans,  er 

*)  óljóiU        1)  bróð'ur,  C.     •).S6id,  aUsia&nr  C 

FoRVAX.DAB  SðGVR^01lDRI.ANDA,  3BXKDI.  ^ 


322      Gaungu-Hrólfs  saga.  30  k. 

Röndólfr  hét,  hann  mátti  vel  tröU  kallast  fyrir 
vaxtar  sakir  ok  afls;  mdðurætt  hans  var  frá 
Aluborg  í  Jötunheimum,  ok  par  hafSi  hann 
uppvaxit^  hann  hafSi  kylfu  fyrir  vopn  6  áhm 
lánga  ok  mjök  digra  í  annan  enda;  eigi  bitu 
flest  járn  á  ólpu  j^á,  er  hann  var  íj  Röndölfr 
var  hamaðr,  ok  grenjaSi  sem  tröU,  pegar  hann 
reiddist.  Brynjölfr  var  meS  konúngiy  en  peir 
pörSr  ok  Grimr  voru  eigi  komnir,  pvíat  {>eir 
söfnuðu  liði  et  efra  um  landit.  Hvorirtveggju 
reistu  sínar  herbúðir,  ok  sváfu  af  þá  ndtt.  par 
var  sléttlenty  ok  skamt  til  sjdfar,  en  um 
XBorgin  snemma  bjuggust  peir  til  orrostu,  en 
konúngr  skipaði  fylkíngar  tvær,  ok  var  sjálfr 
í  ^annarri,  en  Brynjdlfr  bar  merki  konúngs. 
Fyrir  fráman  merkit  setti  hann  Rönddlf,  ok 
alla  fȇ  er  mestir  kappar  voru ;  en  i  annan 
fylkíngararm  var  ími  jarl  ok  fleiri  tignar- 
menn,  |)d  J)eir  sé  eigi  nefndir;  hans  merki 
bar  sá  maðr,  er  Arnoddr  hét,  ok  var  mikill 
kappi.  Hrdlfr  setti  ok  tvær  fylkíngar,  skip- 
aði  hann  ^ér  mdti  Eireki  konúngi,  ok  undir 
sitt  merki  Svíum  ok  Frísum.  Stefnir  var  { 
annan  arm  ok  Jdtar;  sá  maðr  bar  merki 
fyrir  honum  ,  er  ÁIi  hct,  hinn  mesti  hrcysti- 
maðr.  .Hrdlfr  var  i  herklœðunum  Hreggvi^ 
arnaut,  hann  reið  Dúlcifal.  Mart  riddara-* 
li8  var  í  hvárumtveggja  hernum.  Stefnir  var  í 
annarri  kápu  Hrdlfs.  MönduII  var  ekki  í  orr- 
ostu,  pvi  hann  var  ekki  við  vopn  vanr.     At  svá 


SOK»  Gauncu-Hrólfs  saga^      323 

skipuðu  æptu  hvárirtveggju  herdp,  ok  eptir 
f»at  sigu  saman  fylkingar;  var  pegar  hörS  orr* 
osta  ok  mikit  mannfall  af  hvárumtveggjum; 
var  fyrst  atreið  með  riddörum,  en  síðan  ákafr 
bardagi  með  höggum  ok  lögum*  Rönddlfr 
gekk  f^egar  hart  fram  ^  ók  lamdi  á  tvœr  hendr 
með  kylfunniy  ok  drap  svá  bœði  menn  ok 
hestdé  Engi  var  svá  sterkr  riddari,  at  pyldL 
eitt  hans  högg,  hrökk  pvf  allt  undan,  pat 
'er  fyrir  var8.  Brynjdlfr  bar  merkit  fram 
kappsamliga^  ok  gerðist  ná  -illr  kurr  í  liSi 
Hrölfs)  hann  ríðr  nú  fram  á  Dúlcifal,  ok  var 
enginn  svá  hraustr^  at  i  söðli  ststi  .fyrir  honum 
ok  hans  höggum;  hann  hjd  meS  sverðinu 
HreggviSamaut  bœði  menn  ok  hesta ,  ok  drap 
margan  manui  f>ví  sverðit  beit,  sem  í  vatn 
brýgðiy  ok  nam  hvergi  í  hðggi  stafi}  var  nú 
orrostan  mjök  skœð,  sviL  hverr  féll  um  f>ver- 
an  annan.  Nú  er  f rá  'því  at  segja ,  (at  Stefn- 
ir)  ríðr  hart  fram  í  lið  íma  jarls,  ok  veitir 
mörgum  riddara  skaða ,  par  til  at  .ími  jarl 
kemr  i  mdti  honum,  riðr  pá  hvorr  at  öðrum 
með  miklu  kappi,  ok  leggr  hvorr  til  annars 
1  skjöldinn;  en  er  f)eir  mœttust,  brotnaði  spjdt- 
skapt  íma  sundr  i  miðju,  en  Stefnir  hjó  jafl 
aptr  úr  söðlinum,  svft  hann  kom  fjarri  niSr 
héstinum,  spratt  hann  skjdtt  á  fætr,  ok  brá 
sverðinu.  Stefnir  hljdp  pá  af  baki,  ok  hjó  til 
íma^  en  hann  hjd  á  mdti|  ok  kom  sverðStefn- 

X2 


324       Gaungu-Hrólfs  saga.         30  K. 

is  á  gaddhjaltit ,  ok  tök  af  hondina  meí  j  ept- 
ir  pat  lag«i  Stefnir  jarl  í  gegnum  me8  sverí- 
iiíu,  ok  lét  hann  svá  sitt  líf,  gekk  hann  síS- 
an   hart    fram.     peir  fundust    1    annan    staS 
Áli  ok  Arnoddr,  ok  sdttust  meS  mikiUi  hreystij 
feir  hjuggust,  syá  af  |)eim  voru  allar  hlífarn- 
ar.     Báðir  höfðu  peir  kastat  merk)unum,   en 
8vá  lauk  |>eirra  viöreign,  at  Arnoddr  lagði  með 
sverSinu  í  kvi8  Ála,  ok  út  um  bakit,  en  hanu 
dö  upp  á  lagit,   ok  hjd  meS  báíum    höndum 
1  höluS  Arnoddi,    sva  ^  tönnunum   nam    stað- 
ar,  féllu  peir  nú  báðir 'dlöuSir  til  jaríar.     Nú 
sér   Hrdlfr   skaía  pann,    er  \Jlöndólfr  gerir   á 
liði  hans,  ok  scr,  at  eigi  muní\svá  búithlýSa; 
hann  hleypr  af  baki  Dúlcifal,  ois.  veör  á  mdti 
Rönddlfi,   en  ei^  peir  mætast,  pá   Ptestr  Rönd- 
dlfr  til  Hrdlfs  meS  járnkylfunni,  enByann^^íí^ 
sér  undan,    ok   treysti   eigi   at    standaV  w^^íír 
svá  |)iíngu  höggi.      Kylfan  kom  á  tvo  m^nn, 
er  staSit  höföu  á  baki  Hrdlfs,  ok  lamdist  h^ert 
bein  1  þeitn.     Hrólfr  slœmdi  sverðinu  á  hó\^^ 
Rönddlfs ,  ok  tdk  af  í  úlfliðnum ,  ok  allar  tfiép^ 
af  öðrum   fæti.     Röndölfr  reiddi  upp  stönginí  ^ 
með  annarri  hendi,  ok  laust  til  Hrdlfs  af  ölliib 
aflij  íylfan  kom  í  jörðina,   ok  sökk  til    miðsf' 
ea  Hrdlf  sakaði  ekki.     Hjd  Hrdlfr  pá  af  Rönd4^ 
dlfi  aðra  höndina,  svá  hiSn  féll  niðr,  snéri  hanny* 
Já  undan^  hann  veifaði  stúfunum,  ok   öskraði\^' 
sem  gríðúngr,  í  fví  höggr  Hrdlfr  undan  hon^  \ 
um  báða  fjdhnappana,    svá  peir  loddu  við  í  \ 


1 


30  K»  GaUNGÖ-HrÓlFS  SA6A.  325 

knésbótum,    drd  haun   'þá  slóðann   eptir    séi", 

ok  hljóp  beljandi   upp    í  fylkíng  Eireks   kon- 

úngs,  svá  allt  hrökk  undan;    drap  hann   meS 

pví  margan  mann.     Hrdlfr  ok  Stefnir  neyttu 

pessdi  ok  peirra  menn,  höggva  nú    ok  leggja 

hvern  mann,  er  fyrir  varðý  féll  ná  undvörp- 

um  lið  Eireks  konúngs.      Rönddlfr  gáði   ekki^ 

hvat   fyrir  var,  ok  hljöp   á   Brynjdlf,   svá  at 

hann  féll  á  bak  aptr  með  merkit,  ok  komst  méð 

nauðum  á  fætr,  ok  flýði  síðan.     En    er  menn 

Eireks  konúngs  sjá  merkit  fallit,  j^á  flýði  hvérr 

einn.      En  er  Eirekr   sér  pat,  flýr  hann  sem 

aðrir  til  borgarinnar,  en  ]þeir  Hrdlfr  okStefn- 

ir  ráku  fldttann,  ok  drápu  hvern,  er  {»eir  náðu,' 

varð  f»ar  svá  mikit  mannfall,  at  varla  má  tölu 

á  koma.     Rönddlfr  hljdp  út  á  ána,  ok  drekti  sér  j 

en  Eirekr    konúngr   ok  }>eirra  lið,    er  undan 

komst,  byrgðu  sik  inni  í  borginni,'ok   lauk 

með   pví    orrostuý    var   J>á    komit    at    kveldi. 

Hrolfr  fdr  'þá  til  herbúða  sinna,   ok  lét  binda 

sár  manna  sinna ,  hafði  ok  mart  fallit  af  liði 

hans;  en  er   áleið   kveldit,  saú  menn-Hrdlfs 

j>rjú  herskip  fara  at  landi;  jþeir  lögðu  í  lægi, 

ok    bjuggust   um;     eptir  pat  gengu  frá  skip- 

um   3  húndruð   manna,  J)at   var  allt  vaskligt 

lið   ok  velbúit.      Einn    maðr  var  par    stœrstr 

fyrir   liði.       pessir  menn  gengu    til   herbúða 

Hrdlfs,  ok  er  ^eir  finnast,  kennir  Hrólfr,   at 

par   er  kominn    faðir   hans    Sturlaugr   ok  Ei- 

rekr,  briiðir  hans ;    verðr  par  mikill  fagnafuudr 


X 


326       GAUNGn-HRÓLFs  saga.  .   80-31 K; 

með  Jieim  öUum  saman.    SpurSi  Hrtflfr  f5Sur 
sinn  tíðinda,  ok  af  ferSum  sínum.     Sturlaugr 
var  pá   gamall   m jpk ,    ok  hafði  lengi    aflagt 
herferðir;    sagðist  hann   hafa  spurt  til  ferSa 
Hrdlfs,   ok  hann  hefði  pví  fárit  af  Noregi  til 
Garðarikis/ at  veita  Hrólíi  lið.     Drukku  peir 
um  kveldit,  ok  höfðu  mikla  gleði.     Sturlaugr 
hafði  herklæði  sín,  ok  saxit  Vefreyjunaut ;  með 
honum  voru  margir  kappar  ok  hrejstimenn 
úr  Hríngaríki,  einn  af  |)eim  hét  Tjörfi'  hinn 
.  sterki,  annar  Bárðr,  priði  Garði,    f]örði  Atli, 
ilmti  Birgir,  sjötti  Sölvi,  sjöundi  Loðinn',  átt- 
undiKnútr  kveisa}  allir  voru  fiessir  hinir  mestu 
hreystimenn;  f)dtti  peir  Tjörli  ok  ^Knútr  bera 
lángt  af  jþeim ,   töku  peir  ná  náðir  á  sik  um 
nóttinay  ok  höfðu  vörðu  sterka. 

31.  At  Eireki  konúngi  dreif  mart  lið 
um  nóttina^  f»eir  úr  héröðum  söfhuðust  til 
hans,  en  peir  Grímr  œgir  ok  pdrðr  Hlés- 
eyjarskalli  komu  um  kveldit  með  dtöluligan 
her,  voru  með  peim  margir  kappar  ok  hei^ 
serkir,  ok  eru  12  nefndir:  einn  er  örn  enn 
ermski,  [Úlfr,  Hárr  ok»  Gellir,  Sörli^  síðnefr 
ok  Tjörfi,  Tjösnir,  Loðmundr%  Haki^,  Líf- 
ölfr  ok  Styrr  sterki,  Brúsi  beinserkrj  allir  VGra 
pessir  iUir  viðreignar,  ok  líkari  tröUum  enn 
mönnum,  pött  fjórir  vœri  verstir,  én  ^at  var 

« )  Torfi,  alhta&ar  C.  *)  dígri,  h.  t/.  C.  ')  Iti&ríU ;  íllr, 
Ilalli-  ok,  h^  A\  aiinar  UUi,  þrid^i  nttrr,^í;6r^i»  C«  *)  SöUi> 
C.       *)  Luíixiiindr,   C.     ^)  Ilerkir ,  C. 


y 


31  K. 


Gaungt/-Hrólfs  SAGA.        327 


TjösQÍr  ok  Gellir  ok  feir  bræír  Styrr  ok  Brúsí. 
VarS  uú  Eirekr  konúngr  feginn  f>eirra  komu, 
ok  sagM  peim,  hann  hef ði  fengit  mikinh  mann- 
skaða,  ok  Hrólfr  væri  ólíkr  flestum  mönnum 
fyrir  hreysti  sakir  ok  herklœððí,  er  hann  hafði^ 
var  oss  pat  mikit  dhapp,  at  Hrólfr  náði  sverð-^ 
inu  Hreggviðarnaut.  Grímr  segir:  vel  mun 
duga,  skulum  vér  pann  mannskaða  aptr  bæta  á 
morgin,  er  ^ht  fenguð  í  dag.  Leið  náttin,  en 
dagrkom,  bjuggust  nú  hvárirtveggju  til  orr- 
ostu.  Eirekr  konúngr  fdr  út  af  borginni  með 
allt  sitt  liðy  ok  skipaði  sínar  fylkíngar.  Brynj- 
dlfr  bar  enn  merki  hans,  en  undir  merkinu 
stdðu  8  berserkir:  Örn  erínski,  [Ulfr,  Haki% 
Sörli,  Llfdlfr,  Loðmundr^  Herkir,  Tjörfi  ok 
Grímr  œgir ;  stdð  hann  fyrír  framan  fylkíngar- 
merkit  Í  annan  arminn  var  pdrðr  Hléseyjar- 
skalli,  ok  var  borit  fyrir  honum  merki.  par 
voru  |)eir  Tjösnir  ok  Gellir,  Styrr  ok  Briisi  ok 
martannat  lið.  i  mdt  Eireki  konúngi  fylkti 
Hrdlfr  ok  Stefnir,  ok  með  jþeim  Knútr  kveisa' 
ok  Torfi  hinn  sterki.  Á  mót  pdrði  fylkti 
Sturlaugr  ok  Eirekr,  son  hans,  ok  peir  6  kapp- 
arnir:  Haddr,  Garði,  Atli,  Birgir,  S'ölvi  ok 
Loðinn.  Eigi  er  |>ess  getit ,  hverir  merki  báru 
fleiri  enn  Brynjdlfn  Liðsmunr  var  mikill,  svá 
at  konúngr  hafði  ^rjá  um  einn.  Síðan  var  í 
lúðra  blásit,  ok  eptir  pat  sigu  saman  fylkíngar 
með  dpi  ok  eggjan,  ok  miklu  vopnabrakij  var 

1)  Ulli,  Hárr,    C.      ^)  1/.  t  C,       ^)  þannig  C;  ok  Kesjí,  A. 


328     Gaungu-Hrólfs  saga.  31  K« 

fyrst  hör5  skothrf S ,  en  slian  höggorrosta ,  ok 
gengu  hrárir  sterkliga  á  aðra,  voru  margir 
^eir  hlutir  ok  atburðir  ^  at  jafnfram  báru  við, 
ok  verðr  |>o  fram  í  eiuu  senn  at  segja.  Möad* 
ull  dvergr  var  eigi  í  orrostu,  ok  stöð  á  hæð 
nokkurri}  hann  skaut  af  handboga,  ok  var 
mjök  mannskœðr  j  gengu  nú  hvárirtveggi  hart 
fram,  svá  eigi  purfti  sóknar  at  frýja.  í  mdti 
Grími  œgi  komu  peir  Knútr  kveisa  ok  Torfi 
hinn  sterki,  báðir  voru  peir  sterkir'  ok  fjöl- 
kunnigir }  peir  sdttu  hann  báðir  senn  lengi  dags^ 
var  f»eirra  atgángr  (svá)  harðr,  at  menn  urðu 
forða  sér  nœrri  at  vera.  Berserkirnir  konúngs 
gerSu  mikit  af  sér,  ok  gengu  i  gegnum  lið 
Hrdlfs,  svá  allt  hrökk  imdan,  varð  þar  margr 
gdðr  drengr  riki  sitt  at  missa;  engi  var  svft 
gdðrhjálmr,  eðr  pykkr  skjöldr,  at  eigi  yrði  at 
gánga  fyrir  peirra  höggum,  var  liö  Hrdlfs  báit 
til  fldtta.  Hrdlfr  haf&i  gengit  í  fylking  Eireks 
konúngs  ok  Stefnir,  ok  gerðu  par  mikinn  skaðsi 
áðr  jþeir  sáu ,  hversu  berserkirnir  gengu  hart 
fram,  snéru  f>eir  pá  í  mdti  |>eim,  ok  er  f>eir 
fundust,  var  par  ekki  stdrra  höggva  at  frýja,  er 
hyárir  greiddu  öðrum.  Hrdlfr  hjd  til  Arnar^ 
en  hann  kdm  skildi  við,  ok  tök  hann  sundr, 
en  blx>ðrefillinn  reist  allan  kviöinn,  svá  út  féllu 
iðrin.  Eptir  pat  lagði  hann  Herki  í  gegnum, 
ok  (hjd)  báða  fætr  undan  LífdlG.  Stefnir  lagði 
meðspjdti  tilUlfs*,  en  hann  kom  skildi  fyrir 

»)  liamramir,  C.      *}  Ulln,  alUia&ar  C. 


31 K.  Gaungu-Hrólfs  saga.       329 

lágit,  ok  gökk  {  gegnutn,  ok  svi  í  lærit>  vár 
pat  mikit  sár.  Ulfr  h]ó  spjotit  ai  skaptinu. 
Hárr  hljöp  ok  fram  at  Hrdlfi'y  ok  laust  með 
gaddakylfu  utan  á  hjálminn,  svá  honum  hélt  við 
dmegin  |  ok  hrapaði  at  Uiii,  ok  stakk  við  hon- 
um  sverðinui  enbrynjan  dugði  eigi,  ok  gekk  i 
gegnum  hann.  Loðmundr  lagði  til  Stefnis, 
[^ar  er  kálfann  tók^,  ok  i  gegnum  k4lfann« 
Hrdlfr  kom  at  pvi,  ok  höggr  báSuín  hðndunum 
i  höfuðLoðni%  ok  klauf  hannallan  niðr  igegn- 
um,  (svá)  at  i  jðrðu  nam  staðar.  í  |>vi  lögðu|)eir 
SÖrli  ok  Tjörfí  at  Hrdlfi.  Hárr  laust  meS  kylf- 
unni  um  hrygg  Hrdlfs,  hefSi  [>at  orðit  hans 
bani  j  ef  eigi  hefði  kápan  hlíft  honum  ok  her- 
klœðin,  en  hann  féll  á  bœði  kné.  Hann  spratt 
upp  skjdtt^  ok  hjd  á  fdt  Hárs,  svá  aftdk  i  hnjálið- 
unum.  Hrdlfr  slæmdi  ok  sverðiilu  utan  á  siðu 
Tjörfai  svá  hann  tdk  sundr  i  miðju.  Sörli  leit- 
aði  pá  undan^  ok  hnykti*^  á  annan  fdtinn,  ok 
laftidi  með  kylfunniy  hvat  er  fyrir  varð.  Hann 
drap  11  menn  ^  áðr  Stefnir  hjd  hann  banahögg» 
lét  hann  lif  sitt  með  gdðan  orðstýr,  var  nú  hörð 
orrosta.  Eirekr  konúngr  ok  Brynjdlfr  drápu 
margan  m^nn,  Möndull  skaut  Eirek  konúng 
[með  pilu'  gegnum  handlegginn.  peir  Hrdlfr  . 
ók  Stefnir  sækja  nú  hart  fram  á  nýrra  leik, 
])vi  mjök  hallaðist  á  |>á  bardáginn.  peir  komu 
par  at ,  er  J^eir  höfðu  við  ázt,  Grimr  ok  Torfi 

I)  Stiirlaugi,  C.     *)fyrir  neéTan  kapuna^  C'    *)  Lauímundi, 
C.     *)  Hárr  hnekti,  C.     *)  w.  »  C. 


330      Gaungu-Hrólps  saga.  31  k# 

ok  Knútr,  ok  var  f>ar  jörðu  umsnúit;  lyktaSi 
8T&  þeirra  viðreigxi)  at  Knútr  var  dauSry  en 
Torfi  öfær  fyrír  sára  sakir.  Grimr  var  möðr 
tttjök  I  en  Jfó  hafði  hann  drepit  þá  enn  margan 
mann.  Hrölfr  ok  Stefnir  höggva  til  hans  báð- 
ir  senn,  en  hann  fdr  niðrí  jörðina  undan,  pví- 
líkt  sem  á  vatni  vœri.  ^  Frá  pvi  er  nú  at  segja, 
er  jafnfram  bar  við  ^  at  peir  Sturlaugr  sækjast 
i  annan  fylkíngararm  ^  gengu  par  h várir  í  lið 
annarra  með  stdrum  höggum  ok  sterkum  sp jdta- 
lögum^  var  par  mikit  mannfalL  Sturlaugr  hjdy 
ok  lagði  til  beggja  handa  með  saxinu  Vefreyju- 
nauti  purfti  sá  engi  um  sár  at  binda,  er  skeinu 
^ékk  af  því.  Eirekr  9  son  hans ,  fy Igði  honum 
yél^  ok  feldi  margan  mann.  pdrðr  Hléseyjar- 
skalli  gekk  með  miklu  kappi  mdt  Sturlaugi| 
hann  atti  fram  berum  skallanum,  en,  pd  á 
hann  væri  höggvit  með  sverðum  eðr  öxum ,  þi 
beit  ekkiy  pví  mátti  hann  öruggr  framgánga. 
peir  Norðmennirnir,  40  af  mönnum  SturIaugS| 
komu  mdti  honumy  ok  sdttu  allir  at  honum,  en 
hann  varðist  með  miklu  kappi.  í  öðrum  stað 
mœttust  peir  Styrr  sterki  ok  Brúsi  beinserkr, 
en  í  moti  f)eim  kom  Haddr  ok  Garðr,  Birgir  ok 
Sölfi,  gengu  peir  prír  at  hinum  tveimr,  ok 
{lurftu  jþeir  allra  handa  við,  var  |>eirra  sdkn 
bæði  hörð  ok  áköf,  ok  eru  peirra  högg  ok  lög 
eigi  með  atvikum  greind ;  en  svá  lauk  peirra 
fundif  at  f»eir  Styrr  ok  Brúsi  sprúngu  af  mæði. 


áí  K*         GAinrcn-HRÓLFs  sag a.       33 1 

höf 8u  ^eir  ]f&  drepit  [Hadd  ok  <  Garð,  ok  höggv- 
it  báðar  hendr  aí  Sölva,    en' Birgir  var  ui)ök 
6ár.      Sölvi  hljdp  at  einum  manni,    ok  setti 
hausinn^  fyrir  brjdst  honum,    svft  inn  gengu 
brfngspalimar^  var  pat  hans  bani.     Eptir  'þap 
feldi  hann  annan,    ok  beit   sundr  barkann  £ 
peim,  var  hann  pi  Iag5r  spjöti  í  gegnum,  ok 
lét  hann  líf  iitt  með  mikilli  hreysti.     Loðinh 
ok  Atli  sóttu  tveir  Gelli,  ok  var  peirra  fundr 
harSr^  pví  hann  var  it  mesta  iUmenni^  sœriiu 
jþeir  hann  mörgum  sámm.       Gellir  hjó  Atla 
meS  bryntröllsbroddi,  en  hann  kom  í  hjálm- 
inn,   ok  klauf   hann^  svá    i  heila  nam  staS* 
ar«     Lo&inn   vildi  hefna  hans^    ok  lagði  meS 
sverði  til  Gellis  í  gegnum  brynjuna,  ok  í  lær- 
it,  vajrð  f>at  mikit  sár.     Gellir  hjó'þi  til  Loð-' 
ins,  ok  kom  á  viðbeinit,    ok  tök   þat  sundr, 
ok  sneið  hjartat;  féll   hann  dauðr  niðr.     pá 
kom  at  Eirekr  Sturlaugsson^   ok  höggr  Gelli* 
banahögg.      Ná  finnast  J^eir  Tjösnir   ok  Stur- 
laugr,  höggr  hvárr  til  annars,  ok  varð  hvárgi 
sár.     Hann  hjó  af  Tjösni  allan  skjðldinn,  en 
þó    hörföi    Sturlaugr    fyrir    stdrum    hðggum 
Tjösna^   MonduII  sir  f>exta-,  hann  leggr  ðr  á 
strengi  ok  skýtr  einni  krdkör  í  augat  á  Tjðsna^ 
svá  lángt  sökk  uppá  skaptit.      Tjösnir  gr(pr  í 
örvarskaptit;  ok  slítr burt  örina, ok  var  pariá  aug^ 
at.      pessu  sœtir  Sturkugr,    ok^'haggr  í  pví 
Tjösna  sundr  i  mi&ju^  svásér  féll  hvorr  hliitr* 

>;  «r.  »  C.     ^)  hjtlmiiui,  C.  * 


332  GaUSGU-HrÖLFS  8A6A«  31  k. 

inti.  Sturlaugr  sér  nú^  hversn  mikiaa  skalia 
pórix  gerir  honum^  svft  náliga  var  li6  hanskom- 
it  á  flöttai  en  sumt  drepit}  sækir  hánn  nú 
(ángat  til  y  er  pórfir  er ,  en  hann  snýst  i  mdti, 
ok  varð  peirra  einvígi  bœði  hart  ok  lángt ,  f»ar 
til  er  Sturlaugr  kom  staðhöggi  á  pörð,  fiat 
kom  í  skalla  honum ,  ok  bilafti  eigi  heldr  enn 
vant  var.  pat  högg  varð  svá  mikit^  at  hann 
klauí  höfuð  pórðar  ok  allan  búkinn  niðr  f  gegn- 
um|  svá  hann  féll  í  tveim  hlutum  til  jarðar. 

■ 

Sturlaugi  vannst  at  með  ýkjttná,  ok  varð  hon- 
um  saxit  laust|  ok  smaug  niðr  i  jörðilna,  ok 
Cannst  aldri  siðan.  Um  |>enna  atburð  grein* 
ast  mjök  bœkry  at  Jiví  svá  segir  'i  Sturiaugs 
sögu  ok  fleirum  öðrum  sögum,  at  hann  hafi 
orðit  sdttdauðr  heima  i  Hríngaríki,  ok  væri 
fiar  heygðri  en  hér  segir  svá,  at  'eptir  fall 
pdrðar  kcim  Grimr  œgir  upp  úr  jörðunni  á 
baki  Sturlaugi,  ok  hjö  með  mæki  um  hrygg 
honum,  svft  tœki  sundr  i  miðju ;  vitum  vér  eigi, 
hvárt  sannara  er.  Eirekr,  son  hans,  sér  |>etta, 
"pvi  hann  var  nær  staddr}  hann  hjó  til  Gríms 
með  sverði  af  mikiUi  reiði,  ok  kom  á  öxl 
honam,  ok  gnast  við,  sem  i  stein  kæmi,  ok 
beit  ekki  á.  Grimr  snérist  i  mdti  Eireki,  ok 
spjö  eitri  i  andlit  hbnum-  svá  heítu,  at  hann 
féll  I>egar  dauðr  niðr.  Allir  menn  skelfSust 
við  J>essa  sýn,  en  þó  var  enn  hörð  orresta  ok 
mikit  mannfalL  Ok  er  Hrdlfr  vissi  ^essi  tíð- 
indi,  varð  hann  reiðr  mjök,  ok  sparði  hann  |>á 


3t-32  K.        GAUNGU^HaÓLFS   8AGÁ.        333 

ekki  Hreggvi^arnaut ,  ok  h]á  bðÞÍÍi  hart  ok  titt, 
svá  allt  hrökk  undan,  |>at  er  fyrir  var,  drap 
hann  stundum  tvo  eðr  |>rjá  í  einu  höggi,  ok 
dð  ])Vilíkt  fram,  sem  hann  Tæði  púngan  ár- 
straum.  Örrosta  |>essi  stö6  allan  daginn^  til 
pess  at  svá  var  myrkt,  at  eigi  var  vígljóst,  lét 
J>á  Eirekr  konúngr  halda  upp  friSskildi,  ok 
gafst  upp  orrostan.  Fdr  konúngr  í  borgina 
með  sitt  li<Sy  en  Hrdlfr  til  herbúða  sinna ,  ok 
voru  bundin  sár  manna  |>eirra  ^  er  lífvænir 
voruj  en  svá  hafði  fallit  lið  Hrdlfs  ok  Stefnis, 
at  eigi  voru  meir  eptir  enn  tvœr'  púsundir 
manna  af  öUum  |)eirra  her,  ok  fiest  allt  mjök 
sárty  var  nú  illr  kurr  i  liðinu';  tdku  menn 
|)á  á  sik  náðir,  ok  sofnuðu  skjdtt  eptir  mikla 
mæðu. 

32.  En  pegar  menn  voru  i  svefiii ,  stdð 
Hrólfr  upp  mjök  hljdðliga*  Hann  gekk  |)áng- 
at^  sém  Dúlcifal  var,  ok  sté  á  bak  honum ,  ok 
reíð  til  |>ess  er  hann  kom  til  Hreggviðar  haugs; 
túnglsljds  var  bjart;  Hrólfr  sté.  af  hestinumy 
ok  gekk  uppá  hauginn;  hann  sér,  hvar  Hregg* 
víðr  konúngr  sitr  utan  undir!  hauginum  ok 
horiir  mót  túnglinuý  ok  kyað : 

Gleðst  Hreggviðr 

af  gdðri'  för 

Hrdlfs  hins  hugdjarfa 

híngat  tillanda; ' 

.  »)  3,  C.     ^)  ok  eggjnd'u  fleslir  at  flyjá,  h,  ».   C,      ^^)  þanníg 
C;  frœgn,  jL 


834     GAiniGD-HR<SLFs  sa^a^         32  k. 

mnn  rekkr  sá 
;  xæsis  hefna 

á  Eireki 

ok  öllum  peim. 
Gle&t  Hreggyiðr 

af  Gríms  dauða 

pdrðar  ok  'þar  meS 

fnjóta  lífstundir; 

mun  flokkr  sjá 

fjanda  niínna 

fyrir  Hrdlfi 

hnlga  verða. 

Gleðst  Hreggviðr^ 

Jfá  Hrdlfr  fœr 

úngrar  meyjar 

íngigerSar; 

mun  Hdlmgarði 

hilmir  stýra 

Sturlaugssonr'i 

standi  kvœSL 
Gekk  'þi  f ram  Hrdlfr^  ok  kvaddi  hann  virSuliga. 
Konúngr  tók  vel'kveðju  hans,  okspurði,  hversu 
honum  gengi  tiL  Hrdlfr  segir:  g)örla  munu5 
fiér  I>at  vita  pikjast^  |»dtt  ek  segi  par  eigi  a^  en 
púngt  heíir  oss  orrostan  veitt  hér  til  sakir  pess 
mikla  mánnskaða,  er  vér  höfum  fengit,  ok  er 
y ðr  nú  til,  at  leggja  nokkur  gdð  ráð^  at  oss  verði 
liSsemd  at.  Hreggviðr  mœltí:  nú  þiki  mér 
góð  efni  íy  at  þá  munir  geta  hefht  mín^  ok  mun 

«)  ok,  b.  V.  c 


S2K.         Gaungu-Hbólfs  saga.     336 

pér  sigrs  avLÍit  ybt^  »  ^ó  rfllkligt  >iki.  ,  Hér 
erutvœr  byttur,  er  |»ú  skaltvið  taka  okskeinkja 
öllum  pínutn  mönnum*  af  annarri,  |)egar|>eir 
yakna  i  morgin ,  en  af  hinni  minni  byttunni 
skulið  |>ið  Stefnir  drekka,  ok  mun  ykkr  paðan. 
af  enginn  hlutr  at  áskilnaði  verða ;  kann  ek  |iér 
|»at  at  segja,  at  Stefnir  œtlar  sér  íngigerði, 
ddttur  mína,  pegar  hann  sá  fegurð  hennar,  en 
eigi  porgný,  föður  sínum^  eðr  pér.  Nú  ann  ek 
f>ér  at  njöta  hennar,  enda  mun  Stefni  I>at  vel 
líka,  er  |>i!S,vilt  vera  láta,  pegar  pið  hafið  af 
byttunni  drukkit.  Hér  er  ok  knífr  ok  belti,  er 
ek  vil  gefa  pér,  ok  munu  eigi  ^vilikir  gripir  á 
Norðrlöndum  finnast,  skaltú  peim  einum  manni 
gefa  I>aty  er  f>ú  pikist  mikit  gott  eiga  upp  at 
unna,  en  nú  munum  við  hér  skilja  at  sinni^  ok 
aldri  síðan  sjást  j  skaltu  nú  hauginn  aptrbyrgja, 
sem  ek  hefi  pér  áðr  fyrir  sagt ;  berr  pú  kveðjtl 
mína  íngigerði,  ddttur  minni,  vildi  ek  til  f>íii 
hyrfi  öU  sú  hreysti  ok  hamíngja,  er  mér  hefii: 
áðr  fylgt;  far  nú  heiU  ok  vel;  gángi  ]>ér  all* 
ir  hlutir  eptir  dskum !  Siðan (fór) Hregg viðr  öfugr 
inni  hauginh ,  en  Hrólfr  byrgði  aptr  hauginn^ 
sem  honum  var  boðit^  ok  sté  síðan  á  Dúlcifal| 
ok  snéri  heimleiðis.  £n  er  hann  var  m)ök 
kominn  atherbúðum,  för  Stefnir  par  í  móti 
honum  með  alvæpni  mjök  reiðiligry  ok  mælti; 
illa  hefir  ]>ú  gert,  Hrdlfr !  er  ^ú  liefir  gengit  i 
Hreggviðarhaug,  ok  vilt  pér  einum  friBegða,  ok 


336  GaUHGU-HrÓLFS  5AGA«      '         32  K« 

hyggst  ]^ar  meS  at  fá  íngigerSa'r  kondngsdóttur, 
en  {>at  er-J>ó  eigi  þess  vissara.  Hrdlfr  segir: 
enga  frægð  hefi  ek  í  pessu  unnlt,|)ött  ek  bafiyíS- 
ara  farit  náttlengi$  heldr  enn  'þúj  hefi  ek  aungr- 
an  hug  á  pat  lagt,  at  ek  mundi  kondngsddtt- 
;pr  fá,  mun  sá  hennarnjdtay  er  lagit  verðry  hvat 
er  hvergi  hugsar.  Segir  Hrdlfr  ]>á  Stefni  af 
sinni  fer&  til  haugsins,  ok  sýndi  honum  bytt- 
urnari  settust  peir  |>á  niðr,  ok  drukku  af  bytt- 
unni,  ok  póttust  J>eir  við  pann  drykk  mikit 
atyrkna  |  gerðist  Stefnir  ]^á  blíðr  við  Hrdlf ,  ok 
segir  honum  makligast  at  njdta  íngigerðar:  ok 
er  f>at  sannligra  at  f>ú  fáir  hennar ,  heldr  enn 
faðir  minu)  svá  gamall  sem  hann  er.  Gengu 
þeir  sí5an  til  herbúða  sinna^  ok  svófu  f>at,  er 
nœtr  var  eptir.  Arla  um  morgin  vakti  Hrdlfr 
lið  sitt,  ok  skenkti  öUum  af  byttunni,  en  peg- 
ar  hverr  hafði  afdrukkit,  kendi  enginn  sinna 
BÍraj  f>ott  áðr  vœri  dfærir,  f>egar  sezt  hafði 
með  f>eim;  eggjuðuj^eir  mest,  at  berjast  skyldi, 
er  áðr  vildu  harðast  flýja.  MönduU  sá  i  bytt- 
una,  oksegir  slíkahluti  vinsamliga:  en  jþd  vil  ek 
ekki  ^etta  öl  drekka,  mega  f>vi  allir  ógrliga 
framgánga^  at  oss  kemr  gdð  dagveizla,  áðr 
enn  sjá  dagr  er  úti,  en  f>d  munu  f>eir  tíðindi 
segja  kunna*  Herklæddust  nú  allir,  ok  bjuggu 
sik  til  orrostu.  MÖnduU  mælti  J>á:  nú  mun 
sá  dagr  kominn,  Hrólfr !  er  þú  munt  f>urfa  kápu 
fqnnar ,  er  hir  ein  brún  silkiblaka ,  er  f>ú  skalt 
setja  innan  imdir  kápugrimuna^  ok  aldri  henni 


32-33  K.     Gaungu-Hrólfs  saga.       337 

frá  andlitinu  létta,  pó  "þhr  kunni  lieitt  at  verða. 
Hrdlfr  tók  vi8  blökunni,  ok  bjd  svá  um^  sem 
dvergr  sagSi  fyrir.  Fóru  feir  nú  til  vígvallar, 
ok  fylktu  liði  sinu,  oksýndu  sik  búna  atberjast; 
tóku  |)eir  sér  annan  orrostustað,  |>vf  sá  hinn 
sami  mátti  eigi  vera  fyrir  valfalli.  M önduU  gengr 
tysvar  rángsælis  kríngura  valinn ;  hann  blis  ok 
blístraði  í  a^ar  ættir ,  ok  puldi  |>ar  forn  fræði 
yfir,  ok  sagfii  pann  val  |>eim  eigi  at  meini 
verSa  mundu. 

33*  Eirekr  konúngr  hafSi  farit  í  borgina 
um  kveldit  eptir  orrostuna,  at  bindá  sár  sinna 
manna ;  hafði  hann  mikinn  mannskaða,  ok  látit 
alla  kappa  sína,  svá  at  Sörli  síðnefr  lifði  einn 
eptir  af  öllum  |>eim,  er  Grími  ok  pdrði  hafði 
{>ángat  fylgt,  dreif  til  konúngs  mikit  li5  úr 
h&ruðum  bæði  nætr  ok  daga.  pdttust  peir Ei- 
rekr  konúngr  ok  Grímr  hafa  ráð  peirra  Hrdlfs  í 
hendi  sér  fyrir  liðsmunar  sakir,  bjdst  núGrímr 
við  mörgum  brögðum  um  ndttina,  ok  peir 
Brynjdlfr.  Sár  pat,  er  Eirekr  konúngr  fékk  { 
handlegginn  af  pílu  |>eirri,  er  Möndull  sendi 
honum,  tdk  mjðk  at  |>rútna,  ok  var  honum 
höndin  dvíg.  Um  morgin  árla  reið  Eirekr 
konúngr  út  af  borginni  með  allan  sinn  her; 
skikkaði  hann  fylkíngum  sfnum,  ok  var  skotit 
skjaldborg  um  hann.  Brynjdlfr  skyldi  verja 
skjaldborgina,  en  sá  maðr  bar  merki ,  er  Snákr 
hét  $  Grimr  œgir  i  annan  arm  ok  Sörli  síðnefr. 

FoHVALDAR  SðOVa  NoBÐRLASDA^  3Sl»DX.      J^ 


338     Gávngu-Hrólfs  saga.  33  k*  - 

Liðsmunr  var  svá  mikiU)  at  6  roru  um  einn 
Hrdlfs  manna.  En  er  hann  sér  pat^  segir  hann 
sÍDum  mönnum^  atpeir  skulu  ekkifylkja:  ok 
raunum  vér  renna  at  riðlum  30  eða  40  í  flokk^ 
at  eigi  verði  hríagr  um  oss  sleginn  af  peirra 
f  jölmenni ;  mun  ek  skipa  mér  mdti  Grími  œgi, 
en  Stefni  möti  Eireki  konúngi,  ok  með  honum 
Torfa,  enpéry  Möndull  dvergr !  œtla  ek.atsjávið 
göldrum  Gríms,  at  eigi  geri  hann  vorum  mönn- 
um  Kftjdn  með  sinni  fjölkýngi.  MönduU  gekk 
|>á  f ram ,  ok  var  kominn  í  kúSL  svartan ,  ok  var 
hvergi  bert  á  honum.  Undir  annarri  hendi 
haf  6i  haan  belg  stdran ,  ok  var  innan  meS  dýr- 
skinni  en  utan  með  gult  klæði;  boga  ok  örva- 
mæli  hafði  hann  í  annarri  hendi;  öllum  j^dtti 
búnaðr  hans  undarligr.  Grímr  gengr  |)ángat, 
er  valrinn  lá,  ok  velti  peim,  er  dauðir  voru,  ok 
vildi  uppreisa,  en  gat  eigi ;  gerist  hann  nú  svá 
hræðiligr  at  í  sinni  ásjdnu,  at  flestir  menn  jþorðu 
'eigi  í  móti  honum  at  sjá,  |>ví  augu  hans  voru 
sem  eldr,  en  svarlr  reykr  úrnösum  ok  munni 
méð  hinni  sterkusta  f ýlu.  Skjdtt  eptir  þat  æptu 
hvortveggju  herdp,  ok  gánga  hvárir  mdti  öðr- 
um.  Grímr  öskraði  svá  hátt,  at  hans  hljdS 
.barst  yfír  allt  herdpit.  Han;a  hljdp  fram  fyrir 
fylkíag  síaa,  ok  hristi  einn  poka,  en  par  úr 
f  ýkr  ein  dumba  svört,  ok  at  mönnum  Hrdlfs ; 
.en  er  MdnduU  sá  |»at,  gengr  hann  fram,  ok 
hristi  belg  sinUy  ok  blés  ]>aF  úr  vindi  miklum 
í  mdti  dumbunni,  svá  hún  fauk  aptr  í  augu  á 


33  K.  GA0N€U-Hr6lF8  SA6A«         339 

Grínis  mönnum  ^  svá  |>eir  urSu  ]^egar  blindir, 
ok  féllu  áfram,  ok  voru  fdttroðnir  til  bana  af 
afiium  mðnnum.  Grímr  varð  nú  reiðr  mjðkf 
liann  léggr  örina  á  streng ,  ok  ftkaut  til  Möhd« 
uls,  en  hann  skýtr  i  mdti,  ok  mœttust  Örram- 
arí  oddana^  ok  féllu  niðr  báSar,  fdr  svá  prjá 
f  fma.  pessu  jafnfrara  tdkst  harðr  bardagi  með 
braki  ok  kalli ,  er  hverr  eggjar  annan ,  |>vi  svá 
voru  menn  Hrdlfs  ákaBr ,  at  {)eir  eirðu  aungU| 
létu  sem  peim  vœri  viss  sigrinn.  Stefnir  gekk 
hart  fram  mdti  Eireki  konúngi^  ok  með  hon- 
um  Torfi  ok  Birgir.  peir  ruddust  um  fast,  ok 
er  seint  at  telja  högg  ok  lög  j^eirra  ^  er  |>eir 
drápu  margan  mann^  svá  varla  mátti  tölu  á 
koma«  Brynjdlfr  gengr  nú  ok  hart  fram  ok 
Snákr  merkismaðri  svá  peir  feldu  i  fyrstu  hriS 
40  riddara.  Hrdlfr  kemr  mdt  Grimi  œgi,  ok 
höggr  til  hans »  en  hann  barst  undan  i  lopt  upp 
t  flugdreka ,  pk  spjó  eitri  y fir  Hrdlt.  MönduU 
var  nœr  staddr,  ok  brá  undir  belgnum,  svá  hann 
fyldi  af  eitrinu;  hann  hljdp  með  belginn  at 
Sörla  siðnef ,  ok  steypti  í  andlit  honum^  sv& 
hann  féll  dauðr.  Grimr  varð  pá  at  manni ,  en 
{id  hafði  hann  drepit  9  menn,  með  eitrinu. 
Griipr  hljdp  pá  at  dvergnumi  ok  vildi  taka  hann  j 
en  MönduII  vildi  ]>ess  eigi  biða^  ok  fdr  í  jörð 
ni%r,  |>ar  sem  hann  var  kominn.  Grjímr  fdr  ok 
uiðr  eptir  honum  ^  svá  saman  lauk  jörðina  fyrir 
efan  höfu6peim«     Hrdlfr  gengr  nú  fram  hart^ 

Y2 


340        Gaungð-Hrólfs  saoa.  33  K«. 

t 

ok  höggr  til  beggja  handa,.  urðu  ^eir  léttir  fyrir 
honunii  féll  nú  hverr  um  pveran  annanj  aung- 
um  ^urfti  hanu  at  gefa  meir  enn  eitt  höggý 
gaf  sá  hverr  dauðann  fy rir  lífit  9  er  hann  náði 
sverðinu  til^  ok  báðar  hans  hendr  voru  bldðg- 

,  aðar  til  axlar  upp,  bauð  nú  flestum.  hans  fram« 
gánga  dttai  var  orrostan  mjök  mannskæð  i  báða 
armana.  pvínœst  sáu  nokkurir  menn  frá  orr- 
ostanni,  at  15  skip'  rda  at  landi,  sem  mest  geta. 
pau  lögðu  í  lœgi ,  gekk  mart  lið  frá  skipunum 
ok  mjök  yigligtj  tveir  menn  voru  hér  mestir. 
vexti,  ok  höfðu  grímur  fyrir  andliti.  peir 
gengu  pegar  til  orrostu  með  Hrólfi ,  ok  kvomu 
mjök  í  opna  skjöldu  £ireki  konúngi ,  ok  gerðist 
mikit  fldtta  roð  í  liði  hans,  voru  grímumenn 
ákafastir,  ok  hjuggu  bœði  dtt  ok  títt;  var  nú 
svá  aköf  orrostan,  at  húa  var  aldri  iyrr  |>vilik« 
par  mátti  sjá  margan  skjöld  kloiinn  ok  sterkan 
hjálm  brotinn  ok  brynjur  slitnar  ok  margan 
mikilsháttar  mann  lágt  liggja.     £ngi  lét  sér  par 

"  aimars  víti  at  varnaði  verða.  par  var  skotit 
spjdtum,  gaQokum^i  flettískeptum,  handsöxum 
ok  mörgum  öðrum  skotvopnum.  Hrölfr  sœkir 
nú  fram  at  skjaldborginni ,  ok  varð  J>ar  hörð 
viðtaka.  Grfmr  segir  kemr  jþá  aptr  til  orrost* 
unnar,  ok  var  mjök  dfrýnligr,  drap  hann  jþá 
hvern,  cr  fyrir  honum  varðý  i  mdti  honum 
komu  J>eir  Birgir  ok  Torfi  ok  báðir  grimume^ni 
ok  sdttu  at  honum  allir  með  miklu  kappi^  ok 

')  /itV  byrjw  C  (^ptr,      *}  gaflaukuin^   C. 


3aK.  Gaungu-Hrólfs  saga.      341 


komu  peir  aungu  sári  á  hann,  greiddi  hann 
f^eim  mörg  högg  ok  stór,  urðu  peir  bœM  sárir 
ok  móSir.  petta  var  allt  jafnsnemma,  at  jStefn- 
ir  mœtti  Svala,  ok  h]ó  til  hans  með  sverðiý 
pat  högg  kom  1  skjöldinn,  ok  tdk  af  pat,  er 
nam,  ok-isundr  merkisstaungina*  Svalr^  hjé 
i  mdtii  ok  klauf  í  sundr  allan  skjöldinn,  ea 
Stefnir  varð  ekki  sárj  hann  hjd  til  Svals,  ok 
koth  utan  á  hjálminn,  ok  rendi  af  barðit,  ok 
niðr  á  öxlina,  ok  tök  i  sundr  axlarbeiúit  ok 
inn  í  búkinn,  ok  fékk  hann  bana ;  var  nú  merki 
Eireks  konúngs  i  gras  fallit.  petta  sér  Brynj- 
ölfr^  ok  sækir  nú  í  móti  Stefni  mjök  iUiligr 
ásýndar;  hann  var  tenntr  sem  villigöltr,  hana 
höggr  til  Stefnis,  ok  hvorr  til  annars,  ok 
beit  ekki  á  Vefreyjunauty  beit  ok  ekki  sverð* 
Stefnis  á  Brynjdlf.  peir  hjuggust  lengi,  ok 
varð  Stefnir  mjök  mdðr,  par  til  er  sverðit  gekk 
sundr  undir  hjöltunum.  pá  rann  Stefnir  und« 
ir  Brynjólf,  en  hann  tok  i  mdti  mjök  sterkliga, 
Brynjdlfr  beit  i  öxl  Stefnis,  ok  klypti  holdit 
burt  af  beininu  svá  mikit,  sem  hann  fékk  yfir 
ginit,  pvíat  eigi  tóku  tennr  hans  igegnum 
kápuna.  Stefnir  varð  við  karlmannliga  9  ok 
{»reif  hendi  i  munn  Brynjólfs^  ok  reif  allt  út  at 
eyra,  var  hann  "þá  mjök  dkyssiligr,  glímdu 
I^eir  SV&  lengiy  at  ýmsir  hörfuðu,  par  til  at 
Brynjdlfr  féll  á  bak  aptrum  Sval;  spenti  hann 
J»á  báðum   höndum  hrygg  Stefnis  svá  fast,  at 

*)  Svalr,  Svula,  aU*talSar   C. 


342         GaUN6U--HrÖlP8  SAGA.  33  k. 

bana  mátU  siv  hvergi  vfkja,  varð  Hann  and^ 
litinu  at  forðai  aem  hann  mátti,  at  Brynjdlfr 
biti  hann  eigi.  Ná  er  frá  Hrölfi  at  segiai 
haAn  sækir  at  8k)aldborginni  með  miklum 
grimmleik  |  fékk  hann  par  mörg  högg  ok  lög 
ok  mikla  at^dkni  "þvi  |>ar  var  allt  it  hraustasta 
mannval  Eireks  konúngSi  hefði  hann  Jiar  feng* 
it  mörg  sár  ok  mikinn  skaða^  ef  eigi  hefði 
kápan  hlíft  bonum  ok  herklæðin.  pá  drap 
Hrölfr  einn  sjötigi  riddara  j  Hrölfr  rauf  þá  alla 
sk)aldborgina  $  Eirekr  konúngr  varðist  vel  ok 
kœnliga,  hann  kallar  hárri  röddu  á  Grím  segii 
ok  bað  hann  duga  sér  pk  hUfa  nú  aungu. 
£9  er  Grímr  bey rði  |>at  |  skundar  hann  'þáng^ 
at,  Hann  hafði  |)á  drepit  Torfa  ok  Birg]| 
ok  særða  grímumenninai  en  annan  til  dlífiS| 
hafði  bann  verit  stundum  flugdreki|  en  stund- 
um  ormri  gölfr  ok  griðúngr  eðr  önnur  skað- 
samlig  skrípi^  I>£^u  er  mönnum  eru  mein- 
samligust;  ok  er  Hrölfr  sér  hann,  pá  mælti 
hann:  enn  muntu  sökkva  þhr  i  jörð  niðr,  sem 
í  gær,  er  við  fvmdusti  núfar  þú  híngat,  jEgir} 
o]c  berst  við  mik!  el  þú  poriri  |>ár  til  erann- 
.arhvorr  okkar  fellr.  Grímr  sagði:  |»at  skaltu 
fjnna,  at  ek  er  hérkominni  ok  hjd  til  HrdlfSi 
en  Hrölfr  í  tnóúj  |)ar  mátti  s)á  stór  högg  ok 
ákafa  sókui  er  hvorr  veitti  öðrumi  en  aldri 
l^juggu  peir  svá  stórt,  at  nokkut  biti.  peirra 
atgángr   var   svá  harðr^    at  allir  stukku  frá| 


33  K.  GauNCU-HrÖLFS  ðAGA.         343 

peir  er  f  n4nd  voru,  en  svá  hrokk  eldrinn 
úr  vopnunum,  er  pau  mœttust^  at  atla  vega 
sundraði  af.  Enn  mikli  grímumaðr  mœtti  Eireki 
konúngi,  ok  var  peirra  atgángr  m\6k  harfir; 
Eirekr  koniingr  hafði  skjöldinn  á  Jieirri  hendi^ 
er  sár  var,  en.hjó  með  hinni  bæði  mart  ok 
stdrt,  pví  hann  var  hinn  mesti  kappi.  Svá 
iðndaði  peirra  viðskipti,  at  grímumaðr  klauf 
af  konúngi  allan  skjöldinn ;  eptir  f»at  hjd  hann 
t)á)$a  fætr  undan  Eireki  konúngi^  ok  drap 
^hann;  síðan  l^  hann  lif  sitt  með  mikilli 
hréysti ;  brast  pá  flötti  í  liðinu,  ok  flýði  hverr, 
sem  mátti^  tökst  nú  mannfallit  á  nýan  leiky, 
er  víkíngar  ráku  fldttann  drengiliga.  peirHrdlfr 
ok  Grímr  hörfuðu  úr  fylklngunni,  ok  börðust 
með  miklu  kappi,  {>ar  til  er  Hrdlfr  skoraði 
sundr  mæki  Gríms  í  miðju  með  HreggviSar- 
naut.  Grímr  hljdp  pá  á  Hrólf  sterkliga ;  varS 
Hrdlfr  pá  at  kasta  sverðinu^  ok  tdk  á  mdti. 
Grfmr  hamaðist  pá,  svá  hann  dS  jörðina  til 
knjá,  en  Hrdlfr  barst  undan',  ok  varð  at  forða 
sér  við  f&Uum.  Grímr  spfd  stundum  eitri, 
stundum  eldi  á  Hrdlf,  svá  fat  hefði  hans 
bani  orðit,  ef  eigi  hefði  kápan  fyrir  verit^  eða 
blaka  sú,  er  MönduU  gaf  honum^  var  'hans* 
andi  SV&  heitr,  at  hann  jKSttist  náliga  brenna  f  - 
gegnum  Vefreyjunaut  ok  herklæðinj  kramdi 
Grímr  hold  af  beinum,  par  sem  hann^tdk  tilj 
arldri  J)dt(ist  Htdlfr  í  meiri  mannraun  komit 
hafa;    |)at  sá  hann  at  hann  mundi  springa  af 


344      Gauxgu-Hrólfs  saga.  33  k. 

mæðif    ef  ^ir  œttist  tveir  riS  lengi,    ok  svá 

epyrudu  jþeir  sterkliga  til,    at  afgekk  gras  ok 

svörðr  af  jörðinniy  par  er  fieir  geugu.      Hann 

shtf  hvar  Möudull  kemr  hlaupandi ;  hann  jþrífr 

eitt  sver$9  er  lá  á  vellinuni,  ok  höggr  báðum. 

höndum  á  föt  Grims,  eu  ekki  beit  heldr  enn  i 

stein  kœmi*     MönduU  hleypr  aptr  til  valsinsi 

ok  finnr  Hreggviðarnaut ;    hann  bregðr  hráka 

sínum  á  eggina,  ok  dregr  sverðit  pángat^  er 

fieir  glímduy  |»ví  hann  fékk  pat  eigi  borit  nh 

reittfyrir  ^únga  sakir  j  getrhann  pádregitsverð* 

it  aptan  at  kálfunum  á  Grfmi^  svá  sundr  tóku 

sinarnar  á  fótunum,  ]þá  féll  Grimr.      Dvergr 

mælti:    haltu^    Hrölfr!   svá  hann   verði   ekki 

laus.      Grímr  brauzt  um  fast,  ok  sdtti  i  jörS 

niðr,  en  Hrdlfr  hélt  honum  eptir  megniý  pá 

mœlti  hann:  mikil  lukka  fylgir  {)ér,    Hrdlfrr 

ok  muntu  frægr  verða  af  drápi  miau  ok  stdr- 

virkjum  peim,  er  ^ú-hefir  unnit  i  Garðariki; 

haugr  mun  orpinn  eptir  mik ,  ok  settr  við  sjd 

fram,  ok  mun  peim  öllum*  vís  dauði,    er  par 

taka  fyrst  land  9  peir  af  hafi  koma  tiL     Margar 

gildrur  hefi   ek   sett  pér  til  dauða,   |>vi  mér 

sagði  laungum  hugr   um  pat,  er  nú  er  fram- 

komit.     £k  sendi  Vilhjálm  til  pín,  at  svikja 

pik;  enpérvar  lengra  líf  lagit.     Nú  hefðir  þá 

,  mik  ekki  yfirunnit,    ef  eigi  hefði  sjá  óhappa- 

dvergr  par  i  tilstilli  um  verit.     MönduU  hljdp 

pá  upp,    ok  stakk  digru  kefii  i  munn  Gríms^ 

svá  at  fast  stdð.     MönduU  mælti  |>á :   ef  Grimr 


3aK*         Gaungu-Hrólfs  sagA^      345 

hefði  uú  mátt  mæla  lengra^  pá  hefSi  hana  svá 
iyrirmælt  pér  ok  fleirum  öðrum,  at  |>úhef8ir 
morknat  sundr ,  ok  orðit.  at  öngu  nema  dupti^ 
ok  skaltu  drepa  hann  skjdtt  ok  leggja  sverðit 
fyrir  brjdst  honum^  en  aflima  eigi,  |>ví|)at  verSr 
allt  at  eitrormum,  er  af  honum  er  höggvit^ 
skal  ok  enginn  fyrir  kans  sjónum  verSa ,  meðan 
hann  deyr,  því  ^at  er  pess  bani.  Hrdlfr  tdk  ná 
Hreggviðamaut,  ok  lagði  fyrir  brjóst  Grími,  svá 
út  gekk  umbakit,  en  dvergr  tók  skjöld  einn, 
ok  lagði  fyrir  ásjdnu,  en  pdtt  J^t  megi  dlíkligt, 
fiikja  9  f>á  segir  svá ,  at  hann  drafnaði'  í  sundr 
sem  snjdrí  eldi,  ok  varð  at  dupti  einu;  Ut 
Grimr  svá  líf  sitt  með  hræðiligum  fjörbrotum 
ok  hörðu  handakasti^  en  Hrdlfr  lá  ofan  á  hon- 
um,  þar  til  hann  er  dauðr,  hélt  Hrdlfi  pá 
mjök  við  dmegi  af  umfángi  pví,  er  hann  hafði 
haft  við  Grim  ægi.  Sá  binn  mikli  grímumaðr 
snéri  aptr  tii  valsins ,  pegar  hann .  hafði  litla, 
stund  írekit  fldttann,  kom  hann  par  at,  er 
jþeir  Stefnir  ok  Brynjdlfr  lágu,  svá  sem  fyrr  var 
frá  sagt,  vill  hann  f>á  duga  Stefni,  ok  leysti  hendr 
Brynjdlfs  af  honumy  en  f>at  fékk  hann  eigi  gert 
fyrr,  enn  hann  braut  af  honum  sérhvern  fingr-- 
inn,  lömdu  |>eir  hann  síðan  með  keppum  i  hel; 
var  Stefnir  svá  stirðr  orðinn  af  hans  handagángi, 
at  varla  mátti  hann  einsaman  gánga  með  öðr- 
um  mönnum.  Var  f>essi  nú  hin  mikla  orrosta 
enduð ,  ok  hafði  par  orðit  svá  mikit  mannfally 

^)  beii&ntitíi,  C.      ^  ancUlutfti,  C. 


*  '  *    • 


346     Gaungu-Hrölfs  saga.     33-34  k. 

flt  nienn  vissu  varla  pvílíkt,  ok  lágu  dauðir 
mannabúkar  um  alla  vöUu  ^  svá  pykt  at  eigi 
mátti  um  jorðina  gánga ,  fyrir  f>ví  mikla  val- 
lálli)  hafði  pö  fleira  fallit  af  Eireki  konúngi. 
Hrölfr  ok  Stefnir  höföu  látit  allt  lið  sitt  fyrir 
utan  átta  hundruð  manna,  er  eptir  lifSu,  ok  var 
^t  flest  sárt)  skorti  par  nú  ekki  vopn  nb  væna 
gripiy  er  dauðir  menn  hofSu  áttj  gekk  Hrdlfr 
úk  Stefnir  nú  til  herbú6a  sinna ,  ok  batt  Mönd- 
uU  dvergr  sár  mannai  ok  lofuðu  allir  hans 
kunnáttu  ok  dugnað^  8ag6i  MönduII^  at  pat 
hefSi  verit  hans  bani^  ef  Grímr  hef$i  náð  hon- 
um,  f»á  hann  steyptisér  niðr  í  jörðina:  naut  ek 
(á  'þess ,  segir  hann ,  at  fleiri  voru  mínir  vinir 
enn  haiis  þar  fyrir.  Grímumaðr  fdr  til  skipa 
sinna  um  kveldit  með  sínu  liði,  ok  tjölduðu 
^eir  s^r  herbiíðir ;  tóku  nú  hvárirtveggju  á  sik 
ikiiir^  ok  'þótú  flestum  mál  hvAdar.  LiS  pat^ 
er  undan  komst,  ok  Eireki  konúngi  hafði  fylgt^ 
flýSu  til  borgarinnar,  ok  héldu  sik  |)ar. 

84«  Um  ndttina ,  er  menn  voru  sofnaðir, 
gengu  jþeir  Hrdlfr  ok  Stefnir  til  herbúða  skipa- 
manna,  ok  svdfu  J>eir  allir  með  herklæðum 
sfnum;  tók  Hrdlfr  |>á  knífinn  ok  beltit,  J>at 
er  Hreggviðr  gaf  honumi  ok  batt  við  spjdt- 
dtapt  grímumanns,  ok  mælti:  penna  grip  gef 
ek  formanni  liðs  pessa  j  ok  fíar  með  }>akkar  ek 
honum-  sína  drengiliga  pjdnustu  ok  liðveizlu, 
{»ikist  ek  skyldugr  at  gera  homim  allan  i>ann 
gdða^  sem  ek  má  veita  honum,  ok  hann  vill 


34 IC  GAUKGU-HRÓLFð  SAGA»  347 

af  mðr  ^iggia;  enginn  svaraSi  ^eixn^  g^g^ 
{)eir  nú  til  búða  sinna,  ok  svdfu  af  ndttána* 
Um  tnorgun  árla  gekk  Hrölfr  til  borgarinnár 
með  lið  aitt;}  :kom  f>ar  ok  grimumaðr  með  sitt 
lið'j  píngaði  Hrdlfr  |>á  við  borgarmémi)  ok 
játaði^eipi  griðum,  ef  peir  vildi  borgina  upp* 
gefaj  taka  fteir  nú  þann  kost^  gengu  |>eir 
Hrdlfr  i  borgina  meS  öUu  liði  sinu ,  ok  skutu 
á  hÚ8|>ingi  y  ok  kvað  Hrólfr  upp  á  pinginu  ^  at 
jþeir  voru  par  komnir  af  faendi  íngigerðar  ,kon« 
úngsddttur^  at  vinna  faennar  riki  aptr  af  henn<? 
ar  dvinum  y  ok  hún  væri  nú  i  Ðanmörk  heil- 
ok  vel  til  reiða }  urðu  landsmenn  við  þessi  tið* 
indi  mjök  glaðir,  ok  ^þdttust  undir  hennar  vald 
j^jóna  vildu ,  gengu  peic  Hrólfr  ná  til  halla^  ok 
settust  til  drykkju  með  mikiUi  gleðiý  tdk«hinn 
dkunni  maðr  |>á  af  sér  grimuna;  kendi  Hrólfr. 
ok  Stefnir  pá,  at  |>ar  var  kominn  Hrafn^  er^ 
fyrr  var  i  Jdtlandi^  ok  Hrdlfr  gaf  klœðin }  segir 
hann  |>eim  tíðindi  pau,  er  gerzt  höfðu  i  Dan- 
mörk,  faU  porgnýs  jarls,  ok  ^t  at  hann 
hefði  par  atborit.  Urðu  |>eir  Hidlfr  ok  Stefnir 
hljdðir  við  pessi  tiðindi,  ok  pökkuðu  honum 
mikiliga  fyrir  sína  Uðveizlu.  Hrafn  segist  iiafa 
ætlat,  at  |>eir  mundi  hafa  orðit  seinir  til  |>eirra 
enn  fycra  dag:  voru  J>ér  gdðs  frá  mér  makUgir 
fy rir  lifgjöfina  ok  klœðin  endr  fyrir  löngu,  er  I>i& 
gáfuð  mér,  en  Krákr,  brdðir  minn,  féU  igœr  fyrir 
Grim  œgi|  ok  j^iki  .mér  |>at  eun  mesti  skaði^ 

'  j  ok  b«f^i  hann  beltifc  g<S^a  ýzt  yfir  klœ^om  ðíniun,  b.  v«  €• 


348      Gaungu-Hrólfs  saoa.         34  k* 

jj^tt  ek  verKi  svá  búit  at  hafa.  Skildu  fteir  nú 
talit,  voru  peir  ^ar  pá  ndtt  í  göðum  fagna^i. 
Um  morgun  eptir  létu  f»eir  Hrólfr  [hreinsa 
VöUu^y  ok  skiptuherfángi  með  sínum  mönnum; 
voru  par  reistir  prír  haugar  m]ök  stdrir:  setti 
Hrdlfr  Sturlaug,  föðursiani  í  einn  okKrák,  bröð- 
ur  Hrafns^  ok.  ^Ua  pá  vildustu  kappa  9  er  fallit 
höfðu  af  peirra  li6i ;  var  í  |>ann  haug  borit  gull, 
ok  silfr  ok  göð  vopn^  ok  vel  um  búit}  í  annan 
haug  var  settr  Eirekr  konúngr,  Brynjölfr  ok 
pdrðr  ok  peirm  vildarmennj  i  f>riðja  var 
settr  Grímr  ægir  vi6  'sjd  fram ,  ]þar  sizt  pdtti 
von  at  skip  mundi  koma  at,  en  almúgi  var  ^ar 
dysjaðr ,  er  fallit  hafði.  Setti  Hrdlfr  ná  stjdrn- 
armenn  yfir  allt  rikit,  til  pess  er  konúngs- 
ddttir  kæmi  til ,  en  dvergr  tdk  orlof  af  Hrdlfi, 
ok  pakkaði  hann  honum  sina  fylgð,  ok  gaf  hon- 
um  pá  hlutiy  er  hann  vildi  hafa.  Gyða,  systir 
Eireks  konúhgs,  hvarf  burt  úr  Garðariki,  ok 
var  pat  geta  sumra  ;manna ,  at  Möndull  mundi 
hafa  haft  hana  burt  með  sér.  Eptir  pat  bjugg- 
ust  f)eir  Hrdlfr  til  heimferðar,  ok  héldu  burt 
úr  Garðariki,  ok  léttu  eigi  fyrr,  enn  peir  komu 
til  Danmerkr  i  Ards.  [pann  stað  hafði  porgnýr 
mest  eflt^  j  gekk  Bjðrn  mdti  J)eim  með  miklum 
&gnaði,  ok  allr  landslýðr.  Júngfrúrnar  urðu  fegn- 
ar  fieir ra  aptrkomu }  pakkaði  íngigerðrf>eimsína 
framgöngu.      Björn  haiði  geymt  pær    i  einu 

^    '}  reyfa  valíiui}    C*     ^}  (ar  lem  þorgnyr  jarl  Laf^i  baft  ^t- 
sitity  C. 


34-36  K.     Gaiwgu-Hrólfs  saga.       349 

jar?ihúsi,  sföan  jarlinn  féll;  sagSi  íngigerSr  nú 
einarðliga,  at  hún  vildi  öngvan  mann  eiga 
nema  Hrdlf  Sturlaugsson,  f>ví  hann  hefði  mestu 
um  kostat,  fðður  síns  at  hefna,  hefir  hann  nú. 
mist  föður  sinn  ok  brdi^ur  ok  aftra  vini  ok  frændr^ 
eu  komit  sjálfr  í  mestan  háskaj  mæltu  pessu 
öngvir  í  möti^  gjörði  Bjorn  freim  nú  sæmiliga 
yeizlu ,  ok  drukku  erfi  porgnýs  jarls. 

35.  Einn  dag  at  veizlunni  stdð  Hrafn 
upp,  ok  beiddi  sér  hljóðs,  6k  mælti:  pakkir 
vil  ek  gera  yðr,  Hrólfr  ok  Stefnir !  f^rrir  jþann 
heiðr  ok  velgerníng^  er  |)ið  hafið  til  míngert, 
bœ8i  nú  ok  fyrri,  er  ek  var  hér,  vil  ek  mi 
kunngera  yðr  mitt  nafn  ok  ætterni:  Kontjngt 
einn  hét  Játgerr,  ok  réð  fyrir  einu  konúngs- 
riki  í  Englandi ,  ok  hafbi  atsetu  í  borg,  ^irri^ 
er  Víncestr  heitir;  hann  átti  tvo  sonu  ok  eina 
dóttur;  hét  hinn  ellri  son  hans  Haraldr,  ^n 
annar  Sigurðr;  ^lfhildr  hét  ddttir  hans.  Ek 
er.  sá  sami  Haraldr,  en  Sigurðr,  bröðir  minn, 
féll  i  GarðarXki,  sem  I>ér  vissuð,  ok  er  möð- 
urkyn  okkart  hér  i  Danmörk.  En  |)á.  er 
ek  var  15  ára,  en  brdðir  minn  13  ^  var  faðir 
minn  svikinn.  af  frœnda  sínumy  er  Heinrekr 
hét,  ok  er  hann  mikill  kappi  ok  óeirumaðr; 
lét  hann  síðan  taka  sik  til  konúngs ,  ok  heldr 
síSan  rikinU)  en  við  bræðr  komumst  með  nauð- 
um  undan;  ok  fengiim  komit  Alfhildi  til 
g^ymslu  i  bórg  f»á ,  er  Brandifurðá  heitir,  ok 
hefir  hún  lar  verit  8ÍðaxL>  en  við  bcæðr  höf-; 


3$0         GAinVGU-HlÖLFS  SA6A,  85  K» 

vm  ferit  hiildu  h8(%i  um  ýmsi  lönd,  ok  nefnt 
okkr  Krák  ok  Hrafn,  höfum  vi^  fengit  lið  petta 
ok  skip  hjá  ýmsum  höfðíngjum.  með  styrk 
frœnda  okkara ;  hefir  Heinrekr  mikinn  styrk  af 
Skotlandi,  pvi  hann  á  döttur  Melans  jarls  úr 
Möraði)  ok  mikiU  vin  höf uSkonúngsins ,  er 
Dúngall  heitir;  vi5  hann  er  kennt  Dúngals* 
bœr,  f)ví  hann  hefir  |)ann  stað  byggja  látit; 
Ná  vil  ek  |>es8  biðja  yðr,  Hrdlfr  ok  Stefnir! 
at  |>ið  veitið  mér  lið  ok  styrk,  at  ek  mœtti 
föSur  mfns  hefna  ok  mína  föðurleifð  aptr 
vinna.  Hrölfr  sagSi:  allan  |>ann  styrk  ok 
fylgi  skal  ek  |>^r  veita,  er  ek  má,  ok  eigi 
fyrr  v\^  skilja^  en  pd  hefir  pitt  ríki  aptr  unnic 
ok  f>{na  harma  rekit,  eðr  at  ððrum  kosti  skal 
ek  láta  lifit.  Stefnir  talaði  ok  sh'kt  hit  sama« 
Haraldr  ^akkaði  peim  orS  ok  góðvilja.  pegar 
eptir  veizluna  bjuggust  {>eir  til  ferðar^  ok 
völdu-með  sér  allt  hit  fræknasta  lið|  er  fá 
kunni.  peir  settu  Björn  ráðgjafa  eptir  til 
landsgœzlu,  ok  fleiri  ríkismenn  með  honum^ 
en  áðr  peir  'fóru,  hafði  Haraldr  upp  orð  síui 
ok  bað  pdruy  systur  Stefhis;  var  Hrólfr  J^etta 
flytjandi  ok  fleiri  tignarmenn  aðrir;  tót  pat 
iram  at  Haraldr  fékk  hennar,  ok  skyldi  hún  £ 
festum  sitja ,  til  fiess  f>eir  kœmi  aptr.  Eptir 
^at  sigldu  fteir  af  Jdtlandi,  ok  höfðu  30  skipa 
ok  öU  vel  búin.  peir  léttu  sinni  ferð  eigi 
fyrr,  enn  j^eir  kvomu  vestr  til  Englands  við 
ey  ^á|    er  Lindisey-  heitirj  farlögðu  peir  í 


*.\ 


35-36  K.     Gaun6u-Hi[ölfs  saga»      351 

lægi^  ok  lágu  |>ar  nokkura  daga,  ok  biSu  byrj* 
ar,  |)VÍ  Jíeir  vildu  ejgi  par  herja. 

36.  Svá  er  sagt,  at  með  Heinreki  konúngi 
var  sá.uiaðr,  erAnnishét;  hann  var  gamall  at 
aldri,  en  nýr  ok  forn  at  ilsku  ok  fjölkýngi; 
hann  hafði  fóstrat  Heihrek  ok  verit  jafnan 
hans  ráðuneyti.  Annis  hafði  sagtkonúngi  fyrir 
mánuði)  at  Haraldr  ok  Hrdífr  mundi  j^ar  koma 
með  mikit  lið,  ok  hvat  |)eir  œtluðust  fyrirj 
sagði  Annis  ])á  kappa  mikla  Hrólf  ok  Stefni, 
ok  nú  mundi  ráða  við  purfa :  er  pat  mitt  ráð^ 
at  senda  til  Skotlands  til  Melans  jarls,  mágs 
|)ins,  ok  bann  komi  til  liðs  við  pik ;  pú  skalt 
ok  gera  boð  til  Dúngals  konúngs«y  at  hann 
sendi  |»ér  lið ;  qk  pegar  Hrölfr  kemr  við  landy 
skaltu  senda  |»eim  mann,  at  hasla  |>eim  völly 
ok  bjöða  f>eim  til  orro^liii^,  mega  ]>eir  "þá  ok 
herja  at  réttum  vikíngalögum;  orrostustaðinn 
skal  setja  við  Ásatún  norðr  frá  Kanaakpgumy 
J>ar  er  landslæg  mest,  ok  verst  fiótta  vií5  at 
koma,  en  í  sköginum  skaltu  vera  láta  belm- 
ing  liðs  vors,  til  |iess  at  Jteir  veiti  jþeim  bak« 
slettur,  ok  koma  Jieim  i^opna  skjöldu  i  skulum 
vér  pá  kringja  um  pá^  ok  láta  öngvan  með 
lífi  burtkomast.  v  Sýndist  konúngi  |)eUia  gott 
ráð,  ok  lét  svá  meðfara,  sem  Annis  sagði  fyrir. 
Kom  Melans  jarl  af  Skotlandi  með  mikit  lið^ 
vat  |>at  ok  fritt  lið^  er  Dúngall  konúngr  hafði 
sent  Heinreki  konúngi,  voru  jþar  fyrir  liði  bej> 
sefkif  tveir,  hét  eionÁmon^  en  annar  Hjálmr; 


.  352      Gaungu-Hróles^  SAGA.         .  36  K. 

vocu  f^eir  miklir  fyrir  8^r  at  afli  ok  harfifengi; 
hafSi  Heinrekr  nii  óflýjanda  hér.     Komu  nú 

,  sendimenn  hahs  til  Lindiseyjar,  ok  sögðu  |»eim 
Hr616,  at  peim  yar  haslaðr  vöUr,   ok  til  orr- 

/  ostu  búit  vi6  Ásatún.  Sýndíst  |)at  sUmum 
dráðligt  at  fara  með  jafnlítit  lið  upp  i  megin 
landsins,  svá  sem  par  var  mikit  fjölmenni 
fyrir^  héldu  peir  til  f)es8  staðar,  er  í  Skor- 
steini  heitir,  ok  létu  f>ar  eptir  skip  sín,  ok 
bjuggu  sik  pá  til  landgöngu ,  ok  léttu  eigi 
fyrr,  enn  peir  kvomu  vií  Ásatún.  Var  Hein- 
rekr  koniingr  J^ar  fyrir  ok  Melans  jarl  meS 
óflýjanda  hér,  en  í  skdginum  voru  peirÁmou 
ok  Hjálmar  með  mikit  lið,  ok  vissu  peir  Hrdlfr 
ekki  til  pess.  Voru  uú  skipaðar  fylkíngar: 
Heinrekr  konúngr  setti  pr jár  fylkíngar,  var  hann 
sjjálfr  í  miðri  fylkíngu,  en  Melans  jarl  í  annarri ; 
1  príðju  fylkíng  var  greifi  sá,  er  Engilbert  hét, 
ok  var  hinn  mesti  kappi;  með  honum  var  sá 
maðr,  er  Rauðam  hét,  ok  var  bæði  mikiU  ok 
sterkr  ok  fullhugi  hinn  mesti ;  voru  merki  bor- 
in  fyrir  peim  öllum.  Annis  var  ekki  í  orrostu. 
Haraldr  vildi  fylkja  i  mdti  Heinrek  konúngi,  en 
Stefnir  mdt  Melans  jarl;  Hrdlfr  fylkti  mdt 
Rauðamok  Engilbert ;  vareptir  pat  í  lúðra  blás- 
it,  ok  knúðust  hvárirtveggju  til  framgöngu  með 
dpi  ok  eggjan.  Tdkst  par  fyrst  skothrið,  en 
siðan  in  harðasta  höggorrosta ,  ok  gengu  hvár- 
irtveggju  vel  framj  Skptar  ok  Englismenn  voru 
fyrst  mjök  ákafir,    en  Danir   tdku  vel  vi5  ok 


86  K.  GaUNGU-HrÓLFS  8AGA.  353 

snarpHga.  Peir  Engilbert  pk  RAuiSam  mœttu 
Hrölfi  ]^ar  í  fyrstu  ^  'þi  orrostan  f estist ,  ok 
söttu^athonum  báiiir'senny  en  hannvarSist  vel 
ok  drangiliga;  var  hann  i  herklæðum  sínum 
ok  utan  yfir  í  Vefreyjunaut.  peir  voru  bœðir 
fimir  ok  sterkir,  Rauðam  ok  Engilbert,  ok  köm 
Hrölir  Aldri  staðhöggi  á  ^á ,  en  klauf  hann  af 
peim  allar  hlifar.  Varð  Hrdlfr  mjök  mdðr,  en 
ekki  festi  vopn  á  honum  fyrir  hlífar  sakirj 
hann  var  ný  ákafliga'.  reiðr  j  honunl  rarS  fiat 
fjrrir^  at  hann  kastaði  sverðinu,  en  rann  undir 
Engilbert  greifa  með  svá  miklu  skjdtrœði,  at 
hann  hdf  greifánn  upp  yfir  höfuð  sér,  ok  fœriii 
hann  á  höföinu  liiðr,  svá  hálsbeinitgekk  í  simdr. 
í  |>ví  hjd'Rauðam  báðum  höndum  á  hrygg 
Hrdlfiy  svá  sverðit  gekk  sundr  undir  hjöltun- 
um,  vildi  hann  ^á  hafa  gripit  Hreggviðarnaut ; 
Hr61fr<  hljdp  A  hann,  ok  lét  hann  kenna  afls 
munar,  ok  hnepti  hann  undir  sik,  ok  setti  kné 
fyrír  brjdst  honum^  svá  hart  at  inngengu  bríng- 
spalirnar,  létu  Rauðam  ok  Engilbert  syá  lif  dtt, 
ok  |>dttu  fieir  verit  hafa  enir  mestu  hreysti- 
menn.  Hrdlfr  tekr  nú  Hreggviðarnaut,  ok 
höggr  til  beggja  handa,  |)dtti  ^eim  Skotum 
hann  mjök  sárbeittr ,  ók  hopuðu  heldr  imdan. 
Hrölfr  mat  eigi  muninn,  eptic  peim  at.fara, 
ok  drap  hvem,  er  fyrir  honum  varð.  Danir 
urSu  f>ess  brátt  vsfrir  y   at  J^eim  bitu  eigi  vopn- 

1)  A^  hjrjar  w/mat  hrot  ú/  B, 

FoRtfALDAR  SöOVR  N0RÐBI.A«DA,  3B»DI«  ^ 


í 


354      Gaungu*Hrólfs  saga*   ^      S6K. 

in,  jþdtt  þeir  hjuggu  prátt  til,  sem  eigi  ▼(uru 
hlífar  fyrir,  ok  var  líka  seza  þeir  b^irSi  með 
lurkum,  utan  Hreggviðamautr  beit,  aem  i 
vatn  brjgiSi,  hafði  pat  ok  enginn  deyft  getat 
utan  Grímr  œgir>  syá  at  menn  vissi  til  peas 
dœmij  féllu  nú  meir  Danir  enn  Englismenn. 
Pessunœst  héyrSu  þeir  lúðrablástr  ok  herdii, 
hlupu  pá  berserkimir  fram  úr  skdginum  með 
miklu  liðiy  ok  komu  jþeim  Hrölfi  i  opna  skjöldu^ 
gerSu  peir  harSa  atgöngu,  ok  féllu  nú  Danir 
undvörpum.  Hrólfr  bað  sína  menn  snúast  á 
mdti  ok  horfast  at  bökum}  fdr  hann  ok  með 
merki  s(nu  í  mdtiberserkjunum,  varð  nú  allhorð 
orrosta.  Stefnir  átti  vopnaskipti^  við  Melans 
jarl^  ok  var  þat  harSr  samgángr  ^  jj^ví  hann  var 
mikiU  kappi  ^  en  sverð  Stefnis  beit  ekki.  peir 
Amon  ok  Hjáhnar  kvomu  nú  i  mdti.Hrdlfi; 
jþeír  hjuggu  til  hans  báðir,  en  hann  hafði  fyrir 
sér  skjöldinnv  ok  bar  af  sér  drengilíga.  Hrólfr 
sveipaði  sverðinu  til  Hjálmars,  ok  kom  á  lœrit 
fyrir  ofan  mjððmina  ^  ok  ^ar  undan  fdtinn ,  ok 
dóhann  eptirlítinn  tíma*  Annis  kom  Jþá  fram, 
hann  hafði  skjöld  f yrir  sér  stdran  sem  hurð ,  en 
lítit  sax  i  annarri  hendi ;  hann  lagði  saxinu  á 
.miðjum  merkismanni  Hrdlfs,  svá  |»egar  gekk 
i  gegnum,  féll  |>á  merkit  á  jörð.  Dönum  bitu 
núvopnin,  ^egarAnnis  varframkominn}  dugði 
nuhverr,  sem  mátti,  fcU  nú  mart  af  hvárum* 
^veggjum,  enjþófleira  afOönum.    Hrdlír  vildi 


36  K*         Gaungu-Hrölfs  saga.     355 

nú  hefna  merkismanns  síns,  ok  hjtf  til  Annis^, 
höggit  kom  í  mifijan  skjöldinn,  ok  klofnaM 
hann  niðr  at  mundriðai  stóð  þá  sverðit  fast,  en 
Annii  héltsvásterkliga,  at  hvergi  bifaðist  skíöldr- 
inn;  en  Hrdlfr  vildi  pá  sleppa  sverSinu,  varj^ss 
eigi  kostr,  pví  báðar  hans  hendr  voru  fastar  við 
meðalkaflann.     Annis  bað  ^á  Skotana  at  skripta 

'Hrólfi,  jþvi  ná  hefir  vargrínn  í  stiUi  gengit, 
gerðu  peif  nú  svft,  at  f>eir  pyrptust  at  Hrdlfi 
mjök  margir,  aðrir  hjuggu  eðr  börðu  hanui 
bœði  var  hann  grjtfti  grýttr  ok  öxum  höggvinn 
ok  kylfum  lamdr,  grettist  Hrdlfr  ekki  nú 
hagliga  y  ok  brauzt  um  fast  með  hörðum  fóta- 
spyrníngumy  varð  hann  fó  eigi  laus.  Nú  er 
frá  Stefni  at  seg)%  at  hann  barðist  við  Melant* 
jarly  tök  nú  at  bíta  sverðit  i  hann  hjtf  til  jarls- 
ins  af  öllu  afli  ofan  í  hjálminn.  pat  högg  varð 
svá  mikit  I  at  hann  klauf  hjálminn  ok  höfuðit 
ok  búkinn  allan  brynjaðan  niðr  i  gegnum^  svft 
í  jörðu  nam  staðar  j  höfðu  |>eir  nú  lengi  barizt. 
Stefnir  undraðist  nú,  at  hann  sér  ekki  merki 
Hrólfs  nir  sjalfan  hann  j  ok  leitar  eptir  honum^ 

.  |)ar  til  hann  sá,  hversu  hann  var  staddr,  at  peir 
sdttu  at  höggva  imdan  honum  fœtmarj  skund* 
ar  hann  nd  at  duga  honum,  ok  kemr  at  Annis 
dvorum)  ok  hoggr  með  sverðinu  framan  á 
hjálmbarðit,  ok  pat  i  sundr^  ok  par  með  alla 
ásjönuna,  ok  báðar  hendmar  i  ölbogabifStunum ; 

I )  Ambns,   b/    1)  Mclans,  B, 

Z2 


356       Gadkgu-Hrólfs  saga,  35  k^ 

giiíddi  Atinis  nú  dfimliga ,  varö  Hrdlfr  nú  laus, 
ok  Var  eigi  gott  fyrir  honum  at  verða,  ok  snéri 
'þá  at  Amon ,  ok  hjö  til  hans  með  báSum  hönd-- 
um^  ^verðit  kom  í  skjöldinni  ok  tdk  í  snDdr, 
en  blóðrefillinn  reist  brjdstit  ok  kTÍMnn,  srá 
út  féllu  iðrinn,  ok  féll  Amon  dauðr  til  jarSar. 
Hrölfr  var  *þá  svá  reiSr,  at  hann  eirði  aangu| 
hann  hjö  ákafliga  sem  hendrnar  fengu  tíðast 
reitt  sverðit,  en  3  e8r  fjdrir  féllu  fyrir  hverju 
hans  höggi.  pvf  var  líkast  til  at  jafna  um 
mannfallit,  sem  pá  er  ákafiigast  p'rýtr  [kurfl 
af  stpfni',  er  menn  gera  til  kola.  Stefnir 
gerSi  ok  slíkt  hitt  sama,  féllu  nú  svá  skjdtt 
Englismenn,  at  mörgum  hundruðum  gegndi. 
Peir  Heinrekr  konúngr  ok  Haraldr  höfðu  fund* 
izt  öndverðliga  í  orrostunni^  ok  höfðu  barizt 
allan  daginn^  voru  f)eir  bæSi  sárir  ok  m'dðir, 
en  Haraldr  fid  meir.  Hrdlfr  sér  nú  J^eirra 
viðreign;  hann  hafði  þá  fjdrum*  sinnum  gengit 
aptr  ok  frám  i  gegnum  fylkíngar  Heinreks 
konúngs,  hann  veðr  |>á  at  konúngi,  ok  höggr 
á  hrygg  honum,  6v&  hann  féll  í  tvo  hluti 
dauðr  til  jarðar.  En  er  Skotar  ok  Englismenn 
sjá  konúng  sinn  fallinn,  flýði  hverr,  sem  fætr 
hafði,  ok  |>ví  kom  við,  en  hinir  ráku  fidttíinn, 
ok  drápu  hvern,  er  |>eir  náðu,  ok  eigi  gekk 
til  griða.  Hrólfr  rak  lángt  fldttann,  }>urfti  sá 
enginn  griða,  er  hann  náði  sverði  til,  ok  féll 
mikiU  fjöldi  i  fldttanum.      Snéru    Danir    ^á 

s)  kurl  af  kiMkki,  C     ^)  5,  B;  sjö,  C. 


36-37  K.       GauN60-HrÖlF8    SA6A.         357 

aptr,  okflettuvalinn,  oktdku  parmikitherfáng. 
Annis  var  fángaðr  í  orrostunni,  ok  lét  Hrölfr 
eykr  spretta  honum  í  sundr,  ok  lauk  svá  hans 
æfi.  Hrólfr  var  sár  mikit,  bœði  á  höndum  ok 
iiiStum,  [en  víða  um  búkinn  blár  ok  lerkaðr' 
af  stdrum  höggum,  pótt  eigi  hefði  bitit.  Fdru 
|reir  Haraldr  nú  til  Vincestuborgar',  ok  var 
hún  uppgefin  fyrir  f>eira,  ok  gekk  allt  lands- 
fdlk  glaftliga  til  handa  Haraldi;  var  hann  ná 
til  konúngs  tekinn  yfir  allt  pat  riki,  sem  faðir 
hans  hafði  átt,  pakkaSi  hann  f»eim  Hrólfi  ok 
Stefni,  sem  vert  var>  sína  fylgð  ok  framgöngu*. 
Skotar  J^eir,  er  undan  komust,  fdru  á  Cund 
Dúngals^,  ok  sogSu  honum  sinar  dfarir,  ok 
mannskaða,  ok  at  Hrólfr  var  likari  trónum 
enn  mönnum  fyrir  afls  sakir  ok  vaxtar.  Lík^ 
aði  DúngaP  mjök  illa  mannskaði  sá,  hann 
hafði  fengit,  ok  varð  |»d  svábúit  at  hafa. 

37.  peir  Hrdlfr  ok  Stefnir  sátu  nú  um 
kyrt  með  Haraldi,  Jjat  er  eptir  var  vetrarins; 
lét  Haraldr  sækja  Álfhildi,  systur  sína,  [til 
Brandfurðaborgar,  ok  fdr  hún<^  með  gdSu  för- 
uneyti  ok  sæmiligri  fylgS}  var8  Haraldr  feg- 
inn  systur  sinni,  ok  svá  hvárt  jþeirra  öðru,  var 
hón  en  fríðasta  júngfriSý  ok  vel  at  atburðum, 
sem  konúngsbarni  byrjaði.  Stefni  rann  skjdtt 
ástarhugr  til  hennar,  ok  gekk  á  tal  við  hana, 
ok   virtist  hiSn  honum  bœði  vitr  ok  hœversk- 

»)  liamlaír,  C        *)  Vínkcstr,    C.        ^^)  Jrd  [  v.  i  B.       *) 
Ðúiiga^ar  konúngs,  JS.     ^)  honitm,  13,     *\  v.  i  B> 


J 


358     Gauitgu-Hrólfs  saga.  37  k. 

lig;  hafði  Staíáir  þi  uppi  btfnorS  ttl  hennar, 
en  hún  svaxar  þvl  vely  ok  veik  þvi  mjök  til 
brtfður  siuBi  var  þat  au&ótt  við  .Harald^  f^ví 
honum  var  Stefnir  kunnigr  at  göðum  dreng- 
skap  ok  míkilli  hreysti}  för  {mtfram^  atStefnir 
fastnaði  Alfhildi^  ok  greiddi  Haraldr  út  mund 
hennar  f  gulli  ok  göðum  gripum.  Bjugguat 
þeir  ná  allir,  (egar  voraði  aptr  til  Danmerkr^ 
ok  hlöðu  skipin  neð  malt^  mjö5  ok  vín  ok 
dýrum  klæðum  ok  öUum  ^eim  varníngi,  er 
dýrmœtastr'  var  í  Danmörk,  ok  fá  knnni  f 
í  Englandi,  héldu  siðan  aptr  til  Danmerkr, 
ok  var  Alfhíldr  nieð  jþeim;  varð  allt  fölk  f 
Jötlandi  fegit  f>eirra  aptrkvomU|  töku  íúng- 
friTrnar  vel  við  (eim  oj^  Bjöm  ráðgjafi.  Fdr 
Alfhildr  til  þeirra  íngigerðar  ok  pöru,  ok'  var 
nú  mikill  fagnaðr  með  |>eim  öllum  saman,  letu 

r 

J)eir  nú  ryðja  skip  sín,  ok  efna  til  ágætrar 
veizlu  með  öllum  sínum^  beztum  tilföngum, 
er  i  Danmörk  mátti  fá  eðr  nálœgum  lö^dumj 
varpar  enginnhlutr  tilsparaðr  um  hallirok  hús- 
búníng  [okalla  hluti,  pá  er  mátti  £á  á  Norðrlönd- 
um'  9  voru  til  jþessarar  veizlu  boðnir  burgeysar  ok 
hirðmenn,  greifar  ok  jarlar,  peð  hertugum  ok 
'konúngum  ok  öllum  öðrum  mikilsháttarmönn- 
um }  voru  flestir  tig^arinenn  at  pessi  'veizlu^ 
er  f  voru  Danmörk;  ok  at  öllum  samanskip- 
uðum  ok  |>ángat  kom^um,  var  mönnum  í 
sœti  skipat,    ok  |)éntu  par  kurteisir  júnkerar 

>3  torigætnstr,  B.      ^)  6h6l  eé'r  a^ra  liluti,  er  at  Noré^rlöndum 
voru  «t  f«  rrtr  ineð"  penín^um  tit  knupast,   C. 


37  K.  GAnN6U-HRÖLF8  SA6A.  359 

[ok  hœrerskir  hófmenn^.  pár  voru  frambornir 
alðkonar  réttir  me5  htnum  dýrustum '  íurtumi 
[allra  ha^da  dýra  hold  ok  f ugla  af  hrehium 
ok  hjörtom  ok*  vœnuni  villisvfnam,  gœs  ok 
rjújnr^  zíieð  pipruðum  páfuglum }  eigi  vant- 
áði  |»ar  hiiin  dýrasta  drykk^  ál*  ok  enskan 
m}ðð  méð  vildasla  vini,  píment  ok  klaret  y  ok 
at  brbUaapíno  settn  ok  veizluani  svá  6kipai(ri% 
mátti  heýra  aUkonar  ^rengleikay  hörpur  ok 
gig)ur,.6im'phdn  ok  salteríumj  par  voru  bumb- 
or  barðar'  ok  pípnr  blásnary  með  alskyns  list* 
iligum  leikumi  er  líkaminn  mátti  við  gleðjast. 
Eptir  fíat  voiú  júngfrúmar  innlelddar  með 
sínum  skrautligum  skara  ok  skemtiligum  k  venna 
ijölda^  'Lei<ldu  tveir  tignarmenn  hverja  peirra, 
er  bi^úðguma^mir  áttn  at  eiga}  var  yfir  peim 
boi^it  [á  steindum  stðngum^  klœði',  hvat  er 
skyggja  skyldi  peirra  bjartá  búnað  ok  fögru 
ferðy  til  þess  er  ^r  voru  f  sæti  komnarý  var 
]þá  klœðit  bnrttekit^  bar  JA  eigi  lit  af  lit,  hörund 
ok  hár  dkínaada  ok  guU  gktanda  með  gim*^ 
steinum  bei^anda.  Sýndust  *þé  öllum  Alfhildr 
ofc  ptfra  foIVar  á  lit  hjá  íngigerði.  Var  nú 
veizla  hin  virðuligasta ,  ok  at  ^ssari  veizlu 
gekk  Hrölfr  at  eiga  ingigerði,  en  Stefnir  Alf- 
hildii  Haraldr  póru.     pessi  veizla  var  7  nætr 

atandandi  með  sama  sœtt  ok  skipan  verandi, 

■   ■  ^ 

• )  t/.  »  Ð.      «)  tronur,    C.     ')  kal,  C.     ^)  þut   undanfarw 
ftá  [  V.  i'  B.      *)  ok  irumbur,  h.   i/.  C*     *)  «;•  »'  B,      ^)  þ«t  «r 

siklad'i  beilir,  h.   u,  C. 


] 


360  GAÐfiGU-HRÖLFð  SAGA.       '       37  K. . 

sem  ek  er  nú  greinandi   meS  .heiSr  ok  ptis 

endaniiiý   brúSgumar  me5  góSum  gjöfum  alla 

tSgnar^ienn  reifandi  ok  peim  sína  þarkvomu 

^akkandii  en  hverr  til  sinna  heimkymia  far- 

andi,  peirra  ráð  sem  ok  mikihnensku  lciándii 

ok  allir  me5  vináttu   skiljan^i.  -  T.<ikust   nú 

með  peim  gdðar  ástir.    Var  Hataldr  konái^r 

ekki  lengi  i  Danmörk,  áðr^haniíir,  bj^t  heim 

tíl  En^lands.     Skildi  hann  við  Stt^fiú  9    mág 

sinn,  ok  Hrdlf  með  vináttUy    ok ,  f 4r. '  síSan  i 

ríkí  sitt|  var  pdra  drottning  með  honumi  ok 

^ettustum  kyrt}  áttupau.böm  san^ao^  f>ötc^a 

sé  eigi  nefnd.  England  er  kállat  gagnauðigast^ 

land  af  Vestrlöndumi  pvi  f>ar  er  blásinnallr' 

xnálmr,  [ok  {>ar  fellr  hveiti  ok  vin*,  ol^  alls^ 

konar  sœði  má  fiar  hafa}  [eru  par.  ok  klœ$i 

gerð  ok  margháttaðir  vefir  meir^enn  i  öðrum 

stöðum^.     Lundúnaborg    er    |>9r'   höfuðstaðr 

okKantaraberg^,  j^r  er  SkarSabprg^  ok.  [Hels- 

ingjaborgy  Vincestr^  ok  margir  aðrir  stað^r  ok 

borgir,  er  hér  eru  eigi  nefndir.     Stefnir  var 

gefit  jarlsnafn  yfir  allt  Jdtland|  ok  sat  hann 

optast  i  Ripum.  [Danmörk  er'  mjök  sundr- 

lauSy  ok'*   er  [par  Jdtland  mestrhlutiríkis'i* 

Pat  liggr  et  syðra  með  hafinuj  Jótlandssíða  er 

^)  ifr  »'  B.  «)'me6tr,  ».  ti.  B.  ^)  KantaraJjjrgii  B;  KntU- 
borg,  C.  ')  Skannaborg,  C.  8)  Brandfuría,  York  ok  Vin- 
oéttr,  B;  Honingaborg,  Brandfíiré'vborg ,  Jork  ok  Yincéstr,  C. 
*)  mikii  riki  ok,  b.  v.  C.  >o  )  v.tB.  tt^þannig  C;  lótland 
. .  •  at  riki,  B  ;  þat  vip'  Jótland  mestr  bluti,  A. 


37  K*  GAUfijGO-BÍRÓLFS  SAGA.  .        361 


; [vestan  irá  *  hafinu^  Vandilskaga  ok  suðr  ^ 
til.Biípa*.  I  Jötlandi  em  margir  liöf uðstaSir ; 
8yð8t?  /í'  Heiððbœ,  annar  í  Ripuxn,  |iriðl  i 
ÁtÚ^í^  ildrði  1  Vebjörgum;  |>ar  ta&áÐanirkon- 
úngsinn.  Litna{|ö|'ðr  er  á  Jótlandi}  hann  geiigr 
af  noi^ri  til  8u6rs,  en  í  innanyerðíiun  firðinum 
gengrHaraldseið.Testr  til  hafsinsj  par  létHaraldr 
konúngr  SigurCNarson  draga  yfir  ^ip  sín,  ]þá 
baim  iót  undan  öíri&i  Sireins  konúngs'.  Fyrir 
Te8tan  Limafjorð  liggr  Vandílsakagi  $  honum 
Wkr  til  norðrættgr,  i  Jörúngi  er  |>ar  höfuð* 
staðr.'  MiUi  Jdtlands  ok  F)öna^  gengr  inn 
Álfasund'v  A  Fjóni  er  höfuðstaiJr  i  ÓSins- 
ej.  Milli  Fjdna  ok  Sjálands  gengr  Beltis- 
sund.  I  Sjá^andi  er  höfuðstaðr  i  Röiskeldu^. 
Fýrir  norðan  S}áland  gengr  inn  Eyrar-, 
sundy.  ok  ^ár  fyrir  norðan  Skáney$  par  er 
höfuðstaðr  [i  Lundum'.  Milli  Jötlands  ok 
Skáneyjar  liggja  mörg  stdr  eylond^  par  ex 
Sámsey,  Alsey,  Láland',  Lángaland^;  Borg* 
undairhdlmr  liggr  austr  í  hafitzo.  Höfðu  Skjöld- 
úngar  i  penna  tima  f>etta  riki,  en  pd  höfðu 
aðrir  konúngar  ok  jarlar  ekki  minna  riki  at 
ráða  enn  I>eir  i  Danmörk,  Þ<^^^  Skjöldúngar 
bflBri  hœrri  tign  fyrir  sakir  nafhs  ok  œttar' '. 

1)  1  vestr  frrf,  B.  •)  enn  fyrsli  er,  2?  ;  hijin  S)mnsli,  C. 
3)  Ulfaionar,  b,  w.  JB,  C.  ^)  Fjóns,  hiru  ^)  Mcíalfararsun J, 
C.  *)  þannig  C;  Rinskcldu,  A.  ')  v-  i.  C;  Lundi, 
eitihvert.  8)  er  1  þórslund,  h.  v.  C.  ^^)  Mun,  Falstr, 
h.  V.  C.  »0)  írá  Skáney,  b.  v.  (T.  »*)  þaí!  unOanfama  jr&y 
i  Jöníngi,  V*  i  Bm 


362        GADlffGD-HRÖLFS    5AGA.  38  K* 

38.  Svli  er  hér  sagf,  át  Stefnir  jarl  mum 
ekki  lánglífir  rerit  hafa^  ok  œtti  ekki  barh, 
avá  ixt  bammku  kæmist.  peir  Hrtflfií  A 
Stefnir  skildust  með  mikilli  vináttu,  ok  h&ldú 
sfnum  félagskapy  meðan  ]þeir  lifSu  báSir. 
Ekki  er  fiess  gétit,  at^  Hrólfrkæmi  til  Hrínga- 
rikis  síðan.  En  f»at  er  sagt,  at  j^at  sunaar 
för  Haraldr  vestr  til  Englands.  Slgldi 
Hrölfr  af  Danmörk  austr  til  Hölmgai^a  meS 
10  akipum,  ok  íngigerSr  með  honmn;  var 
Hrölf r  J^r  til  konúngs  tekimi  yflr  allt  Gar8a* 
líki «  með  rá5i  konángsddttur  ok  annarra  rfk* 
ismanna.  priSjúngr  Garðaríkis  er  kallaSr 
Kœnugarðar'y  pat  liggr  með  fjallgarði  peim^ 
er  akilr  Jötunheima  ok  Hiílmgarðaríkiy  [jþAr 
er  ok  Ermland*  ok  fleiri  önuur'  smáipíki^. 
Hrólfr  stýrði  nii  ríki  sfmi  með  mikilli  virðfng; 
var  hann  bæði  vitr  ok  atjdmsamr,  j^riSu 
^ungvir  höiRSÍngjar  á  hann  at  herjai  sakir  faans 
írœgðar  ok  hreysti.  Unnust  pau  mikit  Hrdlfr 
ok  fngigeiiir,  ok  áttu  ]^u  mörg  böm.  Hregg- 
viðr  hét  8on  peirra^  ok  var  mikili'  fyrir  sér^ 
hann  fdr  f  hemað  f  Austrveg,  ok  ekki  aptr 
afðan.  Pat  er  frdðra  manna  sögn^  at  annar 
sonr  Hrölfs  hafi  verit  Ólafr  koniingr  f  Dan* 
mörk,  er  Helgi  enn  frækni  herjaði  á,  en  Hrd- 

^)  Ka^nugarð'r,  B.  ^}  ok  Liflancl,  5.  v.  C.  ^)  þat  eru 
mðrg,  Zí.  ♦}  í  HólmgarðTahorg  cr  mest  atsetr  Garðakonúngs, 
þat  er  nii  (allt  C,)  kallat  Nógar^ar  (ok  RuiTzaland,  CJ  6.  ^. 
B,  C.     ')  hhr  endar  B  óldúmgU. 


f 


38  R.        Oauw6o4Ir6lifs  saga.       363 

mundr  €irei|]f$son  Teítti  Ólafi,  sem  segir  f  sogu 
hans^okdrapHelga;  okpœrPagnýokDagbjtirt 
v»ridœtr  Hrölfs,  ergræddn  Hrrfmund,  en  ]þat  er 
eigirkat,'  hvártpærvorubðrnfngigerSáreír  eígi. 
pri»  són  Hrdlfs  hét  HöriJt/^faðir  Kára,  föíur* 
Hör^a  -  Kn á'ts.  pat-  er  «agt ,  at  Hrdlf r  yr8í 
gamall  maír,*  en  eigi  'er  fat  greint,  hvárt 
haim  var  sdtítdaúíJr  eðr  raeÖ  vopnum  veginn; 
Nú  ptftt  l^essi  saga  (iki  eigi  samhljóða  verða 
öðrum  sögum,  peim  er  atgánga  f»es8u  máli 
um  manna  nöfn  ok  atburði,  hvat  er  hverr 
vann  eSa  gerði  með  frœgð  eðr  vizku^,  f  jölkýngi 
.eðrsvikum,  eðr  hvar  höfðíng)amir  riktu,  ]þá  er 
f>at  likligast,  at  peir,  er  skrifat  hafa  ok  sam- 
sett  pessi  tíðindiy  muni  eitthvert  hafa  fjrir 
sér  haft,  annathvárt  forú  kvæði  eðr  frdðra 
manna  sögn.  Munu  pær  ok  fár  eðr  aungvar 
iornra  manna  sögur,  at  meiln  vili  með  eiðum 
aanna,  at  svá  hafi  verit,  sem  sagðar  eru,  ^ví- 
at  flestar  verða  orðum  auknar^  verða  oíl  eigi 
811  orð  ok  atvik  greind  f  sumum  stöðum,  pvf 
flest  er  seinna  enn  segir.  Stendr  Jþví  bezt 
atlasta  eigi  eðr  kalla  lygð  fróðra  manna  sagnir, 
nema  hann  kunni  með  meirum  Ukindumatsegja 
eðr  orðfæriligar  fram  i  at  bera,  hafa  ok  fom 
kvsáði  ok  frásagnir  meir  verit  framsett  til 
stundligrar  gleði  enn  œvinligs  átrúnaðar ,  verðr 
ok  fátt  svá  ölíkliga  sagt,  at  eigi  fiunist  sonn 

«)  h,  V,  C.      *)  Ur  endar  C.  . 


V 


364     Gaungu-Haölps  sasá.  33  k* 

d^^^i  tily  at  annat  hafi  svá^orSít',  j^t.er  ok 
94Pp^Jga  ritat,  at  gjLi^  hefir  lánatheiðaunirm0zm<^ 
^m^fipnveg  semijiristnum,  vit  ok  ^kilníng  um 
jai^Íí^  hlutx,  far  ipj^Ö  f rábœriligau  fr^kleik, 
auð»fi  ok  dgœta  skapan.  Nú  verSr  héi:,  eiidir 
á  þessu  máli  frá  Hrdlfi  Sturlaugssyni  okhans 
afreks verkum ;  hafi  hverr  f>ökk,  er  hlýðir,  ok 
aér  gerir  skemtan  af,  en  hinir  dgle^i,  er,  á^r-* 
astvið,  ok  ekki  verðr  at  ganini.     Amen« 


Sagan  af  Eigli  einhenda  ók 
Asmmidi  berserkjabana'. 

•Hertryggh  hefír  konúngr  heitit,  hann  reS 
fyrir  austr  í  Rússíaj  |>at  er  mikit  land  ok 
fjðlbygt,  ok  liggr  xnilli  Húnalands  ok  GarSa- 
rfkis.  Hann  var  kvongaSr;  hann  átti  2  dætr, 
hét .  hvortveggi  Hildr;  paðt*  votu  vænat  ok 
vel  skapi  farnar,  ok  voru  sæmiliga  uppfæddar; 
konúngr  unni  mikit  dœtrum^  sínum.  Einn 
tíma  bar  jþat  til  tíðinda,  at  konúngr;  fdr  á 
dýraveiðar,  en  hin  eldri  Hildr  á  hnotskdg,  ók 
konur  hennár;  hún  var  kölluð  Brynhildr,  kom 
pat  til  pess,  at  hún  vaudist  við  riddara  íprdtt- 
ir.  Nú  sem  pær  búast  heim  úr  skóginum, 
kemr  eitt  mikit  dýr,  pat  hjassi'  heitir,  fram 
at  peim.  pat  var  mikit  vexti'  ok  grimt ;  pat 
á  lengstan  aldr  af  dýrum,  ok  er  |>at  forn- 
mælí,  at  sá,  sem  gamall  er,  sé  aldraðr  sem 
einn  hjassi;  fiat  er  skapt  sem  glatúns  hundr, 
ok  eyru  svá  stór,  at  pau  nema  jörð.  En  er 
Jær  sáu  dýrit,  hljópsíns  vegar  hver,  en  dyr- 
it   greip    konúngsddttur  ^    ok  hljdp   í  skóginn? 

* ^ 

• )    þonnig  af$1iriftirnir ;  hér  Byrjar  sogu  af  Eigli  ok  AjiDundi 
fóstbræd'rui&^  5;  v.  i  hiiu      '^)  þannig  hin^  h)asi' aUtia&ar,  A» 


366     SaGA 'EgILS  ÖR  ASMnKDAR.        1.2  K. 

en  konumar  sogðu  heim  ^essi  tíðindi;  varð 
konúngr  mjök  hryggr ,  ok  lætr  leita ,  ok  finnst 
hún  hvergiy  kemr  engi  sá^  at  honum  kunni 
{>ar  til  at  segjaj  do&iar  hht  yfir  sem  annat^ 
ok  lí6r  til  jóla. 

2.     Á  jölum  hélt  konúngr  ireizlu  dýrliga. 
Hildr   hin    ýngri    nam  hannyrðir,   ok   sat  f 
skemmu,  ok  var  hún  Bekkhildr  kölluS;  hún 
var  vitrj  hinn  fyrsta  dag  jóla  sendir  konúngr 
eptir  döttur  sinni ,  ok  nu  býr  hún  sik  ok  6Ín-> 
ar  skemmumeyjar^  ok  gánga  út  á  strœtit ,  ok 
fylgðu  ]þeim  -sæmiligir  Jbofmenn.     £n  er  ^œr 
voru  komnar  fyrir  grasgarð  mikinAy  heyrðu 
j^œr  gný  mikinn  ^  ok  sáu  fljúg^  einn  ögrUg- 
an  gamm*     Sýadust  jj^eim  hans  vœngir  hreið- 
ast  út  yfir  borginay  ok  kemr  mikit  myrkr, 
en  pessi  gammr  tók  konúngsddttur^  ok  flýgr 
burt  með  hana  •  en  laust  til  bana .  tvo  hennar 
jþjónustumenny  en  allir  urðu  ögrliga  hræddir; 
kvomu  pessi  tíðindi  nú  í  höUina^  ök  varð  kon- 
tjngr  dapr  mjöL     Hann  mœlti:  seint  viU  frá 
heija    um  pann  mannskaða,    sem  vér  fávmy 
kann  ek  eigi  atskilja,  hverjar  dvættir  á  munu 
liggjai   pví  skal  pau  mín  orð  mega  bera^  at 
hverr^  sem  ]^at  vill  vinna  til  minna  dætra,  at 
leita  eptir  peim^  pá  skal  sá,  sem  pær  finnri 
eiga  jþœr  ok  priðjúng  míns  ríkis,   en. efpær 
finnast  dauðar,  skal  sá  hafa  hinn  bezta  jarls- 
döm  í  mínu  ríki    ok   pá   gíptíng,    sem  hann 
villi  en  margir  sögðu,    at  milAt  væri  útgefit^ 


2r3'K.      5a0a  Eeiis  OK  AsMumDAB^  367 


i  væri  til  mikils  at  vinna.  Lí8a  nú  jdlin, 
ok  ferr  hverr  heim  til  sins  heimilis,  ok  j^ikir' 
mörgum  mikils  verð  pessi  tíðindi.  Líðr  nú 
vetrinn  ok  sumarit  eptir  9  ok  áli'Snu  hausti  bar 
{>at  til  tiðínda,  at  fiar  kom  skip  eitt  Utit  vextiy 
eh  allt  guUi  búitfyrir  ofan  sjó;  parvoru  áao 
manna  ok  Jijönustumenn  at  auki.  Konúngr 
var  fyrir  í  höfninni;  |>eir  gengu  fyrir  kon- 
úng  9  ok  >vöddu  hann j  hann  t«5k  vel  kveðju 
^þeirra,  ok  spurði,  hverlr  peir  vœrí^  en  sá 
kveiist  Asmundr  heita,  ok  kaUaðr  berserkja- 
bani  9  er  fyrir  peim  var.  Hversu  gamall  maðr 
ertu?  sagSi  konúngr.  Sextán  vetra^  sagði  As- 
mundr,  pik  befi  ek  gildastan  séS^  isagði  kon- 
úngr^  á  ^im  aldri^  eðr  Hvaðan  ertu  atkom- 
inn?  Ur  hernáði^  sagði  Ásmundr,  en  nú  er 
komit  at  vetri^  ok  viljum  vér  hafa  hér  frið- 
lánd  f  vetr^  skortir  oss  eigi  tó  at  leggja  fyrir 
vora  menn  j  konúngr  segir  fiat  til  reiðu.  Lœtr 
Ásmundr  fœra  faung  sínaf  skipi,  ok  var|>eim 
fengit  sœmiligt  herbergi  at  geyma  sitt  göts, 
en  optast  drakk  Ásmundr  í  konúngs  höU; 
hugnaðist  Asmundi  par  vel  ok  hans  mðnnum. 

vd.  pá  er  Asmundr  hafði  verit  par  mánuð, 
var  pat  einn  dag,  at  konúngr  sat  yfir  drykkju^  at 
menn  kvomu  í  höllina  átján  saman  allir  mjöksár* 
i  r.  Sá  hét  Rögn valdr,  er  fyx*ir  peim  var,  landvarn- 
armaðr  konúngs.  Hann  kvaddi  konúng ;  kon- 
úngr  tök  vel  kveðju  hans,  ok  spurði^  hverr  hann 
hefir  svá  harðliga  leikit.     Maðr  er  einn  kom« 


368  Sa6a  EgiLs  ok  Asiif uhdar.      3^  K. 

inn  í  land  yðvart,  aágSi  Rög&valdr,  $á  heitir 
EgiU)  hann  er  illr  vifireignar^  hann  rœsti  land 
yfivarty  okfór  ek  til  mdts  við  faann,  ok  hafSi 
ek  5  skip  velskipuðy  en  Egill  hafði  eitt  skip, 
ok  á  30  manna ;  f^ottutnst  ek  hafa  ráð  hans  f 
hendi  mér,  en  svá  skildu  við,  át  ek  kom  á 
fldtta ,  ok  voru  drepnir  menn  míoir  allir  .utan 
|)essir;  en  Egill  pessi  hefir  aðra  hönd,  oker 
kallaðr  EgiU  einhendi,  ok  vinnr  hann  meira 
sigr  með  peirri  j  sem  af  er;  er  |»ar  búit  um 
eitt  sverð ,  ok  er  |>at  d verga  smíði ,  ok  er  f>vi 
læst  at  fyrir  ofan  úlflið  9  en  hans  högg  standast 
aungvir  menn.  Gekk  Rögnvaldr  pá  til  smúSf 
ok  datt  dauðr  niðr.  Konúngr  mælti:  eigi  má 
ek  þsLí  f  ola  j  at  pín  sé  dhefnt.  Asmundr  svar- 
ar:  svá  mætta  ek  helzt  launa  yðr  gott  yfirlæti, 
at  finna  Egil  penna.  pat  vil  ek  gjarna ,  sagði 
konúngr,  ok  hafið  svá  mikit  lið,  sem  þht  vilið. 
Ekki  er  ek  vanr  at  auka  liði  við  jafnmarga 
menn,  sagði  Asmundr,  en  ef  EgiII  hefir  meira 
líð,  f»á  munu  landsmenn>  veita  oss. 

4.  Asmundr  fdr  nú  til  mdts  við  Elgil  ^  ok 
bað  sina  menn  rda  vopnaða  at  ^eim }  EgiII  var 
ekki  varbúinn  y  ok  spurði  9  hverr  par  gerði  svá 
gildan  atrdðr;  Ásmundr  segir  til  sín:  ok  á  ek 
við  pik  erindL  Lát  heyra  pau,  sagði  EgiII. 
Ek  vil  skipta  við  f>ik  vopnum ,  sagði  Asmundr, 

■ 

ok  gefa  sverð  tndt  öxum.      Ei  viljum  vér  |>ess . 
synja,  sagði  Egill,  eðr  er  mikit  fé  á  skipum 

')  y&tk  menn^  C. 


4  K.         Saga  Egils  ok  Asmundar.  369 

»  r 

j9rnm.  Asmundr  aagði  eigi  vera;  Tiljum  vir 
afla  |»ar  nokkursi  sem  jþér  eruð,  e6r  hverju  vili 
pérbatakonúngifyrir  rán.  Ekkierum  vér  vanir, 
8ag5i  Egill,  at  leggja  penínga  fyriry  þStt  sveinar 
taki  sér  slátrsauði.  pá  mtmU  vér  eptirleitai 
sag6i  Ásmundr ,  jþvfat  konúngr  sendi  núk  eptir 
höfði  |>inú.  Hann  viU  I>ik  jþá  feigan ,  sagSi 
Egill,  ok  gjörumst  heldr  fdstbrœðr,  ok  drepnm 
konúng,  ok  gaungum  at  eiga  dætr  faans.  Eigl 
eru  J>œr  lausar  fyrir,  sagði  Ásmundr,  (vlat  ]þær 
hafa  verit  stokiar  frá  honum.  pat  er  skaði^  ef 
menn  okkrir  drepast  niðr,  sagði  Egill,  ok  berj« 
umst  tveir  heldr«  Ásmundr*  kveðst  ^ess  al* 
búiim}  peir  gánga  nú  á  land^  ok  reyndu  sinar 
ll^röttir,  ok  var  nær  um  með  liStaifionum  jj^irra, 
ok  um  kveldit  settust  ^eir  í  sanoidrykkju ,  ok 
svöfu  af  um  nöttina.  En  um  morguninn  tdku 
peir  Asmundr  ok  EgiU  vopn  sin,  ok  bðrðust 
sterkliga,  ok  primr  skjöldum  spilti  favorr  fyrír 
öðrum ;  var  pá  sdl  i  f uUu  suðri.  EgiU  mælti 
]þá:  viltu  eiga  leik  pennalengr?  Eigi  er  enn 
siiikit  umþreytt,  sagði  Asmundr,  ok  eigi  mun 
iLonángi  ]þikk)a  rekit  sitt  erindi,  ef  við  hætt- 
um  svft  búit.  pú  munt  ráðai  tagði  EgiU. 
Hversu  gamaU  maðr  ertu,  sagðiAsmundr)  átján 
vetra,  sagSi  EgiU.  Nú  tak  vopn  ^in,  ef  pá 
vilt  lengr  Ufa,  sagðiXsmundrj  berjast  peir  nú 
öðru  sinni ,  ok  sýnist  nú  sem  I>eim  si  dauðinn 
Tis,  sem  tiler  höggit)  ok  sem  sdl  er  komin  { 
útsuðr,   mælti  EgiU:    betra  ætla  ek  okkr    at 

FoEMAIDAm  SðOVRNoiiMlASDA^  3B|VDI.   ^A    ft 


370  Saoa  Egils  ok  AfiMtivDAR.      4.5  K» 

hsstta  J^ssum  leiki  HirœSsla  gengr  pér  til  pess, 
sagði  Áamundr;  hann  hafði  j^  fengit  eitt  sár. 
Ver  fiik  há  ^,  sagði  EgiU;  sdttust  (eir  jþá  í 
^]>riðja  sinhy  átti  Xsniundr  "þá  ekki  annat  at 
gjöra  énn  hlífa  &er9  ok  fengit  hafSi  hann  nú  prjú 
sár{  sir  haim  ná|  at  eigi  itaun  svá  búit  duga^ 
kastar  nú  sverSinu,  ok  hleypr  á  Egily  vetðr 
honum  ná  bág  hðndin  y  ök  berast  ^eir  viða  um 
Töllinn^  m  .svá  kemr^  at  EgiU  féllr^  haföi  hvorr 
slitit  híálmimi  af  öðrum.  Eigi  nenni  ek^  sagSi 
Asmundr^  at  bíta.sundr  í  (ér  barkann,  er  sverð 
liiitt  er  f}ak'ri»  8á  er  |iér  nú  beztr,  sagtti  EgiU. 
pat  mun  nd  voga  verða^'sagði  Asmundr;  hljdp 
liailn  þá  eptir  :sverði  sínUi  .ok  hljöp  at  EgU, 
en  haíin  lá  sv&.  kyrr ,  sem  hár  hans  vœrt  skorit* 
;i4smund]^ '  úmíú :  aungum  manni  ertu  líkr^ 
E^UI  stattu  nú  upp  j  ok  vil  ék  ná  boð  ^t,  er 
pá  befir  áðr  bððit  mör,  at  vera  |>inn  föstbróðir. 
Mikitl»iki:méi:  fydr  pvíy  sagði  EgUl,  á  ek  þá 
iJú  lauiiá  pér  lífgjöf.  Eigi  mun  ek  drepa  jþik, 
segSi  lÁsmundr  y  en  pat  vU  d^ ,  at  f>ú  farir  með 
mértU  koKiúng^;;  kvomu  pá  mennpeirrabeg^ai 
ek  báðu  f^á  «ættast 9  takast  peir  ná  í  héndr^ok 
sYérjast  f  íÖstbMðralag  eptic  fornum  si&  .  . 
5«  peir  búd  ná  ferð  sf na  f  ok  koma  til 
'Tryggva'  konúf^8«  Ásmundr  kvaddi  koni&ng^ 
én  hann  tdk  honu&n  vel,  ok  spurði,  hvort  hann 
hefði  futfdit  SgiL  hinn  einhendaj  Asmundr 
ÍLv^ðst  hann   fundit  *hafa:;  ok  hefi  ek    ei  si5 


5  K<  SagA  EgILS  OK  A31IUKDAR.    371 

Taskara  mami^  ok  viU  hanii  ná  gánga  í  staS 
Rögnyaldsi  ok  við  báðir^  at  verja  land  fiUt. 
£f  {»ú  villt  selja  mir  trú  J>ípa  t  sagði  konúngry 
at  pið  gángið  í  bans  stað  ^  jþá  mun  ek  taka  sætt 
af  yðr.  Asxíiundr  kveSst  fiat  gjöra  vilja,  var 
EgiU  pá  tilkallaðr  ^  ok  gjörðust  (eir  Ásmundr 
landvarnarmenn  konúngs,  okrótu  par  um  vet- 
urinn.  At  jdlum  bafði  konúngr  vinaboð,  ók 
jöladag  hinn  fyrsta  spurði  koniSqgr  eptir^  bvort 
nokkur  vœri  sá  þar  kominn,  at  honum  kTnni  at 
segja  j  bvat  orðit  muudi  af  dœtriim.  Jbiajis ,  en 
Jiat  kunni  enginn  at  segja )  Iffiú  konúngr  jþá 
J)eim  skilmálay  sem  btann  haiði  ágjört*  EgiU 
sagði :  |>at  vœri  röskum  mönn)im  ^ott  tU  Qár 
at  vix)na.  Eptir  jdlin  för  hverr  ti}.^(ns  heixful- 
is.  pegar  hávetri  var  liðity  settu  j^eir  EgUl  ok 
^smúndr  skip  sitt  á  sjd,  ok  völdu  4  fjdra  iq/enn 
ok  tuttugui  en  sá  hét  Víglog'^  swi|>eir  settu  f jrir 
]þá|  sem  eptir  voru,  en  fuðir  siigSust  mundu 
leita  konúngsdætrannay  ok  eigi  aptr  ko^a/ 
fyrr  enn  I>ær  fynðist  annathvort  Ufs  eðr  dauðar, 
Sigldu  |ieir  nú  i  haf»  pk  yissu  aldri|  hvert  ]þeir 
skyldu  fara^  kðnnuðu  ^eir  eyjar  ok  útsker  ok 
f  jaUbygðir ,  ok  fót  »rk  allt  sumarit  j  en  at  vetri 
voru  peir  komnir  norðr  at  Jötunheimum,  ok 
Iqgðu  jþeir  par  undir  skdg  einUi  ok  bjuggust 
(ar  um|  ok  settu  upp  8ki|>  sitt;  sögðu  jþeir 
sinum  mönnumy  at  fieir  skyldu  ^r  dveljast 
i^m  vetrinn:  ..skulu  við  EgUl,  VSlM^  Ásmundri 

")  Tislogij  C. 

Aa  2 


372   Sa6A  Egils  ok  Asmundar^       5  k* 

kanna  land  petta  ^ '  en  ef  vi5  komum  eigi  aptr  at 
sumri,  pá  skula  "þhr  fara,  hvert  sem  yðr  lyst-* 
ir.  Gánga  peir  nú  á  m&rkina,  ok  skjcita  dýr 
ok  fugla  til  matar  sér,  voru  peir  á  mörkum^ 
svá  at  mánuSum  skipti,  ok  fengu  stundunt 
aungvan  mat.  Eitt  sinn  kvomu  peir  i  dal 
einn ;  á  ein  var  par ,  ok  ey rar  sléttar ,  en  upp 
yfir  skdgr  ok  hamrarj  par  sáu  peir'  mart 
geitfé  ok  feita  hafra,  ráku  peir  saman  fMt^ 
ok  tdku  einn  feitan  hafr,  ok  sðgSust  skyldti 
skera  hamii  ok  pvinœst  heyra  |)eir  kvæklat 
upip  ySr  sik}  stukku  pá  burt  allar  geiturnar^ 
ok  varð  ]^eim  laus  hafrinn.  peir  sáu  kvik^ 
indi  uppií  hömrunum,  pat  var  meira  á  |)ver- 
veginn  enn  hæðina;  pat  var  svá  hvelt  sem 
bjalla,  ok  spurði^  hverlr  svá  djarfir  vœrí,  at 
stela  vildu  hafri  drottníngarinnar.  Asmundr 
mœlti:  hver  ertu  hin  fagra  [ok  hin  bólfim* 
liga*,  eír  hvar  rœSr  drottrifng  Jíh?  Skinnnefja 
heiti  elj  sagði  hún,  en  möðir  mín  Árinaéf|a'; 
hún  er  drottníng  hér  i  Jötunbeimum,  ok 
býr  skamt  burt  héðan,  mættu'  f>i5  finnaí  hana 
heldrean  stela.      Sat  segir  pú  pat ,   sagíi  Aa- 

r 

mundr,  tdk  hann  pá  ffngrgull,  ok  gaf  Skinn- 
nef]u.  Eigi  pori  ek  at  Þ^ggja,  sagði  hún,  at 
pér,  [pvi  ek  veit,  at  mdSir  min  segði,  at  pat 
sh  hvílutoUr  minn*.  Eigi  er  ek  vanr  at  táka 
aptr  pat,  sem  ek  gef,  sagSi  Asmundr,  en 
piggja  munti  IviB ,  at  þú  umgángir  okkr  greiða. 


■ 
1« 


1 


5  K^         3a6a£gil5  okAsmundar^  373 

Sfðan  fdr  hún  heim  undan,  ok  finnr  xndður 
sína.  Kerh'ng  spurði^  pví  hún  væri  sv&  sein? 
Hún  kveðst  hafa  fundit  tvo  menn  beina|>urfa: 
ok  gaf  annar  (eirra  mér  gull,  ok  baS  mik 
yisa  peim  til  gistíngar.  pvi  páttu  gull,  sagði 
hún?  Ek  œtlaða  hjá  f>ér  til  launa,  sagði  Skinn* 
nefja.  pví  bað  f»ú  pá  ekki  híngat  fara  y  sagði 
kerlíng?  Ek  vissa  eigi,  hversu  pér  var  Um 
|»at  gefity  sagðihún*  Bjöðpeim  híngatlsagði 
kerlíhg.  Skinnnefja  hljóp  |>egar,  ok  mælti: 
móðir  mín  bað  ykkr  koma  til  sín^  skulu  þið 
vera  léttir  af  tíðindum,  mun  hún  á  flestu 
kunna  grein  at  gjöra.  ÞÍú  finna  peir  kerlíngu« 
Hún  spurSi  pá  at  nafniý  peir  sogðu  et  sanna 
til.  Kerlíng  var  starsýn  á  Egil.  peir  sögðust 
ei  hafa  etit  mat  &  7  dögum,  Kerlíng  var  at 
at  renna  m j(51k  $  húnátti  50  geita,  okmjdlkuðu 
sem  kýr.  Hún  ^tti  ketil  störauy  oktdk  hann 
allá  mjdlkina.  Hún  átti  hveitiakr  störan,  tdk 
hún  par  sy&  mikit  mjöl,  at  hún  gjöcði  hvern 
dag  graut  í  katlinum,  ok  höfðu  pær  pat  til 
viðrlífis.  púy  Skinnnefja!  sagði  hún,  tak  hríS) 
ok  gjör  eld  brenniligan  9  [mun  eigi  of  vel  plag- 
at^i  pdtt  peir  eti  grautinn,  Skinnnef ja !  hér  í 
ilýti;.en  kerlíng  bað  |)á  [herða  á  pat  iyr^v^^ 
sem  til  vœri';  kom  fár  fra'm  dýra  hold  ok 
iugla.  Kerlíng  mælti:  verum  eigi  hljdð,  {)dai; 
eigi  verði  svá  vel  plagat,  sem  veraskyldí,  m\xi\ , 


I )  muHu  eigi  of  vel  gcsticnii ,  C.  ^)  Iirífa  h  því,   C«   ^3  kcrlíy 
dúktd'i  bor^,   ok  bjó  til  lagliga,   b.  i/.  5« 


1» 


374  Saga  Egils  oíl  AstttiiÐAH.     5.«  k. 

r 

láng^  áSr  enn  grautrinn  er  búinni  ok  seg 
f>ú  æijsögu  (ína,  Asmundr!  en  pá  skal  Egill 
viðtaka,  en  bá  mun  ek  skemta  til  borðprýði  af 
f)ví,  sem  yCr  mik  hefir  borít|  og  forvitnar  mik' 
at  vita,  bverrar  œttar  pi8  eru8|  e8r  hvat  niidír 
ferðum  ykkrum  býn 

6.  Asmundr  ttfk  þá  til  orSa:  Óttar  hét 
koDÚngr,  hánn  réð  fjrrír  Hálogalandt;  Sigrfðr 
hét  drottníng  hans,  dóttir  Ottars  jarls  af  Jdtlandi 
í  Danmörk*  pau  áttu  einn  son,  sá  hét  As- 
mundrj  hann  vat  mikiU  vextí^  vandist  hann 
við  í|)rdttir|  ok  j^á  hann  var  12  vetra,  pótti  hann 
afbera  öllum  |>eim,  sem  f  ar  voru ;  hélt  hann 
marga*  leiksveifia.  Eitt  sinn^  er  f>eir  voru  & 
skógriðnir,  fann  Ásmimdr  einn^héra;  hann 
alepti  hundum  sínum  til  hansj  hérinn  hljdp 
undan,  ok  gátu  hundarnir  ekki  fráit  hann. 
Asmundr  gaf  ekki  fyrr  upp^  enn  hestrinn  féll 
af  mœðiy  hljdphann  pá,  ok  elti  dýrit  með  hund- 
unum ;  lauk  sv&  at  hérinn  steypti  sér  ofan  fyr- 
ir  sjdfarhamra.  Asmundr  snéri  pá  til  hests- 
ins,  ok  fann  hann  eigi,  var  f>á  komit  kveld; 
svaf  Ásmundr  af  um  ndttina^  en  at  morgni  var 
komin  poka  sv&  myrk,  at  hann  vissi  eigi,  hvar 
hann  var  kominn,  3  daga  viltist  hann  á  skdg- 
inum.  pá  sá  hann  mann  gánga  á  mdti  sðr 
mikinn  ok  fríðan  í  skarlats  kyrtliy  en  hárit  gutt 
sem  silki.  Eigi  I>dttist  Xsmundr  vœnna  mann 
séð  hafa;  heilsar  nú  hvorr  öðrum}  Asmundr 


AK*  3A6A  EoiLS  OK  ASMUHBAR.    375 


•porS  hanii  af  nafoL  Hann  kveSst.  Aran^ 
heitBi,  8onr  Roðíans  konúngs  af  Tattaría* :  hefi 
ek  verit  i  herna^.  H versu  gamall  ertu  ?  sagði 
Ásmundr;  12  vetray  sagði  Aran;  ^ar  munu 
ekki  fleiri  pfnir  líkar,  sagði  Asmundr.  Engum 
▼ar  ek  (ar  líkr,  sagSi  Aran,  ok  ]því  strengða 
ek  pess  heit,  at  koma  eigi  aptr,  fyrr  enn  ek 
hefða  fundit  annan  minn  lika  at  aldri  ok  í|>rdtt- 
um.  Nii  hefi  ek  frétt  til  eiíis  manns,  er  Ás- 
mundr  heitiri  son  konúngs  af  Hálogalandi, 
eSr  kannt'u  uokkut  at  segja  mér  til  haús,  þvf 
mér  er  sagt,  at  par  muni  skamt  vera  á  milli. 
pann  mann  pekki  ek  gjörla,  sagði  Ásmundr, 
ok  taljalr  hanu  ná  við  |iik.  pá  géngr  at  óskum, 
«agði  Arauy  ok  megun  vi5  nu^  prófá  okkra 
Íimleika.  Asmundr  kveðst  jþess  búinn.  Síðan 
frömdu  peir  allar  í|»rdttír,  pær  úngum  mönn- 
um  voru  tf ðar !  í  pær  mundir,  ok  voru  fteir 
svájafhir,  atekkimáttiámiUumsjá.  Siðast  tókií 
(eir  fáng,  ok  voru  harðar  sviptingar  með  þeim, 
ok  mátti  eigi  mun  gjöra,  hvorr  sterkari  var, 
ok  skildu  svá,  at  peir  voru  báðir  mdðir.  pá 
talaði  Aran  til  Asmundar:  ekki  skulu  við 
vopnaskipti  pröfa,  pvi  pat  verðr  skaði  okkar 
beggja,  vil  ek  at  við  sverjumst  i  fóstbræðralag, 
at  hvorr  skal  annars  hefna,  ok  eiga  fé  saman, 
fengit  ok  öfengit}  pat  fylgir  ok  svardaga  peirra, 
at  hvorr,  sem  lengr  lifir,  skyldi  láu  verpa 
haug  eþtir  annan^    ok  láta   par'ísvá    mikit 

*)  Axan,    alsta&ar   C.  }  Aron,   S.     ^)  Tiírtaría,   5. 


376   SA^AEGlLSOKAfiMUVÐAB.  6r7lL 

föi  sein  Þeim  ^ætti  siSma;  síiiaii  skal  8Í|  sem 
lengr  lifiri  sitja  hjá  hinam  dauiSa  8  tmtt 
í  haugi^  ok  fara  siðan  burt^  ef  hann  Tildi) 
vökva  sér  siðan  hlóHj  6k  létu  renna  samaUf 
héldu  menn  ^t  f»á  eiiSa.  Aran  bauS  honum 
nú  at  fara  til  skipa  með  sér^  ok  sjá  sinn  farap- 
Udmaj  en  með  ^ri  at  Asmundr  var  |»á  í 
Bretlandi  með  Ottari  jarli  |  móðurföður  sinumi 
pá  lét  hann  Aran  ráða. 

7*  péir  fara  ná  til  skipa  Arans,  ok  vom 
^u  10  lángskip  með  gdðum  drengjum  skipuð. 
Aran  gaf  Asmundi  helming  liðs  ok  skipa; 
Asmundr  bað  at  peir  mundu  sigla  tii  Háloga- 
landS|  ok  viidi  hann  hafa  fiaðan  sitt  lið  ok 
ekip.  Aran  sagðist  fyrst  vilja  sigla  til  sfns 
landSi  ok  koma  svá  til  Háiogalandsi  ok  at 
landsmenn  mætti  sj&^  at  f»eir  vœri  ekki  staf- 
karlar.  Asmundr  bað  hann  ráða;  sigldu  peir 
siðan  i  haf|  ok  gaf  fieim  vel  byri.  Asmundr 
spurði,  hvort  Bdðían  konúngr  œtti  fleira  barna  } 
Aran  sagði^  at  hann  ætti  son,  er  Herrauðr  hit, 
við  ddttur  konúngs  af  Húnalandi:  er  hana 
bæði  vaskr  maðr  ok  vinsœll|  ok  stendr  hann 
til  ríkis  i  Húnalandi.  Faðir  minn  á  brœðr  2, 
heitír  annar  Hrœrekr,  en  annar  Siggeir, 
peir  eru  berserkir  ok  illir  viðreignar,  ok  ekki 
{>okkasælir  af  landsmönnum;  konúngr  hefir 
mikit  traust  á  peim,  þviat  j^ir  g)öra  "þat^  er 
hann  vill;  þeir  liggja  í  hernaði  ok  fsBra  kon- 
úngi   gersimar.     Er  nú  eigi   gelit  um  peirra 


7K.  S4iGA  EðlLS  0&  AsMUffÐAR.    377 

ferS^  fyrr  enn  jþeir  koma  vi6  hafnir  Rtfðians 
konúngs^  ]^  sáu  f^eir  fljöta  12  herskip  ok  i^ 
dreka^  srá  vœna  at  aungva  sáu  ^eir  8lika« 
Par  voru  komnir  bræðr  tveir  utan  af  Blöku- 
mannalandii  h^  annar  Bolabjörny  en  annar 
Vísinni  j  Gormr^  )arl  hét  fafiir  peirraj  peis 
hðföu  drepit  Rtfðian  konúng,  ok  eytt  viða  land- 
ity  ok  gjört  mikit  hervirki.  Ea  er  J>eir  fdtt* 
brœðr  verða  pessa  varir,^  pá  létu  |>eir  kveða 
við  lúðraj  en  ^egar  landsipenn  vurðu  vaiv 
ir,  at  Aran  var  kominn,  dreif  at  honum 
mlSgr  ok  margmenni.  Vikíngar  drifu  til  skip- 
Bf  ok  tökst  bœði  harðr  bardagi  ok  mannskæðr, 
ok  var  ^t  lánga  stund,  at  eigi  mátti  miUum 
8)á.  Aran  hljdp  á  skip  til  Bolabjarnar,  okrudd* 
ist  um  fasty  ok  hrökk  allt  tmdan  honunL 
Bolabjöm  réðst  mdt  honum.  Aran  hjö  til 
hans  f  beran  skallann^  ok  stökk  sverðit  sundr 
'undir  hjöltunum.  Bolabjörn  hjd  i  mdt  í 
skjöldinn  Arans,  ok  klauf  hann  at  endilaungu, 
ok  fékk  Aran  sár  mikit  á  bringuna.  Stokk- 
laust  atkeri  lá  á  (ilfarinu,  ok  greip  Aran  |>at 
upp,  ok  rak  i  höfuðBolabirni^  sv&  fljdt'  sökk, 
ok  kipti  Aran  honum  út  af  borðinu,  ok  sökk 
hann  til  grunna.  Visinn  hljdp  á  skip  til  Arans, 
ok  skaut  at  honum  2  kesjum  i  senn.  Aran 
skaut  skildi'fyrir  aðra,  ok'hljdp  hún  i  gegn- 
um  skjöldinuy  ok  i  handlegg  Arans  fyrir  fram* 
an   olbogann,  svá  at  i  beini  stdð;  aðra  kesj-: 

*)  VíiÍDgnimaðrr^  aUtaifar,  5.     ■)  Gromr^  C      ^)  flyt,  A. 


878     SA£A  EgILS  OK  ASMUHÐAR.  7  K. 

utiá  trfk  Aran  á  lopti ,  ok  skaut  aptr  á  Vísini 
okhœfði  {  ginit  á  honum,  svá  útgekkumhnakk- 
^nn,  ok  upp  á  mitt  skaptit.  Spjdtit  hljtfp  í 
tíglutréð^  8Tá  lángt  gekk  uppá  f]öðrina|  ok  hékk 
Vísinn  j^ár  dauðr.  Eptir  ]þat  gáfust  vikíngar 
upp,  en  Aran  lét  hSggva  alla  fyrir  borS ;  gengu 
dðan  í  borgina^  ok  fögnuðu  landsmenn  Aran, 
ok  voru  bundin  sár  peirra;  en  síðan  er  Aran 
gefit  konúngsnafn;  lýsti  hann  jþá  skildaga 
peirra  Asmundar,  ok  gaf  honum  allthálftvið 
8ik.  En  er  peir  höföu  eigi  f uUan  mánuð  heima 
verit,  f>á  va):ð  Aran  bráðdauðr  einn  dag,  er 
faann  gekk  í  höll  sína,  var  f>á  búit  um  I(k  hans 
eptir  l^eirra  sið.  Asmundr  lét  veirpa  haug 
eptir  hanui  ok  setti  hjá  honum  hest  hans  með 
söðli  ok  beizli,  merki  ok  öll  herklœði,  hauk 
ok  hund}  Aran  sat  á  stöli  í  ðllum  herklæðum. 
Asmundr  lét  ftera  stöt  sinn  f  hauginn^  ok  sett- 
ist  f>árá )  haugrinn  var  þá  byrgðr.  En  hinu 
fyrstu  ndtt  reis  Aran  af  stdlinum,  okdrap  hauk- 
inn  ok  hundinn,  ok  át  hvorttveggja.  Aðra 
ndtt  stöð  Aran  upp,  ok  drap  hestinn,  ok  sunðr- 
*  aði|  ok  tdk  á  tannagángi  miklum,  okát  hest- 
inn,  svá  blöð  féll  um  kjapta  honum;  bau6 
hann  Asmundi  til  matar  með  sér.  Hinu  príðju 
ndtt  tdk  Asmund  at  syfja,  varð  hann  f>á  eigi 
fyrr  var  við,  enn  Aran  greiþ  f  eyrun  á  honum^ 
ok  sleit  f>au  af  hofaum  bœði  Asmundr  brá  I>á 
8axiy  ok  hjó  höfuð  af  Aran,  tok  hann  sfðan  eld, 
^  brendí  Aran  at  ösku,  okgekksíðan  til  féstar; 


_  0 

7-8  K.        SaGA  EélLS^  01?  ASMTNDAR.    379 

I 

I 

rdr  hann  pá  uppdregmn,  en  haugrinn  l^yrgSr^ 
ok  haí%i  Ásmtindr  mefi  s^r  {>at  fi,  sem  lagt  var 
i  hauginn. 

.  8.  'Lillu  síðar  hafói  Xsmundr  |iíng  viS 
landsmenn^  ok  spurði,  hvat  peir  vildu  halda  af 
'þvlj  sem  ^eir  Aran  höf ðu  samanbundit ;  en  menA  ' 
logðu  j^ar  misjafnt  til)  peir  menn,  er  Aran  ^ 
hafði  géiit  Asmundi,  vildu  honum  atfylgjs. 
Pessu  næst  varð  peim  litit  tilhafs,  ok  sáu  menn 
|ȇ  sigla  skip  at  landi,  ok  voru  par  komntr  (peir) 
bræðr,  berserkirnir  Hrærekr  ok  Siggeir,  ok 
hugðu  allir  ÍUt  til  ^ess.  Asmundr  bauð  peini 
sína  forstöðu,  en  aungvir  voru  til  at  risa  á  mó% 
(eim.  Fdr  Ásmundr  til  skipa  sinna  við  sina 
menn.  £n  er  berserkimir  vissu  pau  tíðindi, 
sem  par  ^  voru  orðin,  kölluðu  |>eir  sér  land 
allt.  '  Asmundr  sagði  peim  einkamál  jþeirra 
Arans,  ok  kallaði  sér  hálft  landj  berserkirnir 
báðu  hann  burtverða,  ef  hann  vildi  halda  Í(f- 
inu;  Aamundr  bauð  einvigi  hvorum,-  sem 
vildi,  ok  lægi  par  land  undir,  en  |>eir  grenjuSu 
í  mdti,  ok  báðu  menn  sina  vopnast,  ok  (tdkst) 
pá  bardagi  með  peim,  hafði  Asmundr  li5 
minna,  en  landsmenn  porðu  honum  eigi  lifS  , 
at  veita;  féllu  menn  Asmundar  allir,  ok  var6 
hann  handtékinn,  var  f>á  komit  at  kveldi^ 
urðu  l^eir  á  |>at  sáttir,  at  um  morguninn 
skyldi  höggva  hann  á  haug  Arans,  ok  gefa 
hann  Óðni  til  sigrs  sér;  var  hann  pá  bund- 
inn  við  vitídásinn,     en  menn    fórú    allir    til 


880   SaGA  EgILS  OK  ASVUJBÍD.AR#  8  VL 

I 

ísnáSf  tík  svdf  u  af  um  ntfttine  f  herbdðuxny  ok 
bundu  .sár  sín.  peir  bræðr  láu  í  lithi  tjaldi 
skamt  frá  herbúSunumy  ok  fátt  manna  með 
l^eim*  Nu  er  at  segja  frá  Asmundi|  at  hann 
sat  upp  við  vindásinn;  hann  sá  jámloku 
einai  er  framstdð  úr  vindásnum,  parhaf5i  komit 
'  bögg  mikity  ok  reis  á  röndinni  úfr  hvassy 
^r  gnéri  Asmundr  viS  strengnum,  ok  skarst 
hannísundri  pví  járnit  varhvast;  varAsmundr 
l^á  laus;  braut  hann  nú  fjöturin  aí  fótum  s^. 
Vindr  stóð  á  land;  Asmundr  hjö  strenginSy 
ok  rak  skipit  upp  at  skdginum,  ok  J^ví  nœst  var 
Ásmundrá  landi;  kom  honum  nú  í  hug,at  glettast 
nokkut  við  berserkina^  áðr  hann  fœri  í  skdg- 
inn,  ferr  hann  nú  til  tjalds  f>ess,  sem  peir 
avdfu  inni,  ok  fellir  á  pá  tjaldit;  |)eir  spruttu 
uppi  sem  inni  voru,  .ok  varS  peim  .dgreiS 
útgángan,  pvíat  tjaldit  flæktist  fyrir  peim. 
Asmundr  hjd  f  höfuð  Hræreki,  ok  klauf  niðr  i 
jaxla ;  Siggeir  komst  ut,  ok  vildi  hlaupa  í  skdginn ; 
Asmundr  hljdp  eptir  honum;  Siggeir  drap 
fæti,  en  Asmundr  hjd  eptir  honum  á  hryggimii 
fyrir  neðan  pat^  sem  hann  var  mjdstri  ok  tdk 
hann  fiar  sundr.  SÍSan  fdr  Asmundr  f  skdginn ; 
drepit  hafði  hann  10  menn  með  berserkjunum. 
Menn  leituðu  hans,  ok  fundu  hann  eigi,  en 
áðr  enn  (dagrinn)  var  úti,  kom  Herrauðr  kon- 
fíngsson  með  20  skipumy  ok  urðu  honum  allir 
fegnir.  Spurt  hafði  hann  öU  |»au  tíðindi^  sem 
Jþar  höfðu  orðit,  en  síðan  átti  hann  ^ing  við 
landsmenni  pk  lýsti  sinni  eigu  á  landinu^   ok 


8  K.  SaGA  EgiLS  OK  AsMtNDAR.     381 

beiddist  yiiSt&ku,  en  engiun  mœlti  á  mót/  ok 
Tar  hann  til  S;onúngs  tekinn  yfir  állt  landit;  en 
menn  peir,  sem  fylgt  höf&u  berserkjunumy 
Toru  burtrekiiir,  en  Herrauðr  tdk  fé  |»eirra.  pá 
kom  Asmnndr  á  fund  Herrauðs,  hann  kTaddi 
kondngf  Herraúðr  spurSi,  hvat  manna  hann 

w      *  ■ 

tærij  hann  sagði  ti^  hitt  sanna,  hann  spurði, 
hvoi't  hann  heiði  drepit  berserkina ;  hann  kVað 
pat  satt  vera ;  fvi  fdrtu  pá  'á  minn  fund?  -sdgSi 
&ann$  ek  sá  méraungan  betra^  sag9i  Asmundri 
én  ek  )þc5ttumst  pádrepa  Seski  í  kál  pitt$  féi^  ek 
pTÍ  ápinn  fundy  at  ek  Tissa,  at  mér  mundi  eigi 
ijáj  at  forðast  pik,  ök  Til  ek  nú  Titá  minn  hlufi 
brerr  Tera  skalj  mun  ek  Terja  mik,  meiíatt  ek 
get,  ef  ek  á  líii  bt  forða,  eá  f^iggja  betíri  ko«ti) , 
ef bdðnir  éru.  Frétt  hef  eft  unmí æli  ykkur  Arans^ 
óágði  HerrauSr,  ok  ætia  ek'  Vél  fallit,  at  takfl 

■  I  _  __        ^ 

jþik  f  brdður  -stað,  pTÍat  miklar  meiuTettir  j^dtti 
mér  afriðnar,'  «r  berserkiitír  Toru  dre|>nirir 
SiSan  Tar  -A'stnundr  me5  Herrauð,  ok  kom 
|»eim  Tel  saman;  |>vinæst  bað  Ásmundr^hann 
fá  sér  skip,  ok  tíII  fara  i  hemað^  okHerrauðr 
baS  hann  Velja  bæði  skip  dk  menn,  STá  marga 
Áem  ek  Tilda^  ok  baðhann  sitja  hjá  sir  ^eim 
stundum,  sem  hann  TÍIdL  Ásmundr  Taldi  30 
manna  af  liði  hans,  ok  hafði  eitt  skip  j  skildu 
{>eir  með  Tináttu,  ok  loftíðu,  at  (eir  skyldu 
bráíðr  hittast,  hvar  sem  peir  fyndust ;  kölluðu 
J>eir hannnú  Asmund bersericjabana,  qk  endast 
par  nú  mín  saga,/at  ek  et  j^easi  sami  Asmundn 
Mikil  piki  met   saga  pín^   sagSi  kerling,  eðr 


382  Sa6A  EeiLS  ok  Asmuhðaíu     8-9  lu 

* 

hvat  Ií8r  nú  grautai;im^  geata?  Nú  er  komiii  á 
vella,  ^agði  Skiimnefja;  lángt  mun  pá,  áðr  enn 
búinn  er,  8ag6i  drottníng^  eSr  hvat  se^  j^ 
til,  Egili; 

9.  pat  er  upphaf  minnar  sögtu,  sagSi 
Egill^  at  Hríngr  hét  konúngr}  hann  ré&  fyrir 
Smálöndumj  íngibjörg  hét  kona  bansj  hún 
var  ddttir  Bjarkmars^  jarls  af  Gautiandij  |>au 
áttu  2  börn  j  EgiU  hét  son  |>eirray  en  jEsa  dött^ 
ir ;  EgiU  ögs  upp>iueð  hirð  föður  síns,  ]þar  til  at 
hann  var  12  vetra  gamall  $  hann  var  mikiU  fyrir 
séti  ok  <(stýrilátry  kappsamr  ok  ddœll}  hann 
lagði  lag  sitt  við  drengiy  ok  lagðist  út  áskdgai 
at  skjöta  dýr  ok  lugla.  Vatn  mikit  var  i  skdgin- 
um^  ok  voru  þwi  eyjar  margai^.  par  föru 
jþeir  EgiU  á  sund  jafáan ,  pviat  jþeir  vöndu  sik 
m)ök  við  íjþrdttir;  eitt  sinn  rædi^  Egill  um  við 
}á|  hverr  lengst  mnndi  geta  lagizt  i  vatnitf 
pvíat  svá  var  lángr  vegrinn  i  pá  ey,  sem  firsl; 
var'  landi,  at  hana  sá  eigi ,  ut^n  þ^ir  gengi 
upp  i  há  tré  til.  Ná  leggjast  f»eir  á  vatnit| 
ok  voru  saman  30^  skyldi  |>ar  hveirr  eptir  vera, 
sem  hann  treysti  sér  eigi  lengra  at  faxif  leggj-* 
ast  peir.nú  um  vatnit,  ok  voru  sum  sundin 
breið  mjök.  EgiU  var  fljótastr  á  sundÍQU,  ofc 
gat  engi  fylgt  honum,  ok  er  jþeir  voru  lángt 
frá  landi  komnir,  "þá  kom  |»oka  svá  myrk^  at 
engi  sá  annaui  A>k  gjörði  ^á  vind  kaldanj 
viltust  peir  nú  Á  sundinUy  ok  eigi  vissi  Egill| 


9  K«  SagA  EgILS  OK  AdMUVDAB«   383 


hvat  af  sinum  mönnuin  varSy  hvarflaði  hann 
nú  um  vatnit  tvö  dœgr,  kom  hann  f^á  at 
landiy  ok  vai;  f  vá  máttdreginni  at  hann  varð  at 
skríða  á  land,  ok  reitti  hann  á  sik  mosa,  ok 
lá  |iar  um  nöttina;  en  at  morgni  var  honum 
nokkut  hitnat,  kom  pá  úí  möFkinni  risi  einn 
mikill}  hann  tök  Egill  upp  undir  hönd  sér^ 
ok  mœlti:  pat  er  vely  Egill^  at  við  höfum  hix 
fundizty  eru  2  kostir  við  Jiik  af  minni  hendi, 
annathvorty  at  ek  drep  j^ik,  elligar  hitt^  at 
pú  geymir  geita  minnai  svá  lengi  sem  ek  liGy 
ok  sverlr  mér  parat  eið.  *£giU  dvaldi  pat 
eigi,  f»vi  pá  var  úr  vöndu  at  ráða;  föru  fieir 
nú  margar  dagleiðir,  ok  par  til  er  peir  kvomu 
til  helliS)  er  jotuninn  átti  fyrirat  ráða.  Jötun- 
inn  átti  hundrað  haf ra  ok  margt  geitfé  annat,  lét 
hann  pat  standa  á  niðrlögum  sínumi  at  |ieir 
sky Idu  aldri  f œtri  vera.  Egill  tdk  við  fj  árgeymsluy 
ok  voru  geitrnar  dspakary  fdr  svá  fram  lengi. 
En  er  EgiU  haföi  |»ar  verit  12  mánaðiy .  |»á 
hljóp  hann  burt  eitt  sinui  en  er  jötuninn 
var  varr  Jþessy  fór  bann  eptir'honum,  j^viat 
hann  var  svá  margvís^  at  hann  rakti  spor  líka 
svá  sem  á  fönnu.  Jötuninn  iann  hann  i  heUi 
einumi  hafði  hann  nú  fjóra'  daga  á  burt  verit. 
Jötun  sagði,  at  hann  hafði  verr  gjört,  .enn 
hann  átti  skilit:  skáltu  nú^  sagði  hanoi  hafa 
{>at| "  sem  pér  er  verra.  Síðan  tok  hann  2 
steina,  ok  vögu  hálfvœtt  biðiri  par  vorii  lastar 
við  járnhespur^    hann  lœsti   .pær    0t  fótum 


384    SagA  EgILS  OK  AsMVlfDAR*       9-10  K. 

I 

Egils,  ok  ðagKi  at  hann  skyldi  fietta  draga. 
petta  erfiði  átti  EgiU  7  Tetr,  en  jötuninn  var 
svá  varr  um  sik^  at  hann  sá  aldri  færi  sitt  á^ 
at  drepa  hann. 

lO^  pat  var  eitt  sinn,  at  Egill  frfr  at 
leita  geita  sinna ;  hann  fann  einn  kött  i  sktfg- 
inum ;  EgiU  gat  nÁS  kettinum,  ok  hafSi  heim 
með  sér,  kom  hann  nú  seint  heim  um  kveldit. 
pá  var  fallinn  fölski  á  eldinn.  Jötun 
spurÍSi,  |>ví  hann  hefði  svá  seint  heim  komit^ 
en  Egill  sagðist  eigi  vera  létt  búinn  til  gángsins^ 
en  kvað  geitrnar  vf6a  rasa.  Mik  undrar^ 
sagSi  jðtuDi  at  f>ú  finnr  pat,  sem  þú  leitar 
at  í  myrkrinu.  pvi  valda  gullaugu  mfn^  sagSi 
Egill.  Attu  önnur  augU|  enn  pau  sem  ek 
hefi  sdð?  sagSi  jötun.  Á  ek  vist,  sagði  EgiU. 
Sýn  mér,  sagM  )6tun,  gersimar  pessar.  Rœntu 
mik  peim  |>á  eigi,  sagM  EgiII.  Mér  mun 
,eigi  g^g^  ci^  peim,  sagM  jötun.  Aungum 
gagnast  |»au ,  sagði  Egill,  nema  ek  búi  um. 
SíSan  fletti  EgiII  upp  staknum,  sá  }ötuninn  'þá 
i  glyrnur  kettinum  innar  yfir  eldinn,  ok  var 
sem  stjörnur  skini.  petta ,  eru  fagrir  gripiry 
sagði  )ötun|  eðr  viltu  sel ja  mér  augun  ?  pá  er 
ek  verr  birgr  eptir,  sagði  EgiII^  en  ef  pu  vilt 
gefa  mér  frelsi  ok  leysa  af  mér  ^ötrana^  pá 
mun  ek  selja'  þhr  augun.  Muntu  koma  peim 
svá  til  lags,  sagði/jötun,  at  mér  verSi  gagn  at? 
Við  ^at  mun  ek  léita ,  sagði  EgiU,  en  sinasárt 
mun  ^érpikja^  sagði  EgUl|  at  ^ola  atgjörðirnary 


10  K.       Sa6A  Egils  ok  Asmuhdak.  385 


l^víat  spretta  verðr  til  iiatt  b6rmuiHim,  ok  biSa 
f>ar  um^  sem  |>au  skulu  liggíaj  skaltu  |>au 
ávalt  burt  taka,  "þá  et  lýsir,  ok  eigi  innsetja, 
fyri^  énn  dimmt  er,  ok  mun  ek  binda  pik  hér 
▼i5  súluna.  pá  muntu  drepa  mik^  sagði  jötun, 
ok  er  pat  niðfngsyerk.  pat  skal  ek  eigi  gjöray 
sagði  EgilL  pessu  kaujpa  (eir  j  tekr  jötun  ná 
af  honum  hespuraar.  Nú  hef  ir  pú  vel  gjört, 
sagði  Egill,  enda  vil  ek  nú  f)vi  heita  pér,  at  ek 
skal  pér  pjdna  ^  meðan  Jfú  lifir.  Siðan  bindr 
Egill  jötuninn^  ok  tök  einn  tviángaðan  fiein,  ok 
rekr  f  bœði  augun  á  íötuninum,  svft  ]þau  liggja 
útá  kinnarbeinunum*  Við  j^t  varð  jötuji 
svá  illt,  at  hann  brá  ^$v&  hart  við,  at  hann  sleit 
af  sér  öll  böndin,  ok  fálmaði  til  EgilS|  pk  reif 
af  sér<  alla  yfirhðfnina.  "Nú  ertu  gœfulaus,  sagði 
Egilly  ]^  féllu  gullaugun  ofan  i  eldinn,  ok 
nýtr  ^irra  nú  hvorgi  okkar.  Illa  heiir  'þú  mik 
dárat^  sagði  jötun^  ftkaltu  hér  nú  inni  svelta, 
ok  aldrí  út  komast.  Hljdp  j5tun  I>á  i  dymar^ 
ok  lœtr  pœr  aptr  sterkliga.  pikist  Egill  nú 
illa  staddr,  er  hann  ná  sv&  4  nœtr  i  hellinumy 
at  hann  f œr  aungan  mat,  {>viat  jðtuninn  geymir 
at  hellinum,  pat  verðr  nú  hans  r^ðy  at  hann  . 
drepr  hinn  atœrsta  hafirinn,  ok  flær  af  honum 
belg^  ok  ferr  f  sjálfr,  ok  saumar  at  sðr  sem 
|>raungvast.  Hinn  f jórða ,  morgin  rekr  hann 
hafrana   til  dyranna)    jötuninn  hafði   spennt 

^y  honuniy  C»    ' 
FORVAIDAH  SöOVA  N01lDn£jUI|>A.  3BltfDI.      B    b 


386  Saga  Egils  ojl  Asmumdak^       m  k. 


^umalfíngrÍBum  upp  undir  bergit,  ok  tiSk '  |)á 
hiqn  miaiisti  ^auápressköldiim^ok  áltu  hafram* 
ir  at  reana  i  greipr  honutty  ok'  [hlammaði 
mjök  vih  á  hellia  g|élfiauT.  Jötun  maalti:  vind 
veít  ná  á  9  at  brakar  i  klaufum  á  kjappa  minumf 
renpa  qú  hafrarnir  út  milli  handa .  honum. 
EgiU  fór  «einasty  ok  beyrði  ekki  klaufagáng 
haii^.  HægthokvarÞú  núf  Hornskeggi!  sagði 
jöitun,  ok  heldr  ^ykkr  um  bógana  i  tdk  hann  f^á 
i  lagSana  Xteim  höndum^  en  Egill  brá  ýð  svá 
barty  at  rifnaði  hafrstakauy  ok  var$  hann  laus. 
Nau2»tu  nú  ^^St  at  ek  yar  blindr,  sagði  jötuni 
ok  er  fiat  illai  at  við  skulum  svá  skilja^  at  J>ú 
haíir  peM  aungar  menjari  sválengi  seoi^ú  hefir 
jþjidnat,  gk  pigg  hér  nú  guUhríng.  pat  var 
mikil  gersemi*  Eigli  sýndist  fagr  hringrínn^ 
ok  ^iJidís^  i  midliy  w  er  jötun  fann^  at  hann 
tdk;  i  hriagiim,  pá  kipti  hann  at  s^r,  ok  hjö 
úl  6gí3ð^  ok  af  honum  eyrat  hit  hægra^  naut 
Egill  ^e$$|  at  jötun  vút  blindr.  Egill  bjö  af 
jötun  bendina  bœgri,  ok  náU  hxíngnum.  Nú 
skal  ek  halda  oir&  mín^  sagði  EgiU^  ok  dcepa  þik 
ekl^  $)caltu:  li£a  vi6  harmkvœli,  ok  se.aá  f>inn 
dagr  y erstr,  ei;  slSast  hemv  yfir  pik  $•  skildi  I>ar 
nie^f»ei9ft,  ok  f^r'^^gill  i  buiui,.  M  haon  úti  á 
skögum^  Eni  er  hanoi  kom  fram  úr  skóginum, 
iíoru.fyrir  honuiia;  vikíng^skip  nokkur^  h«t  sá 
Bor^r^  erfym  imm  iféð.  EgiUgekk  í  Uðmeð 
l^eimy  ok   reyndist  hinn  vaskasti  maðx}    vorú 


10-11  k.    Sag A  Egils  ok  Asmundar.   387 

peir  L  hema%i  um  $umarit.  peir  botðust  í 
Svfaskerjum  við  berserk  f^ann^  er  Glainmaðr 
hét,  hann  átli  kjörvopn  einn  brunþvara^^  ok 
xnátti  kíósa  mann  fyrir,  j^egar  hann  vissi  nafn 
hans ;  en  fiegar  i  ötidverSum  bardaganum  hljdp 
Glammaðr  á  skip  til  Borgars,  ok  lagSi  bryn* 
pvaranuxíi  í  gegnum  hann.  Egill  var  nœr 
staddr,  ok  baföi  brotit  spjdt  sitt  af  skapti.  Hanil 
reiddi  upp  spjdtskaptsbrotit,  ok  rak  vi8  eyra 
Glammað,  svá  hann  fauk  útbyrSis,  ok  sökk 
Glammaðr  ok  brynf>varinn ,  ok  kom  eigi  upp 
síðan.  Vikfngar  gáfust  ná  upp  j  gjöra  peir  nú 
Egil  höfðíngja  sinn,  ok  valdi  hann  af  peim  tdlf 
Cmenn  ok  20);  herjaði  hann  siðan  í  Austrveg,  ok 
bar  matgt  til  ti6inda  í  hans  hernaði. 

11.  Eina  ndtt  lá  EgiU  i  höfn  nokktírti, 
ok  gaf  honum  ekki  at  sigla ;  hann  gekk  á  laud 
einn^aman ,  hann  kom  i  eitt  rjdðr  i  skdginum ; 
hannsá  |>ar  á  hdl  einum  jðtun  mikinn  ok  eina 
flagikonu ,  |)au  drdgúst  um  einn  guUhring,  ok 
varð  hún  orkuvana  fyrir  henum  ^  ok  fdr  hann 
hrakliga  með  hana,  ok  mátti  ]>ar  sjá  viðrlita 
niikil  skðp,  "þrí  húnvar  stuttklœdd;  hún  loddi 
á  faríngiilum  eptir  magni.  Egill  hjd  til  jötuns- 
inSy  ok  kom  áðxlina;  jðtuninn  snarast  f^á  við^ 
ok  rendi  sverðit  ofan  eptir  handleggnum,  ok 
tdk  or  aflvððvann,  ok  var  pat  svá  mikit  stykki, 
at  einn  tnsíir  mundi  eigi  meira  lypta.     Jðtun 

Bb  2 


388-  Saga  Egilb  okAsmumdar.       u  k* 

hjö  til  EgilSy  ok  koin  á  höndina  við  úlfliðinn, 
ok  tók  af,  féU  á  jörð  bœSi  höndin  ok  sverðitý 
jötun  bjóst  til  at  veita  hðgg  annat,  sá.  ElgiU  pá 
ekkiannan  sinn  kost  enn  atilýja ;  elti  jötun  hann 
at  skdginum,  ok  skíldi  par  með  |»eim9  ok  komst 
EgiUundan  i  'skóginn^  kom  hann  nú  svá  til  sinna 
manna  9  at  eptir  var  hönd  hans  j  sigldu  peir  Jþá 
í  burt  ^aðan.  Egill  fékk  mikinn  verk  í  hönd- 
inaj  en  er  2  nætr  voru  liðnar,  kom  hann  { 
T^öln  eina  ,  ok  lágu  ^ar  um  nöttina  9  gat  EgiU 
pá  ekki  borit  af  sér  verkinn ,  stó5  hann  f»á  upp 
úr  sœnginni ,  ok  gekk  EgiU  uppá  skdginn,  kbm 
hann  |»á  at  læk  einum,  pdtti  honum  Jþathelzt 
fróiy  at  hafa  höndina  niðri  í  læknu'm ,  ok  láta 
strauminn  leika  um  sárit.  pvinœst  sá  EgiU 
út  úr  einum  steini  hvar  kom  eitt  dvergsbarn, 
^at  sdtti  vatn  í  skjdlu  j  EgiU  tók  fíngr- 
guU  af  hendi  sér  með  tönnunum,  ok  lét  reka 
i  skjdluna  fyrir  bamit|  en  pat  hljdp  inn  í  stein- 
inn.  Litlu  síðar  kom  dvergrinn  út,  ok  spurði, 
hvarmaðr  væri,  er  glatt  hefði  barn  sitt}  EgiU 
sagði  til  sín^  ok  sagði  s^r  (lítt  skulu)  gull| 
meðan  hann  væri  |>annin  farandi.  pat  er  íUt 
at  vita  I  (sagði)  dvergrinni  ok  f ar  með  mér  innf 
ateininn !  EgiU  gjörði  svá  9  tdk  dvergrinn  þá 
at  binda  um  stúGnn^  ok  tók  úr  verk  allan,  ok 
var  grdinn  um  morguninn,  tdk  dvergrinn  þá 
at  smíða  honum  eitt  sverð ,  en  uppfrá  hjöltun- 
um  gjörði  hann  fal  suá  lángan  ^^  at  upp  tdk  yfir 

«J  þannig  C\  digraB,  ^ 


N, 


11-12  K.    Sága  Egils  ok  Asmundar.  389 

olbogaziúip  j  mátti  þat  spenha  at ,  ok  var  svá 
hægt  at  höggva  ixieS  pví  sverSi ,  sem  heil.  vœiri 
hðndÍD.  Ðvergrinn  gaf  honum  marga  gdða 
gripi^  ok  skildu  I>eir  «ieð-  vináttuý  fdr  EgiU  pi 
til  sínna  manna ;  ok  er  nú  saga  (mfn  úti  svá), 
sagði  EgiU^  at  ek  er  J>essi  hinn  sami  EgiU,  sem 
nú  faefi  ek  frá  sagt  um  stund.  í  miklar  |kraut- 
ir  piki  m^r  þú  komit  hafa,  sagði  drottníng'9 
eSr  hvat  líSr  nú  grautnum  genta?  Ek  œtla,  at 
hann  sé  fuU  velgdr,  sagði  hdn,  en[|^  er  hann 
svá  heitry  at  hann  er  aungum  manni  œtr^ 
me6an  hann  er  slikr.  pat  mun  nœrri  fara^ 
sagSi  drottníng,  at  hann  sé  kdlnaðr,  er  ek  hafi 
sagt  mín  œfintýri,  pvíat  ekki  hefir  margt  yfir 
mik  drifit. 

12.  Oskrauðr  hét  jötun,  sagSi  hán^  hann 
var  kominn  dr  Jölunheimum  ^  Kúla  hét  drottn** 
fng  hans}  brœðr  hans  voru  peir  Gautr  ok  Hild-^ 
ir;  faðir  minn  Öskrauðr  ok  mdðir  mín  áttu 
18  dætr,  ok  vár  ek  ýng6t  af  peim,  ok  varþat 
allra  manna  mál,  at  ek  vœri  vœnst  af  þeira. 
Faðir  minn  ok  mdðir  tóku '  sdtt  saman  bæðiy  ok 
voru  pau  tyrfð*  ok  tröUum  gefin,  en  viðsystr 
tdkum  allt  silfr  ok  guU,  en  þeir  Gautr  ok  Hild* 
ir  áttu  landit,  ok  urðu  |>eir  lítt  ásáttin  Faðir 
minn  hafðiátt  3  kostgripi,  {>at  var  horn,  tafl 
ok  guUhringr ;  peir  bræðr  tdku  hornit  ok  iaí\X\ 
af  oss  systrum,  en  hríngnum  gátum  við  haldit, 
OK  (var)  þat  gdðr   gripr.      Systr  mínar.  vildu 


i)  kcrlíng,  C.      ^)  trylld,    C. 


AJ4  '      4> 


i 

390    SaGA  EgILS  OK  ASMUNDAR.  iSK. 

I 

bjdða  yfir  xnik,  ok  varS    ek  ein  at  þ}6nm  allt^ 
6k  ef  ek  mœlti  á  máú^  þá  börfiu  pær  á  tnér^ 

í[>(5ttumst  ek  fiá  eigi  mega  við  vera ;  hét  ék  þá 

'  i  pór,  at  gefa  honum  haír  paan  j  er  hann  TÍldi 
'velja )  en  hann  skyldi  jafna  me6  oss  systrum. 

'  pör  kom  til  vor,  hann  lagSist  meS  systur  minni 
hiiini  elztu,  ok  lá  hjá  henni  um  ndttina,  en  þœr 
systr  öfunduðu  hana,  ok  drápu  hana  um  morg- 
uninn.  Svá  gjörði  pör  vi6  allar  systr  mfnar^ 
at  faann  lá  ^œr  allari  ok  voru  allar  drepnar^ 
en  pat  kunni  hver  peirra  at  mæla  við  aðra^  ef 
nokkurri  yrði  pess  auðit  at  eiga  barn  vi6  pdr, 
^t  |)at  skyldi  hvorki  vaxa  né  vel  dafna*  Sfð* 
án  lá  pdr  hjá  mér,  ok  gjörði  mér  stúlkú>  f»essay 

'  sem  nú  megið  pið  hér  sjá,  ok  hefir  þat  hrin-^ 
/  it  á  henni,  sem  pær   báðu  henni,  fivfat  hún 

'  er  nú  alin  minni,  enn  "þá  er  hiin  kbm  til.  pdr 
gaf  mér  allan  arfinn  eptir  (þœr)  systr,  hefir 
hann  ávalt  verit  mér  í  liðsinni  sfSanj  tdk  ek 
|)á  undir  mik  alla  peníngana}  sd^ti  mik  nú 
svá  mikil  ergi,  at  ek  fidttumst  eigi  mannlaus 
lifa  mega.  Hrfngr  hht  son  konúngs  af  Smá- 
löndum;  hann  einn  sá  ek  svá  af  xíiönnum, 
at  mér  leizt  vél  áj  gjðrða  ek  |>á  ferð  mfna 
til  mdts  við  hann,  en  hann  var  ^á  farinn  til 
Gautlands  at  biðja  íngibjargar,  ddttur  Bjark- 
mars  jarls,  flytta'ek  þi  ferðinni,  ok  kom  ek 
til  Gauilands,  var  Hrfngr  konúngsson  at  drekka 
f>á  sitt  brnllaup,  ok  kom  ek,  f)á  ér  brúðina 
skyldi  innleiða;  lögðumst  ek  f)á  niðr  [á  strœt- 


12-lSK.      SaGaEgILSOK  ASMDIIDAK.    091 

it','  ók  9^Iá6á  ek  gfðra  henni  nokkur  Télmdí^ 
en  hún  sá  mik  fyrr,  ók  spymdi  sínum  fótum 
víð^mér,  ok  braut  i  m&r  báða  lærleggina; 
var  faún  si^n  leidd  i  höU  ok  sett  i  sœti  sitt. 
£k  kom  inni  höUina^  ok  rarð  ek  at  einni 
flugu,  ok  fdr  ek  upp  undir  hennar  klæði,  ok 
œtlaða  ek  at  rífa  hana  á  holánáranum;  hún 
pekti  mik  ^egar^  ok  keyrir  kn:Sskapt  sitt  á 
si<Sn  mér^  ok  braut  i  mér  8  rifin,  bk  Var  mér 
til  pess  V  annast  at  fara  i '  burtu.  Li8r  nú  á 
daginny  ok  var  brúðrin  til  sængr  leidd,  en 
|)vinœst  var  brúðguminn  útleiddr^  tdk  ék 
hann  pá  i  fáng  mér,  ok  Jrötlumst  ek  hlaupa 
fram  á  sjófarhamra^  ok  ætlaða  ek  at  drekkja 
honum,  svá  engi  ^kyldi  mega  nj(5ta  hans;  en 
]^á  er  ék  póttumst  slepþa  honum  ofan  fyrir 
hamrana,  {»á  varð  eigi  betr  enn  svá,  at  ek 
kastaði  honum  |>á  upp  yfir  fortjaldit,  ok  kom 
hann  niðr  i  sængina  hjá  brúðinni,  en  ek  var 
fángin  griðalaus,  ok  mátta  ek  f>á  hvergi  und- 
an  komasty  skylda  ek  f>á  leysa  lif  mitt,  ok 
skylda  ek  fara  i  uírdirheima ,  okTS&kja  3  kost^ 
griþi :  skikkju  þá,  'semr  éigi  máéttl  l  eldl 
brenna,  ok  horn  l^at,  er  aldregi  yrði  allt  af 
arúkkit,  ók  tafl  Jiat,  sem  sjálft  léki  kér,  |>eg- 
ar  nokkur  léki  annars  vegar. 

13.  Nú  fdr  ek  i  undirheima,  ok  fanii 
ek^nia^  konúng,  ok  gaf  ek  honum  60  hafra 
ok  pund  gulls,    ok  keypta   ek  svá  hornit;   en 

1)  fyrir   fœlr  henni,   C,      *)  þatmig   e&r   Svía,  -4  5    þac,    C; 
niyrkranna,   5. 


392,  Sága  £gil8  ok  AsBiuirDAA.       13  e. 

drottníngu  hans  var  búinn  eitrdrykkr  f  -  [tdlf- 
tunna  bikar^i  ok  drakk  ek  pat  fyrir  hennar 
skuld,  ok  hefi  ek  6j[ðaa  haft  nokkurn  litinn 
brjóstsviSa.  paðan  fdr  ek  i  Lúkanus  fjally 
]þar  fann  ek  3  konur,  ef  svá  skjrldi  kalla,  ^yi" 
at  ek  var  barn  hjá  |leim  at  vextr,  ^œr  höföu 
taflit  at  geyma$  ek  gatnáð  ^vi  hálfu  frá  peim, 
en  pær  söknuðu  y  ok  f undu  mik  y  ok  báðu  i^ik 
leggja  aptr  taflity  en  ek  sagðist  f>at  eigi  gjöray  ^ 
ok  bað  ek  eina  peirra  af  mér  taka^  ok  leggja 
par  undir  taflit^  en.ek  byrði  mína  af  guUi, 
|>Qtti  þeim  ]>at  ekki  ofrefli;  hljdp  |>á  ^in  á  mik| 
ok  greip  í  mitt  hár^  ok  reíf  af  mér  öðrumeg* 
in  reikar^,  ok  par  með  alla  vángafylluna  ok 
eyrat  hit  vinstra,  varð  hún  mér  harðtæký  ek 
stóð  eigi  fyrir,  ok  rak  ek  fíngrna  í  augun  á 
henni,  ok  krækti  ek  pau  bœði  úr  henni,  snéra 
ek  henni  pá  til  sveiflU|  ok  festi  hijn  fdtinn  í 
bjargrif u ,  ok  sleit  ek  hana  úr  augaköllunum^ 
ok  skildi  svá  með  okkn  önnur  hljdp  nú  at  méry 
ok  rak  hnefann  á  nasir  mér,  ok  braut  í  mér 
nefjt,  ok  pikir  pat  npkkur  lítil  lýti  á  mér  sföan, 
ok..par  fylgðu  með  9  tennrnar,  en  ek  greip  í 
brjóstin  á  henni,  ok  reif  ek  pau  bæði  af  henni 
niSr  at  brínguteinum ,  par  fylgði  ok.með  naa^ 
állinn.  Síðan  hljdp  at  mér  hin  priðja,  ok^var 
sú  ^minnst  fyrir  sér^  ætlaða  ek  at  stínga  úr  henni 
augun,  sem  hinni  fyrri,  en  hún  beit  af  mkic' 
2  fíngrna,  lék  ék  benni  pá  hælkrdk%   ok  feldi 

')  merkrslaiipi,  C.     *)  reika,  C.      ^^)  þannig  C;  hætktok,  A, 


13  Ktf       Sa6A  Esils  ok  Ashunbabv  393 

I 

haxi^ 'bak^^pfr^  ]ián,bA&i»iJk^á  mi^Itunzi^r)  en 
ek .  sagða  at  hún  fengi  ekkl  líf^  utau  ihúja ,  Íezig^ 
mér  allt  iB^ty  en  hún  dyaldi  pess  ekki^  lét 
ek  hana  ]^á  upp  standa^  ok  gaf  hún  xuér  at 
akilnaði:  eitt  gler,  ok  p£kt  uieð  ]>eirrí  náttúru, 
at  hverr,  sem  i  pat  lítr,  má  vera  jþeim  líkr^ 
sein  ek  vil,  en  ef  mik  lystir^  pá  má  ek  Jiapn 
verða  láta  blindan.  sem  í  lítr.  Fdr  ek  ^ú  niðr 
í  undirdjiSp  I  at  sœkja  skikkjunai  fann  ek  pá 
höfðingja  myrkranna^  en  er  hann  sá  mik^  mælti 
hann  til  samfara  við  mik,,  ftötti  mér  sem  ^t 
mundi  Oðinn  vera,  pvíat  hann  var  einsýnnj  bað 
hann  mik  eiga  skikkjuna,  ef  ek  vilda|>at  til-» 
vinna^  at  sækja  hana  ])ángat,  sem  hún  vaeriy  var 
.pángat  at  hlaupa  yfir  eitt  mikit  bál  j  lá  ek  fjrst 
bjá  Oðin^  ok  hljdp  ek  síðan  yfir  bálit^  ok  fékk 
ek  skikkjuna,  ok  er  ek  síðan  skinnlaus  um  allan 
kroppinn.  Fdr  ek  við  svá  búit  heim  aptr; 
fann  ek  pau  Hring  ok  íngibjörgUy  ok  færða  ek 
Jfám  gripina,  ok  skildu  vér  eigi  fyrr ,  enn  ek 
svör  at  hefna  pessa  aldri ;  fdr  ek  |>á  heim  eigi 
erindi^  fc^ginn^  ok  skal  pk  muna  pá  hina;  gauzku 
menn^  meðan  ek  má  lifa;  en  frá  smáleikum 
fteim,  sem.ekhefi  átt  við.brœðr  mínai  mun  ek 
siðajr  segjaj  eðr  hvat  liðr  nú grautnum  genta'? 
£k  ætJ|a|  |it  hann  sé  iiú.  hófliga  heitr^  ^agði  hún  j 
ber  hann  híngat  ]þá  /  sagði  kerlíng.  Siðan  luku 
pau  máltíð  sinniy  ok  var<  Jþeim  föstbrœðrum 
fenginsæng,  oksvdfu  afumndttina. 


304  Saga  Egils  ok 'AsMuíDAá;        14  ic 


14.  Um  morgumnzi  *V6'fcnT:áfti  ípefíf'  IjWbW 
snemma,  kom  kerlíng  pátfl  peirra,  'okspiirSu 
beir,  hversu  framórðit  væri,  éir  hiltt  sbgði,  at 
j^ir  mættu  fiar  dveljast  um  dagintí.  '  StdSu 
fieir  I>á  úpp,  ok  klæddu  isik/  ok  var  kie^lttíg  tiin 
beinasta  í  öllu;  fdru  |)eir  pá  til  borðá,  faaffii 
kerlíng  nú  mungát  ok  gdða  matg)(h-ðj  sptirði 
kerlíng  nú,  hvert  peir  œtlúSu  at  fara,  eðr  hvert 
erincti  peir  œtti ;  peir  sögðu  henni  nú  öll  sin  ér-» 
indl,  ok  spurSu  hámx,  hvörthún  kyhni  aungva 
grein  Æ  át  gjöra^  hvat  orSit  vœri  af  döetrum 
Tryggva  kónángs.  Eigi  veit  ek,  sag8i  hún, 
hvert  ykkr  verSr  um  auðit  at  ná  f»eim ,  en  J>at 
znún  ek  fyrst  segja  ykkr,  at  eptir  andlát  Ösk- 
ratlSs  jðtunsy  pá  urðu  peir  bræðr  ekki  ásáttir, 
hverr  koAángr  skyldi  vera ;  jKSttust  báíir  til- 
komtlir ,  ko'm  ^eim  ásamt  með ,  at  sá  skyldi 
konóhgr  verðli ,  setn  '  ágætari '  konúngsdóttur 
gœti  fengit  ok  hagari,  ok'fdr  Gautr  lieiman 
fyrrí,  ók  tdk  Hildi  hina  eldri,  ddttnr'Her-* 
tryggva  kóntings ,  en  Hiidir  fdr  sertma,  oktdfc 
Bekkfaildi,  ok  eru  f>ær  hú  báSar  hélr.l  Jöttm- 
heimum,  en  eigi  veitektnS,  hvort  Jiáer  liggja 
lausar  fyrir,  en  nú  i  vetr  á  jdluiti  á  at*Vera 
brullaup  ^eirra,  ok  eiga  f>á  oll  tröll  saman 
at  kóma,  ok  dæma,  hvór  feirra  systra  faagari 
er.  Mikit  batnar  niS  ura,  sagði  AsThttndf, 
^egar  vi8  vitum,  hvar  Jíær  eru  níðrkomnar, 
ok  væri  mikít  úndir  um  i  ef  jíá  Vferir  1  Hfeihní 
með  okkr.     Svá  at  eíns  er  f^œndsemi  vor  gdð, 


.  14  k:       Sagá  Egils  ok  Asmumdar;  895 

sagSi  hún^  at  ek  á'^im  lítit  gott  upp  ao 'bnna,* 
ef  eígi  nyti  meir  xnanndygi^ar  minnar  enn  til^ 
rerknáðar  fieirra,  en  héi*  mxmii  |iið  ^hi'íiaat  | 
dag  y  ok  mun  ek  sýna  ýkkr  féhirðskkr  minár^ 
pietr  lértu  rel  yfir  |r^i ;  en  þá  börS  voru'  ofari 
tekin  y  leiddi  kerlíng  |)á  i  afhelli  inikinn ,  voru 
^ar  miklar  f járhirðslur,  ek  lauk  hún  |ieisB  upp, 
ok  Voru  par  i  mavgir  gótir  gripir  ok  fásenir^ 
fótú  peim  ]fBt  gott  á  at  lita.  pvinsst  tók 
k'etiítig  upp  eitt  eski^  hún  lauk  Jnd  upp^  ók 
kéndi'  pafr  gdðan  ilm  at.  par  jþekti  EgiUhönd 
ðina^  ok  þat  guU ,  sem  á  henni  átA  ;  at  vera^ 
sýndist'  honum>böndin  heit,  ok  rafuk  al,  •ok 
|yðfta<"ðð6arnal:.  Kcrlfng  mælti:  pikist  'pá 
liokkut)  ÉgiU!  pekkja  hðhdina}  at  ^isu,  sagfii 
Egilij  ok  kenni  ek  guU  þetta,  er  mdðir  min 
gaf  ^mér^  eðr  hversu  komstu*  %i  hendinni^, 
Se^9  'má  ek  pér  fat,  sagði  kerling;  Gautiv 
'bróðir  minn,  Jcom  til  min,  dk  íalaM  at  (mér) 
gullhrhi^nn  hinn-  gdða,  sem  ek  .vUda  eigi 
seljá  honum  ^  en  nokkuru  siSAr,  ^er  döttir  nÍM 
fi5r  ^til  geita^  kom  hann  at  henni,  ok  gaf 
Ikeum  pann  drýkk^  at  hún  œpti  einatt^  ok 
dkylcK  aldri  huggast  mega,  fyrr  enn  ekfaerða 
henni  hribginn  jiáiiigat'  á  hdlinn,  sem  hún 
lá,  én  f>á  ek  kóin  tn«ðjbringinn,  kom  Gautr 
jþar,  ok  vildi  taka'  af  mér  hringinn,  en  ek 
^oraaða  vi$ ,  ók  urðu  mei  okkr  sviptingar 
miklar,  en  erviðlá|  atekmunda  missabring-- 


0  þaufta;  A;  '^ofta,  fc,  ' 


.4 


396    SaGA  EgILS  OK  AsMUlfDAR.    14-15  K# 

izin,  kommaðr.  úr  skögiilutti,  ok  sýndift  m'&r 
pér  líkr^  Egilll'  ok.bjó  .jötun  mikit  högg^  esi 
jötun  hjó  af  honum  hondinay  en  síðan  hlúpu 
jþeir  til  skögari  en  ek  tök  upp  höndina,  ok 
hef  ek  geymt  hana  fiíðan  y  ok  lagða  •  ék  •  hjá 
li&gröS|  8vá  hún  mátti  ekki  dcjrja^  piki  mér 
bera  saman  með  okkr,  Egill!  at  'þú  mnnir 
jþessi  mafe  verit  hafa  $  eSr  mimtu  roga  9  at  ek 
▼ekja  upp  undinai  ok  ber  ek  mik  at  græfia 
▼ið  höndina  ?  Mér  pikir  litlu  til  tina ,  sag6i 
EgiU.  SíBan  tök  hún  fálinn  af  Eigli,  ok  deyfir 
hikidinai  ok  varð  Eigli  ekki  sárt  viS|  at  hún 
skar  af  framan.  Síðan  lagði  hún  yfir  IffsgröSy 
ok  sveipaði  um  silki ,  ok  hélt  at  allan .  daginn, 
&nn  Egill  j^á,  at  líf  færðist  í.  Sföan  lagði 
kerlíng  hann  i  sæng,  ok  sagði  at  peir  skyldu 
par  dveljasty  ]^r  at  hann  vœtí  gnSinnj  en  at 
liðnum  premr  ndttum  var  EgiU  gróinui  ok 
▼ar  honum  eigi  dm)  iSkari  höndini  enn  'þá  hún 
▼ar  heíly  en  «vá  var,  sem  rauðr  práðr  lægi 
um)  sþurðu  ^eir  þá  kerlfqg,  hver  ráð  hl!in 
leggi.  til  .me5  f»eimy  en  hún  'segir,  at  f»eir 
skyldu  þar  biða  brullaups:  er  héðan  skamt 
fylgjumaðr  minn,  er  Skröggr  heitir,  0k  cíf 
▼ér  ynnum  nokkut  á  við  þá  bræðr ,  þætti  mér 
vel  tilstanda,.at  við  nytum  pesaj  liðr  nú  til  jóla. 
15.  par  er  nú  til  at  takaý  at  peir  bræðr, 
Gautr  ok  Hildir ,  láta  f>ing  stefnay  kom  |>ar  til 
fólk  um.  alla  Jölunbeimay  (ar  var  ok  Skröggr,. 
fviat  hann  var  lögmaðr  tröUanna,   ok   voriT 


k 


15  K.  SaGA  EgILS  OK  ASMUVDAÍU    397 

nú  þángat  leiddar  koni^ngsdeetraar,  ok  ger- 
simar  þær^  sem  pær  höfSu  gjörfaré  Bryn- 
luldr  haf 61  gjört  eitt  kls^ði  $  I>at  var  með  |»eirri 
náttúru^  at  jþat  mátti  Uða  í  lopti,  ok  ]^ar  niðr 
koma  sem  vildi ;  mátti  {lar  færa  á  mikla  byrði. 
Bekkhildr  haföi  gjört  eina  skyrtUy  ok  festi 
ekk^  vopn  á,  ok  eigi  mátti  aá  á  sundi  mœð* 
asty  er  i  henni  var.  Nú  er  i  orS  lagt^  hvor 
peirra  systra  hagari  væri,  var  |)á  lagit  i  ddm 
^llra  trölla,  en  |>au  urSu  eigi  ásátt,  ok  dæmdu 
undir  Skrögg  lögmann,  en  hann  lagði  sinn 
iSrskurS  á,  at  Brynhildr  væri  friðari,  ok  á  klæð- 
inu  .væri  meiri  hagleikr :  ok  pvi  skal  Gautr 
ko.núugr  vera^  ok  eiga  Brynhildi,  en.  hálfu 
landi  skyldi  stýra  hvorr  j  sleit  nú  með  ]>vi  þin^ 
inu«  Bufiupeir  brœðr  |»á  höfðingjunun  i  brull'- 
aup  síaf  ok  ^eim  sem  mest  mark  var  at«  Kemr 
Skröggr  nú  heim,  ok  sagSi  kerling,  hvat  dæmt 
ha^  verit  á  pínginuy  ok  nœr .  bruUaupirí  eiga 
at  vera.  SiSan  voru  þau  lengi  á  tali ,  ok  sagði 
hún  honum ,  at  hún  viU  veita  |>eim  bræSrum ; 
biðr  hann  svá  búast  við  um  Qölmenni  ok.  aðra 
hluti)  e^  Skröggr  kvað  sv&  vera  skyldu.  .  £n 
mdti^vi  brullaupin  skyldu  vera,  býst  kerling 
heimani  ok  peir  íóstbræðr  með  henni;  skal 
annar  heita  Fjalar,  en  aimar  Frosti  Kerl- 
ing  l^t  'þá  lita  i  gleriti  ok  sýndust  peir 
pé  syá  s>t(5rir9  at  ^eir.voru  tröUum  likiri  en 
miklu  voru  peit  friðari  enn  aðrír  menn.  Hún 
fékk  peim  sœmilig  klœði,^  ok  fara  j^au  nú,  ok 


398    Sa6 A  EciLS  OK  ÁBMUlfD AR.  15  K. 

ko.ma  fiar  aem  peir  brttðr  réðu  fyrirj  pat 
hét  á  GjalIaQdibrú,  sátvt  ^eirþá  vi5  drykkju. 
Kerlfng  gekk  i  hellimi,  en  leit  til  amiara  }  hún 
gekk  fyrir  Gaut,  ok  kvaddi  hann  vel ;  hanu  tók 
kveöju  hennar,  ok  mœlti :  hér  er  nýtt  at  komity 
'  at  þú  gengr  hfngat  á  vorar  náðir;  hún  svarar: 
J>at  stendr  eigi  svá  af  sér^  sem  vant  erj  me8 
oss  hdfir  verit  fssS  nokkur  hér  til^  ok  dyl  ek  eigi^ 
at  ek  sé  þess  valdandi,  si  ek  nú,  Gautr  frœndi! 
at  gæfan  styðr  |>ik,  ok  hefir  ^ú  nú  fengit  ágœtt 
kvonfángy  ok  ná  vil  ek  tilleggja  af  mínum 
mun,  pat  sem  vor  hefir  áðr  í  millum  farit;  vil 
ek  ná  gefa  ^þer  hrlnginn  gö6a ,  sómir  hann  vel 
konu  pinni  {  bekkjargjöf,  ok  með  vináttu  mlna, 
heyrir  pat  okkrar  frændsemi^  at  við  skiptumst 
göðu  vit.  Gautr  sagðíst  J^ess  pakkir  kunna: 
eSrhvaF  hefir  þú  fengit  menn  |>essahinu  vsmu; 
hún  sagði^  at  þeir  væru  synir  Dumba'  konúnga 
úr  Dumbshafi^:  ok  munu  slíkir  menn  varla 
finnast  i  Jötunheimum,  ef  hæversku*  paif  ^t 
reyna  y  hef  ek  œtlat  f>á  til  at  |>)<5na  i  bruUaúpi 
{>(nu.  Tekr  bún  nú  hriúginn,  ok  fékk  Gattt, 
en  hann  |>akkaði  henni,  ok  skal  húft  |>|ölia  f 
bruUaupinu ,  ok  öllu  skyldi  svá  haga^  sem'  ^eir 
Fjalar  ok  Frosti  vildi  vera  láta  ^  ok  voru  {>eim 
fengnir  lyklar  at  öHum,  féhirðslum»  pvínœst 
koqia  boðsmenn,  ok  vet^  |^r  f)ðlmehni  mikit, 
skipaði  kerling  fyrir ,  •  ok  varð  pat  at  standa^ 
aemí  húii  talaði.  Skröggr  Iðgmaðr  var  par  f remstr 

i)  SMy  C;  ðugans,  &      >)' BitiisUiidi/  5.  ' 


15 IL:    Saga  Egils  OK  AsMUHBAa.  Sd9 

Tifðítagaqmnna.  Kedfng  sagði  penn  sýstram.  i 
Hljdðiy  hverlr  {)eir.mena  voru,  er  meðlienni 
fóxa  :  megi  ^VS  vera  glaðar.  Urðu  þær  .  nd 
fcátar  ^  pvi  I>œr  hugðu  iUt  til  ráðahagsins ,  en 
)ð^l|il  þ^tti  mikit  batna  ^-  ]þegar  pœr  voru  kátar^ 
ok  fwiUuðu  pat  frœndkonu  sinni  ok  ^nn.um- 
gájHjg.  £n  er  fdlki  rar'  niðrskipat,  ok.brúðgum- 
armr  mðrsettir^  'þá  voru  brúðimar  ianlei^dar, 
ákorti  f>á  eigi  skjarkala  ok  galaskap'i  er  flögð*^ 
in  hö£Su«  Skröggr  lögmaðr  sat  á  -annaa 
bekk  ok  bændasveitin  með  honum,  e^  Gautr 
ok  Hildir  á  annan  ok  peirra  meno^  Arin- 
neija  sat  h)á  brúðum,  ok  baföi  allan  aetníng  á 
J>öirca  háttumy  ok  toargar  aðrar  suSrskornar 
konur.1  Fjalat  ok  Ffosti  skenktu  brf^ðunuiQy 
ok  skorii  eigi  áfengan  drykk;  Kðr  nú  i  kvield^l) 
ok  g}6rast  menn  drukknir.  pá  'st^dr  Arin- 
nfifja.tupp^,  ok  kallar  til  sín  logmÞnuian  ok 
"þi  föstbr^ðr,  ok  segir,  at  peir  skulu  faera 
inn  bekkjiurg)aJSr.  Voru  pá  innborín  kleeðit  ok 
akyrtan,  tafl  pat  hit  gdða,  er  bfœði:  höfðu 
átt^  ok  hrfngrinn.  hinn  góði  9  er  kerlíng  hafði 
átt^  ok  margar  gersimar  aði:ar^  Sfcfi$ggir  Uogr 
mBÍt  aShonti  h^kjargjafírnar,  en.kjerlHng  tö{c 
vjji,  ok  gey mdi.  l'ök  hún  ])á  klœðit>  ok  breiddi 
niðr  á.völUnay  ok  let  {>ar  uppá  g^ðgfipinay 
setti  hún  þat  tU.$kjganiie^u^  döttu^*  sniiáy  at 
boca  þángai  gull  ok  ^ilír^re^  hún  geUt  í  helit- 
inni  ok  biðir  Frostac  gáng«..  m^ð  ser,  kQtná  ftati 


O  AtV  byr/íir  J?.     /*)  faláánnlig  laatí,'  S.* 


«     1« 


/ 


* 

400    SaGA  EgILS  OK  ASMUIIDAR*     15-46*  K. 

nd  ^BTj  sem  p'áti  skyldu  liggja,  Gaul^  ok  Biyn- 
hildr;  segir  hún  honum,  at  þar  me5  hans 
sængrstokki  skal  hann  finna  sverð  |>«t  hit  gdða, 
er  Gautr  átti ,  segtr  at  ekki  vopn  biti  á  •hann 
annat;  en  Fjalar<  ok  Hildir  munu  fara  í  ann- 
an  staSy  ok  sagði)  at  peir  munu  svá  við  mega 
búast,  sem  peir  komi  -  i  mannraun^  mikla. 
Síðan  f err  kerlíng  inn  í  hellinn ,  *  ok  kallar,  at 
brúðunum  vœri  mál  til  sœngr.  Taka  ^ir 
Fjalar  ok  Frosti  í  hendr  brúðunum^  oL.leiSa 
pœr  úty  ok  setja  "þær  niðr  á  klœMt;  síðan  les 
kerlíng  upp  klæðit ,  en  fœr  dóttur  sinni  glerit, 
ok  biðr  hana  gánga  til  hellisdyra,  ok  bera  gler- 
it  y fir  hvern  mann,  sem  útgengr ,  en  |)œr  liða 
upp  í  lopt  meS  klœðit,  ok  allt  I>at  sem  á  var. 
Nú  kemr  mikiU  dansleikrí  hellinni  er  brúð- 
gumana  skal  útleiða. 

16.  prjár^  voru  dyr  d  hellinum,  ok  var 
Skröggr  lögmaðr  fyrir  einum  meS  sína  sveit,  en 
Skinnnefja  var  fjrrir  peim  dyrum,  sem  almiiginB 
skyldi  útgánga  ;  bruðgumarnir  vdru  leiddir  nm 
hinar  priðju}  |iar  úti  fyrir  var  sinn  afhellirtil 
hvorrar  handar^  ok  skyldu  'þeir  þar  hvíla  ;  voru 
peir  vel  tjaldaðir.  Ná  er  {»eir  skyldu  útgánga, 
fdr  í  sinn  belU  hvorr,  gánga  |>eir  Egiil  ok 
Hildirí  annanj  Egill  gekk  fyrir;  enerHildir 
gekk  inn ,  snérist  EgiU  aptr  ímdt  honum ,  ok 
greip  1  hár  honumi  ok  reiddi  upp  saxit^  er  hann 
hafði  við  sik,  ok  œtlar  at  höggva  á  hálsinn  ^  en 


15  K«  SaGA  EgILS  OK  AsMUfDAR.    '401 

Hildir  kippir  honum  8v&  snart,  at  hann  hrapar 
á  heUiabergity  ok  sprakk  á  l^num  ennit,  ok 
Várl^at  aár  mikit^  ok  blœddi  mjök.  Saxit  kom 
á  nef  jötunsy  ok  tók  af  nefit  ^  ok  var  pat  sv& 
mikit  stykki,  ok  ^t  var  ndg  klyf,  komst  Hildir 
nú  út,  ok  sagSist  vera  svikinnj  heyra  petta 
triUliny  ^u  sem  i  hellinum  voru,  ok  hlaupa  út, 
okvarð^im  eigi  greiðfært  um  pœr  dyr,  sem 
Skröggr  Iðgmaðr  var  fyriry  |>ví  hann  drap  hvertí, 
sem  út  vildiy  en  Skinnnefja  var  fyrir  öðrum 
dyrunum^  með  glerit,  ok  setti  hvern  blindan, 
sem  f»at  leit ,  hvarfla  |)eir  aptr  ok  fram ,  [ok 
fátu  hvergi'9  ok  var  pá  at  heyra  dp  mikit  ok^ 
gný.  Heyrir  Gautr  nd  ^at^  ok  pikist  vita, 
hvat  um  er  j  en  er  hann  kemr  í  sitt  hús ,  sdr 
hann^  at  brúðrin  er  eigi  ]^ar  ^  hleypr  hann  pá 
at  sœnginni,  ok  vill  taka  sverð  sitt,  ok  misti 
hann  f>e88.  Asmundr  reiðir  upp  sverðit,  ok 
hjd  til  Gauts,  ok  gáði  eigi  at  hellirinn  var4ágr, 
ok  kom  sverðit  f  hellisbergit,  ok  beit  pat  bjarg- 
it ,  en  blóðréiillinn  kom  á  brún  Gauts ,  reist 
niör  í.augati  ok  niðr  allt  kinnbeinit  ok  viðbein- 
it^  ok  reist  mðr  alla  brlnguna^  ok  tdk  sundr 
Hiin.,  Gautr  komst  út^  ok  fékk  einn  steih 
störan  ^  ok  kastaði  til  Xsmundar ,  ok  kom  fyrir 
brjóst  honum  ^  svá  hann  féll.  Gautr  vildi 
hlaupa  'at  hofium,  en  xðrin  flœktist  um  fætr 
honum,  ok  íéll  hann  dauðr  niðr.     Ásmundr 

f )  þúHáig  Ay  C;  máske  sáta. 
Fo»*A&DAir  $ðov|illbilD]iLJkir»A|  aBxvÐi.      C   C' 


•   •   t 

•    r  •      • 


402  Saga  Egils  ok  Asmubtdar.  í5-16  k* 

stöð  upp  ok  leitar  at  Eigli,  Íom  hann  þar, 
sem  peir  gengust  at}  blöð  rann  í  augu  Eigli  af 
sári  |>ví  9  sem  hano  hafSi  fengit  j  ok  varS  faann 
pd  sýnt  orkuvana*  Ásmundr  greip  undan 
Hildi  báða  fætrna,  en  EgiU  hélt  i  höfuðit^  ok 
brutu  fieir  hann  úr  hálshliðunum,'  ok  urSu  I>at 
hans  œfilok.  En  sfðaq  fara  peir  pángat,  sem 
Skröggr  lögmaðr  var,  hafði  hann  drepit  níutigi 
tröUa^  en  pau  báðu  griða,  sem  eptir  voru,  ea 
pau,  sem  eptir  voru,  ok  f>ar  vildu  útgánga, 
öem  Skinnnef ja  var  fyrir,  gengu  fyrir  hamra,  ok 
drápu  sik.  Voru  J>eir  par  um  nóttina,  ok  kom 
Arinnef  ja  til  peirra.  Um  morguninn  töku  ^eir 
£e  úr  hellinum ,  ok  rentu  ollu,  ok  fóru  siðan 
heim  með  kerUngu,  ok  voru  pœr  sjstr  par  iýr- 
ir ,  ok  urSu  I»œr  fegnar  peim.  Sátu  peir  par 
um  vetrinn  í  gdðu  yiirlœti;  en  um  vorit  bjugg- 
úst  peir  í  burt,  at  finna  menn  sína,  en  at  skihi- 
aði  gáfu  peir  Arinnefju  ok  Skrögg  lögmanni 
Jötunheima^  ok  skildu  fiau  m^  vináttu;  höfðu 
^eir  í  burtu  pœr  gersimar  allár ,  sem  áðr  vora 
greindav.  Siðan  föru  peir  möts  við  menn  sina, 
ok  kvomu  til  {)eirra  i  siðustu  viku  vetrár,  ok 
urðu  með  |ieim  fagnafundir  miklir^  -  en  jþeg- 
ár  byr  gaf^  sigldu  fieir  i  haf ,  ok  léttu  eigi  fyrr^ 
enn  peir  fundu  Tryggva  konúng. 

.   16.     Tryggvi  konúngr  iagnaði  |)eim  vel  ok 

,  dœtrum  sinum.     peir  fœrðii  kohúngi  margar 

gersiinar^  ok  sögðu  honum  allt  hitt  sajona^ta  af 

ierðum  sinnm.     {>akkaði  kouúngr  fieim  marg- 

falliga    sina  ferð.       Litlu    siðar    lét  konúugr 


16  K.  '     Saga  Egils  ok  Asmunðar.   403 

ste£aa  'þing  ^'  ok  á  Þvi  Þ^ngi  lýsti  konúngr  fy  rir 
möunum  f^eim  einkamálum,  sem  hann  haföi 
loiát  fieim,  sem  fyndi  dætr  hans^   nema  |)eir 
vildu  anni^t  heldr ,  pá  viU  hann  launa  peim  f 
gulli  ok  silfri,.  en  fieir  svðruðu  báSir  senn^  at 
peir  vildu  pœr  eiga ,  ef  |)at  vœri  peii¥a  viU ,  en 
])œr  |>dttust  peim  lifgjöf  launa  eiga^  ok  sögðu 
at  eigi  mundu  fiœr  aðra  menn  kjdsay  ^ef  peirra 
væri  kostr,  ok  urðu  pær  endalyktir,  at  EgiU 
fckk   Bekkhildi,    en  Asmundr  Brynhildi;    lét 
kotxángr  nú  búast  vii$  bruUaupi^  en  Egill  kvefist 
fyrst  vilja  fínna  föður  sinn,  ef  hann  lifði^  ok 
vita^  til  hvers  hann  mátti  ætla  um  ríki  pat^  sem 
hann  |«ittist  eiga,    en  Asmundr  sagSist!  vilja 
fara  austr  i  Tattariaý   at  bjóða  Herrauð,  föst- 
bröður  sínum  j  i  sitt  bruUaup.     Var  ná  ákveS- 
in  brullaupsstefna,    ok  nœr  peir  skulu  aptr 
komaj  er  eigi  annars  getit,  enn  |>eim  tæki^t 
pessi  íe^rð  veL  EnerEgillkom  tilGautlands^fór 
hann  á  fund  föður  sins,  ok  brást  hann  dkunnigr 
við,    J^vi   haim   hugði  bann   laungu  dauðan. 
SagSi  hann  nú  f ö8ur  sfnum  allt,  hve  farit  hafði^ 
ok  éáir  hefir  sagt  verit,  ok  sýndi  honum  örit 
á  hendi  sinni ,  par  sem  hiSn  hafði  vérit  afhögg- 
in,  ok  svá  sverð  .Jþat^  aein  dvergrinn  hafði  gjört 
honúm,.  ok  falrínn  var  á ;  Ihn  jþeir  Rjegin  dverg 
^jora  n;á  á  pat  meðalkafla,    ok  var  fíat  góðr 
gripn    EgiU  bauð  nú  föSur  sinum  til  brullaups- 
insy  ok  fdru  j^eir  ok  möðir  Egils  ok  systir. 

C  0  2  '^'"' 


404    SaGAEgILS  0K.ASMÐNDAR.  16  K. 

^  

En  er  jþau  komu  á  fund  Tryggva  konúngs,  Toru 
{>eir  Henauðr  ok  Ásmundr  par  komnin     Kon- 
úngr  fagnar  peim  nú  öllum  vel,  ok  var  eigi 
lángt  at  bíi^a,  áír  fiar  reis  upp  sœmilig  veizla; 
mátti  ^r  heyra  margskonar  hljöðfæri,  ok  sjá 
margan  hof mann ,  var  I»ar  ok  engi  hlutr  spar- 
aSr  af  {>eim  beztum  faungum,  sem  fást  máttu 
i    þeim     löndum.      At   pessaii    veizlu   hofðu 
menn  (at  til  skemtunar.,  at  peir  EgiU  ok  Aa« 
mundr  sögiSu  frá  ferðum  sínumy  ok  til  sann* 
inda  um  sögu  peirra  segir  svft,  at  þæx  voru 
I»ar  báðar  Skinnnefja  ok  Arinnefja,    ok  sönn- 
uiiu  sögu  peirra,   ok  pekti  íngibjörg  drottn- 
ing  Arinnef ju ,  ok  sœttust  þær  þá  heilum  sátt- 
um}  stdð  veizlan  yfir  fullan  mánuð.     En  at 
liSinni  veizlunni  fdr  hverr   til  síns   heimelis^ 
ok   voru .  mönnum    valdar    sœmiligar    gjafir. 
Egill  gaf  Herrauð    skyrtuna,   ]þá  sem   Bekk- 
hildr  hafiii   gjðrt,   en   Asmundr   gaf    honum 
hrínginn    kerlíngamaut ,    ok   sverð  {)at   sem 
Gaulr  hafði  átt.      Tryggvi    konúngr    var   j^ 
maðr  gamall,    ok  bað   hann   Egil  þir    sitja, 
kveðst  hann  ekki  lengi  mundu  liía  j^ðan  af. 
EgiU  kveðst  fyfst  vexSa  at  fara  heim  til  Gaut* 
lands,  en  koma  aptr-  innan  12  mánaða^  lof- 
aði  konúngr  honum  pat.     Asmundr  bað  Her- 
rauð  fiara   með  ser  tíl  Hálogalands,   ok  veitti 
Herrauðr    honum  pat.      Arinnefja    fdr   heim 
aptr  t  Jötunhéima ,  ok  gaf  íngibjörg  drottning 
henni  smjörtrog  svá  mikit  ^  sem  hún  gat  lypt. 


16-17  K,  Sa6A  Egils  ok  Asmundar.  405 

ok  sagði  húsk^  at  sá  gripr  mundi  torgætr  þikkja 
i  Jötunbeimum,  en  V^smundr  gaf  henni  2 
galtarftikki,  ok  voru  þau  svá  púng,  at  ^au 
vogu  $kippund.  pdtti  kerlíng  þessir  gripir 
betriy  enn  jþött  ^ir  hefSi  gefit  henni  byrði 
fiina  af  guUi}  akildu  bau  me6  vináttu. 

17.  pvi  naost  f dru  Jieir  Ásmundr  ok  Herr 
rauðr  á  skip,  ok  höiðu  fieir  dreka  þá  hina  göðu, 
8om  |>eir  höfðu  átty  Visinn  okBölabjörn^  ereigi 
getit  '^  at  um  jþeirra  ferð,  fyrr  enn^  fieir  koma 
norðr.áHálogaland)  ok  er  landsmennsáudreka 
jþessa,  ^á  sagðist  Ottar  kondngr  vita,  at  pessir 
menn  mundu  lángt  at  komnir;  en  f>égar  jþevr 
voru  landfastir^  sldgu  þeir  tjöldum.  Asmundr 
gekk  á  f und  foður  sins  við  tölf ta  mann ;  hann  ^ 
kvaddi  kouúng  virðuHga ;  konúngr  pekti  hann  - 
eigiy  en  móðir  hans  f>ekti  hann,  T^egar  hún  sá 
hann,  okhvarf  tilháns.  Óttar  spurði,  hverr  sá 
maðr  væri,  er  hún  Utí  svá  likliga  '  við,  enÁ  smundr 
sagði  tilhitt  sanna;  reia  parnu  upp  ágæt  veizla, 
ok  sátu  Jþar  mánnð  í  miklum  fagnaði,  ok  sögðu 
konúngi  frá  ferðum  sinum,  ok  fxStti  konúngi 
^im  vel  hafa  tiltekizt  ok  gœfusamliga.  Sagði 
Herrauðr  pá  Ásmundiy  at  hann  vildi)  at  jþeir 
sigldá  austr  til  Gautlands^  at  biðja  Æsu'y  dóttur 
Hrings  konúngs ;  Asmundi  fidtti  {>at  vel  stof nat. 
£n  I>egar  peim.  gaf  byr,  sigldu  fieir  austr  i 
Gautlandi  ok  fagnár  EgiU  j^im  veU  ok'  peir 
Hríngr  konángr;   hafði  Herrauðr  J^á  uppi  qrð 

■)  kunnUgtt,  Bj  C.     ^^  Afn,  É,  C,  5. 


406    SAéA£«IL8  0KAsMUroAR.  17  K. 

eÍÐy  ok  ba5  Msuj  ok  var  ^eim  xnálum  rel  svarat, 
ok  var  húa  honum  gipt  með  sœmiligri  heiman* 
fylgju,  var  Þ^gar  drukkit  bruUaup  peirra^  ok 
íór  pat  vel  fram.  En  at  peirri  veizlu  liSinni, 
l^á  sigldu  l^ir  Egill  ok  Herrauðr  f  Austrveg^  en 
Ásmundr  skyldi  hafa  vald  yfir  Gautíandiy  Þ^gar 
Hríngs  konúngs  misti'yið.  En  pá  (eir  kbmu  i 
Tattaría,  pá  var  Try^^  kónúngr  ándkðr,  ok 
var  Egill  par  til  konúngs  tekinn,  ok^bjxtggu 
(au  Bekkhildr  þar  síðan,  en  Herranði^  settist 
at  rlki  sínu  síðan,  ok  kvomu  j^eir  ékki  norðr 
híngat  síðan.  Asmundr  fór  heim  til  ,fíáloga7> 
landsi  ok  stýrir  hann  j^ar  len^.  Árméit^  hét 
son  hans ;  hann  átti  Eðnýju^  ddttur  Hákonar' 
konúngs  Hámundarsonar  úr  Danmðrk'^,  'ok 
er  paðan  mikil  sett  komin.  'penna  Annóð  drap 
Starkaðr  hinn  gamli  í  laugu,  ok  var  pat  hitt  síðasta 
dskapaverk  hans.  Brynfaildr  lifði  ekki  lengT, 
ok  giptist  Asmundr  síðan>  ok  fékk  ddttur  Soð- 
dáns^  konúngs  af  Serklamdi,  ok  átti  at'  sækja 
brullaup  .  sitt  á  einu  skipi,  pvíat  ^peit  vildu 
svíkja  hann,  ok  lit  Asmundr  þi  gjörá  skip  þatj 
er  Gnoð  hét,  ok  hefir  ^at  skip  stœrst  g}öit  verit, 
sv&  mennviti  fyrir  norðán  Orikklandshaf.  Af 
f>vi  skipi  tdk  Ásmundr  nafn,  ok  var  kallaðr 
Gnoðar-Ásmundr,  ok  j^ikir  hann  hafa  rerit 
mestr  af  fornkonúngumpeim,  ^sem  efcki  stýrSu 
f>ídðlöndum.     Hann  tapaðist  viðHléssey^  *ok 

'«)   Anbnód'r,  Bj   Ögmundr.  C.      "^)  Oddnyju,  B,  C.    ^  Haka, 
B,  S.    ^;  Sviþjód-,  5,      *)  SoliÍiiiS}  C,  5. 


17  K«       Saga  Egils  ok  Asmundar*   407 

meðhonum  meir  ennprjár  pusundir  manna,  ok 
segja  menn,  at  ÓSinn  legði  bann  með  geiri  í 
gegnum,  j^á  hann  hljóp.fyrir  borð,  en  Gnoð 
sökk  til  grunnæ  með  öUum  farmi  sínum^ 
ok  hefir  síðan  engi  hlutr  fundizt  af  henni,  ok 
aungu  pvi,  sem  par  var  á,  ok  lúkum  vér  ^ar 
J^essi  sögu*. 

I }  fyrir  I>TÍ  at  bókfellit  minkar^  en  blikkit  þykknar,  augun  þ^^ng)- 
ast,  titngan  trénar,  höndin  mœd'ist,  penninn  sljófgast^  ok  bila 
öll  rit£erin  ;  bafi  þeir  þökk,  er  skri&t  hafa,  ok  svð  sá  er  las, 
ok  þeir,  ertilhlýddui  ok  aá,  er  þessa  sögu  hefir  fyrst  samaasett, 
amen  !  6.  v,  C* 


•       / 


I— MP—i        I 


Sörla  saga  sterka. 

I  pann  tfma  ^em  Hálfdán  konúngr  Bronufdstri 
stýrði  Svl^j<58  [hinni  köldu,  er  hann  vann  af 
ágn^ri  hinum  auðga',  en  settí  Astro^,  mág 
sinn,  yivc  England,  ok  ^örði  hann  hertoga  ^ar 
yfir,  réði  sá  konángr  Upplðndum%  er  Erlíngr 
hét*;  hann  stýrSi  ^riðjdngi  Noregs,  en  Har- 
aldr  konúngr  Valdimarsson  tveim  hlutum  ríkis. 
ErUngr  konúngr  ^dtti  höfðíngi  mikiU  ok  stdr* 
auðigr,  |)ví  hann  hafði  lengi  verit  með  Knúti 
konúngi  htnum  rika,  ok  haf ði  ððlazt  af  honum 
mikin  auðyfé  o^  gdða  gripL  Drottníngkonúngs 
hét  Daguý,  komin  af  iEsum' ;  xneð  henni  átti 
hann  tvo  sonu,  ok  eina  ddttur,  er  íngibjðrg  héc 
Konúngr  lét  gjöra  henni  eina  höll  meðsterkum 
steinmúr,  ok  vel  vönduðum  skíðgarðL  par 
seitist  konúngsddttir  með  mikin  skara  hinna 
fríðustu  meyja  okherligra  hofþénara.  Sá  eldri 
son  konúngs  hét  Sigvaldi,  en  hinn  ýngri  Sörli ; 
peir  voru  báðir  hinir  gjörfugligustu  mena  ok 
vel  at  íf  róttum  bánir;  en  pd  hélt  konúngt  meir 

»)  t/.  i'  B.  a)  Kasto,  alsta^ar^  B\  Asm,  D.  ^)  £  Noregi» 
h,  w.  D,  *)  hanii  var  koininii  af  Od"in  koniingi,  ^.  v»  D.  *) 
luiklum  œitum,  B. 


1*2  K.  SíhULA   8ASA    STERKA.        409 

« 

tál  SÖrla  enn  Sigvalday  ^vi  haim  var  malir 
friiiari  sýauxn^,  en  svá  tammr  át  afli,  at  honum 
kotnst  enginn  til  jaina  wn  allan  Noreg,  ok  |K$tt 
^m  lengra,  væri  leltat.  Eonúngr  fékk  honum 
éinn  [manni  sem  hann  menta  skyldi'i  hana 
b&t  Earmon}  hann  kendi  Sörla  konúngssyni 
allar  liatir^'  pœr  sem  einn  karlmann  máttii ramatC 
prýða;  ok  er  Sörli  var  15^  ára  gamall^  var 
llann  1  flestum  listum  vel  lœrðr,  ók  svft  rammr 
«t  afii,  at  sá  var  enginn  maðr  í  Noreg,  at 
hann  (yrfti  við  nema  aðra  hönd  sína  i  senU) 
bsBÍði  til.  vopnaviðskipta^  ok  allra  annarra. 
í^röttaj  en  sv&  var  hann  púngr  fyrir  vaxtar' 
sakiry  at  enginn  hestr  bar  hann  nema 
hálfan  dagy  svá  at  eigi  spríngi  þeir  af  mæði; 
var  hann  pvi  Sörli  hinn  sterki  kallaðr. 

2«  Einn  dag  mœlti  konúngsson  við  föður 
ainn:  sv&  lizt  mer,  sagði  hann,  at  lítill  frami 
muni  {lat  fy rir  mér,  at  liggja  heima  hir  h já 
yðr  sem  múnkr  i  klaustri  [eðr  mœr  til  kosta^ ; 
fivi  sé  yðr  kunnigt,  at  pegar  i  stað  vil  ek  úr 
landi  halda  með  5  skip  ok  margt  vaskra  manna^ 
flkal  ok  Karmon,  idstri  mimii  fy^í^  ™^^  >^®5 
8vá  mikin  farargreiðay  sem  I>örf  giörist.  Ok 
«r  konúngsson  endaði  sína  ræðu^  mœlti 
konúngr:  petta  allt,  8em  ^ér  umbiðið,  skal 
gjaman  yðr  veitt  vera.  Fékk  hann  nú  syni 
aínum  5  skip,  ok  margan  velvaskan  dréng. 
Karmon,  fdstri  Sörla^  var  i  ierð  með  honum| 

«3  meiiUn,  B.     *)  14,  B.    ^)  «£U,  B,  C.     *)  v.  i  Ð. 


*  ' 


410  SÖALA    SAGA    STJUKA^    .  2  K. 

* 

kvaddi  Sorli  fiiSur  sinn  ok  álla  borgarnieitii) 
áðr  hann  feri  i  burt;  hélt  síðan  úr  landi^  ok 
háffii  Bigr  f  hverri  orrostu^  er  hann  til  œtlaSi^. 
Ok  er  mjök  var  á  sumar  Iiifit|  haf Si  l^onúngsr 
ean  fengit  8  skip,  ðU  vel  hlaðin  jneS  gull  ok 
dýrmœta  gripi^  ok  allt  hrat  er  kjdsa  mundi| 
haföi  hann  ok  fengit  ijölda  röskra  manná; 
viU  nú  konúngsson  jþví  aptrsnúa  til  NoregSy 
töku  þeit  sér  stefnu  rétta  lei5  til  austisi  ok 
vmdu  upp  hvert  segl  viS  húna,  ec  á  var 
skipunuuL  Ok  er  f»eir  höfðu  svá  siglt  £  nokk«' 
ur  dttgr,  laust  á  fyrir  f>eim  svá  mikilli  Þoku, 
at  enginn  sá  neitt  til  réttrar  leiðar  j  gekk  petta 
avá  nú  í  núkkra  daga,  at  enginn  vissi|  hvat 
j^ir  halda  mundu,  ok  um  siðirprfttustfieirvitay 
at  f>eir  vœru  at  landi  nokkru  komnir ;  spurSi 
f  á  konúngsson^  hvort  nokkur  sinna  manna 
Tissi  skil  á|  hvar  ^eir  vœru  atkomnir^  en  eng** 
inn  var  sá^  sem  frá  kunni  greina^  bað  kon- 
úngsson  pá  kasta  atkeri  ok  búa  um  skipini 
kveSst  par  dvelja  vilja,  par  til  ^eir  sœu  sér 
fsm  burtferðar.  Var  nú  svá  gert^  sem  kon«- 
úngsson  sagSi  fyrir;  ok  er  þat  var  albúiti 
kvaðst  Sörli  á  land  gánga  vilja^  ok  vita,  ef 
^eir  kynni  ac  líia  mannabyg^irj  gekk  kon- 
úngsson  nú  á  land  viS  12ta  mannj  veðr  var 
allblitt,  sáu  j^eir,    at  landit    var  mjök  skdgi 


')    ok   er   nd    konúagMon    komÍAn   nieéT   sínn   Iier   allt   úfc  i 
Affrika,  b.  V.  B. 


2S.  SÖRLA    dAOA   STERkA.  411 

vaxft;  ffeif^  gengu  áiranl,  piðlaÉígat  til  peh:  korhu 
i  nánd  fjallshlíS  eiimii  nam  konúngssoa 
par  staðar  í  einu  rjö6ri, 'ok  menn  JianS|  ok 
haf^  eigi  nema  sverð  sitt.  í  pessu  bili  ðj  A 
l^eir '  1)2?  menn  stefna  á  móti  sér^  forkuhnar 
atdrð,  ok'  tflíka  oðrum  menskum  mönnnm; 
svartir  voru  |ieir  ok  iUigir  ásýndum>  ékkert 
hár  á  höfði,  brýrnar  h&ngu  allt  á  nef  niðr, 
auguxi  gul  sem  i  kettíy  en  tennMiáf  s^ná 
kalt  járn;  fieir  höfðu  allir  járnrenda  .skildi  ok 
6t<6rar  stetígur,  stáli  spengðar'.  Ok  ér  peirlitú 
kotiúligsson  ok  hans  menn,  tdku  |>eir  allir 
fit  hrina  mjök  grimmiliga,  ok  eggjandft  hvorr 
anhðUi  én  konúngsson  bað  menn  siná  eigi 
bligððst  við  fetta,  heldr  verða-  við  vðskUga}  ok 
gengu:  nú'ihvorir  ímöt  öðrum.  £n  séat'koii" 
^ng^on  mætti  pessnm  miklu  Blámðnnamy 
eld  i  hinn  sterkasta  bardaga  með  stdrri  atsdkn^ 
8v^<  át  allt  ^tti  sundrbresta,  nam  hvert^eirra 
högg  'Staðar  1  jörðui  ok  eigi  leið  lángt,  éAt 
kotiúngssoaar  menn  voru  allir  fallnir,  en  hann 
éjálfr  8vá  ákafliga  mdðr^  at  honum  hélt  viö 
spreng;  sdttn  f>á  BUmenn  at  honum  með 
inikilli  eggjan  ok  dlmligum  hljdðum  ok  ðskri, 
én  hfe^nn  varðist  vel  dk  drengiliga,  ok  hl)dp  i 
lopl'típp  yfir  :^eirra  stdru  högg,  |>ar  meS 
skipti  hann  i  höggutn  sverði  ok  skildi,  ok  greip 
J^at  ymsum  höndum,  er  honum  sýndist,  ok 
eáu  peir  títt  við  I>ví,  stýfði^  hann  nú  af  peim: 

»)  sUgnár,  n.     2j  skif^i^  ^,  c,  Z>. 


412       SÖRLA   8A6A  3TERKA.  2*^  K. 

hendr  ok  fetr,  þryiqur  ok  búkfty  ctí  at  eftgm 
]|^irra    hlif   dugSi   peizn ;  meir   eim    brunnit 
hálmstrá,  ok  svá  lék  hann  viS  pá,  sem  letfn 
Tið  sauðij  ok  eigi  létti  hann  fyrr,  emi  hann 
haf6i  alla  pá  af  dögum  ráðit,  Tar  hann  pi 
oríiinii  ékafliga  móix^  en  lítt  sár,  ok  er  J^etta 
yar  afstaðit,  sem  nii  var  aagt^  settist  koniings^ 
•on  niðr  i  rjóðrinu,  ok   lát  sér  xenna  *m»ði 
wn  stundarsakiri  hyggr  :nú  til  skipa  at  gánga. 
8.     Pessu  nœst  heyrir  hann  dunr  ok  dýnkl 
ettfra  mjök  nœrri  séri  ok   fýsir  nú  at  vita^ 
hverju  slíkt  gegnirj    gengr  hann  nú  nokkut 
leng^a  fram  á  skdginn  með  fjallshlíðinnlf  fiar* 
til  er  .hann  kémr  at  helU  stórum ;  hann  Iftr 
nú  um  glugganui  er  var  á  hellinum^  ok  sér 
um  hann  allan ;  lítr  hann  einn  hrsðiUgan  jötun 
liggja  í  sinni  rekkju.     Aldrei  hafði  konúngsson 
s&ð  starri  mann  $  hans  búkr  tdk  beggja  veggja 
á  miUi  með  svá  herfiligri  ásýnd  ok  dskapligri> 
at  konúagsson  undraðist  þat  stdrliga}  hann  sá 
(ar  ok  eina  kerlíngu  heldr  stdrmannliga  $  hún 
stóð  við  pverpall  einnV  ok  var  at  brytja  fAr  niðr 
mannakjöt  ok  hrossa ,  ok  var  hwla  atdrvirk  at 
(essu.      Sfðan  heyrði .  konúngsson,  at .  kerlíng 
mœlti  við  karl  sinn,  ok  nefndi  hann  Skrfmmr^ 
á  jþessa  leið:  nú  eru  eigi|  sagði  hún,  matvœli 
meiri  f  helli  okkrum^    en  nú  hefi  ek  biiit  til 
máltfðar.    Skrfmnir  kvaðslíkt  eigi  dlíkligt,  ok 
sagði  pat  vel  endzt  hafá  i  ók  f»at  skaltu  vita, 
sagðihann,  at,  f>d  ekliggi  nú  lágt,  skal  enn 


3  IC  SoRLA    SA«A    8TEBKA.        413 

]þá  itokkut  fjrrirrerðay  nœr  piltar  okkar  koma 
heim  i  kveldy  f>v{at  nú  eru  hér  skip  at  landi 
komin,  eigi  fœrri  enn  8^  ok  er  f>at  at  minum 
vilja,  pvíat  ek  gjörði  peim^megnan  vind  með 
poku^  8vá  at  |>eir  skyldu  híngat  viliast,  ok  skulu 
^ir  allir  helju  gista^  áðr  enn  pessi  dagr  er  á 
enda«      Kwlíng  gladdist  mjök  við  f>etu,    ok 
gekk  siSan  f  einn  afhélli*     Nú  sprettr  konúng8* 
8on  upp  af  hellisglugganum>  ok  gengr  i  hellir-^ 
inn  $  berr  hann  oú  sitt  spjöt  i  hœgri  hendi^  ta 
ðverðit  i  vin^tri,  ok  leggr  siðan  spjdtinu  báðum 
höndum  i  kviS  risans ,    sv&  at  útgekk  oddrinn 
um  bakit ;  i  öðru  lagi  eðr  sinái  leggr  konúngs^ 
8on  báðum  höndum  sverði  5Ínu  i  kjapt  risans) 
enrisinn,  er  hann  fékk  lagit,  brausst  um  mett 
öskn  ok  ólmligum  hljöðum,  partil  er  sœngin 
bromaðiy   en  risinn  ateyptist  á  gölf  niðr  með 
slórum  umbrotum ;  ok  i  ^essu  bili  kemr  kerl- 
íng  aptr  i  hellirinn,  ok  sér  nú,  hvat  um  er, 
gripr  hún  pá  eina  bitrliga  skálm ,  bregðr  henni 
aiðani  ok  hðggr  framan  at  konúngsðyni,  svá  at 
hún  klauf  allan  hans  skjöld  at  endilaungu ,  ok 
nam  oddritan  brjdstic^  svá  at  i  beini  stóð,  höggr 
hún  |»á  hvort  högg  at  öðru^  svá  at  konúngsson 
hopaði  á    hœl  viö  sérhvert,    ella  hefði    hann 
dauða  beðit ,  ok  svá  ákafliga  fast  fylg^í  faún  sér, 
at  ||vi  dlmari  var  hún,  er  hún  sdtti  lengr  j  Var 
hún  með  beli  ok  háum  hljöðum,  svá  eldr  |>6tti 
brenna  úr  augum  hennar  ok  kjaptij    ok  svi. 
mikil  dgn  stóð  konúngssyni  af  dvin  jþessum, 


414  SÖRLA  SAGA'  ^TERKA.  .ft  R. 

at  eigi  J^rSi  hann  í  tnóti  at  sjá  p^im  'éldliga 
auda,  er  af  hennar  kjapti  gaps,  ok  eigi  gat 
hann  staðizt  pau  dgnarligu  hljdð,  sem  hún 
hafðij  sér  nii  konúngsson  eina  gjá.  f  hellis* 
gdlfinuy  svá  djúpa,  at  bann  hyggr  peim  dauða 
búinn)  er^  par  i  fellri  er  hana  nú  svk  sem 
kominn  á  gjáarbarminn,.  ok  hyggr^.atskessaa 
muni  vilja  bægja  sér  í  gjánay  snarar.  fa^aiiú 
sínu  sverði^  ok  hleypr  undir  tröllkonuna)  en 
hún  preif  í  mót  allgrimmliga,  ok  rak  klærn- 
ar  allt  inn  at  beini|  komu  nú  í.  með  J>eim 
harSar  sviptingar,  ok  hrakti  hún  konúngsson 
um  hellirinn}  en  {lóat  hún  vœri  míök  tryld 
at  afii,  pá  gat  hún  ]þd  aldrei  komit  hcmum 
af  fdtunum,  hafði  konúngsson  náð  hrýggspennu 
á  henniy  ok  sá  nú  eigi  annat  visara  fjrxiri 
enn  b«8i  skyldu  fiau  i  gjána  fallay  sté  þá  tröU- 
kouan  i  gdlfit  allt  til  knjánna,  ok  togaði  kon- 
úngsson  at  «ér,  svá  at  hann  kom  nú  öngri 
hreysti^  viS,  numu  pá  hælar  henjaar  viÖ  gjá- 
arbarminui  ok  hljdp  Sörli  nú  i  fáng  henni| 
svá  hart|  at  bæði  duttu  pau  i  gjána,  svá  (au 
komu  djúpt  niSry  ok  numu  staðar  við  stall 
einn,  er  i  var  gíánaiy  varð  Sörli  nú.  efri. 
Kerling  haföi  læst  síaa  aðra  hönd  i  hári  kon« 
úngssonar^  en  aðra  i  hans  brjósti,  ok  með 
^vi  henni  varS  dsvipt  viS  biltuna,  pá  slepti 
hún  |ieirri  höndinni,  er  hún  hélt  i  hárit 
meS ,  tdk  Sörli  pá  báðum  höndum  fyrir  kverk* 


I 

3-4  K.        SOrla  saoa  sterka*        415 

ar  henniy  ok  Aró  eigi  af,  Ut  hfinn  nú  hnh 
fylgja  kyiM,  drö  |»á  allt  xnegn  úr  henniy  svá 
hún  tók  til  át  biSja  sér  griða,  ok  mœlti :  gef 
mér  grið,  konúngsson!  ok  skal  'ek  allt  til- 
▼inna,  pat  er  {>ú  vilt  at  ek  gjöri,  nppá  J^at 
'ek  haldi  Kfinu}  en  koniingsson  kvað  fiat  fjærri 
fara,  at  hann  léti  hana  lifa,  ok  sagði  hana  f 
jþessari  gjá  skyldi  deyja  án  allrar  dvalar  hitt 
snarasta ,  en  hún  bað  sér  á  marga  rega  lifsins^ 
sem  hún  kunni.  En  um  sfðir  mælti  Sörli:  á 
pat  mun  ek  hætta,  at  fiú  haldir  lífi  pfnu  með 
slikum  skilmála ,  at  pú  sœkir  mér  herklæði  svft 
góhj  at  aldrei  kunni  neitt  sverð  á  peim  lesta^ 
ok  sverð  pat  er  eins  bfti  stál  sem  stein ,  ok  f»at 
skaltu  gjört  hafa  innan  mánaðar^  fylgÍA  s^al 
hér  með  ok  liðsemd  pfn,  nær  sem  ek  vil  ok 
með  kann  |>urfa.  Kerlfng  mælti:  allt  skal 
I>etta  g)&rt ,  sem  pér  biðið ,  ok  öllu  tilkosta, 
at  endt  verði.  Lét  konúngsson  hana  f)á  upp- 
standa,  ok  gengu  nú  bœði  um  hellirinn;  beiddi 
hún  'þáy  at  hann  liðsinnti  sér  at  koma  karlin^ 
um  dauða  f  gjána,  ok  |iat  veitti  hann  henni, 
ok  er  pvf  starfi  var  lokit^  lét  kerlf ng  einn  hlemm 
y£ir  gjáarmunnann.  Sfðan  leiddihún  konúngs- 
son  til  sœngr,  ok  |>dtti  hpnum  sú  sæng  svá  vel 
tilreidd,  sem  einum  konúngssyni  mundi  vel 
hœfa  at  sofa.  Tdk  nú  kerlíng  eitt  horn,  ok  bað 
hann  af  f>ví  drekka ,  ok  évk  gjörði  hann ,  |>dtt- 
ist  hann  pá  Iftt  kenna  meina ,  ok  sofnaði  skjdtt. 
4.     £n  at  morgni  y  er  konúngsson  vaknar, 


416         SÖRLA   SAGA    STEBKA*  4  K» 


litast  Uaim  ínnar  um,  hellirmni  ok  jþikist  nú 
sjá  par  nægS  auðœfa^  hugsar  nú  með  séri  at 
eigi  miini  meiri  ríkddmr  í  Arabiaríki  í  einum 
$ta5  4samankomit,  enn  nú  sá  hann;  kom  pá 
kerlíng  at  sænginni,  ok  mœlti:  hversu  hefir 
yðr^  konúngsson!  sofnaztí  helli  mínumpessa 
nótt?  Hann  svarar:  ærna  vel)  spyrr  hann  |>á 
kerlíng  at,  hvert  land  |)etta  séy  er  hann  er  á 
kominnj  enhún  segir  honum:  |)etta  séBláland^ 
ok  pví  stjörni  sá  konúngr,  er  heitir  Estroval 
hinii  mikli|  eiún  hinn  mildastii  herra  í  pessum 
parti  heimsins;  en  mitt  nain  er  Mána^  sagði 
.hún,  höfum  við  Skrimnir  minh  haldit  helli 
(e^nan  i  40^  ár^  ok  œoiokkut  til  matfánga  orð* 
it,  |>viat  á  hverju  ári  höfum  við  seitt  híngat  ð 
skip  með  mönnum  ^  höfum  við  ok  einnin  bygðir 
rd^ndar  hestum,  úlföldum  ok  ösnum  allra  mest| 
^armeð  höfum  við  ok  töfrat  hingat  marga  göða 
gripi  frá  /msum  herrum  |  ok  get  ek  nú,  sagði 
'hún,  sýnt  yðr  hér  til  nokkur  merki. .  Sörli 
kvað  hana  kunna  sér  margt  at  greina,  klædd- 
ist  hann  síðan  skídttj  en  er  hann  var  klæddri 
settist  hann  undir  borð,  ok  bar  kerlfng  fram 
dýrliga  fæðu  með  allskonar  ilmandi  drykk }  dúk*- 
ar  voru  par  af  pelli  ok  purpura  ^  en  ker  ok 
skálir  af  gulli  með  gimsteinum  sett.  Ok  er 
Sörli  hafði  etit  ok  drukkit|  sem  hann  lysti, 
leiddi  kerling  hann  1  aihelli  einn^  ok  sýndi 
honum  þax    störa  nse^^  gulis  ok  gimsteina* 

>  j  ToMvcMl^  B.     ^)  60,  B. 


4^  K.  SÖRLA    SAGA    STERKA. 

« 

ok  ]^r  af  gaf  hiSn  honum  eitt  tafl  af  guIU 
gjört,  oi  fKSttiflt  hann  aldrei  f»vílíkt  séð  hafa 
annat)  akikkjti  gaf  hún  honum  hlaðbúna  i 
iskant  iii6r,  ok  guUhríng  einn^  aem  at  var 
Bamánskrúfafðr  í  9  sfSSum,  ok  mælti : « berir  pú 
fiénnáh  hríng  á  fnnni  hendi,  munt  'þú  hvorki  ' 
á  'sjd  fih  Íandi  villast  mega.  pá  mælti  Sörli  2 
aldrei  páM  'ok  slika  gjöf  fyrt  af  nokkrum 
maniii)  ok  [þakkaM  h^nni  nú  grípina  me9 
fðgrum  oitum  ok  mörgum*  Slðan  bjdst  hanii 
til  burtférðar^  ok  fylgAi  hiSn  honum  lángt  A 
leið.  pá  mœlti  kerling:  far  |»ú  nú  vel!  ok 
g)ör  azmathvorty  at  (ú  bi5  hér  við  land,  par 
til  ek  hefi  gripina  útvegat,  ella  at  ^ú  halt 
heim  til  Noregs^  ok  vitja  svá  hingat  aptr, 
nær  f»ér  sýnist.  Kondngsson  kveðst  s^á  gjöra 
mundi;  héllt  nú  konúngsson  aptr  til  sinna 
manna^  ok  urSu  honum  allir  fegnir^  en  kerlr 
ing  för  heim  til  hellis  sinsj  innti  'þá  Sðrli 
mönnum  sinum  allt  af  sinni  ferð  ^ .  ok  spyrr 
Karmon,  fdstra  sinn,  hvat  honum  |>ikir  rá&« 
ligast  ^arum,  at  hann  héldi  ^egar  heitn  til 
NoregSy  eSr  biði  ]þar  við  land,  til  pess  kerl- 
íng  hefði  gripina  útvegat;  en  honum  |>ótti 
bezt  fallit)  át  hann  dvaldist  par  um  mánuð 
nœstan,  til  {>eS8  er  k^rling  hefði  gripina  út-  . 
vegat,  ok  leið  nú  svá  pessi  tfmi^  fram  til  fiess 
at  konúngsson  hugði  al  vitja  gripanna. 

$.      Einn    dag    i    allbliSu    veSri   kvaddi 

FoftKAI.DA1l  SöGVnNonDlllAXðAy  3B»DI.       D     d 


418  SÖELA    SJÍQA    STBRKA.  5  K. 

Sorli  konúngsson  QieS  s^  12  meim.,.  oli  huglii 
ná  at  finna  kerlÍQgu  at  máli}  gengu  jþeir  allir 
ásamty  til  |i^s  at  |>eir  fitndu  heiUipnni  gfík]( 
konúngsAon  pá  im  fyrstr )  ok  er  hw^  kemr 
inn  um  dymarf  heyrir  hann  brak  mikit  i  hell- 
\nvm  ok  skarkaUi  sv&  honum  |K$tti .  ^s^oi  allt 
Uki;á  j^rœði,  (at  er  var  i  nán4}.ok  j^liwst 
^^r  hanx^ ,  hvar  tvœr  ilagðkonur  ei^u  at  gUma 
mejS  sldrum  atgángi ,  ok  reif  bvor  af  annarri 
hár  pk  klæðiy  svá  báðar  voru  pœr  alhl^ðigar; 
v^ikist  hapn  ná  kenna^  at  önnur  ^eírr^^  erMána 
flagðit,  vinkona  ha|i8>  ok  f»at  |KSttÍ8t  hann  $]ii 
fyi^r  víst,  at  hún  mundi  hinn  l»gra  blut  úr 
bitum  bera  ^  ok  át  hún  vœri  nærri  pvi  at  prot- 
um  komin  af  mœði,  var  ok  vi6a  klipit  hold 
h?«iinar  frá  beinupi  y  br^ðr  Sörli  pá  sverfii  sinví 
\Mt  skjdtastaf  ok  býðr  sínum  mönnum  at  velta. 
Ifð  M4auj  höggi*  haQQ  framan  at  skessunni  á 
þrjdstit,  svá  ati  beini  stdðj  við  ^tta  dlmaSist 
l^ún  ^vá  mjök,  at  hdn  setti  sínar  klær  fyrir 
brjiíst  Mánu ,  ok  við  pat  fellr  Mána  i  dvit  niðri 
greip  tröllkonan  f»á  einn  ásj  oklamdi  meðhon* 
lun  alla  menn  kondngssonar  til  dauðs  i  einu 
böggi}  en  konúngsson  höggr  tveim  höndum 
á  vánga  skessunnar,  svá  aftók  alla  vángafylluna, 
ok  hljdp  þar  útaf  sverðit,  svá  at  J^at  tdk  snndr 
i  miðju  ás  þann,  er  hún  varðist  með;  við  jþetta 
dlmast  hún,  ok  setr  sínar  klær  fyrir  brjdst  Sörlay 
svá  hann  fellr  viS  í  dvit,  ok  í  Jþvi  kom  Mána  á 
fætr  aptr,  ok  réðst  f  móti  skessunhi;   raknar 


S^  K.  SÖRLA    SAGá!  áTEEKA.  4,19 

pá  SSrlt  vMS,  ok  lagði  síriu  srerii  í  kvi5  skesð- 
unnáir^  srá  útgekk  oddrinn  um  bakit,  ok  varS 
|>at  hennar  bani,  varii  niS  Máíia  hárSla  fegin,  ok 
pakkaði  Konúngisyni  fnörgum  fögrunx  orðum 
liðveizlmia*,  bað  kerlíng  hírnn  fiá  með  sér  gánga, 
ok  kvnlS  hcnum  mál  |>ikja  xhundi  at  sjá  grípina. 
'  6.  '  Sfðan  tók  kerlfn^  npp  hérklæSi  ok 
s^er^  Mtrligt.  pessi  hérklæð!,  ét^i  hún, 
sdtti  ek  út  á  Sérkland.  tiIMáskabertis  kéisarai 
pk  f^áu"  bar  foríum  hinn  íniklí  kappi  Pantí- 
partis^,  ^étn  eptir  Agameáinon  keisBya*  stýrSi 
Gfikkla^di,  eru  ]þau  sv&  gdð^  at  aldreí  mun 
xrókkut  sverS  á  jþeim  lésta,  hvar  sem  f>ú 
firáinkeínr  undir  menskra  manna  efir'  trölla 
hðtidum,  ók  enginn  vœtta  mun  svá  heitt  eitri 
sfpýa  eSr  eldi,  at  (eim  granda  kunni;  en 
éverðit  bítr  allt  eins  stál  sem  strá.  Konúngs- 
*sön  tdk  nú  við  gripunmni  ok  |iakkaSi  henni 
irhe^   mðrgum     orðum    jþessa   útvegu,    leiddi 


1)  ok'dnSa  Mm  ktarlfaiga  í  gj^a ,   r»  koiubigttMi ' aijl 

•'•tiv^r  ;  g«kk  lianii  nú  til  Mengry  ok  tyaf  af  iim  náltiiuu    6  kap. 

At  momi  spyrr  konúngsson  Mánu,  hyer   sú  kafi  verit,  sem  vi^ 

'lmna  líafi   leik   átt,  en   hiin   kvktF   þat  haía  Terít  systur'sina  af. 

TrolIaki)öÍ  ár  Mundiaíidlluin ;  er  þat  efni  til  deilu  okkár,  at  yUí 

feilf^um  eimi  gullhríng  eptir    íb^ur    okkar^    en  fyrír  þat   at   ek 

rar  eldrí,  na'^i  ek  hríngnum  fyrr,  ok  hefi  ek  honum  síd'an  haldit 

méd*  slyrk  Skrímnid,  karb  mihs;  þ^  hefir  hihimlk  jafnailáklagaty 

'  te'  hefir  þ6  aldxi'  alvamga  sik  í  frammi  halt,  fyrr  eott  .  ^txlmil- 

it'  yar  dau^r,  en  nú  hefir  þii  vxttí  fraegðf  þinni  ok  hreysti  leyft 

mík  úr  þessum  vanda,.  ^.    v.    JS.     >)   Pandarus,  B.      SJ  kon- 

I>  d  2 


420        SöKLA-  SAi&A   STORiCAk  (^7  K. 

kerUng  hann  út  iqe^  ^aratiUgum  gjöfuxD)  bk 
skildu  pau  með .  vinátt4;ii  ste  koniingsaoi^  |^i»r 
á.  skip^  pk  siglijti  hitt  bei^asta,  $eix|.  þyr  ga^ 
heim.  til  Noregs,  hitti  Ipiann  ^r  ;{0i^r  sinn 
heilau  á  bófi,  ok  alla  vini  s£aa$;  ^pg^i  ^^á 
Sörli  allt  hitt  sanna  af  sífiifm  f^rð^ipiy'  okpeim 
frœgðum  er  hann  vann  4  ^l^l&9.^f  ^  Sa|;  kon* 
úngsspn  nu  faeima  hjá  föðifr  sínuQL  ^^.vpti^ 
inn,:ok  bareiffi  neitt  til  frétta. 

7.  Nur  víkr  sögunni  \i\  HaraJl^  l^qwog^ 
Valjdimarssoinari  er  stýi^tveimhlutumNoregs, 
á.mói;8  vii^;Erlíng  konúng,  sem  fyrr  er ^  umgetit, 
,at  eum  4^9  ^^^  hann  .aat;við  drykkjuhor^, 
.gengu  12  menn  í  höUina,  ok  kvöddu;  koif- 
'iin£ :  sniöUu  málii  svá  mælandi:  tveir  brœðr 
eru  :hér  rkomnir  vi$,  la^d  J>itt,  v^tc^  allt  ^ 
Morlandi,  m^ð  12  |>úsun4ir  .manna  vaskr^  t^ 
'$trið^y  annar  :  peirra .  b.rœðra  heitir  Qairð^y.eiL 
annar  TjcSEl;  viU  nú  Garðar  .festa  ddttur  |>lDia 
Steinvöru,  ok  er  |>at  allra  manna  mál,  at 
aldr^  iái  hi&n  vaskara  mann^  gef  nú,-herra 
konúngr!  skjdtt  svar  til  raððu  minnar !  sagði 
sá,  sem  frambar  erindin.  Konúngr  svarar: 
fyrr  skal  hverr  maði:  hér .  í  Noregi  dauðr  at 
velii  hníga,  enn  ek  gefi  svá  leiðu  trölH  ok 
mögnuðum  berserk  ddttur  mínay  ok  seg  j^ú 
(eimbrœðmmy  át  ek  muni  koma  til  mdts  við 
'liá  strax  at  morgni  með  allan  minn  stríðsafia* 
Sendimenn  gengu  nú  til  tjalda|  ok  kunngjorðu 
fieim    brœfirum   s{n  erindisIoL     £n  Haraldr 


7-8  ÍC  SöllLA    SAGA   STERKA*         421 


'    •    f 


lonúngr  Kt  hérboS  uppékerai'  ok*  baí  hvérn 
xnann  koma '  til  nidt3  víð  sik,  er  skiliii  kynní 
at  valáa;  fékk  kondngr  vel  4  J>úsundir< 
strfSsmanna,  liélt  konungr  nú  útaf  borginni 
með  allan  |»ennan  her  mdti  peim  bræðrum. 
Eh  er  peir  urðu  slíks  yarir,  héldu  peir  pegár' 
á  mdti  með  allan  sinn  her,  ok  sldu  ná  saman 
fylkíngarnar ;  urSu  pár  skjdt  umskipti,  ok  er 
'þat  ffjdtast  af  at  segjá,  at  f>eir  brœðr  éyddu 
8vá  Íljdtt  liði  konúngs,  at  fátt  stdð  eptir  lífs 
áf  hans  hermonnum;  en  sem  konúngr  sðr 
pettáy  bfðr  hann  sínum  mönnum,  sem  eptir 
eru,  at  shúa  heim  til  borgarinnar,  hafði  hann 
jþá  eigi  nieira  enn  3  f>iisundir>,  ok  hleypti 
konúngr  undan  meS  |>etta  liS  í  borgina,  en 
peir  brœðr  eltu  fldttann  aUt  at  borgarportum, 
ok  lauk  svá  stríðinu. 

'8.  Hataldr  konúngr  hMt  nú  ráðstefnu 
viS  liS  sitt,  hvat  til  bragðs  skyldi  taka  f  peim 
vanda  ok  nauSsynjum,  er  peim  voru  nú  at 
höndum  komnar,  eh  pat  gjorSist  á  peirra 
atefnu,  at  öllum  pdtti  ráSligast  vera,  at  sendt 
væri  til  Upplandarfkis;  ok  gjörS  orS  [meS  skrif- 
ligum  boðskap'  Erlíngi  konúhgi  oksonum  hans, 
svá  J>eir  kæmipeim  til  hjálpar,  meS  svámiklum 
her  erpeir  kynni  til  at  fá  hitt  snarasu;  ok  var 
núj^ettastaSfest.  Sendikondngr  núl2  menn  til 
Upplandaríkis ;  tdkst  |>eim  vel  ferSin,  ok  báru 

«)  12-  þ.,  B,   40  þ.,    C,   Ð.     •)  3  hundru*  ok  30,  B,     ^) 


422  SÖELA   S^GA   STBEKA^  þj^ 

Jeim  f eíguni  brófinT,  en  feir  br»gíavi|f  ^^ijitt, 
er  peir  fengu  pennan  bQfiskap,  ok  bM^U  e{ 
stað  frá  Upplöndum^,  ok  léttu  eigi  fyrr,  enn 
J^ir  fundu  Harald  kpnúngi  urðu  nú  fy^ 
peim  bliðar  kyeSjur,  pk  bjuggust  ^gar  ás^mt 
elUr  til  bardaga,  riðu  siðan  útaf  bprgÍQn|  (  m^t^ 
leim  brœ^i:u|n%  en  |æir  brœðr  kpmu'  senn  i 
jnóú  ])eim  frá  herbúðum  s(nun:]|  n),e8  l^lfiTpfi^ep^ 
ok  bansettar  h^tjur..  Einn  mað^  í  };ði  ^iira 
br^ðra  hét  Lo&inn,  h^nn  bar  nierki  |ieij^a>  þanii 
yar  ff  Polexi%  stór  yar  hann  sem  .ri$^  qk  plíkr 
dllumxiiönnum  fyrir  sakir^fls  ok  iilili^)?ar  ^sýjKid- 
^r}  bansspjötvar  sex'  álna  á  len^^  en  j^riggJA, 
spanna  á  digurð }  hann  reið  eí|)ui^  fíl,  o^  lamdi 
ineð  sinni  staung  bseði  menn  qk  hesta,.  syá  qllum 
stóii  af  pessu^i  dvin  mikill  dtti;^ai^ði  b^nn 
lángt  undan  hernum,  ok  var  orSinn  15  m.anna 
þani,  áðrennfylkíagarkomusa^an*  En  erSörli 
sá  fiettajreið  hann  Þ^ng^^  ^^  ^^V^  Lo^infi  var  f^rír| 
ok  lagði  til  hans  noLeð  sinni  staung^  vegr  l^ani^ 
^fðan  Loðin  upp,  ok  snarar  honum.  úr  spMiniim 
xneir  enn  }5  fet,  sv&  brotnaði  í  honum  bv-ert 
be^n'i  en  $em  |>eir  br^eðr  lita,  at  Loðinn  fellr| 
tdku  l^eir  til  ákaQiga  at  dlxnast  með  J^  ^Íu 

')  boðr,  B.  ^)  metf  18  hundruð*  manna,  >.  i/.  B.  ^)  i  énnan 
lýlUngar  arm  gekk  fram  Erlkgr  komingr,  son  hins  Aii^á  AMm>-^ 
nkenvs  hertuga}  hann  var  lir  ^aumudal  aíyitaj^  lir  Noregiy  þn^ 
aæst  Sigvaldi,  son  hans ;  en  i  annan  lylkingar  arm^Tar  Harald|p 
konúngr,  en  Söili  hinn  ster^  gekk  fram*  undir  merkí,  allr 
•táli  klœddr  til  handa  ok  fóta,  b.  v.  B.  **}  Falsler,  B.  ^)  Í2, 
Bi  5,  C;  15,  />. 


, » 


8  lE*.  ^     SÖILA    6A«A    6T£AKA.        423 

•t  JAetfQ  hu|^u  eigi  auaat)  enh  þeir  dlmir 
V0ri  orðniJtS  ok  ríflr  Ttffi  pá  par  at)  seiii  Sig* 
valdi  koxlupgsðoa  var  fyrir,  ok  hyggr,  at  baná 
flkyldi  aitt  líf  látai  en  i  pessari  svipan  kemr,at 
Sðrli  hinn  aterkii  ok  höggr  til  Tófa,  en  petta 
var  •em  tfgjdrt,  pvi  eigi  beit  á  hans  batisettan 
búk  meir  enn  á  stein  kœmiy  ok  nú  stiga  fieit' 
báSir  af  tinum  bestum^  ok  gángast  at  knáligá^ 
8vá  at  hvor^  sp^ði  annan^  hafSi  Ttffi  btögð  í 
frammi  á  ymsa  vega^  ok  tfð  nú  íörðina  allt 
til  knjánna  sem  blautan  snjtf,  en  Sörli  sttf6  öU 
brögK  hans  af  sér  hreystiliga)  pá  mœlti  Sörli: 
|»at  hugði  ék  at  si^num^  at  ongvir  i  heimin- 
um  mundi  meiri  menn  enn  ]^eir  af  Affríka, 
en  nú  lízt  mér  ]^t  lygar,  ok  hitt  mesta  drafl^ 
ef  'þú  he&r  eigi  meira  fnrtftty  enn  nú  hefír 
^Q  i  frammi  látit,  svá  mikill  gárpr  sem  þá. 
|iikis(  vera}  ok  við  petta  hamaMst  Ttffí,  sem' 
2nest  hann  kunni.  pá  mselti  Sörli :  pú,  bitt. 
blauða  itf I  ok  hin  fordœmda  fýla !  skalt  nú  |>at 
reyna,  hvat  vér  norskir  veitum  slikum  gestum, 
eem  þú  ert,  sv&  ]þá  purfi  síðr  at  lánga  til  f undar 
við  oss  i  preif  Sörli  |>á  i  eyra  á  Tófa,  ok  reif  í 
burt  af   honum  alla  vángafylluna  ok  skeggit 

')  B  &•  auk  meira  þe*m  ^Uí :  Ri^r  né.  Gtr^n'  at,  |iiir  seiu 
Haraldr  konángr  er  fyrir.  ^  Nd  kemr  at  T)örli  liinn  íinuski, 
hana  ^ar  Lonúngsins  rentumeístari,  ok  höger  til  Gard'arsa  Yiíng- 
ann,  ok  aí  eyfat  m»tS  ▼ángafyninni  ok  ftkegginu,  ok  á  ðxlinsf, 
svá  «1  i  beini  ttód*,  skein  mí  bera  jaxla  hans  sem  eina  haiiiargja. 
N«  snérist  Gar^ar  vid"  Tjörfa,  ok  kiyfr  hann  sundr  í  miíju,  i  - 
(lessu  kcmr  atSiggeir,  sren^kr  maá'r  at  œlt,  liann  var  koiiúiigsiiis 
kanflelBr>  liann  hjó  til  Gar^ars  þvert  um  herd'amar,  en  Gar^ar 
an^rist  vi^,   ok' klauf  Siggeir  at  endilaiingu. 


424      SÖBtA   SASA   STEftKA.  84  R. 

dk  niír  at  brfngu,  varS  Táfi  fá  mjök  öfrifo 

ísýndar,  brást  hann  fá  £  dreka  líkfag,  a£  f v£ 

liaiui  var  mjök  hamramaír,  ok  bWs  nú  framan 

tSðrlasvámiklu  eitrij  atundrum  gegndime^ 

Tartrifivælu,  enSörli  hjd  í^essudrekannsundry 

ok  lct  Tófi  par  líf  sitt;  féU  Sörli  þA  i  övit  fyrir 

hans  umbrotum  ok  eitrsblæstri }  en  er  Garðar 

g^  stan  brdðurat  velli  hníga,  varði  hann  ofrmáta 

tryUr,  ok  reiS  nu  'þar  at,  sem  Erllngr  kpnúngr 

var  fyrir^  loggr  hann  f>á  til  konángs  sinú  spj^Sti, 

ok  snarar  honum  úr  söðlinum  meir  enn  20  fet', 

svft  at  ð  rifin  brotnuðu  í  annarri  siin  konúngs. 

I  pessu  raknar  Sörli  viS,  ok  er  hann  sér  föður 

sinn  feldan,  reiö  hann  pángat  at,  sem  Garðar 

var  fyrir,  ok  höggr  til  hans  sínu  sverði,  svft  at 

hann  klauf  höf uðit  ok  búkinn  allt  at  söðli  nij$r, 

ok  féll  Garðarpá  dauðr  af  hestinum;  ráku  peir 

hú  pegar  fldttann  brœðri  Sörli  ok  Sigvaldi,  ok 

drápu  hvern,  er  peir  náðu,  svá  at    fátt  eitt 

komst  með  lífi  á  burt. 

9.  Síðan  hvurfu  peir  aptr  til  valsins,  ok 
Utu  kanna  valinn;  voru  pá  heim  fœrðir  til 
borgarinnar  konúngarnir  Haraldr  ok  Erlíngr, 
ok  jþat  sárra  manna,  er  græðandi  var,  ok  varpeim 
öllum  grœðsla  fengin^  urðu  peir  brátt  heilir 
sárra  sinna  konúngarnir  Haraldr  ok  Erlíngr, 
ok  var  þi  pegar  tilbúin  ágœt  veizla  öUu  stdr-  ' 
menni ;  |)akkaði  konúngr  peim  feðgum  frægi- 
ligt  fylgi|  f>d  einna  mest  Sörla  hinum  sterka, 
jþótti  f>á  eigi  á  Norðrlöndum  vera  frœgri  maðr 


enn  S6rlL    Haraldr  koBÚhgr  'mfáki'tiliS&las 
hver  laua  villð  ]þér  nú  af  oss  k)é8a.fyriryðra 
liðveizluy  tem  pérhafið*  oss  sýnt^  ]>ví.ef  véc 
heföum   eigi   yðar    vBskleiks    atnótiity '  mundi 
Norvegr  allr  úr  hendi.  oss  f   skál  ncb .  yðr  ^t 
kunagjðrai  at  Öngvan  hlut  veit  ek  pann  i  minni 
eigU|  er  yðr  skal  ofgdfir  vera,  hvers  sem  óska 
vilduðj  var  pat  allra  manna  mály.  at  koniíhgc 
mundi  vilja  gipta  Sörla  ddttur  s(na9  '^f  hann 
vildi  hana  kjdsa,  en  Sörli   svaraði  .máli  koor 
úngs  á  jþessa  lei5:  herra  kondngrl  sagðihanzii 
eigi  em  ek  svá  náumlátr^  sem.  jþræll  j^urfandiy 
at  ek  vill  mútur  taka  á  afli  mínu,  QiAtti  ose 
heldr  meiri  sdmi  j  at  vor   fraðgð  mætti .  sem 
víðast  útborin  verða  j   heldr  enn  I>igg)a  gíafic 
af  ySr  hér  fy riry  ^at  (er)  i  f jarlœgar  álfr  fœr^ 
ast  mœtti'.     Eptir  petta.  var  lokit  veizlunni, 
ok  heldu  allir  höfðingjar  á  burt,  hverr  til  sína 
heimkynnis ;  för  Erlíngr  ok  synir  hans  til  Upp- 
landaiikisy  ok  voru  áðr  með  sœmiligum  gjöf'- 
um  útleiddir  af  Haraldi  konúngi )  ok  sat  nii 
Sörli  um  kyrt  I»enna  vetr. 

10.  En  er  vora  tök,  Ut  Sörli  báa  til 
ekip  sín^  ok  lýsti  |yvi  yfiri  at  hann  vildi  í 
hemað  halda  um  sumarit^;  sigldi  hann  síðan 
hurt  af  Noregi^  var  Karmon,  fóstri  hans^  me& 
honum  sem  fyrrj  herjaði  Sörli  nú  um  vestr* 
dtt'  [veraldar,  ok*  helíst  um  AfFríkam  allt  út 

<)  heldr  |»stti  oM  þat  meici  list»  at  frvgéT  Yor  aiikist,  STÍ 
niargir  mœtti  þat  fregna,  heldr  enn  þiggja  fégja£r  af  yðTry  B^  D, 
^)  hafé'i  hann  4  skip  úr  landi  ok60  manna,  h,  v»  B,  ^)  þann^ 
»^  '-';   Eystrasalt,    A^    D.      *)  »,  ií  I>r  fywt  um  Frisknd  ok 


1 


42$       SöftLA   8A6A;  STEaKJu  l(Mi  K» 

at  RAuSahflfi;  í<hm&i8t  fiokiuiii  tnaif^; 'gdiír 
gripir  á  8jó  ok  lándi,  hafði  hann  nú  fengit 
trflf  ^  skip,  öU  hlaðin  tneð  guli  ok  dýrm«^  gripi» 
•k  vafít  fitlk  hitt  Taskasta.  £n  ar  jnjök  irar 
áli|iit  aumarit,  vildi  konúilgsðon  heim  aptr 
anúa  til  Npregs.  pat  var  eitt  kveld  «)ök 
seinty  at  J^eir  komu  vi5  Morland  hitt  eystra^ 
par  tdk  Sörli^  strandhögg  xnikit,  her)a&  á 
borgir  og  kauptún,  ok  rœnti  slíku,  er  fyrir 
var&,  ún  h]ó  til  bana  hvern,  er  fyiir  atdð^ 
þir  tdk*Sdrli  konúngsson  tdlf  >  menn  ok  tvo 
VraSry  er  hétu  Börkr  ok  Bölverkr^  f»eir  voru 
hin  mestu  iUmenni  ok  einnin  hamramir 
mji&.  patian  hélt  Sörli  konúngssQn  til  Dan- 
merkr  ok  allt  at  Eyrarsundi;  köstuðu  þeir 
jþá  atkerum,  ok  láu^  ^^  um  nóttina. 

11.  EUi  at  morgni^  er  menn/  vakna  á 
skipum  konúngssonar,  s]á  jþeir  inn  á  sundinu 
lengra  liggja  sjö^  skip,  ok  |iar  í  er  sv&  listiliga 
skrautUgr  dreki,  at  hans  líka  pdttusl:  peir 
aldrei  fyrr  séðhafa^  hvörkiat  stærð  uj^búnaði^ 
allr  var  hann  stáli  sleginn,  ok  guUi  laugaSr'^ 
fyrir  ofan  sjdmál,  |armeð  stafnar^  hans.  út- 
akomir  meS  miklum  meistaradómy  ok  prýddir 
hinu  skœrasta  gulli,  ok  v^  svá  f  skurð^ 
inn  silfri  smelt  ^  hann  var  ok  fagrliga 
ateindr  ok  málaðr  me^  állskonar  ýmisligum 
litarhættiy    grœnum   ok  hvítun^ý    gulum   ok 

,    ■)  7,  B.      »)  7ih-  hyrjar  apir  C.       ^)  4  |,„„crrud',   B.      ♦)  8, 
C      ^^  l'S^fi  -B,  D  ;  pendr,   C.      6  J  ok  ve^rvitar,  b.  v,  B. 


.   ■       X  #  •      • 

r 

0 

I)|4uni|  ,b)eikuffi  q};  STprtuiiv  -A  fwsu^  fr% 
|(l|öf  8tóð  iQ^$r  '^  fúglu^  mikiU  at  Texti  pl( 
%lílr^Sr  >ft  títaj  jbifnn  yar  í  Mjm*  '^vnh  ^r.öU 
^^F;  :tí^?W  1>4»n»'pvetó  íiaf^i  hsm^I  hendj 
l^pr|;  ok  Ijitrjiglíj  pk  er  Sötli  nálg^ðist  drekr 
Vmn  I  heflsar  haqi^  uppá .  f  enrni  xnikla  ni^ni^ 
q|c  ^|iyfr; 'hverr  er  fessi  hini^  stolti  maðr,  ei; 
f^r^i:,  Jþe^um  ítdra  dreka  rœSr,  fr  svft.fjrajn 
j^wpflj:  iqe^  toikilli  prýði  ok  pragt,  at  ðngVT 
af^,,hefi,fk.  slíkan  fyr^  seð?  Hinn  ipikU  Tm^x, 
fJC  ^  di:Qk9num  6tdð|  znœlti:  ^essi  ini:|n  eint^ 
(já.ver^^  ^lj  ^isi  Witii  [þi^  dttasty  né  hrœddi^ 
y^ra  fyri?  ^r  f$8a  fr^Blum  jþínúm,  er  fé^p 
f jlgja^  qk  mun  ek  y$r  lítit  fleira  segja.  SorU 
Bofpltit.  J^t  ^ikjuipst  ?k  heyra,  fit  |>ér  |»ikizt 
q^dði^  til  at  mœla  við  psS|  en  hverr  sem  (»4 
et^^..  munum  vér  pora  at  sjá  yðr.  áðr  enn  úti 
9^1  en  f»at  er  helzt  minn  grunr,  at  |>etta  muni 
veva  Hálfdán  koiiúngr  Brönufdstri  Hrí|igsson 
af  l^í|ijöð  hinni  kpldu>  hverja  pú  yannst  af 
^^iari,  hintim  auðgai  föðurbrpður  mínum^ 
en  gjörðir  hann  at  slá',  ætti  mér  pví  eigi  at 
|iikja  kosta  vant  við  jþik^  vil  ^k  mi  bjdða  yðr 
{«u^l  f^o^ty  at  gefs^  \  mitt  vald  pennan  gdð.a 
dreka,  ok  Jiér  Jbr^ð  s.yáj.  hvert  f>ér  viUð.  Hálí* 
dáu  konúngr  úxm\C\  \  lc^ngi  höfum  vpr  (essium 
4i[^k«)  stýft|  ok^^b^iir  hann  ætið  hajppsamx; 
y«i;ity  .b^efir  meK  Qk  ;opt  mjBÍxa .  fy^dr  hann  boð- 
ýj^í*  .'^m  gefa  \ix^  4..)^»¥i'í  íyrir  öngy^  muni| 

')  þtum^  A,  C;  mi,  V,  O.        .  i 


tóS         SÖRLÁ    SA6Á^ '  ÍJTÉRKA.  11  r; 

ok  pdtt  ek  hafi  land  unhit  áf ,  fððúrfrœnda 
]þmum,  muntu  svábúit'Eafá  verðá.  Var  ]^á 
konángr  œfareiðr  vorSixm','  ok  gekk  liaíin  ]^'i 
aptr  ok  fram  um  drekann,  'f^auð  hann  mözin- 
um  sínum,  at  peir  hitt' inárasta 'byggist  'til 
orróstu  móti  péssúm  prfótum,'  ók  dráepi  ]^ 
hitt  fyrsta,  var  |)á  mikít  hark  á  drékáBumy 
ok  var  skotit  fyrst  [stdruni  ásum^'ók  grjdti, 
flettiskeptum  ok  örvumi  gáílokum  ö^  öxum, 
rkesjiim  ók  pálstöfum<  ok  allfahaiida  vcipti* 
mn;  yarð'  nú  mikit  mannfally  ok  leið  eigi 
Jengi,  áðr  öU  skip  Sörla  voru  eyddók'í  siúidí' 
hrotin,  útan  pat  eitt  erhannsjálfr  stýrSi,  ekí 
Hálfdán  konúngr  hafði  mist  3.  Eiiín  var  sá 
maSr  með  Hálfdáni  koniSngi,  er  pdri^  hét 
hinn  sterkiy  hánn  var  soni'  porviðs  ]ár)S|  ok 
var  15  vetra  at  aldri,  en  pd  hitt  mesta  mann" 
val  ok  fuUhugi,  svá  at  enginn  var  hans  fafn- 
ingi  at  hreysti  ok  drengskap  um  allt  Svfávéldi. 
Nú  er  at  segja  frá  Sörla,  at  f>egar  hann  slr  at 
eigi  mátti  svabúit  standa.,  pá  hleypr  hann 
uppá  drekanuy  er  minnst  varM  y  ok  peir  Börkr 
ok  Bölverkr  með  honum  ^  komust  úpp  í  öðrum 
8ta8  enn  Sörli  y  ok  börðust  par  nú  allir  drengi^^ 
liga,  éptir  pví  sem  hverr  hafði  prek'  til  ok 
karlmenskuy  hjd  Sörli  ok  lagði  hvern  sem 
fyfirstdð,  ok  pyrmdi  öngviim,  en  Jteir  BÖAr 
ok  Bölverkr  gengu  með  ðtSru  borði',  par  '^éiti 
pdrir  var  fýrir.     Hálfdán  koniinjgr  Br^tifóstrí 


^UxrMann.  uíl  fmm/  mtffi  Sörkiy  ^vhöggvMt 
^ir  í  ákali^i ,  málll  jþar  qá  bfl»ii  mlSítig  biigg  ok 
stdty  *  gðUc:>  ^at  8yá  UiigQDi  tbm^.  ^t  hrwgi 
j^irra  tiopaði  á.  h^aL  hitt .  taiiton$ta  íyrir  ^UÍrixiDy 
en  Þ^  l^^^un  heldr  svá  nm  •  aíðiiry.  at  HáU^jín  Jqovr 
úngr  t^  nt  m«ða&tt  .pv(aí;.haan  var  mSx;  mjök 
zmtiUgP  .gaipally  enr  Sðrli:  rar  'þyl  U^tugn^ti^ 
hQgjgAtrftstnnnar,  seisK  hann  .sdttist  langt  i  t^k 
Hú  ,9t%:  J^rast  ídll^  6  Hálfdán.  konúng  fisvk  bann 
hor&ðJL-aptr  at  lyptíngunni^  ok  var,.nœr  þwi 
sem  { at' .^rotum  .komina  af  me^M^  P4i29œ)t4 
Södi :  .(igg  nú  gri$|  Hálídán  konúngr !  ok.fiœttr 
umst  við,  Til  ek  ;(at.  eigfr  undir  drfil0skaf 
y^Tí^mf,  ,hy9r)»  smt^á:/þpr  :/fíU$  :»ér..gjöra. 
'&99Ú^&í  m^lÚ *^  nú,  fívMr  ek  með  Jf^Xil&ilwiA 
l^l^Xdpfaugf:  iOk  mun  :I»ik  n^  hr^ðslní  >9ta9d«^ 
aem  S^iri  aorAka  fratndr  f^tna  >  ok  $k(^lta  :«rft 
yiðbúast^.  4t  liar  ek.hefi  aldrei  gið  mitt  )»ffi 
yi$  .n^kktítn  mannj  ,pá  mnn  -svá.  eim  veira 
YÍðj  þik^ :  Sorli  msdti ;  :I>ú  muaty  konúngr !  vá^^ 
ver^ci,  en  ]|^ö  aegi  ek  þét  griðin  vís.  Siðayi  t<$ku 
peÍFjeipr^aptrat  berjast  i  anfipat  6inn  ,s^li;ákafl- 
ígai .#$  livarg^  sparði  appaxi)  ok  var  J^  lánga 
]irið } ,  cm  6vá  fdr  sem  fyrr  at  konúngfr  >iv)paði> 
o^  var  Jivinaer  sem  komi^n  at  aptara  ^tafni 
djrekans,  ok  sigraði  hann  |»4  syá  miki^ige.mofði^ 
at  valla  mátti  hann  halda  avepðinu.  p4  ms^ltí 
Sörli:  enn  býi^  ek  p^  gicið^  konúngr!  ok  sætt- 


436  SMtlA   SAfiÁ    ST£ftKll         11-1^&. 

iiitittti^,rvil  eli  {iáirfcð^nflðtt  arc^Mp  ^yðr- 
Itta,  jhireéýBi  smtktá  >^hr^viM  vi$i  mik  akka. 
Ilálfdáá  feönúágp  m»lti:*  tcftd^mii'  rei^S}'^, 
ídtti  l^igg^  nofeknt'  jíkí  Ifoijók  fyrt  slial  ek-  lífit 
láitfiMðilir^yttti  oli^rettgskap,  antí.  d&  gálig4 
a«peðftari»J^íhlim>boÍhiítfi'  pá 'niækif^flir/  úk 
Tk^9^  hÁÉm  ötígTM  brú  uevðan  af  sét  upp  firi 
}iésá«r9^1x^  babíi  fiá' sví^  faart  ók  tftt,  at  kon^ 
lAngtf  ktm:  ðfagri^ttm  vi^ffrif  mfieQi  sakÍTy  til 
péss  at  '8^?t0it  ^ám  4&r  iMndi  haiis,  henÍiSorli 
frat  pégnr  á  loptiv^k  l0giti.  f^ví  fgégnunl  korí'' 
úngvliafei  Hálfdán  kondngr  ald^'éi '  f engit  sár 
ri&  kn^ig  «f  nokk^uni  mannL  Lát  koiíiúngr 
}aif  &f*8iitt  rtieð  g<58a)í  orSstýr.  ?         ' 

'  12.  'Ná  er  at  gréinafrá  póii  áterka,  at 
hðfnn;h}ö  hiðr  menn  Sörlá,  sém'  hrátf'  hría  Tvri, 
6t>4'at^öHum  var  dauðiiin'vfe,  er'eigi  faopatð  á 
hð^l  9fm  honum  j  nú  sér  Bðrkr  ^ettay  tifet  nú 
ftamj  (ok'höggr  til:)pc5rísi  sem  méstkann  kannj 
en  ér  pdrir  ^ðr  vfðán  dauða  sinn,  hle^r  hann 
í  lopt  upp  aptr  á  bak  yfir  slána  ^  ok  kotn  jþar 
Hiðr  í  sVerðit ,  ok  •  váiCS  {»ar'  faðt ;  yúí^  Berki 
seint  uni ,  at  ná  aptr  sVeVðiiuu  i  éa>  er '  ptfHr  sér 
^t,  greip  hann  upp  mikit  tré ,  ér  hjá  honum 
▼ar^  ok  laust  pví  i' höfuð  á  Berki,  svft  hauánn 
brotna^;  laut  nú  p<$rir  við  böggit,  ok  í  j^ví  hjd 
Bölverkr  um  |>verar  hérðar  honum>'svá  pdrir 
var  nær  sem  fallinn^  en  eigi  beit  á'hans  brynju. 
Nú  snérist '  pdrir  við  Bölverki ,  »greip  sinni 
hendi  um  hvorn  fdt  á  honum  ^  ok  sieingði  hon- 


V 


var  |>á  svá  xnárgt  lið  Sö^la  koxpit^á.drekmin  ,  a^ 
Pdiir  $4  ^i.tt  Qyæmia  ^  ok  ^at  hapA  I9pndi ;  brátt 
ídvh&l  bQrinn  vefða^,  okJ^nÐ^b  s^í^fam,Héi^ 
dáU  kon4og  falUn^,  tdj^^ianDf  41>at  rá^,  at  hatttf 
}^p  fyrir  borö.  áid^ekanunaií  ^ok  syjwJti  b4t( 
}iiawa5ta  til  landsi  [|>e$3  er  ríð*  fyrirj^igurjSri 
^:er.lexigi  haiði  fylgt  Hilfdáni  kfmiingi  BíTöqu- 
fd$tr^9  pk  tdk  hann  vxð  honuxn  allvel'.  En 
^ptir  hfl^dagan  tdk  Sörl^  drekann  á  *9itt.  yald^  ok 
«lla  þ^ .  gripi  er  Hálf dán  koaáiigr  hsdii  átta^ 
'SÍigldi  haan  nú  heisi  til  Noregs^  pk  hitti  brátt 

föfiur  sinn,   frœpdr  pk  vini  heila  á  h^«   ok 

> 

Varðrp^r  fagnaðarf undr  j  innir  |>á  Si)rli  kpQ^ng^r 
soa  allt  l^itt  Ijdfiiastii  af  ^ínuxn  f erðun^  f^tí  pdtti 
n^rgum  h<9ium  n^ikil  frægð  aukis^  hffar  j  þes^ 
^x'i  ferS)  girntust  |i4  sexn  fl^stir  fít  Bfik.ár^lu^vi 
.Skpauta;»  var  l^at  allra  maxma  má\,i  at  c^i 
xxu^adr  fíiiiDfli^  be^ra  jaðr  vegligra  skip>>i  l^vorki 
at stærfi  né.  bdnaði.  .       .    i.  . 

4, 

;  13w  Eittsizm  var  j^at  atpeir  gengu.á.tal  feðg^ 
at^  Erlípgr  konúxigr  ok  Sörli;  Þá  mæltiflirlíxigr 
konúngr,  at  sv&  inæUi  Sprlij  við  bii^st^  sem  af 
hrátt  mundi  honuxxi  diíriðar  von  af  ^eim  brfððr? 
um  Hálfdánarsonum ,  er  fregnuSu  liflái  föður 
sins.  Var  nú  skjdtt  viðbrugðit,  ok  sOfnuðn 
J)eir  feðgar  liði  um  allan  Noreg,  gjörðu  ^eir  ok 
Haraldi  konúngi  orð^  at  hann  sendi  |>éim 
nokkurn  liðsafla.     Ok  er  (essu  ,var  öllu  ráðit^ 


48&        SðHlA'SAÖA   STfcftRA.  18-14 IC 

hðfM  pe$r  sWkaii  vúíta  á  sj^f  ^ag  ok  B(fet,'^ 
væn(ti*á  liTéifi  ttunda  tffriðar. 
' ' '  '14:  IBnéer  ná  at  geta  pesau  na^ffty  at  pdr- 
irðtérk!  kbmðt  til  laddð,  [Mm  fýrr  varfrásagt'^ 
hSlfti  SigUfK  kénúng,  'ok  inti  honum  alit  hitt 
safi^á  uttlfráfkllHiálfdánar  konðngs ;  Iirf.tti*^eim 
ðllutn^  átiHkir  ft^ttir  ^  ök  þó  einna  mest  SígnHii 
konúngl;  Draldist  pdrir  ]^ar  eigi  lengi,  á6r 
konúngr  f^kk  hbnum  ákíp'ok  inenn  til  Svfarík- 
is;  sigldi  þtf  rir  pi  hitt  heinasta  til  Svi^jtfSar^  ok 
ttfk  hðfn  nœtri  borgihm  Litidorum^y  er  f^  var 
höfuðáteðr  rfkisins;  Hálfdin  konúngr  átti  ^r 
tm  8jni$  hét  annarH6gni,  eh  annar  Sigmundrj 
dtfttur  átti  hann,  sem  Marsibil  hét  sem.mtfð* 
ir  hennar.  En  er  ptfrir  hitti  menn  at  máli, 
fregnar  hann  at  Högni  ér  sigldr  úr  landi  til 
Astro,  hertogans  af  Englandi  i  gengr  nú  ptf rir 
heim '  til '  hallarinnar ,  ek  sfðen  inn  fyrir  Sig- 
mund  kondngs^on,  {>areð  hann  sat  með  hðfö- 
ingjum  öllum  ok  vildislýð,  kveSr  J>á  ptfrír 
konúngsaon,  en  hann  spyrr  pegar  fréttá,  ok 
hvort  at  tlálfdáh  konúngr  værí  með .  heilu  ók 
höldnu  aptrkóminn ,  en  ptftir  svarar  máli  hans 
svá :  mikil  ok  ill  tíðindi  er  nú  w  greina  af  vor- 
um  fer5um;  fráfall  Hálfdánar  konúngs,  fðður 

<)á  Ejranundí  hitt  beinsta  til  lands,  létti  hann  eigi,  fyrr  enn 
liann  kom  tíl  Damnerkr;  en  þTÍ  líki  styrð>i  Sigurðrr,  ér  lengi 
liatt^i  á&t  fylgt  Qiardám  koni&ngi;  þat  xiki  rar  errd-aland  Hálf* 
dánar  konibiga,  ok  hafið'i  hann  sett  Sigurð*,  fóstbród'ur  iinn,  þar 
yfir,  ok  gjört  hann  þar  at  konúngi;  þórir  létti  eigi  sinni  ferd*, 
fyrr  eaii  haan  hittiy  B«      ^)  þannig  Ay.Cy  Ð;  t/.  i  B. 


14-15 K^  SÖKLA  SA6A   STBAKA.         433 

yðvtrs  j  rán  ok  missir  drekaiis  Skrauta  ok  allra 

konúngsins  dýrgrípa.    Innir  nú  pörir  allt  hitt 

sanna  frá  9  hversu  at  Hálidán  konúngr  var  feldr 

af  Sörla  hinum  sterkai  ok  allir  hana  menn 

deyddir}   brá  öUum  mjök  lítt  við  fiessi  tíBindiy 

ok  allrahelzt  drottníngu ,  (viat  hún  fikk  hvort 

ömegin  eptir  annat ,  til  pess  at  hún  sprakk  af 

harmi}  varS  nú  exm  meiri  sprg  enn  áðr;  var 

hiSn  heygS  at  ^omum  si8  virðugliga,   ok  erfi 

.  drukkit  eptir  pau^  bœði  konúng  ok  drottningUy 

var  ]>ar  mörgum  innanlands  höföingjum  tilboS- 

it.    Ok  at  afrunninni  hinni  mestu  ökstinni  ok 

)iarminum  eptir   jþau  konúng  ok  drottningU| 

'þá  hélt   Sigmundr  koniíngsson  rátstefnu  um 

|>at,  hvat  tœkiligast  vœrí  i  sliku  tilfellii  sem 

nii  var  peim  á  höndumj  en  öllum  (dttiráUig^ 

ast,   at  sendt  vœri  hx&f  með  boðskap  á  fund 

Högna  ok  hertugans  Astro  til  Englands  sem 

skjötast.     Yar  nú  svá  gíört|   fdru  sendimenn 

aina  leið,  ok  sigldu  til  Englands,  tdkst  f>eim 

vel  ferðin^  ok  báru  bréfin  ^im  Högna  ok  her* 

tuganum.     £n  er  Högni  fékk   tiðindini    lét 

hann  sitt  skip  hitt  snarasta  tilbúai  ok  baðhertug* 

ann  eptirkoma  me5  svá  mikinn  heri  sem  mést 

hann  kynni  til  at  fá.      Játaði  hertuginn  pvi 

brátt|  at  svá  vera  akyldi. 

1&  En  áHr  enn  .  Högni  skyldi  til  skips 
gánga  I  fdr  hann  at  hitta  drottningu  Marsibili 
er  átti  Astro  hertuga^  ok  innir  henni  allt  um 

FOMVA&DAB  SfSVa  NoADB&AVSAi  3  BiMhU    E  ^ 


434  SöRLA    SAGA    STKRKA.  .      15  K. 

fráfall  Hálfdánar  kondngi,  fö6ur  f)eirra ;  bu  er 
hún  Heyrti  pat,  varS  hún  svk  .rei&  ok  sorgbiún^ 
at  hún  féll  1  ÖTÍt  hvort  at  öðru  $  en  er  hún  yitk- 
-aðist  ok  raknáði  við|  baö  hún  pángat  kalla 
iiertugann  ^  ok  kom  faann  jafnsnart  á  hennar 
(und,  tdk  hún  jþá  til  málsy  ^ok  sagSi:  glöggt 
^ik^nmst  tk  j^atsjá,  at  hvorugum  ykkarUögna 
finnsft*  mikit  til  uin  fráfall  f&ður  mins ,  ok  er 
]>at  auðséS,  at  allr  dugr  nnm  úr  ykkr  vera, 
at  vekja  hefndir  eptir  hann,  ok  sú  skömm 
mun  uppi  vera ,  á  mefian  Norðrlönd  byggjast, 
ok  i  allra  'minnmn  höf$  at  aldatall^  at  Hálf- 
désk  konúngr  hafi  eptir  sik  látit  avá  dygKar- 
laúsar*  liddur,  ok  leiðar  geitur,  sem  pér  emð, 
er  allt  kunnið  hrœðaat  sem  hinn  blauðasti 
héri^  ok  Vœri  pat  nœr  mfnu  skapi,  at  |i%r 
fengjuð  mér  vopn  ok  herklœi^i,  ok  mundi  pá 
aldrei  kttiina  miðr  at  fata ,  enn  y ðr  f err  nú  öU- 
um  han6  vandabundnum  ^  mœtti  pat  svft  verSa, 
'  at  ölluln  yfir  mundi  ^at  til  öeúdanligrar  skamm- 
ar  dk  svívirSn  snúast|  svá  lengi  sem  liiðuS,  ok 
setn  meira,  {kí  um  er  vert,  eptir  dauðann, 
ok  vttri  pá  betra  með  seemd  aft  viera  fallian  fyr- 
ir  vopatnín  dvina  sinna.  Ok  er  faenni  var  Tunn* 
in  hín  mesíta  reiði^  stdð  hiSn  npp^  tdk  hertug- 
ann  í  fáng  sér,  ok  lag%  faeiidmar  um  tiálB 
hpnniá  grátaxidi,  ok  tnœlti:  virð  jþú  til  elsku 
mfna  ok  mannddm  ^lfs  ^ínft^  at  iþú  'faefnir 
fððrur  míns'á  peim  Ijótb  ok  le^  þfeaí^fnhj  sem 
hann  hefir  aíf  dögnm  ráðit,     pá  mœiti  Hogni: 


15-16  K.        SÖRLA>  8Á6A    8TERKA.  435 

▼ertu  AæVj  sjrstir !  pvfat  svft  skulum  vér  hefhd* 
ir  vekja^  epiir  föSur  vorn^  at  pér  skal  vel  Ifka. 
Húnmwlti:  helzt  treysti  ek  p2r,  bróðir!  hér 
til,  at  jj^ér  muai  bezt  fara  hér  um  af  ná.úngum 
Torum.  Gptir  ^tta  kvaddi  Hðgni  hertugann 
ok  ayatur  sina,  ok  sigldi  heim  til  Svíaríkis; 
^  drrf  hann  nú  saman  múg  ok  margmenni ,  ok 
•íiiaa  mœlti  Högni:  ek  mun  á  burt  verða  héð- 
an*,  ok  vita^  hvat  ek  kann  finna  til  Sörla  hins 
eterka,  fivf  eigi  mun  hann  vísari  vera  í  Nor- 
egi  enn  annarstaðary  en  Sigmundr,  brdðir 
minn^  skalJbafa  hér  laQdstídrn^  ok  halda  stríS 
ivi6hann,  kmuii  hann  hlngat  vitjai  me6  styrk 
pdris  sterkay  ok  annarra  hðfðfngjay  ok  vera 
Tii6  honum  búnir  nött  sem  dag,  ef  hnnn  kann 
her atatbera,  en  ek  n^un  hitt snarasta ^ptrkoma, 
er  fceri  gefst.  Öllum  pdtti  jþettá  bezt  fallit 
vera,  sem  Hðgni  mælti  fyrir,  sigldi  hann  nú 
burt  af  Sví]þjd$|  ok  hildu  hitt  beinasta  undir 
Noreg. 

16.  tíins  er  nú  at  geta^  at  Sörli  kon- 
úngsson  satheima  hjáfððursínumíUpplanda- 
rf kiy  ok  hðfSu  þeir  feðgar  samandregit  ögrynai 
bers.  Einn  dag  mœlti  Sörli  konúngsson 
Tið  föður  sinn:  nú  vil  ek,  sagSi  hann)  héðán 
burtsigla  til  Svfpjdðar,  ok  leita  um  sættir 
við  |)á  brsajSr,  ef  kostr  er  á,  en  ^ir  skuluð 
bér    eptír  vera  n^eð    helmíng    liðsins^  ásamt 


0  mttí  þría-jibig  U&áin»,  h,  y.  B. 


E  e  2 


I  k 


436         8ökLA    8AGA    STERRA.  16  K. 

Hafaldi  konúngi  ok  Sigvaldaf  naínum  brdiiur, 
en  drekinn  Skrauti  skál  útskipaSr  iiggja  til 
varnar  hér  fyrir  staðnumj  öllum  |K$tti  ftetta 
ráðligt.  Eptir  8vá  talat  sigldi  Sorli  konúngs- 
son  hinn  sterki  burt  af  Noregi  austr  fyrir 
landy  ok  allt  at  eynni  Mostur'  f  sú  ej  erlukt 
hömrum  stdrumi  ok  skdgi  vaxin,  sigldi  miU- 
.  um  landsins  ok  eyjarinnar.  En  i  peim  sama 
púnkt^  sigldi  Högni  konúngsson  framanvert 
við  eyna,  pk  fdirust  svá  híá,  at  hvorugir  hittu 
aðraj  sigldi  Sörli  beint  at  Svíariki|  ok  t(& 
höfn  nœrri  borginni%  ok  lét  hann  par  reisa 
herbúðir  sínar.  Nú  er  hins  at  geta,  at  Högni 
konúngsson  sigldi  beint  undir  Noreg,  gaf 
peim  vel  byri|  ok  komu  við  land  at  höfnum 
peimi  er  láu  i  nánd  Upplandaríkiy  ok  er  Jþeir 
nálguðust,  litu  |>eir  |»ar  jFyrir  sér  liggja  40 
skip,  ok  sáu  f)eir  J>ar  ok  kendu  drekann 
Skrauta;  kom  ]þá  reiði  ok  grimd  í  hjarta  á 
Högna,  ok  mœlti  hann  síðan:.auðséð  er  pat 
nú,  at  heiína  mun  vera  Sörli  hinn  sterki,  pvíat 
hér  kenni  ek  drekann  Skrauta,  bað  Högni 
[j)á  skjdtt^  leggj^  A^  $kipunumj  ok  svá  var 
gjört.  Sá  maðr,  ,er  yfir  var  settr  drekann, 
hét  ívar,  [hann  var  af  Finmörk  austant,  einn 
gdðr  riddari.  pá  mæltiHögni:  pér,  hinir  leiðu 
J)rœlar  !  skuluð  pat  vita,  at  ek  býð  tvo  kostiy 


»)   Monstr,  TÍtngly  D.     ^)  þat  s.  sinn,  B,     ^)   höfuá'borgiiini,  ^ 
B.     ^)  festa  rau^a  skjölfcla  vid'   ti  hverja,  lag^í   nú     skjótt    til- 
hafnar^  ok  bau^'  sinum  mönnum  at^  B.     ^)  v,  /  2?« 


16  K.  SÖRLA    SAGA    STEaKA.        437 

annar  er  sá^  at  þér  gefiS  á  mitt  vald  pennan 
giS5a*dreka,  en  sa  annar,  ef  jþér  ?ili8  eigi  ^enn- 
an^  at  þbc  yerið  |>á  fét  ok  Qör^  meian  .^rek 
tilvinnst  fyrir  oss.  ítar'  svaraði  hans  málii 
ok  sagði  pat  ongva  von  at  hann  uppgœfi 
drekann.  ViS  j^etta  varð  Högni  æfareiðr,  tókst 
nú  at  skömmum  fresti  með  j^eim  hinn  snarp- 
asti  bardagii  ok  var  þi  eigi  at  söki^m  at 
spyr ja  $  eggjáði  pá  Högni  sína  menn  til  atsökp- 
ar,  ok  mælti  við  einn  sinna  manna,  er  Svalr 
hét':  pat  hugða  ek,  at  'þú  mundir  vera  gdðr 
riddariy  en  nú  vill  mér  eigi  |]þat  reynast.  Svalr 
mælti:  ef  ^enginn  pinna  manna,  konúngs- 
&on!  gejt^r  tæpiligar  fram  enn  ek^  pá  má 
ek  makliga  sneipu  liðaj  ok  i  ^essu  hljdp 
Högni  fyrstr  uppá  drekann,  ok  með  honum 
Svalfi  hjó  Högni  þi  ok  lagSi  hvern  sem  fyrir 
st^dð,  ok  |>yrmdi  aungvum,  en  Svalr  gekk  með 
öðru  borðiy  kpm  ívar  þá  ímdti  Sval,  ok  höggr 
til  hans,  svá  at  Svalr  féll  flatr  niðrý  ok  bldð 
rann  ákaft  .  af  inunni  hans  ok  vitum.  pÍL 
mælti  ivar:  segðu  heim  til  Sví|>jóðar,  pi  þú 
kemr  þar,  at  þú  hafir  hitt  oss  Norska  fyrir, 
ok  vil  ek  nú  þó  bœta  j^ér,  ef  pér  |>ikir  eigi 
duga.  pá  niœlti  Svalr:  lítt  veiztu  pat,  löðr- 
menni'  1  hvort  við  erum  skildir  at  svábúnu 
eðr  eigif  spratt  nú  Svalr  fimliga^  á  fætr, 
greip    sinni   bendi  um    hvorn  fót   ívari ,    ok 

*)  iWski,  b    V,  li,       ►)    iinnn  var  hnllenzkr  ok  góé^r  riddaríy 
í.  V.  B.'  \)  lodUari,  B.  ♦)  /iir  v.  bla^  i  C. 


438        SÖRLA   8A6A   STBBKA4  16*0  K. 

[slengSi  honum  mtr'^  STá  hausinii  brotMði  I 
^niátt.  þá  mœlti  Svalr:  Btk  plttgnm  TérSventfc- 
ir  mt  gjöra  refunumy  nær  peir  gánga  I  gildp* 
una,  ok  hlœgír  mik  ^at^  at  eigi  munfir  þú 
frettir  heimsegía  Erlingi  konúngi  En  er  ívar 
var  falUnn,  hafdi  Högni  gagnrudt  drekann,  ok 
var  ^etta  allt  ja&isnart  i  semii  gengu  nú 
állir  á  hönd  flognay  aem  eptir  voru^  tók 
Högni .  pá  drekann  á  sitt  vald,  sigldi  ^  siSan 
heim  til  hafnar,  ok  lét  ná  pegjar  reisa  her* 
búðir  sinar  skamt  frá  borginni  Erliogs  koa- 
iSngs. 

17.  En  at  morgni  komanda,  er  Utt  vnr 
Ijdst,  sendi  Högni  12  menn  til  hallarinnari  ok 
var  Svalr  fyrirliti  ^eirra,  bað  Högni  at  ^eir 
segSu  |>eim  Sörla  hinum  sterka  ok  Erlingi  konr 
úngi,  föður  hans,  at  hann  biði  þeim  bardaga 
]^egar  samstundis }  föru  nú  sendimenn,  ok  létta^ 
eigi  fyrr,  enn  peir  koma  i  höllina,  {>areð  Erlingr 
konúngr  inni  sat  meS  öllum  sinum  höfóingjum 
ok  lendum  lý^^  heilsar  Svalr  uppá  konúng^  ok 
mœtti  svá:  Högni,  sonr  Hálidánar  konúngSy 
hefir  oss  hingat  sendt,  ok  lætr  kunugjðra  |»é*| 
koniingr !  at  hann  býðr  Sðrla  hinum  sterka  bar- 
daga,  ef  hann  er  hér  innanlands,  ella  sjálfum 
t»vr|  ef  hann  er  eigi  heima^  ok  vill  nú  Högni 
hefiia  á  ykkr  feðgum  makligra  svivirðinga^  uggir 
mik  eigi  muni  ykkr  betr  faray  enn  jþeim  leiða 
J)rælum,  er  verja  skyldu  land  J)itt  ok  drekann 
Skrauta,  hverir  fljdtt  fcllu  fyrir  oss,  sem  ragar 

I)  sló  vi^  farstoLLíiin,  1>. 


17-18  K.  SÖELA'  SAGA^  STCft&A.         4Si0 

akógar^Hr ;  lítisl;  wki  ^init  meno,  kpndngrl 
heldr  fauglausir  rerá,  ok  h«ldr  hendtir  til 
at  þídna  hér  i  höU  l^ianiy  heldr  é&á  faardagá  ' 
þalda  vi6  vaska  iBtri&menni  pá  af  Kúrlandi^ 
ok  Köldu-Sví|i)ó6»  þvi  er  I>at  mitt  hitt  bezu 
ráð|  at  f>ú  gefir  |ák  fánginn  ok  allt  j^itt  ríki  á 
vald  Högna  undir  pá  miékun,  seni  honum  þikir 
pú  makligr  til  vera  at  |>igg)a,  p4  mæltí  Erlíngr 
konúngr:  eigi  var  luikan  fráUorfin  Höffiáy 
er  haannáSieinum  f>TÍlíkUm,  senr|>i&'  ert^  þvíat 
mörgum  mundi  miðr  iara  at  fiytja  erindi  berra 
síns  eniil>dr|  skraCarÞu  eigihiig  úrossNorskum 
með  f tdryrðum  Jiímim 'ok  drembilæti,  vœri  þaZ 
makligast,  ek  léti  heing)a  pik  á  gálgafyrir  d)örr- 
ung  JfioMj  ok  kendi  þhx  sra,  at  ItíLka  eijgi  pvilikt 
við  fleiri.  Svalr  ínælti:  ejigi  er  ek  hræddr  iim 
^at^  eðr  fyrir  pvi,  ^tt  &amkomÍ9  núihdi  {>ín 
þá  at  illu  meir  ok  framar  getit  verða^  enn  ano*- 
arra  höfðingja  allra^  sem^úsi&r  grið  gs^r  sendfi- 
mdnnum.  Erlingr  konúngr  mælti:  gakkburt, 
pk  seg.Högnáy  at  vér  muniim'  )coma  til  móts 
við  faann.  Gekk  6vahr;I>á  |ir  horginnií  ok  hitti 
Högna  at  máli|  gifeindi.bann  hönum  ipá  ixuáliga 
frá  viSræðum  (éirrá  Erltngs  konángi;:  en.  eptir 
fiat  ^tSvalr  var  i  :burt  úr  böllinniv  árnuðu  hori- 
WBBL  aU|ir  ills^  peir  er  eptir  voi^u.  ' 

1&     Nú'  seqiiiögiá  hafði  pedta  heyrt,  sem 

návarifrásagt,  Jklæddi^t.  hann  skyrtUteinni^  er 

engin  járn'kunnu  á  atbíta,  ok  spenli  sik  sverði 

Jjví,    er  Sigrljdmi  bét,  ok  forðum  átti  Hídlfr 

'J   Ky-rííindi,    fí. 


440  SoftliA    SA6A    8TUKA«  18  C 

konúngr  krakL  Sffen  kvaddi  Högm  alteu  wn 
her  til^orrostu^  ok  stiSð  nú  fremstsinna  manna; 
kom  ná  Erlingr  konúngr  úr  borginni  meS  allan 
8inn  her,  áfiamt  Haraldi  konúngi  ok  Sigyalda^ 
syni  sinum.  Maðr  sá^  er  merkit  bar  fyrir  £r» 
língi  konúngiy  hét  Sverrir'^  hann  var  af  Finn- 
mörk  austan^  göðr  riddari.  Högni  rei6  nú 
fram  i  fylkingar  Noregs  manna,  hjd  ok '  lagfii 
hvern  er  fyrir  yarð|  ok  fiyrmdi  öngvum$  ok  f 
l^ssári  svipan  mætti  hann  Sverrj,  merkismanni 
Erlings  konángs^  ok  hjó  til  hans  mei  sfnu 
sverði,  enSverrir  brást  ( jörSniðr,  ríðr  niiHögni 
.  um  ^verar  fylkingar,  ok  fellir  hvora  um  annan* 
£n  sem  hann  er  ákafastr  at  höggva  niðr  liöit| 
kemr  svá  mikit  ledn  upp  úr  jöpSunni^  at  öllum 
6tdð  f elmtr  af  dgxí  ^irri^  snérist  lednit  ^á  brátt 
i  mdti  Högna,  ok  laust  sinum  hala  á  hesthan^ 
svá  hart  at  Högni  hraut  lángt  i  burt  ok  i  eintt 
akógarrunna.  Nii  spratt  Högni  fljdtt  ok  fim- 
liga  á  fœtr,  ok  höggr  i  mdti  dýriau^  en  f>at 
varsemdgjörtvÞvieigi  beithittniinnstaá  lednit^ 
0k  tdk  pat  vi5  hverju  hana  lagi'.  Nii  raarar 
Högni  sinu  s verftiy  resSr  i  mdti  dýrinu,  ok  sviptast 
nú  harUiga,  svá  at  allt  gekk  úr  lagi,  ^át  sem 
fyrir  varfi,  jafnvel  eikmar  af  stofnunum;  stdS 
|>essi  glima  um  heilar  8  stundir,  neytti  |»ákon«> 
úngsson  orkn  ok  ills  kraptar,  tók  dýrit  upp  á 
bringu  shr^  ok  sleingSi  ^vi  niðr  við  einn.eikar- 

')  Svifhéldy    íUhiadar  B;   Svaiir,    D.       ^)    nied'  kjapiinum} 


iS  k;  SKUA   BA»A'  6TBUA.       441 

Étb&^  svá  at  í  Aandr  fdr  í  pvl  hryggrinn,  en  viSf 
j^tta  spýrTdýritéitri  með  ögrligiim  frýsíngum' 
ok  di«iiirÍ8v«lU|  en  tkyrtUiiiier  dugneSr  hlifSi. 
konúogssyniy  ^t  lianu  aakei^i  ekki,  en  ^ó  leiSt 
hann  f  dmegin  otan  i  leönit.    Erlíhgr  kouK 
úngr  Mt  U&.  petta,  ok  ziðr  |»ángat|  sem  Hðgni 
lá,.  ok  iijó  pvert  um  herfiar  Iians  prjú  bbggf 
en:  eigi  at  heldr  beit  á'liiinn  sverðit.  Ná  sem 
kobúngr  verðr   (essa  vis,  et-  eigi  híta  hanni 
vopn^  ^  kallar  hann  á  einn  sinna  mannai 
er  Ge^<  hét^  ok  báS  hana  Ijösta  Högflía  til 
dauðs  méð  kylfu  sinni'  j  en  er  Svalr  sér  Er*. 
líng   konúng   standa   yfir  Högna .  meS  nöktU/ 
averðí^  þá  setti  hann  hest  sinn  á  skeið,  sem 
mest   mátti   hanui  reið  at   Erlíngi  konúngi^ 
lagði  til  hans  sínu  spjdti,  ex  minnst  var|ii>  ok 
snaraði  konúngi  úr  söðlinum  meir  en  40  fet^ 
sví^    at  brotaaði  i  honum   hvert  bein.  .  Nú 
snérist  Gellii  í  mdti  Sval^  hefir  upp  kylfuna^ 
ok  vildi  l),dsta  hann  til  dauðs }  sér  Svalr  f»á 
visan   bana   sinny  ef  ákssmi,  hljdp  hann  J^ví 
úr  söSUnum  aptr   á  bak,   ok  kom  kylfan  á 
hestinui  svá  at  i  sundr  gekk  hryggrinn.     Ná 
rœðr  Svalr  á  Gelli,  ok  sviptast  jþeir  harSligay 
jþartil   er   Gellir   féll  til  íarSan     pá   mælti. 
Gellir :  nú  vildi  ek  fdstra  min  ksemi,    pvinœst 
fann  Svalr, .  at  kipt  var  i  heiðar  honum  he^dr. 
ö^yrmiliga  ábak  aptri  svft  nú;  varSSvah:  undiri 

')  Uiin  farífki,  b.  V.  S.     .')  Hf  nú  Gellir  fram  me^  gadcU* 
kylíu  slegniiy  ok  Img^i  jiú  þetta  at  gera^  6.  v«  B. 


én  Oallir  ofimi^  ök  húglSi  ntt  Gelliiv  .at  Sral^ 
•kjrldi  lífit  láta*  f  peiw  Mkilflr  Hd^ii  rll^ 
gifipr  otot6  titt,  ofc  httggv  Gellimiidpl  midjtt, 
koflksé  Svalr  á  fætr  yíi^  Þetto^  p6|t  hatoi  leifc 
atKrfit  nBrii  eh.  er  Högni  laut  viS  httggit,  h)ö 
HaraUr  Jconúngr  pven  utn  heH^r  á  faonato^ 
a?á  Bögoi  var  nær  sem  faUínn.  JNá  'SHrkiat 
Hðgni  rið,  reiðir  nupp  'averðit^  ok  hSggr  til^ 
Haralda  Jdonúiigs^  svA  at  hanii  kiauf  haan  allt 
at  afiMi  ni6r.  'Sífián  rtBÍð'Httgai  |>ái^at  pt^ 
aatn  ^valdi  var  fyrir,  ok  setti  svei'Sit  á  hála 
honumy  svÍl  aftók  höfuðit^  var  ná  fáu  eptir 
orðit  af  peim  Norsku  %  en  }»eir|  sem  eptir 
tíbifkij  fiýðu  allir  í  borgina,  ok  intu  drottníngu 
allt  um  <frá&Il  konúnganaa  ok  Sigvalda  $  var 
nú  svá«mikil  aorg  ihorginni,  at  enginn  gáði 
hvorki  svefna  né  matar  at  neyta* 

19«  •  At  morgni  eptir  órrostuna ,  sem  Uit 
var  ljö$t^  hf^t'Hö^ni  í  bórgina  me5  oUu  liði 
sinu^' gekk  hann  fyrst  f  höU  konúngsins,  ok 
fann  ^t  ^ngvan  mann  inni,  utan  tilkomulausa 
|»'æla)  frétti  Högni  þi  at^  hvar  drottníng  vœri| 
en  fæir  ^ögðu  hana  gengna  í  höli  ddttur  ainn* 
an  En  er  {>eir  Hogni  hugðu  {lángat  at  vitjay 
ok  ^eir  voru  kðmAir  at^péim  skiðgarði,  er  var 
í  kr^hgiskemmúiia^'láust  á  svá  mikiIUp]^kU| 
at  engihn  sd  ántian)  -ok  fnndu  ^ir  bvorgi  ^ð^ 
garðinhné  skemmuna^  fetu$u  þéiir  jþá  tivergi ) 

hvdt  Iianu  ok  fékk^'^.   u.  0« 


\ 


19  K.  SttWUA   SAS^Á  8TSRK:A^         443 

en  um  tíðir  varK  srá  mikil  möSa  fyrir  faerttavni 
at  margir  duttu  'þn  ofa&i  á  kaf  >  -  ok  svötnluður 
par  svá  innauum^pá  udtt  alla  með  stdrum  erfið* 
ismunum^  varð  J^eim  torsdtt  at  Myfrúst  neð-^ 
an  þ&  hamra ,  er  tveimmegiti  voru  mdðcixiiiar {j. 
gekk  petta  allt  til  dags^  En  8em  dagaðiy  «)á 
menu  Öngva  mdðu ,  ok  böfðu  ^r  vetit  at  kldrn 
ast  neðan  skiðgarðinn  allt  um  kríagy  ^ar  Jþeiif 
hugðu  hamra  vera,.  duttu  svA  ]«r  4ifáa  'fyrir^ 
ék  gátu  eigi  atgjört.  •  Ok  er  |ieii:  eán  slikt  défiu; 
i  hafaorðít)  bauð  Högni  at  brjdtfi  portin^  olc 
Aá  hurfiinni  af  h)örunumf  ea  ^  ^t  var  gjört, 
gánga  ^eir  Högni  i  skemmunai  ok  er  |eit< 
komu  jþar^  sáu  |)eir  öngvaamann,  tdk  fá^ 
flfsta  at  stansa  af  sliku.  Lét^ög-ai  j^á  uþp* 
iNrjdra  allar  iéhirðslur ,  ok  taka  |»0San  gull  okr 
sílir  ok  dýrlig  klœði,  fdr  haM  ti8aa  á«  hmt 
meö  öUu  liði  sinuj  ok  er  |>eir  'vorn  skamrt 
kbmnir  œ)ök,  verðr  Högna  aptrlitit^  4>k  sérá 
múrnum  standa  konu  dfriAs  efc  mj&k  ^ldraiBa 
ásýndom,  ok  hjá  henni  eina  jióm&riSy  sv&fagm* 
ok  dægiliga  ásýndam,  at  H6>gfta  tfé-U  vel  \A 
ge6s  hennar  prýði  pá  m»lti  H4^ití4  fSvals:' 
hvorgrunar  ^ik  atJ^esÍBÍ'sé  hin^&gra^^Mi  par^ 
stendr  hjá  ^eit^i'^jc^vu  kerliagu  á  ttúmum?' 
Svalr  mælti:  fsíl  tnua.  veva  ddttir  (Eirlfngs  koiA-* 
^g^  'ítigibjörg^  ékitfdstra  hennftr^  ok  muutt' 
UM  brógð  búa  yið^^ik^  ok  vilja  oséfeiga^  tíð^nii 
mælti:    aptr  skulum  vér  hverfi^^  ok  ná  jþeij^i* 

I 

í)  h»-  hyrjur  B  aptr. 


444*         SíJBLA    SAQJL    STEftkA.         19-20  K* 

» 

I^niii  fögru  mey.  Sválr  mnlti:  eigi  má  svá 
▼era,  herra!  pviatindU  fengum  vér  hrs^kning 
með  stórum  erfiðismunumy  en.nú  munum  vér 
fá  daufiann  visaui  ef  við  aptrsniiuni.  HögnibaS 
^,  at  Svalr  ráða  skyldi,  KiSu  j>eir  nú  til  tjalda^ 
ok^kipta  öUum  sinum  herbúðum.  Síðan  stigu 
^ir  á  skip)  létu  frá  landi,  ok  sigldu  burt  af 
Noregi  sinum  skipaflota  y  voru  jþau  50'  at  tölu 
með  drekanum  Skrauta.  Sigldu  fieir  nú  bein- 
leii^is  hægan  byr,  allt  til  |>ess  'þeit  komu  til 
Sviav  eldis. 

20.  HinB  er  nú  at  geta ,  er  áSr  var  f r^ 
horfity  at  Sörli  konúngsson  kom  i  Sviariki,  tök 
hann  höfn  nærri  borginni,  ok  lit  reisa  ^ar  sin* 
ar  herbúðir.  ]^ann  hafði  i  sínu  liði  margt 
vaskra  manna.  Tveir  bræðr  voru  með  bonum 
finnskiri  hilt  annar  I>eirra  Falr,  en  annar  FrrfÖT 
el ;  jþeir  voru  báðir  vel  mentir  i  kýngikröptum 
ðllum  ok  forneskjui  svá  at|  nær  |>eim  sýndist^ 
voru  peir  aðra  stund  i  jörðu }  en  svá  fidtti  'mönn* 
um,  sem  ör  flýgi  af  hvérjum  peirra  íingriy  ok 
fjrrir  hverri  ör  maðr  til  dauða  kí.örinn.  Meði 
Sörla  voru  ^eir  prir  brœðr  aðriri  sem  aldrei 
höfðu  mssðzt  né  sigrazt  i  neinni  orrostu }  |>eir 
hétuAmundi'i  Auistmundr*okArnlj<Str  gauzki^} 
en  er  peir  höf ðu  sinar  herbúðir  sett »  konúngs- 
aoui  ok  hans  menui  sendir  hann  12  menn  til 
hallarinnari  ok  var  Sverrir  formaðr  ferðarínn- 

9)  31,  Bm     ^)  Ofifcf  liiiiii  norski,  Amundi  anstiuad'r;  B.      ') 
Avitinad'r,  Ð^  v.  i  B*     ^)  AUjólr  guf ti^  D  \  Ljotr  gauBÍi,  B. 


20  K. 


SÖRLA    SA6A    STERKA.  445 


ar.  Ok  er  sendimenn  innkomu  í  hollina,  j^r 
er  Sigmundr  sat  nieð  sfnum  hoföíngjumi  ]þá 
mælti  Sverrir:  SOrli  hinn  sterki ,  son  konúngs- 
ins  af  Noregi ,  hefir  oss  híngat  sendt ,  ok  lœtr 
I^r  Jcunngjöra ,  at  hann  bf ðr  þér  sátt  ok  sœmld 
fyrir  kouúnginn  Hálfdán^  ioður  J^inn,  okpat 
allt  fh  er  konúngr  átti,  j^armeð  vináttu  aína, 
ok  föstbrœfiralag,  ok  alla  pá  sœmd  er  hann 
kann  frekast  at  veita  ykkr  brœðrun^.  .  Ok  er 
Sigmundr  heyrM  pessi  orS  .ok  boð,  pá  varS 
hann  óðr  ok  ær,  með  ákafri  grimd  ok  forsugu 
hjarta,  ok  mælti  svá:  pakkið  ySr  skj6tt  hiðan,  ok 
inniS  |»at  Jiessum  nffiíngi ,  er  "þhr  eruS  frá  send- 
ir,  at  hann  skal  höggvinn  verfia  fyrir  hund  ok 
hrafn ,  ok  síðan  á  eldi  brennast ,  bseiii  faalin  ok 
allr  hans  her.  Sverrir  mœlti :  eigi  mun  Sörli 
hrœðast  j^essar  hdtanir.  Sigmundr  mœlti :  ver- 
i5  skjött  burt  frá  augum  mínum,  þer  leiðu 
Jþrœlar!  ok  innið  slíkt  Sörla,  at  hann  á  öngrar 
vægðar  von  af  oss,  ok  skal  hann  fordæmdr  fá 
makliglaun  sinna  skammarligra  hryfijuverka, 
pau  sem  fœsta  skal  eptirlánga.  Gekk  Sverrir 
nú  burty  ok  innir  Sðrla  allt  af  viðræSu  peirra 
Sigmundar,  svá  sem  tilbar,  ok  kveðr  Öngra 
sátta  framar  von  vera  meSal  ]^irra.  Eptir 
I^etta  svá  talat  býr  Sörli  hinn  sterki  allan  sinn 
ber  til  orrostu;  en  |>eir  Sigmundr  ok  pdrir 
sterki  ^ey stu  sitt  lið  allt  útaf  borginni ,  ok  var 
nú  hitt  mesta  herdp  gjört  af  hvorutveggjum, 
xneð  miklum  lúðrapyt  ok  trumbuhl)d5um.    Ok 


.446       SjÍþBhK   SAGA   STHRKA.       .   20-22R. 

•er  fylkfagar  komu  eaman)  hjó  Sörli  6k  lagSi 
'hvem^  sem  íyrir  6tö6|  ok  rauf  hann  fylklngu 
Sigmundar  mörgum  sinoum  bœði  um  |>vert 
•ok  at  endilaungu.  £a  er  Sigmundr  konúnga- 
aon  sá  ]>at,  hugði  hann  at  rétta  við  fylkíng- 
.aurarminn,  ok  reiS  nú  fram  ákafliga^  mtetti  ^ 
i  hemum  þ^m  bræðrum  Fal  ok  FröSel,  ok 
sá  bann  þeir  drápu  6v&  liðit  niiir ,  at  undrum 
^gndi  i  vildi  nii  Sigmundr  hefna  sinna  manna, 
reiddi  upp  sve'rfiit ,  ok  h)ö  til  Frdðels ,  en  hann 
;bra8t  1  )örð  niðr  við  höggit,  náði  Sigmundr 
]þá  tiL  hans  í  því,  ok  vildi  hann  upptogai  koQi 
'þi  Fálr  at  í  þessu,  neðan  úr  jörðunnii  á  bak 
til  við  Sigmund,  ok  lagði  hann  neðan  i  kvið-~ 
in  undBr  brynjuna,  avA  at  {»at  varð  haas  bani; 
féll  nú  Sigvaldi  dauðr  niðr,  ok  fót  þat  allr 
hans  ofsí.  £n  er  pörir  hinn  sterki  leit  ^tta, 
ok  6á  at  eigi  mundi  tjá  at  berjast  lengr  t% 
Sörla,  pá  flýði  hann  aptr  f  borginai  með 
]^t  tttt  liðs,   er  eptir  var  orðit. 

21.  £n  er  Sörli  sá  |>at)  fœrði  hann  6Ín* 
ar  berbúðir  nær  borginni,  ok  gengu  nú  at 
með  oddi  ok'  egg,  at  br)dta  múrinn,  en  .prfrir 
rok  hans  menn  báru  út  á  fiá  af  múraum  vell- 
andá  bik  ok  brennisteiny  svft  at  Sötli  fékk 
|iar  af  mikit  mannspélly  Iht  hann  pá  aptr 
iipptaka  sinar  herbúðir)  ok  f œra  f^r  lengra  í 
burt  frá  borginni|  ^ángat  er  fyrst  höfðu  p»r 
*8taðit. 

82«    Núsem^ttavnr tíðindai  kemr  her- 


82-taX«         .SÖRLA   AA«A  ATlttlCA»       -447 

t 

toginb  AsKrb  af  Bnglaikdl  með  éflýandi  ber  á 
mörgum  skipum^  ok  tökat  aú  af  nýju  hib 
snarpasta  prpneta  mefi  (eim  Sörla  konúngð^ 
syni^  féll  |iá  9^4  liðit.niftr  af  hvorutveggiu|i|, 
æm  htátt  htís^  ntsr  þat  er  i  skdgi.  kvistat. 
Reið  nú  Sörli  hinn  áterki  fitom  ikftfligai  júk 
feldi  liS  á  báter  hendr.  ok  «líkt  hitt  ðáma  her- 
teginn  Afero  eptr  i.  knrft,  8td6  aá  oirrosta  A 
næstti  tVo  ciaga'9  avá  mvjfmt  (dtli,  hvorA:  sigra 
muqdu*  '::..» 

,  2^  Ok  er  hirín  íþciði  doigr  komy  ^áu 
menn  tnðrg  «kip  af  hafinu  siglay  ok  fiángat  ^ 
at  landi  stefha}  ]þau  voru  fiU  velbúin^  en  (fi 
bar  Bitt  lángt  af  öUum  öðrumy  þir  .^dttnsti 
snenn  kennai  drekann  Skraittayok  gátu.  msnn 
]>á  til,  at  {^etta  mundi  (vefa)  iei«  Hðgna  Hálf- 
dánar  wnkv  Brönufdttra.  £n  er  Sðrli  vissi 
peíta^  brá  hpnnm  svá  nokkut  við^  ok  ma&lti: 
nA~'munU'  fiau  umskipti  aokknr  vera  orðia  1 
Noregi  9  'ét  eas  mnnu  enn  eígi  opinber^  l^ví  ek 
keniá  hér  ^rekann  Skrautaii  ok  mun  |»á  enn 
eigi  endat  deiia  vor  á  meðal;  skidum  ver 
fyrr  lalla  meS'farejati,  cmi  vér  ragjir  reyn- 
niÉst^  Aflir  hteu  kíen^gssyni  faér  vm  göðuy 
M  htanum  fylgja  skylAu  ^  ok  eigi  .viS  *  hann 
8k»lía<9  fyrr  'enn  denjttut  skildi  þái  bar  nú 
pessi  ^ip  i^TÍítL  iBjt  landii  ek  lagti  Efógni  drek-. 
airam  á  gdtia  faefn  eem  <niest  horginnL^  ok.  evft 
glðrSu  áttir  akipst|dtnarmenn.  Létnú  nðgni 
atk?rmq  hasi|a  i  .^grann  •saCa&^  ók  eptb  ^t.  lit 


448        '  SÖAIiA  6ASA  STBRKA*         83r-24  K. 


Bann  tjalda  sfnu  gullófiiu  ailkitjaldi,  ok  gekk 
J^ar  inn  síðan  með  öUum  sfnum  vildustu 
mönnum;  drukku  (eir  par,  ok  voru  glaðir. 
Nú  er  peir  ajá  jþetta,  hertoginn  Aatro  ok 
pdrir  sterkiy  at  Högni  er  við  land  kominnf 
ök  fieir  |»ektu  pat  gjörla,  at  drekinn  Skrauti 
var  fjrrir  landi,  pá  urSu  (eir  mjök  glaiiir  við 
kdmu  hans.  Riðu  nii  til  herfaúða  Högna^,  ok 
varð  par  mikiU  fagnaðarfundr  meðal''  peirra 
allra ;  innir  nú  pdrir  Högna  sdlt  frá  viðskiptum' 
(eirra  Sörla  ok  Sigmundar,  brtfður  hansi  ok 
8vá  um  boS  f>au,  er  Sorli  bauð  SigmundL 
Hogni  hlýddi  á  petta,  ok  lagM  fátt  tiL  Eptir 
]þat  gengu  |»eir  allir  með  liðit  heim  til  borgar- 
innary  ok  drukku  listiliga  i  ^tjá  daga  hina 
n98tu  í  höUinniy  ok  voru  glaiiir  ok  kátir. 

24  £n  pi  hinn  fjdrði  dagr  kom,  sendi 
Högni  12  menn  til  herbúða  Sörla^  ok  bað  hann 
viftbúinn  vera,  at  mæta  sir^  ok  hetjaenn  á  nýju 
orrortu ,  kvað  nú  fiennan  dag  enda  skyldi  verða 
á  jþeirra  máli.  £n  er  Sörli  heyrði  ^etia,  kvaðat 
hann  í  stað  til  reiðu  vera  9  ok  eigi  dvelja  skyldi. 
Fylktu  f>á  f>egar  hvor utveggju  afnu  liði ,  ok  varð 
nú  hörð  orrosta  ok  grimmilig  i  ok  með  pri  at 
flest  var  manna  fallit  af  liði  Sörla ,  pá  hallaðist 
brátt  á  hann  bardaginn,  en  fátt  var  lið  hans  á 
f«ti  eptir.  pörir  sterki  reið  (á  ^r  at,  sem 
fyrirvar  Karmon^  fdstri  Sörlai  ok  veitti  hon- 
um  bana;  en  er  Sorli  sá  þat^  varð  hann  éfar- 
reiðr,  ok  hleypti  sinum  hesti  efftíx  pdri|  ók 


^446  K«         SöRLA  sAga  sterka.       449 

hugði  faann  skyldi  bataa  dljdta,  e?r  sjálfr'sitt 
Hf  láta,  iyker  {)dt  sér  Hogni,  mœlti  h^nn:  pat 
mun  uú  ifaðy  SörU!  at  vi5  reynum  með  okkr, 
]^at  eigi  mun  seinna  betra.  Sðrli  lézt  {>ess 
albúina  Vera. 

25.  R^ið  nú  hvorr  |>eirra  svá  hart  f  mdti 
öfruitoj  áthestarnir  beggja  voru  nœr  sem'  falln- 
iry  ok  hjúggu  (eir  nú  stmdr  hvor  annars  hest 
í  bögunum,  en  hvorgikom  sári  á  annan,  'pví- 
al  hei^klefeSin  hlífðu  I>eitn  svá  ágæta  vel,  okvar 
j^tiekigi  at  l^eir  hjuggust  pannin^  ök  hvortigan 

* 

var^iat  áfrýfa  um  votn  ok  sdkn.  Nú  sér  Sörli» 
at  eigi  tnuni  tjá,^t  skipta  lengr  höggum  við 
Högnai  snarar  hann  fiá  sverSinu  l^ngt  frá  sér 
i  burt^  ok  ræSr  ^egar  á  Högna,  en  hann  grípr 
i  mdt  af  öUu  afli ,  ok  s viptast  f>eir  nú  harðliga, 
pnrfti  I>á  eigi  at  sdknum  at  spyrja,  hirtij^á  hrorgi 
friðar  né  griða  annan  biSja,  ok  var  þeirrá  at- 
gán^  hinli  grimmiligasti|  svá  át  öngvir  fKittust 
síikar  sviptíngar  séð  hafa  fyrr  miUum  tveggja 
m^ski'a  línanna.  Nú  lítr  Sðrli  einn  lækjarfárveg 
mjttk  djúpan  |iar  skámt  frá  sér,  dk  hý^^  at 
Högm  skuli  Þar  í  fklTaV  ki|)þir  nii  fíögiia'át  s^r 
sem  har5fengiligast,  er  peir  nálguiius£  skurðinn. 
Eil  er  Htigni  sér,  hvat  hann  muni  áformat 
hafa,  f>á  kleypr  hann^sem  harðast  ifáng  honúm^ 
er  haan 'máttiy  varð  nti  meira  kastit  á'Sörla, 
enn  háiifti  átti  til  von;  ók  fellr  hann  f»á  öfúgr 
á  bák  afftr,  ok  hley{>r  nú  Hðgni  á  hann  ofan| 

'Í'oltKAl.DÁá'SðÓVBN^^DALAVDAi  3  BXSDI*      '    ^ 


450  SÖRi:.A    SAGA    STKRKA.  ^     25  K« 

ok  l«tr  kni  fylgja  kvi^  pá  in«lti  Hðgiii: 
f  jasrri  mér  er  nú  sverftit  Sigrljómiy  ex  eli:  pess 
hel£t  viðpar^  ok  mun  |>at  I>ik)a  iUa  atunnit, 
ef  ek  bítjþik  á  barkann,  sem  tröU  giöra,  ok  ef  syk 
er,  sem  sagt  er,  at  pú  sért  mannaliumðastry 
qk  fuUhugi  kallaðr,  pá  lígðu  hér  nú  kyvr,  ok 
bí6  míi^  á  meðan  ek  tek  Qveir&it !  i$t^  Hiögni 
j>á  upp,  ok  gekk  pángat^  sem  sverðit  Ijá,-  en 
Sörli  lá  kyrr  sem  áðr.  Sér  nA  Högtii  fiat,  at 
hveirgi  dignaði  hjarta  Sörla  við  Jietta,  ok  owlti 
hann  f»á:  eigi  á  ek^  Sörlil  stórrar  svívirðíng^r  á 
^v  at  hefaa^  ok  kalla  ek  nœrri  jafn  teflt  meS 
okkr,  skaltu  ná  piggja  af  xj^ér  Uf^  ef  'þú  vilt, 
ok  skalt  |iat  mest  iríkjas  at  pú  bauðst  |irisyar 
lif  föSur  míaum,  en  Jidtt  hann  eigi  þín  bo5 
|>ig^a  v^4Í9  ok  var  |>ér  pat  yorkun  á ,  |K5tt  svlk 
lenti  meS  ykkr|  sem  forlögin  höfðufyrirhugat; 
föc  {\^^'Pk  allvell  í  boðumpínum  viðSigmund^ 
bróður  minn^  en  t>ött  hann  eigi  ^ekkjast  vUdi, 
býð  ek  ^vl|>ér  nú  hér  á  ofanyináttu  mina  ok 
^óslbr^Sralag;,  ok  g^  (Ú  Qair  svör  i  m^ti  b|oð* 
um.^níd)^  hversu  I>ér  likar  pistta.  Sörli 
n[i6?ltl:/f94ginn  mundi  z^  sli^t  bo$it  ha&^  ok 
mim  mér  saðmd  vera  (,  al;]|^)ggja  pi^i  bo&  af 
slík,um  manni|  sem  ek  hygg  jþik  vera  i|t|u^i^}  ok 
eptir  petta  let  Högni  l^ann  upp  standfp  Sqnt-. 
ust  J^ir  |>á  sín  á^  miU^  hpilum  sittiiip,^  S^^g^ 
|;eir  i^ii  Jay;  tilj  sem  Ififrtoginx)  Ástip.q)^  pórir 
sterki  yoru,;  ok  saptti  Högni  S^Sfl^  hinnjStcirka 
við  báða  ^á  ^  svá  at  nú  likaði  hvorutveggjun 


26-2S1C  SÖRLA    SAGA   STERKA«      451 

betr  efin  áSr.  Hir  eptir  gengu  peir  allir  saman 
heim  til  hallarinnar,  ok  drukku  nú  glaðir  ok 
kátir  i  marga  dagahina  nttstu,  syáatöU  styrjöld 
var  á  burt  horfin. 

26.  Slðan  sigldu  þeit  af  Syí^jöð  á  burt, 
ok  komu  til  Englands,  gaf  ]^eim  yel  byri^  ok 
Jcomnst  með  heilu  ok  höldnu  pángathitt  fyrsta. 
Ok  er  Högni  hittir  at  máli  systur  sína,  drottn- 
íngu  Marsibil,  segir  hann  henni  allt  frá  Tið- 
skiptum  peirra  Sörla  hina  'sterka,  ok  Bvi-  pat 
með|  at  hú  eni  I»eir  sáttir^  ok  ídstbraðr  orSnir. 
£n  er  hdn  heyrti  þat,  irarð  hún  svft  full  harms 
ok  reiti,  at  enginn  fékk  hana  stiltáj  lét  hún 
pá^  at  aldrei  mundi  húu  til  friSs  terða  upp 
frá  peim  degi>  fyrr  enn  Sfirli  vseri  áf  dðguúl 
ráðinn^  ella  hann  skyldi  í  sundr  dráfnay  o^k 
áldrei  friS  hafa,  Sörli  heyrði  nú  petta,  pareð 
hann  sat,  ok  mœlti  nú  petta  með  sjálfum  sér 
bljótt,  sVá  enginn  heyrði:  pat  vilda  ek  nú, 
lít  Mána  kerlíng,  vinkona  mfn,  vœri  koínin 
at  stilla  ofsa  (inn^  ök  éptir  pát  gekk  Sörli 
pángat  at,  sem  drottníktg  sat^  ok  lagði  hðfuS 
í  kné  henniy  mælti  byin  ^á^r^^svá  er  nú  komit^ 
drottníng !  at  hér  máttn  fá  at  líta  SÖrla  hinn 
aterka  ér  menn  kalla,  ók  gjor  nú  úl  vi6  hann, 
hvat  J>ér  líkar*  £n  sem  drottníng  sá  hann,' 
rénaði  henni  öll  reiði^  pk  varS  meS  öUu  orð- 
fall.  Siðan  sætti  Högni  Sörla  við  dróttníngUy 
systur  sína^  ok  var  nú  drukkit  listugt  vfn^  ok 

F  f2 


452         SöRLA    SA6A    STERKA. 


26  K* 


leikar  framdir  meS  kurt  ok  hæfersku  f  »hiiia 
nœstu  prjá  daga.  £n  at  liðinni  veislunniy 
8igldu  feir  burt  til  Noregs,  ok  sdttu  jþingat 
pðer  íngibjörgu  ok  Steinvöru,  kohungsdœtmaic 
Erlíngs  ok  Haralds  Valdimarssonarj  sigldu 
síðan  af  Noregi  aptr,  ok  heim  til  Svíaríkis 
meS  öUu  sínu  fpruneyti  i  var  þá  haldin  veizla 
dýrlig,  ok  at  boði  gengit.  Fékk  Högni  ^á 
íngíb}argar,  systur  Sörla,  en  Sörli  íhkk  hans 
systur^aptr  í  möt,  ok  er  hún  eigi  nefnd,  en 
pdrir  sterki  f&kk  Steinvarar^  döttur  Haralds 
konúngs  Valdimarssonar.  Voru  þessi  brullaup 
öU  haldin,  í  einu,  meS  glebi  ok  gdðum  fagnaðiy 
ok  allskonar  listiligri  skemtan,  er  j^  var  tfð 
mönnum  *  í  pví  landi.  Ok  at  endaðri  veizlunni^ 
hélt  Sqrli  ^ptr  heim  til  Noregs,  ok  gjörðist 
fiar  konúngr  yfiry  en  Högni  gjörSist  konúngc 
yfir  Svíaríkiy  ok  stýrði  |>ví  allt  til  dauða- 
dags}  gjörði  hann  pori  sterka  at  jarli  Jþar  £ 
rikinu.  peir  Högni  ok  Sörli  slitu  aldrei  sina 
vináttu,  meðan  peir  lif^u  báðir^  ok  er  eigi 
getit  'par  um,  hvort  jj^im  hafi  bama  auðit 
orSity  eSr  eigi^  eptirsik.  Lýlrhér  nú  sögunni 
af  Sörla  hinum  s^terka  ok  hans  miklu  afreks- 
verkum/  n^ð  svá  sögð^  niðrlagi  ok  endalykt. 


'.  I 


.  * 


«  • 


■ 

Sagan  af  Hjálmtér  ok  Ölver. 


1.  j^ESSisaga  byrjast  af  einum  ágœtum  kon* 
iSngi;  er  Yngi  hét,  hann  var  velbúinn  maðr  at 
öUum  íjþrdttum,  meiri  ok  mektugri,  vðsnni 
ok  .vitrari,  stœrri  ok  sterkari  enn  hverr  annar 
znaðr  f  yerpldinni  honum  samtíða.  Hann  lá  i 
hernaði  fyrra  lut  ^fi  sinnari  ok  vann  undir  sik 
naörg  konúngariki<.  Hann  átti.  at  ráða  fyrir 
Mannheimum,  hvert  er  var  öllum  löndum 
meira  ok  gagnau5ugra.  Konúngr  átti  ágæta 
drottníngy  er  Marsibfl  hét,  hún  var  döttir 
Margarius^  konúngs  af  Syría'  j  hún  var  prýdd 
öllum  kvennligum  listum?  peim  varð  sonar 
aiiðit^  er  Hjálmtér^  hét;  hann  var  vænrí,  stdr 
ok  sterkr,  ok  fimr  við  allar  ifiróttir,  pegar  á 
únga  aldri.  Konúngr  lét  kenna  honum  allar 
mentir,  þær  sem  úngum  mönnum  var  titt  at 
læra.  Einn  jarl  var  í  rikikonúngs,  erHerrauSr 
hét,  hann  kunni  allar  listir,  sem  |>á  voru  tiðar, 
klókskap  ok  vitrleika  hafði  hann  yfir  hvem 
mann.     Hann  var  hinn   æðsti  vin    konúngs. 


t }  ók  voiH  Iionnm  akattgildir,  /i.  v,   C.     ^)  AfargaUis,    C«    ^') 
.Syríe,   C.      **)   llj.dntljer,  C\  Jljalmþjér,   P, 


454    HjALMTBU  Ok  ÖLTBR8  8A6A»    1-2  R. 

Hann  átti  einn  son,  úngan  ok  ysnani  er  ölver 
fa^t;  jarl  kendi  honum  allar  ípröttir;  hann 
haRi  30  leiksveinay  ok  reið  á  skög  dagliga,  at 
skjdta  dýr  ok  fugla }  liðu  svá  tímary  at  ölvir  var  15 
vetra,  var  hann  |>á  mannastœrstr  oksterkastr^ok 
faár  af  hverjum  manni  tafl,  sund  ok  i  tumiment  at 
ríða.  pat  var  eitt  sumar  at  Yngi  konúngr  lét 
faúa  veizlu  með  allri  makt,  er  fá  kunni ;  ^ángat 
var  boðit  jarlinum  ok  syni  hans  ok  mörgustdr- 
menniy  ok  yar  veizla  hin  bezta.  pat  var  einn 
dag,  er  konúngr  ok  jarl  sátu  undir  borðum, 
ok  voru  glaðir,  þi  mœlti  konúngr:  pat  vil  ek^ 
)arl' !  at  pú  takir  vi8  syni  mínum  til  fdstrs.  Jarl 
bað  hann  ráða.  En  at  liMnni  veizlunni  -  gaf 
konúngr  peim  feðgum  gdðar  gjafir;f6rHjálmtér 
nú  með  jarli,  ok  nam  allarpær  listir^  sem  Her- 
rauðr  kunni.  pát  var  sagt,  at  kært  vœri  með 
peim  Hjálmtér  ok  öiver^  en  jarl  skipaM  honum 
at  pbnsi  Hjálmtér  í  öUu,  ok  vœgja  fyrir  faonum^ 
ok  SV&  gjörði  Ölver. 

2.  En  er  3  vetr  voru  liðnir,  sendir  kon- 
úngr  eptir  syni  sfnum.  Hjálmtér  gekk  fyrir 
jarl,  ok  mælti:  pess  vil  ek  faiðja  pik,  at  þá 
látir  ölver  fara  meí  mér.  Jarl  faað  Ölver  pví 
ráða.  peir  gjörðu  nú  sv&.  Jarl  var  sjálfr  í 
ferðjnni  með  peim.  Konúngr  haiði  veizlubdna, 
hann  tdk  við  jarli  ok  syni  sfnum  með  allri 
vegsemdj  en  á  priðja  degi  veizlunnar  var  át- 
fa'oðin  turniment  á  völlu^  ]þá  sem  nœr  láu  faorg- 

■;  íó*lbróð-ir,   C. 


2  K.  ^  H/ALMT£Rð   OK  ÖLTfiRS  SA6  A.     455 

ínni;  par  var  margt  hoffdlk  samankditiit; 
Hjálmtér  reið  fram  á  milli  þj&irra,  leggjandi 
rinni'staung  til  begg}alianda,kastandí  mörgum 
riddará  til  }arSar%  ok  var  enginn  svá  röskr 
efia  ríkilátri  mikill  eða  mektugr,  at  honum 
{>yr8i  í  mdti  at  rí5a.  ölver  sér  petta,  ok  hafði 
hann  áðr  margan  ridd^ara  af  s{num  besti  felt| 
ríðrhann  sem  snarligast  at  Hjálmtér,  ok  hvorrá 
mrfti  öðrum,  ok  mátti  þar  sjá  vaena  atreið,  á 
flugskjdtum  hestum;  leggja  f»eir  nú  hvorr  í 
annars  skjöld  með  miklu  afli,  gekk  svá  lengiy 
]^ar  til  at  Hjálmtér  reiddist,  ok  keyrir  nú  hest- 
inn*  sporum,  ok  ríðr  at  ölver,  leggjándi  sinni 
staung  mitt  i  skjöldinn  ;  en  Ölver  sat  svá  fast, 
at  sundr  gekk  hryggr  hestsinS|  en  Ölver  kom 
standandi  niðr  j  fdru  síðan  heim  til  borgar,  ok 
vdru  allir  kátir.  En  erHerrauðr  jarlbýstheimt 
gekk  hann  at  Hjalmtér  ok  Ölver,  syni  sínum, 
ok  kvað,  at  eitt  mundi  yfir  {lá  ganga  :  vil  ek  at 
fiiS  sveiizt  í  fdstbræðralag,  svá  at  ykkar  vinfengi 
haldist.  Hjálmtér  kveðst  fiat  vilja,  síðan  gjörðu 
I>eir  8V& ;  fdr  jarl  nú  heim.  Eptir  f)at  lét 
Hjalmtér  afla  at  smíðum,  gjörði  hann  sér  einn 
kastala  út  í  skdgi,  ok  sern  hann  var  gjörr,  fdr 
hann  fiángat  með  hunðrat  riddara.  Hann  bað 
jþess  sína  menn,  atpeir  skyldi  læsa  kastalann', 
f>á  hann  sæti  inni.  Litlu  síðar  tdk  drottníng 
sdtt,  ok  andaðist;  var  haugr  gjörr,  ók  hiSn  í 

'  )  farandi   sem  björn  i  sand'adiini,  b,  t/.   C.      *}  ersit,   C.     ^) 
kástalauuni,   C. 


» 


456    Hj ALMTKB8  OK  ÖlYERS  SAGA*    2-3  X. 

settí  (etta  var  konúngmum  xnikill  harmr  ok 
öUum  öðrum.  Hjálmtér  lét  ^á  veizlu  giöra  eptir 
móður  sf aai  en  eptir  etfit  ga£  hann  öUum 
gdðar  gjjaíir.  Var  hann  opta$t  í  ríkiaU|  ea  rei6 
á  skdgi  at  skemta  sír.  Konángr  Ut  selja  stdl 
á  haug  drottm'ngar,  sat  hanxi  par.  naptr  ok 
dagiay  sorg  ok  harm  berandi  fyrir  drottníngar 
missir.  pat  bar  til  einn  dag,  sem  sdlin  var 
fagrliga  skínandiy  en  konúngr  hugsar  marga 
luti  með  miklum  harmi,  sér  hana  son  sinn 
gángandi  me^  mörgum  öðrum  hoSLýð,  fagrliga 
prýddum.  Hjálmtér  gekk  fyrir  föður  'sinn^ 
ok  heilsar  honum  bliðliga,  úi  mœlti:  skulu 
^ér  hér  lengi  sitja  eðr  preyja  eptir  yðar  drottn- 
ínguý  er  slíkt  dkonúngliga  gjört,  vil  ek  heldr 
halda  í  burt  af  ríkinu,  með  yðar  styrk^  ok  fá 
.  yðr  drottníngarefnii  ok  sœkja  með  oddi  ok 
eggjum,  ef  eigi  vill  öðruvísi  fást.  Konúngr 
svaraði  aungvu.  Hjálmtér  stóð  lengi  fyrir 
föður  sínum,  ok  gekk  i  burt  siðan,  mjök 
teiðr. 

3.  Liðu  nú  lángir  tfmar,  {)ar  til  at  pat 
bar  til  einn  dag  snemma  í  björtu  sdlskini,  at 
konúnginum  varð  litit  til  sjdariíis.  Hann  sér 
einn  lítinn  bát  bruna  at  landí,  hann  var  sem 
gull  álits.  Konúngr  íhugar  mjök  pessa  sýn; 
tveir  menn  voru  á  skipinu.  Konúngr  reikr 
ofan  til  strandar  með  mikilli  sturlan  ok  áhyggjUf 
hugsandi,  hversu  veröldin  mætti  brigðul  vera. 
Hann  sá  mann  einn  gánga^  hann    bar    konu 


3K.        HlALMTBBa'OK.ÖLTJnSSA&A.   457 


eioa  á  lieiidi  sSlr  fotkunnar  rmnaj  svá  at  kon* 
úngr  ^Oást   aungva .  slika  sM  hafa   at  alld 
kurteisi  ok  ákftrugleik^  ok  ránn  honUm  f»egar 
mikill  ástarhugr  til  hennar,  ok  heiUár  henni 
Hiin  tók  kveðju  hans.     Konúngr  fr^ti  hana. 
at  nafiii,    ok  at    tiðindum.      £k  heiti  Lúða, 
segir'  hán^  en  ndg  eru  yðr  tíðindi  at    segja, 
herca!  Lúcartus^i   minn  eiginn  konúngr,   er 
réS  #yrir  borginni  BdÓ8Ía^,   var  helsleginn  í 
sínu  eigin  riki  af  koaúnginum  af  Serklandi) 
aem  Núdus'  heitir^  hann   er  hverjum  manni 
meiri  ok  sterkari  ok  at  allri  atgjörfi  umfram 
hvern  mann  í  ]þeirriálfu  heimsins.  Hannhefir 
meðsérallrahandalýðy  Blámenn  oktröllokber- 
serki  ok  risa^  ok  dverga  ok  annat  f ýtonsandafölk j 
'þvi  mætti  enginn  menskr  maðr  i  móti  honum 
standa    ok  hans  arma  lýð,   drápu  peir  kon* 
únginny  en  tóku  borgina  f  sitt  vald|  en  vildu 
hafa  nauðgat  mér  til  eiginorðs  yið  ^ik,  en  ek 
Yildi  eigi.     Næstu  nótt  eptirfarandi  komst  ek 
leyniliga,  í  burt  úr  minni  skémmU|  ok  ^rœl 
sá  er  hér  stendr,  voru  við  til  sjdar  gángandi|  ^ 
ok  híngat  i  yðar  ríki  flýjandi,  ok   er   ek  nu 
komiu   á   yðar  náð%  I>ö  með  |>ví  möti,  at  ek 
vil  yðar  eiginkona  vera,  en  eigi  friUa.     Kon- 
úngr  segir :  hér  hefir  m jök  lukkúliga  at  borizt, 
pvi  min    drottníng    deyði  fyrir  skömmu,   ok 
munum   við  gjðra    |>etta    at   gdðu  ráði ,    ok 

i)  Lúcralus   C,  P.       »)  Bóccía,   C.    ^)  Rúdua,  P,  *»)  v.  i  P. 
^)  ok  vald,  6.  u.   C.  . 


458  HiALMTits  o&  Ölteis  SAeA.  34  K. 

gaungum  heim  til  faallaif.  HAn  jáilar  ^eðtu. 
Gánga  pau  nú  httm,  ok  var  viV  briMkaupibúizti 
ok  gekk  j^t  fram  með  heiðrL  Ekks  i^arHjálm- 
tiv  ac  Teizlunni  prftti  mörgum  i  rikinu  frúin 
atdrlynd  ok  ráfig)öm.  Leit  eigi  lángt,  álBr  ena 
matr  hvarf  hverja  nátt,  ok  prftti  petta  mðrgum 
kynligt.  prml  ^ann,  sem  drottnfitig  hafiii  |^g- 
mt  flutt|  lét  hún  geyma  svín  ^  hann  var  atðr  ok 
sterkr  sem  tröU  ok  fri6r  sýnumj  lei5  ná  rrá 
fipam  i  rikinu  lánga  tima. 

4.  I>at  var  einn  dag,  er  konúngr  spásém 
úti,  at  Hjálmtiri  son  hans,  kom  til  mdtsvið 
hann  meS  sínum  sveinum ,  ok  heilsar  fðður  sín- 
um.  Konúngr  tök  vel  kveðju  hans.  Hjáhntér 
mœlti :  til  pess  er  ek  hér  kominn,  herra !  at  ek 
vil ,  pér  fáið  mér  5  skip  með  vopnum  ok  mönn- 
um  til  bardaga  vel  búna ,  vil  ek  úr  landi  faray 
át  afla  mér  i)ár  ok  frægðar ,  ok  vil  ek  ^  ^etta  sé 
allt  búit  innan  mánaðar*  petta  vil  ek  gjaman 
gjöra,  minn  kæri  sonl  segir  konúngrinn.  Var 
nú  |>íng  stefnt ,  ok  pángat  boSit  múg  ok  marg- 
menai.  BaS  konúngr  nú  son  sinn  at  velja  sit 
6vá  marga  menn,  sem  hann  vildi  hafa  y  ok  8V& 
skip  ok  f^.  Hjálmtérgjörir  ná  sváyok  velr  fimm 
hundruS  liðs,  allt  iSngt  fdlk.  Ok  sem  petta  var 
sýslat,  stígr  Hjálmtér  á  skip ,  ok  Ölver,  með 
ÖUum  sínum  mðnnum,  oksigla  i  haf,  okverðr 
Jieim  gott  til  f jár,  f  vi  peír  brytja  niír  Blámenn 
ok  berserki,  en  láta  friSmenn  aUa  i  náðum. 
Sið  um  haustit  koma  peir  við  ey  eina,  ok  lendtu 


4K.    "^  HjALMTERS  «fK  Ö1.VERS  8M3A;    459 

íeiniim  leyiiivog,  ^at  var  síð  um  kVeld^  pst 
vairakögisva^it  ok  httmruo:!'.  peir  gengu  á 
laiid>.  Hjálkntér  ok  Ölver ,  ok  upp  í  mðtkiiia-  á 
einá  hœð  f  f)ar  sáu  |ieir  skipáfiota  mikiziti  ÖlStuh 
snegin  undir eyjuani,  ok  drekaeinn  mjökstdr*- 
an  ok  vœnan,  ok  parmeð  15  lángakip,  ok  eitt 
tjald  var  mikit  á  Idndi,  ok  rauk  j^ar  mjðk^ 
Hjálmtévmælti:  hverlr  munu  jþessir  veroy  8em 
6Ík  halda  svá  ríkugliga  y  ok  vil  ek  fara  ok  fiSnn^ 
'þáj  ok  vita  hverir  eriu  Gjör  8v& !  segir  ölvev. 
peir  hldSu  sik  nú  nœfr um,  ok  tdku  sér  lurka  i 
hendr,  ok  stumruðu  fram  at  tjöldunum,  par 
var  reykr  mikiU ;  {»eir  settust  í  dymar*  peir 
hé&VL  pá  úr  dyrunum  gánga,  eem  inni  vom. 
Hinir  sogðust  pat  eigi  mega  fyrir  kulda  sakirs 
en  hvatheitir  höfðíngi^  er  fyrírpessum  skipa*- 
8tdl  rsiSlr?  pið  spyrlzt  heimskuliga  y  segja  hin^- 
ir^  eðr  hafið  þér  svá  í  fjarska  fæddir  vérit^  at 
þéc  hafiö  aungva  fregn  haft  af  okkar  ágœtum 
húsbdnda,  hann  heitir  Kollr,  en  hans/brd&ir 
Tdki}  Jþeir  eru  mestir  ágætismenn  at  öUu^, 
peir  hafa  légit  i  vikíngu ,  siðan  l^eir  voru  12 
vetra,  bæSi  vétr  ok  sumar;  aUar  skepnur  eru 
við  þá  hrsíddarý  bæði  konúnga  ok  jarla  faafa 
^ir  undir  sik  lagt^eð  herskildi,  ok  peirra  riki} 
en  ná  skildu  |>eir  i  sumar,  hélt  Tóki  til  Eng- 
lands^  en  höfðínginn  KoUr  er  nú  hér  kominn; 
höfumté^r  nú  verit  í'hálfan  mánuð  i  pessarri 
höfn^     Vel  hafi  pi5  skemt^  segja  |>eir.     Siðan 

*}  bygt,  i.  V.   C,        ^)  atgjörfi,  b.  v.  C, 


N 


460   HiALMTERS  OK  ÖLTBR8  SACA*        'tK. 

gengu  ]^r  aptr  til  skipa  siniia  j  ok  ségja  sín* 
um  mönaum  allt  9  hvat  ^ir  lioíðu  íregnBt  $ 
skulum  vér,  segir  Hjálmtftr,  vifibúning  veita  í 
niStt,  ok  bera  fjárhlut  vom  á  landy  en  grjöt  á 
akip,  ok  veita  vikfngum  roskligan  atrdðr  á 
morgun;  þeirgjora  nú  8vá.  En  er  morgnatii 
ok  801  rann  upp*9  róa  peir  at  skipunnmy  ok 
g)öra  haiða  grjöthríð  á  8kip  víkínga ,  ok  vakna 
^ir  við  vondan  draum.  peir  föstbraoðr  höfSu 
unnit  5  skip  af  vikíngumi  áðr  en  peir  voru  her* 
klseddir.  KoUr  spyrri  hverr  svá  öfæliliga  fæti 
at  peim:  akulu  pér  hér  at  visu  viðnám  ti. 
Hjálmtér  segir  til  sin.  Ttfkst  nú  hðrS  orrostai 
bafði  Kollr  harðsnúit  lið  ok  margt|  gánga  hvoru- 
tveggju  vel  fram,  ok  fellr  margt  lið  af  báðumi 
en  pd  ileira  af  liði  KoUs,  f>vi  peir  fdstbræðr 
kvistuðu  pá  niðr  8em  hráviði|  en  pd  leið  eigi 
lángt,  áðr  enn  |>eir  Hjálmtér  ok  Ölver  hofðu 
mist  sin  f jögur  skip ,  ok  fölkit  með  $  höf ðu  peir 
|iá  ok  drepit  hvert  maunsbam  á  skipum  KoUS| 
utan  pat  sem  flýði  til  hans  ádrekann.  pá  mæltí 
ölver:  bezt  er  okkry  stallbrdðir!  at  prdfa^ 
hvort  við  komustum  ekki  á  drekann  til  Kolls. 
Pat  skal  vera,  segir  Hjáhnter;  f>eir  gjörá  svá^ 
ok  komast  á  drekann ,  ok  svð  hvorr  at  öðrum ; 
tdkst  nú  enn  at  nýju  harðr  bardagiý  feUr  nu 
hvorr  um  annan  j  par  til  peir  iinnast  Hjálm- 
tir  ok  KoUr,  ok  höggr  pegar  hvorr  til  annars 
með  bitrligum  sverðum  ^  j^ar  til  at  höggnar  eru 


4^  K.  Hjalmtbrs  ok  ÖLvras  &á«JU  461 

hlifar  af  hvorutTeggjum.  Hjálmtér  hugaar  ná 
meS  ser,  at  avá  búit  má  eigi  leugr  standa,  reiðir 
upp  sverðit ,  ok  höggr  á  hál^inn,  8V&  aftók  höf- 
uSil;.  SíSan  bauð  hann  Iþeim  9  sem  eptir  li^, 
at  vinna  sér  trúnaðareiða ;  |»eir  játuSu  pvi.  par 
fengu  |>eir  mikit  f é  í  gulli  ok  gersimum ;  hélduT 
síSan  heim  til  Mannheima  í  ríki  feðra  siima.  ok 
sátu  í  kastalanum  um  vetrinn. 

5.  At  vordögum  héldu  peir  f  hemað,  ok 
höfðtt  10  skip  ok  drekann  Xollsnaut.  Peirher)- 
uðu  víða  um  ^umarit »  ok  varð  lítit  til  fjár.   En 

» 

en  I»eir  fdru  heimleiðis ,  láu  peir  eitt  kveld  £ 
einum  leynivog ;  peir  sáu  sigla  inn  á  vogina 
dreka  einn  stdran  ok  með  honum  30  skip.  peir 
lögðu  inn  á  voginn'  heldr  gildliga,  ok  kasta  al> 
kerum.  Maðr  ,  stóð  við  siglu  á  drekanum  ^  stör 
ok  iUr  yiirlits ,  ok  kvaS  vísu : 

Hverlr  eru  skálkar, 

er  skipum  ráða, 

heldr  harðsnúnir^ 

happalausir  ? 

Vér  skulum  lýði 

lífi  rœnai  * 

ok  meft  qS6  ollum 

auði  skipta*     . 
HiáUntérheyrðiy  ok  kvaS: 

Hjálmtér  heiti  ek|  \u 

hverr  spyrr  at  fví, 

seggr  hinn  ðvaril^ili- 


.     463    HlALMTBRS  OK  ÖlTBRSSAGA.        5  K« 

á  mdýri? 

Drepaskulum  drengi^ 

en  dýrgripi  eignaBt, 

f  áll  bilUATÍj 

ella  flý  i  burtu. 
Tóki  svarar :  ertu  sá  Hjáltntirf  sem  drapst  brdð- 
ur  mitm  Koll  í .fyrra  sumar ?  Sá  er  raaðrinn  saxni^ 
segir  Ijljálmtér.  pat  er  vel  við  höfum  fuudizt^ 
86gir  ;röki:  Ekki  lasta  ek  ^at,  ^ú  lofar  svá 
mjöky  ffegir  Hjálmtér.  .Gfid  skulu  standa  til 
uorguns,  ^egir  Töki.  'Svá  sbal  vera,  segir 
Hjáhntér,  þeir  taka  nú  á  sik  náðir.  En  ar  víg* 
Ijrfst  var,  tdku  þeir  til  bardaga  meS  skotum  ok 
gríöti  f  en  þegar  pvi  linti ,  töku  p^ir  til  vopna, 
ok  börftust  drengiliga  i  skorti  ^ar  eigi  stdrhö^, 
sem  hvorir  veittu.öðrum,  fKSttust  peir  fóstbrssSr 
aungva.  kappa  hafa  slíka  fyrri  fundit^  sem 
})essirvoru,  féllnú  hvorrum  annanf  börSust 
peir  ^nn  dag  til  kvelds^  ok  var  fri&fcildi  uppi 
haHit  j  voru  3  skip  eptir  af  skipum  peirra  fdst- 
brœðra ,  en  4  skip  Tdka  ^  leið  svá  ndttin.  En 
at  komanda  moi*gni  taka  fieir  til  baxdága  j  gekk 
Töki  röskliga  fram/  ok  vo  til  beg'gja  handa;; 
hann  hafði  stór^n  amgeir  ek'  stevkao'  í  hendi^ 
drap  hann  á  lítilli  stundu  SOmenni  petta  sér 
ölver,  ok  hleypr  á  drekann  mreð'  mikilli  grimd^ 
ok  ruddist  fast  um  j  ok  drepr  hvorn  um  |>veran 
annani  þar  til  hann  raéetiv  Töka,  ok  höggr  til 
hans  {  skjöldinni  ok  kl^.hann  niðr  i  gegnum. 
Tdki  apennir  tveim  höndum  arngeirimiy:  ok 


I^  K.  HfAlLllTSIS  OIK  ÖlYBM  8A«A«    463 

'  f 

Ipggr  í  gegnum  skjötd  ölvers^  6k  íbvA^  í  gegnum 
báða  handleggma ,  ok  kastar  honum  í  lopt  upp, 
ok  fleygiir  honum  niðr  á  þiljumar^  8v&  hann  lá 
f  pyi^i.     I  pyl  kemr  HjáUntér  at ,    ok  höggrá  . 
hön^inA  T<$ka ,  6v&  af  tdk ,  ok  datt  amgeirinn^ 
ni$r.    Vikr  Töki  nú  imdan,  ok  ateypir  sirfyrir 
Ipíprð  í  ijdimi«^     Hjáhnt^  hlejrpr  eptir^honum, 
^ndir  '](*<(ki  wdan  hart.ok  r^skliga^  en  Hyilm* 
tér  eptir.,  Þnr  til  at  Tdki  mfldddiat;  drö  þá  sam-, 
an  m^^yo[^t  r^S  Hjólmfeir  Pegar  á  hann,  ok 
komu  jpnSi  l  meðf^fim  harðar  sviptíngar  ok  laung^ 
l^S^  Þvi  hvq^rr  fœrði  annan  til  grunna^  fiar  til 
at  T4kai  m?eddi  bkSðitfs»   og  gekk  HjáhnÉiÉÍr  af 
hoo4i|i  dQ^ðvuq;  kom  aH^  aptr  til  sfcip^  sinna^ 
-fogpy^H  haUrS  ip^nn  honjDm  ve),    oki  jj^^ust 
hsMM  4r  helju  heimtm  hafa.    Bíndr  Hjálniér 
nú  isáf  <^lvei;s*    peir  l^ngii  |ar  mikit  gdta  i  fá-^; 
sámwnr  gri|mmi  guUi  .ok  gæðum  ok  garsimum. 
InnMl  /4rm  dftga  halda  j^ir  heimleiðia,^  stíýiðl 
l^jSlait^  drekanum  KoUsnaut,  en  ÚHyerTdka-: 
nauty   •ok  a^tu  i  kastalawm  umvetrimi* 

.  6«  Aiii  sumri  kQniApda  halda  peir  I  b<Hr»aiV 
ok  l»«r)a  yjlð^y  ok  yj^ffðr  gQtt  til  Qáiv  fin  er. 
^c^ð  spm^rit)  koma:^ir  a^  einulandi,  ^r-sáa 
Þei,r:]sr9mir  borgir  ok  fagra  kastala  efc  l^emiiiga 
aj(s^t\;i«  KQxijííngr  sendi  númeoin  ofafttH  statodr 
ar^  Qk  býðrj^eim  heim  tiL  Teizlu;..  j^fBÍr.játa 
þvt    Komu  &e«4m9im^ptf>  ok  segíai  fca^iSmgii 

var  Bá  viðbuizt  með  ö^um  kpsti.     Komingr  áiti 

s)  atgeiriiiOy  C« 


;^     464  HMLMTBktS  OK  ÖlTEES  6AéA.         6K. 

I 

gér  eixia  dóttur,  er  Díana' hét,  hún  kuimi  állar 

iókligar  lístir.    En  at  ókveðnum  tfmá   geogu 

leir'  fófitbræðr  heim  til  hallar  með  2  hutidruð 

manns  ^    en  sumir  voru  eptir  við  skip.      Kdn- 

úngr  gekk  á  mdti  |»eim  met  fríðtí  fylgð,  ok  fylg- 

ir^eim  tilhallarj  settist' kbaúngr  (  hásœti,-  en 

Hjálmtér  oköbrer  útífráf  var  veialá^'hili  beasta, 

ok  menn  kátir.     En  er-IeiS  at  kÝeldi,  gengu 

menn  til  svefns ,  ok  sváf u  af  um  ndttitf á.     En 

at  morgni  gengu  menn  til  drykkju ,   rar  kon- 

úngr  hinn  glaífasti,  ok  allir  i  hölIinníS     Nú 

sendir  konúngr  eptirtddttúr  sintii|  ok  kenjr  hiín 

með  afemm  kvennaskara ;  leikarar  sldu  hörpury 

gýgjur,  simfón^  salteríum  ok  allrahándahljdð* 

fœri;  %x  pá  mikiU  prís  ok  gleði  íhðllitínii  Jdng- 

'fráia  gekk  ná  fylrir  sihn  fffSur,  ok  heilsar  hon- 

unl,   ok  öllum   S(^i^um  útffrá;  jiSngfrúiik  yar 

^lltö  Tið  alla.     Hjálmtér  ok  Ölver  6ög8u  kon- 

ún^  margt  frá  f erðum  sínum ,  ok '  lofaM  hann 

mjök  |>eirra  frœkleik.     pau  töluðust  nfatgt'  viðy 

Hjálmtér  ok  jungfrá'Díana^  gekk  6v&  l^e^si^agr 

til  kveldfi.      Hinn  priðja  dag  var  hixí  sœnkilig- 

asta  veizla  me5  márgskonar  akemtaú.'  .  Sföan 

voru  borS  upptekin)'   gekk  konúngr' útr^ '  ok 

apáséirar,  ^  Hjálmtér  ok   Ölver ' iil' ðkéiiiinu 

konúngsddttur,      Hún  tok  I»eim   bUtÍligaf   bk* 

býðr  Hjálmtfer  at  .tlefla;   og  «vá  gj&ra  {»au^  en* 

Ölver  sketnti  sér  vSð  sk^mmumey jamar }  f>œr 

- 

1}  sýngandi  cantílenor    ok  fbgtir  kvœð'ij  h»  v«  C      *)  mfcrgar 


6^7  K*    tíjALMTERfi  OK  ÓlYBKS  SA6A,    465 

voru^}  páögat  gengu  feir  hvem  dag;  lí8t 
srá  {nokknrh  tíma' •  pat  var  einn  blíðan  veðr- 
dag,  at  sdlin  var  skínandi  tun  borgir  ok  )cast« 
aláy  sáu  peir«at  fjöldi  skipa  hMdu  at  landi,  ok 
lögSu  til  hafnár ,  ok  báru  tjðld  á  land  f  ok  reisa 
sínáir  héfbúðir. '  peir  sáu  nú  hundrát  mannsfrá 
strðttdú'  gánga,  ok  |>ángat  sem  konúngr  var} 
Jeir  Híáímtér  ok  Ölver  voru  nœr  konúnginum. 
pessir  líienn  gengu  fyrir  konúnginny  ok  talar 
éitiií  áf 'Pehn  svá:  kondngsson  af  hinu  mikla 
Serklandl,  érNt^dus'  heitir,  sendir  yír,  herra! 
sína  kvei^u;  honum  er  sagt  at  f>er  eigið  vœna 
dóítM^  hami  vill  fá  hennar  með  heiðr  ok  œruý 
énief  pét  viUð  ekki  gipta,  honum  júngfrúúa^ 
fcfðr  faatin  y€r  til  bardaga,  dt  ][)riggja  nátta  fresti; 
Væmirtmk  eft  f>ér  missið  þá  með  lltinn  heiðr 
yðer  d^ttur' ók  ríki  ok  lífit  meðj  er  yðr  éigi 
ráð  at  hætta  til  (ess,  ok  láti6  hann  heldr  fá  sinn 
vilja*  Köttúngr  svarar*.  seg  pat  aptr  J>ínum 
hernty  ðt  ek  gipti  honum  ekki  ddttur  mína^ 
skal  ek  koma  með  pann  her,  er  ek  fœ  til,  á 
pessa  v^lla  at  ^  ákveðnum  degi.  Gengu  send' 
hnenn  í  burt,  ok  sogðu  konúngssyni  ^  hvar 
komit  van  Lætr  kohúngr  ná  skera  upp  her« 
ör  um  allt  sitt  rlki)  ok  býðr  til  sín  múg 
ok  margmeniii;  kom  pár  dgrynni  hers>  var 
viðbúnfngr  (véittr)  af  hvorutveggjum. 

7.  At  ákveðnum  tíma  f](*lkja  hvorutveggju 

•)  tt»rgir  dagar,  C.     ^)  núáuBy  P. 

¥0RMAL9ASL  SðOVK  NoR]»R&ASDA|  S   BlSÐI.     G  g 


4Ö()     UjALMTERti  OK  QlYERS  SAf&^.       7  K. 

liði  s{au  til  orrosta,  ok  jþar  eptir  Toru.  li&ðrar 
peyttir^  ok  8Íga  saman  fylkíngar  meS  öpi  ok 
eggjanf  flugu  fyrst  allskonar  ^kptvopn  svá 
hart,  at  |»ar  af  varð  gnýr  mikiUf  r^rSust 
sumir^  en  sumir  fengu  bana.  Eptir  |^t  bi8r 
konúngi:  Hjálmtér  ok  Ölver  at  slá  upp  her- 
dpi)  ok  gQÍsast  svá  á  f>á  me5  höggorrostu. 
peir  fóstbrœðr  voru  á  sínum  hestum  ok  meS 
peim  mikil  riddarasveit  9  báSir  peir  höfðu 
bitrlig  spjdt  sér  i  hendi,  ok  slá  upp  heróp, 
pk  hlaupa  svft  fram  á  þÁ.  Tókst  orrosta  hin 
snarpasta,  ok  svá  hart  gánga  peir  fram,  Hjálm« 
tér  ok  ölver  ok  peirra  menn,  at.fylJsíQgkon- 
úngsfonar  bpgnar  fyrir,  ok  fell  í.jþe^rri  ^pan 
margt  ma^na  af  konúngssyni,  sér  l^^nn  at 
bans  fylkíngar  eru  á  bak  gengnafi  ^n^  lið  han$ 
margt  fallit;  fylltjst  hann  mikiilj^ar  relðiy  ok 
kaUar  á  sína  menn,  berserki  ok:31ámenn|  ok 
biðr  |>á  í  móti  snúa  konúnginMQi  ok  haus 
^rma  lýð^  biðr  ^á  eigi  hræðast.  peir  gjöra 
8yá|  ok  gánga  fast  fram,  með  ^pi.mikJa  ok 
ilium  látum^  kemr  á  ]^á  berserksgángr , 
höggv^  ok  leggja,  berja  ok  bíta'  I^onúngsins 
hirð  til  beggja  handai  ok  gánga  í  gegnum 
fyikíngar,  ílýr  margt  vndan  peim  af  kónángs*^ 
mönn\im  fyi^ir  hræ$sl,\i  sakir.  petta  líta  |>eir 
Hjálmtér  ok  Ölver,  at  konúng^men^  flýja^ 
en  sumir  eru  drepnir.  Peir  .  snú^  mdt 
pessu  ilIþýSi,  ok  yar  j^ar  mikill  atgángr;    en 

*)  bejsta,  C.  . 


s 

91^    HMi.iirrEM  OK'  Öltkes  sagaJ  467 

i«lk  lýliri'  at  ^éir  ðrépei  alla  Mátn«iin  ok 
bei*4eiU  konúngMðéa^^-én  rétta  aptr  -  f  jlk- 
íiígiiiMráiSnn*  •  -^etta  Aéf  Núdus  konún^ssortý 
Élí;;haii^'li6^tiP  eiruí  fallnar  {  8trá  niir,  ok  at^ 
fltt«('|MAlm  tíi^mt^^dk'  Öltrers^  > ok  íikugfiar 

trayiltr*^imti' i^i^fij^  iflflí  ok  h^Ílé^^^H 
^^iP'Mif  "ác^kJji^á  h«r^-iién  beð  ^pllrdm; 
i&B  ri9ýifiteðjálM4r}'^8emhatk^^^^ 
(Mcð'rlkilátiIlEiiniÚágséOtt  ri6r  áem  lcrgrfÍjÚgT, 
|«kk^Mfa&r«ki)5é^  at  hlmn  tíU  á'  lAik'fun^/ 
|^:1>ýriMMn  Éik  hraSMgtt  é  mátl  hoáiiitr,  ok 
éki^Viðiit'íq^t  gtimmliga)  ok  keytír  Héðtinú: 
i{{d Ami')'ok  rí6r  xndti  kt>búng9syni^'*ok  lágKi' 
]kr4i¥;|'jahiiars'  akjSlð.  'Eh  avá.  sátu  jþdk'  fást| 
jt' brbr^  biíáðiMÍ--{  sfnum  sö6li|  'm'  báJÍM 
sCéðgtn^  brottmðc^  ok  flúgu  bi^fn  aptt  fýrir 
HMtít^  f^irtii  fiéir'taka  nú  til  svérða  sinna, 
ék  ^M^gvá  bd'hVdrr^til  annárs  meS  mikln  afli- 
ök '  fiéSlellía ;  eíi  sStem  (éirrá  tf^igu  bresta, 
séM^UiVti^af  peiiií'a  !hÖggum,  œdtitYst  hestamir 
Viú^*''  fiehn,  sfá'  fftlt  'máttu  elgi  h2%giim 
^ÍTl6á:íttÉ^  <  stigvi  <  af !  Vfntitn  hestum,  ok  fengu 
8fAiSn/<^  ákfiácbvWftúin^ '  'ok  gengu'  samah,  ok 
lÍAMu^*  svft    áfcifliga, '  át    Við   himiki '  rar   at 

S}á  Ilattf '^af  It)ainkum  péirr^  9  ^^ ""  ^^^^ 
«*J'^hjíMön4''peíí^''%n  '  sv^tWn '  iíýTiaust 
f)8gu!eirlöpil.-  ^E^n ';^Í(ttist  áéð  ^ 


4@3  H(i^».MTB«i^.<inOi«v.«it«<»Ai9A!i  ra^ 

ligra  ^toyígji!^  4Ítve«aV'liiöftnftzij(Oktt4fle«gi 
bör&asti.j^r,  at  ftUum  .fwbiti:iúndií,  fítvffM 
voru  eígl  /spjfúrtgnir  iy?ir  .l}5iungtt:;]|£iiPMi^ii 
I])álmtér .  If í^di^t^  at .  ^yft  /stfl^  ^^npf$ :b%  («%m 

um#W»ti;;yr8^.  ÍlQÍrfa  jtiiiiiJJÍinlWÍ  í  ri«4Aiqhllwt 

(ar  :vm|iiti 'i  sMini  franiga.íwign,  iw^cttkomiiigpB 

i  bart%  ea  :kDni40gi?Dk  haiis^.nMiini&ngVr^ 
gdts  'mj!4t.  Sjiian  wýr  iallc  lýÖt  ^^imi  t|l 
hallar,  ok  vairwjök  H^tr'i.vftr.,Fel»ltf  ^)iii{M|«ta« 
ok  ekki  spa«at,  hv^tifoip  ,þj^^rín.9iilupii«^i.ali 
bíiöa., !  Qekk,  .Hjilmt^r  ,9ki-;0}«er, .  til.^dEe«||D|U 
konúngs^í^íttur}  hún  tökr^MP>^^l'i89»NJ^lbfi| 
fá  sitja,.  Hj^lmtér  sa^jn;  r.yiljftt  J^l^^þ^^ 
Hún  gewpgr  í  ,burt,  ok  Jlf^jpr,';aptr,.  ^  n^lfA 
hér  er  eitt  .^jald,  Hi41m%!l8ri9k  viljgf^{fj(^i 
s4  .n^ttúx4;^)5^;ir  |ví, ,  at ]^rffl>4;el^ffl  gW9^ 
á  me8an  ;^li..i|rt,:l.  tjftjdiijuintflt  ^,^ll|t,riinfj| 
guUi  ^jört,.ok  .gima^eiiNujflnfspj    iHawjJakJf?? 

konúngr  þar  Íf^i  S^^  hann  jþeim  fdstbræðrum 


I  I 

dkíUluit  :xáeS  kmrMkýr^  stigu  -e^n'á  skip, 
•lc-.l^l^  htAmy  ók'iáúi  i  kastalð  ■  sírium  um 
»«tíiiui.[  tm  ^ham  Hiálttitir  t&  eaá  stjúp- 
todSiur. 8Ína.  ....>  :* 

i '  /  th-  pat  var»ei|áh  fnef^tm,  ér  konéngr  ok 
dnttúfajg  láu  {  sœiig.sinni)  hún  mœhi:  tierra! 
f e^ir 'liiiny'  áttu  aungvan  erfingia?  á  ek  hann, 
Beg^  ikanángrý  ok*  héldr  éinn  kastala  á  akögi. 
Pvif  .skal  hanit  eigi  heima  vera?  segir  drottn- 
íng.  "^ki.vðl  bann  ii  Vorri  höU  drekka,  segir 
konúiigr,  én  "þó  berr  haftn  listir  ok  ptýSi  af  öUum 
ttMumum;  S|á  verS  ek  hann,  segir  drottníng  ^ 
þdoi;  hœtcu  taUnu.  •  pat  bar  til  einn  dag,  at 
frúin  iakipaSi  pUum  afnum  mejjum  út  á  skdg, 
ait  henta  sér  epU  ok  aldinj  {>œr  gjörðu  svá* 
£n  drottning  för  einsðmul  til  skdgar,  eigi 
iyrr  'Uttandi,  enn  hún  kom  at  kastalanum, 
ok  .gekk  inn  at  læstum  lokum.  Hjálmtér  sat 
•t.'borSum  ok  hans  bofflýSr,  hann  sá  konuna 
kingánga,  ok  þdttist  kenna  at  annarra  manna 
irásögn  stídpmdSur  sina',  ok  heilsar  henni 
UH^Iiga,  ok  setr  hana  í  kné  sér.  Hún  tdk  I>v{ 
rél,  litaúdi  tii  faaas  meS  blíðri  ásjdnu,  ok  svá 
til  háns  talandi :  minn  sœti  son !  hvat  veldr  f»vf, 
at^á  yilt '  eigi  heima  vera  með  f>{num  föður? 
^r  ^r  "þó  skenktiligra  at  sitja  enn  hér  fjsBrri 
Q8rdm  iriöiumin.:  Hjálmié^r  mælti :  tneir  berr 
^rta  ffisfca  .ŒiÍÐti    enn    iUviU.      Hún  mælti: 

'  )  haiin    »]iraii^  Þ^gM  fraiii  yfir  hop^it«  b,   u.   C* 


470    H^MTBASi  éK.ÖLT«M  Sl«á#      i  AC. 

mikit.er.Mgt;  af.  þiitiiliUstt  tík  j^xf^sAfynA 

yæri  9Ú  kojpd  gipt,  orslikan  «ai.    Haatt  •  'kváS 

|iat  eigi  yjera.     Eu  er  j^n  jtöluðuat  vifl^.^ilhigpi 

allirú^l^astalan^Bii  .iEuai40Íci^  {irf8ttl»& 

Drottníng  mælti  ^á:  hvernin  lýst  {lir  á  mik^  er 

ek  ekki  .breiulig%  kvennlig  ok  kiurteis?    Vel 

yíst,  ^egir  iljálmtér*   .  Háai  xúwlká :  kuvi  ttran 

m&r  SV&  bamíngjuhjtfUt  valt  orðit  hafa?  betr 

hefiii  okkr  saman  verit  hentf  ÚBgtei^'ok  til 

aUrarnáttúru  skapf eldligum,  ok|  miankam!  f»at 

má  ek^r  sa tt  segjai  at  Jþinnbi6irhefir.iii2r  ekki 

enn  spilt,  því  hann  er  maðrörvasti  okná^tdru^ 

laus^  til  alka  hvllubragða,   en  ek   haii  mjðk 

breyskt  lif,  ok  mikla  nattúru.  i  mínum  kvenn«» 

ligum.limum,  ok  er  ]>at  mikit  t)dn  .veröldÍÐai> 

at  sv^  Ijrstugr  líkaoii  skal  spenna  svá  gamlan 

mann,  sem  pinn  faðir  er,  ok  mega  éigi  bltfmg^ 

ast  heiminum  til  upphalds,   mœttu  við  heldr 

okkar  úngu  likami  saman  tempra,  eptir  náttúr^ 

ligri   holdsins  girnd|  svá  ^ar    mœtti  &grligr 

ávöxtr  útaf  frjdðgasti  en  við  lúœttum  sk>óttgjöra 

ráð  fyrir  f>eim  gamla  karli,  svá  hann  gjöri  osa 

^  aungva  skapraun.      Hjálmtér  mœlti:    er  ]þ&t 

I>etta  alvara  ?  segirhaun.  Atvisu,segirhán.  pat 

œtlaði  ek,   segir   hanni    at  ]>ii  mundir  iU)*  eu 

aldri  svá  svivirðilig^  sem  n/ii  Veit  ek  f>ii  ^rt^ 

Hann  hratt  henni  fram  fyrilr  bortit,*  ok  sld  'é 

hennar  nasir,  svá  blöS  féll  lim  hana  idla.    Hún 

jnælti:  yið  skulum  finnast  i.annat  sihn.  Hann 

^■^—    ■■  ■  ■  t  ■ 

*J  V.  i  C.     ^)  ok  Mxffii  dadaitfe,  K  i^^  C« 


B^9%'    HlMjrrM»  OK  ÖlTVBS  8A6A.   47 1 


kvað  ^aná  |>vf  eigi 'fogna  skýlda}  sSlkk  hdn 
jþar  nitr  í  -jér6ina,  sem  bún  var  komin.  Litlu 
aíðar 'koma  menn  i  k'astalann.  Hjálmtérvar 
^m  6vá  reifr,  at  hann  mátti  ti8  aungvan  mœla; 
Öiver  gekk  þá  at  honmn,  ok  bað  hann  elgi 
reiðan  vera,  hefir stjápa  pín  pessu  oilat.  Hjálm*^ 
ler  s^gir  ^t  satt  vera. 

9.  'Einn  dag  vill  Hjálmt^  rfða  á  skög,  ok 
Ölver  me5  honum,  en  sem  f»eir  riðu  um  skdg« 
inui  sáuj^ir  hind  eina  stdra  ok  væna,  ok  rfða 
]»ar  eptir,  en  hán  leitar  uAdan}  jþeir  hleypa 
J>ar  til  vpeir  sprengja  bæSi  essin.  pá  hlaupa 
]^ir  bátir  eptir  dýrinu,  ok  urðu  skjöit  möðir, 
ok  kasta  af  aér  klœ5um,    nema    skyrtum  T>k 

» 

línbrökum.  Sfðan  drd  upp  skýfldka  mikinn  af 
útnorðri  me5  regni  ok  krapa }  gekk  f»at  allt  til 
nætr^  g)öríS  j^  frost  mikit  með  kulda  ok  hríð, 
voru  peir  pá  komnir  i  fjaíUhlfð  eina.  Ölver 
mœlti :  kaltpikki  mer gjörast,  f óstbrdðir !  H jálm^ 
tér  bað  hann  eigi  æðru  mæla,  var  "þá  lángt  af 
ndtt.  Litlu  síðar  varp  af  illviðrinu,  voru  ^ir 
fiá  komnir  áthelli  stdrum.  ölver  mælti:mjök 
erek  af  mér  kominn.  Hjálmtér  segir:  hér 
munum  vi5  láta  fyrirberast.  peir  gengu  inn 
undir  hellisbergit,  peir  sáu  einn  stdran  jötun 
át)aviðelds  gldr;  reykr  var  mikillíhellinum} 
eitt  kyikindi  sat  við  eldinn,  ok  kld  jötninum^ 
með  kiktibum%  en  hann  ýtir  höfðinu  á  móti, 
ok  skældi  sik  allan,  hann  mælti:  Skinnhúfa! 
farf)ú  nt,  ok  gæt  glöggliga  at,  okgengðu  ræðu 

')  tilUrknmhiiin,    C. 


I 

472    HjALMT£afi  OK  .ÖlYXES  SAfiiÍ       A  K* 

mmniy  ok  vit,  hrort  ^ú  sér  til  nokkr^  nÝ^^^^j 
^ikki  mér  ^eir  menn  seint  koma,  s^m  sysút 
mln  lofaSi  mír,  at  koma  skyldu  i  kveldy  {»ví  ek 
vil  ^kjött  fara  til  náða^  gjörist  ek  beldr  kveld- 
$v«fr.  Hún  för  lit^  ok  sá  |>á  fdstjbrœðr,  bún 
brá  yfir  ]þá  hendi  sinnjy  ok  b^ð  l^á-  verSa  at 
hönum^  tveim,  okfljúga  uppi  hellirimi.  -  litlu 
«(J6arf(irhúninn.  Jötuninn  mslti : .  s4stunokkut 
tilnýlendai  fdstra?  segirbann.  JP jærrierjþvf^ 
legir  hí&n'.  Síðan  leggst  hann  niðri  ok  hrýtr 
hátt.  Skinnhúfa  mœlti  við  hanaaa :  verði  J^iðl 
liú  Mt  mönnum  aptrý '  þá .  varð  J>at.  Hjálmtér 
inælti :  p;ér  eigum  vér  lífgjöf  at  pakka  ok  launa. 
Hvat  viltu  núathafast?  segirfaún;  drepajötun* 
inn,  segir  hann,  ok  lúka  .svá  stjúpm(^ur  minni 
sendiförindi  J^á  sem  hún  hef ir  sendt  okkr  híngat 
tilhans.  .Hraustr  maðrertu,  Hjálmtérl  segir 
hún, .  pau  fara  ná  innar  i  hellirin^.  Sver5 
hékk  yíir  sœng  jötunsinSf  búit  allt  mefi  |;ulli. 
Hún  mælti :  ekkert  sverð  bítr  á  haiw>  nema 
petta.  Hjálmtér  gat  náS  undir  kldtit  á  |>vi,  ok 
rann  f^at  f^egar  úr  sliðrumy  en  Skinnhúfa  henti 
paty  ok  mælti :  heppin  varð  ek  oss,  en  ek  mua 
vitai  hvort  hann  sefr.  Hún  tdk  tre  mikit^  ok 
lamdi  um  sænginai  hún  mœlti:  pat  vil  ek, 
H)álmtér!  at  |>ú  stigír  uppá  stokkinn>  ok  leggir 
djarfliga  á  hann,  ok  stökk  síðan  upp  yfir  sængina. 
Hjálmtér  gjörir  svá,  ok  leggr  til  jötunsinsy  ok 

^)  haukum;  C.      ^)  Svik  þti  mik  eigi^  segir  hann)  'wi   mvn 
«k  gjöra,  .segir  hún,  6.  t/.    C. 


blðjrpr  i  kldtÍQii,  5v&'at  1  beðinu  s%46.  jHJipjjt&n^ 
mœlti;  sveikstu  znik  nú,  Skinnb^a?..8p^t|¥ 
Xiann  upp  úr  sængiiiBÍ^  ök  lœtr  ný,  söpa  til 
greipurnar  um  hellirinn;; .  litlu  si^ar.^dd  hann. 
Hjálmtér  tök  sverðit,  q}c  lelzt.vel  á.  -^kinnhúfa 
mœlti :  ekki  skaltu  eiga  |>etta  8verð|  ölver  skal 
f>at  eiga,  en  láttu  pá^  qigi  litit  í  stoAda,  ef  "þú 
sér  betra  sverð,  'pyi  svA  •hef'r  jþat  ^f  öðrum 
sverðum,  sem  'þú  af «  öðrum  konúngasonum. 
Hiin  gaf  jþeim  marga  ^fáskia  grípi,  iok  bað  pá 
nefna  sik,  ef  ]>eir  j^yrfti  lítils  liðsinnÍB .  viik 
Síðan  föru  peir  heim^  ok  urðu  allirpeimfegnir. 
10.  Um  vorit  halda  |»eir  i  hemað^  ok 
drepa  niðr  Blamenn  ok  berserki,  ok  iá  ;mikit  gdta 
i  skipum,  klœðum,  gulli  ok  silíri  3  en  at  hausti 
halda  peir  heimleiðis  [með  dgnfjár' ;  jþeir  komu 
at  ey  einni  síð  um  kveld,  hún  var  skógi  vaxin ; 
þeir  tjalda  par  á  landi,  ok  hlutuðust  um  vöku  j 
hlaut  Hjálmter  at  vaka.  En  er  peir  voru  sofn- 
aðir,  gekk  hann  frá  tjaldinu  á  hœð  eina,  ok  stfi^ 
hann  f>ar  lengi^  ok  sistum.  Hann  heyrðimikin 
gný  með  störum  brestum  í  skdginuip,  svá  at 
eikrnar  bif uðust.  Lillusíðar  kom  fram  úr  mörk 
eitt  fingálp'  mikit  ok  gildligt,  pat  h^ði  hross- 
rófu,  hdfa  ok  fax  mikit^  augun  voru  hvít,  en 
munnrinn  mikill,  ok  h^ndr  stdrar ;  brand  haíði 
hún  i  hendi  sér  vænan,  sv&  aungvan  J^af ði  hann 
sHkan  séð.     Húp.  gekk,  at  honum;  ea  hann  stöð 


t     V 


474   HlAlMTERft  6éL  ÖlVÉM  eA€AÍ      1«  K. 

lynf^  hénn  ktigsary    át  ser  AtíH  ei^- oriE&il 
▼erfef  ok  íráfS  rÍB\x :  - 

Hvör  er  sú  ddttíry 
*   -    er  dijtigtum  næt;^ 

&öktir  6k  flanar    ' 

meS  ffls  hala  ? 
'        dlik  Þikkir  mér  ^ú 

ttðrum  Tif  um, 

eSif  hvaðau  kóm 

hundvis  mær? 
Hún  svarar,  ok  kya8  vísu: 

Vargeysa  ek  heiti ,  •" 

heyr  þú^  hilmis^  son! 

viltu,  at  sjálf  ek 

jþér  i  sinni  sé  ? 

allra  j^inna 

tel  ek  [^ik  jþurfa  mun 

vií  ok  týra 

trárra  vina. 
Hann  kvaS: 

HræSilig  muntu  Þ^kja 

hölda  mengis 

'þó  'þú  oss  [sért 

i  sinni  frá  pessu* ; 

auhgvan  vom  seggfa 

pá  |>6*  svikja  munt 

vösk*  vinkona 

[vor  hin  harSleita*. 

O  VMÍW,   C.       *)  li*i,    C.      3)   f  sinni  sitir,   C       *)  v.  í  C. 
*)  þannig  B,  C\  tösk,  /»;  TöUk,  A.     ^)  muat  lurá-|eít,  C. 


JDiB.     H lÉMirWB' Ofc'ÖMWtt 8A0AI  i7S 

Ránmalti:  eigiiniiiteKSiadDsvÍkjébiínaTÍxiiy 
enn  pú  j^ina^  má  ekvek tmí  }^i  tnády  ^  ek 
^ftieitktl  áidf rr]^  tfi  Hbiuí'ixMltis  ðmv  bnnd 
^innVi^i^  Þ^*>íeiv  3iié6d  .At;iríiu>  iségb  bn^u 
^ltiiaelítfwibJiannl'nglifiltttiii.  Mett  duifgfnl 
nuSti^  aBf^tliúfa.  8kal  ek.  {nel  anngvnmrftiiá 
haniL?  ^éeglrHjáleiteili  Skki^ákal  Þ«t]itf^  knrti 
matoii  aegiriftún:  l^&^tkaltiikywa  miky'iB^pt 
hún}  ok  var9  henni  Ijöð  at  munnis 

Sœk  pá  Snamendi),  , 
'    8igr  muta  honom  •  *fylg}a|     •  -* 

hoskr,  ef  þii,  hilÁirl  vilt 

pér  í  hendl  képa  \ 

ko88  vil  ek  af  ^te*  ' 

klénanpiggja, 

^á- muntu  mimmúng 

mér  úr  henidi  ÍJL      ^ 
Eigi  vil  ek  kyssa  trjtfnu  fiína^  segir  Yljtflttitií*^ 
^ví  kannske  ek  verBi  &8tf  viSmk,     Htetta  verðr 

* 

jþá  á  f»at,  eegir  hún,  enrát  \6  ijáifrj  hann 
8nýr  í  burt  frá  hennié  Nii  kemr  honum  i  hug, 
hvat  Skinnhúfa  hafiii  aagt^  ok  v(kr^^  aptr,  ok 
kvað  vísu: 

Kanstu  mjúkligar^ 

mœr  hin  harUeitai  ' 

leika  at  hreskerti 
•      '     .    ennhöldarafirirsexi  ^'^-    -*'*^ 

seft  ^ú  mireárGgan< 


;.4Í        ki«,<»;fa   ^«m^íÍ'JZm«>  '    -'         •!•* 


gveif '  ornié  ^dýnu  | 


«)  sárlogB,  C.    •)  viwfÝ^yVi 


47C  HiAMi  wumfi  lömiðBiBDwiBwaAL    jdk. 

Háa9Mdtí:  |iá  wiaSn|án  atUfuýttébilknikv 
ifyrf  «k,]Bft8ta  uppjJ^alidéBnmy  'en  l^fí'Q^ýieÍAr 
(ik^  fþáerl^aft ^ii  3mi.^  i. Hánlnil^irvú tipp 
•teisSiiiui; 'i  Þvi  iile)ritt»  faaám  á  UálsíÍMuuv  ok 
I£jí9d  þaliay  eti  húiL  tenlt'  atrbi&it'i^vír  .aptaa 
iiiak  honum.  Hún  nbttic  ^ú  at  koniun  btand* 
inn)  ok  kv«5  viiuc .  "^r,./  !  . 

Sel  ek  þ^.  JSnarvesidil^     •  A 

8igr  ^utv  iionuin  íy Igía,  • ' ' : 
,  jöfur  bina^tdtr^! 

um  þína  alérdaigBy 

anúist  |>ín  œfi       . 

9  til  sigrs  ok  gmbif 

hvar  sem  "þú  heim  kannar^ ; 

hugr  er  í  kdngs  bami.     . 
Qk  eon  kvað  hún :  .  .  ! 

Vertu  é^i  svftæc ,  ma)ir! 
.  at  pú  Ölver  grandir 
:.'  vertu  honum  heill  hilmÍT4  i< 
.  .   ^     :  í  h^nn  er  J^ér  hallr  ly Ikir ;    :       ' 

láttu  eigi  iUmæli 

œða  lund  ^a^ 

vel  pér  vlni  tryggva ,  i 

vert  |)eim  hoUr  drottinn ! 
Eru  engin  álögá  bnndisnm?  segir.hann.     Eigi 
xiein,  segir  hún,  en  ]^  muu  ék;  ttd  áleggja: 
jþat   fyrsta  vfg,    er  pú  vilt  vega,    6kaltu  -Jiat 


■ 

lnmrgií  fáthneit  ^  Insf laBÍÍát  shm  ribll  iþit  «Ui 
lilii^^  :gá&gi<  fftr  .nú  dlliitiD<iigr9  oUdíma,:  dk 
sé&idik  Iniky  é£  |(«blÞa^^  Tið^r^k  helm 

miniai  xná>  éús^.  ;  Míftiii.'  ^civsB  wft  vdsiaUr!  ok  legg 

akttCilráV^c^^'"''^^^^'^  sMf^háfa  laf  ihiiKÍ  fö&9 
uriním  aifti  sumrL  '  Húii  ÍTBðrsvlh  veiai^ldii;^ 
enioái^ikfiélíktj  miiift  |M  fóUL^á  itingúm  .^ikum^ 
éukU^kufOÚi^éAsnókinVj^  dkr  iiidiijB&ðáDi.hoar 
úégssbu- Jbeití  ihik.oáM^MenffK$}*niun>!f»ir  jþ^Ua 
framgeiigt<t>>erSli^  i'rfHeuha  !ÍÐUntu.áLviéth  {véra, 
éi^  atiimrdögum  sk^llagángafyririfððlir  j^inxi^ 
efc  rk&tjid  haim  liðs^Jháim  niunisyára^natihaaliit 
báfirf^ftt'^s  Q&gs) :  ViStib)  hftnaa-vatlifá.Ifár^ 
etnhlmfl9Á'i  «tt  h^xln /mun^  Bíömt^féinrðiírff 
slncUttisMiljiÍ,  en:  fateflTiLltatintu  .fc)4éiP  Ha^ 
hfdínt^mítí  iémii  háfa  1  ivilíaw  i  £fcki  di&lto 
kaáxi- ; títíarimségir '  hiimi !  vlH*S  henni ,  .}á  Ijdft 
á«ikNmniii>  ^^r .  ^"  ^j  -*'i--V'i  i.::.  il  .íi''i>  j  •  f.j 
^a  líiJiíj  K)dstUtf)0nn<-^^cisei"'''i  -.  •  i/'^^  i;  ... 
íí'iutí  ci.éf  |iengilS''ivSi,''  -f  ''•^•v'  *•  í:»'-'.',í'^.'-  ! 
Ay  Il:1'.  issimgefreTfeiumisoðy  ^'  >  ''.  r.;  :.-  "  -i 
iirit)  rinlmlin  j^dr  (eiitnáðtiAuga^.  1  f>  ^i^'.tM  i:'.j 
J  ij  :i^iuafiimldfiig$lhir&^' ';  i'  '*  }  «:'  .*  ^: 
jf./J  L''  ef  j^r  giapvigv. gjðrisi:* :  "'  < »  »:»  í.-j  • 
^ilán  ^l^ldh  |iau.f  ölViv  Takasakt,  \ak>  sér  iat^ 
H)áUbtí^r.{é9.ibuct^.ili«^ii  klsl«isi,;ok  {nrífiflsax^ 
itp  akr  gdpcifirá  tjaláittd;  iiaim  sáf  Ivrar Hiálm-^ 
tkz  jgekioIm^'rei8r9<hhnmfMi:upp  tabidÍBny 
ent:hamiiIvasB.;ev&ítc|AÍMgv^n.  arlmnn^tfiil  inlðif 


47S  ftAMTktt.dÍ  QtMjmn  BMmÁl  lodii!. 

fýiir  fflfr  rktamn.'  iÚlKK\gpkk  iandtDKqnnl 

Wðliga^iBb  niy«fÍB«i>iií!kann,  ol;  niEBkc:  dikt 

^ðrá  áœtrfiMir  ]^fna^:4£tfs|bíiéð]rl  11^^^ 

miBltibiIiaiBlB  inÍBa(haHii|i:VhirgeyáaJ;  éttn  iranrtu 

ttié^  iailllti  1  jáiiulnl.í  iVwm 'morgomikm  ifaalda 

jMiiit  .Uaimy oM /sáCQTÍ  kéáflalanimi.vaa  Tatiann. 

'.il.  li  At  Tdrdy^Hú^  h^ HjálnitariáíiÉi^pa^ 

flMai,  iók  f^ékk HiOm  fyxií  föður  -siimy  •.!>]&  baii 

Jianii(  fá'jsév:  tnéi^!fiokkte..:;.Koiið!iigsi<JKTefcl 

etgi^l'kafaj     Hjálmts&i&iœkit  *fá^il|te  aimi 

IDani|  af'  hiri'  ^nLiVHafifrti  haanv':aam;.|á 

Tiiit,^:  dama  i  Bjöm  i  -sagfiirík^mingci  i!  HíáiAitif 

gálkijtibavinaS'  cki  sáí  fif r  niann  li|;g}a; '  znik> 

ilm  lök'ilstdrap  ok '  Aiirðnligá  starHlígm^í  i  iloð^ 

kápdJ   'Hmitatér  atakkiiáifaámrspMfsVai^liik 

asteltfe  stbttu  uppy  jþrasUli  Hann  ]ág|ri  eigli  af 

síðrí    'ipjálmtér  létv  k|Mria!  við  kainpndiáptit  i 

annat  sinn.     Hann  settist  pá  upp,    okimMliit 

mun  eigi  vera,  senl.jaffer  aý|iial)  laf  petta  si 

konúngssoa  ?    H jálmter, . mœiti ^^  é^i hai  hann 

uþp  standa^  ok  .ina<*niað'aér)   g^im  skal  ek 

þéc  kost  á  I>ri  j  aegir  hanii),  elt  iriLTeinn  öllu 

ráSa^   en  ^ú  aungvi).  :  íHjáhiit&íriitmlti:   'þat 

vinn  ek   eigi  tii   npkknta  nkBnni^  i  «8a  hvst 

haitié  JAÍ  lianii  /mslfii  Því.|kalfe.fá  ctfa, 

an  Hðr&r  kaiti  ak.  :  iiíáimtéa.^akkvlitort 

Hann:  lima.  ^t  eittauá  h^kk^  ok  ^^^nty  Varg^ 

^au  atadda;.;  haabmr  kb^  í  *  :hiig^iliiát.iiún< 

haffi  itijplt4    Hann  gakk  a|itií^  ak'nnltianatkttu 


upf,  frmlU  ok  gak)L  /m^  ip^r,  lot  rí&eimi 
pJiu.!  Hann  segir :  ek  mnn  til  skipa  génga,  en 
l^á  munt  iinila  atjúpu.  J^ína,  ;  Hj^l^r  gekk 
h^^  a^t.lipllizmi)  bann  sá:M^ti(kpu.9tvAíf^nsA, 
4.m<^t^  s^r;  honum  l^i^^t  hiia  ekki/rýjiíiligy.lliin 
yw  þá  ba^ði  l}dt  ok  leiðínlig  yíirJitfi:,  pk^  öfögr 
láftidnu.  Hún  mœlti.:  vel  er  þaitt  Híálmtérl 
9t.  yiS  höfum  fundizt.  Hann  kréðat  þat  eigi 
)fi3ta  kunna.  Hún  segir:  nú  skal  laiúa  Jner 
piiatrion^y  er  pd.  gafst  mér  f  jrir  laungu  i  }>at 
l^gg  ek  á  piky  at.pú  skalt  hvergi  kyrr  jþola^ 
I^yprkíntfK  ni  dag»  fytt  enn  ^ii  sðr  Herröru 
lifiBdÍQgsddttur,  nema  á  ^kipum  (ínum  ok  í 
tJAtdii!  .  Hjálmtér  mœlti:  ekki  skaJtu  fleira  á 
VÚ}^ 'i^ggi^ ,  iþyiiii^pt^  þinn  skal  o]dna  atanda^ 
(in.fat'.Þ<kiurmér  einskis  v^.  at.JtfejjaiieptÍE 
eilid  ]|eaKáiigsdóttnr«  HamaFaV:  háír  standajiúSt 
yi$i^k}pá)ngit}  J^ar  d^ajtu  áfitijga,  ísíaíiimi  fsiti 
á  hvom  hamarinn,  en  fjórif.þrœlar'föðunimína 
skulu  kinda  eld  un^ir.pér^  cfn  við  ekkért  skaltu 
lifai  nema  pat  sem  hrafh^r.  fsira  fiér^  þar  til  ek 
kem  aptr.  Siðaagekk.hAntt  til  ski][Mi;  var  pá 
hryggjum  kippt;  hann  hatii  finun  skip  úr  landi, 
ok  skipuð  völdum  drengjum,  ok  halda  siðan 
hurt;  Fyrstu  máltíð  hað  H] áimtér <  HiirS  at  sitja 
biá  scr^.  Hann  kveðst  J^t  eigi  vilja:  aiasam^ 
an  vil  ek  mat  eiga ,  en  soSa  i  rekkjugólCv  |ami« 
Hjálmter  hað  haQiL  sáðaii    ; 

12.    .Halda  |ueii:  nú  siða.um;  sufnarit,  ok 
varS  peim  gott  til  fjár^  ^n..  íengu  ^  .at^ouKok 


480    'HiALMTEM  dfi  ÖLTERð  SA6A.  *i2X:. 

« 

Morinti*  mftla^  'En  nm  haustit  kómu  þeir  at 
stórulandi^'Þar  varijörðr  xhikill  ok  fjbll  stdr. 
HorSr  ^mserhi::  •  hér  munúm  vér  á  laiidi  sofa. 
H jálmtér  mtelti  í  mdti;  Hörðr  kveðst  ráða  tiija ) 
var  svá  gjertj'voru  tjðldá  landborin.  -  H)á}D> 
tér  ségir:  iHá  skal  irið  {»á  gjöra,  seui  á  skipum 
érú.  Eigi  skal|>at,  segir  Hðrðr.  Hatín  gekk 
út  á  skipih,  ok  bað  menu  gjöra  sik  lystifiga^  ok 
gaf  jþaimlvín  at  drekka;  sinn' gri{»  gaf'henn 
bverjum  peirraj  uréu  ^éir  skjdtt  drukknir. 
Hor9r  tók  'mat  ok  öl,  ök  gekk  á  Janil.  Hjálm- 
térgekk  í*  burt  ^r  tíaldiuu^  er  peir  fotví  sofo- 
aðir^  fram  ijneð  sjjdnum.  Fjallniikit  (ok)  ögna- 
hátt  siÖð  :vi6  sjdibn,  'eh  i  ^miðju  fjallinu  leit 
hann  standii  tröllkouti  istóiískoma:,  'hún 'háfói 
gullofinki  ddik'á  knjáWsirf'ok.-kenMli  $ér  inoS 
gullkamiii.'  ''%rbnar<^VQ]^  niðr  lift  sJNÍmnff  hdn 
tdkhcoidiainm  í  handy  ok  pvbii  -með  Mr'  aitt 
Hjátmtér  kvBð  vísut'     •     '    ?•  •  j* 

-iHvért  erpatbákn^  •       •      '  •   í  í  ' 
'       i  bjargi  sitr,         »:   •• 
..     :  ok  sér^af  konúngs  »  •  *  ? 
i.  ðngva  veit.ek    .   *    l  , 
i    áiáátligri 
,        i  •  aldía  fyrir  jðrð  o&á.  ^ 

Hán  greiddihárit  frá  apgam.-sér^  ofc  varK  reii 
við  orð.hana,.  okikvað.i  ,  ) 

Illa  kveðr  jþú  tíl  mifiy 
.('     '.  .  ^  munttt  .hinn  úngi 

.l«>Sk  g«kk  ai;5k  á  iklpin'i  S.  :vw  C« 


é  •       t 


•  «       t  ' 


I    í       !  ,•.'•'.'-... 


V 


12  K.    Hjalmters  ok  Ölters  saga.   481 

fyrstr  hafSr  á  seiíi 

af  seggjúm  pínum ; 

með  guUofnum  dúki 

má  sjá  hin  hoska  mœr 

f>erra  sína  Ijósa  lokka. 
IUa  er  s'á  dúkr  kominn,    er  pitt  hár  perrar, 
ok  at  |)ínum  glyrnum  gengr,  segir  Hjálmtér, 
ok  kvað: 

pik  mun  snerta 

SnarvendiU  fyrr, 

enn  pú  á,sei8  aHa 

setir  kóngsarfa ; 

hendr  muntu  missa 

ok  hátt  æpa, 

svá  munum  skilja, 

skauð  hitt  aumasta! 
Húnsegijr  hann  margt  orS  tala  svívirSiliga}  vœri 
hitt  .tilhe^rriligra  mannligum  manni,  at  hafa 
aSra  viðleitni  við  únga  stúlku  ok  hreinliga, 
énn  tala  iUa,  pikki  mér  pú  efniligr  maðr,  en 
mér  væri  forvitni  á,  at  prdfa  úngan  mann, 
ok  missa  minn  meyddm,  ok  láta  handtéra  mik 
um  mittit.  Hún  seildist  nú  hendinni  í  brunn- 
inn.  Hjálmtér  brá  sverSinu,  ok  hjö  af  henni 
hendina  í  úlfliSnum.  Hún  rak  upp  skrœk 
mikinn,  ok  leit  í  stúfinn^  ok  mœlti:  lítit 
framaverk  er  petta  einum  ágœtum  koniSngs- 
syni,  at  leynast  at  mér,  en  f»at  hlæiif  mik,  at 

FoRKALDAti  SöGVR  NÓRDR  LAtfDA^  3  BlKDI«    H    11 


482    IfjALMTERS  OK  ÖtVERS  SAGA.      i2  %. 

hefnt  muni  pessa  verks  ^  ok  mun  eigi  lángt  til. 
Uúnkyað: 

.  Víst  g4e8r  mik  eitt^ 

pó  I»ú  vitir  eigiy 

jöfur  hinn  dgndjarfi! 

h vat  um  er  at  vera , 

munu  systr  mínar 

at  ná  gjöra 

útá  herskipum 

alla  menn  pína. 
Hjálmtér  sá  á  sjöinn^  ok  sá  níu  tröllkonur,  svá 
stórar  ok  iUúMigar  at  aungvar  |KÍttist  hann 
's^ð  hafa  peim  líkar;  pær  höfðu  rifit  í  sundr  öll 
skipin,  eh.  drepit  alla  mennina  ok  l)orit  góts 
allt  á  land,  ok  voru  eígi  litlar  í  starfinu;  fieer 
höfðu  heyrt  öll  orS  |)eirra  Hjálmtérs  ok  Ymuý 
pær  hhlvL  svá :  Hergunn,  Hremsai  Nál  okNefja, 
Runa'  okTrana^  Greip  ok  Glyrna,  Margerðr 
hin  níunda,  hún  hafði  krippu  störa,  ok  bar 
hana  hærra  enn  höfuðit.  Hán  hafði  eitt  auga, 
ok  stdð  pat  í  miðju  enni,  ok  var  kella  ekki 
frýnilig  yfirlits  j  hún  gekk  fyrir  peim  systrunii 
hún  hafði  nef  ok  klœr  af  íárni ,  ok  tvær  tennr 
álnar  lángar^  ok  stöðu  fram  úr  kjapti  hennar, 
en  vörin  hin  neðri  tök  niðr  á  brínguna.  pat 
sá  Hjálmtár ,  at  hdn  mundi  mega  gefa  gildaa 
kossy  ef  hún  kynni  svá  fy rir  sik  at  koma  vörinniy 
sem  húa  var  stdr  tíl.  pær  voru  stutt  klæddar, 
píkurnar,  ok  göptu  kjöptunum,  en  skdkuböf- 

1}  RauD,  C. 


r 


12  R     HjALMTERS  OK  ÖlTERS  SA6A.    483 

n^&OL     H)álmtór  hngsaSi^  at  sér   mundi   eigi 
svábúit  duga,  ok   geik  úr  fjallinu,   ok  fyrir   * 
tíalddymar*.       paer  gánga    síðan  at  tjaldinu. 
Hjálmtér  hngsar^    at  hana  má  eigi  yið  f>eim 
ölluqi}  hann  kvaðv&u: 

Vak  pá ,  ölver! 
ef  viltu  víf  sjá, . 
pú  ert  kossmildr 
við  konuT  harla ; 
[hér  býía  pín 
Hundíngs  meyjar'i 
hverf  {>á  vi$  , 
ef  |>&r  hugr  dugir! 

Ölver  kvajS : 

Hvat  skal  kals  petta, 
hvat  ^arftu  mér  bregðai 
kdngr  I  um  kvennsemi^ 
kátr  um  miðnætti  j 
en  hverja  hýsnöppu 
aem  (|>ú)  á  heiðum  iinnr 
viltu  'þhv  i  sinni 
séu  allar'. 


t)  þá  kTað'  Hergiimi  visii  : 
Tólvuai  ek  treysti ,  ikwlmn  tíl  skiílái 

•t  tala  ▼id'  hö£íin0Hf  skimda  gaungu, 

þ6  muniun  yét  Utit  ok  menn  mildingfl 

þat  til  rega  kðria^  Mtkja  á  sei^y  h.  tr.   C* 

^)  keyrd'u ,  hranann  bý jTr  þé»  Hundltagf  meyjn^  C     *)  muHu 
mir   nii  of  Íáar  þikja,  h»  v.  C. 

Hh2 


.* 


484     HjALMTERS  OK  OlVERS  SA€A,       UIL 

Hörðr   mœlti:     stöndum  uþp,     nokkurs  mua 
Hjálmtér  nú  úmvert  pikkja.     Hergunn  k?aj$, 

Heldr  upp  hrömmum: 

hirmáttUy  jöfíir!  lita 
'     hendr  Hergunnar, 

hef  ek.  negl  öskorna, 

rifna  mun  pín  dlpa^ 

efvið,]öfur!  finnumst, 

I>ér  skal  eigi  kyrt  klappa, 

konúngr  hinn  suSrœni! 
Hann  kvað : 

,  Gakk  Iȇ  framar  hdti, 

fyrr  enn  fiú  á  seið  dragir 

pennan  |>jóðkonáng, 

fiú  ert  flagðit  ferligasta  <  j 

ettu  fram  hrömmum^, 

ef  þú  afli  treystiri 

drds  hin  dulrífa ! 

en  ek  mun  dverga  smíði. 
I  pví  komu  peir  út  j  Margerðr  rœðr  pégar  á  Öl- 
ver  9  en  hann  tekr  fast  á  mdti.     Hún  kvað: 

lUaleikr^ú,  ölver! 

eigi  ertu  hœfr  vífum , 
^  má  eigi  fáng  f esta 

á  fylkir  velbornum, 

eggjar  eru  eitr  blatiidnary 

^fr  er  döglíngr^ 

-od^ar  alblóðgir    ■ 

eigi^  munii  vér  sigrást. 

/  ^         » 

^)  hraiuU,  C«     1}  j  árnhrpnuiiuiii ,  C^ 


!•  '      »• 


■  ••    «  4 


if  K;     iBjALVetSLM  OÉ^  ÖLYfiAS  SA6A.     48S 


\r  harðist  við  systrhársjö,  'þæt  yoru  fuU- 
íkVi^Vf.ok  hótin  störar  .skálmir,  hvor  |>eirra, 
0k:  sdtQi'ákaft  at  hQnum..  Hann  varðist  dreng- 
^liga  f  ók  j^ar  kom  .  um  síðir ,  at  hann  drap  papr 
allar,  eilda  var  hann.  f»á  m)ök  móðr.  Hjálmtér 
4.ttir)aajök  harðan  leík  við  Hergunni,  hafði  hún 
yeBXkt  sax  í  hendi ,  ok  varðist  veL  Hann  pöttist 
^Ur^i  i  meiri  manaraun  komit  hafa^  sa*kir 
mjúkleika  hennar,  pví  hvar  sem  hann  hjd  til 
hennar,  kom  jafnan  ét  saxit,  par  til  at  hún 
mœddist^  bárust  pá  sár  á  hana ,  svá  hún  flakti 
qU  í  sundr  af  sárum.  Hún  kallar  ^á  hált  upp, 
ok  kvaiS; 

Hvar  ertu,  Margerðr ! 

mœr  öflugasta, 

vinnr^þú  sigr  h'tinn 

á  siklfngs  liði ; 

hryggr  er  hálflestr', 

en  herðar  brotnar^ 

sterkr  er  stafnblíiy 

stökkva  mun  J^ví  verða. 
pðer  bregða  við  hart^  ok  hleypr  hver,  sem  meira 
mátti  y  ok  stigu  mjök  stdrum ,  en  Hörðr  eptir 
upp  undir  fjallit.  .  Hergunn  snéri  pá  i  mdti 
honum;  hai^n  hjó  til  hennar,  svá  afhraut  höf- 
uðit*  Högg  þú  allra  manna  armastr,  sagði 
Margerðr^  minasystur!  Skamt  mun  þcr  til 
slík%  segir  Hörðrý  hanaslæmdi  til  hennac.með 
syeirðinu,  ok  tdk  hana  sundr  i  miðju  >  veik  bann 

')  halflamiiin  ,   C.  f 


486  HlALHTERS  0&  ÖlTERS  SAeA,  tZ^f^  K. 

aptr  til  ^aldsiiis.  peir  Hjálmtér  ok  ölver  Totu 
komnir  inní  tjaldit,  ok  sváfa.  Hör5r  gekk  til 
sjóar,  ok  safnar  saman  akipviðum ;  ^ar  af  gjorK 
hann  hús  lítit  ok  fagurt,  Jþar  sem  mest  skýldu 
bjðrgin^  |)ángat  bar  hann  mat  ok  öl  ok  öU 
|»eirra  íaung*.  Síðan  gekk  hann  aptr  til  peirra. 
Standa  fieir  fóstbrœðr  upp  sí6aoy  ok  gánga  |>eir 
frammeð  sjdnum.  Hjálmtér  eá  hús  upp  undir 
bjarginu,  'hann  mœlti:  hús  er  þarna.  ílörSr 
svarar:  mun  hún  ekki  par  Hervöri  sem  fá 
}»reyir  eptir?  peir  gánga  i  húsit,  fiar  var  s»ag 
ein«  ok  tafl  á  stóli.  ok  könnur  ok  ker  með.  Hörðr 
gaf  peim  at  drekka,  en  pá  er  pá  varði  sem 
minnst,  gekk  hann  út,  ok  skeldihúsinu  í  lás« 
Hjálmtér  mœlti:  sveikstu  mik  nú,  Hörðr!  ok 
er  íllt  at  eiga  j^rœl  at  einka  vin.  Hann  vildi 
höggva  upp  húsit,  en  sverðit  beit  eigi  heldr ^ 
enn  hann  hyggi  i  stein.  Sátu  peir  ^ar  um  ky rt, 
glaðir  ok  kátir. 

13.  pat  er  frá  Hðr8i  at  segja,  at  hann 
gekk  fram  með  sjdnum,  hann  sá  einn  stein 
störan  í  i)örunni,  ok  gat  í.  Hann  litast  um,  ok 
sér,  hvar  risi  einn  dgnarligr  kom  fram  á  bjarg- 
it^  ok  var  eigi  sveinsligr  yfirlits,  pvf  aungvan 
pdttist  hann  slíkan  séS  haia  sakir  stdrskorins 
^  höf uðs.  Hann  hafði  há  staung  í  hendi^  ok  fram 
úr  flein  tvíeggíaðan',  i^ögra'  álna  lángan,  hann 
tdk  niðr  at  fjorunni^  pá  hann  stdð  á  bjargínu. 
Jötuninn  mælti:    hvar  er  kögrbcrn  pau^    sem 

*JÍ  Þi»8>  C.     i>  tvíángaían,   C. 


16  K.      HlAtMTERS  OK  ÖLTER8  SAOA.    487 

t 
I  ' 

\ 

ijrepit  liafia  dætr  mínar?  gáagi  |)eirnú  frám,  ef 
^irpora,  f^ví'slíkt  eruhinmestu  níðíngsverb, 
avá  ángar  sem  pær  voru ,  pví  sú  var  elzt  sem 
var  12  vetra.  Hér  em  ek  kominn ,  segir  Hör^^, 
ok  drap  ek  f>œr  dætr  |>ínar ,  ok  voru  p«ir 
heldr  n|iklar  fyrir  sér,  en  etvilleita'  trausts 
til  |>ín.  Risinn  mælti:  vel  sé  pér,  vinr!  ok 
vert  vel  kominn,  okfarhíngatl  Hörðr  mælti: 
I»at  get  ek  með  öngvii  mdti,  mb:  faefir  ávalt 
illt  verity  én  nú  batnar  lítit '  um  ,•  síðan  f  vot 
at  ek  fdr  í*  sjðinn  meS  J^eim  föstbræðrum  ^ 
r^tu  heldr  til  mín  staung  pína,  ok  mun  ék 
taka  ^r  í.  Risinn  mælti:  I>at  má  ek  vel 
gjöra,  því  ^u  ein  skip  hafa  hér  komit,  at  ek 
hefi  rekit  flein  i  gegnum  frnuy  ok  dregit  pati 
svá  upp  at  mér,  ok  mun  ek  retta  staungína 
otan  atv  j^r.  Hörðr  tók  f -,  sem  hann  gat.  En 
á  meðan  þeir  höfðu  viðtalazt,  hafði  hann  reyit 
6ik  vi6  steininn  með  kaðli.  Jötutiinn  rikti  á 
mjök  fast.  Hörðr  mælti :  tak  f>ú  á  fastara  ok 
betr,  félagi!  ekki  e'r  ek  a]lléttr.  Jötuninn 
reiddist,  ok  rak  fleininn  niðr  í  bjargit^  ok 
rykkir'svá  fast  til,  at  hann  sökk  í  hamarinn 
allt  at  brtfklinda,  en  Herði  var  við  |ivi  biiit, 
at  hann  mundi  slitna  i  sundr  bein  frá  beini. 
Risinn  mæltí:  pú  ert  I»úngr  jafn  lítiU.  Van- 
hertr  ertu  |)á,  segir  HörSr.  Jöluninn  herðir 
BÍk  jþvi  meir,  ok  brauzt  um,  |>ar  til  at  upplosn- 
ar  steinninn,     sá    sem   Hörðr  hafði  reyrt  sik 

')  haihls  ok,  b.    i;.    C.      »)  a,   C. 


488   HlALttTElð  QK  ÖlYERS  8>eá.  13-14  K. 

vi5,  ok  háí  hann  &á  jðrHSu  eigi  nuniift,.taíi  sex 
faðma  i  i  p^^  slapp  ai  fleininum  ^    en  jötuiiiim 
datt  ábak  aptr,  en  Hörðr  ofan  með  fiteinihum, 
ok  lá  hann  lengi  í  öviti.      En  er  hannrakaaði 
við,  sagði  hann:  miklu  österkari  ertu,  ennek 
imeinti,  jafnstör,  ok  kannt  lítit,  er^ti  kepir  mér 
eigi  upp  á  bjargit  j  hafðu  mín  ráS,  ók  gakjc  niðr 
i  tdna  í  bjargit^  ok  lút  vel  áfranl^   ok  teig  þik 
6em  mest.     Risinn  l&t  at  j^ssu  giima$t/  jOk  ferr 
ofan  í  tdna^  ok  teigir  hálsinu)  en:rittirstaung*^ 
ina  ofan  fyrir.        Hörðr  tók  í  staungina  |    ok 
kipti  rí.sanum  ofán  fyrir  bjargit^  svá'brotnaði 
í  bonum  hvert  bein,   en  Hörðr  leystisik,   ok 
rann  J^egar  uppbjargit,  okkomat  hellic  atör- 
um,  f>ar  var  Yma  fyrir ;  ok  iéll  Ul  föta  honum; 
hann  gaf  henni  líf .      par  var  hann  um  vetrinn 
í  hellirnum.      par  var  ndg  guU  ok  sil&' ,  er 
jötuninn  hafði  átt.      En  at  vori  komanda,   tók 
hann |>ar  hríng  mœtanok  skikkju  ok  sjöð  störaa 
með  guUi.      Ymu  gaf  hann  hellirinn  ok  góxs 
allt.     Hún  bað  hann  nefna  sik,  ef  hann  pyrfti 
liðs  við.     Hörðr  gekk  þaðan,  ok  lauk  upp  hús- 
Inuj  Hjálmtér  varð  honum  feginn.     Eligihafði 
hann  munat  til  Hervarar  á  ^eim  vetri.     Skip 
hafði  Hör9r  gjört  |>eim  um  vetrinný   peir  létu 
{»á  í  haf ,  skipit  fdr  jafnhart  í  mdti  vindi  sem 
undan. 

14.     Um  haustit  komu  peiratlandi  stdru. 
Hjálmtér    mœlti :    hér   vil    ek    á  land  gánga* 

*^)  ok  klæc^i  ^ó&y  6,  V,  C, 


14  R.    JIjAi/iirraiis.Oic  Öltbrs  saoa,.  í|69 

Hör8r  kvaS  svá  vera  skyldi,  ^pér  láu  {)€ir 
hállir  stdrar;  Ujélinthi  maAú:  |ietta  munu 
vera  hallir  Hundtegja  Ironúngs.  .  .pú  segir 
satt,  segir  Hör5n  j|)«ir  g.engu  .tiþfr  at  höll- 
inni}  hún  var  g^'óf,  méð.steinunii  ;  í  einum 
staS  sáu  ]^eir  hús:  eitt  gjört' með^  rakiða  guUi. 
Hjálmtér  segir :  pctta  mun  veratiiríi  HerVarar^. 
Hörðr  kvaS  svá.  verá'  mundi.  peir  gengu 
undir  turninn;  par  sáu  ^eir  sitja  mey  svá 
væna,  at  aungva  höfðu  peir  slifea  séö,  hár 
hei^nar  var  gulli  Ifkt,  eh  ásjánen  hvít  sem 
snjör,  en  holdit  var  skært  sem  lilje,  augun 
fögur  sem  karbúnkulus,  en  kianr*  líka  sem 
rdsa.    Hörðr  gekk  at  faenni,  ok  kvað-  visu : 

Hver  ertu  prifn^ist  fljóða^ 

hýrlunduð  með  kinn  fagra^  . 

ok  Ijdsgult  lokka  frdn ; 

ekkert  vífa 

ek  leit  hæverskligra      » 

[fœdt  við  foldar  fröm*.  . 
Hún  kvað" 

Hervör  ek  heiti, 
:    Hundingja  ddttir, 

minn  fQftur  röskvan 

ef  þú  réðir  lítaf 

Hf 'pitt  ári/dvöl  .     i  j 

J)á  láta.niundir, 

ef  |>ú  geng^r  - 

gegn  döglíngi. 

')  Herborgar,  C^     *)  fytir  jöríT  ofan,    C, 


490  Hjalmters  or  Ölvbrs  saga.    m  k« 

Ok  enn  kvafi  hún: 

Allt  ferr  eptir  einu 

er  marg^  vita.  frœgra 

Teita  vinum  listír 

[ok  val  á  tafni  fttðiiv ; 

fyrr  skyldir  (ú  hánga 

á  háum  gálga, 

enn  i  glaum  tíum'^ 

gaktu  eigi  framar  höti ! 
Hjörðr  mœlti: 

Hinn  hyggjustóri : 

pvi  hrekr  "þú  mik 

Herrör  {  orðum } 

vœri  heldr  nœrs 

vlfi  skœru^y 

at  vera  hoskum  dreng 

hoU  í  ráðum. 
HörSr  mœlti  pá  til  Hjálmtirs:  msíiry  muntu 
sýna  li8t  |)íaa  við  Hervöru,  ok  blíðka  hana 
{  orðum"  pínum.  HÖrSr  fékk  honum  gripi 
|iá,  sem  hann  tók  úr  hellirnum,  ok  segir, 
hann  skyldi  fá  henni  pá.  Hjálmtérfœrhenni 
öll  pessi  gersemi)  en  hún  varð  glöð  við,  ok 
(akkar  honum  forkunnar  vel,  ok  kveðst  hon- 
um  dugnað  veita  skyldu^  ok  segir  hon* 
um  frá  mörguy  hvernin  j^ár  var  háttr  á 
einu  ok  öðruf  hjá  föSur  hennar,  ok  öUum 
vandræðum  sem  par  vœri  at  forðast.     pegar 

*)  af  NiitíU  fólki,  (íiaiui  P),  c;  P.  *)  Ugum,  C.      ^)  v.  .'  C 
*)  aksrra,  C.     ^)  Miu  þn  var  veA,  h.  v.   C. 


14  H     HliULMTS&ð  OK  ÖlTERS  SA6A«    491 

faMr  minnyeit^'segirhún^  at^úhefir  mikfundit, 
pá  vill  hann  pik  feigan,  pví  hanu  verðr  alls  vía 
af  fýtonsanda  innblæstri ;  en  hún  kvetst  honum 
ráð  leggja  mundu,  sem  hún  kynni,  én  nú  skaltu 
senn^  segir  hún^  g&nga  fyf  ii*  föður  minn  djarfliga, 
ok  kveð}a  hann  kurteisligaj  hann  mun  taka 
f>ér  vel  ok  8pyr]a|>ik  margs^  en  |>ú  skalt  vel  ofe 
vitrliga  drleysa.  RálSgjafa  á  hann  mjök  sttfran 
ok  illúðligan,  er  Hástigi  heitir,  hann  er  síót 
sem  risi,  en  máttugr  sem  tröll,  hann  veit  allar 
T&i^f^óTÍir koaúngsins ;  hann  er  svartr  sem  jörS, 
með  hárlausan  haus  ok  glitrauð  augu,  fúll  ok 
fláráSr }  ekki  er  Hástigi  betri  át  reyna,  ennhann 
er  at  yfirlitum.     Hiin  kvaS  vísu : 

I  höU  skaltu  gánga) 

ok  hilmirlúta, 

ok  kveðja  kurteisliga 

konúng  hinn  störráða } 

láttu  eigi  œSru 

á  'þhr  finna, 

f  ótt  pú  1  höU  lítir 

háa  stdrgarpa. 
Bið   pA   konáng    vet*irviétar,   en  hann    mun 
svara  ^hty   sem  hann    vill.     En   er   f>ú  hefir 
mœlt,  sem  pér  líkar,  pá  gaktutil  bekkjarhirö- 
manna,  ok  vert  eigi  féspar! 
Hún  kvað  vísu: 

Gef  fá  au6,  jöfur! 

ef  ^ú  ör  {likkist, 

r 

^áðu  gull  gumnar, 


'. 


492    H^ALMTBES  OK  QlVEAS  S4á^;       14  K. 

ok  gjorast  ^ht  ^el  holUr  ^  . 

en  ef  maSr  m«taa$t|        , 

við  mildíngs  Muf 

sýn  leiðum  |»itt  lyndii 

ok  láttu  ha^n  sneipu  hjjdta; 
Hjálnjtér  gekk  til  félaga  sinna,  ok,  sí S^n  til  hall- 
9X9  ok  gánga  inn.    Hörðr  dvaldist  eptir  í  hallar 
dyrufflj     en     'þeit    geagu    fyrir    kopiiínginn. 
H}41mtér  kvað  visu :  ' 

Heill  sittu,  Hundíngi! 

hef  ek  aungvan  J>ér 

æðra  hitt 

undir  heims  skauti  ^ 

ferr  pín  frægS 

um  fégjafir, 

pví  kom  ek  híngat 

hilmis  at  vitja. 
Kondngr  t^k  kveJíj^  h^ns,  ok  kvað  vísu: 

Hverr  er  sá  kominn 

úr  Mannheimumy 
iSngr  at  aldri,. 
oss  at  kveðja? 
berr  fii,  hinn  úngi ! 
örnfrán^  augu, 
mun  ek  við  brogðum 
búast  mega. 
Hjálmtér  kvað: 

Hjálmtér  ek  hertí, 
hirði  ek  fátt  segja 

*)  ðm  framar,  P. 


14  It*   HjAXMTKRS  -OK  ÖtVERS  SA6A4      403 

fylkir  framvíðum 
á  fyrsto  kveldi; 
hirði'  ek  ei  hvarfla 
á  hallargólfiy 
,  seg  mér  til  sœtis! 
sonr  er  ek  grams  Ynga. 

•  w 

Konúngr  mælti:    frétta  muh   ek  fleira  'jj^urfa 
áir,  ok  kvað  vísu: 

Hverr  er  sá  hoski 

er  hjálm  ok  gjörÖ  stýrir,  . 

sterkr  ok  stdrmannligr 

stendr  |>ér  á  hlið  aðra? 

gloggra  máitu  greina  mér 

f rá  görpum  f>ínum 

j)á  veit  ek  gji^r,' 
•     hvar  gestum  skal  skipa.  '. 

Hjálmtér    kvað:  ..... 

ölver  hann  heitir, 
'    ^er  aldrei  hræSist 

eld  né  eggjar  ' 

eðr  hergengi;  •     , 

horinn  sem  buSlúágr 

{>eir  beztir  eru, 

icnœtri  enn  mildíngar', 

minn  er  fdstbróíir. 
Ýél  er  frá  manni  sagt,  segir  konúngr,  ok  kvá8- 
vísu : 

.       .  ...  .....  N-  •        •       • 

^        Hvérr  er  sá   gaur, 
sem  í  gáttúm  stendr, 

^)  vil,  C.     ^;  mildúiigr,  B,  C.  '  ^,     -  -^ 


494   HlAUf TSRS  OK  ÖlT£R8  8A6A.     14  K. 

ok  TÍs  röskliga 
yVS'  rdtakylfu; 
gnapir  með  hettu , 
ok  hyggr  at  gumna  meagi^ 
lítt  er  skúmr  sá 
at  skapi  mínu. 
Hjálmtir  kvað  vísu: 

Hörðr  hann  heitir 
hefir  fátt  prýði| 
velr  nm  vopii  sjaldani 
vill  ei  skart  t»iggjaf 
Öldúnga  einnin 
ekki  hrœðist 
maSr  mjök  snarligr, 
met  ek  hann  mikils. 

« 

Xonúngr  kvað  visn: 

Lltt  honum  sœmir 

hjá  seggja  liíi, 

Jieim  er  í  guðvefumy 

gloa  allir  j 
siti  hann  yzt 

af  seggxum  mínumj 

skal  honum  veita  vel 

með  vorum  ^egnum. 
Eigi  munu  jþér  pví  ráða,  segir  Hjálmtér,  ok 
munum  vér  annatbvort  sitja  allir^  eða  enginn 
vor.  Slíkt  eru  mikil  undr,  segir  konúngr. 
Hjálmtér  bað  konúng  yeturvistar.  Kpqúhgr  segir 
peim-til  reiðu  drykk  ok  vij^t :.  en  til  muntu  vinna 
litit  prekverk}  horn  tvö    skaitu  aækja  á  kálf 


14K*       HjALMTEAS  OK  ÖLTERd  sAeA*   495 

I 

imna,  vil  ek  af  peim  drekka  átta  dag  jdlay  ella 
xnuntu  missa  lífiL  pettcr  á  mikils  at  kosta, 
aegir  H^álmt^,  eða  hvert  á  |»essa  kálfs  at  leita? 
,Seg8uÞ^r  pat  sjálfr,  segir  konúngri  Hjálmtir 
mælti:  herral  skipa  oss  fyrst  sæú.  Konúngr 
segir  svá  skyldi  vera,  ok  kvað  vísu  » 

Harðr  muntu  heima^ 

f>ú  hyggst  öllu  ráöft 

oss  f  fajá 

f  höUum  vorum; 

hefir  |iú  brahd  hvassan, 

brynju  ok  híálm  vœnan 

ok  fofnisbýn^  atira^ 

en  set  j^ik  aptr  af  pvL 

H jálmt^r  kvað : 

Ungr  var  ek  heima^ 

ok  öUu  skipaiii 

skatna  liði 

at  skapi  mínu; 

gegndi  jþat  f uUvel 

fylkis  sveinum^ 

brögnum  vel  bornum, 

ok  buðlúngsUM. 
Konúngr  leit  til  Hástiga,  ok  kva5  visu: 

Statt  upp^  Hástigi ! 

ok  gef  rdm  gestum, 

furðu  farmöðum 

ok  frekum  í  rœðuj 

mik  hafa  ei  öðlíngjar 

áðr  heim  sdttaui 


496  Hjalmters  ok  Öltcrs  saoa.     14  k. 

peir  mér  sýnzt  hafa 

meS  svinnra  bragði.  ^ 
Hástigi  leit    til  konúngs   mjðk   dhýrliga^  ok 
kvað  vísu : 

Hafir  {)d  fytr  úr  sœti 

mér  eigi  boðit  « 

upp    atv  standa 

fy rir  dkunnum } 

en  feigð  mun  vondslig 

vísir  granda, 

hánga  skyldu  hinir 

á  hinii   hœsta  gálga  9 

'heir  munu  þik.  svíkja, 

J)at  segi  ek  fyrir  g)örla. 
Konúngr  leit  tií  hans  reiðugliga^  ok  kvað  visu : 

Ertu'  illr  gestum  ? 

opt  hefír  ]þú  hölda, 

J>á  mik  heimsdttu 

tilheljar  fœrðá; 

gakk  á  bekk  annan^ 

garpr  meinhugaðr, 

hnýttr  hinn  harðleiti! 

hraðr^  á  borð  annat. 
Hástigi  stdð  upp,  ok  gekk  um  fivera  hölHna, 
ok  settistniðr.  Hjálmtér  gekk  til  sœtis,  ok  purf ti 
tveggja  manna  rúm,  en  ölver  Þriggja ;  Hörðr 
var  jafnmikill,  sem  peir  báðir  föstbræðr^  var 
^'þeim'þó  sœtit  ndg>  sem  Hástigi  hafði  áðr  isetit. 
Litlu  síðar  tekr  Hörðr  sjd6  fuUan  með  gull,  ok 

»)  £i  •rtu,  C.     »J  er,  b.  v.  C. 


14  K.     HjALMTERS  OK  ÖlTERS  fiAGA,    497 

I 

gefr  til  beggja  handa ;  ok  er  hann  haföi  öU- 
um  gefit  í  höUinni  nema  Hástigay  var  gull* 
hringr  einn  eptir.  Hann  gaut  augum  til 
hríngsins.  Horðr  sá  pat,  ok  rétti  at  honum^ 
en  hann  aeildist  i  mdti.  Hör5r  stakk  tr&  i 
hrínginn,  ok  pat  sama  kefli  isetti  Hörðr  fram* 
an  á  tennr  Hástiga,  en  hann  sá  óglöggt  til, 
jþvi  sölin  skein  á  glúggana  ^  en  keflit  kemr  á 
tennr  Hástiga,  srá  hann  dettr  j^egar  á  bak 
aptr  með  allmiklumhljóðum,  ok  hnúskar  óhægi* 
liga^  höföinu,  en  sessnnautar  hans  hldu  at  hon«> 
um,  [en  hann*  rumdi  &8t;  um  8Í5ir  raknar 
hann  viðS  skýtr  hann  augunum^^  ok  maslti: 
aleginn  var  ek,  sveinar!  'péir  báðu  hann  jþegja. 
í  pvi  réttir  Hörðr  at  honum  hringum  i  ann- 
at  sinn,  en  hann  tdk  þá  við  hrfngnum^  ok 
géymdi.  Hörðr  mœlti:  opt  hefir  hundr,  (at 
hafna  sessunautar.  peir  sögðu  um  Hástiga : 
makliga  var  qú  leikin  manniýlan.  Konúngr 
skipar  ^iip  eitt  lopthús  vs&nt ,  at  sofa  i  Kon* 
i&ngr  spyrr  Hjálmtér  margs,  en  hann  leysti  vel 
úr  öllu ,  {>vi  Hörðr  hafði  frætt  hann  á  mörgum 
hlutum ,  pvi  hann  kunni  af  öllum  löndum  at 
segja.  Jafnan  var  Hjálmtér  i  skemmu  konúngs* 
ddttur^  ok  tefldi  við  hana;  hún  var  öllum 
kvennmannligum  listum  prýdd  j  hún  kunni  ok 
allar  st)omulistir  ok  steinaijþrdttir. 

>)  óhagliga,  C,  P.     ^)  tt  Lanii  skar   allólagliga  hðfd'ínii  ok^ 
C*     ^}  er  Terr  my  6.  v.  C,     ^)  en  aker  grefnmar,  b*  v.  C. 

Foil«rA&PAA  850VRN0ADRIfASDA|  S  BlMDI*        I    ^ 


/ 


498    HjALjMTERS  OK  OlVEILS  SAGA.      15  R. 

15.  pat  var  einn  dag^  at  Hjálmtér  sat 
nær'konúngsdóttuí',  ok  tefldi  vi5  hana.  Her- 
vör  spurði  Hjálmtér,  hvat  hann  ætti  til  vetr- 
vi5tar,at  vinna.  Hann  kvaðst  éiga  at  sækja 
kálf  einn.  Hvort  áttir  púþann  at  sækja?  seg- 
ir  hún.  Konúngr  vildi  mér  |>ar  aungva  grein 
á  gjörai  segir  hann.  Enginn  kálfr  er  þettai 
segir  hún,  beldr  er  pat  gamall  uxi,  nírsBÍr  at 
ðldri  I  faann  etr  f énað ,  en  drepr  memi  ok 
hesta,  pv(  hann  er  hverju  dýri  grimmari; 
hann  hefir  drepit  alla  fiá  menn^  sem  -ejptir 
honum  hafa  farit,  ok  föður  minn.hafa  be6it 

.  vetrvistar.  pat  er  bitt  mesta  bldtnaut,  ok 
fæðist  mesl^  á  mannaholdi}  hljdS  hefir  hann 
hvellt  ok  digurt,  svá  eiiginn  maðr  stenztj  J>at 
er  í  einum  garði,  háum  ok  sterkum^  midt  hér 
á  landinu^  hann  má  éigi  laus  vera^  ]^vi  þá 
brýtr  hann   niðr  borgir  ok  kastala,  ok  vinnr 

.  mikinn  skaða  á  mönnum  ok  fénaði;  öll  kvik- 
indi^  era  hrædd  við  J^étia  arma  náut.  pau 
lintu  telmu)  ok  gekk  Hjálmtér  heim  í  lopt 
sitt,  ok  sagði  peim  kompánum  sínum,  hvat 
konúngsdöttir  hafði  honum  sagt ;  leið  sv&  vetr' 
inn  fram  til.  jdla.  En  tveim  ndttum  fyrir 
hinn  fyrsta  jdladag  stdð  HÖrðr  upp  úr  sæng 
sinni)  sVá  at  þeir  fdfltbræðr  vissu  ekki-  til. 
Hann  tdk  sax  Ölvérs,  ok  gekk  útsiðan^  ok  til 
skdgar,  parsem  stdrar  brautir  lágúj  gékkhátin 
svá  lengi  um  ndttinai  ]þar  til  at  brautirnar 
kvísluðusi    Hann  húgsar  mjök  un  MWi  htgf 


15 1:   Hjalmters  ok  Ölters  saga.    499 

hvemm  gánga  xxiandi;  reikar  hann  forntroS- 
inn  götustig  f  |>ykkva  mörk,  ok  eigi  fyrr 
léttandi,  eun  hann  kemr  fram  á  annes  eitt< 
fagurt  yfirlits;  hann  sár  par  garð  háan,  gjöriSan 
með  múrsteina^;  |)ángat  gengr  hann,  ok  hefir 
kylfu  12  álna  lánga  með  stdrum  jgöddum  ok 
laungum  ok  ileinn  fram  úrý  hann  seildist  upp 
jahihátt  garðinum  með  henni;  hann  gengr 
með  garðinum  nokkra  stund,  ok  herr  allsta^ar 
jafnhátt.  Hann  sér,  at  eigi  muni  svá  búit 
standa  itiega,  pví  tekr  hann  kaðal^  ok  bindr 
um  einn  stein  stdran,  ok  kast-ar  inn  yfir  garð- 
inn,  ok  les  sik  svá  upp  á  garðinnj  en  uxinn 
lá  á  vellinum  fyrir  innan,  ok  hafði  snúit  um 
allri  jörðinni,  hann  hrýtr  ok  sefr  ok  sníðir^ 
illa,  6vá  tíörðr  pdttist  eigi  vita,  nœrennhann 
mundi  hrjóta  inn  at  garðinum  fyrir  nasalát- 
um  gradda^,  ok  sá,  at  pat  mundi  margan  liáfa 
til  bana  leitt ;  J>ví  leysir  hann  steininn  úr  fest- 
inni,  ok  fleygir  honum  á  stað,  ok  kom  hann 
á  síðu  nautsins.  Hann  vaknar  við  með  œsla- 
láium,  spríngandi  J>egar  á  s<tað9  ok  skundar 
alla  vega,  ok  dregr  veðrit  af  manninum,  ok 
hleypr  at  garðinum,  par  sem  Hörðr  var  fvrir; 
hann  vill  eigi  lengr  bíða,  ok  reiðir  upp  gadda- 
kylfuna,  ok  rekr  í  hausinn  á  bola,  sva  at  allir 
sukku  gaddarnir,  en  hann  hristist  við,  ok  skekr 
hðfuðit,    ok  lét  dlmliga,    svá   at  Hörðr  misti 

")  TÍtl  ok,  C.    .*)  ítriarir,  C.  "   ÍJ  griddí,   C. 

Ii2 


500  Hjalmters  ok  Ölyers  SAGA.  .  15  K, 

kylfuna,  ok  hraot  hún  lángt  á  vöUinn,  en 
uxinn  skopar  nú  skelS  at  garðinum ,  ok  flensar 
lúngunni  eptit:  Hörði,  ok  drd  hannatsár;  hann 
f ær  eigi  annat  ráS ,  enn  hann  kastar  sér  flötum 
ofau  á  milli  hornanna  á  uxanum,  ok  spenti 
hönduniím  niðr  um  hálsinn,  en  boli  brauzt 
um  fast,  heimskliga  hlaupandi  aptr  ak  fram 
um  garSinn  með  hræi^iligum  hljdðum,  berjaudi 
fötunum,  ok  hristandi  hausinn;  vissi  Hörðr  at 
pát  mundi  sinn  bani ,  ef  hann  ditti  ofan ;  verðr 
f>at  um  siðir,  at  boli  m^ddistaf  miklu  umfángi 
ok  bldðrás  j  hann  hleypr  at  garðinum  með  ill- 
um  látum ;  ok  kemr  upp  framfdtunuro  á  garð^ 
inn.  í  ^ví  leggr  Hörðr  með  saxinu  undir  bdg- 
inn  j  svá  at  f  hjartanu  stdð ;  brauzt  uxinn  um, 
par  til  hann  dd ,  ok  haf ði  hann  |>á  brotit  mikit 
hlið  á  garðinn  í  sínum  f jörbrotum.  Hörðr  fld 
uxann  með  öllum  leðrumi  ok  fylgðu  homin 
húðinni.  Hörðr  leggr  hana  á  bak  s2r,  ok  bar 
heim,  ok  fleygir  henni  niðr  fyrii:  loptsdyrnar. 
Hjálmtér  vaknar  viS  dýnkinni  oksprettr  á  fœtr  ; 
í  |>ví  kom  Hörðr  inn,  ok  varð  Hjálmtér  honum 
allshugar  feginn.  Hörðr  var  heldr  skapstyggr, 
ok  bað  Hjálmtér  útgánga.  Hann  gjörir  svá,  ok 
sér  húðina.  Hörðr  mælti:  taktu  upp  húðina, 
pví  pú  fiikkist  vera  sterkr  ndg.  Hjálmtér  tdk 
til  húðarinnar .  af  öUu  sínu  afli,  ok  gat  hvergi 
hrœrt  hana  úr  staS.  Hörðr  segir,  at  hann 
mundi  í  fram  krdka  leggja  f»urfa.  ef  dugaskyldi. 
Hjálmtér  segír,   fram  vera  komin  sín  mesta 


15-16  K*  Hjalmters  ok  Ölvers  saga.  501 

aflraun.  Pat  mœli  ek  nú  um,  segir  tíörðr, 
at  |»ú  takir  við  afli  okkar  Ölvers  beggja,  nema 
úr  minnstum  ííngrum  okkrum,  {>á  |>ú  gengr  - 
fyrir  konúnginn  í  dag,  ok  hann  sitr  yCr  sín- 
um  borSum,  ok  berr  inn  húðina  á  Idfa  f>ín- 
um.  petta  verSr  svá,  sem  Horðr  mælti :  gengr 
Hjálmtér  fyrir  konúnginn;  ok  voru  allir  í  höll- 
inni  við  hann  hrœddirj  hann  kastar  húðinni 
uppá  borðit  fyrir  konúng  svá  hart,  at  I»at 
brotnar  {  sundr  i  tvá  hluti,  ok  gekk  i  burt 
sföan.  Tdkufteir  aptr  afl  sitt,  Hörðr  okölver. 
Konúngr  bað  Hástiga  bera  á  burt  húðiná, 
en  hann  tók  sjálfr  af  hornin.  Hástiga  gjörði 
svá,  ok  veitti  honum  hitt  versta,  ok  gekk  mjök 
hokinn  í  knjáliðum;  var  tekit  borð  annat. 
peir  fdstbrœðr  gengu  báðir  í  höllina,  ok  var 
veízla  hin  bezta,  ok  drukku  allir  af  horn- 
unum  um  jdlin. 

16.  Einn  dag  spyrr  konúngr  Fljálmtér, 
hvort  hann  vill  aungva  skemtan  hafaj  hann 
bað  konúng  ráða.  pá  muntu  glíma  við  pilt 
minn  á  morgun,  segir  konúngr.  Hjálmtölr  , 
bað  hann  gjöra,  setn  hann  vildi.  En  at  morgni 
dags  standa  |>eir  upp  kompánar,  ok  gánga 
fyrir  konúng.  pá  var  fram  leiddr  Blámaðr 
furðuliga  stór,  svartr  ok  digr^  sem  naut;  at 
öllu  var  hann  ámátligr.  Konungr  maélti :  hér 
er  nú  kominn  piltrinn,  Hj'álmtér!  Hörðr  fiágðl: 
við  penna  svein  skal  ek  glíma ,  pvíat  vér  höf- 

■)   þunnig  C;   dríúgr^  /iin. 


502   Hjalmtejis  okÖlvers  SAGA.  16-17  K. 

um  eina  narnböt  bá5ir^  at  yiS  erum  ]^rælar. 
Ekki  fdr  HörSr  af  loSkápu  sinni.  SíSan  ráS- 
ast  peir  á  með  stórum  fángbrögðum  ok  börS- 
um  bnykkíngum,  er  bvorr  veitti  öðrum.með 
bnefaböggum  ok  kinnskotum,  kldri  ok  kreist* 
íngum;  gekk  jþetta  lengi  dags.  pdttist  kon- 
úngr  ok  peir  sem  i  böllinni  voru  aungvan  at- 
gáng  slíkan  séð  bafa.  Stdlpi  einn  lágr  stdð  í 
höllinni;  pángat  bar  BlámaSrina  Hörð,  en 
hann  snérist  við  glímumannliga ,  ok  faer  neðri- 
tökin.  Yið  J^essu  sá  Blámaðrinn  ekkí,  bann 
preif  bann  upp  á  bríngu  sína^  ok  brá  honum 
magabragð,  ok  rak  bann  ni5r  á  stdlpann'i  svá 
bart  at  bryggrinn  brotnaði,  en  Blámaðrinn 
öskraði  ekki  vel,  lét  tlörðr  fylgja  kné  kviði 
með  fúlmannligum  kverkatökum^  ok  kreisti 
hann  til  dauðs.  Við  petta  varð  konúngr  mjök 
reiðr,  en  allir  aðrir  J^ökkuðu  Herði.  Var  hinn 
4auði  útdreginn.  Konúngr  segir:  mikinn 
skaða  hefir  |>ú  mér  gjört  ok  minu  riki  i  dráiÁ 
pessa  mannsy  pví  skulum  við  toga  geitstðku* 
um  eld  hér  i  böllinni  á  morgun,  ella  sá  sem 
«k  skipa  til.  pér  munuð  ráða  vilja,  berra! 
segir  Hörðr,  pvi  mér  líkar  hverr  sem  er. 

17.  Um  morguninn  eptir  árla  gengupeir 
til.ballar;  ^ar  var  gjört  bál  mikit.  Litlu  si6- 
ar,keipr  konungr  pk  mælti:  Hástiga  fœ  ek  til| 
at  stíma  við.pik,  Hörðr !  Vel  er  |>at,  segir 
bann,  at  við  skulum  reyna  skinndráttinn ,  ok 

9)  8tobb«num,    C.     ^}  geiti,  C« 


.17  X-      Hl ALHTEirS  0%  ÖlTERS  8A6A.    503 

lMÍ{»tkta,  Hástigil  segir  Hörðr.  Hanh  fór 
<af  glluoi  síaum  kláíuxn,  m  ekki  for  Hörðv 
af  loðkápu.siimi.^  peim  var  fenginn  i  faendr 
>y6i&r  alUtei:^  $  koma  |>á  í  ái  ök  stör  ok  miklr 
ar  sviptíngaty  ok  voru  uppi  á  peim  ýinsir 
endar^  kiptu  {>eir  snart  i  sundr  sverSinum  i 
milU  sin,  bað  konúngr  at  sœkja  uxahúðina 
ok  fá  Igeim.  Tdku  peir  pá  á  með  öllu  afli 
0k  voru  hnyUíngar  ramligár ,  sv&  ýmsum  var 
búitat  hrjíótafram  á  bálit^  var  Hástigi  sterk- 
ari,  en  Hörðr  heppnari  ok  mjúkari.  Konúngr 
mœlti :  litt  er  átekit,  Hástigi ,  er  ^ú  Isetr  barn 
{>etta  svá  lengi  streitast  á  mdti  {^ér'.  pat  mun 
I9)gi  lengi  vera  ^  segir  Hástigi ,  ef  ek  herði  mik 
tíí  f uUs.  En  á  meðan  |>eir  töluiSust  við  9  kon- 
lingr.okHástigi,  tdk  H jdlmtér  sveriiit  ok  saxit, 
ok  stakk  niðr  fyrir  fætr  Herði ,  ok  sá  þit  eng* 
inn,  pvi  loðkápan  skútti  fram  yfir.  Hástigi 
idk  "þi  í  SV&  fast,  at  Herði  var  eigi  annát  búit, 
enn  bann  mundi  tumba  fram  á  eldinn  j  pdttist 
Höxðr  aldrei  í  pvílikar  bnippíngar  komit  hafa, 
irar  sv&  átekit  af  báðum,  at  öllum  i  höllinni 
'þótú  mikil  undr  gegna,  at  fieir  voru  eigi  af 
mœði  aprúngniri  ok  hvat  fieir  |þola  af  ainum 
mikla  atgángi  ok  aterkum  átökum.  Hör5r  seg- 
ir  |>á  til  Háatiga:  bústu  nú  við^  f>vi  ek  mun  nú 
bficða  mik^  ok  skaltueigi  lengi  lifa.  Svá  mun 
ek  gjöra,  segir  Hástigí.  Hörðr  tók  pá  til  með 
ollu  'Afli  9  ok  kipti  Hástiga  f ram  á  bálit  j    ok 

*)   ok  eigi  han^rtí  enu  iippris,   b,  v,    C»    .        ^  « 


504  HlALMTBlS  OK  ÖlTBRS  8AeA»  17-ffi  K. 

fleig^  hdtinm  o&ná  hanoi  ok  Ujöp  sjálfir  o&n 
ábakit  á  honum,  ok  gekk  síðan  til  bekkjar.  Koa- 
úngr  bað  taka  manninn  af  eldinum.  Hástigi 
var  mjök  brunninn.  Konúngr  var  rei&r  mjök, 
en  InStti  sír  pö  mikit  at  kenna. 

18»     Um  kveldit  gekk  k^múngr  saemma 
til  fiœngr,  ok  voru  slökt  Ijds  öU  ok  eldr  í  borg- 
inni.     Hjálmtér  kveSst  til  sœngr  vilja;   Hðrðr 
brá  Snarvendli  j    ok  lýsti  af  honum  sem  IjósL 
Gengu  I>eir  i  loptit  9  ok  sáu  umbúníng  nýkom- 
inn  i<  ssengina.      pat  var  stokkr  ok  sverðsegg 
bitrlig  y  einn  mjrfr  strengr  var  i  endanum-  stoks* 
ins*    Hörðr  mælti:  ekki  skulum  vh^  nifirleggj* 
ast,  þvi  sá  hefir  œtlat  oss  bráðan  ti^a,  sem 
hér  heíir  up^ibúit*     peir  lögðust  niðr  i  ^^^  ^^ 
sofnuSu  peir  skjótt,  en  Hörðr  hraut  fast,  Hk  let 
sem  hann  svœfi.      Litlu  siðar  heyrði  hanij^  ^^ 
xnaðr  gekk  úti  hjá  loptinu  j  ok  ^reif  i  stréPg* 
inn  j  ok  kipti  niðr  stokknum,  ok  tók  sverðse^' 
in  i  sun4r  öll  sængrklæðin.     peir  brutust  u? 
mikiliga.     par  næst  var  f  jölum  úrkipt^  ok  kon 
inn  höfuð  mjök  störskorit  ^  sá  þrífr  i  sængina 
pá  höggr  Hörðr  pann-i  sundr  i  miðju,  ok  dettr 
út  hvorutveggju  hlutrinni    leggjast  jþeir  niðr. 
£n  um  morguninn  var  konúngi  sagt,  at  Há^* 
stigl  var  dauðr  fy rir  svik  jþau ,  sem  hann  hafði] 
gjört  við  Hjálmtéri  gaf  konúngr  ser  fátt  umi' 
leiS  svá  vetrinn.  \, 

19.     En  er  prjár  nœtr  voru  til  sumars ,  pá 

I)  yfi/,  C. 


>á 


.é9>Ki '  HiAuiTsa»ótK  Ölyers  saga.  ð05 

lniili  Hfálmtðx^  Hervttru.  Hun  znœlti  T  muntu 
nokkut  vera  leBgrhjá  föður  mínum?  nei,  ^eg^ 
XP'tífáltolíir.  Hún  sagðii  i  kveld  skaltu  gánga 
{jrir  h^úti^  ok  pakki^  henum  vetrvistiha  y  pyfat 
lunm  séfr  6  dœgr  :fyrir  sumar,  ok  verðr  ]þá  alls 
vísf  jðrSu  ok  á,  ok  ekki  má  honum  'þá  neitt 
dvarrkúm'a;  vil  ekat^Úsiglir  á  hurt  á  morg- 
'vín'  Métema,  f»vf  faonuni  er  ekki  vel  til  |>ín. 
'Haán  fiekkar  henni  sfn  gtfð  brð  okráð,  okskildu 
pau  talit.  En  um  kveldit  gekk  Hjálmtér  fyr- 
ir  konúnginn ,  ok  jþakkar  honum  vetrvistina : 
skal  ek  j^fna  íræg^  ok  rausn  hera  á  öll  lönd. 
Konúngr  mœlti:  f>etta  eru  ráSHervarar,  ddttur 
tíiinnar ,  verfium  Við  nú  svá  búit  at  skilja  9  get 
ek  ekki'at  sinni  atgjört.  Sváfu  tnenn  af  um 
ndttina^  en  um  morguninn  árla,  bað  Hjálthtér 
allá  metan  vél  'lifa  i  hann  bað  Hervöru  með  sér 
fara ,  en  hún  kv'aðst  f>at  eigi  vil ja :  pví  pat  er 
bani  yðár,  vil  ek  heldr  láta  mitt  líf,  pvf  faðir 
minn  vœgir  aungUm  manni',  hvorki  vinum  nft 
frœndum.  Hjálmtér  bað  hana  vel  lifa,  en  hún 
bað'hann  vel  fara^  ok  allah  heiðr  njdta  ok  œru, 
ok  fólt  hAn  f  dvit  við  peirra  tkilnað.  En  er 
Hjálmtérok  Ölver  kómu  til  skips,  segir  Hörðr: 
ekki  'héf  ek  héilsat  Hérvöru.  Hann  tdk  svarð- 
refip  ttiákit,  ok  gekkheim,  ok  kastar  pvf  um 
turninn  Hervarar,-  ok  berr  svá  allt  ofan  Jtil 
skipa,  ok  á  sitt  skip.  peir  fdstbræSr  voru  i 
öðru  akipi.     H}álmtér  épjrt  HörS)  hvat  hann 

f )  fyrst  er  haiui  vakiuuri  &•  v»  C. 


^OQ   HjALMTERfi  OK  OfJTm  ^JéB^  l»Mií. 

))9ri?  hir  fer  ek  meS  Henrðt u^  m|^.  ^WII, 
fjrrir  uUa  vilja  föður  heiiBiir^  írspxiAa,  ók  lÍWh 
mun  hún  n4  með  mér  &ra}  vill  jiól^  4l|dit 
baia  jþinn  fund.  Slíkt  er  ritrligft  ffi^  «^ 
^jálmtér,  ok  röskli^a  hfjSr  {>|!i  af  fyrri  iVKtan* 
um  gjörníng  |ie^nan.  D)álmt2r  fcjr  á  ^l^ip  til 
Hervarar)    hún  8töð  upp   f  mcjti  ^Mntiq^i  ok 

• 

talar  til  hans  blitUigai  ok  m^Hú:  erUt  efin 
eigi  á  stað  kominiiy  vinr?  segir  hún«  Ekki 
ennt  kœra  íómfrúl  segir  hanni  qk  vil  ek 
at  |>ér  gápgið  á  mitt  skip.  Qjarnani  aeg^ 
hún,  e^  mikinn  skaða  hafi  þbc  gjört  föður 
minum,  at  J^iS  .takið  mik  i  burt  utan  hans 
Tilja^  ~en  pd  vil  ek  heldr  i^eð  yðr  fan  enn 
vera  eptir.  pá  kom  snart  bláfiandi  b7r|.8]gla  f»eir 
i  haf }  en  s^  J^eir  sáu  ekki  til  landdf.  tiSk  af 
byrinni  ojí  rak  þá  nim  hafit  með  ^traumum  í 
4  dægr,  en  hitt  fimta  dægrit  stöðu  skipin  kyrr. 
fiervör  mœlti:  faðir  minn  ræðr  v^^áttu  ]þ?sa- 
arri  ^  ok  sv&  pví  at .  skjpin  ^anda  kyrr.i .  mun 
hann  nu  vaknaðr,  ok  eigi  allfátt  dreymt  hafa^ 
yeit  hann  nd  allar  yðar  fy^irætlanir ,  ok  at 
{lér  haíið  mik  i  burt  tekit|  pk  piu|iu .  ^r  haf^ 
ntfgar  r^unir,  hversu  þer  hafið  gíört. 

20.  Litlu  síðar  sáu  l^eir,  hvar  cpon  •^tör 
hrosshvalr  lagðist  með  miklum  bpðaföUum'9  ok 
dgrligum  látum  at  |»eim^  Hörðr  malti ;  þar  er 
^ú  skepna ,  at  inér  er  n^innst  um »  ok  ek  má 
£^pjjá|verði  ^Viifáj  iósthræiðr!  nokkursstyrks 

^)  foMafuUuiu,  C, 


f 


20  K.     HjAUf  TEáS  QfL  QlVBAS  SAG A«    507 

ytðat  njotay  ok  ?igi  Bfiegi  þið  nöfda  mk,  á 
mdðan  liapa  er  hei;,  pvi  £á  dej  ek.  Siðan  leggft 
hann  oiðr  í  .kel*  I^r.\Þökw  bann.  kl^ðlimb 
Síðan  ^u^eir  sjceljúagrennui  undan$kíp»]þeirra^ 
pk'ft  l^valnum  mjök  snarliga ,  ok  neðr  |^gar  A 
hann,  komu  j^ar  í  kaiFerðir  stórar.  Litlu  láðar 
6áu  jj^ir  renna  undan  Aipi  Hervarar  vög«buf 
eina  vspna  ok  fagra,  hán  réð  |>egar  á  hvalÍQia^ 
voru  'þéL  aviptíngar  miklar,  ok  harðar  árásif^ 
er  hvorir  veittu  öðrum,  varS  skeljúngrinn  ok 
vagnan  skjdtt  möð,  |»ví  hvalrinn  var  ]>úngr  ok 
sterkri  en  kastaSipeim  af  sér,  svá  at  ^u  komu 
ijœrri  niSr  á  sjönum.  Hjálmtér  (öttist  þ.á  sjá 
fyrir,  at  pessi  iUa  skepna  muni  jþau  sk)ótt: 
yiirvinnai  þá  mœlti  hann:  hvat  mun  ner  i 
annat  sinn  meiri  |x)rf  Skipnhi&fu  ok  Vargeysu 
enn  nú,  at  pœr  komi  oss  at  hjálpa,  ,  En  er  han^L 
hafSi  Jietta  mæltv  sá  hann  fljiigá  tvo  gamms^ 
{>eir  höfðu  járnnef  ok  klær }  |>eir  settust  á  hrossr 
hvalimii  ok  kroppuðu  eigi  miskimsamiigat  I>ví«- 
at  stdrar|>)6sir  töku^eir.  af  hans  vpndum  kroppi; 
hann  veitti  miklar  árásir  í  mótá.  |>eir  rifu  ok 
slitu  hvalinn ,  sem  p^ir  gátu.  pá  bar  pá  ^ 
skipununi,  ok  feng^  |>^u  áföll  stdr.  Hí^Imt^r 
sá,  at  allia^  pessar  sl^epjqiur  létu  undan  iUhvelt^ 
inu,  hann  tók  br^ndinn,  ok  mœlti:  fyrr  skal 
ek  missa  ^ik^  enp^^  hjálpi  eigi  pessum  skepn* 
um;  ^aut.  ^ar'^br^ndinum  niðr  i  gc^num 
hausinn  á  hvalnum.   .  Olv^^i'  sá  f>etta  9  ok  skant 

')  vegnuy  P. 


508  HlALM TERS  OK  ÖlVERS  SA6A«  20-21  K. 

•axinU)  ok  koni  'þat  i  annat  augat  á  hy£^lnum'. 
Við  ]^étta  dapraSist  heldr  hvalrinn,    ok  yissi 
▼arla,  hvernin  hann  skyldi  látai    ok  velti  ser 
Á  ýmsar  síSur^  ok  beit  ok  reif ,  hvat  sem  liann 
koni  við,   en   blóðit  rann  sem  Ittkir  niSr  af 
gömmunum ,  f»v{  þeir  flöktu  allir  sundr  af  sái^ 
um,  ok  svá  skeljúngrinn  ok  vagnan^   varfi  pat 
um  síðir,  at  hvalnum  dapraðist  sundit*,  ok  sökk 
hann  til  gruns,  en  gammarnir  flugu  {  burtu 
mjðk  yfirkomnir,   svá  bldð  rann  undan  hverri 
{leirra  Qöðr  j  þeir  flugu  seintoklágt.     Hjálmter 
gekk  par  til,  sem  Hörðr  lá ,  ok  sá  at  hann  var 
▼otr.     Hörðr  mælti :  er  dauðr  hvalrinn  ?  Hjálm- 
tér  segir  hann  horfinn:  hef  ek  par  mist  brand 
minn,   en  Ölver  saxit.     Hér  er  hvorttveggja, 
segir  Hðrðry  ok  er  mikit  atgjðrt,  at  Hundíngja 
koniingr  er  af  dðgum  ráðinn.     peir  |»akka  hon- 
um  lífgjðf ,  at  hann  hafði  peim  bjargat  úr  slík- 
um  háska,  sem  I>eir  voru  {komnir.      Hörðr 
mælti:    kom  til  Hervarar,    'þvi  nú  mun  jþurfa 
|»{ns  dugnaðar.     Hjálmtér  stökk  á  skip  til  henn- 
ar,  hún  U  þá  i  dviti,  ok  mjðk  til  reika.  Hjálm- 
thr  drey pti  á  hana  víni ,    ok  raknaði  hún  skjött 
við.     Síðan  rann  á  byr,  ok  vinda  f^eir  upp  segl  $ 
ok  voru  skipin  ^á  laus^     ok  sigldu  um  allt 
aumarit. 

21.      Ná  er  leiðat  hausti,  komu  peir  at 
einu  stdru  landi  ok  ágœtu,  f>at  var  með  stórum 

■)  ak  þat  fór  sem  Litt  íyrra^  b,  v.  C.     ^\  oL  n^aB  riÍA  þ«« 
lunm  til  dauéTa,  6«  u.  C 


21 K*       HjALMTERS  OK  ÖlYERS  8A6A.    509 

borgum  ok  fogrum  ökrum,  miklum  ok  fögrum 
skögi)    ok  með  allrahanda  dýrum  ok  fuglúm; 
ekkert  land  póttust  peir  f dstbræðr  pvilíkt '  séS 
hafa,  ná  spum  af  hafa  haft.     peir  spurðu  HörS, 
hvat  land  pat  vœri.     Hann  kveðst  pat  eigi  vita : 
en  hér  munum  vér  á  land  gánga.      Hjálmtér 
kveðst  pat  eigi  vilja,  en  Hörðr  segist  r&^a  mundi. 
Skutu  peir  bryggjum  á  land,   ok  gánga  svá  á 
pat.       Hörðr  mœlti :     kanna  skulum  vér  land 
petta.     Hjálmtér  sagði:   Hervör  skal  meS  oss 
fara,  pví  hana  vil  ek  eigi  eptir  skilja.     Hörðr 
kvað  pat  eigi  vera  skyldu:  vil  ek  ráSa,  pvf  vér 
munum  ekki  lángt  fara.     peir  génga  allan  pann 
dag ,  en  at  kveldi  koma  peir  at  hi^si  einu  litlu 
ok  vœnu.      Hörðr  lýkr  upp  húsinu ,    var  par 
sæng  ein   ok  kostr  nögr  ok  öl.      Um  kyeldit 
talar  Hörðr  ]^á  fleira^    enn  hann  var  vanr^    ok 
mælti:  undarliga  >rá  mér  við^  er  ek  kom  1  hús 
pettaj    leggjast  |»eir  niðr  ok  sofa  fast,   en  um 
morguninn  sem  Hjálmtér  vaknar,  lá  Hörðr,  ea 
"þyi  var  ekki  vant.     Hjálmtér  segir  við  Ölver^ 
at  hann  skyldi  sofa  f  náSum  j  liðr  svá  á  daginn. 
pá  gekk  Hjálmtér  at  Herði  ^  ok  tók  á  honumy 
ok  bað  hann  vakna.      Hjálmtér  fann,  at  hann 
var  dauðr^  ok  féll  hann  á  bak  aptr  í  sængina, 
ok  spratt  honum  blöð  undan  hverjum  nagli,  ok 
úr  nösum.      ölver  spyrr,  hvat  honum  væri. 
Hjálmtér  gat  lengi  aungvu  svarat  ^  en  um  sfðiir 
sagði  hann,  at  Hörðr  sé  dauðr.     ÖXver  mælti: 
j^at  veit  trú  mfn^   ef  Jþú  vœrir  ekki  piinii  fóst* 


\ 

I 


61Ö   HjaLmtkks  ok  Ölvers  SAG A.     21  k, 

%r<$5ir,  slvldir  |)ú  skjdtt  deyja.     Hjálmtér  kvað 
tísu : 

fteruin  tí8  á  baki 

brodda  fram  keyri, 

launum  svá  lít  honum, 

látum  hann  eigi*  eptir ; 

heygjum  MörS  hvergi ,  ' 

fyrr  enn  heim  komum, 

gröfam  hann  heima 

hallarveggjum  undir. 
Kjdstu  nú^  Ölver!  hvort  |>ú  vilt  bera  kylfu 
hans  ok  kápu,  eðr  hann  sjálfan.  ölver  kveðst 
kylfuna  bera  vilja.  Hjálmtér  flettir'  hann  loí- 
kápunni,  en  hann  var  undir  í  rauðum  skallats 
kyrtli,  ok'hafði  silfrbelti  um  sik,  en  gúlíhlað 
um  enni.  Hjálmtér  mœlti:  sjá  pú  niS,  ölver! 
at  jþetta  er  konúngsson  framar  enn  favorr 
okkar,  en  eigi  præll  sem  við  höfum  lengi  œtl- 
at;  leggr  hann  pá  Hör5  á  bak  sér,  honum 
(ótti  faann  léttr.  Gánga  peir  |)ann  dag  til 
kvelds,  ok  komu  at  Öðru  húsi,  ok  fengu  par 
gdðar  náiiir;  fdr  svá  tvo  daga.  Hinn  Jiriðja  dag 
tök  ölver  til  orða:  ekki  ber  ek  lengr  kápuna 
né  kylfuna,  |)V{  full  lúinn  er  ek  af  {íessarri 
byrSi,  en  pat  J)(5  meiraat  J)ú  berrsválengidauð- 
an  mann  eptir  J[)ér;  mun  {)etta  verk  uppi  vera^ 
ámeðanheimrinn  siendr.  pú  talar  mikil  œðru- 
orS,  ségir  Hjálmtér,  ok  fá  mér  hvorttvéggja, 
Ölver  gjörir  svá;'  gánga  peir  til  kvelds,  ok 
koma  at  faiSsr  hinu  ftriðia.    Hjálmtér  lét  Hörð 


21 K.      HjALMTERS  OK  ÖlTERS  SAGA.    5Í1 

'f   ret:kjug(Ílf    6Íit    um    kveldit.      Ekki   hafSi 
'  H)álmtér  soGt,  sHSáxí  BöfSr  dd.     Hann  vakiry 
sem  hann  var  vanr;^  utan  í  tnóti  morgunsári* 
rann   á   hann    svefnhöfgi.       En  ^r   Hjálmtét 
vaknar,  var  Hörðr  iburt,  varð  honum  pá  eigi 
betra  við,     enn  í  fyrra  'sinni,     ok  pá  mœlti 
Hjálmtér:  aldrei  verð  ek  glaSr  upp  frá  pessum 
degiy  fyrr  enn  ek  iinn  Hörð.     peir  stdðu  upp, 
ok  gánga  leið  sina,  pángat  til  |)eir  koma  fram 
á  völlu  eina  fagra  ok  vœna.      peir  sáu   borg 
stdra  ok  harla  væna^  alla  gagnskorná  ok  rent 
gulli  ok  silfri  i  skurðina;  hún  var  fagrliga  múr- 
uð  meS  rauðum  steinum,  blám,  gulumi  grœn- 
um^  hvítum  ok  svartum}  heilnar  turnar.voru 
háir  ok  f>aktir  með  guUi.     peir  gengu  til  hall- 
ar,  ok  inn  í  höllina,  ok  fyrir  koniSnginn«  Olvelr 
heilsar  honunl  j  en  Hjálmtér  pagði.     Eonúngr 
tók  vel  kveðju  hans,    ok  bað  at  taka  stöl  ok 
set)a  frammi  fyrir  sérj  peir  settust  niðr;    ^at 
sáu  I>eir,   at  höllin  var  ðll  skipuð  áf  sæmiligu 
fólki.     Konúngr  bað  pá  at  vera  kata  ok  glaða 
eptir    mikla   mæði.      Hjálmtér    át  hvorki   nh 
drakky     hann  var  stundum  bleikr,     stundum 
,  rauðr   sem  bldð.     Litlu  síðar  lukust  Vipp  hurð- 
ir  hállarinnari     ok  þegar  gengu  |>ar  inn  30 
meyjar,     tvær  báru  f)d  lángt  af  öðftitti,     vat 
önnur  pd  miklu  vænni,  pdttist  ölvér  aungva 
slika  séð  hafa  at  allri  skðpun  ok  fegtirð.  Fyrir 
I^eim  var  básúdat  Hieð,  álli'ahánda  Uljdðfærumj 


')  þantíig\  moi^giu^  árit^  * 


4       «       4. 


512  Hjalmters  OK  Ölters  >saga^    21  k. 

Tar  ]þá  mlkil  glefii  í  'jþeirri  hðU.  Jomfrúruar 
gánga  fyrir  koniinginn,  ok  kalla  hann  brdSur 
8inn,  ok  settust  niðr.  Ölver  sá,  at  Hjálmtér 
roSnaSi  mjök,  ok.drd  Snarvendil  úr  sliðrum, 
ok  lagði  niðr  undir  stdlinip.  Konúngr  leit  til 
Hjálmtérs,  ok  kva&  vísu: 

Hvað  er  pér  j  Hjálmtér ! 

befir  'þá  lit  brugðit, 

stdrt  er  pér  í  hug, 

pú  starir  á  mik  laungum. 
Hjáhntér  tdk  undir,  ok  kvaS  hálfa  vísuna: 

Hvarf  hinn  hugprúði 

Hörðr  úr  för  minni, 
*  greitt  ertu  likr  honum 

gái  ek  ei  pví  drekka. 
Konúngr  reiddist,  ok  kvað  visu: 

Lægast  mun  sœmd  pín, 

ef  líkr  skal  ek  vera 

aumum  illliræli, 

er  ekki  prýðir^ 

ragr  i  hverja  taug, 

nema  reiða  mat  svinum^ 

halr  hinn  hrafnsvarti 

i  hrœfar  skruði. 
Hjálmtér  vill  þá  preifa  til  sverðsins,     ok  yar 
]þat  i  burtu.     Hjálmtér  kvað : 

Burt  er  Snarvendill 

úr  sliðrum  borfinny 

má  ek  eigi  ySg  vekja^ 

veldr  pví  Ö^verj 


21  K»      HjalAiters  ok  Ölvers  saga.  513 

.  ^  ^     .  hefna  xnundi  ek  Harðar^ 
ef  hann  hér  væri, 
ok  rjdða  minn  mœki 
i  manna  blóði 
Eptir  |»at  gekk    önnur   mærin  at  Ölver,     ok 

kvaS  vísu: 

Sax  hefir  pú,  Ölver! 

slík  eru  vápn  fœrri 

bana  veitti  bendlii 
.   barst  p^t  úr  hellij 

brá  ek  hilmis  sonum 

i  hana  líki. 

forðaði  ykkar  fjörvi 

fegri  er  ek  nú  hdti; 
ölvermælti:  satt  segir  |>úy  júngfrá!  Hann  tdk 
meyjuna,  ok  settí  í  kné  sén    Ldtlu  siðargekk 
önnur  jiSngfrúin  at  Hjáhntér,   ok  kvaS: 

Eeyptir  pu  Snarvendil 

með  kossi  einum, 

var  .J)at  verS  lítit 

vel  frá  ek  mér  kæmi; 

6r  mundir  pú  af  auði^ 

ef  optar  svá  fengir 

jöfur  hinn  dgndjarfi 

ok  einka  heppni. 
Hjálmtár  lét  sem  hann  heyrði  ekkí^  ok  f»?gði. 
Hún  gekk^aptr  til  sætis.sins.     Eu  er  konúngr 
sér  petta,  gekk  hann  undan  borðum^   ok  tök 
«).i>cd-n,  c. 

FOKVALDUÍ  SÖOVR  NoRDRLAtDA,  3  BlVDI.     &    ^ 


I 

514  HjALMTERS  OK  ÖlVERS  SAGA.  21-22  K. 

horn  eitt ,  ok  rendi  á  riai^  ok  gekk  at  Hjáhntér, 
ok  kvað  TÍsu: 

Tak  hér  rið  horni^ 

er  (ér  Hörðr  fœrir, 

gef  nú  rtf  reiði, 

ok  rœðum  pá  8Ít$an! 

pú  hefir  OS6  hjálpat, 

en  vér  yðr  bjargat, 

öUum  úr  ánauðum, 

yndis  yér  njdtum. 
Hjálmtér  stöð  ^Á  upp  í  mdti  Horði,  ok  mjnt- 
ist  hvorr  yi5  annan;     var  par  fagnaðarfundr, 
var    (á    drukkit  fagnaSaröl^     ok    hin    bezta 
veizla» 

22.  Pat  var  einn  dag  veizlunnari  at  kon- 
úngr  sat  í  sínu  hásœti,  ok  peir  fdstbrœðr  naest 
honum,  en  júngfrurnar  á  stóli  framan  fyrir 
hpnum ;  voru  pá  allir  glaðir  með  orðum  fögr- 
um.,  ölvœrS  ok  gleði|  gamni  ok  allskonar 
skemtan.  Hjálmtér  spurði  hina  fríðari  jiing- 
frúna  at  heiti,  eða  hvert  hennar  faðerni  vœri. 
Hdn  kveðst  Alsdl'  heita:  er  minn  faðirlátinn^ 
er  hér  stýrði  landi|  en  bröðir  minn  tdk  ríki 
eptir  haím,  s^m  Hörðr  hefir  nefnzt,  en  hann 
heitir  Hríngrj  Hildisif  heitir  systir  mín,  en 
land  {>etta  heitir  Arabia;  kann  brdðir  minn 
at  segja  yðr  slíkt  frá  vorum  forlögumi  œtt  ok 
uppVexti.  Skildu  pau  svá  talit.  Biðr  þá 
Hjálmtér  Hríng  at  greina  sér  gjörr  paty  sem 

«)  Alfso*!,    C. 


22K;      HjALMTPRS  OK  ÖlTERS  SAGA.    515 

« 

hún  liafði  honum  sagt.   Hrfngr  konúngr  kveðst 
pat  gjarnan  g)öra   vil)a^.      Konúngr  hefr  svá 
sitt  mál:   |>at  vil  ek  yðr  kunngjöra,   at  minn 
faÖir  hét  Ptdldmeus',  ok  stýrði  hér,ríkÍ5  hann 
átti  drottníngu  harla  væna,  ok  við  henni  átti 
konúngr  oss  Jirjú  syskinj  liðu  svá  lángir  tím- 
ar,  f>ar  til  mdðir  vor  tdk  sótt  ok  andaðist,  var  ^ 
haugr  orpinn  yfir  hanaj    práði  konúngr  mjök 
eptir  drottníngu  sína.     Konúngr  átti  sér  ráð- 
gjafa  trúan  ok  dyggvan^  hann  gekk  einn  dag 
fyrir  konúng,   ok  kveðst  vilja  leíta  honum  at 
kvánfángi,  ok  ^ví  játar  konúngr.     Ráðgjafinn 
ferr^    ok  kemr  aptr  at  hausti,    er  'þi  drottn- 
ingaref úit  í  fór  með  honum ,   hiSn  hét  Lúða  j 
er  pegar  brúðkaup   gjört;    leizt  öllum  vel  á 
|)essa  konu;    ekki  vildu  vér  syskin  sitja  brúð- 
kaupit)  gekkyeizlan  vel  fram.  Leið  eigilángt, 
áðr  enn   peim  |>ótti   drottníng    iU/    bseði    í 
skapmunum  ok  orðum,  en  i  gjöroingum  verst  $ 
réð  hún  skjótt  foður  mfnuni  bana,  pví  henni 
pdtti   hann  gamall,     en  hán  úng  ok  lystug; 
vildi  hún  siðan  mik  átt  hafa,  en  ek  vildi  ekki 
hennar    Ijótum  vilja  sampykkja.      Lagði  hún 
síðan  á  mik,  at  ek  skyldi  |M:æll  sýnast^  svartr 
ok  iUúðligr,     ok  aldrei.skylda  ek  mat  mega 
eta ,  nema  á  miðju  gölfi,  ok  aldrei  úr  fiessum 
álögum    komast,    nema    nokkur  konúngsson 
vinni  |>at  til  min,  at  láta  mik  öUu  ráða,    ok 

<)  er  núá  bljótt  ok  tviit  i  boUiiiiit^  h.  v,  C.     ^)  Tolomeua^  C 

Kk  2 


51G  IIjalmtkrs  ok  Ölvers  SAGA.       22K» 

\ 

bera  mik  á  bakí  8ér  |)rjá  daga  dauðan^  nú 
hefir  |>ú  f>etta  hvorttveggja  gjört.  pat  eitt 
lag'ði  hán  á  mik  til  liknar,  at  ek  mætii  gjöra, 
hvat  sem  ek  vildi  orkat  hafa ,  ok  aldrei  skyldi 
mér  afiafátt  verða,  ok  alla  hluti  yfirvinna, 
Jiat'sem  fyrir  mik  vœri  lagt.  A  Alsólu^syst- 
ur  mína ,  lagSi  hún »  at  hún  skyldi  verða  at 
fingálpi'  y  ok  aldrei  úr  sínum  álögum  kom- 
ast ,  nema  nokkur  konúngsson  vildi  kyssa  hana. 
pá  fékk  föstra  mín  henni  Snairvendil,  var  hún 
hanu  at  henda  ýmist  me5munni  eðrhöndum. 
En  Hildisif  skyldi  sýnast  aiollum  yfirlitum  sem 

• 

tröllkona/  ok  yera  nœr  brdður  hennar.  Hann 
átti  byg6  i  einum  helli  störum,  ok  skyldi  hann 
ekkert  graad  mega  gíörahenni.     Hiln  átli  ekki 

.  fyrr  at  komast  úr  s/num  álogum,  ena  hann 
vœji  drepinn  mQ&  |>vi  sama  STerði^  sem  hékk 
yfir  sœng  hansý  var  jþat'svá  margt,  segir  hann, 
b»ði  fl^ira  ok  verra  af  henni.  En  eptir  þetta 
fdr húnlburt  með  mik,  ok  er  j^essihin'sama  pin 
stjúpmdðir ;  er  nú  eúduð  min  œfisaga.     Hjálm* 

"^tír  ^^kkaði  honum  pá  gdða  skemtun;  varð  pá 
allt  fólk  gladt.  Eptir  petta  hdf  Hjálmtér  upp 
orð  sía^  ok  biðr  Alsdlar  sér  til  handa;  fýsti 
konúngr  |>es8  mjok.  Qlver  bað  ok  svá  Hildi- 
sifar ,  ok  var  petta  afráðit.  Hér  eptir  vilja  ^eir 
Hjálmtér  ok  X)Iver  heim  halda,  fékk  konúngr 
peim  20  sjcip,  ok  léttu  eigi  fyrr,  emujieir  komu 
at  Mannheimum.     £n  er  Hjálmtér  leit  stjúpu 

í )  fiugnlkm,   C- 


22  K.    Hjalmters  ök  Glvers  saga.  517 

slnsLy  féll  hún  niSr  í  eldinilÝ  en  faðir  hans 
yarS  honum  allshugar  feginn;*  sat  Hjálmtér 
|>ar  nokkra  stund.  Hán^  bauð  föður  sinum 
til  brúðkavps  síns,  ok  ]>á  koniingr  pat.  Sigldu 
peir  á  hundrað  skipum  til  Arábía;  en  at  peim 
par  komnum  gekk  Hríngr  í  mdti  peim,  ok 
leiddi  pá  tilhallar  með  miklum  prís  ok  skemtan. 
Gekk  hann  þli  at  eiga  Hervöru,  ok  voru  pessi 
"þr'jú  brúðkauþ  setin  með  miklum  mannfagn- 
aði,  ok  at  |)eim  enduðum  voru  allir  með  ágæt- 
um  gíofum  útleiddir;  ok  fdr  svá  hverr  til  síns 
heimilis.  En  þeiv  Hríngr  konúngr,  Hjálmtér 
ok  Ölver  mœltu  til  stöðugrar  vináttu  með  ^sér, 
ok  gefr  hvorr  öðrum  gdðar  gjafir,  ok  skilja  með 
þvi.  Siglir  Hjálmtér  pá  heim  til  Mannheima, 
stýrði  hann  f>ví  ríki  eptir  föður  sinn.  Ölver 
sezt  ok  at  peim  ríkjum  ,  sem  faðir  hans  hafði 
at  stýra*  Hjálmtér  matti  hann  til  alls,  ok 
jþdtti  vera  hinn  mesti  afreksmaðr.  Hjálmtér 
átti  tvo  sonu  við  drottníngu  sinni ,  hét  hinn 
eldri  íngi,  en  hinn  ýngrí  Hlöðver;  hafði  kon- 
úngr  síðan  margar  orrostur,  ok  hafði  í  öllum 
sigr,  stóð  honum  enginn  á  sporði.  Ölver 
styrkti  hann  í  öllum  mannraunum.  En  eptir 
Hjálmtér  tdk  íngi,  sonr  hans,  ríkit,  en  Hlötf- 
ver  var  hernaðarmaðr  mikill  $  hann  bar  Snar- 
vendil  eptijr  föður  sinn.  Ölver  áiti  ok  son, 
hverr  eð  RauSr'  hétj    hann  lagðist  í  hernað 

«)  Herraiid'r,     C ,  P» 


518  Hjalmters  or  Ölyers  saga.    22  k. 


me6  HlöSver;  urðu  þeir  miklir  kappar,  ok 
er  margt  fólk  komit  frá  |)eim ;  unnu  (eir 
undir  sik  morg  konúngaríkij  ok  lúkum  vér 
J^ér  sögu  Hjálmtérs ,  Ölvers ,  Hrfngs  ok 
Hervarar', 


'^}  ok  samdi  m,  er  t«1  kmmi  ok  vel  Tildij  h,  v.  C 


Hér  hefst  sagan  af  Hálfdáni 

Eysteinssym. 

1.  ^RANDR  hefir  konúngr  heitit}  viS  hann 
er  kendr  prándheimr  í  Noregi  j  hann  var  sonr 
Semings  konúngs^  sonar  Oðins,  er  réð  fyrir 
HálogalandL  Semingr  átti  Naumu^  er  Nauma- 
dalr  er  viSkendr.  prándr  var  mikiU  höfS- 
íngi  i  hans  kona  hét  Dagmær  j  systir  Svanhvít- 
ar,  er  HriSmundr  Gripsson  áttij  [»eirrá  son 
hét  Eysteinni  en  annar  Eirekr  hinn  viðförli, 
er  fann  Odáinsakr>  hans  móðir  er  ekki  -nefnd. 
Eysteinn  giptist^  ok  fikk  ddttur  Sigurðar 
hjartar^  er  Asa  hét}  hennar  mdðir  var  Aslaug, 
ddttir  Sigurðar.  orms-i-augaj  Eysteinn  fékk 
með  henni  Finnmörk  ok  Valdres,  potn  ok 
Haðaland}  hann  var  rikr  ok  stjdrnsamr}  pau 
áttu  son,  er  Hálfdán  hét}  hann  var  ok  stjdrn- 
samr  ok  stiltj^  vel,  ok  friðr  sýnum,  ok  vand- 
ist  snemma  við  allar  i^róftir ,  (œr  sem  karl- 
mann  mátti  friSa,  ok  betra  var  at  hafá  enn 
missi^;  hann  var  vinfastr  bk  trúlyndr  ok  vina- 
vandr,  gleðimaðr  mikill,  sv&  at  alla  gleði 
mátti  yið  h'ann  eigaý  en  ef  honum  mislikaði| 


•  I 


0  

520  QalfðanarsagaEtsteinssonar.  1-2  k. 

^  var  hann  ^úqglyndr  olí  lángrœkr^    eu  eigi 
xnjök  bráðskapaSr.     Hann  dx  upp  meJS  föður 
sínum,  par  til  hann  var  15  vetra  gamall,  \k 
tók  mdðir   hans  sdtt,  ok  andaðistj   pdtti  kon- 
úngi  f>at  mikiU   skaði,    ok  öUum  ö5rum|  ok 
var  hennar  útferð  sœmiliga  búin^  konúngr  undi 
lítt    i  Tíki    sínu  þaðan  í  frá^  ok  fdr  hann  i 
hemað  hvert  sumar.     Maðr  er  nefndr  Svipr; 
hann  var  ríkr  bdndi  ok  meðallagi  vinsœll }  hann 
átti  f»rjá  sonu :  einn  hét  Ulíkell,  ok  var  kallaðr 
Snillíngr;   hann  var  mikill  djafnaðarmaðr,  ok 
eigi  mj5k  vitr;  hann  var  í  hernaði  með  Eysteini 
konúngiy   ok  hafði  5  skip   sinna  vegna;  kon- 
úngr  hélt  mikit  af  honum.     Annar  son  Svips 
hét  Ulfar,  hann  var  ráðgjafi  konúngs;  hann 
var  vinsœll  maðr  ok  trúlyndr,   ok  pdtti  hann 
allstaðar  bæta  til  bæði  fyrir  konúngi  ok  öðrum. 
Ulfr  hét  hinn    ýngsti   son   Svips;    hann  var 
kallaðrUifr  hinn  illí;  hann  herjaði  um  Eýstra- 
aalt    ok    um   Bjarmaland;   hann   hafði    mikla 
rœníngjðsveit,  t)k  var  alldvinsæll.      Eitt  sum- 
ar  herjaði  Eystelnn  konúngr  í   Austrveginn; 
Úlfkell   snillíngr    var    |>á    með    honum,     ok 
Hálfdán ,  son  konúngs ;  f»eir  höfðu  30  skipa  vel 
skipuð,   en  Úlfar,  brdðir  Úlfkels,    hafði  vald 
yfir  ríki  Eysteins  koniings,  meðan  bann  var 
£  hernaðinum.  ;  •. 

2.  .  í  j^enna  tíma  -léð  fyrir  Aldeigjuborg 
konúngr  sá,  sem  Hérgeif  hét;  hanh  var  við 
aldr^  ísgerðr  hét  kona  hans;    hún  yar  ddttir 


2-3  K.    HALFDANARSAGAEvSTfilNSSOIiAft.  521 

\ 

HlðSvers  konúngs  afGautl'andL  Bræ^  henn- 
ar  Toru  peir  Sigmundr,  er  var  stafhbúi  Har- 
alds  kdtiúngs  hins  hárfagra ,  ok  Oddr  skrauti, 
faðir  Gu^l-picSris/  er  getr  *i  Landnámabdk  á  ís- 
laikdi.  paiu  áttu  eina  d($ttur,  er  íngigeriir  hét) 
hún  var  allra  meyja  f ríðust ,  ok  svá  stör  vexti, 
aem  -karlmaðr;  flestir  hlutir  voru  henni  vel, 
gefnir;  hi^  var  at  fd^tri^með  jarli  peim,  er 
Skúli  hét,  hann  réi  fyrir  Álaborg  ok  jarlsriki 
yá',  sem  par  lá  tilj  hann  var  sagðr  bröðir 
Heimess,  fóstra  Brynhildar  Buðladdttur,  er 
getr  í.  sögu  Ragnars  konúngs  loðbrdkai^  Skúli 
var  kappi  ipiikill  ok  manna  vitrastr.  Kohr  hét 
maðr,  hann  var  {>rœll  Skúla;  hann  var  mikiU 
maðr ,  ok  svá  sterkr  at  hann  hafði  i2  karla  afl 
til  hvers  ^  sem  hann  gekk.  pat  mátti  kalla^  at 
hann  faefði  mest  ráð  með  jarlinum ;  hann  var 
honum  dyggr.  Döttur  átti  hann  sér^  sú  hét 
íngigerðr,  ok  var  allra  meyja  friðustok  mjök 
lík  íngigefði  konúngsddtturi  bæði  á  vöxt  ok  y íir- 
lit,  en  eigi  var  náttúra  jj^irra  lík,  pviat  íngi- 
gerðr  konúhgsddttir  var  vel  siðuð,  en  nafna 
hennar  var  hin  mesta  fála ,  en  \b  var  hún  vel 
mennt ,  ]>viat  konúngsddttir  haf ði  kennt  henni 
hannyrðir^  ok  var  iiún  iðuliga  f  skemmu 
hennar.  Skúli  farl  iinni  mikit  fóstru  sinni; 
eigi  var  Skúli  kvongaðr;  ij>rc5ttamaðr  var  hann 
8vd  mikiU,  at  engi  niaðr  komst  til  jafns  við  hann. 
dii  Eysteinn  konúngr  ^r  nú  kominn  fyrir 
Aldeigjuborg  með  her  sinn;   Hergeir  konúngr 


522  HalfdanarsagaEtsteimssonar*    3  k. 

var  fáliðafir  fyrir;  Eysteinn  konángr  gakk  at 
borginni  með  li&i  sinu ;  Hergeir  konúngr  varSi 
vel  ok  drengiliga,  en  ^  var  hann  eigi  yi$ 
bardaga  búinn,  ok  urðu  (sr  málalyktiry  at 
Hergeir  konúngr  féll  ok  mestr  hluti  Uðs  hans. 
En  ^BQBa  konúngr  var  fallinn,  bauð  Eysteinn  kon- 
úngr  grið  öUum  f>eimy  sem  eptir  voru ;  gafst  ^i 
upp  bardagini^i  ok  gengu  fæir  til  griða,  sem 
eptir  voru  ^  lét  konúngr  pá  hreinsa  borgina.  SíS- 
an  lét  hann  leiða  drottníngu  fyrir  sik ;  en  hún 
var  í  hðrðu  skapi.  Konúngr  horfði  á  hana 
um  stunfly  ok  mœlti  síðao :  vorkunn  er  pat^  sag&i 
hann,  at  j^ér  liggi  i  miklu  rúmi  pau  tiðindi, 
sem  hér  hafa  orðit  öU  samany  en  bœtr  liggja 
til  alls,  ok  vil  ek  nú  vera  pir  i  bdnda  stað| 
ok  er  ^igi  vanfenginn  maðr  á  möt  honumi 
|>vi  hann  var  gamall.  Engi  lýti  vóru  honum 
at  elli  sinni,  sagði  drottníngi  en  pat^  uggir 
mik ,  hvort  ek  verð  jþeim  trú ,  sem  hann  hefir 
drepit.  Nú  er  um  tvo  kosti^  sagði  konúngr, 
sá  annar  at  ek  mun  taka  pik  frillutaki^  ok 
heldst  þat  slika  stund^  sem  auðit  verðr^  hinn 
annar  at  j^ú  giptist  mér^  ok  gef  ríkit  allt  i 
mitt  vald,  ok  skal  ek  g]öra  I»inn  söma  mik- 
inn,  ok  óttumst  ek  eigi^  at  syik  ^ín  muni 
mér  at  bana  verða,  [|>á  ek  skal  deyja^.  Drottn- 
ing  segir:  pat  mun  sannast  hitt  fornkveðnai 
at  hörð  verða  dyndisúrræðin  j  ok  mun  ek  |)ann 
kjdsay  at  eiga  pik;  konúngr  segir  sér  jþat  nær 

»)  V.  i'  is. 


3-5  K.  HalfdanarsagaEysteinssonar.  523 

skapij  sfSfein  var  petta  mál  til  lykta  snúit,  ok 
tökust  pessi  ráð,   ok  er  allt  seinna  enn  segir. 

4.  £n  pessu  næst  kallar  konúngr  sam- 
an  alla  sína  menn;  hahn  mœlti  pá  til  Ulfkels 
snillíngs  ok  Hálfdánar,  sonar  síns:  svá  er  mál 
meS  vexti,  sagði  hann,  at  Skáli  jarl  rœðr  fyrir 
norðr  í  Alaborgj  jþar  er  á  fc^stri  með  honum 
íngigerðr,  dóttir  Hergeirs  konúngs;  Skúli  er 
kappi  mikilly  ok  er  oss  von  at  hann  muni 
koma  á  hendr  oss  með  her,  pví  skulu  þið 
fara  austr  ámót  honum,  ok  leggja  landit  und- 
ir  ykkr,  en  fœra  mér  konúngsddttur,  ok  ef 
'þii  g^tið.  unnit  landit,  f>á  skal  Ulfkell  vera 
par  jarl  fyrir  drengiliga  fylgð^  er  hann  hefir 
mér  (veitt),  ok  skal  ek  fá  honum  sœmilig^ 
kvonfáng;  en  Hálfdán  skal  eiga  íngigerði,  ef 
honum  hugnast  f»at  ráð.  peir  bjuggu  nú  her 
8inn,  Úlfkell  ok  Hálfdán,  ok  létta  eigi  fyrr, 
enn  fieir  koma  til  Alaborgar. 

5.  Skúli  jarl  hafði  nú  frétt  f>au  tíðindi, 
sem  gjörzt  höf^u  í  Aldeigjuborg ,  ok  pví  safn- 
ár  hann  at  sér  liði  mikluj  ok  er  liðit  var 
aamankomity  tdk  Skúli  sóttmikiaj  hafði  hann 
}>á  sanna  frétt  af  her  f>eirra  Úlfkels  ok  Hálf- 
dánar.  Hann  mœlti  pá  við  Kol:  pat  vil  ek, 
sagði  Skúli,  at  pú  gjörist  höfðíngi  fyrir  Iiðinu, 
tak  f>ú  upp  merki  mitt  ok  klœði^  ok  skal  ek 
fá  pér  jarldöm ,  ok  skal  ek  gipta  pér  íngi- 
gerði^  fdstru  mfna,  ef  |>ú  fær  sigr;  Kolr 
kveðst  ^ess  albáínn.    Sagði  Skúli  nú  fy  rir  mönn- 


( 


524  HaLFD ANAf^  SAG  A  EYSTEINðSOIf AR.        5  K. 

X 

nniy^  hVersu  breyta  skyldu;  hugSu  liSsmenni 
eigi  annat,  enn  Skúli  munái  |>at  vera,  sem 
Kolr  Tar.  Hann  férr  nú  með  liðit  á  mdti 
(eim  Háifdán  ok  Úlfkel.  Skúli  jarl  lá  í 
porpi  einu,  ok  var  honum  nú  heldr  í  aptr- 
i)áta.  íngigerðr  konúngsdðttir  kallar  nöfnu 
sfna  íngigerði  Koladdttur  til  sín,  ok  mœlti 
til  hennar :  ek  vil  at  f»ú  takir  vi5  trúnaði  mín- 
um , .  sagði  hún ,  ok  látir  aungan  vita  y  meðan 
]þá  lifir;  f»4  skalt  taka  við  klæðum  mínum, 
|>v{  vi6  erúm  mjök  líkar,  skaltu  kallast  ddttir 
Hergeirs  koniSngs,  en  ek  taka  vitS  pínum  klœð- 
um,  ok  f^)ra  á  fldtta  með  öSrum  ambáttum, 
ok  skaltu  þenna  trúnað  aldri  láta  uppi,  á  með- 
an  vi8  lifum  báðar^  en  ef  þeir  sigrast,  sem  til 
eru  komnir,  pá  mun  Hálfdán  koniingsson  biðja 
Jiín,  ok  ertu  þá  fullgipt,  en  qlligar  UUkelI,  ok 
er  ^á  gdðr^  hvorr  sem  upp  kemrj  hún  kveðst 
petta  gjarna  vilja,  ok  för  petta  fram.  Nii 
koma  J>eir  Hálfdán  ok  Úlfkell  at  með  $inn 
her^  Kolr  lætr  lúka  iipp  borginniy  ok  gengr 
út  með  allan  sinn  her,  tekst  par  bardagi,  ok 
stendr  hann  með  mikilli  maiínhættu  $  Kolr  var 
bæði  sterkr  ok  stdrhoggr^  ok  hugðu  aliir  ]^r 
Skúla  jarl  vera,  ok  gekk  hahn  í  gegnum  fylk- 
Ingar  ptírrft.  Herbjöíti  hét  frœndi  Skúla  jarls, 
bann  hafði  fylkíng  imdt  Hálfdáni,  ok  yoru 
^eirra  skipti  all  hraustlig;  eh  svá  lauk  með'peiniy 

at  Herbjörn  fell,    brast  fiá  Hdtti  í  li&i  feirra. 

-^— — — — -.  » 

•)  landsiueun,   C.  '  ,    •  *   • 


5  K.       HalFDANAR  SA6A  EtST£1IISSONAR.  525      , 

HáUiíán  rak  flöUann  'allt  ti{  skdgar.  '  Nú  «r  - 
at  Ségja;frá  viðskiptum  j^éirra  Utfkels  ok  Kols; 
hafði  Kolr  pá  drejiit  láargan  mánii ;  Shæúlfc' 
hét  merkismaðr  Ulíkelsj  hánn  bal^  djarfliga 
frain  merkit,  ok  bar5Í6t  drengiliga ;  peir  mætt- 
ust  nú',  Kolr  ok  Ulfkell,  ok  voru  |>eirra  við- 
skipti  ftU  hraustligy  ok  börðust|>eir  svá  lengi, 
at  engi'  skakkaði  meS  peim,  ok  bjugguát-  af 
I>eiih  allar  hlffarj  Kolr  hjd  I>á  mikit  högg  til 
Ulfkels ,  pat  kom  á  hjálminn  utarliga,  ok  tdk 
af,  Jiat  er  nam,  ök  var  jþat  fjdrðúngrinn^  ok 
|>ar  með  eyrat  hitt  vinstra,  ok  var  höggit  -svá 
mikit,  at  Ulfkell  féll,  en  Snæúlfr  kom  |>á  at, 
ok  hjd  til  Kols,  ok  kom  á  andlitit,  ok  tdk  af 
nefit  ok  báðair  varirnar  ok  hökúna^  ok  féllu 
tennrnar  niðr  í  gras.  Kolr  stdð  eigi  kyrr^  f>d- 
át  hann  hefði  fengit  sárit)  hjd  hann  til  Snæ- 
iSlfs  á  hálsinn,'  SV&  af  .tók  höfuðit;  Úlfkell 
var  þár  á  fœtr  kominn,.ok  lagði  til  Kols  fyrir 
brjdslit,  svá  út  gekk- um  herðarnar,  féll  hann 
|>á  dauðr  niðr;  brast  pá  fldtti  í  liði  jþeirra, 
Úlfkell  rak  flóttann,  en  Hálfdán  snéri  aptr; 
hann  sir,  hvar  2  menn  gengu,  |>at  var  karl 
ok  kerlíng,  mœlti  hánn  mál  af  peim,  ok  spurðu 
pau,  hversu  bardáginn  hefc'i  gengit)  en  peir 
sögðu  af  hitt  Ijdsasta,^  ok  síðan  skitdu  l^eir; 
karl  var  svá  stirðr,  at  hann  lá  á  herðum  kerl* 
ingu,  dk  drögnuliu  pau  svá  til  skdgar.  Hálf- 
dán  spurSi  menn  sfna,  við  hvern  |>eir  heRi 
talat/  ea    |>eir   kyoðu  ^at  stafkarl   vesluganl 


526  IIalfdarar  ðAG a  Eysteikssonab.    5  E. 

At  fá  verðr  of  vanliga  hugat ,  sagði  hann,  I>ar 
er  sá  karl^  er  mér  er  aptrsjá  at,  ok  betr  væri 
drepina;  en  |>eir  kvoðu  J>at  níðíngs  verk}  var 
hann  pá  kominn  i  skdginni  ok  tjáði  pá  ei^ 
eptir  peim  at  leita<.  Riðr  Hálfdán  nú  heim 
til  borgarinnar,  var  Úlfkell  pá  kominniborg- 
ina,  ok  gékk  at  skemmu  peirri,  er  íngigerðr 
var  i,  var  hún  ^á  leidd  fyrir  hann.  Hún 
mælti  pá  til  Ulfkels :  |>ú  hefir  nú  unnit  mik* 
inn  sigr,  sagði  hún^  drepit  hölðingja  borg- 
arinnar.  Nú  ef  {>ér  eruð  réttir  hermenn,  pá 
munu  |>ér  eigi  niðast  á  mér ,  eðr  |>eim  möna- 
um  öðrum  er  hiér  eru  höfðingjalausir,  ok  láta 
mik  ná  at  finna  mina  móður.  Uifkell  sagii: 
|iat  skal  satt  verai  en  pat  sem  vér  höfum  af- 
gjört,  skulum  vér  gdðu  bæta,  bœði  ]^r  ok 
Jiiinni  móðuri  ef  þá  vilt  vera  oss  tvú|  holl, 
hlýðin  ok  eptirlát,  ok  pá  varðist  eigi  við  oss. 
Svá  er  nú  komit^  minu  máli,  sagði  hún,  at 
ek  œtla  metnaðrinn  hafi  litit  at  gjöra.  peír 
hétu  henni  gdðu  par  umy  ok  voru  ^á  loknar 
upp  fjárhirðslur;  tóku  |>eir  guU  ok  silfr,  ok 
pat  annat  er  f>á  lysti,  en  gáfu  grið  mönn- 
um  öUum;  síðan  var  veittr  umbúningr  peim 
dauðuy  ok  var  bdit  virðugliga  um  leiði  Skúla 
jarls,  er  Kolr  var  reyndarj  lögðu  |>eir  slðan 
land  allt  undir  sik,  ok  bjuggust  sfðan  móts 
við  Eystein  konúng,  ok  var  íngigerðr  1  fer8 
með  þeim. 

■J  7tir  vamar  hlaií  %  A,  og  er  ttpp/yUíngin   itkin  úr  D. 


6  K«      HALFDANARSAGAETSTEIllSSOJfAlL  527 

6.  Nú  fréttir  kqnÚBgr  heimkomu  peirra, 
ok  hversu  mikiiin  sifrr  peir  höfðu  fengit,  fagu- 
ar  haxm  |keim  sæmiligð^  ok  skemtu  Jieir  hon* 
um  frá  ferðum  8(num  $  |>ðkkar  konúngr  p^im 
Yely  ok  spyrr  Hálfdán  eptir,  hversu  honum 
lízt  á  konúngsddttur,  en  hann  kvefist  eigi 
mjök  kvennskygn,  en  s^gir  ]^óf  at  hiin  væri 
vœn  kona.  íngigerðr  var  nú  komin  í  höU  til 
drottníngar,  ok  fagnar  hún  henni  vel^  en  "þó 
með  minni  blíSu,  enn  margr  ætlaði.  pá  l^t 
konúngr  senda  eptir  |>eim  mœðgum;  en  er 
pær  komu  fyrir  hann;  mœlti  hún  til  ísg^rð- 
ar  drottn(ngar:  nú  er  hér  komin  döttir  þín^ 
sagði  hún ,  ok  vil  ek  nú  með  yðru  ráði  allan 
sóma  gjöra  bæði  pér  ok  benni,  vili  Hálfdán 
mÍQum  ráðum  fara  fram,  ]>á  vil  ek  at^hann 
fái  hennar,  ef  hennar  vill  fellr  jþar  til  ok  I>íny 
drottníng!  Svá  er  hún  viti  borin,  sagði  drottn- 
ing,  at  hún  má  sjálf  hafa  ráð  fyrirsér  ok 
svör  um  slík  máL  pá  mœlti  Hálfdán:  ekki 
hefi  ek  mjök  huglagt  at  k vænast  svábúit ,  hefík 
ok  ekki  margar  konúngadætr  séð ,  ok  vel  I>iki 
xnhr  sé  giptr,  sem  íngigerði  á,  ok  eggjandi 
vil  ek  |>ess  vera,  at  pér  sjáið  gott  ráð  fyrir 
henni.  pá  mælti  Ulfkell:  lengi  hefi  ek  yðr, 
herra!  f>jdnat,  ok  vænti  ek  af  yðr  gdðs,  ok 
J>ætti  mér  mikiU  sómi,  ef  p^r  vilduð  gipta 
met  pessa  mey,  hefi  ek  ok  nokkut  talat  við  hana 
áðr,  ok  hefír  hún  engi  fjærtœki  haft  um  |>essi 
máL.     Koniingr  spyir  nú   íngigerði^-  hversu 


528  HaLI'D AN  AR  SA6 A  EtSTEISTSSONAR.    &.7  C 

henni  váeii  mn  ^at  gelit ,  e^  hún  kvaS.  hann 
mestu  umráða,  ef  mdðir  hennar  vildi,  ok  legði 
eigi  móti:  ok  síðan  vill  þirj  konúngr!  auka 
nokkra  nafnböt  vi9  Úlf kel.  En  konúngr  spurði 
drottníngu,  hversu  henni  vœri  umgeiit.  Hún 
kvað  sér  |>at  bezt  lika,  at  hann  sœi  fyrir^ 
sem  honum  Kkar.  Eptir  fietta  gipti  koniSngr 
Úlfkeli  íngigerðiy  ok  gaf  honum  jarlsnafn  ok 
Alaborg  til  forráða ,  ok  |>at  ríki  sem  jþar  lá  til^ 
ok  var  ]>á  drukkit  brullaup  peirraj  ok  sfðan 
fdr  Úlfkell  til  Álaborgar,  ok  tók  undir  sik  rik* 
it,  ok  gjÖrSist  þar  höfðingi  yfiry  ok  galt  kon- 
úngi  skatty  ok  fár  svá  lengi  fram^  ok  tökust 
upp  ástir  meS  peim  íngigerði. 

7.  Eysteinn  konúngr  sitr  í  sínu  ríki^  hann 
imni  mikit  ísgerði  dróttníagu.  Hún  lét  sér 
alla  hluti  kvennmannliga  verða  til  hans,  ok 
li6a  nú  svá  prír  vetrar.  '  pat  bar  til  eitt  ainn^ 
at  kaupskip  mikit  sigldi  austan  fyrir  BálagarSs 
sí5u  í  stóru  veðri^  pat  skip  hvarf  ^  o\  fannst 
ekki  mannsbárn  af  ^  ok  œtluðu  menn  at  strfr- 
viðri  mundi  hafa  brotit  petta  sama  skip.  EUi 
eptir  um  haustit  var  |>at  einn  dag,  at  tveir 
menn  komu  til  hirðar,  peir  voru  miklir  vexti, 
en  eigi  vel  klœddir;  ekki  sáu  menn«  gjörla  í 
andlit  peim ,  pvíat  þeir  höfSu  síða  höttu.  peir 
gengu  fyrir  konúng,  ok  kvöddu  hann  virðugliga, 
I>víat  hann  var  optast  bliðr  i  máli.  Hann 
spurði,  hvat  manna  peir  vœri.  peir  sog&ust 
báðir  Grimar  faaita,   ok  vera  settaðir  utan  af 


7-8  K.  HALFDANAR^AGAflTSTEIBrSSONAB.  529 

Rdssía  ok  bafa  mÍ3t  penínga  Mna  í  skipreika. 
peir  báðu  konúng  vetrvistar.  Konúngr  spurði 
drottningUy  hvat  henni  {>œtti  ráð  um,  en  hún 
sagði  þann  mundi  sjálfr  ráða  slíku ,  en  kvað  þó 
marga  vetrtaksmenn  misjafnt  gefast:  er  mér 
'þá  ekki  af .  at  kenna ,  ef  ek  legg  ekki  til.  Kon* 
úngr  kvað  hana  jafnan  litlu  skipta  sár  um  ráða- 
gjörðirnar :  nenni  ek  ekki  at  vísa  |>eim  f rá  mat| 
par  peir  vpru  svá  lángt  atkomnir )  var  peim  nú 
skipat  sœti  |>arsem  mætast  gestir  ok  hirðmenn. 
peir  voru  fáskiptnir  við  menn,  en  komu  sér 
við  alla  vel.  Grímr  hinn  eldn  var  stór  maðr 
vexti|  atfáirvoru  hans  líkar,  hann  var  sterkr 
ok  fimr  við  alla  leika,  ok  var  opt  at  leikum 
með  konúnggmönnum  í  skotbakka  ok  at  kbatt* 
leiki;  hann  fdr  vel  með  afli  sínu,  ok  lék.  á 
aungvan,  en  var  eigi  aflvana,  ef  leitat  var  i 
hann.  Grímr  hinn  ýngri  var  mjúkr  í  leikum 
öllum^  fimr  við  skot,  en  prd&ði  lítt  aflrauhiri 
en  skaut  allra  manna  bezt  af  handboga  eðr  Iáb* 
boga'i  en  tefldi  sv|  vel^  at  engi  komst  tiL.jafns 
TÍð  baxm.v  Hálfdán  konúngsson  lagði  opt  leik 
8Ínn  við  hann,  bæði  tafl  ok  skotfimi^  en  sv& 
mikla  vörð  hélt  hann  á  fieim  Grímunumi  at 
aungvanött  sváfu  |)eir  sv&í  at  hann  vektieigiy 
ok  hefði  ej^  vitund  af  ]|eim  9  ok  lei&iBy&  fram 
vetrinn  at  jölum. 
.u     8:;   p^b>var  einn  dag  írjólumy    at  xnenn 


6 30  HaLFÐ AN AR  SAG  A  Er.^TEINSSON AR.       8  K. 

léku  knattleik  fyrir  konúnginum^  hann  sat  á 
stóli,  en  drottníngin  á  öðrum.  Grímarnir  voru 
at  leiknum ,  ok  gat  enginn  leikit  til  jafns  við 
hinn  stœrra  Grím  nema  Hálfdán  konúngsson. 
Aldrei  höfðu  Grfmar  talat  orð  viS  drottningu 
á  peSm  vetri.  Einusinni  sl6  Grímr  hinn  eldri 
út  knottinn,  ok  átti  Grímr  ýngri  at  sœkja. 
Knöttrinn  rannallt  upp  at  stdl  drottningan 
Grímr  gruflar  eptír  knöttinum,  ea  'þá  hann 
ráttist  upp,  talaði  hann  nokkur  orð  í  eyra  drottn- 
íngunni,  en  hún  brá  nokkut  lit  við.  Á  tnáti 
dagverðardrykkju  gafst  upp  leikrinn^  tóku 
nenn  pá  til  drykkju..  Konúngr  véitti  ^kapp- 
samliga  um  daginn ,  -  ok  f éll  hverr  maðr  soCnn 
i  sfnu  sœti  niSr,  sá  sem  eigi  færSi  sik  sjálfr 
til  sœngr.  Konúngr  dr$kk  lengi  um  kveldit; 
drottníng  sat  hjá  hónutn  $  konúngr  spurSi, 
hvat  Grimr  hefSi  talat  viS  hana ,  en  hiSn  kveðst 
eigi  faafk  bent  reiSur  á  pvi.  Konúngr  sagSi,  at 
hún  vildi  flestar  sagnir  Hjá  sér  geyma,  ok  um 
fátt  sér  visbiendíng  gjöra.  JDrottning  bað  hann 
vera  sem'varastan  um  sik,  gekkihún^piá  burt. 
Grimar  voru  ]>á  sofnaSir;  gekk  |>á  konúngr  at 
sofa  ok  Hálfdán ,  son  hans,  meðhonum;  en  er 
peir  komu  til  skemmnnnar,  var  drottníng  eigi 
|»ar.  Konúngr  lagðist  i  Sftngina  i  klaðtum  >sin- 
um,  ok  lagSi  sverS  sitt  fyrir  framán  sik;i:::iR6r- 
bergissveinamir  drömippvkriSljésiiif  en  Hálfdán 
gekk  inn  i  höll,  ok  láu  Grimar  j^arok.sváfu. 
Hálfdán  sá,  át  Grimr  hiiin  niinni  Jiafði.  driegit 


V 


8-9  K.  HalfdanarsagaEysteinssonar.  531 

af  ^^r  glófann,  ok  var  höndin  beT>;  aungva 
xnannshönd  {KSttist  hann  slíka  séð  hafa  fyrir 
fegurðar  sakir,  par  fylgði  gull,  ok  svá  vœnt  at 
eigi  f>öttist  hann  slíkt  séð  hafa  fyrr,  mest  fyrir 
aakir  steins  pess  sem  í  f>vi  var,  ok  hann  skildi 
eigiy  hvorrar  náttúru  hann  var.  Hann  lokkar 
nú  guUit  af  fíngrinum,  ók  lét  í  glófann,  'en 
sfð'an  bað  hann  draga  upp  Ijósin,  ok  settisthann 
niðr  h)á  Grimunum,  var  f>á  myrkt  hitt  neðra  i 
'höUunni;  hann  hélt  á  glófanum  ihendi  sér, 
skjótt  féll  svefn  á  hann^  en  vaknaði  viðpat,  at 
l}ösin  voru  slokin,  en  Grimr  hinn  minni  vatt 
upp  Ijös  fyrir  augu  honum  svá  björtu,  at  hann 
|»oldi  eigi  i  mdti  at  sjá,  en  greip  af  honum 
glófann,  ok  mælti  síðan:  eptir  f>essari  hendi^ 
guUi  ok  glöfa  akaltu  leita  ok  firey ja ,  ok  aldrei 
náðir  £á,  fyrr  enn  sá  leggr  jafnviljugr  aptr  i 
pinn  lölá,  sem  niS  tdk  á  burtu,  én 'siðan  snar- 
ar  hann  Ijtfsinu  til  fieirra  dyranna^  sem  skemra 
Tartil,  en  hleypr  til  hinna  sjálfr,  sem  leflgra 
var  til,  ok  par  út. 

9.  Hálfdán  sprettr  nú  á  fætr,  ok  hleypr 
til  j^eiira  dyranna ,  sem  Ijósinu  var  til  sn^rat, 
ok  voru  f>ær  læstar,  snýr  hann  pá  til  hinna  dyr- 
annay  ^okhét  á  menn  ]þá,  sem  inni  voru^  at 
fieir  skuli  vakna.  Dymar  voru  læstar,  ok  varð 
at  brjdta  f>ær  upp,  áðr  fieir  koihust  út.  Hálf- 
dán  vitjar  f>á  skemmubúrsins,  ok  varkonúngr 
pá  dauðr  dk  laginá  sverði  i  gegnum ,  ok  prir 
'  -  Ll  2'  •  ■'  '  '  • 


532  HalPDANAR  SAG A  EYSTEmSSON AR.  9*10  k. 

sntiásveinany  én  sá  fjöriU  koœst  á  þvertréS,  ok 
sagði  at  Grímr  hinn  meiri  heffti  par  komit  ok 
drepit  konúngínn,  ok  "þá  alla  sem  dauðir  vorQ, 
ok  kallaði  síðan :  segið  Hálfdáni  sv& ,  at  Vigfús 
ok  Ofeigr  hafi  befht  Hergeirs  konúngs,  ok  gekk 
ijt  síðan.  í  jþessu  kom  drottnfng  í  skemmuna, 
ok  fengu  henni  |>es8Í  tíðindi  svá  mikils,  at  hún 
féll  í  ómegini  ok  {xitti  við  dauða  búit}  var  nú 
ys  mikiU  í  hollinni  ok  borginni,  ok  foni  menn 
at  leita  Grí manna  á  s)ó  ok  landi ,  ok  f undust 
peir  hvergi,  ok  stöð  pessi  leit  mánuðy  ok  var 
víða  getf é  tildreift ;  fw5  dy rglaðist  yfir  Jætta  um 
síðir,  var  |»at  *]^  flestra  manna  viU,  at  Hálfdán 
vœri  til  konúngs  tekinn. 

10.  Litlu  síðar  lætr  HáUdán  kveðja  þfngs^ 
en  er  höfðíngjamir  voru  samankomnir,  Iðgðu 
menn  baenarstað  til,  at  HáUdán  vieri  kontingr 
peirra,  enhann  svaraði  svá;  |>au  tiðixidi  haia 
hér  gjörzt  fyrir  stuttu,  at  mér  sömif  eigi  kon* 
úngsnafnat  bera ,  meðan  sv&  stendry.  {>víat  ék 
er  ekki  óðalborinn  til  pessa  ríkis,  mun  mörgum 
pikkja  m&r  betr  sdma  at  hefna  föður  mins,  ok 
leita  at  þeim,  eem  hann  hafa  drepit^piki  mér 
rið,  at  drottníng  sendi  eptir  Sigmundi ,  brdður 
sínum^  at  hann  komi  híngaty  ok  stýri  {lau 
landi,  |>ángat  til  ek  kem  aptr,  hvemin  sem  |>á 
breitum  vér,  eik  ek  mun  burt  fara,  ok  eigi 
aptrkoma ,  fyrr  enn  ek  hefi  fundit  minn  föður- 
bana,  hversu  sem  mér  irerðiirum  hefndina  auðit. 
Drottníng  sagði,  at  henni  pætti  sitt  ríki  hvergi 


10*llIcHALFÐANAmSAGAEYSTE19rSSONAR.533 

betr  komit)  enn  hjA  lionum$  en  hvat  þar  er 
umtalaty  ^á  er  f>ataf.  Hálfdán  býst  úr  landi 
m^  5  skip,  ok  valdi  mdi  sérgdða  drengi,  sigldi 
hanki  fyrst  1  Austrye^nn  y  ök  var5  .honum  bæði 
gott  til  f)ár  ok  mannorðs  j  en  aldrei  lá  hann  svá 
'vakandiy  at  væri  eigi'  honum  fyrir  augum  sú 
f agra  hönd  ok  þat  vœna  gull ,  sem  hann  misti 
i  Aldejuborg  f  látum  hann  nú  sigla  alla  5  vetr, 
sem  hann  vilh 

11.  pair  tökum  vir  nú  til,  sem  Úlfkell  sitr 
ttorðr  í  Alaborg,  ok  kona  íngigerðr }  |>au  fréttu 
nú  lát  Eysteins  konúngSy  ok  svá  með  hverjum 
hætti  ]^t  hafði  orðit,  talar  íngigerðr  pá  við 
Ulfkel,  hvort  hann  vill  ekki  kalla  til  ríkis  eptir 
Hergeir  konúng,  foður  hennar.  Hann  kveðst 
'þess  albúinn.  Siiian  bjuggu  {>aufer5  sína,  ok 
léttu  eigiy  fyrr  enn|iau  kvomu  til  Aldeigjuborg- 
ar.  Sigmundr  var  ^ar  fyrir  með  drottníngu. 
Úlftell  kallar  til  rikis  í  hönd  |>eim  drottningu, 
en  hán  segir  at  f>au  hefði  ndg  ríki,  þó  f>au 
ágimtust  eigi  meira  enn  ^au  heföi  áðr ,  ok  láta 
pd  vel  yfir,  ef  |>au  héldi  þvi,  sld  fiá  i  heitíngar 
með  peinu  Fdr  Ulfkell  ^á  heim  ok  safnsír  liði. 
Sigmundr  fór  Þegar.  norðr  eptir  honum,  ok  f und« 
ust  fieir  f>ar  sem  heitir  Krákunes  ,  ok  sld  f>egar 
i  bardaga  með  I>eim ,  ok  lauk  svá  at  Ulfkell  flýði 
einskipa  nieð  konu  sína,  sigldi  hann  pá  fyrst 
norðriNorig,  ok  fann  f>ar  Úlfar,  brdður  sinn, 
ok  segir  honum ,  hversu  f>eir  Sigmundr  höfðu 

')   htr  byrjar  apir  A» 


534HALFDÁ]f  AR  SAGAETSTXIirSSOHAR.  ll-fZK. 

ekilit,  ok  ðll  I>au  tíSiiidi  •em  gxörzt  hölSa  i 
Austrveginum ,  ok  baS  nú  at  hann  skyldi  gefa 
upp  ríkit'í  hans  vald|  ok  sagSiat  hann  hafi  þá 
meira  hans  ríki  í  Austrveginum.  Ulfar  hað 
hann  (eigi)  tala  8vá  mikinn  ödrengskap  við  &kf 
athann  muni  giörast  drottinssviki^  ok  bað  hann 
heldr  eflast  at  liði  ok  saakja  með  stríði  f»at  ríki, 
sem  hann  {lœttist  eiga  f  Austrveginum  y  ok 
kveðst  vildu  styrkja  hann  til  f>ess.  Ulfkell  lét 
sér  pat  ekki  nœgja,  ok  sld  pá  i  kappmœli  meS 
þeim,  ok  lauk  svá  deilu  peirra,  at  Ulfk^ll  drap 
Úlfar,  brdður  sinn,  en  lagði  landit  allt  undir  sik^ 

# 

ok  gjörðist  hann  par  höfðíngi  ufir',  ok  fKStti 
ollum  I>etta  hitt  mesta  iUvirki ,  ok  varð  hann  af 
(lessu  öþokkasœll  öUu  saman. 

12.  Ok  sem  Úlfkell  hefir  at  sér  tekit  ríkit, 
safnar  hann  at  sér  liði  ok  skipum,  ok  hélt  hann 
.  J^eim  í  Austrveginn.  IJann  hafði  30  lángskipa, 
ok  dreka  einn  sjötugan  at  rúmatali }  hann 
haföi  meS  sér  víkínga  ok  útilegumenn  ok  hvert 
iUmenni  sem  hann  kunni  at  fá.  ívar  böggull 
hét  sá,  er  stýrði  drekanum  y  hann  var  bei^serkr 
ok  hitt  mesta  illmenni.  Brdðir  hans  hét  Hrafn* 
kelljhann  var  TnerkismaðrUlfkels,  ok  var  manna 
6terkastr.  Marga  hafði  hann  aÖra  stdra  menn 
ok  sterka  með  sér.  peir  fdru  öspakliga,  ok 
herjuðu  á  hvertland,  par  sem  f>eir  komu,  ok 
töku  dsparliga  strandhögg.  peir  voru  nú  komn- 
ir  austr  fyrir  Hlynskdga,  |>ar  sem  heitir  Klyf- 


12 K.      HAI^FÐAKAa  SAGA £irST£IllSSONAR.  535 

andaneef  fraðan  er  ekki  lá&gt  til  BjarmalaiKk. 
par  sigldu  á  zndti  |>eim.  10  skip,  f>au  voru  öU, 
skipuð  brauslum  dreugju&^  ok  var  |>ar  komÍDu 
Hálfdáu,  somrEysteins  konúngs^  okhafðihann 
frétt  allt  um  ferðir  peirra  Ulfkels^  en  f>egar 
peir  pektust ,  spurði  (hann) ,  jþví  Ulfkell  hef ði 
Hiðzt  á  hrdður  sinum  >  eðr  tekit  riki  sitt  Úlf- 
kell  segir  ^  at  ^eir  hef ði  meira  sitt  riki  í  Austr- 
veginum>  ]^at  sem  hann  œtti.  Hálfdán  sagðist 
aunga  vpn  vita  fiess,  at  hann  stæði  til  nokkurs 
gdðs  rlkis.  Siðan  brutu  f>eir  upp  vopn  sin ,  ok 
sltf  f>ar  j^egar  i  bardaga;  en  með  ^vi  at  liðs^ 
munr  var:  mikiU,  f>á  varð  skjótt  mannfall  mik* 
it  i  liði  Hálfdáxian  Sviði  hít  sá  maðr ,  er  mest 
ráð  hafði  með  Hálfdáni j  hann  var  sterkr  maðrf 
hann  sagði  fyrir,  hversu  tengja  skyldi  skipin,  ok 
lagði  hann  f>eim  svá  kænliga  saman ,  at  Ulfkell 
kom  ekki  öUum  sínum  skípum  við,  ok  lágu  sum 
f.skotmáli}  tókst  nú liarðr  bardagi ,  ryðstHálf* 
dán  um  fast ;  sér  hann  at  f>eim  mun  eigi  duga' 
at  berjast  til  mæði  3  f>vi  rœðr  hann  til  uppgaungu 
á  drekann  til  Úlfkels ,  ok  f>eir  Sviði  báðir.  pá 
ki>m  fyrstr  á  moti  f>eim  ívar  bögguU,  ok  áttust* 
jþeir  við  hart  vöpnaskipti.  ívar  hjd  til  Hálfdánár, 
ok  kom  á  hjálminn  utanverðan  ^  ok  tdk  af  f>dt 
er  nam^*  enf>at  var  kopprinnfyrir  ofan  höfuðit,. 
ok  rakaði  um  höfuðit  á  Hálfdáni.  Hann.hju 
á  mdti  til  ivars ,  ok  ai  honum  hdndina  vi5  Öxl 
uppi  ok  sundr  merkisstaúngina.  Sviði  drap 
stafnbúa  Úlikels,  er  Egill  hét.     pá  lagði  Úlfkeli: 


536  Halfdahar  sagaEtsteimssoiiar.  12-13  K. 


*    \ 


til  Hálfdánar,  ^k  kom  á  hann  övaran  f  gegnmn 
skíöldinn  ok  brynjuna,  ok  rendi  út  undir  hond- 
ina}  fékkhannsárá  siSunni,  okbrotnuSu  íhon- 
um  S  riOn.  Sviði  lagði  til  í vars  bögguls  ^  ok 
kom  í  augat,  ok  var  þat  hans  bani.  Hálfdán 
hjó  tilúlfkels,  en  hann  snérist  undan  á  hæli^ 
en  sverftit  kom  í  piljumarý  ok  tdkaf  Úlfkeli 
hina  stœrstu  tána  á  hinum  hœgra  fœti*  Úlfkell 
lagði  þi  með  kesju  tilHálfdánar;  hann  stökk  upp 
yfir  vindásinn.  Kesjan  kom  í  lokugatit.  Hálf- 
dán  hljdp  á  skaptit,  ok  braut  i  sundr.  Sviði 
hjtf  fiá  'til  Ulfkels  um  pverar  herðarnar ,  ok  var 
(at  högg  sv6  mikit,  at  Úlfkell  féU  á  b««i  kné. 
pá  kom  steinshðgg  fyrir  brjóst  SviSa^  svá  hann 
hraut  útaf  drekanum,  ok  kom  i  bát,  er  flaut 
með  skipinu.  í  pessu  slö  Hrafnkell  til  Hálf* 
dánar  með  kylfu  svá  mikit  högg,  at  hann  fauk 
útbyrðis.  Sviði  var  I>ar  nœr  staddr,  ok  greip 
bátshakann^  ok  k(ækir  Hálfdán  upp  úr  kafinu^ 
haiði  Hálfdán  pá  fengit  sex  sár,  ok  var  ^  dvigr 
ok  id  viti. 

13.  Nu  urSu  morg  tiðindi  senn.  pá  sáu 
menn^  at  rendu  fram  fyrir.nesit  hálfr  j^riðl  tugr 
skipa  $  fiau  voru  öU  stör ,  ok  herklsddir  menn. 
á  öllum.  Maðr  stdð  við  siglu,  mikiU  vexti|  á 
einu  skipinu,  ok  silkitreyju  ermalausri  vel 
brynjaðr.  '  Hann  spurði,  hverlr  hér  ætti  svft 
(Sjafnan  leik.  Sviði  sagði  til  hitt  sanna,  ok  svá 
hvar  þA  var  komit.  Mun  Hálfdán  vilja  f^iggja 
lið  (af;  oss?  SyifSi  spyrr,  hvat  manna  hann  væri. 


13  K«    HALrojJrAll8AGA£TSTBIll89QffAR«    537. 

Hinii  krBÍS  haim  fat  áúngu  var^*    Snðl  Ive&t 
gjarna  li8  vilja  j^iggja  af  peimf  tökst  ^á  bardagi 
i  amialt.sínn,  ok  ernú  ákafari  ennfyrr.    Menn 
Ulfkels  varu  'mjök  sárír.     Hinn  'mikli  maðr  á 
drekanum  lag&i  at  drekanum  Ulfkels^  en  Sviðt' 
lagði  at  hinum  smærrum  skipunum^  ok  hruðust; 
^u  anart}  sniri  nú  mannfallinu  í  lið  Úlfkels. 
Hinn  mikli  maðc'  réð  til  uppgaungu  á  drekann«    ^ 
Ulfkell  k^m  fyrst  á  mdti  honum^    ok  TÓru 
peirra  .viðskipti  horð  ok  laung.      Hinn  mikli. 
maðr  hjd  mikit  högg  til  hanS|  ok  klauf  fyrir 
honum  allan  sk)öldinn/  ok  kom  sverðit  á  fdt* 
inn  9  ok  tdk  af  3  tœmar  utanfötar.     Ulfkell  hjd 
á  mdti)  ok  kom  í  h jálminn ,    ok  stökk  sverðit  i 
sundr  undir  hjöltuiium ,  sá  UlfkeU  pá  aungvan 
sinn  kost  annan  j  enn  f orða  lífinu,  stdkk  hann 
pái  pat  skip,   sem  nœst  honum  var^  ok  flýði« 
Hrafnkell  skaut  tveimr  kesjum  senn  at  hinum 
mikla  manni^  en  hann  tdk  báðiar  á  lopti,  ok 
skaut  aptr,  ok  hafði  mann  fyrir  hvorri,      Siðan 
lagði  hann  með  atgeir  til  Hrafnkels  í  gegnum 
skjöldinn  ok  báða  handleggina,    ok  vo  hann  - 
uppi    ok  kastaði  honum  út  á  sjdinn.      Siðan 
g^nga  peir  (svá)  hart  at  mönnum  Ulfkelsy   at 
|ieir  urðu  þrl  fegnastir ,    at  biðja  griða.     peim 
var  þat  vertt,    sem  báðu,   en  eigi  vildi  hinn 
mikli  maðr  hafa  peirra  pjönustu  ^  ok  var  J>eim 
slept  fatlausum  á  land  upp.     Úlfkell  flýði  und- 
an  einskipa^   ok  kona  hans  með  honum,   en. 
hinir  töku  skip  öU  ok  herfáng ,  -  en.  fieir,  sem 


• 
/ 


d38flAXPDAN  AH  SAG  A  EYSTSUTðdONAm.  13-ilÍL 

'  eptir  lifStt  áf  mönaum  Hálfdáijfar^  gengu  i  ^rald 
bins  mikla  manns. 

14to  Hinn  mikli  maðr  kom  Jtar  'at^  sem 
Hálfdáil  lá ,  ok  fiakti  { sundr  af  aárum.  Haua 
mttlti  til  Sviða:  svá  Kzt  mér  á  sár  Hálidánac, 
at  pau  mælti  græða ,  ef  pau  tekr  grfðr  laeknir, 
en  eigi  ætla  ek  honum  henta  hræringar  e6a 
8)dferðir,  ok  því  mun  ek  senda  hann  á  land  upp 
til  vinar  míns,  er  Hriflíngr  heitir;  kona  hans 
heitir  Arghyrna ,  þau  eru  lækaar  göðiry  en 
eiga  ómegð  miklá,  ok  lifa  viS  handbjörg  sÍÐay 
ok  er  sllkt  kðlluð  hriflínga  björg,  sem  ])au  hafa; 
nú  mun  Hálfdáni  ekki  lífs  auðit^  ef  pau  geta 
ekki  atgjört ,  ok  mun  hann  ^á  koma  tíl  okkar. 
Hann  fékk  liú  til  trúnaðarmenn  sína ,  at  flytja 
Hálfdán  á  land  upp,  ok  fékk  peim  hundrat 
merkr  silfrs,  ok  bað  segja  peim  karli,  at|iau 
legði  slíkan  hug  á  at  grœða  hann  sem  sjálfan 
aiky  ef  hann  kæmi  til  peirra^  ok  |»au  skulu 
segja  honum  fuUa  vissu ,  hvert  hann  ætti  pess 
at  vitja,  sem  hann  hafði  látit  græða.  Fara  peir 
nú|  ok  iinna  karl  ok  kerlíngu,  oksegja  peim  {lat, 
]þeim  var  boðit,  ok  færðu  |>eim  féit,  ^n  pau 
sögðu  bæði  at  ^etta  vœri  ^eim  fuU  skylda ;  ióru 
sendimenn  í  burtu  y  en  pau  hjön  töku  til  at 
græða  Hálfdán,  ok  var  pat  torsótt,  I|viat  sár 
hansvoru  mjök  soUin,  ok  lá  hann  átján  vikurf 
aárum,  ok  varð  pd  grœddr  at  heilu,  en  12  mán' 
aði  varð  hann  |>ar  at  vera,  áSr  enn  hann  fékk 
aptf  sinn  styrk ,  ok  fótti  honum  sá  tími  lángr, 


14^15JC  HiLLPÐdUf  ARSA6  A  EySTEINSSOHAH.  539. 

pp<rÍBt;^imuÐr  Kom  ifafnán  i  hug  «ú  hÍD  -  &g^a' 
hönð/:»li;r^lit^ll.okgIdfÍ8€»\lianir  hafSi  mist. 
•  i5i  1  /Tökumvir/.aáiliarftil,  sem  Úlfkell 
sniUiíigr^ýSi'rúr'bsrdag^ntiin-^  hann  kiOímfil!>  iál' 
landá  vi&íimtánda  mann.  en  mistiallt  aittJiJL 
ánhat; 'diaþn   hélt  ni^' spurnir  til,  hvar  Ulfr^ 
hi^í  iiatts,  fmundi^  vpray   ok  spyrst  hohnm' 
svá  ttt^át.'hénn  sé  á  Bj^cmal^di;  fdr.faáiu 
hd  áifaans.Jun4-     Harfdu.h&t  tk  konungr,  ^rr 
Iiaktrefiifyrii^^dóttir  hansfaétEðný.   Úlfr  háfði' 
beíit  hehnar^  eti  koni&ngrvildi  eigi  gipta  hana« 
pá  herjaði:  Ulfr  á  land  hans.   Semat  J>eir  br«s5r. 
&indust,  bera  ^eir  ráð  sin  saman,  at  peir  skuli 
fara  á  /únd  Háreks  konúngs'j     peir  höfðu.fiO^ 
dcipa.  ^    En  er  ^eir  kv^mu  1  hafnir  .}Ⱦr,   eri 
lágu:  fjrrir  konúngs  •hallinkii,  |>á   fdir  Ulikell 
sniUíngr  á  f  und  konúngs,  ok  kveðr  hannssnn- 
iliga.      Konúngr    spyrr,    hvat    manna    ha^iL. 
vœri.     'Hann  sagði  til  hitt   sanna.      Konúqgr 
spyrr,  hverr  stýrði  peim  hinum  mikla  bei:)  sem 
par  varkomínn;  en  Úlfkell  sagði,   at  honum 
stýrði  Úlfr  hinn  illi:  en  vií  erum  brœSr,  iix 
ek  pviá  ýðvamfund,  at  viðviljum  bídða^tU  ajt' 
vera  yðrir  menn;  ef  .|>ú  vilt  gipta  Ulfi  ddttur 
^íná^  ^á  vil  ek  leggja  til  ntreð  Alaborg  ok  Aldeigj u- 
borg,  ok  öU  |)au  ríki  sem  /þar  fyigjay  pvi  f>dt 
er  mín  cdgn  j   vœntir  mik .  at  yðr   verði  mikiU . 
styrkr    at   okkr  bræðrum,   en  mörgum  mvm 
j^ikja  þraungt  fyrir.  dyrum,  ef  vér  skulum  íUt 
j^eyta.    ^Konúngr  bað  hann  fresta  til  umi:áiiau 


540  HALFDANAKSÁGAETSTEimSOaAK*    15  K. 

viS  meiin  siiuL  Ulfkall  yeitti  fiiat.  Konúngr 
tpyrr  döttur  8Ína|  hvat  hún  ieggr  tily  en  hún 
sagði^  at  henni  jþætti  mikill  nmdi,  nm  hemaS 
peirn  bffte5]i^a :  en  eC  viat  væfi  riklt,  ]þá  pœtti 
lAér  áajá  vert|  en  kveSst  einskii  ílls  8 jn|a  fyrir 
fiáy  ef  |>eim  vœri  synjat;  ok  urðu  þser  :enda* 
lyktir  at  Úlfr  fékk  Eðnýjar,  ok  töku  fieir  bræör 
landvöra  fyrir  Bjarmalandi.  UlifceUhilt  ipum- 
f RgiHn  tily  hverr  sá  mundi  vera,  at  barizt  heði 
vi5  faánn,  j^á  |>eir  Hálfdán  áttust  viS^  én  Hár^r 
konúngr  8tig6\  honum,  at  sá  h^  Grímr,  ok 
ræ5r  fyrir  au8tr  i  Kiríálabotnum, .  ok  hefir  brot^ 
i£t  ]^ar  til  ríkisy  ok  vita  menn  eigi^  hvaðan 
haim  'er  œttaðr.'  Honum  fylgir  fdstrddttir 
han8,  8vft  fögur  mey,  at  menn  hafa  eig^ 
spurn  af  ánnarri  jafnvænnL  par  er  sá  maftr^ 
8ag5i  Úlfkell,  at  ek  vildi  á  hefnileii  rda,  ef 
ko8tr  væri|  ok  vilda  ek  par  til  hafa  hjálp  ok 
styrk  af  yðr.  Konúngr  mælti:  pat  má  psa 
vel  samankoma ,  pvi  J>ár  er  sú  mær,  at*  ek 
ætla  mér  at  biftja.  peir  sögðu  báðir^  at  f»eir 
vildu  honum  fiar  til  standa,  ok  sðgSu  at  ^im 
pötti  f»at  vel  stofnat,  ok  saðfesta  m'e5  sér,  at 
l^eir  skulu  pángat  fara,  J^gar  sumar  kemr, 
ok  eigi  fyrr  i  burtu,  enn  Grimr  væri  í  helju^ 
en  konúngr  hefði  fengit  júngfrúna;  sátu  peir 
nú  um  kyrt.  En  er  voraSi^  bjuggu  Jieir  skip 
sin.  peir  hiifðn  dgrynni  hersj  með  fieim 
voru  2  konúngar  fi^skir,  hét  annar  Fiðr^  en 
annar   Flöki;   pdir    voru  galdramenn.      Fara 


15^16 K.HALFDAirAR  SA6AETSTBIH8SMAR.541 

peir  nú  pásgat  tily  at  f>eir  koma  austr  í  Kir- 
jálabotna,  ok  fundu  Gríoi^  |iurfti  ^r  eigi  at 
aökum  at  spyrja ;  buðu  jþeir  Grími  |»egar  bar- 
daga,  eðr  hitt  at  hann  g»fist  upp  i  fieirra  vald, 
ok  gœfi  konúngi  rikit  allt  ok  fdistrddttur  slna. 
Grímr  sagði ,  at  þeim  skyldi  meira  fyrir  yerða : 
á  konúngr  f^essi  aungrar  sakir  Tið  oss^  en  (d, 
Úlfkelll  munt  fara  verri  för  enn  fyrr,  Sofa 
peir  i  náðum  um  ndttlna,  en  um  morguninn 
gekk  Grimr  út  af  kastalanum  með  öUu  sínu 
li8i|  ok  tókst  par  en  snarpasta  orrosta^  ok 
hélzt  sá  bardagi  til  kvelds,  hafðft  Grimr  »i$t 
pá  margan  mann,  fdr  hann  þá  aptr  i  kastal- 
annj  en  at  momi  dags  töku  peir  til  bardaga, 
ok  vav  pá  engi  vopnf ær  maðr  i  kastalanum. 

16.  Nú  er  par  til  máls  at  taka,  sem 
H^lfdin  konúngsson  er,  at  hann  ernúgröinn 
sára  sinna,  ok  hefír  fengit  allan  sinn  styrkj 
íemt  hann  nú  at  máli  7^6  f>au  karl  ok  kerlingu, 
ok  aagSi^  at  sik  lysti  i  burtu  ^ðan,  ok  spuir 
eptb|  hyatmanna  pat  mundi  vera^  er  hann  hafði 
fiángat  sendt  til  lækniagar  ^  eðr  hverjnxti  hann 
mundi  lífgjöf  eiga  at-  launa.  Hrifliagr  svarar : 
með  pvi  at  ek  treysti  f>ér  til  drengskapar,  pá 
má  ek  g)öra  jþér  avisun  um,  livar  hann  erj 
Grtmr  heitir  maðr,  er  rœðr  fyrir  austr  i  Kirjála- 
botnum;  hann  er  kappi  mikiU ,  hann  sendi  f>ik 
bingat  til  min^  m«Qttir  f>il  nú  launa  honúm  líf- 
gjöfina^  ^inhomiia  er  nú  fiörf  göíra  drengja^ 
f>ar  er  nú  koininn  Hárekr  kanúngr  af  Bjarma- 


642HALindAii  AR  SAOA  Etstbinssonae..  . .  16  k. 

landi,  IJlfr  hinn  iUi  ok  Úlfkell  miUfagr^  ok 
vilt  hefna  peirrar  svívirðíngar,  er  hann  fikk  l 

.  yðrum  viðákiptum;  eru  |)eir  nú  á  vég  koronir 
met  hér  sinn ,  ok  e^  mér  sagt,  at  Hárékr  kon- 
úngr  vili  fá  föstrdóttur  Gríms,  er  íngigerðr 
heitir,  ok  er  allra  meyja  frlðust.  Vel^segir  fiú, 
fdstri  minn!  sagði  Hálfdán,  en  pá  er  þect  ann- 
at  at  mér  pikir  eigi  minna  áliggja,  ot  pú  segðir 
mir^  hverr  drepit  hefir  föður  minn.  Glðgt  má 
ek  pér  ^at  segja,  sagði  karl^  sá  maðr  hét  Skúli| 
ok  ef  ek  skal  |>ér  satt  segja,  ok  eigi  Ijúga  at 
fiér,  þá  er  f>etta  sá  hinn  sami  Grímr,  sem  jj^ér 
hefir  líf  gefit,  ok  er  nú  mikit  undir  drengskap 
{»{num,  ér  pið  finnizt;  en  svá  mikiU 'kajfpi  er 

'  Skúli,  at  fullskipat  er  hverjum  manni,:  s^m  ein- 
vígí  á  við  hann.  Kanntu  nokkut  at  seg}a  mér 
veg  pann  skemstr  er,  sagði  Hálfdán,  pví  jþáng- 
at  vildik  koma  sem  skjótast;  Torsdttír  eru  hér 
flestir  vegir ,  sagði  Hriflíngr ,  en  á  skipum  má 
ekki  fára  skemr  enn  5  vikur,  ok  er  'þat  hin 
mesta  mðnnhœtta  fyrir  sakir  víkínga  ok  her- 
manna.  Annar  vegr  liggr  hitteystra,  ok  er|>ar 
'þó  at  fara  f  jöll  ok  eyðimerkr ,  ok  er  ^at  lángr 
vegr,  ok  torsdttr ,  ok  ovíst  at  f ramkomist.  •  Hin 
priðja  leið  er  skemst,  ef  hún  tækist  vel^  |>vl  hana 
má  fara  áSvikum,  en  margt  er  partiltálmanar, 
fyrst  er  skögr  20 rastalángr^  er  heitir  Kol«k6gr $ 
par  liggr  spillvirki  sá,.  er  "Kolr  heitir,  'ok  ddtt- 

'ir  hans  er  Gullkúla  ^heittr;  amngmn  er  íþeim 
l^  at  v«nta,  er  ^au  -finnr.     Annar  skdgr*  er 


16  Xl       HalFDAIKA  R  S A6A ET8TBIN8SO]f  AB*  543 

paðan  6kanit,  er  heltir  Klifskögr  fjögra  rasta 
ok  2O9  þar  er  spéllVirki  sá,  er  Hallgeir  heitir  j 
meS  honum  er  einn .  villigaltr ,  verri  víðreign- 
ar  enn  12  karlar.  pamœst  kemr  á  |iann  skög, 
er  kallaðr  er  Kálfárskdgr  sextán  rastir  ok  ^O; 
|iar  fæst  eigi  til  matar  utan  ber  ok  safi ,  er 
^ar  sá  spillvirkiy.  er  Selr  heitir^^  ok  með  hon- 
um  einn  hundr  stdr  sem  naut;  hann  hefir 
manns  vit,  ok  er  betri  til  vfgs  enn  12  karlar; 
en  er  f>á  kemr  af  skdginum^  fellr  lögr  austan 
af  kíölnum;  engi  veit  hvar  hann  sprettr  upp^ 
pat  er  peirra  einna  manna  sund^  sem  best  eru 
sypdir^  at  leggjast  yfir.  löginn,  en  jþaðan  ex 
eigi  láng(  til  kastala  j^ess,  sem  Skúli  .rœik 
fyrjr?  bœri  pér  ekki  til  döla,  pá  væri  pat 
nœr  hæfi,  at  "þú  kæmir  par,  þá  barda^inn  œt(i 
at  vera«  Hálfdán  bað  hann  þúa  feró  sína.  At 
morni  dags.  býr  Hálfdán  ferð  sína,  gekk  han^ 
til  kerlíngar,  ok  bað  hana  vel  lifa.  Kerlíng 
mælti  mörgum  fögrum  orðum  yfir  bQUumy 
tök  hún  }>á  undan  höfðalagi  sínu  tötrabagga ; 
fiar  tdk  hún  úr  sax ,  pat  var  fínt  sem  spegiU, 
.o^.sýndist  honum  eitr  dlrjúpa  úr  eggjum  |>ess. 
Hán  sagði  honum,  at  sá  mundi  jafnan  sigr  hafa, 
eem  ]>at  bæri^  ok  pat  mundi  eigi  f  höggi  staðar 
jaemai  ef  vel  er  til  höggitj  hún  tök  eittsteina- 
sverfi,  ok  batt  um  bákhonum,.  ok  bað  hann 
þésÁ^  at  >kt:skyldi  ^eígi  ^  stað  hi«ærast.  .&($4n 
kyati hantt.keclíngvu  wKarLgekk  á  Yegine^.lbpu- 
uta,  ók  seg^r  honum^  iiyatihanJxitJiy^^lJlt^tHI, 


■^  •  

544HALPDAn  AR  SAG  A  ETSTfiUrSSONAR.  16*17K. 

hann  gaf  honum  skilkjuraUa  8\nnj  ak  baS 
hann  {>ar  eptir  fara,  sem  hann  fœriundan,  ok 
fara  aldri  ]>á  götu^  sem  hann  yildi  eigi  fara, 
-ok  kvað  hann  kunna  at  forðast  bygfiir  peirra 
illvirkjanna.  Hálfdán  kvað  ekki  spiUvirkja  verSa 
aérat  bana:  en  ef  |>ér  verðr  féfátt,  |>á  vitja  (ú 
til  skálanna,  'því  ek  inun  ekki  meðmér  bera, 
JkS  ek  gæta  kleimt  einnhvern  þeirra/  SíSan 
skildu  peir  karl,  ok  bað  hvorr^  vel  fyrir  öðrum. 

17.  Hálf dán  snýr  nú  á  skdgiqn^  ok  er  hann 
hafSi  gengit  tvo  daga,  þá  sá  hann  einn  leynisUg. 
Hundrinn  vildi  stiginn  j  en  Hálfdán  gekk  iram 
brautina,  þángat  til  at  hann  fann  skála.  par 
var  hnigin  hurð  á  klofe  ý  Hálfdán  hratt  henni 
uppy  en  í  pví  hann  gekk  inn ,  þi  var  Gullkúla 
^ar  fyrir^  dtfttir  KolS|  ok  hjö  á  háls  honum 
með  bitrligri  skálm^  en  |>ar  var  undir  steina- 
averfi  kerlíngar  y  ok  brast  við  hátt ,  en  skálmin 
atökk  i  sundr.  Hálfdán  greip  hana  upp^  ok 
rak  hana  niðr  fall  mikit  j  ok  greip  síðan  i  aan- 
an  fótinn  á  henni,  ok  reif  hana  sundr  at  endi* 
laungUy  ok  kastar  henni  síðan  út  fyrir  dyr. 
Kolr  kom  heim  á  mdti  dagsetri|  ok  er  haon 
laut  i  dyrnar,  |>á  setti  Hálfdán  saxit  i  hálsinn, 
ok  var  pat  hans  bani.  £n  um  nöttina,  ^á  er 
Hálfdán  var  i  svefni,  kvomu  |>au  inn  basði 
Kolr  ok  dtfttir  hans,  ök  sdttu  þau  bœði  at  Hálf- 
dáni.  Hiindrinn  hljép  iipp  9  ok.raif  GuUkillu 
á  náranutiif  ok'rakti-úrheBaipármaiias  ^l  Hálí- 
dán  'hlji5p'>imdir  sUUabúann^  ok  glimdu  i>eir 


17  K»     ^HALFDAliAR8AaAEYST£IHSSOl9AB.  54d 

lengi^  en  ðyá  lauk)  at  Hálfdán  feldi  hahn,  ok 

braut  hann    á  hálsj    síðan  tók  hann  eld,    ok 

brendi  pau  upp   bœði.      par   var  hann   tvœr 

naBtr«     SiSan  fór  hann  á  burtu,  ok  látti  eigi  fy rr 

enn  hann  kom  á  Klifskdg;  ^s^  fann  hann  skála 

störati,  ok  var  huiíiia  svá  f>iSng,  at  faann  varS 

alji  máttal*  at  kosta,.  áðr  hún  gekk  upp.    H&nn 

sá  par  rúm  eitt,    |>at  hafði  2  álíiir    yfir  hans 

leugð.      Bdl  sá  hann  par  svá  mikit^  sem  bás 

vœri.     pá  var  sýnt  húmat*     Hann  heyröi  út. 

gný  Aiikinn,  okheyrði^nn  atgöltrinn  greQj- 

a$i,  ok  lét  dfrýnliga,   gekk  Hálfdán  'þá  út  úv 

3kálanum.     Hundrinn  hljóp  gvöUrahdi  at  gelt-« 

inmn  i  ok  göltrinn  snérist  undan.     Hálfdán  hjö 

eptir  honum,    ok  úr  honum  rdfpna.      Göltr- 

ijin  sn^rist  aptr,  bk  stakk  trýninu   á   millum 

fdta  Hálfdáni^   ok  vatt  honum  á  lopt^  svá  at 

honum  varð  láust  saxit^  en  |)ö  kom  hann  stand" 

andi  niðr.      Skálabúi  kom  ^á  at,    ok  sló  til 

Hélfdánar   meS  gaddakylfu^   en  hann  snérist 

undcul  högginu  9  ok  gat  eigi  náð  saxínu.     Hann 

greip  i  fötinn  á  geltinum ,  ok  kipti  honum  at 

sér$  höggit  kom  á  milli^m  hlusta  géltinum,  ok 

brotnaði  hausinn  i  honum.     Hálfdán  r.eif  fdt- 

inn  und^n  gelíinum^   ok  rak  hann.við   eyra 

spéllvirkíánum  ^.  ^v^.  hann.  féll  ^  kné*     Hálf- 

dán  hljdp  pá  .athonum,.,o)^  hratt  honum  um 

kolh     Hann  greip  J)á  til  Hálídáaar,  ok  svipt- 

ust  peir  fast,  ók  urðu  ýœsir  undirl     pá  hljöp 

FoBXAlikAR  S&oiTitNohDRfcAirDA.  dSivDi.lVIni 


f 

í 


/ 


546  Halfdaii  AR  sag  a  Etsteiiisson  AR.  17-18  K. 

at  rakkinn  karlsnautrý  ok  béit  í  nefit  á  skdla* 
búa ,  ok  reif  af  honum  nasirnar.  pá  gat  Hálf- 
dán  náS  saxinu,  ok  hjó  af  skájabúa  höfo}Kt« 
ok  brendi  hann  síðan  típp  at  'báli^  var  hann 
|>á  stir5r  ok  möðr.  patr  dvelst  hann  vm  hdtt* 
ina.  ^íSan  kom  hann  á  Klifskdg,  ok  kemr 
at  skála  Sels9  hurft  vár  hniginá  miðjan  klofa$ 
hann  hljóp  á  hurðina  |>risv:ar^  áðr  enn  upp^ 
gekk.  Hann  settist  i  rdm  skálabúa;  hann 
hafði  eikarkefli  í  hendi ,  ok  tálgaði  hvast  í  báða 
endana,  ok  sveið  í  eldinum,  hann  sá  út  um 
dyrnar,  hvar  skálabúi  ferr^  ok  hljdp  hundrinn 
fram  undan.  Hundr  Hálfdánar  brá  við  Þegar, 
ok  hljöp  uppá  {>vertréð,  Hálfdiin  gekk  út  á 
móti  bóndanum  $  en  {>egar  hundrinn  sá  hann, 
hljdp  hann  á  mdt  honum  með  gapanda  ginit^ 
ok  lœtt  allolmliga.  HálidQn  rak  höndina  imi  f 
kjaptinn  á  honum,  ok  snýr  keflinu,  svá  at 
annar  endlrinn  horfir  upp  i  góminn ,  en  ann- 
ar  niðr,\pk  kom  hann  ekki  saman  kjaptinum. 
Selr  kom  at  í  pessu,  ok  hafði  bjarndýr  á 
herðunum,  en  hvalkálf  i  fyrir. 

18.  Selr  kastar  niðr  byrðinni,  en  lagði 
bjarnsviðu  til  Hálfdánar.  Hann  hjó  á  möti 
meðsaxihu,  ok  sundr  sviðuskaptit,  ok  af  hon- 
um  alla  fíngrna  á  annarri  hendinnL  Selr  greip 
upp  stein,  ok  snarar  at  Hálfdánij  hann  skauzt 
utidan,  ok  varð  svá  nœr  Sel,  at  hann  greip  i 
tönnina,  er  fram  stóð  úr  múlastykkinu  á  hon* 
um.     Hann  brá  svá  hart  við^  at  úr  honum  gekk 


lft-19K.HALFDANAR8AGAEY8TEIlliSSONAR.547 

tonnin.  Hálfdán  laust  henni  á  nasir  Sel,  ok 
braut  í  honum  nefit,  ok  allan  tanngarðinn,  ok 
var  pussinn  pá  aungtim  likr  nema  sjálfum  sér; 
greip  hann  |>á  til  Hálfdánar,  ok  kreísti  svá  fast 
at  síðum  hans,  at  blöð  féll  út  um  eyru  hans  ok 
nasir.  Hálfdán  lék  I>á  Sel  hælkrdk,  ok  féll 
hann  á  bak  aptr;  tðnn  hans  kom  á  steina- 
averfit^  okbrotnaði  einn  steinnihn.  Hálfdán 
gat  nú  hvergi  hrært  sik.  Rakkinn  karlsnautr 
hljöp  pá  framan  {  nasirnar  á  Sel,  ok  kldraM  úr 
honum  bæði  augun«  pá  varð  Hálfdán  laus, 
ok  hjó  hann  höfuð  af  Sel|  ok  kastar  honum  svá 
útá  móðuna ,  er  |>ar  féll  nær.  Hann  gekk  ni^ 
athundinum,  ok  mælti  til  hans:  aldri  skal  |)etta 
kefli  úr  pínum  kjapti  gánga^  tiema  pú  S(  rt  mér 
jafn  hollr^  sem  {>ú  vatt  áðr  Sel.  Hundrinn 
skreið  at  honum ,  ok  snéri  upp  á  sér  maganum. 
Hálfdán  tdk  {>á  keflit  úr  kjapti  honum,  en 
hundrinn  varð  svá  feginn^  at  vatn  rann  ofan  ept- 
ir  trýninu  á  honum.  Hálfdán  fékk  sér  mat, 
ok  ftfrsfðan  at  sofa;  en  um  morguninn  bjdst 
hann  í  burtu^  ok  fór  pángat  til ,  at  hann  kom 
at  leginum.  Hundrinn  Selsnautr  rann  fram 
með  vatninu,  þar  til  at  hann  fann  eina  mosa- 
hrúgu;  hann  krafsar  sundr  hniguna,  ok  var 
|>ar  í  bátrj  Hálfdán  tdk  hanu)  ok  fdr  yfír  laug- 
inn )  ok  gekk  eptir  |>at  |>ann  dag  til  kvelds. 

19.     At  morni  dags  sá  Hálfdán  kastalann, 
f>ann  sem  honum  var  tilvísat.  penna  morgun  var 

M  m  2 


548  HalFD AN  AR  S AG  A  EySTEINSSONAR.  19-20K. 

iSkúli    jarí  farinn   til    tardaga    d  mííti  Háreki 
konúngi  ok  þeimbræðrum,   ok  var  |>at  lángt  í 

burt  frá   kastalanum.      Hana   hafði  liS    miklu 

» 

minna.  Kastalinn  var  eyddr  af  úngum  mönn- 
um)  en  konur  stdðu  í  vígskörSum,  þi  Hálf- 
dcin  kom  par.  Hann  sá  par  eina  júngfrú,  Jrá 
sem  honum  fannst  mikit  um.  Hiln  gekk  ofan 
at  portinu,  ok  heilsaði  Hálfdáni  með  nafuL 
Hann  tók  vel  kveðju  hennar.  Hún  mælli  pá 
til  hans:  mál  mun  |>ér  {>ikja  at  sjá  glöfann,  ok 
gullit  pat  sem  |>á  mistir  i  Aldeigjuborg. 
'Muatu  mega  |)ví  valda,  sagði  Hálfdán.  Miklu 
muntu  mega  um  f»at  ráða,  (sagði)  hiiný  ftfstri 
minn  er  nú  i  bardaga,  ok  væri  honum  nú  liðs 
{)örf  ok  góðrar  hjástöðu,  ok  mundi  ek  ílest 
til  f>ess  vinna ,  at  hann  fengi  sigr.  Ekki  á  ek 
gott  at  launa  fdstra  pínum ,  sagði  Hálfdán,  en 
ef  f>ú  vilt  handsala  mér  trú  f>ína,  J>á  mun 
ek  fara  til  bardagans  með  fóstra  f>ínum.  Hún 
kastar  f>!Í  út  til  hans  glófanum,  ok  bað  hann 
hafa  f>at  i  festapenínginn:  en  gullit  mun  bffia 
hjá  mér,  pángat  til  við  finnumst  næst,  en  aldri 
verðr  kastalinn  af  mönnum  unninn,  ^óat  ekki 
sé  til  varnar  í  honum  nema  konur. 

30.  Hálfdárí  för  nú  til  bardagans,  ok  var 
f>á  mikit  mannfall.  Sviði  bar  merki  Skúla 
jarls,  ok  gekk  fram  sváhraustliga,  athann  drap 
merkismann  Háreks  konúngs,  er  Krabbi  hét. 
Hálfdán  var  eigi  istöðulaus;  hann  réð  f>ar  fyrst 
at  ý  sem  fyrir  var  Fldki  FinnaÍcpnúngr.     Kon- 


20  K.  HalfdanarsagaEysteinssonar.  549 

lingrinn  skaut  af  boga  jþrím  örum  senn ,   ok  var 

maðr  fyrir  hverrJ.      Hálfdán  ré8st  á  móti  hon- 

um,  ok  h]ó  með  saxinu  á  bogann,  svá  harin 

brotnaði  ok  tök  höndina  af  Fldka ,  ok  flaug  hún 

í  lopt  upp.     Konúngr  rétti  stúfínn  upp  á  móti, 

ok  kom  höndin  par    niðr  á,    ok  var  pá   heil- 

petta  sá  Fiðr^  Finnakonúngr,  ok  var5  hann  at 

hrosshvaly  ok  hljdp  uppá  pá,  sem  hörðust  á  móti 

honum,  ok  urðu  undir  honurn   fimtán  menn, 

ok  fengu  allir  bana.     HundrinnSejsnautr  hljdp 

at  honum,  ok  reif  hann  í  sundr  með  tönnun- 

um,     en    hvalrinn    s16    í    sundr    kjaptinum. 

Hundrinn  karlsnautr  hljdp  in^í  kjaptinn,  ok 

alla  götu  niðr  í  kviðinn  ok  reif  hann  innan,  ók 

sleit  ÚT  honum  hjartat,  hljóp  ilt  síðan,  ok  féll 

pegar  dauðr  niðr.     Hálfdán  reiðir  nú  saxit,  ok 

hjd  til  Fldka  í  öSru  sinní,  en  hann  blés  á  móti, 

svá  at  .saxit  (hraut)  úr  hendi  Hálfdáni , .  ok  kom 

fjarri  niðr.     Fldki  hjd  til  Hálfdánar,  ok  kom  í 

steinasverfit ,   ok   brotnaði    skálmin,    en  Helf* 

dán  fékk  sár   á   hálsinunn,    par  sem  steinninn 

var  iir  brotnaðr,    en  mist  hefði  liann  höfuðit, 

ef  eigi  hefði  steinasveríit  borgit  honum.     HáK- 

dán   greip  til   Fldka,    ok    rak    hann   niðr  fall 

míkit.     í  ^ví  kom  at  Úlfkell  sniUíngr,  ok  átti 

Hálfdán  pá  við  mörgu  at  sjá.    Hundrinn  kom  |)á 

at,  ok  reif  allt  andiitit  af  Fldka,  en  Fldki  íirygg- 

spentihundinn,okbrautí  honiimhvert  bBÍn,  ok 

lágu  j)eir  þábáðirdauðir.  Hálfdán  sáj[)á  ekkisitt 


550  HaLFDAII AA  SA6 A  EtSTEINSSON AR.      20  K. 

færi  annat,  enn  hljtfp  á  Ulfkel,  ok  greip  af  hon- 
um  sverMtt  ok  sld  |>ví  flötu  um  nasir  faonum, 
ok  bað  hann  verja  sik  j  ok  þi  gat  Halfdán  náð 
•axin'u,  genga  f>eir  |»á  saraan,  ok  börðus^  ok 
lauk  syá  me6  |»eim,  at  Úlfkell  snillingr.  f^k 
bana.  Skúli  jarl  haf5i  pá  drepit  Ulf  hinn  illa. 
pá  kom  at  Hurekr  Bjarmakonúngr^  ok  sótti  at 
honum,  ok  áttust  |>eir  við  hart  vopnaskipti. 
Hárekr  hjö  til  Skála^  ok  af  honum  allan  skjöld* 
inn,  ok  fékk  hann  Sur  á  fíngrna,  ok  ekki  mikit. 
Skúli  bjó  í  mdti,  ok  af  konúngi  eyrat  ok  vánga- 
fylluna',  svá  at  berir  skinu  við  f)ví  jaxlarnir. 
pá  varð  Hárekr  at  flúgdreka^  ok  sld  Skúla  œeS 
spor5inum  j  svá  hann  lá  i  dviti*  pá  kom  at  sá 
kappiy  erGrubs  hét,  ok  hjd  fótinn  undan  drek- 
anum,  en  drekinn  krækir  annai/ri  kldnni  til 
Grubs,  ok  reif  hann  á  holá  náranu^m.  pá  kom 
at  Hálfdán,  ok  hjd  til  drekans  á  hálsinny  ok 
var  f>at  hans  baniý  brast  |>á  fldtti  í  li&inU|  ok 
flýðu  víkíngar  til  skípa,  ok  komust  undan  á 
premr  skipum.  pat  sk^p,  sem  íngigerðr  Kols* 
ddttir  var  áy  hljdp  á  sker,  ,ok  druknaði  hvert 
mannsbarn  sem  á  var.  Hálfdán  snýr  nú  páng- 
at ,  sem  bardaginn  hafði  verit,  ok  var  |)ar  miklu 
herfángi  at  skipta.  Ekki  fundu  peirSkúla  jarl, 
ok  fara  svá  heim  til  kastalans.  Voru  nú  bund- 
in  sár  manna,  ok  fluttr  heim  fjáraflinn.  íngi- 
gerðr  fagnar  þúm  vel,  ok  er  3  nœtr  voru  liðnar^ 
kvaddi  hún  f>íng$,  ok  komu  f>ar  allir  peir,  sem 
i  kastalanum  voru.     íngigerðr  kom  ok  á  l>ingit. 


20r21  K.  Hai/FDAnar  sAg  a  E  yst£insson  ar.  55 1 

Hún  ^^Uist  á.  ki|é  Hálfdánar,  ok  gaf  sik  ok  alla 
siaa  eigu  honum  í  vald,  ok  fékk  honum  gullitý 
pat  sem  fyrr  var  frásagt.  Sátt  eru  yiði  nú,  íngi- 
gerðrl  sagði  Hálfdán^  ef  þá  segir  mér,  hvat  þú 
x^œltir  við  mdSur  pína ,  áðr  ennfaMrminn  var 
drepinn.  £k  bað  at  hán  skyldi  Idta  opnjSL 
skemmuna  um  ndltina,  ok  vil  ek  pat  nú  allt 
bætd)  sem  þér  f>ikkir  at  um  ]>etta  ok  allt  annat, 
en  f>ó  muuu  hér  i  heldrumlögumhvoriitveggju 
hafanokkut til síns  máls.  ' 

21.  pessu  nflest  sáu  peir,  hvar  maðr  gekk, 
ok  Ikendu  menn  par  Skúla  jarlý  hann  var  her- 
klœddr  vel.  Hann  gekk  fyrir  Hálfdán^  ok  tók 
af  sér  hjálminn,  ok  mœlti:  nú  ^r  svá  komit, 
Hálfdán!  at  ek  bjóða  |>ér  sœttir  ok  sjálfdæmi 
fyrir  pá  hluti,  sem  ek  heii  af brotit  við  ]>ik  ý  hér- 
meÖ  vil  ek  bjóða  bér  fdstbrœðralag  ok  gefa  |>ér 
J>armeð  íngigerði,  ftSstrU  mína^  en  ef  |>ú  vijit 
ekki  |>enna  kost,  j^á  mun  ek  ekki  hœtta  til 
ileiri  funda  við  pik^  ok  mun  pá  hvorr  fara  með 
sínu  máii  sem  kann.  Ekki  munpat  duga,  sagði 
Hálfdán,  renna  ok  aptr  at  sjá,  niund  ek  ekki  f rá 
mörgum  tiðindum  sagt  hafa,  |>á  vér  Ulfkell 
sniUingr  áttumst  við,  ef  jþú  hefðir  ]^á  eigi  sýnt 
mér  drengskap,  Aptr  heíir  |)d  nú  hann  launat, 
sagði  Skúli.  '  pá  lagði  íngigerðr  til,  atpeir  vœri 
sáttir,  ok  var  þat  |>á  auðsótt^  ok  pdtti  flestum 
mönnum  J>ar  hvorumtveggja  fara  drengiliga, 
ok  urðu  menn  fegnir  sætt  |>eirra.  Var  nú  síðan 
skipt  herfángi ,  ok  var  |>at  svá  mikit  fé ,  at  nú 


552  HALPDAHARSAGAETSTEIirSðOllAII.  21-22K. 

« 

var  sá  margr  fuUríkr^  sem  'fyír  hafSi  verit  fá* 
tækr.  Hálfdán  lét  'þi  búast  við  brulláupi  sten, 
ok  á  meðan  |»at  var  gjörty  lét  Hálfdán  sœkja  fi 
sitty  patsem  spéllvirkjamir  höfðu  átt,  ok  var 
{>at  SV&  mikit  fé,  at  15  stórskip  voru  hlaðin  af 
allra  handa  gersemum.  Hann  Ut  ok  sœkja 
Hriflíng  karl  ok  allt  hana  hyski,  ok  gjðrði  hann 
fullríkan.  Hálfdán  hélt  ná  brullaupit  sitt,  ok 
bauð  til  öllum  höfðíngjum{  hafði  Skúli  jarl  for* 
sögn  hir  fyrir ,  ok  fdr  veizlan  sœmiliga  fram) 
voru  allir  menn  með  sœmiligum  gjöfum  útleyst- 
ir,  ok  varð  Hálfdán  af  pessu  vinsœll,  svá  at 
allir  vildu  honum  |>j(5na. 

22.  pessu  nœst  hafði  Hálfdán  |>íng  við 
landsmenn ,  ok  lýsti  því ,  at  herför  skyldi  vera 
til  Bjarmalands  innan  mánaðar.  Menn  t<Sku 
vel  úndir  pat ,  ok  bjuggust  allir  af  skyndlngiy 
ok  komu  til  Bjarmalandsy  ok  var  Skúli  jarl 
{>ar  í  ferð.  Var  {)ar  ekki  mikil  mdttaka,  Iðgðu 
I>eir  land  alt  undir  sik.  Hildigunni,  ddttur 
Háreks  konúngs  j  tók  Hálfdán  á  sitt  vald. 
Grundi  hét  son  Háreks  konúngS|  hann  var 
{>á  prévetr,  hann  var  á  fdstri  með  Bjarkmari 
jarli,  syni  Raknars  konúngs,  er  gjðra  lét 
Raknarssldðann.  Hann  gjörðist  Hálfdáni  hand- 
genginn.  Eptir  {>etta  bjdst  Hálfddn  á  burt 
f>aðan,  ok  heim  til  Aldeigjuborgar,  hafðihann 
pa,  i  burt  verit  5  vetr;  urðu  menn  honum 
|>ar  fegnir.  Drottnlng  tdk  vel  við  ddttur  sinni, 


22-23  k.Haifdanar8asa£tst£inssonar.  653 

f 

ok  Bikkadi  bœði  H^fááni  ok  Skúla  jarli;  hversu 
yel  |>eir  höfðu  til  hennar  gjört. 

2BC  '  Sigmundr  Hlö^versson  haföi  j>á  land* 
vörá  fyrir  Garðaríki,    bröðir  fsgergar  dro'ttn- 
ingar;     hann  kom  til  mdts  vi5    Hálfdán  með 
xtiiklu  JFjöknenni,     ok  var  honum  vel  fagnat. 
pá  lét  Hálídán  ])íng8  kveðja,  hann  tdk  svá  til 
méls :     nú  hefi  ek   hér  verit  í  Austrveginum 
16  vetr,  ok  var  pat  hvQrttveggja ,  at  vér  kom- 
um  hér  harðliga  inn>     enda  fengum  vér   hér 
mikinn  mannskaöa,     ok  hafa  hér  ýmsir  aðra 
af  baki  riðit,     ok  munu  vér  |>at  nú  at  léttu 
leggja,     ef   vér  skulum   vinskap  saman  eiga.^ 
Nu  viti  |>ér,     at  sá   orðrómr  hefir  hér  áleikit, 
at  Ulfkell  snillíngr  hafi  átt  íngigerði,    ddttur 
Hergeirs  koniings,  en  pau  eru  nú  dauð^  Ulfkell 
ok  hans  kona,     pví   vil  ek  nu   vita  sannindi 
fiessa  máls  af  ísgerði  drottníngu  ok  Sigmundi, 
brdður  hennar,  okSkúla  jarli,  fdstbrdður  min- 
um ,  hvort  pat  sé  íngigerðr,  er  ek  hefi  hingat 
flutt^     eðr  ddttir    Eols  eðr  Hergeirs  konúngs, 
pvi  ek  hefóa  œtlat  mér  betra  kvonfán^,  ef  kostr 
hefði  verit,  enn  eiga  ddttur  Kols.     pá  svárar 
ísgerðr  drotmfng;  pdat  vér  höfum  lengi  harð- 
liga  saraan  keypt,  pá  vil  ek  Jþik  i  aungu  prbtta, 
Hálfdán !  bviat  bú   hefir  valit  bér  hinn  bezta 
hlut  af  vorum  viðskiptum ,  pvi  segi  ek  J^ér,  at . 
pessi  íngigerðr  er  mí n  ddttir  ok  l\  ergeirs  kon- 
úngs,  ^em  |)ú  hefir  hingat  fært,   ok  hán  ein 
er  erfingi  réttr  til  pessa  lands^  ok  pvi  lýsi  ek 


554  HalFB  AH  AR  SAG  A  EY^TEIHSSOflAR.  ^24£. 

hiry  at  ek  gef  mik  ok  miiia  dóttur  ok  þetta 
riki  Hálfdáai  til  fuUrar  eignar,  ok  þœti  8vá 
hvorir  sinn  skaða,  en  gjarna  vilda  ek  vita,  at 
Skáli  jarl  hefði  sœiniliga  kosti,  pá  sem  bon- 
num  vel  Uka^i. 

24.  Skúli  jarl  hefr  nú  upp  sína  s&gu, 
ok  sagði  frá  |>ví,  at  hann  setti  Kol  höfðingja 
fyrir  liðit,  ok  hvernig  ^œr  nöfnur  breittu^  ok 
at  J^au  íngigerðr  höfðu  verit  sá  karl  ok  kerl- 
íngy  sem  flýðu  undan  Hálfdáni  við  Álaborg^ 
ok  hann  vildi  náð  hafa;  segir  nú  8Ík  ok  sitt 
ríki  í  valdi  Hálfdánar.  Hálfdán  mœlti  pá:  nú 
er  svá  komit ,  át  lönd  pessi  öU  lúta  undir  mik, 
'þvi  vil  ek  nd  birta  yðr,  hversu  ek  vil  vera 
láta;     ek  vil  gefa  Skúla  jarli  ísgerði  drottn- 

^g  9  ^^  Þ^^  ^^i  ^6™  ^^  á  ^^r  í  Garðarf ki. 
£k  hefi  nú  í  mínu  valdi  Bjarmalandok  Hildi- 
gunniy  döttur  Háreks  konúngsj  Jiat  ríki  vil 
ek  gefa  Sigmundi  ok  megna  |>ar  með,  ef  pat 
er  |)eim  báðum  viljugt.  Sigmundr  lét  sér  petta 
vel  lika,  ef  meyjan  viU  |>ví  sampykjast^  en 
Hildigunn  lézt  eigi  framar  bonorðs  sérvœnta: 
ok  mun  mér  |>etta  vel  lika.  Hálfdán  sagðist 
mundu  vitja  |)ess  ríkis,  sem  (hann)  áttiíNor- 
igi:  ok  mun  |>at  hverjum  hepnast,  sem  hann 
tilborinn  ^r.  Fdr  þettaí  nú  fram,  atpessi  bruU- 
laup  voru  drukkin  með  mjök  miklum  prís,  ok 
at  peim  enduðum  fdru  höfðíngjarnir  hverr  til 
sius  heima;  en  Hálfdán  sat  f>ar  um  vetrinn, 
ok  voru  góðar  ástir  með  peim  íngigerði.   Sviða 


I 

2A-2&  K.  Halfdanar  saga  Etsteihssonar.  555 

t 

I 

hinn  'Sdkndjarfa  sendu  jþeir  austr  í  Kirjála* 
botnay  ok  skyldi  hann  vera  par  höfðingi  yfiry 
ok  hafa-  pat  riki  af  Skúla  jarli.  £n  um  vority 
pegar  isa  leysti,  safnar  HálfdáU'^t  sér  bœði 
skipum  ok  mönnnmy  ok  bjuggust  |>eir  Sig* 
mundr  til  Bjarmalands  ok  Skúli  jarl  j  ok  tdkst 
f>eim  sú  ferð  vel,  ok  lá  landit  laust  i  f>eirra 
Taldiy  ok  gjörðist  Sigmundr  |>ar  höfðíngi  yfir, 
en  var  "þó  með  Hálfdáni;  Skiili  jarl  fdr  heim 
f  Alaborg,  ok  unnust  |>au  ísgerðr  dro^m'ng 
mikit.  peirra  ^on  var  Hreggviðr,  faðir  íngi- 
gerðar,  er  Gaungu-Hrdlfr  átti. 

25.  pat  er  ná  at  segja  af  Hálfdani,  at 
hann  býst  til  Noregs,  ok  fdr  Sigmundr  með 
honum  ok  Oddr  skrauti,  bróðir  hans.  peir 
hofðu  frítt  lið,  ok  er  Hálfdán  kom  i  Norigy 
fögnuðu  frœndr  hans  honum  Vel,  ok  var  hanii 
til  konúngs  tekinn  yfir  prándheim,  ok  ðll  J>au 
riki  er  Eysteinn  konúngr,  faðir  hans  hafði 
átt^  ok  var  hann  mikill  vinsældamaðr  af  sínum 
undirmönnunu  pau  íngigerðr  áttu  2  sonu, 
hé^t  annar  pdrir  hjörtr^,  en  annar  Eysteinn 
glumra^*  Oddr  skrauti  gjörðist  landvarnar- 
maðrHáIfdánar,ok  var  hinn  mesti  hreystimaðr  j 
hann  fdr  til  íslands  i  elli  sinni,  ok  er  |>ar  mikil 

ætt  frá  honum  komin.    pessu  nœst  kvomu  aust« 

-  ■ __x 

')  hann  stýr&i  Halogalandi ,  l^  v    B.   ' 

^)  B  endar  hh  þannig:  hann  tók  ríki  ok  koniingdóm  cptir 
fiiá'iir  sinn  Ilalfdan*  En  dóltir  Hálfdánar  hét  Ingibjörg,  hverja 
síd'an  átti  Agrippa  komuigr,   sem  var  Mit  Fertram«  uk  Flalo. 


556  Halfdanar  saga  Etsteihssonar.  25*26 1(- 

an  af  Bjarmalandi  menn  Sigmundar,  ok  eögíu 
at  víkingar  heríuSu  á  Bjarmaland  ok  NdgarSa; 
peir  höfÓu  drepit  Sviða  hinn  fid^ndjaria,  ok 
lagt  undir  sik  Kirjálabotna  ok  míkit  af  Rússa- 
landi;  en  er  þeir  fréttu  |>etta,  Hálfdán  ok  Skúli, 
söfnuðu  jþeir  liði^  ok  fdru  austr  til  Bjarmalands. 
26.  í  |>enna  tíma  réð  sá  konúngr  fyrir 
Gestrekalandi  ok  öUum  ríkjum  fyrir  austan 
Kjöl,  er  Agnar  hét.  Hann  átti  Eðnýju,  systur 
Háreks  heitins  Bjarmakonúngs.  pau  áttu  tvo 
sonu,  hét  annar  Raknar,  en  annar  Valr;  þeir 
voru  víkíngar,  ok  lágu  úti  i  Dumbshafi,  ok 
herjufiu  á  jötna.  Raknar  átti  skip  pat,  sem 
Raknarssldði  var  kallaðr,  f>at  var  tírœtt  at  rúma 
tali;  pat  hefir  verit  mest  lángskip  gjört  í  Nor- 
egi  annat  enn  Ormr  hinn  lángi;  |>at  var  skipat 
allrahandaiUraönnumý  |>ar  voru  15  skækjusynir 
i  hvérju  hálfrúmi  Raknar  lagði  undir  sik  Hellu- 
lands  óbygðir,  ok  eyddi  {)ar  öllum  jötnum. 
Valr,  bröðir  hans,  lá  i  Dumbshafi,  ok  er  mikil 
saga  af  hoaum.  peir  bræðr  þóttust  rétt  komnir 
til  Bjarmalands  eptir  Hárek^  afa  sinn.  Valr 
atti  2  sonu ,  hét  annar  Köttr ,  en  annar  Kisi ; 
peir  voru  stórir  menn  ok  sterkir.  Valr  hafði 
drepit  Sviða,  ok  lagt  undir  sik  Kirjálabotna. 
Hann  hafði  fengit  svá  mikit  guU,  at  pess  kunrd 
engi  markatal ,  ok  tök  hann  þat  af  Svaða  jötni, 
erbjóifjalli  því,  sem  Blesanergr  heitirj  pat 
er  fyrir  norðan  Dumbshaf.  Svaði  var  son  Asa- 
pors.     Valr  átti^verð  J^at,   sem  Hornhjalti  hét, 


I 


26  K.    IIalfðan AR  sagaEysteinssonab^  557 

« 

pat  Tar  mjök  gulli  biSit,  ok  nanot  aldri  í  hðggi 
stað.  peirHálfdán  okSigmundr  koma  uú  austr 
til  Bjarmalands,  ok  )ialda  fréttum  til,  hvar  Valr 
er,  okfundu  hann  fyrir  norðan  Gandvík^  ok 
8l<5  "þav  pegar.  i  bárdaga.  Tveir  menn  era 
nefndir  me5  Sigmundi ,  hét  annar  Haukr ,  en 
annar  Gaukr  ^  peir  yoru  stafnbúar  á  skipi  bans. 
Agnar,  son  Raknars,  lagði  skipi  sínu  á  mdt 
Hálfdílni,  ok  voru  |>eirra  viðskipti  allhraustlig. 
peir  Haukr  ok  Gaukr  léku  lausir  við,  ok  lögðu 
at  {>eim  skipum,  sém  yzt  voru,  ok  hruðu  f>au  ^ 
öll.  Valrhljdp  upp  á  skip  til  Sigmundar,  ok 
J)eir  Köttr  ok  Kisi  raeS  honum^  ok  ruddust  um  - 
fast.  Valrhjö  til  Sigmundar,  ok  klauí  fyrir 
honum  allan  skjöldinn;  sverðit  kom  á  fötinn 
utarliga,  ok  tók  af  2  tærnar.  Sigmundr  hjd 
á  mdti  ý  Valr  hafði  gufdan  hjálm,  ok  kom  sverð^ 
it  i  hann,  ok  stökk  i  sundr  undir  hjöltunum. 
Valr  yar  {>á  búinn  til  höggs,  ok  stóð  keikr. 
Sigmundr  hljöp  á  hann,  ok  hratt  honum  á  bak 
aptr  út  yfir  borðit,  ok  fór  hann  niðr  til  grunna*  . 
£n  er  hann  kom  upp  úr  kafinu,  drdgu  menn 
hans  hann  uppi  eitt  skip.  peir  hrukku  nú  ofan 
af  skipinu,  Köttr  ok  Kisij  en  er  |>eir  kvomu  í 
sitt  skip,  |>á  lagði  at  peim  Oddr  skrauti,  ok 
Gaukr  ok  Haukr,  ok  varð  þar  hörð  sökn  níeS 
peim ;  en  með|>vi  at  Valr  var  uppgefinn,  |>á flúðu 
J>eir  einskipa,  en  Oddr  lagði  eptir|)eim,  ok 
elti  þi\  til  lands,  |>ar  sem  á  mikil  féll  af  bjÍHrg 
um  ofan,  ok  frai^  i  sjó.     Valr  var  í  ferð  með 


558  Halfdanar  sag  a  Etsteinssonak.  26-27  K* 

peim;  hanti  greip  upp  guUkistur  trœr;  {>œr 
voru  svá  |>úngar  ,  at  tveir  jnenn  höfðu  ndg  at 
bera  pær.  Oddr  hljdp  eptir^honum,  en  er  peir 
kvomu  at  fossinum^  steypxi  Vblr  sér  ofan  í  hann, 
ok  skildi  svá  með  peim ;  pá  kvomu  peir  at,  Köttr 
ok  Kisi)  Gaukr  ok  Haukr,  ok  sem  peir  komu 
at  fossinum,  pá  greip  Köttr  Hauk^  en  Kisi 
Gauk)  ok  steyptust  með  f>á  ofan  í  fossinn,  ok 
drápu  |>á  báða.  Hellir  stór  var  undir  fossinum, 
ok  köfuðu  peir  fegðar  ^ángat^  ok  lögðust  á  guU- 
it,  ok  urðu  at  flugdrekum;  ok  höfðu  hjálma  á 
höfðum,  en  sverð  undir  bæxlum,  ok  lágu  ^eir 
par,  til  pessat  Gullf»drir  vann  fossinn.  Snéri 
Oddr  f>á  aptr  einnsaman.  peir  Hálfdán  ok 
Sigmundr  höfðu  pá  drepit  alla  víkíngana ,  en 
Agnar  flýði  einskipa;  hann  kom  til  Háloga- 
lands,  ok  var  hinn  mesti  spéllvirki ;  hann  drö 
aaman  fé  mikít,  ok  at  síðustu  gjörði  hann  sér 
haug  mikinn,    ok.  gekk  f>ar  í  kvikr,  Sem  faðír 

■ 

hans  hafði  gjört,  með  alla  skipshöfn  sína,  ok  tryld- 
ist  á  fénu. 

27.  peir  Hálfdán  ok  Sigmundr  fdru  ná 
heim  til  Bjarmalands,  ok  settist  Sigmundr  f>ar 
atríkisínuy  en  Hálfdán  fdr  til  Noregs,  ok  er 
mikil  saga  frá  honum.  Hann  varð  ellldauðr, 
ok  svá  íngigerðr  drottníng^  ok  er  margt  stör- 
menni  frá  péim  ko^iití  Noregi  okOrkney]um; 
ok  lúkum  vér  f»ar  f>essi  frásögu  ^  ok  sitið  í 
frið! 


Hálfdánar  saga  Brönufóstra. 


1-  riRÍNGii  er  konúngr  nefndr,  er  réS  fyrir 
Ðanmörkuy  hann  var  vitr  ok  vinsæll;  hann 
átti  drottníngu,  er  Signý  hét,  hún  var  dóttir 
Ulfhéðins^  konúngs  af  Reiðgotalandi;  hún  var 
allra  kvenna  veenst  ok  vitrust.  Hríngr  kon- 
úngr  dl  bráðliga  viS  henni  |irjú  börny  sonu 
tvOy  ok  eina  ddttur,  er  íngibjörg  hét,  húa 
var  prýdd  öUum  kvennligum  listumj  svá  var 
ok  skær  hennar  ásjdna  sem  skínanda  guU,  ok 
at  öllu  var  hún  sv&  sköpuð,  sem  hverr  mundi 
sik  kidsa  vilja.  Synir  Hríngs  konúngs  hét 
Hálfdán  ok  Asmundrj  peir  voru  fríðir  sýnum^ 
f>d  var  Hálfdán  fyrir  J^eim  um  alla  hluti.  As- 
mundr  var  f)á  tíu  vetra,  en  Hálfdán  níu',  er 
hér  var  komit  sögunni.  [Konúngr  lét  ddttur 
sinni  skemmu  reisa,  pat  hús  var  gjört  meS 
miklum  hagl^ikj  konúngsddttur  J»}dnuðu  tdlf 
skemmumeyjar,  ok  voru  J)œr  jarla  dœtr  ok 
hertuga;  konúngr  unni  harla  mikit  ddttur 
sini^iy     stendr  nu    hennar  lif  me$  pvilíkum 

")  Vínijálmi,  B,  Di  Ulfliam«,  C     •>  H ,  B,  D. 


560  HalfdanarsagaBiiÖnðfostra.      ik* 

4 

blóma)  sem  fyrr  var  sagt',  var  konúngr  mjök 

gamlaSr-.     Jarl  er  nefndr  porviSr,  hann  var  í 

riki  konúngs,  ok  einn  hans  mesti  vin,  ok  hoh- 

um  hoUr  ok  trúr  i  öUuqi  ráSum;  jarl  var  manna 

vitrastr,  ok  pví  Ut  konúngr  hann  jarnan  meS 

hirSinni  vera,   hann   fóstraði   konúngs  börnin, 

ok  unni  f>eim  harðla  mikit.     Jarl  var  einn  me5 

konúmgi,  er  pdrir  hét,  hann  var  kallaðr  hinn 

sterki,     hann  var  svá  sterkr,     at  enginn  var 

sterkari  í  ríkinu,  jarl  var  landvarnarmaðr  kon- 

úng$»      pat    hafði    ein  flagðkona   lagt  á  pdri 

jarl,    at  hann   mátti  eigi  mannsblóð  sjáj    [^d 

var  hann   mikils  metinn  $f  konúngi' ^     hann 

sat  par  optast,   er  [á  Fjdni^  hét.      Eina  ndtt 

bar  svá  til,  |)á  er  íngibjörg  lá  í  sæng  i  skemmu 

sinni,    ok  svaf,    at  hún   lét  illa  i   sVefni,    ok 

eptirlángantíma  liðinn  vaknaði  hún;  skemmu- 

meyjarhennar  spurðu,  hvat  hana  hafði  dreymt, 

en  hún  vil^i   eigi  segja    |)eim.       Ánnan  dag 

eptir  kom  pdrviðr  jarl  i  skemmuna,  ok  settist 

niðr  hjá  konúngsddttur ,     f>au   taka  tal   sín  á 

-    milli;  íngibjörg  mæhi:  ék  vil  segja  pér  draum 

minn,  fdstri!  hvcrsu  er  hann?  segirjarl!  hún 

svarar:  |)at  er  upphaf  í  draumi  mínum,  at  ek 

pdttumst  iSti  stödd,  ok  varð  mér  litit  tiLhafs; 

par  sá  ek  dökkva  nokkum ,  ok  var  f jrst  fjarri 

mér,  en-pó  færðist  mcr  hann  nærr  ok  nærrý 

um  siðir  sá  ek  at  petta  voru  skip   mörg,     ok 

—  ■■        ■    » — — ^ 

')  V.  »  B,  D.     ^)  hnígandi  af  œsku  ^keid'i ,  C>  aldn^r,  B, 
P.      ^í  «.  i  JB,  D.     *3  Fjóni,  X>.  »       . 


IK.        HaLFDANARSAGA  BaÖNUFOStRA.    561 

r  ' 

ui^n  hét  landróst,  ok  af  fieim  runnu  dtal 
▼arga,  ok  ^tefndu  híngat  til  borgarinnarj  tveir 
melrakkar  runnu  fyrir  yörgunum,  ok  roru 
báðir  ó|iokkaligir ,  öll  voru  þessi  kvikindi 
grimmligy  ]þau  létu  ekki  (5g)ört|  ok  rifu  bæði 
xnenn  ok  hesta,  ok  allt  ]>at  er  þeir  náðu;  ok 
J>ar  kom  at  síðustu,  at  f>eir  söttu  at  pér,  föstri 
minn !  ok  at  fÖSur  mínum  ^  ok  í  Jiví  vaknaM 
eky  ok  ráð  ná  drauminn,  fö$.tri  minn!  segir 
fngibjörg.  Jarl  tók  til  máls:  |>e8si  draumr 
er  auðráðinni  segir  hann: .  oss  mun  skjótt 
koma  hersaga^  en  ]>á  vil  ek  eigi  ráða  hann 
lengr;  féll  par  niðr  tal  J>eirra}  gekk  jarl  í 
burt.  Eitt  kveld  bar  sv&  til ,  at  konúngr  sat 
yfir  drykkjuborðum ,  at  upplukust  hallar  dyY^ 
gengu  .|>ar  inn  tíu  menn,  kendi  konúngr  jþar 
pdri  jarl  ok  hans  kumpánaj  konúngr  spurði 
tfðindaj  jarl  segir,  at  víkíngar  voru  við  land 
komniry  peir  er  ekki  létu  ógjört.  Konúngr 
spurðiy  hvat  peir  hétu;  '  )arl  se^r,  at  annar 
^eirra  hét  Sóti,  en  annar  Snœkollr.  Sóti  ferr 
^ess  erindiS)  at  hann  villbiðja  dóttur  J>innar*. 
Konúngr  spttrði,  hversu  Söti  vœri  at  sjá. 
Jarl  svarar:  Sóti  er  bölvaðr  berserkr,  hann  er 
hálflitri  er  hann  öðrumegin  blár,  en  öðru' 
megin  rauðr;  hánn  hefir  [ekki  klœði'  á  búkn- 
um,  hann  er  skölldttr  um  allt  höfuðity  nema 
eitt   hár    stendr   uppúr    miðjum  hausi  hans. 

*j  e^a  ella  niun  hann  hóta  (mimttt  þoU,  D)  liCMiiim  her,  6« 
1/.   C,  D-     »)"kLíía,  C. 

FoRVAftDAR  SðaVft  NoRDRIiAVDAy  9  BlSDI*     N  U 


\ 
I 


564   KALFÐANARSAeABaÖNUP08TRA«     2^3  K. 

fram  ( fyrstu',  pví  na^t  h]ó  SnœkoUr  til  fylgSar- 
manns  pdris  iarls,  hann  fé^k  I>egar  bana^  en 
pegar  jarl  sá  blóðít,  hljdpjarl  úr  borgarhliðinu 
ok  inní  borgina.  SnœkoUr  gekk  Jþegarmmbliðit 
með  aína  menn,  ok  svá  i  borgina^  ok  drépr  par 
pdri  jarL  petta  sér  porSðr  jarl)  ok  snýr  þegar 
í  möti  Snaakolli  [með  nökkra  menn^,  e&Hálfdán 
varði  ámeðau  pat  hliS,  er  jarl  haföi  áðr  varit. 
Nú  var  bardagi  hinn  harðasti;  jarl  sérj^á,  at 
Sdti  sdtti  fast  at  konúngi ,  ok  víkr  pángat  til, 
ok  í  pví  bjö  Sóti  til  konúngs,  jarlbrá  við  akildi, 
ok  klauf  Sdti  hann  allan  at  endilaungu^  ok  kom 
svQrðit  á'föt^  konúngi,  svá  at  aftök.  pá  féll 
konúngr;  jarl  var  bœði  sár  ok  móðry  ok  fellr 
f  valnum  um  siðir}  f>á  var  svá  myrkt  af  nótt,  at 
hvergi  sá  frásérý  enginn  stdð  uppi  af  konúngs- 
mönnum.  Vikíngac  gengu  til  skipai  bœði  möðir 
ok  sárir;  [drekka  peir  lengi  á  fram  um  kveldit*,, 
en  fóru  síðan  at  sofa ,  ok  tóku  á  sik  náðir. 

3. .  Ná  er  at  segja  frá  porfiði  jarli,  at  hann 
rís  upp  í  valnum,  hann  tók  fyrir  brjdst  kon- 
útígiy  qk  fann  at  bann  var  dauðr,  hann  gekk 
pá  f>ángat|  er  f>eir  Hálfdán  ok  Ásmundr  lága; 
hann  sér,  at  Asmundr  var  dauðr,,  hann  spyrr, 
hvort  Hálfdán  mœtti  uökkut  mœla^;  hann  kvaS 
[eigi  trauða  til  pess'.  Jarl  spjrr,  hvort  hann 
vœrieigisárj  Hálfdán  kveðst  eigi  sár  vera:  en 

.  *)  ok  rekr  faann  tvÖfaldAB  (þre&ldan,  B)  B,  D^  ^)  þannig 
hin\  hönd  A)  fyrír  ofan  kné,  h.  v.  B,  D,  ^)  «.  i  By  Ð.  *) 
uppstanda^  D,     ^)  {lat  ▼æri,  D« 


3X:»         BALFDANARSÁGfABftöVDPO&'tRA.    565 

< 

ftíl  æk  af  t«»$i  t  M^tftttifi^  ^r  hTát  kaiuu  at 
aegia'Bair  til  Ásníubddry  brdður  mlns.  Jarl  svar- 
ar:  iiáim  érnú  dautir.  '^  Vi^a  ek  þaty  segir  Hálf- 
,  dán ;>  ií  ibatin  Var  ekki  at  inanni.  Jarl  bár  Hálf- 
ðán^f  valmim,  Jivíat  hann  var  mj&k  stirSr,  svá 
hnin  niátti  eigi  gán^a*  Jarl  gekk  til  skemmu 
íngibikrgarV  ^n  er  húh'9á  jarlj  fagnalii  hún 
faimum  vélTy  ok  sptirSi:  tftínda.  Jarl  segir  kon- 
úq^<  ok  Aamundy  brdSút  hennar)  dauðarÉ,  ok 
aliir '  borgatmenn.  íngibjðrg  var9  mjðk  hrygg 
yVSj  ok  grét.  Jarl  segir'annat  betra  eton  at 
gFátav  jarl  kvað  ná'  skemmumeyjar  hennar 
verða  atikilja  við  hana.  Jarl  tdk  pá  fngibíörgir, 
ok  bárr  hana  á  hendi  sðr,  ok  Hálfdán  öðru* 
xnegin ^ ' ger^gu  siðan  lil'skógar,  ok  finnr  fyrii^  scr 
lltiian  bæ,  ok  klappar  á  liyrum;  kona  gekk  |)ar 
útf  dk  heilsar  jarli  j  hanrítekrvel  kveðjil  henn- 
ar$  s)ákona  hélGríma.  Jarlmælti^á:  petvilda 
ek,  Grima !  segir  liann ,  at  pú  takir  vift  börn- 
wcá  {lessum,  ok  geymir,  par  til  er  ek  kem  eptir 
}>éiai;  fiví  ek  veit,  at  þa\i  eru  hér  geymd  fyrír 
vfkKngMtíain ;  eru  hér  {ir;ár  merkr  silf rs ,  er  ek 
vil  géfa  pér;  hún^tdk  vi)^  hvorttveggja  y  íena 
ok  bömunum  ;  enJsir)  föi^'  heim  til  borgaii  ok 
lagKsk;  iriðr  í  valitin;  engi  maðr  varð  vár' vi6 
hans  ferð.  Söti  ok  háns  menn  vákna  ^nemina 
um  'morguninn,  ok  hugíiu  gott  til  koniings- 
déttúr^  'gengrhann  pegar  frá  'skipunnni  ok 
hans  menn,  alUr  til  borgarinnarj  ok  ér  pcir 
kome  'peLVf     ransaica    fieir    valinn,*     ok  finría 


568  HALFDAVAKiAGABlÖNDFadTmA.        4K. 
f 

iim$  fár  hana  tiSan  til  ekipa,  ok^  ingibfð^ 
aystir  bans^  meé  honum.  pá  va^  Hálfdán  tólf 
▼etrai  er  hann  lét'frá  landi|  ok  i  haf$  hMt 
hann  yiða  um  6umaritf  .  en  er  baustalii,  vildi 
hann  halda  aptr  tíl  Bjatmalandst  kvomu  ^  á 
fjrir  honum  jK>kur  ok  hafvilluri  oh  rakst 
hann  um  haf  inaan^ ,  þá  gjörSi  at  ^im  stdr- 
viðri  svá  mikit,  o^.  skipin  öU  týndusty  nema 
dreki  Hálfdánár%  ok  [lét  hann  reka  atfaonuiii 
marga  anarvölu;  ok  er  fietta  var  gjört^,  rekr 
drekann  at  björgum  stórumy  ok  upp  á  sand 
sléttan,  Hálfdán  segir  >  at  peir  manu  j^ar  um- 
búast,  en  peir  báðu  hann  fyrir  sjáy  peir  setja 
pá  upp  drekann.  Vi8r  var  par  rekinn  mikill  á 
sandinn ,  ok  taka  peir  par  til  skálasmíðar,  ok 
varskjdtt  algjön  .  Hálfdán  gengr  á  jökla  jafnan, 
ok  nökkrir  menn  meS  honum,  ensumirvoru 
eptir  híá  íngibjörgu  við  skála.  Menn  Hálf- 
dánar  spurðu,  hvat  land  f>etta  vœrL  Hálfdán 
kvað  f»á  mundu  vera  komna  at  Hellulands 
óbygðum.  Einn  dag  gekk  Hálídán  einn  á 
íökla,  at  afla  fángaj  hann  fdr  pann  dag  allan; 
um  síðir  kom  hann  at  einstigi  nökkru  ^  hana 
haf ði  öxi  eiha  i  hendi ,  er  Ottar  jarl  hafði  gefit 

')  en  á^r  hann  fór^spiiV^i  jarl,  hTOrt  Ingibjðrg,  systir  hans, 
akyldi  fam  m^ðr  honttni  eé'r  vera  eptir.  Ilálfdan  kvaðT  þat  iindir 
henni  vera  skyldl.  þetia  var  þegar  sagt  Ingíbjorgu,  en  hún  TÍldi 
ckki  annat,  emi  at  fara  med'  btód'ur  síiium.      Ilalfdan  kvað'haDa 

■ 

rtí^a  skyldu ,  ok  f<ir ,  C.  *)  víé"a,  B.  ^  *)  a'  hoBum  vont 
Luadrad'  ^aniia  mfök  v»ldir  ,  «6.  v«  B.  C.  ^)  dveif  nú  ai  drek- 
anum  laarga  ísniola.  li^ 


4i^        HALFÐÁBAll«AGABftÖM1IVy6TaA;    569 

biuciiiBau  Hálfdán.  g^kk.  i  eimtigit^  sþoir.yara 
klöppuð  i.beygimi^.en  i  milli  spocaana yat eigl 
skemri  mn  f)9gra<  áliia/ .  Hál£iáii:kj!«kJá  (fix^ 
hyTwmxá  upp  í  spótin^  ok  las  «ik  ayá^ujkp 
eptiJr  ^skaptiaui  /^r  til  er  hann:  kpnuít -uppA 
l^jargit)  {>ar  sá.  hw^.  belU  störan^  óki  b|actan 
eldy  hann  gengr.  at  hellisdyrttniy  ok-s^  afi 
tvö  tröU  sátu  vi5  eldinn,  annat  kvennaripty  en 
anntft  karls vipt }  ok  böfðu  soðketil  i  milii  slUf 
^  var  i  bœði  hroasaslátr  ok  mannay  karl 
hafði  krök  i  nefinu,  en  kerling  bringt  ^tvar 
gpman  peirra,  at  hann  krækti  krtfknum  i 
hringinn,  ok  var  |>á  upp  á  -jþeim ;  ýipair  end-^ 
arnir}  en  f»á  krókrinn  slapp  úr  bringnUm^lékk 
kerling  bakfallj  hún  mœlti  pá:  eigi  vil  ek 
^étta  gaman  bafa,  Járnnefr  minn  aœll!  svá 
skal  vera,  Sleggja  mínrsegir  bann^  ok  höíðu: 
]þá  lokit  úr  katlinum.  Járnnefr  tekrr^  til 
orða:  .er  nökkut  eptir.,  Sleggja!  segir  han% 
af  peim  hálf um  .|^ðja  tigi  manna  |.  éðr  ek.seidda 
bingat  i  fyrra  vetr^j  hún  segir  alUitit  um 
fiatj  hdu  gekk  "þá  innar  eptir  hellinum,  ok 
kom  syft  aptr^  at  bún  hafði  sinn  mann  Undir 
hvorri  ^endi  sér,  ok  leggr  niðr  h)á  ^ldinum,  ok 
segir  at  eigi  voro  fleiri  eptir.  Hálfdán  sir  nú, 
at  petta  voru  röskligir  menni  ok  sv&  likir.,  at 
bvoiágan  mátti  Þekkja  frá  öðrum^  pk  œtlaði 
Hálfdán  at  f^eir  vœii  tviburan  Hálfdán  snar- 
ar  pé^  inni    helljnn,    ok  at  tröllkarlinumi  ok 


570  HAI^PÐASARSAðABÉtfAUFOSTftAÍ.     4-&C. 

m 

hjó  á  bá^  honuoi  me^  ðviittii^  syI  at  «A6k 
höfttSk^  M  luim  6Íiari8énH'4|r;  ÍKeriÍbg  sprettr 
J^á  upp^iolLinælti:  (at  er' vél^  HálMáii  I  éegir 
hátíjý  'at  'Vi6  iiöfttm  fmidiet;  lláxm  hefir  si): 
aú  mdflxiv^n:húa  wkir  epfcir^  partil  «r  faib 
ttáði'  flaki  ékm;  hún^edkfci^M  lionuni  fart^  ee 
han»'Tár6Í8t  vel.  Sleggjá  ka$tar  saxiátty  ok 
hleypi^  nndir  Hálfdátt}  Jieirra  gUma  var  hinð 
•k  lauttg^  ok  rak  Sleggia'hann  umallánhell* 
Hin)  efíísrií  Var  hann  mjúkr,  at  kdn 'kom 
hoaiittj  aUtei  eíf  fdtunumf  ^rtil  rekst  haaHi 
at  pau  kvemii  at  gjá  einnij  hún  var  beeði  djúp 
ok  breið^  .  pá  várð  Slieggja  framar  á  gjábakk- 
anum^  í  þvi  var  kipt  undan  henni  fötunum, 
ok  dattitián  oSsní  gjána.  Hálfdán  hélt  jA  i 
hárit  á  henni,  hana'  aá  eitt  $ax  guUi  búit 
llgg}á  bjá  <ðéT,  hann  brá  þ^i  ftkjdtt,  ok  fajó  af 
áleggfu^  h^Sf ulðt.  Hálfdán>  spuiði,  hverr  hon- 
um  hefiíl.'dugnað  veiit,  eðr  saxit  gefit,  en  eng- 
inn  svaraðí  honum  ]^4  um  ssiian. 

!  5.  pá  er  Hálfdán  háfði'  {>etta  unnit,  gekk 
hann  tnnar  eptir  faellinutn,  pai  til  er  hann  kom 
at  efhelli  einum,  Þkrsá  hannkonu  eitja  á 
atdli;  hár  henoar  var  bnndit  vi6  stölbrúiNimar, 
£»tr  henaar  voru  í  köldu  jftklavatni^  hún 
mealti,  '  er  hiin  sér  *^anninn^>  skjótt  drepr 
járnnefr  f)ik,  maðr!'  ef  hann  veit,  at  þú  ert 
hte'*  Hálfdán  mælti:  ek  hefi  dreþit  hann  ok 
svá  Sleggju ,  e«r  hvat  heitit-  þÚ  ?  Hún  kveSst 
Hildr  heita,     ok  vera  ddttir  Angantýrs  jarls 


A 


^6  K.^    H!áun)AirAiisÁV>Á6i(dinn>o6t*4il'  ^i 

Sigurðrj  'Péi^^VóJ^U^  t^bukn  ^véi:  'hélájLilh^á^fifli^ 
landi'fMlií  í^íy'téei  kvlAiaj[^''^{4úi'  Jaténeii*  mik 
híngtfrj  dk«ll'A89f '^áfflaði^haiin 'Éilr'ét  mgá 
ffiil:^  étti^dire^a  lMftfiígil'i«tÁay  ten\ák'M\éá'^ 
«igirt  ^flálMiá  léjrsllí^háiá  ]^,  ei^  getigu  |mi 
filikttYt'hélDlitt'/  dk/>0M'I^ir  brœð^'^tfifðfi'M 

akorpit  ^tiidriiTÍd  béðfiiiíi  <  Húht  séltisf '  ^cftlf 
hertátMSiguiðir  en 'Hálfdán  'uh^r  hí^ar  Aig- 
mtxa^j  i  ^ok-'  dre^ii*  iíni  á  ^varir  '|ieinl  j  tík 
nní^év^ti'skjáít^ '  ivkl  ^  ]»0ir níátto  mélúi 

Hitöritegir^  irt  haiáá; .  Hkii 'tííjif dán j  «Á  V^i 
gðdrlSMn^  kobúhgs  úir  ÐkilttiöÉktl^|>eÍ9'^í*du 
{»v<iih&i:$k>&gnir,  et  (pkit  Bákx(§féti<%'kié:héi\tii  . 
ok  p&lðui;^]^á:&li^Hálf&tii)  6k  Votti ' fðiti!  |íar  * 
fimmlttœti?!  >  EH'  f  áftn«ti^4isið  afc*  át 'ségja  frá 
knðsiitinv  if4lfdánar|llit  |ttiv  tm^u  nijök'  bng^ 
•)úkiir(iuu'hanhf(  ,M  Ím^VfSpgi  fcyikir:háh«i 
vakiti^  ibfeðii  móttókdBgY  ^*ioáýítl  hVóAt:  ^x^fHB 
ké^fqwfaa'xAt'finíin  ndiiuinl  liJínum  h$UigguM 
^áuiöll'i  lÁ&t  iSc  h^1knim^tok:baf«i  tí^rdáá 
psAam  gii^  Qk  ailfr  'ékiimargar  gersiníár^  ^^k 
koin  ^  iUfeiIl  ítiX  sinaá:  «iaana  f  uröu  <  j^eit  hðn4 
aiin'iÍegsQ^y  iok  fi6  xficæl;  sytttirhaná;  Mt^iiiínú 

f>eittir^miiniá!'fé^ði0^'iiivarí^    KMelk&r  .^ikliv 

,  .  .  ,     .  % 

•y  ok  pWpíndí  hann  kiík  'syriy'en  ék  Irúi  Lræí^r  miiia^  l>a<)'a 


^T^  EM^MfA^^i^Bw\iWMQ»TWil    54K. 


mMOk  q)^  ^  fraaia^tjf^f  idk  Ji^lt  ^liawa  .4.»  VlWt  at 

Iqöi^uJiumy  er  öðruiiMgiii  yopk  !  :l)lirfbirio$. 
H41f4áa  MgiiCf '  at  ^ek  ^muni  |iár  T  imMMtt 
ok  vQru,|»f9Í|r  pfff.y?tr  ftitPMi;  fóru  ptír  i.|okk 

,  h¥ora..d«gi  liálídáfl^  Sigmuadr  ot  Sigur&r,  at 
«fla  XJ^tiÁfig%i  fikorti  (^iekki  vœttA  i^.ákálan- 
uou  £MU).4agy  ;Þá  er  |i^  f^stbræðr.  Sdm  ^á  }§klai 
heyr&u  fteir  akellihláfr^i^  mikla  un^  k^eldit  y  *{▼(* 
imat  i(i4  Þ^iif*  prjár,  fli^g^oiiuri  pk  ;var  «i  í 
rauðuni  kyrtlii  es  f^rst  gejik,.  ^at  ;ðái:HÍllfiáii9 
at  háa  var  m^^ifúfintksi  mdti , .  enl  eig^. Iiliiar; 
en  fiegar  /er  .^ati  fanðijíðtt  mnlti.J^aufifcyrtla: 
h^  er^tvel  -tilc  iindiatiakipaty  ok  attlft  ek 
mér:  við  konúngsaOnJ  ^cH^Udán  .$pýn  þmt  at 
nafoi:  .ek  heitir  J^f ájtní  eegir,  Raufikyctle:,  ea 
aystr  laioar  Molda  ok^M^na. !  Skamm  Jiafi^ 
ar  sysjteri  Mgir  HAlfdáta*;  rBranatsfir  þegar  á 
Hálfdán,:  ok  gUmai  Þa^' lehgL  :Mána  hleypr 
d  Sigurð)  en  MoldaiávSigmundi  fmz  vefyi^ 
þeitíí  UUp  um  sik^.  en  gátu  eigifdlt^Iíá,  f«a 
Hálfdán  ok  BpaxiattáWaí  láíigan  atgá^'  Brana 
mealti:    ertu   gamall  víMÍnf  Hálldán?.  >SeKtáA 

^vetra ,  segir  hanuy  ok  ertu  Jd  ejnn  eigi  kyejnn- 
styrkr,  segir  hún,     pví  skal  pat  eigi  •prdfámi  ? 


I 


6  K.  Tf    HjLLiKf>AttÁRÁXAA8lt(^DF0STlL&»    573 

€vá  húft  fellr;  '  Hálidáii  spyrr,  hvem  hÚM 
mundi  hané  *g)dra  >  ef  hann  vœri  svA  kömiiln 
sem  hibi^  Brana  ávairar:  hvorki  er  ék  ^blidft- 
drekkr,  nð  mannœta,  ok  eigi  munda  ek-dtepa 
jþiky  er  ek  gaf  p&r  iff  í  hellinúm  Sléggjú^  ok 
kipta  'ek  undan  henni  'ftftunumi  ok  gaf 'ek 
|>ér  sax  Jþát,  er  pú'  l^<kt  hana  með.  pvi  8ag6- 
ir  |»ú  mér  petta  svá  seint?  segir  Rálídán,  bk 
skaltu  &t  VÍ6U  upp  standa j  töku  pau  pá  tal 
sín  á  miUi.  Brana  mælti;  pat  skaltu  vita^. 
Hálfdán,  at  mensk  er  ek  i  aðra  œtt,  pvfat 
möðir  mín  vair  döttir  Vilhjálms  konú&ggi  úr 
Vallandi.  Járjohausy  faðir  minn|.nam  hanai 
burt^y  átti  hann  mik  við  henni,  o&  bregðr  már 
m^ir  til  hennar,  en  'þó  nokkut  til  hans'^j  átt^i  ek 
at  pjdna  hundrað  flagða.  Hálfdán  mœlti :  illa 
piki  mér  |>ú  stödd  vera ,  en  nú  skaltu  h<M:fa  á 
grúf U|  meðan  ek  leik  vi6  systr  pinar ;  luin  kvað' 
svá  vera  skyldu.  Hálfdán  ierr  j^ngat ,  er  |>an 
Sigurðr  ok  Mána  glínidu ,  hann  hriádir  henni 
iyrir  bj&rg  ofan  heldr  hraparliga ,  ok  svá  gjörir 
hann  við  Moldu,  [ok  sá  heiðarliga  i  gafhlaðit  i, 
henni^  Bi'ana  litr  ]þá  upp^  okspyrr,  hvarsystr 
sf nar  sh.  Ek  hratt  peim  oian  fyrir  björg ,  segir 
Hálídán;  Jþat  var  ^ér  lítil  fremd,  segir  hún^ 
J»víat  <innur  jþeirra  var  fimm  vetra,  en  önnur 
sex ,  ok  mun  ek  gott  af  þhr  hljöta,  ok  svá  ^d  b£ 

t)  jarU,  B.        ^)   þriat  hann  í6r  íafnan   jfir  haf  (Iiamíoruiii; 
C)  &.  V.  By  ti.      >)  I,.  i  Bf  Ck 


574   IUl>roAllABi4^ftABj|tílKW09TAA.    6-7  K. 

s 

lagfir  l^oiniS  til  b^llU  ttltef  ^    er '  batMB. .  béiían 
ekiait  i  burt.      Hál&Un  inaelti>  at  svá  skyldi 

vm9  |grSraiia|4til  b^UíftsíiUb  Qn  |eic  f ^g- 

iftrJiieicA  tilskála^bip.; 

7.  pAerliíiiir.rQriRpeir^  dagar^  b),tiggust 
{>eic .  fóstbrœiir  heinMnilr^'  ^káiatiam,  ok  Toni 
velvopQaðiri  oklétM  fÁf^\f$tt  enaj^ir  kooia 
til  BcQoti.:  pá  kom  Brnaa  i  mdd  ^ísxí^  ok 
k?a.dðiJM.glaðliga$  biÍJOirmselti:  núyil^,  Hálf- 
dánl  at'^u  veitir  m^  My  ok  drepum  við  fiðg6* 
iil  öU^  Jnvíat  ek  heS.:mX  dr«(pitiiökkur  með  pvi 
móti,  ðt.ek  hefi  gjOrt  Þau  drukkiji  öU,  svá 
pau  dripuat.mðr  sjálf^.efi  faSir  miuA  Uggr  í 
eixmi  kerru^  hann.befir  prjú  höfujSy.  ok  öU 
ósýniUg..  .  Hiin  stendr  á  miðju  helUsgdlfinuy 
hún:  er  stör,  en  honum  kemr  ekki  «  dvart) 
ea  þö:  attu  getir  drepit.hann,  pá  vil  ek  ekki 
^  I>Atren  ek  xmm.  verS^  at  fara  ttl  xii9$  Þ^r, 
ef  vel  fk9l..fara,  >9k.^]þiki  ínér  pat  erfitl^,  en 
ekki  vopn'xqá  haxin  ^bita>  nema  sa^  ,pitty  ok 
vil  ek  p^thafa.  Hálfdán.  kva6  svá  vera.  skyldu^ 
ok  fékk  henni  saxit;  en  hún  fékk  hverjum 
Jieirra  bræðra  kylfur  stórar,  ^r  voru.aUar 
með  janii  slegnar;  pau  gengu  innar  í  .heUinn. 
Brana  för  fyrsty  hún  slökkvir  Ijósit ;  peir  félag- 
ar  slá  pá  flögðin  .b9^5i  hart  ok  tíðum;  |>ar 
tíU  margr  tvíhöfða&r  jðtua.  Hálfdán  sér  ^i^ 
hvar  Járnhaus  lá  i  kerrunni,  hann  hörglaðist' 
]þegar  á  fœtr;   Hálfdán.slö|   sem  hoQum.  var 

«)  iVtM  B.     *)  örgliiðt,  fi,  C. 


gtSKb     HALPBAIIAftBASABAðmiF08T«X.  375 


haégast  y  >i6  ▼áBgHnii  á  houum  meSS  HýVímlúj 
en  haun  brá  wit  hvergi  tijS,  ok.mœItJK  svikít 
hefir  j^  mik  uAy  BrBna  ddttir  {  veit  lek^t^  ac 
Ii^  éc  kotDÍnn  nálfdán  Hríng^oay  .SigPniiKÍr 
'Ok  Sigur5r«  peir  brœðr  sldgu  þá;  bátiv  s^nu  tn 
hans  míéð  kyirunum,  en  hann  ttúb'séai  áhwy 
]þá  voru-  drepin  ðll  önnur  iilögfiiiL  '  J^&haiis 
ttfk  til  Sigurðar,  ok  brá  honum  á  loptfl  |»Vi 
slær  Hálfdán  i  knésbœtr  honum^-  svá  hann 
fóUry  ok  verSr  Sígurðr  undir  hónum..  '  Rálf- 
dán  veit  '|»á  éigi,  hvat  hann  skal  tii  gjöra« 
pá  kom  Brana  at,  ok  mœlti:  ek  muit  ajálf 
verða  at  drepa  foður  minn,  jþvíat  ek  'séy  art 
J)ér  geti5  eigi  banat  honum ,  bk  -  muu  |>at 
iUa  fyrir  mælaðt,  ef  ek  ver$  honum'-  at 
bana;  en  p6  skal  pat  nú  vera.  Biraiila 'faleypr 
nú  at  ^  ok  höggr  á  háls  honum  með  saxinu ,  ok 
lét  hannsvá  sittlíff  Hálfdán  velti^hohuiú  þá 
ofan  af  Sigur5i}  [í  f^ví  kom  dagr  yíir>  htílis* 
gluggannj  ekkibráBranaservi$f»at< ;  htlitkipp- 
ir  upp  einum  hlemm  úr  hellisgdlfiuuf'l^ar  var 
imdír  sjávardjiip,  par  riðr  hún  niðr  í' flögðun- 
um*  pá  er  Jþau  höiftu  petta  gjört ,  ^akkair  hiin 
peim  l^etta  verk^  ok  ba6  |)á  vera  h}á  sér  um 
vetrinn.  Hálfdán  segir  svá  vera  skyldu ;  firana 
var  Já  allkátj  pœr  HiUdr  ok  íngib jörg  ^  fdru 
ok  í  helUnn.  Hálfdán  lá  hjá  Brönu  hverja 
nótt,  enpeir  fdstbraöiSr  tefldn  um  dagá^.  • 
•  S.  Brana  hvarf  £  burtu  hvern  ttiorguil^,'  en 
»yv.  í o.  .  ••      •     •    ■ ,•.....     (í 


576   HAXFBAHAR8A6ABBðHU?0ST&A.      -  8BL. 

kom  ekki  fyrr  heim  enn  at  dagsetri.  [Eimi 
tíma'  apyrr  Brana  ttálfdán,  hversu  lángt  véri 
til  ^utaaars  f  séx  vikur  ^  segir  hana.  pá  er  vely 
aegichúny  et  (ér  hefir  eigi  lengra  |MStt  í  hell- 
inum,  eim  er^  (ví  nú  er  sumardagr  hinn 
íyrsti  á  morguni  ok  muntíu  hiðan  vilja  hurt 
halda  ^  ok  skal  pat  -  Terai  |MStt  mér  |>iki  annat 
hetrá }  en  ek  f er  eigi  kona  einsaman  ^  ok  er 
ek  með  hami,  ok  ertu  íaðir  at  jþvi.  Hálfdán 
kveðst  þess  eigi  þrœta:  ok  yil  ek,  at  ^ú  sendir 
mer,  segir  hann,  ef  fiat  er  sveinn,  en  ^or 
sem  |iér  líkar^  ef  |>at  er  mey.  Hún  kvaÖ  8v& 
vera  skyldu :  ok  muntu  sigla  héðan  til  Englands, 
|>ar  ræðr  fyrir  sá  konúngr,  er  Ólafr  heitir,  hann 
á  sir  döttur,  ,er  Massibil*  heitiri  hún  er  nú 
vœnust  köUuS  allra  meyja  í  heiminumy  hún 
kann  allar  kvennligar  í|»röttir ,  ok  |kat  Vilda  ek, 
at  j^  fengir  hennar,  pú  skalt  ]þar  nefnast  einn 
kaupmaðr ,  ok  hér  eru  grös  pau,  er  ek  vil  gefa 
|>ér,  ]^u  skaltu  gefa  kotiijngs  ddttur,  ok  muntu 
(á  £á  hennar  ást,  pau  hafa  f>á  náttáru,  ef  háu 
leggr  pau  undir  höfuð  sér^  ok  sefr  á  peim  ^  pá 
i^nn  hún  ^ér  sem  líii  sínu )  ok  hér  eru  klæði, 
er  ek  vil  gefa  |»ér ;  á  f>au  bíta  engi  járn  9  nema 
sax  I^itt}  aldri  muntu  á  sundi  mœðast,  ef  ]þú 
ert  f  peim^  ok  eigi  eldr  granda;  hríngr  er 
hinnpriði  grípr,  er  pú  skalt  eiga,  hann  heitir 
Hnituðr,  hann  er  sundr  tekinii  f  |>rem  hlut- 
um ;  ef  dvin  pinn  er  hjá  pár,  ok  hafir  pú  hrfng- 

*}  eiaa  aótty  cr  þau  Toru  i  fekkjuy  B.    ^^  UutShÍl,  B. 


8-9  K.   HalpdanarsagaBronvpostra.   577 

inn,  ^á  máttu  vita^  hTem  dauðdaga  hann  »tlar 
pér }  ef  hann  vill  jþik  meS  vopnum  vega  j  ]>á  er 
hríngrinn  rauðr  sem  blóð  $  en  ef  hann  viU  ^ik  í 
eitri  8vikja,  pá  er  hann  svartr  sem  bik.  Gengu 
pau  nú  til  sjövar,  |>ar  attfð  skip  á  sandi;  Brana 
mœlti:  hér  er  skip,  er  ek  vil  gefa  j^ér^  Hálf* 
dánl-  |iat  l^efi  ek  smíSat  í  vetr,  hefir  jþat 
byr,  hvert  sem  pú  vílt  sigla,  drekinn  heitir 
Skrauti;  Hálfdán  pakkar  Brdnu  gíafirnar}  hún 
mælti :  héðan  af  muntu  kallaðr  Hálfdán  Brönu- 
fóstrí }  Al^i  heitir  landvarnarmaðr  Ólafs  kon- 
úngs,  hann  er  iUr  maðr  ok  dtrúr}  hann  er, 
kallaðr  Áki  hinniUi,  i|>n5ttamaðr  mikill;  láttu 
hann  ekkí  svíkja  |>ik.  Hálfdán  hH  gdSu  um 
pat ,  {>au  gengu  {ȇ  heim  til  hellis  |  ok  sofa  af 
fi  nótt. 

9.  Um  morguninn  stendr  Hálfdán  upp 
anemma  ^  ok  klœSist.  pá  hafði  firana  búit  skip 
hans  at  ðllu  •  ok  tilkomnir  menn  hans ;  hann 
bau5  Bronu  at  fara  með  sér,  en  hiln  [kvaðst 
par  vera  verða',  en  bað  pá  fóstbrœðr  at  bera 
byrðar  sinar  af  gulli  til  skips;  ok  svá  gera 
peir.  Brana  tdk  sér  byrði,  ok  var  sú  meiri 
enn  peirra  allar ,  ok  fara  pau  nú  með  pat  ofan 
til  skips.  Hálfdán  stfgr  ná  á  skip,  ok  [varð 
skilnaðr  |>eirra  Brönu  bœði  harðr  ok  l^ngr',  ok 
Brana  ýtti  drekanum  frá  landi.     Hálfdán  sigldi 

>)  kya&  þat  forlog  banna,  B.     ^)  skilst  Brana  þar  TÍ^  Hálf- 
dán  njök  harmþnmginy  B. 

FoiiVAiOAa  SðovB  Noiii>»i.An>A|  3  Bmu    O  O 


57S  IIalfdanarsagaBrövufostea*     9  il 

• 

i  haf ,  ok  rann  j^egar,  á  byr.  Brana  bafii  eptir 
hjá  sér  dreka  Hálfdánarj  haQn  sigldi, .  j^ 
til  hann  kom  at  eyjum  peimy  er  Hlatteyjar 
heita^  I»ar  réS  fyrir  sú  kona,  er  Hlaðgerðr 
heitir;  þar  dvaldist  Hálfdán  um  hríSy  pk  gaf 
henni  mikit  féý  en  hún  bað  hann  sfn  vitjaj  ef 
hann  pyrfti  lítils  við.  Hann  játar  pri,  ok 
heldr  siðan  burt  frá  eyjunum,  ok  léttir  eigi 
fyrr ,  enn  hann  kemr  í  England  fyrir  borg  Ólais 
konúngs.  Hálfdán  gengr  fyrir  konúnginn ,  ok 
kveðr  hann,  konúngr  tekr  hbnmn  vel,  ok 
spyrr,  hverr  hann  sL  Ha^n  kveðst  Hálfdán 
heita,  ok  vera  einn  kaupmaðr:  ok  vil  ek  biðja 
ySr  vetrvistar.  Konúngr  veitti  honum  ^t. 
Hálfdánf&kk  eina  skemmu.at  láta  1  li  sitt,  ok 
skipaði  par  mönnum  sínum  at  geymaj  feir 
Sigur$r  ok  Sigmundr  gengu  meS  honum,  hvert 
er  hann  fdr«  Einn  dag  gengu  ^eir  allir  sam- 
aa^  ok  kvomu  ilt  skíðgarði  einum|í  garðinumsáu 
jþeir  skemmu  eina  mjök  ágæta,  garðrinn  var 
svá.  hár,  at  öngvir  parlenzkír  menn  kvomust 
inn  yfir;  í  garðinum  var  einn  lundr  pijök  fagur ; 
Hálfdán  spurði  pá  brœðr,  hvert  peir  mundu 
jipp  geta '  runnit  garðinn*  Sigurðr  bar  sik  at, 
ok  rann  upp  til  priðjúngs,  en  Sigmundr  til 
miðs;  en  Hálf dán  (rann  upp  á  garðinn,  ok)  gengr 
til  lundarins ;  par  sér  hann  eina  júngfr ú ,  hún 
lék  sér  at  guUi,  ok  kastaði  hún  pv{  upp,  ok  benti 
sfðan,  eitt  sinn  misti  hún  ^^t,  jj^á  jer  hán 
vildi  henda,  ok  féll  j^at  Qiðr  f  garðixm}  hún  leit- 


9-10 K*  HalfdanarsagaBböitufostra.  579 

ar  at  gullinu,  Hálfdán  gengr  at  henni,  ok 
gefr  henni  annat  gull ,  ok  var  {>at  stœrra;  hún 
pakkar  honum'  vely  ok  mœlti:  öngan  iiiann 
hefi  ek  séð  vœnna  enn  ]>ik^  ok  J>at  vilda  ek ,  at 
]>i5  Massibily  frændkona  mín,  œttizt,  pvíat  jþið 
eruð  alllík. 

10.  Eptir  petta  gengr  hún  inn  f  skemm- 
tmay  en  Hálfdán  ferr  aptr  til  peirra  brœðra; 
sjá  mey  hét  Alfífa,  er  Hálfdán  gaf  gullit,  hi^n 
var  ddttir  Sigurðar  koilúngs  af  Skörðubórg,  pat 
var  fóðurbröðir  Ólaís  koiiúngs.  Alfífa  afhend- 
irMasslbil  gullit;  húnsegir  petta  eigi  pat^uU^ 
er  hún  heföi  fengit  henni :  en  pd  erj>etta  betra, 
eðr  hverr  hefir  gefit  |>ár?  hún  kvaðst  fundit 
haia  einn  mann  úti  í  garðinum ,  ok  hann  gaf 
mér  guUit,  ok  engan  hefi  ek  séð  vœnna-  mann 
ok  kurteisara  utan  I>ik  eina,  ok  (œtti  mér  f>iS 
mega  vera  hjónj  Massibil  varð  svá  reið  vi5 
hana,  at  hún  sld  hana  pústTi  svft  hún  grét, 
ok  féll  svá  peirra  taL  Einn  deg  gekk  Hálfdán 
til  skemmu  konúngsddttur  einsaman ,  pá  var 
opinn  skíðgarðrinn ;  hann  gekk  inn  í  garðinoi 
ok  at  peim  lundi,  er  fyrr  sá  hann;  f>ar  sat 
Massibil  konúngsddttir,  enga  mey  pdttist  hann 
hafa  séð  vœnni,  hi&n  kembdi  sér  með  gullkambi  j 
'en  er  hún  sá  Hálfdán^  mælti  hún:  far  brutt, 
maðr  I  ef  þú  vilt  ekki  vérða  drepinn ,  ok  ertu 
furðu  djarfr,  er  pd  gengr  inn  orlófslaus.  Hálf* 
dán  lét  eigi  sem  hann  heyrði^  ok  settist  niðr 

Oo  2 


580  Halfdantar  .sagaBrönufostra.     lo  K. 

bjá  henni ,  ok  leysti  til  hnýtilsslauta  eins ;  par 
voru  í  grös  pau,  er  Brana  haJcM  fengit  honum, 
ok  bað  konúngsddttur  eiga,  en  hún  vill  eigi; 
hann  leggr  á  kné  henni,  ok  gengr  í  burt  sið- 
an ;,  en  hán  tekr  upp  grösin,  ok  gengr  í  skemmu 
sína ,  ok  leggr  knýtit  undir  höfuð  sér ,  ok  sefr 
aiþA  ndtt.  Um  morguninn  kallar  hún  Alfífu  til 
málsviðsik,  ok  segir:  pú,  frændkona!  skalt 
'  gánga  til  þess  kaupmanns,  er  |»ú  fannt  {  garð- 
inum,  ok  seg,  a^  hann  komi  sem  snarast  á 
minn  fund,  ok  gjör  petta  leyniiiga!  Alfffa 
mælti:  mun  nú  svá,  at  þhr  hafi  ekki  verrá 
hann  litizt  enn  mér;  en  nú  skal  ek  fara.  Hún 
skundar  nú  mjök  sinni  ferð,  ok  finnr  Hálfdán, 
ok  sagði  honum,  ok  biðr  hann  flýta  sér)  hann 
gerir  svá ,  f err  meS  henni ,  ok  finnr  Massibil 
konúngsddttur.  Hún  mœlti:  mikil  náttúra 
fylgir  grðsuip  |>eim,  er  |>ú  lag5ir  í  kné  mir 
ígœr ,  fivíat  ek  ann  phr  svá  mikit ,  at  ek  má 
eigi  af  pér  s]á$  ok  í  stað  vil  ek,  at  hvort  okkar 
játi  öðru  (sfna  trú).  Hálfdán  kvað  svá  vera 
skyldu,  ok  för  |>at  fram;  kontSngsddttir  baS 
hann  opt  par  koma,  ok  eiga  tal  viS  sik;  hann 
játar  þvi^  ok  gekk  i  burt  síSan.  Liðu  nú  svá 
tímar,  partilsemÁki,  landvarnarmaðr  konúngs, 
kom  heim.  Hálfdán  var  8v&  mikils  metinn  af 
konúngi,  at  hannsat  honum  it  nœsta.  ^ki  færSi 
koni^ngi  margar  gersemar,  ok  var  hann  vanr 
at  sitja  honumitnœsta,  ok  öfundaði  hann  mjök 
Hálfdán ,  ok  vildi  hann  gjarna  feigan  ^  ok  setr 


10'-í1K,HalfdanarsA6aBrönufostba.   581 

menn  til  höfuðs  honum,  ok  varS  fiat  pö  uldrei 
fram  gengt;  opt  rægði  Aki  haun  við  konúng^ 
ok  vikli  hann  {>at  eigi  heyra.         , 

11.  Á  einu  kveldi  var  {laty  er  peir  Aki  ok 
Hálfdán  drukku  i  höUinni)  en  konúngr  vpr  far- 
inn  at  sofa;  Áki  mælti:  ertu  mikiU  í|>rdtta- 
maðr ,  Hálfdán !  eigi  er  pat,  sag&i  hann ,  viltu 
reyna  sund  við  mik?  sagði  Aki^  má  J>ac,  sagði 
hann.  Áki  varð  glaðr  við  |>etta .  .|>vi  hann  var 
sundmaðr  mikiU;  síðan  fdru  menn  at  sofa. 
Um  morgunimi  stendr  Aki  snemma  upp^  ok 
hyggr  gott  til  at  reyna  sundit  við  Hálfdáuy 
gengr  fyrir  konúng,  ok  sagði  honum  vií>Lal 
peirra  Hálfdánar,  ok  biðr  hann  til  fara,  ok  b'yA 
penna  leik  með  alla  hirð  sina,  konúngr  játar 
pvi,  ok  er  nú  útblá»it  allri^hirðinni,  ok  ferr  nú 
konúngr  sjálfr  át  sjá  ]>enna  leik.  Vatn  eltt 
var  skamt  frá  borginni^  þar  ætla  peir  at  reyua 
sundity  ok  svá  gera|>eir,  ok  kasta  sér  til  sunds. 
Hálfdánvar  i  hrynjunni  Brönunautj  leggst  Aki 
ná  at  honum,  ok  fœrir  (Hálfdán)  haná  i  kaf, 
ok  hélt  honum  niðri  meir  en  eykt  dags ;  siðan 
kom  Aki  upp ,  ok  marði  (par  á  vatni)  at  kalla  ý 
fylgðarmenn  hans  færðu  hann  at  landi,  ok 
fyl^ðu  honum  i  sitt  herbergi,  ok  var  honum 
svá  kalt,  at  hanngat  eigi  mælt.  Hálfdán  lék 
j^á  enn  marga  leika  á  snndi ,  ok  íór  siðan  at 
landi,  ok  gekk  heim  með  konángi  til  hallár, 
ok  virti  hann  Hálfdán  meir  enn  áðr.  Um 
morguninn  eptir  ferr  Ilálidán  til  skemmu  koSL- 


582  HALFDANARSAGABRÍmUFOSTRA.  11-121. 

úngsddttúr,  ok  segir  henni  frá  sundinu  \  en  kún 
lét  vél  yfir,  ok  bað  hann  ptf  varast  Aka,  «^ir 
at  hann  muni  svíkja  hann;  en  Hálfdán  sagði 
6vá  vera  skyldu ,  ok  gengr  i  brútt  siSan.  kY\ 
|>öttÍ8t  nú  verr  enn  skemdry  ok  vildi  uú  gjarna 
svíkja  Hálfdán  með  einhverju  mÖti;  ok  einu 
sinni  býðr  Aki  honum  burtreiSy  en  Hálfdán 
játar  I>v(  skjdtt ,  Áki  varS  nú  haríla  glaðri  ok 
aegir  konúngi  svá  búit.  Aki  átti  ess  sv&  gott^at 
ekki  var  betra  i  Englandi/  nema  ess  konúngs- 
ddttur  j  ess  Aka  hét  Longant  ■ ,  en  ess  konúngs- 
ddttur  héc  Spdliant^.  Hálfdán  gengr  nú  (til) 
skemmu  konúngsddttur)  ok  segir  henni  frá 
yiðtali  f^eirra  Aka>  hún  lœtr  litt  ySr  pessu, 
hannbað  hana  atljásir,  ess  sitt,  hún kve6st pat 
gera  vilja,  ok  baS  hann  [hylja  I>at,  svá  f»at 
vœri  hvergi  bert^  hann  játarpvi^  ok  gekk  í 
burt  síðan.  En  konúngsddttir  kom  at  máli  vi5 
Alfifu,  ok  mœlti:  ek  vil  senda  pik  til  karls 
{)ess ,  er  héSan  e^  skamt  i  burt ,  hann  heitir 
Ulfr,  en  geymir  e$%  mitt,  pat  skaltu  sækja 
leyniliga,  ok  fá  í  hendr  Hálfdáni.  Alfifa  flýtú 
ferSinni,  ok  kom  til  Úlfs,  ok  bar  honum  er- 
indi  sinnar  friírí  hann  fékk  henni  essit,  en 
hún  fœrði  Hálfd<tni'. 

12.  Nú  kemr  sá  dagr^  er  |»eir  Aki  ok 
Hálfdán  skulu  á  burt  ríðaj  tók  Áki  ess  sitt| 
ok  rífir  [á  skdg^^   en  Hálfdán  á  mdti.      peir 

«)  Wr  hyrjar  D  apir.      *)  Spolent,    C.     .  ')  »  Mtaif  fiesi  Jrá 
{  héfir  By  Ð:  sja  vidT  svikum  Aka.     ^)  ut  af  boisíaiii,  B^  D, 


12  Kt      HALFDAlfARMGABRÖNnFOSTRÁ.     583 

'rffhi  át  eintt  díki;  Hálfdáii  leggr  til  Áka  bur- 
stöng  sinhi,  ok  faefir  hann  burt  úv  söMinum, 
Ók  kastar  honum  niSr  f  díkit,  svá  hann  stendr 
fastr  í  leirnum^  [ok  kemst  hvergi  í  brutt} 
fylgðarmenn  hans  hlupu  at,  ok  drdgu  hann 
uþp'y  ok  lindi  hann  nú  verr  sínum  hlut  enn 
áðr,  en  Hálfdán  fékk  af  f^essu  Trama  mikinn. 
Ákí  hugsat  um  pat  nótt  ok  dag,  at  svíkja 
Hálfdán.  Aki  hafði  frin  át  Hálfdán  átti  syst- 
ur  eina,  ok  œtlaM  hann  hennar  vilja  at  fá 
til  övirðfngar  vi5  Hálfdán,  ok  stendr  upp  eina 
n6tt  úr  ðæng  sinni^  ok  gengr  til  skemmu 
{leirrár,  er  íngibjörg  ok  Hildr  lágu  i^  hann 
var  í  skyrtu  ok  línbrökum,  eigi  voru  fleiri 
menn  {  skemmunni;  en  er  Aki  klappaSi  lófa 
sfnum  á  hurðina,  ok  mœlti  hljdtt,  at  pœr 
$kyldi  upp  lúka,  ok  kvað  Hálidán  par  vera^ 
bað  hún  Hildi  at  fara  tii  dyranna,  Hildr  fdr  til 
dyranna,  ok  lýkr  upp  hurðunni,  ok  sér  at  petta- 
er  Ákiy  verða  pœr  nú  svá  hræddar,  at  pœr 
vita  ei0i,  hvát  f^ær  skulu  hafa  sik,  en  Xka  varð 
bilt  inn  at  gánga ,  ok  studdust  f  ram  á  dy rastaf- 
inn.  íngibjörg  mælti :  |>at  vildaek,  át  Brana, 
fdstra  H^Ifdánar,  hjálþaði  mér;  en  er  hún  hafði 
petta  mœlt,  var  Aki  fastr  við  hurðina^.  svá 
hann  mátti  hvergi  I>aðan  fara ,  en  veðrit  tdk  át 
hves^^a  ok  ffysta,  ok  tdk  Áka  at  kdlna,  svá  hann 


i**" 


* }  ok  allr  ▼ard'  hann  þrekkiigr  (þrekkr ,  D} ,  ok  var  liani^ 
dregínn  úc  díkinni  ódaué^r  at  eíns,  B,  D^  ^)  hjönirnar^  B\ 
Íör^ioa  y  C,  'D, 


584    HalPD ANAK  8A6 A  BaÖSDFOSTRA.  12-13  K« 

t  ■ 

I 

ékalf  af  kulda ;  ]þar  varS  hann  al;  standa  alla 
Ðdttina;  ok  um  morguninni  er  mennHálfdán- 
arkvomu  til  skemmunnar^' sáu  JieirÁka,  ^ar 
er  hann  8t($ð|  ok  8ögðu  Hálfdáni)  en  pegar 
hann  kom  til ,  varð  Aki  Jþegar  lau8|  ok  mátti 
hann  eigi  mæla.  Hálfdán  lét  fljtja  ];iami  til 
hérbergis  sjálfs  hans;  en  j^egar  er  Akimátti 
mœla,  ásakai^i  hannsik  mjök,  ok  J>(5ttist  mjkla 
8neipu  fengit  hafa  y  hann  hug^M  nú  at  svíkja 
Hálfdán  sem  mest.  • 

13.  Einn  tíma  býðr  Aki  koniSngi  til 
veizluy  konúngr  fdr  við  margan  manh,  ok 
var  par  Hálfdán  í  ferS|  Sigurðr  ok  Sigmundri 
ok  veitti  Aki  vel,  ok  var  kátr  við  Hálfd^n; 
einn  dag  veizlimnar  var  Jiat^  er  peir  Hálfdán 
ok  hans  félagar  drukku  i  einum  kastala^  ok 
Aki  hjá  f^eim,  en  konúngr  ok  hans  menn  Toru 
í  öðrum  8ta8,  Áki  var  allkátr,  ok  bar  peim 
ákaft  drykkinn;  ok  með  jþví  at  drykkrinn  var 
áfengr,  duttu  |)eir  skjdtt  niðr  sofandi.  Áki 
kallar  pá  at  sér  sína  menn,  ok  lætr  bera  eld 
at  kastalanum  |  ok  ætlar  at  brenn^  pá  inni; 
eigi  vissi  konúngr  petta  $  kastalinn  tekr  nú  at 
loga^  ok  svá  klaði  J^eirra  fóstbræðraj  í  þvíbili 
kom  kona  ein  fram  úr  skdginumy  hún  var 
stdr  vextiy  ok  veðr  |)egar  eldinn,  ok  tekr  pá 
fdstbræðr  alla  í  fáng  sér,  ok  berr  pá  útdr 
eldinum  fram  á  skdginn.  par  vaknar  Hálf- 
dán^  ok  sér  at  Brana  er  par  kominn;  hún 
mœlti:  pat  er  forn   orðskviðr^     ok   er  sannr, 


13-14  K.  Halfdasjlr  aAG a  Ðrö^ufostii a.  585 

_  *  I 

seiiiJ:  G^  fafglapa  at  snotrfi^y  par  sem  .^  átt 
hlut  at}  ek  raraða  ^ik,  at  |»ú  skyldir  eigi  lita 
Aka  syik}a  ^ikj  Jiefir  ^ek  hú  gengit  frá  xaeyj- 
uDni  »viku  gamalliy  ok  trúi  ek  at  hún  áh 
orS^^  f  Ifl^  0(k  méí  ek  eigi  hér  vera  leng^ ;  skildu 
pavi  jþi  fit  aýn^  en.  eigi  at  vináttu.  pá  vakna 
fieir  brœSry  ok  fara  heim  með  Hálfdáni,  ok 
sögðu  kQfíúngi^  l&vat  Aki  hafti  gjörty  .en  kon- 
úngr  gaf  s&r  fátt  atí  þvl  hann  var  vin  Aka. 
N|i.s)cc|l  segja  frá  Ak^  ok  hans  mönnum,  at 
(egar  þeir  sjá  konnna ,  hlaupa  ^eir  í  skdginn 
m}ök  .hræddiry  ok  er  i^ki.  nú  fyrst  úr  sög* 
uxmi;  konú'ngr  kom  heim  eptir  tíðindin* 

14.  pat  er  nú  ^ví  nœst  at  segja,  at  kon- 
úngr  efnar  jólaveizlu  miklai  ]>ar  kom  Sig- 
urðif  konúngr  af  SkörSuborg,  ok  mart  annat 
stórmenni^  ok  et  fyrsta  kveld^  er  menn  voru 
Jcoxmiir  i  ssetiy  gengr  innar  Marsibil  konúngs* 
ddttir  með  sinn  skara,  pær  Hildr  ok  Íngibjörg 
Toru  ^ar.  i  for  meS  hei^ni,  ok  sat  á  sína  hönd 
henni.  hvx)r  |>eirra ;  en  ^r  útífrá  sátu  skemmu- 
ineyjar  hennar.  AUífa  lék  ser  á  gdlfinu. 
Signrðr .  konúngr ,  faðir  hennar,  kaliar  hana 
til  siui  pk  ,setr  hana  í  kné  sér^  ok  mælti; 
seg .  mér  y  hvat  konu  pat  er  sem  sitr  á 
hægifi  hönxl  frændkonu  ^inni?"  Hún  heitir 
Íngibjðrgi  segir  Alfífai  ok  er  systir  kaup- 
inanns  pess,  er  hér.kom  i  sumar.  Konúngr 
mœlti:  |>ú  skaltfara  til  Marsibil  konúngsdótt- 


^ 


s)  bafgLipa  át  snytra,  C. 


V 


586    HaLI^BAH Aft  SA6  A  BftÖHUFOSTHA.  14-15  K. 

ur,  olc  'fieg  at  hún  láti  pat  fram  gengt  verÍSa, 
at  ek  eigd  pá  kontu  Alilfa  ferr,'  ok  fram 
,  kemr  til  sinnar  frúry*  ok  berr  hénm  boðskap 
sbis  föiur.  Konúngsddttir  [bað  haná'  vi5 
Hálfdán  petta  rœða.  Líðr  nú  af  ntfttin^'  ok  at 
momi  dags  gánga  I»aú  á  máhtefnUy  konángs- 
döttir  ok  Hálfdán,  bk  Sigurðr  konðngr;  hana 
biSr  pá  systur  Hálfdánar;  konúngsddttír  flytr 
jþetta  mál  með  honum;  Hálfdán  œœlti:  full- 
kosta  piki  mér  konúngi^  'þó  hann  eigi  Hildi. 
KoniSngr  byrjaSi  'þi  at  nýju  bdnorSit'j  Hálf- 
,dán  tök   jþví  yel;     ok  með   sampykki  brœtra 

hennar  var  pessu  ráðity     ok  var  þá  jdlayeizl- 

f 

unni  snúit'  uppí  brullaup,  ok  var  at  seth  hálf- 
an  mánuð.  Ok  eptir  veizluna  gaf  Sigurðr 
konúngr  mðrgum  góðar  gjafir,  ok  fdru  heim 
til  Skörðuborgar  með  drottníngu  'sfna.  Sig- 
urSr  for  me6  j^eim,  en  Sigmundr  var  eptir 
hjá  Hálfdánit. 

15.  At  sumri  komnu  býst  Hálfdán  í 
burt  af  Englandi ,  ok  einhvem  dag  gengrhann 
til  skemmu  konúngsdóttur,  ok  segir  hénni  at 
hann  ætlar  í  burt ,  ok  hefna  föSur  síns.  Kon- 
dngsddttir  mœlti :  tuttiigu  skip  eru  hér  í  höfn- 
inni,  er  ek  vil  gefa  þhr.  Hálfdáh  (akkar 
henni,  ok  kvað  systur  sína'^  skyldu  hjá  henni 
eptir  ver  a  $  hún  játar  fiví ,  tekr  hann  pá  orlof 
af  henni  ok  systur  sinni ,     ok  gengr  burt  síð* 

^)  ok  imdí,  b.  V.  Dy  Ð. 


I 


15  K«       HALFDANAaSAfiABAÖKUFOðTXA.    587 

aii|  ák  fyrir  konúng,  ók  pakkar  honúm  vetr- 
visdnaiy  ok  tekr  af  honum  orlof  y^  ok  gánga 
^eir  Sigmundr  síðan  til  skipa^.  .Ea  er  HálJ- 
dán  var  i  burt  farinn,  kemr  Aki  at  máli  vi5 
^onúng,  ok  mælti:  vitiS  Jii^r,  berra!  at  Hálf- 
dán  hefir  barnat  döttur  yðra ;  eigi  véit  ek  |>at| 
segir  konúngr,  ok  bað  Aka  í  stað  fara  eptir 
faonum  viS  marga  mehn^.  Hann  var^essarar 
ferðar  fús,  ok  fdr  eptir  Hálfdáni  með  tiu' 
rnenn.  Nii  er  frá  })eim  Hálfdáni  at  segja,  at 
f»eir  gánga  eptir  einni  skógarbraut;  Hálfdán 
gat  pá  at  lita  ferð  Aka  y  hann  var  |>á  i  herklœð*- 
unum  Brönunaut.  Aka  berr  bráðan  at,  okstíga 
f»egar  af  baki ,  ok  sækja  |>egar  at  Hálfdáni ;  en 
f>eir  Hálfdán  ok  Sigmundr  snúast  at  bökum,  ok 
yerjast  allkarlmannliga ;  ok  |>ö  kemr  |>ar,  at 
Aki  drap  Sigmund  með  |>eim  hœtti^  at  bann 
höggr  undan  honum  báða  f ætr ,  ok  eptir  faU 
Sigmundar  reiðist  Hálfdán  ákafliga,  svá  hann 
drepr  alla  menn  af  Aka^  en  handtekr  hann 
€]álfan|  ok  skér  af  honum  nefít,  ok  (stakk)  bœði 
augun/úr  honum  y  ok  sker  af  honum  bœði  eyr- 
un )  ok  geldir  hann  $  siðan  brýtr  hann  i  honum 
báða  fdtleggina ,  ok  snýr  aptr  tánum ,  en  fram 
hælunum,  ok  setr  hann  siðan  á  bak,-  ok  snýr 
éssi  hans  heimleiðis  til  konúngshallar.  Hálf- 
dán  var  [^bvorki  móðr  né^  sár ,  hann  heygir  |>4 

* )  en  Sígurd'r  var  eptír  hja  fngíT)|örgii  ()úngfrúnnin ,    D),   h, 
t/.  B,  D.     ^)  ok  drepa  hann,  *.  i/,  D.     »)  30,  By  D.    *)  mód'r    / 
en  ékki^  B^  D.   ^ 


588    HaLPD AH AR  8 A6 A  BaÖNUFÖSTAA.  15-16  K. 

SigmimGU  ok  ferr>«{San  til  skipa,  ok  segir  ^nöim- 
um  9  hvat  i  Íiafi  g]orzt  meS  |>eim  Áka,  en  þeir 
Utu  vel  jfir.  .  Hálfdán  siglir  nú  meS  túttugu 
akip  af  Englandii  ok  dreka  ainn  um  fram,  hann 
kemr  til  Hlaðeyja^  ok  fagnar  HlaftgerSr  hon* 
um  vel,  ok  gaf  honum  tuttugu  skip  meS 
mönnum  ok  fé.  Hálfdán  jþakkar '  henni  |>essa 
gjöf.  Nú  skal  segja  frá  Áka,  at  hann  kemr 
heim^  [ok  rembist  ekki  alllítit^i  ok  sjá  kon- 
úngsmenn  hann,  ok  segja  konúngi^  at  hann 
er  heim  kominn  ý  konúngr  sér  nú  Aka,  hversu 
hann  er  útleikinn  j  rekr  konúngr>hann  i  burt, 
ok  kemr  Áki  ekki  siðan  vi8  pessa  sögú. 

16.  Ná  skal  víkja  aptr  til  Hálfdánar,  at 
hann  siglir  i  burt  frá  Hlaðeyjum  méS  fjöra 
tigi  skipa,  ok  heim  til  Danmerkrj  ok  er  vfk- 
ingar  vita,  at  úfriðr  er  kominny  skunda  j^eir 
til  bardaga}  aungvir  landsmenn  vildu  berjast 
meS  fieim;  fdru  f^eir  til  Hálfdánar,  [ok  finn- 
ast  peir  á  sléttum  vöUum'^  ok  tökst  par  bar- 
dagi  liarðr;  gengu  vikíngar'  hart  fram,  verðr 
skjdit  mikit  mannfall  i  her  Hálfdánar;  hann 
mœlti  |>á  við  men^  sína,  at  f>eir  skyldu  hlifa 
sér,  en  sœta  eigi  mjök  áverkum  við  vikínga; 
liöit  Hálfdánar  gengr  f>á  hart  fram,  ok  finnast 
f>eir  SnækoUr  ok  Hálfdán  i  bardaganum^  ok 
lýkr  srk  peirra  viðskiptum,  at  SnækoUr  feUr 
dauðr  til  jarðar;     en  er  Sóti  sér  faU  brdður 

I)  V.  /  hin.      ^3  Þ^^^^r  iai*l  kom  til  bans   med'  miklu  li^iy 
IS,  D.      ')  AtíT  éUppr  D  at  /uUu. 


16-17  K,  Halfdan AR  sAe aBrönupostii A.  589 

I 

sfns^  veífr  hann  fram  et  HálfSáni,  ok  hðggr 
til  hans,  Hálfdán  hlidp  í  lopt  upp,  ók  misti 
Söti  hansy  en  mœkir  Sdta  hljdp  niðr  í  völlinn, 
ÓV  laut  hann  eptir  hSgginu;  í  {>ví  slœmir 
Hálfdáir  qndan  honum  báða  fætuma  í  knjálið^ 
unum,  haan  féll  f>á/ok  rar  [pegar  litlu^  dauðr^ 
ok  mælti:  mikinn  sigr  héBr  'þú  nú  unnit, 
Hálfdán!  segir  hann,  er  "þú  hefir  mik  at  velli 
lagt,  pat  mæli  ek  um,  at  f»ú  munir  ekki  til 
Massibil  konúngsddttur,  heitkonu  |>innar.  Eptir 
Jietta  dö  Sdti,  en  Hálfdán  drap  hvert  manns- 
bam,  er  Sdta,  hafiSi  fylgt}  en  Hálfdán  gerðist 
konúngr  yíir  Danmörku^  ok  mundi  ekki  til 
Massibil  koniingsddttur. 

17.  Eina  nátt^  pá  er  Hálfdán  lá  i  sæng 
sinni,  vaknaði  hann  viS  pat,  at  par  var  komin 
Brana,  fdstra  hans,  at  honum,  svá  mælandi: 
stattu  upp,  Hálfdán!  segir  hún,  ef  þú  vilt 
eiga  Massibil  konúngsddttur ,  f>viat  Eirekr 
konúngr  úr  Miklagarði  er  kominn  i  England, 
ok  biðr  hennar,  en  hún  læsir  sik  i  skemmu 
sinni^  ok  nær  konúngr  hennar  málialdrei,  ok 
far  pú  á  Skrauta,  drekapínum!  Hálfdán  stendr 
]>á  upp,  ok  man  allt,  sem  hann  vakni  af  svefni^ 
hann  férr  til  skips  einnsaman,  ok  hrindir 
fram  drekanu'm ,  kemr  pegar  á  blásandi  byr, 
lottir  Hálfdán  ei^  ferð  sinni,  fyrr  enn  hann 
kemr  til.  Englands  í  pá  höfn,  er  fyrr  hafði 
hann  útlagt ,  ok  var  bá  komit  at  kveldi !  Hann 

•  )  þ6  eigí,  B,  C 


590  HALPDAHAaSAGABRÖNUFOSTRA.       17 K. 

gengr  upp  frá  skipi^  ok  kemr  at  skfögarði 
konángsddtturi  hann  rennr  |>egar  upp  garli- 
inni  ok  klappar  á  hurðina^  pœr«Massibil  qk 
íngibjörg  heyra  höggit.  íngíbjörg  mœlti:  ygii^ 
Jietta  högg  var6  mér  gott,  ok  vilda  ek  upp* 
láta }  Massibil  bað  hana  ráða ;  hán  lýkr  nú  upp 
hurðunni)  ok  sa  par  kominn  Hálfdán,  brdðir 
8inn«  Verða  þær  honum  harMa  fegnar.  .pegar 
um  morguninn  gengr  Hálfdán  fyrir  Olaf  kon- 
úngy  ok  biðr  Massibil  sér  til  handai  en  kon- 
úngi  brá  svá  við  J^essi  orð  9  at .  hann  gipti 
honum  ddttur  sína^  enhafði  áSrœtlatat  drepa 
hann.  Eirekr  konúngr  bað  nú  íngibjargan 
Hálfdán  gipti  honum  hana.  pá  var  par  kominn 
Sigurðr  konúngr  af  Skörðuborg,  [ok  með  hon- 
um  Sigurðr,  fdstbrdðir  Hálfdánar,  hann  bað 
Alfifu  til  handa  honum,  ok  var  hún  honum 
gefin,  ok;.  voru  ^essi  brullaup  ðll  í  einu',  stdðu 
'þavL  hálfan  mánuð  með  mikinn  prís.  £n  eptir 
veizluna  afliðna  gaf  hvorr  konúngr  öðrum  gjaf- 
ir  gdðar,  fdr  Eirekr  konúngr  ok  hans  drottníng 
heim  i  sitt  ríki',  ok  ríktu  |>au  ^ar  til  eUi,  ok 
er  mart  manna  frá  peim  komit.  pau  Sigurðr 
ok  Alfifa  fdru  heim  til  Skotlands,    [ok  stýrði 

*)  ok  bttðr  Hildar;  Hiafd«n  Mgé'i  þat  skyldi  Tcra,  ef  hana 
viKU  gipta  AUKuy  dfSttvr  sina,  SigurðTi,  fóttbnSd'ur  tinum,  en  kon- 
éngt  játar  þvL  Yar  nú  bi&it  tí&  bn&éílaupum  ^  ok  skyldu  þau 
Tera  ðll  i  einum  staé*;  kom  til  þetsarar  Teixlu  fjolmenni  niikit. 
ptLT  kom  jþonrid'r  jarl,  fóstrí  Hálfdánar^  þar  kom  ok  Brana  me^ 
d^ttur  tina;  þótti  biin  Tera  bin  vœnsta  kona,  þo  bemii  Teni 
ei  fisat  aaman.  þorvidV  ba^  benaar  sér  til  bandaj  ok  Teilti 
HálldÍB  bonum  þat,  B.    ^)  Grikkland,  B«    . 


17  K.      HalPÐANARSAGA  BnÖNnFOSTRA.    591 

I 

pYÍ  Hki.til  dauðadags^.  Var  pá  andaSrÁng- 
antýri  faSir  hans*  Hann  átti  sár  ^ann  8on| 
er  Ángantýr  hét,  sá  t^k  ríki  eptir  hann^  ok 
var5  frœgr  maSr^.  pau  Hálfdán  ok  Massibil' 
fdru  til  Danmerkr^y  ok  riktu  par,  til  er  Olafr 
konúngr  andaðisti  en  pá  fdru  ]þau  til  Eng- 
landsj  ok  ríktu  |>ar  til  elli.  pau  áttu  pann 
son,  er  Rikarðr  hðt;  hann  varð  konúngr  i 
Englandi  eptir  fðður  sinnj  pat  segja  sumir 
menn,  at  sá  Rikarðr  vœri  faðir  Alaflekks%  ok 
lýkst  hir  nú  saga  Hálídánar  BronufóstriEi. 

> )  ok  Tar  íiann  þtr  tíl  koni&iigs  tekinn ,  því ,  B.  '^  N^ 
Sigttf^r  koniiiigr  ok  Hildr  dz^ttnfng  fóra  keim  til  SkörðTtoborgar 
en^  h»  V.  B.  ^^  ^\  •Uppr  C  ^)  þorrið'r  jarl  ok  Brana  fóm 
med*  þeim ,  ÍHIX  Hálfdán  þeim  bezta  jarUdœmi  i  Danmörk ,  ok 
▼ora  þau  lians  rád'aneyti,  med'an  þau  h£&u,  B.  *)  tn  tá  8em 
fékk  d^ltur  Brðna   Tirtf  kon^bgr     ÐavmArk     6*  v^  B« 


Sagan  af  Sturlaugi  starfsama 

Ingólfssyni 

i  B-iilfiH  menny  peir  sem  sannfróðir  eru  [at 
um^  .  tíðindi,  vita,  at  Tyrkir^  ok  Asiamenn 
bygSu  Norðrlönd';  hdfst  |>á  túnga  sú,  er  sfðan 
dreifðist  um  öU  lönd.  Formaðr  ^ess  fdlks 
hétOðinni  er  menn  reka  œtt  til..  í  |>ann  tíma 
réði  sá  konúngr  fyrir  prándheimi  í  Noregi, 
er  Haraldr  gullmuðr^  hét^  hann  átti  drottn- 
fnga;  ekki  er  getit  bama  peirra.  Jarl  einn 
var  f  rfki  hans,  er  Hríngr  het,  hann  sat  [fram 
við  sjd  f  Kaupángi*}  hann  átti  ddttur  eina, 
er  kölluð  var  Asa  en  fagra,  pvf  hún  bar  af 
öllum  jdmfrúm  henni  samtíða  sem  rauða  guU 
af  eyri  blökku ,  eðr  sem  sdl  af  himintúnglum 
öðrum.  íngólfr  het  rfkr  maðr^,  er  réð  iyrir 
Naumudælafylki ;  hann  átti  pann  son,  erStur- 
laugr  hét,  hann  var  snimma  mjök  mikiU  á 
vöxt',  Ijós  á  hár  ok  hörund,  kurteisUgr  f  öU- 

^^þannig  B,  (r ;  ok  þaii ,  uf.  ')  Gríkkir,  B;  GnkkUnas, 
G'  ^)  i  fyrstn  Norðrralfunay  G.  ^)  giillmaiuir,  G;  guHkambr 
337  s'4  6(^.  ^)  inn  i  héméri  Kanp^ga/B;  ánamrí  i  Kaupimgi, 
G.  ^)  liann  Tar  hertir  ágastr^  b.  i/.  G.  ')  tterkr  at  afli  b> 
V.  B,  G. 


IK.        Stdrlaugssagastarfsama.  593 

um  háttum  >  ok  allr  var  bans  Ifkami  vel  skap- 
aSr,  blíSr  í  máli  viS  sina  menn,  hægr  i  skapi, 
ok  ör  af  penfngum ;  'pvi  var  hann  stórum  vin- 
sæll.  Hann  vandi  sik  við  skot  ok  sund  ok 
allskyns  iprátÚT.  íngólfr,  faðir  hans^  hafði  at- 
setr  á  ^eim  bsBi^  er  heita  Skartastaðir^  j  hann 
var  hinn  mesti  rausnarmaðr  j  ok  hafði^  f]ölda 
fólks  með  sén  Annat  bú  átti  hann  sér  i  ey 
^eirri,  er  Njarðey*  heitir^  var  pap  ok  fjöl- 
meni^  mikit,  ok  enn  átti  hann  önnur  fjögur* 
bú.  Maðr  hét  Asgauti-^y  hann  bjd  á  bœ  (eim^ 
er  Túnglaheimr  h'eitir,  bann  var  mikilshátt*. 
aj  maðr,  hann  átti  pá  konu,  er  Gríma  hét; 
pau  áttu  tvo  sonu  >  hét  annar  Jökull,  en  annar 
Guttormr,  jþeir  voru  gildir  menn  ok  velment* 
ir  sem  faðir  Jieirra.  Maðr  hét  pdrgautr,  hann 
bí<S  á  eyju  peirri,  er  Loka  heitir;  kona  hans 
hét  Helga)  ]^u  áttu  tvo  sonu;  hát  annar  son 
]þeirra  Sótiy  en  annar  Hrdlfr  nef)a;  |»eir  voru 
miklir  menn  ok  sterkir.  Hrafn*  hét  maðr, 
hann  var  bdndiy  hann  bjd  í  eyju  f^eirri^  er 
XJrga*  heitir}  kona  hans  hét  Helga,  (au  áttu 
einn  son,  er  Sigvatr  hét;  hann  var  sterkr  at 
afli  ok  menntr  veL  Jámgerðr  hét  kona ;  hún 
bíd  á  peim  bæ  ^  er  á  Bergi'  heitiri  skamt  frá 
tngdlfi}  hún'  átti  sér  pann  son^  er  Aki  hét, 
hann  var  mikiU  maðr  at  afli ,  hann  gekk  nœst 

a)  hkælastn^ir^  G.  *)  Maríey,  D;  Mæpsey,  G.  ')  bitt 
|>ríd]a,  G,  ^)  Asgautr,  B.  ^J  Hemingr,  B.  ^)  Ywrgt,  G. 
7}  M^ii  B^  Bjargiy  G»      ^)  Tar  ekkja,  ók^  h*  v«  B. 

FosvAiDin  Söavm  VömDAUurDA,  3  B»di.  F  p 


594  Sturlaugs  sagX  STARFSAMA.      1-3  k. 

Sturlaugi  um  allar  {þröttir  af  péim  mönnumy 
sem  honum  voru  samtíðaj  peir  lékust  við 
bamleikum,  Aki  ok  Sturlaugr,  pessir  menn 
lékust  allir  bamleikum,  er  nú  vora  taldir, 
ok  námu  allskyns  íf^rdttir,  |»œr  sem  mönnnm 
voru  pá  tíðar  at  kenna  sonun#^{num  ^  ok  sdr- 
ust  peir  í  fdstbrœðralag ,  voru  þó  allir  saman 
qaeð  feðram  sínum  í  gdðu  meðlœti. 

2«  Véfreyja  hét  kona  [mikilhæf  ok  auð- 
igi  ok  hafði  búit  á  ^eim  bæ  Vé';  sonu  átti 
hún  tvO|  hét  annar  Rauðri  en  annar  Hrafn'; 
báðir  voru  peir  miklir  ok  sterkir  menn  ok 
vel  búnir  at  [vopnum  ok  klœðum'.  Fdstrí 
Véfreyju  hét  Svipuðrj  pau  voru  bæði  marg- 
VÍ8  ok  frdð  í  flestuj  hán  átti  bæ  gdðata,  ok 
voru  tvennar  dyrá,  [sat  hún  ^ar  hvern  dag^^, 
ok  horfði  sinn  dag  i  hverjar  dyr,  koni  henni 
fátt  dvart;  jafnan  spann  hún  linj  hún  sat  á 
stdliy  hún  gerðist  mjök  rauðeygð  af  elli,  en 
pd  sá  hún  ^  er  nokkut  fdr  at  garði,  hvat  sem 
atfdr>  pví  fátt  kom  henni  dvart.  Asa  hin 
fagra  vár  par  á  fdstri^  méðan  hún  var  úng, 
ök  nam  ^ar  kunnáttu«  Véfreyja  unni  henni 
mikit,  ok  hvor  annarri  peirra. 

3.  Einn  tíma  talar  íngdlír  við  pá  Stur- 
laug  ok  f dstbræðr :  h versu  lengi  skal  svá  fram- 
fara^  (sagði  hann)^  at  |»ið  fdstbræðr  leikizt  bárn- 
leikum  við^  sem  meyjar  til  manna?  væri  f>at 

«)  Yie,  A;  húnhi6yi&  fjöU  nppi  Á  þeiin  bæ,  er  {  Dal  heilír. 


3-4  K*    Stublaugssagastakfsama.  595 

heldr  rÖskra  drengja  sifir,  at  fremja^    nokkut 
til  frama  y    eðr    biðja  ser  kvenna    at  minnsta 
kostí^  ok  setjast  i  bú  ok  stýra  ríki  ok  fé  meS 
föður  sínum.     Sturlaugr  sagði:   hvert  skal  ek 
mér  konu  biðja,  er  'pú  eggjar  pess  svá  mjök. 
íngölfr  mœlti:  'Hríngr  jarl  á  sér  döttur,  er 
heitir  Ása  hin  fagra^  hún  er  vœn  kona  ok 
vel  viti  bprin.     Sturlaugr  segir:    ek  em  ena 
eigi  mjök  gamall  til  konbœna,  ok  lítt  ráðinn 
í  skapi|  en  f>ö  mun  ek  pessa  leita,  ok   œtla 
ek  pd  til  lítils  koma  muni.      Nú    búa  þeir 
ferð  sína,    ok  eru  samán  60  manna  velbúnir 
at  vápniun  ok  klæSum  ok   hestum;  ríSa  nú 
leiS  sína,  ok  koma  at  kveldi  dags  til  Hríngs 
jarls,  ok  fá  par  viStökur  gdSar }  gerSi  jarl  veizlu 
gdSa  ok  merkiliga  1  mdti  ^eim  ^  sátu  f^eir  far 
3  nœtr.     Ok   einn  dag  gengu  fieir  meS  jarli 
til  skemmu*  Asu^  ok  hefir  Sturlaugr  frammi 
erindi  síui  ok  biSr  Asu  sér  til  handa.     Jarl  vikr 
til  sjálfrar  hennar.     Nú  segir  jarl  ddttur  sinni 
til  ^eirra,   ok   mœlti  svá:    biðli  áttuf   hér  at 
svara,  ddttirl  Asa  mælti:  hvat  heitir  sá  ?  hann 
heitir  Sturlaugr)  segir  jarL     Ása  segir:  fyrir 
hvi  munda  ek  eiga  {>ann  mann,  er  jafnan  vinnr 
heima  búverk  meS  mdSur  sinni ,  ok  gerir  ekk-. 
ert  til  frama?  ViS|)essi  orS  varS  Sturlaugr  reiSr 
míðk,  oktiSr  i  brott  ok.heim. 

4.    Um  vorit  búa  peir  fdstbræSr  10 

P  p  2 


596  SturlaugssXgastarfsama.     4-.5K» 

or  landi,  ok  herja  um  Austrlönd,  ok  haFa  jafn- 
an  sigr^  kvar  et  |>eir  koma;  peir  létu  fara  í 
friði  kaupmenn,  enbtutu  undir  sik  spellvirkja^, 
ok  voru  úti  á  sumirum  í  viking,  en  heinaa  um 
vetrum*meS  feðrum  sínum.     Nú  fýsir  |»á'  firá 

« 

pessari  iðju,  ok  skipta  nú  ollum  herföngum; 
taka  peir  fóstbrœðr  lausafé%  ok  fara  'með  til 
feðra  sinna,  en  peir  láta  liðit^  liggja'í  hernaði 
með  skip  sín,  silja  peir  Sturlaugr  ok  ftSstbriBeðr 
nú  um  kyrt. 

5.  Pat  er  nú  hir  næst  at  segja,  at  drottn- 
ing  Haralds  konúngs  tdk  sdtt  ok  andaSist^  pat 
p(5tti  konúngi  mikill  skaSi,  pvi  hann  gerðist  nú 
svá  mjök  gamall,  ok  varð  hann  hryggr  vi5 
líflát  hennar.  Ráðaneyti  ok  hirðmenn  kon- 
úngs  segja  honum  ráð,  at  biðja  ser  kvennu 
til  drottningar:  ok  megi  'þhr  |>á  afhyggja  af- 
gángi  frúinnar,  enprá  haua  eigi  lengr.  Kon- 
úngr  segir:  hvar  skal  ek  mér  konu  biðja? 
Peir  segja:  Hringr  jarl  á  sér  ddttur,  er  Asa 
heitir,  hana  máttu  fá,  ef  J)ú  vilt,  |>egar  þhr 
lízt.  Konúngr  segir  svá  vera  skyMi;  búa  nú 
ferð  sina,  ok  hafa  hundraS  manna.  Nú  ríða 
|»eir  par  til  er  |íeir  koma  á  fund  Hrings  jarls; 
hann  var  úti,  ok  voru  menn  á  leiki  fyrir  hon- 
um.  Konúngr  reið  at  svá  snart,  at  menn 
stukku  frá  tve^gja  vegna.  Konúngr  gerði  tvo 
kostiy'  at   festa    honum    ddttur   sina,    elligar 

»3  riínsinenn  ok  illTÍrkjay  G.     *)  Sturkug,  at  kœttft,  jB,  0* 
^)  hvcrr  sínA  hliit  af  ftnu,   G.     ♦)  h^  byrjar  C. 


5-6K.       StDRLAUG8  8AGA8TARFSAMA.    597 

V 

mundi  hann  |»ar  drepinn  í  stað.  Jarl  segir: 
förum  vér  til  skemmu  Asu,  ok  tölum  við  hana, 
svá  vér  vitum,  hver  svör  hennar  eru.  Nei! 
segir  l^onúngr,  eigi  vil  ek  vera  vonbiðiU  ddtt* 
ur  ^iiínar,  ok  kjðs  skjdtt  annathvort!  Jarl 
ihugar  nú,  ok  pikkist  vita,  at  hann  muni 
ofrliði  borinny  rétti  fram  höndina,  ok  festi 
konúngi  ddttur  sína;  skyldi  hún  sitja  i  fest- 
um  3  vetr;  snýr  konúngr  pegar  i  brott,  ok 
riðr  heim^  unandi  vel  við  sina  ferð.  Járl  er 
eptir,  ok  unir  heldr  litt  við  sinn  hlut,  stendr  upp, 
ok  gengr  til  skemmu  Asu,  settist  niðr,  ok 
blés  raaeðiliga.  Asa  mælti  ^á :  hvat  er  |>ér  at 
meini^  faðir  minn!  er  pú  ert  svá  fálátr',  eða 
hefir  pú  nokkur  nýtiðindi  oss  at  segja.  Tíð- 
indi  pikkja  mér,  segir  jarl,  at  ek  hefi  {>ik 
nauðigr  manni  festa.  Hverr  er  sá  ?  segir  hún : 
Haraldr  konúngr,  segir  hann,  hefir  fest  pik, 
ok  skaltu  sitja  i  festum  3  vetr.  Hún  svarar 
]þá:  eigi  valdist  sá  hinn  minnsti*  til,  en  eigi 
má  vita,  hvat  ^á  er  tiðinda,  kaun  vera  öðr- 
um  sh  œtlat,  ok  skipast*  má  á  skemmri  stundu, 
ok  ver  kátr,  faðir!  Jarl  mœlli:  belr  pættt 
mér  pú  gefin  Sturlaugi.  Hún  svarar:  eigi  veit 
ek,  hvat  fyrir  beztu  má  verða;  nú  Ilða  stund- 
ir,  ok  er  nú  kyirt  um  hríð. 

6.  Einn  dag  er  pess  getit,  at  Hríngr 
jarl  var  úti  á  leikvelli,  ok  hirðmenn  lians  meS 
Ijouum;  f>eír  sáu  kouia  riðandi  matin  af  mörk- 

i)    l.iUl»>  />,   r.   a.      »)  »kc/iuilíi;aslú   C,    G,       ^)  hicylast,  C* 


598  Stdrlaðgs  saga  starfsama^      6  k* 

inni  fram,  mikinn  Texti,  keitr  hans  var  allr 
brynjafir,  ok  srk  sjálfr  hann,  svartr  skjöldr  á 
hlit^y  höggspjdt  i  hendi;  hann  reiS  srk  snarty 
at  menn  stukku  undan  tveggja   yegna;  hann 
reiS  svá  fram ,  ok  sat  á  hesti  sfnum,  ok  lagði 
spjdtit  fram   á   milU   eyma  á  hestinum,   ok 
mœlti:  heill  herra!     Jarl  tók  kyeSju  hans,  ok 
spyrr,  hverr  hanu  ▼0rí.    Hann  segir:  ek.heiti 
Kolr  krappiy   en  pat  er  erindi  mitt  híngat, 
at  biSja  Asu,  ddttur  j^innar,   mér  til  handa. 
Jarl  mœlti:  yeiztu  pat  eigi,  at  hún  er  festar- 
kona  Haralds  konúngs.     Kolr  segír :  eigi  ^ikki 
mér  verr  at  eiga  hana,  ok  gjör  i^ú  annathvorti 
at  þá  gef  fram  festarnar,  elligar  rek  ek  spjdt- 
it  i  gegnum  ^ik.    ,  Jarl  íhugar  nú  f>etta,   ok 
f)ikkist  nú  vita,  at  eigi  muni  kostrinn  góðr', 
kýs  |>at  af  at  lifa^  ^tti  [einskis  utan  iils  ^að- 
an  af  vbn^y   fiótti  honum  eigi  undir,   hversu 
illt  peir  œtti  tU  samans  Haraldr  konúngr  ok 
Kolr,  ok  selr  nú  fram'festaraar.     Kolrmslti: 
seg  Haraldi  konúngi,  at  ek  skora  honum  hólm* 
göngu  austr  viS  Gautelfi  ^  pá  er  liðr  hávetrimi ; 
hafi  sá  meyna^   er  sigr  fær^   [en  komi  hann 
eigiy  né  vogi  at  berjast,  I»á'  beri  hann  níðínga- 
orðfyrirhverjum  (manni),  svá  lengi  sem  hann 
lifirj  sitiðheilir,  herral  Síðan  snýr  Kolr  heati 
sínumi  ok  reið  brött^  ok  fKSttist^rel  hafa  fram* 

i}  at  leggjft  hana  a  vald  hant,  ft.  i/.  G,  ')  éinakis  flli  or-> 
vSPnt  fyrir.þenna  óvín ,  er  hverretna  (allt^  íllt  gjörd'i,  By  C$  v. 
»'  G.     3)  ella,  B,  C,  G, 


6*7 K.     StdalaugssagastaafsAma.  599 

gengit.  Jarl  unir  iUa  vi5  8inn  )ut ,  ok  8itr  ept- 
ir  nokkura  stund ,  stendr  síðan  upp^  ok  gengr 
til  skemmu  ddttur  sinnar,  ok  settist  niðr  hjá 
lienniy  ok  má  valla  mœla.  Asa  mœlti:  ertu 
sjúkr^  faðirminn?  Jarl  mœlti:  betr  vœri  sdtt 
ok  bráSr  dauði^  enn  fá  slíka  skömmy  at  gefa 
nauSigr  ddttur  sina.  Ása  mælti:  hverjum  er 
ek  nú  gipt?  Jarl  mœlti:  bann  heitir  Kolr 
krappi.  ,Háusegir:  bregSastmá  til  betra^  enn 
eiga  hinn  versta  mann,  ok  verSa  mun  betri 
vor  hagry  enn  svá  sem  nú  er  œtlat;  ok  eiun 
mun  hljdta  penna  kost,  en  eigi  tveir,  má  ok 
sváverða,  at  hvergi  |»eirra  hljöti,  ef  vel  viU, 
ok  ver  kátr,  faðir!  segir  hún.  Jarl  mœlti: 
.vœri  vel  ef  ena^  væri^  sem  ^ú  mœlir^  en  pat 
uggir  mikf  at  eigi  [hljdtist  pat  af^,  ef  {)eir 
drepastsjáliir,  en  ^á  yrði,  sem  ek  vildi.  Nú 
skilja  |nau  at  sinni. 

7.  Haraldr  konúngr  £:egnar  nú  {^essi  tíð- 
indiy  ok  J)ötti  eigi  betr  enn  áðr  fyrri,  leitaði 
nú  ráðs  hér  um  við  sína  viai.  pat  kemr  upp, 
at  konúngr  sendi  menn  sína  á  fund  Hemíngs, 
at  bjdða  honum  til  jdlaveizlu ,  ok  |>at  með  at 
hann  mundi  eigi  gjafalaus'  i  brott  fara.  Hann 
f  ékk  pann  mann^  er  Kolli"^  hét,  at  fara  pessa  sendi- 
för.  '  Ná  fara  peir  norðr  i  Naumudal'  á  fund 
Hemíngs^  ok  kvöddu  hann,  ok  bera  f ram  eyrindi 

»)  eíun,   G\  SYo,  /?,    C     *)  þarmig  hin\   hljód  þcir,  \^.      ^j 
þannig  iiin  \  gæralHiis,  A.      ^)  Kolr,   C  J  KoUr,'  G,      *)  iUums- 


600    STÐRLA068ðAGA8TARPSAMA,  7K, 

konúngs.  Hemíngr  hafði  Terit  hinii  mesti 
hdlmgaungumaðr  9  en  gerist  nú  hniginn  xA 
aldri  ok  haföi  verit  i  missœtti  nokkura  stund 
við  Harald '  kónúng.  Ni&  segir  sendimaðrinn  f ram 
eyrindi  sín.  pá  svarar  Hemíngr :  eigi  man  ek 
at  konúngr  hafi  mftr  fyrr  heimboðit;  nú  eru 
tveir  kostir  fyrir  hendi,  at  sitja  heima  ok  van* 
rækja  konúngs  bo5,  eðahœtta  á,  hvat  undir  býr^ 
ok  ^vfat  nú  er  eigi  í  hœttu  um  gamlan  mami| 
pá  fari  sem  má }  er  eigi  enginn  eptir^  meðan 
Sigvatr  sonr  minn  lifír.  Nú  býr  Hemfngr  ferð 
sfna  á  hans  fund  viS  I2ta  mann^  ok  koma  þeir 
jöla  aptan  hinn  fyrstay  ok  gengu  i  höll  fyrir 
konúng,  ok  kvöddu.hann  vel.  Konúngr  tdk 
vel  kveðju  peirra,  ok  ruddi^  öndvegi,  oksetti 
Heming  hitt  næsta  sér,  ok  drukku  glaðlxga  af 
jólin  i  g<58u  yfirlæti.  '  £n  afgöngudag'  jdlanna 
gekk  konúngr  á  málstefnu,  okHemingr.  Kon- 
úngr  mœlti:  bólmstefna  er  á  hendi  mér^  ok 
'sé  ek  l^ar  til  at  pú  munir  l^ysa  mik  undan  vi6 
KqI  krappa.  Hemfngr  segir:  eigi  veit  ek  pat, 
at  |)ú  hafir  veitt  mér  sv&  mikit  y  at  ek  muni 
leggja  lif  mitt  í  hættu  fyrir  pik,  j^ikki  mér  eigi 
[örvœnt  (sé)  við  hraustan  mann*^,  at  eiga  heldr 
viS  trölL  Konúngr  mælti ;  j^vi  leitaði  ek  pess 
við  f)ik »  at  mér  jþikkir  pú  mesta  kempa  verit 
hafa  nœr  allra  hér  i  landi }  Jþikki  mér  |>ess  von, 
at  engi  yerði  til,   ef  ^ik  brestr,   sem  pú  ert; 

M  Olaf,  C.     i)  T>'nidí,  B;  V.  »  C,   G.      »)  affAradas,.B,  C, 
G.     ^)  tem  vid'    h.  m.  ae,  B^  0»  G, 


7K.  StURLAIJGS  SAGA  STARFSAMA.    601 

en  ef  (á  kemr  aptr  or  þessari  ferð ,  jþá  skal  ek 
fhc  yei  íauna  með  §uMi  e&r  silfri.  Hemingt 
segir :  ]^t  er  sannast ,  ét  hér  er  lítit  í  htettu  um 
gamlan  mann,  er  falls  Ton  at  fornu  tri,  ok 
mun  ek  fara  sendifor  pessa.  Kontingr  segir: 
(mæl)  alka  drengja  hráustastr  á  sjö  ok  landii 
var  pess  Ton,  at  ^ér  mundi  vel  fara.  Nú  b'ýr 
Hemíngr  fer6  sína,  ok  ríðr  í  burtu  leiðar  sinn- 
ar,  ok  littir  eigi  fyrr,  enn  hann  kemr  til  Gaut- 
elfar  austr;  rar  ]^r  Kolr  fjrir.  En  er  f»eir 
fundusty  spurði  Kolr,  hvat  Hemíngr  skyldi« 
Hemíngr  segir:  ek  sstla  at  g^ga  á  hdlm  viK 
]þik.  Kölrmælti:  Iftit  legg8t|»áfyrir  ibik,  ef  pú 
leggr  mik  tft  velli,  felda  hefi  ekpá,  sem  sterk- 
ari  eru,  ok  hafa  verit  líkari  til  frama/  enn  pd 
ert^  ok  Ux  heim  apti*^  en  fálnir  vápn  I>ín,  ok 
segst  yfirstiginny  ok  pat  at  pú  porir  eigi  at 
berjast  vi^  mik.  Hemíngr  segir:  heldr  vil  ek 
dejrja^  enn  bera  níðíngsor5  fyrír  hverjum< 
manni.  Kolr  mælti :  eigi  skal  ek  |>inn  hund 
spara  at  drepa^  er  f>ú  vilt  pat  eina.  Um  kveld* 
it  tjölduSu  peir  sér  bá8ir|  ok  sofa  af  um  ndtt- 
ina.  Um  morgininn  stendr  Hemíngr  upp ,  ok 
sér  at  Kolr  er  kominn  til  hdlmsins,  ferr  hann 
nú  til  hölmsins  með  sína  mennj  nú  kasta  ^eir 
feldi  undir  fœtr  sér^  ok  segir  Kolr  upp  hólm- 
göngulög;  síSan  gánga  ^eir  saman,  ok  börS^ 
ust,  en  svá  lauk,  at  par  féll  Hemíngr  fyrír  Koli. 
Kolr  mælti  við  menn  Hemíngs:   nú  skulu  j^ér 

<^  liintun  versUlj  ^i  .C> 


602  Sturlausssaga  starfsaha.*    7-8  k. 

«ptr  fara  á  kouúnga  fund,  ok  segía  faonum,  at 
hann  geri  annathvort,  komi  ajálfr  til  'bardagi 
Tit  mik  9  eða  fái  j^ann  mann  fyrir  úk»  at  nakk- 
*  ur  l^róttr  sé  í,  ef  hann  œtlar  sir  koiiuna,  e$a 
ihun  hann  af  henni  sitja.  Menn^  f^eir^  sem 
höf$a  heiman  farit^  sn^u  aptr  hvatUga,  ok  föro 
noirðr  í  Naumndal  á  fund  Haralda  kondngS)  ok 
segja  honum  fiessi  tíðindi  öll^  ok  unmiœli  Kols 
krappa. 

&  pdtti  konúngi  petta  ill  tíðindi^  ok  leit- 
^r  sér  enn  ráðs ,  ok  fiat  tekr  hann  enn  til  ráðfy 
hann  sendir  KoUa  sendimann  til  Sturlaugs  ok 
föSur  hansy  ok  bjóða  |ieim  til  hálfsmánafiar  Veizlu 
til  sín,  með  srk  margan  mann  sem  peir  vildu 
með  sér  hafa.  pes$i  orð  [fara  á  XDÍllum^  (eirra 
f eðga«  pá  spyrr  Sturlaugr  f eðr  sin^,  hvert  f»eir 
skulu  I^iggja  veizluna.  Faðir  hons  segir:  pat 
vilda  ek  at  við  sætim  heima  ok  færim  hvergi. 
Sturlaugr  segir :  eigi  nenni  ek  at  vanr ækja  kon- 
úngsboðity  en  veit  ek  at  nokkut  muni  undir* 
búa^  en  þó  vil  ek  fara  j  mun  lítil  saga  frá  oss 
verSa,  ef  \hr  skulum  eigi  koma  til  annarra 
manna,  pá  við  erum  boðnir,  má  pat  eigi  vita^ 
[hvat  verðr  í  vorri  íerð,  ^at  at  oss  verði  til  sæmd- 
ar*.  ingólfr  segir :  pér  munuð  ráða  vilja  ffer<5- 
um  yðrum,  hvert  sem  ferst  vel  eðr  iUa.  Ept- 
Jr  pat  búa  peir  férð  sína,  ok  eru  saman  60 
manna  vel  biinir  allir  at  vopnum  ok  klæðum* 

•  )  fiaimig  á^izlalí;  Srá  ok  Prtlr,  A.       »)  koma  tíl,  B,  C 
'^yþatinig  ByhvT  ▼eré'r  vor  feré',  |i^  sá  té  eigi  tæm«ianiia^r,  A. 


8  K.  StORLAÚGS  SA6A ST ARFSAMA.  603 

peir  rflia  nú  á  fund  Karalda  konúngs,  ok  koma 
^ar  jólaaptan  hinn  fyrsta.     Konúngr  tók  bliS* 
liga  við  peim  ^   ok  setti  |>á  i  hásæti   h)á  sér^ 
ok  var  j^á  búin  hin  fegrsta  veizla.      £n  at 
líSnum  jölum  gekk  kónúngr  á  málstefhu,  ok 
{>eir  feðgar  íngdlfr  ok  Sturlaugr.     Sturlaugr 
msalti   Tið    menn  sina:   búi   {>ir  hesta  vora, 
meðan  við  .  tölum  $  ^eir  gerðu  syá.     Konúngr 
m»Iti:  hdlmstefna  er  á  hendi  mér|  ok  sé  (ek) 
'f>ar  tily  Stutlaugr!  sem  þú  ert^  at  f»ú  munir 
leysa  mik  undan,  pviat  ek  em   ganlall  maðr 
at  gánga  á  hólm  við  Kol  hinn  krappa.     Stur* 
laugr  mselti:    sel  lyiér  i  hendr  festar  ps^r,  er 
pú  tökst  af  Hríngi  jarli,   ^vi  pat  mun  eigi 
kauplausty  aegir  Sturlaugr.      Mikit  f^ikki  mér 
til  kaups  mœlty  segir  konúngr.     pá  mun  ek 
tilhœtta^    segir  Sturlaugr,    hversu   sem   ferr 
með    okkr    KoL     Konúngr   segir:   eigi   varði 
mik,  at  |>ú  mundir  f>etta  tilmælai  er  mér  er 
m&sta  svivirðing  i  at  játa'.     Sturlaugr  segir: 
hér  er  um  at  kjdsa^  hvert  yðr  f)ikkir  betra. 
Ko&úngr  mœlti:  ^at  mun  ek  f>6  kjósBy  at  p& 
gángir   á  hólm  við  Kol,   f>at  ferr  með   okkr 
sem-auðnar.     Sturlaugr  svarar:  sel  fram  iest- 
arnar  áSr;  kbnúngr  gerði  nú  svá^  |>d  nauðigr 
væri,  þvi  honum  sýndist  óauðligr^  ilokkr|>eirra 
föstbrœðra.     Riða  peir  á  burt,  ok  á  fund  Hrings 
jarls^'hann  tekr  vel  við  |>eim|  6k  býSr  f>eim 
f>iggía  þar  veizluj    peir   segja,   hvar   nú  var 

O  látii,  By  C.     >}  ekki  eyd'Uígr,  B,  C;  tJ16h\i&ry  G. 


\ 


604    SfURLAUGSSAGASTURPSJIMA.      8-9  K. 

komit  þeirra  máli,  ok  hversu  farit  baSSi  meS 
j^im  Haraldi  konúngi.  Jarl  rarS  nú  gla&r  yí5 
f»etta^  biðr  f>á  gánga  til  skemmu  Ásu,  ok  svá 

gera  þeir ;    en  er  ]^ir  koma  f^ar,  j^  íagnar  Ása 

• 

Jieim  veL  Hríngr  mælti :  biðli  áttu  hér  at  fagna 
ok  svara  9  ddttir !  Hverr  er  sá  maðr  ?  segir  hún* 
Hann  heitir  Sturlaugr.  Ássl  mælti :  eigi  mun 
méir  nú  manna  skortr,  segir  hún.  Sturlaugr 
mælti:  svá  hefir  ná  verit  tilætlat,  at  ek  mundí 
eigi  vera  vonbiðiU  pinn  lengr.  Asa  segir  svá. 
vera  skyldi ,  sem  þeir  yildu.  Nú  er  búizt  vi5 
ágætri  veizluy  ok  eigi  tilsparat  pat  hafa  purfti; 
gengr  Sturfaugr  at  eiga  Asu  hina  fögru^  ok  er 
"þegar  leidd  í  sömu  sæng  i  veizlan  fdr  vel  framy 
ok  voru  menn  með  gdðum  gjöfum  útleystir*  9 
ríða  |»eir  íngdlfr  heím,  en  pau  Ása  ok  Stur- 
laugr  eru  eptir  j  ok  undu  allvel  sínu  ráði. 

9.  Einn  morgin,  er  pau  Asa  lágu  í  sæng 
sinni,  mælti  Ása  við  Sturlaug:  er  hdlmsteiha 
á  hendi  jþár,  Sturlaugr?  Satt  er  fiat,  segir 
hann;  við  hvern?  segir  hiinj  við  Kpl  krappa, 
segir  hann  ,  eða  hvat  kantu  þar  til  leggja? 
Hún  svarár:  far  pu,  ok  iinn  Véfreyju,  fdstru 
mína^  haf  hennar  ráð^  ok  mun  pér  vel  dugaj 
hér  er  fíngrgull,  er  J>á  skalt  henni  færa  til 
jarteikna,  ok  seg  at  mér  pikkir  mikit  undir,  at 
hd|i  taki  vel  við  |>ér.  Sturlaugr  ferr  núy  ok 
(eir  .12  saman  fóstbræðr,  ríða  nú  til  pess^  er 
iþeir  koma  at  bœ  kerlíngar.     Sturlaugr  hleypr 

*)  uUciddir,   C,  (7.  " 


9K.       Sturlaugssagastarfsama.  605 

af  baki,  ok  inní  dyrnar  at  kellu,  ok  leggr 
hendrnar  um  háls  henni,  ok  kysti  hana,  avá 
mælandi :  heil  ok  sœl,  kerling  min !  hún  anar- 
ast  við  honum  fast^^  ok  rekr  upp  á  hann  aug* 
un;  hverr  er  f>es8Í  hundsins*  sonrinn,  er 
mik  leikr  svá  háðugliga,  ok  engi  hefir  slíkt 
j^orat  at  gera  fyrri,  ok  skal  ek  petta  grimmr 
liga  gjalda.  Sturlaugr  mœlti:  vertu  eigi  syá 
reið  j  kerlíng  mín !  pvíat  Asa  sendi  mik  híng- 
at  til  pín.  Hvat  er  ^ht  at  Asu?  segir  kerlíng; 
hún  er  koná  mín,  segir  hann.  Hún  mælti :  er 
lokit  hoðinu?  svá  er  j^t,  segir  hann$  nú  eru 
brögð  f ,  segir  kerling,  er  mér  var  eigi  boðit 
til  boðsins;  |»(5  skal  gera  sem  Asa  biðr;  far 
pú  af  klæðum  9  ok  vil  ek  sjá  bolvöxt  pinn ; 
hann  gerir  svá;  hún  strýkr  hann  allan,  ok 
pikkist  hann  mikit  styrkna  við;  síðan  gefr 
hún  honum  ker  at  drekka  or,  gánga  siðan  til 
stofu.  Kerlíng  var  hin  bezta  til  beina  um 
kvelditV  hún  spyrr^  hvert  Sturlaugr  viU  liggja 
einn  um  náttina,  eða  hjá  sér:  en  eigi  skal  ek 
at'heldr  svíkja  As\x  mína.  Sturlaugr  segir: 
|»ess  betr  f)ikki  mér^  kerííng!  sem  ek  er  nær 
pér.  pá  lét  kerlíng  einn  stokk  á  miili  peirrai 
en  fiau  lágu  á  einu  hægindi  bæði  saman,  ok 
áttu  tal  saman  um  ndttina.  Sturlaugr  mælti: 
hvat  leggr  pú  mér  til  ráðs  ^  pvf  hölmstefna  er 
á  hendi  mér  við  Kol  hinn  krappa.     Ovænliga 

m 

I)  þvi  hiia  LorfdTi    Á^t   baU  yi^  honximj   h.  v»  B,  C.       ^) 
hundsemÍAy  B,  C ;  liuiidiiigja>  G* 


606  Sturlaugs  s  ag  a  st  arps  ama.       9  k. 

Jiikki  mhr  ^t  horfe^  'wgir  kerlfng,  piri  á  hann 
bfta  engi  járn ,  ok  kann  ek  hér  varla  ráS  til 
at  leggja.  tTm  morginin  bjöggust  ^eir  fóst- 
br»Sr  til  ferðar^  ok  er  ^eir  voru  búnir,  fiá 
mælti  kerKng  viS  Sturlaug:  tak  hér  við  loS^ 
kápu<  einni^  er  lángfeSgar  minir  hafa  átt,  [ok 
8axi*|  ok  he&r  jafnan  gœfa  fylgty  ok  reyU) 
hvert  nokkur  firdttr  er  i  pér'.  Sturlaugr  tdlc 
viðy  ok  h)d  í  einn  stein,  er  stöS  í  hlaSinu,  ok 
tdk  af  steininum  hyrnuna }  rið  féll  af  sverðinut 
ok  var  bjart  eptir  sem  silfr.  pá  mœlti  kerling: 
|>etta  sverð  skaltu  bera  á  hdlm  við  Kol  krappa, 
[en  eigi  máttu  sýna  hönum  petta  sv^rS^,  ef 
hann  biðst  at  sjá  pat,  er  pú  átt  at  höggva  með. 
pá  mœltl  kerling :  far  pú  nú  vel,  Stnrlaugr  minn, 
ok  gángi  fiér  allt  til  sigrs  ok  tfma,  á  me^n  fiú 
liíir ,  ok  alla  gœf u  |)á  er  vorir  f rœndr  hafa  haft| 
{)á  legg  ek  til  |>in,  sem  ek  má  framast  j  |kí  er 
ek  hrœddy  hvernin  ferr  með  ykkr  Kol  krappa; 
én  tvo  sonu  á  ek  9  er  ek  vildi ,  þú  tœkir  í  föst- 
hrœðralag.  Svá  skal  vera,  segir  Sturlaugr.  Nú 
averjast  peir  i  fdstbrœðralag.  Siðan  snda  ^ir 
ífarottj  en  er  peir  voru  skamt  farnir,  kallar 
kerling  eptir  peim  y  ok  mœlti :  viltu,  Sturlaugr 
mirmy  at  Svipuðr  9  fdstri  minn  j  fari  með  péri 
liann  er  frár  áfæti.     pat  vil  ek,  segir  Sturlaugr. 

»)  ryískálm,  By  C.  »)  v.  {  B,  C,  ^)  v.  ÍB,  C,  O.  ^) 
en  ek  Til  s)«  þat  rreré'y  er  þA  beir  l&r^  haim  sýtdt  benDÍ, 
en  liim  mslti :  eigi  •kalku  þetta.  •yerð'  bem  á  h^lm  Ti^  Kol 
kmppt,  ea  þó  mátta  BýMi  honum  þtLi,  b,  v.  Bj  C. 


9-10  K.    Sturlaogssagastarfsama.  607 

Kerlíng  seldi  Syipuði  f  hendr  ptfng  Htinn,  bann 
stakk  honum  næst  sér,  ok  sfðaii  Ijdp  hann  fyrir 
hestum  |>eirra;  rí5a  nú  leiðar  sinnar^  ok  létta 
eigi  fy rr  j  enn  ]>eir  koma  austr  til  Gautelfar, 
ok  er  Kolr  eigi  kominn.  Sturlaugr  tjaldar  hiíð^ 
j^  ér  Koh:  rar  vanr  at  tjalda. 

10.  Litlu  sfðar  kom  Kolr.  Sturlaugr  gekk 
í  mdti  honum,  ok  heilsar  á  hann.  Kolr  mælti : 
hverr  er  |>essi  hinn  vondi  hykk jusonrinn ,  er 
pbrir  at  tjalda  búð  |>á ,  er  ek  er  vanr  at  tjalda, 
ok  hann  er  svá  djarfr.  Sturlaugr  mœlti:  |>ú 
munt  vitá  glöggvast,  hverr  bykkjusonrinn  er, 
j)ví  hann  var  hér  engi ,  áðr  ]>ú  komt  hér ,  en 
ef  |>ú  spyrr  at  nafni  mfnu,  (á  heiti  ek  Stur- 
laugr.  Kolr  mœlti:  hvat  œtlar  J>ú  pér,  er  pú 
ert  hér  kominn.  Sturlaugr  mœlti :  ek  ætla  at 
herjast  við  pik.  Kolr  mœlti:  nú  eru  brögð  f 
tafli^  ok  ofd)arfr  ertu,  at  pú  ætlar  J^rpann 
mikla  dtil  ^  par  sem  ek  hefi  svá  margðn  dreng 
feldan,  er  við  mikhefir  barizt,  eðrhvat  dregr 
]>ik  til  pess?  Sturlaugrsegir:  l^athelzt^  at  Ása, 
hin  fagra  er  eiginkona  mfn,  skaltu  |>ar  eigl 
við  meyju  taka  ^  pdat  ek  f alli  fyrir  p2r.  Kolr 
mœlti :  heyr  hér  á  f ádæmi ,  hvat  pínum  herjans 
syni  hefir  f  hug  komit  at  gera  j  ok  fyrir  petta 
hitt  sama,  skal  ek  |>er  eigi  pyrmay  ok  skjdtt 
skaltu  |>itt  lif  láta  9  ok  er  |>ö  ofseint  j  en  ^ó  er 
^at  skaði  um  slfkan  mann  sem  ^ú  ert.  Stur- 
laugr  segir :  hvergi  skal  ek  á  hæl  fyrir  pér  hop». 
N4  tjaldflír  Kolr  sér  aðra  b&ð  um  kveldit,  en  er 


608   StURLA068SA0ASTARFSAMA.       10  k. 

Kolr  var  komiim  til  ^atar,  kemr  Svipuir  i 
húh  hans,  ok  tekr  púngihii  kerlíngar  or  akikkju 
aér,  ok  skekr  í  búðinni,  ok  varS  af  ^esau  reykr 
mikilL     Kolr  rekr  upp  augun ,   ok  m«lti :  far 
i  burt,  hinn  vondi  hundr !  ok  kom  hér  eigi  síS- 
an ,    pví  pá  munt  nokkut  illt  gera.      Svipuðr 
snýr  i  burt ,  svá  at  engi  viasi  j   hvat  af  honum 
var5,  sofa  |>eir  af  um  nöttina.  Um  morgininn 
stendr    Sturlaugr  upp  snimma,    ok  peir  fdst- 
bræSr,  fara  til  eyjarinnar,  setjast  niðry  ok  biða 
Kols,      Hrölfr  nef  ja  stendr  upp,    ok  gengr  i 
akdginn,  ok  höggr  sér  kylfueina  stdra  ok  mikla, 
ok  hefir  í  hendi  sir,    ok  gengr  til  filaga  ainna 
aptr.       Kolr  stendr  upp  um  morgininn,    ok 
skein  pá  sól  um  alla  völlu.      Hann  mælti  f»á: 
]^t,  ætl^  ek  sá  binn  vondi  præll,  er  hér  kom  i 
gœr  kveldy  hafi  nokkura  töfra  haft,  "þá  er  oss 
hafa  IftiU  f ögnuðr  at  verit ,   ok  |>etta  má  sann- 
^liga  heita  dauðasvefn,  er  vðr  höfum  sofit,  ok 
iorum  til  hölmsins  1   peir  fara  til  hdlmains,  ok 
kasta  feldi  undir  f ætr  sér.     Kolr  segir  upp  hóhn- 
göngulðg  í  miUum  peirra^  ok  skyldi  hverr  við 
leggja  20  merkr  silfrs ,  skyldi  petta  hverr  eigai 
sem  sigr  fengi.      En  er  peir  voru  búnir,   tekr 
Kolr  til  orða :  Sturlaugr  sveinn !  sýn  mér  sverð 
^itt ,   ^at  er  |>ú  hefir ;   hann  gerir  svá.      Kolr 
litr  í  eggina^  ok  rak  við  augun,  ok  mælti:  eigi 
muntu  mik  með  |>e8su  sverSi  sigra,  far  (ú  heldr 
heim,  segst  yfirkominui  enfá  mér  vopn  'þiUf 
okaend  mér  Asu  hina  fógm^  ok  ség  benni)  at 


10  K.        StU11LA17€8SA6A8TAAPSAMA.    609 

.'þú  porir  eigi  a%  ber^ast  vi5  mik,  eSr halda henni 

fjrir  mér.      Sturlaugr  segir:    [eigi  sigrar  'þú 

mik  með^  orðum  einum,  J^víat  þú  ert  yiirkom- 

inn  af  hrœSslu,  ok  mun  ^ér  skamt  tilílls  dau8a« 

Kolr  varð  reiðr  vi8|  cr5  hans ,    ok  mælti :    pat 

skaltu  finna,  hinn  vondi  hundr  !  at  ek  skal  J>ér 

eigi  pyrma  $  pá  kastar  Sturlaugr  pví  sver^i ,  er 

hann  haföi  Kol  sýnt,  en  tdk  Vírfreyjunaut  und<*> 

an  feldi  sínum,  ok  brá.     Kolr  mælti:    hvaðan 

kom  jþér  Véfrejrjunautr,  ok  eigi  munda  ek  á 

hólm  við  |)ik  hafa  gengit,   hefSa  ek  þat  viiati 

Sturlaugr  svarar,    {)at  skiptir  fiikengu,    ok  er 

}>ér  illa  farít,  at  |>ú  hræðist  fyrr  enn  {)örf  ger- 

ist.     pá  hj<5  Sturlaugr  til  Kols,  ok  klauf  skjöld* 

inn  allan.     Kolr  h jó  í  mót,  ok  klauf  hans  skjöld 

i  sama  máta;  pá  hjó  Sturlaugr  í  annat  sinn  til 

Kols  utan  á  hjálminn ,  klauf  hann  allan,  ok  af 

vángafylluna,.  ok  svá  á  ðxlina,  at  iherðarblað- 

inu  nam  staðan     Kolr  stöð  réttr,    ok  gaf  sik 

eigi  at,    pá  Ijdp  at  Hrdlfr  nefja  með  kylfuna, 

ok  rak  á  blúðrefilinn,  svá  at  sverðit  gekk  niðr 

i  búkinn ,   ok  féll  par  Kolr ,  en  Sturlaugr  f^kk 

sigr,   ok  varð  f rœgr  af  pessu  verki.    Reið  Stur- 

laugr  til  Véfreyju,  ok  var  kerlíng  úti,  ok  fagn- 

aði  vel  Sturlaugi.      par  var  fiá  fyrir  Svipuðr} 

}>ar  ^voru  f^eir  um  ndttina,   ok  lét  kerlíng  vel 

yfir  pessu  verki :  ok  er  f>at  satt,  segir  kerlíng, 

* )  feígum  munni  fleíprar  þú  nú ,   er  þú    þikíat  mí  [ÍMfa  tígrV 
mik  í,   B.  C. 

FORWALDAII   SirHrit    NaK DR L AKD A.    3  *$IirDI.      Q    Q 


610  Sturlaugssagastarfsama.  10-11  k: 

at  sœl  er  Ása  min,  at  hún  á  sKkan  manni  sem 
j^úert,  ok  mun  pér  háían  af  hefjast  allhyggi- 
ligt  ráð^  ef  [>ú  kðnt  til  at  gœta,  en  par  er  ek 
hrædd  umf  hyersu  ferr,  en  vilda  ek  at  ]»er 
gengi  vel  |  en  eigi  skal  j)ér  kerlíug  pessi  verri 
éan  engin.  Nú  ríSr  Sturlaugr  burt  til  mdts 
við  Hríng-jarl}  tök  hann  blíðliga  við|»éim  öU- 
um^  ok  varS'Asa  fegin  bónda  8Ínum«  Pessi 
tiðiadi  koma  fyrir  Harald  konúng.  Kondngr 
varS  svipligr  við  penná  atburð,  sem  síðar  berr 
raunir  á,  en  allir  frðendr  Sturlaugs  |K$ttust  hann 
or  helju  heimtan  hafd« 

11«  £inn  dag  sem  Hríngr  jarl  Var  á  leiki 
með  menn  sína^  er  léku  fyrir  jj^eim  Hríng  ok 
Sturlaugi^  I>á  sáu  peir  riða  mann  af  mörkimii 
i  rauðum  hesti  at  lieimi  brynjaðr  allr)  hann 
var  mikiU  vexti^  hjálm  á  höfði|  en  girðr  sverði, 
gullsmeltan  skjöld  á  hlið^  ok  spjdt^  i  hendL 
Hann  reið  fyrir  jarlf  ok  kvaddi  hann  vel )  hann 
tök  ok  honum  i  sama  máta,  spurði,  hverr  hann 
væi*i}  hannsegir:  övant  er  nafn  mitt^  ek  heiti 
Framar*,  en  við  erum  hálfbræðr^  Kolr  enn 
krappi  ok  ek  j  en  pat  er  mitt  eyrindi  híngat|  at 
ek  vil  bjdða  þir  hdlmgöngU|  Sturiaugrl  Jiví 
ek  vil  eigi  bera  bröður  minn  í  sjöði.  Sturlaugr 
segir:  til  hdlmgöngu  em  ek  albúinn,  pegar 
|)ú  vilty  ok  eptir  iUan  áttu  at  mæla,  {>ar  sem 
^olr  var.     Svá  var  þai^  segirFramari  en  pd  var 

\  ')  liöggfpjót^  B,  C,   G.'  «)  Frað'iiiar,  B,  C,  G.     *)  hr^t, 
B,  C. 


ÍIK.    *    STURIiAUGSSAGAStARFSAMAé    611 

hunamht  íikyiár,  bk  vii  ék  ^ví  l^erjast  Við  .f)ík^ 
J>ar  et  Kolt*  féll  öUstt-  vii!i  Gautelii,  ^egar  Itbt 
hávetriíid.  SVá  skal  vérá^  stfgir  StuHaugr. 
Ná  feirr  Frartiat  Wiiat  sitinar  ^  6n  ^eir  et*u  ept- 
ir^  ok  leið  af  siiiíiarit.  Eina  hdtt)  er  J>aú  Ligu 
hæiii  hvttu  sintitv  StUrlatigr  ok  Áisa)  mælti 
JKsai  er  hólmgÁtigBí  a  Íiendi  þet^  Stiirlaugr? 
Bégxt  húxíi  sVá  er  víst^  tegít  hanil:  eit  hvert 
tÁ9  Iftggr  |)d  á  itieð  rúht  bm  |>etta?  Áia  fcégiri 
far  þú  ok  fitmVéfteju^  fdstrtt  tniná,  ok  haf 
hexíhat  ráð  Utii'  |»fettá  i  Svá  skal  vera^  segit  Stur^ 
kugi*a  Uúúh  hrt  nú  á  fund  Véfi*eyjU,  vot 
kérlíug  úii^ok  Iðgtláði  |>einl  vél,  ok  erU  Í>eii^ 
Jiai*  um  nóttiná.  Unf  morgininil  ðpyri*  Stur* 
laugf  kei'líugu  iráðs  utti  péttð.  Kdrling  mæltií 
Vi'^  hVeriiskaltU  nú  á  hdlm  gánga?  Ft'amátheit'' 
irhattn)  Ségii*  Sturldugf^  bt-dðit*  Kols  krappa^ 
Kerlíng  segir:  d^ííkit  menn^  sagði  hdn,  ök  et 
{>dt  iWtf  at  Í)ið  skuluð  bérá  baiiáspjdt^  hvorf  á 
móti  öðfutii^  ^vlát  Fi'amar  er  hitin  vaskastimaír^ 
okaf  hiiium  beaitu  sfettum^  én  Kolr  Var  hinxl 
versti  maSr^  ok  prœla  ^ttat^  ók  s^U  v^H  sá^ 
er  ^ví  k^mi  til  löiðai*,  at  i>ið  Væt'uð  héldr.viniif 
erin  fjaúdmenn^  ok  kðun  ek  eigi  til  at  lc^ggja, 
ok  niuii  htá  at  auðtiu  með  ykkri  en  lára  skal 
Svipttðr^  fdstti  iniiln,  með  þht.  -  Nú  fará  þeiif 
leiðar  sinnar^  ök  létta  eigi  fyrf^  euii  i>eir  íiomá 
austlr  til  Élfdr^  ok  réið  Frainar  pá  at  ö'rum 
megiH)  hittast  |>eii'>ök  fréttaðtalmðfeltra  tiðinda, 

Qé|2 


612     StDRLAB09SAGASTAAFSAMA.  11-12  k. 

stfga  af  baki  ^  tjalda  hvorir  búft  mei^öðrumy  ok 
sofa  af  nöttína. 

12.  En  um  morgiaimi  atanda  f>eir  upp 
snimma,  ok  fara  til.hölmsins,  ok  setjast  niir 
á  lág  eina.  Framar  mælti^  hvert  viltu  at  viji 
reynum  með  okkru  fyrr  enn  menn  okkar?  Stur* 
laugr  mœlti :  gott  f^ikki  mér*  at  hafa  gaman  af 
mönnum  mínum.  Hrólfr  neí)a  stöð  upp',  ok 
mælti:  ek  skai  |>^r  i  mdt,  Blámaðr!  Hrolfrbjö 
sik  til  gltmu  alljéttliga' $  síi^aa  xáðast  ^eárá, 
ok  takast  fángbrögt^um  alldtejrkliga  ^  ok  var 
peirra  atgángá  bœði  hörð  ok.lSng)  tnikiU  var 
afismunr  með  peim^  |>víat  Blámaðrinn  máiti 
bera  Hrölf  i  fángi  sér,  hvert  er  hann  vildi. 
Berserkrinn  vildi  fœra  Hrdlf  J^ániðr^  hami  kom 
pá  jafnan  fótum  undir  sik;  pessi  Blámaðr  var 
mikill  sem  risi,  en  digr  sem  naut,  blár  sem 
hel;  klær  hafði  hann  sv&  miklar,  at -f)ær  voru 
likari  gammskldm'  enn  manna  nöglum;  núbar 
hann  Hrdlf  at  láginni,  ok  viIdiBláma^rinn  færa 
hann  niðr  á  kylfuna^  en  Hrdlfr  istakk  fdtum 
við  svá  fast,  at  peir  hrukku  irá  i  burt  báðir,  ok 
fcll  Blámáðrinn  á  bak  aptr,  ok  varð  undir  hon- 
um  steinn,  ok  brotnaði  hryggr  hansy  en  Hrdlfc 
fjdp  skjdtt  á  fœtr^  t)k  Jþreif  k}lfuna,  ok  lamdi 
filámanninn  skjdlt  til  heljar,  en  Hrdlfr  var 
allr  blár  ok  bldðugr,    ok  rifit  hold  af  beinum 

')  ok  mælti:  hveri'  skal  mér  imótíP  JRliínia^r  eínn  sXúlF  npp, 
6.  t;.  Ji,  C.  ^J  hmin  lag^i  niOTr  kylfuna  Á  ein«  lag^  6.  v*  lí, 
C      *)  jatnkömbuiii^  B,  Cj  rtrmirkióm,   Cr» 


12^13 K.  StCELAUGS  SA6A  STARFSAM A.    613 

hans.     Sturlaugr  pakkatSi'honum  vel  sfnQfram* 

göngu.     Síðan*  var  sá  maðr  með  Framari  austan 

af  SvíJ))dð,  er.párðr  hét,  mikill  maðr  ok  sterkrj 

honum  í  mót  gekk  Hrafn  hrnn  háfi,    ok  höfu 

peir  8itt  einvígi  með  stdrum  höggum,    en  svá 

lauk,  at  Hrafn  fill  fyrir  pdrSi.  *  Nú  gekkfram 

JÖkull,  ok  mœlti:  hverr  skal  m^  i  mdti?  Maðr 

«td5  upp^  er  Frosti  hét,  ok  mœlti:    mun  eigi 

|>at  makligasty    at  ek  gángi  pér  i  mdti  y   {>viat 

frostit  herðir  jökulinn.     peir  berjast  lengi,  f>ar 

til  at  Jökull  féll  fyrir  Frosta,  ok  fidtti  Sturlaugi 

mikiU  skaði  at  um  fdstbrœðr  sína ;    en  pat  var 

tilskilit ,  at  engi  skyldi  öSrum  Ji8  veita.     Finnr 

einn  var  með  Framari,  ok  var  honum  skipat  i 

mdt  Svipuðf  jþeir  gángastnú  á  mdti|  okberjast 

hart   ok   titt,   svá  at  eigi  fékk  auga  áfest,  ok 

hvergi  kom  sári  á  annan;   en  er  J>eir  iitu  þar 

til  i  annat  sinn,  ^á  voru  peir  ^egar  horfuir} 

en  par  voru  komnir  hundar  tveir,  ok  bitust 

ákafliga;  ok  er  minnst  varði ,   voru  hundarnir' 

horfniry    en  nlenn  heyrSu  f  lopdtupþ  dlæti 

nokkur,     ok  Hta  menn  vii^^    ök   sáu  at  ernir 

tveir  flugust  á  iloptinu;  ok  {rifu.af  hvorr  ann«i 

ars  fjaðrir  með  kldm  ok'  nefjúm,  svá  at  hldðit 

féli  á  jörð;    en  svá  lauk  með  peim,  at  anaar 

f éll  .dauðr  niðr  á  jörð ,  en  annar  fid  i  bratit  y  ok 

^ssn.ménn  eigi>  hvorr  sá  var' 

*    13.     Framar  mælti:  nú  er  ráð,  at  við  reyiif4 
im    me$    okkuriý  ibúinn    em   ek  fiess^-segir 


I)  rtfu^t  iiPlMirirna  4iie#)  4?,*^.' 


♦.    j  » '  • 


.w. 


614    STURLAUG8ftAGA5TARFaAMA.         13  K. 

Sturlaqgr.  Nd  k^iB  I>eir  feldi  uttdir  fœtr  sir. 
Sturlaugr  1>regðr  j^  Véfreyjitnaut^  ei|  er  Fram- 
ar  sá  jættQi  m9&Iti  b^nu:  hviiðaii  kom  ]>ér 
Véfreyíunautr?  S^urlaugr  segir ;  hirðtu  éldrí, 
hvQ^an  h^nu  kom.  Framar  mælti :  eigi  muQcla 
ek  hafa  gengit  á  hölm  vi8  I>ikt  ef  ek  hefiii 
petta  vitat,  ei|  |i<5  fékk  (ek)  e}gi  fyrr  «eðru  í 
mitt  br)(S6tf  Framar  segir  upp  holmgönga- 
Jög,  pk  4  Sturl^ugr  at  böggvii  fyrri;  haQnbjii 
til  FrQiiiarS|  ok  i  hjáltp  hans^  ok  af  hjálmin- 

um»  |Hit  er  n^m^  ok  fivá  í  skjöldipn,  ol^  klauf 

hanii  alUki  niðr  í  sporSy  sv&  fit  i  jörðu  |iam 
stafiar,  en  bl({8re£ilUna  u^fn  brínguiia  í  gegn- 
um  bi^nju^a^  ok  í  bniniua)  ok  hljdp  í  beipiti 
6k  ratia  j>egi^r  bldð  í  augun,  svá  at  hr.nn  sá 
eigi^  ok  parmeS  bl^str  mikiU.  Framar  bi<( 
fjÁ  til  Sturlaugs,  ok  klauf  i5k)tild  hf^ns  ^llan. 
Sturlaugr  bjd  þi  ti}  Framars  {  annat  sinn,  ok 
fdr  4  sömu  }eiiy  ok  var  Framnr  f^á  dyígr. 
yi^ni\  setr  sik  þú  iiiðr,  qk  m^ltit  pú  h?fif  ^ 
he^zta  l^egi  dvin  f  he|idi  fíér,^  fvíat  sverð  Jþitt 
ftr  fuUt  af  eitri  ok  ilUku,  ok  högg  af  mér 
höfuðjt  sem  fyr^t,  |>v(at  eK  yil  ^igi  lifi^  vi6 
haruikvœli.  Sturlaugr  mo^lti ;  yiltu  ]>iggja  Uf 
fkfmér?  Framar  segir :  gott  f>ikki  mér  at  |)iggja 
llf  af  f>ér,  en  fyrirkomit  gerist  nú  líf  mitt 
peÍF  flytji^  hann  utau  or  eyjuqni,  ok  inn  í 
)iil(i  sína^  ol^  erf>á  ipínni  yon  n^aiius;.  pk  er 
tvá  var  kQUiit,  |>á  heyrir  \\%  dunr  miKlar,  en 
er  !Ít  var  komit,  |>á  var  [)ar  konun  Vcfreyja  í 


13h14K.  STnALAU6S3A6AdTAR7SAMA,    615 

Tagni)  ok  spurSii  bversu  (eim  færi  at;  f>eir 

sv^ra,  at  Framar  var  komÍQa  at  dauða*  ^  Kerl* 

íag  segir:  berið  haQQ  úi  híagat!  eigi  er  und- 

ir  pv|,  hvar  hann  áeyvi    svá  var  gert>   sem 

húa  bað.      Sturlaugr  mœltíi    viltu  láta   fara  ' 

nieS  pér  fleiri  mean.     Eigi  vil  ek  pat^  segir 

kerlíngy  ek   er  vel  íœr  ein,  segir  húaj  ekr 

kerling  Framari  af  stað,    en   ^eir  sitja  eptir, 

li'ðr  nöttin}  en   um  morgininn  býr  Sturlaugr 

ferS  sína.    Frosti  gengr  at  Sturlaugii  ok  mœlti : 

gjarna  vilda  ek  vera  i  ferS  með   |»ér   ok  pia- 

um  fóstbræSrum,      Sturlaugr  mælti;    ek  œtla 

vel  goldit  fyrir  Jökul,  {>ar  }>ú  kemr  í  staöinn. 

Nú  gjörist  hann  fdstbrd^r  SturlaugS}  ríKa  sí5- 

an  í  faurtu,  ok  léttu  eigi  fyrr,  enn  peir  komu 

til  V^freyju}   ok  er  |>eir  koma  par,  eru  I>eir 

Svipuðr  ok  Framar  albeilir  báðiri   voru  peir 

par'um  ndttina  (  gd6u  yíirlæti.     Um  morgin- 

inn  tók  Véireyja  til  orða:   |>at  vilda  ek,  Stur- 

laugr  minn!  at  pið  Framar  svœrust  i  fdstbræSra- 

l^g9    W  hann  er  hinn  fræknasti  maðr  fyrir 

allra  lutá  ^akir.      Sturlaugr  svarar:   pú  skalt 

ráða,  kerlíng!  patmun  mér  beztu  gegna.     Ná 

sverjast    |)eir   í  fástbrœðralag ,    Sturlaugr    ok 

Framar,  ok  skal  hvorr  hefna  annarS|  sem  ^eir 

séu  skilbornir  br«eðr. 

14.  Eptir  |»at  riða  peir  í  burt)  til  pess  er 
peir  koma  nær  bygðum  Hríngs  jarlsj  pikkir 
|>ei;n  kynli^a  viðyinda}  höUin  er  öU  J»akin 
mönnum ;  |»ar  var  j^  komina  Haraldr  konúngr 


616    StURLAD€8  SAGA  STA&FSAHA*     léK. 

Ti8  4  hundrui^  inanna  y  ok  œtlaSi  at  brenna  inm 
Hring  jarli  ok  A6u  hina  fögru,  dóttur  hans^ 
8já  nú  at  logi  leikr  um  allt,  ok  brennir  Haraldr 
konúngr  bæinn  allan.  pá  sáu  peir  Sturlaugr, 
hvar  menn  gánga  nevan  or  íörðu  í  rjöðri  einu, 
ok  |)ijngat  SDÚa  peir^  kenna  at  |)ar  er  kominn 
•Hríngr  jarl  me6  alla  slna  hirð  j  ok  par  var  Ása 
bin  fagra  með  honum}  varð  Jþar  fagnaðarfundr 
með  I>eim  öllum ;  ok  eptir  petta  ríða  peir  aU*> 
ir  á  fund  konúngs ,  par  er  hann  var  at  brenn* 
unni}  peir  voru  alvopnaðiry  ok  hestar  |>eirra 
brynjaðir«  Sturlaugr  segir  pá :  heldr  finuumst 
TÍ&  nú  hér  ^  konúngr  I  enn  í  hafinu  |  en  illa 
ferr  pér,  |>viat  ^ú  ert  bœði  huglaus  ok  lymskr'. 
Konúngr  svarar :  eigi  hirði  ek  um  iUmœli  |»{n, 
en  pat  er  per  at  segja ,  Sturlaugr!  at  pú  skalt 
aldri  óhrœddr  vera  hér  i  landi,  nema  |>ú  f»rir 
mér  Úrarhorn  pat  ^  er  ek  týhda  forðum ,  en 
nafn  mun  ek  gefa  pér  með  sendiförinni ,  skaltu 
heita  Sturlaugr  hinn  starfsami,  |>at  mun  við 
f>ik  festast,  pvi  [hér  ofaná^  mun  yðr  [starfs 
auðit'  fdstbræðrum  verða,  á  meðan  |>ér  lifiðy 
ef  |>ér  komið  aptr  or  pessari  för|  sem  eigi 
skyldi  vera.  Sturlaugr  segir:  hvert',  skal  ek 
eptir  |>ví  leita?  Konúngr  segir:.  hygg  pú  sjáUr 
fy rir  |>ví !  Sturlaugr  segir :  öfaUit  er,  at  ek  farí 
sendiför  pína,  seg)rhann,  en  aUthvat  þú  J)ikkist 
|>úngt'^  fyrir  núk  leggja,  {>á  skal  ek  Ufi^u  voga. 

»)  svikuU  ok  h'ágUáud'r,  B,    C;  heimskr,   G.       ^J  iafnim,  ^, 


14-15 K*3tÐRLAO€8^A6A8TARF8AH.A%   617 


R&ð  konúngr  eigi  þrí  tU  bardaga  við.fáv  at 
honum  pdtti  flokkr  |>eirra  fóstbræðra  barðsnú^* 
inn  bœði  í  afli  ok  herklæðum;  báðu  l^vorigir 
aðra  vel  lifa,  ok  skildu  viðfiyá  búit.  .Sturlaugr 
ok  |»aa  öU  saman  riðu  norðr  til  Naumudala^  ok 
sátu  Jþar  um  vetrinn. 

15.  Ok  einn  dag  kom  Asa  at  .máli  viS 
Sturlaug^  ok  mæhi:  er  sendiíör  á  hendi  j^éx? 
eatt  er  |>at,  segir  hann,  eðr  hvert  rá&  leggp,^ú. 
á  með  mér ,  h vert  ek  skal  leáta  at  |>essu  horni* 
Asa  segir:  £inn  VéfreyjUy  fóstru  mínai'ok  haf. 
hennar  ráð !  Ok  pegar  eptir  annan  dag  bjögg* 
ustpeir  heiman,  ok  ric^u  til  Véfreyju,  ok  er 
hún  úti , .  ok  fagnar  peim  vel ,  ok  eru  j^eir  par 
um  ndttina,  en  um  morgininn  mœlti  Sturlaugr 
til  Véfreyju :  hvat  kantu  at  segja  mér  af  horni 
pvi,  er  Urarhorn  heitin  Kerling  mœlti:  pat 
er  bæði  ek  kann  j>ar  eigi  frá  segja ,  enda  vil  ek 
eigi.  Sturlaugr  mœlti:  veiztu  nokkurn  pann^ 
er  "þeLt'  kunni  frjá  at  segja ,  pviat  ek  vUdi  pat 
gí arnan  vita.  Véfreyja  segir :  Járngerðr  heitir 
kona,  ok  er  systir  mín,  far  til  hennar,  ok  vit, 
hvat  hún  heiir  at  segja !  peir  riða  nú;  á  brott> 
ok  létta  eigi  fyrr  sinni  ferð,  enn  ^eir  koma 
'þat  sem.  Járngerðr  á  fyriratráðai  eru  |>ar  um 
ndttinat  Sturlaugr  spurði  Járngerði,  hvert 
húnkynniat.segja  frá  Urarhorni.  HiÍQsegir: 
l^  kann  ek  eigi  frá  at  &«g)aie;én  veií^e^.ikona* 
pá,  er  vit^  .mun.  Sturlaugr  spur^jt-  hver  sú, 
væri.     Snœlaug  heitir  systir  iníui^  hann  á  firdy r 


618   STU&LAU6SSA6AðTj[LRFdAMA.  15-16  K. 

» 

konúhgr  á  HundfngjalandS  ^  en  yðr  ér  eigi  f ært 
at  fara  |>ángat|  pví  til  niikils  mun  ver5a  sá 
ferS  um  j^t  er  Þ^r  komið  aptr}  ríða  peir  föst- 
brœðr  heim  at  svá  fregnuSu. 

16,  þat  er  pessu  ne^st  at  segja ,  at  Stur'- 
laugr  býr  fer5  sina  litlu  sfðar ,  ok  (eir-allir  ftfst- 
brœðrt  iok  hafa  hundrað  manna,  ok  eitt  skip. 
Sturlaugr  ma^lti  við  Hríng  jarl,  ok  sv&  föður 
sinni  biðr  I»á  sjá  fyrir  ráði  Asu,  meðan  hann 
er  burt|  ok  gdzi'  hans  öUu  þvf  sem  eptir  var. 
Nii  sigla  peir  norðr  fyrir  Hálogaland  ok  Finn- 
mork  ok  Vassnesi  ok  inn  á  Austrvík^,  ok  kasta 
atkerumi  okliggja|»ar  um  nóttinai  ok  bjögg- 
ust  um }  eptir  J>at  hlutá  peir  um  vökU|  ok  hlaut 
Aki  at  vaka  hinn  fyrsta  priðjúng  nœtry  en 
Framar  annaui  en  Sturlaugr  hinn  siðsta.  Ok 
er  menn  voru  sofnaðir  á  skipinu  alliri  nema 
Akl|  tdk  hann  bát,  ok  rœr  með  landi  fram  út 
með  nesiau}  hann  heyrir  at  geqgit  er  uppi 
i  grjötinu}  Aki  tók  þá  til  orða  ok  mœlti: 
hvert  skal  ek  hér  heilsa  karlmanni  eðr  konu? 
j^á  var  honumsvarat:  vfst  er|>etta  kona.  Hvat 
heitir  J»ú|  drds?  segir  Aki.  Ek.heiti  Torfa% 
segir  húui  eða  hverr  er  A  bátnum?  aegir  hún. 
Aki  heitir  sá|  segir  hann.  Eigi  mun  Aki 
Jfirngerðarson  hér  kominui  segir  bún?  sá  er 
maðrinu  sami|  segir  hann.  Viltu  eiga  kaup 
tið  mik|  Aki  mina?  segir  hdn?  tivert  er  kaiip 
]^at?  aegir  hann.     pat  at  pá  flytir  mik  til  eyjar 

m 

•)  Wi,  JB,  C,      %)  T*íw  VanuTÍk,  B;  Yaivik,  C;  OUli- 
▼ík,  Cf,     J)  þannig  B,  Cj  Totflja,  -#,  G. 


16  K.     .  SrmLAUGSSAGASTARFSAMA.    619 

« 

peirrar,  et  hér  er  skamt  frá  landi}  par  heEír 
látizt  faðir  minn  fri  tniklu  fie,  ea  véf  erum  3 
systr,  ok  eigum  arfi  at  skipta  með  oss}  vildi 
ek  fyrri  koma  ^nn  {>«Br,  mun  ek  gefs^  pér  tveggja 
dœgra  byr,  þá  er  bezt  kemr  TÍð,  Sv|i  skal  vera, 
segir  Aki*  Nú  stígp  hún  úXá  bátinn,  en  hann 
réri  út  á  suhdit,  ok  er  hann  hefir  skamtröit^ 
tök  hún  til  orða :  ná  mA  ek  v^l  vaða  til  lands, 
én  pi^  far  heiU  ok  bappadriúgr',  ok  skal  ek  vel 
efna  vi5  ]>ik^  Nú  styitir  Ivíu  upp  skinnkyrtil« 
inn,  ok  stfgr  fyrir  borð.  Aki  réri  eptir  Jtat  til 
skips,  ok  vekr  upp  Framar,  en  leggst  niðr  síálfr^ 
ok  sofnar  skjott*  f'ramai'  siígr  i  bátinn,  ol; 
rœr  út  mei  nesinu.  Haqa  heyfir  i  gr)6tinU| 
«t  gengit  er  í  f jörimni,  Framar  m^^lti :  hvert^ 
er  karlmaðr  eðr  konii  Jl  landi?  ]^á  var  svarat: 
eflaust  er  þeH^  kona.  Hvat  heitir  ])ú  Jún  fagrci 
ok  fés^ela?  segir  hann!  (lildr  heiti  ek|  s^gir 
hún,  oK  hvat  h^itir  pú ,  piltr  minn?  kvað  húu^ 
Framftr  heiti  ek,  segir  hann.  Eigi  niua  b^r 
kominn  FramaF,  brdSir  Kols  ens  krappa,  ^^g- 
ir  bún,  Sá  er  maðrinný  segir  hann.  Qlikír 
tveir,  segir  hún;  ek  vilda  eiga  kaup  við  |>ik| 
segir  hún.  Hvernin  er  kaupi  Jví  hátti^t?  segir 
Framar,  Hún  segir:  pti  skalt  flytja  mik  til 
eyjarinnar  hér  er  nœst4a'ndi)  |iar  befir  andazt 
faðir  minn  frá  miklu  fé|  en  vir  erum  systr  3 
at  taka  arf,  en  ek  mun  ^fskipt,  pf  ek  kem 
síðar,  segirhúu.     Fri^mar  segir:   viltu  ^á  gefc^ 


1 

620  STURIiAneflSAGASTARirSAHA.         16  L 

siér.tiíéggiá  dœgra.byr?  pat  skal  rera,  aegir 
hátu  Nú  ferr  hún  í  bátinn,  ok  pótti  honum 
mrit  tnjök  siga  bátrinn,  er  hún  kom  fitá.  Hún 
xnælti :  viltu  at  ek  rdi  meS  pér?  Eigi  eru  pau 
efni  í  9  segir  Framari  en  er  eptir  var  friSjúngr 
tundSy  pá  tdk  hún  til  orðá:  eigi  parftu  nú 
lengra  út  atflytja  mik,  eru  nú  }>eir  éinir  álar 
tillandS)  at  ek  get  vel  vaðit;  hiín  sth  þá  fyrir 
bor^,  ok  d(S  8vá  til  eyjarinnar.  En  Framar  fór 
aptr  til  skips,  ok  vekr  upp  Sturlaug.  Hann 
sprettr  skjdtt  á  fœtr^  en  Framar  leggst  til  s vef ns. 
Sturlaugr  stígr  á  bátinn,  ok  rœr  fram  ineð  nes- 
imiv  ok  er  hann  kemr  norðr  um  nesit,  heyrir 
hann^  at  gengit  er  uppi  í  grjdtinu,  ok  sér  at 
eldr  hrýtr  or  grjdtinu  undan  pessu  kvikindi; 
pat  heíir  í  hendi  atgeir'  einn ;  |>at  |>dtti  hon* 
um  sem  |)at  mundi  eigi  al|>ýðu'  vopn  vera^  er 
petta  skripi  berr.  Sturlaugr  *  spyrr :  hvert  á 
ek  her  at  heilsa,  konu  eða  karlmánni?  Hún 
segir :  [veiztu  eigi,  hvat  pú  sér ;  kona  er  |>ettay 
segir  hún,  eða  hvat  heitir  f>ú?  Sturlaugr 
heiti  ek,  segir  hann.  Hvaðan  ertu  kominn, 
éðr  hvert  ætlar  |>ú,  Sturlaúgr  hinn  starfsami  ? 
segir  hún,  en^  Hornnefja-^  heiti  ek^  segir 
hán.  Hvat  er  manna  með  f>ér?  kvað  hún|  eðr 
er  Hrdlfr  neíja  nokkut  xheð  f>ér?  svá.er.mér  sagt, 

*  »;  áJdgcir,  1/5  arngeir,  G.  *  ^)  alþ/á^llgt,  BfCy  G.  •)  all- 
lueimskr  gMpr  (óglöggþekkiun  , .  Gy,  er  ^yþú'.; '  ^segtit  hi&n  \  er  þú 
vewt  figií  hvort  jþu.sér  úngar  meyjar  e^a  Iwatliiienn*  StiirlaMgr 
Biælti:  Lrilt  lieitir  þú  Ijútan?  U^  C.      -*)  llrJueíjn,  (IIrúUieíj»Jr&- 


ICIS.       .ETIiRLAI7GSSA«A9TA]iPaAMA.  621 


sagfii :  hi&n 9 .  at.  bann  tó.;[mikit  maiinVal^  ok 
hrer)u  kÝi^indi  fljötati^*;  r  Milut  er  tíl  Jwas 
hœft,  segir  hami.  páecu  brögS  í,  aeginhiSn) 
vjUu  eigalcaup  Tið  mik?  hverju  viltu  kaupa? 
segir  hanii*.i.£k  vil  at|yú  koinir  Hrdlfi  nefju  til 
(bin,  aváat  ek  megi  s)á  belvðxt  hans  okjfirlhi, 
pvíat  m&r  er  mikit  sagt-af  hans.  andlits  íegurð| 
mun  ek  gefa.{»éF  til  gdp^.  fienna ,  er  ;ék  hefiLi 
hendi  ntér^ .  en  pat  er  einn*  atgeir.  Stuclaugc 
Siegir:  hvat  prý6ir  gríp  penna,  er  pú  býðr  tnén? 
Hún  mæUi :  i^n^  bítr^t  pat  honunl  er  högg^ 
YÍt  tily  >hánn  tnú  tera  fvá  -litilly  at  þú.  mátt 
mita  honum  í  klœði  þínn  Mxa  dragnál^,  ^ar 
múntuthvedrgi.  komu^i  at  |»ér  mun  eigi  hœgt 
veita  .at  Vinná  túéb  honum^  Uvat  J)ik  giniir^'  'ok 
{>örf  geríst.  .  SCurlaugi^  segir:  pá  mlintim  við 
kaupast  vi8.  .  Sturlaugr.  för.  nú  til  föstbrsetra 
sinua,  ök.  ivekr  upp  Hrdlf  nefju.,  ok  biðr  hann 
fara  með  sér,  peir  fara  nú  burt  á  bergit ,  |>ar 
sem  kella  var  undir  niðri^  Hrdlfr  sezt  á  fram^ 
anvert  bergit^  ok  lætr.siga  fætr  fram. ;.  Hann 
var  svá^  búinn,  at  hann  var  í  geitbjálfa  loðnum^ 
ok  digr  kálisbelgr  á  höfci  honum,  ok  stdð 
upp  ró/ánn  pr.  mið)u  höfói^  en  ketil  hrím  var 
núit'  Vim  andlit  hans  allt^y.  ok  skotit'  kefli  i 
munninn^  svá  at  stdrar  kúlur  voru  útaf  kinn-* 
unumý  uxahocn  eitt  hafði  haon  í  [hendi  sjinni% 

•  )  hverjiim  manoi  nefljótarí  (nefstœrrí,  C)  y  'B ,  C,  G.  *) 
þanníg  fiín\  ái^rum  tly  A.  ^}  þanwg  B,  C\  mikit,  Áy  G.  ^) 
eti  6iiiíít  um  kTurmujtum,  6.  v.  B,   G.     '}  í  euiii  sitt,  Bf   C 


622   StURLAOGS  SAX: A  8t ARPSAMA.       16  K. 

iTÍnsbelg'  liafSi  liaiiii  4  hirdhitn  fæti^  dc  er 
hann  var  stá  biíiiKh,  (á  ]>ötti  liaíiii  eigi  at  öllu 
s)áligf,  ^at  eir  fattiiti  Mt  á  berginUf  ok  gapti  við 
tánglitiu,  |>víát  |>at  skeiu  glatt*  Eptir  petta 
fór  Sturlaugr  til  fuádat  við  tíornneQu,  hún 
fagnat  faonum  vel^  ok  mftlti^^  bvai!er  Hrölfr 
ne^a?  StuTlaugr  mœlti!  líttii  faér  uppá  beigtt, 
öksjáy  favar  hann  ^itrt  húti  Stiaifast  við  fast, 
ok  aér  ^  hvar  hanti  éir  kömitm*  Hún  heldr  \i 
hendi  fyrir  titigat,  ok  hyggr  ai  vandliga^  ok 
mæíti!  ^at  er  ^  satiat  segjáf  aegir  hún,  at 
allgerfiligr  er  maðtínn «  ok  hefit  eigi  ofaögum 
trerit  fMsagt  pessum  tnanni,  er  svá  ef  tíguligr^ 
[Ná  ^rútnar  hdn  i  Vetti  in)ök\  ðí&in  teigir 
kella  6ik  itpp  í  bergit^  ok  j^dttist  aldri  geta 
hanii  fuUkomliga  Sið  ^  ^ar  ef  hatiu  Vár.  Eigi 
kann  ek  hér  ötmur.  Ummæli  at  hafa ,  enn  œíf 
^  pætti  sú  kona  sæl  ^  er  |>enna  mann  hlyti.  pá 
sér  Sturlaugif,  at  hán  muiii  fá  prifít  í  fætr  hon^ 
um^  ok  viU  eigi  j^esS  b(ðA,  ok  hle^rpr  oi*  b'át- 
inum  utan^  ok  á  einn  stein^  ok  leggr  at  henni 
meS  atgeirnumi  svá  sttfð  i  gegnum  hana.  HiiH 
lét.  |>á  fallast  á  hann  ofan,  ok  för  hann  þegar 
í  kaf|  ok  kafaði  út  und^n  henni,  en  bátnum 
hvolf&i.  Hún  lét  |>ar  líf  sitt  ^  en  hann  téttir 
bátinn;  íeira  J^eir  aptr  við  svá  báit  til  félaga 
sinna  5  ok  segja  |>eim  1  hversu  farit  hefin  peir 
láu  vel  yfir. 

•        •)  sínn  kál&elg,  (Íclg,  i^,  lí,  tt       ^)  /urlígf,  «,  t*       ^J 
tanni^  B,  C;  Inér  tr   baiin  fi(f  t&xí  Injök  til|  jL 


17  K«      Stxjklaugssagastarfsaiia.  623 

17.  Eptir  (etta  rennt  á  blásandi  hyt  fyrir 
fietiú)  ok  sigla  pá  jþar  til  et  jþeir  sjá  laniL  pat 
vat  mjötk  skcjgi  raxit ;  par  Vdt  einH  leyniíjörðry 
er  f>eir  komu  át,  ok  sigldu  Jieir  inn  eptit  firð- 
inuro ,  ok  lögðu  i  einn  leynivog ,  ok  kastá  at« 
kerum.  pa  var  sóí  1  8Uðrí|  ok  gengu  |»eir  á 
lánd.  Sturlaugt  spurj^i:  hvert  land  œtli  pét 
petta,  et  vét  erum  við  komnir?  í*ramar  segir: 
HundíngjalandatfrásöguKoIs^  brdðut  míns,  ok 
munum  vét  á  land  gánga  f»rír|  Sturlaugt^  Áíif 
ok  ek,  en  fiér  skuluð  biða  vor  hét^  fiar  til  et 
(riSja  $dl  et  af  himtli ;  en  ef  vét  komum  ^á 
eigi  aptt,  jþá  hljdti  |>ét  at  sjá  táð  fyrit  yðr« 
Peir  gánga  nú  á  land^  ok  i  einu  skóg  ^ykkvan, 
ok  merkja  á  eikum^  hvat  peit  farai  ok  um 
siðir  koma  {>eir  fram  ot  skdginum^  ok  sjá  mörg 
ok  stdr  hiruði  botgir  ok  kastala^  peit  sjá  eina 
horg  ok  höU  miklu  meiri  enu  aðra}  ^ngat 
fdru  "þeit^  ok  stdðu  menu  i  dytuui^  ok  vat  haka 
peirra  gtdin  í  bríngunðj  peir  gjölltusem  hund- 
ar  I  pdttust  jþeir  nú  vita  $  hvat  þeit  voru  komn-* 
ir.  peir  bönnuíiu  jþeim  inngöngu.  Sturlaugt 
brá  Hornnef)unaut,  ok  böggr  duravörðinn  í 
tvent,  en  fdstbrffiðt  hans  drepa  annan.  Eptit 
])at  gengu  ^eir  í  höllina^  ok  standa  á  utanvetðu 
hallargólfi.  Akisér,  hvar  konur  sitja  á  palli; 
ein  af  |>eim  var  auðkend,  þvi  hún  vat  miklu 
fegri  enn  aðrat.  Ákí  keunit  f^essa  kdnU|  at 
frásögn  mdður  sinnat^  gengt  at  pallinum^  ok 
uppá  skörinaf  ok  leggt  báðat  hendr  um  háli 


y 


624    STt>RLAU66SA^ASTAKMAMA.'        17K, 

lienni,  ok  mœlti :  •æly  frændkona !  segir  hann. 
Hún  t<{k  kveSju  faans,'  ÓK  hvarf  til  hans.  Hund- 
rflfr  konúngr  sér  petta  ^  'ok  br^Sr  eigi  vel  viíS, 
pvíat  hann  mátti  eigi  sjá,  at  menn  horfðu*  á 
drottningu  hans;  nú  má  œtla,  hversu  grímt 
houum  mundií  hugy  ereinn  útlendr  maðrhljdp 
á  háls  benni,  ok  kysti  hana  fyrir  augum  hon- 
umy  ok  gjðrði  slíkt  ödedmi,  hratt  hann  ná  fratn 
borðum,  ok  kallar  út  hirðsveina,  ok  kváðu  við 
lúðrar  um  öU  strœti.  Áki  mœlti:  hér  er  ek 
komínti  i  pinn  fund,  frœndkona!  viida  ek  at 
}>ú  ségðir  mér.af  Urarhorni,  eðr  hvert  pat  er 
át  stekja.  Hún  mœlti:  hverir  eru  þessir  meniit 
|>eir  sogðu  nö.n  sín.  Hiin  mœlti:  illa  er  |)at, 
at  fiér  eruð  h^r  komnir,  pvíat  öUum  yðr  er 
ætlaðr  dauði,  ok  |)arf  pví  eigi  at  segja  yðr  frá 
Úrarhorni.  iíki  mælti:  |>ö  at  ver  séim  pegar 
drepnir^  f>á  f>ikkir  oss  betr  at  vita  it  sanna,  hvat 
})ú  kant  at  segja  oss  frá  horninu.  Hún  segir: 
pat  er  til  máls  at  taka,  at  hof  eitt  stendr  á  Bjarma- 
landiy  |>at  er  helgat  pdr  ok  ÓSni,  Frigg  ok 
Freyju,  gert  með  hagleik  af  dýrstum  viðij  dyr 
eru  aðrar  á  hofinu  or  útnorðri,  en  aðrar  or  út- 
suðri)  par  inni  er  [pór  einns,  ^far  er  Úrar* 
horn  ál)Orðifyrir  honum^  fagurt  at  sjá  semguU; 
en  Sturlaugr  einn  skal  í  hofitgánga^  |>víat  hon- 
um  einum  mun  gœfa  tilendast,  ok  skal  hann 
|>ó  cigi  berum  höndum*  á  horninu  taka ,  pvlat 

')  LyrfáTi,  I?,   C,   G.       *;  Oáriim,   G,  þ^r  ok  Od-inii,  B,  C 
5)  þeim,  B,  C. 


I    STUALAITGSeAGASTARFSAMA.    625 

ftit  ér  fttUt  «f  ekri  ok  fjölkýngU  en  til  lÍLÍb 
mun*  yfir  koma^  ef 'f»ví  pér  ertið  altir  réSniir- 
til  datíðay  ok  w  mikiU  skaði  at  um  slíka  menn^ 
sVá  vaskir  seml^ér  eruð^  fóðtbrœðr!  Sturlaugr 
mælti:  ]>at  skulu  f^eir  finnaHundfngjar,  um  Jsat 
er  vér  erúm  aUir  faUnir,  pdtt  vðr  séum  fáir, 
at  þeir  skulu  nokkurir  rauSu  snýta.  Ok  i  þvl 
drífa  j^eir  iqn  í  höUina  Hundíngjar  aUir  alvopn- 
aiSr^  ok  sskjaatpeim  karskliga^  enpeir  verj* 
ast  vel  ok  drengiUga  ^  ok  dreþa  30  manna,  áét 
J^eir  voru  handteknir,  ok  voru  f»eir  flettir  klœð-* 
um  öllum  nema  línbrtfkum  einum^  ok  reknir 
út  af  hcUinni  me%  svipuni ,  ok  stángaðir  mett* 
spjötsoddumi  ok  keyr^ir  út  til  skdgar.  péir 
lcomu  í  rfdðr  eitt^  par  voru  tveir  steinar  hoUr 
innán  i  peir  voru  látnir  í  hinn  minna  sieininni 
en  hvelft  yfir  enum  meira,  ok  Var  J>eim  œtV 
at  at  svelta  par  til>  bana.  Steinar  ^ir^  er 
par  voruy  stöSu  á  höl*  einum.  •  Nú  gánga 
Hundíngjar  i  burtu,  ok  ^dttust  -vel  hafa  hefnt 
sinnar  *  svívirðingar.  Nú  er  ^r  til  máls  at 
taka,  at  |>eir  Sturlaugr  voru  í  steininumi 
Sturlaugr  mslti:  hversu  pikkiryðr  nú  komit 
vera.  peir  létu  vel  yfir^  á  meSan  peir  væri 
aUir  heiUr  vel.  Sturlaugr  msslti:  á  hvevju 
stakst  ek  áðan  par  aptan  ikálfann,  |»á  vi^r 
vorum  fiettir  klœðum.  <  Hann  tdk  til  hendi 
sinni,  ok  fínnr  par  járn  Iftit,  sem*  dragnál  væri^ 

s)  holknl,  B;  haulkiil,  C  ' 
FoBVAItBAll  Sénvn  NoHDRtAHDAi  S  Bivfit.     H  f         ' 


/ 


626    STD«LAne$8A6A8TAtF$AMA.  17-18  E. 

ok  var  ^tta  atgeir  bam.  Hanii  mœlii  pá| 
at  hann  skyldi  yerða  ^vá  mikiU)  at  iionum 
vœri  heegt  at  yinni^  meðy  Jiat  er  hann  þirfti) 
ok  l^rátt  varö  hann  svá  mikiU »  at  hann  höggr 
steininni  ^r  til  er  hann  komst  út^  ok  jþeir  all* 
ir,  ok  hlupu  nú  til  filaga  sinna,  ok  vaið  ]>á 
fagnaðarfundr  með  peim. 

18»  Búast  ^eir  nú  í  burt,  ok  flytjast  út  ept- 
ir  firðiiium.  Aki  mtelti :  Jiat  œtla  ek  at  mér 
•vœri  eigi  meiri  j^örf  byrjar  enn  nú.  pá  rennr 
^egar  á  blásand^  byc,  ok  siglá  J>eir  par  til  er  peir 
koma  við  Bjarmalandi  ok  framai}  at  ánni  Vínu. 
peir  s)á  á  landit  upp  fyrir  vestan  ána^  atpar 
voru  sléttir  velUr,  ok  par  var  hof  aUglæsiUgt, 
svá  at  Ijdma  ^tti  um  alla  vöUunai  |)víat  ]>at 
var  með  guÍU  búit  ok  steinum,  Sturlaugr 
mælti:  ná  skulum  vér'snúa  skipinu,  ok  skal 
skutstafn  horfa  at  landi »  ok  einn  strengr  á 
landi,  ef  vér  j^urfum  skjdtt  til  at  taka,  ok 
hafaiorka  útif  ok  verum  búnir  at  öUuj  ea 
vér  skulum  gánga  á  land,  Framar  ok  ek.  Ná 
gánga  f>eir  á  land  upp ,  ok  Hrdlfr  nef ja ,  ok 
fárn  til  ho&ins;  ok  er  ^r  komu  at  hofinu, 
var  fiar  sváháttat  dyrum^  sem  (eím  varsagt; 
gánga  fieir  at  dyrum  peim , .  sem  or  útnorðri 
á  hofinu  voru,  (ví  (œr  einar  voru  opnarj  J>á 
sáu  I^eir,  at  fyrir  innan  pröskuldinn  var  gröf 
f(iU  af  eitri)  ok  jþamæst  ein  slá  stór,  ok  feld 
[ofan  ^yrir  inngánginn',   en  i  dyrunum  var 

1}  i  o£ui  iver^segg,  Bf  C;  i  Haiui  smáTilegg  at  o£ui  >  6» 


18  K.        STnRLÁUGSBAGASTARFSÁMA.    627 

mdrat  tnnhverfig  gröOna/syá  eigi  skyldi  spill- 
ast  umblSnaðr  af  ofgángi  eitrtins}  ok  svá  sem  . 
|>eir  voru  komnir  at  dyrum  hofsíns,  pá  kemr 
Hrölfr  nefja  }>ar.  Sturlaugr  spurði,  f>ví  hann  vœri 
J>arkominn>(hann  sagði):  ek  vilda  eigi  fyrirmuna 
mér  frœgð,  at  gánga  í  hofit  með  ]>ér.  pest 
er  eigi  von^  segir  Sturlaugr,  elnn  skal  ek  í 
hofit  gánga.  Fyrirmuna  viltu  mér  frsgðinai 
segir  Hrölfr.  Eigi  gengr  mér  pat  til^  segir 
Sturlaugr.  Hann  lítr  nú  inn  í  hofit)  ok  sér^ 
hvar  pór  sitr  allvöxtuligr'  í  öndvegi;  frammi 
fyrir  honum  var  eittfrábœrt  borðmeðsilfri  laug^  - 
at,  ])ar  sér  hann  at  stendr  Urarhornit  frammi 
fyrir  pdr*  á  borðinu,  ]>at  var  svá  fagurt, ,  sem  á 
gull  sæi,  ok  fuUt  at  eitri.  TafIbor&  ok  tafl^  sá 
hann  |>ar  standa'  hvorttveggja  af  lýsi  gulli  gert^ 
skínandi  klæði  ok  gullhríngar  Toru  festir  uppá 
steingr.  6(H  kvenna  voru  inn  í  hofinu,  ok 
var  sú  ein,  er  afbar  öUum ,  hún  var  svá  stpr 
sem  risi,  ok  blá  sem  Hel,  en  digr  sem  meri% 
svarteygð^  ok  svipuð  iUa ,  |>ó'  var  sú  kona  vel 
búin;  hún  f>jóna&i  fyrir  borði.  pá  kvY>5u  f>œr 
kveðlíng  penna^  er  pær  sáu  Sturlaug: 

Kominn  er  hér  Sturlaugr 

hinn  starfsámiy 

horn  at  sækja 

»)  iiUvcgligr,  B,  C.     *)^.  if.  B,  C.      •)  Langii,  B^  C,  G. 
♦)  30,  B,  C,   G.      í)  naut,  J?,  C,  Gi  ^írlita  mikil,  h.  v.  B,  . 
C     ^)  rrört  til  lýndar,  Gi  luiuuivíd',  h,  v.  B,  C, 

Rr  2 


C28  Stdrlaugssagastarfsama.      iSK. 

ok  hringa  fjölda| 

hér  er  i  f horni 
.  ok  at  hofbldti^ 

guU  ok  gersixnar^ 

grimt  er  os8  1  hug. 
pá  svaraM   hofgyðjan,    ok  sagM:    hann    skal 
aldri  með  lifi  á  brott  komast,  ef  ek  má  [ráða^ 
eðr  minni  trú  eðr  fyrirbö|ium    fyrir  koma^, 

(ok  kvaS, : 

Hánti  skal .  í  helju' 

.  hvíldar  njdta 

ok  [margskonar 

meina  biða'^; 

pá  mun  Sturlaugr 

hinn  starfsami 

me5  góma  knífum' 

[grafinn  i  stykki^. 
Eptir.petta  býr  Sturlaugr  sik  til  inngöngU| 
fyrirbjdðandi  sinum  föstbraéSrum  sér  at  fylgja^ 
en  {  hofínu  stdðu  hellur  prjáry  svá  háfar  at 
tdku  undir  bríngspalir,  ok  djúpar  grafir  fyrir 
innan  í  milli^  fullar  af  eitri?  ok  har  var  «at 
hlaupa  inn  yfirt  áðr  enn  hann  komst  ]þángat| 

•)  biisi  al  liöfíLWlí  (böruðrbUt  míkit,  C),  B,  Cy  G.  «) 
minni  ani  fyrír  bord'  koma,  By  C*  *)  bömlu,  G.  ^)  m.  ni« 
kenna,  B,  C;  med"  konuarmi  kn;^ttr  vm  verd'ai  <?.  ^)  kreiii,  1/, 
Cy  G,  ^}  grípinn  i  alokk,  G,  Ok  ætlar  bann  sér  ofdul ,  yre^ 
aæll  karl ,  ok  m^gu  batt  takft  slikir  <tt  geysaat,  ef  bann  byggr 
brtíá^i  baugum  rama  y  ed'a  bann  krepi  (krefi)  vængrinu,  HrfWri' 
nefja,  er  þar  bænigt  b)a'  bonum ,  ok  er  eigi  þyngri  enn  balm- 
visk^  ok  banu  ætla   ek  i  dug  fyrir  vist  at  snæð^a^  b,  v.  B^  C* 


18  K.     Sturlaitgssagastarfsama.  629 

sem  Urarhoxn  stöit.'  Ná  befr  Sturlaugr  sik 
uppy  ok  stökkr  innyfir  allar  hellurnar  vel  ok 
ir»kiliga,  grípandi  homit  af  borðinu  með 
skyndi^  án  nokkurs  tálma,  faafSi  sik  i  burt 
aptr  í  veginn;  hofgjðjan  stendr  hjá^  bólgin, 
ok  heldr  á  saxi  tvíeggjuSu,  honum  pikkir  eldr 
brenna  úr  eggjum  |)e8s$  hún  grenjar  illa  á 
hann ,  ok  nystir  tennum  á  hann  allgrimmligai 
en  verðr  hó  bilt  til  hans  at  ráða;  ok  er  Stur* 
laugt  kemr  at  hellunum,  sér  hann  at  Hrdlfr 
nefja.  hleypr  inn  yfír  hellumar,  snýr  hann 
Jiá  pángat  at,  er  f»eir  pdr  ok  Óðinn  voru  fyr- 
ir^  greip  taflit  ok  steypir  í  kjöltu  ser,  ok 
hleypr  fram  eptir  hoíinu}  ok  sir  hann  nú, 
hvar  hofgyðjan  hleypr  eptir  8^r  gnístandi) 
hann  hleypr  nú  á  hellurnar,  ok  ætlar  út  yfir, 
en  hofgyðjan  þrlfr  í  kyrtil  hans,  ok  bregðr  hon- 
um  á  lopt^  ok  rekr  niðr  viS  hellurnar,  svá  at 
pegar  brotnar  i  honum  hryggrinn,  let  Hrólfr 
nefja  |»ar  líf  sitt  með  mikilli  breysti.  Eptii* 
Jxetta  bleypr  hofgyiíjan  út^  ok  œpir  me5  svá 
miklum  drum  ok  œslum  ok  <Sgn|  at  dverg- 
mála  kvað  í  hverjum  hamri  ok  púfu^  er  ( 
nánd  var.  Hún  sér  mii,  hvar  Sturlaugr  ferr, 
ok  sækir  eptir  honum,  ok  leggr  at  lionum; 
hann  verstvel  með  [stdrri  hreysti'  ok  kænsku; 
ok  parnæst  sér  Sturlaugr,  hvar  maðr  ferr  or 
skóginum,    annar   ok   hinn  f>riði,    ok   þvinæst 

■jlila   okj   //,    C,      ^)liolUiiii  ok  liæíTum,  C;  liuíluiii  ok  Loia<^- 

UUIy    IS,     O,  ^)    kuVlclbÍf    Uy      C\     G« 


630  StURLAUGS  SAGA  STA1F5AJWA,  18-19  K» 

koma  menn  or  öllum  áttum*  Sturlaugr  hopar 
undan,  en  hún-sœkir  at  með  {kví  meiriíllsku, 
sem  hún  sht  mennina  fleiri  atdrffa.  Hann 
hleypr  nú  at  henni  með  Hornnefjunaut,  ok 
rekr  á  hana  miðja,  svk  at  oddrinn  sttfð  iSt  um 
herSarnar^  h^n  bn^gSr  viS  svá  fast^  at  hann 
lœtr  lausan  atgeirinn,  ok  dvelst  hannþar  eptir, 
en  hún  fœr  |>egar  bana$  Sturláugrhleyprnú  á 
skiji  útj  ok  höggr  ^egar  strengin^,  en  Bjarínar 
leggja  at  með  magni  á  skipum  at  skipi  Stur* 
laugs.  Framar  mœlti  pá:  ]>at  mæli  ek  um^ 
at  ná  komi  byr  sái  er  Grímhildr^  hét  mér} 
ok  Jþegar  rann  á  blásandi  byr,  svá  at  stóð  á 
hverjum.streng9  ok  sigla  á  burt,  en  Bjarmar 
hcldu  eptir,  á  meðan  f»eir*máttU|  svá  atauma 
xak  undan  fyrir  ofveðriy  en  aumir  létust  fyrir 
vopnum,  jþöttust  jþeir  gdðu  bœttir,  er  aptr 
komust. 

19.  En  |»eír  Sturlaugr  sigla  nú  i  haC 
Ekki  er  nú  getit  um  ferðir  Jieirra,  fyrr  enn 
peir  koma  við  V^rmaland,  lögðu  at  landi,  ok 
spurSu  líðinda.  peim  var  sagt  at  Hríngr  jarl 
var  farinn  or  landi  til  Svípjóðar.  Síðan  fara 
])éir  á  fund  Haralds  konúngs,  komu  i  höll, 
ok  gengu  fyrir  konúng,  ok  kvöddu  hann. 
Sturlaugr  stdð  fyrir  konúngi^  ok  hélt  á'Úrar- 
horni.  Konúngr  sat  1  hásæti'sínu,  bölginn 
af  reiðii  svá.hannmátti  eigi  orð  mæla.     Stur- 

laugr  segir:  nú  em  ek  aptrkominn,  konúngr! 

--- 

')  en  aáfrir  forka  út,  2S,  C-    ^)  HiímLildr,'  B,  C,   Ilfldr,   G. 


ia-SÐIIU  STURLA-UGðSAGA  ðTAttPSAMA.,  63 1 


or  j^Msari  tenðifitr* »  (^  ]^  éBtlaðir  éigi  y  6k 
tínahn  ]Mit  «ántia^  ok  tak  bér  við  horni  pví,  er 
ek  Jer  með.  KoniSngr  svarar  engu^  ok  hélt 
«t  aér  böndunu  Sturlaugr  kastar  pá  hominu 
á  natir  konúngii  ,^á  at  pegar  stökk  blöS  or 
nftaum  hant|  ok  brotnuðu  Qdrar  tennr  or 
höfði  honuai«  Eptir  ]>etta  fdr  Sturláugr  austr  ^ 
til  Sriþ]óteít,  ok  fann  par  Hríngy  mág  ainny 
ok'Asu,  konu  sínai  ok  fö^ur  sinn,  í  J^nn 
t{$  rut  sá  konúngr  í  Svíaríkii  er  íngifreyr^ 
•faét.  Sturlaugr  tók  landvöra  fyrir  riki  hanSj, 
44c  ^eir  fóstbr«Sr  alliri  ok  heríuðu  víSa  um 
)önd|  ok  fengu  jafnan  sigri  hvar  j^eir  komU| 
ok  gékk  ^etta  12  vetn  pá  gaf  íngifreyr  kon- 
úngr  Sturlaugi  konúngs  nafn  ok  miktt  riki 
^ar  með  séri  en  j^eir  ftSstbrœðr  höfðu  land- 
vðrn, 

20.  Á  einusinni  lýsir  Sturlaugr  pvíiyfiri 
at  hann  viU  til  Bjarmalandsi  ok  safhar  hann 
at  thr  liði  miklu  i  ök  komu  ^á  til  hans  fdst- 
brœðr  hans.  Ok  frá  peirra  f?rð  er  eigi  sagt, 
fyrr  enn  (eir  koma  til  BjarmalandS|  ok  brenna 
|>ar  allt  ok  bræla%  sem  peirmega}  þeirgerðu 
hvert  illvirki  at  öðru.  Böndölir^i  konúngr 
Bjarmalands  |  varð  varr  við  f>etta  i  ok  saf nar 
I»egar  liði|  ok  verðr  heldr  liöfári  ok  jþegar  |>eir 
fundust,     slaér  par-pegar  í  harðasta  bardaga; 

par  miStri  sjá  marga  jþykkva  skildi  klofnai.en 

\'  ■ 

»)  lor»cmliiig,  B,  C.      »)  YnRyifreyr,  G;lngihr,   C.      ^)  hilii, 


632    STUat AlÍGS  SAGtAdTABmjklA. .  >i  Sfr  S. 

Lvynjur  höggtiar,  faög^pjpt.i^ijMptuia^bv^ttni 
ok  fiundr  svterðin,  éa  aail'gap  liQfu6iafi$cui;  ál 
)ar5ar  hniga }  en  svá  lauk;  þe^ari.  or rosM  9  .at 
|»ar  féll  Röndólfr  konúngr,  okfafact  liS'með 
honum.  £n  eptir  petta  yerk  ii  miklai:i«ggr 
Sturlaugr  undir  8Ík  allt  Bj^rmali^idy  fékkbaM 
ok  náð  aptr  atgeirnum  Ho'rnoefjunauli  ok 
mörgum  öðrum  gdSum  gripum}  okerJieásUm 
hinum  miklu  störvirkjum  var  lokit ,'  þá.œUr 
áði  hann  at  h^fa  her  sinn  til  Hundíngjalands 
á  hendr  Uundíngja'  konimgi.  Epttr  petU 
býr  Sturlaugr  ferð  sína  at  nýju  með  her  ^inn, 
ok  er  eigi  afsagti  fyrr  enn  hann  kom  á  Hund- 
ingjaland,  peir  drepa  menn,  en  taka  fé^ 
(brenna)  besi  ok  bygð  alte,  Jiar  ^em  peir 
koma.  petta  spyrr  Hund^fr  konúng^*;,  ok 
safnar  liði,  ok  ferr  pegar  í  móti  Sturla^igiý 
en  I>egar  |>eir  finnastý  slær  pegar  í  bardaga 
^ieð  J>eim  meðhörðutá  atgángi  ok  ^törum  högg* 
um.  Sturlaugr  gengr  opt  í  gtígnum  fylkiogar 
J)eiiTa,  hann  hefir  báí^ar  hendr  bidðugar  til 
axla ,  greiðandi  |>eim  stdrlig  liögg ,  svipandi^ 
mörgum  hlfuðlausum  til  jarðar,  ok  (töku) 
íjaudr  vi&^eim.  pat  er  sagt,  at  Hunddlfr  koo- 
úngr  gengi  vel  fram.  Sturlaugr  sér  at  konúngr 
höggr  merki  hans  niðr,  |)etta  eyrir  honum  iIU, 
ok  veðr  fram  með  brugðit  saxit  Véfre)  junaut 
ok  at  Hunddlfí  konúngi,  ok.höggr  til  hans 
með  svercinu  í  hjálminn,    ok  klauf  hann  all* 

•)  UmiilólH,  /J,  C,   6.     •)  sieypaiidi,  B,  C,   (r. 


an  ettth^iiaiiin  .:dk  bi&kiitir  fflr.:'br)m]im»  -  ol 
he«tinn  sundr  i  miðjumiU  ifcter&it  liam  á  )örðu 
etðöbcý'^íob'ffsjði  iSntrl^i|gns  ok  hAn$  fástbrœðr 
áuí.ilHiuMbgíay  ok^dékk  iSiubkugr.kon&ngr 
htgran  úffeíhnhrnL^úr'fiU^nAmpíry  ak  Us&nm- 
Iðttgípáiflóie&tij^rfim,  ér  núlieígi  áagt;  icá  ferð 
^rrá ,  ifyitr:  enH-peir  rkoltiu:Iheim  í  Svipyói. 

2íii :  -Ea'  (uiD. '  v^rÍQiii^^ttf  .ha£5i.  Storlaúgr 
'jöIaveizItj(,o^pk.  bftufi  %iti8[^i^Ur6tdcmeiini;  .ok 
«r^eiinlvjtou,JcrC(iviii/r,  (  ipNiifbinn  iyissta  °|t51á 
^ptan ;  eliiði r&tHrlaugri  App  itíQÍk  .mélti ;  v f^t  er 
.Tani«alliaíi'fmaa|iar|  lat!  ef^iQýili  gleJ^r.nol^kucf 
iun.  þ'^i«(^ilidie(ntiiiiaf(t  smiifkbnwir,  eru.j  ná 
fikal  heQa  ^hS^mtr^^gi^ii  oKn^x  liÁii  fjdti  þvf 
mdtiyatíiekfkkAl  yif)ii^^&ð;  «f vhwríam vttHfti 
Úrairharn:  M%  uppvuf mt.ífyfiíf  hM  þriíi^.  }qI^ 
eðr  dfiyli^  jeSfi  Þá;aten(fe:^raiii4r 'Mpp^j.ok 
aegisfe  ^vi  hqíiiay  at  Jbann'$ic9l!komiani,rekk}u 
íngibfjargar;  i^ id^ittur  íogvaíH;kekiúngs  ]4 :  G^jrðum 
austr  >  ok  hioia  Jcyst .hofa< iyrir.ihi^ •^iii}tt  j41» 
éSr  deyáa  ellai  Sigvatr  hima  œikli  ,8.tfQ«gir 
Jyeta  heity.  at.'fylgja  þ^'m  fóatbrœ:ðrum^  hvert 
er  þeir  viljafara,  eit  k^íjaím^é  N4  .^rreigi 
getit  fleiri  mannðl  h^t^ti^ngmga  i  líik^nú  jöl-^ 
in^  ok  berr  eigi  til  tí6inda,!en  $ ptir  veizluna 
iör  hvétrr  heim  nfceð  gQ^iQí.giðfum»  pexs  er 
^elit  at  Sturlaugr  fór  til.l  V^freyju,  ok  |dk 
hdn  vel  viS  honum.  Hann  ^egir  henni  heit- 
fitrengíag  sína;  hún  lagði  f>á  holl.ráS  tilj  |>au 
sem  síðar  munu  birtast}    ferr  Sturlangr  •beim 


** 


634  STimUkllGMáLCASTAftSSáMJr:  ZÍ-22K. 


|»a9ainy    ok  unfii  rel  viií  dna  féil}    Ifia  nú 
stundiri  ok  er  alk  fcyru 

22«  pat  var  saigt)  at  einhvéra  di^  kall- 
ar  Sturlaugrtil  ftfh  jTróstá  ^  ok  talar.TÍS'hana: 
sendifor  hefi  ek  j^íir'Mllat;  V^am  spuifi 
at)  hver  sú  vœri;'  ^  ^pú  sk41t  fára  nor&r 
á  Finnmörk^  bk^tkoáia  kefli  pessu  i  knc 
[ddttur  8nœs  kowáo^gg^i  Hann  jácar  ferftinai. 
Epttr  j^tta  býst  Frostí  á  burt,  ok  [ferr  ná  í 
haf*.  Hann  kemV  á  Fiinfi6i&rk>'  okfyrtr  Sns 
konúng,  ok  heilaar 'ií; hana.  Konibigr  tókvel 
kveftjU'hanSi  ok  spyrr*  hann  at-nafaL  Hana 
kveSst  Géstr  heiMr  ek  biðjti  verft  ek  yðr,  at 
'þéi:  takið  við  nsér.''  ^  Kpnúngr  kvéðst  svá  gera 
skjldi,^  hann  Var  fáskiptinn  ok  tf blntsamr  um 
j^at  sétn  viðbar^  rar  haiifl  J^ar  um  vetrinn,  ok  var 
kdniiagi  vel  til  hai»8r-  Skamt  £rá  höllinni  var 
skemtna  ein ,  ok  2  skfðgarðar  si^á^  háfiri  at  eigi 
kom&t  yfrr  utanfoglfljtigandi;  jafnan  sitrFrosti 
um  skíðgarfiinnv  ék  vildi  sj^  Mj5ll  konúngs- 
ddttur,  ok  gat  pat  éldri  leikit,  líðr  vetrinn,  ok 
gertst  eigi  til  tíSitada.  Ok  einn  dág ,  er  mena 
^voitt  á  leiki  með  kontSngi,  gengr  Frosti  til  sk{5- 
garSsins,  ok  tkt  at  opinn  er  skiðgarðrinn,  ók  svá 
skemman.  Hann.gengr  inúy  ok  sér  at  I>ar 
sitr  kona  á  stóli,  ok  kembir  9ér  meft  gullkarabiy 
hárit  lá  á  dýnunni  hjá  henni  fagurt  sem  silki'. 

■ 

■  }  Mjallar,  dóttur  l'iniinkomíiigð ,  C;  ilÓMur  koiuiiigíiiny,  ^r 
5>n»kolh*  heilír,  Cr.  *)  tekr  tór  kiiti|miHiitið  gerfi,  C.  ^j  eír 
kj«boirí  nykariiui^  6«  v.  C 


22 K.       STl7HLAU€SSAeA3TARF$AMA.    635 

Hann  shr  nÁ  yfirlit  hennairi  ok  |45ttÍ8t  hann 
eigi  hafá  séð  fegri  konu  enn  ^essa.  Hazm  má tti 
eigi  k}rrr  yera^    er  hann  mátti  eigi  fram  koma 

.  'þrler  hann  ▼ildi,^  tekr  nú  kefiitV  ok  kai^tar  i 
lcnh  hennar«  Hán  s|<5par  frá  sér  hárfau,  ok 
tekr  keflit,  ok  litr  á}  ok  er  hún  hafði  álítit  ok 
lesit,  lítr  bdn  út  til  akiK^^rfisint,  ok  brostt^ 
ok  pótti  allvænliga  *um  j^at,  sem  á  rar  risttt 
keflinu{  komu  ná  pjdnustumeyjar  hennar  í 
skemmuna,  en  Gestr  gekk  i  burt,  ok  beim 
til  hallar ,  ok  mátti  hverki  njöta  svefns  nét.mat- 
ar  fyrir  áhyggju  peirri,  er  hann  halii^.á  feriS 
sinni.  Ok  er  allir  menn  voru  i  avefni ,  var  tekit 
á  brjdsti  Frosta;  hann  fylgir  upp  hendinni, 
Gullhringr  féll  frahi  af  handleggnum ,     hana 

^  atendr  upp  ^  ok  gengr  út.  par  ér  pá  M)öll  kon^ 
úngsdóttir,  ok  mœlti:  er  ^at  aatt,  er  riut  er 
á  keflit  ?  segir  hún ;  satt  er  pat  |  aegir  hann. 
Hún  mœlti :  saman'  kemr  |>at  með  okkr  Stur» 
laugi,  pviat  sá  er  engi  malSr  undir  heims  sdl- 
unni^  at  mér  iinnist  meira  til,  vilda  ék  g}arnán  . 
vera  hans  fri&la ,  ef  faann  vildi  svá  j  istinda  ek 
eigi  spara  alla  bliðu  honum  at  veita  með  faðm<- 
lögum  ok  hæverskligum  blíðubrögðumi  kpssum 
ok  kærleikum.  petta  vill  hann  allt  blíðliga 
piggja ,  segir  hann ,  ef  J^ú  kemr  til  hans.  Ertu 
pábúínn,  Frosti!  segirhún.  Fyrir  löngu  em 
<ek  all)úinn,  segir.hann,  Hdn  gengr  pá  at 
hallardyrutn ,  ok  hefir  ^ar  hokkurn  fórmála, 
áðr  hún  iari  i  burt.      Eptir  ]þat  fara  t>au,    ok 


I 
\ 


636    StDRIiAQ6S&4««1STASFSAMA.      22  k. 

gat  Frðsti  valla  fylgt  henni.  HtSn  mœlti :  harSla 
seittfær  ertu ,  -  Fro$ti  nrinn !  ok  taktu  undir  belti 
mér;  hann  fiöuist  vindfulhr  verða,  svá  fdr  hún 
faart^  ^ok  er  eigi  éagt  frá  ferð  ^eírra,  fyrr  enn 
|»au.  komu  í  Svi|>}(55;.  töku  konur  pá  M]ó\\ 
komingsddttur  til  sín  f  skemmu,  én  Frosti  fana 
SturJaugy  ok  segir  honum  frá  férðum  sínum, 
ok'svá  sem  pá  er  komit.  Sturlaugr  mœlti:  nú 
er  gengíha  refr  [or  skörum'  y  skaltu  nú  drekka 
bruUaup  til  hennar,  ok  &ra  i  skrúSa  níinn  binn 
beata;.  níiun  hán  hyggla  ek  si^  |iv{  vi5  erum 
ménn  m)ök  líkir  at.  öIIiíi.  áliti.  Frosti  mælti: 
^£num  ráðum  öUum  vil  ek  fram  fara*  pá  segir 
Siurlaugi::  pat  vil  ek^  Frosti!  pá  ^ú  kemr  í 
sœng  hjá  MjöII  kondngsddttur ,  at  pú  spyrir 
hana  at,  ðf  hverjum  rökum  Úrarhorn  sé  komit, 
J^viat  húa  ein  veit  ]þa(,  en  ek  mun  standa  undir 
t)áldinu ,  me^an  |>ið  talið  petta.  Hann  kveðst 
svá  gera  skyldí«  Ná  gengr  hann  inni  höUina 
mttð'  fjðlda  manns  í  fögrum  skrdða,  ok  sezt  í 
há&œti,  ok  œtla  allir  Sturlaug.  Mjöll  Iftr  all- 
hýrfígatil  brúðgumans^  ok  hyggr  allgott  til 
ráftannaj  líðr  á  kveldit^  þat  til  er  þau  koma  í 
eina  sæng.  pá  snýst  brúðrin  at  bdnda  sinum, 
ok  talar  allbliðliga  við  hann.  Frosti  segir  til 
hennar:  hversu  pikkir  pér  sndi  t  ráði  piau  ?  Nú 
{likki  mér  at  dskum  gánga,  Sturlaugr  minn! 
sejgir  hún,  eða  {>ikki  fiér  eigi  svá.  Svá  er  mér 
ok  einninn  umgefit,  segirhann,  en  einn  er  sá 

■  )  í  sJloi',  2iy  C',i  kró,  G. 


^  « 


22  K.      StURLAUGSvSAGASTABFSAM^.    637 

t 

Iptr,  er  ek  rilda  at  þú  segSír  m^c;  hyerr  er  sá? 
segir  hiiú)  ]þat  er  með  |>ví  mdti,  segir  hanti, 
at  heitstrengíng  er  á  hendi.mér,  at  ek  skylda 
vita,  BÍ  hverjum  rökum  Úrarhorn  er  komit* 
pat  kann  ek  at  segja  ]»ér,  segir  hún  j  ar.par 
|>á  fyrstfrá  at  segja^  at  Haraldr  konúngr  faerj* 
a^i  víða  um  Iðhd  ^  ok  fékk  jafnan  sigr ,  ]>ar  sem 
hann  kom,  en  jafnan  kom  hallœri  mikitvíifa' 
um  lönd^  ok  mest  á  Bjarnpaland,  svá  at  bœði 
eyddi  fi  ok  mönnum.  pá  toku  |>eir  dýr  eitt^ 
ok  blötuðuy  okkölluðu  patUr,  ]>atgapti  á  |>á 
kjaptinum ,  ok  köstuSu  |»eir  bfán  í  pat  gulli  ok- 
sllfri,  ok  svá  mögnuSu  {>eir  pat,  at|>atvarS 
hverju  dýri  meinna  ok  verra,  pat  tók  pá  bœSi 
at  eta  menn  ok  fánaiS,  ok  allt  braut  f>at  lindir 
sik,  ok  eyddi  allt  fyrir  vestan  óna  Vínif ,  svá 
at  ekkert  kvikindi  komst  imdan.  Engi  var  iá 
kappiy  at  f>yrði  at  gánga  á  mdti  pessu  dýri^ 
f>ar  til  at  Haraldr  konúngr  frét^i  ^essi  tið* 
indi,  ok  pat  at  |>ar  var  févon  mikil,  ok  heldr 
f>ángat  með  3  ^hundruS  skipa,  ók'komu  at  Bjar* 
malandi.  par  bar  svá  til,  at  Haraldr  kon- 
úugr  sofnaði,  kom  at  honum  kona,  ok  lét 
heldr  rikuliga  j  hún  mœlti  við  konúnginn:  hér 
liggr  pú,  ok  œtlar  at  sigra  dýr  vort,  er  Ur 
heitin  Konúngr  mælti:  hvert  er  heiti  |tttt? 
Goðriðr,  segir  hún,  ok  er  ek  skamt  á  land 
upp,  jen  ef  ^ú  vilt  m(n  ráð  hafa,  pá  skaUu 
fara  á  land  upp  á  morgin  með  helmíng  liSs 
|>ins,  ^á  muntu  sjá  dýritj  f>at'mun  óttast  mann- / 


>    I 


0    ^^  _ 

638  S'fUELAUGSSAGASTARFSAMA.  22*23  K. 

fjSMana^  ok  taka  undan  tll  sjöfar,  pá  akaltu 
athlejpá  öllum  hinum  hernum,  ok  bera  at 
stortré,  ok  lemja  |»at  með;  dýrit  mua  hlaupa 
undan  útá  sjóinn,  {»á  mun  Goðríðr^  renna 
sér  fyrir  fiat,  en  I»at  mun  hneppa  mik  á  kaf 
undir  sik^  ok  halda  niðri)  J>at  mun  eptir  pat 
(dautt)  uppkoma,  J>á  skaltu  taka  þat|  en  ek 
akal  eiga  kjörgrip  af.dýrinu,  en  pat  er  horn 
er  stendr  fram  'or  höfðinu.  Svá  skal  vera, 
aegir  konángr;  lei5  af  nöttin,  ok  allt  för  á 
aömu  lei5,  aem  hún  sagSi,  at  peir  gátu  unnit 
dýrit;  ^á  kom  þar  J>essi  kona,  ok  tdk  hora 
pettai  f>at  hitt  sama  sötti^  f>ú,  Sturlaugr  minn! 
til  BJarmalands  í  hofit.  Nú  hef  ek  sagt  f^ir, 
af  hverjum  rökum  Urar^ora  er'  upprunnit. 
Hann  segir :  vel  hefir  ]»ú  nú  gert ,  segir  hann, 
ok'eptir  pat  gengr  Sturlaugr  i  burt|  ok  er 
nú  eldr  lagðr  í  skemmuna ,  ok  brend  at  köld- 
um  kolum  Frosti  ok  MjöU ;  Utu  Jiau  par  svá 
Uf  sitt;  voru  petta  allt  ráS  V^freyiu,  j^víat 
MjöU  var  avá  fjölkunnig,  at  hún  mundi  þegar 
kastat  hafa  fjölkýngi  einhverju  á  fiau  Stur- 
laug,  ok  Véfreyju,  ef  hún  hefði  ^etta  íyrir 
▼itat. 

23«  pat  er  fiessu  næst  at  segja,  ai  Stur- 
laugr  konúngr  ok  Aki  senda  Sigvat  hinn  mikla 
[auatr  til  Gar6aríkís',  at  biðja  íngib).argar  kon- 

«)  Gein^eid'r,  B,   C,  G^       *)  Testr  tfl  Gard'aríkiSy  B;  veslr 
tfl  Geutlaadf,    C,*   vettt  tÚ.  Ganllaiida  •   fimd  Ðagt   Gautakopi- 


23  K.'       STIZBLAfIfiSSA61^STABF8AMA«  63.9 

úngydcttturV/  Hc^na  helirl&tkipi  [okeplirj^t 
siglir  hanu  lil  GButlands^.  Honum  ferr  vél  ok 
drengiliga^  unst  hann  kemr  til  Garðaríkis'  ^  ok 
ferr  á  konúngs  fund^  ok  kveðr  hann  vel  ok 
Tirðuliga«  Koniíngr  tók  vel  kveð)u  hans,  ok 
spyrr  hverr  hann  vœri.  Hann  syarar:  ek  heiti 
Sigvatr^  ok  er  pat^yrindi'mitt,  at  biðja  iugib)arg- 
ar,  ddttur  yðary  til  handa  Aka,  fdstbrdöur  min- 
urn.  Bæði  er  pat,  segir  konúngry  at  .^ér  eruS 
miklir  fyrir  yðr^  föstbrœðr,  enda  |>ikkizt  þir 
konúngum  meiri,  ok  fiér  œtlið  at  ek  muni 
kasta  svá  út  fb  okkonunniy  löndum  ok  pegn«- 
um  9  at  gefa  ^rælum  Sturlaugs  konúngs  ddttur^ 
minay  ok  takið  þá  höndum^  ok  skulu  |>eir 
spenna^  hinn  hœsta  gálga.  Sigvatr  snaraðist 
út  or  höllinniy  komst  undan  til  skips,  biðr  sina 
menn  ferðast  skjdtt^  unst  [>eir  koma  heim ,  t)k 
segja  Sturlaugi,  hvat  tilbar  i  reisunni ;  býst 
Sturlaugr  nú  skjdlt,  ok  Jieir  fdstbræðr  fylgja 
honumi  ok  fara  vestr  til  Gautiands.  Sturlaugr 
konúngr  tdk  Ðag  konúng  höndum,  f>vi  hann 
hafði  eigi  liðsafla  á  mdti  "þeim^  ok  gerði  hon*, 
um  2  kosti,  at  hann  skyldi  gipta  Áka  döttur 
sina,  eða  deyja  ella;  en  með  |>vi  at  konúngr 
sir  sik  yfirkominn,  |>á  kaus  hann  at  gipta  Aka 
dóttur  sina.  Aki  festir  sér  íngibjörgu ,  ok  J>vi 
nœst  var  búit  til  veizlu  ^  ok  gekk  Xki  at  eigi 
^ngibjörgu  konúngsddttur,  ok  dvelst  hann  jþar 

>)  tfl  handa  Aka,  h.  v.  G.      '^J  v.  i  B.     ^)  Gantlands  C     ^) 
^róUf  B,   C;  gifla,   G. 


640   STUELAUGSSilðASTAllFIUlMA*  23-ð4K. 

ep(ir,  ok  ir  hante  -tín  ^tdMri  tt^iu ' '  Sitáii  fór 
Sturlaugr  heim  í  ríki  sht,*ol  mt  um  ísjru 

24*     Nú  er  par  til  niáls  at  taka^  art  Framar 
TÍU  efna  heitstrengíng  sina^    bý^  hann  nú  ferð 
aina  or  landi,     ok  hefir  60  skipa^.  ok  ha]da  í 
Austrv^gý    ok  herjuSu  um  sumarity  .ok   héldu 
herliði  sinu  til  Aldeigjuborgar.    par  réðí  fyrir 
fngrar  konúngr;  hann  var  vitr  maðr,  ok  höfð- 
íngi  mikiIL  *  íngigerfir^  hét  ddttir  hans,   hún 
Tar  hverri  konu  friðari  at  sjá  j  en*  spök  at  viti| 
leknir  göðri  stfktu  ok  margir  mann  til  faennar, 
]þegar  jþeir  purftu  við  græðslu.     Svá  er  f r^sagt, 
at  hún   sjálf  skyldi  kjósa  sér  mann  til  eignar. 
Margir  höfðingjar  hðf ðu  beðit  hennary  ok  hafíi 
hún  peim  öllum  með  hœverskligum  svörum 
fráyisat«     Framar  sendi  menn  sina  til  Aldeigju* 
borgar  á  fund  íngvars  lonúngs ,  at  biðja.ddttur 
hans  honum  til  handa.      Konúngr  segir  peim 
orðum  í  mdti^  at  hann  mun  j^ing  stefna,  ok 
biðr  hann  f»ar  koma:  ok  skal  hún  sér  sjálf  mann 
kjösa.     Framar  dvelsc  nú  par^  til  at  kemr  sá 
dagr^  er  pingit  skyldi  vera,  býr  Framar  sik  meS 
öUum  konúngsskráða ,   ok  sœkir  á  þingit  með 
mörgu  liði.      Hann  lét  setja  stöl  undir  sik. 
íngvar  kondngr  kemr   'par  með   mörgu  stör« 
menni.      Konúngr  spyrr:  hver  er  sá  maðr,  er 
svá  lœtr  rlkugliga?    ek  heiti  Snsekollr,   segir 
hann^  kpminn  pess  eyrindis  hingat  til  yðar,  at 
bíðja   döttur  yðar.      Konungr  segir:  hvar  eru 

1)  lugibjörg,  B,   C,  G.  '        • 


24-25  K.StURLJlUG8SAGA8TARP8AMA.    641 

lond  f»ín  ok  pegnar^miktir  f}árh1utir  okfremdir. 
£k  ætla  b$eði  fratna  ok  fjárhluti  til  þín  sækjay. 
ef  ek  mæg)umst  við  fik,  segir  Framar.  Kon* 
úngr  segir:  heGr  pú  eigi  þat  spurt^  at  hún  skal 
s]álf  kjdsa  sér  mann?  Heyrt  hef  ek  |>at,  segir 
hann.  pá  ér  sendt  eptir  íngigerSi,  ok  erhún 
kom  á  |>íngit,    kvaddi  hún  foður  sinn;    hann 

.  tók  henni  vel  ok  viríuligaj  biSli  áttu  hár  at 
heilsa,  ddttir,  segir  hann;  hverr  er  sá?  segir 
hún.  SnækoUr  heitir  hann,  segir  konúngr. 
Svá  má  jafnt  vera,  segir  hiin,  ok  gengr  fyrir 
|)enna  mann  hinn  mikla,  ok  horfir  ú  hann 
um  hríS,  ok  mælti  síðan  brosandi:  alldrengi* 
Irgr'maðr  ertu,  segir  húu,  enda  ]>ikkir  ytSr 
pat  föstbræðrum^  at  j^er  þikkitt  konúngum 
meiri  at  metorðum  $  kenni  ek  j:ik  gjörla,  Fram!- 
ar!  segir  hún,  ok  |)arftu  eigi  at  dyljast  fyfu 
ir  mér.     Eptir  "þat  var  slitit  {linginu. 

25.     Fór  Framar  til   skips,    ok  halda  út 
undir  eyjar,   pær   er  lágu  næst  landi.      par  _ 

'  lét  Framar  tjalda  yfir  skipum  sínum*  S/ðan 
tók  Framar  sér  kaupmanna  gjörðS  ol^  g^^g^ 
til  hallar,  ok  biðr  sér  vetrvistar.  Konángr 
veitir  honum  pat,  ok  er  hann  nefndr  Gestr# 
Opt  sat  hann  um  at  komast  i  skemmu  kon- 
ijngsddttur,  en  pat  gat  hann  aldri  leikit.  Sv& 
bar  til  einn  dag,  at  hann  gekk  i  burt  frá  höll<^ 
inni ,  ok  eptir  braut  einní}  hann  heyrði  manna 

»))  gci-fi,  J5>  P\  •knW'a,   O,  « 

FoRVAi/DAR  8(1nvR  Nnnop.LA9fOA.  3  TSikdi.      ^  ^ 


642  Sturlaugssagastarfsabia.    25  K. 

I 

mál  niíiri  i  jöréitmi  hjá  s2fr$  hann  sér  jarð- 
hiiss  muuna,  ok  gengr  niðr,  ok  sér  at  J»ar 
eru  seiðmenn  prín  Hann  mœlti:  þat  er  vel, 
at  vér  höfum  hér  f undizt  5  ek  skal  segja  eptir 
yðr.  peir  segja!  gjör  eigi  pat,  Framar!  ok 
munum  vi8  tilvinna,  J>at  er  'þú  vilt,  ok  meS 
hverju  möti  sem  {>at  er.  pá  svarar  Framar: 
'þú  skalt  kasta  manna  l{k|>rá  á  mik|  en  ek 
skal  pó  {legar  heiU »  er  ek  viL  Svá  skal  vera, 
segja  I>eir5  ok  er  oss  eigi  fyrir  pví  at  vinna 
petta  til.  pá  snéru  Jþeir  um  holdi  hans  öllu, 
svá  hann  var  eigi  nema  hrufur  ok  prymlar 
einar  á  miUum'  hæls  ok  hnak^á,  ok  hverfr 
hann  í  burt,  ok  til  skemmu  konúngsdöttur, 
ok  seitist  undir  skíðgarðinn.  Ingigerðr  kon* 
úngsdöttir  sendir  skemmumey  sina  eina  tii 
hallar,  ok  er  hún  sér  f)enna  hinnauma  mann, 
snéri  hdn  aptr,  segjandi  konúngsddttur  petta 
nm  |>enna  mann:  ok  mun  hann  purfa  ^innar 
miskunnar*  pœr.gánga  til  garðsins,  ok  horfði 
konúngsddttir  á  hann  lengi,  |>enna  mann  hinn 
vesæla^  -er  {>œr  höfðu  engan  hans  líka  scð, 
sökum  sins  kránkdæmis.  Konúngsdöttir  sagði: 
aumligr  er  sá  maðr^  ok  sdttligr  mjök^  en  þó 
muntu  meira  purfa  við  at  hafa  at  vinna  miky 
áðr  enn  |>ú  fær  mik  svikit,  J>víat  kenna  mun 
ek  þik,  Framar!  meðan  heil  eru  1  {>ér  augun 
bæðiy  hverjum  fyrnum  sem  þá  slœr  á  ])ikf 
gengr  hún  til  skemmu  sinnar  aptr,  en  Fram- 
ar  ferr  á  burt  til   seiðmanna  9      ok  taka  peir 


25-26  K.  SrURLAUGSSAGAStAtlFSÁMÍé    643 

af  honum  mein  pat  it  illa  ^  ferr  bðnii  í  l^urt^ 
ok  hirSir  aldri  hvat  umlívír. 

26i  Hann  gengr  til  skdgar,  ok  fratn  á 
brautina^  hann  sér  hvar  rnaðr  gengr  á  moti 
sér,  mikiU  Ve^cti,  ök  héldr  háðum  hOndum  at 
kviðnum^  hann  var  i  hrynju^  ok  hjálm  á 
höfði,  en  sverífetillíttn  hekk  við  brjdstit  fram- 
an.  ,  par  var  kommn  Guttormr^  fdsibrdðir 
hans;  Varð  |)ar  íágnafundr  meS  þeím.  Framat 
spyrr^  hvaðan  hann  var  atkominn;  hann  lézt 
hafa  bari2t  við  Snð&koll  vikíng,  kveðst  haTa 
látit  |>ar  bæði  menn  ok  fé^  en  komizt  sjálfr 
með  sundi  i  burt^  ok  spyrr  hversu  lángt  ná 
er  til  skemmu  konángsddttur*  f*ramar  segir : 
|)ángat  er  nú  daggánga'.  pat  er  harðla  lángt^ 
segir  Guttormr.  Þramar  segir:  hversu  loiigi 
hefir  |)ú  svá  gengit  Guttormr  segir:  tvo  daga, 
áðr  við  fundumsi  Framar  mð^lti:  mikill  er 
munr  hreysti  okkar,  ek  ðyrgi  eina  jdmfrú)  ok 
fæ  hana  eigi,  ok  hef  ek  ekki  i  nokkurn  bar- 
daga  ratat,  en  |)ú  gengr,  sem  sjá  má,  at  úti  eru 
í  f^ér'iðrin,  én  ek  vilda,  át  |>ú  ks^mir  mer  í 
skemmu  hénnar  ^  ef  hdn  taki  við  |>ér*  Svá 
skal  vera,  ef  ek  má ,  segir  Guttormr.  t^ara  |>eir 
nú  pann  sama  veg,  sem  Framar  hafði  áðr  farit, 
unst  peir  koma  til  skíðgarísins)  ok  er  þá  minni 
von  manns^  Jar  et  Guttormr  varj  ok  sem  |)eir 
eru  par  komnir,  ferr  Framarí  burt.     í  |>enna 

')  <'*g>-g«ng«,  B,  C. 

S8  2    . 


644    StORLAUGS5AGASTARFSAMA.       26  K. 

tíma  var  einni  sLemmumeyjuiim  gengit  út  { 

gárSinn  sinna  eyrinda,  ok  leit  |>enna  mann,  er 

Lítí  lágu  iðrin,  ok  géngr  inn  aptr  í'skemmuna, 

pk  segir  konúngsddttur^   hversu  sá  maðr  var 

kominn.     Konúngsdöttir  bregðr  við  skjdtt,  ok 

J>ær  12  saman,  koma  at  hurðinni^  sér 'nú  kon- 

úngsddttir  þenna    mann    hinn    aumliga  ,     ok 

hversu  sárliga  hann  var  útleikinn,  at  iðrin  lágu 

úti;     Húnspyrr  hann  at  nafni.     Hann  kveðst 

Guttormr  heita.     Ertu  fóstbröðir  Sturlaugs kon* 

tíngs?  segir  hún.     Sá  er  xnaðr  hinn  sami^  segir 

hann,  ok  vilda  ek  vera  biðjandi,  at  {»ú  veittir 

mérnokkura  hjálp:  Hún  segir:   hvat  mun  ek 

nær  mega  komast  Sturlaugi,    enn  græSa  fdst- 

brd^ur  hans,    en  svík  pú  mik  eigl!    Eptir  pát 

bera  |>œr  hann  inn  f  skemmuna.     Kondngsddtt- 

ir  átti  sér  læknishús  lítit ,    ok  var  .par    harðla 

ununarsamt   inni    fyrir    sjúkar  mannskepnuri  , 

at  vera  hjá  mjiiktœku  kvennfdlki  ok  meðaumk- 

unarsömu  at  lifa.     Guttormr  var  í  læknishúsi 

konúngsd(>ttur  nokkura  hríð,  harðla  vel  hald- 

inviy  var  konijngsddttir  par.sjálf  lönguln  me$ 

sinum  skemmumeyjUm^   ok  lœknaðí  Guttorm 

með  peirri  list  ok  kænsku,  sem  hún  ndgliga  til- 

hafði,  ok  hafði  margan  ríkan  ok  fátækan,  konur 

sem  karla  læknat  ok  heilbrygða  gert.     pat  var 

einn  dag  ,    at  konúngr  sendi  boð  ddttur  sinni, 

fdr  hún,  |)egar  með  skemmumeyjar  sínar  heim 

til  hallarinnar,  ok  verör  opin  skemman  eptir- 

^láiin^  en  aptr  skíðgarðrinn ,  en  hliðit  var  eigi 


2ÍS-27K.  Sturlaugssagastjlrfsama.  645 

læst.     Frattiar  sc&tir  j^essii  y  ok  kemr  par  Gutt- 

ormr,  ok  leiðir  hanrt  inn  í  skemmuna,    ok  1 

Ið^knishúsít,  ok  ttendr  |>ar  undir  tjaldínu;  líðr 

á  daginn ,  |)ar  til  konúngsddttir  kemr  í  skemm* 

una,     ók  |»egar  gengr  hún  til  Guttorms,   ok 

leysir  til  sáránna,     ok  voru'  f>á  mjök  grdin: 

úti  hefir  |>ú  verit  i  dag,  segir  konúngsddttiri 

ok  muntu  nii  hafa  svikit  mik ;  en  er  jþau  tal* 

ast  svá  vif^y  hleypr  Framar  fram  undan  tjald* 

inu,  ok  tekrannarri  hendiundir  höku  henni, 

ok  annarri  undir  hnakka,   ok  kystí  hana  einn 

koss.    'Hún  varS  vi&  iUai   ok  biðr  pá  i  burtu 

vera  skjdtt:  vil  ek  eigi  at  J>iS  séuð  hér  drepnir 

fyrir   augum   mér,    sem   makligt  væri;   Gtitt- 

ÍDrmr  heiir  hér  verit  um  hríð,   ok  nýtr  hann 

Sturlaugs  at  pví,  en  œrit  haii  þér  nnnit  til  lif- 

tjöns  með  pessu  ykkar  tiltœki,  enmér  er  vel 

i    pokka    við    Sturlaug    sökum    hans    atgerfis. 

peir  gánga  nú  svá  sem  him  mælti;  fdr  Fram- 

ar  |>egar  í  burtU)     ok  út  til  skipa  sinna,     ok 

halda    nú  til   Sví^jdðar,      ok    segja    Sturlaugi 

kontSngi  svábúit  sitt  mál^   biðja  hann  nú   lið^ 

semdar.  "       '  - 

27.     Hann  verðr  vel  við,  ok  lét  safna  liði 

um  allt  sitt  riki^i     ok  búa  skipaflota  mikinn, 

8vá  hann   fær    3  hundruð    skipa    vel    búin   at 

öllum  kostum;  halda.síðan  til  Garðarikis  með 

mikilli  gleði  ok  prýði^     ok  er  f>eír  koma  við 

land,  hlaopa  peir  upp  með  herinn,  drepa  ok 

deyða,  brenna  ok  bræla  líienn  ok  fénað.     Kn 


646    StÐAI'AÐGS  SAG A  STARF5AMA.  27-28K' 

er  svá  bafSi  framfarit  um  ht&f  verKa  ^ir 
yarir  viS  liðsamnaS,  ok  er  J>eir  SnækoUr  ok 
[íngvar  koQÚngr'  yer$a  varir  vi5  þetta,  Já 
búast  hvorir  á  móts  við  aðraj  gk  sem  þeir  fund- 
ust,  varS  f>ar  hinn  harSasti  bardagi  ok  snörp 
atgánga,  at  hvorir  veittu  qSrum.  Sturlaugr 
gekk  fram  hlifarlaus,  sem  hann  var  vanr.  peir 
fóslbr^eðr  börSust  af  mikiUÍ  dáð  ok  drengskap; 
orrosta  sá  atöð  yfir  3  daga  með  miklu  mana- 
faUi$  þarmeð  féU  {  pessi  orrostu  fyrir  Sturlaugi 
íngvar  konúngr  pk  SneekoUr}  Hvitserkr  komst 
undan  á  flcitta,  ok  tnart  manna  með  honum. 
Sturlaugr  lét  |»á  bregSa  upp  friðskildi,  ok  fór 
til  Ald^igjuborgar  með  aUan  sinn  ber^  var  par 
mikill  glaumr  ok  gleði  ok  sigróps  háreysti  í 
Uði  |ieirra  Sturlaugs,  ok  horgin  öU  var  í  þeirra 
valdi;  gekk  f^lk  aUt  til  griðaok  handa- Stur- 
laugi^  Þ^t  er  i  var  borginni. 

28.  Síðan  gipti  SturÍaugr  Fram$ri  íngi- 
gerði  konúngsddttur^  var  sú  veizla  virðulig 
fyrir  allra  luta  sakir,  er  til  |)urfti  at  hafa,  en 
eptír  veizluna  voru  Jíeir  fyrirmennirnir  burt- 
leystir  með  gdðum  gjöfum,  skildust  svá,  ok 
fór  hverr  heim  til  s{ns  heimíUs*  Stqrlaugrgaf 
J>á  borgina  Aldeigju  með  öUu  fé  á  vald  Framars, 
er  Ingvar  konúngr  hafði  átt,  ok  parmeð  kon- 
língs  uafný  sezt  Framar  nú  at  löndum  ok  laus- 
um aurum,  okstýrir  ríki  sínu með  beztu manna 
rá^i  í  því  landi,  ok  erfrájþeim  Framari  ok  íngi- 

>;   llvúseikr,  JS,  Cy   G,  \ 


28  K.      Stdrlaugssagastarfsama.    647 


gerði  kominmikU  ætt  ok  mart  stdrmenai,  j^ó  pat 
greinist  eigi  í'pessari  sögu.  Eptir  petta  fór 
Sturlaugr  aptr  til  Sví|>jóðár,  ok  settist  at  sínu 
riki,  ok  [var  margrróðr  ok  fjáðr',  ok  alla  stund 
var  Sturlaugr  i  sœtt  viS  stdikoniiaginn  í  SvíJ)j(5ð> 
ok  |>dtti  konúagi  hana  vera  harðfengr  i  öUum 

,  raunum^  |>víat  fdstbræðr  hans  héldu  vináttu 
ok  trygð ,  á  meðan  ^ir  lif ðu  allir.  paU  Stur* 
laugr  ok  Ása  áttu  tvo*  sonu,  hét  annar'  Hein- 

*  rekr,  e'n  annar  fngólfr^}  j^eir  vorubáðir'  mikl*' 
ir  menn  ok  vænligir,  [ok  koma  við  margar 
sögur'^  I  námu  allskonar  í|»róttir  pegar  á  únga 
aldri.  [peir  voru  báðir  konúngar  eptir  Stur- 
laug,  foður  sinn,  ok  era  margar  stdrar  œttir  frá 
peim  komnar.  Sturlaugr  varð  ellidauðr  eptir^ 
Friðfrdða  konúng  j  [endast  hérmeð  sagan^. 

*)  vainn  mörg  frapgðrarrerk^  By  C,  (?.  ^)  sex,  C,  Gr^  ^)  cinn 
Ilemúigr,  C,  G.  **)  þrid'i  RögnTaldr,  (jórd'i  Frad*mar,  fimli  Ei- 
rekr,  séui  Hrólfr,  C,  G,  ^)  allir,  C^  G,  *)  i/.  i  Ai ,  C, 
G»  ^)  Á  dögum,  By  C,  (r.  ^  ^)  ok  Ifkv  her  »ögu  Sturlaugs 
^larfsama  eptir  £.oU)ein9  j^eykjjabók  «knfa^n,   G, 


■  'I    ' 


Sagan  af  Illuga  Gríðarfóstra. 


»^A  konúngr  helir  rá(;i8  fyrír  Danmörku,  er 
Hringr  hét,  hann  var  Sk}aldar  son,  Dags  son- 
ar.  pessi  Skjöldr  bar.Sist  viS  Hermann,  sem 
segir  i  8ögu  f»eirra.  Hríngr  konúngr  var  yitr 
maðr  ok  vinsæll,  ok  mildr  af  fé,  ok  hinn  xpesti 
bardagamafir.  Hann  átti  drottníngu,  er  Sig* 
ríSr  hét,  hún  var  ddttir  Vilhjálms  konúngs  úr 
Vallandi.  Við  henni  átti  hann  pann  sony.  er 
Sigurðr  hét;  hann  var  allra  manna  fríSastr,  ok 
at  íl^rdltum  bezt  búinuý  hðnn  var  blíðr  við 
vihi  sína,  [ör  af  fé,  en  grimmr'  sínum  dvin- 
um.  Sviði  hefir  karl  nefndr  verit,  hann  átti 
eitt  garðshorn  harla  skamt  frá  konúngsböll- 
unni^ý  hann  átti  kerlingu,  er  hét  Hildr,  viS 
henni.  átti.  hann  einn  son,  er  Illugi.hét,  hann 
var  mikiU  vexti,  ok  stérkr  at  afli,  fimr  var 
hann  á  alla  leika.  ^  Faðir  hans  var  kallaör 
Sviði  enn  sdkndjarfi*.  Sigurðr  konóngsson 
ok  Illugi  lögðu  .leika  með  sér,  átti  Sigu^-ðr 
marga  leiksveina,  ok  bar  hann  lángt  af  |)eini, 


1 1 » 


»)  •tríárr,  JB,   G.     *)  Mki,-  B,  G,       ^)  •óknandi,  i/,   G. 


1-2  K.     Illuga  SAGA  Geíjdakfostka.  649 

hvat  6em  ^eir  akyldu  rey^a,  en  Illugi  vann 
hann  í  ölluj  ok  svá  kom  ^t  beii'  sdrust  i  stall- 
bræSralag'^  ok  skyldi  hvorr  annars  hefna,  ef 
f>eir  vaðri  með  vopnum  vegnir^^  var  nú  all« 
kœrt'  fkeirra  á  níilli. 

2.  Björn  hét  maðr,  hann  var  ráðgjafí  kon- 
úngs.)  honum  var  allt  iUa  gefit,  er  honum 
var  sjálfrátti  hann  var  lýginn  ok  limskr  at 
öUu  I  en  |»ó  eigi  at  si&r  var  hann  hinn  mesti^ 
kappi%  ok  varði  land  konúngs  fyrir  víkíng* 
um|  ok  |>ví  mat  konúnjgr  hann  mikils.  Björn 
öfundaði  þat  mj[ök|  at  .IUugi  var  svu  kær  Sig- 
urði  konúngssyniý  ok  sva  kqm  at  hann  rægði 
hánn  við  |>á  feðga ,  ok  ^agði  llluga  v.era  dlrú- 
an  kohúngssynL  Konúngr  hlýddi  á  f>etta|  en 
Sigurör  trúði  pví  ekki.  Ferr  nú  s\á  fram  um 
nokkra  tima,  at  Sigurðr  konúngsson  er  héima 
.hjá  föður  sínum  i  mikilLi  sæmd  ok  virðiogu. 
Elnn  tima  bað  Sigurðr  fö5ur  sinn  at  fá  sér 
skip  ok  ménn,  ok  segist  vilja  úr  landi,  at 
afla  sér  fjár  ok  frægðar.  Kohúngr  sagði.,  at 
]>at  skyldi  á  mánaðar  fresti  búit  vera :  ok  Björn 
skal  fara  með  pér,  segir  konúngr,  en  Illugi 
vil  ek  heima  sé.  Sigurðr  svarar:  aí  visu  vil 
ek  at  lUugi  fari,  en  konungr  sagöi,  Björn 
skyldi  fylgja  honum:  ^ví  hann  er  hverjum 
kappa   meiri,    ok   bilar  aldri   i    striði;     hann 

*)  fóstbrœd'ralag ,  1?,  (7.  *>  vökvuðTit  þoir  sér  Mtin  blóáT, 
*•  V.  G.  *)  kyríy  B,  C,  •*)  hir  v.  blatS  i  A\  l>uí5  ^em  vatit" 
*^}  ^t  tehi  úr  B.     *)  bardagftimiðrr,   Cr.  .  ' 


650  IllugasagaGríðarfostra.        21L 

mun  pér  vera  hollr  ok'trúr,  sem  faann  heCr 
mer  verit,  sagði  konúngr^  ok  skilja  J^eir  nú 
tal  sitt,  Eptir  |>etta  gengr  koniíngsson  til 
Svi5a,  ok  segir  Hildi  tal  fieirra  feSga.  Him 
segir  son  sinn  úngan  vera,  ok  eigi  í  hernaS 
fara  mega:  er  hann  ok  ekki  re^ndr,  segir  hún, 
vilda  ek  ok  ekki  beldr,  at  Björn  brygði  honum 
"þvij  at  hann  |^yrði  ekki  at  berjast  með  þhv  í  orr- 
ostu$  lýkr  Hildr  sv&  máli,  en  konúngsson 
ferr  heim  til  hallar,  ok  er  mjök  óglaðr,  Am* 
bátt  sú  vaf  hjá  Hildi,  er  Sunnlöð'.  hét,  hún 
var  fjölkunnug,  6k  en  mesta  öldriða^.  Hún 
hafði  margan  mana  illa  leikit  Hildr  kemr 
at  máli  við  Illuga,  ok  biðr  hann  s^kja  pál 
í  sel,  er  Sviði  Ih  eptir.  Hann  játar  pví,  pat 
var  síð  dags,  er  lUugi  gekk  heiman.  Hann 
fór  hart,  ok  kom  til  seljanna^  ok  íann  I>ar 
pilinn;  pa  var  myrkt  af  ndtt^  ok  ferr  fxS  frá 
selinu;  ok  er  hann  var  skamt  kominn^  var 
hlaupit  á  bak  honum  svá  hart,  at  hælarnir 
Jcomu  framan  á  brínguna.  petta  kvikindi 
hafði  vönd  {  hendt>  ok  barði  lUuga  með,  Hér 
var  komin  Sunnlöð'.  lUugi  gengr  ekki  at 
síðr,  ok  bar  flagð  petta  lánga  leið,  f>ar  til 
hann  kemr  at  einum  stdrum  steinT,  Hann 
keyrir  flagðit  niðr  við  steininn,  svá  hart  at 
hryggrinn  brotnar,  ok  lét  hiSn  svá  líf  sitt. 
Lfetti  hann  eigi  sinniferð,  fyrr  enn  hann  kemr 

•)  Suaiiilot)-,  lM3t/    f'«rXíír/.f  SímloíV,    G.        ^)kví>I(Ii  Í(Vh,    5^1 
í  4;  galdia&kessa  j   ld3J.       '»)  cða  S\iuló^  c^u  öumlöd,  ftir  lU 


2-3 K.      IwOGJL^GAGsiWXIktOSTAA.    651 

I  * 

kom  húimK  lUugi  v^r  j^.  óírjnn^  Hildr  var 
Jiá  blíð«.  :  Haf^  ookkur  nýtiðmdi  gjörzt  {  I>inni 
ferS^  $Qn  n\inn\  sagði  :hún|.  íannstu  pálinní 
sem  ek  vísaði.  jþér  á?  Já!  segir  lllugí«  Húu 
xnœlti;  fafnq^M  .'Pokkuð  stúlku  mtna)  .  er  ek 
sendi  at  ajQa  m^r  ^ldiviðar.  lUugi  sagði:  valla 
iBila  ek  verri  ^túlka  finnist.,  |>viat  bi^n  reiði 
mér,  en  ek  banaði  henni  m^$;f)eim  hætti^  at 
ek  braut  i  henni  hrygginn  yið  stein.  Hildr 
kvað  hann  mega  vera  i  .sendlferðum;  pk  vil 
ek|  segir  húh>  at  pú  J^jdnif  iSigurði  konúngs^ 
syni,  ok  fylgir  honum  i  vík/Pgu*  Illugi  játar^. 
{>vi  blíMiga  f  ok  gladdíst  við  jþetta,  ok  gengr* 
inn  með  möður  sinni  |  ok .  sef r  af  nött,  At 
morgni  býst  JUugi  at  fara  tU  koniingshallari 
kveðr  éAr  föður  sinn  ok  mdður,  gengr  síðan 
til  hallarinnari  ok  kemr  |»ar,  þá  konúngr  er 
yfir  dagdrykkiu^  hann  gengr  fyrir  konúng^  ok 
kveðr  hann  vel,  Konúngr  tekr  honum  vel. 
£n  er  Sigurðr  konúngsson  sér  IHuga,  íagnar 
hann  honum  .forkunnar  vel,  ok  biðr  hann 
sitja  hjá  ser.  lUugi  g)örir  nú  svá.  Ferr  s\h 
fram  nokkra  daga,  at  Sigurðr  er  heima  með 
föður  sinum,  ok  lUugí, 

3.  Nú  kemr  sá  tími,  er  skip  Sigurðar 
voru  búinj  hafda  peir  frá  landi^  var  {>at  jþá 
ráðit,  at  Björn  ok  lUugi  sk)ldi  báðir  iara. 
[Tekr    konúngsson  nii    orlof^af  feðr  síamn-} 

*)  /i^  byrjar  A  apir,      *}  i/.  »  lí,   ó*. 


-  m 

652    Il:.LUGA&i&GA@áll>AJtJk082r]W4.i         aK. 

6l^k-  nú  fyrst  til  OdtlMÍjrjii  ók<  Skotlááds  v  ok 
gjðra  hvortiveggja  margar  upp^sir^-ok  vinna 
mikinii  sigr  á  Sk<ittutny  fá.nit^of  i^&r,-  leggja 
feir  hvergi  par  til,  fft  eigi  hafi' p«risigri  vaii 
allt  föik  við  {>á  hrœtt.  At  haústi  viU  Sigurðr 
heitíi  haldá, 'ok  |>árekr  á  stórði  mikinh ;  tók 
pa  skipit  at  ganga  of  mikit,  rebp  {>á^norðr  í  haf; 
herti  seglit,  svá  Kdlt  við  rif,  tekr  uú  hyert  baud 
atsiitna,  peir  sjá  h'i^ergi  landa  lil;  sjdrinn  tekr 
nVi  at  dkyrrast,  okgýörði  svá  stdran  storm,  at  inn 
rahn  á  baeði  borðy  ensvíá  voru  fieir  Éillir.  hraust- 
ir,  setti  á  pessu  s^kipi  vbru,  at  engi  talaði  œðru- 
or^.-  ^kipit  tekt'ná  mjök  at  leka,  ok  standa 
állir  í  austri  ð  dðegiT}  skip  rekr  lángt  norðr  i  haf 
f  >vík  {)á,  er  G^ndvík  hét.-  peir  herða  |>á  seght 
með  sterku  bandi,  ok  fá  nú  stdr  áfoll,  svá  búit 
var  við  at  brjdta  skipitj  flestir  voru  pá  móð- 
ir.- "  pvínœst  sjá  |yeir  land,  pat  var  björgum 
lukix;  síöan  rekr  Vipp  skipit  í  eina  vík,  héldu 
|>eir  hellu  skipi  qk  möntium.     Konúngsson  seg- 

.  ir,  at Jþfeir  skuli  par  bíða  byrjar.  Flestirhans 
menn  voru  at  protum  komnir  af  érfiði ;  peim 
vár,ok  8vá  kalt,  at  j[)eim  pdui  dau'irm  sýnn  ok 
vera  fyrir  hendí,  pvíat  peir  höfíu  aungvan  eld. 
Sigurðr  koniíngsson  bar  sik  iur^u  vel,  en  allir 
vildu  gjarna  ná  eldi,  ok  fengu  jþd  eigi.     Björn 

'  tdkpá  mjök  at  kala,  okmælti  svá:  pú,  Illugi! 
segir  hann,  skalt  rJa  yfir  fjörS  penna,  ok  leiia 
at  eldi,  ok,  ef  þá  finor  liann  eigi,  fá  slíal 
ek  ráða  fyrir  höfði  |»ínu,    en,    ef  |)u   náir  eld- 


3-4  K.      IllugasagaGkíbabíostba.  653 

inum,  pá  slcaltu  eiga  hríngpenng,  er  ek  held 
á.  '  IUugi  svarar :  vís^  eigi  vil,  ek  veSja 
höfSi  mínu  við  |>ik,  Björn!  en  g}arna  skal  ek 
'  at  eldi  leita>  ef  vorum  mönnuni  má  gagi;i  at 
verSaj  rær  hann  nii  einnsaman  burt  frá  sin-' 
um  mönnum.  •  •  ^ 

4.  Hellij:  nokkur  SLÓ8  öSrumegin  fjarSar 
pessa ; .  er  réð  fýrir  tröUkona  sú,  er  GríSr  hét; 
hún  .var  hin  mesta  tröUkona.  Illugi  kemr  nú 
at  landi  ^  ok  festir  bát  sinn ,  ok  gengr  li  land 
vpp,  ok  kemr  í  hellirinn,  J)á  var  komit  kveld. 
Ilann  heyrir  ]>á,  at  hart  er  stigit  til,  jaréar, 
ok  kemrGriðr  heim.  Hún  frétti  hann  at  heiti; 
hann  segist  IUugi  heita,  en  honum  pdtti  sem 
hrí8  eöa  hregg'  stœíi  úr  nösum  hennarj  hor- 
inn  hékk  ofan  iyrir  munninn,  hún  hafdi  skegg, 
ok  sköllótt  um  'höfuðit^,  hendr  hennar  voru 
sem  arnarklær,  en  ermar'  báðar  brendar,  en 
sá  stakkr,  er  hún  var  í^  tdk  henni  eigi  lengra 
erín  á  lendar  á  bakit,  en  Qllt  á  tær  í  fyrir} 
augu  hennar  voru  græn,  en  ennit  braif*, 
eyrun  fellu  [víða;  éngin  mátti^hana  kalla  fríða. 
Illugi  segist  vilja  eld  sækja  til  hennar.  Gríðr 
svarar:  aungan  eld  fær  |>ú  ef  mér,  nema  |>ú 
mælir  ^rjú  sannyrði^  ok  ef  |>ú  gjörir  |>eita 
skjdtt,  ]>á  skaltu  liggja  hjá  ddttur  minni^  en 
ef  pú  vilt  eigi  |>ennan  kost,  |>á  hirði  ek  eigi^ 

>)  Bagl,  B,   0,       ^)  meé' akríngiligum   hiínadTi,  B,   O.         ^) 
t/.  r  «,   Gf.        ^)  helblatt,    jR,   G.        *)  iim    vanga^a    hvar  vill, 


654  Illuga  saga'Grídarfostra.        4k. 

« 

}>($  BjÖril  kali  til  dauSs.  íllugi  8egist  ]^eua 
vilja*  Éptir  |>etta  gengt  fram  ein  kona,  hún 
er  $vá  fríð,  at  Illugí  fdttist  auUgva  fríSari  séJ 
hafa;  ok  j>egar  er  hann  sa  hana,  feldi  hann 
mikla  ást  til  faennar;  hiin  var  hljdð  ok  fá- 
rsBðin.  Illugi  tdk  pá  til  tnáls:  mér  mun  mdl, 
segir  hann^  at  fá<  sannyrðin:  hellir  }>inn  er 
hár  ok  breiðr,  at  ek  h^fi  eigi  s^ð  hús  meira 
nh  sterkara;  svá  er  ok  nefit  á  þir  mikit,  at 
ek   hefí  eigi  séð  meira  skrípi'^,  enn  |>ú  ert,  ok 

.  ^  svá  svört^  at  fagurt  er  gdlfit  hjá  I>ér,  ok  aungva 
hef  ek  ámáttligri  seð  enn  |>ik)  ok  víst  er 
döttir  fín  fegri,  ok  ykkar  hefi  ek  s^ð  mestan 
muui  ok  svá  munu  allir  segja,  er  ykkr  sjá. 
Gríðr  mœlti  þ&i  víst  er  pat)  segir  hún,  at 
hvorki  viltu  lofa  mik^  né  hæla   mér,  ok   ekki 

'  Ifzt  'þhr  ivá  illa  á  mik)  sem  |>ú  Isetr,  en  })at 
fiki  mht  ná  ráð,  at  J>ú  farir  í  hvílu  (mei 
dcittur  minni))  ok  leik  allt  |>at,  er  |>ik  lystir, 
J>víat  |>&r  lízt  beir  á  dáttur  mína  enn  á  mik. 
Ná  mun  skjótt  at  öUu  farít,  segir  Gríðr,  ok 
j>arf  ekki  lengí  lýsíngan  lllugi  segír  svá  vera 
skyldui  gengr  hann  at  hvflunni,  ak  kastar 
klæðum,  en  kerlíng  |>j6nar  ddttur  sinni,  ok 
komu  f>au  í  eina  hvflu  bæði«  lUugi  snýst  at 
henni,  ok  gjörir  sik  blíðan,  en  hiín  gerir 
aungva  gleði*  af  sér;  prífr  Gríðr  J>á  í  hár 
IUuga,  ok  kippir  honum  fram  á  stokkinn^  en 

•  )  niœU,  n,    G.       *)  fcrlíki,    J5{  ferlíkaii ,  G.        ^)  bWa' 
kik,    n. 


4k.       IllugasagaGbídarfostra.  655 

« 

annarri  hendi  brá  hún  björtu  saxi  ok  mjök 
bitrliguy  ok  reiddi  at  höfði  hoÐum,  en  Illugi 
lá  kyrr,  ok  hrœrði  hvergi  i  sén  Gríðrmælti 
pá  nijök  reiðugliga:  heyr  J)ú,  vondr  herians-^ 
son !  hví  hugðir  J>ú  ek  munda'  |)ola,  at  þú  bligð« 
aðir  döttu^  mína;  neil  segir  hún,  |>ú  skalt 
fá  dauðann  í  stað«  Ulugi  mðslti  'þá:  mítt 
hjarta  hefir  aldri  hrætt  orðit^  ok  þ\i  kom  ek 
i  belli  pinn^  at  örlögin  hafa  svá  fyrir  ætlat, 
J)<S  deyr  engi  optar  enn  um  sinn,  ok  |)ví  hræð- 
umst  ek  ekki  fínar  dgnir.  Við  |)essi  hans  orð 
kastar  Gríðr  honum  crptr.  Hann  sn^rist  pá 
at  brúði  sinni,  ok  var  |)á  allglaðr;  ok  erhaun 
var ,  sem  blíðastr  við  hana^  vefr  Gríðr  hár 
hans  um  hön'd  sér^  ok  kippir  honum  á  stokk- 
inn  frara/  ok  reiðir  saxit  allt  at  höfði  honumj 
djarfr  ertu,  ok  ná  i  stað  skaltu  dauðann  fá, 
en  Illugi  sagðist  eigi  hræðast  dauc^a  sinn«  Htín 
mœlti  |)á  hlæandi'í  aungvan  hefi  ek  slikan 
hitt,  at  eigi  hafi  hræzt  dauða  sinn,  nema  ^iky 
far  pú  nú  til  svefns,  ok  sof  vel!  FerrlUugi  nú^ 
ok  snýst  at  konu  sinni,  ok  er  ná  allra  blfðastr 
við  hana*  Gríðr  hleypr  ])á  enn  at  sænginni, 
ok  kippir  honum  fram  á  stokkinn;  hún  reiðir 
nú  saxity  ok  mjök  er  hnn  dfrýnlig  at  sjá^  en 
allt  fdr  sem  fyrr^  at  Illugi  kvaðst  eigi  hrœðast. 
Gríðr  mælti  pá:  eigi  ertu  sem  aðrir  menn, 
pínar  æðar  skelíast  hvergi^  ok  pú  hræðist  ekki; 
nú  skaltu  |)iggia  líf  af  mér^  ok  |>armeð  gef  ek 

*)    nied'  nukliim  ógáiigi,  h.  t/.   JÖ,   (r- 


656  Ill?6AsagaGríðirfostra.     4-5  k. 

^r  ddttur  inína,  er  Hildr  heitir^  ok  fœ  fBÍk  'þó 
aldri  launat  þir  jþinn  ▼elgjörníhg,  þvíat  þú  hef- 
ir  koniit  mér  úr  miklum  álögum)  pvíat  me5 
sllkum  hætti  heii  ek  margan  myrt  ok  4répit, 
ok  hafa  allir  hræðzt  mitt  hitt  dgrlíga  sax,  16 
vaska  menn  hefi  ek  drepit  með  |)essusaxi,  ok 
væri  slíkt  pó  eigi  kvenna  verk;  nú  mun  ek 
segja  per  aefisögu  mína,  en  þá  hlýða. 

6.  'Konúngr  sá  réS  fyrir  Alfheimum,  er 
Ali  hct^  h^nn'  átti  sér  drottníngu,  er  Alfrún 
hct,  þau  áttu  döttur  eina,  sú  hit  Signý,  hún 
var  at  öllu  vel  at  sér'.  •  pegar  Signý  haf^i  aldr 
til,  var  hún  gipt  peim  konúngi^  er  Eirekr  hét, 
hann  féll  i  vestrvíkíng^.  Ddttur  áttu  |>aii  s^m- 
an,  |>á  er  Hildr  h^,  ok  var  hún  meyja  frfðust, 
.ídr  Signý  pá  til  föður  síns,  ok  var  með  horium. 
Drottníng  fékk  jótt,  |>á  hana  leiddi  til  bana, 
en  konúngi  barst  Htt  af,  enSigný  var  ískemmu, 
ok  hafði  sorg  mikia  eptir  koniSng  sinn  ok  mdð- 
ur.  Konúngr  fékk  pá  drottníngu,  er  Grímildr 
hét,  hún  var  fögur  at  sjá^  en  innan'  var  hiin  et 
mesta  flagð.  Konúíigr  unni  henni  mikit ;  'þau 
gátu  at  eiga  7  dætr,  ok  brá  peim  öllum  til 
móður  sinnar,  ok  urðu  enu  mestu  flagðkönur, 
pat  bar  til  i  rikinu  við  kvomu  Grimhildar,  at 
maðr  hvarí*  hverja  nött,  ok  ætluðu  allir,  at 
Grimildr  mundi  |)vi  valda.  Kondngr  tók  nú 
at  eldasty    ok  ^otti  drottníngu  minna  verða  af 

»)  ok  nam,  h.  v.  2?,    G.      »J  orrostu  i  Aiistrrikí,  B,  G.       ^) 
rauna^,  /J,    G.      ♦)  finjtu,  b.  v.  S,   G. 


5K.       IllugasagáGrídarfostra.  657 

hjáhyflum)  enn  hún  TÍldi;  hugsar  hún  ná  at 
svíiija  konúng,  ok  fá  sér  annan  úngan,  ge{r  húa. 
honum  nú  eitr  at  drekka,  ok  fœr  hann  |)egar 
bana  af,  ok  varhannheygðr  hjá  drottníngusinni. 
Grimhildr  ilskaðist  nú  svá  9  at  hún  eyddi  allt 
rikit  bœði  áf  fé  ok  mönnum.  Eptir  pessi  verk 
Grimhildar  gekk  hiin  til  skemmu  f>eirrar,  er 
Signý  sat  ok  ddttir  hennar,  en  er  hún  kemr 
'þavy  mælti  hún  svá:  þú^  Signý!  segir  hún, 
hefir  léngi  í  sœmd  mikiUi  ok  sœlu  setit,  en  ek 
skalpat  allt  aíþhr  taka^  ok  patleggek  á  |>iky 
at  ^ú  hverfir  í  burt^   gk  byggir  f  helli,    ok 

verðir  hin   mesta  tröUkona,    |)ú  skalt  GríSr 

« 

nefnast;  dúttir  pin  skal  fara  með  pér,  ok  hverr 
maðr,  sem  hana  lítr,  skal  fella  til  hennar  mikla 
ást,-|>ú  skalt  hvern  myrða^  er  þá  sér  i  hennar 
sæng;  þú  hefir  átt  þér  7  systr^  f>œr  skulu 
hvérja  nótt  eiga  við  |>ik  bardaga^  '|>œr  skulu 
allavega  |>ik  sundra,  höggva  ok  meiða,  en 
aldri  at  heldr  skaltu  deyja,  ok  aldri  skaltu 
fyrr  frelsast  af  |>essum  álögum  j  enn  þá  hittir 
pann  mann,  er  eigi  hræðist  |>itt  hitt  ögrliga 
sax,  pá  er  |>ú  reiðir  f>at}  en  með  pvi  at  |>eim 
mun  I>at  dgrligt  sýnast,  mun  sá  ekki  finnast. 
Signý  mátti  ekki  mœla  fyrir  harmi  ok  gráti. 
Hildr  mælti  |>á:  vilda  ek,  Grimhildr!  at  ek 
launaði  þhr  |>ín  álög,  ok  f>at  mæli  ek  um,  at 
öðrum  fæti  standir  þú  á  skemmu  f>essari,  en 
öðrum.  heima  á    konúngshöII|    ^rælar    skulu 

FoRKALDAK   8ö01'H    Noii  DIiL  AJTDA*    3   UlKDt*        -i     t 


058  Illuga  sagaGrídarfostra,     5-6K. 

I>ar  kyuda  bál  midl'  f  milli  fdta  ^erj  ^atbál 
skal  standa  bæM  nætr  ok  daga,  ok  öU  ^keltu 
neðan  af  eldi  brenna,  en'  ofan  frjdsai  at 
aldri  fáir  þú  pína  ró ;  en  ef  við  mssðgur  kom- 
umst  úr  |>essum  álögum ,  þá  skaltu  deyja)  ok 
detta  ofan  í  bélit.  Grímbildr  tök  þá  til  máls: 
mjök  heimskligt  er  okkart  tal,  ok  vil  ek  at 
f>etta  haldist  hvorki.  Hildr  sagði^  at  patyrM 
at  standa.  Hurfu  |>ær  mæðgur  pá  burt  i  helli 
penna,  ok  (er  ek  sú  hin  sama  Signý),  ok  er  hir 
Hildr,  dóttir  mf n,  ok  vil  ek  nú  gipta  f>ér  hana,  ok 
launa  þhr  svá^  at  f>ú  hefír  mér  úr  álögnra  kom- 
it.  Ok  at  endaðri  pesari  sögu  koma  i  hell- 
inn  7  skessur  me5  bitrligum  skálmum,  ok 
hlaupa  at  Grfði,  ok  höggva  til  hennar  bæSi 
hart  ok  tfðum.  Hildr  var  nú  ákafliga  hrœdd. 
IUugi  veitir  Griði  dugnaS ,  ok  höggr  til  |>eirra 
bæði  ött  ok  tiSum^  ok  eigi  léttir  hann  fyrr, 
enn  |>au  hafa  drepit  pær  allar,  ok  brennr 
f>ær  allar  á  báli.  Griðr  mœlti  þá :  nú  hefir 
J>ú,  Illugi!  frelst  okkr  bæði  af  f>essum  skess- 
um,  ok  heli  ek  við  pær  átt  11  vetr.  Illugi 
segir  pat  ndgu  lengi   verit  hafa. 

6«  Eptir  f>etta  fylgir  Griðr  peim  til  báts 
Illuga ,  ok  gaf  hún  |>eim  gull  ok  marga  dýra 
gripi,  ok  hafði  hann  nii  met  shr  eldinn,  ok 
skildist  hún  par  við  pau.  Illugi  rœr  aptr  til 
ainna  manna }  f>eir  úrðu  við  |>at  glaðir  ^  ok  létu 
sér  hitna*     Mánuð  lá  konúngsson  jþar^  ok  gaf 

a)  mikit,  By  G. 


6K»       IllugasagaGbídarfostra.  659 

honuxn  aldri  byr.  Bjöm  kendi  j^at  Hildi ,  ok 
kvað  Hluga  hana  hafa  sötta  í  hella,  ok  segir 
Björn,  at  hún  sé  hin  mesta  tröUkona.  Sigurðr 
hsA  Björn  f^egja^  ok  ekki  vildi  hann  því  trúa^ 
er  Björn  sagði.  Eina  ndtt  var  pat ,  er  menn 
konúngssonar  stáfu  á  skipi;  en  er  f>eir  vakna, 
sjá  'þeÍT  at  Bjöm  er  horfinn ,  ok  leituðu,  ok  sjá 
um  siðir^  at  hann  hángir  upp  við  siglurá.  peir 
vissu  ekki,  hverju  t>etta  gegndi  um  liflát  Bjarn* 
ar^  en  Gríðr  hafði  hengt  Björn  á  peirri  ndtt, 
fyrir  pat  hann  kallaði  Hildi  tröUkonu.  Eptir 
|»at  siglir  Sigurðr  frá  Finnmörk ,  ok  gaf  hon^ 
um  |>á  vel  byr,  ok  kom  heim  til  Danmerkr, 
ok  hafði  fengit  of  f]ár,  ok  gaf  guU  á  tvœr  hendr. 
]&r  hann  nd  heima  með  föður  sínum.  Illugi 
var  laungum  með  Sigurði,  en  pd  átti  hann  stdr* 
an  búgarð  aœrri  konángs  höllinni.  Litlu  s(ðar 
tdk  Hríngr  konúngr  sdtt,  pá  er  hann  leiddi  til 
bana.  Sigurðr  lætr  f>egar  erfi  drekka  eptir 
föður  sinn^  ok  lœtr  tilbjdða  öllum  beztu  mönn- 
um  i  Íandinu^  ok  var  Sigurðr  ^á  til  konúngs 
tekinn  yfir  pat  ríki ,  er  faðir  hans  hafði  átt. 
Hríngr  konúngr^  hafði  verit  fylkiskonúngr  í 
DanmÖrkU)  ok  hafði  hann  ráðit  fyrir  Skaun<« 
Signý  kemr  nú  til  Danmerkr,  ok  tdk  Illugi  vel 
við  henni ,  ok  pau  Hildr.  Illugi  segir  J>á  öU 
deili  á  henni.      Sigurðr  konúngr  bað  hennar 

sér  til  handa. ,  Signý  segir,  at  Illugi  skuli  vera 

—  « 

»)  Skatiey,  /i,   O. 

Tt  2 


600  IllugasagaGríðarfostaa.       sk. 

hennar  giptingarmaðr.  SigurSr  talar  þá  |>etta 
mál  viS  hanny  okmeð  samþykki  hennar  giptir 
Ulugi  honum  Sígnýju.  Voru  |)eirra  samfarir 
góðar^  ok  áttu  pau  mörg  börn^  ok  urðu  öll 
mikilsbáttar  menn.  Sigurðr  konúngr  ok  Signý 
drottníng  [lifðu  mjök  lengi,  en<  Illugi  lifSi 
lengr;  en  ekki  hefir  verit  getit  barna  peirra 
Hildan  pesai  IUugi  varð  síðan  fdstbrdðir  Gnoð* 
ar-Asmundar}  ok  lúkum  ver  |»eS8Í  sögu. 


I* 


Hér  hefr  sögu  Ereks  víðförla. 


iVoNUNGR  hét  prándr^  er*  r&8  fyrir  pránd- 
heim  í  Noregi;  hans  son  hét  Erekr'^.  vœnn 
maðr  ok  göfugligr,  ok  úngr  at  vetratölu. 
Ok  einn  jóla  aptan  strengM  hann  heit  at  fara 
suðr  Í  heim,  unst  hann  fyndi  Odáinsakur  [á 
heiðinna  manna  tíðsku';  ok  petta  fréttist  um 
Noreg  víða.  Ok  á  nœsta  sumri  íór  hann  suðr 
til  Danmerkr,  ok  valdi  sér  úuga  menn  ok  vœna 
til  farar  ok  tolka  j  |»eir  voru  12  samap.  Dana- 
konúngr  tdk  vel  við  Ereki  ok  hans  mönnumi 
ok  var  hann  með  honum  um  vetrinn  í  góðri  ^ 
sœmd.  Sonr  Danakonúngs  hét  ok  Erekr, 
ok  lögðu  |>eir  saman  lag  sitt  nafnar,  ok  voru 
at  mörgu  skaplíkir  menn.  Erekr  danski  fdr 
^með  honum  at  vori,  ok  sigla  til  Garðaríkis, 
ok  pvínæst  til  Miklagarðs,  ok  voru  nd  24^ 
saman,  ok  allir  afbragðsmenn  at  atgjörfi  ok 
vigkœni,  Ok  í  pann  tima  hafði  Girkjakon- 
úngr*  boðit  út  her  sínum  i  mdti  dvinumy  ok 
bað  J>á  nafna  herferðar ,  ok  |>eir  fóru  með  hon- 

I )  fy rstr,  h.  t/.  l\  ^)  Erckcp,  A*  ')  er  1x61^*1)»  menn  kalla, 
^n  kriáUiir  iikmhi  jiii^)*  lífdiidi  luatini)  e^r  ]*;ii-a(]ís(tiii ,  f.  ^) 
/junni^  /',  Ai;    15,  -f/.     •)  (iiikkjakgjiiíii^r.    F,  M* 


662       Ereks  saga  vídförla.   »     1-2K. 

um ,  ok  var  hann  vVS  fiá  allyirSuliga ,  ok  frétti 
fy rr  túlkinn ,  hverlr .  f>eir  vœri ,  eSa  hvaSan 
^eir  ktemi,  eða  hvert  peir  vildi  fara.  Ok  er 
hann  varð  ^ess  viss^  at  ^eir  voru  Norðmenn, 
ók  œtluðu  víða  at  kanna  heiminn,  þi  hélt 
hann  |>á  vel  i  öUum  hlutum;  en  |>eir  veittu 
honum  mikit  lið  í  sinni  framgaungu.  Ok  er 
Girkjakonúngr  sá^  at  styrkri  var  einn  af 
þeim,  enn  tveir  eSa  firír'  Girkir  í  orrostU; 
ok  voru  í  öllu  trúlyndiri  |>á  gerði  hann  (á 
sfna  píónustumennkœrasta)  ok  [gaf  Jieim  mest* 
an  mála^  allra  sinna  mannai  ok  páhofst  fyrst 
Norðmanna  sdmi  [i  Girkjakonúngs  ríki'. 

2.  Einn  dag  spurði  Erekr  þTœnzkx^  kon- 
Angf  [hefir  nokkur  gjört'  himin  eða  jorð? 
Konúngr  segir:  einn  gjörSi  hvorttveggja. 
Erekrmœlti:  hverrersá  einn?  Konúngr  segir: 
guð  almáttigr,  er  einn  er  i  guðdómi,  [en  prennr 
i  grein^.  Erekr  segir:  hverjar  eru  J>ærgrein- 
ir?  Kondngr  segir:  hann^er  faðir  ok  sonr  ol^ 
heilagr  andi.  Erekr  segir:  með  hverjum 
hætti  eru  |>rjár  greinir  eins  guðs?  Konúngr 
segir:  líttu  sdlina  á  himni,  hún  er  prír  hlut- 
ir|  eldr  ok  birti%'  ok  vermi|  ok  er  hún  ^ó 
ein'  sdl  i  sínu  e'Ii|  svá  er  ok,  at  sama  haii 
einn  gu8|  faðir'ok  sonr  ok  heilagr  andi  f  sínu 
almætti.      Erekr    mœlti:     ^ó   er  mikill    guð, 


2k.  ^     ErEKS  SAGA  YÍDFÖALA,  663 

sá  er  g)ðr5i  hiinin  ok  jör5,  seg  mér  nokkut 
afMRÍkUleik  hans. '  Koaúugr  mælti:  guS  er 
öumræðiligDok  [öætlanligr,  ok  óskiptiligr,  ok' 
er  haxm  yíir  öUum  hlutum^  ok  alla  veröld 
heGr'hann  ^ér  i  gaupnum.  Erekr  mœlti: 
veit  guð  alla  hluti?  Konúngr  segír:  guð  veit 
allt  |>at  er  nti  er  orðiti  ok  yerða  mun.  Ok 
pá  er  koniSngr  hefir  petta  mœlt,  ^á  undraðist 
Erekr  mjök  almátt  guða,  ok  mœlti  síðan: 
.  bvar  hjggir  Kristr?  A  hinmum  er  hans  veldi, 
|>ar  kemr  eigi  sött'y  nh  dauði^  né  hrygðy  ok 
er  par  eilíf  sœla  ok  Í5gau6r  án  enda.  Erekr 
segir:  hverjar  «ru  par<  ágœztar  sveitir  hans* 
KQHÚngr  segir:  helga  engla  skapaði  hann  til 
þíönustu  við  sik^  ok  1  fyrstu  setti  guð  sér  al« 
bíacta  bölly  sem  máttugr  koniingr^  f»at  kall* 
aði  hann  himnaríki.  Síðan  gjörði  hann  myrkva- 
stofu,  þat  er  beimr  fiessi^  ok  i  honum  setti 
hann  bemdargrof ,  {mt  köllu  vér  helvíti,  en 
til  himins  hallar  sköp  haan  fyrA  skíra  tölu 
valdra  riddara,  er  eigi.  er  lofat  af  at  sniða, 
en  tfaiiðsyn  at  fyllai  eo  i  peirii  tolu-  vildi 
hann  saman$etýa  af  mönnum  ok  englum  uiu 
fylkingar  englai  setti  hacnn  ok  ena  tíundu 
maixna,  Bt  ]>renníng  i  einingu,  ok  einíng  i 
prenníngu  .ioraðist  ok  dýrkaðist  af  englum  ok 
mönnum  of  aldr.  Erekr  mœlti:  hvater  hel- 
viti  ?  Konúngr  segir :  Jiat  er  dauðajörð ,  en  o^s 
tviföld  kvöl,  par  er  dslökvilígr  eldr,  er  djöfl- 
ar    kveljast   i   ok   íllir  menn.     .  Erekr    segir: 

»)  'iyijr»ligtuiligt-^   r.      ^;   II é   j.yii,  b.  i.    F, 


604  ErEKS  SA6A  TÍDFÖRLA«  2  K» 

hver)a  kallár  pá  iUa?.  KonÚDgr  segir:  heiS- 
íngia  ok  rœkiliga  kristna  txienn.  Erekr  mœlti: 
er  eigi  jþat  gu5  9  er  vér  göfgum ,  eða  hví  eru 
allir  hei5nir  m^nn  itlir?  Konúngr  eegir:  f>v(- 
at  peir  vilja  eigi  göfga  Jesum  Krist)  ok  iUa 
er  frá  ]»eim  sagt,  er  go6  yður  eru  eptir  gjöri 
hve  glæpiligd  |>eir  lifðu,  eða  hve  fúUiga  |>eir 
dduy  ok  eru  nú  l  eilífum  eldi«  Erekr  mælti: 
ekki  heG  ek  slikt  hejrt  fyrr  sagt.  Konúngr 
segir:  þvi  vartu  viltr)  attu  heyrðir  eigi  fyrr 
et  sanna^^  dk  ef  |iá  irill  trúa  á  einn  guð  í 
prenníngu,  f>ámuntameð  honum  eptirdauðann 
fara  í  eilífa  fuUsœlu.  Erekr  segir:  pat  »ski 
ek  mér,  at  ek  eignumst  eilíft  h'f.  Konúngr 
segir:  pessi  <5sk  geÍBt  ^hr,  ef  þú  trúir  á  einn 
'guð^  föSur  almátkan,  ok  á  Jesum  Kri«tuni, 
drottinn  vorn  ^  ok  á  helgan  anda  j  ok  tekr  'þú 
helga  skirn;  ok  Tesðr-^il  lifgaðr  af  hans  holdi 
ok  bldði,  ok  gjörist  algjörr  kristinn  Hiaðr  i 
öllum  hlutum.  Erekt  segir:  svá  hæfir  mér 
at  gjöra^  sem  |»ú'  eggjár^  en  segðu  m&r^  hvar 
er  faelviti?  Konúngr  eagði :  |iaterimiðri  jörðu 
eða  undir.  Erekr  segir:  hvat  er  yfir  jörð- 
unni.  Loptit,  sagði  koniSngr.  Erekr  segir: 
hvat  er  yiir  loptinu?  Konúngr  segir:  festning 
himinsins,  i  peim  himni  eru  Öll  himintúngl 
sv&  sem  eidr  brennandi.  Erekr  segir:  hvat 
er  y£r  festningarhimni.  Konúngr  segír:  vötn 
eru  þav  yfir  uppfest  sem  ský.  Erekr  segir: 
hvat    er  yfir  peim   vötnum?   Konúngr   segir: 


2iC  £rEKS  SAGA  TÍÐFUnLA,  665 

t 
/ 

afadligr '  heimr^  é .  |)éim  tfú,É  .meim, .  ;«t.  biii 
ándari,  j^eir  er.  vhr  köllum  engla  gúU.  Erékr 
segir :  iiVat  er  y fir  (eim  ^  hiœni  i  uppi  ?  Kon- 
úngr  segir:  skilnfngarhimin,  á  •jþeim.himni 
,  m&  líia  Igu5  sjálfan  í  sínu*  veldi.  pá  undrai^ 
ist  Erekr  mjök  speki  koTiúngs^  ok'mœlii: 
harðla'mikil  ok  háleiLok  öyfir^iíglig  er  speki 
yður)  seg  núj  kondng!  ef  þú  vetzt,  hversu 
mikil  ec  breidd  jarðar?  Kom&ngr  segir:  forvit- 
inn  ertu  i  mart!  iriltu  vita  |)at|  er  eJgi  er 
naúðsýnligt^  ok  flestum  mðnnum  eru  peita 
fáheyrðir  hlutir  ok  dkunnir,  en  at  ek  g)ðra 
gndtt  spurafng  pinci|  pá  heyrþit^  er  eksegi 
þkr:  umhVerfis  jörðmœla'menti  at  sé  huiidrað 
j^iisunda  raata,  ok  6t2^r  pdsundaf  ok  halda 
öBgir  étdlpar  henni  upp,  heldr  guðligr  al- 
máttr.  Erekr  melti:  hversu  lángt  er  mill* 
um  himins  ok'jarðar?  -  Konikigr  'segir:  éa  af 
)örðu  mt'  talit  tilf  UimÍQs  hundrað  púsnnáa 
milna  ^  [ok  hálfr  uiutdi '  tugr  mflfia^.  Erekr 
mselti:.hvat  er  um  jarðirnar*  utan.  ;  Konúingr 
segif :  mikill  sjdr)  er  kallaðr  er  .Oáianum. 
Erekr  segir:  hvert  er  land  yst  i '  Suðrhálfu' 
heimsins?  Konúngjr  .segir:  Indíaland  seg}u 
vér'  enda  á  londum  i  þann  liluta  heims. 
Erekr  segir:  hvar  er  Odáinsakur,  frá  honum 
heyrðu  vér  sagt  á  voru  laadi.     Koni^ngr  segir : 

*)  allt  tiHiíns  cfsla,  Jlf.  *)  ok  3  hunJruá'  ok  liálfr  níniiJi 
tiigr  mnna,  F)  ok  9  |iÚ9undn*  iiiilua  uk  CCC  mílna  ok  60 
ok   2,    Nr.  179  £  arkarf.       ^)  jöríTÍJia ,  l\ 


6dd  ErEKS  9AGA  VÍÐFÖKLA.  2K. 

fat  tttla  .ek;  y8r  kalla  Odá|náakur  ^  op  vir  tkoll- 
um  Paradf$^  ok  NovfinieDti  kalla  )ðr5  .Hfandi 
xnanna.i  .Brekr  segtr:  bvar  er  sá  staðr?  Haim 
er  i  iatistrieigi  lángt:  Crá  Jndíalandi^^-  Erekr 
segirs  -má.  nokkut*  komast  |>ángat?  Kenúsgr 
segir  2  yígt  eigi ,  JtTÍat  eldligr  veggr  stendr  fjr- 
ir ,  sá  m  tekr  af  jörSu  •tiit>hitliin&  Síðan  peiu 
ok  tnart  annat  hafði  Jceáiingr  sagt  Ereki  ^  þá 
lét  Erekr  fallast  til  fóta  honum^  ok  mælti: 
bi6  ek  f>ik,  inn  beztt  kohiin^r  ok  innspakasti! 
at  fyrir  fujltíng  jrivarar  sæmdar^  greiSi  þér 
mfna  ferð^  pviat  mdr  er  nauðsýn  at  enda  heit- 
streni^ng  mína,  ok.leitá  Odáinsakura^  eack 
má  at  öngQHi  kosti  kotaaat,  nema  ek  ii}óta  yð- 
vars  fulltíngs.  Kofaángt  segir:  v»tu  bir  meS 
mér  þr)á  vetr  etia  xnte^tMXj  ok  farfiá  sffian,  ok 
er  naufisýn.  at  f>ér  verfii  xkýtt  at  mfnúm  iundí, 
ok  káðum  ykkr  nöfnum^  ofc  má  ek  þá  nðkkut 
yðr  f ttll^íngja.  Ok  J^ir  liétu  því^  ok  •  ^ir.  voru 
'þn.  pá  spurði  Erekr  Jirænzki  túIkinuF  van- 
liga  at  Um  dýrS  gufia  ok  at  ömben  réttlátra 
matma  ok  -piíslum  vondra  i  hann  spyrr  ok  frá 
greittum  landa  ok  yfirbf  agSi  ^jdSa  úr.  Yitlöad- 
um ,  ok  atöðum  þeim  er  ^eir  áttu  farveg  bjá, 
um  s)d  eSa  ár,  ok  of  alla  'Austrálfu  heims- 
ins,  ok  Suífrálfu  heiitosins^.  frá  sk^um  stór- 
um  eSr  eyjum  eía  auðnastö&um,  frí  yfirsýnd- 
um  manna  ok  búníngi  ^k  si6  margra  f)jú5a  ok 
fró  hög^ormum  maFgháttuSum  ok  frá   dýrum 

I)  kuAmigiiiii ,  F. 


2-3  K.        Ereks  saga  vídpörla*        667 

ok  fuglum  ok  gndtt  gulls  ók  gessima  bk  gim* 
8ieina.  Allar  spurningar  Ereks  .lieíysti  kon- 
úngr  vel  ok  fróUiga. 

3.  Ok  at  liðnutn  -8  vetruni  ^á'er  Erekr 
hafM  numit  slíkan  irdi^ik,  ok  margan  ámran^ 
'þk  ferr  hann  með  sínu  föruneyii  til  Sýrlands, 
ok  haföi  tneð  aér  bréf  Grrkjakonúngs  ok  •  inn- 
sigli,  en  af  Sýrlandi  gekk  hann  á  ski|>  með 
dkunnum  Austrvegsmðnnum.  Siðanförhann 
stundum  á  hestum,  ok  miklu  optargengu  peir, 
ok  föru  svá^i  unst  peir  kvomu  loks  út  ti)  India- 
lands ;  en  hvarvetna  par  er  (eir  kvomu  á  dkunn 
lönd,  ok  fyrir  ina  œztu  böfðíngja,  þá  var  vel 
við  |ieim  tekit,  ok  lýðir  greiddu  lert^  peirrai 
j^víat  bréf  Garðskonúnga^  ok  patr(ai*cita  or 
Miklagarði  ^  (á)  mörgum  túngum  rituð,  fttrðii 
f^eir  öUum  enum  rikustum  mönnumi  pau  » 
er  voru  um  ferð  {^eirra,  ok  bu6u  allir  at 
veita  peim,  f>'gar  er  menn  sá  bréfin)  ok  af 
^essum  sökum  gerðu  öngvir  |)eim  grand,  ok  i 
öngvum  kaupum  voru  peir  véltir,  en  guÁs 
miskun  hlífði  |»eim  Ereki  ok  hans  f&runaut» 
um  miklu  framast,  |»öat  gœfa  ok  röksemd 
GarSskonúngs  hlifði  |>eim  m)ök  af  spakligum 
hans  ráðum  við  erbiði  ok  háska ,  er  varð  i  pessi 
inni  löngu  leið.  Ok  pá  er  peir  höfðu  lengi 
farit  of  hjöröð  Indíalands,  [fjóra  daga'  ins 
iimta  tigar,  kvomu  peir  um  síðir  til.myrkra 
héraða;   þav  sá  peir   stiörnur  of  alla  daga^  ok 

1)  iioÍLkui'a  \e\vy   h:  v.  F.     *)   þannig  A\  (JiíLl.jakoiiiíiigs , /'. 
^j  fjórar  mílury  V, 


/, 


668  ErEKS  8AGA  VÍÐFÖRLA.  3R. 

j^ar  sá  fiair  gullstein^  miMtiii,  ok  undr  önnar. 
Ok  pá  ér  {>eir  hofðu  marga  daga  Tillzt  á  skdgum 
ok  undarliga  háfum  fjöllum  |  ok  'þá  hafSi  skilit 
hekt  á  um  leifiinay  pá  kvomu  fieir  um  sföir  «t  á 
[jþeirri,  er  fellr  or  Paradia,  ok  Phison  heitirs 
yfir  pi  á  var  steinbogi|  ok  á  steinboganum  stdð 
dreki  undarliga  mikill|  sá  er  itieS  gapanda 
munni  dgnaði  ^eim  j  ok  vildi  bfta  pá ,  en  öSru- 
megin  árinnar  sá  jþeir  land  meft  öllum  blöma 
grasa  ok  gndtt  hunángs,  ok  kendu  peir  |iaðaa 
sœtan  ilm ,  ok  œtluSu  (eir  pá  at  skil)a  mundu 
hjörö&in.  Erekr  prœnzki  SQÖri  f>á  til  brúar, 
ok  flstlaði  yfir  ána,  en  er  ^at  sá  Erekr  danski, 
(á  bannaði  hann  honum,  ok  mœlti:  sé  viS 
jþú ,  ok  far  eigi ,  pviat  pú  mátt  sjá,  at  drekinn 
mun  svelgja  þik!  pá  svarar  Erekr  f>rænzki: 
ekki  dttumst  ek  drekann,  ok  eigi  skal  hann 
hefta  för  mina.  Erekr  danski  segir:  bi8  ek 
pik  y  ínn  bezti  vin !  at  eigi  sellr  þú  pik  til  bana, 
heldr  hverf  J^ú  aptr,  með  |»vi  at,  ef  þá  kemr 
Bokkut  framar,  þá  muntu  þegar  deyja.  £n 
er  Erekr  danski  haf5i  |»eita  mælt,  |»á  vildi 
Erekr  jþrœnzki  vist  eigi  aptr  hverfa ,  ok  mœlir 
siðan  hv&rr  f>eirra  vel  fyrír  ö5rum ,  ok  skildust 
þafi  ok  pvínœst  brá  Erekr  þrœnzki  sverÖi,  ok 
haf<>i  fyrir  scr  i  hœgri  hendij  en  vinstrí  tök 
hann  i  hönd  einum  förunaut  sinum,  ok  runnu 
}>eir  síSan  í  munn  drekanum,  ok  pegar  svalg 
drekínn  þá,   at  J>ví  cr  Ereki    dunska    sýndÍ6ií 


\ 


) 


3-4  K.  ErBKS  SAGA  TÍÐFÖRLA.      ^     669 

en  pat  g]ör6Í8t  annan  veg,  enn  peim  sýndist^ 
]>víat  f>á  er^  Erekr  ok  hans  förunautr  höfSu 
falopit  í  munn  drekans^  |>á  pöttust  |>eir  fara 
i  gegnum  myrkva  míkinn.  Erekr  danski  hvarf 
{>ar  aptr,  ok  snöri  leið  sinni,  ok  eptir  nokk- 
ura^  vetr  kom  hann  til  sinna  áttjarða,  ok  sagði 
penna  atburS,  líflát  Ereks  prænzka,  öUum 
f>eim  er  vita  vilduy  at  drekinn  hafði  þi  sölgit, 
ok  Þrýtr  par  frá  Ereki  dauska  at  segja. 

4.  En  er  Erekr  ^rænzki  leið  or  myrkv- 
anum ,  ^  sá  hann  (ar  land  me5  allri  fegurð) 
ok  grösÍB  voru  svá  fögur  sem  purpuriy  ok 
gi'din  með  öllimi  blöma^  ok  flutu  hunáng^ 
lækir  um  alla  teigu.  Landit  var  lágt,  ok 
slétt  mjök,  STá  at  ekki  mátti  fjöll  S)á  fiar  nh 
höla  ^  ok  var  jainan  adlskin  án  skýi  ok  nótt^ 
ok  án  myrkrum,  ok  löngum  logn  it  mesta 
i  lopti,  ok  er  á  vindsgol  lítit,  f>at  er  fieir 
kendu  f>á  meir  enn  áðr  af  )arSar  bldmanum. 
Ok  er '  peir  gengu  meft  völlum  fieim  mjok 
lengi )  ok  hugtust  ef  peir  sæi  nokkur  hus  eSa 
bæiy  eða  (eir  mœtti  ritaj  hversu  vítt  f>at  land. 
vœri;  f>á  sá  fieir  um  slðir  pvílíkast,  sem  hjálmr' 
héngi  or  lopti ,  ok  snéru  peir  til  Þ^gat ,  ok 
,  vildu  sjá.  Ok  er  f>eir  nálguðust^  pá  sá  ^eir 
at  þat  var  turn  einn^  ok  stóðu  ðngvir  stdlpar 
undir,  ok  er  f>eir  gengu  nœrr,  f>á  sá  f>eir 
stiga  háfan,  aettan  sunnan  viS  turninn;  ok  er 
peir  kvomu  tíl  ^ess  staðati  pá  undruðuat  fieir 

■)  hir  byrjar  M  aptr*      ^^  niarga,  JW.       *)  tlöpully  t\ 


670  ER£K5  SAGA  YÍDFÖRLA«         t      4K. 


mjök  (vilfkan  kraj^ty  w  «v&  máttí  veiÆa  at 
turninn  héngi  í  lopti,  ok  gengu  síðan  tilstig- 
ang,  ok  upp  eptir  honum,  |iá  sá  Jieir  bús 
eitt  me&  inum  dýrligstum  tjöldum  innan  búit; 
þar  stöð  silfrborð,  ok  áskipat  brauði  hariila 
Víörtu  með  sætum  ihn$  j^r  stdS  diskr  af 
gulli  gjörr^  á  honum  var  allskyns  slátr  meS 
inum  bez^a  aldini  j  þar  var  kanna  sett  j  með 
gimsteinum  búin,  ok  kalekr^  af  guUi  gjörr, 
stó5  I>ar  ok  hjá,  með  drykk  einkar  g<$ðum 
hvárttveggja  9  ok  rjokkjur  voru  par  breiSar 
ineð  inum  dýrligustum  pellum.  peir  undr- 
ast  ná  mjök^  er  peir  sá  Bessa  hluti;  (há  mœlti 
Erekr):  sé  hir  Odáinsakr,.  ft  ek  leitaða  með 
miklu  erbiði  ok  torveldí  marga  vetr.  Síðan 
lofuðu  þeir  guð)  ok  mœltií:  mikill  er  almátt- 
igr  guð^  ok  dýrligr  í  öllum  hlutum,  aá  er  osi 
lét  finna  jþetta  land.  Eptir  |iai  neyttu  ^eir 
]^ar  fæslu  ok  drykks^  ok  fdru  sföan  at  sofa, 
ok  í  svefni  vitrast  Ereki  ongr  maðr  ok  all- 
bjártr,  ok  mœlti  við  hann  {>essum  orðum: 
mikil  er  trúa  þíui  Erekr!  i  staðfesti  leitan- 
ar  þinnar;  nú  seg  mér,  hversu  likar  péf  jþetta 
land.  Hann  svaraði:  dska  vel,  hverju  landi 
sýnist  mér  petta  betra;  en  hverr  ertu,  er  við 
mik  mœlir^  okskilr  mikit  okkra  vizku,  er|iú 
kveðr  mik  með  nafni^  en  ek  kennig  |>ik  eigi. 
pá  leit  inn  úngi  maðr  við  honum  bliðliga,  ok 
mælti :  ek  em  engill  y  einn  af  |>eim  er  varð- 
veita  Paradís,  ok  var  ek  nœr  ^ddri    ^^  Þ^ 


4  K.  EnEKS  8AGA  VÍDFÖRLA.  6^1 

I 

strengðir  heit  -at  fara  suðr  i  heim ,  ok'  ék  egg]* 
aia  yik  at  sigla  lil  IVIiklagarðs  at  guðs  bdði|  ok 
mefi  minni  forsjá  tdktu  skírn  ok  trú  rðttá ,   ok 

'  fyrir  ^vf  tel  ek  I>ik  sœlan,  attu  hlýfrr  |>Yilsam- 

ligúm  ráðum    Garðskoni'mgs'y    ok     tdkt    bréf 

ok   innsigli  af  honum,    ok  si^an  pötiu  ^ik  i 

Jorðan,   en  drottinn  setti  mik  varShdlðsengil 

,    )>inn,  ok  hefi  ek  hlíft  ^er  á  landi  ök  sjd  ok  f 

hverfum  háska  ferðar  }>inn)ar,  ok  ek  t-ari^veitta 

pik  yiS  ölli^m   iUum   hlutum.      Nú  vill    guð 

marga  vega  verða  láta  ok  atberaát  um  náttúr- 

ur  manna ,  ok  skal  |>vi  eigi  undrast,  pdtt  m«irg- 

ar  sýnir  beri  fyrir  menn;    en  vér  erum  eigi 

m^nn,    heldr  eru  v^r  atidar  liimnéskjar  föstr- 

jarðar,  en  sjá  staðr  er  |>ér  sýnist  inn  fegursti, 

er  at  virða  við  Paradis   sem  eyðhnöfk  J^á  er 

byg^u  inir  fyrstu  menn,  ok  nú  byggja  andar 

yiirfeSra  ok  spámanna^    en  sá  staðr  er  skanrt 

héSan,   ok  paðan  fellr  ású,  er  |>ér/(5ru8  yfir; 

en  á>r  þér  komuð  hegat,    ]þá  banð  guð  oss  at 

vökva  ok  bldmga  |>enna  stað^    til  at  sýna  þer 

jörð  lifandi  manna  með  nokkurri  mind  ok  lík* 

ingy    at  gjöra  pér  veizlu  ok  launa  pér  svá  er- 

biði    pitt.      pá  mœlti  Erekr:    Kvar   búi  |>ér? 

Hann  segir:  vér  byggjum  á  himnumy  {>ar  sem 

vér  sjáum  andligan   guð^    en  fyrir  nauðsynja 

sakir  eru  vér  opt  sendir  i  heiminn,  at  vér  veit- 

'im  f>eim  fulltíng  e)$a  |>)dnustu  við  menn,  sem 
nú  við  I>ik.  Erekr  mælti:  hvat  heldr  upp 
hiisi   þessu,    er  mér  sýnist   hánga  i  loptinu? 

*)   GaroakouiíiigSy   A/;  Giik.kjakoniuigs,   K 


.  f 

672    .     ErEKS  SAGÁ  VÍDFÖRLA.  4K. 

Enj^llinn  segir :  einsatnan  kraptr  guSs^  e^  at 
sénu  fiviliku  tákni  œáttu  at  sta^fastligar  trúa, 
at  almáttr  guða  muni  alla.hluti  skapat  hafa  af 
öngu  efni^  e5a  viltu  vera  hér  eptir,  eða  hverfa 
aptr  til  œttjarSa  pinna?  Erekr  segir:  aptr 
vil  ek  hverfa.  Engillinn  segir:  fyrir  hví  gim- 
istu  nú  aptr  til  ættjarða  (inna  vesaligra? 
Erekr  segir:  atek  megi  segja  kunníngjum  mín- 
um  frá  fer$  minni  ok  frá  stdrmerkjum  Jæim, 
er  ek  hefi  séð  eða  hey rt ,  en  ef  ek  f er  eigi  aptr, 
pá  munu  allir  pví  trúay  at  ek  hafa  iUum  dauöa 
dáit.  pá  segir  engillinn:  p6(t  skúrgo^ablöt 
sé  á  [pínu  landi',  ok  ei^i  sé  exm  sú  tið  kom- 
in,  er  jþeir  menn  snúast  til  réttrar  triSar,  pá 
mun  \&  8ii  tið  koma,  er  guð  mun  |>á  leysa  frá 
sinni  viUu,  ok  kalla  ^á  til  sinnar  miskunar,  en 
geíit  er  j^r  leyii  til  aptrfarari  at  |)ú  segir  fri 
göigan  guðs  peirrí ,  er  ^ú  hefir  séð  í  Austrlönd- 
um,  pviat  berast  má  svá  at,  atf»eir  trúiskjót- 
ara  [guðs  dýrð^,  \Íl  er  peir  minnastpeirra  hlutai 
er  \ht  segið%  En  10*^  vetrum  siðar  enn  pú 
komir  aptr,  pá  mun  ek  vitja  ^ín  [sem  Abba- 
kuggs  okÐanielsspámannSi  erekfœrðahannyfir 
mörg  lönd';  þá  mun  ek  koma  ok  færa  pik  aptr 
tílpessa  staðar,  pvlat  penna  stað  valdi  guð  til 
pessy  at  bein  þin  skulu  hér  hirð  vera  framan 
til  ddms.     Núskaltu  hérvera  sjö^  daga,  siðan 

>}  Nord'rlöndum ,   F.       ^}  giid'sp)alla  orá'ttm,    Af.      ^)  Tjiré^' 
Teít    þik  vcl  (ra  öllum  löstum,     |>eim  er  kriitiu  lög^  banna  J)ér; 
gef  fé  þitt    ok    fæzlu  fatckiim  monnilmy    ok   Tet  opt  a  bæouint 
,  h,  1/,   M.     ♦)  nokknuiiy  ¥.     ^)  w.  <  Fj  ok,  v.  {  M.    ^)  6,  f-      \ 


4  K.  Erek  s  s a  g a  vídförl a.        673 

takiS  ið  leiSarnest ,  ok  fariS  aptr  norðr !  S{San 
▼aknar  Erekr  at  morni)  ok  pakkaði  guði 
háleitum  ^ ,  ok  gerði  hann  alla  hluti,  sem  eng- 
illinn  bauð  honum.  Nú  er  ekki  aagt  frá 
nor5rfer&'  hans^  fyrr  enn  ijdrum  vetrum  siðar 
kom  hann  tU  Miklagarðs,  ok  sagði  Girkjakon- 
úngi  frá  ferS  sinni.  Konúngr  segir:  mikithef- 
ir  guð  veitt  pér,  er  hann  hefir  sýnt  pér  leynda 
hluti,  ok  er  {>ér  |)at  vanlaunat.  Erekr  var 
par  tvo  vetr,  en  á  inu  7da  ári  aptrferSar  sinnar 
kom  hann  til  prándheims,  ok  var  |>ar  (10)  vetr.  En 
á  inu  lOda  ári^  okat  morni  dagS|  erBUrekr  var 
til  bænar  búinn,  |)á  greip  hann  guðs  andi',  ok  er 

I)  engiUiga  vitrun ,  jlil     ^)  ellípta  Tetri,  F.     ^)  F  tndar  hkr 
þfinnig :  ok  yar  hans  leitat ,  ok   fannst  liann  eigi.     Eyrekr  haf^i 
sagt  fbrtindut   sitium    drauin    sinn ,    þann    er  haun   haféTi  dreymt 
i  turnínum,  ok  þctta  sag^i  sa  mað'r,  ok  tn&d'i  sá  mad'r,  at  eng-» 
iU  guð^s  niundi  tekit  haia  Eyrek,    ok  Tar^Yeitt  hann;  þessi  £y- 
rekr  var  kalla^r  Eyrekr  hinn  ▼i^iorli;    þessa  sögu  hafa   margir' 
sannfr<$dlign  eplir  ord'um  hans  sjálfs  ;  nú  liikum  yér  þar  sögu  þesst* 
Sn  þvi  setti  sá  þetU  æyintir  fyrst  {Col.  11-15}   i  þessa  b^k,   •■ 
hana  skrifad'i,  at  hann  Tilly   at  hverr  mad'r  yiti  þat,   at  ekki  e* 
traust  trútt  nema  af  gué'i,    þviat  þ<S    at  heid'nir  menn   fái  fr»g^ 
mikla    af  sinum  afreksrerkumy    þá  er   þat  mikiU  munr,    þá  et 
þeir  eilda  þetta  hitt  stundliga  lif ,   at  þeijr  hafa.  þá  tekit  sitt  Terd*-* 
kaup  af  or^lofi  manna  fyrir  sinn  frama,    eo  eign  þá  tob  hega^ 
iujgar   fyrir  stn   hrot    ok   tnileysi|    er   þeir   kunnu    ttigi   skapan 
sinn  $  en   hinir ,    sem    gud'i  ha£i  unnat ,    ok  J»ar  allt  tnust  haft, 
ok  barizt  fyrir  frelsi  heilagrar  kristniy   hafa   þ<S    af  hinum  Titr-M 
astum  mönnum  fengit   meira  lof^   en  þat  at    auk  at  mest  «r,   at 
þií  er   þeir  hafa  franigengit  um  almenniligar  dyr  dau^ans,     Sem 
ekki  hold  má  ford'ast,    hafa  þeir   tekit   sitt  ▼erð'kaupy   þat    er  at 
skilja,  eylift  riki  me^   allsvaldanda  gud'i  utan   enda,    sem  þessi 
Iiyrekr,  sem  nn   var  frásagt* 

FoHKALUAR  SiÍWVA   NenDRLAVDA.   3  BlKBI.    U   U 


674       Ersks  saga  yíðförla. 


4L 


hann  aldri  sén  hér  í  heimi  sfSan,  ok  lýkr  þar  ná 
frá  honum  at  segja.  En  drottinn  Jesús  Rristr 
efli  þessa  ritníng  meS  sinni  röksemd,  at  hún 
verði  sannheilög  í  hans  augliti,  ok[svá  ok  heil- 
agr  andi  gleói  hann  er  skrifar,  ok  svá  |>ann  er 
segir  okallaJ>áertilhlýða|>essari  sögu,  (at  þeir* 
hafni  þeim  hlutum,  erjognir  eru,  en  elski 
]>á,  er  sannir  eru,  ok  vegsami  guð  almátka  æ 
ok  œ  at  eilífu  amen. 


*)  ok  .«ð  nndí  htilagr  i    bjarta    lesandiins    ok    hcy-rnniLinSy    at 


R  E  G  I  S  T  R 


YPXR 


ÖLL  MANNANÖFN,    SEM  HNNAST  I 

FORNALDAR  SÖGUM  NORÐRLANDA. 

Merki  þetta  *  itendr  wi&  nðín  goiía,  jötna^  trolky 
dverga^   Talna  o.  ié  ír« 


■•MMi^»SAii*«H« 


AbbaknggT,  3,  672. 
Afialbrigt  Aðalmandarson, 
1  >  356. 


Agnar  kappi,  1,  384. 

-  Bragason,  2,  9. 

-  Hr(Sars6on,  ±,   26-2& 
ASalbrikt    Englakonúngr ,       *-  konú^igr  i  Gestrekalandx, 


AiSalninndr  Englakoliúngri 

1,  356» 
Adam,  2>  13.  14. 
ACels  (Afiils)  Svíakonúngr, 

1 ,  29.  30.  32-35.  36- 

42.  44-46,  76-93.  106. 

110, 
AöjIs  ofláti,  1,381:  2,12. 
AgamemAon)  3>  419. 
AgtSi  þrjmsson^  2,  5* 
Agnar,  2,  220. 


3,  556-558. 
^  konúngr  or  Nöagörttttmj 
3,  195.    . 

-  Ragnarsson,  1,242.251. 
259.260.261.263.265, 
266.  268.  306.  346- 
350. 

-  Sigtrygsson,  2,  104. 

-  þrymsson,  2,  5. 

Agni  skjálfarbóndi,  2  12: 

3,  34. 
Agrippa,  3,  555.   . 


-  eiSa  An6abró«ir,  1,  166,      Aki  karl,  1,  230-Í34.246- 


336. 

-  hinn  an«gi,  3,  408,^427. 

-  lerterkr,  2,   194.  195. 
276.  526,  549. 


249.  257. 

-  kappi,  l,38tý 

^  kappi,    2,    467.    468. 
470.  471. 
Uu  2 


676 


Mannaköfií. 


Aki  danskr,  3>  185. 

-  hiimilli,   3,  577.  580- 
585.  587.  588. 

r 

-  J/irngei'i^rsoii  I  3»  593, 

594.    618.    619.    623. 
C24.  626.  638.  639. 

-  konimgr  i  Saxlandi,  1» 
455.  457.  458.  527. 

Akjar  (Kjar)  komaigr,  1, 
490. 

Alaflckkr,  3,  591. 
Albrikt,  2,  15.  16. 
Alfarinn,  2,   105. 

-  Gnndálfésoii ,  1,  380. 
Álfar  GandálfMon,  1,  380. 
Alfgeir  Alfsson,  2,  11. 
AlfbildrAlfadóttir,  1,376. 

387.  413.  514:  2,  11: 
3,  15.  32. 
.r  Haraldsdóttir,      3,    38. 

39.  43.  57. 
->  Ivarsd(5ttir  yíiSfaSniay  í, 

509. 

-  Játgeirsdóttir ,    3,    349. 

357-359. 
Alfífa.  3,  578-580.  582. 
585.  586.  590. 

AllnýEyinundardóttir,  2t9. 
Alfr  Agnarsson,   2,  9« 

-  berserkr,  2,  220. 

-  lierserkr,  2,  194.  195. 
276.  526.  549. 

.bjáJki,2,282,  286.  287. 


289.    290.    292.    320. 

552-556. 
Alfr  Danakonúugr,  2,467- 

470. 
..  binn  gamli,  1,  140. 180. 
376.  388.  413.  514 ;  2, 
11.  383.  384:  8,  15. 

-  'binn  gainli,  jarl,  2,  3& 

-  H jálprcksson ,   1,   146- 
149.166.  205.  206;s}^ 

*   HíUfr. 

-  Hundíngsfon,    1,    137. 

323. 

-  Uifsaon,  2,  7. 
Alfrekr   Eireksson,  2,  la 

-  binn   frækni  Englakon- 
[    úngr,  1,  490. 
♦Alfrigg  dvergr,   1,  391. 
Alfrun,  3,  656. 
Alfvör    (Ölvö'r)   2,    198. 

199.    201-204.    312. 

528.  529.  53  L  532. 
Algauti,  2,  103. 
Ali,  2>  220. 
-,«,  322.  324. 
-.  binn  írœkni ,  1,  381* 

-  konúngr,  1,  331* 

-  konÚDgr    i  Allbeinmoi) 

3,  656.  657. 
.  Uppdalakappi,   2,   12i 

126.  132. 
Alius,  2>  463-466.  472. 
Alrekr  Agiiason,   2,  12« 
'3,  34.  37.  38. 


MANlTANÖFir. 


677 


Alrekr  iiiiiii  frsekni,  2, 10/ 

26-27. 
AJrcks  synir,  4,  382-  383. 
Alsól  (Alfsól)  3,  614. 515. 

616;  */«  Vargeysa. 
AIsviSrHeimisson;  1^174- 

176. 
*Alsvinnr,  1,  169.* 
Aluí     (Olnf)    Hálfdánar. 

dóttir,  3,  114-116.128. 

129.  132-134.  139. 
AlvÖr,     sjstir   Alh    hins 

gamla,  2,  383. 
Alöf  OJafadóttir,  2,  103. 
Ama  A6a1briktsson,  í,  38  S* 

-  Ymisdóttir,  1,  412. 513. 
Amon,  3,  351.  362.  364. 

356. 
Amr  Ðagsson,  2,  9. 
Amnndi,  3,  444. 
An,  3,  20. 

-  bogsveigir,  2,  326-362. 
*Andvari  dvergr,  1,  152. 

163.  187.  188. 
Angantýr  Árngrímsson,  1, 
415-417.420-429.  431. 
435-441. 444.  616-617. 
519-622:2,9.210-217. 

-  Greipsson^  2,  365. 

-  Heiðreksson^  1^451-454.    ' 
456-458.  489-495,497. 
499-610.  626-528. 

-  Ilernmndarson,  2,  443- 
446.  449-454 


Angantýr  Hðfundarson.  1, 
444-448.  523-524. 

-  jarl  i  Orkneyjum,  2, 
81-84.  89.   491.  496- 

•     497. 

-  jarl  af  Skotlaudi,  3, 
670.  691. 

-  SigurSarson^  3,  491. 

Angar  (Angantýr,  Agnar) 

1,  104. 

Annis,  3,  351,  352,  354- 

367. 
Aran  RoSíanssou,  3,  375^ 

379.  381. 

Arghyrna,   3,    638.  641. 

643. 
Ari,  2,  220.    , 

-  eineygi,  1,   379. 

Arínbjö'rn  AuSbjarnarson, 

2,  6. 

*Arinne£ja,  3,  372.  373- 
381. 389-399.  402.  404. 

.     405. 

Arneið  Asbjarnardóttir,  2, 
157. 

Armóðr  Asmundarson,  3| 
406. 

Arngrímrberserkr,  1,  413. 
415-417.  419.  421. 442. 
514.  615.  517.  520. 
622:2,9.211.212.214. 

-  Ðagsson^  2,  9. 

-  risi,  1,  412,  613. 


678 


Mannaiíöfn. 


Arngunu  Guiinarsdóttir,  2, 

156. 
Arnoddr,  3,  322.  324. 
Arnljótr  (AUjótr#   Ljótr) 

gauzki,  3|  444. 
AraviSr  tréserkjabiini,2, 6. 
Asa  Eyateinsdóttir,  2, 101. 
>  liin  fagra^  3,  592.  594- 

599.    604.    605.    607. 

608.    610.    611.    616- 

618.  631.  647. 

-  Haraldsdóttir ,  1,  510. 

-  Olafadóttir,  2^  325. 348. 
350.  360-362. 

-  SiguxSardóttir,  3,  519. 
52a 

-  liiii  AórrMia,  2,  10, 105. 
Asbjfirti    jarl    sLeijablesi, 

2,  156.  157. 
Aagauti,  3,  593. 
AiíbiJdrEytteiiudóttir,  2, 4. 
Aslákr  bóndi,  2,  36.  54. 

-  Bjarnarson,  1,  511« 
Aslaug     Sigui-ðar      dóttir 

Fofnisbana,  1,  187. 229- 
233. 257-259.  262-267. 
269.277-281.  292.  293. 
309.  346.  349.  351. 
352.  358:  2,  10.  11. 
(Kráka,  i,  233.  234. 
243-250.  255-257. 
Randalín,  1,  270.  273.^ 
277  fg.  361). 
^slaug     Sigarðar    dóttir 


onui-í-auga,    t,    293. 
é58:  2,  10.  11.,  14:  3. 

519. 
Asmundr  berserkr,  2,  194 
105.  276.  526.  549. 

-  berserkjabani,  v'<í  Gnoð- 
M-Asmundr. 

-  á  BA-urjúðri,   2,  i53> 
.  ióstbrófiir  FritSþjófs,  2. 

65.  76.  85.  488.  489. 
493. 

-  Hringsson,  3,  .559.  562- 

565. 
.  Ingjaldsson,  2, 154 162. 

166.  169-172. 174. 175. 
177.179-181.183.184. 
188. 190. 195-197. 199. 
200."  209.  279.300-302. 
312.504-509.512.514- 
518. 522. 526-53ti.  535. 
551.  558. 

-  kappabani,  2,  468.  470- 

487. 

-  koiiiaigr,-  2,  35.  38-  39. 
43.  47.  57.  59. 

-  Oddssou,  2,  298.  321. 

322. 

-  OJafsson,  3,  92-96-  99. 
106-112.114.  118-121. 
123. 125-130.  134-137. 
140-145.  147-150. 152. 
153. 155. 156.  162. 166. 

167.  169-172.  174.181. 
183.  184.  186.  tó7. 


A-B 


MAlfMAirÖFN. 


679 


Astro,  3,  408«   432-435. 

447.  448.  450. 
Astromenus  hertogi^  3, 422. 
AstrúCr  Njálsdóttir,  1, 511. 
Atli  bcrserkr,  2,    22a 

-  berserkr,  3,  826.  3)27. 
331. 

-  Bu6lason ,  1 ,  178.  181. 
187.  201-203.  207--211. 
213-223.  227.  335:  2, 
11. 

-  Olryggsson,  3,  253. 254. 
-'  hinn  syartiUlfsson,  2, 48. 

-  Yikingr,  2,  82.  495. 
Atra,  2i  13. 

Attill  BuUason,   2,  11- 
Autbjörn  Frejbjarnarson, 
2,  6. 

AnSiHálfdánarson,  2^9. 10. 
Auftleifr    Guftbrandsson , 

2,  7. 
Au6r(Unnr)  bin  djúpiii^ga 
Ivars   dóttir    víOfai^ma, 
1,  363-371:  2,  11.  14. 

-  (Uunr)  Lin  djnpúðga 
Ketils  dóttir  flatnefs,  2^ 
104. 

Austœundr,  3,  444. 

« 

Oai3i  Risakoniíngri  2, 517. 

519. 
Bagi    (Ðragi,    Ðófí)   Ani- 

gríinssoii,  2,  212. 
♦Jialdi  ,  1.  111.  309.  372. 


487:  2,  63.69.  70.71. 
72.  86.  87.  139,  491. 
Bár«i'(Bár6r)  Hálfskappi, 

2,  36.  46. 

B/ir6r  bóndi,  2,  123. 

-  biriSmaSr,  3.  146:  147. 
149,  161.  152.      . 

.  (Haddr)  3,    326.    327.    ^ 
33b.  331. 

-  þorkelsson,  2.  153^    • 
Barri  kappi,  1,  379. 

"  Arngrimsson,    1,     415* 
515;  %  212. 

Baoggeztr    Starkafisdóttir, 

1,  514. 
Beaf  (fljár),  2,  14. 
Beftúis^  S9^13. 
Beiga^Sr  kappi,  1,  379. 

-  Svipsson,  1,  35.  41-44. 
75.  81.  82.  92.  100. 

Beiuir,  2>  220. 
Beiti  Gorsson^  2,  5. 

Bekkbildr  Bu51adóttir^  1, 

174. 

"  Herlryggsdóttir,  3,  365. 

366. 369.  371. 394.  397. 
399.400.402-4(U.  406. 

Bfla  drottníng,  2,  488. 
Beli  kappi,  1,  379. 

-  komíugr  i  Sygnafylki,2, 
63-65.  71.  431.  432. 
434. 439-445.  «0.455. 
457  459.  488.  489.  , 


680 


Mankakqfv. 


B 


\. 


Bcra  karUdóttiry  1,    49- 
56.  58 -6a 

-  systir  Orkninga,  1,  214.  , 
Bergdis  þrymtdottir^  %  6. 
pergíjiiiir  þryms&OÐi  2,  6* 
Bergliildr^  sy'á  noighiidr. 
*B<írlíiigr,  1,  391. 

Bersi  liáifskappi ,  2y  56. 

-  Helgason,    2,  7. 
Bikki,  1 ,  203.  224-226. 
Bíldr,  2,    365.  372.  373. 

-  Ariigrimsson,  2,   212. 
Birgir,  3,  326.  327.  330. 

331.  339.  340.  342. 
BjáJki,  kappi  Urólfa  kon- 

úng«  kraka,  1,  44 
Bjarni,  1,  381. 
Bjár,  sjá  Beaf. 
Bjarkniar  (Ðjartmar)  jarl, 

3,  382. 

-  jarl  Raknarsson,  3,  552. 
Bjartniar  jarl,  1, 419. 420. 

429-431.  444.  517  523. 
♦Bjólvi,  2,  517. 
Björii,  2,  421. 

-  3,  185. 

^  bóudi,  2,  110.  111., 

-  bóndi    í    Rafuistu,     2, 
326.  347. 

•  blátöuri,  2, 390-392. 409. 

•  byrÖusmjör,  1,  511. 

-  féhirðir,  3,  477,  478. 

-  ióslbróðir  FriSþjófa,  2, 
65-69.  71.  73-75.    77. 


78.  80.  83.  85-90.  99. 
488-4ð5.  497-499. 
.  Hálfskappi,2,36.46.56. 

-  Hríngison,  i,  47.  49-53. 
55.  56.  58.  59. 

-  járnsíða ,  i,  251  - 254. 
265.  267.  269. 272-277. 
283-288.  290-292.  294 
298.  338. 339.  346. 347. 
349-357.  510.  511. 

-  konúngr  at   Haugi,    1, 

öia 

-  N jCrfasou,  2,  404v 

-  ráSgjaii  þorgnýs  jarls, 
3,  251,  259,  266.  267. 
298-302.  307*311.  316. 
320.  348-350.  358. 

-  ráðgjafi  Vilhjálnis  kön- 
luigs,  3,  649-651.  653. 
654.  659. 

•  binn  stcrki,    birðmat^r, 

2,  325.  333.  334. 

*  Öuundarson,  1,  510. 
Biindr  Bavis,  2,  376-380. 
Biót-Sveinn,  1,  511.  512. 
Blæja  Eiludóttir,    1.  355. 

358. 
Blængr  kapx^i,    1,  379. 
Bóíi,  2,  103. 
Bolabjörn,  3,    377.  405. 
Borgar  kappi,  1,  379.385- 
^  víkíugr,  3,  386.  387. 
Borglaidr  Eystcins   dúuir 
'  bcla,  1,  347.  o48. 


B 


Mannanofn. 


681 


Borgliildr(Ðergbilclr),  kona 
Sigtnnndai:  konihigB,  1, 
i'óe.   141.  142.  323.     ^ 

Bósi^  ajái  B6ga-Ðód. 

*Brflgí,  1,  169. 

-  liúIfdáQaraony  2,9.' 

-  skáld,  1,  310:  2,  6Q.  60. 
Brái,  SæHits  fat^ir,  1, 385. 
Brami  ArngrímsBOii,  1,  415. 

515. 
*Brana,  3,  572-578.   580. 

583-585.  589-591. 
Brandr  berscrkr^  2,  194. 

195.  276.  526.  549. 

-  kappi,  1 ,  379. 

Brani  Arngrimsson,  1,  415. 
Bralr  írski,  1,  379. 
Braut-Onuudr  Ingvarsson, 

2,  12. 
BráviÖr  Arnvi^arson,  2,  6. 
mcti  þræll,  1,  115-116. 
Brennir  Vífilsson,  2,  446. 

448-450.  453. 
Brenuu-Kári.  3,  240. 
Biuni,  1,  378-380.  386. 

-  2,  117.  118.  122.  124. 

161. 
Brúsi  beinserkr,   3,   326- 

321.  330. 
Bryngcrör  Olafsdóttir,  2, 

404. 
~   Haumsdóttir,  2,  384. 
Brynliildr  BuÖiadúttir,  1, 

1G4-172.  174-204.229. 


257-259.333-338.346: 
2,  11:  3,  521. 
Brynbildr  Grimsdóttir,  2, 

153.  156. 

-  Hakadót  tir,  2. 51. 57-59. 
•  Hertryggsdóttir,  3,  365. 

366. 369. 371.  394.  397. 
399.400.402-404.406. 

-  Vemuhdardóttir,  2|156. 
Bryniidr  skjaldmey,  3>  195. 
Brynjólfr  Háliskappi,    2, 

36.  54. 

-  bcrserkr,  3,.  241.  243. 
248.273.291.292.294 
322.323.327.329.337. 
339. 341. 342. 346.  348. 

-  Ulfssou,  2,  48. 

-  3.  185. 

Brynþvari ,    3 ,  194.  195. 

198. 199. 202.  207.  218. 

228.  231. 
Bu«li  koniingr,  1, 178. 184. 

187. 191. 195.  222. 259. 
2,  11. 

-  konúngr  i  Sviþjóðu,  2, 
463-469.  472.  473.  485. 

-  Hálfdánarson,2, 9. 10. 11. 
Búi  Arugríoisson,  1,  415. 

515. 

-  Brámuson,  1,  379. 

-  Uifsson,  2,  48. 

-  Yesetasou,  2,  385. 
Bur,  2,  12. 

Burri  (Fiunr),  2,  12.  14. 


Ö82 


Mannanofn. 


B-D 


'   '  ; 


Bosla,  3,  195.  202*207. 

230.  231. 
Bö6mó6r  FiamarMoii,    2> 

132-  134<13&  139. 155. 

326. 
Böfivar  bjarki,  1«  53.  55« 

58-78.  80.  81.  83.  84 

85.  87.  88.  89.  92.  94. 

95.  100.  101.  103-109. 
Bðgu-Bósi,  3,    195-234 

(Sjgorír,  3,  221-224). 
Bölyerkr,    3,    426.  428. 

430. 

-  Hálfskappi,  2,  36.  54 
Börkr,  3,  426.  428.  430. 

-  Hálískáppi,  2,  36.  54' 

-  Ul&son,  2,  48. 

Cípriis,  2,  13. 
Cretus,  2>   13. 

Dagbjört  Hrólfsáóttir,  3, 

363. 
Ðagfari  Stefarason,  3i  193. 

215.  216. 
Dagmær,  3,  519* 
Daguý  Asmiuidardóttir,  2, 

153* 
.  drottning,  3,  408.  442. 

-  Gnoðar-Asmundárdóttir, 

2,  372. 

-  Hrólfödóttir,  3,  363. 
Dagr  koiuiugr,    1,  357. 

-  koinijigr^  3,  648. 
--  Dciiiugssou,  2,  7. 


Dagr  Iiina  dígri,  l^  38L 

-  Dyggvason,  2,  12. 

^  Gautakouúngr ,  3,  638. 

639. 
«  Ilálfdánarson,  2,  9. 

-  lífski,   1,  379. 

•  Olason,  %  9. 

•  liinn  prú6i   Hálftkappii 
2,  36.  55. 

Dau  kinn  mikiJIáti,  2,  12. 
Dauíel  8páma6r,  3,  672. 
Darfus,  2,  13. 
Dcllíngr,  1,  468-470.485: 

2,7. 
Díana,  3,  464  465.  468. 
Dís  drottning,  2»  325. 

-  Kolsdóttir,  2,  390.  39Í. 
396.  396.  398.  399. 

Dóinaldi  Visburs8ou,2, 12. 

DcSiuar  Doinaldason,  2, 12. 

Drii'a  karisdóttir ,  2,  340. 

341.  343.  344.  360. 

-  Hrólfs  dóttir  kraka,  1, 
44.  45.  76.  109. 

« 

-  Sua3sdóttir>  2,  3. 

Diikr  vindv«rski,   1,  381* 
Dumbr  konúngr,  3,  398* 
*Dulinn,  1,  514. 
DúngalISkottakonúngi',  3| 

350.  351.  357. 

"^Dvalinn  dvergr,  1,  161- 
391.414.436.473.  514. 

520. 


/ 


D-E 


MAMNANtíFN. 


683 


I^yggvi  (Tryggvi)   Dóm- 

arsson,  2,  12« 
*Dýrinn,  1,  414 

£dda  HáreksdÓMir,  3, 208. 

226-228.  232.  233. 
Eddval  (Odaal)  konúngr, 

2,  294. 

Eðiiyja  IlákoiiardiSttir,  3, 
406. 

-  Háreksdóttir ,  3,  639. 
540.  556. 

Egöir  Skýlason,  2,  10. 

Egill,  1,  30L 

-  1,  306. 

-  2,  221. 

-  3,  535. 

-  Aslák^son,  2,  36.  54. 

-  einhendi,  3,  368-374. 
382-406  (Fjalar,  3, 
397-400. 

-  skjálgi,  1,  381. 

-  Tunnadólgr,  2,  12. 

Eiiiar  cgÍSski,    1,  381. 

-  þrjiigr.  1,  381. 
Einiyrja  Hálogadóttir,    2, 

384,  385.  388.  389. 

Einar  skarfr,  3,  237. 
Eiríkr   Agnasou,    3|    34. 
37.38.' 

-  Agiiar.'ison,  2,  104. 

-  Alisson,  2,  9. 

-  iijuriiar  sou  járiisíðu^  1, 


Biríkr  blótex,  2,  16. 

-  danski,  3.  661. 668. 669. 

-  helsíiigr,  1,  381. 

-  jarl.  3,  248. 

-t.jarl  Hákonárson^  2,  15. 

-  konúngr  af  Gestreka- 
landi  cða  GarSari'ki,  3. 
240.  242-248.  267. 269, 
272-298.305.312.314. 
317. 818. 321. 322. 325- 
329. 333.  334  337-343. 
346.  348. 

-  koniingr,  3,  656. 

-  konúngr  úr  MiklagftrSi, 
3,  589.  590. 

-  lángihertogi,  2,  14. 

-  Magnússon,  2,  15. 

-  hinn  málspaki,  2,  10; 

-  Myndilsson,  2,   431. 

-  Ragiiarsson,  1,242.251. 
259. 260-266.  346-349. 

-  Refiisson,   1,  510. 

-  Róiísson,  3 ,  145.  188. 
189. 

-  hinn   sigrssli,  Ir    510. 
'  511. 

-  Skjaldarson,  2,    10. 

•  -  Sturlaugsson ,   3.,  .248. 
325.327.330-332.647. 

-  Svíákonúngr,  3,  67-69. 
73-75.  77-90.  95-97. 
102-105.  141. 

-  at  Uppjiðluin,  1,  339. 
510. 

.-  Vatiiarssou^  2,   10. 


Oó-i 


Mannanöfn. 


E 


Eiríkr  þrújidartoii ,  hitiii 
ví«fðrU,  3»  519.  601- 
674. 

£iaa  Hálog^dóttir^  %  384. 

ȣkkin,  1,  263. 

-  MynáilHon,  2»   5. 
ElgfxóiSi,  is  52-53.  Sé*69. 

61.  62.  63.  109. 
Ella,  1,  385. 

-  AðalbriktsBou ,  1,  388. 
"  kouúngr,  1,   855. 

-  1,  388, 

-  konÚDgr  í  Englandi,  1, 
280-292.309.310.352- 
354. 

-  konángr  i  Englandi,  3| 
44-47.49.146-153.156- 
160. 162.  163. 165. 185. 
186. 

♦liudill,  1.  306. 
Engilbert  greifi,  3, 352.353. 
Enoch,  2,  13. 
£no0y  2>  13' 
Eredcí  (Eindrifti),  2,  13. 
Eritbóníus,  2,  13. 
'  ErlendrErlíugssou,  1,395. 
Erlingr  (£rleudr)  Asláks- 

,  son,  2,  36.  54. 
^  snákr  af  Jai^ri ,  1 ,  381^ 

-  steinvcggr,  2,  15. 

-  Uppleudíngckónúngr,  1, 
395.  397:  3,  408-410. 

420-425.431.435.438- 
441.  443.  452. 
Erpr,  3,  20.  28. 


Erpr  karl,   2,  356.  361. 

-  Jónakurssou^    1,    224. 
227.  228. 

EstroTal,  3,  416. 
Eygrimr  Bólmr,  1,    412. 

413.  513.514. 
Eylinii  konúugr,  1»  143- 

145.147.180.322.323: 

2,  10. 
EymóíSr,  1,  206. 
Eymundr,  2,  220. 
•  konúngr  or  HólmgarSi, 

2,9. 

-  Olafs  son  sænska,  1,511. 

-  þjónnstumáðr  y  2,  387- 

389. 
*£ynefr,  2,  47. 

-  Heimarsson,  2,   11. 
Eyólfr    Hnndíngsson ,    1, 

137.  323. 
Eysteinn  Aðilsson,  2,  12. 
^  Alfsson,  2,  7. 

-  beli ,  konúngr  í  Svíþjóð, 
1,  254.  255.  257.  259- 
262.266.267.270.272. 
302.347.348.  350.351. 
510. 

-  birkibein,  2»  15. 

-  glumra,  2,  21:  3i  555. 

-  Hálfdánarson,  2,    12. 

-  Hognason,  2,  105. 

-.  ilífáði.  2,  8.  104.  106. 

-  illráði  Haraldssou,  sjá 
Eysteiun  beli. 

-  jarl  af  Valdresi,  2,  2a 


E-F 


MANRANÖFir. 


685 


£y«teinii  koniíngr  (  Dan- 
mörk,  2,  40. 47.  50. 59. 

-  konúugr    Haraldason, 
2,  15. 

-  konúngr  i  HeiSmörk, 
2,  4. 

-  konúngt    MagniÍMoUf 
2,  Í6. 

-  kónúngr  i  VettmSmm, 
1,  388.  • 

-  Vikíngsson,  2,  405. 

-  þrándarson,  3, 519'523. 
526-533.  535. 5^  551. 
555. 

EysðSuU  berserkr,  1,  S79> 
£y vindr  kapþi ,  1 ,  381. 

-  kinnrifa,  3,  237. 

-  skinnhöll,  2,  470-472. 
Eyvör  (Eyfnra),  1,  415. 

416.  435.  515.  520:  % 
9.  212.  214 
Eyþjófr  víkíngr,  2,  242. 


Fáfnir,  1,  111.  150-164 
173. 175. 184. 187. 188. 

190.192.322.324  329. 
336. 

♦Fála,  1,  303. 
Falr,  3,  444  446. 
»Farbanti,  1>  392. 
*Feinia,  2 ,  14S-14Ó. 
*Pengr  (OSinn),  l,l57.32á 
•Fenja,  i,  111. 
Fertramr ,  3,  555. 


Pi«r  fiiíski,   1,  381. 

-  Finnakonúngr ,  3 ,  540. 

549. 
Finna  Refilsd<$ttir,  2,  404. 
Finn-AIfr  Raunuson,    2, 

6.7. 
Finnbogi  Vikíngsson/    2, 

405. 
Finnr,  2,  242. 

-  hinn  au6gi,  2,  26. 

-  Vikíngsson,  2,  405. 415. 
Fjalar,  2,  220. 
Fjölmöíí,  3,  7.  10.  12. 
FjSlmnndr,  2,  2201 
•Fjölnir  (OWnn),   1,  157. 

309.  325. 
•-Preysson,  2,  12. 
Fjöri  Ftekason,  3,  16. 
Fjörnir,  1,   214 
Fjösni,  2,  242. 
Fjetra,  Q,  7.  Ift 
Flöki    Finnakonúngr,    3, 

540.  548.  549. 
Flosi,  2,  22a     . 
F'ofnir,  Bji  Fáfnir. 
»Forat,  2,  127-13L 
Fomi,  3,  110.  111. 
»Fomjötr,  1, 475 :  2,  3. 17. 
FraSmar  Stnrlaogsson ,  3, 

248.  647. 
Framar   Hrrfinsson,    2,   . 

391. 
>  (Frafimar)  3,  610-615. 

618-2a  623.  626.  630. 


686 


F-G 


633. 640-643. 645.  64& 
(Snckollr,  i,  640.  641, 
Ge«tr,  3,  641). 
vFramar    TÍkiajakonúngr , 

2.  132.  133.  135-139. 
Freki  jarl  af  Hálogalandi, 

3,  15. 

Freybj5rn    Freygar&Mon, 

2,  6. 
Freygarfir.GaHSr-Agfiason, 

2,  5. 
*Freyja  Njar&ardóttir,   1, 

391-394.  463:  2,  26: 

-  3,  223.  624 

Frejr  konúngr,   l,  303« 

-  3,  237. 
/-Njarfiarsoni  1^391«  531t 

2 1  12.  288.  289.  291. 

555.  556. 
♦.  Oðinssoii,  2,  12. 
Frcysteinn  gamli  á  Gaul- 
•  u(»,  2,  6. 

Fri5fró6i,l,395:2,12. 14. 
Friðleiír     Fríðfró6aaon , 

2,  12. 
Friðleifr  Frófia  6on    Irina 

friSsama,  2,   12.  14. 

-  Skjaldarton ,  2,  12.  l4 
*Fr%r  þjassadóttir,  i,  415« 

Friftþjófr  Iiitiii  frækni,  2» 
63-100.  455.  459.  488- 
503:  3,  14.  (þjófr,  2, 
91-95.  499-501.  Her- 
þjiSfr,  Gcirþjófr,  Guun- 


þj6fr,EyþÍQfr,He1þjófr, 

Valþjófr,  2,  92. 
Frifiþjófr  Húnþjóissoni  3, 

15.  25-29. 
*Frigg,  1,  117:   3,  624. 
Frjáláfr  (Bors),  2,  14 
Fröðel,  3>  444   446. 
FróSi  Aufiason,  2,  11. 

-  Ðanakonúngr,  1,  3-16. 
.-  liinn  fri&ami^  2,12.14. 

-  hinn  frækni,  2,  12.  14. 
«  HávarSarson,  2,  12  14» 

-  konúngt  í  Noregi,  1, 358. 
Froömar,  1,  431. 

*  jarl,  1,  463. 
Frosti,  2,  17. 

-  2,  220. 

-3,  613.  615.  634-638. 
(Gestr,  3,  634.  635). 
Fullafli,  2,  423-426. 
Fýri  Frekason ,   3 ,  16. 
Fönn  Snaðsson,  2,  3. 

Galterus  meistari^  Ij  108: 

3,  309. 
Gandálfr  konúngr,  1,  380. 

-  Alfgeirsson,  2,  11. 

-  Rólfgeirsson ,  2,  105. 
Gandálfs  synir.  1, 329-331 
Garan,  2,  344-346.  357. 
Garfiar,  3 ,  420-424. 
Garöar,  2,  240.  244-246. 

252.  254.  257.  318. 
Gar8i  (Gar6r)í,  326.  327. 
330.  331. 


G 


Mannaröfn. 


687 


Garír  kappi,  1,  379. 
Garör-Agði,  2',  5. 
Gaukr,'  3,  5S7.  558. 
Gaungu-HróJfr,  sjá  Hrólfr 

Sturlaugsson. 
GauUn,  2,  410-412.  415. 
,     431. 
Gautbildr  snót  (mjðll);  2, 

103. 
Ganti,  %  220. 

-  Bálfskappi,  2»  36.  55. 

-  konúngr,  2,  383. 

•  konúngr,  3,  3-9.  10. 14. 

57.  193. 
Gantr,   2,    103. 
*-  3 ,  389.  394-401.  404. 

-  Greipssou,  2,  365. 

-  ^ubi,  1,  381. 

-  á  Hamri,  2^  326.  347. 
Gautrekr     konúngr   binn 

niildi  Gautason,  2, 103 : 
3,  9.  11.  13.  14.  29.^ 
38.  43-45.  47.  49-53.^ 
57-67.  69-7t  130.  131* 
103. 

-  Bólfssou,  3,  141.  145. 
175.  182.  183.  187. 

Geirálfr,  1,  379. 
Geirbrandr,  %  220. 
Geirfaildr  Drifsdótlir,    2, 
25.  26. 

-  Sölgadóttir,  2,143.144. 
Geirmuudr  beljarskiim,  2y 

59.  60. 

-  liersir,  2,  7.    46. 


Geir   berseVkr,  1,  379.    » 

-  Njörfason,  2,  404. 
*GeirríÖr    Gandvíkrekkja, 

2,  149-151. 
*-  GeirröÖsdóttir.  2,  253- 

255.  257. 
*Geirrö»r  jötun ,    2,  253. 

254. 
Geirþjófr  Hiinþjófsson^  3| 

14.  26.  35. 
Geitir  Gorsson ,  2,  5. 

*  Njöríason,  2>  404. 
Gellir,  3,  326.  327.  331. 

-  hinnfœriski,3,441  442. 
Gerðar  glati,    1,   361. 
Gestr  hinn  blindi,  1,  463- 

487.  531-533. 
^  Olieifsson,  2,  157. 

*  sjá-  Norna-Gestr. 
Gillíngr,    3,    7.   10.  11. 

12.  13. 
Gissur,  %  220. 

-  ióstri  Hoifireks,  1,444 

445. 

*  Gautakonúngr,  1,  490. 

-  GertingaUfii,  1, 495. 500- 

502.  504-507.  523. 
Gjafa-Refr,3, 3^40-53.57. 
Gjaf ar,  2,  25X>. 
Gjúki  konúngr,    1,   178. 

181.  182. 183. 191. 195. 

332.  335:  2,   11.54. 
Gláma,  2,  22a  314. 
Glammaðr    berserkr ,     3 1 

387. 


688 


Mannanöfn. 


Glammi  Geifísson ,   2,5. 
GlaiimTÖr.   i,  211.  213. 

214. 
Glismakr  gd«i,  1.381. 
Glúmr  yermskiy   1,  381. 
*GIyrna,  3,  482. 
Glö6  Grímsdóttir,  2,  383. 

384. 
♦Gneip,   2,  517-519. 
Gnepi  liinn  gamli,  1,  379« 
Gncpja  kappi,  1,  385. 
GnoSar-Asmundr,  2,  153: 

3, 367-407. 660.  (Frosti, 

3,  397-4O0)* 
Gnœvar  Högnason,  1,214 
^GoiSmandr,   2,  232-234. 
*^  af  GlæsisTöllnm,  1,  315. 

411.442.443.444.513. 

522.  523:  3,  208.210. 

214.  216-218. 221. 222* 

224.  228.  233. 
GoWlfr,  2,  14. 
Go6rí«r  (GeírríÖr)  3,  637. 

638. 
Gói  þorradóttir,  2,  3.  4. 

17.  20. 

Gormr  liinn  gamliKnúta* 
8on,  1,  355-358. 

*  jarl  af  Blökumannalandij 

3,  377. 

•  Kuútsson   liins   fandna, 

1,  355. 
Gor  porrason,   2,  3-5* 
17  -21. 


Goti,  2,  220. 
Gramr  Hálfdánarson,  2,9. 
Grani  Njörfason,  2,  404. 
Granmar  konúngr,  1,  137. 

139.  140.  375. 
♦Greip,  3,  482. 
Greipr  bóndi,  2,  365. 
Grér,  1,  391. 
Grettir,  3,  19. 

-  rángi,  1,  382. 

-  aterki,  2,  362. 
*Grí«r,  3 ,  653-656.  658. 

659.     (Signý,  3,  656- 

660). 
Grífir,   1,  155.  156. 
Grfma,   3,  565.  566. 

-  3,  593. 

-  kona  Aka  karls,  1, 230- 
234.  243-246.  249. 

Grimar  Grímólfsson,    3, 

106-112. 114  122. 123. 
Grímliildr  hin  fjölkunniga, 

1,  178.  181-185.  187. 

190.192.199.  203.20')- 

208. 

*-  gygj*,  2,241.243. 

-  Jösursdóttir ,    2,    144. 

148.  151-153. 
Grimildr  drottning,3, 656- 

658. 
Grimnir    Grímólisson,  3, 

122-126. 
Grímr,  1,  315. 

-  1>  3lá. 


G 


MAimAiiöPir, 


689 


Grímr  bóndi.  %  ^9.43a 
434.  435.455. 

-  kappi,  1,  379. 

-  (Oýmir,  Geymir),  2, 
383. 

>  Bryuliildarsoii,  2,  156> 
157. 

-  Gantuon,  2,  326.  347. 
351.  352.  354.  355. 

•  Hergrj'msson,  */'á  Ey* 
Grímr  Bölmr. 

-  loSinkinnn  2.  123-125. 
139.  143-157. 101-163. 
170-173.  184 186. 187. 
189. 190.  191.  214.260. 
281.  301. 302.  ð04. 505. 
509-511.  520-524. 

-  Njðrrason,  2,  404.  415. 
436. 

-  «gir,  3,  241-245.  247. 
248.273.280.291.312- 
314,  318.322.  326-330. 
832.334.337-340.342- 
848.  354. 

-  þórisspn  (þorkellssoh), 
8, 154.  155.  165.  168. 
17a  17i.  174. 185.  188. 

Grjótgar8rGarðr-Ag6«son^ 
2,  5. 

-  Herlaogsson,  2,  ð. 

-  SalgaHSssou,  2,  6.  ' 
*6róa  völTa,  3,  241 
Gtabs,  3,  550. 

Graudi  Háreksson,  3, 552. 


GnSbrandr  GnBmandar*- 
•on,  2,  7« 

•^ .  llaamsson,  2,  6.  7. ' 
'..  Rottgeirsson ,  2,  7. 
Gn&maudt    Aafileifssou , 
2,7. 

-  á  GlaMÍsT6llam,«y<i  Go6-> 
mandr. 

*  Grímssott,  2,  171-174 
176.  177. 179-181. 184 
185.  187-192. 196. 200. 

226-228.303.310.509- 
516. 519-521. 523.  524. 
527.  53a  537. 

Gu«ný  Gjiikadóttir,  2,  11. 

Ga<irúu  Gjúkadóttir,  1, 
177-181. 18S.  184. 188- 
191.  193. 194. 197. 2oa 
201.203.205-211.215- 
217.219-227. 329.  332. 
337.-  2,  11. 

Gu«r6«r,  1,  373. 

-  Háifdánarson,  2«  9.  12. 
104 

-  binn  gamll^  2>  7. 

-  hinu  gðfugláti ,  2,  105. 

-  konúngr  Olafsson,  1, 
357. 

-  Raumsson,  2,  7. 
GuðvarSr,  2,  220.  . 
Gufiþormr  Signrðarson,  1« 

358.  359. 
Gullkúla,  3.  542. 544  545. 


FoRirA]>OAii  Sö<:i']i  NoiiDi.tAiroA«  3  litnúi 


.  Xx 


690 


MANNANÖfH. 


G«H 


Gullrönd    Gjúkadóttír, 

2,   11- 
Gull-þórir,  3,  521.  657. 
Gunnar  Baugsson,  2,  156* 

-  Gjiikason,  1 ,  178. 182- 
188.  190-203.206.209. 
210.211.213-220.226. 
227.  329.  330:   2,  11. 

-  helmíngr,  3,  237. 

-  á  Hlíöarenda,  2,  156. 
Gunnfastr,  1,  38  L 
GnnnliIöS  Hróksdóttir,  2, 

8.  59.  365.  370. 

-  Rómnniiardóttir^  2,  8* 
36,  46.  55. 

Gunnólfr  Mesí,  3,  20. 
Gunnvaldr  Storfiajarl,    2, 

26.  27. 
Gnnnþjófr  FritSþjóf sson , 

2,  100. 
Gnsi  Finnakonúttgr,  2,118- 

122.  173.  511. 
Guttorœr,  2,  220. 

-  Asgautason,  3^  593. 643- 
645. 

-  Gjúkasou,  1,  178.  198- 
200.  204.  332. 

GyÖa  Eirekadóttir ,  2,  10. 

-  aystir  Eireks ,    3  •   240. 

247.  269. 271.  274. 278. 
286.  288. 289.  290. 297. 
312.  348. 

-  syslir  þórSar,  3,  160. 
161.  185.  . 


Gy«ja(6y«a),  2,282.553- 

555. 
Gylfl  Geitisaon,  2,  5. 
«  Hálfdánarson,  2»  ð. 
Gylfri,  2,  220. 
♦Gýmir,  1,  475.  478. 
Gyrör  Haraldsson,  2, 105. 
*Gó'Inir  jötan,  1,  140. 
♦GpaduMj  li   398-402. 

Haddíngr,  2,  22a 

-  2,  22Ö.  221. 

-  2,  273. 

-  Amgrimsson^    1,  415. 
417.  515:  2,  212.215. 

-.  Arngrimsson,    li    415. 
417.  515:  2,  212.  215. 

-  Haddingsson,  2,  8. 
~  Haddingsson,  2^  8. 

-  Raumsson,  2,  7.  8. 
Haddr  liarði,  1,  382.  384. 
Hafr,  Í,  381. 

Hagall  karl,  2,  376.  378. 
HagbarÖr,  1 ,  180  i  2,  10. 

-  Hundíngsson,  1,  137. 
HagnýHakadóttirf2,  59.60. 
Haki,  i,  m 

-  2,  242. 

1  1,  381.  385. 

-  (Her^ir),  3,  325-329. 

-  Linn  frspkni^  1;  lOO. 

-  Greipsson,  ^,  365. 

-  Ha^berserkr,   i,  359«. 


360. 


•y: 


I  . (.  .    .     H  I  ►<;     /.'<••" 


H 


Mavvanöfbt. 


691 


Haki  Hálfskappi,  2, 3&  54. 

-  Hroðmarsvon  y  2,  8* 

-  liöogviiilLÍnni,  1,  379. 
380. 

-  (Hámnndarson,  konúngr 
á  Skáney,  2|  46.  51. 
55.  57.  58.  59. 

-  Rómnndarson,  2,  8. 

*  sækonúngr,  í,  395» 

-  sækonúngr^  2,  205. 

*  .þjönQstnnuifirSiIkiaifjari 

2,  554.  555. 
Haklángr  berserkti  l^  lOÓ. 
nákon,  2,  657. 
-.  A5alatein«íÓ8trí,  2,  16« 

-  gamli,  2,  14.  15. 

-  Hálf dáiianon ,  1,  895« 
397. 

.  liáleggr,  2,  14.  15. 

-  Biamudar«oii>  koiiúiigr> 
8,  406. 

..  lianitclati(Si«  2,  14  15. 

-  lierfiibreiSr,  2,  15. 

.  blótjarl,  1,315:2>6.16. 

-  jarl  6rj6tgar6sson,  2, 6. 

-  jarl  Hákonar<on>  2«  16. 

-  MagnÚMon,  2»  15. 

-  úngi,'  2,  15. 

,-  þóriafústri,  2,  15. 

Hákr,  2,  24SÍ. 

Baldingy  (Haddíngr)  kon- 

úngr  í  SviþjóS,  2,  372. 

873.  376-379. 
Hálfdán  Belaton,  2.  68. 


66.  67.  68.  70.  71.  72. 
77.  78.  84-87.  89.  9a 
98.  ^.  454.  488-494. 
497-499.  502.  503. 
Hálfdán  BrSnnföftri,  3, 
408.427-435.438.445. 
559.  562r591. 

-  Ðanakonúngr,  1,  3.  4. 
6.10.12^15.16:2,  14 

-  Danakonúngt,  1,  395- 
397. 

-  EytteinMon,  S,  519. 
520. 523-62&  630-633. 
535-658. 

..  gamli,  2,  8.  9.  11.  21. 

-  Hálf8kappi,2,36.49.5S. 
-.  BaraldMon,  1, 451. 453. 

454.  526.  527. 

-  HrasrekMou,  2,  13. 

..  hTÍtbeinn,  2,  12.  103. 

104 
>  konúngr  i  6ar<$aríki,  3» 

114-116. 127-130. 132- 

136.  138-140.  188. 
.-  liiaa  mildi,  2t   9.  12« 

104 
.  raniSfell ,  3,  240. 
"  Sigortanon  hrÍM,  2, 14. 

>an)alii,  1,372.375.609: 
2,  11.  14 

-  trarti,  1,  859.  36Ó:  i, 
9.  10.  12.  106. 

-  UlÍMoa,  S,  896-406. 
^vikíngr,  2,    187.  186. 

Xx  2 


692 


Mannahöfk. 


H 


276.279.313.521.622. 

549.  551. 
HÁlldán  i  Vogam,  %  422. 

-  konúngr   i  Ylfíng,    1« 

316.  388. 
Hálfr  konúngríDanmðrku, 

1.  316.  320;    tjÁ  Alfr 
HjálprekMon. 

-  H jörleifsson ,  2,  6.  36- 
46. 47. 40.50. 52-54. 67. 

Hálfrekr,  *já  Hjálprekf. 
Hallbjörn  hálftröll,  2,109- 
li6. 119. 123. 124. 504. 
Hallgeir,  3, 543.  545.546. 
Hallketill,  2,  157. 
Halliteinn  Steinkeluon,  i, 

512. 
Hallvarðr,  2,  81-85.  495. 

496. 
Hálogi,  2,  383.  384.  392. 

446. 
*Haffldir,  1,  806:  2,  271. 

047.  - 

-  Jónakarsson,  1,224. 227. 

228. 
*Hamgl6pi,  2,  72.  79.  80. 

84.  492.  494.  496. 
Hámundr  GonnarMon,  2, 

156. 

-  halti,  2,  156. 

-  heljarakinn ,  %  59.  60. 

-  Rómnndarson,  %  8.  36. 
51.  52.  57.  58. 


Hámnndr  Sigmnndarson,  1, 

136.  32a  322.  328. 
Handir,  2,  31.  33. 
Hár  (hinn    faartgreipi,  1, 

110. 
Haraldr,  3,  20. 

-  eg6»ki,  3,  15-17.  31. 

-  hinn  gamli  Valdarsaon, 

2,  11.  14. 

-  gilli,  2,  14.  IS. 

-  Oormsson,  1,  315.  356. 

357. 

-  gráfeldr,  2,  16. 

-  grænski,  2,  10. 

-  gullmuðr  (gallkamhr),  3, 
592.596-604.610.615- 
617.630.631.637.638. 

-  hinn  harðráSi,  2,  14 15. 

-  hinn  hárfagri,  1,  293. 
839.  360.  510.511:  % 
9.  10.  11.  12.  13.  14. 
16.  156.  559:  3,  621. 

-  herair  í  Vik,  2,  143. 
144. 151. 152. 153. 161. 

504. 

-  hilditSnn,  1,  238.  366. 
368*371.374-388.510: 

2,  11.  13 1  3, 193.  215. 

216. 

-  hryggr,  1,  511. 

-  látgerssoa,  3,  349-352. 
356-360.  362.  (Hrafn, 

3 ,  262-265.  347-349). 

-  kesja,  2,  431.  455. 


H 


MannanOfn. 


693 


Haraldr  konúngr  i  ReiS- 
gotalandi,  1,  449*454 
526-528 

-  konúngr  i   Vindlandi, 

3,  38. 
"  Naumdælajarly  2^  6* 

-  Olafsson,  bersevkr,    i, 

379. 

-  konúngr  SígurSarsoni  i^ 

294.  Sll,  612 :  3,  36l! 

-  konángr  Valdimarsson , 
3,  408.  420-425.  436. 
4«).  442.  452. 

-  Vikarsaon,  3,  26.  29. 
39.  40. 

^Har^baus,  2,  519. 
HarÍSreíill  berserkr,  1, 100. 
HariSskafi  (Harfifari)  Ulís-^ 

son>  2,  48. 
HariSvígr  jarl,  2,  530, 
Hárekr,  3 ,   160-162. 

-  Bjarmakonúogr,  2>  241. 
242. 

^  Bjarmakottángr,  3,  208. 

210.216,217.225.226. 
228-232. 

-  Bjarmakonúngr,  3,  539-- 
542. 548. 550.  554.  656. 

-  fóslri  Silkisifjar,  2,  270. 
271. 281. 282.  293. 320, 
322.541.546.547.551. 
552.  553.^ 

-  gandr,  1,  359. 

-  Hildiríi^arson,  2,  156. 


Hárekr  járubaus,  2,  386- 

393.  395-397.  409. 
Hár  (Hallr),  3,  326.  329.  ^ 
Harri  Hálídánarson,  2,  9»    ' 
*Hástigi,  3,  491.  495-497. 

SOl-504. 
fíaukr,  3,  657.  658. 

-  Hálfskappi,  2,  36.  55. 

-  Raumsson,  2,  7. 
Hiiyari3r  binn  bandrammi, 

2,  12.  14. 
*Hé8inn,.l,  301:2,  32- 

-  Hj.aranda8on,  1,398-307; 

S,  284, 

-  jar),  2,  51.  52. 

-  mjófi,  1,  379. 
♦Heflir,  1,  301. 
Heiðmar,  sjá  Hreittmar. 
HeiSr  Gylfadóttir,  1,  413. 
♦.  seifekona,  2, 72. 79-  80.  ^ 

84.  492.  494.  496. 

-  skjaldmær,  1,  379.  380. 
*.  vöhra,  i,  10-12. 

*-  völva,  2,166-169.321. 

506-508.  557. 
Heiðrekr  Höfundarson,  1, 

438.  444-489.  490. 491. 
493.  499. 501, 512.  521. 
623-533. 
Heifirekr  úlfsbamr,  í,  509« 

-  Ulibamsson^    1,  399. 
Heimar  Nefilsson,    2,  11* 
*Heimdallr,  1,  373*. 
Heimir  i  Ulymdali,  1, 174. 


694 


MANNANÖFir. 


H 


184187.229-232.249: 

8,  521. 
Heiiir«kr  konúngr,  3^349* 

352.  356. 

-  Sturlaugssonj  d,  647. 
Heiti  Beitason,  2»  5. 

-  Gortton ,  2  5.  20.  21. 
♦Hcklíugr,  1,  298.   , 
♦Hel,  1,  162;  3,  627. 
Helga  Gantreksdóttir,  3# 

38.  52.  53.  57. 
.  GcaUdóttir,  2,  157. 

-  Haraldsdóttir,  1,  449- 
451.  454.  526. 

-  Helgadóttir,  2,  156. 

-  kona  HrAfns^  3,  593. 

-  kona  þorgauUj  3,  593. 
Helgi,  2,  220. 

-  Belason,  2,  63.  64 
66-«8.  70-72.  74  79. 
83-90.98.99.454,488^ 
492.  494  496-499. 502. 
503. 

-  binn  frækni,  víkíngr,  2, 
367.  372.  374  375:  3, 
362.  363. 

-  Greipsson,  2,  365. 

-  Guftr^uðsson,  2,  104. 

-  Haddíngjaskati,  2,  8. 

-  Hálfdánaraon  ,  1,  3  16* 
17.  23.  24.  26-35.  45. 
85.  (Hamr,  1,  8.  9.  12.) 

•  (Hálfdánaraon)  f ,  363- 
366.  368.  369. 


Helgi   Bildibraudssony  2, 
466*468. 

-  hvasti,  1,  357.  358.373. 

-  hinn  hviti,  1,  381. 
•  Ketgsson,  2,  156* 

-  Olatsson,  2,  9. 

-  Sigmiuidarson  Hnndings- 

iMui,  1,  136-141.  320. 
323. 

-  þórólfsson,  2f  7. 
Hemíngr,  3,  699-601. 

-  Hundingsson,  1,  323. 

-  konúogr  i  Nore^i,  3,  4. 

-  Sturlaugsson,  3,  647. 
Herbjðrn,  3,  524. 
Herborg  drottning  Hroll- 

augs,  1,  458-461.  626- 
531. 

Hcrbrandr    hinn     höfui^ 
mikli,  %  441.  443. 

-  yigbrandsson,  2,  lO*, 
Hcremotb(Hermó&r),  2,13. 
Hcrfer  (Hcrfinnr)  jarl  af 

Ullarakri,  2,  385.  400. 

Herfinnr   jarl  HroSmars- 

son,  2,  391. 
Hergautr  jarl,  2,  530. 
Hergeir  konungr,  3,  520- 

524  532.  533.  553. 
HergerSr  HroIIaugsdóttir, 

±,  458.  462.  463.  531. 

Hergils  Iinapprass,  2,  155. 
Hei^nir  risi,  «/4  Arugrimr. 


H 


Mannanöfn. 


695 


Hergrtmr  Jjálftrbll,  1,  412. 

513.  514. 
*Herguijii,  3,  482-485. 
Uéri  Reiðaraaou,  2,  30.  31* 

33.  34. 
*Herjaii,  (0«inn),  1,  310. 
Herlaogr  Haraldssoii,  2;  6. 
*  HroUaugúon ,    1,  458- 

460.  462.504-509. 528* 

529. 
Heilcifr,  i,  378. 

-  FriftfróSasoM,  2,  14. 
Hermann,  3>  648 
♦Herin<56r,  1,  373:  2,  13. 
Herinundr  jarl   af  Gant- 

landi,  2>  443. 
HerrautSr  Hunakonúngr,  2» 
260-262.  265-268,270. 
271.280-283.292.293. 
319.320.541-547.651- 
553.  556. 

-  jarl,  3,  453-455. 

-  jarl  á  Orkneyjuœ,  2,454. 

-  Oddsson,  2, 298. 321.322. 

-  Rófiiansson,  3>  376.  380. 
381.  403-^406. 

♦-  Sindrason,  2,  4*7. 448, 

-  s/á  Hcrrnfcr. 
*HerríÖr  Siudradóttir ,    2, 

447.-448. 
Herru6r  Hundingssoh,  1, 

323. 

-  (HerrantSr)    Hríngsson, 
iarl,   1,  237-242.  361. 


34S.  346 :  3, 193.  194. 

196-209.211-221.223. 

225-234. 
Heitryggr  (Tryggvi)  kt>n- 

úngr  i  Rússia,  3,  365- 

371.  394.402-404.406. 
Hervaitr  Arngrimsaon,  1. 

415-417.  426.  426. 43.5, 

436.  615.  519.  520:  2^ 

211. 

^-  Hnndlugsson,  Ij  137. 
.  Ylflngr,  1,  375. 
Hervör     Angantýrsdóltir, 

1,  429-444.  446-448. 
452.  463.512.517-525. 
(Hjörvar«r,  1, 432-434. 
442-443.  518.  522. 523. 

-  Hei«reksd6ttir,  1,  463. 
497-499.500.531:2,11.    - 

-  Hjörvarísdóttir,  1,  399. 

-  Hundingsdótlir,  3,  479. 
486.  488-491.  497-498. 
505  509.  517.  518. 

Herþjófr,  1,  305. 

-  Húnþjófsson,  3,  14.  15.     ^ 

17-22.  25- 
Hcstliölöi,  3, 114-116. 130. 
132. 

Hildibrandrberserkr,l,358 

-  Hclgason  Plúnakappi,  2, 
467-470.  472-487. 

-  Hlldisson,  2,  10. 

.-  Húnakonúngr,  liiniiríki, 

2,  466.  467.  473. 


696 


MANirAHtíFir. 


H 


BiMibrandr    koaúngr    í 
Rei«gouUndi>  í,  376.37«. 
Hildigrimr,  3,  20. 
*Hildigunn  Hildi*dóttir,2, 
232-238.  247.  318. 

-  Hárekidöttir,3,552.554. 
Hildíugv  bóndi,  2,  64.  67, 

68.  71.  488. 
Hildir  kappi,  1,  381. 

*-  3,  389.  394.  396-402. 
*-  riai,  2,  232-239.  318. 

-  Hálfdánarsoiii,  2,  9,  10. 

-  Bildibrandma,  1,  375. 
376. 

-  yigbruidsMn,  2,  10. 
Hildirí«r,  2,  156. 

-  kona  Hildii,  2,  232. 
Hildetif,  3,  514-  516. 
.*Hildr,  i.  303.  304.  305. 

307,309:2,  54:3,25, 

-  Angantýrsdóttir,  3, 570- 
572. 575. 583.  585.  586. 
590.  591. 

-  Bn«lad(Sttir,  2.  463-468. 

-  Eireksdóttir,3,656.6S7, 
•    -  Eíreksdóttir,  2,  9. 

*•.  (Grímhildr,  Hr/mhildr), 
3,  619.  620.  63a 

-  Grí«ardóttir,  3, 663-656. 
658-660, 

-  Grjótgarftsdöttir,  2,  10. 

-  Gu«rau«sdóttir,  2,  7. 

-  (Hervör)  Heiíreksdöttir, 
1,  509. 


Hildr  Hildibxaiidsdöttir,!, 
375-376. 

-  Hðgnad<(ttir,  1,399-406. 

-  Högnadóttiz  hin  mjófs, 
2,  6.  28-31.  34  35. 

-  kona  Sviðfi,  3,  646-651. 
Hilmir  Hálidánaxsota,  2, 9. 
Hjalli  þra»U ,  1,  218.  219. 
Hjallr  Vatnarsson,  2,  28. 
Hjálmar  hinn  hngumst^rí, 

1,  418.  419.  421-429. 

438.439.441.516.517, 

521.  SaHi  2,  191-201. 

203.  205.  206.  206-211. 

213-219. 221-223.  279. 

308.31^311,314.524- 

527.  529-536.  55a 
Hjálmgunnar,  1, 166.  336. 
Hjálmr  Tikíngr,2, 125. 126. 

132. 

-  (Hjálmar)  3,  351.  352. 
354. 

Hjálmtér  Yii^asonj  3,453- 

456.  458-518. 
Hjálmþir  £g«isson,  2, 10, 
Hjálprekr  konúngr  afDan- 

nörk.  1, 146-  148. 149. 

150.154. 156.  188. 32a 
321.  322, 
Hjalti  kappi,  1,  379. 

-  hinn  hugprú«i,  (Hðttr), 
1,  65-75.  83.  85.  90. 
98.  99.  lOa  102.  103, 
104.  105.  106.  107. 


H 


Manjiaköfh. 


697 


Hjarandi  konibigT.  i,  SQ9. 
Hjördú  EylíniBdöttir ,   i, 

143-149- 154.  155. 180. 

320.  323;  2,  10. 
Hjörleifx  HjSruon,    hinn 

kTenns«iqi>  2,  5.  6. 28- 

31.  33-35.        • 
Hjðrmandr  Hfrrax&inoB, 

1,  375. 
Hjí^rölfir  konúngr,  2,  287, 

-  Hjtfrleiftson,  2,  35. 
HjSr  HáUÍMon,  2,  59.  60. 

-  Jfiuuruon;  2i  .5.  28. 
Hjörtr,  k«ppi,  1.379.385. 
HjörTsrðr  AmgximMon,  1, 

415.  417. 41&  419. 421. 
425.^433. 435. 436. 
515.  518-520 :  2,  211. 
m  550. 

-  HeiSrekMon,  1,  399. 
HandingMon,  1,  158.  323. 

-  mágr  Hról&  konúngs 
kroka,  1,  46.  47.  96- 
99.  101. 102.'  103.  Í05. 
107.  108, 

Hjötra,  3,  7.  10. 
Híaegerðr,  3,  57&  58& 
HlaomboSi,  i,  381. 
HleiCr,  3,  210.  211.  214- 

22a  222.  223.  233. 
Hlér  Fornjötsson,  2,  3. 17< 

18. 
♦HWriíi,  3,  37. 
HlöSr  (Hl(i6ver)   Angan- 


t     < 


týriion ,  1 ,  '455.  490- 

499.  502.  504-508«  510. 

527.  528. 
Hl6ever,  2,  22a 
^  Hjálmtirsioii,  3>   517. 

518. 

-  kouúngc  á  Saxludi,  1> 

339. 

-  konúngr   af  Gantlaiidi: 

3,  521. 
«.  koniiugr  i  STÍþjóS,    2, 

191.195.196.209.210. 

218.  219.221.223.225. 
«  s/á  lugYÍ    ok   logjaldx 

liiun  illráti.  ; 
.  lækouúngr,  2,  205. 533. 
*HIökk,  1,  304. 
Huefi,  2,  221. 
^Hnikar  (OtSinn)i  1,  157. 

325. 
Hoddbroddr  Uataridn,2j8« 
Hóketill,  3,  209. 215. 217. 
Hólmfastr  Vefirormsion,  2, 

156.  167. 
Hólmgeir  jarl,  2>  530. 

-  konúugr,  2,  294. 
Hólmsteinn  benerkr,     í, 

379. 

-  hTÍtii  1,  381. 
*Hornnefja  (Hróneíja)  % 

620-622. 
Hrafn,  2,  113. 

-  2,  220. 

-  bóndi}  3i  593. 


69a 


Mannanöfn. 


H 


Hrafo  Bjá  Haraldr  Játgen- 
6on* 

-  hinn  báC,  3, 594. 606. 613. 

-  ]ögmá6r,  %  156. 
Hraiukildr  Ðniuadóttir,2, 

117. 118. 123. 124.  161. 

->  K«tilsdóttir,2,124.125. 

132.  139. 155. 156. 326. 

-  StórólAdóttir,  2,  Í5& 
Hrafnkcll,  3, 534. 536. 5ð7. 
Hrani   (Hrau)   Arngríitis- 

son ,  1,  4-17.  426.  435. 
436.  615.  519.  620:  fe, 
212; 

-  bóndi  (Ot^íun),  1,  77- 
79.  94. 

-  HildarsoA,  1,  881. 
Hrappr,  2,  221. 
HranngviÖr  vikingr,  2, 366. 

36t.  372.  374. 
Ureggvífir^konúngr  íGai6- 
aríki,  8,  237-240.  242- 
247.  267. 269. 277-383. 
314.  333-335.  346. 555. 

-  Hrólfsson,  3,  362. 
Hreiðar  fainn  hvatvisi,  % 

148.  149. 
HreitSœar,  1, 149. 151. 152. 

153.  321. 
♦Htemsa,  3,  482. 
Hiiílíngr,   3,  538.  541- 

544.  552. 
*Hrímnir  jötnn,    1,   Itó* 

119:  2,  145-148.  1£2. 


Hrindir,  2,  31.  83. 
Hríngja  Reittaridóttir,  % 

30.  31. 
HríngrGaatason,  konúngr, 

3,  193.  19*.  197.  198. 

20>-2Ö7.  214-217.  219. 

225,  232. 

*  Hál&kappi,  2,  36.  55. 

-  jarl,  3,  592.  595-599. 
603.604.610.615.616. 
618.  630.  631. 

-  konúngt,  1,  140. 

-  konúngr  i  J)anui6rk,  3^ 
63^.  70-72.  83.  105. 
112. 

-  konnngr  i  Uanmörk,  3, 
659-565.  567.  571. 586. 

-  fylkískonútigr  Í  Svía- 
ríki,  2,  385-387.  392. 
393.  396.  397. 

*  konúngr  i  Hríngaríki, '% 
66-68.  70.  84.   90-98.. 
490-492..  49&  498-502. 

-  kouúiigr  í  Uppdölum,  1, 
47-54.  56.  59.  60. 

-  konúngr   i  Smálöndnm, 

3,  382^  390.  391.  393. 
405.  40& 
-.  Oleifssoii,  2,  ð. 

-  Raumsson ,  2^  7*  8. 

-  ^jaldarson,  Daniakon- 
úngr,  3,  648.  659. 

-  Víkingssop,  2^,  402. 

-  9*<iRiugr< 


H 


Mannanöfn. 


699 


Hrtfaldr  tn,  1,  382.  884. 
Hróar,  3,  20. 

-  Hálfdánarsoii ,  1|  3-16« 
23-28:    2,   It-    14 
(Hrani,  1,  8.  9-  12). 

-  koniSngr,  2,  297.  29& 

-  sækonúngr,  2,  533; 

-  Tiingngoíi,   2  156. 
HroÍ^geir  Hakason,  2,  8. 
•*  ^já  Roftgeir. 
HroSmar  HroiSgeirsson,2,8. 

-  konúngrafMarseralandi, 

2/39L 
HrcSi  jar),  %  532. 

-  Upplendíngakonúngr,  2» 
521. 

Hrokkell  liækja,  1,  381 
Hrókr,  2,  371. 

-  Greipsson,  2  865. 

-  hinn  hviti,  2,  8.  36. 42. 
45.  49.  54. 

-  hinn  svartí,  2,  8.  36.  "£2. 
45*.  45.  49.  51.  58.  59. 
365. 

.  Sævilsson,  h  16.  24-27. 
Hrólfr  or  Bjargi,    2,   4. 

20.  143. 
-*  konángr     Gantreksson, 

3,  38.  shr.  Rólfr. 

-  Greipsson,  2,  365. 

-  Hoddbroddssoni  2>  8. 

-  (Hondólfr,  Hundingi) 
Isonimgr  á  Hnodingja- 
]audi,  3,  6ia  624. 682. 

-  kraki,    1,  28.  32.  43- 


47.  62.  64-109.   112: 
3^  46.  47.  49.  440. 
Hrólfr  kverinsami,  1,  381. 

-  nefja,  3,  248.  593.  608; 
609.612.620-622.626- 

629. 

-  skjóthendti  (skjAtendi), 
berserkr,  1»  100.  110. 

-  Stnrlaugssoto ,  3«  248* 
273.  275-284.  286-298. 
302-360.  362-364.  655. 
647.    (Stígandi  3,  255- 

.    257). 

Hrollaogr  konúngr  í  GarS- 

ariki,  1,  458-402.  528- 
531. 
Hroœundr  GreipssoB|    2, 
a  36.   365-377.-  879- 
380:  3,  3fö.  368.  519. 

-  harði,  berserkr,  1,  100. 

-  Vikíngsson,  2,  405. 
*  sjá  Rómundr. 
•Hroptr,  1,  169- 
Hrossbjörn  Ranmsson,  2, 7. 
Hrosshársgraai|  3»  17*  18. 

32.  33. 
Hrosskell,  3,  39. 

-  3,  130.  131. 

-  (Hrossþjófr) ,  3,  114- 
116.  128-132. 

Hrotti,  3,  20. 
Hrútr  vafi,  í,  381. 
Hrærekr,  3,  376.  379-381. 

-  Danakonúiigr^  t\  364- 
370   373. 


700 


Mahitanöfii. 


H 


HrMrekr  Hár«kuon,3, 208. 
216-219.222.224.225. 
228-232. 

-  HiIdiríSanoii,  2,  156. 

-  bnöggvanbaugi,  2,  13. 

-  (IðngTanbaugi,  1,  377: 
2,  11.  13. 

Hugi  ábóti,  2,  537.  538. 
Humli    Húnakonúngr,    1, 

455. 4ðO.  'töl.  495.  496. 

502.  506.  527.  528. 
Handi,  3,  563. 
Hundingrkonúngr,  1,136. 

137.143.156.180.320. 

322.323.824.327.328. 

-  (Hundingi)  konúngr,  3, 
483.  486-498.  501-508. 

-  konóngr  i  Noregi,  2,  4> 
Húnfastr,  2,  221. 
Hánn,  1,  385. 
Húnvðr,  2,  385-389.  392. 

394.  396-398. 400.  402. 
Húnþjöfr  FriCþjöfÍMon,  % 

100:  3,  14. 
Hústó,  1,  354. 
HTe6na,  1,  395.  400-402. 

403.  404; 
HTÍt,  döttir  Finnakonúngs, 

1.  48-52. 54.  58. 59. 60. 
Hvitserkr  Ragnarsson,  1. 
251-253.265.268.269. 
272-277.283-288.290- 
293.346.349.350.352- 
357.  510. 


HTÍtserkr  STÍpcson,  1,  35. 

41-44.  75.  81.  100. 
^Hyrja,  2,  147.  148. 
Hæklingr  TÍkíngr,  2, 26. 27. 
Hcngr,  2,  113. 
"Hnnir,  1,  152.  373- 
H6dd  8T«6ad4ttir,  2,  4. 5. 
Höddbroddr  Granmarston, 

1,  137-141. 

Hö6r  Hattalands  konúogr, 

2.  8. 

Hdfpndx    GðBmondarson, 

1,  411.  442-449.  452. 
453.  509. 513. 523-527. 

«B6gui,  1,303. 

-  Eysteins  son  Iiins  illiiðis, 

2,  106. 

m  Gjúkason,  1,  178.  182. 

183. 185. 192. 193. 198. 
201.  202. 203. 210-220. 
226.  227.329:  2,  11. 

-  Hálfdánarsou ,   1,  395. 

397-407. 

-  Hálfdáoarson,  3,  432- 

444.  447-452. 

-  liino  hTÍti,  2,  35. 

-  konúngr,  1,  137.  138. 
140. 

-  binn  ranfii  Haddiogsson, 

2,  8. 

-  8«Iy«son,   2,  6.  28.  29. 
H6r6a-Knútr,  1,  355. 358: 

3,  363. 

H5x6r,   fóitxí  Ivart  kon- 


H-I 


Mannamöfit. 


701 


úngs  vi6ik5ma,  í,  372. 
373. 
HörSr  CrarBr-AgSaaon,  2, 5. 

-  Erólfsson^  3,  363« 

"  (Hríngr)  Ptólómeison  | 
3,  477-480.  484-490. 
492.  494  496-518. 

*Höttr  CO«nn),  2,  25.  26. 

-  ^aHjaltihinnhngprúði. 

*Iöi,  1,  IH. 

Igull,  2,  220. 

Illugi  Grí«arf68tri,  3,  648- 

656.  658-660* 
II us,  2,  13. 

Imaldr  Vatnarsson,  2,  10> 
Imi   (S6ni)  jarl,  3,  321- 
323. 

ImsigulU  3,  7.  10.  13. 
Ingi  BáriSaraon^  2,  15. 
•«  Hallsteinsson,  i,  512. 

-  Hjálmtérsson,  3,  517« 

-  Krypplingr,  2,  15» 

-  Ringsson,   1,  367. 

^  SteinkeIsson»  1, 511.512. 
Ingibjörg,  3,  299.300.302. 
307-310.      . 

.  Beladóttir^    2,   63.  64« 

66.  68-71.  74.  77.  78. 
80.  84.  88.  90-93.  96- 
99.  454  459.  488-493. 
495.  496.  498-503: 
3,  14 


Ingibjörg  Bjartnnrsð6ttir» 
3i  382.  390.  391.  393. 
404. 

-  Ðagsdóttir,  3,  638.  639. 

-  £)rsteinsd6ttir ,  i,  254 
255.  257.  269. 

-*  Erlingsdóttir ,    3,   408* 

442-444.  452. 
•  frilla    Finnakonúngs , 

li  48. 

-  Hákonard6ttir ,  3,  S55. 

-  Hákonar  dóttir  háleggs, 
2,  14 

-  Herfersdóttir,  2,  385. 
40O. 

-  HlóÍSverS- .  eSa  IngYa-* 
dóttir,  2,  196.  218. 
219.  221.  223.  627. 

^  Bríngsdóttir,  3,  559- 
562. 565-568.  572-  575. 
683.  685-587.  590. 

-  Hrólfsd6ttir>  3, 141. 142. 
172. 173. 174 177-181* 
183-187. 

«  (Ingigetttr)  IngvaTsd6tt-> 

ir,  3.  633.638.640-646. 

.  Klakk-Haraldsdóttir,  1« 

85& 
^  Skatadóttir,  %  431«  432. 

438-440.  459. 
^  Yngvad6ttir,    1,     418. 

419.  427-429.  616. 517. 
.  þ6risdóttir,  3,  68-62. 

65.  66.  70.  71. 


702 


MAraABÖFir* 


1 


tagiíreyr    (Yngvífroyr) 
STÍakomíngr,  3,  631. 

Ingigerðr  drottníng,  3^77- 
79.  82  83.  95.  96. 104. 
105. 

■..  B«raldtd6ttir,  1^12. 

*  Hergeir(d6ttir,  3,  521. 
523.524.648.550-554 
558.  (Grímr,  3.  528- 
532.  540.  542.  Ofeigr, 
3,  632). 

'-  Hreggvi8ard6ttir,  3, 238. 
243.  245>248.  267.280. 
281.291.292-297.302' 
30Q.  313^31&  334-336. 
347-349.  358.  359. 362. 
363.  555. 

-  KoI<d6ttir,  3,  521.  524 
526-528.  533. 537. 550. 

,  653. 

Inginiandr  Alfuon^  2i  7. 

-  liina  gamli  i  yazdal,  2, 
361.  36X 

Ingjaldr  bertericr,  %  194 

195.  276.  626.  549. 
T  koonngr,  1,  374 

-  AimundarSQn,  2>  153. 
164  155.  157.  162- 
166.  168.  169.  189. 
199.  301.  302.  504* 
509   557. 

>  Helgiuon,  2,  104 

-  liirðmei^HerraQðarkon- 


.úngt,  2,  262-268.  270. 
271.  542-546.  552.556. 
Ingjaldr  binn  illi,  fylkis- 
konúngr,  2.  325  329- 
333  335-340.  3^346- 
35a  352-361. 

-  Iiinn  illráei,  1,  509 :  2, 
12.  103.  404. 

-  liinn,illrá«i,  2,  ££4.527. 
536.637;  »jáBli&bya. 

Ingjaldr  Ingasou ,   1,  357. 

-  Olafwon  trételgja,  2. 
103. 

>  Ríngtson,  3,  63.  67. 72. 
76.  7á  87. 91. 105. 112. 
113. 117.  130.  134. 135. 
14a  144. 175.181.182. 
186-188. 

-  Storkaðarföstrí ,  2 ,  13. 

-  tnma,  2,  391.  395-397. 
399.  400.  402.  403. 

Ing6Ifr  Nanmdvlajarl,  3, 
592-595.  602-604  631. 

-  Stnrlangsson,  3,  647. 
Ingvar,  2,  221. 

-  (Hvítserkr)  konángr  i 
GöHSum,  3,  633.  64a 
641.  646. 

-  Eysteinston  2,  12. 

-  hinn  TÍðfSrli,  3.  239. 
Ingrí  koni&ngr  í  Sviþjófi, 

%  311 ;  vá  Hlí»?er. 
Ijinsteinn,  %  6. 36-43.  45. 
46. 


I-K 


MANorAnufir. 


703 


lagerír,  3,  620-  522*  523. 

526-530.532.633.651- 

555.    . 
*Itrekr,  1,  473. 
Ivar  Lii-öinaÖr,  2, 348-350- 

-  beiiilaim,  1,  251-253. 
265.266.268-277.283- 
294.  346.  347. 350-354. 
356.  510. 

-  böggull.  3,  534-536. 

-  afFinnmörk,  3, 436-438. 

-  Ijómi,  í,  405-407. 

-  skagi,  1,  381. 

-  Upplendíngajarl ,  2,  21. 
-vföfa«mi,    1,    363-375. 

388.  509.  510:  2,  11. 
14.  103. 

Japlian,  2$  13. 
/aphet,  2,  13.  294» 
Jarisleifr,  1,  206. 
Járngeri^r,  3>  593.  617. 
*Járnbaas,  3,  573-575. 
♦Járnnefr,  3,  569-571. 
Járnakjöldr,  1,  405. 
Játger   Englakonúngr ,    3i 
,  348.  357. 

játuiundr  EnglakonúngTi 
2,  204.  205. 

-  komingri  binn  belgi,  1| 
354.  356. 

Jeaús  Krístufly  l^  339:  3ý 

663.  664  674. 
JÓUr,  %24fr-261.a87.  m 

540-542.  5S5. 


Jólgcír,  3,  265-257. 
♦Jómali,  3, 210.  213.  215. 

217. 
Jónakur  koniingr,  ^,  203. 

224.  225.  227. 
Jórmanfrói^í     (Jörundr) 

Yngvaaon,  2,  12. 
Jórmuurekr  konúngr,    1« 

203. 224. 225.  226.  228. 

229. 
Jóruni.-,  2,  346.  347.  350. 

351.  353-357. 359. 362* 

Jiípíter,  2,  13. 
Jö'fur  Ðagsson,  2,  9. 

-  Halfdánarson,  2,  9. 

-  (Jð«ur)  BarCarson,  2, 5» 

Jökull  Asgautason,  3»593i 
513.  615. 

-  Kárason,  2,  3. 

-  járnhryggr,  2,  391. 39S. 

397-399. 

-  Njörfaðon,  2,  404.  406- 
408.  41Ö-41S.  417-422. 
433-437.  439.  555-559. 

J&'mndr  áMifieingi,%  157. 
Jðsor  Ögvaldsson,  2, 26. 27. 
Jötunbjörn.  Rannisaon^  2» 
6-  7. 

^Kaldnuú,  2,  115.  116. 

131.   * 
Kári,  2,  220.    • 
•••2,  365-368.  . 


704 


Maxhahöfm. 


K 


Kiri  B«Amaát  3,  363. 
Kwl  kekkja,  1.  381. 
Karmon,  3,  409.  417. 425. 
448. 

Kár  FróSuoo,  2,  11. 
Katxi  (Kárí),  kappi,  1, 379. 
Kaynan,  2,  13. 
.  Ketilbjfim  «t  Morfelli,  2, 
167. 

'  Ketill  breiCr,  2,  l^. 

-  ílatnef,  2,  104. 

>  Gantreksson,  3,  62.  63. 
66.  70. 72-77.  90. 102. 
105-113. 115-117.  127- 
130. 134-136. 139. 14^ 
144. 175. 181-182. 184 
188. 

>  BirSnMfir  Ingjalds  kou- 
áag;  2,  325.  331.  333. 
337.340-342. 

>  hmngt,  2,  109-139. 143. 
145.152.161.170.173. 
326.504. 

••Længrþorkelasoa^ð,  156. 
.  ranmr,  2,  7-  361«  362« 

-  þrymr,  2,  157. 
Risi,  3,  556-558. 
Klakk-Haraldr,  1,    355. 

358a 

•Klcima,  2,  145-147* 
Kniíi,  2,  221. 
Knátr  Danaiit,  1»  356. 357« 
-*  hinn  fandniy  í,  455» 


Knútr  kTeiaa^  3,  326-327. 
328.  330. 

-  hinn  riki,  Danakonongr, 
2,  15:  3,  408. 

*  Ungara]and»kon4ngr,2, 

539.  540. 
Knöttr  OrmMon,  2,  7. 
Kolbein.  3,  647. 
Kolirosta,  3,  310. 

Kolli  (Kolr/Kollr)  3,599- 

600.602. 
KoIIr ,    hirSmaSr    Alteb 

konúngs,  2,  25.  27.  28. 

•  3,  459.  46a  462. 
Kolr,  2,  221. 

-  3,  542e  544.  545. 

-  hinn  krappi.  2,  391. 

-krappi,  3,598-611.  619. 

623. 
^  kroppinlakr,  2, 386.388* 

390.  391. 

-  þrœll,  3.  521.  523-526. 
553-554. 

Konráfc,  3,  234. 
Kostbera,  kona  Hðgna,  1, 

211-213. 
Krabbi,  3,  548. 
Krákr,  s/á  Sigurfir  Játgen« 

8on. 

Kristr,  2,  317;   sjá  Jeras 

Kristos. 
Krókar  af  Akri,  l,  381« 
»KúIa;3,  389* 


K-M 


MAmrAiröFii. 


705 


^Kúrícl,  koni^ngr  í  Kæn- 
Tigörbum,  2, '294. 

Kvillanuð  blesi,  2,  293-- 
298.  319.  ' 

Kænmar  konúngr,  %  294. 

Köttr,  3,  &56-55& 

Lamecli,  2,  13* 
Lamidon,  2,  13« 
*Lara,  2,  374  375. 
Laszínns,  2,469.476.477. 
*Lanfey,  1,  392. 
Leifr  Loðliattarsony    2| 

59.  60. 

-  BkipstjómannaSr  Helga, 

1,  138. 
Lénfa  Vifilsson,  2,  11. 
Líf  Dagsdóttir,  2,   104. 
Lifólfr,  3 ,  326-328. 
*Litr,  2,  327.  338.  396- 

399. 
*Lj66    Hrimnisdóttir^    li 

118.  119. 
LoShött,  2,  66.. 
LoÖinn,  3,  422. 

-  digri,  3,  326.  327.  331. 
Loðmnndr  bóndi,  1,  316« 

-  (Luðmandr)3,326.327. 

329. 
Lof6i  Hálf dánarson  I  2, 

9.  10. 
Logi  Fornjótssou,  2, 3. 17. 
--  Greipsson,  2>  365. 
*Loki,  1,152.153.392-394. 


Lopthæna  Haraldsdóltir , 

2,  143.  144.  148.  151- 

153.161-163.504.505. 

510. 
Loritha  (Hlórí«i),  2,  13. 
Lacartiis(Lucratas)  3, 457. 
Lú6a,  3»  457.  458.' 469- 

472.  479.  515-517. 
^y^B^  (LýngTÍ)  konúngr 

Hundíngsson,   1,   143. 

144. 145. 157. 158. 323. 

327.  328. 
Læsir,  1,  381.  382. 

Mági  (Magni),  %  13. 
Maguúsberbeinn^^,  14. 15. 
.  blindi,  2,  15. 

•  Erlingssoni  %  15. 

-  góöi,  2,  14.  15. 

-  Haraldsson,  2»  15. 

-  lagabœtir,  2,  14.  15« 

•  hinn  riki^  2,  15. 
Magok,  2,  294. 
Malaleel,  2,  13.   - 
''Mána,  3,  416-420.  451. 

672.  573. 
Máni  karl ,  2,  368.  370. 
Manna-þengiUi  %  9. 
"Mardöll,  1,  111. 
Margariuskonúngr,  3,453. 
^Margerðr,  3»  482.  484. 

485. 
Margrét    Ola&dóttir,     3, 

145.  187. 


FonifAi.DAn  8ÖG11R  NonDnLAiTDA,  3  IÍimdi.    *-  y 


706 


Mamnanöfn. 


M-N 


Margrcta  Valdauiarsdúttir, 

2,  16. 
Márró  konúngr,  2,  294. 
Marsíbil,  3,  432. 

-  HáUdánardóttir,  3, 432- 

435.  451. 

-  Margariídóttir,  3  t   453« 
,    455.  457. 
Marsteinn  kondngr^   'ii 

306. 
Maskabert  keisari,  3^  419* 
Massíbil  (Marsíbil)  Olais- 

dóttir,  3,  576. 679^2. 

685-587.  589-591. 
Matliúsalem  hinn    gamlí, 

2,13. 
Melan  (Melans,    Melant)| 
3,  350.  351.  352.  3S4# 

Meitir  Gorðson,  2,  5- 
Menelaus  konúngr  i  Tatf a«' 
raríki,  3,284285:291. 
Milva  kappi^  l^  379. 
Mjöll  Ansdgttir,  2,  361. 

362. 

-  Snæsd6ttir,  2,  ~3. 

-  Snæsdóttir,  3,  634-63% 
Mó6i,  2,  13. 

*Molda,  3,   672.  673»' 
Mundilfari,  2,  7. 
Munnon  (Memnon),  %  13« 
Myndili  Meitason,  2>  5. 

-  Meitálfsson,  2,  431« 
MæfíU  Meitason^  %  5« 


Mæfill  sækonúngr,  %  40t. 

Mær,  1,  611. 

Möndall  Pattason,  3,298- 
302.  307-310.  316-319. 
322. 328. 329. 331. 336- 
339.  343-346«  348. 

*Nál,  1,  392. 

»-  3,  482. 

Náttfari  Safarason,  3, 193. 

215.  216. 
Nauma,  3s  519* 
*Nefja,  3,  482. 
NeriVikarsson,  3,  26.Í29. 

39-48.  50-53.  57. 
Niilúngr  HÖgnason,  i,^ 
*Nistill,  3,  490. 
Njáil  Finnsson,  l^  511 
Njörör/1,  391:  2,  «. 
Njtír&  .  konúngr    i   Upp- 

löudum,  2,  400 -406. 

408. 410. 4t2.  415.  421. 

422.424.  428.  432.433. 

455.  458. 
Nóí,  2,  13.  294. 
Norfri,  3,  285.  287.  288. 
..  koniingr,  1,  16.  25.  26. 
Nóri,  1,  381. 
Norna-Gestr,- 1,  313-32a 

322.  328-333.  338-342. 
Not  þorrason,   2»  3"^' 

17-20. 
Núdus  (Rúdua),  3,  457' 

46&  467.  468. 


N-0 


MAmAnörv, 


707 


Niefill  Hálfdánanon,   2, 
9.   11. 

OblfiSSr  HjSrleifftion,  2, 35. 
Oddbjörn   askavmiðr,     2, 

156. 
Oddraktanti,  3,  621.555. 

557.  558. 

-  Uir«M>n,  2,  48. 

-  ví6förli,   1,'381}    t/d 
Örvar-Oddr. 

Oddrún,  1,  203. 
*08inn,  1,  95.  107.  116- 

118. 12a  121. 14&  150. 

152. 153. 156. 157. 159. 

166. 228.  258. 265. 301. 

310.328.336.35^380. 

391-394.402.406.413. 

422.423.454464486. 

487.488.501.502.514 

627.  632:   2,  12.  14 

89.  45.  51.  132.  135. 

137.139.213.228.257. 

289.  291.  366:   3,  7. 

8.  10.  12.  31.  32.  38. 

34  193.  223.  237.  379. 

393.407.408.519.592. 

624  629. 
Ofifiiaa  hinn  nortlíi,  3,  444 
Oféti,  2,  131. 
Ogautan,  2, 410-412.  415- 

418.  421.  429.431-436. 

438. 
*Oinn,  1,-  163. 


Olafr.  3,  58-62. 

Olafr  Bjarnar8on,konúngr, 

i.  5ia 

-  Eyateinsion,  2,  404. 

-  fylkiíkonúngr ,  2,  32Sl 
328.  329. 

-  GeirsUfiaálfr,  2,  105. 
106. 

-  GnoSar  -  Aauinndarson, 
»jd  Olair  liSsmanuakon- 
óngt. 

-  Hákonarson,  2,  15.  16. 

-  hinn  belgi ,  1,  611 :  2, 
14  15.  559. 

>  herkonángr,  3>  48.  49.' 
50.  52.  63. 

-  Hríngsson,  2,  9. 

--  Hrólfsson,Danakonúngr, 
3,  362.  363 ;  */á  OJafr 
liðsmannakonúngr. 

-  hviíi,  2,  104. 

-  konúngr  í  Englandí,  3, 
676. 578-582.  584.  585. 
687.  588.  590.  591. 

-  kyrri,  %  14  15. 

-  liSsmannakonúngr ,   2, 

154. 365-367.  371-374 
379.  380. 

..  Utilláti,  2,  12. 

-  Magniísion,  2,  15. 

-  Njorfason,  2,  404. 406- 
408.  410.  416. 

•  Ríngsson,  1,  357. 

Yy  2 


708 


MANKANUFir. 


0-R 


Olafr     skautkoniíugt    . 
(sienski),  ±,  511. 

-  Skottakomingr »  3|  92* 
142.  16&  186.  187. 

-  Bkygni,2,103i  3>  27*30. 

-  tifílclgja,  2,  12.  103. 

*  Tryggvasoti,  1, 313-320. 
331.  332.  338-342.405. 
407.  2,  X6,  559. 

Oleifr  Dagsson,  2t  9* 
Oli  Dagsson,  2 .  9. 

Olius,  2*  463-466,  472. 
Oluf  Akadóttir ,  1>  455- 

458.  527.  528. 
Olöf   (Olufa)    drotUiíng  i 

Saxlandi,    í,     17-23. 

28.  29. 

•  Vemandardóttir,  2>  14. 

-  Viliijálmsdóttir^  2,  433. 
434. 

-  þórííardóttir,  2,  157. 
Orkningr,  1,  214. 
Ormar  jarl,  1,  463.  497- 

499.  504.  506.  531. 
Ormr,  2,  220. 

-  enski,  1,  379* 

-^  skeljamoli,  2,  7. 
.  Stóróifsson,  2>  156. 
Otr  HreitSmarsson,  1, 151* 

162.  153. 
Otryggr,  2,  36. 

-  3,  36. 
Ottar,  2,  221. 

-  hiri3mat5r>  2f  262.  -  263, 


265-268- m  271. 542- 
547.  552.  556. 
Ottar  jarl  afÐjarmalandi,  3, 
566-568. 

-  jarl  af  Jótlandi,  3>  374 

376.    . 

-  konúngr  i  Hálogalandi, 

3,  374.  403.  405. 

-  vandilskráka,  2,  12. 
Ottó  (Otta)  keisari,  1, 315. 
Oþjóían,  %  202*  531- 

Palltes,  2,  294^ 
Fantiparus  (Pandarns),  3| 

419. 
Fharet]],  2,  13. 
Fliilippus     Baglakoniuigr, 

2,  15. 
«-  liallsteinsson,  1,  512. 
Flatal,  konúugr,  2,  294. 
Flato,  3,  555. 
Priamus,  2,  13* 
l*tólómeus,  3,  515,  516. 

Raðhar6r  konúngr  i  GaiiJ- 

ariki,  1,  370.  374.  374: 

2,  11. 
Ra&stafr  (RaSstofn)  kon* 

lingí,  2,  294. 
Rafn  konúogr*  íf  302. 
^  ajá  Hrafo. 
Ragnar  lotbrókj  l^  238- 

243.  245-252.  255-261. 

263-265.274.277-283. 


R 


Mannanöfit. 


709 


285-287. 291. 292.  298. 
300-310.  345-347.  351. 
352.  377. 387.  388.  5ia  • 
611:  2,  11.14:  3,216. 
233.  521. 
Ragnhildr  Oddsdóttir.   2, 

203.204.322.532.567. 
559. 

-  Sigurfardóttir ,  1,  293. 
358.359.360:  2,9.10. 
11.  14. 

Raki  Eynefsson,  2»  11« 
Rakknar,  2,  220, 

-  kouiingr,  3,  552. 

-  Aguarsson^  3^  556*  557« 
*Róu,  1,    152.300.  479: 

2,  77.  78.  493.  394. 
Randver     Jö'rinunreksaony 

1,  224.  225.  226. 

*  Rafibarðsson ,  2  >  11. 
13.  14. 

-  Valdarsson,  1,  510. 
RauiWi,  3,  352.  353. 
Rau5fe)l  Bárðaraony  %  153- 
^RauSgrani,    (Oðinu),   2, 

239-244.  246.  252.  257. 
Raudr   liinn  rammi  Ulfs- 

son,  2,  48. 
-'  Vcfrej'jusou ,     3  ,    594. 

606. 
-/(Herraufir)   Ölvisson,  3, 

517. 
R  aumr     Jó'tunb  jarnarson , 

2,  7. 


Raumr  Norsson,  2,6.  7. 

384. 
RefiUBjamar  son  járnsiSuA 

1,  510. 

-  Mvfilsson,  2,  404. 
Refnefr,  3,  48.  49- 
Refr,  sjá  Gjáfa-Refr. 
Reginn,    fóstri  Hróars  ok 

Helga,  1,  3.  4.  12-16. 
17.  24. 
*-  dvergr,  3,  403. 

-  Heittmarsson,  foatriSig* 
nrBar,  ±,  149-156  158. 
159.  161-164. 175. 186, 
192.  S21-324.  328. 329. 

Reiðar  Sjálands    kouúngr, 

2,  30.  33-35. 
Rennir  bóndi ,  3  y  30.  31' 

40.  41. 
Rerer   Sigasony    1,    116- 

118. 
Reytnir    CReifnir)    Arn- 

grlmsson,  ^,  415.  515. 
Rigarftr,  3,  234. 
Rikarðr  Hálfdánarson,   3| 

691- 
Ríngr  Ingjnldsson,  1,  357. 

•«  konángr    i    Hríugaríki, 

1 ,  357. 
RoKgeir  jarl  Geirmundar- 

son,  2,  7, 
Ró&an  konúngr,  3,  375- 

377. 
Rólfgeir  konúngr,  2,  105* 


710 


NANOFK. 


R-S 


Rólfr  i  Bergi,  BJá  HróUr 
or  Ðjargi. 

-  Gautrc]^sson«  3,  63.  65* 
,67.  70-190. 

-  Irakoiiúngr,  3,  141-144. 
152.  lee-lÝl.  175-178. 
18M85.  187. 

Rómundr  berserkr  Rólfs- 

son,  2,  8. 
Rúgálfr   Gorðr  -  Ag&asOD , 

2,  5. 
^Runa  (Raun)  3,  482. 
Ræsir  Hálfdánarson, '  2f  9* 
'♦Rögnir,  1,  169. 
RdgMHFaldr  binn  gamli',  1, 

51L. 

-  hái    (RaðbarSr    hnefi), 

1,  382. 

-  beiðum-bvri,  2,  106* 

>  jarl  bÍDu  riki,  2,  21. 

>  laudyarnarœatSr,  3j367. 
368.  371.  ' 

-  Ragnarsson,  1,  251-253* 
265.  305. 

-  Riignlfsson,  2,  5. 

-  Sluilaugsson,  3, 248.647. 
Rfíudólfr,  3,  322-325. 

-  Bjarmakouúngr,  3,  631. 

632. 

Salgart^r      Grjótgarfisson, 

2.  6. 

Sali   gauzki,   l^  381. 
Sálmr,  2, 423-425. 


Sálmr  kappi,  1,  379. 

-  ▼íkíngr,  %  360. 
Satúrnns,  2,  13. 
Saur(Sor)konúngr>(bandr), 

Saxiflettir,  1,381:  2,103. 
Selr,  3, 543.  456. 547. 
Semingr  Arngrímsson,   1, 
415.  416.  425.  515. 

-  konúngr   i  STÍþjótt,    % 

371. 

-  Oðinsson,  3,  519* 
Sesepb,  2^  13. 
Setb,  %  13. 

*Sif,  1,  111. 

Sif ka,  frilla  Heiöreks  kon- 
úngs,  1,  458-460.  528- 

631. 

-  Humladóttir,  9ja  Syaft. 

Sigar,  1,  180. 

-  1,  205. 

-  Grj6tgaz6sson,  2,  6. 

.-  Hálfdánarson,  2>  9.  10* 
^  Signíttndarson,  2,  10. 
Siggeir,  3,  376-  379-381. 

-  3,  423. 

*  konúngr  í  Gantlandi,  1, 
119-128.  130. 132-135. 
139.  205. 

^  Háreksson,  3,  208. 216- 
220.222-224.228-231. 

-  Sigarsson,  2,  10. 

Sigi  Oðinsson,  1, 115-117* 
Sigmundr     Angantýrsson, 


Mannanöfn. 


711 


.3.  571.  572.  574  575. 

678.  584-588. 
Sigtnuiidrílálfdánarsoi],  3; 

432.433.435.445.446. 
448.  450. 

-  Iilö6versson,3,521.  532. 

533.  553-558. 

-  kaupángskappi  ^  1  ,  381, 
Sigmundr  Sigarsso»|  2,  10* 

-  Sigurðarson,  1,  184. 198. 

200.  204.  207.  208. 

-  Völsiing»8on  1,119,121. 

126- 13a  141-.146.  147. 
149.  154.  156. 160. 180. 
181.202.205.320,321. 
323.  328. 

Signý  Iláirdánardóttir,  1, 

3.  9.  10,  1 1.  16.  23.  24. 

-  Sigarsdóttir,  2>  6.  10. 

-  Uiiheðinsdóttiri  3,  559. 

-  Völsúngadóttir,  1,  119- 
129.  132-135.  2,  10. 

-  dóttir  konúugs  af  VörS| 

2,  26. 

-  sjá  Gríftr. 

Sigríör  Báröardóttir,  2,123. 

124.  126. 

-  iiióöir  Hclga  ok  Hróars, 

1,  16. 

-  Otiarsdóttir,  3, 374. 395. 
405. 

-  liiii  stórráða.   1,  511. 

«  skeuiniumey,     3,     172. 

174.  177-180.  186. 


Sigríðr  Vilbjálmsdótlir,  3, 

6^. 
Sigrún  Hognadóttir,  1, 137. 

138.  141. 
Sigtryggr  koniingr ,    2,  9. 

-  konúngr  af  Vindli,    2, 

104. 
Sigurðr,  kappi,  1,  381. 

-  hirömaðr,  3 ,    146-  147- 
149.  151.  152. 

-  rá^gjafí  GoÍSiiiundar  kon- 

úngs,  3,  220.  221. 

-  Angantýrsson ,  3 ,  571- 
675. 578.  584-587.  490. 

.  bjóftaskalli,  2,  362. 

-  Fofuisbani    Sigmundar- 

8on,  1,  146.  148.  149. 
150. 15M54-178. 180- 

209.  215.  216. 223. 224. 
226.227.229.257.320-  • 
333.  336-339.  346;    2, 

10.  54. 

-  fairSmaðr  HerröÖarkon- 
úngs,  2,  260.  263.265- 
280.  319.  320.  541-551. 

.-  bríngr,  1,238.  329.  330. 
345.  376-378.  380-384. 
386-388.  510.  511:    2, 

11.  13.  14.  154   319; 
3.  216.  233. 

-  hrísi,  2,  14, 

-  hjörtr,  1,293.358.359: 
2,  9.  10.11.14:  3,519, 

..  jarl  Hákouarsou,  2,  6* 


712 


Mannanöfh* 


SigurSr  JiítgeESSou,  3«  349* 

3.50.  (JCiákr,  3, 262-265. 
347. 348). 

-  Júi-salafari,  2,  15. 

-  kipa,  2,  385. 

-  konúiigr'i  Daumörk,  3, 
431.  432. 

-  kooúngr  af  Skörðuborg, 

3,  579.  585.  586.  ð9a 
591. 

-  munnr,  2,  14.  15. 

-  Odds  frandi,  2, 171-174, 
176.  177.  179. 180. 187. 
188.190.  195.200.226- 
228.  303. 311.  509-515. 
519.  521. 527.  530. 537. 

-  ormr-í-auga,  1,  257. 
258.  259.  ÍÍ6S.  267-269. 
273-275.  283-288.290- 
293.346.347.349.351- 
358.510:  2,10.1114. 

-  slembidjákn,  2,  15. 

-  sý'",  2,  14. 
-ullband,   3,   240.   243. 

244. 

-  Vilhjálmsson,  3,  648- 
653-  660. 

Sigiulami,  1,413:414. 417. 

514.  515. 
Sigvaldi,  1,  381. 

-  2„221. 

-  Erlíiigssob,  3,  408.  409. 
422-424.  436.  440. 442. 

SígvaU-  skáld,  1,  354. 


SígvatrHemíngsson,  3, 600. 

-  Hrafnsson,  3,  693.  633. 
638.  639. 

Silkisif  Herraa6sdóttír»  2, 

261.  266.  268. 269. 271. 

282. 283.  293.  298. 299. 

320-322.  541.  544-547. 

551-554.  556-559. 
*Sindri,  2,  446-448.  450^ 

452.  453.  457. 

-  víkíngr,  1,  395. 
SinQötli  Sigmundarson,  1, 

129-136.  138. 139. 141.* 
142.  320.  323. 
Símir.  2,   24a  244-246. 

252.253.255.256.257. 

293.  296.  318. 
Sisar  konúngr,  3,  23.  24. 
ySjótSr  Hríngsson,  3,  194. 
'  196-200. 
Sjólfr,  2,   260-279.  319. 

320.  541-551. 
Skaíi,  1,  115-116. 
Sjtafnörtdngr,  3,  7-ia 
Skálkr,  3,  226.  227. 
Skati  konúngr   Eiríksson, 

2,  431.  432.  434  439. 
SkekkiII  LofSason,  2,  10, 
-  Myndilsson,  2,  5. 
SkélGr  Hálf dánarsoo,  2, 9« 
•Skelkíngr,  2,  131. 
Skellinelja,  2,  432.  435- 
438.  459;  */á  Ingi- 
bjðrg  Skatadóltir. 


Mabínanufn. 


713 


SkinDÍÚfn,    3,  .471-473. 

475.  507. 
♦Skinnnefja,  3 ,  372.  373. 

390  395.  399-402. 404. 
Skjaldin  (Skjöldr),  2,  13. 
Skjöldr  Daguon ,  3 ,  648. 

-  Obinssoa,  %  12.  14 

-  Skelllssou,  2,  10. 
Skógkarl,  2,  46. 
SkolU,  2 ,  204.  205.  275. 

30?  532.  533. 
*Skrímuir,  3,   412.  416. 

419. 
*Skröggr,  3,  396-402. 
Skald  Helgsdóttir,  1,  31. 

32.  46. 95-99. 101. 105. 

108.  109. 
Skiíli  jarl,   3,   521.  523. 

524.  526.  542. 543. 548. 

650. 556  CGrímr,  3, 528- 

532.  340.541.    Vigfúj, 

3,  532). 
Skuma.  3,  20. 
Skiír  Urólfs  döttir  kraka, 

1,  44.  109. 
Skýli  Hálfdánarson,  2,  9- 
-  Loiðason,  %  10. 
*Skögal,  1,  306. 
•Slcggja,  3,  569-571.573. 
Slúa-Uii,'  2,  441-443-  446. 
Slæviðr  Arnviðarson,  2,6. 
SmitSr  Brynþvarason ,     3, 

195.196.218.219.221. 

223-225. 227.  229. 230. 


Snákr,  3,  337.  339. 
apei«i  (Sveiöi)  2,  21. 
Sncrill,  2,  220. 
Siii«ill,  3,  229. 
Sníi,  3,  391. 

Snjallr  Vatnarsson,  2,  28. 
Snotra,  3,  6-11.  14. 
SnækoJlr.  3, 561  666.  588. 

SnækólJr  vikíngry  3>  643« 

646. 
♦Snælaug,  3,  617.  633. 
Suær  konúngr  JökulMon, 

hinn  gamli,  2,  3.  8.  17. 
Snœr    (SnækoUr)    Finna- 

konúngr,  3|  634. 
Snæú]fr,  3,  525. 
Soddán  (Soldáii)^  3,  406« 

Sóknar-Sóti,  1,  38L  384. 

Sókni,  2,  19. 

Sc51  Mundilfaradóttir,  2,  7. 

S6]ar  Högnason,  1,  214 

Sólbjört,  2,  394. 

Sóti,  1,  428. 

-  beraerkr,    3,    284-288. 
291. 

-  illvirki,  2,  132.  133. 

-  víkíngr,    2,    189.  190. 
217.  313.  622.  623. 

-  víkíngr,    3,     561-566. 
688.  589. 

-  þorgautsson,  3/  593» 
Stáfi^láfjir  víkíngr,  2, 125. 

126.  132. 


714 


Mavvahöfk. 


Stari  Hálftkappi,   2,36. 

SUrka&r  (Störkafir)  Stór- 
verksson,  1,  330.  331. 
.381.  383-386:  3,  15- 
37-  406. 

-  StörkTÍfiston,  Alodrengr, 

1,  412.  413.  513|  514: 

3,  15. 
Starólfr  berierkr,  Ij  lOa 
Starri,  2,  220. 
Stefnir  þorgnýsson,  3, 251« 

259-261.  263-266. 299- 

301.305.306.311.  313. 

315. 319.  320.  322-325. 

327-330.  333.  335-341, 

345-360. 362. 
Síeinar,  2,  55;  sy4  Inn- 

•teinn. 
Steingrjœr  Hálískappi,  2, 

36.  55»  V 
Stcinkell,  2,  220. 

-  STÍakonóngr,  1,  Sll. 
Steinn,  2,  220. 

-  Víkíngsson,  2,  405. 

-  af  Vani,  1,  381. 
*  s/á  Innsteinn. 

-  tjá  Utsteinn. 
Steinvö'r  Haraldfdóttir,  3, 

420.  425.  452. 
Steinþórir,  3.  20. 
Stikill,  2,220. 
Stóróllr,  2,  220* 

-  KetiUfion,  2,  156. 


Stórverkr  StarkaKarfon,  3, 

15.  16.  31. 
Stúfr  Hálfskappi,  2,  36. 
Sturlaugr   hinn   starfdaini,, 

3,   248-251.  253.  257. 

258.325-327.  330-33^ 

348.  Ö92-Ö97.  602-640. 

644-647. 
Styrbjö'rn  hínn  sterki,    1, 

511. 
Styr,  2,  220. 

-  3,  20. 

~  hinn  sterki,  1,  381. 

-  hinn  sterki,  3,  326  327. 
330. 

-  hinn  sterki,  Hálfskappi, 

2,  36.  54. 
StörkuGr,  s/á  Starka^r, 
Sunulöð(8auiulö5,  Sjmlöð), 

3,  650,  651. 
*Surtr,  1,  161. 

-  bóndi,  2,  114.  115. 
•SvaW,   2,    4.  5.  20:    3, 

556. 

-  Heitason,  2,  5. 

*  RauSíelsson,  2,  153- 
Svafa    (Tóía)    Bjartniar^s- 

dóttir,  1.  420.  429. 432. 

435.  519. 
^  (Sifka)  Humladóttir,  1, 

455.  527.  528. 
Svafrlami,  1, 414. 415.435. 

514.  519. 
SvafrJöð,  1,  193. 


Mahhanöfn. 


715 


Syali  (Svalr)  8,  341.  342. 
Svalr,  2,  221* 

-  3,  437-439.  441-444. 

Syanbildr  guUfjöi^r,  2,  7. 

-  SiguHSar  dóttir  Tofnis- 
bana,  1,  203.  224-227. 

Svanbvit  GnoSar-Asiiiiind- 
ardóttir,  2,  372.  373. 
376L  380:  3,  519. 

Svanr  binn  rau6i,  2,  7» 

Svarfraði,  2,  221. 

Svartr,  2,  424. 

-  Ögmundarsony  2,  257. 
294.  296. 

Sveigðir  Fjölniison,  2,  12. 
Sveigir  Hakason,  1|  395. 
Sveinn,  ]^appí»  li  379« 

-  Alfívuson,  2,  15. 

-  DanalLonúngr ,    (tjúgn- 
«tegg)  1,   316. 

-  Ðauakonúttgr  (UlCuon), 
3,  361. 

-  jarl  Hákonarsoui  2,  16. 

-  mágr  Inga  konúngs ,  1, 
511.  512. 

-  sigrsæli^  2,  51.  57»  59. 

-  uppskeri,  1,  381. 
♦Svelnir,  1,  304 
Sverrir  (Svipbald,  Svanr)^ 

3,  440.444.  445. 

-  magnus,  2,  14.  15. 
Sviði  binn  sókndjarfi,    3^ 

233. 635-538.  548. 554- 
556.  648.  650. 


Svipdagr  Sviptson,  i,  35- 
45.47.75.80-83.85.95. 
100. 

Svipr  bóndiy  1,  35.  36. 41. 
42.  43. 

-  bóndi,  3,  52a 
SviputSr,  3,  594.  606-609. 

613.  625. 
♦Svör«r,  2,  32. 
Sylgja  Sæiaradóttir,3,193. 

215. 
S»bj6rii,  2,  221. 
Saofari  Svansson^  %  7. 

.  jarl,  3,  193. 
SBmundr(S9andr)  víkiagr, 

2,  224-226.  278.815} 

sjá  SæviCr. 
Sævar  (Sæfinnr),  atafnbiji 

Sðrla,  1,  396.  307. 
Sævi6r  vikingr,    2>   536. 

537.  550;  ayi^aMniindr. 
SæviU  jail,  1,  3.  6.  8.  9. 

10. 11. 14. 16.  23. 24. 
Sö'gu-Eiríkr,  381. 
Sö'lfí  Gr jcStgarfisson ,  2,  6. 

-  Hbguasoii,  2,  6.  28-30. 
35.  46.  59. 

Sölgi  Hrólfsson,  2,  143. 
Sölva,  2,  103. 
Sölvi,  2,  7. 

-  3,  326   327.  330.  331. 
"  binn  gamli,  2$  103. 

Sðr  konúugr  Cbundr)|  % 
8.  lOi. 


71Ö 


MAITHAHÖFir. 


S-lJ 


Sðrli  (Serli)  Bufiluon ,  2, 
11.     • 

-  JónAnrMon,  1,224,227. 
.228. 

.  (Sölli)  (í«nefr,  3,  326. 

327.  329.  337.  339. 
-aterki,  1.  395-407:   3. 

408-420.  422-483.  435. 

436,  m  444-452. 
Sörkver  benerkr,  3,  241. 

243.246-248.267.273. 

280. 281.  283.  291>295. 

305. 
SfirkTÍr,  3,  19. 

-  SvaBuon,  2,  153.  154. 
155. 

Teitr  kappi,  1,  379. 

-  Njðrfeson,  2,  404. 
Telins,  2,  13. 

Tiggi  Hálfdánarson,  2,  9. 
Tiudr,  2,  220. 

-  %  242. 

-  ArngrimMon,    1,    415. 
515:  2,  212. 

Tirus   konúngr,   2,   389. 

390. 
Tjörfi,  3,  326.  327.  329. 

-  (Torfi)  hinn  stcrki , .  3/ 
326-3á0. 338-340.  342. 

-  liinn  finski,  3,  423. 
Tjösui,  2,  242. 
Tiösnir,  3,  326.  327.  331. 
Tófa,  sjá  Svafa, 


Tófi.  3,  420-424 
Tóki,  1,  379. 

-  2,  242. 

-  3.  459.  462.  463. 

-  Amgrlmwou,  2,  212. 

-  Njö'rfason,  2,  404. 
ToUus,  1,  381. 

'ToIofrosti,  1,  381. 
»Torfa  (Torflja)   3,  618. 

619. 
Torfi,  2,  242. 
Trandill,  2,  220. 
*Traua,  3,  482. 
Trani,  2,  220. 
Trinan,  2,  13. 
Tröana,  2,  13. 
Tráes,  2,  13. 
Tróna,  2,  389^391. 
Trór  (þór)  2,  13. 
Tryggvi,  1,  381.  382^ 

-  Ulfkelsson.  3,  259-262. 
319-321. 

Túngu-Oddr,  2,  7. 
TvÍTÍviU,  1,  381. 
Tyrfíngr,  1,  379-' 

-  2,  220. 

-  Arngrínisson ,  2,  212. 

-  Njöifason,  2,  404. 
*Týi-,  1,  167. 

TöUa,  3,  7.  8. 10.  13. 

Ubbi  hinn  friski,  1,  379. 
382.  383.  384. 


u-v 


MAirirAiiuFiir. 


717 


Ulfar    Svipaflon,    8^  520. 

óóó»    d04*  # 

Ulfljé«inn  (Vilhjálmr,  Ulf- 
hamr)  konúngr,  3,559. 

Ulfkell  .snillíngr ,  3,  620. 
523-528. 533-542. 548- 
551.  553. 

*Ulfr,  2,  232*  233. 

-  3.  20.  28.      ' 

-  3,  36. 

-  3,  58l 

-  3,  312. 

-  (IUr)  3,  326-329. 

-  liinu  óargi^  2»  109. 

-  liinn  illi»  Syipsson,  3, 
520.  539. 542.  548. 550. 

-  Linn  rauði,  1,  315. 316* 

-  lii;in  ranfii,  ráKgjaíi  Ey* 
atcins  konúngs^  2s  47* 
48.  50. 

-^  liinn  skjálgi,  2,  35* 

-  Sæfarason,  2,  7. 

->  Víkingston,  2,  405. 
«•  ÖnundArfon^     Í^    325. 
338.  339. 

-  Öuandarson,  2    825. 
Uoieris  skáld,  3,  310. 
Unnr,  ^a  Aufir'okÖnnr. 
UtJtcinn,  2,  8.  36.  37. 42. 

46*50.  50. 

Valbjörn,  2,  220. 
.yBldamdr  Ðanokonúngrf 
2,  16. 

-  ai  DanmSrk,  i,  206. 


Valdar  Ðanakonúngri    i, 

490.  509.  510. 
-binn  mildi,  2,  11,  14. 
Valdimar  Haraldtsoni   3y 

442. 

Valr  Hálfskappi,2,36.55. 
-  Agnatsson,  3,  556-568. 
,  Valsleitr  jarl ,  1 ,  60. 
Valþjófr,  1,  304. 
Vandlandi    SreigiSísson , 
2,  12.' 

Var,   smiiSir  Ftóia,  kon* 

lings,  1,  ±4.  15. 
♦Vargeysa,    3,   474-478. 

507,  sjá  Alsól. 
VatnarVikarsson,  2, 10. 28. 
Vazi,  3,  259-261. 
Vebjö'rg  skjaldmœr,  1, 379. 

384. 

Vekrormr  VegarSsson,  2, 5. 
'^  Vemundarson^  2,   156. 

157. 
«-  liersir  Vemundarsoni  2| 

156. 
Vee  konungr,  2,  A. 
Véfreyja,  3,  250. 
..  3,  594.  604-609.  611. 

614.615.617.633.638. 

*  þorsteinsdóttir,  2,  459. 
Vegarfir  6az<)r<«Ag6asoU| 

2,    6. 
.Vei  konúngr,  %  4. 
Vemundr,  2,  220. 
.^  Hálfskappi,  2,  36.  65. 


718 


V-Y 


Vemaiidr  Sygnttraiuti,  2» 

-  Veðrorniuon ,  2,  1S6> 
Vermnndr  liinn  Titri,  2, 

12.  14. 
Veuti,  2,  220. 

-  j«rl,  2,  884.  385.  3d2- 
VitS^pr  Alí>K>n,  2,  282. 

284-286.  553-555. 
ViSkufir    Hikonarton,  2, 

557.  669. 
»Vi«rir  COCinn),  1,  309. 

310:  2,  214. 
VifiU ,  Í ,  273. 

-  2,  22Ó. 

-  karl,  1.  3-8. 

.  AttílMon,  2,  11. 

.  HéBinsson,  2,  51.  62. 

•  jarl,  2,  384.  385.  388. 

389.  391.  392.  446. 
>  (Kkonáiigr,  2,  8. 
Vfgþrandr  Hildibrandaaon, 

2,  10. 
Vlglog,  3,  371. 
Vignir  OddMon,  2,  239- 

247-261. 
Vikar,  2,  220. 
.  AlrekMon,  2.  10. 26-28 

-  HaraldMon,  2,  15.  17- 
86.  39.  40.  52. 

Vikingr  VifilMon ,  2,  386. 
388. 389. 391-406. 408- 
412.  415-424. 4^7-429. 
433. 436.  446. 456.  458. 

Vilhjáiiar  bastatSr,  1, 294 


Vilhjálmr,   3,    ^-279. 
.281-294.  297.  302-^. 
311-134.  344. 

>  UngaraIandskonúngr,2, 
539.  540. 

-  konúugr  i  Vallandi,  3, 
673. 

.-  konúngr  í  Vallandi,   3, 
648-651.  659. 

-  i  Vallandi,  2,  433. 434. 
468. 

Vilmnndr  TiSntö'nn,  3, 233. 
Víngi,  1,  210.  211.  214 

216. 
Vínglner,  2,    13. 
Víngi-Þ6r,  2,  13. 
Visbur   Vandlandason , 

2,   12. 
Vísinn,  3,  377.378.405. 
Visma  skjaldmer,  1,  379. 

385. 
Vóíen  (Oíinn),  2,  14 
Voli,  2,  365.  368.  371- 

373.  -375. 

Vnlnir,  1,  303. 

Vöggr,  1,  86.  87.  90. 109. 

-  2,  476-478. 
VöIsdngrReriktson,!,  118- 

124  135.  325  :  2,  10. 
Vöttr,  2,  220. 
-2,   418^0. 
-.  liiiiii  mikliaflaftí,  1,  lOO. 

*Yi£íngr,  %  232.  233. 


Y-þ 


Mannanöfn. 


719 


*Yina,  3,  480-482.  488. 

•Ymir,  1,   469. 

Yngi  konúugr,    3,    453. 

454. 456-458.  469. 470. 

477-479.  493.  517. 
Yngvar  Ivatson,  1>  354. 
Yngvi,  1,   321. 

-  1,  382.  383. 

-  2,  288.  555. 

-  Alreksson,  2,  12. 

-  Svíakonúngr,     i,   418. 
419.  429.  516. 

Yngvi-Freyr,  2,  106. 
Yri    Geirmoudardóttir, 

2,  60. 
Yrsa  Helgadóttir,  1.  22. 

23.  28.  29.  30.  32-35. 

38-42.  45.  46.  85.  86. 
.  87.  90.  91.  109, 

Zechim,  2,  13. 

Pengill,     tjá    Manna- 

þengill. 
'þjassi,  1,  111.  414  415 : 

2,  145- 
þjóöólf  r  hvinverski,  2, 106. 
þjófr^  lendr  maðr,  1,  512. 
þjóstólfr,  2,  221. 
•þór  1,  413,  514 :  3,  15. 

32.   33'  35.  222.   890. 

556.  624.  627.  629. 
þóra  borgarfajörtr,  1, 237- 

242. 245.  248. 264  281. 

300.  345. 346 :  3,  233. 


þóra  drengjamötir,  1,357: 
2,  9. 

-  Grímsd<5ttir,  2, 430. 431. 

-  Hákonardóttir,  1,  205. 

-  Ottarsdóttir,  3,  667. 

-  þorgnýs  dóttir,  3 ,  251. 
265. 267. 268. 305.  306. 
306.  313.  321. 350. 358- 
360. 

þórálfr,  2,  221. 
þórarinn  at  fiúrfelli|    2, 

157. 
þorbjöm  fálkni,   2,  155. 
þórdís    BJarnardóttir ,   2» 

326.  347. 

þörír,  3,  160-162.  185. 

-  3,  613. 

-  Bjarnaxson,  1,  511.512. 

-  Hliseyjankalli,  3,  241. 
243.  244  248. 322. 326^ 
827  330. 332.  334.  337. 
348. 

-  at  HöflSa,  1 ,  294. 

-  Btafnglámi,  2,  191«  193. 
194.201.208.209.240. 
243.250-279.308.314. 
524-526.  635;  550. 

-  vagalldi,  2,  157. 
»  þingbítri  1,  314. 
þorgartr  Garfir-Ag&isoo, 

2,  6. 

'  þórgautr,  3,  593. 
'  þorgeirVikingsson,  2/  405. 


720 


Maritanöfn. 


Þ 


þoiyorBr  B65inó6sdóttir  ^ 

2,  328.  827.  833.  • 
*-  hdrgafröU,  2,  131. 
þorgnýr    jaxl   i   Jótlandi, 

3,  261.  258-260.  262. 
264. 266-268. 280. 298- 
307.310.311.313-316. 
32^321.335.  336.347- 

349. 

þorgiU  Grímison,  %  157. 
þorgrímr  kobbi,  2|  431- 

433.  439. 
þorgann  þorradóttir,    2p 

153. 

þórir,  2,  13i 

..  bóndi;  3,  154.  ' 

.  á  Espiholi,  2,  ÍSO. 

^  björtri  8,  555. 

háleggr,  2,  344.  358-362» 

.  berrir  i  Sogni,  3,  58-61. 

•  hundsíótr,  1»  52.  53. 
55-59.  63.  64.  109. 

^  járnskjöldr,  3,  114 128. 
132-140. 144. 145. 163- 
165.  176.  181-186. 

-  maBrski »   1  y  381. 

.  VíkíngMon,  2,  405-421. 
423-431. 433. 434.  436. 
437. 

-  þegn,  2,  326-339.  347. 
350.  352.  353.  354. 

þorviCarson,  hinn  sterki, 
3;  428.  430-433.   435» 


44Ö*  44u«  44o»  4du«  4<3Z* 
660.  561.  563.  564. 
þorkell  buudiníóti,  2,153. 

-  jarl,  2,   156. 

-  þrái,  1,  382.  384 
þorlaug    þormó&dóttir, 

2,   7. 
þorleifr  goti,  1,  382. 
þormóSr  Bersasou,  2>  7* 
þornbj6rg  Eireksdóttir,  3i 

68.  69  73.  75.  76.  79- 
81.  83-87.  104.  105. 
114-117. 143-145. 163. 
164.  175.  181-183. 
(þorbergr  konúugr,    3, 

69.  87-9a  97-103). 
þorný  BöðmóSsdóttir,  2, 

155. 

-  Ketilsdöttir,  2|  155« 
þór^iír,    frœndi   Ketils 

liængs,  2|  156. 

-  hálmi,  2,  7. 

þorri  Snæssoni  2^  3,  17. 
þorsteion  Járnskjaldarson, 

1,  405. 
.  Ketilsson,  2,  361.  362. 

-  rautSr,  2,  104. 

-  Vikingsson,  2,  63.  64. 
65.  82*  85.  405-409. 
412. 431. 433-459.  488. 

489. 
þorvi^r  (þoriinnr}  jarl,  3, 
42&  66a  561.  563. 567. 
590.691. 


þ-ö 


MAinrAiruFif. 


721 


þorriSr  þorgtrBMon,  2,  S. 
þráinii,  1 »  416. 

-  2,  221. 

-  kontíngr  i  Vallandi,  % 
.    368-371. 

þrándr  gaœli,  1,  377. 

-  Norsson ,  2,5. 

-  Semíngason,  3,  519.661* 

-  þrmzki,  1 ,  381. 
ÞrymrGarðr-Agðason,  2,5. 
*•  jötnn,  2,  6. 

þröttr,  2,  154.  155. 

-  Greipison,   2,  365. 
þumall,  2,  418-420. 
þvari,  t/d  BrjnþTart. 
þyri    Daanurkiarböt,    1, 

355. 

*Æ|{ir,l,306.  479:  2,17. 

Æta  hin   fagr*,    2,    467. 


294-296. 298.  313. 318. 
534. 535.  S5a  (Plóki,  2, 
240). 

ögn  Air«*prea(i ,  1,  412. 
513.  514     - 

-  Nor6r«dóttir",  1,  18. 
25.  26. 

ÖgTaldr  Rögnraldmn,  2, 
5.  26. 

ölrún  K^rsdóttir,  2,  11. 
Ölver  böndi,  3,  270.  27L 
313. 

-  HerranSarton ,  3,  454. 
455.468-468.  470473. 
476-47a  483-486.  ,4S3. 
496. 49a  501. 505. 507- 
513.  516-518. 

ÖlTfir  (AlTör),  2,  312; 
V'd  AlfTðr. 


470-474  486.  487. 
-  Hríng.dóttír,    3,382.      *Öndóttr  ( Anda«r)  1,  m ' 
"--     •--  Önn  (Ani)  hinn  gamli, 

2,  12. 

öiinr  (U^nr)  Frekádöttir. 

3,  15.  16. 

önnndr  Eirekuon,  1,  510. 

-  EysteinMon,  2,  8.  404 

-  OlaÍMoii  sancka,  1,  51^ 

-  nppsjá,  2,  325. 
Örn  konúngr,  1,  307. 

-  binn  ernuki,  3,  326- 
328. 

Örntfirr  UlfÍMon,  2,  48. 


405.  406. 

-  hin  )jó««,  2,  28.  30. 31. 
34.  35. 

-  hin  T»na,  3 ,  248.  250. 
251. 

Ogmnndr  .krupiUir^  2, 
362. 

-  fainn  dantki,  1,298. 

-  Eyþjóiíbam,  2,  206- 
209.224  24a  243. 246. 
248-253. 265-257.  277. 


FonuALpxm  Söova  Nordrlavda.  3  Sivdi.     Z  Z 


722 


Mannanqfk. 


o 


ÖrnMlfr.  ?,  365-367. 
-  keÍMri,  1,  357- . 
Örvar-Oddr,  ,1,  421-426. 

429.  617:  2^  139.  154. 

157.  162-322.  501-559. 

(VÍSföruU,'  2,  540-547. 

651). 


•Ötkr«u6r  jfittta,  3»  389. 
394. 

Östur,  2,  220. 

Ötunlaxi,  2,  441-443. 445- 
452. 


•  I 


R  E  G  I  S  T  R 


YPIK 


LANDA-,  STAÐA-  pJÓÐA-  OG  FLJOTA- 

NÖFN. 


Affríka,  3,  423.  42S. 
Agftir,  1,  35Sí  2,  S.  lOS: 

3,  15.  22.26/31. 
Agnafit,  1.  428:   2,  218. 

466.  472. 
Akr,  1,  381. 
Akrane9^  2,  26. 
Alaborg,    3,    S21.    S23. 

Ö28.  S33.  539. 554.  655. 
Alasundi  1,  307. 
Aldeigjuborg ,  1,  419:  3| 

272.  321. 520.  521. 523. 

533.  539. 548. 552. 640. 

646. 
Alfar,  1,   387. 
Alfasund,  3,  361. 
Alfheimar.  1,   377.   411. 

413.  514:  2,   4.  6.  7. 

11.  84.   105.  384:    3| 

15.  65ð. 
Allausliaí,  2,  18. 
Alrekastafiir,  2,  25. 
Alsey,  3 ,  961. 
Aluborg,  3>  248.  322« 


Alofossar,  1,  412. 
Andvarafofs,  1,  152. 
Angr,  2,  91.  92.129.499. 
Aunisneð,  2,  49. 
Antbek jaborg ,  2,  292. 

AntJ<Skja(Aiitekja),  2.292. 

320. 
A^vjtauía,  Aqvítanaland,  2| 

227.  272.  316.  538. 
Aqvítanir,  2,  547. 
Arabíariki ,     Axabía  j     3 , 

416.  514.  517. 

Arhaugr,  2,  132. 133. 134. 

136. 
Arheimar,   l^    464.   490. 

491.  499.  502. 
Arneifiarstaðir  í  Aostfjöi'C-i 

om  á  Islandi ,  2,  156. 
Aróa,  3,  348.  361. 
Asatdn,  3j  351.  352. 
Asgarðr,  ±,  139.  391.  392. 
Aaía,  1,  391:  3,  193. 
Asiaheimr,  1,  391. 
Asíalaiid,  1,  391. 
Zz   2 


724 


STADANUFir. 


A-B 


'Auamenn,  1,  411.  413 :  3| 

592. 
Aakr,  3,  17.  1& 
AUlfijall,  (AtttMÍjall.)  2, 

274.548. 
Aungulsey,  1,  307. 
AoitfirSir  álslandi,  2,157. 
Aiutrálfa  hei  ouin*,  3, 666. 
Austrlönd,  3,  596-  672. 
Austiriki,    1,   371.    378. 

509.  510:  3,  239.  284. 

656. 
AustrVegr,  1,   292.   293. 

347.    397.    515.    529: 

2,  9.  253.  40a  402. 

443.  445:  3,  208.  22a 

362.387.406.520.533. 

534.  535.  553.  640. 
AustrviJi^  3,  618. 

BalagartssíSa,  3,  397:  3, 

528. 
Baldrsbagí,  2,  63.  68.  69. 

73.  74.  75.  76.  77.  85. 

87.   88.  89.  488.  490. 

491. 493. 497.  498.  499. 

502. 
Baii5afjör8r,  1,  304 
BeilisttíS,  2,  21. 
Beitsj<Sr  (Bcitisær)  í  þránd- 

heimi,  2,  5.  21. 
Bcltissand,   3>  361. 
Berg  (Bjarg)  í  HeiSmðrk, 

2,  4  20.  143. 


Berg  (Bjarg),  3,  593. 
BcrurjóSr  á  JaSri,  2, 153. 

155. 157. 162. 163. 168. 

169. 299- '301.504  505. 

506.507.508.  509.557. 

558. 
Bjálkaland ,  2 ,  282.  552. 

Bjarkey,  2,  559. 
Bjarmaland,  1,  515:  2,28. 

80. 171. 174  187.  192. 

204  207. 241. 2^  244 

247.281.360.509.512. 

515. 521.  525. 532. 534 

539:  3,  208.  210.  215. 

216.217.225.228.232. 

233. 520. 535.  539:  54a 

541.552.564  555.556. 

557. 558.  566. 567.  568. 

624  626. 631. 6X2.  637. 

638. 
Bjarmar,  2,  175. 176. 177. 

178.241.274303.304 

614  548:  3,  630. 
Bláland,  3,  416.  42a 
Blámenn,  3, 457. 468. 473- 

501. 
Bletanergr,  3,  556. 
Blfikumannaland,  3,  377. 
Búlgaraland,  (Bölganland) 

1,  298. 
Bólm  (Búlmey),   1,  413. 

415.  417.  514  515:  2, 

212. 


B-D 


Stadamöpit. 


725 


BÚ6sia  (Böeofa),  3,  457. 
Borgandarhólmr,  1,  303: 

2,  385.  456:  3,  361. 
Brandifurfia,   BrandfurSa- 

borg,  3,  349.  357.  36a 
Brávík,  1,  378.  380. 
BráTcIlir,    1,    139.   23& 

378.  38i  510:  2. 154 

319:  3,  216.  217. 
Brei6aQðr6r,  2,  60. 
nrennieyjar,  2,  445.  446. 

453. 
BretÍand;  3,  376. 
Bræðr^haugr,  2,  28. 
BákaniítSa,   3,  259. 
'BiSrfelI,  á  Iilandi,  2,  157. 
Bú.iltjörn,  1,  150. 

Cúrland,  »Já  Kárlaad. 

Dal,  2,  6. 

Ðal,  3,  594 

Ðamp«ta8ir    í  ArBeJmuai, 

1,  490.  49«5. 
l)anariki,  1,  510. 
DanaTeldi,  1,    284.  287. 

345.357. 3Í53.  378.  509: 

2,  103. 
Danavirkf,  1,  315. 
Danaþjó«,  2,  65. 
W-Mir,  li  196.  264  315. 

316. 337.  357. 377. 380. 
385.  386.  476.  490 :  2, 
16.  469:  3,  352.  353. 
354.  361. 


DanmSrk,  1,  4. 16.  24  34. 

43.  46.   64.   95.   109. 

146. 205. 206. 238.  290. 

314315.823.329.  331. 

332.  352. 355.  357. 358. 

371.  372. 375.  376. 387. 
.     395.  399.  510:  2,  15. 

16.  18.  30.  32.  46. 47. 

200.201.  240. 24Ö.  252. 

365.400.467.485.530: 

8,  46.  63.  64.  65.  67. 

70.  71.  ra.  74  76. 105. 

106.112.113.  117.140. 

176. 188.  193.197.241. 

251. 258.259. 260.  263. 

268.269.270.  2Q4. 298. 

303. 305.  312. 314  318. 
.  347.348.349.358.360. 

361. 362.  374  406. 426. 

432. 559. 566.  571. 58a 

589.591.648.659.661. 
Daiukr,  1,  298.  314.355. 

418.  516:  2,  31.  470. 
Daa6rfuf,  2,  4. 
Dintimynni,  1,  801. 
Djúpamö«a,  2,  432.  436. 
Dofrafjall,  Dofra,  1,  351; 

2,  4  20. 
Dnmbshaf,  2,  4  131:  3, 

398.  556. 
Durob.haf«bjSrg,  2,  131. 
13úngalsbær,  3,  350. 
DóuhpiBr,     1,    501.  502. 

ð(k.  5ia 


726 


Staoahöfii. 


D-E 


DúiuUind,  3,  898« 
Dylgja,    Dylgjadalir,    i, 

ðOl.  602. 
Dýna,  3,  23»  817. 
l^ýneK  li  501. 

Effía,  2,  81. 
Efiluiand,  2,  80. 
£g«akr  (afÖ£6am)  1,381. 
.8,15. 
EiSaskögr,  8,  252. 
£i8,  1.  412. 
Eikreyjar,  2,  637. 
Eikund,  2,  289. 
Einderiteyjar,  1,  302. 
£irar(ker,  i,  197.  895 : 2, 

206.   808.    441.    52a 

633:  3,  199. 
Elfarsn^td,  2,  277.  65a 
Elfr,  1,    881.  388.  413: 

2,  130.  195.  196.  3ia 

383. 527.  533. 611 ;  «/4; 

Gautelfr. 
Ellieaeifi,  2,  5. 
Elivogar,  1,  412.  514 :  2, 

383. 
England,  1,  16.  278.  280. 

285.287.289.291.292. 

293.294.351.352.353. 

354.356.375.388.463. 

509.  510.  511 :  2,  204. 

243.  244. :   3,  44.  146. 

152. 157. 159. 163.  164. 

165. 166. 185. 186.  320. 


349. 35a  358.  360. 362. 
408,433.447.451.459. 
576.578.582.586.588. 

589.591. 
Snglanea,  1,  304.^ 
Englar,    EagUunenn ,    2, 

275.  289.  551 :  3.  352- 

854.  356. 
£n«kr,  1,  285.  379.  49a 
Ermland,  2,  294:  ^  248. 

862:  'M  OrmalandL 
Brnukr,  3,  327. 
Ernarliirati,  1,  49a 
Espelíngar,  2,  60. 
Espihóll,  2,  60. 
£ygotaland,  1,  347.  370. 
Eyland,  1,  347. 
Eynafylki    í   þrándlieiai, 

2,  104. 

£yrasaud,  Eyraraund,  1, 
300.378:  2.455.  458: 

3,  361.  ^6.  432. 
Eysk<Sgaaiðrk,  2,  132. 
EysUand,  1.  509 :  2.  294. 
Eystra-Gautlaud ,  1.  375. 

376.  378.  512:  3,  193. 

214 
Eystra-Gotland,  1,  5ia 
Eystrasalt,  1,  395 :  2«  1& 

445.  453.  455:  3.^. 

62a 
Eystridalir,  2,  4.  6.  7. 
Eystrielfr,  2,  6. 
Eyströud,  2,  289. 


F-G 


Staðanöfw. 


727 


Falstr,  3,  361.  «22. 
Feigabýr.  (?)  1,  293. 
FciiliKÍngr  i  Norcgi,  í,  330. 
381 :  3,  17.  1& 

Finnar,  1,48.398:  2,  118. 
119, 1Í2.  161. 173. 174.' 
180.184.202.241.303. 
511.515.  $19. 52a  531: 
3,  613. 

Fiiiulaud,  i,i^9,  628:  2* 
3.  17. 

Finnrafitk,  1,  47.  513:  2, 
18.  28.  116.  124.  144. 
174.179.241.611.515. 
520 :  3,  436.  440.  519. 
618.  634.  669. 

Finskr,  3,  423.  444.  540. 
Fir&ar7]ki,    Í,  325.  337. 

404. 
Fii«ir,  2,  5.  6. 
FirSskr,  1,  381. 
Fjalir,  2.  6. 

rjall  (Mundíafjall),  1, 323. 
Fjóii,  1,205:  3,361,560. 
FiæDiíugjaland,  2,214. 226. 

246. 
Flefuingjar,    2,  280,  551. 
Flreiníugjavcldi,  1,  303. 
Frakkar,  1,  206.  551. 
Frakkland,    1,    165.  320. 

323.  354.  357 :  2>  226. 

246. 
Fi'amnc*  í  Sogni,  2,   63- 


66.  72.  73.  84.  85-  89. 
4t0.  492.  497. 

Frekasteinn,  1,  14D. 
Frísir,  2,  280.  551. 
Frísland,  1,  327 :  3,  272. 
315.   ^5. 

Frískr,  1,  379.  382.. 
Fýrisvellir,  1,  91. 92- 511. 

Gallía.  2,  297. 
OandTÍk,  1,  411:  2,  17 

144.  150.  152  :  a  557. 

652. 

GsrSar,    1,   186. 
Garfiar,  2.  293:  3,  633. 
Garfiar  íDaum8rk,2,965. 
Gaxearíki ,    1 ,  370.  413. 

417.458.459.461.509: 

2,  261.  292.  293.  204. 

299,  322.  536 :  3.  114. 

115. 116. 118. 127.  140. 

188.  238. 239. 245. 246. 

24a267.  269.271.  281. 

284.  285.  298. 302. 304. 

305.  310.312.313.  314. 

315.  316.317.318.319. 

321.326.344  348.349. 

S62.  365.  553. 554. 638.- 

639.  645.  661. 

Gaular,  2,  6. 
G«utar,l,57.58.378.384. 

490.  491.  497:    3,  80. 

85.  99.  183. 


728 


StaðaiíÖph. 


Gautuker,  2,  18.   ~ 
Gautelfr.    i,    376.   888. 

413:  2.  6.  1%.  383: 

3,  3.  254  598.  601. 

607.  611. 
Gautland,  1,  57.  58.  63. 

119. 122. 123. 237.  239. 

290.300.  375.376.388: 

2,  46.  103.  224.  226. 

240.252.257.278.315. 

383.  443.   550:   8,  3. 

14  23.  29.  38.  39.  50. 

57,  61.  62.  65.  67.  69. 

71.  72.  74  77.  78.  Stt 

89.90.94.98.105.113. 

130. 139. 140. 175. 188. 

197. 198. 199. 215.  216. 

217.219.225.227.228. 

233.254  382.39^403. 

404.405.406.521.638. 

639. 
Gatizkr,  í,  381 :  3,  444. 
GeirröttargarBar,  2,  253. 
Geii-rtabir  á  Vettiold,  2, 

105.  106. 
Ger,  fj«i«r,  '3,  240. 
Geatrekaland,  2,  132:    3, 

24a  556. 
GUlfngabamar,  3,   7.  10. 

Í2.  13. 
Gjallaudibrú,  3,  398. 
Gjar&eyjargeima,    Gjarð- 

eyjarh<Slmar,  2,  28. 
•Glatir,  i,  111. 


*Gl«tisT«Uir  i  Riialandi, 
i,  315.  411.  442.  444 
452.  513.  522. :  3,  208. 
210.214  215.216.217. 
213.219.  228.233. 

G'uípafjði«r,  1,  254. 

_  • 

GnifMiIuudr,  1,  138. 
GníparbeiSr,  1,  32£2* 
Gnítabeifir,  i,  150.  210. 

322. 
G«8þj<i«^  i,  492. 495. 499. 
Gotar,   1,  m  491.  492. 

501. 504  505. 506. 530. 
Gotland,  1,379. 510:  2,3. 

536 
GráidaUvog,  2,  27. 
GrauTfill,  1,  139. 
Greipá,  1,  489. 
Grikkjaríki,  2.  292. 
Grikkjar.  Girkir,  2,  273. 

317.  548:  3,  6<)2. 
Grikkland  ,2,  283.  537; 

3,  419.  590. 
Grikklaudabaf,  1,  173:  3» 

213.  406. 
Grikklaudseyjar,  2,  538. 
Grímaey,  2,429.  435.438. 

455. 
GrinugarSar  í  Jö'tuubeim- 

um,  2,  383. 
Grímauf*  álslandi,  2,157. 
Grindar,  1,  140. 
Grund,  1,  411.  513. 
Græcía,  1,  398. 


G-H 


Stadanöfr. 


729 


Grisniiigjaraiid,  2,  892. 
Graningr  {  Danmfirk,   1, 

314.  340. 
Granland  i  Noregi,  %  106. 

392. 
Gramlandiliaf,  2,  248. 
Granskr,  2,  10. 
Gufibrandtdalír,  2,  7. 

Ilá  (H»),  1,403. 405. 407. 

Haðaland,  1,  359:  '2,  6: 

3,  519. 
Haddíngjadalr.  2,^  8., 
HáfíaU,  2,  145. 
Hilcygjar  (Hálegir),  2, 32. 

149. 195.  30a  521. 
miejAr,  2,  53.  154. 
Hálogalaud,  1,   411.  413. 

ðll.  513.  514:  2,  113. 

143. 144. 161. 372.  383. 

504  509.  520.  559:  3, 

15,  374.  375.  376. 404 

405. 4Ó6. 519. 558. 618. 
Hallabd,  1,  355. 
HallkeUbólar,  2,  157. 
Hamar  í  Noregi,  2,  326 : 

3,  592. 
HambeiSr  á   Sánuey,    2, 

222. 
Haraldseið,  3,  361. 
Har«ángr,  3,  22. 
Har«s»r,  2,  25.  27. 
Hangr.  1,  510. 
Hauknet,  2,  275. 


BáTafiaQsn,  1,  «8.  489. 
HMimcy,  1.  137:  3,284 
Beðuíngavog,  1,  304 
HefnÍMy,  1,  137. 
Hei«ab«r,  3,  ð6L 
Hei&mörk,  359-  360:   2. 

4.  20.  104.  106. 
Hcimdalir,  1,^9. 
Helluland,  2,  248.  250. 

318:  3,  556^  568. 
Helafngjaborg,  3,  360. 
Helsi'ngjabotn,  2,  17. 
Helai'ngjaland,  2,  132. 226. 
Hekingjar,  i,  301.  38L 
HindarlíöU,  l^  164  165. 

329. 
Hindarbei«r,  1.  329. 
Hjaltland.  3,  91. 
HjSrTarttÍMUgar  é  8ám*«y, 

1.  433. 
HlaOeyjar,  3,  578.  588. 
Hlaðir,  2,  6. 
HleiSargarSr  (LeiQra),    1, 

46.  64  65.  97.  347. 
Hlisey,  2 ,  18.  200.  275. 

530.  549:  3.  241.406. 
Hlíeareudi,  2,  156. 

» 

Hlyrticlalir     (Hlymsdalir , 
tíJyiiilalir),  1,184,187. 
229. 
Hlýiiakógr,  3,  634 
Hollsetiiland,  1,  327*329* 
Hólnigar&aborg,  3>  362. 
HóiiDgar&iriki,3. 285, 362. 


730 


Stadahqfv. 


H-I 


Hólngarðr  (ildlinguCur), 

i,m\%  9.293.294. 
I      29$r  9ffJt  i,  237.  334 

362.    .     .    ■■ 
Húlmsnct,  2,  309.  549.     '. 
Homíagaintrgi .  3,  890. 
Hrafuista  fyrivi^auinaclal, 

2,  110.  Í19k  122.  12&: 

132.1^.^35,139.143. 

144 152. 153. 156. 157. 

161. 162. 163. 17a  186-! 

190.191.192.200.226. 

260. 299. 322. 326. 328. 
.  329.338.3^7.361.362. 

504.505.^9.510.620. 

522.  523.527.  530.537. 

557.  . 

Hrafni«tuineiin,2, 152.163. 

236.  826.  362.  505. 
HrafuMy,  2,  127. 
Hríng«rí)(i«  Ringariki,  1, 

357.  35&  359:  2,   8. 

66.  99.  100;    3,  248. 

252. 253. 257. 258.  332. 

362. 
HrlngttaSir,  1, .  136- 
Hrúiskelda,  1,  395. 
Humlalaad,  i,  491. 
IIiíiialand/l«  116. 119. 144. 

455.491.495.496.509. 

527.  528:  2,  466.  467. 

540.556.557.509.365. 

376. 
Uiíuaveldi,  2,  132. 


Húnar  (Hýnir),  1.  219. 

496. 497. 498. 499.  50a 

501.502.503.504.505. 

A>6..507:  2,.47a  472; 

tbr.  Uúnniegir,  býnskr. 
HandipgiaUnii!,  3»618.623. 

632. 

fiuudíngjar,  3,  625.  633. 
Húnmegir,  2,  486. 
HviuTvrskr,  %  106. 
Hvit^atr,  1,  252.  254. 
U^ýuskr,  1, 198.  204. 207. 
Höf&i  á  Uöf6astrðiKl ,   1, 
294.  511. 

U&rðaiand,  i,  381:  2,  5. 
8.  25.  28.  36-  38.  59. 
100:  3,  14.  17.  18.22. 
31.  34.  35. 

Ifa,  1,  301.' 
Uasand,  1,  307. 
Iddíalaud,    2,  386.    389. 
390.  396.  397.  399:  3, 
■     284.  665.  666.  667- 

Imiþrændir,  2,  8. 
Irar,  1,  307 :  2,  196. 199- 
201.280.528.529.551: 
'3,  168. 

Irlaud  (Iralaud),  1,  306: 
2,  196,  200.  201.  202. 
203.311.  322.527.530. 
531.  632.  557:  3.  141- 
142.  144. 162. 164. 165. 


1-k: 


STADAJrÖf^N. 


731 


166.172.475.  181.  IM. 

186.  «7.  248, 
Ir«kr,  1,  379. 
IsUiMl,  X  109:  2,  1426. 

166.  157.  362:  3,m 
555. 

JaÖar,  Í,  381 :  2.  68. 130. 

167.  289.  299:  Is,  22. 
30.  41. 

Jáuifalaiicí;  2;  132.  15Ö! 
Járiiauióða,  1,  329. 

Júrdáu,  2,  230.317.539: 

3,  671- 
JÓTsataland ,  2,  538.  539. 
Jóraalir,  2,  317. 
Jórvífc,  i,  353.  357. 
Jossaifjölí,  1,  501    502. 
Jótland  (Játlaud),  1,  355. 

357.   526:   2,   30:  3,, 

251.  258:  3,  350.358, 

360.  361.  374. 

Jútlaud  (Jötunheimar),  1, 
374:   2,  17.  315.  319. 

Jót1aQdssí6a,  3,  360* 
Jörúngr,  3,  361. 
Jösurlieier,  2,  26. 
Jölunheimar,  1,  411.  412. 

513:.  2; 4. 383:  3,246. 

273.291.322.3,62.371. 

372.389.394.396.398. 

402.  404. 

Kiilfíírakógr,  3,  543. 
Kaiiaakógr,  3,  351. 


Kantaraborg,;  3>  360. 
KaAipángr,  3>  >  .692. 
Kirjálalaiidi  KkjjíMand^  2» 

294  -    .      • 

Kirjálabotuar      C^arjála- 

l)otn«r),l,:371:  3,540. 

441.  555.  556. 
Kjalir,  (Kjöl)   2,    4  18:. 

3,  3.  556« 
Kliflönd,  1,  356* 
K^ifskógr,  a,  643.  645. 

646. 

Klyfaudanes,  3,  534. 
KoUsey,  2,  9^. 
Kolmörk,  i,  378. 
Kolskógr,  3|  542. 
KonúugaLeJla,  2,  30. 
Krákunes,  3,  533. 
Krít,  ?,  13. 
Kiirir,  1,  330. 
Kúrland,      (Kjrrland)     1, 
609;  2,  294:  3,  256. 
^    439. 

KvöunaLéraiS,  2,  27.' 

K  ænagaHSr ,    K  ænugai'ðar, 

1,  378:  2,  294 
Kæiiir,  (Kvæuir)  1,  330: 

Kæiilaud,    iKvenuland)  2, 
3.  17.  18.  20. 

KænugarSr^  3,  23.  362. 
Kögja,  i,  378. 
körittt,  2,  130. 


732 


STADAirtíFV. 


L-N 


Laganeii  1,  139. 
Lálaitd,  2,  294 :  3,  361. 
Landeyrí,  1,  378. 
Lángalandy  3,  361. 
Lánganes,  1,   13ð. 
Lángbaiear,  1,  206. 
Lánland,  2,  294. 
Lappir,  27  l^- 
Leíðra,   q/á  Illeí6argarKr« 
Líðanditnet,  1,  351.  355» 
Li«ar  á  Vestfold,  1,  351. 
Lífland,  2,  294. 
Lffskr,  1,  379. 
LímafjörBr,.  %  400.  455. 

458 :  3,  361. 
Linditey.  3,  350.  352. 
Lindiae^nnt  1,  307. 
Litidórúm,  3,  432. 
Loka,  3,  593. 
Lúkanni  íjall,  3,   392. 
Lámbarti,  1,  354. 
Lúna,  i,  276.  354. 
(   Lundr,   ((   Danmðrk)  1, 

331:  3,  361. 
Lundúnaborf,  1,  289:   3, 

360. 
V  Lúugberaland,  2,  391. 
Lymdalir,  1.  187. 
Lögrinn  i  Noregí,  2.  6. 
Lögrinn     í    Syiþjó6,     1, 

347 :  2,  466.  472. 

JMannheimarj    li  411:  3» 

453.461.492.516.517. 


Mai6ey,  (MaBney)  3,593. 
Markaríljót,  %  156. 
Marteraland,  2,  391- 
Met&alfarartQnd ,  3>  361. 
Me6a1ielltttr6nd  i  BreiSa- 

Mi,  2,  6a 
MiSeingi  á  Itlandi,  2,  157. 
Mi5fj6-r6r ,  2.  113Í   114. 
Mik1agai«r,  3,  589.  661. 

662.  667.  671.  673. 
Mjört,  1,  359:  %  6-  19. 
M6artland ,  %  294. 
Mora«  í  Skotlandi,  3«  350. 
M^ramar  i  Gar5arik.í|   % 

294. 
Morland   hitt    eyatra,    3| 

420.  426. 
Motfell  á  Islandi,  2,  157. 
Moatr,  3»  436. 
Mnn,  3,  361. 
Munarvog   á  Sámtey;,    1, 

298.421.433.435.517. 

518.  520:  2,210.  212. 
Mundíafjall,  t,  323.  338 : 

3,  419. 
Myrkviðr,  1,    493.   496. 

499. 
Mœkinborg,  2,  15. 
Mæri,  2,  10.  19. 
Mwrtkr,  1,  381. 

Naumdælafylki ,  2,    166. 

325.  329.  557 :  3,  592. 

Manmudalr,    Naumudalir, 


N-0 


Staðaiiöfh. 


733 


2.  5.  6,  2t  m  826. 
329.  360.  520:  3,  .^2. 
519.  ð99.  602.  617. 
NjarSey     fyrir^   Naumu* 
dahmyiuu,  2,  6. 28.29: 

NjörTasaiidi  í,  138. 

Nóagarðar    (Nóatún)     3 , 
195. 

Nógatðar^  3,  362.  556« 

NórafjðrtSr,  2,  4  19. 

NorlSiinbraland     (Nortt- 
iimbTaland,Nor6yinbra- 
lan^ ,    Norfthamraland), 

1,  23.   25.  306.  36a 
366.  388. 609-  632. 633. 

Norðmenn,  i,    367.  378: 

2,  16 :  3|  37.:  662. 666. 
Noi*6mæri,  2.  6. 
Nor6rá]fa  beimsins,  1,73. 

98.   149.  238.  411 :   2, 

248:  3,  104  592. 
Nor6rl6*nd|  1,  17.  43.  93* 

98.  99.  205.  229.  242. 

254.277.283.289.355. 

371.382.387.395.404. 

411.413:  2,  7.75.251. 

442:  3,  75.79.82.104. 

113. 128. 193. 216.  241. 

267. 308. 335.  S58. 424. 
,     434.  592. 
Noregr,  (Norigr,  Norvegr) 

1 ,  47.  230*  243.  293. 


816.330.358.  360.  378. 

381.405.407.440.509. 

510.  522:  2,  3.  4.  12. 

14.  15.  16.  19.2a  35. 

59.  65.  66.  84.  8».  98. 

13a  153.  162.  186. 187. 

281.299.  325.335-342. 

362.365.383.400.402« 

497. 505. 522.  527. 633. 

657.  559:  3,  3.  14.30. 

34.  36.  58:  248.  257. 

326.408.409.410.417. 

420.422.425.426.431. 

435.436.440.444.446. 

447.452.619.633.554. 

656. 666. 658. 69!^.  661. 
Norrænn,  2»  176.  513. 
Norakr.  3,  423.  437.  439. 

442.  444. 
Næríki,    2,  103:  3,  27. 
Næstifjðrfir,  2,  113. 
Nörvasund,  1,  138.     ' 

♦Odáinsakr,  1,  411.  513: 
8.  619.  661.  666.  66& 
67a 
OSinsey.  1,  397.  3,  361 
Ofara-þruma,  2,  119« 
Ofötansíjörðr,  2,   131. 
Opdeingi,  2,  157. 
Orknéyjar,  2,  71.  84.  89. 
196.454.491.496.527: 
3i  91.  558.  652. 


I 


734 


StAÐANÖP!!* 


0-S 


Oroidaiid  (Erúiiaiid)i    8| 

234.  318. 
Otianiu^  3|  665. 

Palltcslt juboTg ,  2,  294. 
Papcy   í  Orkucyjum,    2, 

454. 
Faradis,  3«  661.  665.  668« 

670.  671. 
Paríf,  1.  398. 
Phíson,  3#  668. 
Pálinaland,  Pólcn,  2, 294  í 

.    3,  422- 

RátSstofa  i  GarCaríki,    2, 

294. 
Rafeitaland,  2,  294. 

Rángá  i  Islandi,  2,  156« 
Raut^abjÖrg,  1,  137* 
Pau6aliaf»  3,  426. 
Raumaríki,  1,388;  2,104 

105.  384. 
Raumelfr,   1 ,  376-    388. 

413:  2,  6.  383. 
Raumsdal,  2i   6.  7-  110: 

3,  599. 
RefaUnd,  2,  294. 
RciSgotaland,  1,  347.  355. 


RlicB,2»513. 

Rín,   1,    111*  17&  188. 

322.467:  2,318.  484. 
Rípar,  3.  360.  361. 
RÍMland,  1,  452.  453:  2, 

232.  233.  246.  516. 
Ri«ar,  1,411.513:  2,232. 

517. 
Rogaland,  2,  5.  26.  28. 
Rogi,  2,  26. 
Rúiskelda,  3,  361. 
R«Sm,  Rómaborg,  1,  276. 

277.  338.  339.  355. 
Rómaríki,  t,  339. 
Rómavcldi,  1,  284. 
Rú«zaland  (Rústalaud) ,  3, 

362.  556. 
Rússía,  3,   365.  529.  shr. 

Gai  6aríki ,    Hólmgarl^r. 

Sámland^  2,  294. 

Sámsey,  1,  298.  299. 419. 
420.421.  427. 429. 43L 
432.  516.517.  518:2, 
210. 219. 222. 277.  314. 
550:  3,  361. 

Saxar,  1,  206.  356.  378. 
457:  2,  Í102.  279. 531. 
65L 


366.  368.  375. 449. 450.      Saxlaná ,  1 ,  17.  20.  339. 
451. 462. 453.  461.  462.  373^ 455^  ^^  gog^  527: 


463.490.496.509.526. 
531 :  2i  10.  559. 

Reikncsingar,  2,  35. 
Rcnniicy  (Rcimicy),  3, 30. 


2,   10.   11.  246.   455. 
469.  474:  3,  197. 
Sclund,  Sælund,  Sjáland, 
Sjóland,   1,   347.  349. 


Stadanöfn. 


735 


S6ð.  366. 371. 374. 378 : 

%.   dO.  194.  195.  276. 

526.  53a  549:  3,  106. 

361. 
Serkjnr,  2,  273.  548. 
Serkland,    í,    398.    40a 

401.  405;  3,  406.  419. 
^  457.  465. 
Sigtúmt,  i,  381:  2,  217. 

219.  315. 
Sikiley,  2,  537.  538. 
SkagafjðiSr,  1,  511. 
Skálkskógr,  2,  132. 
Skáneyri,  1,  378. 
Skáni,  Sk4ney,  Skaun,  1, 

355.  374:  2,  46.  201: 

B,  361.  659. 
SkarSaborg,    1,    356=    3, 

36a 
Skarpasker,  i,  302. 
Skarta*taðir  (Sk«Ia*ta6ir), 

3,  593. 
Skatalundr   á  Islandi,   1, 

336. 
Skiríngml,  1,  388. 
Skorsteinn,  3,  352. 
Skötar,  2,  280.  551:  3» 

352.  353. 355. 356.  357. 

65^. 
Skotland,  1,  309 :  2,  104. 

Í96.527:  3,92.94.109. 

186. 187. 259.  320. 351. 

571.  590.  652. 
Skroíar,  2,  127. 


SkuggaQðrSr,  2, 131. 
Skuggi,  f  jði«r  í  Hellulandi 

6byg6uni,  2 ,  248.  550. 
Ský«a  (Ski«i),  2, 189. 205. 

276.  313.  522. 
Skði«uborg,  3,579.685. 

586.  590.  591. 
SIm,  1,  3ðá. 
Smálaud,  Smálfind,  1,  512; 

3,  193.  382.  39a 
,  Sogn,  2,  19.  25.  46.  64. 

67.  70.  72.  84.  88.  90. 

99. 100  202.  431>  434; 

439.440.453.45^.457. 

459.  488.  497:  3,58. 
Sóknadalr,  2,  19. 
Sóknarsond,  2,  68. 
Sóleyjar,  2,  7.  103.  104. 

106. 
Sólfjall,  1,  136.  140. 
Sólnndar,  2,  73.  74. 
Spángarheiei,  1,  23a  243. 

257. 
Spaníaland/  Spanía,  1, 323; 

398. 
Suð  (StaSir),   3,  16.  20. 
Steig,  2,  130. 
Stein  (i  Hringaríki),  1, 359. 
StíHasund  í  Vestfold,   2, 

105. 
StiklastaSir,  1,  511. 
Stokksnnd,  1,  376. 
Stor8,  2,  27. 
Storfiar,  2,  26. 


736 


Stadahöfr. 


StreitalaiHl,  2,  90. 
Sufirálfk  heinMÍiis,  1,  73: 

3,665.  666. 
Sufireyjar,  1,30S:  2,156. 

367:  3,  91.  107.  . 
Sufeeyakr,  2,  202.  531. 
Su6rríki,  1,  273.276.283. 
Sundmeri,  2,  6. 
Súrtdalr  iGar6ariki,  2, 294. 
Srafa,  Srafariki,  2,  396. 

397.  399. 
Svarinsliaogri '  i,  138. 
Svíat,  1,    93.  110.   272. 

378.384.418.511.512: 

2,  103.  279.  373.  490. 

551:  3,  37.  80.  90.  91. 

98.  99.  101.  102. 168. 

183. 
Svíaríki,  1,  29.  109.  347. 

363.510.511.516.517.- 

2,  15.  103:  3, 14.  28. 

80.  237.  252. 255.  432. 

435.436.444.  452.631. 
Sviasker,  2,  18.  276. 313. 

549;  3,  387. 
Sviaveldi,  1,  90. 92.  345. 

347. 363. 366.  374. 377. 

381.  422.  509.  510:  2, 

378.  385.  402:  3,  34 

69.  105.  428. 444. 
Svinasund,  2,  397. 
Svínavatná'lslandi,  2>157. 

Sviþjó««   i,  35.  42.  264. 
255.257.359.265.270» 


347.351,355.364.366. 
870.371.372.374  375. 
376. 377. 378. 387.  424 
429.  511.  512:  2,  46. 
106.191.  195.201.209. 
217.222.226.246.288. 
311.367.371.372.379. 
397.400.402.445.463. 
468.486.490.524  527. 
536.537:  3,  3.  27.  36. 
38.,  67.  73.  75.  77.  91- 
94  95.  105.  113.  114. 
117.  140. 141. 145. 163. 
164 167. 175. 185. 187. 
188.193.271.315.406. 
432.435.437.451.613. 
630. 631. 633. 536.  645. 
647. 

Sviþjóð  hin  kaldaCKalda- 
Sviþjóe)  3.  408.  427. 
439. 

Sygnafylki,  (Svignafylki), 
2,  5.  63.  99.  100.  488. 

Sygnskr,  2,  75.  153.492. 
Sylgisdalir,  3.  255. 
S^Iand,  Syria,  2,539:  3. 
453.  667. 

Sýrströnd  i  Sogni,  2,  63. 

85.  89.  440. 
Scntkr  (Sveiukr)  1,  511: 

2.  311. 
SSgja    (?)  i,    378;     9ir. 

OgM. 


s-v 


Staðanöfn. 


737 


Sök,  1,  140. 
Sörshaugr,  2,  104 

TamiJs,  1,  391. 
Tattararíki,    Tattaría,   3, 

284.291.375.403.406. 
Tfója,  2,  13. 
Tröllakjöl,  3,  319* 
Trönuvogar  í  Elfarskerj- 

um,    2.  206.  242.  277. 

313»  533.  550. 
Túnga,  2,  156. 
Túiiglalieimr,  3,  593- 
Tyrkjar,  Tyrkir,   1,  411. 

413 :  %  14.  592. 
Tyrkland,  %  12. 


Ulfaliangr,  2,  340. 
Ulfamóar,  2,  4. 
Ulfasker,  %  365. 
Ulfsfjall,  2,  548. 
Ullarakr,  1,  302:  2,  385. 

388 :  3,  69.  75.  86.  96 

97. 
Unavogr,  1,  421. 
Ungaraland,  2,  539.  540. 
Ungarar,  2,  540. 
Uppdalir,  1,  47:    2,  125. 
Upplandaríki,  3,421.425. 

435.  43& 
Upplendíngar,   2,  21;    3, 

15.  26. 
Upplenzkr,  %  125.  348. 
UppKnd,  (útlöny)  3,  298. 

'    FoAITALDAIi  SöOCft   NOKÐSI.AVDA»  3  BlNfl*       A  ð  & 


Upplpnd,    (í    Noregi)    1, 
355.  395:    2,  20.  46. 

90.  143.400.  455.458. 
459 :  3,  3.  25.  26.  27. 
29.  39.  40.  41.  408. 
422. 

Uppsalaríki,  1,  355. 
Uppsalayeldi,  1,  348. 
Uppsalir,  1,29.32.76.78. 

91.  254.  255.  259. 260. 
267.339.347.349.376. 
381.418.428.610.516. 
617 :  2,  12.  209.  221. 
223.  311:  3,  34.  36- 
69.  77.  95.  103.  104. 

113. 
Upp-Svíavcldi,  1,  347. 
Urga  (Varga)  3,  593. 
♦Uskaplr,  1,  161. 
Uuteinn,  2,  130. 

Valbjörg,  1,  208. 
Valdres,  2,  8.  9.  19-  28: 

3,  619. . 
•Valhóll,  1,106.387.422. 

424:  3,  8. 
Valland,  1,  334.  354 :  % 

10.  11.  226.  368.  369. 

433.  458.  573 :  3, 648. 
Vallar,  1,  490. 
Vaiskr,  %  202.  631. 
Vanakvíal,  1,  391. 
Vandilskagi,  3,  361. 
Vanir,  1.  170. 


7^8 

J 


Stadanöfh. 


V-Y 


Viíí-geyiar,  2,  235.  237. 
Variiisey,  1,  139. 
VariiisfjÖrÖr,  1,  138. 
Vata,  1,  380. 
VatiiarAbaagr,  %  28. 
Vazdalr    (Vatnidalr),    % 

361.  362. 
Vaídælar,  2,  362. 
Vaznes,  3,  618. 
Vazvík,  (Vastuvík,  Olsla- 

vík),  3,  618. 
Ve,  3,  594. 
Vebjörg,  3,  361. 
VefcrafjörÍSr  á  Islandi,  1, 

306. 
Vermá,  2,  6. 
Vermaland,  %  4.  103 :  3, 

254.  255.  630. 
Vermskr,  1,  ð81. 
Vcstfold,  1,  351.  388 :  2, 

.104.  105.  106. 
Vestraarar,  1,388:  2,104. 
Vestra-Gaatland,  1,    345. 

346. 376.^77.  378.  388. 

612:  2»  103:  3,  3. 
Vestra-Saxland,  1,  509. 
Vestrátt  veraldar,  3,  425. 
Veitrlönd,  3,91.  114.360. 
Vi«ir,  2,  26. 
Vifilsborg,  1,  273.  338. 
VlfiUey,  1,  11:  2,  385. 

388. 
Vikarsliólmar,  3,  34. 
Vikaakerer  (?)  1,  306' 


Vík,  Víkin  í  Noregi,   1, 

316.  355.  388:  2,  89. 

143.151.162.161.162. 

163.  504.  505:  3.  23. 
Vína    i    Bjarmalandi ,     2, 

174.  176.  512.  513 :  3, 

626.  637. 
Vínbjörg,  1,  206. 
Vinccatr,  Vince«tul)org,  3, 

349.  367.  360. 
Viudar,  1,  379:  2,  27L 

547. 
Vindill,  2,  104. 
Vindland,Vindaland,Vinn- 

land,  1,  355.  356.  462. 

.531:  2,  293.  294:  3, 

38.  199.  315. 
Vindverskr,  1,  381. 
Víngnlniörk,  2,  105. 
Vinumynni/  %  28. 
Víntukógr,  3,  208.  217. 
Vírland.  %  294 
VitaSsgjafi,  2,  114.   115. 
Vitlaud,  2.  294. 
Vogar,  2,  404.  422.  423. 

427. 
Vænir  (Venir),  1,  381 :  2, 

4  6.  7.  103.  372.  373- 

409.  411 :  3,  23. 
Vwingar,  1,  173. 
V«w,  2,  9.  25. 

Ygsfjall,  2,  273. 
Ylííng,  1,  316.  388. 


/ 


Y-Ö 


Stadanöfit. 


739 


Ymislandi    Ymifló'nd,   1.       þrændir,  2,  8. 

411.  412.  513;   3.  240.      þrmzkr,  1,  381. 
York,  3,  360.     . 


þekmörk,  1,    382:  2,  S. 

26:  3|  25.  26.  29«  4a 
þilir,  i,  382.  384. 
þjórsá  á  Islandii  2|  156. 
þórslundr,  3s  361. 
þórsnes,  1,  139. 
þotn,  2,  104:  3, 519. 
þrándfaeimr,  þrondfaeimr, 

1,  313.  316 1  2,  5.  19. 


þýðskalend,  1,  509. 
þývcrskr,  þýCeskr),  1, 205. 
332, 

Æsir,  1,  391. 
Æskraci6,  2,  21. 
Ælternisstapi^  3»  7.  8<  9. 
10. 12. 13. 

Ögnvaldsnei,  %  26. 


2a  104:  3»  519.  55&  Ölfossar,  i,  412. 

592.  661.  673.  Önd vcrSarnea  á  blandi  i  2^ 
þrasnes,  1,  139.  157« 

þruma,  2, 5. 119.  403:  3,  Ónundsncs,  2,  49. 

15.16.31.    . 


A  a  a  2 


R  E  G  I  S  T  R 


YPI* 


HLUTI     OG    EFNI. 


Afl,  ailraan,  1>  102  <  Í, 

37.  «8.  94.  112.  334. 

384.  498.  500 :  3,  60L 
Afliman,    1,  36.  27.  99: 

2,342.849:  8,75.687., 
Akkeíi,  1,  433.  480-481: 

3,377. 
Alfar,  álfkonor,  1»  32. 96. 

161. 170.  313  sbr.  387. 

384:  3,  205.276.316. 
Alög,  *já  Osköp. 
AptantAongC,  i,  313. 
Aptrgaungur,  »Já  DCangat. 
Arfr,arf«tiikall,  arfaakipti, 

1,  23. 24  487. 491-^. 
Armbt^tti,  sjd  Skeyti. 
Analr  faýnskra  meyja,  i, 

207. 
A«Ut,  1,  28.  51. 171.250: 
2>-69.  96.  98-99.  602t 
8,  209)  <£r.  Gjöniínga- 

grðs. 
Atgeir,  *Jd  Spjöb 
Au«r ,   1 ,  147.  149.  150. 

165.  181.  209.  431. 


Bál,   1,  204.  3^  461 

620:  2,  321. 
BardagakTnði,  sJdBjatka,- 

mál  enfomii,  Krákomál. 
Bardagalýsíngar ,    1 ,    89. 

102  108. 144- 145.  158. 

216-218. 281.  382-387. 

498-499.  503-508:  3. 

321-333. 337-347.362- 

357. 
BarnburKr,  1,  45-66.  118. 

168:  2,  161.  162. 
Bendíngar,  1,  63.10^260. 

264:  2,    26.  33.    34 

Cforynjnt    129).     136. 

137.  179 :  3, 140.  239. 

242.  294.  577. 
Sergbúar,  2,    147;    «br. 

TröU. 
Betaerkir,  1,  32-34  37. 

39.  41.  44  45.  72-76. 

77. 100.  379.  416.  421- 

424  616:    2,  8.  154. 

194212. 242. 274  483. 

626:  3,  130.  420.  66L 


B 


Hldtaregistr. 


741 


Benerksgdogr,  1, 416>  4íli~ 

422.  42ð.  615:  2,  82. 

211.  470.  484:  3,  115. 

466. 
Bik»  i,  83.239:  3,  09. 

446. 
Birnir,  ajá  Dýr. 
Bitkup,  2,  229-230. 
Bjarkainál   en   foma,   1, 

110-112. 
Bjór,  bjórgerS,   sj'á  öl, 

6lgei6. 
Blámenn ,    3 ,    411.   502. 

612;  cé/.  S^ttaxegistrið. 
Blðfitbeiti,  dreyri,  1, 303: 

2,  32.  276  j  dögg,  1, 

304;  sveití,  1,159.301. 

302.  304 
B 1 66skenningar,  beitt  g  j^fr 

nnda,  1,   301;    rautr 

ISgr,  1,  447;  TÍn   or 

sárum,  1,  302. 
Blóm  og  jnrtir,ijaIlbTanBÍr, 

1,  4171-4172;  liljur,  3, 
489 ;  rósir,  3,  489;  'ir. 
Laukr. 

Blót,  blótskapr,    1,   260. 
261-388.464.511.512: 

2,  3.  8.  11.  17.  133. 
135. 174.  242. 282. 289. 
291:  3^  33.  210.  379; 
goðablút,  2,  490.  497; 
dtsaUót,    1,     413:    2, 


85;  mannaUöt,  1,452- 

453.  526-527:  3,  31. 
Blótgöltr,  1,  87-88.  105. 

463.  531-532:  2,  403: 

3,  230. 
Blótmenn,  1,  35.  87.  266. 

513.  2,  17.  64.  132. 

165.^:  3,  141. 
Blötnaut,  1,  253.425:3, 

210.  211.  498;  Síbilja, 

1,  254.  260-261.  266: 

270-272. 
Blótspónn,  1,  452. 
BI6utaeir,   l,  252.  254. 

Ooo*  391< 
Bogar,  1,  247.    271:  2, 

88.  165.  264.  327.329- 

332:  3,  529;  álmr,  1, 

303. 804;  bombogar,  1, 

502;  lá8Í>ögar,  1,  271. 
Bogaskot,  1,  271 :   2 ,  88 

119. 121. 122. 197. 264- 

267.297.338.344.357- 

358:  3,  339.  ö49;  atr. 

Skotbakki. 
Bogmenn,  1,  382:  2,265» 

bogsvaigir,  2,  332.  341- 
BfSnorð,   sjá  Koubsnir. 
BorebúnaCr,  2,  260.  428 ; 

diskr,  1,  54;:  2,  35;:; 

kníír,  2,  259.  357-358. 

464 
Borði,    borfiasaumun ,     li 


742 


Hlutaregisth. 


B 


82.  175-176. 192.  Iðð. 

205.    334.  443i    tbr. 

Vefiutr. 
BoHiker,  1,  221. 
Bor6«i«ir,  1,  66-68. 
Borgir,  1,*  273,  276. 

288-289. 353. 493. 4ð7i 

borgarlOiB,  1.  36.  14a 

239.  497. 
BráSþnMki,    1.    27.  55. 

136.  267.  413:  2,  95. 

241 :  3,  19. 
BragarfiOl.    1,  345-346» 

417.515. 
BragS  i  bardago,  1,  40. 82. 

92.  274  459:  2,  191. 
>  284-285:  3,  223.  351. 
Bragningar,  2,  3.  ð. 
Branfigeie,  i,  127.  129. 

243.  244. 
Br^,  2,  297.  m  389: 
.     3,  421.  667. 
Bremiifteina,  8,  446. 
Brók,  1,  324.  846;   Ifn- 

br«kr,  1,  120:  2,  357; 

Io«bra^,  1, 238 ;  bróka- 

boIU,     1,   46;    6knl< 

brók,  3,  41. 
BrúiSkaap,    1,    18.   120. 

250.420.444.445.462: 

2,99.  124:3,  62.359. 

399-400. 
Brynjukenníngar,    faríng- 

•erkr,  2,  275;  Hamdi* 


•kyitnr,  2.271 ;  Hamd- 
ú  grár  lorkr,  1,  306 
Hildar  nofr,  1,  307 
H{^na  kafl,  1,  303 
Skögler  kápa.  1,  306 
•kyrtnr  Svelnia  hunri 
þef6ur,  1,  304. 

Brynjor,  1, 132. 138. 165. 
197.206.491.492.497: 
2,  40,  126.  215:  3. 
239.536;  giárwrkr.  2. 
212;  <&r.  Gjðrninga- 
VáS. 

Bntlúngar,  %  3w  11. 

Bnklari,  tjá  Skildir. 

Bnningr,  sjá  KlasSabún- 
íngr. 

Bartrei6,  1,399:3,  295. 
455.  583. 

Bortstaang,  ±\  369:  3, 
239. 

Biúif  jar,  2,  125. 

Builaban,  ajá  FomkTaefii. 

BústaSir  nndir  jSrCo,  *Já 
.  JariShúi. 

BygghlaSa.  1,  231. 

^ggíngar,  1,  15.  82.  84. 
85.  88.  89.  164-165. 
1T7.  179.  232.  316:  2, 
43-44.  69.  81.  87:   3, 

2ail9.  311.443.  511. 

Bylgjaheiti,      bárnr      ok 

brekar,  ±,  481:  2,  76. 

79.  492;  boSar,  1,481; 


B-D 


Hlotabegistr. 


743 


hrantiir,  2,  74;    öldnr, 

1,  479.   ' 

By  Igjakenningar ,      áætr 
Gýnixs  ok    Ránar«    1, 
478-479;    eldis  brúSir, 
1,.  478;     Ægia     d«tr 
e6r  ekk jtir,  1 ,  479. 

Byrlarar,  1,  13:  2,*  81. 
176.  49ð.  512. 

Bætri  1,  34.  59.  68. 152- 
1Ö3.  206.  287.  363 :  2, 
168:  3,  124. 

Diblissur,  3, 171 ;  myrk^- 

stofa,    3,     201;    sön 

Orragari^r. 
Dísablót,    9/á  Blót. 
Dísarsalr,  1,  464.  627:  2, 

70.  71.  86. 
Dísir,  1,  168.  213.  327: 

2,47.487;  *Ar.  Spádísir, 
Dómar,  1,  167.  446-447. 

458.463.  464:  2,  35: 
3,  163. 
Dómendr,  höfandr,  1,  58* 
411-412. 444.  462-464, 
513.  523.  531-532:  2, 

Drápnr,  a/á  FornkvaBi.  ^ 
Draugar^  1,  106. 434. 436! 

437.  518-522:  2,  65. 

346.  368-370:  3,  173. 

333-335.  378;  grllttr, 

2,  118. 


Dranniar,  draumspifki,  1, 
14.  41.  178.  181.  209. 
212-214  367.  371. 372. 
402.  420.  51T*  2.  40- 
41.  47-48.  49.  80.  172. 
353.377-379.411.413. 
414.474.483.495.610: 
3,  77-79.  95. 117. 164. 
506.  560-561. 

Dranmbut,  sjá  Fomkyæti, 

Ðrékar,  flugdrekar,  í,  69. 
169.  172.  173.  367.  2, 
111  (h»ngr  112)  i  3, 
230.  339.  568.  668. 

Drekar,  sjá  Skipsheiti. 

Drengsaðal,  1,  308,  sjá 
HugprýfiL 

Prengskapr,  éjá  Hreysti. 

Drengskaparrauu ,     sjá 
Mauuraun. 

Drykkir,  1,  199.  206 :  2, 
43 ,  s^r.  Mjö«r,  Vín,Öl. 

DrykkjarLorn,  1,142. 168. 
183.207.295-298.  315. 
400:  2,  12.31.  81.  82. 
265.267.337.390.  390: 
3,  391.  495 ;  Grima^  í, 
315;  Hringhorni,  3, 140. 
163-164;  Urarhorn,  3, 
248.  616.  617. 624.  627. 
633.636-638;  bjúgvi6ir 
hausa,  kenuíng,  1,  309. 

Drykkjarjter,  1,  76.  221: 
3,   392;    skaptker.    1, 


744 


Hlutaregistr. 


D 


79:  2,  175;  kanna  ök 
kalekr,  3,  670$  gulU 
staup,  1,  175. 

Drykkjur,  1,  101:  2,  6. 
265.  267:  3,  651;  of- 
drykkja,  1,  18-19:  3. 
584;  kappdrykkjur ,  1, 
295-298:  2,  270-281. 
546-551;  œinni,  3, 222- 
223;  sbr.  BragarfttU. 

Dulgerfi,  dularklaðti,  1,8. 
9.  20  22.  230:  2,  90- 
93.  441.  499.  500:  3, 
459;  dularbfittr,  1,  9; 
Iiulinslijálmr,  3,  219- 

Dvergar,  1,  152.391.414. 

435.  514:  2,  327.  396. 

447.  457.  485:  3,  308- 

309.  319.  388. 
Dvergaheíti ,    sJá  Nafna- 

registriS. 

Dýr,  asni,  1,306:  3,416; 
birnir,  1,  50. 102.  112. 
169:  2,  12.  214.  306. 
367.  4l3(bersi,2,181; 
grábjörn,  3,121;  hvíta- 
birnir,  2,  114.  172. 
233:  3,  77.  95;  rau8- 
kinnr,  2,  413:  3,  77; 
hý«björn,l,S0:2,  235. 
237.  3;78);  drómedarii, 
3,  240;  élgir,  1,  55. 
125. 297.  306 ;  íilar,  3, 


422;  geitr,  3.  91.  312. 
372.  373 ;  geltir,  1,  88, 
201.  282.  529:  3,  95. 
543  (giltur,  1,  4S2. 
485);  biri,  3.  374; 
hirtir,  1,  181. 205. 237. 
367:  3,  4  íilidýr,  3, 
.273);  bjassi,  3,  365; 
Iireinir,  2, 119 :  3, 359 ; 
hreiaikettir,  1,  131; 
kettir,  3,  384}  kýr,  1, 
484;  led,  1,  498;  3, 
146.  239  (I'itt  «Sarga 
dýr,    3,  77.  95);   otr, 

1,  151;  refar,  2,  310 
(refkeilur,  2,413.417; 
melrakkar,3, 183. 561) ; 
aclir,  2,  114.  128.  516; 
avín,  1,  139.  207.  218. 
378  (villisvín,'3,  359; 
•vínahirSir,  1,  430-431: 

2,  52);  tigrií,  2,  233; 
ú]faldi,3,  416;  úlfar, 
▼argar,  1, 13a  139. 169. 
213-  300:  2,146.  233  r 

3,  77;  geri,  1,  301. 
306;  ánikorníus,2,2.33; 
nxar,  1,  345:  3,  30 
(gri6úngar,  2,  211 ;  úr, 
3,   637;    öldúngr,    1, 

853.  463;  visuud,   1, 

201 ;  sbr.  Hestar,  Hond- 
•r,  Bvalir. 
DýraveíÖi,  sjá  Ve&i, 


D-F 


Hlutaregistr. 


745 


Dyxáv^rBír,  2,  S86;    3, 
41.  220. 

Dægrastyttíng ,  «/a  Forn- 

sögur,  Leikar,    Taíl. 
Döglíngar.  1 ,    357 :  2,  9- 
Dfínsk  túnga^  í,  355.  418. 

Eife,  i,  13-14.  172.  178. 

187. 196. 202. 214  288. 

335:  2,  38.  71.  204- 

205.  408.  533. 
Einvaldr ,    einvaldsstjórn, 

1,  360 :  2,  12.  16. 
Einvígi,  1,  328.  358.  382. 

424-425,    sbn   Hólm- 

gánga. 
Eitr,   1,  130.  162.  202. 

322.  441.  478.622:  2, 

217:  3,  242. 
Eitrdrykkir,  1,  142:    3, 

392- 
Eitrormar,  i,  130.  160. 
EidahÚ8,  eldatkáli,  2, 109. 

110.388:  3,  30;  steik- 

arakdð,  1,  467. 
Eldr,  1,474.  483-484:  2, 

384. 
Eldr  i  hðlla ,   1 ,  83.  84. 

120.  218 :  2,  86. 
Elgir,  8/á  Dýr. 
Eiliði,  8/á  Skip. 
Englands  auðr,  3,  360. 
Epii,  1,  118. 
Erfi,  1,   221.  227.  295. 


4ð0.  493:   2,  98.  122. 

174.  223Í 
Eruir,  s/á  Fnglar. 
Eyrir,  1,331»  500:  2,871. 

FagnaSarðl,  1,  260.   266. 

376:  2,  122.  353. 
Faldafeykir,     sjá    Forn* 

kvæSi. 
Fálkar,  sjá  Fnglan 
Fararleyfi,  1,  247. 
Félagskapr ,       sjá     Fott- 

bræfiralag. 
Fertfabúníngr,  1,  36.  64. 
Festar,  s/á  Trúlofun. 
Festargáfa,  sjá  Mondr. 
Filar,  s/á  Dýr. 
Finngálkn,   Finngalp,  2, 

243.  244-246:  8,  473.^ 

616. 
Pinnskr  galdr,  2, 117.  118. 

161.  180.  241.  516:  3, 

444.    540.    613.    636. 

sbr.  Galdr. 
Fiskar,   1,   161.  483:  2, 

111.3975birthigar,2,5. 

27;    geddur,    1,    152. 

489:  2,  376;  brygna, 

2,114;  laungur,2,  111; 

lax,  1,  162;   már,     1, 

265;  örriSir,  1,  246. 
Fiskiskálar,  sja  Skalar. 
Fiskiveifti,   fiikibr6g«,   1, 

152.  246.  489:   2.  31. 


746 


Hlotaregistr. 


F 


110-111. 115. 116. 144. 
152 
Fjárfundr,  í,  20. 
^ölkýiigi,  f jölkýn^Íuneiiii, 

i,  31.  35.  5a  54.  59. 

85.  97.  105.  126.  128 : 

2,  18.  19.  30.  83.  88. 

117. 123. 136. 152. 178. 

207.249.  251-252.  29«. 

374.377.390.417.421. 

443.457.514:  3,  155. 

196.213.214.222.237. 

241.  244. 253.  285. 313. 

818. 319. 338.  339. 344- 

343.351.393.397.400. 

401. 469.  471-473. 491. 

545.583.584.589.608. 

638;     ^br,     Finnskr 

Galdr,  Galdr,    TröQ- 

skapr. 
Fjötr,  1,  192.  218.  449. 

529:  2,  224.  261:  3, 

385. 
Flateyjarbók,tilritu6 1387, 

2,  15:  3,  673. 
Fleinar,   «já  Skeyti. 
Flettiskepti ,   sjá  Skeyti. 
Fló,  1,  384. 

Fluga,  1,  383. 
Flngdrekar,    */á  Drekar. 
Fl6g«,  1,  59:  2,128.129: 

3,  572.  574 
Fölkorrostur,  1,106.310; 

sbr,  Bardagalýsiogar* 


'  A  I 


Forl6g,  óflýjandi,  i,  107. 
123.  161.216.306.325. 
42a  508:  2,  44.  51. 
56.  80.  131.  135.  168- 
169.  216.  225;  3,  470. 
655. 

Fojíacskja,  1,  77-79  ,  sbr. 
Pjölkýngi. 

Fornkvæfii ,  GuniiaTS»1agT 
ok  6a6rúnarbrögð  hiii 
fornu4,318>  Sörlastikki, 
1,  397;  Ynglíiigatal 
þjó&ólfa  LTÍnverska,  2, 
1065  Vikarsbálkr,  3>35; 
Buslubæn,  3,202;  Gyg- 
jars]ag,Draumbut,Hjarr- 
andabljóð  ok  Faldafejk- 
ir,  3,  223. 

Fornsögur,  1,    119.  315. 

317.320.329.331.346. 
359. 365. 381.  382. 387. 
411.  505.  516.  517:  2, 
9.  15;  3,  14,  189-190. 
193.237.309.363.648. 
Fornsögur  ok  þættir,  er 
nefnast  sem  undirstaða 
frásaguarinnar,  Fró6a 
þáttr,  1, 109;  Saga  Hró- 
mundar  Greipssouar ,  3, 
363;  Saga  Ingvars  ví6- 
iörla,  3,  239 ;  Kouúuga 
Bögur,  1,  509  >  JLand- 
iiámabók,  3,521 5  Olafs- 
saga  Tr jggvasonar ,  3, 


F-G 


Hlutaregistb. 


747 


V      ' 


237 ;  S«ga  Ragoan  ]o8- 
hx6kur,  3,  521;    Saga 
SigurSar  lirings,  3, 216  > 
SörlaMga,  i,  397  >  Stnr- 
langs  saga,  3,    332. 
FÓstbræðralag,  1, 183.202. 
397.  399:  2,  27.  164. 
240. 242. 395.  401. 4ia 
427-428.  44a  444-445 : 
3,  66.  94.  37a  375- 
376.  615. 
Framyin,  1, 122.155-156. 
174:  2,  165.  167}  *br. 
Spi. 
Fréttir,  1,  10-12:   2,  8- 
9.  166.  507:  3,  31^. 
FriOland,  s/á  GriCastafir. 
Frifiskjöldr,  1,  46}:  2,99. 
193.  207:  3,  94  150- 
Frillar,    1,   48.  98.  lOa 
391.447.455.458.459. 
525 :  2,  195.  375. 
Fræg6^  1,  146.  148-149. 
162.173.180.190.204. 
242.  277.  322.  351:  2, 
44.  46.  442.  484. 
Fnglar,  álptir,  1,  186:  2, 
373.374;  emir,  1,169. 
213.    42a    485.  517» 
íálkar^  2, 378,  »br.  hauk- 
ar;  gammar,2,löl.231. 
238:  3,  210.212.366; 
gJBS,  3, 359}  ]uakar(fálk- 
«1)1,81.89.175.179.204. 


.  209.225-226.307:2,43. 

378:3,3.39.43;haukr- 

inn  Hábrók,  1,  81. 89 ; 

brafnar,  1.    132.  483. 

326;  •Hugin,  1,  325.. 

329}  krákur,  1,  118. 
,137}  nösgás,  1,   479;    ' 

páf uglar,  3i  359.  rjúpur, 

1,  477 1  3,  359;  •ker- 
gípr,  skergýgr,  3,230;. 
spör,  2.  13;  sTanir,  1, 
471;  sTb'lur,  igfior,  í, 
164  332;.  8,  266;  titl- 
íngr,  2 ,  13  ;  nglur,  1, 
170}  valr,  1,  487;  sa5- 
nfngl,  i,  4B6iSad,  i, 

.   48a 

Fuglarfidd,   1,   163v  164 

174.  256.  332. 
Fylgjnr,  1,  6.367:  2,172. 

510:  3,  78.  95. 
FylkÍDgar,  1,    124  145. 

215.  327.379.  380.496. 

502:  d>  286.  322.  338. 

(blanpamenn,  2,  206.) 
Fylkiskonúngar,  1,   374: 

2,  66.  325.  361.  385,: 

3,  14 
Fyrirburtir,  {/dBendíngar. 
Ftegíog  Topna,  2,  326. 

Gabban,  3,110.114.331- 

333.  337.  343. 
Gaflok,  sjá  Skeyti. 


748 


Hlutaregistr. 


G«Mr,  1,  97,  167:  2,  72. 

137.  375.  385;  3,  206. 

241.  248;  »br.  Finiukr 

galdr,  Fjölkýngi. 
Galdrahrið,  tjá  Gjðndiig- 

aTe8r. 
Galdramenn,    1,    S,  *br. 

Fjölkýngi. 
Gálgar,  2, 30. 34  352 :  3, 

314. 
Gammar,  tjá  Faglar. 
Gammar,  Fíanaliiís,2«174.  ' 

511. 
GandreiS,  2,  131. 
Gátnr,  1,  245-246.  463- 

487.  532:  2,  91-93. 

499. 
Geir,  sj'á  Spjót. 
Geitr,  sjá  Dýr. 
Geltír,  v'á  Dýr. 
Gectrinii,  i,  77.  79.314: 

2.  134.  162. 
Gimateinar>  3,  239. 
Gjafir,  1,  21.90.176.203. 

262:  2,  95:  3,  41.  53. 

399;   tannfé,  3,   233; 

sbr.  Nafngjöf. 
Gjúkúngar ,  1 .  223.  329. 

332. 
GjSruíugadrykkir,  1,  62. 

63.  70.  163.  166  - 168. 
170. 181. 183.  190.206. 
400.  402:  2,  26.  39^ 


394.  397:  3,  290.  313. 
335-336:  minnisveig,  3, 
309. 

Gjtfrníngagrða ,  3,  576* 
580,  «£r.  lifsgröa,  læku- 
islist. 

GjSrníngalilif,    (LerklxCi) 

1,  227.  279-280.  282. 
352:  2,  373.  430:  3, 
336-337.  343.  391. 397. 
415.  419.  543. 544. 549. 
676;  skyrta«3rvar-Odd«, 

2,  198-202.215.  224. 
230.231.245.256.531; 
Veireyjunantar,  3,260. 
279.  353;  »br.  Sigr- 
steinn. 

Gjörníugamatr,  1,  54.  59> 
70.  118.  163-164.  184. 
199. 

Gjðrningar,  2,  72.  143. 
248-249:  3,  390.  506; 
sbr.  Fjölkýngi. 

Gjörningasigling,  2,  iSSl. 
170.223.236.443.509: 

3,  218.  317.  488.  577. 
619.  626.  630. 

GjSrningatjald,  3,  468. 
GjörníngaveSr,    1,     108. 

324:   2,  72-83.  412. 

435.  436.  4^-495 :  3. 

118. 123. 279. 317. 318. 


G 


Hlutaregistr^ 


749 


413.442-443.471.506; 
TeSrbelgr,  2,  412;  3, 
33& 

GjörníngaTopn ,  deyfan 
vopna,  1,  61.  94.  22í» 
280. 414-415.  438-442. 
460.  488.  514:  %  137. 
,  139.173.  208.  215.224. 
230.466.  472.  511:3, 
230.239.241.476.621. 
626. 

Gler,  1, 169 :  3,  393. 397; 
400-401. 

Glimur,  %  133^  148. 333. 

345.  369-370 :   3,  253. 

392.  414-415. 502. 547. 
GnoB,  8já  Skip. 

Go6,  1,  95.107.112.120. 

145. 160. 167.  159. 193. 

229.  250. 280. 411.  437. 

612:  2,  6.  69.72.228. 

•239.  267.  332 1  3.  2ia 

664;  8kar«go6,  %  228» 
'   sbr^    06in    o.   s.  fr.    í 

Nafnaregiatrinu. 
6o6ablót,  sjfá  Blót. 

Go6amyndir,  likueski^  2t 
86-87.   89:    3,  213 
tréma6r,  1,  298-^299 
trigo6,    2,    288.  556 
sbn  Hörgar. 

Go6ar,  hofgoðar,  blólgoð-- 
ar,  1,  391:  2,  6. 


Go6a8tal1ar,  1,  464.  527. 

2,  292. 
Go6gá,  1,95.  107.  112: 

2,  69^  89.  291. 

Qói,  mána6r,  Góiblót,  2, 

3.  17. 
Gramr,  sjá  STer6. 
Grani,  sj'á  Hestar. 
Gri6a8ta6r ,    fri6]and »    2« 

63.  87.  196.  488;    3, 

248.  369. 

Grima,  sjá  Drykkjarliorn* 

Grimar,  1,  9:  2,  90.295: 

3    321. 
Gr68»   1|  205:  2,   378; 

LTeiti,    3,    360.  373; 

liaddr  jar6ar,  grasakenn- 

ing,  1,  112. 
Ga6rúnarbr6'g6  hinfornu, 

sjá  FornkTæSi* 
Gu6Tefr,  1,  274.  333 :2| 

155.  197. 
Gull,  1,  92. 121- 150. 152. 

153.162.165.173.209. 

210. 215.  219. 316-319- 

494.  50a  525:  2,  60. 

78.267:  3,  12.  47.6ia 
Oullinbjalti,  sjá  STer6* 
Gulllila6,  2>  165. 
Gullbringar,   sj'd  hríngar« 
Gullmen,  1,  392.  494. 
GuUskenuingar,    daluauð- 

arsTell ,    Draupnia  dýr- 

sTeiti,  Fáfnia  m^6gar6ry 


750 


Hlutaregistr. 


G-H 


« • 


Frajtt  forrerki  Glasu 
glóbar,  GrafTÍtiria  dún, 
Grant  fagr  byriSi,  I6ja 
glifmáli  Mardallar  tár, 
Niilúiigarógrf  tregOtrs 
gjöld;  öronareldriRín- 
ar  ran&náloir,  Sifjar 
iyarSfestar,  þjasta  þing* 
skil»  1,  111;  ráfnif 
dýna,  l^  336;  Ijónar 
logi,  íi  153 ;  Rinar  glóð, 

1,467;  s3r.92. 154. 192. 
Gnllsteinny  3»  668. 
Gúngnir,  a/d  Spjót. 
Gnnuarsslagr,  sjd   Fom- 

kyasfii. 
Gnsisnantar,  s/d  örrar. 
Gyðjur,  hofgy«jur,  2, 287- 

292.  555:  3,  210.  212. 

627-628. 
Gýgjarslagr,     a/d    Fom^ 

ky»Si. 
Gýgjar,  1,  I7a  333;  336- 

338:  %  241.243.292; 
•jóíýgr,  3,  241. 

Hafnarmedd,  2,  336. 
HaMeití,  agirV  1.  30a  . 

807:  2,  73.  494;  mar, 

2,  83.  82. 
Haf*kennfngar«    birtiuga' 

8ló6i,  1,  299:   2,27; 

lyudar  c6a  landa  vdllr, 

1,    301;  máyángr,    1, 


265;  mávarStt.  1, 297; 

RánacMlr,  2,  494 
Hálfsrekkar,   s/á  Kappar. 
Hallir,  1,  119.316:  2,44: 

8.  42.  220. 
Hallari  og  árbót,  1,  451- 

454.  526-527:  2.  126. 

144:  3,  80. 
Hamfarir,  hamaskipti,  1, 

30-31.  50-55.  102-105. 

118. 126.  128-129.  130. 

131. 135. 151-154. 185. 

187.  393.  487:  2,  116. 

131.  151-152.  373:  8, 

230. 231. 241. 261. 280. 

318. 322.  339. 342. 391. 

424.440.472.507.549. 

550.  613;  bamUeypnr, 

2>  80.  390:  397;    ná. 

gríma,  3,  22L 
Handfestíng,  2,  08. 
HandyrfHr,  1,   443.  523. 
Hasia  T61I,  1,    329.  378. 

501:  2,  458:  3.  3S2. 
Hattr,  1,  57.  62. 
Haogabrot,  1,  109.  44a 

521:2,28.368:3,260- 

281.  283. 
Baugaeldar,  1,  43^  437. 

439.44^442.518-522. 
Haagager5,  1,  109.  294. 

356.360.387.424.429. 

437.489.508-509.517: 

2,  26.  28.  65.  96.  lOi. 


H 


Hlutaregistr. 


751 


105. 106. 176.  200. 21& 

222-224. 354.  368.  488. 

535:  3;  246.  321.348. 

371.  558}  tbr.  Utför. 
Haukar  (fiílkar)  baakrinn 

Hábrók,  s/d  Foglar. 
Hefiidir,    1,  14.  21.25. 

26.  59-60.  77. 109- 117. 

130.  136. 155. 156. 162. 

171. 200.  264. 284. 292. 

322.  349-351. 354.  446. 

489:    2,  31.    57.    59. 

199.240;  tbr.Kyentui- 

befiidir. 
Heilrœ«i,  i,  36.  171-172. 

375.44S-447.453.525: 

2.  64. 
.  Heimaiifylgja,  2)  35  ',  shr, 

Mundr. 
Heim'sspekí,  3,  664-66S, 
Ueinbrýui,  3,  43. 
Heitstrengíngar,  1,  84.  86. 

123.  Í66. 238.  345.  417. 

463.  489.  615:  2,  17. 

51.  72.  82.   125.   262. 

293 :  3,  266,  297.  633- 

661.  666. 
Heklur,  s/'á  KTæ8abú]ii|Íiir. 
Herbcrgi,  1,  316. 
Herblástr,    1,    373.  386. 
•    498.  503-505:  H,  87j 

trumboþytr   ok    lúðrs* 

liljóð^l  503-504  ;liJ«r- 

«r,  liittragángr,  ;1,  19. 


92.  144.382.  454.461. 

505;  lú«rsveinar»  i,  497.  ♦ 
HerboÍ^,  sjá  ÖrvarboS. 
Herbtóir,  1,  378.  503 :  2, 

191. 

Herfylkíng,  sjá  Fjlkíngar. 

H^rklæöi,  1,  73.  91.  172. 
239.  279-280. 

Hetkonúngar,  1,  'IX  177. 
510:2,  9.  533.' 

Herkuml,  2,  32.  487. 

Hernianns  heiti,  bragnar, 
fírar,  firíJar,gumar>balir, 
ítar,  böldar,  rekkar, 
seggir,  skatnar,  virttar, 
þegnar  o.  8.  fr.  i»  306. 
808. 326. 350.  434. 480. 
621:  2,38.46.129.222. 
304;  skálkar,  1,  494: 

3,  461. 
Hermannskenningar,  bryn- 

þínga  valdr,     1,    166. 

lleina    vi«r ,     2,    60; 

bjálmsbristir,   1,    805; 

mannbrjótr,     2,     44; 

valmeyjar  állr,  1,  368. 
Hemuminna   me«fer«,    1. 

124-126.133.  218.328: 

2,  34.  167.  226.  399. 

466 :  3,  171.  367. 
Heróp,  1,  382:  2,  191. 
Hersaga,  í,  39.  140.  144. 

£00-502. 
Hersir,  2,  7^  99-  100. 


752 


Hlutaregistr. 


H 


I 


Henporcri  1#  40. 
Herðri  ðjá  öryarbofi.^ 
HesUbrynjur,  i,  91.    99- 

206. 
Heftageymsla,   bestaatallry 

1, 66. 80 :  2>  168 ;  besta- 

sveinar,  1,  149. 

Hestar,  1,90-91.149-150. 
331:*  3«  38;  stóSbrosa, 
3,39.130;  '"AlsTÍniir  ok 
ArTakr,  1,  169;  DúU 
cifal,  3,  239.  240.  281. 
294.303.  307;  Faxi,  2, 
168.169.300.508.558; 
Goli,  1, 185 ;  Gr^ni,  1, 
139. 150.  165. 175. 181. 
185.190.205.331.337; 
Hölkni,  i,  185 ;  Lóngant 
ok  Spólíant ,  3 ,  582 ; 
♦Sleipnir,  1,  150.  169- 
486;  Sveipufir  ok  STcig- 
jnfe,  1,  140. 

Hestsbeiti,  drösull,  1,486; 
ess,  3,  471.  582;  eykr, 
2,  110.  162.  356;  foli, 
1,  496;  bross,  1,  150. 
512;  jór,  1,  472;  mar^ 
1,486.491-494;  trippi, 
1,  9 ;  skjötí,  1,  9.  488- 

Heyannir,  2,  110. 

Himinskenning ,    r6')3als-> 
tjald,  1,  438.  521. 

Himintúngl^  sjá  Stjörnu- 
speki. 


Biremenn,  1,  166;  2,  26. 

95;   verSúng,    2,    40; 

hirtSkonnr,  2,  31. 
Hirðsi6ir,  1,    45.  65-69. 

73-75.  339. 
Hirtir,  6já  "Djr. 
Hjálmar,  1,138.206*491. 

497:    2,    52.  430:  3, 

239.535. 
Hjálmr,  3,  669* 
HjarraudaLljótt,  sJáTQrnr 

"kydAu 
Hjátrá,  2,  78. 
Hlífar,  bliíiSarvopn,  1,423. 

438.  521;  2,  52.  120. 

218.  345.  485 :  3,  353; 

sbr.  Hjálmar,    Skildir. 
Hljóöfæri,  1,144:  3,220- 

221;   börpar,    1,  220. 

229-233.315.318.342: 

3,  220.  222-224.    359. 

simpbon    ok   salteriuai^ 

gigjur,  bumbur,  trumb- 

ur,  pípur,  3,  359-  464. 
Hlunnar,  1,  260.264.401. 
Hneftail,  sjá  Tail. 
Hnetskógr,  2,  51.  59. 
HnituSr,  sjá  Hringar. 
Hof,    2,  63.   288.   292. 

488.  490.  555:  3,  2ia 

624  626. 
BofgoSar,  hofgySjur,   sjá 

GoKar,  GySjur. 
Hólmgánga,   t,  38.  412. 


H 


Hlutabegistr. 


753 


419.  420-^.  516:  2,      Hrottí,  tjá  SrerB. 


125-126,  132. 136-139. 
153-155. 157-371.  387. 
393.430.444.452.475- 
486:  3,  161-162.  601. 
608.  614. 
Horn  ,  geraimum  fyllt,  1, 

9a 

Horn,  tfé^rylLkjuhovu. 
Horn,  */d  LúSrar. 
Hornbogar,  s/á  Bogar. 
Hrafnar,  t/á  Faglar. 
Hrafntinna,  1,  470. 
Hrey«ti,l,74  84-85.219. 

220.261-263.282.285. 

293.349.  35^  384:  2. 

36-38.  44.  50.  52.  82. 

83.  85.  94.  134.  192. 

22ð.  226. 457. 471.  483. 

495:  3,  132.  370. 
Hríngar,  1,  11.23-?ð.27. 

53.  59.  86.  90.  91.  93. 

153.322.428.500.502: 

2,  38.  65.  69.  78.  84. 
86.  93.  96.  219.  221. 
223.  371.  596:  3,  31, 
417;  baugr,  1,348. 493. 
519:  2,  87:  3, 44; 
AndTaranaatr,  1,  153. 
187.  188  i  Olassir,  2, 
390;  Hnita«r,  1,  316: 

3,  576;  STÍagrís,  1, 90. 
93. 

Hrossát,  1,  512:  3,  569. 


*Hugin,  OBina  hrafn,  t/á 

Fuglar. 
Hagprý«i,  1.  68.  73.  75: 

2,38.52-53.89.9495. 

97-98.  19á.  ^94.  401. 

421.500:  3,64  92-93. 

151.  159.  169. 
Halinabjálmr,  s/d  Dulgerfi. 
Hnnáng,  1,  126.  209:  3, 

668.  669. 

Hnndar,  3,  211. 232-235. 
237.238;  rakkar,  3,45. 
546;  glatiínabundr,  3, 
231.  365;  Flóki,  2, 33. 
Graar,  1,87-88;  Gramr, 
2.  423-426;  Hoppr  ok 
U6,  1,  3,  7.  11 ;  Sanr 
konúngr,  2,  8.  104) 
Yraa,  1,  22. 

HTaUr,  1,372:  2. 8a  114. 
116.  516.  (*tiSrhTe]i,2, 
78;  hTtlkálfr,  8,  546» 
skeljúagr  ok  Tagna,  3, 
507;  hafgufa  ok  lýag- 
bakr,  sjóskrinisl,  2,249; 

hrosshTaIir,3,317.506i 

reiðr,  2, 148 ;  rostángar, 

2, 114) 
Hðfn6skenaing,hjálmstofa, ' 

1,  305. 

H6f a«sU6ir,  1, 46 ;  3, 360- 

361. 
HðggTopa ,    bryatrfills* 


F0RIÍA1.DJLI1  Sðn VR  NonDiiiiAiioA.  3  Biaoi.  B  b  D 


754 


Hldtabsgistb. 


H-K 


broddr,  3,331i  steingr, 

(táli  spengtar,  3,  4lii 

*br.  Sverð. 
Ilörgar,    i,  413:  2,  287- 

288.  555. 
Hfirpar,    ]i<3rpu«pil,    sjá 

IlljóSferL 

Innibreitna  ÖTÍna  ,1,4. 
14-16.  88.  135.  223. 
359.  512:  2,  27.  43- 
44.  i55.  360:  3,  16. 
182.  484.  616. 

Innsígli,  3,  667. 

IþróUir,  1,  173.  315:  2, 
147.  164.  406 :  3,  272 , 
*6r.  Bogaskot,  Glímur, 
Skinndráttr,  Sund. 

Jar6arfræSi,  3,  361;    'ir- 

665-666. 
Jartarfaeiti,  1,  481.  500. 

519;  Mó6yn,  1,  469. 
Jarbhús,   1,  4»  15.  127. 

134.  3á3:  2,  198.  229. 

416.  419 :  3,  100.  642. 
Jarl,  2,  7..  98.  156.  221. 
Járn,  1,  73.  164.  338 ;  2, 

64.   396;   gerjírn,    3, 

240.  *br.  Málajárn. 
Járnbarfii,  ejti  Skip* 
Jarteikn,  2,  344359.^. 
.    428. 
Jól,  1,  69.  08.  316.  417. 


515.  532:   2»  331:    3. 

371.  600. 
Jólagjafir,  2,  331-332. 
Jnrtir,  *Já  Blóm. 
Jðtnar,  skessur,  1,  39. 140. 

412:   2,  115.  181-186, 

231.232.234.236.253. 

517-520:   3,    15.  37. 

383. 387. 399.  412. 471. 

474.  556.  574  i  galdra- 

tomr,  2,  375;  mellor, 

2,  146;  »ir,  Nafnareg- 

istriS. 

Kappar,  1,37.  379.  387: 

2,     47.    486;    Hrólfs 

kappar,  1,  43.  68.  75- 

77.  79-80.  83.  84.  lOa 

108;    Hálfsrekkar,    1, 

316:  2,37.  43-47.50. 

■   53.      ,   , 
Kappdrykkjur,«/rfDrykkj- 

'wr. 
Kappmæli,  1,  188:  2,  47. 
Karlmannslýsíng ,   1,   43. 

173:  2,  207.  241.  322. 

365.   405 1   3,  63.  74. 

195. 238. 298.  519. 592. 
Karlmenská,  sjá  HreystL 
Kastalar,  virkj,  1,  497 : 3, 

648.  ^ 

KanpfexSir,   kaapstefhar, 

2,  512.      ' 
Xerti,  i,  341-342. 


K 


HLnTAREGISTB. 


755 


KertisTeinary  2,  31« 
Kesjar,  a/á  Spjót. 
Kirkjur,  2,  227.  229. 

Kjðr   koniinga,    1,    376;. 
Danakonúngs ,    3i  361 » 
Gautakonúngs,  1  57-58. 

Klukkustrengr,  1,  331« 

Klæi5abi5na8r,  1,  120. 248. 
263.276.317.324.333. 
346.  352.  432:  2,  93. 
147.242.281-329.335. 
343.  344.  374.  447:  3, 
7.  10.  621;  belti,  2, 
379:  3,299.487;  glcSf- 
ar,  2, 239. 403 ;  heklur, 
1,  325:  2,239;  káp- 
uhattr,  2,  133;  kip* 
ur nar  Vef rey j  unantar  | 
3, 250.  252.260 ;  næfra- 
klæöi,  2,  258;  ólpa, 
^  3,  392 ;  pillz,  %  342. 
343;  róírarhanzki ,  2^ 
237;  skikkjur,  2,  31. 
93:  3.  417;  stakkr,  2, 
343.370;  týglamöttull, 
3,  376;  yfirhöfu,  2, 
3?4u 

Knattleikr,  s/á  Leikar. 

Knífr,  týgilknífr,  2,  452  5 
sbn  BorfibLinaðr. 

Knörr,  sJíÍ  Skip. 
Konbmir,    1,    143.  184. 
225.  363-366.  444:  2, 


57-66.   70.  123.  196. 
433-434:  3,  59.  597.' 
Kóngarófr,  1,  469. 

Kouúngsheiti,  alyalðr,  2, 
271;  au6broti,baagbrott, 
2,  44;  bragningr,  2, 38; 
buðlúngr,  1,  440.  522; 
2,55.56.97;  döglíngr. 
2,  97;  fylkir,  1,  501: 
2,  39.  42.  98.  168; 
gramr,  2, 3ð.275 ;  gnnn- 
farí,  1,  501;  hilmir,  1, 
487;  jöfur,  2,  53.486; 
landreki,  2,  56;  loílS-^ 
úngr,  1,  307:  2,  85; 
mildlngr,  3,  477.  492  5 
ræsir,  1,  321 ;  siklingr, 
1,  302:  2,  53;  skjöld- 
úngr,  2,  40;  stillir,  2, 
279;tiggi,  2,  66;vísir, 
1,  486.  501.  521:  2, 
42.  44.  97;  þengill,  2, 
40.  66.  74;  öölíngr,  1, 
495:  2,  40.  45.  85. 

Kraki,  1,  86. 
Krákumál,  1,    300-310$ 
sbr.  282. 

Kristindómr,  1,  357.511- 

612:  2,  227-228.  289. 

656.  559:  3|  662-665. 

670-672. 
Kvennahefndir ,  1,  18-19« 

23.   28-29.   96.    127. 

Bbb2 


756 


ITlctaKiígistr. 


K-L 


133  135  189.221.226. 

'472. 
Kvcnnmannslýsíng,  1>224 

244 ;  3,  238.  489.  592. 
Kvern,  1,  493:  2,  377. 
Kylfur,   1,  386:  2,  113. 

177.213.215.251.291. 

296.  367.  379.  448 :  3, 

322.  494.    499.    545; 

gaddakylfnr,  3,  329i 
KýngisLot,  2,  449;   «^^* 

Gu«isiiautar,    Örvar. 

LagTopiii  ítjá  Spjót. 
Landnóni,  2,  7,  103.  156- 
X^ndnámamcnii ,  2,  26: 

3,   15. 
Landvarnarmeniiy'l^  418: 

2,  8,  97* 
Láugskip^   V'á  Skipsbeiti. 
Lángstólarj  s/'á  Stólar. 
Jjáfibogar,  s/á  Bogar. 
Laugun,  1,  331.  377. 
Laukr,  1,  57.  136.  168. 

205.  229.  246.  469. 
Lás,  1.  314.  391- 
Leiöángr,  1,  349. 
Leifcar.    1,  37.  75.  368: 

2>  191. 406 ;  tnattleikr, 

2.  406-407:    3,   262- 
265.529-530í  soppíeikr, 

3.  196. 
Leó,  s/á  Dýr. 


Leynivogr,    1,    20.  239. 

456. 
LiðsbúnaSr,  1,    90.  4^6: 

2,  35.  36  i  Hjörólfsfaeri, 

2>  35. 
Liðsmuiir,  i,  41.  89.  92* 

503:  2,  54.  278.  483. 

486-487. 
Lím,  1,  276. 
Listir,  sjá  Iþróttir,  Bor5- 

asaumuu,  Handyrðir. 
Loftbrækr,  ð/á  Brók. 
LofÖar,  2,  10. 
LoflSúngar,  2»  10* 
LoforS,   1,  40.  82;  sbr. 

Heitstrengíngar. 
Lú6rar,  IdtSragángr,  lúlSr- 

sveinar,   sjú  Herbláatr. 
Lygikonúngar    i   Noregi, 

2,  15. 
Lýngormar,  sjá  Ormar. 
Lyptíng,  sjd  SkÝpreiðí. 
Lækniskonnr,  1,    41.  46: 

2,  150-151.   376:    3, 
'  640.  644. 
Lækni8]ist ,  1 1  168.  508 : 

2,  116.  375:  3,  139. 
174. 308-309. 508. 571 ; 
lífsgrös,  3,  306.  396; 
Hfsteinar,  3,  244.  307. 

Lög,' 1,488.  611:  2,214: 

3,  232;  Jóosbók,  2, 
14.  15;  ]6'g  Hálftkoii' 


L-N 


HtUTAREGISTR« 


'  757 


úngs,  2,  36-37.  53-54 ; 
vikíiigalög  Ujáliparsfaiuá 
hDgumstóra ,  2 ,  194  > 
I6gma6r,  2,  156. 

Málajárn,  1,  300.  414 

MáJasax,  1,  514» 

Máli  hermauiia,  2>104t  3> 

3&  69*  258.  662. 
Máli,  sjá  Muudr, 
Maunablót,  s/á  Blót. 
Mannakjöt,  2,  114. 
Manngar8r ,     mannliringry 

2,  33. 
Mannraun,  1,   77-79.  84. 

127.  129.  218:  2,65. 
Manndráp,  1,  68.  446. 
Marmeudill^  2,  31. 
Matr,  matl*ci68la,    1,   54* 

134:    2,    18.   29.   76. 

194.  232.  345.  357  >  3, 

33.  106.  122.  186. 203. 

274. 302. 359.  373. 389. 

412.  569. 
Matsvcinar,  1,  243.  293: 

2,  441.  471. 
Mei6mar,  sjá  Hríugary 

GuHmen. 
Mcrki,  1,  136.  138*  144. 

165.297.358.  379.496: 

2,  285.  338. 
Merkismonu,  1, 397:  2>  36. 
Meyjarheiti,  hnoss,  1,519; 


:  iiiót,  2,  2n ;  fljOö ,  2, 
217-219. 

Meyjarkenníngar,  guðvcía 
þclla,  2,  155;  hlað- 
be&gunur,  1,427;  víu- 

.  kers  njórun,  í,  307. 

Miðgarðsormr/  1,  373. 

Miiiiii,  sjá  Ðrykkju^'. 

MÍ8tiltcinn,   sjá  SverS. 

Wjólk,  3,  373. 

Mjöör,  1,  168.  170.  181. 
193. 427. 466. 493.  500 : 
3,  58;  pímcnt  ok  k1a« 
rent,  al  ok  enskr  mjci^r, 

Mjöl,  mjölbelgr,  1,  127. 

129. 
Morgungjöf,  s/á  Mundr. 
Mundr,  1,  148.  149.  186. 

195.  455:  2,  71. 
Mnnngát,  sjá  Öl. 
Músarkenníng,veggja  aldiii, 

1.  112  shr.   107. 
Musterí  2,  227.  229. 
Mækir,    sjá  Svcr&shci(i. 
Mœling,  2,  132 :  3,  665- 

Nafnbaítr.  1, 376 : 2, 66. 96: 

Nafngjöf  ok  nafnfesti,  1> 

86.  136. 184. 258.  490- 

491:  2>  162.  185-186. 

332.  359. 

Nártvi'g,  2 ;  400. 


758 


Hlutaeegistr. 


N-0 


Natut,  2,  31.  114  115: 

3,  ð47;  faróf,  2,  409. 
NeikoDÚogar,  1,356: 2, 20. 
Ní6{ng«kapr,   1,  85.  108. 

331.  448.  454  488:  3; 

32  34.  150. 
Nifliirigar,  2,  3,  11. 
Njútnir,  2,  357  j  njósnar- 

akuta.  2,  355. 
Nornir(apnkoiiur),  1,-136. 

153.161.17^309.  34a 

5Ó8*:  3,  205. 
Norrieu   túnga,    2,    175. 

512. 

Udáiosakr,    »Já  StaSare- 

giatrið. 
Ofdrykkja,  tjá  Drykkjur. 
Oi«*kÝiSir,  1,7.  34.  41. 

42.  47.  48.  55.  61.  74. 

87.  93.   98.  101.  116. 

123  145(2).  158.  161. 

164. 186.  205. 228. 282. 

31Ó.  318. 363. 420. 451. 

465.493.494,498.505. 

506 :  2,  19.  38.  éu  89. 

94115.127.147.150(3). 

178.  188.  190(2).  193. 

205  206.208.224225. 

226. 235. 251. 253.  254. 
-  262  282. 342(2).  355(2). 

358.359.384398.409. 

418.  446.  465.  495:  3, 

41.  43.  59  (3).  60.  6L 


64  69.  76.  78.  80.  85. 

91.93.101.124.129(2) 

156. 16&  170. 172.  180. 

183. 210. 214  218.  243. 

275.282.313.314321. 

340. 351. 365.  370. 409. 

412.450.470.486.497. 

50a  522. 524  585.  601. 

607.  6ia  636. 
Oraiar,  1,  130.    150-151. 

154163.309.322.345. 

350.  352:  378;  góin,  1, 

310;  lýngorinar,  1, 151, 

159.237:3,233;n>a5kr, 

2,   247;   nafir,   nafim, 

1.  310;  2,  168.  300; 

»hr.  Drekar. 
Ormgar«r,l,  219. 281. 352. 
Orinr  inn  lángí,  *Já  Skip. 
OrnMkenningar,  foldarfickr 

og  hei8arlax,  1,    240; 

lýiigCakr,  1,  207 ;  gnf- 

Titnir,  lýngáll,  atoriiar- 

lykkja,  1,  111,  30a 
Orrostur,    *Já  BarSagar, 

Strífislieiti,  StxíSckean- 

iogar. 
Orrostnatafir  markaSr,   1, 

4Ö ;  thr.  Hasla  tSU. 
Oskmej  Otins,    1,   118- 

119. 
Oskðp  ok  ál0g,  1 ,  £0-55. 

130-132. 153  394  402. 

405-407.  488:  2.  152. 


0-S 


Hlutabegistr* 


759 


431.  4M:    3,  82-  35. 

276. 515.  Ö1&  589.  656. 

657. 
Ovefir  á  é)6,  1 ,  138.  156: 

2,  38.  72-83.  179, 
Ovœttiry  sjá  Vættir. 

Pell ,  2,  69. 
Peuíngar,  s/á  Eyrir. 
Pitiíiigar,  ^,  6a  292.  328. 

354 :  3,  124   367. 
Primsígiiíng,  1,  314.  339. 
Purpariy  1,  333. 

ItaknarsfllóSíy  s/á  Skip. 

Refar,    s/á  Dýr. 

Regnskeiiniog ,  akýjagrátr, 
1.    299. 

Reikningslist,  1,  496. 502- 
5'J3:  2.  224.  559. 

Reki,  2,  148. 

Ríkiseríb,  3.   70. 

Ri«ar,  1,  513:  3,  1311. 
189.  38?.  48g^  berg. 
risar,  3>  205 ;  báifrisar, 
1,  513. 

Rógakr,  1,  173. 

Rútiir  (staílr  og  \j66,  i, 
52.  110.  166^171.  207. 
210.211.212.436.520: 
%  302.  558 ,  sbr,  301 : 
3,  206. 213. 635  ý  Nau6^ 
1,  166;  sigrúnir,  brim- 
r  únir ,     málrúnii* ,     öl  - 


rúnir,  bjargrúnir,  liin- 
riUiir«  hugrúnir,  bók- 
rúniri  meginrúnir,  1, 
167-170. 

Saltbreunur ,   2,  91.-94 

259.  499. 
Samdryikjur,  »/á  drykk- 

jur. 
Sir,  2,  375.  453:  3.  i38; 
ten,   2,  44.  53.  237} 
undír,  2,  216. 

Sárlæknislist ,  tjá  Lækn- 

islist. 
Sanuiun,  'tjá  BorSi. 
Saunglist,  1,318:  2,  225:, 

3,  223. 
Sax,  1,   386.   489.  491: 

2,37.  43.  ^:  3,  543. 
Sei«drykkir,    sjá  Gjörn- 

íngadrykkir. 
Seiíieidr,  sjá  Vafrlogi. 
Seitthjallr,  1,  10.  12.  105: 

2,  72.  82:  3,  319. 
Seiðkonur,    1,    10.    128: 

2,  72.  79-80.  165.  506, 
sbr,  TröllkoDur. 

Seiðkvenns  atferS,  1,  10- 

12 :  2 .  165-168. 
SeiSr,  1,  10-12.   374:  2, 

72.  78 -TO.  130.   146. 

166.241391.506-507: 

3,  247.  318  -  319.  416. 


760 


HLnTAREGISTK. 


.     481.    569.    571.  642 1 

seiSTÍllitr,  3,  319. 
Selir,  sjá  Dýr. 
fieudimenn  og  þeirra  íri5- 

helgi,  2,  226:3.  439. 
Sibilj*.  blötkýr,  tjá  Blót- 

naut. 
Siglíng,  2,  37.  72.  78.  79- 

81.  88.  112.  114>  116. 

180. 166. 189. 191.  305. 

306:  3.118.142:  Ulf- 

•egl,  2,  37:  3,  626. 
Sigrateinn.  2,  430. 
Siklíngar,  2,  10. 
SUfr,  1,  317.  450:  2,  86. 

93,  176.  238. 
SilJd,  rilkikMi.   1,  31. 

352.  508:  2,202.343. 
Sjómannakenningar,£ndila 

nitr,  1,  306  i  Eyuef* 

íonr,  2,  47. 
Sjöíkrímsl,  2,   249,  «*r. 

HTalir. 
Sj«)«trí«,  2,  188-190.205- 

207.  39a449:  3,  107- 

112 }  tengal ,  2,  190., 
Skail,  1,  116)  sjófarakafl, 

2,  76}  mjallroka,    2. 

118. 
Skáktofl ,  tjd  Tafl. 
Skálar,  1,  56.  359.  430: 

2,    81.   93.  ,112.  116. 

122. 133.  ieí  18a  345. 

360:  3,568ifiaki4kálar, 


2,112-115.144;  laof- 
akáli,  3,  303  s  srefn- 
tkáli,  2,  416. 

Skáldakapr,  2, 278 :  3, 33. 

Sk<lmir,  1,  56.  57.  61. 
206:  2.  229:  3,  485. 

SkarktaUastSi,  2,  165. 281. 

Skattgildan,  1,  5.  46.  375. 
398.  450:  2,  67.  196. 
200.  253.  454. 

Skattfaeimtan,  2,  71.  82. 
282.  491. 

Skattr  og  akuldir,  1,  99: 
3,  194.  198. 

Skeromor,  1,54.237.345. 
359.  391.  456:  2,  69. 

Skeyti,  akotvopn,  1,  271: 
2,  118  164  260.  265. 
302.  339:3,^;arm- 
bryíli,  1,  503}  á«,  3, 
428}  axir,  3,428}  broddr, 
3,a8.122.146}brodd- 
6r,  2,344}  fleinar,  1, 

481.503:2,45.50.120- 
122. 130. 386 }  tTÍángafir 
fleinn,3,385.487}flett- 
iskeptnr,  1,503:  3,340; 
gaflok,  1,503: 2, 92.224. 
225:  3,340}  bandaðx, 
340}  keajur,  3,  377. 
537}  krókör,  3,  331; 
pálatafir,  1,S03;.3,428} 
pílur,  3,329;  atrenglfigar 
pálmi ,  keniUttg,  1,  305. 


Hldtaregista. 


761 


Skí«,  2,  132$   öudrar,  2, 

120- 
SkiSgailSr,  1,  36*  237. 239: 

2,63.490:  3,246.634; 

atauragarCr,  3,  280. 
Skildir,  1,  138.  172.  336. 

379.415.476.492.497. 

505.  515:  2,  344.  353. 

373:  3,  42.354;  búkl- 

ari,  1;  379;    lind,   1, 

494;  rit,  1,  302.  306; 

rönd,  1,  303.  435.  494. 

600:    2,    47:  3,  42; 

mundrifti,  S,  355,  «&r. 
Skjaldarkenningar. 
Skilfíngar,  2,  10. 
Skinndráttr,  3,  502-503. 
Skip,  1,  156.  277-278:2, 
5.  31 ;  hafskip,  2,  64 ; 
Elli«i,  1,396:  2,64- 
88.  489-498;  Guo6,  1, 
396:  2.  153:   3,  406- 
407;    Grimarsnautr,  3, 
112.   188;    Hálfdánar- 
nautr,  1,  396.  403:  2, 
188-196. 523;  Járnbarbi, 
2,  395;  Ormrinn  lángi, 
1,  396:  3,556;  Rakn* 
arssIótSi,  3,  552.  556; 
Skrauti,  8,  426.  431. 
436. 444577.589;  S6ta- 

nautr,2,J90.523;Ufa- 
nautr,  2,  450;  sbr^ 
Skipshciti* 


SkipreiSi  og  skipásaií5i,  1, 
156.  167.  395:  2,  28. 
189.  210.  395.  442 :  3, 
.113.  426.  556;  aktaum- 
ar,  3,  204;  árar,  2, 
64.  80.  355 ;  ás,  2,  355; 
beitiás,  2,  104;  vindás, 
3,  231.  232;  bai-ö,  1, 
268.  401;  bor«,  2,64; 
bakborð,  2,  5;    ráng* 

«  byrSi,  2/355;  Láir,  1, 
215;  bálaar,  2 ,  64.  77- 
80;  hjálmvölr,  2,21; 

hlummr,  1,215;  2,355; 
húfr,  í,  268 ;  húubora, 

2,  436;  kjölr,2,  189;. 
lypting,  1,2*7. 367. 371: 

2,  5.  188;  reflar,  8, 
204;  rúmatal,  3,  534. 
556;  Mz,  3,260;seg1, 
1,156;  hásegl,  2,  494; 
sigla,  2,442 ;  skipsaumr, 
3,301;  skípsleði,  2,  5; 
stafnar,  1,  167 :  2,  79: 

3,  426  y  bugustafnap,  2, 
64 ;  skutstafn,  3,  626 ; 
stjórnarblafi ,  1,  167;' 
stýrisstaung,  2, 37 ;  s?ír- 
ar,2,442:3, 113;tjald, 
1,372:  2,37.206;  vigi, 
2,77;þiljur.  2,  226. 

Skipsbeiti,  askr,  1,  422: 
2,  206.  213:  3,  18i 
borö,  1,  309;  drckar,  1, 


762 


Hldtíuiegistr* 


156. 371-  895.  396:  2, 
188.  .190.  378.  442; 
drómundr,  3,  213 :  elU 
i6i,  2.  5  81.  412.458: 
fer)«,2.  112-116. 131. 
.  I44;liúfr,l,350;kuör, 

1.  277.  352:  2,  304} 
lingfkip,  1,  278.  301. 
351;  <kei6,  1,  381:  2. 
54.  308 ;  ckúu,  2, 143. 
247.355;  anekkja,  1, 
268.  350;  •teinnðkkvi, 

2,  231-236. 
Skipshöfn,  2,  30.  193 :  3, 

16.  94- 
8kiptkenningar,     brauda- 

hjSrtr,  1,  298 ;  Eynefit 

«8r£giU  findrur,  1, 301. 

304;  gjálfrniw,  1,  441. 

522;  hafnarheatr,  1,296 : 

luifchestr,  1, 297;  heflii- 
.    he«tr,  1,  301 ;  hlnnna-* 

tÚQga,  1,299  >  Uunnvigg, 

1,  325;  hlunnvíðr,  2, 
214 ;  IiVJtr  heitr  mávar 
raatar,  1,  297  S  Iðgdýt. 
2.74.492;  RafiU  hektr, 
1, 324  ;seglmar,  1,167; 
sædýr,  3,  462 ;  aætré,  2, 
242 ;  Ægis  aani,  1,  306. 

Skipsverjar ,    stýrimaðr , 
siafnbái,  1,  .396,  397: 

2,  28. 

Skírn,  1,  314.  34t  357: 


2,  228. 241. 537 ;  aasnn 

vatni  í  fornesk jn,  1, 148. 

251.  430.  517 :   2,  162. 

504 :  3,  62. 
Sk  jaldarkenningar »     b65- 

inániy    Hlakkar     tjald, 

randarnáni,  1, 302*305. 
Skjaldarmerki,    2,     484. 

485. 
Skjaldborg,  1,    66   108. 

165:  3,337. 
Skjaldmeyjar,  ±,  17.  140. 

165.174.177.379,384. 

430.498-499.517:  % 

283.553:3,  68-69- 
Skjðldúngar,  1,  9.  99:  2, 

3. 10;  3,  36L 
Skór,  1,324:  2,239;  jirn- 

•kór,  1,276.  338;  akó- 

þvengr,  2,  34 :  3,  9. 
Skotbakki,  1,399:  2,118. 

164.  297»  ébr.  Bogaskot. 
Skoteldr,  3,  90. 
Skotpeningar,  1,  450. 
Skotvopn,  tjá  Skejti* 
Skósveinar,  1,  314. 
SkurðgoÖ,    8/d  GofS. 
Skyrtur,    sjá  Gjörnínga- 

kUf. 
Skðfnúngr,  i/'á   Sverð. 
Slátrau,  1,  213. 
Sleipnir,  s/á  Hestar. 
Slíður,  1,  57.  70:   2,  95. 
Smífiir,  smi&itól,  smitar, 


llLDTAft£GI8Ta. 


763 


1.  iS.  151-155.  322. 
392.  467.  468:  2.  4^3- 
464  478. 

SinjðrI«opr,  2,  116.  118: 

SuðBrisspjót  y  s/á  Spjót. 
Hól.  1, 169 ;  röðall,  1, 438 : 

2,146. 
Soppleikri  sjá  Leikar. 
Sótarkenning ,     lundögg 

arins,  1,  207* 
Sóttir,  3,  300;  fótaryerkr, 

2,  106;  lepra,  2»  390; 
IJkþrá,  2,394:  3,642. 

Spá,  1,  11  - 12. 136.  146. 

153.156.249.294.340. 

372.  452 :  2 ,  31.  166- 

168. 218.300. 505.  S57: 

.  3,  31.  141|  sbr^  Fram- 

.  visL 

Spádisir,  1,  144:  2,  483. 
Spákonnr,    í,  340»   sbr. 

Noriiiry  Völvur. 
Spámenny  3, 671,  abr.  Vú- 

indamenn. 
Speki,  1,  164-172. 
SpekingarCdómsmen^),  1, 

463-464. 
SpiUvirkjar,  1,  58.  430. 

5t8:  2,   m  344:  3> 

542-543. 
Spjót,  1,  138.  239.241.. 

284.  505:  2,  57.  209: 

3, 287.4224  bxoddspjót, 


2,  .29;  snænsipjöt,  2, 
339.  513;  geir,  1,  145. 
300.  306-307. 435. 439. 
494. 501. 512. 521  ;arn- 
geir,  3,  462 ;  atgeir,  2, 
403:  3.  24.  261.  287. 
537.  620;  kesJDf,  2, 
105 ;  kesjufleiiiuiiin  Há* 
reksnautr,  2,419.  423; 
járnteinn,  járufleinn,  3» 
123-125 ;  Atíauantr,  3, 
260 ;  Gaupnir  (Gúngu- 
ir),  1,  170. 

Spjótsk'enníngar,lir9kyud- 

ill,  hræsili,  skeribildr, 

1,  302.  304. 
Sporar,  1,  80.  165jgull- 

sporar,  1,  185. 
SUfnbúi,    sjá  Skipvexjar. 
Stallarí,  U  396. 
Steikarahiísi  sjá  Eldahúi. 
Steinaíþróttír,  3,  497. 
Steinar,  dverga  bústafiir,  1, 

391.  392.  414.  514:  2, 

396:  3»  388. 
Steiuörvar,  sjá  örvar.- 
Steyþing,  steyptir  hjálmar, 

1,  206. 
Stigamenn,  ^'<iSpillvirk  jar. 
Stjðrnuspeki,  stjörnulistir, 

1,  147.  477.514.518; 

3 ,  497.  664-665. 
Stólar,  1,  36.  57.  465:  2, 

109.   223.   3?7i    gull- 


764 


HLtJTAmEGISTH* 


•tóll,  1,  36;  l«iigsí6lar, 
1,   84,    •tólbrúftir,    3, 

213. 
Straff,   4 ,  222.  225.  2Í26. 
♦46.  458:  2.  35.  153. 
399:  3,  151.  200.  30  L 

314. 
Strandhögg,  2,  194.  367 : 

3,  369. 

8tr)6sheiti,  banitta,  1,  26 ; 
bö«,  2,  276 ;  gunnr ,  1, 
407.  501:  2,  46.  81. 
120.212;  bildr,  1,303. 
309.  496.  508:  2,  32- 
274;  Hé^inakvánCUiIdt) 
1,  301 ;  hjaldr,  1,  302- 
806;  leikr,  i,  307; 
róœa,     2,    57.     212; 

.  •nerra,  1,  304;  styr, 
1,  301-304;  víg,  1, 
803 :  2.  67.  276. 

8lrí5<hnykkr,  9/á  firagS. 
StriSakenningar ,    branda- 
gnýr,  1,298  ;  brandmót, 

1,  397;  bryndr  grund- 
arvals  (arnar) ,  1 ,  303 ; 

,  brynþingsboð,  1,  303; 
dynr  geira  etr  svertSa, 
i,    306.  308;   cggro«, 

2,  271;  lleinþíngsbo6, 
1,310;  fóIkro6,  2,273. 
280;  Frcysleikr,  284; 
geiramót,2,  337;  Hild.- 
arleikr,    1,   110.   304. 


305:  8, 25 ;  Hildarvcrk, 

1,  57;  hjálmaujót,    1, 
302 ;  hjörleikr,  1,  327 : 

2,  487;    hjörþíag,    2, 

138 ;  hrottameibar  brap, 

1, 326 ;  hræsilna  (spjóta) 

bjaldr,  1,    304;    lögfeis 

(svcrfes)  leikr ,  1,   308 ; 

málma  brak   «6a   brí5, 

2,  32-  138;  mót  málms 

ok  ritar,  1,  306;  odda 

él,  messa  Aa  aenna,  i, 

304.   306.  308;  rand- 

arregn,  1,  305 ;  «ver& 

.  leikr,  1,  307.  308:2, 
126;  •verfitog,  2,  48; 
sveriSagu5tr,  samtogei5a 
svipan,  1,  305. 308. 325. 
326 ;  •HÖrloga  (sverfis) 
senna,  1,  304. 

Suud,  1,27:  2,  267-269. 
452.  545 :  3,  581. 

Svefnhúa,  2,  34;  «^. 
SkáJar,  Skemmur. 

Svefnþorn,  1,  18.  166: 
3,  303.  306. 

Sveit,  1,  318.  381. 

Sver«,  1,  61.70.120-121. 
134  136. 145. 146. 154. 
173.202  360.  379.414 
416.423.425.514515: 
2,  37.  326.  393.  442. 
465.  472-474  484:  3, 
288.    324    388.   472; 


Hlutarbgistr. 


765 


AngrvaSiin  2,  800-469; 
Bryiiþvari,  2,  366; 
DragveiKim,  2,  422- 
154;  GrBmT^  1,  146. 
1Ö5-158- 163.  164. 173. 
185.  187  322 -»330; 
Gulliiilijalii,  1,  71.  72; 
Hornbjaltiy  3|  656; 
Plrcggviðarnautr,  3,296- 
353;  Hrotti,  1,  165^. 
416.  515;  Mistilteinn, 
1,  416.  515:  2,  371- 
376;  Riðill,  i,  163. 
323 ;  Risauantr,  3, 127- 
160;  Sigurljóœi,3,439- 
450 ;  Skðfnúngr,  1,  93. 
102,  109;  Snarvendil], 
3.  475-Ö17;  Sni«ill,  2, 
245.  256.  296;  Tyrf- 
Ingr,  1,  414-424.435- 
461. 487-494. 504  507. 
614-529 :  2,  215  Ve- 
freyjnnautr,  3,  609; 
þegn,  2,  326-360;  sbr. 
Sax,  Skálmir. 

$verða  ra  nn,  í,  56*  164. 
155.  322.  465:  3.  606. 

Sverðabeiti,  brendr,  1, 301-» 
309,  0br.  2,  484 :  3, 24. 
473 ;  b jðr,  1, 134. 300- 
310;  brotti,  1,  302. 
326;  járn,  1,300;  lög»- 
ir,  ±,  308;  málmr,  1, 
521?  mimúoig,  3,  475 ; 


'  mækir,  i,  306.  435:  3, 
245;  skjómi,  i,  305; 
týr,  1,  300. 

SverÍ^akenníngar ,     blar, 

.  blófti  smeltr»  barðrben- 
grefill,  1,  303;  bcn- 
teinn,  2,  138 ;  benþvari, 
1,  303;  brynþvari,  3, 
387;  brægagar,  1,302; 
aáralaukr,  1, 468 ;  >líSrfl- 
þorn,  1,  306;  alife- 
logi,  1,  304;  VíBria- 
vöndr,  1 ,  310. 

Svíagría,  sjá  Hrítigar. 

Svinfylking,  1,  380*  382: 
%  40.304:  3,  28. 

SvíviriSíng,!,  18-19.  23. 
39.  90.  93.  221:  3,  75. 

Sækonúngar,  2, 5. 9«  10. 20» 

Sœngr,  1,  63.  508;  atafn-- 
sæugr,  8,  209;  befi,  2, 
77:  3,  473;  bólatr,  2, 
77.  493;  bíng,  1,305; 
rekkja,  2,  34  118; 
rjokkja,  3,  670|  lot- 
reykja,  3,  209. 

Sæti  i  böllu,  1,  38.  4^ 
68.  75.  8».  295.  298» 
316:  2,  51.  58.  221. 
223«  262.  281.  330:  d^ 
79.  105.  273.  498;  sbr. 

Öiidvegi. 
Sættir,  2,  70.  71- 
Söðlar,  1,  la  331.  387. 


766 


HLUTAJtEGISTR^ 


s«u 


506:  3.  287;  86*601- 
briiigja,  1,  319.  331; 
brjóstgjarftir,  í,  5M« 

Sögar,  sjá  Foniaögur. 

S0r!astikki,  sjá  Forukvatði. 

T«fl,  1,  i92.  285.  349. 
476-476:  2,  490:  3, 
391. 392. 417. 486.  529. 
675.  627;  hneftafl,  1, 
284:  2,  67-685  tWk- 
tafl,  1,  443.  473-474. 

523. 
Tálgrafir,  i,  82. 
Tifiagerfi,  2,  227. 
Timamðling,  1,  i47-l48: 

2,  3.  13.  199.  388 '.  3, 

369.  581. 
Tjara,  1,  18.  346 :  2, 342. 
Tjöld,  1,   88.  372.  373: 
.   2,   37.  191.  206.  210. 

262:  3,  318. 
Tré,  apaldr,  1,  120:    3, 

60;  a«kr,  1,   326;  eik, 

i,  119:    2.  51.  239. 

328;  fura,  3,  33:-  selja, 

2,  336. 
.Tré  ihiflla,'!,  85.  119- 

i20. 
Trú  á  mátt  sinn  og  megin, 

1,  89.*  438:  2,   165. 

228.  605. 
TrúnaOareiSr,  i,   4.  453. 
Trðll,  1,  87-88:  2,  29. 


ilð.  i23.  i25. 132.  i47. 
185. 24a  256. 362.466. 
3,  107.  137.  165.  176. 
179.202.207.394.450; 
fýtonsandafúlk,  3,  457. 

TröIlalýsÍMg,  2,  149.  184. 
390-391.  435:  3,  411. 
623;  skinnkyrtlur,  2, 
361.  435:  3,  653. 

Trðllaþíng,  2,  131. 

Trðllkonur,  2,  79.  116. 
127. 13L 145. 373. 494 : 
3 ,  372.  480.  482.  653. 
668 ;  Fála,  i,  303 ;  for- 
al,  201;  bjargafrejja, 
2.  185;  kvöldrlSa,  3, 
6ðD ;    *br.  Gýgjur. 

TröUskapr,!,  90:  2,370- 
371.  400:  3,  49,  210- 
211.330337.378.389; 

abr.  F^ölkýngi. 

Trúloían,  1,  172.  178:2, 

69.  77. 
Trúlyndi,  1,  99:  2,' 45: 

3|  662. 
Tnminienti  é/á  Bortreifi. 
Tjrfíiigr,  ðjd  Svei-6. 

lJ]far,Fáiubestr,  kenning, 
1,  303;  ébr.  Dýx. 

Undirheimr,  3«  391.  393. 

Uppfóstr  annara  barna,  1, 
447.  459.  463.  £28:  2, 


U-V 


Hlutarsgistr. 


767 


26:  35.  64.  163.  467: 

3,  67.  196. 
Urarliorn,  ya  I^yltkjar-  * 

liorii. 
Utför,  1,  172.  223.  456. 

457.  463:  2,  31: -3.  7- 

8.  10;  atciiiþró,  ;2,  301. 

559. 

Utilegumenu,  sjé^  SpiU- 
YÍrkjar. 

Utlegð ,  1 ,  446.  458 :  2, 
89.  113.  342.  384:  3, 
151.  197.  207.  263. 

Vafrlogi,  1,  165. 184-186. 

Vagnar.'l,  98.  179.  208. 

360.  380.  386.  387:  2, 

118.    201.    356.    415; 

reið,  1, 333 ;  sleSakjálki, 

2,   119;   vagn«le8i,   % 

162. 
ValiugUkcnníngar,  1, 296 ; 

blótvalr,  1,    309-;  íöt- 

gulr  fngl  (örn)  1 ,  300 ; 

gera   bró5ir,     1,    306; 

beiðarvalr,!,  284  ;  nndá- 

valr  Ekkih,  1,  263. 

*VaÍhölI,  1,106.387.422. 

424  f    lieimsalir  '  Oðins, 

1,    301;    Fjölnis    húa, 

Viðris  Aa  Herjans  höll, 

1,  309.  310. 
ValalauuguTi  1,  275;  3, 
90. 


VarS)ja]J8menn,l,7L  405. 
407.  456.  488:  2,  8L 
495 :  3^  618. 

Vargshár,  vi;ibeuding  um 
sVik,  1,  210-211.  216. 

Varníngr,  3,  358. 

Ve«jan,  1,  317-320:  2, 
266-280.  544-551. 

Vebrbelgr,  Bjá  Gjðrnínga- 
vcér. 

VeiK,  1,53.  115.414.460: 

2,  26.   51.    263-265. 

54^ ;  bjarnsvida,  3,  546. 

Veizlur,  1,295:  2,  64.66. 

165.   299;   «^r-    Brú6- 

'    kaup,  £ríi,  FagnaSarðl* 

Vefna6r,  2,  25.  69.  2021 

3,  360.    594;    lcrept, 
blæjur,  2,  70-71.  75. 

Vetrarkenning ,    bjarnar 

nótt,  1,  477. 
Vikarsbálkr,    sjá  Forn- 

kvœði. 

Vi'kíngar,  1,  40.  41.  377. 
449  501;  2,  89.  125. 
187-190.  209-211. 224. 
360 ;  víkíngalðg,  3, 361  i 
shr*  Lög 

Vin,  1,  79- 110. 169. 172. 
176. 188. 193.  214.  221. 
302.306.307.446.466: 
2,  69 :  3,  358.  360. 

Virki  og   hertaka  þeirra^^ 


768 


ULUTAREeiSTS* 


\-0 


1,82.275:  2,250:  3, 

98-100. 
Virt,  sjá  Öl. 
Vmudameniiy  1,  5.  452. 
ViUr  á  f)öUum,  3,  18. 
Vitiii,  2,  204.  533. 
Vopna  raan,    s/á  Svez6a 

raun* 

Væríngar,  1,  173» 
Vættir,  1 ,  71.  171.  24a 

433.  485.  487:   2,  79. 

111.131.221.232.254. 

438. 

Vöggur,  2,  234. 
VölJr  markaðr  til  bardaga, 
8/'á  Hasla  töII. 

Völvur,  1,  5.  10.  12. 128. 
136.  170.  340:  2,  165. 
167.169.300.302.506- 
Ö07:  3,  241. 

Völðúngar,  1,  118.  223: 
2,  3. 

J)jngbo8,  s/á  Örvarboö. 
þíngstéfnay    ±,    58.  241. 

453. 
þorramána8r ,    þorrablót, 

2,  3.  17. 

þrenniiig,  3,   662-663. 
þrælar,  1, 115. 

þuw,  1,  373.412:  2,29; 

bríinþusðar,  3,  205. 


Inglingatal  þj6661£i,  sju 
FornkvæSi* 

ÆiSiveCri  ejá  Gjðrnínga- 

ve6r. 
Ægishjálmr,  1 ,  160.  162. 

165. 
JEtislieiti  valfu^la,    Lrá6, 
gisting,  tafn,    valufn, 
verör,  undum,  1,  300- 

309.  472. 
Ættartal  írá  06ni|  2,  8- 

15:  3,  692. 

Öeiíngar,  2,  3,  11. 
Öl,  1,  102.  142.  168. 176. 

190.  261.470.  482:2, 

219.  221 :  3,  219.  221. 

336 ;  bjór,  1. 166.  207. 

309;  munngát,  1,  396. 

427.  465.  466:  2,  25. 

34.  222.  335:  3,  394; 

virt,  1,  169. 
ölger«,  2,  26-26. 
Ölker,  1,  132.  482. 
Ölteiti,   sj'á  Drykkjar. 
Ötidrur,  t/á  Skíð. 
Öndvegi,  1,  296-  297. 307. 

310:  2,  58.  162.  172. 

261.280.330.  359. 510: 

3,  31   79.  627. 
Örvar,  1 ,  175.  176.  272. 

357.  384:  2, 121.  173. 


o 


Hldtaregistr. 


769 


327;  steinð'rvar,  2,260. 
265.  287.  ^i  Gn»u- 
nautar,  Flögj  Hremsa 
ok  FÍfa,  2,  122-146. 
173. 182. 185. 245-296. 
511'. 

Örvaheiti,  málmr,  1,  303. 
306;  oddr,  1, 301-310  i 
2,  121;  ormr,  1,  304. 

ÖrTakenníngar,  íólku6'6r- 
nr  1 ,  126 ;  ílugdreki 
•ára,  2,  308;  hregg- 
ský,    1,    303;   streng- 


Örv^mælir,  2,  164.170. 
197.210.225.2301245. 
258.260.262.264344. 
506. 

Örvarbo«,  1,  157.  261. 
270:  2.  33.  396. 

Öxir,  ii  57.  232:  2.110. 
115.  133.  225 ;  baatöx, 
2,  177.  213;  vi«aröx, 
2]  ^43;  bensbildr^  kenii* 
íng,  1,  301. 

Öxarbamrar,  1,  215. 


völur,  1,  303:  2,  119. 

Lbidxxttivgar.  Bls,  13,  /in.  3liȒ;  borfa  ^niiborfa.  256, 
I8:n6ttinn  ;.n(Sttin.  i260,26;  261,  1:  söxinn /,  sðxin.  ."^75, 15  : 
jnegun  /.  megum.  /  nokkrum  exemptórum  .4 ,  13  Itta.  14 ,  25 
rád-it.  33,  23  blcStiins.  40,  4  ad-r.  45,  25  mid-H.  70,  14 
hvert  að'r.  102,  5  flðtu,  17:  forrád^i.  105,  18  bróéTur.  118, 
28  gjöríi.  127,  23  rffriíi.  l45,  2  fóstbroíir.  131,  20  liáTu. 
151,  12  misbod-it,  23,  heféi.  186,  16  þ«.  254,  17  sár.  269, 
25  þir.  281,  5  lik.  285,  25  þrí^ja.  343,  1  nánd«  503,  4 
átök.    583,  27  bTeaM.     667,  5  bafiTii  19  þegar. 


F0RKAI.DAII  SönriV   NORDIILAKDA*  3  BlXDI*  C  C  C 


NAFNALISTI 

þEIRRA    MANNAi     £R     HAFA.    TEIKNAD     tlK    FYAIR 

FORNALDAR  SÖGUM  NORÐRLANDA. 


I   ÐANMÖRK. 
Havb  Hati«n  Konitngrink.  ^ 

Hennar  Hation  Drottninoin. 
Hans     Konungl.    Hahrit    Prinds    Frsdrrik    CarIí 

Cbristjan. 
Hans  Konungl.  Hah£IT  Prinds  Fridrrik  Ferdinand. 
Hans  Durchl.   Painds  Wilhjalmr  af  Hrssen  Phíl- 

IPSTHAL.      . 

Han6    DuRciiL.    Prinds    Fridrik,    Landgrrifi    af 
Hessen. 

I  Kaufmannahöfn. 
Hra.  t^.  jábrahamson,  P  D.,  Oberstlöitenant  og  Divinióus- 
adjútant.C.D.,  D.M.  C.  af  St  Önnu-Or&uuni,    R.    aí 
SyerÖs-,  Heiðrsfylkingar-  og  Bath-Or6unuin  &c. 

-  BiUíed,  Etatsráö,  R.D. 

Hs.  Excell.  Hra.   v.  Bornémmn,    Jústitíariaf  i  ^»6t« 

rétti,  SK.D.^   D.M.  &o. 
Hs.  Excell.  Hra.  v.  Biiloié^  ^   Genertllöitenant ,   SK.D., 

D.M.  SK.  af  hius  rau5a  Arnar  Or6unui  &c. 
Hra.  DeutggBy  B(Skayör(^r. 

-  Engelstoft,  P.D.  ,  Etatsráð,  R.D,,  D.M.  &c. 

-  Grándtyig,  N.  F.  S.,  Prestr. 

-  Höegh-Gúídberg^  Hæstaiéttar-Advokat. 

-  Kolderup-Rosenvinge^  J.U.D.,  Prófcssor,  R.D. 

-  Krieger,  3f.,    Stúdent. 

-  Larsen,  Pólitísekretéri. 

-  Magnáeeonf.^TáÍMQTy  Leyndarskjalavö'rSr,  R.D.  6íc. 
"  Moldenhawer^  Kancellirá6. 

-  Múnter,  T.D. ,  fiiskup,  SK.D^,  D.M.  &c. 

-  ^.   Raben,  Greifí. 

-  Rask,  Prófessor  BókaverSr  Háskolans  &c. 

-  ^it^ertsen  ,    KaupmaÖr,   R.  D. 

-  Schábólhes  Bókaliö'udlutl. 

~    Treschottfy    Etatsrá6  ÍSic.  '     . 

-  Velschow ,  Cand.  Tlieol. 

C  C  c  2 


772 

Hrm.  fTeriáuf,  P.D.,  EUtiráKt  R.D.  &c; 

-  Orsud,  T.D.,  £utfrá6,.R,Ð.|  D.M.  &a 
Ui6  Konúngl.  Rentakanimen « 

CUuens  Bókasafn* 
Metróp^SlitanskóUnf  Bókaiafn. 
StúdeaUftUgsins  B6kasaftk 
Laudkadettalittsins  Bókasafn. 

I    SXALANÐI 
(fyrír   ntan   Kaupnuimaliðfn^ 

Hra.  BasiAóim,  Trestr  i  SUgelse,  R.D.  . 

-  Chrisiemenf  Stúdenti  í  Sórejju. 

-  Lyngfyé^  Prestr  tii  Sieborgar. 

-  IVegenery  Adjúnkty  i  Sóreyjo. 
SjáUnds  Stiptsbókasafn  i  Hróarskeldo» 
Sóreyjar  Akadeniia  Bókasafn. 
HerlúUhóJnis  SkóUbókasaín. 

A  FxoKi. 
Hra.   H^gh  ^  Gúidberg ,     Oforsti,    C.D.,     1>«M.,   i 

06intfeyju. 

-  MuUriM,  P.D..  Yiirkennari,  í  ííýborg. 
Fjóns  Striðsnianna  Bókasafn. 

A  LaIiAKði. 
Hra.  Bergf  Adjúnkt,  i  Nakskóv. 

I    JOTLANÐI. 

HraJ  jidiery  Ad^únkti  i  Ripum. 

-  BuU^  EUtsra6^  i  Arósi. 

-  'Pineen^  Kaacellísekretéri ,  i  Koldfng. 

•  Júei  fVind-Frys,  LénsgreiH  af,  til  FrýBcnborgar. 

-  Hansen^  Yilrkennari ,   i  Rípum. 

-  Liiijeneiijoid^  C.  G.  $*.,  Kamoierjiinkr,  i  Hroasanesi. 
^  Aíöneier,  T.D.,  Biakup,  R.D.,  D.M. 

-  Randrup,  Stiptsph jrnicus ,  i  Ripum. 

-  ^iorm,  AdjunJ&t,  i  Hrossanesi. 

•  Tkorup^  Rektor,  í  Ripum* 
SkóUbókasafniÖ  i  AUborg. 
SkóUbókasafnið  ^  Randarósi. 

I  Slksvic  oo  Holsetulakði. 
Hs.  Ðúrchl.  Hra.  Lú^pig  ^    Frinds  af  Witgensteia ,    i 

Rendsbprg. 
Hra.  Fiár,  P.D  ,  Prófessor,  í  Kíel. 

•  Sc/Ueepy  Kammerruð,  i  Gautaþorpi* 
Háskolans  Bókasafn  í  Kiel* 


773 

» 

I  Færxtívv- 
Hra.  DauidMonf  AiDtsskrifarí ,    i  þórshöfn. 

-  j^ersö€,  Kenuori,  i  þórshö'fn. 

-  Jacobsen,  Kemiarí^  í  pónhofa* 

A    ISLANÐI. 

Andrea  BrandaMon^  Bóndi,  á  Fjótam. 

Hra.  jíri  járason^  HaDdlœknir^  á  Flagnmýri. 

^ri  Gudnumsson,  Bóndi  /  á  Eyrardal. 

Síra  Ari  Jónsson  Stordal^  á  StaS  í  AÍSalvík. 

^rsL.  ^rni  Helgasonf  Stipt6prófastr>  R.Ð.,  á  Brei51ioIti« 

Ilra.  ArnÁr  Gunnarsson,   Faktor,   á  Keblavík. 

yfsgeir  Asgeirsson^  Bóndi|  á  Rau6aaiýri» 

Asmundr  Jtnsson^  Bðndi,  á  Ytrikleif. 

Síra  Benedikt  Spsinssun^  á  Hraunger5i, 

Sira  Benedihi  pórarinsson,  á  Elirkjubæ. 

Bergr    Gudmundsson    Strandalln^    Lærd6msyCkarí» 

Bjarni  Andresson,  Bóndi,  á  Melgraseyrí. 

Hra.  Bjarni  BJarnason^  Faktor,  á  IsaJlrSi. 

Bjarni  Björnssony  Bóndi,   á  Miðliúsum. 

BJarni  Jónsson^  ForlíkunarmaCri  á  Skaptafelli. 

Síra  BJarni  Páisson,  á  Felli. 

Hra.  B/arni  porsleinsson,  AmtmaSr,  á.Stapa,  R.D« 

Hra.  BJörn  AtJSunsson  Blöndahl^  Sýslumafir,  áHvammi.. 

Síra  BJörn  HJáUnars&on^  á  Jröllatúngu. 

Hra.  BJÖrn  Olsen,  Admínistrator,    á  þíogeyrom. 

BJörn  Shálason,  Bóndi,  á  Parti. 

Brynjúlfr  Evertsen  Wium^  Bóndi,  á  KetiIsstðCam. 

Síra  Brynjúlfr  Sipertsen^    at  Utskálum. 

Sira  Da^i  JónSson^  K^pellan,  á  DyraÍjrSi. 

Hra.  Bóenezer  porsteinsson,  Sýsluma6r,  á  HjariSardal« 

Einar  Einarsson,  Bóndi,  á  I^'estliiJsum. 

ISinar  Einarsson,  Bdndi,  á  Skarðsbæ. 

Einar  EirUbsson,  B(Sndi,    éi  Reinishjáleíga. 

Sira  Einar  Pilsson,  i  Met^alfelli. 

Einar  Pálsson^  Vinnupiltr,  á  Holtum. 

Einar  Stlorrason^  Bóndi,  á  Vestmannaeyjnm. 

Síra  Einar  Sœmundsson  Einarsen^  á  þíugvöllam. 

Eirihr  Arnason^  Vinnupiltr,  á  Holtum. 

Eirihr  Eirlhsson,  Bóndi,  á  Draumbæ. 

Æirihr  Jónsson,  Bdndi«  á  Flatey. 

Hra,  Eíríhr  St^errisson^  SýslumatSr  í  Mýra  Sýslu. 

Erlendr  Piirsson^  Bóndi^  á  livoii. 


I 
I 


774" 

JEriðndr  porsíeinsson^  Jat^egandi,   á  þorvaldstöfinni. 

Fyilfr  Eyblffison^  Vinnumaftr^  á  VatnskarÖsboi. 

Lyoljr  Haldórsson^  Bóndí,  á  Melt-akkanesi. 

Ura..  Frnlerik  Suendsen,  Kaupmaðr,  á  ÖnBndaríjrfti. 

Geirmundr  Olafssony  Viuuuœai&^,  á  Oddsstöðum. 

Sii^  Glsli  Au'tunsson,  d  HlWvíg. . 

Gisli  Gislason^  Bóklindari,   á  Skörfium. 

Gisli  GulS/nundsson,  Bóndi,   á  Ingnnnarstöðom  i  Kjós. 

Sira  Gisli  Jónsson,  á  Stærra  Arskógi. 

Síra  Grimr  Pálsson^  Prófastr. 

GiAmnndr  Arason^  Yugismafir,  á  UppsÖlum. 

Gu^mundr  Benediktsson,  B6ndi>  á  Rángi. 

Gutmundr  Jónsson^    Hreppstjóri. 

Gutmundr  Kristj ánsson^  VinnumaSr,  á  Keblavík« 

Gu6iíiundr  Magnússön^  Bóndi,  á  SkuggaliliÖ. 

GiSmundr  Schagfjor^^  Prentari,  á  Viöey. 

Gu^mundr  Stephánsson,  Bóndi,  á  Hnaukum. 

Hra.  Gunniaugr  Oddsson ,  Konsistóirai-Assessor,  Ð6m- 

kirkjuprestr,  í  Reykjavik.  , 

Sira  GuUormr  Pálsson ,  Pröfastr,  á  Vallanesi. 
Jiaidér  Hallgrimsson,  Bóndi,  á 'Bakka. 
HaUgrimr  Haligrimsson ,  Bóndi,  á  Heiði. 
HaUgrimr  Jónshony  Ðjákn,  á  Sveiusstð'ðum. 
Halir  Jónsson,  Bóndi,  á  Túngu. 
Haiir  Kristjánsson,  Vinnumat^r,  á  Geithellum. 
Síra  HJaUi  Thorberg ,  á  Kirkjubóli. 
HJortr  LiOptsson,  Bóndi,  á  Hvolil 
Síra  Jaíob  Arnasonj  Pröfastr,   á  Gaulverjabæ. 
Jóhannes  Haldárssony  Hreppstjóri,  á  Heidal. 
Jún  jírnason,  Hreppstjóri,  á  Fagrhólsmýri. 
Síra  Ján  Austmann^  á  Oíanleiti. 
Sira  Ján  Bergsson ,   á  Hofí. 
J6n  Bjarnason^  Hreppstjóri,  á  Seljalandi. 
Síra  J6n  Einarsson^  á  Holtum. 
Jin  Eirikssony  Silfrsmi6r,  að  Myrartúngu. 
Síra  J6n  Gisiason^    Prófastr,  i  Ílvammi. 
J6n  Gi^iason,  Fyrirvinna,  á  Stokkager6i. 
J6n  GuÍmundsson,  Bóndi^  á  Hofi. 
S.'ra  J6n  Haid6rsson,  é  Barkastöðnm. 
J6n  Hannesson,  Bóndi,  á  Núpsstað. 
J6n  Jatobsson^  Búndi,  á  Brekkii. 
Síra  J6n  Jón^son,  á  Kálfafelli. 
*(é«  J^nsson^  Vinnumat^r,   á  Randeyjarstfifium. 


775 

Síra  Jón  Jón»íton  Reyhjalin ,  á  Fagraneai. 

J6n  Jóns.wn,  Húsmaðr,  á  DalsbðfSa. 

Jón  J6nx807if  Stúdeiit,  á  Leysingjastöfiuœ* 

J6n  Klemensson^  Hreppstjóri,  á  Uöfnom, 

Hra.  J6n  Kolbeinsson,  Kaupmá^r,  á  StíkkisbóJmi, 

J6n  Magnússon^  Bóndi,    á  HðlIustöSam. 

Sira  J6n  Mathtasson^  á  Arnarbæli. 

J6n  Pálsson,  Bóndt,  á  Asgeirsbrekka. 

'Hra.  J6n  Salamonsson^  Faktori  á  Reykjafirdi. 

J6n  porsleinsson,  Utiglíngr,   á  Ketilsstððum., 

Juchum  Magnásson^  BóndasoQy  á  Skógam. 

Ketill  J6nsson^  Bóndi^  á  SvalbarVa.  ,         ^ 

Kolbeinn  Magnússon,  Hrep|>stjóri«  á  Sk6garkoti. 

Krisien  Arnasony  Yngismat^r,  á  Saltvik. 

Loptr  Gutmundsson,  Hreppstjóri,  á  Neðrabálsi  {  Kjós. 

£,optr  J6nssonj  Bóndi,  á  Svínadal. 

Sira  Magnás  jimason,  k  Steinnesi. 

Magnus  GtiSmundsson^  Bóndi,  á  Saltvik. 

Magnús  GtAmundsson^  Hreppsijóri,  á  Bie. 

Magnús  J6nesonf  Bóndi ,  a6  Kambi. 

Sira  Magnás  Magnásson^  á  Glanmbæ. 

Hra.  MagnúsStephensenylJJJy.^  Konferentsrá5| á Viðey, 

Markús  Rán6lfs8on^  Bóndi,  á  Melxakkanesi. 

Nielseny  Faktor,   á  Vopnafir5i. 

Oddr  Magnússon,  RáStmaSr,  að  GrÖf« 

Ckidr  Sigurbsson,  Bóndi,  á  BreifSavik. 

Hra.  Oddr  Thorarensen^  Apotbekari ,   á  Nesi, 

Oddr  ögmundsson^  Bónái,    á  Kirkjoba. 

Olafr  Gtíbmundssonf  Stúdent,  á  SveinastöCam. 

Sira  Páll  HJálmarsson,  á  Stat. 

Páll  Hjaléalin,  Verslanarmaðr,  á  Stikkishólmi. 

PáU  JÍnsson^  Bóndi,  á  Blómstrvöllum. 

Hra.  Páll  Melsted,  Sýsluma^^r,  á  K«tils8tö6am. 

Hra.  Páll  Pdlsson,  Amtsskrifarí^  á  Stapa. 

Run6lfr  St^errisson^    Vihnumat3r^  á  Mariabakka« 

Síra  Salomon  Björnsson,  á  Krossi: 

Hra.  Schram,  Factpr,   á  Skagaströad., 

Síra  Sigýús  Finnsson^  k  Hofteigi* 

Sigfus  Helgason^   Stefnuvottr,  á  TröHakoti. 

Sigur^r  Brynjálfssony  Jarðegandi,  4'MúIa. 

Sigurtr  Eiriksson,  Beikirsveinni  á  BreifiiurSit 

Siia  Sigur^r  Gislason^  &  Breíðabólstað. 

Sigurbr  Magnásson,  Bóndii  á  HáagarSi. 


776 

Sigur^r  Sigmundssónf  BÓndi,   á  OrmsttöSum. 

Hra«  Sigu^r  Sigur^Bson^  Stúdeiit,  a  Eyrarbakka. 

Simon  &iperís€nj  á  Dynjandi. 

Síra  Snorri  Brynjuljsson^  á  Eýdðlam. 

Hra.  Snorri  Sœmundsson^  Stúdent,  á  Keblavík. 

Hra.  Sleenbach,  C.  M>,  Kaupmafo^  á  PatrixGr(Si. 

Hra.  Sleenbacht  Ole,  Kaapmatr,  á  Stikkisbólmi. 

Sira  Steplián  uírnason,  Vice-Prófastr,  Kapelian  tiiVal- 

þjófsstaðar.  ^. 

Hra.  Sleingrimr  Jóhnsson^  Biakupy  R.D. 
Speinn  u^rnason^  Hreppstjóri,   á  Éyjum  i  Breiddal* 
Hra.  Sphinn  Pálsson^  Hand!æknir,  á  Vik. 
Hra.  Si^einnbjQrn  Bgilsson,  Adjúnkt^     á  Bessastððum. 
S^lui  Speinsson,  Bóndi,  á  Kirkjubóli. 
Hra.  Thaae,  C,  Faktory  á  &eruiirði» 
Sira  Thomas  Sigurtsson^  á  Garpsdal. 
Hra*  Thorlacius,  A,  O.,  KaupmaSr,  á  Stikkisbólmi. 
Hra.  Thorlacius,  O.,  Kanpmat^r^  á  Bildal. 
Síra  Vigfús  E.  Reykdahl,  á  Hofi. 
'pórarinn  Btnarsson,  Yn^ismaiSri  á  SelárdaL 
Síra  þö^Sr  JJaldórsson^  á  TorfastöSum. 
Hra.  þö/^r  Bjarnason^  Stúdent,  á  Sviðbolti. 
Hra.  \itr^r  Spsinbjörnssony    Sýs]nma6r>    á  Hjálmliolti. 
þcJrSr  Ipór^arson^  Jarðegaudi^  á  Ytrikleif. 
þdrKr  póroddsson,  Beikir^  á  Reykbólum* 
Sira  porJteU  Arnason,  k  St66. 
porláír  Jinsson^  Skólapiltr,  á  Laxamýri. 
porsteinn  Gisiason^  Hreppstjóri »   á  StokkahlöSiuii. 
porsteinn  porsteinsson,  Bóndi,  á  Ketilstö'ðum. 
porsteinn  porsteirhsson^    Bóndi^  á  HeitSi. 
porpar^r  Glslason,  JariSeganði,  á  H6skuldsstö'6am. 

I  NORVEGI. 
I    Aggekshuas    SxirTi. 
Hra.  AaU,  N.,  Stal$rá6,  R.D.,  R.N.O.,   í  Skí8a. 

-  Bang,  já»  y  Kadet.  ^ 

-  Daae^  X.  C,  Stúdent. 

-  Ðebes,  Hæstaréttar  Assessor,    R.N.O* 

-  Flintöe^  Laudskapsmálari. 

^  Galskíöti,  Prestr  til  Vestraþóttns. 

-  fíersleb,  Prófessor,  R.W.O. 
-r  Lange^  C,    Stúd.  TheóL 

-  Munch,  P,,  Stiídent. 

-  Munthe,  C,   Kaptein* 


777 

Hra.  Mörch,  A.,  Prestr* 
•  Petersen,   Bergráð. 

-  fioberty  C, ,    Apóthekari. 

-  pyedel'JarUberg^  StatsráS. 

-  TVessel-Berg^  P.  A.^    Stúdent 
Háskólans  Bókasafn  í  Kristjaníu. 

HifS  Ðeictimðnska  Bókasafn  i  Kristjaníu. 
MeSabkólans  Bókasafn  i  Lárvig. 

I  Kristjanssakðs  Stipti* 
Hra.  Aall,   7.,    R.D. ,    R.N.O.,  á  Nesi. 

-  Mitnch,  /.  Si.,  Biskup  ,   R.N.O.' 
Strit^smannQnna  Bókasafn  í  Kristjanssandi. 

.    I  Björgvikaa  Stifti. 
Hra.   Christie,  Stiptamtmaðr ,  C.N.O. 

-  Fritzner^  E.  C. ,     Adjánkt« 

-  Grieg,    JT  ,  Kaptein. 

-  Konow,  JV.^    Konsúl. 

-  Konow^  A. 

-  NageU,  H. 

-  Nielsen^  N.,   Prófastr  í  Norírfiríi. 

-  Pauels,  P.,  Prófastr. 
Stólskólans.  Bókasafn  i  Björgvin. 

I    þRAKJ>H£IMS    StIFTT. 

Hra.  Knudizon,  Brótir^  Stórkanpmaðr. 

-  Trampey  Oreifi  af,  Stiptamtmaftr^  C.N.O. 
Hii5  Koniingl.  Norska  Vísinda-Félag. 

I   NORÐRLAKÐA     OO  FlKKMARKAB    BlSKU>SDJBMI. 

Hra.  Kildal,  S.  N.,  Prófastr. 

I  SVIARIKI. 
Hra.  Aýzeliusy  A.  A.  ,•  Hofprédikari,  í  Enkaopángi. 

-  Atterbom^  Prófessor,  að  Uppsóium. 

-  Collin,  H.  S  ,  J.UDr. ,  í  Stokkhólmi. 

Hs.  ExceU.  Hra.  Greifi  Ciaes  Fleming,  Einn  af  Ríkis- 

ins  Herrum,     Rikis  Marskálk,    R.  og  C.  af  K.  H. 

Orðunum  &c. 
Hs.  Excell.  Hra.  /.  de    la  GarcUe,   Einn    af  Rikisins 

Herrnm,    General  -  Löitenant «    R.  og  C.    af  K.  H. 

Oi^unum  &c. 
Hia.  Kroningsp&rd^  HiraðsIidfSíngi,  í  Falún. 

-  Richerty  J.  G. ,  Fxpeditiónssekretéri ,  'í  Stokkliólmi. 

-  Schfyter,  C.  /.,    J.U.D.,    1  Stokkhólmi. 

-  TVallmark,  Kancellíráð,    í  Stokkhólmi. 


778 

-  # 

Hin  Konúngl.  Vitterliets-,  SagnafrsSa-  og  Forn&aeSa- 
Akademía  í  Stokkliólmi. 
'  Hi6  KónúngL  Bókasafn  í  Stokkhélmi- 
Háskólatti  Bókasafn  tA  Uppstflam. 

I   UTLÖNÖUM. 

I   RuðSIAliAKDI. 

Hin  KeisaraL  Vísinda  Akademia  i  St  Fétrsborg. 

Háskólans  Bókasafn  f  Dorpat. 

Háskólans  Bókasafn  í  Kasan. 

HiÖ  Kúrlenzka  Bókmetita-Félag  i  Mitá. 

I    rBU6SAV£LÐI. 

Hs.  Excell.  Frílierra  #/.  ^llemtein^  Geb.  Statsmínister, 
R.  af  bins  svarta  Arnar  OrfSanni  &c.|    i  Berlin. 
•  Mohnihe^  Konsistórialrái^,  R.   af  hins  raa6a  Axnsr 
Orðunni,  í  StraUandL 

Hið  Kouúngl.  Bókasafn  i  BerUn. 

liið  þ^'i^&ka  Félag   i  Berlín. 

Háskólaiis   Bókasafn  í  Greifsvaldi. 

HiÖ  Fommcrsk^    Fornfræta-   og    Sagnafrsrf^a  -  Félag   i 
Stettiu. 

Hii^  Slesiska  Felag  til  FðSurlands  Menta  i  Breslá. 

Hið  Tbiiríngisk  Saxiska  FornfrœSa-Félag  i  SaxahöU. 

I    þYZKALANDI. 

Hra.   jihely  P.D.,    1  StúttgarÖi. 

-  Grimm,  J. ,  Prúfessor  og  Bókavörðr,  i  G^jttingea. 

-  Hohhachy  G. ,   Assessor ,  í  Stuttgorði. 
Hi6  Konúngl.  Bókasafn  i  Hannover. 

.  llib  Yílrlásitziska.  Vísinda-Félag  i  Görlitz. 
Hi5  Bafienska  Söguíræba-Félag  í  Friborg. 

I    KlDHI^ONÐUH. 

IJra.  Hamaker,  Prófessor,  i  Leyden, 

IJiii  Konúngl.  Niðrlenzka  Visinda  Stiptan  i  Amsferdam. 

Atiienæum  í  Amsterdam. 

Haskólans  Bókasafn  i  Leyden. 

Hi6  Niðrlenzka  Bókmenta-Félag  i  Leyden. 

I  Stora  Bretlandi. 
Hra.  Jo?in  Heaih^  A.  M.^  i  Cambridge. 
Sir  J6n  Sinclair^  Baronet,  i  £t3inaborg. 
Sir  ÍValter  Seoii,  Baronet^  i  Skotlandi. 
Bókasafnit  of  PVriiere  ioHieMaf  Signei^i  £6inaborg. 
Lö'gvitrínganna  Bókasafii  i  Ei^ínaborg. 
Fornfræða-Fclagit  i  Nýkastala  vitS  Tínarelfu* 


779 


I  Fqakkarikt. 
Coninctf  P.  E.  de,  Stórkaupmaðr ,  i  Bordeau^í. 
Hiu  Konúngl.  Viaínda-Akademia  i  Bordeaux. 

I  SrxiTS. 
Ilra.  F'ioUier^L.  de,  Keisaral.  rúsJÍskrLegatiónasekrctéri, 
R.  af  St.  Önnn-Or6unni,  i  Bern. 

I    VAl.iiANni.       ■ 

Hra  Vlrichf  7.  C.|  KonsúJ,  II.Ð.)  i  Lívornó. 

I  GamLAKDt. 
Hra.   Lúslgnm^  Pröfesior ,  á  Koriú. 

I  Asiu, 
Ura.  Hanaen^  P.,  Kammer-Assessor^  i  Traukvebar. 

-  Rehlingj  J.,  JústizráS,  R.D. ,  i  Trankvebar. 

*  Rúhde^  j(n  F,  JV*^  Regimentschirúrg,  i  Trankvebar. 

I  Affaiku. 
Hra.   Gráberg  af  Hemaö,  Konsúl,  i  Trípólis. 

I  Ahebíxv. 
Hra.  Siephensen,    C   uí.,     KaupmaSr^    i   Gó8h6'fn    á 
,  Grænlandi. 

-  Hoihcli,  Kaptein-Löitenant;  Inspektor,   l  Godtbaab 
á  Grænlandi. 

-  Pedersen,  P.^  KonferenzráS,  C.D.,  Mínisterresident, 
i  Pliiladelphju. 

-  Lang,  y//M&'««p,  R.D.,  Á  St.  Croix  i  Vestihdíaeyjum. 
-^  Löpenelern  y    Barón,    Kammerherraj     C.D.,    D.M. 

&c  ,  Miuister  i  Brasilíu. 
HÍQ  Colunibíska  Vísinda-Stiptu'h  i  Washíngton. 
'  Hit3  Amerikanska  Heimsspekinnar-'Félag  f  Philadelphíu. 


1 


-/•1 


í-^^--T» 


«^  ^O    Ov  •*   >      -^    V*>-  >*li        ^y     *tr       i.i  M    ' 


^-<^^-^at^>>..'^:-»j